instruction
stringclasses 2
values | input
stringlengths 38
42.1k
| output
stringlengths 38
42.1k
|
|---|---|---|
Translate the text from English to Welsh. |
Finance Secretary Mark Drakeford said the passage of the Land Transaction Tax and Anti\-avoidance of Devolved Taxes (Wales) Bill marked a significant step in Wales’ devolution journey.
Land transaction tax, which will replace stamp duty land tax, will come into effect on April 1, 2018\. The revenue raised will help to fund public services in Wales.
The tax will be payable on the purchase or lease of a building or land in Wales over a certain price and includes a higher rate on additional residential properties – the higher rate has been payable in Wales through stamp duty land tax since April 2016\.
In 2015\-16, £153m was raised from stamp duty land tax in Wales, with just under 59,000 transactions taking place. This is expected to rise to £263m by 2018\-19\.
The Finance Secretary will announce the rates and bands for land transaction tax by October 1 and the regulations will be laid after the UK Autumn Budget.
Welcoming the passing of the Bill by the National Assembly, Professor Drakeford said:
“This is a significant milestone in devolution – for the first time in almost 800 years Wales will have its own taxes.
> “This is a tax which affects so many of us. Once law, the Bill will enable us to introduce a land transaction tax to replace stamp duty land tax, ensuring public services in Wales will continue to benefit from the revenues raised by this important tax.
>
> “We consulted widely in developing the tax and were able to learn from the devolution of the tax to Scotland. While the new tax provides consistency and stability for businesses and provides a smooth transaction for home buyers, we have been able to make a number of improvements to the tax reflecting Welsh needs and priorities.”
Land transaction tax is one of two taxes to be devolved to Wales in April 2018 – landfill tax will be replaced with a landfill disposals tax. The Landfill Disposals Tax (Wales) Bill is currently being considered by the National Assembly.
Professor Drakeford added:
> “The devolution of tax powers in a year’s time will change the nature of devolution in Wales. It brings with it additional responsibility for the Welsh Government and National Assembly and a chance to make a real difference to public services in Wales.”
The Land Transaction Tax and Anti\-avoidance of Devolved Taxes (Wales) Bill is expected to receive Royal Assent (when the Bill becomes an Act) in May 2017\.
|
Yn ôl yr Ysgrifennydd Cyllid, Mark Drakeford, mae pasio’r Bil Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) yn gam arwyddocaol ar gyfer datganoli yng Nghymru.
Bydd y dreth trafodiadau tir, a fydd yn disodli treth dir y dreth stamp, yn dod i rym ar 1 Ebrill 2018\. Bydd y cyllid sy’n cael ei godi’n helpu i ariannu gwasanaethau cyhoeddus Cymru.
Bydd y dreth yn daladwy wrth brynu neu brydlesu adeilad neu dir dros bris penodol, ac mae'n cynnwys cyfradd uwch ar gyfer eiddo preswyl ychwanegol \- mae'r gyfradd uwch wedi bod yn daladwy yng Nghymru drwy dreth dir y dreth stamp ers mis Ebrill 2016\.
Yn ystod 2015\-16, codwyd £153m drwy dreth dir y dreth stamp yng Nghymru, gydag ychydig llai na 59,000 o drafodiadau. Disgwylir i hyn godi i £263m erbyn 2018\-19\.
Bydd yr Ysgrifennydd Cyllid yn cyhoeddi cyfraddau a bandiau'r dreth trafodiadau tir erbyn 1 Hydref, ac fe fydd y rheoliadau yn cael eu gosod ar ôl Cyllideb yr Hydref Llywodraeth y DU.
Gan groesawu gweld y Bil yn cael ei basio gan y Cynulliad Cenedlaethol, dywedodd yr Athro Drakeford:
> "Dyma garreg filltir arwyddocaol ar gyfer datganoli \- am y tro cyntaf mewn bron i 800 mlynedd bydd gan Gymru ei threthi ei hun.
>
> "Dyma dreth sy'n effeithio ar nifer fawr ohonom ni. Pan fydd yn gyfraith, bydd y Bil yn ein galluogi i gyflwyno treth trafodiadau tir yn lle treth dir y dreth stamp. Bydd hyn yn sicrhau bod gwasanaethau cyhoeddus Cymru'n parhau i elwa ar y cyllid sy'n cael ei godi gan y dreth bwysig hon.
>
> "Fe wnaethon ni ymgynghori'n eang wrth ddatblygu'r dreth, a dysgu o brofiadau'r Alban. Mae'r dreth newydd yn rhoi cysondeb a sicrwydd i fusnesau ac yn helpu pobl sy'n prynu cartrefi i fynd drwy'r broses yn esmwyth. Ar ben hynny, rydyn ni wedi llwyddo i wneud nifer o welliannau i'r dreth er mwyn adlewyrchu anghenion a blaenoriaethau Cymru."
Mae'r dreth trafodiadau tir yn un o ddwy dreth i'w datganoli i Gymru ym mis Ebrill 2018 \- bydd y dreth dirlenwi yn cael ei disodli gan y dreth gwarediadau tirlenwi. Mae'r Bil Treth Gwarediadau Tirlenwi (Cymru) yn cael ei ystyried gan y Cynulliad Cenedlaethol ar hyn o bryd.
Ychwanegodd yr Athro Drakeford:
> "Bydd datganoli pwerau trethu ymhen blwyddyn yn newid natur datganoli yng Nghymru. Bydd yn gosod cyfrifoldeb newydd ar Lywodraeth Cymru a'r Cynulliad Cenedlaethol, ac yn rhoi cyfle i wneud gwahaniaeth gwirioneddol i wasanaethau cyhoeddus Cymru."
Disgwylir i'r Bil Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) gael Cydsyniad Brenhinol (gan droi'r Bil yn Ddeddf) ym mis Mai 2017\.
|
Translate the text from English to Welsh. |
The proposed new Dyfi Bridge on the A487 north of Machynlleth, has been given the go\-ahead by Welsh Government Transport Minister Ken Skates.
The £46 million scheme will improve road safety, strengthen links between communities, provide active travel opportunities and build resilience against flooding, as well as improve transport connectivity to help stimulate further economic development in this part of Wales.
The current Dyfi Bridge is a 19th century stone narrow bridge with poor visibility and no footways. The river Dyfi frequently floods, severing communities on either side of the bridge, with these incidents likely to increase because of climate change. The bridge’s closures can impact on the community’s ability to access key services such as healthcare, education and public transport in Machynlleth and beyond.
The new development will be a viaduct across the floodplain and a river bridge across the Afon Dyfi approximately 480 metres upstream of the existing bridge. The project will support the Welsh Government’s work on the mid\-Wales Growth Deal which is currently being developed.
The scheme will include traffic calming and improved drainage on the A493 immediately north of the bridge to protect the existing cottages, and there will be a flood bund constructed to protect the Dyfi Eco Park from river flooding.
The removal of large scale traffic from the 19th century bridge and provision of a walking and cycle path will improve active travel opportunities increasing the attraction of Machynlleth and surrounding area as a tourist destination.
Ken Skates said:
> The A487 is a key route between North and South Wales linking Gwynedd, Powys, Ceredigion and Pembrokeshire. It is also an important local route providing access to the amenities and services of Machynlleth.
>
>
> We are already making improvements further north with the Caernarfon and Bontnewydd bypass and it is clear to me that action needs to be taken to improve this section of the A487 so that there is a safe and reliable route linking the communities around Machynlleth, including better and more reliable access to bus and train services in the town.
>
>
> The new route is good news for North and Mid Wales and will bring many benefits including enhanced protection against flooding. With climate change increasing the risk of flooding it’s important that we provide protection for homes and businesses and this scheme will contribute to both.
>
>
> This vital infrastructure will also complement the work the Welsh Government is doing to support the mid\-Wales Growth Deal to develop new economic opportunities in this important part of Wales.
>
>
> Tourism is important for the Dyfi Valley and the removal of heavy traffic from the existing listed stone bridge allows for more walking and cycling opportunities which will be excellent not only for local people but for tourists too.
The next stage will include detailed design works and further ground investigation work. Construction could begin in summer 2020, subject to the statutory process, with completion by summer 2022\.
|
Bydd y cynllun gwerth £46 miliwn yn gwella diogelwch ar y ffordd, yn atgyfnerthu’r cysylltiadau rhwng cymunedau, yn creu cyfleoedd teithio llesol ac yn sicrhau rhagor o gydnerthedd rhag llifogydd – yn ogystal â gwella cysylltiadau trafnidiaeth a helpu i ddatblygu’r economi yn y rhan hon o Gymru ymhellach.
Mae’r bont bresennol dros yr Afon Dyfi yn bont garreg gul a adeiladwyd yn y bedwaredd ganrif ar bymtheg. Nid yw’n hawdd gweld y traffig sy’n dod arni ac nid oes unrhyw lwybrau cerdded. Mae’r afon Dyfi yn wynebu Llifogydd yn rheolaidd, sy’n effeithio’n sylweddol ar gymunedau ar y naill ochr a’r llall o’r bont. Mae disgwyl i achosion o lifogydd ddigwydd yn fwy aml yn sgil y newid yn yr hinsawdd. Gall cau’r bont amharu ar allu’r gymuned i ddefnyddio gwasanaethau allweddol fel gofal Iechyd, addysg a thrafnidiaeth gyhoeddus ym Machynlleth a thu hwnt.
Bydd y datblygiad newydd yn cynnwys traphont ar draws y gorlifdir a phont afon ar draws yr Afon Dyfi a fydd tua 480m i fyny’r afon o’i chymharu â’r bont bresennol. Bydd y prosiect yn ategu gwaith Llywodraeth Cymru ar y Fargen Dwf ar gyfer Canolbarth Cymru sy’n cael ei datblygu ar hyn o bryd.
Bydd camau lliniaru traffig a gwell systemau draenio ar yr A493 i’r gogledd o’r bont er mwyn amddiffyn y bythynnod presennol a bydd bwnd yn cael ei adeiladu er mwyn amddiffyn Parc Eco Dyfi rhag llifogydd.
Bydd symud y traffig mwyaf o’r bont a adeiladwyd yn y bedwaredd ganrif ar bymtheg a darparu llwybr cerdded a beicio yn gwella cyfleoedd teithio llesol, gan wneud tref Machynlleth a’r ardal o’i hamgylch yn fwy deniadol i dwristiaid.
Dywedodd Ken Skates:
> “Mae’r A487 yn llwybr allweddol rhwng Gogledd a De Cymru, gan gysylltu Gwynedd, Powys, Ceredigion a Sir Benfro. Mae hefyd yn llwybr lleol pwysig sy’n sicrhau mynediad at amwynderau a gwasanaethau Machynlleth.
>
>
> “Mae gwelliannau eisoes yn cael eu gwneud ymhellach i’r Gogledd drwy ffordd osgoi Caernarfon a Bontnewydd ac mae’n gwbl glir fod angen cymryd camau er mwyn gwella’r rhan hon o’r A487\. Bydd y gwaith yma’n sicrhau llwybr diogel a dibynadwy a fydd yn cysylltu’r cymunedau o amgylch Machynlleth, gan sicrhau gwell mynediad sy’n fwy dibynadwy i wasanaethau bws a thrên yn y dref.
>
>
> “Mae’r llwybr newydd yn newyddion da i Ogledd a Chanolbarth Cymru a bydd yn sicrhau nifer o fanteision gan gynnwys gwell amddiffyniad rhag llifogydd. Gan fod y newid yn yr hinsawdd yn cynyddu perygl llifogydd mae’n bwysig ein bod yn amddiffyn cartrefi a busnesau a bydd y cynllun hwn yn sicr yn cyfrannu at hyn.
>
>
> “Bydd y seilwaith hanfodol hwn hefyd yn ategu’r gwaith mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i gefnogi’r Fargen Dwf ar gyfer Canolbarth Cymru wrth ddatblygu cyfleoedd economaidd newydd yn y rhan bwysig hon o Gymru.
>
>
> “Mae twristiaeth yn bwysig i Ddyffryn Dyfi a bydd symud y traffig trwm o’r bont garreg restredig bresennol yn creu rhagor o gyfleoedd cerdded a beicio a fydd yn wych ar gyfer pobl leol a hefyd dwristiaid.”
Bydd cam nesaf y broses yn cynnwys gwaith dylunio manwl a rhagor o waith ymchwilio ar y safle. Gallai’r gwaith adeiladu ddechrau yn ystod Haf 2020, yn amodol ar y broses statudol, a gallai gael ei gwblhau erbyn Haf 2022\.
|
Translate the text from English to Welsh. |
NHS Wales Chief Executive, Andrew Goodall, said:
> “Our latest figures show that last month was the busiest ever January on record for our A\&E Departments. A\&E attendance by those aged 85 and over, was the second highest ever for any month on record. Flu has also had an impact on capacity across our system with the highest rates for six years.
>
> During this busy time, our NHS and social care staff have continued to deliver emergency and planned care with compassion and professionalism. I would like to thank them for their exceptional commitment and hard work during this extremely challenging period.
>
> Despite the increased workload, their second highest month of activity on record, the Welsh ambulance service maintained its record of meeting the national target for responding to red calls in every month since the new response model began.
>
> We have worked closely with health boards and partners to develop plans for the winter period, and invested an extra £60m to deliver emergency care and ensure planned care can continue. Despite increased pressure, the number of people having to wait more than 36 weeks for treatment actually decreased at the end of December and we expect to see reductions in waiting times up to the end of March. More cancer patients were treated within the target time in January to December 2017 than in any previous year.
>
> We continue to invest in social services to support our healthcare system and despite the exceptional demand the numbers of Delayed Transfers of Care were the third lowest December on record. This month, the Cabinet Secretary for Health and Social Services announced an additional £10m for social services to support people in their homes and communities and relieve pressure on the NHS.
>
> We will continue to respond to areas of performance that need to be improved but despite record levels of demand on service, our staff have provided a resilient and professional response to support patients this winter.”
|
Dywedodd Andrew Goodall:
> “Mae ein ffigurau diweddaraf yn dangos mai’r mis diwethaf oedd y mis Ionawr prysuraf a gofnodwyd erioed yn ein hadrannau damweiniau ac achosion brys. Mae’r ffigurau ar gyfer pobl 85 oed a hŷn a dderbyniwyd i’r adrannau hyn yn dangos mai dyma’r cyfanswm ail uchaf mewn unrhyw fis sydd ar gofnod. Mae’r ffliw hefyd wedi effeithio ar gapasiti ar draws ein system, gan inni weld y cyfraddau uchaf ers chwe blynedd.
>
> Yn ystod y cyfnod prysur hwn, mae staff ein gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol wedi dal ati i ddarparu gofal brys a gofal wedi’i drefnu mewn modd proffesiynol a thosturiol. Hoffwn ddiolch iddynt am eu hymrwymiad eithriadol a’u gwaith caled yn ystod y cyfnod hynod heriol hwn.
>
> Er gwaethaf y cynnydd yn ei lwyth gwaith yn ystod y mis prysuraf ond un sydd ar gofnod ganddo, llwyddodd gwasanaeth ambiwlans Cymru i gyrraedd y targed cenedlaethol ar gyfer ymateb i alwadau coch, fel y mae wedi gwneud bob mis ers cyflwyno’r model ymateb newydd.
>
> Buom yn cydweithio’n agos â’r byrddau iechyd a’n partneriaid i ddatblygu cynlluniau ar gyfer tymor y gaeaf, gan fuddsoddi £60 miliwn o arian ychwanegol i ddarparu gofal brys ac i sicrhau bod modd i ofal oedd wedi’i drefnu fynd rhagddo. Er gwaethaf y pwysau cynyddol, cafwyd gostyngiad ddiwedd mis Rhagfyr yn nifer y bobl fu’n disgwyl am fwy na 36 wythnos i gael triniaeth, ac rydym yn disgwyl gweld amseroedd aros yn gostwng rhwng hyn a diwedd mis Mawrth. Cafodd mwy o gleifion canser eu trin o fewn yr amser targed rhwng Ionawr a Rhagfyr 2017 nag mewn unrhyw flwyddyn flaenorol.
>
> Rydym yn parhau i fuddsoddi mewn gwasanaethau cymdeithasol i gefnogi ein system gofal iechyd, ac er gwaethaf y galw eithriadol roedd y ffigurau ar gyfer oedi cyn trosglwyddo gofal ar eu hisaf ar gyfer unrhyw fis Rhagfyr erioed heblaw dau. Y mis hwn, cyhoeddodd yr Ysgrifennydd Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol £10 miliwn ychwanegol ar gyfer gwasanaethau cymdeithasol, i gefnogi pobl yn eu tai a’u cymunedau ac i leddfu’r pwysau ar y GIG.
>
> Byddwn yn parhau i ymateb i feysydd perfformiad lle mae angen gwella, ond er gwaethaf y galw eithriadol am wasanaethau, mae ein staff wedi ymateb yn gadarn a phroffesiynol i roi cymorth i gleifion y gaeaf hwn.”
|
Translate the text from English to Welsh. |
Enabling people to use the language at work, along with ensuring the public have access to high quality Welsh language services is essential if we are to achieve our goal of a million speakers.
The National Centre for Learning Welsh is responsible for providing strategic leadership to the Welsh for Adults sector. This role includes the development and provision of Welsh for Adults courses in the workplace, particularly for bodies that fall under the language standards regime.
The Welsh Government has worked closely with the National Centre to develop a plan for the additional money earmarked in the 2017\-18 budget agreement with Plaid Cymru.
The Plan includes five strands:
* Information and advice for employers ‘Cymraeg Gwaith/Work Welsh’
* On\-line welcome / reception courses ‘Croeso Cymraeg Gwaith/Work Welsh Welcome’
* Intensive courses ‘Dysgu Cymraeg Gwaith/Learn Work Welsh’’
* Courses for the early years workforce ‘Cymraeg Cynnar/Early Welsh’
* Residential courses to improve confidence and provide specialist terminology ‘Defnyddio Cymraeg Gwaith/Use Work Welsh’
Alun Davies, Minister for the Welsh Language, told Assembly Members:
> “The goal of this Government is to have one million Welsh speakers by 2050\. In line with our shared ambition with Plaid Cymru we are allocating an additional £3m to ensure the Welsh language is used more extensively and to encourage more people to speak it.
>
> “This investment will enable the National Centre for Learning Welsh to provide practical support to bodies, putting them in a position to provide an outstanding bilingual service to the public and comply with the Welsh language standards.”
Efa Gruffudd Jones, Chief Executive of the National Centre for Learning Welsh, added:
> “We welcome this additional funding which will allow the Centre to build on progress already made in the Welsh for Adults sector in recent months and further support the Government’s ambitions for the Welsh language.
>
> “Putting learners first is at the heart of the Centre’s work and this funding will enable new opportunities for individuals who want to learn or improve their Welsh to do so with the support of their employers.
>
> “The ‘Cymraeg Gwaith/Work Welsh’ courses will sit alongside existing provision and we look forward to working with partners, employers and the Government to deliver this new learning programme, which will feature innovative interactive elements.”
|
Mae galluogi pobl i ddefnyddio'r iaith yn y gwaith, ynghyd â sicrhau bod gan y cyhoedd fynediad at wasanaethau Cymraeg o safon uchel, yn hanfodol er mwyn cyrraedd ein targed o gael miliwn o siaradwyr Cymraeg.
Y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol sy'n gyfrifol am ddarparu arweinyddiaeth strategol i'r sector Cymraeg i Oedolion. Mae hyn yn cynnwys datblygu a darparu cyrsiau Cymraeg i Oedolion yn y gweithle, yn arbennig ar gyfer cyrff sy'n glynu wrth safonau'r Gymraeg.
Mae Llywodraeth Cymru wedi gweithio'n agos gyda'r Ganolfan Genedlaethol i ddatblygu cynllun ar gyfer yr arian ychwanegol sydd wedi'i glustnodi yng nghytundeb cyllideb 2017\-18 gyda Phlaid Cymru.
Mae pum rhan i'r Cynllun:
* Gwybodaeth a chyngor i gyflogwyr ‘Cymraeg Gwaith’
* Cyrsiau croeso / derbyniad ar\- lein ‘Croeso Cymraeg Gwaith’
* Cyrsiau Dwys ‘Dysgu Cymraeg Gwaith’
* Cyrsiau ar gyfer gweithlu'r blynyddoedd cynnar ‘Cymraeg Cynnar’
* Cyrsiau preswyl i godi hyder a darparu terminoleg arbenigol 'Defnyddio Cymraeg Gwaith'
Dywedodd Alun Davies, Gweinidog y Gymraeg, wrth Aelodau'r Cynulliad:
> "Nod y Llywodraeth hon yw sicrhau miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050\. Yn unol â'r uchelgais a rannwn gyda Phlaid Cymru, rydym yn neilltuo £3m yn ychwanegol i sicrhau bod y Gymraeg yn cael ei defnyddio ar lefel ehangach, ac annog mwy o bobl i'w defnyddio.
>
> "Bydd y buddsoddiad hwn yn galluogi'r Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol i roi cymorth ymarferol i gyrff, gan sicrhau eu bod yn gallu darparu gwasanaeth dwyieithog eithriadol i'r cyhoedd, a chydymffurfio â safonau'r Gymraeg."
Ychwanegodd Efa Gruffudd Jones, Prif Weithredwr y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol:
> "Rydym yn croesawu'r cyllid ychwanegol hwn a fydd yn caniatáu i'r Ganolfan adeiladau ar yr hyn sydd eisoes wedi'i gyflawni yn y sector Cymraeg i Oedolion yn y misoedd diwethaf, a rhoi mwy o gefnogaeth i dargedau’r Llywodraeth ar gyfer y Gymraeg.
>
> "Mae rhoi blaenoriaeth i ddysgwyr yn ganolog i waith y Ganolfan, a bydd y cyllid hwn yn arwain at fwy o gyfleoedd i unigolion sydd am ddysgu a gwella eu Cymraeg, i wneud hynny gyda chefnogaeth eu cyflogwr.
>
> "Bydd y cyrsiau 'Cymraeg Gwaith' yn cael eu darparu ochr yn ochr â'r ddarpariaeth bresennol, ac rydym yn edrych ymlaen at gael gweithio gyda phartneriaid, cyflogwyr a'r Llywodraeth i gyflwyno'r rhaglen ddysgu newydd hon, a fydd yn cynnwys elfennau rhyngweithiol arloesol."
|
Translate the text from English to Welsh. |
The engineering firm has adapted its way of working in recent months to support the Welsh Government’s efforts to produce and supply vital PPE items.
The move, which is backed by the Welsh Government’s COVID\-19 Research, Development and Innovation support fund, has created new jobs including employing three people who were made redundant from local companies as a result of the economic impacts of the pandemic.
Under the name of Blu Thomas Medical, the company’s surgical masks, which are produced as its factory in Pontardawe, can now be used in Welsh hospitals and health care settings.
It is also donating 60,000 high quality masks to local charities in the Swansea area that will be working with people in need over the Christmas period.
The firm now has the capacity to produce up to 5 million CE marked, type IIR fluid resistant masks a month, which are used to protect frontline NHS and health care sector workers.
Thanks to these enormous efforts from the business community, Wales has significantly increased its production capability and is building resilience across a wide range of PPE items.
Deputy Minister for Economy and Transport, Lee Waters said:
> “It’s great news that Brother Engineering’s Blu Thomas Medical can now begin supplying vitally important masks to our NHS and health care workers.
>
>
> “Throughout this incredibly difficult year, we have seen our businesses really step up to the challenge of helping us produce much needed PPE.
>
>
> “I’ve been truly amazed at the lengths our firms have gone to adapt their ways of working and thinking innovatively to join our efforts in dealing with coronavirus and supporting those on the front line of our health service.
>
>
> “I want to thank everyone at Brother Engineering for all of their hard work in producing such a crucial item of PPE and it is a testament to the skills and capabilities of the workforce.”
Brother Engineering Managing Director, Blu Thomas said: “
> We are delighted that through our investment and hard work we have been able to satisfy the regulatory requirements that could enable us to supply masks to the Welsh NHS and beyond.
>
>
> “The team here has worked long hours to achieve this, but we have also had tremendous help from the Welsh Government who have assisted with funding and accessing expertise, and from specialists at Cardiff University and the NHS’ own Surgical Materials Testing Laboratory.”
|
Mae'r cwmni peirianneg wedi addasu ei ffordd o weithio yn ystod y misoedd diwethaf i gefnogi ymdrechion Llywodraeth Cymru i gynhyrchu a chyflenwi cyfarpar diogelu personol (PPE) hanfodol.
Mae'r cam hwn, sy'n cael ei gefnogi gan gronfa gymorth Ymchwil, Datblygu ac Arloesi COVID\-19 Llywodraeth Cymru, wedi creu swyddi newydd gan gynnwys cyflogi tri o bobl a ddiswyddwyd gan gwmnïau lleol o ganlyniad i effeithiau economaidd y pandemig.
O dan yr enw Blu Thomas Medical, gellir defnyddio masgiau llawfeddygol y cwmni, sy'n cael eu cynhyrchu yn ei ffatri ym Mhontardawe, mewn ysbytai a lleoliadau gofal iechyd yng Nghymru yn awr.
Mae hefyd yn cyfrannu 60,000 o fasgiau o ansawdd uchel i elusennau lleol yn ardal Abertawe a fydd yn gweithio gyda phobl mewn angen dros gyfnod y Nadolig.
Erbyn hyn, mae gan y cwmni'r capasiti i gynhyrchu hyd at 5 miliwn o fasgiau nod CE math IIR sy'n gallu gwrthsefyll hylifau bob mis ac fe’u defnyddir i ddiogelu gweithwyr rheng flaen y GIG a'r sector gofal iechyd.
Diolch i'r ymdrechion enfawr hyn gan y gymuned fusnes, mae Cymru wedi cynyddu ei gallu i gynhyrchu yn sylweddol ac mae'n meithrin gwydnwch ar draws ystod eang o eitemau PPE.
Dywedodd Dirprwy Weinidog yr Economi a Thrafnidiaeth, Lee Waters:
> "Mae'n newyddion gwych bod Blu Thomas Medical o Brother Engineering bellach yn gallu dechrau cyflenwi masgiau hanfodol bwysig i weithwyr y GIG a gofal iechyd.
>
>
> "Drwy gydol y flwyddyn hynod anodd hon, rydym wedi gweld ein busnesau'n ymateb yn wych i'r her o'n helpu ni i gynhyrchu PPE y mae ei wir angen.
>
>
> "Rwyf wedi rhyfeddu'n fawr at gwmnïau sydd wedi mynd yr ail filltir er mwyn addasu eu ffyrdd o weithio a meddwl yn arloesol i ymuno â'n hymdrechion i ddelio â’r coronafeirws a chefnogi'r rhai ar reng flaen ein gwasanaeth iechyd.
>
>
> "Hoffwn ddiolch i bawb yn Brother Engineering am eu holl waith caled yn cynhyrchu eitem mor hanfodol o PPE ac mae'n dyst i sgiliau a galluoedd y gweithlu."
Dywedodd Rheolwr Gyfarwyddwr Brother Engineering, Blu Thomas:
> "Rydym wrth ein bodd ein bod, drwy ein buddsoddiad a'n gwaith caled, wedi gallu bodloni'r gofynion rheoleiddiol a allai ein galluogi i gyflenwi masgiau i GIG Cymru a thu hwnt.
>
>
> "Mae'r tîm yma wedi gweithio oriau hir i gyflawni hyn, ond rydym hefyd wedi cael cymorth aruthrol gan Lywodraeth Cymru sydd wedi cynorthwyo gyda chyllid a sicrhau arbenigedd, a gan arbenigwyr ym Mhrifysgol Caerdydd a Labordy Profi Deunyddiau Llawfeddygol y GIG ei hun.”
|
Translate the text from English to Welsh. |
Minister for Housing and Regeneration, Rebecca Evans, who attended the sealing ceremony at the Welsh Government offices in Cathays Park, said:
> “Registered Social Landlords (RSLs) play a vital role in helping us to meet our commitment to create 20,000 new affordable homes by 2021\. They, in turn, require the sector to continue to have the freedom to use private sector borrowing to supplement the Welsh Government’s social housing grant and other funding programmes.
>
> “This Act will help secure much needed affordable homes and more options for Welsh Government to maximise the positive contributions RSLs make to the communities in which they work. It also provides certainty for private sector partners who have made long term commitments to funding an independent RSL sector.
Stuart Ropke, Chief Executive of Community Housing Cymru, said:
> “We are pleased that Welsh Government has acted decisively to pass this legislation to ensure the independence of housing associations in Wales. The Act will ensure that housing associations can continue to attract private investment and build the affordable homes Wales needs as we work towards the target of 20,000 affordable homes in this Assembly term.”
The Act amends and removes powers which are deemed by the Office for National Statistics (ONS) to demonstrate central and local government control over Registered Social Landlords (RSLs). It also introduces new powers to reduce local authority influence on RSL Boards.
Without reclassification back to private sector organisations, funding for RSLs to build and improve social housing would have to compete with other Welsh Government capital project priorities.
|
Dywedodd y Gweinidog Tai ac Adfywio, Rebecca Evans, a oedd yn y seremoni selio yn swyddfeydd Llywodraeth Cymru ym Mharc Cathays:
> “Mae Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig yn chwarae rôl hanfodol yn ein helpu ni i gwrdd â’n hymrwymiad i greu 20,000 o gartrefi fforddiadwy erbyn 2021\. Byddant hwy, yn eu tro, yn ei gwneud hi’n ofynnol i’r sector barhau i gael y rhyddid i ddefnyddio benthyciadau gan y sector preifat i ategu grant tai cymdeithasol y Llywodraeth a rhaglenni cyllido eraill.
>
> “Bydd y Ddeddf hon yn helpu i sicrhau tai fforddiadwy sydd gwir eu hangen a rhagor o opsiynau i Lywodraeth Cymru sicrhau’r budd mwyaf o gyfraniadau’r Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig i gymunedau lle maent yn gweithio. Mae hefyd yn rhoi sicrwydd i bartneriaid yn y sector preifat sydd wedi gwneud ymrwymiadau tymor hir i gyllido sector annibynnol ar gyfer Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig.
Dywedodd Stuart Ropke, Prif Weithredwr Tai Cymunedol Cymru:
> “Rydym wrth ein bodd fod Llywodraeth Cymru wedi ymddwyn mewn ffordd gadarn i basio’r ddeddfwriaeth hon i sicrhau annibyniaeth cymdeithasau tai yng Nghymru. Bydd y Ddeddf yn sicrhau y gall cymdeithasau tai barhau i ddenu buddsoddiad preifat ac adeiladu’r tai fforddiadwy sydd eu hangen yng Nghymru wrth i ni weithio tuag at y targed o 20,000 o gartrefi fforddiadwy yn ystod tymor presennol y Cynulliad.”
Mae’r Ddeddf yn diwygio ac yn dileu’r pwerau sydd yn nhyb Swyddfa Ystadegau Gwladol yn dangos rheolaeth llywodraeth ganol a llywodraeth leol dros Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig. Mae hefyd yn cyflwyno pwerau newydd i leihau dylanwad awdurdodau lleol ar Fyrddau Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig.
Heb ailddosbarthu yn ôl i sefydliadau'r sector preifat, byddai'n rhaid i gyllid ar gyfer Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig i adeiladu a gwella tai cymdeithasol gystadlu â blaenoriaethau eraill prosiect cyfalaf Llywodraeth Cymru.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae Ail Gyllideb Atodol Llywodraeth Cymru ar gyfer 2020\-21 yn cael ei chyhoeddi heddiw.
Prif ddiben y Gyllideb Atodol hon yw dangos y newidiadau cyllidebol ers Cyllideb Atodol Gyntaf 2020\-21 a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru fis Mai 2020\.
Mae’n manylu ynghylch nifer o ddyraniadau o’n cronfeydd wrth gefn ac yn adlewyrchu’r newidiadau i’r llinellau sylfaen ers Prif Amcangyfrifon y DU 2020\-21, o ganlyniad i ddyraniadau ychwanegol a gyhoeddwyd gan Lywodraeth y DU mewn ymateb i'r pandemig Covid.
Bydd y Gyllideb Atodol yn destun craffu gan y Pwyllgor Cyllid ym mis Tachwedd a bydd yn cael ei thrafod yn y Cyfarfod Llawn ddydd Mawrth 17 Tachwedd.
|
The Welsh Government’s Second Supplementary Budget for 2020\-21 is published today.
The main purpose of this Supplementary Budget is to reflect the budgetary changes since the First Supplementary Budget 2020\-21 published by the Welsh Government in May 2020\.
It sets out a number of allocations from our reserves and reflects changes to baselines since the UK Main Estimates 2020\-21, as a result of additional allocations announced by the UK Government in response to the Covid pandemic.
The Supplementary Budget will be scrutinised by the Finance Committee in November and will be debated in Plenary on Tuesday 17 November.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ar 14 Tachwedd 2023, gwnaed datganiad llafar yn y Senedd: Anghenion Seilwaith Trawsyrru Trydan Cymru ar gyfer Sero Net (dolen allanol).
|
On 14 November 2023 an oral statement was made in the Senedd: Wales Electricity Transmission Infrastructure Needs for Net Zero (external link).
|
Translate the text from English to Welsh. |
Formal agreement for the Cardigan Integrated Care Centre has now been given with work on the old Bathhouse site due to start in spring 2018\. The centre is expected to open in late 2019, due to £23\.8m funding from the Welsh Government which is part of the Welsh Government’s two\-year budget agreement with Plaid Cymru.
As well as providing a modern, fit for purpose healthcare service for the local population including a GP practice, dental service and pharmacy, the new centre will bring care closer to home and in the community.
A wide range of improved integrated health and social care services will be delivered by Hywel Dda UHB, the third sector, local authority and partner organisations.
The local community will also benefit from;
* Mental health and learning disabilities services
* Minor Injury Service with telemedicine links to the Emergency Department
* potential for an increase in 7 day service provision
* increased diagnostic services including pre\-operative assessments
* improved outcomes for patients.
Health Secretary, Vaughan Gething said:
> “I’m pleased to announce the funding for the Cardigan Integrated Care Centre which will make a significant difference to the care people in the Cardigan area receive, closer to home in their communities.
>
>
> “It’s imperative that people are treated in modern centres and this project will facilitate an improved, integrated approach to healthcare in the community, all under one roof.”
Hywel Dda County Director for Ceredigion, Peter Skitt said:
> “We acknowledge that the planning process has at times been quite protracted and drawn\-out but it’s been absolutely critical for the project in terms of making sure that we’ve got it right first time, and I would like to reiterate our thanks to stakeholders \- particularly local residents, patients and our staff \- for their patience and understanding.”
Chair of Hywel Dda University Health Board, Bernardine Rees OBE, added:
> “We recognise that the population of Cardigan has been very patient and this facility has definitely had its challenges, but the health board are now very pleased to be moving forward with this important development.
>
>
> “I would like to pay tribute to everyone involved for their ongoing commitment and hard work to ensure the new centre meets our aim of providing safe, sustainable, integrated care for our local population.
>
>
> “We are grateful to Welsh Government for providing formal agreement to the Cardigan ICC project.This represents the culmination of several years’ worth of work to ensure that we are able to care for patients in Cardigan in a safe, sustainable and integrated way by providing a facility that is fit for purpose both now and for the future”.
|
Gan fod cytundeb ffurfiol wedi’i roi, bydd gwaith yn dechrau ar hen safle’r Baddondy yn ystod gwanwyn 2018\. Disgwylir i’r ganolfan agor ddiwedd 2019, diolch i £23\.8m o gyllid gan Lywodraeth Cymru sydd yn rhan o gytundeb cyllid dwy flynedd gyda Phlaid Cymru.
Yn ogystal â darparu gwasanaeth gofal iechyd modern, sy’n addas i’r diben i’r boblogaeth leol – gan gynnwys meddygfa, gwasanaeth deintyddol a fferyllfa – bydd y ganolfan newydd yn sicrhau gofal yn agosach at y cartref ac yn y gymuned.
Bydd amrywiaeth eang o wasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol integredig yn cael eu darparu gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda, y trydydd sector, yr awdurdod lleol a sefydliadau partner.
Bydd y gymuned leol hefyd yn manteisio ar y canlynol:
* Gwasanaethau iechyd meddwl ac anableddau dysgu
* Gwasanaeth Mân Anafiadau gyda chysylltiad telefeddygaeth at yr Adran Frys
* Cyfle i gynyddu’r ddarpariaeth o wasanaethau 7 diwrnod
* Mwy o wasanaethau diagnostig gan gynnwys asesiadau cyn llawdriniaethau
* Gwell canlyniadau i gleifion.
Dywedodd yr Ysgrifennydd Iechyd, Vaughan Gething:
> “Mae’n bleser cyhoeddi’r cyllid ar gyfer Canolfan Gofal Integredig Aberteifi, a fydd yn gwneud gwahaniaeth mawr i’r gofal mae pobl ardal Aberteifi yn ei dderbyn, yn agosach i’w cartrefi ac yn eu cymunedau.
>
> “Mae’n rhaid i bobl gael eu trin mewn canolfannau modern, ac fe fydd y prosiect hwn yn helpu i wella’r ddarpariaeth gofal iechyd yn y gymuned, y cyfan dan un to.”
Dywedodd Cyfarwyddwr Sirol Cymru Bwrdd Iechyd Hywel Dda, Peter Skitt:
> “Rydyn ni’n ddiolchgar iawn i Lywodraeth Cymru am gytuno’n ffurfiol i brosiect Canolfan Aberteifi. Dyma benllanw sawl blwyddyn o waith i sicrhau bod modd i ni ofalu am gleifion Aberteifi mewn ffordd ddiogel, gynaliadwy ac integredig drwy ddarparu canolfan sy’n addas i’r diben nawr ac ar gyfer y dyfodol.
>
> “Rydyn ni’n cydnabod bod y broses gynllunio wedi bod yn go hir a llafurus ar adegau, ond roedd yn hanfodol gwneud yn siŵr fod y prosiect yn cael ei wneud yn iawn y tro cyntaf. Hoffwn i ddiolch unwaith eto i’n rhanddeiliaid – yn arbennig pobl leol, cleifion a’n staff – am eu hamynedd a’u dealltwriaeth.”
Ychwanegodd Cadeirydd Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda, Bernardine Rees OBE:
> “Rydyn ni’n cydnabod bod poblogaeth Aberteifi wedi bod yn amyneddgar iawn, ac mae’r ganolfan hon wedi wynebu heriau yn sicr, ond mae’r bwrdd iechyd nawr yn falch iawn o gael symud ymlaen gyda’r datblygiad pwysig hwn.
>
> “Hoffwn i dalu teyrnged i bawb sydd wedi bod yn rhan o’r gwaith, am eu hymrwymiad a’u gwaith caled i sicrhau bod y ganolfan newydd yn cyflawni ein nod o ddarparu gofal integredig mewn ffordd ddiogel a chynaliadwy i’n poblogaeth leol.”
|
Translate the text from Welsh to English. |
Wrth siarad cyn Adolygiad o Wariant Llywodraeth y DU, mynegodd Jeremy Miles ac Kate Forbes eu rhwystredigaeth nad yw Llywodraeth y DU wedi gwneud unrhyw drefniadau ymarferol ar gyfer y Gronfa Ffyniant Gyffredin, er y bydd cyllid yr UE yn dechrau dirwyn i ben ddiwedd y flwyddyn.
Ar y llaw arall, wythnos diwethaf cyhoeddodd Llywodraeth Cymru a Llywodraeth yr Alban ill dwy eu cynigion ar gyfer y Gronfa.
Gwnaethant hynny ar ôl cydweithio ac ymgynghori'n helaeth ag awdurdodau lleol, y sector preifat, prifysgolion a cholegau, a'r trydydd sector yn y ddwy wlad.
Dywedodd Jeremy Miles, y Cwnsler Cyffredinol a'r Gweinidog Pontio Ewropeaidd:
> “Rhaid i Lywodraeth y DU wireddu addewidion a wnaed droeon na fyddai Brexit yn arwain at golli unrhyw gyllid ac y byddai'r setliad datganoli yn cael ei barchu.
>
>
> "Mae ein cynigion wedi'u datblygu dros dair blynedd gyda rhanddeiliaid o lywodraeth leol, Addysg Uwch ac Addysg Bellach, y sector preifat a'r trydydd sector. Cawsant eu llunio gyda chyngor arbenigol gan y Sefydliad ar gyfer Cydweithrediad a Datblygiad Economaidd ac maent wedi bod yn destun ymgynghoriad cyhoeddus helaeth.
>
>
> "O ganlyniad, mae gennym Fframwaith i ailddechrau rhaglenni buddsoddi yn gynnar y flwyddyn nesaf – cyhyd â bod Gweinidogion y DU yn cadw at eu hymrwymiadau.
>
>
> "Rhaid i'r diffyg tryloywder a chydweithio gan Lywodraeth y DU hyd yma ddod i ben nawr, fel y bydd Cymru yn cael yr eglurder sydd ei angen arni a'r ymrwymiad i weithio drwy Lywodraeth Cymru, yn unol â’r setliad datganoli."
Dywedodd Ysgrifennydd Cyllid Llywodraeth yr Alban Kate Forbes:
> “Rwyf wedi’i gwneud yn glir i Lywodraeth y DU fy mod yn pryderu’n fawr nad wyf eto wedi gweld unrhyw dystiolaeth o’i hymrwymiad i ddarparu’r un faint o gyllid yn lle cyllid yr UE nac i ymgysylltu’n ystyrlon â’r gwledydd datganoledig ar draws sawl rhaglen gan gynnwys pysgodfeydd, cronfeydd strwythurol a rhaglenni cystadleuol megis Erasmus\+ a Horizon Ewrop.
>
>
> “Wythnos diwethaf, gwnaethom gyhoeddi cynigion ar gyfer Cronfa Ffyniant Gyffredin i’r Alban. Lluniwyd y cynigion hyn ar ôl 12 mis o ymgynghori a chyda chymorth Grŵp Llywio arbenigol. Rydym nawr yn gweithio i ddatblygu’r gronfa gyda phartneriaid allweddol, yn enwedig awdurdodau lleol, i sicrhau bod anghenion a blaenoriaethau unigryw’r Alban yn cael eu bodloni.
>
>
> “Mae Llywodraeth y DU wedi ymrwymo o’r blaen i ddarparu union yr un faint o gyllid yn lle cyllid yr UE ac mae Llywodraeth yr Alban yn disgwyl cadw rheolaeth lawn dros y cyllid hwn. Byddwn yn parhau i wrthsefyll yn gadarn unrhyw ymdrechion gan Lywodraeth y DU i danseilio’r setliad datganoli mewn perthynas â phwerau a chyllid.”
|
Speaking ahead of the UK government’s Spending Review, Jeremy Miles and Kate Forbes expressed their frustration that no practical arrangements for the Shared Prosperity Fund have been made by the UK government, despite EU funding set to tail off at the end of the year.
In contrast, both the Welsh and Scottish Governments published their proposals for the Fund last week, following extensive collaboration and support from local authorities, the private sector, universities and colleges, and the third sector in both nations.
Welsh Government Counsel General and Minister for European Transition, Jeremy Miles said:
> “The UK government must make good on promises repeatedly made that Brexit would not mean any loss of funding and that the devolution settlement would be respected.
>
>
> “Our proposals have been developed over 3 years with stakeholders from local government, Further and Higher Education, and the private and third sectors; have been informed by expert advice from the Organisation of Economic Co\-operation and Development and have been subject to an extensive process of public consultation.
>
>
> “As a result, we have a Framework to re\-start investment programmes early next year – provided UK ministers honour their commitments.
>
>
> “The lack of transparency and collaboration that the UK government has shown to date must now end, so that Wales gets the clarity it needs and the commitment to work through the Welsh Government which the devolution settlement demands.”
Scottish Government Finance Secretary Kate Forbes said:
> “I have made clear to the UK government that I am deeply concerned that I am yet to see any evidence that they are committed to replacing EU funding in full or to engaging meaningfully with the devolved nations across a number of programmes including fisheries, structural funds and competitive programmes such as Erasmus Plus and Horizon Europe.
>
>
> “The proposals we published last week for a Scottish Shared Prosperity Fund were produced following 12 months of consultation and with the support of an expert steering group. We are now working to develop the fund involving key partners, especially local authorities, to ensure Scotland’s unique needs and priorities are met.
>
>
> “The UK government has previously committed to full replacement of all lost EU funds and the Scottish Government expects to maintain full control over this funding. Ongoing attempts by the UK government to undermine the devolution settlement in relation to powers and funding will continue to be resisted vigorously.”
|
Translate the text from Welsh to English. |
Fis Rhagfyr diwethaf, gwnes ddatganiad gerbron y Senedd am ein nod i ehangu rôl y Gwasanaeth Tân ac Achub i gefnogi’r GIG, ac am adolygiad manwl a gynhaliwyd gan ein Prif Gynghorydd Tân ac Achub, Dan Stephens, ar gapasiti a pharodrwydd y Gwasanaeth i ymgymryd â rôl o’r fath. Yn fras, daeth y Prif Gynghorydd Tân ac Achub i’r casgliad bod yna gapasiti i ysgwyddo rôl ehangach, a bod angen newidiadau yn arferion gweithio’r Gwasanaeth Tân ac Achub i wireddu hynny. Yn wir, canfu’r adroddiad ei bod yn debygol bod angen newidiadau o’r fath beth bynnag, gan fod peth tystiolaeth nad oedd yr arferion gweithio presennol yn caniatáu digon o amser i ddiffoddwyr tân hyfforddi, neu gyflawni gwaith hanfodol i leihau tebygolrwydd a difrifoldeb tanau.
Heddiw, yn dilyn yr adolygiad hwnnw, rwy’n cyhoeddi adolygiad a gynhaliwyd gan y Prif Gynghorydd Tân ac Achub ar bwnc penodol, sef hyfforddiant yn y Gwasanaeth Tân ac Achub. Mae’r adolygiad ar gael yn Hyfforddiant gweithredol y gwasanaeth tân ac achub: adolygiad thematig \| LLYW.CYMRU. Mae hyn, wrth gwrs, yn hanfodol bwysig i’n diffoddwyr tân, sy’n gwneud gwaith peryglus a hynod o gymhleth, ac i’r cyhoedd. Mae angen i ddiffoddwyr tân ennill, datblygu a chynnal ystod eang o sgiliau yn gyson ar gyfer amryw brosesau, tactegau, offer a dulliau gwneud penderfyniadau. Mae angen iddynt wedyn allu rhoi’r sgiliau hyn ar waith gyda’i gilydd ac yn unigol mewn digwyddiadau go iawn sy’n gallu bod yn sefyllfaoedd dynamig a heriol iawn. Mae’n hanfodol felly fod diffoddwyr tân wedi’u hyfforddi’n briodol ac yn drylwyr. Rwy’n gwybod bod hyn ymysg prif flaenoriaethau’r Gwasanaeth, fel y dylai fod.
At hynny, mae’r angen hwnnw wedi cynyddu yn ddiweddar. Mae’r gostyngiad hirdymor yn nifer y tanau wedi golygu ein bod nawr yn dibynnu ar ein diffoddwyr tân i ymateb i ystod eang o ddigwyddiadau heblaw am danau. Maent ar flaen y gad yn dilyn damweiniau ffordd, llifogydd a gollyngiadau cemegol. Mae datblygiadau technolegol a gwelliannau gwyddonol wedi darparu llawer mwy o offer a thechnegau iddynt, ac wedi cynyddu’r angen iddynt eu meistroli. Mae newidiadau o ran dyluniad, adeiladwaith a chynnwys adeiladau wedi creu amgylchedd adeiledig sydd, mewn sawl ffordd, yn fwy cymhleth a pheryglus yn achos tân.
O ystyried difrifoldeb gwaith ein gwasanaeth tân, ceir rhai pryderon yn adroddiad y Prif Gynghorydd Tân ac Achub y mae rhaid mynd i’r afael â nhw. Mae ei adolygiad diweddaraf yn datgelu sawl gwendid difrifol yn y ffordd bresennol o gynllunio, rheoli a darparu hyfforddiant. Er bod arferion da i’w gweld, canfu fod gormod yn cael ei adael i is\-swyddogion, mewn gorsafoedd tân unigol, nad ydynt bob amser yn cael eu cefnogi’n llawn i sicrhau safonau cyson ar lefel ddigon uchel ar draws y Gwasanaeth. Mae cyfleusterau hyfforddi mewn llawer o orsafoedd tân yn gyfyngedig, ac mae cyfleoedd i ddefnyddio cyfleusterau mwy cynhwysfawr a realistig yn cael eu llesteirio gan yr angen i deithio a chynnal darpariaeth weithredol yr un pryd. Mae hefyd dystiolaeth bod rhai tactegau diffodd tân yn dal i gael eu dysgu er bod ymchwil helaeth wedi bwrw amheuaeth ar ba mor ddiogel ac effeithiol ydyn nhw. Ceir enghreifftiau o’u defnydd mewn digwyddiadau o amgylch y byd lle y mae’n ddigon posibl eu bod wedi cyfrannu at farwolaethau diffoddwyr tân. Rwy’n gwybod y byddai pob un ohonom am wneud popeth posibl i ddiogelu’r rhai sy’n gwasanaethu ein cymunedau.
Nid yw’r adolygiad wedi gallu sefydlu’n bendant a oes gan ddiffoddwyr tân ddigon o amser i hyfforddi, ond mae hynny’n bennaf achos dim ond un o’r Gwasanaethau sydd wedi ymateb hyd yma i argymhelliad interim a wnaed gan y Prif Gynghorydd Tân ac Achub ym mis Mawrth. Serch hynny, o waith y Prif Gynghorydd Tân ac Achub mae’n ymddangos yn debygol iawn nad yw’r amser hwnnw’n ddigonol. Mae hynny’n arbennig o wir yn achos diffoddwyr tân wrth gefn neu “ar alwad”, y mae disgwyl iddynt feistroli’r ystod lawn o sgiliau diffodd tân mewn cyfran fach iawn o’r amser sydd ar gael i’w cydweithwyr amser llawn. Hyd yn oed yn achos diffoddwyr tân amser llawn, mae’r amser sydd ar gael i hyfforddi wedi’i gyfyngu gan batrwm gweithio sy’n neilltuo tua hanner shifft nos i gyfnodau gorffwys ac astudiaeth breifat, a bwrw nad oes digwyddiadau brys yn ystod yr amser hwnnw. Nid yw’r arfer hon wedi newid ers y 1970au pan oedd rôl diffoddwr tân yn llawer mwy cul a syml. Heb os, mae’r angen am hyfforddiant wedi cynyddu ers hynny, ac os nad yw’r angen hwnnw’n cael ei ateb mae hyn yn creu risgiau clir i ddiffoddwyr tân, rhywbeth na fyddai neb am ei weld. Yn fwy cyffredinol, nid yw neilltuo cymaint o amser i ddiffoddwyr tân orffwys tra maent ar ddyletswydd yn sicrhau’r gwerth gorau o ran diogelwch pobl a chymunedau yng Nghymru, ac mae’n sicr yn effeithio ar y potensial i ddiffoddwyr tân ymgymryd â rôl ehangach.
Mae’n hollbwysig bod ein tri Awdurdod Tân ac Achub yn ystyried canfyddiadau’r Prif Gynghorydd Tân ac Achub, ac yn ymateb iddynt, yn llawn ac yn brydlon. Mae’r un yn wir am ganfyddiadau adolygiad cynharach y Prif Gynghorydd Tân ac Achub, a amlygodd risgiau a allai fod yn rhai difrifol o ran blinder yn y trefniadau gweithio presennol. I wneud hyn, efallai y bydd angen gwneud dewisiadau sylfaenol ac anodd o bosibl, gan gynnal trafodaethau rhwng cyflogwyr a chyrff cynrychiadol – ond rhaid i ddiogelwch ein diffoddwyr tân a’r bobl maent yn eu diogelu fod y peth pwysicaf bob amser.
Hyd nes i hynny ddigwydd, mae’n amlwg nad oes modd bwrw ymlaen â rôl ehangach i’r Gwasanaeth Tân ac Achub. Er bod y potensial i’r Gwasanaeth wneud gwahaniaeth gwirioneddol i ganlyniadau iechyd yn glir, nid yw’n synhwyrol inni ofyn i ddiffoddwyr tân ymgymryd ag ystod ehangach o dasgau heb sicrwydd llawn eu bod yn gallu cyflawni eu dyletswyddau statudol presennol yn ddiogel ac yn effeithiol.
Rwyf wedi gofyn i’r Awdurdodau Tân ac Achub ymateb imi erbyn 11 Tachwedd yn esbonio eu cynlluniau i fynd i’r afael â’r materion hyn, a byddaf yn gwneud datganiad pellach gerbron y Senedd yn fuan wedyn. Rwy’n gwybod mai eu prif ystyriaeth, fel ninnau, yw diogelwch y cyhoedd a gwasanaethu’r cyhoedd, a diogelwch y rhai sy’n darparu’r gwasanaeth hwnnw. Hyderaf y gallwn barhau i weithio mewn partneriaeth i sicrhau’r gwasanaeth mwyaf diogel a mwyaf cynaliadwy posibl yr hoffem ni i gyd ei weld.
|
Last December, I made a statement to the Senedd about our aim of broadening the role of the Fire and Rescue Service (FRS) to support the NHS, and about a detailed review which our Chief Fire and Rescue Advisor (CFRA), Dan Stephens, had conducted on the capacity and readiness of the Service to undertake such a role. In outline, the CFRA concluded that the capacity to take on a broader role did exist, and that realising it called for changes in FRS working practices. Indeed, the report found that such changes were likely necessary in any event, as there was some evidence that current working practices did not allow firefighters enough time to train, or to carry out vital work to reduce the likelihood and severity of fire.
Today I am publishing a follow\-up to that review that the CFRA has conducted on the specific issue of training within the FRS, which is available at Fire and rescue service operational training: thematic review \| GOV.WALES. This is, of course, vitally important to both our Firefighters who carry out a dangerous and highly complex job, and to the public. Firefighters continually need to acquire, develop and sustain a wide range of skills covering numerous processes, tactics, pieces of equipment and approaches to decision\-making. They then need to be able to apply these skills both collectively and individually in the highly dynamic and very challenging environment of real incidents. It’s imperative therefore that firefighters are properly and thoroughly trained and this should, as I know it is, be among the main priorities for the Service.
Furthermore, that need has increased in recent times. As we have seen the success of the long\-term decline in the incidence of fire, we now rely on our firefighters to respond to an array of incidents besides fires. They are at the front line of road traffic collisions, floods and chemical spills. Technological advancement, and improvements in the underpinning science, has placed many more tools and techniques at their disposal, and has increased the need to master them. Changes in the design, construction and contents of buildings have created a built environment which is in many ways more complex and hazardous in the event of fire.
Given the gravity of the work our fire service carries out, there are some concerns in the CFRA’s report that must be addressed. The CFRA’s latest review uncovers several serious weaknesses in how training is currently planned, managed and delivered. It finds that while good practice exists, too much is left to the discretion of junior officers, based at individual fire stations, who are not always fully supported to ensure consistent standards are at a sufficiently high level, across the Service. Training facilities at many fire stations are limited, with opportunities to use more comprehensive and more realistic facilities being constrained by the need to travel whilst maintaining operational cover. There is evidence also of certain firefighting tactics still being taught despite their safety and effectiveness having been called into question by extensive research, and examples of their use at incidents around the world where they may well have contributed to firefighter fatalities. I know that each and every one of us would want to do all that is possible to protect those who serve our communities.
The review has not been able to establish conclusively whether firefighters have enough time to train, but that is largely because only one of the Services has yet responded to an interim recommendation that the CFRA made in March. However, from the CFRA’s work it appears very likely that this time is inadequate. That is particularly so for retained or “on\-call” firefighters, who are expected to master the full range of firefighting skills in a small fraction of the time available to their wholetime colleagues. Even for wholetime firefighters, the time available for training remains limited by a working pattern which devotes around half of a night shift to rest periods and private study, provided there are no emergency incidents during that time. That practice is unchanged since the 1970s when the role of a firefighter was much narrower and more straightforward. The need for training has undoubtedly increased since then, and if it is not being met – this creates clear risks for firefighters that none of those involved would want to see. More generally, devoting so much time to allowing firefighters to rest while on duty does not maximise their value to the safety of people and communities in Wales and it certainly impacts on the potential for firefighters undertaking a broader role.
It is crucial that our three Fire and Rescue Authorities (FRAs) consider and respond to the CFRA’s findings fully and promptly. The same applies to the findings in the CFRA’s earlier review, which highlighted potentially serious risks of fatigue under current working arrangements. Doing so may mean making fundamental and possibly difficult choices, in discussion between employers and representative bodies – but the safety of our firefighters and those they protect must always be paramount.
Until that happens it is clearly not possible to move forward with a broader role for the Service. While the potential for the FRS to make a real difference to health outcomes is clear, we cannot sensibly ask firefighters to take on a wider range of tasks without full assurance that they are able to discharge their current statutory duties safely and effectively.
I have asked the FRAs to respond to me by 11 November with their plans for addressing these issues and I will make a further statement to the Senedd shortly after that. I know that like each of us, their primary concern is with safety and service of the public and those who provide this service. I am certain also that we will be able to continue to work in partnership to deliver the safest and most sustainable service possible that we all want to see.
|
Translate the text from English to Welsh. |
This exciting new virtual conference will celebrate how the procurement community came together to deal with the unprecedented challenges of COVID\-19 and will look ahead to how procurement can support Wales in its recovery.
Speakers will come from across the procurement community and include Rebecca Evans, Minister for Finance and Local Government, John Coyne, new Director of Commercial \& Procurement, Welsh Government, Jonathan Irvine, Director of Procurement and Health Courier Services, NHS Wales Shared Services Partnership and Malcolm Harrison, CIPS CEO.
For more details and to register visit the event website.
Don’t forget – Procurex Wales will return to the Motorpoint Arena on 26 April next year.
|
Bydd y gynhadledd rithwir newydd gyffrous hon yn dathlu sut y daeth y gymuned gaffael at ei gilydd i ddelio â heriau digynsail COVID\-19 a bydd yn edrych ymlaen at sut y gall caffael gefnogi Cymru yn ei hadferiad yn sgil y pandemig.
Daw siaradwyr o bob rhan o'r gymuned gaffael ac maen nhw’n cynnwys Rebecca Evans, y Gweinidog dros Gyllid a Llywodraeth Leol, John Coyne, Cyfarwyddwr Masnachol a Chaffael newydd, Llywodraeth Cymru, Jonathan Irvine, Cyfarwyddwr Caffael a Gwasanaethau Cludo Iechyd, Partneriaeth Cydwasanaethau GIG Cymru a Malcolm Harrison, Prif Swyddog Gweithredol CIPS.
I gael rhagor o fanylion ac i gofrestru, ewch i wefan y digwyddiad.
Bydd Procurex Cymru yn dychwelyd i’r Motorpoint Arena ar 26 Ebrill y flwyddyn nesaf.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Cytundeb System Brynu Ddeinamig (DPS) Offerynnau Cerdd
------------------------------------------------------
Ar 13 Mehefin, bydd y Gweinidog dros Gyllid a Llywodraeth Leol, Rebecca Evans AS, yn ymweld â Sefydliad y Deillion Merthyr Tudful (MTIB), un o’r safleoedd cydosod ar gyfer Offeryn Cerddorol pBuzz.
Mae MTIB Elite Solutions a Warwick Music wedi ffurfio Consortia, PMusic Cymru. Dyfarnwyd lle i PMusic Cymru o dan y categori a neilltuwyd ar gyfer gweithdai cyflogaeth gwarchodol ar ein cytundeb DPS offerynnau cerdd.
Drwy'r lot a neilltuwyd, bydd 35,000 o offerynnau pres pBuzz lefel mynediad yn cael eu dosbarthu i Awdurdodau Lleol Cymru yn barod ar gyfer y tymor academaidd newydd ym mis Medi.
I gael rhagor o wybodaeth am y DPS offerynnau cerdd, ewch i GwerthwchiGymru (angen mewngofnodi).
Cyflenwi deunyddiau glanhau a PPE
---------------------------------
Mae'r cytundeb dyfarnu uniongyrchol ar gyfer cyflenwi deunyddiau glanhau a PPE (NPS\-CFM\-0105\-20\) gyda'r cyflenwr, CCS Mclays Ltd, yn dod i ben ar 4 Mehefin 2022\. Am ganllawiau fframwaith cyfredol, ewch i GwerthwchiGymru (angen mewngofnodi).
Atebion o ran dodrefn
---------------------
Rydym wedi cytuno ar brisiau newydd gyda Ministry of Furniture ar ein fframwaith atebion o ran dodrefn (NPS\-CFM\-0092\-18\) ar gyfer y rhestr graidd o gynhyrchion o dan Lot 2: Dodrefn addysgol a Lot 3: Lot wedi’i neilltuo. Mae'r prisiau newydd yn dechrau ar 1 Mehefin 2022\. I gael y rhestrau prisio diweddaraf, ewch i'r gofrestr contractau ar GwerthwchiGymru (angen mewngofnodi).
|
Musical instruments Dynamic Purchasing System (DPS) agreement
-------------------------------------------------------------
On 13 June, the Minister for Finance and Local Government, Rebecca Evans MS, will visit the Merthyr Tydfil Institute for the Blind (MTIB), one of the assembly sites for the pBuzz Musical Instrument.
MTIB Elite Solutions and Warwick Music have formed a Consortia, PMusic Cymru. PMusic Cymru have been awarded a place under the reserved category for sheltered workshops on our musical instrument DPS agreement.
Through that reserved lot, 35,000 entry\-level pBuzz brass instruments will be distributed to Welsh Local Authorities ready for the new academic term in September.
For more information on the musical instruments DPS, visit Sell2Wales (login required).
Supply of cleaning materials and PPE
------------------------------------
The direct award agreement for the supply of cleaning materials and PPE (NPS\-CFM\-0105\-20\) with supplier, CCS Mclays Ltd, expires on 4 June 2022\. For current framework guidance, visit Sell2Wales (login required).
Furniture solutions
-------------------
We have agreed new pricing with Ministry of Furniture on our furniture solutions framework (NPS\-CFM\-0092\-18\) for the core list of products under Lot 2: Educational Furniture and Lot 3: Reserved Lot. The new prices start on 1 June 2022\. For the updated pricing schedules, please visit the contracts register on Sell2Wales (login required).
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ar 28 February 2017, gwnaeth y Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid a Llywodraeth Leol Ddatganiad Llafar yn y Siambr ar: Cyllid Arloesol: Model Buddsoddi Cydfuddiannol (dolen allanol).
|
On 28 February 2017, the Cabinet Secretary for Finance and Local Government made an Oral Statement in the Siambr on: Innovative Finance \-the Mutual Investment Model (MIM) (external link).
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae'r gronfa, a sefydlwyd i helpu awdurdodau lleol a mentrau cymdeithasol i fynd i'r afael â materion cysylltedd yn eu cymunedau, eisoes wedi helpu nifer o brosiectau ledled Cymru, ac mae pedwar prosiect arall bellach yn derbyn cyllid.
Bydd yr arian yn darparu gwell mynediad band eang i gymunedau yng Nghaerdydd, Casnewydd, Bro Morgannwg a Gogledd Cymru.
Mae Cyngor Dinas Casnewydd wedi derbyn cyllid ar gyfer cynllun i wella cysylltedd ffibr llawn gigabit a darparu technoleg gynorthwyol mewn adeiladau, a gwasanaethau teleofal i dri chartref Gofal Preswyl i Oedolion yn Ninas Casnewydd. Bydd y prosiect yn helpu i wella ansawdd bywyd a amlygir yn amcanion cyhoeddedig y Gronfa Band Eang Lleol.
Bydd rôl technoleg gynorthwyol yn helpu’r staff a'r preswylwyr, gan ddarparu llawer o fanteision o ran rhedeg cartref gofal. Bydd y gallu i fonitro’n gyson breswylwyr â chyflyrau iechyd yn cynorthwyo aelodau'r staff yn fawr ac yn cyfrannu at ansawdd bywyd gwell i'r preswylwyr.
Bydd technoleg hefyd yn ei gwneud hi'n haws i breswylwyr gadw mewn cysylltiad â'u teuluoedd trwy apiau fel Skype a Zoom. Mae galwadau fideo wedi bod yn amhrisiadwy yn y cyfnod diweddaraf oherwydd y pandemig, lle nad oedd ymweliadau wyneb yn wyneb yn gallu digwydd yn ein cartrefi gofal.
Bydd rhan sylweddol o'r buddsoddiad yn mynd i Gyngor Caerdydd i ddarparu band eang i 1,219 o gartrefi ledled Caerdydd nad oes modd iddynt fanteisio ar gyflymder band eang o 30Mbps ar hyn o bryd
Fel rhan o'r broses o gyflwyno'r cynllun yng Nghaerdydd, rhoddwyd blaenoriaeth i eiddo a ystyriwyd yn uchel ym Mynegai Amddifadedd Lluosog Cymru 2019 (MALlC). Wrth benderfynu pwy oedd yn gymwys, cafodd pob safle ei fapio yn erbyn ei sgôr amddifadedd cyffredinol a hefyd yn erbyn nifer o fynegeion ar wahân, gan gynnwys Incwm, Cyflogaeth, Iechyd, Mynediad at Wasanaethau, Gwasanaethau Cymunedol, yr Amgylchedd Ffisegol a Thai.
Dywedodd Lee Waters, y Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd:
> "Mae band eang cyflym a dibynadwy yn bwysicach nag erioed. Er nad yw'r maes hwn wedi'i ddatganoli i Gymru, rydym yn gweithredu drwy ein Cronfa Band Eang Leol ac amrywiol gynlluniau eraill i ddod â gwell cysylltedd i rai o'r rhannau anoddaf eu cyrraedd o Gymru. Mae cysylltedd digidol o ansawdd da yn sail i bopeth a wnawn yn ddigidol a dyma'r sylfaen ar gyfer cyflawni ein strategaeth Ddigidol uchelgeisiol i Gymru.
>
>
> "Mae'r gronfa eisoes yn gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i gymunedau ledled Cymru a heddiw mae'n bleser gennyf gyhoeddi y bydd rhagor o gynlluniau’n elwa ar y cyllid hwn.
>
>
> "Mae band eang yn gyfleustod allweddol a byddwn yn parhau i gefnogi pob ymdrech i hybu cysylltiadau ar hyd a lled Cymru."
Dywedodd Aelod Cabinet Cyngor Caerdydd dros Fuddsoddi a Datblygu, y Cynghorydd Russell Goodway:
> "Rydym wrth ein bodd bod Llywodraeth Cymru wedi buddsoddi £7\.7 miliwn i'n helpu i ddarparu band eang cyflym iawn i'r cartrefi hyn yn y ddinas. Teimlwn ei bod yn hanfodol bod pawb ar draws y ddinas, yn enwedig pobl mewn eiddo ynysig ac ardaloedd difreintiedig, yn cael y cyfleoedd digidol y mae llawer ohonom yn eu cymryd yn ganiataol."
Os oes gennych ddiddordeb mewn cyflwyno cais i'r cynllun, mae rhagor o wybodaeth ar gael: Y Gronfa Band Eang Lleol.
|
The fund, which was set\-up to help local authorities and social enterprises address connectivity issues in their communities has already helped a number of projects across Wales with a further four projects now being awarded funding.
The money will provide better broadband access to communities in Cardiff, Newport, Vale of Glamorgan and North Wales.
Newport City Council has received funding for a scheme to improve gigabit capable full fibre connectivity and the provision of in\-building assistive technology, and telecare services to three Adult Residential Care homes in the City of Newport. The project will help improve quality of life highlighted in the published Local Broadband Fund objectives.
The role of assistive technology will aid both staff and residents, providing many benefits in the running of a care home. The ability to provide constant monitoring of residents with health conditions will greatly assist staff members and contribute to a better quality of life for the resident.
Technology will also make it easier for residents to keep in touch with their families through apps such as Skype and Zoom. Video calls have acted as lifelines in most recent times due to the pandemic, where face to face visits were unable to go ahead in our care homes.
A significant part of the investment will go to Cardiff Council to provide broadband to 1,219 homes across Cardiff currently not able achieve broadband speeds of 30Mbps
As part of the Cardiff roll\-out, properties considered high in the Welsh Index of Multiple Deprivation 2019 (WIMD) were given priority. In deciding who was eligible for the roll\-out, each site was mapped against its overall deprivation rating and also against several separate indices, including Income, Employment, Health, Access to Services, Community Services, Physical Environment and Housing.
Deputy Minister for Climate Change, Lee Waters said:
> “Fast and reliable broadband is more important than ever. While this area is not devolved to Wales, we are taking action through our Local Broadband Fund and various other schemes to bring better connectivity to some of the hardest to reach parts of Wales. Good quality digital connectivity underpins everything we do digitally and is the foundation to achieving our ambitious Digital strategy for Wales.
>
>
> “The fund is already delivering a real difference to communities across Wales and today I am delighted to announce further schemes that will benefit from this funding.
>
>
> “Broadband is a key utility and we’ll continue to support all efforts to boost connections the length and breadth of Wales.”
Cardiff Council’s Cabinet Member for Investment and Development, Cllr Russell Goodway, said:
> “We’re delighted that the Welsh Government has invested £7\.7 million to help us deliver superfast broadband to these homes in the city. We feel it’s vital that everyone across the city, especially people in isolated properties and deprived areas, have the digital opportunities that many of us take for granted.”
Should you have an interest in applying to the scheme, more information is available: Local Broadband Fund
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae mynd i'r afael â'r nifer fawr o ail gartrefi a llety gosod tymor byr mewn llawer o gymunedau yn un o'r ymrwymiadau a amlinellir yn Rhaglen Lywodraethu Llywodraeth Cymru a'r Cytundeb Cydweithio â Phlaid Cymru.
Er mwyn cyflawni hyn, gweithredwyd cyfres gynhwysfawr o fesurau i helpu i reoli niferoedd ail gartrefi a llety gosod tymor byr yn y dyfodol.
Ym mis Ebrill 2023, cafodd awdurdodau lleol y pwerau i gyflwyno premiymau treth gyngor dewisol uwch ar ail gartrefi ac eiddo gwag hirdymor \- hyd at 300%.
O fis Ebrill eleni ymlaen, bydd 18 yn gosod premiymau ar un neu'r ddau o'r mathau hyn o eiddo.
Mae nifer o awdurdodau lleol hefyd wedi nodi eu bod yn bwriadu cynyddu'r ganran a godir flwyddyn ar ôl blwyddyn dros gyfnod o dair blynedd, hyd at yr uchafswm newydd, yn enwedig ar gyfer eiddo gwag tymor hir.
Mae cefnogaeth hefyd wedi'i rhoi ar waith ar gyfer perchnogion tai sy'n ei chael hi'n anodd.
Wrth annerch y Senedd, dywedodd y Gweinidog Newid Hinsawdd, Julie James:
> Rydym yn ymwybodol iawn o'r her o ran dod o hyd i eiddo fforddiadwy, ond hefyd o allu fforddio aros yn yr eiddo hwnnw.
>
> Fel rhan o'r Cytundeb Cydweithio, fe wnaethom ystyried bylchau yn y farchnad forgeisi a'n cefnogaeth bresennol ar gyfer perchenogaeth cartrefi.
>
> Bydd y gwaith hwn yn helpu pob rhan o Gymru i ddeall yn well y goblygiadau a'r prosesau sy'n gysylltiedig â datblygu'r gwaith arloesol hwn."
Blaenoriaeth uniongyrchol oedd ystyried bwlch yn y farchnad i'r rhai sy'n ei chael hi'n anodd fforddio taliadau morgais ac sydd mewn perygl difrifol o golli eu cartref oherwydd yr argyfwng costau byw.
Yn y cyd\-destun hwnnw, datblygwyd a lansiwyd y cynllun Cymorth i Aros Cymru ym mis Tachwedd 2023, gyda hyd at £40 miliwn ar gael dros ddwy flynedd i helpu i gadw pobl a theuluoedd yn eu cartrefi.
Y llynedd, cyflwynwyd y cynllun Grant Cartrefi Gwag gwerth £50 miliwn hefyd, gan helpu i ailddefnyddio hyd at 2,000 o gartrefi gwag hirdymor.
Fe wnaeth Llywodraeth Cymru hefyd ddiogelu'r gyllideb o £25 miliwn ar gyfer 2024/25 ac fe ohiriodd £19 miliwn o gyllideb 2023\-24 hyd at 2025\-26 i wneud y mwyaf o effaith y cynllun.
Rhoddodd y Gweinidog hefyd y wybodaeth ddiweddaraf am y cynnig Prynu Cartref wedi'i deilwra, gan weithio gyda Chyngor Gwynedd a Grŵp Cynefin fel rhan o gynllun peilot ail gartrefi a fforddiadwyedd Dwyfor.
Mae'r cynllun Prynu Cartref yn y peilot eisoes yn llwyddiannus, gyda pherchentyaeth eisoes wedi dod yn realiti i 13 teulu.
Mae hyn yn gynnydd sylweddol ar yr un tŷ a gwblhawyd arno yn ystod y pum mlynedd cyn cyflwyno'r peilot.
Mae'r peilot hefyd yn cefnogi capasiti tai dan arweiniad y gymuned ac yn gweithio gyda grwpiau presennol, yn ogystal ag annog grwpiau newydd i ffurfio.
Meddai’r Aelod Dynodedig, Siân Gwenllian:
> Drwy’r Cytundeb Cydweithio rydym yn gweithredu er mwyn helpu pobl i fyw yn eu cymunedau lleol, yn mynd i’r afael â’r nifer fawr o ail gartrefi ac eiddo gosod tymor byr. Rhaid mynd i’r afael â thai na ellir eu fforddio os yw pawb am allu byw a gweithio yn y cymunedau lle gwnaethon nhw dyfu i fyny.
>
> Rydym wedi cyflwyno amrywiaeth o fesurau a fydd yn gwneud gwir wahaniaeth, o bwerau newydd ar faint o dreth gyngor y gellir ei chodi ar ail gartrefi, i newidiadau i’r system gynllunio. Byddwn yn parhau i gydweithio er mwyn mynd i’r amlwg â phroblem sy’n amlwg ledled Cymru.
Mae Llywodraeth Cymru wedi cyflwyno newidiadau arloesol i'r fframwaith cynllunio. Yr haf diwethaf, ymgynghorodd Cyngor Gwynedd yn fras ar gyfarwyddyd arfaethedig a fyddai'n golygu y byddai angen caniatâd cynllunio ar y rhai sy'n dymuno newid eiddo preswyl i naill ai ail gartref neu lety gosod tymor byr yn y dyfodol.
Cafwyd dros 4,000 o ymatebion a byddant nawr yn cael eu dadansoddi i ddatblygu Adroddiad Ymgynghori.
Mae Cyngor Gwynedd wedi ymrwymo i rannu dysgu parhaus drwy gydol y broses hon.
Bydd Parc Cenedlaethol Eryri hefyd yn ymgynghori ar y cyfarwyddyd hwn o fis Mai ymlaen.
|
Addressing the large number of second homes and short\-term lets in many communities is one of the commitments outlined in the Welsh Government’s Programme for Government and the Co\-operation Agreement with Plaid Cymru.
To achieve this, a range of action has been taken to help manage future numbers of second homes and short\-term lets.
From April 2023, local authorities have had the powers to introduce higher discretionary council tax premiums on second homes and long\-term empty properties – up to 300%.
From April this year, 18 will be applying premiums on one or both of these types of properties.
Several local authorities have also indicated they intend to increase the percentage charged year\-on\-year over a three\-year period, up to the new maximum, particularly for long\-term empty properties.
Support has also been put in place for struggling homeowners.
Addressing the Senedd, Climate Change Minister Julie James said:
> We are acutely conscious of the challenge in finding affordable property, but also of being able to afford to remain in it.
>
> As part of the Co\-operation Agreement, we considered gaps in the mortgage market and our current support for homeownership.
>
> This work will help all parts of Wales better understand the implications and processes involved in taking forward this groundbreaking work.
An immediate priority was considering a gap in the market for those struggling to afford mortgage payments and at serious risk of losing their home due to the cost\-of\-living crisis.
In that context, the Help to Stay Wales scheme was developed and launched in November 2023, with up to £40 million available over two years to help keep people and families in their homes.
Last year, the £50 million Empty Homes Grant scheme was also introduced, helping bring up to 2,000 long\-term empty homes back into occupation.
The Welsh Government also protected the £25 million budget for 2024/25 and deferred £19 million of the 2023\-24 budget to 2025\-26 to maximise the scheme’s impact.
The Minister also provided an update on the tailored Homebuy offer, working with Cyngor Gwynedd and Grwp Cynefin as part of the Dwyfor second homes and affordability pilot.
The HomeBuy scheme in the pilot is already proving to be a success with homeownership already becoming a reality for 13 families.
This is a significant increase on the one completion in the five years preceding the introduction of the pilot.
The pilot also actively supports community\-led housing capacity and works with existing groups, as well as encouraging new ones to form.
Designated Member, Sian Gwenllian, said:
> Through the Co\-operation Agreement we are taking action to help people live in their local communities, addressing the high numbers of second homes and short\-term lets. Unaffordable housing must be addressed if everyone is to have the ability to live and work in the communities in which they grew up.
>
> We have introduced a range of measures that will make a real difference, from new powers on how much council tax can be levied on second homes, to changes to the planning system. We will continue to work together to tackle a problem that is evident across Wales.
The Welsh Government has introduced ground\-breaking changes to the planning framework. Last summer, Cyngor Gwynedd consulted broadly on a proposed direction which would mean that those wishing to change residential properties to either second homes or short\-term lets would, in future, need planning permission to do so.
More than 4,000 responses were received and will now be analysed to develop a Consultation Report.
Cyngor Gwynedd is committed to sharing ongoing learning throughout this process.
Eryri National Park will also consult on this direction from May.
|
Translate the text from English to Welsh. |
The Cabinet Secretary has taken this decision based on an updated veterinary risk assessment conducted by the Animal and Plant Health Agency (APHA). However, the temporary suspension on gatherings of some species of birds will remain as additional evidence is considered.
The Cabinet Secretary said:
> “Last December I declared the whole of Wales an Avian Influenza Prevention Zone in response to Highly Pathogenic Avian Influenza H5N8 outbreaks being reported across Europe, North Africa and the Middle East. This was a precautionary measure to minimise the risk of poultry and other captive birds being infected by wild birds.
>
> “We have been closely monitoring this situation and APHA has been preparing updated outbreak risk assessments. The most recent evidence\-based veterinary risk assessment concluded there remains a Low – Medium risk of resident wild waterfowl being infected with H5N8\. Meanwhile, the exposure assessment risk for poultry farms is Low, but heightened, and will depend on the biosecurity measures on each farm. This level is consistent with November 2016, when disease was present across Europe in sporadic outbreaks and occasional wild bird findings were being reported.
>
> “Therefore, I am pleased to announce, following the expiry of the current Avian Influenza Prevention Zone on 30 April, this will not be replaced. Whilst I am sure this is welcome news it is important to remember avian influenza remains a constant and real threat to our poultry and other captive birds.”
The Chief Veterinary Officer for Wales, Christianne Glossop added:
> “I would like to stress the need for all keepers of poultry and other domestic captive birds to remain alert for signs of the disease and to contact their private veterinarians if they have any concerns. If anyone suspects disease they should contact the Animal and Plant Health Agency immediately.
>
> “It is essential all keepers maintain effective biosecurity practices, such as considering and updating self assessment forms, cleansing and disinfecting all clothing, equipment and vehicles (using approved disinfectants) and implementing effective pest control measures to minimise the opportunities of contact between their birds and wild birds and wild life.
>
> “We can all play a part in supporting the ongoing surveillance by reporting any findings of dead wild birds to the GB helpline on 03459 335577\. In particular, any wild ducks, wild geese, swans, gulls or birds of prey and where more than five birds of any species are found dead in the same location. We must also ensure we all comply and respect the biosecurity measures put in place by poultry or other captive bird keepers.
>
> “I would also like to take this opportunity to remind all poultry keepers with 50 birds or more they must register their flocks on the Poultry Register and strongly encourage all poultry keepers, including those with fewer than 50 birds, to register. This will ensure they can be contacted immediately, via email or text update, in an avian disease outbreak enabling them to protect their flock at the earliest opportunity.
>
> “If poultry or other captive birds are being let outside after a prolonged period of being housed I would recommend keepers consult their private veterinarian on the health impacts.”
|
Mae Ysgrifennydd y Cabinet wedi penderfynu y bydd cyfnod y Parth Atal yn dod i ben yn sgil cyngor arbenigol oddi wrth yr Asiantaeth Iechyd Anifeiliaid a Phlanhigion. Fodd bynnag, bydd y gwaharddiad dros dro ar grynhoi rhai rhywogaethau o adar yn parhau tra bo tystiolaeth ychwanegol yn cael ei hystyried.
Dywedodd Ysgrifennydd y Cabinet:
> "Fis Rhagfyr diwethaf, gwnes i ddatgan bod Cymru gyfan yn Barth Atal Ffliw Adar mewn ymateb i adroddiadau am achosion o Ffliw Adar Pathogenig Iawn (HPAI) (H5N8\) ar draws Ewrop, Gogledd Affrica a'r Dwyrain Canol. Gwnaed hyn er mwyn bod yn rhagofalus a lleihau'r risg y byddai dofednod ac adar caeth eraill yn cael eu heintio gan adar gwyllt.
>
> "Rydym wedi bod yn cadw llygad barcud ar y sefyllfa ac mae'r Asiantaeth Iechyd Anifeiliaid a Phlanhigion wedi bod yn paratoi ac yn diweddaru asesiadau risg er mwyn pwyso a mesur y risg o ran achosion o'r clefyd. Wrth gynnal yr asesiad risg milfeddygol diweddaraf, daeth i'r casgliad bod y risg y gallai adar dŵr gwyllt sy'n byw yma fod wedi'u heintio â H5N8 o hyd yn Isel i Ganolig a bod y risg y byddai ffermydd dofednod yn dod i gysylltiad â'r clefyd yn Isel, ond yn uwch ac y bydd yn dibynnu ar y mesurau bioddiogelwch ar bob fferm. Mae'r lefel risg, felly, yr un peth ag ym mis Tachwedd 2016, pan welwyd achosion o'r clefyd hwnt ac yma ar draws Ewrop a phan gafwyd adroddiadau am achosion yn cael eu canfod mewn adar gwyllt o bryd i'r gilydd.
>
> “Rwyf, felly, yn falch o gael cyhoeddi na fydd y Parth Atal Ffiw Adar yng Nghymru yn cael ei ailgyflwyno ar ôl i gyfnod y Parth presennol ddod i ben ar 30 Ebrill.
>
> "Rwyf yn siŵr y bydd croeso mawr i'r newydd hwn ond mae'n bwysig cofio bod ffliw adar yn parhau'n fygythiad cyson a real iawn i'n dofednod ac i’n adar caeth eraill."
Ychwanegodd Prif Swyddog Milfeddygol Cymru, Christianne Glossop:
> “Hoffwn bwysleisio bod angen i bawb sy'n cadw dofednod ac adar caeth domestig barhau i fod yn wyliadwrus a chadw llygad am arwyddion o'r clefyd a chysylltu â'u milfeddygon eu hunain os bydd ganddynt unrhyw bryderon. Os bydd unrhyw un yn amau bod adar yn dioddef o'r clefyd, dylai gysylltu â'r Asiantaeth Iechyd Anifeiliaid a Phlanhigion ar unwaith.
>
> “Mae'n hanfodol bod pawb sy'n cadw adar yn parhau i arfer mesurau bioddiogelwch effeithiol, a dylent ystyried cadw'r arferion bioddiogelwch llymach. Mae'r arferion hynny'n cynnwys ystyried a diweddaru'r ffurflenni hunanasesu, glanhau a diheintio (gan ddefnyddio diheintyddion cymeradwy) dillad, cyfarpar a cherbydau, a rhoi camau effeithiol ar waith i reoli plâu fel y bo cyn lleied o gyfleoedd â phosibl i adar domestig ac adar gwyllt a bywyd gwyllt ddod i gysylltiad â'i gilydd.
>
> “Gall pob un ohonom chwarae rhan drwy gysylltu â llinell gymorth Prydain ar 03459 335577 i roi gwybod am unrhyw adar gwyllt marw. Dylem wneud hynny'n benodol yn achos unrhyw hwyaid gwyllt, gwyddau gwyllt, elyrch, gwylanod neu adar ysglyfaethus neu pan fo mwy na phum aderyn o unrhyw rywogaeth yn cael eu canfod yn farw yn yr un lle. Rhaid inni hefyd sicrhau ein bod yn cydymffurfio â mesurau bioddiogelwch y rheini sy'n cadw dofednod ac adar caeth eraill, ac yn parchu'r mesurau hyn.
>
> “Hoffwn hefyd achub ar y cyfle hwn i atgoffa'r rheini sy'n cadw 50 neu fwy o ddofednod fod yn rhaid iddynt gofrestru eu heidiau ar y Gofrestr Ddofednod a byddwn yn annog pawb sy'n cadw dofednod, gan gynnwys y rheini sydd â llai na 50 o adar, i roi eu manylion i'r Gofrestr Ddofednod. Bydd hynny'n fodd i sicrhau y gellir cysylltu â nhw ar unwaith, drwy e\-bost neu neges destun, os ceir achosion o ffliw adar, gan olygu y byddan nhw'n gallu diogelu eu haid cyn gynted â phosibl.
>
> “Os yw dofednod neu adar caeth eraill yn cael mynd allan i'r awyr agored ar ôl bod dan do am amser hir, byddwn yn argymell yn gryf bod pawb sy'n eu cadw yn trafod yr effeithiau posibl ar eu hiechyd gyda'u milfeddyg preifat eu hunain."
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ond rhaid wrth gefnogaeth pawb yng Nghymru er mwyn sicrhau llwyddiant hyn; o’r rhai sy’n ymwneud yn uniongyrchol â gweithgarwch corfforol i eraill sy’n helpu i ddarparu gwasanaethau cyhoeddus fel iechyd, addysg, cyfoeth naturiol a datblygiad economaidd.
* Mwynhad yn ffactor allweddol i genedl egnïol
* Cronfa newydd gwerth £5m i annog a rhannu syniadau ar gyfer helpu pobl i fyw bywydau iach ac egnïol.
Gan symud ymlaen gyda gweithredu ar y cyd, bydd Cronfa Iach ac Egnïol (CIE) newydd \- partneriaeth rhwng Llywodraeth Cymru, Chwaraeon Cymru ac Iechyd Cyhoeddus Cymru \- yn cael ei chyhoeddi i annog a rhannu syniadau arloesol sy’n cefnogi pobl i gynnwys gweithgarwch corfforol yn eu bywydau a gwella eu lles corfforol a meddyliol.
Bydd buddsoddiad y cam cyntaf o £5m dros gyfnod o dair blynedd yn canolbwyntio ar wella lefelau gweithgarwch corfforol, annog datrysiadau i fanteisio ar gydweithredu, asedau cymunedol presennol fel clybiau, ysgolion a gweithleoedd, a thechnoleg newydd. Bydd manylion llawn am broses ymgeisio CIE yn cael eu cyhoeddi yn yr hydref.
Hefyd, bydd Chwaraeon Cymru’n lansio’r Weledigaeth ar gyfer Chwaraeon yng Nghymru, gweledigaeth newydd sy’n canolbwyntio ar annog ffyrdd egnïol o fyw a chyfranogiad oes mewn chwaraeon drwy gyfrwng amrywiaeth ehangach o brofiadau pleserus a hygyrch.
Dywedodd y Gweinidog ar gyfer Diwylliant, Twristiaeth a Chwaraeon, yr Arglwydd Elis\-Thomas:
> “Rydw i wedi bod yn glir iawn mai un o fy mhrif flaenoriaethau fel Gweinidog yw gwella hygyrchedd ar draws pob agwedd ar fy mhortffolio. Mae hyn yn bwysicach mewn chwaraeon nag yn unrhyw faes arall, gan fod ei gwneud mor hawdd â phosib i bobl o bob cwr o Gymru fwynhau manteision gweithgarwch corfforol yn arwain at fanteision enfawr mewn sawl maes.
>
> “Rydw i wedi bod yn ddigon ffodus i fod yn dyst yn ddiweddar i rai prosiectau eithriadol sy’n cael unigolion o bob cefndir i gymryd mwy o ran mewn chwaraeon, rhai am y tro cyntaf. Drwy barhau i gydweithio tuag at nod cyffredin o wneud chwaraeon mor hygyrch â phleserus â phosib, rydw i’n hyderus y gallwn ni adeiladu ar y llwyddiannau hyn a gwella’r cymryd rhan ymhellach.
>
> “Bydd y gronfa newydd yma, ochr yn ochr â gweledigaeth ar ei newydd wedd ar gyfer y dyfodol, yn ceisio hwyluso hynny ac rydw i wir yn edrych ymlaen at ei gweld yn helpu i greu Cymru iachach a mwy egnïol i ni i gyd.”
Dywedodd Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Vaughan Gething:
> “Ni ddylai bod yn iach ac yn egnïol deimlo fel baich na rhywbeth i fod yn nerfus yn ei gylch. Dylai fod yn rhywbeth hwyliog, sy’n agored i bawb ac yn gyfrwng i bobl, teuluoedd a chymunedau ddod at ei gilydd. Rydw i’n edrych ymlaen at weld y prosiectau cyntaf a gaiff eu cefnogi gan y Gronfa’n weithredol yn gynnar yn ystod y flwyddyn nesaf, gan greu datrysiadau arloesol a gwneud cyfraniad real at iechyd a llesiant pobl ledled Cymru.”
Ar ôl sgwrs gyhoeddus ledled Cymru, roedd yr angen am brofiadau pleserus fel rhan ganolog o gael pobl i fod yn egnïol yn neges gref iawn.
Mae sicrhau bod pobl yn cymryd rhan am oes yn thema graidd arall fel rhan o droi Cymru’n genedl fwy egnïol, gan ddylanwadu ar ddull newydd o weithredu ar y cyd gyda chwaraeon yng Nghymru.
Dywedodd Cadeirydd Chwaraeon Cymru, Lawrence Conway:
> “Roedd yn braf iawn siarad gyda chymaint o bobl ledled Cymru am eu safbwyntiau am chwaraeon, bod yn egnïol a sut maen nhw’n cael eu hysbrydoli gan lwyddiant y rhai sy’n cystadlu ar y lefelau uchaf.
>
> “Un neges gyson oedd bod profiad pobl o weithgarwch chwaraeon yn hanfodol bwysig – gyda hwyl a mwynhad yn agweddau canolog wrth i bobl ddewis dod yn ôl neu ddal ati i fod yn egnïol. Rhaid i’r ddarpariaeth chwaraeon fod yn ddifyr ac amrywiol, gyda’r fersiynau anffurfiol a llai cystadleuol yn bwysig i’r rhai sydd ddim yn gweld eu hunain fel unigolion da iawn mewn chwaraeon.
>
> “Hefyd bydd y dull o weithredu ar y cyd i gael pobl i gymryd rhan yn hanfodol ac mae’r bartneriaeth rydyn ni wedi’i datblygu gydag Iechyd Cyhoeddus Cymru’n gam positif tuag at ddod â’r weledigaeth yma’n fyw.”
Dywedodd Dr Chrissie Pickin, Cyfarwyddwr Gweithredol ar gyfer Iechyd a Llesiant gydag Iechyd Cyhoeddus Cymru:
> “Mewn llawer o’n cymunedau ni, mae gormod o bobl yn dioddef o iechyd gwael o ganlyniad i gyflyrau fel canser, clefyd y galon a phroblemau gydag esgyrn a chymalau.
>
> “Mae bod yn segur yn ffactor risg ar gyfer yr holl gyflyrau hyn. Ein helpu ni i gynnwys gweithgarwch corfforol yn ein bywydau bob dydd yw un o’r ffyrdd gorau i ni atal a gwella rhai o’r cyflyrau hyn, yn ogystal â’n helpu ni i deimlo’n dda.
>
> “Mae’r Gronfa Iach ac Egnïol yn hwb i’w groesawu i helpu ein cymunedau ni i fod yn fwy egnïol, dim ots pa weithgaredd rydych chi’n ei ddewis, ble rydych chi’n byw neu faint o arian sydd gennych chi.”
Am fwy o wybodaeth am y Weledigaeth ar gyfer Chwaraeon yng Nghymru ewch i: https://gweledigaethargyferchwaraeon.cymru.
|
But needs the support of everyone in Wales to ensure its success; from those directly involved in physical activity to others helping deliver public services such as health, education, natural resources and economic development.
* Enjoyment key factor for active nation
* New £5m fund to encourage and share ideas for helping people live healthy and active lives
Taking forward the collective approach, a new Healthy and Active Fund (HAF) – a partnership between Welsh Government, Sport Wales and Public Health Wales – will be announced to encourage and share innovative ideas that support people to build physical activity into their lives and improve their physical and mental wellbeing.
The first phase investment of £5m over three years will focus on improving physical activity levels, encouraging solutions to take advantage of collaboration, existing community assets such as clubs, schools and workplaces, and new technology. Full details of the HAF application process will be announced in the Autumn.
In addition, Sport Wales will be launching the new Vision for Sport in Wales, at the core of which is a focus on encouraging an active lifestyle and a lifelong participation in sport through a wider range of enjoyable and accessible experiences
The Minister for Culture, Tourism and Sport, Lord Elis\-Thomas said:
> “I’ve been very clear that one of my primary priorities as Minister is to improve accessibility across all aspects of my portfolio. Nowhere is this more important that in sport, where making it as easy as possible for people from across Wales to enjoy the benefits of physical activity comes with enormous, cross cutting benefits.
>
>
> “I’ve been fortunate enough to recently witness some outstanding projects which are seeing individuals from all backgrounds get more involved with sport, some for the first time. Through continuing to work together towards a common goal of making sport as accessible and enjoyable as possible I’m optimistic that we can build on these successes and further increase participation.
>
>
> “This new fund, alongside a refreshed vision for the future, will look to facilitate just that and I very much look forward to seeing it help deliver a healthier, more active Wales for us all.”
Cabinet Secretary for Health and Social Services, Vaughan Gething said:
> “Becoming healthy and active should not feel like an ordeal or something to be apprehensive about. It should be something that is fun, open to everyone and a way for people, families and communities to come together. I look forward to the first projects supported by the Fund being up and running early next year, delivering innovative solutions and making a real contribution to the health and well\-being of people across Wales.”
After a Wales\-wide public conversation, the need for enjoyable experiences to be central to getting people active was a resounding message.
Ensuring people have a lifelong participation is another core theme of turning Wales into a more active nation, which will influence a new collective approach to sport in Wales.
Chair of Sport Wales, Lawrence Conway said:
> “It was refreshing to speak to so many people across Wales about their views on sport, being active and how they are inspired by the success of those competing at the highest levels.
>
>
> “A consistent message was that the people’s experience of sporting activity was vitally important \- the fun and enjoyment aspects being central to whether people would want to come back or carry on being active. The sporting offer needs to be engaging and varied, with the informal and less competitive versions being important for those who may not see themselves as sporty.
>
>
> “The collective approach to getting people participating will also be vital and the partnership we’ve developed with Public Health Wales is a positive step in bringing this vision to life.”
Dr Chrissie Pickin, Executive Director for Health and Wellbeing at Public Health Wales said:
> “In many of our communities too many people are living in poor health as a result of conditions such as cancer, heart disease and bone and joint problems.
>
>
> “Being inactive is a risk factor for all of these conditions. Helping us incorporate physical activity into our daily lives is one of the best ways we can both prevent and improve some of these conditions, as well as helping us feel good.
>
>
> “The Healthy and Active Fund is a welcome boost to help our communities become more active, no matter what activity you choose, where you live or how much money you have.”
For more on the Vision for Sport in Wales visit www.visionforsport.wales.
|
Translate the text from English to Welsh. |
On 3 January, an oil leak from a fuel line occurred at the jetty at Valero, Pembrokeshire. An estimated 7 to 10 cubic meters of heavy fuel was released into the South side of the Milford Haven waterway West of Valero T Head, resulting in a visible slick in the waterway.
An Oil Pollution Contingency Plan is in place and has brought together a multi\-agency response team which includes the Milford Haven Port Authority, Natural Resources Wales (NRW), Pembrokeshire County Council, Pembrokeshire Coast National Park Authority, Milford Haven Coastguard and the Maritime and Coastguard Agency. Through my officials, I am in regular contact with the response team via NRW.
A clean\-up operation commenced immediately with recovery at sea. Booms have been deployed and beach clean\-up initiated where applicable. A small amount of oil continues to come ashore at Dale and to minimise the possible impact, a boom has been deployed at Sandy Haven and the Gann estuary as a precaution to protect the vulnerable saltmarsh areas.
Valero is providing the staffing and funding for the clean\-up operation, working with NRW and the local authorities who are providing advice and guidance on the clean\-up and overseeing monitoring of the area. Surveys continue to be carried out of the coastline and NRW have issued an enforcement notice to suspend the use of 2 fuel pipelines on the Valero Refinery jetty in Milford Haven.
Whilst the incident was serious, the leak was stopped quickly and the loss of oil limited. The scale of pollution is currently under evaluation. Very little oil has made landfall and the slick is no longer visible which suggests the oil has sunk or is below the surface. There are some sensitive sea bed habitats in this location, therefore, further evaluation will be needed. The booms deployed will remain in place to protect the saltmarsh and shoreline clean\-up will continue as required.
NRW have maintained a presence in the area to co\-ordinate any clean up required and to work with Valero to minimise the impact and ensure the risk of further incidents are minimised.
I will keep Members updated with any further developments.
|
Ar 3 Ionawr, collwyd olew o linell danwydd ar jeti Valero, Sir Benfro. Cafodd oddeutu 7 i 10 metr ciwbig o danwydd trwm ei ryddhau i ochr Dde dyfrffordd y Ddau Gleddau i'r Gorllewin o Valero T Head, gan olygu bod yr olew i'w weld yn y dŵr.
Mae Cynllun Llygredd Olew Wrth Gefn ar waith a daeth tîm ymateb aml\-asiantaethol at ei gilydd sy'n cynnwys Awdurdod Porthladd Aberdaugleddau, Cyfoeth Naturiol Cymru, Cyngor Sir Benfro, Awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir Sir Benfro, Gwylwyr y Glannau Aberdaugleddau ac Asiantaeth y Môr a Gwylwyr y Glannau. Trwy fy swyddogion, rwyf yn cysylltu'n rheolaidd â'r tîm ymateb drwy Cyfoeth Naturiol Cymru.
Dechreuodd ymgyrch lanhau ar unwaith gan achub bywyd gwyllt o'r môr. Mae rhwystrau yn cael eu defnyddio yn y môr a'r traethau yn cael eu glanhau. Mae ychydig o olew yn parhau i ddod i'r lan yn Dale, ac i leihau unrhyw effaith bosibl mae rhwystr wedi ei ddefnyddio rhag ofn yn Sandy Haven, ac aber Gann i warchod ardaloedd bregus y morfeydd heli.
Mae Valero yn darparu staff a chyllid ar gyfer y gwaith glanhau, gweithio gyda Cyfoeth Naturiol Cymru a'r Awdurdodau Lleol sy'n rhoi cyngor a chanllawiau ar y gwaith glanhau ac yn goruchwylio'r gwaith o fonitro yr ardal. Cynhelir arolygon o'r arfordir ac mae Cyfoeth Naturiol Cymru wedi cyhoeddi hysbysiad gorfodi i atal y defnydd o bibelli dau danwydd ar jeti Purfa Valero yn Aberdaugleddau.
Er bod y digwyddiad yn un difrifol, cafodd yr oel ei atal yn gyflym gan gyfyngu ar faint o olew a gollwyd. Mae'r llygredd a achoswyd yn cael ei werthuso ar hyn o bryd. Ychydig o olew sydd wedi cyrraedd y môr, ac nid yw'r olew bellach i'w weld yn y môr sy'n awgrymu ei fod wedi suddo neu ei fod o dan yr wyneb. Mae rhai cynefinoedd sensitif ar wely'r môr yn yr ardal yma ac felly bydd angen gwerthuso hyn ymhellach. Bydd y rhwystrau a ddefnyddiwyd yn aros yn eu lle i amddiffyn y morfeydd heli ac bydd y gwaith o lanhau'r traethau yn parhau fel y bo angen.
Mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn yr ardal bellach i drefnu unrhyw waith glanhau sydd ei angen ac i weithio gyda Valero i leihau effaith hyn ac i sicrhau bod cyn lleied o berygl â phosibl i hyn ddigwydd eto.
Byddaf yn hysbysu'r Aelodau o unrhyw ddatblygiadau pellach.
|
Translate the text from English to Welsh. |
Roche has now agreed with NHS Wales the same commercial access agreement as NHS England. This means that Welsh patients with certain types of advanced breast cancer will be able to benefit from the treatment.
The Welsh Government’s £80 million New Treatment Fund has been designed to ensure new medicines such as Kadcyla® can be made available as soon as possible, and certainly within two months of the recommendation from NICE.
Health Secretary, Vaughan Gething, said:
> “I am very pleased to be able to announce that Kadcyla® has been approved for use in Wales following negotiations with the manufacturer.
>
> “We are committed to improving the introduction of innovative, evidence\-based, treatments, which is why we’ve introduced an £80 million treatment fund in Wales. The fund will be used to ensure patients get fast\-access to this innovative, life\-prolonging drug.”
|
Mae Roche bellach wedi cytuno i'r un telerau mynediad masnachol i GIG Cymru â GIG Lloegr. Golyga hyn y bydd modd i gleifion o Gymru sydd â rhai mathau o ganser datblygedig y fron fanteisio ar y driniaeth.
Lluniwyd Cronfa Triniaethau Newydd gwerth £80 miliwn Llywodraeth Cymru er mwyn sicrhau bod meddyginiaethau newydd fel Kadcyla® ar gael cyn gynted â phosib, ac yn sicr o fewn deufis i argymhelliad NICE.
Dywedodd Yr Ysgrifennydd Iechyd, Vaughan Gething:
> "Rwy'n falch iawn o fedru cyhoeddi bod Kadcyla® wedi'i gymeradwyo i'w ddefnyddio yng Nghymru, yn dilyn trafodaethau gyda'r gwneuthurwyr.
>
> “Rydyn ni wedi ymrwymo i wella'r ffordd y mae triniaethau arloesol, sy'n seiliedig ar dystiolaeth, yn cael eu cyflwyno i'r gwasanaeth iechyd. Dyna'r rheswm dros gyflwyno cronfa triniaethau newydd gwerth £80 miliwn yng Nghymru. Bydd y gronfa'n cael ei defnyddio i sicrhau bod cleifion yn cael mynediad at y cyffur arloesol hwn sy'n ymestyn bywydau."
|
Translate the text from English to Welsh. |
Yesterday, representatives from a diverse range of sectors came together to continue to drive progress on a number of measures designed to conserve our Special Areas of Conservation (SAC) rivers and tackle phosphate pollution at the fourth River Pollution Summit. Previous summits have been chaired by myself, the First Minister and the Minister for Rural Affairs, North Wales and Trefnydd.
I would like to thank Sir David Henshaw, chair of Natural Resources Wales (NRW), for chairing the summit and for the continued engagement from regulators, water companies, developers, local government, farming unions and environmental bodies to address the challenges facing our rivers.
We have achieved a lot since the First Minister first brought organisations together at the inaugural river pollution summit at the Royal Welsh Show in 2022\. Together, we continue to deliver against the *Relieving pressures on Special Areas of Conservation (SAC) river catchments to support delivery of affordable house action plan*. Most of the actions have been completed, allowing some development to be unlocked without further impacting on these rivers, and providing the relevant evidence needed to develop considered interventions to improve water quality as we move forward.
NRW has made significant progress in undertaking a review of water discharge permits delivering almost 75% to date, this is allowing Local Planning Authorities to make planning decisions within failing SAC catchments. A new permit for Five Fords Water Treatment Works will unlock almost 3,000 dwellings, without leading to an additional phosphate burden on the catchment. This represents a major proportion of applications held in abeyance in the Dee catchment.
The Welsh Government has to date made over £1\.5 million available to support the action plan and also is launching an all\-Wales nutrient calculator which will be a vital tool for Local Planning Authorities to make informed planning decisions on nutrient neutrality, taking account of catchment\-level data and local features and needs.
The summit was an opportunity for NRW to highlight a number of projects they are leading in partnership with stakeholders seated at the summit table to improve water quality in our SACs and to discuss what more we can all do to support nature recovery in our river environment.
Sir David Henshaw and Jon Goldsworthy from NRW gave an insightful presentation on the progress of the Teifi Demonstrator Catchment project. The project was launched in November, this brings together diverse partners across a single catchment to test different interventions, which if successful could be scaled up across Wales. Such interventions could include novel regulatory approaches and different ways to visualise data in the catchment. This has potential to signify a real step\-change in how we approach improvements in river health.
Susie Kingham from NRW updated attendees on the Four Rivers for LIFE project, which is taking place on four SAC rivers – Teifi, Cleddau, Tywi and Usk. Susie highlighted how interventions such as the instillation of riparian buffer zones and river bank management are helping to halt the decline in these fresh water environments and begin to improve the biodiversity. Alongside these land management improvements along the rivers the LIFE project is also working to reintroduce some of our rarer and endangered species such as the Freshwater Water Pearl Mussel. Projects such as this provide important lessons for other catchments and will make an important contribution to delivering our 30x30 target in relation to our protected species and tackling nature emergencies.
Afonydd Cymru CEO, Gail Davies\-Walsh gave a comprehensive summary of the river restoration work delivered through the Rivers Trust across Wales in 2023, highlights included; the planting of 39,220 trees to support the riparian buffer work and work with the agricultural supply chain businesses on nutrient reduction pathways to the River Wye.
Water quality in Wales has improved very markedly over recent decades but there is more for us to do to restore river health and promote a sustainable economy. Alongside proactive habitat restoration on our rivers, we must continue to address the pressures on them whilst delivering real benefits to local communities and businesses.
The River Pollution Summits have provided an opportunity to learn from each about the ways in which this is being successfully delivered in Wales today, through people working together across regions and sectors. I am confident the collaborative efforts initiated through the summits will continue to deliver results for people in Wales, continuing to unlock social housing development and providing the basis for further targeted initiatives to restore our vital river ecosystems to resilience.
|
Yn gynharach heddiw, daeth cynrychiolwyr o ystod amrywiol o sectorau ynghyd i barhau i ysgogi cynnydd ar nifer o fesurau wedi’u cynllunio i warchod ein hafonydd mewn Ardaloedd Cadwraeth Arbennig (ACAau) a mynd i’r afael â llygredd ffosffad, yn y Bedwaredd Uwchgynhadledd Llygredd Afonydd. Mae uwchgynadleddau blaenorol wedi cael eu cadeirio gennyf i, y Prif Weinidog a'r Gweinidog Materion Gwledig a Gogledd Cymru, a'r Trefnydd.
Hoffwn ddiolch i Syr David Henshaw, cadeirydd Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC), am gadeirio'r uwchgynhadledd heddiw ac am yr ymgysylltu parhaus gan reoleiddwyr, cwmnïau dŵr, datblygwyr, llywodraeth leol, undebau ffermio a chyrff amgylcheddol i fynd i'r afael â'r heriau sy'n wynebu ein hafonydd.
Rydym wedi cyflawni llawer ers i'r Prif Weinidog ddod â sefydliadau at ei gilydd yn yr uwchgynhadledd llygredd afonydd gyntaf yn Sioe Frenhinol Cymru yn 2022\. Gyda’n gilydd rydym yn cyflawni *Lleihau'r pwysau ar ddalgylchoedd afonydd mewn Ardaloedd Cadwraeth Arbennig (ACAau) er mwyn helpu i ddarparu tai fforddiadwy.*Mae'r rhan fwyaf o'r camau gweithredu wedi eu cwblhau, gan ganiatáu i rai datblygiadau i fynd ymlaen heb gael rhagor o effaith ar yr afonydd hyn, a darparu’r dystiolaeth berthnasol sydd ei hangen i ddatblygu ymyraethau ystyriol i wella ansawdd dŵr wrth inni symud ymlaen.
Mae CNC wedi gwneud cynnydd sylweddol wrth gynnal adolygiad o drwyddedau gollwng dŵr, bron i 75% ar hyn o bryd, i ganiatáu i Awdurdodau Cynllunio Lleol (ACLlau) wneud penderfyniadau cynllunio o fewn dalgylchoedd ACA sy'n methu. Bydd trwydded newydd ar gyfer gwaith trin dŵr Five Fords yn galluogi bron i 3,000 o anheddau, heb arwain at faich ffosffad ychwanegol yn y dalgylch. Mae hyn yn gyfran fawr o'r ceisiadau na phenderfynwyd arnynt eto yn nalgylch Afon Dyfrdwy.
Mae Llywodraeth Cymru hyd yma wedi sicrhau bod dros £1\.5 miliwn ar gael i gefnogi’r cynllun gweithredu a hefyd wedi lansio cyfrifiannell faethynnau ar gyfer Cymru gyfan a fydd yn offeryn hanfodol i ACLlau wrth wneud penderfyniadau cynllunio gwybodus ynghylch niwtraliaeth maethynnau, gan ystyried data ar lefel dalgylch a nodweddion ac anghenion lleol.
Roedd yr uwchgynhadledd yn gyfle gwych i CNC dynnu sylw at nifer o brosiectau y maen yn arwain arnynt mewn partneriaeth â rhanddeiliaid ar fwrdd yr uwchgynhadledd i wella ansawdd dŵr yn ein ACAau ac i drafod beth arall y gallwn ei wneud i gefnogi natur i adfer ein hafonydd.
Rhoddodd Syr David Henshaw a Jon Goldsworthy o CNC gyflwyniad craff ar gynnydd prosiect 'Dalgylch Arddangos Teifi'. Cafodd y prosiect ei lansio ym mis Tachwedd, a daw â phartneriaid amrywiol at ei gilydd ar draws un dalgylch i brofi’r gwahanol ymyraethau, a fyddai os yn llwyddiannus ei ddefnyddio ledled Cymru. Gallai ymyraetha o’r fath gynnwys dulliau rheoleiddio newydd a ffyrdd gwahanol i weld y data yn y dalgylch. Mae gan hyn y potensial i weld newid sylweddol yn y ffordd rydym yn mynd ati i wella iechyd afonydd.
Rhoddodd Susy Kingham o CNC yr wybodaeth ddiweddaraf am brosiect Pedair Afon LIFE, sy’n digwydd mewn pedair afon ACA – Afon Teifi, Afonydd Cleddau, Afon Tywi ac Afon Wysg. Amlygodd Susie sut mae ymyriadau megis gosod parthau byffer afonol a rheoli glannau afonydd yn helpu i atal y dirywiad yn yr amgylcheddau dŵr ffres hyn a dechrau gwella'r fioamrywiaeth. Ochr yn ochr â'r gwelliannau rheoli tir hyn ar hyd yr afonydd, mae prosiect LIFE hefyd yn gweithio i ailgyflwyno rhai o'n rhywogaethau prinnach sydd mewn perygl megis Misglen Berlog yr Afon.
Bydd prosiectau fel hyn yn wersi pwysig i ddalgylchoedd eraill a bydd yn gyfraniad pwysig at gyflawni ein targed 30x30 mewn perthynas â'n rhywogaethau a warchodir a mynd i'r afael ag argyfyngau natur.
Rhoddodd Prif Swyddog Gweithredol Afonydd Cymru, Gail Davies\-Walsh, grynodeb cynhwysfawr o'r gwaith adfer afonydd sydd wedi ei wneud drwy’r Ymddiriedolaeth Afonydd yn 2023, roedd yr uchafbwyntiau’n cynnwys; plannu 39,220 o goed i gefnogi’r gwaith byffer ar hyd afonydd a gwaith gyda busnesau’r gadwyn gyflenwi amaethyddol ar ddulliau o leihau maetholion yn Afon Gwy.
Mae ansawdd dŵr yng Nghymru wedi gwella'n sylweddol iawn dros y degawdau diwethaf ond mae mwy inni ei wneud i adfer iechyd afonydd a hyrwyddo economi gynaliadwy. Ochr yn ochr ag adfer cynefinoedd yn rhagweithiol ar ein hafonydd, mae'n rhaid inni barhau i fynd i'r afael â'r pwysau arnynt tra'n sicrhau manteision gwirioneddol i gymunedau a busnesau lleol.
Mae'r Uwchgynadleddau Llygredd Afonydd wedi rhoi cyfle i ddysgu gan bob un am y ffyrdd y mae hyn yn cael ei gyflawni'n llwyddiannus yng Nghymru heddiw, drwy bobl yn cydweithio ar draws rhanbarthau a sectorau. Rwy'n hyderus y bydd yr ymdrechion cydweithredol a gychwynnwyd trwy'r uwchgynadleddau yn parhau i sicrhau canlyniadau i bobl yng Nghymru, gan barhau i allugoi datblygiad tai cymdeithasol a darparu'r sylfaen ar gyfer mentrau pellach wedi'u targedu i adfer cadernid ecosystemau hanfodol ein afonydd.
|
Translate the text from English to Welsh. |
The awards take place on Wednesday 20 September 2023 in Park Lane, London and showcase and celebrate the best work and teams in the procurement profession across the UK. The prestigious awards are a benchmark for procurement excellence and winning is one of the most prestigious recognitions anyone in the profession can receive.
The Supply Teachers Framework improved standards for supply teachers by ensuring they receive a minimum daily rate of £148 and that they have access to essential training through their employment agencies. Approximately 2,000 supply teachers and other school temporary workers now have access to free training every quarter through their agency.
This framework also improved transparency for schools requiring teaching cover as it is clear how much both the supply teacher and the agency receive. Crucially, it also included essential safeguarding and vetting checks meaning all supply teachers entering Welsh schools are safe to do so.
John Coyne, Director Commercial and Procurement, said:
> “I am absolutely thrilled that the Commercial Delivery and Capability team has been shortlisted for this significant award. The CIPS excellence awards are the pinnacle of the procurement calendar. It is an amazing achievement to be shortlisted alongside the best public and private sector procurement teams from across the UK. It shows what a fantastic team we have and recognises the difference innovative procurement can make to the people of Wales. I couldn’t be prouder!”
Paul Griffiths, Head of Commercial Delivery and Capability, added:
> “I’m delighted we have been shortlisted for the Supply Teachers framework, part of a wider Wales Collaborative procurement programme we deliver with our partners in local government. It’s a framework that has made such a difference to teachers, schools and pupils and really contributes to the Welsh Government goals of fair work and making Wales a more equal, prosperous, and socially inclusive nation The framework has created over 300 new jobs. It’s made such a difference to the people of Wales so to be shortlisted for such an award is a testament to the power of Welsh public sector collaboration.”
Full details about the awards are available on the CIPS website.
|
Cynhelir y seremoni wobrwyo ddydd Mercher 20 Medi 2023 yn Park Lane, Llundain ac mae'n arddangos ac yn dathlu'r gwaith a'r timau gorau yn y proffesiwn caffael ledled y DU. Mae’r gwobrau mawreddog yn feincnod ar gyfer rhagoriaeth caffael ac mae ennill yn un o’r cydnabyddiaethau mwyaf y gall unrhyw un yn y proffesiwn eu derbyn.
Gwellodd y Fframwaith Athrawon Cyflenwi safonau ar gyfer athrawon cyflenwi trwy sicrhau eu bod yn derbyn isafswm cyfradd ddyddiol o £148 a bod ganddynt fynediad at hyfforddiant hanfodol trwy eu hasiantaethau cyflogaeth. Erbyn hyn, mae gan oddeutu 2,000 o athrawon cyflenwi a gweithwyr dros dro eraill mewn ysgolion fynediad i hyfforddiant am ddim bob chwarter drwy eu hasiantaeth.
Mae'r fframwaith hwn hefyd wedi gwella tryloywder i ysgolion sydd angen athrawon cyflenwi gan ei bod yn amlwg faint mae'r athro cyflenwi a'r asiantaeth yn ei dderbyn. Yn anad dim, roedd hefyd yn cynnwys gwiriadau diogelu a fetio hanfodol sy'n golygu bod pob athro cyflenwi sy'n mynd i mewn i ysgolion Cymru yn ddiogel i wneud hynny.
Dywedodd John Coyne, Cyfarwyddwr Caffael a Masnachol:
> "Rwy'n falch iawn bod y tîm Gallu Masnachol a Chyflawni Masnachol wedi cyrraedd y rhestr fer ar gyfer y wobr bwysig hon. Gwobrau rhagoriaeth CIPS yw pinacl y calendr caffael. Mae bod ar y rhestr fer ochr yn ochr â thimau caffael gorau’r sector cyhoeddus a’r sector preifat o bob rhan o’r DU yn dipyn o gamp. Mae’n dangos pa mor wych yw’r tîm sydd gennym ac yn cydnabod y gwahaniaeth y gall caffael arloesol ei wneud i bobl Cymru. Allwn i ddim bod yn fwy balch!"
Ychwanegodd Paul Griffith, Pennaeth Gallu Masnachol a Chyflawni Masnachol:
> "Rydw i wrth fy modd ein bod ni wedi cyrraedd y rhestr fer gyda’r fframwaith Athrawon Cyflenwi, sy'n rhan o raglen gaffael Gydweithredol Cymru ehangach rydyn ni’n ei darparu gyda'n partneriaid mewn Llywodraeth Leol. Mae’n fframwaith sydd wedi gwneud cymaint o wahaniaeth i athrawon, ysgolion a disgyblion ac sydd wir yn cyfrannu at nodau Llywodraeth Cymru o sicrhau gwaith teg a gwneud Cymru’n genedl fwy cyfartal, llewyrchus a chynhwysol yn gymdeithasol. Mae’r fframwaith wedi creu dros 300 o swyddi newydd. Mae wedi gwneud cymaint o wahaniaeth i bobl Cymru felly mae cyrraedd y rhestr fer ar gyfer gwobr o'r fath yn dyst i bŵer cydweithredu yn y sector cyhoeddus yng Nghymru."
Mae manylion llawn am y gwobrau ar gael ar wefan CIPS.
|
Translate the text from English to Welsh. |
The scheme, which has been extended until June 2021, will now be open to applications from people with a personal income of less than £500 per week and those on Basic Statutory Sick Pay who have been asked to self\-isolate by Test, Trace, Protect (TTP) service, the NHS Covid\-19 App or by their child’s education setting.
These changes, will make approximately 170,000 additional people now eligible for the payment, if they are asked to self\-isolate and would lose income as a result.
The payment scheme was intended to help remove financial barriers faced by people who need to self\-isolate by providing a £500 payment for people who are employed or self\-employed, who had been told to self\-isolate by the Test, Trace, Protect (TTP) service and who are in receipt of Universal Credit or another specified benefit, unable to work from home or are a parent or carer or a child asked to self\-isolate due to an outbreak in an education setting.
The discretionary element supports people who are not on benefits but who meet the other criteria and are at risk of financial hardship.
In addition the scheme has been extended until June 2021 with the possibility for further extension until October 2021\.
The Minister for Housing and Local Government, Julie James said:
> Self\-isolation is key if we are to stop the spread of coronavirus and with more community testing programmes planned in the coming months it is vital we enhance the scheme to help more people self\-isolate and receive the financial support they need.
>
>
> I want to reiterate my thanks to every Local Authority in Wales for their continued support in delivering this scheme. Feedback from our Local Authorities is that the scheme is working well with nearly 8,500 payments made. However we know that a lack of income is still being reported as a barrier for people self\-isolating.
>
>
> The Welsh Government is committed to protecting people’s health and wellbeing and we will continue to help the people of Wales during this difficult time by ensuring those in most need of support receive it.
Councillor Anthony Hunt (Torfaen), WLGA Finance Spokesperson said:
> “We welcome the extension to the Self Isolation Support Scheme, which will help anyone who faces the choice of staying at home and not being able to feed their family or going to work and potentially spreading coronavirus. No\-one should have to make such a decision. Extending this support will continue to help everyone play their part in the fight against this pandemic.”
|
Mae’r cynllun, sydd wedi ei estyn tan fis Mehefin 2021, bellach yn agored i geisiadau gan bobl sydd ag incwm personol o lai na £500 yr wythnos a’r rheini sy’n cael Taliad Salwch Statudol Safonol y gofynnwyd iddynt hunanynysu gan y gwasanaeth Profi, Olrhain, Diogelu, ap Covid\-19 y GIG neu leoliad addysg eu plentyn.
Bydd y newidiadau hyn yn golygu y bydd tua 170,000 o bobl yn ychwanegol yn gymwys i gael y taliad os y gofynnir iddynt hunanynysu, ac os byddent yn colli incwm o ganlyniad i hynny.
Bwriad y cynllun hwn yw helpu i gael gwared ar rwystrau ariannol sy’n wynebu pobl y gofynnir iddynt hunanynysu, drwy ddarparu taliad o £500 i bobl gyflogedig neu hunan\-gyflogedig y dywedwyd wrthynt am hunanynysu gan y gwasanaeth Profi, Olrhain, Diogelu, sy’n cael Credyd Cynhwysol neu fudd\-dal penodol arall, sy’n methu gweithio gartref, neu sy’n rhieni neu’n gofalu am blentyn y gofynnir iddo hunanynysu oherwydd bod achosion Covid\-19 yn eu lleoliad addysgol.
Mae’r elfen yn ôl disgresiwn yn cefnogi pobl nad ydynt yn cael budd\-daliadau ond sy’n bodloni’r meini prawf eraill ac sydd mewn perygl o wynebu caledi ariannol.
Yn ychwanegol mae’r cynllun wedi ei estyn tan fis Mehefin 2021 gyda’r posibilrwydd o estyniad pellach tan fis Hydref 2021\.
*Dywedodd Julie James, y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol:*
> Mae hunanynysu yn allweddol os ydym am roi stop ar ledaeniad y coronafeirws, a thra bo rhaglenni profi cymunedol yn yr arfaeth dros y misoedd nesaf mae’n hanfodol ein bod yn estyn y cynllun hwn i helpu rhagor o bobl i hunanynysu a chael y gefnogaeth ariannol sydd ei angen arnynt.
>
>
> “Rwyf eisiau diolch eto i bob awdurdod lleol yng Nghymru am eu cefnogaeth ddiflino yn cyflwyno’r cynllun hwn. Mae adborth ganddynt yn dweud bod y cynllun yn gweithio yn dda a bron i 8\.500 o daliadau wedi eu gwneud. Er hynny, rydym yn gwybod bod diffyg incwm yn rhwystr i bobl rhag hunanynysu.
>
>
> Mae Llywodraeth Cymru yn benderfynol o ddiogelu iechyd a lles pobl, a byddwn yn parhau i a helpu pobl Cymru yn ystod y cyfnod heriol hwn drwy sicrhau bod cymorth yn cael ei roi i’r rheini sydd ei angen.
Dywedodd y Cynghorydd Anthony Hunt (Torfaen), Llefarydd Cyllid CLlLC:
> Rydym yn croesawu’r estyniad i’r Cynllun Cymorth Hunanynysu, a fydd yn helpu unrhyw un sy’n wynebu gorfod dewis rhwng aros gartref a methu â bwydo’r teulu neu fynd i’r gwaith ac efallai ledaenu’r coronafeirws. Ni ddylai neb orfod gwneud penderfyniad o’r fath. Bydd ymestyn y cynllun hwn yn golygu gallu parhau i helpu pawb i wneud eu rhan yn y frwydr yn erbyn y pandemig hwn.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Bydd Bil Iechyd a Gofal Cymdeithasol (Ansawdd ac Ymgysylltu) (Cymru) yn darparu dull o sicrhau ansawdd gwasanaethau iechyd a fydd ar waith ar draws y system gyfan, a hynny er lles cenedlaethau'r dyfodol. Gwneirhyn drwy ehangu cwmpas dyletswydd ansawdd presennol cyrff y GIG, a thrwy osod dyletswydd bellgyrhaeddol ar Weinidogion Cymru wrth iddynt gyflawni eu swyddogaethau sy'n gysylltiedig â'r gwasanaeth iechyd. Wrth wneud penderfyniadau yn y dyfodol, bydd yn rhaididdynt ystyried yn llawn a yw pob penderfyniad yn gwella ansawdd a chanlyniadau.
Drwy sefydlu dyletswydd o onestrwydd sefydliadol, bydd y Bil yn helpu i greu'r diwylliant agored, tryloyw a gonest sy'n rhan annatod o ddarparu gofal o ansawdd uchel. Bydd yn rhaid i sefydliadau'r GIG fod ynagored ac yn onest â chleifion a defnyddwyr gwasanaeth bob amser pan fo rhywbeth yn mynd o'i le.
Bydd y Bil hwn yn adeiladu ar y gwaith a wneir eisoes i sicrhau tryloywder yng nghyrff y GIG yng Nghymru, a bydd yn annog sefydliadau i ddysgu ac i wella'n barhaus, gan gynnal hyder ac ymddiriedaeth cleifiona defnyddwyr gwasanaeth.
Bydd y Bil hefyd yn creu llais newydd ac annibynnol i ddinasyddion a fydd yn disodli'r Cynghorau Iechyd Cymuned presennol. Bydd y llais hwn yn gweithredu fel un corff ar gyfer cynrychioli'r cyhoedd, gan ddarparucyngor a chymorth i unigolion sydd am wneud cwyn am eu profiad o wasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol.
Mae hyn yn adlewyrchu amcanion cynllun 'Cymru Iachach' Llywodraeth Cymru drwy ei fod yn sicrhau mwy o integreiddio rhwng gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol, ac yn gwneud yr angen i wrando ar leisiau poblCymru yn rhan ganolog o'r gwaith o gynllunio, darparu, a gwella gwasanaethau.
Bydd y Bil yn rhoi'r cyfle i Weinidogion benodi Is\-gadeirydd i fyrddau Ymddiriedolaeth y GIG os ydynt o'r farn y bydd hynny'n sicrhau cysondeb ar draws Byrddau ac Ymddiriedolaethau Iechyd Lleol, ac yn cryfhau'rarweinyddiaeth a'r trefniadau llywodraethu.
Dywedodd y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Vaughan Gething:
> “Yma yng Nghymru, rydyn ni'n ffodus o gael mwynhau rhai o'r gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol gorau, a’r rheini’n caeleu darparu gan staff ymroddgar a charedig ar bob lefel. Ond rhaid inni sicrhau bod yr angen i sicrhau ansawdd, ac i fod yn agored ac i ddysgu yn rhannau annatod o ddiwylliant sy'n gwrando ar leisiau ein pobl wrth fynd ati i wella gwasanaethau.
>
>
> “Mae'r Bil hwn yn cefnogi’r prif flaenoriaethau yn ein cynllun iechyd a gofal cymdeithasol, 'Cymru Iachach', lle mae sicrhau ansawdd yn allweddol i sicrhau bod y system iechyd a gofal cymdeithasol yng Nghymruyn addas ar gyfer y dyfodol, a'i bod yn rhoi gwerth am arian.”
Bydd y Bil nawr yn dechrau mynd drwy broses graffu yn y Cynulliad Cenedlaethol, ac os bydd yn cael ei basio, fe ddaw'n gyfraith yn haf 2020\.
|
The Health and Social Care (Quality and Engagement) (Wales) Bill will embed a system\-wide approach to quality in health for future generations. This will be achieved by reframing and broadening the existing duty of quality on NHS bodies, and placing an overarching duty on the Welsh Ministers in relation to their health service functions. This will ensure that when they make a decision they actively consider if it secures improvement in quality and outcomes.
Through the establishment of an organisational duty of candour, the Bill will support a culture of openness, transparency and candour that is widely associated with good quality care and further ensure NHS organisations are open and honest with patients and service users when things go wrong.
Its introduction builds on the work that has already been undertaken for transparency amongst NHS bodies in Wales, and supports an environment that is consistently learning and improving, whilst maintaining the trust and confidence of patients and service users.
The Bill will also see the creation of a new independent citizen voice body, which will replace the current Community Health Councils. This single body will represent the voice of the public and provide complaints advice and assistance for individuals in relation to their health and social care experience.
This reflects the aims of the Welsh Governments plan ‘A Healthier Wales’ by supporting the drive towards closer integration of health and social care and putting people’s voices at the heart of the design, delivery and improvement of services.
The Bill will also give Ministers the opportunity to appoint a Vice Chair on NHS Trust boards if they consider it appropriate to ensure consistency across Local Health Boards and Trusts, and strengthen leadership and governance arrangements.
Minister for Health and Social Services, Vaughan Gething, said:
> “In Wales, we are fortunate to enjoy some of the best health and social care services, provided by committed and compassionate staff at all levels. But we need to ensure quality is further embedded in the context of an open and learning culture, which listens to all voices in driving forward improvement.
>
>
> “This Bill reinforces key priorities within our plan for health and social care, ‘A Healthier Wales’, which outlines how quality will be key to making the health and social care system in Wales both fit for the future and one which achieves value.”
The Bill will now begin its scrutiny process at the National Assembly for Wales and if passed will become law in summer 2020\.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae ystadegau Troseddau Casineb Cenedlaethol 2019/2020, a gyhoeddwyd gan y Swyddfa Gartref heddiw, yn dangos cynnydd cyffredinol o 2% mewn troseddau casineb a gofnodwyd ar gyfer Cymru, o'i gymharu â chynnydd o 8% yng Nghymru a Lloegr gyda’i gilydd. Roedd yr ystadegau'n cynnwys cynnydd o 10% mewn troseddau casineb trawsryweddol, cynnydd o 2% mewn troseddau casineb anabledd, a chynnydd o 2% mewn troseddau casineb lle mae cyfeiriadedd rhywiol yn ffactor. Bu gostyngiad o 2% mewn troseddau casineb hiliol, a gostyngiad o 3% mewn troseddau casineb crefyddol.
Bydd Cymorth i Ddioddefwyr Cymru yn lansio ei Siarter Troseddau Casineb ddydd Sadwrn, gan ganolbwyntio ar hawliau dioddefwyr troseddau casineb. Bydd Llywodraeth Cymru yn ymrwymo i'r Siarter, ac yn annog sefydliadau i ddangos eu hymrwymiad i chwarae rhan yn y gwaith o fynd i'r afael â throseddau casineb, o ddarparu cymorth a gwybodaeth i ddioddefwyr, i godi ymwybyddiaeth.
Dywedodd Jane Hutt:
> Ni ddylai unrhyw berson yng Nghymru orfod goddef rhagfarn na throseddau casineb. Mae gan bawb yr hawl i gael eu parchu, a dylai pawb allu mynd drwy eu diwrnod heb ddioddef sarhad, aflonyddwch nac ymosodiad. Mae'n hanfodol i ddioddefwyr troseddau casineb gael eu cefnogi, ac i’r cyflawnwyr gael eu dwyn i gyfrif.
>
>
> Rydym yn gweithio gyda'r heddlu, cydgysylltwyr cydlyniant cymunedol a gwasanaethau cymorth i ddioddefwyr i sicrhau bod pobl yng Nghymru yn deall beth yw troseddau casineb, a pha gamau y dylai dioddefwyr, tystion a chymunedau eu cymryd pan fyddant yn digwydd. Gall troseddau casineb gael effaith ddinistriol ar ddioddefwyr. Mae ein gwaith i godi ymwybyddiaeth o droseddau casineb ac annog dioddefwyr i adrodd yr un mor hanfodol ag erioed
>
>
> Ledled Cymru, mae sefydliadau'n defnyddio Wythnos Ymwybyddiaeth Troseddau Casineb fel cyfle i atgoffa pobl nad oes rhaid iddynt oddef casineb a rhagfarn. Nid yw'n dderbyniol i bobl fyw mewn ofn dim ond oherwydd pwy ydynt. Rwy'n gobeithio y bydd pawb yn ymuno â mi heddiw i gefnogi'r neges glir iawn hon nad oes lle i gasineb yng Nghymru.
Bydd y Gweinidog yn mynychu digwyddiad ar\-lein y prynhawn yma a gynhelir gan Race Equality First, i lansio Prosiect Gwahaniaethu a Throseddau Casineb fel rhan o weithgareddau Wythnos Ymwybyddiaeth Troseddau Casineb.
|
The 2019/2020 National Hate Crime statistics, published by the Home Office today, show an overall 2% increase in recorded hate crime for Wales, compared to 8% increase across England and Wales as a whole. The statistics included a 10% increase in transgender hate crime, a 2% rise in disability hate crime, and a 2% rise in hate crime where sexual orientation is the motivating factor. There was a 2% decrease in race hate crime, and a 3% decrease in religious hate crime.
Victim Support Cymru will be launching its Hate Crime Charter on Saturday, focussing on the rights of victims of hate crime. The Welsh Government will be signing up to the Charter, and will encourage organisations to show their commitment to playing a part in tackling hate crime, from providing support and information for victims, to raising awareness.
Jane Hutt said:
> No person in Wales should have to tolerate prejudice or hate crime. Everyone has the right to respect, and everyone should be able to go through their day without being insulted, harassed or attacked. It is vital that victims of hate crime are supported, and that perpetrators are held to account.
>
>
> We are working with the police, community cohesion co\-ordinators and victim support services to make sure that people in Wales understand what hate crimes are, and what action victims, bystanders and communities should take when they happen. Hate crime can have a devastating effect on victims. Our work to raise awareness of hate crime and encourage victims to report is as vital as ever
>
>
> Across Wales, organisations are using Hate Crime Awareness Week as an opportunity to remind people that they do not have to tolerate hate and prejudice. It is not acceptable for people to live in fear just because of who they are. I hope all will join me today in supporting this very clear message that there is no home for hate in Wales.
The Minister has provided a message of support for an online event this afternoon hosted by Race Equality First, launching its Discrimination and Hate Crime Project as part of Hate Crime Awareness Week activities.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Gosodwyd y Datganiadau Ysgrifenedig canlynol gerbron y Cynulliad o dan Reol Sefydlog 30C \- Hysbysu mewn perthynas ag Offerynnau Statudol a wneir gan Weinidogion y DU mewn meysydd datganoledig o dan Ddeddf yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) 2018 na chânt eu gosod gerbron y Cynulliad:
**Rheoliadau Llongau Masnach a Thrafnidiaeth Arall (Diogelu'r Amgylchedd) (Diwygio) (Ymadael â’r UE) 2018**
**Rheoliadau’r Fasnach mewn Anifeiliaid a Chynhyrchion Perthynol (Diwygio etc.) (Ymadael â’r UE) 2018**
|
The following Written Statements have been laid before the Assembly under Standing Order 30C \- Notification in Relation to Statutory Instruments made by UK Ministers in devolved areas under the European Union (Withdrawal) Act 2018 not laid before the Assembly:
**The Merchant Shipping and Other Transport (Environmental Protection) (Amendment) (EU Exit) Regulations 2018**
**The Trade in Animals and Related Products (Amendment etc.) (EU Exit) Regulations 2018**
|
Translate the text from English to Welsh. |
A National Immunisation Framework is part of the Welsh Government’s updated COVID\-19 vaccination strategy, published today (Thursday 24th February), which sets out our plans for 2022\.
This framework is being designed and developed at pace, with the ambition of delivering world leading outcomes in vaccine preventable diseases.
It will cover all of Wales’ vaccination programmes including COVID\-19 and flu and aims to encourage high levels of uptake, reduce mortality, ensure equity of access and opportunity, effective deployment and provide value for money.
To date, we have given more than 6\.8m doses of COVID\-19 vaccinations in Wales. More than 91 per cent of the over\-12 population of Wales have been vaccinated with at least one dose; 86 per cent with at least two doses and 70 per cent with a third dose and/or a booster.
Throughout the pandemic, primary care has maintained high levels of routine vaccine protection in children under one year old maintaining uptake rates of more than 95 per cent. The school health service continues to deliver the school vaccination programme in a challenging environment.
Health Minister Eluned Morgan said:
> Vaccines have had an enormous impact on the course of the pandemic and have helped to weaken the link between the virus, serious illness, hospitalisations and death. They have saved countless lives and given us the freedom and confidence to restart our lives in the midst of an ongoing global health emergency.
>
>
> This strategy sets out our plans for 2022 and beyond, including a commitment to deliver a regular COVID\-19 vaccination programme while planning for any potential surge capacity, should we need to, in the case of a new pandemic wave or a new coronavirus variant.
>
>
> I want to thank everyone who has come forward to be vaccinated and made the decision to protect themselves and others. I also want to thank the many thousands of people working in our vaccination programme including all staff and volunteers.
The strategy confirms that the elderly, vulnerable and those at greatest risk will continue to be our priority for vaccination as they have been disproportionately affected throughout the COVID\-19 pandemic.
We continue to be guided by the latest clinical and scientific evidence and advice from the Joint Committee on Vaccination and Immunisation (JCVI) and the Chief Medical Officer (CMO) for Wales.
The strategy also sets out how health boards have been meeting the needs of the most vulnerable in their communities and how they have ensured under\-served groups, such as those from minority ethnic backgrounds, disabled people and people who live in economically disadvantaged households, have been given trusted information about vaccination.
These best practice examples will be used to shape the future of the vaccination programme in Wales.
The Health Minister has also confirmed an Autumn booster campaign for 2022, with the details to be confirmed at a later stage.
There is also confirmation that digital services for vaccination are now in place including a two\-way text rescheduling service, which was launched in November, and an online rebooking service, launched in February.
The online rebooking service has been designed with the intention of having a life beyond the pandemic, to support non\-COVID\-19 vaccination programmes in the future.
We are also looking at how we can provide the rebooking service as part of the NHS Wales App, soon after it launches later this year.
|
Mae’r Fframwaith Imiwneiddio Cenedlaethol yn rhan o strategaeth frechu COVID\-19 Llywodraeth Cymru sydd wedi’i diweddaru ac sy’n cael ei chyhoeddi heddiw (dydd Iau 24 Chwefror). Mae’r strategaeth yn nodi ein cynlluniau ar gyfer 2022\.
Mae gwaith i gynllunio a datblygu'r fframwaith hwn yn mynd rhagddo'n gyflym, a’n huchelgais yw sicrhau canlyniadau sydd ymhlith y gorau yn y byd o ran clefydau y gellir eu hatal drwy frechu.
Bydd holl raglenni brechu Cymru yn rhan o’r fframwaith, gan gynnwys COVID\-19 a’r ffliw, ac ymysg yr amcanion y mae annog cyfraddau brechu uchel, lleihau cyfraddau marwolaethau, sicrhau mynediad a chyfle cyfartal, rhoi’r gwasanaeth ar waith yn effeithiol a darparu gwerth am arian.
Hyd yma, rydym wedi rhoi mwy na 6\.8 miliwn o ddosau o frechiadau COVID\-19 yng Nghymru. Mae mwy na 91 y cant o boblogaeth Cymru sydd dros 12 oed wedi'u brechu ag o leiaf un dos; 86 y cant ag o leiaf ddau ddos a 70 y cant â thrydydd dos a/neu frechiad atgyfnerthu.
Drwy gydol y pandemig, mae gofal sylfaenol wedi cynnal lefelau uchel o amddiffyniad drwy raglenni brechu rheolaidd ar gyfer plant o dan un oed, gan gynnal cyfraddau brechu uchel, dros 95 y cant. Mae’r gwasanaeth iechyd ysgolion yn parhau i roi’r rhaglen frechu ysgolion ar waith mewn amgylchedd heriol.
Dywedodd y Gweinidog Iechyd Eluned Morgan:
> Mae brechu wedi cael effaith enfawr ar hynt y pandemig ac wedi helpu i wanhau'r cysylltiad rhwng y feirws, salwch difrifol, derbyniadau i ysbytai a marwolaeth. Maen nhw wedi achub bywydau di\-rif ac wedi rhoi'r rhyddid a'r hyder inni ailddechrau ein bywydau yng nghanol argyfwng iechyd byd\-eang parhaus.
>
>
> Mae'r strategaeth hon yn nodi ein cynlluniau ar gyfer 2022 a'r tu hwnt, gan gynnwys ymrwymiad i gyflwyno rhaglen frechu COVID\-19 reolaidd. Byddwn hefyd yn cynllunio ar gyfer yr angen posibl i frechu ar raddfa fwy eto, er mwyn ymateb i don newydd o'r pandemig neu amrywiolyn newydd o'r coronafeirws.
>
>
> Hoffwn ddiolch i bawb sydd wedi dod ymlaen i gael eu brechu ac wedi gwneud y penderfyniad i ddiogelu eu hunain ac eraill. Hoffwn ddiolch hefyd i'r miloedd o bobl sy'n gweithio ar ein rhaglen frechu, gan gynnwys yr holl aelodau o staff a gwirfoddolwyr.
Mae’r strategaeth yn cadarnhau y byddwn yn parhau i roi blaenoriaeth i frechu’r henoed, y rhai sy’n agored i niwed a’r rhai sy’n wynebu’r risg fwyaf, gan fod pandemig COVID\-19 wedi cael effaith anghymesur arnyn nhw.
Rydym yn parhau i gael ein llywio gan y dystiolaeth glinigol a gwyddonol ddiweddaraf a'r cyngor diweddaraf gan y Cyd\-bwyllgor ar Imiwneiddio a Brechu a Phrif Swyddog Meddygol Cymru.
Mae’r strategaeth hefyd yn nodi sut mae byrddau iechyd wedi bod yn ateb anghenion y bobl fwyaf agored i niwed yn eu cymunedau a sut maen nhw wedi sicrhau bod grwpiau nad ydynt yn cael eu gwasanaethu’n ddigonol, megis y rhai o gefndiroedd ethnig leiafrifol, pobl anabl a phobl sy'n byw mewn cartrefi dan anfantais economaidd, wedi cael gwybodaeth ddibynadwy am frechu.
Bydd yr enghreifftiau hyn o arfer da yn cael eu defnyddio i lunio dyfodol rhaglen frechu Cymru.
Cadarnhaodd y Gweinidog Iechyd hefyd y bydd ymgyrch brechiadau atgyfnerthu yn cael ei rhoi ar waith yn yr hydref yn 2022\. Bydd y manylion yn cael eu cadarnhau maes o law.
Yn ogystal, cadarnhawyd bod gwasanaethau digidol ar gyfer brechiadau nawr ar waith, gan gynnwys gwasanaeth negeseuon testun dwy ffordd ar gyfer aildrefnu apwyntiadau, a gafodd ei lansio ym mis Tachwedd, a gwasanaeth aildrefnu apwyntiadau ar\-lein, a gafodd ei lansio ym mis Chwefror.
Bwriedir i'r gwasanaeth aildrefnu apwyntiadau ar\-lein barhau i weithredu ar ôl i'r pandemig ddod i ben, er mwn cefnogi rhaglenni brechu nad ydynt yn gysylltiedig â COVID\-19 yn y dyfodol.
Rydym hefyd yn ystyried sut y gallwn ddarparu’r gwasanaeth aildrefnu apwyntiadau fel rhan o Ap GIG Cymru, yn fuan ar ôl iddo gael ei lansio yn ddiweddarach eleni.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Fel y gŵyr yr Aelodau, aeth Baglan Operations Limited a Grŵp Cwmnïau Baglan i ddiddymu gorfodol ar 24 Mawrth, yn dilyn cyfnod o drallod ariannol.
Mae Baglan Operations Limited yn gyfrifol am waith cynhyrchu trydan Baglan, sydd bellach ar gau a nhw hefyd yw'r unig gyflenwad trydan i Barc Ynni Baglan drwy rwydwaith gwifrau preifat, sydd wedi'i eithrio gan drwydded.
Penodwyd derbynnydd swyddogol o Wasanaeth Ansolfedd Llywodraeth y DU fel yr hylifydd a bydd yn cyflawni ei ddyletswyddau diddymu statudol i sicrhau bod gweithrediadau'r cwmni'n cael eu dirwyn i ben yn ddiogel, gan gynnwys mynd i'r afael ag unrhyw beryglon iechyd a diogelwch ar y safle. Mae'r derbynnydd swyddogol yn gwneud y safle'n ddiogel ar hyn o bryd, gyda'r bwriad o ddatgymhwyso neu werthu'r orsaf bŵer cyn gynted ag y bo'n ymarferol.
Yn y cyfnod interim hwn, er bod y safle'n cael ei wneud yn ddiogel, mae'r trydan drwy'r rhwydwaith gwifrau preifat yn cael ei gynnal gan y derbynnydd swyddogol er budd y cwsmeriaid, y busnesau a'r sefydliadau sy'n dibynnu ar y rhwydwaith gwifrau preifat am eu hynni.
Fodd bynnag, mae pawb yn cydnabod bod angen ateb hirdymor o ran ynni pe bai'r derbynnydd swyddogol yn penderfynu cau'r rhwydwaith gwifrau preifat, sy'n parhau y tu allan i gyflenwr fframwaith rheoleiddio'r dewis olaf yn y DU.
Er bod y cyflenwad o bŵer i fusnesau yn fater masnachol rhwng y cyflenwr ynni a'i gwsmeriaid, mae Llywodraeth Cymru yn cydnabod yr effaith sylweddol y byddai unrhyw darfu ar bŵer yn ei chael ar gwsmeriaid a'r economi leol ehangach.
Am y rheswm hwnnw, mae'n bleser gennyf gyhoeddi bod Llywodraeth Cymru wedi contractio Western Power Distribution, fel gweithredwr y rhwydwaith dosbarthu trwyddedig
lleol, i ddylunio ac adeiladu rhwydwaith newydd er budd Parc Ynni Baglan, ar gost o tua £3m.
Bydd y mesur hwn yn darparu seilwaith newydd i'r parc ynni, gan roi'r cyfle i gwsmeriaid yr effeithir arnynt drwy ddiddymu'r orsaf bŵer yr opsiwn i gysylltu â rhwydwaith dosbarthu newydd a reoleiddir gan OFGEM.
Bydd y cam gweithredu hwn yn lleihau'n sylweddol y goblygiadau o ran costau i sefydliadau y byddai angen iddynt sicrhau cysylltiad newydd â'r grid, a sicrhau bod y rhwydwaith yn y dyfodol yn cael ei oruchwylio'n llawn.
Bydd y tasglu lleol, sydd wedi'i gynnull i ganolbwyntio ar gynllunio wrth gefn, yn cysylltu â chwsmeriaid y rhwydwaith gwifrau preifat i'w hysbysu am y penderfyniad hwn ac i fwrw ymlaen â'r trafodaethau manwl am y cysylltiadau terfynol ochr yn ochr â Western Power Distribution. Bydd y tasglu'n parhau i archwilio cymorth wrth gefn os bydd y derbynnydd swyddogol yn terfynu'r pŵer drwy'r rhwydwaith gwifrau preifat cyn i Western Power Distribution gwblhau ei waith seilwaith.
Rydym yn parhau i fonitro'r sefyllfa'n agos ac rydym yn gweithio gyda phartneriaid, gan gynnwys y Gwasanaeth Ansolfedd a Llywodraeth y DU i archwilio pob opsiwn posibl i leihau effaith unrhyw darfu ar y cyflenwad pŵer ar sefydliadau sy'n dibynnu ar y rhwydwaith gwifrau preifat.
|
As Members will be aware, Baglan Operations Limited and the Baglan Group of Companies entered compulsory liquidation on 24 March, following a period of financial distress.
Baglan Operations Limited is responsible for the Baglan electricity generation plant, which is now closed and is also the sole electricity supply to Baglan Energy Park via a private wire network, which is license exempt.
An official receiver from the UK Government’s Insolvency Service has been appointed as the liquidator and will carry out their statutory liquidation duties to ensure a safe wind down of the company’s operations including addressing any health and safety hazards on site. The official receiver is currently making the site safe, with a view to disclaiming or selling the power station as soon as practicable.
In this interim period, while the site is made safe, the electricity through the private wire network is being maintained by the official receiver to the benefit of the customers, businesses and organisations which rely on the private wire network for their energy.
However, all parties recognise that a long\-term energy solution is needed should the official receiver move to close down the private wire network, which remains outside of the UK’s supplier of last resort regulatory framework.
While the supply of power to businesses is a commercial matter between the energy supplier and its customers, the Welsh Government recognise the significant impact that any disruption to power would have on customers and the wider local economy.
It is for that reason, I am pleased to announce that the Welsh Government has contracted Western Power Distribution, as the local licensed distribution network operator, to design and build a replacement network for the benefit of Baglan Energy Park, at a cost of approximately £3m.
This measure will provide new infrastructure to the energy park, affording the opportunity to customers impacted by the liquidation of the power station the option to connect to a new OFGEM\-regulated distribution network.
This action will significantly reduce the cost implications for organisations that would need to secure a new connection to the grid, and ensure that the future network is brought into full regulatory oversight.
The local taskforce, which has been convened to focus on contingency planning, will be contacting customers of the private wire network to notify them about this decision and to take forward the detailed discussions about the final connections alongside Western Power Distribution. The taskforce will continue to explore contingency support in the event the official receiver terminates the power through the private wire network before Western Power Distribution has completed its infrastructure work.
We continue to monitor the situation closely and are working with partners, including the Insolvency Service and the UK Government to explore all possible options to minimise the impact of any disruption to the power supply on organisations that rely on the private wire network.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Bydd y buddsoddiad gwerth £100,000 gan Lywodraeth Cymru hefyd yn cael ei ddefnyddio i gynorthwyo BRC, sy'n rhan o Grŵp Celsa o gwmnïau, i brynu peiriannau newydd a gwella diwyg ei ffatri fel bod modd cynyddu lefelau cynhyrchiant ar ei safle yng Nghasnewydd.
BRC yw un o brif gyflenwyr diwydiant adeiladu'r DU ac mae wedi darparu deunyddiau ar gyfer prosiectau mawr iawn gan gynnwys Crossrail, Sky Garden Llundain, Mersey Link a ffordd osgoi Aberdeen.
BRC hefyd yw cyflenwr mwyaf y DU o gynhyrchion atgyfnerthu dur a chynhyrchion cysylltiedig ar gyfer concrid ac mae'n defnyddio dur y mae 98% ohono wedi'i ailgylchu a gaiff ei gynhyrchu ar ei safle creu dur yng Nghaerdydd. Mae BRC hefyd yn arbenigo ym maes gweithgynhyrchu atgyfnerthiadau carped rebar a rhwyll ffabrig dur.
Bydd BRC yn buddsoddi dros £1 filiwn yn y prosiect hwn a bydd yn ymrwymo i brydles newydd a hirdymor gyda'i landlord ar ei safle yn Corporation Road. Bydd y cwmni hefyd yn caffael cyfarpar plygu a thorri pwrpasol er mwyn cyflawni arbedion effeithlonrwydd, gan eu helpu i sicrhau dyfodol hirdymor yng Nghasnewydd.
Dywedodd Ysgrifennydd yr Economi, Ken Skates:
> Mae cefnogi diwydiant dur Cymru drwy gyfnod anodd a heriol yn parhau'n flaenoriaeth allweddol i Lywodraeth Cymru.
>
> Rwy'n falch iawn fod ein buddsoddiad gwerth £100,000 yn helpu BRC i wella ei gynhyrchiant a chreu a diogelu tua 35 o swyddi ar ei safle yng Nghasnewydd. Gwnes lansio'r Cynllun Gweithredu ar yr Economi ym mis Rhagfyr y llynedd, a roddodd sylw i sicrhau bod modd i gymunedau ar draws Cymru elwa ar dwf economaidd. Rwy'n gobeithio'n fawr y bydd ein buddsoddiad yn helpu i sicrhau dyfodol llwyddiannus ar gyfer BRC yng Nghasnewydd.
Dywedodd Mr John Collins, Rheolwr\-Gyfarwyddwr BRC:
> Bydd y buddsoddiad hwn yn helpu i atgyfnerthu sefyllfa BRC fel prif wneuthurwr deunyddiau atgyfnerthu'r DU a all gyflenwi'r holl brosiectau seilwaith mawr. Mae'r buddsoddiad hwn yn tystio i'n cydweithio agos â Llywodraeth Cymru ac roedd yn bosibl yn sgil cymorth diwyro ein gweithlu a'r Undeb Community. Rydym oll yn rhannu'r un amcan sef hyrwyddo cyrchu lleol a chyfrifol a'r economi gylchol. Golyga hyn fod gennym bopeth yn y DU ar gyfer adeiladu yn y DU.
>
> Gan fod cynifer o gwsmeriaid yn awyddus i weld cadwyn gyflenwi sy'n cefnogi gweithgynhyrchu yn y DU ac sy'n creu dur carbon isel, wedi'i ailgylchu ac atgyfnerthol rydym mewn sefyllfa unigryw i warantu ffynhonnell ein cyflenwad. Bydd y cyfarpar yma'n ein galluogi i gyflenwi hyd yn oed mwy yn ystod y blynyddoedd nesaf.
Dywedodd cynrychiolydd yr Undeb Community, Steve McCool:
> Mae'r cyhoeddiad hwn yn adlewyrchu'r gwaith rhagorol sy'n cael ei gyflawni gan y gweithlu a'r rheolwyr i sicrhau bod safle Casnewydd yn gyfleuster arwyddocaol a strategol o fewn cadwyn gyflenwi Celsa. Mae aelodau Community ar y safle wedi cydweithio'n ddiwyd â'r rheolwyr lleol er mwyn sicrhau'r buddsoddiad hwn.
|
The £100,000 investment from Welsh Government funding will also be used to assist BRC, who are part of the Celsa Group of companies, to purchase new machinery and improve its factory layout so that productivity levels at the Newport plant can be increased.
BRC is a major supplier to the UK construction industry having provided materials for major projects such as Crossrail, Sky Garden London, Mersey Link and the Aberdeen bypass.
It is also the UK’s largest supplier of steel reinforcement and associated products for concrete, and typically uses 98% recycled steel produced at its associated steelmaking plant in Cardiff. Additionally BRC specialises in the manufacture of rebar carpet reinforcements and steel fabric mesh.
BRC will be investing over £1m in this project and agreeing a new long term lease with its landlord at its Corporation Road premises. The company will also be acquiring bespoke shear and bending equipment to enhance production efficiencies which will help them ensure a long term future in Newport.
Economy Secretary Ken Skates said:
> Supporting Wales’ steel industry through what is a difficult and challenging time remains a key Welsh Government priority.
>
>
> I am pleased that our £100,000 investment is helping BRC to drive up its productivity and create and protect around 35 jobs at its Newport site. In December I launched our Economic Action Plan which focuses on spreading the fruits of economic growth to communities right across Wales and I am hopeful that our investment will help secure a successful future for BRC in Newport.
Mr John Collins, Managing Director of BRC commented:
> This investment will help consolidate BRC’s position as the pre\-eminent reinforcing fabricator in the UK with an unrivalled capability of supplying all the major infrastructure projects. This is a demonstration of our close collaboration with Welsh Government and has been made possible through the dedicated support of our workforce and the Community Union.
>
>
> We share a joint objective of promoting local responsible sourcing and the circular economy. It means that we really can make in the UK to build the UK. With many customers wanting a supply chain which supports UK manufacturing and gives low carbon, recycled reinforcing steels, we are in a unique position to guarantee our source of supply. This equipment means we can supply even more in the years to come.
Community Union representative Steve McCool commented:
> This announcement represents the excellent work being carried out by the workforce and management to establish the Newport site as significant and strategic facility in the Celsa supply chain. Community members at the site have worked hard with the local management to secure this investment.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae'r datganiad hwn yn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i Aelodau'r Cynulliad am gam nesaf y cymorth statudol i Gyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful.
Ar ôl i'r Cynghorydd Kevin O’Neill, Arweinydd Cyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful wneud cais am gymorth statudol o dan Fesur Llywodraeth Leol (Cymru) 2009, penodwyd cynghorydd allanol, John Gilbert, i gynnal asesiad annibynnol trylwyr o'r heriau allweddol sy'n wynebu'r Cyngor ac o'r camau y mae angen eu cymryd er mwyn gwneud y newidiadau angenrheidiol.
Erbyn hyn, mae John Gilbert wedi cwblhau ei asesiad ac mae’r adroddiad, *Yr Heriau Allweddol, y Capasiti a'r Gallu i Arwain, Llywodraethiant a Strategaeth*, i’w weld yn yr atodiad.
Mae'r adroddiad yn tynnu sylw at yr heriau sy'n wynebu'r Cyngor ar hyn o bryd. Er eu bod yn sylweddol, nid ydynt yn anorchfygol, ac rwyf yn credu y bydd modd mynd i’r afael â nhw o gael pecyn priodol arall o gymorth statudol. Wedi dweud hynny, ni fydd cymorth allanol yn ddigon ynddo'i hun i oresgyn yr heriau hyn. Bydd yn rhaid wrth ymrwymiad ar ran yr holl aelodau i greu dyfodol cynaliadwy i’r Cyngor, a rhaid iddynt ddangos hynny drwy weithio mewn ffordd benderfynol ac adeiladol.
Nid yw adroddiad John Gilbert yn rhoi'r atebion. Yn lle hynny, dylai'r Cyngor ei ddefnyddio'n blatfform ar gyfer nodi ffordd glir ymlaen, datblygu cynllun cadarn ac yna cymryd y camau i sicrhau newid.
Cefais gyfarfod yn ddiweddar gydag Arweinydd y Cyngor, y Dirprwy Arweinydd a'r Prif Weithredwr Dros Dro i drafod yr adroddiad, ac roeddwn yn falch o weld ymrwymiad ac awydd y Cynghorydd Kevin O'Neill i ymateb i ganfyddiadau John Gilbert, a hefyd ei asesiad gonest o sefyllfa bresennol y Cyngor. Mae wedi cadarnhau ei fod yn bwriadu gweithredu ar yr argymhellion yn yr adroddiad a gallaf gadarnhau bod Llywodraeth Cymru a Chymdeithas Llywodraeth Leol Cymru wedi ymrwymo i'w helpu i wneud hynny.
Rwyf wedi cytuno â'r Cynghorydd O'Neill i sefydlu Bwrdd Gwella a Sicrwydd (y Bwrdd), a fi fydd yn penodi’r aelodau annibynnol, gan gynnwys y Cadeirydd. Diben cyffredinol a chylch gwaith y Bwrdd newydd fydd cynorthwyo'r Arweinydd i sbarduno'r newid a'r gwelliant y mae eu hangen ar y Cyngor.
Bydd y Bwrdd yn cynnwys yr Arweinydd, y Dirprwy Arweinydd a chynrychiolwyr o'r gwrthbleidiau, ynghyd ag aelodau allanol annibynnol. Rwyf yn falch o gael penodi Steve Thomas, cyn Brif Weithredwr Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru yn Gadeirydd annibynnol. Bydd yr unigolion a ganlyn yn cael eu penodi hefyd i gynnig arbenigedd penodol i'r bwrdd:
* Christine Salter (cyn Gyfarwyddwr Corfforaethol Adnoddau (A.151 a swyddog canlyniadau), Cyngor Caerdydd),
* Chris Burns (cyn Brif Weithredwr Interim, Cyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili a chyn Brif Weithredwr Cynorthwyol yng Nghyngor Sir Caerfyrddin) a
* Tony Garthwaite (cyn Gyfarwyddwr Gwasanaethau Cymdeithasol, Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen\-y\-bont ar Ogwr)
Rwyf yn disgwyl i'r Bwrdd gyfarfod am y tro cyntaf yn gynnar ym mis Tachwedd.
Byddaf hefyd yn darparu pecyn cymorth arall a fydd yn canolbwyntio ar:
* ***Cymorth a hyfforddiant i'r aelodau***a fydd yn cynnwys hyfforddiant pwrpasol a manwl ar gyfer pob cynghorydd. Bydd y pwyslais ar ddatblygu a chryfhau'r berthynas waith rhwng aelodau o bob grŵp gwleidyddol; a hefyd rhwng Aelodau a swyddogion.
* ***Cymorth tymor byr, wedi'i thargedu ar Lywodraethu, Materion Corfforaethol a Gwasanaethau***.Mae llawer o'r argymhellion yn yr adroddiad yn fater i'r Cyngor fwrw ymlaen â nhw. Mae'r Cyngor eisoes wedi datblygu cynllun gwella ac iddo ffocws penodol, a bydd y Bwrdd Gwella a Sicrwydd, sydd newydd gael ei sefydlu, yn monitro'r cynnydd a wneir gan y Cyngor wrth iddo fynd ati i weithredu'r cynllun hwnnw. Wedi dweud hynny, rwyf yn sylweddol ei bod yn debygol y bydd angen capasiti ac arbenigedd ychwanegol ar y Cyngor er mwyn rhoi'r cynllun ar waith mewn ffordd effeithiol a chynaliadwy. O'r herwydd, yn amodol ar ragor o ymgynghori â'r Cyngor, bydd cynghorwyr allanol yn cael eu penodi i gynorthwyo ac i alluogi'r Cyngor i fynd i'r afael cyn gynted ag y bod modd â'r heriau sy'n ei wynebu. Bydd cymorth Mentora a Choetsio yn cael ei roi i'r Arweinydd ac i'r Prif Weithredwr Dros Dro hefyd i'w helpu i fwrw ymlaen â'r agenda heriol hon.
Fy mwriad cyffredinol wrth ddarparu pecyn arall o gymorth statudol yw sicrhau y bydd y Cyngor yn gallu gwireddu'i uchelgais i ddarparu gwasanaethau o ansawdd da i bobl Merthyr Tudful.
Nid dim ond cyfrifoldeb yr Arweinydd a'r Prif Weithreder Dros Dro yw sicrhau newid. Bydd angen i holl aelodau a swyddogion y Cyngor ymrwymo'n llawn ac yn effeithiol i sicrhau hynny. Mae angen i bawb rannu'r un nod o sicrhau dyfodol cynaliadwy ar gyfer y Cyngor. Mae angen i'r holl aelodau a swyddogion gydweithio er mwyn cyrraedd y nod hwnnw.
Bydd rhagor o fanylion a'r wybodaeth ddiweddaraf am gynnydd yn cael eu rhoi i'r Cynulliad.
### Dogfennau
* #### Adolygiad Cwmpasu,
math o ffeil: pdf, maint ffeil: 670 KB
670 KB
|
This statement updates Assembly Members on the next phase of statutory support to Merthyr Tydfil County Borough Council.
Following a request for statutory support under the Local Government (Wales) Measure 2009 from Cllr Kevin O’Neill, Leader of Merthyr Tydfil County Borough Council, an external adviser, John Gilbert, was appointed to carry out a rigorous independent assessment of the Council’s key challenges and what actions are needed to make necessary changes.
John Gilbert has now completed his assessment and the report, *Key Challenges, Leadership Capacity and Capability, Governance and Strategy, is* attached in the annex
The report highlights the challenges the Council is currently facing. Although significant, they are not insurmountable and I believe they can be addressed with an appropriate further package of statutory support. However, external assistance will not, in itself, overcome these challenges. That will require a commitment by all members to creating a sustainable future for the Council which must be demonstrated through determined and constructive action.
John Gilbert’s report does not provide the answers. Instead, it should be used as platform from which the Council can identify a clear way forward, develop a robust plan and then take the steps towards change.
I recently met with the Council’s Leader, Deputy Leader and Acting Chief Executive to discuss the report and I was pleased by Councillor Kevin O’Neil’s commitment and desire to respond to John Gilbert’s findings and also his honest assessment of the Council’s current position. He has confirmed his intention to implement the recommendations in the report and I can confirm the Welsh Government and the Welsh Local Government Association are committed to helping him do so.
I have agreed with Cllr O’Neill to establish an Improvement and Assurance Board (the Board), with independent external members, including the Chair, appointed by me. The overall purpose and remit of the Board will be to assist the Leader in driving forward the required change and improvement in Council.
The Board will be made up of the Leader, Deputy Leader and representatives of the opposition as well as independent external members. I am pleased to appoint, Steve Thomas, former Chief Executive of the Welsh Local Government Association as the independent Chair. In addition, the following individuals will appointed to provide specific expertise to the Board:
* Christine Salter (former Corporate Director of Resources (S151 \& returning officer), Cardiff Council),
* Chris Burns (former interim chief executive, Caerphilly County Borough Council and former assistant chief executive at Carmarthenshire County Council) and
* Tony Garthwaite (former Director of Social Services, Bridgend County Borough Council)
I expect the Board will meet for the first time early in November.
In addition, I will be providing a further focused package of support which will focus on:
* ***Member support and training*** which will involvedetailed bespoke training for all Councillors. Its emphasis will be on developing and strengthening working relationships between Members of all political groups; and also between Members and officers.
* ***Short term and targeted Governance, Corporate and Service support.*** Many of the recommendations in the report are a matter for the Council to take forward. The Council has already developed a focussed improvement plan and the Council’s progress in delivering against this plan will be monitored by the newly established Improvement and Assurance Board. However, I appreciate that in order to implement the plan effectively and sustainably it is likely the Council will require additional capacity and expertise. As a result, subject to further consultation with the Council, external advisers will be appointed to assist and enable the Council to address its immediate challenges at the earliest opportunity. Mentoring and Coaching support will also be provided to the Leader and acting chief executive to support them in taking forward this challenging agenda.
My overall purpose of providing a further package of statutory support is to ensure the Council can fulfil its ambition to provide good quality services to the people of Merthyr Tydfil.
The responsibility for change does not just rest with the Leader and Acting Chief Executive. There will need to be a full and effective commitment from all members and officers of the Council. There needs to be a shared goal of achieving a sustainable future for the Council. All members and officers need to work together to achieve that.
Further details and updates on progress will be provided to the Assembly.
### Documents
* #### Scoping Review,
file type: pdf, file size: 670 KB
670 KB
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae Delio, a sefydlwyd gan Gareth Lewis a David Newman yn 2015, wedi creu platfform hyblyg ar gyfer sefydliadau ariannol sy’n helpu i ddosbarthu llif busnes a chysylltu cleientiaid uchel eu gwerth â chyfleoedd i fuddsoddi yn y farchnad breifat fyd\-eang.
Mae Llywodraeth Cymru yn rhoi £200,000 o gyllid busnes y mae’n rhaid ei ad\-dalu a fydd yn uwchraddio’r busnes, yn creu 30 o swyddi newydd ac yn diogelu 7 swydd arall.
Mae’r buddsoddiad hwn, a’r cynnydd yn nifer y staff, yn hanfodol i Delio gyflawni ei gynllun twf tair blynedd. Hefyd, bydd yn cyflymu ei gynlluniau i ehangu gan sicrhau bod y busnes yn gallu manteisio ar ei eiddo deallusol drwy ei wasanaethau ariannol a phroffesiynol i gwsmeriaid o’r radd flaenaf.
Dywedodd Ken Skates, Ysgrifennydd yr Economi:
> “Mae Technoleg Ariannol yn faes sy’n tyfu’n gyflym yn economi Cymru ac rydyn ni’n awyddus iawn i’w cefnogi a’u datblygu. Mae ein hecosystem dechnoleg lewyrchus, gyda’i chadwyn gyflenwi gynyddol, ynghyd â’n prifysgolion entrepreneuraidd, yn darparu sylfaen gadarn er mwyn i’r sectorau hyn allu ffynnu.
>
> “Mae Delio eisoes wedi denu sylw oherwydd ei botensial i dyfu ac mae’n ymuno â nifer cynyddol o gwmnïau clyfar newydd yng Nghymru sy’n ennill eu plwyf yn y farchnad hon. Rwy wrth fy modd y bydd Llywodraeth Cymru yn cefnogi cynlluniau ehangu Delio.”
Mae Delio yn creu platfformau o asedau preifat ar gyfer sefydliadau gwasanaethau ariannol sy’n apelio at y genhedlaeth nesaf o fuddsoddwyr uchel eu gwerth. Mae’r platfformau pwrpasol yn caniatáu i’w cleientiaid uchel eu gwerth, darpar gleientiaid a chynghorwyr ddefnyddio platfform cyffredin i rannu ac archwilio cyfleoedd i gleientiaid preifat a manteisio arnynt
Fe’i datblygwyd oherwydd anghenion newydd crewyr cyfoeth heddiw sydd yn edrych fwyfwy at fuddsoddi’n uniongyrchol mewn cyfleoedd ecwiti preifat a dyled, effaith gymdeithasol ac eiddo tirol; yn uniongyrchol a thrwy gronfeydd. O’r blaen, nid oedd y cynigion gan sefydliadau ariannol yn datblygu’n ddigonol i fodloni'r anghenion newydd hyn, a dyna pam cafodd Delio ei sefydlu.
Dywedodd Gareth Lewis, un o sylfaenwyr Delio:
> “Mae’n system ninnau’n helpu pawb \- o swyddfeydd teuluoedd drwodd i fanciau byd\-eang \- i gynnig mwy i’r rhai sy’n ceisio buddsoddi’n uniongyrchol mewn ecwiti preifat, dyled, eiddo tirol a mathau eraill o asedau. Mae’n darparu marchnadoedd ar gyfer amrywiaeth o swyddogaethau. Mae’r platfformau’n gallu cysylltu llawer o sefydliadau â’i gilydd, fesul unigolyn, fel y bydd modd rhannu’r llif busnes yn fewnol ac â phartneriaid allanol.
>
> “Gellir ei ddefnyddio nid yn unig i wella'r system ddosbarthu i rwydweithiau sy’n bodoli eisoes ond hefyd i gyrraedd buddsoddwyr newydd a ffynonellau busnes drwy rannu cyfleoedd o dan reolaeth lawn ac mewn ffordd hyblyg."
Yn ogystal â chydweithio â chleientiaid yn y DU ac Ewrop, ar hyn o bryd mae Delio yn siarad â dau o brif sefydliadau ariannol y DU ynglŷn â chyflwyno eu gwasanaethau i fanciau eraill.
Mewn ychydig dros flwyddyn, mae Delio, sydd â swyddfeydd yn Llundain, wedi ennill cwsmeriaid yn Ewrop, gan agor swyddfa ym Mrwsel a gweithio ar brosiectau yng Ngwlad Belg, yr Iseldiroedd a Lwcsembwrg, ac yn Awstralia.
Cafodd y cwmni gymorth gyda’r broses gwneud cais am grant gan Mike Fenwick, cyfarwyddwr grantiau Broomfield \& Alexander, cwmni cynghori proffesiynau. Dywedodd Mike:
> “Mae Delio yn enghraifft wych o fusnes technoleg ariannol sydd â photensial sylweddol i dyfu ac mae’n newyddion gwych bod y cwmni wedi penderfynu ehangu yng Nghymru dan nawdd Llywodraeth Cymru. Dymunaf bob llwyddiant i Gareth a’r tîm.”
|
Delio \- founded by Gareth Lewis and David Newman in 2015 – has developed a Configurable, white label platform for financial institutions that helps distribute deal flow and connect high net worth clients with global private market investment opportunities.
The Welsh Government is providing £200,000 repayable business finance that will take the business to the next level, creating 30 new jobs and safeguarding a further seven.
The investment and increase in headcount is essential for Delio to achieve its three\-year growth plan and will speed up its expansion plans enabling the business to exploit its IP via a blue chip financial and professional services client base.
Economy Secretary Ken Skates said:
> “Financial Technology is a fast\-growth areas for the Welsh economy and one which we are keen to support and develop. Our thriving tech ecosystem with its growing supply chain, combined with our entrepreneurial universities, provide a firm foundation for these sectors to thrive.
>
> “Delio has already been noted for its high growth potential and joins a growing number of emerging, smart Welsh companies that are clearly making their mark in this market. I am pleased Welsh Government funding will support Delio’s expansion plans.”
Delio creates private asset platforms for financial services institutions enabling them to appeal to the next generation of high net wealth investors. The bespoke platforms allow their high net worth clients, potential clients and advisors to share, search and access private client opportunities directly using a common platform.
It was born out of the changing needs of today’s wealth creators who are increasingly looking to invest directly in opportunities across private equity and debt, social impact and real estate; both direct and via funds. Previously, the offerings of financial institutions were not evolving to accommodate this shift in needs and this is where Delio steps in.
Delio co\-founder Gareth Lewis said:
> “Our solution helps everyone \- from family offices through to global banks \- offer more to those seeking to invest directly in private equity, debt, real estate and other asset classes. It provides markets for a range of uses \- platforms can connect together multiple institutions on an individual basis so deal flow can be shared both internally and with external partners.
>
> “It can not only be used to improve distribution to existing networks but also to reach new investors and sources of deal flow by sharing opportunities with total control and flexibility."
As well as working with clients in the UK and Europe, Delio is currently in discussions with two of the UK’s major financial institutions about rolling out their offering across the banking groups.
In just over a year Delio, which has offices in London, has extended its customer base into Europe – opening an office in Brussels and working on projects across Belgium, Holland and Luxembourg and Australia.
The company was assisted with the grant application process by Mike Fenwick director of grants at professional advisory firm Broomfield \& Alexander.
Commenting Mike said:
> “Delio is a great example of a financial technology business with significant growth potential and it is great news that the company has decided to grow its operations in Wales with support from the Welsh Government. I wish Gareth and the team every success.”
|
Translate the text from Welsh to English. |
Rwy’n falch o gyhoeddi dau benodiad i rôl Cynghorydd Cenedlaethol Trais yn erbyn Menywod, Trais Ar Sail Rhywedd, Cam\-Drin Domestig a Thrais Rhywiol. Bydd y penodiadau hyn am y cyfnod o 1 Awst 2022 i 31 Gorffennaf 2025\.
Sefydlwyd rôl Cynghorydd Cenedlaethol o dan ddarpariaeth Deddf Trais yn erbyn Menywod, Cam\-drin Domestig a Thrais Rhywiol (Cymru) 2015 ("*y Ddeddf*"). Mae'r Cynghorwyr yn gyfrifol am:
* gynghori Gweinidogion Cymru ynghylch dilyn trywydd diben y Ddeddf neu fynd i'r afael â materion cysylltiedig\[1];
* rhoi cymorth arall i Weinidogion Cymru wrth iddynt geisio cyflawni diben y Ddeddf neu fynd i'r afael â materion cysylltiedig;
* ymgymryd ag ymchwil sy'n ymwneud â dilyn trywydd diben y Ddeddf, mynd i'r afael â materion cysylltiedig neu archwilio a yw cam\-drin o unrhyw fath yn gysylltiedig yn uniongyrchol neu'n anuniongyrchol ag anghydraddoldeb o unrhyw fath rhwng pobl o ryw, hunaniaeth o ran rhywedd neu gyfeiriadedd rhywiol gwahanol;
* cynghori a rhoi cymorth arall, gyda chytundeb Gweinidogion Cymru, i unrhyw berson ar faterion sy'n ymwneud â mynd ar drywydd diben y Ddeddf neu fynd i'r afael â materion cysylltiedig;
* llunio adroddiadau ar unrhyw fater sy'n ymwneud â diben y Ddeddf neu fynd i'r afael â materion cysylltiedig.
Y Cynghorwyr a benodwyd yw:
* Johanna Robinson fel penodiad newydd; a
* Yasmin Khan fel ail\-benodiad.
Rwy'n falch bod Johanna Robinson a Yasmin Khan wedi cytuno i gyflawni'r rôl hon drwy rannu swydd. Mae Johanna a Yasmin yn dod â phrofiad amhrisiadwy a chyfuniad o sgiliau, arbenigedd a gwybodaeth yn y maes hwn ac edrychaf ymlaen at gydweithio â nhw yn ystod eu cyfnod yn y swydd.
Ar hyn o bryd, Johanna Robinson yw Cyfarwyddwr Gweithredol Llamau, elusen flaenllaw yng Nghymru ar gyfer pobl ifanc sy'n profi digartrefedd a menywod fel dioddefwyr a goroeswyr cam\-drin domestig. Mae ganddi 25 mlynedd a mwy o brofiad o weithio ym maes cyfiawnder cymdeithasol gan gynnwys gyda menywod sy'n cael eu hecsbloetio drwy waith rhyw, gwasanaethau trais rhywiol a menywod sy'n ffoaduriaid.
Yasmin Khan MSc yw sylfaenydd Prosiect Halo, elusen genedlaethol arobryn sy'n cefnogi menywod Du ac o gefndiroedd lleiafrifol sydd wedi dioddef a goroesi cam\-drin domestig, trais rhywiol a niwed cudd gan gynnwys priodas dan orfod, anffurfio organau rhywiol menywod, a cham\-drin er anrhydedd. Mae Yasmin wedi gwasanaethu fel Cynghorydd Cenedlaethol ar gyfer VAWDASV am bedair blynedd.
Hoffwn hefyd nodi fy niolch diffuant i Nazir Afzal OBE y bydd ei dymor fel Cynghorydd Cenedlaethol yn dod i ben ar 31 Gorffennaf 2022\. Rwy'n hynod ddiolchgar am y presenoldeb a'r brwdfrydedd y mae wedi'u rhoi i'r rôl ers 2018 ac rwy'n siŵr y bydd yn parhau i gefnogi'r agenda hon yng Nghymru.
Gwnaed y penodiadau hyn yn unol â Chod Ymarfer y Comisiynydd Penodiadau Cyhoeddus ar gyfer Penodiadau gan Weinidogion.
Gwneir pob penodiad ar sail teilyngdod ac nid yw gweithgarwch gwleidyddol yn chwarae unrhyw ran yn y broses ddethol. Fodd bynnag, yn unol ag argymhellion gwreiddiol Nolan, mae'n ofynnol cyhoeddi gweithgarwch gwleidyddol y rhai a benodir (os datganwyd unrhyw rai).
Nid yw'r naill unigolyn na'r llall wedi cyflawni unrhyw weithgareddau gwleidyddol yn ystod y pum mlynedd diwethaf nac yn dal unrhyw benodiad Gweinidogol arall.
\[1]“Mater cysylltiedig” yw cam\-drin y mae'r Cynghorydd Cenedlaethol o'r farn ei fod yn gysylltiedig yn uniongyrchol neu'n anuniongyrchol ag anghydraddoldeb rhwng pobl o ryw, hunaniaeth o ran rhywedd neu gyfeiriadedd rhywiol gwahanol.
|
I am pleased to announce two appointments, on a job share basis, to the role of National Adviser for Violence Against Women, Gender Based Violence, Domestic Abuse and Sexual Violence (VAWDASV). These appointments will run from 1 August 2022 to 31 July 2025\.
The role of National Adviser was established under the provision of the Violence Against Women, Domestic Abuse and Sexual Violence (Wales) Act 2015 (“*the Act*”). The role of the Advisers is to:
* advise the Welsh Ministers about pursuing the purpose of the Act or tackling related matters;
* give other assistance to the Welsh Ministers in their pursuit of the purpose of the Act or tackling related matters;
* to undertake research relating to pursuing the purpose of the Act, tackling related matters or examining whether abuse of any kind is related directly or indirectly to inequality of any kind between people of a different gender, gender identity or sexual orientation;
* to advise and give other assistance, with the agreement of the Welsh Ministers, to any person on matters relating to pursuing the purpose of the Act or tackling related matters;
* produce reports on any matter relating to the purpose of the Act or tackling related matters.
The appointed Advisers are:
* Johanna Robinson as a new appointment; and
* Yasmin Khan as a re\-appointment.
I am pleased that Johanna Robinson and Yasmin Khan have agreed to carry out this role on a job share basis. Both Johanna and Yasmin bring invaluable experience and a blend of skills, expertise and knowledge in this area and I look forward to working with them over their term.
Johanna Robinson is currently Operational Director for Llamau, a leading charity in Wales for young people experiencing homelessness and women as victims and survivors of domestic abuse. She has 25\+ years of experience of working within social justice including with women exploited through sex work, sexual violence services and refugee women.
Yasmin Khan is the founder of the Halo Project, an award\-winning national charity supporting Black and minoritised victims and survivors of domestic abuse, sexual violence and hidden harms including forced marriage, female genital mutilation, and honour\-based abuse. Yasmin has served as National Adviser for VAWDASV for four years.
I would also like to note my sincere thanks to Nazir Afzal OBE who will end his term as a National Adviser on 31st July 2022\. I am extremely grateful for the presence and enthusiasm he has brought to the role since 2018 and I am sure he will continue to support this agenda in Wales.
These appointments were made in accordance with the Commissioner’s Code of Practice on Ministerial Appointments.
All appointments are made on merit and political activity plays no part in the selection process. However, in accordance with the original Nolan recommendations, there is a requirement for the political activity of appointees (if any declared) to be published.
Neither individual has carried out any political activities in the last five years or holds any other Ministerial appointment.
|
Translate the text from English to Welsh. |
The Deputy Minister has confirmed eight projects will receive a combined £352,545 in funding from Creative Wales’ Young Content Fund, which will see Wales\-based companies develop new bilingual content for children and young people.
The fund, which is part of the co\-operation agreement between the Welsh Government and Plaid Cymru, is designed to stimulate the provision of programming for children and young people.
The projects include an animation and game inspired by the myths and legends of Wales; a comedy sketch show aimed at a preschool audience featuring an eclectic band of characters made from buttons and thread; to a fun\-filled, water\-based children's gameshow that combines mental and physical challenges.
Familiars is the latest idea from Cloth Cat who have produced over 100 hours of animation on a variety of international broadcast series such as Boj, Dave Spud, Luo Bao Bei and Olobob Top. Cloth Cat has become a thriving animation and games production studio based in Cardiff. It has expanded its core crew to 6 full time staff and regularly employs over 25 skilled staff per project.
Jon Rennie from Cloth Cat, said:
> “We're delighted to be part of the new Young Content Fund and it continues investment by Creative Wales in local companies looking to reach international audiences. Our project is a CG animation series and game idea that weaves together modern Wales and Celtic mythology to tell a new adventure story for 7 to 11 year olds.”
Caernarfon based Cwmni Da have been awarded funding for the development of a programme idea called ‘Act your Age’. Act Your Age is a situation comedy aimed at children in Key Stage 2 (age 6 to 11\) and their parents. It uses the stereotypical style of a traditional situation comedy to create a familiar world, while at the same time, offering something completely new.
Barry “Archie” Jones, author and producer of Act your Age, said:
> “Act Your Age is an idea we’ve wanted to develop for some time. We really believe that the concept has potential to appeal to international audiences, and this Welsh Government support will help the dream become reality.”
Deputy Minister for Arts and Sport, Dawn Bowden, said:
> “We have a vibrant and well\-established creative sector in Wales which has an excellent track record of producing world class and award\-winning content for young audiences. Some of the most iconic animations such as SuperTed and Fireman Sam were born in Wales and went on to make a lasting impression on a whole generation of children and young people.
>
>
> “I’m delighted we’re able to support the development of more original content which will support Welsh creative businesses and be about Wales – and from Wales. This will engage our young people in our history and culture as well as being a way of hearing and then using the Welsh language in a way that’s relevant and interesting to them.
>
>
> “I’m confident this investment will boost to our efforts to reach one million Welsh speakers by 2050\."
Designated Member, Cefin Campbell said:
> “Ensuring that children and young people across Wales have access to fun, engaging content is vital and a vibrant creative sector has a crucial role to play in this. We are supporting our creative businesses to create stories, images and content made in Wales, about Wales and in Welsh for the benefit of all.”
|
Mae’r Dirprwy Weinidog wedi cadarnhau y bydd wyth prosiect yn cael cyfanswm o £352,545 o gyllid gan Gronfa Cymru Greadigol ar gyfer Cynnwys i’r Ifanc, a fydd yn gweld cwmnïau yng Nghymru yn datblygu cynnwys dwyieithog newydd i blant a phobl ifanc.
Bwriad y gronfa, sy’n rhan o’r Cytundeb Cydweithio rhwng Llywodraeth Cymru a Phlaid Cymru, yw cynyddu’r ddarpariaeth o raglenni ar gyfer plant a phobl ifanc.
Mae’r prosiectau yn cynnwys animeiddio a gêm sydd wedi’u hysbrydoli gan fythau a chwedlau Cymru; sioe sgets gomedi sydd wedi’i hanelu at gynulleidfa o blant cyn oed ysgol gyda chriw amrywiol o gymeriadau wedi’u gwneud o fotymau ac edafedd yn serennu ynddi; i sioe gemau dŵr llawn hwyl sy’n cyfuno heriau meddyliol a chorfforol.
Syniad diweddaraf Cloth Cat, sydd wedi cynhyrchu dros 100 awr o animeiddio ar amrywiaeth o gyfresi a ddarlledir yn rhyngwladol fel Boj, Dai Potsh, Luo Bao Bei ac Olobob Top, yw ‘Familiars’. Mae stiwdio Cloth Cat, sydd wedi’i lleoli yng Nghaerdydd, wedi dod yn stiwdio animeiddio a chynhyrchu gemau ffyniannus. Mae wedi ymestyn ei gweithlu craidd i chwe aelod o staff llawnamser ac mae’n cyflogi dros 25 o staff medrus fesul prosiect yn rheolaidd.
Dywedodd Jon Rennie o Cloth Cat:
> “Rydyn ni’n falch iawn o fod yn rhan o Gronfa newydd Cymru Greadigol ar gyfer Cynnwys i’r Ifanc ac mae’n parhau â’r buddsoddiad gan Cymru Greadigol mewn cwmnïau lleol sy’n dymuno cyrraedd cynulleidfaoedd rhyngwladol. Syniad am gyfres animeiddio cyfrifiadurol a gêm yw ein prosiect sy’n plethu’r Gymru fodern a mytholeg Geltaidd i adrodd stori antur i blant 7\-11 oed.”
Mae Cwmni Da o Gaernarfon wedi cael cyllid ar gyfer datblygu syniad am raglen o’r enw ‘Actio dy Oed’. Comedi sefyllfa yw ‘Actio dy Oed’ sydd wedi’i hanelu at blant Cyfnod Allweddol 2 (6\-11 oed) a’u rhieni. Mae’n defnyddio arddull ystrydebol comedi sefyllfa draddodiadol i greu byd cyfarwydd, wrth gynnig rhywbeth hollol newydd ar yr un pryd.
Dywedodd Barry “Archie” Jones, awdur a chynhyrchydd ‘Actio Dy Oed’:
> “Mae Actio Dy Oed yn syniad rydyn ni wedi bod eisiau ei ddatblygu ers peth amser. Rydyn ni wir yn credu bod gan y syniad botensial i apelio at gynulleidfaoedd rhyngwladol, a bydd y gefnogaeth hon gan Lywodraeth Cymru yn helpu i wireddu’r freuddwyd yna.”
Dywedodd Dirprwy Weinidog y Celfyddydau a Chwaraeon, Dawn Bowden:
> “Mae gennym sector creadigol sy’n fywiog ac sydd wedi hen ennill ei blwyf yng Nghymru sydd â hanes ardderchog o gynhyrchu cynnwys o’r safon uchaf ac sydd wedi ennill gwobrau ar gyfer cynulleidfaoedd ifanc. Cafodd rhai o’r animeiddiadau mwyaf eiconig fel SuperTed a Sam Tân eu creu yng Nghymru ac mae’r rhain wedi mynd ymlaen i gael argraff barhaol ar genhedlaeth gyfan o blant a phobl ifanc.
>
>
> “Rwy’n falch iawn ein bod yn gallu helpu i ddatblygu rhagor o gynnwys gwreiddiol am Gymru ac o Gymru, a fydd yn helpu busnesau creadigol Cymru. Bydd hyn yn ennyn diddordeb ein pobl ifanc yn ein hanes a’n diwylliant yn ogystal â bod yn ffordd o glywed a defnyddio’r Gymraeg mewn modd sy’n berthnasol ac yn ddiddorol iddyn nhw.
>
>
> “Rwy’n hyderus y bydd y buddsoddiad hwn yn hwb i’n hymdrechion i gyrraedd miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050\.”
Dywedodd yr Aelod Dynodedig, Cefin Campbell:
> "Mae sicrhau bod plant a phobl ifanc ledled Cymru yn gallu manteisio ar gynnwys hwyliog, atyniadol yn hanfodol ac mae gan sector creadigol fywiog ran hanfodol i'w chwarae yn hyn o beth. Rydym yn cefnogi ein busnesau creadigol i greu straeon, delweddau a chynnwys a wneir yng Nghymru, am Gymru ac yn y Gymraeg er lles pawb."
|
Translate the text from Welsh to English. |
Rwy'n ddiolchgar i'r holl unigolion a sefydliadau a gymerodd yr amser i ymateb i ein hail ymgynghoriad ar gynigion i ddiwygio gofynion cofrestru Cyngor y Gweithlu Addysg (CGA). Heddiw mae'n bleser gen i gyhoeddi crynodeb o'r ymatebion hynny.
Roedd yr ail ymgynghoriad hwn yn gyfle i randdeiliaid wneud sylwadau ar yr offeryn statudol drafft a'n dadansoddiad o effeithiau posibl ein cynigion. Daeth yr ymgynghoriad i ben ar 17 Chwefror a derbyniwyd 29 o ymatebion.
Cafwyd cefnogaeth eang i'r ddeddfwriaeth newydd a fydd yn mynd i'r afael ag anghysondebau yn y gofynion presennol ac yn ei gwneud yn ofynnol i grwpiau ychwanegol gofrestru gyda'r CGA, fel staff ysgolion annibynnol, a gweithwyr ieuenctid a gweithwyr cymorth ieuenctid cymwysedig, cyflogedig. Mae'r gwaith o gryfhau'r rheoliadau a fydd yn cynyddu mesurau diogelu i amddiffyn plant mewn ysgolion annibynnol ac yn parhau i broffesiynoli'r gweithlu gwaith ieuenctid hefyd yn parhau, a hynny’n gyflym.
Bydd ein cynigion, felly, yn mynd yn eu blaenau heb newidiadau i raddau helaeth a, lle codwyd pryderon neu y gofynnwyd am eglurhad, mae'r materion hyn wedi cael sylw yn y crynodeb o'r ymatebion a gyhoeddwyd heddiw.
Bydd y ddeddfwriaeth newydd yn cael ei chyflwyno yn ddiweddarach yn y gwanwyn.
|
I am grateful to all the individuals and organisations who took the time to respond to our second consultation on proposals to amend the Education Workforce Council (EWC) registration requirements. Today I am pleased to publish a summary of those responses.
This second consultation provided an opportunity for stakeholders to comment on the draft statutory instrument and our analysis of the potential impacts of our proposals. The consultation closed on 17 February and 29 responses were received.
There was broad support for the new legislation which will address inconsistencies in the current requirements and require additional groups to register with the EWC, such as staff in independent schools, and paid, qualified youth workers and youth support workers. The work to strengthen regulations that will increase safeguards to protect children in independent schools and continue to professionalise the youth work workforce also continues at pace.
Our proposals therefore will proceed largely unchanged and, where concerns were raised or clarification was requested, these have been addressed in the summary of responses published today.
The new legislation will be brought forward later in the spring.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae Rheoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Cymru) 2020 (‘y Rheoliadau’) yn gorfodi cyfres o gyfyngiadau ar gynulliadau, ar symudiadau pobl, ac ar weithrediaeth busnesau, gan gynnwys cau busnesau. Maent hefyd yn gorfodi gofynion ar fusnesau sydd ar agor i gymryd camau rhesymol i sicrhau bod unigolion yn cadw pellter corfforol oddi wrth ei gilydd. Gwnaed hyn er mwyn diogelu pawb rhag lledaeniad syndrom anadlol acíwt difrifol coronafeirws 2 (SARS\-CoV\-2\).
O dan reoliad 3(2\), mae’n ofynnol i Weinidogion Cymru adolygu’r angen am ofynion a chyfyngiadau yn y rheoliadau, a’u cymesuredd, bob 21 o ddiwrnodau. Cynhaliwyd y pumed adolygiad o’r rheoliadau hyn yr wythnos hon.
Mae’r cyngor gwyddonol a meddygol yn dangos bod y coronafeirws yn parhau i leihau yng Nghymru. Mae nifer yr achosion newydd sydd wedi’u cadarnhau wedi gostwng, yn dilyn cynnydd yn ddiweddar yn sgil achosion mewn ffatrïoedd prosesu cig a bwyd yn Wrecsam ac Ynys Môn a digwyddiad ym Merthyr Tudful.
Mae ein system Profi, Olrhain, Diogelu yn gweithio'n dda – mae’r system hon wedi chwarae rhan hanfodol yn ein hymateb i’r pandemig coronafeirws ers ei lansio a bydd yn allweddol wrth inni barhau i lacio’r cyfyngiadau.
Fel yr wyf eisoes wedi amlinellu, mae Grŵp Cynghori Gwyddonol ar Argyfyngau y DU (SAGE) a Chell Cyngor Technegol Llywodraeth Cymru yn dweud bod pob newid i fesurau’r cyfyngiadau yn cael effaith gronnol. Dylid felly gyflwyno’r newidiadau fesul cam a'u monitro'n ofalus.
Rydym eisoes wedi gwneud llawer o newidiadau sylweddol i'r cyfyngiadau yng Nghymru mewn cylchoedd adolygu diweddar, gan gynnwys codi'r gofyniad i aros yn lleol a chyflwyno aelwydydd estynedig yn yr wythnos diwethaf.
Byddwn yn parhau i weithredu fesul cam i alluogi gwasanaethau cyhoeddus i ailddechrau mwy o wasanaethau hanfodol – mae gan bob disgybl nawr y cyfle i ddychwelyd i’r ysgol i ailgydio a dal i fyny cyn gwyliau’r haf, er enghraifft.
Byddwn hefyd yn defnyddio peth o’r hyblygrwydd sydd gennym i alluogi’r GIG i ddarparu mwy o ofal a thriniaeth hanfodol – mae gwasanaethau sgrinio am ganser wedi ailddechrau; mae gwasanaethau deintyddol ac optometreg wedi symud i’r cam oren ac mae gan fyrddau iechyd nawr gynlluniau chwarter dau. Diolch i dechnoleg ymgynghori dros fideo, roedd modd i filoedd o bobl gael gofal sylfaenol ac eilaidd pan oedd y pandemig ar ei anterth, ac rydym yn cyflwyno’r dechnoleg hon i bractisau deintyddol, optometryddion a fferyllfeydd cymunedol, fel y gall pobl gael gofal iechyd yn gyflym ac yn ddiogel.
Ar ôl adolygu’r holl dystiolaeth a dangosyddion, mae’r amodau yn cefnogi camau graddol i lacio’r cyfyngiadau ar draws nifer o feysydd.
Byddwn eto yn gweithredu o wythnos i wythnos o ran codi'r cyfyngiadau ymhellach yng Nghymru.
Yn yr wythnos gyntaf, bydd llety gwyliau hunangynhwysol heb gyfleusterau a rennir yn ailagor o ddydd Sadwrn 11 Gorffennaf ymlaen.
O ddydd Llun 13 Gorffennaf ymlaen, bydd y sectorau a’r busnesau canlynol yn gallu agor, ar yr amod eu bod yn dilyn y canllawiau ar ffyrdd diogel o weithredu o ran y coronafeirws.
* Salon trin gwallt a barbwr, gan gynnwys pobl trin gwallt symudol.
* Tafarndai, bariau, bwytai a chaffis awyr agored.
* Sinemâu awyr agored.
* Atyniadau dan do i ymwelwyr, ac eithrio nifer bach o atyniadau tanddaearol a fydd yn gorfod parhau i fod ar gau am y tro oherwydd y risg uwch yn gysylltiedig â'r amgylchiadau hynny. Bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i weithio gyda'r atyniadau hyn tuag at eu hailagor yn ddiogel.
* Mannau addoli. Gall arweinwyr ffydd ddechrau ail\-gynnal gwasanaethau eto yn raddol pan fyddant yn teimlo'n ddiogel i wneud hynny.
Rydym yn gwneud newidiadau i’r rheoliadau i ganiatáu cynulliadau mwy yn yr awyr agored o hyd at 30 o bobl, pan fyddant wedi'u trefnu ac yn cael eu goruchwylio gan berson cyfrifol. Bydd hyn yn caniatáu i weithgareddau chwaraeon a hamdden, megis dosbarthiadau ffitrwydd a dawnsio gael eu cynnal yn yr awyr agored, yn ogystal ag addoli ar y cyd. Bydd hyn yn cynnwys elusennau, busnesau a chlybiau chwaraeon a bydd angen cynnal asesiad risg.
Yn yr ail wythnos, o 20 Gorffennaf ymlaen, byddwn yn cael gwared ar y cyfyngiadau presennol ar feysydd chwarae a champfeydd awyr agored. Bydd y rhain yn ailagor yn raddol dros yr wythnosau nesaf pan fydd gwiriadau diogelwch a mesurau eraill yn cael eu rhoi ar waith. Byddwn hefyd yn cyhoeddi canllawiau i helpu canolfannau cymunedol i ailddechrau mwy o wasanaethau cyhoeddus yn ôl disgresiwn awdurdodau lleol. Bydd hyn yn eu galluogi i weithredu mewn ffordd sy'n ddiogel o ran y coronafeirws.
Dylai hyn gael effaith gadarnhaol drwy ehangu gwasanaethau cyhoeddus gwerthfawr yn y gymuned, gan gynnwys cefnogi ymdrechion diogelu i ymateb i nifer o'r problemau sydd o bosibl wedi cael eu cuddio, neu wedi gwaethygu yn ystod y cyfyngiadau, yn anffodus. Ymysg y gwasanaethau hanfodol hynny y mae gwasanaethau gwaith ieuenctid a ddarperir gan sefydliadau gwirfoddol ac awdurdodau lleol. Rydym yn gweithio'n agos gyda phobl ifanc a'r sector i ddatblygu canllawiau penodol i'w helpu i ailagor yn ehangach, a bydd hyn yn dilyn yn fuan wedi hynny. Bydd ailagor canolfannau cymunedol hefyd yn helpu awdurdodau lleol i gynnal cynlluniau chwarae a gofal plant dros yr haf.
Yn y drydedd wythnos, byddwn yn edrych eto ar y cyngor a'r dystiolaeth iechyd ddiweddaraf ac yn ystyried ailagor y meysydd canlynol o 27 Gorffennaf ymlaen. Bydd penderfyniad terfynol yn dibynnu ar y sefyllfa iechyd ar y pryd a bydd angen i’r paratoadau angenrheidiol fod wedi cael eu rhoi ar waith:
* Gwasanaethau cyswllt agos, gan gynnwys salonau ewinedd a harddwch a busnesau sy'n darparu gwasanaethau tywyllu'r croen, tylino, tyllu'r corff, tatŵio, electrolysis neu aciwbigo.
* Pob math o lety i dwristiaid sy'n weddill, sydd wedi bod ar gau yn sgil risgiau ychwanegol sy'n gysylltiedig â rhannu cyfleusterau, megis meysydd pebyll. Byddai’r rhain yn agor o 25 Gorffennaf ymlaen.
* Sinemâu, amgueddfeydd, orielau a gwasanaethau archifau dan do.
* Ailagor y farchnad dai yn llawn i ganiatáu ymweliadau ag eiddo wedi’i feddiannu.
Cynhelir yr adolygiad ffurfiol nesaf o'r Rheoliadau ar 30 Gorffennaf. Rydym eisoes yn cynnal trafodaethau manwl gyda diwydiant am sut y gall busnesau lletygarwch weithredu dan do mewn ffordd sy'n ddiogel o ran y coronafeirws. Rydym yn ystyried ailagor y maes hwn o 3 Awst ymlaen, gan ddibynnu ar yr amodau a chyhyd â bod mesurau wedi’u rhoi ar waith.
Cyn yr adolygiad nesaf, byddwn hefyd yn gweithio gydag awdurdodau lleol a gweithredwyr eraill i ddeall sut y gall campfeydd, canolfannau hamdden, stiwdios ffitrwydd a phyllau nofio gymryd camau lliniaru er mwyn gallu agor yn y dyfodol. Rwyf wedi gofyn i waith penodol gael ei wneud ynglŷn â phyllau nofio a’r coronafeirws.
Rydym hefyd wedi adolygu’r dystiolaeth ar y gofyniad 2 fetr, a nodir yn ein Rheoliadau.
Y cyngor yr ydym wedi’i gael gan Brif Swyddog Meddygol Cymru yw bod y dystiolaeth dros gadw pellter cymdeithasol o 2 fetr yn glir o ran yr effaith uniongyrchol ar iechyd: mae cadw 2 fetr o bellter yn rhoi mwy o ddiogelwch nag 1 metr – tua dwy i bum gwaith y diogelwch yn absenoldeb unrhyw fesurau eraill i ddiogelu unigolyn.
Fodd bynnag, gellir cymryd nifer o gamau i leihau'r risg o drosglwyddo’r coronafeirws pan nad yw cadw pellter o 2 fetr bob amser yn ymarferol, megis ar drafnidiaeth gyhoeddus neu pan nad oes modd cynnal busnes a chadw pellter o 2 fetr.
Byddwn yn cyhoeddi canllawiau yr wythnos nesaf ar y camau lliniaru ychwanegol hyn, er mwyn ei gwneud yn glir beth a ddisgwylir gan bobl mewn amgylchiadau eithriadol pan nad yw'n bosibl cadw pellter o 2 fetr. Rhaid cadw at y canllawiau hyn, ac fe gyfeirir atynt yn y Rheoliadau.
Rwy'n ddiolchgar iawn i randdeiliaid a grwpiau cynrychioladol ledled Cymru o’r sectorau amrywiol am weithio gyda Llywodraeth Cymru yn y misoedd a’r wythnosau diwethaf i baratoi at y camau llacio pwysig hyn, gan gynnwys y cymorth i lunio canllawiau.
Yn yr un modd, rwy'n ddiolchgar i bobl Cymru am eu hymdrechion a'u cefnogaeth barhaus wrth fynd i'r afael â'r pandemig hwn. Daliwn ati i ddiogelu Cymru gyda’n gilydd.
|
The Health Protection (Coronavirus Restrictions) (Wales) Regulations 2020 (the Regulations) place a series of restrictions on gatherings, the movement of people, and the operation of businesses, including closures. They also impose requirements on businesses, which are open to take reasonable measures to ensure physical distancing between people. They are designed to protect people from the spread of severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS\-CoV\-2\).
Under regulation 3(2\), Welsh Ministers are required to review the need for the requirements and restrictions in the regulations, and their proportionality, every 21 days. The fifth review of these regulations was carried out this week.
The scientific and medical advice shows a coronavirus is continuing to decline in Wales. The number of new confirmed cases has fallen, following a recent increases linked to the two outbreaks at meat and food processing plants in Wrexham and Anglesey and an incident in Merthyr Tydfil.
Our Test Trace and Protect system is working well and – it has played a critical role in our response to the coronavirus pandemic since its launch and will be vital as we continue to ease restrictions.
As I have previously set out, the UK Scientific Advisory Group for Emergencies (SAGE) and the Welsh Government’s Technical Advisory Cell (TAC) advise that each and every change to the lockdown measures has a cumulative effect. They should therefore be introduced in a phased fashion and carefully monitored.
We have already made a number of significant changes to the restrictions in Wales over recent review cycles, including in the last week to lift the stay local requirement and to introduce extended households.
We will continue with our step\-by\-step approach to enable public services to resume more essential services – all pupils currently have the opportunity to return to school to check in and catch up ahead of the summer holiday, for example.
We will also use some of our existing headroom to enable the NHS to provide more essential care and treatment – cancer screening services have resumed; dental and optometry services have moved into the amber phase and health boards now have quarter two plans. We are rolling out video consultation technology, which helped thousands of people to access primary and secondary care at the height of the pandemic, to dental practices, optometrists, and community pharmacies so people can access healthcare in a timely and safe way.
Having reviewed all the evidence and the indicators, the conditions support making further step\-by\-step easements to the lockdown restrictions across a number of areas.
We will once again take a week\-by\-week approach to the further lifting of restrictions in Wales.
In the first week, self\-contained accommodation without shared facilities will reopen from Saturday 11 July.
From Monday 13 July the following sectors and businesses will be able to open, subject to following guidance about coronavirus\-safe ways to operate:
* Hairdressing salons and barbershops, including mobile hairdressers.
* Pubs, bars, restaurants and cafes outdoors.
* Outdoor cinemas.
* Indoor visitor attractions, with the exception of a small number of underground visitor attractions, which must remain closed for the time being because of the higher risks associated with those environments. The Welsh Government will continue to work with these attractions towards safe re\-opening.
* Places of worship. Faith leaders can begin to gradually resume services when they are ready to do so safely.
We are making changes to the regulations to allow larger gatherings outdoors of up to 30 people where these are organised and supervised by a responsible person. This will allow sports and leisure activities, such as fitness and dance classes, to take place outdoors, as well as collective worship. This will include charities, businesses, and sports clubs and a risk assessment will need to be carried out.
In the second week, from 20 July, we will remove the current restrictions on playgrounds and outdoor gyms. These will reopen gradually over the following weeks as and when safety checks and other measures are put in place. We will also publish guidance to support community centres to restart more public services at the discretion of local authorities. This will enable them to operate in a coronavirus\-safe way.
This should have positive impacts by expanding valuable public services in the community, including supporting safeguarding efforts to respond to the many problems that sadly may have been hidden or exacerbated during lockdown. One such vital service is that delivered by voluntary and local authority youth work services. We are working closely with young people and the sector to develop specific guidance to support their wider re\-opening and this will follow shortly thereafter. Re\-opening community centres will also help local authorities provide summer holiday play schemes and childcare.
In the third week, we will look again at the latest health advice and evidence and consider the following areas for reopening from 27 July. A final decision will depend on the health conditions at the time and the necessary preparations being in place:
* Close contact services, including nail and beauty salons and businesses providing tanning services, massages, body piercings, tattooing, electrolysis or acupuncture
* All remaining tourist accommodation, which has been closed because of the additional risks of shared facilities, such as camping sites. Opening would be from 25 July in this case.
* Indoor cinemas, museums, galleries and archive services.
* Fully reopening the housing market to allow viewings in occupied properties.
The next formal review is of the regulation is due by 30 July. We are already having detailed discussions with industry about how indoor hospitality can operate in a coronavirus\-safe way. We are considering this for reopening from 3 August, subject to the conditions and measures in place.
In advance of the next review we will also work with local authorities and other operators to understand how gyms, leisure centres, fitness studios and swimming pools can make mitigations for a future opening. I have asked for some specific work to be carried out about swimming pools and coronavirus.
We have also reviewed the evidence about the 2m requirement, which is set out in our regulations.
The advice we have received from the Chief Medical Officer for Wales is that the evidence for 2m social distancing is clear in respect of the immediate health impacts: maintaining a 2m distance provides more protection than 1m – approximately two to five times the protective value in the absence of any other measures to protect a person.
There are, however, a number of measures which can be put in place to reduce the risk of coronavirus being transmitted in those places where maintaining a 2m distance is not always practical, such as on public transport or where a business is not viable with 2m distancing.
We will publish guidance next week what these additional measures are so that in those exceptional circumstances where 2m distancing cannot be maintained, we are clear what is expected of people. This guidance must be adhered to and will be referenced in the regulations.
I am very grateful to stakeholders and representative groups from across Wales and the many different sectors, which have worked with the Welsh Government over recent months and weeks to prepare for these significant easements, including helping to develop guidance.
I am similarly grateful to the people of Wales for their continued efforts and support in tackling this pandemic. Together, we will continue to keep Wales safe.
|
Translate the text from English to Welsh. |
As of the end of March 2018, 91% of homes managed by local authorities and housing associations in Wales were compliant with Welsh Housing Quality Standards, an increase of five percentage points compared to a year earlier.
The Welsh Housing Quality Standards measure 42 elements across seven categories:
* In a good state of repair
* Safe and secure
* Adequately heated, fuel efficient and well insulated
* Contain up\-to\-date kitchens and bathrooms
* Well managed (for rented housing)
* Located in attractive and safe environments
* As far as possible suit the specific requirements of the household (e.g. specific disabilities).
Rebecca Evans said:
> “Every year we invest £108m to support local authorities and housing associations to improve the quality of our social housing stock in Wales and to meet the target of full compliance with the WHQS target by 2020\. I am clear that there is more to do, but these figures show our investment is paying off.
>
> “Good quality housing is a Welsh Government priority because it is crucial to our health and wellbeing. Public Health Wales’ work tells us that poor housing costs the NHS £67m a year, so this investment is an investment in people’s health, an investment to tackle fuel poverty and an investment to improve people’s lives.
>
> “I am pleased to see good progress against this target and I expect to see local authorities and housing associations work to meet this target by 2020\.”
|
Ddiwedd mis Mawrth 2018, roedd 91% o dai a oedd o dan reolaeth awdurdodau lleol a chymdeithasau tai yng Nghymru yn cydymffurfio â Safon Ansawdd Tai Cymru. Roedd hyn yn gynnydd o bum pwynt canran o'i gymharu â blwyddyn yn gynharach.
Mae Safon Ansawdd Tai Cymru yn mesur 42 o elfennau ar draws saith categori, sef:
* bod tai mewn cyflwr da
* bod tai yn saff ac yn ddiogel
* bod tai yn cael eu gwresogi'n ddigonol, eu bod yn effeithlon o ran tanwydd a'u bod wedi'u hinswleiddio'n dda
* bod tai yn cynnwys ceginau ac ystafelloedd ymolchi cyfoes
* bod tai yn cael eu rheoli'n dda (yn achos tai ar rent)
* bod tai wedi'u lleoli mewn amgylchedd deniadol a diogel
* bod tai yn addas i anghenion penodol yr aelwyd (e.e., anableddau penodol).
Dywedodd Rebeca Evans:
> “Rydym yn buddsoddi £108m yn flynyddol i helpu awdurdodau lleol a chymdeithasau tai i wella ansawdd ein stoc o dai cymdeithasol yng Nghymru ac i gydymffurfio'n llawn â tharged SATC erbyn 2020\. Mae'n gwbl amlwg i mi fod rhagor o waith i'w wneud, ond mae'r ffigurau hyn yn dangos bod ein buddsoddiad yn gwneud gwahaniaeth.
>
> “Mae darparu tai o ansawdd da yn flaenoriaeth i Lywodraeth Cymru oherwydd bod hynny'n hanfodol i'n hiechyd a'n lles. Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn dweud wrthym fod tai gwael yn costio £67m y flwyddyn i'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol. Felly mae'r buddsoddiad hwn yn fuddsoddiad yn iechyd pobl, yn fuddsoddiad er mwyn mynd i'r afael â thlodi tanwydd ac yn fuddsoddiad i wella bywyd pobl.
>
> “Rwy'n falch o weld cynnydd da yn cael ei wneud o ran y targed hwn ac rwy'n disgwyl gweld awdurdodau lleol a chymdeithasau tai yn gweithio i'w gyrraedd erbyn 2020\.”
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ar 9 Rhagfyr 2014, gwnaeth y Dirprwy Weinidog Diwylliant, Chwaraeon a Thwristiaeth Ddatganiad llafar yn y Siambr ar: Ymateb Llywodraeth Cymru i Adroddiad yr Adolygiad Arbenigol o Lyfrgelloedd.
Gallwch weld y datganiad ar wefan Cynulliad Cenedlaethol Cymru (dolen allanol).
Os ydych yn cael anhawster i fynd at y datganiad drwy'r hyperddolen yna gallwch ei weld ar wefan Cynulliad Cenedlaethol Cymru drwy ddewis y canlynol: www.cynulliadcymru.org/ Busnes y Cynulliad/Cyfarfodydd Llawn/Cofnodion o drafodion y Cyfarfodydd Llawn/Cyfarfodydd Llawn/dewiswch ddyddiad perthnasol y cyfarfod llawn o'r gwymplen/dewiswch ddatganiad o'r dudalen gynnwys.
|
On 9 December 2014, the Deputy Minister for Culture, Sport and Tourism made an oral Statement in the Siambr on: The Welsh Government Response to the Report of the Expert Review of Libraries.
The statement can be accessed on the National Assembly for Wales website (external link).
If you have difficulty accessing the statement via the hyperlink then you can access it on the National Assembly for Wales website by selecting the following: www.assemblywales.org/ Assembly Business/Plenary Meetings/Records of Plenary Proceedings/Plenary meetings/select relevant date of plenary meeting from the drop down menu/select statement from the contents page.
|
Translate the text from English to Welsh. |
On 22 June, I gave a commitment to provide a written update to Assembly Members on the progress made towards awarding a contract to ensure high speed broadband is available across Wales.
It is a Welsh Government commitment to deliver broadband to all households and businesses by 2015 through our Next Generation Broadband for Wales (NGBW) project.
The NGBW project covers the territory of each of the 22 local authorities in Wales. We are engaging with local authorities and key regional stakeholders to identify local and regional priorities that will inform the delivery of the project and lead to a national roll out plan.
The competitive process to secure a provider(s) to deliver this target began on 25 February 2011 with the publication of a Contract Notice in the Official Journal of the European Union. The deadline for the industry to respond to the advert indicating an interest in participating in the process was the end of March 2011\.
We received a strong response from the industry to this advert and, in May, invited four bidders to take part in the competitive dialogue process. The process is ongoing. We are now nearing the end of initial discussions and aim to invite final bids in October.
We aim to select a preferred bidder by December 2011\. Prior to contract award, State Aid clearance must be obtained from the European Commission.
We currently aim to award the contract by March 2012\.
UK Government has allocated £56\.9 million towards next generation broadband roll out in Wales. This funding includes the £10 million already announced by UK Government in February. We will now decide how to use the £56\.9 million to support the roll\-out of broadband across the country. We will secure significant private sector investment towards this project as well as leveraging funding from the European Regional Development Fund.
|
Ar 22 Mehefin, rhoddais ymrwymiad i roi datganiad ysgrifenedig i Aelodau’r Cynulliad ar y cynnydd tuag at ddyfarnu contract i sicrhau bod band eang cyflym ar gael ledled Cymru.
Un o ymrwymiadau Llywodraeth Cymru yw cynnig band eang i bob cartref a busnes erbyn 2015 drwy’n prosiect Band Eang y Genhedlaeth Nesaf i Gymru.
Mae’r prosiect hwn yn gweithio ar draws pob un o’r 22 o awdurdodau lleol yng Nghymru. Rydym yn gweithio gydag awdurdodau lleol a rhanddeiliaid rhanbarthol allweddol i nodi blaenoriaethau lleol a rhanbarthol a fydd yn dylanwadu ar gyflawni’r prosiect ac yn arwain at gynllun cyflwyno cenedlaethol.
Dechreuodd y broses gystadleuol i sicrhau darparw(y)r i gyrraedd y targed hwn ar 25 Chwefror, gyda chyhoeddi Hysbysiad Contract yng Nghyfnodolyn Swyddogol yr Undeb Ewropeaidd. Roedd yn rhaid i’r diwydiant ymateb i’r hysbyseb i ddangos diddordeb mewn cymryd rhan yn y broses erbyn diwedd mis Mawrth 2011\.
Rydym wedi cael ymateb cryf gan y diwydiant i’r hysbyseb hwn, ac ym mis Mai gwahoddwyd pedwar ymgeisydd i gymryd rhan yn y broses drafod gystadleuol. Mae’r broses yn mynd rhagddi. Rydym yn agosáu at ddiwedd y trafodaeth cychwynnol a’r nod yw gwahodd ceisiadau terfynol ym mis Hydref.
Rydym yn gobeithio dewis y dethol ymgeisydd erbyn mis Rhagfyr 2011\. Cyn dyfarnu’r contract, rhaid cael cymeradwyaeth Cymorth Gwladwriaethol gan y Comisiwn Ewropeaidd.
Y nod ar hyn o bryd yw dyfarnu’r contract erbyn mis Mawrth 2012\.
Mae Llywodraeth y DU wedi dyrannu £56\.9m tuag at gyflwyno band eang y genhedlaeth nesaf yng Nghymru. Mae’r cyllid hwn yn cynnwys y £10m a gyhoeddwyd eisoes gan Lywodraeth y DU ym mis Chwefror. Byddwn yn penderfynu sut i ddefnyddio’r £56\.9m i gefnogi cyflwyno band eang ar draws y wlad. Byddwn yn sicrhau buddsoddiad sylweddol gan y sector preifat ar gyfer y prosiect hwn, yn ogystal â chael cyllid drwy Gronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop.
|
Translate the text from English to Welsh. |
Establishing a National Contemporary Art Gallery is a key commitment of the Welsh Government’s Programme for Government and the Co\-operation Agreement with Plaid Cymru.
The plans include:
* a network of galleries across Wales that will provide increased access to the national collection and bring contemporary art closer to communities
* host galleries, Amgueddfa Cymru and National Library of Wales, will continue to hold and display Wales’ national art collection
* an anchor gallery that will provide a prominent public face for the national contemporary art gallery.
The commitment is being made possible through a collaboration between the Arts Council of Wales, Amgueddfa Cymru and the National Library of Wales. The three partners have been working with different venues which are being considered as part of the dispersed network of galleries across Wales.
Nine venues across Wales have been shortlisted to be members of the network of galleries, these will be places where people can view the national collection closer to their homes. Each of the venues are now undergoing a more detailed assessment.
These are:
* Aberystwyth Arts Centre, Aberystwyth
* Glynn Vivian Art Gallery, Swansea
* MOSTYN, Llandudno
* Newport Museum \& Art Gallery, Newport
* Oriel Davies, Newtown
* Oriel Myrddin, Carmarthen
* Plas Glyn\-y\-Weddw, Pwllheli
* Ruthin Craft Centre, Ruthin
* STORIEL, Bangor
More detailed work will now inform a phased approach to each of the galleries potentially joining the network.
Host galleries are those which either currently host, or plan to host the national collection, and are part of the current infrastructure in Wales. They include National Museum Cardiff, potentially the National Slate Museum in Llanberis and the National Library of Wales in Aberystwyth. Their inclusion will further increase access to contemporary Welsh art.
Work is also underway to find a potential anchor gallery. In September 2022, 14 expressions of interest were received to become the anchor site for the National Contemporary Art Gallery. Five local authority areas: Wrexham, Swansea, Merthyr Tydfil, Newport and Cardiff, were invited to develop their plans further.
In February 2023, the third sector in Wales were also invited to submit expressions of interests for any sites that match the criteria. These expressions of interest are currently being considered.
Deputy Minister for Arts, Sport and Tourism, Dawn Bowden said:
> The national collection belongs to everyone in Wales. The new model will allow people to explore the collection within their own communities, whilst also ensuring more people across Wales, the UK and even internationally can have improved access to the national collection.
>
>
> It will help to boost the visitor economy, support local businesses and jobs, and put Wales on the map internationally.
Designated Member, Sian Gwenllian, said:
> The ongoing cost\-of\-living crisis shows how important it is that we make our national collection of art freely accessible to people in communities across our country. Great art should be for everyone and our joint commitment to establish a National Contemporary Art Gallery is about creating greater access for all whilst showcasing our talented immensely talented artists.
Three new appointments have also been made to take the work forward. Mandy Williams\-Davies has been appointed as Independent Chair of the Project Board, Gillian Mitchell has been appointed Project Director and Ceri Jones as Creative Director.
|
Mae sefydlu Oriel Gelf Gyfoes Genedlaethol yn un o brif ymrwymiadau Rhaglen Lywodraethu Llywodraeth Cymru a’r Cytundeb Cydweithio gyda Plaid Cymru.
Mae’r cynlluniau yn cynnwys:
* rhwydwaith o orielau ledled Cymru a fydd yn sicrhau mwy o fynediad i’r casgliad cenedlaethol ac yn dod â chelf gyfoes yn nes at gymunedau
* bydd Orielau Lletya, Amgueddfa Cymru a Llyfrgell Genedlaethol Cymru, yn parhau i gynnal ac arddangos casgliad celf cenedlaethol Cymru
* oriel angor a fydd yn sicrhau wyneb cyhoeddus amlwg i’r oriel gelf gyfoes genedlaethol.
Mae’r gwaith i fwrw ati â’r ymrwymiad yn mynd rhagddo drwy gydweithio rhwng Cyngor Celfyddydau Cymru, Amgueddfa Cymru a Llyfrgell Genedlaethol Cymru. Mae’r tri phartner wedi bod yn gweithio gyda lleoliadau sy’n cael eu hystyried yn rhan o rwydwaith gwasgaredig o orielau ledled Cymru.
Mae naw lleoliad wedi cyrraedd y rhestr fer fel aelodau o’r rhwydwaith o orielau ledled Cymru lle gall pobl weld y casgliad cenedlaethol yn agos at eu cartrefi. Mae pob un o’r lleoliadau yn cael eu hasesu’n fanylach.
Dyma’r lleoliadau:
* Canolfan y Celfyddydau Aberystwyth
* Oriel Gelf Glynn Vivian, Abertawe
* MOSTYN, Llandudno
* Amgueddfa ac Oriel Gelf Casnewydd
* Oriel Davies, y Drenewydd
* Oriel Myrddin, Caerfyrddin
* Plas Glyn\-y\-Weddw, Pwllheli
* Canolfan Grefft Rhuthun
* STORIEL, Bangor
Bydd gwaith manylach yn awr yn llywio dull graddol ar gyfer pob galeri a fydd o bosibl yn ymuno â’r rhwydwaith.
Yr orielau lletya yw’r rheini sydd naill ai’n lletya’r casgliad cenedlaethol ar hyn o bryd neu’n bwriadu ei letya ac sy’n rhan o’r seilwaith presennol yng Nghymru. Yn eu plith mae Amgueddfa Cymru Caerdydd, ac o bosibl yn Llanberis a Llyfrgell Genedlaethol Cymru yn Aberystwyth. Bydd eu cynnwys yn cynyddu mynediad pellach at gelf gyfoes o Gymru.
Mae gwaith hefyd yn mynd rhagddo i ganfod oriel angor posibl. Ym mis Medi 2022, cawsom gyfanswm o 14 o ddatganiadau o ddiddordeb gan y sector cyhoeddus i fod yn safle angor i’r Oriel Gelf Gyfoes Genedlaethol. Gwahoddwyd pum ardal awdurdod lleol: Wrecsam, Abertawe, Merthyr Tudful, Casnewydd a Chaerdydd, i ddatblygu eu cynlluniau ymhellach.
Yn ystod mis Chwefror 2023, gan adeiladu ar y gwaith gyda’r sector cyhoeddus, gwahoddwyd y trydydd sector hefyd yng Nghymru i gyflwyno datganiadau o ddiddordeb ar gyfer unrhyw safleoedd sy’n cyd\-fynd â’r meini prawf. Mae’r datganiadau o ddiddordeb hyn yn cael eu hystyried ar hyn o bryd.
Dywedodd Dawn Bowden, Dirprwy Weinidog y Celfyddydau, Chwaraeon a Thwristiaeth:
> Mae’r casgliad cenedlaethol yn perthyn i bawb yng Nghymru. Bydd y model newydd yn galluogi pobl i edrych ar y casgliad yn eu cymunedau eu hunain, gan hefyd sicrhau bod rhagor o bobl ledled Cymru, y DU a hyd yn oed yn rhyngwladol yn gallu cael gwell cyfleoedd i fwynhau’r casgliad cenedlaethol.
>
>
> “Bydd hyn yn fodd o hybu’r economi ymwelwyr a chefnogi busnesau a swyddi lleol gan roi Cymru ar y map yn rhyngwladol.”
Dywedodd Siân Gwenllian, yr Aelod Dynodedig:
> Mae'r argyfwng costau byw parhaus yn dangos pa mor bwysig yw hi ein bod yn gwneud ein casgliad cenedlaethol o gelf yn hygyrch i bobl mewn cymunedau ledled ein gwlad. Dylai celf wych fod i bawb ac mae ein hymrwymiad ar y cyd i sefydlu Oriel Gelf Gyfoes Genedlaethol yn ymwneud â chreu mwy o fynediad i bawb wrth arddangos ein hartistiaid talentog tu hwnt.
Mae tri phenodiad newydd hefyd wedi’u gwneud er mwyn datblygu’r gwaith ymhellach. Mae Mandy Williams\-Davies wedi’i phenodi yn Gadeirydd Annibynnol y Bwrdd Prosiect, mae Gillian Mitchell wedi’i phenodi yn Gyfarwyddwr y Prosiect ac mae Ceri Jones wedi’i phenodi yn Gyfarwyddwr Creadigol.
|
Translate the text from English to Welsh. |
The New Treatment Fund has enabled quicker access to over 265 medicines to treat more than 100 health conditions since it was established by the Welsh Government in 2017\.
It has cut the average time it takes for newly\-recommended medicines to become available to patients by 85 per cent, from 90 to 13 days.
The Fund has sped up access to medicines recommended by the National Institute for Health and Care Excellence (NICE) and the All Wales Medicines Strategy Group (AWMSG). The money announced today will ensure the Fund continues until April 2022\.
Treatment for health conditions including Cancer, HIV, Multiple Sclerosis and Cystic Fibrosis have all been made available much quicker to patients thanks to the £80m fund. As well as the cost of medicines, the New Treatment Fund covers the costs of equipment needed to administer a medicine and the cost of holding extra clinics to treat and monitor patients.
Medicines including Sarilumab and Tocilizumab, made available via the New Treatment Fund to treat arthritis and rheumatoid arthritis, are also now able to be rapidly deployed by the NHS for use in the management of COVID\-19\.
Minister for Health and Social Services, Vaughan Gething, said:
> “Since we established the New Treatment Fund it has helped to prolong and improve the lives of thousands of people across Wales .Patients and their families are benefiting from improved access to life saving and life changing medicines. I’m pleased to confirm the extension of the Fund which reaffirms our commitment to ensure that people receive the latest recommended treatments quickly, no matter where they live in Wales.”
|
Ers iddi gael ei sefydlu gan Lywodraeth Cymru yn 2017, mae’r Gronfa Triniaethau Newydd wedi cyflymu mynediad at dros 265 o feddyginiaethau i drin mwy na 100 o gyflyrau iechyd.
Mae wedi lleihau’r amser y mae’n ei gymryd ar gyfartaledd i feddyginiaethau, sydd newydd eu hargymell, ddod ar gael i gleifion, gan ei leihau 85%, o 90 i 13 o ddiwrnodau.
Mae’r Gronfa wedi cyflymu’r broses o gael mynediad at feddyginiaethau a argymhellir gan y Sefydliad Cenedlaethol dros Ragoriaeth mewn Iechyd a Gofal (NICE) a Grŵp Strategaeth Feddyginiaethau Cymru (AWMSG). Bydd yr arian a gyhoeddir heddiw yn sicrhau bod y Gronfa’n parhau tan fis Ebrill 2022\.
Mae triniaethau ar gyfer cyflyrau iechyd, gan gynnwys canser, HIV, sglerosis ymledol a ffeibrosis systig, i gyd wedi dod ar gael i gleifion yn llawer cynt, diolch i’r gronfa o £80m. Yn ogystal â chost y meddyginiaethau, mae’r Gronfa Triniaethau Newydd yn talu am gostau’r cyfarpar y mae ei angen i weini’r feddyginiaeth, a’r gost o gynnal clinigau ychwanegol i drin a monitro’r claf.
Mae meddyginiaethau, gan gynnwys Sarilumab a Tocilizumab, sydd wedi dod ar gael drwy’r Gronfa Triniaethau Newydd i drin arthritis ac arthritis gwynegol, bellach hefyd ar gael yn ddi\-oed i’r GIG eu defnyddio i helpu i reoli COVID\-19\.
Dywedodd y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Vaughan Gething:
> “Ers inni sefydlu’r Gronfa Triniaethau Newydd, mae wedi helpu i ymestyn a gwella bywydau miloedd o bobl ledled Cymru. Mae cleifion a’u teuluoedd yn elwa ar y ffaith bod mynediad gwell at feddyginiaethau sy’n gallu newid ac achub bywydau. Mae’n bleser gennyf gadarnhau y bydd y Gronfa’n cael ei hymestyn, gan adlewyrchu ein hymrwymiad i sicrhau bod pobl yn gallu cael gafael yn gyflym ar y triniaethau diweddaraf sydd wedi eu hargymell, waeth ble yng Nghymru maen nhw’n byw.”
|
Translate the text from Welsh to English. |
Bydd y Gronfa Gofal Canolraddol, a oedd yn rhan allweddol o gytundeb Cyllideb 2014\-15 Llywodraeth Cymru gyda Phlaid Cymru a Democratiaid Rhyddfrydol Cymru, yn buddsoddi mewn gwasanaethau sy’n helpu pobl hŷn, yn enwedig henoed eiddil, i gadw eu hannibyniaeth ac aros yn eu cartrefi eu hunain.
Ym mis Rhagfyr 2013, cyhoeddwyd y byddem yn sefydlu Cronfa Gofal Canolraddol gwerth £50 miliwn i ddatblygu gwaith cydweithredol gan Wasanaethau Cymdeithasol, tai a thai, a chyda partneriaid Trydydd Sector a Sector Annibynnol. Bydd y Gronfa yn helpu pobl i gadw eu hannibyniaeth ac aros yn eu cartrefi eu hunain. Bydd yn cael ei defnyddio i osgoi derbyniadau diangen i’r ysbyty, derbyniadau amhriodol i ofal preswyl, yn ogystal ag osgoi oedi wrth ryddhau o’r ysbyty.
Mae’r Datganiad Ysgrifenedig hwn yn rhoi’r diweddaraf i’r Aelodau ar gymeradwyo cyllid ac yn rhoi gwybodaeth am rai o’r prosiectau a fydd yn cael eu datblygu ledled Cymru i gefnogi pobl hŷn.
Cafodd cynigion eu datblygu a’u cyflwyno gan bob un o’r chwe rhanbarth – Caerdydd a’r Fro, Cwm Taf, y Canolbarth a’r Gorllewin, y Gogledd, Bae’r Gorllewin a Gwent. Mae rhai o’r prosiectau sydd wedi’u hariannu yn cynnwys:
* Yn ardal Caerdydd a’r Fro, bydd ‘Tŷ Clyfar’ yn cael ei greu i godi ymwybyddiaeth a rhoi’r cyfle i bobl hŷn a’u teuluoedd weld a threialu cymorth y gellir ei darparu yn y cartref. Bydd timau llety arbenigol yn cael eu sefydlu i weithio gydag ymarferwyr Iechyd a Gofal Cymdeithasol i ddatblygu ymatebion priodol o ran tai i bobl hŷn adeg eu derbyn a’u rhyddhau.
* Yn ardal Cwm Taf, bydd gwasanaeth integredig @home yn canolbwyntio ar gadw annibyniaeth pobl hŷn ac osgoi derbyniadau i’r ysbyty. Bydd prosiect Butterfly yn cael ei ymestyn hefyd i wella ymarfer ynghylch pobl hŷn â dementia, cwmpasu mwy o gartrefi preswyl a nyrsio, yn ogystal ag ymestyn i ofal cartref.
* Yn y Gogledd, bydd gwasanaeth cymorth iechyd a gofal cymdeithasol 24/7 yn cael ei sefydlu i gynnig gwasanaeth ymyrraeth argyfwng ac wedi’i gynllunio dros nos. Bydd yn cael ei ddarparu gan weithwyr cymorth generig sydd wedi cael hyfforddiant priodol er mwyn osgoi derbyniadau anamserol i’r ysbyty a gofal preswyl.
* Yn ardal Gwent, byddwn yn darparu mwy o wasanaethau i bobl hŷn yn eu cartrefi ac mewn cartrefi gofal neu dai gwarchod. Bydd gwasanaeth newydd hefyd yn cael ei ddatblygu i gefnogi pobl â dementia a’r rheini sydd wedi dioddef strôc yn eu cartrefi eu hunain.
* Yn ardal Bae’r Gorllewin, bydd gwasanaethau ailalluogi ychwanegol ar gael, gan gynnwys therapyddion galwedigaethol, i gefnogi annibyniaeth yn y cartref. Bydd mannau mynediad cyffredin hefyd yn cael eu sefydlu i gyfeirio pobl at wasanaethau neu ymyriadau priodol yn ôl yr angen.
* Yn y Canolbarth a’r Gorllewin, bydd mwy o welyau gofal canolraddol hyblyg, fflatiau gofal canolraddol a fflatiau ‘camu ymlaen’ ar gyfer dementia ar gael. Hefyd bydd y Trydydd Sector yn helpu i ddatblygu gwasanaethau gyda’r hwyr i bobl wrth iddynt ddychwelyd o’r ysbyty.
Detholiad bach yw’r uchod o’r prosiectau a fydd yn cael eu datblygu eleni i wella’r gwaith o gynllunio a darparu gwasanaethau integredig i ddiwallu anghenion pobl hŷn yn well.
Mae’r Gronfa hon yn gyfle gwirioneddol i sicrhau newid sylweddol yn y ffordd y mae gwasanaethau’n cydweithredu ar lefel strategol a gweithredol. Gyda’r cyllid sylweddol sydd ar gael, mae cyfle i ranbarthau wneud gwahaniaeth go iawn i’r gwasanaethau, y gofal a’r cymorth sy’n cael ei ddarparu i bobl hŷn ledled Cymru
|
The Intermediate Care Fund, which was a key part of the Welsh Government’s 2014\-15 Budget agreement with Plaid Cymru and the Welsh Liberal Democrats, will invest in services which support older people, particularly the frail elderly, to maintain their independence and remain in their own home.
In December 2013, we announced the establishment of a £50 million Intermediate Care Fund to drive forward collaborative working between Social Services, health and housing and with Third and Independent Sector partners. The Fund will support people to maintain their independence and remain in their own home. It will be used to avoid unnecessary hospital admissions, inappropriate admissions to residential care, as well as preventing delayed discharges from hospital.
This Written Statement provides Members with an update on the approval of funding and information on some of the projects which will be taken forward across Wales to support older people.
Proposals were developed and submitted by each of the six regions \- Cardiff and the Vale, Cwm Taf, Mid and West, North Wales, Western Bay and Gwent. Some of the projects which have been funded include:
* In **Cardiff and the Vale**, a ‘Smart House’ will be created to raise awareness and provide an opportunity for older people and their family to see and trial what support can be provided in the home environment. Specialist accommodation teams will be established to work with Health and Social care practitioners to develop appropriate housing responses for older people at point of admission and discharge.
* In **Cwm Taf**, an integrated @home service will focus on maintaining older people’s independence at home and avoiding hospital admission. The Butterfly project will also be extended to improve practice for older people with dementia, covering more residential and nursing homes, as well as extending to domiciliary care.
* In **North Wales**, a 24/7 Health and Social care support service will be established to provide a overnight planned and crisis intervention support service, delivered by appropriately trained generic support workers, in order to avoid untimely admissions to hospital and residential care.
* In **Gwent**, there will be an increased provision of services for older people at home and in care homes or sheltered housing. A new service to support people with dementia and those who have suffered a stroke in their own home will also be developed.
* In the **Western Bay** area, there will be additional reablement services including occupational therapists, to support independence at home. They will also establish common access points to direct people to appropriate services or interventions according to need.
* In **Mid and West** Wales, additional flexible intermediate care beds, intermediate care flats and dementia ‘move\-on’ flats will be established. There will also be support by the Third Sector to develop twilight services for people when they return home from hospital.
The above are a small number of the projects which will be taken forward this year to improve the planning and provision of integrated services to better meet the needs of older people.
This Fund provides a real opportunity to drive a step change in the way services work collaboratively at both a strategic and operational level. With the significant funding provided, regions now have an opportunity to make a real difference to the services, care and support provided to older people across Wales.
|
Translate the text from English to Welsh. |
In 2019 I published a consultation on proposals for vessel monitoring requirements for under 12m commercial fishing vessels to build on the statutory requirement already in place for over 12m vessels.
Today I am announcing the coming into force of The Sea Fishing Operations (Monitoring Devices) (Wales) Order 2022\. The Order prohibits licensed under\-12 metre fishing boats operating in the Welsh zone and under \-12 metre Welsh fishing boats wherever they may be, from undertaking fishing operations unless the vessel has an operating vessel monitoring system (VMS). This system will transmit the geographical position, date, time, speed and course of the vessel to the Welsh Ministers, at least once every 10 minutes while undertaking fishing operations.
This will allow us to gain a full and accurate picture of fishing vessel activity in the Welsh zone, and for Welsh registered vessels wherever they may be, to improve fisheries and marine environment management. Data related to the spatial and temporal distribution of fishing effort is fundamental to the effective management of fisheries and the wider marine environment, including Marine Protected Areas (MPA) and Marine Planning. Such data does not currently exist for the under 12 metre fishing fleet which make up \~97% of Welsh registered fishing vessels.
To support the fishing industry with this new requirement, Vessel Monitoring devices have been provided for free to relevant Welsh fishing vessels.
|
Yn 2019 cyhoeddais ymgynghoriad ar gynigion ynghylch gofynion monitro ar gyfer cychod pysgota masnachol dan 12 metr i ychwanegu at y gofyniad statudol sydd eisoes ar waith ar gyfer cychod dros 12 metr.
Heddiw, rwy'n cyhoeddi bod Gorchymyn Gweithrediadau Pysgota Môr (Dyfeisiau Monitro) (Cymru) 2022 yn dod i rym. Mae'r Gorchymyn yn gwahardd cychod pysgota trwyddedig dan 12 metr sy'n gweithredu ym mharth Cymru a chychod pysgota o dan 12 metr o Gymru lle bynnag y bônt, rhag ymgymryd â gweithrediadau pysgota oni bai bod gan y cwch system monitro cychod (VMS) sy’n gweithio. Bydd y system hon yn trosglwyddo gwybodaeth am leoliad daearyddol, dyddiad, amser, cyflymder a llwybr y cwch i Weinidogion Cymru, o leiaf unwaith bob 10 munud wrth iddo ymgymryd â gweithrediadau pysgota.
Bydd hyn yn ein galluogi i gael darlun llawn a chywir o weithgarwch cychod pysgota ym mharth Cymru, a chychod cofrestredig o Gymru lle bynnag y bônt, i wella’r ffordd y caiff pysgodfeydd a’r amgylchedd morol eu rheoli. Mae data sy'n gysylltiedig â dosbarthiad gofodol ac adeg yr ymdrech bysgota yn hanfodol i reoli pysgodfeydd a'r amgylchedd morol ehangach yn effeithiol, gan gynnwys Ardaloedd Morol Gwarchodedig (MPA) a Chynllunio Morol. Nid yw data o'r fath yn bodoli ar hyn o bryd ar gyfer y fflyd bysgota dan 12 metr sy'n cynrychioli 97% o gychod pysgota cofrestredig Cymru.
Er mwyn cefnogi'r diwydiant pysgota gyda'r gofyniad newydd hwn, darparwyd dyfeisiau Monitro Cychod am ddim i gychod pysgota perthnasol o Gymru.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ar 1 Rhagfyr 2022, lansiais ymgynghoriad ar y fersiwn ddiwygiedig o’r ‘Meini prawf ar gyfer achredu rhaglenni addysg gychwynnol athrawon yng Nghymru’. Roedd y meini prawf yn nodi’r gofynion ar gyfer pob rhaglen addysg gychwynnol athrawon (AGA) sy’n dyfarnu statws athro cymwysedig yng Nghymru. Roedd yr ymgynghoriad yn cynnig dogfen ddrafft a oedd wedi’i diweddaru ers ei chyhoeddi gyntaf yn 2017\.
Aeth ein haddysgwyr athrawon a’n partneriaid haen ganol ati i weithio ochr yn ochr ag arbenigwyr rhyngwladol, ynghyd â phensaer y diwygiadau i AGA yng Nghymru, yr Athro Furlong OBE, i sicrhau bod ein AGA yn parhau i gyfrannu at y system addysg drwy ddarpariaeth o ansawdd i athrawon dan hyfforddiant. Roedd yr ymgynghoriad yn nodi’r diwygiadau arfaethedig a fyddai’n gwarantu bod rhaglenni AGA a gaiff eu hailachredu a’u hachredu o’r newydd yng Nghymru yn adlewyrchu:
* y diwygiadau addysgol sy’n datblygu yng Nghymru
* y gwersi a ddysgwyd yn sgil ein cyfres gyntaf o raglenni a achredwyd, ac
* uchelgeisiau a disgwyliadau uwch ar gyfer rhaglenni AGA a phartneriaethau AGA, i gefnogi ein dyhead ar gyfer AGA o’r radd flaenaf yng Nghymru.
Roedd yr ymatebion i’r ymgynghoriad yn dangos cefnogaeth eang i’r meini prawf drafft a gynigiwyd, ac i’n dull o ddatblygu cymwysterau athrawon ysgol. Rydym wedi adeiladu ar yr adborth a gafwyd gan randdeiliaid drwy gydol y broses hon, ac ar ganfyddiadau’r ymgynghoriad, ac rwy’n falch o gael cyhoeddi’r fersiwn ddiwygiedig o’r ‘Meini prawf ar gyfer achredu rhaglenni addysg gychwynnol athrawon yng Nghymru’ heddiw.
Y weledigaeth ar gyfer AGA yng Nghymru yw sicrhau rolau cyfartal i ysgolion a sefydliadau addysg uwch o ran darparu mewnbwn damcaniaethol ac ymarferol, i roi profiad dysgu o ansawdd i’n darpar athrawon. Ers dechrau diwygio AGA, mae ein hysgolion a’n sefydliadau addysg uwch wedi gweithio’n galed ac yn greadigol i gynllunio a darparu rhaglenni AGA newydd ar gyfer eu hathrawon dan hyfforddiant, ac rwyf wedi ymrwymo i gefnogi ac adeiladu ar eu llwyddiant. Fel yr amlygwyd yn adolygiad y Sefydliad ar gyfer Cydweithrediad a Datblygiad Economaidd o system AGA Cymru yn 2019, mae ein harfer o gydnabod ysgolion fel partner pwysig yn y gwaith o gynllunio a darparu rhaglenni addysg gychwynnol athrawon, a chreu a defnyddio gwaith ymchwil yn gryfder clir. Mae’r meini prawf diwygiedig yn datblygu ac yn amlygu ein disgwyliadau uchel ymhellach.
Mae ein gweithlu addysgu yn hanfodol i lwyddiant ein diwygiadau addysgol, ac mae’r Cwricwlwm i Gymru yn ganolog. Yng Nghymru, credwn fod addysgu yn fenter hynod ymarferol a deallusol. Mae rhaglenni AGA o ansawdd yn hollbwysig er mwyn rhoi’r adnoddau i athrawon ar gyfer eu taith ddysgu gydol oes eu hunain mewn byd sy’n newid yn barhaus. Fel y cam cyntaf hwnnw, mae ein rhaglenni AGA yn sicrhau bod ein hathrawon newydd wedi’u paratoi’n briodol i fynd i mewn i’w dosbarthiadau, ar sail ymchwil a mathau eraill o dystiolaeth, yn alluog, yn awyddus i barhau i ddysgu, ac yn barod i gefnogi pob dysgwr yng nghyd\-destunau amrywiol ysgolion ledled Cymru.
Fy nod innau yw gofalu bod Cymru yn parhau i ddatblygu proffesiwn addysg sy’n ystyried ei arferion, yn holi cwestiynau ac yn cydweithio, mewn diwylliant o gyd\-gyfrifoldeb o ran dysgu proffesiynol. Mae’r meini prawf yn adnewyddu ac yn cryfhau cyfrifoldebau ysgolion a sefydliadau addysg uwch i sicrhau ansawdd ein darpariaeth AGA ar gyfer athrawon dan hyfforddiant, gan ei gwneud yn glir bod gan addysgwyr athrawon rôl allweddol wrth baratoi athrawon yfory. Mae’r gofynion yn cryfhau’r cysylltiadau rhwng AGA a’n pecyn sefydlu sydd wedi’i fireinio, ac mewn ffordd sy’n gydnaws â’r Hawl Genedlaethol ar gyfer Dysgu Proffesiynol a’r Strategaeth Genedlaethol ar gyfer Ymchwil ac Ymholiad Addysgol. Maent yn cefnogi ac yn pwysleisio rôl AGA, nid dim ond fel y dechrau gorau posibl i yrfa athro dan hyfforddiant, ond i gefnogi proffesiwn sy’n cyflawni gwaith ymchwil ledled Cymru, lle mae sefydliadau addysg uwch ac ysgolion, fel ei gilydd, yn gwneud eu rhan.
Caiff nodau ‘Cymraeg 2050: strategaeth y Gymraeg’ hefyd eu cryfhau o fewn y meini prawf, sydd bellach yn codeiddio gwaith y Coleg Cymraeg Cenedlaethol a’n partneriaethau AGA i gefnogi dwyieithrwydd a datblygu sgiliau Cymraeg pob athro dan hyfforddiant drwy’r ‘Fframwaith cymwyseddau iaith ar gyfer ymarferwyr addysg’. Mae’r gofynion hefyd yn adlewyrchu ymrwymiadau ‘Cynllun y gweithlu Cymraeg mewn addysg’.
Ein nod fel cenedl yw sicrhau safonau a dyheadau uchel i bawb drwy fynd i’r afael ag effaith tlodi ar gyrhaeddiad, a chefnogi pob dysgwr i lwyddo, beth bynnag ei nodweddion neu ei amgylchiadau personol. Mae pwysigrwydd tegwch, lles a hawliau plant yn cael lle mwy amlwg erbyn hyn, felly, ac mae’n ofynnol i sefydliadau addysg uwch gefnogi dull gweithredu eu hysgolion partner o ran lles emosiynol a meddyliol. Ochr yn ochr â hyn mae’r disgwyliadau diweddaraf o ran cefnogi dysgwyr ag ADY, a’r angen i wneud yn siŵr bod pob arfer addysgu yn wrth\-hiliol ac yn sicrhau tegwch o fewn amgylcheddau dysgu amrywiol Cymru.
Mae’r ‘Meini prawf ar gyfer achredu rhaglenni addysg gychwynnol athrawon yng Nghymru’ yn elfen hollbwysig o’m hymrwymiad innau i’n nod cenedlaethol ar gyfer addysg yng Nghymru. Mae’r ddogfen yn darparu’r fframwaith deallusol sy’n galw am ddulliau arloesol ar sail tystiolaeth o gynnig darpariaeth gyson o ansawdd i athrawon dan hyfforddiant, ac sy’n cydbwyso’r dulliau gweithredu hynny. Mae hyn yn galluogi ein hathrawon newydd i fod yn barod i ymuno â’r proffesiwn addysgu a chynnig cymorth uniongyrchol i blant a phobl ifanc o ran eu cyrhaeddiad addysgol a’u lles.
**Y camau nesaf**
O’r hydref hwn ymlaen, bydd partneriaethau AGA sydd angen eu hailachredu i fod yn barod ar gyfer Medi 2024 yn defnyddio’r meini prawf newydd ar gyfer cyflwyno rhaglenni i Fwrdd Achredu Addysg Athrawon Cyngor y Gweithlu Addysg. Mae croeso i bartneriaethau AGA hefyd ddatblygu rhaglenni AGA newydd ac arloesol o dan y meini prawf.
Gan adeiladu ar ganfyddiadau rhanddeiliaid a’r ymgynghoriad, awn ati nawr i ymchwilio ymhlith ysgolion arbennig, partneriaethau AGA, a’n partneriaid haen ganol, p’un a yw’r fframwaith deddfwriaethol a pholisi presennol ar gyfer cymwysterau athrawon ysgol cystal ag y gall fod. Byddwn yn canolbwyntio’n benodol ar gefnogi dysgwyr sydd â’r anghenion dysgu ychwanegol mwyaf dwys a chymhleth. Byddaf yn rhannu gwybodaeth yn gyson wrth i’r gwaith hwn fynd yn ei flaen.
|
On 1 December 2022 I launched a consultation on the refreshed ‘Criteria for the accreditation of Initial Teacher Education programmes in Wales’ document. The Criteria set out the requirements for all initial teacher education (ITE) programmes that award qualified teacher status in Wales. The consultation proposed a refreshed draft Criteria document that had been updated from its current version, first published in 2017\.
Our teacher educators and middle tier partners worked alongside international experts and the architect of the ITE reforms in Wales, Professor Furlong OBE, to ensure our ITE continues to support the education system by providing high quality provision for student teachers. The consultation set out the proposed amendments to guarantee that both reaccredited and newly accredited ITE Programmes in Wales reflected:
* the maturing educational reforms in Wales
* the lessons learned from our first set of accredited programmes and,
* raised ambitions and expectations for ITE programmes and ITE Partnerships, to support our aspiration for world leading ITE in Wales.
The consultation showed wide support for the proposed draft Criteria and our approach to the ongoing development of school teacher qualifications. We have built on the stakeholder feedback received throughout this process and the findings from the consultation and I am pleased to publish the refreshed ‘Criteria for the accreditation of Initial Teacher Education programmes in Wales’ today.
The vision for ITE in Wales is that schools and higher education institutions have equal roles in delivering theoretical and practical input to ensure a high\-quality learning experience for our future teachers. Since the ITE reforms began our schools and HEIs have worked hard and creatively to design and deliver new ITE programmes for their student teachers, and I am committed to support and build on their success. As the 2019 OECD review into Wales ITE system highlighted, our approach to recognise ‘schools as an important partner in the design and delivery of initial teacher education programmes and the creation and use of research’ is a clear strength. The refreshed Criteria further develops and highlights our high expectations.
Our teaching workforce is critical to the success of our education reforms with the new Curriculum for Wales at the centre. In Wales we believe teaching is a highly practical and robustly intellectual endeavour. High quality ITE programmes are vital to equip teachers for their own lifelong learning journey in a continually changing world. As that first step, our ITE programmes ensure that our beginner teachers are properly prepared to enter their classrooms, informed by research and other forms of evidence, capable, keen to continue to learn and ready to support all learners in the diverse school contexts across Wales.
My goal is to ensure that Wales continues to develop a reflective, enquiring, and collaborative education profession, with a culture of mutual responsibility in relation to professional learning. The Criteria renew and strengthen the responsibilities of schools and HEIs to secure the quality of our ITE provision for student teachers, making it clear that teacher educators possess a key role in preparing our teachers of tomorrow. The requirements strengthen the links between ITE and our improved induction package, aligning with the National Professional Learning Entitlement (NPLE) and the National Strategy for Educational Research and Enquiry (NSERE). They support and emphasise the role of ITE not just as the best possible start of a student teacher’s career, but for supporting a Wales\-wide research engaged profession, with both HEIs and schools having their part to play.
The aims of ‘Cymraeg 2050: Welsh language strategy’ are also strengthened within the Criteria, which now codifies the work of Coleg Cymraeg Cenedlaethol and our ITE Partnerships to support bilingualism and the development of all student teachers Welsh language skills via the Welsh language competency framework for education practitioners. The requirements also reflect the commitments in the ‘Welsh in education workforce plan’.
Our national mission is to achieve high standards and aspiration for all by tackling the impact of poverty on attainment and supporting every learner to succeed, irrespective of their personal characteristics or circumstances. The importance of equity, wellbeing and children’s rights is therefore now more prominent, with requirements for HEIs to support their Partner schools’ whole\-school approach to emotional and mental wellbeing. This sits alongside updated expectations for supporting learners with ALN and the need to ensure that all teaching practices are antiracist and ensure equity within the diverse learning environments in Wales.
The ‘Criteria for the accreditation of Initial Teacher Education programmes in Wales’ is a vital aspect of my commitment to our national mission for education in Wales. It provides the intellectual framework that requires and balances innovative, evidence informed approaches, for high quality, consistent provision for student teachers. This enables our new teachers to be ready to enter the teaching profession and provide immediate support for children and young people’s educational attainment and wellbeing.
**Next steps**
ITE Partnerships requiring reaccreditation ready for delivery in September 2024 will utilise the new Criteria for their submission of programmes for accreditation to the EWC’s Teacher Education Accreditation Board from this Autumn. ITE Partnerships are also welcome to develop new and innovative ITE programmes under the Criteria.
Building on the findings from stakeholders and the consultation, we will now explore with special schools, ITE Partnerships, and our middle tier partners, whether the current legislative and policy framework for school teacher qualifications is the best it can be. This will have the specific focus of supporting learners with the most profound and complex additional learning needs. I will provide further updates as this work progresses.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Lansiodd Ysgol Gynradd Llandeilo gynllun ‘Bocs Bwyd Llandeilo’ – prosiect cymunedol sy’n cynnwys casglu bwyd dros ben gan fusnesau lleol a rhoddion cymunedol, gyda’r nod o gael gwared â rhwystrau economaidd i rieni.
Defnyddir y cynnyrch mewn gwersi coginio yn yr ysgol, gan ddileu'r angen i deuluoedd brynu cynhwysion, tra'n helpu i leihau gwastraff bwyd.
Dywedodd Lynne Williams sy’n arwain y fenter coginio yn yr ysgol:
> Ein nod o fewn y gegin, ac yn ystod ein sesiynau coginio, yw datblygu ‘Llythrennedd Bwyd’ ein disgyblion a’n cymunedau ehangach.
>
> Rydym yn darparu cyfleoedd i ddisgyblion ddysgu, plannu, tyfu, cynaeafu, ac yna goginio'r bwydydd y maent yn eu tyfu. Rydym hefyd yn cynnig y cynnyrch hwn i deuluoedd goginio ag ef fel rhan o'n menter Bocs Bwyd Llandeilo.
Ym mis Medi 2022, dechreuodd Cymru ar raglen Prydau Ysgol am ddim i holl blant Ysgolion Cynradd \- rhan o'r Cytundeb Cydweithio rhwng Llywodraeth Cymru a Phlaid Cymru. Mae dros 15 miliwn o brydau eisoes wedi'u gweini drwy'r rhaglen, a fydd yn cael ei chyflwyno i bob plentyn ysgol gynradd a dros 6,000 o ddisgyblion oed meithrin erbyn diwedd 2024\.
Dros yr un cyfnod, dechreuodd pob ysgol gynradd a gynhelir addysgu’r Cwricwlwm newydd i Gymru yn eu hystafelloedd dosbarth. Daeth hyn â newid ffocws; annog dysgwyr i ddatblygu profiadau a sgiliau, yn ogystal â'u gwybodaeth.
Yn Ysgol Gynradd Llandeilo, croesawyd y newidiadau hyn ym mywyd yr ysgol o ddydd i ddydd fel cyfle enfawr i greu newid.
Gan gydnabod gwerth cinio maethlon ac iach yn yr ysgol, roedd Llandeilo’n awyddus i hyrwyddo Prydau Ysgol am ddim i holl blant Ysgolion Cynradd i’w cymuned ysgol, yn enwedig y teuluoedd hynny a oedd wedi bod yn darparu pecynnau bwyd yn y gorffennol – yn aml ar draul pocedi’r rhieni.
Dywedodd Karen Towns, Pennaeth Llandeilo, bod ei thîm wedi dechrau ar yr orchwyl o hyrwyddo prydau ysgol am ddim \- cynnal sgyrsiau gyda rhieni, rhannu gwybodaeth am y bwydydd y byddai'r plant yn eu bwyta, a gweithio i adnabod unrhyw rwystrau i'w derbyn.
Meddai:
> Trwy ddatblygu Bocs Bwyd Llandeilo, rhandir yr ysgol (Y Nyth) a’r gegin ysgol (Y Cegin), mae gennym ddealltwriaeth ddyfnach a chysylltiadau gyda’n teuluoedd o fewn yr ysgol.
>
> “Mae teuluoedd yn teimlo eu bod yn cael gofal a’u bod yn bwysig ac yn gwerthfawrogi bod eu lles a’u hamgylchiadau personol yn cael eu cefnogi.
I ddechrau, roedd llawer o rieni’n bryderus am y broses o gyflwyno Prydau Ysgol am ddim i holl blant Ysgolion Cynradd, gan nodi dewisiadau bwyd, sŵn adeg amser cinio ac alergeddau fel rhai o’r rhwystrau i hawlio’r cynllun newydd hwn.
Er mwyn mynd i'r afael â rhai o bryderon cychwynnol rhieni, trefnodd yr ysgol sesiynau blasu, a sefydlwyd ‘Y Cwtch' ar gyfer plant sydd angen lle tawelach yn ystod amser cinio. Hwyluswyd cyfarfodydd rhwng staff arlwyo’r ysgol a rhieni hefyd, er mwyn mynd i'r afael â phryderon am fwydlenni.
Dywedodd un dysgwr Blwyddyn 5:
> “Dwi’n hoffi’r bwydlenni oherwydd wedyn ry’n ni’n gwybod beth sydd i ginio bob dydd. Ry’n ni'n cael yr holl wahanol grwpiau bwyd a gwahanol bethau sy’n rhoi egni i ni.”
Ochr yn ochr â Bocs Bwyd Llandeilo, mae gan yr ysgol randir ar y safle lle gall plant helpu i dyfu a chynaeafu llysiau i'w defnyddio mewn gwersi coginio. Cynhelir y rhain ar draws pob grŵp blwyddyn, a chânt eu cynnal yng nghegin newydd sbon yr ysgol, ar arddull ‘Bake Off’.
Mae'r meithrin perthynas hwn wedi helpu i gynyddu'r nifer sy'n cael Prydau Ysgol am ddim i holl blant Ysgolion Cynradd yn yr ysgol. Roedd gwella mynediad at brydau ysgol am ddim yn golygu adeiladu cysylltiad gwirioneddol rhwng yr ysgol a theuluoedd.
Gan edrych i'r dyfodol, nod yr ysgol yw parhau i gefnogi dysgwyr a'u teuluoedd trwy addysg bwyd er mwyn sefydlu arferion iach yn ei chymuned, ac yn y nifer sy'n derbyn Prydau Ysgol am ddim i holl blant Ysgolion Cynradd.
|
Llandeilo Primary School launched the ‘Bocs Bwyd Llandeilo’ scheme – a community project that involves collecting surplus food from local businesses and community donations, aiming to remove economic barriers for parents.
The produce is used in school cooking lessons, eliminating the need for families to purchase ingredients, while helping cut down on food waste.
Lynne Williams who leads on the cookery initiative at the school, said:
> Our aim within the kitchen and during our cookery sessions is to develop our pupils and our wider communities 'Food Literacy’.
>
> We provide the opportunities for pupils to plant, learn about, grow, harvest, and then cook the foods they grow. We also offer this produce for families to cook with as part of our Bocs Bwyd Llandeilo initiative.
In September 2022, Wales began the Universal Primary Free School Meals programme \- part of the Co\-operation Agreement between the Welsh Government and Plaid Cymru. Over 15m meals have already been served through the programme, which will be rolled out to all primary school children and more than 6,000 nursery aged pupils by the end of the 2024\.
Over the same period, all maintained primary schools began teaching the new Curriculum for Wales in their classrooms. This brought a shift in focus; encouraging learners to develop experiences and skills, as well as their knowledge.
For Llandeilo Primary School, these shifts in day\-to\-day school life were welcomed as a huge opportunity for change.
Recognising the value of a nutritious, healthy lunch at school, Llandeilo was keen to promote Universal Primary Free School Meals to their school community, especially those families who had previously been providing packed lunches – often at a significant hit to parents’ pockets.
Karen Towns, Headteacher at Llandeilo, said that her team began a mission to promote free school meals – hosting talks with parents, sharing information about foods the children would be eating, and working to identify any barriers to uptake.
She said:
> Through developing Bocs Bwyd Llandeilo, our school allotment (Y Nyth) and school kitchen (Y Cegin), we have deeper understanding of and connections with our families within the school.
>
> Families feel cared for and important, and appreciate their wellbeing and personal circumstances being supported.
Many parents were initially concerned about the rollout of Universal Primary Free School Meals, citing food preferences, lunchtime noise and allergies as some of the barriers to claiming this new scheme.
To address some of the initial concerns raised by parents, the school organised tasting sessions, and a 'Nurture Base' was established for children needing a quieter space during lunches. Meetings between school catering staff and parents were also facilitated to address menu concerns.
One Year 5 learner said:
> I like the menus because then we know what is for dinner every day. We get all the different food groups and different things to fuel us.
Alongside Bocs Bwyd Llandeilo, the school runs an on\-site allotment where children can help grow and harvest vegetables to be used in cooking lessons. These take place across every year group, hosted in the school’s brand\-new ‘Bake Off’ style kitchen.
This relationship\-building has helped increase the uptake of Universal Primary Free School Meals in the school. Improving access to free school meals meant building a genuine connection between the school and families.
Looking to the future, the school aims to continue supporting learners and their families, through both food education to establish healthy habits in its community and the uptake of Universal Primary Free School Meals.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae hon yn ganolfan o'r radd flaenaf. Cafodd ei hariannu yn llawn ag £20 miliwn gan Lywodraeth Cymru ac mae’n cael ei rheoli gan Brifysgol Sheffield. Mae’n canolbwyntio ar sectorau gweithgynhyrchu uwch, gan gynnwys y sectorau awyrofod, modurol, niwclear a bwyd. Rhagwelir y gallai'r cyfleuster newydd ychwanegu gwerth ychwanegol gros o £4 biliwn at economi Cymru dros yr 20 mlynedd nesaf.
Eleni, chwaraeodd AMRC Cymru ran hanfodol yn y gwaith o weithgynhyrchu peiriannau anadlu mewn ymateb i bandemig COVID\-19\. Cafodd gweithwyr Airbus eu hadleoli fel rhan o gonsortiwm Her Peiriannau Anadlu’r DU. Roedd y consortiwm yn cynnwys busnesau diwydiannol, technolegol a pheirianegol yn y DU, a chynhyrchodd 13,437 o beiriannau anadlu o fewn amserlen hynod dynn.
Mae peirianwyr AMRC Cymru hefyd wedi gweithio gyda Bwyd a Diod Cymru i lunio canllaw ar gyfer gweithgynhyrchu mewn modd cynhyrchiol ond diogel yn ystod y pandemig ar gyfer y diwydiant bwyd a diod, gan adeiladu ar y profiadau a gafwyd yn ystod y gwaith o gynhyrchu peiriannau anadlu.
Bydd AMRC Cymru hefyd yn sefydlu Canolfan Cynaliadwyedd Pecynnu Bwyd a Diod ym Mrychdyn yn dilyn dyfarniad grant o £2 miliwn gan Lywodraeth Cymru. Yn ogystal â chreu prototeipiau a darparu offer profi gweithredol ar gyfer deunyddiau pecynnu newydd, bydd y ganolfan hefyd yn arddangos galluoedd AMRC ym meysydd awtomeiddio uwch, roboteg gydweithredol a delweddu. Mae hefyd yn gweithio gydag adran arloesi Llywodraeth Cymru ar nifer o brosiectau peilot i gyflwyno technoleg arloesol i'r sector gweithgynhyrchu.
Mae Airbus, tenant angori cyntaf AMRC Cymru, yn parhau â’i waith o ddatblygu rhaglen Wing of Tomorrow yn y ganolfan, yn dilyn yr oedi i gynhyrchu’r peiriannau anadlu. Wing of Tomorrow yw rhaglen ymchwil a thechnoleg fwyaf Airbus, ac mae'n bartneriaeth fyd\-eang gyda'r diwydiant cyfan i ddatblygu ac arddangos y dechnoleg ffisegol a'r gallu digidol sydd eu hangen i ddarparu'r genhedlaeth nesaf o adenydd awyrennau. Yn 2021 bydd un o brif uchelgeisiau Wing of Tomorrow – sef cynhyrchu arddangoswr bocs adenydd 17 metr – yn cael ei wireddu.
Dywedodd Ken Skates, Gweinidog yr Economi a Gogledd Cymru:
> "Fe wnaethon ni ariannu'r ganolfan hon oherwydd ein bod yn gwybod y gallai newid y sefyllfa yn yr ardal yn llwyr. Yn y flwyddyn ddigynsail ac anodd hon cododd i'r her o weithgynhyrchu peiriannau anadlu’n gyflym, ar y cyd â'i thenant angori Airbus.
>
>
> "Mae hwn yn gyfnod heriol ac anodd iawn i’r sector gweithgynhyrchu. Pan fynychais i agoriad swyddogol AMRC Cymru flwyddyn yn ôl, ni allen ni fod wedi rhagweld beth fyddai’n digwydd yn 2020\. Ond yr hyn sy'n sicr yw bod sefydlu AMRC Cymru yn rhoi gobaith a chryfder i'r sector gweithgynhyrchu yng Ngogledd Cymru a’r tu hwnt wrth iddo edrych tua'r dyfodol.
>
>
> “Edrychaf ymlaen at ddatblygiadau cyffrous yma yn y misoedd a'r blynyddoedd i ddod a fydd yn helpu’r sector gweithgynhyrchu i adfer o effeithiau sylweddol y pandemig.
Dywedodd Cyfarwyddwr Ymchwil AMRC Cymru, Andy Silcox:
> "Roedd y tîm cyfan yn AMRC Cymru yn hynod falch o fod yn rhan o'r ymdrech genedlaethol i gynhyrchu peiriannau anadlu sy'n achub bywydau, ond mae ein sylw nawr yn gadarn yn ôl ar helpu gweithgynhyrchwyr i wneud newidiadau sylweddol yn eu prosesau gweithgynhyrchu drwy dynnu’r risg o arloesedd.
>
>
> “Mae’r technolegau sydd ar gael inni wedi’n galluogi ni i droi ein gweithrediadau’n gyfleuster cynhyrchu peiriannau anadlu ac addasu'n gyflym i ffordd newydd o weithio. Nawr rydyn ni am ddangos i gwmnïau ledled Cymru a thrawsffiniol sut y gall yr un technolegau gael effaith wirioneddol ar y ffordd mae busnesau'n gweithredu.
Dywedodd Katherine Bennett CBE, Uwch Is\-Lywydd Airbus:
> "Roedd Airbus yn hynod falch o chwarae ei ran yng nghonsortiwm Her Peiriannau Anadlu’r DU, a atebodd alwad y Llywodraeth i gynhyrchu 13,500 o beiriannau anadlu ar gyfer y GIG o fewn amserlen hynod dynn.
>
>
> "Mae’r ffaith bod ein gweithwyr ym Mrychdyn – gyda chymorth cymheiriaid yn Siemens, Ford a McLaren – wedi llwyddi i ddefnyddio eu harbenigedd peirianyddol i ymateb i'r her hon yn dangos lefel eu talent. Yr arbenigedd hwn a fydd yn galluogi Airbus i lwyddo yn ei brosiect ymchwil mwyaf – Wing of Tomorrow – yng nghyfleuster ymchwil arloesol Llywodraeth Cymru yma ym Mrychdyn.
|
The state\-of\-the\-art centre, which was fully funded with £20 million from Welsh Government and is managed by the University of Sheffield, focuses on advanced manufacturing sectors including aerospace, automotive, nuclear and food. It is predicted the new facility could increase GVA to the Welsh economy by as much as £4 billion over the next 20 years.
This year AMRC Cymru played a crucial role in the manufacture of ventilators in response to the COVID\-19 pandemic. Airbus workers were redeployed as part of the VentilatorChallengeUK consortium of UK industrial, technology and engineering businesses which produced 13,437 ventilators for the NHS in record time.
Engineers at AMRC Cymru have also worked with Food and Drink Wales to produce a guide for safe productive manufacturing during the pandemic for the food and drink industry, building on experiences gained during the ventilator production.
AMRC Cymru will also be establishing a Food and Drink Packaging Sustainability Centre in Broughton following a grant award of £2 million from Welsh Government. As well as prototyping and providing functional test equipment for new packaging, the centre will demonstrate the AMRC’s capabilities in advanced automation, collaborative robotics and visualisation. It is also working with Welsh Government innovation department on a number of pilot projects to introduce cutting edge technology into the manufacturing sector.
Airbus, AMRC Cymru’s first anchor tenant, is continuing with the development of the Wing of Tomorrow programme at the centre following the pause to produce the ventilators. Wing of Tomorrow is Airbus’ largest research and technology programme taking place globally. It is a global partnership with the entire industry to develop and demonstrate the physical technology and digital capability needed to deliver the next generation of aircraft wing. In 2021, a major Wing of Tomorrow deliverable – to manufacture a 17 metre wing box demonstrator – will be realised.
Minister for Economy and North Wales Ken Skates said:
> “We funded this centre because we knew it could be a game\-changer for the region. In this unprecedented and difficult year it rose to the challenge of rapidly manufacturing ventilators with its anchor tenant Airbus.
>
>
> “This is a very challenging and difficult time for manufacturing. When I attended the official opening of the AMRC Cymru a year ago we could not have foreseen what would have happened in 2020\. But what is certain is that the establishment of AMRC Cymru gives hope and strength for the manufacturing sector in North Wales and further afield as it looks to the future.
>
>
> “I look forward to exciting developments here in the months and years to come which will help manufacturing recover from the significant effects of the pandemic.
Research Director at AMRC Cymru, Andy Silcox, said:
> “The entire team at AMRC Cymru was incredibly proud to be part of the national effort to produce life\-saving ventilators, but our attention now is firmly back on helping manufacturers make step\-changes in their manufacturing processes by de\-risking innovation.
>
>
> “The technologies we have at our disposal allowed us to pivot our operation to become a ventilator production facility and quickly adapt to a new way of working. Now we want to demonstrate to companies across Wales and cross\-border how those same technologies can make a real impact on the way businesses operate.
Airbus Senior Vice President Katherine Bennett CBE said:
> "Airbus was immensely proud to play its part in the Ventilator Challenge UK consortium that answered the government's call to produce 13,500 ventilators for the NHS in record time.
>
>
> "It is testament to our talented employees at Broughton \- with the help of colleagues at Siemens, Ford and McLaren \- that they were able to use their engineering expertise to rise to this challenge. It is this expertise that will enable Airbus to succeed in its biggest research project \- the Wing of Tomorrow \- at this cutting\-edge Welsh Government research facility in Broughton.
|
Translate the text from English to Welsh. |
The move comes following concerns that local authorities have been closing public toilets, and that better use could be made of toilets within public buildings, such as libraries and sport centres.
A lack of accessible local toilets can limit people’s lives by stopping them going out, which can lead to isolation, anxiety and other health conditions. Certain groups of people are more likely to be impacted than others, with the elderly, people with certain health conditions and disabilities, carers and parents of young children most affected.
Under the Welsh Government’s Public Health (Wales) Act, local authorities now have one year to assess the needs of its community, including changing facilities for babies and Changing Places facilities for disabled persons, and put a strategy in place to ensure the public will have greater access to these facilities.
The expectation is that the strategy will go beyond the provision of traditional stand\-alone public toilets, and look at new and creative solutions, including bringing toilets in public buildings into wider use and working with private businesses to make their facilities available to the public.
The Health Secretary, Vaughan Gething said:
> “While we would all benefit from greater public access to toilet facilities, there are certain groups for whom a lack of public toilets can cause distress, eventually discouraging them from visiting parts of the community.
>
> “I understand the pressures on local authority services, but as well as isolating members of the community, poor provision can impact on tourism, the economy and use of public amenities. Through long\-term planning and creative thinking we can improve people’s experiences when they are out and about in their communities.”
Mr Gething added:
> “I expect local authorities to talk to the public and representative groups about the challenges they face in accessing local toilets, listen to their concerns and get them involved in improving access in their community.”
Statutory guidance on how local authorities prepare, consult on and publish their local toilets strategies will be issued in the coming weeks.
|
Daw’r cam hwn yn sgil pryderon fod awdurdodau lleol wedi bod yn cau toiledau cyhoeddus, a’r farn y gellid gwneud gwell defnydd o’r toiledau mewn adeiladau cyhoeddus megis llyfrgelloedd a chanolfannau chwaraeon.
Gall diffyg toiledau lleol sydd ar gael yn hwylus gyfyngu ar fywydau pobl drwy eu hatal rhag mynd allan, a hynny yn ei dro yn arwain at unigrwydd, pryder a chyflyrau iechyd eraill. Mae’n fwy tebygol o effeithio ar rai grwpiau o bobl na’i gilydd – er enghraifft yr henoed, pobl â chyflyrau neu anableddau penodol, gofalwyr, a rhieni plant ifanc.
O dan Ddeddf Iechyd y Cyhoedd (Cymru) Llywodraeth Cymru, bydd awdurdodau lleol yn cael blwyddyn yn awr i asesu anghenion eu cymunedau, gan gynnwys cyfleusterau newid babanod a chyfleusterau Changing Places i bobl anabl. Bydd gofyn hefyd iddynt lunio strategaeth i wneud yn siŵr y bydd gan y cyhoedd fwy o fynediad at y cyfleusterau hyn.
Disgwylir i’r strategaeth fynd y tu hwnt i ddarparu’r toiledau cyhoeddus pendedig traddodiadol ac edrych ar atebion newydd a chreadigol, gan gynnwys gwneud mwy o ddefnydd o doiledau mewn adeiladau cyhoeddus a chydweithio â busnesau preifat i drefnu bod eu cyfleusterau nhw ar gael i’r cyhoedd.
Dywedodd yr Ysgrifennydd Iechyd, Vaughan Gething:
> “Byddai gwella’r ddarpariaeth toiledau cyhoeddus o fantais i bawb, wrth gwrs, ond i rai grwpiau penodol mae prinder toiledau yn gallu achosi pryder mawr, sy’n golygu eu bod yn osgoi ymweld â rhai rhannau o’r ardal.
>
> “Rwy’n deall bod pwysau ar wasanaethau awdurdodau lleol, ond mae diffygion yn y ddarpariaeth nid yn unig yn effeithio ar aelodau o’r gymuned, ond yn gallu effeithio ar dwristiaeth, yr economi a’r defnydd o amwynderau lleol hefyd. Drwy gynllunio at y tymor hir a meddwl yn greadigol, gallwn wella profiadau pobl pan fyddant allan yn eu cymunedau.”
Ychwanegodd Mr Gething:
> “Rwy’n disgwyl i’r awdurdodau lleol siarad â’r cyhoedd a grwpiau cynrychioliadol am yr heriau y maent yn eu hwynebu o ran dod o hyd i doiledau cyhoeddus. Rwy’n disgwyl iddynt wrando ar eu pryderon, a’u cynnwys yn y broses o wella mynediad at doiledau yn eu cymunedau.”
Yn ystod yr wythnosau nesaf, cyhoeddir canllawiau statudol ynghylch sut y dylai awdurdodau lleol baratoi strategaethau toiledau lleol, ymgynghori arnynt a’u cyhoeddi.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ar ôl ymgyrch lwyddiannus i gynnig pigiadau atgyfnerthu COVID\-19 yn y gwanwyn, gydag 85% o oedolion 75 oed a hŷn a bron i 84% o breswylwyr cartrefi gofal wedi manteisio ar y cynnig hyd yma, bydd pawb cymwys yn cael cynnig brechiad COVID erbyn diwedd mis Tachwedd a brechiad rhag y ffliw erbyn diwedd mis Rhagfyr.
Mae strategaeth frechu genedlaethol y gaeaf yn erbyn feirysau anadlol yn amlinellu sut y bydd brechiadau rhag COVID\-19 a’r ffliw yn cael eu cynnig dros fisoedd y gaeaf. Y nod yw y bydd o leiaf 75% yn manteisio ar y ddau frechlyn.
I gyflawni’r nod hwn, bydd rhai pobl, gan gynnwys y rhai â chlefyd rhwystrol cronig yr ysgyfaint sy’n fwy agored i niwed os byddant yn dal y ffliw neu’r coronafeirws, yn cael cynnig y ddau frechlyn yn yr un apwyntiad.
Bydd pigiad atgyfnerthu’r hydref ar gyfer COVID\-19 ar gael i breswylwyr a staff sy’n gweithio mewn cartrefi gofal i oedolion hŷn, gweithwyr iechyd a gofal cymdeithasol rheng flaen, pawb sy’n 50 oed a hŷn a'r rhai rhwng 5 a 49 oed mewn grwpiau risg clinigol, gan gynnwys menywod beichiog a chysylltiadau cartref pobl ag imiwnedd gwan neu ofalwyr rhwng 16 a 49 oed.
Unwaith eto, bydd y brechiad rhag y ffliw ar gael i bawb sy’n wynebu risg uwch, gan gynnwys oedolion 50 oed a hŷn yng Nghymru, plant rhwng 2 a 15 oed, staff iechyd a gofal cymdeithasol rheng flaen, gan gynnwys y rhai sy’n gweithio mewn cartrefi gofal, a phobl rhwng 6 mis a 49 mlwydd oed mewn grwpiau risg clinigol.
Bydd y brechiadau rhag COVID\-19 a’r ffliw ar gael i bawb sy’n 50 oed a hŷn yn unol â chyngor diweddaraf y Cyd\-bwyllgor ar Imiwneiddio a Brechu.
Bydd y rhai sy’n gymwys am bigiad atgyfnerthu’r hydref ar gyfer COVID\-19 yn cael eu gwahodd yn eu tro. Bydd y rhai sy’n gymwys am frechiad rhag y ffliw eisoes yn gyfarwydd, o bosib, â’r trefniadau ar gyfer cael eu brechiad. Mae gwybodaeth am bwy sy’n gymwys a sut i gael brechiad rhag y ffliw ar gael ar wefan Iechyd Cyhoeddus Cymru.
Dywedodd y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Eluned Morgan:
> Rydyn ni unwaith eto'n gweld cynnydd mewn achosion o COVID\-19 a phwysau cynyddol ar ein Gwasanaeth Iechyd. Rydyn ni’n disgwyl y bydd COVID\-19 a’r ffliw ar led yn eang y gaeaf hwn a rhaid inni fod yn barod ar gyfer gweithgarwch ffliw llawer uwch neu weithgarwch ffliw annhymhorol.
>
>
> Mae brechlynnau’n hanfodol inni gyd, er mwyn diogelu ein hunain ac eraill wrth inni ddysgu byw gyda COVID\-19\. Mae'r strategaeth hon yn nodi ein cynlluniau ar gyfer hydref a gaeaf 2022\-2023 a sut y byddwn ni’n cynnig brechlynnau rhag y ffliw a COVID\-19 i'r rhai sy'n gymwys, gan fod yn barod i gynyddu ein capasiti'n gyflym, pe bai angen, mewn ymateb i unrhyw don pandemig coronafeirws sylweddol yn y dyfodol neu mewn ymateb i amrywiolyn newydd.
>
>
> Rwy’n awyddus i sicrhau bod cynifer â phosib o’r rhai sy’n gymwys yn manteisio ar y brechlynnau rhag y ffliw a COVID\-19, a byddwn ni’n parhau i weithio i sicrhau nad oes neb yn cael ei adael ar ôl. Mae cael eich brechu pan gewch eich gwahodd yn benderfyniad y gallwn ni gyd ei wneud i ddiogelu ein hunain, ein teuluoedd, a’n cymunedau. Rwy’n annog pawb i dderbyn eu gwahoddiad yn yr hydref i ddiogelu eu hunain a diogelu Cymru.
Mae strategaeth frechu’r gaeaf yn erbyn feirysau anadlol wedi’i seilio ar y dystiolaeth a’r cyngor clinigol a gwyddonol diweddaraf gan y Cyd\-bwyllgor ar Imiwneiddio a Brechu.
|
Following a successful COVID\-19 vaccination spring booster campaign, which saw 85% of adults aged 75 and over and almost 84% of care home residents take up the offer so far, all eligible individuals will be offered a COVID vaccine by the end of November and a flu vaccine by the end of December.
The national winter respiratory vaccination strategy outlines how COVID\-19 and flu vaccines will be offered over the winter months with the aim of achieving at least 75% uptake of both vaccines.
To achieve this aim some people, including those with chronic obstructive pulmonary disease who are particularly vulnerable should they contract influenza or coronavirus, will be offered both vaccines in the same appointment.
The COVID\-19 autumn booster will be available to residents and staff working in care homes for older adults, frontline health and social care workers, all those aged 50 and over and those aged 5 to 49 years in clinical risk groups, including pregnant women and household contacts of people with immunosuppression or carers aged 16 to 49\.
The flu vaccine will once again be available to all those at risk, including adults aged 50 and over in Wales, children between the ages of 2 and 15, frontline health and social care staff, including those working in care homes and people aged 6 months to 49 years in a clinical risk group.
Both COVID\-19 and flu vaccinations will be available for everyone who is 50 and over following the latest JCVI advice.
Those eligible for a COVID\-19 autumn booster will be invited when it is their turn. Those eligible for a flu vaccine may already be familiar with arrangements for getting their vaccine. Information about eligibility and how to get a flu vaccine is available on the Public Health Wales website.
The Minister for Health and Social Services, Eluned Morgan said:
> We are once again seeing an increase in COVID\-19 cases and increased pressure on our NHS. We expect both COVID\-19 and flu to circulate widely this winter and must be prepared for much higher or unseasonal flu activity.
>
>
> Vaccination is a vital tool for us all to protect ourselves and others as we learn how to live with COVID\-19\. This strategy sets out our plans for autumn\-winter 2022\-2023 and how we will offer both the flu and COVID\-19 vaccines to those eligible, while being prepared to increase our capacity quickly, should we need to, in response to any future significant coronavirus pandemic wave or a new variant.
>
>
> I want to maximise the uptake of both flu and COVID\-19 vaccines for everyone who is eligible, and we will continue to work to ensure no\-one is left behind. Getting vaccinated when you are invited is a decision we can all take to protect ourselves, our families, and our communities, I encourage everyone to take up their appointments this autumn to protect yourselves and keep Wales safe.
The winter respiratory vaccination strategy is guided by the latest clinical and scientific evidence and advice from the Joint Committee on Vaccination and Immunisation (JCVI).
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ar 22 Mehefin 2021, cyhoeddais y byddai prosiectau adeiladu ffyrdd newydd yn cael eu rhewi, tra bo adolygiad o gynlluniau priffyrdd ledled Cymru yn cael ei gynnal.
O ystyried statws presennol y cynlluniau gwella cyffyrdd wrth gyffyrdd 14/15 ac 16/16A yr A55, rwyf wedi penderfynu y dylid gohirio'r Ymchwiliad Lleol Cyhoeddus i'r cynlluniau y bwriadwyd iddynt ddechrau ddydd Mawrth 21 Medi 2021, hyd nes y rhoddir rhybudd pellach fel y gall y cynlluniau fod yn rhan o Adolygiad Llywodraeth Cymru o Ffyrdd. Gwnaed y penderfyniad hwn yn dilyn cyngor gan swyddogion a'r cymhlethdodau a allai fod wedi codi o ganlyniad.
Rwy’n ymddiheuro am unrhyw anghyfleustra a achosir gan ohirio'r Ymchwiliad Lleol Cyhoeddus ac am yr oedi cyn darparu'r hysbysiad hwn.
Bydd y penderfyniad Gweinidogol mewn perthynas ag argymhellion Adolygiad Llywodraeth Cymru o Ffyrdd yn cael ei gyhoeddi maes o law. Gofynnwyd i'r Panel Adolygu Ffyrdd ddarparu eu barn ar y prosiect hwn fel blaenoriaeth ar ôl cytuno ar y meini prawf gwerthuso o amgylch y garreg filltir 3 mis. Rwy'n ddiolchgar i'r holl bartïon sydd wedi bod yn rhan o'r broses ymchwilio statudol hyd yma am eu cydweithrediad.
|
On the 22nd of June 2021, I announced a freeze on new road building projects, whilst a review of highway schemes across Wales was carried out.
Given the current status of the junction improvement schemes at junctions 14/15 and 16/16A of the A55, I have decided that the Public Local Inquiry into the schemes that was scheduled to commence on Tuesday 21 September 2021, should be postponed until further notice so that the schemes can form part of the Welsh Government Roads Review. This decision has been made following advice from officials and the complexities that could have arisen as a result.
I apologise for any inconvenience caused by the postponement of the Public Local Inquiry and for the delay in providing this notification.
The Ministerial decision in respect of the recommendations of the Welsh Government Roads Review will be published in due course. The Roads Review Panel have been requested to provide their view on this project as a priority after the appraisal criteria is agreed around the 3 month milestone. I am grateful to all parties who have been involved in the statutory inquiry process to date for their co\-operation.
|
Translate the text from English to Welsh. |
The Welsh Government has confirmed further relaxations will be brought forward from 17 May to 3 May – including the resumption of indoor supervised activities for children, indoor organised activities for up to 15 adults, such as exercise classes, and the re\-opening of community centres.
This means Wales will have completed the move to Alert Level 3 by Monday 3 May.
From Saturday 24 April, the rule of 6 will allow for up to 6 people from 6 households to meet outdoors, not including children under 11 years of age or carers from those households.
The Welsh Government has also confirmed the relaxations that will take place on Monday 26 April. Outdoor attractions, including outdoor swimming pools, funfairs and theme parks, will be allowed to reopen, while outdoor hospitality can also resume, including at cafes, pubs and restaurants.
Organised outdoor activities for up to 30 people will be able to take place and weddings receptions can begin again outdoors for up to 30 people.
Wales has the lowest coronavirus rates of the UK nations. The successful vaccine programme continues with a higher proportion of people vaccinated in Wales than other nations of the UK for both first and second doses.
Changes from Monday 3 May:
* Gyms, leisure centres and fitness facilities being able to reopen
* People will also again be able to form extended households with one other household.
Relaxations planned for 17 May will be brought forward to the 3 May, including:
* The resumption of indoor supervised activities for children
* Indoor organised activities for up to 15 adults (such as exercise classes and swimming lessons)
* And the re\-opening of community centres.
The First Minister said:
> “The sacrifices we have made continue to show results. By us all working together and sticking to the rules, combined with our vaccination programme, mean we continue to make progress. Rates of the virus continue to fall and the public health situation is improving.
>
>
> “Due to these efforts we are able confirm more easing of the restrictions from 26 April and for early May we are again able to bring forward some of our plans. However, this progress is dependent on all of us continuing to work together to keep Wales safe.
>
>
> “At the last three\-week review, I set out a forward\-look of how the restrictions could continue to be lifted in the weeks ahead, if the public health situation remains stable.
>
>
> “It will be for the incoming Welsh Government to confirm these arrangements at the next three\-week review, which will be held on May 13 – a week after the election. It is my assessment that the hospitality sector – bars, pubs, restaurants and cafes – will be able to open indoors from May 17, together with all other tourist accommodation, indoor entertainment and attractions.”
Further possible easements are subject to the public health situation remaining favourable.
|
Mae Llywodraeth Cymru wedi cadarnhau y bydd rhagor o’r cyfyngiadau yn cael eu llacio yn gynt, sef ar 3 Mai yn hytrach nag 17 Mai – gan gynnwys ailddechrau gweithgareddau o dan do ac o dan oruchwyliaeth ar gyfer plant, gweithgareddau o dan do wedi’u trefnu ar gyfer hyd at 15 o oedolion, megis dosbarthiadau ymarfer corff, ac ailagor canolfannau cymunedol.
Golyga hyn y bydd Cymru wedi symud i Lefel Rhybudd 3 yn llwyr erbyn dydd Llun 3 Mai.
O ddydd Sadwrn 24 Ebrill, bydd hyd at chwech o bobl o chwe aelwyd yn cael cwrdd yn yr awyr agored, heb gynnwys plant o dan 11 mlwydd oed neu ofalwyr o’r aelwydydd hynny.
Mae Llywodraeth Cymru hefyd wedi cadarnhau’r cyfyngiadau a fydd yn cael eu llacio ddydd Llun 26 Ebrill. Bydd atyniadau awyr agored, gan gynnwys pyllau nofio awyr agored, ffeiriau a pharciau thema, yn cael ailagor, ynghyd â lletygarwch awyr agored, gan gynnwys caffis, tafarndai a bwytai.
Bydd modd cynnal gweithgareddau awyr agored wedi’u trefnu ar gyfer hyd at 30 o bobl a chaiff derbyniadau priodasau ailddechrau yn yr awyr agored ar gyfer hyd at 30 o bobl.
Cymru sydd â’r cyfraddau coronafeirws isaf o blith gwledydd y DU. Mae'r rhaglen frechu lwyddiannus yn parhau gyda chyfran uwch o bobl yn cael eu brechu yng Nghymru na chenhedloedd eraill y DU am y dos cyntaf a'r ail ddos.
Newidiadau o ddydd Llun 3 Mai ymlaen:
* Bydd campfeydd, canolfannau hamdden a chyfleusterau ffitrwydd yn cael ailagor
* Bydd modd i bobl ffurfio aelwydydd estynedig unwaith eto gydag un aelwyd arall
* Bydd camau llacio a oedd wedi’u cynllunio ar gyfer 17 Mai yn cael eu gweithredu yn gynt, sef ar 3 Mai, gan gynnwys:
* Ailddechrau gweithgareddau o dan do ac o dan oruchwyliaeth ar gyfer plant
* Gweithgareddau o dan do wedi’u trefnu ar gyfer hyd at 15 o oedolion (megis dosbarthiadau ymarfer corff a gwersi nofio)
* Ailagor canolfannau cymunedol
Dywedodd y Prif Weinidog:
> “Mae’r holl aberth yr ydyn ni i gyd wedi’i wneud yn parhau i wneud gwahaniaeth. Drwy weithio gyda’n gilydd a chadw at y rheolau, ynghyd â’n rhaglen frechu, rydyn ni’n parhau i weld gwelliant. Mae cyfraddau’r feirws yn dal i ostwng ac mae’r sefyllfa iechyd y cyhoedd yn gwella.
>
>
> “Diolch i’r ymdrechion hyn, gallwn gadarnhau’r cyfyngiadau a fydd yn cael eu llacio ar 26 Ebrill, ac ar gyfer dechrau mis Mai gallwn ni eto weithredu rhai o’n cynlluniau yn gynt. Fodd bynnag, er mwyn bod mewn sefyllfa i gymryd y camau hyn, rhaid inni i gyd barhau i weithio gyda’n gilydd i ddiogelu Cymru.
>
>
> “Yn yr adolygiad tair wythnos diwethaf, cyflwynais olwg ymlaen o sut allai’r cyfyngiadau barhau i gael eu llacio yn yr wythnosau nesaf, os bydd y sefyllfa iechyd y cyhoedd yn parhau’n sefydlog.
>
>
> “Cyfrifoldeb Llywodraeth newydd Cymru fydd cadarnhau’r trefniadau hynny yn yr adolygiad tair wythnos nesaf, a gynhelir ar 13 Mai – wythnos ar ôl yr etholiad. Fy asesiad i yw y bydd y sector lletygarwch – bariau, tafarndai, bwytai a chaffis – yn cael agor o dan do o 17 Mai ymlaen, ynghyd â phob llety arall i dwristiaid, ac adloniant ac atyniadau o dan do.”
Dim ond os bydd y sefyllfa iechyd y cyhoedd yn parhau’n ffafriol y bydd unrhyw gamau pellach i lacio’r cyfyngiadau yn cael eu cymryd.
|
Translate the text from English to Welsh. |
First Minister Mark Drakeford will say the UK is currently in a ‘no man’s land’ – with devolution in Scotland and Wales developing rapidly over the past 20 years while the UK government barely recognises devolution as a constitutional principle.
Pointing towards the outdated role of the Territorial Offices as an example of this, the First Minister will call for their reform, arguing their current form confuses and gets in the way of negotiations between the devolved administrations and UK government departments.
The First Minister will say:
> “The role of the Wales and Scotland Offices need to be radically rethought. While 20 years of devolution has changed so much in Wales and Scotland, the Territorial Offices remain exactly the same as they were in 1999\. This is counter\-productive to the constitutional wellbeing of the UK.
>
>
> “The Territorial Offices currently have neither the knowledge, resources nor expertise to make a distinctive contribution which adds value to government on a day\-to\-day basis. We only need to look at the disappointments of the Great Western mainline electrification, the Swansea Bay Tidal Lagoon and Wylfa to see just how this current system is failing to protect Wales’ interests.”
The First Minister will also explore the impact Brexit will have on devolution in the keynote speech. He will describe how the UK will be entering into a far wider range of international agreements, with many touching on devolved areas, like the environment and fisheries.
He will say:
> “This is a constitutional moment for the UK. The next few months could be of historic importance, not only in terms of the UK’s relationship with Europe, but the UK’s relationship with itself.
>
>
> “The current culture, institutions and process of governance are not compatible with the long\-term health of the Union. Radical change is needed – the future of devolution and our Union lies in a real acceptance of devolution as a partnership in the governance of the United Kingdom. We must seize this opportunity to create it.”
|
Bydd y Prif Weinidog Mark Drakeford yn dweud bod y DU mewn ‘anialwch’ \- gyda datganoli'n datblygu'n gyflym yng Nghymru a'r Alban dros yr 20 mlynedd diwethaf ond mai prin y mae Llywodraeth y DU'n cydnabod datganoli fel egwyddor gyfansoddiadol.
Ac yntau'n tynnu sylw at y ffaith nad yw rôl y Swyddfeydd Tiriogaethol bellach yn berthnasol fel enghraifft o hyn, bydd y Prif Weinidog yn galw am eu diwygio. Bydd yn dadlau bod eu ffurf bresennol yn drysu ac yn llesteirio negodiadau rhwng y gweinyddiaethau datganoledig ac adrannau Llywodraeth y DU.
Bydd y Prif Weinidog yn dweud:
> “Mae angen ailystyried rôl swyddfeydd Cymru a'r Alban mewn ffordd radical. Er bod 20 mlynedd o ddatganoli wedi newid cymaint yng Nghymru a'r Alban, mae'r Swyddfeydd Tiriogaethol heb newid o gwbl ers 1999\. Mae hyn yn wrthgynhyrchiol i lesiant cyfansoddiadol y DU.
>
>
> “Nid oes gan y Swyddfeydd Tiriogaethol yr wybodaeth, yr adnoddau na'r arbenigedd i wneud cyfraniad neilltuol at werth llywodraeth o ddydd i ddydd. Does dim ond rhaid ystyried y siom ynghylch trydaneiddio prif linell y Great Western, Morlyn Llanw Bae Abertawe a Wylfa i weld sut mae'r system bresennol yn methu ag amddiffyn buddiannau Cymru.”
Bydd y Prif Weinidog hefyd yn edrych ar effaith Brexit ar ddatganoli yn ei araith allweddol. Bydd yn disgrifio sut y bydd y DU yn ymrwymo i ystod llawer ehangach o gytundebau rhyngwladol, gyda llawer yn ymdrin â meysydd datganoledig, megis yr amgylchedd a physgodfeydd.
Bydd yn dweud:
> “Mae hwn yn gyfnod tyngedfennol i Gymru o safbwynt y cyfansoddiad. Gallai'r ychydig fisoedd nesaf fod o bwys hanesyddol, nid yn unig o safbwynt perthynas y DU ag Ewrop, ond hefyd berthynas y DU â hi ei hun.
>
>
> “Nid yw'r diwylliant presennol a'r sefydliadau a'r broses lywodraethu sydd gennym ar hyn o bryd yn gydnaws ag iechyd tymor hir yr Undeb. Mae angen newid radical – yr allwedd i ddyfodol datganoli a'r Undeb yw derbyn datganoli fel partneriaeth yn y ffordd y mae'r Deyrnas Unedig yn cael ei llywodraethu. Rhaid inni achub y cyfle i'w chreu.”
|
Translate the text from English to Welsh. |
The Tourism Product Innovation Fund (TPIF) and Regional Tourism Engagement Fund (RTEF) will help the private and public sector work together to develop and deliver innovative destination and product led initiatives linked to Year of the Sea 2018 and Year of Discovery 2019 – and more than £1million is available to eligible projects.
The Cabinet Secretary, Ken Skates, said:
> “We are looking for big idea projects which can make a real difference in making Wales a must visit destination and give people compelling reasons to visit Wales. For the Year of the Sea we want to challenge perceptions with new innovative 21st century products, events and experiences that tell the fantastic stories of our various coastal destinations. Our aim for the year is to celebrate Wales’ epic coast in order to make wales a stand out UK destination.”
Many projects from Denbighshire were successful in securing funding during the last three years and have included:
* Mountain Bike Wales \- Denbighshire County Council has been instrumental in drawing down £35k TPIF funding to bring together all of the Welsh mountain bike centres to deliver ‘Mountain Bike Wales’, an innovative one stop shop for cycling enthusiast of all abilities. Promoting facilities close to mountain bike bases, specifically Llandegla. It is encouraging visitors to stay longer and contribute to tourism growth.
* MythFest Wales \- The Clwydian Range Tourism Group secured £40k of TPIF funding to deliver MythFest Wales, an original touring family festival celebrating North East Wales’s myths and legends and links to the Sea through immersion in traditional Welsh storytelling, music and sustainable crafts.
* Cruise \- In a collaborative project between Denbighshire, Flintshire and Wrexham the Destination Management Partnerships have been able to develop itineraries to support regional strategic cruise operations. Developing relationships with tour operators working from the Port of Liverpool and Holyhead to bring more cruise business into the region.
Expressions of Interest should be made by Friday 17 November 2017 for this 2018\-2019 round of funding for both Tourism Product Innovation Fund (TPIF) and Regional Tourism Engagement Fund (RTEF) \- with full spend to be completed by March 2019\.
Take a look at successful projects assisted through TPIF and RTEF and guidance for the funding.
Both the Tourism Product Innovation Fund (TPIF) and Regional Tourism Engagement Fund (RTEF) are supported supported through the Welsh Government Rural Communities Rural Development Programme 2014\-2020, funded by the European Agricultural Fund for Rural Development (EAFRD), and the Welsh Government.
|
Bydd y Gronfa Arloesi Cynnyrch Twristiaeth (TPIF) a’r Gronfa Ymgysylltu Twristiaeth Ranbarthol (RTEF) yn helpu’r sector preifat a’r sector cyhoeddus i gydweithio i sefydlu mentrau sy’n canolbwyntio ar gyrchfannau a chynhyrchion newydd sy’n gysylltiedig â Blwyddyn y Môr 2018 a Blwyddyn Darganfod 2019\. Mae mwy na £1 miliwn ar gael ar gyfer prosiectau cymwys.
Dywedodd Ken Skates, Ysgrifennydd y Cabinet:
> “Rydyn ni’n chwilio am syniadau mawr ar gyfer prosiectau a all denu ymwelwyr â Chymru a sicrhau y daw Cymru yn gyrchfan "rhaid ei gweld". Ar gyfer Blwyddyn y Môr, rydyn ni’n awyddus i herio canfyddiadau drwy gynnig cynhyrchion, digwyddiadau a phrofiadau arloesol yr 21ain ganrif sy’n adrodd straeon gwych am ein cyrchfannau arfordirol amrywiol. Ein nod ar gyfer y flwyddyn yw dathlu arfordir godidog Cymru er mwyn sicrhau mai Cymru yw un o gyrchfannau gorau’r DU.”
Llwyddodd llawer o brosiectau yn Sir Ddinbych i sicrhau cyllid yn ystod y tair blynedd diwethaf megis:
* Mountain Bike Wales \- Mae Cyngor Sir Ddinbych wedi bod yn allweddol er mewn darparu £350,000 o’r Gronfa Arloesi Cynnyrch Twristiaeth i ddwyn ynghyd yr holl ganolfannau beicio mynydd yng Nghymru er mwyn sefydlu ‘Mountain Bike Wales’, sef siop un stop arloesol ar gyfer beicwyr o bob gallu. Mae’n hyrwyddo cyfleusterau sy’n agos i ganolfannau beicio mynydd, yn benodol Llandegla. Mae’n annog ymwelwyr i aros yn hirach a chyfrannu at y twf mewn twristiaeth.
* MythFest Wales \- Cafodd Grŵp Twristiaeth Bryniau Clwyd £40,000 o’r Gronfa Arloesi Cynnyrch Twristiaeth i gynnal MythFest Cymru, gŵyl deuluol deithiol unigryw sy’n dathlu mythau a chwedlau Gogledd Ddwyrain Cymru a’i chysylltiadau â’r môr, drwy adrodd storïau traddodiadol Cymru, a thrwy gerddoriaeth a chrefftau cynaliadwy.
* Mordeithiau \- Mewn prosiect cydweithredol rhwng Sir Ddinbych, Sir y Fflint a Wrecsam, mae’r Partneriaethau Rheoli Cyrchfan wedi datblygu rhestrau ymweliadau i ategu’r gwaith o ddenu llongau mordeithio i’r rhanbarth. Maen nhw wedi creu cysylltiadau â chwmnïau teithiau ym Mhorthladd Lerpwl a Chaergybi er mwyn denu mwy o fusnes y fasnach fordeithio.
Dylid cyflwyno Datganiadau o Ddiddordeb erbyn dydd Gwener, 17 Tachwedd 2017 ar gyfer cylch cyllido 2018\-2019 y Gronfa Arloesi Cynnyrch Twristiaeth (TPIF) a’r Gronfa Ymgysylltu Twristiaeth Ranbarthol (RTEF). Bydd yn rhaid gwario’r holl gyllid erbyn mis Mawrth 2019\.
Darllenwch am brosiectau llwyddiannus a gafodd gymorth drwy’r TPIF and RTEF a gweld canllawiau’r cyllid yma.
Mae’r Gronfa Arloesi Cynnyrch Twristiaeth (TPIF) a’r Gronfa Ymgysylltu Twristiaeth Ranbarthol (RTEF) yn cael eu cynnal gan Raglen Datblygu Gwledig Cymunedau Gwledig Llywodraeth Cymru 2014\-2020, a ariennir gan Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig, a chan Lywodraeth Cymru.
|
Translate the text from English to Welsh. |
I wish to draw Members’ attention to the report of the BAME socio\-economic sub\-group published this week.
I am extremely concerned at the evidence suggesting that people from Black, Asian and Minority Ethnic (BAME) backgrounds are being disproportionately affected by Covid\-19\. In order to decide what actions we can take to reduce the risks for BAME communities, I requested the establishment of an expert Advisory Group chaired by Judge Ray Singh and Dr Heather Payne to investigate the issues.
The Advisory Group has been supported by two sub\-groups. One, chaired by Professor Keshav Singhal, developed a workplace risk assessment tool, initially for use by the health and social care workforce. This risk assessment tool was published on 26 May and is now being widely implemented. Further work is underway to adapt the Tool for use in wider occupational settings to help reduce the risks of Covid\-19\.
The second sub\-group, chaired by Professor Emmanuel Ogbonna, has been considering the socio\-economic factors influencing adverse Covid\-19 health outcomes in BAME groups. This sub\-group has been working closely with BAME communities and leaders over the last few weeks and has drawn upon their immense personal experience and professional expertise to help inform the report and recommendations. I welcome the report and I am pleased to confirm it was published on Monday, alongside the detailed rapid research and evidence papers that informed its content.
The sub\-group has worked at tremendous pace, reflecting the urgent need to effect change and save lives and I commend the Group for its commitment, tenacity and hard work. The report explores wide\-ranging themes, including the risk of Covid\-19; race inequality; experiences of racism within Wales; quality of ethnicity data; effective communication with BAME communities; security of employment and income; housing and overcrowding and engagement with young people.
I will now consider the report and its recommendations in detail with my Cabinet Ministers and I look forward to providing a formal response to the wider set of recommendations shortly.
I would like to take this opportunity to thank Professor Ogbonna and all members of the group for giving generously their time, expertise and shared personal experiences – and also those who contributed presentations and written evidence describing the wide ranging impacts on their lives, in what is a difficult, emotive and highly charged time.
It is a time for change and for ensuring the changes set in motion are implemented and embedded, so that BAME people across Wales are treated fairly, with improved health and well\-being outcomes.
|
Hoffwn dynnu sylw’r Aelodau at adroddiad is\-grŵp economaidd\-gymdeithasol Pobl Dduon, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig (BAME) a gyhoeddwyd yr wythnos hon.
Mae’r dystiolaeth sy’n awgrymu bod Pobl Dduon, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig (BAME) yn cael eu heffeithio’n anghymesur gan COVID\-19 yn peri pryder mawr imi. Er mwyn penderfynu pa gamau y gallwn eu cymryd i leihau’r risg i gymunedau BAME, gofynnais ar i Grŵp Cynghorol arbenigol gael ei sefydlu, dan gadeiryddiaeth y Barnwr Ray Singh a Dr Heather Payne, er mwyn ymchwilio i’r materion hyn.
Mae’r Grŵp Cynghorol wedi cael cefnogaeth dau is\-grŵp. Mae un grŵp, a gaiff ei gadeirio gan yr Athro Keshav Singhal, wedi datblygu dull asesu risgiau yn y gweithle, i’w ddefnyddio i ddechrau gan y gweithlu iechyd a gofal cymdeithasol. Cafodd y dull asesu risgiau ei gyhoeddi ar 16 Mai, ac mae bellach yn cael ei roi ar waith ar lefel eang. Mae rhagor o waith yn cael ei wneud er mwyn addasu’r dull hwn i’w ddefnyddio mewn lleoliadau gwaith eraill i helpu i leihau risg COVID\-19\.
Caiff yr ail grŵp ei gadeirio gan yr Athro Emmanuel Ogbonna, ac mae wedi bod yn ystyried y ffactorau economaidd\-gymdeithasol sy’n dylanwadu ar ganlyniadau iechyd andwyol COVID\-19 ymhlith grwpiau BAME. Mae’r is\-grŵp hwn wedi bod yn gweithio’n agos gydag arweinwyr a chymunedau BAME dros yr ychydig wythnosau diwethaf, ac wedi tynnu ar eu profiadau personol helaeth a’u harbenigedd broffesiynol i fod yn sail i’r adroddiad a’r argymhellion. Rwy’n croesawu’r adroddiad, ac rwy’n falch gallu cadarnhau iddo gael ei gyhoeddi ddydd Llun, ynghyd â’r papurau tystiolaeth manwl ac ymchwil gyflym a lywiodd gynnwys yr adroddiad.
Mae’r is\-grŵp wedi gweithio’n hynod o gyflym, ac mae hynny’n adlewyrchu’r angen brys i sicrhau newid ac achub bywydau, ac rwy’n cymeradwyo’r Grŵp am ei ymrwymiad, ei gadernid a’i waith caled. Mae’r adroddiad yn edrych ar ystod eang o themâu, gan gynnwys risg COVID\-19; anghydraddoldebau hil; profiadau o hiliaeth yng Nghymru; ansawdd y data ar ethnigrwydd; cyfathrebu effeithiol gyda chymunedau BAME; sicrwydd cyflogaeth ac incwm; tai a gorlenwi ac ymgysylltu â phobl ifanc.
Byddaf nawr yn ystyried yr adroddiad a’i argymhellion yn fanwl gydag Aelodau’r Cabinet, ac rwy’n edrych ymlaen at gael ymateb yn ffurfiol i’r set ehangach o argymhellion yn fuan.
Hoffwn fanteisio ar y cyfle hwn i ddiolch i’r Athro Ogbonna a holl aelodau’r grŵp am roi mor hael o’u hamser a’u harbenigedd, ac am rannu profiadau personol – ac hefyd y rheini a gyfrannodd gyflwyniadau a thystiolaeth ysgrifenedig yn disgrifio’r effeithiau pellgyrhaeddol ar eu bywydau, a hynny mewn cyfnod sy’n anodd ac yn llawn emosiwn a thyndra.
Dyma’r amser i newid a sicrhau bod y newidiadau sy’n cael eu cychwyn yn cael eu gweithredu a’u hymwreiddio, fel bod pobl BAME ar draws Cymru yn cael eu trin yn deg, ac yn gweld canlyniadau gwell i’w iechyd a’u lles.
|
Translate the text from English to Welsh. |
Following advice from the expert Joint Committee on Vaccination and Immunisation (JCVI), the vaccine will be offered to:
* adults aged 75 and over
* residents in care homes for older adults, and
* individuals aged 5 years and over who are immunosuppressed
In addition, the Welsh Government has announced that the universal offer of a COVID\-19 booster will end on 31st March. Higher risk groups and people who develop a new health condition that makes them eligible will still be able to receive their booster vaccine, if advised by a doctor or other clinician.
People who have not received their primary course of vaccinations will be able to do so until 30th June. The JCVI has recommended that the high level of population immunity has enabled the changes.
As well as the spring booster programme, there will be an autumn booster programme later this year, following further advice from the JCVI.
Sir Frank Atherton, the Chief Medical Officer, said:
> Coronavirus is still circulating in our communities, so we are offering the most vulnerable another booster vaccination this spring. People who are eligible for vaccination will begin to receive their invitations in the coming weeks.
>
>
> For anyone who hasn’t yet received your primary course or original booster – it’s not too late. Please make an appointment to get your booster by the end of this month or your primary course by 30th June.
>
>
> Vaccination continues to be the best way to protect yourself and the people around you to prevent the spread of COVID\-19 and I would urge everyone to get their vaccinations.
|
Yn dilyn cyngor gan arbenigwyr y Cyd\-bwyllgor ar Imiwneiddio a Brechu (JCVI), bydd y brechlyn yn cael ei gynnig i:
* oedolion 75 oed a throsodd
* preswylwyr mewn cartrefi gofal i oedolion hŷn
* unigolion 5 oed a hŷn sydd â system imiwnedd wan
Mae Llywodraeth Cymru hefyd wedi cyhoeddi y bydd y cynnig cyffredinol o frechiad atgyfnerthu COVID\-19 yn dod i ben ar 31 Mawrth. Bydd grwpiau risg uwch a phobl sy'n datblygu cyflwr iechyd newydd sy'n eu gwneud yn gymwys i gael eu brechu yn dal i allu cael eu brechiad atgyfnerthu, os bydd meddyg neu glinigydd arall yn eu cynghori i’w gael.
Bydd pobl sydd heb dderbyn eu cwrs sylfaenol o frechiadau yn gallu gwneud hynny hyd at 30 Mehefin. Mae’r Cyd\-bwyllgor ar Imiwneiddio a Brechu wedi argymell bod modd gwneud y newidiadau hyn ar sail y lefel uchel o imiwnedd sydd wedi’i meithrin ymhlith y boblogaeth.
Yn ogystal â rhaglen atgyfnerthu'r gwanwyn, bydd rhaglen atgyfnerthu’r hydref yn cael ei chynnal yn hwyrach yn ystod y flwyddyn, yn dilyn cyngor pellach gan y Cyd\-bwyllgor ar Imiwneiddio a Brechu.
Dywedodd Syr Frank Atherton, y Prif Swyddog Meddygol:
> Mae’r coronafeirws yn dal i gylchredeg yn ein cymunedau, felly rydyn ni’n cynnig brechiad atgyfnerthu arall i’r rheini sydd fwyaf agored i niwed y gwanwyn hwn. Bydd yr unigolion hynny sy'n gymwys i gael eu brechu yn dechrau derbyn eu gwahoddiadau yn yr wythnosau nesaf.
>
>
> I unrhyw un sydd ddim wedi derbyn eich cwrs sylfaenol na'ch brechiad atgyfnerthu gwreiddiol eto – dyw hi ddim yn rhy hwyr. Gwnewch apwyntiad i gael eich brechiad atgyfnerthu erbyn diwedd y mis hwn neu eich cwrs sylfaenol erbyn 30 Mehefin.
>
>
> Brechu yw'r ffordd orau o hyd o’ch amddiffyn eich hun a'r bobl o'ch cwmpas i atal lledaeniad COVID\-19 a byddwn yn annog pawb i gael eu brechu.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae Llywodraeth Cymru'n cydnabod bod angen deddfwriaeth ar gyfer datblygu polisi masnach y DU ar ôl iddi adael yr UE. Rydyn ni'n cytuno bod angen y darpariaethau yn y Bil Masnach sy'n cynnal ein cysylltiadau masnachol presennol ac yn sicrhau mynediad at farchnadoedd caffael llywodraethau, hynny er mwyn rhoi eglurder a sicrwydd i fusnesau a defnyddwyr.
Fel Bil yr UE (Ymadael), yn y Bil Masnach cyfyngir ar y cymhwysedd gweithredol a roddir i Weinidogion Cymru a'r Alban, ond ni osodir yr un cyfyngiadau ar y cymhwysedd gweithredol a roddir i Weinidogion yr DU. Hefyd, mae'n rhoi pwerau cydamserol i Weinidogion y DU yn y gwledydd datganoledig a chânt eu harfer heb ofyn caniatâd Gweinidogion Cymru a'r Alban. Nid yw hyn yn dderbyniol. Hefyd, yn ein barn ni, dylai'r Awdurdod Rhwymedïau Masnach, fel corff annibynnol, gael clywed mewnbwn y gwledydd datganoledig yn ogystal â'r Ysgrifennydd Gwladol.
O'r herwydd, ni all Llywodraeth Cymru na Llywodraeth yr Alban argymell bod eu deddfwriaethau yn rhoi eu caniatâd deddfwriaethol i'r Bil fel ag y mae. Mewn ymdrech i wneud y Bil yn dderbyniol o safbwynt datganoli, rydym ar y cyd â Llywodraeth yr Alban wedi datblygu diwygiadau y gobeithiwn eu gweld yn cael eu cyflwyno yn Nhŷ'r Cyffredin. Fe'u hatodir, ynghyd â nodiadau esboniadol. Fel y gwnaethom ei ddatgan ym Memorandwm Cydsyniad Deddfwriaethol y Bil Masnach a osodwyd ar 7 Rhagfyr, yn ein barn ni, dylid ystyried y cwestiwn a ddylid rhoi caniatâd deddfwriaethol neu beidio yng ngoleuni ymateb Llywodraeth y DU i'r diwygiadau hyn.
### Dogfennau
* #### Saeneg yn Unig,
math o ffeil: pdf, maint ffeil: 219 beit
219 beit
* #### Saesneg yn Unig,
math o ffeil: pdf, maint ffeil: 225 beit
225 beit
|
The Welsh Government recognises the need for legislation that builds a future trade policy for the UK if we are to leave the EU. We agree that the provisions in the Trade Bill designed to maintain continuity in trading relationships, and ensure continued access to government procurement markets are necessary to provide clarity and certainty for businesses and consumers going forward.
In an approach analogous to the approach taken in the EU (Withdrawal) Bill, the Trade Bill places restrictions on the executive competence it gives to Scottish and Welsh Ministers, while placing no similar restrictions on the executive competence given to UK Ministers; and it gives UK Ministers concurrent powers in devolved areas which are exercisable without any requirement for Scottish or Welsh Ministers’ consent. This is unacceptable. Moreover, in our view the Trade Remedies Authority, as an independent body, should have input from the devolved nations as well as the Secretary of State.
Hence the Scottish and Welsh Governments cannot recommend that our respective legislatures give their legislative consent to the Bill as it is currently drafted. In an effort to make the Bill acceptable in its approach to devolution, we have developed joint amendments with the Scottish Government, which we hope will be tabled in the House of Commons. These are attached along with the explanatory notes. As we stated in the Trade Bill Legislative Consent Memorandum that was laid on 7 December our view is that the question of whether legislative consent should be given should be considered in the light of the UK Government’s response to these amendments.
### Documents
* #### Trade Bill Amendments Explanatory Notes,
file type: pdf, file size: 52 KB
52 KB
* #### Trade Bill Amendments,
file type: pdf, file size: 56 KB
56 KB
|
Translate the text from Welsh to English. |
Rwy’n siŵr y bydd yr Aelodau yn falch o glywed ein bod ni’n lansio Cynllun Gweithredu ar gyfer Trechu Tlodi 2013 ar y cyd heddiw. Mae’r Cynllun yn adeiladu ar y gweithgarwch a gyhoeddwyd gennym y llynedd.
Ers hynny mae amryw o amgylchiadau wedi cyfuno mewn ffordd sy’n bygwth y cymunedau mwyaf agored i niwed yng Nghymru. Mae pobl yn wynebu cyfnod o galedi yn sgil economi gwbl ddifywyd, newidiadau i’r system les, toriadau i wariant cyhoeddus a chynnydd mewn costau byw. Mae’r ffactorau hyn yn golygu y bydd llawer o bobl yn cael trafferth cael dau ben llinyn ynghyd. Mae’n debyg y bydd ein gwasanaethau iechyd, ein gwasanaethau cymdeithasol a’n gwasanaethau tai yn teimlo straen cynyddol, a hwythau eisoes yn gwegian o dan y straen.
Fel y gwyddoch, nid oes gan Lywodraeth Cymru unrhyw reolaeth dros y system fudd\-daliadau na’r prif ysgogiadau economaidd. Pe byddai gennym reolaeth drostynt, byddem yn eu defnyddio’n wahanol iawn. O ganlyniad i fesurau darbodus Llywodraeth y DU, bydd Llywodraeth Cymru yn colli £3 biliwn o’i chyllideb yn ystod y ddwy flynedd nesaf. Felly mae terfyn ar yr hyn y gallwn ei wneud i wella bywydau’r trigolion hynny fydd yn teimlo effaith yr holl newidiadau hyn.
Er gwaethaf y rhagolygon llwm hyn, rydym yn dal i fod wedi ymrwymo i drechu tlodi. Mae’r hinsawdd sydd ohoni’n golygu ei bod yn bwysicach nag erioed inni wthio’r agenda hon yn ei blaen drwy roi blaenoriaeth i anghenion y bobl dlotaf ac amddiffyn y rheini sydd fwyaf mewn perygl o dlodi ac o gael eu heithrio.
Ein cyfrifoldeb yw sicrhau bod popeth y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud yn cyfrannu at drechu tlodi, fis Mawrth diwethaf. Gyda’n gilydd, rydym yn benderfynol o wneud popeth o fewn ein gallu i ddod o hyd i ffyrdd o atal a lleihau tlodi yng Nghymru. Mae’r Cynllun hwn yn arwydd clir y bydd y Llywodraeth drwyddi draw yn defnyddio ei hadnoddau er mwyn helpu’r rheini sydd fwyaf mewn angen a cheisio rhwystro cenedlaethau’r dyfodol rhag mynd yn dlawd. Dyna pam y mae ein rhaglen flaengar, Cymunedau yn Gyntaf, wedi newid i fod yn rhaglen sy’n canolbwyntio ar drechu tlodi. Mae'n ein galluogi i estyn llaw i’r cymunedau sy’n cael eu heffeithio fwyaf gan dlodi, a chydgysylltu’r hyn a wnawn ar draws y Llywodraeth i helpu’r trigolion.
O ystyried mor ddifrifol yw’r heriau sy’n ein hwynebu, rydym wedi penderfynu mynd ati mewn ffordd wahanol yn y Cynllun hwn. Byddwn yn gwneud mwy i helpu i wella cyrhaeddiad addysgol plant o deuluoedd incwm isel; byddwn yn helpu rhagor o bobl i gael swyddi, yn arbennig ar aelwydydd lle nad oes gan unrhyw un swydd gyflogedig; byddwn yn lleihau nifer y bobl ifanc nad ydynt yn ennill cyflog nac yn dysgu yng Nghymru; a byddwn yn gweithio i sicrhau bod pawb, waeth pa mor dlawd ydynt neu ba mor ddifreintiedig yw’r ardal y maent yn byw ynddi, yn cael mynediad teg a chyfartal at wasanaethau hanfodol. Os gallwn wneud cynnydd ym mhob un o’r pedwar maes hwn, yna rydyn ni’n credu y byddwn yn gweddnewid bywydau degau o filoedd o bobl Cymru.
Mae helpu pobl i gael gwaith yn agwedd bwysig ar godi pobl allan o dlodi. Byddwn yn canolbwyntio ein hymdrechion ar y meysydd ble gallwn wneud y gwahaniaeth mwyaf ac yn hoelio’n sylw ar greu 5,000 o gyfleoedd hyfforddiant a chyflogaeth i aelwydydd, gan ddechrau yn o leiaf chwech o’n hardaloedd Cymunedau yn Gyntaf. Rydym yn awyddus i wneud hyn gan fod diweithdra yn gallu effeithio ar gynifer o agweddau ar fywyd.
Gellir rhannu ein dull gweithredu yn dri maes: atal tlodi, helpu pobl i gael gwaith a lliniaru effeithiau tlodi.
Rydym wedi rhifo’r camau rydym yn bwriadu eu cymryd er mwyn rhoi darlun clir o’r hyn rydym yn ceisio’i wneud, a hynny fel y gellir ein dal i gyfrif. Rydym hefyd wedi nodi sut y byddwn yn mesur hynt y gwaith \- hyd yn oed os ydym yn brwydro yn erbyn y llif.
Mae Llywodraeth Cymru yn deall pwysigrwydd canolbwyntio ar godi pobl allan o dlodi, ac ymdrechu ar yr un pryd i liniaru effeithiau beunyddiol tlodi ar bobl ac ar gymunedau. Mae’r Cynllun hwn yn disgrifio’r camau rydym yn eu cymryd yng Nghymru er mwyn gwneud gwahaniaeth. Bydd rhai o’r pethau hyn yn cael effaith uniongyrchol a bydd eraill yn helpu mewn ffyrdd llai uniongyrchol, ond yr un mor bwysig.
Rydym wedi ymrwymo i wthio’r gwaith yn ei flaen drwy weithio ar draws y Llywodraeth a gweithio law yn llaw â’r sector cyhoeddus, y sector preifat a’r trydydd sector. Rydym yn deall y bydd rhaid i ni wynebu dewisiadau anodd a byddwn yn seilio ein gwaith ar dystiolaeth o’r hyn sy’n debyg o gael yr effaith fwyaf cadarnhaol ar bobl Cymru, nawr ac yn y dyfodol. Byddwn yn cadw llygaid barcud ar hynt y Cynllun a byddwn yn ei newid ar sail profiad.
Nid ydym, fel Llywodraeth, yn honni bod y Cynllun hwn yn cynnwys yr holl atebion. Ond rydym yn gwneud mwy ag unrhyw lywodraeth arall yn y DU ac mae hynny’n dangos ein hymrwymiad i fynd ati’n gwbl ddigyfaddawd i drechu tlodi a gwella bywydau pobl fwyaf difreintiedig Cymru.
|
Members may wish to be aware that today we are jointly launching the Tackling Poverty Action Plan 2013, which builds upon the activity we announced last year.
Since then we have seen a gathering storm that threatens the most vulnerable communities in Wales. People are facing difficult times, with a flat lining economy, a shake\-up of welfare, cuts to public spending and rising living costs. These factors mean many in Wales will find it difficult to make ends meet. We are likely to see growing strain on our health, social and housing services at a time when they are already under pressure.
You are aware the Welsh Government does not have control of either the benefit system or the key economic levers. If we did, we would be using them very differently. As a result of the UK Government’s austerity measures, the Welsh Government will be losing £3 billion from its budget over the next two years. So there is a limit to what we can do to make life better for those people in Wales who will feel the impact of all these changes.
Despite this bleak backdrop, we remain deeply committed to tackling poverty and the current climate makes it more important than ever that we continue to drive forward this agenda by prioritising the needs of the poorest and protecting those most at risk of poverty and exclusion.
Our brief is to tackle poverty through everything that we do as a Welsh Government. Collectively we are determined to leave no stone unturned in finding ways of preventing and reducing poverty in Wales. This plan signals that, right across Government, we will use our resources to help those most in need and seek to prevent future generations experiencing poverty. This is why Communities First has been re\-focussed as a community focused tackling poverty programme. It enables us to reach into the communities most affected by poverty, and join up what we do across Government to help the people living there.
Given the seriousness of the challenges we face, we have adopted a new approach with this plan. We will do more to help improve the educational attainment of children from low income families; we will help more people into jobs, especially in households where no\-one has a paid job; we will reduce the number of young people who are not earning or learning in Wales; and we will work to ensure that all people, regardless of how poor they are or how deprived the area they live in, have equal and fair access to essential services. We believe that if we can make progress in these four key areas, then we will be having a transformative impact on the lives of tens of thousands of people in Wales.
Helping people into work is crucial to helping people out of poverty. We will focus our efforts where we can make the biggest difference and this includes a new target to create 5,000 training and employment opportunities for households where there is no adult in work, starting with at least six of our Communities First areas. We want to do this because unemployment can have an impact on so many aspects of life.
Broadly our approach can be described in three strands: preventing poverty, helping people into work, and mitigating the impact of poverty.
To be clear about the scale of our ambitions we have put numbers on them. We have identified what steps we are taking so that we can be held to account, and we have set out the ways in which we will measure the progress being achieved – even if we are working against the odds.
The Welsh Government understands the importance of focussing on both working to get people out of poverty and at the same time mitigating the everyday impact poverty has on people and communities. This plan sets out the things that we are doing in Wales to make a difference. Some of these things will have a direct impact and some will help in less direct but equally important ways.
We are committed to making progress by working across government and with the wider public, private and third sectors. We know we will have to make some tough choices and we will be guided by evidence of what is likely to have the most positive impact for people in Wales, both now and in the future. The implementation of the Plan will be kept under review. We will make changes in the light of experience.
As a Government we are not claiming this plan provides all the answers. However, we are doing more than any other government in the UK and it demonstrates our commitment to tackle poverty head\-on and make the lives of the most deprived in Wales better.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Heddiw, cyhoeddais Gyllideb Atodol Gyntaf Llywodraeth Cymru ar gyfer 2013\-14\.
Prif ddiben y Gyllideb Atodol hon yw alinio strwythurau cyllidebol 2013\-14 â’r newidiadau ym mhortffolios a chyfrifoldebau’r Gweinidogion a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru ym mis Mawrth, a dangos y newidiadau cyllidebol ers Cyllideb Derfynol 2013\-14 a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru ym mis Tachwedd. Mae’n nodi hefyd nifer o ddyraniadau o’n cronfeydd wrth gefn, trosglwyddiadau rhwng Adrannau Llywodraeth Cymru a throsglwyddiadau ag Adrannau Llywodraeth y DU. Mae hefyd yn cynnwys rhagolygon diwygiedig ar gyfer Gwariant a Reolir yn Flynyddol.
|
Today, I published the Welsh Government’s First Supplementary Budget for 2013\-14\.
The main purpose of this Supplementary Budget is to align the 2013\-14 budget structures with the changes to the Ministerial portfolios and responsibilities announced by the Welsh Government in March, and to reflect the budgetary changes since the Final Budget 2013\-14 published by the Welsh Government in November. It also sets out a number of allocations from our reserves, transfers between Welsh Government Departments, transfers with UK Government Departments and includes revised Annually Managed Expenditure forecasts.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Rydym yn cyhoeddi’r datganiad hwn yn ystod y toriad er mwyn i chithau’r aelodau gael gwybod y diweddaraf am y mater hwn. Os carai aelodau imi wneud datganiad arall neu ateb cwestiynau ar ôl i’r Cynulliad ailymgynnull, byddaf yn fwy na pharod i wneud hynny.
Pan ddechreuais ar fy swydd llynedd, gofynnodd Llywodraeth y Deyrnas Unedig imi am fy nghaniatâd i ddileu’r Bwrdd Cyflogau Amaethyddol (AWB) o dan ddarpariaethau’r Ddeddf Cyrff Cyhoeddus. Rwyf eisoes wedi cyhoeddi datganiadau ynghylch pwysigrwydd swyddogaethau’r Bwrdd ac nid wyf am ailadrodd y manylion yn y datganiad hwn. Mae cynrychiolwyr y byd ffermio yng Nghymru yn cydnabod y Bwrdd fel cyfrwng syml a theg i ddatrys anghydfodau ynghylch cyflogau ac amodau gwaith ac i wella sgiliau o fewn y sector amaethyddol. Mae ffigurau DEFRA ei hun yn awgrymu y byddai dileu’r Bwrdd yn effeithio ar 12,500 o weithwyr yng Nghymru.
Dywedais felly wrth lywodraeth y DU ein bod am weld cadw swyddogaethau’r AWB yng Nghymru. Dywedais fod ffordd hawdd o wneud hynny a fyddai’n bodloni agendâu polisi Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU, sef trwy wneud gorchymyn o dan y Ddeddf Cyrff Cyhoeddus a fyddai’n dileu’r Bwrdd yn Lloegr ac yn ein galluogi i wneud trefniadau gwahanol ar gyfer Cymru.
Rwyf wedi dadlau fy achos mewn sawl cyfarfod â Gweinidogion y DU ers hynny ond mae Llywodraeth y DU wedi gwrthod fy nghais bob tro ac i goroni’r mater, maent wedi mynd ati yn awr i gynnal ymgynghoriad cyhoeddus yng Nghymru a Lloegr ynghylch ei bwriad i ddileu’r Bwrdd, hynny heb roi gwybod i Lywodraeth Cymru a heb ddefnyddio’r Gymraeg yn unrhyw un o’i dogfennau ymgynghori.
Yr wythnos hon, er i Lywodraeth Cymru barhau i wasgu ar y mater, mae Llywodraeth y DU, er mwyn rhoi darpariaethau ger bron i ddileu’r WAB yng Nghymru a Lloegr, wedi cyflwyno gwelliant i’r Bil Menter a Diwygio Rheoleiddio. Dyma gynnig digywilydd i osgoir gofynion ynghylch gofyn caniatâd y Cynulliad Cenedlaethol a Gweinidogion. I’w ddileu o dan Adran 9 y Ddeddf Cyrff Cyhoeddus, byddai wedi gorfod gofyn am y caniatâd hwnnw. Mae Llywodraeth y DU, trwy gymryd y camau hyn, wedi mynd yn groes i Agenda Parchu Llywodraeth Cymru y mae’n honni ei bod yn cadw ati.
Byddaf yn awr yn ystyried y sefyllfa ac yn penderfynu beth i’w wneud nesaf yn fuan yn y Flwyddyn Newydd.
|
This statement is being issued during recess in order to keep members informed. Should members wish me to make a further statement or to answer questions on this when the Assembly returns I would be happy to do so.
When I came into office last year I was asked by the UK Government for my consent to the abolition of the Agricultural Wages Board (AWB) under the provisions of the Public Bodies Act. I have previously issued statements about the importance I place upon the functions of the AWB and do not intend to go over these in detail in this statement. The AWB’s role in offering a simple and fair resolution of salary and working conditions and to promote upskilling within the agricultural sector is widely recognised by farming representatives in Wales. DEFRA’s own figures suggest that 12,500 workers in Wales would be affected by its abolition.
Therefore I expressed to the UK government my wish to retain the functions of the AWB in Wales and requested that this should be done in a simple way that met both the Welsh and UK governments’ policy agendas by making provision under a Public Bodies Act order which could both abolish the AWB in relation to England and enable different arrangements to be made for Wales. The UK Government continued to turn down this request and furthermore launched a public consultation across England and Wales on its intention to abolish the Board without proper prior notification to the Welsh Government and without using the Welsh language in any of its consultation documentation.
The UK Government has not been willing to enter serious negotiations. Over the past 18 months I have met no fewer than eight UK Ministers in an effort to find a resolution to this matter. This is highly unsatisfactory. At my most recent meetings, in the last two months, the UK Government agreed to further discussions. It was therefore extremely disappointing to discover late on December 19 that, without any further notification or correspondence, amendments had been laid in the House of Lords to the Enterprise and Regulatory Reform Bill to bring forward provisions to abolish the AWB in England and Wales. This circumvents the provisions requiring National Assembly consent in Section 9 of the Public Bodies Act and undermines confidence that the UK Government is serious about its respect agenda towards the Welsh Government. In turn, it deprives the Welsh Government of the opportunity to consult the National Assembly as we would have wished to do.
I have asked by officials to work urgently on this matter and I will make a further statement following the Christmas recess.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ar 27 Chwefror 2018, gwnaeth y Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid Ddatganiad Llafar yn y Siambr ar: Cyfarfod y Cyd\-bwyllgor Gweinidogion (Negodiadau’r UE), 22 Chwefror 2018 (dolen allanol).
|
On 27 February 2018, the Cabinet Secretary for Finance made an Oral Statement in the Siambr on: JMC(EN), 22 February 2018 (external link).
|
Translate the text from Welsh to English. |
Roedd yn siarad i fynegi ei gefnogaeth i Sadwrn Busnesau Bach, ymgyrch trwy Brydain sy’n cael ei chynnal eleni ar ddydd Sadwrn, 3 Rhagfyr.
Meddai Ken Skates:
> “Busnesau Bach a Chanolig yw curiad calon economi Cymru, gan gyfrif am ryw 99% o holl fusnesau Cymru a chan gyflogi 60% o’r bobl sy’n gweithio yn y sector breifat.
>
>
>
>
> “Mae digwyddiadau fel Sadwrn Busnesau Bach yn ddefnyddiol i’n hatgoffa bod siopa’n lleol yn helpu busnesau bach a chanolig ac yn sicrhau bod cyfran o’n harian yn mynd yn ôl yn syth i’n heconomi leol.
>
> “Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i gefnogi BBaChau yng Nghymru a dyna’r rheswm pam ein bod yn buddsoddi £86m hyd at 2020 i sicrhau bod ein rhaglen Busnes Cymru yn gallu rhoi gwybodaeth, arweiniad a help i’n busnesau bach. Mae Busnes Cymru’n derbyn nawdd yr Undeb Ewropeaidd.
>
> “Rydym yn brysur hefyd yn marchnata’r gwasanaeth fel bod busnesau bach hen a newydd yn gwybod am yr help sydd ar gael.
>
> “Mae busnesau bach wedi ymateb yn frwd i’r gwasanaethau y mae Busnes Cymru’n eu cynnig, ond un ffordd rwydd y gallwn oll ddangos ein cefnogaeth i fusnesau bach yw trwy eu defnyddio, ac mae Sadwrn Busnesau Bach yn rhoi’r cyfle perffaith inni wneud hynny.”
Mae Llywodraeth Cymru’n helpu busnesau bach hefyd â’i Chynllun Rhyddhad Ardrethi Busnesau Bach.
Esboniodd yr Ysgrifennydd Cyllid a Llywodraeth Leol, Mark Drakeford, sut y mae Llywodraeth Cymru yn helpu 70,000 o fusnesau bach ar draws y wlad gyda’u hardrethi.
Meddai:
> “Bydd ein Cynllun Rhyddhad Ardrethi Busnesau Bach yn golygu arbedion o £100m i fusnesau bach rhag talu trethi lleol.
>
>
>
>
> “Mae 70% o’n busnesau bach yn cael help â’u hardrethi o dan y cynllun ac nid yw mwy na’u hanner yn talu unrhyw ardrethi o gwbl. Rydym am wneud yn siŵr bod hyn yn parhau trwy estyn y cynllun am flwyddyn arall.
>
> “Rydyn ni’n ymwybodol o effaith ailbrisiad Asiantaeth y Swyddfa Brisio Annibynnol ar hawl rhai busnesau i gael help gyda’u hardrethi. Dyna pam y byddwn ni’n rhoi rhagor o help i fwy na 7,000 o dalwyr ardrethi yng Nghymru flwyddyn nesaf trwy gynllun dros dro gwerth £10m a fydd ar gael o fis Ebrill 2017\.
>
> “Byddwn hefyd yn ystyried sut y gallwn wella’r Cynllun Rhyddhad dros y flwyddyn nesaf cyn cyflwyno cynllun parhaol newydd yn 2018\. Byddwn yn ymgynghori’n eang â busnesau bach i glywed eu barn ynghylch sut y gallwn eu helpu orau er mwyn inni allu cydweithio i sicrhau dyfodol llewyrchus i’n strydoedd siopa.”
|
He was speaking in support of Small Business Saturday, a UK wide campaign being held this year on Saturday 3rd December.
Ken Skates said:
> “SMEs truly are the life blood of the Welsh economy, making up 99% of Welsh businesses and employing 60% of people working in the private sector.
>
> “Events such as Small Business Saturday are a handy reminder that by shopping locally we can directly support our SMEs and ensure a proportion of our money is invested straight back into our local economies.
>
> "The Welsh Government is committed to supporting SMEs in Wales which is why we are investing £86m up to 2020 to ensure small businesses have access to information, guidance and business support through our European funded programme, Business Wales.
>
> “We are also busy marketing the service so both existing and growing small businesses are aware of the help and support on offer.
>
> “We have had some great feedback from SMEs about the range of services provided by Business Wales however one simple way we can all show our support for local businesses is by giving them our custom, and Small Business Saturday provides the perfect excuse to do just that.”
The Welsh Government is also actively supporting small businesses with its Small Business Rates Relief Scheme.
Finance and Local Government Secretary Mark Drakeford highlighted the rates relief support the Welsh Government is providing to 70,000 small businesses across the country. He said:
> “Our Small Business Rates Relief scheme will save small businesses in Wales from having to pay £100m in tax.
>
> “Under the scheme, 70% of all small businesses receive help with their rates and more than half pay no rates at all. We’re making sure this continues by extending the scheme next year.
>
> “We are aware of the impact the independent Valuation Office Agency’s revaluation has had on some businesses’ eligibility for rates relief which is why we will be providing additional support to more than 7,000 ratepayers in Wales next year with a £10m transitional relief scheme available from April 2017\.
>
> “We will also be considering how we can make improvements to SBRR over the next year ahead of the introduction of the new permanent scheme in 2018\. We will be consulting with small businesses to get their views about how they can best be supported so we can work together to ensure a thriving future for our high streets.”
|
Translate the text from English to Welsh. |
I updated Members in June about my plans to embed digital competence in our schools through a new framework that will be available from September 2016\. The introduction of a new Digital Competence Framework will be the first step in developing our ambitious new curriculum.
This framework will make digital competence a cross\-curricular responsibility in line with literacy and numeracy. It will also cement the place of digital competency as a key skill that all our young people need to succeed.
By introducing the framework into schools, learners will have the opportunity to become confident and creative in their use of digital technologies and develop the skills that our economy needs to thrive. This way of teaching and learning will also have an impact on the fundamental skills of teaching as digital skills become increasingly important in the classroom and will need a fresh perspective from the teaching workforce.
That is why I am keen that this new approach to teaching our children is developed by the very best of the Welsh teaching profession centre stage. Innovative schools and practitioners who are leading the way in their field need to work with the Welsh Government, the regional education consortia, higher education, industry, parents and learners to create a new curriculum that will support and inspire our young people to reach their potential.
So today I am pleased to announce that I have approved a group of Digital Pioneer Schools – the first of our Pioneer Schools programme \- who have been selected to create the new Digital Competence Framework. These Digital Pioneers have been drawn from across Wales and represent the very best from our primary, secondary and special schools sectors. They will work across English and Welsh medium schools to ensure that we create a framework fit for all learners.
Their work will start in the autumn term and will be overseen by an independent stakeholder reference group of business and educational leaders, including representatives from our National Digital Learning Council and leading digital employers such as Microsoft and our ICT Sector Panel. I will also be looking to higher education – from the UK and internationally – to quality assure any approach we develop in Wales. I am committed to ensuring that Welsh schools are at the forefront and will draw on expertise from across the world to make this happen.
The schools are: (See Annex)
I’m pleased that we are building on the momentum and desire that exists in Wales to create a world class education system and to bring these schools together to create the new Digital Competence Framework. This innovation will place Welsh learners at a distinct advantage and help to continue our work of driving up standards across our education system.
### Documents
* #### Annex,
file type: pdf, file size: 140 KB
140 KB
|
Gwnes hysbysu’r Aelodau ym mis Mehefin ynghylch fy nghynlluniau i sefydlu cymhwysedd digidol o fewn ein hysgolion drwy fframwaith newydd a fydd ar gael o fis Medi 2016\. Cyflwyno Fframwaith Cymhwysedd Digidol newydd fydd y cam cyntaf yn y gwaith o ddatblygu ein cwricwlwm newydd uchelgeisiol.
Bydd y fframwaith hwn yn sefydlu cymhwysedd digidol fel cyfrifoldeb trawsgwricwlaidd, ochr yn ochr â llythrennedd a rhifedd. Bydd hefyd yn sicrhau bod cymhwysedd digidol yn cael ei gydnabod fel sgil allweddol y bydd ei angen ar ein holl bobl ifanc i lwyddo.
Trwy gyflwyno’r fframwaith mewn ysgolion bydd cyfle i ddysgwyr ddatblygu’n ddefnyddwyr hyderus a chreadigol o dechnolegau digidol a meithrin y sgiliau sydd eu hangen ar ein heconomi i ffynnu. Bydd dysgu ac addysgu yn y modd hwn hefyd yn dylanwadu ar sgiliau sylfaenol addysgu. Wrth i sgiliau digidol ddatblygu’n sgiliau cynyddol bwysig yn yr ystafell ddosbarth bydd angen persbectif newydd ymhlith y gweithlu addysgu.
Dyma pam rwy’n awyddus i sicrhau bod y dull newydd hwn o addysgu ein plant yn cael ei ddatblygu gan y goreuon o blith proffesiwn addysgu Cymru. Mae angen i ysgolion ac ymarferwyr blaengar sy’n arwain o fewn y maes gydweithio â Llywodraeth Cymru, y consortia addysg rhanbarthol, addysg uwch, diwydiant, rhieni a dysgwyr er mwyn creu cwricwlwm newydd a fydd yn cefnogi ac yn ysbrydoli ein pobl ifanc i gyflawni hyd eithaf eu gallu.
Pleser yw cyhoeddi heddiw fy mod wedi cymeradwyo grŵp o Ysgolion Arloesi Digidol – grŵp cyntaf ein rhaglen Ysgolion Arloesi – sydd wedi’u dewis i greu’r Fframwaith Cymhwysedd Digidol newydd. Mae’r Ysgolion Arloesi hyn wedi’u dewis o bob rhan o Gymru ac maent yn cynrychioli’r goreuon o blith ein hysgolion cynradd, uwchradd ac arbennig. Byddant yn gweithio ar draws ysgolion cyfrwng Cymraeg a Saesneg er mwyn sicrhau ein bod yn creu fframwaith sy’n gweddu i bob dysgwr.
Bydd eu gwaith yn dechrau yn ystod tymor yr hydref o dan oruchwyliaeth grŵp cyfeirio annibynnol o randdeiliaid a fydd yn cynnwys arweinwyr o fyd busnes ac o fyd addysg. Bydd y rhain yn cynnwys cynrychiolwyr o’n Cyngor Dysgu Digidol Cenedlaethol a chyflogwyr digidol blaenllaw fel Microsoft a’n Panel Sector TGCh. Byddaf hefyd yn disgwyl i addysg uwch – o fewn y DU a thu hwnt – sicrhau ansawdd unrhyw ddull y byddwn yn ei ddatblygu yng Nghymru. Rwyf wedi ymrwymo i sicrhau bod ysgolion Cymru ar flaen y gad a byddwn yn manteisio ar arbenigedd o bob ban byd i gyflawni hyn.
Dyma’r ysgolion: (Annex)
Rwy’n falch iawn ein bod yn adeiladu ar y momentwm a’r awydd sy’n bodoli yng Nghymru i greu system addysg o’r radd flaenaf ac i ddod â’r ysgolion hyn ynghyd i greu’r Fframwaith Cymhwysedd Digidol newydd. Bydd y gwaith blaengar hwn yn sicrhau bod gan ddysgwyr o Gymru fantais enfawr a bydd yn helpu â’r gwaith parhaus o godi safonau ar draws ein system addysg.
### Dogfennau
* #### Atodiad,
math o ffeil: pdf, maint ffeil: 140 KB
140 KB
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ar 16 Ionawr 2024, gwnaed datganiad llafar yn y Senedd: Pwysau'r gaeaf mewn gofal iechyd (dolen allanol).
|
On 16 January 2024 an oral statement was made in the Senedd: Winterpressures in healthcare (external link).
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae Cynllun Gostyngiadau'r Dreth Gyngor gan Lywodraeth Cymru eisoes yn cefnogi bron i 300,000 o aelwydydd incwm isel yng Nghymru bob blwyddyn gyda’u biliau treth gyngor. Ond â llawer iawn mwy o bobl yn wynebu caledi ariannol oherwydd yr argyfwng coronafeirws, mae’r Gweinidog Cyllid Rebecca Evans yn annog pawb i ddarganfod a ydynt yn gymwys am gymorth.
Dywedodd Rebecca Evans:
> “Rydym yn cydnabod ei bod yn gyfnod heriol iawn i bawb, wrth i lawer o aelwydydd ledled Cymru ei chael yn anodd ymdopi’n ariannol oherwydd effeithiau COVID\-19\.
>
>
> “Gan fod llawer o bobl yn mynd ati i gael cymorth ariannol am y tro cyntaf, mae angen inni wneud popeth y gallwn ni i sicrhau bod pobl yn ymwybodol o’r cymorth sydd ar gael.
>
>
> “Mae Cynllun Gostyngiadau'r Dreth Gyngor gan Lywodraeth Cymru eisoes yn cefnogi cannoedd o filoedd o aelwydydd incwm isel ledled Cymru, ond rydym yn gwybod bod llawer sydd ddim yn cael y cymorth sydd ar gael iddyn nhw. Byddwn i’n annog pobl i fynd i’n gwefan neu siarad â’u hawdurdod lleol i ddarganfod a allen nhw fod yn talu llai o’r dreth gyngor.”
Gallech hefyd fod yn gymwys i dalu llai o’r dreth gyngor:
* os ydych yn byw ar eich pen eich hun, neu gyda phobl/plant nad ydynt yn talu’r dreth gyngor
* os ydych yn fyfyriwr
* os ydych yn anabl
* os oes gennych nam meddyliol difrifol
Dywedodd y Cynghorydd Andrew Morgan, Arweinydd Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru:
> “Hoffai cynghorau sicrhau eu trigolion ein bod ni yma i’w cynorthwyo. Mae’n gyfnod na welwyd mo’i debyg o’r blaen ac rydym yn gweld cynnydd mewn ceisiadau am gymorth ledled Cymru. Os ydych yn cael trafferth talu’r dreth gyngor cysylltwch â’ch awdurdod lleol i sicrhau’ch bod yn cael yr holl gymorth sydd ar gael.”
|
The Welsh Government’s Council Tax Reduction Scheme already supports almost 300,000 low\-income households in Wales every year with their council tax bills. But, with many more people facing financial hardship due to the coronavirus crisis, Finance Minister Rebecca Evans is urging everyone to check if they are eligible for help.
Rebecca Evans said:
> “We recognise this is an incredibly challenging time for everyone, with many households across Wales struggling to cope financially due to the effects of Covid\-19\.
>
>
> “With many people looking to access financial support for the first time, we need to do all we can to ensure people are aware of the support that is available.
>
>
> “Our Welsh Government Council Tax Reduction Scheme already provides support to hundreds of thousands of low\-income households across Wales, but we know there are many missing out. I would encourage people to visit our website or talk to their local authority to find out if they could be paying less council tax.”
You may also be entitled to pay less council tax if:
* you live alone, or with people/children who do not pay council tax
* you are a student
* you are disabled
* you are severely mentally impaired
Councillor Andrew Morgan, WLGA Leader said:
> “Councils want to assure all residents that we are here to help. These are exceptional times and we are seeing increases in applications for support right across Wales. If you are having difficulty in paying your council tax please contact your local authority to ensure you are getting all the assistance available.”
|
Translate the text from English to Welsh. |
The Diagnostic and Brexit scorecard app, which will be launched at Cegin Bodlon Kitchen, aims to support food and drink businesses across Wales and help them respond to the challenges and opportunities Brexit presents.
The app is aimed at food businesses and will help improve access to the latest information about their own business and issues affecting the sector.
The world leading technology will provide cluster members and wider businesses with the opportunity to review the strengths and weaknesses of their business at any time and benchmarked against the industry requirements in trade.
Seven clusters have been established to promote collaboration within the sector. The clusters are companies which produce Fine Food, Seafood, Export, High Impact, NutriWales, Drinks and Honey.
Cabinet Secretary for Energy, Planning and Rural Affairs Lesley Griffiths said:
> “This is an exciting new app that will bring Welsh food and drinks businesses together and will help the sector continue to grow.
>
> ”As we prepare to leave the European Union, it is more important than ever that businesses work with governments in projects like these to build their resilience and ensure their competitiveness so they are able to thrive in a post\-Brexit world.
>
> “This is a prime example of technology being used to tackle 21st century challenges and drive forward Welsh business growth and respond directly to Brexit challenges that we all face.”
|
Nod yr ap cerdyn sgorio, a fydd yn cael ei lansio yng Nghegin Bodlon, yw cefnogi busnesau bwyd a diod o bob cwr o Gymru a’u helpu i ymateb i’r heriau a’r cyfleoedd sy’n gysylltiedig â Brexit.
Ar gyfer busnesau bwyd y mae’r ap, a bydd yn eu helpu i gael gafael ar yr wybodaeth ddiweddaraf am eu busnes eu hunain ac am faterion sy’n effeithio ar y sector.
Bydd y dechnoleg hon, sy’n un o’r technolegau mwyaf blaenllaw yn y byd, yn rhoi cyfle i aelodau clystyrau ac i fusnesau ehangach fynd ati ar unrhyw adeg i bwyso a mesur cryfderau a gwendidau eu busnesau a’i feincnodi yn erbyn gofynion y diwydiant.
Sefydlwyd saith clwstwr er mwyn hyrwyddo cydweithio yn y sector. Mae’r clystyrau’n gwmnïau sy’n cynhyrchu Bwydydd Da, Bwyd Môr, Bwyd i’w Allforio, Bwyd Blaenllaw, MaethCymru, Diodydd a Mêl.
Dywedodd Lesley Griffiths, Ysgrifennydd y Cabinet dros Ynni, Cynllunio a Materion Gwledig:
> “Mae hwn yn ap cyffrous newydd a fydd yn dod â busnesau bwyd a diod o Gymru at ei gilydd ac a fydd yn helpu’r sector i barhau i dyfu.
>
> “Wrth inni baratoi i ymadael â’r Undeb Ewropeaidd, mae’n bwysicach nag erioed bod busnesau’n gweithio gyda llywodraethau mewn prosiectau fel hyn i sicrhau eu bod yn gryf ac yn gystadleuol er mwyn iddyn nhw fedru ffynnu mewn byd ar ôl Brexit.
>
> “Mae hon yn enghraifft wych o ddefnyddio technoleg i fynd i’r afael â heriau’r 21ain ganrif ac i sbarduno twf busnesau Cymru ac ymateb i’r heriau sy’n ein hwynebu ni i gyd o ganlyniad i Brexit.”
|
Translate the text from English to Welsh. |
FOCUS Wales is a not\-for\-profit organization, established to provide an annual showcase event for the Welsh Music Industry. The event places the music industry spotlight firmly on the emerging talent that Wales has to offer the world.
FOCUS Wales 2017 will mark the festival’s 7th edition, and will welcome over 7,000 people to the town.
Cabinet Secretary for the Economy and Infrastructure, Ken Skates, said:
> “FOCUS Wales has grown steadily since the first event in 2011, and I’m delighted that the Welsh Government has been able to play a part in this growth – and continues to do so as the event reaches the next level of development.
>
>
> “The event is a fantastic platform for new and emerging talent and brings Wrexham alive each year with all programmed events being held in existing venues across the town – this also means that majority of the economic benefit is felt directly by local businesses.”
Having recently returned from SXSW, Co Founder Neal Thompson, said:
> “Wales is a country with its own unique identity and culture and over the past seven years, we’ve been working to develop an event that can present Wales to the rest of the world through showcasing our home grown talent. As FOCUS Wales, we were pleased to be able to attend SXSW in the US and further establish the identity of Wales and the Welsh music industry on a global stage. The support of Welsh Government has been invaluable in the development of FOCUS Wales as a festival thus far and the continued investment over the next three years, at such a pivotal point, will ensure FOCUS Wales reaches its fullest potential as an international showcase for Welsh talent and for Wales itself.”
With over 200 bands performing at venues throughout the town in May, the highlights will include Asteroid Boys, Kizzy Crawford, Bryde, Georgia Ruth, Betsy, Adwaith, Exit International and a whole host of Welsh talent as well as acts from across the UK such as British Sea Power, Cabbage, John Bramwell, Lucy Spraggan and from Canada, Poland, France, South Korea, Catalonia, Norway and many more.
More information is available by visiting http://www.focuswales.com (external link).
|
Mae FOCUS Wales yn sefydliad dielw a sefydlwyd i arddangos Diwydiant Cerddoriaeth Cymru ar ei orau. Mae’r digwyddiad yn canolbwyntio ar dalent cerddorol sy’n dod i’r amlwg yng Nghymru, a’r hyn y maent yn eu cynnig i’r byd.
FOCUS Wales 2017 yw’r seithfed tro i’r ŵyl gael ei chynnal a bydd yn denu dros 7,000 o bobl i’r dref.
Dywedodd Ken Skates, Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a’r Seilwaith:
> “Ers yr ŵyl gyntaf yn 2011, mae FOCUS Wales wedi mynd o nerth i nerth, ac rwy’n falch bod Llywodraeth Cymru wedi bod yn rhan o hynny – byddwn yn parhau i wneud hynny wrth i’r digwyddiad symud ymlaen i’r cam nesaf.
>
> “Mae’r digwyddiad yn un gwerth chweil i roi llwyfan i dalent sy’n dod i’r amlwg. Mae’n dod â Wrecsam yn fyw bob blwyddyn gyda’r holl ddigwyddiadau’n digwydd mewn lleoliadau ledled y dref, sy’n golygu mai busnesau lleol fydd yn elwa fwyaf yn economaidd.”
Wedi iddo ddychwelyd o SXSW yn ddiweddar, dywedodd un o gyd\-sylfaenwyr yr ŵyl, Neal Thompson:
> “Mae gan Gymru hunaniaeth a diwylliant unigryw, a thros y saith mlynedd a aeth heibio, rydym wedi gweithio i ddatblygu digwyddiad sy’n cyflwyno Cymru i weddill y byd trwy roi llwyfan i dalent Cymreig a Chymraeg. Roeddem ni, fel FOCUS Wales, yn falch o gael mynd i SXSW yn yr Unol Daleithiau er mwyn i enw Cymru a’n diwydiant cerddoriaeth ennill eu plwyf ar lwyfan byd eang. Mae cefnogaeth Llywodraeth Cymru wedi bod yn amhrisiadwy wrth ddatblygu FOCUS Wales fel gŵyl hyd yn hyn a thros y tair blynedd nesaf, ac yn enwedig felly, ar adeg mor dyngedfennol yn hanes yr ŵyl. Bydd yn sicrhau bod FOCUS Wales yn gwireddu ei lawn botensial fel llwyfan ryngwladol i dalent o Gymru, ac i’r wlad ei hun wrth gwrs.”
Gyda thros 200 o fandiau yn perfformio mewn lleoliadau ledled y dref ym mis Mai, dyma fydd rhai o’r uchafbwyntiau, yr Astroid Boys, Kizzy Crawford, Bryde, Georgia Ruth, Betsy, Adwaith, Exit International a llwyth o dalentau eraill o Gymru, heb anghofio’r bandiau o’r DU, rhai fel British Sea Power, Cabbage, John Bramwell, Lucy Spraggan, ac o Ganada, Gwlad Pwyl, Ffrainc, De Corea Norwy a thu hwnt.
Mae rhagor o wybodaeth ar gael ar http://www.focuswales.com/hafan/ (dolen allanol).
|
Translate the text from English to Welsh. |
Today I am pleased to launch the Tackling Hate Crimes and Incidents Framework for Action Progress Report for 2014\-15 and a new Annual Delivery Plan for 2015\-16\. The Progress Report evidences the actions which have been taken across Government and with external partners. It reaffirms our commitment to deliver further progress across the three strategic objectives of prevention, supporting victims and improving partnership working.
I am launching the Progress Report and Delivery Plan during Refugee Week 2015\. I will be speaking at the Oasis Centre with the Welsh Refugee Council, community members and partners this afternoon. This year’s theme is based upon ‘Safer Streets’ and provides me with an opportunity to reaffirm my commitment to tackle under reporting of hate crimes and incidents across Wales.
|
Heddiw, mae’n bleser gennyf lansio Mynd i'r Afael â Throseddau a Digwyddiadau Casineb: Fframwaith Gweithredu ar gyfer 2014\-15 a Chynllun Cyflawni Blynyddol ar gyfer 2015\-16\. Mae’r Adroddiad Cynnydd yn cynnwys tystiolaeth am y gwaith sydd wedi cael ei wneud ar draws y Llywodraeth a chyda phartneriaid allanol. Mae’n ailgadarnhau ein hymrwymiad i wneud rhagor o waith ar draws y tri amcan strategol sef atal, cefnogi dioddefwyr a gwella gwaith ar ffurf partneriaeth.
Rwy’n lansio’r Adroddiad Cynnydd a’r Cynllun Cyflawni yn ystod Wythnos Ffoaduriaid 2015\. Brynhawn heddiw, byddaf yn siarad yng Nghanolfan Oasis gyda Chyngor Ffoaduriaid Cymru, aelodau o’r gymunedau a phartneriaid. Thema eleni yw ‘Strydoedd Diogelach’ ac mae’n rhoi cyfle i mi gadarnhau fy ymrwymiad i daclo’r mater o riportio troseddau ac achosion o droseddau casineb ledled Cymru.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Heddiw, rwy’n lansio *Cymru sy’n falch o’r mislif* – sef cynllun i ddod â thlodi mislif i ben a sicrhau urddas mislif yng Nghymru. Ers 2018, rydym wedi buddsoddi tua £12m i sicrhau bod plant a phobl ifanc a’r rhai sydd ar incwm isel yn gallu manteisio ar nwyddau mislif am ddim.
Mae’r cynllun hwn yn nodi ein huchelgais i fynd ymhellach, drwy nodi ein bwriad i sicrhau bod nwyddau mislif am ddim ar gael mewn ystod ehangach o leoliadau. Yn ogystal â hynny, rydym yn bwriadu addysgu pawb am y mislif a chwalu stigma sy’n gysylltiedig ag ef. Byddwn yn gwneud hyn drwy rannu profiadau bywyd pobl sydd wedi wynebu problemau iechyd yn gysylltiedig â’u mislif a’r rhai sydd wedi dioddef tlodi mislif.
Byddwn yn cyflawni ein nod drwy ddarparu addysg fwy cynhwysfawr i bawb ynghylch beth yw’r mislif, sut beth yw mislif ‘arferol’ a phwy i gysylltu â nhw er mwyn cael cyngor, arweiniad a chefnogaeth ychwanegol, yn ogystal â chymorth ymarferol. Bydd y cynllun hefyd yn helpu i godi ymwybyddiaeth o’r cymorth y mae’r Grant Urddas Mislif yn ei ddarparu. Mae adnodd defnyddiol wedi cael ei ddatblygu sy’n cynnwys map yn dangos y lleoliad mwyaf cyfleus ar gyfer cael gafael ar nwyddau am ddim.
Rwy’n edrych ymlaen at y newidiadau y bydd *Cymru sy’n falch o’r mislif* yn helpu i’w gweithredu. Nod y newidiadau hyn yw gwneud Cymru yn genedl wirioneddol falch o’r mislif ac yn un sy’n sicrhau bod pawb yn gallu cael gafael ar y nwyddau sydd eu hangen arnynt heb embaras na chywilydd.
|
Today, I am launching *A Period Proud Wales* – a plan to achieve period dignity in Wales and eradicate period poverty. Since 2018, we have invested around £12m to ensure children and young people, and those on low incomes, have access to free period products.
This plan sets out our ambition to go further by setting out our intention for free period products to be available in a wider variety of settings, providing education to all about periods and eliminating stigma related to periods. We will do this by sharing real life stories of people who have experienced health issues related to periods and those who have experienced period poverty.
Our aim will be achieved by more comprehensive teaching about what periods are, to everyone; what ‘normal’ periods should feel like and who to contact for additional advice, guidance and support, as well as practical help. The plan will also help to raise awareness about the help provided by our Period Dignity grant. A useful tool has also been developed providing a map which shows where people are able to get products, for free, at their most convenient location.
I look forward to the changes that *A Period Proud Wales* will help to drive forward to make Wales a truly period proud nation and one that ensures everyone who needs products can access them without embarrassment or shame.
|
Translate the text from English to Welsh. |
We take our responsibilities in championing children’s rights seriously and the introduction of the Rights of Children and Young Persons (Wales) Measure 2011 is testament to this. It follows a legacy and focus on children’s rights in Wales since early 2000 and the adoption of the United Nations Convention on the Rights of the Child (UNCRC) in relation to Welsh Government activity directly concerning children and young people in Wales in 2004\.
The Measure has placed a duty on Ministers to have due regard to the UNCRC and its Optional Protocols when making decisions about proposed legislation and policies and when we review existing legislation and policies. The first stage application of due regard came into force on 1 May 2012\.
The Measure refers to people aged under 18 as “children” and those aged 18\-24 (including those aged 24 years) as “young persons”. This approach has been adopted in order to be consistent with the (UNCRC) and with Matter 15\.6 in Schedule 5 to the Government of Wales Act 2006, from which the legislative competence for the Measure was derived.
Section 7 of the Measure required Welsh Ministers to consult on the potential application of the articles of the UNCRC to 18\-24 yr olds in Wales and that we publish a report of the conclusions of this consultation. The intent to consult on this element of the Measure was stated within the Children’s Rights Scheme 2012\.
A 12 week public consultation to seek the views of stakeholders, including young people, has taken place and the consultation analysis is now complete and the responses have been considered.
Today, I am pleased to publish the report summarising the responses and conclusions and share with you my decision on the outcome.
A clear message from stakeholders and the young people themselves was that although the period of transition from child to adult can be extremely difficult, especially for those perceived as the most vulnerable, applying the articles in the UNCRC will not address these transitional problems and that there are better ways of focusing on the rights of young people aged 18\-24years.
Several respondents commented that the UNCRC is clear about the scope of the Convention and that it was drafted to be exclusive to children under the age of 18\. Many respondents were also clear in illustrating that a number of the articles within the UNCRC are not appropriate to the 18\-24 year age group.
I have taken the responses into account and have concluded that applying the articles in the UNCRC is not the best way to move forward in helping to secure the rights of young people in this age group in Wales. We will therefore not be applying the articles in the UNCRC to 18\-24yr olds.
However, the consultation raised a number of issues and highlighted a number of suggestions and recommendations in relation to issues for this age range.
I have already written to all the Welsh Ministers to inform them of the outcome of my decision and asked them to share these suggestions with colleagues in other Welsh Government departments who have lead responsibility in relation to these issues.
Finally, I want to take this opportunity to thank all those who responded to the consultation and to stress that we will continue working with children, young people and external stakeholders with expertise in the field of children’s rights, to ensure that our children and young people have the best possible support to overcome the challenges and barriers they experience in their lives.
This statement is being issued during recess in order to keep members informed. Should members wish me to make a further statement or to answer questions on this when the Assembly returns I would be happy to do so.
|
Rydym yn cymryd ein cyfrifoldebau i hyrwyddo hawliau plant o ddifrif ac mae cyflwyno Mesur Hawliau Plant a Phobl Ifanc (Cymru) 2011 yn dyst i hyn. Mae’n ganlyniad canolbwyntio ar hawliau plant yng Nghymru ers dechrau 2000 a mabwysiadu Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau’r Plentyn (CCUHP) mewn perthynas â gweithgarwch uniongyrchol gan Lywodraeth Cymru yn ymwneud â phlant a phobl ifanc yng Nghymru yn 2004\.
Mae’r Mesur wedi gosod dyletswydd ar Weinidogion i roi sylw dyledus i’r CCUHP a’i Brotocolau Dewisol wrth wneud penderfyniadau ynghylch deddfwriaeth a pholisïau arfaethedig a phan fyddwn yn adolygu deddfwriaeth a pholisïau cyfredol. Daeth cam cyntaf y sylw dyledus i rym ar 1 Mai 2012\.
Mae’r Mesur yn cyfeirio at bobl dan 18 oed fel “plant” a’r rhai rhwng 18 a 24 oed (gan gynnwys y rheini sy’n 24 oed) fel “pobl ifanc”. Mabwysiadwyd y dull hwn er mwyn bod yn gyson â’r CCUHP ac â Mater 15\.6 yn Atodlen 5 i Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006, y deilliodd cymhwyster deddfwriaethol ar gyfer y Mesur hwn ohono.
Yn ôl Adran 7 y Mesur roedd yn ofynnol i Weinidogion Cymru ymgynghori ynghylch posibilrwydd cymhwyso erthyglau’r CCUHP i rai 18\-24 oed yng Nghymru a’n bod yn cyhoeddi adroddiad o gasgliadau’r ymgynghoriad hwn. Cafodd y bwriad i ymgynghori ar yr elfen hon o’r Mesur ei ddatgan o fewn Cynllun Hawliau Plant 2012\.
Cynhaliwyd ymgynghoriad cyhoeddus 12 wythnos i ofyn am sylwadau gan randdeiliaid, gan gynnwys pobl ifanc. Erbyn hyn mae dadansoddiad o’r ymgynghoriad wedi’i gwblhau ac ystyriwyd yr ymatebion.
Heddiw, rwy’n falch o gyhoeddi’r adroddiad sy’n crynhoi’r ymatebion a’r casgliadau ac rwy’n rhannu fy mhenderfyniad am y canlyniad gyda chi.
Cafwyd neges glir gan y rhanddeiliaid a’r bobl ifanc eu hunain. Er y gall y cyfnod pontio rhwng bod yn blentyn a bod yn oedolyn fod yn un hynod o anodd, yn enwedig i’r rhai yr ystyrir eu bod fwyaf agored i niwed, ni fydd cymhwyso’r erthyglau yn y CCUHP yn ateb y problemau pontio hyn ac mae ffyrdd gwell o ganolbwyntio ar hawliau pobl ifanc 18\-24 oed.
Dywedodd nifer o ymatebwyr fod y CCUHP yn glir am sgôp y Confensiwn a’i fod wedi’i ddrafftio ar gyfer plant dan 18 oed yn unig. Roedd llawer o’r ymatebwyr hefyd wedi dangos yn glir nad oedd nifer o’r erthyglau o fewn y CCUHP yn briodol i’r grŵp oedran 18\-24 oed.
Rwyf wedi ystyried yr ymatebion ac wedi dod i’r casgliad nad cymhwyso’r erthyglau yn y CCUHP yw’r ffordd orau o symud ymlaen i helpu i ddiogelu hawliau pobl ifanc yn y grŵp oedran hwn yng Nghymru. Felly, ni fyddwn yn cymhwyso’r erthyglau yn y CCUHP i rai 18\-24 oed.
Fodd bynnag, codwyd nifer o faterion yn yr ymgynghoriad a thynnwyd sylw at nifer o awgrymiadau ac argymhellion mewn perthynas â phroblemau’r grŵp oedran hwn.
Rwyf eisoes wedi ysgrifennu at Weinidogion Cymru i roi gwybod iddynt am fy mhenderfyniad ac rwyf wedi gofyn iddynt rannu’r awgrymiadau hyn â chydweithwyr yn adrannau eraill Llywodraeth Cymru sydd â chyfrifoldeb arweiniol dros y materion hyn.
Yn olaf, hoffwn arbed ar y cyfle hwn i ddiolch i bawb sydd wedi ymateb i’r ymgynghoriad ac i bwysleisio y byddwn yn parhau i weithio gyda phlant, pobl ifanc a rhanddeiliaid allanol sydd ag arbenigedd ym maes hawliau plant, i sicrhau bod ein plant a’n pobl ifanc yn cael y cymorth gorau posibl i oresgyn yr heriau a’r rhwystrau yn eu bywydau.
Caiff y datganiad ei gyhoeddi yn ystod y toriad er mwyn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i aelodau. Os bydd aelodau eisiau i mi wneud datganiad pellach neu ateb cwestiynau ynglŷn â hyn pan fydd y Cynulliad yn dychwelyd, byddwn yn hapus i wneud hynny.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Bydd Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Cwm Taf Morgannwg, sydd bellach yn cynnwys ardal Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen\-y\-bont ar Ogwr, yn cael £22\.7m o'r Gronfa Drawsnewid.
Bydd y cyllid yn cael ei ddefnyddio i ehangu prosiectau peilot llwyddiannus ar draws Cwm Taf a Pen\-y\-bont ar Ogwr er mwyn rhoi mwy o ddewis ac annibyniaeth i unigolion, gan leihau'r pwysau ar ofal cymdeithasol, meddygfeydd ac ysbytai. Dylai pob cynnig a gefnogir gan arian Llywodraeth Cymru wella profiad pobl o ofal a chefnogi'r uchelgais i ddarparu mwy o ofal yn agosach at gartref.
Dywedodd Mr Gething:
> Flwyddyn yn ôl, lansiom Cymru Iachach, sef cynllun hirdymor Llywodraeth Cymru i drawsnewid y ffordd rydyn ni'n darparu iechyd a gofal cymdeithasol. Dw i'n falch ein bod ni eisoes wedi neilltuo mwy na £80m o'r Gronfa Drawsnewid £100m i gefnogi prosiectau y bydd modd eu ehangu yn y pen draw i wireddu'r weledigaeth sydd wedi'i chyflwyno yn Cymru Iachach.
>
>
> Cymru Iachach yw'r tro cyntaf inni gyflwyno cynllun ar y cyd ar gyfer iechyd a gofal cymdeithasol. Mae’r pwyslais ar sicrhau bod y gwasanaethau hyn yn gweithio gyda'i gilydd yn ddi\-dor. Er mwyn bodloni galwadau'r dyfodol mae angen inni newid y ffordd mae ein gwasanaethau'n cael eu cyflenwi, ac mae angen bod yn radical wrth wneud hynny. Rhaid inni symud oddi wrth ofal iechyd sy'n canolbwyntio ar drin pobl pan fyddan nhw'n colli eu hiechyd i un sy'n cefnogi pobl i aros yn iach, byw bywydau iachach a byw'n annibynnol am gymaint o amser â phosibl.
Dywedodd Rachel Rowlands, Prif Weithredwr Age Connects Morgannwg a Chadeirydd Bwrdd Partneriaeth Ranbarthol Cwm Taf Morgannwg:
> Ar ran Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Cwm Taf, yr wyf wrth fy modd o gael cefnogaeth y Gweinidog i'n cynnig uchelgeisiol i drawsnewid iechyd a gofal cymdeithasol ar draws Rhondda Cynon Taf, Merthyr Tudful a Pen\-y\-bont ar Ogwr. Mae ein cynnig, sy'n adlewyrchu anghenion presennol y boblogaeth a rhai cenedlaethau'r dyfodol, yn ffrwyth gwaith caled gan Aelodau'r bartneriaeth dros fisoedd lawer. Mae'r £ 22\.7m sydd ar gael gan Lywodraeth Cymru yn fuddsoddiad sylweddol i sicrhau gwell datrysiadau i bobl o bob oed, waeth beth fo'u cod post.
>
>
> Bydd llawer o'r hyn y ceisiwn ei gyflawni yn cael ei gyflawni gan sefydliadau gwerth cymdeithasol ac yr wyf wrth fy modd y caiff cyfran sylweddol o'r arian ei defnyddio i hybu rôl sefydliadau gwerth cymdeithasol sydd eisoes yn cael effaith enfawr ar fywydau pobl sy'n byw ar draws y rhanbarth. Mae'r gwaith caled yn dechrau nawr ac rydym yn edrych ymlaen at weithio mewn partneriaeth i sicrhau bod ein cynigion yn cael ei cyflawni ar amser, o fewn y gyllideb ac yn gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i fywydau pobl.
Ers i Cymru Iachach gael ei gyhoeddi ar 11 Mehefin y llynedd, mae £87\.2m wedi cael ei neilltuo o'r Gronfa Drawsnewid i brosiectau ym mhob cwr o Gymru.
Mae Byrddau Partneriaeth Rhanbarthol, sy'n tynnu awdurdodau lleol, byrddau iechyd, cyrff cyhoeddus eraill a grwpiau cymunedol ynghyd, yn ymgeisio am yr arian a'r Byrddau fydd yn rhedeg y prosiectau. Mae'r arian wedi cael ei neilltuo fel a ganlyn:
* £16\.5m ar gyfer Partneriaeth Rhanbarthol Gorllewin Morgannwg
* £2\.6m ar gyfer Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Powys
* £13m ar gyfer Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol y Gogledd
* £12m ar gyfer Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol y Gorllewin
* £13\.5m ar gyfer Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Gwent
* £6\.9m ar gyfer Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Caerdydd a'r Fro
* £22\.7m ar gyfer Bwrdd Partneriaeth Rhanbarthol Cwm Taf Morgannwg.
Mae’r prosiectau yn cynnwys:
* Gofal Mewn Argyfwng Iechyd Meddwl y Gogledd sy'n lleoli ymarferwyr iechyd meddwl gyda chriwiau ambiwlans ac yn ystafelloedd rheoli'r heddlu ac yn datblygu cymorth er mwyn osgoi gorfod derbyn pobl i’r ysbyty, er enghraifft drwy gaffis argyfwng a llochesau diogel, a chryfhau'r gwasanaethau sy'n darparu triniaeth i bobl yn eu cartrefi.
* Ymestyn Gwasanaeth Iechyd Meddwl Amenedigol Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr sydd wedi darparu cefnogaeth arbenigol i fwy na 450 o fenywod dros y 12 mis diwethaf – gan helpu i ddiwallu'r galw sy'n cynyddu am gymorth iechyd meddwl ar gyfer mamau newydd a beichiog.
* Canolfan Gofal Integredig Aberteifi, sy'n ganolfan newydd yng Ngheredigion y disgwylir iddi agor fis Medi er mwyn darparu gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol cynaliadwy mor agos at gartrefi pobl â phosibl.
* Gwasanaeth atgyfeirio arloesol fferylliaeth gymunedol ar gyfer pelydr\-x o’r frest a fydd yn cael ei lansio ym mis Mai yn Llanelli a Phorth Tywyn er mwyn helpu i roi diagnosis cynharach i bobl sydd â chanser yr ysgyfaint.
* Canolfan Ranbarthol Wledig yn y Drenewydd sy'n ganolfan newydd ac yn gwasanaethu ardal o tua 65,000 o drigolion. Bydd cysylltiad rhwng y ganolfan â chanolfannau llesiant cymunedol mewn amrywiol leoliadau ar draws Gogledd Powys.
* Gwasanaeth awdioleg cymunedol newydd sy'n gwasanaethu cymunedau yng Nghwm Tawe Isaf, ac sy'n rhoi mynediad at ofal sylfaenol i’r rheini sydd â phroblemau gyda'r glust neu'r clyw heb iddynt orfod trefnu apwyntiad â'r meddyg teulu neu fynd i'r ysbyty.
* Home First, prosiect sy'n dod â chlinigwyr ynghyd o Ysbyty Brenhinol Gwent ac Ysbyty Nevill Hall gydag awdurdodau lleol Gwent, i asesu’n gyflymach a chefnogi'r rheini sydd yn yr ysbyty i fynd adref cyn gynted ag sy'n bosibl.
|
Cwm Taf Morgannwg Regional Partnership Board, which now includes the Bridgend County Borough Council area, will receive £22\.7 million from the Transformation Fund.
The money will be used to expand successful pilot projects across Cwm Taf and Bridgend to provide greater choice and independence for individuals, whilst reducing pressure on social care, GP surgeries and hospitals. Each proposal being supported by Welsh Government funding should improve people’s experience of care and support the ambition to provide more care closer to home.
Mr Gething said:
> A year ago we launched A Healthier Wales, the Welsh Government’s long\-term plan to transform the way we deliver health and social care. I am pleased we’ve already allocated more than £80 million of the £100 million Transformation Fund to back projects which can eventually be scaled\-up to deliver the vision set\-out in A Healthier Wales.
>
>
> A Healthier Wales is the first time we’ve set out a shared plan for health and social care, which emphasises the importance of these services working seamlessly together. In order to meet the demands of the future we need to radically change the way services are delivered. We need to move away from healthcare which focuses on treating people when they become unwell, to one that supports people to stay well, lead healthier lifestyles and live independently for as long as possible.
Rachel Rowlands, Chief Executive of Age Connects Morgannwg and Chair of the Cwm Taf Morgannwg Regional Partnership Board said:
> On behalf of the Cwm Taf Morgannwg Regional Partnership Board, I am delighted to receive the support of the Minister for our ambitious proposal to transform health and social care across Rhondda Cynon Taf, Merthyr Tydfil and Bridgend. Our proposal, which reflects the current population needs and those of future generations, is the product of hard work by Partnership members over many months.
>
>
> The £22\.7 million made available by Welsh Government is a significant investment to secure better solutions for people of all ages, regardless of postcode. Much of what we seek to achieve will be delivered by social value organisations and I am delighted that a considerable proportion of the funding will be used to boost the role of social value organisations already having a huge impact on the lives of people living across the region. The hard work starts now and we look forward to working in partnership to ensure our proposals deliver on time, on budget and make a real difference to people’s lives.
Since the publication of A Healthier Wales on 11 June last year, £87\.2 million has been allocated from the Transformation Fund to projects across Wales.
Regional Partnership Boards, bringing together local authorities, health boards and other public bodies and community groups, bid for the money and will run the projects.
The money has been allocated as follows:
* £16\.5m for the West Glamorgan Regional Partnership.
* £2\.6m for the Powys Regional Partnership Board
* £13m for the North Wales Regional Partnership Board
* £12m for the West Wales Regional Partnership Board
* £13\.5m for the Gwent Regional Partnership Board
* £6\.9m for Cardiff and Vale Regional Partnership Board
* £22\.7m for Cwm Taf Morgannwg Regional Partnership Board
Projects include:
* North Wales Mental Health Crisis Care placing mental health practitioners with ambulance crews and in police control rooms and developing alternatives to hospital admission such as crisis cafes, safe havens and strengthened home treatment services.
* Expanding Betsi Cadwaladr University Health Board’s Perinatal Mental Health Service which has provided specialist support to over 450 women in the last 12 months – helping to meet an increasing demand for mental health support for new and expectant mums
* A new Integrated Care Centre in Cardigan, Ceredigion, on course to open this September to deliver sustainable health and social care services as close to home as possible
* Launching in May, an innovative community pharmacy chest x\-ray referral service in Llanelli and Burry Port that will help people with lung cancer to be diagnosed earlier.
* A new Rural Regional Centre in Newtown covering a region of circa 65,000 residents. The centre will be linked with Community Wellbeing Hubs at several locations across North Powys.
* A new community\-based audiology service covering the lower Swansea Valley communities, enabling those with ear or hearing problems to access primary care without the need for a GP appointment or hospital visit
* Home First, a project bringing together clinicians from the Royal Gwent and Nevill Hall Hospitals with Gwent’s local authorities, to speed up assessment and support those who are in hospital to go home as speedily as possible
|
Translate the text from English to Welsh. |
eInvoicing
----------
The new Basware eInvoice agreement starts on 1 October 2023\. The existing Basware contract will then end. Going forward we will only cover eInvoicing service costs for those organisations who have already expressed an interest in participating. This new contract will not include catalogue orders/invoices or access to the marketplace.
Digital action plan
-------------------
### Pipeline planning functionality in Sell2Wales
We have been testing the pipeline planning functionality in Sell2Wales as part of our development of the new functionality. The next step is to run an Alpha phase with a limited number of users. If you would like to participate in the Alpha, please e\-mail: ICTProcurement@gov.wales
### Policy mapping tool
We have been testing the proposed question set to help refine the design as part of our user centred design process. If you would like to contribute, please join the Cyd User Testing group.
### Cyd: The collaborative space for procurement and commercial communities in Wales
Are you interested in events on a range of procurement topics, knowledge sharing with other procurement professionals? Visit the new Cyd.Cymru website where you can find all these things and more.
The next online Cydrannu webinar takes place on 21 September, more details to follow shortly. Cyd will also be attending Procurex Wales again this year, which takes place on 8 November, to provide an update on what they have achieved over the last 12 months and what they have coming up.
Cyd are looking for case studies that demonstrate best practices to share with the procurement community. If you have faced challenges, or had some success through a procurement activity, please let us know here.
Cyd have launched a beta of the procurement journey on their new website. To view the procurement journey, visit the Cyd website.
### IT products and services customer feedback
Our IT products and services (ii) framework agreement (ITPS2\) expires in July 2024\. We are reviewing ITPS2 and determining if there is demand for a third iteration of the agreement.
We want your views! Please complete this short survey and provide feedback on our framework.
### IT products and services PIN
A prior information notice has been published for our IT products and services (iii) framework on Sell2Wales and Find a Tender Service for suppliers to register their interest.
Changes to notifications to OJEU / TED after 26 October 2023
------------------------------------------------------------
Since 1 January 2021, (the end of the transition period after EU Exit) higher value notices have been published on the UK e\-notification service Find a Tender Service (FTS) as well as appearing on Sell2Wales. This replaced the requirement for them to be published on the Official Journal of the European Union system, with 2 exceptions:
* Transitional procurements (public sector contract opportunities that were launched but not concluded before 11pm on 31 December 2020\).
* All notices relating to EU funded procurement exercises, have continued to be published on TED, as well as FTS and Sell2Wales. This has been managed automatically by Sell2Wales.
From 26 October 2023, OJEU are making changes to the TED portal which means that notifications from Sell2Wales will no longer be compatible. Notifications relating to transitional and EU funded procurements will no longer be sent to TED by the Sell2Wales system. Organisations can still notify TED of their procurement activity themselves.
The Sell2Wales system will be updated to reflect these changes after 26 October 2023\.
|
e\-Anfonebu
-----------
Mae’r cytundeb e\-Anfonebu Basware newydd yn dechrau ar 1 Hydref 2023\. Bydd y cytundeb Basware presennol yn dod i ben bryd hynny. Wrth symud ymlaen, byddwn ond yn talu costau gwasanaeth e\-Anfonebu ar gyfer y sefydliadau hynny sydd eisoes wedi dweud eu bod yn awyddus i fod yn rhan ohono. Ni fydd y contract newydd hwn yn cynnwys anfonebau/archebion catalog nac yn rhoi mynediad i'r farchnad.
Cynllun Gweithredu Digidol
--------------------------
### Y gallu i gynllunio piblinellau ar GwerthwchiGymru
Rydyn ni wedi bod yn profi'r gallu i gynllunio piblinellau yn GwerthwchiGymru fel rhan o'n gwaith i ddatblygu’r swyddogaeth. Y cam nesaf yw cynnal cam Alffa gyda nifer bychan o ddefnyddwyr. Os hoffech gymryd rhan yn y cam Alffa, e\-bostiwch: ICTProcurement@llyw.cymru
### Adnodd mapio polisi
Fel rhan o’n proses ddylunio sy'n canolbwyntio ar y defnyddiwr, rydyn ni wedi bod yn profi'r cwestiwn a osodwyd er mwyn mireinio'r dyluniad. Os hoffech gyfrannu, ymunwch â Grŵp Profi Defnyddwyr Cyd.
### Cyd: Gofod cydweithredol ar gyfer cymunedau caffael a masnachol yng Nghymru
A oes gennych chi ddiddordeb mewn digwyddiadau sy’n ymwneud ag amrywiaeth o bynciau caffael, ac mewn rhannu gwybodaeth gyda gweithwyr caffael proffesiynol eraill? Ewch i wefan newydd Cyd.Cymru i gael hyn oll a mwy.
Bydd y weminar Cydrannu nesaf yn cael ei chynnal ar 21 Medi, gyda mwy o fanylion i ddilyn yn fuan. Bydd Cyd yn dod i Procurex Cymru unwaith eto eleni, sy'n cael ei gynnal ar 8 Tachwedd, pan fyddan nhw’n rhannu’r diweddaraf am yr hyn maen nhw wedi'i gyflawni dros y 12 mis diwethaf a phopeth sydd ganddyn nhw ar y gweill.
Mae Cyd yn chwilio am astudiaethau achos sy'n dangos arferion gorau er mwyn eu rhannu gyda'r gymuned gaffael. Os ydych chi wedi wynebu heriau, neu wedi cael rhywfaint o lwyddiant gyda gweithgaredd caffael, rhowch wybod i ni yma.
Mae Cyd wedi lansio beta o'r daith gaffael ar eu gwefan newydd. I weld y daith gaffael, ewch i wefan Cyd.
### Adborth gan gwsmeriaid cynhyrchion a gwasanaethau TG
Bydd ein cytundeb fframwaith cynhyrchion a gwasanaethau TG (ii) (ITPS2\) yn dod i ben ym mis Gorffennaf 2024\. Rydyn ni’n cynnal adolygiad o ITPS2 ac yn penderfynu a oes awydd am drydydd iteriad o'r cytundeb.
Rydyn ni eisiau eich barn chi! A wnewch chi gwblhau’r arolwg byr yma os gwelwch yn dda, er mwyn rhoi adborth ar ein fframwaith.
### Hysbysiad Gwybodaeth Ymlaen Llaw ar gyfer cynhyrchion a gwasanaethau TG
Mae Hysbysiad Gwybodaeth Ymlaen Llaw wedi'i gyhoeddi ar gyfer ein fframwaith cynhyrchion a gwasanaethau TG (iii) ar GwerthwchiGymru ac ar y gwasanaeth Canfod Tendr er mwyn i gyflenwyr fynegi eu diddordeb.
Newidiadau i Hysbysiadau OJEU / TED ar ôl 26 Hydref 2023
--------------------------------------------------------
Ers 1 Ionawr 2021 (sef diwedd y cyfnod pontio ar ôl ymadael â’r UE) cyhoeddir hysbysiadau gwerth uwch ar wasanaeth e\-hysbysu'r DU, sef Canfod Tendr (FTS), ac ar GwerthwchiGymru. Mae hyn yn disodli'r gofyniad blaenorol iddyn nhw gael eu cyhoeddi ar system Cyfnodolyn Swyddogol yr Undeb Ewropeaidd (OJEU), gyda dau eithriad:
* Caffaeliadau trosiannol (cyfleoedd contract y sector cyhoeddus a lansiwyd cyn 11pm ar 31 Rhagfyr 2020 ond sydd heb eu cwblhau).
* Mae pob hysbysiad sy'n ymwneud ag ymarferion caffael a ariennir gan yr UE wedi parhau i gael eu cyhoeddi ar TED, yn ogystal â FTS a GwerthwchiGymru. Mae hyn wedi cael ei reoli'n awtomatig gan GwerthwchiGymru.
O 26 Hydref 2023 ymlaen, bydd OJEU yn gwneud newidiadau i’r porth TED, sy'n golygu na fydd hysbysiadau GwerthwchiGymru yn gweithio arno. Ni fydd hysbysiadau sy'n ymwneud â chaffael trosiannol a ariennir gan yr UE bellach yn cael eu hanfon at TED gan system GwerthwchiGymru. Gall sefydliadau barhau i hysbysu TED am eu gweithgarwch caffael eu hunain.
Bydd system GwerthwchiGymru yn cael ei diweddaru er mwyn adlewyrchu'r newidiadau hyn ar ôl 26 Hydref 2023\.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae'r cynllun, sy'n cael ei redeg gan yr Adran Gwaith a Phensiynau, yn cydnabod mudiadau sy'n chwarae rhan flaenllaw o ran newid agweddau er gwell.
Mae ACC bellach wedi sicrhau Arweinydd Hyderus o ran Anabledd (Lefel 3\). Mae hyn yn dilyn yr achrediad llwyddiannus yn erbyn y 2 lefel gyntaf:
* Hyderus o ran Anabledd \- Ynroddedig (Lefel 1\)
* Cyflogwr Hyderus o ran Anabledd (Lefel 2\)
Mae'r achrediad, sy'n para am 3 blynedd, yn atgyfnerthu ymrwymiad parhaus ACC tuag at fod yn sefydliad teg a chynhwysol.
Meddai Carl Alexis, Prif Swyddog Pobl a Chyfathrebu ACC
> Rydyn ni wedi gweithio'n galed i greu diwylliant gweithle teg a chynhwysol yn ACC. Rydw i wrth fy modd felly ein bod wedi ennill y lefel uchaf yma o achrediad. Wrth i ni dyfu, byddwn yn parhau i adeiladu ar y gwaith hwn yn barhaus drwy edrych ar ffyrdd o wneud ein prosesau recriwtio hyd yn oed yn fwy hygyrch a chynhwysol.
Cafodd ACC ei asesu mewn 3 maes:
* arddangos data ynglŷn â chyflogi pobl anabl
* rhannu gwybodaeth am weithgareddau yn erbyn gofynion lefel 3
* rhoi sicrwydd ynglŷn â chofnodi ac adrodd ar anabledd, iechyd meddwl a llesiant yn y gweithle
Canmolodd asesydd annibynnol hefyd ACC am gyflwyno arferion arloesol.
Dysgwch fwy am y cynllun Hyderus o ran Anabledd a gweithio i Awdurdod Cyllid Cymru.
|
The scheme, run by the Department for Work and Pensions, recognises organisations who play a leading role in changing attitudes for the better.
The WRA has now secured Disability Confident Leader (Level 3\). This follows the successful accreditation against the first 2 levels:
* Disability Confident Committed (Level 1\)
* Disability Confident Employer (Level 2\)
The accreditation, which lasts for 3 years, reinforces the WRA’s ongoing commitment towards being a fair and inclusive organisation.
Carl Alexis, Chief People and Communications Officer, WRA, said:
> We’ve worked hard to create a fair and inclusive workplace culture at the WRA. I’m therefore thrilled we’ve gained this highest level of accreditation. As we grow, we’ll continue to build on this work by continually looking at ways to make our recruitment processes even more accessible and inclusive.
The WRA was assessed in 3 areas:
* evidencing data on employing disabled people
* sharing information on activities against the level 3 requirements
* giving assurance around recording and reporting on disability, mental health and wellbeing in the workplace
An independent assessor also commended the WRA for introducing innovative practices.
Learn more about the Disability Confident scheme and working for the Welsh Revenue Authority.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ysgrifennais at yr Aelodau ym mis Mehefin 2023 i roi'r wybodaeth ddiweddaraf am ein hymrwymiad i ehangu darpariaeth blynyddoedd cynnar yn raddol i gynnwys pob plentyn dwyflwydd oed, gyda phwyslais arbennig ar gryfhau'r ddarpariaeth cyfrwng Cymraeg, yn unol â'r Cytundeb Cydweithio â Phlaid Cymru.
Dechreuodd Cam 2 y broses o ehangu darpariaeth blynyddoedd cynnar ym mis Ebrill 2023\. Yn ystod y cam hwn (2023\-24 a 2024\-25\) rydym yn buddsoddi £46m i ymestyn gofal Plant Dechrau'n Deg ac yn disgwyl cefnogi mwy na 9,500 yn ychwanegol o blant dwyflwydd oed ledled Cymru i gael gofal Plant Dechrau'n Deg o ansawdd.
Mae'n bleser gennyf ddweud wrth yr Aelodau, fod data rhagarweiniol gan awdurdodau lleol yn dangos ein bod wedi cyflawni ein targed o gynnig 4,500 o leoedd gofal plant ychwanegol wrth ehangu gofal Plant Dechrau'n Deg yn ystod 2023\-24\. Mwy na 700 o leoedd gofal plant wedi cael eu cymryd mewn lleoliad cyfrwng Cymraeg. Mae'r rhain yn llwyddiannau sylweddol sy'n dangos ein hymrwymiad i roi'r dechrau gorau posibl mewn bywyd i bob plentyn yng Nghymru. Mae gofal Plant Dechrau'n Deg yn wasanaeth hanfodol sy'n helpu plant i ddysgu, i dyfu ac i ffynnu. Trwy ehangu Cam 2 y ddarpariaeth gofal Plant Dechrau'n Deg, byddwn yn parhau i gyrraedd mwy o deuluoedd a all elwa o'r cynnig hwn a gwneud gwahaniaeth cadarnhaol i'w bywydau.
Hoffwn, ar y cyd â Siân Gwenllian, Aelod Dynodedig Plaid Cymru, ddiolch i gydweithwyr ar draws y sector gan gynnwys awdurdodau lleol, y GIG a darparwyr gofal plant am eu holl waith caled i ymestyn gofal Plant Dechrau'n Deg o ansawdd uchel yn rhai o'n cymunedau mwyaf difreintiedig. Byddwn yn parhau i weithio'n agos gydag awdurdodau lleol, darparwyr gofal plant a phartneriaid eraill i sicrhau ansawdd a chynaliadwyedd gofal Plant Dechrau'n Deg.
Byddaf yn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i Aelodau'r Senedd am unrhyw gynnydd pellach.
Caiff y datganiad ei gyhoeddi yn ystod y toriad er mwyn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i aelodau. Os bydd aelodau eisiau i mi wneud datganiad pellach neu ateb cwestiynau ynglŷn â hyn pan fydd y Senedd yn dychwelyd, byddwn yn hapus i wneud hynny.
|
I wrote to Members in June 2023 to provide an update about our commitment to deliver a phased expansion of early years provision to include all two\-year\-olds, with a particular emphasis on strengthening Welsh\-medium provision, in line with the Co\-operation Agreement with Plaid Cymru.
Phase 2 of the expansion of early years provision began in April 2023\. During this phase (2023\-24 and 2024\-25\) we are investing £46m in extending Flying Start childcare and expect to support more than 9,500 extra two\-year\-olds across Wales to access quality Flying Start childcare.
I am delighted to inform Members, the preliminary data from local authorities indicates we have achieved our delivery target of offering an additional 4,500 childcare places for the Flying Start childcare expansion during 2023\-24\. More than 700 childcare places have been taken up in a Welsh\-medium setting.
These are significant achievements which demonstrate our commitment to giving every child in Wales the best possible start in life. Flying Start childcare is a vital service, which helps children to learn, grow and thrive. Through our Phase 2 expansion of the provision of Flying Start childcare, we will continue to reach more families who can benefit from this offer and making a positive difference to their lives.
Together with the Plaid Cymru Designated Member, Sian Gwenllian, I want to thank colleagues across the sector including local authorities, the NHS and childcare providers for all their hard work to extend high quality Flying Start childcare in some of our most disadvantaged communities. We will continue to work closely with local authorities, childcare providers and other partners to ensure the quality and sustainability of Flying Start childcare.
I will keep Members of the Senedd updated about further progress.
This statement is being issued during recess in order to keep members informed. Should members wish me to make a further statement or to answer questions on this when the Senedd returns I would be happy to do so.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Heddiw, rydym wedi cyhoeddi ail Adroddiad Blynyddol tymor y Senedd hon, sy’n nodi’r cynnydd rydym wedi'i wneud tuag at ein hamcanion llesiant fel y’u nodir yn y Rhaglen Lywodraethu.
Byddaf yn arwain dadl ar yr Adroddiad Blynyddol yn y Senedd ar 11 Gorffennaf.
|
Today, we have published the second Annual Report of this Senedd term, setting out the progress we have made towards the well\-being objectives in our Programme for Government.
I will lead a debate on the Annual Report in the Senedd on the 11 July.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae'r papur ymgynghori'n amlinellu uchelgais i greu Cymru sy'n ymateb mewn ffordd wedi'i chynllunio i'r galw cynyddol am addysg cyfrwng Cymraeg, ac i gynyddu nifer y bobl sy'n dysgu’r iaith ac yn gallu ei defnyddio gyda'u teuluoedd, yn eu cymunedau ac yn y gweithle.
Mae'r cynigion yn gosod cyfeiriad uchelgeisiol ar gyfer pob maes sy'n dylanwadu ar yr iaith ac yn cydnabod bod angen i ni fod yn greadigol os ydym am gyrraedd y targed o filiwn o siaradwyr.
Maent hefyd yn cydnabod bod angen i'r Llywodraeth arwain y drafodaeth, ond hefyd gweithio mewn partneriaeth â nifer o sefydliadau a chyrff eraill er mwyn rhoi lle canolog i'r iaith mewn bywyd cyhoeddus yng Nghymru.
Bydd yr ymgynghoriad ar agor tan ddiwedd mis Hydref ac mae'n nodi chwe maes allweddol i'w trafod:
* Cynllunio \- Mae'r Gymraeg yn eiddo i ni gyd \- mae angen ei chynnwys mewn prosesau cynllunio strategol er mwyn ei gwneud yn rhan o bob agwedd ar fywyd.
* Gwneud yr iaith yn rhan normal o fywyd bob dydd \- Mae ewyllys da yn bwysig. Rydym am weld y rheini sy'n siarad Cymraeg yn ei defnyddio, ac rydym am i'r rheini nad ydynt yn siarad Cymraeg deimlo parch ac ewyllys da tuag ati.
* Addysg \- Mae'r system addysg yn bwysig o ran cyflwyno'r Gymraeg, boed hynny yn yr ysgol neu’r coleg neu wrth ddysgu fel oedolyn.
* Pobl \- Rydym am i fwy o siaradwyr Cymraeg drosglwyddo'r iaith i'w plant ac rydym am weld mwy o leoedd lle mae'r Gymraeg yn cael ei defnyddio, fel gweithleoedd, a mwy o gymunedau lle mae'r iaith yn cael ei defnyddio'n naturiol.
* Cefnogaeth \- Mae angen sylfeini cadarn er mwyn i'r iaith dyfu. Rydym am i’r hanfodion, o eiriaduron i adnoddau digidol, gael eu datblygu i helpu pobl i fyw eu bywydau drwy gyfrwng y Gymraeg, ynghyd â chyfryngau Cymraeg amrywiol a pherthnasol.
* Hawliau \- Mae cyfreithiau yn rhoi statws swyddogol i'r iaith yng Nghymru. Mae deddfwriaeth yn bodoli eisoes i sicrhau bod gwasanaethau'n cael eu darparu yn Gymraeg \- rydym am sicrhau bod y cyfreithiau hyn yn parhau'n effeithiol ac yn gyfoes.
Dywedodd y Prif Weinidog Carwyn Jones:
> "Rydym yn genedl sy’n ymfalchïo yn ein dwyieithrwydd. Mae Llywodraeth Cymru wedi cydnabod o’r dechrau’n deg gyfraniad sylweddol ein hiaith at ein gorffennol, ein hanes a'n diwylliant byw, a byddwn yn parhau i wneud hynny.
>
> "Ers datganoli, rydym wedi dangos ymrwymiad cadarn i gynnal a thyfu'r iaith. Yn 2011, cyflwynwyd deddfwriaeth i ddiogelu dyfodol yr iaith, ac rydym yn hyderus y bydd y drafodaeth yr ydym yn ei lansio heddiw yn ein helpu i barhau i dyfu'r iaith fel ei bod yn ffynnu fel rhan fywiog, fyw o'n cymunedau.
>
> "Mae'n hollbwysig ein bod yn cefnogi ein hadnodd pwysicaf, sef ein pobl \- y siaradwyr Cymraeg ar draws y wlad, boed yn siaradwyr rhugl, yn siaradwyr llai hyderus neu'n ddysgwyr. Mae angen i ni barhau i helpu pobl i ddefnyddio'r iaith mewn ffyrdd mwy ymarferol, creadigol a difyr. Mae ein hiaith yn dylanwadu ar gerddoriaeth, storïau, traddodiadau a bywyd bob dydd.
>
> "Mae cymunedau bywiog Cymraeg eu hiaith yn cyfrannu at amrywiaeth y wlad, gan wneud Cymru'n wlad heb ei hail i fyw ynddi neu ymweld â hi. Fodd bynnag, ni all y Llywodraeth gyflawni hyn heb help. Felly, rwy'n awyddus i Gymru gyfan fod yn rhan o’r drafodaeth hon."
Dywedodd Alun Davies, Gweinidog y Gymraeg a Dysgu Gydol Oes:
> "Mae'n bleser cael arwain y drafodaeth genedlaethol hon ynghylch sut allwn gryfhau'r Gymraeg mewn cymunedau ar draws y wlad, a sicrhau bod Cymru'n wlad ddwyieithog go iawn ac nid ar bapur neu mewn areithiau yn unig.
>
> "Rydym am i bawb gael cyfle i ddysgu drwy gyfrwng y Gymraeg o'r blynyddoedd cynnar i addysg uwch, a bod hyn yn cael ei weld fel rhan annatod o'r ddarpariaeth gyffredinol yn hytrach na rhywbeth ar wahân.
>
> "Mae cyrraedd miliwn o siaradwyr yn darged sy'n fwriadol uchelgeisiol. Mae heriau o'n blaenau, ond gallwn wynebu'r rheini heb os gan wybod ein bod yn adeiladu ar sylfaen gref.
>
> "Mae creu gwlad ddwyieithog yn rhywbeth y mae'n rhaid i'r genedl gyfan ei wneud gyda'i gilydd. Ni all gwleidydd orfodi hyn, ond gall arwain y ffordd. Rwy'n awyddus i sicrhau bod pobl yn cael cyfle i ddysgu Cymraeg a chael addysg Gymraeg ym mhob rhan o'r wlad, a’u bod wedyn yn hyderus i ddefnyddio'r iaith ac yn dymuno ei defnyddio ar bob adeg.
>
> "Mae'r ymgynghoriad hwn yn gyfle i bawb ddweud eu dweud ar ddyfodol yr hyn y gellid ei galw’n ased gorau'r wlad. Rwy'n hyderus y bydd yn ein galluogi i symud yr iaith yn ei blaen mewn ffordd ragweithiol a chymesur.”
|
The consultation paper sets out an ambition to create a Wales which responds in a planned way to the growing demand for Welsh\-medium education, and increase the number of people learning and able to use the language with their families, in their communities and in the workplace.
The proposals look to set an ambitious direction for each area that influences the language and acknowledges the need for creativity if we are to reach the target of a million speakers.
They recognise the need for Government to lead the conversation but also work in partnership with many other institutions and organisations towards making the Welsh language central to public life in Wales.
The consultation will be run until the end of October and identifies six key areas for discussion:
* Planning \- The Welsh language belongs to us all – it needs to be included in strategic planning to make it a part of every aspect of life.
* Make the language a normal part of everyday life \- Goodwill is important. We want those who speak it to use it, and those who don’t to feel respect and goodwill towards the language.
* Education \- The education system is an important part of introducing people to the Welsh language, whether it takes place during school, college or while learning as an adult.
* People \- We want more Welsh speakers to pass the language on to their children, more places where the Welsh language is used, such as in the work place and more communities where Welsh is used naturally.
* Support \- We need sound foundations for the language to grow. We want the building blocks, from dictionaries to digital tools, to be developed to help people live their lives through the medium of Welsh, and a varied and relevant Welsh language media.
* Rights \- Laws give the language official status in Wales. There is already legislation to ensure services are provided in Welsh – we want to make sure that these laws remain effective and up to date.
The First Minister, Carwyn Jones said:
> “We are a proudly bilingual nation. The Welsh Government has always recognised the significant contribution our language has made on our past, history and living culture, and will continue to do so.
>
> “Since devolution we have demonstrated an unwavering commitment to preserving and growing the language. In 2011 we introduced legislation to protect the future of the language, and we are confident the discussion we are launching today will continue to help us grow the language so it thrives as a vibrant, living part of our communities.
>
> “It is vital we support our most important resource, namely our people—those Welsh speakers across the country, whether fluent, lacking in confidence or learning. We need to continue to support people to use the language in increasingly practical, creative and fun ways. Our language influences music, stories, traditions and daily life.
>
> “Vibrant Welsh speaking communities contribute to the diversity of the country, making Wales a place unlike any other to call home or indeed visit. However, government can’t do this alone, so I am eager for the whole of Wales to contribute to this discussion.”
Minister for Lifelong Learning and Welsh Language, Alun Davies said:
> “I’m honoured to lead this national conversation about how we can strengthen the Welsh language in communities across the country, how we can ensure that Wales is a bilingual nation in reality and not simply on paper or in speeches.
>
> “We want everyone to have the opportunity to learn through the medium of Welsh both from early years right through to higher education, and that it will be seen as an integral part of our overall provision, and not something that is separate from it.
>
> “Reaching a million speakers is a deliberately ambitious target. There are challenges ahead, but we can undoubtedly face those in the knowledge that we are building from a position of strength.
>
> “If we are to foster a bilingual nation, it is something that the whole nation needs to do together. A politician can’t impose that, but politicians can lead that, and what I’m anxious that we do is ensure that people have the opportunity to learn Welsh and to receive a Welsh language education in every part of the country, but then that people have the confidence and the wish to use that language at all times.
>
> “This consultation process is an opportunity for everyone to have their say on the future of perhaps this countries finest asset. I am confident it will enable us to take the language forward in a way that is both pro\-active and proportionate.”
|
Translate the text from Welsh to English. |
Bu cryn ddiddordeb yn yr ymgynghoriad Bwrw Ymlaen â Rheoli Adnoddau Naturiol Cymru yn Gynaliadwy a lansiwyd ar 21 Mehefin. Mae Cymru’n ffodus iawn o gael rhanddeiliaid gweithgar sy’n cyfrannu eu barn a’u profiadau er mwyn ein helpu i ddod o hyd i gyfleoedd i Gymru.
Rydym wedi gwrando ar ein rhanddeiliaid ac yn sgil hynny rydym wedi estyn cyfnod yr ymgynghoriad hyd at 30 Medi.
Mae’r ymgynghoriad ysgrifenedig yn cael ei wneud ochr yn ochr ag ymgysylltu â rhanddeiliaid ein grŵp bord gron a sectorau unigol. Bydd yn rhoi cyfle inni gydweithio i ganfod cyfleoedd posibl i Gymru
Mae’r ymgynghoriad yn rhoi cyfle i randdeiliaid ledled Cymru ddweud eu dweud am unrhyw ddeddfwriaeth y gallai fod ei hangen efallai ar gyfer gadael yr UE. Er ein bod yn estyn cyfnod yr ymgynghoriad, hoffwn annog pobl i ymateb yn gynnar yn hyn o beth er mwyn ein helpu i nodi cyfleoedd posibl mor gynnar â phosib.
Hoffwn ddiolch i’r rheiny sydd wedi ymateb i’r ymgynghoriad ac estyn croeso cynnes iawn i ymatebion pellach.
Caiff y datganiad ei gyhoeddi yn ystod y toriad er mwyn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i aelodau. Os bydd aelodau eisiau i mi wneud datganiad pellach neu ateb cwestiynau ynglŷn â hyn pan fydd y Cynulliad yn dychwelyd, byddwn yn hapus i wneud hynny.
|
There has been a great deal of interest in the Taking Forward Wales’ Sustainable Management of Natural Resources Consultation, I launched on the 21 June. It is a real strength in Wales to have such engaged stakeholders providing us with their input and experience to help identify opportunities for Wales.
We have listened to our stakeholders and as such have extended the consultation period until the 30 September.
The written consultation is undertaken in parallel with active engagement with stakeholders both collectively through our roundtable group, and with individual sectors. It provides a further opportunity to work together to identify potential opportunities for Wales.
The consultation provides an opportunity for stakeholders across Wales to have a say on any legislation, which may be needed to address EU exit and whilst we are extending the consultation period, we would encourage early responses on these areas to help identify potential opportunities as early as possible.
I wish to thank those who have responded to the consultation and very much welcome further responses.
*This statement is being issued during recess in order to keep members informed. Should members wish me to make a further statement or to answer questions on this when the Assembly returns I would be happy to do so.*
|
Translate the text from English to Welsh. |
On 16 October 2018, the Cabinet Secretary for Finance made an oral statement in the Siambr on: Update on Regional Investment after Brexit (external link).
|
Ar 16 Hydref 2018, gwnaeth y Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid ddatganiad llafar yn y Siambr ar: Y wybodaeth ddiweddaraf am Fuddsoddi Rhanbarthol ar ôl Brexit (dolen allanol).
|
Translate the text from Welsh to English. |
Hoffwn roi diweddariad i’r aelodau ynghylch ein gwaith parhaus i sicrhau cyn lleied o darfu â phosibl ar addysg, ac i sicrhau bod pob lleoliad yn parhau i fod mor ddiogel â phosibl.
Hoffwn ddiolch eto i’r gymuned addysg am ei gwaith caled parhaus i gefnogi ein plant a’n pobl ifanc yn ystod y cyfnod heriol hwn.
Mae presenoldeb yn yr ysgol wedi cynyddu am yr ail wythnos yn olynol. Roedd cyfartaledd o 87\.4% o’r holl ddisgyblion yn bresennol yn yr ysgol dros yr wythnos rhwng 4 Hydref ac 8 Hydref. Mae hyn yn ystod cyfnod ble mae trosglwyddiad y feirws o fewn y gymuned yn parhau i fod yn uchel iawn.
Er fy mod yn falch bod presenoldeb yn parhau i gynyddu, ochr yn ochr â’r gwaith dadansoddi data yr ydym yn ei wneud yn barhaus, mae’n bwysig bod gennym y dealltwriaeth gorau posibl o’r hyn sy’n digwydd mewn gwirionedd. Felly, rwyf wedi gofyn i fy swyddogion gynnal adolygiad cynhwysfawr o batrymau presenoldeb, i lywio’r gwaith o ddatblygu ymyriadau polisi yn y maes hwn yn y dyfodol. Byddwn yn dadansoddi a dehongli ffynonellau data ar gyfraddau presenoldeb/diffyg presenoldeb yn ysgolion Cymru. Bydd y gwaith hwn yn cynnwys gweithio gyda rhanddeiliaid ym maes addysg i gasglu gwybodaeth am y sefyllfa sy’n datblygu a pha fesurau/ymyriadau sydd eu hangen i ymgysylltu’n well â dysgwyr. Cyhoeddwyd canllawiau presenoldeb diwygiedig i ysgolion yr wythnos hon hefyd, i adlewyrchu’r cyd\-destun presennol.
Mae’n ymddangos bod cyfraddau heintio ymysg plant a phobl ifanc 10 – 19 oed yn sefydlogi, fel y gwelir yn ystadegau wythnosol Addysg Iechyd Cyhoeddus Cymru. Mae hyn yn unol â modelu Llywodraeth Cymru. Er hyn, mae’n bwysig ein bod yn parhau i fod yn ofalus a bydd rhaid inni aros ychydig wythnosau cyn cadarnhau tuedd.
Ychydig iawn o blant a phobl ifanc iach sy’n datblygu salwch difrifol ar ôl dal haint Covid\-19\. Er hyn, gwyddom y gall y rhaglen frechu chwarae rôl allweddol o ran lleihau lledaeniad y feirws, gan helpu hefyd i leihau’r angen i blant gael amser i ffwrdd o’r ysgol. Felly, rwy’n falch o gadarnhau’r canlynol:
* Mae 85% o’r boblogaeth dros 16 oed wedi’u brechu’n llawn
* Mae bron i 74% o bobl ifanc 16 – 17 oed wedi’u brechu
* Mae mwy na 22% o blant a phobl ifanc 12 – 15 oed yn awr wedi cael brechlyn. Rydym ar y trywydd iawn i gynnig un dos i bob plentyn a pherson ifanc 12 – 15 oed erbyn 1 Tachwedd
* Mae 93% o’r gweithlu addysg wedi’u brechu
Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi llunio gwybodaeth i blant a rhieni am y brechlyn. Rwy’n annog teuluoedd i drafod dros hanner tymor os nad ydynt wedi penderfynu eto. Dychrynais gyda’r adroddiadau o aflonyddu mewn canolfan frechu y penwythnos diwethaf. Er nad yw brechlynnau’n cael eu rhoi mewn ysgolion gan amlaf, rydym wedi anfon canllawiau at ysgolion i’w helpu i ddelio ag achosion o aflonyddwch gwrth\-frechlyn a gwybodaeth gelwydd pe byddent yn cael eu targedu.
Rydym wedi cyhoeddi cyngor ychwanegol yr wythnos hon i gefnogi plant a phobl ifanc sydd â risg glinigol uwch ac oedolion sy'n agored iawn i niwed yn glinigol mewn lleoliadau addysg. Mae hyn wedi'i gyd\-gynhyrchu gyda rhanddeiliaid yn dilyn galwadau am wybodaeth ychwanegol. Hoffwn ddiolch iddynt am ymgysylltu adeiladol wrth ddatblygu'r canllawiau hyn i gefnogi ysgolion.
Rwy’n ymwybodol bod pryderon am gael gafael ar athrawon cyflenwi oherwydd salwch staff, neu oherwydd bod staff yn aros am brofion PCR, er enghraifft. Rwy’n ymwybodol, o’r asiantaethau fframwaith, bod gwiriadau'r Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd (DBS) yn cymryd mwy o amser na'r disgwyl, ac mae fy swyddogion wedi ysgrifennu at y Gwasanaeth Datgelu a Gwahardd i drafod hyn ar frys. Gallaf hefyd gadarnhau ein bod yn parhau i ddarparu cyllid drwy’r Gronfa Galedi i helpu gydag athrawon cyflenwi ar gyfer athrawon a chynorthwywyr addysgu sy’n sâl gyda Covid\-19, neu sy’n gorfod hunanynysu. Bydd hyn yn parhau tra bo’r cyfraddau yn uchel.
Mae’r dyfeisiau monitro CO2 wedi dechrau cael eu danfon yr wythnos hon. Dyma’r cyntaf o dri chyflenwad, lle bydd 30,000 o ddyfeisiau monitro yn cael eu darparu i awdurdodau lleol, colegau a phrifysgolion i’w dosbarthu ar draws ystafelloedd dosbarth, ystafelloedd seminar a darlithfeydd. Dylai’r gwaith o gyflwyno’r ‘dyfeisiau monitro goleuadau traffig’ fod wedi’i gwblhau erbyn canol mis Tachwedd. Mae canllawiau ar ddefnyddio’r dyfeisiau monitro CO2 newydd wedi’u llunio gyda phartneriaid allweddol ac wedi’u hanfon at awdurdodau lleol, colegau a phrifysgolion.
Yn olaf, rydym yn darparu £3\.31 miliwn i wella awyru mewn ysgolion, colegau a phrifysgolion, i greu amgylcheddau dysgu mwy diogel i ddisgyblion, myfyrwyr a staff. Bydd y buddsoddiad hwn ar gyfer gwella awyru, ynghyd â chyflwyno dyfeisiau monitro CO2, yn helpu i wella ansawdd aer mewn ysgolion a sicrhau tawelwch meddwl ynghylch hynny wrth inni symud i’r misoedd oerach. Roedd y cyllid yn wreiddiol wedi’i neilltuo dros dro i beiriannau Osôn ar gyfer lleoliadau addysg. Mae adolygiad gan Grŵp Cynghori Technegol ar sail crynodeb cyflym o’r dystiolaeth gan Ganolfan Dystiolaeth Covid\-19 Cymru, a gyhoeddwyd heddiw, yn dod i’r casgliad bod mesurau eraill – fel gwella awyru – yn fwy effeithiol o ran lleihau lledaeniad COVID\-19\.
Caiff ein dulliau gweithredu eu llywio gan y dystiolaeth ddiweddaraf, yr ydym yn ei hadolygu'n barhaus a thrwy drafodaethau gyda'n partneriaid ym mhob rhan o'r system addysg.
Edrychaf ymlaen at siarad â'n holl benaethiaid yng Nghymru yn ddiweddarach heddiw am sut y gallwn gynllunio ar gyfer y dyfodol fel y gallwn gefnogi ein holl ddysgwyr i symud ymlaen a ffynnu. Byddaf yn cyfarfod â dysgwyr hefyd, i glywed yn uniongyrchol eu barn a'u profiadau o ysgolion a cholegau ar hyn o bryd ac yn y misoedd i ddod.
|
I would like to update members on our ongoing work to minimise disruption to education and ensure all settings remain as safe as possible.
I would like to repeat my heartfelt thanks to the education community for their continued hard work in supporting our young people through this challenging time.
School attendance has risen for the second week in a row. An average of 87\.4% of all pupils were in attendance in school over the week of 4 October to 8 October. This is at a time when community transmission remains very high.
While I am pleased that attendance continues to rise, alongside the analysis of data which we undertake on an ongoing basis, it is important that we have the best possible understanding of what is happening on the ground. I have therefore asked my officials to undertake a comprehensive review of attendance patterns, to inform development of future policy interventions in this space. As well as analysing and interpreting data sources on current attendance/non\-attendance rates in Welsh schools. This work will involve working with education stakeholders to collect intelligence on the emerging situation and what measures/interventions are needed to better re\-engage learners. Attendance guidance for schools was also published this week to reflect the current context.
Infection rates in 10 – 19 year olds appear to be levelling off, as seen by the latest Public Health Wales Education weekly statistics. This is in line with Welsh Government modelling. However, it is important we remain cautious and we will need to wait a couple of weeks before confirming a trend.
Very few healthy children and young people with Covid\-19 infection go on to have a severe disease. However, we know that the vaccine programme can play a key role in reducing the spread of the disease, and also help to reduce the need for children to have time off school. I am therefore pleased to confirm that:
* 85% of the over 16 population are fully vaccinated.
* Nearly 74% of 16 – 17 year olds have been vaccinated.
* More than 22% of 12 – 15 year olds have now received a vaccine. We are on track to offer one dose to all 12 – 15 year olds by 1 November.
* 93% of the education workforce are vaccinated.
Public Health Wales have developed information for children and parents on the vaccine. I would urge families to discuss over half term if they are undecided. I was appalled by reports of harassment at a vaccination centre last weekend. While vaccines are being administered away from school settings in most cases, we have sent guidance to schools to support them on how to deal with anti\-vaccine harassment and hoax information should they be targeted.
We have published this week additional advice to support children and young people with higher clinical risk and clinically extremely vulnerable adults in education settings. This has been co\-produced with stakeholders following calls for additional information. I would like to thank them for constructive engagement in developing this guidance to support schools.
I am aware there are concerns about accessing supply cover due to staff illness, or awaiting PCR tests for example. I am aware, from the framework agencies, that the Disclosure and Barring Service (DBS) checks are taking longer than expected. My officials have written to the DBS to discuss this urgently. I can also confirm that we are continuing to provide funding via the Hardship Fund to support supply cover for teachers and teaching assistants who are off sick with Covid\-19, or are required to self\-isolate, this will continue while rates remain high.
Deliveries of CO2 monitors started this week. This is the first of three deliveries which will see 30,000 monitors provided to local authorities, colleges and universities to distribute across classrooms, seminar rooms and lecture halls. The rollout of the ‘traffic light monitors’ should be complete by mid\-November. Guidance on how to use the new CO2 monitors has been developed with key partners and issued to local authorities, colleges and universities.
Finally, we are providing £3\.31 million to improve ventilation in schools, colleges and universities to create safer learning environments for pupils, students and staff. This investment for ventilation improvements, along with the rollout of CO2 monitors, will help improve and provide reassurance of air quality in schools as we move into the colder months. The funding had originally been provisionally earmarked for Ozone machines for educational settings. A Technical Advisory Group (TAG) review informed by a rapid evidence summary from the Wales Covid\-19 Evidence Centre, published today concludes that other measures – such as improvements to ventilation \- are more effective at reducing the spread of COVID\-19\.
Our approaches are informed both by the latest evidence, which we keep under review and by discussions with our partners in all parts of the education system.
I look forward to talking to all our head teachers in Wales later today about how we can plan for the future so that we can support all our learners to progress and thrive and I will be meeting with learners also, to hear directly from them their views and experiences of schools and colleges at present and in the months ahead.
|
Translate the text from English to Welsh. |
Latest gross disposable household income (GDHI) figures show that disposable incomes per head in Wales grew by 3\.3 per cent between 2014 and 2015\.
The statistics mean that in 2015 Wales saw the third highest increase in disposable incomes of all the UK countries and English regions. The largest increase was in the North East where disposable incomes grew by 3\.9%.
While disposable incomes in Wales rose faster than the UK average over the latest year, the statistics reveal that the value of disposable income per head in Wales was above Northern Ireland but behind the value for England and Scotland.
Responding to the latest figures Ken Skates said:
> “Gross disposable income figures are an important measure of economic well being as they show the amount of money people have left to spend once they have paid their key bills.
>
> “These latest figures are really encouraging. They show that average disposable incomes in Wales are growing faster than the UK average and that our work to support families across Wales is making a real difference to people’s lives.
>
> “They also follow ONS statistics published last week which show that the employment rate in Wales now stands at an historic high of 73\.7 per cent.
>
> “We know we are making good progress but we recognise there are challenges ahead. We will continue to do all we can to support businesses across Wales and ensure we have the right economic conditions to drive up employment levels, support sustainable jobs and training, and spread prosperity to all corners of Wales.”
|
Mae'r ffigurau diweddaraf ar gyfer Incwm Gwario Gros yr Aelwydydd (GDHI) yn dangos bod incwm gwario yn ôl y pen yng Nghymru wedi cynyddu 3\.3 y cant rhwng 2014 a 2015\.
Mae'r ystadegau'n golygu mai Cymru a welodd y trydydd cynnydd mwyaf o ran incwm gwario yn 2015, o'i chymharu â gwledydd eraill y DU a rhanbarthau Lloegr. Gwelwyd y cynnydd mwyaf yng Ngogledd\-ddwyrain Lloegr, lle yr oedd yr incwm gwario wedi cynyddu 3\.9%.
Er i'r incwm gwario gynyddu'n gyflymach na chyfartaledd y DU yng Nghymru dros y flwyddyn ddiwethaf, mae'r ystadegau'n dangos bod gwerth yr incwm gwario yn ôl y pen yng Nghymru yn uwch na Gogledd Iwerddon ond yn llai na'r gwerth ar gyfer Lloegr a'r Alban.
Wrth ymateb i'r ffigurau diweddaraf, dywedodd Ken Skates:
> “Mae ffigurau'r incwm gwario gros yn ffordd bwysig o fesur lles economaidd, gan ei fod yn dangos faint o arian sydd gan bobl i'w wario ar ôl iddyn nhw dalu eu prif filiau.
>
> “Mae'r ffigurau diweddaraf hyn yn galonogol iawn. Maen nhw'n dangos bod cyfartaledd yr incwm gwario yng Nghymru yn cynyddu'n gyflymach na chyfartaledd y DU, a bod ein gwaith i wella ffyniant a chefnogi teuluoedd ar hyd a lled Cymru yn gwneud gwahaniaeth go iawn i fywydau pobl.
>
> “Mae'r ffigurau hefyd yn unol ag ystadegau'r Swyddfa Ystadegau Gwladol (ONS) a gafodd eu cyhoeddi yr wythnos diwethaf, sy'n dangos bod cyfradd cyflogaeth Cymru bellach wedi cyrraedd lefel hanesyddol uchel, sef 73\.7 y cant.
>
> “Byddwn ni'n parhau i wneud popeth o fewn ein gallu i gefnogi busnesau ledled Cymru, a sichrau bod gennym ni'r amodau economaidd iawn i wella lefelau cyflogaeth, cefnogi swyddi a hyfforddiant cynaliadwy, a gwasgaru cyfoeth i bob rhan o Gymru.”
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae’r gyfraith newydd yn ceisio rhoi terfyn ar gosbi corfforol i blant yng Nghymru, yn helpu i warchod eu hawliau ac yn cryfhau ymrwymiad Llywodraeth Cymru i Gonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau’r Plentyn.
Nodwyd yr achlysur heddiw gyda’r Prif Weinidog Mark Drakeford yn selio’r Bil yn swyddogol, gan olygu y daw’r gyfraith i rym ddydd Llun 21 Mawrth 2022\.
Dywedodd y Dirprwy Weinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Julie Morgan, sydd wedi arwain ar y Bil:
> Does dim rheswm byth i daro plentyn \- efallai bod hynny wedi cael ei ystyried yn briodol yn y gorffennol ond nid yw’n dderbyniol mwyach. Mae ein plant ni’n haeddu cael eu trin gyda’r un parch ac urddas ag oedolion.
>
>
> Er bod selio’r Bil wedi cael ei wneud tu ôl i ddrysau caeedig oherwydd achosion o Covid\-19, rydyn ni’n falch o fod wedi cymryd y cam hanesyddol hwn i helpu i warchod plant a’u hawliau.
>
>
> Hoffwn ddiolch i bawb sydd wedi ymgyrchu dros y ddeddfwriaeth hon a’i chefnogi.
|
The new law seeks to end the physical punishment of children in Wales, help protect their rights and build upon the Welsh Government’s commitment to the United Nation’s Convention on the Rights of the Child.
Today’s occasion was marked by the First Minister Mark Drakeford officially sealing the Bill, meaning the law will come into force on Monday 21st March 2022\.
The Deputy Minister for Health and Social Services Julie Morgan, who has led on the Bill, said:
> There is no reason to ever hit a child \- that may have been deemed appropriate in the past but it is no longer acceptable. Our children deserve to be treated with the same respect and dignity as adults.
>
>
> Although unfortunately the sealing of the Bill was held behind closed doors due to the Covid\-19 outbreak, we are proud to have taken this historic step to help protect children and their rights.
>
>
> I would like to thank all of those who have campaigned for and supported this legislation.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae Judith wedi bod yn gwneud y swydd ar sail dros dro ers mis Tachwedd 2021, ac wedi cael ei phenodi ar sail barhaol yn dilyn ymarfer recriwtio rhyngwladol trwyadl dan gadeiryddiaeth Prif Gomisiynydd y Gwasanaeth Sifil.
Wrth drafod cael ei phenodi i'r swydd, dywedodd Judith:
> Mae'n fraint cael fy mhenodi i'r swydd bwysig hon, ac rwy'n edrych ymlaen at weithio gyda’r Gweinidogion a sefydliadau GIG Cymru i sicrhau bod ein gwasanaethau iechyd a gofal o'r radd flaenaf.
Dywedodd y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Eluned Morgan:
> Mae Judith wedi dangos rhagoriaeth wrth arwain a goruchwylio GIG Cymru yn ystod rhai o'i gyfnodau mwyaf anodd erioed. Hoffwn i ei llongyfarch ar gael ei phenodi, ac rwy'n edrych ymlaen at barhau ein gwaith i sicrhau ein bod yn gallu ymfalchïo yn GIG Cymru.
|
Judith has been in the post on an interim basis since November 2021, and has been appointed permanently following a rigorous international recruitment exercise chaired by the First Civil Service Commissioner.
Commenting on being appointed to the role, Judith said:
> I am honoured to be appointed to this important role and look forward to continuing to work with Ministers and NHS Wales organisations to deliver excellence in our health and care services.
Minister for Health and Social Services, Eluned Morgan, said:
> Judith has shown great leadership and oversight of the NHS in Wales through some of its most difficult times. I congratulate her on her appointment and look forward to continuing our work to deliver an NHS Wales to be proud of.
|
Translate the text from English to Welsh. |
> “Following advice from the Joint Biosecurity Centre and in the light of the most recent data, the four UK Chief Medical Officers and NHS England National Medical Director agree that the UK alert level should move from level 5 to level 4 in all four nations.
>
>
>
> “The health services across the four nations remain under significant pressure with a high number of patients in hospital, however thanks to the efforts of public we are now seeing numbers consistently declining, and the threat of the NHS and other health services being overwhelmed within 21 days has receded.
>
>
>
> “We should be under no illusions – transmission rates, hospital pressures and deaths are still very high. In time, the vaccines will have a major impact and we encourage everyone to get vaccinated when they receive the offer. However for the time being it is really important that we all – vaccinated or not \- remain vigilant and continue to follow the guidelines.
>
>
>
> “We know how difficult the situation has been and remains to be for healthcare workers, we thank them for their immense effort, skill and professionalism throughout the pandemic.”
Chief Medical Officer for Wales, Dr Frank Atherton
Chief Medical Officer for England, Professor Chris Whitty
Chief Medical Officer for Northern Ireland, Dr Michael McBride
Chief Medical Officer for Scotland, Dr Gregor Smith
NHS England National Medical Director Professor Stephen Powis
|
> “Yn dilyn cyngor gan y Gyd\-ganolfan Bioddiogelwch ac yng ngoleuni’r data diweddaraf, mae pedwar Prif Swyddog Meddygol y DU a Chyfarwyddwr Meddygol Cenedlaethol NHS England yn cytuno y dylai lefel rhybudd y DU yn awr symud o lefel 5 i lefel 4 yn y pedair gwlad.
>
>
>
> “Mae’r gwasanaethau iechyd ar draws y pedair gwlad yn dal i fod o dan bwysau aruthrol gyda llawer iawn o gleifion yn yr ysbyty. Fodd bynnag, diolch i ymdrechion y cyhoedd, rydyn ni’n awr yn gweld gostyngiad parhaus yn y niferoedd, ac mae’r bygythiad y gallai’r GIG a gwasanaethau iechyd eraill gael eu gorlwytho ymhen 21 o ddiwrnodau wedi lleihau.
>
>
>
> “Ond rhaid inni beidio â thwyllo ein hunain – mae cyfraddau trosglwyddiadau, lefel y pwysau ar ysbytai a nifer y marwolaethau yn dal i fod yn uchel iawn. Ymhen amser, bydd y brechlynnau yn cael effaith wirioneddol ac rydyn ni’n annog pawb i gael eu brechu pan fyddan nhw’n cael y cynnig. Am y tro, fodd bynnag, mae’n hynod bwysig ein bod ni i gyd – p’un a ydyn ni wedi cael ein brechu ai peidio – yn parhau i fod yn wyliadwrus a’n bod ni’n dilyn y canllawiau o hyd.
>
>
>
> “Rydyn ni’n gwybod bod y sefyllfa wedi bod yn anodd iawn a’i bod yn parhau felly i weithwyr gofal iechyd. Rydyn ni am ddiolch iddyn nhw am eu hymdrechion, sgil a’u proffesiynoldeb aruthrol gydol y pandemig.”
Dr Frank Atherton, Prif Swyddog Meddygol Cymru
Yr Athro Chris Whitty, Prif Swyddog Meddygol Lloegr
Dr Michael McBride, Prif Swyddog Meddygol Gogledd Iwerddon
Dr Gregor Smith, Prif Swyddog Meddygol Yr Alban
Yr Athro Stephen Powis, Cyfarwyddwr Meddygol Cenedlaethol NHS England
|
Translate the text from English to Welsh. |
Earlier this year, I launched the new Working Wales service. A multi layered approach to providing advice and guidance on careers and jobs to the people of Wales.
I took the opportunity to root this new approach into careers and work in Wales, at the heart of government’s focus on social justice and our desire to make sure that everyone, regardless of their background, has the information they need to progress in life.
It has been in operation for 6 months now and already it is an astounding success. Providing services on the high street, within communities across Wales, Further Education Institutions and prisons though a wide range of interactions including web chats, Skype, e\-mail, texts and, of course, through the traditional one to one interviews. The service has even reached international status by helping an individual in Dubai, prepare to relocate back to Wales.
I have to thank Careers Wales who have been at the forefront of this new approach. In a short space of time their advisors have helped 15,008 adults and 3,608 young people access the service which has resulted in 8,872 adults and 2,407 young people being referred to Welsh Government funded programmes. A £9 million annual government investment in Working Wales has allowed a network of advisers and coordinators to provide a first class service to support the people of Wales. In doing so we are delivering a real and lasting change in high\-quality careers and enterprise strategies, influenced by strong relationships with employers.
Having taken action in this area, we mustn’t lose sight of our primary aim and purpose, which is for careers advice and guidance to ultimately lead to meaningful, sustainable employment. Working Wales is not there as a standalone service in its own right – it’s the engine room of our plans to drive improvements in the labour market and social justice, particularly in light of Brexit.
The ambition of our Employability Plan is to support people across Wales into work today, whilst also preparing the workforce for the immediate and long\-term challenges of the future through stretching ten\-year targets.
In an increasingly globalised labour market, we cannot conduct the debate about careers and skills in a vacuum; we have to consider it also in the context of the dramatic changes in demography and in the global economy of which we are a part and changes occurring within the Welsh labour market today.
Jobcentre Plus play a crucial new role in helping people back into work and are based across a regional footprint with 1,466 full time roles in operation (this equates to around 2,858 people working out of 59 job centres).
In order to maximum our possible engagement at regional level we are establishing three new Regional Response Groups. They will serve as an emergency response to Brexit employment problems and will attempt to provide reassurance and stability within the immediate jobs market. This will help minimise uncertainty within the Welsh economy and maintain confidence in Welsh Government’s approach to employability matters. They will be deploy existing programmes and services to create a stimulus to boost demand, support jobs and reduce the risk of a slowdown in each region.
The Regional Response Groups are short term in nature and provide a rapid response and immediate action within their location. In time the work of the City and Growth Deals, Regional Economic Frameworks, Regional Skills Partnership Plans and planning for post\-EU Regional investment will operate in this part of the market.
Large scale redundancies will still be dealt with via a triage system but we cannot use this methodology to deal with all redundancy cases and blind spots within the economy such as those linked to the use of agency workers, zero hour contracts, graduate unemployment and NEET levels. We intend to build on the experience of the Ford Taskforce and use that as a modus operandi for the new Regional Employability Groups.
The three advisory groups will provide an oversight of labour market activities focusing on:
* *Unemployment levels \& numbers of people likely to report as Not in Education Employment or Training (NEET) and Redundancy notifications.*
I am excited to have oversight of all of these areas and the chance to bring a greater coherence to them. With around 64,000 people currently unemployed in Wales (external link), the right response is to ask how we can raise our game, working with the UK Government who has responsibility for employment, to help our citizens to compete in today’s labour market
I am also committed to doing that by working with service providers and their partners to nurture and support a strong and vibrant employability landscape that recognises the strength that a mixed economy of third, private and public sector suppliers offers to deliver better outcomes for people using employment support services.
I know my officials have already started the process of establishing meetings to mobilise our support. We share responsibility with UK Government and delivery partners to make the labour market work more effectively for the people of Wales.
|
Yn gynharach eleni, lansiais wasanaeth newydd Cymru'n Gweithio, sy’n ffordd amlhaenog o fynd ati i gynnig cyngor ac arweiniad i bobl Cymru am yrfaoedd a swyddi.
Achubais ar y cyfle i sicrhau bod y ffordd newydd hon o weithio yn ymwreiddio ac yn datblygu’n rhan annatod o yrfaoedd a gwaith yng Nghymru, yn dod yn rhan ganolog o waith y llywodraeth wrth iddi hoelio sylw ar gyfiawnder cymdeithasol ac ar ein dymuniad i wneud yn siŵr bod gan bawb, beth bynnag eu cefndir, yr wybodaeth y mae ei hangen arnynt er mwyn dod ymlaen yn eu bywydau.
Mae wedi bod ar waith ers 6 mis erbyn hyn ac mae eisoes yn llwyddiant rhyfeddol. Mae'n darparu gwasanaethau ar y stryd fawr, mewn cymunedau ym mhob cwr o Gymru, mewn Sefydliadau Addysg Bellach a charchardai drwy ddefnyddio amrywiaeth eang o ffyrdd o ymwneud â phobl, gan gynnwys sgyrsiau ar y we, Skype, e\-bost, negeseuon testun ac, wrth gwrs, drwy gyfweliadau un i un traddodiadol. Mae'r gwasanaeth hyd yn oed wedi llwyddo i gyrraedd statws rhyngwladol drwy helpu unigolyn yn Dubai i baratoi i symud yn ôl i Gymru.
Mae'n rhaid imi ddiolch i Gyrfa Cymru, sydd wedi bod ar flaen y gad wrth gyflwyno'r ffordd newydd hon o weithio. Mewn cyfnod byr, mae eu hymgynghorwyr wedi helpu 15,008 o oedolion a 3,608 o bobl ifanc i fanteisio ar y gwasanaeth, a chanlyniad hynny yw bod 8,872 o oedolion a 2,407 o bobl ifanc wedi cael eu cyfeirio at raglenni sy'n cael eu cyllido gan Lywodraeth Cymru. Mae buddsoddiad blynyddol o £9 miliwn gan y llywodraeth yng ngwasanaeth Cymru'n Gweithio wedi caniatáu i rwydwaith o gynghorwyr a chydgysylltwyr ddarparu gwasanaeth o'r radd flaenaf er mwyn helpu pobl Cymru. Wrth inni wneud hyn, rydym yn gwneud newid go iawn a pharhaol o ran darparu gyrfaoedd a strategaethau menter o ansawdd uchel, sy’n seiliedig ar berthynas gref â chyflogwyr.
Ar ôl gweithredu yn hyn o beth, rhaid inni beidio â cholli golwg ar ein prif nod a'n prif ddiben, sef cynnig cyngor ac arweiniad ar yrfaoedd sy'n arwain yn y pen draw at gyflogaeth ystyrlon a chynaliadwy. Nid dim ond gwasanaeth sy'n sefyll ar ei ben ei hun yw Cymru'n Gweithio – hwn yw’r pwerdy sy'n gyrru'n cynlluniau i wella'r farchnad lafur a chyfiawnder cymdeithasol, yn enwedig yng ngoleuni Brexit.
Uchelgais ein Cynllun Cyflogadwyedd yw helpu pobl ledled Cymru i ddod o hyd i waith yn awr, a mynd ati ar yr un pryd i baratoi'r gweithlu ar gyfer yr heriau hirdymor sy'n ei hwynebu ar hyn o bryd, ac a fydd yn ei hwynebu yn y dyfodol. Mae'n gwneud hynny drwy osod targedau ymestynnol ar gyfer cyfnod o ddeng mlynedd.
Mewn marchnad lafur sy'n un fwyfwy byd\-eang, ni allwn gynnal y ddadl am yrfaoedd a sgiliau mewn gwagle; rhaid inni ei hystyried hefyd yng nghyd\-destun newidiadau dramatig o ran demograffeg ac yn yr economi fyd\-eang (yr ydym ni'n rhan ohoni) ac yng nghyd\-destun y newidiadau sydd i'w gweld ym marchnad lafur Cymru ar hyn o bryd.
Mae'r Ganolfan Byd Gwaith yn chwarae rôl newydd hanfodol o ran helpu pobl i fynd yn ôl i fyd gwaith. Mae'n gweithio ar sail ranbarthol ac mae'n cynnig 1,466 o rolau llawnamser (sy’n gyfystyr â rhyw 2,858 o bobl, sy'n gweithio o 59 o ganolfannau gwaith).
Er mwyn sicrhau ein bod yn cysylltu â chynifer o bobl â phosibl ar lefel ranbarthol, rydym yn sefydlu tri Grŵp Ymateb Rhanbarthol newydd. Byddant yn cynnig ymateb brys i broblemau cyflogaeth yn sgil Brexit a byddant yn ceisio cynnig sicrwydd a sefydlogrwydd yn y farchnad swyddi sydd ohoni. Bydd hyn yn helpu i leihau ansicrwydd yn economi Cymru ac i gynnal hyder yn y modd y mae Llywodraeth Cymru yn mynd i'r afael â materion sy'n ymwneud â chyflogadwyedd. Byddant yn mynd ati ym mhob rhanbarth i ddefnyddio rhaglenni a gwasanaethau sy'n bodoli eisoes i greu ysgogiadau a fydd yn rhoi hwb i alw, yn cefnogi swyddi ac yn lleihau'r risg y bydd yr economi'n arafu.
Darpariaeth yn y tymor byr yw'r Grwpiau Ymateb Rhanbarthol a byddant yn ymateb yn gyflym ac yn gweithredu’n syth yn eu lleoliadau. Ymhen amser, bydd gwaith y Fargen Ddinesig a'r Fargen Twf, y Fframweithiau Economaidd Rhanbarthol, Cynlluniau'r Bartneriaeth Sgiliau Ranbarthol, a'r gwaith cynllunio ar Fuddsoddiad Rhanbarthol ar ôl i'r DU ymadael â'r UE, yn weithredol yn y rhan hon o'r farchnad.
Bydd system frysbennu yn parhau i gael ei defnyddio yn achos diswyddiadau ar raddfa fawr ond ni allwn ddefnyddio'r system honno i fynd i'r afael â phob achos o ddiswyddo ac o fannau dall yn yr economi, megis y rheini sy'n gysylltiedig â defnyddio gweithwyr asiantaethau, contractau dim oriau, diweithdra ymhlith graddedigion a lefelau NEET (pobl nad ydynt mewn addysg, cyflogaeth na hyfforddiant). Rydym yn bwriadu adeiladu ar brofiad Tasglu Ford a mabwysiadu ei ddulliau gweithredu ef ar gyfer y Grwpiau Cyflogadwyedd Rhanbarthol newydd.
Bydd y tri grŵp cynghori yn goruchwylio gweithgareddau yn y farchnad lafur, gan ganolbwyntio ar
* *Lefelau diweithdra a'r niferoedd o bobl sy'n debygol o ddweud nad ydynt mewn addysg, cyflogaeth na hyfforddiant (NEET), ac ar hysbysiadau diswyddo.*
Mae cael cadw golwg ar yr holl feysydd hyn, a chael cyfle i'w cydlynu’n well, yn fy nghyffroi. Gan fod rhyw 64,000 o bobl yn ddi\-waith yng Nghymru ar hyn o bryd (dolen allanol) yr ymateb priodol yw gofyn sut y gallwn wneud yn well, gan weithio gyda Llywodraeth y DU, sydd â chyfrifoldeb dros gyflogaeth, i helpu'n dinasyddion i gystadlu yn y farchnad lafur sydd ohoni.
Rwy'n ymrwymedig hefyd i wneud hynny drwy weithio gyda darparwyr gwasanaethau a'u partneriaid i feithrin ac i gefnogi sefyllfa gyflogaeth gref a ffyniannus, sy'n cydnabod y cryfder y gall economi gymysg o gyflenwyr o'r trydydd sector, y sector preifat a'r sector cyhoeddus ei gynnig, i sicrhau canlyniadau gwell i bobl drwy ddefnyddio gwasanaethau cymorth cyflogaeth.
Gwn fod fy swyddogion wedi dechrau eisoes ar y broses o drefnu cyfarfodydd i ddod ynghyd â’r rheini a fydd yn rhoi cefnogaeth inni yn hyn o beth. Rydym yn gyfrifol ar y cyd â Llywodraeth y DU a phartneriaid cyflawni am sicrhau bod y farchnad lafur yn gweithio'n fwy effeithiol dros bobl Cymru.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Polisi Dosbarthiadau Diogelwch 07/23 Llywodraeth y DU
Cafodd Polisi Dosbarthiadau Diogelwch y Llywodraeth (GSCP) ei ddiweddaru er mwyn mynd i'r afael â bylchau’r polisi blaenorol. Mae'r polisi yn berthnasol i unrhyw wybodaeth neu ddata sy'n cael ei greu, ei brosesu, ei storio neu ei reoli fel rhan o gontract gan y llywodraeth, gan gynnwys contractau Llywodraeth Cymru fel corff Llywodraeth Ganolog.
Mae'r GSCP yn defnyddio tri dosbarth:
* Swyddogol
* Cyfrinachol
* Cyfrinachol iawn
Mae pob dosbarth â set o ymddygiadau a argymhellir yn ogystal â set o reolaethau amddiffynnol. Mae'r rhain yn gymesur â phroffil bygythiad y dosbarth dan sylw ac effaith bosibl unrhyw fygythiad, colled ddamweiniol neu ddatgeliad anghywir o’r wybodaeth a gedwir o fewn y dosbarth hwnnw.
Dylai cynnwys y PPN fod wedi’i weithredu erbyn Mehefin 2024\. Mae'r cyfnod gweithredu 12 mis hwn yn caniatáu digon o amser i integreiddio gofynion y polisi dosbarthiadau diwygiedig o fewn gweithgareddau masnachol.
Rhaid i sefydliadau sydd o fewn y cwmpas sicrhau bod rheolaethau diogelwch amddiffynnol priodol ar waith ar gyfer contractau newydd a phresennol, yn unol â'r Polisi diwygiedig. Mae cyfres lawn o ddogfennau cyfarwyddyd ar gael ar GOV.UK, gyda chanllawiau penodol ar gyfer cyflenwyr a thimau masnachol. Mae modiwl e\-ddysgu, Polisi Dosbarthiadau Diogelwch y Llywodraeth, ar gael ar wefan Dysgu’r Gwasanaeth Sifil.
Mân\-ddiwygiadau yw’r rhan fwyaf o’r newidiadau i’r polisi, ac ni fyddant yn arwain at amrywio contractau presennol. Fodd bynnag, efallai bydd angen adolygu contractau penodol mewn rhai achosion.
Dylai Sefydliadau sydd o fewn y cwmpas hysbysu eu cyflenwyr presennol bod Polisi Dosbarthiadau Diogelwch y Llywodraeth wedi'i ddiwygio, gan nodi unrhyw newidiadau sydd eu hangen eu gwneud i’r contract.
Os oes gennych unrhyw ymholiadau ynghylch PPN 07/23, e\-bostiwch: ICTProcurement@llyw.cymru
|
PPN 07/23 Security Classification Policy
The Government Security Classifications Policy (GSCP) has been updated to address gaps in the previous policy. The policy applies to any information or data that is created, processed, stored or managed as part of a government contract, including Welsh Government contracts as a central government body.
The GSCP uses 3 classification tiers
* Official
* Secret
* Top secret
Each tier provides a set of recommended behaviours and a set of protective controls. These are proportionate to the threat profile for that tier and the potential impact of a compromise, accidental loss or incorrect disclosure of information held within that tier.
The contents of the PPN should be implemented by June 2024\. This 12\-month implementation window is to allow sufficient time for the requirements of the updated classifications policy to be integrated into commercial activity.
In\-scope organisations must ensure that appropriate protective security controls are in place for new and existing contracts in line with the updated Policy. A full suite of guidance documents is available on GOV.UK, with specific guidance for commercial teams and suppliers. An e\-learning module, Government Security Classification Policy, is available on the Civil Service Learning website.
Most of the updates are minor which will not require a contract variation to existing contracts. However, there might be some instances where specific contracts need to be reviewed.
In\-Scope Organisations should notify existing suppliers that the Government Security Classification Policy has been updated and set out any changes needed to the contract.
If you have any queries about PPN 07/23, please e\-mail: ICTProcurement@gov.wales
|
Translate the text from English to Welsh. |
This week marks a very significant anniversary for the Designed to Smile oral health improvement programme for children. It is 10 years since Designed to Smile was first launched across Wales and in that time we have seen a steady improvement in children’s oral health.
Designed to Smile was set up and funded by Welsh Government to specifically target children in areas where levels of tooth decay were highest to address inequality in dental disease. The foresight in taking a long\-term view of the issues has paid dividends, and the programme is proving to be a significant success.
Before Designed to Smile began in 2009 about half of five year olds in Wales had tooth decay. That figure had hardly changed for 10 years, and yet tooth decay is an almost completely preventable disease. Now it’s down to a third, and we have seen reductions across the board. Tooth decay is a particular problem for children from disadvantaged backgrounds and dental disease levels in children in Wales continue to improve across all social groups. The latest survey shows a 13\.4% reduction in the proportion of children with decay. In absolute terms the most deprived fifth of children has seen the largest reduction of 15% in decay prevalence. Very importantly there is no evidence of an increase in inequalities.
Oral health matters for all children. We know that dental decay starts early in a child’s life so pre\-school and primary school age is therefore a crucial time for oral health development in children \- before and as the permanent teeth come through. All the evidence, from clinical research to expert opinion, tells us that we can prevent tooth decay by reducing the frequency and amount of sugar in the diet and by brushing teeth twice daily with fluoride toothpaste.
Tooth decay can lead to pain and infection with children losing sleep and having time off school. Studies show that children with tooth decay in their baby teeth are three times more likely to have decay in their adult teeth, so we need to make every effort to keep children decay free by 5\. Tooth decay is also one of the highest reasons for hospital admissions among young children with them undergoing tooth extractions under general anaesthesia.
From our surveys we can estimate that there are around 4,000 fewer 5 year olds who have decay nowadays compared with before Designed to Smile was introduced. We also know that the number of children undergoing dental procedures under general anaesthesia has reduced by 35% in the last 6 years. That is over 3,200 fewer children having to have a general anaesthetic a year for removal of decayed teeth.
Reviews of clinical evidence by the National Institute for Health and Care Excellence and others suggest that for every £1 spent on supervised tooth brushing programmes, there is a return on investment of £3\. Prevention works. Information confirms that investment in oral health preventive programme produce savings. Not only in monetary terms but also in less children suffering the pain and distress which can result from tooth decay. Reduced levels of tooth decay in children also frees up dental teams to provide care for other vulnerable people.
There are currently more than 90,000 children in over 1,200 schools and nurseries taking part in the tooth brushing element of Designed to Smile. However, the programme is much more than simply teaching children how to brush their teeth. It is an evidenced based, prevention and clinical intervention programme to avert tooth decay and provide children, and their parents and carers, with the knowledge they need to develop and maintain good oral health from a young age.
Designed to Smile teams have also developed resources to promote lessons for older primary school children to support and reinforce the message of good oral health. As part of their education children learn skills that stand them in good stead for life. Tooth brushing is a good example where, as part of Designed to Smile, they learn skills, establish a daily brushing routine and come to understand why tooth brushing and protecting dental health are important.
We are also witnessing an increasing number of children attending ‘high street’ dental practices and there is evidence parents are being influenced by advice given by Designed to Smile teams. At the same time as record number of children going to the dentist, we have seen the number of clinical treatments undertaken on children reduce, with 35,000 fewer fillings and over 6,000 fewer extractions than 5 years ago – another sign of improving oral health in children. We are also seeing an increased proportion of children receiving fluoride varnish and radiographs as part of their treatment. This suggests that prevention is being stepped up in primary dental care delivery and these trends are consistent with the evidence informed guidelines of Designed to Smile.
But we can’t rest on our laurels. Even though there have been improvements across the board, we still have about a third of five year olds who have tooth decay in Wales so we need to continue the good work of our national programme. We need Designed to Smile to continue using its targeted evidence based interventions to further support these children and their families.
I would also like to thank all those who have been part of the success of Designed to Smile. In particular the Community Dental Service who deliver the programme, and the schools and nurseries taking part. Their contribution towards the Welsh Government’s commitment to help tackle oral health inequalities in our most disadvantaged communities is making a significant difference.
|
Mae’r wythnos hon yn nodi pen\-blwydd arwyddocaol iawn i raglen gwella iechyd y geg i blant \- Cynllun Gwên. Mae’n 10 mlynedd ers i Gynllun Gwên gael ei lansio gyntaf ledled Cymru ac yn ystod y cyfnod hwnnw rydym wedi gweld gwelliant cyson yn iechyd y geg plant.
Cafodd Cynllun Gwên ei sefydlu a’i ariannu gan Lywodraeth Cymru i dargedu plant yn benodol mewn ardaloedd lle’r oedd y lefelau pydredd dannedd ar eu huchaf i fynd i’r afael ag anghydraddoldeb mewn clefydau deintyddol. Mae’r weledigaeth o ran ystyried y materion hyn yn yr hirdymor wedi talu ar ei ganfed, ac mae’r rhaglen yn profi’n llwyddiant ysgubol.
Cyn i’r Cynllun Gwên ddechrau yn 2009 roedd gan tua hanner y plant pum mlwydd oed yng Nghymru bydredd dannedd. Prin fod y ffigur hwnnw wedi newid ers 10 mlynedd, ac eto mae pydredd dannedd yn glefyd y mae modd ei atal yn gyfan gwbl bron. Nawr mae i lawr i draean, ac rydym wedi gweld gostyngiadau ar draws y bwrdd. Mae pydredd dannedd yn broblem benodol i blant o gefndiroedd difreintiedig ac mae lefelau clefydau deintyddol mewn plant yng Nghymru yn parhau i wella ym mhob grŵp cymdeithasol. Mae’r arolwg diweddaraf yn dangos gostyngiad o 13\.4% yng nghyfran y plant gyda phydredd dannedd. Mewn termau absoliwt, y pumed o blant mwyaf difreintiedig sydd wedi gweld y gostyngiad mwyaf o 15% yn nifer yr achosion o bydredd dannedd. Yn bwysig iawn, nid oes tystiolaeth o gynnydd mewn anghydraddoldeb.
Mae iechyd y geg o bwys i bob plentyn. Gwyddom fod pydredd dannedd yn dechrau’n gynnar ym mywyd plentyn felly mae oedran cyn\-ysgol ac oedran ysgol gynradd yn adegau tyngedfennol i ddatblygiad iechyd y geg mewn plant \- cyn ac wrth i’r dannedd parhaol ddod trwodd. Mae’r holl dystiolaeth, o ymchwil clinigol i farn arbenigol, yn dweud wrthym y gallwn atal pydredd dannedd drwy leihau amlder a faint o siwgr sydd yn y deiet a thrwy frwsio dannedd ddwywaith y dydd gyda phast dannedd fflworid.
Gall pydredd dannedd arwain at boen a haint, gyda phlant yn colli cwsg ac yn cael amser i ffwrdd o’r ysgol. Mae astudiaethau’n dangos bod plant sydd â phydredd dannedd yn eu dannedd babi deirgwaith yn fwy tebygol o gael pydredd yn eu dannedd parhaol, felly mae angen i ni wneud pob ymdrech i sicrhau nad yw plant yn dioddef o unrhyw bydredd erbyn maen nhw’n 5\. Pydredd dannedd yw un o’r rhesymau pennaf hefyd dros dderbyniadau i’r ysbyty ymhlith plant ifanc sy’n cael tynnu dannedd o dan anesthesia cyffredinol.
Ar sail ein harolygon, gallwn amcangyfrif bod tua 4,000 yn llai o blant 5 mlwydd oed yn dioddef o bydredd erbyn heddiw o’u cymharu â chyn cyflwyno Cynllun Gwên. Gwyddom hefyd fod nifer y plant sy’n cael triniaethau deintyddol o dan anesthesia cyffredinol wedi lleihau 35% yn ystod y 6 blynedd diwethaf. Mae hynny dros 3,200 yn llai o blant yn gorfod cael anesthetig cyffredinol y flwyddyn i gael tynnu dannedd sydd wedi pydru.
Mae adolygiadau o dystiolaeth glinigol gan y Sefydliad Cenedlaethol dros Ragoriaeth mewn Iechyd a Gofal ac eraill yn awgrymu, am bob £1 sy’n cael ei gwario ar raglenni brwsio dannedd dan oruchwyliaeth, fod elw ar fuddsoddiad o £3\. Mae atal yn gweithio. Mae gwybodaeth yn cadarnhau bod buddsoddi mewn rhaglen ataliol yn ymwneud ag iechyd y geg yn cynhyrchu arbedion. Nid yn unig mewn termau ariannol ond hefyd o ran bod llai o blant yn dioddef y boen a’r trallod a all ddeillio o bydredd dannedd. Mae lefelau is o bydredd dannedd ymhlith plant hefyd yn rhyddhau timau deintyddol i ddarparu gofal i bobl eraill sy’n agored i niwed.
Ar hyn o bryd mae mwy na 90,000 o blant mewn dros 1,200 o ysgolion a meithrinfeydd yn cymryd rhan yn elfen brwsio dannedd y Cynllun Gwên. Fodd bynnag, mae’r rhaglen yn llawer mwy na dysgu plant sut i frwsio’u dannedd yn unig. Mae’n rhaglen atal ac ymyrraeth glinigol sy’n seiliedig ar dystiolaeth er mwyn osgoi pydredd dannedd a darparu’r wybodaeth sydd ei hangen ar blant, a’u rhieni a’u gofalwyr, i ddatblygu a chynnal iechyd y geg da o oedran ifanc.
Mae timau Cynllun Gwên hefyd wedi datblygu adnoddau i hyrwyddo gwersi ar gyfer plant ysgol gynradd hŷn er mwyn cefnogi ac atgyfnerthu’r neges o iechyd y geg da. Fel rhan o’u haddysg, mae plant yn dysgu sgiliau sy’n eu rhoi mewn sefyllfa dda am oes. Mae brwsio dannedd yn enghraifft dda lle maen nhw, fel rhan o’r Cynllun Gwên, yn dysgu sgiliau, yn sefydlu trefn frwsio ddyddiol ac yn dod i ddeall pam mae brwsio dannedd a diogelu iechyd deintyddol yn bwysig.
Rydym hefyd yn gweld nifer cynyddol o blant yn mynychu deintyddfeydd ‘stryd fawr' ac mae tystiolaeth bod rhieni’n cael eu dylanwadu gan gyngor a roddir gan dimau Cynllun Gwên. Ar yr un pryd â’r nifer uchaf erioed o blant yn mynd at y deintydd, rydym wedi gweld nifer y triniaethau clinigol a gyflawnir ar blant yn lleihau, gyda 35,000 yn llai o lenwadau a thros 6,000 yn llai o achosion o dynnu dannedd na 5 mlynedd yn ôl \- arwydd arall o wella iechyd y geg mewn plant. Rydym hefyd yn gweld cyfran uwch o blant yn derbyn farnais fflworid a radiograffau fel rhan o’u triniaeth. Mae hyn yn awgrymu bod atal yn cael ei gynnwys mewn darpariaeth gofal deintyddol sylfaenol a bod y tueddiadau hyn yn gyson â chanllawiau’r Cynllun Gwên sy’n seiliedig ar dystiolaeth
Ond ni allwn orffwys ar ein rhwyfau. Er bod gwelliannau wedi bod yn gyffredinol, mae gennym tua thraean o blant pum mlwydd oed sydd â phydredd dannedd yng Nghymru, felly mae angen i ni barhau â gwaith da ein rhaglen genedlaethol. Mae angen i’r Cynllun Gwên barhau i ddefnyddio ymyriadau sy’n seiliedig ar dystiolaeth wedi’u targedu i gefnogi’r plant hyn a’u teuluoedd ymhellach.
Hoffwn hefyd ddiolch i bawb sydd wedi bod yn rhan o lwyddiant y Cynllun Gwên. Yn arbennig y Gwasanaeth Deintyddol Cymunedol sy’n cyflwyno’r rhaglen, a’r ysgolion a’r meithrinfeydd sy’n cymryd rhan. Mae eu cyfraniad tuag at ymrwymiad Llywodraeth Cymru i helpu i fynd i’r afael ag anghydraddoldebau iechyd y geg yn ein cymunedau mwyaf difreintiedig yn gwneud gwahaniaeth arwyddocaol.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ar 8 Tachwedd 2016, gwnaeth y Rebecca Evans, Gweinidog Iechyd y Cyhoedd a Gwasanaethau Cymdeithasol Ddatganiad Llafar yn y Siambr ar: Bil Iechyd y Cyhoedd (Cymru) (dolen allanol).
|
On 8 November 2016, Rebecca Evans, Minister for Social Services and Public Health made an Oral Statement in the Siambr on: The Public Health (Wales) Bill (external link).
|
Translate the text from English to Welsh. |
I am pleased to provide an update to Assembly Members on the clinical response model pilot for emergency ambulance services to announce an extension to the pilot for a further six months.
Members will know that demands on our emergency ambulance services are growing year\-on\-year. It is clear that if we are to meet these demands and ensure the best outcomes for patients, we need to transform the way in which we deliver these vital services.
In July 2015, I announced that the Welsh Ambulance Services NHS Trust (WAST) would pilot a new clinical response model for a 12\-month period. The clinical response model moves away from the historic time\-based target, for all but the most immediately life\-threatening calls, and places a greater focus on patient experience and outcomes.
The decision to implement the pilot was made in response to compelling evidence from leading clinicians and a clinical review of the timeliness and quality of ambulance services led by Dr Brendan Lloyd, Medical Director of the Welsh Ambulance Services NHS Trust. The clinical review indicated there was no evidence that an eight\-minute target response makes a difference to around 95% or people’s outcomes.
The new model is part of a wider clinical modernisation plan for Welsh ambulance services and is based on the recommendations of Professor Siobhan McClelland’s Strategic Review of Welsh Ambulance Services. That review clearly recommended a move to a more intelligent set of indicators, which put a greater emphasis on patient outcomes and experience.
The pilot is intended to prioritise those in most need of a response by ensuring all available resources are immediately despatched to those in danger of death and to allow clinical contact centre staff a maximum of an additional two minutes to determine the type of resource needed for all other patients. The additional time given to call handlers is intended to empower them to despatch the right type of clinician and vehicle to the patient to optimise their chances of a good outcome.
The pilot is 11 months in, following commencement on 1 October 2015, and I have been encouraged by progress. The national target for 65% of immediately life threatening or ‘red’ calls to be responded to within eight minutes has been exceeded in every month and was achieved by every health board area in June and July. A response and clinical intervention in minutes to ‘red’ patients help to optimise chances of survival and a patient’s outcome. It is pleasing, therefore, to see the latest available data which shows 3 in 4 (75\.3%) patients received a response in eight minutes with an average response time of five minutes and one second.
This time based target is supported by the Emergency Ambulance Services Committee’s (EASC) Ambulance Quality Indicators (AQIs) to provide greater context to the quality of services patients receive from ambulance clinicians. This should also provide assurance that patients no longer subject to a time target receive a timely response commensurate with improving their outcome.
The latest set of indicators was published on 27 July and included health board level information for a number of indicators for the first time. Importantly, these figures have shown that the average response time to patients who would have previously been subject to the target, many of whom will now be categorised as ‘amber’ calls, has been between 11 minutes 4 seconds and 16 minutes 36 seconds since the commencement of the pilot. They also show a 32% increase in the number of patients who have been safely discharged over the telephone following an assessment by a clinician in the contact centre since the start of the pilot.
Additionally, ‘clinical indicators’ show the extent to which paramedics are delivering ‘best in class’ care bundles to patients with conditions like stroke, sepsis and those who have suffered a heart attack. I have been encouraged by high performance levels in these clinical areas that demonstrate paramedics are delivering care that will optimise patient outcomes in the vast majority of cases.
A robust evaluation of this pilot is fundamental to inform all stakeholders’ understanding of the effectiveness of the model and in determining whether it can be implemented substantively. Before the commencement of the pilot, I directed EASC to commission an independent evaluation and experts in the field of emergency medical services research are in the process of conducting this crucial work. Following consideration of the interim evaluation report by the Chair of EASC, Professor McClelland, I have agreed that the pilot should be extended by six months to allow time for consideration of the final evaluation report. This is due in December 2016\. I will make a final decision on the future of the pilot by the end of March 2017\.
Finally, I acknowledge that while improvements delivered by our ambulance services have been promising, we know that more needs to be done to better utilise existing resources and partnerships to strengthen local responsiveness. It is clear, however, that WAST and its staff have made significant and encouraging strides which I hope will be recognised and supported by all Members.
This statement is being issued during recess in order to keep members informed. Should members wish me to make a further statement or to answer questions on this when the Assembly returns I would be happy to do so.
|
Rwy'n falch o roi’r diweddaraf i Aelodau'r Cynulliad ar beilot y model ymateb clinigol ar gyfer y gwasanaethau ambiwlans brys, a chyhoeddi bod y peilot yn cael ei ymestyn am chwe mis arall.
Bydd yr Aelodau yn ymwybodol bod y galwadau ar ein gwasanaethau ambiwlans brys yn cynyddu flwyddyn ar ôl blwyddyn. Os ydym am gwrdd â'r galwadau hyn a sicrhau'r canlyniadau gorau i gleifion, mae'n amlwg bod angen inni drawsnewid y ffordd yr ydym yn darparu'r gwasanaethau hanfodol hyn.
Ym mis Gorffennaf 2015, cyhoeddais y byddai Ymddiriedolaeth GIG Gwasanaethau Ambiwlans Cymru yn cynnal peilot o fodel newydd ar gyfer ymateb clinigol dros gyfnod o 12 mis. Yn achos pob galwad heblaw'r rheini lle mae bywyd yn y fantol ar unwaith, mae'r model ar gyfer ymateb clinigol yn gwyro oddi wrth y targed amser a ddefnyddiwyd yn y gorffennol. Yn hytrach, mae'n rhoi mwy o bwyslais ar brofiad a chanlyniadau cleifion.
Penderfynwyd cynnal y peilot fel ymateb i dystiolaeth a oedd gymhellgar gan glinigwyr sy'n arwain yn y maes. Mae'r peilot hefyd yn seiliedig ar yr adolygiad clinigol ar brydlondeb ac ansawdd y gwasanaethau ambiwlans, o dan arweiniad Dr Brendan Lloyd, Cyfarwyddwr Meddygol Ymddiriedolaeth GIG Gwasanaethau Ambiwlans Cymru. Yn ôl yr adolygiad clinigol, nid oedd yna dystiolaeth bod targed ymateb o wyth munud yn gwneud unrhyw wahaniaeth i ganlyniadau tua 95% o unigolion.
Mae'r model newydd yn rhan o gynllun moderneiddio clinigol ehangach ar gyfer y gwasanaethau ambiwlans yng Nghymru ac mae'n seiliedig ar argymhellion yr Adolygiad Strategol o Wasanaethau Ambiwlans Cymru, gan yr Athro Siobhan McClelland. Roedd yr adolygiad hwnnw yn argymell yn gryf y dylid symud tuag at set o ddangosyddion mwy deallus, sy'n rhoi mwy o bwyslais ar ganlyniadau a phrofiad y claf.
Nod y peilot yw blaenoriaethu'r rheini sydd fwyaf angen ymateb drwy sicrhau bod pob adnodd sy'n rhydd yn cael ei anfon at unigolion sydd mewn perygl o farw. O dan y peilot hefyd, mae gan staff y ganolfan gyswllt glinigol ddwy funud ychwanegol i benderfynu pa fath o adnodd sydd ei angen ar bob claf arall. Diben yr amser ychwanegol hwn yw galluogi'r staff sy'n cymryd galwadau i anfon y math cywir o glinigydd a cherbyd at y claf, i roi'r cyfle gorau posibl o gael canlyniad da.
Dechreuodd y peilot ar 1 Hydref 2015, ac rwyf wedi fy nghalonogi gan y cynnydd sydd wedi'i wneud dros yr 11 mis a aeth heibio. Rhagorwyd bob mis ar y targed cenedlaethol o ymateb i 65% o alwadau lle mae bywyd yn y fantol ar unwaith, neu alwadau 'coch', cyn pen wyth munud. Yn wir, gwnaeth pob bwrdd iechyd lleol fodloni'r targed hwn ym mis Mehefin a Gorffennaf. Mae cleifion 'coch' sy'n derbyn ymateb ac ymyrraeth glinigol o fewn munudau yn cael y cyfle gorau posibl o oroesi a'r canlyniadau gorau posibl. Mae'n destun boddhad, felly, fod y data diweddaraf yn dangos bod 3 o bob 4 (75\.3%) o gleifion wedi cael ymateb cyn pen wyth munud ac mai pum munud ac un eiliad oedd yr amser ymateb ar gyfartaledd.
Mae'r targed amser hwn yn cael ei ategu gan Ddangosyddion Ansawdd Ambiwlans y Cyd\-bwyllgor Gwasanaethau Ambiwlans Brys, er mwyn rhoi mwy o gyd\-destun o ran ansawdd y gwasanaethau y mae cleifion yn eu derbyn gan glinigwyr ambiwlans. Dylai hyn hefyd roi sicrwydd bod cleifion nad yw'r targed amser yn berthnasol iddynt bellach yn cael ymateb prydlon, priodol ar gyfer gwella'u canlyniadau.
Cyhoeddwyd y gyfres ddiweddaraf o ddangosyddion ar 27 Gorffennaf, ac roedd yn cynnwys gwybodaeth ar lefel byrddau iechyd ar gyfer nifer o'r dangosyddion am y tro cyntaf. Yn bwysig iawn, dangosodd y ffigurau hyn bod cyfartaledd yr amser ymateb ar gyfer cleifion a fyddai gynt wedi dod o dan y targed, nifer ohonynt bellach yn cael eu cyfrif fel galwadau 'oren', wedi bod rhwng 11 munud 4 eiliad ac 16 munud 36 eiliad ers dechrau'r peilot. Maent hefyd yn dangos cynnydd o 32% ers dechrau'r peilot yn nifer y cleifion a gafodd eu rhyddhau'n ddiogel dros y ffôn yn dilyn asesiad gan glinigydd yn y ganolfan gyswllt.
Hefyd, mae'r 'dangosyddion clinigol' yn dangos i ba raddau mae'r parafeddygon yn darparu bwndeli gofal o'r radd flaenaf i gleifion â chyflyrau fel strôc neu sepsis, neu sydd wedi dioddef trawiad ar y galon. Mae'n galonogol gweld perfformiad da yn y meysydd clinigol hyn sy'n dangos bod parafeddygon yn darparu gofal da sy'n gwella'r canlyniadau i gleifion ym mwyafrif llethol o achosion.
Bydd gwerthusiad cadarn o'r peilot hwn yn hanfodol i sicrhau bod yr holl rhanddeiliaid yn deall effeithiolrwydd y model ac i benderfynu a oes modd ei weithredu'n barhaol. Cyn dechrau'r peilot, rhoddais gyfarwyddyd i'r Cyd\-bwyllgor Gwasanaethau Ambiwlans Brys gomisiynu gwerthusiad annibynnol, ac mae arbenigwyr ym maes ymchwil gwasanaethau meddygol brys yn y broses o gynnal y gwaith hanfodol bwysig hwn ar hyn o bryd. Ar ôl ystyried yr adroddiad gwerthuso interim gan yr Athro McCelland, Cadeirydd y Cyd\-bwyllgor Gwasanaethau Ambiwlans Brys, rwyf wedi cytuno y dylid ymestyn y peilot am chwe mis er mwyn caniatáu amser i ystyried yr adroddiad gwerthuso terfynol. Mae disgwyl iddo fod yn barod ym mis Rhagfyr 2016\. Byddaf yn penderfynu'n derfynol ar ddyfodol y peilot erbyn diwedd mis Mawrth 2017\.
Yn olaf, rwy'n cydnabod bod y gwelliannau a wnaed gan ein gwasanaethau ambiwlans wedi bod yn addawol, ond rydym yn gwybod bod angen gwneud mwy i ddefnyddio adnoddau a phartneriaethau presennol mewn ffordd well i gryfhau'r ymateb yn lleol. Mae'n glir, fodd bynnag, bod Ymddiriedolaeth GIG Gwasanaethau Ambiwlans Cymru a'i staff wedi cymryd camau sylweddol a chalonogol, ac rwy'n gobeithio y bydd yr holl aelodau yn cydnabod ac yn cefnogi hyn.
Mae'r datganiad hwn yn cael ei gyhoeddi yn ystod y toriad er gwybodaeth i'r aelodau. Os bydd yr aelodau am imi wneud datganiad pellach neu ateb cwestiynau am y mater hwn pan fydd y Cynulliad yn ailymgynnull, byddaf yn fwy na pharod i wneud hynny.
|
Translate the text from English to Welsh. |
The funding, which was previously agreed in principle, was confirmed by the Minister for Welsh Language and Lifelong Learning, Eluned Morgan, as she visited the halls of residence and viewed plans for the project.
Neuadd Pantycelyn has been a dedicated Welsh medium residence since 1974 and is a symbol of Welsh speaking culture within Higher Education. The refurbishment of the building will ensure its historical and cultural significance will live on and will provide opportunities for students to live their everyday lives through the medium of Welsh.
Part of the building will also be used as a centre for Welsh Speakers and Learners and will be open to the community.
Eluned Morgan said:
> “The importance of Pantycelyn to the Welsh speaking world cannot be overestimated. It is an iconic building to so many people throughout Wales and beyond so I am delighted to confirm this funding of £5 million to ensure many more Welsh speaking students will be able to call it home and experience its unique linguistic and cultural atmosphere.
>
> “We have set an ambitious target of reaching a million Welsh speakers by 2050\. I have said many times that education is key to achieving this target and this is as true for higher education as it is for primary schools. The students who will be living here will be the teachers, lawyers, scientists and politicians of tomorrow so ensuring they have the opportunities to learn and live through the medium of Welsh and to carry that forward to their professional lives is a vital part of the Cymraeg 2050 strategy.”
Professor Elizabeth Treasure, Vice\-Chancellor of Aberystwyth University, said:
> “We are very grateful to Welsh Government for their support for our exciting plans to reopen Pantycelyn as a first\-class hall of residence for Welsh\-speaking students. Aberystwyth offers an unrivalled experience to students who want to learn and live through the medium of Welsh, and the refurbishment of this historic building will further enhance the breadth and depth of our Welsh\-medium academic provision.”
|
Cafodd y cyllid, y cytunwyd arno'n flaenorol mewn egwyddor, ei gadarnhau gan Eluned Morgan, Gweinidog y Gymraeg a Dysgu Gydol Oes, wrth iddi ymweld â'r neuadd breswyl a gweld cynlluniau'r prosiect.
Mae Neuadd Pantycelyn wedi bod yn llety cyfrwng Cymraeg penodedig ers 1974 ac yn symbol ar gyfer diwylliant Cymraeg yn y maes Addysg Uwch. Bydd adnewyddu'r adeilad yn sicrhau bod ei arwyddocâd hanesyddol a diwylliannol yn parhau, ac yn cynnig y cyfle i fyfyrwyr fyw eu bywydau bob dydd drwy gyfrwng y Gymraeg.
Bydd rhan o'r adeilad yn cael ei defnyddio fel canolfan ar gyfer siaradwyr a dysgwyr Cymraeg, a bydd honno ar agor i'r gymuned.
Dywedodd Eluned Morgan:
> “Allwn ni ddim gorbwysleisio pwysigrwydd Pantycelyn i siaradwyr Cymraeg. Mae'n adeilad eiconig i gynifer o bobl o bob rhan o Gymru a'r byd, felly rwy'n hynod falch i allu cadarnhau'r cyllid o £5 miliwn a fydd yn sicrhau bod llawer mwy o fyfyrwyr Cymraeg yn gallu ei galw'n gartref iddynt a phrofi ei hawyrgylch ieithyddol a diwylliannol unigryw.
>
> "Rydyn ni wedi pennu targed heriol o gael miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050\. Rwy wedi dweud sawl gwaith fod addysg yn hollbwysig o ran sicrhau ein bod yn cyrraedd y targed hwnnw – ac mae hynny'r un mor wir am addysg uwch ag ydyw am ysgolion cynradd. Y myfyrwyr a fydd yn byw yn y neuadd fydd athrawon, cyfreithwyr, gwyddonwyr a gwleidyddion y dyfodol. Felly, mae sicrhau bod ganddyn nhw'r cyfleoedd i ddysgu a byw drwy gyfrwng y Gymraeg ac i barhau â hynny yn eu bywydau proffesiynol yn rhan hanfodol o strategaeth 'Cymraeg 2050'."
Dywedodd yr Athro Elizabeth Treasure, Is\-Ganghellor Prifysgol Aberystwyth:
> “Rydym yn ddiolchgar iawn i Lywodraeth Cymru am gefnogi ein cynlluniau cyffrous i ailagor Pantycelyn yn llety o’r radd flaenaf ar gyfer myfyrwyr Cymraeg. Mae Aberystwyth yn cynnig profiad heb ei ail i fyfyrwyr sy’n dymuno dysgu a byw drwy gyfrwng y Gymraeg, ac fe fydd adnewyddu’r adeilad hanesyddol hwn yn atgyfnerthu ymhellach ddyfnder ac ehangder ein darpariaeth academaidd cyfrwng Cymraeg.”
|
Translate the text from Welsh to English. |
Rwyf wedi ymateb i ymgynghoriad Llywodraeth y DU ar Ionawr 2017 – ‘Croesfannau Hafren a Gostwng Prisiau Tollau a materion eraill’.
Rwyf wedi datgan unwaith eto ac wedi cryfhau safbwynt pwysig Llywodraeth Cymru ar ddyfodol y Croesfannau pan fyddant ym mherchnogaeth y cyhoedd unwaith yn rhagor. Ein safbwynt yw y dylid rhoi’r gorau i’r tollau ar unwaith, ac mae Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn cefnogi hyn.
Mae fy ymateb isod.
### Dogfennau
* #### Ymateb Llywodraeth Cymru i ddogfen ymgynghori’r Adran Drafnidiaeth a gyhoeddwyd ym mis Ionawr 2017 \- ‘The Severn Crossings Reducing toll prices and other issues’,
math o ffeil: pdf, maint ffeil: 166 KB
166 KB
|
I have responded to the UK Government’s consultation of January 2017 \- ‘The Severn Crossings Reducing toll prices and other issues’.
I have reiterated and strengthened the Welsh Government’s key position on the future of the Crossings when they come back into public ownership. Our position is that tolling should stop immediately, which is supported by the National Assembly for Wales,
My response is available below.
### Documents
* #### Response of the Welsh Government to the Department for Transport’s consultation document of January 2017 \- ‘The Severn Crossings Reducing toll prices and other issues’,
file type: pdf, file size: 165 KB
165 KB
|
Translate the text from English to Welsh. |
The Community Engagement Fund will give organisations and groups that work in the heart of Welsh communities £5,000 to run engagement projects. The projects run by the eleven successful groups will ensure the views of the many varied communities in Wales are being listened to and reflected within the Commission’s interim report which is due later this year.
The successful groups and the areas they operate in are:
* All Wales Forum of Parents \& Carers of People with Learning Disabilities (AWF) (Pan Wales)
* ArtsFactory (Rhondda Cynon Taf)
* Autistic Minds (Caerphilly \& South Wales)
* Community Impact Initiative CIC (Neath Port Talbot)
* National Pensioners Convention Wales, Cymru (Pan Wales)
* North Wales Africa Society (North Wales)
* Race Council Cymru (Swansea)
* Swansea MAD (Swansea \& Neath Port Talbot)
* Tai Pawb (Cardiff)
* Voices from Care Cymru (Pan Wales)
* Letters Grow, in collaboration with North Wales Recovery Communities (North Wales)
Each group will use a variety of engagement methods and techniques to work with their communities, including everything from innovative creative workshops, focus groups and digital surveys, delivered in multiple languages and with accessible formats where required.
The commission received a total of 42 applications for the Community Engagement Fund.
The Independent Commission for the Constitutional Future of Wales is the first of its kind in Wales to involve citizens in a national conversation on how their country is run. It’s exploring the current constitutional structures and developing a full range of potential options on how to strengthen Wales’ democratic future.
|
Bydd y Gronfa Ymgysylltu â’r Gymuned yn rhoi £5,000 i sefydliadau a grwpiau sy’n gweithio yng nghanol cymunedau Cymru i gynnal prosiectau ymgysylltu. Bydd y prosiectau sy’n cael eu rhedeg gan yr un ar ddeg grŵp llwyddiannus yn sicrhau bod barn cymunedau amrywiol Cymru yn cael ei chlywed a’i hadlewyrchu yn adroddiad interim y Comisiwn sydd i’w gyhoeddi yn ddiweddarach eleni.
Dyma’r grwpiau llwyddiannus a’r ardaloedd lle maen nhw’n gweithredu:
* Fforwm Cymru Gyfan i Rieni a Gofalwyr Pobl ag Anableddau Dysgu (Cymru gyfan)
* ArtsFactory (Rhondda Cynon Taf)
* Autistic Minds (Caerffili a’r de\-ddwyrain)
* Menter Effaith Gymunedol CIC (Castell\-nedd Port Talbot)
* Confensiwn Pensiynwyr Cenedlaethol Cymru (Cymru gyfan)
* Cymdeithas Affrica Gogledd Cymru (y gogledd)
* Cyngor Hil Cymru (Abertawe)
* MAD Abertawe (Abertawe a Chastell\-nedd Port Talbot)
* Tai Pawb (Caerdydd)
* Lleisiau o Ofal Cymru (Cymru gyfan)
* O Iaith i Gan, mewn cydweithrediad â Chymunedau Adfer Gogledd Cymru (Gogledd Cymru)
Bydd pob grŵp yn defnyddio amrywiaeth o ddulliau a thechnegau ymgysylltu i weithio gyda’u cymunedau, gan gynnwys popeth o weithdai creadigol arloesol i grwpiau ffocws ac arolygon digidol, wedi’u darparu mewn sawl iaith a gyda fformatau hygyrch lle bo angen.
Cafodd y Comisiwn gyfanswm o 42 o geisiadau ar gyfer y Gronfa Ymgysylltu Cymunedol.
Y Comisiwn Annibynnol ar Ddyfodol Cyfansoddiadol Cymru yw’r cyntaf o’i fath yng Nghymru i gynnwys dinasyddion mewn sgwrs genedlaethol am y ffordd mae ein gwlad yn cael ei rhedeg. Mae’n ystyried y strwythurau cyfansoddiadol presennol ac yn datblygu ystod lawn o opsiynau i gryfhau dyfodol democrataidd Cymru.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Rydym wedi siarad yn aml yn y Siambr am bwysigrwydd seilwaith ynni wrth gyflawni ein hymrwymiadau sero net sy'n gyfreithiol rwymol a darparu ffyniant yng Nghymru. Ar hyn o bryd rydym yn cael ein rhwystro gan system y mae angen sicrwydd arni cyn ymrwymo cyllid ar gyfer rhwydweithiau sy'n cymryd degawd i'w cyflawni.
Roedd yr angen am sicrwydd yn gwneud synnwyr pan mai ein prif bryder oedd sicrhau bod talwyr biliau dim ond yn ariannu rhwydweithiau a oedd yn gwbl angenrheidiol. Mewn argyfwng hinsawdd, fodd bynnag, mae angen rhwydweithiau arnom sy'n galluogi pobl a busnesau i gael mynediad at yr atebion adnewyddadwy a fydd yn cadw costau i lawr ac yn sicrhau ffyniant yn y dyfodol. Er nad Gweinidogion Cymru sy'n gyfrifol am reoleiddio rhwydweithiau, rwy'n benderfynol o ddarparu'r dystiolaeth er mwyn helpu system y DU i ymateb i'r hyn sydd ei angen ar Gymru.
Mae Llywodraeth Cymru yn falch iawn o gyhoeddi ein cam nesaf wrth ddarparu'r sicrwydd hwnnw. Mae adroddiad Gridiau Ynni'r Dyfodol i Gymru Adroddiadau yn nodi canlyniadau defnyddio dull systemau cyfan i nodi'r gofynion ar gyfer rhwydweithiau nwy a thrydan. Rydym yn credu mai Cymru yw'r wlad gyntaf i fabwysiadu’r dull cyfannol hwn ar draws meysydd pŵer, gwres a thrafnidiaeth.
Er bod yr adroddiad yn nodi rhai meysydd o ansicrwydd ynghylch y technolegau a'r dulliau y byddwn yn eu defnyddio yn y dyfodol, mae'n amlwg iawn y bydd trydan adnewyddadwy yn darparu'r sylfaen ar gyfer datgarboneiddio'r rhan fwyaf o wasanaethau gwres a thrafnidiaeth a bydd yn chwarae rhan sylweddol mewn diwydiant a busnes. Wrth inni symud i ffwrdd o nwy naturiol, mae gan hydrogen rôl i'w chwarae hefyd, ac mae angen inni wneud mwy i sicrhau eglurder ynghylch pa mor wych fydd hynny yng Nghymru. Mae'r adroddiad yn egluro graddfa'r newid sydd angen digwydd. Byddwn yn symud i system ynni fwy datganoledig ac er y bydd y system gyffredinol yn dod yn fwy effeithlon, bydd gwasanaethau gwres, trafnidiaeth a diwydiant yng Nghymru yn defnyddio trydan yn hytrach na thanwyddau ffosil. Bydd hyn yn cynyddu'r galw am drydan o tua 14 awr terawat yn 2021 hyd at 10 awr terawat erbyn 2035\. Bydd cynnydd mawr yn y defnydd adnewyddadwy yng Nghymru i ddiwallu'r angen hwn. Mae’r cynnydd mawr o ran y galw pan fydd ar ei anterth a chynhyrchiant adnewyddadwy yn golygu bod angen atgyfnerthu’r rhwydweithiau dosbarthu trydan a throsglwyddo yn sylweddol. Bydd heriau gwirioneddol o ran cwrdd â'r galw pan fydd ar ei anterth, yn enwedig y galw am wres pan fydd ar ei anterth, sy'n golygu bod angen inni archwilio systemau mwy craff a mwy lleol. Mae gan hydrogen rôl bwysig i'w chwarae a bydd y dull o’i gynhyrchu yn cael effaith sylweddol ar y system ynni.
Bydd angen inni ailwefru'r wlad. Yn amlwg, bydd sawl effaith i hyn: gall hefyd olygu manteision enfawr wrth ddatgloi'r broses o ehangu datblygiad carbon isel. Rwyf wedi ymrwymo i gydbwyso'r angen hwn am grid newydd gyda phwysigrwydd ein tirweddau hardd a'n hadnoddau naturiol hanfodol, ar y tir ac ar y môr.
Rydym yn ddiolchgar i'r holl gwmnïau rhwydweithiau sydd â seilwaith yng Nghymru, sydd wedi bod yn bartneriaid inni yn y prosiect hwn, am eu mewnwelediadau, ac am eu hymrwymiad i gyflawni sero net yng Nghymru. Mae'r gwaith hwn wedi datblygu ein cydberthnasau a'n cyd\-ddealltwriaeth, a byddwn yn gweithio gyda'n gilydd i ystyried y ffordd orau o fwrw ymlaen â'r deuddeg argymhelliad. Mae'r rhan fwyaf o'r dulliau i ddarparu'r rhwydweithiau newydd y mae gwir eu hangen arnom y tu allan i Gymru, ac rwyf wedi ysgrifennu at Weinidogion y DU i ofyn iddynt weithio gyda ni i gyflawni'r argymhellion a chyflymu cynlluniau i ddatgloi buddsoddiad yng Nghymru.
Yn union fel y cytunwyd ar yr angen i wynebu’r newid yn yr hinsawdd yn uniongyrchol ac ymrwymo i dargedau heriol, bydd angen inni gytuno i gydweithio i fewnbynnu'n adeiladol i ddyluniadau rhwydweithio. Mae angen inni leihau'r hyn a fydd yn effeithiau sylweddol a sicrhau bod grid newydd yn dod â gwerth gwirioneddol i Gymru.
Mae gan yr adroddiad hwn oblygiadau pwysig i bawb yng Nghymru ac rydym am gyfleu'r canfyddiadau a'r goblygiadau'n rhagweithiol. Byddwn yn cynnal gweminar am yr adroddiad unwaith y bydd pobl wedi cael cyfle i'w ddarllen. Wrth symud ymlaen, byddaf yn codi ymwybyddiaeth y cyhoedd o'r rheidrwydd am rwydweithiau newydd ac yn annog pobl i gymryd rhan a llywio penderfyniadau ar rwydweithiau newydd yn y dyfodol.
|
We have often spoken in the Siambr about the importance of energy infrastructure in achieving our legally binding net zero commitments and delivering prosperity in Wales. Currently we are hamstrung by a system that requires certainty before it will commit funding for networks that take a decade to deliver.
The need for certainty made sense when our principal concern was making sure bill payers only funded networks that were absolutely necessary. In a climate crisis, however, we need networks that enable people and businesses to access the renewable solutions that will keep costs down and secure future prosperity. While regulating networks is not the responsibility of Welsh Ministers, I am determined to provide the evidence to help the UK system respond to what Wales needs.
The Welsh Government is delighted to publish our next step in providing that certainty. The Future Energy Grids for Wales Report sets out the results of taking a whole systems approach to identify the requirements for gas and electricity networks. We believe Wales is the first country to take this holistic approach across power, heat and transport.
While the report identifies some areas of uncertainty about the technologies and approaches that we will use in the future, it is very clear that renewable electricity will provide the basis for decarbonising most heat and transport and will play a significant role in industry and business. As we move away from natural gas, hydrogen also has a role to play, and we need to do more to establish clarity on how great a role that will be in Wales.
The report makes clear the scale of change that is needed. We will move to a more decentralised energy system and though the overall system will become more efficient, heat, transport and industry in Wales will use electricity rather than fossil fuels. This will increase demand for electricity from about 14 terawatt hours in 2021 by up to 10 terawatt hours by 2035\. There will be a large increase in renewable deployment in Wales to meet this need. Big increases in peak demand and renewable generation mean electricity distribution and transmission networks require significant network reinforcement. There will be real challenges with meeting peak demands, particularly peak heat, meaning we need to explore smarter and more local systems. Hydrogen has an important role to play and how it is produced will have a significant impact on the energy system.
We will need to re\-wire the country. Clearly this will have impacts: it can also have huge benefits in unlocking expansion of low carbon development. I am committed to balancing this need for new grid with the importance of our beautiful landscapes and vital natural resources, both on and offshore.
We are grateful to all the network companies who have infrastructure in Wales, who have been our partners in this project, for their insights, and for their commitment to net zero in Wales. This work has developed our relationships and joint understanding, and we will be working together to consider how best to take the twelve recommendations forward.
Most of the levers to delivering the new networks we so desperately need lie outside Wales, and I have written to UK Ministers to ask them to work with us in delivering the recommendations and accelerating plans to unlock investment in Wales.
Just as we all agreed the need to face climate change head on and signed up to challenging targets, so we will need to agree to work together to input constructively to network designs. We need to minimise what will be significant impacts and make sure new grid brings real value to Wales.
This report has important implications for everyone in Wales and we want to proactively communicate the findings and implications. We will be running a webinar about the report once people have had a chance to read it. Going forward, I will be raising public awareness of the imperative for new networks and encouraging people to get involved and inform future decisions on new networks.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Bydd y gwasanaeth ‘Cam i Lawr’ yn cefnogi pobl i ddychwelyd i’w cymunedau pan na fydd angen triniaeth yn yr ysbyty arnynt mwyach ond efallai y bydd angen rhagor o amser, cymorth, a gofal arbenigol arnynt. Mae gwasanaethau gofal yn y cartref yn cael hwb hefyd i alluogi rhagor o bobl i ddychwelyd i’w cartrefi eu hunain.
Mae 508 o welyau a phecynnau gofal cymunedol ychwanegol wedi’u cadarnhau gan fyrddau iechyd lleol ac awdurdodau lleol hyd yn hyn, ac mae llawer mwy yn cael eu trafod ar hyn o bryd.
Cânt eu darparu drwy gyllid Cronfa Integreiddio Rhanbarthol Llywodraeth Cymru ac adnoddau’r awdurdodau lleol a’r byrddau iechyd eu hunain.
Yr wythnos hon, fe wnaeth Llywodraeth Cymru hefyd gyhoeddi £70 miliwn ychwanegol i sicrhau y bydd gweithwyr gofal cymdeithasol yng Nghymru yn cael y Cyflog Byw Gwirioneddol. Mae hynny’n rhan o ymdrechion ehangach i recriwtio a chadw gweithwyr gofal cymdeithasol a chryfhau’r sector i helpu i gefnogi’r GIG wrth iddo wynebu un o’i aeafau anoddaf.
Dywedodd y Gweinidog Iechyd, Eluned Morgan:
> “Mae ein gwasanaeth iechyd yn wynebu galw digynsail y gaeaf hwn. Ond rydyn ni’n gwybod bod rhai pobl yn aros yn yr ysbyty yn hirach nag sydd angen. O ganlyniad, mae hyn yn cael effaith ddifrifol ar bobl sy’n aros am lawdriniaethau ac yn creu oedi ar gyfer y gwasanaeth ambiwlans. Rydyn ni wedi bod yn gweithio’n galed gyda byrddau iechyd ac awdurdodau lleol ers misoedd i sicrhau bod gennym ddigon o welyau cymunedol y gaeaf hwn ac mae gwaith yn dal i fynd rhagddo i sicrhau rhagor o welyau. Rwy’n gobeithio gallu cyhoeddi rhagor o welyau yn fuan. Drwy’r fenter newydd hon gallwn nid yn unig ofalu am bobl yn agosach at eu cartrefi ond hefyd ryddhau rhagor o welyau yn ein hysbytai.”
Dywedodd y Dirprwy Weinidog Gwasanaethau Cymdeithasol, Julie Morgan:
> “Rydyn ni’n gwybod bod pawb eisiau dychwelyd i’w cymuned cyn gynted â phosib, yn dilyn arhosiad yn yr ysbyty. Ond mae’r prinder yn y gweithlu gofal cymdeithasol ar hyn o bryd yn golygu nad yw hynny bob amser yn bosib. Arhosiad tymor byr mewn cyfleuster ‘Cam i Lawr’, yw’r peth gorau nesaf, ac yna cynnal adolygiad a throsglwyddo’r unigolyn gartref cyn gynted â phosib.
>
>
>
> Yr wythnos hon, fe wnaethon ni hefyd gyhoeddi buddsoddiad o £70 miliwn i weithwyr cymdeithasol gael y Cyflog Byw Gwirioneddol. Mae hyn yn rhan o’n strategaeth tymor hwy i hybu recriwtio a chadw staff gofal cymdeithasol yng Nghymru ac i sicrhau y gall y system ofal ateb y galw yn y dyfodol.”
Dywedodd y Cynghorydd Andrew Morgan (Rhondda Cynon Taf), Arweinydd Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru:
> “Rydyn ni’n gwybod bod y sector iechyd a gwasanaethau gofal cymdeithasol o dan bwysau aruthrol. Bydd y pecynnau arloesol hyn yn helpu i ddatblygu capasiti camu ymlaen a gwella llif ar draws y system iechyd a gofal cymdeithasol. Byddant hefyd yn helpu i leihau pwysau ar feysydd fel rhyddhau pobl o’r ysbyty a’r effaith y gall hyn ei chael ar restrau aros am ambiwlans a derbyn pobl i’r ysbyty. Mae’r capasiti cynyddol hwn yn y gymuned, a grëwyd gan gynghorau drwy weithio mewn partneriaeth â’r sector iechyd ac a gefnogir gan ein darparwyr gofal cymdeithasol, yn enghraifft o’r atebion ymarferol sy’n dwyn ffrwyth yn sgil cydweithio rhwng y sector iechyd, Llywodraeth Cymru a llywodraeth leol. Gobeithiwn y bydd ganddo fanteision pendant ac effeithiau cadarnhaol i unigolion, yn enwedig dros gyfnod y gaeaf pan fo gwasanaethau yn parhau i fod o dan bwysau sylweddol.”
Mae pobl sy’n cael eu cyfeirio at gyfleusterau ‘cam i lawr’ yn cynnwys y rhai sy’n ddigon iach yn feddygol i adael yr ysbyty, nad ydynt bellach yn bodloni’r meini prawf ar gyfer gwely ysbyty acíwt ond sydd angen gwasanaethau gofal a chymorth na ellir eu darparu yn eu cartrefi eu hunain. Maent hefyd yn cynnwys pobl sydd angen arhosiad tymor byr gan eu bod yn cael eu hystyried yn anniogel i ddychwelyd i’w cartref tra maent yn aros am ddyddiad cychwyn ar gyfer pecyn gofal cymunedol.
Bydd unigolion, eu teuluoedd a’u gofalwyr yn cael gwybodaeth am eu cynlluniau gofal.
|
The ‘Step Down’ service will support people to return to their communities when they no longer need treatment in hospital but may require more time, support, and specialist care. Care at home services are also being boosted to enable more people to return to their own home.
An extra 508 beds and community care packages have been confirmed by local health boards and local authorities so far, with many more currently being negotiated.
They are being provided by funding from the Welsh Government’s Regional Integration Fund and local authorities and health boards’ own resources.
The Welsh Government this week also announced an extra £70m to ensure social care workers in Wales will receive the Real Living Wage. That is part of wider efforts to recruit and retain social care workers and strengthen the sector to help support eh NHS as it faces one of its toughest winters.
Health Minster Eluned Morgan said:
> “Our health service is facing unprecedented demand this winter. But we know some people are staying in hospital longer than they need to. This in turn, has a severe knock\-on effect for people waiting for operations and creates delays for the ambulance service. We have been working hard with health boards and local authorities for months to make sure we have enough community beds this winter and there is still work going on to secure more beds. I hope to be able to announce more beds soon. Through this new initiative we can not only care for people closer to home but also free up more beds in our hospitals.”
Deputy Minister for Social Services Julie Morgan said:
> “We know everyone wants to return to their community as soon as possible, following a hospital stay. But the current social care workforce shortages mean that’s not always possible at the moment. A short\-term stay in a Step Down facility, is the next best thing, with review and transfer to home as soon as possible.
>
>
>
> This week we also announced a £70m investment for social workers to receive the Real Living Wage. This is part of our longer\-term strategy to boost the recruitment and retention of social care staff in Wales and to make sure the care system can meet future demand.”
Councillor Andrew Morgan (Rhondda Cynon Taf), WLGA Leader said:
> “We know the health sector and social care services are both under severe strain. These innovative packages will help to build move\-on capacity and improve flow across the health and social care system and to free some of the areas under pressures, such as discharges from hospitals and the impact this can have on ambulance waiting lists and admittance to hospitals.
>
>
>
> This increased capacity in the community, that councils have created working in partnership with health and supported by our social care providers, is an example of the practical solutions that happen as a product of co\-operation across the health sector, Welsh Government and local government, which we hope will have tangible benefits and positive impacts for individuals, particularly over the Winter period when services remain under significant pressure.”
People who are referred to ‘step down’ facilities include those who are medically fit to leave hospital, no longer meet the criteria for an acute hospital bed but require care and support services which cannot be provided in their own homes or require a short\-term stay as they are deemed unsafe to return to their home pending a start date for community packages of care.
Individuals, their families and carers will be provided with information on their care plans.
|
Translate the text from English to Welsh. |
Speaking to an audience in Cardiff, Ken Skates said Brexit was ‘the fight of our lives’ and that leaders in the Welsh economy should resist the low tax, minimal regulation ‘fantasy’ put forward by Brexiteers in favour of a fairer future for Wales and its economy.
During the speech, the Economy Minister made a series of policy announcements, including a £20 million package of additional funding for businesses planning for Brexit.
The Minister also revealed that the Welsh Government’s Foundational Economy fund is being almost trebled to more than £4 million.
Economy Minister Ken Skates said:
> “Quite simply, we are in the fight of our lives. Brexit is a choice about the kind of economy and the kind of community we want to be in Wales in the future.
>
>
> “There are those who see our exit from the European Union as a chance to construct a very different model of economic growth. A low tax, minimal regulation, shallow protection economy that sees competition through the price of labour as the way to attract investment and opportunity to Wales.
>
>
> “I fundamentally disagree with that approach and believe that we must go beyond the simplistic, ‘Singapore\-on\-Sea’ fantasy that some are arguing for. I see too much innovation, too many fantastic skills and too many great ideas in Wales to settle for that kind of truncated, limited vision of our economic future.
>
>
> “Our task must be to transcend the narrow debates of today and to fashion a social democratic vision of our economic future that builds for the greater good and ensures a fairer deal for working people.
>
>
> “One where the competition between nations happens through the technology, the innovation and the ideas of our people, not on who can lower their labour standards the furthest or the fastest.
During the speech Economy Minister Skates called for an extension of the Welsh Government’s Economic Contract which ties Welsh Government investment to new standards of fair work and a commitment to decarbonisation.
He said Welsh Government was preparing for a No Deal Brexit, announcing plans for a £20 million package of funding which would support businesses in preparation for Brexit.
The minister also announced that the Welsh Government’s Foundational Economy Fund was also being trebled to more than £4 million to support innovative projects.
Ken Skates added:
> “Through our Economic Action Plan we’ve made changes to the way we support economic growth to ensure that we are at the same time addressing the challenges of the future – climate change, fair working conditions and better mental health support.
>
>
> “In these challenging times, when Brexit is sapping the oxygen of debate, it’s important we keep our focus on these challenges of tomorrow and work together for the greater good, to build the fairer, more inclusive economy we all want to see.
|
Gan siarad yng Nghaerdydd â chynulleidfa o'r byd busnes, dywedodd Ken Skates mae Brexit yw 'Brwydr ein bywydau' a dylai arweinwyr ym maes economi Cymru wrthod y 'ffantasi' treth isel a reoleiddir cyn lleied â phosibl a gynigir gan y rheini sy'n frwd dros Brexit a chefnogi dyfodol tecach i Gymru a'i heconomi.
Yn ystod yr araith, cyflwynodd Gweinidog yr Economi gyfres o gyhoeddiadau polisi, gan gynnwys cynlluniau i ddatblygu pecyn gwerth £20 miliwn o gymorth i helpu busnesau i baratoi ar gyfer Brexit. Datgelodd hefyd fod Cronfa Economi Sylfaenol Llywodraeth Cymru wedi treblu bron â bod i fwy na £4 miliwn.
Dywedodd Ken Skates, Gweinidog yr Economi:
> "Yn syml, dyma frwydr ein bywydau. Mae Brexit yn gofyn inni ddewis y math o economi a'r math o gymuned yr hoffwn eu gweld yng Nghymru yn y dyfodol.
>
>
> "Mae rhai yn gweld ein hymadawiad â'r Undeb Ewropeaidd yn gyfle i greu model gwahanol iawn o dwf economaidd – economi treth isel sy'n cael ei rheoleiddio a'i diogelu cyn lleied â phosibl ac sy'n denu buddsoddiadau a chyfleoedd i Gymru drwy gystadleuaeth ym mhris llafur.
>
>
> "Rwy'n anghytuno’n llwyr â'r dull hwn ac yn credu bod yn rhaid inni wneud mwy na'r model sy'n seiliedig ar Singapôr y mae rhai yn dadlau o'i blaid. Rwy'n gweld gormod o arloesi, gormod o sgiliau anhygoel a gormod o syniadau gwych yng Nghymru i gytuno ar y math hwnnw o weledigaeth gyfyngedig ar gyfer ein dyfodol economaidd.
>
>
> "Ein tasg yw mynd y tu hwnt i drafodaethau cul heddiw ac i gyflwyno gweledigaeth ddemocrataidd gymdeithasol ar gyfer ein heconomi yn y dyfodol sy'n sicrhau tegwch i weithwyr.
>
>
> "Lle y mae'r gystadleuaeth rhwng y bartneriaeth honno o genhedloedd yn digwydd drwy'r dechnoleg, y gwaith arloesi a syniadau ein pobl, nid drwy bwy all ostwng eu safonau llafur fwyaf neu cyflymaf.
Yn ystod yr araith, galwodd Gweinidog yr Economi am estyniad i Gontract Economaidd Llywodraeth Cymru sy'n rhwymo buddsoddiadau gan Lywodraeth Cymru mewn busnes â safonau newydd o ran gwaith teg ac ymrwymiad i ddatgarboneiddio.
Dywedodd fod Llywodraeth Cymru yn paratoi ar gyfer Brexit heb Gytundeb, gan gyhoeddi bod cynlluniau yn cael eu paratoi ar becyn gwerth £20 miliwn a fyddai'n helpu busnesau i baratoi ar gyfer Brexit.
Mae Cronfa Economi Sylfaenol Llywodraeth Cymru hefyd yn cael ei threblu bron â bod i fwy na £4 miliwn i gefnogi prosiectau arloesol.
Dywedodd Ken Skates:
> "Drwy ein Cynllun Gweithredu ar yr Economi, rydyn ni wedi newid y ffordd yr ydym yn cynnal twf economaidd i sicrhau ein bod yn mynd i'r afael â heriau'r dyfodol – newid yn yr hinsawdd, amodau gwaith teg a gwell cymorth o ran iechyd meddwl.
>
>
> "Yn ystod yr adeg heriol hon pan mai Brexit yw pwnc llosg pob trafodaeth, mae'n bwysig ein bod yn parhau i hoelio sylw ar yr heriau hyn ac yn gweithio gyda'n gilydd i greu'r economi decach a mwy cynhwysol yr ydym i gyd am ei gweld.
|
Translate the text from English to Welsh. |
Today, I am publishing the Reducing Restrictive Practices Framework. This is a framework that is intended to lead to the reduction of restrictive practices in childcare, education, health and social care settings for people of all ages.
The Welsh Government recognises that restrictive practices have a negative impact on the wellbeing of those people subject to these practices, as well as those who implement and witness them. The Framework is clear that restrictive practices should only ever be used as a last resort to prevent harm to an individual or others.
The term restrictive practices can apply to a number of different acts (for example, physical restraint, chemical restraint, mechanical restraint, seclusion and long\-term segregation).
The guidance is intended to help ensure that those who work with children and adults across relevant settings and services share a common framework of principles and expectations informed by an approach that actively promotes children’s rights and human rights.
The Welsh Government will work with service commissioners, service providers and those who use services to support the delivery of the expectations set out in the Framework and to secure and sustain real change in policies and practice.
The Minister for Health and Social Services, Minister for Social Justice, Minister for Education and the Welsh Language and the Deputy Minister for Mental Health and Wellbeing have all committed to work with me to ensure that our shared expectations are implemented in a way that will impact positively on the day to day lives of children and adults in Wales.
This statement is being issued during recess in order to keep members informed. Should members wish me to make a further statement or to answer questions on this when the Senedd returns I would be happy to do so.
|
Heddiw, rwy’n cyhoeddi’r Fframwaith ar gyfer Lleihau Arferion Cyfyngol. Dyma fframwaith sydd â’r nod o arwain at leihau arferion cyfyngol mewn lleoliadau gofal plant, addysg, iechyd a gofal cymdeithasol ar gyfer pobl o bob oed.
Mae Llywodraeth Cymru yn cydnabod bod arferion cyfyngol yn cael effaith negyddol ar lesiant y bobl sy'n destun yr arferion hyn, yn ogystal â'r rhai sy'n gyfrifol amdanynt ac yn eu gweld. Mae’r Fframwaith yn nodi’n glir mai fel dewis olaf y dylid defnyddio arferion cyfyngol, a hynny er mwyn atal niwed i’r unigolyn neu i eraill.
Gall y term arferion cyfyngol gyfeirio at nifer o weithredoedd gwahanol (er enghraifft, ataliaeth gorfforol, ataliaeth gemegol, ataliaeth fecanyddol, arwahaniad a gwahanu hirdymor).
Diben y canllawiau yw helpu i sicrhau bod y rhai sy’n gweithio gyda phlant ac oedolion mewn lleoliadau a gwasanaethau perthnasol yn rhannu fframwaith cyffredin o egwyddorion a disgwyliadau a gaiff eu llywio gan ddull o weithredu sy'n mynd ati i hyrwyddo hawliau plant a hawliau dynol.
Bydd Llywodraeth Cymru’n gweithio gyda chomisiynwyr gwasanaethau, darparwyr gwasanaethau a defnyddwyr gwasanaethau i helpu i gyflawni’r disgwyliadau a amlinellwyd yn y Fframwaith a sicrhau a chynnal newidiadau gwirioneddol mewn polisïau ac arferion.
Mae’r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, y Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol, Gweinidog y Gymraeg ac Addysg a’r Dirprwy Weinidog Iechyd Meddwl a Llesiant wedi ymrwymo i weithio gyda mi i sicrhau bod ein disgwyliadau’n cael eu rhoi ar waith mewn modd a fydd yn cael effaith bositif ar fywydau plant ac oedolion yng Nghymru o ddydd i ddydd.
Caiff y datganiad ei gyhoeddi yn ystod y toriad er mwyn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i aelodau. Os bydd aelodau eisiau i mi wneud datganiad pellach neu ateb cwestiynau ynglŷn â hyn pan fydd y Senedd yn dychwelyd, byddwn yn hapus i wneud hynny.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae'n bleser gennyf eich hysbysu bod dau adroddiad wedi'u cyhoeddi'n ddiweddar gan Gomisiwn y DU dros Gyflogaeth a Sgiliau (UKES), a'r ddau'n benodol i Gymru:
Dyfodol Gwaith, 2010\-2020: Adroddiad Cryno ar gyfer Cymru; ac
Arolwg Sgiliau Cyflogwyr 2011: Adroddiad Cymru.
Mae Dyfodol Gwaith, 2010\-2020 yn rhoi amcanestyniadau ar gyfer allbwn, y galw am sgiliau a'r cyflenwad o sgiliau rhwng 2010 a 2020\. Mae'r adroddiad yn rhoi data manwl ar lefel genedlaethol ynghylch y patrymau cyflogaeth a ddisgwylir yn y sectorau yn ystod y cyfnod hwn. Rhai o'r prif batrymau a ddaeth i'r amlwg yw:
* rhagwelir y bydd y cynnydd mwyaf mewn cyflogaeth mewn galwedigaethau sgiliau uchel;
* proffwydir y bydd yr angen am lenwi swyddi gweithwyr sy'n gadael bron 8 gwaith yn uwch na'r angen am lenwi swyddi newydd;
* disgwylir y bydd cynnydd yn y galw am bobl â chymwysterau Lefel 4 ac uwch; a
* disgwylir y bydd gostyngiad yng nghyfran gweithwyr heb gymwysterau o gwbl.
Caiff yr wybodaeth yn Dyfodol Gwaith, 2010\-2020: ei chyfuno â gwybodaeth leol a gwybodaeth am y farchnad lafur i sicrhau bod gwell cysylltiad rhwng y sgiliau a fydd ar gael yn y dyfodol ac anghenion busnesau/cyflogwyr ac unigolion yng Nghymru. A minnau'n Ddirprwy Weinidog Sgiliau, mae fy sylw ar ddarparu rhaglen sgiliau gydlynus a all gynnig cyfleoedd parhaus i gael cyflogaeth ac i ddatblygu. Mae llwyddiant hyn yn dibynnu, i raddau, ar gael gwybodaeth o'r radd flaenaf am y farchnad lafur, sy'n cydnabod y galw a'r disgwyliadau presennol ac yn y dyfodol. Mae Dyfodol Gwaith yn ffynhonnell allweddol o'r data hwnnw a bydd yn ein helpu i dargedu ein hadnoddau ar sail gwell tystiolaeth er mwyn diwallu'r galw a ragwelir am anghenion galwedigaethol yn y dyfodol.
Arolwg Sgiliau Cyflogwyr Comisiwn y DU 2011 yw'r brif ffynhonnell ddata yn y DU am y galw o du cyflogwyr am sgiliau a'r buddsoddiad sydd ei angen ynddynt. Mae'n bleser gennyf ddweud fod 6,012 o gyfweliadau wedi'u cynnal yng Nghymru ym mhob sector a chan gyflogwyr o bob math a maint. Golyga maint yr arolwg y gallwn fod yn hyderus yn y canlyniadau. Roedd yr arolwg yn cwmpasu pynciau fel anawsterau recriwtio sy'n gysylltiedig â sgiliau, bylchau o ran sgiliau, buddsoddi mewn hyfforddiant a pha mor barod am fyd gwaith yw pobl sy'n gadael addysg. Dyma rai o'r canfyddiadau pwysicaf:
* er bod lle i wella o hyd, mae tystiolaeth fod y system addysg, gan mwyaf, yn paratoi pobl ar gyfer byd gwaith. Canfu cyflogwyr, gan mwyaf, fod pobl ifanc sy'n gadael addysg wedi'u paratoi'n dda ar gyfer gwaith; dyma ganfyddiad 80% o'r rhai a recriwtiodd o Addysg Uwch.
* dim ond pedwar y cant o sefydliadau a ddywedodd fod ganddynt swydd wag yr oeddynt yn cael anhawster i'w llenwi adeg yr arolwg (mis Mawrth i fis Gorffennaf 2011\). Yn bwysicach fyth, dywedodd y sefydliadau hyn fod hynny'n cael effaith ar eu busnes yn gyffredinol o ran materion fel morâl a bodloni amcanion gwasanaethau cwsmeriaid;
* ledled Cymru, dywedodd chwech y cant o sefydliadau eu bod yn cael anhawster cadw staff, gan amlaf ymhlith galwedigaethau â chrefftau medrus a staff sylfaenol. Y rheswm mwyaf cyffredin am yr anawsterau hyn oedd diffyg diddordeb yn y gwaith dan sylw, ac roedd hynny'n ffactor mewn tri o bob pum sefydliad a oedd yn cael trafferth cadw staff.
* yng Nghymru, roedd 59 sefydliad wedi darparu hyfforddiant mewn swydd neu hyfforddiant arall ar gyfer rhai o'u staff neu ar gyfer eu holl staff yn y 12 mis cyn yr arolwg. Mae sefydliadau Cymru yn darparu cyfwerth â 4\.2 diwrnod y gweithiwr y flwyddyn a 7\.5 diwrnod am bob person a hyfforddir, sy'n debyg iawn i Loegr a'r Deyrnas Unedig gyfan, ond yn uwch na Gogledd Iwerddon.
* mae cyfran ychydig yn uwch o staff yn cael eu hyfforddi yng Nghymru na'r DU gyfan, ond mae'r gwariant ar bob hyfforddai (£2,600 am bob person a hyfforddir) yn is yng Nghymru nag yn Lloegr (£3,325 am bob person a hyfforddir).
* y rheswm mwyaf cyffredin a roddwyd gan gyflogwyr Cymru dros beidio â hyfforddi eu staff yw eu bod o'r farn fod eu staff yn gwbl fedrus a/neu nad oedd angen hyfforddiant ar eu staff (crybwyllwyd hyn gan 65 y cant o'r rhai nad oedd yn hyfforddi). Ychydig iawn o'r ymatebwyr a soniodd am fethiannau yn y cyflenwad o hyfforddiant fel rheswm dros beidio â hyfforddi.
Rwy'n credu fod canfyddiadau'r ddau arolwg hyn yn eithriadol bwysig i Gymru. Ar y naill law, maent yn rhoi anogaeth wirioneddol, er enghraifft, ystyrir bod y bobl hynny sy'n gadael byd addysg wedi'u paratoi'n dda ar gyfer eu swyddi cyntaf. Ar y llaw arall, mae ynddynt hefyd her wirioneddol. Er enghraifft, bernir mai rhan o'r rheswm fod cyfran uwch o fylchau sgiliau yng Nghymru yw problemau sy'n gysylltiedig â llythrennedd a rhifedd o gymharu â gweddill y DU. Mae Adolygiad o Gymwysterau ac Adolygiad o’r Cwricwlwm ar y gweill a bydd y rhain yn arwyddocaol wrth i ni fynd ati i fynd i'r afael â'r materion hyn.
Byddaf yn parhau i ddefnyddio'r wybodaeth a gasglwyd yn yr adroddiadau hyn ac adroddiadau eraill fel tystiolaeth a fydd yn sail i'n polisïau. Drwy'r Prosiect Gwybodaeth am y Farchnad Lafur a symbylwyd gennyf y llynedd, rydym yn annog darparwyr Addysg Bellach i ddefnyddio'r data ar gyfer cynllunio a darparu. Hefyd, mae amcanestyniadau o Dyfodol Gwaith a data o arolygon wedi cael eu defnyddio fel rhan o'r System Gynllunio ac Ariannu Genedlaethol, yr Adolygiad o Gymwysterau ac mewn perthynas â'r polisi ar gyfer dyrannu prentisiaethau. Hefyd, mae swyddogion o'r adran yn gweithio gyda'r Adran Busnes, Menter, Technoleg a Gwyddoniaeth i sicrhau fod unrhyw fylchau o ran dysgu, datblygu ac addysg yn cael eu clustnodi gan y Paneli Sector ac y telir sylw i'r rhain wrth ystyried anghenion hyfforddiant y dyfodol, gan gynnwys Safonau Galwedigaethol Cenedlaethol, Cymwysterau a Phrentisiaethau.
Fy mlaenoriaeth yn y dyddiau anodd hyn yw creu swyddi a hybu twf. Mae'r rhaglen Camau at Waith, a gyflwynwyd ar 1 Awst 2011 ac a gynigir ledled Cymru, yn rhoi cyfle i oedolion nad ydynt yn gyflogedig, fagu hyder, gwella'u sgiliau a chael profiad gwaith gyda golwg ar gael gwaith parhaol.
Rydym hefyd yn ymrwymedig i helpu pobl ifanc Cymru i gael gwaith cyflogedig ac mae nifer o fentrau ar waith gennym i gefnogi hyn. Mae ein rhaglen Twf Swyddi Cymru newydd greu ei phedair milfed cyfle am swydd. Hefyd, o dan y rhaglen Hyfforddeiaethau ar gyfer pobl ifanc 16\-18 oed darperir i bobl ifanc y sgiliau sydd eu hangen arnynt i gael gwaith neu i symud i ddysgu pellach ar lefel uwch, fel prentisiaeth neu addysg bellach. Rwyf hefyd wedi cyhoeddi £5 miliwn yn ddiweddar ar gyfer rhagor o leoedd prentisiaeth ar gyfer pobl ifanc 16\-24 sydd newydd eu recriwtio. Bydd pob un o'r rhaglenni hyn, a mwy, yn helpu i fynd i'r afael â'r canfyddiadau yn Dyfodol Gwaith, 2010\-2020: Adroddiad Cryno ar gyfer Cymru, a'r Arolwg Sgiliau Cyflogwyr 2011: Adroddiad Cymru.
Gellir gweld y naill adroddiad a'r llall yn www.ukces.org.uk/publications a cheir rhagor o wybodaeth gan y tîm prosiect Gwybodaeth am y Farchnad Lafur ar LMI@cymru.gsi.gov.uk.
|
I am pleased to inform you of the recent publication of two Wales specific UK Commission for Employment and Skills (UKCES) Reports:
Working Futures 2010\-2020: Summary Report for Wales; and
Employer Skills Survey 2011: Wales National Report.
Working Futures 2010\-2020 provides projections for output and the demand and supply of skills between 2010 and 2020\. The report provides detailed national level data on anticipated employment trends against sectors for this period. Some of the key trends highlighted include:
* largest increases in employment are projected in high skill occupations;
* the need to replace workers leaving jobs is projected to be almost 8 times higher than the need to fill new jobs;
* there will be an expected growing demand for those with L4\+ qualifications; and
* the proportion of workers with no qualifications is expected to decrease.
The information in Working Futures 2010\-2020 will be combined with locally generated intelligence and labour market information to ensure closer alignment of future skills delivery with the needs of both businesses/employers and individuals in Wales. As Deputy Minister for Skills my focus is to deliver a single cohesive skills programme which can provide sustained employment and progression opportunities. The success of this relies, in part, on obtaining high quality labour market intelligence which recognises both current and future demand and expectation. Working Futures is a key source of that data and will allow us to better evidence\-base our targeting of resources in order to meet the forecast demand for future occupational needs.
The UK Commission’s Employer Skills Survey 2011 is the key UK data source on employer demand for and investment in skills. I am pleased to state that in Wales 6,012 interviews were completed across all sectors and covering all sizes of employer. The scale of the survey means we can be confident in the results. The survey covered topics such as skill related recruitment difficulties, skills gaps, training investment and the work\-readiness of education leavers. A few important key findings include:
* while there continues to be scope for improvement, there is evidence that the education system is mostly preparing young people for the world of work. Employers mostly found education leavers to be well prepared for work, with 80% of those who had recruited from Higher Education finding this to be the case.
* only four per cent of establishments reported having a vacancy they were finding difficult to fill at the time of the survey (March to July 2011\). Importantly, these establishments also stated that this was having a knock\-on effect to their overall business in terms of issues such as morale and meeting customer service objectives;
* overall across Wales six per cent of establishments reported they had difficulties retaining staff, most commonly among skilled trades occupations and elementary staff. Most commonly these difficulties were attributed to a lack of interest in the work in question, a factor in three\-fifths of all establishments with retention difficulties.
* in Wales, 59 per cent of establishments had provided on\- or off\-the\-job training for some or all of their staff in the 12 months preceding the survey. Establishments in Wales provide the equivalent of 4\.2 days per employee per annum and 7\.5 days per person trained, which is very similar to England and the UK as a whole, but higher than Northern Ireland.
* a slightly higher proportion of staff in Wales are trained than across the UK as a whole, but the per trainee expenditure (£2,600 per person trained) is lower in Wales than it is in England (£3,325 per person trained).
* the most common reason Welsh employers gave for not training is that employers consider their staff to be fully proficient and/or that their staff did not need training (mentioned spontaneously by 65 per cent of non\-trainers). Few respondents pointed to failures in training supply as a reason for not training.
I believe that the findings from both these reports are exceptionally important for Wales. On the one hand they provide some genuine encouragement, for example our education leavers are considered to be well prepared for their first jobs. On the other hand they also present a genuine challenge. For instance a higher proportion of skills gaps in Wales are considered to be due in part to issues relating to literacy and numeracy compared to the rest of the UK. The current Review of Qualifications and separate Curriculum Review will be significant as we seek to address these issues.
I will continue to use the intelligence generated by these reports and others as evidence to inform policy. Through the LMI Project I initiated last year, we are encouraging FE providers to use the data for planning and provision. In addition, projections from Working Futures and data from surveys have been utilised as part of the National Planning and Funding System Review, the Review of Qualifications and with respect to the allocations policy for apprenticeships. Furthermore, officials from within the department are working with the Department for Business, Enterprise, Technology and Science to ensure that learning, development and education gaps are identified by the Sector Panels and that these are taken into account when forward requirements for training are considered, including National Occupational Standards, Qualifications and Apprenticeships.
My absolute priority in these tough times is to create jobs and enable growth. The Steps to Employment programme, which was introduced on 1 August 2011 and is offered throughout Wales, offers adults not in employment the opportunity to gain confidence, improve their skills and gain work experience with a view to entering sustained employment.
We are also committed to helping young people in Wales into employment and have a number of initiatives in place to support this. Our Jobs Growth Wales programme has just created it’s 4,000 job opportunity and our Traineeships programme for young people aged 16\-18 is providing young people with the skills needed to get a job or progress to further learning at a higher level, such as an apprenticeship or further education. I also recently announced £5million for additional apprenticeship places for newly recruited young people aged 16\-24\. All of these programmes and more will help to address the findings raised in both the Working Futures 2010\-202: Summary Report for Wales and the Employer Skills Survey 2011: Wales National Report.
Both reports can be found at www.ukces.org.uk/publications and more information from the LMI Project team on LMI@wales.gsi.gov.uk.
|
Translate the text from English to Welsh. |
Cabinet Secretary for Culture and Social Justice, Lesley Griffiths, has said the Welsh Government has listened to concerns regarding the intense financial pressures on all cultural institutions – at a national and local level \- and acted to mitigate these difficulties.
In addition, the Cabinet Secretary has confirmed £500,000 to help improve storage facilities and protect important collections at local and independent museums and archives which tell the stories of communities across Wales.
Funding will also continue to be invested in the redevelopment of Amgueddfa Cymru’s Llanberis site, which will create opportunities for greater and improved access in North Wales to the national collection.
The dispersed model for a National Contemporary Art Gallery will provide increased access to the national collection and bring contemporary art closer to communities through a network of nine galleries already established across Wales. More of Wales’ collections will also be provided through the Celf ar y Cyd website.
The immediate priority of protecting and preserving cultural institutions and their collections means investing in an anchor gallery for the National Contemporary Art Gallery for Wales and Museum of North Wales will not be possible at this time.
The Welsh Government continues to invest in the significant redevelopment of Theatr Clwyd in Flintshire and The Football Museum for Wales in Wrexham.
The Welsh Government is also working closely with Amgueddfa Cymru and the National Library of Wales to develop plans to address the wider maintenance issues at the National Museum in Cardiff and the Library’s building in Aberystwyth over the coming years.
Cabinet Secretary for Culture and Social Justice, Lesley Griffiths said:
> “Our museums, archives and galleries are vital parts of cultural life in Wales and today’s announcement will help protect them and their collections for the benefit of people across Wales, now and in the future.
>
> “We have had to make some difficult decisions and choices, but we have listened and the priority at this time must be helping to safeguard our cultural institutions be they large or small, national or local.
>
> “The dispersed model of the National Contemporary Art Gallery will bring collections closer to communities, emphasising our commitment to equity of access. We will continue to develop our digital online platform \- Celf ar y Cyd – so more people across Wales and the world can enjoy our national collection of art.
>
> “Funding will also ensure local museums and archives are supported, recognising the extremely important role they play in telling the stories of their areas.
>
> “We have been honest about the financial challenges we’re facing, however, this does not stop us being ambitious for the sector. The investment we’re continuing to make and our consultation on draft priorities for culture over the next six years show the importance this Welsh Government places on culture.
>
> “We must continue to work together to safeguard our cultural institutions.”
Jane Henderson, President of the Federation of Museums and Art Galleries of Wales said:
> “We're delighted that Welsh Government is acknowledging the importance of caring for collections held in local museums and archives. These objects and collections combine to tell the histories of people and their communities which together tell a powerful story of a nation built from many parts.”
Amgueddfa Cymru Chief Executive, Jane Richardson said:
> “We are so pleased that Welsh Government are providing additional funding to start critical maintenance work at National Museum Cardiff. The Museum is over 100 years old and was specifically built to house and showcase Wales’ very special national collection.
>
> “We are delighted that this extra investment will enable us to begin the work to ensure this collection remains accessible to the people of Wales as well as visitors from the rest of the UK and across the world.”
National Library of Wales Chief Executive, Rhodri Llwyd Morgan, said:
> “We very much welcome this new investment by the Welsh Government which will go towards essential renovations to the National Library building in Aberystwyth.
“The national collection that is kept here is a treasure that belongs to the nation and the funding will enable works that are much needed. Completing these works will mean that the collections are safe in the long\-term and will ensure access to them for future generations.”
|
Mae Ysgrifennydd y Cabinet dros Ddiwylliant a Chyfiawnder Cymdeithasol, Lesley Griffiths, wedi dweud bod Llywodraeth Cymru wedi gwrando ar bryderon ynghylch y pwysau ariannol dwys ar bob sefydliad diwylliannol \- ar lefel genedlaethol a lleol \- ac wedi gweithredu i liniaru'r anawsterau hyn.
Dyrannwyd £500,000 arall hefyd i helpu i wella cyfleusterau storio a diogelu casgliadau pwysig mewn amgueddfeydd ac archifau lleol ac annibynnol sy'n adrodd straeon cymunedau ledled Cymru.
Bydd cyllid hefyd yn parhau i gael ei fuddsoddi i ailddatblygu safle Amgueddfa Cymru yn Llanberis, a fydd yn creu cyfleoedd ar gyfer mwy a gwell mynediad i'r casgliad cenedlaethol yng Ngogledd Cymru.
Bydd y model gwasgaredig ar gyfer yr Oriel Gelf Gyfoes Genedlaethol yn rhoi mwy o fynediad i'r casgliad cenedlaethol ac yn dod â chelf gyfoes yn agosach at gymunedau trwy rwydwaith o naw oriel sydd eisoes wedi'u sefydlu ledled Cymru. Bydd mwy o gasgliadau Cymru hefyd yn cael eu darparu drwy wefan Celf ar y Cyd
Mae'r flaenoriaeth gyntaf o ddiogelu a chadw sefydliadau diwylliannol a'u casgliadau yn golygu na fydd modd buddsoddi mewn oriel angor ar gyfer Oriel Celf Gyfoes Genedlaethol Cymru ac Amgueddfa newydd Gogledd Cymru ar hyn o bryd.
Mae Llywodraeth Cymru yn parhau i fuddsoddi yn y gwaith sylweddol o ailddatblygu Theatr Clwyd yn Sir y Fflint ac Amgueddfa Bêl\-droed Cymru yn Wrecsam.
Mae Llywodraeth Cymru hefyd yn gweithio'n agos gydag Amgueddfa Cymru a Llyfrgell Genedlaethol Cymru i ddatblygu cynlluniau i fynd i'r afael â'r materion cynnal a chadw ehangach yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd ac adeilad y Llyfrgell yn Aberystwyth dros y blynyddoedd nesaf.
Dywedodd Lesley Griffiths, Ysgrifennydd y Cabinet dros Ddiwylliant a Chyfiawnder Cymdeithasol:
> "Mae ein hamgueddfeydd, ein harchifau a'n horielau yn rhannau hanfodol o fywyd diwylliannol yng Nghymru a bydd yr arian ychwanegol hwn yn helpu i'w diogelu hwy a'u casgliadau er budd pobl ledled Cymru, nawr ac yn y dyfodol.
>
> "Bu'n rhaid i ni wneud penderfyniadau a dewisiadau anodd, fodd bynnag, y flaenoriaeth ar hyn o bryd yw helpu i ddiogelu ein sefydliadau diwylliannol, boed yn fawr neu'n fach, yn genedlaethol neu'n lleol.
>
> "Bydd model gwasgaredig yr Oriel Gelf Gyfoes Genedlaethol yn dod â chasgliadau'n agosach at gymunedau, gan bwysleisio ein hymrwymiad i degwch mynediad. Byddwn yn parhau i ddatblygu ein platfform digidol ar\-lein \- Celf ar y Cyd – fel y gall mwy o bobl ledled Cymru a'r byd fwynhau ein casgliad celf cenedlaethol.
>
> "Bydd cyllid hefyd yn sicrhau bod amgueddfeydd ac archifau lleol yn cael eu cefnogi, gan gydnabod y rôl hynod bwysig y maent yn ei chwarae wrth adrodd straeon eu hardaloedd.
>
> "Rydym wedi bod yn onest am yr heriau ariannol rydym yn eu hwynebu ond nid yw hyn yn ein hatal rhag bod yn uchelgeisiol ar gyfer y sector. Mae'r buddsoddiad rydym yn parhau i'w wneud a'n hymgynghoriad ar flaenoriaethau drafft ar gyfer diwylliant dros y chwe blynedd nesaf yn dangos pa mor bwysig yw diwylliant i Lywodraeth Cymru.
>
> "Rhaid i ni barhau i weithio gyda'n gilydd i ddiogelu ein sefydliadau a'n casgliadau diwylliannol."
Dywedodd Jane Henderson, Llywydd Ffederasiwn Amgueddfeydd ac Orielau Celf Cymru:
> "Rydym wrth ein bodd bod Llywodraeth Cymru yn cydnabod pwysigrwydd gofalu am gasgliadau sydd mewn amgueddfeydd ac archifau lleol. Mae'r gwrthrychau a'r casgliadau hyn yn cyfuno i adrodd hanesion pobl a'u cymunedau, sydd gyda'i gilydd yn adrodd stori bwerus am genedl sydd wedi'i chreu o sawl rhan."
Meddai Prif Weithredwr Amgueddfa Cymru, Jane Richardson:
> "Da ni mor falch bod Llywodraeth Cymru yn darparu cyllid ychwanegol i ddechrau gwaith cynnal a chadw critigol yn Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd. Mae'r Amgueddfa dros 100 mlwydd oed ac fe'i hadeiladwyd yn benodol i gadw ac arddangos casgliad cenedlaethol arbennig iawn Cymru.
>
> "Rydym wrth ein boddau y bydd y buddsoddiad ychwanegol hwn yn ein galluogi i ddechrau'r gwaith o sicrhau bod y casgliad hwn yn parhau i fod yn hygyrch i bobl Cymru yn ogystal ag ymwelwyr o weddill y DU ac o bob cwr o'r byd."
Meddai Prif Weithredwr Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Rhodri Llwyd Morgan:
> "Rydym yn croesawu y buddsoddiad newydd hwn gan Lywodraeth Cymru yn fawr, a fydd yn mynd tuag at waith adnewyddu hanfodol i adeilad y Llyfrgell Genedlaethol yn Aberystwyth.
>
> “Mae'r casgliad cenedlaethol sy'n cael ei gadw yma yn drysor sy'n perthyn i'r genedl a bydd yr arian yn galluogi gwaith y mae mawr angen ei wneud. Bydd cwblhau'r gwaith hwn yn golygu bod y casgliadau'n ddiogel yn y tymor hir a byddant yn sicrhau mynediad iddynt i genedlaethau'r dyfodol."
|
Translate the text from English to Welsh. |
The money will help people access care closer to home and enable people to leave hospital when they’re ready, with appropriate ongoing care or support in place.
Of the £30 million, £17 million will be allocated to Regional Partnership Boards to promote integrated, regional planning and £10 million to local health boards to support delivery of urgent and emergency care services in line with the priorities identified for the winter. The remaining £3 million will be used for nationally targeted actions, consistent with the approach taken last winter.
After the success of last year’s pilot schemes, the minister also confirmed the Emergency Department Wellbeing and Home Safe service, delivered by the British Red Cross, and the Hospital to A Healthier Home service delivered by Care and Repair Cymru will continue over the winter period.
Mr Gething said:
> This year has been one of the busiest ever for urgent and emergency care services in Wales. Winter brings with it additional pressures, including cold conditions, increased hospital admissions for older people and more people using GP and emergency services. These are felt by our staff, as well as patients.
>
>
> We have the added complication this year of having to prepare for a potential no\-deal Brexit, which could have a significant effect on services. But with this extra funding and careful planning with local health boards, Regional Partnership Board and partners, we are doing everything we can to ensure services continue to run effectively. Together with the hard\-work and commitment of our dedicated health and social care workers this will help improve resilience across the service this winter.
|
Bydd yr arian yn helpu pobl i gael gofal yn agosach i'r cartref a bydd yn golygu bod modd i bobl adael yr ysbyty pan fyddant yn barod i wneud hynny, gan sicrhau bod unrhyw ofal neu gymorth parhaus angenrheidiol yn ei le.
O'r £30m, bydd £17m yn cael ei dyrannu i'r Byrddau Partneriaeth Rhanbarthol i hyrwyddo cynlluniau integredig a rhanbarthol. Bydd £10m o’r cyllid yn cael ei dyrannu i'r Byrddau Iechyd Lleol er mwyn helpu i ddarparu gwasanaethau brys yn unol â'r blaenoriaethau a nodwyd ar gyfer y gaeaf. Bydd y £3m sy'n weddill yn cael ei defnyddio ar gyfer camau gweithredu a dargedir yn genedlaethol, yn unol â'r dull gweithredu a ddilynwyd y gaeaf diwethaf.
Yn dilyn llwyddiant cynlluniau peilot y llynedd, mae'r Gweinidog hefyd wedi cadarnhau y bydd y gwasanaeth Llesiant mewn Adrannau Brys a Dychwelyd Adref yn Ddiogel a ddarperir gan y Groes Goch Brydeinig, a'r gwasanaeth O'r Ysbyty i Gartref Iachach a ddarperir gan Gofal a Thrwsio Cymru, yn parhau dros gyfnod y gaeaf.
Dywedodd Mr Gething:
> Mae eleni wedi bod yn un o'r blynyddoedd prysuraf erioed ar gyfer gwasanaethau brys yng Nghymru. Mae'r gaeaf yn arwain at ragor o bwysau, gan gynnwys amodau oer, mwy o bobl hŷn yn cael eu derbyn i'r ysbyty a mwy o bobl yn defnyddio meddygon teulu a gwasanaethau brys. Mae ein staff, yn ogystal â chleifion, yn teimlo'r pwysau hyn.
>
>
> Rydym yn wynebu cymhlethdod arall eleni, sef gorfod paratoi at sefyllfa bosibl lle ceir Brexit heb gytundeb, a allai gael effaith sylweddol ar wasanaethau. Fodd bynnag, gyda'r cyllid ychwanegol hwn a'r gwaith cynllunio gofalus â'r Byrddau Iechyd Lleol, y Byrddau Partneriaeth Rhanbarthol a phartneriaid, rydym yn gwneud popeth a allwn i sicrhau y gall ein gwasanaethau barhau i redeg yn effeithiol. Ynghyd â gwaith caled ac ymrwymiad ein gweithwyr iechyd a gofal cymdeithasol ymroddgar, bydd hyn yn helpu i gryfhau pob rhan o’r gwasanaeth y gaeaf hwn.
|
Translate the text from English to Welsh. |
Following a review of the subject by an expert panel led by Professor Emma Renold, Professor of Childhood Studies at Cardiff University, the Education Secretary has announced that this area of study will become Relationships and Sexuality Education (RSE) – a statutory part of Wales’ new curriculum which will be in place from 2022\.
At present, SRE is a statutory part of the basic curriculum in Wales but it is down to schools to decide their approach to the subject and this sometimes doesn’t stretch beyond the biological aspects of human relationships.
RSE represents a major departure from these traditional approaches because it broadens this area of study and places an emphasis on forming and maintaining healthy, happy and fulfilling relationships.
Learners will also be given a much broader understanding of sexuality that is fully inclusive of LGBTQI\+ learners and includes wider issues such as consent, domestic abuse and respecting diversity.
The decision to change the focus of this area of study to relationships and sexuality, as well as the decision to make it statutory, reflects its immense importance in terms of how learners understand themselves, each other, their community and society.
When Wales’ new curriculum is in place in 2022, RSE will become statutory from the age of 5 to 16, but learners will not be taught about topics for which they are not developmentally ready.
RSE would simply continue with the same approach as the Foundation Phase in Wales (for children aged 3\-7\) which ensures that children learn about relationships with friends and family and how to stay safe.
Recognising that these changes must be accompanied by the right training and support for teachers, the Education Secretary also announced that there would be changes to SRE training in both initial teacher education and within the existing workforce.
To kick\-start this process, £200,000 will be made available to education consortia so they can begin the process of identifying professional learning needs in this area. A further £50,000 has also been awarded to Welsh Women’s Aid to develop resources and training for schools.
The Education Secretary joined learners at Ysgol Casnewydd in Newport to see how they are working across the curriculum to understand issues such as gender and sexual equalities and rights.
Kirsty Williams said:
> “The days of traditional sex education are long gone; the world has moved on and our curriculum must move with it.
>
>
> “Sex should never be taught in isolation for the simple reason that it is about so much more than just sex; it’s also about relationships, rights and respect and that must go hand in hand with a much broader understanding of sexuality. Anything less does a disservice to our learners and teachers.
>
>
> “The fact is relationships and sexuality shape our lives as well as the world around us. They are a fundamental part of who we are and how we understand ourselves, each other and society.
>
>
> “By creating RSE as a statutory area of study in our new curriculum for Wales, we will support our young people to develop healthy relationships, maintain good mental health and keep physically and sexually safe.
>
>
> “Of course, thirty years on from the introduction of Section 28, we will also ensure that RSE is fully inclusive of all genders and sexualities and meets the needs of LGBTQI\+ learners.
>
>
> “Crucial to all of this will be ensuring that our teachers have the knowledge and confidence to provide the RSE our learners deserve. That’s why we’re providing to ensure that we get the training and professional development right.
>
>
> “Thirty years ago Margaret Thatcher denounced local education authorities for teaching children that "they have an inalienable right to be gay”. I want all our learners to know that they have an inalienable right to be happy \- this is the driving force behind the changes we’re proposing.”
Professor Emma Renold said:
> “I am delighted that the expert panel’s recommendations have been met with such unequivocal enthusiasm by Kirsty Williams. Embracing and implementing the panel’s evidenced\-based vision to transform Relationships and Sexuality Education, from effective pedagogy to teacher training, will, over time, ensure a relevant, engaging and high quality RSE that meets the needs of all children and young people.
>
>
> “Underpinning the new curriculum with the core principles of rights, equity, inclusivity, protection and empowerment makes for a very promising future for RSE in Wales and takes forward some of the best practice already underway in primary and secondary schools in Wales, and internationally.”
While Relationships and Sexuality Education will become statutory as part of the new curriculum when it is rolled out in 2022, the change in name will be actioned as part of a refresh to guidance for the current curriculum. It is intended for this guidance to be published early next year.
As well as reflecting this name change, the guidance will provide schools with greater support on a range of topics such as education for LGBTQI\+ learners and prevention of violence against women and domestic abuse.
### More information
#### Current Provision for Sex Education in Schools
All secondary settings in Wales, including special schools and pupil referral units, have the statutory obligation to provide sex education to their learners.
Sex education forms part of the “basic curriculum” in Wales (alongside Personal and Social Education (PSE) and Work Related Education). Schools are able to decide on the content and approaches they use when delivering the basic curriculum.
#### The Sex and Relationships Expert Panel
Giving learners the tools they need to maintain good physical, emotional and mental health and well\-being is a priority if we are going to support them to achieve and maximise their life chances. This is a key priority in the Welsh Government’s Prosperity for All strategy and Education in Wales: Our National Mission.
To support these aims, the Cabinet Secretary for Education asked Professor Emma Renold from Cardiff University to chair an expert panel on Sex and Relationships Education. The panel was remitted to identify opportunities for children, young people and practitioners to inform the future SRE curriculum as part of the Health and Well\-being Area of Learning and Experience.
#### The Report of the Sex and Relationships Expert Panel
The SRE Expert Panel published their recommendations on the 13th December 2017\. They made 11 recommendations.
The panel’s recommendations included that this subject area should be renamed Sexuality and Relationships Education and that it should be a statutory part of the new curriculum for all learners aged 3\-16\. To support this it was also recommended that specialist professional learning opportunities be created for the education workforce, both for those in initial teacher training and those already practising.
#### Relationships and Sexuality Education in the new curriculum
The Cabinet Secretary for Education will be accepting the recommendation that this area of study will be a statutory part of the new curriculum.
Both the Expert Panel report and Estyn’s recent thematic review of healthy relationships education (published in July 2017\) provided evidence that schools needed greater support to provide consistently high quality RSE. By including RSE within the new curriculum, it is intended to signal the greater importance being placed on this area of study and encourage improvements in provision.
#### A change in name – Relationships and Sexuality Education
It has been decided, in discussion with the chair of the expert panel, that the name of this subject should be changed to “Relationships and Sexuality Education” (RSE). “Relationships” has been placed first to emphasise the importance of healthy relationships as a central topic within this area of study.
“Sexuality” has been included in the name of this area of study to move it into line with the World Health Organisation’s definition of ‘sexuality education’, which encompasses the cultural, historical, biological and social factors that impact on how we establish relationships.
#### Relationships and Sexuality Education for Younger Learners
The Cabinet Secretary will be accepting the recommendation that Relationships and Sexuality Education should be provided to learners from the point they enter the education system. Relationships and Sexuality Education will be statutory within the new curriculum from the age of 5, as this is the age of statutory schooling.
All Relationships and Sexuality Education provided for children and young people must be appropriate to their age and developmental stage.
Delivery of Relationships and Sexuality Education for younger learners is likely to reflect current provision, which is delivered as part of the Foundation Phase’s Personal and Social Development, Well\-being and Cultural Diversity Area of Learning. Within this area of learning children learn about relationships with family and friends and how to keep safe.
#### Professional Learning
Professional learning will be crucial to translating the intentions of curriculum reform into practice, including future provision of Relationships and Sexuality Education. ‘Education in Wales’ reinforces our commitment to developing approaches to professional learning to ensure that all schools are better able to plan for curriculum change.
#### Inclusive RSE
At its core, Relationships and Sexuality Education acknowledges we are all different and have different needs. Through improved professional learning for RSE we will ensure that our teaching profession can better support all learners, including those that identify as LGBTQI\+.
#### The parental right to withdraw from Relationships and Sexuality Education
There are no plans to change the principle of a right to withdraw.
#### Schools with a Religious Character
There is currently a statutory duty on schools to provide teaching regarding sex education which is appropriate to the age and religious background of their learners.
There are no plans to change the duty for schools, including those with a religious character, to provide Relationships and Sexuality Education that is consistent with their ethos.
#### Annex – The Sex and Relationships Education Expert Panel
The Cabinet Secretary for Education convened the Sex and Relationships Education Expert Panel in March 2017\. The group met 5 times over the summer and autumn. Their report was published on 13 December 2017\.
The report and associated research paper can be found at the following links:
* report
* research Paper (external link)
The panel was chaired by Professor Emma Renold, Professor of Childhood Development at Cardiff University. The panel membership was drawn from a range of stakeholders:
* Welsh Women’s Aid
* BAWSO
* Public Health Wales
* Barnados Cymru
* Hafan Cymru
* Principle Youth Officers Group Wales
* Children’s Commissioners Office
* Wales’ Police Forces (All Wales School Liaison Core Programme)
* Estyn
* National Safeguarding Board
* NSPCC Cymru
* South West Grid for Learning
* Schools Health Research Network
* Schools
* Stonewall Cymru
* Learning Disability Wales.
|
Ar ôl i banel o arbenigwyr dan arweiniad yr Athro Emma Renold, Athro Astudiaethau Plentyndod ym Mhrifysgol Caerdydd, adolygu’r pwnc, mae’r Ysgrifennydd Addysg wedi cyhoeddi mai Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb fydd y maes astudio hwn o hyn ymlaen ac y bydd yn rhan statudol o gwricwlwm newydd Cymru a fydd yn cael ei ddilyn o 2022\.
Ar hyn o bryd, mae addysg rhyw a chydberthynas yn rhan statudol o’r cwricwlwm sylfaenol yng Nghymru ond ysgolion sydd i benderfynu sut maent yn cyflwyno’r pwnc ac weithiau nid yw’n mynd y tu hwnt i elfennau biolegol Cydberthynas dynol.
Mae addysg Cydberthynas a Rhywioldeb yn cynrychioli newid mawr o’r agweddau traddodiadol hyn oherwydd mae’n ehangu’r maes astudio ac yn rhoi pwyslais ar feithrin a chynnal cydberthnasoedd iach, hapus a bodlon.
Bydd dysgwyr yn cael dealltwriaeth ehangach o lawer hefyd o rywioldeb sy’n cynnwys dysgwyr LGBTQI\+ yn llawn ac mae’n cynnwys materion ehangach fel cydsyniad, cam\-drin domestig a pharchu amrywiaeth.
Mae’r penderfyniad i newid ffocws y maes astudio i gydberthynas a rhywioldeb, yn ogystal â’r penderfyniad i’w gwneud yn statudol, yn adlewyrchu ei bwysigrwydd enfawr o ran sut mae dysgwyr yn deall eu hunain, ei gilydd, eu cymuned a chymdeithas.
Pan fydd cwricwlwm newydd Cymru ar waith yn 2022, bydd Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb yn statudol rhwng 5 a 16 oed, ond ni fydd dysgwyr yn cael eu haddysgu am bynciau sy’n anaddas i’w datblygiad.
Byddai Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb yn parhau â’r driniaeth o’r pwnc â’r Cyfnod Sylfaen yng Nghymru (ar gyfer plant 3\-7 oed) sy’n sicrhau bod plant yn dysgu am gydberthnasoedd gyda ffrindiau a theulu a sut i fod yn ddiogel.
Gan gydnabod bod angen yr hyfforddiant a’r cymorth cywir i athrawon i gyd\-fynd â’r newidiadau hyn, cyhoeddodd yr Ysgrifennydd Addysg newidiadau i hyfforddiant Addysg Rhyw a Chydberthynas mewn hyfforddiant cychwynnol athrawon ac o fewn y gweithlu cyfredol.
Er mwyn rhoi hwb cychwynnol i’r broses hon, bydd swm o £200,000 yn cael ei roi i gonsortia rhanbarthol fel y gallant ddechrau nodi anghenion dysgu proffesiynol yn y maes hwn. Mae £50,000 wedi’i ddyfarnu i Cymorth i Fenywod Cymru hefyd i ddatblygu adnoddau a hyfforddiant i ysgolion.
Ymunodd yr Ysgrifennydd Addysg â dysgwyr yn Ysgol Casnewydd i weld sut maent yn gweithio ar draws y cwricwlwm i ddeall materion fel rhywedd, a chydraddoldeb a hawliau rhywiol.
Meddai Kirsty Williams:
> “Mae dyddiau addysg rhyw draddodiadol wedi hen fynd; mae’r byd wedi symud ymlaen a rhaid i’n cwricwlwm wneud yr un fath.
>
> “Ni ddylai rhyw gael ei addysgu’n annibynnol ar bopeth arall ar unrhyw gyfrif oherwydd, yn syml, mae cymaint mwy i’r peth na rhyw yn unig; mae’n ymwneud â chydberthynas, hawliau a pharch a rhaid i hynny fynd law yn llaw â dealltwriaeth ehangach o lawer o rywioldeb. Bydd unrhyw beth llai yn gwneud cam â’n dysgwyr ‘n hathrawon.
>
> “Mae’n ffaith bod cydberthynas a rhywioldeb yn siapio’n bywydau yn ogystal â’r byd o’n cwmpas. Maent yn rhan hanfodol o bwy ydym ni a sut rydym ni’n deall ein hunain, ein gilydd a chymdeithas.
>
> “Trwy greu Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb fel maes astudio statudol yn ein cwricwlwm newydd i Gymru, byddwn ni’n cynorthwyo ein pobl ifanc i ddatblygu cydberthnasoedd iach, cynnal iechyd meddwl da a chadw’n ddiogel yn gorfforol ac yn rhywiol.
>
> “Wrth reswm, ddeng mlynedd ar hugain ar ôl cyflwyno Adran 28, byddwn yn sicrhau hefyd fod Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb yn cynnwys pob rhywedd a rhywioldeb ac yn diwallu anghenion dysgwyr LGBTQI\+.
>
> “Yn hollbwysig i hyn oll, byddwn yn sicrhau bod gan ein hathrawon y wybodaeth a’r hyder i gyflwyno’r Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb mae ein dysgwyr yn ei haeddu. Dyna pam rydym ni’n darparu er mwyn sicrhau ein bod yn cael yr hyfforddiant a’r datblygiad proffesiynol yn iawn.
>
> “Ddeng mlynedd ar hugain yn ôl, beirniadodd Margaret Thatcher awdurdodau addysg lleol am addysgu plant bod ganddynt hawl ddiymwad i fod yn hoyw. Rwyf eisiau i bob un o’n dysgwyr wybod bod ganddo hawl ddiymwad i fod yn hapus – dyma sydd wrth wraidd y newidiadau rydym ni’n eu cynnig.”
Meddai’r Athro Emma Renold:
> “Rwy’n falch bod argymhellion y panel arbenigwyr wedi cael ymateb mor frwdfrydig gan Kirsty Williams. Bydd croesawu a gweithredu gweledigaeth seiliedig ar dystiolaeth y panel i drawsnewid Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb, o addysgeg effeithiol i hyfforddiant athrawon, dros amser, yn sicrhau Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb berthnasol a difyr o safon uchel sy’n diwallu anghenion pob plentyn a pherson ifanc.
>
> “Mae cael egwyddorion craidd hawliau, cydraddoldeb, cynwysoldeb, diogelu a grymuso yn sail i’r cwricwlwm newydd yn argoeli’n dda ar gyfer dyfodol Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb yng Nghymru ac yn rhoi ar waith ambell enghraifft o arfer gorau sydd eisoes ar waith mewn ysgolion cynradd ac uwchradd yng Nghymru, ac yn rhyngwladol.”
Er y bydd Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb yn dod yn statudol fel rhan o’r cwricwlwm newydd pan gaiff ei chyflwyno yn 2022, bydd yr enw newydd yn cael ei roi ar waith fel rhan o ailwampio’r canllawiau ar gyfer y cwricwlwm cyfredol. Bwriedir cyhoeddi’r canllawiau hyn ddechrau’r flwyddyn nesaf.
Yn ogystal ag adlewyrchu’r newid enw, bydd y canllawiau’n rhoi mwy o gymorth i ysgolion ar amrywiaeth o bynciau fel addysg ar gyfer dysgwyr LGBTQI\+ ac atal trais yn erbyn menywod a cham\-drin domestig.
### Mwy o wybodaeth
#### Darpariaeth Gyfredol ar gyfer Addysg Ryw mewn Ysgolion
Mae gan bob lleoliad uwchradd yng Nghymru, gan gynnwys ysgolion arbennig ac unedau cyfeirio disgyblion, rwymedigaeth statudol i ddarparu addysg rhyw i'w dysgwyr.
Mae addysg rhyw yn ffurfio rhan o'r "cwricwlwm sylfaenol" yng Nghymru (ochr yn ochr ag Addysg Bersonol a Chymdeithasol (ABCh) ac Addysg Gysylltiedig â Gwaith). Mae ysgolion yn gallu penderfynu ar y cynnwys a'r dulliau i’w defnyddio wrth gyflwyno'r cwricwlwm sylfaenol.
#### Y Panel Arbenigol ar Addysg Rhyw a Pherthnasoedd
Mae rhoi i ddysgwyr yr adnoddau sydd eu hangen arnynt i gynnal iechyd a llesiant corfforol, emosiynol a meddyliol da yn flaenoriaeth os ydym am eu cefnogi i gyflawni a gwneud y mwyaf o’u cyfleoedd mewn bywyd. Mae hyn yn flaenoriaeth allweddol yn nwy o ddogfennau Llywodraeth Cymru sef y strategaeth Ffyniant i Bawb ac Addysg yng Nghymru: Cenhadaeth Ein Cenedl.
I gefnogi'r nodau hyn, gofynnodd Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg i'r Athro Emma Renold o Brifysgol Caerdydd gadeirio’r panel arbenigol ar Addysg Rhyw a Pherthnasoedd. Cylch gwaith y panel oedd nodi cyfleoedd i blant, pobl ifanc ac ymarferwyr lywio cwricwlwm addysg rhyw a chydberthynas y dyfodol fel rhan o’r Maes Dysgu a Phrofiad Iechyd a Llesiant.
#### Adroddiad y Panel Arbenigol ar Rhyw a Pherthnasoedd
Cyhoeddodd y Panel Arbenigol ar Addysg Rhyw a Pherthnasoedd ei argymhellion ar 13 Rhagfyr 2017\. Cafwyd 11 o argymhellion.
Roedd argymhellion y panel yn cynnwys ail\-enwi’r maes pwnc fel Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb ac y dylai fod yn rhan statudol o'r cwricwlwm newydd ar gyfer pob dysgwr 3\-16 oed. I gefnogi hyn, argymhellwyd hefyd y dylid creu cyfleoedd dysgu proffesiynol arbenigol ar gyfer y gweithlu addysg, ar gyfer y rheiny mewn hyfforddiant cychwynnol athrawon a'r rhai sydd eisoes yn ymarfer.
#### Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb yn y cwricwlwm newydd
Bydd Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg yn derbyn yr argymhelliad i’r maes astudio hwn fod yn rhan statudol o'r cwricwlwm newydd.
Rhoddodd adroddiad y Panel Arbenigol ac adolygiad thematig diweddar Estyn o addysg cydberthynas iach (a gyhoeddwyd ym mis Gorffennaf 2017\) dystiolaeth fod angen mwy o gefnogaeth ar ysgolion i ddarparu addysg cydberthynas a rhywioldeb sy’n gyson o ansawdd uchel. Trwy gynnwys addysg cydberthynas a rhywioldeb yn y cwricwlwm newydd, y bwriad yw dangos bod mwy o bwys yn ei roi ar y maes astudio hwn ac annog gwelliannau yn y ddarpariaeth.
#### Newid enw \- Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb
Penderfynwyd, mewn trafodaeth â chadeirydd y panel arbenigol, y dylid newid enw'r pwnc hwn i "Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb" (RSE). Mae’r gair "cydberthynas" wedi cael ei roi yn gyntaf i bwysleisio pwysigrwydd cydberthynas iach fel pwnc canolog yn y maes astudio hwn.
Mae "Rhywioldeb" wedi'i gynnwys yn enw'r maes astudio hwn fel ei fod yn cyd\-fynd â diffiniad Sefydliad Iechyd y Byd o 'addysg rhywioldeb', sy'n cwmpasu'r ffactorau diwylliannol, hanesyddol, biolegol a chymdeithasol sy'n effeithio ar sut rydym yn sefydlu cydberthynas.
#### Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb ar gyfer Dysgwyr Iau
Bydd Ysgrifennydd y Cabinet yn derbyn yr argymhelliad y dylid rhoi Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb i ddysgwyr o’r adeg maen nhw’n cychwyn yn y system addysg. Bydd Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb yn statudol yn y cwricwlwm newydd o 5 oed, gan mai dyma’r oedran statudol y mae’n rhaid i blant ddechrau’r ysgol.
Rhaid i'r Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb a roddir i blant a phobl ifanc fod yn briodol i'w hoedran a’u datblygiad.
Mae'n debygol y bydd cyflwyno Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb ar gyfer dysgwyr iau yn adlewyrchu'r ddarpariaeth gyfredol, a gyflwynir fel rhan o Faes Dysgu Datblygiad Personol a Chymdeithasol, Lles ac Amrywiaeth Ddiwylliannol y Cyfnod Sylfaen. Yn y maes dysgu hwn, mae plant yn dysgu am berthynas â theulu a ffrindiau a sut i gadw'n ddiogel.
#### Dysgu Proffesiynol
Bydd dysgu proffesiynol yn hanfodol i roi bwriadau diwygio'r cwricwlwm ar waith yn ymarferol, gan gynnwys darpariaeth Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb yn y dyfodol. Mae 'Addysg yng Nghymru' yn atgyfnerthu ein hymrwymiad i ddatblygu dulliau dysgu proffesiynol i sicrhau bod pob ysgol yn gallu cynllunio yn well ar gyfer newid yn y cwricwlwm.
#### Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb Gynhwysol
Yn ei hanfod, mae Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb yn cydnabod ein bod ni i gyd yn wahanol a bod gennym anghenion gwahanol. Trwy ddysgu proffesiynol gwell ar gyfer Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb, byddwn yn sicrhau y gall ein proffesiwn addysgu gefnogi pob dysgwr yn well, gan gynnwys y rhai sy'n ystyried eu hunain yn LGBTQI \+.
#### Hawl rhieni i dynnu eu plant allan o Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb
Nid oes unrhyw gynlluniau i newid egwyddor yr hawl i dynnu allan.
#### Ysgolion â Chymeriad Crefyddol
Mae dyletswydd statudol ar ysgolion i ddarparu addysg rhyw sy'n briodol i oedran a chefndir crefyddol eu dysgwyr ar hyn o bryd.
Nid oes unrhyw gynlluniau i newid y ddyletswydd ar gyfer ysgolion, gan gynnwys y rhai â chymeriad crefyddol, i ddarparu Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb sy'n gyson â'u hethos.
#### Atodiad \- Y Panel Arbenigol ar Addysg Rhyw a Pherthnasoedd
Cafodd y Panel Arbenigol ar Addysg Rhyw a Pherthnasoedd ei greu gan Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg ym mis Mawrth 2017\. Cyfarfu'r grŵp 5 gwaith dros yr haf a'r hydref. Cyhoeddwyd ei adroddiad ar 13 Rhagfyr 2017\.
Mae'r adroddiad a'r papur ymchwil cysylltiedig i'w gweld yn y dolenni canlynol:
* Adroddiad
* Papur Ymchwil (dolen allanol)
Cadeiriwyd y panel gan yr Athro Emma Renold, Athro Datblygiad Plentyndod ym Mhrifysgol Caerdydd. Roedd aelodau’r panel yn dod o amrywiaeth o randdeiliaid:
* Cymorth i Fenywod Cymru
* BAWSO
* Iechyd Cyhoeddus Cymru
* Barnardo’s Cymru
* Hafan Cymru
* Grŵp y Prif Swyddogion Ieuenctid Cymru
* Swyddfa’r Comisiynydd Plant
* Heddluoedd Cymru (Rhaglen Graidd Cyswllt Ysgolion Cymru Gyfan)
* Estyn
* Bwrdd Diogelu Cenedlaethol
* NSPCC Cymru
* Grid ar gyfer Dysgu’r De\-orllewin
* Rhwydwaith Ymchwil Iechyd Ysgolion
* Ysgolion
* Stonewall Cymru
* Anabledd Dysgu Cymru.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Mae Ffatri 4\.0 yn gydweithrediad rhwng AMRC Cymru, Airbus a chwmnïau bwyd a diod. Y nod yw creu glasbrint ar gyfer ffatrïoedd yn y dyfodol gan wella gwydnwch busnes, cynhyrchiant a chynaliadwyedd tra'n cynyddu'r capasiti ar gyfer ymchwil gydweithredol gyda diwydiant, a mwy o fuddsoddiad ymchwil a datblygu yng Nghymru.
Gyda chefnogaeth Llywodraeth Cymru, bydd y prosiect yn creu chwe swydd ymchwil newydd yn AMRC Cymru.
Y busnesau bwyd sy'n cymryd rhan yn y prosiect yw The Pudding Compartment o Sir y Fflint a Distyllfa Castell Hensol o Fro Morgannwg.
Bydd y prosiect yn edrych ar sut y gall busnesau barhau i gynyddu cynhyrchiant tra'n cyrraedd targedau allyriadau carbon sero\-net drwy dechnolegau clyfar. Mae'n seiliedig ar y rhagdybiaeth y gellir cyflymu nodau cynaliadwyedd a chynhyrchiant y sector gweithgynhyrchu drwy fabwysiadu ac integreiddio technolegau gweithgynhyrchu digidol yn llwyddiannus.
Bydd gwersi a ddysgwyd o'r prosiect yn cael eu defnyddio i helpu cwmnïau eraill.
Dywedodd Gweinidog yr Economi, Vaughan Gething:
> Mae Ffatri 4\.0 yn brosiect arloesol sy'n cefnogi ymchwil a datblygu yng Nghymru, tra hefyd yn gwneud gwaith pwysig i gynghori ffatrïoedd y dyfodol. Mae busnesau am gynyddu cynhyrchiant ac mae angen iddynt wneud hynny ond rhaid iddynt wneud hynny tra'n ystyried yr effeithiau amgylcheddol.
>
>
> Mae'n wych gweld AMRC Cymru yn cael ei ddefnyddio ar gyfer yr ymchwil bwysig hon a fydd o fudd arbennig i'r sectorau awyrofod a bwyd a diod. Mae'n cyd\-fynd â nodau ehangach ein Cynllun Gweithgynhyrchu o greu'r amgylchedd iawn i fusnesau lwyddo.
Dywedodd Lesley Griffiths y Gweinidog Materion Gwledig a Gogledd Cymru:
> Rwy'n falch o weld cwmnïau bwyd a diod yn manteisio ar y cyfleusterau rhagorol yn AMRC Cymru. Bydd y gwaith a wneir o fudd i gynhyrchiant y sector yn y dyfodol, tra'n rhoi hwb i enw da Cymru am ymchwil a datblygu.
>
>
> Bydd y gwersi a ddysgwyd fel rhan o'r prosiect hwn o fudd i fusnesau ledled Cymru a thu hwnt. Mae'n arbennig o gadarnhaol gweld sectorau'n cydweithio ar ymchwil fel hyn, a oedd yn un o amcanion AMRC Cymru.
Dywedodd Cyfarwyddwr Gweithrediadau AMRC Cymru, Jason Murphy:
> Rydym wedi ein cyffroi gan y cyfle a ddaw yn sgil y prosiect hwn i drosglwyddo gwybodaeth a rhannu syniadau ar draws y ddau sector hynod bwysig hwn i economi Cymru.
>
>
> Bydd Ffatri 4\.0 yn gwneud cyfraniad sylweddol i nodau 'Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru)', 'Cymru 4\.0 – Cyflawni Trawsnewidiad Economaidd ar gyfer Gwell Dyfodol Gwaith' a 'Fframwaith Datgarboneiddio i Gymru'.
>
>
> Bydd y gwersi a ddysgwyd yn cael eu rhannu'n eang ar draws sector gweithgynhyrchu Cymru er mwyn gwella cynhyrchiant, hybu gwydnwch busnesau, a lleihau allyriadau nwyon tŷ gwydr a gwastraff.
Agorodd AMRC Cymru yn 2019\. Mae'n cael ei reoli gan Brifysgol Sheffield a chafodd y gwaith adeiladu gwerth £20m ei ariannu'n llawn gan Lywodraeth Cymru. Mae Airbus yn denant fel rhan o'i brosiect Wing of Tomorrow.
|
Ffatri 4\.0 is a collaboration between AMRC Cymru, Airbus and food and drink companies. The aim is to create a blueprint for future factories improving business resilience, productivity and sustainability while increasing the capacity for collaborative research with industry, and increased R\&D investment in Wales.
Backed by the Welsh Government the project will create six new research positions at AMRC Cymru.
The food businesses taking part in the project are The Pudding Compartment from Flintshire and Hensol Castle Distillery from the Vale of Glamorgan.
The project will look at how business can continue to increase productivity while meeting net zero carbon emissions targets through smart technologies. It is based on the premise that the sustainability and productivity goals of the manufacturing sector can be accelerated through the successful adoption and integration of digital manufacturing technologies.
Lessons learned from the project will be used to help other companies.
Minister for Economy Vaughan Gething said:
Ffatri 4\.0 is an innovative project which supports research and development in Wales, while also carrying out important work to advise the factories of the future. Businesses want and need to increase productivity but must do so while taking the environmental impacts into account.
It’s great to see AMRC Cymru being used for this important research which will be of particular benefit to the aerospace and food and drink sectors. It fits in with the wider aims of our Manufacturing Plan of creating the right environment for businesses to succeed.
Minister for Rural Affairs and North Wales Lesley Griffiths said:
> I’m pleased to see food and drink companies taking advantage of the excellent facilities at AMRC Cymru. The work carried out will be of benefit for the future productivity of the sector, while boosting Wales’ reputation for research and development.
>
>
> The lessons learned as part of this project will be of benefit to businesses across Wales and further afield. It’s particularly positive to see sectors collaborating on research in this way, which was one of the aims of AMRC Cymru.
AMRC Cymru Operations Director, Jason Murphy, said:
> We are excited by the opportunity that this project brings for knowledge transfer and the sharing of ideas across these two incredibly important sectors to the Welsh economy.
>
>
> Ffatri 4\.0 will make a significant contribution to the aims of the ‘Well Being of Future Generations (Wales) Act’, ‘Wales 4\.0 – Delivering Economic Transformation for a Better Future of Work‘ and ‘The Decarbonisation Framework for Wales’.
>
>
> The lessons learnt will be shared widely across the Welsh manufacturing sector to improve productivity, boost business resilience, and reduce greenhouse gas emissions and waste.
AMRC Cymru opened in 2019\. It is managed by the University of Sheffield and the £20m construction was fully funded by the Welsh Government. Airbus is a tenant as part of its Wing of Tomorrow project.
|
Translate the text from English to Welsh. |
With the Royal Welsh Show in full swing and crowds enjoying some of Wales’ best food and drink products, the Minister has revealed the industry’s exports increased by £157m between 2021 and 2022, representing a 24\.5% rise.
This is a larger percentage increase than the UK as a whole, which grew by 21\.6%.
The highest value export categories for Welsh Food and Drink in 2022 were Meat and Meat Products at £265m, a 42% increase from 2021, and Cereal and Cereal Preparations which rose 16% to £160m.
The value of the sector’s exports to the EU reached £594m, a £130m increase from 2021\. The industry’s export to non\-EU countries were worth £203m in 2022, a large growth from £176m in 2021\.
France is now the highest value destination for Welsh food and drink exports at £150m. Other top destinations include the Republic of Ireland (£145m), Belgium (£78m), Netherlands (£52m), and Germany (£51m).
Rural Affairs Minister, Lesley Griffiths said:
> Welsh food and drink exports continue to go from strength to strength, ensuring people in many countries abroad can enjoy high\-quality products from Wales.
>
>
> The sector’s skills, drive for innovation and passion to provide the best possible produce is clear from today’s results.
>
>
> I am pleased to be able to make this announcement at the Royal Welsh Show which provides companies from across Wales with the opportunity to showcase their brilliant food and drink, and I’m sure visitors from near and far are enjoying it.
The Minister has also announced a new scheme, the Strategic Innovation Scheme, to provide a comprehensive range of business support services to food and drink businesses across Wales.
As part of this, Project Helix, which offers technical and commercial support to the Welsh food and drink industry, will continue until March 2025\.
Latest figures show Helix, which launched in 2016, has provided a £355 million economic boost to the industry, helped create 683 jobs and protected a further 3,647 jobs. More than 700 businesses have been supported through the scheme and almost 2,100 new food and drink products developed.
Thanks to today’s announcement, the project will now be able to support larger manufacturers in Wales alongside small and medium\-sized enterprises and microbusinesses who have already benefitted.
Mike Woods, Chief Executive of Just Love Food Company said:
> Since the affiliate joined the business through Project Helix our turnover has grown by over 65% and it wouldn’t have been possible without those more robust technical structures in place. Project Helix has helped the business grow and it's helped put a foundation down that will help continue growth.
The Minister added:
> The Strategic Innovation Scheme will underpin the Welsh Government’s Vision for the Food and Drink Industry.
>
>
> As part of this, Project HELIX, which has had a hugely positive effect on Wales’ food and drink industry, helping companies to adopt a more efficient and strategic approach, will continue until March 2005\.
>
>
> The project’s positive impact is clear to see through the £355 million economic boost it has provided as well as the number of new jobs it has helped to create and the thousands it has protected. It has also been key in upskilling the Welsh workforce, and supported businesses to develop new products.
|
Gyda'r Sioe Frenhinol yn llawn a thorfeydd yn mwynhau rhai o gynhyrchion bwyd a diod gorau Cymru, mae'r Gweinidog wedi datgelu bod allforion y diwydiant wedi cynyddu £157m rhwng 2021 a 2022, sy'n gynnydd o 24\.5%.
Mae hyn yn gynnydd canrannol mwy na'r DU gyfan, a gynyddodd 21\.6%.
Y categorïau allforio gwerth uchaf ar gyfer Bwyd a Diod Cymru yn 2022 oedd Cig a Chynnyrch Cig ar £265m, cynnydd o 42% ers 2021, a Grawnfwyd a Pharatoadau Grawnfwyd, cynnydd o 16% i £160m.
Cyrhaeddodd gwerth allforion y sector i'r UE £594m, cynnydd o £130m ers 2021\. Roedd allforion y diwydiant i wledydd y tu allan i'r UE werth £203m yn 2022, twf mawr o £176m yn 2021\.
Ffrainc bellach yw'r gyrchfan gwerth uchaf ar gyfer allforion bwyd a diod o Gymru, ar £150m. Ymhlith y prif gyrchfannau eraill mae Gweriniaeth Iwerddon (£145m), Gwlad Belg (£78m), yr Iseldiroedd (£52m), a'r Almaen (£51m).
Meddai y Gweinidog Materion Gwledig, Lesley Griffiths:
> Mae allforion bwyd a diod o Gymru yn parhau i fynd o nerth i nerth, gan sicrhau fod pobl mewn llawer o wledydd dramor yn gallu mwynhau cynnyrch o ansawdd uchel o Gymru.
>
>
> Mae sgiliau, brwdfrydedd ac angerdd y sector i ddarparu'r cynnyrch gorau posibl yn glir o'r canlyniadau heddiw.
>
>
> Rwy'n falch o allu gwneud y cyhoeddiad hwn yn Sioe Frenhinol Cymru sy'n rhoi cyfle i gwmnïau o bob cwr o Gymru arddangos eu bwyd a'u diod gwych, ac rwy'n siŵr bod ymwelwyr o bell ac agos yn mwynhau.
Mae'r Gweinidog hefyd wedi cyhoeddi cynllun newydd, y Cynllun Arloesi Strategol, i ddarparu ystod gynhwysfawr o wasanaethau cymorth busnes i fusnesau bwyd a diod ledled Cymru.
Fel rhan o hyn, bydd Prosiect Helix, sy'n cynnig cymorth technegol a masnachol i ddiwydiant bwyd a diod Cymru, yn parhau tan fis Mawrth 2025\.
Mae'r ffigurau diweddaraf yn dangos bod Helix, a lansiwyd yn 2016, wedi rhoi hwb economaidd o £355 miliwn i'r diwydiant, wedi helpu i greu 683 o swyddi ac wedi diogelu 3,647 o swyddi. Mae mwy na 700 o fusnesau wedi cael cefnogaeth drwy'r cynllun a datblygwyd bron i 2,100 o gynhyrchion bwyd a diod newydd.
Diolch i'r cyhoeddiad heddiw, bydd y prosiect bellach yn gallu cefnogi gweithgynhyrchwyr mwy yng Nghymru ochr yn ochr â busnesau bach a chanolig sydd eisoes wedi elwa.
Dywedodd Mike Woods, Prif Weithredwr Just Love Food Company:
> Ers i'r cwmni cyswllt ymuno â'r busnes trwy Brosiect Helix mae ein trosiant wedi tyfu dros 65% ac ni fyddai wedi bod yn bosibl heb y strwythurau technegol mwy cadarn hynny sydd ar waith. Mae Prosiect Helix wedi helpu'r busnes i dyfu ac mae wedi helpu i osod sylfaen fydd yn helpu i barhau i dyfu.
Ychwanegodd y Gweinidog:
> Bydd y Cynllun Arloesi Strategol yn sail i Weledigaeth Llywodraeth Cymru ar gyfer y Diwydiant Bwyd a Diod.
>
>
> Fel rhan o'r Prosiect hwn, bydd HELIX, sydd wedi cael effaith gadarnhaol iawn ar ddiwydiant bwyd a diod Cymru, gan helpu cwmnïau i fabwysiadu dull mwy effeithlon a strategol, yn parhau tan fis Mawrth 2005\.
>
>
> Mae effaith gadarnhaol y prosiect yn glir i'w weld trwy'r hwb economaidd o £355 miliwn y mae wedi'i roi yn ogystal â nifer y swyddi newydd y mae wedi helpu i'w creu a'r miloedd y mae wedi'u diogelu. Mae hefyd wedi bod yn allweddol wrth uwchsgilio gweithlu Cymru, a chefnogi busnesau i ddatblygu cynnyrch newydd.
|
Translate the text from English to Welsh. |
The UK Government have tabled over 300 amendments to the Bill, including several put forward by the Welsh Government. The amendments are being debated by the Lords during the Committee stage. Due to the number of potential amendments and the complexity of the Bill, the Lords Committees will continue beyond the summer recess. The Lords committee will then vote on which amendments will be accepted before the Bill is passed to the House of Commons.
A supplementary Legislative Consent Memorandum (LCM) has been laid before the Senedd on 11 July, providing information on the amendments made to the Procurement Bill. This follows the LCM laid in June by the Minister for Finance and Local Government.
If you have any queries, please e\-mail: ProcurementReformTeam@gov.wales.
|
Mae Llywodraeth y DU wedi cyflwyno dros 300 o ddiwygiadau i’r Bil, gan gynnwys nifer a gyflwynwyd gan Lywodraeth Cymru. Mae’r diwygiadau’n cael eu trafod gan yr Arglwyddi yn ystod y cam Pwyllgor. Yn sgil y nifer o ddiwygiadau posibl a chymhlethdod y Bil, bydd Pwyllgorau’r Arglwyddi’n parhau tu hwnt i’r gwyliau haf. Wedyn bydd pwyllgor Tŷ’r Arglwyddi yn pleidleisio dros ba ddiwygiadau fydd yn cael eu derbyn cyn bod y Bil yn cael ei basio i Dŷ’r Cyffredin.
Mae Memonrandwm Cydsyniad Deddfwriaethol ychwanegol (LCM) wedi ei osod gerbron y Senedd ar 11 Gorffennaf, yn rhoi gwybodaeth ar y diwygiadau a wnaed i’r Bil Caffael. Mae hyn yn dilyn y LCM a gyflwynwyd ym mis Mehefin gan y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol.
Os oes gennych unrhyw ymholiadau, anfonwch e\-bost at: DiwygiorBrosesGaffael@llyw.cymru.
|
Translate the text from Welsh to English. |
Ym mis Ebrill 2012, lansiodd Llywodraeth Cymru raglen Twf Swyddi Cymru gyda’r bwriad o greu 4,000 o gyfleoedd y flwyddyn dros y tair blynedd nesaf i bobl ifanc rhwng 16 a 24 oed gael swyddi. Nod y rhaglen yw mynd i’r afael â rhai o’r problemau sy’n wynebu pobl ifanc yn y farchnad lafur sydd ohoni, lle nad oes modd iddynt gael swyddi am nad oes ganddynt y profiad gwaith sydd mor bwysig i gyflogwyr. Nod Twf Swyddi Cymru yw creu cyfleoedd am swyddi ar draws bob sector a phob rhan o Gymru er mwyn sicrhau bod pobl ifanc ym mhob ardal yn cael cyfle i gymryd rhan yn y rhaglen.
Rwy’n falch o gyhoeddi bod y rhaglen, o’r wythnos hon ymlaen, wedi cyrraedd carreg filltir bwysig o ran yr hyn a gyflawnwyd yn ystod ei blwyddyn gyntaf, drwy greu ein 4,000fed cyfle am swydd.
Dros y misoedd nesaf, hyd at fis Mawrth 2013, byddwn yn canolbwyntio ein hymdrechion ar sicrhau bod y cyfleoedd hyn am swyddi yn cael eu llenwi. Hyd yn hyn rydym wedi gweld ychydig dros 2,000 o bobl yn dod o hyd i waith drwy raglen Twf Swyddi Cymru; rwyf wedi ymweld â rhai ohonynt, ac mae eu brwdfrydedd a’u hymrwymiad i wneud y gorau o’r cyfle sydd wedi’i roi iddynt wedi creu argraff arnaf.
Roeddwn hefyd yn hapus â’r ymateb gan fusnesau yng Nghymru o ran creu swyddi ychwanegol ar gyfer pobl ifanc, ac rwyf wedi fy nghalonogi o glywed bod safon y bobl ifanc y maent wedi’u cyflogi drwy’r rhaglen wedi creu argraff ar nifer o gyflogwyr, a’r effaith a gafodd hyn ar y ffordd y maent yn ystyried pobl ifanc yn y gweithle yn gyffredinol. Ni all hyn ond argoeli’n dda ar gyfer y dyfodol.
Rhaid i mi bwysleisio, serch hynny, nad rhaglen ‘profiad gwaith’ yw Twf Swyddi Cymru; ein huchelgais glir iawn yw bod y cyfleoedd a gynigir drwy’r rhaglen i gael swyddi am gyfnod o 6 mis yn arwain at swyddi parhaol neu brentisiaethau i gynifer ag y bo modd o’r rheini sy’n cymryd rhan ynddi.
Byddwn yn parhau i ganolbwyntio ar ddod â phobl ifanc i mewn i’r rhaglen drwy eu hannog i wneud cais am swyddi drwy’r cynllun, ac mae’n rhaid i ni hefyd gydweithio â chyflogwyr i wneud yn siŵr bod modd iddynt gynnal y swyddi sydd wedi’u creu, unwaith y bydd y cymorth a roddwn wedi dod i ben.
|
In April 2012 the Welsh Government launched the Jobs Growth Wales programme with a view to creating 4,000 job opportunities per year over the next three years for young people aged between 16 and 24\. The programme is aimed at tackling some of the issues young people face in the current labour market, where they are denied access to jobs because they lack the work experience so valued by employers. Jobs Growth Wales has been designed to create job opportunities across all sectors and across all parts of Wales to ensure young people from every area have an opportunity to participate.
I am pleased to be able to announce that as of this week the programme has reached a significant milestone in this first year of delivery with the creation of our 4,000th job opportunity.
Over the remaining months to March 2013 we will concentrate our efforts on ensuring that these job opportunities are filled. To date we have seen just over 2,000 young people find employment through Jobs Growth Wales; I have visited some of them and have been impressed by their enthusiasm and commitment to make the most of the opportunity they have been given.
I have also been pleased with the response from businesses in Wales to create the additional jobs for young people, and I am encouraged to hear that many employers have been impressed by the calibre of the young people they have employed through the programme and also the effect this has had on their perception of young people in the work place in general. This can only bode well for the future.
I must stress however that Jobs Growth Wales is not a ‘work experience’ programme; we have a very clear ambition that the 6 month job opportunities created through the programme will translate into permanent positions or apprenticeship places for as many of the participants as possible.
We will continue to focus on bringing young people into the programme by encouraging them to apply for jobs through the scheme, and we must also work with employers to ensure that they are able to sustain the jobs that have been created once our support has ceased.
|
Subsets and Splits