File size: 79,141 Bytes
264b69e |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 |
Topeka nisqa llaqtaqa, Kansas suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Topeka llaqtapiqa 127.473 runakuna (2010) tiyachkan. Warayu wichay (kastilla simipi: Ascensión de Guarayos) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Santa Krus suyupi, huk llaqtam, Warayu pruwinsyap uma llaqtanmi. Tunari munisipyu (kastilla simipi: Municipio de Villa Tunari) nisqaqa kimsa ñiqin munisipyu, Chapari pruwinsyapi, Quchapampa suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Tunari llaqtam. Antañiqiq ch'ipachina (printer) nisqaqa rikch'akunata qillqakunatapas antañiqiqmanta qillqana p'anqaman ch'ipachinapaq llamk'anam. Schleswig-Holstein nisqaqa huk suyum (Land / Bundesland) Alimanya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Kiel llaqtam. Wanuku suyu nisqaqa (aymara simipi: Wanuku jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Huánuco) huk suyum Piruw mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Wanuku llaqtam. Puwaqpampa wamani (pusaq pampa) icha Pumapampa pruwinsya (aymara simipi: Pumapampa jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Pomabamba) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Anqash suyupi, huk wamanim. Uma llaqtanqa Pumapampa llaqtam. Santiwañis munisipyu, ñawpa suti Qarasa, (kastilla simipi: Municipio de Santivañez) nisqaqa iskay ñiqin munisipyu Kapinuta pruwinsyapi, Quchapampa suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Santiwañis llaqtam. Victor Hugo (Wiktur Uuku, maypis) sutiyuq runaqa (* 26 ñiqin hatun puquy killapi 1809 watapi paqarisqa Besançon llaqtapi - † 05 ñiqin 1849pi wañusqa Paris llaqtapi ), Ransiya mama llaqtamanta qillqaqmi karqan. Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa Kutawasi qhichwa risirwa Wak'as (kastilla simipi: Vacas, wak'a nisqamanta sutinchasqa) nisqaqa iskay ñiqin munisipyu, Jarani pruwinsyapi, Quchapampa suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtan Wak'as, "Papaq llaqtan" sutiwan riqsisqa, achkha papa puqusqanrayku. Ancha hatun llaqtam. Ñawpa pacha chaypiqa Texkoko quchas, Tenochtitlan llaqtas, Tlakopan llaqtas, huk llaqtakunas karqan. Rusya (rusu simipi: Россия) nisqaqa Iwrupapi huk republika mama llaqtam. Uma llaqtanqa Moskwa llaqtam. Allpa saywachi: Sinru qillqa: Llaqtakuna (Piruw) · Piruwpi amachasqa sallqa suyukuna · Piruwpa pulitika rakiynin Piruw suyupi runa llaqtakuna · Piruwpi rimaykuna · Lista: Yachay sunturkuna (Piruw) · Piruwpa llaqta takin · Piruwpa unanchan · Piruwpa wallqanqan Llimanta aswan riqsisqa qillqasqanqa Le Petit Prince (Quyllur llaqtayuq wawamanta) nisqa kawsay rikch'anmi karqan. Dover nisqa llaqtaqa, Delaware suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Dover llaqtapiqa 36.047 runakuna (2010) tiyachkan. Hiqin qucha icha Hijin qucha nisqaqa (kastilla simipi: Lago Higin) Piruw mamallaqtap qucham, Anqash suyupi, Wari pruwinsyapi, Rapayan distritupi, Hiqin sutiyuq llaqtacha ñiqpi. Sardegna nisqaqa Allpapura hatun quchapi huk Italyaman kapuq wat'am suyupas. Uma llaqtanqa Cagliari llaqtam. Kay sapaq p'anqaqa t'inkisqa p'anqakunapi ñaqha hukchasqakunatam rikuchin. Watiqasqayki p'anqakunaqa yanasapa qillqasqam. Oslo llaqtaqa Nurwiga mama llaqtap uma llaqtanmi. Oslo llaqtapiqa 547 155 runakunam kawsachkanku (2006). K'urkur distritu nisqaqa (Distrito de Gorgor) Piruw mamallaqtapi huk distritum, Lima suyupi, Qaqatampu pruwinsyapi, K'urkur mayup patanpi. Uma llaqtanqa K'urkur llaqtam. Riga llaqtaqa Litunya mama llaqtap uma llaqtanmi. Riga llaqtapiqa 727.578 runakunam kawsachkanku (2006). Antañiqiq ch'ipachina (printer) nisqaqa rikch'akunata qillqakunatapas antañiqiqmanta qillqana p'anqaman ch'ipachinapaq llamk'anam. Yawrisqi distritu (kastilla simipi: Distrito de Yaurisque) nisqaqa huk distritum Piruw mama llaqtapi, Qusqu suyupi, Paruru pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Yawrisqi llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Qullqipata distritu; (kastilla simipi: Distrito de Colquepata) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Pawqartampu pruwinsyapi, Qusqu suyupi. Uma llaqtanqa Qullqipata llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Ullachiya distritu (kastilla simipi: Distrito de Ollachea) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Punu suyupi, Kallawaya pruwinsyapi, huk distritum. Uma llaqtanqa Ullachiya llaqtam. Urin Chichas pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Sur Chichas) nisqaqa Buliwyapi, P'utuqsi suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Tupisa llaqtam. Kay qatiq katiguriyakunaqa p'anqayuqmi icha midyayuqmi. Ch'usaq katiguriyakunataqa kaypi manam rikunkichu. Muchusqa katiguriyakunatapas qhaway. Wischunku nisqaqa (kastilla simipi: Vischongo) huk piruwanu llaqtam, Ayakuchu suyupi, Willkawaman pruwinsyapi. Wischunku distritup uma llaqtanmi. Qapachiqa (kastilla qillqaypi Capachica) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Titiqaqa quchapi, huk yaqa wat'ataqmi, Punu suyupi, Punu pruwinsyapi, Qapachiqa distritupi, Quwata distritupipas. Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa Kutawasi qhichwa risirwa Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Chukiyapu (kastilla simipi: La Paz) nisqaqa Buliwya mama llaqtap uma llaqtan (administrativo), Pedro Domingo Murillo pruwinsyapi, Chuqiyapu suyup uma llaqtanmi. Chuqiyapu llaqtapiqa 789.585 runakunam kawsachkanku (2001). Baden-Württemberg nisqaqa huk suyum (Land/ Bundesland) Alimanya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Stuttgart llaqtam. Taqna suyu nisqaqa (aymara simipi: Taqna jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Tacna) Piruw mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Taqna llaqtam. Sipawa distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Sepahua ) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Atalaya pruwinsyapi, Ukayali suyupi. Uma llaqtanqa Sipawa llaqtam. 1 nisqaqa ruray atiy, Kabu llaqta nisqaqa kamachi quq atiy, Bloemfontein nisqaqa kama paqtachi atiy. Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa Kutawasi qhichwa risirwa Piruw (kastilla simipi: Perú, aymara simipi: Piruw) nisqaqa Urin Awya Yalapi huk Sinchawkam. Uma llaqtanqa Lima llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa Kutawasi qhichwa risirwa Ljubljana llaqtaqa Isluwinya mama llaqtap uma llaqtanmi. Ljubljana llaqtapiqa 255.115 runakunam kawsachkanku (2005). Baltimore nisqa llaqtaqa, Maryland suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Baltimore llaqtapiqa 637.418 runakuna (2009) tiyachkan. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Wankapampa (kastilla simipi: Huancabamba) nisqaqa Piruwpi huk llaqtam, Piwra suyupi, Wankapampa distritupi, Wankapampa pruwinsyap uma llaqtanmi. Sullana pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Sullana) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Piwra suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Sullana llaqtam. Amaru suyu icha Apuyayaypa Mamaynin suyu, (kastilla simipi: Departamento de Madre de Dios) nisqaqa Piruw Sapan llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Puerto Maldonado llaqtam. Santa Ana (kastilla simipi: Santa Ana) llaqtaqa Santa Ana suyup uma llaqtanmi. Santa Ana llaqta 245 421 runakunam kawsachkanku (2005). Nikasyu distritu (kastilla simipi: Distrito de Nicasio) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Punu suyupi, Lampa pruwinsyapi, huk distritum. Uma llaqtanqa Nikasyu llaqtam. Allpa saywachi: Sinru qillqa: Llaqtakuna (Piruw) · Piruwpi amachasqa sallqa suyukuna · Piruwpa pulitika rakiynin Piruw suyupi runa llaqtakuna · Piruwpi rimaykuna · Lista: Yachay sunturkuna (Piruw) · Piruwpa llaqta takin · Piruwpa unanchan · Piruwpa wallqanqan Manawa suyu (kastilla simipi: Departamento de Managua) nisqaqa huk suyum Nikarawa mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Managua llaqtam. Felipe Waman Puma de Ayala icha Waman Puma chaylla, 1556 watapi Antamarka llaqtapi (Wamanqa llaqta ñiqpi), Lukana pruwinsyapi, Ayakuchu suyupi, paqarisqa, 1644 watapi wañukusqa Lima llaqtapi, Inkakunap kawsayninmanta Ispañulkunap atisqanmantapas ancha achkata qillqarqan. "Nueva Corónica y buen gobierno" ñisqa qillqasqan kastilla simipi pisilla qhichwa simipipas rurarqan. Luritu (kastilla simipi: Loreto) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk munisipyum, Marbán pruwinsyapi, Beni suyupi. Uma llaqtanqa Luritu llaqtam. Sipawa distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Tahuanía ) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Atalaya pruwinsyapi, Ukayali suyupi. Uma llaqtanqa Bolognesi llaqtam. Oklahoma llaqta nisqa llaqtaqa Oklahoma suyupi, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi, huk hatun llaqtam. Oklahoma llaqta llaqtapiqa 551.789 runakuna (2008) tiyachkan. Nashville nisqa llaqtaqa, Tennessee suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Nashville llaqtapiqa 635.710 runakuna (2009) tiyachkan. Runakunam sutiyuq, hinallataqmi ima allpamanta yachaykunapi puystukunapas sapaq sutiyuqmi: llaqtakunam, urqukunam, mayukunam, quchakunapas. K'ayruma munisipyu (kastilla simipi: Municipio Cairoma) nisqaqa pichqa ñiqin munisipyu José Ramón Loayza pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa K'ayruma llaqtam. Chiklayu pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Chiclayo) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Lampalliqi suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Chiklayu llaqtam. Jorge Basadre pruwinsya (aymara simipi: Taqna jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Jorge Basadre) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Taqna suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Lukumpa llaqtam. Arapa distritu (kastilla simipi: Distrito de Arapa) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Punu suyupi, Asankaru pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Arapa llaqtam. San Javier munisipyu (kastilla simipi: Municipio de San Javier) nisqaqa huk ñiqin munisipyu Qincha pruwinsyapi, Beni suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa San Javier llaqtam. Talara (kastilla simipi: Talara) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk llaqtam, Piwra suyupi, Pariñas distritupi, Talara pruwinsyap uma llaqtanmi. Alawsi llaqtaqa (kastilla simipi: Alausí) Ikwadur mama llaqtapi, Chimpurasu markapi, huk llaqtam.Alawsi kitip uma llaqtanmi. Pará suyu (purtuyis simipi: Estado do Pará) nisqaqa Brasilpi huk suyum. Uma llaqtanqa Belém llaqtam. /* Ima kaypi qillqamusqa JavaScript nisqa wakichi qillqapas MySkin nisqa qarata llamk'achiq ruraqkunapaq chaqnasqa kanqa */ Iskuma munisipyu (kastilla simipi: Municipio Escoma) nisqaqa pichqa ñiqin munisipyu Eliodoro Camacho pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi, Buliwya suyupi, kamasqa 6 ñiqin hatun puquy killapi 2009 watapi. Kay p'unchawkama Waychu munisipyupi kantunmi karqan. [2] Uma llaqtanqa Iskuma llaqtam. Ceará suyu (purtugal simipi: Estado do Ceará) nisqaqa Brasilpi huk suyum. Uma llaqtanqa Fortaleza llaqtam. Shawsha pruwinsya (aymara simipi : Shawsha jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Jauja) (Hatun Xauxa) nisqaqa Piruw mama llaqtap Hunin suyupi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Shawsha llaqtam. Cuevo nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Santa Krus suyupi, Cordillera pruwinsyapi, Cuevo munisipyupi. Rondônia suyu (purtuyis simipi: Estado de Rondônia) nisqaqa Brasilpi huk suyum. Uma llaqtanqa Porto Velho llaqtam. Wachapala (kastilla simipi: Guachapala) nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi, Asway markapi, huk llaqtam Pawti mayu patanpi, Wachapala kitip uma llaqtanmi. Masisea distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Masisea) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Coronel Portillo pruwinsyapi, Ukayali suyupi. Uma llaqtanqa Pukallpa llaqtam. Qupaqhawana munisipyu nisqaqa (kastilla simipi: Municipio de Copacabana) huk ñiqin munisipyu Manqu Qhapaq pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Qupaqhawana llaqtam. Munisipyukuna (uma llaqtakuna): Baure (Baure) Exaltación (Exaltación) Huacaraje (Huacaraje) Kimsantin (Kimsantin) Luritu (Luritu) Magdalena (Magdalena Puerto Siles (Puerto Siles) Reyes (Reyes) Riberalta (Riberalta) Rurrenabaque (Rurrenabaque) San Andrés (San Andrés) San Borja (San Borja) San Ignacio (San Ignacio de Moxos) San Javier (San Javier) San Joaquín (San Joaquín) San Ramón (San Ramón) Santa Ana (Santa Ana Yakumamanta) Santa Rosa (Santa Rosa Yakumamanta) Wayaramirin (Wayaramirin) Javier Pulgar Vidal sutiyuq runaqa (2 ñiqin qhulla puquy killapi 1911 watapi paqarisqa Panaw llaqtapi, 18 ñiqin aymuray killapi 2003 watapi wañusqa Lima llaqtapi) huk Piruw mama llaqtayuq allpamanta yachaqsi karqan. Uru Uru suyu icha Ururu suyu (aymara simipi: Ururu jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Oruro nisqaqa huk suyum Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Uru Uru (Ururu) llaqtam. T'aypik (chunwa simipi: 台北, pinyin: Táiběi, Kastilla simipi: Taipéi) icha Taipei hatun llaqtaqa Chunwa Republika mama llaqtap, uma llaqtami. Astana llaqtaqa Qasaqsuyu mama llaqtap uma llaqtanmi. Astana llaqtapiqa 351.343 runakunam kawsachkanku (2006). Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Sergipe suyu (purtuyis simipi: Estado de Sergipe) nisqaqa Brasilpi huk suyum. Uma llaqtanqa Aracaju llaqtam. Sincelejo (kastilla simipi: Sincelejo) nisqaqa Kulumbyapi huk hatun llaqtam. Sucre suyu uma llaqtapmi. 278,4 km² Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Punu suyu nisqaqa (aymara simipi: Punu jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Puno) Piruw mama llaqtapi huk suyum . Uma llaqtanqa Punu llaqtam. Pawqartanpu pruwinsa (aymara simipi: Pawqartampu jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Paucartambo) nisqaqa Piruw mamallaqtapi, Qusqu suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Pawqartanpu llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Katamayu kiti (kastilla simipi: Cantón Catamayo) nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi, Loja markapi, huk kitim. Uma llaqtanqa Katamayu llaqtam. Wantuwal distritu (kastilla simipi: Distrito de Huandoval) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Anqash suyupi, Pallasqa pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Wantuwal llaqtam. Manuel María Caballero pruwinsya (kastilla simipi: Manuel María Caballero) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk pruwinsyam, Santa Krus suyupi. Uma llaqtanqa Kumarapa llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Chawiña (kastilla simipi: Chaviña) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Ayakuchu suyupi huk llaqtam, Lukana pruwinsyapi, Chawiña distritup uma llaqtanmi. Runa Simi: Qusqu (Qosqo) Piruwpi llaqta kan. Inka runakunap, Tawantin Suyupa uma llaqtan karqan. 1533 watapi Ispaña awqakunapaq atipasqan, thuñisqan. Mato Grosso suyu (purtuyis simipi: Estado do Mato Grosso) nisqaqa Brasilpi huk suyum. Uma llaqtanqa Cuiabá llaqtam. K'anas (aymara simipi: K'anas jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Canas) nisqaqa Qusqu suyupi (Piruwpi) huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Yanawqa llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Bolívar nisqaqa Buliwya mamallaqtapi, Quchapampa suyupi, huk llaqtam, Bolívar pruwinsyap uma llaqtanmi. Luritu pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Loreto) nisqaqa Luritu suyupi, Piruw mama llaqtapi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Nawta llaqtam. Uruwicha munisipyu (kastilla simipi: Municipio de Urubichá) nisqaqa iskay ñiqin munisipyu Warayu pruwinsyapi, Santa Krus suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Uruwicha llaqtam (3.224 llaqtayuq, 2001 watapi). Muqiwa suyu nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk suyum. Muqiwa suyupiqa 163.757 runakunam kawsachkanku (2004). Uma llaqtanqa Muqiwa llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Tiyupunti (kastilla simipi: Teoponte) nisqaqa pusaq ñiqin munisipyu Lariqaqa pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Tiyupunti llaqtam. Allawqa distritu (kastilla simipi Distrito de Ayauca) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Lima suyupi , Yawyu pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Allawqa llaqtam. Montpelier nisqa llaqtaqa, Vermont suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Montpelier llaqtapiqa 186.440 runakuna (2010) tiyachkan. Um wildnissport.de - echt gute Ausrüstung in vollem Umfang nutzen zu können, empfehlen wir Dir Javascript in Deinem Browser zu aktiveren. Maqari distritu (kastilla simipi: Distrito de Macari) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Punu suyupi, Melgar pruwinsyapi, huk distritum. Uma llaqtanqa Maqari llaqtam. St. Louis nisqa llaqtaqa, Missouri suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. St. Louis llaqtapiqa 807.815 runakuna (2008) tiyachkan. Charles Perraultsutiyuq runaqa (* 12 ñiqin qhulla puquy killapi 1628 watapi paqarisqa Paris llaqtapi paqarisqa - † 16 ñiqin aymuray killapi 1703 watapi wañusqa Paris llaqtapi), Ransiya mama llaqta qillqaqmi karqan. Yuqalla kantun (kastilla simipi: Cantón Yocalla) nisqaqa Buliwya suyupi huk kantunmi, P'utuqsi suyupi, Tomás Frías pruwinsyapi, Yuqalla munisipyupi. Uma llaqtanqa Yuqalla llaqtam (413 runa, 2001 watapi). Janq'ulaymi (aymara simi; kastilla simipi: Ancoraimes) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Chuqiyapu suyupi, Umasuyu pruwinsyapi, Janq'ulaymi munisipyup uma llaqtanmi. Chulli nisqaqa (Kastilla simipi: Juli) Piruw mama llaqtapi, Punu suyupi, huk llaqtam, Chukuwitu pruwinsyap uma llaqtanmi. Ruburiy (kastilla simipi: Roboré) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Santa Krus suyupi, Chikitus pruwinsyapi, Ruburiy munisipyup uma llaqtanmi. Bernal distritu (kastilla simipi: Distrito de Bernal) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, huk distritum Piwra suyupi, Sichura pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Bernal llaqtam. Samaypata nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Santa Krus suyupi, huk llaqtam, Florida pruwinsyap uma llaqtanmi. Ayu Ayu icha Jayu Jayu[1] (kastilla simipi: Ayo Ayo) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Chuqiyapu suyupi, Jaruma pruwinsyapi, Ayu Ayu munisipyup uma llaqtanmi. Munisipyukuna (uma llaqtakuna): Baure (Baure) Exaltación (Exaltación) Huacaraje (Huacaraje) Kimsantin (Kimsantin) Luritu (Luritu) Magdalena (Magdalena Puerto Siles (Puerto Siles) Reyes (Reyes) Riberalta (Riberalta) Rurrenabaque (Rurrenabaque) San Andrés (San Andrés) San Borja (San Borja) San Ignacio (San Ignacio de Moxos) San Javier (San Javier) San Joaquín (San Joaquín) San Ramón (San Ramón) Santa Ana (Santa Ana Yakumamanta) Santa Rosa (Santa Rosa Yakumamanta) Wayaramirin (Wayaramirin) Quripata (kastilla simipi: Coripata) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Chuqiyapu suyupi, pruwinsyapi, Quripata munisipyup uma llaqtanmi. Upa mayu (kastilla simipi: Río Opamayo) nisqaqa Piruw mamallaqtapi huk mayum, Wankawillka suyupi, Anqara pruwinsyapi. Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa Kutawasi qhichwa risirwa Kanta (kastilla simipi: Canta) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Lima suyupi, huk llaqtam, Kanta pruwinsyap uma llaqtanmi. Muray (kastilla simipi: Moray) nisqaqa huk piruwanu mawk'a llaqtam Urupampa pruwinsyapi, Qusqu suyupi. Murayqa Qusqu llaqtamanta 38 km karum, Maras llaqtamantataq 7 km karum. Piruw (kastilla simipi: Perú, aymara simipi: Piruw) nisqaqa Urin Awya Yalapi huk Sinchawkam. Uma llaqtanqa Lima llaqtam. Allpa saywachi: Sinru qillqa: Llaqtakuna (Piruw) · Piruwpi amachasqa sallqa suyukuna · Piruwpa pulitika rakiynin Piruw suyupi runa llaqtakuna · Piruwpi rimaykuna · Lista: Yachay sunturkuna (Piruw) · Piruwpa llaqta takin · Piruwpa unanchan · Piruwpa wallqanqan Jilawi distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Ilave) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Qullaw pruwinsyapi, Punu suyupi. Uma llaqtanqa Jilawi llaqtam. Belén (kastilla simipi: Belén) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk llaqtam, Luritu suyupi , Maynas pruwinsyapi. Belén distritup uma llaqtanmi. Lima suyu nisqaqa (aymara simipi: Lima jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Lima) huk suyum Piruw mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Wachu llaqtam. Sunin pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Junín) nisqaqa Piruw mama llaqtap Hunin suyupi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Hunin llaqtam. Pilkuyu distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Pilcuyo) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Qullaw pruwinsyapi, Punu suyupi. Uma llaqtanqa Pilkuyu (Pilcuyo) llaqtam. Qusqu suyu (aymara simipi: Qusqu jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento del Cusco) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Qusqu llaqtam. Amachasqa suyukuna: Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu - Manu mamallaqta parki - Utishi mamallaqta parki - Machiqinqa ayllu llaqta risirwa - Megantoni mamallaqta willkachasqa Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Awqaq sipas suyu nisqaqa (aymara simipi: Aucasiri tawaqu jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Amazonas) Piruw llaqtahuñum. Uma llaqtanqa Chachapuyas llaqtam. Ika suyu (aymara simipi: Ika jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Ica) nisqaqa Piruw mama llaqtayuq huk suyum. Uma llaqtanqa Ika llaqtam. Aqu aqu suyupimi kaykan. Hatun qucha manyanpi. Piwra suyu (kastilla simipi: Departamento de Piura) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Piwra llaqtam. Manu mamallaqta parki nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Mayutata suyupi, Manu pruwinsyapi, Qusqu suyupipas, Pawqartampu pruwinsyapi, huk mama llaqta parkim. Chay muyuyqa qhawasqan kasan. Llipinchispa qhawakuntaqmi askha qhapaq kasqan hina. Virginia Beach nisqa llaqtaqa, Virginia suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Virginia Beach llaqtapiqa 433.746 runakuna (2008) tiyachkan. Auvergne nisqaqa Ransiya mama llaqtapi huk riqyunmi (region). Uma llaqtanqa Clermont-Ferrand llaqtam. Limpani distritu (kastilla simipi: Distrito de Limbani) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Punu suyupi, Sandia pruwinsyapi, huk distritum. Uma llaqtanqa Limpani llaqtam. Iskumanta rurasqa k'aspikunata yachay wasikunapi yana qillqana pirqapi qillqanapaqmi llamk'achinchik. Rivas suyu (kastilla simipi: Departamento de Rivas) nisqaqa huk suyum Nikarawa mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Rivas llaqtam. Santa pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Santa) nisqaqa Piruw mama llaqtap Anqash suyupi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Chimputi llaqtam. Stockholm llaqtaqa Suwidsuyu mama llaqtap uma llaqtanmi. Stockholm llaqtapiqa 935 619 runakunam kawsachkanku (2006). 381.63 km² Kutipay munisipyu icha El Torno munisipyu nisqaqa (kastilla simipi: Municipio de El Torno) tawa ñiqin munisipyu Andrés Ibáñez pruwinsyapi, Santa Krus suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Kutipay (El Torno) llaqtam. Susapaya distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Susapaya) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Taqna suyupi, Tarata pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Susapaya llaqtam. Turpu qucha nisqaqa (kastilla qillqaypi: Lago Turpo) Piruw mama llaqtapi, huk qucham Wankawillka suyupi, Chuqlluqucha pruwinsyapi, Chupamarka distritupi. Rusya (rusu simipi: Россия) nisqaqa Iwrupapi huk republika mama llaqtam. Uma llaqtanqa Moskwa llaqtam. Gheorghe Hagi sutiyuq runaqa (* 5 ñiqin hatun puquy killapi 1965 watapi paqarisqa Săcele llaqtapi, Rumanya mama llaqtapi) huk Rumanya mama llaqtayuq piluta hayt'aqmi karqan. Lincoln nisqa llaqtaqa, Nebraska suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Helena llaqtapiqa 28.190 runakuna (2000) tiyachkan. Belfast (inlish simipi; ilanda simipi: Beal Feirste) llaqtaqa Chinchay Ilanda mama llaqtap uma llaqtanmi. Belfast 276 459 runakunam kawsachkanku (2002). Paraná suyu (purtuyis simipi: Estado do Paraná) nisqaqa Brasilpi huk suyum. Uma llaqtanqa Curitiba llaqtam. Chiksuyu icha Chika (Chiku simipi: Česko) nisqaqa Iwrupapi huk mama llaqtam. Uma llaqtanqa Praha llaqtam. Quibdó (kastilla simipi: Quibdó) nisqaqa Kulumbyapi huk hatun llaqtam. Chocó suyu uma llaqtapmi. 3 337,5 km², Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Chiqa distritu (kastilla simipi: distrito de Checca) nisqaqa huk distritum Piruw mama llaqtapi, K'anas pruwinsyapi, Qusqu suyupi. Uma llaqtanqa Chiqa llaqtam. Minsk icha Miensk (Менск) llaqtaqa Bilarus mama llaqtap uma llaqtanmi. Minsk llaqtapiqa 1.974.819 runakunam kawsachkanku (2017). Kilmana distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Quilmaná) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Lima suyupi , Kañiti pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Kilmana llaqtam. Reykjavík llaqtaqa Islandya mama llaqtap uma llaqtanmi. Reykjavík llaqtapiqa 116.446 runakunam kawsachkanku (2006). Chikitus pruwinsya (aymara simipi: Chikitus jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Chiquitos) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk pruwinsyam, Santa Krus suyupi. Uma llaqtanqa San José Chikitus llaqtam. Punu pruwinsya nisqaqa (aymara simipi: Punu jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Puno) Piruw mama llaqtapi, Punu suyupi, huk pruwinsyam. Achuqalla (kastilla simipi: Achocalla) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Chuqiyapu suyupi, Pedro Domingo Murillo pruwinsyapi, huk llaqtam, Achuqalla munisipyup uma llaqtanmi. Mapiri nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Chuqiyapu suyupi, Lariqaqa pruwinsyapi, Mapiri munisipyup uma llaqtanmi. Calakmul nisqaqa Mishiku mamallaqtapi huk mawk'a Maya llaqtam. 2002 watapis UNESCO nisqa Tukuy runakunap qhapaq kaynin rimarirqan. Antawayllacha distritu (kastilla simipi: Distrito de Andahuaylillas ) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Qispiqanchi pruwinsyapi, Qusqu suyupi. Uma llaqtanqa Antawayllacha llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki La Rioja nisqaqa huk suyum (comunidad autónoma) Ispaña mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Logroño llaqtam. Aqumayu distritu nisqaqa Qusqu suyupi, Aqumayu pruwinsyapi, huk distritum, Aqumayu llaqta Aqumayu k'itipas. Achasiri nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk urqum, Quwasa distritupi, Kallawaya pruwinsyapi, Punu suyupi. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Yaku munisipyu (kastilla simipi: Municipio Yaco) nisqaqa kimsa ñiqin munisipyu José Ramón Loayza pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi, Buliwya mama llaqtapi, Kimsa Krus wallapi. Uma llaqtanqa Yaku llaqtam (640 llaqtayuq, 2001 watapi).[1] Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Amachasqa suyukuna: Utishi mamallaqta parki - Machiqinqa ayllu llaqta risirwa - Megantoni mamallaqta willkachasqa Yanatama nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk qucham, Wak'as munisipyupi, Jarani pruwinsyapi, Quchapampa suyupi. Iskanwaya nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk mawk'a llaqtam, Chuqiyapu suyupi, Muñecas pruwinsyapi, Llika mayu qhichwapi, Awkapata llaqta ñiqpi. Warmiy pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Huarmey) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Anqash suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Warmiy llaqtam. T'uru T'uru munisipyu (kastilla simipi: Municipio de Toro Toro / Torotoro) nisqaqa iskay ñiqin munisipyu Charkas pruwinsyapi, P'utuqsi suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa T'uru T'uru llaqtam (676 llaqtayuq, 2001 watapi). Saskatoon nisqaqa Kanada mama llaqtap hatun llaqtanmi. Saskatchewan pruwinsya aswan hatun llaqtanmi. Lasa kantun (kastilla simipi: Cantón Laza) nisqaqa huk kantunmi Buliwya mamallaqtapi, Chuqiyapu suyupi, Urin Yunka pruwinsyapi, Irupana munisipyupi. Uma llaqtanqa Lasa llaqtam. Wachay kamachiy nisqa kawpaywanqa mama llaqtapi kamachiqkuna llaqtayuq runakunap wawankunap yupaynintam, wachayninkunap, paqariyninkunap yupaynintam kamachiyta munan. Toluca de Lerdo icha Toluca (nawa simipi: Tōllocān, "lugar donde habita el dios Tōlloh") nisqaqa Mishiku mama llaqtap hatun llaqtanmi. Mishiku suyu wan Toluca munisipyu uma llaqtanmi. Anqas Urqu distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Cerro Azul) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Lima suyupi , Kañiti pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Anqas Urqu (Cerro Azul) llaqtam. Andorra la Vella nisqaqa Andurra mama llaqtap huk uma llaqtanmi. Andorra la Vella llaqtapi 22.884 runakuna kawsachkanku (2005). Piuray qucha nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk qucham, Qusqu suyupi, Urupampa pruwinsyapi, Chinchiru distritupi, Chinchiru llaqtañiq. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Hatun Wayllay distritu (kastilla simipi: Distrito de Huayllay Grande) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Anqara pruwinsya pruwinsyapi, Wankawillka suyupi. Uma llaqtanqa Hatun Wayllay llaqtam. Watimala suyu (kastilla simipi: Departamento de Guatemala) nisqaqa huk suyum Watimala mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Watimala llaqtam. Runa Simi: Preston nisqaqa Inlatirra suyupi, Hukllachasqa Qhapaq Suyupi huk hatun llaqtam. (→Preston) Urqukuna: Akichwa Alqamarinayuq Amruqa Anqasqucha Apu Qañakway Apuy Padreyoc Awsanqati Awsanqati (Sayapata) Ayakachi Bonanta Chakiriyuq Chawpimayu Chikun Chimpulla Chinchina Chuqisapra Chukitakarpu Chumpi Ch'uñuna Grau Halanikuna Halanquma Hapu Punta Hatun Allpapata Hatun Uma Hatunkampa Hatunñanu Punta Iskina Iskupitani Kampalla Kimsachata Kisuq'ipina Kiswar Kunka Kuntur Ikiña Kunturquta Kunturwachana Markuni Millu Muskaya Muyuq Ninaparaqu Pachanta Padreyoc Palkay Panta Pantipata Pitusiray Puka Puka Puka Punta Pumanuta Pumasillu Pumawank'a Q'umirqucha Qallanqati Qhapaqsaya Qillqa (Qusqu) Qiluqanuqa Qullpa Ananta Qullqi Qullqip'unqu Quriwayrachina Quyllurpuñuna Quysupakana Saksarayuq Sallqantay Sallqantay (Qispiqanchi) San Braulio Santa Katalina Sasawini Sawasiray Sinaqara Suqchupampa Suray Takusiri Tukarway Uqhupampa Walawantay Wamantay Waqay Willka Wasaqucha Wayanay Waykintani Wayna Pikchu Wayruru Punku Wila Jaqhi Willka Wiqi Wisk'achani Yanaqaqa Yana Urqu Yayamari - Wallakuna: Willkanuta walla Willkapampa walla Raya walla Urupampa walla Guaviare suyu nisqaqa (kastilla simipi: Departamento del Guaviare) Kulumbya mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa San José Guaviare llaqtam. Faro distritu (kastilla simipi Distrito de Faro), nisqaqa Purtugal mama llaqtapi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Faro llaqtam. Limón llaqtaqa Kustarika mama llaqtap hatun llaqtanmi. Limón pruwinsya wan Limón kantun uma llaqtanmi. Limón llaqta 70 000 runakunam kawsachkanku (2010). Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Atakami (kastilla simipi: Atacames) nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi, Esmeraldas markapi, huk llaqtam, Atakami kitip uma llaqtanmi. Hanoi llaqtaqa, witnam simipi Hà Nội, chinu simipi 河内 Hé Nèi nisqaqa Witnam mama llaqtap uma llaqtanmi, Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa Kutawasi qhichwa risirwa Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Piruw mama llaqtap piluta hayt'ay qhari quchun. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Kawpaq runa icha Pulitiku icha llaqta pusaq nisqa runakunaqa huk mama llaqtap kamachinanwan llamk'aykuq runakunam: Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Qispi kay suyu (kastilla simipi Departamento de La Libertad) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Truhillu llaqtam. Mamallaqta risirwakuna: Mishiku suyupi mama llaqta risirwakuna: - Pantanos de Centla mama llaqta risirwa - Sian Ka'an Mawk'a llaqtakuna: Katiguriya:Mishikupi mawk'a llaqtakuna - Katiguriya:Cem Anáhuac Tenochca Tlalpan mawk'a llaqta Mayupura icha Bulo Bulo (kastilla simipi: Entre Ríos) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk munisipyum, Tutura pruwinsyapi, Quchapampa suyupi. Uma llaqtanqa Mayupura (Entre Ríos) llaqtam. Pruwinsyakuna: Andrés Ibáñez Ángel Sandoval Chikitus Florida Germán Busch Ichilu Ignacio Warnes José Miguel de Velasco Manuel María Caballero Obispo Santiestevan Sara Urquwallqa Vallegrande Warayu Ñuflo de Chávez Miqapaka (kastilla simipi: Mecapaca) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Chuqiyapu suyupi, Pedro Domingo Murillo pruwinsyapi, Miqapaka munisipyup uma llaqtanmi. Portachuelo munisipyu (kastilla simipi: Municipio de Portachuelo) nisqaqa huk ñiqin munisipyu Sara pruwinsyapi, Santa Krus suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Portachuelo llaqtam. Iwawi (Iwawe) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk mawk'a llaqtam, Chuqiyapu suyupi, Inkawi pruwinsyapi, Wiskachani llaqta ñiqpi, Titiqaqa qucha patapi. Qanchi pruwinsya (aymara simipi: Qanchi jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Canchis) nisqaqa Qusqu suyupi, Piruw mama llaqtapi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Sikuwani llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Awqaq sipas suyu nisqaqa (aymara simipi: Aucasiri tawaqu jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Amazonas) Piruw llaqtahuñum. Uma llaqtanqa Chachapuyas llaqtam. Florida pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Florida) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk pruwinsyam, Santa Krus suyupi. Uma llaqtanqa Samaypata llaqtam. Anhui pruwinsya (kastilla simipi Provincia de Anhui, chun simipi: 安徽, phinyimpi: Ānhuī, a: Anhwei, nisqaqa Chunwa Runallaqta Republika mama llaqtapi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Hefei llaqtam. Huila suyu nisqaqa (kastilla simipi: Departamento del Huila) Kulumbya mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Neiva llaqtam. Altu llaqta munisipyu (kastilla simipi: Municipio de El Alto) nisqaqa tawa ñiqin munisipyu Pedro Domingo Murillo pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Altu llaqtam. Durán icha Eloy Alfaro nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi huk hatun llaqtam, Wayas markap uma llaqtanmi. Durán llaqtapiqa 174.531 runakunam kawsachkanku (2001). Chukuwitu pruwinsya icha Chukuytu pruwinsya (aymara simipi: Chukuwitu jisk'a suyu / Chukuytu jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Chucuito) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Punu suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Chulli llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Hurwatsuyu, Kruwasya icha Kruwasiya nisqaqa (Hurwat simipi Hrvatska) Iwrupapi mama llaqtam. Uma llaqtanqa Zagreb llaqtam. Chuqlluqucha nisqaqa (kastilla simipi: Castrovirreyna) Piruw mama llaqtapi, Wankawillka suyupi, huk llaqtam, Chuqlluqucha pruwinsyap uma llaqtanmi. Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa Kutawasi qhichwa risirwa Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa Kutawasi qhichwa risirwa Chuqlluqucha pruwinsya nisqaqa (aymara simipi: Chuqlluqucha jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Castrovirreyna) Piruw mama llaqtapi, Wankawillka suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Chuqlluqucha llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Puliwyapi amachasqa sallqa suyukuna - mamallaqta parkikuna risirwakunapas Buliwya suyuqa ima munay rikukuyniyuq, imaymananiray kawsayniyuq, raymikunayuq, takikunayuq. Kay suyuqa hamuqkunapaq imaymana kawsaykunata kicharin. Kanqan: qaqa siqaykuna, mayupi wamp'upi tuytuykuna, puriykuna, pisqukuna, sallqa kawsay qhawaykunapas, q'uñi unu wayt'aykuna, ñawpa willakuykuna, wasichakuy, ñawpa wasichakuyninkuna qhawaykunapis. Wayaramirin (kastilla simipi: Guayaramerín) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Vaca Díez pruwinsyapi, Beni suyupi, huk llaqtam, Wayaramirin munisipyup uma llaqtanmi, Mamuriy mayup lluq'i patanpi tiyaq. San Ignacio de Moxos (kastilla simipi: San Ignacio de Moxos) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Beni suyupi, huk llaqtam, Moxos pruwinsyap uma llaqtanmi. Heredia llaqtaqa Kustarika mama llaqtap hatun llaqtanmi. Heredia pruwinsya uma llaqtanmi. Alajuela llaqta 42 600 runakunam kawsachkanku (2004). Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Uchkus Inkañan nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk mawk'a llaqtam, Wankawillka suyupi, Wankawillka pruwinsyapi,Yawli distritupi, Uchkus Alto llaqtapi. Wachu nisqaqa (kastilla simipi: Huacho) Piruw mama llaqtapi llaqtam, Lima suyupi, Wawra pruwinsyapi, Wachu distritupi. Coronel Portillo pruwinsya (aymara simipi: Coronel Portillo jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Coronel Portillo) nisqaqa Piruw mama llaqtap Ukayali suyupi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Pukallpa llaqtam. Amsterdam llaqtaqa Uray Llaqta Suyu mama llaqtap uma llaqtanmi. Amsterdam llaqtapiqa 859.732 runakunam kawsachkanku (2018). Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Mumbai llaqtaqa Indya mama llaqtapi huk hatun llaqtam. Mumbai llaqtapiqa 12.883.645 runakunam kawsachkanku. Willka Qhichwa (kastilla simipi: Valle Sagrado) nisqaqa Willkamayup qhichwanmi, Qusqu suyupi, Piruw mama llaqtapi. Kaypin llaqtaq kayninkuna rikukun, llaqta raymikuna, ñawpa ruwayninkuna, tusuykuna, tukaykuna , anti kawsaykunaq yachaynin (cosmología andina), anti llaqtakunaq wayk'uyninpas Amachasqa sallqa suyukuna: Llakipampa sallqa kawsay risirwa Pumaq sach'a-sach'a willkachasqa ñawpa suyu Hatun Batan parki Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa Kutawasi qhichwa risirwa Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Qatawi kantun icha Q'atawi kantun kastilla simipi: Cantón Catavi) nisqaqa Buliwya mamallaqtapi huk kantunmi, Chuqiyapu suyupi, Antikuna pruwinsyapi, Pukarani munisipyupi. Uma llaqtanqa Qatawi (icha Q'atawi) llaqtam (82 llaqtayuq, 2001 watapi). Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa Kutawasi qhichwa risirwa Rusya (rusu simipi: Россия) nisqaqa Iwrupapi huk republika mama llaqtam. Uma llaqtanqa Moskwa llaqtam. Qirupallqa icha Q'irup'allqa (kastilla simipi: Distrito de Queropalca) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Wanuku suyupi, Lawriqucha pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Qirupallqa (Q'irup'allqa) llaqtam. Karim Mostafa Benzema sutiyuq runaqa (* 19 ñiqin qhapaq raymi killapi 1987 watapi paqarisqa Lyon llaqtapi, Ransiya mama llaqtapi) huk Ransiya mama llaqtayuq piluta hayt'aqmi karqan. Cabañas suyu (kastilla simipi: Departamento de Cabañas) nisqaqa huk suyum Salwadur mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Sensuntepeque llaqtam. Arika (kastilla simipi: Arica) llaqtaqa Chili mama llaqtapi Arika Parinaqutapas suyupi huk llaqtam. Lucas Martínez Begazom llaqtataqa 1541 watapim kamarirqan. 1868 watapiqa hatun pacha kuyuymi llaqtataqa waqllichirqan. Wilmington nisqa llaqtaqa, Delaware suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Wilmington llaqtapiqa 72.664 runakuna (2000) tiyachkan. Potsdam llaqtaqa Alimanya mama llaqtapi huk hatun llaqtam, Brandenburg suyup uma llaqtanmi. Potsdam llaqtapiqa 171.810 runakunam kawsachkanku (2016 watapi). Quchapampa pruwinsya (kastilla simi: Provincia de Cercado) nisqaqa Buliwya suyupi, Quchapampa suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Quchapampa llaqtam. Lleida (Kastilla simipi: Lérida) llaqtaqa Ispañapi huk hatun llaqtam, Katalunya suyup llaqtanmi, Girona pruwinsya uma llaqtanmi, 96 188 tiyaq runakunayuq. Sina distritu (kastilla simipi: Distrito de Sina) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Punu suyupi, Putina pruwinsyapi, 2 ñiqin aymuray killapi 1854 watapi kamasqa. Uma llaqtanqa Sina llaqtam. Apullashqa wamani icha Pallasqa pruwinsya (aymara simipi: Pallasqa jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Pallasca) nisqaqa Piruw mama llaqtap Anqash suyupi huk pruwinsyam. Colón suyu (kastilla simipi: Departamento de Colón), nisqaqa huk suyum Unduras mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Trujillom. Piwra suyu (kastilla simipi: Departamento de Piura) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Piwra llaqtam. Iquique (aymara simimanta: Ikiñ-iki [1] llaqtaqa Chili mama llaqtapi huk llaqtam. Iquique llaqtaqa Tarapaka suyup uma llaqtanmi. Ankash washa waqta (kastilla simipi: Ancash trasandino) nisqaqa Piruw llaqtapi, Anqash suyupi, huk waqtamm. Wantar Chawin llaqtaqa Ankash washa waqtapi huk ñawpa llaqtam. 1985 watapis UNESCO nisqa Tukuy runakunap qhapaq kaynin rimarirqan. Tampupata pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Tambopata) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Mayutata suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Puerto Maldonado llaqtam. Manaus llaqtaqa Brasilpi (Amazonas suyupi), Amarumayu sach'a-sach'a suyupi huk hatun llaqtam, Purtuyiskunap 1669 watapis tiksisqan. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Morazán suyu (kastilla simipi: Departamento de Morazán) nisqaqa huk suyum Salwadur mama llaqtapi. Uma llaqtanqa San Francisco Gotera llaqtam. Ñawinqucha nisqaqa (kastilla qillqaypi: Ñawincocha) Piruw mama llaqtapi, huk qucham Wankawillka suyupi, Wankawillka pruwinsyapi, Aqupampilla distritupi. Uru Uru icha Ururu (kastilla simipi: Oruro) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk hatun llaqtam, Uru Uru suyup uma llaqtanmi. Santa Ana Yakumamanta (kastilla simipi: Santa Ana del Yacuma) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Beni suyupi, huk llaqtam, Yakuma pruwinsyap uma llaqtanmi. Coyhaique llaqtaqa Chili mama llaqtapi Aysén suyupi huk llaqtam. Coyhaique llaqtaqa Aysén suyup uma llaqtanmi. 2002 watapi runa yupaykamaqa 50.041 runayuqmi kachkan. Lliwmanta aswan hatun musikuy rurayninkunaqa michiymi, qhatuymi, karu puriypas. Urin Lipis pruwinsya nisqaqa (kastilla simipi: Provincia de Sur Lípez) Buliwyapi, P'utuqsi suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa San Pawlu Lipis llaqtam. Augusta nisqa llaqtaqa, Maine suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Augusta Rouge llaqtapiqa 19.136 runakuna (2010) tiyachkan. Sonsonate suyu (kastilla simipi: Departamento de Sonsonate) nisqaqa huk suyum Salwadur mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Sonsonate llaqtam. Suwiri, Suwidsuyu icha Suysya (Suysu simipi Sverige) nisqaqa chincha Iwrupapi mama llaqtam, qhapaq suyum. Uma llaqtanqa Stockholm llaqtam. Szczecin llaqtaqa (aliman simipi: Stettin) Pulskapi huk hatun llaqtam, Kunti Pumiranya suyup uma llaqtanmi, 407.180 tiyaq runakunayuq (2014). Andalucía icha Andalusiya nisqaqa huk suyum (comunidad autónoma) Ispaña mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Sevilla llaqtam. Champagne-Ardenne nisqaqa Ransiya mama llaqtapi huk riqyunmi. Uma llaqtanqa Châlons-en-Champagne llaqtam Banladish icha Bangladesh nisqaqa (banla simipi: বাংলাদেশ) Asyapi huk mama llaqtam. Uma llaqtanqa Dhaka llaqtam. La Habana (kastilla simipi: Villa de San Cristóbal de La Habana) llaqtaqa Kuba mama llaqtap uma llaqtanmi. La Habana llaqtapiqa 2.201.610 runakunam kawsachkanku (2002). Kyōto (nihun simipi: 京都市, Hepburn: Kyōto-shi?), Nihun hatun llaqta, Uma llaqtam Kyōto llaqta kamachiy llaqtam, Kansai suyu hatun llaqta. 827,90 km2 Chubut wamani (kastilla simipi: Provincia del Chubut) nisqaqa huk wamanim Arhintina mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Rawson llaqtam. P'allqaluma nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Quchapampa suyupi, huk urqum, Jarani pruwinsyapi, Wak'as munisipyupi. Awqapata (kastilla simipi: Aucapata) nisqaqa kimsa ñiqin munisipyu Muñecas pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi, Buliwya suyupi. Uma llaqtanqa Awqapata llaqtam (183 runa, 2001 watapi). Amachasqa sallqa suyukuna: Kachiqucha Yuraqyaku mama llaqta risirwa Mejía quchakuna mamallaqta willkachasqa Kutawasi qhichwa risirwa Hamalka distritu (kastilla simipi: Distrito de Jamalca) nisqaqa huk distritum Piruw mama llaqtapi, Amarumayu suyupi, Utkupampa pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Hamalka llaqtam. The Mars Volta nisqaqa huk USA mama llaqtayuq Rock kusituymi, 2001 watapi paqarisqa El Paso llaqtapi. Pichari distritu (kastilla simipi: Distrito de Pichari) nisqaqa Piruw suyupi, huk Piruw distritum Killapampa pruwinsyapi, Qusqu suyupi. Uma llaqtanqa Picharillaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Shawsha (kastilla simipi: Jauja) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk llaqtam, Hunin suyupi llaqtanmi, Shawsha pruwinsyap uma llaqtanmi. Pando suyu (aymara simipi: Pando jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Pando) nisqaqa huk suyum Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Kuwiha llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Surat'a[1] [2] (kastilla simipi: Sorata) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Chuqiyapu suyupi, huk llaqtam, Lariqaqa pruwinsyap uma llaqtanmi. Neuquén llaqtaqa Arhintina mama llaqtapi huk hatun llaqtam. Neuquén wamani uma llaqtap. Neuquénpiqa 227 460 runakunam kawsachkanku (2005). Santa Cruz de Tenerife llaqtaqa Ispañapi huk hatun llaqtam, Santa Cruz de Tenerife pruwinsyapi. Tenerife wat'ap uma llaqtanmi. Waruchiri pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Huarochirí) nisqaqa Lima suyupi, Piruw mama llaqtapi huk pruwinsyam. Waruchiri llaqtapiqa Waruchiri qillqasqa nisqa kamarisqas karqan, Tawantinsuyu iñiymanta willaq. Anapia distritu (kastilla simipi: Distrito de Anapia) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Punu suyupi, Yunkuyu pruwinsyapi, huk distritum. Uma llaqtanqa Anapia llaqtam. Ripuwlika (kastilla simimanta: República, latin simipi: res publica) nisqaqa mama llaqtayuq runakuna kamachiyniyuq mama llaqtam. Manam huklla sapan qhapaqchu kan. Ripuwlikap umalliq nisqa pusaq runantaqa mama llaqtayuq runakunam akllanku. La Guajira suyu nisqaqa (kastilla simipi: Departamento de La Guajira) Kulumbya mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Riohacha llaqtam. Villahermosa nisqaqa Mishiku mama llaqtap hatun llaqtanmi. Tabasco suyu wan Centro (Tabasco) munisipyu uma llaqtanmi. Alkali q'illaykuna Allpa alkali q'illaykuna Lantanu rikch'aq q'illaykuna Aktinyu rikch'aq q'illaykuna Kinray q'illaykuna Uma huñu q'illaykuna Yaqa q'illaykuna Mana q'illaykuna Kachichaqkuna Umiña wapsikuna Portuguesa suyu (kastilla simipi: Estado Portuguesa) nisqaqa Winisuylapi huk suyum. 15 200 km². Uma llaqtanqa Guanare llaqtam. Yunchara munisipyu (kastilla simipi: Municipio Yunchará) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk munisipyum, José María Avilés pruwinsyapi, Tarija suyupi. Uma llaqtanqa Yunchara llaqtam. Yawyu distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Yauyos) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Lima suyupi , Yawyu pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Yawyu llaqtam. Baton Rouge nisqa llaqtaqa, Louisiana suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Baton Rouge llaqtapiqa 229.553 runakuna (2010) tiyachkan. Chankay distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Chancay) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Lima suyupi, Waral pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Chankay (Chancay) llaqtam. T'iraqi pruwinsya ([aymara simi]]pi: T'iraqi jisk'a suyu; kastilla simi: Provincia de Tiraque) nisqaqa Buliwya suyupi, Quchapampa suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa T'iraqi llaqtam. Izabal suyu (kastilla simipi: Departamento de Izabal) nisqaqa huk suyum Watimala mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Puerto Barrios llaqtam. Llika nisqaqa (kastilla simipi: Llica) Buliwya mama llaqtapi, P'utuqsi suyupi, huk llaqtam, Daniel Campos pruwinsyap uma llaqtanmi. Nikarawa llaqtaqa Chawpi Awya Yalapi huk mama llaqtam. Uma llaqtanqa Managua llaqtam (1.817.096 runa (2005)). Muruchata munisipyu nisqaqa (kastilla simipi: Municipio de Morochata) iskay ñiqin munisipyu Jayupaya pruwinsyapi, Quchapampa suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Muruchata llaqtam. Luritu (kastilla simipi: Loreto) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Beni suyupi, huk llaqtam, Marbán pruwinsyap uma llaqtanmi. Mit'uqucha (kastilla qillqaypi Mitucocha) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk qucham, Ayakuchu suyupi, Wanta pruwinsyapi, Wanta distritupi. Willkawaman pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Vilcas Huamán) nisqaqa huk piruwanu pruwinsyam, Ayakuchu suyupi. Uma llaqtanqa Willkawaman llaqtam. Tarija (kastilla simipi: Tarija icha San Bernardo de Tarija) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Tarija suyupi, Cercado nisqa Tarija pruwinsyapi, huk llaqtam, Tarija suyup uma llaqtanmi. Sarasara Pawqar (aymara simipi: Sarasara Pawqar jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Páucar del Sara Sara) nisqaqa Piruw mama llaqtap Ayakuchu suyupi huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Pawsa llaqtam. Lampalliqi suyu (kastilla simipi: Departamento de Lambayeque) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Chiklayum. San Marcos suyu (kastilla simipi: Departamento de San Marcos, nisqaqa huk suyum Watimala mama llaqtapi. Uma llaqtanqa San Marcos llaqtam. Tarragona llaqtaqa Ispañapi huk hatun llaqtam, Katalunya suyup llaqtanmi, 140 323 tiyaq runakunayuq. Kōbe (nihun simipi: 神戸市, Hepburn: Kōbe-shi?), Nihun hatun llaqta, Uma llaqtam Hyōgo llaqta kamachiy llaqtam, Kansai suyu hatun llaqta. 551,40 km2 Jérémy Toulalan sutiyuq runaqa (* 10 ñiqin tarpuy killapi 1983 watapi paqarisqa Nantes llaqtapi, Ransiya mama llaqtapi) huk Ransiya mama llaqtayuq piluta hayt'aqmi karqan. Qalaqutu munisipyu (aymara simi: Qalaqutu jisk'a t'aqa suyu; kastilla simipi: Municipio Calacoto) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk munisipyum, Pakaxi pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi. Uma llaqtanqa Qalaqutu llaqtam. Goiás suyu (purtuyis simipi: Estado de Goiás) nisqaqa Brasilpi huk suyum. Uma llaqtanqa Goiânia llaqtam. Philadelphia nisqa llaqtaqa, Pennsylvania suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Philadelphia llaqtapiqa 1.540.351 runakuna (2008) tiyachkan. Markas distritu (kastilla simipi: Distrito de Marcas) nisqaqa Piruw suyupi, huk distritum Aqupampa pruwinsyapi, Wankawillka suyupi. Uma llaqtanqa Markas llaqtam. Urquwallqa pruwinsya icha Cordillera pruwinsya (kastilla simipi: Provincia Cordillera) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk pruwinsyam, Santa Krus suyupi. Uma llaqtanqa Lagunillas llaqtam. Chinchiru nisqaqa (kastilla simipi: Chincheros) Piruw mama llaqtapi, Apurimaq suyupi, huk llaqtam, Chinchiru pruwinsyap uma llaqtanmi. Chuma icha Aymara simimanta[2] Ch'uma (kastilla simipi: Chuma) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Chuqiyapu suyupi, huk llaqtam, Muñecas pruwinsyap uma llaqtanmi. Puwpu pruwinsya (aymara simipi: Puwpu jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Poopó) nisqaqa Buliwyapi, Uru Uru suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Puwpu llaqtam. Tinku Mariya mamallaqta parki nisqaqa Piruw llaqtapi, huk mamallaqta parkim Wanuku suyupi, Leoncio Prado pruwinsyapi. Jackson (inlish simipi) llaqtaqa Hukllachasqa Amirika Suyukuna (USA) mama llaqtap aswan hatun llaqtanmi, Mississippi suyup uma llaqtan. Jackson llaqtapiqa 173.861 runakuna (2008) tiyachkan. Puerto Quijarro munisipyu (kastilla simipi: Municipio de Puerto Quijarro) nisqaqa iskay ñiqin munisipyu Germán Busch pruwinsyapi, Santa Krus suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Puerto Quijarro llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Pilichuku munisipyu (kastilla simipi: Municipio de Pelechuco) nisqaqa iskay ñiqin munisipyu Franz Tamayo pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Pilichuku llaqtam (936 runa, 2001 watapi). Patiwillka mayu (kastilla simipi: Río Pativilca) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, huk mayum Anqash suyupi, Lima suyupipas. Pallatanka (kastilla simipi: Pallatanga) nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi, Chimpurasu markapi, huk llaqtam, Pallatanka kitip uma llaqtanmi. Chawpi suyu (kastilla simipi: Departamento Central), nisqaqa huk suyum Parawayi mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Areguá mi. Siwas pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Sihuas) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Anqash suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Siwas llaqtam. Taraqu (kastilla simipi: Taraco) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Chuqiyapu suyupi, Inkawi pruwinsyapi, Taraqu munisipyup uma llaqtanmi. Kaqwata (kastilla qillqaypi: Cajuata) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Chuqiyapu suyupi, Inkisiwi pruwinsyapi, Kaqwata munisipyup uma llaqtanmi. Munsun (kastilla simipi: Monzón) llaqtaqa Ispañapi huk hatun llaqtam, Aragun suyup, 17 115 tiyaq runakunayuq. San Luis Potosí nisqaqa Mishiku mama llaqtap hatun llaqtanmi. San Luis Potosí suyu wan San Luis Potosí munisipyu uma llaqtanmi. Allpa saywachi: Sinru qillqa: Llaqtakuna (Piruw) · Piruwpi amachasqa sallqa suyukuna · Piruwpa pulitika rakiynin Piruw suyupi runa llaqtakuna · Piruwpi rimaykuna · Lista: Yachay sunturkuna (Piruw) · Piruwpa llaqta takin · Piruwpa unanchan · Piruwpa wallqanqan Qaqatampu pruwinsya nisqaqa (aymara simipi: Qaqatampu jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Cajatambo) Lima suyupi, Piruw mama llaqtapi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Qaqatampu llaqtam. Jach'ak'achi munisipyu (aymara simi: Jach'ak'achi jisk'a t'aqa suyu; kastilla simipi: Municipio Achacachi) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk munisipyum, Umasuyu pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi. Uma llaqtanqa Jach'ak'achi llaqtam (7.540 runa, 2001 watapi).[1] Kayampi (kastilla simipi: Cayambe) nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi, Pichincha markapi, huk llaqtam, Kayampi kitip uma llaqtanmi. Lampalliqi (kastilla simipi: Lambayeque) nisqaqa Lampalliqi suyupi (Piruwpi) huk llaqtam (manataqmi uma llaqtanchu), Lampalliqi pruwinsyap uma llaqtanmi.. Eliodoro Camacho pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Eliodoro Camacho) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Chuqiyapu suyupi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Waychu llaqtam. Ho Chi Minh llaqta llaqtaqa, witnam simipi Thành phố Hồ Chí Minh, ñawpaqtataq Sàigòn nisqaqa Witnam mama llaqtapi lliwmanta aswan hatun llaqtam. Dong Nam Bo suyup uma llaqtanmi. Sikra mayu (kastilla simipi: Río Sicra) nisqaqa Lirqay llaqtapam mayun, Piruw mamallaqtapi, Wankawillka suyupi, Anqara pruwinsyapi. Tinkun Upa mayuwan. Uru Uru munisipyu nisqaqa (kastilla simipi: Municipio de Oruro) uma llaqta munisipyu, Uru-Uru pruwinsyapi, Uru-Uru suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Uru Uru llaqtam. Pachataka Kastilla simipi: Horca del Inca) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk mawk'a llaqtam, Chuqiyapu suyupi, Manqu Qhapaq pruwinsyapi, Kisanani urqupi. Qupaqhawana llaqta nisqamantaqa 600 m karum. Rikch'a kapchiy nisqaqa runap makinwan rurasqan rikch'akunam, llimphisqapas siq'isqapas huk hina rurasqapas, ch'iqusqapas ch'ipachisqapas. Anchunqa distritu (kastilla simipi: Distrito de Anchonga) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Anqara pruwinsyapi, Wankawillka suyupi. Uma llaqtanqa Anchunqa llaqtam. Pierre nisqa llaqtaqa, South Dakota suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Pierre llaqtapiqa 13.646 runakuna (2010) tiyachkan. Qusqu (QSHKS qillqaypi: Qosqo, kastilla simipi: Cusco icha Cuzco) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk hatun llaqtam, Qusqu suyup uma llaqtanmi. Qusqu llaqtapi 329.203 tiyaq (runa) kawsachkanku (2005). Inka runakunapawan Tawantinsuyup uma llaqtansi karqan. 1533 watapi Ispaña awqakunas atipaspa thuñirqan. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Wini nisqaqa Puliwya mama llaqtapi huk suyum (Beni, Kastilla simipi). Uma llaqtanqa Kimsantin llaqtam. Kumanta kiti (kastilla simipi: Cantón Cumandá) nisqaqa Ikwadur mamallaqtapi, Chimpurasu markapi, huk kitim. Uma llaqtanqa Cumandá llaqtam. Phiruru[1] (kastilla qillqaypi Piruro) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk mawk'a llaqtam, Wanuku suyupi, Wamali pruwinsyapi, Tantamayu distritupi. Angelos Charisteas sutiyuq runaqa (* 9 ñiqin hatun puquy killapi 1980 watapi paqarisqa Serres llaqtapi, Grisya mama llaqtapi - ) huk Grisya mama llaqtayuq piluta hayt'aqmi karqan. Chayanta (kastilla simipi: Chayanta) nisqaqa iskay ñiqin munisipyu Rafael Bustillo pruwinsyapi, P'utuqsi suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Chayanta llaqtam. Asnaqucha (kastilla simipi: Laguna Asnacocha / Laguna de Mosoqllacta) nisqaqa Piruwpi mama llaqtapi huk qucham, Qusqu suyupi, Aqumayu pruwinsyapi, Musuqllaqta distritupi, Musuqllaqta ñiqpi. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki San Borja (kastilla simipi: San Borja) nisqaqa iskay ñiqin munisipyu José Ballivián pruwinsyapi, Beni suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa San Borja llaqtam. Qumanchi (kastilla simipi: Comanche) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Chuqiyapu suyupi, Paqaqi pruwinsyapi, Qumanchi munisipyup uma llaqtanmi. Rocha suyu (kastilla simipi: Departamento de Rocha), nisqaqa huk suyum Uruwayi mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Rochami. Lima icha Limaq icha Rimaq (Lima < Limaq < Rimaq) llaqtaqa Piruw mama llaqtap Lima llaqta suyupas uma llaqtanmi. Chaypiqa qanchis hunu runakunam kawsanku. Francisco Pizarro llaqtataqa 1535 watapim kamarirqan. 1687 watapiqa hatun pacha kuyuymi llaqtataqa waqllichirqan. Pasurapa (kastilla simipi: Pasorapa) nisqaqa Buliwya mamallaqtapi, Quchapampa suyupi, Narciso Campero pruwinsyapi, huk llaqtam, Pasurapa munisipyup uma llaqtanmi. Wila Wila (kastilla qillqaypi: Vila Vila) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Quchapampa suyupi, Misk'i pruwinsyapi, Wila Wila munisipyup uma llaqtanmi. Sikaya (kastilla qillqaypi: Sicaya) nisqaqa Buliwya mamallaqtapi huk llaqtam, Quchapampa suyupi, Kapinuta pruwinsyapi, Sikaya munisipyup uma llaqtanmi. Podgorica llaqtaqa Yanaurqu mama llaqtap uma llaqtanmi. Podgorica llaqtapiqa 139.724 runakunam kawsachkanku (2004). Montería (kastilla simipi: Montería) nisqaqa Kulumbyapi huk hatun llaqtam. Córdoba suyu uma llaqtapmi. 3 141 km², Santiwañis (kastilla simipi: Santivañez) nisqaqa Buliwya mamallaqtapi huk llaqtam, Quchapampa suyupi, Kapinuta pruwinsyapi, Santiwañis munisipyup uma llaqtanmi. Jayupaya, Ayupaya icha Indipindinsya llaqta (kastilla simipi: Ayopaya / Villa Independencia) nisqaqa Buliwya mamallaqtapi, Quchapampa suyupi, huk llaqtam, Jayupaya pruwinsyap uma llaqtanmi. Sonora suyu (kastilla simipi: Estado Libre y Soberano de Sonora), nisqaqa Mishikupi huk suyum. Uma llaqtanqa Hermosillo llaqtam. Daule kiti (kastilla simipi: Cantón Daule) nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi, Wayas markapi, huk kitim. Uma llaqtanqa Daule llaqtam. Patqaya (kastilla simipi: Padcaya) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Tarija suyupi, huk llaqtam, Aniceto Arce pruwinsyap uma llaqtanmi. Adelaide (kastilla simipi: Adelaida) sutiyuq llaqtaqa Awstralyap hatun llaqtanmi, Urin Awstralya suyup uma llaqtanmi. Entre Ríos wamani (kastilla simipi: Provincia de Entre Ríos) nisqaqa huk wamanim Arhintina mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Paraná llaqtam. Pernambuco suyu (purtuyis simipi: Estado do Pernambuco) nisqaqa Brasilpi huk suyum. Uma llaqtanqa Recife llaqtam. Berlin llaqtaqa Alimanya mama llaqtap uma llaqtanmi. Chaypiqa 3.440.441 runakunam kawsanku (2010 watapi). Camargo nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Chuqichaka suyupi, huk llaqtam, Chinchay Cinti pruwinsyap uma llaqtanmi. Lariqaqa pruwinsya (aymara simipi: Lariqaqa jisk'a suyu; kastilla simipi: Larecaja ) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk pruwinsyam, Chuqiyapu suyupi. Tolima suyu nisqaqa (kastilla simipi: Departamento del Tolima) Kulumbya mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Sincelejo llaqtam. Pukara icha Hark'apa nisqaqa maqanakuypaq ancha sinchichasqa hatunkaray wasim, wasikunam, llaqtam, awqaqkunayuq. Sendai (nihun simipi: 仙台市, Hepburn: Sendai-shi?), Nihun hatun llaqta, Uma llaqtam Miyagi llaqta kamachiy llaqtam, Tōhoku suyu hatun llaqta. Ingenio distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Ingenio) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Hunin suyupi , Wankayu pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Ingenio llaqtam. Tumina pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Tomina) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk pruwinsyam, Chuqichaka suyupi. Uma llaqtanqa Padilla llaqtam. Huacaraje munisipyu (kastilla simipi: Municipio de Huacaraje) nisqaqa kimsa ñiqin munisipyu Iténez pruwinsyapi, Beni suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Huacaraje llaqtam. Sakaka (kastilla qillqaypi Sacaca) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, P'utuqsi suyupi, huk llaqtam, Alonso de Ibáñez pruwinsyap uma llaqtanmi. Chilla kiti (kastilla simipi: Cantón Chilla) nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi, Kuri markapi, huk kitim. Uma llaqtanqa Chilla llaqtam. Brussel (nirlandis simipi) icha Bruxelles (ransis simipi) llaqtaqa Bilhika mama llaqtap uma llaqtanmi. Chay llaqtapiqa iskaymi simita rimanku: nirlandis simita, ransis simitapas. Santa Rosa suyu (kastilla simipi: Departamento de Santa Rosa, nisqaqa huk suyum Watimala mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Cuilapa llaqtam. Yoro suyu (kastilla simipi: Departamento de Yoro), nisqaqa huk suyum Unduras mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Yoro. Santa Krus nisqaqa (aymara simipi: Santa Krus jach'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Santa Cruz) Buliwya mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Santa Krus llaqtam. Witichi munisipyu (kastilla simipi: Municipio de Vitichi) nisqaqa iskay ñiqin munisipyu Chinchay Chichas pruwinsyapi, P'utuqsi suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Witichi llaqtam. Luriway (kastilla simipi: Luribay) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Chuqiyapu suyupi, huk llaqtam, José Ramón Loayza pruwinsyap uma llaqtanmi. Quchamarka distritu (kastilla simipi: Distrito de Cochamarca) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, huk distritum Lima suyupi, Uyun pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Quchamarka llaqtam. Colón pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Colón), nisqaqa huk pruwinsyam Panama mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Colónmi. 4 868,4 km2. Qullqamarka distritu (kastilla simipi: Distrito de Julcamarca) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Anqara pruwinsyapi, Wankawillka suyupi. Uma llaqtanqa Qullqamarka llaqtam. Qalasaya (Kalasaya) llaqtaqa Piruw mama llaqtapi huk mawk'a llaqtam, Punu suyupi, Lampa pruwinsyapi, Pukara distritupi. Pukara llaqtamantaqa 1 km karum. Qamkunaqa kay pachapi runakunapaqmi achkiy hina kankichik, urqupa puntanpi llaqtaqa manam pakasqachu. Kusikuyniyuqmi Diospaq nisqanta ruwayta munaqkunaqa, yariqasqa unumanta ch'akisqa jina. Dios yanapanqa munasqankuta ruwanankupaq. “Kusikuyniyuqmi kanku pikunachus ñak'ariypi jinallataq waqaykunapi kaqkunaqa, imaraykuchus paykunaqa sunquchasqam kanqaku.” Javier Sologuren sutiyuq runaqa (* 1920 watapi paqarisqa Limapi - 2004 watapi wañusqa) huk Piruw mama llaqtayuq qillqaqsi karqan. Tukuy imakunaqa Payñiqta ruwasqa karqa, ruwasqa kaqmantataq mana Paywanqa mana imapis ruwasqachu karqa. El Triunfo nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi, Wayas markapi, huk llaqtam, El Triunfo kitip uma llaqtanmi. Batumi (Kartul simi: ბათუმი, kastilla simipi: Batumi) llaqtaqa Kartulsuyu mama llaqtap. Adjara suyu uma llaqtanmi, Yana hatun qucha. Tamil Nadu nisqaqa (tamil simipi: தமிழ் நாடு) Indya mama llaqtapi huk suyum (state). Uma llaqtanqa Chennai llaqtam. Aspero nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Supi qhichwapi, huk mawk'a llaqtam, Lima suyupi, Barranca pruwinsyapi, Supi Wamp'urani distritupi. Oña kiti (kastilla simipi: Oña) nisqaqa Ikwadur mamallaqtapi, Asway markapi, huk kitim. Uma llaqtanqa Oña llaqtam. Santa Krus nisqaqa (aymara simipi: Santa Krus jach'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Santa Cruz) Buliwya mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Santa Krus llaqtam. Chay p'unchaykunapin Ruma riy Augustuqa kamachikurqan llapa llaqtakunapi tiyaqkuna qilqasqa kanankupaq. Chay p'unchaykunapin Ruma riy Awgustuqa kamachikurqan llapa llaqtakunapi tiyaqkuna qilqasqa kanankupaq. Puerto Villamil nisqaqa Ikwadur mama llaqtapi huk llaqtam, Yawatisuyupi, Isabela wat'ap uma llaqtanmi. Karakas llaqtaqa Winisuyla (kastilla simipi: Santiago de León de Caracas) mama llaqtap uma llaqtanmi. Santa Rusa distritu nisqaqa (aymara simipi: Santa Rusa jisk'a t'aqa suyu; kastilla simipi: Distrito de Santa Rosa) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Punu suyupi, Melgar pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Santa Rusa llaqtam. Tukuy imakunaqa Payñiqta ruwasqa karqa, ruwasqa kaqmantataq mana Paywanqa mana imapis ruwasqachu karqa. Manawi marka nisqaqa (kastilla simipi: Provincia de Manabí) Ikwadur mama llaqtapi huk markam . Uma llaqtanqa Portoviejo llaqtam. Rusya (rusu simipi: Россия) nisqaqa Iwrupapi huk republika mama llaqtam. Uma llaqtanqa Moskwa llaqtam. Arak (Pharsi simipi: اراک ) hatun llaqtaqa Iran mama llaqtap, Markazi pruwynsyapi uma llaqtami. Soltan Abad. Richmond nisqa llaqtaqa, Virginia suyup, Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk hatun llaqtam. Richmond llaqtapiqa 204.214 runakuna (2010) tiyachkan. Saint Paul (inlish simipi) llaqtaqa Hukllachasqa Amirika Suyukuna (USA) mama llaqtap aswan hatun llaqtanmi, Minnesota suyup uma llaqtan. Saint Paul llaqtapiqa 287 151 runakuna (2000) tiyachkan. Ibero nisqa runakunas 5 ñiqin pachakwata kñ Helike nisqa llaqtata kamarirqan. Qhipaqtataq romanukunas kikncharqan. 8 ñiqin pachakwatapi arabya mama llaqtaman kapurirqan, 1244 watapis Aragun qhapaq suyup awqankunap hap'isqan karqan. Punata munisipyu (kastilla simipi: Municipio Punata) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk munisipyum, Punata pruwinsyapi, Quchapampa suyupi. Uma llaqtanqa Punata llaqtam. Madidi mamallaqta parkipiqa, parki ñiqpipas, 31 ayllu llaqtapi 3.900-chá runa tiyan (mamallaqta parki: 9 ayllu llaqta, IMNA k'itipi: 22 ayllu llaqta): Qhichwa runakuna (Tuychi mayu patanpi), Takana runakuna (Ixiamas Tumupasapas k'itikuna), Araona runakuna (Madidi mayu patanpi). Runakuna aswanta llaqtakuna ñiqpi tiyanku. Kuraka nisqaqa (kastilla simipi: alcalde) huk llaqtap (hatun llaqtap, uchuy llaqtap, ayllu llaqtap) pusaqnin runam. Antonio Alfonso Cisneros Campoy sutiyuq runaqa (* 17 ñiqin qhapaq raymi killapi 1942 watapi paqarisqa Lima llaqtapi - 6 ñiqin kantaray killapi 2012 watapi wañusqa Lima llaqtapi) Piruw mama llaqtayuq qillqaq runam, kastilla simipi qillqaqmi. Klisa (kastilla simipi: Cliza / Villa Cliza) nisqaqa Buliwya mamallaqtapi, Quchapampa suyupi, huk llaqtam, Klisa pruwinsyap uma llaqtanmi. Chikichasqa Rikch'aq Puka Sutisuyu nisqaqa Mamallaqtapura Huñu Sallqa Pachata Sallqapi Kaqkunata Amachanapaq (IUCN) nisqap llamk'aykusqan chikichasqa kawsaq rikch'aqkunamanta sutisuyum. Iñuku huk'i ayñi nisqakunaqa iñuku huk'i t'uqyaywan thuñichiq, runakunta wañuchiq ayñikunam, illanchaykuywan runakunata unquchiq. Piwra pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Piura) nisqaqa Piwra suyupi, Piruw mama llaqtapi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Piwra llaqtam. Columbus llaqtaqa Hukllachasqa Amirika Suyukuna mama llaqtap aswan hatun llaqtanmi, Ohio suyup uma llaqtan. Columbus llaqtapiqa 754.885 runakuna (2008) tiyachkan. Girona llaqtaqa Ispañapi huk hatun llaqtam, Katalunya suyup llaqtanmi, Girona pruwinsya uma llaqtanmi, 96 188 tiyaq runakunayuq. Medellín (kastilla simipi: Medellín) nisqaqa Kulumbyapi huk hatun llaqtam. Antioquia suyu uma llaqtapmi. 380 km², Tiwanaku nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Chuqiyapu suyupi, Inkawi pruwinsyapi, Tiwanaku munisipyupi, huk mawk'a llaqtam. Tiwanaku llaqtapiqa 800 runakuna kawsachkan. Pumawaka distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Pomahuaca) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Kashamarka suyupi, Jaén pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Pumawaka llaqtam. Izabal suyu (kastilla simipi: Departamento de Izabal) nisqaqa huk suyum Watimala mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Puerto Barrios llaqtam. Gelderland nisqaqa Urasuyupi huk pruwinsyam (provincie). Uma llaqtanqa Arnhem llaqtam. Aswan hatun llaqtanqa Nijmegen llaqtam. Gelderland pruwinsyapiqa kimsa riqyunmi: Beograd llaqtaqa Sirbya mama llaqtap uma llaqtanmi. Beograd llaqtapiqa 1.670.000 runakunam kawsachkanku (2006). Chumpiwillka pruwinsya (aymara simipi: Chumpiwillka jisk'a suyu; kastilla simipi: Provincia de Chumbivilcas) nisqaqa Qusqu suyupi, Piruwpi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa Santo Tomás llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki East Riding of Yorkshire nisqaqa huk suyum (county) Inlatirrapi, Hukllachasqa Qhapaq Suyupi. Uma llaqtanqa Beverley llaqtam. Ch'uya Ispiritu suyu (purtuyis simipi: Estado do Espírito Santo) nisqaqa Brasilpi huk suyum. Uma llaqtanqa Vitória llaqtam. Kumamoto (nihun simipi: 北九州市, Hepburn: Kumamoto-shi?), Nihun mama llaqtapi huk hatun llaqtam. Uma llaqtam Kumamoto llaqta kamachiy llaqtam, Kyūshū suyu hatun llaqta. 389,36 km2 Aqupampa (kastilla simipi: Acobamba) nisqaqa huk piruwanu llaqtam, Wankawillka suyupi, Mantaru mayu patapi, Aqupampa pruwinsyap uma llaqtanmi. Jonava (lituwa simipi Jonava) llaqtaqa Lituwa mama llaqtapi huk llaqtam. Jonava llaqtapiqa 34 056 runakunam kawsachkanku (2010). San Marino llaqtaqa San Marino mama llaqtap uma llaqtanmi. San Marino llaqtapiqa 4.426 runakunam kawsachkanku (2006). James Gordon Brown (* 20 ñiqin hatun puquy killapi 1951 p'unchawpi paqarisqa Glasgow llaqtapi, Iskusya pi mama llaqtapi) Hukllachasqa Qhapaq Suyu mama llaqtap uma kamayuqninmi kachkan. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Kanatá nisqaqa (inlish simipi, phransis simipi Canada) Awya Yala chinchayninpi mama llaqta. Uma llaqta: Ottawa. Wiraquchapaq llamk'ay mit'a nisqaqa huk simanapas huk killapas mistikunapaq, wiraqucha nisqa llaqta taytakunapaq yanqa, qasilla llamk'ana mit'a karqan. Reyes (kastilla simipi: Reyes) nisqaqa huk ñiqin munisipyu José Ballivián pruwinsyapi, Beni suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Reyes llaqtam. Qullqa distritu (kastilla simipi: Distrito de Colca) nisqaqa huk distritum Piruw mama llaqtapi, Victor Fajardo pruwinsyapi, Ayakuchu suyupi. Uma llaqtanqa Qullqa llaqtam. Lincha distritu (kastilla simipi: Distrito de Lincha) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Lima suyupi , Yawyu pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Lincha llaqtam. Machaqa (kastilla simipi: Santiago de Machaca) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Chuqiyapu suyupi, huk llaqtam, José Manuel Pando pruwinsyap uma llaqtanmi. Watimala llaqta (kastilla simipi: Nueva Guatemala de la Asunción) llaqtaqa Watimala mama llaqtap uma llaqtanmi. Watimala llaqta 942 348 runakunam kawsachkanku (2002). Apurimaq suyu (aymara simipi: Apurimaq jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento de Apurímac) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Awankay llaqtam. Malta nisqaqa Allpapura hatun quchapi huk wat'a huñum, Iwrupaman kapuq, mama llaqtapas. Uma llaqtanqa Valletta llaqtam. San Javier munisipyu (kastilla simipi: Municipio de San Javier) nisqaqa iskay ñiqin munisipyu Ñuflo de Chávez pruwinsyapi, Santa Krus suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa San Javier llaqtam. Qusqu suyu (aymara simipi: Qusqu jach'a suyu; kastilla simipi: Departamento del Cusco) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk suyum. Uma llaqtanqa Qusqu llaqtam. Amachasqa suyukuna: Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu - Manu mamallaqta parki - Utishi mamallaqta parki - Machiqinqa ayllu llaqta risirwa - Megantoni mamallaqta willkachasqa Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Sarwa nisqaqa (kastilla simipi: Sarhua) Piruw mama llaqtapi huk llaqtam, Victor Fajardo pruwinsyapi, Ayakuchu suyupi. Sarwa distritup uma llaqtanmi. Qarañawi icha K'arañawi (kastilla simipi: Caranavi) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Chuqiyapu suyupi, huk llaqtam, Qarañawi pruwinsyap uma llaqtanmi. Kamiri munisipyu (kastilla simipi: Municipio de Camiri) nisqaqa suqta ñiqin munisipyu Cordillera pruwinsyapi, Santa Krus suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Kamiri llaqtam. Marco Polo sutiyuq runaqa (15 ñiqin tarpuy killapi 1253 watapi paqarisqa Venezia llaqtapi - 8 ñiqin qhulla puquy killapi 1324 watapi wañusqa Venezia llaqtapi ) huk Italya mama llaqtayuq, Veneziayuq qhatuqsi, wamp'uykachaqsi, suyu tariqsi, saywitu qillqaqpas karqan. Ñawpaq Iwrupayuqpura Sida Ñan nisqanta Chunwa mama llaqtaman puriq runapuras qarqan. Mataqutu distritu (kastilla simipi: Distrito de Matacoto) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Yunkay pruwinsyapi, Anqash suyupi. Uma llaqtanqa Mataqutu llaqtam. Quripata munisipyu (kastilla simipi: Municipio de Coripata) nisqaqa iskay ñiqin munisipyu Chinchay Yunka pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Quripata llaqtam (2.205 llaqtayuq, 2001 watapi). Gaius Iulius Caesar sutiyuq runaqa (13 ñiqin anta situwa killapi 100 kñ watapi paqarisqa Roma llaqtapi; 15 ñiqin pawqar waray killapi 44 kñ watapi wañusqa Roma llaqtapi) huk romanu awqaq pusaqsi, kawpaq runas, mama llaqta pusaqsi, qillqaqsi karqan. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki San Miguel (kastilla simipi: San Miguel de Velasco) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk llaqtam, Santa Krus suyupi, José Miguel de Velasco pruwinsyapi, San Miguel munisipyup uma llaqtanmi. Sumpilka distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Sumbilca) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Lima suyupi , Waral pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Sumpilka llaqtam. Tikipaya nisqaqa (kastilla simipi: Tiguipaya icha Ing. Gabriel Vera) kimsa ñiqin munisipyu Killaqullu pruwinsyapi, Quchapampa suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Tikipaya llaqtam (26.732 runa, 2001 watapi). San Pidru munisipyu (kastilla simipi: Municipio San Pedro) nisqaqa huk munisipyu Obispo Santiestevan pruwinsyapi, Santa Krus suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa San Pidru llaqtam. Kankallu icha Qaqallu (kastilla simipi: Cangallo) nisqaqa Piruw mama llaqtapi, Ayakuchu suyupi, huk llaqtam, Kankallu pruwinsyap uma llaqtanmi. Datem del Marañón pruwinsya (kastilla simipi: Provincia de Datem del Marañón) nisqaqa Luritu suyupi, Piruw mama llaqtapi, huk pruwinsyam. Uma llaqtanqa San Lorenzo llaqtam. Chukuwitu icha Chukuytu[1] (kastilla simipi: Chucuito) nisqaqa Piruw mama llaqtap huk uchuy llaqtam, Titiqaqa quchap patanpi, Punu suyup llaqtanmi, Punu pruwinsyapi (manam Chukuwitu pruwinsyapichu). Chukuwitu llaqtaqa Punu llaqtamanta 18 km karum. Charlottetown nisqaqa Kanada mama llaqtap hatun llaqtanmi. Prince Edward Island pruwinsya uma llaqtanmi. Chakarilla (kastilla simipi: Chacarilla) nisqaqa kimsa ñiqin munisipyu Gualberto Villarroel pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi, Buliwya mama llaqtapi. Uma llaqtanqa Chakarilla llaqtam. Qupaqhawana (kastilla simipi: Copacabana) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi, Chuqiyapu suyupi, huk llaqtam, Manqu Qhapaq pruwinsyapi, Titiqaqa qucha patapi. Chuqiyapu nisqamantaqa 155 km karum. Surat'a munisipyu (kastilla simipi: Municipio de Sorata) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk munisipyum, Lariqaqa pruwinsyapi, Chuqiyapu suyupi. Uma llaqtanqa Surata llaqtam. Amarumayu suyu (purtugal simipi: Estado do Amazonas) nisqaqa Brasilpi huk suyum. Uma llaqtanqa Manaus llaqtam. Pampamarka distritu (kastilla simipi: distrito de Pampamarca) nisqaqa huk distritum Piruw mama llaqtapi, K'anas pruwinsyapi, Qusqu suyupi. Uma llaqtanqa Pampamarka llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Musuq Mishiku icha New Mexico nisqaqa Hukllachasqa Amirika Suyukunapi huk suyum. Uma llaqtanqa Santa Fe llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Khallka distritu; (kastilla simipi: Distrito de Calca) nisqaqa Piruw mama llaqtapi huk distritum, Khallka pruwinsyapi, Qusqu suyupi. Uma llaqtanqa Khallka llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Saylla distritu; (kastilla simipi: distrito de Saylla) nisqaqa huk distritum Piruw mama llaqtapi, Qusqu pruwinsyapi, Qusqu suyupi. Uma llaqtanqa Saylla llaqtam. Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu Manu mamallaqta parki Megantoni mamallaqta willkachasqa Utishi mamallaqta parki Ignacio Warnes pruwinsya (aymara simipi: Ignacio Warnes jisk'a suyu; kastilla simipi: Ignacio Warnes ) nisqaqa Buliwya mama llaqtapi huk pruwinsyam, Santa Krus suyupi. Uma llaqtanqa Warnes llaqtam. Asia distritu nisqaqa (kastilla simipi: Distrito de Asia) Piruw mama llaqtapi huk distritum, Lima suyupi , Kañiti pruwinsyapi. Uma llaqtanqa Asia llaqtam. |