Index
int64 2
999
| Title
stringlengths 2
72
| Content
stringlengths 15
28.9k
|
|---|---|---|
2 | Atalaya del Cañavate | Atalaya del Cañavate Cuencako udalerria da La Mancha eskualdean dagoena 2009ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera 110 biztanle zituen Ikus gainera Cuencako udalerrien zerrenda Kanpo estekak Gaztelaniaz Udalaren webgunea |
3 | Graptemys barbouri | Graptemys barbouri Graptemys generoko animalia da Narrastien barruko Emydidae familian sailkatuta dago Erreferentziak Ikus gainera Graptemys Emydidae Kanpo estekak TIGR Reptile Database in Species 2000 and ITIS Catalogue of Life 2011 Annual Checklist |
4 | 2009ko L'Aquilako lurrikara | 2009ko LAquilako lurrikara 2009ko apirilaren 6an gertatu zen Italiar penintsularen erdialdean dagoen Abruzzo eskualdean momentu magnitudearen eskalan 63 graduko balioa izan zuena 67 gradukoa Richter eskalan 2009ko urtarrilaz geroztik ehun inguru lurrikara txikiren ondoren gertatu zen hau horien artean 40 graduko bat martxoaren 30ean Kalterik gehientsuena LAquila herrian gertatu zen Lurrikara honek 260 hildako utzi zituen gutxienez honenbestez ia 30 urtetan Italian hildako gehien utzitako lurrikara izan zelarik Estatuhileta 2009ko apirilaren 10eko goizean Ostiral Santuan estatuhileta ospatu zen lurrikararen hildakoen omenez Bertara Silvio Berlusconi Italiako lehen ministroa eta Giorgio Napolitano presidentea joan ziren Erreferentziak Kanpo estekak |
5 | Villabate | Villabate Italiako udalerri bat da Palermoko probintzian kokatuta dago Sizilia eskualdean 20051 biztanle ditu 38 kilometro koadroko azaleran banatuta Mugakideak Villabatek honako udalerri hauekin egiten du muga MisilmeriPalermoFicarazzi Kanpo estekak |
6 | Pteropsaron incisum | Pteropsaron incisum Pteropsaron generoko animalia da Arrainen barruko Percophidae familian sailkatzen da Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Pteropsaron Percophidae Kanpo estekak FishBaseorg |
7 | Val Terbi | Val Terbi Suitzako udalerria da Jura kantonamenduan dago Delémont barrutia barrutian 2014an 3202 biztanle zituen 3886 kilometro koadrotan banatuta Mugakideak Honako udalerri hauekin egiten du muga Kanpo estekak CourrendlinCourchapoixMervelierCourroux |
8 | Philip Freneau | Philip Morin Freneau New York 1752ko urtarrilaren 2 Freehold 1832ko abenduaren 18 Estatu Batuetako olerkaria eta kazetaria izan zen Familia higanot batean jaio zen Independentziarako Gerran abertzaleen aldeko lanak idatzi zituen Gage jeneralaren bakarrizketa 1775 Gage jeneralaren aitorpenak 1775 Britainiarrek preso hartu zuten eta gertakari horretan oinarri hartuta idatzi zuen Itsasotiko presondegi britainiarra 1781 National Gazetteko idazlea izan zen Hamiltonen finantzapolitikari eraso zion eta Jeffersonen alde agertu zen Umorezko lanak idatzi zituen Soldadu mozkorra eta Ameriketako indiarren egoerari buruz idatzitako lehen lana ere harena izan zen Indiarren hilerria Izadiaz Ezkeraihen basatia Erle bat dela eta eta heriotzaz ere idatzi zuen erromantizisten ikusmoldea eredu zuela Erreferentziak |
9 | Orthochromis polyacanthus | Orthochromis polyacanthus Orthochromis generoko animalia da Arrainen barruko Actinopterygii klasean sailkatzen da Cichlidae familian Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Orthochromis Cichlidae Kanpo estekak FishBaseorg |
10 | Liudi Invalidy | Ljudi Invalidi idazkera zirilikoz Люди Инвалиды euskaraz Elbarriak tATu taldearen laugarren musika albuma da 2005eko urriaren 19an argitaratua izan zen Errusia Mexiko Polonia Txekiar Errepublika eta Ukraina eta Bielorrusia bezalako SESB ohiko herrialdeetan Platinozko Disko bat irabazi zuen Errusian Dangerous and Moving diskoaren errusierazko bertsioa da Azaroaren 21ean Errusiako Komi Errepublikak elegitea jarri zion taldeari errusierazko abesti baten izenburuagatik Lyudi Invalidy Elbarriak Abesti honek honako hau dio Elbarriek ez dakite zer den gizaki izatea Beltzaileak dira gizakien itsuran Ez dira bizi funtzionatu egin dute Hala ere bideoklipean agertzen eta abeslariek esan zutenez ez dira gaitasun fisiko murritzak dituzten pertsonetaz ari gizakion morala arima eta sentimenduak ez dituzten pertsonetaz baizik Diskoko abestiak Zerrendetako postuak Ljudi Invalidi singleak halaber arrakasta handia izan zuen Ekialdeko Europa osoan Ikus gainera Kanpo estekak Myspace Erreferentziak |
11 | Cigole | Cigole Italiako udalerri bat da Bresciako probintzian kokatuta dago Lombardia eskualdean 1544 biztanle ditu 993 kilometro koadroko azaleran banatuta Mugakideak Cigolek honako udalerri hauekin egiten du muga LenoManerbioMilzanoPavone del MellaSan Gervasio Bresciano Kanpo estekak |
12 | Hino (Tokio) | Hino japonieraz 日野市 Hinoshi Tokio prefeturako mendebaldean dagoen hiria da 2010eko erroldaren arabera 2753 km²tan 182092 biztanle zeuden Geografia Tama ibaiaren alubioiaren eta Tama muinoen artean zabaltzen den hiria da Historia 1893an Hinojuku herria Tokioren menpe gelditu zen eta Hino izena hartu zuen 1901 eta 1958an inguruko herriak hartuz lurrak zabaldu zituen 1963an hiri estatusa lortu zuen Gaur egun Tokioko lohiria bihurtu da Ondasun nabarmenak Tokioko lau unibertsitatetako kanpusak daude Hinon Tama zoologikoa Hiri senidetuak Redlands California AEB Kanpo estekak JaponierazIngelesez Hinoko webgune ofiziala |
13 | Cowley (Wyoming) | Cowley Ameriketako Estatu Batuetako inkorporatutako herri bat da Big Horn konderrian kokatuta dago Wyoming estatuan 655 biztanle ditu 2196204 kilometro koadroko azaleran banatuta Ikus gainera Big Horn konderrian Kanpo estekak |
14 | Nová Ves u Jarošova | Nová Ves u Jarošova Txekiar Errepublikako udalerri bat da 69 biztanle ditu eta 238 kilometro koadroko azalera Svitavyko barrutian dago Historia Udalerriaren lehen aipamen idatzia 1304 urtean egin zen Kanpo estekak |
15 | Camacan | Camacan Brasilgo udalerri bat da Bahiako estatuan kokatua 22578 biztanle ditu 584848 km²ko eremuan Ikus gainera Bahiako estatua Kanpo estekak |
16 | Mercedes Romero Abella | Mercedes Romero Abella Cee Coruña 1907ko ekainaren 27a Aranga 1936ko azaroaren 19a frankismoak errepresaliatutako galiziar irakasle errepublikanoa izan zen Ibilbidea Dolores Abella Recamán eta Manuel Romero Castroren alaba Gaztetan Corcubiónen bizi izan zen eta aitak argazkilari gisa lan egiten zuen 1922an Coruñan hasi zituen irakasle ikasketak eta 1926an amaitu zituen Coruñako Langileen Sindikatu Orokorreko UGT Irakasleen Foru Sindikatuko kidea izan zen eta bertako presidentea1931n Francisco Mazariegos Martínezekin ezkondu zen Banco Pastoreko idazkaria eta UGTko sindikalista zenarekin 1936an Coruñako Monelos auzoko irakaslea zen Romero eta Hezkuntza Langileen Espainiako Federazioko presidentea Frankistek bere senarra exekutatu ondoren Ameriketara emigratzeko tramiteak egiten saiatzen ari zenean atxilotu egin zuten Bortxatu eta torturatu ostean La Castellanako putzuan Aranga fusilatu zuten 1936ko azaroaren 19an Vilarrasoko hobi komun batean lurperatu zuten Ikus gainera Errepresioa frankista Espainiako erbeste errepublikarra Espainiako Gerra Zibilaren biktimak Bibliografia Dicionario de Mulleres Galegas Edicións A Nosa Terra ISBN 9788483411469 Erreferentziak Kanpo estekak Mercedes Romero Abella Izenak eta Ahotsak webgunean Marco Aurora Mulleres eta memoria historikoa Mulleresen albuma CCG Errepresio frankista eskualdean Fervenzases |
17 | Saint-Rogatien | SaintRogatien Frantziako udalerria da Itsas Charente departamenduan dagoena PoitouCharentes eskualdean 2013an 1802 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an SaintRogatien udalerrian erroldatutako biztanleak 1802 ziren Familiak 644 ziren horien artean 108 pertsona bakarrekoak ziren 32 bakarrik bizi ziren gizonak eta 76 bakarrik bizi ziren emakumeak 200 semealabarik gabeko familiak ziren 308 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 28 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 679 etxebizitza zeuden 652 familiaren etxebizitza nagusia ziren 13 bigarren erresidentzia ziren eta 14 hutsik zeuden 659 etxeak ziren eta 19 apartamentuak ziren 652 etxebizitza nagusietatik 507 bere jabearen bizilekua ziren 142 alokairuan okupaturik zeuden eta 3 doan lagata zeuden 3 etxek gela bat zuten 21 etxek bi zituzten 65 etxek hiru zituzten 220 etxek lau zituzten eta 343 etxek bost zituzten 547 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 290 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 339 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 1251 ziren horien artean 965 aktiboak ziren eta 286 inaktiboak ziren 965 pertsona aktiboetatik 893 lanean zeuden 463 gizon eta 430 emakume eta 72 langabezian zeuden 29 gizon eta 43 emakume 286 pertsona inaktiboetatik 82 erretiraturik zeuden 127 ikasten zeuden eta 77 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an SaintRogatien udalerrian 712 unitate fiskal zeuden 18905 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 20270 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 57 komertzioetatik 1 janari enpresa zen 3 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresak ziren 17 eraikuntza enpresak ziren 7 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 2 garraio enpresak ziren 1 ostalaritza eta jatetxe enpresa zen 1 informazio eta komunikazio enpresa zen 3 finantziazio enpresak ziren 2 higiezinen enpresak ziren 4 zerbitzu enpresak ziren 12 administrazio publikoko enpresak ziren eta 4 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresak ziren2009an zeuden norbanakoentzako 18 zerbitzu publikoetatik 1 posta bulegoa zen 2 igeltseroak 3 margolariak 4 zurginak 3 iturginak 2 argiketariak 1 eraikuntza enpresa eta 2 ile apaindegiak2009an zeuden 3 establezimendu komertzialetatik 1 120 m2 baino gutxiagoko denda zen 1 okindegi zen eta 1 etxerako tresna denda zen2000 urtean SaintRogatien udalerrian 4 nekazaritzaustiategi zeuden Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an zegoen osasunekipamendu bakarra botika zen 2009an haureskola 1 eta lehenhezkuntzako eskola 1 zegoen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri |
18 | Muldrow (Oklahoma) | Muldrow Oklahomako herri bat da Sequoyah konderrian kokatua dago 2010ean 3466 biztanle zituen 1117 kilometro koadrotan banatuta Ikus gainera Sequoyah konderria Kanpo estekak |
19 | Ottawa konderria (Oklahoma) | Ottawa konderria ingelesez Ottawa County Oklahomako konderri bat da Ameriketako Estatu Batuetan Hiriburua Miami da 2010eko zentsuaren arabera 31848 biztanle zituen Ottawa kilometro koadroko azaleran Geografia Ottawa konderriak 125513 kilometro koadro ditu Horietatik 3571 ura dira Beste 121942 lurra dira Biztanleria dentsitatea 2537 da Demografia 2010eko zentsoan bizi ziren 31848 pertsonetatik 22953 txuriak edo hispanoak dira Horietatik hispano edo latino kategorian 1499 dira 234 beltzak edo afroamerikarrak 5893 amerikar natiboak ziren eta 297 Hawaii edo Pazifikoko irletako natiboak 158 asiarrak ziren Bestelako arraza bat kategorian 30 biztanle daude Bukatzeko euren burua arraza bat baino gehiagotan 2283 pertsonek kokatzen zuten Biztanleria piramidea Kanpo estekak |
20 | Astigarreta (Beasain) | Astigarreta Beasaingo auzo bat da 2007ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera auzoak 13 biztanle zituen Ondarea San Martin Tourskoaren eliza Gaur egungo parrokia San Gregorio Magnoren baseliza Antzinako Astigarretako parrokia Trikuaizti I eta II tumuluak Neolito eta Eneolito arokoakBestalde hilerria eskola eta ostatua ere baditu Demografia eta biztanleria Historia 1615 urte arte Segurako hiribilduaren menpe egon zen 16151929 urteetan udalerri beregaina izan zen 1929 urtean Beasaini lotu zitzaion Astigarretarrak Plazida Insausti Kanpo estekak |
21 | Remilly-sur-Lozon | RemillysurLozon Frantziako udalerria da Mantxa departamenduan dagoena Normandia eskualdean 2013an 656 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an RemillysurLozon udalerrian erroldatutako biztanleak 656 ziren Familiak 258 ziren horien artean 73 pertsona bakarrekoak ziren 17 bakarrik bizi ziren gizonak eta 56 bakarrik bizi ziren emakumeak 73 semealabarik gabeko familiak ziren 86 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 26 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 302 etxebizitza zeuden 260 familiaren etxebizitza nagusia ziren 29 bigarren erresidentzia ziren eta 13 hutsik zeuden 298 etxeak ziren eta 2 apartamentuak ziren 260 etxebizitza nagusietatik 188 bere jabearen bizilekua ziren 70 alokairuan okupaturik zeuden eta 2 doan lagata zeuden 1ek gela bat zuen 5 etxek bi zituzten 41 etxek hiru zituzten 80 etxek lau zituzten eta 133 etxek bost zituzten 203 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 129 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 89 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 368 ziren horien artean 255 aktiboak ziren eta 113 inaktiboak ziren 255 pertsona aktiboetatik 226 lanean zeuden 125 gizon eta 101 emakume eta 29 langabezian zeuden 13 gizon eta 16 emakume 113 pertsona inaktiboetatik 40 erretiraturik zeuden 28 ikasten zeuden eta 45 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an RemillysurLozon udalerrian 265 unitate fiskal zeuden 650 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 134415 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 35 komertzioetatik 1 janari enpresa zen 2 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresak ziren 6 eraikuntza enpresak ziren 9 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 3 garraio enpresak ziren 2 finantziazio enpresak ziren 1 higiezinen enpresa zen 1 zerbitzu enpresa zen 5 administrazio publikoko enpresak ziren eta 5 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresak ziren2009an zeuden norbanakoentzako 10 zerbitzu publikoetatik 1 posta bulegoa zen 1 banku bulegoa 2 ibilgailuen konpontzeko eta nekazaritza tresnetako lantokiak 1 igeltseroa 2 iturginak eta 3 ile apaindegiak2009an zeuden 4 establezimendu komertzialetatik 2 120 m2 baino gutxiagoko dendak 1 okindegi zen eta 1 harategia zen2000 urtean RemillysurLozon udalerrian 34 nekazaritzaustiategi zeuden 520 hektarea erabiltzen Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an zegoen osasunekipamendu bakarra botika zen 2009an inguruko herriekin osatutako barreiatutako lehenhezkuntzako eskola bat zegoen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri |
22 | Seddiner See | Seddiner See Alemaniako udalerria da Brandenburgo estatuan kokatuta dago PotsdamMittelmark barrutian 2014an 3991 biztanle zituen 2398 kilometro koadrotan banatuta Demografia Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Kanpo estekak Webgune ofiziala |
23 | Mehmed V.a | Mehmed Va 1844ko azaroaren 2a 1918ko uztailaren 3a Otomandar Inperioko sultana izan zen Mohammed Va Mehmed Va Reşad Reşat edo Reshid Effendi izenez ere ezaguna 39 sultan otomandarra izan zen AbdulMejid Iaren eta Gulcemal Kadin Efandiren semea 1909ko apirilaren 27an hartu zuen tronua baina Enver Pasha Mehmet Talat eta Ahmet Cemal bezalako politikarien eragina izan zuenez bere erregealdian botere politiko gutxi izan zuen Mehmed Vak Otomandar Inperioa Lehen Mundu Gerran sartu zenean Jihada edo gerra santua aldarrikatu zuen Britainiar Inperioaaren kontra 1914ko azaroan 73 urterekin hil zen 1918an Erreferentziak |
24 | Gap-2 kantonamendua | Gap2 kantonamendua Frantziako kantonamendu bat da Alpe Garaiak departamenduan dago ProventzaAlpeakKosta Urdina eskualdean Guztira 1 udalerri ditu eta Gap da bere hiriburua Erreferentziak Kanpo estekak |
25 | Altzagako artea | Altzagako artea Gipuzkoako Altzaga udalerriaren herrigunean dagoen arte zuhaitz nabarmen bat da Goierri eskualdean San Migel elizaren atarian dago Ale honek 36 metroko zirkunferentzia eta 16 metroko altuer dauka bere enborra oso lodia izanik Bere adina 2021ean 120 urte ingurukoa zen XIX mendearen amaieraldekoa eta aurrez toki berean zegoen eta 300 urtera iritsitako beste arte zahar bat ordezkatu zuen |
26 | Atropina | Atropina C17H23NO3 hainbat landare solanazeoren sustrai eta hostoetan belaikiarenetan batez ere azaltzen den alkaloide pozoitsua da 118 Can urtzen da eta berehala lurrintzen da beroarekin Alkoholetan eta eterrean ondo urtzen da eta ez hain ondo uretan Medikuntzan hainbat erabilera ditu begi azterketetan begininia zabaltzeko urdail giharrak baretzeko bihotz taupadak azkartzeko morfinaren antidoto bezala Herri sendagintzan betidanik erabili izan dira atropina duten landareak belaikia eta asmabelarra batez ere Erreferentziak Kanpo estekak |
27 | Agrocybe arvalis | Agrocybe arvalis Strophariaceae familiako onddo espezie bat da Deskribapena Kapela 10 eta 30 mm bitarteko diametrokoa hasieran hemisferikotik konikora gero ganbila edo laua Gainazala higrofanoa da arreokre antzeko kolore ilunekoa koipetsua eguraldi hezean beixa lehor dagoenean ertza biribilduta denbora dezentez Orriak Goranzkoak finfin itsatsiak zabalak beix zurbilak gaztetan eta gero tonu marroigorrixkak hartzen dituzte Hanka 40 eta 70 mm bitarteko garaierakoa eta 2 eta 4 mm inguruko diametrokoa zilindrikoa eraztun elastikorik gabe zurixkatik beixera doan koloreko gainazalarekin pixka bat pruinaduna luzetara fibrilosoa errizoide zurixkekin oinarrian eta azalean esklerozio globoitxura antzeko beltzaxka batekin baina barrutik zurixka Haragia ZurbilaEtimologia Agrocybe hitza grekotik datorren hitz konposatua da landa eta burua zelai burua esan nahi du Jangarritasuna Interes gastronomikorik gabea Sasoia eta lekua Udan eta udazkenean Larreetan eta zelaietan Banaketa eremua Kanada Ameriketako Estatu Batuak Mexiko Europa Errusia Japonia Australia Erreferentziak Kanpo estekak |
28 | John Millington Synge | John Millington Synge 1871ko apirilaren 16a 1909ko martxoaren 24a irlandar idazle olerkari antzerkigile eta folklore biltzailea izan zen Irlandar Literaturako Berpizkundearen oinarrizko pertsonaia da eta Dublingo Abbey Theatre antzerkiaren sortzaileetako bat Batik bat bere Mendebaldeko Playboya edo The Playboy of the Western World antzezlanarengatik da ezagunen hau Abbey Theatren estreinekoz antzerkiratzean Dublingo kaleetan sekulako iskanbilak sortu zirelarik Lanak In the Shadow of the Glen 1903 Riders to the Sea 1904 The Well of the Saints 1905 The Aran Islands 1907 The Playboy of the Western World 1907 The Tinkers Wedding 1908 Poems and Translations 1909 Deirdre of the Sorrows 1910 In Wicklow and West Kerry 1912 Collected Works of John MillingtonNahiz eta bere jatorria erdi maila protestantean izan Syngeren idazlanek nagusiki baserritar giroko Irlandako nekazari katolikoei buruzko gaiak jorratzen dituzte bai eta berak munduarekiko zuen funtsezko paganismoa oinarritzat zuen ikuspuntuari buruz Kanpo estekak |
29 | Yellowstone (ibaia) | Yellowstone ibaia Mendi Haritsuetan AEB jaiotzen den Missouri ibaiko ibaiadarra da izen bereko parkearen eremuan 1080 km luze da Montanako eta Wyomineko mendebaldeko zatia drainatzen du Ibaia bakarra AEBetako 48 estatu jarraietan Alaska eta Hawai salbu alegia ez dagoena bere bidean inon egokitua Inguruko amerindiarren hizkuntzetan Wapiti oreinen ibaia izenarekin ezagutua zen tradizionalki Lehen kolonizatzailea ibaia deskribatzen Lewis eta Clark espediziokoak izan ziren 1806 urtean Urjauziak Ibaiak Yellowstone aintzira uzten duenean bi urjauzi ditu Yelloswstoneko urjauziak Upper Falls edo Goiko urjauzia lehenbizi 33 metrokoa eta handiagoa gero Lower Falls edo Beheko urjauzia 94 metro ondoren arroila handi batean barneratzen da ibaia Yellowstoneko Kanoi Handia edo Grand Canyon of the Yellowstone delakoa Eta arroila hori uztean beste urjauzi nabarmen bat dago Tower Falls delakoa 40 metrokoa Erreferentziak Kanpo estekak |
30 | Slut-shaming | Slutshaming euskaraz emagaldu deitzea ingelesezko neologismo bat da ortodoxoak ez diren edo tradizionalen edo erlijiosoen kontrakotzat har daitezkeen sexuportaera edo desirak aipatuz emakume bat erruduntzat jotzeko ekintza deskribatzeko erabiltzen denaEmakumeak emagaldu edo prostitutatzat jotzen dituzten portaeren adibide batzuk honako hauek dira jantzikode jakin batzuk urratzea pole dance edo striptease bezalako jarduerak egitea tradizioz maskulinoak izan diren esparruetan hala nola politika iritziak adieraztea kontrazepzio metodoak eskatzea ezkontzatik kanpo sexuharremanak izatea bortxaketaren edo sexujazarpenaren biktima izatea ama ezkongabeak izatea edo dibortziatua izatea Kasu gehienetan aurreiritzi batean oinarritzen da Gizon heterosexualei buruz berriz apenas ez dute erabiltzenFeminismoaren ikuspegitik neologismoari buelta eman dute baita norbere burua slut edo emagaldua deituz harrotasuna adieraziz Adibidez Bilboko Vulpes musika taldeak Iggy and the Stooges taldearen I wanna be your dog abestia bertsionatu zuten Me gusta ser una zorra euskaraz emagaldu izatea gustoko dut letra berria abestuz Erreferentziak Kanpo estekak |
31 | Hauroth | Hauroth Alemaniako udalerria da RenaniaPalatinatua estatuan kokatuta dago CochemZell barrutian 2014an 299 biztanle zituen 394 kilometro koadrotan banatuta Demografia Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Kanpo estekak Webgune ofiziala |
33 | Anjou | Anjou latinez Andegavia Frantziako eskualde historikoa da gaur egun Maine eta Loira departamendua osatzen duena Hiriburua Angers zuen Historia Zelta herriek jendeztatua erromatarrek eta frankoek konkistatu zuten hurrenez hurren 880 inguruan konderri bilakatuta X mendean Inperio Karolingioa desegitean burujabetasuna lortu zuen XI eta XII mendeetan zehar Frantziako printzerri nagusienetariko bat izan zen XII mendean Ingalaterrako koroarekiko loturak estutu Godofredo Va Anjoukoa Matilde Ingalaterrako erreginarekin ezkondu zen eta Normandiako dukerria hartu zuen Henrike IIa aurrekoen semea Ingalaterrako errege izendatu zuten eta Ingalaterrako koroak Frantziako mendebaldean eta Euskal Herriko iparraldean Lapurdi eta Zuberoa zuen eragina guztiz bizkortu zen Anjou etxeko kondeen bidez betiere Anjouko bigarren dinastia sortu zuen Karlos Iak lurrak zabaldu zituen Proventza ezkontzaren bidez eta Napoliko Erresumara 1266 1204tik aurrera Frantziako erregeen eragina nabaria da eta 1360an dukerri bilakatu zen 1481ean Frantziako koroari lotu zioten Ondoren hainbat printzek eraman zuten Anjouko duke titulua Henrike IIIak Frantzisko Anjoukoak eta Filipe Va Espainiakoak besteren artean 1790ean Frantziako Iraultzak departamenduak sortu zituenean desagertu zen Ikusi ere Monstoreauko jauregia Montsoreau Erreferentziak Kanpo estekak |
34 | Longeville-sur-la-Laines | LongevillesurlaLaines Frantziako udalerria da Marne Garaia departamenduan dagoena Ekialde Handia eskualdean 2013an 436 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an LongevillesurlaLaines udalerrian erroldatutako biztanleak 436 ziren Familiak 171 ziren horien artean 38 pertsona bakarrekoak ziren 23 bakarrik bizi ziren gizonak eta 15 bakarrik bizi ziren emakumeak 76 semealabarik gabeko familiak ziren eta 57 semealabak dituzten bikoteak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 203 etxebizitza zeuden 173 familiaren etxebizitza nagusia ziren 19 bigarren erresidentzia ziren eta 12 hutsik zeuden 195 etxeak ziren eta 9 apartamentuak ziren 173 etxebizitza nagusietatik 144 bere jabearen bizilekua ziren 24 alokairuan okupaturik zeuden eta 6 doan lagata zeuden 3 etxek bi gela zituzten 11 etxek hiru zituzten 37 etxek lau zituzten eta 122 etxek bost zituzten 123 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 58 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 103 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 282 ziren horien artean 218 aktiboak ziren eta 64 inaktiboak ziren 218 pertsona aktiboetatik 191 lanean zeuden 101 gizon eta 90 emakume eta 26 langabezian zeuden 16 gizon eta 10 emakume 64 pertsona inaktiboetatik 29 erretiraturik zeuden 11 ikasten zeuden eta 24 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an LongevillesurlaLaines udalerrian 181 unitate fiskal zeuden 472 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 163965 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 8 komertzioetatik 1 erauzte enpresa zen 1 janari enpresa zen 4 eraikuntza enpresak ziren 1 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresa zen eta 1 ostalaritza eta jatetxe enpresa zen2009an zeuden norbanakoentzako 3 zerbitzu publikoetatik 1 ibilgailuen konpontzeko eta nekazaritza tresnetako lantokia zen eta 2 igeltseroak2009an zegoen establezimendu komertzial bakarra okindegi bat zen2000 urtean LongevillesurlaLaines udalerrian 12 nekazaritzaustiategi zeuden Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an inguruko herriekin osatutako barreiatutako lehenhezkuntzako eskola bat zegoen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri |
35 | Agnieszka Skrzypulec | Agnieszka Skrzypulec Szczecin 1989ko ekainaren 3a Belan lehiatzen den kirolari poloniarra da Hiru Udako Olinpiar Jokotan esku hartu zuen Londres 2012an Londres Rio 2016an Rio de Janeiro domina eta Tokio 2020an Tokio Tokion zilarrezko domina eskuratu zuen Jolanta Ogar lagun zuela 470 proban Nazioarteko emaitzak Erreferentziak Kanpo estekak |
36 | Pixies | Pixies rock alternatiboko musika talde bat da Bostonen 1986an sortua Taldea 1993an desegin zen modu garratzean baina 2004an berriro batu zen Black Francis ahots nagusia gitarra elektrikoa eta gitarra akustikoa Joey Santiago gitarra elektrikoa Kim Deal baxua eta bigarren ahotsa eta David Lovering bateria izan dira taldearen kideak hasieratik AEBetan arrakasta apala lortu bazuten ere Erresuma Batuan eta gainerako Europan ospetsuagoak bilakatu dira nahiz eta ez duten arrakasta luzeegia erdietsi musikaren korronte nagusianTaldearen estiloa punkean eta indie rockean oinarritzen da eta oso melodikoa izan arren narritagarria izan daiteke Black Francisek sortzen ditu taldearen letra gehienak eta haren ukitu etsigarria eta ahuenezkoa nabaria da Oso maiz kanta kriptikoak idazten ditu ezohiko gaiei buruz UFOak edo surrealismoa esate baterako Taldearen kanta ugarik desoreka mentala Bibliako irudi bortitzak eta oinaze fisikoa dituzte hizpide Taldea sarri hartzen da rock alternatiboaren 1990eko hamarkadako loraldiaren aitzindaritzat nahiz eta desegin ziren hartze horrek ekar zekizkien onurak jaso aurretik Nirvanako Kurt Cobainek berak aitortu zuen gauza asko zor zizkiola Pixisi Beste talde alternatibo batzuek antzeko aitorpenak eginda Pixisen ospea nabarmenki hazi zen desegin eta ondoko urteetan Erreferentziak Kanpo estekak |
37 | Puéchoursi | Puéchoursi frantsesez eta ofizialki Puéchoursi Okzitaniako udalerri bat da Administratiboki Frantziako Tarn departamenduan dago Okzitania eskualdean 2013an 90 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Puéchoursi udalerrian erroldatutako biztanleak 90 ziren Familiak 40 ziren horien artean 4 pertsona bakarrekoak ziren 4 bakarrik bizi ziren emakumeak eta 4 bakarrik bizi ziren emakumeak 16 semealabarik gabeko familiak ziren 12 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 8 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan duErroldatutako biztanleak Etxebizitza 2007an 46 etxebizitza zeuden 37 familiaren etxebizitza nagusia ziren 6 bigarren erresidentzia ziren eta 3 hutsik zeuden Etxebizitza guzti hauek 44etxeak ziren 37 etxebizitza nagusietatik 30 bere jabearen bizilekua ziren eta 7 alokairuan okupaturik zeuden 2 etxek bi gela zituzten 6 etxek hiru zituzten 9 etxek lau zituzten eta 20 etxek bost zituzten 32 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 12 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 23 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 60 ziren horien artean 46 aktiboak ziren eta 14 inaktiboak ziren 46 pertsona aktiboetatik 41 lanean zeuden 21 gizon eta 20 emakume eta 5 langabezian zeuden 2 gizon eta 3 emakume 14 pertsona inaktiboetatik 5 erretiraturik zeuden 3 ikasten zeuden eta 6 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 5 komertzioetatik 3 eraikuntza enpresak ziren 1 zerbitzu enpresa zen eta 1 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresa zen2009an zeuden norbanakoentzako 3 zerbitzu publikoetatik 1 igeltseroa zen 1 margolaria eta 1 zurgina2000 urtean Puéchoursi udalerrian 5 nekazaritzaustiategi zeuden Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri |
38 | Ormiston (Belfast) | Ormiston Ipar Irlandako Belfast hiriko hauteskundebarruti bat da 2014an sortua izan zen hiriaren eremu berbera barne hartzen zuen Victoria hauteskundebarrutia ordezkatzeko Kanpo estekak |
39 | Mylossoma duriventre | Mylossoma duriventre Mylossoma generoko animalia da Arrainen barruko Serrasalmidae familian sailkatzen da Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Mylossoma Serrasalmidae Kanpo estekak FishBaseorg |
40 | Moko-balea | Mokobaleen edo zifioen ziphiidae familia zetazeo odontozetoen multzo bat da barnean 21 espezie dituena Bere habitat ur sakonetan dagoenez nahiko espezie ezezagunak diraBizkaiko golkoan Cuvier mokobalea ikuskatzen ahal da Ezaugarriak Tamaina ertaineko itsas ugaztunak dira eta urpeko igeriketa benetan izugarriak egiten dituzte nahiko dute urazalean bi minutu egon gero ur azpian bi ordu egon ahal izateko beste oxigenoa hartzeko zeroiek baino gaitasun handiagoa Sakonera handikoak diren urpeko igeriketa horien artean zifioek buzeo laburragoak egiten dituzte errekuperatzeko 400 mraino 1020 minutuan Behin uretan murgilduta gutxi gorabehera 500 metrora daudelarik ekolokalizazioklaskak egiten hasten dira Izan ere sonar hori saguzarren eta zetazeoen eboluzioildoetan garatu da bata bestearekiko beregain Berari esker harrapakin egokia lokalizatzen dute Behin lokalizatuta klaskak azkar igortzen hasten dira bere harrapakariari gertutik jarraitzeko eta azkenean harrapatzeko Bizitza luzeko animaliak dira ugalketa erritmo baxua dute eta izaten duten kume apurren zaintzaz arduratzen dira Taxonomia Incertae sedis Anoplonassa Belemnoziphius Cetorhynchus Eboroziphius Khoikhoicetus Nazcacetus Nenga Pelycorhamphus Pterocetus Xhosacetus Forma basalak Aporotus Beneziphius Messapicetus Ninoziphius Notoziphius Ziphirostrum Berardiinae azpifamilia Archaeoziphius Berardius Berardius arnuxii Berardius bairdii Berardius minimus Hyperoodontinae azpifamilia Africanacetus Hyperoodon Hyperoodon ampullatus Hyperoodon planifrons Indopacetus Indopacetus pacificus Mesoplodon Mesoplodon bidens Mesoplodon bowdoini Mesoplodon carlhubbsi Mesoplodon densirostris Mesoplodon europaeus Mesoplodon ginkgodens Mesoplodon grayi Mesoplodon hectori Mesoplodon hotaula Mesoplodon layardii Mesoplodon mirus Mesoplodon perrini Mesoplodon peruvianus Mesoplodon stejnegeri Mesoplodon traversii Ziphiinae azpifamilia Caviziphius Choneziphius Globicetus Imocetus Izikoziphius Tusciziphius Tasmacetus Tasmacetus shepherdi Ziphius Ziphius cavirostris Cuvier mokobalea Erreferentziak Kanpo estekak |
41 | Étoutteville | Étoutteville Frantziako udalerria da Itsas Sena departamenduan dagoena Normandia eskualdean 2013an 604 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Étoutteville udalerrian erroldatutako biztanleak 604 ziren Familiak 209 ziren horien artean 31 pertsona bakarrekoak ziren 12 bakarrik bizi ziren gizonak eta 19 bakarrik bizi ziren emakumeak 62 semealabarik gabeko familiak ziren 108 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 8 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 219 etxebizitza zeuden 203 familiaren etxebizitza nagusia ziren 11 bigarren erresidentzia ziren eta 6 hutsik zeuden 213 etxeak ziren eta 6 apartamentuak ziren 203 etxebizitza nagusietatik 167 bere jabearen bizilekua ziren 33 alokairuan okupaturik zeuden eta 3 doan lagata zeuden 1ek gela bat zuen 10 etxek bi zituzten 16 etxek hiru zituzten 44 etxek lau zituzten eta 131 etxek bost zituzten 177 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 86 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 110 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 391 ziren horien artean 293 aktiboak ziren eta 98 inaktiboak ziren 293 pertsona aktiboetatik 274 lanean zeuden 153 gizon eta 121 emakume eta 21 langabezian zeuden 9 gizon eta 12 emakume 98 pertsona inaktiboetatik 33 erretiraturik zeuden 42 ikasten zeuden eta 23 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Étoutteville udalerrian 224 unitate fiskal zeuden 6705 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 17849 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 9 komertzioetatik 1 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresa zen 4 eraikuntza enpresak ziren 2 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren eta 2 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresak ziren2009an zeuden norbanakoentzako 4 zerbitzu publikoetatik 1 igeltseroa zen 1 margolaria eta 2 zurginak2000 urtean Étoutteville udalerrian 25 nekazaritzaustiategi zeuden 756 hektarea erabiltzen Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an inguruko herriekin osatutako barreiatutako lehenhezkuntzako eskola bat zegoen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri |
42 | Saint-Dizant-du-Bois | SaintDizantduBois Frantziako udalerria da Itsas Charente departamenduan dagoena PoitouCharentes eskualdean 2013an 121 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an SaintDizantduBois udalerrian erroldatutako biztanleak 102 ziren Familiak 48 ziren horien artean 16 pertsona bakarrekoak ziren 16 bakarrik bizi ziren emakumeak eta 16 bakarrik bizi ziren emakumeak 20 semealabarik gabeko familiak ziren eta 12 semealabak dituzten bikoteak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 57 etxebizitza zeuden 46 familiaren etxebizitza nagusia ziren 7 bigarren erresidentzia ziren eta 4 hutsik zeuden 55 etxeak ziren eta 2 apartamentuak ziren 46 etxebizitza nagusietatik 35 bere jabearen bizilekua ziren eta 10 alokairuan okupaturik zeuden 7 etxek bi gela zituzten 10 etxek hiru zituzten 11 etxek lau zituzten eta 17 etxek bost zituzten 43 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 17 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 22 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 58 ziren horien artean 37 aktiboak ziren eta 21 inaktiboak ziren 37 pertsona aktiboetatik 34 lanean zeuden 17 gizon eta 17 emakume eta 3 langabezian zeuden 2 gizon eta 1 emakume 21 pertsona inaktiboetatik 10 erretiraturik zeuden 2 ikasten zeuden eta 9 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 3 komertzioetatik 1 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresa zen eta 2 zerbitzu enpresak ziren2000 urtean SaintDizantduBois udalerrian 5 nekazaritzaustiategi zeuden Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri |
43 | Suediako hiriak populazioaren arabera | Suediako hiri nagusiak honako hauek dira Kanpo estekak |
44 | Tepelmeme Villa de Morelos (udalerria) | Tepelmeme Villa de Morelos Mexikoko udalerri bat da Oaxaca estatuan kokatua dago 2010ean 1734 biztanle zituen 57582 km²ko azaleran Herriburua Tepelmeme Villa de Morelos da Erreferentziak Kanpo estekak |
45 | Halimochirurgus centriscoides | Halimochirurgus centriscoides Halimochirurgus generoko animalia da Arrainen barruko Triacanthodidae familian sailkatzen da Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Halimochirurgus Triacanthodidae Kanpo estekak FishBaseorg |
46 | Iparraldeko Yorkshire | North Yorkshire ingelesez North Yorkshire Ingalaterrako konderria da Erresuma Batuan Yorkshire eta Humberko eskualdean dago Zazpi barrutietan banatuta dago Craven Hambleton Harrogate Richmondshire Ryedale Scarborough y Selby Konderriaren mendirik altuena Whernside da Cumbriarekin daukan mugan 736 metrokoa Konderria 1974an sortu zuten Mugakide hauek ditu Ekialdeko Yorkshire Hegoaldeko Yorkshire Mendebaldeko Yorkshire Lancashire Cumbria eta Durham Hiri nagusiak Filey Catterick Northallerton konderriaren hiriburua Ravenscar Welburn Kanpo estekak |
47 | Oberelz | Oberelz Alemaniako udalerria da RenaniaPalatinatua estatuan dago Vulkaneifel barrutian 2014an 128 biztanle zituen 555 kilometro koadrotan banatuta Demografia Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Kanpo estekak Webgune ofiziala |
48 | Vampyroteuthis infernalis | Vampyroteuthis infernalis ur sakoneko zefalopodo txikia da Vampyromorphida ordenako kideen artean bizirik dagoen bakarra da beraz bitxitasun filogenetiko bat da Lehenengo espezimenak 189899ko Valdiviako espedizioan topatu zituzten Biolumineszentzia sortzen dute Erreferentziak Kanpo estekak |
50 | Negar | Gizakiengan negarra edo lantua malkoak isurtzea da egoera emozional berezi bati erantzun gisa Gai eztabaidatua da animaliak zertarako edo zergatik negar egiten ote duten gizakiek argi dago emozio bati erantzuteko Prebalentzia 300 pertsona heldu aztertu ondoren ikusi zen gizonek hilabetean behin eta emakumeek gutxienez bost aldiz egiten dutela negar bataz beste Bereziki emakumeak hilekoa eduki aurretik eta bitartean ere negar egiten dutela ere hauteman zen Batzuen iritziz negarraren onura fisiko zein psikologikoak ez dira konprobatuak izan zientziaren bidez Hala ere inkesten arabera emakumeen 85 eta gizonen kasuan 73 onartzen du negar egin ondoren hobeto sentitzen direla Alemaniako Erakunde Oftalmologikoaren arabera emakumeek 3064 aldiz egiten dute negar urtean eta gizonek 617 aldiz Beraz konprobatuta dago emakumeak askoz sensibleagoak direla gizonak baino Gizonek bi eta lau minutu bitartean egiten dute negar eta emakumeek sei minutu inguru Negarra negar bihurtzen zen emakumeen 65 kasuetan gizonen 6rekin alderatuta Nerabezaroaren aurretik ez zen sexuen arteko desberdintasunik aurkitu Fisiologia Negar egiterakoan sortzen diren malkoek beste malkoengandik desberdintzeko hainbat konposizio kimikoz osatuta daude Prolaktina adrenokortikotropa eta leukoenzefalina hormona kantitate altua daukate eta potasio elementua ere importantea da Pertsona bat benetan negar egiten ari dela jakiteko normalean beste sintoma batzuekin batera agertzen da hala nola arnasketa motel baina erratikoarekin airea atxikitzeko noizbehinkako kasuekin apnea eta muskuludardararekin Hortaz aparte negar egiteko malko guruinan dauden neuronak emozioekin lotutako garunaren zati batera konektatzen dira Hau da konexio neuronal bat egoten da Malkomotak Hiru malkomota daude malko basalak malko erreflexiboak eta malko psikikoak Malko basalak minutu bakoitzeko 12 mikrolitroko abiaduran joaten dira gutxi gorabehera eta begiak lubrikatuak izateko eta kornearen irregulartasunak leuntzeko prest daude Erreflexiomalkoak begiko erreakzioei erantzuten dieten malkoak dira Adibidez negarra eragiten duten tipularen estimuluari erantzuten diote edo gorputz arrotz bat begian sartzen denean Eta azkenik malko psikikoak malkosistemak sortzen ditu eta egoera emozionaletan kanporatzen diren malkoak dira Funtzioa Bi motako teoriak daude zergatik negar egiten den azaltzeko Sinpleak direnak adibidez eragindako minaren aurkako erreakzio gisa dela edo konplexuagoak direnak adibidez hitz gabeko komunikazioan sartzen direnak beste norbaiten portaera edo gauza material bat lortzeko Adibidez negar egitea nahi dugun zerbait lortzeko Hau da manipulazio funtzioa eragiten du Kulturan eta gizartean dauden desberdintasunek azaltzen dute gizabanako batzuek zergatik egiten duten negar gehiago beste batzuek baino hala nola jatorri kulturalak eta sexua Historian zehar eta kultura askotan emakume batek negar egiten badu hobeto ikusita dago gizon batek negar egiten badu baino ezarritako generorolen eraginagatik Historikoki gizonak ezin duelako ahultasuna transmititu Batzuek diote ez dagoela malko emozionalak bota ditzakeen beste espezierik Baina desadostasuna dago gai honekin Zientzialariek uste dute bereziki konplexua den giza portaeraren batek eragiten duela negar egitea Duela mende bat baino gehiago Darwinek esan zuen negarra arreta erakartzeko erabilgarria zen bereziki haurrek horretarako negar egiten dutela William H Frey IIak Minnesotako Unibertsitateko biokimikariak proposatu zuen jendea hobeto sentitzen zela negar egin ondoren estresarekin lotutako hormonak ezabatzen zirelako negarrarekin bereziki hormona adrenokortikotropiko izeneko hormona bat Negarrari buruzko azken teoriek garrantzia ematen diote inpotentziasentsazio batengatik negar egiteko erlazioari edo loturarekin Ikuspegi horretatik inpotentzia esperientzia batek azal dezake zergatik negar egiten duen jendeak horrelako egoera gehienetan Adibidez pertsona batek negar egin dezake bereziki berri zoriontsu bat jaso ondoren pertsona ez delako gai momentu horretan hitzez azaltzeko sentitzen ari dena Estimulu horri erantzuteko negar egiten du Psikologia ebolutiboari jarraitzen dion beste teoria bat Paul D MacLeanek ematen du Teoria horrek iradokitzen du lehenik negarraren parte bokala bereiztenegar gisa erabili zela gurasoak beraien umeak biltzen laguntzeko Teoria ebolutibo honen arabera malkoak garunaren garapenaren eta suaren aurkikuntzaren arteko loturaren emaitza dira MacLeanek teorizatzen zuen lehen gizakiek suan konfiantza handia izan behar zutenez eta denbora asko berari begira ematen zutenez begietan malkoak sortzen ziren kearen efektuari erantzuteko Gizakiek eboluzionatu ahala keak lotura estua izan zuen bizia galtzearekin eta beraz minarekinerreferentzia behar 2017an Carlo Bellienik negarraren portaera aztertu zuen eta ondorioztatu zuen animali gehienek negar egin dezaketela baina gizakiek bakarrik emozioengandik negar egin dutela Bestela esanda gizakiek isuri psikoemozionala dute negar eran Negarra enpatia eragiten duen portaera da negar egiteak eragina du animo egoeran eta autoestimuan malkoak aurpegian erortzen direnean hormona batzuk askatzen ditu eta horrek erlaxazio sentsazioa eragiten du Erantzun biologikoa Oso zaila izan daiteke negarraren ondorio biologikoak behatzea Hala ere laborategiko azterketek negarraren zenbait ondorio fisiko erakutsi dituzte hala nola bihotzmaiztasuna handitzea izerdia eta arnasketa motelagoa Askorentzat badirudi negarraren ondorio lasaiek arnasketa motela adibidez sentsazio negatiboak erreparatzen dituztela eta horrek azal lezake zergatik gogoratzen duen jendeak negarra baliagarria eta terapia modukoa Negarrari lotutako arazoak Aurpegiko paralisi periferikoa aurpeginerbioaren paralisia gaixoek malkoak isurtzea eragiten du jaten duten bitartean Katuaren soinuaren sindromea Negarraren espasmoa Negarra kulturan eta erlijioan Emozioen askapenarekin lotura handiena duen ekintza kultural eta sozialetako bat negarra da Tom Lutzen hitzetanerreferentzia behar Negar egiteak aukera ematen digu gure larritasunaren arrazoiaz jakinarazteko eta gure sentimenduetan arreta jartzeko Artearen munduanez dira gutxi negarraren fenomenoa erabili dutenak Man Raytik Llanto izeneko argazkian non malko faltsu batzuk emakumeaurpegi baten gainean jartzen dira Herbehereetako Bas Jan Ader artistaraino nork bere obra garrantzitsuenen artean bideoartepieza bat dauka eta honela dio izenburua Im too sad to tell you permormance bat da eta artista kameraren aurrean negarrez ari da zenbait minutuz Lanbideen barruan erostariak hiletetan negar egiteko kontratatutako emakumeak dira Historian zehar oso garrantzitsuak izan dira adibidez kultura erromatarrean Familietako bat galdu duen pertsonarekin negar egiten zuten eta horrela beste pertsona hobeto sentitu litzateke Gehienetan negarra gauza intimoa da Lotsa edo negarraren tabua gaur egun munduko leku batzuetan sustraitutako aurreiritzi kulturala da Erlijioek ere negarraren interpretazio propioak dituzte Mistizismo juduarentzat malkoak goimailako ezagutza lortzeko bidea dira hau da negarraren bidez egia errebelatu batera sartzea ahalbidetzen duen kontzientziaegoerara iristeko bidea Kristautasun ortodoxo eta katolikoan malkoak benetako damutasunaren zeinutzat hartzen dira eta desiragarria kasu askotan Uste da benetako malkoak sakramentuzkoak direla eta bekatuak barkatzeko erabilgarriak Xiitek uste dute negarra erantzukizun garrantzitsua dela martirizatu zituzten liderrentzat Imam Hussainen benetako maitale batek Imam Hussainen sufrimendua eta zapalkuntzak senti ditzakeela uste dute hau da haren sentimenduak sentitu Mahomaren iloba zen eta harengaz negar egitea benetako maitasun adierazpen seinalea da Kategorizazioa Saiakera asko egon dira bi negar motak bereizteko Positiboa eta negatiboa Hiru ikuspegi desberdinetan banatu dira sentitzen diren emozioak aztertzeko eta bi moten arteko kontrastea hautemateko Ikuspegi espazialak azaltzen du negar negatiboa esperimentatzen dela etxean bakarrik sentitzen bada isolamendua beraz depresioaerreferentzia behar edo hurbileko norbait hil bada Aldiz negar positiboa hemen egotea eta momentua bizitzea da edo senitarteko edo lagun baten lorpen garrantzitsu baten ondorioz Denboraikuspegiak azaltzen du negarra beste perspektiba batetik Denboraren ikuspegitik negar mingarria iraganean asko pentsatzeagatik edo etorkizunari beldurrez begiratzean datza Hortaz aparte beste herrialde batera bizitzera joan den edo besterik gabe hil den lagun edo senide batekin denbora gehiago ez pasatzeagatik damutzea Aitzitik alaitasunez negar egitea denboraikuspegi honen arabera pertsona hori bere bizitzan oso pozik egon den une batean izoztuta geratzea daAzken dimentsioa ikuspegi publikopribatu du izena Adibidez pertsona batek negar egiten badu kanpoko munduari bere barnesufrimendua adierazten hari dio Horretan datza azken ikuspegi hau Arthur Schopenhauer alemaniar filosoforen arabera negar mingarria autokonpasioa edo autoestimua igotzeko metodo bat daerreferentzia behar Negar alaiak ordez edertasuna edo miraria aldarrikatzen du Negarra haurretan Haurtxoek malkoak isuri ditzakete 48 aste dituzteneanHeldu gehienek zehaztu dezakete haur baten negarra haserrea edo mina den Hortaz aparte guraso gehienek gaitasun handiagoa dute beren haurren oihuak bereizteko eta beste haur batengandik 2009ko ikerketa batean ikusi zuten haurrek eta haien gurasoek oso tonu antzekoa dutela Gero negar tonuaren ondorioak atera ziren haurren nazionalitateen arabera Adibidez haur frantsesek gero eta nota altuagoa dute haur alemanek berriz tonu edo melodia grabeago bat daukateerreferentzia behar Negarra kritikoa da haur bat jaiotzen denerako Negarrez ari denean arnasa hartzeko gaitasuna badu esan nahi du behar bezala egokitzen dela kanpoko mundura Proba bat bezalakoa da haurra osasuntsu dagoela frogatzen duena Negarra haurraren komunikaziomodua den arren ez da soinu monotono batera mugatzen Hiru soinutan banatzen dira Hiru horietako lehena oinarrizko negarra edo negar basikoa da negar eta isiltasun patroia duen negar sistematikoa Oinarrizko negarra negar txiki batekin hasten da isiltasun laburragoarekin batera eta horren ondoren tonu altuko txistu bat Hau eta geroisiltasun periodo txiki bat dago eta hau amaitzen denean berriro oihukatu egiten du haurrak Beste aldetik haserre negarra dago Negar basikoaren oso antzekoa da negar mota honetan aire gehiago pasarazten da ahotskordetatik eta negar gogorragoa egiten du Negar mota honen ezaugarria oinarrizko patroiaren denborasekuentzia bera da baina faseosagaien luzeran dauden diferentziengatik bereizten da Hirugarren mota minagatik negar egitea da beste biek ez bezala ez du aurreko txisturik eta guztiz ustekabekoa da Minaren negarra gogorrena da T Berry Brazeltonek iradoki du gehiegizko estimulazioa haurraren negarrari laguntzen dion faktore bat izan daitekeela eta negar aktiboko aldiak baliagarriak izan daitezkeela gehiegizko estimulazioa arintzeko eta umearen nerbiosistemari homeostasia berreskuratzen laguntzeko Sheila Kitzingerek korrelazioa aurkitu zuen amaren jaio aurreko estresmailaren eta gero haurtxoaren negarkopuruaren artean Jaiotza eta negartraumatismoaren arteko korrelazioa ere aurkitu zuen Hortaz aparte ere bai aurkitu zuen ebakuntza obstetrikoak egin zizkieten emakumeei bere haurrek beste haur batzuek baino gehiago negar egin zuten Negar hori geldiarazteko beste erremedio bat probatu beharrean amek haurtxoei bere besoekin eustea hobeto zela iradoki zuen negarrak bere bidea naturalki jarraitzeko Beste ikerketa batzuetan Sheilaren aurkikuntzak berretsi ziren adibidez Jaiotzean arazoak izan zituzten haurtxoek negar gehiago egiten zuten lehenengo hiru hilabeteetan eta maizago esnatzen ziren gauez negarrez Hainbat aurkikuntza horietan oinarrituta Aletha Solterrek haurnegarraren askapen emozionalaren teoria orokor bat proposatu zuen Beste arrazoi hauek gosea edo mina esaterako alde batean uzten haurrek negar egiten badu negarra estresa askatzeko mekanismo onuragarria izan daiteke deritzo Alethak Haur horiek kontsolatzeko besoak barrura izenko teknikan fokatzea gomendatzen du Haurra lasaitzeko beste modu bat amaren sabelaren familiartasuna eta maitasuna imitatzea da Robert Hamilton doktoreak teknika bat garatu zuen gurasoentzat haurtxo bat lasaitzeko eta 5 segundotan negar egiteari uzteko Erreferentziak Kanpo estekak |
51 | Mongo Beti | Mongo Beti Mbalmayo Kamerun 1932ko ekainaren 30a Douala Kamerun 2001eko urriaren 8a frantsesez idatzi zuen idazle kamerundarra izan zen Biografia Letra Klasikoetako irakasle izan zen Erruanen Lehenengo eleberria 1954an idatzi zuen Ville cruelle Bizitza krudela Eza Boto ezizenarekin Ondoren idatzi zituen Le Pauvre Christ de Bomba 1956 Bombako Kristo gaixoa eta Mission terminée 1957 Eginkizun amaitua Lan horietan kolonizazioaren gehiegikeriak salatu zituen La Ruine presque cocasse dun polichinelle 1979 Politxinela baten hondamendi ia barregarria satiraren ondoren Les Deux Mères de Guillaume Ismaël Dzewatama 1983 Guillaume Ismaël Dzewatamaren bi amak lanarekin nabarmen utzi zuen kultura frantsesaren eta afrikarraren artean bizi den afrikarraren drama La Revanche de Guillaume Ismaël Dzewatama 1984 Guillaume Ismaël Dzewatamaren mendekua lanean Afrikako arazo politikoak aztertzen ditu Arazo horiek bestalde bi saiakeralanen oinarri izan dira Lettre ouverte aux Camerounais 1986 Gutun irekia kamerundarrei eta La France contre lAfrique retour au Cameroun 1993 Frantzia Afrikaren kontra Kamerunera itzulera Horretaz gainera Dictionnaire de la négritude 1989 Beltzen hiztegia LHistoire du fou 1994 Eroaren istorioa Trop de soleil tue lamour 1999 Gehiegizko beroak hil egiten du maitasuna eta Africains si vous parliez 2005 Afrikarrak hitz egigno bazenute lanak argitaratu zituen Erreferentziak |
52 | Sancerre kantonamendua | Sancerre kantonamendua Frantziako kantonamendu bat da Cher departamenduan dago ErdialdeaLoira Harana eskualdean Guztira 36 udalerri ditu eta Sancerre da bere hiriburua Erreferentziak Kanpo estekak |
53 | Santa María del Mercadillo | Santa María del Mercadillo Espainiako Burgosko probintziako Ribera del Duero eskualdean dagoen udalerria da 2008ko datuen arabera 156 biztanle zituen 3021 km²ko azaleran Ikus gainera Burgosko udalerrien zerrenda Kanpo estekak |
54 | Bryconamericus emperador | Bryconamericus emperador Bryconamericus generoko animalia da Arrainen barruko Actinopterygii klasean sailkatzen da Characidae familian Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Bryconamericus Characidae Kanpo estekak FihsBaseorg |
55 | Akre (Israel) | Akre edo antzina Donibane Akrekoa hebreeraz עכו ʻAkkō arabieraz عكا ʻAkkā Israelgo hiri bat da Iparraldeko barrutian dagoena Mediterraneo Itsasoaren kostaldean Haifako badian dago Hirugarren Gurutzadan Donibane Akrekoa izena hartu zuen Bahaismoaren hiririk sakratuena da Erdi Aroan Gurutzatuen gotorleku garrantzi handikoa izan zen San Joan Akrekoa Gurutzatuek azkeneko aldiz galdu zutenean 1291 urtean bukatu zen gurutzatuen Palestinako egonaldia Berengaria Nafarroakoa infanta bertan bizi zen Rikardo Ia Ingalaterrakoa bere senarra Palestinan izan zen bitartean Herri eta hiri senidetuak Pisa Italia 1998 Bregenz Austria Arroxela Frantzia 1972 Recklinghausen Alemania BielskoBiała Polonia Canton Ohio Ameriketako Estatu Batuak Deerfield Beach Florida Ameriketako Estatu Batuak Erreferentziak Kanpo estekak Webgune ofiziala |
56 | Sutter (Kalifornia) | Sutter Ameriketako Estatu Batuetako erroldak esleitutako leku bat da Sutter konderrian dago Kalifornia estatuan 2904 biztanle ditu 7862038 kilometro koadroko azaleran banatuta Ikus gainera Sutter konderria Kanpo estekak |
57 | Palmolive Building | Palmolive Building Ameriketako Estatu Batuetako Chicago hirian dagoen bulego etxe orratz bat da Guztira 172 metro eta 37 solairu dauzka eta 1929an amaitu zuten eraikitzen Holabird Root arkitekto taldeak diseinatu zuen Art Déco estiloan Ikus gainera Ameriketako Estatu Batuetako eraikinik garaienen zerrenda Kanpo estekak Ingelesez Eraikinari buruzko informazioa hiriko udalaren webgunean |
58 | 977 Philippa | 977 Philippa asteroide gerrikoan aurkitutako 977 asteroidearen izena da 1922ko apirilak 6an aurkitu zuen Benjamin Jekhowskyk Aljerretik Bere behinbehineko izendapen zientifikoa 1922 LV zen Kanpo estekak |
59 | Fermin Mundaka | Fermin Antonio Mundaka Maretxaga gaztelaniaz Fermín de Mundaca Bermeo 1825eko urriaren 11 Mérida 1880 pirata esploratzailea mertzenarioa esklabotrafikatzailea Mexikoko Quintana Roo estatuan dagoen Isla Mujeresen babesa hartu zuen Bertan bere etxaldea Hacienda Mundaca eta hilobia hutsik gordetzen dira oraindikorain Biografia Dirudienez arkitektura eta nabigazio ikasketak egin zituen Mexiko aldean berari buruzko lehenengo informazioak esklabotrafikoarekin daude lotuta dirudienez maia herritarrak eta afrikarrak esklabo bezala Kubara eramaten zituen hango sail handietan lan egiteko Justiziarekin arazoak izan zituen eta 1855 inguruan Isla Mujeresen ezkutatu zen Dena dela Yucatángo gobernuarekin oso harreman onak omen zituen Oso aberatsa zen eta uhartean Vista Alegre etxaldea sortu zuen gaur egun Hacienda Mundaca bezala ezagututa Bertan idazkun batzuk irakur zitezkeen Nautíco y piloto el fomentador Fermín Antonio de Mundaca y Marecheaga edo El árbol de Guernica Estas obras las hizo el fomentador natural de la provincia de Vizcaya de la villa de Bermeo Ia uharte erdia erosi zuen 40a tartean lur emankorrenak Oso ospe berezia zuen antza denez beti zebilen lanean eta jendearekin oso harreman gutxi zituen Uhartean ere eraikin desberdinak altxatu zituen eskulturak eta lorategiak Uharteko hilerrian ere bere izena duen hilobia dago baina hutsik gaixotu zenean lagun batek Méridara eraman zuen eta han hil egin zen Kondaira Fermin Mundakarekin lotuta maitasunezko historia esaten da Dirudienez 1862an gerra zibilak zirela eta uhartean bertan babesa hartu zuen hamabost urteko neska eder bat ezagutu zuen Martiniana Gómez Pantoja La Trigueña Gari kolorekoa Fermin baino gazteago zen beste gizon batekin maitemindu zen eta Mundaka bakardadean gelditu zen Haren oroimenez hilerrian bere hilobi propioa egin zuenean hitz hauek jarri zituen Como usted es era Pues soy usted seráUhartean Mundakari buruzko kondairak kontatzen dira esaterako haren etxaldean ezkutatzen den altxorrarena Urtean behin uhartearen haurrak hori bilatzeko biltzen dira La Trigueñari bestetik herrian eskultura bat eskaini diote Galeria Erreferentziak Kanpo loturak GaztelaniazEl Paísen artikulua 2003X19 GaztelaniazFidel Villanueva Madridek prestatutako biografia IngelesezHacienda Mundacari buruzko bideoa You Tuben |
60 | Crucheray | Crucheray Frantziako udalerri bat da Loir eta Cher departamenduan dagoena ErdialdeaLoira Harana eskualdean 2013an 387 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Crucheray udalerrian erroldatutako biztanleak 387 ziren Familiak 163 ziren horien artean 37 pertsona bakarrekoak ziren 33 bakarrik bizi ziren gizonak eta 4 bakarrik bizi ziren emakumeak 69 semealabarik gabeko familiak ziren 49 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 8 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 177 etxebizitza zeuden 158 familiaren etxebizitza nagusia ziren 10 bigarren erresidentzia ziren eta 9 hutsik zeuden Etxebizitza guzti hauek 176etxeak ziren 158 etxebizitza nagusietatik 130 bere jabearen bizilekua ziren 25 alokairuan okupaturik zeuden eta 2 doan lagata zeuden 7 etxek bi gela zituzten 17 etxek hiru zituzten 47 etxek lau zituzten eta 86 etxek bost zituzten 137 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 59 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 84 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 235 ziren horien artean 185 aktiboak ziren eta 50 inaktiboak ziren 185 pertsona aktiboetatik 170 lanean zeuden 90 gizon eta 80 emakume eta 15 langabezian zeuden 10 gizon eta 5 emakume 50 pertsona inaktiboetatik 23 erretiraturik zeuden 21 ikasten zeuden eta 6 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Crucheray udalerrian 168 unitate fiskal zeuden 442 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 18638 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 5 komertzioetatik 1 erauzte enpresa zen 1 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresa zen 2 ostalaritza eta jatetxe enpresak ziren eta 1 informazio eta komunikazio enpresa zen2009an norbanakoentzat zegoen zerbitzu bakarra jatetxe zen2000 urtean Crucheray udalerrian 18 nekazaritzaustiategi zeuden 2115 hektarea erabiltzen Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an inguruko herriekin osatutako barreiatutako lehenhezkuntzako eskola bat zegoen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri |
61 | NGC 7681 | NGC 7681 galaxia bat da Pegasus konstelazioan William Herschelek aurkitu zuen 1784ko urriaren 11n Erreferentziak Kanpo estekak NGC 7681 ikusi WikiSky webgunean DSS2 SDSS GALEX IRAS Hydrogen α XRay Astrophoto Sky Map Artikuluak eta irudiak Behaketa datuak |
62 | Amboy (Illinois) | Amboy Illinoiseko hiri bat da Lee konderrian kokatua dago 2010ean 2500 biztanle zituen 1630 kilometro koadrotan banatuta Ikus gainera Lee konderria Kanpo estekak |
63 | Babuino | Babuinoa Papio generoko primateen izen arrunta da Cercopithecidae familiakoa da Mundu zaharreko primateen 23 generoetako bat da Papio eta gaur egun sei espezie onartzen zaizkio hauetako bost Afrikan bizi dira eta seigarrena Afrikan eta Arabiar penintsulan Espezie bakoitzak tamaina desberdina du 50120 cm arteko luzera eta 1440 Kg arteko pisua dute Denek ere zakurren antzeko muturra dute baraila indartsua eta letagin zorrotzak Egunez lurrean elikatzen dira eta denetarik jaten dute Gauez zuhaitzen adarretan egiten dute lo Gizarte iherarkizatua eratzen dute Taxonomia Johann Christian Polycarp Erxleben izan zen 1777 urtean Papio generoa deskribatu zuen zientzilaria Espezie tipoa den Papio papio 1820an deskribatu zuen Desmarestek Babuinoen fosil zaharrena 2015 urtean aurkitu zen eta 2 milioi urte zituela ezarri zuen datazioak Papio generoaren barnean sei espezie onartzen dira gaur egun baina eztabaidagai izaten jarraitzen du hauetako batzuk espezieak ala azpiespezieak ote diren Espezie hauetan azkena Papio kindae da Papio generoko gainerakoen lerro filogenetikoak aztertuz deskribatu dena Ikerlari batzuek Papio hamadryas eta Papio cynocephalus espezie bakar kontsideratzen dituzte eta sabanako babuinoak gisa ezagutzen dituzte Honek ordea ez du jarraitzaile askorik P hamadryas iparraldeko espezietatik gertuago baitago eta P cynocephalus hegoaldekoetatik gertuago Deskribapena Babuino espezie guztiek antzeko gorputz egitura dute baina tamainan eta ilearen kolorean desberdintzen dira Babuino espezie txikiena Papio kindae da 50 cm luze eta 14 kgtakoa eta handiena Papio ursinus 120 cm luze eta 40 kg Burua handia da proportzioan eta zakurraren antzeko mutur luzea dute Sudurzuloak aurrerantz begira daude eta begi txikietatik nahiko urruti Baraila indartsua da eta hortzeria nabarmena dute Aipatzekoak dira letagin luze eta zorrotzak Gorputza sendoa da eta larru lodi batek estaltzen du Ilearen kolorea espeziearen araberakoa izaten da batzuetan horixka bestetan gorrixka edo oliba kolorekoa Isatsa nahiko motza izaten dute Ipurmasail biluziak dituzte eta garitxo ugariz josiak Gari hauek ez dute nerbiorik barrenean eta babuinoa eroso esertzeko egokiak dira Babuinoek sexu dimorfismoa dute Arren letaginak askoz luzeagoak dira emeenak baino eta elkar mehatxatzeko erabiltzen dituzte Arrak emeen aldean suminkorrak dira eta ohikoak dira haien arteko liskarrak Papio hamadryas espeziearen kasuan arrek ilaje zuria azaltzen dute Atzeko hankak plantigradoak dituzte eta aurrekoak digitigradoak Habitata espeziearen arabera aldatzen da baina beti da irekia hala nola sabanak erdibasamortuak edo lautada harritsuak Gaur egun batez ere Afrikan daude baina Arabiako penintsulan ere aurki daitezke eta Pliopleistozenoko une batzuetan Ekialde Hurbilera eta Europara hedatu ziren Animalia horien dieta orojalea da Taldeka ibiltzen dira jateko balio dien edozein gauzaren bila harrien azpian intsektuak bilatzen dituzte sustraiak eta tuberkuluak lurpetik ateratzen dituzte hostoak eta belarrak erraz erauzi eta manipulatzen dituzte hatz lodi aldakorrei esker eta tamaina txikiko edo ertaineko animaliak ehizatzen dituzte hala nola karraskariak erbiak antilope txikiak edo hegaztiak batzuetan flamenko baten edo ostruka gazte baten tamainakoak Habietatik hartzen dituzten arrautzak ere jaten dituzte Beren izaera gaiztoa dela eta haragijale gutxi daude haien atzetik ibiltzeko balioarekin lehoiek eta lehoinabarrek babuino bakanak ehizatu ditzakete noizean behin baina biktima laguntza eskatzera iristen bada taldeak inguratu ditzake eta hozka eginez hil Uribilguetara hurbiltzen direnean Niloko krokodiloek mehatxa ditzakete Naturan jaioz gero biziitxaropena hogeita hamar urtekoa da gatibu jaioz gero berriz berrogeita bost urte ingurukoa Ekologia Banaketa geografikoa eta habitata Gaur egun Afrikako eremu desberdinak hartzen ditu espezie bakoitzak bai eta Arabiar penintsularen hegomendebaldeko ertza ere Pliozeno eta Pleistozeno garaian Europa aldera eta Ekialde Hurbilera ere zabaldu ziren Habitatari dagokionez sabanak baso irekiak muinoak eta lautada harkaiztsuak populatzen dituzte Babuino gutxi batzuk ohian tropikaletan ere aurkitu izan dira inoiz Elikadura Lurrean mugitzen dira babuino taldeak Orojaleak dira eta oso oportunistak ia edozer jaten dute belarra sustraiak haziak hostoak enbor azala fruituak onddoak intsektuak armiarmak zizareak arrainak itsaskiak karraskariak txoriak eta animalia handiagoak ere bai esate baterako Chlorocebus pygerythrus tximuak eta antilope txikiak Egunean zehar aktibitate irregularra izaten dute eta gauez zuhaitzetara igotzen dira atseden hatzera Gau batzuetan ere aritzen dira ehizan Harrapariak eta parasitoak Babuinoen harrapari nagusiak Nilotar krokodiloak lehoiak hiena pikartak eta lehoinabarrak dira Babuino gazteek dute arriskurik handiena helduek aurre egiten baitiete harrapariei ahoa zabalduz eta letaginak erakutsiz Erasoaren ondoren harrapariari jarraitzen diote taldean berriz itzul ez dadin Harrapari naturala izan ez arren manba beltzak ere hil izan ditu babuinoak normalean istripuz sugea zapaltzearen ondorioz Herpesvirus papio familiako birusek erasaten diete babuinoei Ez da ezagutzen gizakietara transmititu izan den kasurik Alderantziz bai ordea gizakien tuberkulosi gaixotasuna sortzen duen Mycobacterium tuberculosis bakterioa babuinoetara pasa izan da harreman estua egon den kasuetan Sistema soziala Babuinoen multzoari tropa esaten zaio eta babuinoak tropa iherarkizatuetan antolatzen dira Normalean 50 babuino inguruk osatzen dute tropa bakoitza baina urtesasoiaren kokapenaren eta espeziearen arabera taldeak 5 eta 250 artekoak izan daitezke Hamadryas babuinoek harem txikiz osaturiko multzo oso handiak eratzen dituzte beste espezie batzuetan aldiz oso iherarkizaturiko lerro matriarkala da taldearen ardatza Tropa hauetan emeak arrak baino gehiago izaten dira bikoitza inguru hala ere ar dominantea da taldearen burua Aipaturiko sistema hori mantentzeko multzo eta familia bakoitzak bere bokalizazio propioa du eta oso nabarmena izaten da sistemako tropen arteko istiluak gertatzen direnean Istiluok talde batzuen dominantzia indartzeko balio izaten dute Ugalketa Sabanako babuinoen artean edozein ar edozein emerekin elkartu daiteke Arren arteko maila desberdinak daude ordea eta ohikoa izaten da araldian haien arteko istiluak gertatzea Garai horretan emearen atzealdea gorri gorri jartzen da arrak erakartzeko Arrak emearen laguntasuna irabazi behar du eta horretarako emea eta hark izan lezakeen umea zaintzen ditu atontzen ditu eta elikagaiak ekartzen dizkie Sei hilabeteko haurdunaldiaren ondoren jaiotzen da babuino kumea Kume bakarra izaten da inoiz bikiak jaiotzen dira baina ez dute luzaro bizirik irauten Babuino jaioberriak 400 gramo pisatzen ditu eta azal beltza du Emea da kumeaz arduratzen dena eta batzuetan eme taldeek kume taldeak zaintzen dituzte Bost eta zortzi urte arteko adinarekin lortzen dute sexu heldutasuna Orduan ar gazteak taldetik joan egiten dira eme gazteek ordea taldean jarraitzen dute bizitza guztirako Babuino basatiek 2030 urtetako bizi itxaropena dute Gatibu daudenak 45 urte izatera ere irits daitezke Gizakiarekiko harremana Egiptoko mitologian Babi izeneko jainkoa hamadryas babuino bat zen Tot jakinduriaren jainkoaren errepresentazioetako bat zen eta babuino sakratua ere esaten zitzaion Sarritan adarrekin irudikatzen zen Aurkitu den babuino baten irudi zaharrena Ka 3000 urtekoa da estatua txiki bat da Narmer faraoiaren izena idatzirik duena Antzinako Egipton babuinoak etxekotzera iritsi ziren zuhaitzetako fruita jasotzen zuten eta artaldeak zaintzen zituzten Gizakien auzoetako etxeetan eta autoetan ere ibiltzen dira janari bila eta Hegoafrikako arrantxoetan artoa ardiak ahuntzak eta oiloak ere harrapatzen dituzte Kenya eta Tanzaniako hiri handietako zabortegietan ere babuinoen koloniak sortu dira Elikadura oparoagoa lortzen dutenez tamainaz handiagoak izaten dira eta gorputzeko ilea ere basatiekiko desberdina dute grisagoa Gertatu izan da babuinoei txerrien bihotza transplantatu eta hainbat denboraz bizirik irautea 2018ko abenduan sei hilabete bizirik iraun zuen babuinoaren kasua argitaratu zen Municheko LudwigMaximilians Unibertsitatean egin zen ebakuntza Erreferentziak Bibliografia Cheney Dorothy L Seyfarth Robert M 2007 Baboon Metaphysics The Evolution of a Social Mind Chicago University of Chicago Press ISBN 9780226102436 Zinner Dietmar Groeneveld Linn F Keller Christina Roos Christian 2009 Mitochondrial phylogeography of baboons Papio spp Indication for introgressive hybridization BMC Evolutionary Biology 9 83 83 doi10118614712148983 PMC 2681462 PMID 19389236 Kanpo estekak |
64 | Romont (Friburgo) | Romont Suitzako udalerria da Friburgo kantonamenduan dago Glâne barrutia barrutian 2014an 5276 biztanle zituen 1066 kilometro koadrotan banatuta Mugakideak Honako udalerri hauekin egiten du muga Kanpo estekak |
65 | Big Brother Awards | Big Brother Awards euskaraz Anaia Nagusia Sariak George Orwellen 1984 eleberriaren Anaia Nagusia pertsonaian oinarritutako sari ironikoak dira Horrekin pribatutasuna arriskuan jartzen arrakasta handiena lortu duten erakundeak edo enpresak kritikoki saritzen dituzte Privacy International erakundeak sortu zituen eta herrialde desberdinetako taldeek eramaten dute aurrera Herrialdeak Herrialde hauetan Big Brother Awardsen bertsio propioak dituzte Alemania Australia Austria Belgika Bulgaria Danimarka Espainia Ameriketako Estatu Batuak Finlandia Frantzia Herbehereak Hungaria Italia Japonia Zeelanda Berria Erresuma Batua Txekia Suitza Erreferentziak Kanpo estekak Ingelesez Big Brother Awards nazioarteko webgunea |
66 | Melanpo | Greziar mitologian Melanpo antzinako grezieraz Μελάμπους Melampous oin beltzezkoa greziar igarle bat da Hesiodok olerki bat eskainiko zion Melampodia izenekoa gaur egun desagertuta dagoena Mitoa Umea zela Melanpok bere zerbitzariei hauek harrapatutako bi suge salbatzeko agindu zien Esker on gisa sugeek ume gazteari animaliekin hitzegiteko ahalmena eman zioten Helduarora iritsi zenean Melanpo ospe handiko igarle eta petrikilo bat izan zen Argolidan zegoela Preto erregeak deitu zuen Errege honen hiru alabak erotu egin ziren Dioniso jainkoa gurtzeari uko egiteagatik behiak zirela uste zuten Melanpok erresumaren heren bat eskatu zuen sendapenaren prezio bezala Pretok uko egin zion eta hiru printzesen eromena hedatu egin zen laster erresuma guztiko emakumeak berdin geratu zirelarik euren etxeak utzi eta euren semealabak hil zituztenak Melanpok orduan dionisiar eromena arindu zuen sendapen homeopatiko baten bidez erritu oihu eta deabruzko erotasun baten bidez Melanpok orduan erresumaren bi heren jaso zituen heren bat beretzako eta bestea bere anaiarentzako Iturriak Apolodoro Liburutegi mitologikoa i91113 ii22 Diodoro Sikulo Biblioteka Historikoa iv68 Herodoto Historiak ii49 Propertzio Elegiak ii3 v51 eta hurrengoak Virgilio Georgikak iii550 Kanpo estekak |
67 | Lonchura leucogastroides | Lonchura leucogastroides Lonchura generoko animalia da Hegaztien barruko Estrildidae familian sailkatua dago Erreferentziak Ikus gainera Lonchura Estrildidae Kanpo estekak World Bird Names |
68 | Parmako Dukerria | Parmako Dukerria italieraz Ducato di Parma 1545 eta 1859 artean 1802 eta 1814 artean izan ezik iraun zuen iparraldeko Italiako estatu burujabea izan zen Germaniako Erromatar Inperio Santuaren zati bat izan zen Paulo IIIak sortu zuen Petri Luis Farnesio bere sasikumearentzat 1556an Oktavio Farnese bigarren dukeak Piacenza hiria lortu zuenean dukerria Parma de Piacenzakoa italieraz Ducato di Parma e Piacenza bilakatu zen 1731n Farnesio leinua desagertu zuenean Elisabet Farnesio bere amari esker Karlos IIIa Espainiakoa bertoko duke bilakatu zen Kanpo estekak |
69 | Basagereziondo | Basagereziondoa edo basagerezia edo batzuetan gereziondoa soilik edo gerezia Prunus avium Cerasus azpigeneroko zuhaitza da Gingondoarekin batera Prunus cerasus gereziak emateko landatzen diren barietateen jatorria da Prunus terminoa basaranaren izena da Avium terminoak berriz txoriena adierazten du txoriek gogoz jaten dituzte gereziondoen fruituak Ezaugarriak Hosto erorkorreko zuhaitza da eta 30 m garai izan daiteke Zurtoina Azala Enbor lodia du eta azala arregorrixka eta distiratsua zerrenda horizontaletan askatzen da Gaztainakolorekoa edo gorrixka da egurra eta gogorra eta astuna Hostoak Obalak eta horzdunak dira hostoak bi guruin gorri dituzte txortenarekin lotzeko puntuan Loreak Hostoak baino lehen hazten dira loreak martxoaren amaieran edo apirilean zuriak dira eta multzo txikitan ginbeletan agertzen dira Fruituak Drupa gorri jangarria da fruitua gerezia Maiatzetik uztailera heltzen da Habitata Ia Europa osoan Asia mendebaldean eta Afrika iparraldean dago hedatuta Oso ohikoa da Euskal Herriko isurialde kantauriarrean Lurzoru fresko eta sakonetan bizi ohi da harizti pagadi eta baso mistoetan Erabilera Zura oso estimatua da ebanisterian Estimu handiko mahaifrutak dira gereziak eta infusio diuretikoak egiten dira txortenekin Ikus gainera Itsasuko gerezi beltza Erreferentziak Artikulu honen edukiaren zati bat Botanikawikispacescom webgunetik hartu da CC BYSA 30 lizentziapean |
70 | Neurozientzia | Neurozientzia nerbiosistemaren ikerketa da Tradizionalki neurobiologia deitu izan zaio ikerketa eremu honi eta biologiaren adartzat hartu izan da Hala ere gaur egun diziplinarteko zientzia bat da beste eremu batzuekin ere elkarrekiten baitu kimika ingeniaritza hizkuntzalaritza matematika medikuntza filosofia etab Neurozientziaren lan eremua asko zabaldu da eta orain ikerketa modu asko erabiltzen ditu nerbiosistemaren alderdi molekularrak zelularrak garapenekoak egiturazkoak funtzionalak ebolutiboak konputazionalak eta medikuak hobeto ezagutzeko Neurozientzialariek erabilitako teknikak ere gero eta gehiago dira banakako nerbiozelulen ikerketa molekular eta zelularretatik hasi eta edo burmuinaren irudien ordenagailu bidezko ikerketara arte Historia Neurozientziaren hastapenak Santiago Ramón y Cajalekin batera doaz neuronaren doktrina formulatu baitzuen Nerbiosistemaren garapenaren endekatzearen eta birsorkuntzaren arazoei egindako ekarpenak gaur egungoak dira eta fakultateetan ikasten jarraitzen dute Neurozientziari hasiera eman behar bazaio XIX mendean egongo da Mikroskopioaren eta teknika esperimentalen garapenarekin hala nola ehunak finkatu eta tindatzearekin edo nerbiosistemaren egiturari eta funtzionaltasunari buruzko ikerketarekin diziplina hau garatzen hasi zen Baina neurozientziak hainbat jakintzaarloren ekarpenak jaso ditu garunaren funtzionamendua hobeto ulertzen lagundu dutenak Neurozientzian ondoz ondoko aurkikuntzak diziplina anitzekoak direla esan daiteke Neurozientzia kognitiboa Neurozientziak oso espektro zabala hartzen du zientziaren barruan Oinarrizko ikerketatik hasi eta jokabidean azpian dauden mekanismoek duten eraginarekin lan egiten duen ikerketa aplikatura arte Neurozientziaren barruan neurozientzia kognitiboa goifuntzioek nola funtzionatzen duten jakiten saiatzen da hala nola hizkuntzak memoriak edo erabakiak hartzeak Neurozientzia kognitiboaren helburu nagusia ekintza mentalen nerbioirudikapenak aztertzea da Prozesu mentalen substratu neuronaletan zentratzen da Funtzio espezifikorik ez duten elkartzearloak dira funtzio sentsorial eta motorrak interpretatu integratu eta koordinatzen dituztenak Goimailako funtzio mentalen arduradunak izango lirateke Oroimena pentsamendua emozioak kontzientzia eta nortasuna bezalako funtzioak gobernatzen dituzten garuneremuak kokatzea askoz zailagoa da Gaixotasun neurologikoak Garunak bizkarrezurmuinak eta nerbioek nerbiosistema osatzen dute Oro har gorputzaren funtzio guztiak kontrolatzen dituzte Nerbiosistemaren zati batean zerbaitek gaizki funtzionatzen duenean baliteke mugitzeko hitz egiteko irensteko arnasa hartzeko edo ikasteko zailtasunak izatea Oroimenarekin zentzumenekin edo aldartearekin ere arazoak egon daitezke 600 gaixotasun neurologiko baino gehiago daude Hauek dira tasa ezagunenak Gene akastunek eragindako gaixotasunak hala nola Huntingtonen gaixotasuna eta distrofia muskularra Nerbiosistemaren garapenarekin izandako arazoak hala nola arantza bifidoa Endekapenezko gaixotasunak nerbiozelulak kaltetuta daude edo hil egiten dira hala nola Parkinsonen gaixotasunak eta Alzheimerren gaitza Garuna hornitzen duten odolhodien gaixotasunak hala nola garuneko isuriak Bizkarrezurmuineko eta garuneko lesioak Nahasmendu konbultsiboak hala nola epilepsia Minbizia hala nola garuneko tumoreak Meningitisa bezalako infekzioak Kanpo estekak |
71 | Merkataritza eta Garapenari buruzko Nazio Batuen Konferentzia | Merkataritza eta Garapenari buruzko Nazio Batuen Konferentzia ingelesez United Nations Conference on Trade and Development edo UNCTAD Nazio Batuen Erakundearen gobernuarteko organo iraunkor bat da 1964an sortua Nazio Batuen Batzar Nagusiaren merkataritzari inbertsioei eta garapenari buruzko organo nagusia da Erakundearen helburua da garapen bidean dauden herrialdeen merkataritzarako inbertsiorako eta garapenerako aukerak maximizatzea eta herrialdeoi laguntzea munduko ekonomian sartzeko egiten ari diren ahaleginean Nazio Batuen Erakundearen ekimenez sortu zen garapen bideko herrialdeei laguntzearren esportazioen prezioak egonkortzen eta herrialde industrializatuetara sartzeko hesiak ezabatzen Haren xedea ez da negoziazioen gunea izatea baizik eta proposamenak egitea eta beste erakunde batzuetara bideratzea hala nola GATTera eta Nazioarteko Diru Funtsara Gaur egun 194 estatu kide ditu eta Genevan du egoitza nagusia Suitzan 400 langile ditu eta 138 milioi dolarreko bi urteko aurrekontua 20102011 Lanarlo hauetan dihardu Globalizazioa aztertzea eta globalizazioak garapenestrategietan duen eragina aztertzeaOndasun zerbitzu eta oinarrizko produktuen nazioarteko merkataritza sustatzea eta garapen bidean dauden herrialdeei laguntzea globalizazioaren eta integrazio ekonomikoaren aldeko eraginak baliatzenGarapen bidean dauden herrialdeetara bideratutako inbertsioa eta teknologiatransferentzia sustatzeaLaguntza ematea merkataritzaren garapen eta eraginkortasunerako zerbitzuazpiegiturak sortzekoArreta berezia eskaintzea aurrerapenmaila txikieneko herrialdeei kostarik ez dutenei eta uharte direnei Egitura Bost bileramaila daude UNCTADen Konferentzia Lau urtean behin egiten da Lehena UNCTAD I Genevan egin zen 1964an eta azkena UNCTAD XIV Nairobin egin zen Kenyan 2016ko uztailaren 17tik 22raUNCTADen Merkataritza eta Garapen Mahaia UNCTADen konferentzien arteko lana kudeatzen du Urtean hirutan biltzen daLau UNCTAD batzorde eta lantalde bat UNCTADen politikaren programaren eta aurrekontuari buruzko gaiak lantzen dituzteAditubilerak Batzordeek aditubilerak antolatzen dituzte batzordeen eztabaida politikoetarako informazio teknikoa lortzeko Erreferentziak Kanpo estekak UNCTADen webgunea |
72 | 2809 Vernadskij | 2809 Vernadskij asteroide baten izena da 1978ko abuztuaren 31an aurkitu zuen N S Chernykhek Nauchnij Behatokitik Izendapena Hasiera batean asteroideak 1978 QW izena zeraman Orbitaren ezaugarriak 2809 Vernadskij asteroidearen orbitak batezbeste 2428 UAko distantzia du Eguzkiarekiko Hurbilketa maximoa 1989 distantziara egiten du eta hurruntze maximoa 2866 distantziara Eszentrikotasuna 0181 da eta makurdura orbitala 248ºkoa da Ezaugarri fisikoak Magnitude absolutoa 1360 da Kanpo estekak |
73 | Jefferson udalerria, Huntington konderria (Indiana) | Jefferson udalerria Ameriketako Estatu Batuetako Indiana estatuko udalerri bat da Huntington konderrian Azken zentsuaren arabera 744 biztanle zituen 362 milia karratu 94 km2 eremuan Ekonomia 2020ko zentsuaren arabera Jefferson udalerriak 285 etxebizitza zeuden Per capita dirusarrerak 29987 estatubatuar dolar ziren Kanpo estekak |
74 | Dinamo San Juan CF | Dinamo San Juan Club de Futbol Santurtziko futbol taldea da San Juan auzokoa Azken urteetan Bizkaiko Ohorezko mailan ari da eta 202122 denboraldian aurrenekoz herriko talde nagusia den CD Santurtziren aurretik gelditu zen ligan Azken denboraldietako emaitzak Kanpo estekak |
75 | Cistierna | Cistierna Leongo Herriko udalerri bat da Leongo probintzian kokatuta Riañuko mendialdea eskualdean dago itsas mailatik 948 m metrora eta 9761 km²ko azalera hartzen du 2009ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera 3721 biztanle zituen eta 2022 urteko erroldaren arabera 2986 biztanle zituen Ikus gainera Leóngo udalerrien zerrenda Kanpo estekak Gaztelaniaz Udalaren webgunea |
76 | Chicagoko Estilo Eskuliburua | Chicagoko Estilo Eskuliburua CMOS TCM CMS edo batzuetan idatziz laburtua Estatu Batuetako ingelesarentzako estilogida da 1906tik University of Chicago Press erakundeak argitaratua eta Erreferentzia bibliografikoak eta aipuak idazteko Chicago estiloa zehaztu duena Liburu horren 17 edizioek beste argitalpenen askotan erabiltzen diren idazketa eta zitazioestiloak definitzen dira Estatu Batuetan gehien erabiltzen eta errespetatzen den estilogidetako bat da Europan estilo hau historian humanitateetan artean literaturan eta gizarte zientzietan erabiltzen da sarri Gidak bereziki ingeles amerikarra du ardatz eta argitalpenjardueraren alderdiez arduratzen da gramatika eta erabilera barne baita dokumentuen prestaketa eta formatua ere Bertsio inprimatuan eskura daiteke estalki gogorreko liburu gisa eta harpidetzaz The Chicago Manual of Style Online bilaketawebgune gisa Online bertsioak doako baliabide batzuk eskaintzen ditu batez ere irakasle ikasle eta liburutegietarako 17 edizioko edukien zerrenda Taulen zerrenda Irudien zerrenda Hitzaurrea Esker onak I zatia Argitalpen prozesua 1 Liburuak eta eskuliburuak 2 Eskuizkribuak prestatzea eskuizkribuak editatzea eta berrikustea 3 Irudiak eta taulak 4 William S Strongen eskubideak baimenak eta egileeskubideen administrazioa II zatia Estiloa eta erabilera 5 Bryan A Garnerrek gramatika eta erabilera 6 Puntuazioa 7 Ortografia hitzen eta konposatuen tratamendu bereizgarria 8 Obren izenak terminoak eta tituluak 9 Zenbakiak 10 Laburdurak 11 Ingelesa ez diren hizkuntzak 12 Matematika Motan 13 Hitzorduak eta elkarrizketa III zatia Jatorrizko zitazioak eta indizeak 14 Oharrak eta bibliografia 15 Dataerreferentziak 16 Indizeak Glosarioa Bibliografia Aurkibidea Aipamenen estiloak Bi aipamen estilo ditu Bi kasuetan bi zati behar dira lehena testuko aipua aurreko informazioa beste iturri batekoa zela adierazten duena eta bigarrena erreferentzia osoa beste kokaleku batean jartzen dena Egileadata estiloa Egiledataren estiloa erabiliz lortutako iturritestua parentesi bidez adierazten da egilearen izenabizenekin eta argitalpenurtearekin puntuaziorik gabe Ikerketak erakutsi du ikasleek ez dutela beti beren lana behar bezala aipatzen Smith 2016 Orrialdezenbakiak erabiltzen direnean egilearen abizenarekin eta argitaratzedatarekin batera jartzen dira koma baten ondoren Ikerketak erakutsi du ikasleek ez dutela beti beren lana behar bezala aipatzen Smith 2016 24 Autorearen izena testuan erabiltzen bada parentesi artean argitalpendata baino ez da jarri behar orrialdezenbakiarekin edo zenbakirik gabe Smithek egindako ikerketa baten arabera ikasleek ez dute beti beren lana behar bezala aipatzen 2016 Testu barruko aipuak normalean puntuaziomarka baten barruan jartzen dira Arau horren salbuespen bat multzoko aipamenak dira hitzordua puntuaziotik kanpo jartzen baita Iturriaren aipamen osoa orduan idazlanaren amaierako erreferentziaatal batean sartzen da Argitalpendatak estilo horretan nabarmenak direnez erreferentziasarrerak argitalpendata egilearen izenaren ondoan jartzen da Heilman James M eta Andrew G West 2015 Wikipedia eta Medikuntza irakurle editore eta hizkuntza naturalaren esanahia kuantifikatuz Journal of Medical Internet Research 17 3 e62 doi 102196jmir4069 Oharrak eta estilo bibliografikoa Oharrak eta bibliografiaestiloa erabiliz lotutako iturritestua goiindize moduan jartzen den oharzenbaki baten bidez adierazten da Zenbaki hori aipu oso bati dagokio bai orriaren behealdean orrioineko ohar gisa bai testuaren atal nagusi baten amaieran azken nota gisa Bi kasuetan zitazioa hori bibliografia zerrenda batean ere jartzen da materialaren bukaeran egilearen abizenaren ordena alfabetikoan zerrendatuta Bi formatuak desberdinak dira oinoharrek komak erabiltzen dituzte eta bibliografiasarrerek ordea puntuak Jarraian aldizkari batean argitaratutako artikulu baten aipamenaren adibide bat jaso da oinoharretan eta bibliografian ageri dena Bibliografiaren sarrerako hirugarren adibidea kolorez markatuta dago zatiak identifikatzeko Oinoharretan 1 James M Heilman eta Andrew G West Wikipedia y Medicina kuantifikando lector editores y el sentido del lenguaje natural Journal of Medical Internet Research 17 ez 3 2015 e62 doi 102196jmir4069 Bibiografiazerrendan Heilman James M eta Andrew G West Wikipedia eta Medikuntza irakurle editore eta hizkuntza naturalaren esanahia kuantifikatuz Journal of Medical Internet Research 17 zk 3 2015 e62 doi 102196jmir4069 Erreferentzia osoaren zati bakoitza kolore batez markatuta dago adibide honetan Heilman James M and Andrew G West Wikipedia and Medicine Quantifying Readership Editors and the Significance of Natural Language Journal of Medical Internet Research 17 no 3 2015 e62 doi102196jmir4069 Egileak Izenaabizenak alderantziz idatzen dira oinoharretan eta bibliografiako zerrendan Artikuluaren izenburua komatxoen barruan Aldizkariaren izenburua letra etzanaz Liburukia edo aldizkariaren ale zenbakia Zenbakiaren zehaztasun bat Urtea hilabetearekin batera ahal bada Orrialdezenbakia oinoharretan zenbaki zehatza jartzen da eta bibliografiako sarreran orrialdetartea Objektuen identifikatzaile digitala Historia Egun The Chicago Manual of Style izenez ezagutzen dena 1906an argitaratu zen lehen aldiz Manual of Style Being a compilation of the typographical rules in force at the University of Chicago Press to which are appended specimens of type in use 203 orrialdeko lehen ediziotik hasi eta 17 edizioan CMOS delakoa erreferentziaestilo integraleko 1146 orrialdeko gida bihurtu zen Estatu Batuetan argitaratutako argitalpenestiloko lehen gidetako bat izan zen 12 argitaldia Eskuliburuaren berrikuspen garrantzitsuena 12 ediziorako egin zen 1969an argitaratua Bertsio horren lehen inprimaketan 20000 kopia saldu ziren inprimatu aurretik 1982an 13 argitalpena argitaratu zenean The Chicago Manual of Style izena eman zitzaion ofizialki eta jada erabiltzen zen izen informala hartu zuen 15 argitaldia Berrikiago editoreek beste edizio bat argitaratu dute zazpi urtetik hamar urtera 15 edizioa 2003 berrikusi egin zen argitalpenean teknologia informatikoa eta Internet agertu zirela islatzeko eta lan elektronikoak aipatzeko orientazioa eman zen Beste aldaketa batzuk ere badira besteak beste gramatikari eta ingeles amerikarraren erabilerari buruzko kapitulu bat eta kopia matematikoaren tratamendu berrikusia 16 argitaldia 2010eko abuztuan 16 edizioa aldi berean argitaratu zen estalki gogorrean eta online eskuliburuaren historian lehen aldiz 16 edizioak musika atzerriko hizkuntzak eta informatika gaiak Unicode eta URLetako karaktereak gehitu zituen Argitalpen elektronikoak ekoizteko gomendioak ere ematen ditu bai webguneetan nola liburu elektronikoetan barne XML markaketaren erabilerari buruzko lehen eranskina eskaintzen du Berrikusitako glosario bat ere badu argitalpen elektroniko eta inprimatuarekin lotutako termino batzuk dituena Chicagoko dokumentazio sistema arrazionalizatu egiten da egiledata eta oharbibliografia zitazio sistemen eta erregistro bibliografikoen artean sendotasun handiagoa lortzeko eta horrek bi sistemak erabiltzea errazten du Gainera eguneratutako eta handitutako adibideek iturri digitalak eta on line iturriak dokumentatzean sortzen diren galdera ugariei heltzen diete DOIren erabileratik sare sozialen guneetara Taulak eta marrazkiak osorik eguneratu dira silaben araberako banaketa barne eta karaktere berezietarako Unicode zerrenda 2013an Bilboko Deustuko Unibertsitateak gaztelaniara egokitutako bertsio bat argitaratu zuen 17 argitaldia 17 edizioa 2017ko irailean argitaratu zen Estilojarraibide berriak eta zabalduagoak eskaintzen ditu teknologiaren aurrerapenari eta gizartealdaketari erantzuteko Azken argitalpenpraktikak eta lanfluxu elektronikoak eta autoedizioa islatzen dituzten eduki berriak eta berrikusiak ere baditu Zitaziogomendioak hitz eta esaldi problematikoen glosarioa eta bibliografia eguneratu eta zabaldu egin dira 17 edizioan posta elektronikoak gidoia galdu zuen Internet minuskula bihurtu zen eurakhaiek They eta eurenhaienberen their bereziak egoera batzuetan onargarriak dira orain sintaxiari buruzko atal garrantzitsu bat gehitu da eta ibid erabiltzea luzea dela dioen gomendioa aldatu egin da argitalpen elektronikoaren ondorioz Laburdurak Liburu eta artikuluetan sarri laburdura batzuk erabiltzen dira latinez askotan edo horien itzulpenak direnak adibidez Ibidem edo ibid aurretik aipatutako leku berean idem berdina op cit aipatutako idazlanean loc cit Beste batzuk ordea erabil daitezke erreferentzien zerrendan adibidez ed editorea argtz argitaratzailea 2 argit bigarren argitaraldia zuz zuzendaria 26 libk 26 liburukia or orria edo orriak koord koordinatzailea itzul itzle itzultzaile edo testu barruan cf konparatu beste honekin ie hau da eg adibidez etab eta abar dg datarik gabe Erreferentziak Ikus gainera Kanpo estekak The Chicago Manual of Style Onlinewebgune ofiziala The University of Chicago Chicago Manual of Style 17th Edition Purdue Online Writing Lab Purdue University |
77 | Hope (Kansas) | Hope Kansasko hiri bat da Dickinson konderrian kokatua dago 2010ean 368 biztanle zituen 101 kilometro koadrotan banatuta Ikus gainera Dickinson konderria Kanpo estekak |
78 | Akihito vanuatu | Akihito vanuatu Akihito generoko animalia da Arrainen barruko Actinopterygii klasean sailkatzen da Gobiidae familian Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Akihito Gobiidae Kanpo estekak FhisBaseorg |
79 | Callopanchax huwaldi | Callopanchax huwaldi Callopanchax generoko animalia da Arrainen barruko Nothobranchiidae familian sailkatzen da Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Callopanchax Nothobranchiidae Kanpo estekak FishBaseorg |
80 | Łomża | Łomża polonieraz ˈwɒmʒə ahoskatua Podlasiako voivoderriko hiria da Poloniako iparekialdean eta Varsovia hiritik 150 kilometrora kokatuta dagoena Hiri senidetuak Łomżak ondorengo hiriekin ditu senidetzahitzarmenak Muscatine Iowa Ameriketako Estatu Batuak NovohradVolynski Ukraina Šalčininkai Lituania Kaunas Lituania Tallinn Estonia CzechowiceDziedzice Polonia Södertälje Suedia Sigtuna Suedia Kanpo estekak |
81 | Recea (Argeș) | Recea Errumaniako udalerri bat da Argeș konderrian 2430 biztanle ditu 6338 kilometro koadroko azaleran banatuta Herriak Udalerrian honako herriak daude Recea en Deagu de Jos en Deagu de Sus en Goleasca en Orodel en Erreferentziak Kanpo estekak |
82 | Integrazio etengabe | Integrazio etengabea continuous integration ingelesez Martin Fowlerek lehenik proposatutako eredu informatiko bat da Software baten integrazio automatikoak sarri egiteak garapenaren neurrian akatsak detektatzeko eta zuzentzeko aukera ematen du Integrazioaren osagai nagusiak konpilazioa eta softwarearen testak dira Prosezua horrela funtzionatzen da Softwarearen bertsioen kontrolatzeko sistematik adibidez CVS Git Subversion iturburuak deskargatu eta gero programa konpilatzen da testak exekutatzen dira eta emaitzen txostena sortzen da Hori egiteko aplikazio hauek erabil daitezke Jenkins Solano CI Bamboo ContinuumHauek exekuzioka kontrolatzen dituzte beste tresnen bidez Javaz idatzitua proiektuetarako Ant edo Maven erabil daitezke CC idatzitako proiektuetarako Make edo Cmake Konpilazioak testen saoiak eta emaitzen txostenak ere egiten dituzte |
83 | Oxidazio-zenbaki | Oxidaziozenbakia koordinaziokonposatu bateko atomo zentralak izango lukeen karga da atomo zentralak partekatzen dituen elektroibikote guztiak erauztean estekatzaile guztiak ere erauziko balira Konposatu ezorganikoen nomenklaturan erabiltzen da Zenbaki erromatar baten bidez adierazten da plus ikurra ez da idazten oxidaziozenbakia positiboa denean Oxidaziozenbakia elementuaren ikurraren goiindize gisa idazten da adibidez FeIII baina baita elementuaren izenaren ondoren parentesi artean ere addibidez burdinaIII Azken kasuan ez da espaziorik uzten elementuaren izenaren eta oxidaziozenbakiaren artean Normalean oxidaziozenbakia eta oxidazioegoera berdinak dira Hala ere kasu gutxi batzuetan atomo estekatzailea ez da atomo zentrala bezain elektronegatiboa esaterako iridio fosfina konplexuetan eta orduan oxidazioegoera ez da oxidaziozenbakiaren berdina izaten Ariketak Oxidaziozenbakia Kanpo estekak |
85 | Bolsas y Mercados Españoles | Bolsas y Mercados Españoles BME Espainiako baloremerkatu eta finantzasistema guztietako operadorea da BMEk Burtsan kotizatzen du 2006ko uztailaren 14tik eta Ibex 35en parte izan zen 2007ko uztailetik 2015eko ekainera arte BME zerbitzuak produktuak eta negoziaziosistema aurreratuak eskaintzen dituen enpresa da eta merkatu globaletara sartzeko aukera eskaintzen die igorleei bitartekariei eta inbertitzaileei bai Espainian bai nazioartean Kanpo estekak |
86 | Bizepsaren patologia | Oharra Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen Tratamendua behar duzula uste baduzu jo ezazu sendagilearenganaBizepsaren patologiak lesio desberdinak hartzen ditu bere barne Lesio horiek guztiek jatorria sorbaldan dute eta intsertzioa ukondoan Muskulu bizeps brakiala besoaren aurreko aldean aurkitzen da Bi gertuko zurda edo zurda proximal ditu atal luzea eta atal laburra zeinak muskulua sorbalda inguruko hezurretan lotzen duten Zurda distal bakarra dauka bizepsak eta hau ukoandoan intsertatzen da Bizeps brakialak ukondoaren tolespenean hartzen du parte Era berean besaurrearen biraketan laguntzen du Azken funtzio honi esker eskuaren supinazioa burutu daiteke Gainera sorbaldaren egonkortasunean garrantzi handia du Jatorria eta lesio desberdinak Bizepsaren patologiaren barne dauden lesioak jatorri desberdinekoak izan daitezke Batik bat adinak eta muskuluaren gainekintzak kirola egiterakoan adibidez eragiten dituzte Patologia honen lesioak ondorengo hiru hauek izan daitezke Tendinitis bizipitala Bizepsaren zurda proximal luzearen hanturan datza Tendinitis hau normalean sorbaldako beste patologia batzuekin dago erlazionaturik Hori dela eta biratzaileen zorroaren lesio ohikoena da Lesio hau sorbaldaren mailan mugimendu edo ekintza errepikakorrak burutzeagatik gertatu ohi da Adibidez lanean edo hainbat kiroletan igeriketa golfa tenisa edo mahai tenisa Urteak pasa ahala zurda proximal luze hau endekatuz eta ahulduz doa hausturara iritsi ahal izan arte Bizepsaren atal luzearen desegonkortasuna Zurdak bizipitalaren ildotik irtetzeko joera partzial edo totala duenean ematen da Bizipitalaren ildoa humeroan sorbaldaren mailan aurkitzen da tuberkulu nagusia eta txikiaren arteanLesio hau gainerabilpenaren ekintza errepikakorrak edo traumatismo baten ondorioz gerta daiteke Orokorrrean biratzaileen zorroaren lesioekin dago erlazionatuta eta horien artean batez ere eskapulapeko zurdaren zurda subeskapularraren hausturarekin Zurda bizipitalaren haustura Zurda proximalaren haustura Partziala edo osoa izan daiteke Gehienetan tendoia hausturaren aurretik minduta eta pirukatuta ageri da Haustura objektu pisutsu bat altxatzearen ondorioz gertatu ohi da Zurda proximal luzea da normalean hausten dena Zurda proximal laburra haustea aldiz askoz ere ezohikoagoa da Hori dela eta gizabanako asko bizepsa erabiltzeko gai dira nahiz eta tendoi luzea hausturik izan Haustura traumatismo baten ondorioz besoa hedatuta izanik lurrera erortzegatik edo objektu pisutsu bat altxatzeagatik zein tendoiaren gainekintzaren kariaz gerta daiteke Haustura arriskuak adinarekin gora egiten du batez ere sorbaldaren mailako kirolen ondorioz erretzearen ondorioz edota kortikoideen erabileraren ondorioz Zurda distalaren haustura Zurda proximalaren haustura baino ezohikoagoa da Normalean zurda distalaren erradio hezurreko intsertzioa guztiz hausten da Orokorrean ukondoaren tolespena eta gero hedapen behartua erresistentzia baten aurka egiten denean gertatzen da Adibidez pisu handiko kutxa bat altxatu eta gero Bizepsaren patologia ohikoagoa da 30 urtetik gorako gizonetan Sintomatologia Tendinitisa edo ezgonkortasun bizipitala duten pazienteek sorbaldaren aurreko aldean izan ohi dute mina ildo bizipitalean Min hau besoan zehar hedatu daiteke atzeko aldera eta normalean sorbaldaren mailan ekintzak zailtzen ditu Ezegonkortasun bizipitala duten pazienteek karraska entzungai eta ukigaia aurkeztu ohi dute sorbalda mugitzerakoan Sorbaldaren mailako bizipitalaren haustura aurkezten duten pazienteek min bizia izan ohi dute besoaren gertuko atalean Zenbaitetan karraska entzungaia eta ekimosia moretoia agertzen dira Ekimosi hori besoaren alde proximaletik ukondoraino hedatzen da Sorbaldaren eta ukondoaren mina eta ahultasuna eta besaurrea supinatzeko zailtasuna agertu ohi dira Muskuluak inserkzio proximala galtzearen kariaz protuberantzia bat agertzen da ukondoaren mailan Popeyeren zeinua Zurda bizipitalaren haustura ukondoaren mailan ematen denean mina eta hantura ukondoaren aurreko aldean agertzen dira Ekimosia ukondotik besaurrera hedatzen da Ukondoaren tolespenean eta besaurrearen biraketan ahultasuna aurkeztu ohi dute pazienteek Muskuluak inserkzio distala galtzearen ondorioz protuberantzia bat agertzen da besoaren atal proximalean Diagnostikoa Bizepsaren azterketa fisiko bat egin ostean diagnostikoa egiterako orduan argazkietara jo ohi da Horretarako erabiltzen diren teknika ezagunenak Erradiografia patologia konkominanteak diagnostikatzeko balio du eta sorbalda eta ukondoko minaren kausak saihesteko balio du Atal biguinen ekotomografia bizepsaren atal biguinak ebaluatzeko balio du bizepsaren zurda edota biratzaileen zorroa esaterako Erresonantzia magnetikoa teknikarik hoberena da bizepsaren tendoiaren lesioak bere jatorritik insertzio distalera arte identifikatzeko Tratamendua Pazientearen adina aktibitatea eta lesiomota kontuan hartuz jarraitu beharreko tratamendua kirurgikoa edo ezkirurgikoa izan liteke Ezkirurgikoa Sorbaldamailako ekintzak ekiditean oinarritzen da pisu astunei uko egitean deformitate Popeyeren zeinua edo besoaren ahultasun arinak dituzten edadeko pazienteek ez dute aktibitate hauek egiteari zertan utzi besoeuskarri kinesiterapia eta antiinflamatorioez lagunduta Hasierafaseko tratamendua da hau tendinitis eta ezegonkortasun bizipitalaren kasuetan Hori bai azken gaixotasun hau pairatzen duen gizabanakoa gaztea baldin bada hasierako tratamendua ezberdina izaten da Oro har zurda bizipital proximalaren hausturak zabaltzeko ohitura izaten du Tratamendu ezkirurgikoa zurda bizipitalaren haustura duten adineko pazienteentzat litzateke egokiena kirol gutxiago egiten baitute Kirurgikoa Tratamendu kirurgikoa normalean artroskopikoa ebaki txikiak sorbaldan nondik mikrokamara edo instrumentuak kirurgikoak sartzen diren izan ohi da Mota desberdinak aurki daitezke atal honetan aipatu beharrekoa da estetika kausak ere egon ohi direla tratamendu kirurgikoen atzean Desbriaketa zurdaren ehun inflamatuaren erresekzioa Deskonpresioa tendoi hertsatuaren askapena bere bidean Tenodesia zurdaren atal minduaren erresekzioa edota intserzioa beste leku batean zurda ez bada bere lekura itzultzen lehengo kasuarekin Tenotomia zurda bere sorlekuan sekzionatzea Lehen aipaturiko Popeyeren zeinua agertu ohi da batzuetan Zurda distalaren hausturaren berrintserzioa lehenik eta behin besoa geldi edukitzea da garrantzitsuena Honekin sintomak baretzea ez bada lortzen tratamendurik egokiena kirurgikoa litzateke Gauza bera biratzaileen zorroarekin loturiko beste lesiorik agertzen baldin bada Zurda bizipital distalaren hausturarentzat tratamendu kirurgikoa da hoberena Batez ere besaurreko supinazioaren indar galera jasaten ez duten pazienteentzat Honenbestez zurda berrinsertatzen diete ukondo mailan erradioa Errekuperazioa Postebakuntza prozesua oso desberdina izan liteke gizabanako batetik bestera Kasu gehienetan puntuak lehenengo errebisioan kentzen dira Besoeuskarri edo sorbaldageldiarazle bat erabiltzen da aste gutxi batzuetan antiinflamatorioak errezetatu eta kinesiterapia programa bati ekiten zaio mugimendu artikularren maila handitzeko asmoz indarra gutxinaka gutxinaka errekuperatuz Ebakuntzaren ondorioz gorputzadar horretako hainbat mugimendu egiteko zailtasunak izango ditu Halere oro har egunerokotasuneko ekintza arinak egiteko jan edo idatzi esaterako ez da egoten inongo arazorik Prebentzioa Orokorrean bizepsaren patologiak saihesten laguntzen duten neurrien artean garrantzitsuenak aktibitatearen aurretik zein ostean beroketa saio egokiak egitea indartzeariketak egitea eta mina sorrarazi dezaketen aktibitateei uko egitea lirateke Prebentzio neurri hauek bereziki aipagarriak dira eskulangile eta kirolarientzat pisugehiegikeriarekin erlazionatutako ariketak zein aktibitate errepikakorrak egiten dituztenak sorbaldamailan Horrez gain azken hauek gehiegizko erabilerarengatik lesio bizipitalak eduki ditzaketenez maiztasun handiagoarekin kontrolatuak izatea gomendatzen zaie Erreferentziak Kanpo estekak |
87 | Szpęgawsk | Szpęgawsk Polonia iparraldean dagoen Pomerania probintziako Starograd konderriko Starograd Gdański gminako barruti administratiboko herri bat da Starograd Gdańskitik zazpi kilometro iparrekialdera eta probintzia edo voivodatoko hiriburua den Gdańsketik 41 kilometro hegoaldera dago Probintziari buruzko historiari buruzko xehetasunak jakiteko ikus Pomeraniako historia Herriak 620 biztanle ditu Nazien okupazioan zehar 5000 eta 7000 zibil artean exekutatuak izan zen 1939ko irailetik 1941eko urtarrilerarte Szpęgawskeko basoan Las Szpęgawski horietako asko Pomeraniako intelektual eta juduak Kanpo estekak |
88 | Untzu | Untzu Txulapaingo kontzejua da 2007ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera herriak 38 biztanle ditu Demografia eta biztanleria Kanpo estekak |
89 | Chaumergy | Chaumergy Frantziako udalerria da Jura departamenduan dagoena BorgoinaFrancheComté eskualdean 2013an 457 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Chaumergy udalerrian erroldatutako biztanleak 457 ziren Familiak 212 ziren horien artean 77 pertsona bakarrekoak ziren 27 bakarrik bizi ziren gizonak eta 50 bakarrik bizi ziren emakumeak 69 semealabarik gabeko familiak ziren 62 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 4 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 271 etxebizitza zeuden 214 familiaren etxebizitza nagusia ziren 35 bigarren erresidentzia ziren eta 23 hutsik zeuden 234 etxeak ziren eta 36 apartamentuak ziren 214 etxebizitza nagusietatik 162 bere jabearen bizilekua ziren 42 alokairuan okupaturik zeuden eta 10 doan lagata zeuden 2 etxek gela bat zuten 6 etxek bi zituzten 46 etxek hiru zituzten 57 etxek lau zituzten eta 103 etxek bost zituzten 195 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 93 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 91 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 256 ziren horien artean 191 aktiboak ziren eta 65 inaktiboak ziren 191 pertsona aktiboetatik 167 lanean zeuden 95 gizon eta 72 emakume eta 24 langabezian zeuden 12 gizon eta 12 emakume 65 pertsona inaktiboetatik 33 erretiraturik zeuden 13 ikasten zeuden eta 19 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Chaumergy udalerrian 218 unitate fiskal zeuden 4805 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 14589 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 32 komertzioetatik 1 erauzte enpresa zen 1 janari enpresa zen 2 eraikuntza enpresak ziren 14 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 2 garraio enpresak ziren 1 ostalaritza eta jatetxe enpresa zen 1 informazio eta komunikazio enpresa zen 3 finantziazio enpresak ziren 1 higiezinen enpresa zen 3 zerbitzu enpresak ziren 2 administrazio publikoko enpresak ziren eta 1 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresa zen2009an zeuden norbanakoentzako 6 zerbitzu publikoetatik 1 jendarmeria zen 1 posta bulegoa 1 banku bulegoa 1 zurgina 1 iturgina eta 1 ile apaindegia2009an zeuden 6 establezimendu komertzialetatik 1 120 m2 baino gutxiagoko denda zen 1 okindegi zen eta 4 arropa dendak ziren2000 urtean Chaumergy udalerrian 13 nekazaritzaustiategi zeuden 350 hektarea erabiltzen Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an zegoen osasunekipamendu bakarra botika zen 2009an lehenhezkuntzako eskola bat zegoen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri |
90 | Takamitsu Ota | Takamitsu Ota japonieraz 太田 貴光 1970eko uztailaren 19a Japoniako futbolari ohia da Hainbat futbol taldetan jokatu du esaterako Shimizu SPulse eta Consadole Sapporo Kanpo loturak Japonieraz JLeague Data Site |
91 | Di qiu zui hou de ye wang | Di qiu zui hou de ye wang txinera tradizionalez 地球最後的夜晚 txinera sinplifikatuz 地球最后的夜晚 pinyinez Di qiu zui hou de ye wang frantsesez Un grand voyage vers la nuit 2018ko Bi Gan txinatar zinema zuzendariaren film dramatikoa da Sinopsia Hainbat urteren ostean Luo Hongwu Kaili sorterrira itzuliko da eta maite izan zuen pertsonaren bila abiatuko da Emakumearen izena besterik ez daki Wan Quiwen Aktoreak Huang Jue Luo Hongwu Tang Wei Wan QiwenKaizhen Sylvia Chang Basakatuaren amaIlegorriko emakumea Lee Hongchi Basakatua Chloe Maayan Pager Ming Dao polizia Erreferentziak Kanpo estekak |
92 | Palazinges | Palazinges frantsesez eta ofizialki Palazinges Okzitaniako udalerri bat da Administratiboki Frantziako Corrèze departamenduan dago Akitania Berria eskualdean 2013an 129 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Palazinges udalerrian erroldatutako biztanleak 111 ziren Familiak 56 ziren horien artean 20 pertsona bakarrekoak ziren 12 bakarrik bizi ziren gizonak eta 8 bakarrik bizi ziren emakumeak 24 semealabarik gabeko familiak ziren 8 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 4 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak Etxebizitza 2007an 78 etxebizitza zeuden 55 familiaren etxebizitza nagusia ziren 16 bigarren erresidentzia ziren eta 7 hutsik zeuden 76 etxeak ziren eta 1apartamentu bat zen 55 etxebizitza nagusietatik 46 bere jabearen bizilekua ziren eta 9 alokairuan okupaturik zeuden 4 etxek bi gela zituzten 11 etxek hiru zituzten 12 etxek lau zituzten eta 28 etxek bost zituzten 48 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 19 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 32 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 71 ziren horien artean 54 aktiboak ziren eta 17 inaktiboak ziren 54 pertsona aktiboetatik 51 lanean zeuden 30 gizon eta 21 emakume eta 3 langabezian zeuden 1 gizon eta 2 emakume 17 pertsona inaktiboetatik 9 erretiraturik zeuden 4 ikasten zeuden eta 4 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Palazinges udalerrian 57 unitate fiskal zeuden 1205 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 19593 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 4 komertzioetatik 3 eraikuntza enpresak ziren eta 1 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresa zen2009an norbanakoentzat zegoen zerbitzu bakarra zurgina zen2000 urtean Palazinges udalerrian 8 nekazaritzaustiategi zeuden Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri |
93 | Leizotz | Leizotz Andoaingo auzoa da 2008ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera 247 pertsona bizi ziren bertan Demografia eta biztanleria Ikus gainera Andoain Kanpo estekak |
94 | Hylophorbus richardsi | Hylophorbus richardsi Hylophorbus generoko animalia da Anfibioen barruko Microhylidae familian sailkatuta dago Anura ordenan Erreferentziak Ikus gainera Microhylidae Kanpo estekak |
95 | James Rudkin | James Rudkin Northampton Ingalaterra 1994ko uztailaren 7an jaioa britainiar arraunlaria da 2020ko Udako Olinpiar Jokoetan esku hartu zuen zortzikoan brontzezko domina lortuz Taldea hauek osatzen zuten James Rudkinek berak Josh Bugajskik Jacob Dawsonek Thomas Georgek Moe Sbihik Charles Elwesek Oliver WynneGriffithek Thomas Fordek eta Henry Fieldmanek Nazioarteko emaitzak Erreferentziak Kanpo estekak |
96 | Cerofrontia | Cerofrontia Gelechiidae familiako tximeleta genero bat da Bere espezie tipoa Cerofrontia griseotincta da Espezieak Erreferentziak Kanpo estekak |
97 | Susa | Susa Euskal Herriko argitaletxea da Zarautz Iruñea eta Larrabetzun egoitza bana dituena 1983an sortu zen 1988 eta 2017 urteen artean Gorka Arrese izan zen argitaletxearen editorea 2018tik Leire Lopez Ziluagak du ardura hori Egileak Bertan argitaratzen dituzten egileen artean Jon Alonso Iñigo Aranbarri Amets Arzallus Pako Aristi Gotzon Barandiaran Harkaitz Cano Koldo Izagirre Miren Agur Meabe Xabier Montoia eta Juanjo Olasagarre daude besteak beste Liburu batzuk Azken afaria eleberriaBeti oporretanEuligiroFakirraren ahotsaGartzelako poemak Gerra txikiaIazko hezurrak Izurdeen aurreko bizitzaMiñan MusscheOspitalekoakParisen bizi naizTwist eleberriaUrari ostutako poemak CCBYSA lizentziaduna Susa argitaletxeko hainbat liburu CCBYSA lizentziarekin argitaratu dira Lizentzia hori sormenezko lanak munduan zehar erraz partekatzeko lizentzia da Edonon erabil daitezke liburu horiek CC baina edukien iturria zein den aipatu behar da beti BY hau da egilea nor den esatea Liburu horretan aldaketak egin ahal izango dira eta berriro zabaldu baina lan berri eraldatua ere CCBYSA lizentziarekin zabaldu beharko da SA Bi baldintza horiek beteta CCBYSA lizentziadun edukiak berrerabilita posible izango da irabazi ekonomikorik lortzea ere Ikus gainera Euskal Herriko argitaletxeen zerrenda Durangoko Azoka Miñan Kanpo estekak Susaren webgunea |
98 | Llers | Llers Kataluniako udalerria da Alt Empordà eskualdean eta Gironako probintzian dagoena 2009ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera 1179 biztanle zituen 2128 km²ko azalera du Demografia Ikus gainera Gironako udalerrien zerrenda Kanpo estekak Katalanez Udalaren webgunea |
100 | Labeo alticentralis | Labeo alticentralis Labeo generoko animalia da Arrainen barruko Actinopterygii klasean sailkatzen da Cyprinidae familian Banaketa Erreferentziak Ikus gainera Labeo Cyprinidae Kanpo estekak FhisBaseorg |
101 | Halldóra Geirharðsdóttir | Hau islandiar izen bat da azken izena ez da abizena patronimikoa baizik Pertsona hau deitzeko bataioizena erabiltzen duteHalldóra Geirharðsdóttir Reykjavik Islandia 1968ko abuztuaren 12a islandiar aktorea da Bizitza Halldóra Geirharðsdóttir Islandiako aktore ospetsua da 2018an Benedikt Erlingssonen Kona fer í stríð filmean parte hartu zuen eta Halla eta Ása ahizpa bikiaren paper bikoitza egin zuen Halla paisaia desitxuratu eta lurra kutsatzen duen aluminiozko erraldoi batekin gerran ari den 49 urteko ingurumen ekintzailea da Rol horretan Téléramako kazetari batek harrigarria dela esan zuen Filmografia Málmhaus Metalhead Ragnar Bragason 1h 37min 2013 Hross í oss Of Horses and Men Benedikt Erlingsson 2013 1h 21min Fangar Ragnar Bragason 50 minutuko 6 atal 2017an Kona fer í stríð Woman at War Benedikt Erlingsson 2018 1h 41min Erreferentziak Kanpo estekak |
102 | K.a. 484 | Ka V mendearen taula Ka VI mende Ka V mende Ka IV mende Ka 500ko hamarkada Ka 490ko hamarkada Ka 480ko hamarkada Ka 470ko hamarkada Ka 460ko hamarkada Ka 489 Ka 488 Ka 487 Ka 486 Ka 485 Ka 484 Ka 483 Ka 482 Ka 481 Ka 480 Ka 479 Gertaerak Jaiotzak Heriotzak Kanpo estekak |
103 | Fayssac | Fayssac frantsesez eta ofizialki Fayssac Okzitaniako udalerri bat da Administratiboki Frantziako Tarn departamenduan dago Okzitania eskualdean 2013an 342 biztanle zituen Demografia Biztanleria 2007an Fayssac udalerrian erroldatutako biztanleak 342 ziren Familiak 130 ziren horien artean 32 pertsona bakarrekoak ziren 16 bakarrik bizi ziren gizonak eta 16 bakarrik bizi ziren emakumeak 47 semealabarik gabeko familiak ziren 35 semealabak dituzten bikoteak ziren eta 16 semealabak dituzten gurasobakarreko familiak ziren Biztanleriak denboran ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan duErroldatutako biztanleak Etxebizitza 2007an 153 etxebizitza zeuden 130 familiaren etxebizitza nagusia ziren 16 bigarren erresidentzia ziren eta 8 hutsik zeuden 145 etxeak ziren eta 6 apartamentuak ziren 130 etxebizitza nagusietatik 111 bere jabearen bizilekua ziren 16 alokairuan okupaturik zeuden eta 3 doan lagata zeuden 1ek gela bat zuen 3 etxek bi zituzten 10 etxek hiru zituzten 32 etxek lau zituzten eta 83 etxek bost zituzten 124 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian 42 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 80 etxetan bat baino gehiago zituzten Biztanleriapiramidea 2009an sexu eta adinaren araberako biztanleriapiramidea hau zen Ekonomia 2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 225 ziren horien artean 153 aktiboak ziren eta 72 inaktiboak ziren 153 pertsona aktiboetatik 129 lanean zeuden 71 gizon eta 58 emakume eta 24 langabezian zeuden 8 gizon eta 16 emakume 72 pertsona inaktiboetatik 26 erretiraturik zeuden 16 ikasten zeuden eta 30 bestelako inaktibo gisa sailkaturik zeuden Diru sarrerak 2009an Fayssac udalerrian 129 unitate fiskal zeuden 313 pertsonek osaturik Pertsona bakoitzeko dirusarrera fiskalaren mediana urteko 17170 euro zen Ekonomia jarduerak 2007an zeuden 11 komertzioetatik 2 eraikuntza enpresak ziren 4 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren 1 ostalaritza eta jatetxe enpresa zen 1 finantziazio enpresa zen 2 administrazio publikoko enpresak ziren eta 1 beste zerbitzu jarduera batzuk multzoan sailkatutako enpresa zen2009an zeuden norbanakoentzako 2 zerbitzu publikoetatik 1 zurgina zen eta 1 ile apaindegia2009an zeuden 2 establezimendu komertzialetatik 1 brikolaje denda handi zen eta 1 etxerako tresna denda zen2000 urtean Fayssac udalerrian 8 nekazaritzaustiategi zeuden Hezkuntza eta osasun ekipamenduak 2009an inguruko herriekin osatutako barreiatutako lehenhezkuntzako eskola bat zegoen Gertuen dauden herriak Diagrama honek gertuen dauden herriak erakusten ditu Erreferentziak Kanpo estekak FrantsesezRésumé statistique INSEEren udalerriko estatistiken laburpena FrantsesezÉvolution et structure de la population INSEEren udalerriko datuen fitxa FrantsesezFrance par comune Frantziako udalerri guztietako datu zehatzak mapa baten bitartez eskuragarri |
104 | Anggun | Anggun Cipta Sasmi Jakarta Indonesia 1974ko apirilaren 29a abeslaria da 1986ko udan Dunia Aku Punya izeneko abestia kaleratu zuen Diskografia Dunia Aku Punya 1986 Kanpo estekak Webgune ofiziala |
105 | Ingrid van Houten-Groeneveld | Ingrid van HoutenGroeneveld ezkongabetan Ingrid Groeneveld Berlin 1921eko urriaren 21a Oegstgeest 2015eko martxoaren 30a herbeheretar astronomo bat izan zen Bere lankidea zen Cornelis Johannes van Houtenekin 19202002 ezkondu zen Ingrid van HoutenGroeneveld bihurtuz Elkarrekin asteroideenganako interesa piztu zitzaien Karel izeneko seme bat izan zuten Biek Tom Gehrels eta Bernhard Schmidtekin lan talde bat osatu zuten Elkarrekin milaka asteroide aurkitu zituzten Tom Gehrelsek zeruaren azterketa bat egin zuen 48 hatzbeteko Schmidt teleskopioarekin Palomar Behatokian Beranduago taldetik banandu ziren |