File size: 240,447 Bytes
66ba51a
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
2251
2252
2253
2254
2255
2256
2257
2258
2259
2260
2261
2262
2263
2264
2265
2266
2267
2268
2269
2270
2271
2272
2273
2274
2275
2276
2277
2278
2279
2280
2281
2282
2283
2284
2285
2286
2287
2288
2289
2290
2291
2292
2293
2294
2295
2296
2297
2298
2299
2300
2301
2302
2303
2304
2305
2306
2307
2308
2309
2310
2311
2312
2313
2314
2315
2316
2317
2318
2319
2320
2321
2322
2323
2324
2325
2326
2327
2328
2329
2330
2331
2332
2333
2334
2335
2336
2337
2338
2339
2340
2341
2342
2343
2344
2345
2346
2347
2348
2349
2350
2351
2352
2353
2354
2355
2356
2357
2358
2359
2360
2361
2362
2363
2364
2365
2366
2367
2368
2369
2370
2371
2372
2373
2374
2375
2376
2377
2378
2379
2380
2381
2382
2383
2384
2385
2386
2387
2388
2389
2390
2391
2392
2393
2394
2395
2396
2397
2398
2399
2400
2401
2402
2403
2404
2405
2406
2407
2408
2409
2410
2411
2412
2413
2414
2415
2416
2417
2418
2419
2420
2421
2422
2423
2424
2425
2426
2427
2428
2429
2430
2431
2432
2433
2434
2435
2436
2437
2438
2439
2440
2441
2442
2443
2444
2445
2446
2447
2448
2449
2450
2451
2452
2453
2454
2455
2456
2457
2458
2459
2460
2461
2462
2463
2464
2465
2466
2467
2468
2469
2470
2471
2472
2473
2474
2475
2476
2477
2478
2479
2480
2481
2482
2483
2484
2485
2486
2487
2488
2489
2490
2491
2492
2493
2494
2495
2496
2497
2498
2499
2500
2501
2502
2503
2504
2505
2506
2507
2508
2509
2510
2511
2512
2513
2514
2515
2516
2517
2518
2519
2520
2521
2522
2523
2524
2525
2526
2527
2528
2529
2530
2531
2532
2533
2534
2535
2536
2537
2538
2539
2540
2541
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
2556
2557
2558
2559
2560
2561
2562
2563
2564
2565
2566
2567
2568
2569
2570
2571
2572
2573
2574
2575
2576
2577
2578
2579
2580
2581
2582
2583
2584
2585
2586
2587
2588
2589
2590
2591
2592
2593
2594
2595
2596
2597
2598
2599
2600
2601
2602
2603
2604
2605
2606
2607
2608
2609
2610
2611
2612
2613
2614
2615
2616
2617
2618
2619
2620
2621
2622
2623
2624
2625
2626
2627
2628
2629
2630
2631
2632
2633
2634
2635
2636
2637
2638
2639
2640
2641
2642
2643
2644
2645
2646
2647
2648
2649
2650
2651
2652
2653
2654
2655
2656
2657
2658
2659
2660
2661
2662
2663
2664
2665
2666
2667
2668
2669
2670
2671
2672
2673
2674
2675
2676
2677
2678
2679
2680
2681
2682
2683
2684
2685
2686
2687
2688
2689
2690
2691
2692
2693
2694
2695
2696
2697
2698
2699
2700
2701
2702
2703
2704
2705
2706
2707
2708
2709
2710
2711
2712
2713
2714
2715
2716
2717
2718
2719
2720
2721
2722
2723
2724
2725
2726
2727
2728
2729
2730
2731
2732
2733
2734
2735
2736
2737
2738
2739
2740
2741
2742
2743
2744
2745
2746
2747
2748
2749
2750
2751
2752
2753
2754
2755
2756
2757
2758
2759
2760
2761
2762
2763
2764
2765
2766
2767
2768
2769
2770
2771
2772
2773
2774
2775
2776
2777
2778
2779
2780
2781
2782
2783
2784
2785
2786
2787
2788
2789
2790
2791
2792
2793
2794
2795
2796
2797
2798
2799
2800
2801
2802
2803
2804
2805
2806
2807
2808
2809
2810
2811
2812
2813
2814
2815
2816
2817
2818
2819
2820
2821
2822
2823
2824
2825
2826
2827
2828
2829
2830
2831
2832
2833
2834
2835
2836
2837
2838
2839
2840
2841
2842
2843
2844
2845
2846
2847
2848
2849
2850
2851
2852
2853
2854
2855
2856
2857
2858
2859
2860
2861
2862
2863
2864
2865
2866
2867
2868
2869
2870
2871
2872
2873
2874
2875
2876
2877
2878
2879
2880
2881
2882
2883
2884
2885
2886
2887
2888
2889
2890
2891
2892
2893
2894
2895
2896
2897
2898
2899
2900
2901
2902
2903
2904
2905
2906
2907
2908
2909
2910
2911
2912
2913
2914
2915
2916
2917
2918
2919
2920
2921
2922
2923
2924
2925
2926
2927
2928
2929
2930
2931
2932
2933
2934
2935
2936
2937
2938
2939
2940
2941
2942
2943
2944
2945
2946
2947
2948
2949
2950
2951
2952
2953
2954
2955
2956
2957
2958
2959
2960
2961
2962
2963
2964
2965
2966
2967
2968
2969
2970
2971
2972
2973
2974
2975
2976
2977
2978
2979
2980
2981
2982
2983
2984
2985
2986
2987
2988
2989
2990
2991
2992
2993
2994
2995
2996
2997
2998
2999
3000
3001
3002
3003
3004
3005
3006
3007
3008
3009
3010
3011
3012
3013
3014
3015
3016
3017
3018
3019
3020
3021
3022
3023
3024
3025
3026
3027
3028
3029
3030
3031
3032
3033
3034
3035
3036
3037
3038
3039
3040
3041
3042
3043
3044
3045
3046
3047
3048
3049
3050
3051
3052
3053
3054
3055
3056
3057
3058
3059
3060
3061
3062
3063
3064
3065
3066
3067
3068
3069
3070
3071
3072
3073
3074
3075
3076
3077
3078
3079
3080
3081
3082
3083
3084
3085
3086
3087
3088
3089
3090
3091
3092
3093
3094
3095
3096
3097
3098
3099
3100
3101
3102
3103
3104
3105
3106
3107
3108
3109
3110
3111
3112
3113
3114
3115
3116
3117
3118
3119
3120
3121
3122
3123
3124
3125
3126
3127
3128
3129
3130
3131
3132
3133
3134
3135
3136
3137
3138
3139
3140
3141
3142
3143
3144
3145
3146
3147
3148
3149
3150
3151
3152
3153
3154
3155
3156
3157
3158
3159
3160
3161
3162
3163
3164
3165
3166
3167
3168
3169
3170
3171
3172
3173
3174
3175
3176
3177
3178
3179
3180
3181
3182
3183
3184
3185
3186
3187
3188
3189
3190
3191
3192
3193
3194
3195
3196
3197
3198
3199
3200
3201
3202
3203
3204
3205
3206
3207
3208
3209
3210
3211
3212
3213
3214
3215
3216
3217
3218
3219
3220
3221
3222
3223
3224
3225
3226
3227
3228
3229
3230
3231
3232
3233
3234
3235
3236
3237
3238
3239
3240
3241
3242
3243
3244
3245
3246
3247
3248
3249
3250
3251
3252
3253
3254
3255
3256
3257
3258
3259
3260
3261
3262
3263
3264
3265
3266
3267
3268
3269
3270
3271
3272
3273
3274
3275
3276
3277
3278
3279
3280
3281
3282
3283
3284
3285
3286
3287
3288
3289
3290
3291
3292
3293
3294
3295
3296
3297
3298
3299
3300
3301
3302
3303
3304
3305
3306
3307
3308
3309
3310
3311
3312
3313
3314
3315
3316
3317
3318
3319
3320
3321
3322
3323
3324
3325
3326
3327
3328
3329
3330
3331
3332
3333
3334
3335
3336
3337
3338
3339
3340
3341
3342
3343
3344
3345
3346
3347
3348
3349
3350
3351
3352
3353
3354
3355
3356
3357
3358
3359
3360
3361
3362
3363
3364
3365
3366
3367
3368
3369
3370
3371
3372
3373
3374
3375
3376
3377
3378
3379
3380
3381
3382
3383
3384
3385
3386
3387
3388
3389
3390
3391
3392
3393
3394
3395
3396
3397
3398
3399
3400
3401
3402
3403
3404
3405
3406
3407
3408
3409
3410
3411
3412
3413
3414
3415
3416
3417
3418
3419
3420
3421
3422
3423
3424
3425
3426
3427
3428
3429
3430
3431
3432
3433
3434
3435
3436
3437
3438
3439
3440
3441
3442
3443
3444
3445
3446
3447
3448
3449
3450
3451
3452
3453
3454
3455
3456
3457
3458
3459
3460
3461
3462
3463
3464
3465
3466
3467
3468
3469
3470
3471
3472
3473
3474
3475
3476
3477
3478
3479
3480
3481
3482
3483
3484
3485
3486
3487
3488
3489
3490
3491
3492
3493
3494
3495
3496
3497
3498
3499
3500
3501
3502
3503
3504
3505
3506
3507
3508
3509
3510
3511
3512
3513
3514
3515
3516
3517
3518
3519
3520
3521
3522
3523
3524
3525
3526
3527
3528
3529
3530
3531
3532
3533
3534
3535
3536
3537
3538
3539
3540
3541
3542
3543
3544
3545
3546
3547
3548
3549
3550
3551
3552
3553
3554
3555
3556
3557
3558
3559
3560
3561
3562
3563
3564
3565
3566
3567
3568
3569
3570
3571
3572
3573
3574
3575
3576
3577
3578
3579
3580
3581
3582
3583
3584
3585
3586
3587
3588
3589
3590
3591
3592
3593
3594
3595
3596
3597
3598
3599
3600
3601
3602
3603
3604
3605
3606
3607
3608
3609
3610
3611
3612
3613
3614
3615
3616
3617
3618
3619
3620
3621
3622
3623
3624
3625
3626
3627
3628
3629
3630
3631
3632
3633
3634
3635
3636
3637
3638
3639
3640
3641
3642
3643
3644
3645
3646
3647
3648
3649
3650
3651
3652
3653
3654
3655
3656
3657
3658
3659
3660
3661
3662
3663
3664
3665
3666
3667
3668
3669
3670
3671
3672
3673
3674
3675
3676
3677
3678
3679
3680
3681
3682
3683
3684
3685
3686
3687
3688
3689
3690
3691
3692
3693
3694
3695
3696
3697
3698
3699
3700
3701
3702
3703
3704
3705
3706
3707
3708
3709
3710
3711
3712
3713
3714
3715
3716
3717
3718
3719
3720
3721
3722
3723
3724
3725
3726
3727
3728
3729
3730
3731
3732
3733
3734
3735
3736
3737
3738
3739
3740
3741
3742
3743
3744
3745
3746
3747
3748
3749
3750
3751
3752
3753
3754
3755
3756
3757
3758
3759
3760
3761
3762
3763
3764
3765
3766
3767
3768
3769
3770
3771
3772
3773
3774
3775
3776
3777
3778
3779
3780
3781
3782
3783
3784
3785
3786
3787
3788
3789
3790
3791
3792
3793
3794
3795
3796
3797
3798
3799
3800
3801
3802
3803
3804
3805
3806
3807
3808
3809
3810
3811
3812
3813
3814
3815
3816
3817
3818
3819
3820
3821
3822
3823
3824
3825
3826
3827
3828
3829
3830
3831
3832
3833
3834
3835
3836
3837
3838
3839
3840
3841
3842
3843
3844
3845
3846
3847
3848
3849
3850
3851
3852
3853
3854
3855
3856
3857
3858
3859
3860
3861
3862
3863
3864
3865
3866
3867
3868
3869
3870
3871
3872
3873
3874
3875
3876
3877
3878
3879
3880
3881
3882
3883
3884
3885
3886
3887
3888
3889
3890
3891
3892
3893
3894
3895
3896
3897
3898
3899
3900
3901
3902
3903
3904
3905
3906
3907
3908
3909
3910
3911
3912
3913
3914
3915
3916
3917
3918
3919
3920
3921
3922
3923
3924
3925
3926
3927
3928
3929
3930
3931
3932
3933
3934
3935
3936
3937
3938
3939
3940
3941
3942
3943
3944
3945
3946
3947
3948
3949
3950
3951
3952
3953
3954
3955
3956
3957
3958
3959
3960
3961
3962
3963
3964
3965
3966
3967
3968
3969
3970
3971
3972
3973
3974
3975
3976
3977
3978
3979
3980
3981
3982
3983
3984
3985
3986
3987
3988
3989
3990
3991
3992
3993
3994
3995
3996
3997
3998
3999
4000
4001
4002
4003
4004
4005
4006
4007
4008
4009
4010
4011
4012
4013
4014
4015
4016
4017
4018
4019
4020
4021
4022
4023
4024
4025
4026
4027
4028
4029
4030
4031
4032
4033
4034
4035
4036
4037
4038
4039
4040
4041
4042
4043
4044
4045
4046
4047
4048
4049
4050
4051
4052
4053
4054
4055
4056
4057
4058
4059
4060
4061
4062
4063
4064
4065
4066
4067
4068
4069
4070
4071
4072
4073
4074
4075
4076
4077
4078
4079
4080
4081
4082
4083
4084
4085
4086
4087
4088
4089
4090
4091
4092
4093
4094
4095
4096
4097
4098
4099
4100
4101
4102
4103
4104
4105
4106
4107
4108
4109
4110
4111
4112
4113
4114
4115
4116
4117
4118
4119
4120
4121
4122
4123
4124
4125
4126
4127
4128
4129
4130
4131
4132
4133
4134
4135
4136
4137
4138
4139
4140
4141
4142
4143
4144
4145
4146
4147
4148
4149
4150
4151
4152
4153
4154
4155
4156
4157
4158
4159
4160
4161
4162
4163
4164
4165
4166
4167
4168
4169
4170
4171
4172
4173
4174
4175
4176
4177
4178
4179
4180
4181
4182
4183
4184
4185
4186
4187
4188
4189
4190
4191
4192
4193
4194
4195
4196
4197
4198
4199
4200
4201
4202
4203
4204
4205
4206
4207
4208
4209
4210
4211
4212
4213
4214
4215
4216
4217
4218
4219
4220
4221
4222
4223
4224
4225
4226
4227
4228
4229
4230
4231
4232
4233
4234
4235
4236
4237
4238
4239
4240
4241
4242
4243
4244
4245
4246
4247
4248
4249
4250
4251
4252
4253
4254
4255
4256
4257
4258
4259
4260
4261
4262
4263
4264
4265
4266
4267
4268
4269
4270
4271
4272
4273
4274
4275
4276
4277
4278
4279
4280
4281
4282
4283
4284
4285
4286
4287
4288
4289
4290
4291
4292
4293
4294
4295
4296
4297
4298
4299
4300
4301
4302
4303
4304
4305
4306
4307
4308
4309
4310
4311
4312
4313
4314
4315
4316
4317
4318
4319
4320
4321
4322
4323
4324
4325
4326
4327
4328
4329
4330
4331
4332
4333
4334
4335
4336
4337
4338
4339
4340
4341
4342
4343
4344
4345
4346
4347
4348
4349
4350
4351
4352
4353
4354
4355
4356
4357
4358
4359
4360
4361
4362
4363
4364
4365
4366
4367
4368
4369
4370
4371
4372
4373
4374
4375
4376
4377
4378
4379
4380
4381
4382
4383
4384
4385
4386
4387
4388
4389
4390
4391
4392
4393
4394
4395
4396
4397
4398
4399
4400
4401
4402
4403
4404
4405
4406
4407
4408
4409
4410
4411
4412
4413
4414
4415
4416
4417
4418
4419
4420
4421
4422
4423
4424
4425
4426
4427
4428
4429
4430
4431
4432
4433
4434
4435
4436
4437
4438
4439
4440
4441
4442
4443
4444
4445
4446
4447
4448
4449
4450
4451
4452
4453
4454
4455
4456
4457
4458
4459
4460
4461
4462
4463
4464
4465
4466
4467
4468
4469
4470
4471
4472
4473
4474
4475
4476
4477
4478
4479
4480
4481
4482
4483
4484
4485
4486
4487
4488
4489
4490
4491
4492
4493
4494
4495
4496
4497
4498
4499
4500
4501
4502
4503
4504
4505
4506
4507
4508
4509
4510
4511
4512
4513
4514
4515
4516
4517
4518
4519
4520
4521
4522
4523
4524
4525
4526
4527
4528
4529
4530
4531
4532
4533
4534
4535
4536
4537
4538
4539
4540
4541
4542
4543
4544
4545
4546
4547
4548
4549
4550
4551
4552
4553
4554
4555
4556
4557
4558
4559
4560
4561
4562
4563
4564
4565
4566
4567
4568
4569
4570
4571
4572
4573
4574
4575
4576
4577
4578
4579
4580
4581
4582
4583
4584
4585
4586
4587
4588
4589
4590
4591
4592
4593
4594
4595
4596
4597
4598
4599
4600
4601
4602
4603
4604
4605
4606
4607
4608
4609
4610
4611
4612
4613
4614
4615
4616
4617
4618
4619
4620
4621
4622
4623
4624
4625
4626
4627
4628
4629
4630
4631
4632
4633
4634
4635
4636
4637
4638
4639
4640
4641
4642
4643
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8" standalone="yes"?>
<tmx version="1.4">
    <header adminlang="en" creationdate="20200424T153633Z" creationtool="mALIGNa" creationtoolversion="2" datatype="plaintext" o-tmf="al" segtype="block" srclang="pl">
        <prop type="distributor">ELRC project</prop>
        <prop type="description">Acquisition of bilingual data (from multilingual websites), normalization, cleaning, deduplication and identification of parallel documents have been done by ILSP-FC tool. Maligna aligner was used for alignment of segments. Merging/filtering of segment pairs has also been applied.</prop>
        <prop type="l1">pl</prop>
        <prop type="l2">en</prop>
        <prop type="lengthInTUs">514</prop>
        <prop type="# of words in l1">7840</prop>
        <prop type="# of words in l2">7173</prop>
        <prop type="# of unique words in l1">1541</prop>
        <prop type="# of unique words in l2">2407</prop>
    </header>
    <body>
        <tu tuid="1">
            <prop type="lengthRatio">1.0147058823529411</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This is offered to women in accordance with national recommendations.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Badania takie wykonuje się u kobiet zgodnie z krajowymi zaleceniami.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="2">
            <prop type="lengthRatio">0.8677685950413223</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For more information check the ECDC website: https://www.ecdc.europa.eu/en/human-papillomavirus/factsheet</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej ECDC: https://www.ecdc.europa.eu/en/human-papillomavirus/factsheet</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="3">
            <prop type="lengthRatio">0.9560439560439561</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A healthcare provider should be consulted for advice on the specific treatment options.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W celu uzyskania informacji o konkretnych opcjach leczenia należy zasięgnąć porady lekarza.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="4">
            <prop type="lengthRatio">1.1851851851851851</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Routine HPV vaccination usually takes place between 9 and 14 years of age, in accordance with the national vaccination schedule.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Rutynowe szczepienie przeciw HPV ma zwykle miejsce w wieku 9-14 lat, zgodnie z krajowym schematem szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="5">
            <prop type="lengthRatio">0.9111111111111111</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>About 40 of them can infect the genitals.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Około 40 z nich może zakazić narządy płciowe.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="6">
            <prop type="lengthRatio">0.9402985074626866</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It is the most common sexually transmitted infection worldwide.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jest to najczęstsze na świecie zakażenie przenoszone drogą płciową.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="7">
            <prop type="lengthRatio">0.7708333333333334</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>If HPV does not go away it may cause:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jeśli zakażenie HPV nie ustąpi, może spowodować:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="8">
            <prop type="lengthRatio">1.2162162162162162</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>There are more than 100 types of HPV viruses.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Istnieje ponad sto typów wirusów HPV.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="9">
            <prop type="lengthRatio">1.1643835616438356</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The use of condoms is not 100% effective in preventing the transmission of the virus.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Stosowanie prezerwatyw nie zapobiega skutecznie w 100% zakażeniu wirusem.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="10">
            <prop type="lengthRatio">0.9504132231404959</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>There is no treatment for the virus itself, but the health problems caused by HPV can be treated in different ways.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Nie istnieje lek przeciw samemu wirusowi, ale problemy zdrowotne wywołane przez wirusa HPV można leczyć na różne sposoby.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="11">
            <prop type="lengthRatio">1.2792792792792793</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Cervical cancer (cancer of the neck of the womb) is the most common cancer after breast cancer to affect women aged 15-44 years in Europe (1).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Rak szyjki macicy to najczęstszy rodzaj raka po raku piersi dotykający kobiety w wieku 15-44 lat w Europie (1).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="12">
            <prop type="lengthRatio">0.8</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Genital warts can be treated using medication or by surgery.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Brodawki narządów płciowych można leczyć za pomocą leków lub chirurgicznie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="13">
            <prop type="lengthRatio">0.9035087719298246</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In most cases, an HPV infection disappears on its own without causing any obvious symptoms or problems.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W większości przypadków zakażenie HPV ustępuje samoistnie, nie wywołując żadnych widocznych objawów lub problemów.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="14">
            <prop type="lengthRatio">0.8597560975609756</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Other HPV-related cancers are also more treatable when diagnosed and treated early, but there are no specific screening programmes for these.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Inne nowotwory związane z wirusem HPV są również łatwiejsze w leczeniu, gdy są wcześnie diagnozowane, ale nie ma dla nich specjalnych programów badań przesiewowych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="15">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>However, sometimes the HPV infection can persist and cause after some years some of the complications listed below.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jednak czasami zakażenie wirusem HPV może utrzymywać się i spowodować poniżej wymienione powikłania po paru latach.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="16">
            <prop type="lengthRatio">1.02</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This is because HPV can also occasionally infect surrounding skin that is not protected by the condom.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Wynika to z faktu, że wirus HPV może czasami zakazić skórę w okolicy niezabezpieczonej prezerwatywą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="17">
            <prop type="lengthRatio">0.8259109311740891</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination of girls and boys against HPV can prevent HPV infections and consequently HPV-related diseases in both sexes, including genital and anal warts, cervical cancer and other cancers caused by HPV.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia dziewcząt i chłopców przeciw HPV mogą zapobiegać zakażeniom wirusem HPV, a tym samym chorobom związanym z zakażeniem HPV u obu płci, w tym brodawkom narządów płciowych i odbytu, rakowi szyjki macicy i innym rakom wywołanym wirusem HPV.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="18">
            <prop type="lengthRatio">0.9655172413793104</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>HPV is transmitted by direct contact, mainly sexual, with someone who has the virus.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>HPV przenoszony jest przez bezpośredni kontakt, głównie seksualny, z nosicielem wirusa.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="19">
            <prop type="lengthRatio">0.8145161290322581</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>At least 14 HPV types, classified as ‘high risk', can cause cancer, such as cervical cancer in women.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Co najmniej 14 typów HPV, sklasyfikowanych jako wirusy wysokiego ryzyka, może wywołać raka, np. raka szyjki macicy u kobiet.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="20">
            <prop type="lengthRatio">0.7792207792207793</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Anyone who is sexually active is at risk of contracting HPV.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Każda osoba seksualnie aktywna jest narażona na ryzyko zakażenia wirusem HPV.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="21">
            <prop type="lengthRatio">0.9066666666666666</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Human papillomavirus (HPV) infection is a viral infection that is mainly sexually transmitted by direct contact with an infected person.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) jest zakażeniem wirusowym przenoszonym głównie drogą płciową przez kontakt bezpośredni z zakażoną osobą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="22">
            <prop type="lengthRatio">0.8963414634146342</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Cervical cancer and tissue in the cervix that is described as ‘precancerous' can be identified early through cervical cancer screening and treated.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Raka szyjki macicy i tkankę w szyjce określaną jako „stan przedrakowy" można wcześnie rozpoznać i leczyć dzięki badaniom przesiewowym w kierunku raka szyjki macicy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="23">
            <prop type="lengthRatio">0.6875</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Who is at risk of HPV?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kto jest narażony na ryzyko HPV?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="24">
            <prop type="lengthRatio">0.7950310559006211</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The ‘high risk' HPV types can also cause anal and genital cancers, and some cancers of the head and neck, in both men and women.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Typy wirusów HPV wysokiego ryzyka mogą również wywołać raka odbytu i narządów płciowych oraz niektóre nowotwory głowy i szyi, zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="25">
            <prop type="lengthRatio">0.9105691056910569</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>cervical or other types of cancer (e.g. vulvar, vaginal, anal penile, and some cancers of the head and the neck)</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>raka szyjki macicy lub inne rodzaje raka (np. raka sromu, pochwy, odbytu i prącia, a także niektóre nowotwory głowy i szyi)</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="26">
            <prop type="lengthRatio">0.8571428571428571</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What is HPV?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Czym jest HPV?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="27">
            <prop type="lengthRatio">0.6373626373626373</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The 'low risk' HPV types can cause genital and anal warts.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Typy wirusów HPV niskiego ryzyka mogą również wywołać brodawki narządów płciowych i odbytu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="28">
            <prop type="lengthRatio">1.45</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the symptoms of HPV?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są objawy HPV?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="29">
            <prop type="lengthRatio">0.6111111111111112</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>genital and anal warts</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>brodawki narządów płciowych i odbytu</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="30">
            <prop type="lengthRatio">1.0555555555555556</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How is HPV treated?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak leczy się HPV?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="31">
            <prop type="lengthRatio">0.8620689655172413</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How can HPV be prevented?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak zapobiegać zakażeniu HPV?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="32">
            <prop type="lengthRatio">1.4166666666666667</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the complications of HPV?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są powikłania HPV?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="33">
            <prop type="lengthRatio">0.9818181818181818</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>National governments take account of factors such as their health systems, legal systems and cultural norms.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Władze krajowe biorą pod uwagę takie czynniki jak systemy opieki zdrowotnej, systemy prawne i normy kulturowe.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="34">
            <prop type="lengthRatio">1.1290322580645162</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination schedules in the EU/EEA</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Harmonogramy szczepień w UE/EOG</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="35">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Mandatory or recommended vaccination</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Obowiązkowe lub zalecane szczepienia</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="36">
            <prop type="lengthRatio">1.0405405405405406</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In 12 EU/EEA countries, vaccinating children against some diseases is mandatory, although different vaccines are required as mandatory in those countries.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W 12 państwach UE/EOG szczepienie dzieci przeciwko niektórym chorobom jest obowiązkowe, choć każde z państw uznaje różne szczepionki za obowiązkowe.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="37">
            <prop type="lengthRatio">0.9117647058823529</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Each EU/EEA country implements its own immunisation programme.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Każde państwo członkowskie UE/EOG prowadzi własny program szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="38">
            <prop type="lengthRatio">0.8899082568807339</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Information on which countries have mandatory vaccination can be found in the Vaccine Scheduler .</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Wykaz państw stosujących obowiązkowe szczepienia znajduje się w harmonogramie szczepień (Vaccine Scheduler) .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="39">
            <prop type="lengthRatio">0.7928571428571428</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>EU/EEA countries have achieved high vaccination coverage rates through mandatory and non-mandatory vaccination.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Państwa UE/EOG mogą pochwalić się wysokimi poziomami wyszczepialności, zarówno jeśli chodzi o obowiązkowe, jak i nieobowiązkowe szczepienia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="40">
            <prop type="lengthRatio">0.7818181818181819</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Each EU/EEA country decides if vaccination is mandatory or voluntary in its territory.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Każde państwo samodzielnie decyduje o tym, czy szczepienie jest obowiązkowe, czydobrowolne na jego terytorium.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="41">
            <prop type="lengthRatio">1.0677966101694916</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Most EU/EEA countries offer vaccination on a recommended basis.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Większość z nich oferuje szczepienia na zasadzie zalecenia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="42">
            <prop type="lengthRatio">0.8490566037735849</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For more information check the ECDC website: https://www.ecdc.europa.eu/en/pertussis/facts</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej ECDC: https://www.ecdc.europa.eu/en/pertussis/facts</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="43">
            <prop type="lengthRatio">0.6</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>More factsheets</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Więcej not informacyjnych</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="44">
            <prop type="lengthRatio">1.0681818181818181</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Symptoms usually appear 7 to 10 days after infection, but may also appear up to 21 days later:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Objawy pojawiają się 7-10 dni po zakażeniu, ale mogą również pojawić się 21 dni później:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="45">
            <prop type="lengthRatio">1.018348623853211</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>They initially occur at night and then become more frequent during the day and may recur for one to two months.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Na początku występują w nocy, a następnie stają się częstsze w ciągu dnia i mogą nawracać przez 1-2 miesięcy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="46">
            <prop type="lengthRatio">0.9206349206349206</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A third or fourth dose is recommended at 11-24 months of age, and another dose between three and seven years of age.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Trzecia i czwarta dawka jest zalecana w wieku od 11-24 miesięcy, a kolejna dawka powinna być w wieku od trzech do siedmiu lat.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="47">
            <prop type="lengthRatio">0.9019607843137255</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A primary course of 2-3 doses is usually given between two and twelve months of age, in accordance with the national vaccination schedule.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienie podstawowe składające się z 2-3 dawek zazwyczaj podaje się w wieku od dwóch do dwunastu miesięcy, zgodnie z krajowym harmonogramem szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="48">
            <prop type="lengthRatio">1.6825396825396826</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Note: The information contained in this factsheet is intended for the purpose of general information and should not be used as a substitute for the individual expertise and judgement of a healthcare professional.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Uwaga: Celem niniejszej broszury jest podanie ogólnych informacji, które nie powinny zastąpić profesjonalnej porady medycznej.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="49">
            <prop type="lengthRatio">1.0707070707070707</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Adolescents, adults, or children partially immunised generally have milder or somewhat different symptoms.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Młodzież, dorośli i częściowo uodpornione dzieci mają zazwyczaj łagodniejsze lub nieco inne objawy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="50">
            <prop type="lengthRatio">0.9221556886227545</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Some EU/EEA countries recommend boosters for adolescents, adults, and/or women during pregnancy, which also temporarily protects the baby once it is born.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W niektórych państwach UE/EOG zaleca się szczepienia uzupełniające dla młodzieży, osób dorosłych lub kobiet w ciąży, co również chroni dziecko tymczasowo po urodzeniu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="51">
            <prop type="lengthRatio">1.0405405405405406</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The most important way to prevent pertussis is through complete immunisation.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Najważniejszym sposobem zapobiegania krztuścowi to całkowite uodpornienie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="52">
            <prop type="lengthRatio">0.9299363057324841</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>After this phase, the coughing fits become less frequent and less severe, and the infant gradually gets better (this can take up to three months).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Po tej fazie choroby napady kaszlu stają się rzadsze i zmniejsza się ich nasilenie, a niemowlę stopniowo wraca do zdrowia (może to trwać do trzech miesięcy).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="53">
            <prop type="lengthRatio">0.9770114942528736</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Antibiotics can be used to treat pertussis and prevent further spread of the disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Do leczenia krztuśca i zapobiegania dalszemu jego zarażaniu można stosować antybiotyki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="54">
            <prop type="lengthRatio">0.9871794871794872</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It is caused by bacteria in the mouth, nose and throat of an infected person.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jest wywoływana przez bakterie w jamie ustnej, nosie i gardle zakażonej osoby.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="55">
            <prop type="lengthRatio">0.9468085106382979</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>However, in order to be most effective, treatment must begin early in the course of disease, during the first one to two weeks before the episodes of numerous rapid coughs occur.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jednakże, aby leczenie było jak najskuteczniejsze, należy je koniecznie rozpocząć na wczesnym etapie rozwoju choroby (w ciągu 1-2 tygodni), przed rozwinięciem się napadów szybkiego kaszlu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="56">
            <prop type="lengthRatio">0.7916666666666666</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In these groups, and in very young infants, pertussis is harder to diagnose.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U osób z tych grup oraz u bardzo młodych niemowląt krztusiec jest trudniejszy do zdiagnozowania.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="57">
            <prop type="lengthRatio">1.5113636363636365</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Frequently, older siblings and parents who may be carrying the bacteria bring the disease home and infect an infant in the household.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Często starsze rodzeństwo i rodzice przynoszą do domu bakterie i zarażają nimi niemowlę.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="58">
            <prop type="lengthRatio">1.0769230769230769</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Complications include pneumonia, encephalopathy (a disease of the brain), seizures and even death.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Powikłania obejmują zapalenie płuc, encefalopatię (chorobę mózgu), drgawki, a nawet śmierć.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="59">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The most severe forms of pertussis are in infants.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Najcięższe postaci krztuśca występują u niemowląt.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="60">
            <prop type="lengthRatio">0.8106995884773662</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The vaccine for pertussis is usually given in combination with diphtheria and tetanus vaccination (often in combination also with poliomyelitis, Haemophilus influenzae and hepatitis B vaccination).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionkę przeciwko krztuścowi podaje się zazwyczaj w skojarzeniu ze szczepionką przeciwko błonicy i tężcowi (często w skojarzeniu również ze szczepionką przeciwko poliomyelitis, Haemophilus influenzae i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="61">
            <prop type="lengthRatio">0.8857142857142857</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Some countries also recommend a booster to unprotected women soon after they have delivered, to reduce the risk of transmission of the disease to the baby.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W niektórych państwach zaleca się również szczepienie uzupełniające dla niezaszczepionych kobiet wkrótce po urodzeniu dziecka, aby zmniejszyć ryzyko zarażenia dziecka chorobą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="62">
            <prop type="lengthRatio">0.9807692307692307</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>These episodes frequently end with the expulsion of a thick, clear mucous, often followed by vomiting.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Te napady często kończą się wydzielaniem gęstego, przejrzystego śluzu, po czym często następują wymioty.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="63">
            <prop type="lengthRatio">0.875</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It is also known as whooping cough.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Choroba jest znana również jako koklusz.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="64">
            <prop type="lengthRatio">0.5833333333333334</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Who is at risk of pertussis?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kto jest narażony na ryzyko zarażenia krztuścem?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="65">
            <prop type="lengthRatio">0.9285714285714286</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Pertussis can also be spread by an individual who has only a mild form of the disease, or by an infected individual who has no symptoms at all.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Krztuścem można się również zarazić od osoby z jedynie łagodną postacią choroby lub od osoby zarażonej krztuścem, lecz niemającej żadnych objawów choroby.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="66">
            <prop type="lengthRatio">1.1369863013698631</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Pertussis is a highly infectious bacterial disease involving the lungs and airways.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Krztusiec jest wysoce zakaźną bakteryjną chorobą płuc i dróg oddechowych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="67">
            <prop type="lengthRatio">1.0075757575757576</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In adults and older children, complications include inability to breathe for short periods, broken ribs, rectal prolapse and hernias.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U osób dorosłych i starszych dzieci powikłania obejmują krótko trwające bezdechy, złamania żeber, wypadanie odbytnicy i przepukliny.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="68">
            <prop type="lengthRatio">1.0364963503649636</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Anyone who is not vaccinated with the pertussis vaccine, or whose vaccination status is not up-to-date, is at risk of contracting the disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Każda niezaszczepiona przeciwko krztuścowi osoba lub każdy z nieaktualnym statusem szczepień są narażeni na ryzyko zarażenia się chorobą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="69">
            <prop type="lengthRatio">0.9478260869565217</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Initially, symptoms resemble those of a common cold (sneezing, runny nose, low-grade fever and a mild cough).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>na początku objawy przypominają objawy zwykłego przeziębienia (kichanie, katar, stan podgorączkowy i lekki kaszel).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="70">
            <prop type="lengthRatio">1.0819672131147542</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In young infants the typical 'whoop' may never develop, and the coughing fits may be followed by brief periods when breathing stops.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U niemowląt typowy krztuścowy świst może w ogóle nie wystąpić, a po napadach kaszlu mogą nastąpić krótkie okresy bezdechu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="71">
            <prop type="lengthRatio">1.186046511627907</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Within two weeks, the cough becomes more severe and is characterized by episodes of numerous rapid coughs, followed by a crowing or high-pitched ‘whoop'.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W ciągu dwóch tygodni kaszel zaostrza się i pojawiają się liczne napady kaszlu z bezdechami, a następnie charakterystyczny świst.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="72">
            <prop type="lengthRatio">1.4</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the symptoms of pertussis?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są objawy krztuśca?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="73">
            <prop type="lengthRatio">0.9</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What is pertussis?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Czym jest krztusiec?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="74">
            <prop type="lengthRatio">0.8095238095238095</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Pertussis in unvaccinated infants or infants whose mother was unvaccinated can be particularly severe.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Krztusiec może mieć szczególnie ciężki przebieg u niezaszczepionych niemowląt i niemowląt, których matka jest niezaszczepiona.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="75">
            <prop type="lengthRatio">0.8857142857142857</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How can pertussis be prevented?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak zapobiegać zakażeniu krztuścem?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="76">
            <prop type="lengthRatio">1.3793103448275863</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the complications of pertussis?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są powikłania krztuśca?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="77">
            <prop type="lengthRatio">0.8556701030927835</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Pertussis is spread via airborne droplets produced when the infected person coughs.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Krztusiec przenosi się drogą kropelkową - wraz z kropelkami powstającymi, gdy chora osoba kaszle.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="78">
            <prop type="lengthRatio">1.0869565217391304</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How is pertussis treated?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak leczy się krztuśca?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="79">
            <prop type="lengthRatio">0.8269230769230769</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>the eyes become red and sensitive to light;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>oczy stają się zaczerwienione i wrażliwe na światło;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="80">
            <prop type="lengthRatio">1.3958333333333333</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>on the third to seventh day, the temperature may reach up to 41 ⁰C;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>3.-7. dnia temperatura może nawet sięgnąć 41 ⁰C;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="81">
            <prop type="lengthRatio">1.186046511627907</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The only protection against measles is vaccination.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jedyną ochroną przed odrą jest szczepienie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="82">
            <prop type="lengthRatio">0.9682539682539683</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The second dose can be given one month or more after the first dose, in accordance with the national vaccination schedule.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Drugą dawkę można podać po upływie miesiąca lub więcej od podania pierwszej dawki, zgodnie z krajowym harmonogramem szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="83">
            <prop type="lengthRatio">1.171875</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>30% of children and adults infected with measles can develop complications.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U 30% dzieci i dorosłych zarażonych odrą może dojść do powikłań.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="84">
            <prop type="lengthRatio">0.9090909090909091</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It is a serious disease that can lead to complications and even death.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jest to poważna choroba, która może prowadzić do powikłań, czy nawet śmierci.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="85">
            <prop type="lengthRatio">0.9904761904761905</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It is estimated that one person with measles can infect on average between 12 and 18 unprotected people.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ocenia się, że jedna osoba zarażona wirusem odry może zarazić średnio od 12 do 18 niezaszczepionych osób.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="86">
            <prop type="lengthRatio">1.0684931506849316</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Antibiotics are not effective against measles because it is caused by a virus.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Antybiotyki nie są skuteczne przeciwko odrze, ponieważ wywołuje ją wirus.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="87">
            <prop type="lengthRatio">0.8210526315789474</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The first dose is given between 10 and 18 months of age in European countries.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W większości państw Europy pierwszą dawkę podaje się dzieciom między 10. a 18. miesiącem życia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="88">
            <prop type="lengthRatio">1.0065359477124183</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The mortality rate for measles is 1-3 persons per 1 000 cases and highest in those younger than five years of age and among immunocompromised individuals.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Śmiertelność w przypadku odry wynosi 1-3 osoby na 1000 i jest najwyższa w przypadku pacjentów poniżej 5. roku życia i wśród osób z niedoborem odporności.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="89">
            <prop type="lengthRatio">0.92</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Symptoms include personality changes, gradual mental deterioration, muscle spasms and other neuromuscular symptoms.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Objawy obejmują zmiany osobowości, stopniowe pogarszanie się zdrowia psychicznego, spastyczność i inne objawy neuromięśniowe.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="90">
            <prop type="lengthRatio">0.8228571428571428</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Virus-containing droplets can remain in the air for several hours and the virus remains infectious on contaminated surfaces for up to two hours.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kropelki zawierające wirusa mogą pozostawać w powietrzu przez kilka godzin, a wirus znajdujący się na zakażonych powierzchniach może wciąż zarażać przez okres do dwóch godzin.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="91">
            <prop type="lengthRatio">0.8311111111111111</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Infants from six to nine months of age who are in an area - or will be travelling to areas - with high risk of exposure to measles, should receive a supplementary dose of the MMR vaccine.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Niemowlęta w wieku od 6-9 miesięcy przebywające w miejscu występowania epidemii lub które będą podróżować do takiego miejsca, zagrożone wysokim ryzykiem narażenia się na odrę, powinny otrzymać dodatkową dawkę szczepionki MMR.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="92">
            <prop type="lengthRatio">0.9</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Measles spreads easily among unvaccinated individuals.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Odra łatwo rozprzestrzenia się wśród osób niezaszczepionych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="93">
            <prop type="lengthRatio">0.826530612244898</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Such dose before the age of nine months is supplementary to the two doses included in the national vaccination programme, which are aimed to give full protection.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Taka dawka podana dzieciom poniżej 9. miesiąca życia jest dodatkowa w stosunku do dwóch dawek przewidzianych w krajowym programie szczepień, które mają na celu objęcia pełną ochroną przed chorobą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="94">
            <prop type="lengthRatio">1.0555555555555556</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>a red rash lasting four to seven days begins on the face and then spreads over the entire body;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>pojawia się czerwona wysypka trwająca 4-7 dni, najpierw na twarzy, a potem na całym ciele;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="95">
            <prop type="lengthRatio">0.9090909090909091</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Pneumonia is the most common cause of measles-related death.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zapalenie płuc jest najczęstszą przyczyną śmierci związaną z odrą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="96">
            <prop type="lengthRatio">0.9146341463414634</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>small white spots may also appear on the gums and the inside of the cheeks.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>mogą również pojawić się białe kropki na dziąsłach i na błonie śluzowej policzków.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="97">
            <prop type="lengthRatio">0.9117647058823529</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Measles symptoms usually appear after 10-12 days of infection:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Objawy odry pojawiają się zazwyczaj na 10 do12 dni od zarażenia się:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="98">
            <prop type="lengthRatio">0.8428571428571429</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Two doses of the vaccine are needed for maximum protection.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Dla maksymalnej ochrony wymagane jest podanie dwóch dawek szczepionki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="99">
            <prop type="lengthRatio">0.7583333333333333</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Mild reactions such as fever, redness or swelling at the injection site have been reported.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zgłaszano występowanie łagodnych reakcji, takich jak gorączka, zaczerwienienie lub obrzęk w miejscu podania szczepionki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="100">
            <prop type="lengthRatio">0.823943661971831</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Anyone who is not vaccinated against measles or who has not had the disease is at risk of getting measles at any age.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Każdy, kto nie jest zaszczepiony przeciwko odrze lub kto nie przebył choroby, jest narażony na ryzyko zarażenia się odrą niezależnie od wieku.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="101">
            <prop type="lengthRatio">1.0681818181818181</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>These can include ear infections and diarrhoea.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Mogą one obejmować infekcje uszu i biegunki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="102">
            <prop type="lengthRatio">0.8914027149321267</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A variety of measures are employed to avoid the further spread of measles, such as quarantine from school or work for both the ill person and those close contacts with uncertain vaccination status.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Stosuje się szereg środków w celu zapobiegania dalszemu szerzeniu się odry, takie jak izolacja np. unikanie chodzenia do szkoły i pracy zarówno chorych, jak i kontaktujących się z nimi osób o niepewnym statusie szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="103">
            <prop type="lengthRatio">0.6896551724137931</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Most people recover with supportive treatment, which can include hydration and anti-fever medicines.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Większość osób wraca do zdrowia, stosując leczenie wspomagające, które może obejmować utrzymywanie w dobrym nawodnieniu i leki przeciwgorączkowe.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="104">
            <prop type="lengthRatio">1.0502793296089385</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>About 1 measles patient in 1 000 develops inflammation of the brain tissue (encephalitis), a condition that results in permanent neurological disability in approximately one of four cases.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U około 1 pacjenta chorego na odrę na 1000 dochodzi do zapalenia tkanki mózgowej (zapalenie mózgu), stanu powodującego trwałą niepełnosprawność neurologiczną u blisko 1 na 4 osób.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="105">
            <prop type="lengthRatio">1.0518518518518518</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A person who is infected may transmit measles even before the rash appears (usually 4 days), and for about 4 days after the rash has appeared.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Chory może zarażać wirusem odry nawet przed pojawieniem się wysypki (zazwyczaj 4 dni) oraz przez około 4 dni od pojawienia się wysypki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="106">
            <prop type="lengthRatio">0.8355263157894737</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Very rarely, a persistent measles virus infection can produce subacute sclerosing panencephalitis (SSPE), a disease in which nerves and brain tissue degenerate progressively and which is more likely to appear if measles infection occurs at a younger age.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W bardzo rzadkich przypadkach przetrwałe zakażenie wirusem odry może spowodować podostre stwardniające zapalenie mózgu - chorobę, w której dochodzi do stopniowej degeneracji nerwów i tkanki mózgowej i której prawdopodobieństwo wystąpienia jest większe, jeżeli do zakażenia odrą dochodzi w młodszym wieku.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="107">
            <prop type="lengthRatio">0.9636363636363636</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>However, antibiotics are often used to treat complications with bacterial infections that can develop because of measles, such as pneumonia and ear infections.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jednakże antybiotyki są często stosowane do leczenia powikłań, takich jak zakażenia bakteryjne, które mogą wystąpić z powodu odry np. zapalenie płuc i infekcje uszu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="108">
            <prop type="lengthRatio">0.8266666666666667</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The MMR vaccine may be given earlier in life during outbreaks.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionkę MMR można podać we wcześniejszym wieku w trakcie epidemii odry.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="109">
            <prop type="lengthRatio">1.0238095238095237</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>There is no specific treatment for measles.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Nie istnieją swoiste leki przeciwko odrze.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="110">
            <prop type="lengthRatio">0.6046511627906976</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Who is at risk of measles?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kto jest narażony na ryzyko zarażenia odrą?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="111">
            <prop type="lengthRatio">0.7640449438202247</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The MMR vaccine is safe and effective and has very few side effects.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jest bezpieczna w stosowaniu, skuteczna i wywołuje bardzo niewiele działań niepożądanych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="112">
            <prop type="lengthRatio">0.9469026548672567</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Measles is a highly contagious viral disease that can be contracted at any age, and that can spread widely.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Odra jest chorobą wysoce zakaźną, którą można się zarazić niezależnie od wieku i która łatwo rozprzestrzenia się.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="113">
            <prop type="lengthRatio">0.625</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>There is no cure for SSPE and it always leads to death.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Na podostre stwardniające zapalenie mózgu nie ma lekarstwa i zawsze prowadzi do śmierci.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="114">
            <prop type="lengthRatio">0.869281045751634</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>SSPE typically appears several years after the affected patient had measles; on average it is seen 7 to 10 years after the infection.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Podostre stwardniające zapalenie mózgu pojawia się zazwyczaj kilka lat po przebyciu odry; średnio obserwowano je od 7 do 10 lat po zarażeniu sią chorobą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="115">
            <prop type="lengthRatio">1.0666666666666667</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What is measles?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Czym jest odra?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="116">
            <prop type="lengthRatio">0.9146341463414634</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>initial symptoms resemble a cold with a runny nose, cough and a mild fever;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>początkowo choroba przypomina przeziębienie: katar, kaszel i umiarkowana gorączka;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="117">
            <prop type="lengthRatio">0.8054054054054054</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Some vaccine recipients develop a non-infectious mild measles-like rash, typically 7 - 14 days after vaccination, which disappears within 1 - 3 days.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U niektórych szczepionych osób występowała niezakaźna, łagodna wysypka charakterystyczna dla odry, pojawiająca się zwykle w ciągu 7-14 dni od zaszczepienia i ustępująca w ciągu 1-3 dni.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="118">
            <prop type="lengthRatio">0.8584070796460177</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Pneumonia is a potential serious complication that has led to the death of some measles patients.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Możliwym poważnym powikłaniem jest zapalenie płuc, które u niektórych pacjentów z odrą może prowadzić do śmierci.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="119">
            <prop type="lengthRatio">1.5714285714285714</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the symptoms of measles?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są objawy odry?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="120">
            <prop type="lengthRatio">1.837837837837838</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The MMR (measles, mumps and rubella) vaccine is a combination vaccine that protects against measles, mumps and rubella (German measles).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>MMR to szczepionka skojarzona, która chroni przed odrą, świnką i różyczką.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="121">
            <prop type="lengthRatio">0.9666666666666667</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How can measles be prevented?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak zapobiegać zakażeniu odrą?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="122">
            <prop type="lengthRatio">0.9716981132075472</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The measles virus is spread via airborne droplets produced when the infected person coughs and sneezes.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Wirus odry przenosi się drogą kropelkową - wraz z kropelkami powstającymi, gdy chora osoba kaszle i kicha.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="123">
            <prop type="lengthRatio">1.52</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the complications of measles?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są powikłania odry?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="124">
            <prop type="lengthRatio">1.2105263157894737</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How is measles treated?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak leczy się odrę?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="125">
            <prop type="lengthRatio">1.0862068965517242</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Immunity usually lasts for years, and sometimes for a lifetime.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Odporność trwa wiele lat, a czasem nawet przez całe życie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="126">
            <prop type="lengthRatio">0.68</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How vaccines work</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak działają szczepionki?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="127">
            <prop type="lengthRatio">0.65</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The length of time varies by disease and by vaccine.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Długość czasu trwania odporności różni się w zależności od choroby i szczepionki</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="128">
            <prop type="lengthRatio">0.7857142857142857</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The person is also at risk of complications.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Osoba taka jest również bardziej narażona na powikłania.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="129">
            <prop type="lengthRatio">1.0185185185185186</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccines contain a greatly weakened or an inactivated (killed) form of a virus or bacterium that usually causes a disease, or a small part of the virus or bacterium.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionki zawierają mocno osłabioną lub inaktywowaną (zabitą) formę wirusów lub bakterii, które zazwyczaj wywołują chorobę, albo małą część wirusa lub bakterii.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="130">
            <prop type="lengthRatio">0.9179487179487179</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Immunity through vaccination protects not only the immunised individual but also protects unvaccinated people in the community, such as infants who are too young to be vaccinated.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Odporność nabyta dzięki szczepieniom chroni nie tylko osobę zaszczepioną, lecz także chroni osoby niezaszczepione w danej społeczności, np. niemowlęta, które są za małe, aby otrzymać szczepienia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="131">
            <prop type="lengthRatio">0.9436619718309859</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Each virus and bacterium triggers a unique response in the immune system involving a specific set of cells in the blood, in the bone marrow and all over the body, called T-cells, B-cells, among others.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Każdy wirus i każda bakteria wywołują unikalną reakcję w układzie odpornościowym, z udziałem określonego zestawu komórek we krwi, w szpiku kostnym i w całym organizmie, zwanych m.in. limfocytami T i limfocytami B.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="132">
            <prop type="lengthRatio">0.7872340425531915</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This ‘ community immunity ' can only work if enough people are vaccinated.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ta odporność populacyjna może działać tylko jeśli wystarczająca liczba osób jest zaszczepiona.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="133">
            <prop type="lengthRatio">0.9345238095238095</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It will then quickly produce the right antibodies and activate the right immune cells to kill the virus or bacterium, protecting the person from the disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Wówczas szybko wytworzy odpowiednie przeciwciała i uaktywni właściwe komórki odpornościowe do zabicia wirusa lub bakterii, chroniąc w ten sposób tę osobę przed chorobą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="134">
            <prop type="lengthRatio">0.918918918918919</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Antibodies are special proteins that help kill the infectious agent.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Przeciwciała to specjalne białka ułatwiające zabijanie zakaźnego antygenu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="135">
            <prop type="lengthRatio">1.35</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This is called the antigen.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ta część to antygen.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="136">
            <prop type="lengthRatio">1.0084745762711864</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A vaccine stimulates an immune response, and a ‘memory' of the body to a specific disease, without causing the disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionka stymuluje reakcję układu odpornościowego i tworzy „pamięć" organizmu dla danej choroby, nie wywołując jej.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="137">
            <prop type="lengthRatio">0.8787878787878788</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In contrast, a person who becomes immune by getting the disease can expose other unvaccinated people to the disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Osoby, które nabywają odporność na skutek przebycia choroby, mogą natomiast narazić innych, niezaszczepionych ludzi na zachorowanie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="138">
            <prop type="lengthRatio">0.9</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Later, if the person comes into contact with the actual infectious virus or bacterium, their immune system will ‘remember' it.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W przyszłości, gdy dana osoba zetknie się z prawdziwymi, mogącymi zakażać wirusami lub bakteriami, układ odpornościowy będzie je „pamiętać".</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="139">
            <prop type="lengthRatio">0.8504672897196262</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The immune cells are trained to kill and make antibodies against the disease-causing agent.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Komórki odpornościowe są nauczone zabijać i wytwarzać przeciwciała przeciwko antygenom wywołującym choroby.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="140">
            <prop type="lengthRatio">1.2602739726027397</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>When a person is given the vaccine, their immune system recognises the antigen as ‘foreign'.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Układ odpornościowy osoby zaszczepionej rozpoznaje antygen jako „obcego".</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="141">
            <prop type="lengthRatio">0.96875</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Twitter Facebook Linked In Mail</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Odpowiedź układu odpornościowego</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="142">
            <prop type="lengthRatio">1.1428571428571428</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>They can still catch up.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Mogą nadal to zrobić.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="143">
            <prop type="lengthRatio">1.4285714285714286</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>diphtheria</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>błonica</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="144">
            <prop type="lengthRatio">0.7272727272727273</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Most vaccines provide lifelong immunity.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Większość szczepionek zapewnia odporność na całe życie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="145">
            <prop type="lengthRatio">0.9256756756756757</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For example, due to an increasing number of measles cases among teenagers and young adults, catch-up programmes exist in a number of EU/EEA countries for people who may have missed the measles vaccination when they were younger or are too old to have received it as a child.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Na przykład, z powodu zwiększonej liczby przypadków odry wśród nastolatków i młodych osób dorosłych w niektórych państwach UE/EOG, uruchomiono programy uzupełniające dla osób, które mogły zostać niezaszczepione w młodym wieku albo są w zbyt zaawansowanym wieku, by mogły otrzymać je jako dziecko.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="146">
            <prop type="lengthRatio">0.7747747747747747</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>If a person does not know if they have been vaccinated against a certain disease they can usually get an extra dose without increasing the risk of serious side effects (1).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jeżeli osoba nie jest pewna, czy została zaszczepiona przeciwko konkretnej chorobie, może poddać się szczepieniu dodatkową dawką i zwykle nie wiąże się to ze zwiększeniem ryzyka wystąpienia poważnych skutków ubocznych (1).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="147">
            <prop type="lengthRatio">0.89</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Some people may have missed a vaccination or did not get the recommended number of doses.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Niektóre osoby mogły nie otrzymać pełnej liczby szczepień albo nie otrzymały zalecanej liczby dawek.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="148">
            <prop type="lengthRatio">0.9466666666666667</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Catch-up vaccination programmes for specific diseases may be organised.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Można zorganizować programy szczepień uzupełniających dla konkretnych osób.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="149">
            <prop type="lengthRatio">0.7873303167420814</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Some countries recommend booster doses at regular intervals during adolescence and adulthood, in order to maintain immunity over a longer period of time, against for example:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Niektóre państwa zalecają przyjmowanie dawek przypominających w regularnych odstępach w okresie dojrzewania i w dorosłym wieku w celu utrzymania odporności przez dłuższy okres, na przykład przeciwko następującym chorobom:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="150">
            <prop type="lengthRatio">0.8087431693989071</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Everyone should check if they have had the nationally recommended vaccinations, and consult a medical professional in case any catch-ups are needed.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Każdy powinien sprawdzić, czy otrzymał zalecaną liczbę szczepień na szczeblu krajowym, a w razie konieczności szczepienia uzupełniającego powinien udać się do placówki służby zdrowia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="151">
            <prop type="lengthRatio">1.2613636363636365</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This may involve looking at vaccination records or the vaccination schedules in place when the person was born.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Może okazać się, że należy sprawdzić kartę lub harmonogram szczepień w chwili urodzenia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="152">
            <prop type="lengthRatio">0.6875</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Catch-up vaccination and boosters</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia uzupełniające i dawki przypominające</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="153">
            <prop type="lengthRatio">1.0403225806451613</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For some diseases, such as varicella (chickenpox) and rubella, it is also possible to do a test to check if the person is immune.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W przypadku niektórych chorób, takich jak ospa wietrzna czy różyczka, można przeprowadzić badanie na sprawdzenie odporności.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="154">
            <prop type="lengthRatio">0.8017241379310345</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>However, some vaccines provide immunity that decreases over time, known as ‘waning immunity'.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jednak w przypadku niektórych szczepionek odporność maleje z czasem - zjawisko to zwane jest „słabnącą odpornością".</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="155">
            <prop type="lengthRatio">1.0416666666666667</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>European Medicines Agency</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Europejska Agencja Leków</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="156">
            <prop type="lengthRatio">0.7757009345794392</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The Commission is divided into departments that develop policies in specific areas.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Komisja jest podzielona na departamenty, które opracowują strategie polityczne dla poszczególnych obszarów.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="157">
            <prop type="lengthRatio">1.2375</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>(1) The European Commission, ECDC and EMA have mechanisms in place in order to ensure impartiality.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>(1) Komisja Europejska, ECDC i EMA stosują mechanizmy zapewniające bezstronność.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="158">
            <prop type="lengthRatio">1.0927152317880795</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It is alone responsible for drawing up proposals for new European legislation, and it implements the decisions of the European Parliament and the Council of the EU .</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Samodzielnie odpowiada za przygotowanie projektów nowych przepisów europejskich oraz wdraża decyzje Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="159">
            <prop type="lengthRatio">1.1384615384615384</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The European Commission is the EU's politically independent executive arm.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Komisja Europejska to niezależny politycznie organ wykonawczy UE.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="160">
            <prop type="lengthRatio">0.831081081081081</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>EMA works closely with European and international partners and shares information on vaccines and good regulatory practice.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>EMA ściśle współpracuje z europejskimi i międzynarodowymi partnerami oraz współdzieli informacje o szczepionkach i dobrych praktykach regulacyjnych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="161">
            <prop type="lengthRatio">0.9369369369369369</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This is to ensure that staff and experts do not, in the performance of their duties, deal with matters in which they may, directly or indirectly, have a personal interest that could impair their independence.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ma to na celu zapewnienie, że ani personel ani eksperci nie będą zajmowali się w ramach swoich obowiązków zagadnieniami, w których mogą mieć - bezpośrednio bądź pośrednio - interesy osobiste wpływające na ich niezależność.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="162">
            <prop type="lengthRatio">1.0289017341040463</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It also provides an overview of the mechanisms in place in the European Union (EU) to ensure that available vaccines conform to the highest standards of safety and effectiveness.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zawiera ona też opis mechanizmów stosowanych w Unii Europejskiej (UE), które zapewniają, że dostępne szczepionki spełniają najwyższe standardy bezpieczeństwa i skuteczności.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="163">
            <prop type="lengthRatio">0.8535031847133758</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>ECDC also maintains the Vaccine Scheduler , an online, interactive platform showing the vaccination schedules of all EU Member States.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>ECDC prowadzi też harmonogram szczepień - interaktywną platformę internetową przedstawiającą harmonogramy szczepień we wszystkich państwach członkowskich UE.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="164">
            <prop type="lengthRatio">0.6263736263736264</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>EMA ensures the efficacy, quality and safety of vaccines.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>EMA odpowiada za zapewnianie skuteczności, jakości i bezpieczeństwa stosowania szczepionek.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="165">
            <prop type="lengthRatio">0.9454545454545454</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Communication and scientific experts in these organisations are involved in developing the contents (1).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Treść strony tworzą eksperci w dziedzinie komunikacji i nauki, współpracujący ze wskazanymi organizacjami (1).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="166">
            <prop type="lengthRatio">0.9514563106796117</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>EMA is a networking organisation whose activities involve thousands of experts from across Europe.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jest organizacją wykorzystującą sieć kontaktów - pracę EMA wspomagają tysiące ekspertów z całej Europy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="167">
            <prop type="lengthRatio">0.8632478632478633</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>ECDC is an EU scientific agency aimed at strengthening Europe's defences against infectious diseases.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>ECDC to agencja naukowa UE, która zajmuje się wzmacnianiem europejskich mechanizmów obrony przed chorobami zakaźnymi.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="168">
            <prop type="lengthRatio">0.9701492537313433</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Read more: https://ec.europa.eu/health/vaccination/overview_en and https://ec.europa.eu/info/departments/health-and-food-safety_en</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Czytaj dalej: https://ec.europa.eu/health/vaccination/overview_pl oraz https://ec.europa.eu/info/departments/health-and-food-safety_pl</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="169">
            <prop type="lengthRatio">1.6666666666666667</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>European Centre for Disease Prevention and Control</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zapobiegania i Kontroli Chorób</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="170">
            <prop type="lengthRatio">0.8693181818181818</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Staff and experts are required to declare any personal interest or any interest in any business or organisation that could compromise their impartiality.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Personel i eksperci muszą złożyć deklaracje o braku konfliktu interesów osobistych lub związanych z jakąkolwiek działalnością/organizacją mogącą mieć wpływ na ich bezstronność.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="171">
            <prop type="lengthRatio">0.9769230769230769</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The main purpose of this website is to provide accurate, objective, up-to-date evidence on vaccines and vaccination in general.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Głównym przeznaczeniem tej strony jest dostarczanie dokładnych, obiektywnych i aktualnych danych na temat szczepionek i szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="172">
            <prop type="lengthRatio">1.2684563758389262</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The European Medicines Agency (EMA) is a decentralized agency of the European Union (EU) responsible for the scientific evaluation, supervision and safety monitoring of medicines in the EU.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Europejska Agencja Leków to zdecentralizowana agencja UE odpowiedzialna za ocenę naukową, nadzór i monitorowanie bezpieczeństwa leków na obszarze UE.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="173">
            <prop type="lengthRatio">0.7658959537572254</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The core functions cover a wide spectrum of activities: surveillance, epidemic intelligence, response, scientific advice, microbiology, preparedness, public health training, international relations, health communication, and the scientific journal Eurosurveillance.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Podstawowe działania ECDC obejmują wiele czynności: nadzór, wywiad epidemiologiczny, reagowanie, doradztwo naukowe, badania mikrobiologiczne, odpowiadanie za gotowość, szkolenia w zakresie zdrowia publicznego, utrzymywanie stosunków międzynarodowych, opracowywanie komunikatów na temat zdrowia i prowadzenie czasopisma naukowego Eurosurveillance.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="174">
            <prop type="lengthRatio">0.6165413533834586</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>One of the departments is DG for Health and Food Safety , responsible for EU policy on food safety and health and for monitoring the implementation of related laws.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jednym z takich departamentów jest Dyrekcja Generalna ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności , która odpowiada za opracowanie strategii politycznej UE w zakresie bezpieczeństwa żywności i zdrowia oraz za kontrolę wprowadzania przepisów powiązanych z tymi dziedzinami.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="175">
            <prop type="lengthRatio">1.4545454545454546</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>These experts carry out the work of EMA's scientific committees.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Działają oni w komitetach naukowych Agencji.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="176">
            <prop type="lengthRatio">1.2323232323232323</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This website was developed by the European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC), in partnership with the European Commission, specifically, its Department on Health and Food Safety (DG SANTE) and the European Medicines Agency (EMA).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) we współpracy z Komisją Europejską - a konkretnie jej Dyrekcją Generalną ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności (DG SANTE) - oraz Europejską Agencją Leków (EMA).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="177">
            <prop type="lengthRatio">0.7974683544303798</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The initiative aims to tackle vaccine hesitancy, improve coordination on vaccine procurement, support research and innovation, and strengthen EU cooperation on vaccine-preventable diseases.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Inicjatywa ta ma na celu walkę z niezdecydowaniem dotyczącym przyjmowania szczepień, poprawę koordynacji nabywania szczepionek, wsparcie badań i innowacji oraz wzmocnienie współpracy unijnej w zakresie chorób zwalczanych drogą szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="178">
            <prop type="lengthRatio">0.9219330855018587</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In the area of vaccine-preventable diseases, ECDC provides regular surveillance data, e.g. the number of confirmed cases, and scientific advice on vaccines, monitors disease outbreaks and develops materials to support communication on immunisation.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W dziedzinie chorób zwalczanych drogą szczepień, ECDC regularnie dostarcza danych nadzorczych, np. o liczbie potwierdzonych przypadków, a także doradza w sprawie szczepień, kontroluje ogniska choroby i opracowuje materiały wspomagające komunikację w zakresie szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="179">
            <prop type="lengthRatio">0.8743169398907104</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>EMA and its scientific committees examine all available data and assess their benefits and risks before they are approved and while they are marketed in the EU.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Wraz z komitetami naukowymi kontroluje ona zbiór dostępnych danych i ocenia stosunek korzyści do ryzyka szczepionek przed ich dopuszczeniem do obrotu i po wprowadzeniu do obrotu w UE.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="180">
            <prop type="lengthRatio">0.7857142857142857</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For more information visit: https://www.ema.europa.eu /</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Więcej informacji zamieszczono na stronie: https://www.ema.europa.eu /</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="181">
            <prop type="lengthRatio">0.8333333333333334</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Representatives from EU and EEA countries' public health organisations were consulted for finalising the website's contents and its language versions.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Przed opublikowaniem końcowej wersji zawartości strony oraz wersji w różnych językach konsultowano się z przedstawicielami organizacji ds. zdrowia publicznego z państw UE oraz EOG.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="182">
            <prop type="lengthRatio">0.7857142857142857</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For more information visit: https://www.ecdc.europa.eu/</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Więcej informacji zamieszczono na stronie: https://www.ecdc.europa.eu/</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="183">
            <prop type="lengthRatio">0.958974358974359</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It is an initiative of the European Union and was developed following the Council Recommendation on Strengthened Cooperation against Vaccine Preventable Diseases adopted in December 2018.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jest to inicjatywa Unii Europejskiej, opracowywana od przyjęcia w grudniu 2018 r. zalecenia Rady w sprawie ściślejszej współpracy w zakresie przeciwdziałania chorobom zwalczanym drogą szczepień .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="184">
            <prop type="lengthRatio">0.872093023255814</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>To improve vaccination uptake, the Council adopted a Recommendation to strengthen the EU cooperation on vaccine-preventable diseases in December 2018.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W celu poprawy wyszczepialności Rada przyjęła w grudniu 2018 r. zalecenie w sprawie ściślejszej współpracy w zakresie przeciwdziałania chorobom zwalczanym drogą szczepień .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="185">
            <prop type="lengthRatio">1.0909090909090908</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>sore throat;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>ból gardła;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="186">
            <prop type="lengthRatio">0.9354838709677419</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The World Health Organization (WHO) also recommends vaccination for healthcare workers.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca również szczepienia dla pracowników służby zdrowia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="187">
            <prop type="lengthRatio">0.8431372549019608</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For those that do, common symptoms include:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Do powszechnie występujących objawów zaliczają się:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="188">
            <prop type="lengthRatio">0.9052631578947369</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>However, antivirals are generally recommended for severe or rapidly progressing cases.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Leki przeciwwirusowe zaleca się jednak zwykle w poważnych lub szybko postępujących przypadkach.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="189">
            <prop type="lengthRatio">0.806930693069307</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Most EU Member States follow the WHO recommendations to vaccinate pregnant women, and some follow recommendations to vaccinate healthy children aged 6 - 59 months.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Większość państw członkowskich UE stosuje się do zaleceń WHO w sprawie szczepienia ciężarnych kobiet, a niektóre stosują się do zaleceń w sprawie szczepienia zdrowych dzieci w wieku od 6 do 59 miesięcy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="190">
            <prop type="lengthRatio">0.7802197802197802</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The 2009 A(H1N1)pdm09 influenza pandemic accounted for 123 000 to 203 000 deaths worldwide and a significant global socio-economic burden (3).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szacuje się, że pandemia grypy A(H1N1)pdm09 z 2009 r. pochłonęła od 123 tys. do 203 tys. ofiar na całym świecie i przyczyniła się do znacznego obciążenia społeczno-gospodarczego (3).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="191">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>These epidemics are associated with high hospitalisation rates and mortality.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Epidemie te związane są z wysokim wskaźnikiem hospitalizacji i śmiertelności.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="192">
            <prop type="lengthRatio">0.9365079365079365</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination is the most effective way to prevent influenza.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia są najskuteczniejszym sposobem zapobiegania grypie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="193">
            <prop type="lengthRatio">0.8571428571428571</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Children are infected slightly more often than adults.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U dzieci dochodzi do trochę częstszych zakażeń niż u dorosłych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="194">
            <prop type="lengthRatio">0.953125</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Severe illness and complications are more common in very young infants, the frail elderly and certain medical risk groups.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Poważne choroby i powikłania są częstsze u bardzo małych dzieci, słabowitych osób starszych i niektórych medycznych grup ryzyka.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="195">
            <prop type="lengthRatio">0.6890756302521008</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It is also spread via secretions on hands, tissues and surfaces that people touch.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Choroba rozprzestrzenia się również poprzez wydzielinę na rękach, chusteczkach i powierzchniach dotykanych przez ludzi.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="196">
            <prop type="lengthRatio">1.0476190476190477</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Animals can also be infected with influenza.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zwierzęta mogą również być zarażone grypą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="197">
            <prop type="lengthRatio">1.1517857142857142</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Approximately 20% of the population gets infected with influenza each year and one in four infected people will develop symptoms.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U ok. 20 proc. populacji dochodzi do zakażenia grypą, a u jednej osoby na cztery dojdzie do rozwoju jej objawów.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="198">
            <prop type="lengthRatio">0.875</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In Europe, influenza occurs in regular annual epidemics in the winter season.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W Europie grypa występuje w postaci regularnie występujących epidemii w sezonie zimowym.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="199">
            <prop type="lengthRatio">1.0891089108910892</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The mortality rate due to influenza has been estimated in the EU/EEA countries participating to the EuroMOMO network (1) to be as high as 25 deaths per 100 000 population in the 2016/27 and 2017/18 influenza seasons (2).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Według szacunków państw UE/EOG uczestniczących w sieci EuroMOMO, wskaźnik śmiertelności spowodowany grypą (1) mógł wynieść nawet do 25 zgonów na 100 tys. osób w sezonach grypowych 2016/17 i 2017/18 (2).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="200">
            <prop type="lengthRatio">0.8755186721991701</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In addition to vaccination, antiviral medicines have been shown to be safe and effective measures to prevent influenza infection or to reduce the severity of infection in certain settings, such as nursing homes.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Oprócz szczepionek, wykazano także, że leki wirusowe są bezpiecznymi i skutecznymi środkami zapobiegającymi zakażeniu grypą, a także przyczyniają się do zmniejszenia stopnia nasilenia zakażenia w niektórych środowiskach, np. w domach opieki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="201">
            <prop type="lengthRatio">1.1020408163265305</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Influenza is easily transmitted from person to person.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Grypa łatwo przenosi się z jednej osoby na drugą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="202">
            <prop type="lengthRatio">0.9044585987261147</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The EU Council Recommendation on seasonal influenza vaccination encourages countries to improve vaccination coverage among healthcare workers.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zalecenie Rady UE w sprawie szczepień przeciw grypie sezonowej zachęca państwa do zwiększenia poziomu objęcia szczepieniami wśród pracowników służby zdrowia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="203">
            <prop type="lengthRatio">1.173913043478261</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Even so, about half of the children and working-age adults needing admission to intensive care have no pre-existing medical conditions.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Pomimo tego ok. połowa dzieci i dorosłych osób pracujących bez historii chorób wymaga intensywnej opieki medycznej.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="204">
            <prop type="lengthRatio">1.152542372881356</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Not everyone who is infected with an influenza virus becomes unwell.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Nie każda osoba, która zarazi się wirusem grypy, zachoruje.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="205">
            <prop type="lengthRatio">1.0098039215686274</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In addition to seasonal epidemics, novel influenza viruses may occasionally emerge and cause pandemics.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Poza epidemiami sezonowymi od czasu do czasu mogą pojawiać się nowe wirusy grypy i wywoływać pandemie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="206">
            <prop type="lengthRatio">0.780952380952381</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In uncomplicated cases, symptoms resolve spontaneously within one week from onset.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W nieskomplikowanych przypadkach, objawy choroby ustępują samoistnie w ciągu tygodnia od jej rozpoczęcia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="207">
            <prop type="lengthRatio">0.8727272727272727</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In some cases, humans can be infected by animals, such as in cases of avian and swine influenza.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W niektórych przypadkach ludzie mogą zarazić się od zwierząt - tak było w przypadku ptasiej i świńskiej grypy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="208">
            <prop type="lengthRatio">1.1260504201680672</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Antiviral medicines, taken as rapidly as possible after illness onset, are safe and effective measures for the treatment of influenza.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Leki przeciwwirusowe przyjęte natychmiast na początku choroby, stanowią bezpieczne i skuteczne środki zwalczania grypy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="209">
            <prop type="lengthRatio">0.8295454545454546</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A pandemic is the rapid spread of a new human influenza around the world.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Pandemia jest szybko rozprzestrzeniającą się grypą nowego typu u ludzi na całym świecie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="210">
            <prop type="lengthRatio">1.0600858369098713</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The EU Member States recommend seasonal influenza vaccination for risk groups, such as the elderly, as well as individuals with chronic medical conditions like heart disease, problems with the lungs and airways, diabetes or immune system problems.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Państwa członkowskie zalecają sezonowe szczepienia dla grup ryzyka, jak np. dla osób starszych i osób z przewlekłymi schorzeniami, tj. choroby serca, niewydolność płuc i dróg oddechowych, cukrzyca i problemy z układem odpornościowym.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="211">
            <prop type="lengthRatio">0.9253731343283582</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Influenza pandemics happen when a new strain of a flu virus appears which can infect humans, to which most people have no immunity and which can transmit efficiently from human to human.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>O pandemii grypy można mówić w chwili pojawienia się nowego szczepu wirusa grypy mogącego zakazić ludzi, na który większość z nich jest nieudporniona i który łatwo przenosi się z jednej osoby na drugą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="212">
            <prop type="lengthRatio">0.9528301886792453</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>An update of seasonal influenza vaccines is needed yearly, since influenza viruses constantly evolve.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Co roku istnieje potrzeba przeglądu szczepionek sezonowych, ponieważ wirusy grypy ulegają ciągłej mutacji.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="213">
            <prop type="lengthRatio">0.9312977099236641</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>People with pre-existing medical conditions are at higher risk of their condition worsening following influenza infection.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Osoby z wcześniejszymi schorzeniami są narażone na zwiększone ryzyko pogorszenia stanu ich choroby, jeśli zarażą się wirusem grypy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="214">
            <prop type="lengthRatio">1.1851851851851851</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Influenza (flu) is a contagious respiratory illness caused by infection with an influenza virus.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Grypa jest zakaźną chorobą dróg oddechowych spowodowaną zakażeniem wirusem grypy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="215">
            <prop type="lengthRatio">1.0689655172413792</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The severity of the disease varies widely, from no symptoms at all through to severe illness.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Choroba może mieć bardzo różny przebieg - od braku objawów do ciężkiej postaci choroby.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="216">
            <prop type="lengthRatio">1.2135922330097086</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In some cases patients develop bacterial complications following influenza infection and need to be treated with antibiotics.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W niektórych przypadkach u pacjentów występują powikłania bakteryjne wymagające leczenia antybiotykami.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="217">
            <prop type="lengthRatio">0.922077922077922</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This is mainly via direct contact with secretions from infectious patients, such as droplets of fluid released when they cough or breathe out.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Do zakażenia dochodzi głównie przy bezpośrednim kontakcie z wydzieliną zakażonego pacjenta, tj. z kropelkami wydzielanymi podczas kasłania lub oddychania.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="218">
            <prop type="lengthRatio">0.7567567567567568</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Who is at risk of influenza?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kto jest narażony na zakażenia grypą?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="219">
            <prop type="lengthRatio">0.8378378378378378</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How can influenza be prevented?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak można zapobiegać zakażeniu grypą?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="220">
            <prop type="lengthRatio">1.4765625</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For most cases of influenza, patients are advised to take bed rest and drink plenty of fluids in order to manage their symptoms; staying at home also minimises the risk of infecting others.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W większości przypadków grypy pacjentom doradza się odpoczynek w łóżku i spożywanie dużej ilości płynów w celu kontroli objawów.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="221">
            <prop type="lengthRatio">1.125</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Complications of influenza include pneumonia and encephalitis (inflammation of the brain).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Do powikłań związanych z grypą zaliczają się - zapalenie płuc i zapalenie mózgu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="222">
            <prop type="lengthRatio">1.125</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What is influenza?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Czym jest grypa?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="223">
            <prop type="lengthRatio">1.1466666666666667</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Patients are advised to seek medical advice if their condition continues to get worse.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W razie pogorszenia stanu choroby pacjentom doradza się kontakt z lekarzem.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="224">
            <prop type="lengthRatio">1.5909090909090908</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the symptoms of influenza?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są objawy grypy?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="225">
            <prop type="lengthRatio">1.5384615384615385</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the complications of influenza?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są powikłania grypy?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="226">
            <prop type="lengthRatio">1.25</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How is influenza treated?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak leczy się grypę?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="227">
            <prop type="lengthRatio">0.8571428571428571</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How is influenza spread?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak można zarazić się grypą?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="228">
            <prop type="lengthRatio">1.125</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Clinical Microbiology and Infection.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>gorączka lub stan podgorączkowy;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="229">
            <prop type="lengthRatio">1.0952380952380953</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Benefits of vaccinating</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Korzyści ze szczepień</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="230">
            <prop type="lengthRatio">0.8333333333333334</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Decisions on vaccines in use in different European countries</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Decyzje dotyczące szczepionek stosowanych w różnych krajach europejskich</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="231">
            <prop type="lengthRatio">0.8253968253968254</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Combined use of vaccines is well established and based on scientific studies on its benefits and safety.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Łączenie szczepionek jest powszechnie przyjęte i bazuje na wynikach badań naukowych dotyczących ich korzyści i bezpieczeństwa.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="232">
            <prop type="lengthRatio">0.9333333333333333</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This is based on local conditions, such as how common the disease is, as well as economic factors.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zależy to od czynników lokalnych, np. jak często dana choroba występuje, a także czynników ekonomicznych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="233">
            <prop type="lengthRatio">0.9559748427672956</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Individual European countries decide which vaccines should be part of their national vaccination programmes and funded by their national health systems.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Poszczególne kraje europejskie decydują, które szczepionki należy włączyć do krajowych programów szczepień i finansować z krajowych systemów opieki zdrowotnej.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="234">
            <prop type="lengthRatio">1.2514619883040936</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In addition, vaccines to protect against specific diseases are sometimes recommended for ‘high-risk' groups, such as people with long-term health conditions or people planning to travel to other parts of the world.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ponadto szczepionki przeciwko określonym chorobom zaleca się czasem grupom „wysokiego ryzyka", np. ludziom przewlekle chorym lub planującym podróż do innych części świata.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="235">
            <prop type="lengthRatio">0.9133333333333333</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Most national vaccination programmes in the EU/EEA include vaccines for up to twenty diseases which are given to people at specific ages.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Większość krajowych programów szczepień w UE/EOG uwzględnia szczepionki przeciwko aż dwudziestu chorobom, które podaje się ludziom w konkretnym wieku.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="236">
            <prop type="lengthRatio">0.9619047619047619</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Sometimes, more than one vaccine may be given at once to protect against several infectious diseases.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Czasami podaje się więcej niż jedną szczepionkę na raz, w celu ochrony przed kilkoma chorobami zakaźnymi.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="237">
            <prop type="lengthRatio">0.839622641509434</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Some vaccines protect against only one disease, but others protect against more than one.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Niektóre szczepionki chronią tylko przed jedną chorobą, natomiast inne zapewniają ochronę przeciwko kilku.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="238">
            <prop type="lengthRatio">0.8802083333333334</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For more information about national vaccination programmes, see the ECDC vaccine scheduler and visit the official websites on immunisation of the EU/EEA countries here .</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Więcej informacji na temat krajowych programów szczepień znajduje się w harmonogramie szczepień ECDC oraz na oficjalnych stronach internetowych krajów UE/EOG, poświęconych szczepieniom tutaj .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="239">
            <prop type="lengthRatio">0.9666666666666667</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Safety, quality and standards</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Bezpieczeństwo, jakość i normy</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="240">
            <prop type="lengthRatio">1.121212121212121</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The first vaccine was developed in the 18th century in the United Kingdom.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Pierwszą szczepionkę opracowano w XVIII wieku w Wielkiej Brytanii.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="241">
            <prop type="lengthRatio">0.842741935483871</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The vaccine can only be approved for use in the European Union (EU) and European Economic Area (EEA) after a scientific evaluation of the results of these tests to ensure its quality, safety and effectiveness.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionka może zostać zatwierdzona do stosowania w Unii Europejskiej (UE) i Europejskim Obszarze Gospodarczym po uprzednim przeprowadzeniu oceny naukowej wyników tych badań, mających na celu zapewnienie jej jakości, bezpieczeństwa i skuteczności.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="242">
            <prop type="lengthRatio">0.6481481481481481</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Serious side effects are very rare.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Poważne działania niepożądane występują bardzo rzadko.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="243">
            <prop type="lengthRatio">0.75</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The vaccine is continuously monitored to ensure it remains safe and effective.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionka jest nieustannie monitorowana w celu zapewnienia jej ciągłego bezpieczeństwa i skuteczności.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="244">
            <prop type="lengthRatio">1.0239520958083832</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The scientific experts evaluating vaccines always consider the benefits and any potential risks very carefully, in particular because vaccines are given to healthy people.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Eksperci naukowi oceniający szczepionki zawsze bardzo ostrożnie biorą pod uwagę korzyści i potencjalne zagrożenia, ze względu na podawanie szczepionek zdrowym ludziom.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="245">
            <prop type="lengthRatio">0.7733333333333333</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>They mainly target diseases caused by viruses or bacteria.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Głównym obiektem szczepionek są choroby wywołane przez wirusy lub bakterie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="246">
            <prop type="lengthRatio">0.7121212121212122</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Only then, after approval, can a vaccine be manufactured, marketed and used to protect people.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jedynie po uzyskaniu zatwierdzenia, szczepionkę można zacząć produkować, wprowadzać na rynek, a następnie stosować do ochrony ludzi.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="247">
            <prop type="lengthRatio">0.7216494845360825</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>They can include mild fever, or pain or redness at the injection site.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Objawiają się one przeważnie niewysoką gorączką, bólem lub zaczerwieniem w miejscu wstrzyknięcia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="248">
            <prop type="lengthRatio">0.9769230769230769</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccines work by ‘teaching' a person's immune system (the body's natural defences) to defend itself against a specific disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ich działanie polega na „uczeniu" układu odpornościowego (naturalnego systemu obronnego organizmu) obrony przed konkretną chorobą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="249">
            <prop type="lengthRatio">0.8897058823529411</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>As with any medicine, some people may experience side effects from a vaccine, but these are usually mild and short-lived.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Tak jak w przypadku innych leków, u niektórych osób mogą pojawić się działania niepożądane, zwykle o łagodnym i krótkotrwałym przebiegu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="250">
            <prop type="lengthRatio">0.8461538461538461</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>They also help to prevent the spread of diseases in the community.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionki pomagają również zapobiegać szerzeniu się chorób w społeczeństwie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="251">
            <prop type="lengthRatio">0.9646017699115044</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccines are used worldwide as a highly effective way to protect people from contracting infectious diseases.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionki stosuje się na całym świecie jako wysoce skuteczny sposób w zapobieganiu zarażeń chorobami zakaźnymi.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="252">
            <prop type="lengthRatio">0.7976190476190477</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This evaluation needs to show that a vaccine's benefits in protecting people against diseases are far greater than any potential risk.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ocena musi wykazać, że korzyści jakie ludzie odniosą z przyjęcia szczepionki przeciwko chorobom znacznie przewyższają potencjalne zagrożenia związane z jej stosowaniem.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="253">
            <prop type="lengthRatio">0.5142857142857142</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The last known naturally occurring case was recorded in 1977 in Somalia.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Dzięki szczepionkom ospę prawdziwą wyeliminowano na całym świecie, a ostatni naturalnie występujący przypadek zanotowano w Somalii w 1977 r.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="254">
            <prop type="lengthRatio">0.7428571428571429</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It was a vaccine against smallpox, a deadly disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Była to szczepionka przeciwko śmiertelnej chorobie - ospie prawdziwej.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="255">
            <prop type="lengthRatio">0.5535714285714286</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Research is ongoing to develop vaccines against more diseases.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Na całym świecie prowadzone są badania nad opracowaniem kolejnych szczepionek przeciwko większej liczbie chorób.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="256">
            <prop type="lengthRatio">1.0757575757575757</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Before any new vaccine can be used, it has to undergo rigorous testing.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionka musi przejść rygorystyczne testy zanim trafi na rynek.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="257">
            <prop type="lengthRatio">0.9506172839506173</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Recently, a vaccine was developed against Ebola virus disease, and research is underway on vaccines to protect against human immunodeficiency virus (HIV).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jednym z niedawnych sukcesów było przygotowanie szczepionki przeciwko wirusowi Ebola, prace nad szczepieniem przeciwko wirusowi HIV nie zostały jeszcze ukończone.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="258">
            <prop type="lengthRatio">0.900990099009901</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Regulators check that their benefits are weighed against the risk of any reactions to them.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Organy regulacyjne sprawdzają, czy ich korzyści przeważają nad ryzykiem jakichkolwiek reakcji na nie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="259">
            <prop type="lengthRatio">1.1428571428571428</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>An example is aluminium;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Przykładem jest glin;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="260">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>These include:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Należą do nich</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="261">
            <prop type="lengthRatio">0.8850574712643678</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In addition to one or more antigens, there are other components in a vaccine.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Oprócz co najmniej jednego antygenu, w szczepionce znajdują się również inne składniki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="262">
            <prop type="lengthRatio">0.9344262295081968</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>These substances are consistently controlled to ensure they are present at levels that have been shown to be safe.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Substancje te są regularnie kontrolowane w celu zapewnienia, że ich zawartość pozostaje na poziomie uznanym za bezpieczny.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="263">
            <prop type="lengthRatio">0.8193548387096774</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>adjuvants: these improve the immune response to the vaccine by making the response stronger, faster and more sustained in time.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>adiuwanty: poprawiają reakcję układu odpornościowego na szczepionkę, sprawiając, że reakcja ta jest silniejsza, szybsza i utrzymuje się przez dłuższy czas.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="264">
            <prop type="lengthRatio">0.7692307692307693</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>excipients: these are inactive ingredients, like water, or sodium chloride (salt), as well as the preservatives or stabilisers that help the vaccine remain unchanged during storage, keeping it active.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>substancje pomocnicze: są to substancje nieaktywne, takie jak woda czy chlorek sodu (sól), a także substancje konserwujące lub stabilizujące, które umożliwiają utrzymanie szczepionki w niezmienionej postaci w trakcie przechowywania, zachowując jej właściwości.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="265">
            <prop type="lengthRatio">0.8641304347826086</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>There may also be trace amounts of other substances used in the manufacturing process, such as ovalbumin (a protein found in eggs) or neomycin (an antibiotic).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W szczepionkach mogą także znajdować się śladowe ilości innych substancji wykorzystywanych w procesie wytwarzania, takich jak albumina jaja kurzego (białko) czy neomycyna (antybiotyk).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="266">
            <prop type="lengthRatio">1.009049773755656</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Whenever these substances are present at a level that might trigger a reaction in a sensitive or allergic individual, their presence is declared in the information provided to healthcare workers and patients on the vaccine.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jeżeli substancje te są zawarte w szczepionce w ilościach mogących wywołać reakcję u osoby wrażliwej lub z alergią, ich obecność jest podawana w informacji o szczepionce, udzielanej pracownikom służby zdrowia i pacjentom.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="267">
            <prop type="lengthRatio">0.7526881720430108</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For example, the package leaflet will state if there are special precautions for use of a vaccine in people with certain allergies, such as vaccines including trace amounts of egg in people with an egg allergy.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Na przykład w ulotce dla pacjenta napisane będzie, czy istnieją szczególne środki ostrożności dotyczące stosowania szczepionki u osób z niektórymi alergiami, takie jak w przypadku stosowania szczepionki zawierającej śladowe ilości jaja kurzego u osób uczulonych na tę substancję.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="268">
            <prop type="lengthRatio">1.4761904761904763</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Twitter Facebook Linked In Mail</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Składniki szczepionki</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="269">
            <prop type="lengthRatio">1.1891891891891893</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It analyses many sources of data, including:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Analizuje wiele źródeł danych, m.in.:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="270">
            <prop type="lengthRatio">0.8817204301075269</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This ensures that any possible risks are detected and managed as soon as possible.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Oznacza to, że wszelkie możliwe zagrożenia są jak najszybciej wykrywane i poddawane kontroli.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="271">
            <prop type="lengthRatio">0.78</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>information shared by other regulators.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>informacje podawane przez inne organy regulacyjne.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="272">
            <prop type="lengthRatio">0.9230769230769231</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>reports from patients, parents and healthcare professionals;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>sprawozdania od pacjentów, rodziców i pracowników służby zdrowia;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="273">
            <prop type="lengthRatio">0.7857142857142857</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>EMA checks new information on the safety of all vaccines available in Europe.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>EMA sprawdza nowe informacje dotyczące bezpieczeństwa wszystkich dostępnych szczepionek w Europie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="274">
            <prop type="lengthRatio">0.8373983739837398</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The process of monitoring the safety and managing the risks of medicines is called ‘pharmacovigilance'.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Proces monitorowania bezpieczeństwa i zarządzania ryzykiem lekiem zwany jest „nadzorem nad bezpieczeństwem farmakoterapii".</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="275">
            <prop type="lengthRatio">1.0113636363636365</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Once a vaccine is approved for use, EU/EEA national authorities and the European Medicines Agency (EMA), continually monitor side effects in people who have received the vaccine.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Po zatwierdzeniu szczepionki do stosowania organy krajowe UE/EOG wraz z Europejską Agencją Leków (EMA) stale monitorują działania niepożądane osób, które otrzymały szczepionkę.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="276">
            <prop type="lengthRatio">1.0405405405405406</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Patients, healthcare professionals and pharmaceutical companies should report all suspected side effects to their national medicines regulatory authority.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Pacjenci, pracownicy służby zdrowia i firmy farmaceutyczne zgłaszają podejrzane działania niepożądane swoim krajowym organom regulacyjnym ds. leków.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="277">
            <prop type="lengthRatio">0.7517241379310344</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>EMA carefully assesses suspected side effects to determine if there is a causal link with the vaccine or not.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>EMA przeprowadza ostrożną ocenę podejrzanych działań niepożądanych w celu ustalenia, czy istnieje związek przyczynowy między szczepionką czy nie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="278">
            <prop type="lengthRatio">0.9012345679012346</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>These could be due to an illness or anxiety over being given the vaccine.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Do czynników tych może zaliczać się choroba lub obawa przed podaniem szczepionki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="279">
            <prop type="lengthRatio">0.4727272727272727</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For more information, see:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="280">
            <prop type="lengthRatio">0.6666666666666666</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Monitoring vaccine safety and reporting side effects</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Monitorowanie bezpieczeństwa szczepionek oraz zgłaszanie działań niepożądanych</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="281">
            <prop type="lengthRatio">0.7878787878787878</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This helps to rule out the possibility that it was a coincidence or that it was caused by factors unrelated to the vaccine itself.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Takie podejście pomaga w wyeliminowaniu ewentualnego zbiegu okoliczności lub przypadku, w którym sytuacja była spowodowana przez czynniki niezwiązane ze szczepionką.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="282">
            <prop type="lengthRatio">0.8289473684210527</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>More information on how to report suspected side effects can be found in the prescribing information or package leaflet or the European database of suspected adverse drug reaction reports .</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Więcej informacji dotyczących sposobu zgłaszania działań niepożądanych znajduje się w informacjach o środkach ostrożności, ulotce dla pacjenta lub w europejskiej bazie danych zgłoszeń podejrzewanych niepożądanych działań leków .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="283">
            <prop type="lengthRatio">0.9230769230769231</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Information on these reported suspected side effects is publicly available on the European database of suspected adverse drug reaction reports .</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Informacje dotyczące zgłaszanych działań niepożądanych są ogólnie dostępne w europejskiej bazie danych zgłoszeń podejrzewanych niepożądanych działań leków .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="284">
            <prop type="lengthRatio">0.4921875</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For example, they can provide updated guidance to healthcare workers, or even restrict the use of a vaccine in certain groups.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W razie potrzeby EMA w porozumieniu z innymi europejskimi organami regulacyjnymi podejmują odpowiednie działania - np. mogą udostępnić zaktualizowane wskazówki dla pracowników służby zdrowia lub nawet ograniczyć stosowanie szczepionki w niektórych grupach.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="285">
            <prop type="lengthRatio">2.7777777777777777</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Monitoring vaccine safety &amp; reporting side effects</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>badania kliniczne;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="286">
            <prop type="lengthRatio">1.5384615384615385</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Read more About us .</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Czytaj więcej</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="287">
            <prop type="lengthRatio">0.8823529411764706</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Trusted sources</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Wiarygodne źródła</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="288">
            <prop type="lengthRatio">0.912</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This section provides links to the websites of other health organisations both at national and international level</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ta sekcja zawiera linki do stron internetowych innych organizacji zdrowia zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="289">
            <prop type="lengthRatio">0.9312977099236641</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Each virus and bacterium triggers a unique response in the immune system involving a specific set of cells in the blood...</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Każdy wirus i każda bakteria wywołują unikalną reakcję w układzie odpornościowym, z udziałem określonego zestawu komórek we krwi...</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="290">
            <prop type="lengthRatio">1.0975609756097562</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccines are recommended for different age...</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionki są zalecane w różnym wieku...</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="291">
            <prop type="lengthRatio">0.8672566371681416</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Before a vaccine can be approved in the EU, it has to undergo rigorous testing by its developer...</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zanim szczepionka zostanie zatwierdzona w UE musi zostać poddana rygorystycznym testom przez firmę farmaceutyczną</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="292">
            <prop type="lengthRatio">1.0980392156862746</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccines protect people during different stages of life.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionki chronią ludzi na różnych etapach życia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="293">
            <prop type="lengthRatio">1.2093023255813953</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In healthy individuals it is usually a mild disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U osób zdrowych ma zwykle przebieg łagodny.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="294">
            <prop type="lengthRatio">0.9444444444444444</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>When to vaccinate</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kiedy się szczepić</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="295">
            <prop type="lengthRatio">0.8923076923076924</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The main purpose of this website is to provide accurate, objective, up-to-date evidence on vaccines and vaccination.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Głównym przeznaczeniem tej strony jest dostarczania dokładnych, obiektywnych i aktualnych danych na temat szczepionek i szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="296">
            <prop type="lengthRatio">1.0813953488372092</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination protects individuals against diseases that could have serious consequences for...</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia chronią ludzi przed chorobami, które mogą mieć poważne konsekwencje dla...</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="297">
            <prop type="lengthRatio">0.8863636363636364</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>European Vaccination Information Portal</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Europejski portal informacji o szczepieniach</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="298">
            <prop type="lengthRatio">0.9333333333333333</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Approval of vaccines in the European Union</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zatwierdzanie szczepionek w Unii Europejskiej</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="299">
            <prop type="lengthRatio">1.1573033707865168</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination protects the vaccinated persons and those around them who are vulnerable to the diseases...</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionki chronią zaszczepione osoby i ich otoczenie, które jest podatne na choroby ...</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="300">
            <prop type="lengthRatio">1.1794871794871795</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Rubella (German measles) is a viral infection.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Różyczka jest wirusową chorobą zakaźną.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="301">
            <prop type="lengthRatio">1.0789473684210527</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Benefits of vaccination for the community</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Korzyści ze szczepień dla społeczności</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="302">
            <prop type="lengthRatio">1.2580645161290323</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Benefits of vaccination for individuals</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Korzyści ze szczepień dla ludzi</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="303">
            <prop type="lengthRatio">0.6148148148148148</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Pertussis is a highly infectious bacterial disease involving the lungs and airways.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) jest zakażeniem wirusowym przenoszonym głównie drogą płciową przez kontakt bezpośredni...</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="304">
            <prop type="lengthRatio">0.5692307692307692</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This website does not contain any specific information on the ongoing development of vaccines against COVID-19.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jest to inicjatywa Unii Europejskiej, opracowywana od przyjęcia w grudniu 2018 r. zalecenia Rady w sprawie ściślejszej współpracy w zakresie przeciwdziałania chorobom zwalczanym drogą szczepień .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="305">
            <prop type="lengthRatio">1.0606060606060606</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It is also known as whooping cough.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV)</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="306">
            <prop type="lengthRatio">1.0869565217391304</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>When to avoid vaccination</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kiedy unikać szczepień?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="307">
            <prop type="lengthRatio">0.8308457711442786</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Immunocompromised patients also benefit from those around them being fully vaccinated (such as family members, caregivers), as then they are also indirectly protected.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Pacjenci mający obniżoną odporność również odnoszą korzyści z tego, że osoby z ich otoczenia są w pełni zaszczepione (np. członkowie rodziny, opiekunowie), gdyż w ten sposób są oni pośrednio chronieni.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="308">
            <prop type="lengthRatio">0.961038961038961</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It usually occurs within minutes of exposure to the source of the allergy.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Występuje zazwyczaj w ciągu kilku minut od wystawienia na działanie alergenu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="309">
            <prop type="lengthRatio">1.0220588235294117</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A vaccine is contraindicated to those allergic to any of the vaccine active substances or ingredients as listed in the product information.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionka jest przeciwwskazana dla osób z alergią na którekolwiek substancje czynne lub składniki wymienione w informacji o produkcie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="310">
            <prop type="lengthRatio">0.9826086956521739</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Anaphylaxis is a rare, rapid, extreme allergic reaction which can cause shock, swelling and difficulty breathing.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Anafilaksja jest rzadką, gwałtowną i skrajną reakcją, która może wywołać wstrząs, obrzęk i trudności z oddychaniem.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="311">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In some cases, the completion of the immunisations needed is recommended prior to the start of a treatment, as during the treatment the patient may be at higher risks of infection.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W niektórych przypadkach zalecane jest ukończenie cyklów koniecznych szczepień przed rozpoczęciem leczenia, ponieważ w jego trakcie pacjent może być bardziej narażony na zakażenia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="312">
            <prop type="lengthRatio">0.9139072847682119</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Women of childbearing age should discuss with their healthcare provider which vaccines are recommended before, during and after pregnancy.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kobiety w wieku rozrodczym powinny omówić z pracownikiem służby zdrowia, które szczepienia zalecane są przed ciążą, w jej trakcie i po jej zakończeniu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="313">
            <prop type="lengthRatio">1.0080645161290323</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Every effort should be made to see that women receive all routinely recommended vaccines before they reach child-bearing age.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Należy dokładać wszelkich starań, aby kobiety otrzymały wszystkie zalecane szczepienia przed osiągnięciem wieku rozrodczego.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="314">
            <prop type="lengthRatio">0.8144927536231884</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Certain immune system disorders (e.g. congenital immune deficiencies), or medical treatments (e.g. chemotherapy, a bone marrow or other organ transplant, or high doses of steroids) are contraindications for some vaccines, such as measles, mumps, rubella, varicella or oral typhoid.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Niektóre zaburzenia układu odpornościowego (np. wrodzone niedobory odporności), czy też zabiegi medyczne (np. chemioterapia, przeszczep szpiku kostnego lub innego organu, albo przyjmowanie wysokich dawek sterydów) stanowią przeciwwskazania dla niektórych szczepionek, np. przeciwko odrze, śwince, różyczce, ospie wietrznej czy durowi brzusznemu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="315">
            <prop type="lengthRatio">0.90625</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Some vaccines are contraindicated during pregnancy, such as measles, mumps and rubella.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Niektóre szczepionki są przeciwwskazane w okresie ciąży, np. przeciwko odrze, śwince i różyczce.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="316">
            <prop type="lengthRatio">0.9054054054054054</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Someone who experiences an anaphylactic or other serious allergic reaction following a certain vaccine should not be given that vaccine again, unless the vaccine is definitively ruled out as the cause.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Osoba, u której wystąpiła anafilaksja lub inna poważna reakcja alergiczna po przyjęciu szczepionki, nie powinna jej ponownie otrzymać, chyba że zostanie jednoznacznie stwierdzone, iż to nie szczepionka wywołała tę reakcję.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="317">
            <prop type="lengthRatio">0.8228571428571428</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A history of 'anaphylactic' or other serious allergic reaction after receiving a vaccine is a contraindication to further doses of that vaccine.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Wcześniejsze wystąpienie reakcji „anafilaktycznej" lub innych poważnych reakcji alergicznych po otrzymaniu szczepionki jest przeciwwskazaniem do przyjęcia kolejnych jej dawek.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="318">
            <prop type="lengthRatio">1.7903225806451613</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>There may be other contraindications for specific vaccines, which need discussing with the healthcare provider.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Mogą istnieć inne przeciwwskazania dla niektórych szczepionek.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="319">
            <prop type="lengthRatio">1.8425925925925926</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A vaccine may be contraindicated for certain people, meaning they should not receive it. Possible contraindications should be always discussed with the healthcare provider before receiving a vaccine.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ewentualne przeciwwskazania należy zawsze omówić z pracownikiem służby zdrowia przed przyjęciem szczepionki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="320">
            <prop type="lengthRatio">0.7</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>These include:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zalicza się do nich:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="321">
            <prop type="lengthRatio">1.087719298245614</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Effectiveness in an individual depends on a number of factors.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Skuteczność u danego człowieka zależy od wielu czynników.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="322">
            <prop type="lengthRatio">1.032</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It typically provides lifelong protection and has an effectiveness of around 97-99% among healthy children who receive two doses.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zwykle gwarantuje ochronę na całe życie, a jej skuteczność wynosi około 97-99% u zdrowych dzieci, które otrzymają dwie dawki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="323">
            <prop type="lengthRatio">0.671875</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>They are also less likely to infect others.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Znacznie mniej prawdopodobne jest również zarażenie innych osób.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="324">
            <prop type="lengthRatio">0.7289719626168224</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>As with any medicine, no vaccine is 100% effective in every person vaccinated.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Tak jak w przypadku każdego leku, żadna szczepionka nie jest w 100% skuteczna u każdej zaszczepionej osoby.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="325">
            <prop type="lengthRatio">1.096774193548387</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>previous contact with the disease;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>wcześniejszy kontakt z chorobą;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="326">
            <prop type="lengthRatio">0.904</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccines prevent diseases that could otherwise cause serious health problems, permanent disability or even death.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionki zapobiegają chorobom, które mogą powodować poważne problemy zdrowotne, trwałą niepełnosprawność lub nawet śmierć.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="327">
            <prop type="lengthRatio">1.0289017341040463</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Once a vaccine is approved for use, EU/EEA national authorities and the European Medicines Agency (EMA), continually monitor side effects in people who have received the vaccine.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Po zatwierdzeniu szczepionki do stosowania organy krajowe UE/EOG i Europejska Agencja Leków (EMA) stale monitorują działania niepożądane u osób, które otrzymały szczepionkę.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="328">
            <prop type="lengthRatio">0.9534883720930233</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In some circumstances, a person can still get a disease even after receiving the recommended doses of a vaccine against it.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W niektórych przypadkach dana osoba może jednak zachorować, pomimo przyjęcia zalecanych dawek szczepionki przeciwko tej chorobie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="329">
            <prop type="lengthRatio">1.0394736842105263</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A vaccine's ability to prevent a specific disease determines its effectiveness.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zdolność szczepionki do zapobiegania danej chorobie określa jej skuteczność.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="330">
            <prop type="lengthRatio">0.990990990990991</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In these cases, however, the person's symptoms are often milder than they would have been without vaccination.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W takich przypadkach jednak objawy choroby u tej osoby są często łagodniejsze niż w przypadku niezaszczepienia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="331">
            <prop type="lengthRatio">1.0093457943925233</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For example, the vaccine against measles, mumps and rubella (MMR) is highly effective at preventing disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Przykładowo, szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) jest bardzo skuteczna w ich zapobieganiu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="332">
            <prop type="lengthRatio">1.1944444444444444</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>other diseases or conditions they may have;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>inne choroby lub problemy zdrowotne;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="333">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>the vaccine.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>szczepionka.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="334">
            <prop type="lengthRatio">0.825503355704698</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This is due to the person not developing sufficient protection against the disease or due to immunity decreasing over time.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jest to spowodowane tym, że w organizmie tej osoby nie wytworzyła się wystarczająca odporność na tę chorobę, lub odporność ta z czasem zmniejsza się.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="335">
            <prop type="lengthRatio">1.0857142857142856</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Authorised vaccines are effective at preventing disease and protecting the population when administered correctly.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zatwierdzone szczepionki, jeśli podawane są właściwie, skutecznie zapobiegają chorobie i chronią ludność.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="336">
            <prop type="lengthRatio">0.9259259259259259</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>how the vaccine is given;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>sposób podania szczepionki;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="337">
            <prop type="lengthRatio">1.0757575757575757</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>They just take into account different circumstances and health systems.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Po prostu uwzględniają one różne okoliczności i systemy zdrowotne.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="338">
            <prop type="lengthRatio">0.7954545454545454</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccines in the national schedules are given in the appropriate timeframes to ensure adequate protection.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionki w harmonogramach krajowych podawane są we właściwych przedziałach czasowych w celu zagwarantowania odpowiedniej ochrony.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="339">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The differences between vaccination schedules do not mean that some are better than others.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Różnice pomiędzy harmonogramami szczepień nie oznaczają, że jedne są lepsze, a inne gorsze.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="340">
            <prop type="lengthRatio">1.0327868852459017</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The same level of protection is ensured in each EU/EEA country.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W każdym kraju UE/EOG zapewniony jest ten sam poziom ochrony.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="341">
            <prop type="lengthRatio">0.9888888888888889</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Factors driving such differences may include the disease's burden, prevalence of the disease and trends in different countries, the resources and structures of healthcare systems, political and cultural factors, as well as the resilience of the vaccination programme.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Czynniki warunkujące te różnice mogą obejmować np. obciążenie zdrowotne, rozpowszechnienie danej choroby i tendencje z nią związane w różnych krajach, zasoby i struktury systemów opieki zdrowotnej, czynniki polityczne i kulturowe, a także efektywność programu szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="342">
            <prop type="lengthRatio">0.8727810650887574</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>These may include the age and population to be vaccinated (for example, all children of a certain age or only those in a risk group), the exact type of vaccine (e.g. some ingredients may differ), the number and timing of doses, and whether a vaccine is given alone or in combination with others.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Różnice mogą dotyczyć wieku szczepienia i populacji, którą należy zaszczepić (np. wszystkie dzieci w określonym wieku lub tylko należące do grupy ryzyka), dokładnego rodzaju szczepionki (np. niektóre składniki mogą się różnić), liczby dawek i odstępów czasu pomiędzy ich podawaniem oraz podawania szczepionki samodzielnej lub skojarzonej.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="343">
            <prop type="lengthRatio">1.0492957746478873</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Each EU/EEA country is responsible for its own national public health policy, including its national immunisation programme and vaccination schedule.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Każdy kraj UE/EOG jest odpowiedzialny za swoją krajową politykę w zakresie zdrowia publicznego, w tym krajowy program i harmonogram szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="344">
            <prop type="lengthRatio">1.0222222222222221</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The childhood vaccination schedules in all EU/EEA countries include the vaccination against:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Harmonogramy szczepień dzieci we wszystkich krajach UE/EOG obejmują szczepionki przeciwko:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="345">
            <prop type="lengthRatio">0.890625</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Information on the national vaccination schedules in EU/EEA countries can be found in the ECDC Vaccine Scheduler .</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Informacje na temat krajowych programów szczepień można znaleźć na stronie ECDC Vaccine Scheduler (harmonogram szczepień ECDC) .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="346">
            <prop type="lengthRatio">1.9487179487179487</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>There are some differences in the way countries organise their vaccination schedules, which are similar but not identical in different EU/EEA countries.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Istnieją pewne różnice, w jaki sposób kraje organizują harmonogramy szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="347">
            <prop type="lengthRatio">6.2</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Twitter Facebook Linked In Mail</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>odrze</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="348">
            <prop type="lengthRatio">1.0714285714285714</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In Europe, influenza occurs...</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W Europie grypa występuje...</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="349">
            <prop type="lengthRatio">0.8888888888888888</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>About us</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Krztusiec</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="350">
            <prop type="lengthRatio">1.1</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Thanks to vaccination:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Dzięki szczepieniom:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="351">
            <prop type="lengthRatio">0.8369565217391305</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>transmission of polio has ended in most parts of the world, including Europe.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>przenoszenie poliomyelitis zahamowano w większości regionów świata, w tym również w Europie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="352">
            <prop type="lengthRatio">0.9356060606060606</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>They help reduce the social, psychological and financial burdens of disease on people and governments, reducing pressures on healthcare and social care systems and enabling people to pursue productive activities including education and employment.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Pomagają zmniejszyć społeczne, psychologiczne i finansowe obciążenie zdrowotne dla ludności i rządów, redukując presję wywieraną na systemy opieki zdrowotnej i socjalnej oraz umożliwiając ludziom nieprzerwane prowadzenie produktywnych działań, w tym nauki i pracy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="353">
            <prop type="lengthRatio">0.7834394904458599</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This shows both the most conservative estimate (inner ring, darker dots) and the maximum estimate (outer ring, paler dots).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Przedstawia to zarówno najbardziej ostrożne szacowania (okrąg wewnętrzny, ciemniejsze kropki) oraz maksymalne szacunki (okrąg zewnętrzny, jaśniejsze kropki).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="354">
            <prop type="lengthRatio">0.8125</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination programmes have wider societal benefits.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Programy szczepień przynoszą szersze korzyści dla społeczeństwa.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="355">
            <prop type="lengthRatio">1.0380952380952382</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination also prevents the development of certain types of pre-cancerous growths and cancers, for example:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia zapobiegają również rozwojowi niektórych rodzajów zmian przednowotworowych i nowotworów, np.:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="356">
            <prop type="lengthRatio">1.0810810810810811</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The connected dots indicate the maximum and minimum number of previously uninfected and unvaccinated people who could get infected by a person with the disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Połączone kropki oznaczają maksymalną i minimalną liczbę wcześniej niezakażonych i niezaszczepionych osób, które mogą zostać zakażone przez chorego.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="357">
            <prop type="lengthRatio">0.9540229885057471</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination can eliminate diseases or reduce the number of new cases significantly.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia mogą wyeliminować choroby lub znacznie zmniejszyć liczbę nowych zachorowań.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="358">
            <prop type="lengthRatio">0.6379310344827587</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>smallpox is now eradicated worldwide;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>ospa prawdziwa została obecnie zwalczona na całym świecie;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="359">
            <prop type="lengthRatio">0.95</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This is known as 'community immunity' (also referred to as 'herd immunity').</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Mówimy wtedy o „odporności populacyjnej" (zwanej również „odpornością grupową").</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="360">
            <prop type="lengthRatio">0.7875</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination helps prevent the spread of disease in communities.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia pomagają zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób w społecznościach.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="361">
            <prop type="lengthRatio">1.0740740740740742</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The centre dot represent one person affected by a disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kropka w środku oznacza jedną osobę dotkniętą chorobą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="362">
            <prop type="lengthRatio">0.7421052631578947</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination is the best way to acquire immunity against vaccine-preventable diseases, as opposed to immunity attained by getting the disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Immunizacja jest najlepszym sposobem nabycia odporności przeciwko chorobom, którym można zapobiegać przez szczepienia, w przeciwieństwie do odporności uzyskanej w związku z przebytą chorobą.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="363">
            <prop type="lengthRatio">0.7615894039735099</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>vaccinating against humanpapilloma virus (HPV) can help prevent cervical and other cancers caused by HPV infection;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>szczepienie przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) może pomóc zapobiegać rakowi szyjki macicy i innym nowotworom powodowanym przez zakażenie HPV;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="364">
            <prop type="lengthRatio">1.0666666666666667</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>When a large percentage of a population is vaccinated, infectious diseases cannot easily spread.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zaszczepienie znacznej części populacji uniemożliwia łatwe szerzenie się chorób zakaźnych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="365">
            <prop type="lengthRatio">0.7428571428571429</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>vaccinating against hepatitis B can help prevent liver cancer caused by long-term hepatitis B infection.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>szczepienie przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B może pomóc zapobiegać rakowi wątroby wywołanemu długotrwałym zakażeniem tym wirusem.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="366">
            <prop type="lengthRatio">1.4516129032258065</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination prevents people from getting the symptoms of the disease, which can be severe.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia zapobiegają wystąpieniu poważnych objawów choroby.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="367">
            <prop type="lengthRatio">0.8636363636363636</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The MMR vaccine is safe and effective.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionka MMR jest bezpieczna i skuteczna.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="368">
            <prop type="lengthRatio">0.8378378378378378</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Measles had almost been eliminated in many European countries.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Odra została prawie całkowicie wyeliminowana w wielu krajach europejskich.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="369">
            <prop type="lengthRatio">1.1153846153846154</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Therefore, the long-term benefits of getting vaccinated may not be immediately obvious.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Dlatego też długoterminowe korzyści szczepienia mogą nie być widoczne od razu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="370">
            <prop type="lengthRatio">0.8974358974358975</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccines are used in hundreds of millions of people worldwide each year to protect from serious diseases.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Każdego roku szczepionki podawane są setkom milionów ludzi na całym świecie w celu ochrony przed chorobami zakaźnymi.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="371">
            <prop type="lengthRatio">0.8392857142857143</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>If people stopped being vaccinated, many of these diseases and related outbreaks could return.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Gdyby ludzie przestali się szczepić, wiele z tych chorób i związanych z nimi epidemii mogłoby wystąpić ponownie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="372">
            <prop type="lengthRatio">0.9240506329113924</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It can cause severe spasms of cough and usually lasts three to six weeks.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Choroba może powodować poważne ataki kaszlu i trwa zazwyczaj od 3 do 6 tygodni.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="373">
            <prop type="lengthRatio">0.9834710743801653</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For example, during 2018 about 86% of infants worldwide received three doses of the vaccine that protects them against diphtheria, tetanus and pertussis (DTP), and 85% of infants around the world received three doses of polio vaccine (1).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Przykładowo, w 2018 r. około 86% niemowląt na całym świecie otrzymało trzy dawki szczepienia chroniącego je przed błonicą, tężcem i krztuścem (DTP), a 85% wszystkich niemowląt zostało zaszczepionych trzema dawkami przeciwko poliomyelitis (1).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="374">
            <prop type="lengthRatio">0.9882352941176471</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination against pertussis is part of national immunisation programmes in the EU.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienie przeciwko krztuścowi włączone jest do krajowych programów szczepień w UE.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="375">
            <prop type="lengthRatio">1.0220588235294117</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Many infectious diseases are very rare today thanks to vaccination, so the negative consequences of these diseases are sometimes forgotten.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Dzięki szczepieniom wiele chorób zakaźnych występuje dziś bardzo rzadko, dlatego o negatywnych skutkach tych chorób czasem się zapomina.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="376">
            <prop type="lengthRatio">0.8661971830985915</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Unlike a treatment given to cure an illness, vaccines are usually given to healthy people to prevent them from getting ill.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W przeciwieństwie do terapii stosowanych w celu wyleczenia choroby, szczepionki podaje się zwykle osobom zdrowym, aby zapobiegać zachorowaniu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="377">
            <prop type="lengthRatio">0.9879518072289156</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>However, since October 2016 a resurgence of measles has been observed in the EU/EEA, with outbreaks in several countries (2), due to a decline in vaccination rates.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jednak od października 2016 r. w UE/EOG obserwuje się powrót odry i związanych z nią epidemii w kilku krajach (2) w następstwie spadku wyszczepialności społeczeństwa.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="378">
            <prop type="lengthRatio">0.9801324503311258</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It will often lead to hospitalisation in infants, and the risk of complications and hospitalisation increases for infants younger than three months.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U niemowląt często prowadzi do hospitalizacji, a ryzyko powikłań i konieczności pobytu w szpitalu wzrasta u dzieci przed ukończeniem 3. miesiąca życia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="379">
            <prop type="lengthRatio">1.3421052631578947</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Complications can include pneumonia, encephalopathy (a disease of the brain), seizures and even death.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Powikłania obejmują zapalenie płuc, zapalenie mózgu, drgawki a nawet śmierć.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="380">
            <prop type="lengthRatio">0.8571428571428571</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Measles can be serious or even life-threatening.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Odra może mieć poważny przebieg, a nawet zagrażać życiu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="381">
            <prop type="lengthRatio">0.6542056074766355</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>About 20% of infants will have redness and pain at the injection site.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U około 20% niemowląt występuje zaczerwienienie i ból w miejscu wstrzyknięcia, a u mniej niż 5% - gorączka.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="382">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This protects children from whooping cough, while it only causes minor side effects.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Chroni ono dzieci przed tą chorobą i wywołuje jedynie łagodne działania niepożądane.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="383">
            <prop type="lengthRatio">1.4528301886792452</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The MMR vaccine protects against measles, mumps and rubella (German measles).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionka MMR chroni przed odrą, świnką i różyczką.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="384">
            <prop type="lengthRatio">0.8103448275862069</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For more information, see pertussis factsheet .</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Więcej informacji znajduje się w broszurze na temat odry .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="385">
            <prop type="lengthRatio">0.7654320987654321</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Pertussis (whooping cough) is a disease affecting the airways.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Krztusiec (koklusz) jest szybko rozprzestrzeniającą się chorobą dróg oddechowych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="386">
            <prop type="lengthRatio">1.631578947368421</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Twitter Facebook Linked In Mail</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Przykład: krztusiec</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="387">
            <prop type="lengthRatio">0.925</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>When symptoms do occur, they include:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jeśli jednak się pojawiają, to obejmują:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="388">
            <prop type="lengthRatio">1.078125</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Up to 50% of people infected with rubella do not experience symptoms.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U nawet 50% osób zakażonych różyczką nie występują żadne objawy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="389">
            <prop type="lengthRatio">0.5294117647058824</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>red rash;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>czerwoną wysypkę;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="390">
            <prop type="lengthRatio">0.8736842105263158</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The first dose is given between 10 and 18 months of age in most European countries.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W większości państw Europy pierwszą dawkę podaje się dzieciom między 10. a 18. miesiącem życia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="391">
            <prop type="lengthRatio">1.1481481481481481</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>swollen lymph glands around the ears and the back of the head;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>obrzęk węzłów chłonnych w okolicy uszu i z tyłu głowy;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="392">
            <prop type="lengthRatio">1.0851063829787233</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The only protection against rubella is vaccination.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jedyną ochroną przed różyczką jest szczepienie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="393">
            <prop type="lengthRatio">1.2093023255813953</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In healthy individuals it is usually a mild disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U osób zdrowych ma zwykle łagodny przebieg.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="394">
            <prop type="lengthRatio">0.7398373983739838</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Mild reactions such as fever, redness or swelling at the injection site have been reported.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zgłaszano występowanie łagodnych reakcji, takich jak gorączka czy zaczerwienienie lub obrzęk w miejscu podania szczepionki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="395">
            <prop type="lengthRatio">1.15</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>pain and inflammation of the joints in adults.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>ból i zapalenie stawów u osób dorosłych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="396">
            <prop type="lengthRatio">0.8579881656804734</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Some vaccine recipients develop a non-infectious mild measles-like rash, typically 7-14 days after vaccination, which disappears within 1-3 days.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>U niektórych szczepionych osób występowała niezakaźna, łagodna wysypka różyczkowa, pojawiająca się zwykle w ciągu 7-14 dni od zaszczepienia i ustępująca w ciągu 1-3 dni.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="397">
            <prop type="lengthRatio">1.0305343511450382</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Women who plan to become pregnant should check their vaccination status, as they cannot be vaccinated against rubella during pregnancy.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kobiety planujące ciążę powinny sprawdzić stan swoich szczepień, ponieważ zaszczepienie na różyczkę w czasie ciąży jest niemożliwe.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="398">
            <prop type="lengthRatio">0.5306122448979592</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Who is at risk of rubella?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kto jest narażony na ryzyko wystąpienia różyczki?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="399">
            <prop type="lengthRatio">0.8607594936708861</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>However, if a woman gets rubella during the first three months of pregnancy, it is very likely to result in miscarriage or a baby born with congenital anomalies known as congenital rubella syndrome (CRS).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jeśli jednak kobieta zachoruje na nią w ciągu pierwszych trzech miesięcy ciąży, to prawdopodobieństwo poronienia albo urodzenia dziecka z wadami wrodzonymi, znanymi jako zespół różyczki wrodzonej (lub zespół Gregga), jest bardzo wysokie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="400">
            <prop type="lengthRatio">1.32</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the symptoms of rubella?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są objawy różyczki?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="401">
            <prop type="lengthRatio">0.725</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How can rubella be prevented?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak można zapobiegać zakażeniu różyczką?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="402">
            <prop type="lengthRatio">0.8917748917748918</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The consequences for unvaccinated pregnant women that get rubella are particularly severe, due to the likelihood that contracting the disease during pregnancy can lead to miscarriage or CRS in their babies.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Powikłania w przypadku nieszczepionych kobiet ciężarnych, które zachorują na różyczkę, są poważne - ze względu na to, że zachorowanie w czasie ciąży może prowadzić do poronienia albo wystąpienia zespołu różyczki wrodzonej u dzieci.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="403">
            <prop type="lengthRatio">1.6081081081081081</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The MMR (measles, mumps and rubella) vaccine is a combination vaccine that protects against measles, mumps and rubella.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>MMR to szczepionka skojarzona, która chroni przed odrą, świnką i różyczką.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="404">
            <prop type="lengthRatio">0.7658227848101266</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Anyone who has not had the disease or who has not been vaccinated with the MMR vaccine is at risk of contracting rubella.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Narażone są wszystkie osoby, które na nią nie chorowały lub nie były zaszczepione szczepionką MMR (szczepionką skojarzoną przeciwko odrze, śwince i różyczce).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="405">
            <prop type="lengthRatio">0.9363636363636364</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The rubella virus is spread via airborne droplets produced when the infected person coughs and sneezes.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Wirus różyczki przenosi się drogą kropelkową - wraz z kropelkami powstającymi, gdy chora osoba kaszle i kicha.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="406">
            <prop type="lengthRatio">0.7326732673267327</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>CRS can lead to deafness, cataracts and learning disabilities in the baby.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zespół różyczki wrodzonej może powodować u dziecka głuchotę, zaćmę i niepełnosprawność intelektualną.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="407">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How is rubella treated?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak leczy się różyczkę?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="408">
            <prop type="lengthRatio">1.3103448275862069</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the complications of rubella?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są powikłania różyczki?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="409">
            <prop type="lengthRatio">1.2105263157894737</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Thousands of volunteers</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kilkuset ochotników</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="410">
            <prop type="lengthRatio">0.7843137254901961</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This programme has to follow the procedures and protocols set by the regulators:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Program musi być realizowany zgodnie z procedurami i protokołami określonymi przez organy regulacyjne:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="411">
            <prop type="lengthRatio">0.7857142857142857</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>its purity;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>jej czystości;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="412">
            <prop type="lengthRatio">0.9615384615384616</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What is the optimal dose?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jaka jest optymalna dawka?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="413">
            <prop type="lengthRatio">0.9583333333333334</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>how it is manufactured.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>sposobu jej wytworzenia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="414">
            <prop type="lengthRatio">0.918918918918919</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>its ingredients, including its inactive ingredients or ‘excipients';</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>jej składników, w tym składników nieaktywnych lub substancji pomocniczych;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="415">
            <prop type="lengthRatio">0.8811881188118812</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>These include the European Medicines Agency and other regulators in the EU/EEA countries.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zaliczają się do nich Europejska Agencja Leków (EMA) oraz inne organy regulacyjne w państwach UE/EOG.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="416">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This involves tests in the laboratory and in animals.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Obejmuje ono testy laboratoryjne oraz na zwierzętach.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="417">
            <prop type="lengthRatio">0.625</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Is the vaccine safe?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Czy szczepionka jest bezpieczna?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="418">
            <prop type="lengthRatio">0.9230769230769231</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Testing includes checking the vaccine's quality:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Testowanie obejmuje sprawdzenie jakości szczepionki:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="419">
            <prop type="lengthRatio">1.0579710144927537</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How are the immune systems of the participants responding to the vaccine?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W jaki sposób układ odpornościowy uczestników reaguje na szczepionkę?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="420">
            <prop type="lengthRatio">0.7942583732057417</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This is followed by a clinical testing programme in humans, which can take around ten years from initial concept to authorisation and must adhere to strict standards.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Na kolejnym etapie przeprowadzany jest program badań klinicznych na ludziach, który może potrwać ok. 10 lat i liczony jest od wstępnego pomysłu aż do zatwierdzenia oraz musi być podporządkowany ścisłym normom.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="421">
            <prop type="lengthRatio">0.7317073170731707</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Does the vaccine seem to work?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Czy szczepionka wydaje się być skuteczna?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="422">
            <prop type="lengthRatio">1.0344827586206897</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>At the end of the testing programme, the vaccine developer submits the results to the medicines regulatory authorities in Europe as part of a ‘marketing authorisation' application.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Na koniec programu badań firma opracowująca szczepionkę przedstawia wyniki europejskim organom regulacyjnym ds. leków jako część wniosku pozwolenia na dopuszczenie do obrotu.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="423">
            <prop type="lengthRatio">0.9107142857142857</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Before a vaccine can be approved in the EU, it has to undergo rigorous testing by its developer and then scientific evaluation by regulatory authorities.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zanim szczepionka zostanie zatwierdzona w UE musi zostać poddana rygorystycznym testom przez firmę farmaceutyczną, a następnie ocenie naukowej przez organy regulacyjne.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="424">
            <prop type="lengthRatio">0.9424083769633508</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The companies are required to conduct stringent testing, for which the acceptance criteria are pre-defined by the authorities, on each batch of vaccine released onto the EU market.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Firmy mają obowiązek przeprowadzenia rygorystycznych badań, w odniesieniu do których wstępnie określono kryteria akceptowalności, dotyczące każdej serii szczepionek wypuszczanych na rynek UE.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="425">
            <prop type="lengthRatio">0.9936305732484076</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>They can also run tests to make sure that the batches of vaccines released onto the market are of the expected quality and have been manufactured correctly.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Organy mogą przeprowadzić również badania, aby upewnić się, że serie szczepionek wypuszczanych na rynek są wymaganej jakości i zostały prawidłowo wytworzone.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="426">
            <prop type="lengthRatio">1.112</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Medicines regulatory authorities can carry out inspections to make sure that the information the vaccine developer provides is trustworthy.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Organy regulacyjne ds. leków mogą przeprowadzić kontrole, aby upewnić się, że firma wytwarzająca szczepionkę jest wiarygodna.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="427">
            <prop type="lengthRatio">0.7424242424242424</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the most common short-term side effects?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są najczęściej spotykane krótkotrwałe działania niepożądane?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="428">
            <prop type="lengthRatio">0.7045454545454546</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Are there serious side effects?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Czy występują poważne działania niepożądane?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="429">
            <prop type="lengthRatio">1.099290780141844</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The regulators can only approve the vaccine if its scientific evaluation of the tests results show that the vaccine's benefits are greater than its risks .</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Organy regulacyjne mogą zatwierdzić szczepionkę jedynie pod warunkiem, że ocena naukowa wyników badań wykaże przewagę korzyści nad ryzykiem .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="430">
            <prop type="lengthRatio">0.873015873015873</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Then the vaccine developer tests the vaccine's effects.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Następnie firma opracowująca szczepionkę testuje jej działanie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="431">
            <prop type="lengthRatio">1.3953488372093024</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The vaccine developer tests the vaccine in three phases of clinical trials, with larger numbers of people in each phase.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Firma opracowująca szczepionkę poddaje ją badaniom w trzech etapach badań klinicznych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="432">
            <prop type="lengthRatio">0.6909090909090909</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the most common side effects?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są najczęściej występujące działania niepożądane?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="433">
            <prop type="lengthRatio">1.1584158415841583</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination protects individuals against diseases that could have serious consequences for their health, for example:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia chronią ludzi przed chorobami, które mogą mieć poważne konsekwencje dla ich zdrowia, np.:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="434">
            <prop type="lengthRatio">1.0241935483870968</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>pertussis (whooping cough) can be particularly serious in infants, causing coughing spells that may recur for up to two months.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>krztusiec (koklusz) może mieć bardzo poważny przebieg u niemowląt, wywołując ataki kaszlu mogące nawracać do dwóch miesięcy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="435">
            <prop type="lengthRatio">0.8728813559322034</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>meningococcal disease kills 1 in 10 people affected, even with prompt diagnosis and treatment, while problems including neurological or hearing impairment and amputation occur in up to 20% of survivors (3);</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>choroba meningokokowa zabija 1 na 10 dotkniętych nią osób, pomimo szybkiej diagnozy oraz natychmiastowego leczenia, a problemy obejmujące zaburzenia neurologiczne lub niedosłuch czy amputację występują aż u 20% osób, które przeżyły (3);</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="436">
            <prop type="lengthRatio">1.2439024390243902</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Complications include pneumonia, encephalopathy (a disease of the brain), seizures and even death (5).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Powikłania obejmują zapalenie płuc, zapalenie mózgu , drgawki, a nawet śmierć (5).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="437">
            <prop type="lengthRatio">0.9024390243902439</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>diphtheria kills 1 in every 10 people who get it, even with treatment (1);</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>błonica zabija 1 na 10 osób, które zachorowały na tę chorobę, pomimo leczenia (1);</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="438">
            <prop type="lengthRatio">1.0264550264550265</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>measles is highly contagious and 3 out of 10 people affected develop complications (4), which can include ear infection, diarrhoea, pneumonia and encephalitis (inflammation of the brain tissue);</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>odra jest bardzo zakaźna i u 3 na 10 dotkniętych nią osób występują powikłania (4), które mogą obejmować zapalenie ucha, biegunkę, zapalenie płuc i zapalenie mózgu (zapalenie tkanki mózgu);</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="439">
            <prop type="lengthRatio">0.995</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>almost 9 out of 10 babies born to mothers who had rubella in early pregnancy, will suffer from congenital rubella syndrome (with conditions such as deafness, cataracts and learning disabilities) (2);</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>u prawie 9 na 10 niemowląt, których matki zachorowały na różyczkę na początku ciąży, wystąpi wrodzony zespół różyczkowy (z takimi problemami jak głuchota, zaćma i niepełnosprawność intelektualna) (2);</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="440">
            <prop type="lengthRatio">0.8842105263157894</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>(4) US CDC Pink Book - Measles: https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/meas.html</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>(4) „Pink Book" amerykańskiego CDC - Odra: https://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/meas.html</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="441">
            <prop type="lengthRatio">1.8181818181818181</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This list with examples includes diseases for which vaccines are included in the national immunisation programmes, and/or are given to persons considered to be at a higher risk of getting the disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Powyższe przykłady obejmują choroby, przeciw którym szczepionki znajdują się w krajowych programach szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="442">
            <prop type="lengthRatio">0.9130434782608695</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>(3) ECDC factsheet - Meningococcal disease: https://www.ecdc.europa.eu/en/meningococcal-disease/factsheet</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>(3) Ulotka informacyjna ECDC - Choroba meningokokowa: https://www.ecdc.europa.eu/en/meningococcal-disease/factsheet</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="443">
            <prop type="lengthRatio">0.9262295081967213</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>(2) ECDC factsheet - Congenital Rubella Syndrome: https://www.ecdc.europa.eu/en/congenital-rubella-syndrome/facts</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>(2) Ulotka informacyjna ECDC - Wrodzony zespół różyczkowy: https://www.ecdc.europa.eu/en/congenital-rubella-syndrome/facts</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="444">
            <prop type="lengthRatio">0.8850574712643678</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>(5) ECDC factsheet - Pertussis: https://www.ecdc.europa.eu/en/pertussis/facts</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>(5) Ulotka informacyjna ECDC - Krztusiec: https://www.ecdc.europa.eu/en/pertussis/facts</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="445">
            <prop type="lengthRatio">0.9186046511627907</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>(1) ECDC factsheet - Diphtheria: https://www.ecdc.europa.eu/en/diphtheria/facts</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>(1) Ulotka informacyjna ECDC - Błonica: https://www.ecdc.europa.eu/en/diphtheria/facts</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="446">
            <prop type="lengthRatio">0.8539325842696629</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This is known as 'community immunity' (also referred to as 'herd immunity').</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Określa się to pojęciem „odporności populacyjnej" (zwanej również „odpornością grupową").</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="447">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In this way, vaccines indirectly protect others who are vulnerable to disease.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W ten sposób szczepionki pośrednio chronią pozostałe osoby podatne na chorobę.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="448">
            <prop type="lengthRatio">0.8275862068965517</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination is the only way to ensure direct protection against tetanus.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienie jest jedynym sposobem zapewniającym bezpośrednią ochronę przeciwko tężcowi.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="449">
            <prop type="lengthRatio">1.025735294117647</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Furthermore, immunisation programmes help reduce the social, psychological and financial burdens of disease on people and governments, reducing pressures on healthcare and social care systems and enabling people to pursue productive activities including education and employment.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ponadto pomagają zmniejszyć społeczne, psychologiczne i finansowe obciążenie zdrowotne dla ludności i rządów, redukując presję wywieraną na systemy opieki zdrowotnej i socjalnej oraz umożliwiając ludziom nieprzerwane prowadzenie produktywnych działań, w tym nauki i pracy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="450">
            <prop type="lengthRatio">1.423728813559322</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For example, to ensure community immunity against measles, public health authorities recommend that 95% of the population are vaccinated with two doses of the vaccine against measles (the MMR vaccine, which protects against measles, mumps and rubella).</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Na przykład, aby zapewnić odporność populacyjną 95% społeczności szczepi się dwoma dawkami szczepionki przeciwko odrze (szczepionka MMR chroniąca przed odrą, świnką i różyczką).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="451">
            <prop type="lengthRatio">0.9646017699115044</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It means that people who cannot be vaccinated, for instance because they are too young or allergic to vaccine components, benefit from others being vaccinated, because the disease cannot easily spread in the community.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Oznacza to, że osoby których nie można szczepić, ponieważ są zbyt młode lub wykazują reakcje alergiczne na składniki szczepionki, korzystają ze szczepień innych, gdyż choroba nie może łatwo rozprzestrzeniać się w społeczności.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="452">
            <prop type="lengthRatio">0.9213483146067416</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination protects the vaccinated persons and those around them who are vulnerable to the diseases, reducing the risk of diseases spreading among family members, school mates or colleagues, friends, neighbours and other people in the community.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionki chronią zaszczepione osoby i ich otoczenie, które jest podatne na choroby, ograniczając ryzyko szerzenia się chorób wśród członków rodziny, rówieśników szkolnych, współpracowników, przyjaciół, sąsiadów i innych osób wchodzących w skład danej społeczności.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="453">
            <prop type="lengthRatio">0.9381443298969072</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For example, tetanus can be encountered due to common injuries, including dog or cat bites.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Na przykład tężcem można się zarazić przy okazji zwykłych ran, w tym ugryzień przez psa lub kota.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="454">
            <prop type="lengthRatio">0.893491124260355</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>These include babies, children, the elderly, people with weak immune systems, cancer patients, and people who cannot be vaccinated for medical reasons.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Do tej grupy zaliczają się dzieci, osoby starsze, osoby ze słabym układem odpornościowym, osoby z nowotworem oraz osoby, których nie można szczepić z powodów medycznych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="455">
            <prop type="lengthRatio">0.8888888888888888</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Community immunity occurs when enough people in a population are immune to an infectious disease</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Odporność populacyjna ma miejsce, gdy wystarczająca liczba osób w populacji jest odporna na chorobę zakaźną.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="456">
            <prop type="lengthRatio">0.8926174496644296</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>When enough people in a population are immune to an infectious disease, the disease is then unlikely to spread from person to person.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Gdy wystarczająca liczba osób w danej społeczności jest uodporniona na choroby zakaźne, mało prawdopodobne jest że dojdzie do ich rozprzestrzeniania.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="457">
            <prop type="lengthRatio">0.9294117647058824</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>However, people cannot rely on community immunity for some infectious diseases.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W przypadku niektórych chorób zakaźnych nie można polegać na odporności populacyjnej.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="458">
            <prop type="lengthRatio">0.8522727272727273</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>In some countries such recommendations are done at state or regional level.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W niektórych krajach zalecenia takie wydawane są na szczeblu państwowym lub regionalnym.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="459">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>More factsheets will be included at a later stage.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kolejne zostaną opublikowane w późniejszym czasie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="460">
            <prop type="lengthRatio">0.8275862068965517</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Below are the most recent data on measles outbreaks in EU Member States.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Poniżej przedstawiono najnowsze dane na temat ognisk odry w państwach członkowskich UE.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="461">
            <prop type="lengthRatio">0.8</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The data is based on information submitted and verified by Member States through ECDC's disease surveillance system.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Dane opierają się na informacjach przedłożonych i zweryfikowanych przez państwa członkowskie za pośrednictwem systemu nadzoru nad chorobami ECDC.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="462">
            <prop type="lengthRatio">0.8495575221238938</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Some vaccines are not part of routine vaccination schedules but are targeted at specific groups.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Niektóre szczepionki nie są częścią rutynowych programów immunizacyjnych, lecz skierowane są do określonych grup.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="463">
            <prop type="lengthRatio">0.9621621621621622</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>People may wonder where to find accurate information, who is behind the development of the information they find, and also if the information is supported by scientific evidence.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ludzie mogą się zastanawiać, gdzie można znaleźć dokładne informacje, kto stoi za opracowywaniem znajdowanych przez nich danych, a także czy informacje te są poparte dowodami naukowymi.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="464">
            <prop type="lengthRatio">0.875</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The Vaccine Safety Net (VSN) is a global network of websites, established by the World Health Organization, that provides reliable information on vaccine safety.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Vaccine Safety Net (VSN) to globalna sieć stron internetowych utworzona przez Światową Organizację Zdrowia, która dostarcza wiarygodnych informacji na temat bezpieczeństwa szczepionek.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="465">
            <prop type="lengthRatio">0.8461538461538461</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>It provides options for the user to filter information by criteria such as disease and time-period.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zapewnia on użytkownikowi możliwości filtrowania informacji według kryteriów takich jak: choroba i przedział czasowy.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="466">
            <prop type="lengthRatio">0.9772727272727273</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Official websites from EU and EEA countries</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Oficjalne strony internetowe państw UE i EOG</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="467">
            <prop type="lengthRatio">0.9219512195121952</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>This section provides links to the websites of other health organisations both at national and international level, in order to facilitate access to trusted sources of information, such as:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ta sekcja zawiera linki do stron internetowych innych organizacji w dziedzinie zdrowia zarówno na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym, aby ułatwić dostęp do wiarygodnych źródeł informacji, takich jak:</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="468">
            <prop type="lengthRatio">0.848314606741573</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Healthcare professionals (e.g. doctors, nurses) have a role in ensuring that patients in their care receive the recommended vaccines at the right time.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Pracownicy służby zdrowia (np. lekarze, pielęgniarki) mają za zadanie dopilnowanie, aby pacjenci w ramach opieki zdrowotnej otrzymywali zalecane szczepionki w odpowiednim czasie.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="469">
            <prop type="lengthRatio">0.8396946564885496</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>To learn more about the diseases that can be prevented by vaccination, consult the factsheets available below.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Aby dowiedzieć się więcej o chorobach, którym można zapobiegać za pomocą szczepień, zapoznaj się z informacjami dostępnymi poniżej.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="470">
            <prop type="lengthRatio">0.945054945054945</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Below are links to official websites with information on vaccination from public health organisations of the European Union (EU) and European Economic Area (EEA) countries.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Poniżej znajdują się linki do oficjalnych stron internetowych zawierających informacje na temat szczepień z państw Unii Europejskiej (UE) i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="471">
            <prop type="lengthRatio">0.85625</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>With all the information that is available on the internet and circulating on social media on vaccination, people may sometimes get lost.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Wszystkie informacje dostępne w internecie i rozpowszechniane przez media społecznościowe na temat szczepień mogą sprawiać, że ludzie czują się nieco zagubieni.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="472">
            <prop type="lengthRatio">1.023076923076923</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccines are recommended for different age groups, often for infants and children, but also for teenagers, adults and elderly people.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepionki są zalecane w różnym wieku, często u niemowląt i dzieci, lecz również u młodzieży, osób dorosłych i w podeszłym wieku.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="473">
            <prop type="lengthRatio">0.9935897435897436</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For example, people who travel to regions where certain infectious diseases circulate such as yellow fever and typhoid fever may need to have vaccinations.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Przykładowo osoby podróżujące do regionów, w których występują niektóre choroby zakaźne, takie jak żółta febra czy dur brzuszny, mogą potrzebować szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="474">
            <prop type="lengthRatio">1.1121495327102804</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>When looking at health-related information, it can be difficult to judge the quality and accuracy of information found.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jeśli chodzi o informacje dotyczące zdrowia, ocena jakości i dokładności informacji może okazać się trudna.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="475">
            <prop type="lengthRatio">1.0172413793103448</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Nowadays, several diseases can be prevented by vaccination.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Obecnie wielu chorobom można zapobiec za pomocą szczepień.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="476">
            <prop type="lengthRatio">1.1964285714285714</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>They also provide recommendations for people with chronic diseases.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zawierają również zalecenia dla osób przewlekle chorych.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="477">
            <prop type="lengthRatio">0.95</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Information and links to the VSN member websites is available here: https://www.vaccinesafetynet.org/vsn/network .</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Informacje i linki do stron internetowych członków VSN są dostępne tutaj: https://www.vaccinesafetynet.org/vsn/network .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="478">
            <prop type="lengthRatio">1.0175438596491229</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>National vaccination schedules in EU/EEA countries recommend vaccines at specific ages and for specific populations.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Krajowe programy szczepień w państwach UE/EOG zalecają szczepienia w określonym wieku i dla konkretnych populacji.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="479">
            <prop type="lengthRatio">0.8849557522123894</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Each factsheet provides key facts about a disease, with an overview of the symptoms, complications, how the disease spreads, who is at risk, how the disease can be prevented and how it can be treated.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Każda broszura informacyjna zawiera podstawowe fakty nt. danej choroby, przegląd jej objawów, powikłań, sposobu w jaki się rozprzestrzenia, grupy narażonej na ryzyko zachorowania, sposobów zapobiegania chorobie i jej leczenia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="480">
            <prop type="lengthRatio">0.8944723618090452</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination also reduces the risk of spreading the diseases among family members, school mates or colleagues, friends and neighbours, as well as to other people in the community.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia ograniczają również ryzyko szerzenia się chorób wśród członków rodziny, rówieśników szkolnych, współpracowników, przyjaciół, sąsiadów i innych osób wchodzących w skład danej społeczności.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="481">
            <prop type="lengthRatio">0.8830409356725146</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>The ECDC Surveillance Atlas of Infectious Diseases also provides data on other vaccine-preventable diseases, such as diphtheria, pertussis and rubella.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Atlas nadzoru chorób zakaźnych ECDC dostarcza również danych na temat innych chorób, którym można zapobiegać poprzez szczepienia, takich jak błonica, krztusiec i różyczka.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="482">
            <prop type="lengthRatio">1.0714285714285714</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Situation of measles in the EU</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Sytuacja dotycząca odry w UE</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="483">
            <prop type="lengthRatio">0.7294117647058823</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Research is ongoing to develop vaccines against more diseases.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Prowadzone są badania nad opracowaniem szczepionek przeciwko większej liczbie chorób.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="484">
            <prop type="lengthRatio">0.8111111111111111</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Factsheets of five vaccine- preventable diseases are currently available.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Obecnie dostępne są broszury nt. pięciu chorób, którym można zapobiegać przez szczepienia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="485">
            <prop type="lengthRatio">0.8444444444444444</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Human papillomavirus (HPV) infection is a viral infection that is mainly sexually transmitted by direct contact...</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) jest zakażeniem wirusowym przenoszonym głównie drogą płciową przez kontakt bezpośredni...</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="486">
            <prop type="lengthRatio">1.0843373493975903</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Some countries require proof of certain vaccinations before granting entry to the country.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>W niektórych krajach przed wjazdem należy okazać dowód przyjęcia niektórych z nich.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="487">
            <prop type="lengthRatio">0.7352941176470589</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>how the vaccine is given;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>czas, jaki upłynął od szczepienia;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="488">
            <prop type="lengthRatio">0.9615384615384616</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How can HPV be prevented?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak można zarazić się HPV?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="489">
            <prop type="lengthRatio">1.0260869565217392</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Thanks to vaccination, people can be protected against diseases that could have serious consequences for their health.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Dzięki nim ludzie mogą być chronieni przed chorobami, które mają potencjalnie poważne konsekwencje dla ich zdrowia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="490">
            <prop type="lengthRatio">0.9166666666666666</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Catch-up vaccination and boosters</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>brodawki narządów płciowych i odbytu</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="491">
            <prop type="lengthRatio">0.9047619047619048</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>For more information about the network visit: https://vaccinesafetynet.org .</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Więcej informacji na temat sieci można znaleźć tutaj: https://vaccinesafetynet.org .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="492">
            <prop type="lengthRatio">0.5714285714285714</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Who is at risk of pertussis?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Kto jest narażony na ryzyko wystąpienia różyczki?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="493">
            <prop type="lengthRatio">1.4285714285714286</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the complications of influenza?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak można zarazić się grypą?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="494">
            <prop type="lengthRatio">0.90625</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How can measles be prevented?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak można zarazić się krztuścem?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="495">
            <prop type="lengthRatio">0.4025974025974026</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Twitter Facebook Linked In Mail</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Niniejsza strona internetowa została opracowana przez Europejskie Centrum ds.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="496">
            <prop type="lengthRatio">1.064516129032258</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the symptoms of rubella?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak można zarazić się różyczką?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="497">
            <prop type="lengthRatio">0.6451612903225806</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the complications of pertussis?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Więcej informacji znajduje się w broszurze na temat krztuśca .</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="498">
            <prop type="lengthRatio">1.5625</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Monitoring vaccine safety &amp; reporting side effects</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Odpowiedź układu odpornościowego</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="499">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Source: Plotkin S, Orenstein W, Offit P. Vaccines.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Źródło: Plotkin S, Orenstein W, Offit P. Vaccines.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="500">
            <prop type="lengthRatio">1.0185185185185186</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Possible contraindications should be always discussed with the healthcare provider before receiving a vaccine.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Ewentualne przeciwwskazania należy zawsze omówić z pracownikiem służby zdrowia przed przyjęciem szczepionki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="501">
            <prop type="lengthRatio">1.0480769230769231</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination also prevents the development of certain types of pre-cancerous growths and cancers, for example:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia zapobiegają również rozwojowi niektórych rodzajów zmian przednowotworowych i nowotworów, np.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="502">
            <prop type="lengthRatio">0.7878787878787878</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Human papillomavirus (HPV)</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV)</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="503">
            <prop type="lengthRatio">0.8</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>A vaccine may be contraindicated for certain people, meaning they should not receive it.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Immunizacja może być przeciwwskazana dla niektórych osób, co oznacza, że nie powinny one otrzymać szczepionki.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="504">
            <prop type="lengthRatio">0.6875</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>fever or feverishness;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>gorączka lub stan podgorączkowy;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="505">
            <prop type="lengthRatio">0.7884615384615384</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>One of the departments is DG for Health and Food Safety , responsible for EU policy on food safety and health and for monitoring the implementation of related laws.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności , która odpowiada za opracowanie strategii politycznej UE w zakresie bezpieczeństwa żywności i zdrowia oraz za kontrolę wprowadzania przepisów powiązanych z tymi dziedzinami.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="506">
            <prop type="lengthRatio">0.6764705882352942</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>time since vaccination;</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>czas, jaki upłynął od szczepienia;</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="507">
            <prop type="lengthRatio">1.17</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Vaccination protects individuals against diseases that could have serious consequences for their health, for example:</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Szczepienia chronią ludzi przed chorobami, które mogą mieć poważne konsekwencje dla ich zdrowia, np.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="508">
            <prop type="lengthRatio">0.8285714285714286</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How can measles be prevented?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak zapobiegać zakażeniu krztuścem?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="509">
            <prop type="lengthRatio">1.3103448275862069</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the complications of measles?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są powikłania krztuśca?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="510">
            <prop type="lengthRatio">1.0</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How is measles treated?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jak leczy się krztuśca?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="511">
            <prop type="lengthRatio">1.3793103448275863</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>What are the complications of pertussis?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są powikłania różyczki?</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="512">
            <prop type="lengthRatio">0.5982142857142857</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Antiviral medicines, taken as rapidly as possible after illness onset, are safe and effective measures for the treatment of influenza.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Oprócz szczepionek, wykazano także, że leki wirusowe są bezpiecznymi i skutecznymi środkami zapobiegającymi zakażeniu grypą, a także przyczyniają się do zmniejszenia stopnia nasilenia zakażenia w niektórych środowiskach, np.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="513">
            <prop type="lengthRatio">1.0382165605095541</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>Most EU Member States follow the WHO recommendations to vaccinate pregnant women, and some follow recommendations to vaccinate healthy children aged 6 - 59 months.</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Zalecenie Rady UE w sprawie szczepień przeciw grypie sezonowej zachęca państwa do zwiększenia poziomu objęcia szczepieniami wśród pracowników służby zdrowia.</seg>
            </tuv>
        </tu>
        <tu tuid="514">
            <prop type="lengthRatio">0.88</prop>
            <tuv xml:lang="en">
                <seg>How is measles spread?</seg>
            </tuv>
            <tuv xml:lang="pl">
                <seg>Jakie są powikłania odry?</seg>
            </tuv>
        </tu>
    </body>
</tmx>