diff --git "a/data/arabic-punjabi.jsonl" "b/data/arabic-punjabi.jsonl"
new file mode 100644--- /dev/null
+++ "b/data/arabic-punjabi.jsonl"
@@ -0,0 +1,534 @@
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56741220", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56793737", "doc1": "جنود أمريكيون في أفغانستان عام 2016 وكانت إدارة الرئيس ترامب قد عقدت اتفاقاً العام الماضي مع حركة طالبان يقضي بانسحاب القوات في مايو / أيار ولكن بايدن أعرب عن اعتقاده في صعوبة الالتزام بهذا الموعد. وسيتزامن موعد الانسحاب الجديد مع ذكرى مرور 20 عاماً على هجمات الحادي عشر من سبتمبر / أيلول عام 2001. وقال مسؤولون من الولايات المتحدة ومن حلف الناتو، إن حركة طالبان فشلت حتى الآن في الوفاء بالتزاماتها بشأن الحدّ من العنف. وقال مسؤول رفيع في الإدارة الأميريكية أمام المراسلين، إنّ طالبان تلقت تحذيراً بأنّ أي هجوم يطال القوات الأمريكية خلال فترة الانسحاب، \"سيقابل بردّ قوي\". مواضيع قد تهمك نهاية وأضاف المسؤول أنّ بايدن اتخذ قراراً، بأن خيار الانسحاب السريع الذي يعرّض حياة القوات الأميريكية لخطر، ليس قابلاً للتنفيذ. ومن المتوقع أن يعلن بايدن قرار الانسحاب يوم الأربعاء. وأعلنت حركة طالبان الثلاثاء عن عدم مشاركتها في قمة حول مستقبل أفغانستان، من المفترض أن تنعقد في نهاية هذا الشهر في تركيا، إلى أن تنسحب جميع القوات الأجنبية من البلاد. وغرّد المتحدث باسم الحركة، محمد نعيم، من مكان إقامته في قطر قائلاً: \"حتى انسحاب جميع القوات الأجنبية من وطننا، لن نشارك في أي مؤتمر قد تتخذ فيه قرارات حول أفغانستان\". ومن المتوقع أن يضع وزيرا الدفاع والخارجية الأمريكيين، الحلفاء في الناتو في أجواء القرار الأمريكي الأربعاء في العاصمة البلجيكية بروكسل. وانفقت الولايات المتحدة تريليونات الدولارات وخسرت أكثر من 2000 شخص منذ اندلاع الحرب عام 2001. وجاء في الاتفاق الذي وقع في شباط/فبراير العام الماضي، أنّ على الولايات المتحدة وحلف الناتو سحب جميع القوات في غضون 14 شهراً، في حال التزمت حركة طالبان بوعودها، ومن ضمنها عدم السماح لتنظيم \"القاعدة\" أو لميليشيات أخرى، بتنفيذ عمليات في المناطق التي تقع تحت سيطرتها، وأن تمضي الحركة قدماً في محادثات السلام الداخلية. وكانت طالبان قد اشترطت قبل بدء المفاوضات، إطلاق سراح الآلاف من رجالها المعتقلين في عملية تبادل أسرى. وانطلقت المفاوضات المباشرة بين الطرفين في العاصمة القطرية الدوحة، في سبتمبر / أيلول العام الماضي، لكن دون وصول إلى اتفاق. ورغم توقف الحركة عن مهاجمة القوات الدولية كجزء من الاتفاق التاريخي، فإنها ما تزال فعليا في حالة حرب مع الحكومة الأفغانية. وهدّدت حركة طالبان الشهر الماضي، باستئناف هجماتها على القوات الأجنبية التي لا تزال داخل في البلاد في الأول من أيار/مايو. وتوجد مخاوف من سيطرة الحركة على السلطة، إن انسحبت القوات الأجنبية قبل الوصول إلى اتفاق دائم. وتنشر الولايات المتحدة 2500 جندي في أفغانستان، كجزء من مهمة حلف الناتو التي تضمّ 9600 جندي.", "doc2": "ਪਾਕ ਮੁਤਾਬਕ ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੇ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਨਾਲ ਅਫ਼ਗਾਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰੀਕਿਰਿਆ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੇ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਨਾਲ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੂਤਰਧਾਰ ਵਜੋਂ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਚੁੱਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦ�� ਐਲਾਨ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, \"ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਜਾਣ ਦਾ\" ਉਹ ਸਿਧਾਂਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਇਹ ਵੀ ਆਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਹੱਲ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਆਗੂਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਜਾਰੀ ਰੱਖੇਗਾ। ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪੱਖਾਂ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬੀਤੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਜਾਣਕਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮਦਦ ਬਿਨਾ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਹੱਲ ਲੱਭਣ ਲਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣਾ ਅਸੰਭਵ ਸੀ। ਦਸੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਰਮਿਆਨ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਵਾਈ ਸੀ। ਇਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਪੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਸਕੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੁਲਾਈ 2015 ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਤੇ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦਰਮਿਆਨ ਪਹਿਲੇ ਦੌਰ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਹੀ ਨਤੀਜਾ ਸੀ। ਪਰ ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵੱਧ ਸਕੀ ਕਿਉਂਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੇ ਆਗੂ ਰਹੇ ਮੁੱਲਾ ਉਮਰ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਲਿਬਾਨ ਅੰਦਰ ਧੜੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਦੀ ਲੜਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਅੱਗੇ ਵੱਧਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੁੱਕ ਗਈ। ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮੌਕੇ ਆਏ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਮਿੱਤਰ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਲੈ ਜਾਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੋਰ ਅਹਿਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਨਹੀਂ ਚਾਹੇਗਾ ਕਿ ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਖ਼ਰਬ ਡਾਲਰ ਖ਼ਰਚ ਕਰਕੇ, 2300 ਅਮਰੀਕੀ ਜਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਗਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵੀਹ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਜੰਗ ਤੋਂ ਜੋ ਕੁਝ ਹਾਸਿਲ ਹੋ ਸਕਿਆ ਹੈ ਉਹ ਐਵੇਂ ਹੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਹੋਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਦਿਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਿਹਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਪੈਰ ਨਾ ਜਮਾਉਣ ਦੇਣ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ \"ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕਹੇਗਾ\"। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ \"ਇਸ ਖਿੱਤੇ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਤੇ ਖ਼ਾਸਕਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਅਪੀਲ ਕਰਨਗੇ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ \"ਸਾਨੂੰ ਹੋਰ ਵੱਧ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ\" ਦਾ ਮੰਤਰ ਨਾ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਬਹੁਤੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਥੋਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਛੇੜੀ ਗਈ ਵਿਸ਼ਵੀ ਜੰਗ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 73,000 ਜਾਨਾਂ ਗਵਾ ਕੇ ਲੋੜ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਫ਼ਿਲਹਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਇਹ ਹੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਰਹੇਗੀ ਕਿ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਜੋ ਗਤੀ ਹਾਲ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮਾਇਕ ਪੋਂਪਿਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹ ਮਹਿਮੂਦ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਦੁਹਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਸਾਡੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਲਿਆਉਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਲਈ ਉਹ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਹੱਥ ਮਿਲਾ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖੇਗਾ।\" ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਆਸਾਂ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ ਉੱਘੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਹੀਮਉੱਲਾ ਯੂਸੁਫ਼ਜ਼ਈ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਅਮਰੀਕਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਤਾਲਿਬਾਨ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੇ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਤਾਰੀਕ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਵਾਵੇ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਸ ਹੈ ਕਿ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਬੇਸਿੱਟਾ ਖ਼ਤਮ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਹੁਣ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸੰਮੇਲਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਬਲੈਕਲਿਸਟ ਵਿੱਚੋਂ ਹਟਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਮੰਗ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹੀ ਹੈ ਜੋ ਹੁਣ ਉਸ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਮੇਜ਼ 'ਤੇ ਲਿਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਹੀਮਉੱਲਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇਕੱਲਾ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਯਕੀਨੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਦਾ। ਸਮੂਹਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਜਿੰਨਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤਾਲਿਬਾਨ 'ਤੇ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ਹੁਣ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰਿਹਾ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਦਰਮਿਆਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਦਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਕਈ ਦੇਸਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਤਰ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਦਫ਼ਤਰ ਵੀ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਕੱਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਉਣਾ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇੱਧਰ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਉਭਰਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਿੰਤਿਤ ਹੈ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਖ਼ਾਸਕਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਧ ਅਹਿਮੀਅਤ ਮਿਲੇ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇਹ ਵੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਧਰਤੀ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਖਿੱਤੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘੱਟ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ।\" ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਔਖੀ ਸਥਿਤੀ ਰਹੀਮਉੱਲਾ ਯੂਸੁਫ਼ਜ਼ਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਮੁਤਾਬਕ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਚਾਰ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਲੈ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਇੰਨੀ ਦੇਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹੁਣ 'ਹੋਰ ਵੱਧ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ' ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰੇ। ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਵਾਰਤਾ ਦਾ ਮਕਸਦ ਜੰਗ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਹੱਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਪਾਲਣ ਨਾ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਤਾਲੀਬਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਸ ਨਾਲ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਵਾਰਤਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਕੁਝ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਬਿਨਾ ਸ਼ਰਤਾਂ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਸਫ਼ਲ ਹੋਣ ਦੀ ਆਸ ਬੇਹੱਦ ਘੱਟ ਹੈ। ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਵਾਰਤਾ ਬੇਸਿੱਟਾ ਰਹੀ ਤਾਂ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫ਼ਿਰ ਘਰੇਲੂ ਜੰਗ ਛਿੜ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦੇ ਗੜ੍ਹ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਸਨ ਤੇ ਸੰਭਵਾਨਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਬਣਾ ਲੈਣ। 1996 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ ਸੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਜਿੰਨਾਂ ਤਿੰਨ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਉਸ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਾਣਤਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੀ ਇੱਕ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਉਹ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਹ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਹਸਨ ਅਸਕਰੀ ਰਿਜ਼ਵੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਕਰਵਾਉਣ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸਰਕਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਆਪਣੀਆਂ ਅਸਫ਼ਲਤਾਵਾਂ ਲਈ ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਅਮਰੀਕ�� ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਰਹੀ ਗੱਲ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਤਾਂ ਉਹ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇੜੇ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਜਿੰਨਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਸੰਕਟ ਬੀਤੇ ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਦਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕਿਸੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ, ਬਲਕਿ ਦੇਸ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਜੁਲ ਕੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇੱਥੇ ਸਿੱਖਿਆ ਹਾਸਿਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਥੋਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲੈਣ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਵੇ। ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ, \"ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਸਮੇਂ ਅੰਦਰ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ ਵਸਾਉਣ ਦੀ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਸਨ ਅਸਕਰੀ ਰਿਜ਼ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੇ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਨਾਕਾਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘਰੇਲੂ ਜੰਗ ਨੂੰ ਝੱਲ ਚੁੱਕੇ ਇਸ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫ਼ਿਰ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਨੇੜਲੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫ਼ਿਰ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਜੂਝਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੂਰੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਜਾਰੀ ਰਹੇ ਕਿਉਂਕਿ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਉਸ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪਰ ਉਸ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਰਣਨੀਤੀ ਇਹ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਇਸ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਇਕੱਲੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਇ ਉਹ ਚੀਨ, ਰੂਸ, ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਇਰਾਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਕੰਮ ਕਰੇ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/54774489", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54789334", "doc1": "تجري في فيينا عملية واسعة النطاق للشرطة في أعقاب حادث إطلاق نار ووصف المستشار النمساوي سيباستيان كورتس ما حدث بأنه \"هجوم إرهابي بغيض\"، مؤكداً مقتل أحد المسلحين. وقال وزير الداخلية إن الشرطة تبحث عن مهاجم واحد على الأقل لا يزال هارباً. ووقع إطلاق النار بالقرب من الكنيس اليهودي الرئيسي في فيينا، لكن لم يتضح بعد إن كان الكنيس هو المستهدف. وقُتل أحد الضحايا في أحد مواقع إطلاق النار، فيما لفظت امرأة أنفاسها الأخيرة في المستشفى بعد إصابتها، بحسب عمدة فيينا ميخائيل لودفيغ. ويسود اعتقاد بأن هناك نحو 12 مصابا آخرين مازالوا في المستشفى، بعضهم في حالة حرجة. مواضيع قد تهمك نهاية وذكرت وزارة الداخلية أن هناك ضابط شرطة بين المصابين. وحدث الهجوم قبل ساعات فقط من فرض النمسا قيوداً جديدة لمحاولة وقف الزيادة في حالات الإصابة بفيروس كورونا. وكان الكثير من الناس يستمتعون بالحانات والمطاعم التي ستظل مغلقة حتى نهاية نوفمبر/ تشرين الثاني بموجب القيود الجديدة. ما الذي نعرفه عن الهجوم؟ قالت الشرطة إن الهجوم بدأ عند أكبر كنيس يهودي في فيينا، حين فتح رجل مدجج بالسلاح النار على الناس خارج عدد من المطاعم والمقاهي. وسرعان ما وصلت القوات الخاصة إلى الموقع. وأُصيب شرطي برصاصة قبل أن يتمكن الضباط من قتل المهاجم الذي كان بحوزته بندقية آلية ومسدس وسكين. وقال زعيم المجتمع اليهودي أوسكار دويتش عبر موقع تويتر إن الكنيس كان مغلقا عند بدء الهجوم في الساعة الثامنة مساء بالتوقيت المحلي (19:00 بتوقيت غرينتش). أغلقت الشرطة عددا من الطرق بوسط فيينا وذكرت صحيفة كرونين تسايتونغ المحلية أن ضابطاً كان يحرس الكنيس أصيب. ولم يتضح على الفور عدد المهاجمين الذين شاركوا في إطلاق النار. وأفادت وسائل إعلام نمساوية، نقلاً عن وزارة الداخلية، بأن السلطات اعتقلت شخصاً. وأظهرت لقطات نُشرت بمواقع التواصل الاجتماعي أشخاصاً يهرولون في الشوارع مع سماع دوي طلقات نارية. ومن الشهود، شخص يُدعى كريس تشاو، كان في مطعم قريب عندما بدأ إطلاق النار. وقال تشاو لبي بي سي: \"سمعنا أصواتا بدت كأنها ألعاب نارية. سمعنا ما بين 20 و 30 صوتاً وفكّرنا أنها قد تكون في الواقع أعيرة نارية. رأينا سيارات إسعاف تصطف... كان هناك ضحايا. للأسف، رأينا جثة أيضاً ملقاة في الشارع بجوارنا\". ومع بدء عملية كبرى لمكافحة الإرهاب، حثت الشرطة الناس على تجنب المنطقة وعدم استخدام وسائل النقل العام. ونصبت السلطات حواجز حول منطقة وسط المدينة. وقالت الشرطة في جمهورية التشيك المجاورة إنها بدأت عمليات تفتيش عشوائية على الحدود مع النمسا وسط مخاوف من أن المسلحين قد يتجهون نحوها. وقال وزير الداخلية كارل نيهامر إن الرجل الهارب كان \"مدججا بالسلاح وخطرا\". وأضاف في مؤتمر صحفي أنه ليس من المنتظر أن يتوجه الأطفال في فيينا إلى المدارس يوم الثلاثاء. كيف جاءت ردود الفعل؟ قال المستشار النمساوي سيباستيان كورتز عبر تويتر \"إننا نمر بساعات صعبة في جمهوريتنا\"، مضيفا أن الجيش سيتولى مسؤولية حماية المباني الرئيسية في فيينا. ومضى قائلا: \"شرطتنا ستتصرف بحزم في مواجهة منفذي هذا الهجوم الإرهابي الشنيع.. لن نسمح لأنفسنا بالخوف من الإرهاب\". رجل يرفع يديه بينما تتحقق الشرطة من هويته نُقل عدد من الأشخاص إلى المستشفى بعد إصابتهم وكانت النمسا بمنأى عن هجمات مماثلة طالت دولا أوروبية أخرى. وأدان زعماء أوروبيون الهجوم بشدة، ومنهم الرئيس الفرنسي، إيمانويل ماكرون، الذي قال إنه يجب ألا \"تستسلم\" أوروبا في مواجهة الهجمات. وقال ماكرون: \"نحن الشعب الفرنسي نشارك الشعب النمساوي الصدمة والحزن الذي أصابه هذا المساء بهجوم في قلب عاصمتهم فيينا. بعد فرنسا، يتعرض صديق لنا ��لهجوم. هذه أوروبا الخاصة بنا. يجب أن يعرف أعداؤنا مع من يتعاملون\". وقُتل ثلاثة أشخاص في هجوم بسكين في كنيسة بمدينة نيس الفرنسية الأسبوع الماضي، في ما وصفه ماكرون بأنه \"هجوم إرهابي إسلامي\". وفي لندن، قال رئيس الوزراء البريطاني، بوريس جونسون، إن المملكة المتحدة: \"تتعاطف مع شعب النمسا - نحن نقف متحدين معكم ضد الإرهاب\". وقالت وزيرة الداخلية البريطانية بريتي باتيل: \"نحن على استعداد لتقديم الدعم بأي طريقة ممكنة\". ومن جهته، وصف رئيس المجلس الأوروبي، شارل ميشيل، هجوم فيينا بأنه عمل جبان ينتهك قيم الحياة والإنسانية. ووصف رئيس الوزراء الهولندي، مارك روته، الهجوم بأنه \"عمل شنيع\"، وأعرب عن \"التضامن\" مع النمسا.", "doc2": "ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਸੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਮਰਦ ਅਤੇ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਸ਼ੱਕੀ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘਰੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਇੱਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ 20 ਸਾਲਾਂ ਨੌਜਵਾਨ ਨੂੰ \"ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ\" ਦਾ ਹਮਲਾਵਰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚੋਂ ਰਿਹਾਅ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਆਸਟਰੀਆ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ 'ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ' ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਲਾ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਧਾਰਿਮਕ ਸਥਾਨ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਯਹੂਦੀ ਸਭਾ ਘਰ ਹੈ, ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਇਆ। ਯਹੂਦੀ ਆਗੂ ਦੀਟਵੀਟ ਮੁਤਾਬਕ ‘ਜਦੋਂ ਰਾਤੀਂ ਅੱਠ ਵਜੇ ਹਮਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਸਭਾ ਘਰ ਬੰਦ ਸੀ’। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਆਸਟਰੀਆ ਦੇ ਚਾਂਸਲਰ ਸੇਬੇਸਟੀਅਨ ਕੁਰਜ਼ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ 'ਘਿਨਾਉਣਾ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ' ਕਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਾਲਾਤ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਹਾਲਾਤ ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।'' ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇੱਕ ਹਮਲਾਵਰ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਇੱਕ ਹੋਰ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਸਟਰੀਆ ਦੇ ਗ੍ਰਿਹ ਮੰਤਰਾਲਾ ਦੇ ਬਹਾਰ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਕਾਰਲ ਨੇਹਮਰ ਨੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਮਲਾਵਰ ਨੂੰ \"ਇਸਲਾਮਿਕ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦ\" ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ੀ ਲਈ ਗਈ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਸਮਗੱਰੀ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰ ਕੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰ ਨੂੰ ਇਹ ਦਿਖਾਵਟੀ ਧਮਾਕਾਖੇਜ਼ ਬੈਲਟ ਬੰਨ੍ਹੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਜਣਿਆਂ ਦੀ ਹਮਲੇ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਦੋ ਪੁਰਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਰੀ ਗਈ ਔਰਤ ਵੇਟਰਿਸ ਸੀ। ਦੂਜੀ ਔਰਤ ਜ਼ਖਮਾਂ ਦੀ ਤਾਬ ਨਾ ਝਲਦੀ ਹੋਈ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਪੀੜਤ ਸਿਟੀ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਰੁਝਵੇਂ ਭਰਭੂਰ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਯਹੂਦੀ ਸਭਾ ਘਰ ਕੋਲ। ਹਮਲਾਵਰ ਇਸ ਸਭਾ ਘਰ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਹੈ। ਆਸਟਰੀਆ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਕਾਰਲ ਨੇਹਮਾ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ ਦੱਸਦਿਆ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਵਿਆਨਾ ਦੇ ਸੈਂਟਰਲ ਸਵੀਡਨਪਲਾਟਜ਼ ਸੂਕੇਅਰ ਵਿਚ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਕਿ ਜ਼ਖ਼ਮੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕਈਆਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਗੰਭੀਰ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਹਮਲਾਵਰ ਦੀ ਭਾਲ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਆਪਕ ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਢੀ ਗਈ ਹੈ। ਵਾਰਦਾਤ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵਿਚ ਲੋਕ ਇੱਧਰ ਉੱਧਰ ਭੱਜਦੇ ਦਿਖ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਹਮਲਾ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਇਆ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਆਨਾ ਹਮਲੇ ਬਾਰੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਜੋ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ ਯਹੂਦੀ ਆਗੂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕ ਕੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਰਾਤੀਂ ਅੱਠ ਵਜੇ ਹਮਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਸਭਾ ਘਰ ਬੰਦ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਉਦੋਂ ਚਸ਼ਮਦੀਦ ਗਵਾਹ ਕ੍ਰਿਸ ਝਾਓ ਨੇੜਲੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਵਿਚ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਕਹੇ ਜਾਣ ’ਤੇ ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਹੱਥ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਉਸਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਅਸੀਂ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਸੁਣੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਪਟਾਕੇ ਵੱਜਦੇ ਹੋਣ। ਅਸੀਂ ਲਗਭਗ 20 ਤੋਂ 30 ਅਵਾਜਾਂ ਸੁਣੀਆ ਅਸੀਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਐਂਬੂਲੈਂਸਾਂ ਵੇਖੀਆਂ ... ਪੁਲਿਸ ਬਲ ਦੇਖੇ ਅਤੇ ਪੀੜਤ ਲੋਕ ਸਨ। ਅਫ਼ਸੋਸ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਪਈ ਇੱਕ ਲਾਸ਼ ਵੀ ਵੇਖੀ। ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਵਾਲੀ ਗਲੀ ਵਿਚ ਲੋਕ ਲੇਟੇ ਹੋਏ। \" ਅੱਤਵਾਦ ਰੋਕੂ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕ ਵੱਡੀ ਕਾਰਵਾਈ ਅਮਲ ਵਿਚ ਲਿਆਂਦੀ ਗਈ, ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਸੜਕਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਆਸਟਰੀਆ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਦੇਸ ਚੈੱਕ ਗਣਰਾਜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਹੱਦ ਉੱਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰ ਇੱਧਰ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲਾ ਮੁਤਾਬਕ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਅਫ਼ਸਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਆਸਟਰੀਆ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਠੱਲ੍ਹ ਪਾਉਣ ਲਈ ਨਵੀਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਉਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਹਮਲਾ ਉਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਾਪਰਿਆ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਰਾਤ ਅੱਠ ਵਜੇ, ਕੋਰੋਨਾਵਇਰਸ ਨੂੰ ਠੱਲ੍ਹਣ ਲਈ ਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਨਵੀਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੀ ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਬਾਰ ਅਤੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਖਾ-ਪੀ ਰਹੇ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਨਵੀਆਂ ਪਾੰਬਦੀਆਂ ਤਹਿਤ ਨਵੰਬਰ ਅੰਤ ਤੱਕ ਬੰਦ ਕਰ ਰੱਖੇ ਜਾਣੇ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਅਖ਼ਬਾਰ ਕਰੋਨਨ ਜ਼ਿਤੁੰਗ ਮੁਤਾਬਕ ਸਭਾ ਘਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਤੈਨਾਅਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀ ਵੀ ਫਟੱੜਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਹ ਫੌਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੁੱਲ ਕਿੰਨੇ ਬੰਦੂਕਧਾਰੀ ਸਨ ਪਰ ਆਸਟਰੀਆ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ? ਹਮਲੇ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਯੂਰਪੀ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਮੈਨੂਅਲ ਮੈਕਰੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਮਰਪਣ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਆਸਟਰੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਰਾਂਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਡੇ ਇੱਕ ਮਿੱਤਰ ਉਪਰ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੀਸ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਇੱਕ ਛੁਰੇਬਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਮੈਕਰੋਂ ਨੇ \"ਇਸਲਾਮਿਕ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦ ਹਮਲਾ\" ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਯੂਰਪੀ ਕਾਊਂਸਲ ਦੇ ਮੁਖੀ ਚਾਰਲਸ ਮਿਸ਼ੈਲ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਡਰਪੋਕ ਹਮਲਾ ਦੱਸਿਆ। ਡੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਾਰਕ ਰੂਟ ਨੇ ਇਸ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ 'ਸੰਗੀਨ ਕਾਰਵਾਈ' ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਆਸਟਰੀਆ ਨਾਲ \"ਇਕਜੁਟਦਾ\" ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52790958", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48610873", "doc1": "وخرج آلاف المتظاهرين في مسيرات بوسط المدينة. وقالت الشرطة إنها اعتقلت 120 شخصا. وفي وقت سابق، أصدر نحو 200 سياسي من أنحاء شتى من العالم بيانا مشتركا، انتقدوا فيه خطة الصين. ووصف الموقعون على البيان القانون بأنه \"عدوان شامل على استقلال المنطقة، وحكم القانون، والحريات الأساسية\". وتسعى الصين إلى تمرير قانون يحظر \"الخيانة، والانشقاق، وإثارة الفتنة، وأعمال التخريب\" في هونغ كونغ. مواضيع قد تهمك نهاية ونفت الصين أن يكون في هذا القانون ما يضر المستثمرين الأجانب في هذه المدينة، التي تُعد مركزا ماليا بارزا، منتقدة الدول التي \"تتدخل\" في شؤونها. وتعهدت الرئيسة التنفيذية لهونغ كونغ، كاري لام، التي يُنظر إليها على أنها ضمن المعسكر السياسي المؤيد لبكين، بالدعم الكامل للقانون المقترح، مؤكدة أن الحريات في المنطقة لن تتأثر. ما الذي حدث في أحدث مظاهرات هونغ كونغ؟ تجمع المتظاهرون في منطقتي كوزواي باي ووان تشاي المزدحمتين يوم الأحد، رافعين لافتات ومرددين شعارات مناوئة للحكومة. واستخدمت قوات شرطة مكافحة الشغب الغاز المسيل للدموع ومدافع المياه في مواجهة المتظاهرين الذين ارتدوا أقنعة للوقاية من انتشار فيروس كورونا. وخرجت المظاهرات بالرغم من تحذير السلطات في وقت سابق من أي تجمعات غير مصرح بها وأي خرق للحظر المفروض على التجمعات العامة بموجب قواعد التباعد الاجتماعي. ورشق بعض المتظاهرين ضباط الشرطة بمتعلقات مثل المظلات وزجاجات المياه، واستخدموا سلال القمامة والحجارة لإقامة حواجز على الطرق. وأفادت تقارير بأن مظاهرات الأحد سارت على نحو مماثل للمظاهرات المعارضة للحكومة التي خرجت العام الماضي في هونغ كونغ، والتي شاب العن�� كثيرا منها. وألقت السلطات القبض على أكثر من 8300 شخص في هونغ كونغ منذ بداية خروج المظاهرات المعارضة للحكومة العام الماضي. ما هو القانون المقترح؟ يشمل \"مشروع القرار\"، وهو الاسم الذي يطلق على القانون حتى يُمرر من قبل البرلمان الصيني، مادة تنص على أنه \"ضرورة تحسين\" الأمن الوطني. وتضيف مسودة القانون الجديد: \"عند الضرورة، تؤسس الأجهزة الأمنية المعنية التابعة للحكومة الشعبية المركزية أجهزة فرعية في هونغ كونغ للقيام بمهام من شأنها حماية الأمن الوطني وفقا للقانون\". ويعني هذا أن الصين قد يصبح لها جهات إنفاذ قانون خاصة بها داخل هونغ كونغ تعمل جنبا إلى جنب مع الأجهزة الأمنية للمدينة. وفي الأسبوع المنصرم، أدان وزير الخارجية الأمريكي، مايك بومبيو، الخطط الصينية واصفا إياها بأنها \"ناقوس موت\" للحريات في المدينة. كما أعربت المملكة المتحدة، وأستراليا، وكندا عن \"مخاوف بالغة\". وتعاني العلاقات الأمريكية الصينية بالفعل توترا بسبب الحرب التجارية وانتشار فيروس كورونا. وتبحث الولايات المتحدة حاليا ما إذا كانت ستوسع التبادل التجاري التفضيلي مع هونغ كونغ والمزايا الاستثمارية لها. وبدوره، اشترك الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب، في الجدل، مشددا على أن الولايات المتحدة سوف ترد حال تمرير هذا القانون، لكنه لم يوضح أية تفاصيل. وقال وزير الخارجية الصيني، وانغ يي، يوم الأحد إن: \"بعض القوى السياسية في الولايات المتحدة\" تدفع البلدين إلى \"حافة حرب باردة جديدة\". وتقول الحكومة الصينية إن القانون ضروري من أجل \"منع ووقف ومعاقبة\" مثل تلك المظاهرات التي هزت هونغ كونغ العام الماضي. واندلعت تلك المظاهرات بسبب مشروع قانون يسمح بترحيل أشخاص إلى البر الصيني. ما الذيجاء في بيان السياسيين الأجانب؟ صاغ البيان الحاكم السابق لهونغ كونغ، كريستوفر باتن، ووزير الخارجية البريطاني السابق، مالكولم ريفكيند، ووقعه 186 من صناع القرار والسياسيين من 23 دولة. ووصف البيان خطط الصين بأنها \"خرق صارخ\" للإعلان الصيني البريطاني المشترك، الذي عادت هونغ كونغ بموجبه إلى الحكم الصيني في عام 1997. وقال البيان: \"إذا لم يستطع المجتمع الدولي أن يثق في التزام الصين بتعهداتها في ما يتعلق بهونغ كونغ، سوف يكون من الصعب على الناس تصديق كلام الصين في قضايا أخرى\". وبين الموقعين على البيان 17 من أعضاء البرلمان الأمريكي (الكونغرس)، و44 من أعضاء مجلس العموم البريطاني. ومن المتوقع أن يصوت البرلمان الصيني على مشروع القانون نهاية دورة انعقاده الحالية في 28 مايو/ أيار الجاري. وحال تمرير مشروع القانون، يُرفع إلى اللجنة الدائمة في البرلمان الصيني التي يتوقع أن تنهي جميع ما يتعلق بالقانون من إجراءات والبدء في تفعيله بنهاية يونيو/ حزيران المقبل.", "doc2": "ਦਹਾਕਿਆਂ ਪਿੱਛੋਂ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ 'ਤੇ ਰਬੜ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਛੱਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪੁਲਿਸ ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਕਾਰੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਈ ਝੜਪ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 22 ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਹਨ ਪਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਹਵਾਲਗੀ ਬਿੱਲ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਜਾਹਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਜੇ ਹਵਾਲਗੀ ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਮਨ��ੱਖ ਜੁਰਮ ਕਰਕੇ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਭੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਜਾਂਚ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਚੀਨ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹੋ: 12 ਜੂਨ ਦੀ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਹੀ ਮੁਜਾਹਰਾਕਾਰੀ ਹੈਲਮਟ ਪਾ ਕੇ ਅਤੇ ਕਈ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨਕਾਬ ਨਾਲ ਢੱਕ ਕੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆਏ। ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਸਰਕਾਰੀ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮੁੱਖ ਰਾਹ ਰੋਕ ਕੇ ਖੜ੍ਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਉੱਤੇ ਪੱਥਰ ਸੁੱਟ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਰਬੜ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਵਰਤੀਆਂ ਅਤੇ ਮਿਰਚਾਂ ਵਾਲੀ ਸਪਰੇਅ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਨੇ ਵੀ ਬਿੱਲ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅਧਿਐਨ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਤੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਬੀਜਿੰਗ ਪੱਖੀ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਕਿ 11 ਵਜੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਮੀਟਿੰਗ ਹੁਣ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਵਾਲਗੀ ਬਿੱਲ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਲਗਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਫਾਈਨਲ ਵੋਟ 20 ਜੂਨ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਪਰਿਸ਼ਦ ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ। ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਟਵੀਟ ਰਾਹੀਂ ਦੱਸਿਆ, ''ਇਹ ਵਿਵਹਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸੰਮੇਲਨ ਦੀ ਹੱਦ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।\" ''ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਜਾਣ ਲਈ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਾਂ.....ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਢੁੱਕਵੀ ਫੋਰਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਾਂਗੇ\" ਪਰ ਇੱਕ ਕਾਲੇ ਨਕਾਬ ਅਤੇ ਦਸਤਾਨੇ ਪਹਿਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ ਸਾਈਟ ਏਐੱਫਪੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਜਾਣਗੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਹਟਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹੋ: ਹਵਾਲਗੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਸੋਧ ਬਿੱਲ ਦੇ ਆਲੋਚਕ ਚੀਨ ਦੇ ਨਿਆਇਕ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਅੱਤਿਆਚਾਰ, ਇਖ਼ਤਿਆਰੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਬਰੀ ਇਕਰਾਰ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੰਧਨਾਂ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਮੀਡੀਆ ਕਰਮੀ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਨੂੰ 1997 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵੱਲੋਂ ਚੀਨ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰੈਲੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਬਿੱਲ ਉੱਤੇ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦੇ ਚੀਫ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟਿਵ, ਕੈਰੀ ਲਾਮ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਦਿੱਤੀ ਮੌਤ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੀ ਹੈ ਹਵਾਲਗੀ ਕਾਨੂੰਨ? ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਫਰਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਹਵਾਲਗੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਲੈ ਕੇ ਆਉਣ ਦਾ ਮਤਾ ਲੈ ਕੇ ਆਈ ਸੀ। ਤਾਈਵਾਨ ਵਿਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰੇਮਿਕਾ ਦਾ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਤਲ ਕਰਕੇ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱ�� ਸੋਧ ਦਾ ਮਤਾ ਲਿਆਉਂਦਾ ਗਿਆ। ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਚੀਨ ਦਾ ਇੱਕ ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਿਆਰ ਦੀਪ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦਾ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਹਵਾਲਗੀ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਤਲ ਦੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਕਰਕੇ ਤਾਈਵਾਨ ਭੇਜਣਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਚੀਨ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਹਵਾਲਗੀ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਵੇਗਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦੇ ਸਮਝੌਤੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦਾ 'ਕੌਮਨ ਲਾਅ ਸਿਸਟਮ' ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਹਵਾਲਗੀ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ, ਬਰਤਾਨੀਆ ਅਤੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਹੈ ? ਸਾਲ 1947 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬੀਜਿੰਗ ਨੇ 'ਇੱਕ ਦੇਸ਼-ਦੋ ਸਥਿਤੀਆਂ' ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਹੇਠ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 2047 ਤੱਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ 'ਚ 79 ਦਿਨਾਂ ਤਕ ਚੱਲੇ 'ਅੰਬ੍ਰੇਲਾ ਮੂਵਮੈਂਟ' ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲੱਗੀ। ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕੀ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਖ਼ਤੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਆਪਣਾ ਵਿਰੋਧ ਜਤਾਇਆ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਉੱਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਦੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੂੰ ਓਥੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਵਿਰੋਧ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ? ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦੇ ਲੋਕ ਹਵਾਲਗੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਦੇ ਮਤੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਨਮਾਨੀ ਕਰਕੇ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਸਰਕਾਰ ਅਣਦੇਖਿਆ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ? ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਧ ਜਲਦੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦਾ ਅੱਡਾ ਬਣ ਜਾਣਗੇ। ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕੇ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਅਪਰਾਧ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਅਧੀਨ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹੋ: ਹਵਾਲਗੀ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੋਲਣ ਅਤੇ ਮੁਜਾਹਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਾਮਲਿ��ਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾਲਗੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਅਪਣਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਹੁਣ ਅੱਗੇ ਕੀ? 9 ਜੂਨ ਨੂੰ ਹੋਏ ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਉਹ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਸੋਧ ਦੇ ਮਤੇ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰੇਗੀ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਅਸਧਾਰਨ ਕਦਮ ਚੁੱਕਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਬਿੱਲ ਸਮਿਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਮਤਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਹਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕ ਨਜ਼ਰ ਆਏ, ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਬੱਚੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ ਕਈ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਮਗਰੋਂ ਇਹ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਬਾਕੀ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣਗੇ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਪਾਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਏ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਲੈ ਕੇ ਸਾਥ ਦੇਣ। ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇਸ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਜਤਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/sports-50712117", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50714826", "doc1": "لن يُسمح للرياضيين الروس بالمنافسة تحت العلم الروسي في أولمبياد طوكيو 2020 أو أولمبياد بكين 2022 الشتوية ويعني هذا أنه لن يسمح برفع العلم وعزف النشيد الوطني الروسي في الأحداث الرياضية الكبرى مثل أولمبياد طوكيو 2020 وكأس العالم لكرة القدم 2022 الذي سيقام في قطر. لكن سيتمكن الرياضيون الروس القادرون على إثبات عدم تورطهم في فضيحة المنشطات، من المنافسة تحت علم محايد. وقد اتخذت اللجنة التنفيذية في \"وادا\" القرار بالإجماع في آخر اجتماع لها في لوزان بسويسرا. ويأتي ذلك بعد أُعلن أن وكالة مكافحة المنشطات الروسية (روسادا) لم تمتثل لشروط \"وادا\"، إذ تلاعبت روسادا نتائج الاختبارات التي سلمت للمحققين في يناير/ كانون الثاني 2019. مواضيع قد تهمك نهاية وكان من المتوجب علي الوكالة الروسية أن تسلم نتائج اختبار المنشطات في عام 2018، إلى الوكالة العالمية كشرط لإعادتها للمشاركة في الاحداث الرياضية الكبرى، بعد تعليق دام ثلاث سنوات بسبب فضيحة المنشطات الكبيرة التي \"ترعاها\" الدولة. وتقول الوكالة العالمية لمكافحة المنشطات إن روسيا يمكنها أن تقدم استئنافا على قرار الحظر خلال 21 يوما، وإذا ما تم ذلك فستحال القضية إلى المحكمة المختصة بالتحكيم في الأمور الرياضة (كاس). وقال رئيس الوكالة العالمية لمكافحة المنشطات، سير كريغ ريدي، إن القرار أظهر \"تصميمه على التصرف بحزم في مواجهة أزمة المنشطات الروسية\". وأضاف \"كانت المنشطات الروسية، ولفترة طويلة جدا، سببا في حرمان روسيا من حقها في المشاركة في الأحداث العالمية. وتطلب انتهاك روسيا لشروط عودة \"روسادا\"، إلى استجابة قوية\". وقال \"هذا بالضبط هو ما تم فعله\". وأضاف \"لقد أتيحت لروسيا كل الفرص لترتيب بيتها الداخلي والانضمام مجددا إلى المجتمع العالمي لمكافحة المنشطات من أجل خير الرياضيين وسلامة الرياضة، لكنها اختارت بدلا من ذلك الاستمرار في الخداع والإنكار\". وقالت نائبة رئيس الوكالة العالمية لمكافحة المنشطات، ليندا هيليلاند، إن الحظر \"غير كاف\". وأضافت \"أردت فرض عقوبات لا يمكن تخفيفها\"، وأردفت قائلة \"يحتم علينا واجبنا نحو الرياضيين النظيفين أن ننزل أقصى العقوبات الممكنة على روسيا\". ونافس حوالى 168 رياضيا روسيا تحت علم محايد في دورة الألعاب الأولمبية الشتوية لعام 2018 في بيونغتشانغ بعد حظر بلادهم من المشاركة في الأولمبياد، عقب استضافتهم أولمبياد 2014، في مدينة سوتشي. وفي 2015 تم حظر روسيا من المنافسة في ألعاب القوى. وعلى الرغم من الحظر، سيكون بمقدور روسيا المنافسة في بطولة كأس الأمم الأوروبية 2020، التي ستستضيف مدينة سان بطرسبرغ الروسية بعض مباراياتها، إذ لا تعتبر الوكالة العالمية هذه البطولة \"حدثا كبيرا\".", "doc2": "ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਟੋਕੀਓ ਵਿੱਚ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਹੋਣ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ 2022 'ਚ ਕਤਰ 'ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦਾ ਝੰਡਾ ਅਤੇ ਕੌਮੀ ਗੀਤ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੋ ਖਿਡਾਰੀ ਇਹ ਸਾਬਿਤ ਕਰ ਸਕਣਗੇ ਕਿ ਉਹ ਡੋਪਿੰਗ ਕਾਂਡ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹਨ ਉਹ ਕਿਸੇ ਮੁਲਕ ਦੇ ਝੰਡੇ ਦੀ ਬਜਾਇ ਵੱਖਰੇ ਝੰਡੇ ਹੇਠਾਂ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਸਕਣਗੇ। ਸਵਿੱਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੇ ਲੁਸਾਨੇ ਵਿੱਚ ਵਾਡਾ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਬੈਠਕ 'ਚ ਸਰਬ-ਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਇਹ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਾਡਾ ਦਾ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਰੂਸ ਦੀ ਐਂਟੀ ਡੋਪਿੰਗ ਏਜੰਸੀ (ਰੁਸਾਡਾ) ਦੇ ਗ਼ੈਰ-ਸੰਗਤ ਵਤੀਰੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ 2019 ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਰੁਸਾਡਾ ਨੇ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਲੈਬ ਡਾਟਾ 'ਚ ਹੇਰਫੇਰ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕਿਹੜੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਵੇਗਾ ਰੂਸ? ਵਾਡਾ ਨੇ ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਲਈ ਰੂਸ ਨੂੰ 21 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 2014 ਵਿੱਚ ਸੋਚੀ ਸਰਦ ਰੁੱਤ ਓਲੰਪਿਕ ਦੌਰਾਨ ਰੂਸ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਪਿਓਂਗਚੇਂਗ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆਂ ਸਰਦ ਰੁੱਤ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ 'ਚ 168 ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਝੰਡੇ ਹੇਠਾਂ ਮੁਕਾਬਲੇ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਰੂਸ 'ਤੇ ਐਥਲੈਟਿਕਸ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ 'ਤੇ 2015 ਤੋਂ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ। ਡੋਪਿੰਗ ਕਾਂਡ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਡਾ ਨੇ ਰੂਸ 'ਤੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਲਈ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2018 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਡੋਪਿੰਗ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਵਾਡਾ ਨੂੰ ਇਸ ਸ਼ਰਤ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਡਾਟਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹਟਾ ਦੇਣਗੇ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਪਾਬੰਦੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਰੂਸ ਯੂਰੋ 2020 ਫੁੱਟਬਾਲ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਸਕੇਗਾ। ਇਹ ਮੁਕਾਬਲਾ ਇਸ ਵਾਰ ਰੂਸ ਦੇ ਸੈਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਐਂਟੀ ਡੋਪਿੰਗ ਉਲੰਘਣ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਜੋਂ ਯੂਰਪੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਦੀ ਗਵਰਨਿੰਗ ਬਾਡੀ ਯੂਐਫਾ ਨੂੰ 'ਮੁੱਖ ਖੇਡ ਸੰਗਠਨ' ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55504437", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55507245", "doc1": "وتوقفت بريطانيا عن تطبيق قواعد الاتحاد الأوروبي الخميس في تمام الساعة الحادية عشرة مساء بتوقيت غرينيتش، وبدأت في المقابل تطبيق إجراءات جديدة على أصعدة السفر، والتجارة، والهجرة، والتعاون الأمني. وقال رئيس الوزراء البريطاني بوريس جونسون، إن بلاده أصبحت تمتلك \"حريتها في يديها، ويجب أن تستفيد منها إلى أقصى حد\". وجاءت تصريحات جونسون الخميس، قبيل ساعات قليلة من خروج بريطانيا رسميا من الاتحاد الأوروبي (بريكست) منتصف ليل آخر يوم في العام الماضي 2020. ومع العام الجديد 2021 ستدخل التغييرات التاريخية لقواعد السفر والتجارة والهجرة والأمن حيز التنفيذ، لتبدأ بريطانيا حقبة جديدة من العلاقات مع القارة الأوروبية. مواضيع قد تهمك نهاية ودخلت الشاحنات الأولى الوافدة إلى حدود المملكة المتحدة دون إبطاء. وحذر وزراء بريطانيون من بعض الأعطال في الأيام والأسابيع المقبلة، ريثما يستقر تعامُل شركات التجارة البريطانية مع التكتل الأوروبي بموجب التغييرات الجديدة. لكن مسؤولين يصرون على أن الأنظمة الجديدة على الحدود \"جاهزة للعمل\". وأكد مسؤولون بريطانيون على أن الأنظمة الحدودية الجديدة \"جاهزة للتطبيق\" وسط مخاوف من تأخيرات محتملة في تطبيقها على الموانئ. وفي رسالته بمناسبة العام الجديد، قال جونسون إن بريطانيا يمكنها الآن أن تقوم \"بالمهام بشكل مختلف وإذا لزم الأمر بشكل أفضل\". وأقرّ النواب البريطانيون يوم الأربعاء، الاتفاق التجاري الذي توصلت إليه بريطانيا مع الاتحاد الأوروبي عشية عيد الميلاد، ويتجنب فرض ضرائب استيراد (تعريفات جمركية) بعد خروج لندن من السوق الداخلية للاتحاد الأوروبي والاتحاد الجمركي، وتدخل الإجراءات حيز التنفيذ في الأول من يناير/كانون الثاني 2021. ومع هذا لا تزال هناك حالة من عدم اليقين بشأن القواعد الجمركية الجديدة وحذرت الحكومة من وجود \"بعض الاضطراب\" في الأيام والأسابيع المقبلة. وللحد ّمن مخاطر التأخير، تقوم بريطانيا بإجراء عمليات فحص وتفتيش البضائع التي تدخل البلاد من قارة أوروبا بشكل تدريجي، على مدى ستة أشهر حتى يوليو/تموز 2021. لكن بعض الإجراءات الجمركية الجديدة دخلت بالفعل حيز التنفيذ على الجانب البريطاني بداية من الساعة 11 مساء الخميس آخر يوم في العام الماضي، وستطبق على منتجات مثل الكحول، والتبغ، والمواد الكيميائية، والعقاقير الخاضعة للرقابة. وبدأت الدول الأعضاء في الاتحاد الأوروبي تقديم بيانات جمركية كاملة وضوابط أخرى على صادرات بريطانيا إليها بداية من الساعة 11 مساء الخميس أيضا. شاحنات بضائع أوروبية تصل إلى ميناء دوفر البريطاني قبل ساعات من خروج بريطانيا من السوق الأوروبية الداخلية وعودة التعريفات وكان هناك بعض الأمور الأخرى التي تغيرت بموجب خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي بداية من الساعة 11 مساء الخميس بتوقيت غرينتش، ومنها: - انتهاء حرية تنقّل الأشخاص بين بريطانيا ودول الاتحاد الأوروبي، واستبدلتها بريطانيا بنظام هجرة \"قائم على النقاط\". - أي شخص من بريطانيا يريد البقاء في معظم دول الاتحاد الأوروبي لأكثر من 90 يوما في فترة مدتها 180 يوما سيحتاج للحصول على تأشيرة من الدولة التي سيذهب إليها. - سيعود التسوق المعفي من الرسوم الجمركية، حيث يستطيع الأشخاص العائدون إلى بريطانيا من الاتحاد الأوروبي إحضار ما يصل إلى 42 لترا من البيرة و 18 لترا من النبيذ وأربعة لترات من المشروبات الروحية الأخرى و200 سيجارة دون دفع ضرائب على هذه المنتجات. - سيواجه مواطنو الاتحاد الأوروبي الراغبون في الانتقال إلى المملكة المتحدة (باستثناء مواطني جمهورية أيرلندا) نفس النظام القائم على النقاط مثل الأشخاص في أي مكان آخر في العالم. - ستفقد الشرطة البريطانية إمكانية الوصول الفوري إلى قواعد بيانات الأشخاص في الاتحاد الأوروبي، فيما يتعلق بالسجلات الجنائية وبصمات الأصابع والأشخاص المطلوبين جنائيا. - سيتعين على التجار في إنجلترا واسكتلندا وويلز إنهاء المزيد من الإجراءات الورقية عند التعامل مع دول الاتحاد الأوروبي. على عكس بقية مناطق بريطانيا، ستستمر أيرلندا الشمالية في اتباع العديد من قواعد الاتحاد الأوروبي، حيث تظل حدودها مع جمهورية أيرلندا غير مرئية تقريبا. وستتمكن بريطانيا تدريجيا من الاحتفاظ بالمزيد من الأسماك التي يتم اصطيادها في مياهها الخاصة، بينما ستتوقف محكمة العدل الأوروبية عن أي دور في الفصل في النزاعات بينها وبين الاتحاد الأوروبي. وأوضح جونسون أنه يريد أن تكون بلاده دولة \"منفتحة وسخية ومتطلعة إلى الخارج\"، وأن تكون رائدة عالميا في التقنيات الجديدة، وتحارب تغير المناخ وتعزز التجارة الحرة. وقاد جونسون حملة الخروج في استفتاء البريكست عام 2016 وأخرج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي بالفعل في يناير/كانون الثاني بعد ستة أشهر من توليه رئاسة الوزراء. البرلمان البريطاني أقر الأربعاء الاتفاق التجاري بين حكومة جونسون والاتحاد الأوروبي خطة العد التنازلي جرت استعدادات مكثفة في بريطانيا خلال الأسبوعين الماضيين لإعداد البلاد للتغييرات القادمة. وتضمنت خطة العد التنازلي البريطانية اختبارات تشغيلية للبنية التحتية على الحدود وتعاون وثيق مع فرنسا، وهولندا، وبلجيكا. وقال متحدث حكومي: \"أنظمة الحدود والبنية التحتية التي نحتاجها موجودة، ونحن مستعدون لبداية جديدة في بريطانيا\". لكن هناك مخاوف مستمرة من أن العديد من الشركات الصغيرة ليست مستعدة للتغييرات وأنه مع وجود شاحنات نقل بضائع لا تحمل أوراق العمل والمرور الصحيحة قبل التغيرات الأخيرة وسوف يتم إرجاعها من دوفر والموانئ الأخرى، فإن التأخير لا مفرّ منه. ومن المتوقع أن تكون حركة المرور أقلّ من المعتاد في مثل هذا التوقيت من العام الأول من يناير/كانون الثاني، بسبب تفشي وباء كورونا المستجد، ولكن من المتوقع أن تنتعش الحركة اعتبارا من يوم الاثنين، حيث من المتوقع أن يتم اختبار الإجراءات الجديدة وإجراءات الطوارئ في بريطانيا. وقالت الحكومة إنه تم إصدار 450 تصريحَ \"دخولِ منطقة كِنت\" للشاحنات التي تعتزم عبور القناة الإنجليزية في دوفر يوم الجمعة الأول من يناير/كانون الثاني، وسيتم تحديد السائقين الذين يصلون بدون التصاريح وتغريمهم 300 جنيه إسترليني. وقالت إحدى شركات النقل اللوجستي لبي بي سي، إنها لن ترسل أي شاحنات حتى 10 يناير/كانون الثاني، بسبب مخاوف الازدحام والتكدس على الرغم من أن مشغل نفق القنال الإنجليزي قال إنه يتوقع أن تعمل الأنظمة الجديدة بسلاسة. وخرجت بريطانيا بالفعل من الاتحاد الأوروبي في 31 يناير/كانون الثاني 2020، لكن استمرتفي اتباع القواعد التجارية لبروكسل حتى الآن، حتى تم إتمام الاتفاق. وتوصلت بريطانيا وإسبانيا إلى اتفاق بشأن إطار سياسي لجبل طارق، من شأنه أن يمهد الطريق لمعاهدة منفصلة بين لندن والاتحاد الأوروبي بشأن الأراضي البريطانية خارج حدود بريطانيا، والتي لم تكن مشمولة بالاتفاق التجاري. وتعني اتفاقية الخميس أن الحدود بين جبل طارق وإسبانيا ستبقى مفتوحة.", "doc2": "ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਰਾਤ ਦੇ 11 ਵਜੇ ਤੋਂ ਈਯੂ ਦੇ ਨੇਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਰਾਤ ਦੇ 11 ਵਜੇ ਤੋਂ ਈਯੂ ਦੇ ਨੇਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਯਾਤਰਾ, ਵਪਾਰ, ਪਰਵਾਸ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਬੰਧੀ ਆਪਣੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਕਰਨ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਵੀ ਹਾਸਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੁਅਲ ਮੈਕਰੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮਿੱਤਰ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਮੁਲਕ ਰਹੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਅਤੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿਚ ਕੁਝ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਦਰਪੇਸ਼ ਆ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਪਣਾਉਣ ਵਿਚ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਦਲੇ ਨੇਮਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਬਾਕੀ ਯੂਰਪ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ 'ਤੇ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੀਂ ਬਾਰਡਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤਿਆਰ ਹੈ। 2016 'ਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਜਨਮਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਰਾਹੀਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪੂਰੇ ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਬਾਅਦ 31 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ 27 ਮੈਂਬਰੀ ਸਿਆਸੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 2016 'ਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਜਨਮਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਰਾਹੀਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਪਿਛਲੇ 11 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਨਿਯਮਾਂ 'ਚ ਉਲਝਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਕ੍ਰਿਸਮਿਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਵੱਲੋਂ ਇਸ 'ਤੇ ਮੋਹਰ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸੰਧੀ ਬ੍ਰਿਟੇਨ 'ਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤਹਿਤ ਮੈਨਿਊਫੈਕਚਰਜ਼ ਨੂੰ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿਚ ਬਿਨਾ ਡਿਊਟੀ ਦੇ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੋਵੇਗੀ, ਮਤਲਬ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਯੂਰਪ ਵਿਚਾਲੇ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਇੰਮੋਰਟ ਡਿਊਟੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗੀ। ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਦੇਸਾਂ 'ਚ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਕਾਗਜ਼ੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਇੱਕ ਦੁਚਿੱਤੀ ਕਾਇਮ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਬੈਂਕਿਗ ਅਤੇ ਸਰਵਿਸਜ਼ ਖੇਤਰਾਂ ਨੇ ��ੇਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਦਾ ਕੀ ਹਾਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਿਆਸੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੈਸਿਕਾ ਪਾਰਕਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਕੁਝ ਲੋਕ ਉਮੀਦਾਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਪਛਤਾਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਲ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਮੌਕੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਜਦੋਂ ਕੁੱਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੁਰੰਤ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਏਗਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ਬਾਕੀ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿਚ ਵਧੇਰੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਲ 2021 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਡੋਵਰ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਨਵੇਂ ਬਾਰਡਰ ਨੇਮਾਂ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਘੱਟ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਮਿਲੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਥੇ ਵਪਾਰ, ਯਾਤਰਾ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵੀ ਕਾਫੀ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਣਗੇ। ਅਜੇ ਵੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਲਗਾਤਾਰ ਫੈਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਾਲ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਬਦਲਾਅ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਵਧੇਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਉਣਗੇ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਕੀਤਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜੌਨਸਨ ਸਾਲ 2016 ਵਿਚ ਲੀਵ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਚਿਹਰਾ ਸਨ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਬਾਹਰ ਹੋਣ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕੀਤੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਦੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਈਯੂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਘੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪਲ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਸੁਨੇਹੇ ਵਿਚ ਪੀਐੱਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਣ 'ਤੇ ਈਯੂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਦੇਸਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਡੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਹੁਣ ਸਾਡੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਇਸ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।\" ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵੱਲੋਂ ਸੰਵਾਦ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਲੌਰਡ ਫਰੋਸਟ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸੁਤੰਤਰ ਦੇਸ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸਰ ਬਿਲ ਕੈਸ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਪਰ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਦੇਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਦ ਤੋਂ ਬਦਤਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮੰਤਰੀ ਨਿਕੋਲਾ ਸਟਰਜਨ ਜੋਅ, ਆਜ਼ਾਦ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਨੂੰ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿਚ ਮੁੜ ਰੱਖਣ ਦੇ ਹੱਕ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ 'ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਜਲਦੀ ਹੀ ਯੂਰਪ ਵਿਚ ਵਾਪਸ ਆਵੇਗਾ, ਰੌਸ਼ਨੀ ਜਗਾ ਕੇ ਰੱਖੋ।' ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਸਾਇਮਨ ਕੋਵੇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਖੁਸ਼ੀ ਮਨਾਉਣ ਵਾਲਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅੱਜ ਤੋਂ ਆਇਰਲੈਂਡ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵੱਖ ਹੋਣਗੇ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਯੂਰਪ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਕਾਤਿਆ ਐਡਲਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਬ੍ਰਸਲਜ਼ ਵਿਚ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਰਾਹਤ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਛਤਾਵਾ ਅਤੇ ਅਫਸੋਸ ਵੀ ਹੈ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਕਾਰਨ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣਗੇ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਿਦਾਈ ਘੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁੜ ਮਿਲਣ ਤੱਕ ਦਾ ਵਿਛੋੜਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਮੁਢ ਛੁੱਟ ਗਏ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਅਜੇ ਵਿਹਾਰਕਤਾ ਬਾਰੇ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਣੀ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਬ੍ਰਸਲਜ਼ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀਆਂ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਮਦਦ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਵਾਤਾਵਰਨ ਤਬਦੀਲੀ 'ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਗੱਲ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਵੇਂ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ 'ਚ ਹਰ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨਾਲ ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਿਹੜੇ ਬਦਲਾਵ ਆ ਰਹੇ ਹਨ? • ਯੂਕੇ ਅਤੇ ਈਯੂ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਸੁਤੰਤਰ ਆਵਾਜਾਈ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਦਲ ਵਿਚ ਯੂਕੇ ਨੇ ਪੁਆਇੰਟ ਅਧਾਰਤ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਬਣਾਈ ਹੈ। • ਯੂਕੇ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚ 90 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਰਹਿਣ ਲਈ ਵੀਜ਼ੇ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਵੇਗੀ। • ਡਿਊਟੀ ਮੁਕਤ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਫਿਰ ਤੋਂ ਸ਼ੂਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਪਰਤਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਨਾਲ 42 ਲੀਟਰ ਬੀਅਰ, 18 ਲੀਟਰ ਵਾਈਨ, 200 ਸਿਗਰੇਟ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਟੈਕਸ ਦੇ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। 31 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ 27 ਮੈਂਬਰੀ ਸਿਆਸੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ • ਆਇਰਲੈਂਡ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਈਯੂ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ 'ਤੇ ਪੁਆਇੰਟ ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। • ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਹੁਣ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਡੇਟਾ ਬੇਸ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਡਾਟਾ 'ਚ ਅਪਰਾਧਿਕ ਰਿਕਾਰਡ, ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। • ਯੂਰਪੀ ਦੇਸਾਂ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੰਗਲੈਂਡ, ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਅਤੇ ਵੇਲਜ਼ ਦੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਲਈ ਕਾਗਜ਼ੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਧੇਰੇ ਵੱਧ ਜਾਵੇਗੀ। ਯੂਰਪ ਵਿਚ ਬਰਾਮਦ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕਸਟਮ ਫਾਰਮ ਭਰਨੇ ਪੈਣਗੇ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਕਿੰਨਾ ਤਿਆਰ ਹੈ? ਪਿਛਲੇ ਦ��� ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਿਆਰੀਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਲਈ ਕਮਰ ਕੱਸ ਸਕੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਹਨ ਕਿ ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ, ਹਾਲੈਂਡ ਅਤੇ ਬੈਲਜੀਅਮ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਨੇ ਪੁਆਇੰਟ ਅਧਾਰਤ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਬਣਾਈ ਹੈ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ , \"ਜਿਸ ਬਾਰਡਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਉਹ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਾਂ।\" ਜੋ ਵਾਹਨ ਸਹੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਉਤਪਾਦ ਲੈ ਕੇ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਡਰਾਇਵਰ ਐਚਜੀਵੀ ਵਿਚ 7.5 ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਭਾਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕੈਂਟ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦਾ ਪਰਮਿਟ ਵੀ ਹੀਂ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਭਾਰੀ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 1 ਜਨਵਰੀ, 2021 ਤੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਘੱਟ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਪਰ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਨਵੀਂਆਂ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਅਸਲ ਪਰਖ ਹੋਵੇਗੀ । ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-50332107", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50333457", "doc1": "لم يقدم ترامب أي أدلة على ادعاءاته أن جو بايدن استخدم منصبه كنائب للرئيس لإلغاء تحقيق حول شركة بوريسما الأوكرانية وقال بيل تايلور، كبير الدبلوماسيين الأمريكيين في أوكرانيا، للجنة المساءلة التابعة للكونغرس إن ما \"فهمه بشكل واضح\" هو أن المساعدات ستحجب لحين إجراء التحقيق. وينكر الرئيس الأمريكي دونالد ترامب أنه لجأ إلى أي تهديد. ومن المقرر أن تبدأ جلسات المساءلة العلنية الأربعاء المقبل، وسيكون تايلور أول شاهد يتم استدعاؤه. وكان تايلور قد أدلى بشهادته في جلسات استماع مغلقة الشهر الماضي، إلا أن نسخة مكتوبة منها نشرت علنا الأربعاء. مواضيع قد تهمك نهاية وقال تايلور في شهادته أمام اللجنة أن اثنين من مسؤولي وزارة الخارجية قالوا إن ترامب \"لن يوقع شيكا\" بحوالي 400 مليون دولار من المساعدات العسكرية الأمريكية حتى يعلن المسؤولون الأوكرانيون عن التحقيق مع منافسه الديمقراطي في الانتخابات الرئاسية ونائب الرئيس السابق جو بايدن. وكان هنتر بايدن نجل نائب الرئيس عضوا سابقا في مجلس إدارة شركة النفط الأوكرانية بوريسما. وقد ادعى ترامب أن جو بايدن استخدم منصبه كنائب للرئيس لإلغاء تحقيق حول شركة بوريسما دون تقديم أي أدلة. وأضاف تايلور أن المحامي الشخصي لترامب، رودي جولياني، كان وراء حملة الدفع بأوكرانيا لإعلان التحقيق مع بايدن. تأتي شهادة تايلور في أعقاب أدلة قدمها جوردون سوندلاند، حليف الرئيس ترامب وسفير الولايات المتحدة لدى الاتحاد الأوروبي، قال فيها للجنة المساءلة التابعة للكونغرس إنه أبلغ مسؤولا أوكرا��يا بأن المساعدة العسكرية الأمريكية ستكون مقابل إعلان التحقيق. كما شهد بأن زيارة الرئيس الأوكراني للبيت الأبيض كانت أيضا جزءا من الصفقة. وتراجع سوندلاند عن شهادته في جلسة ثانية أمام اللجنة، ونفى فيها وضع أي شروط مسبقة مقابل إيصال المساعدات. ويقول منتقدو ترامب إن أي مقايضة ستشكل انتهاكًا واضحا لأخلاقيات الرئيس، لأنه يستخدم سلطته ومنصبه في محاولة لإلحاق الضرر بمنافس سياسي محلي. وينفي ترامب وجود أي مقايضة. جلسات المساءلة أصبحت علنية أعلنت كتلة الديمقراطيين في الكونغرس الأربعاء أن أول جلسات الاستماع العلنية للتحقيق ستعقد الأربعاء المقبل. وسيدلي ثلاثة مسؤولين بوزارة الخارجية، بشهادتهم وسيكون تايلور أولهم. وحتى اللحظة، استمع المشرعون من ثلاث لجان رئيسية في الكونغرس إلى شهادات الشهود في جلسات مغلقة. وقال رئيس لجنة الاستخبارات في مجلس النواب والمشرف على التحقيق، آدم شيف، في تصريح صحفي الأربعاء إن الأدلة على ارتكاب مخالفات رئاسية في تزايد. وأضاف \"هناك اهتمام متزايد بما حدث خلال العام الماضي، والطريقة التي جند بها الرئيس جميع الإدارات الحكومية لمحاولة للقيام بأمور غير مشروعة وحمل أوكرانيا على التحقيق ضد خصم سياسي \". وستبث جلسات الاستماع على الهواء مباشرة ، إضافة إلى استجواب المشرعين الديمقراطيين والجمهوريين للشهود. جورج كينت وماري يوفانوفيتش وبيل تايلور قدموا شهادات في التحقيق الذي تجرية لجنة الكونغرس وكان الديمقراطيون في مجلس النواب قد أصدروا نسخة من شهادة تايلور الأربعاء، قبل أسبوع من الجلسة العامة، أظهرت أنه أخبر المشرعين أن ما \"فهمه بشكل واضح\" هو أن الرئيس قد حجب المساعدات العسكرية الأمريكية لأنه أراد أن تحقق أوكرانيا مع بايدن. وقد سلمت المساعدات العسكرية لأوكرانيا في نهاية المطاف في سبتمبر/ أيلول، بعد أن أُبلغ عن المكالمة الهاتفية التي جرت في 25 يوليو/ تموز وطلب فيها ترامب من الرئيس الأوكراني التحقيق مع بايدن. وفي البداية، حاولت وزارة العدل، التي يتولاها بيل بار، حليف ترامب، منع إيصال شكوى المبلغين عن المخالفة إلى الكونغرس، لكنهم استدعوا من قبل النواب الديمقراطيين في مجلس النواب.", "doc2": "ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਯੂਐੱਸ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਬਿਲ ਟੇਲਰ ਨੇ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ 'ਸਪੱਸ਼ਟ ਸਮਝ' ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਮੁਲਤਵੀ ਜਾਂਚ ਕਾਰਨ ਮਦਦ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਜਿਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਮਕੀ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੀ ਜਨਤਕ ਸੁਣਵਾਈ ਅਗਲੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟੇਲਰ ਪਹਿਲੇ ਗਵਾਹ ਵਜੋਂ ਸੱਦੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਜੌਰਜ ਕੈਂਟ, ਮੈਰੀ ਯੋਵਾਨੋਵਿਚ ਅਤੇ ਬਿਲ ਟੇਲਰ ਗਵਾਹੀ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਟੇਟ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਦੇ ਦੋ ਸੀਨੀਅਰ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਯੂਕਰੇਨੀਅਨ ਅਫ਼ਸਰ ਰਾਸ਼ਪਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋ ਬਿਡਨ ਖ਼ਿਲਾਫ ਜਾਂਚ ਦਾ ਐਲਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਟਰੰਪ ਮਿਲਟਰੀ ਮਦਦ ਦੇ ਲਗਭਗ 400 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ 'ਚੈਕ 'ਤੇ ਦਸਖ਼ਤ' ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਵਕੀਲ ਰੂਡੀ ਗੁਲੀਆਨੀ ਦੀ ਯੂਕਰੇਨ ਵੱਲੋਂ ਬਿਡਨਜ਼ ਖ਼ਿਲਾਫ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਵਾਉਣ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਸੀ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਕੈਪੀਟਲ ਹਿੱਲ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਅਤੇ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਗਵਾਹਾਂ ਤੋਂ ਸਵਾਲ-ਜਵਾਬ ਕਰਨਗੇ। ਟਰੰਪ ਖ਼ਿਲਾਫ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਇਸ ਚਾਰਟ ਰਾਹੀਂ ਸਮਝੋ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਪਹਿਲਾ ਪੜਾਅ ਹੈ— ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ ਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ— ਇਹ ਇੱਕ ਦੋ ਪੜਾਅ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਸੰਸਦ ਕਿਸੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਲਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਸੁਣਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਰਿਪਰਿਜ਼ੈਂਟੇਟਿਵਸ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਪਾਸ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸੈਨੇਟ ਨੂੰ ਟਰਾਇਲ ਕਰਨਾ ਹੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਇਤਹਾਸ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੋ ਹੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦਾ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਨ—ਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ ਅਤੇ ਐਂਡਰਿਊ ਜੌਹਨਸਨ ਤੇ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਿਚਰਡ ਨਿਕਸਨ ਨੇ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-56709616", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-54106284", "doc1": "اختبارات الكشف السريع كانت في القلب من نظريات المؤامرة \"باحتوائها على مواد مسرطنة\" ونتحقق هنا من مجموعة من المعلومات الخاطئة التي تنتشر بشأن أمور من أمثال اللقاحات وأدوات فحص الإصابة بالفيروس. المسحات لا تحتوي على مادة كيميائية مسرطنة تزايد استخدام الاختبارت السريعة لكشف الإصابة بالفيروس بشكل واسع مؤخرا في أماكن العمل والمدارس، لكن منشورات على موقع فيسبوك تدعي أنها قد تؤدي إلى انتشار السرطان. وتدعي مقاطع فيديو وصور أن هذه الاختبارات تحتوي على مادة أُكسيد الإثيلين المسرطنة. وكُتب على العبوات الخاصة بالاختبارات التي تقدمها هيئة الخدمات الصحية الوطنية في بريطانيا أنها \"عُقمت باستخدام أُكسيد الإثيلين\"، لكن هذا جزء من الحقيقة. ثمانية أمور تعلمناها بعد عام على اندلاع وباء كورونا مواضيع قد تهمك نهاية وقالت لنا هيئة الصحة والرعاية الاجتماعية إن المادة الكيميائية المستخدمة تكون في حالة غازية لتعقيم المسحات، وبكميات مطابقة لمعايير الأمان، \"وخضعت لاختبارات مكثفة للتأكد من استخدامها بشكل مستمر\". فيديو انتشر على فيسبوك يقدم شرحا مغلوطا لاحتواء الاختبارات على غاز أوكسيد الإثيلين وفي الحقيقة، فإن نحو نصف الأجهزة الطبية في الولايات المتحدة تُعقَم باستخدام أكسيد الإثيلين. وهي طريقة فعالة ولا تسبب أي تلف للمعدات. كما تزيل مراحل التعقيم الأخرى أي أثر للغاز المستخدم. وتقول مراكز السيطرة على الأمراض في الولايات المتحدة إن التعرض المحدود والمستمر لهذه المادة قد يسبب السرطان بالفعل، لكن الكميات المستخدمة في الاختبارات أقل بكثير جدا من الكميات المسببة للسرطان. صورة من منشور مضلل يدعي وجود صلة بين اللقاحات والإجهاض سوء فهم لمسألة الإجهاض ادعت مدونة أن معدلات حدوث إجهاض جراء التطعيم باللقاح ضد كوفيد-19 زادت بنسبة 366 في المئة، وسرعان ما انتشرت هذه المعلومة على مواقع التواصل الاجتماعي. لكن لا يوجد دليلي علمي على أن لقاحات كوفيد-19 تزيد من خطر الإجهاض. هل يتسبب لقاح أسترازينيكا بجلطات دماغية؟ وتعد البيانات المستخدمة في هذا المقال تفسيرا مشوشا لبيانات صادرة عن برنامج البطاقات الصفراء الذي تديره الهيئة المنظمة للدواء في المملكة المتحدة \" أم أج أر أيه\". ويسمح هذا البرنامج للعاملين المحترفين في القطاع الصحي والقطاع العام بالإبلاغ عن وقائع وشبهات الأعراض الجانبية للأدوية بشكل عام، لمراقبة جودتها وسلامتها والتعرف على أي أعراض جانبية شديدة الندرة. وظهور بيانات عن حدوث إجهاض بعد تلقي اللقاح لا تعني بالضرورة أنه كان السبب. وللأسف، فإن الإجهاض أمر متكرر بين النساء، إذ تتعرض له واحدة من بين كل ثماني نساء حوامل، وفقا لإحصائيات خدمات الصحة الوطنية. وتمكن معرفة حدوث حالات إجهاض بعد تلقي اللقاح الهيئة المنظمة للدواء من تقييم ما إذا كان ذلك يحدث بمعدل أكثر من الطبيعي بين مجموع السكان الذين تلقوا اللقاح. وادعاء أن الإجهاض زاد بين النساء ممن تلقين اللقاح بنسبة 366 في المئة يأتي بناء على زيادة حالات الإجهاض التي أُبلغت بها الهيئة المنظمة للدواء منذ بدء تلقي لقاحات كورونا في ديسمبر/كانون الأول ويناير/كانون الثاني الماضيين. ولا يأخذ هذه التفسير في الاعتبار أمور إحصائية أخرى مثل ملايين آخرين تلقوا اللقاح منذ يناير/كانون الثاني حتى الآن، ما يعني زيادة كبيرة في أعداد المبلغين عن وجود أعراض جانبية. وقالت الهيئة المنظمة للدواء لوكالة رويترز إنه \"لا توجد تراتبية تثبت أن لقاح كوفيد-19 يتسبب في زيادة خطر الإجهاض لدى الحوامل\". وأضافت الهيئة أن النصيحة الطبية الحالية لا توصي بإعطاء لقاح كوفيد-19 للحوامل لأن البيانات المتاحة عن تأثيره على الحمل محدودة، ولأن الأشخاص المعرضين لمخاطر كبيرة بسبب الفيروس يجب عليهم الخضوع لتقييم طبي بشأن اللقاح. من المنشورات التي اعتمدت تصريحات نشرها الطبيب البيطري والباحث في اللقاحات البلجيكي، خيرت فاندين بوشه، ولكن من دون دليل انتشار الأخبار عن التحورات يروج مناهضو اللقاحات لمخاوف بشأن ظهور تحورات ونسخ جديدة من فيروس كورونا. ويشير الكثير منهم إلى تصريحات نشرها الطبيب البيطري والباحث في اللقاحات البلجيكي، خيرت فاندين بوشه. ويقول بوشه إنه يدعم اللقاحات، لكنه يحذر في مجموعة من الرسائل من خطرها، إذ يقول إن لقاحات كوفيد-19 تزيد من خطر ظهور تحورات جديدة للفيروس \"ما قد يتسبب في كارثة عالمية غير مسبوقة\". بريطانيا ترفض مزاعم حظر تصدير اللقاح وتقول منظمة الصحة العالمية إنه مع تلقي المزيد من الناس للقاحات، فمن المتوقع أن \"تقل دورة انتشار الفيروس، ما قد يؤدي إلى تحورات أقل\". وكل الفيروسات تتحور وتصنع نسخا من نفسها لتتمكن من الانتشار والبقاء. وتختلف أشكال التحورات هذه، من بينها تحورات داخل أجسام من تلقوا اللقاح الذين يكونون في مرحلة تكوين رد فعل مناعي. وقد يدفع ذلك الفيروس لتطوير نفسه لتفادي هذا التأثير المناعي. ويدرس العلماء ما إذا كانت اللقاحات تعمل كذلك ضد هذه النسخ الجديدة من الفيروس، وكذلك يسعون لتحديد: من أين تنشأ مثل هذه التحورات. ويقول الدكتور جوليان تانغ، عالم فيروسات في جامعة ليستر، إن \"هذه الأنواع من التحورات ربما تحدث حتى الآن على مستوى قليل. لكنه ليس أمرا مخيفا عند الأخذ بنظر الاعتبار فوائد تلقيح المزيد من الناس ضد نسخة الفيروس المنتشرة حاليا على نطاق واسع وعالمي\". هل هناك مخاطر في أن تسهم المدارس في تفشي فيروس كورونا؟ ويقول الدكتور رافي غوبتا، عالم ميكروبيولوجي في جامعة كامبريدج، إن \"هناك مخاطر عند ظهور تحورات في المجموعات التي تلقى الكثيرون فيها اللقاح\". ويعكف غوبتا على دراسة التحورات الجديدة، ويقول إن \"فوائد التطعيم على نطاق واسع لمنع العدوى تفوق المخاطر الأخرى\". ولذا، يرى الخبراء الذين تحدثنا إليهم أنه لا يوجد دليل على أن التطعيمات قد تؤدي إلى ظهور نسخ أخرى أكثر خطورة من الفيروس، وهو ما ينفي الحاجة لتغيير كبير في خطة التلقيح الذي يطالب به بوشه. وطلبنا من بوشه التعليق على الأمر، لكنه أحالنا إلى موقعه الإلكتروني حيث أجاب عن أسئلة سابقة عن دراساته وأبحاثه. منشور يدعي أن أطباء روس اكتشفوا أنه لا وجود لفيروس كورونا الطبيب الروسي وأخيرا، يروج أحد المنشورات لكذبة أخرى لها علاقة بالجائحة، وهي الإشعاعات الكهرومغناطيسية لشبكات الجيل الخامس وعلاقتها بالفيروس. ويقول المنشور إن أطباء روس شرحوا جثامين مرضى توفوا جراء إصابتهم بكوفيد-19، ووجدوا دليلا على أن كورونا \"ليس موجودا كفيروس\". وجاءت هذه الادعاءات في منشور على تطبيق تليغرام، ويقول إن الوفيات كانت جراء \"إشعاع كهرومغناطيسي\". لكن لا يوجد دليل على ذلك. وكان منشور مطابق لهذا قد انتشر في ربيع العام الماضي، نُسبت فيه هذه الادعاءات لأطباء وهيئات إيطالية. وأشارت هذه النظريات بدورها للتسمم الإشعاعي، وادعت أن كوفيد-19 يحدث نتيجة لبكتيريا وليس فيروس، وهو ادعاء خاطئ كذلك. والنسخ الجديدة من المنشور ذاته تشير في مصدرها - خطأ - للسلطات الصحية الروسية. وانتشرت هذه الادعاءات على موقع فيسبوك في النمسا وألمانيا منذ فبراير/شباط الماضي. وانتشرت نسخ مختصرة منها بين أوساط الحملات المناهضة للتطعيمات وقنوات جماعة نظرية المؤامرة، كيو آنون، على تطبيق تليغرام. ساعد في البحث: أولغا روبنسون وأليستير كولمان.", "doc2": "ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਮੈਸੇਜ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਨਾਲ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਇਲਾਜ ਸੰਭਵ ਹੈ ਇਸ ਕੜੀ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਵਟਸਐਪ 'ਤੇ ਇੱਕ ਮੈਸੇਜ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਘਰੇਲੂ ਇਲਾਜ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪਾਠਕਾਂ ਨੇ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਮੈਸੇਜ ਭੇਜਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਜਾਣਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਾਡੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਾਠਕ ਇਹ ਮੈਸੇਜ ਸਾਨੂੰ ਭੇਜ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੀ ਹੈ ਮੈਸੇਜ ਵਿੱਚ \"ਇੱਕ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ ਅੰਤਤੋਗਤਵਾ ਪੋਂਡੀਚੇਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਰਾਮੂ ਨੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਦਾ ਘਰੇਲੂ ਇਲਾਜ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਡਬਲਯੂਐੱਚਓ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇੱਕ ਚ���ਚਾ ਭਰਕੇ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦਾ ਚੂਰਨ, ਦੋ ਚੱਮਚ ਸ਼ਹਿਦ, ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਅਦਰਕ ਦਾ ਰਸ, ਲਗਾਤਾਰ 5 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਅਸਰ ਨੂੰ 100% ਤੱਕ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। \"ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਇਸ ਇਲਾਜ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਖੀਰ 2020 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਤਜਰਬਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਗਰੁੱਪਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝਾ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰੋ। ਧੰਨਵਾਦ।\" ਉੱਥੇ ਹੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਵੀ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਇਹ ਮੈਸੇਜ ਕਾਫ਼ੀ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੋਮ ਸਕ੍ਰੀਨ'ਤੇ ਇੰਝ ਦੇਖੋ: ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ WHO ਦਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਬੀਬੀਸੀ ਹਿੰਦੀ ਦੀ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਜਦੋਂ ਪੁਡੂਚੇਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਕੇਕੇ ਮਕੇਸ਼ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੇ ਨਹੀਂ ਬਣਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਫਰਜ਼ੀ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਡਬਲਯੂਐੱਚਓ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਖ਼ਬਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਸੈਕਸ਼ਨ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਉੱਥੇ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਸਬੰਧੀ ਸਾਰੇ ਝੂਠੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦਾ ਸੱਚ ਬਿਆਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਡਬਲਯੂਐੱਚਓ ਨੇ ਦਵਾਈ ਸਬੰਧੀ ਆਪਣੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਹਾਲੇ ਕਈ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਟਰਾਇਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਾਈਡ੍ਰੋਸਾਈਕਲੋਰੋਕਿਨ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਦਵਾਈ ਕੋਵਿਡ -19 ਦਾ ਇਲਾਜ ਹੈ।\" \"ਹਾਈਡ੍ਰੋਸਾਈਕਲੋਰੋਕਿਨ ਦੀ ਗਲਤ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਜਾਨ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। WHO ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਦਵਾਈ ਬਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਿੰਨਾ ਸਹੀ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਡਬਲਯੂਐੱਚਓ ਨੇ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਨਹੀਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਣੇ ਨੂੰ ਸਵਾਦ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੋ, ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਲਗਾਤਾਰ ਧੋਵੋ, ਸੰਤੁਲਿਤ ਭੋਜਨ ਖਾਓ, ਪਾਣੀ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪੀਓ, ਕਸਰਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲਓ। ਆਯੁਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੇ 'ਅਵੇਅਰਨੈਸ' (ਜਾਗਰੂਕਤਾ) ਸੈਕਸ਼ਨ ਹੇਠ ਕਈ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਡਬਲਯੂਐੱਚਓ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਪੱਛਮੀ, ਰਵਾਇਤੀ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਇਲਾਜ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ -19 ਲਾਗ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧੀ ਸ਼ਕਤੀ (ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ) ਦੀ ਅਹਿ��� ਭੂਮਿਕਾ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਯੁਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਲਾਹਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੋਗਾ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਾੜ੍ਹਾ ਪੀਣ ਵਰਗੀਆਂ ਸਲਾਹਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਆਯੁਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਾ ਵੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾੜ੍ਹਾ, ਹਲਦੀ ਦੇ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਵਰਗੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਖੰਘ, ਜ਼ੁਕਾਮ, ਬੁਖਾਰ, ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਖੁਸ਼ਬੂ ਜਾਂ ਬਦਬੂ ਨਾ ਆਉਣਾ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ, ਸ਼ਹਿਦ, ਅਦਰਕ ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਖੰਘ ਅਤੇ ਜ਼ੁਕਾਮ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਹੈ, ਜੋ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਵਿੱਚ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56957655", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-56645491", "doc1": "الهند أعلنت عن 3689 وفاة وتجاوزت الإصابات 400 ألف خلال 24 ساعة وجاء هذا بعد يوم واحد من تحقيق الهند أعلى معدل إصابات في العالم لتصبح أول دولة تشهد أكثر من 400 ألف حالة إصابة جديدة خلال 24 ساعة.. وتحاول الحكومة الهندية السيطرة على الوضع، إذ التقى رئيس الوزراء ناريندرا مودي، بوزير الصحة صباح الأحد لبحث الأزمة. وتعاني المستشفيات في الهند كثيرا في سبيل تقديم الرعاية الطبية للمصابين، وفي ظل نقص حاد في أعداد الأسرة والأكسجين اللازم لمساعدتهم على التنفس. وانتشرت منذ أيام صور مؤلمة لعائلات بأكملها مصابة بالفيروس وتتسول سريرا في مستشفى أو قنينة أكسجين لإنقاذ حياتها، بينما لا تزال المشارح ومحارق الجثث مكتظة بالموتى. مواضيع قد تهمك نهاية ورغم هذه الأزمة بدأت السلطات الهندية يوم الأحد، فرز الأصوات في الانتخابات التي أجريت في خمس ولايات في مارس/آذار وأبريل/نيسان. وتعد نتائج هذه الانتخابات مؤشرا على كيفية تأثير الوباء على دعم رئيس الوزراء مودي وحزبه القومي الهندوسي بهاراتيا جاناتا. السجن أو الغرامة للأستراليين العائدين من الهند السلطات الهندية تبحث عن مواقع جديدة لحرق جثث ضحايا كورونا مع ارتفاع عدد الوفيات إجمالي وفيات كورونا في الهند يتجاوز 200 ألف ما هي آخر تطورات الوباء؟ تسبب نفاد الأكسجين في مستشفى باترا في دلهي في وفاة 12 شخصا يوم السبت، وهي الحادثة الثانية خلال أسبوع واحد. وذكرت صحيفة تايمز أوف إنديا أن 16 مصابا توفوا في ولاية أندرا براديش الجنوبية، بسبب نقص الأكسجين في مستشفيين، ووفاة ستة أشخاص في ضاحية بجورجاون بالعاصمة دلهي. أعلنت محكمة دلهي العليا الآن أنها ستبدأ في معاقبة المسؤولين إذا لم تصل الإمدادات اللازمة لإنقاذ حياة المرضى إلى المستشفيات. المحكمة العليا في الهند قررت معاقبة المسؤولين عن إغراق البلاد في وباء كورونا وحذر قاضيان بالمحكمة من أن \"البلاد غرقت بالفعل، وهذا يكفي\". كما حذر الخبراء من أن أعداد القتلى المعلنة أقل بكثير من العدد الحقيقي. وينطبق هذا أيضا على أعداد الإصابات التي يُعتقد أنها أقل بكثير من الواقع، نظرا لانخفاض معدلات إجراء الاختبارات ووجود كثير من المرضى في المنازل لم يتم الإبلاغ عنهم ولا عن وفاتهم ولا سيما في المناطق الريفية. النقص الحاد في اللقاحات يعرقل حملة التطعيم ضد كورونا في الهند ما هي أوضاع التطعيم وتوزيع اللقاحات؟ جميع البالغين في الهند مؤهلون الآن للحصول على لقاح ضد فيروس كورونا. لكن تواجه حملة التطعيمات التي أعلنت الحكومة إطلاقها يوم السبت 1 مايو/آيار الحالي، عقبات في عدة ولايات بسبب نقص جرعات اللقاح اللازمة لبدء تطعيم أولئك الذين تتراوح أعمارهم بين 18 و 44 عاما. ورغم أن الهند أكبر منتج للقاحات في العالم، إلا أن البلاد تعاني من نقص داخلي ما دفعها لفرض تعليق مؤقت على جميع صادرات لقاح أسترازينيكا لتلبية الطلب المحلي. وقالت وزارة الصحة الهندية يوم الأحد، إن 84.599 شخصا في الفئة العمرية المحددة تلقوا جرعة أولى من لقاح فيروس كورونا. وتستخدم الهند لقاحين، الأول أوكسفورد أسترازينيكا (المعروف محليا باسم كوفيشيلد) وآخر من صنع شركة بهارات بايوتك الهندية (كوفاكسين). كما تمت الموافقة على استخدام لقاح سبوتنيك الروسي الصنع، ووصلت أول 150 ألف جرعة يوم السبت. الولايات المتحدة أرسلت مساعدات طبية إلى الهند لوقف تفشي الوباء ماذا تقدم الدول الأخرى للمساعدة؟ أرسلت بلدان من جميع أنحاء العالم طوفانا من الإمدادات الطبية الطارئة. وحتى يوم الخميس، أرسلت 40 دولة شحنات إغاثة. وصلت المرحلة الأولى من طائرات الإغاثة من الولايات المتحدة تحمل قنينات أكسجين وأقنعة N95 ومعدات اختبارات تشخيصية سريعة إلى دلهي، يوم الجمعة. وشكرت الهند الولايات المتحدة على المساعدات، وكتبت وزارة الصحة الهندية على تويتر: \"الرابطة بين أقدم ديمقراطية )أمريكا ( وأكبرها ) الهند ( تزداد قوة\". وتعرضت الولايات المتحدة سابقا لانتقادات لفرضها حظرا على إرسال المواد الخام اللازمة لإنتاج اللقاحات إلى الخارج، وهو ما تسبب في الحد من قدرة الهند على إنتاج مزيد من لقاحات أسترازينكيا. ورُفع هذا الإجراء الأسبوع الماضي. ووصلت طائرة عسكرية ألمانية مزودة بـ 120 جهاز تنفس صناعي إلى الهند يوم السبت، وأكد وزير الخارجية البريطاني، دومينيك راب، أن البلاد سترسل مزيدا من أجهزة التنفس إلى الهند \"قريبا جدا\". الهند استقبلت أنابيب أكسجين وأجهزة تنفس لمساعدة المرضى في المستشفيات المكتظة لماذا لا تفرض الهند الإغلاق الكامل؟ ترددت الحكومة المركزية في فرض إغلاق وطني، إذ وصفه رئيس الوزراء مودي بأنه سيكون \"الملاذ الأخير\". ويخشى زعماء البلاد من التأثير الاقتصادي، بعد أن أدى الإغلاق العام الماضي إلى انخفاض إنتاج الهند بنسبة قياسية بلغت 24 بالمئة في أبريل/نيسان-يونيو/حزيران مقارنة بالعام السابق. لكن في ظل الوضع الحالي يمكن أن تكون التكلفة البشرية باهظة أيضا. وتسبب الإغلاق الوطني الذي استمر 68 يوما في العام الماضي في قيام ملايين العمال داخل الهند إلى العودة لقراهم الأصلية بعد أن وجدوا أنفسهم عاطلين عن العمل ونفدت أموالهم كذلك. قادة الهند يرفضون الإغلاق الكلي خوفا من الآثار الاقتصادية السلبية كما زادت أزمات الفقراء، خاصة الأطفال الذين يعانون من سوء التغذية والنساء الحوامل الذين يعتمدون على البرامج الحكومية، وبات من الصعب الحصول على الدعم. وتوقفت برامج التحصين، وعانى أولئك أصحاب الأمراض الخطيرة للحصول على الخدمات الصحية الحيوية. لكن العديد من الولايات والأقاليم الاتحادية تفرض قيودا خاصة. وكانتولاية أوديشا هي آخر من أعلن إغلاقا مدة أسبوعين، يمتد من 5 إلى 19 مايو/أيار، لتنضم إلى ولايات أخرى فرضت الإغلاق ومنها دلهي وماهاراشترا وكارناتاكا والبنغال الغربية التي تضررت بشدة. أما الولايات الأخرى، بما في ذلك ولاية أوتار براديش المكتظة بالسكان، ففرضت حظر تجول ليلي أو إغلاقا في نهاية الأسبوع. وذكرت صحيفة إنديان إكسبرس أن فريقا من الاستشاريين بخصوص كوفيد-19، يقدم النصح للحكومة، يضغط بشدة من أجل إغلاق على مستوى البلاد للمساعدة في التخفيف من الموجة الثانية المدمرة. وقال الدكتور أنتوني فوسي، كبير خبراء الأمراض المعدية في الولايات المتحدة، إن الإغلاق \"الفوري\" مدة \"أسابيع قليلة\" قد يكسر سلسلة انتقال العدوى في الهند. وتعرض رئيس الوزراء مودي لانتقادات لأنه سمح لملايين الناس بالتجمع في المهرجانات الدينية والتجمعات السياسية الضخمة في مارس/آذار وأبريل/نيسان، مع الحد الأدنى من التباعد الاجتماعي والقليل جدا من نسبة ارتداء الأقنعة.", "doc2": "ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਵੱਲੋਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਸੰਕਟ ਮੁੜ ਉਭਰ ਆਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਲਹਿਰ ਹੋਰ ਵੀ ਘਾਤਕ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿਚ ਘਿਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ’ਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲ ਹੋਣਗੇ। ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਦੁਬਿਧਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਇਨਸਾਨ ਜਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਇਨਸਾਨ ਵਿੱਚ ਆਮ ਸਰਦੀ ਜ਼ੁਕਾਮ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਭੀਰ ਸਾਹ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ 'ਸਵੀਅਰ ਐਕਯੂਟ ਰੈਸਿਪੀਰੇਟਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ (ਸਾਰਸ)' ਦਾ ਕਾਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸੰਬੰਧੀ ਹੋਰ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਜਾਨਣ ਲਈ ਇਸ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਲੁਧਿਆਣਾ 'ਚ ਫੈਕਟਰੀ ਦੀ ਛੱਤ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ 4 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ, ਕਈ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਰੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਗਿਆਸਪੁਰਾ ਡਾਬਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਦਾ ਸ਼ੈੱਡ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ ਕਈ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਹੀ ਫਸ ਗਏ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ 4 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ 9 ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ 36 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਐੱਨਡੀਆਰਐੱਫ਼, ਐੱਸਡੀਐੱਫ਼, ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰਾਂ ਜਾਨਣ ਲਈ ਇਸ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਤਿਰੂਪਤੀ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਦਾ ਚੀਨ ਨਾਲ ਕੀ ਹੈ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਇਹ ਖੇਪ ਇੱਕ ਟਰੱਕ 'ਚੋਂ ਫੜ੍ਹੀ ਗਈ ਸੀ ਭਾਰਤ ਅਤ��� ਮਿਆਂਮਾਰ ਸੀਮਾ 'ਤੇ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਫੜੀ ਗਈ ਮੁੰਡਨ ਵਾਲੇ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਖੇਪ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਨੂੰ ਗਰਮਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਵਾਲ ਤਿਰੂਮਲਾ ਤਿਰੂਪਤੀ ਦੇਵਸਥਾਨਮ (ਟੀਟੀਡੀ) ਤੋਂ ਤਸਕਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਮੰਦਿਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚਰਚਾ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਫੜੇ ਗਏ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਰੀਬ 1.8 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਤਸਕਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ? ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇਸ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਨਕਸਲ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੀ ਹੈ ਨੀਤੀ ਟੇਕਲਾਗੁੜਾ ਪਿੰਡ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਦੀ ਦੁਪਿਹਰ ਕਈ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਝੜਪ ਚਲਦੀ ਰਹੀ ਬੀਜਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਝੜਪ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੇ 22 ਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀਜਾਪੁਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਾਏਪੁਰ ਤੱਕ ਕਈ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਵਾਲ ਹਨ ਕਿ ਆਖ਼ਰ ਕਿਵੇਂ ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਪੀਪਲਸ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਗੁਰੀਲਾ ਆਰਮੀ ਦੇ ਬਟਾਲੀਅਨ ਨੰਬਰ ਇੱਕ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਹਿੜਮਾ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਹੀ ਤਰਰੇਮ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ। ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਲਾਂ ਦੇ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਵਾਨ ਇਸ ਬਟਾਲੀਅਨ ਨੂੰ ਘੇਰਨ ਲਈ ਨਿਕਲ ਤੁਰੇ ਅਤੇ ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸਦੇ ਚਲੇ ਗਏ? ਸਵਾਲ ਉੱਠ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਰਣਨੀਤੀ ਗ਼ਲਤੀ ਸੀ ਜਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਤੰਤਰ ਦੀ ਅਸਫ਼ਲਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇਸ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ ਕਿਵੇਂ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਖੰਡ 'ਤੇ ਸੱਟਾ ਖੁਰਾਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਾਹਰਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਖੰਡ ਦੇ ਵਪਾਰ 'ਚ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਖੰਡ ਦੀ ਕੀਮਤ 100 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੱਲੋਗ੍ਰਾਮ ਨੂੰ ਪਾਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਖੰਡ ਦਾ ਮੁੱਲ 95 ਰੁ. ਤੋਂ 100 ਰੁ. ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੱਲੋਗ੍ਰਾਮ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ ਮਹੀਨੇ 80 ਰੁ. ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਸੀ। ਗ੍ਰਹਿ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦ ਅਕਬਰ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ 'ਚ ਖੰਡ ਦੀਆਂ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ 'ਸੱਟੇਬਾਜ਼ਾਂ' ਦਾ ਕੰਮ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ ਬਨਾਵਟੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਂ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਗਲਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖੰਡ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇਸ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41854396", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41858811", "doc1": "تويتر كشفت عن خطأ موظف أدى لتوقف حساب الرئيس الأمريكي الشخصي وقال تويتر إن حساب الرئيس ترامب realdonaldtrump@ \"تعطل عن العمل\" بسبب أحد الموظفين، وأوضح بعد ذلك أنه كان آخر يوم له في العمل. وتوقف الحساب، الذي يتابعه 41.7 مليون شخص، لمدة 11 دقيقة، وفتح تويتر تحقيقا في هذا الأمر. ولم يعلق الرئيس ترامب، الذي ينشط بصورة كبيرة على تويتر، على توقف حسابه. وفوجئ زوار صفحة ترامب، بظهور رسالة تقول \"عذرا، هذه الصفحة غير موجودة!\". بعد استعادة الحساب كتب ترامب تغريدة تحدث فيها عن خطة التخفيضات الضريبية للحزب الجمهوري. وبينما توقف حساب ترامب الشخصي، لم يتأثر الحساب الرسمي للرئيس الأمريكي المعروف باسم POTUS@، وظل يعمل بشكل عادي. وقال تويتر إنه يحقق في المشكلة ويتخذ خطوات لتجنب حدوثها مرة أخرى. وغرد تويتر في وقت لاحق:\"كشفت التحقيقات أن هذا الأمر حدث بسبب موظف دعم عملاء تويتر، الذي فعل ذلك في اليوم الأخير للموظف، ونحن نجري مراجعة داخلية كاملة\". وانضم ترامب إلى تويتر في مارس/ آذار 2009. وكان ناشط على منصة التواصل الاجتماعي لتعزيز سياساته وأيضا الهجوم على خصومه السياسيين على حد سواء، إبان الحملة الرئاسية في عام 2016 وبعد توليه منصبه في يناير/ كانون الثاني.", "doc2": "ਟਵਿੱਟਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦਾ ਨੌਕਰੀ ਵਿੱਚ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨ ਸੀ। ਉਸਨੇ @realdonaldtrump ਅਕਾਉਂਟ ਡੀਐਕਟੀਵੇਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਵੀਰਵਾਰ ਸ਼ਾਮ, ਟਰੰਪ ਦੇ ਅਕਾਉਂਟ ਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਮੈਸੇਜ ਨਜ਼ਰ ਆਇਆ, \"ਸੌਰੀ, ਇਹ ਪੇਜ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਕਿਉ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਦੀ ਖਿਚਾਈ ਡਾਇਰੀ ਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ 'ਚ ਲੁਕੇ ਲਾਦੇਨ ਦੇ ਰਾਜ਼ ਅਕਾਉਂਟ 11 ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਬੰਦ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਟਵਿੱਟਰ ਹੁਣ ਇਸ ਤੇ ਤਫ਼ਤੀਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਟਵਿੱਟਰ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫ਼ੀ ਮਖ਼ੌਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਚੁਣੇ ਹਨ ਟਵਿੱਟਰ ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਪੰਜ ਟਵੀਟਸ। ਉਮਰ ਸਿੱਦੀਕਾ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, \"ਜਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗੇ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦਾ ਅਕਾਉਂਟ ਡਿਲੀਟ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ 70 ਸੈਕੰਡ 'ਚ ਹੀ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।\" ਲਿੰਡਾ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, \"ਉਹ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਜਿਸ ਨੇ ਇਹ ਕੀਤਾ, ਉਸ ਦੇ ਲਈ ਇਹ ਸੁਨੇਹਾ...ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।\" ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ। ਡੀਅਰ ਵਾਈਟ ਪੀਪਲ ਹੈਂਡਲ ਤੋਂ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, \"ਜਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦਾ ਟਵਿੱਟਰ ਅਕਾਉਂਟ ਵਾਪਸ ਵੀ ਆ ਗਿਆ ਹੈ।\" ਮਾਈਕ ਟੀ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਪਾ ਕੇ ਲਿੱਖਦੇ ਹਨ, \"ਤੁਹਾਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦਾ ਟਵਿੱਟਰ ਅਕਾਉਂਟ ਡਿਲੀਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।\" '84 ਦਾ 'ਕੁਕਨੂਸ' ਨਰਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪਾਲੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਹੱਦ ਤਕ ਜਾਓਗੇ? ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੀ ਆਏ ਟਵੀਟ ਨਾਈਗਲ ਬਰਟ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ਇਹ ਤਫ਼ਤੀਸ਼ ਨੂੰ ਛੱਡੋ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦਾ ਟਵਿੱਟਰ ਅਕਾਉਂਟ ਡੀਐਕਟੀਵੇਟ ਕਿਵੇਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ, ਇਹ ਤਫਤੀਸ਼ ਕਰੋ ਕਿ ਮੁੜ ਐਕਟੀਵੇਟ ਕਿਵੇਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਦਾ ਰੂਸੀ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਝੂਠ ਨਿਊਯਾਰਕ ਹਮਲਾ: ਹੁਣ ਤਕ ਕੀ ਹੋਇ��� ਗ੍ਰੀਨ ਕਾਰਡ ਲਾਟਰੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਕਰਨਗੇ ਖ਼ਤਮ @AKADonaldTrump ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ਜਿਸ ਵੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦਾ ਅਕਾਉਂਟ ਡਿਲੀਟ ਕੀਤਾ ਉਸ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੇ 11 ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਮੁੜ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਮਹਾਨ ਬਣਾਇਆ। ਟਰੰਪ ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਤੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬੋਲੇ ਹਨ। ਟਵਿੱਟਰ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 41 ਕਰੋੜ 7 ਲੱਖ ਫੌਲੋਅਰ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਮਾਰਚ 2009 ਵਿੱਚ ਟਵਿੱਟਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਨ ਅਤੇ ਹਾਲੇ ਤੱਕ 36000 ਵਾਰ ਟਵੀਟ ਕਰ ਚੁਕੇ ਹਨ। ਟਵਿੱਟਰ ਜ਼ਰਿਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਪਰਮੋਸ਼ਨ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧਿਆਂ 'ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਦੇ ਮੁਹਿੰਮ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਭਾਰ ਸਾਂਭਣ ਤਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਟਵਿੱਟਰ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜਦ ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਂਭ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-45479521", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45481106", "doc1": "وتدرس المحكمة مقاضاة عدد من عناصر الجيش الأمريكي بسبب اتهامات بانتهاكات لحقوق معتقلين في أفغانستان. وقال مستشار الأمن القومي الأمريكي، جون بولتون \"سنقوم بفعل كل شيء لحماية مواطنينا\". وتعد الولايات المتحدة واحدة من عشرات الدول التي لم توقع اتفاقية الانضمام للمحكمة التي أسست عام 2002. وتتكفل المحكمة بمحاكمة ومعاقبة المسؤولين عن ارتكاب جرائم ضد الإنسانية أو جرائم حرب أو تطهير عرقي في حالة عجز أو رفض الأنظمة القضائية المحلية محاكمة المسؤولين عن هذه الأفعال. وأضاف بولتون متحدثا في واشنطن \"إننا لن نقف مكتوفي الأيدي إذا أصرت المحكمة الدولية على قرارها\". وهدد بولتون بأن القضاة العاملين في المحكمة الدولية سيمنعون من دخول الولايات المتحدة وستجمد أرصدتهم البنكية في الولايات المتحدة. وأضاف \"أكثر من ذلك سنقوم بمحاكمتم أمام النظام القضائي الأمريكي كما سنفعل نفس الأمر مع أي دولة أو هيئة أو مؤسسة تعاون المحكمة في محاكمة مواطنين أمريكيين\". الحكم بسجن رادوفان كراديتش 40 عاما لارتكاب جرائم ضد الإنسانية فلسطين عضو في المحكمة الجنائية الدولية وتنوى ملاحقة إسرائيل الاتحاد الأفريقي يقرر الانسحاب الجماعي من المحكمة الجنائية الدولية وبرر بولتون قرار بلاده بأن محاكمة المحكمة الدولية لمواطنين امريكيين تعد خرقا لسيادة بلاده وتهديدا لأمنها القومي. وانتقد بولتون أيضا التحركات الفلسطينية لدفع المحكمة الدولية لفتح تحقيق في مزاعم انتهاكات لحقوق الإنسان ارتكبها جنود إسرائيليون في غزة والضفة الغربية المحتلة، وهي تحركات وصفتها إسرائيل بأنها مسيسة. تأسست المحكمة الجنائية الدولية في عام 2002 وفي نوفمبر/تشرين الثاني 2017، دعت المدعية العامة للمحكمة الجنائية الدولية، فاتو بنسودا، إلى تحقيق شامل في مزاعم جرائم حرب في أفغانستان. وقالت إن ثمة \"أسسا معقولة\" للاعتقاد بأن مثل تلك الجرائم قد وقعت. وتشير المزاعم إلى أن من بين مرتكبي هذه الانتهاكات المحتملين عناصر من المخابرات المركزية الأمريكية وحركة طالبان والقوات الأفغانية. وتأسست المحكمة الجنائية الدولية وفقا لما يعرف بميثاق روما عام 2002، بيد أن الولايات المتحدة لم تصدق عليها بعد أن عارض الرئيس جورج دبليو بوش تشكيل هذه الهيئة، وقد عمل بولتون ضمن إدارة بوش سفيرا لبلاده في الأمم المتحدة منذ عام 2005. وصدقت على ميثاق روما 123 دولة، من بينها المملكة المتحدة، وقد بقي أكثر من 70 بلدا خارج الميثاق. وكان الرئيس الأمريكي السابق باراك أوباما تعهد بتطوير تعاون بلاده مع المحكمة الجنائية الدولية. وسبق لبعض الدول الأفريقية أن دعت إلى الانسحاب من المحكمة الدولية بسبب ما تسميه معاملة غير عادلة للأفارقة.", "doc2": "ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਿਰਾਸਤੀ ਨਾਲ ਬਦਸਲੂਕੀ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜੌਹਨ ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਅਦਾਲਤੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਰਾਰ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਹਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਮਰੀਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਰਜਨ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਮਾਰ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2002 ਵਿੱਚ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਅਪਰਾਧਕ ਅਦਾਲਤ ਸਥਾਪਤ ਹੋਣ 'ਤੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਜੌਹਨ ਬੋਲਟਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਈਸੀਸੀ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਨਹੀਂ ਦੇਣਗੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਧਮਕੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆ? ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਧਮਕੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਗੁੱਸੇ ਕਿਉਂ ਹਨ? ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਭਾਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਜੌਹਨ ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਦੋ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਚੁੱਕਿਆ। ਜੌਹਨ ਬੋਲਟਨ ਨੇ 2005 ਵਿੱਚ ਯੂਐਨ ਦੇ ਐਂਬੇਸਡਰ ਵਜੋਂ ਬੁਸ਼ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਹਿਲਾ ਮੁੱਦਾ ਆਈਸੀਸੀ ਦੇ ਵਕੀਲ ਫਤੋਊ ਬੈਨਸੌਦਾ ਦੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਿ ਉਹ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਜੰਗੀ ਅਪਰਾਧ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਅਫ਼ਸਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੌਹਨ ਬੋਲਟਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਾ ਤਾਂ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਆਈਸੀਸੀ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦੂਜਾ ਸੀ ਗਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੈਂਕ 'ਚ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਹੇਠ ਫਲਸਤੀਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਤਾਂ ਕਿ ਆਈਸੀਸੀ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਬੋਲਟਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫਲਸਤੀਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਫਲਸਤੀਨੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਮਿਸ਼ਨ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੋਲਟਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਅਸੀਂ ਆਈਸੀਸੀ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਨਹੀਂ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਆਈਸੀਸੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਆਈਸੀਸੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਆਈਸੀਸੀ ਨੂੰ ਖੁਦ ਹੀ ਖਤਮ ਹੋਣ ਲਈ ਛੱਡ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਸਾਡੇ ਲਈ ਤਾਂ ਆਈਸੀਸੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।\" ਅਮਰੀਕਾ ਕੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਅਪਰਾਧਕ ਅਦਾਲਤ (ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਿਮਿਨਲ ਕੋਰਟ) ਦੇ ਜੱਜਾਂ ਅਤ��� ਵਕੀਲਾਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੰਡ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਅਮਰੀਕੀ ਕ੍ਰਿਮਿਨਲ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਉਸ ਹਰ ਕੰਪਨੀ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਾਂਗੇ ਜੋ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਆਈਸੀਸੀ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰੇਗਾ।\" ਆਈਸੀਸੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਆਈਸੀਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ 123 ਮੈਂਬਰ ਦੇਸਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਿਲ ਹੈ। ਆਈਸੀਸੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 2002 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਦਿਆਂ ਆਈਸੀਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇੱਕ ਨਿਆਂਇਕ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਈਸੀਸੀ ਰੋਮ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਢਾਂਚੇ ਹੇਠ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦ ਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ।\" ਆਈਸੀਸੀ ਕੀ ਹੈ? ਆਈਸੀਸੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 2002 ਵਿੱਚ ਰੋਮ ਸਟੈਟਿਊਟ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪਰਵਾਨਗੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੌਰਜ ਬੁਸ਼ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜੌਹਨ ਬੋਲਟਨ ਨੇ 2005 ਵਿੱਚ ਯੂਐਨ ਦੇ ਐਂਬੇਸਡਰ ਵਜੋਂ ਬੁਸ਼ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਰੋਮ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ 123 ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲੀ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਆਈਸੀਸੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-44710078", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44753435", "doc1": "وتوصل علماء إلى أن الرجال الذين تناولوا حفنتين من اللوز والبندق والجوز يوميا لمدة 14 أسبوعا زاد عدد حيواناتهم المنوية وتحسنت قدرة الحيوانات \"على السباحة\". تأتي الدراسة في وقت يعاني فيه الرجال في الدول الغربية من انخفاض عدد الحيوانات المنوية نتيجة أسباب مرتبطة بالتلوث والتدخين والعادات الغذائية. وعُرضت نتائج الدراسة في المؤتمر السنوي للجمعية الأوروبية للتناسل البشري وعلم الأجنة في برشلونة. وقال الباحثون إن ثمة أدلة متنامية تشير إلى أن الأنظمة الغذائية الصحية تعزز من احتمالات حدوث الحمل. ويجد زوج من بين كل سبعة أزواج صعوبة في الإنجاب، وترجع قرابة 40 إلى 50 في المئة من حالات العقم إلى الرجال. وقسّم العلماء بصورة عشوائية الرجال الذين يتمتعون بصحة جيدة وتترواح أعمارهم بين 18 إلى 35 إلى مجموعتين: ونجحت مجموعة الرجال الذين تناولوا المكسرات في تعزيز جودة الحيوانات المنوية على النحو التالي: وترتبط كل هذه المعايير التي أدرجتها منظمة الصحة العالمية ضمن وسائل قياس جودة الحيوان المنوي بخصوبة الرجل. وقال خبراء إن الدراسة تعزز دراسات أخرى أظهرت أن الأنظمة الغذائية التي تشمل الأحماض الغنية بأوميغا 3 ومضادات الأكسدة وأحماض الفوليك الغنية بفيتامين \"ب\" عززت جودة الخصوبة. وتحتوي المكسرات على كثير من هذه العناصر الغذائية وغيرها من العناصر. وقال ألبرت سالاس-هويتوس، من جامعة روفيرا آي فيرجيلي الإسبانية، الذي يشرف على الدراسة: \"الأدلة المتراكمة في الكتابات العلمية تشير إ��ى أن التغييرات في أنماط الحياة، مثل اتباع نمط غذائي صحي، ربما تساعد في زيادة احتمالات الإنجاب\". \"مثيرة أكاديميا\" ومع ذلك، حذّر الباحثون من هؤلاء الرجال المشمولين في الدراسة كانوا يتمتعون بصحة جيدة ولا يعانون من مشاكل في الخصوبة، وبالتالي ليس من الواضح ما إذا كان سيمكن تطبيق نتائج الدراسة على عدد أكبر من السكان، من بينهم الرجال الذين يعانون من مشاكل في الخصوبة. وقال ألن بايسي، أستاذ أمراض الخصوبة في جامعة شيفيلد، الذي لم يكن ضمن فريق الدراسة، إن مجموعة الرجال الذين تناولوا المكسرات ربما كانوا يتمتعون بتغيرات إيجابية في حياتهم لم تأخذها الدراسة في الحسبان. وقالت فرجينيا بولتن، مستشارة علم الأجنة السريري سابقا في مستشفى غاي في لندن، إن النتائح \"مثيرة من الناحية الأكاديمية\"، لكنه من غير الممكن أن نقول ما هو التأثير الذي يتركه تناول المكسرات فيما يتعلق بتعزيز فرص الحمل. وأضافت: \"إلى أن نصل إلى إجابات لهذه الأسئلة، علينا أن نشجع جميع المرضى على التوقف عن تناول الكحول والتدخين وتناول الأغذية الصحية، والالتزام بالمعايير في كل شيء\". ------------------------------- يمكنكم استلام إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 14 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ਖਾਣ ਲਈ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ 14 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ਜਿਵੇਂ ਅਖ਼ਰੋਟ, ਬਾਦਾਮ ਅਤੇ ਹੇਜ਼ਲ ਨਟ ਖਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤੈਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਆਇਆ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਉਸ ਸਮੇਂ ਖ਼ਾਸ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਪਰਦੂਸ਼ਣ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕੀ ਵਿਕਾਰਾਂ ਕਰਕੇ ਲਗਾਤਾਰ ਨਿਘਾਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਨਾਲ ਗਰਭਧਾਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸੱਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੋੜੇ ਨੂੰ ਗਰਭ ਸੰਬੰਧੀ ਦਿੱਕਤਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 40 ਤੋਂ 50 ਫੀਸਦੀ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਪੁਰਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ 18 ਤੋਂ 35 ਸਾਲ ਦੇ 119 ਤੰਦਰੁਸਤ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਵਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਪਹਿਲੇ ਸਮੂਹ ਦੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ 60 ਗ੍ਰਾਮ ਮੇਵੇ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜਦ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਸਮੂਹ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪਹਿਲੇ ਸਮੂਹ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸੁਧਾਰ ਦੇਖੇ ਗਏ- ਇਹ ਬਿੰਦੂ ਉਹ ਕਸੌਟੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਪਰਖ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਮੇਵਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੀ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅਧਿਆਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੋਰ ਅਧਿਆਨਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤੀ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਓਮੇਗਾ-3, ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ, ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ ਵਾਲੀ ਖੁਰਾਕ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮੇਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਪੇਨ ਵਿਚਲੀ ਰੋਵੀਰੀਆ ਆਈ ਵਰਜੀਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਡਾ਼ ਅਲਬਰਟ ਸਾਲੇਸ-ਹੁਏਟਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਸਬੂਤ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਖਾਣ ਨਾਲ ਗਰਭਧਾਰਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।\" 'ਅਕਾਦਮਿਕ ਪੱਖੋਂ ਰੌਚਕ' ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਪੱਖੋਂ ਵੀ ਸੁਚੇਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਨ ਇਸ ਲਈ ਪੱਕੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੁਧਾਰ ਸਿਰਫ ਮੇਵਿਆਂ ਕਰਕੇ ਹੀ ਸੀ। ਐਲਨ ਪੈਸੀ ਜੋ ਕਿ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਸ਼ੈਫੀਲਡ ਵਿੱਚ ਐਂਡਰੋਲੋਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਵਿਆਂ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਹੋਣ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹੋਣ। ਲੰਡਨ ਦੇ ਗਾਈਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਭਰੂਣ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਲੀਨਿਕਲ ਸਲਾਹਕਾਰ ਡਾ਼ ਵਰਜੀਨੀਆ ਬੌਲਟਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ 'ਅਕਾਦਮਿਕ ਪੱਖੋਂ ਰੌਚਕ' ਹਨ। ਪਰ ਹੋਰ ਤੱਥ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਬ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਛੱਡ ਕੇ ਸਾਰੀਆਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਵਸਤਾਂ ਖਾਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੋਸਾਈਟੀ ਆਫ਼ ਹਿਊਮਨ ਰੀਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਐਂਡ ਐਂਮਬ੍ਰੋਲੋਜੀ ਦੀ ਬਾਰਸਿਲੋਨਾ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸਾਲਾਨਾ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਜਾਣਗੇ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46133371", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46134116", "doc1": "سي أن أن طالبت البيت الأبيض بالتراجع عن قرار منع مراسلها وخلال السجال، حاولت موظفة في البيت الأبيض نزع الميكروفون من يد أكوستا خلال مؤتمر صحفي الأربعاء. لكن المتحدثة باسم البيت الأبيض، سارة ساندرز، قالت إن الاعتماد علق لأن أكوستا وضع يده على امرأة. ووصف أكوستا تصريح ساندرز بأنه \"كاذب\". وقال ترامب في المؤتمر الصحفي عن مراسل سي أن أن إنه \"شخص بغيض وفظ\". وتدخلت موظفة وحاولت نزع الميكروفون من يد أكوستا، وهو يحاول طرح سؤاله الثاني على ترامب. وانتشرت صور فيديو عن الحادثة فور وقوعها على الانترنت. ما الذي قاله البيت الأبيض؟ كتبت ساندرز على تويتر \"إن البيت الأبيض لن يتسامح مع صحفي يضع يده على امرأة وهي تحاول تأدية عملها\". وقالت إن \"افتخار سي أن أن بتصرف مراسلها أمر مقرف ومثال على عدم احترام القناة لأي أحد\"، مضيفة أنه \"بسبب ما وقع اليوم، فإن البيت الأبيض يعلق اعتماد الصحفي المعني إلى أجل غير مسمى\". ونشرت المتحدثة باسم البيت الأبيض صورة مقربة للحادث، قائلة إنها \"لن تتسامح مع التصرف غير اللائق الذي يظهر في الصورة\". وكتب أكوستا على موقع تويتر بأن الأمن منعه من دخول البيت الأبيض. ما الذي حدث في المؤتمر الصحفي؟ الرئيس ترامب أهان أكوستا بعدما حاججه بشأن قافلة مهاجرين تتجه نحو الولايات المتحدة قادمة من أمريكا الوسطى. وحاولت موظفة في البيت الأبيض نزع الميكروفون من يد الصحفي. وقال ترامب للصحفي \"يكفي، يكفي\"، وأمره بالجلوس ووضع الميكروفون. وأضاف الرئيس: \"عار على ‘سي أن أن‘ أن تعمل أنت فيها\"، \"الطريقة التي تعامل بها سارة هاكابي (ساندرز) فظيعة\". كيف كانت ردود الفعل؟ انتقد الصحفيون قرار منع أكوستا من دخول البيت الأبيض. أصدرت سي أن أن بيانا، نشرته على تويتر، يقول إن منع أكوستا كان \"عقابا له على أسئلته المحرجة\"، وإن \"تبرير المتحدثة باسم البيت الأبيض، سارة ساندرز، كاذبة إذ وزعت تهما باطلة وذكرت حادثة وهمية\". وأضافت: \"ندعو البيت الأبيض إلى التراجع فورا عن هذا القرار البائس و غير الصائب\".", "doc2": "ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਗੁੱਸਾ ਆਉਂਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਿਮ ਐਕੋਸਟਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਹਾਲੀਆ ਬਿਆਨਾਂ ਨੂੰ ਚਨੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਐਕੋਸਟਾ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਵੱਲ ਆ ਰਹੇ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਾਅਵੇ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਿਆ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਸਵਾਲ ਦਾ ਤਲਖ਼ ਭਰੇ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਐਕੋਸਟਾ ਨੇ ਦੂਜਾ ਸਵਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸੁਣਨ ਤੋਂ ਨਾਂਹ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਇੱਕ ਸਟਾਫ ਮੈਂਬਰ ਸੈਂਡਰਜ਼ ਨੇ ਐਕੋਸਟਾ ਤੋਂ ਮਾਈਕ ਖੋਹਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਐਕੌਸਟਾ ਨੂੰ ਬੈਠਣ ਲਈ ਤੇ ਮਾਈਕ ਦੂਜੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਪ੍ਰੈੱਸ ਸਕੱਤਰ ਸੈਰਾਹ ਸੈਂਡਰਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਕੋਸਟਾ ਦੀ ਸਨਦ ਇਸ ਲਈ ਰੱਦ ਕੀਤੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਮਹਿਲਾ (ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਸਟਾਫ਼) ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹੋ ਐਕੋਸਟਾ ਨੇ ਸੈਂਡਰਜ਼ ਦੀ ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਝੂਠ ਆਖਿਆ ਹੈ। ਬੁੱਧਵਾਰ (ਭਾਰਤੀ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਵੀਰਵਾਰ) ਨੂੰ ਹੋਈ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦਾ ਕਈ ਚੈਨਲਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਕੀ ਹੈ ਦਲੀਲ? ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਕੋਸਟਾ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ ਉੱਪਰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਸੀਕ੍ਰੇਟ ਸਰਵਿਸ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ 8 ਵਜੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ 'ਚ ਦਾਖ਼ਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਐਕੋਸਟਾ ਨੂੰ ਬਦਤਮੀਜ਼ ਵੀ ਆਖਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰੈੱਸ ਸਕੱਤਰ ਸੈਂਡਰਜ਼ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਬਿਆਨ 'ਚ ਕਿਹਾ, \"ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਕੋਈ ਰਿਪੋਰਟਰ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਔਰਤ ਨੂੰ ਹੱਥ ਲਗਾਏ।\" ਸੈਂਡਰਜ਼ ਨੇ ਅੱਗੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਇਹ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਹੈ ਕਿ ਸੀਐੱਨਐੱਨ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਕਰਮੀ ਉੱਤੇ ਮਾਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਹੋਇਆ ਕੀ ਸੀ? ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਗੁੱਸਾ ਆਉਂਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਿਮ ਐਕੋਸਟਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਹਾਲੀਆ ਬਿਆਨਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਐਕੋਸਟਾ ਨੇ ਆਖਿਆ ਕਿ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ \"ਕਾਰਵਾਂ\" ਲਈ ਟਰੰਪ ਗਲਤ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ \"ਕਬਜ਼ਾ\" ਆਖ��ਾ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਾਰਵਾਂ ਤਾਂ ਅਜੇ ਯੂਐੱਸ ਤੋਂ ਕਈ ਮੀਲ ਦੂਰ ਹੈ। ਐਕੋਸਟਾ ਨਾਲ ਬਹਿਸ ਦੌਰਾਨ ਟਰੰਪ ਟਰੰਪ ਨੇ ਐਕੋਸਟਾ ਦੀ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਕਰਨ ਦੇ ਲਹਿਜ਼ੇ 'ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਕਾਰਵਾਂ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ਾ ਹੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਐਕੋਸਟਾ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਕੋਸਟਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਚਲਾਉਣ ਦੇਣ ਤੇ ਖ਼ੁਦ ਸੀਐੱਨਐੱਨ ਚੈਨਲ ਦੀ ਫ਼ਿਕਰ ਕਰਨ। ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹੋ ਜਦੋਂ ਐਕੋਸਟਾ ਨੇ 2016 'ਚ ਰੂਸ ਵੱਲੋਂ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਜਿਤਾਉਣ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਮਾਈਕ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਬਹੁਤ ਹੋ ਗਿਆ, ਬਹੁਤ ਹੋ ਗਿਆ,\" ਅਤੇ ਐਕੋਸਟਾ ਨੂੰ ਬਹਿ ਜਾਣ ਲਈ ਆਖਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਸੀਐੱਨਐੱਨ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮ ਆਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋ।\" ਨਾਲ ਹੀ ਕੁਝ ਹੋਰ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, \"ਤੁਹਾਡਾ ਸੈਰਾਹ (ਸੈਂਡਰਜ਼) ਨਾਲ ਵਤੀਰਾ ਬਹੁਤ ਮਾੜਾ ਹੈ।\" ਕੀ ਰਹੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ? ਐਕੋਸਟਾ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਰੱਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਨਿਖੇਧੀ ਕੀਤੀ। ਪ੍ਰੈੱਸ ਸਕੱਤਰ ਸੈਂਡਰਜ਼ ਨੇ ਐਕੋਸਟਾ ਉੱਪਰ \"ਝੂਠਾ\" ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਸੀਐੱਨਐੱਨ ਨੇ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰ ਕੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀ ਕੁਝ ਔਖੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹੋ ਸੀਐੱਨਐੱਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਆਪਣੇ ਵੱਲੋਂ ਸਫ਼ਾਈ 'ਚ ਵੀ ਪ੍ਰੈੱਸ ਸਕੱਤਰ ਨੇ ਝੂਠ ਬੋਲਿਆ... ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਝੂਠੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਗੱਲ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜੋ ਹੋਈ ਹੀ ਨਹੀਂ।\" ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸਮੂਹ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ \"ਨਾ ਮੰਨਣਯੋਗ\" ਆਖਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER,YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-45392626", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45392938", "doc1": "يحاصر المدنيون في طرابلس وسط اشتباكات عنيفة بين ميلشيات متناحرة وأوضحت الشرطة أن \"المعتقلين تمكنوا من فتح الأبواب بالقوة ومغادرة\" سجن عين زارة. ونقلت وكالة فرانس برس للأنباء عن الشرطة قولها إن حراس السجن، خشية على حياتهم، لم يتمكنوا من منع الحادث. وأدت الاشتباكات بين الجماعات المسلحة المتناحرة في طرابلس إلى إعلان الحكومة المدعومة من الأمم المتحدة حالة الطوارئ. والكثيرون من السجناء، المحتجزين في سجن عين زارة جنوبي شرق طرابلس، مؤيدون للزعيم الليبي الراحل معمر القذافي، حسبما تفيد تقارير، وأدينوا بالقتل خلال الانتفاضة ضد نظام حكمه في عام 2011. وفي حادث منفصل، قتل شخصان وأصيب آخرون الأحد حينما سقط صاروخ على مخيم في طرابلس يأوي مئات النازحين، حسبما أفادت خدمات الطوارئ وشهود عيان. وخلال الأيام الماضية، قتل 39 شخصا على الأقل، بينهم مدنيون، في اشتباكات بين جماعات مسلحة متناحرة في طرابلس. وتسيطر الحكومة التي تدعمها الأمم المتحدة على طرابلس نظريا، بينما تسيطر الجماعات المسلحة فعليا على أغلب مناطق البلاد. ما أسباب العنف؟ قتل 39 شخصا على الأقل في اشتباكات جرت في طرابلس خلال الأيام الماضية اندلع العنف الأسبوع الماضي حينما هاجمت جماعة مسلحة من مدينة تقع إلى الجنوب من طرابلس مناطق جنوبية بالعاصمة، وهو ما أدى إلى قتال مع جماعة مسلحة محلية مؤيدة لحكومة الوفاق الوطني المعترف بها دوليا. ووصفت حكومة الوفاق الوطني تلك الاشتباكات بأنها \"محاولة لعرقلة الانتقال السياسي السلمي\" في البلاد، مضيفة أنها \"لا يمكنها البقاء صامتة، إزاء الهجمات على طرابلس وضواحيها، التي تمثل انتهاكا لأمن العاصمة وسلامة المواطنين\". وأدانت منظمة \"هيومن رايتس ووتش\" أعمال العنف، قائلة إن ثمة تقارير تشير إلى أن 18 شخصا من القتلى مدنيون، بينهم أربعة أطفال. ونقل مئات المهاجرين، الذين حوصروا وسط القتال، إلى مراكز احتجاز أخرى، بينما أغلق مطار طرابلس يوم الجمعة لمدة يومين. وتعاني ليبيا من فوضى مستمرة منذ أن أطاحت جماعات مسلحة مدعومة من حلف شمال الأطلسي (ناتو) بنظام العقيد الراحل معمر القذافي في أكتوبر/ تشرين الأول عام 2011. ما ردود فعل المجتمع الدولي؟ قال الأمين العام للأمم المتحدة، أنطونيو غوتيريش، إن \"الاستخدام العشوائي للقوة يعد انتهاكا للقانون الدولي الإنساني، وقانون حقوق الإنسان\"، وحث \"كل الأطراف على توصيل مواد الإغاثة الإنسانية إلى الأشخاص المحتاجين\". ويوم السبت، دعت كل من الولايات المتحدة وبريطانيا وفرنسا وإيطاليا إلى وقف فوري للاشتباكات الدامية في العاصمة الليبية. وجاء في بيان مشترك لهذه الدول أن محاولات \"إضعاف السلطات الشرعية الليبية وعرقلة العملية السياسية المستمرة أمر غير مقبول\". وأضاف البيان \"ندعو الجماعات المسلحة إلى وقف كافة العمليات العسكرية فورا، ونحذر أولئك الذين يسعون لتقويض الاستقرار في طرابلس أو أي مكان آخر في ليبيا من أنهم سيحسابون على ذلك\". وعلى الرغم من ذلك، لم تنجح محاولات متتالية للتوصل إلى هدنة في وقف القتال العنيف بين الجماعات المسلحة المتناحرة.", "doc2": "ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮੀ ਵੀ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਬਚਾ ਕੇ ਭੱਜ ਗਏ। ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਦੀਆਂ ਨੇ ਆਇਨ ਜ਼ਾਰਾ ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੋੜ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਫਰਾਰ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਵੀ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਬਚਾ ਕੇ ਭੱਜ ਗਏ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਬਾਗ਼ੀ ਗੁੱਟਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਝੜਪਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਹਿਮਾਇਤੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਇਨ ਜ਼ਾਰਾ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਆਗੂ ਮੁਅੱਮਰ ਗੱਦਾਫ਼ੀ ਦੇ ਹਿਮਇਤੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਾਲ 2011 'ਚ ਗੱਦਾਫ਼ੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੋਈ ਬਗ਼ਾਵਤ 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤ੍ਰਿਪੋਲੀ ਦੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇੱਕ ਰਾਕਟ ਹਮਲੇ 'ਚ ਦੋ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਅਤੇ ਕਈ ਜਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਦੇ ਗੁੱਟਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਜਾਰੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ 'ਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਹਿਜ਼ਰਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਦੇ ਗੁੱਟਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਜਾਰੀ ਗੋਲੀਬ��ਰੀ 'ਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਹਿਜ਼ਰਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਤ੍ਰਿਪੋਲੀ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਦੌਰਾਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਸਣੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 47 ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦਰਜਨਾਂ ਜਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਲੀਬੀਆ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਹਿਮਾਇਤੀ ਸਰਕਾਰ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਦੇਸ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦਾ ਕੰਟ੍ਰੋਲ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਿਉਂ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ? ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਹਿੰਸਾ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੇ ਤ੍ਰਿਪੋਲੀ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰ ਸਮਰਥਿਤ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਗਰੁੱਪਾਂ ਨਾਲ ਝੜਪ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਲਿਬੀਆ ਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਹਮਾਇਤੀ ਸਰਕਾਰ ਯਾਨਿ ਨੇ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਝੜਪਾਂ 'ਤੇ ਚੁੱਪ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-47822704", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47824531", "doc1": "وستحتفظ ماكينزي لنفسها بحصة 4% من أسهم شركة أمازون التي أسسها بيزوس قبل 25 عاما. وأعلنت ماكينزي الاتفاق في تغريدة نشرتها على حسابها على موقع تويتر وهي التغريدة الأولى والوحيدة لها على الموقع منذ اشتركت فيه قبل أيام. وعاش جيف وماكينزي بيزوس معا منذ مطلع التسعينات من القرن الماضي وأنجبا 4 أبناء. وتعتبر امازون واحدة من أقوى مواقع المبيعات على شبكة الإنترنت وبلغ حجم مبيعاتها العام الماضي نحو 232 مليار دولار وقد ساهمت الشركة في تضخم ثروة بيزوس وأسرته منذ أسسها عام 1994 لتصبح أكثر من 131 مليار دولار حسب مجلة فوربس الامريكية. أما ماكينزي بيزوس فهي مؤلفة وروائية ناجحة ولها روايتان منشورتان حيث تعلمت فن القص في جامعة برينستون على يدي توني موريسون الفائزة بجائزة نوبل. ووصفتها موريسون قائلة إنها \"بالفعل واحدة من أفضل الطلبة الذين درست لهم فن الكتابة الإبداعية\". وتعد هذه التسوية هي الأعلى في التاريخ منذ انفصال تاجر التحف أليك ويلدرستاين وزوجته السابقة عام 1999 والتي دفع بموجبها لزوجته 3.8 مليار دولار.", "doc2": "ਜ਼ੇਫ ਬੇਜ਼ੋਸ ਅਤੇ ਜ਼ੇਫ ਬੇਜ਼ੋਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੰਗਾ ਸਮਾਂ ਬਤੀਤ ਕੀਤਾ ਤਲਾਕ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਹੁਣ 25 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਰਿਟੇਲ ਕੰਪਨੀ ਅਮੇਜ਼ੌਨ ਵਿੱਚ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 4 ਫੀਸਦ ਹੀ ਰਹੇਗੀ। ਨਾਲ ਹੀ ਹੁਣ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਨਿਊਜ਼ਪੇਪਰ ਅਤੇ ਬੇਜ਼ੋਸ ਦੀ ਸਪੇਸ ਟਰੈਵਲ ਫਰਮ ਬਲੂ ਓਰਿਜਿਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਛੱਡ ਦੇਣਗੇ। ਬੇਜ਼ੋਸ ਅਤੇ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ 35 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਰਕਮ 'ਤੇ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਨੇ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ ਅਮਰੀਕੀ ਅਰਬਪਤੀ ਏਲੇਕ ਵਾਇਲਡਨੇਸਟੀਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਪਤਨੀ ਜੋਸੇਲੀਨ ਵਾਇਲਡਨੇਸਟੀਨ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ 3.8 ਬਿਲੀਅਨ ���ਾਲਰ ਦੇ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਨੇ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸੇ ਮਹੀਨੇ ਟਵਿੱਟਰ ਜੁਆਇਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਇਕਲੌਤਾ ਟਵੀਟ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਕਿ 'ਇਸ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਹਾਂ।' ਜੇਫ਼ ਬੇਜ਼ੋਸ ਨੇ ਵੀ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਬਾਰੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ, ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਦਦਗਾਰ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਹੈ। ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਸ ਤੋਂ ਸਿੱਖਦਾ ਰਹਾਂਗਾ। ਇਸ ਤਲਾਕ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮੇਜ਼ੌਨ ਵਿੱਚ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਦੀ 16.3 ਫੀਸਦ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਸੀ। ਯਾਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 75 ਫੀਸਦ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਬੇਜ਼ੋਸ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖਣਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਨੇ ਵੋਟਿੰਗ ਦੇ ਵੀ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰ ਬੇਜ਼ੋਸ ਨੂੰ ਟਰਾਂਫਰ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਬੇਜ਼ੋਸ ਨੇ ਸਾਲ 1994 ਵਿੱਚ ਅਮੇਜ਼ੌਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਨੇ ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਚਾਰ ਬੱਚੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਅੱਜ ਅਮੇਜ਼ੌਨ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਆਨਲਾਈਨ ਕੰਪਨੀ ਹੈ। ਫੋਰਬਸ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਬੀਤੇ ਸਾਲ ਅਮੇਜ਼ੌਨ ਨੇ 232.8 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (ਤਕਰੀਬਨ 16,010 ਅਰਬ ਰੁਪਏ) ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ 131 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (ਤਕਰੀਬਨ 9,109 ਅਰਬ ਰੁਪਏ) ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਕ੍ਰਿਏਟਿਵ ਰਾਈਟਰ ਵੀ ਹਨ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਇੱਕ ਕਾਮਯਾਬ ਨਾਵਲਕਾਰ ਵੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ 'ਦ ਟੈਸਟਿੰਗ ਆਫ ਲੂਥਰ ਅਲਬ੍ਰਾਈਟ' ਅਤੇ 'ਟ੍ਰੈਪਸ' ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਪੁਲਿਤਜ਼ਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਟੋਨੀ ਮੌਰੀਸਨ ਕੋਲੋਂ ਪ੍ਰਿੰਸਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੇ ਹਨ। ਮੌਰੀਸਨ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰੀਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਨੇ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ 'ਦ ਟੈਸਟਿੰਗ ਆਫ ਲੂਥਰ ਅਲਬ੍ਰਾਈਟ' ਅਤੇ 'ਟ੍ਰੈਪਸ' ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ ਉੱਧਰ ਜੇਫ਼ ਬੇਜ਼ੋਸ ਦੀ ਫੌਕਸ ਟੀਵੀ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਹੋਸਟ ਲੌਰੇਨ ਸਾਂਚੇਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਕਥਿਤ ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਦੀਆਂ ਚਰਚਾਵਾਂ ਜ਼ੋਰਾਂ 'ਤੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਬੇਜ਼ੋਸ ਨੇ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਮੈਕੇਂਜ਼ੀ ਤੋਂ ਤਲਾਕ ਲੈਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਬਲਾਇਡ ਨੇ ਸਾਂਚੇਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਬੇਜ਼ੋਸ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛਾਪਿਆ ਸੀ। ਬੇਜ਼ੋਸ ਨੇ ਇਸ ਹੈਲਥ ਅਤੇ ਫਿਟਨੈੱਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ, ਅਮਰਕੀ ਮੀਡੀਆ ਇਨਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਬਲੈਕਮੇਲਿੰਗ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਨ ਲਗਾਇਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰ ਦਿਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-51221171", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51233718", "doc1": "وفي تجارب أجريت على الفئران، تضررت الخلايا الجذعية التي تتحكم في لون البشرة والشعر بعد التعرض لتوتر شديد. وفي ا��تشاف بالمصادفة، تحولت الفئران السوداء الشعر (الفراء) إلى اللون الأبيض تماما في غضون أسابيع. وقال باحثون أمريكيون وبرازيليون إن هذا الاكتشاف يدعو لمزيد من البحث، بهدف تطوير دواء يمنع تغير لون الشعر قبل سن الشيخوخة. ويمكن أن يتحول شعر الرجال والنساء إلى اللون الأبيض، في أي وقت بعد منتصف الثلاثينيات من العمر، مع الأخذ في الاعتبار أن توقيت تغير لون شعر الوالدين له أثر في ذلك. مواضيع قد تهمك نهاية وعلى الرغم من أن الأمر يرجع، في الغالب، إلى عملية الشيخوخة الطبيعية والجينات، إلا أن الضغوط يمكن أن تلعب دورا أيضا. لكن العلماء لم يوضحوا بالضبط كيف تؤثر الضغوط على لون الشعر لدى البشر. ويعتقد الباحثون القائمون على الدراسة التي نشرت في دورية (ناتشر) Nature العلمية - وهم من جامعتي هارفارد الأمريكية وساو باولو البرازيلية - أن الآثار مرتبطة بالخلايا الجذعية التي تنتج الميلانين، والمسؤولة عن لون الشعر والبشرة. وأثناء إجراء تجارب على الفئران، اكتشف الباحثون بالمصادفة أدلة تثبت رأيهم. وتقول البروفيسورة \"يا سيه ياسو\" إحدى المشاركين في إعداد الدراسة من جامعة هارفارد \"نعرف الآن بالتأكيد أن التوتر مسؤول عن هذا التغيير المحدد في لون بشرتك وشعرك، وكيف يعمل\". \"ضرر دائم\" تسبب الألم، الذي حفّزته التجربة لدى الفئران، في إطلاق الأدرينالين والكورتيزول، ما جعل قلوبهم تنبض بشكل أسرع ورفع من ضغط الدم، الأمر الذي يؤثر على الجهاز العصبي ويسبب التوتر الحاد. هذه العملية سرعت من تآكل الخلايا الجذعية، التي تنتج الميلانين في بصيلات الشعر. وتقول البروفيسورة ياسو \"كنت أتوقع أن يكون التوتر سيئا للجسم، لكن التأثير الضار للتوتر الذي اكتشفناه يفوق ما تصورت\". وتضيف \"بعد بضعة أيام فقط، تآكلت جميع الخلايا الجذعية المجددة لصباغ الشعر. وبمجرد ضياع هذه الخلايا لا يمكنك تجديد الصباغ بعد الآن، فالضرر دائم\". الفأر قبل التجربة (أعلى الصورة) وبعد التجربة (أسفل الصورة) وفي تجربة أخرى، وجد الباحثون أنهم قادرون على منع تلك التغييرات، من خلال إعطاء الفئران أدوية خافضة لضغط الدم. ومن خلال مقارنة جينات الفئران التي تعاني من الألم مع فئران أخرى، استطاع الباحثون التعرف على البروتين المسبب في إلحاق ضرر بالخلايا الجذعية بسبب التوتر. وعندما تم قمع هذا البروتين - كيناز المعتمد على السايكلين المعروف اختصار بـ سي دي كاي(CDK) - منع العلاج أيضا حدوث تغيير في لون فراء الفئران. وهذا يترك الباب مفتوحا أمام العلماء، للمساعدة في تأخير ظهور الشعر الأبيض، عبر استهداف بروتين CDK بدواء. وقالت البروفيسورة ياسو لبي بي سي \"هذه النتائج ليست شفاء أو علاجا للشعر الأبيض. إن اكتشافنا، المرتبط بالفئران، ليس سوى بداية رحلة طويلة لإيجاد تدخل علاجي لدى البشر\". وأضافت: \"إنه يعطينا أيضا فكرة عن كيفية تأثير التوتر على أجزاء أخرى من الجسم\".", "doc2": "ਚੂਹਿਆਂ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਯੋਗ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਟੈੱਮ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ। ਐਕਸਪੈਰੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕਾਲਾ ਸ਼ਾਹ ਚੂਹਾ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਿੱਟਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਯੋਗ ਅੱਗੇ ਇੱਕ ਦਵਾਈ ਵਿ��ਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪੜਚੋਲ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹਨ ਜੋ ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਕਾਰਨ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀ ਹੋਵੇ। ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਬਦਲਣ ਦੀ ਉਮਰ ਅਨੁਸਾਰ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ 30 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਵਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਚਿੱਟੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਕਾਰਨ ਜਾਂ ਜੀਨਜ਼ ਕਾਰਨ ਚਿੱਟੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਤਣਾਅ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਕਿ ਤਣਾਅ ਸਾਡੇ ਸਿਰ ਦੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਾਓ ਪੌਲੋ ਅਤੇ ਹਾਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੇ ਜਨਰਲ 'ਨੇਚਰ' ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਭਾਵ ਮੈਲਾਨੋਸਾਈਟ (melanocyte) ਸਟੈੱਮ ਕੋਸ਼ੀਕਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਮੈਲਾਨਿਨ (melanin) ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਵਾਲਾਂ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਰੰਗ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਚੂਹਿਆਂ 'ਤੇ ਤਜਰਬਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਬੂਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਇਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹਾਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਰਿਸਰਚਰ ਪ੍ਰੋ. ਯਾ-ਸੇਹ ਹਸੁ (Ya-Cieh Hsu) ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, ''ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨ ਹੈ ਕਿ ਤਣਾਅ ਸਾਡੀ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਬਦੀਲੀ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।'' ਇਹ ਨੁਕਸਾਨ ਸਥਾਈ ਹੈ ਦਰਦ ਨਾਲ ਚੂਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਐਂਡਰੋਲਾਈਨ ਅਤੇ ਕੋਰਟੀਸੋਲ ( adrenaline and cortisol) ਰਿਲੀਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਧੜਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੂਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵਧਦਾ ਹੈ ਜੋ ਨਾੜੀ ਤੰਤਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਤੇਜ਼ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੇ ਸਟੈੱਮ ਕੋਸ਼ੀਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਕਿ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਰੋਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਲੇਨਿਨ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਸੁ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਤਣਾਅ ਚੂਹਿਆਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਲਈ ਖਰਾਬ ਹੈ।'' ''ਪਰ ਤਣਾਅ ਦਾ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜੋ ਅਸੀਂ ਲੱਭਿਆ, ਉਹ ਸਾਡੀ ਕਲਪਨਾ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ।'' ''ਬਸ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੀ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰੰਗਤ ਦੇਣ/ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਸਟੈੱਮ ਕੋਸ਼ੀਕਾਵਾਂ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਗਈਆਂ।\" ''ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਵਾਰ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਗਈਆਂ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਇਹ ਨੁਕਸਾਨ ਸਥਾਈ ਹੈ।'' ਤਜਰਬੇ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕਾਲਾ ਸ਼ਾਹ ਚੂਹਾ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਿੱਟਾ ਹੋ ਗਿਆ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਹ ਚੂਹੇ ਨੂੰ ਐਂਟੀ ਹਾਈਪਰਟੈਂਸਿਵ ਜੋ ਕਿ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਦਾ ਹੈ ਦੇ ਕੇ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦਰਦ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਇੱਕ ਚੂਹੇ ਦੇ ਜੀਨ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਮ ਚੂਹੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਸਟੈੱਮ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਪ੍ਰੋਟੀਨ-ਸਾਇਕਲਿਨ-ਡਿਪੈਂਡੈਂਟ ਕਿਨੇਜ (ਸੀਡੀਕੇ) (cyclin-dependent kinase (CDK)) ਨੂੰ ਦਬਾਇਆ ਤਾਂ ਇਸ ਇਲਾਜ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫਰ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਵੀ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੀਡੀਕੇ ਨੂੰ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਚਿੱਟੇ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਟਾਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਲਈ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਏ ਹਨ। ਪ੍ਰੋਫੈੱਸਰ ਹਸੁ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਇਹ ਖੋਜ ਚਿੱਟੇ ਵਾਲਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਉਪਾਅ ਜਾਂ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, ''ਸਾਡੀ ਖੋਜ ਚੂਹਿਆਂ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਇਹ ਇਨਸਾਨ ਲਈ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਲੰਬੀ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤਣਾਅ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/scienceandtech/2011/11/111126_space_nasa_mars_rover", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45161642", "doc1": "المسبار أطلق بواسطة الصاروخ أطلس5 وأطلق مسبار الفضاء كيوريوسيتي من قاعدة كاب كانيفيرال بفلوريدا مسبار الفضاء على متن الصاروخ ( أطلس 5) في مهمة لاستكشاف أدلة على وجود الحياة على كوكب المريخ. والمسبار هو مختبر علمي متكامل يحتوي على غرفة من الآلات والأدوات المعقدة، إضافة إلى إنسان آلي (روبوت) يتم التحكم فيه عن بعد. وصمم مختبر علوم المريخ خصيصا لدراسة الكوكب الأحمر في مهمة تعد الأكبر من نوعها إذ تبلغ كلفتها نحو مليارين ونصف المليار دولار، وتشارك في المشروع روسيا وكندا وإسبانيا وفرنسا. ومن المتوقع أن تستغرق الرحلة ثمانية أشهر ونصف يقطع خلالها المسبار مسافة 570 مليون كيلومتر تفصل بين كوكبي الأرض والمريخ ، ما يعني إمكانية هبوطه على سطح الكوكب في أغسطس /آب المقبل. ويقوم بعدها الإنسان الآلي( الروبوت) بجمع العينات من الصخور والتربة، واستكشاف أي دلائل على وجود حياة حاليا أو في أي وقت سابق على سطح الكوكب. ويتفوق الجهاز بدرجة كبيرة على غيره من أجهزة الاستكشاف، فقد تم تزويد الإنسان الآلي بوسائل تكنولوجية معقدة من بينها مطرقة للحفر وسط الصخور وسحب العينات منها و جهاز لإطلاق آشعة ليزر وفرشاة لإزالة الأتربة. ويزن الإنسان الآلي نحو 900 كيلو جرام ويمكن لحمولته أن تصل إلى 75 كيلوجراما من العينات العلمية أي ما يزيد بنحو عشر مرات عن معدات سابقة أرسلت إلى المريخ في مهمات أمريكية. وهو مزود ببطارية من البلوتونيوم توفر طاقة تمكنه من العمل للنحو 14 عاما.ويتم التحكم في الإنسان الآلي عن بعد ويستعين في التحرك بست إطارات. ومن المقرر أن يهبط المسبار في منخفض مداري عميق يطلق عليه \"جلايد كراتر\" وبه جبل يبلغ ارتفاعه خمسة كيلومترات فوق سطح الكوكب. ويامل مسؤولو الناسا في أن تحقق هذه المهمة نجاحا بعد أن فشلت عدة مركبات في مهمات سابقة في القيام بعمليات هبوط ناجحة على سطح الكوكب الأحمر دون أن تلحق بها أضرار. وفي سبيل ذلك سيحاول خبراء الوكالة القيام بعمليات مناورة عن طريق التحكم عن بعد لإنجاح عملية الهبوط.", "doc2": "ਇਹ ਪਰੋਬ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਗਤੀ ਨਾਲ ਸੂਰਜ ਵੱਲ ਵਧਣ ਵਾਲਾ ਰਾਕਟ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਸੂਰਜ ਬਾਰੇ ਕਈ ਰਹਿਸ ��ੁੱਲ੍ਹਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਜੀਵਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਨਾਸਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਨਾਮਕਰਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਾਕਟ ਦਾ ਨਾਮ 91 ਸਾਲਾ ਪੁਲਾੜ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਊਜੀਨ ਪਾਰਕਰ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਲ 1958 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੂਰਜੀ ਹਨੇਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ ਨਾਸਾ ਦਾ ਸਪੇਸ ਕਰਾਫਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਾਂਚ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, \"ਵਾਹ, ਅਸੀਂ ਚੱਲੇ! ਆਉਂਣ ਵਾਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਸਿੱਖਦੇ ਰਹਾਂਗੇ।\" ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲਿਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰਾਕਟ ਡੈਲਟਾ-IV ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਵੇਰੇ ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਵਜੇ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵੀ ਔਸਤ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਵੇਰੇ ਸਾਢੇ ਸੱਤ ਵਜੇ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਉਡਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਐਨ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਕਿਸੇ ਤਕਨੀਕੀ ਗੜਬੜਈ ਕਰਕੇ ਟਾਲਣੀ ਪਈ ਸੀ। ਪੁਲਾੜ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਊਜੀਨ ਪਾਰਕਰ ਨੇ ਸਾਲ 1958 ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੂਰਜੀ ਹਨੇਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮਿਸ਼ਨ ਕੀ ਕਰੇਗਾ? ਪਰੋਬ ਨੂੰ ਡੈਲਟਾ-IV ਸਿੱਧਾ ਸੂਰਜ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿੱਚ ਸਿੱਟੇਗਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਛੇ ਹਫਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਾਕਟ ਸ਼ੁੱਕਰ ਕੋਲੋਂ ਲੰਘੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ। ਮਿਸ਼ਨ ਸੂਰਜ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਕੇ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰੇਗਾ। ਮਿਸ਼ਨ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੂਰਜ ਦੇ 24 ਚੱਕਰ ਲਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰੇਗਾ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹੀ ਉਹ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਿਸ਼ਨ ਇਸ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਕੇ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰੇਗਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਦੀ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਦੂਰੀ 60 ਲੱਖ 16 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਜਾਨ ਹਾਪਕਿਨਸ ਅਪਲਾਈਡ ਫਿਜ਼ਿਕਸ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੇ ਡਾ਼ ਨਿੱਕੀ ਫੌਕਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਇਹ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤਾ ਨਜ਼ਦੀਕ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਪਰ ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਧਰਤੀ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੋਵੇ। ਪਾਰਕਰ ਸੋਲਰ ਪਰੋਬ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਮਹਿਜ਼ 4 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੋਵੇਗੀ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਇਹ ਇਨਸਾਨ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈ ਸੂਰਜ ਵੱਲ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਵਸਤੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ 690, 000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਸੂਰਜ ਵੱਲ ਵਧੇਗਾ। ਇਹ ਗਤੀ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਤੋਂ ਟੋਕੀਓ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-45240189", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45241308", "doc1": "وقال الباحثون إن التدخين السلبي في الطفولة \"من المرجح أن يضيف سبع وفيات لكل 100 ألف شخص بالغ غير مدخن يموتون سنويا\". وشملت عينة الدراسة التي أشرفت عليها جمعية السرطان الأمريكية 70,900 من الرجال والنساء غير المدخنين. وقال خبراء إن أفضل سبيل لحماية الأطفال من تلك الأثار الضارة هو ترك التدخين. وكشفت الدراسة عن أنه ثمة آثار صحية ظهرت على المشاركين في عينتها، إذا كانوا عاشوا مع مدخن في طفولتهم. وإذا كان الشخص قد تعرض لدخان السجائر لمدة عشر ساعات أو أكثر أسبوعيا، يزداد خطر الموت لديه بأمراض القلب الناجمة عن قلة وصول الدم والأوكسجين إلى أنسجته، بنسبة 27 في المئة، وبالسكتة الدماغية بنسبة 23 في المئة، ومن أمراض الرئة الانسدادية (التي تتسبب بانسداد المجرى الهوائي) بنسبة 24 في المئة، مقارنة مع أولئك الذين يعيشون مع غير المدخنين. ونشرت الدراسة في المجلة الأمريكية للطب الوقائي. وسُئل المشاركون بشأن مدى تعرضهم لدخان السجائر خلال حيواتهم، ثم تم تتبع سجلاتهم الصحية على مدى 22 عاما لاحقة. التدخين في الخارج وقالت هازل تشيزمان، من جماعة ناشطة في مجال الحد من أثر التدخين على الصحة: \"تضيف هذه الدراسة الأخيرة تأكيدا على الضرورة الملحة لأن يكون التدخين خارج (المنازل والأماكن المغلقة) لحماية الأطفال من ضرره\". وأضافت \"إن أفضل طريقة لتحقيق ذلك بالنسبة للآباء هي ترك التدخين\". وأشارت أيضا إلى أن بيانات خدمات وقف التدخين في نظام الصحة الوطني في بريطانيا تشير إلى الحاجة الملحة لتقديم التمويل اللازم في هذا الصدد. ووافقها القول الدكتور نِك هوبكينسون، المستشار الطبي لمؤسسة الرئة البريطانية، قائلا \"للتدخين السلبي أثر يبقى واضحا بعد الطفولة\". وأضاف \"للأسف، تعرضت خدمات وقف التدخين في بريطانيا إلى تخفيض ميزانيتها. نحتاج للتأكد من أن الجميع، خاصة آباء الأطفال الصغار المدخنين والنساء الحوامل المدخنات، يتلقون المساعدة المطلوبة لدفعهم إلى ترك التدخين. مخاطر على مدى الحياة ومن المعروف أن الأطفال الذين يعيشون مع آباء مدخنين يكونون عرضة لخطر الإصابة بالربو فضلا عن اعتلال نمو الرئة لديهم، وتكشف هذه الدراسة أن تأثيرات التعرض لدخان السجائر في الطفولة تظل آثاره حتى في مرحلة النضوج، وتنجم عنها أمراض الرئة الانسدادية المزمنة. أثبتت دراسات أخرى أثر التدخين على الأجنة وأكد الباحثون، الذين ركزوا في دراستهم على مخاطر الموت من أثر التدخين، على أن التدخين السلبي لدى الأطفال قد يزيد من الإصابة بالأمراض المزمنة واعتلال الصحة والحاجة إلى الرعاية الصحية في حياتهم اللاحقة. وقال الدكتور ريان ديفر، أحد المشاركين في الدراسة، \" هذه أول دراسة لتشخيص الارتباط بين التعرض السلبي للتدخين في الطفولة والوفيات من أمراض الرئة الانسدادية في منتصف العمر وبعده\". وأضاف \"تقدم نتائج دراستنا دليلا إضافيا على ضرورة تقليص التدخين السلبي على مدى حياة\" المرء.", "doc2": "ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾੜੇ ਅਸਰ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿਗਰੇਟ ਪੀਣੀ ਛੱਡ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਗਰਟ ਨਾ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਇੱਕ ਲੱਖ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 7 ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਵਾਲਿਆਂ ਕੋਲ ਬੈਠਣ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਰਵੇਖਣ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਕੈਂਸਰ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ 70,900 ਨਾਨ-ਸਮੋਕਿੰਗ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕਾ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਗਰਟ ਛੱਡਣਾ ਸੀ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਬਾਲਗ ਅਵਸਥ��� ਵਿੱਚ 'ਸਮੋਕਰ' ਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਿਗਰਟ ਨਾ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਇਸਕੀਮੀਆ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ 27 ਫ਼ੀਸਦ, ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਨਾਲ 23 ਫ਼ੀਸਦ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ 42 ਫ਼ੀਸਦ ਮੌਤਾਂ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ 10 ਘੰਟੇ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਰਵੇਖਣ ਅਮਰੀਕੀ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਵਿੱਚ ਛਪੀ ਸੀ। 'ਬਾਹਰ ਜਾ ਕੇ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ' ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੇਜ਼ਲ ਚੀਸੀਮੈਨ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ,''ਇਸ ਨਵੇਂ ਸਰਵੇਖਣ ਸਟੱਡੀ ਤੋਂ ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬੁਰੇ ਅਸਰ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਬਾਹਰ ਜਾ ਕੇ ਹੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।'' ''ਹਾਲਾਂਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਮਾੜੇ ਅਸਰ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣੀ ਛੱਡ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐਨਐਚਐਸ ਸਟੌਪ ਸਮੋਕਿੰਗ ਸਰਵਿਸ ਦੀਆਂ ਡਾਟਾ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇੰਗਲੈਡ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫਡਿੰਗ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਰਿਸਰਚ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸੈਕਿੰਡ ਹੈਂਡ ਤਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਕਾਰਨ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵੱਧਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਭਰ ਲਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਝੱਲਣੀਆਂ ਪੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ (ਸੰਕੇਤਿਕ ਤਸਵੀਰ) ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲੰਗਜ਼ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਅਡਵਾਈਜ਼ਰ ਡਾ. ਨਿੱਕ ਹੋਪਕਿੰਸਨ ਵੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹਨ, ''ਲਗਾਤਾਰ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਦਾ ਅਸਰ ਬਚਪਨ 'ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਬਚਪਨ ਦੇ ਅੱਗੇ ਤੱਕ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।'' ''ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਇੰਗਲੈਡ ਵਿੱਚ ਸਟੌਪ ਸਮੋਕਿੰਗ ਵਰਗੀ ਸਰਵਿਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ, ਜਿਹੜੇ ਕਿ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਉਮਰ ਭਰ ਦੇ ਮਾੜੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ।'' ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਭਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਅਸਥਮਾ ਅਤੇ ਫੇਫ਼ੜਿਆਂ ਦੇ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਟੱਡੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਫੇਫ਼ੜਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਵਾਨ ਹੋਣ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੌਤ ਦਰ ਉੱਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਰਿਸਰਚ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸੈਕਿੰਡ ਹੈਂਡ ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਕਾਰਨ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਧਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਭਰ ਲਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਝੱਲਣੀਆਂ ਪੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46335258", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46334630", "doc1": "تواجه تيريزا ماي تحديا أكبر في البرلمان البريطاني ودعم القادة الأوربيون، وعددهم 27، الاتفاق في مناقشات دامت أقل من أربع ساعات، في بروكسل. وكان تسك أشار إلى حصول اتفاق بين القادة الأوروبيين، بعدما تراجعت إسبانيا عن مخاوف بشأن منطقة جبل طارق. وينبغي أن يصدق البرلمان البريطاني على الاتفاقية ليصبح ساري المفعول، وهي مهمة لن تكون سهلة بالنسبة لرئيسة الوزراء البريطانية، تيريزا ماي، بالنظر إلى عدد النواب المعترضين على محتوى الاتفاق. وأعلن تسك عن الخبر في تغريدة على حسابه بموقع تويتر. ويأتي ذلك بعد 18 شهرا من المفاوضات بين الطرفين، بدأت بعدما حركت بريطانيا المادة 50 نتيجة الاستفتاء، الذي صوت فيه البريطانيون عام 2016 بالأغلبية للخروج من الاتحاد الأوروبي. ويتوقع أن تخرج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي يوم 29 مارس/ آذار 2019. وسيعرض الاتفاق على البرلمان البريطاني في مطلع ديسمبر/ كانون الأول، لكن إمكانية التصديق عليه ليست كبيرة، لأن أحزاب \"العمال\" و\"الديمقراطيين الأحرار\" و\"الوطني الاسكتلندي\" و\"الديمقراطي الوحدوي\" تعتزم كلها التصويت ضد الاتفاق، رفقة العديد من نواب حزب المحافظين الغاضبين على رئيسة الوزراء. وناشدت تيريزا ماي البريطانيين دعم الاتفاق، معللة ذلك بأنه أفضل ما يمكن التوصل إليه بين الطرفين، وبأنه يحترم نتيجة الاستفتاء الشعبي بشأن خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي. وصدق قادة الاتحاد الأوروبي على وثيقتين مهمتين: ولم يجر توصيت على الاتفاقية في اجتماع القادة الأوروبيين لأن التصديق في المجلس الأوروبي يتم بالتوافق. ووصف رئيس المفوضية الأوروبية، جون كلود يونكر، قبل الاجتماع، خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي بأنه \"مأساة\"، ولكن رئيس الوزراء الأيرلندي، ليو فارادكار، قال إن الاتفاق وفر الشروط \"لخروج سلس\".", "doc2": "ਬੈਲਜੀਅਮ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬ੍ਰਸਲ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ 27 ਮੈਂਬਰ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਦੀ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਬਰਤਾਨਵੀ ਸੰਸਦ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਈ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। End of Twitter post, 1 ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਲਈ ਹੋਏ ਰਫਰੈਂਡਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਬਾਰੇ 18 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਬਹਿਸ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਿੱਥੀ ਤਰੀਕ ਮੁਤਾਬਕ ਬਰਤਾਨੀਆ ਨੂੰ 29 ਮਾਰਚ 2019 ਨੂੰ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੀ ਸੰਸਦ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦਸੰਬਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰੇਗਾ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਪਾਸ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਥੇ ਕਈ ਐਮਪੀ ਇਸਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਦੇ ਕਈ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ, ਲੇਬਰ, ਲਿਬਰਲ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਸ, ਦਿ ਐਸਐਨਪੀ, ਦਿ ਡੀਯੂਪੀ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਵੋਟ ਕਰਨਗੇ। ਅਜੇ ਸਫ਼ਰ ਬਾਕੀ... ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਕੀ ਹੈ? ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ 29 ਮਾਰਚ 2019 ਨੂੰ ਛੱਡਣਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ 2016 'ਚ ਹੋਏ ਇੱਕ ਜਨਮਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਯੂਕੇ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ (ਬ੍ਰਿਟੇਨ+ਐਕਸਿਟ) ਗਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇਸ 'ਤਲਾਕ' ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਤੈਅ ਕਰਨ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅੰਦਰ ਕੀ ਹੈ? ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਵੇਗਾ? ਇਸ 585 ਸਫਿਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਰਾਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਟਰੇਡ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਜਾਂ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਵੀ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਤੈਅ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅਲੱਗ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੇ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਚੱਲਣਗੇ। ਇਹ ਦਸੰਬਰ 2020 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਾ ਟੀਚਾ ਤਾਂ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿਚਕਾਰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਵਪਾਰ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਾ ਲੱਗੇ। ਹੁਣ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਵੱਲੋਂ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਦੀ ਡੀਲ ਪਾਸ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਕੇ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਔਖਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ — ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪਾਉਣ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-49114767", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49138875", "doc1": "وتقول دكتور سيوبهان ويري من كلية الحقوق بجامعة لانكستر، التي أجرت أول دراسة عن الإيلاج الإجباري وشملت عينة شارك فيها أكثر من 200 رجل عبر الإنترنت، إنه تلك القوانين يجب أن تُراجع. وتتناول ويري في دراستها التي نشرتفي الآونة الأخيرة كثيرا من التفاصيل عن الإيلاج الإجباري ونتائجه. تحذير: بعض القراء قد تزعجهم تفاصيل هذه القصة. \"اللحظة الملعونة\" يقول جون، وهو اسم مستعار لأحد المشاركين في البحث، إن شريكته قامت بإيذاء نفسها خلال الممارسة ونُقلت للطوارئ للعلاج بأحد المستشفيات، وبعد ذلك بستة أشهر بدلا من إيذاء نفسها تحولت إليه. ويضيف قائلا: \"كنت جالسا في غرفة المعيشة، وجاءت من المطبخ، ولكمتني بعنف في أنفي لتبدأ في الممارسة، وتحول العنف ليصبح جزءا من نمط حياتنا، وقد طلبت شريكتي استشارة طبية وحُولت لطبيب نفسي، ولكنها لم تذهب في الموعد.\" ويتابع قائلا: \"عندما تعود من عملها تطلب الجنس أولا لتصبح عنيفة بعد ذلك، ولقد وصل الأمر إلى الحد الذي بت ألعن اللحظة التي تعود فيها من العمل.\" واستطرد قائلا إنه ذات يوم استيقظ ليجد شريكته قد وضعت قيدا حديديا في يده اليمنى والسرير المعدني، ثم بدأت في ضربه على رأسه، ثم ربطت يده الأخرى بحبل نايلون، وأجبرته على ممارسة الجنس. وخلال عطلة في إسبانيا كان جون مذعورا وغير قادر على الاستجابة لطلباتها لذلك ضربته مجددا وتركته مقيدا لنصف ساعة قبل أن تعود وتحرره، ثم رفضت لاحقا الحديث عن ما حدث. وبعد أن صارت شريكته حاملا خففت من وتيرة استعمالها للعنف، ولكن بعد ميلاد طفلهما بعدة أشهر، استيقظ جون مجددا ذات ليلة ليجد نفسه مقيدا في الفراش، ثم أجبرته شريكته على تناول الفياغرا وقيدته وكممته. ويقول جون: \" لم أستطع فعل شيء أمام ما كان يحدث لي\". ويضيف قائلا: \"بعد ذلك أخذت حماما، وبعد خروجي من الحمام كان أول سؤال لها.. ماذا لدينا لوجبة العشاء؟\". وتابع جون قائلا إنه عندما حاول إبلاغ الناس بما يحدث كان يجابه بعدم التصديق. ويقول : \"كانوا يسألونني لماذا لا تغادر المنزل. حسنا.. لقد اشتريت البيت من أجل أطفالي، كما أن هناك جانبا ماليا في الموضوع وقد نظرت إلى العلاقة من هذه الزاوية، كما أن بعضهم يتساءل لماذا لا ترد على عنفها؟ في الواقع أن الكلام أسهل كثيرا من الفعل، كم تمنيت الهروب من هذا الوضع.\" عدم التصديق ما حدث لجون وقع لمجموعة أخرى من الرجال حسبما تقول الدكتورة ويري. وكان من نتائج بحثها أنه في الأغلب تكون الجانية، في حالات \"الإيلاج الإجباري\" التي يتعرض لها الرجال، الشريكة أو الشريكة السابقة. العراق: البلد الذي يتعرض فيه الرجال للتحرش الجنسي أكثر من النساء \"فضيحة جنسية\" تهز الحكومة في أفغانستان كما أشار المشاركون الآخرون أيضا أن الناس لا يصدقونهم عندما يسمعون حكاياتهم. وقال أحد المشاركين إن ضابط شرطة قال له :\" لابد أنك كنت مستمتعا، وإلا كنت قمت بالإبلاغ عن الأمر بأسرع مما فعلت.\" وقال مشارك آخر: \"إننا نشعر بالذعر والحرج من الحديث في الأمر، فلا أحد يصدقنا لأننا رجال، إذ كيف يمكن أن يتعرض رجل لمثل هذه السيناريوهات؟ أنظر إليه.. إنه رجل.\" ومن بين النتائج الأخرى التي توصلت لها ويري: دحض الأساطير ويدحض بحث ويري الأسطورة التي تقول إن الإيلاج الإجباري مستحيل لأن الرجال أقوى بدنيا من النساء، كما يدحض البحث أسطورة أخرى تقول إن جميع الرجال ينظرون لكل الفرص الجنسية مع النساء بعين الرضا. كما يدحض أيضا أسطورة ثالثة تقول إنه لو كان قضيب الرجل منتصبا فإنه يريد الجنس بالتأكيد. وفي الواقع إن \"الانتصاب مجرد استجابة لمحفز\"، بحسب الدكتورة ويري. وتضيف قائلة: \" إن القضيب قد ينتصب ويظل كذلك، إذا كان الرجل مذعورا أو غاضبا.. إلخ.\" وأوضحت قائلة: \"هناك بحث يشير إلى أن النساء قد يستجبن جنسيا لدى تعرضهن للاغتصاب (كحدوث انتشاء) لأن الجسد يستجيب لمحفز وهذه قضية لا يتحدث فيها الضحايا الرجال والنساء بشكل كاف، ولكن هناك دليل على ذلك.\" غياب الوعي كما تحدث عدد من المشاركين في البحث عن تجارب إيلاج إجباري تعرضوا لها خلال سُكرهم أو غياب الوعي. وقال أحد المشاركين إنه عاد إلى البيت مع امرأة في أعقاب سهرة بالخارج وبعد أن أعطته عقارا غاب عن الوعي. ويقول إنه أجبر حينئذ على ممارسة جنسية بدون رضاه. كما تحدث آخر عن إجباره على ممارسة الجنس خلال عطلة في مخيم صيفي عندما كان طالبا فقد عثرت زميلة له على رسالة كتبها لصديقه الحميم فهددته بفضحه كمثلي إذا لم يمارس الجنس معها. وقال: \"كانت تعتقد أنني لو مارست الجنس مع امرأة لن أصبح مثليا، ولم يكن لي خيار سوى الإذعان.\" وتقول ويري إن أغلب المشاركين في الدراسة اعتبروا الإيلاج الإجباري \"اغتصابا\"، كما شعر بعضهم بالإحباط لعدم إدراج القانون في انجلترا وويلز لهذا الأمر باعتباره \"اغتصابا\".", "doc2": "ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਵੇਲਸ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ 'ਚ ਇਹ ਬਲਾਤਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਘਟਨਾ 'ਤੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਲੈਂਕਾਸਟਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲਾਅ ਸਕੂਲ ਦੀ ਡਾਕਟਰ ਸਿਯੋਭਾਨ ਵਿਯਰੇ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ 'ਚ ਸਾਲ 2016-17 ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਸੈਕਸ 'ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਰਿਸਰਚ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 200 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਰਦਾਂ ਤੋਂ ਆਨਲਾਈਨ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਈ 2018 ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ 2019 ਵਿਚਾਲੇ 30 ਮਰਦਾਂ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਰਿਸਰਚ ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਾਤਾਂ 'ਤੇ ਤਫ਼ਸੀਲ 'ਚ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ 'ਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਸੈਕਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇੰਟਰਵਿਊ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਗੁਪਤ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੂੰ ਜੌਨ ਆਖਾਂਗੇ। ਜੌਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੁਝ ਗ਼ਲਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਹਿਸਾਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਰਟਨਰ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇੱਕ ਡਰਾਵਨੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟਨਰ ਨੂੰ ਇਲਾਜ ਲਈ ਲੈ ਕੇ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਜੋੜੇ ਨੇ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਕਾਰਨਾਂ ਉੱਤੇ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਲਗਭਗ 6 ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਥਾਂ ਉਸਨੇ ਜੌਨ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਜੌਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ''ਮੈਂ ਲਿਵਿੰਗ ਰੂਮ ਵਿੱਚ ਬੈਠਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚੋਂ ਆਈ, ਮੇਰੀ ਨੱਕ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਦੀ ਮੁੱਕਾ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ ਹੱਸਦੇ ਹੋਏ ਭੱਜ ਗਈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੋਜ਼ ਝਗੜਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ।'' ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਮਦਦ ਲੈਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਕੁਝ ਕਾਊਂਸਲਿੰਗ ਵੀ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਤੋਂ ਇਲਾਜ ਲਈ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜੌਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟਨਰ ਦਫ਼ਤਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘਰ ਆਉਣ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ 'ਸੈਕਸ ਦੀ ਮੰਗ' ਕਰਨ ਲੱਗੀ, ''ਉਹ ਹਿੰਸਕ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਅਤੇ ਹਾਲਾਤ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਕਿ ਉਸਦੇ ਘਰ ਆਉਣ ਦਾ ਸੋਚ ਕੇ ਹੀ ਮੈਂ ਡਰ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।'' ਇੱਕ ਦਿਨ ਜੌਨ ਦੀ ਅੱਖ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਬੈੱਡ ਦੇ ਫਰੇਮ ਨਾਲ ਹੱਥਕੜੀ ਵਿੱਚ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਉਸ ਦੀ ਪਾਰਟਨਰ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਫ਼ਿਰ ਬੈੱਡ ਦੇ ਬਰਾਬਰ 'ਚ ਰੱਖੇ ਸਟੀਰੀਓ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਲਾਊਡ ਸਪੀਕਰ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਮਾਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਦੂਜਾ ਹੱਥ ਨਾਇਲਨ ਦੀ ਰੱਸੀ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਬਣਾਇਆ। ਦਰਦ ਅਤੇ ਡਰ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜੌਨ ਉਸਦੀ ਫਰਮਾਈਸ਼ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਦੀ ਪਾਰਟਨਰ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁੱਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅੱਧੇ-ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਬੰਨ੍ਹੀ ਰੱਖਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਪਾਰਟਨਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਨੂੰ ਰਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਪ੍ਰੈਗਨੇਂਟ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਇਸ ਝਗੜੇ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗ ਗਈ। ਪਰ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਫ਼ਿਰ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਰਾਤ ਜੌਨ ਦੀ ਅੱਖ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਹੱਥ ਬੈੱਡ ਨਾਲ ਹੱਥਕੜੀ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫ਼ਿਰ ਉਸਦੀ ਪਾਰਟਨਰ ਨੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਵਿਆਗਰਾ ਖੁਆਈ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਮੂੰਹ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜੌਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾ���ਦ ਮੈਂ ਨਹਾਉਣ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮੈਂ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਸ਼ਾਵਰ 'ਚ ਸੀ, ਅਖ਼ੀਰ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਪੌੜੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਹੇਠਾਂ ਆਇਆ। ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹੀ ਜੋ ਪਹਿਲੀ ਗੱਲ ਉਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਹੀ ਉਹ ਸੀ - ''ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੈ?'' ਜਦੋਂ ਜੌਨ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਨਾ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਘਰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਛੱਡਿਆ। ਇਹ ਮੇਰਾ ਘਰ ਸੀ ਜੋ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਖ਼ਰੀਦਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪੈਸਾ ਵੀ ਮੇਰਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇ 'ਚ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਸੀ।\" \"ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੂੰ ਉਸਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ? ਕਾਸ਼! ਮੈਨੂੰ ਹੋਰ ਛੇਤੀ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ।'' ਡਾਕਟਰ ਵਿਯਰੇ ਨੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕੀਤੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਵੀ ਜੌਨ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਜੁਲਦਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਿਸਰਚ ਦਾ ਇੱਕ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਪਰਾਧ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਹਿਲਾ ਪਾਰਟਨਰ ਜਾਂ ਐਕਸ ਪਾਰਟਨਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਅਕਸਰ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਰਦ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਮਰਦ ਹਾਂ।'' ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਜਰਬਿਆਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ 'ਚ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਸ਼ਰਮ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਬਾਰੇ ਦੱਸੇ ਬਿਨਾਂ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦਿਮਾਗ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਅਸਰ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਰਦਾਂ ਨੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ, ਕੁਝ ਬਚਪਨ 'ਚ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸਨ, ਕੁਝ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮਰਦਾਂ 'ਚ ਪੁਲਿਸ, ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਸਨ। ਵਿਯਰੇ ਦੀ ਰਿਸਰਚ 'ਚ ਇੱਕ ਧਾਰਨਾ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜਬਰਨ ਸੈਕਸ ਅਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਰਦ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ 'ਚ ਸਰੀਰਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦੂਜਾ ਇਹ ਕਿ ਮਰਦ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਸੈਕਸ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਤੀਸਰਾ ਮਿਥ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤੇਜਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਉਹ ਜ਼ਰੂਰ ਸੈਕਸ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵਿਯਰੇ ਅਨੁਸਾਰ, ''ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਤੇਜਨਾ ਇੱਕ ਸਰੀਰਿਕ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਹੈ।'' ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਜੇ ਮਰਦ ਡਰੇ ਹੋਏ ਜਾਂ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਹਨ ਤਾਂ ਵੀ ਉਹ ਉਤੇਜਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਣੇ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" \"ਅਜਿਹੀਆਂ ਰਿਸਰਚ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਹੋਣ 'ਤੇ ਉਹ ਸੈਕਸ਼ੂਅਲੀ ਐਕਟਿਵ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਰੀਰ ਸਰੀਰਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤ ਦੋਵੇਂ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁੱਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਮੁਕੰਮਲ ਚਰਚਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸਬੂਤ ਹਨ।'' ਵਿਯਰੇ ਦੇ ਸਾਲ 2017 ਦੇ ਅਧਿਐਨ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈਆਂ ਨੇ ਬਹੁਤੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸੈਕਸ ਦੇ ਤਜਰਬਿਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਨਤਾ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਉਹ ਘਰ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਸਨੂੰ ਡੇਟ ਰੇਪ ਦੀ ਦਵਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਸਮਰ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਵਿਯਰੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਬਹੁਤੇ ਮਰਦਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਸੈਕਸ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਨੂੰ ''ਬਲਾਤਕਾਰ'' ਮੰਨਿਆ ਅਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਨਿਰਾਸ਼ ਸਨ ਕਿ ਇਹ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਵੇਲਸ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਨਹੀਂ ਗਿਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਇਸ ਤੱਥ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਸਾਥੀ ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਥੋਪ ਦਿੱਤਾ, ਸਗੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ, ਕੀ ਇਹ ਫੈਂਟਸੀ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ?'' ਵਿਯਰੇ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਈ ਅਮਰੀਕੀ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਲਾਤਕਾਰ ਨੂੰ ਮੋਟੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਸਹਿਮਤੀ ਵਾਲੇ ਸੈਕਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਸੂਬੇ ਵਿਕਟੋਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਾਨੂੰਨ ਹੈ। ਰਿਸਰਚ ਵਿੱਚ ਸੁਝਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਅੱਠ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-48805955", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48821855", "doc1": "يمكن لحمام سريع أن يقلص من درجة حرارة الجسم وليست موجات الحر الشديد أمرا غريبا في أوروبا، إنما النادر هو أن تأتي إحدى تلك الموجات في وقت مبكر من الصيف. وتتخذ خدمات الطوارئ أعلى درجات التأهب لمواجهة هذا التحدي. وليست أوروبا وحدها التي تضربها الموجات الحارة؛ ذلك أن أكثر من مئة ألف شخص لقي حتفه في ولاية بهار شمالي الهند حيث تخطت درجات الحرارة الأسبوع المنصرم حاجز الخمسين درجة سيليزية. ولكن، كيف تؤدي موجات الحر إلى الوفاة، وماذا في إمكاننا أن نفعل حتى نحمي أنفسنا من ارتفاع درجات الحرارة لفترات طويلة؟ الفئات المعرضة للخطر؟ يتزايد بشكل كبير عدد من يتعرضون لموجات حرارة شديدة في القرن الحادي والعشرين. كبار السن بشكل خاص عرضة للتأثر بدرجات الحرارة المرتفعة وبين عامي 2000 و2016 زاد عدد من يتعرضون لموجات الحرارة المرتفعة بحوالي 125 مليون شخص، بحسب منظمة الصحة العالمية. وشهدت هذه الفترة عد��ا من الوقائع الصعبة، منها ما وقع في 2003 والتي لقي فيها 70 ألف شخص مصرعهم في أوروبا نتيجة للحر الشديد؛ وواقعة أخرى في 2010 والتي شهدت زيادة في عدد الوفيات بنحو 56 ألف شخص إبان موجة حر استمرت نحو 44 يوما في روسيا الاتحادية (بحسب إحصاءات منظمة الصحة العالمية). ويعتبر كبار السن والحوامل والأطفال من بين الفئات المعرضة للخطر بسبب ضعف مناعتهم. وكذلك الذين تضطرهم ظروف عملهم إلى العمل تحت الشمس كالمزارعين وممارسي الرياضة. وهذه الفئات أكثر عرضة للخطر لأن الجهد البدني يرفع درجة حرارة الجسد أيضا. الحرارة والجسد باعتبارنا كائنات ذات معدلات حرارة ثابتة، فإن أجسامنا تحارب من أجل الحفاظ على درجة الحرارة الداخلية حول 37 درجة سيليزية. يلجأ الناس للشواطئ للتعامل مع درجات الحرارة المرتفعة وعندما ترتفع درجة حرارة المحيط، فإن الجسم يحاول أن يفقد الحرارة. وقال منسق الصحة الأوروبي في الاتحاد الدولي لجمعيات الهلال والصليب الأحمر، دافرون محمدييف: \"إذا طال أمد ارتفاع درجة الحرارة الداخلية للجسم بفعل التعرض لدرجات حرارة مرتفعة لفترات طويلة، فإن ذلك يمثل خطورة\". ويضخ القلب المزيد من الدماء صوب سطح الجلد، حيث يمكن فَقْد الحرارة وإخراجها إلى الهواء. وهذا هو السبب في احمرار جلد بعض الناس في البيئات الحارة. أعراض ضربة الشمس العرق نحن أيضا نتصبب عرقا. وتساعد آلية التعرق في خفض درجة حرارة الجسم، لكن جدوى ذلك تقل بشكل ملحوظ إذا ظلت درجة حرارة المحيط كما هي أو كانت أعلى من درجة حرارة الجلد. تساعد السباحة في خفض حرارة الجسم يقول محمدييف: \"تشكل درجات الحرارة فوق 37 سيليزية خطورة. وفي الأيام التي تزيد فيها درجات الحرارة عن 30 درجة سيليزية، ينبغي أن نبدأ في اتخاذ تدابير وقائية. كما تلعب الرطوبة دورا؛ ففي ظل ارتفاع معدل الرطوبة يتعذر إفراز العرق ومن ثم خفْض درجة حرارة الجسم\". وتقول منظمة الصحة العالمية إن \"ارتفاع درجة حرارة الجسم جراء التعرض لمحيط تتجاوز درجة حرارته المعدلات الطبيعية يؤثر بالسلب على قدرة الجسم على ضبط درجة الحرارة الداخلية مما يمكن أن يسفر عن مجموعة من الأمراض منها التشنجات والإجهاد وضربة الشمس وسخونة البدن\". التأثير على الصحة قد يتمثل الأثر المبدئي في حدوث ورم أو طفح جلدي. يمكن لدرجات الحرارة المرتفعة أن تتسبب في حدوث طفح جلدي يستوجب العلاج تقول خدمة الصحة الوطنية في المملكة المتحدة: \"مع بذل مزيد من الجهد البدني، تتسع الأوعية الدموية ويمكن للسوائل أن تتسرب عبر جدران تلك الأوعية. وهذا بدوره يسبب تجميعا للسوائل أو تورما في القدم والكاحل والساق على نحو ما يختبر البعض\". ويمكن لخسارة السوائل جراء العراق مصحوبة بانخفاض ضغط الدم أن تؤدي إلى مزيد من المشاكل الخطيرة. نوبات قلبية إذا ما تعرض شخص للحرارة الشديدة لفترة طويلة فإن احتمالات إصابته بنوبات قلبية تتزايد. ارتفاع درجات الحرارة قد تتسبب في أزمات قلبية يقول توني ستابز، الرئيس التنفيذي لمؤسسة القلب في استراليا: \"يؤدي العرق إلى جفاف الجسد، مما يقلص كمية الدم، والذي يتطلب بدوره ضخا أقوى من القلب لتوزيع ما تبقى من كمية الدماء حول الجسد\". ويضيف: \"وبالنسبة لأولئك الذين يعانون أمراضا في القلب والمعرضين بقوة لنوبات قلبية، يمكن في ظل أمثال تلك التغيرات أن تتردى حالة القلب على نحو قد ينتهي أحيانا إلى سكتة قلبية\". ضربة شمس فضلا عن التأثير السلبي على القلب والأوعية الد��وية، يمكن للتعرض الطويل لدرجة الحرارة المرتفعة أن يؤدي إلى ضربة شمس، والتي تتطلب عناية طبية فورية. تحتاج الإصابة بضربات الشمس إلى علاج سريع وتحدث الإصابة بضربة الشمس نتيجة فشل في التحكم في هرمونات في الدماغ في منطقة من المخ تسيطر على وظائف جسدية كالعَرق. وتقول خدمة الصحة الوطنية في المملكة المتحدة: \"تحدث الإصابة بضربة الشمس إذا ارتفعت درجة الحرارة فوق 40 سليزية، وهي تعوق الخلايا وأنظمة الجسم عن أداء وظائفها الاعتيادية\". وتضيف خدمة الصحة الوطنية: \"مَن يتعرضون لذلك قد يجدون أنفسهم يتنفسون بسرعة ويشعرون بالصداع والفتور والارتباك وقد يصل الأمر إلى فقدان الوعي. وإذا لم تُتخَذ خطوات علاجية، فقد يتطور الأمر إلى فشل في قيام العديد من الأعضاء بوظائفها والوفاة\". الوفاة يلقى آلاف الأشخاص سنويا من إندونيسيا إلى المكسيك حتفهم جراء مشكلات تتعلق بالقلب والصحة بشكل عام. يمكن عبر الحفاظ على درجة حرارة الجسم منخفضة الوقاية من مشاكل تنجم عن ارتفاع درجة حرارة الجو يقول محمدييف: \"يمكن أن يموت الناس في غضون ساعات قلائل إذا تخطت درجات حرارة المحيط حاجز 38 إلى 42 درجة في ظل معدلات رطوبة مرتفعة، وفشل الجسم في التكيف مع تلك الظروف\". ويمكن عبر تقليص كمية الوقت المقضي في أنشطة خارج المنزل تحت الشمس مباشرة، وعبر استهلاك كميات كبيرة من المياه والحصول على فترات راحة متقطعة - يمكن لذلك أن يساعد الجسم في التعافي السريع. تقول منظمة الصحة العالمية: \"يمكن أن تحدث الوفاة والنقل إلى المستشفى جراء التعرض لدرجات الحرارة المرتفعة بسرعة شديدة (قد يكون في نفس اليوم)، أو قد يظل الأثر (لأيام عديدة) قد تنتهي إلى تعجيل الوفاة أو تردي حالة المرضى\". نصائح - تجنب الحرارة: ابق بعيدا عن الشمس ولا تتعرض لها بين الحادية عشرة صباحا والثالثة مساءً (أشد أوقات اليوم حرارة) إذا كنت عرضة لآثار الحرارة. - حافظ على درجات حرارة الغرف منخفضة عبر استخدام المظلات أو عبر الاستعانة بمواد عاكسة خارج النوافذ. - اغسل جسدك بماء بارد. - اشرب كمية كبيرة من السوائل وتجنب الإفراط في الكحول. - ارتدِ ملابس واسعة وخفيفة وقبعة ونظارات شمسية إذا كنت تنوي الخروج من المنزل. - اسأل عن الأصدقاء والأقارب والجيران ممن قد لا يكون في مقدورهم العناية بأنفسهم. قدرة على التكيف آثار موجات الحر المدمرة معروفة جيدا وموثقة، وقد أعدت مدنٌ ومجتمعات كثيرة خطط عملٍ للتصدي لها. لكن يبدو أن الجسم البشري قد يكون بصدد العمل على الوصول إلى حل. ويقول فريق من الباحثين من جامعة هارفارد ممن قاموا بدراسة الوفيات نتيجة درجات الحرارة المرتفعة في 105 من المدن الأمريكية في الفترة بين عامي 1987 و2005، إنهم توصلوا إلى أن خطر الوفاة من الحرارة يتراجع بشكل ملحوظ. موجة حر شديدة تجتاح شمالي الهند وقال الفريق: \"بمرور الوقت، بات الناس أكثر مرونة في التعامل مع ارتفاع درجات الحرارة\". لكن المخاطر لم تنته بشكل نهائي بعد. وحذر الفريق من أن \"ارتفاعا في معدل درجات الحرارة بمقدار 2.8 سليزية قد يؤدي إلى زيادة عدد الوفيات بمقدار 1.907 في كل صيف حول العالم\". قابل للوقاية عبر التدابير المنطقية المناسبة يمكن الحد من آثار ارتفاع درجات الحرارة. يقول محمدييف: \"بشكل عام، لا يُنصح بالبقاء خارج المنزل لأكثر من ساعتين أو ثلاث ساعات في الأيام مرتفعة الحرارة. ومن الأهمية بمكان الحصول على قيلولة في الظل من فترة لأخرى كل يوم، لا سيما في��ا بين العاشرة صباحا والخامسة مساء\". ويضيف: \"اعتن بنفسك، وبعائلتك وبجيرانك. ويمكن لاتصال هاتفي أو نقرة على الباب أن تنقذ حياة إنسان\".", "doc2": "ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਨਹਾਉਂਦੇ ਲੋਕ ਯੂਰੋਪ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਪੈਣਾ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਛੇਤੀ ਪਈ ਗਰਮੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੇਹਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹਾਈ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਯੂਰੋਪ ਹੀ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹਾਲ ਹੈ। ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਵਿੱਚ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਇੱਥੇ ਤਾਪਮਾਨ 50 ਡਿਗਰੀ ਤੱਕ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਵੱਧਦੀ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਛੁੱਟੀਆਂ 8 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਕੂਲਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਬਦਲ ਕੇ ਸਵੇਰੇ 7.30 ਵਜੇ ਤੋਂ ਦੁਪਹਿਰ 1.30 ਵਜੇ ਤੱਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਸਵੇਰੇ 8 ਵਜੇ ਤੋਂ ਦੁਪਹਿਰ 2 ਵਜੇ ਤੱਕ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤਾਂ ਗਰਮੀ ਕਿਵੇਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਹੀਟਵੇਵ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਲੋਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕੌਣ ਹੈ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ 2000 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 2016 ਤੱਕ ਕਰੀਬ 125 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵੱਡੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ। 2003 ਵਿੱਚ ਯੂਰੋਪ 'ਚ 70,000 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। 2010 ਵਿੱਚ ਰੂਸ 'ਚ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ 56,000 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ। WHO ਮੁਤਾਬਕ ਬਜ਼ੁਰਗ, ਬੱਚੇ, ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ, ਬਾਹਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਮੇ, ਐਥਲੀਟ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਲੋਕ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਹੜੇ ਕਿ ਬਾਹਰ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਜ਼ਦੂਰ, ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੈਲਟਰ ਤੋਂ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਗਰਮੀ ਦਾ ਵੱਧ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਗਰਮ ਖ਼ੂਨ ਵਾਲੀਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ 37 ਡਿਗਰੀ ਦੇ ਕਰੀਬ ਤਾਪਮਾਨ ਤੱਕ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਯੂਰੋਪ ਰਿਜਨ ਹੈਲਥ ਕਾਰਡੀਨੇਸ਼ਨ ਫਾਰ ਦਿ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਦੇ ਡਾ. ਡਾਵਰਨ ਮੁਖਾਮਾਡੀਵ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਜੇਕਰ ਤਾਪਮਾਨ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅੰਦਰੂਨੀ ਤਾਪਮਾਨ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।\" ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਲੱਛਣ (ਸਰੋਤ - St John Ambulance. UK) ਹੀਟਵੇਵ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸ਼ਖ਼ਸ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸ਼ਖ਼ਸ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਵੇ ਤ��ਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰ ਪੈਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਹਾਰਟ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਚੀਫ਼ ਅਗਜ਼ੈਕਟਿਵ ਟੋਨੀ ਸਟੱਬਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਪਸੀਨੇ ਦੇ ਨਾਲ ਡੀ-ਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਖ਼ੂਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਖ਼ੂਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹਾਰਟ ਪੰਪ ਘੱਟ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।\" \"ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦਾ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਬਦਲਾਅ ਉਸ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" ਵਧਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦਾ ਵੀ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹੈ ਮੌਤਾਂ ਹਰ ਸਾਲ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੁਖਾਮਾਡੀਵ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਜੇਕਰ ਬਾਹਰੀ ਤਾਪਮਾਨ 38-42 ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਲੋਕ ਕੁਝ ਹੀ ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੇਕਰ ਸਰੀਰ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਢਾਲ ਸਕਦਾ।\" ਬਾਹਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਕੇ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਲੈ ਕੇ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਛੇਤੀ ਦਰੁਸਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। WHO ਮੁਤਾਬਕ ਹੀਟਵੇਵ ਕਾਰਨ ਮੌਤਾਂ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਇੱਕੋ ਦਿਨ ਵੱਧ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਹੋਰ ਅਸਰ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਬਿਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਰ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਠੰਡੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਹੀਟਵੇਵ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਉਪਾਅ (ਸਰੋਤ - NHS UK) ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-56514620", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-56523008", "doc1": "يخشى خبراء في الهند انتشار السلالة الجديدة لما لديها من قدرة على تجاوز جهاز المناعة ويعمل الخبراء الآن على تحديد ما إذا كانت السلالة الجديدة، التي تجمع بين \"طفرتين مختلفتين في نفس الفيروس\"، سريعة الانتشار ومدى فعالية اللقاح عليها. وأشارت نتائج فحص 10787 عينة من 18 ولاية هندية إلى إصابة 736 حالة منها بالسلالة البريطانية من الفيروس، و34 حالة أخرى بسلالة جنوب أفريقيا بينما ثبتت إصابة حالة واحدة بالسلالة البرازيلية. وتأتي تلك الأنباء في الوقت الذي يزيد فيه عدد حالات الإصابة الجديدة من فيروس كورونا في الهند، لكن الحكومة قالت إنه لا علاقة بالارتفاع الحالي في عدد الإصابات وتلك السلالات. وسجل عدد الإصابات الجديدة في الهند 47262 حالة و275 وفاة الأربعاء، في أعلى حصيلة يومية هذا العام. مواضيع قد تهمك نهاية ونفذ الاتحاد الهندي سارس - كوف2 لعلم الجينات، وهو اتحاد من عشرة معامل وطنية تعمل تحت إدارة وزارة الصحة الهندية، كشفا جينيا على هذه العينات. والتسلسل الجيني هو عملية اختبار تستهدف رسم خريطة للشفرة الوراثية للكائن الذي يمثله في هذه الحالة فيروس كورونا. وتعمل الشفرة الوراثية للفيروس وكأنها كتيب التعليمات الخاص به. وتعتبر الطفرات الوراثية للفيروسات من الأمور الشائعة، لكن أغلبها لا يتمتع بأ��مية كبيرة ولا تسبب أي تغيير في قدرة الفيروس على الانتشار أو قدرته على نقل عدوى خطيرة. لكن بعض هذه الطفرات، كما حدث في سلالتي بريطانيا وجنوب أفريقيا، قد تجعل الفيروس أكثر قدرة على الانتشار وأكثر فتكا في بعض الأحيان. وأوضح شهيد جميل، المتخصص في علم الفيروسات، أن \"الطفرة المزدوجة هي عبارة عن طفرتين يتعرض لهما الفيروس في نفس الوقت\". وقال جميل، في تصريحات أدلى بها لبي بي سي: \"الطفرة المزدوجة في المناطق الأساسية للبروتين المسماري للفيروس قد تزيد من تلك المخاطر وقد تسمح للفيروس بالهرب من الجهاز المناعي، مما يجعله أكثر قدرة على الانتشار\". والبروتين المسماري هو ذلك الجزء من الفيروس الذي يساعده على اختراق جدران الخلايا. وقالت الحكومة الهندية إن تحليل العينات التي تم جمعها من ولاية ماهاراشترا غربي الهند أظهر \"زيادة في طفرتي E484Q وL452R في قطاع من العينات\" مقارنة بمعدل الزيادة الذي رُصد في ديسمبر/ كانون الأول الماضي. وقال بيان صادر عن وزارة الصحة في الهند: \"مثل هذه الطفرات تمنح الفيروس القدرة على الإفلات من النظام المناعي وتزيد من معدل انتشار العدوى\". الحكومة الهندية تنفي وجود علاقة بين السلالة الجديدة والزيادة الأخيرة في عدد الحالات وقال جميل: \"قد يكون هناك تطور منفصل لسلالة جديدة من الفيروس في الهند يتضمن تعرضه لطفرتي E484Q وL452R معا في نفس الوقت\". لكن الحكومة نفت أن يكون لارتفاع أعداد الحالات الجديدة علاقة بتلك الطفرات. وقال بيان وزارة الصحة الهندية: \"فيما يتعلق بالسلالات محل الاهتمام والسلالة مزدوجة الطفرات، لم يكتشف حتى الآن العدد الكافي من الحالات الذي يسمح بتأكيد وجود علاقة بينها وبين ارتفاع عدد الحالات أو التوصل إلى تفسير للزيادة السريعة في الإصابات في عدد من الولايات\". وصدر هذا التقرير بعد مطالبة عدد من قبل خبراء الحكومة بتكثيف الجهود على صعيد إجراء تسلسلات جينية. وقال جميل: \"نحتاج إلى مراقبة مستمرة والتأكد من أن هذه السلالات محل الاهتمام لا تنتشر بين السكان. وليس معنى أن هذا لا يحدث الآن أنه لن يحدث في المستقبل. ولابد أن نتأكد من أن التوصل إلى أدلة في وقت مبكر بما فيه الكفاية\". يُذكر أن الهند هي الدولة الخامسة حول العالم التي تجري تسلسلا جينيا لفيروس كورونا بعد أن عزلته من أوائل الحالات التي ظهرت في البلاد في يناير/ كانون الثاني العام الماضي. ولا تزال جهود الكشف عن الطفرات التي يتعرض لها الفيروس في الهند مستمرة حتى بعد تسجيل أكثر من 11.7 مليون حالة و160 ألف وفاة بسبب الوباء. ويأتي الارتفاع الحاد الحالي في عدد الحالات - الذي حدث في الهند الشهر الجاري - وسط ما يسميه الخبراء \"مرحلة حساسة\" للهند وصل فيها نظام الرعاية الصحية في البلاد إلى حالة من الإنهاك بعد صراع متواصل على مدار عام مع فيروس كورونا. وبدأت الولايات الهندية في إعادة فرض قيود للحد من انتشار الوباء من بينها فرض حظر التجول، والإغلاق المتقطع. كما فرضت مدينتان رئيسيتان، هما العاصمة دلهي ومدينة مومباي، إجراء اختبارات عشوائية سريعة للكشف عن فيروس كورونا في المطارات، ومحطات السكك الحديد، والمناطق التي يغلب عليها الزحام مثل مراكز التسوق\".", "doc2": "ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਵਿਗਿਆਨੀ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਰੂਪ ਪਲਟਾ ਚੁੱਕਿਆ ਇੱਕ ਵਾਇਰਸ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਗ ਫ਼ੈਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਉਸ '��ੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਅਸਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਦਾ \"ਡਬਲ ਮਿਊਟੈਂਟ\" ਰੂਪ ਕੀ ਹੈ? ਦੂਜੇ ਹੋਰ ਵਾਇਰਸਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਵੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਮਨੁੱਖ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ਬਦਲਾਅ ਇੰਨੇ ਮਾਮੂਲੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਿਹਾਰ ਉੱਪਰ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਜਦਕਿ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਅਜਿਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਉਸ ਸਪਾਈਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਵਾਇਰਸ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸੈੱਲ ਨਾਲ ਚਿਪਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੀ ਲਾਗਸ਼ੀਲਤਾ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਦਵਾਈ ਤੋਂ ਬੇਅਸਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਾਹ ਸਬੰਧੀ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਜਨਕ ਵਾਇਰਸ ਜਿਵੇਂ SARS-Cov2 ਜੋ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਟੀਕੇ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਇਰਸਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਇਰਸਾਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਬੋਤਮ ਕਿਸਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,\"ਨਿਊਟਰਲਾਈਜ਼ਿੰਗ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼\" ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੜਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਜੀਨ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ \"ਡਬਲ ਮਿਊਟੈਂਟ\" ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲਏ ਗਏ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚ E484Q ਅਤੇ L452R ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।\" ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿੰਤਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਤਾਂ ਯੂਕੇ ਦਾ ਜਾਂ ਕੈਂਟ ਰੂਪ ਹੈ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ (ਡਬਲ) ਬਦਲਾਅ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰੋਗਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਲਾਗਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਡਾ਼ ਜੈਰੇਮੀ ਕਾਮਿਲ ਲੂਸੀਆਨਾ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਹੈਲਥ ਸਾਇੰਸਸਜ਼ ਸੈਂਟਰ ਸ਼ਰੇਵਰਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਇਰਸ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ E484Q ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ, E484K ਵਰਗੀ ਹੀ ਹੈ। ਇਹ E484K ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ ਉਹੀ ਹੈ ਜੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ B.1.351 (ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ) ਅਤੇ P.1 (ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀ) ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਸੁਤੰਤਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ 47,262 ਕੇਸ ਅਤੇ 275 ਮੌਤਾਂ ਦਰਜ ਹੋਈਆਂ ਜੇ ਕਿਸੇ ਵਾਇਰਸ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹਿਣ ਭਾਵ ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਰੂਪ ਵਟਾਉਂਦਾ ਰਹੇ ਤਾਂ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਵਿਹਾਰ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਉਹ ਲੀਨੇਜ \"ਰੂਪ (ਮਿਊਟੈਂਟ) ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।\" ਡਾ਼ ਕਾਮੀਲ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ��ਆ ਕਿ ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ L452R ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸਬੰਧ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਚਲੀ \"ਡਬਲ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ\" ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ B.1.427/B.1.429 ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਇਹ ਲੀਨੇਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਗਈ ਸੀ ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ \"ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵੇਰੀਐਂਟ\" ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਅਜਿਹੇ \"ਡਬਲ ਮਿਊਟੈਂਟ\" ਦੁਰਲਭ ਹਨ? ਡਾ. ਕਾਮੀਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ।\" ਡਾ. ਕਮੀਲ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀਆਂ 9 ਲੀਨੇਜਾਂ ਉੱਪਰ ਹੋਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨਾਂ ਦੇਖਣਾ ਹੁਣ ਇੱਕ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਕਹਿਰੇ ਸਪਾਈਕ ਜੀਨ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਕਿਉਂ ਨਾ ਕਰੀਏ।\" ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਪਾਈਕ ਜੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੀ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ ਸੀ, D614G, ਹੁਣ ਇਹੀ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ ਭਾਰੂ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਥਾਂ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਤੱਥ ਵਜੋਂ GISAID ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਡੇਟਾਬੇਸ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 43 ਅਜਿਹੇ ਵਾਇਰਸ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀਆਂ E484Q ਅਤੇ L452R ਮਿਊਟੇਸ਼ਨਾਂ ਹਨ। ਡਾ. ਕਾਮੀਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਹੜਾ ਵਾਇਰਸ ਮਾਰਚ ਦੌਰਾਨ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਉਸ ਵਿੱਚ 9 ਸਪਾਈਕ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨਜ਼ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ, \"ਇਹ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਪੱਕਾ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰੂਪ (ਮਿਊਟੈਂਟ) ਵਿੱਚ ਦੋ ਹੀ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨਾਂ (ਬਦਲਾਅ) ਹੋਈਆਂ ਹਨ?\" ਜਦੋਂ ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਆਪਣਾ ਡਾਟਾ GISAID ਵਿੱਚ ਜੋੜਨਗੇ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰ ਸਕਣਗੇ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਾਲਾ ਹੀ ਰੂਪ ਹੈ ਜਾਂ ਇਹ ਸੁਤੰਤਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ K417N/T, E484K ਅਤੇ N501Y ਦੇ ਤੀਹਰੇ ਬਦਲਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨਾਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਟਰੇਨ P.1 ਅਤੇ B.1.351 ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ। ਸਾਨੂੰ ਨਵੇਂ ਵੈਰੀਐਂਟ ਤੋਂ ਕਿੰਨਾ ਡਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਇਹ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨਾਂ ਜਾਂ ਬਦਲਾਅ ਕਿਸੇ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਟੀਕੇ ਤੋਂ ਬੇਅਸਰ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟਿੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਖ਼ਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੋਇਆ ਕਿ ਜੇ ਬਦਲਾਅ \"ਸਹੀ ਪਾਸੇ ਨੂੰ\" ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਇਹ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਠੀਕ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਵਿਅਕਤੀ (ਜਿਸ ਦਾ ਸਰੀਰ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ) ਨੂੰ ਵੀ ਮੁੜ ਲਾਗ ਲਗਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁੜ ਲੱਗੀ ਲਾਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਲਾਗ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮੱਧਮ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਠੀਕ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਜਾਂ ਜਿਨ੍ਹ��ਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾ ਲੱਗ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਜੇ ਡਾ਼ ਕਾਮੀਲ ਮੁਤਾਬਕ ਵਾਇਰਸ ਇਸ ਲਾਗ ਨੂੰ ਮੁੜ ਫ਼ੈਲਣ ਲਈ ਵਰਤਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਹਰਡ ਅਮਿਊਨਿਟੀ ਨੂੰ ਤੋੜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਰਡ ਅਮਿਊਨਿਟੀ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਵਸੋਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਕਿਸੇ ਬੀਮਾਰੀ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਹਾਸਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਹਿਲਾ, ਵਿਆਪਕ ਟੀਕਾਕਰਨ ਰਾਹੀਂ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਬੀਮਾਰੀ ਇੰਨੀ ਫੈਲੇ ਕਿ ਵਸੋਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਰੋਗੀ ਬਣਾ ਦੇਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵਾਇਰਸ ਹਰਡ ਵਿੱਚੋਂ ਹੋ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਹੋਰ ਰੂਪਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਭਾਰਤੀ ਰੂਪ ਦੇ ਮਾਰੂ ਜਾਂ ਲਾਗਸ਼ੀਲ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਤੱਥ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਲਈ ਹਾਲੇ ਹੋਰ ਡਾਟਾ ਲੋੜੀਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚਲੇ ਦੂਜੇ ਉਛਾਲ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਹੈ? ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ 47,262 ਨਵੇਂ ਕੇਸ ਆਏ ਅਤੇ 275 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ, ਇਹ 2021 ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਕੇਸਾਂ ਅਤੇ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਗਿਣਤੀ ਹੈ। ਡਾ਼ ਰਾਕੇਸ਼ ਮਿਸ਼ਰਾ, ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਸੈਲਿਊਲਰ ਐਂਡ ਮੌਲਿਕੂਲਰ ਬਾਇਓਲੋਜੀ (CCMB) ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਇਹ \"ਡਬਲ ਮਿਊਟੈਂਟ\" ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ 20 ਫ਼ੀਸਦ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਿ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। \"ਇੱਕ ਸ਼ੱਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹੀ ਵੇਰੀਐਂਟ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹੈ। ਮੈਂ ਕਹਾਂਗਾ ਨਹੀਂ। 80% ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਿਊਟੈਂਟ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਡਾ਼ ਕਾਮੀਲ ਮੁਤਾਬਕ \"ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤਾਂ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਹੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਇਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿੰਤਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਤਾਂ ਯੂਕੇ ਦਾ ਜਾਂ ਕੈਂਟ ਰੂਪ ਹੈ (B.1.1.7)। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਇਹੀ ਭਾਰੂ ਹੈ ਅਤੇ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਲ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚੇ ਗਏ 10,787 ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 736 ਵਿੱਚ ਇਹੀ ਰੂਪ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇਸ ਦਾ ਹੱਥ ਵਧੇਰੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। (ਅਧਿਐਨਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਪਹਿਲੇ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲੋਂ 50% ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲਾਗਸ਼ੀਲ ਅਤੇ 60% ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮਾਰੂ ਹੈ) ਡਾ਼ ਕਾਮੀਲ ਮੁਤਾਬਕ \"ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤਾਂ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਲਈ ਮਨੁੱਖੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਹੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-54011232", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54008505", "doc1": "ظل نافالني يقود أنصاره في مظاهرات لسنوات في روسيا وقد نقل أبرز منتقدي الرئيس الروسي فلاديمير بوتين جوا إلى برلين لتلقي العلاج بعد مرضه أثناء رحلة في منطقة سيبيريا الروسية الشهر الماضي، وهو في غيبوبة منذ ذلك الحين. وظهر اسم نوفيتشوك آخر مرة في الإعلام في عام 2018 عندما تعرض الجاسوس الروسي السابق سيرغي سكريبال وابنته يوليا لاعتداء في مدينة سالزبوري في بريطانيا. تم العثور على الجاسوس السابق سكريبال وابنته يوليا وقد فقدا الوعي ولكنهما نجيا من الاعتداء ونفت روسيا أي دور لها في الحالة الصعبة التي يمر بها نافالني، أو في تسميم سكريبال. إذن ماذا نعرف عن هذه نوفيتشوك وعن مجموعة عوامل الأعصاب التي تستخدم عسكريا؟ مواضيع قد تهمك نهاية تم تطويره في الاتحاد السوفيتي اسم نوفيتشوك يعني \"الوافد الجديد\" باللغة الروسية، وينطبق على مجموعة من عوامل (غازات) الأعصاب المتقدمة التي تم تطويرها في الاتحاد السوفيتي في السبعينيات والثمانينيات من القرن الماضي. وكانت هذه المجموعة من عوامل الأعصاب تعرف باسم الجيل الرابع من الأسلحة الكيميائية وقد طويرت في إطار برنامج سوفيتي سري يحمل اسم \"فوليانت\". وقد كشف عن وجود \"نوفيتشوك\" الكيميائي الدكتور فيل ميرزايانوف في التسعينيات عبر وسائل الإعلام الروسيةن والذي هرب لاحقا إلى الولايات المتحدة حيث نشر الصيغة الكيميائية لهذا السم في كتابه أسرار الدولة. وفي عام 1999 سافر مسؤولون في وزارة الدفاع الأمريكية إلى أوزبكستان للمساعدة في تفكيك وتطهير واحدة من أكبر منشآت اختبار الأسلحة الكيميائية في الاتحاد السوفيتي السابق. نوفيتشوك: \"أخطر\" سم عرفته البشرية ألمانيا: المعارض الروسي أليكسي نافالني تعرض لمحاولة قتل بغاز أعصاب ترسانة روسيا من السموم \"الغريبة\" الجيش الروسي درب \"وحدات خاصة\" على استخدام مواد تستهدف الأعصاب وقال الدكتور ميرزايانوف إن السوفييت استخدموا المصنع لإنتاج واختبار كميات صغيرة من نوفيتشوك، وقد صممت عوامل (غازات) الأعصاب التي تقع تحت هذا المسمى لتفادي الكشف عنها من قبل المفتشين الدوليين. أكثر سمية من عوامل (غازات) الأعصاب الأخرى يُعتقد أن بعض أنواع \"نوفيتشوك\" أكثر سمية بخمس إلى ثماني مرات من غاز الأعصاب في إكس. ويقول البروفيسور غاري ستيفنز، خبير علم العقاقير في جامعة ريدينغ: \"هذا عامل (غاز) أكثر خطورة وتعقيدا من السارين أو في إكس ويصعب تحديده\". كم تدوم سمية نوفيتشوك؟ ينقسم الخبراء بشأن المدة التي يستمر فيها التأثير السمي لنوفيتشوك على الأعصاب. ويقول الدكتور ميرزايانوف إنه لا يستمر لأشهر. بيد أن فلاديمير أوغليف، العالم الذي يزعم أنه اخترع سم نوفيتشوك المستخدم في تسميم سكريبال، يقول إن المادة \"مستقرة للغاية\". ويقول خبراء آخرون إن المواد الكيميائية مصممة لتكون ثابتة (لا تتحلل بسرعة الى عناصر أخرى)، ويمكن أن تستمر لأشهر أو سنوات، خاصة إذا تم حفظها في حاويات. وقالت أندريا سيلا، أستاذة الكيمياء غير العضوية في لندن كوليدج: \"إن نوفيتشوك لا يتبخر، ولا يتفكك في الماء\". وتتمثل إحدى الصعوبات في أن نوفيتشوك لم يحظ بدراسات مستفيضة تسهل فهمنا له مقارنة بعوامل (غازات) الأعصاب الأخرى، ولا توجد بيانات علمية رسمية بشأن مدة بقائه واستمراره. نوفيتشوك يوجد في أشكال مختلفة في حين أن بعض أشكال نوفيتشوك عبارة عن سوائل،يعتقد أن البعض الآخر موجود في شكل صلب، وهذا يعني أنه يمكن تفتيته في شكل مسحوق ناعم للغاية. وتمت الإفادة أيضا من أنه قد يكون في شكل \"سلاح كيمائيا مزدوجا\"، الأمر الذي يعني أنه يمكن تخزينه في صورة مكونين كيميائيين أقل سمية يسهل نقلهما والتعامل معهما وتخزينهما. محققون قرب سالزبري حيث تعر�� سكريبال ويوليا للتسميم وعندما يتم خلطهما، فإنهما يتفاعلان لإنتاج المادة السامة النشطة. ويقول البروفيسور ستيفنز: \"إن أحد الأسباب الرئيسية لتطوير نوفيتشوك هو أن مكوناته ليست مدرجة في قائمة المواد المحظورة\". يمكن لبعض أنواعه أن يسري مفعوله بسرعة كبيرة لقد صمم نوفيتوشك ليكون أكثر سمية من الأسلحة الكيميائية الأخرى، لذلك تبدأ بعض أنواعه في التأثير بسرعة، في فترة تتراوح بين 30 ثانية ودقيقتين. ومن المحتمل أن تكون الطريقة الرئيسية للتعرض لهذا اسم عن طريق الاستنشاق أو الابتلاع، على الرغم من أنه يمكن أيضا امتصاصه من خلال الجلد. تتشابه الأعراض مع أعراض عوامل (غازات) الأعصاب الأخرى ولنوفيتشوك تأثيرات مشابهة لغازات الأعصاب الأخرى، فهو يعمل عن طريق منع الرسائل من الأعصاب إلى العضلات مما يتسبب في انهيار العديد من وظائف الجسم. وقال الدكتور ميرزايانوف إن أول علامة يجب البحث عنها هي انقباض حدقة العين، فالانقباض المفرط للحدقة، يشير إلى أن ثمة جرعة أكبر يمكن أن تسبب تشنجات وانقطاع في التنفس. وأضاف قائلا:\"وتبدأ التشنجات والقيء المستمر، ثم النتيجة القاتلة\". يعد نافالني من أشد منتقدي الرئيس الروسي بوتين ويقول الدكتور ميرزايانوف إن هناك ترياق، يتألف من أتروبين وأثين، اللذين يساعدان في وقف عمل السم ، لكنهما ليسا علاجا. وإذا تعرض شخص لغاز الأعصاب فيجب خلع ملابسه وغسل بشرته بالماء والصابون وشطف عينيه وإعطائه الأكسجين. هل يمكن لأي جهة أخرى صنع سم نوفيتشوك؟ يعتقد الدكتور ميرزايانوف أن روسيا كانت وراء تسميم سكريبال \"لأن روسيا هي الدولة التي اخترعته، ولديها الخبرة، وحولته إلى سلاح، لقد أتقنت الدورة بالكامل\". وقال سفير روسيا لدى الأمم المتحدة إن أعمال التطوير الخاصة بعوامل (غازات) الأعصاب التي تعود إلى الحقبة السوفيتية قد توقفت في عام 1992، وأن المخزونات الحالية دمرت في عام 2017. وفي سبتمبر/أيلول عام 2017، أكدت منظمة حظر الأسلحة الكيميائية (OPCW) التدمير الكامل لـ 39.967 ألف طن من الأسلحة الكيميائية التي تمتلكها روسيا. و يقول البروفيسور أليستر هاي من جامعة ليدز إنه لم يتم الإعلان عن نوفيتشوك أبدا لمنظمة حظر الأسلحة الكيميائية، ولم تشكل المواد الكيميائية الداخلة فيه أبدا جزءا من أي نظام تحكم، ويرجع ذلك جزئيا إلى عدم اليقين بشأن تركيباتها الكيميائية. تم نقل نافالني جوا إلى برلين للعلاج وأضاف قائلا إنه من المحتمل جدا أن تكون بعض المعامل الحكومية قد صنعت كميات صغيرة وخزنت خصائصها في قواعد البيانات بحيث يمكن تأكيد هوية هذا الغاز السام في مرحلة لاحقة إذا تم العثور عليها بوصفها سما غير معروف في دم شخص ما.", "doc2": "ਅਲੈਕਸੀ ਨਵਾਲਨੀ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੂਤਿਨ ਦੇ ਕਟੱੜ ਵਿਰੋਧੀ ਹਨ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਅਲੈਕਸੀ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਸਾਈਬੇਰੀਆ ਤੋਂ ਇੱਕ ਉਡਾਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਏਅਰਲਿਫ਼ਟ ਕਰ ਕੇ ਜਰਮਨੀ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕੋਮਾ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਨੋਵਿਚੋਕ ਬਾਰੇ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਚਰਚਾ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਾਬਕਾ ਰੂਸੀ ਜਾਸੂਸ ਸਰਗੇਈ ਸਕ੍ਰਿਪਲ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਨੂੰ ਇਹ ਜ਼ਹਿਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਰੂਸ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਵੀ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਨਵੇਲਨੀ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰੂਸ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮਿਲਟਰੀ ਗਰੇਡ ਦੇ ਨਰਵ ਏਜੇਂਟ ਨੋਵਿਚੋਕ ਵਿੱਚ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਹੈ ਕੀ? ਵੀਡੀਓ: ਨਵਾਲਨੀ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰ ਦੇਣ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਤਿਆਰ ਨੋਵਿਚੋਕ ਰੂਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ- ਨਵਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ 1970 ਤੋਂ 1980 ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਨਰਵ ਏਜੰਟਾਂ ਦੇ ਵਰਗ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹਨ। ਇਹ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਦੇ ਫੋਲਿਐਂਟ ਕੋਡ ਨਾਂਅ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤਹਿਤ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਚੌਥੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਰਸਾਇਣਕ ਹਥਿਆਰ ਸਨ। ਨੋਵਿਚੋਕ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ 90ਵਿਆਂ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਵਿਲ ਮੀਰਜ਼ਾਯਾਨੋਵ ਨੇ ਰੂਸੀ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਛੱਡ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਚਲੇ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਤਾਬ 'ਸਟੇਟ ਸੀਕਰੇਟਸ' ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਫਾਰਮੂਲਾ ਛਾਪਿਆ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਾਬਕਾ ਰੂਸੀ ਜਾਸੂਸ ਸਰਗੇਈ ਸਕ੍ਰਿਪਲ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹੀ ਜ਼ਹਿਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਸਾਲ 1999 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਅਫ਼ਸਰ ਉਜ਼ਬੇਕਿਸਤਾਨ ਗਏ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਦੀ ਰਸਾਇਣਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਪਰਖ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਟਿਕਾਣਾ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਡਾ਼ ਮੀਰਜ਼ਾਯਾਨੋਵ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਇਸ ਪਲਾਂਟ ਵਿੱਚ ਮੋਵਿਚੋਕ ਦਾ ਪਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਨਰਵ ਏਜੇਂਟ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਕਿ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਜਾਂਚ ਅਫ਼ਸਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ਰ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹਨ ਨੋਵਿਚੋਕ ਏਜੰਟ ਨੋਵਿਚੋਕ ਦੇ ਕੁਝ ਸੰਸਕਰਣ ਤਾਂ ਵੀਐੱਕਸ (VX) ਨਰਵ ਏਜੇਂਟ ਤੋਂ ਪੰਜ ਤੋਂ ਅੱਠ ਗੁਣਾਂ ਤੱਕ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਰੀਡਿੰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਫਾਰਮਾਕੌਲੋਜੀ ਦੇ ਮਾਹਰ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਗੈਰੀ ਸਟੀਫ਼ਨਜ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਸਰੀਨ ਜਾਂ ਵੀਐੱਕਸ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨੋਵਿਚੋਕ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਅਸਰਦਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਇੱਕ ਰਾਇ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਡਾ਼ ਮੀਰਜ਼ਾਯਾਨੋਵ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਅਸਰਦਾਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਪਰ ਸਕ੍ਰਿਪਲ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਨੋਵਿਚੋਕ ਏਜੇਂਟ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਉਗਲੇਵ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜ਼ਹਿਰ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਅਸਰਦਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਹੋਰ ਮਾਹਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਨੋਵਿਚੋਕ ਕਿਸੇ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਤਾਂ ਕੀ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਅਸਰਦਾਰ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਐਂਡਰਿਆ ਸੇਲਾ ਦਸਦੇ ਹਨ,\"ਇਹ ਨਾ ਤਾਂ ਭਾਫ਼ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਨਾ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੁਣਦੇ ਹਨ। ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਧਿਐਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ।\" ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਹਨ ਕੁਝ ਨਰਵ ਏਜੇਂਟ ਤਰਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੁਝ ਠੋਸ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਹੀਨ ਪਾਊਡਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਨਰਵ ਏਜੇਂਟ ਘੱਟ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਿਆਂਦਾ-ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਜਦਕਿ ਕੁਝ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤਾਂ ਉਹ ਬੇਹੱਦ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਨੋਵਿਚੋਕ ਏਜੇਂਟ 30 ਸਕਿੰਟਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੋ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅਸਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਅੰਦਰ ਲੈਣ, ਨਿਗਲਣ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਵੀ ਇਹ ਅਸਰ ਕਰਨ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਸੇਲਸਬਰੀ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਸਰਗੇਈ ਸਕ੍ਰਿਪਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਵਿਖੇ ਜਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਲੱਛਣ ਬਾਕੀ ਨਰਵ ਏਜੇਂਟਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਨੋਵਿਚੋਕ ਵੀ ਨਰਵ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਸੁੰਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਠੱਪ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਹਿਲਾ ਲੱਛਣ ਹੈ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁਤਲੀਆਂ ਦਾ ਸੁੰਗੜਨਾ, ਫਿਰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਡਾ਼ ਮੀਰਜ਼ਾਯਾਨੋਵ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ-ਐਟ੍ਰੋਪਾਈਨ ਅਤੇ ਏਥੀਨ-ਇਸ ਦੇ ਐਂਟੀਡੋਟ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਅਸਰ ਨੂੰ ਮੱਧਮ ਤਾਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸਕਦਾ। ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਨਰਵ ਏਜੇਂਟ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਏ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਲਾਹ ਕੇ ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਡਾ਼ ਕਫ਼ੀਲ ਕੌਣ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਤੁਰੰਤ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਵੀਡੀਓ: ਪੱਕੀ ਨੌਕਰੀ ਮੰਗ ਰਹੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ 'ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਡੰਡੇ ਚਲਾਏ, ਥੱਪੜ ਮਾਰੇ ਵੀਡੀਓ: ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚੇਗੀ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਲੰਡਨ ਇਹ ਬੱਸ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-55129171", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54278369", "doc1": "قال سكوت موريسون إن التدوينة عمل \"مخز\" و \" ومثيرا للاشمئزاز\" طالبت أستراليا الصين بالاعتذار عن نشر صورة مزيفة على حساب في تويتر تابع للحكومة الصينية يظهر فيها جندي أسترالي يقتل طفلا أفغانيا. وقال رئيس الوزراء الأسترالي، سكوت موريسون، إن بكين ينبغي أن تشعر بـ \"الخزي التام\" بسبب نشر صورة \"مثيرة للاشمئزاز\". تتزامن هذه الواقعة مع تصاعد التوترات السياسية بين البلدين. وزعمت الصورة المشار إليها أن جنودا أستراليين ارتكبوا جرائم حرب، أي قتل مدنيين وسجناء أفغان. مواضيع قد تهمك نهاية وخلص تقرير صدر في وقت سابق من الشهر الحالي إلى أن ثمة \"معلومات ذات صدقية\" مفادها أن 25 جنديا أستراليا شاركوا في قتل 39 مدنيا وسجينا أفغانيا بين 2009 و 2013. وأدت تحقيقات أجرتها وزارة الدفاع الأسترالية إلى إدانات واسعة، وتخضع هذه المزاعم إلى تحقيق من جانب الشرطة الاسترالية. ما الذي تسبب في الغضب؟ ونشر يوم الاثنين المتحدث باسم وزارة الخارجية الصينية، ليجيان تشاو، صورة مزيفة صورت جنديا أستراليا يحمل سكينا يقطر دما بالقرب من طفل يظهر وهو يحمل حملا. ويبدو أن الصورة إشارة إلى الادعاءات السابقة التي مفادها أن قوات النخبة الأسترالية استخدمت السكاكين في قتل طفلين أفغانيين يبلغان من العمر 14 عاما. وقالت هيئة البث الأسترالية إن قوات الدفاع الأسترالية لم تؤكد هذه المزاعم. غير أن قوات الدفاع الأسترالية لم تعثر على \"أدلة موثوقة\" بشأن عمليات القتل غير القانونية و\"ثقافة المقاتل\" داخل وحدات النخبة. وتضمنت الادعاءات أن صغار الجنود شُجِّعوا على إطلاق النار على سجناء في أول عملية قتل لهم. وجاء في تدوينة تشاو: \"شعرت بالصدمة لقتل مدنيين وسجناء أفغان على يد جنود أستراليين. ندين بقوة مثل هذه الأعمال، وندعو إلى مساءلتهم\". كيف ردت أستراليا؟ طلبت أستراليا من تويتر حذف التغريدة، واصفة إياها بأنها تنطوي على \"معلومات مضللة\". ووصف موريسون المشاركة بأنها \"مقززة فعلا، ومهينة للغاية، وشائنة حقا \". نشر المتحدث باسم الخارجية الصينية الصورة مزيفة يوم الاثنين على تويتر. وأضاف قائلا \"ينبغي على الحكومة الصينية أن تشعر بالخجل التام بسبب هذه المشاركة. إنها تقلل من قيمتهم في نظر العالم. إنها صورة خاطئة وافتراء فظيع على قواتنا المسلحة\". ومضى قائلا: \"أستراليا باشرت عملية شفافة للتحقيق في جرائم الحرب المزعومة، كما هو متوقع من بلد \"ديمقراطي، وليبرالي\". وأقر بأن هناك توترات \"لا شك فيها\" بين الدولتين. لكنه قال: \"هذه ليست الطريقة التي ينبغي التعامل بها\". وحذر بكين من أن بلدانا أخرى في العالم تراقب أعمالها تجاه أستراليا. وهذا تدهور جديد آخر في علاقات البلدين المتوترة أصلا بين هذين الشريكين التجاريين. وقال المتحدث الصيني الأسبوع الماضي إن تقرير جرائم الحرب \"كشف بشكل كامل عن نفاق البلدان الغربية التي تردد دائما (أنشودة) حقوق الإنسان والحريات\". غير أن شيماء خليل، مراسلة بي بي سي في استراليا، تقول إن تغريدة تشاو صدمت سكوت موريسون بسبب لغته غير الدبلوماسية على الإطلاق إلى حد الآن. وقال رئيس الوزراء الأسترالي إن الحكومة الصينية ينبغي أن تشعر بـ \"الخجل\" من هذه التدوينة باعتبارها \"افتراء شائنا ومثيرا للاشمئزاز\". وهذا مؤشر آخر على تدهور العلاقات بين أستراليا والصين في وقت يسود التوتر الشديد بين البلدين، كما أن المصدرين الأستراليين يشعرون بقلق شديد بشأن رسوم جمركية إضافية قد تفرضها الصين على سلع استرالية في ظل نزاع متصاعد بين البلدين، حسب مراسلتنا. واعترف رئيس الوزراء بأن البلدين يواجهان مشاكل لكن هذه التغريدة، كما قال، ذهبت بعيدا. ما وراء هذا التصعيد؟ شهدت العلاقات الثنائية بين البلدين تدهورا سريعا هذه السنة بعدما قادت أستراليا الدعوات إلى فتح تحقيق في أصل وباء فيروس كورونا، والنقاش المستمر بشأن الادعاء السائد بأن ثمة تدخلا في الشؤون الأسترالية. وطبقت الصين في الشهور الأخيرة سلسلة ضربات اقتصادية - بما في ذلك وقف الحركة التجارية والتعريفات - على عشرات الواردات الأسترالية بما في ذلك المشروبات الكحولية، والشعير، ولحوم البقر. ووصفت أستراليا تصرفات الصين بأنها \"إكراه اقتصادي\"، مؤكدة أنها لن تغير سياساتها. وكان موريسون قد أكد الاثنين أن كبار الوزراء الصينيين مازلوا يرفضون طلبات أستراليا عقد اجتماعات بين الجانبين.", "doc2": "ਚਾਰ ਹਥਿਆਰਬੰਦ, ਇੱਕ ਡਰੀ ਹੋਈ ਔਰਤ, ਇੱਕ ਕਤਲ ਅਤੇ ਇਸ ਸਭ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਅਪਲੋਡ। ਇਹ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਮੋਜ਼ਾਮਬੀਕ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਝਲਕ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਵੀਡੀਓ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਗਨ ਔਰਤ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਦਰਜਨ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2015/10/151021_syria_assad_moscow_visit", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44194556", "doc1": "الرئاسة السورية قالت إن الأسد عاد إلى دمشق بعد لقائه بوتين وناقش الرئيسان خلال اجتماعهما الحملة العسكرية المشتركة على تنظيم \"الدولة الإسلامية\" في سوريا، بحسب ما قاله متحدث باسم الكرملين. وقال المتحدث، ديمتري بيسكوف، للصحفيين \"جاء رئيس الجمهورية العربية السورية في زيارة عمل إلى موسكو أمس، وعقد محادثات مع الرئيس الروسي فلاديمير بوتين\". في غضون ذلك، أعلن الجيش الروسي أن طائراته الحربية ضربت 83 هدفا في سوريا في الساعات الـ 24 الماضية. وقال الناطق باسم وزارة الدفاع بموسكو ايغور كوناشنيكوف إن \"الطائرات الروسية في سوريا نفذت 46 طلعة قتالية ضربت خلالها 83 هدفا تعود لتنظيم الدولة الاسلامية الارهابي\"، مضيفا أن الغارات وقعت في محافظات ادلب وحلب ودير الزور ودمشق وحماة. مواضيع قد تهمك نهاية وكانت روسيا قد بدأت غارات جوية في سوريا نهاية شهر سبتمبر/أيلول الماضي. وتقول موسكو إنها تستهدف تنظيم \"الدولة الإسلامية\" والجماعات المسلحة الأخرى التي تقاتل قوات الحكومة السورية. وقال كوناشنيكوف ايضا إن وزارة الدفاع الروسية رصدت محادثات بين قادة تنظيمي داعش وجبهة النصرة في سوريا ناقشوا فيها امكانية توحد التنظيمين لمواجهة الجيش السوري. وقالت الرئاسة السورية إن الرئيس الأسد عاد إلى دمشق عقب لقائه بوتين، وإن الزيارة كانت تلبية لدعوة من الرئيس الروسي. الرئيس الروسي وصف سوريا خلال الجتماع بالدولة الصديقة وهذه هي أول زيارة خارجية للرئيس السوري منذ اندلاع انتفاضة 2011. وقال الرئيس الروسي إنه سيعمل مع قادة القوى الكبرى في العالم على حل سلمي في سوريا. وجاء في بيان الكرملين أن الرئيس السوري قال \"أود أولا التعبير عن امتناني الكبير لقيادة روسيا الاتحادية جميعها للمساعدة التي تقدمها لسوريا\". وأضاف \"إن لم يكن بسبب أعمالكم وقرارتكم، فإن الإرهاب الذي انتشر في المنطقة، كان يمكن أن يبتلع منطقة أكبر، وأن يتوسع على نطاق أكبر\". وحيا بوتين الشعب السوري لتصديه للمتشددين \"بمفردهم تقريبا\"، قائلا إن الجيش السوري أحرز مؤخرا نجاحا في أرض المعركة. وزير الدفاع الروسي تعهد بمواصلة بلاده مد الدعم العسكري للحكومة السورية وأعرب بوتين عن استعداده لمساعدة سوريا - التي وصفها - بحسب بيان الكرملين - بالصديقة، عسكريا وفي العملية السياسية أيضا. وقال بوتين إن آمال موسكو في مد العون \"الإيجابي في القتال\" هي \"إمكانية تحقيق حل طويل الأمد على أساس عملية سياسية بمشاركة كل القوى السياسية، والجماعات الدينية والعرقية\". تحليل: بقلم محلل الشؤون الدبلوماسية جوناثان ماركوس تعد زيارة الأسد المفاجئة لموسكو علامة على الثقة المتنامية لدي الرئيس السوري بشار الأسد. فهو يشعر بالأمان في أن يغادر دمشق لأول مرة منذ بدء الحرب الأهلية في سوريا. وهي أيضا رمز ملموس على ثقة روسيا في الحكومة السورية الحالية. وتظهر رؤية الرئيس الأسد في موسكو أن الرئيس ��وتين لا شك - في الوقت الراهن على الأقل - يعتزم تعضيد وضع الأسد. لكن الرحلة قد تشير أيضا إلى مرحلة جديدة في جهود روسيا الرامية إلى طرح خطة دبلوماسية جنبا إلى جنب التدخل العسكري في سوريا. وفي هذا أيضا إشارة إلى أن روسيا تتعامل مع الأسد، وأنه - في الوقت الراهن على الأقل - يجب أن يكون جزءا من أي حل مؤقت. وقال وزير الدفاع الروسي، سيرغي شويغو: \"ستواصل روسيا مد الحكومة السورية بالدعم العسكري في قتالها لمسلحي تنظيم \"الدولة الإسلامية\". ونقلت عنه وكالة إنترفاكس للأنباء قوله \"تقدمت قوات الحكومة السورية، مع دعمنا الجوي، من الدفاع إلى الهجوم، وحررت جزءا من أراضيها التي كانت تحت سيطرة المسلحين\". وأضاف شويغو \"نعتزم مواصلة توفير المساعدة للسلطات الشرعية في سوريا، وتهيئة الظروف لحل لهذا الصراع\". اتصالات وفي وقت لاحق، أجرى الرئيس الروسي مكالمات هاتفية مع نظيره التركي رجب طيب اردوغان والعاهل السعودي الملك سلمان بن عبدالعزيز. وأطلع الرئيس بوتين الزعيمين على \"نتائج زيارة الرئيس الأسد الى موسكو.\"", "doc2": "ਇਸ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਮੋਦੀ ਨਾਲ ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੈ। ਇਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਗ਼ੈਰ-ਰਸਮੀ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਏਜੰਡਾ ਦੇ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। 30 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨਾਲ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ਼ੈਰ-ਰਸਮੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮੋਦੀ ਚੀਨ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵੁਹਾਨ ਗਏ ਸਨ। ਵੁਹਾਨ ਅਤੇ ਸੋਚੀ ਵਿੱਚ ਮੋਦੀ ਦੀ ਗ਼ੈਰ-ਰਸਮੀ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਆਖ਼ਿਰ ਕਿਸ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ? ਮੋਦੀ ਦਾ ਟਵੀਟ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਇਹ ਵੀ ਉਠ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਤਾਂ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਜਾਪਾਨ, ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਚੀਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਈਵਾਲੀ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਚੀਨ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਾਲੇ ਸ਼ੰਘਾਈ ਕੋਆਪਰੇਸ਼ਨ ਆਰਗੇਨਾਈਜੇਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਉਹ ਵੀ ਪੁੱਛਣ ਲੱਗੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਮੋਦੀ ਰੂਸ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਲਝਣ ਵਿੱਚ ਹਨ? 21 ਮਈ ਨੂੰ ਮੋਦੀ ਸੋਚੀ ਵਿੱਚ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ 4-5 ਘੰਟੇ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਉਸੇ ਦਿਨ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਣਗੇ। ਮੋਦੀ ਨੇ ਇਸ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, \"ਸਾਨੂੰ ਪੂਰਾ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਵੇਗੀ।\" ਮਾਹਿਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਪੁਤਿਨ ਵਿਚਾਲੇ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਗੱਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸੀਏਏਟੀਐਸਏ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ ਸੀਏਏਟੀਐਸਏ ਦਾ ਯਾਨਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ 'ਕਾਊਂਟਰਿੰਗ ਅਮੇਰੀਕਾਜ ਐਡਵਰਸਰਿਜ ਥਰੂ ਸੈਕਸ਼ਨਸ ਐਕਟ।' ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ, ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਰੂਸ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ ਨਾਲ ਰੂਸ-ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਤੀਜੇ ਦੇਸ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਪਵੇ। ਭਾਰਤੀ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲ ਵੀ ਕਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲਾਬਿੰਗ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਰੂਸ ਕੋਲੋਂ ਰੱਖਿਆ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਅਤੇ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਅਸਰ ਸਟਾਕਹੋਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੀਸ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਚੀਟਿਊਟ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ 68 ਫੀਸਦੀ ਹਥਿਆਰ ਰੂਸ ਕੋਲੋਂ ਖਰੀਦਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਕੋਲੋਂ 14 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਇਸਰਾਇਲ ਕੋਲੋਂ 8 ਫੀਸਦ। ਇਹ ਅੰਕੜੇ 2012 ਤੋਂ 2016 ਵਿਚਾਲੇ ਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਇਸਰਾਇਲ ਦੇ ਦਖ਼ਲ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਰੂਸ ਦਾ ਕੋਈ ਤੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀ ਨਾਲ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਸ਼ੰਘਾਈ ਕੋਆਪਰੇਸ਼ਨ (ਐਸਸੀਓ) ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਕਸ ਸ਼ਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵੀ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਐਸੀਓ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਕਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੋਵੇਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਈਰਾਨ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤਾ ਤੋੜਨ ਦਾ ਅਸਰ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਪਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਪੈਟ੍ਰੋਲੀਅਮ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸੌਖੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸੀਰੀਆ ਅਤੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਵੀ ਅਹਿਮ ਰਹੇਗਾ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਕਾਰ ਰਿਸ਼ਤਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸਬੰਧ ਕਦੇ ਸਥਿਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ। ਦੋਸਤ ਬਦਲਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੁਸ਼ਮਣ ਵੀ ਬਦਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਬੰਧ ਡੂੰਘੇ ਹੋਏ ਹਨ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਬੋਲਿਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਰੂਸ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਗਰਮਜੋਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦਿਆਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ। ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਅਧਿਐਨ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਵੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੂਸ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਬੰਧ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜਟਿਲ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਕਸ਼ਮੀਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਹੈ ਰੂਸ ਸੰਜੇ ਪਾਂਡੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨਾ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਰੂਸ ਨੂੰ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਉਹ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਰੂਸ ਨੂੰ ਚੁਣੇ ਜਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ। ਚੁਣੌਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਸਬੰਧ ਕਦੇ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੋਵਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਮਿੱਠਾ ਸਬੰਧ ਬਣਾ ਕੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦਾ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਉਣਾ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮਝਦਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੋਦ�� ਦੀ ਵੀ ਇਹੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ।\" ਰੂਸ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਕਰੀਬੀ ਵੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰੀਸ਼ਦ ਵਿੱਚ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਵੀਟੋ ਪਾਵਰ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਬਦਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਵੀ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਸੰਬਰ 2017 ਵਿੱਚ 6 ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਸਪੀਕਰਾਂ ਦਾ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਮੇਲਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਧਦੇ ਸ਼ਕਤੀ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ 'ਤੇ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੀ ਸ਼ੱਕ ਹੋਰ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਕਾਰ ਵਧਦੀ ਦੋਸਤੀ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੋ ਮੋਰਚਿਆਂ 'ਤੇ ਚੁਣੌਤੀ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਸਤਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਖ਼ਵਜਾ ਆਸਿਫ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਵਾਂਗ ਯੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਰੂਸ ਦੀ ਸੋਚ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਹੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਭਾਰਤ, ਚੀਨ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਰੂਸ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਪਾਂਡੇ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸੇ ਸੋਚ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਬਦਲ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਵੱਲ ਰੁਖ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਲੂਚਿਸਤਾਨ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਵਿਦਰੋਹੀ ਨੇਤਾ ਡਾਕਟਰ ਜੁਮਾ ਮਾਰੀ ਬਲੋਚ ਪਿਛਲੇ 18 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਦੇਸ ਨਿਕਾਲਾ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸੇ ਸਾਲ 17 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਸਪੂਤਨਿਕ ਨੂੰ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਬਲੂਚਾਂ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਹਾਈਜੈਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਹੋਣ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰੂਸ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਦੋਸਤੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਰਾਰ ਨੂੰ ਪੁੱਟਣਾ ਮੋਦੀ ਲਈ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54047682", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54047868", "doc1": "فرضت الشرطة طوقا أمنيا حول مسرح الجريمة وسط برمنغهام. وكانت واقعة الطعن الأولى قد حدثت في منطقة كونستيتيوشن هيل في الثانية عشرة والنصف صباحا بالتوقيت الصيفي للمملكة المتحدة (11.30 مساء السبت بتوقيت غرينتش)، ثم اتجه منفذ الهجوم إلى منطقة أخرى ليسدد طعنات لأشخاص آخرين بشكل عشوائي، وفقا الشرطة. ورجحت الشرطة أن عملية الطعن ليست ذات طابع إرهابي، ولا علاقة لها بأنشطة عصابات أو إثارة فوضى. وقال المحققون في قضية القتل إنهم يقومون في الوقت الراهن بمطاردة مشتبه به واحد فقط. وحثت الشرطة أي شخص لديه تسجيل لما حدث بواسطة كاميرات المراقبة أو على الهواتف الذكية أن يتواصل معها. مواضيع قد تهمك نهاية وأسفر الطعن عن مقتل رجل، وإصابات بالغة الخطورة لرجل وإمرأة بينما خلف إصابات لا تهدد الحياة لخمسة آخرين. يفحص خبراء الأدلة الجنائية مسرح الجريمة. وقال مقدم الشرطة ستيف غراهام إن منفذ الطعن هاجم عددا من الناس في شوارع ليفري ستريت، وإرفينغ ستريت، وأخيرا في هيرلي ستريت حيث تقاطع غاي فيلدج والحي الصيني، وذلك حوالي الساعة الثانية والنصف صباحا بالتوقيت الصيفي للمملكة المتحدة. وأشارت الشرطة إلى أنه لا يوجد دليل على أن الهجوم كان جريمة كراهية. وأضافت أن عناصر من الشرطة، بينهم أفراد مسلحون، ينتشرون في أرجاء المدينة لطمأنة الناس. وأشار غراهام أيضا إلى أن عددا من الناس أخبروا الشرطة بأوصاف المشتبه به في واقعة الطعن، لكنه أكد أنه لن يتمكن من الإفصاح عن أية تفاصيل في الوقت الحالي. وقال مسؤول الشرطة في المدينة إن \"الأحداث التي شهدتها الساعات الأولى من صباح اليوم كانت مأساوية، وصادمة، ومروعة دون شك\". وأضاف: \"يبدو أنه كان هجوما عشوائيا لأننا لم نكتشف أية علاقة تربط ضحايا الهجوم لا في طبيعتهم، ولا في الأماكن التي كانوا يتواصلون فيها اجتماعيا\". وتابع: \"نرجو أن تتأكدوا من أننا نفعل كل ما في وسعنا بالفعل للعثور على المسؤول عما حدث أيا كان، وأن نفهم لماذا حدث ذلك بالضبط\". عثر المحققون على سكين في بالوعة بالقرب من موقع الطعن، لكن صلتها بالحادث لم تثبت بعد وقال سافاز سفرانتزيس، الذي يعمل بالقرب من مسرح الجريمة، إنه رأى رجلا يسدد عدة طعنات لفتاة، لكن الناس ظنوا أنه يهاجمها لسرقة قلادة كانت في رقبتها. وأضاف: \"كان يفعل ذلك بدم بارد، ولم يبد عليه الفزع مما فعل ولا يصدر أي رد فعل تجاه أي شيء. فبعد أن سدد للفتاة خمس أو ست طعنات، مضى في طريقه كأن شيئا لم يحدث\". وعثرت الشرطة على سكين في بالوعة، لكن غراهام قال إنه لا يزال من المبكر تأكيد أن لها علاقة بالقضية. وأضاف: \"أعتقد أن ما يرجحه ذلك (العثور على سكين في البالوعة) هو الطبيعة الشاملة لتحقيقنا - وهو أن لدينا عناصر نزلت إلى المجارير - ولدينا أيضا مستوى من البحث التفصيلي يحدث الآن\". وقال دايفيد ناش، الذي يدير حانة في هيرست ستريت، إنه \"بعد ليلة عادية\" سمع شخصا يصرخ \"أوقفوه - لقد طعن شخصا لتوه\"، وذلك بين الساعة الثانية والثانية والربع من صباح الأحد. وأضاف: \"كانت الحانات تستعد لإغلاق أبوابها، وما عرفناه لاحقا أن المنطقة أصبحت تعج بمركبات التدخل المسلح، وسيارات الشرطة العادية، ورجال شرطة يسيرون على الأقدام، وسيارات إسعاف\". وتابع: \"ظهروا فجأة كأن الأرض انشقت عنهم، وامتلأت المنطقة بهم، ثم رأينا طائرة هليكوبتر تحلق أعلى المكان\". وأشار إلى أنه بعد ذلك رأى مسعفين يعالجون شخصين أصيبا بطعنات. وقال ناثان هدسون، مسؤول الإسعاف، إن 14 سيارة إسعاف توجهت إلى موقع الحادث، وكان هو من بين 11 مسعفا أُرسلوا للمساعدة. وتقدم رئيس الوزراء البريطاني بوريس جونسون بالشكر لخدمات الطوارئ التي وصفها بأنها \"تعمل بجد في مسرح الجريمة\". أغلب شوارع المنطقة مغلقة أمام حركة المرور بسبب قيود مفروضة للحد من وباء فيروس كورونا. وأضاف، في تغريدة نشرها على حسابه على موقع التواصل الاجتماعي تويتر: \"قلبي مع كل من تأثر بهذا الحادث المروع الذي وقع في برمنغهام الليلة الماضية\". وقالت شاهدة العيان كارا كوران، وهي منظمة حفلات في مركز أركاديان، إن تلك الليلة كانت الأكثر ازدحاما بالأعمال التي تقوم بها منذ بداية الإغلاق. وأضافت أنها انتهت من دوامها حوالي الساعة الثانية عشرة والنصف صباحا وتوجهت لتناول الشراب مع زملائها عندما سمعت \"ضجة مدوية وأصوات تدل على فو��ى عارمة\". وكانت الشوارع في المنطقة مغلقة أمام المرور في ذلك الوقت نظرا للقيود المفروضة للحد من انتشار فيروس كورونا. وقال ديفيد جامييسون، رئيس مفوضية الشرطة ومكافحة الجريمة في ميدلاندز، إن الشرطة تعمل بالتعاون مع مجلس المدينة لدراسة ما إذا كان ينبغي \"اتخاذ المزيد من الإجراءات في وسط المدينة\" عقب عمليات الطعن. وأضاف: \"ارتفاع وتيرة العنف أمر لا مفر منه نظرا للوباء، إذ يعاني الناس مشاعر كبت وبعضهم يعاني ضبابية تحيط بالمستقبل\".", "doc2": "ਪੁਲਿਸ ਅਫ਼ਸਰ ਮੁਤਾਬਕ ਛੁਰੇਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰਦਾਤ ਬ੍ਰਿਟਨ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਤੀਂ ਸਾਢੇ 12 ਵਜੇ ਕੌਸਟੀਟਿਊਸ਼ਨ ਹਿਲਜ਼ ਉੱਤੇ ਹੋਈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਾਤਲ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ ਵੱਲ ਚਲ ਗਿਆ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਹੀ ਹਮਲੇ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਵੈਸਟ ਮਿਡਲੈਂਡਜ਼ ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਛੁਰੇਬਾਜ਼ੀ ਕਿਸੇ ਅੱਤਵਾਦੀ, ਗੈਂਗਵਾਰ ਜਾਂ ਹੋ ਝਗੜੇ ਨਾ ਜੁੜੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਰਹੀ। ਕਤਲ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਪੜ੍ਹਤਾਲ ਕਰ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਇੱਕ ਮੁਲਜ਼ਮ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਹਨ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਵੀ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਜਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਫੁਟੇਜ਼ ਹੈ, ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੁਲਿਸ ਅਫ਼ਸਰ ਗ੍ਰਾਹਮ ਸਟੀਵ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਮੌਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਔਰਤ ਦੀ ਹਾਲਤ ਗੰਭੀਰ ਹੈ ਪਰ ਬਾਕੀ ਪੰਜਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਖਤਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਰਮਿੰਘਮ ਸਿਟੀ ਸੈਂਟਰ ਵਿਚ ਕਈ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ਧਾਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਕ \"ਵੱਡੀ ਘਟਨਾ\" ਐਲਾਨਿਆ ਸੀ। ਵੈਸਟ ਮਿਡਲੈਂਡਜ਼ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ 00:30 (BST) ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਤੇਜ਼ਧਾਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ , ਜਿਸ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲੀ। ਵੈਸਟ ਮਿਡਲੈਂਡਜ਼ ਦੇ ਮੇਅਰ ਐਂਡੀ ਸਟ੍ਰੀਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹਰਸਟ ਸਟ੍ਰੀਟ ਖ਼ੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾਲ \"ਸਬੰਧਤ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ\"। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਅਜੇ ਔਖਾ ਹੈ। 11 ਵਜੇ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਇਕ ਬ੍ਰੀਫਿੰਗ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਾਰਨ? ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਨਿਕ ਕਲਿਥੇਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਘਟਨਾ ਬਰਮਿੰਘਮ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਥੇ ਗੇ ਵਿਲੇਜ, ਚੀਨੀ ਕੁਆਰਟਰ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਤ ਨੂੰ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਲੱਬਾਂ ਅਤੇ ਬਾਰਾਂ ਕਾਰਨ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿਅਸਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ: \"ਇਹ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਿਵੇਂ ਚਾਕੂਆਂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਆਸ ਪਾਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਾ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇਗੀ।\" ਸਾਡੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਰਵਿੰਗ ਸਟ੍ਰੀਟ 'ਤੇ ਵੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ ਘਟਨਾ ਦੇ ਅਸਲ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਅੱਧੇ ਮੀਲ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਦੂਰੀ' ਤੇ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, \"ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਨੀਲਾ ਤੰਬੂ ਹੈ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਾਂਚ ਟੀਮ ਦੇ ਹੱਥ ਸ਼ਾਇਦ ਇਥੋ ਕੁਝ ਲੱਗਿਆ ਹੈ।\" \"ਵੱਡੀ ਘਟਨਾ\" ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜੋਖਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਪੜ੍ਹੋ 'ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ' ਆਰਕਾਡੀਅਨ ਸੈਂਟਰ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇਕ ਕਲੱਬ ਦੀ ਪ੍ਰਮੋਟਰ ਕਾਰਾ ਕੁਰਨ, ਜੋ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਗਵਾਹ ਹੈ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੌਕਡਾਉਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਹ ਥਾਂ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਅਸਤ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਿਫ਼ਟ ਲਗਭਗ 00:30 (ਬੀਐਸਟੀ) ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਲਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸਹਿਕਰਮੀਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਇੱਕ \"ਉੱਚੀ ਧਮਕ ਅਤੇ ਹੰਗਾਮਾ\" ਸੁਣਿਆ। ਉਸਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ: \"ਮੈਂ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਾਥਾਪਾਈ ਕਰਦੇ ਵੇਖਿਆ... ਪੱਬ ਅਤੇ ਕਲੱਬ ਦੇ ਅੰਦਰੋਂ ਲੋਕ ਇਹ ਵੇਖਣ ਲਈ ਬਾਹਰ ਆਏ ਕਿ ਹੋ ਕੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਔਰਤਾਂ, ਮਰਦ, ਬਜ਼ੁਰਗ, ਜਵਾਨ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ \"ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜੋ ਕੁਝ ਵਾਪਰਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ ਮੈਂ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਕਾਫ਼ੀ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮੈਂ ਅਜੇ ਵੀ ਸਦਮੇ 'ਚ ਹਾਂ।\" ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਇਸ ਖ਼ੇਤਰ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਬੰਦ ਹਨ। ਮੇਅਰ ਐਂਡੀ ਸਟ੍ਰੀਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੀਫ ਕਾਂਸਟੇਬਲ ਦੁਆਰਾ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ \"ਹਰਸਟ ਸਟ੍ਰੀਟ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀਆਂ ਕਈ ਲੜੀਵਾਰ ਘਟਨਾਵਾਂ\" ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ: \"ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਅਜੇ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪੂਰਾ ਇਲਾਕਾ ਇਸ ਵੇਲੇ ਸ਼ਾਂਤ ਹੈ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।\" ਵੈਸਟ ਮਿਡਲੈਂਡਜ਼ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ: \"ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜ਼ਖਮੀ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹਾਂ, ਪਰ ਫਿਲਹਾਲ ਅਸੀਂ ਇਹ ਕਹਿਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਾਂ ਕਿ ਜ਼ਖ਼ਮ ਕਿੰਨੇ ਗੰਭੀਰ ਹਨ।\" ਫੋਰਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਕਿ ਜ਼ਖਮੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਦੇਖਭਾਲ ਮਿਲੇ। ‘ਘਟਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਜਾਰੀ ਹੈ’ ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ: \"ਅਸੀਂ ਅਜੇ ਵੀ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਸਮਝ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਘਟਨਾ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣਾ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।\" \"ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਡੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਸੜਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।\" ਫੋਰਸ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਸਾਈਮਨ ਜੋਨਜ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਖਾਣ ਪੀਣ ਲਈ ਮੇਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਸਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਇਲਾਕੇ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਡੋਮਿਨਿਕ ਰਾਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਵੇਲੇ ਆਸ ਪਾਸ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ \"ਬਹੁਤ ਚੌਕਸ\" ਹੋਣਾ ਪਵੇਗਾ।। ਬੀਬੀਸੀ 1 ਦੇ ਐਂਡਰਿਊ ਮਾਰ ਸ਼ੋਅ 'ਤੇ ਬੋਲਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: \"ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਘਟਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਪੂਰੀ ਹਮਦਰਦੀ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। \" ਇਹ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਕਿ ਇਹ ਅੱਤਵਾਦ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ: \"ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਹੱਦ ਤਕ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-48906626", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-48891828", "doc1": "تلميذة ترفع لافتة تدعو إلى الحديث عن المحظور والنقاش العلني عن الدورة الشهرية تُستبعد المرأة الحائض في الهند من المناسبات الاجتماعية والدينية منذ زمن طويل بسبب الاعتقاد بأنها غير طاهرة. وتواجه هذه الأفكار البالية رفضاً ملحوظاً في الفترة الأخيرة وخاصة من قبل النساء المتعلمات في المدن والمناطق الحضرية. أخبار صادمة أظهر تقريران حديثان أن علاقة الهند الشائكة للغاية مع الحيض مازالت كما هي ولم تتغير حتى الآن. ففي ظل غياب المؤسسات وفرص التعليم، تُجبر غالبية النساء، وخاصة بنات الأسر الفقيرة على اللجوء إلى خيارات لها آثار بعيدة المدى وغير قابلة للإصلاح على صحتهن ومستقبلهن. وكانت البداية من ولاية \"ماهاراشترا الغربية\"، حيث كشفت وسائل الإعلام الهندية، أن آلاف الشابات خضعن لعمليات جراحية لإزالة الرحم في السنوات الثلاث الماضية. وفي عدد كبير من الحالات قمن بذلك بغرض الحصول على فرصة عمل في مجال قطع قصب السكر. وكل عام، تهاجر الآلاف من الأسر الفقيرة من مناطق مثل ( بيد وعثمان آباد وسانجلي وسولابور) إلى المناطق الغربية الأكثر ثراءً في ولاية ماهاراشترا والمعروفة باسم \"حزام السكر\"، للعمل لمدة ستة أشهر في حقول قصب السكر. وبمجرد وصول هذه الأسر إلى تلك الحقول، تصبح تحت رحمة المقاولين الجشعين الذين يستغلونها إلى أقصى حد. هل تخفف الإبر الصينية من أعراض انقطاع الطمث؟ التربية الجنسية: تدريس العناية بالصحة خلال فترة الطمث سيكون إجباريا في مدارس بريطانيا انقطاع الطمث المبكر: كيف تبدو الحياة قبل الثلاثين؟ عشرات الالاف من النساء في الهند يعملن في حصد قصب السكر نساء بلا أرحام في البداية، يتردد المقاولون في تشغيل النساء لأن العمل في حقول قصب السكر، عمل شاق للغاية، وقد تتوقف النساء عن العمل ليوم أو يومين خلال فترة الحي��، إلا أنه يتوجب عليهن دفع غرامة عن كل يوم عطلة. أما الظروف المعيشية في مكان العمل، فليست مثالية على الإطلاق، إذ يتعين على العائلات أن تعيش في أكواخ أو خيام بالقرب من الحقول، ولا توجد مراحيض أو حمامات، وبما أن الحصاد يستمر في بعض الأحيان حتى ساعات متأخرة في الليل، فلا يوجد وقت محدد للنوم أو الاستيقاظ. وعندما يحين موعد الدورة الشهرية، يصبح الأمر أكثر صعوبة للنساء العاملات، إذ تصاب العديد منهن بالتهابات نسائية وغيرها بسبب الظروف الصحية السيئة. ويقول النشطاء في المنطقة، إن الأطباء عديمي الشفقة يشجعون النساء على الخضوع لعمليات جراحية غير ضرورية، حتى لو كن يعانين من أمراض بسيطة وقابلة للعلاج بالأدوية. ونظراً لأن معظم النساء في هذه المناطق يتزوجن في سن مبكرة، فإن العديد منهن لديهن ما بين طفلين إلى ثلاثة أطفال بحلول منتصف العشرينات من أعمارهن. ولأن الأطباء لا يخبرونهن بالمشاكل التي قد يواجهنها إذا ما خضعن لعملية استئصال الرحم، تظن الكثيرات منهن أنه لا ضير من التخلص من أرحامهن. وقد حول هذا الأمر العديد من القرى في المنطقة إلى \"قرى نساء بلا أرحام\". وبعد أن أثيرت القضية الشهر الماضي في مجلس الولاية من قبل المشرّعة نيلام غورهي، اعترف وزير الصحة في ولاية ماهاراشترا، إكناث شيندا، بأنه \"كانت هناك 4560 عملية استئصال للرحم في غضون ثلاث سنوات، ولكن ليس جميعهن لعاملات في حقول قصب السكر\". وقال الوزير إنه جرى تشكيل لجنة للتحقيق في العديد من الحالات. تأخر انقطاع الطمث \"قد يزيد مخاطر الإصابة بالسكري\" تعمل في صناعة الملابس في ولاية تاميل نادو 300 ألف امرأة مسكنات ألم بدلاً من الإجازة وتقول براجاكتا دولاب من قسم اللغة الماراثية في بي بي سي، التي زارت قرية \"فانجاروادي\" في مقاطعة بيد، يهاجر 80 في المئة من القرويين في الفترة الواقعة بين أكتوبر/ تشرين الأول ومارس/ آذار من كل عام، للعمل في حقول قصب السكر، وإن نصف النساء في القرية خضعن لعمليات استئصال الرحم، معظمهن دون سن الأربعين، وبعضهن في العشرينات من العمر. وقالت العديد من النساء اللائي قابلتهن، إن صحتهن تدهورت منذ خضوعهن لعمليات جراحية. وتحدثت إحدى النساء عن الألم المستمر في مناطق مختلفة من جسمها مثل الظهر والعنق والركبة وعن معاناتها من تورم اليدين والقدمين والوجه عندما الاستيقاظ كل صباح. وشكت امرأة اخرى من الدوار المستمر وكيف أنها كانت غير قادرة على المشي حتى لمسافات قصيرة. ونتيجة لذلك، إنهما لم تعودا قادرتان على العمل في الحقول حسبما قالتا. دراسة: آلام الطمث تؤثر سلبا على قدرة النساء العاملات أما الخبر الآخر، فكان من ولاية \"تاميل نادو\" الجنوبية، وهو مفزع بنفس الدرجة. إذ تقول العاملات في صناعة الملابس الجاهزة والتي تبلغ قيمتها مليارات الدولارات، إنهن أعطين أدوية غير معروفة أثناء العمل بدلاً من الحصول على يوم إجازة عندما اشتكين من آلام الدورة الشهرية. ووفقاً لتحقيق قامت به مؤسسة \"طومسون رويترز\"، وبناءً على مقابلات مع حوالي 100 امرأة يعملن في خياطة الملابس، إنه نادراً ما تُوفر لهن الأدوية من قبل أخصائيين طبيين، وإنه بسبب الظروف المعيشية الصعبة، لا يستطعن تحمل عبء خسارة أجرة يوم عمل واحد خلال الدور الشهرية. وقالت جميع النساء اللواتي تمت مقابلتهن، إنهن تلقين عقاقير، وقالت أكثر من نصفهن إنه نتيجة لتلك العقاقير، عانين من مضاعفات صحية. كما أكدت معظمهن إنه لم يتم إخبارهن باسم العقاقير أو تحذيرهن من أي آثار جانبية محتملة لها. ورجّحت العديد من النساء أن مشاكلهن الصحية ناجمة عن تلك الأدوية، وتشمل الاكتئاب والقلق والتهابات المسالك البولية والأورام الليفية والإجهاض. لماذا تفجر العنف في ولاية هندية بعد زيارة امرأتين لمعبد هندوسي؟ انخفاض نسبة عمل النساء وقد أجبرت تلك التقارير السلطات على اتخاذ الإجراءات المناسبة. ووصفت اللجنة الوطنية للمرأة، حالة النساء في ماهاراشترا بأنها \"بائسة ومثيرة للشفقة \"، وطلبت من حكومة الولاية منع مثل هذه \"الفظائع\" في المستقبل. وفي تاميل نادو، قالت الحكومة إنها ستراقب صحة العاملات في صناعة الملبس الجاهزة. وتأتي هذه التقارير في وقت تُبذل فيه محاولات في جميع أنحاء العالم لزيادة مشاركة المرأة في العمالة من خلال تنفيذ سياسات تراعي الاختلافات والفوارق بين الجنسين. ومما يدعو إلى القلق، أن نسبة مشاركة المرأة في سوق العمل في الهند قد انخفضت من 36 في المئة في الفترة الواقعة ما بين 2005 و 2006، إلى 25.8 في المئة في الفترة ما بين 2015 و2016. وليس من الصعب فهم السبب وراء ذلك لو نظرنا إلى الظروف الصحية التي تجبر النساء على العمل فيها. تعتبر الدورة الشهرية في مناطق عديدة من الهند عاراً وتُستبعد المرأة من المناسبات الدينية والاجتماعية قانون إجازة الطمث وفي إندونيسيا واليابان وكوريا الجنوبية وعدد قليل من البلدان الأخرى، تُمنح للنساء إجازة لمدة يوم واحد في فترة الدورة الشهرية، كما تقوم العديد من الشركات الخاصة في تلك البلدان بذلك أيضاً. وتقول أورفاشي براساد، أختصائية السياسة العامة في الهند: \"في ولاية بهار الهندية، تسمح الحكومة للموظفات بأخذ يومين عطلة إضافيين كل شهر منذ عام 1992، ويبدو أن هذه السياسة تعمل بشكل جيد للغاية\". وفي العام الماضي، قدمت نائبة برلمانية مشروع قانون \"استحقاقات الدورة الشهرية\" للبرلمان، بهدف منح إجازة لمدة يومين كل شهر لكل امرأة عاملة في البلاد. وتقول براساد إن هناك تحديات أمام تنفيذ أي سياسة في دولة كبيرة مثل الهند وخاصة في القطاع غير المنظم، حيث تحتاج إلى مزيد من الرقابة. وتضيف: \"إذا بدأنا بالقطاع العام، فقد يساعد ذلك على تغيير العقليات وإزالة وصمة العار التي تحيط بالحيض في الهند، ما نحتاج إليه من أجل أن يتخذ القطاع الخاص المنظم القوي والحكومة موقفاً واضحاً، قيام أشخاص في القمة بإرسال الرسائل والإشارات الصحيحة، وعلينا أن نبدأ من مكان ما لنرى التغيير في القطاع غير المنظم أيضاً في نهاية المطاف\". مشروع قانون \"استحقاقات الطمث\" يتعلق بالعاملين في القطاع الخاص، لذا فمن غير المرجح أن يصل إلى الكثيرين، ولكن إذا أصبح قانوناً، فمن المحتمل أن يفيد النساء اللائي يعملن في معامل إنتاج الملابس الجاهزة في تاميل نادو وسيتعين عليها تطبيقه. لكن مثل هذه التدابير في مجال الرعاية الاجتماعية، نادراً ما تفيد العاملين في القطاع غير المنظم الواسع في الهند، وهذا يعني أن النساء كالعاملات في حقول قصب السكر في ماهاراشترا سيبقين تحت رحمة المقاولين.", "doc2": "ਮਾਹਵਾਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅੱਜ ਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਪਵਿੱਤਰ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਾਹਵਾਰੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ 'ਸਮਾਜਿਕ ਸ਼ਰਮ' ਦਾ ਮਸਲਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾ��ਿਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਅਜਿਹੇ ਪੁਰਾਣੇ ਖ਼ਿਆਲਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਤਬਕੇ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਤਾਜ਼ੀਆਂ ਦੋ ਘਟਨਾਵਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਮਾਹਵਾਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਗਰੀਬ ਤਬਕੇ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ, ਜੋ ਪੜ੍ਹੀਆਂ-ਲਿਖੀਆਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਬਦਲ ਚੁਣਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਲੰਬਾ ਅਤੇ ਸਥਾਈ ਅਸਰ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਅਜਿਹਾ ਮਾਮਲਾ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤੀ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨੌਜਵਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਨੂੰ ਕਢਵਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੰਨੇ ਦੇ ਖੇਤਾਂ 'ਚ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਮਿਲ ਸਕੇ। ਹਰ ਸਾਲ, ਬੀੜ, ਸੋਲਾਪੁਰ, ਉਸਮਾਨਾਬਾਦ ਅਤੇ ਸਾਂਗਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਸੂਬੇ ਦੇ ਅਮੀਰ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਪੱਛਮੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੰਨੇ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਮਿਲ ਸਕੇ। ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ 'ਸੂਗਰ ਬੈਲਟ' ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਥੇ ਇਹ ਲੋਕ ਲਾਲਚੀ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਦਯਾ ਭਾਵਨਾ ਸਦਕਾ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਠੇਕੇਦਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਰੀਬਾਂ ਦੇ ਸੋਸ਼ਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ 'ਤੇ ਰੱਖਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਗੰਨਾ ਕਟਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਕਾਫੀ ਮਿਹਨਤ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਔਰਤਾਂ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਦਿਨ ਕੰਮ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀਆਂ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਇੱਕ ਦਿਨ ਕੰਮ 'ਤੇ ਨਾ ਆਉਣ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੁਰਮਾਨਾ ਭਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਔਰਤਾਂ ਗੰਨੇ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕੰਮ ਦੌਰਾਨ ਹਾਲਾਤ ਵੀ ਬਹੁਤੇ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਝੋਪੜੀਆਂ ਜਾਂ ਟੈਂਟਾਂ 'ਚ ਰਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਬਾਥਰੂਮ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਦਾ ਕਟਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਰਾਤ ਨੂੰ ਵੀ ਚਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੌਣ-ਉਠਣ ਦਾ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤੇ ਜਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਾਹਵਾਰੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੋਰ ਵੀ ਔਖ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਮਾਜਕ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਡਾਕਟਰਾਂ ਕੋਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ੈਰ-ਜ਼ਰੂਰੀ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਫਿਰ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਉਂ ਠੀਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 20-30 ਦੀ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਆਉਂਦਿਆਂ-ਆਉਂਦਿਆਂ ਉਹ 2-3 ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਮਾਵਾਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਸਬੰਧੀ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੀ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਕੱਢਵਾ ਕੇ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। 40 ਦੀ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਵਧੇਰੇ ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਈ ਪਿੰਡ \"ਬਿਨਾਂ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦੇ ਔਰਤਾਂ\" ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਉਦੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਵਿਧਾਇਕ ਨੀਲਮ ਗਰੋਹੇ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਿਆਂ ਤਾਂ ਰਾਜ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਏਕਨਾਥ ਸ਼ਿੰਦੇ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਬੀਤੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਬੀੜ ਵਿੱਚ 4605 ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਕਢਵਾਈ ਹੈ। ਕੀ ਗਰਭ ’ਚ ਪਲ ਰਹੇ ਭਰੂਣ ਨੂੰ ਜਿਉਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ? ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲੇ ਸਿਰਫ਼ ਗੰਨੇ ਦੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਸਬੰਧਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਇੱਕ ਕਮੇਟੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਬੀੜ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵੰਜਾਰਵਾੜੀ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਬੀਬੀਸੀ ਮਰਾਠੀ ਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਪ੍ਰਜਾਕਤਾ ਧੁਪਲਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਮਾਰਚ ਵਿਚਾਲੇ 80 ਫੀਸਦ ਪੇਂਡੂ ਲੋਕ ਗੰਨੇ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਅੱਧੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇਦਾਨੀਆਂ ਕੱਢੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ 40 ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਸਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦੀ ਉਮਰ 30 ਤੋਂ ਘੱਟ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਗਰਦਨ, ਪਿੱਠ ਅਤੇ ਗੋਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਦਰਦ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਵੇਰੇ ਉਠਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਹੱਥ, ਪੈਰ ਅਤੇ ਮੂੰਹ 'ਤੇ ਸੋਜ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਔਰਤ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਚੱਕਰ ਆਉਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੂਰ ਤੱਕ ਵੀ ਪੈਦਲ ਨਹੀਂ ਤੁਰ ਸਕਦੀ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਦੋਵੇਂ ਹੁਣ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਾਇਕ ਬਚੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਾਹਵਾਰੀ'ਚ ਦਰਦ ਦੀ ਦਵਾਈ ਦੂਜੀ ਖ਼ਬਰ ਵੀ ਇੰਨੀ ਹੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਤਮਿਲਨਾਡੂ ਤੋਂ ਆਈ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅਰਬਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜਾ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਪੀਰੀਅਡ ਦੌਰਾਨ ਦਰਦ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਛੁੱਟੀ ਦੀ ਬਜਾਇ ਬਿਨਾ ਲੇਬਲ ਵਾਲੀ ਦਵਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤਮਿਲ ਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜਾ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰੀਬ 3 ਲੱਖ ਹੈ ਥਾਮਸਨ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਫਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਤਜ਼ਰਬੇਕਾਰ ਸਿਹਤ ਕਰਮ�� ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਨੇ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ 100 ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਦਸਤਖ਼ਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਵਧੇਰੇ ਔਰਤਾਂ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਦਰਦ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੀ ਦਿਹਾੜੀ ਵੀ ਛੱਡਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦਵਾਈ ਮਿਲੀ ਸੀ, ਜਦ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਅੱਧੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਬੁਰਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਦਵਾਈ ਦੇਣ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਜਾਂ ਇਸ ਦੇ ਸਾਈਡ-ਇਫੈਕਟ ਬਾਰੇ ਵੀ ਕੋਈ ਚਿਤਾਵਨੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ। ਵਧੇਰੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਸੀ ਕਿ ਦਵਾਈਆਂ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਹਤ ਦਿੱਕਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਬੈਚੇਨੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੇਸ਼ਾਬ 'ਚ ਦਿੱਕਤ ਤੇ ਗਰਭਪਾਤ ਤੱਕ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਦਬਾਅ ਪਿਆ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ 'ਬਹੁਤ ਦਰਦਨਾਕ ਅਤੇ ਤਰਸਯੋਗ' ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਕੰਮਕਾਜੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟੀ ਤਮਿਲਨਾਡੂ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੱਪੜਾ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਰਕਰਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਉਹ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖਣਗੇ। ਇਹ ਖ਼ਬਰਾਂ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਆਈਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਲਿੰਗਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਨੀਤੀਆਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਤਾਂ ਜੋ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੇ। ਪਰ ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀਆਂ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਘਟੀ ਹੈ। ਸਾਲ 200-06 ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 36 ਫੀਸਦ ਸੀ, ਉਥੇ ਹੀ 2015-16 ਵਿੱਚ ਇਹ ਘਟ ਕੇ 25.8ਫੀਸਦ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਮਰੱਥ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਜਦ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸਮਝਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਜਾਪਾਨ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰਨਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਨਿਜੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਵਿੱਚ ਪਬਲਿਕ ਮਾਹਿਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਉਰਵਸ਼ੀ ਪ੍ਰਸਾਦ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਭਾਰਤ 'ਚ ਵੀ ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 1992 ਤੋਂ ਹੀ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਛੁੱਟੀ ਲੈਣ ਦੀ ਸੁਵਿਧਾ ਰੱਖੀ ਹੈ।\" ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਇੱਕ ਔਰਤ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ 'ਮੈਂਸਟਰੂਏਲ ਬੈਨੇਫਿਟਸ ਬਿੱਲ' ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੇਸ ਦੀਆਂ ਕੰਮਕਾਜੀ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਹਰੇਕ ਮਹੀਨੇ ਦੋ ਦਿਨ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਛੁੱਟੀ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਰਵਸ਼ੀ ਪ੍ਰਸਾਦ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਹਨ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਅਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ 'ਚ, ਜਿੱਥੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੀ ਬੇਹੱਦ ਲੋੜ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਮਾਹਵਾਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਮਿੱਥਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਇਸ ਲਈ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਤਾਕਤਵਰ ਸੰਗਠਿਤ ਨਿਜੀ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਇਸ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਪੱਖ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰੇ। ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਮੋਹਰੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜੋ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਕਣ।\" ਖਤਨਾ (ਫੀਮੇਲ ਜੈਨੀਟਲ ਮਿਊਟਿਲੇਸ਼ਨ) ਹੁੰਦਾ ਕੀ ਹੈ? ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਸਾਨੂੰ ਕਿਤਿਓਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸੀੰ ਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਦੀ ਆਸ ਹੈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।\" ਮੈਂਸਟਰੂਅਲ ਬੈਨੀਫਿਟਸ ਬਿਲ ਇੱਕ ਨਿਜੀ ਬਿਲ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਅਸਰ ਹੋਵੇਗਾ ਇਸ ਦੀ ਘੱਟ ਹੀ ਆਸ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਤਮਿਲ ਨਾਡੂ ਦੀਆਂ ਕੱਪੜਾ ਫੈਕਟਰੀਆਂ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਵੀ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਪਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਲਿਆਣਕਾਰੀ ਉਪਾਅ ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ਾਇਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ 'ਚ ਗੰਨੇ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਰਹਿਮੋ-ਕਰਮ 'ਤੇ ਹੀ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-43533523", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43721450", "doc1": "اعتذر زوكربرغ بعد أيام من ظهور التقارير التي أشارت إلى فشل فيسبوك في حماية بيانات المستخدمين وجاء في بيان الاعتذار أن فيسبوك كان بإمكانها أن تفعل المزيد من أجل تفادي تعرض الملايين من مستخدميها لاستغلال البيانات الشخصية الخاصة بهم في شركة الاستشارات السياسية كمبريدج أناليتيكا. وأضاف: \"كان هذا استغلالا سيئا للثقة، واعتذر عما حدث\". يأتي الاعتذار وسط توالي ظهور تقارير تشير تلقي فيسبوك تحذيرات من سياساتها لحماية الخصوصية التي وصفتها التقارير بأنها كانت على درجة كبيرة من الضعف في 2011. واحتل الاعتذار الصفحات الأخيرة من عدد من الصحف البريطانية من أحجام مختلفة مثل صنداي تليغراف، وصنداي تايمز، وميل أون صنداي، والأوبزرفر، وصنداي ميرور، وصنداي إكسبرس. وفي الولايات المتحدة، نشر اعتذار زوكربرغ على كامل الصفحات الأخيرة لصحف نيويورك تايمز، وواشنطن بوست، وول ستريت جورنال. وقال رئيس فيسبوك في الاعتذار المنشور في أغلب الصحف العالمية الكبرى إن تطبيقا إلكترونيا في شكل استبيان \"سرب بيانات فيسبوك الخاصة بملايين المستخدمين في 2014\". وأضاف \"أنا آسف لأننا لم نبذل المزيد من الجهد في ذلك الوقت، لكننا نتخذ في الوقت الحالي خطوات تضمن عدم تكرار ما حدث\". جاء البيان مؤكدا على ما جاء في تصريحات سابقة لمارك زوكربرغ الأسبوع الماضي بعد ظهور تقارير فضيحة خصوصية البيانات والإعلان عن فتح تحقيق فيما زعمته تلك التقارير في أوروبا والولايات المتحدة، علاوة على هبوط حاد في القيمة السوقية لشركة فيسبوك. لم يتضمن بيان اعتذار زوكربرغ أي إشارة إلى كمبريدج أناليتيكا، اطرف الثالث في فضيحة خصوصية البيانات وشدد الرئيس التنفيذي للشركة على أن فيسبوك غيرت قواعدها بما يضمن عدم تكرار ذلك مرة ثانية، قائلا: \"تحققنا من كل التطبيقات التي تستخدم كما كبيرا من البيانات قبل تدارك ما حدث، إذ نتوقع وجود تطبيقات مشابهة\". وأكد أنه بمجرد اكتشاف أي من هذه التطبيقات سوف تحذف على الفور وأن فيسبوك سوف يخطر أي من المتضررين منها على الفور. ولم يتطرق بيان الاعتذار لفيسبوك إلى ذكر شركة كمبريدج أناليتيكا البريطانية، التي أعلنت أنها لم ترتكب أي مخالفة فيما يتعق بفضيحة خصوصية البيانات. أصل المشكلة في 2014، دعت فيسبوك مستخدميها إلى تجربة تتضمن التعرف على طبيعة شخصياتهم ومن أي نوع هي عبر استبيان طوره ألكسندر كوغان، أستاذ باحث في جامعة كمبريدج، وأطلق عليه اسم \"حياتك الرقمية\". وجمع التطبيق بيانات شخصية لحوالي 270 ألف من مستخدمي فيسبوك، لكنه جمع أيضا بعض البيانات المنشورة في الوضع العام على موقع التواصل الاجتماعي دون علم المستخدمين. لكن فيسبوك قامت بعد ذلك بتغيير عدة تطبيقات جمع البيانات التي تعمل بنفس الطريقة. وقال كريستوفر وايلي، أحد المهتمين بالمخالفات الإلكترونية، إن البيانات الشخصية لحوالي 50 مليون مستخدم على موقع التواصل الاجتماعي فيسبوك جمعت بياناتهم بمعرفة كمبريدج أناليتيكا قبل تشديد قواعد موافقة المستخدمين. وزعم وايلي أن البيانات بيعت لكمبريدج أناليتيكا، وهي شركة لا علاقة لها بجامعة كمبريدج، فاستخدمتها في تصنيف المستخدمين نفسيا وإمدادهم بأخبار وموضوعات مؤيدة لترامب أثناء انتخابات الرئاسة الأمريكية في 2016. لكن فيسبوك قالت إنها لم تعلم أن كوغان، مطور تطبيق جمع البيانات، باع البيانات للشركة البريطانية التي حملت كوغان مسؤولية أي خرق لقواعد استغلال بيانات المستخدمين. تلقت فيسبوك تحذيرات من مفوض حماية البيانات الأيرلندي من ضعف سياسات تأمين البيانات لديها من جهته، قال الأستاذ الجامعي إن أناليتيكا أخبرته بأن العمل يسير في إطار قانوني دون أي مخالفات، وأنه أصبح \"كبش فداء\" لفيسبوك وأناليتيكا. هل تلقت فيسبوك تحذيرات على مستوى الخصوصية منذ سبع سنوات؟ قالت صحيفة التليغراف البريطانية إن مفوض حماية البيانات في أيرلندا حذر فيسبوك من ضعف سياسات الأمن الإلكتروني التي وصفها بأنها \"ضعيفة جدا لدرجة لا تمكنها من التصدي لأي انتهاك، وذلك في 2011، أي قبل حدوث الانتهاكات بثلاث سنوات\". وعقب مراجعة الموقف بالنسبة لفيسبوك، قال المفوض الأيرلندي إنه استند في تحذيره إلى مطورين يعملون لصالحه في رصد معلومات عن قواعد الأمن الإليكتروني لدى موقع التواصل الاجتماعي فيسبوك، واصفا هذه القواعد بأنها \"لم تكن جيدة بما فيه الكفاية لضمان أمن بيانات المستخدمين\". وأشارت تقارير إلى أن الإجراءات التي اتخذتها فيسبوك للحد من اختراق بيانات المستخدمين لم تكن كافية \"لضمان ت��تع بيانات المستخدمين بالحماية أثناء استخدام تطبيقات طرقف ثالث \" عبر موقع التواصل الاجتماعي. وقالت فيسبوك إنها تعمل على تعزيز حمايتها للبيانات بعد توصيات مفوض حماية البيانات الأيرلندي وأنه خبراء قالوا إنها تعزيزات جيدة في 2012. وأضافت الشركة أنها أحدثت تغييرا شاملا لمنصتها للتواصل الاجتماعي في 2014.", "doc2": "ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਸੀਨੇਟਰ ਮਿਸੇਡ ਫਿਨਸਟਿਨ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਬਾਹਰੀ ਤੱਤਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਾਂ ਹੋਣ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਉਹ ਕੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ? ਇਸ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤਰਜੀਹ ਦੇਵਾਂਗੇ।'' 'ਚੋਣਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦੇਵਾਂਗੇ' ''ਸਾਲ 2018 ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਕਾਫ਼ੀ ਅਹਿਮ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਭਾਰਤ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਮੈਕਸਿਕੋ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਹੰਗਰੀ ਵਰਗੇ ਸਾਰੇ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਲਈ ਇਹ ਸਾਲ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਅਹਿਮ ਹੈ।'' \"ਅਸੀਂ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਕਿਸੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਾ ਹੋਣ।'' ਮਿਸੇਜ ਫਿਨਸਟਿਨ ਨੇ ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕਿਹੜੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣਗੇ ਤਾਂ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫੇਕ ਅਕਾਊਂਟਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਲਈ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭੜਕਾਊ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਜ਼ੁਕਰਬਰਗ ਨੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, 'ਉਹ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਮੰਤਵਾਂ ਲਈ ਰੋਕਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕ ਸਕੇ'। ਡਾਟਾ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਕਰਨ ਦੇ ਰੂਸ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਲਗਾਤਾਰ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਕੰਪਨੀ ਵਿਚ ਇਕ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਤਹਿ ਤੱਕ ਜਾਣਗੇ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਲਾਭ ਲਈ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦਾ ਡਾਟਾ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ । ਜ਼ੁਕਰਬਰਗ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫੇਸਬੁਕ ਨੂੰ ਡਾਟਾ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਕਰਨ ਦੇ ਰੂਸ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਲਗਾਤਾਰ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਇਸ ਕਥਿਤ ਦਖਲ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਹੋੜ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਦੌੜ ਹੈ, ਉਹ ਬਿਹਤਰ ਵੀ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਮੰਤਵਾਂ ਲਈ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕ ਸਕਿਆ ਜ਼ੁਕਰਬਰਗ ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਐਨੀਲਿਟਕਾ ਡਾਟਾ ਸਕੈਂਡਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨੇਟ ਨੇ ਤਲਬ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 2016 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਰੂਸੀ ਦਖਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਉਂਸਲ ਰੌਬਰਟ ਮੂਲਰ ਨੇ ਵੀ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਸਟਾਫ਼ ਤੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਨ�� ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਤੋਂ ਕੋਈ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਜ਼ੁਕਰਬਰਗ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਸਟਾਫ ਤੋਂ ਜੋ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਉਹ ਗੁਪਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦੇਣਗੇ।"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-57052971", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-57053882", "doc1": "وينقل خط أنابيب كولونيال 2.5 مليون برميل يوميا، وهي نحو 45 في المئة من إمدادات وقود الديزل والجاز ووقود الطائرات في الساحل الشرقي للولايات المتحدة. وأوقف تشغيل الخط بالكامل بعد هجوم إلكتروني لعصابة يوم الجمعة، وما زال العمل جارٍ لاستعادة الخدمة. وتخفف حالة الطوارئ هذه من القيود المفروضة على نقل الوقود بالشاحنات. وهذا يعني أن السائقين في 18 ولاية يمكن أن يعملوا لمدة أطول أو ساعات أكثر مرونة لنقل وقود الديزل والجاز ووقود الطائرات وغيرها من المنتجات البترولية. مواضيع قد تهمك نهاية وهذه الولايات هي ألاباما وأركانساس ومقاطعة كولومبيا وديلاوير وفلوريدا وجورجيا وكنتاكي ولويزيانا وماريلاند وميسيسيبي ونيو جيرسي ونيويورك ونورث كارولاينا وبنسلفانيا وساوث كارولاينا وتينيسي وتكساس وفرجينيا. ولم تتأثر أسعار الوقود في معظم محطات البيع الاثنين، ولكن ثمة مخاوف من أنها قد تتغير إذا طالت الأزمة. ويقول محلل سوق الوقود المستقل، غاوراف شارما، لـ بي بي سي إن هناك الكثير من الوقود المتراكم حاليا في مصافي تكساس. ويضيف:\"وإذا لم تجد السلطات حلا بحلول يوم الثلاثاء، ستكون في ورطة كبيرة. وأول المناطق المتأثرة ستكون أتلانتا وتينيسي، وسيمتد التأثير أشبه بتأثير سقوط أحجار الدومينو ليصل إلى نيويورك\". كما قال إن تجار الوقود \"يتخبطون\" الآن لتلبية الطلب، في الوقت الذي يتراجع فيه المخزون ويزيد الطلب (خاصة على وقود السيارات) بعد عودة المستهلكين إلى الطرق ومحاولات الاقتصاد الأمريكي للتخلص من آثار الجائحة. خط أنابيب كولونيال ينقل 2.5 برميل من الوقود يوميا وكانت وزارة النقل قد أعلنت تخفيف قيود مؤقتا على نقل الوقود في الحاويات، ما يسمح بنقله إلى ولاية نيويورك، لكن شارما يحذر من أن هذا لن يعوض بأي شكل سعة خط الأنابيب. وأكدت عدة مصادر أن الهجوم الإلكتروني وطلب الفدية قامت به عصابة جرائم إلكترونية تحمل اسم \"دارك سايد\"، واخترقت شبكة أنابيب كولونيال يوم الخميس وأقفلت بعض الكومبيوترات والمخدمّات مطالبة بفدية مقابل فتحها وإطلاق البيانات التي بداخلها. وحاولت العصابة أخذ نحو مئة غيغا بايت من البيانات كرهن، مهددة بتسريبها على الإنترنت، بيد أن مكتب التحقيقات الفيدرالي ووكالات حكومية أخرى عملت مع شركات خاصة في التعامل مع الهجوم. كما أن خدمة السحابة الإلكترونية التي استخدمها القراصنة لجمع وسرقة البيانات أوقفت من الخدمة على الإنترنت السبت، بحسب تقرير لوكالة رويترز. وقالت شبكة كولونيال إنها تعمل مع سلطات إنفاذ القانون، وخبراء الأمن الإلكتروني (السيبراني) ووزارة الطاقة لاستعادة الخدمة. وذكرت مساء يوم الأحد إنه على الرغم من استمرار إغلاق الخطوط الأربعة الرئيسية، إلا أن أربعة خطوط فرعية بين النقاط التحويل والتوصيل تعمل الآن. وجاء في بيان للشركة: \"اتخذت كولونيال عدة إجراءات إغلاق لبعض الأنظمة لاحتواء الخطر بمجرد علمنا بالهجوم. وعطلت هذه الإجراءات كل عمليات خطوط الأنابيب بشكل مؤقت، وأثرت على أنظمتنا الإلكترونية التي نعمل جاهدين الآن على استعادتها\". وأضاف البيان: \"ونعمل الآن على استعادة الخدمة في بعض الخطوط الفرعية، وسيعود النظام الإلكتروني بالكامل للعمل فقط في حالة التأكد من سلامة هذا الإجراء، وبالالتزام الكامل بتوافقه مع كل القواعد الفيدرالية\". عمليات القرصنة بهدف الحصول على فدية مثال على رسائل طلب الفدية التي تتركها \"دارك سايد\" على شاشات الكمبيوتر الخاصة بالضحايا و\"دارك سايد\" ليست العصابة الأكبر في هذا المجال، لكن الهجمات التي تشنها تزيد من خطر القرصنة بهدف الفدية الذي يهدد البنية التحتة الصناعية القومية، وليس فقط الشركات. كما أنها دليل على تصاعد بيئة من الجرائم الإلكترونية الخطيرة التي تستهدف عشرات الملايين من الجنيهات الاسترلينية، وهو شيء غير مسبوق على الإطلاق في صناعة الأمن الإلكتروني. ويتلقي ضحايا \"دارك سايد\" رسالة على شاشة الكمبيوتر، كما يتلقون باقة معلومات تخبرهم بأن أجهزة الكمبيوتر والخوادم الخاصة بهم أصبحت مشفرة. وتسرد العصابة جميع أنواع البيانات المسروقة، وترسل للضحايا رابطا بـ \"صفحة التسريب الشخصية\"، التي تكون قد حملت البيانات عليها لنشرها تلقائيا في حال عدم سداد الشركة أو المنظمة للفدية قبل الموعد المطلوب. وتقدم \"دارك سايد\" للضحايا دليلا على البيانات التي حصلت عليها، وإنها جاهزة لمسحها كلها من شبكة الضحية. وتتخصص شركة \"ديجيتال شادوز\" للأمن الإلكتروني - ومقرها لندن - في تتبع مجموعات الجريمة الإلكترونية عالميا لمساعدة الشركات على الحد من تعرضهم لهجماتها. وتقول الشركة إن \"دارك سايد\" تعمل كشركة. رسالة من موقع \"دارك سايد\" على دارك ويب تفصل نجاحها في الهجوم على شركة أمريكية كبرى وتطور العصابة برامج لتشفير وسرقة البيانات، ثم تدرب \"المشاركين\"، فترسل إليهم حزمة من البرامج، وصيغة لإيميل طلب الفدية، والتدريب على طريقة تنفيذ الهجوم. ويدفع المشاركون في هذا البرنامج من المجرمين الإلكترونيين نسبة من عائداتهم لـ \"دارك سايد\" في أي عملية هجوم ناجحة. وبعد إطلاق \"دارك سايد\" لبرنامج جديد في مارس/آذار الماضي، أصبح بإمكانهم تشفير البيانات بشكل أسرع من قبل، ونشرت العصابة بيانا صحفيا ودعت الصحفيين لإجراء مقابلات. ولدى العصابة موقع على دارك ويب، تفخر فيها بعملها وتذكر تفاصيله، وتسرد كل الشركات التي قرصنت مواقعها والبيانات التي سرقتها. كما يحتوي الموقع على صفحة تصفها بـ \"أخلاقيات\" خاصة بها احتوي على قائمة بالمنظمات التي لن تستهدفها. كما تعمل الشركة مع وسطاء، وهم مجموعة من المقرصنين المتمرسين الذين يجمعون بيانات الدخول لأكبر عدد ممكن من الحسابات العاملة على مختلف الخدمات. وبدلا من الدخول إلى هذه الحساب وتنبيه المستخدمين أو مقدمي الخدمة إلى تسريبها، يحتفظ الوسطاء بأسماء الدخول وكلمات المرور، ويبيعونها لأعلى سعر يدفع لهم، وعادة ما يكون لعصابات الجرائم الإلكترونية التي تستخدمها لجرائم أكبر. كيف حدث الهجوم؟ تُرجح ديجيتال شادوز أن الهجوم على خط أنابيب كولونيال حدث كنتيجة غير مباشرة لجائحة كورونا، إذ زاد عدد المهندسين الذين يمكنهم الوصول عن بعد إلى أجهزة التحكم من المنزل. ويرى جيمس تشابل، الشريك المؤسس ورئيس التطوير في ديجيتال شادوز أن \"دارك سايد\" اشترت تفاصيل دخول أحد الحسابات الخاصة ببرامج التحكم عن بعد، مثل تيم فيور ومايكروسوفت ريموت ديسكتوب. دارك سايد تنشر تفاصيل عملياتها الناجحة وقائمة بالمؤسسات التي لن تهاجمها ويقول تشابل إنه من الممكن لأي شخص أن يبحث عبر منصات الدخول في أجهزة الكمبيوتر المتصلة بالإنترنت عبر محركات بحث مثل شودان، ثم يستمر المقرصنون في تجربة أسماء المستخدمين وكلمات المرور حتى تنجح بعضها. وتابع: \"نرى الكثير من الضحايا الآن، ,هذه مشكلة كبرى وخطيرة الآن\" وأكمل: \"هناك ضحايا جدد كل يوم، بجانب الكثير من المشروعات الصغيرة التي تصبح ضحية لهذه القرصنة. الأمر أصبح مشكلة كبيرة للاقتصاد العالمي\". وأضاف تشابل أن أبحاث ديجيتال شادوز أظهرت أن عصابة الجرائم الإلكترونية (السيبرانية) ربما تكون متمركزة في دولة ناطقة بالروسية، إذ يبدو أنها تتجنب الهجوم على شركات في دول الكومنويلث. ويرجح أن تكون المنظمة في روسيا أو أوكرانيا أو بيلاروسيا أو جورجيا أو أرمينيا أو مولدوفا أو أذربيجان أو كازاخستان أو قرغيزستان أو طاجيكستان أو تركمانستان أو أوزبكستان.", "doc2": "ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲਾ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਕੰਪਿਊਟਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਕੋਲੋਨੀਏਲ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਨਾਲ ਹਰ ਰੋਜ਼ 25 ਲੱਖ ਬੈਰਲ ਤੇਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਈਸਟ ਕੋਸਟ ਦੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਡੀਜ਼ਲ, ਗੈਸ ਅਤੇ ਜੇਟ ਗੈਸ ਦੀ 45 ਫ਼ੀਸਦ ਸਪਲਾਈ ਇਸੇ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਾਈਪਲਾਈਨ 'ਤੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੈਂਗ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਇਸ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਦਾ ਕੰਮ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 18 ਸੂਬਿਆਂ 'ਤੇ ਪਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਇਥੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਗੈਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਦੀ ਬਜਾਇ ਸੜਕ ਮਾਰਗ ਜ਼ਰੀਏ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਗੈਸ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ 2 ਤੋਂ 3 ਫ਼ੀਸਦ ਵੱਧ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਅਸੀਂ ਜਲਦੀ ਬਹਾਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਅਸਰ ਵਿਆਪਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਸ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹਮਲਾ ਕਈ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਰੈਨਸਮਵੇਅਰ ਹਮਲਾ ਡਾਰਕਸਾਈਡ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਈਬਰ-ਅਪਰਾਧੀ ਗਿਰੋਹ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕੋਲੋਨੀਏਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਵਿੱਚ ਸੰਨ੍ਹ ਲਗਾਈ ਅਤੇ ਤਕਰੀਬਨ 100 ਜੀਬੀ ਡਾਟਾ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੈਕਰਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਅਤੇ ਸਰਵਰਾਂ ’ਤੇ ਡਾਟਾ ਲੌਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਫ਼ਿਰੌਤੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜੇ ਪੈਸੇ ਨਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਡਾਟਾ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੇ ਲੀਕ ਕਰ ਦੇਣਗੇ। ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁਲਿਸ, ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਰਾਂ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਵਿਭਾਗ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਇਥੋਂ ਬਲਣ ਵਾਲੀ ਗੈਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਦੀ ਬਜਾਇ ਸੜਕ ਮਾਰਗ ਜ਼ਰੀਏ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਮੁੱਖ ਲਾਈਨਾਂ ਠੱਪ ਹਨ ਅਤੇ ਟਰਮੀਨਲ ਤੋਂ ਡਿਲਵਰੀ ਪੁਆਇੰਟ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਛੋਟੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਹਮਲੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਫ਼ੌਰਨ ਬਾਅਦ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸਿਸਟਮ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਲਾਈਨਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਨਾ ਹੋ ਸਕੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਬਾਅਦ ਲਈ ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਪਾਈਪਲਾਈਨਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਆਈਟੀ ਸਿਸਟਮਸ ’ਤੇ ਕੰਮ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।\" ਤੇਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਗੌਰਵ ਸ਼ਰਮਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਾਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਗੈਸ ਟੈਕਸਸ ਸੂਬੇ ਦੀ ਰਿਫਾਇਨਰੀ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲਾਉਣ ਨਾਲ ਤੇਲ, ਗੈਲ ਵਰਗੇ ਬਾਲਣਾਂ ਨੂੰ ਟੈਂਕਰਾਂ ਜ਼ਰੀਏ ਨਿਊਯਾਰਕ ਤੱਕ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਇਹ ਸਪਲਾਈ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗੀ। ਗੌਰਵ ਸ਼ਰਮਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜੇ ਉਹ ਮੰਗਲਵਾਰ ਤੱਕ ਇਸ ਨੂੰ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸ ਜਾਣਗੇ।\" \"ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਟਲਾਂਟਾ ਅਤੇ ਟੇਨੇਸੀ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਵੱਧਦੇ ਵੱਧਦੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਤੱਕ ਚਲਾ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਗੈਸ, ਤੇਲ ਦੀ ਮੰਗ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਤੋਂ ਉਭਰਣ ਲਈ ਹੁਣ ਲੋਕ ਬਾਹਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੱਧਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜਦੋਜਹਿਦ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ ਹਮਲਾ ਲੰਡਨ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਸਈਬਰ ਸਕਿਊਰਿਟੀ ਕੰਪਨੀ ਡਿਜੀਟਲ ਸ਼ੈਡੋਜ਼ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਲੋਨਿਏਨ ਪਾਈਪਲਾਈਨ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਘਰ ਤੋਂ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਡਿਜੀਟਲ ਸ਼ੈਡੋਜ਼ ਦੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਚੀਫ਼ ਇਨੋਵੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ੀਸਰ ਜੇਮਜ਼ ਚੈਪਲ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡਾਰਕਸਾਈਡ ਨੇ ਟੀਮਵਿਊਅਰ ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਾਫ਼ਟ ਰਿਮੋਟ ਡੇਸਕਟੌਪ ਵਰਗੇ ਰਿਮੋਟ ਡੈਸਕਟੌਮ ਸਾਫ਼ਵੇਅਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅਕਾਉਂਟਸ ਦੇ ਲੌਗਿਨ ਡਿਟੇਲ ਖ਼ਰੀਦ ਲਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ਖ਼ਸ ਸ਼ੋਡਾਨ ਵਰਗੇ ਸਰਚ ਇੰਜਨ 'ਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੇ ਲੌਗਿਨ ਪੋਰਟਲਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਯੂਜ਼ਰਨੇਮ ਅਤੇ ਪਾਸਵਰਡ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੌਗਿਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਚੈਪਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਹੁਣ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਦਿਨ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇਸਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਸ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਆਰਥਚਾਰੇ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸਰਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਈਬਰ-ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦਾ ਗੈਂਗ ਕਿਸੇ ਰੂਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਜੋ ਰੂਸ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਤੇੜੇ ਦੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਗਰੋਹ ਹਾਲਾਂਕਿ ਡਾਰਕਸਾਈਟ ਸਾਈਬਰ ਜ਼ੁਰਮ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੈਨਸਮਵੇਅਰ ਵਰਗੇ ਹਮਲੇ ਮਹਿਜ਼ ਕਿਸੇ ਪੇਸ਼ੇ ਜਾਂ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਕਿਸੇ ਦੇਸ ਦੇ ਅਹਿਮ ਉਦਯੋਗਿਕ ਢਾਂਚੇ ਲਈ ਵੀ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਅਰਬਾਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤਾ। ਹਮਲੇ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੀ ਸਕਰੀਨ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨੋਟਿਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਇੰਫ਼ਰਮੇਸ਼ਨ ਪੈਕ ਵੀ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਸਰਵਰ ਇੰਨਕਰਪਟ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਯਾਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਬਜੇ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਗੈਂਗ ਨੇ ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਾਟਾ ਦੀ ਲਿਸਟ ਬਣਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਪੇਜ਼ ਬਣਾਕੇ ਉਸਦਾ ਯੁਆਰਐੱਲ ਯਾਨੀ ਲਿੰਕ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ’ਤੇ ਡਾਟਾ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਲੋਡ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇ ਡੈੱਡਲਾਈਨਜ਼ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਭੇਜੇ ਗਏ ਤਾਂ ਇਹ ਪੰਨਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਡਾਰਕਸਾਈਡ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਸਬੂਤ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਕੀ ਕੀ ਡਾਟਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਨੈੱਟਵਰਕ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਿਲੀਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲੰਡਨ ਸਥਿਤ ਸਾਈਬਰ ਸਕਿਊਰਿਟੀ ਕੰਪਨੀ ਡਿਜੀਟਲ ਸ਼ੈਡੋਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਡਾਰਕਸਾਈਡ ਇੱਕ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੈਂਗ ਚੋਰੀ ਅਤੇ ਹੈਕਿੰਗ ਦੇ ਲਈ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸ ਅਪਰਾਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਟਰੇਨਿੰਗ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਇੱਕ ਟੂਲਕਿੱਟ ਭੇਜਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਿਰੌਤੀ ਮੰਗਣ ਵਾਲੀ ਈਮੇਲ ਦਾ ਇਕ ਟੈਂਪਲੇਟ ਵੀ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲਾ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਪਰਾਧ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਹਮਲੇ ਦੇ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਣ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਡਾਰਕਸਾਈਡ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਮਾਈ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਡਾਰਕਸਾਈਡ ਨੇ ਜਦੋਂ ਇਕ ਨਵਾਂ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਡੈਟਾ ਨੂੰ ਲੌਕ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈੱਸ ਰਿਲੀਜ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕਰਨ ਦਾ ਨਿਉਤਾ ਵੀ ਦ���ੱਤਾ ਸੀ। ਡਾਰਕ ਵੈੱਬ ਉੱਪਰ ਗਿਰੋਹ ਨੇ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਵੀ ਬਣਾਈ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਬਣਾਈ ਹੈ ਜੋ ਹੁਣ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਆਚਾਰ ਸਹਿੰਤਾ ਦਾ ਪੰਨਾ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ \"ਐਕਸੈਸ ਬ੍ਰੋਕਰਜ਼\" ਨਾਲ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਅਜਿਹੇ ਹੈਕਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਲੌਗ ਇਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਚੋਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬ੍ਰੋਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਤੋਂ ਫਿਰੌਤੀ ਮੰਗਣ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੂਜ਼ਰਨੇਮ ਅਤੇ ਪਾਸਵਰਡ ਦੀ ਨਿਲਾਮੀ ਕਰਕੇ ਦੂਸਰੇ ਅਜਿਹੇ ਗਿਰੋਹਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਕੇ ਵੱਡੇ ਅਪਰਾਧ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53750222", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-53747571", "doc1": "وتجمعت الحشود خارج منزل سياسي محلي اتهم قريب له بمشاركة المنشور. وأشعل المحتشدون النيران في بعض السيارات، واشتبكوا مع أفراد الشرطة، الذين انتشروا في مكان الحادثة، \"وألقوهم بالحجارة\" حسب ما ذكرت الشرطة لبي بي سي. وقبضت الشرطة على الرجل الذي نشر المنشور، كما قبضت على 110 أشخاص من المحتجين. وقال مفوض المدينة، كمال بانت، إن 60 شرطيا على الأقل، من بينهم ضباط، جرحوا في العنف الذي اندلع الثلاثاء ليلا. وفرض حظر التجول في منطقتين من المدينة، بحسب ما قاله. مواضيع قد تهمك نهاية وكتبت الشرطة على موقع تويتر تقول إن الوضع \"تحت السيطرة\"، مضيفة أن أفرادها أطلقوا الذخيرة الحية لتفريق الحشود، وأنهم لم يفعلوا ذلك إلا بعد استخدام القنابل المسيلة للدموع والهراوات أولا. وأكد وزير الداخلية في ولاية كارناتاكا، التي عاصمتها مدينة بانغالور، مقتل الأشخاص الثلاثة. وكان العنف قد بدأ بعد أن احتشد محتجون خارج منزل السياسي، وأمام مركز للشرطة، بعد أن رأوا المنشور، الذي تقول وسائل إعلام محلية إنه أزيل بعد ذلك. وناشد الوزير، أخاندا سرينيفاس مورثي، المحتجين في رسالة بالفيديو بالتزام الهدوء، ووعدهم بالعدالة. وقال الوزير: \"أناشد أخوتي المسلمين ألا يقاتلوا شخصا انتهك القانون، فمهما كان الأمر، فإننا جميعا أخوة. ومهما يكن المسؤول، فإننا نضمن عقابه عقوبة مناسبة، فأنا معكم\".", "doc2": "ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਕਮਲ ਪੰਤ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਫਾਇਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਤੀਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਕਮਲ ਪੰਤ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਪੁਲਿਸ ਫਾਇਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਤੀਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਰਾਤ ਸਾਢੇ 12 ਵਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਥੇ ਸਥਿਤੀ ਲਗਭਗ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਹੈ।\" ਭੜਕੀ ਭੀੜ ਨੇ ਦੋ ਥਾਣਿਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਾਂਗਰਸੀ ਵਿਧਾਇਕ ਦੇ ਘਰ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਫਾਇਰਿੰਗ ਕਰਨੀ ਪਈ। ਭੀੜ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਪੋਸਟ ਦ��� ਵਿਰੁੱਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਥਾਣੇ ਪਹੁੰਚੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਬੰਗਲੁਰੂ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਕਮਲ ਪੰਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਡੀਗੇ ਹੱਲੀ ਅਤੇ ਕੇਜੀ ਹੱਲੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਫਿਊ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਧਾਰਾ 144 ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਏਐਨਆਈ ਨੇ ਬੰਗਲੁਰੂ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ (ਕ੍ਰਾਈਮ) ਸੰਦੀਪ ਪਾਟਿਲ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 110 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਕਮਲ ਪੰਤ ਆਖ਼ਰ ਪੂਰਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ ਕੀ? ਪੁਲਿਕੇਸ਼ੀਨਗਰ ਦੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਧਾਇਕ ਅਖੰਡ ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਮੂਰਤੀ ਦੇ ਇਕ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਪੋਸਟ ਪਾਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਰੁੱਧ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਲੋਕ ਮੰਗਲਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਥਾਣੇ ਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਪੋਸਟ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਭੀੜ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਦੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚੀ। ਪੁਲਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਭੀੜ ਦੀ ਮੰਗ ਸੀ ਕਿ ਐਫ਼ਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚੀ ਹੈ। ਵੇਖਦਿਆਂ ਹੀ ਵੇਖਦਿਆਂ ਭੀੜ ਕਾਬੂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਥਾਣੇ ਦੇ ਬਾਹਰ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਕੁਝ ਗੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ, ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਵਿਧਾਇਕ ਦੇ ਘਰ ਜਾ ਰਹੀ ਭੀੜ ਨੇ ਉਥੇ ਖੜ੍ਹੇ ਕੁਝ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਪੁਲਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਭੀੜ ਦੀ ਮੰਗ ਸੀ ਕਿ ਐਫ਼ਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤੀ ਕਾਰਵਾਈ? ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਅਨੁਸਾਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੁਲਜ਼ਮ ਦਾ ਨਾਮ ਨਵੀਨ ਹੈ ਜੋ ਵਿਧਾਇਕ ਦਾ ਭਤੀਜਾ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਵੱਡੇ ਪੱਥਰਾਂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਅਚਾਨਕ ਬਿਜਲੀ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ ਭੀੜ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਥੋੜਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਿਆ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸਿਓਂ ਹਮਲਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਫਾਇਰਿੰਗ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਰਸਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਮੂਰਤੀ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ 'ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਭਰਾ ਹਾਂ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਏ ਰੱਖੋ' ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਬਸਵਰਾਜ ਬੋਮੱਈ ਨੇ ਵੀ ਪੁਲਿਸ ਫਾਇਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਮੂਰਤੀ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਵਿਧਾਇਕ ਮੂਰਤੀ ਨੇ ਵੀਡਿਓ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਜੋ ਮਰਜ਼ੀ ਹੋਵੇ, ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਭਰਾ ਹਾਂ। ਜੋ ਵੀ ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਵਾਂਗੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲੇ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਹਾਂ। ਮੇਰੀ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ।\" ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਵੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸੰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, \"ਅੱਗ ਲਾਉਣੀ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹਨ। ਜੋ ਵੀ ਮਾਮਲਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" \"ਮੈਂ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਵਿਅਕਤੀ ਵੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਅਸੀਂ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਵਾਂਗੇ ਕਿ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਜਿਹੜਾ ਵੀ ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਤੋਂ ਸਖਤ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਬਖਸ਼ਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਅਮੀਰ-ਏ-ਸ਼ਰੀਅਤ ਹਜ਼ਰਤ ਮੌਲਾਨਾ ਸਗ਼ੀਰ ਅਹਿਮਦ ਨੇ ਵੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸਨੇ ਵੀ ਇਹ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲੈਣ, ਸਰਕਾਰ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰੇਗੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/vert-fut-49297923", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43865181", "doc1": "وبينما يرى البعض أن الحل هو إلغاء حق المواطنين في حمل السلاح، فإن آخرين يؤيدون تخفيف بعض القيود على حمل السلاح. في حين أن معظم الأمريكيين يؤيدون الحلول الوسطى. لكن ماذا سيحدث لو اختفت الأسلحة النارية فجأة وبلا رجعة من الوجود؟ صحيح أن هذه الفكرة قد تبدو مستحيلة، إلا أنها تجعلنا نسقط السياسة من المعادلة ونفكر بموضوعية في الانعكاسات المحتملة لقرار الحد من الأسلحة النارية في العالم. لعل النتيجة المباشرة لاختفاء الأسلحة ستكون ببساطة انخفاض عدد ضحايا الأعيرة النارية. إذ يبلغ عدد ضحايا أحداث العنف باستخدام الأسلحة النارية نحو 500 ألف شخص سنويا حول العالم. ويسجل أكبر عدد من خسائر الأوراح جراء العنف المسلح في الولايات المتحدة الأمريكية، التي يمتلك مواطنوها ما يتراوح بين 300 و350 مليون قطعة سلاح ناري، فضلا عن أن معدلات جرائم القتل باستخدام الأسلحة النارية في الولايات المتحدة أعلى بنحو 25 مرة منها في سائر البلدان مرتفعة الدخل مجتمعة. يقول جيفري سوانسون، أستاذ علم النفس والعلوم السلوكية بكلية الطب بجامعة ديوك في ولاية نورث كارولينا، إن حوادث إطلاق النار في الولايات المتحدة تحصد أروح نحو 100 شخص يوميا في الولايات المتحدة. وقد يسهم حظر الأسلحة في إنقاذ آلاف الأرواح. أحد المتظاهرين يرفع صورة مايكل براون الذي قُتل عن عمر يناهز 18 عاما برصاص ضابط شرطة في مدينة فيرغسون بولاية ميزوري في عام 2014 وتشير الإحصاءات إلى أن حوادث الانتحار تمثل نحو 60 في المئة من حوادث القتل باستخدام الأسلحة النارية التي سجلت في الفترة ما بين 2012 و2016 في الولايات المتحدة، والبالغ عددها 175,700 حادثة. ويقول توم غابور، خبير في علم الجريمة وعلم الاجتماع، إن أكثر من 80 في المئة من محاولات الانتحار باستخدام الأسلحة النارية تنتهي بالوفاة، لانخفاص فرص المنتحر في النجاة. حظر الأسلحة النارية أثبتت أستراليا أنه كلما انخفضت أعداد قطع السلاح المتاحة، تراجعت أعداد الوفيات جراء حوادث العنف المسلح والانتحار. ففي عام 1996 فتح مسلح النار على زوار موقع أثري بمدينة بورت أرثر في تسمانيا، وأسفر الهجوم عن سقوط 35 قتيلا و23 جريحا، ولم تكد تمر أيام حتى أصدرت الحكومة تشريعات جديدة تحظر حيازة الأسلحة شبه الآلية والبنادق، واشترت من المواطنين الأسلحة النارية التي شملها الحظر بسعر السوق وأتلفتها بأكملها. أصدرت أستراليا قوانين للحد من حيازة الأسلحة في أعقاب مقتل 35 شخصا بأحد المواقع الأثرية، الذي يظهر في هذه الصورة في ذكرى مرور 20 عاما على الحادثة بمدينة بورت أرثر بولاية تسمانيا ويقول فيليب ألبرز، أستاذ مساعد بكلية الصحة العامة بولاية سيدني، إن مخاطر حوادث القتل أو الانتحار باستخدام الأسلحة النارية في استراليا انخفضت بنسبة تفوق 50 في المئة منذ إصدار القوانين الجديدة لحظر الأسلحة النارية. واللافت أن الأسلحة النارية لم يحل محلها وسائل قتل أخرى، بحسب ألبرز. وتزيد الأسلحة النارية أيضا من مخاطر العنف المنزلي، إذ أشارت دراسة إلى أن مخاطر قتل النساء جراء العنف المنزلي تزداد من خمس إلى ثماني مرات في حالة حيازة شريك الحياة لسلاح. وخلصت بعض الدراسات إلى أن وجود سلاح ناري في المنزل يزيد احتمالات السلوكيات العدوانية لدى الرجال، ويطلق على هذه الظاهرة \"أثر السلاح\". وقد يعزى ارتفاع معدلات جرائم القتل العمد في الولايات المتحدة مقارنة بالدول المتقدمة، إلى أن أكثر حوادث الاعتداء في الولايات المتحدة ترتكب باستخدام الأسلحة النارية، التي تزيد من احتمالات إزهاق الأرواح بسبع مرات. قُتلت نيكول أوليفر، التي تظهر في الإطار، برصاص زوجها في عام 2007، وتُقتل كل شهر 50 امرأة في الولايات المتحدة برصاص شركاء حياتهن ويقول سوانسون: \"إذا تشاجر شابان غاضبان ومخموران في المملكة المتحدة، سيسفر الشجار عن كدمات في الأنف والعين، لكن في الولايات المتحدة، تشير الإحصاءات إلى أن أحد هذين الرجلين سيكون بحوزته على الأرجح سلاح يدوي، وسيردي الآخر قتيلا\". ويقول روبرت سبيتزر، أستاذ العلوم السياسية بجامعة نيويورك في مدينة كورتلاند، إن نوع السلاح المستخدم في الواقعة يلعب دورا كبيرا في مآلاتها. ولا يوجد سلاح أكثر فتكا من السلاح الناري. وأشارت دراسة أجريت عام 2017 إلى أن معدلات القتل العمد باستخدام الأسلحة النارية تكون أقل في الولايات الأمريكية التي تفرض قوانين أكثر صرامة على حيازة الأسلحة. وقد تتسبب الأسلحة النارية في وقوع عدد أكبر من القتلى في المواجهات بين عناصر الشرطة وبين المجرمين. إذ يُقتل نحو 1,000 مواطن أمريكي سنويا برصاص الشرطة، في حين أن علميات الاعتقال في أستراليا وكندا لا تكاد تسفر عن وقوع أي قتلى، رغم أن عناصر الشرطة يحملون أسلحة في البلدان الثلاثة. على الرغم من أن ضباط الشرطة في أستراليا وكندا والولايات المتحدة يحملون الأسلحة النارية، إلا أن نحو 1,000 مواطن أمريكي يُقتلون سنويا برصاص الشرطة ولا شك أن ثمة دوافع عديدة وراء تورط ضباط الشرطة في جرائم القتل، منها التمييز العنصري، لكن الكثير من هذه الجرائم ما كانت لتقع لولا انتشار الأسلحة النارية. ويقول تيد ميلر، عالم أبحاث في معهد المحيط الهادئ للبحوث والتقييم، إن أغلب جرائم العنف التي ارتكبتها الشرطة الأمريكية كان مردها الخوف من الإصابة بالأعيرة النارية. فإن أكثر من نصف الأشخاص الذين قُتلوا برصاص الشرطة في عام 2016 كانوا مسلحين، وسقط الكثير منهم أثناء تبادل إطلاق النار مع ضباط الشرطة. وإذا اختفت الأسلحة النارية سيتراجع أيضا عدد حوادث الإرهاب المحلي. إذ أشارت دراسة أجريت عام 2017 على أكثر من 2,800 هجوم إرهابي في الولايات المتحدة وكندا وغرب أوروبا وأستراليا ونيوزيلندا إلى أن الأسلحة النارية توقع أكبر عدد ممكن من الضحايا، مقارنة بأساليب القتل الأخرى، حتى المتفجرات وعمليات الدهس المتعمد. واستخدمت الأسلحة النارية في جميع الهجمات الإرهابية في الولايات المتحدة منذ الحادي عشر من سبتمبر/أيلول، ما عدا اثنتين. سلام بعيد المنال وهناك الكثير من الأدلة التاريخية التي تثبت أن العنف متأصل في النفس البشرية، ولم تكن الأسلحة النارية إلا أحد الوسائل التي استخدمتها الأطراف المتناحرة لإراقة الدماء. ويضرب ديفيد يامين، أستاذ علم الاجتماع بجامعة ويك فوريست بولاية نورث كارولينا، مثالا بالإبادة الجماعية التي شهدتها رواندا، مشيرا إلى أن معظم المذابح التي ارتكبت في رواندا لم تستخدم فيها الأسلحة النارية. نشبت صراعات عديدة على مر العصور دون استخدام الأسلحة النارية، ويظهر في الصورة لاجئ من قبيلة الهوتو جُرح جرحا غائرا بمنجل في خضم المذابح التي ارتكبت في رواندا عام 1994 وبعبارة أخرى، إن الحروب والصراعات والنزاعات الأهلية لن تتوقف باختفاء الأسلحة النارية من الوجود، لكن بدلا من العودة للأسلحة البيضاء، من سيوف وسهام وحراب، ستستخدم الدول الحديثة آلات قتل أخرى، كالمتفجرات والدبابات والقذائف والأسلحة الكيميائية والبيولوجية. وترى ريزا بروكس، أستاذة العلوم السياسية بجامعة ماركيت في ويسكونسن، أن الدول قد تخترع أسلحة جديدة لتحل محل الأسلحة النارية، وستبرع الدول الأغنى والأقوى في ابتكار أكثر الأسلحة فتكا. ويقول بروك إن تغير شكل الأسلحة في الحروب لن يصاحبه تغير في موازين القوى. لكن اختفاء الأسلحة النارية سيؤثر حتما على الجماعات والمليشيات المسلحة، كما هو الحال في الصومال والسودان ولييبيا التي تتوفر فيها الأسلحة النارية بأنواعها. وتقول بروكس، إن هذه الميليشيات المسلحة تحتاج لأسلحة يسهل الحصول عليها ونقلها وتخزينها وإخفائها. إلا أن بروكس تنبه إلى أن كسر شوكة المليشيات ليس أمرا مفيدا في جميع الأحوال، لأن بعضها يتألف من عناصر مقاومة لعنف الحكومات المستبدة. الحياة البرية وفي الوقت الذي سيتراجع فيه الصيد الجائر وغير الشرعي للحيوانات المهددة بالانقراض تماما إثر اختفاء الأسلحة النارية، فإن السيطرة على الحيوانات المسببة للمشاكل، مثل الراكون المصاب بالسعار أو قطيع الفيلة المذعور أو الثعابين السامة سيزداد صعوبة. ويقول ألبرز، إن هناك الكثير من الأسباب المشروعة لامتلاك الأسلحة النارية، ولا سيما في دول مثل أستراليا ذات المزارع الشاسعة. إذا اختفت الأسلحة النارية ستزداد التحديات التي يواجهها الصيادون والمزارعون ويضيف أن الأسلحة النارية لا غنى عنها للسيطرة على الأنواع الدخيلة المضرة التي تغزو بعض المناطق فتهدد الأنظمة البيئية وخاصة في الجزر. وفي حالة اختفاء الأسلحة النارية، سيصبح القتل الرحيم للحيوانات المصابة أكثر وحشية. الأهمية الاقتصادية ستكون الولايات المتحدة، من الناحية الاقتصادية، أكبر الخاسرين من اختفاء الأسلحة النارية. فبحسب تقديرات اتحاد تجار الأسلحة النارية، تسهم تجارة الأسلحة النارية بنحو 50 مليار دولار في الاقتصاد الأمريكي. ويقول سبيتزر إن هذا المبلغ ليس كبيرا بما يكفي للتأثير على اقتصاد بحجم الاقتصاد الأمريكي. بل قد تجني الولايات المتحدة مكاسب اقتصادية غير مباشرة إذا اختفت الأسلحة النارية. إذ تقدر الخسائر المباشرة وغير المباشرة التي تتكبدها الولايات المتحدة جراء حوادث العنف المسلح، بما في ذلك التكاليف ذات الصلة بالإصابات وخسائر الأوراح وغير ذلك، بأكثر من 200 مليار دولار سنويا. تسهم تجارة الأسلحة النارية بنحو 50 مليار دولار في الاقتصاد الأمريكي، وهذه النسبة ليست كبيرة مقارنة مع حجم الاقتصاد ككل ويشير ميلر إلى الفوائد العينية أيضا التي ستعود على الناس، منها الشعور بالأمان. ويقول ميلر إن الجيل الجديد لن يسمع دوي الأعيرة النارية الذي يصيب الناس بالذعر ويخلف لديهم آثارا نفسية، وبالتالي ستتحسن الصحة النفسية للأطفال. ويرى غابور أن حوادث القتل الجماعي تمزق نسيج المجتمع وتقوض إحساس الناس بالأمان والثقة في بعضهم البعض، وتسبب آثارا اجتماعية ونفسية عميقة. لكن في المقابل، قد يشعر بعض حائزي الأسلحة المرخصة بالخوف وانعدام الأمان إذا حُرموا من أسلحتهم. إذ يحمل البعض الأسلحة دفاعا عن النفس. وفي حالة حظر الأسلحة، قد لا يستطيع الضحايا المحتملون للعنف حماية أنفسهم من المهاجمين الأقوى والأعنف. لكن دور الأسلحة في حماية الناس ومدى أهميتها في الدفاع عن النفس لا يزالان محل جدل، إذ أجريت دراسة في عام 1993 على 1,860 جريمة قتل عمد، وخلصت إلى أن وجود السلاح في المنزل يزيد مخاطر ارتكاب جرائم القتل إلى حد كبير. وفي عام 2014، خلص استعراض لعدة دراسات إلى أن إتاحة الأسلحة النارية يرتبط بزيادة معدلات جرائم القتل العمد ومحاولات الانتحار الناجحة. وينبه ميلر إلى أن الأشخاص الذين يصطادون الحيوانات لأغراض ترفيهية، أو يشاركون في نواد الرماية للتسلية، أو لديهم هواية جمع الأسلحة قد يستعيضون عن البنادق بالسهام على سبيل المثال. ويقول إن حظر الأسحلة النارية سيغضب عشاق الأسلحة النارية لأنها تعد وسيلة تسليتهم المفضلة، لكنه في المقابل سينقذ أرواح الكثيرين. يمكنك قراءة الموضوع الأصلي على موقع BBC Future", "doc2": "ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਸਾਰੇ ਹਥਿਆਰ ਅਚਾਨਕ ਗਾਇਬ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਹਾਸਿਲ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ? ਬਿਲਕੁਲ ਚਮਤਕਾਰ ਵਜੋਂ ਹਥਿਆਰ ਤਾਂ ਗਾਈਬ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਪਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਪਰਾਲਾ ਸਿਆਸੀ ਸਮੀਕਰਨਾਂ ਤੋਂ ਉਪਰ ਉੱਠ ਹੋ ਕੇ ਅਤੇ ਤਰਕਸ਼ੀਲਤਾ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜ਼ਾਜਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਤੇ ਕੀ ਗਵਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਸੱਚਮੁਚ ਕਦੇ ਅਜਿਹਾ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਸਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੱਟ ਹਥਿਆਰ ਹੋਣ। '100 ਲੋਕ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਬੰਦੂਕ ਕਾਰਨ ਮਰਦੇ ਹਨ' ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 5 ਲੱਖ ਲੋਕ ਹਰ ਸਾਲ ਬੰਦੂਕ ਨਾਲ ਮਰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਗੱਲ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕ�� ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਵਿਚੋਂ 300 ਤੋਂ 350 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਾਂ ਸਬੰਧੀ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੀ ਦਰ 25 ਗੁਣਾ ਵਧ ਹੈ। ਲਾਰਥ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੀ ਡਿਊਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਸਾਇਕੈਟਰੀ ਅਤੇ ਬਿਹੈਵੇਰਲ ਸਾਇੰਸ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਜੈਫਰੀ ਸਵਾਨਸਨ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਸਾਲਾਨਾ 100 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਗੋਲੀ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਹਥਿਆਰ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਣ ਤਾਂ ਕਈ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਬੰਦੂਕਾਂ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦਾ ਰਾਹ ਅਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 2012 ਤੋਂ 2016 ਵਿਚਾਲੇ 175,700 ਮੋਤਾਂ 'ਚੋਂ ਕਰੀਬ 60 ਫੀਸਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਬੰਦੂਕਾਂ ਨਾਲ ਅਤੇ 2015 ਵਿੱਚ 44000 ਦੇ ਅੱਧਿਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਕੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹਥਿਆਰਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੇ ਸਾਬਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਕਾਰਨ ਕਤਲ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਘੱਟ ਸਕਦੇ ਹਨ। 1996 ਵਿੱਚ ਤਸਮਾਨੀਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਪੋਰਟ ਆਰਥਰ 'ਤੇ ਮਾਰਟਿਨ ਬ੍ਰਾਇਅੰਤ ਨੇ ਆਏ ਸੈਲਾਨੀਆਂ 'ਤੇ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਗੋਲੀ ਚਲਾਈ ਸੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ 35 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ 23 ਜਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੂੰ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸੈਮੀ-ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਸ਼ਾਰਟਗੰਨਜ਼ ਅਤੇ ਰਾਇਫਲਜ਼ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਚਿਤ ਬਾਜ਼ਾਰ ਮੁੱਲਾਂ 'ਤੇ ਸਾਰੇ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਹਥਿਆਰ ਖਰੀਦੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਹਥਿਆਰ ਭੰਡਾਰ 30 ਫੀਸਦ ਘੱਟ ਹੋ ਗਿਆ। ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਗਿਰਾਵਟ 'ਚ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਰੁਕਣਾ ਸੀ, ਆਸਟਰੇਲੀਆਂ ਵਿੱਚ 80 ਫੀਸਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੰਦੂਕਾਂ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਘਟੇ ਹਨ। ਅਲਪਰਸ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਹੋਈ ਹੈ ਜੋ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ।\" ਸਿਰਫ਼ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ, ਆਸਟਰੇਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਤਲਾਂ ਵਿੱਚ 50 ਫੀਸਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਹੋਈ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਵਾਸਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸੋਚੋ, ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਗੁੱਸੇਖੋਰ, ਮਨੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਨਾਬਾਲਗ ਪਬ 'ਚੋ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲੜਾਈ ਝਗੜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਦੀ ਅੱਖ ਸੁਜਦੀ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਨੱਕ ਵਿੱਚੋਂ ਲਹੂ ਨਿਕਲਦਾ ਪਰ ਇਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਕੋਲ ਕੋਈ ਹਥਿਆਰ ਹੋਣਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਣੀ ਸੀ।\" ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਾਂਗ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹੀ ਸਬੂਤ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਕਿ ਘੱਟ ਹਥਿਆਰ ਕਾਰਨ ਮੌਤਾਂ ਅਤੇ ਜਖ਼ਮੀ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦੂਕਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਨੂੰਨ ਸਖ਼ਤ ਹਨ ਉੱਥੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਤਲ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਦਰ ਘੱਟ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸਦਮਿਆਂ ਕਾਰਨ ਦਾਖ਼ਲ ਨਾਬਾਗਲਾਂ ਦੀ 2014 ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਿੰਨੀ ਹਥਿਆਰਾਂ 'ਤੇ ਠੱਲ੍ਹ ਪਵੇਗੀ ਓਨੀਂ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਧੇਗੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਾਲਾਨਾ ਹਜ਼ਾਰ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਹੀ ਮਾਰੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬਿਲਕੁਲ, ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਵਾਲੀ ਹਿੰਸਾ ਵਧੇਰੇ ਜਟਿਲ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਗੋਰਿਆਂ-ਕਾਲਿਆਂ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਨਸਲੀ ਨਫ਼ਰਤ ਵਾਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਵੀ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਘੱਟ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਿਲਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਅਤਿੱਆਚਾਰ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪੁਲਿਸ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਡਰੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਗੋਲੀ ਮਾਰੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।\" ਮਿਲਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਰ ਬੰਦੂਕਾਂ ਪੁਲਿਸ ਲਈ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ। ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ 2016 ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਕਈ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਘਾਤਕ ਹਮਲੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਸੰਭਵ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਹਿੰਸਾ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਬੰਦੂਕਾਂ ਹੋਣ ਇਹ ਕੋਈ ਸ਼ਰਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਨਾਰਥ ਕੈਰੋਲੀਨਾ ਦੀ ਵੇਕ ਫੌਰੈਸਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਾਇਕੋਲੋਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡੈਵਿਡ ਯੇਮਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਰਵਾਂਡਾ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਹੀ ਦੇਖ ਲਓ, ਜਿੱਥੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਭਿਆਨਕ ਹਿੰਸਾ ਹੋਈ ਸੀ।\" ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਤਜ਼ਰਬੇ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਬੰਦੂਕਾਂ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਜੰਗ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰਕ ਲੜਾਈਆਂ ਜਾਰੀ ਰਹਿ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਾਰਕੁਏਟੇ ਵਿੱਚ ਵਿਸਕਨਸਿਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪੌਲੀਟੀਕਲ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰੀਸਾ ਬਰੂਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ, ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਤਲ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਕਾਢ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਰੂਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗਬੰਦੀ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਪਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤਾਕਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੰਤੁਲਨ ਹੋਵੇ।\" ਉਥੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਮਾਲੀਆ, ਸੂਡਾਨ ਅਤੇ ਲੀਬੀਆ ਵਰਗੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਵੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਥੇ ਹਥਿਆਰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਪਲਬਧ ਹਨ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਅਚਾਨਕ ਗਾਇਬ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਉਭਰਨ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਤਾ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਕੁਦਰਤੀ ਦੁਨੀਆਂ ਬੰਦੂਕਾਂ ਦੇ ਗਾਇਬ ਹੋਣ ਦਾ ਜਾਨਵਰਾਂ ਲਈ ਰਲਿਆ-ਮਿਲਿਆ ਸਿੱਟਾ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਖਤਰਨਾਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਅਤੇ ਸਜਾਵਟ ਲਈ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘ���ੇਗੀ। ਉੱਥੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਸਬੰਧੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਜਿਵੇਂ, ਸੱਪ, ਚੂਹੇ, ਹਾਥੀ ਆਦਿ 'ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਲਪਰਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\"ਬੰਦੂਕ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਹੀ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹਨ। ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਦੇਸ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਲਈ ਸਰਹੱਦ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ। ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਵਪਾਰ ਦਾ ਮਾਨਕ ਉਪਕਰਨ ਹਨ।\" ਬੰਦੂਕਾਂ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਲਈ ਅਟੁੱਟ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਬਿੱਲੀਆਂ, ਸੂਰ, ਬੱਕਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਤਰਨਾਕ ਬਾਹਰੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਦੀਪਾਂ 'ਤੇ ਦਰੁਸਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੈਸੇ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਜੇਕਰ ਬੰਦੂਕਾਂ ਗਾਇਬ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਮਾਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਦਿ ਫਾਇਰਆਰਮਜ਼ ਇੰਡਸਟਰੀ ਟ੍ਰੇਡ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਡਸਟਰੀ ਨੂੰ 20 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਸਿੱਧੇ ਯੋਗਦਾਨ ਵਜੋਂ ਅਤੇ 30 ਬਿਲੀਅਨ ਹੋਰ ਯੋਗਦਾਨ ਵਜੋਂ ਯਾਨਿ ਕਿ ਕੁੱਲ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਪਿਟਰਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,\"50 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਸਕਰੀਨ 'ਤੇ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਬਿੰਦੂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਹ ਜ਼ੀਰੋ ਨਹੀਂ ਪਰ ਸਾਰੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਸੱਚਮੁਚ ਜੇਕਰ ਬੰਦੂਕਾਂ ਗਾਇਬ ਦੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਉਥੇ ਲਾਭ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਬੰਦੂਕਾ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਜਖ਼ਮੀ ਅਤੇ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਖਰਚੇ ਸਾਲਾਨਾ ਕਰੀਬ 10.7 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਹੋਰਨਾਂ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ 200 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵਧ ਖਰਚੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬੰਦੂਕਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਸੌਖਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਪਰ ਕਈ ਬੰਦੂਕ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵਧੇਰੇ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਗੇ। ਯੇਮਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਰੱਖਿਆਤਮਕ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲੋਕ ਹੋਰਨਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਖ਼ੁਦ ਬੰਦੂਕ ਵੰਡਦੇ ਹਨ, ਬੇਸ਼ੱਕ ਉਹ ਵੱਡੇ ਲੋਕ, ਬੰਦੂਕਾਂ ਵਾਲੇ ਹੋਣ ਜਾਂ ਚਾਕੂਆਂ ਵਾਲੇ ਹੋਣ ਸਥਿਤੀ ਇਕੋ ਜਿਹੀ ਹੀ ਹੈ।\" ਭਾਵੇਂ ਬੰਦੂਕਾਂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਫੇਰ ਵੀ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਖੋਜ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬੰਦੂਕਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਉਲਟ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 1860 ਬੰਦੂਕਾਂ ਨਾਲ ਹੋਏ ਕਤਲ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ 'ਤੇ 1993 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬੰਦੂਕ ਹੋਣਾ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਜਾਂ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਤਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਡਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ 2014 ਵਿੱਚ ਮੈਟਾ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਬੰਦੂਕਾਂ ਹਾਸਲ ਕਰਕੇ ਕਤਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮਕਸਦਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਬੰਦੂਕਾਂ ਗਾਇਬ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਕੁਝ ਬੰਦੂਕ ਮਾਲਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਭ���ਵਨਾ ਨੂੰ ਗੁਆ ਦੇਣਗੇ। ਪੈਸੇਫਿਕ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਰਿਸਰਚ ਅਤੇ ਐਵਾਸਿਊਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸਾਇੰਟਿਸਟ ਮਿਲਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\"ਡਾਟਾ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਗ਼ਲਤ ਭਾਵਨਾ ਹੈ।\" ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਬੀਬੀਸੀ ਫਿਊਚਰ 'ਤੇ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-42930899", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42932736", "doc1": "انتشرت على الانترنت صور لحطام الطائرة الروسية سوخوي وهو يحترق وقال وزير الدفاع الروسي إن الطيار \"قتل في معركة على الأرض مع الإرهابيين، بعدما هبط بمظلة النجاة في منطقة يعتقد أن هيئة تحرير الشام تسيطر عليها\". وأعلنت جماعة هيئة تحرير الشام، المرتبطة بمجموعة مسلحة كانت تابعة لتنظيم القاعدة، مسؤوليتها عن إسقاط المقاتلة. وتتمركز \"هيئة تحرير الشام\" في المنطقة الشمالية الشرقية لمحافظة إدلب. وبحسب المرصد السوري لحقوق الإنسان، ومقره في بريطانيا، فإن الطائرات الروسية شنت العشرات من الغارات في المنطقة في 24 ساعة الماضية. وذكرت الأمم المتحدة أن نحو 100 ألف مدني نزحوا من منطقة إدلب هربا من المعارك والغارات الجوية بعد بدأت القوات الحكومية السورية هجومها على آخر معاقل للمعارضة المسلحة. ماذا نعرف أيضا عن الحادث؟ كانت طائرة سوخوي 25 تحلق على مستويات منخفضة في سماء قرية معصران بمحافظة إدلب. شنت المقاتلات الروسية عشرات الغارات على المنطقة في 24 ساعة الأخيرة. أظهرت صور فيديو الطائرة وهي تحترق في الجو. صور فيديو أخرى أظهرت ركام الطائرة على الأرض، وجناح الطائرة به نجمة حمراء. وزير الدفاع الروسي قال إن الطيار أخطر القيادة أنه هبط بمظلة النجاة في منطقة تسيطر عليها جبهة النصرة، وإنه قتل في معركة مع \"الإرهابيين\". كيف ردت روسيا؟ وزارة الدفاع قالت إنها ستفعل ما بوسعها لاستعادة الجثة. ونقلت مواقع التواصل الاجتماعي خبرا مفاده أن سفنا روسية أطلقت من البحر الأبيض المتوسط صورايخ كروز على إدلب. المقاتلات الروسية لم تسجل خسائر كثيرة منذ بداية حملتها في روسيا وتساعد روسيا قوات الحكومة السورية في قتالها ضد المعارضة المسلحة. وكانت القوات السورية شنت في ديسمبر/ كانون الأول الماضي حملة واسعة حول منطقة إدلب، بمساعدة القوات الجوية الروسية. ولم تسجل القوات الجوية الروسية إلا خسائر قليلة منذ بداية عملياتها العسكرية في سوريا في سبتمبر/ أيلول 2015.", "doc2": "ਸੁਖੋਈ-25 ਦੇ ਮਲਬੇ ਦੀਆਂ ਤਸਵਰੀਆਂ ਇਹ ਵਾਕਿਆ ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਇਬਲਿਬ ਸੂਬੇ ਨੇੜੇ ਹੋਇਆ। ਰੂਸ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਇਲਟ ਜਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਿਕਲ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਜ਼ਮੀਨੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। 6 ਰਿਪੋਰਟਾਂ: ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮਨ ਦੇ ਭੇਦ ਖੋਲ੍ਹਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੜੀ 11 ਰਿਪੋਰਟਾਂ : ਵਿੱਕੀ ਗੌਂਡਰ ਮਾਮਲੇ ਦਾ ਹਰ ਪੱਖ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੁੰਦਾ ਦਿਖਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਦੂਜੀ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਲਵਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਖੰਭ 'ਤੇ ਲਾਲ ਤਾਰੇ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹੈ। ਪਾਇਲਟ ਬਾਰੇ ਹਾਲੇ ਕੋਈ ਸਪਸ਼ਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਬਾਗੀ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਪਛਾਣ ਬਾਰੇ ��ੀ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ। ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਬਾਗੀ ਗਰੁੱਪ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਹਾਦੀ, ਅਲ ਕਾਇਦਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ 'ਹਯਾਤ ਅਲ-ਸ਼ਾਮ' ਇਸ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀਂ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-47003329", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47012376", "doc1": "تواجه خطط زوكربيرغ انتقادات وبينما ستبقى التطبيقات الثلاثة قائمة بذاتها فإنه سيجري الربط بينها في مستويات أعلى للتواصل، بحيث يمكن للرسائل أن تنتقل بينها. وقال مسؤولون في فيسبوك إن العملية الطويلة الأمد وما زالت في بدايتها. وأوضحت صحيفة نيويورك تايمز الأمريكية أن عملية الدمج هي مشروع شخصي لمؤسس فيسبوك، مارك زوكربيرغ. وبعد اكتمال المشروع سيتمكن مستخدم فيسبوك من التواصل مع شخص لا يملك سوى تطبيق واتسآب، وهو مستحيل في الوقت الحالي. وقد بدأ العمل لدمج المنصات بالفعل، ويتوقع أن ينتهي بنهاية عام 2019. بيانات مشتركة وتفيد التقارير بأن زوكربيرغ يدفع باتجاه خطة الدمج من أجل جعل الخدمات أكثر فائدة وزيادة الوقت الذي يقضيه المستخدمون على هذه التطبيقات. وتقول ماكينا كيلي من موقع \" The Verge\" للتكنولوجيا إن زوكربيرغ يهدف للتنافس مع عملاقي الاتصالات غوغل وأبل. وقال فيسبوك في بيان صدر عنه \"نريد أن نبني أفضل المنتجات التي تجعل عملية تبادل الرسائل أفضل ما يكون. نحن نعمل على تشفير الاتصالات وتسهيلها بين أفراد العائلات والأصدقاء\". وجاء في البيان أن النقاشات مستمرة حول كيفية عمل الأنظمة في المستقبل. وسيشكل هذه التطور نقلة نوعية لفيسبوك، حيث كان إنستغرام وواتسآب يعملان بشكل مستقل حتى الآن. وأفادت صحيفة نيويورك تايمز بأن هذه الأفكار سببت خلافات على مستوى الإدارة أدت لرحيل مؤسسي واتسآب وإنستغرام العام الماضي. ويواجه في فيسبوك تحقيقات وانتقادات بخصوص طريقة التعامل مع بيانات المستخدمين.", "doc2": "ਇਹ ਤਿੰਨੋਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਵੱਖ- ਵੱਖ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪਸ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ ਪਰ ਇਹ ਤਿੰਨ ਅਜਿਹੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਣਗੇ ਕਿ ਇੱਕ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਤੱਕ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮੈਸੇਜ ਭੇਜੇ ਜਾ ਸਕਣ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ \"ਲੰਮੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ\" ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਬਾਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਖਬਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਜਾਂ 2020 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੱਕ ਇਹ ਪੂਰਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਕ ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਲਿਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂਕਿ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਹੂਲਤ ਵਧੇ ਅਤੇ ਲੋਕ ਇਹਨਾਂ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸਮਾਂ ਲਗਾ ਸਕਣ। ਜੇ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਸਫਲ ਹੋਈ ਤਾਂ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ਖਸ ਕਿਸੇ ਦੂਜੇ ਦੇ ਵਟਸਐਪ 'ਤੇ ਮੈਸੇਜ ਭੇਜ ਸਕੇਗਾ। ਯੋਜਨਾ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿੰਨੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਟੈੱਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦਿ ਵਰਜ ਦੀ ਮੈਕੇਨਾ ਕੈਲੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ���ੌਜੂਦ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਨੂੰ ਇਕਠਿਆਂ ਲਿਆਉਣ ਨਾਲ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਕੁੱਲ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤਾਂ ਵਧੇਗੀ ਹੀ ਨਾਲ ਹੀ ਗੂਗਲ ਅਤੇ ਐੱਪਲ ਦੀ ਮੈਸੇਜ ਸੇਵਾ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਉਸ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਅਸੀਂ ਮੈਸੇਜ ਸਰਵਿਸ ਵਿੱਚ ਯੂਜਰਜ਼ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਅਨੁਭਵ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਕਿ ਲੋਕ ਛੇਤੀ ਅਤੇ ਸਰਲਤਾ ਨਾਲ ਅਤੇ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਨਿਜਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ।\" ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮੈਸੇਜ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਡ-ਟੂ-ਐਂਡ ਐਨਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਵੀ ਲਿਆ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਲੋਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਲੈਟ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਤੇ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਸਕਣ।\" ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ ਇਸ ਬਾਰੇ \"ਚਰਚਾ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ\" ਦਾ ਦੌਰ ਹਾਲੇ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨੋਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਨਾ ਫੈਸੇਬੁੱਕ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਵਟਸਐਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਯੂਜ਼ਰਸ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਰਕ ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਦੇ ਇਸ ਫੈਸਲ ਤੋਂ ਕੰਪਨੀ ਅੰਦਰ \"ਤਣਾਅ ਦੀ ਸਥਿਤੀ\" ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਵਰ੍ਹੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਵਟਸਐਪ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਦੇ ਕੰਪਨੀ ਛੱਡਣ ਪਿੱਛੇ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਸੀ। ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਉਸ ਵੇਲੇ ਆਈ ਹੈ ਜਦੋਂ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਆਪਣੇ ਯੂਜ਼ਰਸ ਦਾ ਡਾਟਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਸਬੰਧੀ ਅਲੋਚਨਾ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਾਂਚ ਵੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਮੋਟੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਯੂਜਰਜ਼ ਦੇ ਡਾਟਾ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਾਰੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਫਿਰ ਤੋਂ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਆਪਣੇ ਯੂਜ਼ਰਸ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਸੂਚਨਾ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਇਸਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਵਟਸਐਪ ਅਤੇ ਫੈਸਬੁੱਕ ਆਪਣੇ ਯੂਜ਼ਰਸ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਡਾਟਾ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2013/09/130919_russia_putin_fourth_term", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43457122", "doc1": "يواجه بوتين احتجاجات واسعة وقال الرئيس بوتين بهذا الصدد اثناء مناظرة مشتركة مع رئيس الحكومة الفرنسية السابق فرنسوا فيو في منتجع فالداي الروسي، \"لا انفي هذا الاحتمال كليا.\" وكان الرئيس بوتين البالغ من العمر 60 عاما قد فاز في ثلاثة انتخابات رئاسية منذ تسلمه السلطة عام 2000، الا انه اضطر الى التخلي عن الرئاسة لاربع سنوات عام 2008 لأن الدستور الروسي يحظر على الرئيس تجديد ولايته لأكثر من مرة واحدة على التوالي. الا ان روسيا شهدت في السنوات الاخيرة اوسع احتجاجات ضد الرئيس بوتين وحلفائه منذ الحقبة السوفييتية. ويتهمه مناوئوه السياسيون بالتقاعس في محاربة الفساد وبتقويض الديمقراطية. مواضيع قد تهمك نهاية", "doc2": "ਕਈ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਗੜਬੜੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਦੇਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਲੀਡਰ ਅਲੈਕਸੀ ਨੈਵਾਲਨੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਸੀ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ। ਕਿਵੇਂ ਪੁਤਿਨ ਬਣੇ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ? ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਜੂਡੋ ਕਰਾਟੇ ਵਿੱਚ ਬਲੈਕ ਬੈਲਟ ਹਨ। ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟਸ ਦੀ ਇਸ ਖੇਡ ਦੀਆਂ ਦੋ ਖ਼ੂਬੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਉਹ ਹਨ ਧੋਖਾ ਅਤੇ ਗੁੱਸਾ। ਉਹ ਭਾਵੇਂ ਯੁਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜੀ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਮਾਰਚ 2014 ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਨੂੰ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੀ ਜਾਂ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ। 65 ਸਾਲਾ ਪੂਤਿਨ ਨੇ ਰੂਸ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਉਣ ਤੋਂ ਕਦੇ ਪਰਹੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਚਾਹਤ ਕਦੇ ਲੁਕਾਈ। ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਰੂਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੇਸ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਪਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਮਾਂ ਵੀ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪੂਤਿਨ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸਾਥੀ ਯੇਵਗੇਨੀ ਪ੍ਰਿਗੋਜਹਿਨ ਉੱਤੇ 2016 ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗਾ। ਰੂਸ-ਅਮਰੀਕਾ ਰਿਸ਼ਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਸ਼ਹਿ ਉੱਤੇ ਯੇਵਗੇਨੀ ਪ੍ਰਿਗੋਜਹਿਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਭੜਕਿਆ ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਨਿਕਲਿਆ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪੂਤਿਨ ਦੇ ਕਰੀਬੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਉੱਤੇ ਕਈ ਰੋਕਾਂ ਲਾਈਆਂ। ਮਾਰਚ, 2014 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਯੁਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਫ਼ੌਜੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰੂਸੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਉੱਤੇ ਲਗੀਆਂ ਕਈ ਰੋਕਾਂ ਲਾਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੋਕਾਂ ਕਰ ਕੇ ਪੂਤਿਨ ਦੇ ਕਈ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਉੱਤੇ ਰੋਕ ਲੱਗ ਗਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਉੱਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਪਿਆ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇਹ ਗੱਲ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਪੂਤਿਨ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਧਾਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕ ਅਮਰੀਕਾ-ਰੂਸ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਠੰਢੀ ਜੰਗ ਦਾ ਨਾਮ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ੈਰ-ਭਰੋਸਗੀ ਦਾ ਟੋਆ ਹੋਰ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। 'ਰਣਨੀਤਕ ਸਾਂਝੀਦਾਰ' ਹਾਲਾਤ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਕਿ ਰੂਸ ਹੁਣ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦਾ ਰਣਨੀਤਕ ਸਾਂਝੀਦਾਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ ਪੁਤਿਨ ਉੱਤੇ ਪੂਰਬੀ ਯੁਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਸਮਰਥਕ ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜੀ ਮਦਦ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਇਹੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੁਝ ਰੂਸੀ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਉੱਥੇ ਗਏ ਸਨ। ਯੁਕਰੇਨ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਪੂਤਿਨ ਭੜਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਯੁਕਰੇਨ ਵਿੱਚ 'ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ' ਤੋਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਿਕਟਰ ਯਾਨੁਕੋਵਿਚ ਫਰਵਰੀ, 2014 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਭੱਜ ਗਏ ਸਨ। ਯੁਕਰੇਨ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਦੇ ਪਤਨ ਨੂੰ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮਹਾਵਿਨਾਸ਼ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਤਕ ਨੇੱਟ ਦੇ ਵਿਸਤਾਰ ਦਾ ਪੂਤਿਨ ਨੇ ਪੁਰਜ਼ੋਰ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਬਚਪਨ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਲੇਨਿਨਗ੍ਰਾਦ (ਹੁਣ ਸੇਂਟ ਪੀਟਸਬਰਗ) ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਸਥਾਨਕ ਮੁੰਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਟ-ਮਾਰ ਆਮ ਗੱਲ ਸੀ। ਇਹ ਮੁੰਡੇ ਕਈ ਵਾਰ ਪੁਤਿਨ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਤਾਕਤਵਰ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹੀ ਗੱਲ ਪੂਤਿਨ ਨੂੰ ਜੁਡੋ ਵੱਲ ਲੈ ਗਈ। ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪੁਤਿਨ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਵਿਅਤ ਜਾਸੂਸੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਅਕਤੂਬਰ, 2015 ਵਿੱਚ ਪੂਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"50 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਲੇਨਿਨਗ੍ਰਾਦ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਯਮ ਸਿਖਾਇਆ ਸੀ। ਜੇ ਲੜਾਈ ਹੋਣੀ ਤੈਅ ਹੈ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁੱਕਾ ਮਾਰੋ।\" ਸਾਲ 2006 ਵਿੱਚ ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਮਿਲੀਟਰੀ ਹੈੱਡਕੁਆਟਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਕਰਦੇ ਪੁਤਿਨ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ: ਜਾਸੂਸ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਤੱਕ ਮਾਚੋ ਮੈਨ ਅਤੇ ਦਿਆਲੂ ਅਕਸ ਵਾਲੇ ਪੁਤਿਨ ਪੁਤਿਨ ਮਾਚੋ ਮੈਨ (ਮਰਦਾਂ ਵਾਲੇ ਅਕਸ) ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਂਦੇ ਵੇਖੇ ਗਏ। ਉਹ ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਫਾਈਟਰ ਜੈੱਟ ਉਡਾਉਂਦੇ ਦੇਖੇ ਗਏ। 2011 ਵਿੱਚ ਬਾਇਕਰਸ ਫੈਸਟਿਵਲ ਵਿੱਚ ਪੁਤਿਨ ਸਪੋਰਟਸ ਬਾਈਕ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ। ਦਿ ਨਾਇਟ ਵੁਲਫ ਬਾਇਕਰਸ ਗੈਂਗ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਸਾਗਰ ਦੇ ਕਰੀਮਿਆ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਅਲੋਪ ਹੋ ਰਹੀ ਅਮੂਰ ਬਾਘਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੇ ਪੁਤਿਨ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੇ ਰੂਸੀ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਸੂਖ਼ ਇੱਕ ਦਿਆਲੂ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ। ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਛੋਟੀ ਧੀ ਕਾਤੇਰਿਨਾ ਕਈ ਡਾਂਸ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਪੁਤਿਨ ਦੀਆਂ ਧੀਆਂ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਪੂਤਿਨ ਦੀ ਛੋਟੀ ਧੀ ਕਾਤੇਰਿਨਾ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੌਰਾਨ ਮਾਸਕੋ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਅਹੁਦੇ ਉੱਤੇ ਨੌਕਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਹ ਡਾਂਸ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਵੱਡੀ ਧੀ ਮਾਰਿਆ ਵੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਬਾਇਲੌਜੀ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਇਟਰਜ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਪੂਤਿਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਵੱਡੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਉੱਤੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੁਤਿਨ, ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰੂਸੀ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਅਜਿਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੱਛਮੀ ਆਗੂਆਂ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਫ਼ਨਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੂਸੀ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਪੂਤਿਨ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਚਿਹਰਾ ਛਾਇਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। 2012 ਵਿੱਚ ਉਹ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਜਿੱਤੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਮਿਤਰੀ ਮੇਦਵੇਦੇਵ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ ਪਰ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋ ਕਾਰਜਕਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਨੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦਰਆਮਦਗੀ ਨਾਲ ਕਾਫ਼ੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਸਾਲ 2008 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਸਾਰਿਕ ਮੰਦੀ ਦਾ ਰੂਸ ਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਉੱਤੇ ਭੈੜਾ ਅਸਰ ਪਿਆ। ਦੇਸ ਨੇ ਖਰਬਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਘਾਣ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਤੀਜਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਸਮਲੈਂਗਿਕ ਪ੍ਰਾਪੇਗੰਡਾ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹਾਂ ਉੱਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਗਿਰਜਾ ਘਰ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਤਿਨ ਨੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹਾਸ਼ੀਏ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਘਾਣ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਉਦੋਂ ਵਧੀ ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਵਿਅਕਤੀ ਰਹੇ ਮਿਖਾਇਲ ਖੋਡੋਰਕੋਵਸਕੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਨਾਲ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ 2006 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਰਹੇ ਅਲੈਕਜ਼ੈਂਡਰ ਲਿਟਵਿਨੇਨਕੋ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਰੂਸੀ ਏਜੰਟਾਂ ਉੱਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਸਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49062242", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-46002672", "doc1": "غواص يسبح بمحاذاة قنديل عملاق بالقرب من ساحل كرونويل في بريطانيا عضوات الكونغراس الأمريكي من الحزب الديمقراطي (من اليسار إلى اليمين) أيانا بريسلي، أليكزاندريا أوكازيو كورتيز، إلهان عمر، ورشيدة طليب في مؤتمر صحفي يعبرن عن إدانة هجوم الرئيس دونالد ترامب عليهن. ثلاثة منهن ولدن في الولايات المتحدة. كان ترامب قد اقترح عودتهن لبلادهن. صاعق يضرب بناية \"ون ويرلد تريد سنتر\" في مدينة نيويورك رد فعل أورسولا دير ليين بعد انتخابها رئيسة لمفوضية الاتحاد الأوروبي، خلفا للرئيس الحالي جان كلود يونكر مارك كارني محافظ البنك المركزي البريطاني يعرض ورقة نقدية من فئة الخمسين جنيها وعليها صورة ألان تورينغ، أحد رواد علم الحاسب في بريطانيا. أقرباء ضحايا سقوط الطائرة الماليزية يحضرون وقفة لإحياء ذكرى الضحايا البالغ عددهم 298 شخصا. وكانت الطائرة قد أسقطت في الأراضي الأوكرانية عام 2014. بوريس جونسون يلوح بسمكة مدخنة في الهواء في الحملة الانتخابية لقيادة حزب المحافظين في لندن. ساكنة تطل من نافذة منزلها بينما يبحث رجال الإنقاذ عن ناجين في موقع انهيار بناية في مدينة مومباي في الهند. وقتل في الانهيار 13 شخصا. المخترع الفرنسي فرانكي زاباتا يحلق في مروحية نفاثة فوق جمهور قبل الاستعراض العسكري بمناسبة \"يوم الباستيل\". أشخاص يرتدون ثيابا تقلد ثياب المغنية وكاتبة كلمات الأغاني كيت بوش في استعراض بعنوان \"أروع يوم مرتفعات ويذرنغ\". جميع الحقوق محفوظة لأصحاب الصور", "doc2": "ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ ਪੁਰਬ ਮੌਕੇ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਨੂੰ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਸਜਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸ਼ਹਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੀ ਵਸਾਇਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਿਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕਰਵਾਈ। ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਕਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ (ਸੱਜੇ) ਮਰਹੂਮ ਪੱਤਰਕਾਰ ਖਾਸ਼ੋਜੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸਾਲਾਹ ਬਿਨ ਖਾਸ਼ੋਜੀ (ਖੱਬੇ) ਨਾਲ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਰਿਆਧ ਵਿੱਚ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ। ਬੈਲਾਰੂਸ ਦੇ ‘ਇੰਟੀਰੀਅਰ ਸੋਲਜਰ’ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮਿਨਸਿਕ ਤੋਂ 30 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ‘ਮੈਡਾਰਡ ਬੈਰਾਟ ਹੈਡਡਰੈਸ’ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ। ਇੱਕ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਵਿਅਤਨਾਮ ਚਿੜੀਆਘਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਿੱਚੋਂ 1 ਦਰਿਆਈ ਘੋੜੇ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਖੁਆਉਂਦੀ ਹੋਈ। ਸੰਨ 1977 ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਇਸ ਚਿੜੀਆਘਰ ਵਿੱਚ 90 ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦੇ 800 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਜੀਵ ਹਨ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਮੌਨ ਸੂਬੇ ਵਿਚਲੇ ਕਿਆਕਹਿਟੀਓ ਪਗੋਡਾ ਵਿਖੇ ਬੋਧੀ ਸਾਧੂ ਮੋਮਬੱਤੀਆਂ ਜਲਾ ਕੇ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹੋਏ। ਸਸੈਕਸ ਦੇ ਡਿਊਕ ਅਤੇ ਡੱਚਿਸ ਫਿਜੀ ਦੇ ਸੁਵਾ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਸਾਊਥ ਪੈਸਿਫਿਕ ਦੇ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ। ਵਿਆਹ ਮਗਰੋਂ ਸ਼ਾਹੀ ਜੋੜਾ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਸੰਸਾਰ ਫੇਰੀ ਉੱਪਰ ਨਿਕਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਨਿਊ ਜ਼ੀਲੈਂਡ, ਫਿਜ਼ੀ ਅਤੇ ਟੌਂਗਾ ਜਾਣਗੇ। ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਹਿਟਾਚੀਨਾਕਾ ਵਿਚਲੇ ਸੀਸਾਈਡ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਫਾਇਰ ਵੀਡ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤੁਰਦੇ ਹੋਏ ਲੋਕ। ਇਹ ਘਾਹ ਪਤਝੜ ਦੌਰਾਨ ਅੱਗ ਵਰਗੇ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਮਾਡਲ ਰੂਸੀ ਕਲਾਕਾਰ ਮਾਰੀਆ ਗੈਸਾਨੋਵਾ ਦੀ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਕਰਦੀ ਹੋਈ। ਪਿਛੋਕੜ ਵਿੱਚ ਵਿਕਟਰ ਵਸੈਂਟੋਵ ਦੀ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀ ਸਿਰੀਨ ਐਂਡ ਐਲਕੋਨੋਸਟ- ਏ ਸੌਂਗ ਆਫ ਜੌਏ ਐਂਡ ਸੌਰੋ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਸਾਓ ਪੋਲੋ ਫੈਸ਼ਨ ਵੀਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਡਲ ਪੈਟਰੀਸ਼ੀਆ ਵੀਏਰਾ ਦੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤੀ ਪੌਸ਼ਾਕ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੋਈ। ਸਪੇਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੈਡਰਿਡ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਪਰੇਡ ਦੌਰਾਨ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਇੱਜੜ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਆਪਣੀ ਤਸਵੀਰ ਖਿੱਚਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ। ਆਜੜੀ ਆਪਣੇ ਸਾਲਾਨਾ ਪ੍ਰਵਾਸ ਦੌਰਾਨ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਆਜੜੀ ਜਦੋਂ ਉੱਤਰੀ ਸਪੇਨ ਵਿੱਚ ਠੰਢ ਪੈਣ ਲਗਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਭੇਡਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਖਿੱਤੇ ਵੱਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਕੌਟਲੈਂਡ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ‘ਰੇਇਜ਼ਨ ਫੋਮ ਫਾਈਟ’ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ। ਇਹ ਉਤਸਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਸੈਂਟ ਐਂਡਰਿਊਜ਼ ਇਨ ਫਾਈਫ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਹਫਤਾ ਭਰ ਚੱਲੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦਾ ਅੰਤਲਾ ਸਮਾਗਮ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੂਨੀਅਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪਣੇ ਸੀਨੀਅਰਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56786103", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56786160", "doc1": "لقد خلف عقدان من الصراع في أفغانستان الكثير من الألم فقد أعلن الرئيس الأمريكي جو بايدن هذا الشهر أن ما يتراوح ما بين 2500 إلى 3500 جندي أمريكي سوف ينسحبون بحلول 11 سبتمبر/ أيلول المقبل، وستفعل بريطانيا الشيء نفسه حيث تسحب ما تبقى من قواتها هناك والبالغ عددها 750 جنديا. ويعد التاريخ مهما إذ يصادف ذكرى مرور 20 عاما بالضبط على هجمات تنظيم القاعدة في 11 سبتمبر/ أيلول على الولايات المتحدة، وهي الهجمات التي خطط لها التنظيم ووجهها من أفغانستان. ورداً على تلك الهجمات قادت الولايات المتحدة تحالفاً غربياً واجتاحت أفغانستان وأطاحت بحكم طالبان وطردت تنظيم القاعدة من هناك مؤقتا. وكانت تكلفة هذا الغزو والوجود العسكري والأمني لمدة 20 عاما هناك باهظة للغاية من الناحية البشرية والمالية حيث قُتل أكثر من 2300 جندي أمريكي وأصيب أكثر من عشرين ألف جندي، بالإضافة إلى مقتل أكثر من 450 جندياً بريطانيا ومئات آخرين من جنسيات أخرى. حقائق عن أفغانستان مواضيع قد تهمك نهاية هل انتصرت حركة طالبان في أفغانستان؟ لكن الأفغان أنفسهم هم الذين تحملوا العبء الأكبر من حيث الضحايا، حيث قُتل أكثر من 60 ألفا من أفراد قوات الأمن ونحو ضعف هذا العدد من المدنيين. وتقترب التكلفة المالية لهذه العملية بالنسبة لدافعي الضرائب في الولايات المتحدة من تريليون دولار أمريكي تقريباً. لذلك فإن السؤال المحرج الذي يجب طرحه هو: هل كان الأمر يستحق كل هذه الكلفة البشرية والمالية؟. وتتوقف الإجابة على الزاوية التي تنظر منها للمسألة. دعونا نعود للوراء للحظة ونفكر في سبب دخول القوات الغربية في المقام الأول وما شرعت في القيام به. فلمدة 5 سنوات بين عامي 1996و2001 تمكنت جماعة إرهابية عابرة للحدود، وهي القاعدة، من ترسيخ وجودها في أفغانستان بقيادة زعيمها صاحب الشخصية الكاريزمية أسامة بن لادن حيث أقامت معسكرات تدريب إرهابية. ومن بين ما قام به التنظيم إجراء تجارب على استخدام الغازات السامة على الكلاب وتجنيد وتدريب ما يقدر بنحو 20 ألف متطوع جهادي من جميع أنحاء العالم، كما نفذت الجماعة الهجومين المزدوجين على سفارتي الولايات المتحدة في كينيا وتنزانيا عام 1998 مما أسفر عن مقتل 224 شخصا معظمهم من المدنيين الأفارقة. موقع السفارة الأمريكية في نيروبي بعد التفجير هناك وتمكنت القاعدة من الاستمرار في النشاط والإفلات من العقاب في أفغانستان لأنها كانت محمية من قبل الحكومة الأفغانية في ذلك الوقت وهي حكومة حركة طالبان التي سيطرت على البلاد بأكملها في عام 1996 بعد انسحاب الجيش الأحمر السوفيتي وبعد عدة سنوات من الحرب الأهلية المدمرة. وقد حاولت الولايات المتحدة عبر حلفائها السعوديين إقناع طالبان بطرد القاعدة، لكن الحركة رفضت، وبعد هجمات 11 سبتمبر/أيلول من عام 2001 طلب المجتمع الدولي من طا��بان تسليم المسؤولين عن تلك الهجمات، ولكن مرة أخرى رفضت طالبان. لذلك تقدمت في الشهر التالي قوة أفغانية مناهضة لطالبان تُعرف باسم التحالف الشمالي صوب كابول، بدعم من القوات الأمريكية والبريطانية، مما أدى إلى خروج طالبان من السلطة ودفع تنظيم القاعدة للفرار عبر الحدود إلى باكستان. وقالت مصادر أمنية رفيعة المستوى لبي بي سي هذا الأسبوع إنه منذ ذلك الوقت لم يتم التخطيط لهجوم إرهابي دولي واحد ناجح من أفغانستان، لذلك فإنه باعتماد مقياس مكافحة الإرهاب الدولي فقط يكون الوجود العسكري والأمني الغربي هناك قد نجح في تحقيق هدفه. لكن بالطبع سيكون ذلك مقياسا مفرطا في التبسيط ويتجاهل الخسائر الهائلة التي خلفها الصراع، ولا يزال ولاسيما في صفوف الأفغان من المدنيين والعسكريين. فبعد مرور 20 عاما مازالت البلاد لا تنعم بالسلام، وبحسب مجموعة البحث في العنف المسلح فقد شهد عام 2020 مقتل عدد من الأفغان بالعبوات الناسفة أكثر من أي دولة أخرى في العالم، ولم يختف من هناك بعد تنظيم القاعدة وتنظيم الدولة الإسلامية والجماعات المسلحة الأخرى فهي تنشط من جديد ويشجعها بلا شك الرحيل الوشيك لآخر القوات الغربية المتبقية. نساء يبكين خارج مستشفى في كابول بعد هجوم بشاحنة مفخخة وتعود بي الذاكرة إلى عام 2003 حيث رافقت القوات الأمريكية التي كانت تتمركز في قاعدة نائية في إقليم باكتيكا. كانت القوات الموجودة هناك تابعة للفرقة الجبلية العاشرة في الجيش الأمريكي، وكنت حينها برفقة زميلي المخضرم في بي بي سي فيل غودوين. شكك غودوين في جدوى الوجود العسكري للتحالف في افغانستان وقال حينئذ: \"في غضون 20 عاماً ستعود طالبان للسيطرة على معظم الجنوب\" واليوم وعلى ضوء محادثات السلام في الدوحة والتقدم العسكري الذي تحققه الحركة على الأرض ستلعب طالبان دوراً حاسماً في مستقبل البلاد بأكملها. ومع ذلك، يشير الجنرال السير نك كارتر، رئيس أركان الجيش البريطاني والذي خدم عدة جولات هناك، إلى أن \"المجتمع الدولي قد بنى مجتمعا مدنيا غير الحسابات بشأن نوعية الشرعية الشعبية التي تريدها طالبان، فالبلاد في وضع أفضل مما كانت عليه في عام 2001 وقد أصبحت طالبان أكثر انفتاحا\". ويتبنى الدكتور ساجان غوهيل من مؤسسة آسيا والمحيط الهادئ وجهة نظر أكثر تشاؤما، ويقول: \"هناك خوف حقيقي من أن أفغانستان يمكن أن تعود مرة أخرى لتصبح أرضا خصبة للتطرف كما كانت في التسعينيات من القرن الماضي\"، وهو قلق يشاركه العديد من وكالات الاستخبارات الغربية. أفغانستان: هل تندلع حرب أهلية بعد الانسحاب الأمريكي؟ إدارة بايدن تعتزم مراجعة اتفاق حكومة ترمب مع حركة طالبان \"بايدن يواجه معضلة سحب القوات الأمريكية من أفغانستان\" تحقيق بشأن حظر الغناء على الفتيات في العاصمة الأفغانية ويتنبأ الدكتور غوهيل بأن \"تتجه موجات جديدة من الإرهابيين الأجانب من الغرب إلى أفغانستان لتلقي التدريب على العمليات الإرهابية هناك ولن يكون الغرب قادرا على التصدي لهم لأن التخلي عن أفغانستان سيكون قد اكتمل بالفعل\". وقد لا يكون ذلك حتمياً حيث يعتمد الأمر على عاملين. الأول هو ما إذا كانت حركة طالبان المنتصرة ستسمح بأنشطة القاعدة وتنظيم الدولة الاسلامية في المناطق الواقعة تحت سيطرتها، والثاني هو مدى استعداد المجتمع الدولي للتعامل مع الحركة. لذلك فإن الصورة الأمنية المستقبلية لأفغانستان مبهمة حيث أن البلد الذي تغادره القوا�� الغربية هذا الصيف يفتقر لأدنى مقومات الأمن، وقلة من الناس كان بإمكانها التنبؤ في الأيام التي أعقبت أحداث 11 سبتمبر/أيلول بأن تلك القوات ستبقى عقدين من الزمن هناك. وعندما أنظر الآن إلى الوراء وأتذكر الجولات الصحفية التي قمت بها إلى أفغانستان ورافقت خلالها القوات الأمريكية والبريطانية والإماراتية، وتبرز ذكرى واحدة قبل غيرها. كنت خلال إحدى الجولات في قاعدة للجيش الأمريكي على بعد 6 كيلومترات فقط من الحدود مع باكستان، وكنا نجلس على صناديق الذخيرة في حصن طيني تحت سماء مليئة بالنجوم وكان الجميع قد استمتع للتو بشرائح لحم تم نقلها جوا من رامشتاين في ألمانيا. وقبل أن تدك صواريخ حركة طالبان القاعدة، روى جندي يبلغ من العمر 19 عاماً من نيويورك كيف فقد العديد من رفاقه خلال فترة وجوده هناك، ثم هز كتفيه قائلا: \"إذا كان أجلي قد أتى فليكن كذلك\". “طالبان حاولت قتلي… لأنني امرأة” ثم أخرج شخص ما غيتارا وغنى بشكل بديع أغنية Creep لفريق ريديوهيد، وكانت خاتمة الأغنية: \"ماذا أفعل هنا بحق الجحيم؟ أنا لا أنتمي إلى هذا المكان\"، وأتذكر أنني فكرت في تلك الكلمات حينها وقلت في نفسي: \"ربما لا ننتمي إلى هذا المكان\".", "doc2": "ਲੰਘੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ 'ਚ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਚ ਕਾਫ਼ੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਇਸੇ ਮਹੀਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦੇ 2,500 - 3,500 ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਿਕ 11 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਵਾਪਸ ਚਲੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵੀ ਆਪਣੇ ਬਾਕੀ ਦੇ 750 ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਰੀਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ 9/11 ਨੂੰ ਹੀ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਵੱਲੋਂ ਅਮਰੀਕਾ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਹੀ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ 'ਚ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਢੰਗ ਨਾਲ ਇੱਥੋਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ 20 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ ਫੌਜ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਕੀਮਤ ਅਦਾ ਕਰਨੀ ਪਈ ਹੈ। ਜਿਸ 'ਚ ਜਾਨ ਅਤੇ ਮਾਲ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਹੀ ਖਾਸਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਦੇ 2300 ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਤੋਂ ਹੱਥ ਧੋਣਾ ਪਿਆ ਹੈ ਜਦਕਿ 20,000 ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ 450 ਸੈਨਿਕਾਂ ਸਮੇਤ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸੈਂਕੜੇ ਹੀ ਜਵਾਨ ਮਾਰੇ ਗਏ ਜਾਂ ਫਿਰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ ਅਫ਼ਗਾਨੀਆਂ ਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 60,000 ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਦੁੱਗਣੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਗਵਾਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਕਰਦਾਤਾਵਾਂ 'ਤੇ ਲਗਭਗ 1 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਭਾਰ ਵਧਿਆ। ਚੰਗਾ ਜਾਂ ਮਾੜਾ- ਕਿਵੇਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇ ਹਿਸਾਬ? ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਸਭ ਸਹੀ ਸੀ? ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਸ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨਾਲ ਵੇਖਦੇ ਹੋ। ਕਾਬੁਲ 'ਚ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੋਂਦੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਇੱਕ ਪਲ ਲਈ ਪਿੱਛੇ ਝਾਤ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਪੱਛਮੀ ਤਾਕਤਾਂ ਉੱਥੇ ਕਿਉਂ ਗਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਕੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। 1996 ਤੋਂ 2001 ਤੱਕ, ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਕੱਟੜਵਾਦੀ ਸਮੂਹ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਆਪਣੇ ਆਗੂ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ 'ਚ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ 'ਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਕੈਂਪਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ 'ਚ ਕੁੱਤਿਆਂ 'ਤੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਗੈਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਰਗੇ ਘਟੀਆ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚੋਂ ਤਕਰੀਬਨ 29 ਹਜ਼ਾਰ ਜੇਹਾਦੀਆਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੀ ਸਾਲ 1998 'ਚ ਕੀਨੀਆ ਅਤੇ ਤਨਜ਼ਾਨੀਆਂ 'ਚ ਸਥਿਤ ਅਮਰੀਕੀ ਦੂਤਘਰਾਂ/ਸਫ਼ਰਾਤਖਾਨਿਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ 'ਚ 224 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ 'ਚ ਵਧੇਰੇ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨ। ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਚ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤਾਲਿਬਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਸੋਵੀਅਤ ਰੈੱਡ ਆਰਮੀ ਦੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਅਤੇ ਬਾਅਦ 'ਚ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ 1996 'ਚ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਹੀ ਆਪਣਾ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਊਦੀ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਬਾਹਰ ਸਤੰਬਰ 2001 'ਚ 9/11 ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਪਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਮਨ੍ਹਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਫਿਰ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਅਫ਼ਗਾਨੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਿਰੋਧੀ ਧੜੇ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਗੱਠਜੋੜ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫੌਜ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕਾਬੁਲ ਵੱਲ ਕੂਚ ਕੀਤਾ। ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਹਟਾ ਕੇ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਵੱਲ ਜਾਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ꞉ ਨੌਂ ਸਾਲ ਦੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਅਫ਼ੀਮ ਦੇ ਆਦੀ ਇਸੇ ਹਫ਼ਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ ਸਫ਼ਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ 'ਚ ਪੱਛਮੀ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਆਪਣੇ ਉਦੇਸ਼ 'ਚ ਸਫ਼ਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਹੀਂ ਪਰ ਬੇਸ਼ੱਕ ਇਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਾਪਣਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਸਾਨ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਅਤੇ ਸੈਨਿਕ ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਸਭ 'ਚ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਗਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਜਾਂ ਫਿਰ ਅਜੇ ਵੀ ਗਵਾ ਰਹੇ ਹ��, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। 20 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵੀ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰਿਸਰਚ ਸਮੂਹ ਐਕਸ਼ਨ ਆਨ ਆਰਮਡ ਫੋਰਸਿਜ਼ ਵਾਇਲੈਂਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ 2020 'ਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤੁਲਨਾ 'ਚ ਵਿਸਫੋਟਕ ਯੰਤਰਾਂ ਨਾਲ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਨ। ਅਲ-ਕਾਇਦਾ, ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ (ਆਈਐਸ) ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੱਟੜਵਾਦੀ ਸਮੂਹ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੱਛਮੀ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਤੋਂ ਉਹ ਖੁਸ਼ ਹਨ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮੁੜ ਸੰਗਠਿਤ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੋਹਾ 'ਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਸਾਲ 2003 'ਚ ਮੈਂ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਦੀ 10 ਮਾਊਂਟੇਨ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਪਕਤਿਕਾ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਇੱਕ ਰਿਮੋਟ ਫਾਇਰਬੇਸ ਵਿਖੇ 'ਐਮਬੇਡਡ' ਪੱਤਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਹਿਯੋਗੀ ਫਿਲ ਗੁਡਵਿਨ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸ਼ੱਕ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਗੱਠਜੋੜ ਦੀ ਫੌਜੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਇਸ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਵਾਪਸ ਜਾਵੇਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ , \"20 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਦੱਖਣ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਮੁੜ ਵਾਪਸੀ ਕਰ ਲਵੇਗਾ।\" ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਦੋਹਾ 'ਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਫ਼ੈਸਲਾਕੁੰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਚੀਫ਼ ਆਫ ਡਿਫੈਂਸ ਸਟਾਫ, ਜਨਰਲ ਸਰ ਨਿਕ ਨਿਕਟਰ, ਜੋ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਉੱਥੋਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਦੱਸਦੇ ਹਨ , \"ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਇੱਕ ਸਿਵਲ ਸਮਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਦੇਸ਼ 2001 ਦੀ ਤੁਲਨਾ 'ਚ ਬਿਹਤਰ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਹੈ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਧੇਰੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।\" ਕਿਵੇਂ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਭਵਿੱਖ? ਏਸ਼ੀਆ ਪੈਸੀਫਿਕ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਡਾ. ਸੱਜਣ ਗੋਹੇਲ ਦਾ ਕੁਝ ਵੱਖਰਾ ਵਿਚਾਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵੱਲ ਵਾਪਸ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਹੋਣ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਸੀ।\" \"ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈਣ ਲਈ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਆਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਲਹਿਰ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਰ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ 'ਚ ਅਸਮਰਥ ਹੋਣਗੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਹੋਣਗੇ।\" ਮੈਰੋਬੀ 'ਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸਫ਼ਾਰਤਖ਼ਾਨੇ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਸੰਭਵ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਦੋ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗਾ, ਪਹਿਲਾ ਇਹ ਕਿ ਇੱਕ ਜੇਤੂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਅਤੇ ਆਈਐਸ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਵੇਗਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਇਹ ਕਿ ਕੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ���ੌਜੂਦਗੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਲਈ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। 9/11 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਿਸ ਦੇਸ਼ 'ਚੋਂ ਪੱਛਮੀ ਫੌਜਾਂ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਗਰਮੀਆਂ 'ਚ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤਾਂ 9/11 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਫੌਜ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਉੱਥੇ ਰਹੇਗੀ। ਮੈਂ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਲਈ ਕਈ ਵਾਰ ਅਮਰੀਕੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਤੇ ਅਮੀਰਾਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਗਿਆ ਹਾਂ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੌਰਿਆਂ ਨੇ ਕਈ ਯਾਦਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਖਾਸ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਮਹਿਜ਼ 3 ਮੀਲ (6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ) ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਤਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਅਸਮਾਨ ਹੇਠ ਇੱਕ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਣੇ ਕਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਗੋਲੇ-ਬਾਰੂਦ ਦੇ ਡੱਬਿਆਂ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਸੀ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਰਾਕੇਟ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉੱਥੇ ਆ ਡਿੱਗਣਗੇ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ ਇੱਕ 19 ਸਾਲਾਂ ਜਵਾਨ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਹੁਣ ਜੇਕਰ ਮੇਰਾ ਟਾਈਮ ਹੈ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਟਾਈਮ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਨੇ ਗਿਟਾਰ ਕੱਢਿਆ ਅਤੇ ਰੇਡਿਓਹੈੱਡ ਬੈਂਡ ਦਾ ਗੀਤ 'ਕ੍ਰੀਪ' ਗਾਉਣ ਲੱਗਾ। ਉਹ ਗੀਤ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋਇਆ ਸੀ- \"ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਕੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ? ਮੈਂ ਇੱਥੋਂ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹਾਂ।\" ਉਸ ਵਕਤ ਮੈਂ ਇਹ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ \"ਨਹੀਂ, ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਨਹੀਂ ਹਾਂ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44243668", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44250286", "doc1": "وكانت القمة ستتناول إزالة الأسلحة النووية في شبه الجزيرة الكورية، في أول لقاء بين رئيس أمريكي وزعيم من كوريا الشمالية. وقال ترامب بخصوص إلغاء القمة: \"إن العالم خسر فرصة للسلام الدائم\". وأضاف ترامب \"نظرا للغضب العارم والعدوانية في بيانكم الأخير، أشعر أنه من غير المناسب في هذا الوقت عقد أي لقاء مخطط له\". وقال ترامب \"إنك تتحدث عن قدراتكم النووية، لكن قدراتنا أضخم وأقوى، وأدعو الله ألا نضطر إلى استخدامها أبدا\". وأنهى ترامب خطابه بالقول إن على كيم أن يطلبه إذا غير رأيه. وجاء قرار ترامب بعد ساعات من إعلان كوريا الشمالية أنها دمرت الأنفاق في موقع التجارب النووية بحضور إعلامي أجنبي. تلفزيون في كوريا الجنوبية في سيول يبث نبأ تدمير أنفاق في موقع إجراء التجارب ما الذي قاله ترامب؟ قال ترامب إنها كان متشوقا للقمة التي كانت مقررة في سنغافورة يوم 12 يونيو/ حزيران. \"كنت متشوقا للقائك هناك، ولكن للأسف، ونظرا لموجة الغضب العارمة والعدائية التي انطوت عليها التصريحات الأخيرة، أشعر أنه من غير المناسب في الوقت الراهن عقد هذا الاجتماع\". \"تتحدث عن قدرات نووية، ولكن قدراتنا ضخمة وقوية إلى درجة أنني أدعو الله ألا نستعملها أبدا\". ولكنه وصف الاجتماع بأنه \"فرصة ضائعة\"، قائلا: \"آمل أن يأتي يوم ألتقيك فيه\". وقال ترامب في تصريحات لاحقة بالب��ت الأبيض إن قرار الإلغاء \"خيبة كبيرة لكوريا الشمالية والعالم\"، مضيفا أن الجيش الأمريكي \"مستعد إذا تطلب الأمر\" للرد على أي \"مجازفة\" من كوريا الشمالية. ما الذي كان يشير إليه؟ يبدو أن ترامب كان يرد على تصريحات لكوريا الشمالية تهاجم الولايات المتحدة وتشكك في احتمال عقد الاجتماع. وكانت مسؤولة من كوريا الشمالية، هي تشوي سون-هوي قد رفضت في وقت مبكر من اليوم الخميس التعليقات التي أدلى بها نائب الرئيس الأمريكي، مايك بنس، واصفة إياها \"بالحمقاء\". وكان بنس قد قال إن كوريا الشمالية \"قد تنتهي نهاية ليبيا\". وقال تشوي، التي كانت ضالعة في عدد من الاتصالات الدبلوماسية مع الولايات المتحدة على مدى عقدين، إن كوريا الشمالية لن \"تتوسل\" من أجل الحوار، وحذرت من أي \"مواجهة نووية\" إذا فشلت الدبلوماسية. ونقلت وكالة رويترز عن مسؤول في البيت الأبيض قوله إن التصريحات بشأن بنس كانت \"القشة التي قصمت ظهر البعير\". ولكنه إن هناك فرصة للعودة إلى الحوار. كيف كانت ردود الفعل؟ يجتمع رئيس كوريا الجنوبية، مون جاي إن، الذي التقى كيم الشهر الماضي، مع المسؤولين الأمنيين في بلاده لدراسة إعلان ترامب. ونقلت وكالة أنباء يونهاب عن المتحدث باسم الحكومة قوله: \"نحاول أن نتبين ما يعتزم الرئيس ترامب فعله، والمعنى الحقيقي لإعلانه\". وقال الأمين العام للأمم المتحدة، أنطونيو غوتيريش، إنه \"قلق جدا\" من إلغاء المحادثات. \"أدعو جميع الأطراف إلى مواصلة الجوار من أجل نزع الأسلحة النووية من شبه الجزيرة الكورية بطريقة سلمية وموثوقة\". وفي الولايات المتحدة، أشاد عضو مجلس الشيوخ، توم كوتون، بالرئيس ترامب لأنه \"تفطن لحيلة كيم\". ولكن العضو الديمقراطي في المجلس، براين شاتز، قال إن ما حدث هو عندما \"يجمع شخص بين انعدام الاحترافية والتحريض على الحرب\".", "doc2": "ਇੱਕ ਪੱਤਰ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬੈਠਕ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਦਮ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਵਿੱਚ 'ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਦੁਸ਼ਮਣੀ' ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਜਾਣਾ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਚੋ ਸੋਨ ਹੁਈ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਾਈਕ ਪੇਂਸ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਣ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਕਠਪੁਤਲੀ ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਜੌਨ ਬੋਲਟਨ ਬਣੇ ਪਹਿਲੀ ਵਜ੍ਹਾ ਪਰ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਟਰੰਪ ਦੇ ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਾਕਾਰ ਜੌਨ ਬੌਲਟਨ ਤੋਂ ਹੋਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਰੱਖਿਆ। ਬੌਲਟਨ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ਕਿ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਪਰਮਾਣੂ ਅਤੇ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ 'ਤੇ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋਏ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਾਕਾਰ ਜੌਨ ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਲਈ ਸੰਜੀਦਗੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਬੌਲਟਨ ਕਦੇ ਵੀ ਇਸ ਸ਼ਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਾਕਾਰ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ਸਾਂਭਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸ਼ਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ ਸੀ। ਬੌਲਟਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਨਾਲ ਮਨਮਰਜ਼ੀ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲੇਗਾ ਸਗੋਂ ਉਲਟਾ ਅਮਰੀਕਾ ਆਪਣਾ ਕੀਮਤੀ ਵਕਤ ਬਰਬਾਦ ਕਰੇਗਾ। ਲੀਬੀਆ ਮਾਡਲ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਮਰੀਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਲੀਬੀਆ ਮਾਡਲ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਲੀਬੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੀਬੀਆ ਨੇਤਾ ਮੁਅੱਮਰ ਗੱਦਾਫੀ ਨੂੰ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਰੋਕਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਲੰਬੇ ਵਕਤ ਤੋਂ ਲੀਬੀਆ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲ ਦੇ ਬਿਆਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਕਰ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਲੀਬੀਆ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਹੈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਚੋ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ 'ਤੇ ਭੜਕ ਉੱਠੇ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਇੱਕ ਪਰਮਾਣੂ ਤਾਕਤ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਕੋਲ ਇੰਟਰਕਾਂਟੀਨੈਂਟਲ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਥਰਮੋਨਿਊਕਲੀਅਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਫਿੱਟ ਕਰ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਲੀਬੀਆ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਥੋੜ੍ਹੇ-ਬਹੁਤ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦਾ ਜੁਗਾੜ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਤਜਰਬੇ ਤੋਂ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵੀ ਅੰਤ ਤੈਅ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਧਮਕੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸੰਜੀਦਗੀ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਾਕਾਮ ਰਿਹਾ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫੀ ਸੰਜੀਦਾ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸ 'ਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਗੱਲ ਉਸ ਵੇਲੇ ਵਿਗੜਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸਾਂਝੀ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਚੁੱਕਿਆ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੜਾਕੂ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਲੈ ਜਾਣ ਦੇ ਕਾਬਿਲ ਸਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਲੰਬੇ ਵਕਤ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਲਈ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸ਼ਾਇਦ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸਖ਼ਤੀ ਵਰਤਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਕਰੀਬੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ 'ਤੇ ਕਰੜੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਿਆਂ ਦੋਹਰਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਲ ਕੂਟਨੀਤਕ ਪ੍ਰਤਿਕਿਰ���ਆ ਕਿਤੇ ਵੀ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵਕਤ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪੀ ਟਰੰਪ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਦੋਗਲੇਪਣ ਅਤੇ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਨੋਬੇਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਕੋਸਣ। ਇਹ ਗੱਲ ਸਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਵੀ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਦੋ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 27 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਕੋਰੀਆਈ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੁਲਾਕਾਤ ਵੀ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਦੀ ਸੰਜੀਦਗੀ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੇ ਖ਼ਤ ਤੋਂ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਰਾਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੂੰ ਮਹਾਂਮਹਿਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਮੈਨੂੰ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਅਤੇ ਖਤ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਹਿਚਕਿਚਾਉਣਾ ਨਹੀਂ।'' ਨਤੀਜੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਖਦਸ਼ਾ ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਮਤੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਬਹੁਤ ਉਤਸੁਕ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਦੀ ਨਿਕਲੇਗਾ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੀ ਇਸ ਦੁਬਿਧਾ ਵਿੱਚ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਹਾਮੀ ਤਾਂ ਭਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਗੱਲਬਾਤ ਨਾਲ ਹਾਸਿਲ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹੀ ਸਵਾਲ ਸ਼ਾਇਦ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹੋਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਿਆ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55007062", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55034897", "doc1": "ومنح ماكرون المجلس الفرنسي للعقيدة الإسلامية الأربعاء مهلة 15 يوما لقبول الميثاق. وينص الميثاق على أن الإسلام دين وليس حركة سياسية، ويحظر \"التدخل الأجنبي\" في شؤون الجماعات الإسلامية. ويأتي ذلك في أعقاب ثلاث هجمات - يعتقد أن منفذيها متشددون إسلاميون - في فترة تزيد على الشهر قليلا. ودافع ماكرون بقوة عن العلمانية الفرنسية في أعقاب تلك الهجمات، التي كان من بينها قطع رأس مدرس عرض على طلابه رسوما كاريكاتورية للنبي محمد خلال مناقشة في فصل دراسي الشهر الماضي. مواضيع قد تهمك نهاية والتقى الرئيس ووزير داخليته، جيرالد دارمانين، في وقت متأخر من الأربعاء، بثمانية من قادة المجلس الفرنسي للعقيدة الإسلامية في قصر الإليزيه. ووافق ممثلو المجلس على إنشاء مجلس وطني للأئمة، وسيصدر ذلك المجلس الجديد، بحسب تقارير، اعتمادا رسميا للأئمة، ويمكن سحب هذا الاعتماد إذا حدث أي انتهاك للقيم. وأعلن الرئيس ماكرون عن إجراءات جديدة للتصدي لما سماه \"الانعزالية الإسلامية\" في فرنسا. وتشمل الإجراءات مشروع قانون واسع النطاق يسعى إلى منع التطرف، ومما كُشف عنه الأربعاء إجراءات من قبيل قيود على التعليم في المنزل، وفرض عقوبات أشد على من يرهب المسؤولين الحكوميين لأسباب دينية. وسيمنح كل طفل رقم هوية بموجب القانون يستخدمه لضمان انتظامه في المدرسة. وقد يواجه الآباء، الذين يخالفون القانون، عقوبة تصل إلى ستة أشهر سجنا، بالإضافة إلى غرامات كبيرة. ويجرم مشروع القانون، الذي اطلعت عليه وكالة الأنباء الفرنسية، مشاركة المعلومات الشخصية للأفراد بطريقة تسمح للآخرين الذين يريدون إيذاءهم بتحديد مكانهم. وكان صمويل باتي، المعلم الذي قُتل خارج مدرسته الشهر الماضي، قد استُهدف في حملة كراهية عبر الإنترنت قبل وفاته في 16 أكتوبر/تشرين الأول. وقال دارمانين لصحيفة \"لو فيغارو\" الأربعاء: \"يجب أن ننقذ أطفالنا من براثن الإسلاميين\". ويناقش مجلس الوزراء الفرنسي مشروع القانون الجديد في 9 ديسمبر/كانون الأول. تعليقات ماكرون على الإسلام قوبلت باحتجاجات. ووصف الرئيس ماكرون الإسلام، في وقت سابق من هذا العام، بأنه دين يمر \"بأزمة\" ودافع عن حق المجلات في نشر رسوم كاريكاتورية تصور النبي محمد، وهو ما يرى كثير من المسلمين أنها مسيئة للغاية. وأصبح الزعيم الفرنسي، بعد هذه التعليقات، محل انتقاد واسع في عدد من البلدان ذات الأغلبية المسلمة. كما دعا محتجون إلى مقاطعة المنتجات الفرنسية. وتعد علمانية الدولة في فرنسا أساسا للهوية الوطنية للبلاد. كما أن حرية التعبير في المدارس والأماكن العامة الأخرى جزءا من ذلك، وينظر إلى كبحها لحماية مشاعر دين معين، على أنه تقويض للوحدة الوطنية، في فرنسا التي يوجد بها أكبر عدد من المسلمين في أوروبا الغربية.", "doc2": "ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੂਅਲ ਮੈਕਰੋਂ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੂਅਲ ਮੈਕਰੋਂ ਫ਼ਰੈਂਚ ਕਾਊਂਸਲ ਆਫ਼ ਦਾ ਮੁਸਲਿਮ ਫ਼ੇਥ (ਸੀਐਫ਼ਸੀਐਮ) ਦੇ ਅੱਠ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 15 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਸ ਚਾਰਟਰ ਵਿੱਚ ਦੂਸਰੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੋ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਇੱਕ ਕਿ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮ ਮਹਿਜ਼ ਇੱਕ ਧਰਮ ਹੈ ਕੋਈ ਸਿਆਸੀ ਅੰਦੋਲਣ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਆਸਤ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਦੂਸਰਾ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ’ਤੇ ਰੋਕ ਲਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਰੁਖ਼ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਸ਼ੱਕੀ ਇਸਲਾਮੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੰਨਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 15 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਇੱਕ 47 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਅਕ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਆਪਣੀ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਪੈਗ਼ੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਕੁਝ ਕਾਰਟੂਨ ਦਿਖਾਏ ਸਨ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਢਾਕਾ ’ਚ ਫ੍ਰੈਂਚ ਸਾਮਾਨ ਨੂੰ ਬੈਨ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ’ਚ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋਇਆ ਸੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਸਲਿਮ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਦੇਸ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਲੋਂ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਰਾਜ਼ਗੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ 18 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਚੇਚਨ ਮੂਲ ਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਸਿੱਖਿਅਕ ਦੀ ਸਿਰ ਕੱਟ ਕੇ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਫ਼ਰੈਂਚ ਕਾਊਂਸਲ ਆਫ਼ ਦਾ ਮੁਸਲਿਮ ਫ਼ੇਥ (ਸੀਐਫ਼ਸੀਐਮ) ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚਾਰਟਰ ਜਲਦ ਹੀ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲੈਣਗੇ। ਸੀਐਫ਼ਸੀਐਮ, ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕਲੌਤੀ ਵੱਡੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਕੋਲਸ ਸਾਕ੍ਰੋਜ਼ੀ ਨੇ ਸਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਉਸ ਵੇਲੇ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਦੇਸ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਸਨ। ਇਸ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਜਮਾਤਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ 10 ਫ਼ੀਸਦ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਹੈ। ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਇਸ ਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬਸਤੀਆਂ ਮੋਰੱਕੋ, ਟਿਊਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਅਲਜ਼ੀਰੀਆ ਤੋਂ ਆ ਕੇ ਇਥੇ ਵਸੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਅਤੇ ਤੀਸਰੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪੈਦੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਰਾਂਸ ਭਰ ’ਚ ਕਈ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ ਸਨ ਵਿਵਾਦਿਤ ਬਿੱਲ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੂਅਲ ਮੈਕਰੋਂ ਦੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਇਸਲਾਮ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ, ਚਾਰਟਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ 'ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮੁੱਕਦੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਬਿੱਲ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਵੀ ਰੱਖਿਆ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਈ ਲੋਕ ਵਿਵਾਦਿਤ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਬਿੱਲ ਦੇ ਕੁਝ ਅਹਿਮ ਪਹਿਲੂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਨ: • ਧਾਰਮਿਕ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਧਮਕਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪੜ੍ਹਾਏ ਜਾਣ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। • ਹਰ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਸ਼ਨਾਖ਼ਤ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਨਾਖ਼ਤੀ ਨੰਬਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਕਿ ਇੱਕ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਉਹ ਸਕੂਲ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਕਾਨੂੰਨ ਤੋੜਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਜੇਲ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵੱਡੇ ਜ਼ੁਰਮਾਨੇ ਵੀ ਦੇਣੇ ਪੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। • ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਾਝਾਂ ਕਰਨ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਾਈ ਜਾਵੇਗੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਹੜੇ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ 2 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਵੀ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖੇ ਸਨ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਸੰਕਟ ਹੈ। ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਵਿਰੋਧੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਮੁਸਲਿਮ ਦੇਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਕੁਝ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਸਾਮਾਨ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਵਿਰੋਧੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਫ਼ਰੈਂਚ ਇਸਲਾਮ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮ ਇੱਕ ਮੁੱਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ��� ਫ਼ਰਾਂਸ ਦਾ ਕੋਈ ਸਰਕਾਰੀ ਧਰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਸੈਕੂਲਰ ਸਟੇਟ ਹੈ। ਇਸ ਸੈਕੁਲੇਰਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਦੇਸ ਵਿੱਚ laïcité ਜਾਂ 'ਲਾਈਸੀਤੇ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸੈਕੁਲੇਰਿਜ਼ਮ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਖੱਬੇ ਪੱਖੀ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਪੱਖੀ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਪਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਕਰੋਨ ਫ਼ਰੈਂਚ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ 'ਲਾਈਸੀਤੇ' ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਕਾਮੀ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਹਿਮਦ ਕੁਰੂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸੈਨ ਡਿਏਗੋ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਮਾਹਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਕਰੋਂ ਫ਼ਰੈਂਚ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਆਪਣੀ ਕਲਪਨਾ ਨੂੰ ਉੱਪਰੋਂ ਥੋਪ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦੋਹਰੀ ਨੀਤੀ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਮੁਸਲਿਮ ਸੰਗਠਨ ਸੀਐਫ਼ਸੀਐਮ ਤੋਂ ਮੈਕਰੋ ਦੀ ਨਵੀਂ ਮੰਗ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਚਾਰਟਰ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰਨਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ, ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਰਾਜ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।\" ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸੇਰ ਕੁਰੂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੀਆਂ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਤਾਕਤਾਂ ਨੇ ਕੈਥੋਲਿਕ ਚਰਚ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦਾ ਵਿਕੇਂਦਰੀਕਰਨ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਮੈਕਰੋਂ, ਸੀਐਫ਼ਸੀਐਮ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣੇ ਚਰਚ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੇ ਕੇ ਇਸਲਾਮ 'ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਹ ਮੰਨਦਿਆਂ ਕਿ ਸੀਐਫ਼ਸੀਐਮ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮੰਨਨ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਮਸਜਿਦਾਂ ਪਾਬੰਧ ਹੋਣਗੀਆਂ।” “ਕੈਥੋਲਿਕ ਚਰਚ ਦਾ ਵਿਕੇਂਦਰੀਕਨ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਮਕਸਦ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਸਲਾਮ ਉੱਤੇ ਸੀਐਫ਼ਸੀਐਮ ਨੂੰ ਬਿਠਾਉਣਾ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ ਹੈ।\" ਸੀਐਫ਼ਸੀਐਮ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਸੀਐਫ਼ਸੀਐਮ ਦੀ ਅਲੋਚਣਾ \"ਦਾ ਬੈਲਟ ਫ਼ਾਰ ਏ ਫ਼ਰੈਂਚ ਇਸਲਾਮ\" ('ਫ਼ਰੈਂਚ ਇਸਲਾਮ' ਲਈ ਲੜਾਈ) ਨਾਮੀ ਇੱਕ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰੈਂਚ ਲੇਖਕ ਕਰੀਨਾ ਪਿਸਰ ਲਿਖਦੀ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਫ਼ਰੈਂਚ ਮਿਜ਼ਾਜ ਵਿੱਚ ਢਾਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਵੀਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਧਰਮ ਦੀ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਟੇਟ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਪਰ ਸਰਕਾਰਾਂ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ 30 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬਸ ਇਹ ਹੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ ਹੈ।\" ਹੁਣ ਸੀਐਫ਼ਸੀਐਮ ਨੂੰ ਹੀ ਲੈ ਲਉ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪਰ ਆਮ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਰੀਨਾ ਪਿਸਰ 2016 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ,\"ਦੋ ਤਿਆਹੀ ਫ਼ਰੈਂਚ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸੰਸਥਾ ਦਾ ਨਾਮ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੁਣਿਆ ਸੀ।\" ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ ਮਰਵਾਨ ਮਹਿਮੂਦ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸੀਐਫ਼ਸੀਐਮ ਦੀ ਅਲੋਚਣਾ ਇਸ ਗੱਲ ਲਈ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਹਨ ਬਲਕਿ ਇਸ ਦੀ ਅਲੋਚਣਾ ਇਸ ਗੱਲ ਲਈ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਬਿਲਕੁਲ ਨਾਕਾਮ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਪਰੋਂ ਥੋਪੀ ਗਈ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ।\" ਫ਼ਰੈਂਚ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਇਹ ਪਤਾ ਲਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਤਾਕਤ ਦਖ਼ਲਅੰਜਾਜ਼ੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਬੰਦ ਹੋਵੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਚਾਰਟਰ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜੀ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਿੱਚਲੀਆਂ ਮਸਜਿਦਾਂ ਦੇ ਇਮਾਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੋਰੱਕੋ, ਟਿਉਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਅਲਜ਼ੀਰੀਆ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪੈਰਿਸ ਦੀ ਜਾਮਾ ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਮਾਲੀ ਮਦਦ ਅਲਜ਼ੀਰੀਆ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹੀ ਮੰਨਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2015 ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਇਸਲਾਮਿਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਪਰ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਜਿਨੇਵਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਜੀਉਪੌਲਿਟਿਕਸ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਡਾਕਟਰ ਅਲੇਕਜ਼ਾਂਡਰ ਲੈਂਬਰਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਫ਼ਰੈਂਚ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਇਹ ਪਤਾ ਲਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ ਦੀਆਂ ਮੁਸਲਿਮ ਸੰਸਥਾਂਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਤਾਕਤ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇੱਕ ਔਖਾ ਅਤੇ ਪੇਚੀਦਾ ਕੰਮ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਮੁਸਲਿਮ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਪੱਛਮੀਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਨਾ ਭੁੱਲੋ ਕਿ ਮੈਕਰੋਂ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਗਣਰਾਜ ਵਲੋਂ ਬੋਲਦੇ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੈਰੀਅਰ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਦਾ ਨਹੀਂ, ਅੰਤ ਨੂੰ ਉਹ ਇੱਕ ਰੋਥਸਚਾਈਲਡ ਬੈਂਕਰ ਹਨ ਯਾਨੀ ਕਿ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਹਨ।'' ਫ਼ਰੈਂਚ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਢਾਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਕੱਲੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਕੁਝ ਮੁਸਲਮਾਨ ਵੀ ਇਹ ਹੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਕੁਝ ਵੱਖਰੀ ਹੈ। ਮੋਰੱਕੋ ਮੂਲ ਦੇ ਯੂਨੁਸ ਅਲ-ਅਜ਼ੀਜ਼ ਦੱਖਣੀ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮਾਰਸੇ ਵਿੱਚ ਆਈਟੀ ਪੇਸ਼ੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\"ਅਸੀਂ ਲਿਬਰਲ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਹਾਂ। ਸਾਡੇ ਮਿੱਤਰ ਵੀ ਬਹੁਤੇ ਗੋਰੀ ਨਸਲ ਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਥਲੱਗ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਸਰਕਾਰ ਸਾਡੇ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਆਪਣੀ ਰਾਇ ਥੋਪਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਦਿੱਕਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।\" ਯੂਨੁਸ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\"ਉਹ (ਮੈਕਰੋਨ) ਇੱਕ ਮੀਡੀਆ ਅਨੁਕੂਲ ਇਸਲਾਮ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਇਸਲਾਮ ਜੋ ਲਿਵਿੰਗ ਰੂਮ ਬਹਿਸ ਵਿੱਚ ਕੂਲ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਜੋ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਲਈ ਚੁਣ ਸਕਣ।\" “ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਕਰੋਨ ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੱਕ ਇਸਲਾਮ ਉੱਪਰ ਜਨਤਕ ਬਹਿਸ ਜ਼ਾਰੀ ਰੱਖਣਗੇ” ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਹਿਮਤ ਕੁਰੂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਇਸਲਾਮ ਬਾਰੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਬਿਆਨ ਅਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਾਰਵਾਈ ਪਿੱਛੇ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਕਰੋਂ ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੱਕ ਇਸਲਾਮ ਉੱਪਰ ਜਨਤਕ ਬਹਿਸ ਜ਼ਾਰੀ ਰੱਖਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਭਰਮਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਗੇ ਜੋ ਫ਼ੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੱਜੀ ਪੱਖੀ ਵਿੰਗ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਮਰੀਨ ਲ ਪੇਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ।\" ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਹਿਮਤ ਮੁਤਾਬਿਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਵੱਡੀ ਗ਼ਲਤੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। \"ਇੱਕ ਗ਼ਲਤੀ ਉਹ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਕਰਕੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੁਸਲਮਾਨ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਇਸਲਾਮ ਵਿਰੁੱਧ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਦੂਸਰੀ ਗ਼ਲਤੀ ਉਹ ਇਹ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਫ਼ਰੈਂਚ ਸੈਕੂਲਰ ਸਟੇਟ ਦੇ ਅਸੂਲਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਪਾਲਿਸੀ ਆਪਣਾਈ ਹੋਈ ਹੈ।” “ਫ਼ਰੈਂਚ ਸੈਕੂਲਰ ਸਟੇਟ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਧਰਮਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਲੱਗ ਰੱਖੇ। ਪਰ ਮੈਕਰੋਂ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਫ਼ਰੈਂਚ ਸਟੇਟ ਇੱਕ ਰੌਸ਼ਨ ਖਿਆਲ ਇਸਲਾਮ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਹ ਫ਼ਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੀ ਨੀਤੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹੈ।\" ਯੂਨੁਸ ਅਲ-ਅਜ਼ੀਜ਼ੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸਟੇਟ ਦਾ ਕੋਈ ਕਦਮ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਉੱਪਰੋਂ ਥੋਪਿਆ ਗਿਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ। \"ਇਹ ਕਦੀ ਕਾਮਯਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਲਕਿ ਇਸ ਵਿਰੁੱਧ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਆ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਾਂ ਮੈਂ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਅਸਰ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰ ਬਚਾਇਆ ਜਾਵੇ ਪਰ ਲਾਈਸੀਤੇ ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਪਣਾਉਣ ਨੂੰ ਸੁਭਾਵਿਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53139522", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53849867", "doc1": "ومنذ ذلك الوقت جرت أحداث كثيرة وعلى رأسها حصول بايدن على أصوات مندوبي المؤتمر الديمقراطي ليصبح مرشح الحزب رسمياً. وقبل ذلك كانت هناك تخمينات عديدة حول عشرات المتنافسات أو نحو ذلك للوصول الى لائحة التصويت بجانب بايدن. وقد علت الأصوات وخفتت حول مختلف الأسماء على ضوء الاوضاع التي تمر بها البلاد بسبب جائحة فيروس كورونا واضطراب الوضع الاقتصادي والاحتجاجات الجماهيرية ضد العنصرية والتوتر العرقي بين البيض والسود اثر مقتل جورج فلويد. إذا أوفى نائب الرئيس السابق بتعهده، فستكون المرة الثالثة التي يختار فيها حزب كبير امرأة في المركز الثاني وبعد أربع سنوات من فوز أول امرأة، هيلاري كلينتون، في تاريخ الولايات المتحدة بترشيح الحزب الديمقراطي لخوض الانتخابات الرئاسية عام 2016. وستمثل تلك الخطوة دلالة على أن الديمقراطيين يتطلعون إلى ضمان الميزة التي يتمتعون بها بين الناخبات وفقاً للاستطلاعات وربما يحمون بايدن من تهم التورط في اتصال جسدي غير مرغوب به مع النساء. مواضيع قد تهمك نهاية رسميا، جو بايدن مرشح الحزب الديمقراطي في مواجهة ترامب وقال بايدن إنه سيعلن اختياره في أوائل أغسطس/ آب المقبل. وفيما يلي اهم المتنافاسات على الفوز بترشيح الحزب لمنصب نائب الرئيس: كمالا هاريس تأتي كمالا هاريس على رأس المرشحات لمنصب نائب الرئيس عن الحزب الديمقراطي. تتضمن سيرتها الذاتية عضوية مجلس الشيوخ الأمريكي والعمل مدعياً عاماً في ولاية كاليفورنيا، وكذلك مارست مهنة المحاماة في مقاطعة فرعية في مدينة سان فرانسيسكو. من الناحية العرقية هي مختلطة، والدتها هندية أما والدها جامايكي. واجتازت امتحان وسائل الإعلام الأمريكية عندما خاضت الانتخابات الداخلية للفوز بترشيح الحزب العام الماضي وكان ينظر إليها لبعض الوقت كمرشحة من الدرجة الأولى. تعاركت مع بايدن خلال المناظرات الحزبية في يونيو/ حزيران من العام الماضي حين عبرت عن شعورها بالالم من موقف بايدن حين عارض إلغاء الفصل العنصري في الحافلات المدرسية، ولكن هذا كان في سبعينات القرن الماضي وبات في غياهب ماضي التاريخ الأمريكي الحديث. جمعت هاريس مبلغاً كبيراً من المال خلال الاسابيع الأخيرة في كاليفورنيا بلغ نحو مليوني 2 مليون دولار لصالح بايدن عبر الانترنت، وهي تتمتع بصلابة الشخصية وسوف ترضي أولئك الذين يطالبون بايدن باختيار امرأة سوداء في منصب نائب الرئيس. وقد نالت الثناء من مجموعة واسعة من الديمقراطيين لكونها مدافعة صريحة عن إصلاح الشرطة خلال المظاهرات الحاشدة الأخيرة. وكانت الترجيحات تشير قبل عام إلى أن بايدن وهاريس سيكونان على بطاقة الانتخابات لخوض غمار المعركة ضد ترامب ولا يزال الأمر كذلك. بايدن يسحق ساندرز في الانتخابات التمهيدية في فلوريدا وإلينوي وأريزونا جو بايدن يعلن \"بالخطأ\" ترشحه للرئاسة الأمريكية 2020 كريتشن ويتمان حتى قبل بضعة أشهر قليلة لم يكن هناك الكثير من الحديث حول كريتشن ويتمر، المشرعة السابقة على مستوى الولاية وتتولى حاليا منصب حاكم ولاية ميشيغان. وعندما ضربت جائحة فيروس كورونا الولايات المتحدة باتت صوت ولايتها في مواجهة الفيروس وكانت ذات صوت عال في انتقاد الرد الضعيف من قبل الحكومة الفيدرالية في التعامل مع تفشي المرض. وهذا ما جعلها هدفاً لهجمات دونالد ترامب المتكررة مما رفع من شأنها ومكانتها. كما أدى قرارها بتطبيق إجراءات التباعد الاجتماعي في كل المجالات وإغلاق الأعمال بعد أن أصبحت ميشيغان واحدة من أكثر المناطق سخونة في الولايات المتحدة من ناجية تفشي الفيروس. وقد ادى ذلك إلى تنظيم احتجاجات غاضبة من قبل الجماعات المحافظة في ولايتها، مما عزز مكانتها بين الديمقراطيين. في عام 2016 خسرت هيلاري كلينتون ميشيغان بفارق ضئيل أمام دونالد ترامب وهذا كان من بين عدد من العوامل التي حسمت نتائج الانتخابات. وإذا كان بايدن يأمل في تجنب نتيجة مماثلة فقد يقرر وضع ابنة ميشيغان ويتمر على لائحة التصويت. تامي داكويرث تنتمي عضوة الكونغرس عن ولاية إلينوي الى الجيل الشباب الذين دخلوا مجلس الشيوخ خلال السنوات القليلة الماضية وسيرتها الذاتية ملفتة للنظر بشكل مثير. فقد فقدت ساقيها عندما أسقط المسلحون طائرة هليكوبتر تابعة للجيش كانت تقودها في العراق. بقيت في الجيش وتقاعدت برتبة مقدم قبل أن تصبح نائبة وزير شؤون المحاريبن القدماء في إدارة الرئيس باراك أوباما. خدمت داكويرث في مجلس النواب، ثم فازت بمقعدها في مجلس الشيوخ في عام 2016. وهي أول امرأة أمريكية- تايلاندية تدخل الكونغرس وكذلك أول امرأة مبتورة القدمين. في عام 2018 أصبحت أول امرأة تلد أثناء عضويتها في مجلس الشيوخ. ولاية إلينوي معقل الحزب الديمقراطي وهي مضمونة للحزب، لكن قربها من ساحات المعارك الرئيسية في الغرب الأوسط بالإضافة إلى ميول الولاية إلى الاعتدال من الناحية السياسية قد يجعلها سهلة المنال لبايدن. اليزابيث وارن إن حملة إليزابيث وارن للفوز بترشيح الحزب الديمقراطي للرئاسة باتت شيئأ من الماضي. يبدو أن شعارها خلال الحملة \"لدي خطة لذلك\" لا يزال يلقى بعض الصدى لدى الديمقراطيين. وقادت استطلاعات الرأي لشهور في منتصف عام 2019 واجتذبت الحشود المتحمسة واجتازت المناظرات المبكرة بسهولة وأريحية. ثم تلاشى الدعم لها، حيث عاد العديد من اليساريين إلى مرشحهم المفضل بيرني ساندرز في حين اختار المعتدلون المرشحين الأصغر سنا مثل بيت بوتيجيج. وتوقع العديد من التقدميين أن تصادق على ترشح ساندرز عندما انسحبت من السباق في أوائل شهر مارس/ آذار الماضي، لذلك قد يكون قرارها رفض ذلك قد ضمن لها بعض التقدير عند فريق بايدن. قد يبادر فريق بايدن الى رد الجميل لها من خلال اختيارها لخوض الانتخابات الى جانب بايدن. في حين كانت هناك بعض المماحكات بين معسكر ساندرز ووارن، لكن ووارن لا تزال تتمتع بالشعبية بين التيار اليساري في الحزب واختيار بايدن لها سيمكنه من كسب تأييد نسبة كبيرة من هؤلاء الذين فشل في استمالتهم خلال الحملة. تواجه البلاد ازمة إقتصادية خطيرة ويمكن لوارين أن تضفي لمسة ليبرالية على البرنامج الانتخابي للديمقراطيين. تامي بالدوين قبل أربع سنوات تعرضت هيلاري كلينتون لانتقادات بسبب عدم القيام بالدعاية الانتخابية في ولاية ويسكنسن خلال الانتخابات وبالتالي خسارة الولاية المحورية وفوز دونالد ترامب فيها مع انهيار \"جدارها الأزرق\" الديمقراطي في ولايات الغرب الأوسط. وتعهد الديمقراطيون بعدم تكرار هذا الخطأ، حيث ذهبوا إلى حد اختيار مدينة ميلواكي لعقد مؤتمرهم الوطني (تم تأجيله). إذا كان بايدن يرغب في اعتماد مقولة \"لا تتجاهل ولاية ويسكنسن\" بشكل كامل فلا يمكنه أن يفعل أفضل من اختيار سيدة من الولاية كنائبة له. تامي بالدوين هي عضوة مجلس الشيوخ في الولاية للدورة الثانية وسبق ذلك عضوية مجلس النواب لمدة 14 عاماً. سيكون اختيارها حدثاً تاريخياً أيضاً لأنها ستكون أول شخص مثلي الجنس علناً على قائمة الحزب الديمقراطي لدخول البيت الابيض. وكانت تامي أصبحت أول عضو مثلي علنا دخل مجلس الشيوخ. واظهر التأييد الكبير في اوساط الحزب للمرشح المنسحب من المنافسة والمثلي علنا بيت بوتيجيج أن هكذا خطوة قد تلقى صدى ايجابياً بين الناخبين. كيرستن سينيما هناك اعتقاد في أوساط شريحة من الديمقراطيين أن ولاية ويسكنسن في هذه الانتخابات ليست في الواقع كما كانت في الانتخابات الماضية ولن تلعب ذات الدور، بل إنها ولاية أريزونا. ويقولون إن الولاية الصحراوية ستكون \"بيضة ال��بان\" التي ستسحم الانتخابات لصالح بايدن، مما يحرره من القلق بشأن توجهات ناخبي ولاية ويسكنسن المتقلبة. وتشير استطلاعات الرأي إلى أن الاعتدال السياسي لبايدن إلى جانب خطاب دونالد ترامب المثير للانقسام حول الهجرة جعلت الولاية تميل نحو الديمقراطيين. وبغية ضمان ذلك التقدم ليس هناك افضل من وضع إحدى ديمقراطيات أريزونا إلى جانب اسم بايدن على بطاقة الانتخابات. في عام 2018 أصبح كيرستين سينيما أول ديمقراطية تفوز بمقعد في مجلس الشيوخ في أريزونا منذ 30 عاماً. إنها شابة ذات حضور ملفت على شاشات التلفزة ومعتدلة سياسياً وربما وسطية أكثر من اللازم حسب رأي الناشطين اليساريين في الحزب. هي غريبة بعض الشي. فقد ارتدت مؤخراً شعراً مستعاراً أرجواني اللون داخل مبنى مجلس الشيوخ وهو ما اثار حيرة الناس. يمكن أن تضفي بعض الإثارة على الحملة الانتخابية الى جانب بايدن الذي يفتقر الى الإثارة عموماً. إذا اختارها بايدن كزميلة له في الترشح، فستصنع التاريخ كأول شخص ثنائي الجنس بشكل علني في المنافسة الرئاسية الأمريكية. فال ديمينغ في العام الماضي كانت فال ديمينغ عضواً مغموراً عن الحزب الديمقراطي في الكونغرس. ثم أعطتها رئيسة مجلس النواب نانسي بيلوسي دوراً بارزاً كواحدة من مديري العزل وهو ما يماثل وظيفة مدعي عام الكونغرس خلال محاكمة مجلس الشيوخ لدونالد ترامب اوائل العام. حتى قبل الاحتجاجات الجماهيرية على وفاة جورج فلويد التي جعلت مسألة العدالة العرقية قضية رئيسية بين الناخبين، كانت رئيسة الشرطة السوداء السابقة من أورلاندو في ولاية فلوريدا على رادار فريق بايدن باعتبارها اختياراً محتملاً لمنصب نائب الرئيس. وباتت الآن أكثر من مجرد شخصية عابرة. لكن افتقارها النسبي للخبرة السياسية والى الشهرة يحدان من فرصها. ولكن إذا شعر بايدن أنها تستطيع الصمود وتجاوز التركيز الشديد عليها عندما يتم اختيارها إلى جانبه فقد تكون المرأة الأنسب للمرحلة الراهنة في تاريخ البلاد ودليلاً على أن بايدن جاد في التصدي لمسألة العنصرية وإصلاح الشرطة ووضهما على رأس جدول أعماله. ميشيل غريشام خلال الانتخابات التمهيدية كان الأمريكيون اللاتينيون باستمرار أحد أضعف الكتل الانتخابية في حملة بايدن. في ولايات مثل كاليفورنيا وتكساس ونيفادا تفوق اليساري بيرني ساندرز على بايدن بين فئة سكانية ممثلة تمثيلاً جيداً في العديد من الولايات وستكون أصواتها ساحة معركة في الانتخابات العامة في نوفمبر/ تشرين الثاني المقبل. وإذا قرر بايدن أنه بحاجة إلى تعزيز دعمه بين أحد أسرع فئات الناخبين نمواً في الولايات المتحدة فإن اختيار حاكمة ولاية نيومكسيكو حاليا ميشيل لوجان غريشام أفضل خطوة يمكنه القيام بها بعد أن عزفت السيناتور كاثرين كورتيز عن الدخول في المنافسات. بعكس نيفادا تعد نيو مكسيكو ولاية ديمقراطية مضمونة في السباقات الرئاسية لكن عدد الأصوات الانتخابية فيها محدود. تم انتخاب غريشام لمنصب حاكم الولاية بعد فوز مريح في الانتخابات في اعقاب تولي الجمهوريبن المنصب لفترتين. عملت غريشام البالغة من العمر 60 عاماً قبل ذلك في الكونغرس ووزيرة للصحة في الولاية وهي خبرة مناسبة لعصر وباء كورونا. ستاسي ابرامز لا تتمتع ستايسي أبرامز بالسيرة الذاتية السياسية التقليدية لاختيارها نائباً الرئيس. أمضت 10 سنوات كعضو في مجلس النواب في ولاية جورجيا. خاضت انتخابات منصب حاكم الولاية وخسرتها بفارق ضئيل عام 2018 وعزت خسارتها إلى وقف خصمها الجمهوري التصويت حسب قولها. لكنها صاحبة صوت يلقى صدى قوياً لدى الكثير من القاعدة الشعبية للديمقراطين. ساعد دأبها بتسليط الضوء على مسألة حق التصويت في جعل هذه المسألة من بين اولويات للحزب. أعطت رد الحزب الديمقراطي على خطاب حالة الاتحاد لدونالد ترامب 2019 مما جعلها أول امرأة سوداء يتم اختيارها لهذه المهمة. على عكس منافساتها قامت أبرامز بحملة نشطة كي يجري اختيارها لمنصب نائب الرئيس وهي خطوة أثارت حنق البعض في حين يرى آخرون أنها صوت يحمل مع التجديد. أبرامز نجم صاعد داخل الحزب وهي تمثل شريحة ديمغرافية من الحزب الديموقراطي كانت ممثلة تمثيلا ضعيفاً في المناصب القيادية. حتى إذا لم يتم اختيارها فقد ساعدت في اثارة النقاش المبكر حول تعزيز فرص جميع النساء السود في للوصول الى منصب نائب الرئيس. كيشا لانس بوتمز مثلت الاحتجاجات الكبيرة في جميع أنحاء البلاد إثر وفاة جورج فلويد فرصة لحفنة من حكام المدن الكبرى للبروز وعرض قدراتهم في التعامل مع قضايا معقدة وحساسة مثل العنصرية وفرض القانون والاضطرابات في المناطق الواقعة ضمن ولاياتهم القانونية. وأثبتت عمدة أتلانتا كيشا لانس بوتمز على وجه الخصوص أنها بارعة بشكل خاص في تحقيق التوازن بين المسؤوليات الرسمية مع الافصاح عن تجاربها الشخصية كامرأة سوداء أم لأربعة أطفال في هذه الأوقات المضطربة. وشرحت في مقابلة مع موقع فايس الاخباري التحدي الذي واجهته عندما طلبت من ابنها البالغ من العمر 12 عاماً عدم اللعب بألعاب الاسلحة خشية أن يتسبب ذلك في وقوع حادث له مع الشرطة. كان ذلك موقفاً قوياً لها ونالت الثناء عليه. قد يكون اختيار حاكم مدينة تولى المنصب للمرة الأولى أمراً غير تقليدي لدى بايدن، لكن بوتمز التي تنحدر من جورجيا، الولاية المحافظة تقليديا، قد تجعلها ساحة معركة انتخابية. كما حازت كيشا على إشادة الديمقراطيين لخوضها معارك سياسية مع الحاكم الجمهوري للولاية حول متى وكيفية تخفيف إغلاق الأعمال التجارية وأوامر التزام المنازل خلال جائحة فيروس كورونا. سوزان رايس دخول سوزان رايس هذه المافسة يعتبر مفاجئاً إلى حد ما نظراً لأنها لا تملك خبرة في تولي منصب يتم انتخاب من يتولاه أو في مجال قيادة حملات الدعاية الانتخابية. وهي غير معروفة نسبياً لمعظم الأمريكيين. لكن الدبلوماسية السابقة معروفة جيداً لبايدن، حيث خدمت معه في البيت الأبيض خلال فترة حكم أوباما كمستشارة للأمن القومي بعد أن عملت ممثلة للولايات المتحدة لدى الأمم المتحدة. إذا جرى اختيار رايس فيمكنها أن تلعب دوراً رئيسياً في فريق السياسة الخارجية لبايدن وسيكون ذلك بمثابة دليل على أن العلاقات الدولية ستكون محط تركيز إدارته. كانت رايس بمثابة مانعة صواعق خلال سنوات حكم أوباما وكانت تمتص كل النقد الذي يوجه لادارته على صعيد السياسة الخارجية. فقد اتهمها الجمهوريون بخداع الرأي العام الأمريكي حول أسباب هجوم عام 2012 على القنصلية الأمريكية في بنغازي والذي أسفر عن مقتل السفير الأمريكي في ليبيا وثلاثة أمريكيين آخرين. تشير التقارير إلى أن فريق بايدن قد قام بالفعل بالتدقيق في احتمال اختيار رايس لمنصب نائب الرئيس لكن الفريق وسع دائرة البحث عن امرأة سوداء لمنصب نائب الرئيس. ميشيل أوباما القاعدة الأولى التقليدية لاختيار نائب الرئيس هي ألا يتسبب الاختيار بالضرر لفرص المرشح بمنصب الرئيس ونظراً إلى أن الاختيار لا يعزز كثيرا فرص المرشح الرئاسي، تقول النظرية أنه من الأفضل اختيار شخص آمن يقلل من خطر التحول الى مصدر إحراج ولا يلقي بظلاله على المرشح الرئاسي. تنطبق هذه القاعدة على قائمة الاسماء المرشحين المحتملين، لكن السيدة الأولى الأمريكية السابقة ميشيل أوباما هي قائمة في حد ذاتها. إنها محبوبة من قبل شريحة كبيرة من الجمهور الأمريكي وهي شخصية لها مكانة على الصعيد العالمي. وقد تسرق الأضواء من بايدن ولكن ما من طريقة أفضل له في تقديم نفسه على أنه استمرار لإرث أوباما الرئاسي من اصطحاب زوجة اوباما لخوض غمار السباق الرئاسي؟ إن أي قائمة انتخابية تضم بايدن وميشيل أوباما ستثير حماسة القاعدة الديمقراطية وخاصة الناخبين السود الذين شاركوا بأعداد قياسية خلال انتخابات عامي 2008 و2012 مما ساهم في ضمان فوز اوباما وبايدن. الخلل الوحيد في مثل هذه الخطة الجريئة هو أن ميشيل أوباما لم تبد أي اهتمام في دخول معترك السياسة. تحدثت ميشيل اوباما في سيرتها الذاتية مراراً عن الثمن الباهظ الذي دفعته هي واسرتها جراء المعارك التي خاضها زوجها خلال مسيرته السياسية ويبدو أنها سعيدة للغاية أن تلك المعارك صارت في ذمة الماضي.", "doc2": "ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰੈਕਟੀਕਲ ਚੋਣ ਸੀ ਹੁਣ ਉਹ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਬਣਨ ਦੀ ਹੈਸੀਅਤ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਰਨਿੰਗ ਮੇਟ (ਯਾਨਿ ਉੱਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰ) ਵਜੋਂ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਅੱਗੇ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰੈਕਟੀਕਲ ਚੋਣ ਸੀ ਹੁਣ ਉਹ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਬਣਨ ਦੀ ਹੈਸੀਅਤ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਹੀ ਅਜਿਹਾ ਚਾਰ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੋਵੇ। ਜੇਕਰ ਬਾਈਡਨ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਹਾਰ ਜਾਵੇ ਜਾਂ ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਨਾ ਲੜਨ ਜਾਂ ਅੱਠ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਬਾਈਡਨ ਆਪਣੇ ਦੋ ਟਰਮ ਪੂਰੇ ਕਰਨ ਲੈਣ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਉਤਾਰਨ ਦੀਆਂ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਕਾਫੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਅਗਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਲੜਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਸਾਫ਼ ਹਨ, ਉਹ ਹੁਣ ਇਸੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਦਮ ਅੱਗੇ ਖੜੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ, ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਬਾਅਦ ਦੀ ਲੜਾਈ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੈਰਿਸ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬਾਈਡਨ ਨੂੰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸੀਅਤਾਂ ਅਤੇ ਡੈਮੇਕ੍ਰੇਟਿਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਖ਼ਾਸੀਅਤਾਂ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵੱਲ ਜ਼ੋਰ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਮੌਜੂਦਾ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਜੋਅ ਬਾਈਡਨ ਵਰਗੀ ਦਿਖਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਨੌਜਵਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਾਤੀ ਅਤੇ ਨਸਲ ਦੇ ਆਗੂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ��ੱਡੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸੁਭਾਵਿਕ ਸੀ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰੇ। ਹੈਰਿਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜਮਾਇਕਾ ਤੋਂ ਸਨ ਅਤੇ ਮਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਇਸ ਖ਼ਾਸ ਲੋੜ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਕਾਲੀ ਔਰਤ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਏਸ਼ਿਆਈ ਦੋਵੇਂ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਉੱਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 55 ,ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਨੌਜਵਾਨ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਪਰ 77 ਸਾਲ ਦੇ ਜੋਅ ਬਾਈਡਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਉਹ ਕਾਫੀ ਫੁਰਤੀਲੀ ਹੈ। ਬਾਈਡਨ ਦੀ ਪਸੰਦ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਐਲਾਨ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਆਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜਮੈਕਾ ਤੋਂ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਮਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, \"ਕਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਹਾਸ਼ੀਏ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਔਰਤਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਵਿਚ 'ਚ ਘੱਟ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹੈ। ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਹੁਣ ਹੈਰਿਸ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਦਲਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕੁਝ ਲਈ ਖ਼ੁਦ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਮਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਉੱਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਲੜ ਵਾਲੇ ਰਨਿੰਗ ਮੇਟ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਇਹ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ 'ਤੇ ਜੰਮ੍ਹ ਕੇ ਹਮਲਾ ਕਰੇ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਜਾਵੇ। 2008 ਵਿੱਚ ਜੌਨ ਮੈਕੇਨ ਦੀ ਰਨਿੰਗ ਮੇਟ ਸਾਰਾ ਪੈਲਿਨ ਨੇ ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਨਿਕਨੇਮ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਸਾਬਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜੇਕਰ ਹੈਰਿਸ 'ਤੇ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਤੀਤ ਨੂੰ ਜੇਕਰ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਤੋਂ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਵੇਗੀ। ਬਾਈਡਨ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯਾਦ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੈਰਿਸ ਜੋਸ਼ ਨਾਲ ਜੁਲਾਈ 2019 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਡੈਮੇਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪ੍ਰਾਈਮਰੀ ਡਿਬੇਟ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗੀ ਸੀ। ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਯੂਐੱਸ ਸੀਨੇਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦੌਰ 'ਚ ਉਹ ਬੇਹੱਦ ਦ੍ਰਿੜ ਅਤੇ ਹਮਲਾਵਰ ਸਵਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਵੀ ਸਾਬਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਇਸ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਪੋਸਟਰ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਬੇਸ਼ੱਕ ਹੀ ਇਹ ਚੰਗਾ ਨਾ ਲੱਗੇ, ਪਰ ਬਾਈਡਨ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਕਠੋਰ ਸ਼ਖ਼ਸ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਲਗਾਤਾਰ ਲੱਗੇ ਰਹਿਣਾ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੈਰਿਸ ਦੀ 2020 ਦੀ ਰਾਸ਼ਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸਫ਼ਲ ਨਹੀਂ ਹੋਈ, ਪਰ ਉਹ ਇਹ ਜਾਮਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਲੜਾਈ ਲੜਨਾ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ 2019 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੇ ਕੈਂਪੇਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉੱਚ ਦਰਜੇ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦਾ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਹ���ਰਿਸ ਇਸ ਕੈਂਪੇਨ ਦੀ ਜਟਿਲਤਾ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਲਗਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਮਰੀਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਵੀ ਹੋਣਗੇ। ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੀ ਸੀਨੇਟਰ ਹੈਰਿਸ ਬੇਸ਼ੱਕ ਹੀ 2019 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਕੈਂਪੇਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸਾਲੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨਾ ਰਹੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੈਂਡੀਡੇਟ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਅੱਜ ਵੇਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਛਾਣਿਆ ਚਿਹਰਾ ਹੈ। ਬਾਈਡਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਆਪਣੇ ਕੈਂਪੇਨ ਲਈ ਸੀ। ਨੁਕਸਾਨ ਹੈਰਿਸ ਇੱਕ ਪੁਲਿਸਵਾਲੀ ਹੈ ਉੱਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੂਜੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਹੈਰਿਸ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਪਿੱਠਭੂਮੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਕਰੂਰਤਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹਾਲੀਆ ਵਿਰੋਧ-ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਲਾ ਐਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਨਸਲਵਾਦ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੈਰਿਸ ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਕੈਂਪੇਨ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ 'ਹੈਰਿਸ ਇਜ ਏ ਕੌਪ' ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਰ ਲੱਗੇ ਸਨ। ਬਾਈਡਨ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉੱਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹੋਵੇਗੀ ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਦੇ ਡਿਸਟ੍ਰਿਕਟ ਆਟਰਨੀ ਅਤੇ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਆਟਰਨੀ ਜਨਰਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਬਜਾਇ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਪੱਖ ਹੀ ਲਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਹ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨਿੱਜੀ ਵਿਰੋਧ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜੁਰਮ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਲੜਨ ਵਾਲਾ ਸ਼ਖ਼ਸ ਹੋਣਾ ਬੇਸ਼ੱਕ ਹੀ ਸੁਤੰਤਰ ਅਤੇ ਕੰਜਰਵੇਟਿਲ ਰੁਝਾਨ ਵਾਲੇ ਵੋਟਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਆਕਰਸ਼ਕ ਚੀਜ਼ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਮਰਥਨ ਬਾਈਡਨ-ਹੈਰਿਸ ਲਈ ਲੈਫ਼ਟ ਦੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਓਨਾਂ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਜਾਰਜ ਫਲਾਇਡ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਹੈਰਿਸ ਲੌਅ-ਇਨਫਾਰਮੈਂਟ ਰਿਫਾਰਮ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥ ਵੀ ਹਾਸਿਲ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ, ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਤਬਕੇ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਖਦਸ਼ੇ ਹਨ। ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਬਦਲਣਾ ਹੈਰਿਸ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਲੜਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ, ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਦੂਜਾ ਪਹਿਲੂ ਵੀ ਹੈ। ਭਲੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੈਂਪੇਨ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖ਼ਾਮੀਆਂ ਵੀ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਖ਼ਾਮੀਆਂ ਖ਼ੁਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਹੈਰਿਸ ਦਾ ਇੱਕ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਤੋਂ ਲੈਫ਼ਟ ਵੱਲ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਤਾਂ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕੇ, ਕੁਝ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਤੌਰ ਸੀਨੇਟਰ ਅਤੇ ਅ���ਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਹੈਰਿਸ ਦਾ ਠੀਕ-ਠੀਕ ਰਿਕਾਰਡ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਕੈਂਪੇਨ ਦੌਰਾਨ ਲੈਫਟ ਵੱਲੋਂ ਹੋਰ ਰੁਝਾਨ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਮੁਫ਼ਤ ਸਕੂਲੀ ਸਿੱਖਿਆ, ਗ੍ਰੀਨ ਨਿਊ ਡੀਲ ਐਵਾਇਰਮੈਂਟਲ ਪ੍ਰੌਗਰਾਮ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਠੋਸ ਰੂਪ ਨਾਲ ਦ੍ਰਿੜ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਨਿਜੀ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀਆਂ 'ਤੇ ਬੈਨ ਲਗਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਜਿਵੇਂ ਸਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਉਹ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਟਕਦੀ ਦਿਖਾਈ। ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, \"ਲੈਟਸ ਮੂਵ ਆਨ\" ਬੋਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂ ਦਾ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਕਾਫੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੈਰਿਸ ਦਾ ਇੱਕ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਤੋਂ ਲੈਫ਼ਟ ਵੱਲ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਤਾਂ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕੇ, ਕੁਝ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52271895", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-52268520", "doc1": "عدد كبير من أبناء الهند يعتمدون على العمل الموسمي واغلاق المدن يعني حرمانهم من مصدر العيش فمنذ تأكيد أول إصابة بالفيروس في 30 يناير/ كانون الثاني الماضي، اتخذت الهند عدداً من الإجراءات في اطار مساعي مكافحة فيروس كورونا. فقد خففت من نسبة من يستحقون الاختبار لمعرفة اصابتهم بالفيروس وأعادت العمل بقانون الأمراض الوبائية القاسي الذي يعود الى الحقبة الاستعمارية وصدر قبل 122 عاماً لتقييد التجمعات العامة. ومن المقرر أن تمدد فترة الإغلاق الصارمة الحالية التي تنتهي في 15 أبريل حتى نهاية الشهر. ويواصل أكثر من مليار شخص البقاء في منازلهم ، ولا يزال النقل البري والسكك الحديدية والنقل الجوي معلقاً. وخضع حوالي 180 الف شخص لاختبارات فيروس كورونا حتى الآن وتبين أن حوالي 4.3٪ منهم مصابون. وتسبب الفيروس بموت 273 شخصاً حتى الآن. وقد اتسع انتشار الفيروس إلى ما يقرب من نصف مقاطعات الهند البالغ عددها 700 وتم تحديد العديد من البؤر النشطة.. ينظر خبراء الصحة العالميون باهتمام إلى كيفية تصدي الهند للفيروس. يمكن لعدد لسكانها الكبير ومساحتها المترامية ونظام الصحة العامة الضعيف أن يجهض بسهولة أفضل الجهود لاحتواء انتشار العدوى. مواضيع قد تهمك نهاية وقال لي أحد علماء الفيروسات البارزين ، وأصر على عدم الكشف عن هويته، \"إنه أمر يثير قلق الكثير من الناس\". وأضاف \"إننا لا زلنا في المراحل الأولى في مسار انتشار الفيروس هنا. في غضون ثلاثة إلى أربعة أسابيع ، ستكون الصورة أكثر وضوحا\". تعتقد الخبيرة الاقتصادية شاميكا رافي، زميلة معهد بروكينغز وتتابع هذه العدوى عن كثب، أن الهند لا تسير في الاتجاه الخاطئ في هذا المجال. وتقول إن عدد حالات الإصابة يتضاعف كل سبعة أيام ، وهو معدل أبطأ من ذي قبل.ومعدل الوفيات لا يزال منخفضًا رغم أنه يرتفع. وقالت لي: \"تم احتواء معدل نمو العدوى عندنا بشكل كبير على الرغم من حقيقة أننا نطارد النيران\". وجميع الاختبارات كانت تقريباً حسب القواعد المعتمدة وشملت الأشخاص الذين سافروا إلى الخارج وتتبع الأشخاص الذين كانوا على اتصال بهم، وما إلى ذلك. وكان هناك احتمال للعثور على حالات إصابة أكثر بين هذه المجموعة\". ويشير الكثيرون أيضاً إلى عدم وجود تقارير حول أي زيادة في عدد الأشخاص الذين يرقدون في المستشفيات نتيجة الإصابة بالأنفلونزا وغيرها من الأمراض والمصابين بالفيروس Covid-19 ، وهو مؤشر على سرعة انتشار العدوى بين السكان. وقد يكون سبب ذلك نقص المعلومات أو ضعف آليات تسجيل المرضى. هناك مستشفى خاص في وسط مدينة إندور يشهد بالفعل زيادة في عدد الحالات ويعالج أكثر من 140 مريضاً بفيروس كورونا وتقريباً ثلثهم في العناية المكثفة. كان المستشفى يبلغ عن حوالي 40 حالة جديدة يوميا بنهاية الأسبوع الماضي. تمديد فترة الإغلاق في الهند أوضح لي الدكتور رافي دوسي، أخصائي الصدر في المستشفى: \"كنا نعتقد أن العدوى في تراجع، لكننا نواجه زيادة مفاجئة منذ يومين\". يبلغ عدد سكان الهند أكثر من مليار وثلاث مائة مليون نسمة وتعاني من الاكتظاظ لكن آخرين مثل ت. جاكوب جون، أستاذ علم الفيروسات المتقاعد، يرون أن على الهند الاستعداد لأسوء الاحتمالات. وأضاف: \"لا أعتقد أننا ادركنا حتى الآن ضخامة المشكلة التي من المحتمل أن تواجهنا في الشهرين المقبلين\". \"الفيروس أملى لفترة طويلة علينا استجاباتنا بدلاً من العكس\". ويقول الدكتور جون إن استجابة الهند كانت إلى حد كبير \"مبنية على الأدلة وتجاوبية بينما كان ينبغي أن تكون استباقية ومبنية على سيناريو احتمال انتشار الفيروس\". نفت وزارة الصحة الهندية بشدة حدوث عدوى داخل التجمعات السكانية رغم قول الأطباء من جميع أنحاء البلاد إنهم يرون مرضى يعانون من أعراض الفيروس كوفيد-19 منذ أوائل مارس/ آذار الماضي. ويقول الدكتور جون: \"يبدو أن التركيز كله منصب على العثور على دليل على انتقال العدوى بين السكان، إنه خطأ تكتيكي، نحن نعلم جميعاً أن هناك عدوى بين السكان\". ويعتقد الدكتور رافي أن الوقت عامل حاسم للنجاح في هذه المعركة \"كل أسبوع في منتهى الأهمية الآن\". سيتطلب تخفيف الإغلاق لتفادي مواجهة انهيار اقتصادي ولاستقرار انتشار الفيروس المزيد من اختبارات المراقبة لمعرفة من هو المصاب ومن هو غير المصاب. هل تساعد الهند الولايات المتحدة في العثور على علاج للكورونا؟ ستحتاج الهند بعد ذلك إلى الملايين من وحدات الاختبار واليد العاملة المدربة لتنفيذ المهمة. الاختبار هو أيضاً عملية كبيرة للغاية فهو يتطلب وجود سلسلة تبريد ونقل لعشرات الآلاف من العينات إلى المختبرات. موارد الهند محدودة وقدراتها أيضاً محدودة ولتجاوز هذه المعضلة يقترح الدكتور رافي القيام اتباع \"الاختبار الجماعي\" الذي اقترحته منظمة الصحة العالمية. ويتضمن ذلك جمع عدد من العينات في أنبوب واحد واختبارها دفعة واحدة بناء على مسحات من الأنف والحلق على النحو الذي أوصت به منظمة الصحة العالمية. يعيش عشرات الملايين في مدن الصفيح التي تنعدم فيها شروط النظافة إذا كانت نتيجة الاختبار سلبية فإن جميع الأشخاص الذين تم اختبارهم سلبيون. اما إذا كانت إيجابية فيجب اختبار كل شخص بحثا عن حامل الفيروس. يقلل \"الاختبار الجماعي\" من الوقت اللازم لاختبار عدد كبير من السكان. ويوضح الدكتور رافي: \"إذا لم يكن هناك أثر للعدوى في بعض المناطق فيمكننا السماح لها بالنشاط الاقتصادي\". يعتقد علماء الفيروسات أن على الهند أيضاً إجراء اختبارات الاجسام المضادة للسكان على نطاق واسع لمعرفة مدى مناعتهم ضد الفيروس. غضب في الهند بعد رش عمال مهاجرين بالمعقمات هذا الاختبار سهل وسريع ويمكن التوسع فيه إلى حد كبير. فهو اشبه بإعطاء قطرات لقاح شلل الأطفال الذي نجحت فيه الهند. يقول أحد علماء الفيروسات: \"نحتاج إلى اختبار الأجسام المضادة كأداة للصحة العامة وليس كأداة تشخيصية\". \"نحن بحاجة إلى تحديد الأشخاص الذين تعافوا من العدوى وإعادتهم إلى العمل لأنهم لم يعودوا في خطر\". إضافة إلى ذلك تحتاج الهند إلى دراسة العلاج بواسطة بلازما الدم، كما قال علماء الفيروسات الذين تحدثت إليهم. وهذا ينطوي على استخدام الدم بموافقة المرضى الذين قاوموا بنجاح العدوى. يمكن حقن المرضى ببلازما الدم الغنية بالأجسام المضادة للفيروس. يقول العديد من الأطباء إنه \"هدف طموح\" في علاج المرض. معظم علماء الفيروسات الذين تحدثت إليهم أجمعوا أن على الهند إجراء اختبارات أكثر بكثير. من الناحية المثالية أي شخص لديه \"أي عدوى في الجهاز التنفسي العلوي\" يجب أن يكون مؤهلاً للاختبار. لا تمتلك الهند ثقافة إجراء اختبار للأمراض المعدية لأن معظم المواطنين لا يستطيعون تحمل نفقاته. والتخفيف من المخاطر ليست متأصلة في الثقافة الوطنية. وحسب أحد علماء الفيروسات \"نميل إلى العلاج بدلاً من الاختبار. نحن نعتمد على العلامات والأعراض الطبية للمرض بدلاً من معالجة سبب أو أسباب المرض أو الحالة، نجري الاختبارات فقط عندما نكون مرضى\". يقول الدكتور جون صحيح أن الحكومة \"تخوض الحرب على الفيروس بقوة عضلاتها الإدارية\"، لكن ذلك قد لا يكون كافيا. يشتكي الكثيرون من أنه بخلاف النداءات والمناشدات التي يوجهها رئيس الوزراء والتقارير الروتينية التي يقدمها الموظفون، فإن المعلومات حول انتشار الفيروس وسعة الاختبارات كانت غامضة ومحدودة في الغالب. أصبح ارتداء الأقنعة إلزامياً الأسبوع الماضي فقط. بفضل نظامها الممتاز للصحة العامة واستجابتها الجيدة، يبدو أن ولاية كيرالا الجنوبية فقط هي التي نجحت في منع تصاعد عدد الإصابات حتى الآن. ويقول أحد علماء الفيروسات: \"أمامنا مسيرة طويلة. لا يمكننا التعامل مع الهند على أنها حلقة واحدة من تسطيح منحنى الإصابات والتوقف عند ذلك، الفيروس لا يفقد ضراوته وجميع الولايات لن تشهد صعودا وهبوطا في منحنيات الإصابة في وقت واحد\". قد نعلم خلال الأسابيع المقبلة ما إذا كانت الهند ستواجه ارتفاعاً كبيراً في عدد الإصابات أم نشهد استقرار عدد الإصابات. ويقول الدكتور جون: \"هذه أحجية من ألف قطعة. لن تكون هناك إجابات سهلة\".", "doc2": "ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਲਈ 1.8 ਲੱਖ ਟੈਸਟ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਮਾਮਲਾ 30 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਹੀ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਈ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਸਹੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 122 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵੇਲੇ ਦਾ ਨਿਯਮ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਠੇ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ 15 ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਲੌਕਡਾਊਨ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੌਟਸਪੋਟਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜੰਗ ਉੱਤੇ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਭਾਰੀ ਆਬਾਦੀ, ਵੱਡਾ ਖੇਤਰਫ਼ਲ ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਿਹਤ ਵਿਵਸਥਾ ਵਾਲੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਡਰ ਹਰ ਵੇਲੇ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਨਾ ਦੇਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਿਆਂ, ਇੱਕ ਉੱਘੇ ਵਾਇਰਾਲੌਜਿਸਟ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਹੈ। ਅਜੇ ਇੱਥੇ ਵਾਇਰਸ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤਾ ਆਉਣ ਵਾਲੇ 3-4 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ।\" ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸ਼ਾਮਿਕਾ ਰਵੀ ਜੋ ਕਿ ਬਰੂਕਿੰਗਸ ਇੰਸਟੀਟਿਊਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਹਰ ਸੱਤ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁੱਗਣੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਦਰ ਵਾਲਾ ਵਾਧਾ ਹੈ। ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਜ਼ਰੂਰ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਦਰ ਘੱਟ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਡਾ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਰ ਅਜੇ ਬਹੁਤਾ ਵਧਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸਾਰੇ ਟੈਸਟ ਲਗਭਗ ਨਿਯਮ ਅਨੁਸਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੇਸਾਂ ਦੇ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸੀ।” ਇੰਦੌਰ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਇੰਦੌਰ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਕਈ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਇੱਕ ਛਾਤੀ ਦੇ ਮਾਹਰ ਡਾਕਟਰ ਰਵੀ ਡੋਸੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, “ਅਸੀਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਲਾਗ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਅਚਾਨਕ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।\" ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ, ਵੇਲੂਰ ਦੇ ਵਾਇਰਲੌਜੀ ਦੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਟੀ.ਜੈਕਬ ਜੌਨ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਲੋਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਾੜੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਅਜੇ ਤੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਨੂੰ ਸਮਝਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਅਗਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਉੱਤੇ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਾਡੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਾਇਰਸ ਅਨੁਸਾਰ ਰਹੀਆਂ, ਜਦਕਿ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ।\" ਡਾ. ਜੌਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹੁੰਗਾਰਾ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ \"ਸਬੂਤ ਅਧਾਰਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਦੀ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਹ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਕੇ, ਸਮਾਂ ਰਹਿੰਦਿਆਂ, ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਾਰੇ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਤੇ ਬਚਾਅ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ”। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਟ੍ਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਸਾਰੇ ਦੇਸ ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮਾਰਚ ਦੇ ਅਰੰਭ ਤੋਂ ਹੀ ਕੋਵਿਡ -19 ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਲੱਛਣ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਟ੍ਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਡਾ. ਜੌਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸਾਰਾ ਧਿਆਨ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਟ੍ਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸਬੂਤ ਲੱਭਣ 'ਤੇ ਲੱਗਾ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਸੋਚੀ-ਸਮਝੀ ਗ਼ਲਤੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਟ੍ਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ ਹੈ।” ਡਾ. ਰਵੀ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ, \"ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਹਰ ਹਫ਼ਤਾ ਹੁਣ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।” ਆਰਥਿਕ ਮੰਦੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਲੌਕਡਾਊਨ ਵਿੱਚ ਢਿੱਲ ਦੇਣ ਅਤੇ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ, ਹੁਣ ਵੱਧ ਜਾਂਚ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਏਗੀ ਕਿ ਕੌਣ ਇਸ ਲਾਗ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹੈ ਅਤੇ ਕੌਣ ਨਹੀਂ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਲੱਖਾਂ ਪਰੀਖਣ ਕਿੱਟਾਂ ਅਤੇ ਟ੍ਰੇਂਡ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਏਗੀ। ਟੈਸਟਿੰਗ ਵੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨਮੂਨਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈਬਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਵਿਘਨ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਸੀਮਤ ਹਨ। ਡਾ. ਰਵੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ, \"ਪੂਲ ਟੈਸਟਿੰਗ\" ਹੈ। WHO ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਿਊਬ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਟੈਸਟ ਨੈਗੇਟਿਵ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਰਖੇ ਗਏ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਨੈਗੇਟਿਵ ਹਨ। ਜੇ ਇਹ ਪੌਜ਼ਿਟਿਵ ਹੈ, ਤਾਂ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਵਾਇਰਸ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। \"ਪੂਲ ਟੈਸਟਿੰਗ\" ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਟੈਸਟ ਲਈ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਡਾ. ਰਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਜੇ ਕੁਝ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।\" ਵਾਇਰਲੌਜਿਸਟਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਐਂਟੀ ਬਾਡੀ ਟੈਸਟ ਵੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੀ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਉਂਗਲੀ ਤੋਂ ਲਏ ਖੂਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਕੇ ਟੈਸਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 24 ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਲੌਕਡਾਊਨ ਹੈ ਖੂਨ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕਰਨਾ ਪੋਲੀਓ ਬੂੰਦਾਂ ਪਿਲਾਉਣ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਸੌਖਾ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਇਰਲੌਜਿਸਟ ਅਨੁਸਾਰ, “ਸਾਨੂੰ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਦੇ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਜੋ ਲਾਗ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਕੰਮ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਜਾ ਸਕਣ।\" ਵਾਇਰਲੌਜਿਸਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸਦੇ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਥੈਰੇਪੀ ਵੱਲ ਦੇਖਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋਏ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਹੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਖੂਨ ਦਾ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਬਿਮਾਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਇੱਕ ਉਮੀਦ ਭਰਿਆ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਵਾਇਰਲੌਜਿਸਟ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ \"ਹੋਰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਸਟ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।\" ਇੱਕ ਵਾਇਰਲੌਜਿਸਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ \"ਕੋਈ ਵੀ ਸਾਹ ਦੀ ਲਾਗ\" ਹੋਵੇ, ਉਹ ਟੈਸਟ ਲਈ ਯੋਗ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਵੱਇਆ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਰਿਵਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨਾਗਰਿਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਰਚਾ ਨਹੀਂ ਚੱਕ ਸਕਦੇ। ਜੋਖ਼ਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਇਰਲੋਜਿਸਟ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜਾਣਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਟੈਸਟ ਤਾਂ ਹੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਬਿਮਾਰ ਹੋਈਏ।\" ਡਾਕਟਰ ਜੌਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਠੀਕ ਹੈ, ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਵਾਇਰਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਾਈ ਲੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਅਪੀਲ ਅਤੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯਮਿਤ ਬਰੀਫਿੰਗ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸੰਚਾਰਨ ਅਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਦੇ ਪੈਮਾਨਿਆਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਕਸਰ ਅਸਪਸ਼ਟ ਅਤੇ ਮਨਘੜਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣਾ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਹੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਿਰਫ਼ ਕੇਰਲਾ ਨੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਘਟਾਏ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਾਇਰਲੋਜਿਸਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਮਾਮਲੇ ਘਟਾ ਕੇ ਇਸ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਨਹੀਂ ਪਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਸਾਰੇ ਸੂਬੇ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਗਿਰਾਵਟ ਨਹੀਂ ਦੇਖਣਗੇ।\" ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਣਗੇ ਕਿ ਕੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਾਂ ਘਾਟਾ। ਡਾ. ਜੌਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਇੱਕ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪਹੇਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕੋਈ ਆਸਾਨ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-45419575", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-45423335", "doc1": "وقال مسؤولون إن زوجة أب الطفلة كانت قد طلبت من ابنها، ذي الـ 14 عاما، وثلاثة آخرين اغتصاب الطفلة أمام ناظريها. وأضافوا أنه قد عثر على جسد الطفلة يوم الأحد في غابة في مقاطعة بارامولا محروقا بالأسيد وعليه علامات تعذيب. ويعتقد أن زوجة الأب كانت مستاءة لأن الفتاة كانت المفضلة لدى والدها. وقالت الشرطة لبي بي سي إن الفتاة بقيت مفقودة لمدة 10 أيام قبل العثور على جسدها. وكان موقع NDTV الإخباري قد نقل عن امتياز حسين، وهو ضابط رفيع في الشرطة، قوله: \"توصلنا إلى أن زوجة الأب كانت تحمل الضغينة تجاه الزوجة الثانية لزوجها ولأطف��لها\". وأضاف أن الفتاة قتلت بفأس بعد حادثة الاغتصاب الجماعي الذي تعرضت له، وأن أحد المتهمين باغتصابها - وهو شاب في الـ 19 من العمر - قام بتشويه جسدها. ازداد التدقيق في حوادث الاعتداء الجنسي في الهند منذ حادثة الاغتصاب الجماعي التي تعرضت لها طالبة كانت في الـ 23 من العمر عام 2012 عندما كانت في حافلة في العاصمة نيودلهي. وأثارت تلك الحادثة موجة احتجاجات استمرت أياما ودفعت الحكومة لإقرار قوانين أكثر تشددا لمكافحة الاغتصاب تضمنت عقوبة الإعدام. ولكن رغم ذلك لا تزال تقارير كثيرة تنقل أخبار اعتداءات تتعرض لها نساء وأطفال في أنحاء البلاد.", "doc2": "ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬੱਚੀ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੱਚੀ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਗੁਪਤ ਅੰਗਾਂ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਪੀੜਤ ਲੜਕੀ ਦੀ ਮਤਰੇਈ ਮਾਂ, ਮਤਰੇਏ ਭਰਾ ਅਤੇ ਮਿੱਤਰਾਂ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਮੁਲਜ਼ਮ ਔਰਤ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਖਿਲਾਫ਼ ਭੜਕਾਉਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਲੜਕੀ ਦਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਤੇ ਕਤਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਉਕਸਾਉਂਦੀ ਸੀ। ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਪਤੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਨਫ਼ਰਤ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੀੜਤ ਬੱਚੀ ਦੀ ਮਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਝਾਰਖੰਡ ਰਾਜ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸ਼ੇਸ਼ਪਾਲ ਵੇਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੱਚੀ ਨਾਲ ਹੋਈ ਇਹ ਘਟਨਾ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਕਠੂਆ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਨਾਬਾਲਗ ਬੱਚੀ ਨਾਲ ਹੋਏ ਬਲਾਤਕਾਰ ਤੋਂ ਵੀ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸਰਹੱਦੀ ਇਲਾਕੇ ਬਾਰਾਂਮੁਲਾ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਉੜੀ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਅਹਿਮਦ ਨੇ 2003 ਵਿਚ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਹੀ ਮਹਿਲਾ ਫ਼ਾਹਮੀਦਾ ਨਾਲ ਨਿਕਾਹ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਮਗਰੋਂ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਨੇ ਝਾਰਖੰਡ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਨਾਲ ਨਿਕਾਹ ਕਰ ਲਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਫਾਹਮੀਦਾ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਂ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਬੱਚੀ ਦੇ ਨਾਲ ਬਿਤਾਉਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦਿਲ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਖਿਲਾਫ ਵਧਦੇ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਖੁਸ਼ਬੂ ਪ੍ਰਤੀ ਫਾਹਮੀਦਾ ਦੀ ਨਫ਼ਰਤ ਨੇ ਲੰਬੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਮਗਰੋਂ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਘਟਨਾ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਖੁਦ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ 14 ਸਾਲਾ ਪੁੱਤਰ ਸਣੇ 5 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਦੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਅੱਖੀਂ ਵੇਖਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਮਗਰੋਂ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੇ ਲੜਕੀ ਦੇ ਗੁਪਤ ਅੰਗਾਂ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ��ੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੀੜਤ ਲੜਕੀ ਪਿਛਲੇ 10 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਲਾਪਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕੇਸ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਲੰਬੀ ਤਫ਼ਤੀਸ਼ ਉਪਰੰਤ ਅਸੀਂ ਇਹ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53490679", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53527416", "doc1": "سيترا (والتي تم تغيير اسمها لحماية خصوصيتها) كانت تظن أنها ذاهبة إلى اجتماع عمل، بعدما أخبرها رجلان زعما أنهما مسؤولان محليان برغبتهما في التوسع في مشروع كانت تديره لصالح منظمة إغاثة محلية. وشعرت الفتاة التي كانت تبلغ من العمر آنذاك 28 عاماً ببعض القلق تجاه الذهاب بمفردها، لكنها أرادت إثبات نفسها في عملها، فنحت مخاوفها جانبا. فيروس كورونا: إندونيسيا تطلق أشباحا لإبقاء الناس في بيوتهم وبعد ساعة، قال الرجلان إنهما سيواصلان الاجتماع في مكان آخر وعرضا عليها الانضمام إليهما في السيارة، لكنها أصرت على أن تستقل دراجتها النارية وما إن همت بتشغيل المحرك حتى جذبتها مجموعة أخرى من الرجال. تقول سيترا \"رحت أركل وأصرخ، دفعوني إلى داخل السيارة. كنت عاجزة. وفي الداخل قام شخصان بإمساكي.\" وتضيف \"كنت أدرك ما يحدث لي\". كان يتم اختطافها لتتزوج. خطف العروس (kawin tangkap بلغة البلاد) هي عادة مثيرة للجدل في سومبا التي تضم مناطق متنازع عليها، ويتم خلالها اقتياد النساء بالقوة من جانب أقارب وأصدقاء الرجال الذين يريدون الزواج بهن. ورغم المطالبات الدائمة منذ أمد بعيد من قبل منظمات الدفاع عن حقوق المرأة لحظر تلك العادة، مازالت مناطق معينة في جزيرة سومبا النائية الواقعة شرق بالي تتمسك بها. مواضيع قد تهمك نهاية لكن وبعد ظهور تسجيلات فيديو تصور حادثتي خطف لعروسين وتداولها عبر وسائل التواصل الاجتماعي على نطاق واسع، أطلقت الحكومة المركزية دعوة لوضع حد لهذه الممارسات. رقصة أندونيسية يؤديها رجال بملابس النساء \"شعرت كأنني أموت\" داخل السيارة، تمكنت سيترا من إرسال رسالة نصية لصديقها ووالديها قبل أن تصل إلى منزل تقليدي بسقفه المرتفع وأعمدته الخشبية الصلبة. وأدركت بعدها أن العائلة التي اختطفتها تضم أقارب غير مباشرين لوالدها. \"كان هناك أناس كثيرون ينتظرون هناك. فور وصولي، قاموا بدق ناقوس وبدأت الطقوس\". يمتطي الرجال الخيول خلال الاحتفالات الدينية إلى جانب المسيحية والإسلام، تنتشر في سومبا ديانة روحية تُعرف باسم مارابو، يعتقد معتنقوها بأن الحفاظ على توازن العالم يتطلب إشباع الروح بالاحتفالات والقرابين. تقول سيترا \"في سومبا يعتقد الناس أن الماء حين يلمس جبهتك لا يمكنك مغادرة المنزل. كنت يقظة للغاية بشأن ما يحدث، لذا عندما حاولوا أن يقوموا بذلك، تحركت في آخر لحظة كي لا يلمس الماء جبهتي\". قال لها خاطفوها مراراً إنهم يتصرفون بدافع الحب وحاولوا إقناعها بقبول الزواج. وتضيف \" كنت أبكي حتى جف حلقي. طرحت نفسي أرضاً. أخذت ألكز بطني بمفتاح دراجتي البخارية حتى تسبب في كدمات. ضربت رأسي في الأعمدة الخشبية الضخمة. أردتهم أن يفهموا أنني لا اريد هذا. كنت آمل أن يشعروا بالأسى علي\". البيوت التقليدية في الجزيرة ذات قباب خلال الأيام الستة التالية، ظلت سيترا حبيسة في منزلهم، تنام في غرفة المعيشة، تقول \"بكيت طوال الليل، لم أنم، شعرت كأنني أموت\". رفضت سيترا أن تأكل أو تشرب أيا مما قدمته لها العائلة، ظنا منها أن ذلك قد يجع��ها مسحورة: \" إذا أكلنا من طعامهم، سنقبل الزواج\". هل يستطيع الرئيس الشيشاني القضاء على ظاهرة اختطاف العرائس؟Link قامت شقيقتها بتهريب الطعام والماء لها، بينما تفاوضت عائلتها -بدعم من منظمات دعم حقوق المرأة- مع كبار رجال القرية وعائلة العريس المحتمل من أجل إطلاق سراحها. لا مجال للتفاوض وثقت منظمة بيرواتي للدفاع عن حقوق النساء سبع حالات اختطاف عرائس على مدار السنوات الأربع الماضية، وتعتقد أن المزيد منها قد تم في مناطق نائية بالجزيرة. لم يتم تحرير سوى ثلاث نساء من بينهن سيترا. وفي الحالتين الأحدث اللتين تم توثيقهما بالفيديو في يونيو/ حزيران، بقيت واحدة مستمرة في زيجتها. تقول أبريسا تاراناو المديرة المحلية لمنظمة بيرواتي \" إنهن يقررن الاستمرار لأنه ليس أمامهن خيار آخر، أحياناً ما يكون Kawin tangkap شكلاً من أشكال الزواج المخطط له ولا تكون النساء في موقف يسمح لهن بالتفاوض\". تضيف أن هؤلاء اللائي يتمكن من المغادرة، غالباً ما يتم وصمهن من قبل مجتمعهن. من بين الطقوس الدينية في الجزيرة زيارة النساء لقبور اجدادهن تقول \" سيوصمن بالعار، ويردد الناس أنهن لن يستطعن الزواج أو الإنجاب، لذلك يقبلن الاستمرار خوفاً من هذا\". كان هذا ما قيل لسيترا. تقول سيترا مبتسمة بعد مرور ثلاث سنوات على محنتها\" أحمد الله أنني الآن متزوجة من صديقي ولدينا طفل عمره عام\". وعود بتجريم هذه الممارسات يقول فرانس وورا هيبي وهو مؤرخ محلي ومن كبار سكان المنطقة إن هذه العادة ليست جزءاً من التقاليد الثقافية الثرية لسومبا، وإنه يتم استخدامها من قِبل هؤلاء الذين يريدون إجبار النساء على الزواج بهم بدون عواقب. ويضيف أن عدم اتخاذ موقف حازم من جانب القيادات المسؤولة والسلطات يعني استمرارها. \" لا توجد قوانين تجرمها. في بعض الأحيان فقط يحدث توبيخ مجتمعي لهؤلاء الذين يمارسونها، ولكن دون رادع قانوني أو ثقافي\". اختطاف العرائس يثير انقساما في قرغيزستان وبعد غضب شعبي عام في البلاد وقع الزعماء المحليون في سومبا في وقت سابق من الشهر الحالي إعلاناً مشتركاً يرفض هذه الممارسات. انتشرت مقاطع فيديو عبر وسائل التواصل الاجتماعي لعمليتي خطف مؤخراً غادرت بينتانغ بوسبايوغا وزيرة تمكين المرأة العاصمة جاكرتا إلى الجزيرة لحضور فعاليات التوقيع. وقالت لوسائل الإعلام عقب الحدث \"سمعنا من الزعماء المحليين والقادة الدينيين أن عادة الخطف من أجل الزواج ليست جزءاً أصيلاً من تقاليد سومبا\". ووعدت بأن يكون الإعلان نقطة انطلاق لجهد حكومي أكبر لوضع حد لهذه الممارسات التي وصفتها بالعنف ضد المرأة. تعهدت وزيرة تمكين المرأة الاندونيسية بينتانغ بوسبايوغا بالقضاء على العادة ورحبت المنظمات الحقوقية بهذا التحرك لكنها وصفته بأنه \" خطوة أولى في رحلة طويلة\". تقول سيترا إنها تشعر بالامتنان لأن الحكومة تولي الآن اهتماماً بتلك العادة، وتأمل ألا يمر أحد بالتجربة التي تعرضت لها. \"بالنسبة للبعض، ربما تكون من تقاليد أجدادنا. لكنها عادة عفا عليها الزمن ويجب أن تتوقف لأنها مدمرة جداً للنساء\".", "doc2": "ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਗਤਿਵਿਧੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੌਮੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਬਹਿਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸਿਤਰਾ (ਬਦਲਿਆ ਨਾਮ) ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ ਕੰਮਕਾਜ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਮੀਟਿੰਗ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੋ ਮਰਦ ਸਿਤਰਾ ਦੇ ਇੱਕ ਏਜੰਸੀ ਲਈ ਚਲਾਏ ਗਏ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਉਸ ਸਮੇਂ 28 ਸਾਲ ਦੀ ਸਿਤਰਾ ਇਕੱਲੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਝਿਜਕ ਰਹੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣਾ ਵੀ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਤੁਰ ਪਈ। ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੀਟਿੰਗ ਇੱਕ ਦੂਜੀ ਲੋਕੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿਤਰਾ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ। ਸਿਤਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮੋਟਰਬਾਈਕ 'ਤੇ ਚੱਲੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਆਪਣੀ ਬਾਈਕ ਦੀਆਂ ਚਾਬੀਆਂ ਕੱਢੀਆਂ, ਅਚਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਮੂਹ ਆ ਗਿਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿਤਰਾ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਜ਼ੋਰ ਦੀ ਚੀਕ ਰਹੀ ਸੀ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਪਾ ਲਿਆ। ਮੈਂ ਮਜਬੂਰ ਸੀ। ਕਾਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਥੱਲੇ ਸੁੱਟ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕੀ ਇਹ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦੇ ਲਈ ਅਗਵਾ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਾਂ ਬਣਨਾ ਹੈ ਨਾਪਸੰਦ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਲਈ ਅਗਵਾ ਕਰਨਾ ਜਾਂ 'ਕਾਵਿਨ ਟਾਂਗਕਾਪ' ਸੁੰਬਾ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਤ ਪ੍ਰਥਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਥਾ ਦਾ ਜਨਮ ਕਿੱਥੇ ਹੋਇਆ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਵਿਵਾਦ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਥਾ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਜਾਂ ਦੋਸਤ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਚੱਕ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮੰਗ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰਥਾ ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਈ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸੁੰਬਾ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਹੁਣ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਪਰ ਦੋ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਹੋਣ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਹਰਕਤ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਹੁਣ ਇਸ 'ਤੇ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਲਗਾਮ ਲਗਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। 'ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਮਰ ਰਹੀ ਹਾਂ' ਕਾਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਿਤਰਾ ਆਪਣੇ ਬੁਆਏਫਰੈਂਡ ਤੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਮੈਸੇਜ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੀ। ਜਿਸ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਿਤਰਾ ਨੂੰ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਇੱਕ ਦੂਰ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਾਦਾਰ ਦਾ ਸੀ। ਸੁੰਬਾ ਵਿੱਚ ਪਸੋਲਾ ਫੈਸਟੀਵਲ ਦੌਰਾਨ ਘੁੜਸਵਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਰਦ ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਉੱਥੇ ਕਈ ਲੋਕ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।\" ਸੁੰਬਾ ਵਿੱਚ ਇਸਾਈ ਧਰਮ ਤੇ ਇਸਲਾਮ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਧਰਮ ਮਾਰਾਪੂ ਨੂੰ ਵੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਤਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਰਮਪਰਾਵਾਂ ਤੇ ਬਲੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੁਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਿਤਰਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਸੁੰਬਾ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਪਾਣੀ ਤੁਹਾਡੇ ਮੱਥੇ ਤੱਕ ਪਹ���ੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਛੱਡ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਆ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਮੈਂ ਆਖਰੀ ਮਿੰਟ 'ਤੇ ਪਿੱਛੇ ਹੱਟ ਗਈ ਤਾਂਕਿ ਪਾਣੀ ਮੇਰੇ ਮੱਥੇ ਨੂੰ ਛੂਹ ਨਾ ਸਕੇ।\" ਉਸ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਰ-ਬਾਰ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸਿਤਰਾ ਇਸ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਏ। ਸੁੰਬਾ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਘਰ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਰੋਈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਮੇਰਾ ਗਲ਼ਾ ਸੁੱਕ ਨਹੀਂ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਡਿੱਗ ਗਈ। ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਲੱਕੜ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਖੰਬੇ 'ਤੇ ਮਾਰਿਆ। ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਮਝ ਜਾਣ ਕਿ ਮੈਂ ਇਹ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਤਰਸ ਆ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਅਗਲੇ ਛੇ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੈਦੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਰੋਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਬਿਲਕੁੱਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੁੱਤੀ। ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਮਰ ਰਹੀ ਹਾਂ।\" ਸਿਤਰਾ ਨੇ ਖਾਣਾ-ਪੀਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜੇ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਖਾਣਾ ਲੈ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਅਸੀਂ ਵਿਆਹ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹਾਂ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਉਸ ਦੀ ਭੈਣ ਨੇ ਚੋਰੀ ਨਾਲ ਉਸ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਤੇ ਖਾਣਾ ਪਹੁੰਚਾਇਆ। ਦੂਜੇ ਪਾਸ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਪਿੰਡ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਤੇ ਲਾੜੇ ਦੇ ਘਰਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਕਿਉ ਉਹ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਣ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਹੈਸੀਅਤ ਨਹੀਂ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨ ਪੈਰੂਆਤੀ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੱਤ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸੁੰਬਾ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕਬਰਾਂ 'ਤੇ ਰਸਮਾਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਟਾਪੂ ਦੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਹੋਰ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੀ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਸਿਤਰਾ ਸਣੇ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਔਰਤਾਂ ਹੀ ਇਨ੍ਹੀਆਂ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਰਿਹਾਅ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਅਗਵਾ ਹੋਣ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਦੋ ਮਾਮਲੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਨੇ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹੋਏ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੈਰੂਆਤੀ ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਖੀ ਅਪ੍ਰਿਸਾ ਤਾਰਾਨਾਓ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਉਹ ਵਿਆਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਹੋਰ ਕੋਈ ਵਿਕਲਪ ਮਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 'ਕਾਵਿਨ ਤਾਂਗਕਾਪ' ਕਈ ਵਾਰੀ ਇੱਕ ਅਰੇਂਜ ਮੈਰਿਜ ਦਾ ਹੀ ਰੂਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀ ਹੈਸੀਅਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਮਰੱਥ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੋ ਔਰਤ���ਂ ਵਿਆਹ ਤੋੜਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਿਰਾਦਰੀ ਤੋਂ ਅਕਸਰ ਤਾਅਨੇ-ਮਿਹਣਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸਿਤਰਾ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਾਹਨੇ-ਮਹਿਣਿਆਂ ਦਾ ਡਰ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਾਲਾਤ ਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਰੱਬ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰਾ ਵਿਆਹ ਮੇਰੇ ਬੁਆਏਫਰੈਂਡ ਨਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਸਾਡਾ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦਾ ਬੱਚਾ ਵੀ ਹੈ।\" ਇਸ ਕੁਰੀਤੀ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਸਥਾਨਕ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਫ੍ਰਾਂਸ ਵੋਰਾ ਹੇਬੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਕੁਰੀਤੀ ਸੁੰਬਾ ਦੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੁੰਬਾ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਗਿਆ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੋਕ ਇਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂਕਿ ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਸਕਣ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂਆਂ ਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨ ਨਹੀਂ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਸਮਾਜਿਕ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨ ਜਾਂ ਰਵਾਇਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਬਹਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਾਨਕ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਐਲਾਨਨਾਮੇ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰਥਾ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਮੰਤਰੀ ਬਿੰਟਾਂਗ ਪੁਸ਼ਪਯੋਗਾ ਇਸ ਮੌਕੇ ਤੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਜਕਾਰਤਾ ਤੋਂ ਸੁੰਬਾ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ। ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਮੰਤਰੀ ਬਿੰਟਾਂਗ ਪੁਸ਼ਪਯੋਗਾ ਨੇ ਇਸ ਕੁਰੀਤੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂਆਂ ਤੋਂ ਸੁਣਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅਗਵਾ ਕਰ ਕੇ ਵਿਆਹ ਕਰਨੇ ਸੁੰਬਾ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਘੋਸ਼ਣਾ ਇਸ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵੱਡੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ। ਉਹ ਇਸ ਕੁਰੀਤੀ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਹਿੰਸਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਰਾਈਟਸ ਗਰੁਪਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਸਫਰ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਚੁੱਕਿਆ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਹੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ:- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56969655", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-53689275", "doc1": "الهند تنتج كميات كبيرة من الأكسجين لكن الحالات في بعض المدن فاقت المعدل. وسجل الثلاثاء في البلاد أكثر من 355 ألف حالة، في انخفاض عما كانت عليه الحالات اليومية التي بلغت أكثر من 400 ألف حالة في 30 أبريل/نيسان. لكن أرقام الفحص تراجعت أيضا، مما أثار مخاوف من أن العدد الحقيقي في الهند أعلى بكثير. ومع ذلك فإن أعداد الحالات تتراجع باستمرار في ولاية ماهاراشترا، التي كانت الدافع وراء الموجة الثانية منذ أوائل أبريل/نيسان. ولم يُظهر نقص الأكسجين أي علامات على التراجع، ويكافح الناس في العديد من المدن التي تنتشر فيها الإصابات، ومن بينها العاصمة دلهي، من أجل العل��ج. مواضيع قد تهمك نهاية وطغت الموجة الثانية في الهند، التي غذتها إجراءات السلامة المتراخية، والمهرجانات العامة، والتجمعات الانتخابية الضخمة، على مستشفياتها. وأدى التأخير في الفحص والتشخيص والعلاج، فضلا عن نقص أسرّة الرعاية المركزة للحالات الحرجة والأدوية الحيوية، إلى ارتفاع معدل الوفيات أيضا. وبلغ عدد حالات الوفاة بسبب فيروس كورونا في البلاد حتى الآن أكثر من 222 ألف حالة. لكن الخبراء يقولون إن عدد القتلى في الهند أقل مما يبلغ عنه إلى حد كبير، إذ أن الأرقام الرسمية لا تتطابق مع ما يشهده الناس على الأرض، من طوابير طويلة في محارق الجثث، فردية وجماعية، والمدن التي لم تعد تجد مكانا لدفن الموتى أو حرقهم. وفرض عدد من الولايات قيودا شملت الإغلاق الكامل، وحظر التجول الليلي. وأعلنت ولاية بيهار الشمالية، التي بلغت فيها حالات الإصابة اليومية حوالي 13000 حالة في الأيام الأخيرة، عن إغلاق كامل، تفتح خلاله الخدمات الأساسية فقط، مثل المكاتب الحكومية ومحلات البقالة والمستشفيات. هل تتباطأ العدوى حقيقة؟ في الوقت الذي يبدو فيه أن عدد الحالات اليومية في الهند انخفض، فمن السابق لأوانه القول إن كانت العدوى تتباطأ. ونظرا للتأخر في إجراء الفحص وحفظ السجلات الرسمية، ينظر الخبراء عادة إلى المتوسط الأسبوعي بدلا من الحالات اليومية، للحصول على صورة أكثر دقة. وارتفعت في المتوسط حالات الإصابة في الهند الأسبوع الماضي، لكن بمعدل أبطأ من الأسبوع السابق. ومن الصحيح أيضا أن الحالات اليومية انخفضت، في المتوسط، في دلهي، وأوتار براديش، ومهاراشترا، وجميع الولايات ذات التفشي الشديد. لكن الفحص غير المنتظم يجعل من الصعب قياس أهمية هذه الأرقام. فبينما كانت أرقام الفحوص في ولاية ماهاراشترا متسقة، انخفض مؤشر دلهي في الأسابيع الأخيرة. ويقول الخبراء إن القضية الأخرى هي عدم كفاية الفحوص. ففي حين أن ولاية أوتار براديش، وهي إحدى الولايات الأكثر تضرراً، لم تسجل أي انخفاض في أرقام الفحص، فإن الفحص فيها أقل بكثير من الولايات الأخرى. وهي الولاية الأكثر اكتظاظا بالسكان في الهند، إذ يقطنها أكثر من 220 مليون شخص، وتجري حوالي 184000 فحص لكل مليون شخص. بينما تجري ولاية تاميل نادو، التي تضم حوالي 75 مليون شخص، أكثر من 300 ألف فحص لكل مليون من سكانها. وقال مسؤولو الصحة إن هناك \"أملا\" في بعض الراحة من الموجة الثانية. لكن لاف أغاروال، سكرتير وزارة الصحة، قال إن \"المكاسب\" كانت مبكرة للغاية، وتحتاج إلى استمرارها من خلال \"إجراءات احتواء على مستوى المقاطعات والولايات\". ويقول خبراء أيضا إنه من المحتمل ظهور نقاط ساخنة أخرى في الأسابيع المقبلة، مع انتقال الوباء عبر البلاد. صراع من أجل الأكسجين قالت حكومة دلهي إنها تريد أن يدير الجيش منشآت العناية بكوفيد ووحدات العناية المركزة. وقال رئيس وزراء دلهي، أرفيند كيجريوال، مرارا إن المدينة لا تحصل على ما يكفي من الأكسجين من الحكومة الفيدرالية، التي تخصص حصص الأكسجين للولايات. لكن المسؤولين الفيدراليين ينفون وجود نقص، قائلين إن العقبة هي وسائل النقل. وتنتج الهند آلاف الأطنان من الأكسجين يوميا، لكن بعض الخبراء يقولون إن أزمة الإمداد تأتي من نقص الاستثمار في شبكات التوزيع. ولجأت مستشفيات دلهي إلى إرسال رسائل استغاثة على وسائل التواصل الاجتماعي لتأمين الإمدادات. وأصبحت الساعات التي يقضيها المقيمون في طوابير لتعبئة العلب المحمولة جزءا من الحياة اليومية. في بعض المدن الهندية يشكو الناس من عدم وجود أماكن لحرق الجثث. كما حث الناس المسؤولين على العثور على المزيد من المواقع لحرق الجثث، إذ غمرت أعداد كبيرة من الوفيات نجمت عن فيروس كورونا مشارح ومحارق الجثث في المدينة. هل تساعد حملة التطعيم في الهند؟ أدت حملة التلقيح البطيئة إلى تفاقم الأزمة. فمنذ يناير/كانون الثاني، قدمت الهند أكثر من 157 مليون جرعة لقاح حتى الآن، وهي تحتل المرتبة الثالثة في العالم، بعد الصين والولايات المتحدة. ولكن عدد من تلقى جرعة واحدة لا يزيد إلا قليلا على 10 في المئة، من سكان الهند البالغ عددهم 1.4 مليار شخص، ومنهم حوالي 2 في المئة فقط تلقوا جرعتين. وتواجه الهند، بالرغم من أنها أكبر منتج للقاحات في العالم، نقصا في الإمدادات. وانخفضت معدلات التطعيم، من 3.7 مليون جرعة في اليوم، منذ حوالي شهر إلى 1.7 مليون فقط في اليوم. وحذر الرئيس التنفيذي لمعهد سيروم الهندي، أكبر مصنع للقاحات في العالم، من أن النقص سيستمر لأشهر. ومن المقرر تقديم 220 مليون جرعة خلال الأشهر القليلة المقبلة، وسيغطي هذا 8 في المئة فقط من عدد سكان الهند. وأفادت تقارير بأن الحكومة الهندية تجري محادثات مع شركة فايزر، التي تسعى للحصول على \"موافقة عاجلة\" للقاح كوفيد-19 الخاص بها.", "doc2": "ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 58 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਗ ਦੇ ਕੁੱਲ ਮਾਮਲੇ ਵਧ ਕੇ 20,21,407 ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ 20 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਦਰ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਲਾਗ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਇਹੀ ਦੋ ਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਪਹਿਲੇ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਜਾਨਾਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਜਾਣੋ ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਚ ਬਰਤਾਨਵੀ ਫੌਜ 2012 ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਚ ਜੰਗ ਸਿਖਰਾਂ ਉੱਤੇ ਸੀ। ਉਸੇ ਦਿਨ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਫੋਰਸਿਜ਼ ਦੇ ਦੋ ਸੀਨੀਅਰ ਅਫ਼ਸਰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਡੋਰਸੇਟ ਵਿੱਚ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਲੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਸੀ ਕਿ ਯੂਕੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਟਰੇਂਡ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਜਾਣ ਬੁੱਝ ਕੇ ਨਿਹੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਜੋ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਗ਼ਲਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਸੀਨੀਅਰ ਅਫ਼ਸਰ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹੇਲਮੰਦ ਸੂਬੇ ਦੀ ਧੂੜ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਤੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮੀਲ ਦੂਰ ਬੈਠੇ ਸਨ। ਪੂਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ। ਅਯੁੱਧਿਆ : ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਕੀ ਮੋਦੀ ਦਾ ਦੰਗਿਆਂ ਵਾਲਾ ਦਾਗ ਧੋਤਾ ਗਿਆ ਧੋਤੀ ਕੁੜਤਾ ਅਤੇ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਗਮਛਾ, ਨਾਲ ਹੀ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਾਲਾ ਮਾਸਕ ਵੀ, ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣ ��ਈ ਨਿਕਲੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਸਵੀਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲਾਂ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ, ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਹੀ ਗੱਲ ਨੋਟਿਸ ਕੀਤੀ-ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੋਤੀ ਅਤੇ ਕੁੜਤੇ ਦਾ ਰੰਗ। ਧਾਰਨਾ ਤੋਂ ਉਲਟ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਭੰਗਵੇਂ ਰੰਗ ਦਾ ਕੁੜਤਾ ਨਹੀਂ ਪਹਿਨਿਆ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਮੋਦੀ ਦੀ 30 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਅਤੇ ਅੱਜ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ 30 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਕਾਰਕੁੰਨ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਫਰਕ ਹੈ-ਇਸਦੀ ਚਰਚਾ ਅੱਜ ਦੇ ਦਿਨ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਈ। ਪੂਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ। RBI: ਜੀਡੀਪੀ ਨੈਗੇਟਿਵ ਰਹੇਗੀ: ਜਾਣੋ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਕੀ ਪਵੇਗਾ ਅਸਰ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਨੂੰ ਚਾਰ ਫੀਸਦ 'ਤੇ ਹੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਉਸ ਦਰ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ 'ਤੇ ਆਰਬੀਆਈ ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਲਈ ਫੰਡ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸ਼ਕਤੀਕਾਂਤ ਦਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਕਮੇਟੀ (ਐੱਮਪੀਸੀ) ਨੇ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਢੁੱਕਵੇਂ ਰੁਖ ਨਾਲ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਆਰਥਚਾਰੇ ਉੱਤੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਿੰਗਾਈ ਟੀਚੇ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹੇ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਦੂਜੀ ਤੋਂ ਚੌਥੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਜੀਡੀਪੀ ਮਈ ਮੁਤਾਬਕ ਹੋਣ ਦੀ ਹੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2020-21 ਦੌਰਾਨ ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੀਡੀਪੀ ਦੀ ਅਸਲ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਨੈਗੇਟਿਵ ਰਹਿਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।\" ਪੂਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ। ਅਯੁੱਧਿਆ ਰਾਮ ਮੰਦਰ: ਸੰਘ ਦਾ ਕੀ ਹੈ ਹੁਣ ਅਗਲਾ ਏਜੰਡਾ ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਵਾਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਉਸ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਆਰਐੱਸਐੱਸ ਮੁਖੀ ਮੋਹਨ ਭਾਗਵਤ ਭੂਮੀ ਪੂਜਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਮੰਤਰ ਉਚਾਰਨ ਕਰਦੇ ਪੰਡਿਤ ਹਨ, ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵੈਮ ਸੇਵਕ ਸੰਘ ਦੇ ਮੁਖੀ ਮੋਹਨ ਭਾਗਵਤ ਬੈਠੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਸਰਕਾਰ, ਧਰਮ ਅਤੇ ਸੰਘ ਦੀ ਨੇੜਤਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਜਾਗਰ ਹੋਈ ਹੋਵੇ। ਸੰਘ ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੌਕਾ ਕਿਸੇ ਸੁਨਹਿਰੇ ਪਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ। ਪੂਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-50359056", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-50351608", "doc1": "تجمع الإعلاميين الهنود خارج المحكمة العليا في دلهي بعد إص��ار الحكم وتدور القضية حول ملكية الأرض في مدينة أيوديا بولاية أوتار براديش الهندية التي يقول المسلمون إنها كانت موقع مسجد بابري الذي هدمه متطرفون هندوس، ويحاجج الهندوس بأنها موقع مقدس لديهم قبل الإسلام. وقد تسبب النزاع المستمر بشأن الموقع في سقوط مئات من الضحايا في الصدامات والشجارات التي نجمت عنه. ويُعتقد الكثير من الهندوس أن الموقع هو مسقط رأس أحد أكثر الآلهة تبجيلاً لديهم، \"الإله راما\"، بينما يقول المسلمون إنهم ظلوا على مر الأجيال يؤدون طقوس العبادة وصلواتهم في المسجد الذي كان مبنيا في الموقع منذ مئات السنين. وكان مسجد بابري الذي يعود تاريخه إلى القرن السادس عشر هدم على أيدي حشود من المتشددين الهندوس في عام 1992، ما أثار أعمال شغب أسفرت عن مقتل ما يقرب من ألفي شخص. مواضيع قد تهمك نهاية وقالت المحكمة إن المسلمين سيحصلون على قطعة أرض أخرى لبناء مسجد لهم عليها. مسجد أم معبد؟ يعتقد الكثير من الهندوس أن مسجد بابري شُيّد على أنقاض معبد هندوسي في هضبة راماكو المقدسة لديهم، هدمه \"الغزاة المسلمون\" في القرن السادس عشر. يعتقد الهندوس بولادة الإله راما في الموقع الذي بني مسجد بابري عليه ويقول المسلمون إن الموقع هو مسجد بني في زمن الإمبراطور المغولي المسلم الذي حكم الهند، ظهير الدين محمد بابر، الذي أمر ببنائه في القرن الـ 16. إلا أن الهندوس يزعمون أن ظهير الدين بابر هدم معبدهم في القرن الـ 16 وبنى مسجده فوقه. ويرى المسلمون أن هذا صراع حديث على المسجد الذي ظلوا يصلون فيه لقرون، نشأ في عام 1949 عندما تسلل بعض الهندوس وقاموا بوضع تمثال \"الإله راما\" في المسجد وبدأوا في أداء طقوس عبادتهم له. وكانت مجموعة من الهندوس هاجمت المسجد في ديسمبر/كانون الأول 1949، وازدادت حدة التوتر بينهم وبين المسلمين في أعقاب ذلك، ما أدى إلى قيام الشرطة بوضع الموقع تحت الحراسة وإغلاقه لحين حل النزاع بين الطرفين. أيوديا واحدة من أقدس المدن في الهند وقد عرض الخلاف بين المجموعتين الدينيتن على المحاكم مرات عديدة للنظر في الإدعاءات المتناقضة عن أصل الموقع. وفي ديسمبر/كانون الأول عام 1992 احتل الآلاف من الهندوس المتشددين الموقع وقاموا بهدم مبنى المسجد. ومنذ ذلك الحين، تصاعدت الدعوات لبناء معبد على الفور في موقع المسجد السابق. وتعد الهندوسية ديانة الأغلبية في الهند ويعتقد أن عمرها أكثر من 4000 عام، أما الأسلام فيمثل ثاني أكبر ديانة فيها وتعود بداية ظهورها هناك إلى القرن السابع الميلادي، وانتشرت بشكل كبير بعد دخول جيوش المسلمين إلى شمال الهند في القرن الثالث عشر الميلادي. تمثال \"الإله راما\" المقدس لدى الهندوس في الهند قرار المحكمة قضت المحكمة بالإجماع، بأن \"هيئة المسح الأثري الهندية\" أصدرت تقريراً قدمت فيه دليلاً على أن هناك بقايا مبنى \"غير إسلامي\" تحت هيكل مسجد بابري المهدوم. وقالت المحكمة إنه بالنظر إلى جميع الأدلة المقدمة، فقد قررت أن الأرض المتنازع عليها بين المسلمين والهندوس يجب أن تُمنح للهندوس من أجل معبد الإله راما، على أن يتم منح المسلمين قطعة أرض أخرى في مكان آخر لبناء مسجد عليها. وحضت المحكمة الحكومة الفيدرالية الهندية على إنشاء هيئة خاصة للإشراف على بناء المعبد. بيد أن المحكمة في الوقت نفسه أشارت إلى أن هدم مسجد بابري كان عملا مخالفا للقانون. بدء الحفريات الأثرية في \"أيوديا\" تعد الأبقار مقدسة عند أغلب الهندوسيين رد��د الفعل على الحكم على الرغم من التحذيرات التي وجهتها السلطات للهندوس بعدم الاحتفال بالحكم، يقول مراسلو بي بي سي في المحكمة إنهم سمعوا هتافات باسم الإله راما تعلو خارج مبنى المحكمة لحظة النطق بالحكم. وقال محامي أحد الأحزاب الهندوسية للصحفيين بعد فترة وجيزة \"إنه حكم متوازن للغاية وهو انتصار لشعب الهند\". بيد أن أحد ممثلي المسلمين في القضية قال إنهم غير مقتنعين بالحكم وسيقررون ما إذا كانوا سيطلبون مراجعة القرار بعد قراءة الحكم بالكامل. وخارج المحكمة، كان الوضع هادئاً إلى حد كبير، بعد أن استبقت السلطات صدور الحكم باعتقال مئات الأشخاص في أيوديا يوم الجمعة، وسط مخاوف من اندلاع أعمال عنف. ونُشر الآلاف من عناصر الشرطة في شوارع المدينة، التي أغلقت المتاجر والكليات أبوابها فيها حتى يوم الاثنين. وتراقب الشرطة منصات التواصل الاجتماعي لتتبع أي محتوى يتضمن تحريضا، كما تقوم بالرد على التغريدات في موقع التواصل الاجتماعي تويتر طالبة من المستخدمين حذف بعضها. وعلق رئيس الوزراء الهندي ناريندرا مودي على الحكم قائلا على تويتر إنه لا ينبغي اعتباره \"فوزاً أو خسارة لأي شخص\". وفاة عشرة هندوس في تدافع خلال احتفال ديني ببنغلاديش استمرار التوتر في أيوديا احتفالات الهندوس بعيد ديفالي (عيد الأضواء) التوترات الدينية في الهند في السنوات الأخيرة؟ شهدت الهند انقسامات اجتماعية ودينية عميقة منذ تولي حزب \"بهاراتيا جاناتا القومي\" الهندوسي بقيادة ناريندرا مودي، السلطة لأول مرة في عام 2014. وتصاعدت الأصوات الداعية لبناء معبد هندوسي في أيوديا بشكل كبير بعد هذا التاريخ، وجاء معظمها من نواب ووزراء وقادة من حزب بهاراتيا جاناتا. وقد أدت القيود المفروضة على بيع وذبح الأبقار، المقدسة لدى أغلبية الهندوس، إلى وقوع عمليات قتل مروعة لعدد من الأشخاص، معظمهم من المسلمين الذين كانوا ينقلون الماشية. وأسهمت مبالغة القوميين الهندوس في التعبير عن مظاهر هيمنتهم في مناطق أخرى بالعديد من التوترات الدينية فيها. وقال وزير الداخلية الهندي أميت شاه الذي يوصف بأنه أحد القياديين المتشددين في الحزب الحاكم، إنه سيرحل \"المهاجرين غير الشرعيين\"، ويعتقد أنه يقصد مسلمون، من البلاد عبر برنامج حكومي استخدم مؤخراً في ولاية آسام الشمالية الشرقية. --------------------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "Ayodhya verdict: ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀ ਆਇਆ, ਬਾਬਰੀ ਢਾਹੁਣ ’ਤੇ ਕੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਬਾਕੀ? ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਰੰਜਨ ਗੋਗੋਈ ਨੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਪੁਰਾਣੇ ਵਿਵਾਦ ਬਾਰੇ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਰੰਜਨ ਗੋਗੋਈ ਨੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਹੋਇ ਕਿਹਾ, \"ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਪੇਸ਼ ਸਬੂਤ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਿਵਾਦਤ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਇਸਲਾਮਿਕ ਢਾਂਚਾ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਹਿੰਦੂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਾਮ ਦਾ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਕੀਮ ਬਣਾਉਮ ਵਾਸਤੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ 3-4 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਰੱਸਟ ਬਣਾਈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਹੋ ਸਕੇ। ਫ਼ੈਸਲੇ ਦੇ 6 ਮੁੱਖ ਬਿੰਦੂ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਫੈਸਲਾ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹੋਏ ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ���ੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਪੰਜ ਜੱਜਾਂ ਦੀ ਬੈਂਸ ਵੱਲੋਂ ਸਰਮਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਬਾਹਰ ਜੈ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਸੁੰਨੀ ਵਕਫ ਬੋਰਡ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਸੁੰਨੀ ਵਕਫ਼ ਬੋਰਡ ਦੇ ਵਕੀਲ ਜ਼ਫ਼ਰਯਾਬ ਗਿਲਾਨੀ ਸੁੰਨੀ ਵਕਫ ਬੋਰਡ ਲਈ ਸੀਨੀਅਰ ਵਕੀਲ ਜ਼ਫ਼ਰਯਾਬ ਜਿਲਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਫ਼ੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਪੋਰਟਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਫ਼ੈਸਲੇ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦੀ ਕਾਪੀ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੱਗੇ ਦੀ ਨੀਤੀ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲਾ ਲਵਾਂਗੇ।\" “ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਫ਼ੈਸਲੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਿਸੇ ਤਰੀਕੇ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੀ ਜਾਵੇ।” “ਮਸਜਿਦ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਸ਼ਰੀਅਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਕੋਰਟ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਮੰਨਾਂਗੇ।” ਹੁਣ ਭਾਰਤੀ-ਭਗਤੀ ਦਾ ਵੇਲਾ ਹੈ - ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੋਦੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿਵਾਦ ਬਾਰੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਨਿਆਂਇਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।\" \"ਸਾਡੇ ਦੇਸ ਦੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਅਨੁਸਾਰ ਅਸੀਂ 130 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਬਰ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨੀ ਹੈ।\" \"ਦੇਸ ਦੀ ਸਰਬਉੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਤੇ ਆਪਣਾ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਹਾਰ ਜਾਂ ਜਿੱਤ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਵੇਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਰਾਮਭਗਤੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਰਹੀਮ ਭਗਤੀ, ਇਹ ਵੇਲਾ ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਭਾਰਤ ਭਗਤੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮਜਬੂਤ ਕਰਨ ਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ ਵਾਸੀਆਂ ਤੋਂ ਮੇਰੀ ਅਪੀਲ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸੁਹਾਰਦ ਅਤੇ ਏਕਤਾ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ।\" ਮੋਦੀ ਨੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੱਸੀ: ਇਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਿੰਨਾ ਅਹਿਮ ਹੈ। ਹਰ ਪੱਖ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ-ਆਪਣੀਆਂ ਦਲੀਲਾਂ ਰੱਖਣ ਦਾ ਪੂਰਾ ਵਕਤ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਨਸਾਫ਼ ਦੇ ਮੰਦਿਰ ਨੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਪੁਰਾਣੇ ਮਾਮਲੇ ਦਾ ਸੁਹਾਰਦਪੂਰਨ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹੱਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਅਤੀਤ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਭੁਲਾ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ - ਆਰਐੱਸਐੱਸ ਮੁਖੀ ਆਰਐੱਸਐੱਸ ਮੁਖੀ ਮੋਹਨ ਭਾਗਵਤ ਨੇ ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਬਰ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ 'ਝਗੜਾ ਵਿਵਾਦ' ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਹਾਰ-ਜਿੱਤ ਵਜੋ ਨਹੀਂ ਵੇਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਆਰਐੱਸਐੱਸ ਮੁਖੀ ਮੋਹਨ ਭਾਗਵਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਜਮਪੂਰਵਕ ਨਿਆਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਵੀ ਵਧਾਈ ਦੀ ਪਾਤਰ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਨੂੰ ਯੋਗਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਅਤੇ ਬਲੀਦਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਭਾਈਚਾਰਾ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਹੋਏ ਸਾਰੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਅਸੀਂ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।\" \"ਸੰਜਮਪੂਰਵਕ ਨਿਆਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਵੀ ਵਧਾਈ ਦੀ ਪਾਤਰ ਹੈ। ਅਤੀਤ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਕੇ ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ ਜਨਮਭੂਮੀ 'ਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਫਰਜ਼ ਪੂਰੇ ਕਰਾਂਗੇ।\" ਅਸੀਂ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਹਾਂ - ਕਾਂਗਰਸ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਰਣਦੀਪ ਸਿੰਘ ਸੂਰਜੇਵਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਕਾਂਗਰਸ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਤੇ ਸਾਰੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਅੰਕਿਤ ਸ਼ਾਂਤੀ ਤੇ ਸੁਹਾਰਦ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ।” “ਕਾਂਗਰਸ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦਾ ਮੰਦਿਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਸ ਵਿਅਕਤੀ, ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।” ਫੈਸਲੇ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਗੱਲਾਂ: ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਪੁਖ਼ਤਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿਵਾਦ ਬਾਰੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦੇ ਮੁੱਦਨਜ਼ਰ ਕਈ ਥਾਂਵਾਂ ’ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਪੁਖ਼ਤਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਸਜਿਦ ਨੇੜੇ ਤਾਇਨਾਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਰਾਮ ਮੰਦਰ-ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਵਿਵਾਦ ਉੱਤੇ 40 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲੀ ਲਗਾਤਾਰ ਸੁਣਵਾਈ 16 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਅੱਜ ਸੁਣਵਾਈ ਹੋਣੀ ਹੈ ਉਸ ਵਿਚ ਅਯੁੱਧਿਆ ਕੇਸ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ । ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਮੁੱਖ ਜੱਜ ਨੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਕੇ ਹਾਲਤ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਆਸ ਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਆਪਣਾ ਫ਼ੈਸਲਾ 7 ਤੋਂ 16 ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਸੁਣਾਏਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਜੱਜ ਜਸਟਿਸ ਰੰਜਨ ਗੋਗੋਈ 17 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਫ਼ੈਸਲਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਿਆਸੀ ਪੱਖ ਤੋਂ ਬੇਹੱਦ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਅਤੇ ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਮਾਲਕਾਨਾ ਹੱਕ ਦਾ ਝਗੜਾ ਹੈ। ਆਖ਼ਰੀ ਸੁਣਵਾਈ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਰੰਜਨ ਗੋਗੋਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ 16 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ ਪੰਜ ਵਜੇ ਤੱਕ ਸੁਣਵਾਈ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਪਰ ਇੱਕ ਘੰਟਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੁਣਵਾਈ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਦਲੀਲਾਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹੋਣ ਤਾਂ ਸੰਬੰਧਿਤ ਪੱਖ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲਿਖਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਮਾਂ ਕਰਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀ ਇੱਕ ਸੰਵਿਧਾਨਿਕ ਬੈਂਚ ਸੁਣ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47139551", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47140159", "doc1": "البابا فرانسيس أقر باستمرار الانتهاكات الجنسية حتى الآن وعن حالة الاستعباد الجنسي، قال فرانسيس إن سلفه البابا السابق بنيديكت، أُجبر على إغلاق المجمع الذي وقعت فيه الاعتداءات الجنسية للكهنة على الراهبات. ويُعتقد أن هذه هي المرة الأولى التي يعترف فيها البابا فرانسيس بتورط رجال دين في الاعتداء الجنسي على الراهبات. وقال فرانسيس، في تصريحات للصحفيين أثناء زيارته التاريخية للشرق الأوسط من الإمارات، إن الكنيسة كانت تحاول معالجة المشكلة، لكنه أقر بأن (الانتهاكات) \"ما زالت مستمرة\". البابا فرانسيس: فضيحة الانتهاكات الجنسية قوضت صدقية الكنيسة مسؤول سابق في الفاتيكان يدعو البابا للاستقالة لـ \"تجاهله الاعتداءات الجنسية في الكنيسة\" إطلاق سراح صناع فيلم جنسي بعد تصوير مشاهد داخل كنيسة في هولندا واعترف بأن الكهنة والأساقفة قد أساءوا معاملة الراهبات، لكنهم قالوا إن الكنيسة كانت على علم بهذه القضية و\"تعمل على حلها\". وأضاف: \"إنه طريق كنا نسير عليه\". وتابع: \"كان لدى البابا بنيديكت الشجاعة لحل الإبراشية التي خدمت فيها الراهبات بسبب استعبادهن حتى وصل الأمر إلى الاستعباد الجنسي من رجال الدين\". وفي وقت لاحق، قال أليساندرو جيسوتي، من المكتب الصحفي للفاتيكان إن المكان المذكور كان مقره فرنسا. وقال البابا فرانسيس إن الاعتداء الجنسي على الراهبات كان مشكلة مستمرة، لكنه حدث إلى حد كبير في \"تجمعات معينة، بعضها جديد\". وفي نوفمبر/تشرين الثاني الماضي، شجبت المنظمة الكاثوليكية العالمية للراهبات \"ثقافة الصمت والسرية\" التي منعتهم من التحدث علانية. قبل أيام فقط أدانت مجلة النساء في الفاتيكان، نساء الكنائس في العالم، هذه الإساءات، وذكرت إنه في بعض الحالات تم إجبار الراهبات على إجهاض حملهن بأطفال من الكهنة، وهو أمر تحرمه الكاثوليكية. وقالت المجلة إن حركة #MeToo، حركة عالمية لمقاومة التحرش والاعتداء على النساء، تعني أن المزيد من النساء يكشفن الآن ما تعرضن له.", "doc2": "ਪੋਪ ਫਰਾਂਸਿਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਪੋਪ ਬੈਂਡਿਕਟ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਨੰਨਜ਼ ਦੀ ਪੂਰੀ ਧਰਮ ਸਭਾ ਨੂੰ ਹੀ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਦਰੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪੋਪ ਫਰਾਂਸਿਸ ਨੇ ਪਾਦਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਨੰਨਜ਼ ਦੇ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀ ਗੱਲ ਮੰਨੀ ਹੋਵੇ। ਪੋਪ ਫਰਾਂਸਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚਰਚ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਹੱਲ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਜੁਟੀ ਹੋਈ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਦਿੱਕਤ 'ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਰਕਾਰ ਹੈ।' ਪੋਪ ਫਰਾਂਸਿਸ ਇਸ ਵੇਲੇ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਹਨ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਨੰਨਜ਼ ਦੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਸਬੰਧੀ ਗੱਲਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੋਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਕਈ ਪਾਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਵੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। 'ਸਮੱਸਿਆ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ' ਪੋਪ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਾਦਰੀ ਅਤੇ ਬਿਸ਼ਪ ਨੰਨਜ਼ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੋਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚਰਚ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਹੈ ਅਤੇ 'ਇਸ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।' ਪੋਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਇਸ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਾਂ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਪੋਪ ਬੈਂਡਿਕਟ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਦਰੀਆਂ ਜਾਂ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਨੇ ਉੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ੁਲਾਮ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੈਕਸ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।\" ਕੋਚੀ ਵਿਖੇ ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਪਾਦਰੀ ਫਰੈਂਕੋ ਮੁਲੱਕਲ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਧਰਨੇ 'ਤੇ ਬੈਠੀਆਂ ਨੰਨਜ਼ ਪੋਪ ਫਰਾਂਸਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਲਗਾਤਾਰ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਪਰ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਸਭਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ਵਿਚ ਕੈਥੋਲਿਕ ਚਰਚ ਗਲੋਬਲ ਆਰਗੇਨਾਈਜੇਸ਼ਨ ਫਾਰ ਨੰਨਜ਼ ਨੇ 'ਚੁੱਪ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਨਿੱਜਤਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ' ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਵੈਟੀਕਨ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ 'ਵੂਮੈਨ ਚਰਚ ਵਰਲਡ' ਨੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਪਲ ਰਹੇ ਪਾਦਰੀਆਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਗਰਭਪਾਤ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋਈਆਂ। ਜਦੋਂਕਿ ਕੈਥੋਲਿਕਜ਼ ਲਈ ਗਰਭਪਾਤ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਅਨੁਸਾਰ, #MeToo ਮੁਹਿੰਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-47029992", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47032205", "doc1": "شُخصت البريطانية ماندي ماهوني بأنها مصابة بالسرطان أول مرة في عام 2011 وكشف استطلاع رأي، أجراه مركز ماكميلان لدعم مرضى السرطان في المملكة المتحدة، أن 2000 شخص من مصابي السرطان أو ممن كانوا مصابين به وجدوا أن أوصافا مثل \"مُبتلى بالسرطان\" و\"ضحية\" هي أيضا من الكلمات غير المحببة لمرضى السرطان أو المتعافين منه. وكشف الاستطلاع كيف يمكن لتوصيفات عابرة لمرض السرطان أن تثير مشاعر مختلفة. وبحسب استطلاع رأي أجرته شركة \"يوغوف\" المتخصصة في أبحاث السوق وتحليلات البيانات ومقرها بريطانيا، فإن وصف تشخيص أحد المصابين بالسرطان بأنه \"حرب\" أو \"معركة\" والقول إنه \"خسر معركته\" أو \"سقط مهزوما\" لدى وفاته، كانت أيضا أوصافا غير محببة لدى المرضى. وكشف الاستطلاع عن أن المقالات المنشورة على وسائل الإعلام والمنشورات على شبكات التواصل الاجتماعي تعتبر أسوأ وسيط تُستخدم فيه تلك الكلمات المؤذية للمرضى. وتوصل الاستطلاع أيضا إلى أن الأفضلية هي للكلمات الواقعية الحقيقية في وصف مرضى السرطان أو تشخيصهم أو المتوفين بسببه. \"لست ملهمة\" ماندي ماهوني، 47 عاما، مصابة بسرطان الثدي النقيلي غير المستجيب للعلاج. وكانت ماهوني، اللندنية العاملة في مجال الدعم التوعوي، قد شُخصت بأنها مصابة بسرطان الثدي لأول مرة في عام 2011، ثم تكرر الأمر خمس مرات بعد ذلك. وتقول ماهوني: \"أظن أن حديث السرطان يمكن أن يكون مُحمّلا بقدر كبير من السلبية، وأن أوصاف�� شائعة الاستخدام من قبيل 'محارب ومقاتل وبطل وناجٍ' تضع كَمًا كبيرا من الضغط على الُمشخَص حديثا بأنه مصاب بالسرطان\". وقالت ماهوني إنها ترفض كذلك وصف الناس بأنهم \"يخسرون معركتهم\" مع السرطان، وأضافت: \"هذا يحمل معنى ضمنيا بأنك لم تحارب أو أنك استسلمت\". في المقابل، تفضل ماهوني كلمات \"واضحة واقعية\"، وتصف نفسها ببساطة بأنها \"تتعايش مع سرطان غير قابل للشفاء\". وأضافت: \"لست شجاعة أو ملهمة، إنما أحاول أن أعيش ما تبقى لي من حياة\". أما كريج تولي، الذي شُخّص بأنه مصاب بسرطان الغدة الدرقية عام 2016 وهو الآن في مرحلة التعافي، فيرى أن بعض أكثر الكلمات إيجابية يمكن أن تساعد في تمكين المريض من التعافي. يقول كريج تولي إن بعض أكثر الكلمات إيجابية يمكن أن تساعد في تمكين المريض من التعافي ويقول تولي، 31 عاما، وهو يمارس رفع الأثقال في أوقات فراغه: \"يمكن لأوصاف من قبيل 'قتال' و'نضال' و'محارب' و'معركة' أن تختلف تفسيراتها باختلاف المتلقين لها\". ويضيف تولي: \"أنا شخصيا وجدت أن هذه الكلمات قد ساعدتني كثيرا وجعلتني أرى السرطان بمثابة تحدٍّ أحتاج إلى مجابهته. ما من أحد إلا ويحب قصص الأبطال\". \"كلمات مثيرة للخلاف\" تقول كارين روبرتس، وهي كبيرة ممرضات بمركز ماكميلان لدعم مرضى السرطان: \"هذه النتائج تُظهر كيف يمكن لكلمات وأوصاف شائعة أن تكون محل خلاف\". وتوضح روبرتس أن \"السرطان يُلقي بكل الأشياء في طريقك، كما أن البحث الشاق عن كلمات مناسبة، والاضطراب في المشاعر جراء فشل الأصدقاء وأفراد العائلة في العثور على تلك الكلمات المناسبة، وهذا يزيد الأمور تعقيدا في وجه مصاب السرطان\". وتضيف روبرتس: \"نحن نسعى عبر تسليط الضوء على ذلك الأمر إلى تشجيع المزيد من الأشخاص على الحديث عن الكلمات التي يفضلون سماعها، وإلى وقف الضرر الذي يمكن أن يلحق بأحوال هؤلاء الأشخاص وبعلاقاتهم\". تقول ماهوني إنه ليس من الضروري أن يحفظ الناس عن ظهر قلب نصوصًا من الكتب وأن يستظهروا كافة العبارات المفتاحية للتحدث مع شخص مصاب بالسرطان، وليس سيئا دائما ألا يعلم المرء ما يقوله في تلك الأحوال. وتضيف: \"إذا أخبرتني أن الأمر مُربك وأنك لا تدري ماذا تقول، فلسوف أجد طريقا لرفع الحرج عنك، وفي بعض الحالات قد أقول إننا لسنا مضطرين للحديث عن الأمر، لكن فقط كن حقيقيا بلا تكلف\". ودشن مركز ماكميلان لدعم مرضى السرطان حملة لإلقاء الضوء على التحديات المصاحبة للتشخيص بمرض السرطان وعلى الدعم المتاح.", "doc2": "ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਮਰੀਜ਼ ਮੈਂਡੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ \"ਬਹਾਦਰ\" ਜਾਂ \"ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ\" ਨਹੀਂ ਹੈ ਮੈਕਸਮਿਲਨ ਕੈਂਸਰ ਸਪੋਰਟ ਦੁਆਰਾ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ 2,000 ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੈਂਸਰ ਹੈ ਜਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੈਂਸਰ ਸੀ। ਇਸ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ \"ਕੈਂਸਰ-ਪੀੜਤ\" ਅਤੇ \"ਪੀੜਤ\" ਉਹ ਸ਼ਬਦ ਹਨ, ਜੋ ਬਿਲਕੁਲ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ। ਚੈਰਿਟੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਬਾਰੇ ਸਾਧਾਰਨ ਵਰਨਣ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ \"ਵੈਰ ਵਾਲਾ\" ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯੂਗੋਵ (YouGov) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਰਵੇਖਣ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਨੂੰ \"ਜੰਗ\" ਜਾਂ \"ਲੜਾਈ\" ਕਹਿਣਾ ਅਤੇ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਣ 'ਤੇ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕਿ \"ਜੰਗ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਏ\" ਜਾਂ \"ਆਪਣੀ ਲੜਾਈ ਹਾਰ ਗਏ\" ਗਲਤ ਸ਼��ਦ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਛਪੇ ਲੇਖ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈਟਵਰਕਿੰਗ ਸਾਈਟਸ ਉੱਤੇ ਪਾਈਆਂ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਰੋਗ, ਇਲਾਜ ਜਾਂ ਬੀਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਣ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸਲ ਤੱਥਾਂ ਉੱਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਹੋਣਾ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਨਹੀਂ 47 ਸਾਲਾ ਮੈਂਡੀ ਮਹੋਨੀ ਨੂੰ ਮੈਟਾਸਟੇਟਿਕ ਛਾਤੀ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਹੈ। ਲੰਡਨ ਦੇ ਇੱਕ 'ਸਪੋਰਟ ਵਰਕਰ' ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਇਹ ਪੰਜ ਵਾਰ ਮੁੜ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਬਾਰੇ ਬੋਲਣਾ ਕਾਫ਼ੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਹਾਦਰ, ਘੁਲਾਟੀਏ, ਯੋਧਾ ਅਤੇ ਸਰਵਾਈਵਰ ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਭਾਰੀ ਦਬਾਅ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਈ ਹੈ।\" ਮੈਂਡੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਅਕਸਰ 'ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਲੜਾਈ ਹਾਰਨ' ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦਾਂ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਜਤਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਥਾਂ ਸਪਸ਼ਟ ਤੱਥਾਂ ਆਧਾਰਿਤ ਭਾਸ਼ਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਖੁਦ ਨੂੰ ਉਹ 'ਲਾਇਲਾਜ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਜੀਉਣਾ' ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਬਹਾਦਰ ਜਾਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਜੋ ਮੈਂ ਛੱਡ ਚੁੱਕੀ ਹਾਂ।\" ਕਰੈਗ ਟੋਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ \"ਲੜਾਈ\" ਅਤੇ \"ਸੰਘਰਸ਼\" ਸ਼ਕਤੀ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਲਗਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂਕਿ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਲਗ ਸਕਦੇ ਹਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਰੈਗ ਟੋਲੀ ਨੂੰ 2016 ਵਿੱਚ ਥਾਇਰਾਇਡ ਕੈਂਸਰ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਠੀਕ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਝ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸ਼ਬਦ ਵਧੇਰੇ ਤਾਕਤ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। 31 ਸਾਲਾ ਕਰੈਗ ਜੋ ਵਿਹਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪਾਵਰ ਲਿਫਟਿੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਲੜਾਈ ','ਸੰਘਰਸ਼', 'ਯੋਧਾ 'ਅਤੇ 'ਲੜਾਈ' ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ। \"ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਤਾਕਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਕੈਂਸਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਵਜੋਂ ਸੋਚਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੈਨੂੰ ਲੜਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। \"ਹਰ ਕੋਈ ਇੱਕ ਘੁਲਾਟੀਏ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।\" ਜਦੋਂ ਆਪਣਿਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਸਹੀ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਤਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬੋਝ ਜਾਪਦੀ ਹੈ ਮੈਕਮਿਲਨ ਕੈਂਸਰ ਸਪੋਰਟ ਦੀ ਚੀਫ਼ ਨਰਸਿੰਗ ਅਫ਼ਸਰ ਕੈਰਨ ਰੌਬਰਟਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ \"ਇਹ ਨਤੀਜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਬਦ ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਵਿਰੋਧ ਵਾਲੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵੇਰਵਾ ਕਿੰਨਾ ਮਾੜਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। \"ਕੈਂਸਰ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਦੋਸਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨ���ੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਜੱਦੋ-ਜਹਿਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ 'ਸਹੀ' ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਤਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੋਰ ਬੋਝ ਜਾਪਦੀ ਹੈ।\" \"ਇਸ ਗੱਲ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚ ਕੇ ਅਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸੁਣਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤਾਂ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਬਦਾਂ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲੱਗ ਸਕੇ।\" ਮੈਂਡੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ \"ਕੋਈ ਪਾਠ ਪੁਸਤਕ ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਆਉਣ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੈਂਸਰ ਵਾਸਤੇ ਵਾਜਿਬ ਸ਼ਬਦ ਲੱਭ ਕੇ ਆਉਣ। ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਸ਼ਬਦ ਕਹਿਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਵੀ ਠੀਕ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: \"ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸੇਗੇ ਕਿ ਇਹ ਅਜੀਬ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਰਾਹ ਲੱਭਾਂਗੀ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਮੈਂ ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਕਹਾਂ ਕਿ 'ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ'। \"ਪਰ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਹੋ ਉਹੀ ਰਹੋ।\" ਮੈਕਮਿਲਨ ਕੈਂਸਰ ਸਪੋਰਟ ਨੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਚਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-45005469", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-48807255", "doc1": "أربعة ملايين شخص مهددون بالتجريد من الجنسية في ولاية آسام الهندية ونشر مكتب السجل الوطني للمواطنين (أن أر سي) قائمة بأسماء الاشخاص المطالبين بإثبات أنهم جاءوا إلى الولاية قبل 24 مارس/آذار 1971 ، التاريخ الذي أسست فيه دولة بنغلاديش. وتقول الهند إن العملية تهدف إلى اجتثاث جحافل من المهاجرين البنغلاديشيين من الولاية. بيد أن القائمة أثارت مخاوف من أنها قد تكون حملة موجهة ضد الأقليات العرقية في آسام. وخشية اندلاع أحداث العنف، قال مسؤولون في الولاية إنه لن يكون هناك إبعاد فوري لأي شخص. مواضيع قد تهمك نهاية وأشاروا إلى أن عملية استئناف قضائية طويلة زمنيا ستتاح للجميع، على الرغم من أن ذلك يعني أن تعيش ملايين العوائل معلقة بدون وضع قانوني حتى اتخاذ القرار النهائي لحسم أوضاعهم القانونية. ولا يطمئن ذلك هاسيتون نيسا، التي تحدثت لبي بي سي قبل أيام من صدور القائمة، قائلة إنها لا تعرف وطنا آخر غير الأراضي المنخفضة والسهول المغمورة بالمياه في آسام. خشية على الحقوق وفي هذه المنطقة قضت نيسا معلمة المدرسة البالغة من العمر 47 عاما طفولتها، حيث درست وتزوجت وأنجبت أطفالها الأربعة. بيد أنها تتوقع الآن تجريدها من الجنسية الهندية، وتخشى أن تكون حقوقها في امتلاك الأرض أو التصويت في الانتخابات ،فضلا عن حريتها، عرضة للخطر. وهي ليست وحيدة في ذلك، بل ثمة نحو أربعة ملايين بنغالي ( أقلية لغوية في آسام) باتوا الآن تحت رحمة الإجراءات البيروقراطية الطويلة. واستنادا إلى اتفاق آسام، الذي وقعه رئيس الوزراء، راجيف غاندي، عام 1985، ستحذف أسماء كل الأشخاص الذين لا يستطيعون إثبات أنهم جاءوا إلى الولاية قبل 24 مارس/آذار من السجل الانتخابي، وسيبعدون. أربعة ملايين نسمة في ولاية آسام لم تظهر أسماءهم في القائمة ما جعلهم مهددين بتجريدهم م�� الجنسية بيد أن ناشطين يقولون إن مكتب السجل الوطني يستخدم ذلك ذريعة لهجوم مزدوج (من القوميين الهنود والمتشددين الآساميين) على إعطاء الولاية وضعا شرعيا للجالية البنغالية فيها، ومعظمها من المسلمين. ويعيش البنغلاديشيون في الأراضي المنخفضة الرطبة الخضراء المنتشرة على امتداد نهر براهمابوترا، ويتحركون منها عندما ترتفع مناسيب المياه. وتكون أوراقهم الثبوتية القانونية، إن وجدت، غير صحيحة. ويقول المسؤولون في الولاية إن بنغلاديشيين ينتشرون بين التجمعات السكانية للأقلية البنغالية في الولاية، وعادة ما يختبئون عن الأنظار ويحملون أوراقا ثبوتية مزورة، وإن فحص كل الوثائق هو السبيل الوحيد لاكتشافهم. بيد أن الناشط البنغالي نازرول علي احمد، يقول إن مكتب السجل الوطني يخدم أجندة أخرى مختلفة تماما. وقال لبي بي سي \"ليست سوى مؤامرة لارتكاب فظائع \". استهداف وأضاف أحمد \"أنهم يهددون علنا بالتخلص من المسلمين، وما حدث لمسلمي الروهينجا في ميانمار، قد يحدث لنا هنا\". يرى ناشطون أن في ذلك استهداف للأقلية البنغالية وغالبيتها من المسلمين وترفض حكومة رئيس الوزراء، ناريندرا مودي، مثل هذه المقارنة، مشددة على أن السجل الوطني مؤسسة تقوم بمهمة غير سياسية وتشرف عليها المحكمة العليا العلمانية في البلاد. واضطر براتيك هاجيلا ، المسؤول في السجل الوطني، إلى إصدار بيان، تحت ضغط القلق الذي أبدته منظمات حقوق الإنسان بشأن هذه القضية، شدد فيه على أن القانون يُلزمة بأن \"لا يعتمد أي تمييز على أساس الدين أو اللغة\" في تحديد الجنسية. بيد أن رئيس الوزراء لم يخف تفضيله للمهاجرين البنغلاديشيين الهندوس، الذين دعا الهند إلى احتضانهم. وقال أمام حشد من مؤيديه في عام 2014 إن \"المتسللين\" سيبعدون. وينظر حزب بهاراتا جاناتا، الذي يرأسه مودي، في تقديم مشروع قانون لضمان حقوق المهاجرين الهندوس. ويقول سيدهارتا بهاتاتشاريا، وزير العدل في ولاية آسام وعضو حزب بهاراتا جاناتا، إنه لا شك لديه بشأن مصير أولئك الذين سترفض أوراقهم. وقال لبي بي سي \"سيُعطى كل فرد الحق في إثبات جنسيته، ولكن إذا فشلوا في إثبات ذلك فالقانون سيأخذ مساره\". وأوضح بهاتاتشاريا أن ذلك يعني إبعادهم من الهند. وفي الوقت الراهن، يبدو ذلك ليس أكثر من تهديد يهدف إلى تحشيد دعم الهندوس لحزب بهاراتا جاناتا قبيل الانتخابات المقبلة. إذ لم تُفعل أي إجراءات لإبعاد المشمولين بهذه القائمة، كما أن بنغلاديش التي تعاني من عبء أزمة الروهينجا، لم تبد أي إشارة إلى استعدادها قبول موجة جديدة من اللاجئين إليها. ---------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਗੁਆਉਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਕੱਢਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਕਰ ਲਈਆਂ ਹਨ। ਮਈ ਦੇ ਮਹੀਨੇ, ਇੱਕ ਦਿਨ 88 ਸਾਲਾ ਅਸ਼ਰਫ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਰੋਜ਼ਾ ਤੋੜਨ ਲਈ ਖਾਣਾ ਲੈ ਕੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਅਸ਼ਰਫ ਅਲੀ ਨੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ਥਾਂ ਜ਼ਹਿਰ ਖਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਲਈ। ਅਸ਼ਰਫ ਅਲੀ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਨਾਂ ਉਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਸਾਬਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਹਨ। ਪਰ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਨੂੰ ਅਲੀ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਨੇ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਇਸ ਲਈ ਅਲੀ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਸਾਬਿਤ ਕਰਨ ਲਿਆ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਜੇ ਉਹ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 1 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਾਬਿਤ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਉਸ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਮੁਹੰਮਦ ਘਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਸ ਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਫਾਈਨਲ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚੋਂ ਉਸ ਦਾ ਨਾਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।\" 1951 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਜਿਸਟਰ ਆਫ ਸਿਟੀਜ਼ਨ (NRC) ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਸੀ ਕਿ ਕੌਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕੌਣ ਈਸਟ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਹਿਜ਼ਰਤ ਕਰਕੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਈਸਟ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਐੱਨਆਰਸੀ ਦੀ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਾ ਹੋਣਾ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਾਮੋਸ਼ੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਸ ਰਜਿਸਟਰ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਜ਼ਰੀਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਸਾਬਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ 24 ਮਾਰਚ 1971 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਉਹੀ ਤਾਰੀਖ ਹੈ ਜਿਸ ਦਿਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋ ਕੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰਜਿਸਟਰ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੀ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਸਰਾਕਰ ਵੱਲੋਂ ਰਜਿਸਟਰ ਦਾ ਫਾਈਨਲ ਡਰਾਫਟ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਕਰੀਬ 40 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਸਨ ਜੋ ਆਪਣੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੰਗਾਲੀ ਮੂਲ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹਨ। ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 100,000 ਆਸਾਮ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਐੱਨਆਰਸੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਸਾਬਿਤ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਟ੍ਰਿਬੀਊਨਲ ਵੀ ਰਹੇ ਸਿਰਦਰਦੀ 31 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਐੱਨਆਰਸੀ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਕਰੀਬ ਅੱਧੇ ਲੋਕ ਲਿਸਟ ਤੋਂ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਅਪੀਲ ਦਾਇਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਟ੍ਰਿਬੀਊਨਲ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੰਮ 'ਸ਼ੱਕੀ ਵੋਟਰਾਂ' ਤੇ 'ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ' ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਭੇਜਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪੀੜੀਆਂ ਨੇ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਗੁਆਉਣ ਦਾ ਸੰਤਾਪ ਭੋਗਿਆ ਹੈ ਇਸ ਰਜਿਸਟਰ ਤੇ ਟ੍ਰਿਬੀਊਨਲਾਂ ਨੇ ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆ��� ਵਿੱਚ ਖ਼ੌਫ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਾਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਾਹਰੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਥਿਤ ਘੁਸਪੈਠ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਬਹਿਸ ਹੈ। ਇਸ ਬਹਿਸ ਕਰਕੇ ਉੱਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਤੇ ਬੰਗਾਲੀ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਵਧਦੀ ਆਬਾਦੀ, ਘਟਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਕਮਾਈ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਸਖ਼ਤ ਕੰਪਟੀਸ਼ਨ ਨੇ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਹਵਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਲਿਸਟ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਣ 'ਤੇ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਅਤੇ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਦੇ ਡਰ ਕਾਰਨ ਸੈਂਕੜੇ ਹਿੰਦੂ ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ 2015 ਤੋਂ ਰਜਿਸਟਰ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਐੱਨਆਰਸੀ ਤੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਜ਼ਮਸ਼ੇਰ ਅਲੀ ਸਿਟੀਜਨਜ਼ ਫਾਰ ਜਸਟਿਸ ਐਂਡ ਪੀਸ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਸਾਮ ਵਿੱਚ 51 ਅਜਿਹੀਆਂ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਲਿਸਟ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਨਾਲ ਜੁੜਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਜਨਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਜਦੋਂ ਰਜਿਸਟਰ ਦਾ ਫਾਈਨਲ ਡਰਾਫਟ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜਨਤਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਪ੍ਰਸਨਜੀਤ ਬਿਸਵਾਸ ਨੇ ਇਸ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੇ ਰਜਿਸਟਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਮਨੁੱਖੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨਸਾਫ਼ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਕੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ ਨਿਕਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਆਸਾਮ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੌਤਾਂ 'ਗ਼ੈਰ-ਕੁਦਰਤੀ' ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਐੱਨਆਰਸੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦੇ ਪੁਖ਼ਤਾ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਰਿਸਰਚਰ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਆਜ਼ਾਦ 2015 ਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਬਾਰੇ ਰਿਸਰਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਐੱਨਆਰਸੀ ਦੇ ਫਾਇਨਲ ਡਰਾਫਟ ਦੇ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਸ਼ੱਕੀ ਵੋਟਰ ਐਲਾਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐੱਨਆਰਸੀ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਬੇਹੱਦ ਦੁਖਦ ਹੈ।\" ਜ਼ਮਸ਼ੇਰ ਅਲੀ ਅਨੁਸਾਰ 46 ਸਾਲਾ ਦਿਹਾੜੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਮਸੁਲ ਹੱਕ ਨੇ ਖੁਦ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਮਲਿਕਾ ਖਾਤੂਨ ਦਾ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਮਸੁੱਲ ਹੱਕ ਬਰਪੇਟਾ ਵਿੱਚ ਦਿਹਾੜੀ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਕਰਦੇ ਸਨ। 2005 ਵਿੱਚ ਮਲਿਕਾ ਖਾਤੂਨ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕੀ ਵੋਟਰ ਐਲਾਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਰਪੇਟਾ ਦੇ ਫੌਰਨਰਜ਼ ਟ੍ਰਿਬੀਊਨਲ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣਾ ਕੇਸ ਜਿੱਤ ਗਏ ਸਨ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਨਾ ਤਾਂ ਵੋਟਰ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਨ��� ਹੀ ਐੱਨਆਰਸੀ ਵਿੱਚ। ਕਈ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਦਾ ਦਰਦ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਐੱਨਆਰਸੀ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੱਕ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਆਸਾਮ ਦੇ ਉਦਾਲਗਿਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 49 ਸਾਲਾ ਦੇਹਾਤੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਭਾਭੇਨ ਦਾਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਅਦਾਲਤੀ ਫੀਸ ਲਈ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਕਰਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਚੁਕਾ ਸਕੇ ਸੀ। ਭਾਭੇਨ ਦਾਸ ਵੀ ਐੱਨਆਰਸੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਕੇਸ ਲੜ ਰਹੇ ਸਨ। ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਇਹ ਰਹੀ ਕਿ 30 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਵੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਟ੍ਰਿਬੀਊਨਲ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਬਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਟ੍ਰਿਬੀਊਨਲ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਐਲਾਨਿਆ ਸੀ। ਖਾਰੂਪੇਤੀਆ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਕੂਲ ਟੀਚਰ ਤੇ ਵਕੀਲ ਨਿਰੋਦੇ ਬਰਨ ਦਾਸ ਜਦੋਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਤਿੰਨ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਚੋਂ ਇੱਕ ਐੱਨਆਰਸੀ ਦਾ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹਨ, ਇੱਕ ਨੋਟ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੇ ਤੀਜਾ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਲਈ ਚਿੱਠੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋਸਤਾਂ ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ ਮੋੜਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਬਰਨ ਦਾਸ ਦੇ ਭਰਾ ਅਖਿਲ ਚੰਦਰ ਦਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਹ ਸਥਾਨਕ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 30 ਸਾਲ ਤੱਕ ਉੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਸਕੂਲ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਐੱਨਆਰਸੀ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ।\" ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੇਸ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਰਹੇ ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਨਾਉੱਲਾਹ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਰੋਸ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਰਿਹਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਗੜਬੜ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਵੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-56244058", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56230096", "doc1": "كان خاشقجي صحفيا بارزا ومنتقدا للحكومة السعودية الحالية وعلى الرغم من أن التقرير الجديد الذي أصدرته وكالة المخابرات المركزية الأمريكية يشير إلى تورط محمد بن سلمان في موت الصحفي السعودي الذي قتل في القنصلية السعودية في اسطنبول في أكتوبر/تشرين الأول عام 2018. ويحاول فيلم المخرج فوغل \"المنشق\" استكشاف ما حدث لخاشقجي ومَن، مِن المحتمل، قد أمر بقتله. فجثة خاشقجي لم يتم العثور عليها وولي العهد السعودي ينفي أي تورط له في عملية مقتله. وفي نوفمبر/ تشرين الثاني 2019، حوكم خمسة أشخاص وقضت محكمة سعودية بمعاقبتهم بالإعدام لدورهم في مقتل خاشقجي كما قضت بسجن ثلاثة آخرين لدورهم في القضية ذاتها، بيد أن أحكام الإعدام خففت لاحقا إلى عقوبة السجن لعشرين عاما. وبالاستناد إلى نصوص التسجيلات التي حصل عليها من الحكومة التركية يشير فيلم فوغل إلى أن خاشقجي، الصحفي في صحيفة الواشنطن بوست والذي اختار لنفسه منفى اختياريا في الولايات المتحدة، قد خُنق ومن ثم قطعت أوصاله داخل مبنى القنصلية السعودية. مواضيع قد تهمك نهاية ويُحقق الفيلم أيضا في استخدام برمجيات للتجسس واختراق هواتف الناشطين السعوديين الذين يعيشون في المنفى. ومن بينهم المدون (له مدونة تضم مقاطع فيديو) المقيم في كندا عمر عبد العزيز الذي كان على تواصل مع خاشقجي قبل موته. يقول فوغل \" لا أعتقد أن ولي العهد سيواجه أي مذكرة من الانتربول لإلقاء القبض عليه عندما يهبط بطائرته الخاصة (في أي بلد آخر) واقتياده إلى لاهاي أو ترحيله إلى اسطنبول أو الولايات المتحدة\". ويضيف: \"هذا لن يحدث. فهذه البيئة التي نجد أنفسنا وسطها، هي في تناقض ونزاع دائم مع حقوق الإنسان. فقادة من أمثال محمد بن سلمان يرون أن أموالهم يمكن أن تشتري لهم طريقا للخلاص من مثل هذه الأحداث. و لن تكون هناك أي مساءلة، ما لم تكون هناك جهود مشتركة ومطردة من الدول\" في هذا الشأن. ويقول فوغل إنه يرحب بإعادة تقييم العلاقات بين الولايات المتحدة والمملكة العربية السعودية في ظل إدارة بايدن، مذّكرا بالعلاقات الحميمة بين البلدين خلال رئاسة دونالد ترامب. عين الملك سلمان ابنه محمد وليا للعهد في عام 2017 ويشدد المخرج الأمريكي على أن \"بايدن لن يتبع بالتأكيد قواعد لعب دونالد ترامب؛ فتوقيعه على رفع السرية عن تقرير السي آي إيه ونشر خلاصاته بشأن جريمة قتل خاشقجي يمثل ضربة للعلاقات الأمريكية - السعودية\". ويرى فوغل، أن إطلاق سراح ناشطة حقوق الإنسان لُجين الهذلول بعد نحو ثلاث سنوات من بقائها قيد الحبس \"هو بوضوح تلويحة سلام لإدارة بايدن\". ويقول \"يظهر أن ثمة دعما من كل من الديمقراطيين والجمهوريين لإعادة تقييم العلاقة مع السعودية في ضوء الحرب في اليمن. لذا فالوقت هو الحكم لنعرف ما سيحدث\". وسبق أن فاز فيلم فوغل الاستقصائي \"إيكاروس\" بجائوة الأوسكار في عام 2018 لتقديمه فضيحة المنشطات التي يتناولها الرياضيون الروس برعاية من الدولة. وقد حظي فيلمه الجديد \"المنشق\" باحتفاء نقدي عند عرضه العالمي الأول في مهرجان ساندانس السينمائي في عام 2020، بيد أن فوغل ظل يتساءل عن أسباب عدم شراء خدمات بث الأفلام العالمية على الانترنت، وبضمنها أمازون ونتفليكس، للفيلم لعرضه عبر منصاتها. ويوضح أسباب ذلك بقوله: \"أعتقد أن الفيلم يكشف أنه ثمة للأسف جبن يرافقه تأنيب ضمير ينتشر وسط تلك الشركات الكبيرة لعدم تناولها القضايا التي قد تؤثر على من يمتلكون أسهمها، وعلى مصالح الشركات والمستثمرين فيها، على الرغم من معرفتهم بأن ملايين الأشخاص سيستمعون بمشاهدة الفيلم\". ويعد فوغل أيضا منتقدا لمالك شركة أمازون وأغنى رجل في العالم، جيف بيزوس، وهو أيضا مالك صحيفة واشنطن بوست التي كانت توظف خاشقجي. قدم المدون عمر عبد العزيز الذي كان على تواصل مع خاشقجي شهادة في الفيلم ويقول: \" لقد اختار عدم اقتناء هذا الفيلم لتوزيعه عالميا عبر منصته، لكنه بعد بضعة أشهر استحوذ على منصة \"سوق دوت كوم\" أشهر المتاجر الإلكترونية في السعودية والعالم العربي. وقد استحوذت أمازون على \"سوق\" في عام 2017 ثم أعادت تقديمها تحت اسم تجاري هو: أمازون أيه أي. ويتساءل فوغل: \"هل ما زالت أمازون تشترك في أعمال تجارية مع السعودية. الجواب نعم. وهل يقف (بيزوس) فعليا لمناصرة قضية مقتل أحد موظفيه؟ لقد أصدر بعض البيانات بيد أن الأفعال تتحدث بصوت أعلى من الكلمات\". ويحتوي فيلم فوغل على مقاطع مصورة لوقفة احتجاجية في عام 2017 قرب القنصلية السعودية في اسطنبول حضرها بيزوس وألقى كلمة فيها. ويقول فوغل: \" أنا لا غضب من أي من هذه الشركات، فهذه هي الأعمال التجارية لكن ما يصيبني بالاحباط أن مثل هذا السلوك يسمح في النهاية لجرائم مثل مقتل خاشقجي بالحدوث وعندما لا تكون هناك مناصرة لمثل هذه المضامين (كالتي يطرحها الفيلم) يصعب الأمر بشكل مطرد على المخرجين من أمثالي. بيد أنني متفائل في أن هذا المناخ سيتغير\". تتهم خطيبة خاشقجي ولي العهد السعودي بأنه أصدر الأوامر بقتله وهدف فيلم \"المنشق\" كما يقول مخرجه هو ليس صنع \"فيلم وثائقي أرشيفي\"، بل صنع عمل استقصائي بوليسي مشوق وحي يغوص عميقا في جريمة مقتل خاشقجي وتشعباتها\". وقد حاور فوغل في فيلمه خطيبة خاشقجي العالمة التركية خديجة جنكيز فضلا عن المدون عمر عبد العزيز الذي كان خاشقجي يدعم نشاطاته ماليا. ويطرح الفيلم فرضية أن مثل هذا الفعل قد يجعل من الصورة التي يُنظر بها إلى جمال نفسه، بوصفه ناشطا ومنشقا (عن النظام) وليس صحفيا صريحا. ويوضح فوغل: \"لكنني أعتقد أنه حتى في الأسابيع الأخيرة من حياة جمال هو لم يرَ نفسه منشقا. لقد كان يتمسك بمفهوم أنه صحفي. ومن ثم ما تراه في الفيلم هو ذلك العمل الذي كان يقوم به وما كان يكتب عنه والذي جعله في هذه الصورة، أو على الأقل في الصورة التي نفهمها نحن عنه\". ويخلص فوغل إلى أن \"جمال خاشقجي هو شخص ما أراد أن يجعل بلده مكانا أفضل وقد أُسكت بأبشع طريقة\". ويضيف: \"في الفيلم، ترى أن الخيار الذي واجهه هو : إما البقاء صامتا داخل السعودية، او مغادرتها مجازفا بحياته للذهاب إلى المنفى لقول الحقيقة. وقد كلفه ذلك حياته\". سيعرض فيلم المنشق لأول مرة في بريطانيا على الإنترنت في مهرجان غلاسغو السينمائي في السادس من مارس/آذار .", "doc2": "ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ (ਸੱਜੇ) ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੜੇ ਅਲੋਚਕ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਸੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸੂਹੀਆ ਏਜੰਸੀ ਸੀਆਈਏ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਜ਼ੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁੰਵਰ ਸਲਮਾਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਾਊਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਨੂੰ ਫੜਨ ਜਾਂ ਮਾਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਇਸਤੰਬੁਲ ਵਿਚਲੇ ਸਾਊਦੀ ਸਫ਼ਾਰਤਖਾਨੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਉੱਥੋਂ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਫ਼ਿਲਮ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਬਰਾਇਨ ਫ਼ੋਗਲ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫ਼ਿਲਮ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਨਾਂਅ ‘ਦਾ ਡਿਸੀਡੈਂਟ’ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਭਾਵ ਆਲੋਚਨਾ ਜਾਂ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਗਟਾਉਣ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ। ਫ਼ੋਗਲ ਦੀ ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਪੜਤਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਤਲ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਕਿਸ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਚਰਚਿਤ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਦੇ ਕਤਲ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਪੰਜ ਜਣਿਆਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ-ਏ-ਮੌਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ 'ਕੁੰਵਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਕਦੇ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਨਾ ਪਵੇ' ਕਤਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ���ਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਬਰਮਾਦ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਸਲਮਾਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਵੰਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਦੇ ਕਤਲ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਜਣਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਦੀ ਇੱਕ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਸਬੂਤਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਬ੍ਰਾਇਨ ਫ਼ੋਗਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਦੇ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ (ਜੋ ਸਵੈ-ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲੇ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕਾ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ) ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਾਹ ਘੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਸਫ਼ਾਰਤਖਾਨੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਟੁਕੜੇ-ਟੁਕੜੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖਾਸ਼ੋਜੀ ਦੇ ਕਤਲ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ (ਵੀਡੀਓ ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਦੀ ਹੈ) ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਾਊਦੀ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਪਾਈਵੇਅਰ ਅਤੇ ਫ਼ੌਨ ਹੈਕਿੰਗ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਬਲਾਗਰ ਉਮਰ ਅਬਦੁੱਲ ਅਜੀਜ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਫ਼ੋਗਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਉੱਪਰ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਪੈਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਕਿ ਇੰਟਰਪੋਲ ਕਦੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕਰੇਗੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਜਹਾਜ਼ ਉਤਰਦਿਆਂ ਹੀ ਫੜ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਨਾ ਹੀ ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਕਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਵਾਲਗੀ ਕਰਨਗੇ। ਅਜਿਹਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਵਾਲਾ।\" ਫ਼ੋਗਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਮਾਹੌਲ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਹੀ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਵਰਗੇ ਧਨਾਢ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਲੱਗੇ ਕਿ ਉਹ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਵੀ ਖ਼ਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਤਾਂ ਹੀ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਮਿਲ ਕੇ ਇਸ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੋਈ ਯਤਨ ਕਰਨ।\" ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਸਲਮਾਨ ਫ਼ਿਲਮ ਫ਼ੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਵਾਹਵਾਹੀ, ਪਰ ਨੈਟਫ਼ਲਿਕਸ-ਐਮੇਜ਼ੌਨ ਦੂਰ ਫ਼ੋਗਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੀਆਈਏ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਸਰਕਾਰ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਮੁੜ-ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਗੇ। ਸਾਈਆਈਏ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਟਰੰਪ ਦੀ 'ਪਲੇਬੁੱਕ ਦਾ ਪਾਲਣ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ'। ਅਮਰੀਕੀ ਸੂਹੀਆ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਉੱਪਰ ਪੈਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਫ਼ੋਗਲ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੇ ਕਾਰਕੁਨ ਲੌਜੈਨ ਅਲ-ਹਥਲੈਲ ਦੀ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈ ਰਿਹਾਈ ਸਾਫ਼ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਾਇਡਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨ���ੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਹੈ। ਫ਼ੋਗਲ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਖੋਜੀ ਫ਼ਿਲਮ ਇਕਾਰਸ ਨੇ ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ ਆਸਰਕ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਰੂਸ ਦੇ 'ਡੋਪਿੰਗ ਘਪਲੇ' ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਡਿਸਿਡੈਂਟ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਲ 2020 ਦੇ ਸਨਡਾਂਸ ਫ਼ਿਲਮ ਫ਼ੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਵਾਹਵਾਹੀ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਫ਼ੋਗਲ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਹੈਰਾਨੀ ਹੈ ਕਿ ਆਖ਼ਰ ਨੈਟਫ਼ਲਿਕਸ ਅਤੇ ਐਮੇਜ਼ੌਨ ਪ੍ਰਾਈਮ ਵਰਗੇ ਆਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫ਼ਾਰਮਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਦੇ ਹੱਕ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਖ਼ਰੀਦੇ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸ਼ਾਇਦ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਕੰਟੈਂਟ ਬਾਰੇ ਭੈਅ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਉਹ ਇਹ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁਣਗੇ ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁਣਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਉੱਪਰ ਅਸਰ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਬਲੌਗਰ ਉਮਰ ਅਬਦੁਲ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਜੈੱਫ ਬੇਜੋਸ 'ਤੇ ਕਈ ਸਵਾਲ ਫ਼ੋਗਲ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਐਮੇਜ਼ੌਨ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਜੈੱਫ ਬੇਜੋਸ ਦੇ ਇੱਕ ਆਲੋਚਕ ਹਨ। ਜੈਫ ਬੇਜੋਸ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਦੇ ਵੀ ਮਾਲਕ ਹਨ, ਉਹੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਜਿਸ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਫ਼ੋਗਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਜੈੱਫ ਨੇ ਹੀ ਆਪਣੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ (ਐਮੇਜ਼ੌਨ) 'ਤੇ ਫਿਲਮ ਨਾ ਦਿਖਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਿਲਮ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨਾ ਖਰੀਦਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 'ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦਾ ਐਮੋਜ਼ੌਨ' ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸੌਕ ਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਅਧਿਗ੍ਰਹਿਣ ਕੀਤਾ।\" ਦਰਅਸਲ, ਸੌਕ ਡਾਟ ਕਾਮ ਨੂੰ ਐਮੇਜ਼ੌਨ ਦੁਆਰਾ 2017 ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਮੇਜ਼ੌਨ ਨੇ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਫੋਗਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਕੀ ਐਮੇਜ਼ੌਨ ਅਜੇ ਵੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨਾਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿਚ ਹੈ? ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹਾਂ ਹੈ। ਕੀ ਜੈਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਟਾਫ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ? ਜੈੱਫ ਨੇ ਕੁਝ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਹੁੰਦੀ ਨਹੀਂ ਜਾਪਦੀ।\" ਫੋਗਲ ਦੀ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਸਥਿਤ ਸਾਊਦੀ ਕੌਂਸਲੇਟ ਜਨਰਲ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਇੱਕ 2017 ਵਿਜੀਲ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੈੱਫ ਬੇਜੋਸ ਨੇ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਥੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤੇ। ਆਪਣੀ ਮੰਗੇਤਰ ਦਾ ਨਾਲ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ 'ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਜੀ ਨੂੰ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਚੁੱਪ ਕਰਾਇਆ ਗਿਆ' ਫੋਗਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਵਿਵਹਾਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਹਾਲਾਤ ਬਦਲ ਜਾਣਗੇ। ਫੋਗਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੇਰੀ ਫਿਲਮ ਦਾ ਟੀਚਾ ਆਰਕਾਈਵਅਲ ਫਿਲਮ ਬਣਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਜੀਵੰਤ ਥ੍ਰਿਲਰ ਫਿਲਮ ਹੈ ਜੋ ਇਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੇ ਕਤਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰ���ਾਵ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਵੇਖਦੀ ਹੈ।\" ਫੋਗਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫਿਲਮ ਲਈ ਜਮਾਲ ਖਾਸ਼ੋਜੀ ਦੀ ਮੰਗੇਤਰ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੈਟੀਸ ਕੇਂਗਿਜ਼ ਦਾ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵੀ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੋਸਤ ਉਮਰ ਅਬਦੁੱਲ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਦੀ ਵੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲਈ, ਜਿਸਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨੂੰ ਜਮਾਲ ਖਾਸ਼ੋਜੀ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੱਤੀ। ਫੋਗਲ ਦੀ ਫਿਲਮ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਚਾਰ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਾਰਜਕਰਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਪਛਾਣ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਵਜੋਂ ਜੋ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਅਸਹਿਮਤੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੰਤ ਵਿਚ, ਫੋਗਲ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਮਾਲ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਆਦਮੀ ਸੀ ਜੋ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇਕ ਬਿਹਤਰ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੁੱਪ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47963284", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47957979", "doc1": "لكن نساءً شاركن في الإرهاب ودعمنه تم تجاهلهن أحيانا. وقد تغيّر ذلك عندما وُصفت المراهقة شميمة بيغوم بـ \"فتاة الغلاف\" لتنظيم الدولة الإسلامية بعد أن عُثر عليها في مخيم للاجئين السوريين. وقبل أربع سنوات، غادرت شميمة المملكة المتحدة برفقة صديقتين للانضمام لتنظيم الدولة، لكنها تزعم أنها لم تكن أكثر من \"مجرد ربة منزل\". لكن وزير داخلية المملكة المتحدة قرر تجريدها من الجنسية البريطانية، قائلا: \"يجب أن تكون هنالك تبعات، إذا دعمتَ الإرهاب\". وتسعى شميمة للحصول على مساعدة قانونية للطعن على قرار وزير الداخلية. نساء مشاركات في التطرف أثارت قضية شميمة عددا من التساؤلات حول المشاركة الفاعلة للنساء في عمليات تطرف عنيفة مع تنظيم الدولة وجماعات أخرى. وتوصلت دراسة للمعهد الملكي للخدمات المتحدة إلى أن 17 في المئة من المجندين المتطرفين في أفريقيا هم من النساء، بينما أشار بحث منفصل إلى أن 13 في المئة من المجندين الأجانب في تنظيم الدولة الإسلامية في العراق وسوريا هم من الإناث. وقد تكون الأرقام الدقيقة أعلى من ذلك. شميمة بيغوم (يمين) برفقة صديقتين، في مطار غاتويك عام 2015 وركزت دراسات مدعومة من المعهد الملكي للخدمات المتحدة ودراسات أخرى على استقصاء الأدوار التي تلعبها المرأة في تنظيمات كالدولة الإسلامية، وحركة الشباب التي تعتبر إحدى أكثر الجماعات المسلحة دموية في أفريقيا. وأجرى الباحثون مقابلات مع نساء ممن شاركن بشكل مباشر أو غير مباشر في أنشطة حركة الشباب، وذلك للكشف عن الكيفية التي تجندن بها، وعن مدى تأثرهن جراء المشاركة في نشاط متطرف عنيف. واضطلع بالبحث أكاديميون في كينيا، مستعينين بخبرتهم الطويلة وبشبكات عملهم في مجتمعات تتهددها الراديكالية. \"تنظيم الدولة الإسلامية\" والشباب تختلف الأدوار المنوطة بالنساء باختلاف الجماعات. وعادة ما تضطلع النساء في حركة الشباب بما يمكن اعتباره أدوارا تقليدية، كزوجات للمقاتلين وخادمات في المنازل، كما اضطلعن أحيانا بالعمل كمحظيات. كما يمكن لهن أيضا المساعدة في اجتذاب أعضاء جدد. وكشفت دراسة في كينيا عن أن نساء اجتذبتهن أخريات ممن وعدنهن بوظائف وبدعم مالي وبالإرشاد. وفي ��نظيم الدولة، عادة ما تقوم النساء بأعمال التجنيد -خاصة على الإنترنت- وبالاضطلاع بدور فاعل في الترويج لمعتقدات الجماعة. وفي حالة شميمة بيغوم، يمكن اعتبار تجنيدها بمثابة انتصار للدعاية، رغم قولها إنها لم تفعل في سوريا أكثر من الاعتناء بزوجها وأطفالها. وفي تنظيم الدولة الإسلامية، يُسمح للنساء بالخدمة كطبيبات وعاملات رعاية صحية، وفق قيود محددة. كما أن التنظيم يمتلك فريقا كله من النساء في شُرطة الآداب. ومؤخرا، وبعد أن فقد التنظيم ما كان يسيطر عليه من مناطق في العراق وسوريا، بات لديه استعداد بأن يضع النساء في خطوط أمامية، مستخدما مجلته على الإنترنت التي تحمل اسم \"النبأ\" في دعوة النساء إلى الجهاد، وقد بث مقطع فيديو العام الماضي ظهرت فيه العديد من النساء في ساحات قتال في سوريا. على أن الاختلافات بين الجماعات لم تعد واضحة على نحو متزايد، بعد أن باتت تلك الجماعات تقلد بعضها البعض. وفي الصومال، حيث تحاول حركة الشباب تدشين دولة إسلامية تحتكم إلى الشريعة، رُصدت نساء في جبهات قتالية أو يقمن بعمليات انتحارية. وتوصل تحليل للهجمات الانتحارية التي تبنتّها حركة الشباب في الفترة ما بين عامي 2007 و2016 إلى أن خمسة في المئة من منفذيها كانوا إناثا. كذلك الحال في بقاع أخرى من أفريقيا، مثل نيجيريا حيث استخدمت بوكو حرام سيدات في تنفيذ تفجيرات انتحارية. سالي-آن جونز أصبحت مجندة لصالح تنظيم الدولة وسافرت إلى سوريا، حيث يُعتقد أنها قتلت في غارة جوية لطائرة بلا طيار عام 2017. لماذا تنضم نساء للجماعات الجهادية؟ ثمة عوامل تدفع المرأة إلى التجند في تلك الجماعات. وإلى حد ما، يظهر أن دوافع الرجل في هذا الصدد يمكن أن تصلح كدوافع للمرأة؛ كالانجذاب لأيديولوجية قوية ومنافع مالية. لكن ظهرت كذلك تكتيكات تستهدف المرأة، كالدعوة للعودة إلى دورها التقليدي الطبيعي كأنثى. وفي هذا الصدد، كشفت دراسة عن أن القائمين على التجنيد في حركة الشباب عزفوا على وتر إحساس بعض الفتيات المسلمات بعدم الأمان فيما يتعلق بفُرص الزواج إذا هنّ تابعن تعليمهن العالي. وقالت إحدى طالبات الجامعة في نيروبي للقائمين على الدراسة: \"إذا وجدتُ رجلا يتزوجني ويحميني، فلماذا أرهق نفسي بالدراسة والتعلم؟\" ويبدو أن أخريات انجذبن للتجنّد عبر وعود بالحصول على وظائف وأموال وفرص أخرى. ومع ذلك، قالت العديد من النساء اللائي تحاور معهن الباحثون، إنهن تجنّدْن رغما عن إرادتهن. وكشميمة بيغوم، زعم بعضهن أنهن لم يشاركن بشكل فاعل في نشاطات الجماعات التي جُندن فيها، أو أنهن شاركن رغما عن إرادتهن. وقالت بعضهن إنهن كن ضحايا. وبينما يُحتمل أن بعضهن أُرغم بشكل ما، فإن إنكار المسؤولية يعد طريقة مفيدة في محاولة الاندماج من جديد في المجتمع الأكبر. طريق إعادة التأهيل ثمة عدد من طرق إعادة التأهيل تُستخدم مع مقاتلين سابقين أو عائدين، لكن عددا قليلا من تلك الطرق مُعدّة خصيصا للنساء. و يحتاج المشرعون والقائمون على الخدمات الأمنية، لدى وضع استراتيجيات للوقاية وإعادة التأهيل وإعادة الدمج، إلى مراعاة مسائل تتعلق بالآثار التي لحقت بالنساء القادمات من منظمات متطرفة. فبعضهن على سبيل المثال رجعن بأطفال قُتل آباؤهم أو فُقدوا، وثمة أخريات في حاجة إلى علاج نفسي من صدمات أصبن بها جراء تعرضهن للاغتصاب والاعتداءات الجنسية. ومن الأهمية مراعاة تلك القضايا عند النظر في دور المرأة في التطرف العني��، لأن ذلك قد يساعد في التوصل لأفضل الطرق في التعامل معهن، والحيلولة دون انضمام مزيد من النساء للجماعات المتطرفة.", "doc2": "ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗਮ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸਾਲ 2015 ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਯੂਕੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਉਦੋਂ ਬਦਲੀ ਜਦੋਂ ਯੂਕੇ ਤੋਂ ਭੱਜੀ ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗਮ ਨੂੰ ਸੀਰੀਆਈ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਟਰੈਕ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਈਐੱਸ ਲਈ \"ਪੋਸਟਰ ਗਰਲ\" ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ। ਚਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਦੋ ਸਹੇਲੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਯੂਕੇ ਛੱਡ ਕੇ ਆਈਐੱਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਉਹ 'ਸਿਰਫ਼ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤ' ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਫਿਰ ਵੀ ਯੂਕੇ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਯੂਕੇ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ, \"ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਅੱਤਵਾਦ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰੋਗੇ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਣਗੇ।\" ਹੁਣ ਉਸ ਨੂੰ ਫੈਸਲੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਦਦ ਦੇਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ। ਅੱਤਵਾਦ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗਮ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਨੇ ਹਿੰਸਕ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿੱਚ-ਆਈਐੱਸ ਅਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਨਿਭਾਈ ਭੂਮਿਕਾ ਉੱਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਯੂਕੇ ਦੀ ਇੱਕ ਰੱਖਿਆ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਰਿਸਰਚ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਏਜੰਸੀ ਰੂਸੀ (ਰਾਇਲ ਯੁਨਾਈਟਡ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ) ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਮੁਤਾਬਕ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 17 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਰਿਸਰਚ ਮੁਤਾਬਕ ਇਰਾਕ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਆਈਐੱਸ ਵਿਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿਚ 13 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਸਲ ਅੰਕੜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਾਲ 2015 ਦੀ ਤਸਵੀਰ-ਦੋ ਸਹੇਲੀਆਂ ਅਮੀਰਾ ਤੇ ਕਾਦੀਜ਼ਾ ਸੁਲਤਾਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗਮ (ਸੱਜੇ) ਰੂਸੀ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਆਈਐੱਸ ਅਤੇ ਅਲ-ਸ਼ਬਾਬ (ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀ) ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਾਰੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਰਿਸਰਚਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਜੋ ਕਿ ਸਿੱਧੇ ਜਾਂ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਲ-ਸ਼ਬਾਬ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਇਹ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਕਿਵੇਂ ਹੋਏ ਅਤੇ ਹਿੰਸਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਉੱਤੇ ਇਸ ਦਾ ਕੀ ਅਸਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੀਨੀਆ ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਲੰਬੇ ਤਜਰਬੇ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨੈਟਵਰਕ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਆਈਐਸ ਤੇ ਅਲ-ਸ਼ਬਾਬ ਵਿਚ ਫਰਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਗਠਨਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਲ-ਸ਼ਬਾਬ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਕਸਰ ਰਵਾਇਤੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਜਾਂ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰੀ ਸੈਕਸ ਗੁਲਾਮ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਵੇਂ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੀਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਮੁਤਾਬਕ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਦਾ ਵਾਅਦਾ, ਵਿੱਤੀ ਮਦਦ ਜਾਂ ਕਾਉਂਸਲਿੰਗ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਦੇਣ 'ਤੇ ਉਹ ਉਸ ਵੱਲ ਖਿੱਚੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਅਲ-ਸ਼ਬਾਬ ਅੱਤਵਾਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਕਸਰ ਰਵਾਇਤੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਿਦਾਇਆ (ਨਕਲੀ ਨਾਮ), ਜੋ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ਖਸ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਵਪਾਰ ਵਿਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਲਈ ਭਰੋਸੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉੱਥੋਂ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਸੋਮਾਲੀਆ ਵਿੱਚ ਤਸਕਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਦਕਿ ਆਈਐੱਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਅਕਸਰ ਆਨਲਾਈਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਆਈਐੱਸ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਵਿਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗਮ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਭਰਤੀ ਨੂੰ ਆਈਐੱਸ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪੇਗੈਂਡਾ ਜਿੱਤ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸ਼ਮੀਮਾ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੀ ਸੀ। ਔਰਤਾਂ ਆਈਐੱਸ ਵਿਚ ਡਾਕਟਰ, ਸਿਹਤ ਵਰਕਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਕੁਝ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ। ਆਈਐੱਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਆਈਐਸ ਨੂੰ ਇਰਾਕ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਤੋਂ ਭਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਅਲ-ਨਾਬਾ ਰਾਹੀਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਜਿਹਾਦ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਸੋਮਾਲੀਆ ਵਿੱਚ ਅਲ-ਸ਼ਬਾਬ ਸ਼ਰੀਆ ਕਾਨੂੰਨ ਰਾਹੀਂ ਇਸਲਾਮੀ ਦੇਸ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮੋਹਰੀ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਜਾਂ ਸੁਸਾਈਡ ਫਾਈਟਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਲ-ਸ਼ਬਾਬ ਵੱਲੋਂ ਸਾਲ 2007 ਤੋਂ 2016 ਵਿਚਾਲੇ ਕੀਤੇ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 5 ਫੀਸਦੀ ਹਮਲੇ ਔਰਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਬੋਕੋ ਹਰਮ ਨੇ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲਿਆਂ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਜਿਹਾਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ? ਇਸ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਜੋ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਖਿੱਚਦਾ ਹੈ ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਵੀ ਕਾਮਯਾਬ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਜ਼ਬੂਤ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਲਾਹੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਸੰਗਠਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ��ਣ ਲਈ ਵੀ ਖਿੱਚਦੇ ਹਨ। ਸੈਲੀ ਜੋਨਸ ਆਈਐਸ ਲਈ ਭਰਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਬਣੀ ਤੇ ਸੀਰੀਆ ਗਈ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਲ 2017 ਵਿਚ ਡਰੋਨ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਮਾਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੁਝ ਨੌਜਵਾਨ ਕੁੜੀਆਂ ਸੋਚਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਚੇਰੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿਚ ਦੇਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਲ-ਸ਼ਬਾਬ ਇਸੇ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਚੁੱਕਦਾ ਹੈ। ਨੈਰੋਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਜੇ ਕੋਈ ਮਰਦ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਏ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰੇ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਬੋਝ ਝੱਲਣ ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ ਹੈ?\" ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਨੌਕਰੀ, ਪੈਸੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਮੌਕੇ ਮਿਲਣ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਗਠਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਖਿਲਾਫ਼ ਭਰਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵੀ ਮੁੜ-ਵਸੇਬਾ? ਅਜਿਹੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਰਹੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਲਈ ਕਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਕੁਝ ਹੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਲਈ ਹਨ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਛੱਡ ਕੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਲਈ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਹੋਣਗੇ ਜਾਂ ਲੜਾਕੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਾਂ ਉਹ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੇਪ ਜਾਂ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਾਉਂਸਲਿੰਗ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਸਰਕਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵੱਲ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਏਗਾ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲੱਗ ਸਕੇਗੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਇੱਕ ਬਾਹਰੀ ਸੰਗਠਨ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਲਿਖਵਾਇਆ ਹੈ। ਮਾਰਟਿਨ ਜ਼ੂਥੇਨ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਦੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਵੱਲੋਂ ਫੰਡ ਆਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਮਕਸਦ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਹੈ। ਗਾਇਤਰੀ ਸੰਘਲ ਰੂਸੀ ਵਿੱਚ ਰਿਸਰਚ ਮੈਨੇਜਰ ਹੈ। ਰਾਇਲ ਯੁਨਾਈਟਡ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਰੂਸੀ) ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਰਿਸਰਚ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54778615", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-54778395", "doc1": "يعيش ملايين الهنود في أحياء مكتظة بالسكان وجد باحثون أن هذا يجعلهم عرضة لمجموعة من الأمراض غير المعدية مثل أمراض القلب وأمراض الجهاز التنفسي المزمنة والسرطان والسكري، والتي من شأنها أن تشكل عبئاً مرضياً كبيراً وفقاً لتقرير حكومي. ويموت أكثر من مليون هندي كل عام بسبب تلوث الهواء. وتقول منظمة الصحة العالمية إن تأمين المياه الصالحة للشرب والصرف الصحي والظروف الصحية أمر ضروري لحماية الصحة من مرض كوفيد19. ووجدت دراسة مشتركة أجرتها منظمة الصحة العالمية وصندوق الأمم المتحدة لرعاية الأطفال، اليونيسف ، أن ما يقرب من ثلاثة مليارات شخص - حوالي 40 في المئة من سكان العالم، ويعيش تقريباً معظمهم في الدول النامية - يفتقرون إلى \"مرافق غسل اليدين الأساسية\". مواضيع قد تهمك نهاية كان هذا كافياً لإثارة المخاوف من أن فيروس كورونا قد يفتك بسكان الدول النامية، ويؤدي إلى ملايين الوفيات في دول مثل الهند. وعادةً ما تكون مرافق الرعاية الصحية والنظافة والصرف الصحي في البلدان الفقيرة غير متوفرة بالشكل المطلوب، وغالبا ما يُعتقد أن ذلك عامل من العوامل المساهمة في ارتفاع معدل الإصابة بالأمراض المعدية هناك. ويقول شيخار ماندي، المدير العام لمجلس البحث العلمي والصناعي في الهند: \"لم يكن من غير المتوقع أن يكون لكوفيد 19 عواقب وخيمة في البلدان المنخفضة والمتوسطة الدخل\". ويحتل سكان الهند، سدس سكان العالم وسدس الحالات المبلغ عنها. لكنها مسؤولة فقط عن 10 في المئة من وفيات العالم جراء الإصابة بالفيروس. كما أن معدل حالات الوفاة بسبب فيروس كورونا، أقل من 2 في المئة، وهذه النسبة تعد من أقل المعدلات في العالم. ويشير بحث جديد قام به علماء هنود إلى أن قلة النظافة ونقص المياه الصالحة للشرب، والظروف غير الصحية ربما أنقذت العديد من الأرواح من الإصابة بوباء كوفيد 19 الخطير. وبعبارة أخرى، يريدون القول إن الأشخاص الذين يعيشون في البلدان المنخفضة والمتوسطة الدخل قد يكونون قادرين على درء حالات الاصابة الشديدة بفيروس كوفيد 19 الخطير بسبب تعرضهم للفيروسات والجراثيم التي تتسبب بمختلف الأمراض منذ الطفولة، مما يمنحهم مناعة أقوى ضد مرض كوفيد 19. وبحثت كلتا الدراستين - التي لم تتم مراجعتها بعد - في معدل الوفيات لكل مليون من السكان لمقارنة معدلات الوفيات. يموت أكثر من مليون هندي كل عام بسبب تلوث الهواء قارنت دراسة واحدة بين البيانات المتاحة حول السكان في 106 تطرقت الى عشرات المعايير مثل كثافة السكان والديموغرافيا وانتشار الأمراض ومستوى الأنظمة الصحية، فوجد الباحثون أن نسب الوفيات جراء الإصابة بكوفيد 19 هي اعلى في البلدان ذات الدخل المرتفع. وقال لي دكتور ماندي، وهو أحد الذين شاركوا في إعداد الدراسة: \"يبدو أن لدى الفقراء أصحاب الدخل المنخفض، استجابة مناعية للمرض أفضل مقارنة مع أقرانهم أصحاب الدخل المرتفع\". وتناولت الدراسة الثانية الدور الذي يلعبه الميكروبيوم - تريليونات الميكروبات الموجودة داخل جسم الإنسان - في الاصابة بعدوى كوفيد 19. ويشمل الميكروبيوم، البكتيريا والفيروسات والفطريات ووحيدات الخلية، وتساعد في عملية الهضم وتحمي من البكتيريا المسببة للأمراض وتنظم جهاز المناعة وتنتج الفيتامينات. دارافي في مومباي هي واحدة من أكثر الأحياء الفقيرة وازدحاماً في العالم قام برافين كومار وبال تشاندر من \"كلية الطب الحكومية للدكتور راجندرا براساد\" بفحص بيانات من 122 دولة ، بما في ذلك 80 دولة ذات دخل عالٍ ومتوسط. وأوضح الطبيبان أن الوفيات جراء الإصابة بكوفيد 19، أقل في البلدان التي لديها عدد أكبر من السكان المعرضين لمجموعات متنوعة من الميكروبات، لا سيما ما يسمى بـ \"البكتيريا سلبية الغرام\". وعادة تكون هذه البكتيريا مسؤولة عن الالتهابات الرئوية الحادة والدم والمسالك البولية والتهابات الجلد. لكن يُعتقد أيضاً أنها تنتج سيتوكين مضاد للفيروسات - اجسام تساعد في مكافحة مسببات الأمراض - تسمى مضاد للفيروسات تحمي الخلايا من فيروس كورونا. وقال لي تشاندر: \"حتى الآن، لم يتم الأخذ في الحسبان تأثر فيروس كوفيد 19 بالحالة المناعية للسكان الناتجة عن الميكروبيوم أو التعرض للميكروبات البيئية\". ويعتقد العلماء أن الأمر في نهاية المطاف له علاقة بفرضية النظافة. الفكرة العامة هي أن بيئتنا أصبحت نظيفة تماماً، فجعلت أجهزتنا المناعية غير مدرّبة بشكل كافٍ. ووفقاً لمات ريتشل، مؤلف كتاب \"الدفاع الأنيق\": \"العلم الجديد غير العادي لجهاز المناعة\" أننا نحرم أجهزتنا المناعية من التدريب والنشاط من خلال التركيز على النظافة العامة، إنها ليست فكرة جديدة بحد ذاتها. فقط 10٪ من الوفيات بفيروس كورونا تقع في الهند ووجدت دراسة بحثية عنالحساسية الفصلية نشرت عام 1989، ارتباطاً لافتاً للنظر، بين احتمال إصابة الأطفال بهذه الحمى وعدد من أفراد الأسرة. وقالت الدراسة أن أمراض الحساسية الفصلية التي تم تفاديها في الطفولة المبكرة، انتشرت لاحقاً عن طريق الاتصال غير الصحي بالأطفال الأكبر سناً، أو قد تلتقطها الأم قبل الولادة عن طريق الاتصال بأطفالها الأكبر سناً. وأوضحا دراسة أخرى أجرتها منظمة الأمم المتحدة للحساسية المرضية، اقتبسها ريتشل، إن دراسات الهجرة أظهرت أن أنواع \"الحساسية والمناعة تزيد مع انتقال الناس من البلدان الأفقر إلى البلدان الغنية\". وتعتقد سميتا آير، أخصائية المناعة في جامعة كاليفورنيا أن \"فرضية النظافة\" بالنسبة لكوفيد -19 \"تتعارض مع فهمنا للاستجابات المناعية ضد الفيروسات\". واضافت: \"ولكن، من خلال إدراك أن جهاز المناعة لدينا بإمكانه مواجهة عدد هائل من الأعداء في تتابع سريع نسبياً أو حتى في وقت واحد، يمكننا التوصل الى نموذج يمكن أن تؤثر فيه الاستجابات المناعية لمسببات الأمراض التي تمت مواجهتها سابقاً أو حالياً على الاستجابة المناعية للغزاة الحاليين \". ويقول العلماء إنه يجب اعتبار مثل هذه الدراسات مجرد ملاحظات رصدية. وأيضاً \"لا ينبغي الاستنتاج منها أننا ندعو إلى اتباع اساليب نظافة أضعف للتعامل مع الأوبئة المستقبلية\" كما يقول الدكتور ماندي. وتقول كروتيكا كوبالي، الأستاذة المساعدة في الأمراض المعدية في جامعة كارولينا الجنوبية الطبية، إن البحث الجديد يأخذ في الاعتبار مجموعة متنوعة من الافتراضات التي لم يتم إثباتها فعلياً. \"إنها فرضيات أكثر من كونها حقائق علمية\" . أيضاً، عزا علماء الأوبئة معدل الوفيات المنخفض في بلدان مثل الهند إلى ان الشباب يمثلون نسبة كبيرة من السكان مقارنة بالدول الغنية- كبار السن هم عادة أكثر عرضة للخطر - وليس من الواضح ما إذا كانت العوامل الأخرى، مثل المناعة الناتجة عن الإصابات السابقة بفيروسات كورونا أخرى، مسؤولة عن ذلك أيضاً. من الواضح أن هناك مجموعة متنوعة من الأسباب يمكن أن تكون وراء انخفاض معدل الوفيات. وتقول البروفيسورة كوبالي: \"لا يزال لدينا الكثير لنتعلمه عن الفيروس لأننا نتعامل معه منذ 10 أشهر فقط\". الحقيقة أن هناك الكثير مما نجهله.", "doc2": "ਭਾਰਤ ਦਾ ਕੇਸ ਫ਼ੈਟਿਲੀਟੀ ਰੇਟ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਦਰ ਨੂੰ ਮਾਪਦਾ ਹੈ, 2 ਫ਼ੀਸਦ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਛੂਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੰਭੀਰ ਸਾਹ ਦੇ ਰੋਗਾ��, ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਕੱਲੇ ਹਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਹੀ ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ, ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰਾ ਆਲਾ ਦੁਆਲਾ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹਾਲਾਤ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਏਜੰਸੀ ਯੂਨੀਸੈਫ਼ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਤਕਰੀਬਨ ਤਿੰਨ ਅਰਬ ਲੋਕ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 40 ਫ਼ੀਸਦ ਹਿੱਸਾ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਹੱਥ ਧੋਣ ਵਰਗੀਆਂ ਮੁੱਢਲੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਵੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਸ ਤੱਥ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੈ ਕਿ ਇੰਨਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਕਰਕੇ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧੇਗਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਬਣੇਗਾ। ਕਾਊਂਸਲ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਟੀਫ਼ਿਕ ਐਂਡ ਇੰਡਸੰਟਰੀਅਲ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਡਾਕਟਰ ਸ਼ੇਖਰ ਮਾਂਡੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇੰਨਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ, ਹਾਈਜ਼ੀਨ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਸਫਾਈ ਤੱਕ ਆਮ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇੰਨਾਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਛੂਤ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਫ਼ੈਲਾਅ ਵਿੱਚ ਇਹ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।” “ਇਹ ਅਣਕਿਆਸਿਆ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਨੀਵੇਂ ਅਤੇ ਹੇਠਲੇ ਮੱਧ ਵਰਗੀ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਘਾਤਕ ਨਤੀਜੇ ਹੋਣ।\" ਇਕੱਲੇ ਹਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਹੀ ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੀ ਹਨ ਹਾਲਾਤ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਛੇਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਇਥੇ ਦਰਜ ਹੋਏ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕੁੱਲ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਛੇਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਹੀ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਕੁੱਲ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 10 ਫ਼ੀਸਦ ਹੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ। ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਕੇਸ ਫ਼ੈਟਿਲੀਟੀ ਰੇਟ ਸੀਐਫ਼ਆਰ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਦਰ ਨੂੰ ਮਾਪਦਾ ਹੈ, 2 ਫ਼ੀਸਦ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਹੁਣ ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਖੋਜ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਘੱਟ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ, ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਮਾੜੇ ਹਾਲਾਤ ਨੇ ਗੰਭੀਰ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਕਈ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾ ਲਈ। ਹੋਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਨੀਵੇਂ ਅਤੇ ਹੇਠਲੇ ਮੱਧ ਦਰਜੇ ਦੀ ਆਮਦਨੀ ਵਾਲੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਰਾਸੀਮਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਲਾਗ਼ ਲੱਗਣ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਹਾਲਤਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮਜ਼ਬੂਤ ਇਮੀਊਨਿਟੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਦੋਨੋਂ ਪਰਚੇ ਜਿੰਨਾ�� 'ਤੇ ਹਾਲੇ ਹੋਰ ਸਾਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮੀਖਿਆ ਹੋਣੀ ਹੈ ਨੇ ਮੌਤ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਲੱਖ ਮੌਤ ਦਰ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਰਚੇ ਵਿੱਚ 106 ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਅੰਕੜਿਆਂ ਜੋ ਕਿ ਦੋ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪੈਮਾਨਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਘਣਤਾ, ਜੰਨਸੰਖਿਆ, ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਫੈਲਾਅ ਅਤੇ ਸਾਫ਼-ਸਫਾਈ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸਨ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। “ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਹੈ ਜਿਥੇ ਵਧੇਰੇ ਆਬਾਦੀ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ” ਕਿੱਥੇ ਹੋਈਆਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਵੱਧ ਆਮਦਨੀ ਵਾਲੇ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇ ਲੇਖਕ ਡਾਕਟਰ ਮਾਂਡੇ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਗ਼ਰੀਬ, ਘੱਟ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਲੋਕ ਵੱਧ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦਿੰਦੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।\" ਇੱਕ ਹੋਰ ਪਰਚੇ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕ੍ਰੋਬਾਇਓਮ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਾਰੇ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਲਾਗ਼ ਦੌਰਾਨ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਖ਼ਰਬਾਂ ਰੋਗਾਣੂਆਂ ਬਾਰੇ ਸਟਡੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਰੋਗਾਣੂਆਂ ਵਿੱਚ, ਜੀਵਾਣੂ, ਵਾਇਰਸ, ਫੰਜਾਈ ਅਤੇ ਸਿੰਗਲ ਸੈੱਲ ਆਰਚੀਆ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਹ ਹਾਜ਼ਮੇ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਬਿਮਾਰੀ ਫ਼ੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਇਮੀਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਰਜਿੰਦਰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਦੇ ਪ੍ਰਵੀਨ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਬਾਲ ਚੰਦਰ ਨੇ 122 ਦੇਸਾਂ ਜਿੰਨਾਂ ਵਿੱਚ 80 ਵੱਧ ਮੱਧ ਆਮਦਨ ਵਰਗ ਵਾਲੇ ਦੇਸ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਹੈ ਜਿਥੇ ਵਧੇਰੇ ਆਬਾਦੀ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਿੰਨਾਂ ਨੂੰ \"ਜਰਮ ਨੈਗੇਟਿਵ ਬੈਕਟੀਰੀਆ\" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਮੂਨੀਆਂ, ਖ਼ੂਨ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀਆਂ ਨਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੀ ਇੰਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਐਂਟੀਵਾਇਰਲ ਸਾਇਟੋਕਾਈਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ- ਅਣੂ ਜੋ ਰੋਗਾਣੂਆਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਨੂੰ ਇੰਟਰਫੈਰੋਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੈਲਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਚੰਦਰ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਭਵਿੱਖਤ ਮਾਡਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕ੍ਰੋਬਾਇਓਨ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਚਲੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਬੀਅਲ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਬਣੇ ਜਨਸੰਖਿਆ ਦੇ ਇਮੀਊਨ ਪੱਧਰ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।\" ਵਿਗਿਆਨੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਸਭ ਦਾ ਸਾਰ \"ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਦੀ ਪ੍ਰੀਕਲਪਨਾ\" ਹੈ��� ਐਨ ਐਲੀਗੈਂਟ ਡਿਫ਼ੈਂਸ: ਦਾ ਐਕਸਟ੍ਰਾਆਰਡੀਨਰੀ ਨਿਊ ਸਾਇੰਸ ਆਫ਼ ਦੀ ਇਮੀਊਨ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਲੇਖਕ ਮੈਟ ਰਿਕਟਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸਦਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਇੰਨਾਂ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੇ ਸਾਡੇ ਇਮੀਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਕੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੋਟੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੁੱਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਇਮੀਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਸਫ਼ਾਈ 'ਤੇ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਦੇ ਕੇ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਲਈ ਤਰਸਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।\" ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਵਾਂ ਵਿਚਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਐਲਰਜੀ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੱਢਲੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਇੰਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ” ਹੈਅ ਫ਼ੀਵਰ ਵੇਲੇ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ ਸਾਲ 1989 ਵਿੱਚ ਹੈਅ ਫ਼ੀਵਰ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਏ ਇੱਕ ਪਰਚੇ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈਅ ਫ਼ੀਵਰ ਹੋਣ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਭੈਣ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚਲੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਚੋਕੰਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੰਬੰਧ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰਚੇ ਵਿੱਚ ਪਰੀਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਐਲਰਜੀ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੱਢਲੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਇੰਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਵੱਡੇ ਭੈਣ ਭਰਾਵਾਂ ਨਾਲ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਸਫ਼ਾਈ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਜਾਂ ਜਮਾਂਦਰੂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਮਾਂ ਤੋਂ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਪਰਚਾ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਵਰਲਡ ਐਲਰਜੀ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਕੇ ਰਿਕਟਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਪ੍ਰਵਾਸ ਬਾਰੇ ਹੋਏ ਅਧਿਐਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਗਰੀਬ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਦੇਸਾਂ ਵੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਐਲਰਜੀ ਅਤੇ ਆਟੋ-ਇਮੀਊਨਿਟੀ ਦੋਵਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਕੈਲੀਫ਼ੋਰਨੀਆ, ਡੈਵਿਸ ਦੀ ਇਮੀਊਨੋਲੋਜਿਸਟ ਸਮੀਤਾ ਅਈਰ, ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਵਿੱਚ \"ਹਾਈਜੀਨ ਹਾਇਪੋਥੇਸਿਸ\" ਸਾਡੀ ਐਂਟੀ ਇਮੀਊਨ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਸਮਝ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਚਲਦਾ ਹੈ।\" ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸੰਬੰਧ ਕਾਰਣ ਨਹੀਂ ਦਰਸਾਉਂਦੇ, ਅਜਿਹੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਰਾਇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਮਾਂਡੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਸ ਨੂੰ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਇਹ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਅਸੀਂ ਮਾੜੇ ਸਾਫ਼ ਸਫ਼ਾਈ ਦੇ ਢੰਗ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।\" ਮੈਡੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਸਾਊਥ ਕੈਲੀਫ਼ੋਰਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੰਨਫ਼ੈਕਸ਼ੀਅਸ ਡੀਜ਼ੀਜ਼ ਦੀ ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਕਰੋਤੀਕਾ ਕੋਪਾਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਨਵੀਂ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿੱਧ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਹ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੱਥ ਹੋਣ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਧੇਰੇ ਪਰੀਕਲਪਨਾਵਾਂ ਹਨ।\" ਨਾਲ ਹੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਮੌਤ ਦਰ ਨੂੰ ਜਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਲਈ ਜ਼��ੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ, ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਘੱਟ ਮੌਤ ਦਰ ਪਿੱਛੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਇੰਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਕੀ ਸਿਰਫ਼ ਇਮੀਊਨਿਟੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਇਹ ਵੀ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਹੋਰ ਪਹਿਲੂਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੋਰ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸਾਂ ਨਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈਆਂ ਇੰਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨਾਂ ਸਦਕਾ ਪੈਦਾ ਇਮੀਊਨਿਟੀ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਭਵ ਹੈ ਘੱਟ ਮੌਤ ਦਰ ਪਿੱਛੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਕੋਪਾਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੋਰ ਜਾਣਨਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਸਿਰਫ਼ 10 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਹਾਂ। ਸਚਾਈ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53948991", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54041344", "doc1": "اُختطف أوتا بنغا من ما يعرف الآن بجمهورية الكونغو الديمقراطية في عام 1904 وتنظر الصحفية باميلا نيوكيرك، التي كتبت كثيرا حول هذا الموضوع، في المحاولات التي بذلت على مدى عقود للتستر على ما حدث له. وبعد أكثر من قرن من ظهورها في عناوين الصحف الدولية لعرضها شابا أفريقيا في قفص القرود، أعربت حديقة حيوان برونكس في نيويورك أخيرا عن أسفها. ويأتي اعتذار جمعية الحفاظ على الحياة البرية عن عرضها لأوتا بنغا عام 1906، وهو من الكونغو، في أعقاب الاحتجاجات العالمية التي أثارتها حادثة قيام الشرطة الأمريكية بقتل جورج فلويد، والتي سلطت الضوء مرة أخرى على العنصرية في الولايات المتحدة. وخلال لحظة اعتراف وطنية، قال كريستيان سامبر، الرئيس والمدير التنفيذي لجمعية الحفاظ على الحياة البرية، إنه من المهم \"التفكير في تاريخ الجمعية نفسه، واستمرار العنصرية في مؤسستنا\". مواضيع قد تهمك نهاية وقد تعهد بأن تلتزم الجمعية، التي تدير حديقة حيوان برونكس، بالشفافية الكاملة حول هذه القصة التي ألهمت عناوين الصحف في جميع أنحاء أوروبا والولايات المتحدة من 9 سبتمبر/أيلول عام 1906، بعد يوم من عرض أوتا بنغا لأول مرة، حتى تم إطلاق سراحه من حديقة الحيوان في 28 سبتمبر/أيلول عام 1906. لكن الاعتذار المتأخر جاء بعد سنوات من المماطلة. \"كان موظفا في حديقة الحيوان\" وبدلا من الاستفادة من القصة باعتبارها لحظة قابلة للتعلم منها، انخرطت جمعية الحفاظ على الحياة البرية في عملية تستر استمرت قرنا من الزمان وواصلت خلالها بنشاط دعم القصص المضللة حول ما حدث بالفعل أو حول ما فشلت في تصحيحه. وفي وقت مبكر من عام 1906، كشفت رسالة في أرشيف حديقة الحيوان أن المسؤولين ناقشوا في أعقاب الانتقادات المتزايدة اختلاق قصة مفادها أن أوتا بنغا كان في الواقع موظفا في حديقة الحيوان. وعلى مدى عقود نجحت الحيلة بشكل ملحوظ. وفي عام 1916، بعد وفاة أوتا بنغا، رفضت مقالة في صحيفة نيويورك تايمز حكاية عرضه في قفص القرود باعتبارها أسطورة حضرية. وقال المقال: \"كانت وظيفته هي التي أدت إلى تقرير لا أساس له من الصحة عن احتجازه في الحديقة كأحد المعروضات في قفص القرود\". أوتا بنغا (يمين) خلال المعرض العالمي عام 1904 وتتعارض هذه الرواية بالطبع مع المقالات العديدة التي ظهرت قبل عقد م�� الزمن في الصحف في جميع أنحاء البلاد وفي أوروبا. وكانت صحيفة نيويورك تايمز وحدها قد نشرت عشرات المقالات حول هذه القضية، وكانت الأولى في 9 سبتمبر/أيلول عام 1906 تحت عنوان: \"رجل الأدغال يشارك القفص مع القرود في حديقة حيوان برونكس\". وفي عام 1974، زعم ويليام بريدغز، رئيس حديقة الحيوان الفخري، أن ما حدث بالفعل لا يمكن معرفته. وتساءل في كتابه \"غاذارينغ أوف آنيمالز\" قائلا: \"هل تم عرض أوتا بنغا، مثل حيوان نادر غريب؟\" سؤال يجب أن يكون هو، بصفته الرجل الذي ترأس حديقة الحيوان وأرشيفها، أفضل من يعرف الإجابة عليه. وتابع قائلا: \"يبدو أن حبسه خلف القضبان في قفص ليحدق به الناس خلال ساعات معينة أمر غير محتمل\"، متجاهلا بشكل صارخ تلالا من الأدلة في أرشيفات الجمعية والتي تكشف عن ذلك. في الواقع، ظهر مقال عن العرض، كتبه مدير حديقة الحيوان في المنشور الخاص بالجمعية. وكتب بريدغز: \"بعد مرور هذه الفترة الزمنية يمكن أن يقال أي شيء ، باستثناء أنه تم بنية حسنة؛ لأن أوتا بنغا كان مثيرا للاهتمام للعامة في نيويورك\". الصداقة بين الآسر والأسير وضاعف من هذه الروايات الخادعة كتاب نشر في عام 1992 وشارك في تأليفه حفيد صامويل فيرنر، الرجل الذي ذهب إلى الكونغو مدججا بالسلاح لأسر أوتا بنغا وآخرين لعرضه في معرض سانت لويس العالمي عام 1904. ووُصف الكتاب بشكل مثير للسخرية بأنه يحكي قصة صداقة بين فيرنر وأوتا بنغا. وزعم فيرنر الحفيد أيضا في تصريحات صحفية أن أوتا بنغا، الذي قاوم بشدة أسره، كان يستمتع بالأداء لسكان نيويورك. لذلك لأكثر من قرن من الزمان، قامت المؤسسة والرجال الذين استغلوا أوتا بنغا وأحفادهم بتلويث السجل التاريخي بروايات غير صحيحة تم تداولها في جميع أنحاء العالم. بعد 114 عاما اعتذرت حديقة حيوان برونكس التي عرض فيها بنغا في قفص القرود وحتى الآن، اعتذر سامبر عن عرض أوتا بنغا \"لعدة أيام\"، وليس لمدة ثلاثة أسابيع كان محتجزا خلالها في قفص القرود. ونشرت حديقة الحيوان الآن وثائق رقمية على الإنترنت حول هذه القصة، من بينها رسائل توضح بالتفصيل الأنشطة اليومية لأوتا بنغا والرجال الذين احتجزوه. وتم بالفعل الاستشهاد بالعديد من هذه الرسائل في كتاب \"سبيكتاكل: ذي أستونيشينغ لايف أوف أوتا بنغا\" الذي نشر في عام 2015. وفي السنوات الخمس التي تلت نشر الكتاب، رفض مسؤولو حديقة الحيوان لسبب غير مفهوم الإعراب عن الأسف أو حتى الرد على استفسارات وسائل الإعلام. وبعد أن أتيحت لي الفرصة لزيارة قفص القرود حيث عرض أوتا بنغا، أغلق المبنى منذ ذلك الحين أمام الجمهور. \"أفضل غرفة في قفص القرود\" ويقول سامبر الآن: \"نحن نأسف بشدة لأن العديد من الأشخاص والأجيال قد تضرروا من هذه الأعمال أو بسبب فشلنا سابقا في إدانتها وشجبها علنا\". وشجب أيضا دور العضوين المؤسسين للجمعية؛ ماديسون غرانت وهنري فيرفيلد أوزبورن، وكلاهما من علماء تحسين النسل المتحمسين وقد لعبا دورا مباشرا في عرض أوتا بنغا. وقد كتب غرانت كتابه \"ذي باسينغ أوف ذيغريت ريس\"، وهو كتاب مغرق في العلوم العنصرية الزائفة التي أشاد بها أوزبورن وكذلك أدولف هتلر. وقد استمر أوزبورن في قيادة المتحف الأمريكي للتاريخ الطبيعي لمدة 25 عاما حيث استضاف في عام 1921 المؤتمر الدولي الثاني لعلم تحسين النسل. كان بنغا يحلم بالعودة للكونغو ولكن تكلفة الرحلة كانت باهظة بالنسبة له ومن الغريب أن سامبر لم يذكر ويليام هورنادي، المدير المؤسس لحديقة الحيوان والذي كان أيضا أول عالم في علم الحيوان في البلاد والمدير المؤسس لحديقة الحيوانات الوطنية في واشنطن العاصمة. وكان هورنادي قد ملأ القفص الذي يأوي أوتا بنغا بالعظام ليشير إلى أنه آكل لحوم بشر وأشار بوقاحة إلى أن بنغا كان لديه \"أفضل غرفة في قفص القرود\". ويشعر البعض أن الجمعية تحتاج الآن إلى اتباع اعتذار سامبر غير المكتمل بقول الحقيقة الصارمة بما يليق بمؤسسة تعليمية رائدة. هل ينبغي أن يتلقى السود تعويضا ماليا عن العبودية؟ جدي الأكبر كان تاجراً للعبيد اكتشاف حطام آخر سفينة نقلت \"عبيدا\" من أفريقيا إلى الولايات المتحدة سيناتور ولاية أركنساس يصف العبودية بأنها \"شر لا بد منه\" وتقدم هذه القصة لمجتمع علم الحيوان الفرصة لتثقيف الجمهور حول تاريخ حركة الحفاظ على البيئة وعلاقاتها بعلم تحسين النسل. وكانت المبادئ التأسيسية لحديقة حيوان برونكس من بين أكثر الناشرين لنظريات الدونية العرقية الخادعة التي لا يزال يتردد صداها. وكان أحد الاقتراحات هو أن تفكر الجمعية أيضا في تسمية مركزها التعليمي باسم أوتا بنغا الذي ارتبطت حياته المأساوية وإرثه ارتباطا وثيقا بحديقة حيوان برونكس. من هو أوتا بنغا؟", "doc2": "ਪੱਤਰਕਾਰ ਪਾਮੇਲਾ ਨਿਊਕਿਰਕ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਉਠਾਉਣ ਲਈ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਕੀਤੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਬੜੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। End of YouTube post, 1 ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦਾ ਬ੍ਰੋਂਕਸ ਚਿੜੀਆ ਘਰ ਇਸ ਸਿਆਹਫ਼ਾਮ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੇ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਅੱਜ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਸੌ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ। ਚਿੜੀਆ ਘਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇਸ ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਕਾਰੇ ਲਈ ਆਖ਼ਰ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗ ਲਈ ਹੈ। ਭਾਵ ਸੌ ਸਾਲ ਬਾਅਦ। ਇਹ ਮੁਆਫ਼ੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕ ਜੌਰਜ ਫਲੌਇਡ ਦੀ ਹੋਈ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਿਆਹਫ਼ਾਮ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਿਤਕਰੇ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਛਿੜਨ ਦੌਰਾਨ ਆਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮਾਜ ਆਪਣੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਥੱਲੇ ਸੋਟਾ ਮਾਰਨ ਵਿੱਚ ਰੁਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ਼ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਕ੍ਰਿਸਟੀਅਨ ਸੈਂਪਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ \"ਮੌਕਾ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਬਾਰੇ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਨਸਲਵਾਦ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰਤਾ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੁਸਾਈਟੀ, ਜੋ ਕਿ ਬ੍ਰੋਂਕਸ ਚਿੜੀਆ ਘਰ ਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਵੀ ਹੈ, ਉਹ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਵਰਤੇਗੀ, ਜੋ ਕਿ ਬੇਂਗਾ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 9 ਸਤੰਬਰ 1906 ਦੇ ਦਿਨ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 28 ਸਤੰਬਰ 1906 ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਤੱਕ ਯੂਰਪੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਿ ਇਹ ਮੁਆਫ਼ੀ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਟਾਲਮਟੋਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੰਗੀ ਗਈ 'ਉਹ ਚਿੜੀਆਘਰ ਦਾ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਸੀ' ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਵਾਈਲਡ ਲਾਈਫ਼ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਸੁਸਾਇਟੀ ਇੱਕ ਸਦੀ ਤੱਕ ਇਸ ਉੱਪਰ ਮਿੱਟੀ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਰਹੀ। ਚਿੜੀਆਘਰ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 1906 ਦਾ ਇੱਕ ਪੱਤਰ ��ਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮਾਮਲਾ ਭੱਖਣ ਲੱਗਿਆ ਅਤੇ ਚੌਤਰਫੋਂ ਨਿੰਦਾ ਦਾ ਮੀਂਹ ਵਰਣ ਲੱਗਿਆਂ ਤਾਂ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਘੜਨ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਬੇਂਗਾ ਚਿੜਿਆ ਘਰ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਸੀ। ਕਮਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਕਿ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਚੱਲਦੀ ਵੀ ਰਹੀ। ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਕੌਣ ਸੀ? •ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਨੂੰ ਮਾਰਚ 1904 ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੈਲਜੀਅਨ ਕਾਂਗੋ ਤੋਂ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਵਪਾਰੀ ਸੈਮੂਅਲ ਵਰਨਰ ਨੇ ਫੜਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਬੇਂਗਾ ਪੱਕਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਬਾਰਾਂ ਜਾਂ ਤੇਰ੍ਹਾਂ ਸਾਲ ਸੀ। •ਉਸ ਨੂੰ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਿਊ ਔਰਲੀਨਜ਼ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਅੱਠ ਹੋਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨਾਲ ਉਸਨੂੰ ਸੇਂਟ ਲਿਊਈਸ ਦੇ ਵਰਲਡ ਫ਼ੇਅਰ ਵਿੱਚ ਨੁਮਾਇਸ਼ 'ਤੇ ਲਾਇਆ ਜਾਣਾ ਸੀ। • ਮੇਲਾ ਠੰਡ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚਲਦਾ ਰਿਹਾ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਲੋੜੀਂਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਅਤੇ ਜਗ੍ਹਾ ਦੇ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। • ਸਤੰਬਰ 1906 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ ਬ੍ਰੋਂਕਸ ਚਿੜੀਆਘਰ ਵਿੱਚ 20 ਦਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਲਾਈ ਗਈ, ਜਿੱਥੇ ਬਹੁਤ ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਪਹੁੰਚੇ। • ਇਸਾਈ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਬੰਦ-ਖਲਾਸੀ ਕਰਵਾਈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਫ਼ਰੀਕਨ ਅਮਰੀਕਨ ਰੈਵਰਨਡ ਜੇਮਜ਼ ਐੱਚ ਗੋਰਡਨ ਵੱਲੋਂ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਚਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਯਤੀਮ ਖਾਨੇ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। • ਜਨਵਰੀ 1910 ਵਿਚ ਉਹ ਵਰਜ਼ੀਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਆਹਫ਼ਾਮ ਪਾੜ੍ਹਿਆਂ ਲਈ ਚਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਲਿੰਚਬਰਗ ਥਿਊਲੋਜੀਕਲ ਸੈਮੀਨਰੀ ਅਤੇ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ। • ਉਥੇ ਉਸਨੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਫੜਨਾ ਸਿਖਾਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਛਲੇ ਘਰ ਦੇ ਸਾਹਸ ਭਰੇ ਕਿੱਸੇ ਵੀ ਸੁਣਾਏ। • ਮਾਰਚ 1916 ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਮੋਹ ਕਾਰਨ ਤਣਾਅ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਲੁਕਾ ਕੇ ਰੱਖੀ ਇੱਕ ਬੰਦੂਕ ਨਾਲ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਲਈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਸਦੀ ਉਮਰ ਤਕਰੀਬਨ 25 ਸਾਲ ਸੀ। ਸਰੋਤ- ਸਪੈਕਟੇਕਲ: ਦਾ ਐਸਟੋਨੀਸ਼ਿੰਗ ਲਾਈਫ਼ ਆਫ਼ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ 1916 ਵਿੱਚ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਲੇਖ ਨੇ ਉਸਦੀ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, \"ਇਹ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਇੱਕ ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਬਾਂਦਰ ਦੇ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿੱਚ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਲਈ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।'' ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਈ ਲੇਖਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਦੇਸ ਦੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਛਪੇ ਸਨ। ਇਕੱਲੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਲੇਖ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਪਹਿਲਾ ਲੇਖ 9 ਸਤੰਬਰ 1906 ਨੂੰ 'ਬੁਸ਼ਮੈਨ ਸ਼ੇਅਰਜ਼ ਏ ਕੇਜ ਵਿਦ ਬ੍ਰੌਂਕਸ ਪਾਰਕ ਏਪਸ' ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਛਪਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1974 ਵਿੱਚ ਚਿੜੀਆਘਰ ਦੇ ਕਿਉਰੇਟਰ, ਵਿਲੀਅਮ ਬਰਿਜਸ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜੋ ਕੁਝ ਹੋਇਆ ਉਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ। ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਗੈਦਰਿੰਗ ਆਫ਼ ਐਨੀਮਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਕੀ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਦੀ ਕਿਸੇ ਅਜੀਬ, ਦੁਰਲੱਭ ਜਾਨਵਰ ਵਾਂਗ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਲਾਈ ਗਈ ਸੀ?\" ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਸਵਾਲ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਜਵਾਬ ਚਿੜੀਆ ਘਰ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਸੰਚਾਲਕ ਵਜੋਂ ਉਹ ਖੁਦ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਅੱਗੇ ਲਿਖਿਆ,\"ਉਸਨੂੰ ਦੇਖੇ ਜਾਣ ਲਈ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆ ਲਈ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿੱਚ ਨੰਗਿਆਂ ਬੰਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ।\" ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਵਿਲੀਅਮ ਬਰਿਜਸ ਜ਼ੁਲੋਜੀਕਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਬੂਤਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹਾ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ। ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਦੀ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਬਾਰੇ ਚਿੜੀਆਘਰ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦਾ ਇੱਕ ਲੇਖ ਜ਼ੁਲੋਜੀਕਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਬ੍ਰਿਜਸ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਇੰਨੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਭ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸਿਵਾਏ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਚੰਗੀ ਨੀਅਤ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਦਿਲਚਸਪ ਸੀ।\" 'ਕੈਦੀ ਅਤੇ ਕੈਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਰਮਿਆਨ ਦੋਸਤੀ' ਇਹ ਸਾਰੇ ਭਰਮਾਊ ਤੱਥ ਸਾਲ 1992 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਸਹਿ ਲੇਖਕ ਸੈਮੂਅਲ ਵਰਨਰ ਦੇ ਪੋਤੇ ਹਨ। ਸੈਮੂਅਲ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਜੋ 1904 ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਲੂਈਸ ਵਰਲਡ ਫੇਅਰ ਵਿੱਚ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ, ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਅਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਨੂੰ ਫੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕੌਂਗੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਿਤਾਬ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਰਨਰ ਅਤੇ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਛਪਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਇਹ ਤੱਥ ਛਾਪਿਆ ਕਿ ਛੋਟੇ ਵਰਨਰ ਨੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ, ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਜਿਸਨੇ ਗੁਲਾਮੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਕੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਸਦੀ ਤੱਕ, ਉਹ ਸੰਸਥਾ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਨੇ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ, ਨੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜ ਮਰੋੜ ਕੇ ਇੱਕ ਝੂਠੀ ਕਹਾਣੀ ਘੜੀ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਲਾਅ ਦਿੱਤੀ। ਹੁਣ ਵੀ ਸੈਂਪਰ ਨੇ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਨੂੰ \"ਕਈ ਦਿਨਾਂ\" ਤੱਕ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਹੈ ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆ ਤੱਕ ਬਾਂਦਰ ਦੇ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕਰਕੇ ਰੱਖਣ ਲਈ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਚਿੜੀਆਘਰ ਨੇ ਹੁਣ ਆਨਲਾਈਨ ਡਿਜੀਟਲ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਛਾਪੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਚਿੱਠੀਆਂ ਵੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਫੜੇ ਗਏ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 2015 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਕਿਤਾਬ, ਸਪੈਕਟਲ: ਦਿ ਐਸਟੋਨਿਸ਼ਿੰਗ ਲਾਈਫ਼ ਆਫ਼ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਵਿੱਚ ਛਪੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਤੱਕ ਚਿੜੀਆਘਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਅਫ਼ਸੋਸ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨ ਜਾਂ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦ�� ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਜੁਰਅਤ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ। ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਚਿੜੀਆ ਘਰ ਦੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਹਾਊਸ ਜਾਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ ਜਿਥੇ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇਹ ਹਿੱਸਾ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 'ਬਾਂਦਰ ਘਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕਮਰਾ' ਹੁਣ ਸੈਂਪਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਦੁੱਖ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜਾਂ ਇਸ ਸਭ ਦੀ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿੰਦਾ ਜਾਂ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਨਾਕਾਮੀ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਹੋਇਆ।\" ਸੈਂਪਰ ਨੇ ਚਿੜੀਆ ਘਰ ਦੇ ਬਾਨੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਮੈਡੀਸਨ ਗਰਾਂਟ ਅਤੇ ਹੈਨਰੀ ਫੇਅਰਫੀਲਡ ਔਸਬੋਰਨ ਦੀ ਵੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ, ਜਿੰਨਾ ਨੇ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਦੀ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। ਮੈਡੀਸਨ ਗਰਾਂਟ ਨੇ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਕਿਤਾਬ 'ਦਿ ਪਾਸਿੰਗ ਆਫ਼ ਦਾ ਗ੍ਰੇਟ ਰੇਸ' ਲਿਖੀ ਜੋ ਕਿ ਝੂਠੇ ਨਸਲਵਾਦੀ ਵਿਗਿਆਨ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਸੀ। ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦੀ ਔਸਬੋਰਨ ਅਤੇ ਅਡੋਲਫ਼ ਹਿਟਲਰ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਔਸਬੋਰਨ ਨੇ ਅਮੈਰੀਕਨ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਆਫ਼ ਨੈਚੂਰਲ ਹਿਸਟਰੀ ਦੀ 25 ਸਾਲ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ 1921 ਵਿੱਚ ਦੂਸਰੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਇਊਜੇਨਿਕਸ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਸੈਂਪਰ ਨੇ ਚਿੜੀਆ ਘਰ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਿਲੀਅਮ ਹੌਰਨਾਡੇ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਦੇਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਡੀ.ਸੀ. ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚਿੜੀਆਘਰ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵੀ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਹੌਰਨਾਡੇ ਨੇ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਬੇਂਗਾ ਇੱਕ ਇਨਸਾਨੀ ਮਾਸ ਵੀ ਖਾਂਦਾ ਸੀ ਹੱਡੀਆਂ ਖਿਲਾਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਉੱਪਰੋਂ ਉਸ ਨੇ ਡੀਂਗ ਵੀ ਮਾਰੀ ਕਿ ਬੇਂਗਾ ਨੂੰ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੇ ਵਾੜੇ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰੀਨ ਕਮਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਸੁਸਾਈਟੀ ਨੂੰ ਹੁਣ ਆਪਣੀ ਅਧੂਰੀ ਮਾਫ਼ੀ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਸੱਚੇ ਵੇਰਵੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਉੱਘੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਨ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਜ਼ੂਲੌਜੀਕਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੰਨਜਰਵੇਸ਼ਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਨਸਲ ਸੁਧਾਰ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸੁਝਾਅ ਇਹ ਵੀ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਸਾਇਟੀ ਆਪਣੇ ਸਿੱਖਿਆ ਕੇਂਦਰ ਦਾ ਨਾਮ ਓਟਾ ਬੇਂਗਾ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖੇ, ਜਿਸਦਾ ਦੁੱਖ ਭਰਿਆ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਬ੍ਰੋਂਕਸ ਚਿੜੀਆ ਘਰ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56512880", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56405796", "doc1": "إدوارد (يسار) وهانز ألبرت (يمين) في طفولتهما إدوارد، أو تيتي كما أطلقوا عليه، كان أصغر أبناء أينشتاين. وكانت الأسرة قلقة بشأن صحته البدنية منذ صغره، إذ لم تظهر مشاكل صحته العقلية حتى أصبح بالغا. ويقول روزنكرانز لـ بي بي سي إن \"حياته كانت شديدة المأسوية\". رُزق ألبرت أينشتاين وزوجته الأولى، عالمة الفيزياء ميليفا ماريك، بثلاثة أبناء. يكتنف الغموض مصير ابنته الكبرى ليزيرل، وأصبح ابنهم الأوسط هانز ألبرت عالما معروفا في عصره، وإن لم يحقق شهرة مثل شهرة أبيه. مواضيع قد تهمك نهاية ويقول هانز ألبرت عن أبيه إن \"ما يجعله استثنائياً، في رأيي، هو إصراره وتفانيه في مواجهة المشاكل، حتى رغم التعثر في حلول خاطئة، كان يستمر في المحاولات بلا توقف\". وأضاف: \"ربما كنت أنا المشكلة الوحيدة التي تجاوزها وأهملها. حاول تقديم النصيحة، لكن سرعان ما أدرك أنني عنيد جدا، وأن نصحي إهدار لوقته\". ميليفا ماريك، عالمة الفيزياء الصربية، وزوجها ألبرت أينشتاين عام 1905 ليزيرل: الإبنة البكر ولدت ليزيرل، الإبنة الأولى لألبرت أينشتاين وميليفا ماريك، عام 1902، وهما غير متزوجان بعد. ويقول روزنكرانز إن مصير هذه الابنة مجهول \"فلا ندرى ما حدث لها بالتحديد بعد ميلادها بعامين. ضاعت ذكراها في تاريخ والدها\". ودأب روزنكرانز على تطوير مشروع \"وثائق أينشتاين\"، الذي جمع وترجم ونشر آلاف الوثائق الخاصة بالعالم الفذ الحاصل على جائزة نوبل. والمشروع هو مبادرة من معهد كاليفورنيا للتكنولوجيا، بتمويل من جامعة برينستون في الولايات المتحدة، والجامعة العبرية في القدس. وتعد هذه الوثائق والخطابات مصدرا لا يقدر بثمن، يكشف جانبا مختلفا وأكثر إنسانية من حياة أينشتاين. وتكشف هذه الخطابات لنا وجود ليزيرل. وكتب أينشتاين خطابا من سويسرا، حيث كان يعيش الزوجان، إلى ميليفا التي كانت في بلدها الأم صربيا لتلد ابنتهما، وجاء فيه: \"هل هي بصحة جيدة؟ هل تبكي ككل الأطفال؟ ما شكل عينيها؟ ومن منا تشبه أكثر؟ من يرضعها؟ هل هي جائعة؟ من المؤكد أنها صلعاء تماما. أنا لا أعرفها حتى الآن لكني أحبها بشدة\". صورة تعود لعام 1936، لألبرت أينشتاين وابنه هانز ألبرت وحفيده بيرنارد لكن لم غادرت ميليفا سويسرا لتلد في صربيا؟ \"عارضت أمه زواجهما بشدة،\" هو التفسير الذي خرج به هانوش غاتفرويند، أحد مؤلفي كتاب \"أينشتاين عن أينشتاين: تأملات في سيرته الذاتية والعلمية\". وقال غاتفرويند لـ بي بي سي إن أم أينشتاين شعرت أن هذا الزواج سيفسد مستقبله: \"حتى أنها حذرته من أن حملها (ميليفا) سيكون كارثة. وكان الحمل خارج نطاق الزواج فضيحة كبرى آنذاك\". ألبرت وميليفا وقعا في حب بعضهما وتزوجا رغم اعتراض عائلته \"إخلاصي لك\" ويكشف غاتفرويند إن الاثنين كانا مغرمان ببعضهما البعض. ويرجح أن علاقتهما بدأت عندما كان أينشتاين في الثالثة والعشرين، وكانت ميليفا في التاسعة عشرة. وكان الاثنان يدرسان الفيزياء في معهد زيورخ الفيدرالي للتكنولوجيا، إذ كانت ميليفا هي الطالبة الوحيدة في الصف، وثاني امرأة تتخرج في قسم الرياضيات والفيزياء. ويقول والتر إيزاكسون، مؤلف كتاب \"أينشتاين: حياته والكون\"، إن خطابات أينشتاين تكشف عن قوة مشاعره تجاه ميليفا بقدر ما تكشف عن رفض والدته لها. وكتب في أحد خطاباته: \"ينتحب والداي وكأنني مت. يكرران الشكوى بأنني جلبت العار لنفسي بإخلاصي لك. هما يظنان أنك لست بصحة جيدة\". لكن أينشتاين اتبع قلبه. وكتب إلى ميليفا أثناء حملها، يعدها بأنه سيكون زوجا جيدا. \"المشكلة الوحيدة الباقية أمامنا هي أن نجد طريقة لتبقى ليزيرل معنا. لا أريد أن أتخلى عنها\". وعلم أينشتاين جيد�� مدى صعوبة أن يكون له \"طفل غير شرعي\" في المجتمع، خاصة بالنسبة لشخص يريد أن يصبح مسؤول عمومي ذو شان كبير. أينشتاين أبقى على أمر ابنته سرا الصمت الطويل ويبدو أن أينشتاين لم يرى ابنته نهائيا، فحين أتى موعد عودة ميليفا إلى سويسرا، تركت ليزيرل مع أقاربها في صربيا. ويلمح إيزاكسون إلى احتمال أن تكون ميليفا تركت ليزيرل في رعاية أحد أصدقائها المقربين، لكن لا دليل على هذه الفرضية. ويقول غاتفرويند إن \"كل ما نعرفه عن هذه الابنة يأتي من رسائل الحب التي كتبها والداها. لكن في مرحلة ما، اختفى ذكرها من هذه الخطابات\". كما يقول روزنكرانز إن بعض الصحفيين والمؤرخين \"ذهبوا إلى صربيا وحاولوا اقتفاء أثر ليزيرل والبحث في أي وثائق أو سجلات أو أوراق رسمية، لكن بائت محاولاتهم بالفشل\". وأضاف: \"آخر ذكر لها كان وهي بعمر العامين، إذ أصيبت بحمى شديدة، ولا نعرف إن كانت عاشت بعدها.\" واختفاء أي ذكر لـ ليزيرل بعد ذلك أثار الكثير من التكهنات. \"ربما عرضوها للتبني، وربما ماتت. لا نعرف\" على حد قول روزنكرانز. وأغلب الظن أن أينشتاين، الذي توفي عام 1955، لم يخبر أحدا عن ابنته. حتى أن فريق \"وثائق أينشتاين\" لم يعلم بوجود البنت قبل عام 1986، عندما اكتشفوا جزءا من مراسلاته مع ميليفا. البيت الذي عاش فيه ألبرت وميليفا كأسرة في مدينة بيرن السويسرية تحول إلى متحف بيت خاص بهم وبحلول عام 1903، حصل أينشتاين على وظيفة ثابتة في مدينة بيرن السويسرية، وعادت ميليفا من صربيا، وتزوجا. وفي العام التالي، رُزقا بابنهما الثاني هانز ألبرت. أما ابنهما الثالث، إدوارد، ولد عام 1910 بعد انتقال العائلة إلى مدينة زيورخ. وينقل إيزاكسون على لسان هانز ألبرت: \"كان أبي ينحي عمله جانبا ويرعانا لساعات في الوقت الذي تنشغل فيه أمنا بأعمال المنزل. كنا نجلس على ركبتيه. أتذكر أنه كان يحكي لنا القصص ويعزف على الكمان في محاولة لإبقائنا هادئين\". إدوارد: اعتلال بدني وعقلي كانت طفولة إدوارد صعبة، فصحته كانت ضعيفة، وكثيرا ما كان يمرض ويمضي أسابيع في الفراش. وعند إصابته بالتهاب رئوي عام 1917، كتب أينشتاين إلى أحد أصدقائه: \"حالة ابني الأصغر الصحية تصيبني بالكثير من الإحباط\". ورغم ذلك، \"تفوق إدوارد في دراسته، وكان مهتما بالفنون، ينظم الشعر ويعزفعلى البيانو\" كما ورد في كتاب \"موسوعة أينشتاين\". وانخرط إدوارد في نقاشات مع والده حول الموسيقى والفلسفة، والتي قال عنها أينشتاين إنها كشفت له أن ابنه \"يجهد عقله بشأن الأمور الهامة في الحياة\". نهاية الحب ألبرت أينشتاين انخرط في علاقة عاطفية مع ابنة عمه إلسا في الوقت الذي كان فيه متزوجا من ميليفا نهاية الحب ومع انغماس أينشتاين في عمله، تدهورت علاقته بـ ميليفا بشدة. وما زاد الطين بلة هو علاقته العاطفية بابنة عمومته إلسا. وبحلول عام 1914، كانت الأسرة تعيش في برلين، لكن الأزمات تمكنت من الزواج، أغلبها بسبب أسلوب أينشتاين البغيض في التعامل مع ميليفا، ما دفعها إلى العودة إلى سويسرا. وتم الطلاق في عام 1919، لكن غاتفرويند يقول إن بعد أينشتاين عن أبنائه كان صعبا عليه، وحاول الحفاظ على علاقته بابنيه. كما أشار روزنكرانز إلى أنه \"كان أبا محبا بدرجة كبيرة\". وحاول أينشتاين زيارة ابنيه في الأوقات التي سمحت بها الحرب العالمية الأولى، أو اصطحابهما في إجازات، \"وعندما كبرا قليلا، كان يدعوهما لقضاء بعض الوقت معه في برلين\". أغلب ما نعرفه عن علاقة أينشتاين بأبنائه ي��تي من رسائله الخاصة \"وكان يراسلهما كثيرا، خاصة الابن الأصغر إدوارد في فترة مراهقته\". وكانت المراسلات مع إدوارد على فترات شديدة التقارب، وتدور حول نقاشات فكرية كبيرة، حتى أنهما تبادلا النقد حول مواقفهما المختلفة. وأضاف روزنكرانز أن أينشتاين \"استمتع كثيرا بهذه المراسلات\"، ليس فقط لموهبته في الكتابة، إنما لعمق أفكاره كذلك. وكتب إليه أينشتاين ذات مرة في عام 1930: \"الحياة كركوب الدراجة. يجب أن تستمر في التحرك لحفظ التوازن\". ويقول روزنكرانز إن علاقة أينشتاين بابنه الأكبر، هانز ألبرت \"لم تكن بنفس القوة. وكانت شخصيته أكثر تواضعا\". \"وكان (هانز ألبرت) يميل للجوانب العملية، للاختراعات والأمور التقنية\" وهو ما انعكس على ألعابه مع أبيه. وبعد سنوات، كتب إليه أينشتاين عن نظريته ومحاولته إثباتها وكذلك نصائح للحصول على وظيفة. أينشتاين عاش في الولايات المتحدة بقية حياته ولم ير ابنه إدوارد مرة أخرى التشخيص كان إدوارد أينشتاين يحلم بأن يصبح طبيبا نفسيا، وكان مهتما بنظريات سيغموند فرويد. وكان يدرس الطب عندما أودع في مصحة نفسية في سويسرا عام 1932، وهو بعمر الثانية والعشرين. وشُخصت حالته في عام 1933 على أنه مصاب بانفصام الشخصية. ويقول غاتفرويند إن هذا \"جرح أينشتاين كثيرا\". وجاء في واحد من خطاباته: \"الابن الأفضل والذي أعتبره أكثر شبها بشخصيتي أُصيب بمرض عقلي لا شفاء منه\". وفي عام 1933، مع ازدياد خطر النازية في ألمانيا، اضطر أينشتاين لمغادرتها إلى الولايات المتحدة. وبعد رحيله من ألمانيا، \"زار أينشتاين ابنه إدوارد للمرة الأخيرة.\" كما جاء في موسوعة أينشتاين: \"أب وابنه لن يلتقيا بعد ذلك أبدا\" أينشتاين كان يعزف على الكمان لأطفاله نهاية حزينة كانت ميليفا هي المسؤولة الأساسية عن رعاية إدوارد. وعند اشتداد الأعراض عليه - وربما اشتداد مرضها أيضا - كان يجب إيداعه مصحة نفسية. وبعد وفاتها عام 1948، استعان أينشتاين بوصي مدفوع الأجر يقوم بالترتيبات اللازمة لإدوارد. ويقول روزنكرانز: \"لا أعتقد أن هناك أي مراسلات بين الابن والأب طوال هذه السنوات\". وبحسب إيزاكسون، لم يُسمح لإدوارد بالهجرة إلى الولايات المتحدة بسبب حالته العقلية. وأمضى إدوارد سنواته الأخيرة في مصحة نفسية، حتى توفي إثر أزمة قلبية عام 1965، عن 55 عاما. علاقة ألبرت أينشتاين بابنه هانز ألبرت شابها التوتر أحيانا هانز ألبرت: رائد في عصره درس هانز ألبرت الهندسة المدنية في المعهد الفيدرالي للتكنولوجيا في زيورخ. وتفاخر أينشتاين بابنه في خطاب عام 1924، كتب فيه \"ابني ألبرت أصبح رجلا صاحب مهارات وقدرات\". وتخرج هانز ألبرت عام 1926، وبحلول عام 1936 أصبح دكتوراً في العلوم التقنية. وفي عام 1938، هاجر هانز ألبرت إلى الولايات المتحدة بناء على نصيحة والده، واستكمل دراسته هناك ليتخصص في حركة الرواسب الجيولوجية. وفي كتاب \"هانز ألبرت أينشتاين: حياته كمهندس رائد\"، يشير المؤلفان روبرت إتيما وكورنيليا ميوتل إلى \"ولع هانز بفهم الأنهار والكشف عن تعقيداتها\". وأرست دراساته أسس الكثير مما نعرفه اليوم عن حركة الرواسب مع سريان المياه في الأنهار. وفي عام 1988، دشنت الرابطة الأمريكية للمهندسين المدنيين جائزة هانز ألبرت أينشتاين عرفانا بإسهاماته العلمية. وفي كتاب \"نهاية النهر\"، يسلط سايمون وينشيستر الضوء على الدور الكبير الذي لعبه هانز ألبرت في بناء \"الكيان العملاق\" الذي يُحكم السيطرة على نهر ميسي��يبي. ألبرت أينشتاين وابنه هانز ألبرت في نيويورك عام 1937، وقرر كلاهما البقاء في الولايات المتحدة بعد الحرب العالمية الثانية بروفيسور محل إعجاب وبمجرد وصول هانز إلى الولايات المتحدة، عمل في محطة للتجارب الزراعية بولاية ساوث كارولاينا، ثم في وزارة الزراعة، وأخيرا في تدريب هندسة المحركات المائية في جامعة كاليفورنيا، بمدينة بيركلي. وتذكر وثائق الجامعة أنه \"كان لديه خليط نادر من مهارات البحث العلمي الرفيعة، والتفوق في الهندسة العملية، بالإضافة لكونه معلماً ممتازاً\". \"وكان البروفيسور أينشتاين شديد السخاء في وقته، سواء في تدريس الكثير من طلاب الدراسات العليا لديه، أو فترات التدريس القصيرة في جامعات أجنبية، أو كمستشار لدول حول العالم لتقديم حلول لمشاكل الترسيب المعقدة\". وفي خطاب كتبه ألبرت أينشتاين عام 1954، أثنى كثيرا على ابنه هانز، قائلا إنه ورث منه \"السمة الرئيسية في شخصيته، وهي القدرة على التفوق على الجهد العادي عن طريق الإصرار على تكريس كل قدراته لتحقيق هدف غير شخصي\". خلافات ألبرت أينشتاين وإلسا في واحدة من رحلاتهما وشهدت علاقة ألبرت أينشتاين بأبنائه تقلبات كثيرة، وفي حين كانت بعض خطاباته مفعمة بالمشاعر، امتلأت خطابات أخرى بالبرود وإطلاق الأحكام. ويقول روزنكرانز إنه كأي أسرة \"مرت أسرة أينشتاين بفترات صعبة وأخرى جيدة. وكانت هناك بعض الخلافات بينه وبين ألبرت هانز\". وعندما كان هانز ألبرت في سن المراهقة، أخبر والده بقراره دراسة الهندسة، وهو قرار لم يسعد الأب كثيرا. وجاءت خلافات أخرى بعد سنوات، \"ففي البداية، لم يوافق الأب على الزوجة التي اختارها هانز ألبرت\". واتفقت ميليفا مع ألبرت في هذا الموقف، لكن هانز ألبرت أصر على موقفه وتزوج من عالمة فقة اللغة فريدا كنيشت عام 1927. ومع الوقت، تقبل ألبرت أينشتاين قرار ابنه ورحب بـ فريدا - التي أنجبت ثلاثة أحفاد - في عائلته. وبحسب غاتفرويند، فإنه رغم استمرار التواصل والزيارات، إلا أن هانز ألبرت ووالده عاشا حياة مختلفة. الأول ظل في الساحل الغربي للولايات المتحدة، في حين عاش الثاني في الساحل الشرقي في جامعة برينستون. وأضاف أن ألبرت أينشتاين كانت قد بدأ حياة جديدة مع أسرته الثانية المكونة من إلسا وابنتيها من زيجة سابقة. وبعد وفاة فريدا عام 1958، تزوج هانز ألبرت من عالمة الكيمياء الحيوية إليزابيث روبوز، التي بقيت معه حتى وفاته عام 1973 إثر أزمة قلبية، عن 69 عاما. البروفيسور غاتفرويند (يسار) مع وثائق ألبرت أينشتاين الموجودة في الجامعة العبرية في القدس عناء أن تكون ابن ألبرت أينشتاين ويقول إيزاكسون إن أينشتاين قال لـ ميليفا ذات مرة إن \"ابنيه هما الجزء الأفضل في حياته الخاص، وهما امتداد باقٍ لحياته بعد أن يفنى جسده\". لكن أن يكون أحدهم ابنا لعالم فذ مشهور ليس أمرا سهلا. إدوارد نفسه كتب ذات مرة: \"أحيانا يصعب على المرء أن يكون له أب بهذه الأهمية، لأنه يجعله يشعر بالضآلة\". أما هانز ألبرت، الذي ولد قبل عام من نشر والده نظرية النسبية، فعند سؤاله عن شعوره كابن لعالم بهذه الشهرة قال: \"كان الأمر سيصبح ميؤوساً منه إذا لم أتعلم أن أضحك في مواجهة المضايقات منذ طفولتي\" ثم أسهب في شرح ما يجعل والده استثنائيا. ويقول غاتفرويند، الذي ساهم في توثيق \"وثائق أينشتاين\" إنها تكشف \"مراسلات جميلة ومثيرة للاهتمام بين أب محب وأبنائه\". وعلى مدار سنوات، اعترف أينشتاين بإخلاص وتفاني م��ليفا في سبيل أبنائهما، وتربيتها الجيدة لهم. ويقول روزنكرانز: \"لا أعتقد أنه اعتبر نفسه زوجا عظيما. أعتقد أنه شعر بأنه كان أفضل كأب منه كزوج\".", "doc2": "ਜੁਲਾਈ 1917 ਵਿੱਚ ਲਈ ਲਈ ਐਡੁਅਰਡ (ਖੱਬੇ) ਅਤੇ ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਹਿਬਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ 2006 'ਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਬੇਟੇ ਐਡੁਅਰਡ ਨੂੰ ਲੋਕ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਟੇਟੇ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ੇਫੜਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਬੀਮਾਰੀ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਨਸਿਕ ਦਿੱਕਤਾਂ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਸਨ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਮੁਹਾਰਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਰੋਸੇਨਕ੍ਰਾਂਜ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਮੁੰਡੋ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ''ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦੁਖ਼ਦਾਈ ਸੀ।'' ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਮਿਲੇਵਾ ਮਾਰਿਕ ਤੋਂ ਦੋ ਹੋਰ ਬੱਚੇ ਵੀ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਹਿਲੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵੀ ਰਹੱਸ ਹੀ ਰਹੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤੇ ਦੂਜੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਆਪ ਹੀ ਬਿਆਨ ਕੀਤਾ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ਇੱਕ ਬੇਟੇ ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਇਸ ਲਈ ਅਸਧਾਰਨ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਕਈ ਨਾਕਾਮਯਾਬੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਰਹੇ। ਉਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਵੀ ਯਤਨ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਜਦੋਂ ਨਤੀਜੇ ਗ਼ਲਤ ਆ ਰਹੇ ਹੋਣ।' ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਮੈਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹੇ। ਮੈਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਹ ਸਮਝ ਗਏ ਸਨ ਕਿ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿੱਦੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੰਨਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹਾਂ।'' ਪਹਿਲੀ ਧੀ-ਲਿਸੇਰਲ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਧੀ ਲੀਸੇਰਲ ਦਾ ਜਨਮ 1902 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਰੋਸੇਨਕ੍ਰਾਂਜ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਇੱਕ ਗਵਾਚਿਆ ਹੋਇਆ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ।'' 1905 ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮਿਲੇਵਾ ਮੈਰਿਕ ਅਤੇ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਵੀ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ। ''ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਗੋਦ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ ਉਹ ਮਰ ਗਏ ਹੋਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ।'' ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਪੇਪਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਅਤੇ ਪੱਤਰ ਸੰਭਾਲੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਹਨ। ਇਹ ਪੱਤਰ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਇਸ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਨਵੀਂ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਹੀ ਲੀਸੇਰਲ ਦੇ ਹੋਣ ਦਾ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇਵਾ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, ''ਕੀ ਉਹ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੈ? ਕੀ ਉਹ ਸੌਖਿਆਂ ਰੋਂਦੀ ਹੈ? ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹਨ? ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਿਸ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ? ਉਸ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਕੌਣ ਪਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਉਹ ਭੁੱਖੀ ਹੈ? ਉਹ ਪੂਰ੍ਹ�� ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੰਜੀ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਮੈਂ ਹਾਲੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਰ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।'' ਮਿਲੇਵਾ ਨੇ ਜਦੋਂ ਧੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਸਰਬੀਆ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਵਾਲਟਰ ਈਸਾਕਸਨ ਨੇ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਸ ਪੱਤਰ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ 1936 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੋਤੇ ਬਰਨਹਾਰਡ ਦੇ ਨਾਲ ਪਰ ਮਿਲੇਨਾ ਨੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਲਈ ਸਵਿਟਜ਼ਲੈਂਡ ਕਿਉਂ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਕੋਲ ਕਿਉਂ ਗਏ ਸਨ? ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਲੱਭਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇਤਿਹਾਸ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਨੌਜਵਾਨ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ਘਰ ਵੀ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਈਨਸਟਾਈਨ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਿਤਾਬ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਔਨ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ਲੇਖਕ ਹਨੌਕ ਗਟਫ੍ਰੈਂਡ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਮੁੰਡੋ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ''ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਮਿਲੇਵਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸੀ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮਿਲੇਵਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਮਿਲੇਵਾ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਣਾ ਕਿਸੇ ਸਕੈਂਡਲ ਵਰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ।\" ਪਰ ਸੱਚ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਮਿਲੇਵਾ ਅਤੇ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਆਈਨਸਟਾਈਨ 19 ਅਤੇ ਮਿਲੇਵਾ 23 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਜੂਰਿਕ ਪੋਲੀਟੇਨਿਕ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟਨਰ ਸਨ। ਜਿੱਥੇ ਨੌਜਵਾਨ ਮਿਲੇਵਾ ਨੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੁਹਾਰਤ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸਾਕਸਨ ਮੁਤਾਬਕ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਤੋਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮਿਲੇਵਾ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਆਰ ਸਗੋਂ ਇਸ ਰਿਸ਼ਤੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਮੇਰਾ ਅਜਿਹਾ ਸੋਗ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਮਰ ਗਿਆ ਹੋਵਾਂ। ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਪ੍ਰਤੀ ਮੇਰਾ ਪਿਆਰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਮਾੜੀ ਕਿਸਮਤ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਨਹੀਂ ਹੈਂ।'' ਪਰ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੀ ਸੁਣੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਮਿਲੇਵਾ ਗਰਭਵਤੀ ਸਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਪਤੀ ਸਾਬਿਤ ਹੋਣਗੇ। ਡਿਲੀਵਰੀ ਦੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਬਰਨ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਉਹ ਇਥੇ ਸਰਕਾਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਫੇਡੇਰਲ ਆਫ਼ਿਸ ਆਫ਼ ਇੰਟਲੈਕਚੁਅਲ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਵੀ ਸਨ। ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਟਿਊਸ਼ਨ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਨੌਕਰੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਲ��ਖੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਆਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੁਝ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵੀ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤੀਆਂ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਅਤੇ ਮਿਲੇਵਾ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇੱਕ ਹੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਲੀਸੇਰਲ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਰੱਖਾਂਗੇ। ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡਣਾ ਪਵੇ।'' ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ 'ਨਜਾਇਜ਼' ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਰੱਖਣਾ ਕਿੰਨਾ ਔਖਾ ਸੀ। ਖ਼ਾਸਕਰ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਜੋ ਮਾਣਯੋਗ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਲੰਬੀ ਚੁੱਪ ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਧੀ ਲੀਸੇਰਲ ਨੂੰ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕੇ ਸਨ। ਮਿਲੇਵਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਰਬੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਕੋਲ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਈਸਾਕਸਨ ਇਹ ਵੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਿਲੇਵਾ ਦੀ ਇੱਕ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੋਸਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਨੂੰ ਪਾਲਿਆ। ਪਰ ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤੀ ਪੱਕੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗਟਫ੍ਰੈਂਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਬਾਰੇ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਹੱਬਤੀ ਚਿੱਠੀਆਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਅਜਿਹਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਪਰ ਕੋਈ ਠੋਸ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਿਆ।'' ਰੋਸੇਨਕ੍ਰਾਂਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਕੁਝ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਖੋਜਕਰਤਾ ਸਰਬੀਆ ਤੱਕ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵੀ ਤਲਾਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਕੁਝ ਠੋਸ ਹਾਸਿਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਇੱਕ ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਉਸ ਬਾਰੇ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਉਹ ਦੋ ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਕਾਰਲੇਟ ਬੁਖ਼ਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਉਹ ਬਚੀ ਸੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।'' ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਮੰਨਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀ ਮੌਤ ਸਾਲ 1955 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੀ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਧੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਨੋਬੇਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਪੇਪਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਦੇ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਸਾਲ 1986 ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਜਦੋਂ ਮਿਲੇਵਾ ਨੂੰ ਲਿਖੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਹੱਬਤੀ ਚਿੱਠੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ। ਜਦੋਂ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੂੰ ਬਰਨ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਗਈ, ਮਿਲੇਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ 1903 ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। 1904 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਬੇਟੇ ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ ਅਤੇ ਫ਼ਿਰ 1910 ਵਿੱਚ ਐਡੁਅਰਡ ਪੈਦਾ ਹੋਏ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਰਿਵਾਰ ਜੂਰਿਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਇਸਾਕਸਨ ਮੁਤਾਬਕ ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਨ�� ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ, ''ਜਦੋਂ ਸਾਡੀ ਮਾਂ ਘਰ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੀ ਹੁੰਦੀ, ਸਾਡੇ ਪਿਤਾ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਛੱਡਕੇ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਸਾਡੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਾਇਲਨ ਵਜਾਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ।'' ਐਡੁਅਰਡ ਦਾ ਮੁੱਢਲਾ ਬਚਪਨ ਔਖਿਆਈਆਂ ਭਰਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੀਮਾਰ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਇਨਸਾਈਕਲੋਪੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਜਦੋਂ ਐਡੁਅਰਡ ਚਾਰ ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਕਈ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੀਮਾਰ ਰਹੇ ਅਤੇ ਬਿਸਤਰ 'ਤੇ ਹੀ ਸਨ। 1917 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਐਡੁਅਰਡ ਦੇ ਫ਼ੇਫੜੇ ਫ਼ੁਲ ਗਏ ਤਾਂ ਆਈਨਸਾਟਈਨ ਨੇ ਇੱਕ ਮਿੱਤਰ ਨੂੰ ਲਿਖੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸਿਹਤ ਕਾਰਨ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਉਦਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਐਡੁਅਰਡ ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਨ ਅਤੇ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ। ਉਹ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਿਆਨੋ ਵਜਾਉਣ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨਸ਼ਾਸਤਰ 'ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਗੰਭੀਰ ਬਹਿਸਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਬਰਨ ਦੇ ਇਸ ਘਰ 'ਚ ਆਈਨਸਟਾਈਨ, ਮਿਲੇਵਾ ਅਤੇ ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਹੁਣ ਇਹ ਮਿਊਜ਼ਿਮ ਹੈ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੇਟਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ ਖਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਜਦੋਂ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵੀ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਤ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋਰ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਗਏ ਜਦੋਂ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਲੱਗਦੀ ਭੈਣ ਏਲਸਾ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਸਬੰਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। 1914 ਵਿੱਚ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਬਰਲਿਨ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ਰਵੱਈਏ ਕਾਰਨ ਮਿਲੇਵਾ ਵਾਪਸ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ। ਸਾਲ 1919 ਆਉਂਦੇ-ਆਉਂਦੇ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਤਲਾਕ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਸੀ। ਗਟਫ੍ਰੈਂਡ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣਾ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋਵਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਰੋਸੇਨਕ੍ਰਾਂਜ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਉਹ ਇੱਕ ਪਿਤਾ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਨ।'' ਜਦੋਂ ਵੀ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਛੁੱਟੀਆਂ 'ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਵੱਡੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਲਈ ਬਰਲਿਨ ਸੱਦ ਲਵਾਂਗਾ।'' ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਐਡੁਅਰਡ ਦਰਮਿਆਨ ਚਿੱਠੀ ਪੱਤਰ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। 1930 ਵਿੱਚ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ਬੇਟੇ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਣ ਵਰਗੀ ਹੈ। ਸੰਤੁਲਣ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਅੱਗੇ ਵੱਧਦੇ ਰਹਿਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।'' ਮਾਹ���ਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹੰਸ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀ ਸਖ਼ਸ਼ੀਅਤ ਵੱਖਰੀ ਸੀ। ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਜ਼ਮੀਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਆਈਨਸਾਟਈਨ ਨੇ ਜਦੋਂ ਬੇਟੇ ਨੂੰ ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੀ ਥਿਊਰੀ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਸਗੋਂ ਬੇਟੇ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਲੱਭਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਵੀ ਦਿੱਤੀ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਬੇਟਾ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਬਣਨ ਦੇ ਸੁਫ਼ਨੇ ਦੇਖਦਾ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਸਿਗਮੰਡ ਫ਼ਰਾਈਡ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। 1932 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਟ ਦੇ ਇੱਕ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਗਟਫ੍ਰੈਂਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਗਹਿਰਾ ਦੁੱਖ਼ ਹੋਇਆ ਸੀ।'' ਗਾਰਡੀਅਨ ਅਖ਼ਬਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, ''ਮੇਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਂ ਬਿਲਕੁਲ ਆਪਣੇ ਵਰਗਾ ਸਮਝਦਾ ਸੀ, ਨੂੰ ਅੱਜ ਲਾਇਲਾਜ ਮਾਨਸਿਕ ਬੀਮਾਰੀ ਨੇ ਘੇਰ ਲਿਆ।'' 1933 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ, ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਨਾਜੀਵਾਦ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਐਲਬਰਟ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਣ ਲਈ ਦੇਸ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ''ਦੇਸ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਉੱਥੇ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਬੇਟਾ ਭਰਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਪਿਤਾ-ਪੁੱਤ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਸਨ।'' ਦੁਖ਼ਦ ਅੰਤ ਮਿਲੇਵਾ, ਐਡੁਅਰਡ ਦਾ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। 1948 ਵਿੱਚ ਮਿਲੇਵਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਡੁਅਰਡ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਰਪਰਸਤ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਇਸ ਦਾ ਖ਼ਰਚਾ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਹੀ ਚੁੱਕਦੇ ਸਨ। ਰੋਸੇਨਕ੍ਰਾਂਜ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਅਤੇ ਐਡੁਅਰਡ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖੀ ਹੋਵੇਗੀ।'' ਇਸਾਕਸਨ ਮੁਤਾਬਕ ਐਡੁਅਰਡ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀਆਂ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲਿਆਂ ਬਿਤਾਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਲ 1965 ਵਿੱਚ 55 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਤੀਸਰਾ ਬੱਚਾ- ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ਦੂਜੇ ਬੱਚੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਦੇ ਫ਼ਸਟ ਆਉਣ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਮਾਣ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰਦਿਆਂ ਲਿਖਿਆ, ਮੇਰਾ ਬੇਟਾ ਐਲਬਰਟ ਕਾਬਲ ਅਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰ ਆਦਮੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੰਸ ਨੇ 1926 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1936 ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਆਫ਼ ਟੈਕਨੀਕਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਕੈਲੇਫ਼ੋਰਨੀਆ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਖੇਪ ਜੀਵਨੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ''ਡਾਕਟੋਰੇਟ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਥੀਸਿਜ਼ ਸੇਡਿਮੈਂਟ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ 'ਤੇ ਇੱਕ ਠੋਸ ਕਾਰਜ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਸਵਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।'' 1938 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਅਮਰੀਕਾ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਉਥੇ ਵੀ ਸੇਡਿਮੇਂਡ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਰੋਬਰਟ ਅਤੇ ਕ੍ਰੋਨੋਲੀਆ ਮੁਟੇਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ''ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਨੇ ਸਿਧਾਂਤਿਕ ਸੂਝ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰਿਕ ਤਰੀਕੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਵਹਿੰਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੈਲ ਹੇਠਾਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੈਠਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਾਡੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮਝ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।'' ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਵਾਇਲਨ ਵਜਾਉਣਾ ਪਸੰਦ ਸੀ 1988 ਵਿੱਚ ਦਿ ਅਮੈਰੀਕਨ ਸੁਸਾਇਟੀ ਆਫ਼ ਇੰਜੀਨੀਅਰਜ਼ ਨੇ ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਨਮਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜੋ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਿਹਤਰ ਕੰਮ ਕਰਨੇ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਰਾਹਿਆ ਗਿਆ ਅਮਰੀਕਾ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੰਸ ਨੇ ਸਾਊਥ ਕੈਰੋਲਾਈਨਾ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਫ਼ਿਰ ਉਥੋਂ ਦੇ ਖੇਤੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੈਲੇਫ਼ੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਬਰਕਲੇ ਵਿੱਚ ਹਾਈਡ੍ਰੋਲਿਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉੱਚੇ ਕਾਬਲ ਖੋਜਕਾਰ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸਿੰਗ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਅਧਿਆਪਕ ਦਾ ਦੁਰਲੱਭ ਮੇਲ ਸੀ।'' 1927 ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਹੰਸ ਅਤੇ ਐਲਬਰਟ ਆਈਨਸਟਾਈਨ 1954 ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਇੱਕ ਚਿੱਠੀ ਵਿੱਚ ਐਲਬਰਟ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਲਿਖਿਆ, ''ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੇਰੇ ਕਿਰਦਾਰ ਦੀਆਂ ਖ਼ਾਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹਨ-ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਮੰਜ਼ਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਰੰਤਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸਰਬਉੱਚ ਕਾਬਲੀਅਤ ਨੂੰ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਨੂੰ ਸਰਵਜਨਕ ਟੀਚਾ ਬਣਾਉਣਾ।'' ਮੱਤਭੇਦ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦਾ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਵਾਲਾ ਰਿਹਾ। ਆਪਣੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕਦੀ ਪਿਆਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਕਦੀ ਝਿੜਕਿਆ ਵੀ। ਰੋਸੇਨਕ੍ਰਾਂਜ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਕੁਝ ਵਿਵਾਦ ਵੀ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਨੌਜਵਾਨ ਹੰਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਲਬਰਟ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਸੀ। ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਮੱਤਭੇਦ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਹੰਸ ਐਲਬਰਟ ਦੀ ਪਸੰਦ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। 1937 'ਚ ਨਿਊਯੌਰਕ ਵਿੱਚ ਹੰਸ ਦੇ ਨਾਲ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਸਿਰਫ਼ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇਵਾ ਨੇ ਵੀ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਕਰਕੇ ਹੰਸ ਨੇ ਸਾਲ 1927 ਵਿੱਚ ਫ੍ਰੀਡਾ ���ੇਕਟ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ 9 ਸਾਲ ਵੱਡੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਸਵਿਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਨੂੰਹ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੋਤੇ-ਪੋਤੀਆਂ ਹੋਏ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਦਾ ਆਉਣਾ ਜਾਣਾ ਤਾਂ ਸੀ ਪਰ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਬੁਹਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਗਟਫ੍ਰੇਂਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਪੂਰਬੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਹੰਸ ਪੱਛਮੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਏਲਸਾ ਅਤੇ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਇਕੱਠਿਆਂ ਕਈ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਮਾਹਰ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੂਰੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਆਪਣਾ ਦੂਜਾ ਘਰ ਵਸਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਏਲਸਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਹੋਈਆਂ ਦੋ ਧੀਆਂ ਵੀ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਹੰਸ ਨੇ ਫ੍ਰੀਡਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਾਇਓ ਕੈਮਿਸਟ ਏਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਰੋਬੋਜ਼ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਸਾਲ 1973 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 69 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸਾਕਸਨ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਮਿਲੇਵਾ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅੰਤਰਆਤਮਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਹੈ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਬੱਚੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਜਿਉਂਦਾ ਰੱਖਣਗੇ। ਪਰ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਿੰਮਡ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਡਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਬਦਲ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਔਲਾਦ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਵੀ ਸਨ। ਐਡੁਅਰਡ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, ''ਕਈ ਵਾਰ ਇੰਨੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪਿਤਾ ਦਾ ਹੋਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਹੀਣ ਸਮਝਣ ਲੱਗਦੇ ਹਾਂ।'' ਹੰਸ ਦਾ ਜਨਮ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀ ਥਿਊਰੀ ਆਫ਼ ਰਿਲੇਟੇਵਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇੰਨੇ ਮਹਾਨ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਦਾ ਬੇਟਾ ਹੋਣਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ''ਜੇ ਮੈਂ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੱਸਣਾ ਨਾ ਸਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਪਾਗਲ ਹੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ।'' ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਜੋ ਇੱਕ ਪਿਤਾ ਸਨ ਜੋ ਪੱਤਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦਾ ਇੱਕ ਪਿਤਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਲਗ਼ ਅਕਸ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਵਾਲਟਰ ਇਸਾਕਸਨ ਨੇ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਲਿਖੀ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਹੀ ਅਤੇ ਮੁਕੰਮਲ ਤਸਵੀਰ ਬਣਾਉਣਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਹਿਬਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਗਟਫ੍ਰੈਂਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੀਆਂ 1500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਿੱਜੀ ਚਿੱਠੀਆਂ ਮਿਲ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਗਟਫ੍ਰੈਂਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੰਨਾਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਤੋਂ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ''ਮਨੁੱਖੀ, ਗਰਮਜੋਸ਼ੀ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਭਰੇ ਪੱਖ'' ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ��� ਹਾਲਾਂਕਿ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਦਾ ਮਿਲੇਵਾ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਇੱਕ ਪਿਤਾ ਦੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਭਰੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਸੀ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਵੀ ਸਵਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਪਤਨੀ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪਾਲਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੰਨਾ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ। ਰੋਸੇਨਕ੍ਰਾਂਜ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਪਤੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਦੇ ਸਨ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੋਵੋਗਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਤੀ ਨਾਲੋਂ ਪਿਤਾ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਿਭਾਇਆ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54935610", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54873720", "doc1": "أنصار الرئيس ترامب في مشيغان يدقون على الزجاج في مركز عدّ الأصوات وعلى فريق حملة ترامب الآن تقديم أدلة قوية على وجود تزوير لدعم مزاعمهم، كي يتمكنوا من متابعة القضايا القانونية التي رفعوها في عدد من الولايات الأمريكية الرئيسية. وستتعامل الولايات مع كل واحدة من هذه القضايا بشكل منفرد، بيد أن المدعي العام ويليام بار قد أعطى الضوء الأخضر للمحققين الفيدراليين للتحقيق في هذه المزاعم. نقدم لكم هنا كل ما نعرفه حتى الآن عن مسار هذه القضايا. بنسلفانيا عُدَّ بايدن بشكل أولي فائزا هناك. بيد أن فريق حملة ترامب رفع في الرابع من نوفمبر/تشرين الثاني دعوى قضائية، زاعما فيها بحدوث نقص في السماح بدخول المراقبين لمسار عملية الاقتراع في الولاية. مواضيع قد تهمك نهاية ويتولى مراقبو عملية الاقتراع مراقبة عمليات فرز وعد الأصوات، لضمان الشفافية في هذه العملية. ويُسمح بدخولهم إلى مراكز الفرز والعد في معظم الولايات ما داموا قد سجلوا أنفسهم قبل يوم الانتخابات. ولكن في بعض المناطق فُرضت هذا العام قيود قبيل يوم الانتخابات، وجزءٌ منها جراء تفشي فيروس كورونا. وفرضت أيضا حدود لتحديد قابلية المراكز لاستعياب المراقبين لتجنب ترهيب الناخبين، (فعادة ما يكون عدد كبير من هؤلاء المراقبين من الحزبين المتنافسين). وكانت ولاية فيلادلفيا قد فرضت على المراقبين مسافة تباعد اجتماعي نحو 20 قدما (ستة أمتار) في مراكز الفرز والعد، ولكن بعد تحدي هذا القرار أمام القضاء، قضت محكمة في الخامس من نوفمبر/تشرين الثاني بأنه يجب تقليل هذه المسافة إلى ستة أقدام، ما دام المراقبون ملتزمون بالقواعد المفروضة لمنع انتشار كوفيد-19. وفي اليوم نفسه، اتهمت حملة ترامب موظفين في هيئة الانتخابات بانتهاك أمر القضاء، ورفعت دعوى على المستوى الفيدرالي لوقف عملية عد الأصوات في فيلادلفيا. وقد رفضت هذه الدعوى. وقال محامي الرئيس ترامب رودي جيولياني: \"وحتى عندما أُصدر أمر قضائي بالسماح للمراقبين الجمهوريين بالاقتراب لمسافة ستة أقدام، حركوا القائمين على عد أوراق الاقتراع مبعدينهم ستة أقدام أخرى\". ويصر مسؤولو الانتخابات على أنهم تصرفوا بشكل صحيح، وقد تقدموا بطعن أمام المحكمة العليا في الولاية. مراقبة تراقب عملية عدّ اصوات في بيتسبرغ في ولاية بنسلفانيا وركز التحدي القانوني في ولاية بنسلفانيا أيضا على قرار الولاية لعد بطاقات الاقتراع التي أُوشرت قبل يوم الاقتراع، لكنها وصلت بعد إرسالها بالبريد بعد مرور ثلاثة أيام على يوم الانتخاب. وقد تقدم الجمهوريون بطعن ضد هذا القرار، مطالبين بإبطال كل بطاقات الاقتراع التي استلمت بعد يوم الانتخابات. ويقول ماثيو ويل، مدير مشروع الانتخابات في مركز بحوث سياسات الحزبين الأمريكيين إنه قلق جدا بسبب هذا النزاع لأن أعلى محكمة في البلاد - المحكمة العليا في الولايات المتحدة - كانت قد وصلت إلى طريق مسدود في مسار اتخاذ قرار بشأنه قبل الانتخابات. وذلك قبل إقرار تعيين الرئيس ترامب للقاضية أيمي كوني باريت. وأضاف \"لا أعتقد أن هناك خطرا في أن بعض بطاقات الاقتراع (البريدية) التي أُوشرت قبل يوم الانتخابات ولم تستلم حتى يوم الجمعة، ربما تهمل\". وقال مسؤولون في ولاية بنسلفانيا إن نحو 10 آلاف بطاقة اقتراع قد استلمت خلال ثلاثة أيام بعد يوم الانتخابات. ويقولون إن بطاقات الاقتراع هذه قد عُزلت جانبا في ضوء الخلاف القانوني المستمر بشأنها. وتواصل عد الأصوات الأخرى، وكانت حصيلة عد أصوات الناخبين في العاشر من نوفمبر/تشرين الثاني تظهر تقدم جو بايدن بأكثر من 45 ألف صوت على الرئيس ترامب. ويتواصل الخلاف بشأن قضية أخرى بشأن مدى الفترة الزمنية التي يجب أن تعطى للناخبين لتقديم إثبات هوية إذا كانت مفقودة أو غير واضحة في أوراق اقتراعهم عبر البريد. ويُسمح حاليا للناخبين بفعل ذلك قبل يوم 12 نوفمبر/ تشرين الثاني، بيد أن فريق حملة ترامب رفع دعوى قضائية في الخامس من نوفمبر مطالبا بتقريب الموعد النهائي ليصبح قبل ثلاثة أيام من الموعد المقرر. وفي التاسع من نوفمبر رفع فريق حملة ترامب دعوى قضائية أخرى لوقف التصديق على النتائج في الولاية، متذرعا بأن عملية التصويت المباشر بالحضور شخصيا إلى مركز الاقتراع، التي اختار معظم المشاركين فيها ترامب، تعرضت إلى تدقيق قانوني أكبر من التصويت عبر البريد. وقال المدعي العام في بنسلفانيا إن الدعوى الجديدة بلا أساس قانوني ولا تستأهل النظر فيها أمام القضاء، ويقول خبراء أنه من المرجح أنها لن تنجح. ويسكونسن قال فريق حملة ترامب إنه سيطلب 'إعدة عد الأصوات في ويسكونسن، بالاستناد إلى \"عيوب رصدت\" وتخللت العملية الانتخابية في يوم الانتخابات.، على الرغم من أن ذلك لن يحتاج إلى رفع دعوى قضائية. ومن غير الواضح حتى الآن هل أن عملية إعادة العد تلك ستجرى، مادام ذلك لا يحدث عادة إلا بعد أن يُنهي المسؤولون مراجعة الأصوات. والموعد النهائي لهذا الجزء من العملية هو 17 من الشهر الجاري. ويقول أستاذ القانون في جامعة كولومبيا، ريتشارد بريفولت، كانت هناك أيضا عملية إعادة عد للأصوات في ويسكونسن في عام 2016، وقد غيرت (نتيجة) مئات الأصوات\". مشيغان فاز ترامب في هذه الولاية في عام 2016 بهامش ضيق جدا- بأكثر من 10,700 صوت فقط - وقد أعلن أوليا عن فوز بايدن في هذه الولاية في انتخابات 2020. وفي الرابع من نوفمبر، رفع فريق حملة ترامب دعوى قضائية لوقف عملية العد في الولاية بسبب وجود نقص في عملية دخول المراقبين لمراقبة هذه العملية. ورفض القاضي الدعوى، قائلا ليس ثمة أدلة كافية تثبت أن إجراءات الرقابة والإشراف على الانتخابات لم تتبع. ورفعت دعوى قضائية في التاسع من نوفمبر تسعى لمنع التصديق على النتائج في مقاطعة واين، مستخدمة شكاوى أخرى من مراقبي الانتخابات. موظفون في هيئة الانتخ��بات يدققون في بطاقات الاقتراع الغيابي نيفادا نشر فرع الحزب الجمهوري في ولاية نيفادا تغريدة تقول إن \"آلاف الأشخاص قد شُخصوا؛ ممن يبدو أنهم قد انتهكوا القانون بإرسال بطاقات اقتراعهم بعد انتقالهم من ولاية نيفادا\". ورفعت قضية قضائية في الخامس من الشهر الجاري تزعم بوجود\" تراخٍ في إجراءات التحقق من صحة أوراق الاقتراع المرسلة عبر البريد وأن هناك أكثر من 3000 مثال على أشخاص لا يحق لهم الانتخاب أرسلوا أوراق اقتراع\"عبر البريد. وأعد الفريق القانوني التابع للرئيس ترامب قائمة بأشخاص يزعم أنهم قد انتقلوا من الولاية، لكنهم شاركوا في الاقتراع فيها. بيد أن هذه القائمة، كما أشار موقع بولتيفاكت، لا تثبت لوحدها وجود انتهاك للقانون. فالناس الذين ينتقلون من الولاية خلال 30 يوما قبل الانتخابات يظل لديهم الحق للتصويت في مراكز اقتراعها. كما أن الطلبة والعسكريين من أبناء الولاية الذين يعيشون في أماكن أخرى يحق لهم أيضا التصويت فيها. وتركز القضية على ناخبين في مقاطعة كلارك، بيد أن المسجل العام في المقاطعة قال \"ليس لدينا علم بوجود أي بطاقات اقتراع غير صحيحة قد تم احتسابها في عملية\" العد. وفي قضية منفصلة رفعت في الخامس من نوفمبر/تشرين الثاني، حاول الجمهوريون وقف استخدام ماكنة التحقق من التوقيع في مراكز العد، بيد أن محاولتهم تلك أوقفها قاض فيدرالي. جورجيا رفعت دعوى قضائية في مقاطعة تشاتام في ولاية جورجيا لوقف عملية عد الأصوات في الرابع من الشهر الجاري، وزعمت الدعوى وقوع مشكلات في عملية الاقتراع. ونشر رئيس فرع الحزب الجمهوري في الولاية ديفيد شافر تغريدة تقول إن الحزب رصد امرأة \"خلطت 50 بطاقة اقتراع مع كومة من أوراق المقترعين غيابيا (عبر البريد) التي لم يتم عدها\". وفي الخامس من الشهر نفسه، رفض قاض هذه الدعوى قائلا إنه \"ليس ثمة دليل\" على إدخال بطاقات اقتراع غير صحيحة وخلطها مع بطاقات الناخبين. أريزونا رفع فريق حملة ترامب دعوى قضائية في ولاية أريزونا في السابع من نوفمبر/تشرين الثاني، يزعم فيها رفض احتساب بعض الأصوات رغم أن بطاقات اقتراعها قانونية. وذكرت الدعوى بيانات من مراقبين انتخابيين وشهادتي اثنين من الناخبين زعما أنهما واجها مشاكل مع مكائن الاقتراع. وتنظر محكمة في أريزونا في هذه الدعوى، لكن رئيس الجهاز الإداري في الولاية وصفها بأنها \"مثل تعلق غريق بقشة\". خرجت مظاهرات احتجاج في فينيكس بأريزونا هل يصل الأمر إلى المحكمة العليا؟ في الرابع من الشهر الجاري، زعم ترامب وجود تزوير في الانتخابات -من دون تقديم أدلة على ذلك- وقال \"سنلجأ إلى المحكمة العليا في الولايات المتحدة\". وإذا تم الطعن في نتائج الانتخابات، يتطلب الأمر عادة أن يقوم الفريق القانوني بتقديم هذه الطعون في محاكم الولايات أولا، على الرغم من أن المدعي العام الفيدرالي قد أقر قيام محققين فيدراليين \"بتحقيقات أولية\". وسيقوم القضاة في الولايات بعد ذلك في النظر في الطعون والأمر بإعادة عد الأصوات بعد إقرارها. ثم يطلب من المحكمة العليا تقييم مدى جدية هذه الطعون مجتمعة وتأثيرها في نتائج الانتخابات. ويقول البروفيسور بريفولت \"ليس ثمة عملية معيارية لتقديم النزاعات بشأن الانتخابات إلى المحكمة العليا. فهذا أمر غير معتاد جدا، ويجب أن يحتوي على قضية هامة جدا\". وحتى يومنا هذا لم يحدث أن حسمت المحكمة العليا نتيجة الانتخابات إلا مرة واحدة في عام 2000. ففي عام 2000 خسر م��شح الحزب الديمقراطي أل غور ولاية فلوريدا - وعموم الانتخابات الرئاسية - بنحو 537 صوتا فقط من مجموع كل المقترعين الستة ملايين في الولاية. وجاء ذلك في أعقاب عملية إعادة عد مختلف عليها استمرت أكثر من شهر - حتى قضت المحكمة العليا بوقف إعادة العد لمصلحة المرشح الجمهوري جورج دبليو بوش الذي أصبح رئيسا.", "doc2": "ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕਈ ਅਹਿਮ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਚਣੌਤੀ ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਰੌਡੀ ਜੀਉਲਿਆਨੀ ਨੇ ਫ਼ੌਕਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਟਰੰਪ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਮੰਨ ਲੈਣਾ ਗ਼ਲਤ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ, \"ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਪੁਖ਼ਤਾ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਚੋਣ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਜਾਂ ਚਾਰ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ 10 ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਗਈ।\" ਟਰੰਪ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ ਹਾਲੇ ਇਸਦੇ ਪੁਖ਼ਤਾ ਸਬੂਤ ਦੇਣੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦਰਜ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪਤਾ ਹੈ ਚੋਣ ਨਿਗਰਾਨ ਉਹ ਲੋਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਪੁਖ਼ਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ ਜੀਉਲਿਆਨੀ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਨਿਗਰਾਨਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾਇਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਚੋਣ ਨਿਗਰਾਨ ਉਹ ਲੋਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਪੁਖ਼ਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰਵਾਇਆ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਸਾਲ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਰਕੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਵੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥਾਂ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਫ਼ਿਲਾਡੈਲਫ਼ੀਆ ਦੇ ਗਿਣਤੀ ਕੇਂਦਰ 'ਤੇ 20 ਫ਼ੁੱਟ ਦੀ ਦੂਰੀ ਯਾਨੀ ਛੇ ਮੀਟਰ ਦੇ ਫ਼ਾਸਲੇ ਦੇ ਪੈਮਾਨੇ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਚਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਛੇ ਫੁੱਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਚੋਣ ਨਿਗਰਾਨ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ ਚੋਣ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ 'ਤੇ ਜੱਜ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਫੈਡਰਲ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜੀਉਲਿਆਨੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਜਦੋਂ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਇੰਸਪੈਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਛੇ ਫੁੱਟ ਨੇੜੇ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜ਼ਾਜਤ ਦੇਣ ਲਈ ਇੱਕ ਅਦਾਲਤੀ ਹੁਕਮ ਵੀ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੈਲਟ ਪੇਪਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਛੇ ਫੁੱਟ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।\" ਪਰ ਚੋਣ ਅਧਿਕਾਰੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਹੀ ਵਿਵਹਾਰ ਕੀਤਾ। 5 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆਂ ਦੀ ਸੂਬਾ ਸਕੱਤਰ ਕੈਥੀ ਬੁਕਵਰ ਨੇ ਕਿਹ���, \"ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਿਆਂ, ਹਰ ਇੱਕ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਤੇ ਹਰ ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।\" \"ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਜਿੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਫਿਲੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੱਖ ਦੇਖ ਸਕੋਂ।\" ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆਂ ਵਿਚਲੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਚੁਣੌਤੀ ਬੈਲਟ ਪੇਪਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਬੰਧੀ ਸੂਬੇ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ 'ਤੇ ਵੀ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਸੂਬੇ ਵਲੋਂ ਉਨਾਂ ਬੈਲਟ ਪੇਪਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਨਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਸਨ। ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਇੱਕ ਅਪੀਲ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਾਈਪਾਰਟੀਸਨ ਪਾਲਿਸੀ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਮੈਥੀਉ ਵੇਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਇਸ ਵਿਵਾਦ ਬਾਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਿੰਤਤ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਸ ਦੀ ਚੋਟੀ ਦੀ ਅਦਾਲਤ, ਯੂਐਸ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਡੈਡਲਾਕ ਸੀ। ਇਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਵਲੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜਸਟਿਸ ਐਮੀ ਕੋਨੇ ਬੈਰੇਟ ਬਾਰੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪੋਸਟਲ ਬੈਲਟ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੋਟਾਂ ਚੋਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਤੱਕ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਪਰ ਵੀਰਵਾਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਪਰ ਵੇਲ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੇਰਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ, ਬੈਲਟਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ ਸੁੱਟੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਇਸ ਲਈ ਮੁੱਦੇ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।\" ਟਰੰਪ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ 4 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਰੁਕਵਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਟਰੰਪ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਵਿੱਚ 2016 ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਫ਼ਰਕ ਨਾਲ ਜੇਤੂ ਰਹੇ ਸਨ, ਮਹਿਜ਼ 10,700 ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਅਤੇ 2020 ਵਿੱਚ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ 4 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਰੁਕਵਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ, ਦਾਅਵਾ ਸੀ ਕਿ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਇੱਕ ਜੱਜ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਮੁਕੱਦਮਾ ਖ਼ਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਨਿਗਰਾਨੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਾ ਕਰਨ ਵਿਰੁੱਧ ਸਬੂਤ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਹਨ। ਵਿਸਕੋਨਸਿਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰਨਗੇ। ਜਿਸਦਾ ਅਧਾਰ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਦੇਖੇ ਗਏ ਅਸਧਾਰਨ ਹਾਲਾਤ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਲਈ ਮੁਕੰਮਦੇ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਪਸ਼ੱਟ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਹ ਮੁੜ-ਗਿਣਤੀ ਕਦੋਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਮੁਕੰਮਲ ਨਾ ਕਰ ਲੈਣ। ਸੂਬੇ ਦੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਅੰਤਿਮ ਤਾਰੀਖ਼ 17 ਨਵੰਬਰ ਹੈ। ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲ���ਅ ਸਕੂਲ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਰਿਚਰਡ ਬ੍ਰੀਫ਼ਾਲਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"2016 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਿਸਕੋਨਸਿਨ ਵਿੱਚ ਮੁੜ-ਗਿਣਤੀ ਹੋਈ ਸੀ ਤੇ ਇਸ ਨੇ ਤਕਰੀਬਨ 100 ਵੋਟਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।\" ਨਵਾਡਾ ਨਵਾਡਾ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, \"ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਨਾਖਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿੰਨਾਂ ਨੇ ਨਵਾਡਾ ਤੋਂ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੋਟ ਪਾ ਕੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।\" ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੀਮ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਟੀਮ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕ ਸੂਬੇ ਤੋਂ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ। ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਪੋਲੀਟੀਫੈਕਟ ਵਲੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ, ਇਕੱਲੀ ਸੂਚੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ 30 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੂਬਾ ਛੱਡਿਆ ਹਾਲੇ ਵੀ ਨਵਾਡਾ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਪਾ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਨਵਾਡਾ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ, ਜਿਹੜੇ ਹੋਰ ਥਾਂਵਾਂ 'ਤੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਵੋਟ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਾਮਲਾ ਕਲਾਰਕ ਕਾਉਂਟੀ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ, ਪਰ ਦੇਸ ਦੇ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਗ਼ਲਤ ਬੈਲੇਟ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਜਿਸ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੋਵੇ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇੱਕ ਅਲੱਗ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫ਼ੈਡਰਲ ਜੱਜ ਨੇ ਰਿਪਬਲੀਕਨਾਂ ਦੀਆਂ ਦਸਤਖ਼ਤ ਸ਼ਨਾਖ਼ਤ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਦੇ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦਸਤਖ਼ਤ ਨਾ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜੌਰਜੀਆ ਜੌਰਜੀਆ ਦੀ ਚੈਥਮ ਕਾਉਂਟੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੈਲਟ ਪੇਪਰਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤਾਂ ਦੇ ਆਰੋਪ ਲਾਉਂਦਿਆਂ, ਗਿਣਤੀ ਰੋਕਣ ਲਈ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੌਰਜੀਆ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡੇਵਿਡ ਸ਼ਫਰ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਹੈ, \"ਪਾਰਟੀ ਨਿਗਰਾਨਾ ਨੇ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਅਣਗਿਣੇ ਗ਼ੈਰ-ਹਾਜ਼ਰੀ ਬੈਲਟਾਂ ਦੇ ਢੇਰ ਵਿੱਚ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੈਲਟ ਮਿਲਾਉਂਦਿਆਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ\"। ਇੱਕ ਜੱਜ ਨੇ 5 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਮੁਕੱਦਮਾ ਇਹ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਖ਼ਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਗ਼ਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬੈਲਟ ਮਿਲਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ ਟਰੰਪ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ ਸ਼ਨਿਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹੀ ਵੋਟਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਿਆਂ, ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ। ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਚੋਣ ਨਿਗਰਾਨਾਂ ਦੇ ਐਲਾਨਾ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋ ਵੋਟਰਾਂ ਦਾ ਵੀ ਜਿੰਨਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਵੋਟਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖ਼ਰਾਬੀ ਸੀ। ਮੁਕੰਦਮਾ ਹਾਲੇ ਵਿਚਾਰ ਅਧੀਨ ਹੈ, ਪਰ ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ ਦੇ ਸੂਬਾ ਸਕੱਤਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਡੁੱਬਦੇ ਨੂੰ ਤਿਨਕੇ ਦਾ ਸਹਾਰਾ\" ਹੈ। ਜੇ ਚੋਣ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਚਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੀਮ ਚਾਹੀਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕੀ ਮਾਮਲਾ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਬੁੱਧਵਾਰ ਤੜਕੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਬਿਨ���ਹਾਂ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਦਿੱਤਿਆਂ ਧੋਖੇ ਨਾਲ ਵੋਟਾਂ ਪੈਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਅਸੀਂ ਯੂਐਸ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਜਾਵਾਂਗੇ।\" ਜੇ ਚੋਣ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਚਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੀਮ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਸੂਬਾ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਚਣੌਤੀ ਦੇਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਟੇਟ ਜੱਜ ਨੂੰ ਚਣੌਤੀ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਮੁੜ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੂੰ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਲਈ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਬ੍ਰੀਫਾਲਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਚੋਣ ਵਿਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਤੱਕ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਦਾ ਕੋਈ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਆਮ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਹਿਮ ਮਸਲਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਅੱਜ ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਯੂਐਸ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਹੋਈਆ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟ ਅਲ ਗੋਰ ਫਲੋਰੀਡਾ ਤੋਂ 60 ਲੱਖ ਵੋਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 537 ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਹਾਰ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਿਵਾਦਮਈ ਮੁੜ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚਲੀ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਗਿਣਤੀ ਨਾ ਰੋਕੀ ਅਤੇ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਜੋਰਜ ਡਬਲਿਯੂ ਬੁਸ਼ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਸਲਾ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਹ ਦੇਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2016/07/160719_trump_official_candidate_president", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53942426", "doc1": "ترامب أعرب عن ثقته في الفوز بالانتخابات الرئاسية المقررة في نوفمبر/تشرين الثاني المقبل وحصل ترامب على تأييد غالبية المندوبين من الولايات والأقاليم في التصويت الذي تم خلال المجمع الانتخابي للحزب الجمهوري في كليفلاند. وانتخب مايك بنس، حاكم ولاية انديانا، مرشحا عن الحزب لمنصب نائب الرئيس. وفي رسالة عبر الفيديو، قال ترامب إنه يشعر بالفخر لحصوله على ترشيح الحزب الجمهوري موضحا أنه سيحدث \"تغييرا حقيقيا في واشنطن\"، داعيا في الوقت ذاته الجمهوريين إلى النضال حتى النهاية. وأعرب ترامب عن ثقته في الفوز بالانتخابات الرئاسية في نوفمبر / تشرين الثاني. مواضيع قد تهمك نهاية وقال: \"سنفوز بالرئاسة، وسنحقق التغيير الحقيقي ونعيد القيادة إلى واشنطن. سنفوز في نوفمبر/تشرين الثاني\". وأضاف \"هذه حركة، ويجب علينا أن نناضل حتى النهاية. إنني أشعر بفخر كبير بأن أكون مرشحكم (لمنصب) الرئيس\". كريس كريستي حاكم ولاية نيوجيرسي عقد محاكمة صورية لهيلاري كلينتون وقال ترامب \"ما فعلنا هو حصولنا على ترشيح الحزب، ولن أنسى ذلك مطلقا. بتصويتكم اليوم تكون هذه المرحلة من العملية الرئاسية قد انتهت. لقد حققنا معا نتائج تاريخية\". وركز المتحدثون في هذه المجمع الانتخابي للحزب بشكل خاص على مهاجمة هيلاري كلينتون، المرشحة المحتملة للحزب الديمقراطي هيلاري كلينتون. وعقد حاكم ولاية نيو جيرسي كريس كريستي وهو مدع سابق محاكمة صورية لكلينتون وسط هتاف الحشود \"عليك أن تسجنها\". وانتقد كريستي وآخرون اس��خدام كلينتون لبريدها الشخصي بينما كانت تشغل منصب وزيرة الخارجية. وكان مدير مكتب التحقيقات الفيدرالي جيمس كومي قال في وقت سابق إن كلينتون كانت مهملة في طريقة تعاملها مع المعلومات الحساسة، ولكن لا يوجد اي مبرر لتوجيه تهم جنائية اليها لأنه لا توجد أي ادلة على انها كانت تتعمد مخالفة القانون. لكن كريستي والحشود رفضوا ذلك، وردد كريستي بصوت عال \"مذنبة\". وقال حاكم ولاية نيوجيرسي إن كلينتون لديها \"تقييم أناني ومفزع\" وهي المسؤولة عن العديد من مشاكل السياسة الخارجية في ليبيا وسوريا وأماكن أخرى. وظهر ابن وابنة دونالد ترامب خلال اجتماع المجمع الانتخابي وهما دونالد جونيور تيفاني. دونالد ترامب الابن هاجم هيلاري كلينتون أيضا قائلا إنها تمثل مخاطرة لا يمكن للولايات المتحدة أن تتحملها وقال الابن وهو يعلن نتيجة فوز دونالد ترامب الأب: \"أقدم التهاني لك يا أبي، إننا نحبك\". ووصف الابن والده بأنه أفضل صديق له وقدوته، وإلى أي مدى يتمتع بعزيمة قوية لتحقيق الإنجازات. وقال: \"حينما يخبره الناس بأن أمرا ما لا يمكن أن يتحقق، فإن هذا يضمن بأنه سينجزه.\" وهاجم الابن هيلاري كلينتون أيضا قائلا إنها تمثل مخاطرة لا يمكن للولايات المتحدة أن تأخذها، وأنه \"إذا انتخبت (رئيسة)، فإنها ستكون أول رئيسة لا يمكنها تجاوز فحص تاريخ الشخصية\"؟ تيفاني ترامب قالت إن والدها كان يشجعها دائما على العمل الجاد وكان محفزا للآخرين وتحدثت ابنة ترامب الصغرى أيضا تيفاني ترامب، وهي ابنة عارضة الأزياء السابقة والراقصة مارلا ميبلز، في مؤتمر الحزب الجمهوري الذي أعلن فيه عن ترشيح والدها لانتخابات الرئاسة. وسردت تيفاني بعض التجارب الشخصية مع والدها، وقالت إنه \"ولد محفزا لآخرين\" وكان يشجعها دائما على العمل الجاد.", "doc2": "ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦੌਰਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਮਨ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਰਾਖਾ ਦੱਸਦਿਆਂ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਬਹਿਸ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਸਿਆਸੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਮਗਰੋਂ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਮਾਊਂਟ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕੇਸ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੌਹਨ ਹੌਪਕਿਨਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਮੁਤਾਬਕ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਪੌਜ਼ਿਟਿਵ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ 60 ਲੱਖ ਦੇ ਨੇਰੇ ਹੈ ਅਤੇ ਪੌਣੇ ਦੋ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨਸਲਵਾਦ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਭਖੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਸਿਆਹਫ਼ਾਮ ਸ਼ਖ਼ਸ ਜੈਕਬ ਬਲੇਕ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਮਾਰੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਿੰਸਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਟਰੰਪ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਗੱਲਾਂ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦੌਰਾਨ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸਗ ਅਣਦੇਖੀ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗੀ-ਕਮਲਾ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਵੱਲੋਂ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਸੋਸ��ਲ ਡਿਸਟੈਂਸਿੰਗ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਚੁੱਕਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਦਾ ਇਕੱਠ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44364730", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44356286", "doc1": "وردد ترامب الحجة التي قدمها محاموه يناير/كانون الثاني في مذكرة إلى المدعي الخاص الذي يترأس هذا التحقيق. وانتقد ترامب في تغريدة على \"تويتر\" مرة أخرى التحقيق الذي ينظر في إذا ما كانت حملته الانتخابية قد تواطأت مع روسيا أو عرقلت سير العدالة. وينقسم خبراء القانون حول ما إذا كان باستطاعة ترامب العفو عن نفسه أم لا. هل يستطيع ترامب العفو عن نفسه؟ إن قانونية العفو الذاتي غير واضحة إذ لا توجد سابقة لعفو رئيس الولايات المتحدة عن نفسه. ويمنح دستور الولايات المتحدة صلاحيات لرئيس البلاد تتضمن \"سلطة منح العفو والعفو عن جرائم ارتكبت ضد الولايات المتحدة باستثناء القضايا المتعلقة بقرار قضائي\". يمكن للرئيس أن يرأف أو يخفف أو يعفو بشكل كامل حتى لو لم يتم توجيه أو إدانة أي شخص، إلا أنه لا يستطيع العفو عن الأشخاص الذين ارتكبوا جرائم على مستوى الدولة. لكن التطبيق الواسع للعفو الرئاسي أدى إلى انقسام خبراء القانون فيما بينهم. روسيا-ترامب: الرئيس يهاجم مكتب التحقيقات الفيدرالي بشأن التحقيق في مزاعم تدخل روسيا في الانتخابات وزارة العدل الأمريكية تحقق في احتمال \"تجسس\" مكتب التحقيقات على حملة ترامب ويقول خبراء القانون إن الرئيس \"لا\" يمكنه العفو عن نفسه مستندين في ذلك إلى قرار وزارة العدل بخصوص الرئيس ريتشارد نيكسون الذي اتخذته بناء على القاعدة الأساسية بأنه \"لا يجوز لأحد أن يكون قاضياً في قضيته\". ورأى خبراء آخرون أن الإجراء سيكون غير مناسب، إلا أنهم أقروا بأن الدستور لا يمنع من الناحية التقنية الرؤساء من العفو عن أنفسهم. وأشار ترامب في تغريدته إلى 13 ديمقراطياً يبدو أنهم من بين المحققين السبعة عشر من فريق مولر، إلا أنه لم يكن واضحاً إلى من يلمح ترامب. وكان بعض المحققين في فريق مولر قد سبق لهم تسجيل أنفسهم كديمقراطيين كما تبرع تسعة منهم بأموال للحزب الديمقراطي في الماضي وفقا لتقارير وسائل الإعلام الأمريكية. ضابط استخبارات بريطاني سابق \"وراء ملف ترامب-روسيا\" التحقيقات الأمريكية في مزاعم تدخل روسيا بالانتخابات تطال محامي ترامب ومولر هو جمهوري اختاره الرئيس الأمريكي جورج دبليو بوش للعمل كمدير لمكتب التحقيقات الفيدرالي. ونائب وزير العدل الأمريكي، رود روزنشتاين الذي عين مولر لترأس قضية التحقيق حول التدخل الروسي في الانتخابات الرئاسية الأمريكية، هو أيضاً جمهوري. ووفقاً للمبادئ الفيدرالية فإنه يحظر على زارة العدل النظر في الانتماء السياسي للموظفين عند اختيار وظائفهم. لماذا يفعل ترامب هذا؟ يقول محلل بي بي سي انتوني زوركر إن ترامب يحاول حماية نفسه من الدائرة الداخلية لفريق موللر. ويضيف زوركر أن تغريدة ترامب تأتي بعدما تناول أحد محامي ترامب قضية عفو ترامب عن نفسه في إحدى البرامج التلفزيونية التي تعرض يوم الأحد. ويشير المحلل إلى أن ، لقناة أحد محامي ترامب ،رودي جولياني،قال لقناة آي بي سي أن \"ترامب ليس لديه نية لإصدار عفو رئاسي عن نفسه م�� أنه يمتلك القدرة على القيام بذلك\". ----------------------------------------- يمكنكم استلام إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੌਂਸਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੇ ਵਕੀਲ ਰਾਹੀ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹੀ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਫਿਰ ਜਾਂਚ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰੂਸ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਛਿੱਕੇ ਟੰਗਿਆ। ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਮਾਹਿਰ ਇੱਕ ਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਸੋਮਵਾਰ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਵਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਕੈਲੀਆਨ ਕੌਨਵੇਅ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਿਉਂ ਕਹੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ੀ ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ ਹੈ ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਵੀ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ?\" \"ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਟਰੇਡ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਵਧੇਰੇ ਸੌਖਾ ਹੈ।\" ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਕੀਲਾਂ ਵੱਲੋਂ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ੋਅ ਦੌਰਾਨ ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਟਵੀਟ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਰੂਡੀ ਜੂਲੀਆਨੀ ਏਬੀਸੀ ਦੇ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੌਰਾਨ ਪੇਸ਼ ਹੋਏ ਅਤੇ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕੀ ਟਰੰਪ ਕੋਲ ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੀਮ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜੁਲੀਆਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸ਼ਾਇਦ ਹਾਂ\" ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਇੱਛਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਆਸੀ ਨਤੀਜੇ ਮਾੜੇ ਹੋਣਗੇ। ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਹੋਰ ਗੱਲ ਹੈ ਅਤੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਕੁਝ ਹੋਰ।\" ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਮੈਜੋਰਿਟੀ ਲੀਡਰ ਕੇਵਿਨ ਮੈਕਾਰਟੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46247866", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44855576", "doc1": "ترامب أجاب كتابة على اسئلة المحققين حول روسيا لكنه لم يقدمها لهم بعد وكشف ترامب للصحفيين أنه أجاب شخصيا على أسئلة الاستجواب \"بسهولة بالغة\"، لكن الإجابات التي كتبها لم تُقدم بعد إلى فريق التحقيق. ويبحث المحقق الخاص الموكل بالقضية روبرت مولر، في مزاعم التواطؤ بين حملة ترامب وروسيا، والتي أدت في النهاية إلى فوزه على منافسته الديمقراطية هيلاري كلينتون. وينفي ترامب بشدة أي تواطؤ بينه وبين الروس، ووصف التحقيق بأنه لا طائل منه ويشبه \"مطاردة ساحرة\". وغرد ترامب على تويتر، يوم الخميس، واصفا المحقق مولر بأنه \"متناقض\"، ووصف التحقيق بأنه \"أحمق تماما\" ، مضيفًا أن المشاركين في التحقيق طويل الأمد \"عار على أمتنا\". ترامب: روسيا والصين تتحديان النفوذ الأمريكي ترامب: لا يوجد ما يدعو روسيا للتدخل في الانتخابات الأمريكية وجاءت التغريدات بعد أسبوع من إجبار ترامب المدعي العام جيف سيشنز، على الاستقالة من منصبه ليحل محله ماثيو ويتاكر، الذي يملك الآن سلطة إقالة مولر أو إنهاء التحقيق. وفي حديثه للصحفيين يوم الجمعة، قال ترامب إن التحقيق أهدر \"الملايين والملايين من الدولارات\" و\"ما كان يجب أن يحدث\". كما أشار ترامب إلى أن الأشخاص الذين كتبوا الأسئلة التي وافق على الإجابة عليها \"ربما لديهم نوايا سيئة\". وقال ترامب بعد أن أوضح أنه كتب الإجابات على الأسئلة \"أنا متأكد من أنهم خُدعوا لأنهم يحبون أن يمسكوا الناس\". مولر يحقق في علاقات سرية بين أعضاء حملة ترامب الانتخابية وروسيا وشدد على أن \"المحامين لا يكتبون إجابات. أنا أكتب إجابات\". \"طرحت علي سلسلة من الأسئلة وأجبت عليها بسهولة.\" ومن غير المعروف على وجه الدقة الأسئلة التي أجاب عنها الرئيس. غير أن محامي ترامب \"رودي جولياني\" قال لصحيفة واشنطن بوست، يوم الخميس، إن ترامب لم يجب على الأسئلة المتعلقة بعمله عقب انتخابه رئيسا، قائلا إن بعضها ربما كانت \"شراك خداعية محتملة\"، في حين أن البعض الآخر \"غير ضروري\" أو \"غير ذي صلة\". ماذا وراء التحقيق الروسي؟ في عام 2016، استنتجت وكالات الاستخبارات الأمريكية أن روسيا شنت حملة على الإنترنت تستهدف التأثير على الناخبين في الانتخابات الرئاسية الأمريكية، بتصريح من الحكومة الروسية، وتضمنت أخبارا مزيفة على وسائل التواصل الاجتماعي ضد هيلاري كلينتون. و يبحث فريق من المحققين بقيادة مولر عن أي علاقة أو تواطؤ لأشخاص من حملة ترامب الرئاسية مع روسيا. وقد ثبت أن كبار أعضاء فريق ترامب التقوا بمسؤولين روس، وأن العديد من هذه الاجتماعات لم يتم الكشف عنها في البداية. وقد التقى نجل الرئيس \"دونالد ترامب جونيور\" بمحام روسي خلال الحملة الانتخابية التي قيل إن لديه \"أمور سيئة\" ضد كلينتون، وقد اعترف المستشار السابق جورج بابادوبولوس، بالكذب على مكتب التحقيقات الفيدرالي حول عقد اجتماعات ووساطة مزعومة مع روسيا. وتم توجيه الاتهام لأربعة أشخاص مرتبطين بحملة ترامب الرئاسية ورئيس الحملة الانتخابية بول مانافورت، والمستشارين ريك غيتس وجورج بابادوبولوس، ومستشار الأمن القومي السابق مايكل فلين، ويمكن إصدار لوائح اتهام أخرى. لكن الرئيس الأمريكي ينفي ارتكاب أي مخالفات ولم تظهر أدلة قوية لتورطه حتى الآن.", "doc2": "ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਹ ਫੁੱਟਬਾਲ ਆਪਣੇ 12 ਸਾਲਾ ਪੁੱਤਰ ਬੈਰਨ ਨੂੰ ਦੇਣਗੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ 2016 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਉੱਤੇ ਰੂਸ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਿਚ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਬੈਠਕ ਦੌਰਾਨ ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਖੁਫ਼ੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਸਟੈਂਡ ਤੋਂ ਉਲਟ ਸਟੈਂਡ ਲੈਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, 'ਰੂਸ ਦੇ ਕੋਲ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਦੇਣ ਦਾ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ'। ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਰਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਵੀ ਦੁਹਰਾਇਆ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾ ਫਿਨਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਗੇਲਸਿੰਕੀ ਵਿੱਚ ਤਕਰਾਬਨ ਦੋ ਘੰਟੇ ਮਿਲੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਰੂਸ ਸਾਡਾ ਸਹਿਸੋਗੀ ਨਹੀਂ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵਿਚ ਸੀਨੀਅਰ ਆਗੂ ਅਤੇ ਹਾਊਸ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਪੌਲ ਰਿਆਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਸ੍ਰੀਮਾਨ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਸੋਚਣ�� ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਸਾਡਾ ਪੱਕਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨਹੀਂ ਹੈ'। ਰਾਸ਼ਟਪਤੀ ਦੇ ਆਪਣੇ ਖੁਫ਼ੀਆ ਤੰਤਰ ਦਾ ਮੁਖੀ ਰੂਸ ਉੱਤੇ ਗੰਭੀਰ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਕੌਮੀ ਖ਼ੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡੌਨ ਕੋਟਸ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, 'ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਨੀਵਾਂ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਜੋ ਕੁਝ ਵੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਾਰਾ ਰੂਸ ਦਾ ਕਾਰਾ ਹੈ'। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਸੰਮੇਲਨ ਮਗਰੋਂ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਚੋਣਾ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਫ਼ੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਜਾਂ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਉੱਤੇ ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਮੈਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਦਖਲ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਈ ਵਜ੍ਹਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਦੀ।\" ਐਫਬੀਆਈ ਅਤੇ ਖੂਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਇਸ ਨਤੀਜੇ ਉੱਤੇ ਪਹੁੰਚੀਆਂ ਸਨ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿਲੇਰੀ ਕਲਿੰਟਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਮਾਹੌਲ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦਾ ਹੱਥ ਸੀ। ਏਜੰਸੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਫਰਜ਼ੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਫੈਲਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲਿਆਂ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਲੈ ਕੇ ਅਭਿਆਨ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਬਿਆਨ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਸੀਨੀਅਰ ਰਿਪਲਿਕਨ ਸਿਨੇਟਰ ਅਤੇ ਸਿਨੇਟ ਦੀ ਆਰਮਡ ਸਰਵਿਸਜ਼ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਲਿੰਡਸੇ ਗ੍ਰਾਹਮ ਮੁਤਾਬਕ ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 'ਕਮਜ਼ੋਰ' ਹੋਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਟਰੰਪ ਨੇ 2016 ਦੇ ਦਖਲ ਲ਼ਈ ਰੂਸ ਨੂੰ ਜਵਾਬਦੇਹ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਖ਼ਤ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦੇਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਖੁੰਝਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਸਿਨੇਟਰ ਜ਼ੇਫ ਫਲੇਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦਾ ਕੱਟੜ ਵਿਰੋਧੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ 'ਸ਼ਰਮਨਾਕ' ਸ਼ਬਦ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਸੰਮੇਲਨ ਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਵਿਰੋਧ ਕੁਝ ਅਮਰੀਕੀ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੂਸ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਸੰਮੇਲਨ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਵਿਸ਼ੇਸ ਕਾਉਂਸਲ ਰੌਬਰਟ ਮੂਲਰ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ 12 ਮਿਲਿਟਰੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਏਜੰਟਸ ਨੂੰ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਿਲੇਰੀ ਕਲਿੰਟਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਭਿਆਨ ਨੂੰ ਹੈਕ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵਿੱਚ ਮੁਲਜ਼ਮ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਜਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੂਸ ਆ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕਰਨ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਬਦਲੇ ਰੂਸ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਸ਼ੱਕੀਆਂ ਤੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਚਾਹੇਗਾ। ਅਮਰੀਕਾ-ਰੂਸ 'ਚ ਤਣਾਅ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ (1945 ਤੋਂ 1989) ਤੋਂ ��਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਰੋਧਤਾ ਸੀ। 2014 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਨੂੰ ਯੂਕ੍ਰੈਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਰੂਸ 'ਤੇ ਕਈ ਸਖ਼ਤ ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54643554", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50431003", "doc1": "أغضبت تصريحات ترامب عن الهواء في الهند، بعض الهنود، وطالبوا رئيس الوزراء، مودي، بأخذ هذه التصريحات بعين الاعتبار فقد أغضب وصف ترامب للهواء في الهند بأنه \"قذر\" فريقا من الهنود، إلى درجة أنهم طالبوا رئيس الوزراء، ناريندرا مودي، بأخذ هذه التصريحات بعين الاعتبار. في حين اتفق فريق آخر مع الرئيس الأمريكي في توصيفه، مشيرين إلى أن العاصمة دلهي من أكثر مدن العالم تلوثا فيما يتعلق بالهواء. فقد تحولت نوعية الهواء بالمدينة في الأسابيع الأخيرة إلى مستوى \"حاد\"، واشتكى السكان فيها من صعوبات في التنفس. وعاد في الهند موسم التلوث المخيف بمستويات خطيرة إذ أن معدل الجسيمات المُلوثة الدقيقة في الهواء بلغ 180 إلى 300 ميكروغرام في المتر المكعب، أي أكثر بنحو 12 ضعفا من المعدلات التي تصفها منظمة الصحة العالمية بالآمنة. مواضيع قد تهمك نهاية وقال ترامب في حديثه عن انسحاب الولايات المتحدة من اتفاقية باريس للتغير المناخي، التي تهدف إلى الحد من ارتفاع الحرارة إلى أقل من درجتين مئويتين \"انظروا إلى الصين كم هي قذرة، انظروا إلى روسيا، أنظروا إلى الهند، الهواء قذر. انسحبت من اتفاقية باريس لأني كان علي أن أسحب تريليونات من الدورلات، ثم إنهم لا يتعاملون معنا بإنصاف\". وربما لم تكن تعليقات ترامب بشأن نوعية الهواء في الصين دقيقة، ولكنها وجدت تفاعلا واسعا في الهند. فنوعية الهواء في المدن الشمالية في الهند تسوء أكثر في فصل الشتاء، بسبب عوامل منها حرق المزارعين لبقايا الحصيد، وتلوث الآلات والمصانع، والألعاب النارية التي تحرق في الاحتفالات، وسرعة الرياح وكلها عوامل يصفها الأطباء بأنها \"التشكيلة القاتلة من الغازات السامة\". وعلى الرغم من تزايد مستويات التلوث من عام لآخر فإن الحكومة لم تتخذ إجراءات ملموسة كافية للحد من الظاهرة. وتعالت أصوات على تويتر في الهند بعد تصريحات ترامب وانتشر وسما \"قذر\" و\"هاودي مودي\". وأطلق اسم هاودي مودي على تجمع حضره 50 ألف شخص بمدينة هيوستن الأمريكية في سبتمبر/ أيلول 2019 عندما استقبل الرئيس ترامب رئيس الوزراء مودي، في مناسبة وصفت وقتها بأنها \"أكبر حفل استقبال لزعيم أجنبي في الولايات المتحدة\" ووصفه ترامب بأنه \"تاريخي\". صورة لإحدى محطات القطار في العاصمة الهندية دلهي وبالكاد يمكن رؤيتها بسبب التلوث وتساءل زعيم حزب المؤتمر المعارض في الهند، كابيل سيبال، ما إذا كانت تصريحات الرئيس ترامب عن نوعية الهواء في الهند \"ثمرة الصداقة\" بين زعيمي البلدين ونتيجة \"هاودي مودي\". وأشار الكثيرون إلى زيارة ترامب للهند في فبراير/ شباط من هذا العام عندما أعد مودي احتفالا كبيرا \"لصديقة الحميم\"، بالأغاني والرقص، واستقبالا فخما في ملعب للكريكت. ونشر الكثيرون بعد التصريحات أيضا مؤشرات معدل التلوث في دلهي والتي ترتفع إلى المستوى الحاد، في بعض مناطق المدينة. وكتبت كيران مانرال على تويتر: \"معدل تلوث الهواء يصل كل عام إلى مستويات التسميم\". \"فبدل أن نشعر بالإهانة من هذا التصريح، لماذا لا نرفع التحدي بتنظيف ما حولنا وهواءنا، وعندها لن يتجرأ أحد علينا أبدا\". ويشكل تلوث الهواء عاملا سلبيا في جهود الهند لمكافحة فيروس كورونا لأن الدراسات أثبتت أن نوعية الهواء لها تأثير في عدد الإصابات والوفيات الناجمة عن مرض كوفيد 19. وحذر الأطباء وخبراء الأوبئة من أن تسمم الهواء يعرقل جهود الهند في مكافحة فيروس كورونا.", "doc2": "ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ 'ਚ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਿਥਵੀ 'ਤੇ ਸਾਫ਼ ਹਵਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਸਾਫ਼ ਹਵਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਵੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਲੋਕ ਮੈਨੂੰ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹਿੱਸੇ ਲਈ ਕੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ। ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਯਾਨਿ ਸਾਡਾ ਅਮਰੀਕਾ।\" \"ਇਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਤੁਸੀਂ ਦੂਜੇ ਦੇਸਾਂ ਨਾਲ ਕਰੋ, ਮਸਲਨ ਚੀਨ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਨਾਲ ਕਰੋ ਤਾਂ ਕਈ ਦੇਸਾਂ ਵਾਂਗ ਇਹ ਵੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਰਹੇ।\" ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਹਵਾ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।” “ਇਹ ਆਪਣਾ ਕੂੜਾ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਗੰਦਗੀ ਤੈਰਦੀ ਹੋਈ ਲੌਸ ਐਂਜਲਿਸ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੀ ਇਹ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗੰਦਗੀ ਲੌਸ ਐਂਜਲਿਸ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀ ਹੈ? ਤੁਸੀਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹੋ ਪਰ ਕੋਈ ਇਸ 'ਤੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਕਿਸ ਗੰਦਗੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੀ ਉਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਭਾਰਤ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਟਰੰਪ ਜਿਸ ਗੰਦਗੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਸ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਗ੍ਰੇਟ ਪੈਸਿਫਿਕ ਗਾਰਬੇਜ ਪੈਚ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੂੜਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹਵਾਈ ਦੀਪ ਸਮੂਹ ਵਿਚਾਲੇ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕਿਥੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਇਹ ਗੰਦਗੀ? ਨੇਚਰ ਮੈਗ਼ਜ਼ੀਨ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਗੰਦਗੀ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਇਹ ਇਲਾਕਾ 6 ਲੱਖ ਵਰਗ ਮੀਲ 'ਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ ਅਮਰੀਕੀ ਸਟੇਟ ਟੈਕਸਸ ਤੋਂ ਵੀ ਦੁਗਣੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪਤਾ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ 'ਚ ਪਤਾ ਲਗਿਆ ਸੀ। ਓਸ਼ਨ ਕਲੀਨਅਪ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਮੁਤਾਬਕ ਇੱਥੇ ਪੂਰੇ ਪੈਸਿਫਿਕ ਰਿਮ ਨਾਲ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਕੂੜਾ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ, ਯਾਨਿ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਵਸੇ ਏਸ਼ੀਆ, ਉੱਤਰੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਲੈਟਿਨ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ। ਵੈਸੇ ਇੱਥੇ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰਾ ਇਲਾਕਾ ਸਾਲਿਡ ਪਲਾਸਟਿਕ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਭਰਿਆ ਹੈ। ਬਲਕਿ ਇੱਥੇ ਮੋਟੇ ਤੌਰ 'ਤੇ 1.8 ਖਰਬ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਜ਼ਨ ਕਰੀਬ 88 ਹਜ਼ਾਰ ਟਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯਾਨਿ 500 ਜੰਬੋ ਜੈਟਸ ਦੇ ਵਜ਼ਨ ਦੇ ਬਰਾਬਰ। ਇਸ ਗੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਦੇਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਓਸ਼ਨ ਕਲੀਨਅਪ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਕੁਝ ਸਮੂਹਾਂ ਨਾਲ ਇਹ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੌਣ ਫੈਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕੂੜਾ? ਪੈਸਿਫਿਕ ਰਿਮ ਦੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਵਸੇ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲਿਆ ਕੂੜਾ ਇਸ ਖੇਤਰ 'ਚ ਫੈਲ ਕੇ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਉਹ ਬੇਕਾਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਂਝ ਹੀ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਰਸਤੇ ਇਹ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਯਾਨਿ ਗ੍ਰੇਟ ਪੈਸਿਫਿਕ ਗਾਰਬੇਜ ਪੈਚ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ ਵਗ ਕੇ ਆਈਆਂ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹੀ ਲੌਸ ਐਂਜਲਿਸ ਦੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਯੂਐੱਸ ਟੂਡੇ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇੱਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੰਦਗੀ ਚੀਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ਦੇ ਦੇਸ ਭਾਰਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ 'ਤੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਉਠਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਪਰ ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਸਾਇੰਸ ਐਡਵਾਂਸੇਜ਼ ਮੈਗ਼ਜ਼ੀਨ 'ਚ ਛਪੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਕੂੜਾ ਏਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਹੀ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਫਿਲੀਪਿੰਸ, ਵਿਅਤਨਾਮ, ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੰਦਗੀ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ 6 ਮੋਹਰੀ ਦੇਸ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-57033375", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-57328600", "doc1": "وهذا أول لقاح طورته دولة غير غربية يحظى بدعم منظمة الصحة العالمية. وقامت الصين بالفعل بتلقيح ملايين الأشخاص داخل أراضيها كما تم تداول اللقاح في 45 دولة أخرى من بينها دول عربية. وقبل القرار الصادر اليوم، كانت منظمة الصحة العالمية قد وافقت فقط على اللقاحات التي تنتجها شركات فايزر وأسترازينيكا وجونسون آند جونسون ومودرنا. لكن جهات الرقابة الصحية والدوائية في بلدان مختلفة، خاصةً الأفقر في إفريقيا وأمريكا اللاتينية وآسيا، وافقت بالفعل على استخدام اللقاح الصيني في حالات الطوارئ. مواضيع قد تهمك نهاية ومع عدم توفر البيانات الصادرة دوليًا، كانت فعالية اللقاحات الصينية المختلفة غير مؤكدة منذ فترة طويلة. إلا أن منظمة الصحة العالمية قالت اليوم إنها تحققت من \" فعالية وجودة ومدى أمان\" لقاح سينوفارم. وقالت منظمة الصحة العالمية إن إضافة لقاح سينوفارم لقائمة اللقاحات المجازة \" سيسرع وصول لقاح كوفيد 19 للبلدان التي تسعى لحماية العاملين الصحيين والسكان المعرضين للخطر\". ويوصى بإعطاء اللقاح على جرعتين لمن هم في سن 18 وما فوق. ومن المتوقع اتخاذ قرار خلال أيام بشأن لقاح سينوفاك، بينما لا يزال لقاح سبوتنيك الروسي قيد التقييم. ما أهمية دعم منظمة الصحة العالمية؟ الضوء الأخضر من منظمة الصحة العالمية هو دليل للمنظمين الوطنيين بأن اللقاح آمن وفعال. كما يعني أنه يمكن استخدام اللقاح في برنامج كوفاكس العالمي، والذي يهدف إلى توفير حوالي ملياري جرعة للدول النامية. من المتوقع ��ن يعطي قرار إدراج اللقاح الصيني للاستخدام في حالات الطوارئ دفعة كبيرة لكوفاكس، الذي يعاني حاليًا من نقص الإمدادات، والذي يرجع في الغالب إلى وقف الهند لتصدير اللقاحات. وتمكن البرنامج من تقديم حوالي 50 مليون جرعة فقط حتى الآن. اللقاح الذي صنعته شركة سينوفاك، المسمى كورونافاك، مرخص له بالاستخدام الكامل من قبل الصين، لكن الحكومة أرسلت بالفعل ملايين الجرعات إلى عدد من البلدان ، التي سمحت باستخدامه في حالات الطوارئ. وفي آسيا، أكبر المتلقين للقاح هم إندونيسيا وماليزيا والفلبين وتايلاند وباكستان، بينما في الأمريكيتين طلبت البرازيل والمكسيك وتشيلي وكولومبيا والإكوادور الملايين من اللقاحات. وفي أوروبا، وقعت تركيا وأوكرانيا عقودًا كبيرة مع شركة سينوفاك. يُعتقد أيضًا أن اللقاح مهم بشكل خاص للبلدان الأفريقية، حيث تلقت زيمبابوي والصومال وجيبوتي وبنين وتونس لقاحات من الصين حتى الآن. وتتمثل إحدى المزايا الرئيسية للقاحات الصينية في إمكانية تخزينها في ثلاجة عادية بدرجة حرارة تتراوح بين 2 و8 درجات مئوية مثل لقاح أسترازينيكا. كيف تعمل اللقاحات الصينية؟ يختلف اللقاحان الصينيان اختلافًا كبيرًا عن بعض لقاحات كوفيد الأخرى المستخدمة حاليًا، خاصة تلك التي تنتجها فايزر ومودرنا وتسمى اللقاحات الصينية، التي تم تطويرها بطريقة أكثر تقليدية، بالللقاحات المعطلة، مما يعني أنها تستخدم جزيئات فيروسية مقتولة لمساعدة الجهاز المناعي في التعرف على الفيروس دون المخاطرة باستجابة مرضية خطيرة. وبالمقارنة، فإن لقاحات فايزر ومودرنا يتم فيها حقن جزء من الشفرة الجينية لفيروس كورونا في الجسم، لتدريب جهاز المناعة على كيفية الاستجابة له. ولقاح أسترازينيكا يعد نوعا آخر من اللقاحات حيث يتم تعديل نسخة من فيروس البرد الشائع عند حيوان الشمبانزي لتحتوي على مادة وراثية مشتركة مع فيروس كورونا، وبمجرد حقنها، فإنها تعلم الجهاز المناعي كيفية محاربة الفيروس الحقيقي. وتبلغ نسبة فعالية فايزر ومودرنا حوالي 90٪ أو أعلى ، بينما يُعتقد أن كفاءة لقاح أسترازينيكا تبلغ حوالي 76٪. وفي أبريل/نيسان، قال كبير مسؤولي مكافحة الأمراض في الصين إن فعالية لقاحات كوفيد في البلاد منخفضة، على الرغم من أنه أصر في وقت لاحق على أن تعليقاته قد أسيء تفسيرها.", "doc2": "ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਸਿਨੋਫਾਰਮਾ ਦੇ ਟੀਕੇ ਨੂੰ ਵੀ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਤਮਾਮ ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਟੀਕਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਪਦੰਡਾ ਉਪਰ ਖਰਾ ਉਤਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਸ ਟੀਕੇ ਨੂੰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਹਾਲਾਤ ਲਈ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲਣ ਨਾਲ ਹੁਣ ਇਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੋਵੈਕਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਤਹਿਤ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ ,ਜਿਸ ਦਾ ਟੀਚਾ ਸਮਾਨ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੈ । ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਈ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।18 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਵੀ ਦੋ ਡੋਜ਼ ਲੈਣੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ।ਪਹਿਲੀ ਅਤੇ ਦੂਸਰੀ ਡੋਜ਼ ਵਿਚਕਾਰ ਦੋ ਤੋਂ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤੇ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ��ਧਿਐਨ ਰਿਪੋਰਟ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਨੁਸਾਰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਾਸਤੇ ਸਾਰੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਣਕਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਨੋਵੈਕ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਵੈਕਸੀਨ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਉੱਪਰ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਆਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਈ। ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਵੈਕਸ ਪ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਮਿਲੇਗੀ ਜੋ ਕਿ ਫ਼ਿਲਹਾਲ ਵੈਕਸੀਨ ਅਪੂਰਤੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਮਹਾਂਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਡਾ ਮਰੀਆਜੇਲ੍ਹਾ ਸਮਾਓ ਨੇ ਕਿਹਾ,\"ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਕਈ ਟੀਕਿਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਨਾ ਬਰਾਬਰੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।ਅਸੀਂ ਦਵਾਈ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਕੋਵੈਕਸ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਕਰਨ ਆਪਣੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਡਾਟਾ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਤਾਂ ਕਿ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਉਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।\" ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਸੰਸਾਰਿਕ ਕੋਵੈਕਸ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਵਾਸਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਹੀ ਟੀਕੇ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਚੀਨ ਵੈਕਸੀਨ ਚੀਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚਿੱਲੀ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਮੈਕਸੀਕੋ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਸਿਨੋਵੈਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਮਈ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅੰਤ ਤਕ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ ਸੱਠ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੁਰਾਕਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ ਹਨ। ਸਿਨੋਵੈਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖਾਸੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਟੈਂਡਰਡ ਰੈਫਰੀਜਰੇਟਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤੋਂ ਅੱਠ ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਸਹਾਈ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਬੇਹੱਦ ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ। ਇਹ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਮਿਲੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ, ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾਕੋਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ 50 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਕ ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਪ���ਧਰ ਉੱਪਰ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਟੀਕੇ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿਚ ਨਾ-ਬਰਾਬਰੀ ਨੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਉਤਪਾਦਨ, ਆਕਸੀਜਨ ਅਪੂਰਤੀ ਅਤੇ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਦਦ ਬਰਾਬਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮੀਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਗ਼ਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਟੀਕੇ ਦੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਦਾਨ ਕਰਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56952958", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56940133", "doc1": "شهدت الهند ارتفاعا حادا في أعداد الإصابة والوفاة بفيروس كورونا وقالت وزارة الصحة الأسترالية إن القرار اتُخذ \"بناء على نسبة الأشخاص الذين أصيبوا في الهند بعدوى كوفيد-19 ممن يخضعون للحجر الصحي\". وفي وقت سابق، حظرت أستراليا جميع الرحلات القادمة من الهند. وتشير تقديرات إلى أن عدد الأستراليين في الهند 9000، بينهم 600 مصنفون في دائرة الخطر. وبحسب وسائل إعلام محلية، ستكون هذه أول مرة يُجرّم فيها الأستراليون لعودتهم إلى بلدهم. مواضيع قد تهمك نهاية وقال أحد الأطباء في حديث لقناة \"ايه بي سي\" إن خطوة الحكومة لا تتناسب مع الخطر الذي يشكله العائدون من الهند. وقال الطبيب فيوم شارمر: \"عائلاتنا تحتضر بالمعنى الحرفي للكلمة في الهند... عدم وجود أي طريقة على الإطلاق لإخراجهم يعتبر تخليا (عنهم)\". واعتبارا من يوم الاثنين، سيُمنع دخول أي شخص كان في الهند خلال الأسبوعين السابقين لموعد وصوله المتوقع إلى أستراليا. وقد يؤدي عدم الامتثال للقرار الجديد إلى عقوبة بالسجن مدة خمس سنوات أو غرامة قدرها 66 ألف دولار أسترالي أو كليهما. وقالت وزارة الصحة إنه سيعاد النظر في القرار في 15 مايو/ أيار. وقال وزير الصحة غريغ هانت في بيان إن: \"الحكومة لا تتخذ مثل هذه القرارات باستخفاف\". وأضاف: \"من المهمّ حماية الأنظمة الأسترالية للصحة العامة والحجر الصحي، وتقليل عدد حالات كوفيد-19 في مرافق الحجر الصحي إلى مستوى يمكن التحكم فيه\". وأعلنت وزارة الصحة الأسترالية أنها اتفقت مع الهند على إرسال إمدادت طبية عاجلة، منها أجهزة التنفس ومعدات الحماية الشخصية. وجاء في بيان وزارة الصحة: \"قلوبنا مع شعب الهند ومجتمعنا الهندي-الأسترالي\". وشهدت الهند ارتفاع عدد حالات الإصابة إلى 19 مليونا، وإجمالي حالات الوفاة إلى 200 ألف. وشهد الأسبوع الماضي تسجيل أكثر من 300 ألف حالة إصابة جديدة كل يوم. وفرضت أستراليا سلسلة من الإجراءات الصارمة لإبقاء الفيروس خارج البلاد منذ أن بدأ انتشار الجائحة في فبراير/ شباط 2020. وبينما تتمتع أستراليا بمعدلات إصابة تقترب من الصفر، وتسجّل عدد حالات وفاة أقل بكثير من معظم البلدان، فإن سياسات الإغلاق الصارمة تركت العديد من الأستراليين عالقين في الخارج. ويمثّل الحظر المفروض على الوافدين من الهند تصعيدا - إذ أنها المرة الأولى التي توقف فيها أستراليا عمليات إجلاء وتمنع تماماً المواطنين من العودة إلى بلدهم.", "doc2": "ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਕੋਰੋਨਾ ਕੇਸਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ���ਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਇਸ ਦਰਮਿਆਨ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਆਉਣਗੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ 5 ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਭੁਗਤਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲੜੀ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਹ ਸਖ਼ਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲੰਘੇ 14 ਦਿਨਾਂ ਅੰਦਰ ਜੇ ਕਿਸੇ ਮੁਸਾਫ਼ਰ ਨੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਅਤੇ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਿਡਨੀ ਤੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਫਰਾਂਸਿਸ ਮਾਓ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦਾ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਹਾਲ ਉਧਰ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕ ਮਨਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ ਆਪਣੀ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਖ਼ਫ਼ਾ ਹਨ। ਮਨਦੀਪ ਉਨ੍ਹਾਂ 9000 ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ ਜੋ ਕੈਨਬਰਾ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉਡਾਨਾਂ ਮਈ ਮੱਧ ਤੱਕ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਦੋ ਧੀਆਂ ਐਡੀਲੇਡ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਮਨਦੀਪ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦਾ ਇਹ ਸਮਾਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲੰਬਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਦਾ ਵੀ ਅਸਲ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਹਵਾਈ ਉਡਾਨਾਂ ਰੱਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮਨਦੀਪ ਇਸ ਵੇਲੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹਨ ਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਕੋਲ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਵਾਇਰਸ ਕੱਢਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਉਡਾਨਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਉਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਜਾਣ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਕਾਬੂ ਅਤੇ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਦੇ ਚੰਗੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਸਦਕਾ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਇਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਦੀ ਦਰ ਤਕਰੀਬਨ ਸਿਫ਼ਰ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਰ ਬਾਕੀ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਾਸੀ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਫ਼ਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉਡਾਨਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਕਿ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰਤਣ ਦੀ ਇਜ਼ਾਜਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ। ਨਾਗਰਿਕ ਆ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ? ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਸੀ ਕਿ 10 ਲੱਖ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰਤ ਆਏ ਤੇ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਹਾਲੇ ਵੀ ਮੁੜਨ ਲਈ ਜੱਦੋ-ਜਹਿਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 36,000 ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਲਈ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਈ ਹੈ, ਪਰ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਸਲ ਗਿਣਤੀ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹੈ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੇ ਮਾਰਚ 2020 ਵਿੱਚ ਬਾਹਰਲੇ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉਡਾਨਾਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਮਹਿਜ਼ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਅਤੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਵਾਪਸ ਆ��ਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਲਬਰਨ ਦੇ ਇੱਕ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਨਰਸਾਂ ਕੁਝ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਰਿਆਇਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਲੇਬਰਿਟੀ, ਖੇਡ ਸਿਤਾਰੇ ਅਤੇ ਠੇਕੇ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਮੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਸਟਰੇਲਈਆ ਨੇ ਵਾਇਰਸ ਮੁਕਤ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਤੋਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਹ ਜੋ ਵਾਪਸ ਆਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੂਬਿਆਂ ਦੀਆਂ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋਟਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ, ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਬਜਾਇ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਦਾ ਬੋਝ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਲੱਗੀ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਭਾਰ ਪਾਉਣ ਲੱਗੀ। ਉੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਹੀ ਹੋਟਲ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕਮਰੇ ਉਪਲਬਧ ਸਨ। ਪਰ ਬਜਾਇ ਇਸ ਦੇ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕਰਦੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਕੇਂਦਰ ਬਣਵਾਉਂਦੀ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉਡਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਘੱਟ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਕੌਟ ਮੌਰੀਸਨ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਟਰੈਵਲ ਕੈਪ (ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ) ਨੂੰ ਅਸਥਾਈ ਦੱਸਿਆ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਥਾਈ ਹੀ ਰਹੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਹਫ਼ਤਾ ਕਰੀਬ 7000 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਘਟਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਡਾਨਾਂ ਰੱਦ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਰੂਟ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਲੈਵਲ 'ਤੇ ਫ਼ੈਲਾਅ ਅਤੇ ਵਾਇਰਸ ਵਿੱਚ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਰੋਕ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਖ਼ੁਸ਼ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਗੇ ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਕ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਲੱਗਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਪਰ ਸਿਸਟਮ ਉਲਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਗ਼ਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਲੋੜ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜ਼ੀਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘਰ ਜਾਣਾ ਹੈ ਉਹ ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ 'ਤੇ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉਡਾਨਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਨਾਲ ਹਵਾਈ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵੱਧ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੇ ਕਈ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮੁਲਕ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਇਸ ਨਾਲ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਬਣੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਆਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਧ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵਾਪਸੀ ਉਡਾਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਇੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਟ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਵੀ ਔਖਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਮੁਫ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕੀ ਹੋਟਲ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈ? ਬਹੁਤਾ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ, ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਇਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਵਾਲਾ ਯੂਕੇ ਵੇਰੀਐਂਟ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ, ਇਸ ਨੇ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪਰਖ਼ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ। ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚੋਂ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਥ ਵਿੱਚ ਲੌਕਡਾਊਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਨਵੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸੱਤਵੀਂ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਕਿ ਕਿਸੇ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਸ਼ਹਿਰ ਨੇ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ। ਪਿਛਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੇ ਨਵਾਂ ਸਟ੍ਰੇਨ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 16 ਵਾਰ ਹੋਟਲ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦੇਖੇ। ਇੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗ਼ ਲੱਗਣਾ ਅਤੇ ਕਾਮਿਆਂ ਤੱਕ ਇਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਪਹੁੰਚਣਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਹੋਟਲ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਤੇ ਹਵਾ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੋਟੋਕੌਲ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਵਾਇਰਸ ਹੋਟਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲੇ ਵੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦੇ 16 ਮਾਮਲੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਕੁੱਲ ਕਾਮਯਾਬੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੌਰੀਸਨ ਮੁਤਾਬਕ ਦੱਸ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਟਲ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਜ਼ਰੀਏ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਹਰ ਇੱਕ ਉਲੰਘਣਾ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਆਰਨਟੀਨ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਬਾਰੇ ਸ਼ੰਕੇ ਖੜੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਆਲੋਚਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰਤਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਵੇ। ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰਾਂ, ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਕਰਵਾ ਕੇ ਥੱਕ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਢੁੱਕਵੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਫ਼ੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਦਦ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਹੋਟਲਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਦਰਾਡੇ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਚੇਚੇ ਇਸ ਟੀਚੇ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਡਾਰਵਿਨ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਮਾਈਨਿੰਗ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਹੌਵਰਡ ਸਪਰਿੰਗ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝੇ ਵਰਾਂਡਿਆਂ ਅਤੇ ਬੰਦ ਕਮਰਿਆਂ ਵਾਲੇ ਹੋਟਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਕਰਨ ਦੀ ਥਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਖਾਲ੍ਹੀ ਥਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਸਿੰਗਲ ਯੂਨਿਟ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ 800 ਬੈੱਡਾਂ ਤੋਂ ਵਧਕੇ 2000 ਬੈੱਡ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਸੂਬੇ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਸੁਵਿਧਾ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ, \"ਸਾਨੂੰ ਭਾਈਚਾਰੇ ��ੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਜਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਅਪਣਾ ਸਕੀਏ।\" ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਈਮਰ ਨੇ ਜੇਮਸ ਮਰਲੀਨੋ ਨੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵਾਇਰਸ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।\" ਪਰ ਨਵੇਂ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਕੇਂਦਰ ਨੂੰ ਫ਼ੈਡਰਲ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੈਨਬੇਰਾ ਨੂੰ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਲਈ 10 ਕਰੋੜ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਡਾਲਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਦੇ ਬਦਲ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਤਾਇਵਾਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੀ ਸਿਸਟਮ ਬਦਲੇਗਾ? ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਬੈਠੇ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਮੰਗ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜੋ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸੇ ਹੋਏ ਹਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬੇਨਤੀਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਮੱਤਦਾਨ ਦੌਰਾਨ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਸਮਰਥਨ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਅਤੇ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਟਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਡਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀ। ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਮੁੜਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਉਣ ਬਾਰੇ ਜਨਤਕ ਬਹਿਸਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮਿਆਂ ਦੌਰਾਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੱਛਮੀ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ਾ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਵਿੱਚ, ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਨਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ ਵਰਗੇ ਲੋਕ ਜੋ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਵਿਦਾਈ ਦੇਣ ਭਾਰਤ ਆਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹਮਦਰਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। \"ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਸੱਚੀਂ ਦੁੱਖ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: 'ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਹੀ ਰਹਿਣ ਦਿਓ। ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਆਸਟਰੇਲੀਅਨ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਹਿਣਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ?\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-57074634", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-57083191", "doc1": "وقتل ما لا يقل عن 53 فلسطينياً، بينهم 14 طفلا، وستة اسرائيليين منذ يوم الاثنين. ونفذت إسرائيل مئات الضربات الجوية على القطاع، ما أسفر عن مقتل قيادي بحركة حماس، وتدمير ثلاثة مبان ضخمة. وقالت إسرائيل إن مسلحين فلسطينيين أطلقوا أكثر من ألف صاروخ على مدى 38 ساعة، معظمها باتجاه تل أبيب. وقال الأمين العام للأمم المتحدة، أنطونيو غوتيريش، إنه يشعر \"بقلق شديد\" من أعمال العنف المستمرة. مواضيع قد تهمك نهاية وأدت الاضطرابات العنيفة في بلدات إسرائيل التي يسكنها خليط من اليهود والعرب إلى اعتقال المئات. وفُرضت حالة الطوارئ في بلدة اللد، القريبة من تل أبيب. وقال رئيس الوزراء الإسرائيلي، بنيامين نتنياهو، إن الحكومة ستستخدم كل قوتها لحماية إسرائيل من الأعداء في الخارج ��مثيري الشغب في الداخل. ماذا يحدث في غزة؟ بدأ مسلحون فلسطينيون في غزة إطلاق الصواريخ على إسرائيل مساء الإثنين، وردت إسرائيل بضرب أهداف في القطاع. وقالت إسرائيل يوم الأربعاء إنها قتلت مسؤولين بارزين من حماس في غزة، كما استهدفت مواقع إطلاق صواريخ. وقال رئيس الوزراء الإسرائيلي \"كانت هذه فقط البداية. سنوجه لهم ضربات لم يحلموا بها أبدا\". وأكدت حماس، التي تتولى الحكم في غزة، مقتل القيادي باسم عيسى في مدينة غزة و\"مقاتلين\" آخرين. وقالت حماس في بيان أوردته رويترز إن \"آلاف القادة والجنود سيسيرون على خطاهم\". وقالت وزارة الصحة في حكومة حماس إن أكثر من 300 شخص أصيبوا هناك منذ بدء الصراع، بالإضافة إلى القتلى. وقال الجيش الإسرائيلي يوم الأربعاء إن غاراته على غزة هي الأكبر منذ الصراع في 2014. ودُمّر برج سكني ثالث في غزة يوم الأربعاء. وقالت حماس إنها غاضبة من \"استهداف العدو لأبراج سكنية\". الغارات الإسرائيلية دمرت أبراجا في غزة، بينها برج هنادي وتلقى السكان تحذيرات لإخلاء المباني قبل مهاجمة الطائرات المقاتلة. لكن مسؤولي الصحة قالوا إن الهجمات أدت إلى مقتل مدنيين. وقُتل خمسة أفراد من عائلة واحدة في غارة جوية يوم الثلاثاء، بينهم شقيقان صغيران، بحسب وكالة فرانس برس. وقالت ياسمين، وهي من سكان غزة وتبلغ من العمر 11 عاما، لمنظمة أنقذوا الأطفال، إن ليل الثلاثاء كان أسوأ ليلة في حياتها. وقالت للمؤسسة الخيرية \"كنت أشعر بألم في بطني من الخوف وكان والداي يحاولان تهدئتي وإخباري أن القصف بعيد لكنني شعرت أنه كان قريبًا. العيد غدا، ولن نحتفل بسبب هذا الصراع\". ماذا يحدث في اسرائيل؟ صافرات الإنذار توالت في المدن الجنوبية في إسرائيل قال الجيش الإسرائيلي إن جنديا قتل صباح الأربعاء بصاروخ مضاد للدبابات أطلق من غزة. واستمر دوي صافرات الإنذار في بلدات ومدن جنوب إسرائيل بعد ظهر الأربعاء بعد ما وصفه الجيش الإسرائيلي بوابل من الصواريخ أطلقته حماس. ولقي شخصان، رجل وابنته المراهقة، مصرعهما في اللد عندما أصاب صاروخ سيارتهما. وقد كان كلاهما من عرب إسرائيل. وقالت الشرطة إن ما وصفته بأعمال شغب عنيفة نشبت في عشرات المناطق بالبلاد خلال الليل، وأن 270 شخصا اعتقلوا. وأُضرمت النيران في معابد ومصالح تجارية في اللد. ووصف نتنياهو أعمال الشغب بأنها \"لا تطاق\" وقال إنها تذكر الشعب اليهودي بماضيه. وقالت الشرطة الإسرائيلية إن اللد ستفرض حظر تجول من الساعة 20:00 بالتوقيت المحلي يوم الأربعاء حتى الساعة 04:00 يوم الخميس حفاظا على سلامة وممتلكات السكان. ما الذي تسبب في العنف؟ تشييع جنازة رجل قتل في أحداث الشغب في اللد اندلع القتال بين إسرائيل وحماس بعد أيام من تصاعد الاشتباكات بين الفلسطينيين والشرطة الإسرائيلية في مجمع المسجد الأقصى في القدس الشرقية. وطالبت حماس إسرائيل بإبعاد الشرطة من هناك ومن حي الشيخ جراح القريب الذي تقطنه أغلبية عربية حيث تواجه العائلات الفلسطينية الطرد من قبل المستوطنين اليهود. وأطلقت حماس صواريخ عندما لم تجد انصياعا لتحذيراتها. حافلة محترقة في حولون. وكان الغضب الفلسطيني قد أذكته أسابيع من التوتر المتصاعد في القدس الشرقية، التي أشعلتها سلسلة من المواجهات مع الشرطة منذ بداية شهر رمضان المبارك في منتصف أبريل. وزاد من تأجيجها التهديد بإجلاء العائلات الفلسطينية من منازلها في القدس الشرقية من قبل المستوطنين اليهود واحتفال إسرائيل السنوي باحتلالها القدس الشرقية في حرب عام 1967 في الشرق الأوسط. مسؤولو الصحة الفلسطينيون يقولون إن أطفالا قتلوا في الغارات الإسرائيلية وينطوي مصير المدينة، بأهميتها الدينية والوطنية العميقة لكلا الجانبين، على أهمية كبيرة في الصراع الإسرائيلي الفلسطيني المستمر منذ عقود. وقد ضمت إسرائيل القدس الشرقية فعليا في عام 1980 واعتبرت المدينة بأكملها عاصمتها، على الرغم من أن الغالبية العظمى من الدول الأخرى لم تعترف بذلك. ويطالب الفلسطينيون بأن يكون النصف الشرقي من القدس عاصمة دولتهم المأمولة. فلسطيني في غزة يتفقد الدمار الذي أحدثته الغارات", "doc2": "ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਫਲਸਤੀਨੀ ਫੌਜ ਵੱਲੋਂ 1000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਵੀ ਮੰਗਲਵਾਰ ਅਤੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਦੋ ਏਅਰ ਸਟ੍ਰਾਈਕਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਜ਼ਾ ਦੇ 2 ਟਾਵਰ ਢਹਿ ਢੇਰੀ ਹੋ ਗਏ। ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 54 ਫਲਸਤੀਨੀ ਅਤੇ 6 ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ,14 ਫਲਸਤੀਨੀ ਬੱਚੇ ਵੀ ਇਸ ਝੜਪ ਦੌਰਾਨ ਫਸ ਗਏ ਹਨ। ਯੂਐੱਨ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਐਨਟੌਨਿਓ ਗੁਟਰੈਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹਿੰਸਾ ਕਾਰਨ ਕਾਫੀ ਚਿਤੰਤ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਇਹ ਸਾਰੀ ਹਿੰਸਾ ਪੂਰਬੀ ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਅਲ ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਵਿਖੇ ਹੋਈ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗਜ਼ਾ ਤੋਂ 1050 ਰਾਕੇਟ ਅਤੇ ਮੋਰਟਾਰ ਗੋਲੇ ਦਾਗੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 850 ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚ ਡਿੱਗ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਲਗਭਗ 200 ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਡੋਮ ਏਅਰ ਡਿਫੈਂਸ ਸਿਸਟਮ ਦੁਆਰਾ ਅਸਫਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਹਿੰਸਾ ਦੌਰਾਨ ਵਧੀ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫਲਸਤੀਨੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 38 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿਚ ਇਕ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ ਹਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫਲਸਤੀਨੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੇ ਜੋ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ ਹਨ ਉਹ ਬਹੁਤੇ ਤਲ ਅਵੀਵ 'ਤੇ ਛੱਡੇ ਗਏ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਗਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗਜ਼ਾ ਦੇ ਦੋ ਟਾਵਰ ਬਲਾਕ ਢਹਿ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਅਰਬਾਂ ਨੇ ਹਿੰਸਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ। ਤਲ ਅਵੀਵ ਨੇੜੇ ਲੋਡ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸੱਕਤਰ-ਜਨਰਲ ਐਂਟੋਨੀਓ ਗੁਟੇਰੇਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। ਸੌਮਿਆ ਸੰਤੋਸ਼ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਅਤੇ ਬੇਟੇ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੀ ਨਰਸ ਵੀ ਹਲਾਕ ਫਲਸਤੀਨੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰਾਕੇਟ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕਾਰਨ ਗਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚ ਕਈ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਦੱਖਣੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਸ਼ਹਿਰ ਅਸ਼ਕਲੋਨ ਉੱਤੇ ਵੀ ਰਾਕੇਟ ਚਲਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਰਲਾ ਰਾਜ ਦੀ ਮਲਯਾਲੀ ਔਰਤ ਸੌਮਿਆ ਸੰਤੋਸ਼ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। 30 ਸਾਲਾ ਸੌਮਿਆ ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਇਦੂਕੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਵਸਨੀਕ ਸੀ। ਭਾਰਤ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਸੰਵੇਦਨਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸੌਮਿਆ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਭੇਜਣ ਦੇ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੌਮਿਆ ਅਸ਼ਕਲੋਨ ਵਿਚ ਇਕ ਘਰ ਵਿਚ ਇਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤ ਦੇ ਨਰਸ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸੀ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਦੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ, ਸੌਮਿਆ ਪਿਛਲੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਵੀ ਹੈ ਜੋ ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਤਨਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਢੇਸੀ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਲਿਖੀ ਚਿੱਠੀ ਤਨਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਢੇਸੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਯੂਕੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸ ਬਾਬਤ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਰਾਬਤਾ ਕਾਇਮ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ ਯੂਕੇ ਦੇ ਐੱਮਪੀ ਤਨਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਢੇਸੀ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੌਰਸ ਜੌਹਨਸਨ ਨੂੰ ਫਲਸਤੀਨ 'ਚ ਵਾਪਰ ਰਹੀ ਹਿੰਸਾ ਬਾਰੇ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਚਿੱਠੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਲਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਈ-ਮੇਲ ਫਲਸਤੀਨ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਵਿਗੜਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਕਈ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਯੂਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਬਾਰੇ ਕੀ ਉਹ ਕੋਈ ਸਟੈਂਡ ਲੈਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਯੂਕੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸ ਬਾਬਤ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਰਾਬਤਾ ਕਾਇਮ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ। ਵਿਗੜ ਰਹੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਕੀਤਾ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਦੌਰਾਨ ਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾਈ ਗਈ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਅਰਬਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਝੜਪਾਂ ਵਿੱਚ 12 ਲੋਕ ਫੱਟੜ ਹੋਏ ਅਤੇ ਕੁਝ ਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਹਿ ਯੁੱਧ ਵਰਗੇ ਹਾਲਾਤ ਬਣ ਰਹੇ ਸਨ। ਫਲਸਤੀਨੀ ਕਟੜਪੰਥੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ ਗਏ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਵੀ ਗਾਜ਼ਾ ਉੱਪਰ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ। ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਿੰਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 40 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਲੋਡ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਰੇ ਗਏ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਸ਼ਖ ਅੰਤਮ ਸਸਕਾਰ ਲਈ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਲੋਕ ਫਲਸਤੀਨੀ ਕਟੜਪੰਥੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਤਲ ਅਵੀਵ ਸ਼ਹਿਰ 'ਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਉੱਪਰ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕਰ��ੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਟਾਵਰ ਬਲਾਕ ਤਬਾਹ ਕੀਤਾ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵੱਲੋਂ ਦੋਨਾਂ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।ਫਲਸਤੀਨੀ ਕਟੜਪੰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਕਾਰ ਵੱਧ ਰਹੇ ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵੱਲੋਂ ਲੋਡ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਲੌਡ ਵਿੱਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ 35 ਫਲਸਤੀਨੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 10 ਬੱਚੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੰਜ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਇਜ਼ਾਈਲ ਬਾਰੇ ਸਖ਼ਤੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਸਲਮਾਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੇਨਿਆਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਨਿੰਦੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, \"ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਪਾਕੀਜ਼ਗੀ ਅਤੇ ਨਮਾਜ਼ੀਆਂ ਉੱਪਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।\" ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਤੋਂ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਟਕਰਾਅ ਲਈ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਫੌਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਵਰਜਿਆ ਜਾਵੇ। ਸਾਊਦੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਾਨੰਨਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਫਲਸਤੀਨ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।\" \"ਸਾਡਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦਾ ਹੱਲ ਤਾਂ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ 1967 ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਅਜ਼ਾਦ ਮੁਲਕ ਹੋਵੇਗਾ, ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਜਿਸਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਅਤੇ ਅਰਬ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹੀ ਹੈ।\" ਸੋਮਾਵਾਰ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤੀਆਂ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕਈ ਦਰਜਣ ਫਲਸਤੀਨੀ ਫਟੱੜ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਫਿਰ ਫਲਸਤੀਨੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਡਬਲ ਬੁਲੇਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਰਾਕਟਾਂ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਇਸ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 28 ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਅਤੇ 3 ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਵਿਵਾਦ ਕੀ ਹੈ? 1967 ਦੀ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਇਸਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਫਲਸਤੀਨੀ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦ ਦੇਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਇਸ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਹੱਕ ਜਤਾਉਣ ਵਾਲੇ ਯਹੂਦੀ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬੇ��ਖ਼ਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸ਼ਾਖਾ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਬੋਰਡ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਤ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ 'ਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਦਾਅਵਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਮਤਾ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਮਤੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ 'ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਕੋਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦੋਂਕਿ ਯਹੂਦੀ ਉਸ ਨੂੰ ਟੈਂਪਲ ਮਾਊਂਟ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਧਾਰਮਿਕ ਅਸਥਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46021709", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55602629", "doc1": "تعد شركة لاين آير من كبرى شركات رحلات الطيران منخفضة السعر. وتسبب الحادث في تسليط الضوء على حقيقة الطائرة وهي طراز جديد من طائرات بوينغ، \"737 ماكس 8\"، وهذا أول حادث كبير من نوعه يحدث لهذا الطراز. ولاتزال التفاصيل شحيحة، كما أن سبب وقوع الحادث لم يتأكد بعد، كما بدأت تحقيقات شاملة لمعرفة أسباب تحطم الطائرة. وتقع حوادث الطائرات عادة نتيجة تضافر مجموعة عوامل، فنية وبشرية، لكن هل يمكن أن تلعب حداثة الطائرة أي دور في تحطمها؟ كانت الطائرة \"بيونغ 737 ماكس 8\" قد بدأت رحلاتها التجارية عام 2017. وقالت شركة لاين آير، وهي من كبرى شركات رحلات الطيران منخفصة السعر، في يوليو/تموز الماضي إنها \"فخورة جدا\" بكونها أول شركة طيران في إندونيسيا تستخدم الطائرة. وكانت الطائرة التي تحطمت يوم الاثنين قد بدأ تشغيلها في 15 أغسطس/آب الماضي فقط. وسجلت الطائرات 800 ساعة طيران فقط، وفقا لما صرح به سويرجانتو تزاهجانو، رئيس اللجنة الوطنية لسلامة النقل. ويقال إن قائد الطائرة أبلغ بفقدان السيطرة على حركة الطائرة في الجو في جاكرتا وطلب الإذن بالعودة بعد وقت قصير من إقلاع الطائرة. ونقلت وكالة رويترز للأنباء عن المدير التنفيذي لشركة لاين آير، إدوارد سيريت، قوله إن الطائرة كانت واجهت في رحلة سابقة \"مشكلة فنية\" غير محددة، وإنه جرى \"حلها وفقا للإجراءات\". وأضاف سيريت أن شركة لاين آير تشغل حاليا 11 طائرة من الطراز نفسه. وقال إنه لا توجد أي خطة لوقف رحلات بقية الطائرات. \"مشكلات مفاجئة\" قال جيري سويجاتمان، خبير طيران، لبي بي سي إن \"الطائرة القديمة جدا تكون عادة أكثر عرضة لخطر وقوع حوادث، لكن الطائرات الجديدة جدا تواجه أيضا مخاطر عالية\". وأضاف : \"إن كانت الطائرة جديدة جدا فثمة أحيانا بعض المشكلات التي تكشف نفسها بعد استخدام الطائرة بطريقة متكررة. وتحُدد هذه المشكلات في غضون أول ثلاثة أشهر\". بيد أن خبير الطيران جون أوستروير قال إن الطائرات الجديدة عادة \"تتمتع بفترة لاتحتاج فيها إلى صيانة لأن كل شيء جديد جدا، وليس العكس\". وأضاف أوستروير، محرر في مجلة \"ذا آير كارانت\" للطيران، إنه دائما \"توجد مشاكل جديدة، هذا معتاد، لكنه بعيد كل البعد عن أي شيء يهدد سلامة الطائرة\". وقال الخبيران إنه من المبكر التحدث بشأن استنتاجات قاطعة بشأن ما حدث لرحلة الطيران \"جي تي 610\". وقال سويجاتمان :\"ربم�� تكون مشكلات فنية تسببت في وقوع الحادث، لكن الوقت مبكر، ويمكننا بالفعل تحديد سبب الحادث عندما تتوافر لدينا المزيد من المعلومات\". وأكد ذلك أوستروير وقال لبي بي سي :\"لا أعرف ما الذي يجعل طائرة جديدة كهذه تتحطم. توجدة عوامل كثيرة مختلفة يمكن أن تسهم في وقوع حادث كهذا\". وقالت بوينغ إن الطائرات من طراز \"737 ماكس\" تسجل أسرع حركة مبيعات في تاريخ الشركة، ووصلت عدد طلبات الشراء إلى نحو 4700 طائرة. ومن بين شركات الطيران التي طلبت شراء الطائرة \"أمريكان أيرلاين\" و \"يونايتد أيرلاين\" و \"نورويجان\" و \"فلاي دبي\". --------------------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ 'ਚ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯਾਤਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਲਾਪਤਾ ਹੋਇਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀਵਿਜਿਆ ਏਅਰ ਬੋਇੰਗ 737 ਨਾਲ ਜਕਾਰਤਾ ਤੋਂ ਵੈਸਟ ਕਲਿਮਨਤਨ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਚ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਹਾਜ਼ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਫਲਾਇਟ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਵੈਬਸਾਈਟ ਫਲਾਇਟਰਡਾਰ24.ਕੌਮ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਫੁੱਟ ਹੇਠਾ ਆਇਆ। ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਦਲਾਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਜਿਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ, ਬੋਇੰਗ 737-500 ਜਹਾਜ਼ 27 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀਵਿਜਿਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਉਡਾਣ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਹਾਜ਼ 737 ਮੈਕਸ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬੋਇੰਗ ਮਾਡਲ ਹਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਮੁੱਖ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਲਾਇਨ ਏਅਰ ਫਲਾਇਟ ਹੈ, ਜੋ ਜਕਾਰਤਾ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਤੋਂ 12 ਮਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ 189 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਸੋਲੋਹਿਨ ਨਾਮ ਦੇ ਮੱਛਵਾਰੇ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਸਰਵਿਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਹਾਦਸਾ ਹੁੰਜਿਆਂ ਹੋਇਆ ਦੇਖਿਆ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਨੇ ਦੀਪ 'ਤੇ ਮੁੜਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜਹਾਜ਼ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗਿਆ ਤੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਧਮਾਕਾ ਹੋ ਗਿਆ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43990649", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43989942", "doc1": "وتتناقض تعليقات جولياني مع تصريحات ترامب، الذي قال إنه لا يعلم شيئا عن المبلغ الذي دفعه محاميه مايكل كوهين إلى الممثلة ستورمي دانيلز قبيل انتخابات الرئاسة الأمريكية عام 2016. ونفى ترامب مزاعم دانيلز بإقامة علاقة جنسية معه عام 2006. وقال جولياني إن المبلغ المدفوع لا صلة له بأموال الحملة الانتخابية، وهي إحدى النقاط الرئيسية في القضية. ما الذي قاله جولياني؟ أدلى عمدة مدينة نيويورك السابق المنضم حديثا إلى فريق ترامب القانوني�� رودي جولياني، بتعليقاته أثناء حديثه مع المذيع، شون هانيتي، على شاشة قناة فوكس نيوز الأمريكية. وبرزت مسألة أموال الحملة الانتخابية ضمن إحدى دوافعه الرئيسية لنفي ارتكاب أي مخالفات قانونية. وقد ينظر إلى الأموال التي دفعها كوهين لـ دانيلز قبيل انتخابات 2016 الرئاسية، البالغ قيمتها 130 ألف دولار، على أنها مساهمة غير قانونية لحملة ترامب. وقال جولياني: \"تلك الأموال ليست من أموال الحملة. معذرة، أنا أقدم لك الآن حقيقة لا تعرفها. لم تكن أموال الحملة. ليس هناك تلاعب في تمويل الحملة\". وأضاف: \"الأموال مرت عبر مؤسسة قانونية، ثم سدد الرئيس المبلغ\". وقال إن سداد الأموال جرى \"على مدى عدة أشهر\". وتابع أن الرئيس \"لم يعلم شيئا عن تفاصيل الأمر، لكنه علم، على حد علمي، بالترتيبات العامة وأن مايكل سيعتني بأمور كهذه\". هل يتناقض هذا مع موقف ترامب؟ عند سؤال ترامب، في مؤتمر صحفي منذ شهر، عما إذا كانت لديه معلومات بشأن الأموال التي دفعت لدانيلز، قال: \"لا\". وعندما سأله أحد الصحفيين عن أسباب دفع الأموال لـ دانيلز، قال: \"سيتعين عليك أن تسأل مايكل كوهين\". ومن المحتمل أن يدفع الرئيس بحجة أن المحامي \"اعتنى بأمور كهذه\"، مثلما أشار جلياني، وإنه لم يكن يعلم شيئا عن \"التفاصيل\"، ما سيجعل دفع الأموال في النهاية أمرا شخصيا. وفي حديث مع تلفزيون فوكس نيوز، أشار ترامب إلى علمه ببعض تفاصيل المسألة في اعتراف منه بأن كوهين كان يمثله في \"صفقة مجنونة مع ستورمي دانيلز\" لكنه لم يكن مطلعا على تفاصيلها بالكامل. لكن كوهين قال لصحيفة نيويورك تايمز في فبراير/شباط: \"لم تكن منظمة ترامب ولا حملة ترامب جزءا من المعاملة المالية مع كليفورد (الاسم الحقيقي لدانيلز)، ولم يسدد المبلغ سواء بطريقة مباشرة أو غير مباشرة\". ولم يتضح كيف يتعلق هذا بأي أموال شخصية للرئيس الأمريكي، دونالد ترامب. وفي حالة إثبات تنسيق كوهين مع حملة ترامب، سيعد هذا المبلغ انتهاكا لقانون الانتخابات الفيدرالي. وتثير تعليقات جولياني تساؤلات حول ما إذا كان ترامب قد دفع قرضا مجهولا. ولا يشير الإقرار المالي لترامب منذ يونيو/حزيران 2017 إلى أي أموال دُفعت لكوهين. كيف كان رد الفعل؟ محامي دانيلز: \"ترامب شارك كما أثبتت الأدلة في ارتكاب جريمة، ولابد من تداعيات خطيرة لسلوكه وكذبه وخداعه للشعب الأمريكي\" قال محامي دانيلز، مايكل أفنياتي، إنه \"على الأمريكيين أن يغضبوا\" من تعليقات جولياني. وأضاف: \"توقعنا منذ أشهر أن ممارسة الكذب على الأمريكيين فيما يتعلق بالـ 130 ألف دولار ستثبت قريبا، وأن الرئيس ترامب كان على علم بالأمر\". وتابع: \"ترامب شارك - كما أثبتت الأدلة - في ارتكاب جريمة، ولابد من تداعيات خطيرة لسلوكه وكذبه وخداعه للشعب الأمريكي\". وفي مارس/آذار هذا العام، رفعت الممثلة الإباحية ستورمي دانيلز دعوى قضائية ضد ترامب، وقالت إن اتفاقا لعدم إفشاء الأسرار، أبرمته مع ترامب، لاغٍ لأن الرئيس لم يوقعه. وفي وقت لاحق، خسرت دانيلز طلبا قضائيا قدمته للمحكمة لاستدعاء ترامب للشهادة تحت أداء القسم بشأن مزاعم إقامتها علاقة جنسية معه. وبينما أنكر ترامب مزاعمها، أقام محاموه دعوى قضائية يطالبون فيها بتعويضات بقيمة 20 مليون دولار من دانيلز، ويقولون إنها خرقت اتفاقا بعدم إفشاء الأسرار. كما تقاضي دانيلز ترامب، واتهمته بالتشهير في تغريدة نشرها على حسابه، بعدما قالت إنها تلقت تهديدات من شخص في مرفأ للسيارات في ��اس فيغاس لإجبارها على إسقاط التهم التي توجهها لترامب. لكن ترامب وصف مزاعمها تلك بأنها \"خدعة\".", "doc2": "ਇਹ ਬਿਆਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਉਸ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਉਲਟ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੋਰਟ ਸਟਾਰ ਸਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਨੂੰ 2016 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਮਿਸ਼ੈੱਲ ਕੋਹੇਨ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਰਕਮ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਇਲਮ ਨਹੀ ਹੈਂ। ਟਰੰਪ ਨੇ 2006 ਵਿੱਚ ਸਟੋਰਮੀ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਗਿਉਲਿਆਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ। ਗਿਉਲਿਆਨੀ ਨੇ ਕੀ ਤੇ ਕਿਉਂ ਕਿਹਾ ਗਿਉਲਿਆਨੀ ਨਿਉਯਾਰਕ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਿਟੀ ਮੇਅਰ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਟਰੰਪ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੀਮ ਜੁਆਇਨ ਕੀਤੀ ਸੀ । ਉਕਤ ਖੁਲਾਸਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੋਕਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੌਰਾਨ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ । ਉਧਰ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਹੁਣ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇੱਕ ਸਾਰ ਤਿੰਨ ਟਵੀਟਸ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣਾ ਪੱਖ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਵਕੀਲ ਮਿਸ਼ੈੱਲ ਕੋਹੇਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਰਕਮ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਟਵੀਟ 'ਚ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਕੋਹੇਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਰਕਮ ਦਾ ਚੋਣ ਕੈਂਪੇਨ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਹ ਰਕਮ ਕੈਂਪੇਨ ਦੇ ਪੈਸਿਆਂ ਤੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਇਹ ਦੋ ਧਿਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਨਿੱਜੀ ਸਮਝੌਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਸ਼ਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-41693025", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41647742", "doc1": "البيشمركة الكردية سيطرت على مناطق في كركوك عام 2014 وأوضحت أنها استعادة منطقة ألتون موبري، آخر المواقع التي كانت تحت السيطرة الكردية، ولم يؤكد الجانب الكردي ذلك. وشاهد مراسل بي بي سي في المنطقة إطلاق قذائف هاون ونيران الأسلحة الثقيلة. وقد استعادة القوات العراقية هذا الأسبوع مناطق واسعة كانت تسيطر عليها البيشمركة الكردية منذ 2014. وكان الجيش العراقي، مدعوما بفصائل مسلحة موالية له، شن حملة عسكرية تراجعت أمامها البيشمركة الكردية إلى حدود إقليم كردستان العراق الإدارية. ويتنازع على محافظة كركوك الغنية بالنفط كل من الحكومة العراقية المركزية في بغداد وحكومة كردستان العراق. وقال متحدث عسكري إن قوات مكافحة الإرهاب والشرطة الفيدرالية وفصائل مسلحة تدعمها إيران دخلت ألتون كوبري في الساعة 7:30 صباحا بالتوقيت المحلي (4:30 بتوقيت غرينتش). وبحسب موفد بي بي سي ريتشارد غابلن، الذي كان في نقطة تفتيش في المنطقة، فقد اندلع مواجهات على نطاق واسع، ومعها توجهت أعداد كبيرة من المركبات العسكرية والجنود إلى المنطقة. وقال القسم الإعلامي للجيش العراقي إن الجيش استعاد السيطرة على ألتون كوبري. ولا تعد كركوك جزءا من إقليم كردستان الذي يتمتع بنوع من الإدارة المستقلة منذ تسعينيات القرن الماضي، لكن الأكراد يطالبون بضمها للإقليم مع مناطق أخرى. قلق التحالف الدولي وعبر التحالف الدولي، الذي تقوده الولايات المتحدة ضد تنظيم الدولة الإسلامية، عن قلقه من التطورات شمالي البلاد، واندلاع اشتباكات بين الجيش العراقي والبيشمركة الكردية. وقال متحدث باسم التحالف إن هذا التوتر يشوش على جهود مكافحة تنظيم ويضعف إمكانية القضاء عليه. اضغط هنا لتنزيل تطبيق بي بي سي عربي الخاص بمستخدمي نظام أندرويد", "doc2": "ਕਿਰਕੁਕ 'ਚ ਇਰਾਕੀ ਫ਼ੌਜ ਦਾਖਲ ਕੁਰਦੀਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਵਾਦਿਤ ਆਜ਼ਾਦੀ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਕੀ ਫ਼ੌਜੀ ਦਸਤੇ ਕਿਰਕੁਕ 'ਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਹਨ। 25 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਕਿਰਕੁਕ ਸਣੇ ਕੁਰਦ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਈਰਾਕ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਲਈ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ ਸਨ। 'ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ' ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਇਰਾਕੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਪਲਾਇਨ ਕਰ ਗਏ। ਇਰਾਕੀ ਫ਼ੌਜੀ ਦਸਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਭਜਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਰਦਾਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ 'ਤੇ ਫ਼ੇਰ ਤੋਂ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿਰਕੁਕ ਕੁਰਦਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਕੁਰਦ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ 'ਚ ਵੋਟਿੰਗ ਦੀ ਖੁੱਲ ਸੀ। ਇਰਾਕ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੈਦਰ ਅਲ ਅਬਾਦੀ ਨੇ ਵੋਟਿੰਗ ਨੂੰ ਗੈਰ ਸੰਵਿਧਾਨਿਕ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕੁਰਦਿਸਤਾਨ ਦੀ ਖ਼ੇਤਰੀ ਸਰਕਾਰ ਕੇਆਰਜੀ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਮੰਨਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਧਿਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਪੱਖ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ 'ਚ ਪੀਐਮ ਅਬਾਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਰਕੁਕ ਦਾ ਅਭਿਆਨ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ''ਵੰਡ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਮੁਲਕ ਦੀ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਦੇ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ''। ਇਰਾਕੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਫ਼ੌਜੀ ਦਸਤਿਆਂ ਨੇ ਕੇ-1 ਫ਼ੌਜੀ ਅੱਡੇ, ਬਾਬਾ ਗੁਰਗੁਰ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਖ਼ੇਤਰ ਤੇ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਰਾਕੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਸ਼ਮਰਗਾ ਬਲ ਝੜਪਾਂ ਬਗੈਰ ਹੀ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜ ਗਏ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ: 'ਬੰਬ ਡਿੱਗਣ ਤੱਕ ਗੱਲਬਾਤ ਹੀ ਰਾਹ' ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਦੱਖਣ ਪਾਸੋਂ ਝੜਪਾਂ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚੌਂਕੀ ਦੇ ਕੋਲ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਕਰ ਰਹੀ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਕੈਮਰਾਮੈਨ ਨੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀਆਂ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਜਿੱਥੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਦੋਹਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਝੜਪਾਂ ਦੇ ਖੌਫ਼ ਨਾਲ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜ ਰਹੇ ਸਨ, ਈਰਾਕੀ ਫ਼ੌਜੀ ਦਸਤੇ ਕਿਰਕੁਕ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਹੋਈ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ 'ਚ ਇਰਾਕੀ ਫ਼ੌਜੀ ਦਸਤਿਆਂ ਨੂੰ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਕੋਲ ਦਫ਼ਤਰ 'ਚ ਬੈਠੇ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਸ ਮੁਤਾਬਕ ਫ਼ੌਜੀ ਦਸਤਿਆਂ ਨੇ ਇਰਾਕ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ ਨਾਲ ਫਹਿਰਾਏ ਗਏ ਕੁਰਦ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਲਾਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਰਾਕੀ ਫ਼ੌਜੀ ਦਸਤਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਹਾਂ ਮੁੱਖ ਬਲਾਂ ਦੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਏ ਹਨ। ਸਾਜਿਸ਼ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਕੁਰਦਿਸਤਾਨ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ (ਕੇਡੀਪੀ) ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਸੂਦ ਬਰਜਾਨੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਪਸ਼ਮਰਗਾ ਜਨਰਲ ਕਮਾਂਡ ਨੇ ਪੈਟਰੀਯੌਟਿਕ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ਼ ਕੁਰਦਿਸਤਾਨ ਯਾਨਿ ਪੀਯੂਕੇ 'ਤੇ ਕੁਰਦਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਾਜਿਸ਼ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਹਨ। ਕਿਸਾਨ ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ‘ਸੂਰ-ਗੋਲਕਾਂ’ ਉਧਰ ਪੀਯੂਕੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਹਟਨ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦੇਣ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਜਨਾਂ ਹੀ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਈ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਵੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੀਯੂਕੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਰਕੁਕ ਦੀ ਲੜਾਈ 'ਚ ਹੁਣ ਤਕ ਕੇਡੀਪੀ ਪਸ਼ਮਰਗਾ ਬਲਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀ ਲੜਾਕਾ ਨਹੀਂ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿਚਾਲੇ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਇਰਾਕ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਰਾਕੀ ਖ਼ੇਤਰ ਤੋਂ ਪੀਕੇਕੇ ਦੇ ਵਜੂਦ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਕੁਰਦ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਮੰਗ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹਨ। ਕੀ ਹੈ ਮਸਲਾ ? ਕਿਰਕੁਕ ਇਰਾਕ ਦਾ ਇੱਕ ਤੇਲ ਭਰਪੂਰ ਖ਼ੇਤਰ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਇਰਾਕ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਖ਼ੇਤਰੀ ਕੁਰਦ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੁਰਦ ਦਾ ਖ਼ੇਤਰ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ 'ਚ ਅਰਬ ਅਤੇ ਤੁਰਕ ਮੂਲ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਰਦ ਪਸ਼ਮਰਗਾ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੇ ਸਾਲ 2014 'ਚ ਕਥਿਤ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਦੇ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਵਾਪਿਸ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਇਰਾਕ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਰਾਕੀ ਸੰਸਦ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਬਾਦੀ ਤੋਂ ਕਿਰਕੁਕ 'ਚ ਫ਼ੌਜ ਲਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਅਬਾਦੀ ਨੇ ਲੰਘੇ ਹਫ਼ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਾਂਝੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਮਾਡਲ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਖ਼ੇਤਰ 'ਚ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਬਾਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਕੁਰਦ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਛੇੜ ਸਕਦੇ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44698682", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44688863", "doc1": "صورة لبعض الأطفال العالقين مع مدربهم وقد عثر ثلاثة غواصون بريطانيون على الأطفال ومدربهم سالمين في كهف بمنطقة ثام لوانغ شمالي محافظة تشيانغ راي. لكن المشكل الآن في كيفية إخراجهم سالمين، أمام تزايد منسوب المياه في الكهف، وكميات الوحل التي تمنعهم من الخروج. كما أن صحة الأطفال تبعث على القلق. ويقول الجيش إن العالقين قد يكون عليهم الانتظار في الكهف قرابة أربعة أشهر، حتى تخف الفيضانات. فما هي حظوظ إنقاذ الأطفال؟ الغوص قال المنسق الوطني في لجنة الإنقاذ الأمريكية، أنمار ميرزا، لبي بي سي إن \"الغوص هو أسرع طريقة لإنقاذهم، لكنه أيضا أخطر طريقة\". وكان غواصون تابعون للبحرية التايلاندية وثلاثة غواصون بريطانيون محترفون، وعدد من العسكريين الأمريكيين كلهم يبحثون عن الأطفال ومدربهم في الكهوف. وبلغ عدد المشاركين في العملية 100 شخص بما فيها فرق إنقاذ من الصين وميانمار ولاوس وأستراليا. وقد احتاج هؤلاء الغواصون المحترفون إلى ساعات طويلة للوصول إلى الأطفال العالقين ومدربهم عبر مداخل صغيرة في الكهف، مستعينين بمضخة ماء على مدار الساعة تزيح مياه الفيضان عن طريقهم، ولكن الأطفال لا يملكون مهارات الغواصين. وقال المنسق الجهوي في فلوريدا للمنطقة الدولية لعمليات الإنقاذ تحت الماء، أد سورينسون، لبي بي سي إن \"خيار الغوص خطير جدا. ولن يلجأ إليه شخصيا إلى في الحالات القصوى\". وأضاف أن \"انعدام الرؤية يجعل الأطفال يضطربون عند الاقتراب منهم وقد يؤذون أنفسهم أن يؤذون الغواصين\". السلطات تعمل على صرف المياه من الكهف الثقوب حاولت السلطات إحداث ثقوب في جدار الكهف بهدف صرف المياه المرتفعة داخل الكهف ولكن الحجارة الصلبة أعاقت جهودهم. وطرحت فكرة حفر ثقوب كبيرة في الكهف يمكن إخراج الأطفال منها. ولكن العملية تتطلب شق طرق تسمح بتوصيل معدات الثقب إلى الكهف. ويضيف ميرزا أن العملية تتطلب معرفة شاملة بالكهف من الداخل قبل بدء عملية الحفر، ليكون الثقب في المكان المناسب لإخراج العالقين. فالعملية، على حد تعبيره، تبدو سلهة ولكنها صعبة جدا. البقاء على قيد الحياة قال حاكم محافظة تشياغ راي، نارونغساك أوزوساناكورن، في مؤتمر صحفي إن السلطات ستواصل صرف المياه وإرسال الأطباء والممرضين للاطمئنان على صحة الأطفال ومدربهم. \"وإذا قرر الأطباء أن صحتهم جيدة سنخرجهم من الكهف\". ولكن ميرزا يقول إن صحتهم تبعث على القلق، \"بعد 9 أيام دون طعام، لابد أنهم يعانون صحيا\". فلو أنهم في مأمن من الفيضانات ويمكن تزويدهم بالطعام لكانت عملية إنقاذهم أسهل. لكن حالتهم الصحية تعيق جهود الإنقاذ. ويرى سورينسون أنه من الضروري \"تزويدهم بالطعام والماء وتوفير الهواء\". ------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਨੇਵੀ ਗੋਤਾਖੋਰ ਆਕਸੀਜ਼ਨ ਅਤੇ ਖਾਣੇ ਦੇ ਟੈਂਕ ਲੈ ਕੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ। ਖੇਤਰੀ ਰਾਜਪਾਲ ਨੇ ਗੁੰਮ ਹੋਏ 13 ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ 9 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਸਰਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਚਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਹਤ ਕਰਮੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸੁਰੰਗ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਭਰਨ ਮਗਰੋਂ ਅੰਡਰ ਗਾਰਉਂਡ ਚੈਂਬਰ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਬਚ ਗਏ ਸਨ। 11 ਤੋਂ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀ ਆਪਣੇ ਕੋਚ ਨਾਲ ਚਿਆਂਗ ਰਾਏ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ 9 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਨੂੰ ਦਾਖਿਲ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੁਫ਼ਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦਿਖਣ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਬਚੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਉੱਤਰੀ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇਹ ਗੁਫ਼ਾ ਅੰਡਰਗਰਾਊਂਡ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਫੈਲੀ ���ੋਈ ਹੈ ਇਹ ਟੀਮ ਕਿਵੇਂ ਫਸੀ? ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਟੀਮ ਬੀਤੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਗੁਫ਼ਾ ਅੰਦਰ ਦਾਖਿਲ ਹੋਈ। ਗੁੰਮ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲਦਿਆਂ ਹੀ ਬਚਾਅ ਟੀਮਾਂ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੀ ਬਚਾਅ ਵਿੱਚ ਲੱਗ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਪਰ ਲਗਾਤਾਰ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਗੁਫ਼ਾ ਅੰਦਰ ਹਨੇਰੇ ਕਾਰਨ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ ਰਾਹਤ ਟੀਮ ਨੂੰ ਗੁਫ਼ਾ ਦੇ ਬਾਹਰ ਖੇਡਣ ਦਾ ਸਮਾਨ ਅਤੇ ਸਾਈਕਲ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਬੈਂਕਾਕ ਪੋਸਟ ਮੁਤਾਬਕ ਗੁਫ਼ਾ ਤੱਕ ਜਾਣ ਲਈ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਦਰਿਆ ਪਾਰ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇ ਹੜ੍ਹ ਆ ਜਾਏ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਦਾ ਮੌਸਮ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਗੁਫ਼ਾ ਅੰਦਰ ਪਾਣੀ 16 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਭਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਮੀਂਹ ਦਾ ਮੌਸਮ ਜੂਨ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46035669", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44557491", "doc1": "قال ترامب إنه كان يعتقد أن اتخاذ مثل هذا القرار يتطلب تعديلا دستوريا، لكنه اكتشف أنه من الممكن أن يصدر أمرا تنفيذيا. وقال ترامب خلال مقابلة أجراها معه موقع \"أكيسوس\" الإخباري إن مستشاريه أكدوا له أن إصدار مثل هذا الإجراء من بين سلطات رئيس الدولة. ويعتقد معظم الخبراء أن المادة الدستورية المتعلقة بحق منح الجنسية للمولودين على الأراضي الأمريكية لا يمكن إلغاؤها بدون موافقة الكونغرس. وشدد ترامب على موقفه الصارم بشأن الهجرة قبيل إجراء انتخابات التجديد النصفي للكونغرس الأسبوع المقبل. ولم يدل ترامب بالمزيد من التفاصيل بشأن الخطوة. وليس واضحا بعد ما هو الإجراء المحدد الذي سيتبعه في ذلك. وقال إنه كان يعتقد أن اتخاذ مثل هذا القرار يتطلب تعديلا دستوريا، لكنه اكتشف أنه من الممكن لرئيس الدولة أن يصدر أمرا تنفيذيا بهذا الشأن. وأضاف ترامب: \"نحن الدولة الوحيدة في العالم التي يحضر إليها الشخص وينجب طفلا، ويصبح الطفل مواطنا أمريكيا لمدة 85 عاما، ويتمتع بكافة مزايا الجنسية، إنه أمر سخيف، سخيف، ويجب أن ينتهي.\" وقال ترامب إنه تحدث إلى مستشاره القانوني بشأن الأمر، وقال إن الخطوة \"قيد التنفيذ وسوف تُتخذ بإصدار أمر تنفيذي\". وينص التعديل 14 من الدستور الأميركي على اعتبار \"جميع الأشخاص المولودين في الولايات المتحدة أو الحاملين لجنسيتها والخاضعين لسلطتها القضائية، مواطنين للولايات المتحدة ومواطنين للولاية التي يقيمون فيها\". ومن شأن أي تحد قانوني أن يدفع المحاكم الوطنية إلى دراسة ما ستكون عليه الخطوة التي توصف بأنها واحدة من أكثر التحركات الكاسحة لإدارة ترامب. وكانت إدارة ترامب قد استهدفت بالفعل الهجرة من خلال اتخاذ إجراءات من بينها حظر السفر على العديد من الدول ذات الأغلبية المسلمة، وعزل أبناء المهاجرين عن أسرهم وسياسات اللاجئين وغيرها من الإجراءات. ويغتنم ترامب، الذي أبدى معارضة للهجرة غير الشرعية خلال حملته الانتخابية الرئاسية عام 2016، القضية منذ أسابيع بغية تعزيز موقف الجمهوريين قبل انتخابات التجديد النصفي المقررة الأسبوع المقبل. وانتقد ديمقراطيون ومعارضون آخرون خ��اب ترامب ووصفوه بأنه تحريضي، وحثوه على تهدئة نبرته، فيما دعوا الناخبين إلى اغتنام فرصة الانتخابات المقبلة للتعبير عن رفض مثل هذه السياسات. وقال السيناتور الديمقراطي كريس كونز، من لجنة العلاقات الخارجية بمجلس الشيوخ، يوم الثلاثاء إن ترامب \"يسوق رواية كاذبة بشأن الهجرة\" على نحو يذكي الخوف قبل الانتخابات المقررة في السادس من نوفمبر/تشرين الثاني المقبل. كانت إدارة ترامب قد قالت الاثنين أنها سوف تنشر 5200 جندي إضافي للمساعدة في تأمين الحدود مع المكسيك، فيما تتحرك قافلة من المهاجرين من أمريكا الوسطى وتشق طريقها سيرا على الأقدام في الغالب لتعبر إلى الولايات المتحدة. وليس من المتوقع أن تصل القافلة خلال أسابيع، وليس واضحا كم هو عدد الذين سيصلون إلى الحدود. --------------------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਏ ਗਏ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਰਹਿਣਗੇ। ਇਸ ਹੁਕਮ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਰ ਜੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਏ ਜਾਣ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਣ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਹੁਕਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਂਪਿਆਂ ਤੋਂ ਕਿੰਨੇ ਵਕਤ ਲਈ ਵੱਖ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਨਾਲ ਹੀ ਟਰੰਪ ਦਾ ਇਹ ਹੁਕਮ ਕਦੋਂ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਕੁਝ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। 'ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇਖ ਕੇ ਦਿਲ ਪਸੀਜ ਗਿਆ' ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਾਂਪਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਏ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇਖ ਕੇਪਸੀਜ ਗਏ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਹੁੰਦਿਆਂ ਵੇਖਣਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਏ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇਖ ਕੇ ਦਿਲ ਪਸੀਜ ਗਿਆ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਮੇਲਾਨੀਆ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਧੀ ਇਵਾਂਕਾ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਸ ਅਨੁਸਾਰ ਮੇਲਾਨੀਆ ਤੇ ਇਵਾਂਕਾ, ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਬਣੇ ਵਿਵਾਦਤ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਨਰਮ ਰੁਖ਼ ਅਪਨਾਉਣ ਦਾ ਦਬਾਅ ਪਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਹੁਕਮ 'ਤੇ ਦਸਤਾਖ਼ਤ ਕਰਨ ਦੇ ਕੁਝ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਇੱਕ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਲੱਭਣਾ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਰਵਾਇਤ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਸੀ ਟਰੰਪ ਦਾ ਰੁਖ? ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਵਿਰੋਧੀ ਡੈਮੋਕਰੈਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾ��� 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਆਪਣੀ ਜ਼ੀਰੋ ਟੋਲਰੈਂਸ ਨੀਤੀ ਦਾ ਬਚਾਅ ਵੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਲੱਖਾਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ਦੇ ਕੇ ਵੱਡੀ ਗਲਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੀ ਹੈ ਵਿਵਾਦਤ ਕਾਨੂੰਨ? ਵਿਵਾਦਤ ਕਾਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵੜਨ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਖ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਰੋਂਦੇ ਹੋਏ ਪਰਵਾਸੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਆਡੀਓ ਆਇਆ ਸਾਹਮਣੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਆਫ ਹੈਲਥ ਐਂਡ ਹਿਊਮਨ ਸਰਵਿਸੇਜ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਿਨਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮਨ ਭੇਜੇ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਹ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਦੇ ਵੀ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਅਪਰਾਧਿਕ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਵੀ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਪਰ ਇਕੱਠੇ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਵੇਂ ਹੁਕਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਸਾਫ ਹੈ ਕਿ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ 'ਜ਼ੀਰੋ ਟੌਲਰੈਂਸ ਪੌਲਿਸੀ' ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49926119", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-49924251", "doc1": "قاد المهاتما غاندي حركة استقلال الهند من الحكم الاستعماري البريطاني وسُرقت الرفات من نصب تذكاري في وسط الهند كان يحتفظ بها منذ عام 1948 في أعقاب اغتيال غاندي على يد متطرف هندوسي. كما كتب اللصوص كلمة \"خائن\" بالطلاء الأخضر على صور لزعيم الاستقلال، داخل النصب التذكاري. ويعتبر بعض المتشددين الهندوس غاندي خائنا بسبب دعمه المعلن للوحدة الهندوسية الإسلامية، على الرغم من أنه كان هندوسييا متدينا. وأكدت الشرطة في ريوا، بولاية مادهيا براديش، للصحفية شوريا نيازي، مراسلة بي بي سي الخدمة الهندية، أنها تحقق في السرقة على أساس أنها \"تضر بالوحدة الوطنية\" وانتهاك محتمل للسلام. وقال مانغالديب تيواري، أمين متحف نصب بابو بهوان التذكاري، حيث مكان الاحتفاظ برفات غاندي، إن السرقة \"مخزية\". وقال لموقع \"ذا واير\" الهندي: \"فتحت بوابة (نصب) بهوان في وقت مبكر صباحا بمناسبة ذكرى ميلاد غاندي\". وأضاف: \"عندما عدت في حوالي الساعة 23:00 (17:30 بتوقيت جرينتش)، اكتشفت غياب رفات غاندي وتشويه صورة له\". يعتقد أن اللصوص كتبوا كلمة \"خائن\" على صور لغاندي واتخذت الشرطة إجراءاتها بناء على بلاغ تلقته من غورميت سينغ، زعيم حزب المؤتمر الوطني المحلي. وقال سينغ لموقع \"ذا واير\": \"يجب أن يتوقف هذا ا��جنون\"، وحث شرطة ريوا على مراجعة كاميرات المراقبة المثبتة داخل (نصب) بابو بهوان. وقاد غاندي حركة مقاومة مجردة من العنف ضد الحكم الاستعماري البريطاني في الهند، على نحو ألهم كثيرين في جميع أنحاء العالم. ولا يزال معظم الهنود يوقرونه باعتباره \"الأب الروحي للأمة\". بيد أن متشددين هندوس في الهند يتهمون غاندي بخيانتهم، وذلك بسبب مناصرته الوحدة مع المسلمين، ويتهمه البعض أيضا بالمساهمة في تقسيم الهند وإراقة الدماء المترتبة على هذا التقسيم، الذي أسفر عن دولتين هما الهند وباكستان بعد الاستقلال عن بريطانيا في عام 1947. واغتيل غاندي على يد متطرف هندوسي في يناير/كانون الثاني عام 1948. وأُحرقت جثته، بعد اغتياله، لكن رفاته لم تُلق في النهر، بحسب المتبع في الاعتقاد الهندوسي. واحتجزت بعض الرفات، بسبب شهرته، وأرسلت في أنحاء مختلفة من البلاد لوضعها في عدد من الأنصاب التذكارية، بما في ذلك نصب بابو بهوان.", "doc2": "ਪੁਲਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਕਤਲ ਹੋਣ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਖ ਨੂੰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਖ ਨੂੰ ਇੱਥੇ 1948 ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਚੋਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਖ਼ਰਾਬ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਪੇਂਟ ਨਾਲ 'ਗੱਦਾਰ' ਲਿਖਿਆ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਰੇਵਾ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸ਼ੁਰੀਆ ਨਿਆਜ਼ੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬਾਪੂ ਭਵਨ ਮੈਮੋਰੀਅਲ (ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਖ ਰੱਖੀ ਹੋਈ ਸੀ) ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੰਗਲਦੀਪ ਤਿਵਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਹ ਚੋਰੀ ਬਹੁਤ ''ਸ਼ਰਮਨਾਕ'' ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਿ ਵਾਇਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ,''ਮੈਂ ਗਾਂਧੀ ਜਯੰਤੀ ਕਰਕੇ ਭਵਨ ਦਾ ਗੇਟ ਸਵੇਰੇ ਛੇਤੀ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ''ਜਦੋਂ ਮੈਂ 11 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਆਇਆ ਤਾਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਖ ਚੋਰੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੋਸਟਰ ਨਾਲ ਵੀ ਛੇੜਛਾੜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਲੀਡਰ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦਿ ਵਾਇਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ,''ਅਜਿਹਾ ਪਾਗਲਪਣ ਰੁਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਰੇਵਾ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭਵਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲੱਗੇ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਕੈਮਰਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖਣ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਿੰਦੂ ਰਿਵਾਜ਼ਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਖ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਵਹਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਦੇਸ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਮਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਵੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-42549384", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42561847", "doc1": "خبراء الأمم المتحدة طالبوا بالإفراج عن الداعية سلمان العودة الذي وصفوه بـ \"الإصلاحي\" وقال الخبراء في بيان مشترك إن \"أكثر من 60 من رجال الدين والكتاب والصحفيين والأكاديميين والناشطين البارزين سجنوا\". وألقى البيان الضوء على الداعية سلمان العودة والكاتب عبد الله المالكي وعيسى بن حميد الحميد، من الجمعية السعودية للحقوق المدنية والسياسية المحظورة. ولم يصدر رد فعل فوري من جانب الحكومة السعودية، التي تنفي دائما وجود سجناء سياسيين لديها. لكن مسؤولون كبار بالمملكة اعترفوا بأن مراقبة الأنشطة ضروري للحفاظ على الاستقرار الاجتماعي. اعتقالات السعودية: محاربة للفساد أم تخلص من معارضي بن سلمان؟ السعودية تطلق سراح وزير الحرس الوطني السابق \"في صفقة بمليار دولار\" السعودية \"تعتقل\" سلمان العودة وعوض القرني السعودية دائما ما تنفي وجود معتقلين سياسيين لكن مسؤولين اعترفوا بمراقبة الأنشطة حفاظا على السلم الاجتماعي وأوضح الخبراء أن هؤلاء سجنوا بعد ممارسة حقوقهم المدنية والسياسية بصورة سلمية، ونددت منظمة العفو الدولية وهيومان رايتس ووتش بالاحتجاز. لكن تلك هي واحدة من المرات النادرة التي ينتقد فيها خبراء الأمم المتحدة الرياض. وقال الخبراء في بينهم \"نشهد اضطهادا للمدافعين عن حقوق الإنسان، لمجرد أنهم يمارسون حقوقهم في حرية التعبير والتجمع والاعتقاد وتكوين جمعية، ويتعرضون لانتقام لما يقومون به\". وشجب الخبراء الأمميون، \"الانتشار الواسع للنمط المقلق من الاعتقال والاحتجاز التعسفي\"من خلال استخدام قوانين مكافحة الإرهاب وتلك المتعلقة بأمن المملكة. ووصف الخبراء الداعية الاسلامي العودة، بأنه \"إصلاحي\" ورجل دين مؤثر حث على زيادة احترام حقوق الإنسان في الشريعة الإسلامية. وتحدثوا أيضا عن الأكاديمي والكاتب المالكي، ورجل الأعمال عصام الزامل، وعبد العزيز الشبيلي وعيسى بن حميد. وأشار البيان أيضا إلى أن السعودية واصلت ممارسة إسكات الأصوات، والاعتقال التعسفي، والاحتجاز، والاضطهاد للمدافعين عن حقوق الإنسان والمنتقدين، على الرغم من انتخابها عضوا في مجلس حقوق الإنسان في نهاية عام 2016. الأمير متعب بن عبدالله كان من بين المعتقلين في فندق ريتزكارلتون وأٌفرج عنه مؤخرا. ويمتلك محققو الأمم المتحدة ولاية دولية لبحث قضايا الاعتقالات والاحتجاز التعسفي، والمدافعين عن حقوق الإنسان، والحق في الحرية والرأي والتعبير، وحرية الدين أو المعتقد، وحماية حقوق الإنسان في سياق مكافحة الإرهاب. ولم يذكر البيان اعتقالات نوفمبر/ تشرين الثاني، والتي طالت حوالي 200 من الأمراء والوزراء ورجال الأعمال محتجزين في فندق ريتز كارلتون الفاخر في الرياض، بسبب ما قالت الحكومة إنها حملة ضد الفساد، وأطلقت سراح بعضهم بعد ذلك في تسويات مالية.", "doc2": "ਕਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਸਿਤੰਬਰ ਤੋਂ ਹੀ ਕੈਦ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਯੂਐੱਨਐੱਚਆਰਸੀ ਦੇ ਪੰਜ ਅਜ਼ਾਦ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"60 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਲਵੀਆਂ, ਸਿੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।'' ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਤੇ ਯੂ.ਏ.ਈ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ‘ਟੈਕਸ ਫ੍ਰੀ’ ਇਹ ਅਰਬ ਸ਼ੇਖ ਫ਼ਰਾਟੇਦਾਰ ਹਿੰਦੀ ਬੋਲਦੇ ਹਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਅਲ ਔਦਾ, ਲੇਖਕ ਅਬਦੁੱਲਾ ਅਲ-ਮਲਕੀ ਅਤੇ ਸਊਦੀ ਸਿਵਿਲ ਐਂਡ ਪੌਲਿਟਿਕਲ ਰਾਈਟਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰ ਈਸਾ ਅਲ-ਹਾਮਿਦ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ 'ਤੇ ਵੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਸਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੇ ਬਿਆਨ 'ਤੇ ਕੋਈ ਫੌਰੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੋਂ ਸਿਆਸੀ ਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਵਜੂਦ ਨੂੰ ਨਕਾਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਿਰਾਸਤ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮਾਜਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਦੇ ਲਈ ਨਿਗਰਾਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਸਥਾ ਐਮਨੇਸਟੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਅਤੇ ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਵੌਚ ਨੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਸਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਊਦੀ ਸਲਤਨਤ ਦੇ ਨਵੇਂ ਕਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਵੱਲੋਂ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕਤਰਫਾ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਤੈਅ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ 200 ਸਊਦੀ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦਿਆਂ, ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2016/02/160223_us_trump_nevada", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46127675", "doc1": "قال ترامب لأنصاره إنه في طريقه لضمان ترشيح الحزب الجمهوري في الانتخابات الرئاسية المقبلة. وتظهر نتائج جزئية أنه حصل على أكثر من 40 في المئة من أصوات الناخبين بولاية نيفادا. وهذا ثالث فوز على التوالي يحققه ترامب في انتخابات الحزب الجمهوري التمهيدية بعد فوزه في نيو هامبشاير وساوث كارولينا. وقال ترامب لأنصاره إنه في طريقه لضمان ترشيح الحزب في الانتخابات المقبلة. ويتنافس السيناتور تيد كروز والسيناتور ماركو روبيو على المركز الثاني في نيفادا. مواضيع قد تهمك نهاية وتتسم الحملة الانتخابية لترامب بالتصريحات المثيرة للجدل، فقد قال إنه ينوي طرد 11 مليون مهاجر غير رسمي، وتشييد جدار على طول الحدود بين بلاده والمكسيك، ومنع المسلمين مؤقتا من دخول الولايات المتحدة. وانسحب جيب بوش، الحاكم السابق لولاية فلوريدا، من السعي للفوز بترشيح الحزب الجمهوري بعد حصوله في المركز الرابع في انتخابات ساوث كارولينا.", "doc2": "ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਅੱਠ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਲੋਅਰ ਚੈਂਬਰ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਰਿਪਰਜ਼ੈਂਟਿਵਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ 'ਚ ਆਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਟਰੰਪ ਆਪਣੇ ਏਜੰਡੇ ਨੂੰ ਸੌਖੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦੇ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਟਰੰਪ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸੀਨੇਟ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ 'ਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਿਵੇਂ ਵਧਣਗੀਆਂ ਟਰੰਪ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ? ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਮੱਧਵਰਤੀ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਹੋਈ ਵੋਟਿੰਗ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਦੋ ਸਾਲ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇ ਜਨਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਹਾਊਸ ਦੀਆਂ ਕੁੱਲ 435 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਵੋਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਜਿੱਤ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਡੇਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਫ਼ੈਸਲਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਲਿਆਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹੁਣ ਡੈਮੋਕਰੇਟਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਡੈਮੋਕਰੈਟਸ ਵੱਲੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਟਰੰਪ ਦੀ ਪ੍ਰਚਾਰ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਕਥਿਤ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਬਾਰੇ ਵੀ ਡੈਮੋਕਰੈਟਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦਾ ਮਤਾ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਫਿਰ ਸੀਨੇਟ ਤੋਂ ਪਾਸ ਹੋਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿੱਥੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਪਕੜ ਕਾਫੀ ਮਜਬੂਤ ਹੈ। ਕੌਣ ਕਿੱਥੋਂ ਜਿੱਤਿਆ? ਡੇਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕਸ ਨੂੰ ਇਸ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਲੈਗਜ਼ੇਂਡਰੀਆ ਓਕਾਸਿਓ-ਕੋਰਟਜ਼ ਸਿਰਫ਼ 29 ਸਾਲ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਹੈ ਜੋ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਚੁਣੀ ਗਈ ਹੈ। ਮਤਲਬ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਕੋਰਟੇਜ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਮੱਧਵਰਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਮੁਸਲਿਮ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਇਹ ਔਰਤਾਂ ਹਨ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਇਲਹਾਨ ਉਮਰ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਿਦਾ ਤਾਲਿਬ। ਕੈਂਸਸ ਤੋਂ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸ਼ਾਰਾਇਸ ਡੇਵਿਡਸ ਅਤੇ ਨਿਊ ਮੈਕਸਿਕੋ ਤੋਂ ਡੇਬਰਾ ਹਾਲਾਂਦ ਉੱਤਰੀ-ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕੈਰੀਬੀਅਨ ਦੀਪ ਸਮੂਹ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਚੁਣੀ ਗਈ ਹੈ। ਡੇਵਿਡਸ ਸਮਲਿੰਗੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸੀਨੇਟ ਵਿੱਚ ਕੌਣ ਜਿੱਤਿਆ? ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਉਮੀਦਵਾਰ-ਇੰਡੀਆਨਾ ਤੋਂ ਜੋਈ ਡੋਨੇਲੀ, ਮਿਸੌਰੀ ਤੋਂ ਕਲਾਇਰ ਮੈਕਕਾਸਕਿਲ ਅਤੇ ਨਾਰਥ ਡਕੋਚਾ ਤੋਂ ਹਾਈਡੀ ਹਾਈਟਕੈਂਪ ਨੂੰ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਟੇਡ ਕਰੂਜ਼ ਨੂੰ ਟੈਕਸਸ ਤੋਂ ਡੈਮੋਕ੍ਰਟ ਸਟਾਰ ਬਟੋ ਓਰੋਉਰਕੇ ਤੋਂ ਸਖ਼ਤ ਟੱਕਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਜਾ ਰਹ ਸੀ ਪਰ ਇੱਥੇ ਵੀ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਉਲਟਫੇਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਡੈਮੋਕਰੈਟਸ ਵੱਲ ਹੁਣ ਦੋਸਤੀ ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਐਂਟੋਵੀ ਜ਼ਰਚਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੀਨੇਟ ਵਿੱਚ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਬਹੁਮਤ ਮਿਲਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿਆਂਇਕ ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਚੁਣੌਤੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕੇਗਾ। ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਵਰਨਰ ਕੋਲ ਅਹਿਮ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਇਨੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਦੀਆਂ ਮੱਧਵਰਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 50 ਗਵਰਨਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 36 ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਸਦਨ ਦੀ ਲੜਾਈ: ਕੀ ਹੈ ਇਤਿਹਾਸ? 1994 ਵਿੱਚ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਰਿਪਰਜ਼ੈਂਟੇਟਿਵਸ ਅਤੇ ਸੀਨੇਟ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਆਈ ਸੀ। 2006 ਵਿੱਚ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਮੁੜ ਤੋਂ ਬਹੁਮਤ ਵਿੱਚ ਆਈ ਅਤੇ 2010 ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। 2014 ਵਿੱਚ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਸੀਨੇਟਚ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਤੋਂ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। 29 ਸਾਲਾ ਕੁੜੀ ਐੱਲਕਸੈਂਡਰੀਆ ਓਕਾਸ਼ੀਓ ਕੋਰਟੈਜ਼ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੀ ਕਾਂਗਰਸ ਮੈਂਬਰ ਬਣੀ ਹੈ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਰਿਪਰਜ਼ੈਂਟੇਟਿਵਸ ਅਤੇ ਸੀਨੇਟ ਯਾਨਿ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਹੋਈਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦਾ ਟਰੰਪ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇ ਬਾਕੀ ਦੋ ਸਾਲ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਦੀ ਸਿਆਸਤ 'ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਅਮਰੀਕਾਂ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੱਧਵਰਤੀ ਚੋਣਾਂ 'ਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਮੱਧਵਰਤੀ ਚੋਣਾਂ ਇਸ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਅੱਧਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਦੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਇਹ ਚੋਣਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੱਧਵਰਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ 50 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ ਅਤੇ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਤਸਾਹ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਂਦੇ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2012/10/121027_spain_austerity_protests", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47191014", "doc1": "رغم سياسات الحكومة الاسبانيه التقشفية فإن الناتج العام سجل انكماشا للربع الخامس على التوالي ووقف المتظاهرين معطين ظهورهم للبرلمان دقيقة حداد ثم صاحو \"استقيلوا\". وشددت قوات الشرطة الاجراءات الأمنية في محيط البرلمان الاسباني. وتخطط حكومة رئيس الوزراء ماريانو راجوي إلى استقطاع نحو 40 مليار يورو من ميزانية العام المقبل في محاولة لتجنب الحاجة إلى الحصول على حزمة انقاذ من الاتحاد الاوروبي. وتعاني أسبانيا من صعوبات مالية منذ الازمة الاقتصادية العالمية في 2008 التي عصفت بقطاع العقارات في البلاد. وأظهرت أحدث الأرقام هذا الاسبوع أن نحو ربع الأشخاص في سن العمل بدون وظائف في الوقت الحالي. الشرطة تتظاهر وقال مراسل بي بي سي في أسبانيا باسكال هارتر إن المظاهرات خرجت السبت في كافة أنحاء البلاد حيث انتشرت سيارات شرطة مكافحة الشغب. كان بضع مئات من عناصر الشرطة تظاهروا في وقت سابق من اليوم في العاصمة حيث اطلقوا العابا نارية واستخدموا صافرات الشرطة احتجاجا على الاستقطاعات المقررة في الميزانية. وكتب على احد اللافتات \"الشرطة لن تتحمل المزيد\". كما خرجت مظاهرات للتنديد بسياسات الحكومة في برشلونة وفالنسيا ومدن أخرى. وقالت سابينا ��لبيردي، احدى المتظاهرات، لوكالة الصحافة الفرنسية \"جئت للتظاهر لانهم يأخذون مننا كل شئ، التعليم والصحة ومنازلنا أيضا\". وخلال العام الذي قضاه راجوي على رأس الحكومة الايطالية فقد سعى لتجنب الحصول على حزمة مساعدات من الاتحاد الاوروبي بواسطة زيادة الضرائب والاستقطاع من الأموال التي توجه إلى الاصلاحات العمالية والقطاع العام. ورغم محاولات الحكومة الاسبانيه فإن الناتج العام قد سجل انكماشا للربع الخامس على التوالي. اقرأ أيضا موضوعات ذات صلة", "doc2": "ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਪੈਦਰੋ ਐਨਤੋਨੀਓ ਸਾਂਚਿਤ ਮੋਇਨੋ ਵੱਲੋਂ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਦੂਤ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੱਜੇ ਪੱਖੀ, ਪੌਪੂਲਰ ਪਾਰਟੀ ਤੇ ਸੀਊਡਡਾਨੋ (ਨਾਗਰਿਕ) ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੱਜੇ ਪੱਖੀਆਂ (ਸਪੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ) ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੋਕ ਕੈਟੇਲੋਨੀਆ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇਣ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਮੈਡਰਿਡ ਦੇ ਕੋਲਨ ਸਕੁਏਰ ਅਤੇ ਆਸੇ ਪਾਸੇ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਪੇਨ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਾਏ। ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 45,000 ਹਜ਼ਾਰ ਦੱਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ,\"ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਕੇ ਸਪੇਨ ਨਾਲ ਗੱਦਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤੇ ਸਪੇਨ ਵਾਸੀ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ।\" ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਹੈ ਕਿ ਸਪੇਨ ਵਿੱਚ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣ। ਸਪੇਨ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਪੱਖ਼ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਾਂਚਿਤ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਹਮਾਇਤੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਵਧਾਏ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਸੁਝਾਇਆ ਫਰੇਮਵਰਕ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਕੈਟੇਲੋਨੀਆ ਦੇ ਉਪਰਾਲਿਆਂ ਨੇ ਸਪੇਨ ਨੂੰ 40 ਸਾਲ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਿਆਸੀ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਫਸਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। 21 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ-ਪੱਖੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਕੈਟਲਨ ਚੋਣਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਸਪੇਨ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੁਣ ਕੈਟੇਲੋਨੀਆ 'ਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਪੈਦਰੋ ਐਨਤੋਨੀਓ ਸਾਂਚਿਤ ਮੋਇਨੋ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਸੁਲਝਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੈਟੇਲੋਨੀਆ ਕੀ ਹੈ? ਕੈਟੇਲੋਨੀਆ ਉੱਤਰੀ-ਪੂਰਬੀ ਸਪੇਨ ਦਾ ਇੱਕ ਅੱਧ-ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਿਆਰ ਖੇਤਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਲਗਭਗ 1000 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਮੀਰ ਖੇਤਰ ਦੀ ਆਪਣੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸੰਸਦ, ਝੰਡੇ ਅਤੇ ਗੀਤ ਦੇ ਨਾਲ 7.5 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਹਨ। ਕੈਟੇਲੋਨੀਆ ਦੇ ਆਪਣੇ ਖ਼ੁਦ ਦੀ ਪੁਲ��ਸ ਬਲ ਵੀ ਹੈ। ਕਿਉਂ ਹੈ ਵਿਵਾਦ? ਸੰਕਟ ਅਹਿਮ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕੈਟੇਲੋਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਇਸ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਨਫ਼ਰਤ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43302123", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42242617", "doc1": "ويأتي تقييم أندرو غيلمور، مساعد الأمين العام للأمم المتحدة لشؤون حقوق الإنسان ومبعوث المنظمة الدولية، لما اعتبره \"حملة مستمرة من الإرهاب والتجويع القسري\"، بعد ستة أشهر من حملة عسكرية أسفرت عن هجرة جماعية للروهينجا. وفر نحو 700 ألف شخص من ميانمار، إلى دولة بنغلاديش المجاورة، منذ أغسطس/ آب الماضي. وشكا هؤلاء المهجَّرون من تعرضهم للقتل والاغتصاب، وحرق متعمد لمنازلهم، من جانب جنود الجيش في ميانمار وأهالي متطرفين. ويقول جيش ميانمار إنه يستهدف مسلحين من الروهينجا، وينكر استهدافه مدنيين في ولاية راخين. ويقول المبعوث الأممي: \"التطهير العرقي للروهينجا من ميانمار لا يزال مستمرا\". وأضاف: \"لا أعتقد أنه يمكننا استخلاص أي نتائج أخرى، من ما رأيته وسمعته في بلدة كوكس بازار\". وكوكس بازار هي مدينة في جنوبي بنغلاديش، تستضيف معظم اللاجئين الروهينجا. ونقلت وكالة فرانس برس عن السيد غيلمور، بعد لقائه مع لاجئين من الروهينجا وصلوا حديثا إلى معكسرات اللاجئين المكتظة، قوله: \"طبيعة العنف تغيرت، من سفك محموم للدماء واغتصاب جماعي خلال العام الماضي، إلى حملة أقل حدة من الإرهاب والتجويع القسري\". ودخلت حكومتا بنغلاديش وميانمار في محادثات، لبحث إعادة ترحيل لاجئي الروهينغيا إلى ميانمار، خلال الأشهر المقبلة، لكن تعزيز قوات جيش ميانمار على الحدود بين البلدين أثار مخاوف بهذا الشأن. وقال مبعوث الأمم المتحدة إنه \"من غير المتصور\" بالنسبة لأي لاجئ من الروهينجا، أن يعود في المستقبل القريب إلى ولاية راخين، بطريقة \"آمنة وكريمة ودائمة\". وأضاف: \"حكومة ميانمار منهمكة في إخبار العالم بأنها مستعدة لاستقبال من يعود من الروهينجا، بينما تستمر قواتها في الوقت ذاته في طردهم باتجاه بنغلاديش\".", "doc2": "ਜ਼ੀਦ ਰਾਦ ਅਲ-ਹੁਸੈਨ ਜਨੀਵਾ ਨੇ ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਕਾਊਂਸਲ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖੇ। ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤਕ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ 6 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਭੱਜ ਗਏ ਹਨ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੀ ਫੌਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਬਣੇ ਚੌਗਿਰਦੇ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ? ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਮਾਮਲਾ: ਯੂਐੱਨ ਦੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਜ਼ੀਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਭੇਜਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਵਿਰੁੱਧ ਕਥਿਤ ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ \"ਗੋਲੀਆਂ ਦੀ ਬੇਤਰਤੀਬ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਨਾਲ ਮੌਤਾਂ, ਗਰੇਨੇਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਨੇੜਲੀ ਰੇਂਜ 'ਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ, ਕਤਲੇਆਮ, ਕੁੱਟ ਕੇ ਮਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾਉਣਾ\" ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾਵੇਗੀ ਗੁਰਮੇਹਰ ਕੌਰ ਪੋਪ ਨੇ ਆਖ਼ਰ 'ਰੋਹਿੰਗਿਆ' ਨੂੰ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ ਮੰਨਿਆ ਅਧਿਕਾਰ ਕੌਂਸਲ ਵਿਚ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ, ਹਟਿਨ ਲਿਨ ਨੇ ਅੱਤਵਾਦ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿਸਥਾਰਿਤ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਐਮਰਜੰਸੀ ਸੈਸ਼ਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ, ''ਕੈਂਪ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ'' ਮੌਤ ਦੇ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ’ਚ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ 'ਨੂਰ' ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਇਸ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਯੂਐੱਨ ਦੇ ਜਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਮਿਆਂਮਾਰ ਨੂੰ ਨਿਰਵਿਘਨ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਗਾਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ। ਹੁਣ ਤੱਕ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ੀਡ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਰਾਜ ਖ਼ੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ \"ਪਾਠ ਪੁਸਤਕ ਨਸਲੀ ਸਫਾਈ\" ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਾਲ ਮਿਆਂਮਾਰ 'ਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਬਾਅ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੁਆਰਾ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਵਿਤਕਰੇ ਬਾਰੇ ਡੂੰਘੀ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜ਼ੀਡ ਨੇ ਜੇਨੇਵਾ ਵਿੱਚ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਸੈਸ਼ਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਕੁੱਲ ਮਿਲਾਕੇ, ਇਹ ਇਕ ਕਨੂੰਨੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਹੈ ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਯੋਗ ਅਦਾਲਤ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।\" \"ਪਰ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਗਲੇਰੀ ਤਸਦੀਕ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੀ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੌਂਸਲ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਨਰਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਜ਼ਿਮੇਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਅਪਰਿਧਿਕ ਜਾਂਚ ਹੋ ਸਕੇ। ਔਕਸਫਰਡ ਕਾਲਜ ਨੇ ਸੂ ਚੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹਟਾਈ ਨਸਲੀ ਸਫਾਈ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਅਪਰਾਧ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਇੱਕ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਸੂਬੇ ਵਾਲੇ ਘੱਟਗਿਣਤੀ ਲੋਕ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਤਸ਼ਦੱਦ ਦੇ ਤਜਰਬੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ \"ਬੰਗਾਲੀ\" ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਲੇਬਲ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਨਕਾਰਿਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਗ਼ੈਰ-ਕਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਰਵਾਸ ਕਰ ਗਏ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵੀ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਸਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਆਏ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਲਹਿਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੋਹਿੰਗਿਆਂ ਦੀ ਤਦਾਦ ਦਸ ਲੱਖ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41569855", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41577711", "doc1": "تشمل المعلومات خطة لاغتيال زعيم كوريا الشمالية وقال النائب في البرلمان الكوري الجنوبي ري تشيول-هي، إن وزارة الدفاع هي م��در تلك المعلومات. وأضاف النائب عن الحزب الديمقراطي الحاكم ومندوب لجنة الدفاع بالبرلمان أن القراصنة اخترقوا شبكة الجيش الكوري الجنوبي وسرقوا 235 غيغابايت من البيانات الحساسة بمركز البيانات المتكاملة للدفاع، مضيفا أن 80 في المئة من البيانات لم يتم تحديد طبيعتها. كما شملت البيانات خططا لعمليات عسكرية مفصلة بين كوريا الجنوبية والولايات المتحدة، وتقارير لضباط كبار بالبلدين الحليفين. ورفضت وزارة الدفاع الكورية الشمالية حتى الآن التعليق على تلك المزاعم. مواضيع قد تهمك نهاية ووقعت عملية القرصنة في سبتمبر/ أيلول من العام الماضي. وأعلنت سول في مايو/ أيار الماضي سرقة كمية كبيرة من البيانات الحساسة وأن كوريا الشمالية قد تكون وراء ذلك، دون اعطاء المزيد من التفاصيل. ونفت بيونغيانغ تلك المزاعم آنذاك. وذكرت وكالة أنباء \"يونهاب\" الرسمية في كوريا الجنوبية أن سول تعرضت لسيل من الهجمات الإلكترونية من قبل جارتها الشيوعية فى السنوات الأخيرة، شهدت استهداف مواقع ومرافق حكومية. ويعتقد أن الدولة المعزولة لديها قراصنة مدربون يقيمون فى دول أخرى، من بينها الصين. وتتهم كوريا الشمالية جارتها الجنوبية بـ\"اختلاق\" الادعاءات. وفي الآونة الأخيرة، قالت كوريا الشمالية إنها اختبرت بنجاح قنبلة هيدروجينية يمكن تحميلها على صاروخ بعيد المدى. وتوعد الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب، كوريا الشمالية حال تهديدها لمصالح الولايات المتحدة أو حلفائها. ومن جهته، رد الزعيم الكوري الشمالي في تصرف نادر له متوعدا بـ\"ترويض\" ترامب الذي وصفه بأنه \"مختل عقليا\". ومنذ أيام، علق ترامب بشكل غامض عبر موقع تويتر للتواصل الاجتماعي، قائلا إن \"شيئا واحدا فقط سيجدي نفعا\" في التعامل مع كوريا الشمالية. وأضاف أن ذلك \"بعد سنوات من المحادثات التي ثبت أنه لا جدوى منها\". لكنه لم يوضح مزيدا من التفاصيل.", "doc2": "ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਚੋਰੀ ਡਾਟਾ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਅਨ ਦੇ ਕ਼ਤਲ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਇਸ ਡਾਟੇ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਂ ਦੇ ਨੇਤਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦੇ ਕ਼ਤਲ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਂਸਦ ਰੀ ਸ਼ਿਓਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਦੇਸ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਯੁੱਧ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਦੇ ਹਾਲਾਤ 'ਚ ਬਚਾਅ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਸੰਕਟ- 4 ਅਹਿਮ ਨੁਕਤੇ ਨਜ਼ਰੀਆ: ਮੋਦੀ ਦੀ ਟੱਕਰ 'ਚ ਸਿਰਫ਼ ਮੋਦੀ ਫੌਜੀ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਵੀ ? ਇਹਨਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਫੌਜੀ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਵੀ ਹਨ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਡਾਟਾ ਚੋਰੀ ਦੀਆਂ ਇਹਨਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। 235 ਜੀਬੀ ਡਾਟਾ ਚੋਰੀ ਚੋਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਡਾਟਾ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੈਨਿਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼, ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟਾਂ ਅਤੇ ਅਹਿਮ ਸੈਨਿਕ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਸਾਂਸਦ ਰੀ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਰੀਬ 235 ਗੀਗਾਬਾਈਟ ਸੈਨਿਕ ਡਾਟਾ ਡਿਫੈਂਸ ਇੰਟੀਗ��ਰੇਟਿਡ ਡਾਟਾ ਸੈਂਟਰ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਚੋਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਡਾਟਾ ਵਿਚੋਂ 80 ਫ਼ੀਸਦ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨੀ ਅਜੇ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਘਟਨਾ ਇਹ ਡਾਟਾ ਬੀਤੇ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਹੈਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਮਈ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਡਾਟਾ ਚੋਰੀ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। 70 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਸਕੂਲੀ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਂਗ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ ਟ੍ਰੰਪ ਅਤੇ ਕਿਮ: ਰੂਸ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਏ ਗਏ ਚੋਰੀ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਯੋਨਹੈਪ ਮੁਤਾਬਕ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਵੱਡੇ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਜਿਸ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰੀ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਅਤੇ ਠਿਕਾਣੇ ਸਨ। ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਹੈਕਰ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਸਾਈਬਰ ਹੈਕਿੰਗ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੈਕਰ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਜਿਨਾਂ ਨੂੰ ਚੀਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸਾਂ 'ਚ ਤੈਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਹੈਕਰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਅਫ਼ਵਾਹ ਫੈਲਾਈ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਡਾਟਾ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਇਹਨਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿਚਾਲੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਤਣਾਅ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਮਾਹੌਲ ਗਰਮ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਤਿੱਖੀ ਸ਼ਬਦੀ ਜੰਗ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਆਮ ਜਨਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ: ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਮਰੀਕਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਆਪਣੇ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦੇਵੇ, ਜਦਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਕਹਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਰਮਾਣੂ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਰਹੇਗਾ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਮਿਜ਼ਾਇਲ 'ਚ ਜਾਣ ਲਈ ਸਮਰਥ ਛੋਟੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਬੰਬ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾ ਕਈ ਵਾਰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਵੀ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-57210020", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-57216799", "doc1": "تواجه الهند موجة أخرى مميتة من إصابات كوفيد - 19 وقالت وزارة تكنولوجيا المعلومات إن منظمة الصحة العالمية أدرجت السلالة تحت اسم بي .1. 617 (B.1.617) وأن أي إشارة إلى \"الهند\" خاطئة. واستخدمت المصطلحات الجغرافية لوصف عدد من السلالات الأخرى، بما في ذلك المملكة المتحدة والبرازيل. و قد واجهت حكومة الهند انتقادات بشأن تعاملها مع وباء فيروس كورونا. كما أثارت غضب الكثيرين الشهر الماضي بعد أن أمرت موقع تويتر بإزالة المشاركات الت�� تنتقد بعض تصرفاتها خلال الوباء. مواضيع قد تهمك نهاية وتضررت الهند بشدة من السلالة الجديدة منذ أواخر مارس/ آذار وهي الآن في المرتبة الثانية بعد الولايات المتحدة من حيث إجمالي عدد الإصابات، بأكثر من 26 مليونا، وفقا لأبحاث جامعة جونز هوبكنز. ويقترب عدد الوفيات فيها بـسبب كوفيد - 19 من 300 ألف حالة، بعد كل من الولايات المتحدة والبرازيل، على الرغم من أن بعض الخبراء يعتقد أن عدد الوفيات يمكن أن يكون أعلى بكثير. \"معلومات خاطئة\" وجاءت التعليمات لشركات التواصل الاجتماعي بأمر حكومي من وزارة الإلكترونيات وتكنولوجيا المعلومات يوم الجمعة. ولم تنشر المذكرة التي تحوي التعليمات، لكن وكالات الأنباء حصلت عليها. وطُلب من المنصات \"إزالة كل محتوى يسمي أو يشير أو يلمح إلى\" السلالة الهندية \"لفيروس كورونا على الفور\"، حسبما ذكرت وكالة برس ترست الهندية. ونقلت وكالة فرانس برس للأنباء عن المذكرة قولها \"لقد علمنا أنه يتم تداول معلومات كاذبة على الإنترنت تشير إلى أن\" سلالة هندية \"من فيروس كورونا تنتشر في جميع أنحاء البلاد. وهذا \"خطأ تماما\". وتقول المذكرة أن منظمة الصحة العالمية \"لم تربط بين مصطلح السلالة الهندية والسلالة بي.1. 617 من فيروس كورونا في أي من تقاريرها\". وقال مسؤول تنفيذي لإحدى شركات وسائل التواصل الاجتماعي لوكالة رويترز إنه سيكون من الصعب للغاية حذف كل محتوى يشير إلى \"السلالة الهندية\". ضربت السلالة بي .1. 617 الأكثر قابلية للانتقال، الهند بشدة واكتشفت السلالة بي .1. 617، وهي سلالة أكثر قابلية للانتقال، لأول مرة في الهند العام الماضي وانتشرت في عشرات البلدان. وفرضت عدة دول قيودا شديدة على القادمين من الهند. والهند سوق ضخم لشركات التواصل الاجتماعي. وتظهر إحصاءات شهر يناير/ كانون الثاني أن الهند ثالث أكبر بلد يستخدم موقع تويتر. واستحدثت الحكومة الهندية هذا العام مبادئ توجيهية قالت إنها تهدف إلى الحد من إساءة استخدام وسائل التواصل الاجتماعي وانتشار المعلومات المضللة. وإذا ما نشرت ما يسمى مادة \"غير قانونية\" على المنصة، فيمكن أن تتلقى الشركة أمر حذف المحتوى. وإذا لم تمتثل الشركة في غضون مهلة محددة، فإنه يمكن أن تواجه إمكانية المقاضاة. وتعني القواعد و التوجيهات في جوهرها أن الشركات لا يمكنها التهرب من مسؤولية ما ينشره المستخدمون. وقد ظهرت إثر ذلك تساؤلات حول ما إذا كانت هذه الإرشادات تعزز المزيد من الرقابة وتقوض حرية التعبير. وهناك بالتأكيد قلق في وسائل الإعلام من أن الحكومة برئاسة ناريندرا مودي وراء الهجمات المستمرة على حرية الصحافة. وفي الشهر الماضي، طلبت الحكومة من تويتر وفيسبوك إزالة بعض المنشورات التي تنتقد طريقة تعامل مودي مع فيروس كورونا. ويوم الجمعة، انتقدت الحكومة موقع تويتر لوصف بعض تغريدات السياسيين الهنود بأنها \"وسائط للتلاعب\".", "doc2": "ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਪੱਤਰ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ 11 ਮਈ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ B.1.617 ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਸਮੁੱਚੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਸਬੱਬ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਅਧਾਰ ਦੇ ਹੀ ਇੰਡੀਅਨ ਵੇਰੀਐਂਟ ਨਾਮ ਸਭ ਥਾਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ B.1.617 ਨਾਂਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆਈ ਮੁਤਾਬਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲਿਖੀ ਚਿੱਠੀ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ \"ਉਹ ਸਾਰੀ ਸਮਗੱਰੀ\" ਜਿਸ ਵਿੱਚ \"ਇੰਡੀਅਨ ਵੇਰੀਐਂਟ\" ਦਾ ਨਾਂਅ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਜਿਸ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਭਾਵ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਗ਼ਲਤ ਹੈ, ਕੋਵਿਡ-19 ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਵੇਰੀਐਂਟ ਨਹੀ ਹੈ ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਵੱਲੋਂ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਸੇ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ 'ਇੰਡੀਅਨ ਵੇਰੀਐਂਟ' ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ B.1.617 ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜੋੜਿਆ। ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਚਿੱਠੀ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸਿੱਧਾ ਅਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇਣਾ ਹੈ ਕਿ \"ਇੰਡੀਅਨ ਵੇਰੀਐਂਟ\" ਦੇ ਜ਼ਿਕਰ ਨਾਲ ਗ਼ਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਫੈਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਾ ਅਕਸ ਖ਼ਰਾਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਡੇ ਸੰਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੋਸਟ ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਦਾ 'ਭਾਰਤੀ ਵੇਰੀਐਂਟ' ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਐਗਜ਼ਿਕੀਊਟਿਵ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਸ ਸ਼ਬਦ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਤਾਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪੋਸਟਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਐਗਜ਼ਿਕੀਊਟਿਵ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ \"ਕੀ-ਵਰਡ ਅਧਾਰਿਤ ਸੈਂਸਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣਾ\"। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵੇਰੀਐਂਟਸ ਜਾਂ ਰੂਪਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕਿ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਖੇ ਗਏ। ਜਿਵੇਂ- ਯੂਕੇ ਵੇਰੀਐਂਟ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਵੇਰੀਐਂਟ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਪੀਐੱਮ ਮੋਦੀ ਦੇ ਵਾਰਾਣਸੀ ਹਲਕੇ ਦੇ ਲੋਕ ਕਿਉਂ ਗੁੱਸੇ ’ਚ ਹਨ? ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਬਾਰੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਆਲੋਚਨਾ ਹੋਈ ਸੀ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਮੈਡੀਕਲ ਜਨਰਲ ਦਿ ਲੈਂਸੇਟ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅੱਠ ਮਈ ਦੇ ਅੰਕ ਦੀ ਸੰਪਾਦਕੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਟਵਿੱਟਰ ਉੱਪਰ ਆਪਣੀ ਹੋ ਰਹੀ ਆਲੋਚਨਾ ਨੂੰ ਦੱਬਣ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਤੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ 'ਤੇ ਘੱਟ ਹੈ। ਜੌਨ ਹਾਪਕਿਨਸ ਯੂਨੀਵਰਿਸਟੀ ਦੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਡੈਸ਼ਬੋਰਡ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਲਾਗ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 2.62 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਲਾਗ ਲੱਗ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ 295,525 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਸ ਤਾਜ਼ਾ ਚਿੱਠੀ ਉੱਪਰ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਵੀ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਕਮਲ ਨਾਥ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਏਐਨਆਈ ਨੂੰ ਕਿਹਾ,\"ਇਹ ਚੀਨੀ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਹੁਣ ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਵੇਰੀਐਂਟ ਹੈ। ''ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਵੇਰੀਐਂਟ ਤੋਂ ਭੈਅ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਹੜੀ ਟੂਲ ਕਿੱਟ ਹੈ? ਸਾਡੇ ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਵੇਰੀਐਂਟ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨ ਰਹੇ।\" 'ਕਾਂਗਰਸ ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ' ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਏਐੱਨਆਈ ਮੁਤਾਬਕ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਜਾਵੇਡਕਰ ਨੇ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਉੱਪਰ ਮੋੜਵਾਂ ਹੱਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਉੱਪਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਮਲਨਾਥ ਵਲੋਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਵੇਰੀਐਂਟ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਕੋਰੋਨਾ ਕਹੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੋਨੀਆਂ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਮੋਸ਼ੀ ਉੱਪਰ ਵੀ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਿਆ। ਜਾਵਡੇਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਮਲਨਾਥ ਵੱਲੋਂ ਅਜਿਹਾ ਕਿਹਾ ਜਾਣਾ ਕਿ \"ਮੇਰਾ ਭਾਰਤ ਕੋਵਿਡ\" ਦੇਸ਼ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਬਿਆਨ ਸਾਰੇ ਪਾਸੇ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਹੈ ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਕਮਲਨਾਥ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਨਹੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਕੋਰੋਨਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਕਸ ਨੂੰ ਤਾਰ-ਤਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੋਨੀਆ ਜੀ ਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਸ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ?\" ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਕਈ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਜੋ ਬਿਆਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਉਹ B.1.617 ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਵੇਰੀਐਂਟ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੇਰੀਐਂਟ ਦਾ ਨਾਂਅ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਵਾ ਭਾਜਪਾ ਸ਼ਾਸਤ ਸੂਬੇ ਕਰਨਾਟਕ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਟਵਿੱਟਰ ਹੈਂਡਲ ਤੋਂ ਇਹ ਪੱਤਰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43363348", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43361960", "doc1": "ترامب ينفي مزاعم ستورمي دانييلز وزعمت دانييلز أنها كانت على علاقة بترامب بدأت عام 2006، ولكنه نفى تلك المزاعم. ستورمي دانييلز ممثلة الأفلام الإباحية \"حرة\" في الحديث عن مزاعم علاقتها الجنسية مع ترامب ولكن لماذا هذه القصة مهمة؟ وما الذي تحتاج لمعرفته؟ من هي ستورمي دانييلز؟ ولدت ستورمي دانييلز باسم ستيفاني كليفورد في لويزيانا عام 1979 ودخلت صناعة الأفلام الإباحية في البداية كممثلة ثم عملت في الإخراج منذ عام 2004 وكذلك في ال��تابة. ومن أشهر أفلامها عذراء في الأربعين وطرق. ولدت ستورمي دانييلز باسم ستيفاني كليفورد وفكرت في خوض انتخابات مجلس الشيوخ بلويزيانا عام 2010 ولكنها ألغت الفكرة قائلة إن ترشحها لم يؤخذ على محمل الجد. ماذا تزعم؟ قالت دانييلز في مقابلة مع مجلة إنتتش عام 2011، إنها بدأت علاقة جنسية مع ترامب في عام 2006 في غرفة بفندق، وذلك بعد وقت قصير من إنجاب ميلانيا زوجة ترامب لابنهما بارون. ترامب وميلاني وبارون عام 2007 وأشارت دانييلز إلى أنها كانت قد التقته خلال دورة خيرية لمباريات للغولف في منتجع بين كاليفورنيا ونيفادا. وذكرت أن ترامب قال لها إنه يمكنه إشراكها في برنامجه التلفزيوني \"المتدرب\". وقالت دانييلز إنها شاهدت وثائقيا عن سمك القرش مع ترامب الذي كان يشعر \"بالفزع\" وقال \"أتمنى أن يموت كل سمك القرش\". وكان لترامب تغريدة قديمة أعرب فيها بالفعل عن كراهيته لسمك القرش. وزعمت أنهما ظلا يتحدثان لسنوات بعد ذلك، مشيرة إلى أن آخر مرة تحدثا فيها كانت في عام 2010 وكانت قد تراجعت عن ترشحها لمجلس شيوخ ولاية لويزيانا. وكانت الإشاعات قد تناولت هذه العلاقة قبل انتخابات نوفمبر/تشرين ثاني عام 2016. الممثلة الإباحية ستورمي دانييلز تقاضي ترامب بشأن اتفاق حول \"علاقتهما الجنسية\" وذكرت صحيفة وول ستريت جورنال أن دانييلز أجرت محادثات مع برنامج \"صباح الخير يا أمريكا\" بقناة إي بي سي للظهور فيه والحديث عن العلاقة قبل أن تقطع تلك المحادثات. لماذا نرى هذه القصة في الأخبار الآن؟ في يناير/كانون ثاني الماضي، نشرت صحيفة وول ستريت جورنال مقالا زعم أن محامي ترامب مايكل كوهين دفع 130 ألف دولار لكليفورد في أكتوبر/تشرين أول عام 2016 قبل شهر من الانتخابات. وقالت الصحيفة إن المبلغ كان جزءا من اتفاقية صمت مع كليفورد لا تستطيع بمقتضاها الحديث عن العلاقة علنا. تقارير أشارت إلى أن محامي ترامب مايكل كوهين دفع 130 ألف دولار لكليفورد في أكتوبر/تشرين أول عام 2016 وقال البيت الأبيض :\" إن هذه أنباء قديمة معاد تدويرها نشرت ونفيت بقوة قبل الانتخابات.\" ومن جانبه، نفى كوهين لصحيفة وول ستريت جورنال دفع أية أموال، وهو التصريح الذي تراجع عنه في فبراير/شباط قائلا لصحيفة نيويورك تايمز إنه دفع لدانييلز مالا من جيبه، مشيرا إلى أن حملة ترامب لم تكن على علم بذلك. وأضاف قائلا: \" لقد كان المبلغ المدفوع قانونيا ولم يكن مساهمة انتخابية أو إنفاق انتخابي من جانب أي شخص.\" ما هي آخر الأخبار؟ قالت دانييلز الثلاثاء إنها رفعت دعوى ضد ترامب زاعمة أنه لم يوقع على \"اتفاقية الصمت\". وغرد محاميها مايكل أفيناتي عن القضية ونشر رابطا يحمل وثائق الدعوى التي قدمت لمحكمة بكاليفورنيا. وفي اليوم التالي أشارت الأنباء إلى أن ترامب حصل على أمر قضائي في فبراير/شباط الماضي يمنع دانييلز من الحديث عن علاقتهما المزعومة. ما هو رد الفعل؟ من بين الجمهوريين القلائل الذين علقوا على هذه القضية كان مارك سانفورد عضو الكونغرس عن كارولينا الجنوبية الذي تساءل:\" لو أن هذا الأمر حدث مع رئيس ديمقراطي، هل كانت ستعقد جلسات استماع؟ أعتقد أن هناك مؤشرات على ضرورة عقدها.\" وهناك أيضا النائبان الديمقراطيان تد ليو عن كاليفورنيا وكاثلين رايس عن نيويورك اللذان طالبا مكتب التحقيقات الفيدرالي بتحري الأمر. ماذا يعني ذلك للرئيس ترامب؟ ظهرت هذه المزاعم في وقت عصيب لمسؤولي البيت الأبيض حيث تدور تحقيقات عن تواطؤ محتمل مع روسيا، وف�� وقت يترك المزيد من مسؤولي إدارة ترامب مناصبهم. فآخر شيء يريده البيت الأبيض الآن هو فضيحة أخرى. واتهم لاني ديفيس محامي الرئيس السابق بيل كلينتون الجمهوريين بالنفاق لطريقتهم في التعامل مع ترامب في هذه القضية مقارنة بالتعامل معه في قضية مونيكا لوينسكي.", "doc2": "ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2006 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਟਰੰਪ ਹੁਣ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਕਿਉਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ? ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਜਾਣਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ? ਕੌਣ ਹੈ ਸਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼? ਸਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਸਾਲ 1979 ਵਿੱਚ ਲੂਡਸਿਆਨਾ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਡਲਟ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਅਦਾਕਾਰਾ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। 2004 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਣ ਅਤੇ ਲੇਖਨ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਮੋਟਲੀ ਕਰੂ ਮਿਊਜ਼ੀਕਲ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਵਾਦਏਯੰਤਰ ਵਜਾਉਣ ਵਾਲੀ ਨਿੱਕੀ ਸਿਕਸ ਦੀ ਕੁੜੀ ਸਟੋਰਮ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸ਼ਰਾਬ ਕੰਪਨੀ ਜੈਕ ਡੇਨੀਅਲਜ਼- ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਰੱਖ ਲਿਆ। ਉਹ '40 ਈਅਰ ਓਲਡ ਵਰਜਨ' ਅਤੇ 'ਨੌਕਡ ਅਪ' ਵਰਗੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਅਤੇ 'ਮਰੂਨ ਫਾਈਵ' ਦੇ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2010 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੂਈਸਿਆਨਾ ਦੇ ਸੀਨੇਟ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ ਪਰ ਆਪਣੀ ਉਮੀਦਵਾਰੀ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਨਾ ਲਏ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾ ਵਾਪਿਸ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। ਸਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2006 ਵਿੱਚ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਅਤੇ ਨੇਵਾਦਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਲੇਕ ਟੋਹੋਏ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਟਰੰਪ ਇੱਕ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸੀ। ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਨੇ ਇਨਟਚ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦਿੱਤਾ ( ਜਿਹੜਾ ਇਸੇ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਛਾਪਿਆ ਗਿਆ) ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ 'ਤੇ ਸੱਦਿਆ ਜਿਸ ਲਈ ਉਹ ਟਰੰਪ ਦੇ ਹੋਟਲ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਪੁੱਜੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਟਰੰਪ ''ਕਾਊਚ 'ਤੇ ਪੈਰ ਪਸਾਰ ਕੇ ਬੈਠੇ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਜਾਮਾ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।'' ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਬਣਾਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ 'ਤੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਵਕੀਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸਹੀ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਗੱਲ ਟਰੰਪ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਬੈਰਨ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਚਾਰ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਦੀ ਹੈ। 'ਟਰੰਪ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਲਾਲਚ' ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ ਸ਼ੋਅ 'ਦਿ ਏਪਰੇਨਟਿਸ' ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਥਾਂ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਸਿਆਸੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਟੀਵੀ ਸ਼ੋਅ 'ਦਿ ਏਪਰੇਨਟਿਸ' ਹੋਸਟ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਾਲ ਬੈਠ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਰਕ 'ਤੇ ਇੱਕ ਡੋਕੂਮੈਂਟਰੀ ਵੀ ਦੇਖੀ ਸੀ। ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ''ਸ਼ਾਰਕ ਤੋਂ ਡਰ ਲਗਦਾ ਹੈ'' ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ''ਉਹ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਰੇ ਸ਼ਾਰਕ ਮਰ ਜਾਣ।'' ਸਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੱਲਬਾਤ ਜਾਰੀ ਰਹੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਲ 2010 ਵਿੱਚ ਸੀਨੇਟ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰੀ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਨ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਰ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਲੱਗੀਆਂ ਸਨ। ਵਾਲ ਸਟ੍ਰੀਟ ਜਰਨਲ ਨੇ ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਖ਼ਬਰ ਛਾਪੀ ਸੀ ਕਿ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਏਬੀਸੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ''ਗੁੱਡ ਮਾਰਨਿੰਗ ਅਮਰੀਕਾ'' ਨਾਲ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਵਿੱਚ ਦੱਸੇਗੀ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਅਚਾਨਕ ਏਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਮੁੜ ਤੋਂ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਹੈ ਡੇਨੀਅਲਜ਼? ਬੀਤੇ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਦਾ ਨਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਲ ਸਟ੍ਰੀਟ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖ਼ਬਰ ਛਾਪੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਵਕੀਲ ਮਾਈਕਲ ਕੋਹੇਨ ਨੇ ਅਕਤਬੂਰ 2016 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਨਾਲ ਇੱਕ ਲੱਖ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਦਾ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜਰਨਲ ਮੁਤਾਬਕ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਸਟੇਫ਼ਨੀ ਕਿਲਫੋਰਡ, ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ,''ਇਹ ਪੁਰਾਣੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਮੁੜ ਤੋਂ ਚਰਚਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਖਾਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।'' ਕੋਹੇਨ ਨੇ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਵਾਲ ਸਟ੍ਰੀਟ ਜਰਨਲ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਏ ਇਲਜ਼ਾਮ ''ਬੇਬੁਨਿਆਦ'' ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਪੱਖਾਂ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਇਸ ਨੂੰ ਨਕਾਰਿਆ ਹੈ।'' ਪਰ ਇਸ ਸਾਲ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਮੰਨ ਲਈ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕਲ ਕੋਹੇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਬਾਰੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਪਤਾ। ਸਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਨੂੰ ਇਹ ਪੈਸੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਤੋਂ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੈਸਿਆਂ ਨੂੰ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।'' ਕੋਹੇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ,''���ਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਭੁਗਤਾਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੈਂਪੇਨ ਫੰਡਿੰਗ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ਵਾਲ ਸਟ੍ਰੀਟ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਛਪੇ ਲੇਖ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਨੇ ਦੱਖਣ ਕੇਰੋਲਾਈਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲੱਬ ਤੋਂ ''ਮੇਕ ਅਮਰੀਕਾ ਹੌਰਨੀ ਅਗੇਨ'' ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕ ਸਮਾਗਮ ਦੀ ਸਾਲਗਿਰਹਾ 'ਤੇ ਕੀਤੀ। ਕਲੱਬ ਦੇ ਮੈਨੇਜਰ ਜੇ ਲੇਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਲ ਸਟ੍ਰੀਟ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੱਖ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਦੇ ਸਮਝੌਤੇ ਬਾਰੇ ਛਪੇ ਲੇਖ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮ ਲਈ ਦਿਨ ਬੁੱਕ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਛਾਪੇ ਗਏ ਪ੍ਰਚਾਰ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਵਿਚਾਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ,''ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਈਵ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ!'' ਤਾਜ਼ਾ ਖ਼ਬਰ-ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਮੁੱਕਦਮਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਏ ''ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਹਨ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਮਾਈਕਲ ਅਵੇਨਾਤੀ ਨੇ ਇਸ ਮੁਕੱਦਮੇ ਬਾਰੇ ਮੌਜੂਦ ਦਸਤਾਵੇਜਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਟਵੀਟ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਹੀ ਦਿਨ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸਟੋਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਸਬੰਧੀ ਹੁਕਮ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਏ ਹਨ। ਤਾਂ ਜੋ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਬਾਰੇ ''ਗੁਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ'' ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਸਾਂਝਾ ਨਾ ਕਰ ਸਕਣ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਸਾਰਾ ਹੁਕਾਬੀ ਸੈਂਡਰਸ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ,''ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਨਿੱਜੀ ਵਿਚੋਲਗੀ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।'' ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ''ਹਾਸੋਹੀਣਾ'' ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਸੀਐਨਐਨ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਖ਼ਬਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਸਾਰਾ ਸੈਂਡਰਸ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਟਰੰਪ ਦੇ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਮੰਨੀ ਸੀ। ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦਾ ਦੌਰ ਦੱਖਣ ਕੇਰੋਲਾਈਨਾ ਤੋਂ ਨੇਤਾ ਮਾਰਕ ਸੈਨਫੋਰਡ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗਿਣੇ-ਚੁਣੇ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਆਗੂਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਵਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਮੁਤਾਬਿਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ''ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ'' ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,''ਜੇਕਰ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਚੁਣੇ ਗਏ ਕਿਸੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਾਰੇ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਪੈਸਿਆਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਚਲੇਗੀ। ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸਦੇ ਸੰਕੇਤ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ।'' ਇੱਧਰ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਅਤੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਤੋਂ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਆਗੂ ਟੇਡ ਲਿਊ ਅਤੇ ਕੈਥਲੀਨ ਰਾਈਸ ਨੇ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕੋਹੇਨ ਨੇ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸੰਘੀ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀ ਯਾਨਿ ਐਫਬੀਆਈ ਕਰੇ। ਡੇਨੀਅਲਜ਼-ਟਰੰਪ ਦੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੁਣ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭੱਖਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਯੂਟਾ ਵਿੱਚ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿੱਲ ਦਾ ਮਤਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡੌਨਲਡ ਜੇ ਟਰੰਪ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕਸ ਹਾਈਵੇ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੱਧਰ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟ ਸੀਨੇਟਰ ਜਿਮ ਡਬਾਕੀ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉੱਪਰੀ ਸਦਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਟਾਰਮੀ ਡੇਨੀਅਲਜ਼ ਰੈਂਪਵੇ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦਾ ਮਤਾ ਰੱਖਣਗੇ। ਇਸ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਟਰੰਪ ਲਈ ਕੀ ਮਾਇਨੇ ਹੋਣਗੇ? ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦਾ ਨਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਿਹਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਕਥਿਤ ਦਖ਼ਲ ਬਾਰੇ ਜਾਂਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਕਈ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਾਂ ਤਾਂ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਜਾਂ ਫਿਰ ਜਾਂਚ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਉਸ ਵੇਲੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਵਾਦ ਨਾਲ ਉਲਝਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਪਰ ਇਸ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦ ਦੀ ਯਾਦ ਵੀ ਤਾਜ਼ਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮੋਨਿਕਾ ਲੇਵੀਂਸਕੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਝੂਠ ਬੋਲਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵਿੱਚ ਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ 'ਤੇ ਮਹਾ ਅਭਿਯੋਗ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51873491", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-51885267", "doc1": "وحض الدكتور، تيدروس أدهانوم غيبريسوس، الدول على اتخاذ إجراءات صارمة للحد من التجمعات والتجمهر من أجل إنقاذ الأرواح. وأضاف: \"لا تتركوا النار مشتعلة\". وجاءت تصريحات غيبريسوس بعد إعلان العديد من الدول الأوربية ارتفاعا حادا في عدد الإصابات الجديدة بفيروس كورونا وفي عدد الوفيات. وأصبحت إسبانيا الأكثر تضررا بعد إيطاليا، فقد أعلنت ارتفاعا بنسبة 50 في المئة في الوفيات ليصل العدد الإجمالي إلى 120، وعدد الإصابات إلى 4200. مواضيع قد تهمك نهاية وقال رئيس الوزراء، بيدرو سانتشيز، إنه سيعلن حالة الطوارئ في البلاد بداية من يوم السبت لمدة أسبوعين. وتجري عمليات المراقبة على الحدود بين الدول الأوروبية ردا على الانتشار السريع للفيروس. لماذا أصبحت أوروبا بؤرة الوباء؟ أعلنت إيطاليا، وهي أكثر الدول الأوروبية تضررا، أكثر من 15100 إصابة وألف وفاة. وسجلت فرنسا 2860 حالة وفي ألمانيا سجلت 2369 إصابة، وبلغ عدد الإصابات في بريطانيا 798. ما الذي يجري في إسبانيا؟ قال رئيس الوزراء سانتشيز وهو يعلن حالة الطوارئ إن الدولة سوف \"تجند كل وسائلها من أجل حماية صحة جميع مواطنيها\". وتوقع أن يصل عد�� الإصابات في البلاد إلى 10 آلاف الأسبوع المقبل. وأضاف أن بلاده لا تزال في المرحلة الأولى من مكافحة الفيروس، وستواجه أسابيع صعبة مقبلة، مؤكدا أن \"الانتصار بيد كل واحد منا. والبطولة هي أيضا أن تغسل يديك وتبقى في بيتك\". ما هي الدول التي أغلقت حدودها؟ قررت التشيك وأوكرانيا وسلوفاكيا إغلاق حدودها أمام الأجانب الذين لا يملكون رخصة الإقامة. وألغت دول أخرى مثل النمسا والمجر العمل بنظام شنغن، وأعادت إجراءات المراقبة على الحدود. أما مالطا فقررت على الوافدين إليها حجرا صحيا إجباريا. أغلقت المقاهي والمطاعم في عدد من المدن الأوروبية", "doc2": "ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਟੈਡਰੋਸ ਅਧਾਨਮ ਗੈਰੇਏਸਸ ਨੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, \"ਇਸ ਅੱਗ ਨੂੰ ਮੱਚਣ ਨਾ ਦਿਓ\"। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ ਕਈ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤਾਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੇ ਤੇਜ਼ ਵਾਧੇ ਦਰਮਿਆਨ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 250 ਮੌਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉੱਥੇ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1,266 ਅਤੇ ਬਿਮਾਰਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ 17,660 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਟਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਪੇਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚ 50 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦਾ ਉਛਾਲ ਆਇਆ ਤੇ 120 ਮੌਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 4,231 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: 'ਸਿਆਸੀ ਕੀੜਾ ਮੇਰਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਵਿਗਾੜ ਸਕਿਆ ਤਾਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕੀ ਹੈ' ਦੇਸ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬੱਚਣ ਲਈ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਭੀੜ ਇਕੱਠੀ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਐਲਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਜੇਜੇਪੀ ਵਲੋਂ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਰੈਲੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਤੱਕ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜੇਜੇਪੀ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਰੈਲੀ ਕਰਵਾਈ ਗਈ। ਪੜ੍ਹੋ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਦਾ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਇਟਲੀ 'ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦਰਅਸਲ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸੰਕਟ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਉੱਥੇ ਹੀ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਇਜ਼ਾਫਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਤਕਰੀਬ��� 15 ਸਾਲਾ ਤੋਂ ਪਰਿਵਾਰ ਸਣੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਚਲਦੇ ਕਿਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉੱਤੇ ਅਸਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਪੱਤਰਕਾਰ, ਸਰਬਜੀਤ ਧਾਲੀਵਾਲ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ 'ਚ ਲਗਭਗ 80 ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਸਨਅਤਾਂ 'ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਅਸਰ ਭਾਰਤ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸਿਖਰਲੇ 15 ਅਰਥਚਾਰਿਆਂ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਹਾਲਤ 'ਚ ਚੀਨ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ 'ਚ ਆਈ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵੀ ਵੱਡਾ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਪੜ੍ਹੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਕਿਹੜੇ ਹਨ? ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿੱਥੇ-ਕਿੱਥੇ ਆਏ ਹਨ, ਇਸ ਨਕਸ਼ੇ ਰਾਹੀਂ ਸਮਝੋ Source: Ministry of Health & Family Welfare ਕੋਈ ਬਿਮਾਰੀ ਕਦੋਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰਦੀ ਹੈ? ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਲਈ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਅਹਿਤਿਆਤੀ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ? ਕੋਈ ਬਿਮਾਰੀ ਕਦੋਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰਦੀ ਹੈ? ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-51967655", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51950116", "doc1": "وتحدثت بي بي سي مع خبراء في الطب قالوا إنهم لا ينصحون بأخذ إيبوبروفين لمعالجة أعراض فيروس كورونا. وتقول هيئة الصحة العامة في بريطانيا: \"لا توجد أدلة قوية على أن إيبوبروفين يفاقم الإصابة بفيروس كورونا، وحتى نحصل على معلومات أكثر، النصيحة هي أن تأخذ باراسيتامول لمعالجة أعراض فيروس كورونا، إلا إذا قال لك طبيبك أن باراسيتامول لا يناسبك\". لكن لا يحتاج من يتناول إيبوبروفين لمعالجة أعراض أخرى أن يوقفه دون استشارة الطبيب. المعروف أن باراسيتامول وإيبوبروفين كلاهما يساعد في تخفيض الحرارة والمساعدة في علاج الأعراض المشابهة للزكام. مواضيع قد تهمك نهاية لكن إيبوبروفين والأدوية المضادة للالتهاب الأخرى لا تناسب الجميع، وقد تسبب لهم آثارا جانبية، خاصة الذين يعانون من الربو أو مشاكل في القلب والدورة الدموية. وقد نصح موقع هيئة الصحة العامة في بريطانيا في البداية بتناول باراسيتامول وإيبوبروفين، ولكنه غير رأيه لاحقا. وهناك أدلة على علاقة إيبوبروفين بمرض شديد ينجم عن التهابات تنفسية أخرى. قصص وهمية مع ذلك، فإن الكثير من المعلومات الخاطئة والأخبار الكاذبة لا تزال منتشرة على الانترنت. هذه القصص كلها منتشرة على واتساب وعلى مواقع أخرى مثل إنستغرام أيضا. وكل مَن ينشر مثل هذ�� القصص يدعي أنها من أهل الاختصاص. ادعاءات غير صحيحة قالت جمعية الأمراض المعدية في إيرلندا إن المعلومات التي انتشرت على واتساب عن مصابين بفيروس كورونا في كورك كلها كاذبة، ودعت جميع مَن يقرأها إلى أن يهملها ويزيلها من صفحته. ونبه مستشفى تولوز الجامعي إلى معلومات خاطئة منتشرة على مواقع التواصل الاجتماعي، قائلا إنه لا يتحدث عن حالة مرضاه بسبب سرية العمل الطبي. ما الذي نعرفه عن إيبوبروفين وكوفيد 19 ؟ ليس هناك أي بحث عن علاقة إيبوبروفين بفيروس \"كوفيد 19\". لكن توجد أبحاث عن أمراض تنفسية أخرى تشير إلى أن إيبوبروفين يسبب لها مضاعفات، حسب بول ليتل الأستاذ بجامعة ساوثامبتون. ويعتقد الخبراء أن خصائص إيبوبروفين المضادة للالتهاب قد تضعف مناعة الجسم. تقول البروفيسور باراستو دونياي بجامعة رادينغ: \"هناك العديد من الدراسات تشير إلى أن استعمال إيبوبروفين لعلاج الأمراض التنفسية يفاقمها وبسبب مضاعفات أخرى\". لكنها تقول أيضا: \"لم أشاهد دليلا علميا على أن شابا عمره 25 عاما في صحة جيدة تناول إيبوبروفين لعلاج كوفيد 19 وتعرض لمضاعفات\". وعلى الرغم من أننا لا نعرف ما إذا كان إيبوبروفين له تأثير على شدة وطول مدة المرض الذي يسببه فيروس كورونا بالنسبة لمن هم في صحة جيدة أو مَن يعانون من أمراض أخرى، تقول الدكتورة شارلوت وارن غوش في مدرسة لندن للصحة وطب المناطق الحارة: \"بالنسبة لمن يعانون من أمراض، من الحكمة أن يأخذوا باراسيتامول، خيارا أولا\". انتشار الشائعات أدى إلى الالتباس بدأت المخاوف من تناول إيبوبروفين على ما يبدو في فرنسا، بعدما كتب جون لوي مونتستري، وهو طبيب في مستشفى تولوز، على موقع تويتر، محذرا: \"في ظروف فيروس كورونا هذه لابد أن نتذكر مخاطر المضاعفات التي تسببها مضادات الالتهاب في حالة الحمى أو العدوى\". وتلتها تغريدة من وزير الصحة الفرنسي، أوليفيي فيران، يقول فيها: \"الأدوية المضادة للالتهاب قد تكون عاملا مضاعفا للعدوى\". وقد أعيد نشر تغريدته 43 ألف مرة. لكنه قال أيضا أنه على المرضى استشارة الطبيب قبل التوقف عن تناول الدواء. وانتشرت تغريدات أخرى من بينها واحدة تقول إن إيبوبروفين \"قد بسبب أمراضا شديدة، حتى للشباب والبالغين الذين لا يعانون من أمراض أخرى.\". ونشرت هذه التغريدة 94 ألف مرة على تويتر. وأدى عدم توافق الخبراء في المجال الطبي بشأن هذه القضية إلى انتشار الشائعات على الانترنت.", "doc2": "ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕਈ ਮੈਡੀਕਲ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਦੀ ਦਵਾਈ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਜੋ ਲੋਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਹ ਦਵਾਈ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਏ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਅਤੇ ਬਰੂਫ਼ੇਨ, ਦੋਵੇਂ ਦਵਾਈਆਂ, ਸਰੀਰ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਲਿਆ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫਲੂ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਾਈ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਭਾਰਤ ਸਣੇ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਕੀ ਹਨ ਹਾਲਾਤ ਪਰ ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗ਼ੈਰ-ਸਟੀਰੌਇਡਲ ਐਂਟੀ-ਇਨਫਲਾਮੇਟਰੀ ਡਰੱਗਜ਼ (NSAIDs) ਹਰ ਇੱਕ ਲਈ ਮਾਫ਼ਕ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ, ਜੋ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਦਿੱਕਤ, ਦਿਲ ਜਾਂ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੀ ਨੈਸ਼ਲਨ ਹੈਲਥ ਸਰਵਿਸ (NHS), ਯੂਕੇ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਅਤੇ ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ NHS ਨੇ ਆਪਣੀ ਇਹ ਸਲਾਹ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ''ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਲਓ, ਜਦ ਤੱਕ ਤੁਹਾਡੇ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਮਾਫ਼ਕ ਨਾ ਦੱਸੀ ਹੋਵੇ।'' NHS ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਚੈੱਕ ਕੀਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਾਨੂੰ ਅਜੇ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਦਾ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਜਾਂ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਖ਼ਾਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਲੰਡਨ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਹਾਇਜੀਨ ਐਂਡ ਟ੍ਰੋਪੀਕਲ ਮੈਡੀਸੀਨ ਦੇ ਡਾ. ਸ਼ਾਰਲੋਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਖ਼ਾਸਕਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ, ''ਪਹਿਲੀ ਪਸੰਦ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਲੈਣਾ ਸਮਝਦਾਰੀ ਲਗਦੀ ਹੈ।'' ਝੂਠੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਸਲਾਹ ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਅਜੇ ਵੀ ਕਈ ਝੂਠੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਫ਼ੈਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਵਟਸਐਪ 'ਤੇ ਕਈ ਗ਼ਲਤ ਤੇ ਝੂਠੇ ਮੈਸੇਜ ਵੀ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਦਾਅਵੇ ਕਰਦੇ ਹਨ: ਇਹ ਸਭ ਝੂਠੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਤੇ ਮੈਸੇਜ ਵਟਸਐਪ ਰਾਹੀਂ ਤਾਂ ਫ਼ੈਲ ਹੀ ਰਹੀਆਂ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਜ਼ ਤੋਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਦੀ ਅੱਗੇ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੈਸੇਜ ਕਾਪੀ ਪੇਸਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਮੈਡੀਕਲ ਖ਼ੇਤਰ ਦੇ ਮਾਹਰ ਵੱਲੋਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਦਾਅਵੇ ਝੂਠੇ ਹਨ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਇਨਫੇਕਸ਼ਿਅਸ ਡਿਸੀਜਿਜ਼ ਸੁਸਾਇਟੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰਕ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਫ਼ੈਲ ਰਹੇ ਵਟਸਐਪ 'ਮੈਸੇਜ ਝੂਠੇ ਹਨ'। ਇਹ ਸੁਸਾਇਟੀ ਅਜਿਹੇ ਮੈਸਜ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ 'ਡੀਲੀਟ ਅਤੇ ਇਗਨੋਰ' ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ। ਟੁਲੂਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਗ਼ਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕਜ਼ 'ਤੇ ਘੁੰਮ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੇ ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਬਾਰੇ ਕੀ ਪਤਾ ਹੈ? ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ (Covid-19) ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਖ਼ੋਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਾਹਿਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਦੇ ਸਾੜ ਵਿਰੋਧੀ (ਐਂਟੀ-ਇਨਫਲੇਮੇਟਰੀ) ਤੱਤ ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਪਾਚਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ''ਗਿੱਲਾ'' ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਰੀਡਿੰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਪਰਾਸਤੋ ਡੋਨਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਹ ਦੀ ਲਾਗ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਹੋਰ ਵਿਗੜਣ ਜਾਂ ਹੋਰ ਮੁਸ਼ਕਲ���ਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।'' ਪਰ ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਮੈਂ ਕੋਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਵੇਖੇ ਜੋ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਣ ਕਿ 25 ਸਾਲ ਦਾ ਤੰਦਰੁਸਤ ਇਨਸਾਨ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਲਈ ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਲੈ ਕੇ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਅਤੇ ਵਾਧੂ ਜੋਖ਼ਮ ਵਿੱਚ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ।'' ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਦੇ ਫ਼ੈਲਣ ਨਾਲ ਭੰਬਲਭੂਸਾ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਟੁਲੂਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਜੀਨ-ਲੁਈਸ ਦੀ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਬਰੂਫ਼ੇਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੋਈਆਂ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਡਾ. ਜੀਨ ਨੇ ਟਵੀਟ ਰਾਹੀਂ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ, ''ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਇਸ ਦੌਰ 'ਚ ਬੁਖ਼ਾਰ ਅਤੇ ਲਾਗ ਦੇ ਸੰਦਰਭ 'ਚ ਗ਼ੈਰ-ਸਟੀਰੌਇਡਲ ਐਂਟੀ-ਇਨਫਲਾਮੇਟਰੀ ਡਰੱਗਜ਼ (NSAIDs) ਦੀਆਂ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।'' ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਅਜਿਹੇ ਮੈਸੇਜ ਕਾਫੀ ਵਾਇਰਲ ਹਨ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ, ਓਲੀਵੀਅਰ ਵੇਰਨ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਟਵੀਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਐਂਟੀ-ਇਨਫਲਾਮੇਟਰੀ ਡਰੱਗਜ਼ ''ਲਾਗ ਦੇ ਵਧਣ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।'' ਇਹ ਟਵੀਟ 43 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਵਾਰ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣਾ ਬੰਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਟਵਿੱਟਰ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੋਸਟਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਝ ਲਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਟ ਐਂਡ ਪੇਸਟ ਵਾਲਾ ਤਰੀਕਾ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਵੱਲੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਮੈਸੇਜ ਜਾਂ ਪੋਸਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਮੈਡੀਕਲ ਮਾਹਰ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰ ਵੱਲੋਂ ਆਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49989858", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49983067", "doc1": "أفريدي أنكر كل التهم المنسوبة إليه، وقال إنه مُنع عن العدالة وهذه هي المرة الأولى التي تُناقش فيها قضية الطبيب، ويُدعي شكيل أفريدي، في محاكمة علنية. وأجل القاضي النظر في القضية حتى 22 أكتوبر/تشرين الأول بناء على طلب النيابة. وتسبب الدور الذي لعبه أفريدي في حرج كبير لباكستان. ويقول إنه لم يخضع لمحاكمة عادلة. ولم يوجه إلى أفريدي اتهام رسمي بسبب دوره في عملية قتل بن لادن عام 2011. وتسبب سجن أفريدي في موجة غضب عارمة، حتى أن الولايات المتحدة اقتطعت 33 مليون دولار من مساعدتها لباكستان، ما يعني مليون دولار عن كل عام من الحكم الصادر ضده. مواضيع قد تهمك نهاية وكان الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب، قد تعهد في حملته الانتخابية عام 2016 بالتدخل للإفراج عن أفريدي \"خلال دقيقتين\" حال توليه الرئاسة، وهو ما لم يحدث أبدا. ويعتبر الطبيب بطلا في الولايات المتحدة. لكن في باكستان، يعتبر خائنا في نظر الكثيرين كونه جلب العار لبلاده. فقد ساعد أفراد البحرية الأمريكية على الدخول إلى البلاد، وقتل بن لادن، والهروب بجثته دون أن يمنعهم أحد، أو حتى يواجهوا أي مقاومة. بن لادن قُتل بعد حوالي عِقد من هجمات 11 سبتمبر/أيلول وبرزت تساؤلات بعد العملية حول ��عرفة الجيش الباكستاني بوجود بن لادن في البلاد، كونه يدير السياسات الأمنية في البلاد. وطالما كانت باكستان شريكا غير سهل للولايات المتحدة في حربها ضد الجماعات الإسلامية المسلحة. فمن هو شكيل أفريدي؟ كان أفريدي كبير الأطباء في مقاطعة خيبر، وشملت مهامه الإشراف على عدد من برامج التطعيمات التي تمولها الولايات المتحدة. وبصفته مسؤولاً حكومياً، نظم أفريدي حملة للتطعيم ضد فيروس الكبد الوبائي ب، شملت بلدة آبوت آباد التي تبين لاحقا أن بن لادن كان يعيش فيها، بالقرب من قاعدة للجيش الباكستاني. وكانت الخطة المخابراتية الأمريكية هي الحصول على عينة من دم أحد الأطفال الذين يعيشون في البلدة، لاختبار الحمض النووي الخاص به ومعرفة ما إذا كان من أسرة بن لادن. وتثبت الأدلة زيارة أحد معاوني أفريدي للمجمع السكني في البلدة وجمع عينات من الدم، لكن لم يثبت ما إذا كانت هذه المعلومة لعبت دورا حاسما في تمكين المخابرات الأمريكية على تحديد مكان بن لادن. وأُلقي القبض على أفريدي في 23 مايو/أيار 2011، بعد عشرين يوما من مقتل بن لادن. ويُرجح أنه كان في أواخر الأربعينيات آنذاك. المبنى الذي اختبأ فيه بن لادن هُدم بالكامل بعد قتله المعلومات المتوفرة عن حياة أفريدي الشخصية قليلة. لكن المعروف أنه ينتمي لأسرة متواضعة الحال، وتخرج في كلية خيبر للطب عام 1990. وتختبئ عائلته منذ القبض عليه، خشية التعرض لهجمات مسلحة. وتعمل زوجته في مجال التعليم، وكانت مديرة إحدى المدارس الحكومية قبل اختباء الأسرة. ولدى الزوجين ثلاثة أطفال، ولدان وبنت، أحدهم على الأقل أصبح بالغا. وفي يناير/كانون الثاني عام 2012، أعلنت الولايات المتحدة رسميا أن أفريدي كانت يتعاون مع المخابرات الأمريكية. لكن من غير المعروف ما إذا كان أفريدي كان على علم بطبيعة دوره لدى المخابرات المركزية الأمريكية. ولم يقل أي شيء عن الدور الذي لعبه خلال المرحلة التي سبقت عملية قتل بن لادن خلال التحقيق معه. وكشف تحقيق باكستاني أن أفريدي لم يكن يعرف الشخص المستهدف من العملية التي جندته المخابرات المركزية الأمريكية ليكون جزءا منها. ما الذي أدين به؟ كانت التهمة الأوليه هي الخيانة، لكن أفريدي سُجن بشكل رسمي في مايو/أيار 2012، بعد إدانته بتمويل جماعة مسلحة محظورة تحمل اسم \"عسكر الإسلام\"، والتي حُلّت الآن. وأصدرت محكمة قبلية حكما ضده بالسجن لمدة 33 عاما بعد إدانته بالتواصل مع الجماعة وخُفف الحكم إلى 23 عاما بعد الاستئناف. كما أدين أفريدي بتقديم خدمات طبية عاجلة لمقاتلي الجماعة المسلحة، والسماح لهم بعقد اجتماعات في المستشفى الحكومي الذي يديره. ونفت الأسرة هذه الاتهامات تماما، ويقول محاموه إن المبلغ الوحيد التي دفعه للجماعة المسلحة كان مليون روبية باكستانية (6375 دولار) فدية لإطلاق سراحه بعد اختطافهم له عام 2008. ونقلت عنه قناة فوكس نيوز من محبسه عام 2012 أن المخابرات الباكستانية اختطفته وعذبته. وبعد عام، تمكن من تهريب خطاب بخط اليد لمحاميه، قال فيه إنه محروم من العدالة. فلم لا توجه إليه تهمة مساعدة الولايات المتحدة؟ السبب غير واضح، لكن الأمر كان هزة كبرى لباكستان. ورغم الغضب الرسمي من العملية التي اعتُبرت انتهاكا لسيادة البلاد، إلا أن المخابرات اضطرت للاعتراف بعدم علمها بوجود بن لادن على أراضيها، في مبنى من ثلاثة طوابق، خلف أسوار عالية، لعدة سنوات. جنود يحملون الركام من المجمع السكني الذي اختبأ ف��ه بن لادن وقال رئيس مكافحة الإرهاب في البيت الأبيض آنذاك، جون برينان، إنه \"من غير المعقول أن بن لادن لم يحصل على دعم\" في باكستان، وهو اتهام رفضته إسلام آباد كليا. لكن اتهام أفريدي بالتعاون مع الولايات المتحدة كان من شأنه أن يجلب المزيد من المتاعب للبلاد. لم تُنظر القضية في المحكمة الآن؟ كانت عملية التقاضي تتم وفقا للوائح تعود لعصر الاحتلال البريطاني، في المناطق التي تُدار بحكم قبلي شبه ذاتي بطول الحدود بين باكستان وأفغانستان، وذلك حتى العام الماضي. لكن المسؤولين الإداريين سيطروا على المحاكم القبلية، ويساعدهم مجلس من كبار وجهاء القبائل، ولا يضطرون لاتباع إجراءات التقاضي المعتادة. واعتُبرت هذه هي الطريقة المثلى للتعامل مع قضية أفريدي، بعيدا عن الاضواء. لكن انضمام المناطق القبلية مع مقاطعة خيبر العام الماضي كان من شأنه نقل القضايا إلى المحاكم الباكستانية العادية. وتقول النيابة إن جلسة الاستماع يوم الأربعاء قد تؤدي إلى تخفيف العقوبة أو زيادتها. ونقل أفريدي العام الماضي من سجن في بيشاور إلى سجن آخر في إقليم البنجاب. وثمة تكهنات بإمكانية إطلاق سراحه في صفقة تبادل سجناء، مقابل تسليم عافية صديقي، المتهمة بالانتماء لتنظيم القاعدة والمسجونة في الولايات المتحدة.", "doc2": "ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਨੇ ਸਾਰੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਖਾਰਿਜ ਕੀਤਾ ਹੈ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਸ਼ਕੀਲ ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਓਪਨ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਸੁਣਵਾਈ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਉੱਤੇ ਕਦੇ ਵੀ 2011 ਦੇ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਹ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਪੱਖ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਕਾਰਨ ਕਾਫ਼ੀ ਹੰਗਾਮਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਮਦਦ 'ਚੋਂ 33 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ- ਹਰੇਕ ਸਾਲ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਕਟੌਤੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਹੀਰੋ ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਦੇਸਧ੍ਰੋਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸਾਲ 2016 ਦੀ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਉਹ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਨੂੰ ਦੋ ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾਅ ਕਰਵਾ ਲੈਣਗੇ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੀਰੋ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਸਧ੍ਰੋਹੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੇਸ ਨੂੰ ਨਮੋਸ਼ੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅਮੀਰੀਕੀ ਨੇਵੀ ਸੀਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਿਲ ਹੋਈ ਤੇ 9/11 ਹਮਲੇ ਦੇ ਮਾਸਟਰ ਮਾਈਂਡ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਲੈ ਕੇ ਭੱਜਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਏ, ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਕੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੀ ਕਿ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਸੀ? ਸ਼ਕੀਲ ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਕੌਣ ਹੈ? ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦ��� ਖੈਬਰ ਕਬਾਇਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਡਾਕਟਰ ਤੇ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸਨ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵ੍ਰਲੋਂ ਫੰਡ ਕੀਤੇ ਗਏ ਟੀਕਾਕਰਣ ਦੇ ਕਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਟੀਕਾਕਰਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਐਬਟਾਬਾਦ ਦੇ ਗੈਰੀਸਨ ਕਸਬਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਪਤਾ ਲਗਿਆ ਕਿ ਲਾਦੇਨ ਫੌਜੀਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੀ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਸੀ ਕਿ ਐਬਟਾਬਾਦ ਕੰਪਾਉਂਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਖੂਨ ਦਾ ਸੈਂਪਲ ਲਿਆਇਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਡੀਐਨਏ ਟੈਸਟ ਕਰਕੇ ਇਹ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਲਾਦੇਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਸਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਦੇ ਸਟਾਫ਼ ’ਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਕੰਪਾਉਂਡ ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਤੇ ਖੂਨ ਦਾ ਸੈਂਪਲ ਲਿਆਂਦਾ ਪਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਸੇ ਸੈਂਪਲ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਲਾਦੇਨ ਦੀ ਥਾਂ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੀ। ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਤੋਂ 20 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਨੂੰ 23 ਮਈ, 2011 ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਕਿ ਉਦੋਂ ਉਹ 40 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਥੋੜ੍ਹੀ ਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਇੰਨਾ ਹੀ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 1990 ਵਿੱਚ ਖੈਬਰ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੁਏਟ ਹੋਏ ਹਨ। ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦਾ 2012 ਵਿੱਚ ਗੜ੍ਹ ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਦੇ ਖਦਸ਼ੇ ਕਾਰਨ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਐਬਟਾਬਾਦ ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਹਨ- ਦੋ ਮੁੰਡੇ ਤੇ ਇੱਕ ਧੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਦੋ ਤਾਂ ਹੁਣ ਜਵਾਨ ਹੋਣਗੇ। ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਾਲ 2012 ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਬੂਲ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸੀ। ਪਰ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸੀਆਈਏ ਲਈ ਉਸ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਪਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐਬਟਾਬਾਦ ਕਮਿਸ਼ਨ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ੀ ਦੌਰਾਨ ਕਤਲ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਜਾਂਚ ਮੁਤਾਬਕ ਭਰਤੀ ਵੇਲੇ ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਸੀਆਈਏ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ 'ਤੇ ਕੌਣ ਸੀ। ਕਿਸ ਇਲਜ਼ਾਮ 'ਚ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚੱਲਿਆ? ਹਾਲਾਂਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਚ ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ਧ੍ਰੋਹ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਪਰ ਅਖੀਰ ਮਈ 2012 ਵਿਚ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਮੂਹ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਫੰਡ ਦੇਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ। ਉਸ 'ਤੇ ਇਸ ਜਥੇਬੰਦੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਹੋਣ ਕਾਰਨ 33 ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋਈ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਅਪੀਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਜ਼ਾ ਘਟਾ ਕੇ 23 ਸਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ’ਤੇ ਜਥੇਬੰਦੀ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਮੈਡੀ��ਲ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਜਥੇਬੰਦੀ ਨੂੰ ਬੈਠਕ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਦਾ ਵੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਦਾ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਖੰਡਣ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਵਕੀਲਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਵਾਰੀ ਇੱਕ ਮਿਲੀਅਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ ਸੀ। ਇਹ ਫਿਰੌਤੀ ਉਸ ਨੂੰ 2008 ਵਿਚ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਹਾਈ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। 2012 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਜੇਲ੍ਹ ’ਚੋਂ ਫੌਕਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਖੂਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਅਗਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਕੀਲਾਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਚਿੱਠੀ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਏ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਸ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ? ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਹੈ ਪਰ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਵੱਡੀ ਸ਼ਰਮ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਨਾਰਾਜ਼ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਹਕੂਮਤ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਸਮਝਿਆ ਗਿਆ। ਪਰ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੰਨਣਾ ਪਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਅਲ- ਕਾਇਦਾ ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਆਗੂ ਇੱਕ ਤਿੰਨ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਇਮਾਰਤ ਵਿਚ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਗੁਪਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਕੋਈ ਮਾਮਲਾ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸੀ ਹੋਰ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੇਇਜ਼ਤੀ। ਹੁਣ ਹੀ ਕਿਉਂ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼-ਕਾਲ ਦੇ ਫਰੰਟੀਅਰ ਕਰਾਈਮਜ਼ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨਾਂ ਅਧੀਨ ਚੱਲੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਫੈਡਰਲ ਐਡਮਿਨਿਸਟਰਡ ਟਰਾਇਬਲ ਏਰੀਆਡ (ਫਾਟਾ)' ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ’ਤੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਸ਼ਾਸਨ ਚੱਲਦਾ ਸੀ। ਕਬਾਇਲੀ ਕਚਹਿਰੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਜੋ ਅਜਿਹੀ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈਂਦੇ ਸਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਬਾਇਲੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਸਨ। ਉਹ ਬਣਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਲਈ ਪਾਬੰਦ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਧੀਆ ਸੀ। ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ ਦੇ ਨਾਲ ਕਬਾਇਲੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੇ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਮੁਕੱਦਮੇ ਰੈਗੁਲਰ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਡਾ. ਅਫ਼ਰੀਦੀ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਫ਼ਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54706787", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54701591", "doc1": "ساد حزن في فرنساعلى مقتل صموئيل باتي المبنى، على شكل حظيرة طائرات به نوافذ صغيرة على ارتفاع عالٍ في جدرانه المموجة، يقف فارغا ومغلقا. في الخارج يوجد إشعار رسمي، تم تسجيله على شريط من البلاستيك ضد المطر، يعلن إغلاق المسجد قسريا من قبل الحكومة \"لإشتراكه في الحركة الإسلامية\"، ولمشاركة مقطع فيديو على وسائل التواصل الاجتماعي يستهدف المعلم صمويل باتي. مسجد بانتان أغلقته السلطات الفرنسية جاءت حملة الحكومة الفرنسية على \"الإسلاميين المتطرفين\"، رداً على قطع رأس مدرس التاريخ صمويل باتي خارج باريس هذا الشهر، سريعة وقاسية واستتبعت عاصفة من الاستفسارات، الإغلاقات، الخطط، والمقترحات التي كان من الصعب أحيانا تتبعها. نُقل على نطاق واسع عن الرئيس إيمانويل ماكرون قوله لمجلس دفاعه الأسبوع الماضي: \"الخوف سيغير المواقف\". مواضيع قد تهمك نهاية وأعلنت الحكومة عن أكثر من 120 عملية تفتيش لمنازل مملوكة لأفراد، وحل جمعيات متهمة بنشر خطاب إسلامي، وخطط لاستهداف تمويل الإرهاب، ودعم جديد للمعلمين، وضغوط جديدة على شركات التواصل الاجتماعي لمراقبة المحتوى بشكل أكثر كفاءة. لم يحدث شيء بهذا الحجم عقب هجمات أخرى مشابهة حدثت في عهد الرئيس ماكرون، على الرغم من القتل العنيف لنحو 20 شخصا خلال فترة ولايته، من بينهم ضباط شرطة وشابة في محطة قطارات، ومتسوقون في سوق عيد الميلاد. إذن ما الفرق الآن؟. مراقبة أوسع جيروم فوركيه محلل سياسي ومدير وكالة استطلاع الرأي IFOP يعتقد أن هذا الهجوم كان مختلفا، سواء في استهداف المعلم أو في وحشيته، وأنه كان هناك \"تحول في السرعة\" داخل الحكومة. وقال: \"لم نعد نتعامل مع شبكات جهادية منظمة، بل مع إرهابي جاء من بلدنا، فرد منعزل أصبح متطرفا\". \"تعتقد الحكومة أن الرد لا يمكن أن يكون فقط عن طريق تطبيق القانون. هناك حاجة أيضا إلى إدارة الشبكات الاجتماعية والجمعيات، لأن هذه الحالة المأساوية تلقي الضوء على شبكة كاملة، تنشر خطابات الكراهية بين السكان. يحتاج النظام إلى تغيير\". وقال إن دراسة استقصائية أجرتها وكالة IFOP قبل عامين، أشارت إلى أن ثلث المعلمين قد \"خضعوا لرقابة ذاتية\"، لتجنب النزاعات حول العلمانية. ويعتقد أن الحكومة محقة، في تحدي ما يقول إنها تهديدات أيديولوجية لقوانين الجمهورية، إلى جانب التهديدات الأمنية. لكن لوران موتشيلي، عالم الاجتماع في المركز الوطني الفرنسي للبحوث العلمية، يقول إن الرئيس ماكرون وحكومته \"بالغوا في رد الفعل\" لأسباب سياسية. على وجه التحديد، الانتخابات الرئاسية في عام 2022. وقال موتشيلي: \"ماكرون يصب الزيت على النار. إنه لا يريد الظهور في الخلف، مقارنة باليمين وأقصى اليمين. هدفه الرئيسي هو إعادة انتخابه في عام 2022 ، (لذلك) يحتاج إلى احتلال أرض أقصى اليمين. وقد كانت قضاياهم الرئيسية منذ نهاية القرن التاسع عشر هي الهجرة والأمن \". أظهر استطلاع للرأي الأسبوع الماضي أن الزعيمة اليمينية المتطرفة، مارين لوبان، هي الزعيمة السياسية الأكثر ثقة في فرنسا في الحرب ضد الإرهاب، يعقبها ماكرون بأربع نقاط. وقد يجد الزعيمان نفسيهما في مواجهة بعضهما البعض، في جولة الإعادة الرئاسية في غضون 18 شهرا. يُنظر إلى الأمن على نطاق واسع على أنه نقطة الضعف في درع الرئيس ماكرون، بعد صورته القوية في الخارج والإصلاحات الاقتصادية القوية في الداخل. لكن مارين لوبان وصفت أيضا التعبير العلني السلمي عن الإسلام باعتباره تهديدا للهوية الوطنية الفرنسية. تظاهر مسلمون ضد الإسلاموفوبيا في فرنسا توترات ثقافية خلال الفترة التي قضاها في المنصب، اهتم ماكرون كثيرا بالتمييز بين التهديدات الأمنية والعلمانية. لفترة طويلة، كان غالبا ما كان يتجنب الأسئلة حول الحجاب، أو ملابس السباحة البوركيني أو الوجبات المدرسية الحلال. لكن السياسات المحمومة حول التعبير الديني في فرنسا جعلت الكياسة تبدو أحيانا وكأنها ترف. في سبتمبر / أيلول الماضي، انسحبت آن كريستين لانغ، عضو البرلمان عن حزب \"الجمهورية إلى الأمام\" الليبرالي الذي يتزعمه ماكرون، من الجمعية الوطنية بعد أن طُلب منها الاستماع إلى شهادة امراة ترتدي الحجاب الإسلامي. وقالت: \"لا يمكنني قبول أنه داخل الجمعية الوطنية، القلب النابض للديمقراطية، سوف نقبل شخصا يرتدي الحجاب\". وفي فرنسا يُطلب من الموظفين العموميين - مثل المدرسين ورؤساء البلديات - عدم إظهار أي علامات علنية تدل على معتقداتهم الدينية، لكن أفراد الجمهور لا يواجهون مثل هذا القيد بموجب القانون، حتى داخل المباني العامة. لم يوقف ذلك الخلافات الغاضبة حول ما إذا كان بإمكان الأمهات، اللائي يرتدين الحجاب، مرافقة فصول أطفالهن في الرحلات المدرسية، أو ما إذا كان يمكن للسابحات على الشاطئ ارتداء البوركيني. هذه المناقشات عادة ما تكون مصحوبة باتهامات باسترضاء المسلمين من جانب اليمين، واتهامات بكراهية الإسلام من جانب اليسار. في هذا الجو السياسي، يأتي جنون النشاط الحالي بعد مقتل صموئيل باتي، الذي استُهدف لعرضه رسوما كاريكاتورية للنبي محمد على فصل دراسي. بعد دولي وسواء اجتذب رد الحكومة أنصار الرئيس ماكرون في الداخل أم لا، فمن المؤكد أنه أثار منتقديه في الخارج. الرئيس التركي رجب طيب أردوغان (إلى اليسار) وإيمانويل ماكرون ثارت احتجاجات في ليبيا وبنغلاديش وقطاع غزة، إلى جانب دعوات لمقاطعة المنتجات الفرنسية، وحرب كلامية متصاعدة مع تركيا. دعم الرئيس التركي رجب طيب أردوغان دعوات المقاطعة، وشكك علانية في صحة ماكرون العقلية ، بعد أن دافع الرئيس الفرنسي عن القيم العلمانية لفرنسا الأسبوع الماضي، قائلاً إن بلاده \"لن تتخلى أبدا عن رسومها الكارتونية\". استدعت فرنسا الآن سفيرها لدى أنقرة. ولكن مثل العديد من العلاقات المعقدة، فإن هذه العلاقة لها تاريخ طويل. يعدد ماكرون بالفعل قائمة طويلة من الشكاوى ضد نظيره التركي، بما في ذلك عمليات تركيا ضد الميليشيات الكردية في سوريا، والتنقيب عن الغاز في شرق البحر المتوسط، وخرق حظر الأسلحة على ليبيا. الآن، أثارت جريمة القتل المروعة ورد فعل فرنسا عليها خلافات جديدة - داخل فرنسا وخارجها - حول الحدود بين الدين والسياسة، وكيف يستخدمها من هم في السلطة.", "doc2": "ਸੈਮੂਅਲ ਪੈਟੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗਲਿਆਰਿਆਂ ਵਿਚ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਇਕ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਹੈਂਗਰ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਾਲੀ ਇਹ ਇਮਾਰਤ ਬਿਲਕੁਲ ਖਾਲੀ ਅਤੇ ਬੰਦ ਹੈ। ਬਾਹਰ ਇਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਨੋਟਿਸ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੀਂਹ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਪਲਾਸਟਿਕ ਨਾਲ ਟੇਪ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਸ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ \"ਇਸਲਾਮਿਕ ਲਹਿਰ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ\" ਅਤੇ “ਅਧਿਆਪਕ ਸੈਮੂਅਲ ਪੈਟੀ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਇਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਲਈ” ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ���ੀ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਸਿਰ ਕਲਮ ਕਰਨ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਇਸਲਾਮਿਕ ਕੱਟੜਵਾਦੀਆਂ ਉੱਤੇ ਫਰਾਂਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਕਾਫ਼ੀ ਤਿੱਖੀ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੁਅਲ ਮੈਕਰੌਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਨੂੰ ਕਿਹਾ \"ਡਰ ਨਾਲ ਹੀ ਹਾਲਾਤ ਬਦਲਣਗੇ।\" ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ‘ਤੇ ਜੁੱਤੀਆਂ ਕਿਉਂ? ਸਰਕਾਰ ਨੇ 120 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਲ, ਕੱਟੜਵਾਦੀ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰਨ, ਅੱਤਵਾਦੀ ਫੰਡਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ, ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਲਈ ਨਵਾਂ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਉੱਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਵਿਆਪਕ ਨਿਗਰਾਨੀ ਜਰੋਮ ਫੋਰਕੁਏਟ ਇਕ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਆਈਐਫਓਪੀ ਪੋਲਿੰਗ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹਮਲਾ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਬੇਰਹਿਮੀ ਵਾਲੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਸੀ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੀ ਇੱਕ \"ਤਬਦੀਲੀ\" ਆਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਸੰਗਠਿਤ ਜੇਹਾਦੀ ਨੈਟਵਰਕਸ ਨਾਲ ਡੀਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ, ਪਰ ਇੱਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਜੋ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੱਟੜਵਾਦੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠ ਰਹੇ ਹਾਂ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਅਤੇ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੀ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੁੱਖਦਾਈ ਕੇਸ ਇੱਕ ਪੂਰੇ ਨੈੱਟਵਰਕ 'ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਫ਼ਰਤ ਫੈਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਆਈਐੱਫਓਪੀ ਦੇ ਸਰਵੇ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਇਕ ਤਿਹਾਈ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੇ \"ਸੈਲਫ਼-ਸੈਂਸਰ\" ਕੀਤਾ ਸੀ। ਲੇਕਿਨ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਸਾਇੰਟਫਿਕ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਲੌਰੇਂਟ ਮੁਚੀਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਕਰੌਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ \"ਔਵਰ-ਰਿਐਕਟ\" ਕੀਤਾ ਹੈ; ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, 2022 ਵਿਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਲੈਕੇ। ਮੁਚੀਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਕਰੌਨ ਅੱਗ ਵਿਚ ਤੇਲ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਉਹ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ 2022 ਵਿਚ ਦੁਬਾਰਾ ਚੁਣੇ ਜਾਣਾ ਹੈ।\" ਮੈਕਰੌਨ ਅਕਸਰ ਹੈੱਡਸਕਾਰੱਵਜ਼ (ਹਿਜਾਬ), ਬੁਰਕੀਨੀ ਸਵੀਮਸੂਟ ਜਾਂ ਹਲਾਲ ਸਕੂਲੀ ਖਾਣੇ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤਣਾਅ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮੈਕਰੌਨ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖਤਰਿਆਂ ਅਤੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਵਿਚ ਫਰਕ ਰੱਖਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਹ ਅਕਸਰ ਹਿਜਾਬ, ���ੁਰਕੀਨੀ ਸਵੀਮਸੂਟ ਜਾਂ ਹਲਾਲ ਸਕੂਲੀ ਖਾਣੇ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਫਰਾਂਸ ਵਿਚ ਧਾਰਮਿਕ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੁਆਲੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਸੂਖਮਤਾ (ਸੌਖੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ) ਨੂੰ ਇਕ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਤੰਬਰ ਵਿਚ ਮੈਕਰੋਨ ਦੀ ਲਿਬਰਲ ਲਾ ਰਿਪਬਲਿਕ ਐਨ ਮਾਰਚੇ (ਐਲਈਆਰਈਐਮ) ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਐਨੇ-ਕ੍ਰਿਸਟੀਨ ਲਾਂਗ ਨੂੰ ਹਿਜਾਬ ਪਹਿਨੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਸੁਣਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਚਲੇ ਗਏ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਕਾਰਟੂਨ ਦਿਖਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਲਾਮ ਬਾਰੇ ਛਿੜੀ ਇਹ ਬਹਿਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਇਹ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਕਿ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵਾਲੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੱਲੋਂ ਹਿਜਾਬ ਪਾਉਣ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਾਂਗੇ।\" ਜਨਤਕ ਸੇਵਕਾਂ - ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਮੇਅਰਾਂ - ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਕੋਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜਨਤਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਅਧੀਨ ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਜਨਤਕ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਰੁਕਾਵਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗਹਿਮਾਗਹਿਮੀ ਨਹੀਂ ਰੁਕੀ ਕਿ ਕੀ ਹਿਜ਼ਾਬ ਪਾ ਕੇ ਮਾਪੇ ਸਕੂਲ ਟ੍ਰਿਪਸ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਕਲਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਕੀ ਬੀਚ 'ਤੇ ਤੈਰਾਕ ਬੁਰਕੀਨੀ ਪਹਿਨ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸੈਮੂਅਲ ਪੈਟੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗਲਿਆਰਿਆਂ ਵਿਚ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਕ ਕਲਾਸ ਨੂੰ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਕਾਰਟੂਨ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਰਡੋਗਨ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੁਅਲ ਮੈਕਰੋਨ ਅੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਪਦੰਡ ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਕਰੌਨ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਜਿੱਤ ਦਵਾ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਭੜਕਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਲੀਬੀਆ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਵਿਚ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ ਹਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਫ੍ਰੈਂਚ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਨਾਲ ਸ਼ਬਦੀ ਜੰਗ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰੇਸੇਪ ਤਯਿਪ ਏਰਦੋਗਨ ਨੇ ਬਾਈਕਾਟ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਕਰੌਨ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਫਰਾਂਸ ਨੇ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਰਾਜਦੂਤ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਪਰ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਾਂਗ, ਇਸਦਾ ਲੰਬਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ। ਮੈਕਰੌਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਹਮਰੁਤਬਾ ਵਿਰੁੱਧ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਸੂਚੀ ਤਿਆਰ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਵੱਲੋਂ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕੁਰਦਿਸ਼ ਖਾੜਕੂਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕੀਤੀ ਗਈ ਮੁਹਿੰਮ, ਪੂਰਬੀ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਦੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਕਥ��ਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਰੋਕ (ਐੰਬਾਰਗੋ) ਨੂੰ ਤੋੜਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਕ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਤਲ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਨੇ ਧਰਮ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਚਲੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕਿਵੇਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਬਾਰੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸੇ ਵਿਚਾਰ-ਚਰਚਾਵਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41470491", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41719538", "doc1": "جاغميت سينغ يفوز بزعامة الحزب الديمقراطي الجديد في كندا ويتعهد بالتركيز على قضايا المناخ والمصالحة مع السكان المحليين وسيكون سينغ أول سياسي من أقلية عرقية يتزعم حزبا فيدراليا رئيسيا في البلاد. وحقق سينغ من أول اقتراع انتصارا حاسما على ثلاثة مرشحين آخرين في السباق للظغر بزعامة الحزب اليساري. ويواجه الزعيم الجديد مهمة صعبة تتمثل في إعادة بناء صفوف الحزب الذي خسر 59 مقعدا في الانتخابات التي أجريت عام 2015. وحصل سينغ على 53.6 في المئة من الأصوات في انتخابات زعامة الحزب التي أجريت الأحد متقدما بفارق كبير عن منافسيه. وقال سينغ: \"هذا السباق جدد التفاؤل داخل حزبنا\"، ووصف فوزه بأنه \"شرف كبير للغاية\". وحصل سينغ على دفعة دعم قوية في مرحلة متأخرة من السباق بعد انتشار مقطع مصور يرد فيه على شخص قاطعه بغضب خلال كلمة له في تجمع لحملته الانتخابية. ويحتل الحزب الديمقراطي الجديد الآن المرتبة الثالثة في البرلمان الكندي بـ44 مقعدا في البرلمان الذي يتألف من 338 مقعدا. ولم يصل الحزب الذي ينتمي ليسار الوسط إلى سدة الحكم مطلقا. اقرأ أيضا: حقائق عن كندا اقرأ أيضا: الرضيع السوري جاستين ترودو يلتقي برئيس الوزراء الكندي سينغ حصل على دفعة دعم قوية في مرحلة متأخرة من السباق بعد انتشار مقطع مصور يرد فيه على شخص قاطعه بغضب خلال تجمع لحملته الانتخابية وحقق الحزب مكاسب تاريخية في الانتخابات العامة التي أجريت عام 2011 وانتقل بعدها إلى صفوف المعارضة الرئيسية، لكنه خسر نحو مليون صوت بعد ذلك بأربع سنوات معظمها ذهبت للحزب الليبرالي الذي يتزعمه رئيس الوزراء الحالي جاستن ترودو. وقال سينغ يوم الأحد إنه سيركز على قضايا التغير المناخي والمصالحة مع السكان الأصليين والإصلاح الانتخابي. وجذب سينغ، وهو محام سابق في القضايا الجنائية، اهتمام الجمهور من خلال ملابسه الأنيقة وظهوره في مجلة \"جي كيو\" الأمريكية. وأوضح في تصريح للمجلة الأمريكية في وقت سابق من هذا العام كيف أن أسلوبه الشخصي، والذي يشمل ارتداء العباءات ذات الألوان الفاتحة والبدلات الأنيقة، أصبح جزءا من شخصيته السياسية. وقال: \"طوال حياتي، أدركت أن الناس ستنظر إلي باهتمام لأنني بارز مقارنة بالآخرين. أحيانا أشعر بالحرج إزاء هذا الأمر...أشعر أنه إذا كان الناس ينظرون إلي، فإنني ربما أيضا سأقدم لهم شيئا ينظرون إليه (ويجذب اهتمامهم)\". وبدأ الحزب الديمقراطي الجديد البحث عن زعيم بعد الإطاحة بالزعيم السابق توم مولكير في أبريل/نيسان عام 2016. ومن المقرر أن تُجرى الانتخابات العامة المقبلة في كندا في عام 2019.", "doc2": "ਕੁਝ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈਆਂ ਪਾਰਟੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਨਵੇਂ ਪਾਰਟੀ ਆਗੂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ ਇਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਕੌਮੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦੀ ਕੌਮੀ ਸਿਅਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਰਬਉੱਚ ਅਹੁਦੇ ਉੱਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਦੀ ਦੀਵਾਰ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਵਾਲੇ ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੌਮੀ ਆਗੂ ਹਨ। ਟੋਰਾਂਟੋ ਦੀ ਯੌਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਵਕਾਲਤ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਲਦ ਹੀ ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਅਜਮਾਉਣ ਨਿਕਲ ਪਏ ਸਨ। ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਓਨਟਾਰੀਓ ਸੂਬੇ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਚਲੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। 'ਫਲਾਇੰਗ ਸਿੱਖ' ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਸੁਣੋ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਦੇ ਨੁਸਖ਼ੇ ਫੁੱਟ ਫੁੱਟ ਕੇ ਕਿਉਂ ਰੋਇਆ ਸਿੱਖ ਫ਼ੌਜੀ ਜਰਨੈਲ ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਠੀਕਰੀਵਾਲਾ ਦੇ ਪੜਪੋਤੇ ਹਨ ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ 'ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਹੈ ਸਿਧਾਂਤ' ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸਵੈ-ਨਿਰਣੇ ਬਾਰੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਹਾਲੀਆ ਟਿੱਪਣੀ ਬਾਰੇ ਜਗਮੀਤ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਇਹ ਸਿਧਾਂਤ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ। ਐੱਨ.ਡੀ.ਪੀ ਦੀਆਂ ਭਾਵੇਂ ਕਈ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰਾਂ ਰਹਿ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਫੈਡਰਲ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਇਹ ਪਾਰਟੀ ਸੱਤਾ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕੀ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਆਗੂ ਕਿਸੇ ਘੱਟ-ਗਿਣਤੀ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਨਹੀਂ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਸੂਬਾਈ ਲੀਡਰ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਫੈਡਰਲ ਆਗੂ ਚੁਣਿਆ ਜਾਣਾ ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਛਾਲ ਹੈ। ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇੱਕ ਖਾਸ ਗੱਲਬਾਤ 'ਚ ਕਈ ਅਹਿਮ ਮੁੱਦਿਆਂ ਉੱਤੇ ਚੁੱਪੀ ਤੋੜੀ - ਐਨ ਡੀ ਪੀ ਦਾ ਫੈਡਰਲ ਆਗੂ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਡੇ ਬਾਰੇ ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਛਿੜਿਆ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੇ। ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ। ਮੈਂ ਬਿਲਕੁਲ ਸਿੱਧੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਮੇਤ ਕਈ ਮੁੱਖ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਤੁਹਾਡੀ ਉਸ ਟਿੱਪਣੀ 'ਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਤਿੱਖਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਵੈ-ਨਿਰਣੇ ਦੇ ਹੱਕ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੋਗੇ? ਮੇਰੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਮੈਂ ਕਿਉਬੈਕ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੇਰਾ ਇਸ ਸੂਬੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੇਮ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਕਿਸੇ ਨਵੀਂ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਕਿਊਬੈਕ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਮੁਲਕ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਸਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਕੀ ਸੋਚ ਹੋਵੇਗੀ। ਮੈਂ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੀ ਇਹ ਦਿਲੀ ਇੱਛਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਲਕ ਇੱਕ ਰਹੇ ਅਤੇ ਕਿਊਬੈਕ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਰਹੇ ਪਰ ਜੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਫੈਸਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਮੈਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਾਂਗਾ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਵਾਲ ਮੈਨੂੰ ਫ਼ਿਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਪੁੱਛਿ�� ਅਤੇ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਲਈ ਇਹ ਸਿਧਾਂਤ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਇਨਸਾਨੀ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪਹਿਰਾ ਦੇਣ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਯੂ.ਐੱਨ ਨੇ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਬੁਨਿਆਦੀ ਅਸੂਲ ਮੰਨਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹੱਕ ਸਭ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਮੈਂ ਸਵੈ-ਨਿਰਣੇ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਹਾਂ ਪਰ ਇਸ ਅਧਿਕਾਰ ਦਾ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਹਰ ਖਿੱਤੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਫੈਸਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕੁਝ ਉਲਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੰਡੀਆ ਦਾ ਵੀਜ਼ਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਸਵਾਲ ਵੀ ਉਠ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਤੁਹਾਡੀ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ ਮੁਲਕ ਦੀ ਸੱਤਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਕਿਸ ਤਰਾਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੋਵੇਗਾ? ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਹੀ ਮੁਲਕਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇੰਡੀਆ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਯੂਰਪ ਦੇ ਮੁਲਕ, ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਮੁਲਕ, ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਸਣੇ ਸਾਰੇ ਮੁਲਕਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਮੈਂ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਹਾਂ, ਪਰ ਨਾਲੋ-ਨਾਲ ਜੇ ਕਿਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਨੁਕਤਾਚੀਨੀ ਕਰਨ ਦਾ ਹੱਕ ਵੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜਾ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਵਰਕਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਮਸਲਾ ਹੋਵੇ, ਜਾਂ ਇੰਡੀਆ ਤੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦੇ ਮਸਲੇ ਹੋਣ, ਮੈਕਸੀਕੋ ਵਿੱਚ ਵਰਕਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਮਸਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸਾਨੂੰ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਜਿਹੇ ਮੁੱਦੇ ਸਾਡੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਅਧਾਰ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਵਰਤਣਾ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਜਦ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਤਾਂ ਰਾਜਸਥਾਨ, ਗੋਆ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੇ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵੀ ਗਿਆ। ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚੰਗੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਵਰਤਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗਾ ਵਰਤਾਓ ਕਰੇ। ਸਾਡੇ ਸਬੰਧ ਸਾਰੇ ਮੁਲਕਾਂ ਨਾਲ ਵਧੀਆ ਹੋਣਗੇ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਅਧਾਰ ਇਹ ਹੋਵੇ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰੀਏ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰੀਏ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜਮਹੂਰੀ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰੀਏ। ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਉਲੰਘਣ ਦਾ ਮਸਲਾ ਹੀ ਚੁੱਕਦੇ ਹੋ। ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਂ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਘੱਟ-ਗਿਣਤੀਆਂ ਨਾਲ ਧੱਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਬੋਲੇ। ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਮਸਲਾ ਚੁੱਕਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਹਲਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਸਲੇ ਸਮਝ ਕੇ ਚੁੱਕਦਾ ਹਾਂ। ਮੇਰੇ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਸਲੇ ਚੁੱਕਦਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਮੇਰੇ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਮਸਲਾ ਉਠਾਇਆ। ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਤਮਿਲ ਲੋਕ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਸਲੇ ਉਠਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹੀ ਇਨਸਾਫ਼ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਸਿੱਖ ਕਾਰਕੁੰਨ ਤੋਂ ਫੈਡਰਲ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਦੇਖਦੇ ਹੋ? ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਸੋਚ ਵਿੱਚ ਕੀ ਤਬਦੀਲੀ ਆਈ? ਮੈਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਟਰੇਨਿੰਗ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਗੱਲ ਸਿਖਾਈ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇੱਕ ਹਾਂ। ਭਾਵੇਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਰਮ, ਬੋਲੀ, ਦੇਸ਼, ਨਸਲ ਦੇ ਹੋਈਏ, ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਹੀ ਹਾਂ। ਇਸ ਸੋਚ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਅੱਜ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵੀ ਮੈਂ ਇਸ ਸੋਚ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਕਰਕੇ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਨਿਊਫਾਊਂਡਲੈਂਡ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆਂ ਤੱਕ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਇੱਕ ਹੀ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਤੁਹਾਡੇ ਬਾਰੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਿਆਸਤ ਦੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਆਗੂ ਸਮਝੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਪਰ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੀ ਆਪਣੀ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਦੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਕੱਟੜ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਹੋਗੇ? ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਿਰਫ਼ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਚਾਹੇ ਐਲ ਜੀ ਬੀ ਟੀ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ( ਸਮਲਿੰਗੀ ਆਦਿ ਲੋਕ) ਹੋਣ, ਚਾਹੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ, ਚਾਹੇ ਧਾਰਮਿਕ ਜਾਂ ਨਸਲੀ ਘੱਟ-ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ। ਮੈਂ ਕਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟਿਆ। ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਠੀਕਰੀਵਾਲਾ ਦੇ ਪੜਪੋਤੇ ਹਨ ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ 'ਬੀਜੇਪੀ ਕਾਰਨਵਾਲਿਸ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿਨ ਮਨਾਏਗੀ?' 'ਤਾਜਮਹਿਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭੇਜ ਦਿਓ, ਅਸੀਂ ਵੀ...' ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਉਬੈਕ ਸੂਬੇ ਨੇ ਬਿਲ-62 ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਬਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਸਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਵੀ ਅਵਾਜ਼ ਉਠਾਈ। ਐਲ ਜੀ ਬੀ ਟੀ ਕਮਿਊਨਿਟੀ, ਸਿੱਖਾਂ, ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ, ਹਿੰਦੂਆਂ , ਤਾਮਿਲਾਂ ਆਦਿ ਜਿਸ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਕਿਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫੀ ਹੋਈ, ਮੈਂ ਉਸਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਆਪਣੀ ਅਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕੀਤੀ। ਤੁਹਾਡੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਮੁਲਕ ਦੀ ਸਿਆਸਤ 'ਤੇ ਕੀ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ? ਮੈ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਘੱਟ-ਗਿਣਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਵਾਂ ਰਾਹ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਈ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਲਈ ਰਾਹ ਬਣਾਏ ਸਨ। ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੋਰ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਮਿਲੇਗੀ। ਸਾਡੀ ਪਾਰਟੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ। ਗਰੀਬ ਲੋਕ ਹੋਣ ਜਾਂ ਮਿਡਲ ਕਲਾਸ, ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਹੋਣ ਜਾਂ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਸਾਡੀ ਪਾਰਟੀ ਸਾਰੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ। ਮੇਰੀ ਮ��ਹਿੰਮ ਦੇ ਚਾਰ ਵੱਡੇ ਥੰਮ ਸਨ-ਬਰਾਬਰੀ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸੰਭਾਲ, ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਦਭਾਵਨਾ/ਮਿਲਾਪ ਅਤੇ ਚੋਣ ਸੁਧਾਰ। ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਮਾਹਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤਸੁਕਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਮਾਡਲ ਕੀ ਹੈ? ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਜੇ ਕੈਨੇਡਾ ਤਰੱਕੀ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੀਆਂ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਜਾਂ ਲਿਬਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਅਪਣਾਏ ਕਿਸੇ ਇਕਨੌਮਿਕ ਮਾਡਲ ਦਾ ਕੋਈ ਯੋਗਦਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੌਰਥ ਅਮੈਰਿਕਨ ਫਰੀ ਟਰੇਡ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ( ਨੈਫਟਾ) 'ਤੇ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਆਮ ਵਰਕਰਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਜਾਂਦਾ। ਮੈਂ ਫਰੀ ਟਰੇਡ ਨਹੀਂ, ਫੇਅਰ ਟਰੇਡ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਹਾਂ। ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਹੀ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਬੰਬ ਨਾਲ ਉਡਾਉਣ ਦੀ ਘਟਨਾ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਘਟਨਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਕੇਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੀੜ੍ਹਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦਰਦਨਾਕ ਘਟਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਅਦਾਲਤੀ ਸਿਸਟਮ ਜਾਂ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਦਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋਈਆਂ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਫ਼ਸੋਸਨਾਕ ਗੱਲ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਪੀੜ੍ਹਤਾਂ ਨੂੰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਇਨਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਐਨੀ ਜਾਂਚ ਪੜਤਾਲ ਵੀ ਹੋਈ ਪਰ ਸਜ਼ਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਨਾ ਮਿਲੀ। ਸਾਨੂੰ ਆਪਣਾ ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਬਦਲਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਮੁੱਚੇ ਜਾਂਚ-ਪੜਤਾਲ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਂਦੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਫ਼ਿਰ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਇਮੀਗਰੇਸ਼ਨ ਪਾਲਿਸੀ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਲੋਕ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਮੁਲਕ ਨੇ ਇਮੀਗਰੇਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਹੀ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਓਪਨ ਇਮੀਗਰੇਸ਼ਨ ਪਾਲਿਸੀ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਹਾਂ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕ ਜਾਂ ਪਰਮਾਨੈਂਟ ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਟ ਨੂੰ ਇਹ ਹੱਕ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਸਕੇ। ਕੋਈ ਕੋਟਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। (ਇਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਮਲਟੀਕਲਚਰਲ ਚੈਨਲ 'ਔਮਨੀ' ਲਈ ਸ਼ਮੀਲ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਗੱਲਬਾਤ ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਔਮਨੀ ਦੇ ਧੰਨਵਾਦ ਸਹਿਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ) (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ; ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ; ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰਕੇ ਟਵਿੱਟਰ ਤੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2016/01/160123_north_korea_bizarre_inventions", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42530007", "doc1": "كيم جونغ-أون يظهر دائما في افتتاح مشروعات جديدة ويتفاخر بقدرات بلاده على الإنتاج والاكتفاء الذاتي لكن الأمر مختلف تماما في وسائل الإعلام الكورية الشمالية، التي دائما ما تتحدث باهتم��م كبير عن التقدم المذهل الذي حققه علماء كوريا الشمالية، الذين تبدو ابتكاراتهم مثيرة للإعجاب لكن لا يمكن التأكد منها في الوقت ذاته. تستعرض بي بي سي بعض الابتكارات التي تعد مصدر فخر في كوريا الشمالية لكنها مازالت مجهولة لبقية العالم. مشروب كحولي لا يسبب الغثيان تحدثت صحيفة بيونغ يانغ تايمز عن أحد أحدث اختراعات علماء كوريا الشمالية وهو مشروب كحولي تزعم أنه لا يسبب الصداع والغثيان الذي يشعر به محتسو المشروبات الكحولية في اليوم التالي. ويحتوي المشروب على نسبة كحول تتراوح بين 30 و40 في المئة، وهو مصنوع من نوع محلي من نبات الجينسينغ مع نوع من الأرز. مواضيع قد تهمك نهاية وزعم الإعلام المحلي أن نبات الجينسينغ يساعد في الحيلولة دون تسبب الكحول في الأعراض المؤلمة مثل الغثيان والصداع. أقراص ضد التدخين يبدو أن الأقراص المضادة للتدخين لم تنفع زعيم كوريا الشمالية في إطار محاربة التدخين، أعلن علماء كوريا الشمالية في 2011 أنهم تمكنوا من اختراع أقراص خاصة ضد التدخين. وزعمت وسائل إعلام في كوريا الشمالية أن الأقراص فعالة جدا وتساعد ليس فقط في القضاء على الرغبة في التدخين، وإنما أيضا في تطهير جسم الإنسان من المواد السامة. وتحتوي تلك الأقراص على الجينسنغ وأعشاب طبية وبها إضافات مضادة للتأثيرات السرطانية. ويبدو من الصور الأخيرة للزعيم الكوري الشمالي كيم جونغ-اون، التي يظهر فيها مدخنا، أنه مازال لم يستفد من الاختراع الجديد ويتخلص من عادة تدخين التبغ. علاج الكبد الأعجوبي أفادت وكالة أنباء في كوريا الشمالية بنجاح تجارب على دواء فعال للغاية في علاج مشكلات الكبد. ويحتوي العلاج على مادة كيميائية حيوية تدعى بروتوبورفرين، وهي مستخلصة من دماء الحيوانات. وزعم العلماء أنه يمكن استخدامه في علاج فيروسات الكبد والتليف الكبدي وأمراض أخرى. مشروب تحفيز الدماغ تولي بيونغ يانغ أهمية كبيرة للابتكارات العسكرية وإنتاج الأسلحة زعم علماء في كوريا الشمالية إنتاج مشروب غازي بطعم التفاح والفراولة والكمثرى يساعد في نمو خلايا جديدة بالمخ. وذكرت وسائل إعلام محلية أن هذا المشروب يمكن أن يساعد في تحسين مستوى الذكاء وتعزيز قدرة الذاكرة. كما أفادت بأنه يساعد في تجنب حدوث السكتات الدماغية والأزمات القلبية، بالإضافة إلى تقليل نسبة التجاعيد وحب الشباب. الاختفاء عن الرادار لا تتعلق كل الاختراعات في كوريا الشمالية بصحة الإنسان، فهناك ابتكارا آخر يتعلق بالأنشطة العسكرية يتمثل في طلاء إخفاء يُقال إنه قادر على منع أجهزة رادار العدو من اكتشاف المركبات العسكرية. إنه أمر سري للغاية بالتأكيد، لكن وسائل إعلام كوريا الجنوبية حصلت على كتيب يزعم أن هذا الطلاء له قدرات هائلة لا تقتصر على إخفاء المركبات والأسلحة والذخيرة فقط، بل أيضا يمكنه إخفاء مبنى بالكامل. وبالإضافة إلى ما سبق يمكن أيضا استخدامه في تضليل العدو من خلال محاكاة حركة المركبات العسكرية. كمبيوتر لوحي بدون إنترنت لا يستطيع الكوريون الشماليون الاتصال بشبكة الإنترنت اخترعت كوريا الشمالية جهاز كمبيوتر لوحي يستخدم نظام تشغيل أندرويد-4 ولا يمكنه الاتصال بشبكة الإنترنت، ويتصل فقط بشبكة داخلية في كوريا الشمالية. والجهاز مزود ببعض التطبيقات، منها وكالة الأنباء الرسمية والصحيفة اليومية الرئيسة والتليفزيون الرسمي. ويحظر على مواطني كوريا الشمالية استخدام شبكة الإنترنت، ولا يمكنهم الدخول إلى موقع يوتيوب أو خدمة جي ميل للبريد الإلكتروني. لكن سيكون بإمكانهم أن يلعبوا لعبة أنجري بيردز على هذا الجهاز.", "doc2": "ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਤਸਵੀਰ ਪਰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਵੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਹਨ। ਸਥਾਨਿਕ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਉਪਲਬਧੀਆਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਕਰ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਓ, ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਕਾਢਾਂ ਉੱਤੇ ਝਾਤੀ ਮਾਰੀਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਘੱਟ ਪਤਾ ਹੈ। ਕਿਸ ਨੇ ਘੜੀ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਸਾਜਿਸ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ: ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਹੈਂਗਓਵਰ ਫ਼ਰੀ ਸ਼ਰਾਬ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਅਖ਼ਬਾਰ 'ਚ ਛਪੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਹੈਂਗਓਵਰ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸ਼ਰਾਬ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼ਰਾਬ ਵਿੱਚ 30 ਵੱਲੋਂ 40 ਫ਼ੀਸਦੀ ਅਲਕੋਹਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਤਸਵੀਰ ਸਿਗਰਟ ਰੋਧਕ ਦਵਾਈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ 2011 ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖ਼ਾਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਿਗਰਟ ਰੋਧਕ ਟੈਬਲੇਟ ਬਣਾਏ ਹਨ। ਸਥਾਨਿਕ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਅਸਰਦਾਰ ਹਨ। ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰਰੋਧੀ ਗੁਣ ਵੀ ਹਨ। ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀ ਦਵਾਈ ਇੱਕ ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਅਸਰਦਾਰ ਦਵਾਈ ਲੱਭਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦਵਾਈ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੋਪੋਰਫਿਰੀਨ ਬਾਇਓਕੇਮਿਕਲ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯਾਦ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੀ ਦਵਾਈ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਸੇਬ ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ ਅਤੇ ਸਟਰਾਬੇਰੀ ਦੇ ਸਵਾਦ ਵਰਗੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਦਵਾਈ ਦਿਮਾਗ਼ੀ ਤਾਕਤ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਰੋਕਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਝੁਰੜੀਆਂ ਘੱਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਫਿਨਸੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ। ਰਡਾਰ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਪੇਂਟ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਇਹ ਪੇਂਟ ਫ਼ੌਜੀ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਰਡਾਰ ਤੋਂ ਲੁਕਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਟੌਪ ਸੀਕਰੇਟ ਮਾਮਲਾ ਹੈ।ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਕੋਲ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਥੋੜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੇਂਟ ਸਿਰਫ਼ ਵਾਹਨਾਂ ਤੇ ਗੋਲਾ ਬਾਰੂਦ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪੂਰੀ ਦੀ ਪੂਰੀ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਵੀ ਲੁਕਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ 'ਇਸ਼ਾਰੇ' ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ? ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਰੰਜਿਸ਼ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟਫ਼ਰੀ ਟੈਬਲੇਟ ਇਹ ਟੈਬਲੇਟ ਐਂਡਰਾਇਡ 4 ਓਐੱਸ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਹੀ ਜੁੜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟੀਵੀ ਟਿਊਨਰ ਹੈ ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਸਰਕਾਰੀ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਹੀ ਫੜਦਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49069362", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49073580", "doc1": "تستند هذه الطقوس إلى تقاليد قديمة حين كان ينظر لدم الدورة على أنه رمز للخصوبة تجمع الفتاة البالغة من العمر 27 عاما دم دورتها الشهرية وتدهن به وجهها بينما تخلط ما يتبقى بالماء، ثم تستخدم المحلول لري النباتات. وتعود هذه الطقوس التي يطلق عليها اسم \"التخصيب القمري\" إلى تقاليد قديمة كانت تحتفي بدم الدورة الشهرية وتعتبره رمزا للخصوبة. وتمتلك النساء اللواتي يتبعن هذا التقليد طرقها الخاصة للاحتفاء \"بأقمارهن\"، إذ ترين فيها مراحل ودورات تمتلك كل منها معنى خاصا. وقالت لورا لبي بي سي إن لديها طقوس لري النباتات، حيث تردد \"أنا آسفة، سامحيني، أنا أحبك وأنا ممتنة\". وأوضحت أنها تتصور النباتات تنمو بشكل جميل وتحصل على تغذية جيدة. وحين تدهن جسمها بدم الدورة فإنها تغلق عينيها وتحس بالعرفان وباكتساب الطاقة. \"في غاية القوة\" ترى لورا في هذه الطقوس مظهرا من مظاهر تمكين المرأة. وتقول إن من أهم مظاهر التمييز هو النفور الذي يحسه المجتمع من دم الدورة الشهرية، والعار الذي ما زالت تحسه النساء حين تحضرهن الدورة. تدهن لورا وجهها وصدرها بدماء الدورة وتعد طقوس \"التخصيب القمري\" شعائر بسيطة، لكنها قوية ولها قوة علاجية ومدلولات عميقة لكل امرأة، كما قالت مورينا كاردوسو، أخصائية نفسية وراقصة وكاتبة ومؤسسة حركة \"اليوم العالمي للتخصيب القمري\" في عام 2018. وجذب هذا الاحتفال 2000 شخص العام الماضي، ومارسوا الشعائر معا في الفضاء العام . وتقول مورينا إن الفكرة وراء هذه الشعائر هي تأكيد أن دم الدورة، كالمرأة، ليس مصدرا للشعور بالخجل بل بالفخر والقوة. وسيكون الموعد القادم للاحتفال في 4 أغسطس/آب. \"العمل الروحي للنساء\" وتقول مورينا إن شعوب أمريكا الشمالية الأصلية ومنها المكسيك وبيرو، كانت تسكب دم الدورة الشهرية في الأرض لكي تكتسب الخصوبة. وكان ذلك رمزا للمشاركة النسائية والنشاط الروحي، ومن شعائر اكتمال الأنوثة. اجتمعت 2000 امرأة لعرض أفكارهن عن الدورة في مكان عام لكن بعض المجتمعات الأخرى تنظر بسلبية لدم الدورة كما تقول دانييلا تونيلي مانيكا، وهي عالمة أنثروبولوجيا من جامعة \"أونيكامب\" البرازيلية ، وقد أجرت أبحاثا على الموضوع لمدة عشرين عاما. وينظر إلى الدورة الشهرية على أنها \"نزيف غير ضروري، ويوضع في نفس خانة البول والبراز، شيء يجب أن تتعامل معه في الحمام، بعيدا عن الأنظار\"، كما تقول. وكانت الحركات النسوية في ستينيات القرن الماضي قد حاولت تغيير النظرة السائدة وشجعت النساء على الحديث عن أجسامهن باحترام لخصوصياتها التشريحية والوظيفية. وعمل الفنانون الذين جاؤوا لاحقا على استكشاف رمزية دم الدورة للتعبير عن آراء سياسية تتعلق بالبيئة وقضايا الجنس والجندر. \"رحم ضخم\" \"التخصيب القمري جعلني أنظر للأرض كرحم ضخم خصب كالرحم تماما\"، كما تقول ريناتا ريبيرو التي تعرفت على الحركة عبر الإنترنت. تقول رينات إن تحويل دورتها إلى بذور جعلها تتخيل الأرض رحما ضخما وتضيف \"رأيت أن إعادة ما تمنحه الأرض لنا إليها شيء طبيعي وعادل\". وتجمع ريناتا دم دورتها في الحمام وتستخدمه لري الريحان الذي تزرعه في إناء صغير. وتزرع ريناتا النعنع أيضا، لكنها لا ترويه بدم الدورة ، لذلك لا يبدو يانعا، كما تقول على سبيل الدعابة. وحين مرت المرأة البالغة من العمر 43 عاما بتجربة الدورة الشهرية للمرة الأولى في فترة مراهقتها الأولى قيل لها \"أنت الآن امرأة شابة، سوف تنزفين كل شهر ويجب أن يبقى الموضوع طي الكتمان\". وهذا د��عها للنظر إلى الموضوع على أنه \"مصدر إزعاج\"، وحسدت الرجال الذين لا يمرون بهذه التجربة. أما الآن فهي تنظر للدورة الشهرية كشيء مقدس. محرمات يتضح من مسح دولي شمل 1500 امرأة بين 14 و 24 عاما أن موضوع الدورة الشهرية لا يزال من المحرمات في العديد من المجتمعات. ويتبين من الدراسة التي أجريت في البرازيل والهند وجنوب إفريقيا والأرجنتين والفلبين بطلب من شركة جونسون أند جونسون أن النساء يشعرن بالخجل من استعارة فوط صحية أو التخلص منها في العلن، وحتى النهوض من مقعهدهن أثناء الدورة الشهرية. . الدورة الشهرية موضوع محظور الحديث فيه في العديد من المجتمعات \"نقطة، آخر السطر\" هو عنوان وثائقي يتضمن تلاعبا بالألفاظ فكلمة \" period\" بالإنجليزية تعني نقطة وتعني \"الدورة الشهرية أيضا\". وتتابع مخرجة الفيلم رايقة زيهتابتشي، عددا من النساء في إحدى مناطق الهند في محاولاتهن لتسهيل حصول النساء على الفوط الصحية. وتشير إحدى تلك النساء إلى دم الدورة الشهرية على أنه \"دم فاسد\"، وتعترف إحداهن أن صعوبة الحصول على الفوط الصحية اضطرتها لترك المدرسة. وتتذكر أخصائية الأنثربولوجيا الاجتماعية في جامعة \"باهيا\" الاتحادية سيسيليا ساردنبيرغ البالغة من العمر 71 عاما أنها مرت بتجربة الدورة الشهرية للمرة الأولى في وقت كان من النادر الحديث عنها. وتقول إن وجود النساء اللواتي لا يخجلن من الحديث عنها هذه الأيام ضروري لمواجهة \"الوصمة\". مثير للجدل لكن لا يتقبل الجميع الفكرة، لذلك حين نشرت لورا سيلفي يظهر فيه وجهها وصدرها مدهونا بدماء الدورة أثار الموضوع ضجة. وقالت إن لديها 300 متابع، وتتوقع أن تحتاج لمنشور آخر لمساعدة نساء أخريات على فهم الموضوع. تقول مورينا كاردوسو إنه يجب نزع سمة الغموض عن موضوع الدورة الشهرية. لكن بعد مرور 4 أيام وجدت لورا أنها تتعرض للسخرية على موقع إنستغرام. وقال كوميدي مثير للجدل في البرازيل هو دانيلو جنتيلي إنه يفكر بإعادة نشر الصور على حسابه الذي يتابعه 17 مليون شخص وأضاف \"الدورة الشهرية شيء طبيعي، لكن ما هو غير طبيعي أن تدهني وجهك بدمائها\". لكن نكتته أثارت رد فعل مضاد، فقد حصلت على 2300 رد، معظمها سلبية. وتقول لورا إن هذا يثبت إلى أي درجة يحظر الحديث في هذا الموضوع. وتضيف: \"يظن الناس أن ما ليس مقبولا لهم أو معروفا فهو بالضرورة انحراف. يعتقدون أن بإمكانهم الاختباء وراء شاشات هواتفهم واستخدام عبارات جارحة بحق آخرين. هذه سوائل جسدي، ومن حقي أن أقرر ما هو عادي وما هو غير عادي ما دمت لا أتدخل بحياة شخص آخر\". وتتابع \"ما هو غير طبيعي أن تعمل على وسم آخرين. سأتوقف عن ما أعمله حين يبدأ الناس بالنظر إلى دماء الدورة على أنها شيء طبيعي لا يستدعي التعسف\".", "doc2": "27 ਸਾਲ ਲੌਰਾ ਆਪਣੀ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦਾ ਖੂਨ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ’ਤੇ ਮਲ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਕੁਝ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ 'ਸੀਡਿੰਗ ਦਿ ਮੂਨ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਪੁਰਾਤਨ ਰਵਾਇਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ ਜਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਖੂਨ ਨੂੰ ਉਪਜਾਊਪੁਣੇ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਹੜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਰਸਮ ਨੂੰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਮੂਨਜ਼ ਨੂੰ ਸੈਲੀਬਰੇਟ ਕਰਨ ਦੇ ਆਪਣ ਤਰੀਕੇ ਹਨ। ਹਰ ਮੂਨ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਕਲਾਵਾਂ ਤੇ ਆਪਣੇ ਅਰਥ ਹਨ�� ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਲੌਰਾ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਆ ਕਿ ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਉਹ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਮੰਤਰ ਪੜ੍ਹਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, “ਮੈਨੂੰ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿਓ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਤੇ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹਾਂ।” ਮੈਂ ਚਿਤਵਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਬੂਟੇ ਵਧ-ਫੁੱਲ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪੋਸ਼ਣ ਹਾਸਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।” ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ’ਤੇ ਖੂਨ ਲਗਾਉਂਦਿਆਂ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਧੰਨਵਾਦੀ ਤੇ ਮੁੜ-ਊਰਜਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਂਗ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹੈ। “ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ” ਲੌਰਾ ਦੀ ਇਹ ਰਸਮ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਤਾਕਤ ਵੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, “ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਿਤਕਰਾ ਤਾਂ ਉਹ ਭਾਵਨਾ ਹੈ ਜੋ ਸਮਾਜ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਖੂਨ ਬਾਰੇ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਸ਼ਰਮ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।” ਲੌਰਾ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦਾ ਖੂਨ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਵੀ ਲਾਉਂਦੀ ਹੈ ਸੀਡਿੰਗ ਦਿ ਮੂਨ ਬਹੁਤ ਸਾਧਾਰਣ ਪਰ ਹਰ ਔਰਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ, ਤੇ ਗਹਿਰਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੈ। ਮੌਰਨਿਆ ਕੌਰਡੈਸੋ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਬਾਡੀ-ਸਾਈਕੋਥੈਰੇਪਿਸਟ ਹਨ, ਇੱਕ ਡਾਂਸਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹ ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਵੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵਰਲਡ ‘ਸੀਡ ਯੂਅਰ ਮੂਨ’ ਡੇ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 2000 ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮੂਨਜ਼ ਨੂੰ ਸੀਡ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਗਤੀਵਿਧੀ ਪਿੱਛੇ ਵਿਚਾਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ‘ਮਾਹਵਾਰੀ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਔਰਤ ਲਈ ਸ਼ਰਮ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਸ਼ਾਨ ਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਸਬੱਬ ਹੈ। ਅਗਲੀ ਤਰੀਕ 4 ਅਗਸਤ ਹੋਵੇਗੀ। “ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਕਾਰਜ” ਮੌਰਨਿਆ ਮੁਤਾਬਕ ਮੈਕਸੀਕੋ ਸਮੇਤ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਪੈਰੂ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਕਾਰਜ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਰਸਮ ਸੀ ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਔਰਤ ਬਣਨ ਦਾ ਮਾਣ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 2000 ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਇਸ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਡੇਨੀਏਲਾ ਟੋਨੀਲੀ ਮੈਨਿਕਾ ਬ੍ਰਜ਼ੀਲ ਦੀ ਯੂਨੀਕੈਂਪ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਾਰੇ “ਬੇਹੱਦ ਨਾਂਹਮੁਖੀ ਨਜ਼ਰੀਆ” ਹੈ। ਉਹ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, “ਮਾਹਵਾਰੀ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਮਤਲਬ ਦੇ ਵਹਿਣ ਵਾਲੇ ਖੂਨ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।” ਇਸ ਨੂੰ ਮਲ-ਮੂਤਰ ਵਾਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਗੁਸਲਖਾਨੇ ਵਿੱਚ ਨਿਪਟਦੇ ਹੋ, ਬਿਲਕੁਲ ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਓਹਲੇ।” ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 1960ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਤਰੀਵਾਦੀ ਲਹਿਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਬਾਰੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਤੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਬਣਤਰ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਖੂਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ���ਿੰਬਾਂ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਬਿੰਬਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਲਿੰਗਕ ਤੇ ਜਿਣਸੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ‘ਮਹਾਂ ਕੁੱਖ’ ਇਸ ਰਸਮ ਬਾਰੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਨ ਵਾਲੀ ਰੈਨਾਟਾ ਰਿਬੈਰੋ ਨੇ ਦੱਸਿਆ,\"ਸੀਡਿੰਗ ਮਾਈ ਮੂਨ ਨੇ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੀਆਂ ਤੇ ਮੈਂ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹਾਂ ਕੁੱਖ ਵਜੋਂ ਦੇਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਬਿਲਕੁਲ ਆਪਣੀ ਕੁੱਖ ਵਾਂਗ।\" ਰੈਨਾਟਾ ਰਿਬੈਰੋ ਨੇ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹਾਂ ਕੁੱਖ ਵਜੋਂ ਦੇਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। \"ਮੈਨੂੰ ਲਗਿਆ ਕਿ ਧਰਤੀ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮੋੜ ਦੇਣਾ ਉਚਿਤ ਹੈ।\" ਉਹ ਆਪਣੇ ਖੂਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਗਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਏ ਪੌਦਿਆਂ ਲਈ ਕਰਦੀ ਹੈ। 43 ਸਾਲਾ ਰੈਨਾਟਾ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਾਹਵਾਰੀ ਆਈ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹੁਣ ਤੂੰ ਇੱਕ ਔਰਤ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲਗਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਰੈਨਾਟਾ ਨੂੰ ਮਰਦਾਂ ਤੋਂ ਈਰਖਾ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਭ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣਾ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਹੁਣ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਖੂਨ ਪਵਿੱਤਰ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਮ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ 14 ਤੋਂ 24 ਸਾਲਾ ਦੀਆਂ 1500 ਔਰਤਾਂ ’ਤੇ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕਈ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਰਜਿਤ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਰਵੇਖਣ ਜਿਸ ਨੂੰ ਜੌਹਨਸਨ ਐਂਡ ਜੌਹਨਸਨ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਨੇ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ, ਅਰਜਨਟਾਈਨਾ ਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸਮਾਨ ਉਧਾਰਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਪੈਡ ਨਿਪਟਾਉਂਦਿਆਂ ਦੇਖ ਲਏ ਜਾਣ ’ਤੇ ਅਤੇ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਕੁਰਸੀ ਤੋਂ ਉੱਠਣ ਕਾਰਨ ਵੀ ਮਜ਼ਾਕ ਦੀਆਂ ਪਾਤਰ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਨੌਜਵਾਨ ਫ਼ਿਲਮਕਾਰ ਰਿਆਕਾ ਜ਼ੇਹਟਾਬੀਚੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਾਪੁੜ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫਿਲਮ, ‘ਪੀਰੀਅਡ. ਐਂਡ ਆਫ਼ ਸਨਟੈਂਸ’ ਬਣਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸੀ ਜੋ ਸੈਨਟਰੀ ਪੈਡ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਅਪਵਿੱਤਰ ਖੂਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਦੂਸਰੀ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚਾਲੇ ਛੱਡਣੀ ਪਈ ਸੀ। ਬਾਹੀਆ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ 71 ਸਾਲ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਿਸਲੀਆ ਸਰਦੇਨਬਰਗ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਮਾਹਵਾਰੀ ਆਈ ਸੀ ਤਾਂ ਕੋਈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬੋਲਦੀਆਂ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਿਰ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਭੈੜੇ ਰਿਵਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਵਿਵਾਦ ਹਰ ਕੋਈ ਸੀਡਿੰਗ ਦਿ ਮੂਨ ਨੂੰ ਅਪਨਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਲੌਰਾ ਨੇ ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੈਲਫ਼ੀ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦਾ ਖੂਨ ਮੂੰਹ ’ਤੇ ਲਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। \"ਮੇਰੇ 300 ਫੌਲਵਰ ਹਨ ਤੇ ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਹ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪੋਸਟ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ।\" ਮੋਇਨਾ ਕਾਰਡੋਸਾ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਉੱਪਰ ਮੀਮ ਬਣਾ ਕੇ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਿਤ ਕਾਮੇਡੀਅਨ ਡੈਨੀਲੋ ਜੈਂਟਿਲੀ ਨੇ ਆਪਣੇ 17 ਮਿਲੀਅਨ ਫੌਲਵਰਾਂ ਲਈ ਇਹ ਪੋਸਟ ਪਾਈ ਤੇ ਲਿਖਿਆ,\"ਮਾਹਵਾਰੀ ਦਾ ਖੂਨ ਨਾਰਮਲ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ’ਤੇ ਮਲਣਾ ਅਬਨਾਰਮਲ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਲਤੀਫ਼ਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਠਾ ਪੈ ਗਿਆ। ਪੋਸਟ ਤੇ 2300 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਕਾਮੈਂਟ ਆਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਲੌਰਾ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਇਹੀ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਕਿੰਨਾ ਟੈਬੂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਲੋਕ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਉਹ ਜ਼ਰੂਰ ਅਬਨਾਰਮਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਛਿਪ ਕੇ ਦਿਲ ਦੁਖਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।\" \"ਇਹ ਮੇਰੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਤਰਲ ਹੈ ਤੇ ਮੈਂ ਫੈਸਲਾ ਕਰਾਂਗੀ ਕਿ ਕੀ ਅਬਨਾਰਮਲ ਹੈ ਤੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੀ।\" \"ਅਬਨਾਰਮਲ ਤਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੁਖੀ ਕਰਨਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਸੇ ਦਿਨ ਹਟਾਂਗੀ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਖੂਨ ਨੂੰ ਸਾਧਾਰਣ ਸਮਝਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਾਂਗੇ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44638404", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44850510", "doc1": "ويأتي هذا الإعلان بعد اجتماع بين بوتين ومستشار الأمن القومي للبيت الأبيض جون بولتون. وقال ترامب إنه \"سيلتقي بوتين بعد قمة الناتو المقررة في بروكسل الشهر المقبل\"، مشيراً إلى أن الاجتماع قد يُعقد في العاصمة الفنلندية، هلسنكي. وقال الرئيس الأمريكي للصحافيين إنه \"سيناقش الحرب في سوريا والوضع في أوكرانيا مع نظيره الروسي\". وجرى آخر لقاء بين ترامب وبوتين على هامش قمة \"آسيان\" في فيتنام في نوفمبر/تشرين الثاني الماضي. وأعلن مستشار الكرملين، يوري أوشاكوف، عن قرار عقد القمة بين الرئيسين الأربعاء، مضيفاً أنه سيعلن عن موعد ومكان القمة رسمياً الخميس. وبعد لقاء جمع بولتون مع الرئيس الروسي ،أكد مستشار الأمن القومي للبيت الأبيض خلال مؤتمر صحفي أجراه في موسكو أن ترامب سيلتقي بوتين في الأسابيع المقبلة. ترامب يهنئ بوتين ويتحدث عن لقاء قريب بينهما دونالد ترامب: بوتين زعيم أقدر من رئيسنا قال بولتون إن الرئيسين يريدان توظيف القمة لتحسين العلاقات بين بلديهما. وأضاف \"لقد شعر الرئيس ترامب، ويوافقه على ذلك الرئيس بوتين أنه آن الأوان لكي يجتمعا لمناقشة مشاكلهما المشتركة وسبل التعاون بينهما\"، موضحاً أنهما سيساهمان في تحسين العلاقات الأمريكية -الروسية وفي إرساء الاستقرار حول العالم\". وقال بوتين إن اجتماعه مع بولتون رفع الآمال بالتوصل إلى استعادة العلاقات بشكل كامل مع الولايات المتحدة موضحاً أن \"العلاقات الروسية -الأمريكية ليست في أفضل حال\". وأصر بوتين \"أن روسيا لم تكن تريد أبداً المواجهة وعزا الوضع بين البلدين إلى النزاع السياسي الداخلي الحاد داخل الولايات المتحدة نفسها\". ------------------------------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਇਸ ਵੇਲੇ ਟਰੰਪ ਤੇ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਫਿਨਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੇਲਸਿੰਕੀ ਵਿੱਚ ਮੁਲਾਕਾਤ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਤਰਜਮੇਕਾਰ ਮੌਜੂਦ ਸਨ ਅਤੇ ਕੋਈ ਸਲਾਹਾਕਾਰ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੌਰਾਨ ਹਾਜ਼ਿਰ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਈ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਖੇਡ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਟਵੀਟ ਰਾਹੀਂ ਰੂਸ ਨਾਲ ਮਾੜੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਸੀ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਕਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਨੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਸਲਾਹਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਨਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਹੇਲਸਿੰਕੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਗਰਭਵਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਲੈ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕੀਤੇ। ਇਸ ਲੋਕ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਗਲੋਬਲ ਗੈਗ ਰੂਲ ਦੇ ਖਿਲ਼ਾਫ਼ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਸ ਨਿਯਮ ਮੁਤਾਬਿਕ ਜੋ ਐੱਨਜੀਓਜ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲੋਂ ਪੈਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਫੈਮਲੀ ਪਲਾਨਿੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਚਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਫਿਨਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੇਲਸਿੰਕੀ 'ਚ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂ ਹੈ ਅਮਰੀਕਾ-ਰੂਸ 'ਚ ਤਣਾਅ? ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ (1945 ਤੋਂ 1989) ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਰੋਧਤਾ ਸੀ। 2014 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਨੂੰ ਯੂਕ੍ਰੈਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਰੂਸ 'ਤੇ ਕਈ ਸਖ਼ਤ ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਬੈਠਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਆਲਮੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ 'ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਜ਼ਰਾਂ ਟਿਕੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਕਥਿਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਾਸਕੋ ਇਸ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਜਾਂ��� ਏਜੰਸੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਬਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਪੈਸ਼ਲ ਕਾਉਂਸਲ ਰੋਬਰਟ ਮਿਊਲਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਰੂਸ ਦੇ ਦਖ਼ਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਸਾਜਿਸ਼ ਦੱਸ ਕੇ ਖਾਰਿਜ ਵੀ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੀ ਰਹੇਗਾ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਬਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਪਰ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ: ਹਥਿਆਰਾਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਾਲੇ 'ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ' ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾਂ ਅਤੇ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ 2021 ਤੱਕ ਅਸਰਦਾਰ ਰਹੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਸੰਕੇਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਰੂਸ ਦੇ ਕ੍ਰੀਮੀਆ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਯੂਕਰੇਨ ਤੋਂ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ 'ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਰੂਸ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦਾ ਮਨੁੱਖਈ ਅਧਇਕਾਰਾਂ ਵੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜੇਕਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਛੋਟ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੇਕਰ ਉਹ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਵਧਾਉਂਦੇ ਤਾਂ ਵੀ ਰੂਸ ਇਸ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕਰੇਗਾ। ਯੂਕਰੇਨ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਫੌਜ ਦੀ ਮਦਦ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਪੁਤਿਨ ਜ਼ਰੂਰ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋਣਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਕ੍ਰੀਮੀਆ 'ਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਸੀਰੀਆ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਅਹਿਮ ਸਹਿਯੋਗੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਈਰਾਨੀ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਸਮਰਥਕ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ-ਪੱਛਮੀ ਸੀਰੀਆ ਕੋਲੋਂ ਦੂਰੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਸੀਮਾ ਨਾਲ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ-ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਚੁੱਕ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੇਣ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ। ਹੇਲਸਿੰਕੀ ਦੇ ਇਸ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣਗੇ ਦੋਵੇਂ ਆਗੂ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਬੀਤੇ ਹਫ਼ਤੇ ਨੈਟੋ ਦੇ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ 'ਰੂਸੀ ਗੁੱਸੇ' ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖ਼ਰ ਕੀਤੇ ਸੀ। ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਟਰੰਪ ਆਪਣੇ ਪੱਛਮੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਤਿਨ ਸਾਹਮਣੇ ਚੁੱਕਣਗੇ? ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਟਰੰਪ ਹੇਲਸਿੰਕੀ ਵਿੱਚ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਕਿਹੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਯੂਰਪੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਡਰ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਰਪ ਦੀ ਉਤਾਰ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਭਰੀ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਰੰਪ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਗਰਮਜੋਸ਼ੀ ਦਿਖਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਉਮੀਦਾਂ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਗ਼ੈਰ-ਰਵਾਇਤੀ ਰਵੱਈਏ ਕਾਰਨ ਕੋਈ ਵੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵਿਰੋਧੀ ਰਹੇ ਹਨ ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾ ਇਕੱਲਿਆਂ ਗੱਲ ਕਰਨਗੇ। ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੌਰਾਨ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਦੁਭਾਸ਼ੀਏ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਭੇਤ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਮਾਅਨੇ ਆਲਮੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਾਲੇ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਰੂਸ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਵੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਸੀਰੀਆ, ਯੂਕਰੇਨ, ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਾਰੇ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੂਸ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ 'ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ' ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਕੀ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਦੇਸ ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣਗੇ। ਉਹ ਇੱਕ ਅਸਹਿਜ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਡਰ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਰੂਸ ਦੀ ਊਰਜਾ ਸਪਲਾਈ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਵੀ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54463060", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54504888", "doc1": "يساعد كيس فيلدبور الأشخاص المصابين بأمراض مميتة على تحقيق أمنياتهم الأخيرة، وفي هذه الحالة مقابلة البابا فرانسيس لأكثر من عقد من الزمان، ساعد آلاف الأشخاص المصابين بأمراض مميتة - المرضى الذين لا يستطيعون المشي أو الخروج من غرفهم دون مساعدة - على الذهاب لرؤية أماكنهم المفضلة قبل أن يموتوا. وقد تحدث لبي بي سي عن بعض \"الرحلات الأخيرة\" الإنسانية. الذهاب سريعا إلى الفاتيكان يقول فيلدبور إن أكثر رحلة لا تنسى كانت في سباق مع الزمن للوصول إلى روما. ففي عام 2013، أخبرته امرأة طريحة الفراش في الستينيات من عمرها أنها تريد مقابلة البابا. وقد عرف من الموقع الإلكتروني البابوي متى يأتي البابا عادة لتحية الناس. فرأى الفرصة مواتية، وقادها إلى الفاتيكان، على بعد حوالي 1600 كيلومتر من مقر عمله في روتردام. ويقول: \"لقد وضعتها على نقالة في الصف الأمامي مباشرة (مقابل كنيسة القديس بطرس)\". كان هناك عدد قليل من الناس ينتظرون على كراس متحركة، لكنها كانت الوحيدة المستلقية على نقالة. وكما تنبأ فيلدبور، لفت ذلك انتباه البابا. نزل البابا وتحدث إليها مباشرة، بل وربت على كتفها وأمسك يدها. يقول فيلدبور: \"لقد باركها البابا وتمنى لها القوة. كما تمنى لها التوفيق في الآخرة\". وفرت هذه اللحظة الراحة التي كانت المرأة في أمس الحاجة إليها، وبعد ذلك مباشرة بدأ الاثنان رحلة العودة. وتوفيت المرأة بعد أيام قليلة من لقاء البابا. يدير فيلدبور مؤسسة تنقل المرضى لزيارة الأشخاص والأماكن التي يحبونها اشتياق للبحر لقد استجاب فيلدبور للعديد من الطلبات الغريبة. فقد اصطحب مريضا إلى بعض اسطبلات الخيول، وساعده في أن يودع حيوانه المفضل. كما اصطحب العديد من الأشخاص الآخرين في رحلات لتوديع حيواناتهم الأليفة. الذهاب لرؤية المنزل والمناطق المجاورة له كان أيضا رغبة مشتركة، وكثيرا ما يكون هناك رغبة قوية لدى المحتضرين لمشاهدة حدث رياضي، أو زيارة المتاحف، وحدائق الحيوان، وأحواض الأسماك. في إحدى المرات، شاهد فيلدبور رجلا فوق فراش متنقل يحاول بصبر اصطياد سمكة. ولكن يبدو أن البحر هو الذي يحمل سحرا خاصا بالنسبة للكثيرين، وهو ما يمثل لغزا بالنسبة لفيلدبور. لقد ساعد بعض المرضى، وحتى الذين يتمتعون منهم بلياقة بدنية نسبيا، في الذهاب في رحلات قصيرة إلى البحر. اعتاد فيلدبور أن يكون مسعفا وسائقا لسيارة إسعاف، وشهد الموت عن قرب لسنوات عديدة. ويقول إن ذلك لا يؤثر عليه عادة. يقول إن الغالبية العظمى من الأشخاص الذين يساعدهم يكونون في السبعينيات، والثمانينيات والتسعينيات من العمر، لكن في بعض الأحيان يُستدعى لخدمة المرضى الأصغر سنا، وهو أمر يصعب التعامل معه. مؤلم للقلب \"يمكن للمرء أن يتفهم أن كبار السن يموتون. لكن في بعض الأحيان ينكسر قلبك لرؤية الشباب يموتون\". في عام 2009، تلقى فيلدبور مكالمة من شاب يائس يطلب المساعدة لنقل صديقته المريضة إلى المنزل. بعض المرضى يريدون الذهاب مرة أخيرة لممارسة هواياتهم المفضلة يقول فيلدبور: \"كانت تحتضر بسبب السرطان. وأراد صديقها أن يأخذها من المستشفى ويريها شقته الجديدة، التي لم ترها من قبل\". بعد الحصول على إذن من الأطباء، أخذ فيلدبور المرأة إلى المنزل الجديد. ويقول: \"تركتها معه لساعات قليلة. وبعد عودتها إلى المستشفى، ماتت في غضون ساعة\". التعامل مع الموت مهنة فيلدبور السابقة أكسبته الكثير من الخبرة في التعامل مع الموت، ووجد طرقا جديدة للتعامل معه. لقد أدرك في وقت مبكر أنه لا يمكنه المساعدة في تغيير ما لا مفر منه، ولكن يمكنه تحسين الأمور. ويقول: \"بمجرد أن تفهم هذه الحقيقة الواضحة، فإن ذلك يساعدك على رؤية الأشياء بشكل مختلف. لا يمكننا منع أو إيقاف الموت، وفي بعض الأحيان يجب أن نستسلم له\". حتى أثناء قيود وباء كوفيد-19، فإن فيلدبور مشغول بمساعدة الكثيرين للقيام بهذه الرحلة الأخيرة. فكرة مبتكرة لم يخطط فيلدبورلحياته بهذه الطريقة. وقد غيرت حادثة في العمل وقعت في نوفمبر/ تشرين الثاني عام 2006 مسار حياته. ويتذكر فيلدبور قائلا: \"في ذلك الوقت كنت أعمل في مستشفى، وكنت أنقل مريضا مصابا بمرض عضال من مستشفى إلى آخر. كان على نقالة. كان من المتوقع أن يعيش هذا الرجل لمدة ثلاثة أشهر في أحسن الأحوال\". خلال الرحلة، سأل المريض عن الأماكن التي يشتاق إليها أكثر من غيرها. أراد المريض رؤية السفن والبحر. اتصل فيلدبور بميناء روتردام، فقالوا إنه يمكنه إحضار المريض. \"طلبت المساعدة من اثنين من زملائي، وفي يوم إجا��تي، أخذته إلى الميناء ووضعته بالقرب من الأمواج\". رأى فيلدبور تحولا هائلا في مزاج ذلك الشخص المريض. يختار عدد كبير من الأشخاص المصابين بمرض عضال الذهاب إلى شاطئ البحر ويقول فيلدبور عن المريض: \"فجأة كان يتوهج، ويبتسم. كان مليئا بالطاقة\". وبتشجيع من استجابة وفرحة المريض، حرك فيلدبور النقالة حتى يتمكن المريض من مشاهدة العديد من السفن، التي تبحر داخل وخارج الميناء. \"كان المريض مبتهجا ومتحمسا. وقال 'أنت، أيها الغريب، فعلت هذا من أجلي!\" كان مريضا بالسرطان. لقد وصل إلى حالة لا يستطيع فيها المشي. يتذكر فيلدبور قائلا: \"لقد أحب حياته\". بعد إعادته إلى المستشفى، كان المريض أكثر سعادة. توفي في أبريل/ نيسان عام 2007، وعاش ثلاثة أشهر أكثر مما توقع الأطباء. \"هذه التجربة جعلتني أفكر، وفي أبريل/ نيسان عام 2007 أنشأت مؤسسة مع زوجتي، لمساعدة أشخاص مثله\". وولدت حينها \"مؤسسة أمنيات الإسعاف\". خدمة مجانية في العامين الأولين، تمكن هو وزوجته من تلبية الطلبات أثناء قيامه بعمله كمسعف. لتلبية الطلب المتزايد، استقال من وظيفته والتحق بمؤسسته كعامل بدوام كامل. يقول: \"مؤسستنا ستساعد ما يقرب من 15 ألف شخص، على الذهاب إلى المكان الذي يحبونه. لقد قمت شخصيا باصطحاب بضعة آلاف شخص\". ويضيف: \"في كثير من الأحيان رأيت سعادة غامرة على وجوههم. وهذا يجعلني أفعل ذلك مرارا وتكرارا\". لدى فيلدبورالآن سبع سيارات إسعاف، وساعد في إنشاء مؤسسات مماثلة في 14 دولة. إنه ليس عملا تجاريا، ولا يتم تحصيل رسوم من المرضى أبدا. يقول فيلدبور: \"لا نحصل على أموال من الحكومة، لكننا نحصل على تبرعات\". يقوم بعض الأزواج بتسريع خطط زفافهم قبل نفاد الوقت حديث صعب بالإضافة إلى المرضى، يمكن لشخصين آخرين السفر في سيارة الإسعاف. ولكن في كثير من الأحيان لا يكاد يكون هناك أي حديث. \"الكثير من الناس لا يريدون الحديث عن الموت. النساء يتحدثن مع أزواجهن حول هذا الموضوع، لكن الرجال في الغالب يترددون في الحديث عن الموت لزوجاتهن\". يقول فيلدبور إنه شجع من حين لآخر على التواصل، من القلب إلى القلب، بين الأزواج في نهاية العمر. ويقول: \"أحيانا أجلس معهم وأبدأ المحادثة، وأغادر بعد فترة. وعندما أعود أجدهم يبكون عادة\". \"ليس من السهل طمأنة شريك حياتك، لكن هذا مهم للغاية\". يرى فيلدبور مواقف متناقضة بين الناس الذين يواجهون ما لا مفر منه. \"بعض الناس يتقبلون الموت. والبعض الآخر لا يريد الاستسلام. حتى في المرحلة المتأخرة، يعتقدون أنهم يستطيعون محاربته\". ويقول فيلدبور إن القليل فقط يتحدثون عن الندم في نهاية حياتهم، ومعظم الناس يسعدهم تذكر أفضل الأجزاء في حياتهم. غالبا ما يُسأل فيلدبور عما سيفعله عندما يحين أجله، لكنه يقول إنه غير متأكد تماما مما سيود رؤيته. يقول: \"من الصعب القول الآن. يمكن للمرء أن يقرر هذه الأشياء فقط خلال اللحظات الأخيرة. ربما أريد أن أموت محاطا بأولادي\".", "doc2": "ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਘੁਮਾਉਂਦਿਆਂ ਇੱਕ ਦਹਾਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੀਜ਼ ਮਰਨ ਕੰਢੇ ਪਏ (ਅਸਲ 'ਚ ਗੰਭੀਰ ਹਾਲਤ) ਲੋਕ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਮਦਦ ਦੇ ਕਿਤੇ ਜਾ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ ਆਪਣੇ ਘਰੋਂ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲ ਸਕਦੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਸੰਦੀਦਾ ਥਾਂ ਦਿਖਾਉਣ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੀਜ਼ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਫ਼ਰ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵੈਟਿਕਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਵੇਲਦਬੋਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਯਾਦਗਾਰ ਯਾਤਰਾ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਮਾਤ ਦੇ ਕੇ ਰੋਮ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਸੀ। ਸਾਲ 2013 ਵਿੱਚ ਮੰਜੇ ਉੱਤੇ ਪਈ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਹੰਢਾ ਚੁੱਕੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਪੋਪ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੀਜ਼ ਨੇ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੋਂ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਕਿ ਪੋਪ ਕਦੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਭਿਵਾਦਨ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਕੁਝ ਉਮੀਦ ਦਿਖੀ ਤਾਂ ਉਹ ਰੌਟੇਰਡਮ ਤੋਂ 1600 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਉਸ ਔਰਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੈਟਿਕਨ ਗਏ। \"ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਟ੍ਰੇਚਰ ਉੱਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਲੀ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਵ੍ਹੀਲਚੇਅਰ ਉੱਤੇ ਵੀ ਪੋਪ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਉਹ ਇਕੱਲੀ ਅਜਿਹੀ ਸੀ ਜੋ ਸਟ੍ਰੇਚਰ ਉੱਤੇ ਪਈ ਹੋਈ ਸੀ।'' ਵੇਲਦਬੋਰ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਪੋਪ ਦਾ ਧਿਆਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਤੁਰੰਤ ਜਾਵੇਗਾ। ਪੋਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜ ਕੇ ਗੱਲਬਾਤ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਵੇਲਦਬੋਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਪੋਪ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਲਈ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ।'' ਉਸ ਪਲ ਨੇ ਉਸ ਔਰਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਰਾਹਤ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਇਸ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਪਰਤ ਆਏ। ਪੋਪ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਦੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਸ ਔਰਤ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਸਮੰਦਰ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਵੇਲਦਬੋਰ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਅਜੀਬ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼ਾਂ ਵੀ ਪੂਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਘੋੜਿਆਂ ਦੇ ਤਬੇਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੈ ਗਏ ਸਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਸੰਦੀਦਾ ਜਾਨਵਰ ਨੂੰ ਗੱਡ ਬਾਏ ਕਹਿ ਸਕੇ। ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਰੀਜ਼ ਸਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢ ਨੂੰ ਜਾ ਕੇ ਦੇਖਣ ਦੀ ਵੀ ਇੱਛਾ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੈ। ਸਪੋਰਟਸ, ਅਜਾਇਬ ਘਰ, ਚਿੜਿਆਘਰ ਅਤੇ ਏਕਵੇਰਿਅਮ ਦੇਖਣ ਦੀ ਵੀ ਇੱਛਾ ਅਕਸਰ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਮੌਕੇ ਉੱਤੇ ਤਾਂ ਵੇਲਦਬੋਰ ਧੀਰਜ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਮਰੀਜਡ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਰ ਸਮੰਦਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਲਲਕ ਵੇਲਦਬੋਰ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਰਹੱਸ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ। ਥੋੜ੍ਹਾ ਬਿਹਤਰ ਹਾਲਤ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀ ਕਸ਼ਤੀਆਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਵਾਈ ਹੈ। ਵੇਲਦਬੋਰ ਪੈਰਾ ਮੈਡੀਕਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਐਂਬੁਲੈਂਸ ਡਰਾਈਵਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਮੌਤ ਨੂੰ ਨੇੜਿਓਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਵੇਲਦਬੋਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿ�� ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤੇ 70 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 90 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਾਲੇ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦਿਲ ਤੋੜਨ ਵਾਲੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੇ ਮਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਰਦੇ ਦੇਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਦਿਲ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੈ ਹੈ।'' ਸਾਲ 2009 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਹਤਾਸ਼ ਨੌਜਵਾਨ ਨੂੰ ਕਾਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਵੇਲਦਬੋਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਰਲਫਰੈਂਡ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਲੈ ਜਾਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਰਲਫਰੈਂਡ ਨੂੰ ਕੈਂਸਰ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਲਗਭਗ ਮੌਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਘਰ ਲੈ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਨਵਾਂ ਫ਼ਲੈਟ ਦਿਖਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੇਲਦਬੋਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਰਲਫਰੈਂਡ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਲੈ ਗਏ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ''ਮੈਂ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਲ਼ਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਰਲਫਰੈਂਡ ਦੇ ਨਾਲ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਹਸਪਤਾਲ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਕੁਝ ਹੀ ਘੰਟਿਆਂ ਅੰਦਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।'' ਮੌਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਵੇਲਦਬੋਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੌਰਾਨ ਮੌਤ ਨੂੰ ਨੇੜਿਓਂ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਆਈਡੀਆ ਆਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕੀ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਲ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਤਜਰਬੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਤੁਹਾਡਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫ਼ਿਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕਰਨ 'ਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਮੌਤ ਨੂੰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ, ਕਦੇ-ਕਦੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਣ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।'' ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ 'ਚ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਿਵੇਂ ਹੋਈ? ਕੀਜ਼ ਵੇਲਦਬੋਰ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ। 2006 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਦਲ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਚੇਤੇ ਕਰਦੇ ਹਨ, ''ਉਸ ਵੇਲੇ ਮੈਂ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਤੋਂ ਬਿਮਾਰ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਣ 'ਚ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਸਟ੍ਰੇਚਰ ਉੱਤੇ ਸੀ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਸ ਦੀ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਜਿਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸੀ।'' ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਜਗ੍ਹਾਂ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਮਰੀਜ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਸਮੰਦਰ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵੇਲਦਬੋਰ ਨੇ ਰੌਟੇਰਡਮ ਬੰਦਰਗਾਹ ਉੱਤੇ ਕਾਲ ਕਰ ਕੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕੀ ਕੀ ਉ��� ਕਿਸੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ''ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਦੋ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਕੰਮ 'ਚ ਮਦਦ ਦੇ ਲਈ ਪੁੱਛਿਆ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦਰਗਾਹ 'ਤੇ ਲੈ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨੇੜਿਓਂ ਸਮੰਦਰ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਦਿਖਾਈਆਂ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਵਕਤ ਇੱਕ ਮਰਦੇ ਹੋਏ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਮੂਡ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਬਦਲਾਅ ਹੁੰਦੇ ਦੇਖਿਆ। ਵੇਲਦਬੋਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ''ਅਚਾਨਕ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਚਮਕ ਉੱਠਿਆ। ਉਹ ਮੁਸਕੁਰਾਉਣ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਪੂਰ ਊਰਜਾ ਆ ਗਈ।'' ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ ਵੇਲਦਬੋਰ ਨੇ ਸਟ੍ਰੇਚਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ਤੀ (ਬੋਟ) 'ਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂ ਜੋ ਮਰੀਜ਼ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ-ਜਾਂਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਸਕੇ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ''ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਉਹ ਮਰੀਜ਼ ਰੋਮਾਂਚ ਨਾਲ ਭਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਭਾਵੁਕ ਹੋ ਗੁਆ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਅਜਨਬੀ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਇਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਕੀਤਾ।'' ਉਹ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਤੋਂ ਬਿਮਾਰੀ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਸੀ। ਉਹ ਉਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਤੁਰ-ਫ਼ਿਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਹਸਪਤਾਲ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ੁਸ਼ ਸੀ। ਅਪ੍ਰੈਲ, 2007 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰਹਿਣ ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਤੋਂ ਉਹ ਵੱਧ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰਹੇ। ''ਇਸ ਤਜਰਬੇ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸੋਚਣ ਉੱਤੇ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਮੁੰਹਿਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।'' ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਟਾਚਿੰਗ ਐਂਬੁਲੈਂਸ ਵੇਂਸ-ਐਂਬੁਲੈਂਸ ਵਿਸ਼ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। ਮੁਫ਼ਤ ਸੇਵਾ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਉਹ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਆਪਣੇ ਪੈਰਾ ਮੈਡੀਕਲ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਵੱਧਦੀ ਹੋਈ ਮੰਗ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡਣੀ ਪਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹੀ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ''ਸਾਡੀ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਨੇ ਕਰੀਬ 15,000 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਸੰਦੀਦਾ ਥਾਂਵਾਂ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਖਾਹਿਸ਼ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਖ਼ੁਦ ਲਗਭਗ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਈਵ ਉੱਤੇ ਲੈ ਕੇ ਗਿਆ ਹਾਂ।'' ''ਕਈ ਵਾਰ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਉੱਤੇ ਅਥਾਹ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦੇਖੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।'' ਕੀਜ਼ ਦੀ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਕੋਲ 7 ਐਂਬੁਲੈਂਸ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 14 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਸੇਵਾ ਬਦਲੇ ਕੋਈ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ। ਵੇਲਦਬੋਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ''ਸਾਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ, ਹਾਂ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਡੋਨੇਸ਼ਨ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।'' ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਔਖੀ ਮਰੀਜ਼ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੋ ਹੋਰ ਮਰੀਜ਼ ਵੀ ਐਂਬੁਲੈਂਸ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਗੱਲ਼ਬਾਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ''ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਮੌਤ ਦੇ ਬਾਰੇ 'ਚ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਔਰਤਾਂ ਅਕਸਰ ਆਫਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਮਰਦ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਦੇ ਹਨ।'' ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਦੇ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਗਲ ਕਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ''ਕਦੇ-ਕਦੇ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬੈਠਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਲਾ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਪਰਤਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਅਕਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਂਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ।'' ''ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਤਸੱਲੀ ਦੇਣ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਪਰ ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।'' ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੌਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰਾ ਰੁਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ''ਕੁਝ ਲੋਕ ਮੌਕ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਜਲਦੀ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਆਖ਼ਰੀ ਵਕਤ 'ਚ ਵੀ ਉਹ ਇਸ ਉਮੀਦ 'ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਲੜ ਸਕਦੇ ਹਨ।'' ਵੇਲਦਬੋਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਖਰੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ 'ਤੇ ਪਛਤਾਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਅਤੀਤ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ੀ-ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਚੇਤੇ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵੇਲਦਬੋਰ ਤੋਂ ਅਕਸਰ ਇਹ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਵਕਤ ਆਵੇਗਾ ਤਾਂ ਉਹ ਕੀ ਦੇਖਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਨਗੇ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਇਸ ਬਾਰੇ ਹੁਣੇ ਦੱਸਣਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਆਖ਼ਰੀ ਵੇਲੇ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਂ ਮਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇਹ ਚਾਹਾਂਗਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਬੱਚੇ ਮੇਰੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਹੋਣ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2015/10/151023_us_tennessee_shoting", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43861241", "doc1": "تأتي هذه الحادثة بعد أسبوع من إصابة ثلاثة أشخاص في حادث اطلاق نار في حفلة خارج مجمع الجامعة نفسها وقالت الشرطة في مدينة ناشفيل على صفحتها في تويتر إن إطلاق النار وقع إثر ما يبدو مشادة اندلعت خلال لعبة قمار ليل الخميس. وقد قتل رجل بعمر 19 عاما في المشادة وجرحت ثلاث طالبات كن يمرن قرب موقع الحادث. وتأتي هذه الحادثة بعد أسبوع من إصابة ثلاثة أشخاص في حادث إطلاق نار في حفلة خارج مجمع الجامعة نفسها. وقد هرب المشتبه به راكضا بعيدا عن موقع الحادث. مواضيع قد تهمك نهاية وقالت متحدثة باسم الجامعة إن الرجلين اللذين وقعت المشادة بينهما لم يكونا من طلبة الجامعة ويعتقد إنهما مقامران.", "doc2": "ਹਮਲਾਵਰ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਵੇਰੇ ਤਿੰਨ ਵੱਜ ਕੇ 25 ਮਿੰਟ 'ਤੇ ਨੈਸ਼ਵਿਲੇ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਉਪ-ਨਗਰ ਐਨੀਟੋਚ ਦੇ ਵੈਫਲੇ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਵੜਿਆ ਅਤੇ ਸੈਮੀ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਰਾਈਫ਼ਲ ਨਾਲ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹੋਰ ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਵੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੇ ਹਮਲਾਵਰ ਦੀ ਰਾਈਫ਼ਲ ਖੋਹੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਹਮਲਾਵਰ ਮੌਕੇ ਤੋਂ ਫਰਾਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਹਮਲਾਵਰ ਦੀ ਪਛਾਣ 29 ਸਾਲਾ ਟਰੈਵਿਸ ਰੀਨਕਿੰਗ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕ���ਤੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਹਮਲਾਵਰ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਵਿਲੇ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਬੁਲਾਰੇ ਡੌਨ ਏਰੋਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੈਵਿਸ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਨੇੜਿਓਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪ੍ਰਤੀਬੰਧਿਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਹਮਲਾ? ਹਮਲਾਵਰ ਇੱਕ ਪਿਕਅਪ ਟਰੱਕ ਤੋਂ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪੁੱਜਿਆ ਅਤੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਬਾਹਰ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾ ਕੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਹੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਜਦਕਿ ਚੌਥੇ ਦੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਹਮਲਾਵਰ ਨੰਗਾ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਹਰੀ ਜੈਕੇਟ ਪਾਈ ਹੋਈ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਲਾਵਰ ਜਦੋਂ ਘਟਨਾ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਫਰਾਰ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਹ ਜੈਕੇਟ ਵੀ ਉੱਥੇ ਡਿੱਗ ਗਈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਰਾਈਫ਼ਲ ਦੀ ਫੋਟੋ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਕਿ AR-15 ਹੈ, ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ 'ਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਹਥਿਆਰ ਵਰਤਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਰਾਈਫ਼ਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਾਸ ਵੇਗਾਸ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ 58 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਫਲੋਰੀਡਾ ਦੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਹਮਲੇ 'ਚ ਵੀ ਇਹੀ ਹਥਿਆਰ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ 'ਚ ਸਟਾਫ਼ ਮੈਂਬਰਾਂ ਸਮੇਤ 17 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਸ਼ਾਅ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਦਿੱਤਾ ਦਖ਼ਲ? ਇਕ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਜੇਮਸ ਸ਼ਾਅ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੋਲੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ। ਉਹ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਦੇ ਟਾਇਲਟ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲੁੱਕ ਗਏ ਪਰ ਹਮਲਾਵਰ ਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਰਾਹੀਂ ਗੋਲੀ ਚਲਾਈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਂਹ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜੇਕਰ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਹੇਠਾਂ ਵੱਲ ਨੂੰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਮਰ ਜਾਂਦਾ।'' ਜਦੋਂ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਰੁਕੀ ਤੇ ਹਮਲਾਵਰ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰ ਵੱਲ ਵੇਖਣ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਸ਼ਾਅ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਧੱਕਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਹਥਿਆਰ ਖੋਹਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਉਹ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਨਾਲ ਜਾ ਕੇ ਵੱਜਿਆ ਅਤੇ ਬੰਦੂਕ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਡਿੱਗਣ ਹੀ ਵਾਲੀ ਸੀ।'' ''ਮੈਂ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਬੰਦੂਕ ਖੋਹੀ ਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੀ।'' ਬੰਦੂਕਧਾਰੀ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਤੋਂ ਫਰਾਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਵੈਫਲੇ ਹਾਊਸ ਦੇ ਸੀਈਓ ਵਾਲਥ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਸ਼ਾਅ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,''ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਚ ਬਹੁਤੇ ਹੀਰੋਜ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਪਰ ਤੂੰ ਮੇਰਾ ਹੀਰੋ ਹੈ।'' ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਾਅ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਹੈ। ਸ਼ਾਅ ਨੇ ਕਿਹਾ ਮੈਂ ਹੀਰੋ ਬਣਨ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56231973", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56230103", "doc1": "أسفرت ممارسات قمعية من الشرطة في ميانمار عن وقوع قتلى ومصابين وأشارت تقارير إلى سقوط قتلى في عدد من المدن الكبرى في البلاد مثل يانغون، وماندلاي، وداوي جراء استخدام قوات الأمن الذخيرة الحية والقنابل المسيلة للدموع. وبدأت الشرطة التوسع في حملة قمعية منذ السبت الماضي ضد المتظاهرين المشاركين في الاحتجاجات السلمية التي ينظمها المواطنون منذ إعلان الانقلاب العسكري. وما زال قادة البلاد المدنيون، الذين أطاح بهم الانقلاب، محتجزون منذ الأول من فبراير/ شباط الجاري. وأظهرت مقاطع فيديو نشرت على مواقع التواصل الاجتماعي الأحد مطاردات تقوم بها قوات الشرطة للمتظاهرين، وإقامة حواجز أمنية مؤقتة في الشوارع، علاوة على الكثير من المتظاهرين المحمولين مدرجين في دمائهم. مواضيع قد تهمك نهاية وتستمر هذه الحملة القمعية من قبل الشرطة، التي بدأت بوضوح السبت الماضي، على نطاق واسع في محاولة من قادة الانقلاب العسكري لإنهاء حالة العصيان المدني السلمي التي لا يبدو أنها تقترب من نهايتها. ماذا يحدث على الأرض؟ وأدان مكتب الأمم المتحدة لحقوق الإنسان استخدام العنف ضد المتظاهرين، قائلا: \"لدينا معلومات موثوقة تشير إلى مقتل 18 شخصا على الأقل يوم الأحد علاوة على إصابة 30 آخرين\". وقالت رافينا شمدساني، المتحدثة باسم المكتب الأممي: \"للشعب في ميانمار الحق في التجمع بسلكية والمطالبة باستعادة الديمقراطية. ولا يمكن أبدا تبرير استخدام القوة المميتة في التعامل مع متظاهرين بعيدين تماما عن العنف، وفقا للمعايير الإنسانية الدولية\". وقالت مصادر طبية ونشطاء إن أربعة أشخاص على الأقل قتلوا في مدينة يانغون، أكبر مدن ميانمار، إذ أطلقت الشرطة الرصاص الحي، وقنابل الصوت، والقنابل المسيلة للدموع على المتظاهرين. وقال المتظاهر نيان وين شاين لوكالة أنباء رويترز: \"إذا دفعونا بعنف سوف يرتفع عددنا، وإذا هاجمونا سوف ندافع. لن نركع أبدا لأحذية العسكر\". وقال متظاهر آخر لوكالة الأنباء الفرنسية يُدعى آمي كياو: \"بدأت الشرطة في إطلاق النار بمجرد وصولنا. لم يقولوا كلمة تحذير واحدة. أصيب البعض بينما لا يزال بعض المعلمين يختبئون في المنازل المجاورة\". وأشارت تقارير أيضا إلى أن بعض المتظاهرين اعتقلوا في شاحنات تابعة للشرطة. وتحركت قوات الشرطة لفض مسيرة احتجاجية وتفريق المشاركين بها في مدينة داوي جنوب غربي البلاد. وقال نشطاء لبي بي سي إن الشرطة تستخدم الذخيرة الحية وأن أربعة أشخاص على الأقل قتلوا المدينة. لم تظهر الزعيمة المدنية أونغ سان سوتشي في ميانمار منذ احتجازها في الأول من فبراير/ شباط الجاري كما شنت الشرطة حملة قمعية على الاحتجاجات في مدينة ماندالاي، إذ استخدمت خراطيم المياه، وأطلقت النار في الهواء. وقالت شبكة ناو الإعلامية في ميانمار إن هذه المدينة شهدت مصرع شخصين جراء قمع الشرطة. وعلى الرغم من ذلك، استمرت الاحتجاجات في مناطق أخرى، من بينها مدينة لاشيو شمال غربي البلاد. وقالت الأمم المتحدة إن قتلى سقطوا أيضا في مدن ميك، وباغو، وبوكوكو. ولم يتأكد حتى الآن عدد الأشخاص الذين اعتقلتهم السلطات في ميانمار منذ اندلاع الاحتجاجات المناهضة للانقلاب العسكري. لكن مؤسسة مساعدة السجناء السياسيين تقدر عدد من اعتقلوا منذ إعلان الانقلاب بحوالي 850 شخصا. ويبدو أن هذه الأرقام مرشحة للزيادة في ضوء ما يرجحه المشهد الراهن من اعتقال المئات في إطار الحملة القمعية الموسعة التي تشهدها البلاد. أين أونغ سان سوتشي؟ لم تظهر الزعيمة المدنية لميانمار أونغ سان سوتشي منذ أن احتجزها الجيش في العاصمة ناي بي تاو مع بداية الانقلاب العسكري. ويطالب أنصار سوتشي والمجتمع الدولي بإطلاق سراحها واستعادة الديمقراطية في البلاد من خلال إقرار نتائج انتخابات نوفمبر/ تشرين الثاني الماضي التي حقق فيها حزب الرابطة الوطنية من أجل الديمقراطية فوزا كاسحا. ومن المقرر أن تمثل سوتشي أمام المحكمة للتحقيق في اتهامات بحيازة أجهزة لاسلكي غير مسجلة لدى السلطات وخرق القواعد المفروضة للحد من انتشار فيروس كورونا، لكن محاميها يقول إنه لم يتمكن من التحدث إليها. وبرر قادة الانقلاب العسكري استيلاءهم على السلطة بتزوير مزعوم على نطاق واسع للانتخابات، وهي المزاعم التي نفتها لجنة الانتخابات. ويواجه الانقلاب في ميانمار إدانات على نطاق واسع خارج البلاد، وهو ما دفع في اتجاه فرض عقوبات وتحركات عقابية من قبل بعض الدول ضد الجيش.", "doc2": "ਮੌਤਾਂ ਯਾਂਗੋਨ, ਦਵੇਈ ਤੇ ਮੈਂਡਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਰਬੜ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਤੇ ਹੰਝੂ ਗੈਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਤੋਂ ਸਖ਼ਤੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਫੌਜ ਨੇ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਮਗਰੋਂ ਹੀ ਉੱਥੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਆਂਗ ਸਾਂਗ ਸੂ ਈ ਵਰਗੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਅਪਲੋਡ ਫੁਟੇਜ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਭੱਜਦੇ ਹੋਏ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਈ ਮੁੱਖ ਸੜਕਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਐਤਵਾਰ ਤੋਂ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਦੋਂ ਸਖ਼ਤੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਸਿਵਿਲ ਡਿਸਓਬੀਡੀਐਂਸ ਮੂਵਮੈਂਟ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਗਰਾਊਂਡ 'ਤੇ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਐਕਟੀਵਿਸਟਸ, ਡਾਕਟਰਾਂ ਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਰੀਬ 18 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਤੇ ਦਰਜਨਾਂ ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਦੱਸੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਯਾਂਗੌਨ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਖਿੰਡਾਉਣ ਵਿੱਚ ਨਾਕਾਮ ਹੋਈ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਅਪਲੋਡਿਡ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਖ਼ੂਨ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕਰੀਬ 4 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-45685738", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45690551", "doc1": "وأوضحت الشركة أن المهاجمين كانوا قادرين على استغلال امكانية اختراق وظيفة تعرف \" View As\" ليتمكنوا من التحكم في حسابات الآخرين. اكتشف وقوع الاختراق الثلاثاء، وقالت الشركة إنها أبلغت الشرطة بالأمر. وطُلب من الأشخاص المحتمل تضررهم أن يعيدون الدخول إلى الموقع من جديد يوم الجمعة. وكتب رئيس الفريق الأمني في الموقع، غاي روسن، أن الخلل قد أصلح. وأضاف \"لأننا بدأنا للتو في إجراء تحقيقنا، لم نقرر بعد هل أن تلك الحسابات ق�� أُسيء استخدامها، أو هل تم الدخول على أي معلومات فيها. و لانعرف أيضا من يقف وراء هذه الهجمات ولا مكان الموقع الذي انتهت إليه\". وشدد على القول إن \"خصوصية الناس والأمن بالغا الأهمية بالنسبة لنا، ونعتذر لما حدث\". وتمثل وظيفة \"View As\" في فيسبوك إحدى وظائف خصوصية المستخدم التي تسمح للناس بمشاهدة كيف يبدو مظهر صفحتهم للآخرين، ويظهر لهم أي معلومات يمكن أن يشاهدها أصدقاؤهم، وأصدقاء أصدقائهم، أو الجمهور العام. وقد وجد المهاجمون ثغرات في هذه الوظيفة \"سمحت لهم بسرقة رموز دخول فيسبوك، التي يمكن أن يستخدمونها لاحقا للسيطرة على حسابات الآخرين\" بحسب روسن. وأوضح أن رموز الدخول هي المعادل للمفاتيح الرقمية التي \"تجعل الناس يبقون داخل موقع فيسبوك، لذا لا يحتاجون إلى إعادة إدخال كلمات السر الخاصة بهم في كل مرة يستخدمون فيها التطبيق\".", "doc2": "ਕੰਪਨੀ ਮੁਤਾਬਕ ਹੈਕਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਇੱਕ ਫੀਚਰ ਦੀ ਖਾਮੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਫੀਚਰ ਨੂੰ \"ਵਿਊ ਐਜ਼\" ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਯੂਜਰ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਾਕੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਕਿਵੇਂ ਦਿਖਦੀ ਹੈ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਮੁਤਾਬਕ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਚ ਖਾਮੀ ਦੀ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੰਗਲਵਾਰ ਲੱਗਾ ਸੀ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਇਸ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਗਾਏ ਰੋਜ਼ੇਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਖਾਮੀ ਨੂੰ ਦਰੁਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ 3 ਫੀਸਦ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਦੋ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਸਰਗਰਮ ਵਰਤੋਂਕਾਰ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੌਣ ਹੋਇਆ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ? ਰੋਜ਼ੇਨ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਅਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਹੈ ਕਿ, ਕੀ ਖਾਤਿਆਂ ਦਾ ਗ਼ਲਤ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਚੋਰੀ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਅਜੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੌਣ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਹਮਲਾ ਕਿਥੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।\" ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਹੋਇਆ ਉਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦੇ ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਹੋਇਆ ਉਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦੇ ਹਾਂ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੀ ਹੈ 'ਵਿਊ ਐਜ਼' ਫੇਸਬੁੱਕ ਦਾ 'ਵਿਊ ਐਜ਼' ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਸੀ ਫੀਚਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਯੂਜਰ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੋਰਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਕਿਵੇਂ ਦਿਖਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਫ੍ਰੈਂਡਜ਼, ਫ੍ਰੈਂਡਜ਼ ਦੇ ਫ੍ਰੈਂਡਜ਼ ਨੂੰ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਹੜੀਆਂ-ਕਿਹੜੀਆਂ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਦਾ 'ਵਿਊ ਐਜ਼' ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵਿਸੀ ਫੀਚਰ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਯੂਜਰ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੋਰਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਕਿਵੇਂ ਦਿਖਦੀ ਹੈ। ਰੋਜ਼ੇਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਖਾਮੀਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ��ਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਐਕਸੈਸ ਟੋਕਨ ਚੋਰੀ ਕਰ ਲਏ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਹ ਦੂਜੇ ਦੇ ਅਕਾਊਂਟ ਆਪਣੇ ਹੱਥ 'ਚ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਐਕਸੈਸ ਟੋਕਨ ਡਿਜੀਟਲ ਕੀਜ਼ ਵਾਂਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਯੂਜਰ ਫੇਸਬੁਕ 'ਤੇ ਲਾਗ ਇਨ ਰਹਿੰਦੇ ਅਤੇ ਹਰ ਵਾਰ ਐਪ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ 'ਤੇ ਪਾਸਰਵਡ ਨਹੀਂ ਪਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ।\" ਇਹ ਵੀ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-48011573", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44191592", "doc1": "يرأس الزعيمان نموذجان اقتصاديان مختلفان تماما وكان البلدان قد خاضا في العام الماضي حربا تجارية أدت إلى الإضرار بالاقتصاد العالمي. ولكن كثيرين يعتقدون بأن الخلافات بين البلدين تتجاوز النطاق التجاري، بل تمثل صراعا على الهيمنة بين نظرتين مختلفتين للعالم. فإذا توصل الطرفان إلى اتفاق تجاري أم لم يتوصلا إليه، من المرجح أن يتفاقم الصراع بين الطرفين ويصبح أكثر تعقيدا واستعصاء عن الحل. يقول مايكل هيرسون، مدير الشأن الآسيوي في شركة \"أوراسيا غروب\" الاستشارية، \"ولجنا واقعا جديدا تفاقم فيه التنافس الجيوسياسي بين الصين والولايات المتحدة وأصبح أكثر جلاء\". ويمضي للقول \"قد يخفف اتفاق تجاري جانبا واحدا من الصراع بين الصين والولايات المتحدة، ولكن لفترة محدودة فقط وبتأثير محدود\". يقول محللون إن المرحلة القادمة من التنافس بين الصين والولايات المتحدة ستخاض في قطاع التكنولوجيا الحيوي، إذ سيحاول الطرفان تثبيت موقفهما على أنهما القوة الرائدة في هذا المجال. وكانت القضايا المتعلقة بنقل التكنولوجيا أخذت حيزا كبيرا في المفاوضات التجارية التي جرت بين أكبر اقتصادين في العالم في الأشهر الأخيرة. يقول ستيفن أولسون، الباحث لدى مؤسسة هينريش الاستشارية التجارية العالمية، \"تقر كل الدول - وهي محقة في ذلك - بأن ازدهارها وثرائها وأمنها الاقتصادي وأمنها العسكري ستكون كلها مرتبطة باحتفاظها على الغلبة التكنولوجية\". المعركة التكنولوجية يقول عديدون إن المعركة التكنولوجية بين الصين والولايات المتحدة قد بدأت فعلا، وأن عملاق التكنولوجيا الصينية - شركة هواوي - تقع في قلب هذه المعركة. تتعرض هواوي للكثير من التمحيص الدولي في الآونة الأخيرة، إذ اثارت الولايات المتحدة وغيرها من الدول الغربية مخاوف أمنية حول منتجاتها. فقد منع الأمريكيون وكالاتهم الاتحادية من استخدام منتجات هواوي، وحضوا حلفائهم على الحذو حذوهم. ومنعت استراليا ونيوزيلندا استخدام معدات هواوي في تأسيس شبكات الجيل الخامس للاتصالات المحمولة لديهما. تتهم الحكومة الأمريكية شركة هواوي بأنها تشكل تهديدا أمنيا واستخباريا، وهو أمر تنفيه الشركة ولكن هواوي تصر على أنها مستقلة تماما عن الحكومة الصينية. وقال مؤسسها رين رينغفي لبي بي سي في شباط / فبراير الماضي إن شركته لن تتورط أبدا في نشاطات تجسسية. ووصل النزاع ذروته في كانون الأول / ديسمبر الماضي، عندما ألقي القبض في كندا على ابنة رين وعندما رفعت هواوي دعوى قضائية ضد الحكومة الأمريكية. وشنت هواوي حملة علاقات عامة في الولايات المتحدة، إذ نشرت اعلانا في صحيفة وول ستريت جورنال قالت فيه إن على الأمريكيين \"عدم تصديق كل ما يسمعون\". يقول هيرسون إن \"عبارة الحرب الباردة تستخدم أكثر مما ينبغي فيما يتعلق بالتوتر بين الصين والولايات المتحدة، ولكنها عبارة دقيقة لوصف التنافس التكنولوجي بين الجانبين\". ويضيف أن الخلاف حول شركو هواوي \"يعد تعبيرا عن هذا التنافس الجيوسياسي المتصاعد\". ويقول، \"إن حل هذا التنافس أكثر تعقيدا من حل الخلافات التجارية البحتة\". كيف وصلنا إلى هنا؟ ما لبث قلق الأمريكيين يزداد إزاء الصين في السنوات الأخيرة، جنبا إلى جنب مع تصاعد نفوذ الصين حول العالم. وساهمت مبادرة الحزام والطريق الصينية ومبادرة \"صنع في الصين 2025\"، علاوة على نمو نفوذ شركات صينية مثل هواوي وعلي بابا، في تعزيز هذا القلق. ولخص نائب الرئيس الأمريكي مايك بنس مشاعر ادارته في خطاب ألقاه في تشرين الأول / أكتوبر الماضي قال فيه إن الصين اختارت طريق \"العدوان الاقتصادي\" عوضا عن \"الشراكة\". وكانت الآمال الغربية بأن الصين ستعتنق النموذج الغربي قد خابت واستبدلت باعتراف بأن الاقتصاد الصيني تمكن من الازدهار جنبا إلى جنب مع النظام المدار من قبل الحكومة وليس العكس. يقول أندرو غيلهولم، مدير شعبة تحليل الصين لدى معهد \"كونترول ريسكس\" الاستشاري، \"أصبحت الصين أكثر وضوحا بكثير فيما يتعلق بطموحاتها في السنوات الأخيرة\". \"ولذا لم يعد أحد يتوقع أن تتبع الصين النموذج الليبرالي الديمقراطي الغربي أو أن تنحو نحو اقتصاد السوق كما كان كثيرون يأملون قبل بضعة سنوات\". ازدهرت صادرات الصين في العقدين الماضيين يعتقد بعض المحللين أن المواجهة بين الجانبين كانت حتمية. فنظاماهما السياسيان المختلفان جعلهما شريكان لا يمكن التوافق معهما في النظام الاقتصادي العالمي. يقول أولسن، \"ما نراه الآن هو احتكاك بين اقتصاديات السوق الحرة ومبادئ واشنطن واقتصاد جبار متطور تكنولوجيا ومدار مركزيا ويدير اللعبة بشروط مختلفة تماما\". ما الذي سيحدث الآن؟ بينما يزداد سباق التكنولوجيا سرعة، يتوقع محللون أن تواصل الولايات المتحدة تطبيق اجراءات لا علاقة لها بالتعريفات التجارية لمواجهة الصين. ويقول هؤلاء إن تقييد الاستثمارات الصينية في الولايات المتحدة وتحديد قدرة الشركات الأمريكية على تصدير التقنيات إلى الصين ومواصلة الضغط على الشركات الصينية كلها أساليب قد تؤتي أكلها. ويقول هيرسون، \"الاجراءات الخالية من التعرفات لا تسترع انتباه الأسواق، ربما لأن تأثيرها صعب التقدير، ولكن يمكن أن يكون لها تأثير بعيد المدى\". قد يكون من شأن قانون أصدرته الولايات المتحدة في العام الماضي تسهيل هذه العملية. فقد عزز هذا القانون سلطات الحكومة الأمريكية لإعادة النظر - ومنع - الصفقات التجارية المتعلقة بالشركات الأجنبية عن طريق توسيع نماذج الصفقات التي يمكن للجنة الاستثمارات الأمريكية مراجعتها. يذكر أن مهمة هذه اللجنة تدقيق الاستثمارات الأجنبية للتحقق من احتمال تشكيلها تهديد للأمن الوطني الأمريكي. وكانت صفقة كبيرة تتعلق ببيع ببيع شركة مونيغرام الأمريكية لتحويل الأموال إلى شركة أنت فينانشيال التابعة لشركة علي بابا الصينية قد انهارت بعد أن أخفقت الشركتان في الحصول على موافقة لجنة تدقيق الاستثمارات الأجنبية - وذلك قبل صدور القانون الأخير. هل يؤشر هذا إلى مسار العلاقات الصينية الأمريكية في المستقبل؟ بينما تزداد حمى السباق التكنولوجي، يتوقع محللون أن تواصل الولايات المتحدة اجراءات خالية من التعرفات لمواجهة الصين. ويقول هؤلاء إن الأمريكيين قد يستخدمون عددا من الأدوات في هذا المجال، منها تقييد الاستثمارات الصينية في الولايات المتحدة وتحديد قابلية الشركات الأمريكية على تصدير التكنولوجيا إلى الصين ومضاعفة الضغوط على الشركات الصينية. ويقول هيرسون، \"الإجراءات التي لا تتضمن تعرفات لا تسترع الانتباه في أسواق المال كالتي تسترعيها الاجراءات التي تتضمن تعرفات، ربما لأن تأثيراتها ليست يسيرة التقدير، ولكن قد يكون لهذه الاجراءات تأثيرات بعيدة المدى\".", "doc2": "ਚੀਨ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਭੇਜਦਾ ਵੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਮੰਗਾਉਂਦਾ ਘੱਟ। ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਅਧੀਨ ਚੀਨ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ 2000 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਖਰੀਦ ਨਾਲ ਦੋਹਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਤਾਲਮੇਲ ਸੁਧਰੇਗਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਸਟੀਵਨ ਮਨੂਸ਼ਿਨ ਨੇ ਭਾਵੇਂ ਅੰਕੜੇ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਚੀਨ ਨੇ ਸਮਝੌਤਾ ਨਾ ਨਿਭਾਇਆ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ 150 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਚੀਨ 'ਤੇ ਲਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਚੀਨ ਦੇ ਵਾਈਸ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲਿਊ ਹੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਲਈ ਲਾਭ ਵਾਲੀ ਸਥਿਤੀ ਸੀ। ਕਿਵੇਂ ਵਪਾਰਕ ਜੰਗ ਦੇ ਆਸਾਰ ਖ਼ਤਮ ਹੋਏ? ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਚੀਨ ਨਾਲ 335 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਟਰੇਡ ਡੈਫੀਸ਼ੀਏਟ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਚੀਨ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਧੱਕਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਲਈ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਕਰੜੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਪੈਂਦੇ ਘਾਟੇ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਸ ਸਮੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਵਪਾਰ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਗਲਤ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਕਨੀਕ ਚੀਨ ਨੂੰ ਦੇਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਈ ਤਰੀਕੇ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਾਈਬਰ ਅਟੈਕ ਤੋਂ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਚੀਨ ਤੋਂ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਟੀਲ ਤੇ ਅਲਿਮੀਨੀਅਮ 'ਤੇ ਡਿਊਟੀ ਵਧਾਈ ਸੀ। ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੀਆਂ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਡਿਊਟੀ ਵਧਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਕੀ ਹੁਣ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ? ਮਨੂਸ਼ਿਨ ਨੇ ਫੌਕਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੋਹਾਂ ਪੱਖਾਂ ਨੇ ਆਪਸੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੰਵਾਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਪੰਧ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਚੀਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਉਸ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਘਾਟਾ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਕਰੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ, \"ਫਿਲਹਾਲ ਅਸੀਂ ਵਪਾਰਕ ਜੰਗ ਨੂੰ ਰੋਕ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਰੱਖ ਕੇ ਫਰੇਮਵਰਕ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।'' ਮਨੂਸ਼ਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਅੰਕੜੇ ਬਾਰੇ ਸਹਿਮਤੀ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਕਿ ਉਹ ਖੁਲਾਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਾਮਰਸ ਸਕੱਤਰ ਜਲਦ�� ਹੀ ਚੀਨ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਜਾਣਗੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਵੇਰਵੇ ਹੋਰ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਣ। ਮਨੂਸ਼ਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵੇਂ ਫਰੇਮਵਰਕ ਮੁਤਾਬਕ ਚੀਨੀ ਅਰਥਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਢੁਕਵੀਂ ਥਾਂ ਦੇਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਤਾਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵੀ ਚੀਨੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕੇ। ਚੀਨੀ ਵਾਈਸ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ। ਲਿਊ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਫੇਰੀ ਦੇ ਉਸਾਰੂ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲੇ ਹਨ। \"ਚੀਨ-ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਸੁਧਾਰ\" ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਮਸਲੇ ਅਮਨ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਨਾਲ ਸੁਲਝਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।\" ਚੀਨ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਕੀ ਕੁਝ ਵੇਚਦਾ ਹੈ (ਸਰੋਤ- ਸੀਆਈਏ ਫੈਕਟਬੁੱਕ,ਯੂਐਸਟੀਆਰ, ਸਾਰਾ ਡਾਟਾ 2016 ਲਈ ਹੈ।) ਟਰੇਡ ਵਾਰ ਹੈ ਕੀ? ਡਿਕਸ਼ਨਰੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਲੜਾਈ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਦਰਾਮਦਗੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਇਹੀ ਨਹੀਂ ਕਿਸੇ ਮੁਲਕ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨਿਵੇਸ਼ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣਾ ਵੀ 'ਟਰੇਡ ਵਾਰ' ਹੀ ਹੈ। ਟਰੇਡ ਵਾਰ ਜਾਂ ਵਪਾਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਆਪਣੇ ਹਿੱਤ ਅੱਗੇ ਰੱਖਣ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੇ ਵੀ ਦਰਾਮਦਗੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਲਾਮਬੰਦੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55600499", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55607180", "doc1": "صيادون محليون يستنقذون ما يشتبه في أنه حطام الطائرة المفقودة ويسلمونه لفرق البحث والإنقاذ واختفت طائرة مدنية إندونيسية على متنها 62 شخصا عن الرادارات بعد أربع دقائق من انطلاقها إلى بونتياناك في مقاطعة كاليمانتان الغربية. وقال موقع تتبّع الرحلات الجوية \"فلايت تراكر توينتي فور\" إن الطائرة التابعة لشركة سريويجايا فقدت أكثر 3000 مترا من ارتفاعها في أقل من دقيقة. وأفاد شهود بأنهم رأوا وسمعوا دوي انفجار واحد على الأقل. وذكر البحار سوليحين، في تصريح للخدمة الإندونيسية في بي بي سي، أنه شاهد تحطم الطائرة وأن قبطان سفينته قرر العودة إلى اليابسة. مواضيع قد تهمك نهاية وقال: \"الطائرة سقطت مثل البرق وانفجرت في الماء\"، مضيفا أن الحادث وقع على \"مسافة قريبة منا نسبيا\"، وأن بعض \"الشظايا كاد أن يصيب السفينة\". وقال سكان جزيرة قريبة من مكان اختفاء الطائرة لبي بي سي إنهم عثروا على أشياء يعتقدون أنها من الطائرة. وأرسلت السلطات أكثر من عشر سفن وعددا من الغواصين من سلاح البحرية إلى الموقع الذي يُعتقد أن الطائرة سقطت فيه. ويفحص محققون أجسامًا يعتقدون أنها من حطام الطائرة المفقودة. وصرّح متحدثٌ باسم شرطة جاكرتا، يُدعى يسري يونس، بأن وكالة البحث والإنقاذ تسلمت حقيبتين \"إحداهما بها أغراض مسافرين، والأخرى أشلاء .. ولا زلنا نفحص ما نعثر عليه لتحديد هويته\". محققون إندونيسيون يفحصون جسما يعتقدون أنه من حطام الطائرة المفقودة وعلّقت جهود البحث والإنقاذ في ليل السبت، على أن تُستأنف يوم الأحد. و الطائرة المفقودة ليست من طراز بوينغ 737 ماكس الذي تم إيقافه من مارس/آذار 2019 حتى ديسمبر/كانون أول الماضي بعد حادثين مميتين. وتم آخر اتصال بالطائرة في الساعة 14:40 بالتوقيت المحلي (07:40 بتوقيت غرينتش)، وفقا لوزارة المواصلات. وتستغرق الرحلة المعتادة إلى بونتياناك، في غرب جزيرة بورنيو، 90 دقيقة. وقال رئيس وكالة البحث والإنقاذ الوطنية إير مارشال باغوس بوروهيتو إن الطائرة لم ترسل إشارة استغاثة. ويُعتقد أن هناك 50 راكبا، من بينهم سبعة أطفال وثلاثة رضّع، و12 من أفراد الطاقم، على الرغم من أن الطائرة تتسع لـ 130 راكبا. ويقول مسؤولون إن جميع ركاب الطائرة إندونيسيون. وينتظر أقارب الركاب بقلق في مطار بونتياناك، وكذلك في مطار سوكارنو هاتا الدولي قرب جاكارتا. أقارب الركاب ينتظرون في قلق في مطار بونتياناك وقال يمان زاي للصحفيين وهو يبكي \"لدي أربعة أفراد من عائلتي على متن الطائرة .. زوجتي وأولادي الثلاثة... أرسلت (زوجتي) لي صورة للطفل اليوم ... كيف لا ينفطر قلبي؟\" وبحسب تفاصيل التسجيل، فإن الطائرة هي من طراز بوينغ 737-500 وعمرها 26 عاما. وقال جيفرسون إيروين جاوينا، الرئيس التنفيذي لشركة سريويجايا للطيران، في تصريحات صحفية إن الطائرة كانت في حالة جيدة. وأوضح أن الإقلاع تأخر لمدة 30 دقيقة بسبب الأمطار الغزيرة. وتأسست شركة سريويجايا في عام 2003، وهي شركة طيران محلية أسعارها اقتصادية تطير إلى وجهات إندونيسية وغيرها من وجهات في جنوب شرق آسيا. اختفت طائرة شركة سرويجايا من على شاشات الرادار بعد وقت قصير من إقلاعها وفقدت الطائرة على بعد حوالى 20 كيلومترا شمال العاصمة جاكارتا، على مقربة من مكان تحطم طائرة أخرى في أكتوبر/تشرين أول 2018. وتوفي 189 شخصا عندما سقطت طائرة تابعة لشركة ليون الإندونيسية في البحر بعد حوالى 12 دقيقة من إقلاعها من المدينة. وتم إلقاء اللوم في تلك الكارثة على سلسلة من الإخفاقات في تصميم الطائرة، ولكن أيضا لعيوب بشركة الطيران والطيارين. وكانت واحدة من حادثتين قادتا المنظمين إلى سحب طائرة بوينغ 737 ماكس من الخدمة. واستأنفت الطائراتمن هذا الطراز رحلات الركاب في ديسمبر/كانون أول بعد إصلاح الأنظمة. ويقول جيروم ويراوان، مراسل بي بي سي في جاكارتا، إن الأحداث الأخيرة ستثير أسئلة صعبة ومشاعر في إندونيسيا، التي تعرضت صناعة الطيران فيها لتدقيق شديد منذ تحطم طائرة شركة ليون.", "doc2": "ਪੱਛਮੀ ਕਾਲੀਮੰਤਨ ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਪੌਂਤੀਆਨਕ ਲਈ ਉਡਾਨ ਭਰਨ ਤੋਂ 4 ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਰਾਡਾਰ ਨਾਲੋਂ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿਚ 62 ਵਿਅਕਤੀ ਸਵਾਰ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹ ਜ਼ਹਾਜ਼ ਸ੍ਰੀਵਿਜਯਾ ਏਅਰ ਜੈੱਟ ਦਾ ਸੀ। ਨੇਵੀ ਦੇ ਡੁਬੋਲੀਆਂ ਨਾਲ ਹੁਣ 10 ਸਮੁੰਦਰੀ ਬੇੜੇ ਜਹਾਜ਼ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਰਾਹਤ ਕਾਰਨ ਲਈ ਤੈਨਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਜਾਂਚ ਕਰਤਾ ਉਸ ਸਮਾਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਲਬਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਅਤੇ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜ ਬੰਦ ਕਰਨੇ ਪਏ ਸਨ, ਜੋ ਹੁਣ ਐਤਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਜਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਕੀ ਵਾਪਰਿਆ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ 2.36 ਬਾਅਦ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀਵਿਜਯ ਏਅਰ ਦਾ ਯਾਤਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਜਕਾਰਤਾ ਏਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਉੱਡਿਆ। ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਚਾਰ ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ 2.40 ਉੱਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਆਖਰੀ ਮੈਸੇਜ਼ ਰਿਕਾਰਡ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਕਾਲ ਦਾ ਸਾਇਨ ਐਸਜੇਵਾਈ 182 ਸੀ। ਕੌਮੀ ਖੋਜ ਤੇ ਰਾਹਤ ਏਜੰਸੀ ਏਅਰ ਮਾਰਸ਼ਲ ਬੈਗਸ ਪੁਰੂਹੀਤੋ ਮੁਤਾਬਕ ਏਅਰ ਕਰਾਫਟ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਆਫ਼ਤ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਫਲਾਈਟ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਫਲਾਇਟ ਰਾਡਾਰ 24 ਡੌਟ ਕਾਮ ਮੁਤਾਬਕ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 3000 ਮੀਟਰ ਤੋਂ ਕਰੀਬ ਅੱਧੇ ਮਿੰਟ ਵਿਚ ਡਿੱਗ ਗਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਰਾਬੀ ਕਾਰਨ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕਈ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਜਲੀ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਬਲੈਕਆਊਟ ਵਰਗੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣ ਗਈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰਾਲਾ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ,ਪੇਸ਼ਾਵਰ,ਮੁਲਤਾਨ,ਜੇਹਲਮ,ਗੁੱਜਰ ਖ਼ਾਨ ਅਤੇ ਮੁਜਫ਼ਰਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਮੁਰੰਮਤ ਦਾ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਹੈ ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰਾਲਾ ਮੁਤਾਬਕ ਮੁਰੰਮਤ ਦਾ ਕੰਮ ‘ਪੂਰੀ ਅਹਿਤਿਆਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੋਕਾਲ’ ਮੁਤਾਬਕ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਕਿ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਗਈ ਰਹੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਇਸ ਖ਼ਰਾਬੀ ਕਾਰਨ ਸੂਬਾਈ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ ਕਰਾਚੀ, ਲਾਹੌਰ,ਕੁਏਟਾ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੁਲਤਾਨ,ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ ਅਤੇ ਫ਼ੈਸਲਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਗਈ ਰਹੀ ਜਦਕਿ ਚਾਰਾਂ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਗੁੱਲ ਰਹੀ। ਗੁੱਡੂ ਤਾਪ ਬਿਜਲੀ ਘਰ ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰਾਲਾ ਮੁਤਾਬਕ ਗੁੱਡੂ ਪਾਵਰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਪੌਣੇ ਬਾਰਾਂ ਵਜੇ ਤਕਨੀਕੀ ਗੜਬੜੀ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਟਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ ਲਾਈਨਾਂ ਟਰਿਪ ਕਰ ਗਈਆਂ। ਗੁੱਡੂ ਪਾਵਰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸਿੰਧ ਸੂਬੇ ਦੇ ਕਾਸ਼ਮੋਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਿੰਧ ਦਰਿਆ ਉੱਪਰ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਿਜਲੀ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42249891", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42261395", "doc1": "بوتين أعلن قراره في خطاب له في مصنع للسيارات وأعلن بوتين عن قراره هذا في خطاب أمام العمال في مصنع للسيارات في مدينة فولغا في نيجني نوفغورود. وقال \"سأقدم ترشيحي لمنصب رئيس روسيا الاتحادية\". ومازال بوتين في السلطة منذ عام 2000، باعتباره رئيسا للبلاد، أو رئيس وزراء. وإذا فاز في انتخابات مارس/آذار فسوف يحق له البقاء في السلطة حتى 2024. وكانت كسنيا سوبتشاك، الصحفية في التلفزيون الروسي، قد قالت إنها سترشح نفسها في الانتخابات، لكن استطلاعات الرأي تشير إلى احتمال فوز بوتين بسهولة. مواضيع قد تهمك نهاية وقد منع زعيم المعارضة الرئيسي في روسيا، أليكسي نافالني، رسميا من الترشح، لأنه أدين بالاختلاس، وهي تهمة يقول إن دافعها سياسي. ويحظى بوتين بشعبية لدى كثير من الروس، الذين يرون فيه زعيما قويا استعاد وضع روسيا دوليا، بالتدخل العسكري في الحرب الأهلية في سوريا، وضم شبه جزيرة القرم من أوكرانيا. بعض التركمان قدموا له كلبا بمناسبة عيد ميلاده لكن منتقديه يتهمونه بتسهيل الفساد، وضم القرم بطريقة غير قانونية، مما أدى إلى تنديد دولي. فلاديمير بوتين: من الجاسوسية إلى الرئاسة", "doc2": "ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਐਲਾਨ ਇੱਕ ਕਾਰ ਫੈਕਟਰੀ ਵੋਲਗਾ 'ਚ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਰੂਸੀ ਫੇਡਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਆਪਣੀ ਦਾਅਵੇਦਾਰੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਾਂਗਾ।\" ਪੁਤਿਨ ਸਾਲ 2000 ਤੋਂ ਹੀ ਜਾਂ ਤਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਜਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਮਾਰਚ 'ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 2024 ਤੱਕ ਵੱਧ ਜਾਵੇਗਾ। ਬੰਦ ਕਮਰਾ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਮੌਤ ਦਾ ਸਬੱਬ ! QUIZ: ਅੰਬੇਡਕਰ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਜਾਣਦੇ ਹੋ? ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰੂਸੀ ਟੀਵੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੇਨਿਆ ਸੋਬਚਾਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਐਲਾਨ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਇਸ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਦਾਅਵੇਦਾਰੀ ਪੇਸ਼ ਕਰੇਗੀ ਪਰ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪੁਤਿਨ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਹਾਸਿਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਰੂਸ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪੱਖੀ ਧਿਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਨੇਤਾ ਅਲੈਕਸੇਈ ਨਵਾਲਿਨੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਏ ਜਾਣ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਲਈ ਅਧਿਕਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਆਸਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਫ਼ਿਰ ਕਿਸ ਦਲੀਲ ਕਰਕੇ ਜਗਤਾਰ ਦੀ ਰਿਮਾਂਡ ਵਧੀ? ਬਲਾਤਕਾਰ ਪੀੜਤ ਬੱਚੀ ਦੀ ਧੀ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ‘ਮਾਪੇ’ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੂਸੀਆਂ 'ਚ ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਅਕਸ ਬੇਹੱਦ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਹੈ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨੇਤਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਸੀਰੀਆਈ ਗ੍ਰਹਿ ਯੁੱਧ 'ਚ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਕੇ ਰੂਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ 'ਚ ਫਿਰ ਤੋਂ ਮੁਕਾਮ ਹਾਸਿਲ ਕਰਵਾਇਆ। ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਤੋਂ ਕ੍ਰੀਮਿਆ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਇਹੀ ਹਨ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਲੋਚਕ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਭ੍ਰਿਸ਼ਚਟਾਚਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕ੍ਰੀਮਿਆ ਨੂੰ ਗ਼ੈਰ ਕਨੂੰਨੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵੱਖ ਕੀਤੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਰੂਸ ਨੂੰ ਅਲੋਚਨਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਮੈਂ ਆਖਰੀ ਪੱਥਰ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੁੰਦਾ ਦੇਖਿਆ: ਮਾਰਕ ਟਲੀ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲਾਂ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-41798697", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41799245", "doc1": "تعرضت السلطات السعودية لانتقادات قوية من المحافظين، بعد السماح للنساء بحضور الاحتفال باليوم الوطني للمملكة. وسيكون بإمكان العائلات دخول ملاعب رياضية، في ثلاث مدن رئيسية هي الرياض وجدة والدمام. وأعلن رئيس الهيئة العامة للرياضة تركي آل الشيخ الأحد أن هذا سوف يحدث \"وفقاً للضوابط الخاصة بذلك\". وهذا القرار خطوة جديدة نحو إعطاء مزيد من الحريات للمرأة السعودية، التي تواجه قواعد صارمة للفصل بين الرجال والنساء، وكذلك يأتي بعد القرار، الذي سوف ينفذ لاحقا، برفع الحظر عن قيادة النساء للسيارات. ويقود ولي ��لعهد السعودي، محمد بن سلمان، حملة كبيرة من أجل تحديث المجتمع السعودي وتطوير الاقتصاد. مواضيع قد تهمك نهاية وقالت الهيئة العامة للرياضة إن ثلاثة ملاعب رياضية ستكون \"جاهزة، لاستقبال العائلات بداية من مطلع عام 2018\". وأضافت الهيئة أنه سيجري إعداد مطاعم ومقاهي وشاشات مراقبة داخل الملاعب الرياضية كجزء من هذه التغييرات. وحتى الآن تستقبل تلك الملاعب الرجال فقط. رؤية 2030 وتتماشى تلك الإصلاحات مع خطة ولي العهد البالغ من العمر 32 عاما، والمعروفه باسم رؤية 2030، الرامية لتطبيق تغييرات اجتماعية واقتصادية في الدولة التي تعتمد بالأساس على النفط. وفي الشهر الماضي، صدر مرسوم ملكي يسمح للنساء السعوديات بقيادة السيارات لأول مرة بدء من يونيو/ حزيران القادم. وعادت الحفلات لتقام في المملكة مرة أخرى، كما يتوقع افتتاح دور سينما قريبا. على الرغم من التغييرات الأخيرة، إلا أن النساء لا يزلن يواجهن قيودا صارمة في السعودية وقال محمد بن سلمان، الأربعاء الماضي، إن عودة \"الإسلام الوسطي\" عنصر أساسي في خططه لتحديث البلاد. وأضاف أن 70 في المئة من السعوديين شباب أعمارهم أقل من 30 عاما، وأنهم يرغبون في \"حياة يترجم فيها ديننا إلى تسامح\". لكن خبراء يحذرون من أن تلك الخطط لا تخلو من مخاطر. وواجهت السلطات السعودية انتقادات قوية من جانب المحافظين عبر مواقع التواصل الاجتماعي، وذلك عقب السماح بمشاركة النساء لأول مرة في الاحتفال بالعيد الوطني، الذي أقيم في ستاد الملك فهد بالرياض الشهر الماضي. وعلى الرغم من تلك القرارات الأخيرة، لا يزال النساء يواجهن قيودا صارمة في السعودية، التي تتبنى نهجا متشددا من الإسلام السني يعرف بالوهابية. ويجب على النساء في السعودية الالتزام بقواعد صارمة في الزي، ولا يجب أن تصطحب أي رجل من غير أقاربها. وإذا ما رغبت المرأة في السفر أو العمل أو الحصول على خدمة صحية، يجب أن يرافقها ولي أمرها الذكر، أو تحصل على موافقة مكتوبة منه.", "doc2": "ਤਿੰਨ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਰਿਆਧ, ਜਿੱਦਾਹ ਅਤੇ ਦਮੰਮ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਸਟੇਡੀਅਮ 'ਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਸਕਣਗੇ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ 'ਚ ਜਿੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਸਖ਼ਤ ਲਿੰਗ ਭੇਦ ਦੇ ਕਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਵੱਲ ਇਹ ਇੱਕ ਹੋਰ ਉਦਮੀ ਕਦਮ ਹੈ। ਇਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਕੌਣ ਸੀ? ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਡਰਾਇਵਿੰਗ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਉਪਰਾਲਾ ਸੀ। ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਅਤੇ ਦੇਸ ਦੇ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਗ੍ਰਾਫ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਖੇਡ ਅਥੌਰਿਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤਿੰਨ ਸਟੇਡੀਅਮਾਂ 'ਚ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ 2018 ਤੋਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਿਠਾਉਣ ਲਾਇਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਬਦਲਾਅ ਵਜੋਂ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ, ਕਾਫੀ ਹਾਊਸ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਸਕਰੀਨਾਂ ਨੂੰ ਸਟੇਡੀਅਮ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਖੋਤਰ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹੀ ਸਨ। ਦਰਅਸਲ ਇਹ ਸੁਧਾਰ 32 ਸਾਲਾ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਵੱਲੋਂ ਐਲਾਨੇ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਮੁਤਾਬਕ ਹਨ ਜੋ \"ਵਿਜ਼ਨ 2023\" ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ���ਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਕੌਣ ਸੀ? ਸਭ ਤੋਂ ਰਹੱਸਮਈ ਮੁਲਕ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਹੀ ਫਰਮਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਜੂਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗੱਡੀ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਗਮਾ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਨੇਮਾ ਦੀ ਵੀ ਜਲਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਆਸ ਹੈ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਆਧੁਨਿਕ ਇਸਲਾਮ\" ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਸ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਸੀ। ਜੋਖਮਾਂ ਭਰੀ ਮੁਹਿੰਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 70% ਸਾਊਦੀ ਆਬਾਦੀ 30 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਅਜੀਹਾ ਜੀਵਨ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ \"ਸਾਡਾ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਹੋਵੇ\"। ਪਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੁਹਿੰਮ ਜੋਖ਼ਮਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ: ਰੋਬੋਟ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੱਕ ! ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ 'ਚ ਵੇਚੀਆਂ ਗਈਆਂ ਇਹ ਪੰਜਾਬਣਾਂ ? ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਰਿਆਧ ਦੇ ਕਿੰਗ ਫਾਹਦ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵਿੱਚ ਕੌਮੀ ਦਿਵਸ ਦੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਜ਼ਾਜਤ ਦੇਣ ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੁੰ ਰੂੜੀਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਤਿੱਖੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਇਹਨਾਂ ਐਲਾਨਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੋਰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁੰਨੀ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਰੂਪ ਵਾਹਾਬੀਜ਼ਮ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਿਸੇ ਗ਼ੈਰ ਨਾਲ ਕੋਈ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨਾ, ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਮਰਦ ਵਲੋਂ ਲਿਖਤੀ ਆਗਿਆ ਲੈਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53962350", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-53626217", "doc1": "وقد فرضت الشرطة ارتداء الكمامة والتباعد الاجتماعي - وبحلول منتصف النهار أمرت المتظاهرين بالتفرق لعدم التزامهم بالأوامر. وكانت المسيرة سلمية في معظمها، لكن الشرطة قامت بـ\"اعتقال عدد من الأشخاص\". وكانت سلطات المدينة قد حاولت منع المسيرة من المضي قدماً، خوفاً من تجاهل إجراءات السلامة، لكن إحدى المحاكم ألغت الحظر. وقالت الشرطة إن حوالي 18 ألف شخص شاركوا في احتجاجات السبت. مواضيع قد تهمك نهاية وعلى الرغم من أن ألمانيا لم تشهد حتى الآن موجة حالات الإصابة التي تشهدها بعض أجزاء أوروبا، إلا أن معدل الإصابات يشهد ارتفاعا في الفترة الأخيرة. آخر تطورات المظاهرات؟ أصدرت الشرطة أوامرها بالتفرق بعد أن رفض المشاركون أن يحافظوا على المسافة الآمنة بينهم، كما قالت السلطات. وقالت الشرطة في برلين في تغريدة على تويتر: \"للأسف، ليس لدينا خيار آخر. فجميع الإجراءات التي اتخذت حتى الآن لم تؤد إلى إذعانهم للشروط\". وكان المحتجون متراصين بجانب بعضهم البعض في المكان، وجلسوا معاً على الأرض في مرحلة ما. الآلاف نزلوا إلى الشوارع في برلين احتجاجاً على القيود المفروضة بسبب وباء كورونا وقالت الشرطة إن المحتجين تفرقوا عموماً بشكل سلمي على الرغم من وجود بعض المناطق التي شهدت اضطرابات، حيث استخدم رجال الشرطة رذاذ الفلفل. وقالت الشرطة في تغريدة تويتر: \"كان علينا أن ننفذ عدداً من الاعتقالات الأخرى لأسباب تتعلق بقذف الزجاجات ومخالفات أخرى\". من شارك في احتجاجات برلين؟ نظم المظاهرة حركة تعرف باسم \"كويردنكن 711\" وتعني (التفكير الجانبي 711). وهذه الجماعة لديها أكثر من 16 ألف متابع على فيسبوك وتتواصل عموماً من خلال خدمة الرسائل المشفرة \"تيليغرام\". وتؤمن هذه الجماعة بأن القيود المفروضة بسبب فيروس كورونا تنتهك الحقوق الأساسية والحريات المنصوص عليها في الدستور الألماني وتريد أن يتم رفع تلك القيود. وكانت الجماعة قد نظمت في السابق مظاهرة احتجاجية في برلين في الأول من أغسطس/آب الجاري حملت اسم \"يوم الحرية\". وانضم إليها الآلاف، بمن فيهم بعض من اليمين المتشدد وبعض المروجين لنظرية المؤامرة الذين لا يؤمنون بوجود مرض كوفيد-19. وقد أفاد الموقع الاخباري الألماني دويتشه فيلا بأنه كان بالإمكان مشاهدة أعلام وقمصان تعبر عن دعم اليمين المتشدد وسط الحشود اليوم السبت.", "doc2": "ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਜਾਹਰਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਜੋ ਰੋਕਾਂ ਲਾਈਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਮਾਸਕ ਲਾਉਣਾ ਜਾਂ ਮੂੰਹ ਢਕ ਕੇ ਰੱਖਣਾ। ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਉਲੰਘਣ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬਰਲਿਨ ਦੇ ਬ੍ਰੈ਼ਡਨਬਰਗ ਗੇਟ ਕੋਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇਕੱਠ ਹੋਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਣ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਿ ਕੁਝ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮਾਸਕ ਪਾਏ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸਿੰਗ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਮਾਸਕ ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਵਿਰੋਧੀ ਤਖ਼ਤੀਆਂ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਉੱਥੇ ਹੀ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀਆਂ ਵੀ ਵੱਡ ਅਕਾਰੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਤੇ ਹੋਰਡਿੰਗ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰ ਕੇ ਜਾਣੋ ਸਿਹਤ ਮਾਹਰ ਮਾਸਕ ਦੇ ਕਈ ਫ਼ਾਇਦੇ ਦਸਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੀ ਹੈ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ। ਪੰਜਾਬ 'ਚ 'ਨਕਲੀ ਸ਼ਰਾਬ' ਨਾਲ ਮੌਤਾਂ : 13 ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੁਅੱਤਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾਝਾ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਨਕਲੀ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਕੇ 86 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਰ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੌਤਾਂ ਤਰਨ ਤਾਰਨ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੇ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਤਰਨ ਤਾਰਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਰ ਤੇ ਆਬਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ 7 ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਤੇ 6 ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਿਲਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਦਾ ਮਹੂਰਤ 'ਅਸ਼ੁਭ ਘੜੀ' ਕਿਉਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਪੰਜ ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨਵੇਂ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚਾਂਦੀ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਪੰਜ ਇੱਟਾ�� ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 32 ਸਕਿੰਟ ਦਰਮਿਆਨ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਨੀਂਹ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਸਮ ਦੀ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫ਼ੀ ਬਹਿਸ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਇਸਦਾ ਮਹੂਰਤ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੱਢਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੋਤਿਸ਼ ਵਿਦਿਆ ਦਾ ਉੱਘਾ ਵਿਦਵਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਰਾਜ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਗੁਰੂ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਹਨ। ਆਚਾਰਿਆ ਗਣੇਸ਼ਵਰ ਰਾਜ ਰਾਜੇਸ਼ਵਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦ੍ਰਵਿੜ, ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਸਾਮਵੇਦ ਸਕੂਲ ਦੇ ਗੁਰੂ ਵੀ ਹਨ ਜਿਸ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕਈ ਸਾਬਕਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਤੋਂ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਮਿਲ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਉਂਝ ਤਾਂ ਭੂਮੀ ਪੂਜਾ ਦੀ ਰਸਮ ਰੱਖੜੀ ਦੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ, ਪਰ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜੋ ਮਹੂਰਤ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਉਹ 5 ਅਗਸਤ ਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਵੀ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ 12.15 ਵਜੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 12.47 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਹੀ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਧਾਰਮਿਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਖਰੇਵਾਂ ਹੈ। ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਮਾਮਲਾ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟਾਹਲੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਕੋਰੋਨਾ ਮਰੀਜ਼ ਮੁੱਖ ਸੇਵਾਦਾਰ ਦੀ ਮੌਤ ਮਗਰੋਂ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਚੁੱਕਿਆ ਇਹ ਕਦਮ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਾਰੇ ਸੇਵਾਦਾਰਾਂ ਦੇ ਸੈਂਪਲ ਵੀ ਲਏ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚਾਰ ਕੋਰੋਨਾ ਪੌਜ਼ਿਟਿਵ ਆਏ ਕੋਰਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟਾਹਲੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸੇਵਾਦਾਰ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਦਾ 31 ਜੁਲਾਈ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਖੇਤਰ ਦੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਪਦਮਸ੍ਰੀ ਰਾਗੀ ਭਾਈ ਨਿਰਮਲ ਸਿੰਘ ਖਾਲਸਾ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਦਇਆ ਸਿੰਘ 28 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਜੇਰੇ ਇਲਾਜ ਸਨ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ। ਕੋਵਿਡ ਵੈਕਸੀਨ ਬਾਰੇ ਗ਼ਲਤ ਤੇ ਗੁਮਰਾਹਕੁਨ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੀ ਸਚਾਈ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਔਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਵੇਂ ਵੱਡੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਮਿਲੀ ਹੋਵੇ ਪਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਈ ਗ਼ਲਤ ਦਾਅਵੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗੁਮਰਾਹ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾਕਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਆਨਲਾਈਨ ਅਭਿਆਨ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਫੜ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਸ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਟੀਕਿਆਂ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਉੱਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-38951283", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42464104", "doc1": "أجرت كوريا الشمالية عدة تجارب صاروخية العام الماضي وقال مسؤولون من كوريا الجنوبية والولايات المتحدة إن الصاروخ الذي أطلقته كوريا الشمالية مساء يوم السبت انطلق شرقا باتج��ه بحر اليابان على بعد نحو 500 كيلومتر. ووصفت وزارة الدفاع الكورية الجنوبية الخطوة بأنها \"استفزاز\" مسلح لاختبار رد فعل الرئيس الأمريكي دونالد ترامب. وكان رئيس الوزراء الياباني شينزو آبي، وإلى جانبه ترامب خلال زيارة للولايات المتحدة، قد صرح بأن الاختبار \"غير مقبول مطلقا\". وتحظر قرارات الأمم المتحدة على كوريا الشمالية إجراء تجارب صاروخية، ويأتي ذلك ضمن جهود واسعة النطاق تهدف إلى وقف مساعيها كي تصبح قوة مسلحة نوويا بالكامل. وقالت وزارة الخارجية الكورية الجنوبية إن \"الاستفزازات المتكررة من جانب بيونغ يانغ تظهر الطبيعة غير الرشيدة لنظام كيم جونغ أون، وتؤكد أنه مهووس بشكل جنوني بتطوير البرامج النووية والصاروخية\". \"عداوة\" كما أدان حلف شمال الأطلسي التجربة الصاروخية وحث الأمين العام للحلف، جينس ستولتنبيرغ، كوريا الشمالية على \"عدم إذكاء التوترات وضرورة العودة إلى حوار بناء يتسم بالمصداقية مع المجتمع الدولي\". وانتقد الاتحاد الأوروبي في بيان جاء فيه أن \"عدم احترام كوريا الشمالية المتكرر لالتزاماتها الدولية يعد استفزازا غير مقبول\". وفي رد فعل أمريكي قال ترامب يوم السبت إن \"الولايات المتحدة الأمريكية تقف وراء اليابان، حليفتنا العظيمة، 100 بالمئة\". قال ستيفين ميلر، كبير مستشاري ترامب : \"نوجه رسالة مفادها أننا سنعزز وندعم حلفاءنا المهمين في منطقة المحيط الهادئ\" وقال ستيفين ميلر، كبير مستشاري ترامب لقناة فوكس نيوز يوم الأحد : \"نوجه رسالة مفادها أننا سنعزز وندعم حلفاءنا المهمين في منطقة المحيط الهادئ كجزء من استراتيجيتنا، بغية ردع ومنع تفاقم العداوة التي شهدناه في السنوات الأخيرة من نظام كوريا الشمالية\". ولم تدل الصين، الحليف الوثيق لكوريا الشمالية، بأي تعليق حتى الآن. وكانت بكين قد انضمت للجهود الدولية الرامية إلى الضغط على رئيس كوريا الشمالية كيم جونغ-أون لكبح جماح طموحه النووي. وأطلق الصاروخ يوم السبت الساعة 22:55 بتوقيت غرينتش من قاعدة بانغيون الجوية في مقاطعة بيونغان الشمالية الواقعة على الجانب الغربي لشبه الجزيرة الكورية. ووصل الصاروخ \"موسودان\" متوسط المدى إلى ارتفاع نحو 550 كيلومترا، حسبما ذكر الجيش الكوري الجنوبي. ويعتقد أن هذا الطراز الصاروخي قادر على الطيران لمسافة تصل إلى أربعة آلاف كيلومتر، كما يمكنه الوصول إلى جزيرة \"غوام\" التابعة للولايات المتحدة في المحيط الهادئ. ويقول الخبراء إن الاختبارات مصممة لمسافات أقصر تجنبا لسقوط الصاروخ على اليابان. وتعد هذه التجربة الأحدث في سلسلة اختبارات أجرتها كوريا الشمالية العام الماضي. حذر كيم جونغ أون في يناير/كانون الثاني الماضي من أن جيشه على وشك اختبار صواريخ باليستية طويلة المدى وكان كيم جونغ أون قد حذر في يناير / كانون الثاني الماضي أن جيشه على وشك اختبار صواريخ باليستية طويلة المدى، قادرة على حمل رؤوس نووية تصل إلى البر الرئيسي للولايات المتحدة، غير أن الخبراء شككوا في تقدم تكنولوجيا كوريا الشمالية. وسخر ترامب في ذلك الوقت من هذه المزاعم وقال في تغريدة على حسابه الشخصي :\"لن يحدث ذلك\". وقال وزير الدفاع الأمريكي، جيمس ماتيس، خلال زيارته لكوريا الجنوبية الأسبوع الماضي إن أي استخدام من جانب كوريا الشمالية لأسلحة نووية سيقابل برد \"فعال وشامل\". كما أكد من جديد خطط نشر نظام دفاع صاروخي أمريكي في كوريا الجنوبية في وقت لاحق من العام الجاري.", "doc2": "ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪਰੀਖਣਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਉਣ ਲਈ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਵੋਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਲੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਵਿਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਪੈਟਰੋਲ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਨੂੰ 90% ਤੱਕ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਆਰ-ਪਾਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤਿਆਰ ਕਿਉਂ? ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਚੀਨ ਅਤੇ ਰੂਸ, ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਮਤੇ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿਚ ਵੋਟਿੰਗ ਕੀਤੀ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਝੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਵੀ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਤੇਲ ਸਪਲਾਈ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਾਹਰਗ ਕੱਟਣ ਵਰਗਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 70 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ 'ਇਸ਼ਾਰੇ' ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ? ਸਭ ਤੋਂ ਰਹੱਸਮਈ ਮੁਲਕ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਚੀਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਲੋਂ ਵੀ ਇਸ ਮਤੇ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿਚ ਭੁਗਤਣਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਲਈ ਝਟਕਾ ਵਰਗਾ ਹੈ ਪਰ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕੀ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨਾਲ ਝੁਕ ਜਾਵੇਗਾ। ਨਵੇਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕੀ ਹਨ? ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਮਸਲੇ ਦਾ ਕੂਟਨੀਤਕ ਹੱਲ ਲੱਭਣ ਦੇ ਜਤਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਵੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ? ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਲੀ ਮਦਦ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਅਸਫ਼ਲ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਦਿਨੋਂ-ਦਿਨ ਸਖਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਅਸਰ ਬਹੁਤ ਥੋੜ੍ਹਾ ਸੀ । ਉਸ ਦੇ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸੱਚੇ ਸਾਥੀ ਚੀਨ ਨੇ ਵੀ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਉੱਤੇ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਸੀ । ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਫ਼ੌਜੀ ਤਾਕਤ ਦੀ ਧਮਕੀ ਤੱਕ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54584685", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54581566", "doc1": "انتخابات نيوزيلاندا: محطات في المشوار السياسي لجاسيندا أرديرن \"صاحبة الشعبية الواسعة\" وحصدتأردرين رئيسة حزب العمال 49 في المئة من أصوات الناخبين، لتحصل بذلك على أغلبية برلمانية تضمن بقائها في رئاسة الحكومة. بينما صوت للحزب الوطني المعارض 27 في المئة من الناخبين، واعترف الحزب بالهزيمة أمام حزب العمال. وكان من المقرر أن تجرى هذه الانتخابات في شهر سبتمبر/ أيلول الماضي، إلا أنه تم تأجيلها لمدة شهر بسبب تفشي فيروس كورونا . وفتحت مراكز الاقتراع أبوابها أمام الناخبين في الثامنة من مساء يوم الجمعة بتوقيت غرينتش. مواضيع قد تهمك نهاية وصوت أكثر من مليون شخص في تصويت مبكر أجرى في الـ 3 من أكتوبر/ تشرين الأول الجاري، حيث صوت الناخبو�� على تمرير قانونين أحدهما يتعلق بـ \"الموت الرحيم \"و الآخر بتقنين استخدام القنب، إلى جانب الانتخابات العامة التي تحدد رئيس الحكومة المقبلة. هل فازت أرديرن بأغلبية ساحقة؟ بحسب لجنة الانتخابات، فاز حزب العمال بنحو 49 في المئة من الأصوات يليه الحزب الوطني بنحو 27 في المئة من الأصوات، ويحل ثالثا حزب \"أكت نيوزيلندا \" وحزب الخضر بنحو 8 في المئة من أصوات الناخبين. وقالت أرديرن لأنصارها عقب إعلان الفوز \"طالما أعطت نيوزيلندا حزب العمال دعما كبيرا على مدى 50 عاما ، و أتعهد أمامكم بأن يعمل الحزب لصالح كل نيوزيلندي\". وهنأت جوديث كولنز، رئيسة الحزب الوطني المعارض، أرديرن بالفوز و تعهدت بأن يكون حزبها \"معارضا قويا\". و تعهدت بخوض الانتخابات العامة المقبلة والمقررة بعد 3 سنوات وقالت \"ستمر 3 سنوات في لمح البصر، و سنعود لما كنا عليه في السابق\". وبهذه النتائج الأولية حصل حزب العمال الذى ترأسه أرديرن على 64 مقعدا في البرلمان، وهي أغلبية كاسحة. و لم يتمكن أي حزب من تحقيق هذه النتائج في نيوزيلندا منذ بدأ اعتماد نظام التصويت الحالي، وهو نظام \"التمثيل النسبي المختلط\"، والذى بدأ استخدامه في نيوزيلندا منذ عام 1996 . وقبيل التصويت، شكك المراقبون في قدرة حزب العمال على تحقيق أغلبية برلمانية. وتعهدت أرديرن للناخبين، بإقرار قوانين تدعم جهود الحفاظ على البيئة، كما ستزيد الاعتمادات المالية المخصصة للمدارس الأكثر احتياجا وستزيد الضرائب على كبار رجال الأعمال. بينما تعهدت منافستها كوبنز بزيادة الاستثمارات في البنية التحتية في البلاد وتخفيض الضرائب بشكل مؤقت. على ماذا صوت الناخبون ؟ إلى جانب الانتخابات العامة، صوت الناخبون في استفتاءين على قانونين، الأول يتعلق بالحق في اختيار إنهاء الحياة أو ما يعرف بـ\"الموت الرحيم \"، بما يسمح للمرضي الذين يعانون من حالات مستعصية ومزمنة أن يطلبوا إنهاء حياتهم . و يتعلق القانون الآخر بجعل تداول القنب \" المخدر\" أمرا قانونيا. ويحتاج القانون الأول لموافقة أكثر من 50 في المئة من الناخبين حتى يتم تمريره، أما القانون الثاني فإذا وافق عليه أغلبية الناخبين سيتم تمريره فورا . وستعلن لجنة الانتخابات النتائج الأولية المتعلقة بهذين الاستفتاءين في 30 أكتوبر/ تشرين الأول الجاري. تجرى انتخابات عامة فى نيوزيلندا كل 3 أعوام لاختيار البرلمان الذى يشكل الحكومة كيف يعمل نظام الانتخابات في نيوزيلندا ؟ تجرى انتخابات عامة في البلاد كل 3 أعوام بنظام التمثيل النسبي المختلط ، حيث يطلب من الناخبين التصويت مرتين مرة للحزب و مرة أخرى لعضو البرلمان. وعلى كل حزب أن يحصل على أكثر من 5 في المئة من أصوات الناخبين للفوز بمقعد في البرلمان. ويتم تخصيص عدد من مقاعد البرلمان في نيوزيلندا لصالح المرشحين من السكان الأصليين (الماوري). ويحتاج الحزب، حتى يتمكن من تشكيل الحكومة، إلى الفوز بـ 61 مقعدا من أصل 120 مقعدا في البرلمان . ومنذ تطبيق هذا النظام الانتخابي، لم يتمكن حزب واحد من تأمين هذا العدد من المقاعد لتشكيل الحكومة منفردا. الأمر الذي يفرض على الأحزاب أن تدخل في ائتلاف لتشكيل الحكومة، وهو ما يعنى أن السياسيين من الأحزاب الصغيرة يمكنهم تحديد نتائج الانتخابات، رغم أن الأحزاب الأكبر هي من تحصد العدد الأكبر من الأصوات. وهذا الأمر حدث في عام 2017 عندما فاز الحزب الوطني بأغلبية مقاعد البرلمان لكنه لم يتمكن من تشكيل الحكومة ، و��خل حزب العمال في ائتلاف مع حزب الخضر ونيوزيلندا أولا ، لتشكيل الحكومة برئاسة أرديرن. وكانت أرديرن قد حازت شعبية كبيرة نتيجة لاستجابتها الحاسمة لأزمتين كبيرتين: الأزمة الأولى كانت الهجوم الذي استهدف مسجدين في مدينة كرايست تشيرتش في مارس/آذار 2019، والثانية هي أزمة وباء كورونا هذا العام. وكانت رئيسة الوزراء قد أظهرت تعاطفا كبيرا مع عائلات ضحايا الهجوم وأرفقت ذلك الموقف الإنساني بإعلان \"تاريخي\" عن قوانين جديدة تمنع بيع أنواع من الأسلحة في البلاد. كما يرى أنصارها ومحبوها أنها \"مخلّصة الأمة\" من وباء كورونا، بعد أن اتخذت إجراءات صارمة جدا لإغلاق البلاد. حتى أنه يُحكى عن ظاهرة \"جاسيندامانيا\" أي الهوس بجاسيندا. وفي يونيو/ حزيران أُعلنت نيوزيلندا بلدا نظيفا من فيروس كورونا، ورغم أن الفيروس ما لبث وأن عاد بشكل طفيف إلى البلد إلا أنه بقي الوضع مقبولا وتمت السيطرة عليه، حسبما أعلن مطلع هذا الشهر.", "doc2": "ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਏ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਰਡਨ ਦੀ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 49 ਫੀਸਦ ਵੋਟ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਿਲ ਕਰ ਲੈਣਗੇ। ਵਿਰੋਧੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 27 ਫੀਸਦ ਵੋਟ ਮਿਲੇ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਾਰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਜੈਸਿੰਡਾ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਬਹੁਮਤ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ 1996 ਵਿੱਚ ਮਿਕਸਡ ਮੈਂਬਰ ਪਰਪੋਰਸ਼ਨਲ (ਐੱਮਐੱਮਪੀ) ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਵਾਲੀ ਸੰਸਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਲੋਕ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੋਟਰ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦੋ ਰਾਇਸ਼ੁਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਵੋਟ ਕਰਨ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੈਸਿੰਡਾ ਆਰਡਨ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਬਹੁਮਤ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਮੁਤਾਬਕ, ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 49.1 ਫੀਸਦ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 26.8 ਫੀਸਦ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗ੍ਰੀਨਜ਼ ਨੂੰ 7.6 ਫੀਸਦ ਵੋਟਾਂ, ਏਸੀਟੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 10 ਫੀਸਦ ਵੋਟ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈਸਿੰਡਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਪਿਛਲੇ 50 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵੱਲੋਂ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਮਰਥਨ ਹੈ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਕੀਨ ਦਵਾਉਂਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਹ ਪਾਰਟੀ ਹੋਵਾਂਗੇ ਜੋ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਹਰ ਨਾਗਰਿਕ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ।\" ਵੋਟਰ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੋ ਰਾਇਸ਼ੁਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਮਤਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀ ਰਾਇਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਇਹ ਹਨ ਮੁੱਦੇ ਆਪਣੀ ਪੰਸਦੀਦਾ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਚੁਣਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਤ ਪਰਚੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਉੱਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੋ ਅਹਿਮ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਆਪਣੀ ਰਾਇ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨੀ ਹੁੰਜੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਮੌਤ 'ਤੇ ਦੂਜੇ ਮੁਲਕਾਂ 'ਚ ਕੀ ਹੈ ਕਾਨੂੰਨ? ਸਾਬਕਾ ਵਕੀਲ ਜੁਡੀਥ ਕੋਲਿਨਸ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕੰਮ ਕਿਵੇਂ ਕਰਦੀ ਹੈ? ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ ਜਾਂ ਗਠਜੋੜ ਕੋਲ ਸੰਸ�� ਦੀਆਂ 126 ਵਿੱਚੋਂ 61 ਸੀਟਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ ਲਈ 120 ਵਿੱਚੋਂ 61 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤਣੀਆਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਐੱਮਐੱਮਪੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਾਗੂ ਹੋਈ ਹੈ ਕੋਈ ਵੀ ਇੱਕ ਪਾਰਟੀ ਆਪਣੇ ਬੂਤੇ ਉੱਤੇ ਇਹ ਸੰਖਿਆ ਹਾਸਲ ਕਰ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਕਈ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਬਹੁਮਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਪਾਉਂਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਪਾਰਟੀਆਂ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿਲਜੁਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਗਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਹੀ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਮਤਲਬ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਘੱਟ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਸਲਾਕੁਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਵੱਡੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਕੋਲ ਵਧੇਰੇ ਵੋਟਾਂ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਣ। ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਬਹੁਤੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਨਹੀਂ ਸਨ ਬਣਾ ਸਕੀ ਕਿਉਂਕਿ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ (ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜੈਸਿੰਡਾ ਆਰਡਨ ਦੀ ਪਾਰਟੀ) ਨੇ ਗਰੀਨਜ਼ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਫਰਸਟ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਜਾਣੋ ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਸ਼ੌਰਿਆ ਚੱਕਰ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41493962", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41494322", "doc1": "قال رئيس حكومة إقليم كتالونيا، كارليس بيغديمونت، إن \" الإقليم سيعلن استقلاله عن إسبانيا في غضون أيام\". وأضاف بيغديمونت في أول مقابلة له منذ الاستفتاء على انفصال كتالونيا لبي بي سي أن \" حكومته ستعمل خلال نهاية هذا الأسبوع أو بداية الأسبوع المقبل\". ةفي الوقت نفسه، هاجم ملك إسبانيا فيليبي السادس في كلمة بثها التلفزيون الرسمي منظمي الاستفتاء على استقلال إقليم كاتالونيا، وقال إنهم وضعوا أنفسهم \"خارج إطار القانون\". وأوضح فيليبي أن الوضع في إسبانيا \"خطير جدا\"، ودعا إلى الحفاظ على الوحدة. وخرج مئات الآلاف في إقليم كاتالونيا في احتجاجات ضد عنف الشرطة الإسبانية الأحد الماضي خلال التصويت على الاستفتاء الذي أدى إلى إصابة نحو 900 شخص. ملك إسبانيا: نمر بظروف صعبة ومعقدة ولكننا سنتجاوزها من جهة أخرى، قال رئيس حكومة إقليم كتالونيا، كارليس بيغديمونت لبي بي سي إن |الإقليم سيُعلن الاستقلال عن إسبانيا في غضون أيام\". وفي أول مقابلة له منذ إجراء الاستفتاء، قال بيغديمونت إن حكومته \"ستتخذ إجراءات في نهاية هذا الأسبوع أو بداية الأسبوع المقبل\"، في إشارة إلى إعلان الاستقلال. وردا على سؤال بشأن الخيارات التي سيلجأ إليها إذا تدخلت الحكومة الإسبانية وسيطرت على حكومة كاتالونيا، قال بيغديمونت إن ذلك سيكون \"خطأ سيُغير كل شيء.\" وأشار بيغديمونت إلى أنه لا يوجد حاليا اتصال بين الحكومة في مدريد وحكومة الإقليم. رجال الإطفاء انضموا للإضراب الذي نظمته حكومة كاتالونيا احتجاجا على عنف الشرطة \"فرصة ضائعة\" وأوضح مراسل بي بي سي باتريك جاكسون أنه حينما انتهت الكلمة التي ألقاها الملك فيليبي السادس، ضرب الزبائن في هذه الحانة الموجودة في مدينة برشلونة، عاصمة إقليم كاتالونيا، الطاولات وأطلقوا صافرات الاستهجان ثم عادوا سريعا لاستئناف أحاديثهم. واعتبر هؤلاء وكأن الملك لم يتحدث. وتغاضى ملك إسبانيا عن ذكر بعض الأشياء التي أثارت حفيظة من كانوا في الحانة، إذ أنه لم يذكر شيئا عن المشاهد المروعة لعنف الشرطة وضرب الناخبين يوم الأحد الماضي، ولم يقدم مناشدة عاجلة للحوار بين الحكومة الإسبانية وحكومة كاتالونيا ولم يعترف بالرغبة الحقيقية لسكان الإقليم في الاستقلال أو حتى على الأقل بإجراء استفتاء قانوني، ولم يذكر كلمة حتى عن كاتالونيا. لكن الملك في المقابل أعرب عن موقف الحكومة في مدريد وكرر معارضتها القوية للاستفتاء، وقال إن \"قادة كاتالونيا وضعوا أنفسهم خارج إطار القانون\"، وشدد على ضمان \"التعايش الديمقراطي\" لكن وفقا للشروط الإسبانية فقط. وقال أحد زبائن الحانة في تصريح لمراسل بي بي سي باتريك جاكسون إن \"الملك أضاع فرصة لدفع الجانبين للحوار\". وأضاف شخص آخر من رواد الحانة: \"هذا الأمر لا يساعد في معالجة الوضع على الإطلاق، لم أكن أتوقع بالفعل أن يتدخل على الإطلاق، لكن كان يجب عليه على الأقل أن يذكر أعمال العنف التي وقعت هنا قبل يومين.\" ملك إسبانيا في كلمته للأمة يدعو إلى \"الحفاظ على الوحدة\" واعتبر فيليبي السادس في كلمته أن قادة إقليم كاتالونيا الذين نظموا الاستفتاء أظهروا \"عدم احترامهم لسلطات الدولة.\" وقال: \"لقد انتهكوا المبادئ الديمقراطية لسيادة القانون.\" وأضاف: \"اليوم المجتمع الكاتالوني منقسم\"، محذرا من أن التصويت قد يعرض للخطر اقتصاد الإقليم الغني الواقع وكذلك اقتصاد إسبانيا ككل. لكن شدد على أن إسبانيا \"ستتغلب على الأوقات الصعبة.\" وكانت حشود خرجت في احتجاجات ضخمة في أنحاء كاتالونيا، وخرج 700 ألف شخص في برشلونة وحدها إلى الشوارع، حسبما نقلت وكالة فرانس برس عن مصادر في شرطة المدينة. لكن السلطات في مدريد لم تؤكد هذا الأمر. اقرأ أيضا: إضراب في إقليم كاتالونيا احتجاجا على العنف خلال استفتاء الانفصال اقرأ أيضا: رئيس وزراء اسبانيا: عملية الاستفتاء في كاتالونيا فشلت وقد نفى متحدث باسم المستشارة الألمانية أنغيلا ميركل التقارير التي تحدثت عن احتمال مشاركتها في جهود التوسط بين الحكومتين الإسبانية والكتالونية. وقال المتحدث إن النزاع القائم هو شأن إسباني داخلي لكن ألمانيا تراقب التطورات عن كثب. مواطنون من كاتالونيا يشكلون حاجزا على أحد الطرق بوسط برشلونة ويرفعون لافتة كُتب عليها: \"يجب على قوات الاحتلال الخروج\" وشيد أكثر من 50 من حواجز الطرق في المدينة، وهو ما تسبب في زحام مروري كبير، وخُفضت الخدمة في خط مترو برشلونة إلى 25 في المئة من طاقتها خلال ساعة الذروة، ولم تخرج أي قطارات للعمل في باقي ساعات اليوم. وتوقفت الحركة أيضا في ميناء برشلونة، حسبما ذكرت مصادر في نقابة العمال بالمدينة. وبالإضافة إلى ذلك، أغلقت الأماكن السياحية الشهيرة من بينها كاتدرائية \"ساغرادا فاميليا\"، وتوقف النشاط التجاري أيضا في سوق \"مركابارنا\" الرئيسي في برشلونة بعد إغلاق نحو 770 من المطاعم خلال اليوم. لكن مطار \"إل برات\" الرئيسي في المدينة وخدمات سيارات الأجرة ظلت تعمل بشكل طبيعي. وأغلق العديد من الشركات الصغيرة خلال اليوم، كما أغلقت المدارس والجامعات واقتصر العمل في المستشفيات على أقسام الطوارئ فقط. ووجهت الدعوة لتنظيم الإضر��ب احتجاجا على \"الانتهاكات الجسيمة للحقوق والحريات\" خلال التصويت على الاستفتاء يوم الأحد الماضي. وشوهدت قوات الشرطة في هذا اليوم وهي تطلق الرصاص المطاط واقتحمت بعض مراكز التصويت، وتعرض بعض الناخبات للسحل على الأرض. والتقى رئيس الوزراء الإسباني، ماريانو راخوي، مع زعماء الأحزاب الإسبانية لمناقشة الرد على استفتاء كتالونيا. محتجون يغلقون أحد الشوارع أمام مركز للشرطة في مدينة برشلونة وقال راخوي في وقت سابق إن الكاتالونيين غرر بهم في تصويت غير قانوني، واصفا الاستفتاء بأنه \"استخفاف\" بالديمقراطية. ويذكر أن المحكمة الدستورية الإسبانية قضت بعدم دستورية إجراء الاستفتاء حسب الدستور الإسباني. وقال وزير الداخلية الإسباني خوان اغناسيو زويدو في وقت سابق من الثلاثاء: \"إننا نرى كيف أن حكومة كاتالونيا يوما بعد يوم تدفع السكان إلى الهاوية وتحرض على التمرد في الشوارع.\" وحذر أيضا من أن الحكومة المركزية ستتخذ \"جميع الإجراءات الضرورية لمنع المضايقات (ضد قوات الشرطة والأمن).\" وأعلنت حكومة كاتالونيا أن أكثر من 90 في المئة من المشاركين في الاستفتاء دعموا الانفصال عن إسبانيا. وقالت السلطات في كاتالونيا إن أكثر من 2.2 مليون شخص شاركوا في الاستفتاء من مجموع 5.3 مليون ناخب مسجل. وكان معدل الإقبال على الاستفتاء ضعيفا بواقع 42 في المئة، وهو ما قد يضعف موقف حكومة بويغديمونت، حسبما ذكرت تقارير. لافتة على مترو الأنفاق في برشلونة تحذر الركاب من تقليص ساعات الخدمة لكن القادة السياسيين يحاولون التصول لحل. وكان بيغديمونت أعرب في وقت سابق عن رغبته في التوصل لتفاهم جديد مع الحكومة في مدريد، لكن الحكومة الإسبانية حذرت من أنها قد تعطل الحكم الذاتي الذي يتمتع به الإقليم. ويقول مراسل بي بي سي في برشلونة توم بوريدج إن بسبب حالة الفوضى التي أحاطت بالتصويت على الاستفتاء، فإنه يجب التعامل بحذر مع معدلات إقبال الناخبين ونسب التصويت. وتعتبر الحكومة في مدريد أن الاستفتاء غير قانوني، وتعهدت بمنعه بعد أن قضت المحكمة الدستورية ببطلانه. وقالت المفوضية الأوروبية إن الاستفتاء غير قانوني وفقا للدستور الإسباني. وحذرت من أن إقليم كاتالونيا قد يجد نفسه خارج الاتحاد الأوروبي إذا انفصل عن إسبانيا.", "doc2": "ਐਤਵਾਰ ਦੀ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਕਾਰਲਸ ਪੁਆਇਦੇਮੋਂਟ ਨੇ ਕਿਹਾ \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਅਖੀਰ ਜਾਂ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰੇਗੀ।\" ਇਸ ਵਿਚਾਲੇ ਸਪੇਨ ਦੇ ਰਾਜਾ ਫੈਲੀਪੇ VI ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੋਟਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਕਨੂੰਨ ਨੂੰ ਛਿੱਕੇ ਟੰਗਿਆ। ਕੈਟੇਲੋਨੀਆ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ: '300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜਖ਼ਮੀ' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਪੇਨ ਵਿੱਚ ਹਲਾਤ ਬੇਹੱਦ ਮਾੜੇ ਸਨ। ਹਿੰਸਾ ਤੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਵੋਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਸਪੇਨ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 900 ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਸਨ। ਜਿਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਮੈਡੀਕਲ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਵੋਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ 33 ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਕਾਰਲਸ ਪੁਆਇਦੇਮੋਂਟ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜੇ ਸਪੇਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦਖ਼ਲ ਦੇਵੇ ਅਤੇ ਕੈਟਲੋਨੀਆ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਕਰ ਲਏ ਫਿਰ ਉਹ ਕੀ ਕਰਨਗੇ? ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਾਰਲਸ ਪੁਆਇਦੇਮੋਂਟ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਮਹਿਜ਼ ਇੱਕ ਗਲਤੀ ਹੋਏਗਾ ਜੋ ਸਭ ਕੁਝ ਬਦਲ ਕੇ ਰੱਖ ਦੇਵੇਗਾ।\" ਕਾਰਲਸ ਪੁਆਇਦੇਮੋਂਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਡਰਿਡ ਦੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਕੋਈ ਸੰਪਰਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਉਸ ਬਿਆਨ 'ਤੇ ਅਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਕੈਟਲੋਨੀਆ ਦੇ ਹਲਾਤ ਸਪੇਨ ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਰਾਜਾ ਫੈਲੀਪੇ VI: 'ਕੈਟਲੈਨ ਸਮਾਜ ਅਪਾਹਿਜ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ' ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਂ ਟੀਵੀ ਜ਼ਰੀਏ ਦਿੱਤੇ ਸੰਦੇਸ਼ 'ਚ ਰਾਜਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਕੈਟਲੈਨ ਆਗੂ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਕਰਵਾਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਬੇਇਜ਼ਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।\" \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਤੰਤਰਿਕ ਨੇਮਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ। ਅੱਜ ਕੈਟਲੈਨ ਸਮਾਜ ਅਪਾਹਿਜ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਚੋਣ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਧਨਾਢ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਸਪੇਨ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ, \"ਸਪੇਨ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹਲਾਤਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠ ਲਏਗਾ।\" ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਰਾਰ ਦੇ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2014/06/140622_israel_syria_raids", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-44068077", "doc1": "جنود اسرائيليون منتشرون بالقرب من بلدة القنيطرة في اعقاب مقتل الصبي وتفيد التقارير أن الغارات تأتي ردا على مقتل صبي اسرائيلي في الخامسة عشر من عمره في انفجار بمنطقة الجولان المحتل في المنطقة الحدودة بين البلدين. وكان مصدر عسكري اسرائيلي ذكر أن الانفجار أسفر أيضا عن اصابة شخصين آخرين باصابات بالغة من بينهما والد الصبي، وهو مقاول يعمل لدى وزارة الدفاع الإسرائيلية. ويقول الجيش الإسرائيلي إن الهجوم جاء من داخل سوريا، ووصف حالة وفاة الفتى بأنه الحادث الأكثر أهمية في مرتفعات الجولان منذ بداية النزاع السوري قبل ثلاث سنوات. وكان الجيش الإسرائيلي قد قرر الشهر الماضي اعتبار منطقة بمرتفعات الجولان \"منطقة عسكرية مغلقة\" مخافة انتشار المعارك الدائرة على الجانب السوري بين الجيش والمعارضة إلى الأراضي التي تحتلها إسرائيل. مواضيع قد تهمك نهاية واحتلت اسرائيل 1200 كيلومتر مربع من أراضي مرتفعات الجولان السورية في حرب عام 1967، وضمتها لاحقا في خطوة لم يعترف بها المجتمع الدولي. وفي مارس / آذار الماضي، شن الطيران الحربي الاسرائيلي غارات على اهداف داخل سوريا ردا على هجوم في الجولان اسفر عن اصابة اربعة جنود اسرائيليين.", "doc2": "ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਗੋਲਾਂ ਹਾਈਟਸ ਵਿੱਚ ਇਸਰਾਈਲੀ ਫੌਜਾਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਹਮਲੇ ਇਰਾਨ ਵੱਲੋਂ ਉਸਦੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਰਾਕਟੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹਨ। ਉਸਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਰਾਨੀ ਰੈਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਗਾਈਡਜ਼ ਨੇ ਗੋਲਾਂ ਹਾਈਟਸ ਵਿਚਲੇ ਉਸਦੇ ਫੌਜੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਰਾਕਟ ਦਾਗੇ ਸਨ। ਇਸਰਾਇਲ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਏਅਰ ਡਿਫੈਂਸ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਗੋਲਾਂ ਹਾਈਟਸ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਗੋਲਾਂ ਹਾਈਟਸ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਹੇਠ ਹੈ। ਦੋ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ.... ਸਰਾਕਰੀ ਏਜੰਸੀ ਸਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਕੁਝ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਇੰਟਰਸੈਪਟ ਕਰ ਲਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਹੋਰ ਭੜਕਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਇਰਾਦਾ ਨਹੀਂ। ਸਨਾ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਦਮਿਸ਼ਕ ਦੇ ਕਿਸਵਾਹ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਡੇਗਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਧਮਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਨਾਗਰਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿਚਲੇ ਸੀਰੀਆਈ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਟਿਕਾਣੇ 'ਤੇ ਡਿੱਗੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 15 ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਹਮਾਇਤ ਹਾਸਲ ਸੀ। ਇਸਰਾਈਲ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਬਰਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਪਰ ਇਹ ਗੱਲ ਜ਼ਰੂਰ ਦੁਹਰਾਈ ਕਿ ਉਹ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਇਰਾਨ ਦੇ ਪੈਰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਣ ਦੇਵੇਗਾ। ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਯਮਨ ਇਰਾਨ ਸੀਰੀਆ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਉੱਥੇ ਫੌਜੀ ਤੈਨਾਤ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਲੇਬਨਾਨ ਦੇ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਦੇ ਕਈ ਮੈਂਬਰ ਸੀਰੀਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇਰਾਕ, ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੜਦੇ ਹਨ। ਇਰਾਨ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ, ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਮੋਢੇ ਨਾਲ ਮੋਢਾ ਡਾਹ ਕੇ ਲੜਦੇ ਹਨ। ਦਮਿਸ਼ਕ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਧਮਾਕਿਆ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਸੁਣੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਰਾਈਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲੇ ਮਗਰੋਂ ਸਾਰੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਸਹੀ-ਸਲਾਮਤ ਮੁੜ ਆਏ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/inthepress-46552047", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46548398", "doc1": "ماي ستواصل مشاوراتها في بروكسل وأجرى حزب المحافظين التصويت بناء على طلب 48 نائبا بسبب غضبهم من إدارة ماي لمفاوضات الخروج من الاتحاد الأوروبي. \"مقامرة كبرى\" وتحت عنوان \" بريطانيا .. ماذا بعد محاولة الانقلاب على ماي؟\"، يقول عثمان ميرغني في \"الشرق الأوسط\" اللندنية \"كل الأبواب تكاد توصد أمام ماي المحاصرة بأزمة ملف خروج بريطانيا من عضوية الاتحاد الأوروبي (بريكست) التي دفعت بريطانيا نحو واحدة من أخطر مشكلاتها منذ الحرب العالمية الثانية\"، مضيفاً أن محاولة الإطاحة بماي \"تعيد إلى الأذهان الانقلاب الذي قاد إلى الإطاحة بمارغريت تاتشر قبل 28 عاماً\". ويضيف الكاتب \"الواقع أنه بغض النظر عن النتيجة التي آل إليها تصويت أمس، فإن الأمر المؤكد أنه لن يغير حقيقة أن البلد في أزمة خطيرة تزداد سوءاً مع كل يوم يمر ويقترب فيه موعد الخروج من عضوية الاتحاد الأوروبي في 29 مارس (آذار) المقبل، من دون أن تتبلور رؤية واضحة واتفاق بين السياسيين حول كيفية هذا الخروج وترتيباته وتبعاته\". ويقول ميرغني \"حتى اللحظة، لا يستطيع أحد أن يجزم بالمنحى الذي ستأخذه الأمور، وهو ما يزيد في عمق الأزمة التي جعلت بريطانيا مثل راكب في قطار منفلت يندفع بسرعة هائلة نحو مصير مجهول بينما المسؤولون عن توجيهه يتجادلون\". وفي \"الأخبار\" اللب��انية، كتب سعيد محمد مقالاً بعنوان \"المحافظون أنقذوا تيريزا ماي في مقامرة كبرى\"، يقول فيه إن نتيجة التصويت \"لا تشبه الانتصار في شيء، إذ إن ماي استنفدت كافة أوراقها في محاولة إدارة ملف البريكست، وانتهت إلى طريق مسدود بمشروع اتفاق هزيل يرفض الأوروبيون التراجع عنه ولا ترغب فيه أي من القوى السياسية الفاعلة، بما فيها ثلث نواب حزبها\". ويضيف محمد \"ولعل المحافظين بخيارهم تعويم ماي يدفعون بالأمور دفعاً إلى ساحة التأزم في البرلمان، إذ إن حزب العمّال المعارض قد يلجأ إلى تقديم مشروع قرار للتصويت من جديد على الثقة بالحكومة، وهو ما قد يسبّب خسارة الحزب الحاكم للأغلبيّة وحكماً الدعوة إلى انتخابات عامة، تقول كافة الاستطلاعات إنها ستنقل مفاتيح 10 داونينغ ستريت (مقر رئاسة الوزراء) إلى جيب جيريمي كوربن، الزعيم اليساري لحزب العمال\". \" أزمة غياب القائد\" كما ربط عدد من المعلقين بين أزمة مظاهرات السترات الصفراء التي تواجه فرنسا وأزمة ماي مع حزبها ومع البرلمان البريطاني فيما يتعلق باتفاقية البريكست. ففي الجريدة ذاتها، يقول عبدالله السناوي إن الرئيس الفرنسي إيمانويل ماكرون وماي يجمعهما \"المصير الغامض\"، مضيفاً أنه في الوقت الذي كان فيه ماكرون يلقي خطابه الأخير \"كانت ماي تواجه موقفاً لا يقل صعوبة، يتقرر على أساسه مستقبلها السياسي\". ويضيف السناوي \"أزمة بريكست مثل احتجاجات السترات الصفراء، أكبر مما هو ظاهر على السطح، وأخطر من مصير رئاستي ماكرون وماي\". هل يمكن أن تقنع ماي الاتحاد الأوروبي بمنحها المزيد؟ ويقول خيرالله خيرالله في \"المستقبل\" اللبنانية \"عندما تمر ديموقراطيتان عريقتان هما بريطانيا وفرنسا بما تمرّان به، لا يعود شكّ بأنّ هناك أزمة قيادات في هذا العالم. فما يحدث في بريطانيا حيث ضياع كامل مستمر منذ ما يزيد على عامين نتيجة الاستفتاء على الخروج من الاتحاد الأوروبي يعكس قبل أي شيء آخر حال الفراغ السياسي في بلد كان في الماضي امبراطورية لا تغيب عنها الشمس\". ويضيف خيرالله \"باختصار شديد، تبدو أزمة بريطانيا أزمة غياب القائد الذي يستطيع اتخاذ قرارات جريئة من نوع القول للبريطانيين إن الاستفتاء كان خطأً، وإن المملكة المتحدة غير قادرة على الخروج من الاتحاد الأوروبي\". ويقول الكاتب \"أرادت تيريزا ماي تقمّص شخصية المرأة الحديدية مارغريت تاتشر، فانتهت إلى امرأة تبحث فقط عن كيفية البقاء في موقع رئيس الوزراء\". ويضيف خيرالله أن الأيام القليلة المقبلة ستكون حاسمة لماي \"فالأكيد أن مستقبلها بات محسوماً. كانت قادرة على أن تكون الشخص الثاني في أيّ حكومة ناجحة، لم تستطع أن تكون مارغريت تاتشر أخرى في أيّ وقت من الأوقات. إنها أزمة غياب القائد قبل أيّ شيء آخر\".", "doc2": "ਪਾਰਟੀ ਵਿਚ 63 ਫ਼ੀਸਦ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਪਾਰਟੀ ਵਿਚ ਮੇਅ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਹੁਣ ਕੋਈ ਖਤਰਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਡਾਉਨਿੰਗ ਸਟਰੀਟ ਵਿਚ ਬੋਲਦਿਆ ਮੇਅ ਨੇ ਬ੍ਰੈਕਜ਼ਿਟ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਭੁਗਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ੰਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਣਿਆ ਹੈ। 83 ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਪਾਰਟੀ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮੇਅ ਨੂੰ ਟੋਰੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ 63 ਫ਼ੀਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਲ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਦਕਿ 37ਫੀਸਦ ਟੋਰੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੋਟ ਪਾਈ। ਮੇਅ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਉਸਦੀ ਆਪਣੀ ਹੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ 48 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ 2016 ਦੇ ਰੈਫਰੈਂਡਮ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿੱਠ ਦਿਖਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਜਿੰਨੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ, ਉਸ ਨਾਲ ਬੇ-ਭਰੋਸਗੀ ਦੇ ਮਤੇ ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰੇਗੀ। ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੈਅ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਵਿਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮੁਲਕ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਖਤਰੇ ਵਿਚ ਪੈ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਅਸਥਿਰਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰੇਗਾ। 'ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਵਿਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਨਾਲ ਨਾ ਤਾਂ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਬੁਨਿਆਦੀ ਫ਼ਰਕ ਪਵੇਗਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਸਮੀਕਰਨਾਂ ਵਿਚ ਬਦਲਾਅ ਆਵੇਗਾ' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਯੂਕੇ ਵੱਲੋਂ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਛੱਡਣ ਲਈ 2016 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਸਨ। ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਪਲਾਨ 'ਤੇ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟੈਰੀਸਾ ਮੇਅ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਆਲੋਚਨਾ ਝੱਲਣੀ ਪਈ। ਸਮਝੌਤਾ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਹੋਵੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ? ਬਹੁਤੇ ਸਿਆਸੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਖਰੜਾ ਰੱਦ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸੇ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਉੱਪਰ ਬਹੁਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ 650 ਵਿੱਚੋ 315 ਸੀਟਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੌਰਦਨ ਆਇਰਿਸ਼ ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਡੀਯੂਪੀ) ਦੇ 10 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਵੀ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਭੁਗਤਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਡੀਯੂਪੀ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਕੋਈ ਸਾਫ ਬਹੁਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਬਿਲ ਪਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰਾ ਸਕਦੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜਿੱਥੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਇਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵੋਟ ਕਰੇਗੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਵੀ ਕਈ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਡੀਯੂਪੀ ਦੇ ਵੀ ਕਈ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਬਾਰੇ ਵਿਰੋਧੀ ਸੁਰਾਂ ਅਲਾਪ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਰਤਾਨੀਆ ਅਤੇ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ਸ਼ੁਦਾ ਸਰਹੱਦ ਬਾਰੇ ਇਤਰਾਜ ਹਨ। ਸਰਾਕਰੀ ਮੰਤਰੀ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਅਤੇ ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਹੱਦ ਬਾਰੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪੱਖ ਰੱਖਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹਿ ਕੇ ਮਨਾ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੀਆਂ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-52591266", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52606453", "doc1": "وتشير أبحاث أولية إلى أن السمنة قد تجعل الناس أيضا أكثر عرضة للإصابة بكوفيد 19، ولكن لماذا يحدث ذلك؟ هل هناك دليل على أن السمنة تزيد خطر الإصابة بالفيروس؟ كان هذا السؤال موضوعا للعديد من الدراسات حيث حاول الخبراء ا��إجابة عليه. ويذكر أن 64 في المئة من السكان في بريطانيا يعانون من زيادة الوزن والبدانة، ويتراوح مؤشر كتلة الجسم لدى 35 في المئة منهم بين 25 و 29، بينما يصل مؤشر كتلة الجسم لدى 29 في المئة منهم إلى 30 أو أعلى. ويتم حساب مؤشر كتلة الجسم حسب وزن الشخص بالكيلوغرام مقسوما على طوله بالمتر. مواضيع قد تهمك نهاية ويقول الاتحاد العالمي للسمنة إنه بالنظر إلى المعدلات العالية للسمنة في العالم، فإن نسبة عالية من الأشخاص الذين يصابون بفيروس كورونا \"لديهم مؤشر كتلة الجسم أكثر من 25\". وتشير الدراسات الأولية من الولايات المتحدة وإيطاليا والصين أيضا إلى أنها عامل خطر مهم. ومن العوامل الأخرى أيضا التي تؤدي إلى التدهور الصحي أكثر عند الإصابة بكوفيد 19: التقدم في السن، وأن تكون رجلا، فضلا عن المعاناة من مشاكل صحية أخرى. لماذا تمثل السمنة خطرا؟ كلما زاد وزنك، زادت الدهون التي تحملها، وصرت أقل لياقة وقلت سعة رئتيك. هذا يعني أن تكافح للحصول على الأكسجين في الدم وفي عموم الجسم، وهذا يؤثر على القلب وتدفق الدم أيضا. ويقول البروفيسور نافيد ساتار، من جامعة غلاسغو: \"لأن الناس الذين يعانون من زيادة الوزن يكون لديهم طلب على المزيد من الأكسجين، فإن هذا يعني أن نظامهم يتعرض بالفعل لضغوط أكبر\". وخلال وباء مثل كوفيد 19 يمكن أن يكون ذلك أمرا خطيرا. ويقول الدكتور ديان سيلاية، من جامعة ريدينغ: \"في نهاية المطاف، يعاني الجسم البدين من نقص وصول الأكسجين إلى الأعضاء الرئيسية\". وهذا هو أحد الأسباب وراء كون الأشخاص الذين يعانون من زيادة الوزن والسمنة يكونون أكثر عرضة للحاجة إلى المساعدة في التنفس ودعم وظائف الكلى لديهم في وحدات العناية الفائقة. علاقة السمنة بفيروس كورونا ما الدور الذي تلعبه الخلايا الدهنية؟ اكتشف العلماء أن إنزيما يسمى \"ACE2\"، موجود في الخلايا ، يشكل الطريق الرئيسي الذي يدخل الفيروس إلى الجسم عبره. ويعتقد أن مستويات أعلى من جزيئات هذا الإنزيم موجودة في الأنسجة الدهنية للأشخاص الذين يعانون من السمنة المفرطة، تحت الجلد وحول أعضائهم. وقد يكون ذلك أحد الأسباب في أنهم أكثر عرضة للإصابة بالعدوى، فضلا عن خطر تدهور الحالة الصحية لدى الإصابة بالمرض. هل يتأثر الجهاز المناعي أيضا؟ قبل أي شيء آخر، إن قدرة الجسم على محاربة الفيروس، المعروفة باسم الاستجابة المناعية، ليست جيدة في الأشخاص الذين يعانون من السمنة. ويرجع ذلك إلى التهاب سببه الخلايا المناعية، التي تسمى الخلايا الشجيرية، والتي تغزو الأنسجة الدهنية التي تتدخل في كيفية استجابة خلايانا المناعية للعدوى. ويقول العلماء إن ذلك يمكن أن يؤدي إلى ما يسمى بـ \"عاصفة سيتوكين\"، وهو رد فعل مفرط محتمل لجهاز المناعة يهدد الحياة حيث إنه يسبب الالتهاب والضرر الشديد. ويقول الدكتور سيلاية إن نوعا معينا من الأنسجة الدهنية أكثر عرضة لغزو الخلايا الشجيرية، ما يفسر سبب إصابة الأشخاص من الخلفيات السوداء والإفريقية والأقليات العرقية (BAME) في بريطانيا، الذين لديهم هذا النوع من الأنسجة بشكل أكبر، بـ \"معدلات مرتفعة من مرض السكري، وقد يكونون أكثر عرضة للإصابة بالفيروس\". وحدات العناية الفائقة في المستشفيات تجد صعوبة في التعامل مع البدناء هل هناك مشاكل مخفية أخرى؟ غالبا ما تترافق السمنة مع مشاكل صحية أخرى، مثل ضعف القلب أو الرئتين، أو ضعف وظائف الكلى أو داء السكري من النوع الثاني. وقد لا يظهر ذلك إلا مع عدوى شديدة مثل كوفيد 19، فكلها تضع الجسم تحت ضغط إضافي. ومن المرجح أيضا حدوث جلطات في الدم، ولكن لم تتوضح أسباب ذلك. ماذا عن الرعاية في المستشفى؟ يمكن أن تكون هناك تحديات عندما يتعلق الأمر بالتعامل مع المرضى الذين يعانون من السمنة في وحدات العناية الفائقة لأنه من الصعب تركيب أنابيب التنفس بأجسادهم، أو عمل أشعة مقطعية لهم، بسبب قيود الوزن المفرط. كما أن هناك صعوبة أيضا في تحريك وقلب أجساد المرضى الأثقل وزنا لمساعدتهم على التنفس. ما الذي يمكنني فعله لأكون بصحة جيدة؟ إن أفضل طريقة هي اتباع نظام غذائي صحي ومتوازن وممارسة الرياضة بانتظام. ويعد المشي السريع والركض وركوب الدراجات من الخيارات الجيدة، حتى مع تطبيق إجراءات التباعد الاجتماعي. وحاول أيضا أن تتناول الطعام ببطء، وأن تتجنب المواقف التي قد تغريك بالإفراط في تناول الطعام.", "doc2": "ਪਰ ਹੁਣ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੋਟੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਮਿਲੇ ਹਨ? ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪੱਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਇਸਦਾ ਜਵਾਬ ਲੱਭਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। -ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ 17 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਮੋਟਾਪੇ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਸਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੌਡੀ-ਮਾਸ ਇੰਡੈਕਸ 30 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 33 ਫ਼ੀਸਦ ਮੌਤ ਦਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। -ਐੱਨਐੱਚਐੱਸ ਦੇ ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਰਿਕਾਰਡਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਟਡੀ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਮੋਟੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਦੁੱਗਣੀ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਖੋਜ ਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਕਾਰਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਲਏ ਜਾਣ ਤਾਂ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਹੋਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। -ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਉੱਪਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਉੱਥੇ ਭਰਤੀ ਹੋਏ ਕਰੀਬ 34.5 ਫ਼ੀਸਦ ਲੋਕ ਓਵਰਵੇਟ ਸਨ ਅਤੇ 31.5 ਫ਼ੀਸਦ ਮੋਟੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸੱਤ ਫ਼ੀਸਦ ਮੋਟੇ ਤੇ ਬਿਮਾਰ ਦੋਵੇਂ ਸਨ ਜਦਕਿ 26 ਫ਼ੀਸਦ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਬੀਐੱਮਆਈ ਠੀਕ ਸੀ। ਸਰੀਰ ਦੇ ਭਾਰ ਅਤੇ ਲੰਬਾਈ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ ਬੀਐੱਮਆਈ ਕਹਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬੀਐੱਮਆਈ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਓਵਰਵੇਟ, ਮੋਟੇ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੋਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਵਰਲਡ ਓਬੇਸਿਟੀ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਨੰਬਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੀਐੱਮਆਈ 25 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ, ਇਟਲੀ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੀਐੱਮਆਈ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਮੋਟੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਹੈ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ? ਜਿਨ੍ਹਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਤੁਹਾਡਾ ਹੋਵੇਗਾ ਓਨੀ ਹੀ ਵੱਧ ਚਰਬੀ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਓਨੇ ਹੀ ਘੱਟ ਤੁਸੀਂ ਫਿੱਟ ਹੋਵੋਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ 'ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਖ਼ੂਨ ਤੱਕ ਆਕਸੀਜਨ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਨਾਲ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਤੇ ਦਿਲ ਉੱਤੇ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਗਲਾਸਗੋ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਵੀਦ ਸੱਤਾਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਵੱਧ ਜ਼ੋਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।\" ਕੋਰੋਨਾ ਵਰਗੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਹੋਰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਰੀਡਿੰਗ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਡੇਆਨ ਸੇਲਾਇਆ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਵੱਧ ਭਾਰ ਵਾਲੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਜੂਝਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।\" ਮੋਟੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਹੁਣ ਇਹ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ACE-2 ਨਾਮਕ ਐਨਜ਼ਾਈਮ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਰਸਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਐਨਜ਼ਾਈਮ ਫੈਟੀ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਜੋ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਜ਼ਨੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂਕਿ ਫੈਟੀ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਮੋਟਾਪੇ ਦਾ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਉੱਪਰ ਵੀ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ? ਲਾਗ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਵਾਂਗੇ ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਕਾਰਨ ਹੈ ਸਾਡੀ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ। ਮੋਟੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸਮਰੱਥਾ ਬਹੁਤੀ ਵਧੀਆ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ 'ਸਾਈਟੋਕੀਨ ਸਟ੍ਰਾਮ' ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਰਿਐਕਸ਼ਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜਾਨਲੇਵਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਡਾ਼ ਡਯਾਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਫ਼ੈਟੀ ਕੋਸ਼ਿਕਾ ਨੂੰ ਮੈਕ੍ਰੋਫੇਜ਼ ਸੌਖਿਆਂ ਹੀ ਆਪਣਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਲੇ ਅਤੇ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਵੀ ਸੌਖਿਆਂ ਹੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੋਟਾਪੇ ਨਾਲ ਦੂਜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਮੋਟਾਪੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਦੂਜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਫ਼ੇਫ਼ੜੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਣਾ, ਗੁਰਦਿਆਂ ਉੱਪਰ ਅਸਰ ਅਤੇ ਟਾਈਪ-2 ਕਿਸਮ ਦੀ ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਾ। ਮੋਟੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਕੈਨਿੰਗ ਕਰਨ ਜਾਂ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਸਾ ਦਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਲਈ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖ਼ੁਰਾਕ ਖਾਓ। ਨਿਯਮਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਸਰਤ ਕਰੋ। ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਤੁਰਨਾ, ਜੌਗਿੰਗ ਅਤੇ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਣਾ ਬਿਹਤਰ ਵਿਕਲਪ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸਿੰਗ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖ ਕੇ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55525926", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55526173", "doc1": "يرفض ترامب الاعتراف بالهزيمة، وذلك قبل أيام من الموعد المقرر لمصادقة الكونغرس على فوز بايدن وفاز الديمقراطي جو بايدن، بولاية جورجيا إلى جانب الولايات المتأرجحة الأخرى، بأغلبية 306 أصوات في المجمع الانتخابي، مقابل 232 صوتا لترامب. ومنذ التصويت في الثالث من نوفمبر/تشرين الثاني الماضي، يدّعي ترامب حدوث تزوير واسع النطاق في الانتخابات دون تقديم أي دليل. وكانت جميع الولايات الأمريكية الـ 50 قد صدقت على نتائج الانتخابات بعد إعادة الفرز والاستئناف القانوني. وحتى الآن، رفضت المحاكم الأمريكية 60 طعنا في فوز بايدن. مايك بنس يؤيد محاولة في مجلس الشيوخ لعرقلة التصديق على فوز بايدن مواضيع قد تهمك نهاية ترامب يفشل في آخر محاولاته لرفض فوز بايدن بالانتخابات ومن المقرر أن يصدق الكونغرس رسميا على نتيجة الانتخابات في السادس من يناير/كانون الثاني الجاري، فيما سيُنصب بايدن رئيسا في الـ 20 من الشهر عينه. ويصوّت الناخبون في جورجيا مرة أخرى يوم الثلاثاء، لانتخاب عضوين في مجلس الشيوخ عن الولاية. ويمكن أن تحدد النتيجة ميزان القوى في مجلس الشيوخ. وإذا فاز المرشحان الديمقراطيان، فسيكون هناك عدد متساو من أعضاء مجلس الشيوخ الجمهوريين والديمقراطيين، وستحصل نائبة الرئيس الديمقراطية المنتخب، كامالا هاريس، على التصويت الحاسم. ويسيطر الديمقراطيون على مجلس النواب، الذي يمثل الغرفة الأدنى من غرفتي الكونغرس. ماذا حدث خلال مكالمة ترامب؟ في المقتطفات التي نشرتها صحيفة واشنطن بوست، يُسمع ترامب وهو يطري على سكرتير ولاية جورجيا تارة، ويضغط عليه تارة أخرى. يظهر التسجيل الصوتي رفض سكرتير ولاية جورجيا، براد رافينسبيرغر، طلب الرئيس ترامب وأصر ترامب على أنه فاز في الانتخابات في جورجيا، وأخبر الجمهوري، براد رافينسبيرغر، أنه \"لا حرج في القول إنك أعدت الحساب\". ورد الأخير بالقول \"التحدي الذي يواجهك سيدي الرئيس هو أن البيانات التي لديك خاطئة\". وفي وقت لاحق من المكالمة، قال ترامب إن الشائعات كان مفادها أن بطاقات الاقتراع مُزقت، وأن آلات التصويت قد أزيلت من مقاطعة فولتون في الولاية، وهي تهمة قال محامي رافينسبيرغر إنها غير صحيحة. ثم هدّد الرئيس، المسؤول الأول عن الانتخابات في الولاية، بالعواقب القانونية المحتملة. وقال ترامب \"أنت تعرف ما فعلوه ولا تبلغ عنه. هذه جريمة جنائية. لا يمكنك السماح بحدوث ذلك. هذا خطر كبير عليك وعلى رايان، محاميك\". ثم طلب ترامب من رافينسبيرغر 11780 صوتا إضافيا، ما من شأنه أن يمنحه إجمالي 2,473,634 صوتا في الولاية، أي بفارق صوت واحد عن بايدن، الذي حصل على 2,473,633 صوتا. وأخبر ترامب رافينسبيرغر أنه يجب إعادة التحقق من النتيجة في الولاية. وقال \"يمكنك إعادة التحقق منها، ولكن مع الأشخاص الذين يريدون العثور على إجابات، وليس الأشخاص الذين لا يريدون العثور على إجابات\". وأجاب رافينسبيرغر \"سيدي الرئيس، لديك أشخاص يقدمون المعلومات ولدينا موظفون يقدمون المعلومات، ثم تُعرض على المحكمة وعلى المحكمة أن تتخذ قرارا. علينا أن نتمسك بأرقامنا، نعتقد أن أرقامنا صحيحة\". وغرّد ترامب، يوم الأحد، قائلا إن رافينسبيرغر لم يقدم تفاصيلا عن التزوير الذي زعمه الرئيس، وأضاف \"ليست لديه أي فكرة!\". ورد رافينسبيرغر عبر تويتر قائلا \"بكل احترام، أيها الرئيس ترامب، ما تقوله غير صحيح. الحقيقة ستظهر\". ولم يعلّق البيت الأبيض على نشر التسجيل الصوتي. رحب بنس بمساعي بعض الجمهوريين لتأجيل مصادقة مجلس الشيوخ على فوز بايدن متى ستجري المصادقة على نتيجة الانتخابات؟ هناك انقسام متزايد في الحزب الجمهوري، بعد أن قال 12 من أعضاء مجلس الشيوخ إنهم لن يصوتوا، للتصديق على فوز بايدن في الانتخابات في جلسة مجلس الشيوخ في السادس من يناير/كانون الثاني الجاري. وقاد تيد كروز مجموعة من 11 عضوا في مجلس الشيوخ يطالبون بتأجيل لمدة 10 أيام لتدقيق مزاعم تزوير الانتخابات. وقال مايك بنس، نائب الرئيس الأمريكي - الذي من المقرر أن يشرف كرئيس لمجلس الشيوخ على الجلسة ويعلن فوز بايدن - إنه يرحب بهذه الخطوة. في غضون ذلك، وقّع أربعة أعضاء في مجلس الشيوخ، من بينهم الجمهوري البارز، ميت رومني، بيانا قالوا فيه إنهم سيصوتون للتصديق على فوز بايدن. وأقر زعيم الأغلبية الجمهورية في مجلس الشيوخ، ميتش ماكونيل، بالفعل بفوز بايدن وطلب من الجمهوريين الآخرين عدم الاعتراض. وانعقد الكونغرس الأمريكي الجديد للمرة الأولى أمس الأحد، وأدى أعضاء مجلس الشيوخ والنواب اليمين الدستورية. وأعيد انتخاب الديمقراطية، نانسي بيلوسي، كرئيسة لمجلس النواب بفارق ضئيل. ماذا سيحدث في السادس من يناير/كانون الثاني؟ يجب أن ينظر المشرعون في الاعتراضات، التي يقرها عضو بمجلس النواب وعضو بمجلس الشيوخ في مناقشة مدتها ساعتان، يليها تصويت. ولكن لإقرار أي اعتراض، يجب أن تصوت الأغلبية في المجلسين لصالحه. ويتمتع الديمقراطيون بالأغلبية في مجلس النواب، بينما يتمتع الجمهوريون بالأغلبية في مجلس الشيوخ، لكن بعضا منهم قالوا بالفعل إنهم لن يعترضوا على النتائج.", "doc2": "ਯੂਐੱਸ ਦੀਆਂ ਅਦਾਲਤਾਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਦਾਇਰ 60 ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਨੇ ਇਹ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਸੈਕਟਰੀ ਸਟੇਟ ਬ੍ਰੇਡ ਰੇਫ਼ੇਨਸਪਰਜਰ ਨੂੰ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ, \"ਮੈਂ ਸਿਰਫ 11780 ਵੋਟਾਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ।\" ਰੇਫ਼ੇਨਸਪਰਜਰ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਜੌਰਜੀਆ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਸਹੀ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਡੈਮੋਕਰੇਟ ਉਮੀਦਵਾਰ ਜੋਅ ਬਾਈਡਨ ਜੇਤੂ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਲ 306 ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਵੋਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ 232 ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਹੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਾਰੇ 50 ਸੂਬਿਆਂ ਨੇ ਹੁਣ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੁਝ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਗਿਣਤੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਯੂਐੱਸ ਦੀਆਂ ਅਦਾਲਤਾਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਦਾਇਰ 60 ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ���ੱਦ ਕਰ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਯੂਐੱਸ ਕਾਂਗਰਸ 6 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰੇਗੀ। ਜੋਅ ਬਾਈਡਨ 20 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣਗੇ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਜੌਰਜੀਆ ਵਿੱਚ ਸੈਨੇਟ ਦੀਆਂ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੀਟਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਅਤੇ ਡੈਮੋਕਰੇਟ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਸੈਨੇਟ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਵੋਟ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਕੋਲ ਹੋਵੇਗੀ। ਡੈਮੋਕਰੇਟਸ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸੰਭਾਵਿਤ ਕਾਨੂੰਨੀ ਨਤੀਜੇ ਭੁਗਤਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਕਾਲ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੈ? ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਨੇ ਇੱਕ ਕਾਲ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਜੌਰਜੀਆ ਦੇ ਸੈਕਟਰੀ ਸਟੇਟ ਉੱਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸੁਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੌਰਜੀਆ ਦੀ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਹਿਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗਲਤ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਮੁੜ ਗਿਣਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਰੇਫ਼ੇਨਸਪਰਜਰ ਇਸਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, 'ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਾਬ੍ਹ, ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਚੁਣੌਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਡਾਟਾ ਤੁਸੀਂ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਹੋ ਉਹ ਗ਼ਲਤ ਹੈ।' ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸੰਭਾਵਿਤ ਕਾਨੂੰਨੀ ਨਤੀਜੇ ਭੁਗਤਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, 'ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਦੇਣਾ ਗ਼ੁਨਾਹ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਕੀਲ ਰਿਆਨ ਲਈ ਇਕ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ।' ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਰੇਫ਼ੇਨਸਪਰਜਰ ਨੂੰ ਸੂਬੇ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਮੁੜ ਪੜਤਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕਾਲ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕਰਨ 'ਤੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਾਰੇ ਦਸ ਸਾਬਕਾ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਸਾਬਕਾ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀ ਟਰੰਪ ਤੋਂ ਅਪੀਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਾਰੇ ਦਸ ਸਾਬਕਾ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਨਾ ਉਠਾਉਣ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਨਾ ਕਰਨ। ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਲਈ ਲਿਖੇ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੋਣ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ, ਗ਼ੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਦੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੋਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/vert-cap-47657444", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47669774", "doc1": "يقول هاتسون، البالغ من العمر 62 عاما: \"فشلت في جميع امتحانات المستوى الثانوي ولم أنجح في الالتحاق بالجامعة، وكان عليّ البحث عن شيء آخر أفعله\". ويضيف: \"لم يكن يشغل بالي وأنا في السادسة عشرة من عمري سوى ملاحقة الفتيات، وكانت أمي تقول لي دائما إنني لا أجيد سوى إثارة الفوضى في المطبخ!\" رهن روبن وزوجته، جودي، منزلهما لإنشاء أول فندق تابع لشركة \"هوتيل دي فان\" نصحت الأم ابنها بتلقي دروس في الفندقة، وهو ما ألهمه للعمل في مجال الضيافة. وفي عام 1994، أنشأ روبن سلسلة فنادق \"هوتيل دي فان\" الشهيرة، وهو المشروع الذي حقق له ملايين الجنيهات الاسترلينية بعد عشر سنوات، عندما باع هو وشريكه التجاري الشركة مقابل 66 مليون جنيه استرليني. وفي عام 2011، أسس روبن سلسلة أخرى من الفنادق باسم \"ذا بيغ\"، والتي تنتشر الآن في ستة مواقع جنوبي إنجلترا، في الوقت الذي تتجاوز فيه عائدات الشركة المؤسِسة - شركة \"هوم غرون هوتيلز\" - 20 مليون جنيه استرليني سنويا. ويعتبر كثيرون روبن \"أكثر أصحاب الفنادق تأثيرا في بريطانيا\"، لكن نجاحه جاء بعد عمل شاق. فبعد دراسته بكلية للفندقة في جنوبي لندن في منتصف السبعينيات من القرن الماضي، التحق ببرنامج التدريب على الإدارة والذي كان تابعا حينذاك لمجموعة فنادق سافوي. تركز فنادق روبن على جودة الطعام الذي تقدمه وقاده ذلك للعمل كنادل صغير بفندق كلاريدج في لندن قبل أن ينتقل إلى فندق \"أوتيل دو كريون\" في باريس. وبعد ذلك، عاد روبن إلى لندن وهو في الثالثة والعشرين من عمره كأصغر مدير استقبال بفندق بيركلي. وبعد ذلك، عمل روبن كمدير عام لأحد الفنادق بمقاطعة هامبشير بينما لم يتجاوز الثامنة والعشرين. استمر روبن في العمل بفندق هامبشير لمدة ثماني سنوات، ثم قرر أن يبدأ عمله الخاص. ويقول عن ذلك: \"كنت قد بلغت السادسة والثلاثين وعملت وقتا كافيا في خدمة الآخرين، وتساءلت هل سأستمر في العمل لدى أشخاص آخرين بقية حياتي أم أتجه لشيء آخر؟\" أغلب سلسلة فنادق \"ذا بيغ\" تقع في منتجعات ريفية وكان هذا \"الشيء الآخر\" هو إنشاء فندق صغير بوسط المدينة يتميز بجودة ما يقدمه من طعام ونبيذ. ففي عام 1994، انضم روبن لصديقه جيرارد باسيت، الذي سبق وعمل في تقديم النبيذ، لإنشاء فندق \"هوتيل دي فان\" في وينشستر بهامبشير. يقول روبن إنه نجح في إقناع زوجته، جودي، لرهن منزلهما للحصول على ما يلزم من أموال لبدء المشروع. ويضيف: \"ربما كان هذا أكثر شيء شهد مغامرة من جانب جودي في حياتها، وأحمد الله أنها فعلت ذلك!\" كما جمع روبن وجيرارد 500 ألف جنيه استرليني من الأسرة والأصدقاء، وحصلا على قرض بقيمة 750 ألف جنيه استرليني. يقول روبن: \"سألنا كل من لديه مال يريد استثماره إن كان مستعدا للمساهمة معنا\". يعشق روبن هاتسون (يسارا) ركوب الدراجات البخارية في أوقات فراغه واضطر المؤسسان للعمل بنفسيهما لعدم توافر موظفين، ويقول روبن إنه وجيرارد كانا يتناوبان \"النوم على الأريكة لتغطية مطالب العمل ليلا\". ويضيف: \"كان ذلك متعبا للغاية، وكنا نفعل كل شيء بأنفسنا، من تحضير الإفطار إلى تقديم الطعام والخدمات الأخرى بالفندق، لكننا حققنا أرباحا في العام الأول\". اعتمد الفندق على تقديم الجديد مثل الحليب الطازج في حانات صغيرة، والقهوة المطحونة جيدا. وبينما لا تبدو هذه الأفكار مبتكرة اليوم، فإنها كانت في ذلك الحين، كما يقول روبن، \"بمثابة ثورة\" في عالم الفندقة! وتحول فندق \"هوتيل دي فان\" إلى سلسلة من ستة فنادق بنفس الاسم. ومع حلول العام العاشر على إنشاء المشروع، أقدم روبن وجيرارد على بيع السلسلة لمجموعة استثمارية بعد أن قدمت عرضا لم يكن بالإمكان رفضه. وأصبح روبن رئيسا لسلسلة \"سوهو هاوس\" واستمر في منصبه لأربع سنوات. وفي عام 2008 أسس فندقا جديدا يحمل تصنيف \"خمسة نجوم\" في هامبشير باسم \"لايم وود\"، ثم افتتح عام 2011 أول فندق من سلسلة \"ذا بيغ\" على مقربة من نفس المكان. وكما كان الحال مع فنادق \"هوتيل دي فان\"، تتولى جودي مسؤولية تصميم المقرات الداخلية بفنادق \"ذا بيغ\". وقد اختار روبن اسم هذا الفندق بسبب عشقه لمطعم في نيويورك يسمى \"ذا سبوتيد بيغ\". وتقول زُوي مونك، رئيسة تحرير مجلة \"بوتيك هوتيلييه\"، إن سر نجاح روبن يكمن في \"قدرته على رصد توجهات السوق والفرص المتاحة بالقطاع الفندقي\". سمى روبن هاتسون سلسلته الأخيرة من الفنادق \"ذا بيغ\" لعشقه لمطعم في نيويورك يسمى \"ذا سبوتيد بيغ\" وقد صنفته مجلة \"ذا كاتيرر\" المتخصصة في الأعمال التجارية العام الماضي باعتباره ثاني أنجح فندقين بالمملكة المتحدة. ويتوقع ناشر المجلة، كريس غرام، أن يواجه روبن وغيره من أصحاب الفنادق صعوبات في توفير العمالة بعد خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي. ويقول غرام: \"تواجه هذه الصناعة تحديا رئيسيا في الوقت الراهن يتعلق بتعيين الموظفين الجدد والحفاظ على العاملين بالفعل، وهو ما سيشعر به روبن عندما يفتتح فنادق جديدة\". ويقول روبن إن خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي قد يمثل مشكلة، مضيفا: \"إننا نعتمد في هذه الصناعة على عمالة كثيرة من خارج بريطانيا، فنحو 25 في المئة من إجمالي العاملين لدينا والبالغ عددهم 700 ليسوا بريطانيين\". أما بالنسبة لخططه لسلسلة فنادق \"ذا بيغ\" مستقبلا، وكذلك مجموعة \"لايم وود\" الفندقية، فهو يتحلى بالواقعية قائلا: \"لا أطمح لسلسلة من خمسين فندقا، ليس هذا ما أريده\". وفي هذه الأثناء، يرفه روبن عن نفسه بقيادة الدراجات البخارية، كما فعل في ديسمبر/كانون الأول عندما قطع سبعة آلاف كيلومتر عبر تشيلي والأرجنتين. ويقول: \"لا أعرف كم عدد الفنادق التي سأفتتحها. الأمر يتوقف على وجود العقار والموقع المناسبين\". يمكنك قراءة الموضوع الأصلي على صفحة BBC Entrepreneurship", "doc2": "ਰੌਬਿਨ ਹਿਊਟਸਨ ਦਾ ਹੋਟਲ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਰੀਅਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਬੀਤੇ ਦਿਨਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਹੋਇਆ 62 ਸਾਲ ਦੇ ਰੌਬਿਨ ਹਿਊਟਸਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਪ੍ਰੀਖਿਆ 'ਚ ਮੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਗੜਬੜ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਅਗਲੀ ਕਲਾਸ 'ਚ ਜਾਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਾ ਮਿਲਿਆ।\" \"ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਹੋਰ ਰਸਤਾ ਚੁਣਨਾ ਸੀ। 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਭੱਜਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੇਰੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦੂਜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਹੀ ਸੀ।\" \"ਮੇਰੀ ਮੰਮੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਰਸੋਈ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਇਧਰੋਂ-ਉਧਰ ਕਰਨ 'ਚ ਮੇਰਾ ਮਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਗਦਾ ਹੈ।\" ਸ਼ਾਇਦ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਸੀ ਕਿ ਰੌਬਿਨ ਹਿਊਟਸਨ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਕੈਟਰਿੰਗ ਸੈਕਟਰ 'ਚ ਕੋਰਸ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਇਥੋਂ ਹੀ ਹੌਸਪਿਟੈਲਿਟੀ ਸੈਕਟਰ 'ਚ ਰੌਬਿਨ ਦਾ ਰਾਹ ਖੁੱਲਿਆ। ਸਾਲ 1994 ਵਿੱਚ ਰੌਬਿਨ ਨੇ 'ਹੋਟਲ ਡੂ ਵਿਨ' ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- 'ਹੋਟਲ ਡੂ ਵਿਨ' ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਲਈ ਰੌਬਿਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਘਰ ਗਹਿਣੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ ਰੌਬਿਨ ਦੀ ਤਾਲੀਮ 10 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਰੌਬਿਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਰਟਨਰ ਨੇ ਇਹ ਹੋਟਲ ਬਿਜ਼ਨੈਸ 66 ਮਿਲੀਅਨ ਪਾਊਂਡ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ। ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਰੌਬਿਨ ਨੇ 'ਦਿ ਪਿਗ' ਨਾਮ ਨਾਲ ਇੱਕ ਹੋਰ ਹੋਟਲ ਚੇਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਸਾਊਥ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵੇਲੇ ਰੌਬਿਨ ਦੇ ਹੋਟਲ 6 ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਹੋਮ ਗ੍ਰੇਨ ਹੋਟਲਜ਼ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਕਮਾਈ 20 ਮਿਲੀਅਨ ਪਾਊਂਡ ਯਾਨਿ ਕਰੀਬ 180 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਹੈ। ਰੌਬਿਨ ਹਿਊਟਸਨ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ 'ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੋਟਲ' ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਰੌਬਿਨ ਦੀ ਤਾਲੀਮ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕ ਸਕਦੇ। ਸਾਊਥ ਲੰਡਨ ਦੇ ਸਰੇ ਦੇ ਕੈਟਰਿੰਗ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 70ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸੈਵੋਏ ਗਰੁੱਪ ਆਫ ਹੋਟਲਜ਼ ਦੇ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਏ। ਰੌਬਿਨ ਹਿਊਟਸਨ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ 'ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੋਟਲ' ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਰੌਬਿਨ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਪੰਜ ਤਾਰਾ ਹੋਟਲ ਕਲੈਰਿਜ 'ਚ ਵੇਟਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕਲੈਰਿਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੌਬਿਨ ਦਾ ਅਗਲਾ ਪੜਾਅ ਪੈਰਿਸ ਦਾ 'ਕ੍ਰਿਲਿਅਨ' ਹੋਟਲ ਸੀ। 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਰੌਬਿਨ ਜਦੋਂ ਲੰਡਨ ਵਾਪਸ ਆਏ ਤਾਂ ਉਹ 'ਬਰਕਲੇ' ਹੋਟਲ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੌਜਵਾਨ ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ ਮੈਨੇਜਰ ਸਨ। ਸਫ਼ਰ ਦਾ ਅਗਲਾ ਟਿਕਾਣਾ ਬਰਮੁਡਾ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੋ ਸਾਲ ਗੁਜ਼ਾਰੇ। ਪਰ ਦੇਰ-ਸਵੇਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਾਪਸੀ 'ਤੇ ਹੈਂਪਸ਼ਇਰ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਨਰਲ ਮੈਨੇਜਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਮਿਲੀ। ਉਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਮਹਿਜ਼ 28 ਸਾਲ ਸੀ। ਇਸ ਹੋਟਲ 'ਚ 8 ਸਾਲ ਟਿਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੌਬਿਨ ਨੇ ਇਹ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੁਣ ਕੁਝ ਆਪਣਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵੇਲਾ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਲ 1994 ਵਿੱਚ ਰੌਬਿਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਜੇਰਾਰਡ ਬੈਸੇਟ ਨਾਲ ਟੀਮ ਬਣਾਈ ਅਤੇ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ ਦੇ ਵਿੰਸ਼ੈਸਟਰ 'ਚ ਹੋਟਲ ਡੂ ਵਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਪੈਸੇ ਦੀ ਲੋੜ ਰੌਬਿਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਮੇਰੀ ਉਮਰ 36 ਸਾਲ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ-ਕਰਦੇ ਲੰਬਾ ਅਰਸਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।\" \"ਮੈਂ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅੱਗੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲਈ ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਰੌਬਿਨ ਦਾ ਇਹ 'ਕੁਝ ਹੋਰ' ਸਿਟੀ ਸੈਂਟਰ ਹੋਟਲ 'ਚ ਬੁਟਿਕ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਧੀਆ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰੀਨ ਖਾਣੇ 'ਤੇ ਖ਼ਾਸ ਧਿਆਨ ਦਿ���ਤਾ। ਸਫ਼ਰ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਚਲਦਾ ਰਿਹਾ। ਸਾਲ 1994 ਵਿੱਚ ਰੌਬਿਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਜੇਰਾਰਡ ਬੈਸੇਟ ਨਾਲ ਟੀਮ ਬਣਾਈ ਅਤੇ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ ਦੇ ਵਿੰਸ਼ੈਸਟਰ 'ਚ ਹੋਟਲ 'ਡੂ ਵਿਨ' ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਲਈ ਪੈਸੇ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਰੌਬਿਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਘਰ ਕਰਜ਼ੇ ਲਈ ਗਾਰੰਟੀ ਵਜੋਂ ਗਹਿਣੇ ਰੱਖਣ ਲਈ ਮਨਾਇਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਰੌਬਿਨ (ਸੱਜੇ) ਅਰਜ਼ਨਟੀਨਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਨਾਲ ਪਾਈ-ਪਾਈ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਰੌਬਿਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਸਭ ਤੋਂ ਹਿੰਮਤ ਵਾਲਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੀ ਜੋ ਜਿਊਡੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਸੀ। ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਇਹ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਭਰਿਆ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਪਾਈ-ਪਾਈ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਜੋੜਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਜੇਰਾਰਡ ਅਤੇ ਮੈਂ ਸੋਫੇ 'ਤੇ ਹੀ ਸੋ ਜਾਂਦੇ ਸੀ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਥਕਾਊ ਸੀ, ਅਸੀਂ ਹਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ। ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵੇਟਰ ਤੱਕ ਦਾ ਕੰਮ ਪਰ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਸਾਲ ਅਸੀਂ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਸੀ।\" 'ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਕਦਮ' ਹੋਟਲ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਕਰਨ ਦੀ ਚਾਹ 'ਚ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਹੋਟਲ ਦੇ ਬਾਰ 'ਚ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਕਾਫੀ ਦੇਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਕਾਫੀ ਸਰਵ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਵਰਗਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਰੌਬਿਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ 'ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਕਦਮ' ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਹੋਟਲ 'ਡੂ ਵਿਨ' ਦੀ ਚੇਨ ਵਿੱਚ 6 ਹੋਟਲ ਹਨ ਪਰ 10 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੌਬਿਨ ਅਤੇ ਜੇਰਾਰਡ ਨੇ ਇਹ ਬਿਜ਼ਨਸ ਇੱਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਹੀ ਅਜਿਹੀ ਮਿਲੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਰੌਬਿਨ ਸੋਹੋ ਹਾਊਸ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕਲੱਬ ਦੀ ਚੇਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੀ ਰਹੇ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ 'ਪਿਗ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ' ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਕੇ ਰੌਬਿਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਚੇਨ ਦਾ ਨਾਮ 'ਦਿ ਪਿਗ ਹੋਟਲ' ਰੱਖਿਆ ਸਾਲ 2008 ਵਿੱਚ ਰੌਬਿਨ ਨੇ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਫਾਈਵ ਸਟਾਰ ਹੋਟਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 'ਲਾਈਮ ਵੁੱਡ' ਰੱਖਿਆ। 2011 ਵਿੱਚ 'ਦਿ ਪਿਗ' ਚੇਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਹੋਟਲ ਖੋਲਿਆ ਗਿਆ। 'ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਸ਼ਖ਼ਸ' ਰੌਬਿਨ ਦੀ ਇਸ ਪਹਿਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਿਊਡੀ ਦਾ ਵੀ ਸਾਥ ਮਿਲਿਆ। ਜਿਊਡੀ ਹੋਟਲ ਦਾ ਇੰਟੀਰਿਅਰ ਦੇਖ ਰਹੀ ਸੀ। ਰੌਬਿਨ ਨੇ 'ਦਿ ਪਿਗ' ਨਾਮ ਵੀ ਕੁਝ ਸੋਚ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ 'ਦਿ ਸਪਾਟਡ ਪਿਗ' ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਚੇਨ ਦਾ ਨਾਮ ਰੱਖਿਆ। ਹੋਟਲ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੀ ਮੈਗ਼ਜ਼ੀਨ 'ਬੂਟਿਕ ਹੋਟਲਿਅਰ' ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਜ਼ੋਏ ਮਾਨਕ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਰੌਬਿਨ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦਾ ਰਾਜ਼ ਇਸ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਮਿਜਾਜ਼ ਸਮਝਦੇ ਹਨ।\" \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਟਲ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਪਤਾ ਹਨ। ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਨਵਾਂ ਟਰੈਂਡ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਨਸਟ੍ਰੀਮ ਮਾਰਕਿਟ ਵਿੱਚ ਕੀ ਚੀਜ਼ ਮਿਸਿੰਗ ਹੈ।\" ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਟ੍ਰੇਡ ਮੈਗ਼ਜ਼ੀਨ 'ਦਿ ਕੈਟਰਰ' ਨੇ ਰੌਬਿਨ ਨੂੰ 'ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਹੋਟਲ ਉਦਯੋਗ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਸ਼ਖ਼ਸ' ਐਲਾਨਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-50675916", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49821144", "doc1": "وقالت زعيمة الديمقراطيين المنتخبين: \"ديمقراطيتنا على المحك. الرئيس لم يترك لنا أي خيار سوى هذا التحرك\". تأتي تصريحات بيلوسي، بعد يوم من بدء اللجنة القضائية بمجلس النواب النظر في التهم المحتملة ضد الرئيس الجمهوري. وطلب ترامب من الديمقراطيين التحرك بسرعة، إذا كانوا يعتزمون عزله. ماذا تقول بيلوسي؟ وقالت بيلوسي في مؤتمر صحفي صباح الخميس: \"الحقائق لا جدال فيها. لقد أساء الرئيس استغلال سلطته لمصلحته السياسية على حساب أمننا القومي، من خلال حجب المساعدات العسكرية (عن أوكرانيا)، واجتماع حاسم للمكتب البيضاوي في مقابل الإعلان عن التحقيق مع منافسه السياسي\". مواضيع قد تهمك نهاية وأضافت: \"من المحزن، ولكن بثقة وتواضع، ومع الولاء لمؤسسينا وقلب مليء بالحب لأمريكا، أطلب اليوم من رؤسائنا المضي قدما في إجراءات المساءلة\". ويحرص الديمقراطيون على إجراء تصويت في مجلس النواب على عزل ترامب، قبل نهاية العام الجاري، مع احتمال إجراء محاولة للتصويت في مجلس الشيوخ، ربما في وقت مبكر من شهر يناير/ كانون الثاني 2020. وعقدت بيلوسي اجتماعا بشأن المساءلة، خلف الأبواب المغلقة أمس الأربعاء مع زملائها الديمقراطيين، وسألتهم: \"هل أنتم مستعدون؟\" ورد النواب بحماسة على ذلك بكلمة \"نعم\"، وفقا لوكالة أسوشيتيد برس للأنباء. ماذا يقول ترامب؟ غرد ترامب قبيل تصريحات بيلوسي قائلا: \"إذا كنتم سوف تحققون معي، فقوموا بذلك الآن بسرعة، حتى أتمكن من الحصول على محاكمة عادلة في مجلس الشيوخ، ومن ثم تستطيع بلدنا العودة إلى العمل\". وقالت المتحدثة الصحفية باسم البيت الأبيض، ستيفاني غريشام، بعد تصريحات بيلوسي مباشرة إن الديمقراطيين \"يجب أن يخجلوا\". وأضافت: \"نتطلع إلى محاكمة عادلة في مجلس الشيوخ\". وقالت كبيرة مستشاري ترامب، كيليان كونواي، للصحفيين: \"نحن مستعدون للمحاكمة\". وأضافت: \"هذا هو الوقت الذي يستمر فيه الدفاع\"، مضيفة أن الجمهوريين يتطلعون إلى استدعاء شهودهم. وشهد ثلاثة من خبراء القانون الدستوري، أمام اللجنة القضائية بمجلس النواب أمس الأربعاء، بأن تصرفات ترامب، للحصول على مساعدة من دولة أجنبية، فعل يرقى إلى مستوى جريمة تستحق التحقيق معه. وقال خبير رابع إن تصرفات ترامب كانت خاطئة، لكنها لا تستحق المساءلة. وتستمع اللجنة القضائية إلى الشهود، وهي مكلفة بكتابة مواد المساءلة التي سيصوت عليها المجلس بكامل هيئته فيما بعد. ومن بين التهم الرسمية المحتملة، التي من المتوقع أن تنظر فيها اللجنة القضائية، إساءة استخدام السلطة وعرقلة العدالة واحتقار الكونغرس. كيف ستجري المساءلة؟ المساءلة- أو توجيه التهم - هي الجزء الأول من عملية سياسية تتم على مرحلتين، يمكن بواسطتها للكونغرس إقالة الرئيس من منصبه. وإذا صوت مجلس النواب، بعد جلسات الاستماع، لصالح تمرير مواد المساءلة، يضطر مجلس الشيوخ إلى إجراء محاكمة بدوره. ويتوجب تصويت مجلس الشيو�� بأغلبية الثلثين لإدانة الرئيس وعزله، وهو أمر غير مرجح في هذه الحالة، بالنظر إلى أن حزب ترامب يمتلك أغلبية في المجلس. وتمت مساءلة رئيسين أمريكيين فقط على مدار التاريخ، وهما بيل كلينتون وأندرو جونسون، لكن لم تتم إدانة أي منهما، بينما استقال الرئيس ريتشارد نيكسون قبل أن تتم إجراءات مساءلته.", "doc2": "ਡੇਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਨੇ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯੁਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਟਰੰਪ ਦੇ ਡੇਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਵਿਰੋਧੀ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਰੋਧੀ ਬਾਰੇ ਯੁਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਲ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਬਣਾਇਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਨੈਨਸੀ ਪਲੋਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ''ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਤੈਅ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਕੋਈ ਵੀ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋਂ ਉੱਤੇ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ਨੈਨਸੀ ਪਲੋਸੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਲਈ 20 ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਹੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ। ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਨਹੀਂ ਹਟਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਨੇ ਵੀ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਚਲਾਉਣਾ ਅਫ਼ਸੋਸਨਾਕ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖ਼ੁਦ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਾਬਕਾ ਉੱਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋ ਬਾਈਡਨ 2020 ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਟੱਕਰ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ''ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਹੋਵੇਗਾ।'' ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ 145 ਤੋਂ 235 ਡੇਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਦੇ ਬਹੁਮਤ ਵਾਲੇ ਸੈਨੇਟ ਤੋਂ ਪਾਸ ਹੋਣ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਅਤੇ ਓਪੀਨਿਅਨ ਪੋਲ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਪੂਰਾ ਮਾਮਲਾ ਕੀ ਹੈ? ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਸਨ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਖੁਫ਼ੀਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਵੌਚਡੌਗ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨੇਤਾ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਕਿ ਇਹ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੇਤਾ ਯੁਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਹਨ। ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਨੇ ਮਾਮਾਲੇ ਚੁੱਕਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨੂੰ ''ਤਤਕਾਲ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਯੋਗ'' ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਭਰਪੂਰ ਮੰਨਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦੀ ਕਾਪੀ ਦੀ ਡੇਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਨੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਕਾਪੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਦੋਵਾਂ ਆਗੂਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਕੀ ਗੱਲ ਹੋਈ ਸੀ, ਇਹ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਡੇਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਯੁਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ 'ਤੇ ਬਾਈਡਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੱਗੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਦਬਾਅਦ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਯੁਕਰੇਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਫ਼ੌਜੀ ਮਦਦ ਰੋਕਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ੇਲੇਂਸਕੀ ਨਾਲ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫ਼ੌਜੀ ਮਦਦ ਰੋਕਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਇਸ ਲਈ ਦਿੱਤਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਯੂਰਪ ਵੀ ਮਦਦ ਲਈ ਅੱਘੇ ਆਵੇ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-48200008", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48201772", "doc1": "وكانت المحكمة العليا قد ألغت حُكم إدانتها العام الماضي. وكانت آسيا قد أدينت عام 2010 بعد اتهامها بإهانة النبي محمد في مشادة مع جيرانها. ولطالما أصرّت آسيا على براءتها في قضية أثارت حالة من الاستقطاب في باكستان. ولم يكشف مسؤولو الحكومة الباكستانية عن وجهة آسيا، ولا عن الوقت الذي غادرت فيه البلاد. لكن محاميها، سيف الملوك، قال لبي بي سي إنها وصلت بالفعل إلى كندا، حيث يُعتقّد أن اثنتين من بناتها مُنحتا حقّ اللجوء. وكانت آسيا نورين، المعروفة باسم آسيا بيبي، تحت تحفظ السلطات في مكان سري بينما كانت ترتيبات تُتخَذ لها لكي تغادر البلاد. وكان قرار المحكمة العليا إلغاء الحكم في أكتوبر/تشرين الأول الماضي أثار احتجاجات عنيفة في أوساط متشددين دينيين ممن يؤيدون قوانين التجديف، بينما حثت طوائف اجتماعية أكثر تحررا على إطلاق سراح آسيا. فيمَ أدينت آسيا؟ بدأت القضية من مشادة وقعت بين آسيا وجماعة من النسوة في يونيو/حزيران 2009، وكنّ يجنين الثمار عندما اندلعت المشادة حول دلو من الماء، حين قالت النسوة إنه لم يعد في إمكانهن لمس الدلو بعد أن استخدمته آسيا، لأن عقيدتها نجّسته. وزعم المدعون أن النسوة قلن في المشادة التالية إن على آسيا أن تتحول إلى الإسلام، وأنها في ردها عليهن، قالت كلاما مسيئا في حق النبي محمد. بعد ذلك، تعرضت آسيا للضرب في منزلها، وفي أثناء ذلك أقرّت بالتجديف بحسب متهميها، وبعد التحقيق في الأمر اعتقلتها الشرطة. وفي قرار تبرئتها، قالت المحكمة العليا إن القضية بُنيت على أساس أدلة واهنة، وإن آسيا اعترفت أمام حشد \"يهددها بالقتل\". لماذا أثارت القضية انقساما؟ الإسلام هو الدين الرسمي لباكستان، ويقوم عليه نظامها القانوني، وتحظى القوانين المشددة التي تجرم التجديف بتأييد قوي في الشارع الباكستاني. وغالبا ما يدعم الساسة المتشددون العقوبات القاسية للتجديف، كوسيلة لتعزيز شعبيتهم في الشارع. لكن منتقدين يقولون إن تلك القوانين غالبا ما تستخدم للانتقام، بعد منازعات شخصية، وإن الإدانات تقوم على أدلة واهنة. وتُعّد غالبية المدانين بتهمة التجديف من المسلمين أو أعضاء في الطائفة الأحمدية، التي يتهمها المتشددون بالهرطقة. ومنذ التسعينيات من القرن الماضي، أدين عشرات المسيحيين بتلك التهمة. ويشكل المسيحيون 1.6 في المئة فقط من سكان باكستان. واستُهدف المسيحيون بهجمات متكررة في باكستان خلال السنوات الأخيرة، مما جعل كثيرين منهم يشعرون بالخطر، في مناخ يسود فيه التعصب. ومنذ تسعينيات القرن الماضي، قُتل 65 شخصا على الأقل في باكستان، على خلفية مزاعم بالتجديف وفقا لتقارير. وتعد آسيا بيبي، المولودة عام 1971 ولديها أربعة أطفال، أول سيدة يحكم عليها بعقوبة الإعدام بموجب قوانين حظر التجديف.", "doc2": "ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਨੇ ਈਸ਼ ਨਿੰਦਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲ ਜੇਲ੍ਹ ਕੱਟੀ ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿੱਥੇ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੋਂ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਸੈਫ਼ ਉਲ ਮਲੂਕ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੈਨੇਡਾ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋਹਾਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਨ ਮਿਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਨੂੰ ਈਸ਼ ਨਿੰਦਾ ਦੇ ਇੱਕ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਕਤੂਬਰ, 2018 ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਹੇਠਲੀ ਅਦਾਲਤ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਜ਼ਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੀਤੀ ਗਏ ਅਪੀਲ 'ਤੇ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਆਸੀਆ ਨੂਰੀਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਪਤ ਥਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਧਾਰਮਿਕ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਸਮਾਜ ਦੇ ਕੁਝ ਆਜ਼ਾਦ ਖਿਆਲਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਰਿਹਾਈ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਕੀ ਹੈ ਮਾਮਲਾ? ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਮਹਿਲਾ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਬਾਰੇ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੀ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਰੱਦ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਈਸ਼ ਨਿੰਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਵਿਸ਼ਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਲੋਚਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਗ਼ਲਤ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਅਕਸਰ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਨੂੰ ਫਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰਾ ਮਾਮਲਾ 14 ਜੂਨ, 2009 ਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਆਸੀਆ ਨੂਰੀਨ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਫਾਲਸੇ ਦੇ ਬਗੀਚੇ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ। ਆਸੀਆ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਤਰਤੀਬ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਨਿਊਯਾਰਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਛਪੀ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਹਿੱਸੇ 'ਚ ਆਸੀਆ ਲਿਖਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਿਆਸ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।” “ਮੈਂ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਪੀ ਲਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨ ਔਰਤਾਂ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਇਸਾਈ ਮਹਿਲਾ ਦੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਹੋਇਆ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਗ਼ਲਤ ਹੈ।'' ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਨੂੰ ਕਿੱਥੇ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਇਹ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ 14 ਜੂਨ ਦੀ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਆਸੀਆ ਲਿਖਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ 14 ਜੂਨ 2009 ਦੀ ਤਾਰੀਖ਼ ਯਾਦ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਸ ਦਿਨ ਫਾਲਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਗਈ ਸੀ। ਮੈਂ ਝਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਨੇੜੇੜੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਖੂਹ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚੀ ਅਤੇ ਬਾਲਟੀ ਪਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਕੱਢ ਲਿਆ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਜਿਸਦੀ ਹਾਲਤ ਮੇਰੇ ਵਰਗੀ ਸੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਪਾਣੀ ਕੱਢ ਕੇ ਦਿੱਤਾ। ਉਦੋਂ ਹੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੇ ਚੀਕ ਕੇ ਕਿਹਾ ਇਹ ਪਾਣੀ ਨਾ ਪੀਓ ਕਿਉਂਕਿ 'ਇਹ ਹਰਾਮ ਹੈ' ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਇਸਾਈ ਮਹਿਲਾ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅਸ਼ੁੱਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।'' ਆਸੀਆ ਲਿਖਦੀ ਹੈ, \" ਮੈਂ ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਨਿਗਾਹ ਨਾਲ ਦੇਖਣਗੇ।” “ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੇਰੀ ਹਿੰਮਤ ਕਿਵੇਂ ਹੋਈ, ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਬੋਲਣ ਦੀ। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੂੰ ਇਸ ਪਾਪ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਲਾਮ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।\" ਈਸ਼ ਨਿੰਦਾ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 10 ਸਾਲ ਤੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ \"ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਲਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਧਰਮ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਕਿਹਾ- ਮੈਂ ਧਰਮ ਨਹੀਂ ਬਦਲਾਂਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਈਸਾਈ ਧਰਮ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਹੈ। ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਨੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ ਸਲੀਬ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਤੁਹਾਡੇ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਨੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ ਕੀ ਕੀਤਾ?\" ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਈਸ਼ ਨਿੰਦਾ ਦਾ ਮਤਲਬ? ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਵੱਲੋਂ 1860 ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕਾਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਸੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਦੇਣਾ, ਸ਼ਮਸ਼ਾਨ ਘਾਟ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣਾ, ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਜਗ੍ਹਾ ਜਾਂ ਇਬਾਦਤ ਦੀ ਥਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨਾ ਅਪਰਾਧ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਉੱਤੇ 10 ਸਾਲ ਤੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। 1980 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫੌਜ ਦੇ ਜਨਰਲ ਜ਼ੀਆ-ਉਲ-ਹਕ ਨੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਧਾਰਾਵਾਂ ਜੋੜ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46663427", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46663559", "doc1": "مقتل أكثر من 200 نتيجة تسونامي إندونيسيا وأفادت الهيئة الحكومية المسؤولة عن التعامل مع الكوارث بأن مئات المباني دمرت جراء الأمواج العاتية، وحذرت من أن حصيلة الضحايا قد ترتفع. ويقع مضيق سوندا بين جزيرتي جاوة وسومطرة، وير��ط بحر جاوة بالمحيط الهندي. ويعتقد أن موجات تسونامي نجمت عن انزلاق أرضي تحت البحر عقب ثوران بركان كراكاتوا. ومن بين المناطق الأكثر تضررا منتجع تانجونغ ليسونغ في غربي جاوة، وتظهر صور على مواقع التواصل الاجتماعي أمواجا عنيفة تضرب المنتجع، حيث كانت فرقة روك شهيرة تقيم حفلا. وتقول منظمة الصليب الأحمر بإندونيسيا إن أفرادها في المناطق المتضررة يبحثون عن ضحايا وسط أنقاض أحد المباني. صور تظهر الدمار الذي خلفه تسونامي إندونيسيا وتظهر صور نشرها رئيس الهيئة مدى الدمار الذي خلفه التسونامي، إذ غمرت المياه الشوارع القريبة. وكان المسؤول الحكومي قد نشر من قبل صور سكان يحاولون الفرار في حالة من الذعر. وتعد إندونيسيا من المناطق المعرضة لموجات تسونامي، فهي تقع على ما يعرف بـ\"الحزام الناري\"، حيث يكثر وقوع الزلازل وثوران البراكين. وقتل أكثر من 2000 شخص في سبتمبر/أيلول بعدما ضرب زلزال قوي جزيرة سولاوسي الإندونيسية، وهو ما أثار موجات تسونامي غمرت مدينة بالو الساحلية. صورة بالأقمار الاصطناعية لثوران بركان كراكاتوا في أغسطس/آب", "doc2": "ਕਈ ਲੋਕ ਲਾਪਤਾ ਆਪਣਿਆਂ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਟੀਮਾਂ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਗੁਮਸ਼ੁਦਾ ਲੋਕਾਂ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕ੍ਰੇਕਾਟੋਆ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਫਟਣ ਮਗਰੋਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸੁਨਾਮੀ ਆਈ। ਸੁਨਾਮੀ ਕਾਰਨ ਕਈ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਤ ਸਾਢੇ ਨੌਂ ਵਜੇ ਸੁਨਾਮੀ ਆਈ, ਖਦਸ਼ਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪੈਂਡੇਗਲੈਂਡ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਸੁਨਾਮੀ ਕਾਰਨ ਕਈ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। 'ਲੋਕ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਬਣਾਉਣ ਦੂਰੀ' ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਹੋਰ ਸੁਨਾਮੀ ਦੇ ਖਦਸ਼ੇ ਕਾਰਨ ਹਦਾਇਤ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਤੱਟੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ। ਸੁੰਡਾ ਸਟ੍ਰੇਟ ਖਾੜੀ, ਜਾਵਾ ਅਤੇ ਸੁਮਾਤਰਾ ਦੀਪਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਵਾ ਸਮੁੰਦਰ ਨੂੰ ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਨਾਲ ਜੋੜਦੀ ਹੈ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸੁੰਡਾ ਸਟ੍ਰੇਟ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਪੱਛਮੀ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ। ਏਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਡੇਵਿਡ ਲਿਪਸਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਅਸੀਂ ਸਥਾਨਕ ਏਜੰਸੀਆਂ ਤੋਂ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਸੁਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ 110 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਤੇ ਜਾਵਾ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਤੱਟ 'ਤੇ 90 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸੈਂਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈ।'' ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਦੌਰਾਨ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਲਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਸ਼ਿਨਾਖਤ ਲਈ ਰੱਖਦੇ ਕਰਮੀ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸੁਨਾਮੀ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਦੋਂ ਅਚਾਨਕ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਹਲਚਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿੱਚ ਤੂਫ਼ਾਨ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਉੱਚੀਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਲਹਿਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਿਲਸਿਲਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਬਹੁਤ ਹੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਪੈਂਡੇਗਲੈਂਗ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਸਥਾਨਕ ਮਸਜੀਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਹਨ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਲਹਿਰਾਂ ਦੇ ਇਸ ਸਿਲਸਿਲੇ ਨੂੰ ਹੀ ਸੁਨਾਮੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ ਸੁਨਾਮੀ ਜਾਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ। ਜੋ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਸੂ ਅਤੇ ਨਾਮੀ ਤੋਂ ਮਿਲ ਕੇ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਸੂ ਦਾ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕਿਨਾਰ ਅਤੇ ਨਾਮੀ ਭਾਵ ਕਿ ਲਹਿਰਾਂ। ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਨਾਮੀ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਉੱਠਣ ਵਾਲੇ ਜਵਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਜਵਾਰ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਚੰਦ-ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਦੀ ਗੁਰੂਤਾ ਖਿੱਚ ਦੇ ਅਸਰ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੁਨਾਮੀ ਲਹਿਰਾਂ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰਲੇ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕਾਰਕਾਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੁਨਾਮੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਨਰ ਬੀਚ ਦੀਆਂ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਸੜਕਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਅਸਰਦਾਰ ਹੈ, ਭੂਚਾਲ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜ਼ਮੀਨ ਧਸਣਾ, ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ, ਕੋਈ ਧਮਾਕਾ ਅਤੇ ਕਦੇ ਕਦਾਈਂ ਉਲਕਾ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ ਵੀ ਸੁਨਾਮੀ ਉੱਠਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਲਹਿਰਾਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੰਢਿਆਂ ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਭਿਆਨਕ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਡਿਜ਼ਾਸਟਰ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਟੀਮ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਸਵੀਰ ਜਿਵੇਂ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਉਵੇਂ ਹੀ ਸੁਨਾਮੀ ਬਾਰੇ ਵੀ ਕੋਈ ਅੰਦਾਜਾ ਨਹੀਂ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਹਾਂ ਧਰਤੀ ਦੇ ਜਿਹੜੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਦੀਆਂ ਟੈਕਟਾਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਨਾਮੀ ਵਧੇਰੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕ੍ਰੇਕਾਟੋਆ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਸਾਲ 1883 ਵਿੱਚ ਵੀ ਫਟਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਘਟਨਾ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਹਿੰਸਕ ਘਟਨਾ ਸੀ। ਅੰਕ ਕ੍ਰੇਕਾਟੋਆ ਦੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਓਇਸਟੀਨ ਲੁਆਂਡ ਐਂਡਰਸੇਨ ਨੇ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਖਿੱਚੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46791096", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43565033", "doc1": "زار كيم جونج أون الصين أربع مرات خلال 2018 وتستمر زيارة جونغ أون وقرينته ري سول جو إلى الصين حتى العاشر من يناير/ كانون الثاني الجاري. وأشارت تقارير إلى أن الزيارة تهدف إلى استئناف المفاوضات بين الجانبين تمهيدا لقمة ثانية تجمع الزعيم الكوري الشمالي والرئيس الأمريكي دونالد ترامب. وتفيد تقارير بأن رئيس كوريا الشمالية سافر إلى الصين في قطاره المصفح. وتعد هذه رابع زيارة يقوم بها كيم جونغ اون إلى الصين خلال عام واحد. وأشارت تقارير إلى أن الثلاثاء يوافق عيد ميلاد زعيم كوريا الشمالية الخامس والثلاثين رغم أن وسائل الإعلام الكورية الشمالية لم تؤكد هذه الأنباء. وتعتبر الصين أهم حليف دبلوماسي لكوريا الشمالية، كما أنها الشريك التجاري الأهم لبيونغيانغ والداعم الرئيسي لها. وقال هاري جيه كازيانيس، مدير دراسات الشؤون الدفاعية بمركز الصالح الوطني، لوكالة أنباء رويترز إن \"كيم جونغ أون متحمس لإبلاغ إدارة ترامب بأن لديه خيارات دبلوماسية واقتصادية بخلاف ما يمكن أن تقدمه واش��طن وسول\". ولم يلتق كيم جونغ أون برئيس الصين خلال السنوات الست الأولى من صعوده إلى السلطة، ولكنه سافر إلى الصين ثلاث مرات العام الماضي. لم يُعلن عن أي من الزيارات التي قام بها جونج أون للصين قبل بدء أي منها وتقول لورا بيكر، مراسلة بي بي سي في سيول، إن الزيارة الأخيرة، التي تستمر لثلاثة أيام، قد تثير تكهنات باقتراب عقد قمة أمريكية كورية شمالية ثانية. وقال ترامب لوسائل إعلام في وقت سابق إن \"حوارا جيدا\" دار مع كوريا الشمالية، لكن العقوبات الأمريكية على بيونغيانغ سوف تستمر. وكان كيم جونغ أون، قد أكد في خطابه بمناسبة العام الجديد أنه ملتزم بنزع السلاح النووي من شبه الجزيرة الكورية، لكنه حذر من إمكانية تغير مسار الأحداث حال استمرار العقوبات الأمريكية. وتوقف التقدم على صعيد التعاون الدبلوماسي بين الزعيمين الأمريكي ترامب والكوري الشمالي جونغ أون منذ القمة التاريخية التي انعقدت بين الجانبين في سنغافورة في يونيو/ حزيران الماضي. ووقع الزعيمان اتفاقا تعهدا خلاله بنزع السلاح النووي من المنطقة، لكنهما لم يعلنا أي تفاصيل عن هذا الاتفاق.", "doc2": "ਮੀਡੀਆ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਮ 10 ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਗੇ। ਖਬਰਾਂ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਦੌਰਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਕਿਮ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਮਿਟ ਹੋਏ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਮਾਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਨੇਤਾ ਜਦੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਫਿਰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਉਲਟੀ ਗੰਗਾ ਕਿਉਂ ਵਹਿ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਵਾਈ ਸਫ਼ਰ ਵਿੱਚ ਡਰ ਕਿਉਂ? ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਇਲ ਨੂੰ ਵੀ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਨਫ਼ਰਤ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਾਲ 2002 ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਰੂਸ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਗਏ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਅਫ਼ਸਰ ਨੇ ਇਸ ਟਰੇਨ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਿੰਗੀ ਵਾਈਨ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਰਬੇਕਿਊ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਟਰੇਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪਾਰਟੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਦੂਜੇ ਨੇ ਇਸ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਰਾਹੀਂ ਕਰੀਬ 10-12 ਦੌਰੇ ਕੀਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵਧੇਰੇ ਚੀਨ ਦੇ ਸਨ। ਸੀਨੀਅਰ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਦੂਰ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਲਈ ਟਰੇਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਾਲ 1984 ਵਿੱਚ ਉਹ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਰਾਹੀਂ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਗਏ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵੀ ਟਰੇਨ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਸੀ। ਜਿਹੜੀ ਟਰੇਨ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਵਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਕੋਈ ਸਾਧਾਰਨ ਟਰੇਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਿਉਂ ਖਾਸ ਹੈ ਇਹ ਰੇਲਗੱਡੀ? ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਬੀਜਿੰਗ ਵਿੱਚ ਦਿਖੀ ਇਸ ਰੇਲਗੱਡੀ ਵਿੱਚ 21 ਕੋਚ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਰੰਗ ਹਰਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਖਿੜਕੀਆਂ 'ਤੇ ਟਿੰਟਿਡ ਗਲਾਸ ਸੀ ਤਾਂਕਿ ਕੋਈ ਬਾਹਰੋਂ ਇਹ ਨਾ ਦੇਖ ਸਕੇ ਕਿ ਅੰਦਰ ਕੌਣ ਹੈ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਇਲ ਇਸ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਬਾਰੇ ਜੋ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਉਹ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਰਿਪੋਰਟ, ਇਸ ਟਰੇਨ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬਿ��ਨਾਂ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਕਵਰੇਜ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਾਲ 2009 ਦੀ ਨਿਊਜ਼ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਦੇ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 90 ਕੋਚ ਤਿਆਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਮ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਇਲ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਵੀ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਸੀ ਤਾਂ ਤਿੰਨ ਟਰੇਨਾਂ ਚੱਲਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਐਡਵਾਂਸਡ ਸਕਿਊਰਟੀ ਟਰੇਨ, ਕਿਮ ਦੀ ਟਰੇਨ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਟਰੇਨ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਬਾਡੀਗਾਰਡ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਬੁਲੇਟਪਰੂਫ਼ ਕੋਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਇੱਕ ਡੱਬਾ ਬੁਲੇਟਪਰੂਫ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਮ ਰੇਲ ਕੋਚ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਭਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵੱਧ ਭਾਰ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਸਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਨੁਮਾਨ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਸਦੀ ਵਧੇਰੇ ਸਪੀਡ 37 ਮੀਲ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਪੁਲਿਸ ਕਰਮੀ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਕਾਫ਼ਲੇ ਲਈ ਸੜਕ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕੀਤੇ ਹੋਏ, ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆਈ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ 2009 ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਇਲ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ 100 ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਐਡਵਾਂਸਡ ਟਰੇਨ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਪੜਤਾਲ ਕਰਨੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੱਧ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਟਰੇਨ ਦੇ ਉੱਪਰ ਫੌਜ ਦੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਅਤੇ ਏਅਰਪਲੇਨ ਵੀ ਉਡਾਨ ਭਰਦੇ ਸੀ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ 22 ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਇਸਤੇਮਾਲ ਦੇ ਲਈ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਟਰੇਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਵਾਰ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਟਰੇਨ ਦੇ ਇੱਕ ਕੋਚ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਸਫ਼ੇਦ ਟੇਬਲ ਉੱਪਰ ਬੈਠੇ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਸੀ ਜਿਹੜਾ ਇੱਕ ਕਾਨਫਰੰਸ ਰੂਮ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿਖ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ 13 ਨਵੰਬਰ 2015 ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਖ਼ਬਾਰ 'ਦਿ ਗਾਰਡੀਅਨ' ਵਿੱਚ ਰਿਪੋਰਟ ਛਪੀ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਦੇਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੀ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਾਫ਼ਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋਬਾਈਲ ਟਾਇਲਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਡਰ ਕਿਉਂ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਕਿਮ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਡਰਦੇ ਹਨ? ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ 1997 ਤੋਂ 1999 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਰਹੇ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸਪਰਾ ਨੇ ਇਸਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਸੀ,''ਡਰ ਤਾਂ ਹੈ। ਕਿਮ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁਰਖੇ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫ਼ੀ ਚੌਕਸ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ।'' ਸਪਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ,''ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ ਦਾ ਸ਼ਾਸਕ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਬਦਲੇ ਟਰੇਨ ਰਾਹੀਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਦੌਰਾ ਕਰੇ, ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿੰਨੇ ਫ਼ਿਕਰਮੰਦ ਹਨ।'' ਸਪਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦੇ ਦਾਦਾ ਕਿਮ ਇਲ-ਸੁੰਗ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਿਰਫ਼ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,''ਪੂਰਾ ਦੇਸ ਤਾਂ ਅਲਰਟ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਿਸੇ ਦੇਸ ਨਾਲ ਪੀਸ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੀ ਡਰੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਜੇ ਉਸ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨਾ ਰੌਲਾ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਅਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਹੈ।'' (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/52511340", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52512319", "doc1": "لم يتم مشاهدة كيم جونغ أون في مكان عام منذ حوالى ثلاثة أسابيع وذكرت وكالة الأنباء المركزية الكورية أنّ الزعيم الكوري الشمالي قطع شريط افتتاح مصنع للأسمدة. وأضافت أنّ الناس في المصنع \"انفجروا بهتافات من السعادة\" عندما ظهر. ويأتي ظهوره - وهو أول ظهور له منذ مشاركته بحدث إعلامي حكومي في 12 أبريل/نيسان - وسط تكهنات عالمية حول صحته. وأضافت الوكالة أنّه كان برفقة كيم عدداً من كبار المسؤولين الكوريين الشماليين، بما في ذلك شقيقته كيم يو جونغ. مواضيع قد تهمك نهاية ولم يتسنّ تأكيد أحدث التقارير من وسائل الإعلام الحكومية ولم يتمّ تقديم أي صور. ورداً على سؤال حول الحديث عن ظهور كيم، قال الرئيس الأمريكي دونالد ترامب للصحافيين إنه لا يريد التعليق على ذلك الآن. ما الذي أشعل التكهنات؟ بدأت التكهنات حول صحة كيم بعد أن غاب عن احتفالات ذكرى ميلاد جده، مؤسس الدولة كيم إيل سونغ في 15 أبريل/نيسان. والذكرى السنوية هي واحدة من أكبر الأحداث في التقويم الكوري الشمالي، وعادة ما يحتفل بها كيم من خلال زيارة ضريح جده. ولم يغب كيم عن هذا الحدث من قبل. ثمّ ظهرت ادعاءات عن اعتلال صحة كيم في تقرير لموقع على الإنترنت يديره منشقون من كوريا الشمالية. وقالت مصادر لم يتمّ الكشف عنها لصحيفة \"ديلي إن كيه\" إنهم فهموا أنه كان يعاني من مشاكل في القلب والأوعية الدموية منذ أغسطس/آب الماضي \"لكن حالته ساءت بعد زيارات متكررة قام بها الى جبل بايكتو\". وأدى ذلك إلى سلسلة من التقارير من قبل وسائل الإعلام حول العالم حول قصة أحادية المصدر. ثمّ بدأت وكالات الأنباء بنشر هذا الادعاء، وكانت المعلومات هذه هي كل ما لديهم، الى أن ظهرت بعض التقارير التي أشارت الى أنّ وكالات الاستخبارات في كل من كوريا الجنوبية والولايات المتحدة تراقب وتبحث في هذا الادعاء. ولكن بعد ذلك، جاء عنوان رئيسي أكثر إثارة في وسائل الإعلام الأمريكية، مفاده أنّ الزعيم الكوري الشمالي في حالة حرجة بعد جراحة خضع لها في القلب. وزادت التكهنات حول صحة كيم يوم الأربعاء الماضي، عندما قال وزير الخارجية الأمريكي مايك بومبيو إنّ المسؤولين في البلاد \"لم يروا\" كيم مؤخراً. ومع ذلك، قال بيان صادر عن حكومة كوريا الجنوبية، ومصادر في المخابرات الصينية - تحدثت إلى وكالة رويترز - إنّ هذا الادعاء غير صحيح.", "doc2": "ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦੇ ਦਿਖਾਈ ਨਾ ਦੇਣ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਆਸ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਕੇਸੀਐੱਨਏ ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਇੱਕ ਖਾਦ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਫੈਕਟਰੀ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਲੋਕਾਂ ਨੇ 'ਤਾਲੀਆਂ ਨਾਲ'ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ��ੀਤਾ। ਕੇਸੀਐੱਨਏ ਨਿਊਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਕਿਮ ਯੋ ਜੋਂਗ ਅਤੇ ਕਈ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਸੁੰਤਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਤਸਵੀਰ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ 12 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿਖੇ ਸਨ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੀਆਂ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਛਾਈਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਦੁਨੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਰਾਜ਼ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦਾ ਵੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਿਪਾਠੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਭੱਜੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਜੀ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਕੁੱਝ ਦਿਲਚਸਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। 1. ਰਾਜਕੁਮਾਰਾਂ ਵਰਗੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦਾ ਜਨਮ 1982 ਤੋਂ 1983 ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਚਪਨ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾਂ ਵਾਂਗ ਰਿਹਾ। ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਐਨਕੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿੱਪ ਵਾਚ' ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਮਾਈਕਲ ਮੇਡਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਉਹ ਵੱਡੇ ਬੰਗਲੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਐਸ਼ੋ ਅਰਾਮ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਭੋਗੀ ਹੈ ਪਰ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਕੱਲੇਪਣ ਨਾਲ।'' ਕਿਮ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਇਲ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮੀ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਊਜ਼ ਗ੍ਰੁੱਪ ਏਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਹੀ ਕਿਹਾ ਸੀ। 2017 ਵਿੱਚ ਟੌਰਾਂਟੋ ਵਿੱਚ ਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ''ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਬੱਚਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਸਾਰੇ ਵੱਡੇ ਸਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਦੇ।'' ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਮ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਬੇਹੱਦ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਫੌਜੀ ਦੀ ਪੋਸ਼ਾਕ ਵਿੱਚ ਦਿੱਸਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੱਸਦਾ ਹੈ। ਮੇਡਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਸਜ਼ਾ ਜੇਲ੍ਹ ਜਾਂ ਮੌਤ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਨੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾਹ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ।'' 2. ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਿਮ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੀਆਂ ਬਰਫੀਲੀ ਵਾਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। 1996 ਤੋਂ 2000 ਤੱਕ ਕਿਮ ਯੁਰਪ 'ਚ ਪੜ੍ਹੇ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਸੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਜੋ 1998 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਨਾਂ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਿਮ ਉਪਨਾਮ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਓਂਦੇ ਰਹੇ। 'ਦ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ' ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਉਹ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਬੱਚਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ���ਿੜਚਿੜਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਘੱਟ ਸੀ।'' ਕਿਮ ਦੇ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਣ ਵਾਲੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਉਸਨੂੰ ਦੂਤਾਵਾਸ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵਰਕਰ ਦਾ ਬੱਚਾ ਸਮਝਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਸ਼ਰਮੀਲਾ ਸੀ ਪਰ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਦੋਸਤ ਸੀ। 3. ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਦੇ ਦੀਵਾਨੇ ਇੱਕ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਕਿਮ ਨਾਲ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਖੇਡਣ ਵਾਲੇ ਮਾਰਕੋ ਇਮਹਾਫ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਉਹ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਕਿਸੇ ਸ਼ਰਮੀਲੇ ਮੁੰਡੇ ਵਾਂਗ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਖੇਡਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵੱਖ ਰੂਪ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿੱਲਦਾ ਸੀ।'' ਕਿਮ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀ ਮਾਈਕਲ ਜੌਰਡਨ ਪਸੰਦ ਸਨ। ਅਤੇ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਬਾਸਕਟਬਾਲ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੀਵਾਨਗੀ ਘਟੀ ਨਹੀਂ। ਅਮਰੀਕੀ ਖਿਡਾਰੀ ਡੈਨਿਸ ਰੇਡਮੈਨ ਕਈ ਵਾਰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਵਿਵਾਦਤ ਵੀ ਹੈ। ਰੇਡਮੈਨ ਨੇ ਟੀਵੀ ਸ਼ੋਅ 'ਦ ਲੇਟ ਸ਼ੋਅ' ਵਿੱਚ ਸਟੀਫਨ ਕੋਲਬਰਟ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, ''ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਂਦਾ ਕਿ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਗਲ ਕਿਵੇਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਕਦੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ।'' 4. ਵਿਸਕੀ ਅਤੇ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਫਿਲਮਾਂ ਕਿੰਮ ਦੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਆਦਤ 'ਤੇ ਵੀ ਕਈ ਕਿਆਸ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਐਨਕੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿੱਪ ਵਾਚ' ਮੁਤਾਬਕ, ਕਿਮ ਨੇ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਉਹ ਵੀ ਵਿਸਕੀ। ਮੇਡਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ।'' ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਮ ਨੂੰ ਜਪਾਨੀ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਫਿਲਮਾਂ ਬੇਹੱਦ ਪਸੰਦ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮੈਡੋਨਾ ਤੱਕ ਦੇ ਗੀਤ ਪਸੰਦ ਹਨ। ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਮ ਨੂੰ ਇਹ ਪਸੰਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਓ ਅਤੇ ਭਰਾ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। 2015 ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਦੇ ਇੱਕ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਕੌਨਸਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ ਕਿਮ ਨੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਸਾਜ਼ ਵਜਾਉਣਾ ਸਿੱਖ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਗਿਟਾਰ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਵਜਾਉਂਦੇ ਹਨ। 5. ਦਿਆਲੂ ਕਿਮ ਕਿਮ ਦੇ ਪਿਤਾ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ੈੱਫ ਨੇ ਇਸ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਦੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਪੱਖ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ 2001 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕੇਂਜੀ ਫੂਜੀਮੋਤੋ ਨਾਂ ਤੋਂ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਖਸ ਇੱਕ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਉਹ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਏਜੰਟ ਉਸ ਤੋਂ ਬਦਲਾ ਲੈਣਗੇ। ਪਰ ਕਿੰਮ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਦੂਜਾ ਚਿਹਰਾ ਵਿਖਾਇਆ । ਕਿੰਮ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਸ਼ੈੱਫ ਕੇਂਜੀ ਫੂਜੀਮੋਤੋ 2012 ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਯੌਨਗੈਂਗ ਬੁਲਾਇਆ। ਕੇਂਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਜਦ ਮੈਂ ਕਿਮ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਲਈ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮੈਂ ਰੋਣ ਲੱਗਿਆ।'' 'ਦਿ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ' ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, ''ਮੈਂ ਕਿੰਮ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ਮੈਂ ਫੂਜੀਮੋਤੋ, ਗੱਦਾਰ, ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ ਹਾਂ।'' ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਆਰ-ਪਾਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤਿਆਰ ਕਿਉਂ? ਕੇਂਜੀ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਮਾਹਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਗੱਲ ਤੋਂ ਸਹਿਮਤ ਹਨ। ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੇਂਜੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕਿਮ ਅਗਲੇ ਹੁਕਮਰਾਨ ਹੋਣਗੇ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਪਸੰਦੀਦਾ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/sports-55080274", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55078396", "doc1": "وظل مارادونا شخصية مثيرة للجدل أُطلقت عليها أوصاف مختلفة ومتناقضة، فهو اللاعب المبهر والعبقري الكروي الاستثنائي، لكنه في الوقت المدمن على المخدرات وسيء السمعة الذي تلاحقه الفضائح. ويعد مارادونا أحد أكثر لاعبي كرة القدم موهبة في تاريخ اللعبة، إذ يتمتع هذا اللاعب الارجنتيني بمزواجة نادرة بين قدرات متعددة. فهو صاحب أسلوب لعب مميز ورؤية متقدة، فضلا عن اتسامه بالحيوية والسرعة في اللعب، الصفات التي تسحر مشجعيه. لكنه في الوقت نفسه أغضب جمهوره بهدفه المختلف عليه، الذي وصفه بعبارته الشهيرة بأنها \"يد الرب\" إذ شابته لمسة يد خفيفة، في مرمى منتخب انجلترا في بطولة العالم عام 1986، وبإدمانه لاحقا على تناول المخدرات وأزماته الشخصية التي عاشها خارج الملعب. مارادونا يحمل كأس العالم قصير وجميل وعبقري كرة مواضيع قد تهمك نهاية ولد دييغو أرماندو مارادونا قبل نحو 60 عاما في حي فقير في مدينة بوينس آيريس، وهرب من واقع الفقر في شبابه بتحوله إلى نجم كرة قدم شهير يعتبره البعض حتى أعظم من اسطورة كرة القدم البرازيلي، بيليه. سجل اللاعب الارجنتيني 259 هدفا في 491 مباراة، وتفوق على منافسه الأمريكي الجنوبي في حصيلة الأصوات التي حصل عليها في عملية الاقتراع لاختيار أعظم لاعب في القرن العشرين، قبل أن يغير اتحاد كرة القدم الدولي (فيفا) قواعد التصويت ويخلص إلى تكريم اللاعبين معا. وأظهر مارادونا قدرات استثنائية منذ مراهقته عندما لعب مع فرق الناشئين والشباب، ابتدأها باللعب مع نادي أستريلا روجا ثم فريق نادي أرجنتينوس جونيورز، قبل أن يتقدم لاحتراف اللعب عالميا وهو بعمر 16 عاما و 120 يوما، حيث لعب أول مباراة دولية له مع منتخب الإرجنتين ضد منتخب المجر. لا يبدو مارادونا في صوة الرياضي المثالية؛ فهو قصير وبدين نسبيا ولا يتجاوز طوله خمسة أقدام وخمس بوصات، بيد أن مهاراته الفائقة في اللعب وخفة حركته وقدرته على المراوغة والانسلال بين اللاعبين وسيطرته على الكرة وتمريراته الناجحة، كلها مهارات تعوض وتغطي على نقص السرعة والوزن الزائد نسبيا. وإذا كان مارادونا بارعا في مناورة وإشغال حلقات دفاع الخصم، إلا أنه وجد أن من الصعب عليه المراوغة وتفادي المشاكل في حياته الحقيقية. يد الرب وهدف القرن إن أهداف ماردونا الـ 34 من 92 مشاركة مع منتخب الارجنتين تحكي جانبا واحداً فقط من قصة احترافه كلاعب دولي لامع. فقد قاد منتخب بلاده إلى الفوز في بطولة العالم في عام 1986 في المكسيك، وإلى مكان في نهائي البطولة بعد أربع سنوات من هذا التاريخ. وفي جولة ربع النهائي في بطولة العالم تلك، وفي مباراة فريق بلاده مع منتخب إنكلترا وقعت حادثتان، طبع الجدل بشأنهما مجمل حياة ماردونا الكروية. كان مارادونا دائم التردد على كوبا فقد اتسمت تلك المباراة بشحنة احتكاك وتحدٍ إضافية بسبب حرب فوكلاند التي وقعت بين البلدين قبل أربع سنوات منها. وحتى الدقيقة 51 من المباراة كانت نتيجة المباراة التعادل السلبي بدون أهداف، بيد أن مارادونا قفز في مواجهة حارس المرمى بيتر شيلتون ليسجل هدفا واضعا الكرة في شبكة المنتخب الانجليزي. لكنه قال لاحقا إن الهدف جاء بفضل \"جزء من ضربة رأس من مارادونا والجزء الآخر من يد الرب\"، وظل هذا الهدف مثار جدل في كرة القدم تشوبه شبهة أنه جاء من لمسة يد. وبعد أربع دقائق، عاد مارادونا ليسجل ما وصف بـ \"هدف القرن العشرين\" عندما التقط الكرة في نصف ملعب فريقه وانطلق في هجمة ساحرة تجاوز فيها العديد من اللاعبين وليخدع حارس المرمى شيلتون مودعا الكرة في مرماه. وقال المعلق الرياضي في بي بي سي باري ديفز \"يجب أن نقول أنه هدف هائل - و لا يوجد أي شك في صحته. فقد كان نتاج عبقري كرة قدم خالص\". وقد تراجعت إنجلترا في البطولة بعد هذه المباراة لتتأهل الأرجنتين، ليقول مارادونا إنه كان \"أكبر بكثير من فوز بمباراة، لقد كان سقوطاً للانكليز بالضربة القاضية\". مارادونا والزعيم الفنزويلي الراحل هيوغو شافير أرقام قياسية حطم مارادونا الرقم القياسي العالمي في سعر انتقاله مرتين، الأولى عندما انتقل من نادي بوكا جونيورز في موطنه إلى برشلونة الإسباني في عام 1982 ( 3 مليون جنيه استرليني) وعندمت انضم إلى نادي نابولي الإيطالي بعد ذلك بعامين مقابل ( خمسة ملايين جنيه إسترليني). كان هناك أكثر من 80000 مشجع في انتظاره عندما حط بطائرة عمودية على أرض الملعب في ايطاليا. قدم أفضل عروضه الكروية في إيطاليا وحظي بتكريم الجماهير حيث فاز نابولي بلقب الدوري الايطالي عامي 1987 و 1990 وكأس الاتحاد الأوروبي عام 1989. استمر حفل الاحتفال بالانتصار الأول مدة خمسة أيام مع نزول مئات الآلاف إلى الشوارع وبات مارادونا محط الاهتمام والآمال ومحاصراً حسب قوله عندما قال \"هذه مدينة رائعة لكنني بالكاد أستطيع التنفس. أريد أن أكون حرا في التجول، أنا فتى مثل أي شخص آخر\". ونشأت علاقة بينه وبين عصابة المافيا كامورا بسبب إدمانه على المخدرات. وفي اعقاب خسارة بلاده امام ألمانيا في كأس العالم التي جرت في إيطاليا 1990أظهرت اختبارات تعاطيه للمنشطات مما أدى إلى إيقافه لمدة 15 شهراً عام 1991. وقاد فريق بلاده مرة أخرى ووصل نهائي كأس العالم في الولايات المتحدة في 1994 لكنه أعيد إلى بلاده بعد إخفاقه في اختبار المخدرات. بعد اختباره الإيجابي الثالث بعد ثلاث سنوات تقاعد من كرة القدم في عيد ميلاده السابع والثلاثين،لكنه ظل يعاني من المشاكل. ادمان المخدرات والكحول وحكم على مارادونا بالسجن عامين و 10 أشهر مع وقف التنفيذ بعد إدانته في إطلاق نار على الصحفيين ببندقية هوائية. وأدى تعاطيه للكوكايين وإدمان الكحول إلى العديد من المشكلات الصحية وزاد وزنه حيث وصل إلى 128 كيلو غراماً في وقت من الأوقات، وتعرض لأزمة قلبية شديدة في عام 2004 ودخل العناية المركزة. خضع لعملية جراحية في المعدة للمساعدة في القضاء على السمنة التي كان يعاني منها وتوجه إلى كوبا للاستجمام وللتغلب على مرضه. كان مارادونا يعاني من متاعب صحية خلال السنوات الأخيرة وعلى الرغم من كل هذا تم تعيين مارادونا مدرباً للمنتخب الأرجنتيني الوطني في عام 2008 وقاد الفريق إلى ربع نهائي كأس العالمبعد ذلك بعامين أن ينتهي عهده بهزيمة 4-0 أمام ألمانيا في مر��لة ربع النهائي. احتاج مارادونا إلى جراحة ترميمية على شفته بعد أن عضه أحد كلابه واقر علناً أبوته لابنه دييغو أرماندو جونيور الذي ولد من علاقة غرامية. وخير مثال على أسلوب حياته الفوضوية كان عندما حضر مباراة الأرجنتين ضد نيجيريا في كأس العالم 2018 في روسيا. فقد كشف النقاب عن لافتة تحمل صورته، ورقص مع أحد مشجعي نيجيريا وتضرغ إلى السماء قبل المباراة واحتفل بشدة عندما سجل مواطنه ليونيل ميسي هدفاً لبلاده ونام وألقى تحية مزدوجة بإصبعه الوسطى بعد هدف الأرجنتين الثاني. وأشارت بعض التقارير إلى أنه احتاج إلى علاج طبي بعد ذلك. مشين، ملهم، ممتع، عظيم، قمة كلمات تختصر شخصية مارادونا الذي عاش حياة صاخبة وحافلة.", "doc2": "ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦੇ ਮਿਡਫੀਲਡ ਅਟੈਕਰ ਅਤੇ ਮੈਨੇਜਰ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਬਲੱਡ ਕਲੌਟ ਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਵੰਬਰ ਵਿਚ ਹੀ ਸਫ਼ਲ ਸਰਜਰੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਆਦਤ ਛੁਡਾਉਣ ਲਈ ਇਲਾਜ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਕਲੱਬ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰਸੀਲੋਨਾ ਅਤੇ ਨਾਪੋਲੀ ਲਈ ਖੇਡਿਆ ਅਤੇ ਇਟਲੀ ਸਾਇਡ ਲਈ ਦੋ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤੇ। ਡਿਆਗੋ ਮੈਰਾਡੋਨਾ ਨੇ 1986 ਵਿਚ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਲਈ ਖੇਡਦਿਆਂ ਫੁੱਲਬਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਫੁੱਟਾਬਲ ਦਾ 'ਰੱਬ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਮੈਰਾਡੋਨਾ ਨੂੰ ਫੁੱਟਾਬਲ ਦਾ ਰੱਬ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਫੁੱਟਾਬਲ ਖੇਡ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਾਸਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਮੈਰਾਡੋਨਾ ਨੇ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਵਲੋਂ 4 ਫੁੱਟਬਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਖੇਡੇ। 90 ਮੈਂਚਾਂ ਵਿਚ ਮੈਰਾਡੋਨਾ ਨੇ 34 ਗੋਲ ਦਾਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ 1990 ਵਿਚ ਇਟਲੀ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪੱਛਮ ਜਰਮਨੀ ਹੱਥੋਂ ਹਾਰ ਗਏ। 1994 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਫੇਰ ਟੀਮ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਖੇਡਿਆ। ਪਰ ਨਸ਼ੀਲਾ ਪਦਾਰਥ ਲੈਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵਿਚ ਘਰ ਵਾਪਸ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 37 ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ 1997 ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਖੇਡ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਲਿਆ। ਮੈਰਾਡੋਨਾ ਨੇ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਵਲੋਂ 4 ਫੁੱਟਬਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਖੇਡੇ। 90 ਮੈਂਚਾਂ ਵਿਚ ਮੈਰਾਡੋਨਾ ਨੇ 34 ਗੋਲ ਦਾਗੇ ਆਪਣੇ ਖੇਡ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਮੈਰਾਡੋਨਾ ਨੇ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਅਰਜੀਨਾ ਵਿਚ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੀ ਭੂਮਿਆ ਨਿਭਾਈ। 2008 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦੀ ਕੌਮੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਟੀਮ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੋਚ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ 2010 ਵਿਚ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਟੀਮ ਵਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੇ ਕੁਆਟਰ ਫਾਇਨਲ ਵਿਚ ਹਰਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਚ ਵਜੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਮੈਰਾਡੋਨਾ ਦੇ ਖੇਡ ਕਰੀਅਰ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਅਹਿਮ ਤਸਵੀਰਾਂ ਮੈਰਾਡੋਨਾ ਨੇ ਅਰਜਨਟੀਨ ਵਲੋਂ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ 1982 ਵਿਚ ਸਪੇਨ ਵਿਚ ਖੇਡਿਆ ਪਰ ਅਸਲ ਕਰਿਸ਼ਮਾ ਇਸ ਤੋਂ ਚਾਰ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਦਿਖਾਇਆ। 1986 ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੇ ਕੁਆਟਰ ਫਾਇਨਲ ਮੈਚ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਮੌਕੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਗੋਲ ਕੀਪਰ ਪੀਟਰ ਸ਼ਿਲਟਨ ਨਾਲ ਹੱਥ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ। 2001 ਵਿਚ ਮੈਰਡੋਨਾ ਡਰੱਗਜ਼ ਅਤੇ ਓਵਰ ਵੇਟ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਖ��ਲਾਫ ਮੈਚ ਦੌਰਾਨ ਮੈਰਾਡੋਨਾ ਦੇ ਦੋ ਦਿਲ਼ਕਸ਼ ਅੰਦਾਜ਼ ਇਟਾਲੀਅਨ ਕੱਪ ਦੌਰਾਨ ਮੈਰਡੋਨਾ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਸਰੋਤ ਸੀ ਉਹ ਕਈ ਅਹਿਮ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਨਾਲ 10 ਨੂੰਬਰ ਜਰਸੀ ਵੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦੀ ਏ- ਟੀਮ, ਜਿਸ ਦੇ ਮੈਰਾਡੋਨਾ ਮੈਨੇਜਰ ਸਨ, ਇੱਕ ਮੈਚ ਦੌਰਾਨ ਮੈਸੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਤਾ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ। 2010 ਦੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਟੀਮ ਜਰਮਨੀ ਹੱਥੋਂ ਕੁਆਟਰ ਫਾਇਨਲ ਵਿਚ ਹਾਰ ਗਈ ਸੀ। ਪੋਸਟਰ ਬੁਆਏ: ਰੂਸ ਵਿਚ 2018 ਦੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੌਰਾਨ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਬਨਾਮ ਨਾਈਜ਼ੀਰੀਆ ਮੈਚ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣਾ ਪੋਸਟਰ ਲਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/media-43951223", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43946728", "doc1": "كما قُتل 11 تلميذا، على الأقل، في هجوم انتحاري بإقليم قندهار الجنوبي، بحسب ما أعلنته الشرطة. وفي هجوم منفصل، بإقليم خوست، قتل مراسل بي بي سي أحمد شاه. وكان شاه (29 عاما) يعمل لدى خدمة بي بي سي الأفغانية لأكثر من عام. وزعم تنظيم ما يسمى بـ\"الدولة الإسلامية\" مسؤوليته عن هجومي كابول، اللذين وقعا بالقرب من مقر خدمة الاستخبارات الأفغانية.", "doc2": "ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ 'ਤੇ ਸਵਾਰ ਇੱਕ ਹਮਲਾਵਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾ ਧਮਾਕਾ ਕਾਬੁਲ ਦੇ ਸ਼ਸ਼ਦਰਾਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਧਮਾਕੇ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕਠੇ ਹੋਏ ਤਾਂ ਦੂਜਾ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇੱਥੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਏਐਫਪੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਚੀਫ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਸ਼ਾਹ ਮਕਾਏ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਏਐਫਪੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੂਜਾ ਧਮਾਕਾ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੀ ਮੌਤ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਹਿਮਦ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਪੂਰਬੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਖੋਸਤ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। 29 ਸਾਲਾ ਅਹਿਮਦ ਸ਼ਾਹ ਬੀਬੀਸੀ ਅਫਗਾਨ ਸਰਵਿਸ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਕਤ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਵਰਲਡ ਸਰਵਿਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜੇਮੀ ਐਂਗਸ ਨੇ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰ ਕੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਨਾ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਘਾਟਾ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਸੰਵੇਦਨਾ ਅਹਿਮਦ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ, ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਬੀਬੀਸੀ ਅਫਗਾਨ ਟੀਮ ਨਾਲ ਹੈ।'' ਖੋਸਟ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਬਦੁੱਲ ਹਨਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਹਿਮਦ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਅਣਪਛਾਤੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਮਾਰਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੇ ਮਕਸਦ ਬਾਰੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-50993838", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51005174", "doc1": "تعد القدرات الصاروخية جزءا رئيسيا في جهد إيران العسكري وهدد المرشد الأعلى الإيراني، آية الله علي خامنئي بـ \"انتقام قاس ينتظر\" أولئك الذين وقفوا وراء الهجوم على الفريق قاسم سليماني. وقد تسببت تلك الحادثة في زيادة التوتر في المنطقة. فما الذي نعرفه عن قدرات إيران العسكرية. ما حجم الجيش الإيراني؟ ثمة ما يقدر بـ 523 ألف عنصر من عديد القوات الفاعلة في مختلف الفعاليات العسكرية في إيران، بحسب المعهد الدولي للدراسات الاستراتيجية، وهو مركز بحثي مقره بريطانيا. ويشمل هذا العدد 350 ألف عسكري في الجيش النظامي و ما لا يقل عن 150 ألفا من عناصر الحرس الثوري الإيراني. مواضيع قد تهمك نهاية وثمة نحو 20 ألفا آخرين في عديد القوات البحرية التابعة للحرس الثوري، يُسيرون دوريات في قوارب مسلحة في مضيق هرمز، الذي كان موقعا لهجمات استهدفت ناقلات نفط تحمل أعلام أجنبية في عام 2019. ويسيطر الحرس الثوري أيضا على قوة الباسيج، وهي قوة أمنية تطوعية تساعد في قمع أي احتجاج أو معارضة داخلية. ويمكن لتلك القوة، نظريا، تحشيد مئات الآلاف من الأشخاص. يمتلك الحرس الثوري الإيراني قوة بحرية خاصة وتأسس الحرس الثوري قبل نحو 40 عاما للدفاع عن النظام الإسلامي في إيران، وأصبح قوة عسكرية وسياسية واقتصادية كبرى قائمة بذاتها. وعلى الرغم من أن عديد الحرس الثوري أقل من الجيش الرسمي، إلا أنه يعد القوة العسكرية الأبرز وذات الصلاحيات الأوسع في إيران. من يقوم بالعمليات الخارجية؟ تدير قوة فيلق القدس، التي كانت بقيادة الفريق سليماني، عمليات سرية في الخارج، وهي تابعة للحرس الثوري لكنها ترسل تقاريرها إلى المرشد الأعلى في إيران. ويعتقد أنها تضم نحو 5000 عنصر من قوات النخبة. وقد نشرت هذه القوة في سوريا، حيث لعبت دورا استشاريا في مساعدة عناصر عسكرية موالية للرئيس السوري بشار الأسد وميليشيات شيعية قاتلت معهم. وفي العراق، دعمت قوات شبه عسكرية يُهيمن عليها الشيعة أسهمت في هزيمة جماعة تنظيم الدولة الإسلامية. بيد أن الولايات المتحدة تقول إن فيلق القدس يقوم بدور أكبر في تقديم التمويل والتدريب والأسلحة والمعدات لمنظمات صنفتها واشنطن بوصفها جماعات إرهابية في الشرق الأوسط، ومن بينها حزب الله اللبناني وجماعة الجهاد الإسلامي الفلسطينية. وقد حدت المشكلات الاقتصادية والعقوبات المفروضة على إيران من واردات إيران العسكرية، والتي هي صغيرة نسبيا بالمقارنة مع دول أخرى في المنطقة. وتعادل قيمة ما استوردته إيران في مجال الدفاع للفترة من 2009 إلى 2018 نحو 3.5 في المئة فقط مما استوردته السعودية في الفترة نفسها، بحسب مركز دراسات السلام الدولي في ستوكهولم. ومعظم ما تستورده إيران في هذا المجال يأتي من روسيا والبقية من الصين. هل تمتلك إيران صواريخ؟ نعم، تعد قدرات إيران الصاروخية جزءا رئيسيا في جهدها العسكري، مع الأخذ بنظر الاعتبار النقص في قوتها الجوية مقارنة بخصومها الإقليميين كإسرائيل والمملكة العربية السعودية. ويصف تقرير لوزارة الدفاع الأمريكية القوة الصاروخية الإيرانية بأنها الأوسع في الشرق الأوسط، وتتألف بشكل رئيسي من صواريخ قصيرة ومتوسطة المدى. وتقول أيضا إن إيران أجرت تجارب في مجال تكنولوجيا الفضاء بما يسمح لها بتطوير صواريخ عابرة للقارات تنتقل إلى مسافات أكبر. بيد أن إيران أوقفت برنامجها للصواريخ بعيدة المدى كجزء من التزامها بالاتفاق الذي وقعته في عام 2015 مع القوى الكبرى، بحسب مركز أبحاث معهد الخدمات الموحدة الملكي \"أر يو سي آي\"، الذي يشير أيضا إلى أنها قد تكون عاودت العمل في البرنامج في ضوء حالة عدم اليقين التي تكتنف مصير الاتفاق النووي بعد خروج الولايات المتحدة منه وفرضها عقوبات على إيران. احتجز الحرس ا��ثوري الإيراني ناقلة نفط ترفع العلم البريطاني في مضيق هرمز عام 2019 وفي كل الأحوال، سيكون العديد من الأهداف في السعودية والخليج في مدى الصواريخ الإيرانية الحالية، قصيرة أو متوسطة المدى، وربما بعض الأهداف في إسرائيل أيضا. وفي مايو/أيار الماضي، نشرت الولايات المتحدة نظام باتريوت المضاد للصواريخ في الشرق الأوسط مع زيادة التوتر مع إيران، لمواجهة الصواريخ الباليستية وصورايخ كروز والطائرات المتقدمة. هل تمتلك إيران أسلحة غير تقليدية؟ على الرغم العقوبات المفروضة عليها منذ سنوات، تمكنت إيران من تطوير قدرات في مجال الطائرات المُسيّرة. وقد استخدمت الطائرات الإيرانية المُسيّرة في العراق منذ عام 2016 في القتال ضد تنظيم الدولة الإسلامية. كما اخترقت إيران المجال الجوي الإسرائيلي باستخدام طائرات مُسيّرة مسلحة سُيرت من قواعد في سوريا، بحسب المعهد الملكي. وفي يونيو/ حزيران 2019، اسقطت إيران طائرة أمريكية مُسيّرة، مبررة ذلك بأنها كانت اخترقت المجال الجوي الإيراني فوق مضيق هرمز. ويقول جونثان ماركوس، مراسل الشؤون الدبلوماسية والدفاعية في بي بي سي، إن الجانب الأخر في برنامج إيران للطائرات المسيرة هو رغبتها في بيع ونقل تكنولوجيا الطائرات المسيرة إلى حلفائها ووكلائها في المنطقة. اتهمت الولايات المتحدة إيران بتزويد الحوثيين بطائرات مُسيّرة وفي عام 2019، استخدمت طائرات مُسيّرة وصواريخ في هجمات على منشآت نفطية سعودية. وقد أشار كل من السعودية والولايات المتحدة إلى صلة إيران بهذه الهجمات، على الرغم من نفي طهران لضلوعها فيها وإشارتها إلى مسؤولية المتمردين في اليمن عنها. هل تمتلك إيران قدرات إلكترونية (سايبرية) في أعقاب هجوم إلكتروني (سايبري) كبير في عام 2010 على المنشآت النووية الإيرانية، عززت إيران قدراتها في مجالات الفضاء السايبري (فضاء الإنترنت). ويعتقد أن الحرس الثوري الإيراني يمتلك وحدات قيادة إلكترونية تعمل في مجالات التجسس العسكري والتجاري. وقال تقرير عسكري أمريكي في عام 2019 إن إيران استهدفت شركات طيران، ومتعاقدين في مجالات دفاعية، وشركات للطاقة والموارد الطبيعية والاتصالات في عمليات تجسس إلكترونية في أنحاء مختلفة من العالم. وفي عام 2019 أيضا، قالت مايكروسوفت إن جماعة قرصنة إلكترونية \"مركزها إيران ومرتبطة بالحكومة الإيرانية\" استهدفت حملة الرئيس الأمريكي وحاولت اختراق حسابات مسؤولين في الحكومة الأمريكية.", "doc2": "ਈਰਾਨ ਦੀਆਂ ਕੁਦਸ ਫੋਰਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਈਰਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੀਡਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਨਰਲ ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਸ ਦਾ 'ਗੰਭੀਰ ਬਦਲਾ ਭੁਗਤਣ' ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣ। ਆਖਿਰ ਅਸੀਂ ਈਰਾਨ ਦੀ ਫ਼ੌਜੀ ਸਮਰੱਥਾ ਬਾਰੇ ਕੀ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ? ਇਰਾਨੀ ਸੈਨਾ ਕਿੰਨੀ ਵੱਡੀ ਹੈ? ਯੂਕੇ ਆਧਾਰਿਤ ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਸਟ੍ਰੈਟੇਜਿਕ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਈਰਾਨ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜੀ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ ਲਗਭਗ 5,23,000 ਸਰਗਰਮ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ 3,50,000 ਆਮ ਫ਼ੌਜੀ ਅਤੇ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ 1,50,000 ਇਸਲਾਮਿਕ ਰੈਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਗਾਰਡਜ਼ ਕੋਰਪਸ (ਆਈਆਰਜੀਸੀ) ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਈਰਾਨ ਦੇ ਰੈਵਲੂਸ਼ਨਰੀ ਗਾਰਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਡੇਢ ਲੱਖ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦੇ ਹੋ�� ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਹਨ ਆਈਆਰਜੀਸੀ ਦੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ 20,000 ਕਰਮਚਾਰੀ ਹਨ। ਇਹ ਸਮੂਹ 'ਸਟਰੇਟ ਆਫ ਹਾਰਮੋਜ਼' (Strait of Harmos) ਵਿੱਚ ਕਈ ਗਸ਼ਤੀ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ 2019 ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਝੰਡੇ ਵਾਲੇ ਟੈਂਕਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ 'ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਟਕਰਾਅ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਝੰਡੇ ਵਾਲੇ ਟੈਂਕਰ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਗਏ ਆਈਆਰਜੀਸੀ ਬਾਸਿਜ ਯੂਨਿਟ ਨੂੰ ਵੀ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਬਲ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਇਸ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਸੰਤੋਸ਼ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਯੂਨਿਟ ਸੰਭਾਵਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਈ ਹਜ਼ਾਰ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜੁਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਈਆਰਜੀਸੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 40 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੈਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਆਮ ਸੈਨਾ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਸੈਨਿਕ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਸ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸੈਨਿਕ ਤਾਕਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈ ? ਕੁਦਸ ਬਲ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਜਨਰਲ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਇਹ ਆਈਆਰਜੀਸੀ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਪਤ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿੱਧੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਨੇਤਾ ਅਯਾਤੁੱਲਾ ਅਲੀ ਖਮੇਨੀ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 5,000 ਗੁਣਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਯੂਨਿਟ ਨੂੰ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਸ਼ਰ-ਅਲ-ਅਸਦ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਮਿਲਟਰੀ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੇ ਸ਼ੀਆ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਗੁੱਟ (shia militias) ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੇ ਸ਼ੀਆ ਦਬਦਬੇ ਵਾਲੇ ਅਰਧ-ਸੈਨਿਕ ਬਲ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਦਸ ਸੈਨਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿੱਤ, ਸਿਖਲਾਈ, ਹਥਿਆਰ ਅਤੇ ਉਪਕਰਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ ਵਿਆਪਕ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈਬਨਾਨ ਦੀ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਲਹਿਰ ਅਤੇ ਫਿਲਸਤੀਨੀ ਇਸਲਾਮਿਕ ਜੇਹਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਆਰਥਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਈ ਹੋਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਖੇਤਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਸਟਾਕਹੋਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੀਸ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਅਨੁਸਾਰ 2009 ਅਤੇ 2018 ਵਿਚਕਾਰ ਈਰਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਅਯਾਤ ਦਾ ਮੁੱਲ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਅਯਾਤ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ 3.5 % ਅਯਾਤ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਰਾਨੀ ਅਯਾਤ ਰੂਸ ਤੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਚੀਨ ਤੋਂ। ਕੀ ਈਰਾਨ ਕੋਲ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਹਨ? ਹਾਂ-ਈਰਾਨ ਦੀ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਸਮਰੱਥਾ ਉਸ ਦੀ ਫ਼ੌਜੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ��ਸ ਦੇ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਰਗੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਹਵਾਈ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਘਾਟ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਇਹ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਦੀ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਤਾਕਤ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਦੂਰੀ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੀ ਦੂਰੀ ਦੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਅੰਤਰ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇਣ ਲਈ ਪੁਲਾੜ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਪਰਖ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੈਟਰਿਓਟ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (Patriot missile defence system) ਕੀ ਹੈ? ਰੌਇਲ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਰੂਸੀ) ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ 2015 ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਈਰਾਨ ਵੱਲੋਂ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੇ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਸੌਦੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਨਿਸ਼ਚਤਾ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਅਤੇ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਈਰਾਨ ਦੀਆਂ ਮੌਜੂਦਾ ਛੋਟੀਆਂ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੀ ਦੂਰੀ ਦੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਦੀ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਿਤ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਹੋਣਗੇ। ਪੈਟਰਿਓਟ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮਈ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਵਧਣ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੈਟਰਿਓਟ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਰੋਕੂ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ, ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਅਤੇ ਉੱਨਤ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਗ਼ੈਰ ਰਵਾਇਤੀ ਹਥਿਆਰ ਕੀ ਹਨ? ਸਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਈਰਾਨ ਡਰੋਨ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਆਈਐੱਸ ਖਿਲਾਫ਼ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ 2016 ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਡਰੋਨ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੂਸੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਅੱਡਿਆਂ ਤੋਂ ਸੰਚਾਲਿਤ ਸਸ਼ਤਰ ਡਰੋਨ ਨਾਲ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੇ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਜੂਨ, 2019 ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਨੇ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਡਰੋਨ ਨੂੰ ਗਿਰਾ ਦਿੱਤਾ, ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ 'ਸਟਰੇਟ ਆਫ ਹਾਰਮੋਜ਼' 'ਤੇ ਇਰਾਨੀ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੋਨਾਥਨ ਮਾਰਕਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਈਰਾਨ ਦੇ ਡਰੋਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਦੂਜਾ ਪਹਿਲੂ ਇਸ ਦੀ ਡਰੋਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕੌਸੀਆਂ (ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ/ਏਜੰਟਾਂ) (proxies) ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਜਾਂ ਇਸਨੂੰ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੈ। 40 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਈਰਾਨ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ’ਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ 2019 ਵਿੱਚ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਹਮਲਿਆਂ ਨੇ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੇਲ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਦ ਕਿ ਤਹਿਰਾਨ ਨੇ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲੈਣ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ। ਕੀ ਈਰਾਨ ਕੋਲ ਸਾਈਬਰ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ? 2010 ਵਿੱਚ ਇਰਾਨੀ ਪਰਮਾਣੂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਈਬਰ ਸਪੇਸ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਲਾਮਿਕ ਰੈਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਗਾਰਡਜ਼ ਕਾਰਪਸ (ਆਈਆਰਜੀਐੱਸ) ਦੀ ਆਪਣੀ ਸਾਈਬਰ ਕਮਾਂਡ ਹੈ ਜੋ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜੀ ਜਾਸੂਸੀ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। 2019 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਜਾਸੂਸੀ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਏਅਰਸਪੇਸ ਕੰਪਨੀਆਂ, ਰੱਖਿਆ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ, ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 2019 ਵਿੱਚ ਮਾਇਕਰੋਸਾਫਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਹੈਕਰ ਸਮੂਹ ਜੋ 'ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਸੰਚਾਲਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਈਰਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ' ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਅਭਿਆਨ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੇਂਧ ਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ- ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47588345", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47593780", "doc1": "الشرطة تطوق مسرح حادث إطلاق النار الدموي في نيوزيلندا ويظهر البث الرجل في لقطات مروعة وهو يطلق النار بشكل عشوائي على رجال ونساء وأطفال من مسافة قريبة داخل مسجد النور في المدينة. وسبق للشخص نفسه أن نشر من قبل وثيقة بدت غير مترابطة وممتلئة بالألفاظ النابية والشتائم العنصرية تروج لأيديولوجية يمينية متطرفة عنيفة. وقالت الشرطة إنها اعتقلت رجلاً في أواخر العشرينيات من العمر ووجهت إليه تهمة القتل العمد. كما اعتقل رجلان آخران وامرأة. وأطلق سراح أحدهم في وقت لاحق. وأكد رئيس الوزراء الاسترالي، سكوت موريسون، الجمعة، أن الرجل الذي سُجن في نيوزيلندا هو مواطن أسترالي وولد فيها. ووصفه موريسون بأنه \"إرهابي عنيف ينتمي لليمين المتطرف\"، معربا عن استعداد السلطات الأسترالية لتقديم المساعدة في التحقيقات التي تجريها نيوزيلندا. بث مباشر لهجوم يظهر المهاجم في اللقطات وقد جهزّ نفسه بما يبدو \"كاميرا محمولة على الرأس\" لتغطية الهجوم تغطية حية. نشر رجل يطلق على نفسه اسم برينتون تارانت مقطع فيديو على الإنترنت يصور الهجوم وبُثت التغطية مباشرة على الإنترنت، فضلا عن مقاطع موجزة منها على موقع التواصل الاجتماعي فيسبوك، تظهر العنف بشكل تفصيلي مروع. وظل يتردد داخل سيارة المشتبه به نشيد حماسي لوحدات قومية صربية شبه عسكرية عرفت باسم \"التشتنيك\" خلال الحرب البوسنية في الفترة بين عامي 1992 و1995. وتمجد الأغنية الزعيم الصربي رادوفان كاراديتش المدان في عملية إبادة جماعية وجرائم حرب. وكُتبتْ على أسلحة المشتبه به أسماء رجال مدانين بقتل مسلمين ومهاجرين. وكُتبتْ على إحدى قطع السلاح عبارة \"من أجل روترهام\"، في إشارة إلى فضيحة اعتداء على أطفال في المملكة المتحدة؛ بينما أشارت الكلمات الأخرى المكتوبة على الأسلحة إلى معارك تاريخية نشبت بين البلدان الأوروبية والإمبراطورية العثمانية. وثيقة إدانة أفادت تقارير في وسائل إعلام أسترالية بأن تارانت من مدينة غرافتون الواقعة على مسافة 600 كيلو متر إلى الشمال من سيدني، وكان يعمل في السابق بإحدى دور اللياقة البدنية. وقالت مديرته السابقة في العمل، تريسي غراي، لوسائل إعلام محلية، \"إنه لم يُبدِ أبدا أي وجهات نظر متطرفة، كما لم يظهر أي سلوك جنوني\". وفي وثيقة مطولة تحتوي على 16500 كلمة، قال المشتبه به إنه بدأ في التخطيط لهجوم بعد زيارة قام بها عام 2017 إلى أوروبا حيث أغضبته الأحوال هناك. ظهرت أسلحة في اللقطات التي تصور الهجوم وأشار تارانت في وثيقته بشكل محدد إلى هجوم بشاحنة نفذّه متعاطفٌ مع تنظيم الدولة الإسلامية في السويد؛ كما أشار إلى قرار فرنسا انتخاب إيمانويل ماكرون صاحب الآراء المعتدلة رئيسا؛ وكذلك إلى التنوع العرقي في فرنسا، على أنها من بين الأشياء التي أغضبته في تلك الزيارة. وعلى الرغم من إصراره على أنه لم يكن مدفوعا بالسعي للحصول على الشهرة، إلا أن المشتبه به تحدث باسهاب عن أفكاره حول موضوعات عديدة لا تجمع بينها رابطة؛ كما أقرّ برغبته في البقاء بعد الهجوم، وإنه يأمل في أن تنشر فعلته الرعب. وأوضح أنه اختار مسجد النور هدفا لهجومه قبل ثلاثة أشهر، بحسب الوثيقة نفسها. لكن موقع (بيلنغ كات) الاستقصائي يرى أن الوثيقة ليست سوى شَرَك نُصِبَ للصحفيين بغرض التشويش وتشتيت الأفكار. ماذا عن المحتجزين الآخرين؟ وأشارت رئيسة الوزراء النيوزيلندية، جاسيندا أردرن، إلى أن أحد المحتجزين لم يكن من قبل مُسجلا على قوائم المراقبة الأمنية. وقالت أردرن للصحفيين، الجمعة: \"بالطبع تستجوب الشرطة المحتجزين الآن، ومن ثم ليس بإمكاني الاستفاضة في هذا الخصوص\". وأضافت: \"كان ثمة شيء من التخطيط\" في الهجمات، لكن الصورة الكاملة لم تتضح بعد. وقالت الشرطة إن رجلا في الثامنة والعشرين من عمره اتهم بالقتل العمد ومن المقرر أن يمثل أمام المحكمة يوم السبت.", "doc2": "ਘਟਨਾ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਪੁਲਿਸ ਬਲ ਤੈਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੇ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੰ ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਨਾਗਰਿਕ ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਤੇ ਦੁਖੀ ਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਅਲ-ਨੂਰ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਗੋਲੀਆਂ ਵਰਾਉਂਦਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਇੱਕ ਕੱਟੜ ਸੱਜੇ ਪੱਖੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵੀ ਪਾਈ ਸੀ। ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਮੁੱਖ ਮੁਲਜ਼ਮ ਬ੍ਰੈਂਟਨ ਹੈਰੀਸਨ ਟਾਰੈਂਟ ਦੀ ਕ੍ਰਾਈਸਟਚਰਚ ਕਚਹਿਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ੀ ਹੋਈ। 28 ਸਾਲਾ ਬ੍ਰੈਂਟਨ 'ਤੇ ਕਤਲ ਦੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ ਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਕੈਂਡਾ ਅਰਡਰਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ੱਕੀ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵੀ ਠਹਿਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਉਹ ਕ੍ਰਾਈਸਟਚਰਚ ਦੇ ਡੂਨਡਿਨ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰ ਕੋਲ ਅਸਲ੍ਹਾ ਰੱਖਣ ਦਾ ਲਾਈਸੈਂਸ ਸੀ। ਇਹ ਨਵੰਬਰ 2017 ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 28 ਸਾਲਾ ਬ੍ਰੈਂਟਨ 'ਤੇ ਕਤਲ ਦੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ ਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਸੱਜੇ ਪੱਖੀਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਪਰ \"ਇਲਜ਼ਾਮ-ਸ਼ੁਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾ ਤਾਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਆਇਆ।\" ਬ੍ਰੈਂਟਨ ਨੂੰ ਕੈਦੀਆਂ ਵਾਲੇ ਚਿੱਟੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇ ਰਿਮਾਂਡ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਹਮਲੇ ਦਾ ਲਾਈਵਸਟਰੀਮ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਹੈਲਮਟ 'ਤੇ ਲੱਗੇ ਕੈਮਰਾ ਨਾਲ ਸਮੁੱਚੀ ਘਟਨਾ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ’ਤੇ ਲਾਈਵ ਸਟਰੀਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਦਾ ਇੱਕ ਲਾਈਵ ਕੁਝ ਦੇਰ ਲਈ ਫੇਸਬੁੱਕ ’ਤੇ ਵੀ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖੌਫ਼ਨਾਕ ਹਿੰਸਾ ਵੇਰਵੇ ਸਹਿਤ ਦਿਖਾਈ ਗਈ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੌਰਾਨ 1992-95 ਦੌਰਾਨ ਸਰਬੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲਿਸਟ ਪੈਰਾਮਿਲਟਰੀ ਦੀ ਮਾਰਚਿੰਗ ਧੁਨ ਸੁਣਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਧੁਨ ਬੋਸਨੀਅਨ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਵਜਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਧੁਨ ਬੋਸਨੀਆ ਦੇ ਆਗੂ ਰੈਡੋਵਾਨ ਕਾਰਡਿਜ਼ਿਕ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਗਈ ਜੋ ਕਿ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ’ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਤੇ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਇੱਕ ਹਥਿਆਰ ’ਤੇ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਬਾਲ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਸਕੈਂਡਲ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਹੋਰਾਂ ’ਤੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸਾਂ ਤੇ ਓਟੋਮਨ ਅੰਪਾਇਰ ਦੀਆਂ ਤਾਰੀਖ਼ੀ ਲੜਾਈਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਔਨਲਾਈਨ ਗਤੀਵਿਧੀ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀਆਂ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਬ੍ਰੈਂਟਨ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸਿਡਨੀ ਤੋਂ 600 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਵਸਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਗ੍ਰੈਫਟਨ ਨਾਲ ਹੈ। ਉਹ ਕਦੇ ਇੱਕ ਜਿੰਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬ੍ਰੈਂਟਨ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਬੌਸ ਟਰੇਸੀ ਗਰੇ ਨੇ ਸੈਵਨ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ \" ਉਸ ਨੇ (ਬ੍ਰੈਂਟਨ) ਕਦੇ ਵੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਜਾਂ ਪਾਗਲਪਣ ਵਾਲਾ ਵਿਹਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।\" ਇੰਟਰਨੈਟ ਤੇ ਪਾਏ ਗਏ 16,500 ਸਫਿਆਂ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਹੈ- ਦਿ ਗਰੇਟ ਰਿਪਲੇਸਮੈਂਟ ਜੋ ਫਰਾਂਸ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਸ ਬਾਰੇ ਕੱਟੜ ਨਜ਼ਰੀਆ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਨਾਅਰੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ। ਹਮਾਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਤੇ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਦੱਸ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲੇ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਉਸ ਨੇ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਯੂਰਪ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਸਵੀਡਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀ ਵੱਲੋਂ ਲੌਰੀ ਟਰੱਕ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਹਮਲਾ, ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਨਰਮ-ਖ਼ਿਆਲੀ ਅਮੈਨੂਅਲ ਮੈਕਰੋਂ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣਿਆ ਜਾਣਾ ਤੇ ਫਰਾਂਸ ਦੀ ਨਸਲੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਾ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੀ ਚਾਹ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਹ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਬਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਘਟਨਾ ਮਗਰੋਂ ਡਰ ਫੈਲੇਗਾ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਉਸ ਨੇ ਅਲ ਨੂਰ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਚੁਣ ਲਿਆ ਸੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਡੌਮਨਿਕ ਕੈਸਿਆਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, ਹਮਲੇ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਧਾਂਤ ਇਹ ਕਿ \"ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਰਪ ਵਾਲੇ\" ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਪਰਵਾਸੀ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਤੇ ਕਮਤਰ ਸੱਭਿਅਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਇੱਕ ਧਾਰਨਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਰਵਾਸ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਵਧਾ ਕੇ ਗੋਰਿਆਂ ਦੀ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਦੂਸਰੇ ਹਿਰਾਸਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦੂਸਰੇ ਹਿਰਾਸਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਨਿਊ ਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਕੈਂਡਾ ਅਰਡਰਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਏ ਸਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀ ਜਾਂ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਹੋਈ ਹੋਵੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-51177528", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51173608", "doc1": "قالت السلطات ، أغلب حالات الإصابة بالفيروس وجدت في مدينة ووهان وأبلغت العاصمة الصينية بكين عن حالتي إصابة، بينما أبلغ مركز التكنولوجيا الجنوبي لمدينة شنجن عن حالة إصابة مشتبه بها. وبذلك، يتجاوز العدد الإجمالي للحالات المؤكدة الآن 200 حالة، توفيت ثلاث منها بسبب مرض في الجهاز التنفسي. ويأتي الارتفاع الحاد في عدد المصابين بينما يستعد ملايين الصينيين لقضاء عطلة رأس السنة القمرية (الصينية) الجديدة. وتمكن مسؤولو الصحة من التعرف على مسبب المرض، الذي ظهر لأول مرة في مدينة ووهان في ديسمبر/ كانون الأول، على أنه سلالة من فيروس كورونا، ما أدى إلى تفشي الالتهاب الرئوي الفيروسي، لكن لا يزال هناك الكثير من الأمور المجهولة عن الفيروس، بما في ذلك كيفية انتشاره. مواضيع قد تهمك نهاية وأبلغت كوريا الجنوبية عن أول حالة إصابة مؤكدة يوم الاثنين، بعد تسجيل حالات في كل من تايلاند واليابان. وأعاد تفشي المرض ذكريات فيروس سارس، الذي أودى بحياة 774 شخصا في أوائل العقد الأول من القرن العشرين في عشرات البلدان، معظمها في آسيا. شرعت بعض الدول في فحص المسافرين باستخدام الماسحات الضوئية لدرجة الحرارة كإجراء احترازي يوضح تحليل الشفرة الوراثية للفيروس الجديد أنه يرتبط ارتباطا وثيقا بفيروس سارس. وقال خبراء بريطانيون لبي بي سي إن عدد المصابين قد يكون أكبر بكثير مما تشير إليه الأرقام الرسمية، وتشير التقديرات إلى أن العدد يقترب من 1700 حالة. ماذا نعرف عن الفيروس؟ بحسب منظمة الصحة العالمية، فإن ما نعرفه عن فيروس كورونا المنتشر حاليا في الصين الآتي: ما عُرف وفُهم حتى الآن هو أن الفيروس عبارة عن سلالة جديدة من فيروس كورونا لم تكتشف من قبل في البشر. فيروسات كورونا تتألف من عائلة عريضة من الفيروسات، لكن من المعروف أن ستة فيروسات منها فقط تصيب البشر، وسيكون الفيروس الجديد سابعها. يعتقد العلماء أن \"المصدر الرئيس للفيروس على الأرجح حيواني\"، لكن حالات انتقال بين البشر تم تسجيلها. تشمل أعراض الإصابة التهابات في الجهاز التنفسي وحمى وسعال وضيق نفس وصعوبة في التنفس. ويُنصح الناس بتجنب الاقترابمن الحيوانات الحيةدون اتخاذ الإجراءات اللازمة، كما يمنع تناول اللحوم والبيض تماما، إضافة إلى تجنب الاختلاط بأي شخص مصاب بأعراض البرد أو الأعراض الشبيهة بالأنفلونزا. مناطق ينتشر فيها الفيروس؟ قالت السلطات في مدينة ووهان، الواقعة في وسط الصين ويقطنها 11 مليون نسمة، إن إجمالي الحالات التي تأكد إصابتها بالفيروس في المدينة خلال عطلة نهاية الأسبوع بلغ 136 حالة، كما توفيت ثلاث حالات كانت مصابة بالفيروس. وفي المجموع، تأكد في المدينة وحدها ما يقارب الـ 200 حالة إصابة بفيروس كورونا. وقال مسؤولون، في وقت متأخر من مساء الأحد، إن 170 شخصا في المدينة لا يزالون يتلقون العلاج في المستشفى، من بينهم تسعة في حالة حرجة. وقال مسؤولون في مكتب الصحة بمقاطعة داشينغ ببكين إنه تم علاج شخصين من الالتهاب الرئوي المرتبط بالفيروس كانا قد سافرا إلى ووهان. وفي شنجن، قال المسؤولون إن أعراض الفيروس ظهرت على رجل يبلغ من العمر 66 عاما بعد رحلة زار فيها أقاربه في ووهان. كما حجر صحيا على ثمانية آخرين في شنجن ويخضعون للمراقبة لتحديد ما إذا كانوا مصابين بالفيروس. وانتشر الفيروس أيضا خارج الصين. إذ تأكدت حالتي إصابة في تايلاند وحالة واحدة في اليابان، جميعها ترتبط بأشخاص من مدينة ووهان أو كانوا في زيارة لها. وفي كوريا الجنوبية، قالت مراكز السيطرة على الأمراض والوقاية منها إن امرأة صينية تبلغ من العمر 35 عاما كانت تعاني من حمى ومشاكل في الجهاز التنفسي بعد ما جاءت من ووهان. وقد تم عزلها عن باقي المرضى وعولجت في مستشفى محلي. يقوم مسؤولو الصحة بإجراء اختبارات وتحليلات في سوق للأسماك والأحياء البحرية حيث يعتقد أن الفيروس نشأ هناك وقالت منظمة الصحة العالمية إنها لا توصي حاليا بفرض قيود على السفر أو التجارة مع الصين، ولكنها تقدم إرشادات إلى الدول التي يتوقع أن يتفشى المرض فيها. وشرعت كل من سنغافورة وهونغ كونغ في فحص المسافرين القادمين جوا من ووهان، وأعلنت السلطات الأمريكية عن إجراءات مماثلة بدأت يوم الجمعة في ثلاثة مطارات رئيسية في سان فرانسيسكو ولوس أنغليس ونيويورك. ماذا تقول السلطات الصينية؟ قالت لجنة الصحة الوطنية الصينية الأحد إن \"الوقاية من الفيروس والسيطرة عليه لا تزال ممكنة\"، في حين حذرت من أن هناك حاجة إلى مراقبة دقيقة للفيروس، إذ أن مصدره وطرق انتقاله والطفرات التي تطرأ عليه لا تزال غير معروفة. وقالت اللجنة إنها لم تسجل حالات عدوى بين البشر، وإن حالات العدوى التي انتشر بها الفيروس جاءت من الحيوانات المصابة في سوق للأسماك والأحياء البحرية والحيوانات البرية في ووهان. لكن منظمة الصحة العالمية قالت إنها تعتقد أن هناك \"بعض حالات العدوى وانتقال الفيروس من شخص لآخر في حالات الاتصال المباشر\". وقالت المنظمة في تغريدة على موقع تويتر \"مع ارتفاع حالات الإصابة المؤكدة وإجراء المزيد من التحليلات للفيروس، سنحصل على صورة أوضح عن مدى خطو��ة المرض وأنماط انتقاله\". أغلقت الشركات الصينية أبوابها استعدادا للسنة الصينية الجديدة، حيث يسافر مئات الملايين من الأشخاص لزيارة عائلاتهم وأشارت إلى أن ازدياد حالات الإصابة في الصين كانت نتيجة \"زيادة التحليلات والبحث عن الفيروس بين الأشخاص المصابين بأمراض الجهاز التنفسي\". كيف ستؤث الإصابة بالفيروس على احتفالات رأس السنة الصينية؟ سيبدأ معظم الصينيين يوم الجمعة، عطلة رأس السنة القمرية (الصينية) التي تستمر لمدة أسبوع. و يسافر مئات الملايين من الصينيين في هذا الأسبوع حول الصين لزيارة عائلاتهم، مما يثير مخاوف من أن السلطات لن تكون قادرة على مراقبة انتشار المرض بشكل مناسب. وبما أن ووهان تعتبر مركزا مهما في حركة المواصلات، فإن السلطات هناك بدأت منذ ما يقرب من أسبوع باستخدام الماسحات الضوئية لدرجة الحرارة في المطارات ومحطات القطارات والحافلات. وقد تم تسجيل كل من ظهرت عليه أعراض الحمى، وتم إعطاؤهم أقنعة واقية ومن ثم نقلهم إلى المستشفيات والعيادات. وتقول السلطات إنها ستقوم الآن بفحص كل شخص يغادر المدينة. وارتدى بعض المسافرين الأقنعة في محطة السكك الحديدية المركزية ببكين، لكنهم لم يبدو عليهم قلق بالغا بشأن الفيروس. وقال لي يانغ، البالغ من العمر 28 عاما ويعمل مدير حسابات وكان مسافرا إلى منطقة منغوليا الداخلية، لوسائل إعلام \"عندما أشاهد الأخبار، أشعر ببعض القلق. لكنني لم أتخذ أي تدابير وقائية تتجاوز ارتداء الأقنعة بشكل منتظم\".", "doc2": "ਰਹੱਸਮਈ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨਾਲ ਵਧਿਆ ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਅਕੰੜਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਵਾਇਰਲ ਨਿਮੋਨੀਆ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਹੁਣ 200 ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ 3 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਬਚਾਅ ਲਈ ਚੀਨ ਸਣੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ 'ਤੇ ਸਕ੍ਰੀਨਿੰਗ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਲੂਨਰ ਨਿਊ ਈਅਰ ਦੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਫ਼ਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਬਰਤਾਨੀਆਂ 'ਚ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਅਜੇ ਵੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸ਼ਾਇਦ 1700 ਦੇ ਕਰੀਬ। ਕਿਵੇਂ ਦਾ ਹੈ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸੈਂਪਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਈ ਕਿਸਮ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 6 ਨੂੰ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਨਵੇਂ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਕੇ 7 ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਨਵੇਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕੋਡ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲ��ਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਮਨੁੱਖੀ ਕੋਰੋਨਵਾਇਰਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ 'ਚ ਸਾਰਸ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਕਰੀਬ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਸਾਰਸ (Sars) ਵਾਇਰਸ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤਾਜ਼ਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਇਹ ਵੀ ਇੱਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ 2000ਵਿਆਂ 'ਚ ਦਰਜਨਾਂ ਦੇਸਾਂ (ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ) ਵਿੱਚ 774 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਕਿੰਨਾ ਗੰਭੀਰ ਹੈ ਇਹ? ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀ-ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਅਸਰ ਗੰਭੀਰ ਹੋਣ ਤਾਂ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਐਡਿਨਬਰਾ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮਾਰਕ ਵੂਲਹਾਊਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਹ ਨਵਾਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਇੰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਕਿਉਂ ਹੈ। ਇਹ ਆਮ ਸਰਦੀ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ।\" ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਆਮ ਸਰਦੀ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਕਿੱਥੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਇਹ ਵਾਇਰਸ? ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਦਾ ਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਇਹ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਨਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਿਲਕੁਲ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀ-ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਨਾਟਿੰਘਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇੱਕ ਵਾਇਰੋਲਾਜਿਸਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਜੋਨਾਥਨ ਬਾਲ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਹੀ ਨਵੀਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਹਦ ਤੱਕ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਪਸ਼ੂਆਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਨਸਾਨਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੋਵੇ।\" ਸਾਰਸ ਦਾ ਵਾਇਰਸ ਬਿੱਲੀ ਜਾਤੀ ਦੇ ਇੱਕ ਜੀਵ ਤੋਂ ਇਨਸਾਨਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-57129174", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-57125974", "doc1": "برج الجلاء لحظة انهياره بعد هروب العاملين في الوكالات والقنوات الأجنبية قبل قصفه ويضم برج الجلاء في غزة مكاتب وكالة أسوشيتيد برس، أكبر وكالة إخبارية أمريكية، وقناة الجزيرة الإخبارية القطرية ومكاتب شبكات تليفزيوينة أخرى. ودافع الجيش الإسرائيلي عن قصف المبنى السكني قائلا إنه \"حذر\" السكان و \"أعطاهم متسعا من الوقت لإخلائه\". ويحتوي البرج أيضًا على عدد من الشقق والمكاتب الأخرى. مبعوث أمريكي يصل إلى إسرائيل لحض الإسرائيليين والفلسطينيين على التهدئة مواضيع قد تهمك نهاية غارات إسرائيلية تقتل سبعة أشخاص في منزل في غزة أصدر رئيس وكالة أسوشيتد برس ورئيسها التنفيذي، غاري برويت، بيانا حول استهداف المبنى السكني في غزة أعرب فيه عن صدمته من الهجوم و\"محاولة إخفاء حقيقة ما يجري في القطاع\". وقال برويت: \"نشعر بالصدمة والرعب من أن الجيش الإسرائيلي قد استهدف ودمر المبنى الذي يضم مكتب أسوشيتد برس وغيرها من المؤسسات الإخبارية في غزة\". وأضاف لقد عرفوا منذ فترة طويلة موقع مكتبنا وعرفوا أن الصحفيين كانوا هناك. وأشار إلى تلقي الوكالة تحذيرا من إصابة المبنى. رئيس وكالة أسوشيتد برس أعرب عن صدمته لقصف مبنى مقر الوكالة ومحاولة إخفاء حقيقة ما يجري وكان الجيش الإسرائيلي أرسل تحذيرا إلى المقيمين في برج الجلاء حذرهم من استهدافه، وبعد ساعة فقط بدأ في دك المبنى الذي انهار بالكامل. وقال رئيس الوكالة الأمريكية \"نحن نسعى للحصول على معلومات من الحكومة الإسرائيلية ونعمل مع وزارة الخارجية الأمريكية لمحاولة معرفة المزيد\". ووصف ما جرى بأنه تطور مزعج بشكل لا يصدق. وأضاف :\"تجنبنا بصعوبة خسارة فادحة في الأرواح. كان هناك عشرات من صحفيي وكالة الأسوشيتد برس والعاملين المستقلين داخل المبنى ولحسن الحظ تمكنا من إجلائهم في الوقت المناسب\". وختم البيان بقوله إن \"العالم لن يعلم الكثير عما يحدث في غزة بسبب ما حدث اليوم\". وقال أفيخاى أدرعي، المتحدث باسم الجيش الإسرائيلي في تغريدة على تويتر، إن المبنى متعدد الطوابق يحتوي على \"منشآت عسكرية تابعة للاستخبارات العسكرية التابعة لحماس، تتستر خلف المكاتب الإعلامية\". وقصفت إسرائيل من قبل أبراجا سكنية ومبان في غزة بحجة استخدامها لأغراض عسكرية من جانب حماس وفصائل فلسطينية أخرى، مما أدى إلى مقتل مدنيين بينهم أطفال ونساء. وانهار من قبل برج الجوهرة وبرج أبو هنادي في غزة، مما أدى لوقوع ضحايا ومصابين. متظاهرون يرفعون أعلام فلسطين أمام السفارة الإسرائيلية في لندن تضامنا مع غزة مظاهرات تضامن يأتي هذا فيما شهدت عدة مدن أوروبية مظاهرات تطالب بإنقاذ غزة والقدس ووقف الهجمات الإسرائيلية. وفي بريطانيا تجمع متظاهرون يوم السبت، أمام السفارة الإسرائيلية في لندن رافعين الأعلام الفلسطينية ومطالبين بـ\"إنقاذ القدس وغزة\" وداعين \"للحرية لفلسطين\". وفي باريس منعت الشرطة الفرنسية مجددا مظاهرة تطالب بإنقاذ غزة، وأطلقت الشرطة الفرنسية قنابل الغاز على متظاهرين حاولوا التجمع يوم السبت، بالقرب من السفارة الإسرائيلية رافعين الأعلام الفلسطينية. ورغم تحذير الشرطة الفرنسية للمتظاهرين أمس الجمعة، إلا أن دعوات على وسائل التواصل الاجتماعي دعت للخروج يوم السبت، وبالفعل حاول العشرات التجمع لكن الشرطة واجهتهم بالقنابل المسيلة للدموع. كما خرج متظاهرون أيضا في مدينة جنيف بسويسرا، مطالبين بتدخل دولي لوقف الهجمات الإسرائيلية التي أدت حتى الآن لمقتل أكثر 140 فلسطينيا وإصابة المئات، بحسب تقارير فلسطينية. الشرطة الفرنسية فرقت مظاهرة في باريس تطالب بوقف الهجوم على غزة واستجاب متظاهرون في أسبانيا ورومانيا لدعوات التظاهرة من أجل غزة والقدس يوم السبت، وتجمع العشرات في مدريد وبوخارست رافعين أعلام فلسطين، ولافتات تطالب بالتحرك من أجل الإنسانية التي تقتل في غزة. وقالت السلطات الصحية في غزة إن سبعة أشخاص على الأقل، بينهم نساء وأطفال، قتلوا جراء غارة جوية إسرائيلية استهدفت منزلا في الساعات الأولى من صباح السبت في مخيم للاجئين غربي قطاع غزة. وقال يوسف أبو الريش، مدير الشؤون الصحية في غزة، إنها \"مذبحة لنساء وأطفال في منازلهم أودت بحياة أربعة أطفال وعدد من النساء\". وأطلقت حركة حماس وابلا من الصواريخ في اتجاه مدينة بئر سبع جنوبي إسرائيل. وانطلقت صافرات الإنذار في مدن المنطقة الجنوبية في إسرائيل للتحذير من الصواريخ القادمة من غزة التي أعلنت حماس مسؤوليتها عن إطلاقها.", "doc2": "ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ 12 ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਇਮਾਰਤ ਢਹਿ ਗਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਸਨ ਰੌਇਟਰਜ਼ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਵੱਲੋਂ ਚੇਤਾਵਨੀ ਮਿਲੀ ਸੀ ਜਿਸ ਮਗਰੋਂ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ 12 ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਟਾਵਰ ਬਲਾਕ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਦਫ਼ਤਰ ਸਨ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਾਰਾਇਲੀ ਫੌਜ ਵੱਲੋਂ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਦੇ ਫੌਜੀ ਹਥਿਆਰ ਸਨ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਬਿਊਰੋ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਦਫ਼ਤਰ ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ‘ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਚੀਨ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਫ਼ਿਕਰ’ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਜਾਰੀ ਦੇ ਖੂਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ 'ਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰਰਾ ਤਿੱਖੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦੇ ਰਹੇ ਨਹ ਪਰ ਚੀਨ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਉੱਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਿਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਰੱਖਿਅਕ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਸ਼ੁਭਚਿੰਤਕ ਦੱਸਣ ਵਾਲ਼ੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਜਾ ਰਹੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਅੱਖਾਂ ਫੇਰ ਲਈਆਂ ਹਨ। ਚੀਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਦੇ ਵੀਗਰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਾਰੇ ਉਹ ਚੁੱਪ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਬੁਲਾਰਾ ਹੁਆ ਚਨਯਿਗ ਤੋਂ ਇਸਰਾਈਲ -ਫਲਸਤੀਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੀ ਬੈਠਕ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ-ਫਲਸਤੀਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਹੈ। ਹਿੰਸਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਦੋ ਬੈਠਕਾਂ ਵੀ ਬੁਲਾਈਆਂ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਗੱਲ ਹੱਥ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਿਗੜਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ ਪਰ ਅਮਰੀਕਾ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਨੂੰ ਪ੍ਰੈੱਸ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ।” ਨੌਜਵਾਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਇਸ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੈਮਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ “ਅਮਰੀਕਾ ਫਿਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਅਸੀਂ ਵੀ ਜਾਨਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਅਮਰੀਕਾ ਹੀ ਸਹੀ ਜਵਾਬ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਚੀਨੀ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਪਰ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ��ੀੜ ਨਹੀਂ ਦਿਖਦੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਜਰਮਨੀ ਜਿਹੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੇਸ਼ ਸ਼ਿਨਜਿਯਾਂਗ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਸਿਆਸਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਇਕ ਬੇਮਤਲਬ ਦੀ ਬੈਠਕ ਕਰਦੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਹ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਵੀ ਓਨੀਆਂ ਹੀ ਕੀਮਤੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਇਸ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦੌਰੇ ਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਪੰਜ ਸੂਤਰੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ- ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਵਿੱਚ 16 ਮਈ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬੈਠਕ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚੀਨ ਵੀ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਇਸ ਬਾਰੇ ਛੇਤੀ ਹੀ ਕੋਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇਗੀ। ਜੰਗਬੰਦੀ ਲਈ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਮਰੀਕੀ ਵਫ਼ਦ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹਿੰਸਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੀ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫ਼ੈਲ ਗਿਆ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫਲਸਤੀਨ ਦਰਮਿਆਨ ਜਾਰੀ ਤਣਾਅ ਵਿਚਾਲੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਜਦੂਤ ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਵਿੱਚ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ। ਹੈਦੀ ਅਮਰ ਜੰਗਬੰਦੀ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਫਲਸਤੀਨ ਅਤੇ ਯੂਐੱਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਫਲਸਤੀਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਉੱਤੇ ਰਾਕੇਟ ਸੁੱਟੇ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹਿੰਸਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੀ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫ਼ੈਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਨਾਲ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10 ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਜਦੋਂਕਿ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੰਝੂ ਗੈਸ ਦੇ ਗੋਲੇ ਅਤੇ ਰਬੜ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪੈਟਰੋਲ ਬੰਬ ਸੁੱਟੇ ਗਏ ਹਨ। ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਦੇ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈ 'ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਰਾਬ ਹਿੰਸਾ 'ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਈ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਮਾਹੌਲ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿਛਲੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਤੋਂ ਹਿੰਸਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਸੀ ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਹੋਰਨਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲ ਗਿਆ। ਆਪਸੀ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ ਤਬਾਹੀ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਗਾਜ਼ਾ ਉੱਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸੰਗਠਨ ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੈਨਾ ਨੇ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਉੱਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਦੋਨਾਂ ਗੁੱਟਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਪਿਛਲੀਆਂ ਪੰਜ ਰਾਤਾਂ ਤੋਂ ਦੋਹਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਫਲਸਤੀਨ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 132 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 32 ਬੱਚੇ ਅਤੇ 21 ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਅੱਠ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਅਨੁਸਾਰ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਦੇ ਕਈ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 'ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਅਪੀਲ' ਮੰਨ ਲੈਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਗਈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਜਾਰਡਨ ਤੇ ਲਿਬਨਾਨ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ। ਲਿਬਨਾਨ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਅਨੁਸਾਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਈ ਗਈ ਗੋਲੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਨਾਗਰਿਕ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉੱਧਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਦੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਇੱਕ ਟਨਲ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਫ਼ੌਜੀ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜ ਅਨੁਸਾਰ ਵੀਰਵਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੇ ਦੋ ਸੌ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਉੱਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਦੋਨਾਂ ਗੁੱਟਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਪਿਛਲੀਆਂ ਪੰਜ ਰਾਤਾਂ ਤੋਂ ਦੋਹਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਜਾਰੀ ਹੈ ਪਰ ਹਮਾਸ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਆਪਣੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹਮਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਅੱਜ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਔਰਤ ਤੇ ਬੱਚਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।\" ਹਮਾਸ ਜੋ ਕਿ ਫਲਸਤੀਨੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਗੁੱਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਗੁੱਟ ਹੈ, ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰਾਕੇਟਾਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜੋ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਹੋਏ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗਾਜ਼ਾ ਵੱਲ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਛੱਡੇ ਗਏ ਰਾਕੇਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਫਲਸਤੀਨੀ ਹੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀ��ੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਨੁਸਾਰ ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਜਾਰੀ ਇਸ ਹਿੰਸਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਾਰਨ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਲਸਤੀਨੀ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਹਿ ਜੰਗ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਇਸ ਹਿੰਸਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੁਝ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀਆਂ ਅਤੇ ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲੜਾਈ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੈਨਾ ਨੇ ਗ੍ਰਹਿ ਜੰਗ ਦੇ ਖਦਸ਼ੇ ਦੀ ਵੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਖਾਸ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਦੀ ਹਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਚਾਰ ਸੌ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਖਾਸ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਬਾਰਡਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਫਲਸਤੀਨੀ ਜੋ ਆਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜ ਕਦੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਿਤ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘਰਾਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਬੰਬ ਸੁੱਟੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਜੋ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਡਰਾਉਣੀ ਫ਼ਿਲਮ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਮੰਡਰਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਟੈਂਕ ਅਤੇ ਨੌਸੈਨਾ ਵੀ ਗੋਲੇ ਬਰਸਾ ਰਹੀ ਹੈ।\" \"ਅਸੀਂ ਕਿਤੇ ਆ ਜਾ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਿਰਫ਼ ਰੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਚਿੰਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲ ਆਉਣਾ ਹੀ ਸਾਡੇ ਕੋਲੇ ਆਖਰੀ ਰਾਹ ਸੀ।\" ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਦੀ ਧਮਕੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਿਨਯਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅਭਿਆਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਛੇਤੀ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੋਈ ਇੱਕ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਡੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਉੱਪਰ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਉੱਤੇ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਦੀ ਭਾਰੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ��ਬਾਹੀ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸੰਗਠਨ ਹਮਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਸ ਵਾਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਣ ਦਾ ਇਰਾਦੇ ਹੈ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਆਰਮੀ ਦੇ ਸੱਤ ਹਜ਼ਾਰ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਲਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਉੱਪਰ ਟੈਂਕ ਅਤੇ ਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜ਼ਮੀਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵੀ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਫਿਲਹਾਲ ਕੋਈ ਫ਼ੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਲਈ ਵੀ ਹੈ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਪਾਲ ਐਡਮਜ਼ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਵਾਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਲਈ ਵੀ ਮੋਰਚਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਗਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਸਗੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੀ ਹਿੰਸਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਵੇਲੇ ਹੀ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਉੱਪਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਘੱਟ-ਗਿਣਤੀ ਅਰਬ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਗੁੱਸਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਤਣਾਓ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਜੋ ਹਿੰਸਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ, ਜ਼ਮੀਨੀ ਵਿਵਾਦ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਅਸਹਿਮਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਮਾਸ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸੰਗਠਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਉੱਪਰ ਫ਼ੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਗਠਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਰਾਮ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਪਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਫਿਲਹਾਲ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਨ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਜਾਰੀ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਮਾਰਕ ਰੇਗੇਵ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੱਸਿਆ, \"ਅਸੀਂ ਵੀ ਹਿੰਸਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਪਰ ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਹੀ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਰਹੇ ਅਤੇ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਅਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਨੂੰ ਤੋੜਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਹਮਾਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1987 ਵਿੱਚ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਇੰਤਫਾਦਾ ਜਾਂ ਬਗ਼ਾਵਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈ, ਜਦੋਂ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ���ਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਕਬਜ਼ਿਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਗੁੱਟ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਪੱਤਰ (ਚਾਰਟਰ) ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨਪਬੱਧ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਦੇ ਦੋ ਮਕਸਦ ਸਨ। ਪਹਿਲਾ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹਥਿਆਰ ਚੁੱਕਣਾ ਜਿਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗੁੱਟ ਇਜ਼ਦੀਨ ਅਲ-ਕਸਾਮ ਕਮਾਂਡ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਉੱਤੇ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੂਜਾ ਮਕਸਦ ਸਮਾਜ ਕਲਿਆਣ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸੀ। 2005 ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਜਦੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਬਸਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਲਿਆ ਹਮਾਸ ਨੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 2006 ਵਿੱਚ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਿਮੂਦ ਅੱਬਾਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਗੁੱਟ ਫ਼ਤਿਹ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਸੱਤਾ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਲੜਾਈਆਂ ਲੜ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਮਿਸਰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਹਮਾਸ ਵੱਖ ਪੈ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਹਮਲੇ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵਧੇ। ਹਮਾਸ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਫੌਜੀ ਗੁੱਟ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਅਮਰੀਕਾ, ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ, ਯੂਕੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਮੁਲਕ ਇੱਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਕਿਵੇਂ ਭੜਕੀ ਤਾਜ਼ਾ ਹਿੰਸਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਜਾਰੀ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਤੋਂ ਫਲਸਤੀਨੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਯਹੂਦੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਵਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ ਦੋਵੇਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਥੇ ਅਰਬ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਪੁਲੀਸ ਦੇ ਵਿੱਚ ਝੜਪਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਸਥਿਤ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਕੋਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਪੁਲੀਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਝੜਪ ਹੋਈ। ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਦੋਹਾ ਪੱਖਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹਿੰਸਾ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ 2017 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਸੀ। ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ ਦੋਵੇਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਹੈ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਅਤੇ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਵਿਵਾਦ 1967 ਦੀ ਮੱਧ-ਪੂਰਬੀ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਪੂਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਇਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਫਲਸਤੀਨੀ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਮੁਲਕ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਦ��� ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਵਧਿਆ ਹੈ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਉੱਪਰ ਆਪਣਾ ਹੱਕ ਜਤਾਉਣ ਵਾਲੀ ਯਹੂਦੀ ਫਲਸਤੀਨੀਆ ਨੂੰ ਬੇਦਖ਼ਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਵਿੱਚ ਯੂਐੱਨ ਦੀ ਸ਼ਾਖਾ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਬੋਰਡ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਿਤ ਮਤੇ ਨੂੰ ਖਾਰਿਜ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਇਤਹਾਸਿਕ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਉਪਰ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਦਾਅਵਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸਮਿਤੀ ਨੇ ਇਹ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਮਤੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਉੱਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਉਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਯਹੂਦੀ ਇਸਨੂੰ ਟੈਂਪਲ ਮਾਊਂਟ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਵਾਸਤੇ ਇਹ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-44999698", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44996518", "doc1": "ففي واقع الأمر، هناك أسباب علمية لها علاقة بالكيمياء تقف وراء الرائحة الطيبة للمطر. فالبكتريا والنباتات وحتى البرق يمكنها جميعا أن تلعب دورا في الرائحة الطيبة التي نشعر بها بعد أي عاصفة رعدية، والتي تؤدي إلى تنقية الهواء وترطيب الأرض. ويطلق على هذه الظاهرة \"رائحة الأرض الندية\" أو \"رائحة المطر\"، وقد سعى العلماء منذ فترة طويلة إلى دراستها. الأرض الندية أول من أطلق على هذه الظاهرة اسمها باحثان استراليان في ستينيات القرن الماضي. وهذه الرائحة الدافئة التي نشعر بها عندما تهطل الأمطار على أرض جافة تنتج عن البكتريا. ويوضح مارك باتنر، رئيس قسم علم الميكروبيولوجيا الجزيئية في مركز \"جون إينيس\" للأبحاث، أن \"هذه الكائنات متوفرة في التربة\". وأضاف لبي بي سي \"لذا عندما تقول إنك تشم رائحة تربة ندية، بالفعل أنت تشم مركبا جزيئيا تصنعه بكتيريا معينة\". وينشأ هذا المركب الجزيئي عن نوع من البكتيريا المتسلسلة. ويوجد هذا النوع من البكتيريا في التربة السليمة، وتستخدم في صناعة مضادات حيوية تجارية. وحين تهطل الأمطار على الأرض، تؤدي إلى تناثر هذا المركب الجزيئي، المعروف باسم \"جيوسمين\" في الهواء، بكميات وفيرة. وقال باتنر \"حيوانات كثيرة تكون حساسة له، لكن البشر حساسين جدا له\". وتوصل الباحثان إيزابيل بير وآر جي توماس، اللذان أطلقا اسم \"رائحة المطر\" على الظاهرة، إلى أن البعض جمعها وباعها كعطر باسم \"ماتي كا أتار\" في ولاية أوتار براديش الهندية، وذلك في ممارسة ترجع على الأقل إلى ستينيات القرن الماضي . وأصبح اليوم من المعروف أن مركب جيوسمين من المركبات الأكثر شيوعيا في مكونات العطور. وتقول صانعة عطور تُدعى مارينا بارسينيلا \"إنها مادة قوية بحق ورائحتها مثل الخرسانة عندما تضربها الأمطار. يوجد شيء بدائي جدا ورائع جدا بشأن الرائحة\". وحتى الآن توجد علاقة غريبة مع مركب جيوسمين، ففي الوقت الذي تجذبنا رائحته، يكره الكثيرون مذاقه. وقال جيب لوند نيلسن من جامعة ألبورغ في الدنمارك \"لا نعرف لماذا نكره الجيوسمين\". وأضاف \"إنه ليس ساما للبشر، لكننا نربط بينه وبين شي�� سيء\". النباتات تشير الأبحاث، بحسب نيلسن، إلى أن مركب جيوسمين قد يكون على صلة بما يُعرف باسم \"التيربينات\"، وهي مصدر الرائحة في كثير من النباتات. ويقول فيليب ستيفنسن، المشرف على الدراسة في حدائق \"كيو\" للنباتات الملكية في بريطانيا، إن الأمطار يمكن أن تطلق هذه الروائح. مركب الجيوسمين يعطي لنبات البنجر طعمه ورائحة الأرض وقال \"في كثير من الأحيان تنتج أوراق الشجر المواد الكيميائية النباتية التي تنبعث منها رائحة طيبة، لكن الأمطار قد تتلف ذلك، وتنطلق المركبات\". وأضاف لبي بي سي \"ربما تتسبب الأمطار في تكسير المواد النباتية الجافة التي تطلق المواد الكيميائية بطريقة مشابهة لما يحدث عندما تسحق الأعشاب المجففة، فتصبح الرائحة أقوى\". الصواعق تلعب العواصف الرعدية أيضا دورا، حيث تُخلق رائحة نظيفة وحادة من الأوزون، تسببها الصواعق والشحنات الكهربائية الأخرى في الغلاف الجوي. وتقول ماريبيث ستولزينبورغ من جامعة ميسيسبي \"علاوة على الصواعق، فإن العواصف الرعدية لاسيما الأمطار سوف تحسن نوعية الهواء. والأمطار تسهم بتنقية الهواء من الغبار وجسيمات أخرى\".", "doc2": "ਮੀਂਹ ਕਰਕੇ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਇੱਕ ਖਾਸ ਤਰੀਕੇ ਦੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਗਰਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਫ਼ ਹਵਾ ਅਤੇ ਗਿੱਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ, ਜੋ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਹਿਕ ਅਸੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਉਸ ਪਿੱਛੇ ਜੀਵਾਣੂ, ਬੂਟੇ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਵੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਖੁਸ਼ਬੂ ਨੂੰ ਪੈਟਰੀਕਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਲੰਬੇ ਵਕਤ ਤੋਂ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਤੇ ਇਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਕਾਫੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੈਟਰੀਕਰ ਦਾ ਅਰਥ ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜੁਆਏ ਤੇ ਰਿਚਰਡ ਥੋਮਸ ਵੱਲੋਂ 1964 ਵਿੱਚ ਛਪੇ ਇੱਕ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਜਰਨਲ 'ਨੇਚਰ ਆਫ ਆਰਗੀਲੇਸ਼ੀਅਸ ਔਡਰ' ਵਿੱਚ ਛਪਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਦੋ ਗ੍ਰੀਕ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਮੇਲ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਹੈ। 'ਪੇਟਰੋ' ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਪੱਥਰ' ਅਤੇ 'ਕਰ' ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਉਹ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਜੋ ਭਗਵਾਨ ਦੀਆਂ ਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਚੰਗੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਮਹਿਕ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬੈਕਟਰੀਆ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਦੋ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਗਿੱਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦੀ ਦਿਲਕਸ਼ ਖੁਸ਼ਬੂ ਇੱਕ ਜੀਵਾਣੂ (ਬੈਕਟੀਰੀਆ) ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੌਨ ਇਨਸ ਸੈਂਟਰ ਵਿਖੇ ਮੋਲੇਕਿਊਲਰ ਮਾਈਕ੍ਰੋ-ਬਾਇਓਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਮਾਰਕ ਬਟਨਰ ਅਨੁਸਾਰ ਅਜਿਹੇ ਜੀਵਾਣੂ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਗਿੱਲੀ ਮਿਟੀ ਦੀ ਮਹਿਕ ਸੁੰਘ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਤਰੀਕੇ ਦੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਏ ਅਣੂ ਦੀ ਮਹਿਕ ਸੁੰਘ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹੋ।'' ਇਨਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਮਹਿਕ \"ਇਸ ਅਣੂ ਨੂੰ ਜਿਓਸਮਿਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਰ ਚੰਗੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅਣੂ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸਤੇ���ਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।'' ਜਦੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਡਿੱਗਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਜਿਓਸਮੀਨ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਮੀਂਹ ਵੇਲੇ ਤਾਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਕਾਫੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮੀਂਹ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜਿਓਸਮੀਨ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਅਣੁ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਬਟਨਰ ਅਨੁਸਾਰ ਬਾਕੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਨਸਾਨ ਇਸ ਮਹਿਕ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸਾਬੇਲ ਬੀਅਰ ਅਤੇ ਆਰਜੀ ਥੌਮਸ ਨੇ ਜਦੋਂ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੀਕਰ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਵਕਤ ਹੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਮਹਿਕ ਨੂੰ 'ਮੱਟੀ ਕਾ ਇਤਰ' ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੇਚਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹੁਣ ਜਿਓਸਮੀਨ ਇਤਰ ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਵਾਲਾ ਅਹਿਮ ਤੱਤ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਮੈਰੀਨਾ ਬਾਰਸੀਨੀਲਾ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਇਹ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਤੱਤ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਸ ਨਾਲ ਮੀਂਹ ਟਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੰਕਰੀਟ ਵਰਗੀ ਮਹਿਕ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮਹਿਕ ਦੀ ਹੋਂਦ ਕਾਫੀ ਪੁਰਾਤਨ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਸਦਾ ਕੁਝ ਅੰਸ਼ ਹੀ ਕਿਸੇ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਦਿਓ ਫਿਰ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਇਸਦੀ ਮਹਿਕ ਨੂੰ ਸੁੰਘ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਚੁਕੰਦਰ ਦੇ ਵੱਖਰੇ ਵਿੱਚ ਜਿਓਸਮੀਨ ਦੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਓਸਮੀਨ ਨਾਲ ਸਾਡਾ ਇੱਕ ਅਜੀਬ ਰਿਸ਼ਤਾ ਵੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਅਸੀਂ ਇਸਦੀ ਮਹਿਕ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਉੱਥੇ ਹੀ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕ ਇਸਦੇ ਸੁਆਦ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਜੇ ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀ ਬੂੰਦ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਸ਼ਰਾਬ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ਪੀ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਡੈਨਮਾਰਕ ਦੀ ਆਲਬੌਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਜੇਪੇ ਨਿਲਸਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਿਓਸਮੀਨ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਇਹ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਹੀ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ।'' ਬਨਸਪਤੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਿਲਸਨ ਅਨੁਸਾਰ ਰਿਸਰਚ ਇਸ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਓਸਮੀਨ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੂਟਿਆਂ ਦੀ ਮਹਿਕ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਰਿਸਰਚਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਫਿਲਿਪ ਸਟੀਵਸਨ ਅਨੁਸਾਰ ਮੀਂਹ ਇਸ ਮਹਿਕ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਮੀਂਹ ਵੇਲੇ ਪੌਧਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖੁਰਾਕ ਰਸਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਮੁੜ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਮਹਿਕ ਛੱਡਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, \"ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਨਸਪਤੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਮਹਿਕ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਸਾਇਣ ਪੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਮੀਂਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਨਸਪਤੀ ਵੱਲੋਂ ਮਹਿਕ ਛੱਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।'' \"ਮੀਂਹ ਸੁੱਕੇ ਬੂਟਿਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਹਿਕ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।'' ਸੋਕੇ ਦੌਰਾਨ ਬੂਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਰਚਣ ਦੀ ਕਿਰਿਆ ਹੌਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੀਂਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੂਟੇ ਇਸ ਵੇਲੇ ਮਹਿਕ ਛੱਡਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਗਰਜਦੇ ਬੱਦਲ ਵੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੁਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਓਜ਼ੋਨ ਦੀ ਸਾਫ਼ ਤੇ ਤਿੱਖੀ ਮਹਿਕ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗਰਜਦੇ ਬੱਦਲਾਂ,ਤੂਫ਼ਾਨ ਅਤੇ ਖ਼ਾਸਕਰ ਮੀਂਹ ਕਰਕੇ ਹਵਾ ਵਧੇਰੇ ਸਾਫ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਮਿਸੀਸਿੱਪੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮੈਰੀਬੈਥ ਸੋਟੋਲਜ਼ਨਬਰਗ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਅਸਮਾਨੀ ਬਿਜਲੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗਰਜਦੇ ਬੱਦਲਾਂ,ਤੂਫ਼ਾਨ ਅਤੇ ਖ਼ਾਸਕਰ ਮੀਂਹ ਕਰਕੇ ਹਵਾ ਵਧੇਰੇ ਸਾਫ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਕਾਫੀ ਕਣ ਹਵਾ ਵਿੱਚੋਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।'' (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52872370", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52890637", "doc1": "ووردت تقارير عن نقل الرئيس دونالد ترامب إلى مخبأ للطوارئ في البيت الأبيض نظرا لمخاوف من تعرضه للخطر من قبل المتظاهرين. وأمضى ترامب نحو ساعة في مخبأ الطوارئ، ولكن مراسلين قالوا إن الأمر زاد من قلق المسؤولين بشأن المظاهرات. وأطلقت الشرطة بالقرب من البيت الأبيض الغاز المسيل للدموع على المتظاهرين الذين أضرموا النيران وألقوا الحجارة على ضباط مكافحة الشغب. ونشر الرئيس إثر ذلك عددا من التغريدات على تويتر ضد خصومه السياسيين، وألقى باللوم على جماعات يسارية وجماعات فوضوية في أحداث العنف التي تشهدها البلاد. مواضيع قد تهمك نهاية لكن بعض الجمهوريين أعربوا عن قلقهم من أن أسلوب ترامب كثير الجدل والشجار قد يكون أحد أسباب اشتعال العنف. وفي مينيابوليس، حيث قتل فلويد، ألقي القبض على سائق شاحنة بعد أن قاد مركبته بسرعة كبيرة صوب حشد من المتظاهرين يحتلون طريقا رئيسيا. وفرض حظر التجول في نحو أربعين مدينة في محاولة لوقف العنف الذي شهدته البلاد في الأيام الأخيرة، ولكن الكثير من المتظاهرين تجاهلوا قرار حظر التجول، مما أدى مواجهات وتوتر. ووقعت مواجهات عنيفة في عشرات المدن، مثل نيويورك وشيكاغو وأتلانتا وفيلادلفيا ولوس أنجليس. ويصور تسجيل مصور لقناتين تلفزيونيتين في فيلادلفيا الأحد شبابا يحطمون عددا من سيارات الشرطة وينهبون متجرا واحدا على الأقل. وقال ترامب في تغريدة \"القانون والنظام في فيلادلفيا، الآن! إنهم ينهبون المحال التجارية. استدعوا حرسنا الوطني العظيم\". \"قتل متعمد\" واتهم محامي أسرة فلويد الشرطي الضالع في الحادث \"بتعمد قتله\". ويواجه الشرطي ديرك شوفين اتهاما بالقتل من الدرجة الثالثة. لكن المحامي بنجامين كرمب قال لقناة سي بي إس إنها قضية قتل من الدرجة الأولى. وقال كرمب \"نعتقد أنه عمد وإصرار... لمدة تسعة دقائق ضغطت ركبته على رقبة رجل يرجوه ويتوسل إليه أنه لا يستطيع التنفس\". وأشعل مقتل فلويد الغضب الأمريكي إزاء معاملة الشرطة للمواطنين السود. ويأتي ذلك بعد حوادث مماثلة شهدت اهتماما واسعا، وهو ما أدى إلى ظهور حركة \"حياة السود مهمة\". وفي تسجيل بالفيديو شوهد شوفين، 44 عاما، يضغط بركبته على رقبة فلويد لعدة دقائق يوم الاثنين الماضي. وقال فلويد، 46 عاما، عدة مرات إنه \"لا يستطيع التنفس\". وقال كرمب \"أبقى شوفين ركبته على عنق (فلويد) مدة ثلاث دقائق بعد فقدانه الوعي. لا نفهم كيف لا ي��ون ذلك قتلا من الدرجة الأولى. لا نفهم كيف لم يعتقل كل ضباط الشرطة هؤلاء\". وفي مقابلة مع قناة سي بي إس قال كرمب أيضا \"لدينا التسجيل الصوتي لكاميرا الشرطة واستمعنا إلى شرطي يقول: 'ليس لديه نبض، ربما يجب أن نضعه على جنبه' ولكن شوفين يقول 'لا، سنبقيه على هذه الوضعية\". وفُصل ضباط الشرطة الثلاثة الآخرين الذين شهدوا الواقعة من عملهم. وبالنسبة للكثيرين يعكس مقتل فلويد حالة الإحباط إزاء الافتقار للعدالة الاجتماعية والاقتصادية. إجراءات غير مسبوقة شهدت مينيابوليس وسانت بول المجاورة أياما من النهب والحرق. وقال تيم والتز، حاكم مينيسوتا، السبت إنه سينشر الحرس الوطني للولاية كاملا للمرة الأولى منذ الحرب العالمية الثانية. وقال والتز إن العنصرية في ولايته خلقت الظروف التي أدت إلى وفاة فلويد. وقال الحرس الوطني، وهو قوات الاحتياط العسكرية للولايات المتحدة المخصصة للطوارئ الداخلية، إن قوات قوامها خمسة آلاف شخص تم نشرها في 15 ولاية وواشنطن العاصمة. وأضاف الحرس الوطني \"وكالات فرض الأمن المحلية والتابعة للولايات ما زالت مسؤولة عن الأمن\". \"فزع وغضب\" قال مستشار الرئيس ترامب للأمن الوطني لسي إن إن \"لا أعتقد أنه توجد عنصرية ممنهجة\" لدى الشرطة. وأضاف روبرت أوبراين \"هناك بعض الشرطيين العنصريين، وأعتقد أنهم الأقلية. أعتقد أنهم بعض الثمار الفاسدة ويجب أن نقتلعها\". ويوم السبت قال ترامب إن وفاة فلويد \"ملأت الأمريكيين بالفزع والغضب والحزن\". وأدان ترامب أفعال \"مرتكبي النهب والساعين للفوضى\"، متهما إياهم بتدنيس ذكرى فلويد. وقال إن ما تحتاجه البلاد هو \"تضميد الجراح وليس الكراهية، العدل وليس الفوضى\".", "doc2": "End of YouTube post, 1 ਪੂਰੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਹਿੰਸਕ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। 40 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਕਰਫਿਊ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਫੌਜ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। 46 ਸਾਲ ਦੇ ਜੌਰਜ ਫਲਾਇਡ ਨੂੰ ਮਿਨੀਆਪੋਲਿਸ, ਮਿਨੇਸੋਟਾ ਦੀ ਇੱਕ ਦੁਕਾਨ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਕਲਿੱਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜੌਰਜ ਫਲਾਇਡ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿਹੱਥੇ ਆਦਮੀ ਦੇ ਗਲ਼ੇ 'ਤੇ ਗੋਡਾ ਧਰਦਿਆਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ 25 ਮਈ ਦੀ ਹੈ। 44 ਸਾਲਾ ਸਾਬਕਾ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਡੈਰੇਕ ਸ਼ਾਵਿਨ 'ਤੇ ਫਲਾਇਡ ਦੇ ਕਤਲ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਜੋ ਹੋਇਆ ਫਲਾਇਡ ਦੀ ਮੌਤ ਲਗਭਗ 3 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ, ਵੀਡੀਓ ਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਮਗਰੋਂ ਫਲਾਇਡ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਕੁਝ ਤੱਥ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਨਰਲ ਸਟੋਰ ਤੋਂ ਫ਼ੋਨ ਆਇਆ ਕਿ ਜੌਰਜ ਫਲਾਇਡ ਨੇ 20 ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਫਲਾਇਡ ਨੇ 25 ਮਈ ਨੂੰ ਕੱਪ ਫੂਡਜ਼ ਨਾਂ ਦੇ ਇਸ ਸਟੋਰ ਤੋਂ ਸਿਗਰੇਟ ਖਰੀਦੀ ਸੀ। ਫਲਾਇਡ ਮਿਨੀਆਪੋਲਿਸ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਰ ਉਹ ਹਿਊਸਟਨ ਦੇ ਮੂਲ ਵਾਸੀ ਸਨ। ਉਹ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਊਂਸਰ ਵਜੋਂ ਨੌਕਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਲੱਖਾਂ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਚਲੀ ਗਈ ਤੇ ਫਲਾਇਡ ਵੀ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ। ਫਲਾਇਡ ਕੱਪ ਫੂਡਜ਼ ਨਾਂ ਦ�� ਇਸ ਸਟੋਰ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਆਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਸਟੋਰ ਦੇ ਮਾਲਕ ਮਾਇਕ ਅਬੂਮਾਇਆਲੇਹ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ NBC ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫਲਾਇਡ ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਗਾਹਕ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਸਟੋਰ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਿੱਕਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਜਿਸ ਦਿਨ ਇਹ ਹਾਦਸਾ ਵਾਪਰਿਆ, ਅਬੂਮਾਇਆਲੇਹ ਕੰਮ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਫਲਾਇਡ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਪੈਸਿਆਂ 'ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਕੇ, ਅਬੂਮਾਇਆਲੇਹ ਦੇ ਅਲ੍ਹੜ ਉਮਰ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨੇ ਮਹਿਜ਼ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜੌਰਜ ਫਲਾਇਲ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਉਂ ਫੜ੍ਹਿਆ? ਫੋਨ ਨੂੰਬਰ 911 'ਤੇ 20:01 ਵਜੇ ਫ਼ੋਨ ਕਰਕੇ ਸਟੋਰ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਨੇ ਆਪਰੇਟਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਫਲਾਇਡ ਨੂੰ ਸਿਗਰੇਟ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਦੇਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਰਿਲਿਜ਼ ਕੀਤੀ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ। ਇਸੇ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਮੁਤਾਬਕ ਸਟੋਰ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਆਦਮੀ (ਫਲਾਇਡ) ਸ਼ਰਾਬੀ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਫ਼ੋਨ ਕਰਨ ਦੇ ਕੁਝ ਹੀ ਮਿੰਟਾਂ ਮਗਰੋਂ, 20:08 ਦੇ ਕਰੀਬ ਦੋ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਟੋਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ। ਫਲਾਇਡ ਪਾਰਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੀ ਇੱਕ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਬੈਠਾ ਸੀ। ਥੋਮਸ ਲੇਨ ਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਾਰ ਦੇ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਫਲਾਇਡ ਵੱਲ ਬੰਦੂਕ ਕਰਦਿਆਂ, ਉਸਨੂੰ ਹੱਥ ਉੱਪਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਇਸ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਿਆਂ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਵਕੀਲ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕੇ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਲੇਨ ਨੇ ਫਲਾਇਡ 'ਤੇ ਬੰਦੂਕ ਕਿਉਂ ਤਾਣੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੇਨ ਨੇ ਫਲਾਇਡ ਨੂੰ ਹੱਥ ਉਪਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਪਰ ਫਲਾਇਡ ਹੱਥਕੜੀ ਲਗਵਾਉਣ ਤੋਂ ਬਚਦੇ ਰਹੇ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਫਲਾਇਡ ਨੂੰ ਹੱਥਕੜੀ ਪਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੁਆਰਾ ਪੁੱਛਣ 'ਤੇ ਲੇਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਉੱਤੇ ਨਕਲੀ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਫਲਾਇਡ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਬਿਠਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤੇ ਝੜਪ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਕਰੀਬ 20:14 'ਤੇ ਫਲਾਇਡ ਨੂੰ ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਿਆ ਤੇ ਉਹ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਡਿੱਗ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਕਲੱਸਟਰੋਫੋਬੀਕ ਹੈ। ਫਿਰ ਸ਼ਾਵਿਨ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੋਰ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਫਲਾਇਡ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਬਿਠਾਇਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, 20:19 'ਤੇ, ਸ਼ਾਵਿਨ ਨੇ ਫਲਾਇਡ ਨੂੰ ਕਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢਿਆ ਤੇ ਉਹ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਡਿੱਗ ਗਿਆ। ਫਲਾਇਡ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਮੂੰਹ ਥੱਲੇ ਕਰਕੇ ਪਿਆ ਰਿਹਾ। ਜੌਰਜ ਦੇ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਕੀ? ਇਸ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਨੇ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਕਈ ਮੋਬਾਇਲ ਫੋਨਾਂ 'ਤੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋਈ। ਫਲਾਇਡ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਫੜ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਵਿਨ ਨੇ ਫਲਾਇਡ ਦੇ ਗਲ਼ੇ 'ਤੇ ਗੋਡਾ ਧਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤੇ ਫਲਾਇਡ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ, \"ਮੈਨੂੰ ਸਾਹ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ\", \"ਮੈਨੂੰ ਨਾ ਮਾਰੋ”… \"ਪਲੀਜ਼, ਪਲੀਜ਼\" ਸਾਬਕਾ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਡੈਰੇਕ ਸ਼ਾਵਿਨ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਹੋਣਗੇ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ਾਵਿਨ ਨੇ ਫਲਾਇਡ ਦੇ ਗਲੇ 'ਤੇ 8 ਮਿੰਟ 46 ਸਕਿੰਟ ਲਈ ਆਪਣਾ ਗੋਡਾ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲਗਭਗ 6 ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਫਲਾਇਡ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਹਿੱਲਿਆ। ਉੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜੇ.ਏ. ਕੁਇੰਗ ਨੇ ਫਲਾਇਡ ਦੀ ਨਬਜ਼ ਚੈੱਕ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਕੁਝ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਫਲਾਇਡ ਸਾਹ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਹੇ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਧਿਕਾਰੀ ਉੱਥੋਂ ਨਹੀਂ ਹਿੱਲੇ। 20:27 'ਤੇ ਸ਼ਾਵਿਨ ਨੇ ਜਦੋਂ ਆਪਣਾ ਗੋਡਾ ਚੁੱਕਿਆ ਤਾਂ ਫਲਾਇਡ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਹਿਲ ਰਹੇ ਸੀ । ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਫਲਾਇਡ ਨੂੰ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਵਿੱਚ ਹੇਨੇਪਿਨ ਕਾਊਂਟੀ ਮੈਡੀਕਲ ਸੈਂਟਰ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਮਰਿਆ ਹੋਇਆ ਕਰਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਫਲਾਇਡ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਰਾਤ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਹੈਰਿਸ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤ ਨੇ ਫਲਾਇਡ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਾਲੀ ਏਜੰਸੀ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਹੈਰਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫਲਾਇਡ ਕਦੇ ਧੋਖਾ-ਧੜੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਹੈਰਿਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਈ, ਬੇਵਕੂਫੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਲਈ ਹੱਥ ਵੀ ਜੋੜੇ ਸਨ, ਮਿੰਨਤਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਸੀ।” \"ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੇ ਹੋ, ਉਸ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਨਹੀਂ ਬਣਿਆ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਨਿਆਂ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਿਆਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਲੈ ਲੈਂਦੇ ਹੋ।” ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-50967132", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50970019", "doc1": "تمكن الرئيس التنفيذي السابق لشركة نيسان، كارلوس غصن، من مغادرة اليابان إلى لبنان قضى الملياردير والرئيس السابق لشركة نيسان، كارلوس غصن، شهوراً في الاستعداد للمثول أمام المحكمة بتهمة ارتكاب مخالفات مالية. أو على الأقل، هذا ما كانت السلطات اليابانية تعتقد فيه. غادر غصن السجن بكفالة قدرها مليار ين (ما يعادل 8.9 مليون دولار) في أبريل/نيسان الفائت. ووُضع تحت المراقبة بواسطة كاميرات، تعمل على مدار 24 ساعة، كما قُيد استخدامه للتكنولوجيا ووسائل الاتصالات، ومُنع من السفر خارج البلاد. وفجأة، وفي خطوة أحرجت اليابان وأثارت حيرة فريقه القانوني، ظهر غصن في لبنان، ليلة رأس السنة. وقال في بيان له: \"لقد فررت من الظلم والاضطهاد السياسي\". مواضيع قد تهمك نهاية وبعد فترة وجيزة من علمه بفرار غصن، قال محاميه، جونيشيرو هيروناكا، أمام حشدٍ من الصحفيين في طوكيو: \"فوجئنا تماماً بالخبر. أنا شخصياً أٌصَبتُ بالذهول. أريد أن أسأله: كيف تمكنت من فعل هذا بنا؟\". والسؤال الآخر الملح هو: كيف فعلها من الأساس؟ كارلوس غصن: من هو؟ ولماذا هرب إلى لبنان؟ هروب موسيقي؟ أفادت قناة \"إم.تي. في\" اللبنانية بأن غصن فر من محل إقامته الجبرية في طوكيو، بمساعدة مجموعة شبه عسكرية تخفَّت بين مجموعة من الموسيقيين. وقالت القناة التلفزيونية إن الفرقة الموسيقية قدَّمت عرضاً في منزله، وبعد برهة من انتهاء العرض، أخفى غصن، البالغ من العمر 65 عاماً، نفسه داخل صندوق كبير للآلات الموسيقية، ثم سارع للفرار إلى مطار محلي. إذا كان هذا قد حدث بالفعل، فمن المرجح أنه كان ضغطاً كبيراًعلى غصن، الذي يتجاوز طوله 5 أقدام (167 سم) كي يختبئ في صندوق آلة موسيقية. ووفقاً لرواية \"إم.تي.في\"، سافر غصن بعد ذلك إلى تركيا، قبل أن يصل إلى لبنان على متن طائرة خاصة. ولم تقدِّم القناة التلفزيونية أي أدلة على هذه الرواية التي انتشرت بسرعة، كما هو متوقع، عبر مواقع التواصل الاجتماعي. ولكن ارتداء ملابس تنكرية أمر ليس غريباً على غصن، الذي كان غادر السجن، في مارس/آذار، متنكِّراً في هيئة عامل بناء، لإبعاد الصحفيين، في واقعة سخرت منها وسائل الإعلام، وسرعان ما اعتذر عنها أحد محاميه مقرَّاً بأنها كانت \"خطة هواة\". دور كارول غصن وفقاً لصحيفة وول ستريت جورنال، جرى التخطيط لفرار الرئيس التنفيذي السابق لشركة نيسان من طوكيو إلى بيروت بدقة، على مدى عدة أسابيع. في مارس/آذار، غادر غصن السجن متنكِّراً في هيئة عامل بناء، لإبعاد الصحفيين وقالت الصحيفة، نقلاً عن مصادر لم تسمِّها، إن الفريق جرى اختياره بعناية لتنفيذ المؤامرة. وورد أنه ضم شركاء في اليابان، قاموا بنقل غصن من منزله إلى متن طائرة خاصة متجهة إلى اسطنبول. ومن هناك، واصل الأخير رحلته إلى بيروت، التي وصلها، خلال الساعات الأولى من يوم الـ 30 من ديسمبر/كانون الأول. وأظهر موقع تتبع الطائرات \"فلايت رادار2\" طائرة خاصة من طراز بومباردييه تشالنجر تصل إلى مطار رفيق الحريري الدولي في بيروت، بعيد الساعة الرابعة صباحاً بالتوقيت المحلي. وهناك التقى غصن بزوجته كارول، المولودة في بيروت، والضالعة في العملية، بحسب صحيفة وول ستريت جورنال. كارلوس غصن: \"لم أهرب من العدالة لكن هربت من الظلم والاضطهاد السياسي\" اعتقال كارلوس غصن للمرة الرابعة بشأن تهم فساد مالي جديدة وذكرت عدة تقارير أن كارول غصن كانت الشخصية الرئيسية وراء خطة الهروب من الإقامة الجبرية ومغادرة اليابان. وقال محامي غصن الياباني، إن زوجته كارول تحدثت معه، لأكثر من ساعة، في الـ 24 من ديسمبر/كانون الأول. وكان الزوجان قد مُنعا، في السابق، من الاجتماع أو التواصل ضمن شروط الكفالة الصارمة. وبعد وصول زوجها إلى لبنان، صرَّحت كارول غصن لصحيفة وول ستريت جورنال بأن \"لم شملهم كان أفضل هدية في حياتها\". دون أن تعلِّق على ضلوعها المزعوم في العملية. وكانت كارول، قد قالت لبي بي سي ، في وقت سابق من هذا العام: \"أريد أن أستعيد زوجي. أريده معي. أعرف أنه بريء\". نشأ كارلوس غصن في لبنان، وهو يمتلك عقارات، ويعد شخصية مشهورة هناك، حتى أنه ظهر على أحد طوابع البريد في البلاد. وقد نفى مرارا ارتكاب أي مخالفات. ثلاثة جوازات سفر وتبقى الأسئلة حول الوثائق التي استخدمها السيد غصن لدخول لبنان دون إجابة. فهو يحمل ثلاثة جوازات سفر: برازيلي وفرنسي ولبناني، يقول فريقه القانوني إنها جميعاً بحوزتهم. ومن غير المعروف ما إذا كان غصن يحمل نسخاً أخرى من جوازات السفر، كما يُسمح به لرجال الأعمال في بعض الأحيان. وورد أيضًا أنه قد يكون لديه جواز سفر دبلوماسي صادر عن لبنان على الرغم من عدم تأكيد ذلك. نشأ كارلوس غصن في لبنان وهو شخصية مشهورة هناك وفي حين قالت صحيفة لوموند الفرنسية إنه سافر على بطاقة هوية، تحدثت تقارير أخرى عن احتمال أن يكون غصن قد استخدم جواز سفر فرنسي أو حتى هوية مزورة. ولم تحدد وزارة الخارجية اللبنانية جنسية جواز السفر الذي سافر به غصن إلى لبنان، لكنها أصرت على أنه دخل البلاد بشكل قانوني. وسرعان ما أثار الحرج الناجم عن فرار غصن ردود فعل من اليابان. ففي حين تساءل أحد السياسيين اليابانيين عما إذا كان غصن \"يحظى بدعم بعض البلاد\". اتهم عمدة طوكيو السابق لبنان بالضلوع في عملية تهريبه. ونقلت صحيفة نيويورك تايمز عن الوزير اللبناني، سليم جريصاتي قوله: \"لا علاقة للحكومة بقرار غصن المجيء إلى لبنان ولا نعرف شيئاً عن ملابسات وصوله\". في حين ذكرت فرنسا وتركيا أنهما لم يكونا على علم بخطة غصن. وفي ظل عدم وجود اتفاقية لتبادل المجرمين بين اليابان ولبنان، يكتنف الغموض مستقبل محاكمة غصن. ومن المرجح أن تطالب اليابان، التي تقدِّم مساعدات بالملايين للبنان، بعودة غصن. ولكن المؤكد أن عليها، في المقام الأول، الإجابة على المزيد من الأسئلة حول كيفية تمكن المشتبه به البارز من مغادرة البلاد.", "doc2": "ਨਿਸਾਨ ਕਾਰ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁਖੀ ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਦੇ ਘਰ 'ਤੇ ਚੱਤੋ ਪਹਿਰ ਕੈਮਰਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਅਸੀਂ ਨਿਸਾਨ ਕਾਰ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁਖੀ ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿੱਤੀ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸੁਣਵਾਈ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1 ਅਰਬ ਯੈਨ (ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਰੀਬ 60 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ) ਦੀ ਜ਼ਮਾਨਤ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ 'ਤੇ ਚੱਤੋ ਪਹਿਰ ਕੈਮਰਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਕਨੀਕ ਵਰਤਣ 'ਤੇ ਬੰਦਿਸ਼ਾਂ ਸਨ। ਮੁਲਕ ਛੱਡਣ ’ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਜਪਾਨ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਅੱਖੀਂ ਘੱਟਾ ਪਾ ਕੇ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਮੌਕੇ ਲਿਬਨਾਨ ’ਚ ਨਜ਼ਰ ਆਏ। ਨਮੋਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਜਪਾਨ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਰੇ। ਇਹ ਕੀਤਾ ਕਿਵੇਂ? ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਸਿਆਸੀ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਭੱਜ ਕੇ ਆਇਆ ਹਾਂ।\" ਟੋਕੀਓ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਣਾ ਚਾਹੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਲਿਬਨਾਨ ਦੇ ਚੈਨਲ ਐੱਮਟੀਵੀ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮੁਤਾਬਤਕ ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮੰਜੂਰੁਸ਼ਦਾ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦਾ ਇਹ ਕਾਰਨਾਮਾ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਡ੍ਰੈੱਸ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ ਇੱਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਦਸਤੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ। ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਨੇ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਸਮਾਪਤ ਕੀਤੀ, 65-ਸਾਲਾ ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਇੱਕ ਸਾਜ਼ ਦੀ ਪੇਟੀ ਵਿੱਚ ਲੁਕ ਗਏ, ਜੋ ਫੌਰੀ ਤੌਰ ਤੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਵੱਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਜੇ ਵਾਕਈ ਅਜਿਹਾ ਵਾਪਰਿਆ ��ੀ ਤਾਂ 5 ਫੁੱਟ 6 ਇੰਚ ਦੇ ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਲਈ ਇਹ ਮੁਸ਼ਕਲ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਐੱਮਟੀਵੀ ਮੁਤਾਬਕ ਨਿੱਜੀ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਲਿਬਨਾਨ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। ਚੈਨਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਲਈ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖੇ ਪਰ ਕਹਾਣੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਹੀ ਛਾ ਗਈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਂਭੇ ਰੱਖਣ ਲਈ ਗੋਨ ਇੱਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਦੇ ਭੇਸ ਵਿੱਚ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲੇ ਸਨ ਗੋਨ ਦੀ ਪਤਨੀ ਕੈਰੋਲ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਕੋਲ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਤੇ “ਨਿਰੋਲ ਕਲਪਨਾ” ਦੱਸਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਵੇਰਵੇ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਸੂਸੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਾਂਗ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਣਾ ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਲਈ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਂਭੇ ਰੱਖਣ ਲਈ ਗੋਨ ਇੱਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਦੇ ਭੇਸ ਵਿੱਚ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਲਿਆ ਗਿਆ ਤੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਹਾਸਾ ਮੱਚਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੂੰ ਇਸ \"ਬਚਕਾਨੀ ਯੋਜਨਾ\" ਲਈ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗਣੀ ਪਈ। ਕੈਰੋਲ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ‘ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਜਰਨਲ’ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਣਪਛਾਤੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸਕੀਮ ਨੂੰ ਨੇਪਰੇ ਚਾੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਟੀਮ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਾਥੀ ਵੀ ਸਨ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਗੋਨ ਨੂੰ ਘਰੋਂ ਇਸਤੰਬੁਲ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਨਿੱਜੀ ਜਹਾਜ਼ ਤੱਕ ਲੈ ਕੇ ਗਏ, ਜਿੱਥੋਂ ਉਹ ਅੱਗੇ ਲਿਬਨਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬੇਰੂਟ ਪਹੁੰਚੇ। ਉੱਥੇ ਉਹ 30 ਦਸੰਬਰ ਦੇ ਤੜਕੇ ਦੇਖੇ ਗਏ। ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਤੇ ਨਿਗ੍ਹਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਵੈਬਸਾਈਟ FlightRadar24 ਨੇ ਇੱਕ ਬੌਂਬਾਰਡੀਅਰ ਚੈਲੇਂਜਰ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਜੈੱਟ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਵੇਰੇ ਚਾਰ ਵਜੇ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਬੇਰੂਟ-ਰੈਫਿਕ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਉਤਰਿਆ। ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਜਰਨਲ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੋਨ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲੇ, ਜੋ ਇਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ ਤੇ ਇਸ ਸਮੁੱਚੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਦੀ ਪਤਨੀ ਵੀ ਬੇਰੂਟ ਦੀ ਜੰਮ ਪਲ ਹੈ। ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਨੂੰ ਭਜਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਈ ਨਿੱਜੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਜਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਗੋਨ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਜੈਟ ਰਾਹੀਂ ਓਸਾਕਾ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਗਏ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਗੋਨ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਟੈਗ ਪਾ ਕੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਬੰਦਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਹਾਲਾਤ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਗੋਨ ਦੇ ਜਪਾਨੀ ਮਦਦਗਾਰਾਂ ਦਾ ਵੀ ਸਹਿਯੋਗ ਸੀ। ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਨੇ ਗੋਨ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੋ ਅਣਪਛਾਤੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੈਟ ਦੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਕਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਈ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਕੈਰੋਲ ਹੀ ਗੋਨ ਨੂੰ ਜਪਾਨ ਤੋਂ ਭਜਾਉਣ ਦੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਸੀ। ਗੋਨ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਟੋਕੀਓ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੈਰੋਲ ਨੇ 24 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਗੋਨ ਨਾਲ 24 ਘੰਟੇ ਫੋਨ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਗੋਨ ਦੀ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਕਿ ਜੋੜਾ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦਾ ਰਾਬਤਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖੇਗਾ। ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਲਿਬਨਾਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਮਗਰੋਂ ਕੈਰੋਲ ਨੇ ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਜਰਨਲ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰੀਨ ਤੋਹਫ਼ਾ ਸੀ। ਆਪਣੀ ‘ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ’ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, \"ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਪਤੀ ਵਾਪਸ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਜਾਣਦੀ ਹਾਂ ਉਹ ਬੇਕਸੂਰ ਹੈ।\" ਤਿੰਨ ਪਾਸਪੋਰਟ ਸਵਾਲ ਗੋਨ ਵੱਲੋਂ ਲਿਬਨਾਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਗਏ ਦਸਤਵੇਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਉੱਠ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਫਰਾਂਸ ਤੇ ਲਿਬਨਾਨ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪਾਸਪੋਰਟ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤਿੰਨੇਂ ਪਾਸਪੋਰਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਨ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਗੋਨ ਕੋਲ ਕੋਈ ਡੁਪਲੀਕੇਟ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵੀ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਡੁਪਲੀਕੇਟ ਰੱਖਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੋਨ ਕੋਲ ਲਿਬਨਾਨ ਦਾ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵੀ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ। ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਲਿਬਨਾਨ ਇੱਕ ਡਾਕ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਉਹ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਘਰੇਲੂ ਨਾਮ ਹਨ। ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਅਖ਼ਬਰ ‘ਲੀ ਮੋਂਡ’ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ 'ਤੇ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ। ਦੂਜੇ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਗੋਨ ਨੇ ਫਰੈਂਚ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਬਨਾਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਲਈ ਫਰੈਂਚ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਪਰ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਪਾਨ ਕਿਵੇਂ ਛੱਡਿਆ। ਲੀ ਮੋਂਡ ਨੇ ਲਿਬਨਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਗੋਨ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਲਿਬਨਾਨ ਦੇ ਪਛਾਣ-ਪੱਤਰ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਏ। ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਦੀ ਉਡਾਣ ਨਾਲ ਨਮੋਸ਼ ਹੋਏ ਜਪਾਨ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੱਤੀ। ਇੱਕ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਨੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਿਆ, \"ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਦਦ ਵੀ ਹਾਸਲ ਸੀ?\" ਟੋਕੀਓ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਨੇ ਸਿੱਧਾ ਹੀ ਲਿਬਨਾਨ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਧਰ ਦਿੱਤਾ। ਕਾਰਲੋਸ ਗੋਨ ਲਿਬਨਾਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਲੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉੱਥੇ ਜਾਇਦਾਦ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਇੱਕ ਜਾਣਿਆ-ਪਛਾਣਿਆ ਚਿਹਰਾ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਲਿਬਨਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਡਾਕ ਟ���ਕਟ 'ਤੇ ਵੀ ਹੈ। ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਦੇ ਦੋ ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਲਿਬਨਾਨ ਦੇ ਟੋਕੀਓ ਵਿੱਚ ਰਾਜਦੂਤ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਗੋਨ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਮਿਲਣ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਰਾਜਦੂਤ ਨੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਲਿਬਨਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਗੋਨ ਦੇ ਭੱਜਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਲਿਬਨਾਨ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਸਲੀਮ ਜਰੀਏਸਿਟੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਛਾਪਿਆ, “ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸੰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ... ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਫਰਾਂਸ ਤੇ ਤੁਰਕੀ ਵੀ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੋਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਪਾਨ ਤੇ ਲਿਬਨਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਹਵਾਲਗੀ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ਿਲਹਾਲ ਗੋਨ ਦੇ ਕੇਸ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਧੁੰਦਲਕੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਚਲੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਪਾਨ ਲਿਬਨਾਨ ਨੂੰ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰ ਦੀ ਮਦਦ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਗੋਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਜਪਾਨ ਨੂੰ ਇਹ ਤਾਂ ਦੱਸਣਾ ਹੀ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਸ਼ੱਕੀ ਉਸ ਤੋਂ ਫਰਾਰ ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/trending-47243547", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47154132", "doc1": "عادة ما يتبادل العشاق هدايا وحلوى على شكل قلب وفيما يلي مجموعة من أغرب تلك الهدايا: زهرة تيوليب ميكانيكية زوج يبتكر زهرة تيوليب دائمة التفتح بألوان متغيرة كهدية لزوجته في عيد الحب. شريحة لحم على شكل قلب نظرا لولع العشاق بكل ما هو على شكل قلب، استوحت شركة تسويق تلك الفكرة وروجت لشريحة لحم على شكل قلب. ختم بقلب وحرفين أوليين للشواء وإذا لم يتسن الحصول على شريحة اللحم السابقة بمقدور العشاق ختم قلب مع الحرف الأول من اسميهما على أي قطعة لحم أثناء شوائها. باقة سلامي وهذه باقة من لحوم السلامي، لمن يفضلون الهدايا العملية! باقة شرائح DoritosDoritos ولمن يريدون منتجا نباتيا، هذه باقة من شرائح البطاطس المقلية Doritios باقة زهور لأصحاب اللحى هذه الباقة مصممة لأصحاب اللحى الطويلة. مفاجآت غير سارة من جهة أخرى، بعض هدايا عيد الحب صممت للانتقام المعنوي من حبيب سابق! اطلق اسم حبيبك السابق على صرصار قبل أن يأكله السرقاط وحديقة حيوان تمكنك من إطلاق اسم حبيب سابق على ثعبان سام!", "doc2": "End of YouTube post, 1 ਪਰ ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਇਹ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸੀ ਕੌਣ? ਵੈਲੇਨਟਾਈਨ ਡੇਅ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੰਤ ਸੇਂਟ ਵੈਲਨਟਾਈਨ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਕੌਣ ਸੀ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹਨ ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮਾਨਤਾ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਤੀਜੀ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਰੋਮ ਦੇ ਇੱਕ ਸੰਤ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰਾਜਾ ਕਲੌਡੀਅਸ-2 ਨੇ ਵਿਆਹ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਆਹੇ ਹੋਏ ਮਰਦ ਮਾੜੇ ਫੌਜੀ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਵੈਲੇਨਟਾਈਨ ਇਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸੀ ਅਤੇ ਲੁੱਕ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਲੌਡੀਅਸ ਨੂੰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਉਸਨੇ ਵੈਲੇਨਟਾਈਨ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ। ਉੱਥੇ ਉਸਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹਰ ਦੀ ਧੀ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ 14 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰੇਮੀਕਾ ਲਈ ਲਵ ਲੈਟਰ ਲਿਖਿਆ। ਲਵ ਲੈਟਰ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, ਤੁਹਾਡੇ ਵੈਲਨਟਾਈਨ ਵੱਲੋਂ। ਵੈਲੇਨਟਾਈਨਜ਼ ਡੇਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਦੋਂ ਹੋਈ? ਵੈਲੇਨਟਾਈਨਜ਼ ਡੇਅ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਕਾਫੀ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇੱਕ ਰੋਮਨ ਫੈਸਟੀਵਲ ਤੋਂ ਹੋਈ ਸੀ। ਫਰਵਰੀ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਰੋਮਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਫੈਸਟੀਵਲ ਹੁੰਦਾ ਸੀ- ਲੂਪਰਕਾਲੀਆ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਮੁੰਡੇ ਇੱਕ ਡੱਬੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਕੱਢਦੇ ਸੀ, ਫੈਸਟੀਵਲ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵੇਂ ਬੁਆਏਫਰੈਂਡ-ਗਰਲਫਰੈਂਡ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਵੀ ਕਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਚਰਚ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਧਰਮ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਉਤਸਵ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਸੇ ਬਹਾਨੇ ਸੇਂਟ ਵੈਲੇਨਟਾਈਨ ਨੂੰ ਵੀ ਯਾਦ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ ਜੋ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਿਆਰ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ:ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49809799", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49812294", "doc1": "جونسون سوف يحترم قرار المحكمة، لكنه \"يختلف معه بشدة\" وكان جونسون علل قراره تعطيل البرلمان بالحاجة إلى التهيئة لخطاب جديد للملكة في 14 أكتوبر/ تشرين الأول لتحديد الخطط التشريعية للحكومة للعام المقبل. بيد أن المحكمة العليا -وهي أعلى جهة قضائية في البلاد_ قالت إن من الخطأ إيقاف البرلمان عن الاستمرار في تأدية مهامه وواجباته قبيل الموعد النهائي للخروج من الاتحاد الأوروبي في 31 أكنوبر/تشرين الأول. وقال جونسون إنه سوف يحترم قرار المحكمة، لكنه \"يختلف معه بشدة\". وأضاف في تصريح لـ بي بي سي، على هامش مشاركته في اجتماعات الدورة السنوية للأمم المتحدة في نيويورك \"سندعو البرلمان للإنعقاد ومن ثم التجهيز لخطاب الملكة\". وأصر على ان بريطانيا سوف تخرج من الاتحاد الأوروبي يوم 31 أكتوبر/ تشرين الأول. وعبر عن اعتقاده بأن هدف رفع الدعوى القضائية أمام المحكمة هو إحباط الخروج. وأكد أن حكومته ماضية لتنفيذ ما وعدت به، وهو خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي في الموعد المقرر. وقالت رئيسة المحكمة، الليدي بريندا هيل، أثناء النطق بقرار الحكم إن \"تأثير ذلك (تعليق البرلمان) على أسس ديمقراطياتنا كان شديدا\". وأضافت \"إن تقديم مشورة لجلالة الملكة بتعليق البرلمان غير قانوني لأنه أثر في إحباط أو تعطيل قدرة البرلمان على القيام بوظائفه الدستورية من دون مبرر معقول\". وأشارت ليدي هيل إلى أن القرار الذي اتخذه القضاة الأحد عشر بالإجماع يقضي بعدم تعليق فعاليات البرلمان، وأن قرار التعليق يعد لاغيا وليس له أي تأثير، وأن الأمر الآن بيد رئيسي مجلسي العموم واللوردات لتحديد ما هي الخطوة القادمة. ورحب رئيس مجلس العموم، جون بيركو، بالحكم، وقال إن النواب بحاجة إلى العودة للبرلمان \"في ضوء الحكم الصريح\". وأضاف أنه \"أصدر تعليمات إلى المجلس بالإعداد لاستئناف العمل\" من الساعة 11:30 بتوقيت غرينتش يوم الأربعاء. وقال إن جلسة توجيه أسئلة إلى رئيس الوزراء، التي تجري عادة يوم الأربعاء، لن تقام، كون جونسون في نيويورك لحضور اجتماعات الدورة السنوية للأمم المتحدة. ومع ذلك ، قال بيركو سيكون هناك \"نطاق كامل\" للأسئلة العاجلة والبيانات الوزارية وطلبات المناقشات الطارئة. وقال زعيم حزب العمال جيريمي كوربين إن الحكم أظهر \"ازدراء جونسون الديمقراطية \"، مضيفًا: \"أدعو بوريس جونسون، إلى إعادة النظر في عمله\". وكان من المقرر أن يلقي كوربين كلمة اختتاميه في مؤتمر حزب العمال في مدينة برايتون الأربعاء، لكنه ألقاها بعد ظهر الثلاثاء حتى يتمكن من العودة إلى البرلمان. وكانت الحكومة قد دفعت بأن تعليق البرلمان قرار سياسي محض وليس من اختصاص القضاء، لكن منتقدي القرار يقولون إن الغرض منه هو الحد من المراقبة البرلمانية على خطط رئيس الوزراء لخروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي \"بريكست\". وقالت الحكومة، في وقت سابق، إنها \"ستلتزم بحكم\" المحكمة العليا. لكن جونسون كان قد رفض استبعاد السعي لتوقيف البرلمان للمرة الثانية إذا جاء قرار المحكمة مخالفا له. رفضت المحكمة دفاع الحكومة بأن أمر التعليق سياسي محض وكان جونسون قد قال ردا على سؤال من بي بي سي، عما إذا كان سيستقيل إذا حكمت المحكمة العليا ضده: \"سأنتظر وأرى ما هو الحكم\" ، مضيفًا أن الحكومة \"تحترم القانون احتراماً كاملاً وتحترم القضاء تمامًا\". ما الذي جرى في المحكمة؟ عرض في جلسات المحكمة العليا التي استمرت لثلاثة أيام طلبا استئناف على قرار محكمة في لندن قضى بأن قرار تعطيل البرلمان مسألة \"سياسية بحته\"، وليس من اختصاص القضاء. وتقدمت بأحد الطلبين سيدة الأعمال جينا ميلر، أما الثاني فجاء من الحكومة طعنا في قرار محكمة اسكتلندية قضت بأن قرار الحكومة تعطيل البرلمان \"غير قانوني\" وأنه يهدف إلى \"عرقلة\" البرلمان من التدقيق في خطة رئيس الحكومة للخروج من الاتحاد الأوروبي. ووصف محامي الحكومة، اللورد كين، قرار تعليق البرلمان بأنه \"من المناطق المحظورة\" على القضاة أن يتدخلوا فيها لأنها تدخل ضمن قضايا الخلاف السياسي حول موعد وكيفية تعليق البرلمان. ومن جانبه أخبر اللورد بانيك، المحامي الذي يمثل ميلر، المحكمة أن طول فترة تعليق البرلمان \"الاستثنائي\" هو \"دليل قوي\" على أن دافع رئيس الوزراء كان إسكات البرلمان لأنه يرى أن البرلمان عقبة أمامه. وأضاف أن الحقائق أظهرت أن رئيس الوزراء قد نصح الملكة بتعليق البرلمان لمدة خمسة أسابيع \"لأنه يرغب في تجنب ما يراه خطرًا من أن البرلمان، خلال تلك الفترة، سيتخذ إجراءات لإحباط سياسات حكومته أو الإضرار بها\". ومع ذلك، فقد كان التوقيت مثيراً للجدل لأنه قلل من الوقت المتاح للبرلمان لمناقشة قضية الخروج من الاتحاد الأوروبي والتدقيق في التشريعات المتعلقة بها قبل موعد الخروج المحدد في 31 أكتوبر /تشرين الأول. جينا ميلر \"أدعو أعضاء البرلمان لاتخاذ موقف شجاع ومحاسبة هذه الحكومة عديمة المبادئ\" ردود الفعل قالت سيدة الأعمال ميلر، خارج المحكمة، إن الحكم \"يحكي الكثير\". وأضافت \"يجب على رئيس الوزراء أن يفتح أبواب البرلمان غدًا. كما يجب على النواب العودة للعمل واتخاذ موقف شجاع ومحاسبة هذه الحكومة عديمة المبادئ\". ودعت عضوة الحزب القومي الاسكتلندي، جوانا شيري، التي قادت رفع الدعوة القضائية، جونسون إلى الاستقالة بعد هذا الحكم. وقالت \"لقد قضت أعلى محكمة في البلاد بالإجماع أن تعليقه للبرلمان، ونصيحته المقدمة لجلالة الملكة غير قانونية\". وأضافت جوانا \"موقفه ضعيف جدا، يجب أن تكون لديه الشجاعة، ولو لمرة واحدة، أن يتخذ القرار الصحيح ويقدم استقالته\". ماذا عن النواب الآخرين؟ قال المحامي العام مستشار الحكومة القانوني السابق، دومينيك جريف ، وهو من أشد منتقدي قرار التعليق، إنه \"لم يفاجأ\" بالحكم بسبب \"سوء سلوك رئيس الوزراء الفاضح \". وأضاف في حديث لـ بي بي سي إنه \"مسرور\" لأن المحكمة العليا \"أوقفت استمرار هذا العمل غير الدستوري\". جوانا تشيري \"يجب على جونسون أن يقدم استقالته نتيجة هذا الحكم\" لكن النائب في حزب المحافظين، أندرو بريدجن، قال إن قرار المحكمة كان \"أسوأ نتيجة ممكنة لديمقراطيتنا\" ووصفه بـ \"الأمر المخزي\". وقال في تصريح لـ بي بي سي \"ما لدينا هو برلمان لا يتماشى تمامًا مع رغبات الوطن والمواطنين. إنهم يئدون الديمقراطية\". وأضاف \"ما سنراه هو سيطرة رئيس البرلمان وتصدر مؤيدي بقاء بريطانيا في الاتحاد الأوروبي حتى نهاية 31 أكتوبر\". ماذا حدث قبل تعليق البرلمان؟ تعطيل البرلمان سلطة تقع على عاتق الملكة، بناءً على نصيحة من رئيس الوزراء. في نهاية أغسطس/ آب، قبل فترة وجيزة من عودة النواب من العطلة الصيفية، اتصل رئيس الوزراء بجلالة الملكة لإعلامها بتعليق البرلمان في الفترة من 9 سبتمبر/ أيلول وحتى 14 أكتوبر/ تشرين الأول. كان مقررا أن يكون النواب في عطلة لبعض هذه الأسابيع لحضور مؤتمراتهم الحزبية. وأثار قرار تعطيل البرلمان غضب نوابه، خاصة الذين خططوا ونجحوا في السيطرة على أعمال البرلمان وتمرير قانون لمنع خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي دون اتفاق، بعد أن قال جونسون إن بريطانيا ستترك الاتحاد الأوروبي أخر شهر أكتوبر/ تشرين الأول سواء باتفاق أو دون اتفاق.", "doc2": "ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਇਸੇ ਮਹੀਨੇ ਸਸੰਦ ਨੂੰ ਪੰਜ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਸਸਪੈਂਡ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਣੀ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾ ਸਕਣਗੀਆਂ। ਪਰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਉਸਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਗਲਤ ਸੀ। End of YouTube post, 1 ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਟ ਨੇ ਲੇਡੀ ਹਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਸ ਦਾ ਸਾਡੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਉੱਤੇ ਖਾਸਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 11 ਜੱਜਾਂ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੰਸਦ ਹੁਣ ਮੁਅੱਤਲ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗੀ। ਸੰਸਦ ਦੇ ਸਸਪੈਂਡ ਰਹਿਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਹੁਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ। ਲੇਡੀ ਹਾਲ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਹਾਊਸ ਆਫ ਕੌਮਨਸ ਅਤੇ ਲਾਰਡਸ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣਾ ਹੈ। ਲੇਡੀ ਹਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਮਹਾਰਾਣੀ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਬਰਖ਼ਾਸਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਸੀ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਉਚਿਤ ਤਰਕ ਸੰਗਤ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਸੰਵਿਧ���ਨਿਕ ਕੰਮ-ਕਾਜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕ ਰਿਹਾ ਸੀ।'' ਕੌਮਨਸ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਜੌਨ ਬਰਕੋ ਨੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਹੈ. ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 'ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇਰੀ ਦੇ' ਸੰਸਦ ਸੱਦੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ 'ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ' ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਵਿਚਾਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਜੇ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੰਪਾਦਕ ਨਾਰਮਨ ਸਮਿਥ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਤੇ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੁਝ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦੋ ਅਪੀਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇੱਕ ਅਪੀਲ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਕੈਂਪੇਨਰ ਜੀਨਾ ਮਿਲਰ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦਾਖਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਸੁਣਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ ਹੈ। ਜੀਨਾ ਮਿਲਰ ਨੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਖਿਲਾਫ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਸੰਦ ਨੂੰ ਸਸਪੈਂਡ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ''ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿਆਸੀ'' ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕੋਈ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਕੋਰਟ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰੇ। ਫੈਸਲਾ ਆਉਣ ਮਗਰੋਂ ਜੀਨਾ ਮਿਲਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਕੱਲ੍ਹ ਸੰਸਦ ਦੇ ਦਰਵਾਜੇ ਖੋਲ੍ਹ ਦੇਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਅਨੈਤਿਕ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਤੈਅ ਕਰਨ ਦੀ ਦਲੇਰੀ ਦਿਖਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52762152", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52784793", "doc1": "تقول منظمة الصحة العالمية إن الفيروس قد يبقى للأبد وقالت منظمة الصحة العالمية إن فيروس كورونا المستجد قد لا يختفي، وسيتطلب إبقاؤه تحت السيطرة جهداً هائلاً. فحتى البلدان التي اتبعت استراتيجيات فعالة للتعامل مع الوباء من خلال إجراء الاختبارات ورصد تطور الفيروس وإدارة عمليات الإغلاق (مثل كوريا الجنوبية واليابان في آسيا، وكذلك ألمانيا في أوروبا ) شهدت تصاعداً جديداً في عدد حالات الإصابة ما أن خففت القيود المفروضة. واقترح فريق الاستجابة لكوفيد 19، التابع للاتحاد الأوروبي، هذا الأسبوع أن تستعد أوروبا لموجة ثانية من انتشار الفيروس.وتقول مديرة الفريق أندريا آمون وفقا لتقرير نشرته صحيفة الغارديان \"السؤال المطروح الآن هو متى سيحدث ذلك وكم سيكون حجمه؟\". الصين هي أول بلد يظهر فيه الفيروس ويتعين الآن، على الحكومات في جميع أنحاء العالم أخذ الاحتياطات اللازمة لموجة ثانية محتملة، ضد الفيروس، كما يجب عليها تركيز أنظارها على دول شرق آسيا. ما هي الدروس التي يمكن أن نستخلصها من الدول التي تعين عليها التعامل مع الوباء منذ البداية والتي سبقت بقية العالم في جميع منعطفاته؟ مواضيع قد تهمك نهاية مراقبة ا��حالات وكل من تواصل معها يقول خبراء الصحة في منظمة الصحة العالمية الذين يراقبون المنطقة، إن الدرس الرئيسي من شرق آسيا لبقية العالم هو أنه من المهم \"كشف كل حالة وعزلها واختبارها والعناية بها، وتتبع كل من اتصل معها ووضعه تحت الحجر الصحي\" وفقاً للمدير العام لمنظمة الصحة العالمية تيدروس أدهانوم. وتوافقه الرأي خبيرة الفيروسات والخلايا في جامعة لندن كوليدج البروفيسورة جينيفر روهن بقولها: \"رأينا أن الطريقة الوحيدة للسيطرة على الموجة الثانية هي من خلال إجراء الاختبارات بكثرة والتتبع ثم فرض الحجر الصحي مع مراعاة البيانات القادمة من آسيا\". اتبعت كوريا الجنوبية سياسة صارمة للاخنتبار و على سبيل المثال، كانت كوريا الجنوبية ذات يوم نقطة ساخنة لانتشار كوفيد 19، ولكن الحكومة قامت بإجراء الاختبارات بشكل مكثف في وقت مبكر، رافقه الاعتماد على التطبيقات الإلكترونية ونظام التتبع عبر الأقمار الصناعية (جي بي إس) لتعقب الحالات. وتضيف روهن أن هذه الاستراتيجية سمحت لهم \"بوضع أنظمة إنذار محلية، لذلك حتى إذا كان الوضع العام تحت السيطرة ولكن برزت بؤرة جديدة، فإن هذا الموقع المحدد يمكن أن يغلق\". وتم تأكيد فعالية هذه الطريقة مؤخراً عندما تم تتبع مجموعة من الإصابات الجديدة، التي سُجلت في أوائل مايو/أيار، بعد أسابيع من عدم وجود حالات محلية جديدة تقريباً، وتم الكشف عنها بسرعة وربطها بمواقع محددة في منطقة الملهى الليلي الشهير في سيول، وتضمن ذلك تعقب ما يصل إلى 11 ألف شخص. تحليل البيانات ويقول الخبراء إن الدرس الثاني هو أن هناك حاجة لجمع وشرح البيانات والبحوث من أماكن مثل الصين واليابان وكوريا الجنوبية لفهم كيفية تصرف هذا الفيروس. ويقول البروفسور أليستير ماكغوير، رئيس اقتصاديات الصحة في قسم السياسة الصحية بكلية لندن للاقتصاد: \"نعرف الآن شيئاً عن معدل (الشفاء)، أي الوقت الذي يستغرقه المرء للشفاء من العدوى، ولكن لا يزال لدينا الكثير لنتعلمه عن معدل الاتصال، أي احتمالية الإصابة أثناء الاتصال بأحدهم\". هذا فيروس جديد يتصرف بشكل مختلف عن الفيروسات الأخرى التي ظهرت في السنوات الأخيرة، مثل السارس في آسيا أو الإيبولا في أفريقيا، لذلك فإن جمع المعلومات ومقارنتها لملء أكبر عدد ممكن من الثغرات أمر بالغ الأهمية. ويوضح ماكغوير في ضوء التجربة الآسيوية: \"يأتي الدرس الثالث من الإدراك المحزن لكيفية تصرف الفيروس بمجرد تخفيف القيود... لا تكن متفائلاً جداً\". تعرضت جزيرة هوكايدو لموجة ثانية من الفيروس ولا تعني عمليات الإغلاق الناجحة أن تكون المنطقة خالية من فيروس كورونا. فقد كانت منطقة هوكايدو، في اليابان، من أوائل المناطق التي فرضت حجراً صارماً في أواخر فبراير/شباط. وبحلول منتصف مارس/آذار، انخفض عدد الحالات الجديدة إلى حالة واحدة أو اثنتين في اليوم. وكانت التدابير ناجحة، حيث رُفعت حالة الطوارئ. وبحلول أبريل/نيسان، أعيد فتح المدارس، ولكن بعد أقل من شهر، كان لا بد من إعادة فرض حالة الطوارئ، حيث عانت الجزيرة من موجة مفاجئة ثانية من الإصابات. وتقول الدكتورة روهن، \"لا ينبغي أن يكون هذا الآن مفاجئًا، حتى في البلدان التي يبدو فيها أن الوباء تحت السيطرة ، ترتفع حالات الإصابة مجدداً فيها مع تخفيف سياسات العزل والتباعد، وهذا أمر سيحدث في جميع أنحاء العالم\". إجراء الاختبار مرتين بدلاً من مرة وتقول روهن: \"ثمة رسالة واحدة بسيطة يكررها خبراء الصحة؛ الشيء المهم الذي تعلمناه من آسيا هو أن الاختبار أمر بالغ الأهمية\". وتضيف: \"إن أحد أسباب فعالية طريقة كوريا الجنوبية في احتواء الفيروس هو سياستها الصارمة في الاختبار والتتبع وفرض الحجر الصحي\". ففي بداية الأمر، ارتفعت حالات الإصابة في كوريا الجنوبية، لكن البلاد استجابت بسرعة في وقت مبكر من فبراير/شباط، وطورت نظاماً لإجراء ما يقارب عشرة آلاف اختبار في اليوم الواحد مجاناً، واعتمدت في ذلك على خبرتها التي جمعتها خلال تفشي مرض متلازمة الشرق الأوسط التنفسية (MERS) في عام 2015. وقال أوي إينغ إيونغ، أستاذ الأمراض المعدية في جامعة سنغافورة الوطنية، لبي بي سي في مارس/آذار: \"الطريقة التي اتبعوها بإجراء الاختبارات للسكان كانت حقاً رائعة\". وتمكنت الدول الغربية التي تبنت نهج الاختبار الشامل في شرق آسيا، ألمانيا على سبيل المثال، من إبقاء عدد الوفيات أقل بكثير، مقارنة بالدول الأوروبية الأخرى التي لم تفعل ذلك، مثل المملكة المتحدة وإسبانيا. ولكن ليس هذا فقط، فالطريقة التي تدير بها آسيا بياناتها تظهر أيضاً، أهمية الاختبار \"لمرتين\". ويقول البروفيسور ماكغواير: \"لا نحتاج فقط إلى معرفة من يحمل الفيروس؛ إذ يمكنك الكشف عنه بفحص مسحة، ولكن ما تحتاج لمعرفته أيضاً هو اختبار الأجسام المضادة لمعرفة المصابين به الذين لا يحملون الفيروس حالياً\". و في تايوان واليابان، على سبيل المثال، تم تعقب الأشخاص الذين ثبتت إصابتهم بالفيروس وأولئك الذين اتصلوا بهم، وتم حصرهم، لذلك تشكلت خريطة للأشخاص الذين أصيبوا بالعدوى ومكان انتشار العدوى. وتصدر \"محققو- كورونا\" في سنغافورة، عناوين الصحف في جميع أنحاء العالم، حيث تتبعوا الآلاف من الأشخاص عن طريق كاميرات المراقبة العامة وطرق أخرى. وأمروا الأفراد بالعزل الذاتي إلى حين ظهور نتائج الاختبار. وكانوا يتصلون بالأشخاص المعزولين عدة مرات في اليوم، وأحيانًاً كان يُطلب منهم إرسال دليل فوتوغرافي (صورة) لموقع وجودهم في اللحظة. وأنشأت هونغ كونغ أنظمة أكثر اقتحاماً، عن طريق وضع أساور إلكترونية في أيدي أولئك القادمين من خارج البلاد. بلدان لم تجرِ الاختبارات حذر الخبراء من أن البلدان التي لم تجر التتبعات والاختبارات بشكل شامل، ستفتقر إلى البيانات الأساسية عندما يتعلق الأمر باحتواء الموجات اللاحقة. ويضيف البروفيسور ماكغواير: \"نحن نعلم أنه مرض معدٍ بشكل كبير، ما عليك سوى النظر إلى ما حدث في كوريا الجنوبية ، وهي دولة لديها سياسات فعالة، وبمجرد أن خففت القيود، استطاع شخص واحد نقل العدوى إلى أكثر من 100 شخص آخر في عطلة واحدة من عطل نهاية الأسبوع\". وتستعد الدولة لمجموعة أخرى محتملة، حيث تم اكتشاف 13 حالة إصابة جديدة بالفيروس في 18 مايو/أيار في أحد مستشفيات سيول الرئيسية. ولكن لأنها كانت حريصة على جمع البيانات، تمكنت المراكز الكورية لمكافحة الأمراض والوقاية منها (KCDC) من تحديد أصل تسع من هذه الحالات الجديدة على الفور تقريباً، بحسب وكالة أنباء \"يونهاب\". إعادة صياغة خدمات الصحة العامة وتقول الأستاذة غوديت فا، التي كانت تراقب كيفية تعامل الأنظمة الصحية مع فيروس كورونا من كلية الاقتصاد في جامعة برشلونة: \"من المهم أيضاً، النظر إلى ما يمكن أن تتعلمه خدمات الصحة العامة من تجربتها الخاصة\". وتضيف: \"في ظل تفشي هذا الوباء، أثبت القطاع الصحي أنه قادر على إعادة اختراع نفسه والتكيف بسرعة\". وق��مت الصين ببناء مستشفى يصل استيعابه لاحتواء ألف سرير في ثمانية أيام فقط في مدينة ووهان التي بدأ منها تفشي الفيروس. كما قادت الطريقة حول كيفية تخطيط المستشفيات وتنظيم حملات الطوارئ في المستشفيات. وتقول فال: \"لقد تعلمت المستشفيات ومراكز الرعاية الأولية في جميع أنحاء العالم الكثير من الآخرين، وطبعاً من أنفسهم أيضاً، وسيكونون في وضع أفضل فيما يتعلق بالتعامل مع الموجة اللاحقة\". هناك نصيحة أخرى مهمة للغاية يجب أخذها بعين الاعتبار، كما لو أنها معركة طويلة ضد المرض، تقول البروفسورة فال: \"اعتنوا بالصحة العقلية للعاملين في مجال الصحة على المدى القريب والبعيد\". وتضيف: \"هناك دراسات في آسيا تُظهر كيف أنه بعد تجربة كهذه، يمكن أن يعاني العاملون الصحيون من اضطرابات ما بعد الصدمة\". كما تقول \"بالنظر إلى البيانات السابقة، أدركنا أنه حتى بعد ثلاث سنوات من تفشي السارس في أوائل العقد الأول من القرن الحادي والعشرين، كان حوالي 10 في المئة من الموظفين في ذلك الوقت لا يزالون يبلغون عن أعراض الاكتئاب\". يمكننا الاستفادة من التجارب مع الأوبئة السابقة كالحمى الإسبانية عام 1918 موجات متتالية ... على مدى شهور عديدة وبينما يراقب علماء الأوبئة تطور الوباء عبر الزمان والمكان، فقد أثبتوا بالفعل أن الفيروس يتحرك \"على شكل موجات\". وتقول روهن: \"لكنها مجرد موجة لأننا نغلق أبوابنا ونقلل فرص العدوى\". وإلا فإننا سنواجه جبهة مدمرة بشكل هائل. وتضيف: \"تعود العدوى عندما نرفع الحجر، وهذا ما يحدث عندما يكون هناك فيروس جديد ولا توجد مناعة لدى السكان\". ورغم أنه قد يبدو مخيفاً بالنسبة لعامة السكان، فإن الموجات الثانية هي سيناريو شائع للأوبئة، كما كشف التاريخ. وتقول منظمة الصحة العالمية إن \"موجات النشاط تنتشر على مدى شهور\"، لذلك قد يكون \"الارتياح\" سابق لأوانه. وتقول الدكتورة لايا ماينو، من قسم السياسة الصحية في جامعة لندن: \"المسألة ليست فقط ما يمكننا تعلمه من البلدان الأخرى، بل وما يمكن تعلمه من الماضي أيضاً\"، ولا سيما ما حدث أثناء الإنفلونزا الإسبانية في عام 1918، وهي التجربة الأخرى الوحيدة [المسجلة لدينا] والتي يمكن مقارنتها بالوباء الحالي \". وتقول ماينو: \"في ذلك الوقت، تم جمع الكثير من البيانات التفصيلية حول كيفية تخفيف عمليات الإغلاق. وتعطينا الدراسات الجديدة المستندة إلى الأرقام القديمة معلومات قيمة حول كيفية إصابة مجموعات سكانية مختلفة خلال الموجات الثانية\". وتقول روهن: \"في عام 1918، كانت هناك موجة تلو الأخرى حول العالم، اعتماداً على مدى شدة السياسات في ذلك الوقت\". \"نحن متفائلون بطبيعتنا، ولكن في الوقت الحالي تحتاج الحكومات إلى إدارة توقعات الناس\". وتستدرك: \"وكما رأينا في آسيا، من المرجح أن نجد أنفسنا ضمن سيناريو \"المراقبة والانتظار والاستجابة \"، وقد نجد أنفسنا في هذا الموقف حتى عام 2022\" . لعبة الانتظار ولكن ربما يكون الدرس الرئيسي الذي يجب أخذه بعين الاعتبار هو أنه \"لا يوجد إجراء واحد أو تكتيك واحد أحدث فرقاً بمفرده، كما يقول الدكتور ناوكو إيشيكاوا، مدير فريق الحوادث المتعلقة بكوفيد 19 لمنطقة غرب المحيط الهادئ التابع لمنظمة الصحة العالمية. ويضيف: \"إنه ليس فقط الاختبار أو القيود المتعلقة بالتباعد الاجتماعي، لقد قامت العديد من البلدان والمناطق في هذه المنطقة بكل هذه الأشياء، من خلال نهج شامل للحكومة بأكملها ومجتمع بأكمله\". ويبدو أن القدرة على الاستجابة للموجات الثانية تعتمد على مجموعة من التدابير مجتمعة، بالإضافة إلى البيانات الضخمة لتقييم الاستجابة وتعديلها. و يقول الدكتور إيشيكاوا: \"إن العديد من هذه الأساليب كانت دروساً مستفادة من تفشي السارس عام 2003\" ، بينما تعلمنا بعض الأساليب الأخرى في الأشهر القليلة الماضية\". تبدو الموجة الثانية من الوباء أمرا حتميا وحذرت منظمة الصحة العالمية من محاولة التنبؤ بموعد اختفاء الفيروس. إن تجربة كوريا الجنوبية واليابان هي قصة تحذيرية حول مدى خطورة آليات السيطرة على هذا الفيروس. ويقول الدكتور إيشيكاوا: \"على الرغم من أننا لا نشهد حالياً انتقالاً جماعياً للعدوى على نطاق واسع في هذه المنطقة، إلا أنه لا يمكننا التخلي عن حذرنا أيضاً\". \"وإلى حين توفر لقاح فعال وإتاحته للجميع، نبقى جميعنا في حالة خطر\".", "doc2": "ਜਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਘੱਟ ਕੀਤੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਦੂਜੀ ਰਣਨੀਤੀ ਲਈ ਡਾਟਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਡਾ਼ ਜੇਨ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਉੱਪਰ ਏਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਲਣ ਤੱਕ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਦੇ ਜਾਵੇ ਹੀ ਨਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਯਤਨ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਟੈਸਟਿੰਗ, ਟਰੇਸਿੰਗ ਅਤੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਵਰਗੇ ਕਾਰਗਰ ਬੰਦੋਬਸਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਾਲੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਮੁਲਕਾਂ ਜਿਵੇਂ - ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ, ਜਪਾਨ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਜਰਮਨੀ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਗ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ .ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਰਿਸਪਾਂਸ ਟੀਮ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਲਾਗ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਗਾਰਡੀਅਨ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਟੀਮ ਦੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਐਂਡ੍ਰਰਿਆ ਏਮਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਕਦੋਂ ਆਵੇਗੀ ਅਤੇ ਕਿੰਨੀ ਵੱਡੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸੰਭਾਵੀ ਰਾਊਂਡ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਏਸ਼ੀਆ ਉੱਪਰ ਟਿਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਕੀ ਸਿੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਜੂਝਣਾ ਪਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਹ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਗਰਾਫ਼ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੂਜਿਆਂ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹਨ? ਹਰ ਇੱਕ ਮਾਮਲਾ, ਹਰ ਇੱਕ ਸੰਪਰਕ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਟੇਡ੍ਰੋਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੈਲਥ ਮਾਹਰਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਮੂਲ ਸਬਕ ਹਰ ਕੇਸ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾਂ, ਵੱਖਰਾ ਕਰਨਾ, ਟੈਸਟ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਰ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਟਰੇਸ ਕਰ ਕੇ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕਰਨਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਰੋਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਸੈਲ (ਕੋਸ਼ਿਕਾ) ਮਾਹਰ ਹਨ। ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾ ਸਹਿਮਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਏਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਆ ਰਹੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੰਗੀ ਪੱਧਰ ਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਕਰਨਾ, ਟਰੇਸਿੰਗ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕਰਨਾ ਹੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।\" ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ, ਸਾਊਥ ਕੋਰੀਆ ਕਦੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਦਾ ਹੌਟਸਪੌਟ ਸੀ, ਲੇਕਿਨ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ ਉੱਪਰ ਟੈਸਟਿੰਗ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਿਆ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਐਪਸ, ਜੀਪੀਐੱਸ ਟੈਨਕੌਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੇਸਾਂ ਨੂੰ ਟਰੇਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਡਾਕਟਰ ਰੋਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਸ ਰਣਨੀਤੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਲ ਅਲਰਟ ਸਿਸਟਮ ਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੀ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਭਾਵੇਂ ਸਥਿਤੀ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ ਪਰ ਨਵਾਂ ਫੋਕਸ ਇਹ ਉਭਰਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਸ ਥਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਲੌਕਡਾਊਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੂਜਾ ਸਬਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ, ਜਪਾਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਅੰਕੜੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਇਹ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਵਿਹਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਲੰਡਨ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਇਕਨਾਮਿਕਸ ਦੇ ਸਿਹਤ ਨੀਤੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸਿਹਤ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਚੇਅਰ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਏਲੀਸਟੇਯਰ ਮੈਕਗੁਈਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸਾਨੂੰ ਹੁਣ ਰੀਕਵਰੀ ਰੇਟ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਦਕਿ, ਸਾਨੂੰ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕੰਟੈਕਟ ਰੇਟ (ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਲਾਗ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ) ਦੇ ਬਾਰੇ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁਝ ਪਤਾ ਕਰਨਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਹਾਲੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਰਨੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੀਜਾ ਸਬਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਢਿੱਲ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਮੈਕਗੁਈਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\"ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਫ਼ਲ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦਾ ਇਹ ਅਰਥ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕੋਈ ਇਲਾਕਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਪਾਨ ਦਾ ਹੋਕੱਕਾਇਡੋ ਇਲਾਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਵੀਆਂ ਥਾਂਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਫ਼ਰਵਰੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਸਖ਼ਤ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਮਾਰਚ ਦੇ ਅੱਧ ਤੱਕ ਨਵੇਂ ਕੇਸ ਆਉਣੇ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਸੰਖਿਆ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 1 ਜਾਂ 2 ਕੇਸਾਂ ਉੱਪਰ ਆ ਕੇ ਖੜ੍ਹ ਗਈ। ਕਾਮਯਾਬੀ ਅਜਿਹੀ ਸੀ ਕਿ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਅਪਰੈਲ ਤੱਕ ਸਕੂਲ ਵੀ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹਾਲਾਤ ਵਿਗੜ ਗਏ ਅਤੇ ਲਾਗ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉੱਠ ਖੜੀ ਹੋਈ। ਡਾਕਟਰ ਰੋਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਹੁਣ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\"ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਦਿਖ ਰਹੀ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਵੀ ਢਿੱਲ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲਾਗ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆਉਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀ��ਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਮੁੜ ਲਾਉਣੀ ਪਈ ਕਿਉਂਕਿ ਲਾਗ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉੱਠ ਰਹੀ ਸੀ। ਡਾਕਟਰ ਰੋਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਹੁਣ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,\"ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਦਿਖ ਰਹੀ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਵੀ ਢਿੱਲ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਗ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆਈ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਇੱਕ ਨਹੀਂ ਦੋ ਵਾਰ ਟੈਸਟਿੰਗ ਸਿਹਤ ਮਾਹਰ ਇੱਕ ਸਿੱਧਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਰੋਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਏਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਚੀਜ਼ ਸਿੱਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਉਹ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਟੈਸਟਿੰਗ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਹੈ।\" ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\" ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗ਼ਰ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਉਸਦੀ ਹਮਲਾਵਰਾਨਾ ਟੈਸਟਿੰਗ, ਟਰੇਸਿੰਗ ਅਤੇ ਕੁਅਰੰਟੀਨ ਕਰਨ ਦੀ ਨੀਤੀ ਸੀ।\" ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕੇਸ ਵਧੇ। ਲੇਕਿਨ, ਦੇਸ਼ ਨੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਿਸਟਮ ਬਣਾ ਲਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉੱਥੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 10,000 ਟੈਸਟ ਮੁਫ਼ਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ। ਗੱਲ ਫ਼ਰਵਰੀ ਦੀ ਹੈ। 2015 ਵਿੱਚ ਮਰਸ ਬਾਰੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਊਈ ਯੰਗ ਓਂਗ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਬਾਦੀ ਦੀ ਸਕ੍ਰੀਨਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਵਾਕਈ ਵਿੱਚ ਕਾਬਲੇ ਤਾਰੀਫ਼ ਹੈ।\" ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਰਮਨੀ ਨੇ ਵੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਤਰਜ ਉੱਪਰ ਹੀ ਆਪਣੇ ਇੱਥੇ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਹੇਠ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਪੇਨ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਲੇਕਿਨ ਸਿਰਫ਼ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਏਸ਼ੀਆ ਨੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਨਾਲ ਵੀ ਦੂਹਰੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਮੈਕਗੁਇਰ ਮੁਤਾਬਕ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਤੁਸੀਂ ਸਵਾਬ ਟੈਸਟ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਸਗੋਂ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਟੈਸਟ ਵੀ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਜੋ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਕਿਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਇਆ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਨੇ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਫੁਟੇਜ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟਰੇਸ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਆਈਸੋਲੇਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲੋਕੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸਬੂਤ ਵੀ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪਰਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਬ੍ਰੇਸਲੈਟ ਵੀ ਪੁਆਏ ਗਏ ਸਨ। ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਜਾਂ ਟਰੇਸਿੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਜਦੋਂ ਆਵੇਗੀ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸਿੰਗ ਲਈ ਰੋਬੋਟਿਕ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਉੱਪਰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਧਿਆਨ ਗਿਆ ਹੈ ਬਾਰਸਿਲੋਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਇਕਨਾਮਿਕਸ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਜੁਡਿਟਵਾਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,\"ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਹੈਲਥ ਸੈਕਟਰ ਨੇ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਢਲ ਵੀ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਚੀਨ ਦੇ ਵੂਹਾਨ ਵਿੱਚ 1000 ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਦਾ ਹਸਪਤਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਠਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਸਬਕ ਮਿਲਿਆ ਕਿ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਿੱਚ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਵਾਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,\"ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਨੇ ਦੂਜਿਆਂ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁਝ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਲਾਗ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਆਈ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਿਹਤਰ ਤਿਆਰ ਹੋਣਗੇ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਹਤ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪੋਸਟ ਸਟਰੈਸ ਡਿਸਆਰਡਰ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਅੰਕੜੇ ਗਵਾਹ ਹਨ ਕਿ ਮਰਸ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਤੱਕ ਵੀ ਲਗਭਗ 10 ਫ਼ੀਸਦੀ ਸਟਾਫ਼ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਅਵਸਾਦ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਲਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚਲਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਰੋਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਲਹਿਰ ਹੈ ਜਿਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਲੌਕਡਾਊਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਵੱਡੀ ਤਬਾਹੀ ਵਾਲਾ ਦੌਰ ਦੇਖਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ,\" ਲਾਗ ਉਦੋਂ ਵਾਪਸੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਹਮਣਾ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਜਪਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਦੀਪ ਉੱਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਲਾਗ ਕਾਬੂ ਕਰ ਲਈ ਗਈ ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਢਿੱਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਵਾਇਰਸ ਨੇ ਮੁੜ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਐੱਸਐੱਸਈ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਨੀਤੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਡਾ਼ ਲਾਇਯਾ ਮੇਨੋਊ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਅਸੀਂ ਦੂਜੇ ਮੁਲਕਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਿੱਖ ਸਕਦੇ। ਸਗੋਂ ਅਸੀਂ ਅਤੀਤ ਤੋਂ ਵੀ ਸਿੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। 1918 ਵਿੱਚ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫ਼ਲੂ ਹੀ ਇਕੱਲਾ ਅਜਿਹਾ ਤਜ਼ਰਬਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਅਜੋਕੋ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।\" ਡਾ਼ ਮੇਨੋਊ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੌਕਡਾਊਨ ਵਿੱਚ ਢਿੱਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ 'ਤੇ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਸਾਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਅਬਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਡਾ਼ ਰੋਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 1918 ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਲਹਿਰ ਦਾ ਦੌਰ ਚੱਲਿਆ। ਹੁਣ ਭਾਵੇਂ ਅਸੀਂ ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਹਾਂ ਪਰ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਮੈਨੇਜ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਅਤੀਤ ਦੀਆਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਿੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਵੈਸਟਰਨ ਪੈਸਿਫਿਕ ਰੀਜ਼ਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ-19 ਇੰਸੀਡੈਂਟ ਮੈਨੇਜਰ ਡਾਕਟਰ ਨਾਓਕੇ ਇਸ਼ਕਾਵਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੇਕਿਨ ਸ਼ਾਇਦ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਸਬਕ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਉੁਪਾਅ ਜਾਂ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਮ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਦਿਖਾਇਆ ਹੋਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕੇ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਦਮ ਪਹਿਲੀ ਵਰਗੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ ਸਗੋਂ ਕਈ ਉਪਾਅ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਉਪਾਅ 2003 ਦੀ ਸਾਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਸਿੱਖੇ ਗਏ ਸਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਤੀਰ-ਤੁੱਕੇ ਲਾਉਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਜਪਾਨ ਦਾ ਤਜ਼ਰਬਾ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਾਡੇ ਢਾਂਚੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗਾਰੇ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੀ ਗਾਂ ਵਾਂਗ ਬੇਬਸ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-57288516", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-57281108", "doc1": "تنفي الصين تماما فرضية التسرب من المختبر لكن في الأسابيع القليلة الماضية، اكتسبت فرضية تسرب الوباء من مختبر صيني زخما جديدا، وهي الفرضية التي استبعدها كثيرون سابقا ووصفوها بأنها نظرية مؤامرة ضعيفة. ما الذي نعرفه عن نظريات أصل الوباء ولماذا النقاش حول هذه المسألة مهم؟ ما هي نظرية تسرب الفيروس من المختبر؟ يشير أنصار نظرية تسرب الفيروس من مختبر في مدينة ووهان بوسط الصين، إلى وجود منشأة أبحاث بيولوجية رئيسية في المدينة، ألا وهي معهد ووهان لعلم الفيروسات، حيث كان المعهد يدرس فيروسات كورونا في الخفافيش منذ أكثر من عقد. ويقع المختبر على بعد كيلومترات قليلة من سوق ووهان للحوم، حيث ظهرت أولى الإصابات بالمرض في المدينة. مواضيع قد تهمك نهاية ويقول أنصار النظرية إن الفيروس ربما تسرب من هذه المنشأة وانتقل إلى السوق، ويجادلون أنه ربما يكون الفيروس غير معدل وجُمع من الطبيعة، ولم يخضع لتعديل وراثي. وظهرت هذه النظرية المثيرة للجدل لأول مرة في وقت مبكر من ظهور الوباء، وروّج لها الرئيس الأمريكي آنذاك دونالد ترامب. وألمح بعضهم إلى احتمال أن يكون الفيروس قد أنتاج لاستخدامه كسلاح بيولوجي محتمل. في حين أن كثيرين من رجال الساسة والإعلام رفضوا حينذاك هذه النظرية، باعتبارها واحدة من نظريات المؤامرة. فرضية تسرب الفيروس من المختبر تتركز على المختبر الصيني لماذا ظهرت النظرية مرة أخرى؟ أثارت التقارير التي تنشرها وسائل الإعلام الأمريكية حول هذه المسألة مخاوف جديدة. وأشار تقرير استخباراتي أمريكي سري إلى أن ثلاثة باحثين في مختبر ووهان، قد تلقوا العلاج في المستشفى في نوفمبر /تشرين الثاني 2019 قبل أن يبدأ الفيروس في إصابة البشر في المدينة، حسب التقارير التي نشرتها وسائل الإعلام الأمريكية مؤخرا. وقيل إن إدارة بايدن قد أغلقت التحقيق الذي كانت تقوم به و��ارة الخارجية الأمريكية بناء على طلب الرئيس ترامب، لتقييم نظرية التسرب. وقال أنتوني فاوتشي، كبير المستشارين الطبيين للرئيس بايدن، أمام لجنة تابعة لمجلس الشيوخ الأمريكي في 11 مايو/ أيار \"هذا الاحتمال موجود بالتأكيد، وأنا أؤيد تماما إجراء تحقيق كامل فيما إذا كان ذلك قد حدث\". ويشير الدكتور فاوتشي إلى أنه \"غير مقتنع\" بأن الفيروس قد نشأ بشكل طبيعي. وهذا الموقف يمثل تحولا عن موقفه العام الماضي إذ كان يعتقد أن الفيروس انتشر من الحيوانات إلى البشر على الأرجح. وقال بايدن مؤخرا إنه طلب إعداد تقرير عن مصدر الفيروس كوفيد-19 \"بما في ذلك ما إذا كان الفيروس قد ظهر نتيجة اتصال بشري مع حيوان مصاب أو نتيجة حادث وقع في مختبر\". ويسعى ترامب إلى أن ينسب الفضل في تجدد الاهتمام بهذه النظرية إلى نفسه. وقال في بيان أرسله عبر البريد الإلكتروني إلى صحيفة نيويورك بوست \"بالنسبة لي كان الأمر واضحا منذ البداية لكنني تعرضت لانتقادات شديدة كالعادة\". طلب بايدن من اجهزة الاستخبارات إعداد تقرير عن أصل منشأ الوباء ماذا يعتقد العلماء؟ كان من المفترض أن يصل تحقيق منظمة الصحة العالمية إلى حقيقة ما جرى والإجابة على كل التساؤلات، لكن العديد من الخبراء يعتقدون أن تقرير المنظمة قد أثار أسئلة أكثر من الإجابات. وسافر فريق من العلماء الذين عينتهم المنظمة إلى ووهان في وقت سابق من هذا العام، في مهمة للتحقيق في مصدر الوباء وبعد قضاء 12 يوما هناك وزيارة العديد من المواقع ومن بينها مختبر ووهان، خلص الفريق إلى أن نظرية التسرب في المختبر \"مستبعدة إلى حد بعيد\". وانتقدت مجموعة بارزة من العلماء تقرير المنظمة لعدم أخذه نظرية التسرب من المختبر على محمل الجد بما فيه الكفاية. فقد تم استبعادها في بضع صفحات ضمن تقرير من عدة مئات من الصفحات. وكتب هؤلاء العلماء في مجلة \"ساينس\" أنه \"يجب أن نأخذ فرضيات انتقال الفيروس من الطبيعية إلى البشر ومن المختبر إلى البشر على محمل الجد حتى نتوصل إلى معطيات كافية\". ودعا المدير العام لمنظمة الصحة العالمية، تيدروس أدهانوم غيبريسوس، بدوره إلى إجراء تحقيق جديد. ظهرت أولى حالات الإصابة بالفيروس في سوق ووهان للحوم ما رأي الصين؟ وصفت الصين نظرية التسرب بأنها تشويه لسمعتها، وألمحت إلى أن الفيروس ربما يكون قد دخل البلاد عبر شحنات غذائية أتت إليها من الخارج. وتشير الحكومة الصينية إلى بحث جديد نشره أحد علماء الفيروسات الرائدين في الصين حول عينات تم جمعها من الخفافيش في منجم مهجور بعيد. ونشرت البروفيسورة شي جينجلي، التي يشار إليها غالبا باسم \"المرأة الخفاش الصينية\" والباحثة في معهد ووهان، تقريرا الأسبوع الماضي كشفت فيه أن فريقها قد حدد ثماني سلالات من فيروس كورونا عٌثر عليها في الخفافيش في منجم في الصين عام 2015. وجاء في البحث أن فيروسات كورونا التي مصدرها حيوان البانغولين تشكل تهديدا مباشرا على صحة الإنسان، أكثر من تلك التي وجدها فريقها في المنجم. واتهمت وسائل الإعلام الحكومية الصينية الحكومة الأمريكية ووسائل الإعلام الغربية بنشر شائعات. وقالت صحيفة \"غلوبال تايمز\" التابعة للحزب الشيوعي الصيني إن \"الرأي العام في الولايات المتحدة أصبح شديد الارتياب فيما يتعلق بأصل الوباء\". وبدلا من ذلك تروج الحكومة الصينية لنظرية أخرى، ترى أن الفيروس وصل إلى ووهان عن طريق اللحوم المجمدة التي مصدرها الصين أو جنوب شرق آسيا. هل هناك ن��رية أخرى؟ هناك نظرية تسمى \"المنشأ الطبيعي\"، ومضمونها هو أن الفيروس انتقل بشكل طبيعي من الحيوانات إلى البشر. ويقول مؤيدو هذه النظرية إن الفيروس ظهر في الخفافيش، ثم انتقل إلى البشر على الأرجح من خلال حيوان آخر، أو \"مضيف وسيط\". وأيّدت منظمة الصحة العالمية هذه النظرية، وحسب تقريرها فإن نسبة صحة هذه الفرضية تتراوح ما بين \"مرجحة ومرجحة جدا\"، أي أن الفيروس وصل إلى البشر من خلال مضيف وسيط. وتم قبول هذه الفرضية على نطاق واسع في المراحل الأولى من انتشار الوباء، ولكن مع مرور الوقت لم يعثر العلماء على أي فيروس في الخفافيش أو في أي حيوان آخر يتطابق مع التركيب الجيني لفيروس كوفيد -19. لماذا هذا مهم؟ إذا تم التأكد من صحة نظرية \"المصدر الحيواني\" للفيروس، فقد يؤثر ذلك على أنشطة مثل الزراعة واستغلال الحياة البرية. وفي الدنمارك، تسبب الخوف من انتشار الفيروس من خلال مزارع حيوان المنك إلى إعدام الملايين منها. وستكون هناك تداعيات وعواقب وخيمة على البحث العلمي والتجارة الدولية، إذا تم التأكد من صحة النظريات المتعلقة بتسرب الفيروس من المختبر أو عبر الأغذية المجمدة. وقد يؤثر تأكيد فرضية التسرب من المختبر على موقف العالم من الصين والنظرة إليها، فيما تتهم بإخفاء معلومات مهمة في المرحلة الأولى من تفشي الوباء، كما سيزيد ذلك من توتر العلاقات الأمريكية الصينية. وقال جيمي ميتزل، الزميل في مركز أبحاث المجلس الأطلنطي ومقره واشنطن والذي كان يضغط من أجل التدقيق في نظرية التسرب من المختبر، لـ بي بي سي \"منذ اليوم الأول مارست الصين عملية تستر واسعة النطاق\". وأضاف قائلا \"مع تزايد الأدلة على فرضية التسرب من المختبر، المطلوب هو المطالبة بتحقيق كامل في جميع فرضيات أصل الفيروس.\" لكن البروفيسور ديل فيشر الذي يعمل في مستشفى جامعة سنغافورة الوطنية، كان له رأي آخر. وقال لـ بي بي سي \"نحتاج إلى التحلي بالصبر قليلا، لكننا نحتاج أيضا إلى التحلي بالدبلوماسية. لا يمكننا فعل ذلك بدون دعم الصين. يجب خلق بيئة خالية من اللوم\".", "doc2": "ਲੈਬ ਲੀਕ ਥਿਊਰੂ ਬਾਰੇ ਚੀਨ ਨੇ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਨਕਾਰਿਆ ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ 'ਚ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਹਾਮਾਰੀ ਇੱਕ ਚੀਨੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਤੋਂ ਲੀਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿ ਇਕ ਵਾਰ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਫ੍ਰਿੰਜ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਇਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਜਾਂਚ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਦਾ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਮੂਲ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਅਸੀਂ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਲੇ ਸਿਧਾਂਤਾ ਬਾਰੇ ਕੀ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਬਹਿਸ ਕਿਉਂ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੀ ਹੈ? ਲੈਬ ਲੀਕ ਸਿਧਾਂਤ ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਸ਼ੱਕ ਜਤਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਸ਼ਾਇਦ ਚੀਨ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵੁਹਾਨ ਦੀ ਇਕ ਲੈਬ ਤੋਂ ਅਚਾਨਕ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਵੁਹਾਨ 'ਚ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ। ਇਸ ਤਰਕ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਇਕ ਵੱਡੀ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਸਹੂਲਤ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵੱਲ ਇਸ���ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵੁਹਾਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਵਾਇਰੋਲੋਜੀ ਪਿਛਲੇ ਇਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਸਬੰਧੀ ਅਧਿਐਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੁਹਾਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਵਾਇਰੋਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਲੈਬ ਲੀਕ ਸੈਂਟਰ ਇਹ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਹੁਆਨਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਕੁਝ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੀ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਉਹੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਲਾਗ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ। ਜੋ ਲੋਕ ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਫੈਲਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹੁਆਨਨ ਬਜ਼ਾਰ 'ਚ ਗਿਆ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਜੰਗਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਵਾਦਿਤ ਸਿਧਾਂਤ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ 'ਚ ਉੱਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸੰਭਵ ਹਥਿਆਰ ਵੱਜੋਂ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਾਜਿਸ਼ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਵੱਜੋਂ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਸਨ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਹੁਣ ਹਾਲ ਦੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਮੁੜ ਉੱਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੜ ਚਰਚਾ 'ਚ ਕਿਉਂ ਆਇਆ ਹੈ? ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਮੁੜ ਚਰਚਾ 'ਚ ਆਉਣ ਦਾ ਇਕ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਣ ਵਾਲੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨੇ ਲੈਬ ਲੀਕ ਥਿਊਰੀ 'ਤੇ ਨਵੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਬਾਰੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਈਡਨ ਨੇ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ 90 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੁਝ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ 'ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਜਤਾਇਆ ਸੀ, ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਨਵੀਂ ਰਾਇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ ਅਮਰੀਕੀ ਖੁਫ਼ੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਵਾਰਿਸ ਦੀ ਲਾਗ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਵੰਬਰ 2019 'ਚ ਵੁਹਾਨ ਲੈਬ ਦੇ ਤਿੰਨ ਖੋਜਕਰਤਾ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਜ਼ੇਰੇ ਇਲਾਜ ਸਨ। ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਇਹ ਖ਼ਬਰਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਮੀਡੀਆ 'ਚ ਸੁਰਖੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਖ਼ਬਰ ਆਈ ਸੀ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਲੈਬ ਲੀਕ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਸਬੰਧ 'ਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਾਇਡਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੈਡੀਕਲ ਸਲਾਹਕਾਰ ਐਂਥੋਨੀ ਫੌਸੀ ਨੇ 11 ਮਈ ਨੂੰ ਯੂਐਸ ਸੈਨੇਟ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \" ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਯਕੀਨਨ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਖੁਦ ਇਸ ਦੀ ਮੁਕੰਮਲ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਹਾਂ।\" ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਹੁਣ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਮੂਲ ਰੂਪ 'ਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟ ਮੰਗੀ ਸੀ, ਜਿਸ 'ਚ ਇਹ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਕਿਸੇ ਲਾਗ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਜਾਨਵਰ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਸੰਪਰਕ ਨਾਲ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ 'ਚ ਦੁਰਘਟਨਾ ਵਾਪਰਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਨਿਊਯਾਰਕ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਗਈ ਇਕ ਈਮੇਲ ਫਿਰ ਚਰਚਾ 'ਚ ਆਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਪਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਮੇਰੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਲੋਚਨਾ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ। ਹੁਣ ਉਹ ਸਾਰੇ ਕਹਿ ਰਹੇ ਕਿ 'ਉਹ ਬਿਲਕੁੱਲ ਸਹੀ ਸੀ'।\" ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ? ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਤੇਜ਼ ਬਹਿਸ ਛਿੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਆਪਣੇ ਨਤੀਜੇ 'ਤੇ ਅੱਪੜਣ ਹੀ ਵਾਲੀ ਸੀ ਪਰ ਕੁਝ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਜਾਂਚ ਨੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਘੱਟ ਸਗੋਂ ਹੋਰ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਵੱਲੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਇਕ ਟੀਮ ਨੇ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਸਰੋਤ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ 'ਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੂਰੂ 'ਚ ਵੁਹਾਨ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਵੁਹਾਨ 'ਚ 12 ਦਿਨ ਬਿਤਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਿਸ 'ਚ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦਾ ਦੌਰਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਟੀਮ ਨੇ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਸੀ ਕਿ ਲੈਬ ਲੀਕ ਥਿਊਰੀ 'ਬੇਹੱਦ ਅਸੰਭਵ' ਸੀ। ਪਰ ਕਈਆਂ ਨੇ ਟੀਮ ਦੀਆਂ ਖੋਜਾਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਇਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਮੂਹ ਨੇ ਲੈਬ ਲੀਕ ਥਿਊਰੀ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਨਾ ਲੈਣ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਅਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਜਾਂਚ ਨੂੰ ਸੈਂਕੜੇ ਪੰਨ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਮੁਕਬਾਲੇ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਪੰਨ੍ਹਿਆਂ 'ਚ ਹੀ ਸਮੇਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਸਾਇੰਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ 'ਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, \"ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸਾਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਡੇਟਾ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਸਾਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਸਪਿਲਓਵਰ ਦੋਵਾਂ ਬਾਰੇ ਹੀ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਹੁਣ ਮਾਹਰਾਂ 'ਚ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਆਮ ਸਹਿਮਤੀ ਹੋਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਰਿਸਾਵ ਨੂੰ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਅਤੇ ਸੂਖ਼ਮ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜਾਂਚਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਡਾ. ਟੇਡਰੋਸ ਅਡਾਨੋਮ ਗੈਬਰੇਈਅਸ ਨੇ ਵੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਸਾਰੀਆਂ ਹੀ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਖੁੱਲੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।\" ਡਾ. ਫੌਕੀ ਨੇ ਹੁਣ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ 'ਚ ਫੈਲਿਆ ਸੀ। ਚੀਨ ਦਾ ਵੁਹਾਨ: ਜਿੱਥੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਉੱਥੇ ਹੁਣ ਇਹ ਹੈ ਹਾਲ... ਚੀਨ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਸ ਲਈ ਕਰਦਾ ਹੈ? ਚੀ�� ਨੇ ਇਸ ਸੁਝਾਅ 'ਤੇ ਪਲਟਵਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਤੋਂ ਨਿਕਲਿਆ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਗ਼ਲਤ ਵਰਤੋਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੋਵੇ। ਚੀਨ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕਿਸੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਆਈ ਖੁਰਾਕੀ ਖੇਪ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਵੇ। ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਾਇਰੋਲੋਜਿਸਟ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਇਕ ਦੂਰ ਦਰਾਡੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ 'ਚ ਸਥਿਤ ਖਾਨ 'ਚ ਚਮਗਿੱਦੜ ਤੋਂ ਇੱਕਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਮੂਨਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਵੁਹਾਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ 'ਚ ਇੱਕ ਖੋਜਕਰਤਾ ਪ੍ਰੋ. ਸ਼ੀ ਝੇਂਗਲੀ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ 'ਚ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਸਾਲ 2015 'ਚ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਖਾਣਾਂ 'ਚ ਚਮਗਿੱਦੜ 'ਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਅੱਠ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪ੍ਰੋ ਝੇਂਗਲੀ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਹੀ 'ਚੀਨ ਦੀ ਬੈਟਵੁਮੈਨ' ਵੱਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੈਨਗੋਲਿਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸਾਡੀ ਖੋਜ 'ਚ ਪਾਏ ਗਏ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਚੀਨ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਮੀਡੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਫੈਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਗਲਤ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੇ ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੇ ਇਕ ਸੰਪਾਦਕੀ ਲੇਖ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਬੇਹੱਦ ਤਰਕਹੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਇਕ ਹੋਰ ਸਿਧਾਂਤ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਚੀਨ ਜਾਂ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਆਏ ਫ੍ਰੋਜ਼ਨ ਮੀਟ ਜ਼ਰੀਏ ਵੁਹਾਨ 'ਚ ਫੈਲਿਆ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਕੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਿਧਾਂਤ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ? ਜੀ ਹਾਂ, 'ਕੁਦਰਤੀ ਮੂਲ' ਨਾਂਅ ਦਾ ਇਕ ਹੋਰ ਸਿਧਾਂਤ ਚਰਚਾ 'ਚ ਹੈ।' ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ 'ਚ ਫੈਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਫੈਲਾਅ 'ਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦਾ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਕੁਦਰਤੀ ਮੂਲ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ 'ਚ ਫੈਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਕਿ ਜਾਂ ਤਾਂ ਵਾਇਰਸ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸੇ ਜਾਨਵਰ 'ਚ ਗਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਤੀਜੇ ਧਿਰ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖ 'ਚ ਆਇਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਵਧੇਰੇ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਕਿਸੇ ਦੂਜੇ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖ 'ਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਸਮਾਂ ਬੀਤਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਖੋਜ 'ਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਚਮਗਿੱਦੜ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਜਾਨਵਰ 'ਚ ਅਜਿਹਾ ਵਾਇਰਸ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਖੋਜ ਨੇ ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ 'ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਜਤਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਖਾਸ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਲੋਕ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ 35 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਲੈ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਵੁਹਾਨ ਦੇ ਹੁਆਨਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਇਰਸ ਫੈਲੇ ਜਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਖੀ ਗਈ ਸੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਮੁੜ ਪੈਦਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ 'ਜ਼ੂਨੋਟਿਕ' ਸਿਧਾਂਤ ਸਹੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਣ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡੇਨਮਾਰਕ 'ਚ ਮਿੰਕ ਫਾਰਮਿੰਗ ਜ਼ਰੀਏ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੇ ਡਰ ਕਾਰਨ ਲੱਖਾਂ ਹੀ ਮਿੰਕ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਾਬਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਲੈਬ ਲੀਕ ਜਾਂ ਫ੍ਰੋਜ਼ਨ ਫੂਡ ਕਰਕੇ ਫੈਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਸਥਿਤੀ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਤੋਂ ਇਸ ਦੇ ਰਿਸਾਵ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਚੀਨ ਪ੍ਰਤੀ ਰਵੱਈਆ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਚੀਨ 'ਤੇ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦੋਸ਼ ਲੱਗ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਮਹਾਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਰਮਿਆਨ ਸਬੰਧ ਵੀ ਤਣਾਅ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਹਨ। ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਸਥਿਤ ਐਂਟਲਾਟਿਕ ਕੌਂਸਲ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਜੈਮੀ ਮੈਟਜ਼ਲ, ਜਿਸ ਨੇ ਕਿ ਲੈਬ ਲੀਕ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਅਗਾਂਹ ਵਧਾਇਆ ਸੀ, ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਹੀ ਚੀਨ ਆਪਣੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਨ 'ਚ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।\" \"ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਲੈਬ ਲੀਕ ਧਾਰਣਾ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣ ਵੱਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਜਾਂਚ ਦੀ ਵੀ ਮੰਗ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ, ਜੋ ਕਿ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।\" ਪਰ ਕਈਆਂ ਨੇ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ 'ਚ ਚੀਨ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਉਣ 'ਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਪ੍ਰੋ. ਡੇਲ ਫਿਸ਼ਰ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਾਨੂੰ ਥੋੜਾ ਸਬਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਵੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਚੀਨ ਦੀ ਮਦ�� ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ ਕਿਸੇ 'ਤੇ ਦੋਸ਼ ਨਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੀ ਸਮੇਂ ਦੀ ਅਸਲ ਮੰਗ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53353993", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-53349771", "doc1": "وقد تنتهي الهند إلى أن تكون بؤرة أو نقطة ساخنة لتفشي الفيروس في العالم، فهي البلد الذي يضم ثاني أكبر عدد للسكان في العالم، ويعيش معظمهم في مدن مكتظة ومزدحمة. بيد أن البيانات الخاصة بعدد حالات الإصابة مشكوك فيها، لأن الهند لا تجري ما يكفي من فحوص الكشف عن الإصابة بالفيروس، كما أن معدل الوفيات المنخفض بشكل غير معتاد قد حيّر العلماء وأربكهم. نستعرض هنا خمسة أشياء نعرفها عن انتشار فيروس كورونا في الهند: حالات الإصابة بالفيروس تتزايد بشكل سريع في الهند شهدت الهند مؤخرا سلسلة من ارتفاعات غير مسبوقة في حالات الإصابة، إذ تُضاف عشرات الآلاف من الحالات يومياً. وسجل معظم الحالات المؤكدة في شهر يونيو/حزيران، وخلال أسابيع من إعادة افتتاح مرافق الحياة العامة في أعقاب إجراءات إغلاق عام صارمة. مواضيع قد تهمك نهاية وفي الثامن من يوليو/تموز، سجلت الهند 742,417 حالة إصابة مؤكدة. بيد أن النسبة الحقيقية لمعدل الإصابة بين السكان تظل غير واضحة، بحسب العالم المختص بالفيروسات، شهيد جميل. لقد أجرت الحكومة فحوصا لعينة عشوائية مكونة من 26 ألف شخص في مايو/أيار، وقد أظهرت نتائجها أن 0.73 في المئة منهم كانوا مصابين بالفيروس. وأبدى بعض الخبراء تحفظات بشأن حجم العينة، لكن آخرين مثل دكتور جميل، يقولون إنه المؤشر الوحيد المتوفر والذي يقدم صورة واسعة النطاق على مستوى البلاد الذي ينبغي عليهم العمل ضمنه. وأضاف: \"لو استخدمنا هذا المؤشر لاستنباط عدد الإصابات لدى عموم سكان البلاد، لتوصلنا إلى أنه كان عدد حالات الإصابة في منتصف مايو/أيار 10 ملايين حالة\". وعند الأخذ بنظر الاعتبار أن حالات الإصابة المؤكدة في الهند تتضاعف كل 20 يوماً، فمن المفترض أن يصل عدد الإصابات الإجمالي الحالي بين 30 و 40 مليوناً. وثمة فجوة بين الحالات المؤكدة والعدوى الفعلية في كل بلد ولكنها تتباين بدرجات متفاوتة. وإجراء فحوص الكشف عن الإصابة بالفيروس هو الطريق الوحيد لتجسير هذه الفجوة، بحسب دكتور جميل الذي يقول : \"إذا أجريت فحوصا أكثر فستكشف المزيد من الإصابات\". وهذا ما حدث في الهند في الأسابيع الأخيرة، مع تكثيف الحكومة لإجراءات فحص كشف الإصابة بالفيروس، ازدادت أعداد الحالات المؤكدة فجأة. وأجرت الهند أكثر من 10 ملايين فحص منذ 13 مارس/آذار، لكن أكثر من نصف هذه الفحوص حدث بعد الأول من يونيو/حزيران. الهند لا تجري فحوص كشفٍ كافية إن عدد حالات الإصابة المسجلة رسميا في الهند مرتفع للغاية كأرقام إصابة خالصة، لكنه منخفض بحساب النسبة الى عدد السكان، أي نسبة الإصابة بالنسبة للفرد الواحد. ويبلغ متوسط عدد الحالات في العالم ثلاثة أضعاف نصيب الفرد في الهند، وهي حقيقة أشارت إليها الحكومة مؤخراً. ولكن، بحسب دكتور جميل ، يعود سبب نسبة نصيب الفرد المنخفضة في الهند ببساطة إلى أن البلاد لا تجري فحوص كشف عن المرض كافية. وإذا قمت بمقارنة الهند بالدول التي لديها عدد كبير من حالات الإصابة قياسا إلى عدد السكان، فستجد أن تلك البلدان تجري فحوص كشف أكثر من ذلك بكثير. فعدد حالات الإصابة في الهند تبدو غير مرئية تقريبا ضمن هذا المقياس لأن معدل إجراء فحوص الكشف منخفض جداً. ولكن الأمر لا يتعلق بعدد الأشخاص الذين تفحصهم فقط بل ومن هم هؤلاء الأشخاص الذين تفحصهم أيضاً. إن تركيز الهند على فحص الكشف عن الإصابة وتتبع صلات المصابين في وقت مبكر اقتصر على أولئك الأكثر عرضة للخطر والمتصلين بهم، وقد امتنتعت عن التوسع في ذلك ليشمل عموم السكان. وقال كل من هيمانشو تياجي وأديتيا جوبالان، وهما عالمان في الرياضيات درسا استراتيجيات فحوص الكشف عن كوفيد-19 : \"إن استراتيجية الفحص والتتبع غير كافية ما أن تبدأ العدوى في الانتشار بسرعة، فذلك يساعد في احتواء الوباء ولكنه لا يكتشف حالات جديدة غير مكتشفة في المجتمع. ولتحقيق ذلك، يجب على الهند إجراء اختبارات لعدد أكبر من الناس\". لكن كيف لنا أن نعرف من يجب إجراء الاختبار لهم؟ إن مقارنة أعداد فحوص الكشف التي تجرى بين الدول أمر صعب نسبيا لأن بعض الدول يحصي عدد الأشخاص الذين خصعوا لفحوص الكشف، بينما يحصي البعض الآخر عدد فحوص الكشف التي أجراها. وتقوم الهند بالأمر الأخير، وهذا الرقم مبالغ فيه قليلاً لأن معظم الناس يخضعون للفحص أكثر من مرة. لذلك، يفضل العلماء بدلاً من ذلك إحصاء عدد الفحوص التي يقومون بها لكشف حالة مؤكدة واحدة. فكلما زادت فحوص الكشف، كلما زادت قدرتك على تحديد رقم أدق لصافي عدد الاصابات. وتعد الهند ضعيفة من هذه الناحية مقارنة بالدول التي تمكنت من السيطرة على انتشار الفيروس. فكلما اجريت فحوص الكشف على نطاق أوسع، ينخفض معدل حالات الإصابة، وهذا هو السبب في أن لدى كل من نيوزيلندا وتايوان معدلات أقل بكثير من واحد في المئة. عقاقير قد تنقذ حياة المصابين بكوفيد 19 تباع في السوق السوداء لقاح فيروس كورونا: كيف يحصل فقراء العالم على اللقاح؟ وارتفع معدل حالات الإصابة في الهند من 3.8 في المئة في أبريل/نيسان إلى 6.4 في المئة في يوليو/تموز. وإذا ظل معدل الإصابات يواصل الإرتفاع، فإن سبب ذلك يعود إلى أن فحوص الكشف لا تزال تقتصر على دائرة ضيقة من الأشخاص الأكثر عرضة للخطر والجهات المتصلة بهم. تفاؤل بأعداد المتعافين من المرض في الهند تشير البيانات إلى أن أولئك الذين تم تشخيصهم بالوباء في الهند يتعافون منه بشكل أسرع مما يموتون جراءه. وقال دكتور جميل إن هذا أمر جوهري لأنه يحدد الضغط على النظام الصحي. وفي الوقت الحالي، ترتفع نسبة الوفيات بشكل أبطأ من نسبة الحالات المؤكدة أو التعافي ، ولكن إذا تسارع هذا المعدل، سيؤدي إلى زيادة الضغط على المستشفيات، وبالتالي زيادة الوفيات. وهذا يعني أن معدلات فحوص الكشف المنخفضة تعني تسجيل عدد أقل من الحالات الجديدة، وبوتيرة أبطأ، سيؤدي ذلك إلى تسريع معدل الشفاء مقارنةً بالحالات المؤكدة. وعلى الصعيد العالمي ، يبدو أن منحنى التعافي في الهند أكثر حدة من الدول الأخرى التي تضررت بشدة. وفي هذه الحالة ، يعد المنحنى الأكثر حدة أمر جيد. وهذا يعني أن مرضى كوفيد-19 في الهند يتعافون بشكل أسرع من أولئك الذين يعيشون في الولايات المتحدة أو البرازيل. كما أن حصة الهند من حالات الشفاء -أي النسبة المئوية من إجمالي الحالات المؤكدة في بلد معين والتي تعافى فيها المصابون تماماً - أعلى أيضاً. وهي عند نسبة 60 في المئة تقريباً في الهند، وتتقدم على الولايات المتحدة بكثير، حيث تبلغ النسبة فيها 27 في المئة. أما عندما يتعلق الأمر بالتعافي، تكون البيانات غير منتظمة وتعريفاته مختلفة بين مكان وآخر. فالهند تعرف المتعافي بأنه أي شخص كانت نتيجة فحص إصابته بالفيروس إيجابية، وبعد أسابيع أصبحت النتيجة سلبية، لكن بعض البلدان يحصي فقط حالات من أدخل إلى المستشفى وتعافى بالكامل. والمهم هو أنه بغض النظر عن عدد الأشخاص الذين يتعافون في هذه البلدان، فإن نسبة الذين تعافوا في الهند أعلى، لأن الوفيات المبلغ عنها في الهند أقل. نسبة الوفيات في الهند منخفضة جداً سجلت الهند حتى الآن حوالي 20160 حالة وفاة بالمرض بحسب الإحصاءات الرسمية. وهي ثامن دولة فيها أعلى حصيلة وفاة في العالم. ولكن إذا أخذت النسبة بحسب كل مليون نسمة، فهي منخفضة. وتقول شاميكا رافي وهي خبيرة اقتصادية وكبيرة الباحثات في معهد بروكينغز: \"إن هذا جزء بسيط بالقياس إلى ما نراه في أوروبا الغربية\". وثمة الكثير من التساؤلات بشأن أعداد الوفيات بمرض كوفيد-19 في الهند، ويتفق معظم الخبراء على أنه من المحتمل أنه لا يبلغ عنها جميعا. لكن رافي تقول إن ذلك لم يفسر الفجوة الكبيرة في معدل الوفيات بين الهند وبلدان أوروبا. وأضافت: \"إذا كانت معدلات الوفيات لدينا عالية حقاً، فليس ممكناً إخفاء هذه الكمية من البيانات، أي ما يصل إلى 20- 40 ضعف عدد الوفيات\". ويماثل معدل الوفيات المنخفض في الهند دولاً أخرى في المنطقة كباكستان أو إندونيسيا. وتتراوح النظريات من تفشٍ أعلى للفيروس في المنطقة إلى تفشي عترة فيروس أقل ضراوة في هذه البلدان بين السكان الأصغر سنا في المتوسط من الدول الغربية المتضررة بشدة، بالنظر إلى أن المسنين في الغالب هم من يموتون جراء إصابتهم بالمرض. ويوضح دكتور جميل: \"لا يمكن لأي دولة أن تتلاعب ببياناتها\". \"فقد تكون المناعة الفطرية لدى هؤلاء السكان أعلى بسبب كثرة الأوبئة الآخرى التي عايشوها. لكننا في واقع الأمر لا نعرف حتى الآن سبب معدلات وفياتهم المنخفضة جداً\". كل ولاية هندية تخبرنا حكاية مختلفة تتشابه إحصائيات الإصابة بفيروس كورونا بشكل كبير في جميع الولايات والمقاطعات الهندية، تماماً مثل الولايات المتحدة أو الاتحاد الأوروبي. وتمثل ثلاث ولايات - دلهي ومهاراشترا وتاميل نادو - حالياً حوالي 60 في المئة من إجمالي عدد حالات الإصابة في البلاد. وكما تضاءلت حالات الإصابة في بعض المناطق، فقد ارتفعت أيضاً في مناطق أخرى وسجلت أرقاماً عالية في كارناتاكا وتيلانجانا في الجنوب. كما تشهد ولاية جنوبية أخرى، أندرا براديش، ارتفاعات متسقة ومكثفة. ويقول خبراء إن استجابة الهند لتحدي تفشي الفيروس ظلت مركزية، وهذا جزء من الاشياء التي تحتاج الى تغيير. وقال د. جميل إنه يجب \"تقسيم الهند إلى مقاطعات\" لتنفيذ استراتيجية ناجحة ضد الوباء، لأن إغلاقا وطنيا عاما آخر قد يكون أقل فعالية من السابق. وبدلاً من اختيار لقطات من المسوح العامة على مستوى الدولة ، ستحتاج السلطات إلى إجراء تقسيمات للحصول على بيانات محلية دقيقة، بحسب رافي التي قالت: \"في كل مبنى،يجب أن نعرف ما إذا كانت لديهم أعراض أم لا\".", "doc2": "ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪੈਰ ਪਸਾਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਕੇਸਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਦੂਜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਜ਼ੀਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੇਸ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਹੈ, ਭਾਰਤ। ਭਾਰਤ ਵਸੋਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਾਇਦ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣਨਾ ਤੈਅ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਬਾਰੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ ਕਿਉਂਜੋ ਇੱਥੇ ਢੁਕਵੀਂ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦਕਿ ਨੀਵੀਂ ਮੌਤ ਦਰ ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਬਾਰੇ ਪੰਜ ਨੁਕਤੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। 1. ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਾਮਲੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਵਾਧੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਲਗਭਗ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਕੇਸ ਰੋਜ਼ਾਨਾ। ਸਖ਼ਤ ਲੌਕਡਾਊਨ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮਾਮਲੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਸੱਤ ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਇਰਸ ਦੇ 7,19,664 ਪੁਸ਼ਟ ਕੇਸ ਸਨ। ਵਾਇਰਸ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸ਼ਾਹਿਦ ਜ਼ਮੀਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਸੋਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦੀ ਦਰ ਬਾਰੇ ਸਟੀਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਈ ਵਿੱਚ 26,000 ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਰੈਂਡਮ ਸੈਂਪਲ ਲਿਆ ਜਿਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨੇ ਦਰਸਾਇਆ ਕਿ 0.73% ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਕੁਝ ਮਾਹਰਾਂ ਨੂੰ ਵੰਨਗੀ ਦੇ ਅਕਾਰ ਬਾਰੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦਕਿ ਦੂਜੇ ਜਿਵੇਂ ਡਾ. ਜਮੀਲ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇਹੀ ਇੱਕ ਸੰਕੇਤ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸੀ। \"ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਵਸੋਂ ਉੱਪਰ ਲਾਗੂ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਮਈ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲਾਗ ਦੇ 1 ਕਰੋੜ ਮਾਮਲੇ ਹੁੰਦੇ।\" ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ 20 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਮੌਜੂਦਾ ਜੋੜ 30 ਤੋਂ 40 ਲੱਖ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪੁਸ਼ਟ ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਅਸਲੀ ਲਾਗ ਵਿੱਚ ਖੱਪਾ ਹਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਦਰਜੇ ਦਾ ਅੰਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਭਰਨ ਦਾ ਇੱਕੋ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਕਿ ਵਧ-ਤੋਂ-ਵਧ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ। ਡਾ. ਜਮੀਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਸਟ ਕਰੋਗੇ ਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਓਗੇ।\" ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਤੇਜ਼ ਕੀਤੀ ਅਚਾਨਕ ਸੰਖਿਆ ਵਧਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਭਾਰਤ ਨੇ 13 ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਹਿਲੀ ਜੂਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਏ ਹਨ। 2. ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟ ਘੱਟ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੇਸਾਂ ਦਾ ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਪਰ ਪ੍ਰਤੀ ਜੀਅ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਇਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤੱਥ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਵਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਪ੍ਰਤੀ ਜੀਅ ਅੰਕੜਾ ਭਾ���ਤ ਨਾਲੋਂ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾਂ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਡਾ. ਜਮੀਲ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਜੀਅ ਕੇਸ ਘੱਟ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਟੈਸਟ ਘੱਟ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਕਰੋ ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਤੀ ਜੀਅ ਕੇਸ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖੋਗੇ ਕਿ ਉਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਸਟ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਜੀਅ ਮਾਮਲੇ ਘੱਟ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਟੈਸਟ ਘੱਟ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਸਿਰਫ਼ ਇਸੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਟੈਸਟ ਕਰਦੇ ਹੋ ਸਗੋਂ ਇਸ ਨਾਲ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਭਾਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਟੈਸਟਿੰਗ ਦਾ ਘੇਰਾ ਵਧਾਉਣ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਟਲਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਤਿਆਗੀ ਅਤੇ ਆਦਿਤਿਆ ਗੋਪਾਲਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਲਾਗ ਗਤੀ ਫੜ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਟੈਸਟਿੰਗ ਅਤੇ ਟਰੇਸਿੰਗ ਬੇਅਸਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਗਣਿਤ ਦੇ ਮਾਹਰ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਕੰਟੇਨਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਲੁਕਵੇਂ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਸਨ। ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਨਾ ਕਠਿਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਝ ਕੀਤੇ ਗਏ ਟੈਸਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੁਝ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੂਜੀ ਵਿਧੀ ਅਪਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਕੁਝ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਖਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਹੁਤੀ ਵਾਰ ਟੈਸਟ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਪੁਸ਼ਟ ਮਾਮਲੇ ਲਈ ਕਿੰਨੇ ਟੈਸਟ ਕਰਨੇ ਪਏ। ਜਿੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਸਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਏਗੀ ਤੁਹਾਡਾ ਨੈਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਵੱਡਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਾੜੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਾਗ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਿੰਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਸਟ ਕਰੋਗੇ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ ਉਨੇਂ ਹੀ ਘੱਟ ਮਾਲਿਆਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਤਾਇਵਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਰ 1% ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੁਸ਼ਟੀ ਦੀ ਦਰ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ 3.8% ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਕੇ 6.4% ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹਾਲੇ ਵੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। 3. ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਠੀਕ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਉਮੀਦ ਜਗਾਉਂਦੀ ਹੈ ਡੇਟਾ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਸੋਂ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਜਾਂ ਮਰਨ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਠੀਕ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਮਾਰ ਬਾਰੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਧਿਆਨ ਰਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪੁਸ਼ਟ ਕੇਸਾਂ ਦੇ, ਠੀਕ ਹੋਣ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆ ਅਤੇ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣੇ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਦਿਨ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦਿਨ ਜਿੰਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣਗੇ ਉਨਾਂ ਹੀ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦੁੱਗਣੇ ਹੋਣ ਦੀ ਦਰ ਉੱਪਰ ਸ਼ੰਕੇ ਹਨ। ਘੱਟ ਟੈਸਟਿੰਗ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਪੁਸ਼ਟ ਕੇਸ ਘੱਟ ਰਿਕਾਰਡ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਹੋਣ ਦੀ ਗਤੀ ਵੀ ਮੱਧਮ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਠੀਕ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਦਰ ਪੁਸ਼ਟ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਦਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਖੇਗੀ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਦੁੱਗਣੇ ਹੋਣ ਦੀ ਦਰ। ਡਾ. ਜਮੀਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਫਿਲਹਾਲ ਇਹ ਦਰ 26 ਦਿਨ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਦਿਨ ਘਟਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਉੱਪਰ ਬੋਝ ਪਏਗਾ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਰ ਵਧੇਗੀ। ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਹੋਣ ਦੀ ਵਕਰ ਦੂਜੇ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਿੱਖੇ ਰੁਝਾਨ ਨਾਲ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੁਸ਼ਟ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਠੀਕ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਫ਼ੀਸਦ ਵੀ ਉੱਚੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਲਗਭਗ 60% ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 27% ਹੈ। ਜਦੋਂ ਠੀਕ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮਾਮਲਾ ਉਘੜ-ਦੁਗੜਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਟੈਸਟ ਪੌਜ਼ਿਟਿਵ ਆਇਆ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦਾ ਟੈਸਟ ਨੈਗੇਟਿਵ ਆਇਆ ਉਸ ਨੂੰ ਠੀਕ ਹੋਇਆ ਮੰਨਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਲੋਕ ਜਿਹੜੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਠੀਕ ਹੋਏ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਸ਼ਾਇਦ ਸਾਡੇ ਸਮਝ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਠਕ ਹੋਣ ਦੀ ਦਰ ਇੰਨੀ ਘੱਟ ਕਿਉਂ ਹੈ। ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਲੋਕ ਕਿਵੇਂ ਵੀ ਠੀਕ ਹੋ ਰਹੇ ਹੋਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਹੋਣ ਦੀ ਦਰ ਬਾਕੀ ਮੁਲਕਾਂ ਨਾਲੋਂ ਉੱਚੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਿਪੋਰਟ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਥੋੜ੍ਹੀ ਹੈ। 4. ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਬਹੁਤ ਥੋੜ੍ਹੀ ਹੈ ਭਾਰਤ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ 20,160 ਮੌਤਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਸਟੀਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਠਵੇਂ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਜੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਦਸ ਲੱਖ ਵਸੋਂ ਮਗਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਬਰੂਕਿੰਗਸ ਇੰਸਟੀਟਿਊਸ਼ਨ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਫੈਲੋ ਅਤੇ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸ਼ਮਿਕਾ ਰਵੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਇਹ ਉਸ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਭਰ ਹੀ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।\" ਲੇਕਿਨ ਡਾ. ਰਵੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਤਾਂ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਦੀਆਂ ਮੌਤ ਦਰਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਡਾ਼ ਰਵੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਜੇ ਸਾਡੀ ਮੌਤ ਦਰ ਉਚੀ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਡੇਟਾ ਲਕੋ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਕਦਾ। ਇਹ 20-40 ਗੁਣਾਂ ਵਧੇਰੇ ਮੌਤਾਂ ਹਨ।\" ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਖੇਤਰ ਦੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਂ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਧਾਰਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਜਿਹੜਾ ਸਟਰੇਨ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਫੈਲਣ ਵਿੱਚ ਉਨਾਂ ਤੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਵਾਲਾ ਸਟਰੇਨ। ਜਦਕਿ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵਸੋਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਡਾ. ਜਮੀਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰੇਕ ਦੇਸ਼ ਤਾਂ 'ਡੇਟਾ ਨਾਲ ਖਿਲਵਾੜ ਨਹੀਂ ਨਾ ਕਰ ਸਕਦਾ'। ਸ਼ਾਇਦ ਹੋਰ ਲਾਗਾਂ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ \"ਸਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਉੱਚੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਕਿ ਨੀਵੀਂ ਮੌਤ ਦਰ ਦੀ ਅਸਲ ਵਜ੍ਹਾ ਕੀ ਹੈ\"। 5. ਭਾਰਤ ਦਾ ਹਰ ਸੂਬਾ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਕਹਾਣੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਾਂਗ ਹੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖੇਤਰੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਤਿੰਨ ਸੂਬੇ- ਦਿੱਲੀ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲ ਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਲਾਗ ਦੇ 60 ਫ਼ੀਸਦੀ ਮਾਮਲੇ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ ਤਾਂ ਕੁਝ ਦੂਜੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲੀਆ ਵਾਧਾ ਕਰਨਾਟਕ ਅਤੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸੂਬੇ- ਆਂਧਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਮਲੇ ਨਿਰੰਤਰ ਵਾਧੇ ਵੱਲ ਹਨ। ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪੈਂਤੜਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੇਂਦਰ-ਮੁਖੀ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਫ਼ਲ ਪੈਂਤੜੇ ਲਈ ਭਾਰਤ ਨੂੰ \"ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆ ਵਿੱਚ ਤੋੜਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ\" ਇਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਡਾ. ਜਮੀਲ ਦਸਦੇ ਹਨ,\" ਦੂਜਾ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਲੌਕਡਾਊਨ ਪਹਿਲੇ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਕਾਰਗਰ ਹੋਵੇਗਾ।'' ਡਾ. ਸ਼ਾਮਿਕਾ ਰਵੀ ਦੀ ਰਾਇ ਵਿੱਚ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਰਣਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਹਰੇਕ ਬਲਾਕ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ ਇਸਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54866846", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54862637", "doc1": "فقد حصل دونالد ترامب على أكثر من 70 مليون صوت محققاً ثاني أكبر حصيلة للأصوات الانتخابية في التاريخ الأمريكي وهو ما ما يزيد عن 47% من الأصوات على المستوى الوطني، ويبدو أنه قد فاز بأربع وعشرين ولاية من بينهم الولايتان المفضلتنان لديه فلوريدا وتكساس. يتمتع ترامب يشعبية غير عادية في مساحات شاسعة من بلاده، واتصال عميق بالآلاف من أنصاره أوصلهم إلى شعور بالإخلاص يشبه العبادة. وبعد أربع سنوات في البيت الأبيض، درس أنصاره التفاصيل الدقيقة لفترة رئاسته ووافقوا بحماس على شروطه وأحكامه. وينبغي على أي تحليل لنقاط ضعفه السياسية في انتخابات 2020 أن يقر كذلك بعناصر قوته السياسي��. مواضيع قد تهمك نهاية غير أنه مُني بالهزيمة، وأصبح واحداً من بين أربعة رؤساء سابقين فقط في العصر الحديث ممن لم يتم انتخابهم لولاية ثانية، فضلاً عن كونه أول رئيس يخسر التصويت الشعبي في جولتين انتخابيتين متعاقبتين. يرجع فوز دونالد ترامب بالرئاسة عام 2016 جزئياً إلى أنه كان مرشحاً مخالفاً للأعراف السائدة وغريباً عن المؤسسة السياسية، ومستعداً لقول ما لم يكن ممكناً قوله في السابق. لكن خسارته للرئاسة في 2020 ترجع جزئياً أيضاً إلى نفس الأسباب: أنه كان مرشحاً مخالفاً للأعراف السائدة وغريباً عن المؤسسة السياسية، ومستعداً لقول ما لم يكن ممكناً قوله في السابق. ورغم أن الكثيرين من قاعدة ترامب الانتخابية ربما كانوا ليصوتون لصالحه حتى وإن أطلق النار على شخص في شارع فيفث أفنيو بنيويورك- في إشارة إلى العبارة التي قالها ترامب قبل أربع سنوات متفاخراً بحجم أنصاره- فإن أخرين ممن أيدوه قبل أربع سنوات ابتعدوا عنه بسبب سلوكه العدواني. وكان هذا صحيحاً بشكل خاص في الضواحي. قدم بايدن أداءً أفضل مقارنة بهيلاري كلينتون المرشحة الديمقراطية في انتخابات 2016 في 373 مقاطعة من مقاطعات الضواحي، ما ساعده في استعادة السيطرة على ولايات حزام الصدأ الثلاث بنسلفانيا وميتشيغان وويسكونسن، ومكنه من الفوز بجورجيا وأريزونا. في حين يعاني ترامب من مشكلة مع نساء الضواحي على الأخص. وشاهدنا مجدداً في الانتخابات الرئاسية 2020 ما رأيناه في انتخابات التجديد النصفي للكونغرس عام 2018، حين أصبح عدد أكبر من الجمهوريين المتعلمين تعليماً عالياً - والذين صوت بعضهم لترامب قبل أربع سنوات مستعدين وقتها لإعطائه فرصة - يعتقدون أن فترة رئاسته كانت أبعد ما تكون عن الرئاسة. ومع أنهم تقبلوا كونه شخصاً غير تقليدي، فقد وجد كثيرون أن طريقته التي تحدى بها الكثير من العادات والأعراف السلوكية كانت غير مقبولة ومسيئة في الغالب. انزعج هؤلاء من عدوانيته، ومن تأجيجيه للتوترات العرقية، واستخدامه لغة عنصرية في التغريدات المسيئة للملونين، وفشله في بعض المناسبات في إدانة مزاعم تفوق العرق الأبيض وتخليه عن الحلفاء التقليديين لأمريكا وإعجابه بالرجال بالسلطويين مثل فلاديمير بوتين. أثار كذلك تفاخر ترامب بكونه \"عبقرياً متوازناً للغاية\" وما شابه ذلك من تعليقات إنزعاج هذه الفئة من مؤيديه، فضلاً عن ترويجه لنظريات المؤامرة، واستخدامه الفاظاً جارحة بحيث بدا كزعيم عصابة إجرامية، مثل وصفه لمحاميه السابق مايكل كوهين -الذي توصل لاتفاق مع المدعين الفيدراليين- بأنه \"جرذ\". كما أثارث سلطويته المتنامية، والتي تجلت في رفضه قبول نتيجة الانتخابات، سخرية معارضيه. ولعل أحدى اللقطات المعبرة بالنسبة لي كانت في مدينة بيتسبرغ، حين تحدثت إلى تشاك هاونستاين الذي كان مؤيداً لترامب عام 2016 ثم صوت لبايدن. وقال لي من أمام منزله \"الناس تشعر بالإرهاق. يريدون أن يروا الحياة الطبيعية تعود للبلاد، يريدون أن يروا الالتزام، يريدون أن يروا الكراهية تتوقف، يريدون أن يروا هذا البلد موحدا. وكل هذا من شانه أن يأتي بجو بايدن إلى الرئاسة\". تمثلت إحدى مشكلات ترامب السياسية في أنه لم يستطع توسيع نطاق تأييده خارج قاعدته المركزية، حتى أنه لم يحاول جاهداً أن يفعل ذلك. ففي عام 2016 فاز بثلاثين ولاية وحكم البلاد في أغلب الأوقات كما لو كان رئيساً لأمريكا الجمهورية الحمراء فقط. ولم يحاول الرئيس الأكثر إثارة للان��سام على مدى 100 عام أن يجتذب أمريكا الزرقاء، أي الولايات العشرون التي صوتت لصالح هيلاري كلينتون. أنصار ترامب خلال مظاهرة تأييد له وبعد أربع سنوات مرهقة، أراد الكثير من الناخبين رئاسة هادئة، شخصاً يشغل البيت الأبيض ويتصرف بطريقة اكثر تقليدية. فقد سئموا الشتائم الطفولية، واللغة القبيحة والمواجهة التي لا تتوقف، وأرادوا العودة إلى نوع من الحياة الطبيعية. ولم تكن انتخابات 2020 تكراراً لانتخابات 2016. فهذه المرة كان ترامب الرئيس الحالي وليس المتمرد. فقد كان عليه أن يدافع عن نفسه في مواقف عدة، بما في ذلك سوء إدارته لتفشي وباء كورونا الذي أودى بحياة أكثر من 230 ألف أمريكي بحلول يوم الانتخابات. وفي ظل عهد التحزب السلبي، حين تكون السياسة غالباً مدفوعة باحتقار المعارضة، لم يعد ترامب في مواجهة مرشح لم يتمتع بالشعبية مثل هيلاري كلينتون. كان من الصعب تشويه صورة جو بايدن، ولعل هذا هو السبب جزئياً وراء حرص مؤسسة الحزب الديمقراطي على جعله مرشحها الرئاسي. كما أنجز الرجل -الذي ينتمي لتيار الوسط داخل الحزب الديمقراطي والبالغ من العمر 77 عاماً - المهمة التي أوكلت إليه، وهي انتزاع أصوات الطبقة العاملة البيضاء في ولايات حزام الصدأ. ويقود السؤال حول سبب خسارة ترامب للرئاسة إلى سؤال آخر أكثر إثارة للاهتمام والنقاش، وهو متى خسر ترامب الرئاسة؟ هل حدث ذلك فور انتصاره عام 2016، حين ثارت شكوك هؤلاء الذين صوتوا له احتجاجاً على المؤسسة السياسية في واشنطن متمثلة في هيلاري كلينتون؟ فعلى أي حال، لم يكن الكثيرون منهم يتوقعون فوزه على الإطلاق. هل حدث ذلك في الساعات الأربع والعشرين الأولى من رئاسته، حينما أدلى بخطاب تنصيبه مشيراً إلى ما وصفه بـ\"المذبحة الأمريكية\" مصوراً البلاد بأنها تقترب من واقع مرير أغلقت فيه المصانع وشُرد العمال وسُرقت ثروات أبناء الطبقة الوسطى، قبل أن يتحدث عن حجم جمهوره ويتعهد بمواصلة استخدام موقع تويتر؟ فمع غياب شمس يومه الأول في السلطة، اتضح أكثر أن دونالد ترامب سيسعى لأن يغير في شكل الرئاسة أكثر مما غيرت هي في شكله. هل كان أمراً تراكميا، أي ككرة الثلج في ظل الكثير من الفضائح والاتهامات وتغيير الموظفين والفوضى؟ أم كان الأمر نتيجة لفيروس كورونا، وهي أكبر أزمة اجتاحت رئاسته؟ فقبل وصول الفيروس للبلاد، كانت المؤشرات الحيوية السياسية لترامب قوية. فقد نجا من المحاكمة تمهيداً لعزله. ووصلت نسب تأييده لأعلى مستوياتها وهو 49%. وكان يمكنه أن يتفاخر باقتصاد قوي وأفضلية شغله المنصب، وهما عاملان يضمنان لأي رئيس ولاية ثانية. فالانتخابات الرئاسية غالباً ما تثير تساؤلاً بسيطأً، هو هل البلاد الآن في وضع أفضل مما كانت عليه قبل أربع سنوات. لكن بعد تفشي وباء كورونا، وما تلا ذلك من أزمة اقتصادية، صار إثبات ذلك شبه مستحيل. لكن من الخطأ القول إن فيروس كورونا حكم على رئاسة ترامب بالفشل لا محالة. فالرؤساء غالباً ما يخرجون من الاضطرابات الوطنية أقوى. ويمكن للأزمات في كثير من الأحيان أن تبرز القدرات الهائلة. كان هذا صحيحاً بالنسبة لفرانكلين ديلانو روزفلت الذي أدى إنقاذه لأمريكا من الكساد العظيم إلى جعله محصناً سياسيا. كما أدى رد فعل جورج دبليو بوش على هجمات 11 سبتمبر/ أيلول إلى تعزيز شعبيته وساعده على الفوز بولاية ثانية. لذا فإنه لم يكن من المفترض بأي حال من الأحوال أن يقضي فيروس كورونا على دونالد ترامب. وإنما أسهمت معالجته الفاشلة للأزمة في سقوطه. ومع ذلك، فمن المهم أن نتذكر أن ترامب ظل قادراً على البقاء سياسياً حتى النهاية، رغم أن البلاد تواجه أسوأ أزمة صحية عامة منذ أكثر من 100 عام، وأكبر أزمة اقتصادية منذ ثلاثينيات القرن الماضي، وكذلك أوسع اضطرابات عرقية منذ أواخر ستينيات القرن الماضي. سيتوق إلى عودة دونالد ترامب الكثيرون في أمريكا الحمراء ومن أنصار تيار محافظ هيمن عليه. وسيظل ترامب شخصية مهيمنة على الحركة المحافظة لسنوات قادمة. ويمكن أن يصبح للترامبية تأثيرات عميقة على التيار الأمريكي المحافظ كالريغانية (في إشارة إلى الرئيس الأمريكي الأسبق رونالد ريغان). وسيظل ترامب رمزاً يثير الانقسام الحاد، وقد يخوض الانتخابات مجدداً عام 2024. فهذه الولايات غير المتحدة لم تصبح فجأة متحدة من جديد، وذلك لأسباب عدة منها أن الكثير من الأمريكييين يضمرون مشاعر متباينة لترامب بدءاً من الإخلاص له حتى الكراهية المقيتة. وبلاشك لن يكون هذا آخر ما تسمعه أو تراه أمريكا بشأن أكثر رئيس غير تقليدي في تاريخها.", "doc2": "ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ 7 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜੋ ਅਮਰੀਕੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅੰਕੜਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਦਾ 47 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਅਤੇ 24 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਹੇਤੇ ਰਾਜ ਫਲੋਰਿਡਾ ਅਤੇ ਟੈਕਸਸ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਸਾਧਾਰਨ ਪਕੜ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਪਣੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਸਾਲ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਨੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਾਉਣ ਸੰਬੰਧੀ ਨਿਯਮਾਂ ਤੇ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜੋਸ਼ ਸਹਿਤ ਆਪਣੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। 2020 ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਤਾਕਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੰਨਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਚਾਰ ਸਾਲ ਹੀ ਰਹਿ ਸਕੇ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਦੌੜ ਹਾਰ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰਮਨਪਿਆਰਤਾ ਸੰਬੰਧੀ ਵੋਟਾਂ ਗੁਆਉਣ ਵਾਲੇ ਵੀ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦਾ ਕਿਸੇ ਹੱਦ ਤੱਕ ਇਸ ਲਈ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਬਾਹਰੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਜੋ ਇਹ ਕਹਿਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸੀ ਕਿ ਇੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਕੁਝ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦਾ ਕਿਸੇ ਹੱਦ ਤੱਕ ਇਸ ਲਈ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵੀ ਸਨ ਜੋ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਹਿ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਨਹੀਂ ਕਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ 373 ਉਪਨਗਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਊਂਟੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਹਿਲੇਰੀ ਕਲਿੰਟਨ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ���ਾਰੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ, ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਅਤੇ ਵਿਸਕੌਸਿਨ ਦੇ ਰਸਟ ਬੈਲਟ ਸੂਬਿਆਂ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਕਬਜ਼ਾ ਜਮਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਰਜੀਆ ਅਤੇ ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਇਆ। ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਉਪਨਗਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਜੋ ਅਸੀਂ 2018 ਦੀਆਂ ਮੱਧਕਾਲੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਸੀ, ਉਹੀ ਅਸੀਂ 2020 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਤੋਂ ਦੇਖਿਆ-ਜ਼ਿਆਦਾ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਅਤ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਵਿੱਚੋਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਸਲੀ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਆਹਫ਼ਾਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਟਵੀਟਾਂ ਵਿੱਚ ਨਸਲਵਾਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਗੋਰਿਆਂ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਹ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਮਿੱਤਰਾਂ ਨਾਲ ਤਲਖ਼ੀ ਵਧੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਵਰਗੀਆਂ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ \"ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ-ਬੁੱਧ\" ਕਹਿਣਾ ਅਤੇ ਕੰਸਪੀਰੇਸੀ ਥਿਊਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇਣਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਟਵੀਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਗਿਰੋਹ ਦੇ ਸਰਗਨਾ ਜਾਪਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਸਾਬਕਾ ਵਕੀਲ ਮਾਈਕਲ ਕੋਹੇਨ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ 'ਇੱਕ ਚੂਹਾ' ਤੱਕ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਹ ਆਲੋਚਕ ਵੀ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਾ ਕਰਨ ਕਰ ਕੇ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਵੀ ਕਿਹਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਮੇਰੇ ਲਈ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਪਲ ਪਿਟਸਬਰਗ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਚੱਕ ਹਾਓਨਸਟਾਈਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਉਹ ਟਰੰਪ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀ ਸਨ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੋ ਬਾਇਡਨ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ, 'ਲੋਕ ਥੱਕ ਗਏ ਹਨ। ਉਹ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਮ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਬਹਾਲੀ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸ਼ਾਲੀਨਤਾ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਸ ਨਫ਼ਰਤ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਵੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਇਹ ਸਭ ਮਿਲ ਕੇ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਾਉਣਗੇ।'' ਟਰੰਪ ਲਈ ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਰਹੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਅਧਾਰ, ਆਪਣੇ ਕੱਟੜ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਵਧਾ ਸਕੇ। ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੀ ਕੀਤੀ। 2016 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 30 ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿੱਤਾ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵਾਂ ਅਤੇ ਲਾਲ ਅਮਰੀਕਾ (ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਸੂਬੇ) ਦੇ ਹੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੋਣ। ਪਿਛਲੇ 100 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਗਿਣੇ-ਮਿੱਥੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਫੁੱਟ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਲੂ ਅਮਰੀਕਾ (ਜਿੱਥੇ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਸ) ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਣ ਦੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਥਕਾ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੋਟਰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਗਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਜਿਹਾ ਹੋਵੇ ਜੋ ਵਧੇਰੇ ਰਵਾਇਤੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰੇਗਾ। ਉਹ ਬੇਹੂਦਾ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਨਿਰੰਤਰ ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਅੱਕ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। 2020 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ 2016 ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸ ਵਾਰ ਉਹ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਨ ਨਾ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ। ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ: ਹੋਟਲ ਤੇ ਕੈਸੀਨੋ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਰਹੇ ਟਰੰਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ਤੱਕ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕਰਨਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦਾ ਗਲਤ ਤਰੀਕਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਤੱਕ 230,000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਮਰੀਕਨਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ ਸੀ। ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਿਆਸਤ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਨੀਵਾਂ ਦਿਖਾ ਕੇ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਟਰੰਪ ਲਈ ਬਾਇਡਨ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਨੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸੀ, ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੀ ਕਿਸੇ ਹੱਦ ਤੱਕ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਦ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਸਨ। ਇਸ 77 ਸਾਲਾ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਨੇ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ਿੰਮੇ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਦ ਕਿਉਂ ਗਵਾਇਆ? ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਦਿਲਚਸਪ ਅਤੇ ਸਵਾਲ ਹੈ-ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਦ ਕਦੋਂ ਖੋ ਦਿੱਤਾ? ਕੀ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 2016 ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਰੰਪ ਤਤਕਾਲੀ ਸੱਤਾ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਵੋਟ ਪਾਈ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੋਇਆ ਸੀ? ਆਖਿਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕੀ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਉੱਪਰ ਆਉਣ ਦੇ ਪਹਿਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ 'ਅਮੈਰਿਕਨ ਕਾਰਨੇਜ' ਦਾ ਉਦਘਾਟਨੀ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ ਸੀ- ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਨੂੰ ਬੰਦ ਫੈਕਟਰੀਆਂ, ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਗਏ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਅਤੇ ਮੱਧ ਵਰਗੀਆਂ ਤੋਂ ਖੋਹੇ ਪੈਸੇ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਦ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੂਰੇ ਦਿਨ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਨੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਦ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੁਣਗੇ। ਕੀ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ, ਬਹੁਤ ਬਦਨਾਮੀ ਵਰਗੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਾਰਨ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਦ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ? ਜਾਂ ਇਹ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸੀ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੰਕਟ ਜੋ ਇੱਥੇ ਵਾਇਰਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਦਾ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪੱਧਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਹਾਂਦ���ਸ਼ ਟਰਾਇਲ ਤੋਂ ਬਚ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਰੇਟਿੰਗ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ - 49 ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਿਛਲੀ ਸਰਕਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸੱਤਾ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਵਾਨਾ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਕੇ ਉਭਰਦੇ ਹਨ। ਰੂਜ਼ਵੈਲਟ ਨਾਲ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਮਹਾਂ-ਮੰਦੀ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਤਾਂ ਉਹ ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ ਤੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਏ। 11 ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਰਮਨਪਿਆਰਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੂਜਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਜਿੱਤਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਕੋਵਿਡ ਨਾਲ ਟਰੰਪ ਦੀ ਨਜਿੱਠਣ ਪ੍ਰਤੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਇੰਝ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅੰਤ ਤੱਕ ਰਾਜਨੀਤਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਵਿਵਹਾਰਕ ਰਹੇ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਦੇਸ਼ 100 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਰਾਬ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, 1930ਵਿਆਂ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਅਤੇ 1960 ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਸਲੀ ਅਸ਼ਾਂਤੀ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੈੱਡ ਅਮੈਰੀਕਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਲਹਿਰ 'ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਤਰਸਦੀ ਰਹਿਣਗੇ। ਉਹ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਅਕਤੀ ਬਣੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਟਰੰਪਵਾਦ ਅਮਰੀਕੀ ਰੂੜੀਵਾਦ 'ਤੇ ਉਹੀ ਪਰਿਵਰਤਨਕਾਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਰੀਗਨਵਾਦ ਦਾ। ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇੱਕ ਡੂੰਘਾ ਧਰੁਵੀਕਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਰਹਿਣਗੇ ਅਤੇ 2024 ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟ ਸੂਬੇ ਅਚਾਨਕ ਫਿਰ ਤੋਂ ਇਕਜੁੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੇ ਅਮਰੀਕਨ ਸ਼ਰਧਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਨਫ਼ਰਤ ਤੱਕ ਟਰੰਪ ਬਾਰੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਵੱਖਰੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨਗੇ। ਦੇਸ਼ ਨੇ ਨਿਸ਼ਚਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਾਰੇ ਨਾ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-39399823", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42853647", "doc1": "رجال الشرطة اعتقلوا نافانلي خلال مشاركة في مسيرة احتجاجية بوسط موسكو وحاول متظاهرون منع سيارة الشرطة من نقل نافانلي بعيدا عن موقع الاحتجاجات. وانضم آلاف الأشخاص إلى مظاهرات في جميع أنحاء البلاد للمطالبة باستقالة رئيس الوزراء الروسي ديمتري ميدفيديف بسبب اتهامات بالفساد. وانتشرت قوات الشرطة بأعداد كبيرة للسيطرة على هذه الاحتجاجات في العاصمة الروسية. وأظهرت لقطات تلفزيونية متظاهرين وهم يهتفون \"يسقط بوتين\"، \"وروسيا بدون بوتين\"، و\"بوتين لص.\" الآلاف تجمعوا في موسكو للمشاركة في الاحتجاجات ضد الفساد متظاهرون يعترضون طريق الحافلة التي تُقل نافانلي في موقع الاحتجاجات واعتقل نافانلي فور وصوله لموقع الاحتجاج، حسبما ذكرت وسائل إعلام روسية. ودعا المعارض الروسي البارز في تغريدة له على موقع تويتر المتظاهرين إلى مواصلة الاحتجاج. وقال باللغة الروسية: \"أيها الرجال، إنني بخير. ليس هناك حاجة للقتال من أجل إنهاء اعتقالي. اكملوا مسيرتكم (الاحتجاجية) على تفرسكايا (شارع موسكو الرئيسي). قضيتنا اليوم هي النضال ضد الفساد.\" ويُعرف عن اليكسي نافانلي حملته لمكافحة الفساد والتي استهدفت مسؤولين كبار مقربين من الرئاسة الروسية (الكرملين). ويُحظر على نافانلي الترشح لمنافسة بوتين في الانتخابات المقررة العام المقبل بعد إدانته في قضية قال إنها ذات دوافع سياسية.", "doc2": "ਅਲੈਕਸੀ ਨੈਵੇਲਨੀ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਆਗਾਮੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਨੈਵੇਲਨੀ ਨੇ ਰੂਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਦੇਸ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੇ ਧਰਨੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਛਾਪਾ ਮਾਰ ਕੇ ਕੁੱਝ ਉਪਕਰਨ ਵੀ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਏ ਸਨ। ਪੂਰੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ 180 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਅਕਤੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਨੈਵੇਲਨੀ ਪੂਤਿਨ ਦੇ ਕੱਟੜ ਵਿਰੋਧੀ ਨੈਵੇਲਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੂਤਿਨ ਦੇ ਕੱਟੜ ਵਿਰੋਧੀ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟਵਿਟਰ ਹੈਂਡਲ 'ਤੇ ਪਾਈਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈਂਦੇ ਸਮੇਂ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਲਿਟਾਉਂਦੇ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, \"ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਨੂੰ ਫੜ ਲੈਣਾ ਬੇਅਰਥ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਾਂ। ਕੋਈ ਆਓ ਤੇ ਮੇਰੀ ਥਾਂ ਲਓ।\" ਰੂਸ ਦੇ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਧਰਨੇ-ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਾਸਕੋ ਤੇ ਸੈਂਟ ਪੀਟਰਜ਼ਬਰਗ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਜ਼ੂਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਨੈਵੇਲਨੀ ਦੇ ਸੰਗਠਨ 'ਤੇ ਛਾਪਾ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਨੈਵੇਲਨੀ ਦੀ ਭ੍ਰਿਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਮਾਸਕੋ ਵਿਚਲੀ ਜਾਇਦਾਦ 'ਤੇ ਛਾਪਾ ਮਾਰਿਆ। ਯੂ ਟਿਊਬ 'ਤੇ ਅਪਲੋਡ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਇਹ ਛਾਪਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨੈਵੇਲਨੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਲਈ ਭਾਰੀ ਔਜ਼ਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੰਬ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਹੈ। ਨੈਵੇਲਨੀ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਆਗਾਮੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਹੀ ਬਰਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ ਹਥੌੜੇ ਅਤੇ ਦਾਤੀ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਬਣਾਇਆ ਕੌਮੀ ਚਿੰਨ੍ਹ? ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਰੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨੈਵੇਲਨੀ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਨੈਵੇਲਨੀ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਪੂਤਿਨ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਹਰਾ ਸਕ���ੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਚਲਦੇ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ ਤੋਂ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਈ ਗਈ ਹੈ। 2011-12 ਦੀਆਂ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨੈਵੇਲਨੀ ਨੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕੀ ਹੈ ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਰੂਸ ਦੇ 'ਰਿਸ਼ਤੇ' ਦਾ ਵਿਵਾਦ? 'ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 9 ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰੇ 'ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਏਜੰਟ' ਐਲਾਨੇ' (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-48226556", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45556974", "doc1": "ورفعت واشنطن التعريفات على بضائع صينية إلى 25 في المئة من 10 في المئة، وتعهدت بكين بالرد بالمثل. وقالت الصين إنها \"تأسف بشدة\" لاتخاذ الولايات المتحدة هذه الخطوة، وتعهدت بأن تتخذ \"تدابير مضادة ضرورية\". ويأتي ذلك بينما يحاول مسؤولون رفيعو المستوى من الجانبين إنقاذ اتفاق تجاري في واشنطن. وبدا في الآونة الأخيرة أن الولايات المتحدة والصين اقتربتا من إسدال الستار على شهور من التوترات التجارية. وأكدت وزارة التجارة الصينية على موقعها الإلكتروني صدور قرار واشنطن بزيادة التعريفات. وقالت في بيان: \"تنعقد الآمال على أن يعمل الجانبان الأمريكي والصيني معا ... لحل مشكلات قائمة عبر التعاون المشترك والتشاور\". والتعريفات هي ضرائب يدفعها مستورِدون على بضائع أجنبية؛ وعليه فإن التعريفات التي نسبتها 25 في المئة ستدفعها الشركات الأمريكية التي تجلب بضائع صينية إلى الولايات المتحدة. وسجلت أسواق الأسهم الصينية ارتفاعا الجمعة؛ فارتفع مؤشر هانغ سينغ بنسبة واحد في المئة واقترب مؤشر شنغهاي المركب من اثنين في المئة ارتفاعا. وكانت أسواق الأسهم في وقت سابق من هذا الأسبوع شهدت انخفاضا بعد إعلان الرئيس الأمريكي دونالد ترامب عن زيادة التعريفات الأحد الماضي. وكانت الولايات المتحدة فرضت العام الماضي تعريفات نسبتها 10 في المئة على ما قيمته مئتي مليار دولار من البضائع الصينية التي تضمنت الأسماك والحقائب والملابس والأحذية. وكان من المقرر أن تزيد التعريفات في بداية العام الجاري، لكن ذلك أُرجئ مع إحراز المفاوضات تقدّما. ما الذي ستحدثه زيادة التعريفات من أثر؟ ألقت الحرب التجارية بين الولايات المتحدة والصين بظلالها على الاقتصاد العالمي على مدار العام الماضي وأوجدت حالة من الارتياب في عالم الأعمال ولدى المستهلكين. وعلى الرغم من أن ترامب قلل من شأن أثر التعريفات على الاقتصاد الأمريكي، إلا إن زيادتها قد تؤثر على بعض الشركات الأمريكية وكذلك المستهلكين الذين قد تُحمّلهم الشركات جزءا من التكلفة، كما يرى محللون. وأعلنت غرفة التجارة الأمريكية في الصين، في بيان، التزامها بمساعدة الجانبين في الوصول إلى حل \"مستدام\"، قائلة: \"رغم إحباطنا حيال زيادة التعريفات، إلا إننا ندعم الجهود القائمة من الجانبين للتوصل إلى اتفاق قوي ونافذ يحلّ القضايا الأساسية والهيكلية التي طالما واجهها أعضاؤنا في الصين\". كيف ستؤثر زيادة التعريفات على سير المفاوضات؟ رغم ما شهده هذا الأسبوع من تصعيد للتوترات، إلا إن هناك محادثات أجريت أمس الخميس بين نائب رئيس الوزراء الصيني ليو هي والممثل التجاري للولايات المتحدة روبرت لايتهايزر، ووزير الخزانة الأمريكي ستيفن منوتشين. وأعلن متحدث باسم البيت الأبيض أن مسؤولين أمريكيين اتفقوا مع نائب الرئيس الصيني على استئناف المحادثات صباح الجمعة، بحسب تقارير إعلامية. وعلى الرغم مما ساد مؤخرا من ارتفاع للآمال بشأن إحراز تقدم على صعيد المحادثات التجارية، إلا إن القضايا الشائكة التي اكتنفت الطريق أظهرت ثباتا. ومن بين تلك القضايا ما يتعلق بحماية الملكية الفكرية، وكيفية دَحْر التعريفات على وجه السرعة، وكيفية فَرْض اتفاق. لماذا تتحارب الولايات المتحدة والصين تجاريا؟ دأب الرئيس الأمريكي ترامب على مهاجمة الصين، منتقدا عدم التوازن التجاري بين البلدين وقواعد الملكية الفكرية الصينية، والتي يراها ترامب معوقا أمام الشركات الأمريكية. ويرى البعض في الصين أن الحرب التجارية جزء من محاولة أمريكية لكبح جماح الصعود الصيني، في ظل خشية حكومات غربية من تنامي نفوذ الصين عالميا. وقد فرضت الدولتان، كلّ على الأخرى، تعريفات على بضائع بمليارات الدولارات. ولا يزال الوضع مرشحا لمزيد من التصعيد. وقد ألمح ترامب إلى فرض رسوم نسبتها 25 في المئة على بضائع صينية بقيمة 325 مليار دولار. ولا يزال الدافع وراء اتخاذ الرئيس الأمريكي تلك الخطوة، والتي يبدو أنها فاجأت الصين، غير واضح. وقبيل المباحثات، أعلن ترامب أن الصين \"نقضت الاتفاق\" وستدفع الثمن. وحذر صندوق النقد الدولي من أن هذا التصعيد \"يهدد الاقتصاد العالمي\". وفي بيان، قال الصندوق الذي يستهدف تأمين الاستقرار المالي العالمي: \"كما قلنا من قبل، الكل يخسر في الصراعات الممتدة\"، داعيا إلى حل عاجل.", "doc2": "ਇਹ ਟੈਰਿਫ਼ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ 6000 ਵਸਤਾਂ 'ਤੇ ਲਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਬੈਗ, ਚੌਲ ਅਤੇ ਕਪੜਾ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ਜਦੋਂਕਿ ਕੁਝ ਸਮਾਨ ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਵੀ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਾਰਟ ਘੜੀਆਂ, ਉੱਚੀਆਂ ਕੁਰਸੀਆਂ। ਚੀਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਹੋਰ ਟੈਰਿਫ਼ ਲਾਇਆ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਇਹ ਟੈਕਸ 24 ਸਿਤੰਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਜੋ ਕਿ 10 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੱਕ 25 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਲਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ। ਕਿਉਂ ਲਾਇਆ ਟੈਕਸ? ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਵੇਂ ਟੈਕਸ ਚੀਨ ਦੇ 'ਅਨਿਯਮਤ ਵਪਾਰਕ ਕਾਰਜਾਂ' ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਕਈ ਵਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਟੈਰਿਫ਼ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ 6000 ਵਸਤਾਂ 'ਤੇ ਲਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ \"ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਚੀਨ ਨੂੰ ਹਰ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਾਡੀ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੇਸ਼ ਆਉਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਪਰ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਚੀਨ ਕੋਈ ਵੀ ਕਾਰਵਾਈ ਬਦਲਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜੇ ਚੀਨ ਵਿਰੋਧ ਕਰੇਗਾ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਤੁਰੰਤ ਤੀਜ਼ੇ ਗੇੜ ਵੱਲ ਵਧੇਗਾ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੋਏਗਾ ਹੋਰ ਟੈਕਸ ਲਾਉਣਾ ਜੋ ਕਿ 267 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੀਨ ਦੇ ਬਰਾਮਦ ਤੇ ਵਾਧੂ ਟੈਕਸ ਲੱਗ ਜਾਏਗਾ। ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਲਗ��ਆ ਟੈਕਸ? ਅਫਸਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੋਜ਼ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਸੂਟਕਾਸ, ਹੈਂਡਬੈਗ, ਟੌਏਲੇਟ ਪੇਪਰ ਅਤੇ ਊਨ ਤੇ ਟੈਕਸ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਚੀਨ ਦੇ ਸਮਾਨ 'ਤੇ 200 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਵਾਂ ਟੈਕਸ ਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਖਾਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਮੀਟ, ਮੱਛੀ, ਫਲ ਅਤੇ ਚੌਲ। ਚੀਨ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ਹੈ? ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਟੈਕਸ ਚੀਨ ਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮਾਨ 'ਤੇ 50 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਏ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਇਹ ਟੈਰਿਫ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਜੋ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਵੋਟਰ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿਸਨ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ਸੀ? ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸਟੀਲ ਦੀ ਦਰਾਮਦਗੀ ਉੱਤੇ ਟੈਰਿਫ਼ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਤੋਂ ਨਾਂਹ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਨੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਵੱਡਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਵੀ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਦਰਾਮਦ (IMPORT) ਟੈਕਸ 'ਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਮੁਤਾਬਕ 'ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ'। ਭਾਰਤ ਨੇ ਖਾਣ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਸਟੀਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਉੱਤੇ ਡਿਊਟੀ ਦੀ ਦਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੇਬ, ਬਦਾਮ, ਅਖਰੋਟ, ਛੋਲੇ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਖਾਣਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਟਰੇਡ ਵਾਰ ਦਾ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ’ਤੇ ਅਸਰ ਦਰਾਮਦ ਉੱਤੇ ਡਿਊਟੀ ਦੀ ਦਰ 20 ਫੀਸਦ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 90 ਫੀਸਦ ਤੱਕ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਬਦਾਮ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਟੈਕਸ 35 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੱਲੋ ਸੀ ਹੁਣ ਇਹ ਟੈਕਸ 42 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੱਲੋ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਬਦਾਮ ਉੱਤੇ ਪਹਿਲਾਂ 100 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੱਲੋ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਟੈਕਸ ਲੱਗਦਾ ਸੀ, ਉਸ 'ਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਟੈਕਸ 120 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੱਲੋ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-55122047", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55123692", "doc1": "وقد قللت وسائل الإعلام الإيرانية من أهمية فخري زاده ووصفته بأنه عالم وباحث شارك في جهود تطوير \"معدات اختبار محلية لكوفيد 19\". كما غرد مارك فيتزباتريك زميل المعهد الدولي للدراسات الاستراتيجية في لندن والمتابع عن قرب لبرنامج إيران النووي قائلاً: \"برنامج إيران النووي تجاوز بكثير مرحلة الاعتماد على شخص واحد\". غير أننا نعلم أن فخري زاده حين تعرض للهجوم كان بصحبة عدد كبير من الحراس الشخصيين، مما يشير إلى مدى الجدية التي كانت إيران تتعامل بها مع مسألة تأمين حمايته. لذا، يبدو أن الدافع وراء اغتياله كان سياسياً أكثر من كونه متصلاً بأنشطة إيران النووية. مواضيع قد تهمك نهاية ماهي خيارات طهران في الرد على اغتيال محسن فخري زاده؟ من وراء اغتيال محسن فخري زادة؟ محسن فخري زاده كان مدير منظمة البحث والابتكار التابعة لوزارة الدفاع الإيرانية ويبرز هنا دافعان: الأول هو تقويض التحسن المحتمل في العلاقات بين إيران وإدارة الرئيس الأمريكي المنتخب جو بايدن، والثاني هو تشجيع إيران على الانخ��اط في عمل انتقامي. \"يمر الأعداء بأسابيع عصيبة\"، هكذا قال الرئيس الإيراني حسن روحاني في أول تعليق على عملية الاغتيال. وأضاف \"هم يدركون أن الموقف العالمي يتغير، ويحاولون أن يستغلوا هذه الأيام لخلق ظروف غير مستقرة في المنطقة\". ومن الواضح أن روحاني حين يشير إلى \"أعداء\" إيران، أنه يتحدث عن إدارة ترامب وإسرائيل والسعودية. وإسرائيل والسعودية، على السواء، تشعران بالقلق حيال المد المتغير للسياسة في الشرق الأوسط وتبعات ذلك عليهما بمجرد تولى الرئيس المنتخب جو بايدن المنصب. وكان بايدن قد أوضح خلال حملته الانتخابية أنه يأمل في العودة للانضمام للاتفاق النووي الإيراني الذي تفاوض بشأنه الرئيس السابق باراك أوباما عام 2015 وتخلى عنه سلفه دونالد ترامب عام 2018. هل يهدف اغتيال فخري زادة إلى تقويض الاتفاق النووي الإيراني؟ يقول مسؤولون إن فخري زاده أصيب خلال الهجوم وتوفي لاحقاً في المستشفى وتفيد تقارير بأن مخاوف إسرائيل والسعودية بشأن إيران نوقشت خلال ما وصفته وسائل إعلام إسرائيلية باجتماع سري بين رئيس الوزراء الإسرائيلي بنيامين نتنياهو وولي العهد السعودي محمد بن سلمان في نيوم يوم الأحد الماضي. وقد نفى وزير الخارجية السعودي انعقاد هذا المؤتمر. بينما أشارت تقارير إلى أن نتنياهو لم ينجح في إقناع ولي العهد السعودي بتطبيع العلاقات بين البلدين. وحين هاجم المسلحون الحوثيون المدعومون من إيران منشأة تابعة لشركة النفط السعودية العملاقة أرامكو في مدينة جدة المطلة على البحر الاحمر يوم الاثنين، ربما كانت فرصة لتوجيه اللوم للسعوديين. فقد تفاخرت وسائل الإعلام المتشددة في إيران بـ\" الهجوم البطولي باستخدام صاروخ القدس- 2 الباليستي\" الذي نفذه الحوثيون. وقالت وكالة أنباء مهر \" كانت خطوة استراتيجية في توقيت جيد بالتزامن مع الاجتماع السعودي الإسرائيلي، كي تحذرهم من سوء تقدير تحركاتهم\". وقد شاركت الولايات المتحدة السعوديين الغضب حيال الهجوم. وكان مستشار الأمن القومي الأمريكي السابق جون بولتون قد شرح في كتابه The Room Where It Happened, (الغرفة التي شهدت ما حدث) كيف رأت إدارة ترامب الدعم الإيراني للحوثيين بوصفه\"حملة ضد المصالح الأمريكية في الشرق الأوسط\". وقد أفادت تقارير بأن اجتماع نيوم المذكور جاء بترتيب من وزير الخارجية الأمريكي مايك بومبيو، الذي توجه قبلها إلى قطر والإمارات، حيث كانت إيران الموضوع الرئيسي للمناقشات. وقبل أسبوعين سأل الرئيس ترامب كبار مستشاريه عن إمكانية القيام بعمل عسكري ضد منشأة نووية رئيسية في إيران، بحسب ما ذكرته وسائل إعلام أمريكية. وبدا حينها أنه يبحث عن مواجهة مع إيران قبل رحيله. و كان الرئيس ترامب قد تفاخر في يناير/ كانون الثاني الماضي باغتيال الجنرال الإيراني قاسم سليماني في غارة أمريكية بطائرة من دون طيار في العراق، الأمر الذي وصفه المقرر الخاص للأمم المتحدة بأنه عمل \"غير قانوني\". وقال ترامب \"أوقفناه بسرعة، أوقفناه على الفور... بتوجيهاتي\". بالتالي من الممكن القول إن الرئيس لا يعارض الاغتيالات كليا. وقد حمل نظيره الإيراني إسرائيل مسؤولية اغتيال فخري زاده. إيران تتهم إسرائيل باغتيال كبير علمائها النوويين متوعدة برد \"كالرعد في الوقت المناسب\" وتشير عدة تقارير بالفعل إلى أن رئيس الوزراء الإسرائيلي نتنياهو كان واحداً من القادة القليلين في العالم الذين تحدثوا عن هذا العالم بصورة مباشرة. ففي ظهور تلفزيوني عام 2018، تحدث عن الدور الرائد الذي يقوم به فخري زاده في البرنامج النووي لإيران، وحث الناس على أن \"يتذكروا هذا الإسم\". وعلى الرغم من أن إسرائيل في مأمن لعلمها باستمرار التزام الولايات المتحدة تجاه أمنها في ظل حكم بايدن، لابد وأن قلقاً يساورها لكون مرشحه لمنصب وزير الخارجية أنتوني بلينكن كان داعماً قوياً للاتفاق النووي الإيراني. وربما يقود نهج بلينكن حيال الشرق الأوسط إلى مزيد من الفرص للفلسطينيين. فقد انتقد قرار ترامب بنقل السفارة الأمريكية من تل أبيب إلى القدس، رغم أن بايدن قال إنه لن يتراجع عن ذلك. إيران تراجعت عن بعض التزاماتها النووية الرئيسية رداً على العقوبات التي فرضها الرئيس ترامب وفي طهران، دعا المرشد الأعلى الإيراني أية الله على خامنئي إلى \"عقاب حاسم\" لأولئك المسؤولين عن اغتيال فخري زاده. وأشار رئيس مجلس تشخيص مصلحة النظام محسن رضائي إلى وجود ثغرات أمنية واستخباراتية. وقال: \"يتعين على وكالات الاستخبارات الإيرانية رصد المتسللين ومصادر أجهزة التجسس الأجنبية، وإحباط تشكيل فرق اغتيال\". وبالفعل تساءل الكثير من الإيرانيين على وسائل التواصل الاجتماعي عن كيفية اغتيال شخص يحظى بحراسة قوية في وضح النهار رغم الخطاب التي تتمسك به إيران بشأن تفوقها العسكري والاستخباراتي. والآن، بينما تستعد إدارة ترامب للمغادرة، وتفقد إسرائيل والسعودية حليفهما الرئيسي، تتطلع إيران لاحتمال تخفيف العقوبات من قبل إدارة بايدن، ولإعطائها فرصة لإعادة بناء اقتصادها. وعلى هذا النحو، سيكون اللجوء إلى خيار الانتقام غير منطقي. الدكتورة معصومة طرفة باحثة في كلية لندن للاقتصاد وكلية الدراسات الشرقية والأفريقية، ومتخصصة في سياسات إيران وأفغانستان وآسيا الوسطى. وكانت في السابق مديرة الاتصالات الاستراتيجية التابعة للأمم المتحدة في أفغانستان.", "doc2": "ਇਰਾਨੀ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਫ਼ਾਖ਼ਰੀਜ਼ਾਦੇਹ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਰਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਬਾਖ਼ੂਬੀ ਜਾਣਦੇ ਸਨ। ਪੱਛਮੀ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜਾਣਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਰਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਰਤਾ ਧਰਤਾ ਮੰਨਦੇ ਸਨ। ਇਰਾਨੀ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਫ਼ਾਖ਼ਰੀਜ਼ਾਦੇਹ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਇਰਾਨੀ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਖੋਜਕਰਤਾ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਹਾਲ ਦੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਘਰੇਲੂ ਟੈਸਟ ਕਿਟ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਲੰਡਨ ਦੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫ਼ਾਰ ਸਟ੍ਰੈਟੇਜਿਕ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੇ ਐਸੋਸੀਏਟ ਫ਼ੈਲੋ ਮਾਰਕ ਫਿਟਜਪੈਟ੍ਰਿਕ ਇਰਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ 'ਤੇ ਨੇੜਿਓਂ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ, \"ਇਰਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਸ਼ਖ਼ਸ 'ਤੇ ਟਿਕੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਵਕਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ।\" ਇਸ ਹੱਤਿਆ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਮੰਤਵ ਇਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਫ਼ਖ਼ਰੀਜ਼ਾਦੇਹ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਈ ਅੰਗ-ਰੱਖਿਅਕ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਹ ਜ਼ਾਹਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾਂ ਚਿੰਤਤ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਰਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਿਆਸੀ ਵੱਧ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਹੱਤਿਆ ਪਿੱਛੇ ਦੋ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ, ਇਰਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਬਣ ਰਹੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦਰਮਿਆਨ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਧਰਨ ਦੀ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ। ਦੂਸਰਾ, ਇਰਾਨ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਉਕਸਾਉਣਾ। ਇਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਸਨ ਰੁਹਾਨੀ ਨੇ ਇਸ ਹੱਤਿਆ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ, \"ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਨੂੰ ਤਣਾਅਪੂਰਣ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵੀ ਹਾਲਾਤ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣਾ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਆਪਣੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਵਿੱਚ ਬਾਇਡਨ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਰਾਨ ਫ਼ਿਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾਵੇ ਇਸਰਾਈਲ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਜਦੋਂ ਰੁਹਾਨੀ ਇਰਾਨ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ਼ਾਰਾ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ, ਇਸਰਾਈਲ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵੱਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਰਾਈਲ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੱਧ ਪੂਰਵ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਬਦਲਾਵਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਵਿੱਚ ਬਾਇਡਨ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਰਾਨ ਫ਼ਿਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਜੁੜ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਬਰਾਕ ਉਬਾਮਾ ਨੇ 2015 ਵਿੱਚ ਇਰਾਨ ਨਾਲ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸਰਾਈਲੀ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਿਕ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਸਰਾਈਲ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਇਰਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇੰਨਾਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ ਇਸਰਾਈਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਕਰਾਉਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਦਰਮਿਆਨ ਨਿਯੋਮ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਐਤਵਾਰ ਹੋਈ ਸੀ। ਰਣਨੀਤਿਕ ਕਦਮ ਸਾਊਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਅਜਿਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੀਟਿੰਗ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਾਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸੇ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਅਤੇ ਇਸਰਾਈਲ ਦਰਮਿਆਨ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਾਉਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਸਲਮਾਨ ਨੂੰ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਾਕਾਮ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ, ਜਦੋਂ ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਇਰਾਨੀ ਸਮਰਥਣ ਵਾਲੇ ਹੂਥੀ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਨੇ ਜੇਦਾਹ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀ ਆਰਾਮਕੋ ਦੀ ਇਕਾਈ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਇਸਨੇ ਇਰਾਨ ਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦਾ ਮਖੌਲ ਉਡਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਇਰਾਨ ਦੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਪ੍ਰੈਸਲ ਨੇ ਹੂਥੀ ਤਾਕਤਾਂ ਦੇ \"ਸਾਹਸੀ ਕੁਡਜ਼-2 ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹਮਲੇ\" ਦੀ ਜੰਮ ਕੇ ਤਾਰੀਫ਼ ਕੀਤੀ। ਮੇਹਰ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਇਹ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਿਕ ਕਦਮ ਸੀ। ਸਾਊਦੀ ਇਸਰਾਈਲ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਬਹਿਤਰ ਟਾਈਮਿੰਗ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗ਼ਲਤ ਕਦਮ ਦਾ ਕੀ ਨਤੀਜਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਯੋਮ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਕਥਿਤ ਮੀਟਿੰਗ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮਾਈਕ ਪੋਂਪੀਓ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ ਇਰਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਠਿਕਾਣੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜੌਨ ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ 'ਦਾ ਰੂਮ ਵੇਅਰ ਇਟ ਹੈਪੇਂਡ' ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਇਰਾਨ ਦੇ ਹੂਥੀ ਤਾਕਤਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਮਰਥਣ ਨੂੰ \"ਮੱਧ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਹਿੱਤਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ\" ਵਜੋਂ ਦੇਖਦਾ ਸੀ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਯੋਮ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਕਥਿਤ ਮੀਟਿੰਗ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮਾਈਕ ਪੋਂਪੀਓ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਹ ਕਤਰ ਅਤੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਅਰਬ ਐਮੀਰਾਤ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੁੱਦਾ ਇਰਾਨ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇਰਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਟਿਕਾਣੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੈਨਿਕ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਕੋਈ ਬਦਲ ਹੈ? ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸੱਤਾ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਰਾਨ ਨਾਲ ਟੱਕਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਇਰਾਨ ਦੇ ਟੌਪ ਮਿਲਟਰੀ ਕਮਾਂਡਰ ਜਨਰਲ ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਅਰਮੀਕੀ ਡ੍ਰੋਨ ਹਮਲੇ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੱਤਿਆ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕਾਸਿਫ਼ ਸੂਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਹਮਲਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਯੂਐਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸਪੈਸ਼ਲ ਦੂਤ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ \"ਗ਼ੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ\" ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਰਕ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਨਾਂ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕੋਈ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤਾ। ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ, ਇਰਾਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਫ਼ਖ਼ਰੀਜ਼ਾਦੇਹ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਪਿੱਛੇ ਇਸਰਾਈਲ ਦਾ ਹੱਥ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕੇ ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਵੇਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫ਼ਖ਼ਰੀਜ਼ਾਦੇਹ ਦਾ ਨਾਮ ਲਿਆ ਸੀ। 2018 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਇਰਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਫ਼ਖ਼ਰੀਜ਼ਾਦੇਹ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ \"ਇਸ ਨਾਮ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣ।\" ਬਲਿੰਕੇਨ ਨੂੰ ਇਰਾਨ ਨਾਲ ਹੋਏ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸਮਰਥਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਸਰਾਈਲ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਰਾਈਲ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਚਿੰਤਾ ਮੁਕਤ ਹੈ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ਉਸਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਚਨਬੱਧ ਰਹੇਗਾ, ਪਰ ਇਸਰਾਈਲ ਨਵੇਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੰਟੋਨੀ ਬਲਿੰਕੇਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜ਼ਰੂਰ ਚਿੰਤਿਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਲਿੰਕੇਨ ਨੂੰ ਇਰਾਨ ਨਾਲ ਹੋਏ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸਮਰਥਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੱਧ ਪੂਰਵ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਲਿੰਕੇਨ ਦੀ ਸੋਚ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਫਿਲਸਤੀਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਉਮੀਦ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਲਿੰਕੇਨ ਇਸਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਨੂੰ ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਤੋਂ ਹਟਾ ਕੇ ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਲੈ ਜਾਣ ਦੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦੇ ਅਲੋਚਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਾਇਡਨ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਇਰਾਨ ਦੇ ਸੁਪਰੀਮ ਲੀਡਰ ਅਯਾਤੁੱਲਾ ਅਲੀ ਖ਼ਾਮੇਨੀ ਨੇ ਫ਼ਖ਼ਰੀਜ਼ਾਦੇਹ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦੀ ਸੌਂਹ ਖਾਧੀ ਹੈ। ਸੰਯੂਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਅਣਗਹਿਲੀ ਇਰਾਨ ਦੀ ਐਕਸੀਪੈਂਡੀਐਂਸੀ ਕਾਉਂਸਲ ਦੇ ਹੈੱਡ ਮੋਹਸੇਨ ਰੋਜਾਈ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਪਿੱਛੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਅਣਗਹਿਲੀ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਇਰਾਨ ਦੀਆਂ ਖ਼ੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਘੁਸਪੈਠੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੱਤਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਾਕਾਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ, ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਕਈ ਇਰਾਨੀ ਇਹ ਪੁੱਛ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਰਾਨ ਦੀ ਆਪਣੇ ਬਹਿਤਰ ਸੈਨਿਕ ਅਤੇ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਤੰਤਰ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇੰਨੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਦਿਨ ਦਿਹਾੜੇ ਹੱਤਿਆ ਕਿਵੇਂ ਮੁਮਕਿਨ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਹੱਤਿਆ ਬਹਾਨੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਦਾ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਟਰੰਪ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਰਾਈਲ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਕੋਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ, ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਇਰਾਨ ਬਾਇਡਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਰੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਫ਼ਿਰ ਤੋਂ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਿਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਰਨਾ ਤਰਕਹੀਣ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56792791", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-56793742", "doc1": "أستا خانا هي منسقة المش��هد الحميمية الأولى والوحيدة المعتمدة في الهند وكتبت في مذكراتها التي نشرت مؤخرا أنه طُلب منها خلع ملابسها الداخلية أثناء التصوير لأن \"الأبيض يعكس الضوء\"، كما أكدوا لها أن المشاهدين \"لا يمكنهم رؤية أي شيء\". ولكن كما اكتشفت وبقية العالم لاحقا أنه كان بإمكانهم رؤية الكثير. ونفى المخرج بول فيرهوفن ادعاءها، وقال إنها كانت على دراية كاملة بما كان يحدث، بل واتهمها بالكذب. لكن ستون تصر على أنها شعرت بأن ما حدث انتهكها، وأن ذلك الحادث كاد أن يحطمها نفسيا. مواضيع قد تهمك نهاية خمس لحظات رئيسية في حياة شارون ستون تكشفها في مذكراتها التحرش الجنسي وكسر حاجز الصمت فهل كان من الممكن تجنب ذلك الصدام البغيض؟ تقول أستا خانا، \"منسقة المشاهد الجنسية والحميمية\" الأولى والوحيدة المعتمدة في الهند: \"بسهولة، لو كنت هناك، لكنت أعطيتها ملابس داخلية بلون الجلد\". في أوائل التسعينيات عندما صُوّر فيلم \"غريزة أساسية\" لم يكن هناك من يسمع بمنسق المشاهد الجنسية والحميمية، وهو شخص يتم توظيفه لمساعدة الفنانين على الشعور براحة أكبر أثناء تصوير مشاهد العري والجنس. لكنه دور يتم البحث عنه بشكل متزايد منذ حركة \"أنا أيضا\" في عام 2017 التي سلطت الضوء على تفشي التحرش الجنسي والاستغلال في الصناعات الترفيهية في جميع أنحاء العالم. وقد أعلنت شبكة إتش بي أو في عام 2018 أنها وظفت أول منسق للمشاهد الحميمية فيها في مسلسل \"الشيطان\" الذي تدور أحداثه حول صناعة الجنس والإباحية في السبعينيات في نيويورك، وجاءت تلك الخطوة بناء على طلب الممثلة إميلي ميد، وقالت الشبكة في وقت لاحق إن جميع برامجها ذات المشاهد الحميمية سيعمل عليها منسق، وسرعان ما حذت منصات أخرى بما في ذلك نتفليكس وأمازون حذوها. ومنذ ذلك الحين، بدأ العديد من الاستوديوهات والمنتجين والمخرجين في استخدام منسقي المشاهد الجنسية والحميمية في موقع التصوير، وقد وصلت رياح التغيير في الأشهر القليلة الماضية إلى الهند أيضا. وتقول خانا ، البالغة من العمر 26 سنة، إن وظيفتها يمكن \"مقارنتها بوظيفة مخرج أفلام تشويق ومصمم رقصات، لكنها تختص بالمشاهد الحميمية\". وأضافت قائلة لي عبر الهاتف من مومباي: \"مثلما يضمن مخرج أفلام الإثارة والتشويق السلامة أثناء المشاهد الخطيرة فإن وظيفة منسق العلاقات الحميمية هي ضمان سلامة المشاهد التي تتضمن محاكاة للجنس والعري والعنف الجنسي\". قالت الممثلة والمخرجة بوجا بهات إنه لم يكن هناك منسق مشاهد حميمية في مسلسلها على نتفليكس لكن المخرجة جعلتها تشعر بالراحة وتوضح أن منسقة المشاهد الحميمية تعمل كحلقة وصل بين المخرج والممثلين. وتضيف قائلة: \"إن وظيفتي هي التأكد من عدم استغلال الفنانين وكذلك حماية الاستوديوهات، لذلك لا يمكن لأي فنان أن يقول بعد 5 سنوات إنه كانت لديه تجربة سيئة\". وتناقش خانا مع الفنانين أمور الرضا والحدود خلال المشاهد الحميمية، وهي تجلب إلى طاقم العمل\"الحواجز وأدوات الحفاظ على مواضع العفة\". وتحتوي مجموعة أدواتها على أدوات الحفاظ على مواضع العفة واقيات حلمات الصدر وأشرطة الجسم اللاصقة ووسادة صغيرة يمكن إدخالها بين الممثلين لضمان عدم تلامس الأعضاء التناسلية أثناء محاكاة ممارسة الجنس. وتسعى مانداكيني كاكار، وهي منتجة فيلم قصير عن الحيض حاز على جائزة الأوسكار، للحصول على مساعدة خانا لمشروعها القادم \"القائم كليا على العلاقة الحميمة\"، تقول إن السينما السائدة في الهند تتجنب تقليديا الجنس والعري، حتى التقبيل كان من المحرمات حيث يقول صانعو الأفلام إنهم لا يريدون صنع فيلم غير عائلي. ومع وجود لوائح حكومية صارمة ومجلس رقابة يقظ، وجدت أفلام بوليوود طرقا إبداعية للدلالة على الجنس والحميمية من خلال إظهار زهرتين تتلامسان أو تقبيل الطيور، وإناء من الحليب يغلي لتمثيل العاطفة، وملاءات سرير فوضوية للإشارة إلى ممارسة الجنس. وعلى الرغم من أن القبلات قد وجدت طريقها إلى الأفلام في العقد أو العقدين الماضيين، إلا أنه الآن فقط مع شعبية منصات البث حسب الطلب ومنصات البث المباشر بات الجنس والعُري يشاهد على الشاشات الهندية. لكن بالنسبة للممثلين، وخاصة الشابات الوافدات الجديدات اللائي يتوقع منهن القيام بمشاهد حميمية فإنهن قد يكن عرضة للاستغلال. وتقول أنجالي سيفارامان، عارضة الأزياء التي تحولت إلى ممثلة والتي بدأت مؤخرا تصوير مسلسل النخبة على منصة نتفليكس، إن وجود خانا في مجموعة العمل كان مريحا لها بشكل كبير. وقالت لي: \"كنت سعيدة بوجود شخص ما يعتني بي\". تقول الممثلة أنجالي سيفارامان إن وجود منسقة المشاهد الحميمية في المجموعة قدم مساعدة كبيرة لها وأضافت قائلة: \"كان علي أن أقوم بمشهد جنسي، وهو أمر لم أفعله من قبل قط، مع ممثل قابلته للتو، وكان علي أن أرتدي حمالة صدر رياضية وملابس داخلية لذلك شعرت بأنني شبه عارية، وكنت متوترة للغاية\". ومضت تقول: \"كنت أيضا غير مرتاحة جدا لتقبيل شريكي في التمثيل لأنه كان غريبا تماما، ولم يكن من السهل علي التحدث إلى المخرج خاصة أنه كان رجلا\". وتابعت ضاحكة: \"لكن أستا سهلت الأمر كثيرا بالنسبة لي، لقد نقلت قلقي إلى المخرج وتم التخلي عن القبلة، وأثناء مشهد الجنس تم وضع وسادة صغيرة بيننا حتى لا تتلامس الأعضاء التناسلية، لقد كان الأمر غريبا بعض الشيء، لكنني كنت سعيدة بوجود هذه وسادة\". وتقول بوجا بهات، نجمة بوليوود التي تحولت إلى صانعة أفلام، في الأيام السابقة كانت الممثلات يذهبن إلى موقع التصوير برفقة أمهاتهن أو مديرات أعمالهن اللواتي عملن كمنسقات مشاهد حميمية بشكل غير رسمي. وقالت إنها اعتمدت على تجربتها الخاصة كممثلة وضاعفتها بالعمل كمنسقة مشاهد حميمية عندما بدأت في إخراج وإنتاج الأفلام. وأضافت قائلة:\"بالنسبة إلى المشاهد الحميمة، أختار طاقم العمل الذي لن يجعل الممثلة تشعر بعدم الارتياح لأنه من المهم أن تكون النظرة صحيحة، وفي عام 2002 عندما كنت أصنع فيلم \"جسد\" ،وهو فيلم إثارة وجنس، أخبرت بيباشا باسو أنه كممثلة لن أطلب منك فعل أي شيء لست مرتاحة له\". وتابعت قائلة: \"لم يكن في الفيلم عُري لكن كان هناك نشاط جنسي غير مقيد، كان عليها إغواء جون أبراهام، أخبرتها أنه يجب أن يكون ذلك الإغواء مقنعا، لا يمكنك أن تكوني محرجة أو مترددة لكن بوسعك اتخاذ قرار إلى أي مدى تريدين الذهاب في ذلك\". وتقول بهات، التي شاركت مؤخرا في بطولة مسلسل بيجومات (سيدات) بومباي على نتفليكس، إنه لم يكن هناك منسق مشاهد حميمية في طاقم العمل، لكن المخرجة ألانكريتا سريفاستافا جعلتها تشعر بالراحة. ومضت تقول: \"ناقشت مع ألانكريتا بتفصيل كبير كيف سننفذ المشاهد الحميمية، لقد وثقنا في بعضنا البعض، وثقنا في المخرج والنجوم المشاركين، لم أعد إلى المنزل وأنا أشعر بالضيق أو القذارة\". لكنها توافق على أن وجود منسق مشاهد حميمية في طاقم العمل يساعد. وقالت: \"إنه تغيير مرحب ��ه، أن تصر الشبكات على وجود منسق مشاهد حميمية في المجموعة، لقد تغيرت الأمور كثيرا، فاليوم لديك خيار تقديم شكوى إذا كنت تشعر بالحرج أو التمييز ضدك أو تواجه تحرشا جنسيا، ذلك أمر مذهل للغاية، إنه كذلك تحول كبير بالمقارنة بالأزمنة السابقة \". ومع ذلك، تقول خانا إنها ليست دائما موضع ترحيب في طاقم العمل. والسبب الأساسي هو أن توظيفها يعني تكلفة إضافية، لكنها تقول إن التعامل مع \"الرفض الثقافي\" أصعب كثيرا، فالممثلون لا يثقون بها بالضرورة ويخشى المنتجون والمخرجون أحيانا من أنها ستزعجهم. كيف تساعد بوليوود الملايين في الهند في تعلم القراءة؟ بوليوود: صناعة السينما التي \"تساعد على محو أمية الملايين\" في الهند وقالت خانا: \"أخبرني أحد المخرجين ذات مرة أنه يعرف الممثلين الذين يعملون معه، وهم يتسمون بتعاطف كبير، وهم جميعا أصدقاؤه، وقد تحدث إليهم وأخذ الإذن من عائلاتهم، لا لشيء إلا لمجرد تسريحي، فهو لم يستطع رفض وجودي في المجموعة لأن الاستوديو أوصى بذلك وقام المنتجون بتوظيفي، لذلك نقلني إلى الموقع الخارجي للتصوير وجعلني أجلس في شاحنة طوال الوقت\". ومضت تقول: \"إن ما يحتاجون إلى فهمه هو أنه مثلما تحتاج إلى مخرج للمشاهد الخطيرة في أفلام التشويق، فأنت بحاجة إليّ إذا كانت لديك علاقة حميمية في السيناريو الخاص بك\". وتقول بهات إنها لم تتفاجأ بموقف العديد من صانعي الأفلام الهنود التقليديين، فهم بحاجة إلى التغيير إذا أرادوا البقاء على صلة بالتطورات الجديدة. وأضافت قائلة: \"إن التغيير يحدث ولكن ببطء. فهناك القليل من أقطاب الصناعة غير مستعدين للتغيير، لكننا بحاجة إلى الدفاع عن بعضنا البعض ودعم بعضنا البعض حتى في مواجهة خطر إغضاب أولئك الأقوياء\".", "doc2": "ਆਸਥਾ ਖੰਨਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਰਟੀਫ਼ਾਈਡ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਹਨ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਜੀਵਨੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਆਪਣਾ ਅੰਡਰਵੀਅਰ ਉਤਾਰਨ ਲਈ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ, \"ਸਫ਼ੈਦ ਰੰਗ ਦੀ ਲਿਸ਼ਕੋਰ ਪੈ ਰਹੀ ਸੀ\" ਅਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਦਰਸ਼ਕ \"ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕਣਗੇ\"। ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਪੌਲ ਵਰਸੋਵਨ ਨੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ (ਸ਼ੈਰਨ ਸਟੋਨ 'ਤੇ) ਝੂਠ ਬੋਲਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਲਗਾਏ। ਪਰ ਸ਼ੈਰਨ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਹੋਇਆ ਉਸ ਨਾਲ ਨਿੱਜਤਾ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਘਟਨਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਕਰੀਬਨ ਤੋੜ ਹੀ ਦਿੱਤਾ। ਕੀ ਇਸ ਬੇਸਵਾਦੀ ਭਰੀ ਗਾਥਾ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ? ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੀ ਸਰਟੀਫ਼ਾਈਡ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਆਸਥਾ ਖੰਨਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸੌਖਿਆਂ ਹੀ, ਜੇ ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਹੁੰਦੀ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਚਮੜੀ ਦੇ ਰੰਗ ਦਾ ਇੱਕ ਅੰਡਰਵੀਅਰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੁੰਦਾ।\" ਬੇਸਿਕ ਇੰਸਟਿੰਕਟ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ 1990ਵਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ, ਕੋਈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਗਨ ਜਾਂ ਸੈਕਸ ਸੀਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵਧੇਰੇ ਸਹਿਜ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਪੈਸੇ ਦੇ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ, ਬਾਰੇ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਪਰ ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ , ਜਿਸਦੀ 2017 ਦੀ #MeToo ਲਹਿਰ, ਜਿਸ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਛੇੜਛਾੜ ਅਤੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਉਭਾਰਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਐੱਚਬੀਓ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਐਮਿਲੀ ਮੀਡੇ ਦੀ ਬੇਨਤੀ 'ਤੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੀ 1970ਵਿਆਂ ਦੀ ਸੈਕਸ ਅਤੇ ਪੋਰਨ ਇੰਡਸਟਰੀ ਬਾਰੇ ਬਣਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਇੱਕ ਸੀਰੀਜ਼ 'ਦਿ ਡਿਊਕ', ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਉਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਜਿੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨੇੜਤਾ ਭਰੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹੋਣਗੇ, ਉਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ। ਜਲਦੀ ਹੀ ਹੋਰ ਪਲੇਟਫ਼ਾਰਮਜ਼ ਜਿੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨੈੱਟਫ਼ਲੈਕਸ ਅਤੇ ਐਮਾਜ਼ੌਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਰਾਹ ਅਖ਼ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਸਟੂਡਿਓਜ਼, ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲੈਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੀ ਹਵਾ ਭਾਰਤ ਵੀ ਪਹੁੰਚੀ ਹੈ। 26 ਸਾਲਾ ਖੰਨਾ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਿਸੇ ਐਕਸ਼ਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਜਾਂ ਡਾਂਸ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫ਼ਰ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਨੇੜਤਾ ਭਰੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਟੈਲੀਫ਼ੋਨ ਜ਼ਰੀਏ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੱਸਿਆ, \"ਬਿਲਕੁਲ ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਐਕਸ਼ਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸਟੰਟਸ ਦੌਰਾਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਦਾ ਕੰਮ ਨੇੜਤਾ ਵਾਲੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨਕਲੀ ਸੈਕਸ, ਨਗਨਤਾ ਅਤੇ ਜਿਣਸੀ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ।\" ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਦਰਮਿਆਨ ਤਾਲਮੇਲ ਬਿਠਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। \"ਮੇਰਾ ਕੰਮ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਸਟੂਡੀਓ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਨਾ ਵੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਕਲਾਕਾਰ ਪੰਜ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਨਾ ਕਹਿ ਸਕੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਾੜਾ ਤਜਰਬਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।\" ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਖੰਨਾ ਹੱਦਾਂ ਅਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਉਹ ਲੋੜੀਂਦੇ ਬੈਰੀਅਰ ਅਤੇ ਸੰਗ ਲਾਜ ਭਰੇ ਕੱਪੜੇ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਿੱਟ ਵਿੱਚ ਕਰੌਚ ਗਾਰਡ, ਨਿਪਲ ਪੇਸਟੀਜ਼, ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਚਿਪਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਟੇਪਸ ਅਤੇ ਡੋਨਟ ਪਿਲੋ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਨਕਲੀ ਸੈਕਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਗ ਨਾ ਛੂਹਣ। ਭਾਰਤੀ ਰਵਾਇਤੀ ਸਿਨੇਮਾ ਮਾਹਵਾਰੀ 'ਤੇ ਬਣੀ ਔਸਕਰ ਜੇਤੂ ਲਘੂ ਫ਼ਿਲਮ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਮਨਦਾਕਨੀ ਕੱਕੜ ਆਪਣੇ ਅਗਲੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਜੋ ਕਿ ਨੇੜਤਾ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ, ਲਈ ਖੰਨਾ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੱਕੜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਗ਼ੈਰ-ਪਰਿਵਾਰਕ ਫ਼ਿਲਮ ਨਹੀਂ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖਧਾਰਾ ਦਾ ਸਿਨੇਮਾ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੈਕਸ ਅਤੇ ਨੰਗਨਤਾ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਚੁੰਮਣ ਵੀ ਵਰਜਿਤ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਸੈਂਸਰ ਬੋਰਡ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਅਤੇ ਨੇੜਤਾ ਨੂੰ ਸੰਕੇਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿਖਾਉਣ ਦੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਤਰੀਕੇ ਲੱਭੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੋ ਫ਼ੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣਾ ਜਾਂ ਦੋ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਚੁੰਮਦੇ ਦਿਖਾਉਣਾ, ਜੋਸ਼ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਦੁੱਧ ਦਾ ਉਬਲਦਾ ਭਾਂਡਾ ਅਤੇ ਸੈਕਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਲਈ ਖਿਲਰੀ ਹੋਈ ਬੈੱਡਸ਼ੀਟ ਦਿਖਾਉਣਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਚੁੰਮਣ ਨੇ ਆਪਣਾ ਰਾਹ ਬਣਾ ਲਿਆ ਹੈ, ਇਹ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਮੰਗ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਹੈ ਕਿ ਸੈਕਸ ਅਤੇ ਨਗਨਤਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਪਰਦਿਆਂ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕਲਾਕਾਰਾਂ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਨੌਜਵਾਨ ਨਵੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਨੇੜਤਾ ਭਰੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਆਸ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸੈੱਟਾਂ 'ਤੇ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਜਲੀ ਸੀਵਾਰਮਨ, ਇੱਕ ਮਾਡਲ ਜੋ ਅਦਾਕਾਰਾ ਬਣੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੈੱਟਫ਼ਲਿਕਸ ਸੀਰੀਜ਼ ਇਲੀਟ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਖੰਨਾ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਕੂਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਸੀ। ਅੰਜਲੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਂ ਖ਼ੁਸ਼ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਣ ਲਈ ਉੱਥੇ ਕੋਈ ਹੈ।\" \"ਮੈਂ ਇੱਕ ਸੈਕਸ ਸੀਨ ਕਰਨਾ ਸੀ, ਜੋ ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਲ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਸ ਮਿਲੀ ਹੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਇੱਕ ਸਪੋਰਟਸ ਬ੍ਰਾਅ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅੰਡਰਵੀਅਰ ਪਹਿਨਣਾ ਸੀ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੈਂ ਬਿਲਕੁਲ ਨੰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਘਬਰਾਈ ਹੋਈ ਸੀ।\" \"ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਹਿ ਕਲਾਕਾਰ ਨਾਲ ਚੁੰਮਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਅਸਹਿਜ ਸੀ, ਉਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਬਿਲਕੁਲ ਅਣਜਾਣ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਨਾ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਵੀ ਬਿਲਕੁਲ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਸੀ। ਪਰ ਆਸਥਾ ਨੇ ਮੇਰੇ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸੌਖਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਮੇਰੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਤੱਕ ਲੈ ਕੇ ਗਈ ਅਤੇ ਚੁੰਮਣ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।\" ਉਹ ਹੱਸਦਿਆਂ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਸੈਕਸ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਡੋਨੱਟ ਸਿਰਹਾਣਾ ਸਾਡੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਸਾਡੇ ਜਣਨ ਅੰਗ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਨਾ ਛੂਹਣ। ਇਹ ਥੋੜ੍ਹਾ ਅਜੀਬ ਸੀ, ਪਰ ਮੈਂ ਖ਼ੁਸ਼ ਹਾਂ, ਇਹ ਉਥੇ ਸੀ।\" ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਸਟਾਰ ਤੋਂ ਫ਼ਿਲਮਮੇਕਰ ਬਣੇ ਪੂਜਾ ਭੱਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਪੁਰਾਣੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾਵਾਂ ਜਾਂ ਮੈਨੇਜਰਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ ਜੋ ਅਣਅਧਿਕਾਰਿਤ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਪੂਜਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਦਾਕਾਰਾ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਤਜਰਬਿਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੁਗਣਾ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ। ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਲਈ ਮੈਂ ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣ ਕੇ ਲੈਂਦੀ ਹਾਂ, ਜੋ ਅਦਾਕਾਰਾ ਨੂੰ ਅਸਹਿਜ ਮਹਿਸੂਸ ਨਾ ਕਰਵਾਉਣ ਕਿਉਂਕਿ ਸਹੀ ਨਿਗ੍ਹਾ ਰੱਖਣਾ ਅਹਿਮ ਹੈ। ਸਾਲ 2002 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਜਿਸਮ, ਇੱਕ ਕਾਮੁਕ ਸਨਸਨੀ ਭਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਮੈਂ ਬਿਪਾਸ਼ਾ ਬਾਸੂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਔਰਤ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਵਜੋਂ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਵੀ ਕਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕਹਾਂਗੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਸਹਿਜ ਨਾ ਹੋਵੋ। ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵੀ ਨਗਨਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਵਿੱਚ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ ਸੈਕਸੂਐਲਟੀ ਸੀ, ਉਸ ਨੇ ਜੌਹਨ ਅਬਰਾਹਮ ਨੂੰ ਭਰਮਾਉਣਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਅਜੀਬ ਜਾਂ ਝਿਜਕਦੇ ਹੋਏ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਤੈਅ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ।\" ਭੱਟ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਨੈੱਟਫਲਿਕਸ ਦੀ ਕਾਮਯਾਬ ਸੀਰੀਜ਼ ਬੰਬੇ ਬੇਗ਼ਮਜ਼ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਲੰਕ੍ਰਿਤਾ ਸ੍ਰੀਵਾਸਤਵਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਜ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਇਆ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਅਲੰਕ੍ਰਿਤਾ ਅਤੇ ਮੈਂ ਪੂਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇੰਟੀਮੇਟ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫ਼ਿਲਮਾਉਣ ਵਾਲੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ, ਅਸੀਂ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਸਹਿ-ਕਰਮੀਆਂ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਘਰ ਨਾਖ਼ੁਸ਼ ਜਾਂ ਬੁਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਿਆਂ ਨਹੀਂ ਗਈ।\" ਪਰ ਉਹ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਦਾ ਹੋਣਾ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ। \"ਪੁਰਾਣੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾਵਾਂ ਜਾਂ ਮੈਨੇਜਰਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ'' \"ਇਹ ਇੱਕ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਤਬਦੀਲੀ ਹੈ ਕਿ ਨੈੱਟਵਰਕ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਹੋਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਹੁਤ ਬਦਲ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਅਜੀਬ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਵਿਤਕਰਾ ਜਾਂ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਅੱਜ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨ ਦਾ ਬਦਲ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਹੈ, ਇਹ ਪਿਛਲੇ ਸਮਿਆਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਨਾਟਕੀ ਪੁਲਾਂਘ ਹੈ। ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਹਾਲਾਂਕਿ ਖੰਨਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਵਾਗਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਸਭ ਤੋਂ ਮੁੱਢਲਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਵਾਧੂ ਖ਼ਰਚਾ। ਪਰ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੈ, ਜਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਲਾਕਾਰ ਉਸ 'ਤੇ ਯਕੀਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਕਈ ਵਾਰ ਚਿੰਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇ ਰਹੀ ਹਾਂ। \"ਇਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ 'ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ, ਉਹ ਸਾਰੇ ਵਧੀਆ ਦੋਸਤ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲਈ ਹੈ' ਬੱਸ ਮੈਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹੋ। ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਆਉਣ ਲਈ ਮਨ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਸਟੂਡੀਓ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਬਾਹਰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੂਟ 'ਤੇ ਲੈ ਗਿਆ ਪਰ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਵੈਨ ਵਿੱਚ ਬਿਠਾਈ ਰੱਖਿਆ।\" ਆਸਥਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੋ ਸਮਝਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੰਨਾ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਇੱਕ ਚਾਕੂ ਵਾਲੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੌਰਾਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਟੰਟ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੀ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਵਿੱਚ ਇੰਟੀਮੇਸੀ ਸੀਨ ਹੈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੇਰੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" ਭੱਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਹੈਰਾਨ ਨਹੀਂ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰਵਾਇਤੀ ਫ਼ਿਲਮਮੇਕਰਜ਼ ਲਈ ਜਾਂ ਮੇਰਾ ਰਾਹ ਜਾਂ ਬਾਹਰ ਦਾ ਰਾਹ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਪਰ ਢੁੱਕਵੇਂ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" \"ਬਦਲਾਅ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਹੌਲੀ। ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੇ ਹਨ ਜੋ ਬੇਰਹਿਮ, ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਪਿਛਾਂਹ ਖਿੱਚੂ ਅਤੇ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਇਛੁੱਕ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਲਈ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਪਿੱਠ ਬਣਨ ਦੀ, ਤਾਕਤਵਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ 'ਤੇ ਵੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-51159198", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-51159218", "doc1": "تشير المعلومات المتوافرة عن الفيروس الغامض إلى أنه ينتمي لعائلة فيروسات كورونا وكشف الفحص المعملي في الصين عن إصابة حوالي 41 شخصا بالفيروس، لكن خبراء في المملكة المتحدة يرجحون أن عدد المصابين حوالي 1700 شخص. وأُعلن عن وفاة مصابيْن بهذا المرض الغامض الذي ظهر في مدينة ووهان الصينية في ديسمبر/ كانون الأول الماضي. وقال أستاذ الطب نايل فيرغوسون: \"أصبحت الآن أكثر قلقا بهذا الشأن عن الأسبوع الماضي.\" وجاءت التقديرات البريطانية لعدد المصابين بالفيروس الغامض نتيجة لتحريات قام بها مركز البحوث الطبية للتحليل الدولي للأمراض المعدية في كلية لندن الملكية الذي يقدم توصياته لعدة جهات رسمية أبرزها الحكومة البريطانية ومنظمة الصحة العالمية. مواضيع قد تهمك نهاية وفرضت سنغافورة وهونغ كونغ فحصا طبيا على المسافرين جوا إليهما من مدينة ووهان الصينية مع إعلان الإدارة الأمريكية إجراءات مماثلة بداية من الجمعة الماضية في مطارات نيويورك، ولوس أنجليس، وسان فرانسيسكو. كيف حُسبت تقديرات أعداد المصابين؟ يتمثل المؤشر الرئيسي لحجم هذه المشكلة الصحية في الحالات المصابة بالفيروس الغامض خارج الصين. ورغم تركز انتشار المرض في مدينة ووهان، اكتشفت حالتان في تايلاند وأخرى في اليابان. وكان ه��ا هو الأمر الذي أدى إلى تصاعد المخاوف حيال هذه المشكلة، وفقا لفيرغوسون. وأضاف أستاذ الطب المهتم بالفيروس الغامض: \"بما أن ووهان نقلت اثلاث حالات عدوى إلى دول أخرى، أرى أن هناك احتمال لأن يفوق عدد المصابين بالفيروس الأرقام المعلنة من قبل السلطات الصينية.\" ومن المستحيل أن يتم تحديد رقم معين، لكن بدراسة نماذج انتشار العدوى، التي تعتمد على طبيعة الفيروس وعدد السكان المحللين وبيانات الرحلات الجوية، قد تتوافر لدينا صورة أوضح عن العدد التقديري للمصابين. ويخدم مطار ووهان الصيني حوالي 19 مليون راكب، لكن 3400 منهم فقط هم من يستقلون الرحلات الدولية يوميا. وأشارت الحسابات التفصيلية، التي نشرت على حساب مركز التحليل الدولي للأمراض المعدية على موقع التواصل الاجتماعي تويتر قبل النشر في أحد المجلات العلمية، إلى أن عدد المصابين بالمرض غير المعروف يُقدر حتى الآن بحوالي 1700 حالة. فرضت سنغافورة وهونغ كونغ والولايات المتحدة فحصا طبيا على المسافرين إليها جوا من مدينة ووهان الصينية ماذا يعني ذلك؟ قال فيرغوسون: \"من السابق لأوانه أن نطلق التحذيرات، لكن قلقي ازداد إلى حدٍ بعيد مقارنة بما كان عليه منذ أسبوع.\" وقال مسؤولون في الصين إن العدوى بالفيروس الغامض لم تنتقل من شخص لآخر. وأشاروا إلى أن الفيروس لديه القدرة على الانتقال بين فصائل الكائنات الحية وأنه انتقل إلى المصابين من الحيوانات في سوق للمأكولات البحرية والحيوانات البرية في مدينة ووهان. لكن فيرغوسون علق على ذلك قائلا: \"لا يبدو لي ذلك منطقيا، فبالنظر إلى ما يتوافر لدينا من معلومات عن فيروسات كورونا، لا أعتقد أن التعرض للحيوانات قد يكون السبب في هذا العدد من الإصابات.\" ويُعد فهم كيفية انتشار فيروس مكتشف حديثا من أهم العوامل التي تساعد في تحديد مدى خطورته. ما هذا الفيروس الغامض؟ أُخذت عينات فيروسية من المصابين وخضعت لفحص معملي. وتوصلت السلطات الطبية في الصين ومنظمة الصحة إلى أنه من فيروسات كورونا. وفيروسات كورونا هي عائلة كبيرة من الفيروسات، لكن ستة منها فقط هي المعروفة حتى الآن. (والتي تكون سبعة أنواع بعد إضافة الفيروس الصيني الغامض) وتمتد الأعراض التي تظهر على المصاب بفيروسات كورونا من أعراض نزلات البرد، وهي أبسط الأعراض، وحتى الإصابة بمشكلات قاتلة في الجهاز التنفسي أو ما يُعرف باسم السارس الذي قتل 774 شخصا من إجمالي المصابين الذي بلغ 8098 شخصا أثناء انتشار العدوى التي اندلعت من الصين في 2002. وأظهر التحليل الوراثي للفيروس الغامض أنه قريب الشبه جدا من السارس أكثر من أي نوع آخر من فيروسات كورونا. ماذا قال خبراء آخرون؟ قال جيريمي فارار، مدير مركز (ويلكم) الخيري للبحوث الطبية: \"هناك الكثير الذي قد نكتشفه عن هذا الوباء.\" وأضاف: \"لا يزال هناك انعدام يقين وفجوات فيما لدينا من حقائق، لكن من الواضح أن هناك مستوى من مستويات الإصابة يتضمن انتقال العدوى من شخص لآخر.\" وتابع: \"بدأنا نسمع عن حالات في الصين ودول أخرى، ووفقا لما توضحه نماذج الانتشار، سوف تكون هناك في الغالب حالات إصابة أخرى في عدد من الدول.\" وقال جوناثان بول، أستاذ الطب في جامعة نوتنغهام: \"المهم أن نعي أنه من الصعب أن نحدد العدد الحقيقي للحالات المصابة حتى تنتشر الاختبارات المعملية لعينات من المشتبه في إصابتهم.\" وأضاف: \"لكن يمكننا أن نأخذ الأمر بجدية حيال الأرقام التقديرية الحالية حتى تتوافر لدينا معلومات أخرى. فمسألة انتقال العدوى من حيوان إلى الإنسان في 41 حالة أمر مبالغ فيه، وأعتقد أن ذلك يحملنا على أن نرجح أن هناك حالات إصابة أكثر من تلك التي تم اكتشافها حتى الآن.\"", "doc2": "ਇਸ ਰਹੱਸਮਈ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੀਬ 41 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਪਰ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 1700 ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਵੂਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ 2 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਚੀਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ 6 ਵਾਈਰਸ ਹੁਣ ਤੱਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਸੱਤਵਾਂ ਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਅਸਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਅਤੇ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਵੂਹਾਨ ਤੋਂ ਵਾਲੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸਕ੍ਰੀਨਿੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ, ਲਾਸ ਐਂਜਲਸ ਅਤੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਬਚਣ ਦਾ ਉਪਾਅ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹਲਕਾ ਜੁਕਾਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਫਿਰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੇ ਸਾਲ 2002 ਵਿੱਚ 8,098 ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 774 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ ਸੀ। ਵਰਲਡ ਹੈਲਥ ਆਰਗਨਾਈਜੇਸ਼ਨ (WHO)ਦੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਅੰਦਰ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ ਸੀਐੱਮ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ 'ਚ ਸੀਏਏ ਅਤੇ ਐੱਨਆਰਸੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮਤਾ ਪਾਸ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਇਜਲਾਸ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਨਾਗਰਕਿਤਾ ਸੋਧ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਐੱਨਆਰਸੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮਤਾ ਪਾਸ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਲੋਕ ਇਨਸਾਫ਼ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਮਤੇ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਤੇ ਮੁਤਾਬਕ ਸੀਏਏ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਧਰਮ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਨਾਲ ਵਿਤਕਰਾ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸੰਵਿਧਾਨ ਮੁਤਾਬਕ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 14 ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਾਨਤਾ ਦਾ ਹੱਕ ਅਤੇ ਬਰਾਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਸੋਧ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦੇਵੇਗੀ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਜਿਸਟਰ ਫਾਰ ਪਾਪੁਲੇਸ਼ਨ (NPR) ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕਰਨ ਦੌਰਾਨ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਤਿਹਾਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਸਿਖਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਕਿਉਂਕਿ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਜਿਸਟਰ ਫਾਰ ਪਾਪੁਲੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਜਿਸਟਰ ਆਫ ਸਿਟੀਜ਼ਨਸ (NRC) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ NPR ਸੰਬੰਧਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਸਹੀ ਕਰਾ ਸੋਧ ਕਰ ਲੈਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਤੇ ਤੱਕ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਜਿਸਟਰ ਫਾਰ ਪਾਪੁਲੇਸ਼ਨ ਦਾ ਕੰਮ ਓਦੋਂ ਤੱਕ ਰੋਕ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\"ਵ���ਸਥਾਰ 'ਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਡੀਜੀਪੀ ਦਿਨਕਰ ਗੁਪਤਾ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਰੱਦ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਡੀਜੀਪੀ ਦਿਨਕਰ ਗੁਪਤਾ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ। ਸੈਂਟਰਲ ਐਡਮਿਨਿਸਟਰੇਟਿਵ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨਲ (CAT) ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਡੀਜੀਪੀ ਦਿਨਕਰ ਗੁਪਤਾ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਖ਼ਾਰਿਜ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕੈਟ ਨੇ ਡੀਜੀਪੀ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਲਈ ਚਾਰ ਹਫਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਨਲ ਬਣਾ ਕੇ ਭੇਜਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਐਡਵਾਇਜ਼ਰ ਰਵੀਨ ਠੁਕਰਾਲ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੈਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ, \"ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਸਲਾ CAT, UPSC ਅਤੇ ਉਸ ਅਫਸਰ ਵਿਚਾਲੇ ਸੁਲਝਾਇਆ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਦਿਨਕਰ ਗੁਪਤਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਡੀਜੀਪੀ ਬਣੇ ਰਹਿਣਗੇ।\"ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਨਿਰਭਿਆ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਫਰਵਰੀ ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਹੋਵੇਗੀ ਨਿਰਭਿਆ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਨਵੇਂ ਡੈੱਥ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ 16 ਦਸੰਬਰ 2012, ਦੇਸ ਦੇ ਲਗਭਗ ਹਰੇਕ ਜ਼ਹਿਨ 'ਚ ਦਰਜ ਇਹ ਉਹੀ ਤਰੀਕ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਨਿਰਭਿਆ ਦੇ ਨਾਲ ਗੈਂਗਰੇਪ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ 7 ਸਾਲ ਹੋ ਚੱਲੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 6 ਵਜੇ ਫਾਂਸੀ ਲਗਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਪਟਿਆਲਾ ਹਾਊਸ ਕੋਰਟ ਨੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ, ਦੀ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਨਵੀਂ ਤਰੀਕ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਡੈੱਥ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਲਈ ਫਾਂਸੀ ਦਾ ਸਮਾਂ 22 ਜਨਵਰੀ ਮੁਕੱਰਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਦੋਸ਼ੀ ਦੀ ਮਰਸੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ 22 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਅਯਾਤੁੱਲਾਹ ਅਲੀ ਖ਼ੋਮਿਨੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਈਰਾਨੀ ਸੈਨਾ ਦੀ 'ਗ਼ਲਤੀ ਨਾਲ' ਜਹਾਜ਼ ਸੁੱਟਣ 'ਤੇ ਕੀ ਬੋਲੇ ਖ਼ੋਮਿਨੀ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸਰਬਉੱਚ ਧਾਰਮਿਕ ਨੇਤਾ ਅਯਾਤੁੱਲਾਹ ਅਲੀ ਖ਼ੋਮਿਨੀ ਨੇ ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਦੇ ਯਾਤਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਸੁੱਟਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਆਪਣੀ ਸੈਨਾ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕਰਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਈਰਾਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਖ਼ੋਮਿਨੀ ਨੇ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਜੁੰਮੇ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨੀ ਸੈਨਾ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕਰਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸਮਰਥਨ ਜੁਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਈਰਾਨ ਦੇ ਸੈਨਾ ਨੇ 8 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਇੱਕ ਯਾਤਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਗ਼ਲਤੀ ਨਾਲ ਮਾਰ ਸੁੱਟਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਬੂਲ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ 'ਚ ਸਵਾਰ ਸਾਰੇ 176 ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਖੋਮਿਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਡੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਇਸ ਦੁਰਘਟਨਾ ਨਾ ਓਨੇ ਖੁਸ਼ ਸਨ, ਜਿੰਨੇ ਅਸੀਂ ਦੁਖੀ। ਉਹ ਖ਼ੁਸ਼ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰੈਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਗਾਰਡ ਅਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਸੈਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਕੋਈ ਮ���ੱਦਾ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਦੁਸ਼ਮਣ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਵੱਲ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਈਰਾਨ ਦੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ, ਉਸ ਦੇ ਇੱਕ ਜਨਰਲ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਖ਼ੋਮਿਨੀ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਿਆਂ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਈਰਾਨ ਦੇ ਅਖੌਤੀ ਸਰਬਉੱਚ ਨੇਤਾ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਮਾੜੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਰਥਚਾਰਾ ਵਿਗੜ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/inthepress-53042427", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52904637", "doc1": "وأثار مقتل فلويد موجة من الاحتجاجات داخل الولايات المتحدة وخارجها. وتساءل كُتّاب عما إذا كان الربيع الأمريكي قد بدأ، بينما رأى آخرون أن الولايات المتحدة لن تعود كما كانت قبل مقتل فلويد. \"البو عزيزي الأمريكي\" يتساءل مصطفى النشار في \"الوفد\" المصرية: \"هل يكون مايحدث الآن من احتجاجات ومظاهرات صاخبة امتدت لأكثر من أربعين مدينة وولاية أمريكية...بداية عصر 'الربيع الأمريكى؟! هل يكون بداية لعصر من 'الفوضى الخلاقة‛ فى الولايات المتحدة الأمريكية التى كان ساستها وراسمو خطط استبدادها وهيمنتها على العالم هم من اصطكوا هذه المصطلحات بهدف تفتيت الدول العربية بعد هدم أنظمتها السياسية والقضاء على عوامل الاستقرار فيها ممثلة فى مؤسساتها الكبرى من جيش وشرطة وقضاء وخلافه؟!\" مواضيع قد تهمك نهاية ويقول: \"ربما يكون ذلك كذلك بالفعل لأنه عادة ما ينقلب السحر على الساحر؛ فكما هللت الولايات المتحدة واحتفت بنجاح سياستها الداعمة لكل القلاقل والاضطربات والتمردات فى دول العالم الأخرى بحجة دعمها للحريات وحقوق الانسان تعانى هى الآن من نفس المشكلة التى كشفت عن أنها من أكثر الدول خرقا لحقوق الانسان وتعديا على أبسط حقوقه، وهو حق الحياة\". يعتبر البعض أن جورج فلويد هو بوعزيزي أمريكا والذي سيشعل الربيع الأمريكي ويرى عذاب العزيز الهاشمي في \"الدستور\" المصرية أن العالم يشهد \"بداية نهاية الحقبة الأمريكية في العالم بعد أنْ تكشَّفت سياساتها العنصرية والتدميرية في العالم\". ويقول: \"إلقاء اللوم على الرئيس ترامب في تأجيج جرائم العنصرية في الولايات المتحدة ليس فقط تسطيحًا للأمور، لكنه أيضًا تجاهلًا لحقائق الحاضر والماضي القريب والبعيد للقوة الأكبر عالميًّا، فنشأة البلاد نفسها شهدت واحدة من الجرائم العنصرية الأبشع في تاريخ البشرية، حيث تمت إبادة الهنود الحمر؛ وهم السكان الأصليون في الولايات الأمريكية على أيدي المهاجرين القادمين من أوروبا؛ بحثًا عن حياة أفضل في العالم الذي كان جديدًا وقتها\". ويذهب فيصل الدابي في موقع \"سودانيل\" السوداني إلى رأي مشابه، ويقول: \"بعد تاريخ كورونا وتعرض الولايات المتحدة الأمريكية لأكبر خسارة عالمية وانفجار ثورة الربيع الأمريكي بسبب مقتل البوعزيزي الأمريكي جورج فلويد بطريقة وحشية على يد الشرطة الأمريكية والتي فاقمتها ظروف العطالة، انقلب مركز السيادة العالمية رأساً على عقب، الآن يتعملق التنين الصيني ويتعملق الدبّ الروسي\". وتحت عنوان \"هل أتاك حديث جورج فلويد المغربي؟\"، يقول الطيب العلوي في موقع \"الأسبوع\" المغربي: \"ما عرفته أمريكا مع فلويد، يرسم ملامح كاملة، لوجه كامل، يمثل الثورة لا غير، لأن ما وقع، يُذكّرنا بما حصل كلما قامت ثورة، هذه التقلبات السياسية التي منذ أن بدأت، ترتدي بكل سهولة بدلة 'الديمقراطيات المفروضة‛، وكأنها ريح تهب من الشرق نحو الغرب، وكأن فيها كل مرة رجل واحد يشعل فتيل بلاد بالكامل\". \"القشة التي ستقصم ظهر الرئيس\" جورج فلويد قد يكون سببا في خسارة ترامب الانتخابات المقبلة من جانبها، ترى ابتسام آل سعد في \"الشرق\" القطرية أن ما يحدث في الولايات المتحدة أشبه بـ \"حرب أهلية متصاعدة\". وتشير إلى أن هذه الأحداث قد تؤدي إلى عدم انتخاب الرئيس الأمريكي دونالد ترامب لفترة رئاسية ثانية. وتقول: \"معظم المؤشرات حتى الآن تؤكد أن الرجل في طريقه لمغادرة البيت الأبيض لا سيما بعد ثورة جورج فلويد والتي كانت آخر الأغطية التي كشفت عن مدى العنصرية العرقية التي يعانيها بعض فئات الشعب الأمريكي والذي يمكن وصفها بالأقليات من حيث اللون والعرق في بلد من المفترض أنه بلد الحريات وحقوق الإنسان والذي طالما عاب على الدول العربية كبتها للحريات الفردية ومعاملة الشخص بحسب لونه وأصله وجذور عائلته ومنع المظاهرات السلمية التي تعبر عن رأي الشعب فإذا الأمر أشد مرارة في الولايات المتحدة\". وتضيف الكاتبة: \"ولعل هذه المظاهرات التي اشترك فيها الجميع أبيض وأسود وأصفر ومن كل الأعراق والأعمار وحدثت فيها أعمال تخريبية ومدمرة لم تستطع الشرطة وقوات الحرس الوطني الذي أمر ترامب بإنزاله لوقف كل مظاهر الشغب الفوضوي الذي ساد البلاد بكافة ولاياته ومحافظاته ومدنه قد تكون هي القشة التي ستقصم ظهر الرئيس\". على الجانب الآخر، يقول إبراهيم ابراش في \"رأي اليوم\" اللندنية: \"لا نريد المبالغة في توصيف ما يجرى في الولايات المتحدة لدرجة اعتباره ربيعاً أمريكياً كما ذكر البعض لأن درجة الوعي العالية عند كل الأطراف الأمريكية وحرصها على وحدة الأمة والدولة وغياب التدخلات الخارجية المباشرة سيدفع جميع الأطراف لضبط الأمور ووقف التصعيد، وإن كان ما يجري سيغير كثيراً في الوضع السياسي والاجتماعي داخل أمريكا لصالح السود والملونين وكل الأقليات المضطَهدة كما أنه سيحد من قوة اليمين المتطرف\".", "doc2": "ਜੌਰਜ ਫਲਾਇਡ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਕਰੀਬ 9 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਾਂ ਤੋਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਤੋਂ ਹਾਲਤ ਕਾਬੂ ਨਾ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕੇ ਤਾਂ ਉਹ ਫ਼ੌਜ ਤੈਨਾਤ ਕਰ ਦੇਣਗੇ। ਕਰੀਬ ਹਫ਼ਤਾ ਪਹਿਲਾ ਜੌਰਜ ਫਲਾਇਡ ਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਮੂਲ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਹਿਰਾਸਤ ਦੌਰਾਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ , ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਹਿੰਸਾ ਭੜਕੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 75 ਸ਼ਹਿਰ ਜਲ਼ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ 40 ਵਿਚ ਕਰਫਿਊ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਦੇ ਉਲਟ ਕਈ ਅਮਰੀਕੀ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਗਵਰਨਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਫ਼ੌਜ ਤੈਨਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਫ਼ੌਜ ਤੈਨਾਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ? ਕੁਝ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ, ਹਾਂ। ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਰਾਖਵੀ ਫੋਰਸ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਗਾਰਡ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਜਵਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਤੈਨਾਤ ਹਨ। ਇਹ ਜਵਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਲਗਭਗ 20 ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਸਬੰਧਿਤ ਸੂਬਿਆਂ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਲੋਂ ਆਪ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੱਤ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜੇ ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰਾਂ (ਗਵਰਨਰ) ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵੀ ਦਖ਼ਲ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਨਸਰੇਕਸ਼ਨ ਐਕਟ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਤ ਇੰਨੇ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਉੱਥੇ ਕੇਂਦਰੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰ ਸਕਣਾ ਲਗਭਗ ਅਸੰਭਵ ਹੈ, ਜਾਂ ਉੱਥੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਲਈ ਗਵਰਨਰ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਲੈਣ ਦੀ ਦਰਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ 1807 ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣਾ ਸੀ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਘੇਰਾ ਘਰੇਲੂ ਗੜਬੜੀਆਂ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। 1878 ਦੇ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਘਰੇਲੂ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ (ਅਮਰੀਕੀ ਸੰਸਦ) ਦੀ ਪਰਵਾਨਗੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਹਰ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਨਸਰੈਕਸ਼ਨ ਐਕਟ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਦੇ, ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜ ਤੈਨਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਢੁੱਕਵੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੂਬਿਆਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਫ਼ੌਜ ਤੈਨਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਮੁਨਾਸਬ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਧਾਰ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਟੈਕਸਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਰੌਬਰਟ ਚੈਜ਼ਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁੱਖ ਗੱਲ ਤਾਂ “ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਗਵਰਨਰਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਮਦਦ ਮੰਗਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ।” ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਹੋਈ ਹੈ? ਕਾਂਗਰਸ ਦੀਆਂ ਖੋਜ ਸੇਵਾਵਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨਸਰੈਕਸ਼ਨ ਐਕਟ ਦੀ ਦਰਜਨਾਂ ਵਾਰ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਤਾਂ ਕਦੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਾਲ 1992 ਵਿੱਚ ਲੌਸ ਐਂਜਲਸ ਵਿੱਚ ਭੜਕੀ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐੱਚਡਬਲਿਊ ਬੁੱਸ਼ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 1950 ਵਿਆਂ ਅਤੇ 1960ਵਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਗਵਰਨਰਾਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਰਾਸ��ਟਰਪਤੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡਵਾਈਟ ਆਈਜ਼ਨਹਾਵਰ ਨੇ ਜਦੋਂ ਅਰਾਕਾਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਸਾਲ 1957 ਵਿੱਚ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਰੋਧ ਸਹਿਣਾ ਪਿਆ। ਇਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਅਤੇ ਗੋਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। 1960ਵਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਈ ਹੈ। ਕੈਟਰੀਨਾ ਤੂਫ਼ਾਨ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਸਦ ਨੇ ਸਾਲ 2006 ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਕਾਰਗਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸੋਧ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47404274", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47363664", "doc1": "وجاء انهيار المحادثات بشكل غير متوقع وسط عدم اتفاق بشأن العقوبات الاقتصادية حيث غادر الزعيمان والوفدان المرافقان لهما مقر الاجتماع في فيتنام دون حضور الغداء أو مراسم التوقيع على الاتفاق، وهي المراسم التي كانت مقررة سلفا. وكان كيم قد قال إنه مستعد لنزع السلاح النووي كما قال ترامب إنه مستعد للتوقيع، ولكن ترامب قال إن العقبة الرئيسية أمام الاتفاق تتمثل في طلب كيم أن تقوم الولايات المتحدة برفع كل العقوبات على كوريا الشمالية مقابل إغلاق منشأة نووية كورية شمالية واحدة فقط، الأمر الذي يترك لبيونغيانغ ترسانة كبيرة من الصواريخ والرؤوس الحربية. وقال ترامب: \"لدينا بعض الخيارات، ولكن في هذا الوقت قررنا عدم اللجوء لأي منها، وفي بعض الأحيان عليك أن تمضي، ويعد هذا الموقف أحدها.\" فشل\"ودي\" وبالنسبة لترامب فإن تغير مسار الأحداث يعد فشلا دبلوماسيا فقد سافر 20 ساعة جوا لفيتنام على أمل إحراز تقدم ملموس نحو نزع السلاح النووي بكوريا الشمالية بناء على أول قمة له مع كيم في سنغافورة في الصيف الماضي. وقد أدى انهيار المحادثات إلى توابع في أسواق المال في آسيا حيث تراجعت أسهم البورصة في كوريا الجنوبية بشدة قبل ختام يوم التعامل بانخفاض قدره 1.8 في المئة، كما تراجعت أسهم بورصة نيكي 225 في اليابان لتنتهي بانخفاض قدره 0.8 في المئة. الخلاف بشأن \"العقوبات\" ينهي قمة ترامب وكيم بدون اتفاق وقبل مغادرة فيتنام عائدا إلى واشنطن، قال ترامب في مؤتمر صحفي إنه لم يتفق مع كيم على عقد قمة ثالثة، غير أنه قال :\" لقد انتهى الأمر بشكل ودي لقد تصافحنا فهناك دفء نتمنى أن يستمر وأعتقد أن سيتسمر فعلينا القيام بشيء مميز للغاية\". وقال ترامب إن كيم تعهد بوقف التجارب الصاروخية أو إجراء اختبارات نووية كما تعهد بإغلاق منشأة يونغبيون النووية وهي موقع المفاعل النووي الرئيسي لكوريا الشمالية ومصدرها الوحيد للبلوتنيوم لتصنيع القنابل النووية. وأضاف ترامب قائلا إن كوريا الشمالية لم تعرض إغلاق منشآتها النووية السرية الأخرى. وقال ترامب إنه في ما يتعلق بالعقوبات الاقتصادية \"فهم يريدون رفع العقوبات تماما، وليس بوسعنا القيام بذلك\". وأعرب وزير الخارجية الأمريكي مايك بومبيو عن أمله أن تسفر المفاوضات المستقبلية بين الجانبين عن جسر الهوة، ولكنه لم يشر إلى خطط محددة بشأن مواصلة المحادثات. ترامب وكيم \"يناقشان خريطة طريق\" بشأن الأسلحة النووية وأضاف قائلا: \"نحن الآن أقرب للاتفاق مما كان عليه الوضع قبل 36 ساعة وأقرب مما كان عليه الوضع قبل شهر أو اثنين لذلك فإن هناك تقدما قد تم إحرازه، بالطبع كان الجميع يأمل أن تسير الأمور على نحو أفضل ولكن المغادرة جاءت باتفاق على مواصلة العمل على حل مشكلة نتفق على أنها صعبة، لقد غادرنا وهذه الروح تسود الجميع\". وكان من الواضح أن الجانبين مازالا بعيدين في ما يتعلق ببعض القضايا ومنها : ماذا يعني نزع السلاح النووي في شبه الجزيرة الكورية؟ كما لم تتضح بعد مطالب كيم في ما يتعلق بالقوات الأمريكية في كوريا الجنوبية والمنطقة مقابل تسليمه ترسانته النووية. رؤى متقاربة وقال ترامب إن \"لديه رؤية واضحة، وهي لا تتوافق مع رؤيتنا بالضبط، ولكنهما متقاربتان كثيرا عما كان عليه الحال قبل عام\". وقبل المحادثات عرضت الولايات المتحدة إعلان إنهاء حالة الحرب الكورية (1950_1953) وفتح مكاتب اتصال في عاصمتي البلدين مقابل إغلاق المنشأة القادرة على إنتاج قنابل نووية، فقد بدت واشنطن راغبة في تخفيف بعض العقوبات مقابل التوصل لهذا الاتفاق، ولكنها أصرت على استمرار العقوبات التي فرضتها الأمم المتحدة حتى نزع السلاح النووي من شبه الجزيرة الكورية تماما. ولكن من الواضح أن العرض الكوري الشمالي في المقابل ترك فجوة كبيرة بين موقفي الجانبين. حقوق الإنسان ورغم ذلك فمازال ترامب يصف كيم بالزعيم العظيم ويتحدث عن الدفء في صداقتهما، ولم يشر الرئيس الأمريكي إلى سجل الزعيم الكوري الشمالي في انتهاكات حقوق الإنسان. وعندما سئل ترامب عما إذا كان قد تناول مع كيم قضية الطالب الأمريكي بجامعة فيرجينيا أوتو وارمبير الذي اعتقل في كوريا الشمالية لـ 17 شهرا بزعم سرقته مواد دعائية، أجاب ترامب بأنه فعل ذلك. مطعم فيتنامي يقدم لزبائنه همبرغر ترامب وكيم ترامب وكيم يوقعان على وثيقة مشتركة عقب محادثات تاريخية وكان وارمباير في غيبوبة أغلب وقت سجنه وتوفي عقب عودته للولايات المتحدة. وظلت حكومة كوريا الشمالية تتهمه بأنه \"مجرم\". وقال ترامب: \"إن كيم أبلغني أنه لم يعرف شيئا عن هذه القضية وسأثق بكلمته فتلك السجون قاسية وأشياء سيئة تحدث فيها، ولا أعتقد أنه يعلم بالأمر\". استراتيجية خطرة ويقول محللون إن استراتيجية ترامب في التعامل مع كيم خطرة أخذا في الاعتبار قول مسؤولين استخباراتيين أمريكيين إنه من غير المرجح أن يسلم كيم ترسانة يعتقد أنها تحتوي ما يتراوح بين 20 و65 رأسا نوويا. وتقول الاستخبارات الأمريكية إن لديها دليلا على أن كوريا الشمالية سعت لإخفاء برنامجها للتسلح رغم كونها في خضم محادثات مع الولايات المتحدة وكوريا الجنوبية لنزع السلاح النووي من شبه الجزيرة الكورية. ويقول مسؤولون أمريكيون وكوريون جنوبيون إن مسؤولي الخارجية الأمريكية حاولوا خلال الأسبوعين الماضيين انتزاع التزامات محددة لإحراز تقدم في المحادثات، ولكن التقدم جاء بطيئا للغاية. \"ليست هناك عجلة\" وأثناء جلوسه بجوار كيم صباح الخميس قال ترامب إنهما أجريا محادثات ممتعة على مائدة العشاء تناولت \"أفكارا عظيمة، والمهم أن العلاقة بيننا قوية جدا\". وأضاف قائلا: \"عندما تكون هناك علاقة عظيمة أشياء كثيرة طيبة تحدث وأعلم أننا ذات يوم سنحرز نجاحا رائعا مع الزعيم كيم وكوريا الشمالية\". ودأب ترامب على القول إنه \"لا يوجد عجلة\" للوصول إلى اتفاق. فأنا والزعيم كيم نريد التوصل إلى الاتفاق الصحيح والسرعة ليست مه��ة. ومن جانبه، قال كيم إنه مستعد لنزع السلاح النووي على الأقل من حيث المبدأ \": فإذا لم أكن راغبا في تحقيق ذلك لما كنت هنا الآن.\" وقال ترامب وكيم إنها يرحبان بفكرة فتح مكاتب اتصال في عاصمتي الولايات المتحدة وكوريا الشمالية. ولا يوجد لواشنطن حاليا تمثيل دبلوماسي مباشر مع بيونغيانغ. ولدى سؤاله عن ثقته في التوصل لاتفاق جاءت إجابة كيم حذرة:\" من السابق لأوانه الرد، ولكن مما أستشعره أعتقد أننا سنتوصل لنتائج إيجابية.\" وفي صباح الخميس وصل ترامب وكيم إلى مقر الاجتماع بفندوق متربول في العاصمة الفيتنامية هانوي في موكبين منفصلين، وبعد تحدثهما مع الصحفيين، تحدثا مع بومبيو ونظيره الكوري الشمالي كيم يونغ شول. الفندق الذي عقدت فيه القمة أهم تقدم وكانت مصافحة ترامب وكيم الحارة ليلة الأربعاء تشير إلى أن ترامب يأمل في أن تساعد علاقتهما الوثيقة في جسر الهوة في المفاوضات بين وفدي البلدين. وقال ترامب إن أهم تقدم تم إحرازه منذ قمة سنغافورة هي \"علاقتهما\"، وفي تغريدة عقب عشاء الأربعاء قال إن الجانبين أجريا حوارا جيدا للغاية\". ومن جانبه قال كيم :\" هناك أناس رحبت وآخرون يتابعون قمتنا بتشكك، ولكن هناك من ينظر لنا ونحن نقضي وقتا رائعا معا كمشهد في فيلم خيالي\".", "doc2": "ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਅਤੇ ਡੌਲਨਡ ਟਰੰਪ 27-28 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਮੁਲਾਕਾਤ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਵਾਇਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬੈਠਕ ਤੈਅ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਪਰਮਾਣੂ ਅਪਸਾਰ ਵਾਰਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੱਲ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧੀ ਸੀ । ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਮੌਜੂਦਾ ਵਾਰਤਾ ਉੱਤੇ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, \" ਸਾਨੂੰ ਕੋਈ ਕਾਹਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀ ਸਹੀ ਡੀਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ \" ਜਦਕਿ ਕਿਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਚੰਗੇ ਨਤੀਜੇ ਦਾ ਅਸਾਰ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਕਿਮ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਿੰਗਪੁਰ ਵਿਚ ਮਿਲੇ ਸਨ ਅਤੇ ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਿਚ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਰੇਲਗੱਡੀ ’ਚ ਹੀ ਕਿਉਂ ਚੱਲਦੇ ਹਨ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਸਾਬਕਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਵੀਅਤਨਾਮ ਵੀਅਤਨਾਮ ਜੰਗ ਦੇ 44 ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦਰਮਿਆਨ ਨਿਰਪੱਖ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਰਚ 1965 ਵਿੱਚ, ਦੱਖਣੀ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਦਾਨਾਗ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦਲ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਇਆ, ਦੱਖਣੀ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਜ਼ਮ ਬਨਾਮ ਕੈਪਟਲਿਜ਼ਮ ਖੂਨੀ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਦਖ਼ਲ ਹੋਇਆ। ਕਰੀਬ 44 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਓਹੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਰਹੇ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਠੰਡੇ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸਾਥੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਬਣ ਸਕਿਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਦੂਜੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ 27 ਅਤੇ 28 ਫ਼ਰਵਰੀ ਨੂੰ ਹੋਏਗੀ। ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਅਸਲ ਜਗ੍ਹਾ ਜਾਂ ਤਾਂ ਦਾਨਾਗ ਜਾਂ ਹਨੋਈ ਵਿੱਚ ਹੋਏਗੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਵੀਅਤਨਾਮ ਕਿਉਂ ? ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸਾਸ਼ਿਤ ਪਰ ਪੂੰਜੀਵਾਦੀ ਆਰਥਿਕਤ ਸ਼ਕਤੀ ਵੀਅਤਨਾਮ ਨੂੰ ਹੁਣ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਅਤੇ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕ ਦੋਸਤ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਸਾਊਥ ਵੇਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਕਾਰਲ ਥਾਇਰ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਦੇਸ ਨੂੰ 'ਨਿਰਪੱਖ' ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੋਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਿਮ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਹਨੋਈ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਮੁਲਕਾਤ ਕਰਨਗੇ ਪ੍ਰੋ. ਥਾਇਰ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਵੀਅਤਨਾਮ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਵੀਅਤਨਾਮ ਦਾ ਦੂਜੀ ਟਰੰਪ-ਕਿਮ ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਨਾ, ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" \"ਵੀਅਤਨਾਮ ਇਸ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਸੰਮੇਲਨ ਲਈ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲਾ ਮਾਹੌਲ ਦਾ ਮਿਲਣ ਦੀ ਸਾਰੀਆਂ ਧਿਰਾਂ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਰੀਆਂ ਧਿਰਾਂ ਮੰਨਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਵੀਅਤਨਾਮ ਇੱਕ ਨਿਰਪੱਖ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਹੈ।\" ਵੀਅਤਨਾਮ ਲਈ ਕਿਮ ਨੇ ਸਹਿਮਤੀ ਕਿਵੇਂ ਦਿੱਤੀ ? ਕਿਮ ਲਈ ਵੀਅਤਨਾਮ ਚੀਨ ਉੱਪਰੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਉਡਾਣ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਦੇ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਹਨ। ਪ੍ਰੋ.ਥਾਇਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਲੀਡਰ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੀ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੌਕੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਸਾਬਿਤ ਕਰ ਸਕਣ ਕਿ \"ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਇਕੱਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ\"। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਆਗੂ ਨੇ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਮਾਡਲ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਯਾਤਰਾ ਕਿਮ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇਸ ਦੀ ਬਦਲਦੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇਖਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦੇਵੇਗੀ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਚੀਨ ਅਤੇ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰੋ.ਥਾਇਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਖ਼ਿਲਾਫ ਜੰਗ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਕੂਟਨੀਤਕ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਆਮ ਹੋਣਾ, ਮੁਫ਼ਤ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਗੈਰਾ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਜ ਦੀ ਰੁਚੀ ਹੋਏਗੀ।\" ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ SEAS-Yusof Ishak Institute ਵਿੱਚ ਵੀਅਨਤਨਾਮ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਲੀ ਹੌਂਗ ਹੀਪ ਨੇ AFP ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਕਿਮ ਨੂੰ ਖ਼ੁਦ ਲਈ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੋਏਗੀ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਾ ਚੰਗਾ ਸਰੋਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲਿਜਾਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਸੋਚਿਆ ਜਾਵੇ।\" ਟਰੰਪ ਨੇ ਵੀਅਤਨਾਮ ਲਈ ਹਾਮੀ ਕਿਉਂ ਭਰੀ ? ਜੇ ਕਿਮ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਫ਼ਲਤਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਾਰਕ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੋਈ-ਮੋਈ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਆਰਥਿਕ ਸੁਧਾਰ \"ਸਮਾਜਵਾਦ ਅਧਾਰਤ ਮਾਰਕੀਟ ਆਰਥਿਕਤਾ\" ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨਾਲ 1986 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਵੀਅਤਨਾਮ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉੱਨਤ ਹੋ ਰਹੇ ਆਰਥਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਵੀਅਤਨਾਮ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮ��ਤਰੀ ਮਾਈਕ ਪੋਂਪਿਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਮ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ \"ਚਮਤਕਾਰ\" ਨੂੰ ਦੁਹਰਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੇਕਰ ਉਹ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਵੀਅਤਨਾਮ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉੱਨਤ ਹੋ ਰਹੇ ਆਰਥਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਟਰੰਪ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਵੀਅਤਨਾਮ ਗਏ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉੱਥੇ ਏਸ਼ੀਆ ਪੈਸੀਫਿਕ ਆਰਥਿਕ ਕੋ-ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਸੰਮੇਲਨ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋ.ਥਾਇਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਤੇ ਭੋਰੇਸਮੰਦ ਖਿੱਤਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਯੁਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟਸ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਮਾਰੂ ਹਥਿਆਰਾਂ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਈ ਲੰਬੇ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਖ਼ਿਲਾਫ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਾਉਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਤਾਜ਼ਾ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਮੰਨਦਾ ਹੈ।\" ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਮਰੀਕਾ-ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਸੰਮੇਲਨ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਦੇਸ ਆਪਣੀ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਉਤਾਵਲਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣ ਦਾ ਚਾਹਵਾਨ ਵੀ ਹੈ। ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਫ਼ਤਰ ਨੇ ਵੀ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੀ ਚੋਣ ਨੂੰ ਜੀ ਆਇਆਂ ਕਿਹਾ। \"ਵੀਅਤਨਾਮ ਨੇ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਰੁੱਧ ਤਲਵਾਰਾਂ ਅਤੇ ਬੰਦੂਕਾਂ ਤਾਣੀਆਂ ਪਰ ਹੁਣ ਉਹ ਦੋਸਤ ਹਨ\" ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਯੋਨਹਪ ਨੇ ਬੁਲਾਰੇ ਕਿਮ ਈਊ-ਕੇਓਮ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ। \"ਅਸੀਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਵੀਅਤਨਾਮ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਇਤਿਹਾਸ ਸਿਰਜਣ ਲਈ ਚੰਗੀ ਥਾਂ ਬਣੇਗਾ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ- ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-43494818", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43495436", "doc1": "وأصدر زوكربيرغ بيانا على صفحته على فيسبوك، بعد مزاعم بأن معلومات 50 مليونًا من مستخدمي فيسبوك قد أسيء استخدامها من قبل شركة الاستشارات السياسية. وتعهد في بيانه بتقديم سلسلة من التغييرات على سياسة عمل الموقع. تحقيق رسمي في حصول شركة على بيانات مستخدمي فيسبوك لصالح حملة ترامب وقال إن هذه التغييرات \"ستجعل من الصعب على التطبيقات جمع معلومات المستخدم\". وحول تطبيق ألكسندر كوغان، الذي جمع من خلاله معلومات المستخدم لخدمة حملة دونالد ترامب إبان ترشحه للانتخابات الرئاسية، أوضح زوكربيرغ أنه حدث \"خرق للثقة بين مبتكر التطبيق كوغان وشركة كمبردج أناليتيكا وفيسبوك\". ولكنه كان أيضًا انتهاكا للثقة المتبادلة بين \"فيسبوك والمستخدمين الذين يشاركوننا بياناتهم\". وقال :\"لقد بدأت فيسبوك، وفي النهاية أنا مسؤول عن ما يحدث على منصتنا\". زوكربرغ: من الجنون الاعتقاد بأن فيسبوك ساعد في فوز ترامب ما الذي تعهد به زوكربيرغ؟ ولمعالجة المشاكل الحالية والماضية، قال زوكربيرغ إنه سيتخذ إجراءات منها: ألكسندر نيكس الرئيس التنفيذي لشركة كامبريدج أناليتكيا المتهمة باستخدام بيانات المستخدمين لمساعدة ترامب في الفوز وهناك إجراءات أخرى مستقبلية، منها: مطور تطبيق جمع بيانات فيسبوك لحملة ترامب كان \"كبش فداء\" وقال كوغان ، الأكاديمي بجامعة كمبردج الذي أنشأ التطبيق الذي جمع البيانات من 50 مليون مستخدم للفيسبوك، معظمهم في الولايات المتحدة، إن كمبردج أناليتيكا وشركة وسائل الإعلام الاجتماعية جعلته \"كبش فداء\". وقال إنه لم يكن يعرف أن عمله في كمبردج أناليتيكا في عام 2014 ينتهك سياسات فيسبوك.", "doc2": "ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਦੁਆਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਥਰਡ-ਪਾਰਟੀ ਐਪਸ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਪ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਕੋਗਨ, ਕੈਂਬਰਿਜ ਐਨਾਲਿਟਿਕਾ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਵਿਚਾਲੇ ਜੋ ਹੋਇਆ ਉਹ ''ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ'' ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਹ ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਹੈ ਜਿਹੜੇ ਆਪਣੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।'' ਸਖ਼ਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਮਾਰਕ ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੂੰ ਮੈਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਇਸ ਮੰਚ 'ਤੇ ਜੋ ਕੁਝ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਲਈ ਮੈਂ ਜ਼ਿਮੇਵਾਰ ਹਾਂ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਫੇਰ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ ਫੇਸਬੁੱਕ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣਗੇ: ਐਪ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤੀ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਮੁੜ ਨਾ ਹੋਣ, ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2014/03/140314_syria_conflict_8_chapters", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45865128", "doc1": "وقد تسبب هذا الصراع الدموي في تدمير أحياء كاملة، وتهجير ما يزيد على تسعة ملايين شخص. وهذه هي قصة الحرب الدائرة في ثمانية نقاط قصيرة. 1- احتجاجات بدأ الصراع السوري على شكل موجة من الاحتجاجات المطالبة بتنحي الأسد تعود جذور الصراع السوري إلى الاحتجاجات التي اندلعت في مارس/آذار 2011 في مدينة درعا جنوبي البلاد عقب اعتقال وتعذيب بعض الشباب المراهقين الذين رسموا شعارات ثورية على حائط مدرسة. وعندما أطلقت قوات الأمن النيران على المتظاهرين وقتلت العديد منهم، زاد عدد المحتجين في الشوارع. مواضيع قد تهمك نهاية وتسببت هذه الاضطرابات في احتجاجات عمت أرجاء البلاد للمطالبة بتنحي الأسد. وأدى استخدام الحكومة للقوة العسكرية وإخماد المعارضة إلى زيادة عزيمة المحتجين. وبحلول يونيو/حزيران 2011، خرج مئات الآلاف في مظاهرات في العديد من المدن في أنحاء البلاد. 2- أعمال عنف بدأ المعارضون في حمل السلاح في نهاية المطاف للدفاع عن أنفسهم، ثم تطور الأمر إلى استخدامه لطرد قوات الأمن من مناطق تمركزهم. وانجرفت البلاد إلى حرب أهلية عندما بدأت قوات المعارضة المسلحة في قتال القوات الحكومية الموالية للأسد، والسيطرة على المدن والقرى والمناطق الريفية. وامتد القتال ليصل إلى العاصمة دمشق، وحلب ثاني أكبر المدن السورية في عام 2012. وبحسب تقرير أصدرته الأمم المتحدة في يوليو/تموز 2013، قُتل أكثر من 100 ألف شخص. وتوقفت المنظمة الدولية بعد ذلك عن تحديث حصيلة القتلى، التي يقول النشطاء إنها تجاوزت 140 ألف قتيل. 3- المعارضة يفوق عدد الإسلاميين والموالين للقاعدة أعداد باقي القوى المدنية في صفوف المعارضة لا تزال المعارضة منقسمة على نفسها بشدة، إذ إنها فشلت في التوافق فيما بينها بشكل كبير ولم تتحد إلا فيما يخص حاجتها لإنهاء حكم الأسد. وعلى الجبهة السياسية، تشكل عدد من التحالفات لكسب تأييد دولي. لكن الصراع على السلطة وغياب دعم النشطاء والثوريين داخل سوريا، ومحدودية الدعم المادي والعسكري، كلها عوامل أضعفت من قوة هذه التحالفات. وتطورت المعارضة المسلحة بشكل ملحوظ، حيث وصل عدد الجماعات المقاتلة إلى ألف جماعة، تضم نحو مئة ألف مقاتل. ويفوق عدد الإسلاميين المتشددين والجهاديين الموالين للقاعدة عدد القوى المدنية والعلمانية. وأثارت سياسات المتشددين الوحشية مخاوف واسعة، وتسببت في تأجيج الصراع بين قوى المعارضة. 4- مجازر انجرفت البلاد إلى الحرب الأهلية عندما حملت قوى المعارضة السلاح لحماية نفسها، ثم تطورت إلى قتال قوات الأسد بدأت مفوضية تابعة للأمم المتحدة التحقيق في جمع الانتهاكات المزعومة لحقوق الإنسان منذ مارس/آذار2011. وتملك المفوضية أدلة على ارتكاب الطرفين جرائم حرب كالتعذيب واحتجاز رهائن والقتل والإعدام . ورغم منع المحققين من دخول سوريا، والحد من اتصالاتهم بشهود العيان، فإن جهات التحقيق تمكنت من تأكيد وقوع 27 حادثة قتل جماعي على الأقل. وبحسب التقرير، ارتكبت القوات الحكومية والقوات الموالية لها 17 مجزرة، أدت إلى مقتل مئات المدنيين في بلدة الحولة في مايو/أيار 2012، وفي بلدة بانياس في أغسطس/آب 2013. وارتكبت قوات المعارضة المسلحة عشر مجازر، من بينها ذبح 190 شخصا على الأقل في ريف اللاذقية في أغسطس/آب 2013 على يد مقاتلين جهاديين ومتشددين. 5- الأسلحة الكيميائية قبل بدء الصراع، كان الجيش السوري يمتلك واحدا من أكبر مخزونات الأسلحة الكيميائية في العالم من بينها أكثر من ألف طن من المواد الكيمياوية والمواد الخام الكيميائية، بما فيها خردل الكبريت والسارين. وأكدت الحكومة أن ترسانة السلاح الكيميائي آمنة ولن تُستخدم أبدا داخل سوريا. لكن في مطلع عام 2013 بدأت تظهر تقارير عن وقوع هجمات بالأسلحة الكيميائية. وفي 21 أغسطس/آب 2013، أُطلقت صواريخ محملة بمادة السارين على الحزام الزراعي في الغوطة بمحيط دمشق، وتراوح عدد القتلى ما بين 300 و1430 شخصا. وقالت قوى المعارضة والقوى الغربية إن الحكومة وحدها هي القادرة على تنفيذ مثل هذه الهجمات. في بادئ الأمر، حمل الأسد قوى المعارضة مسؤولية سقوط القتلى، لكن بعد مرور أسابيع، وافق الرئيس السوري على صفقة أمريكية-روسية من شأنها نزع الأسلحة الكيميائية السورية بنهاية يونيو/حزيران 2013. 6- اللاجئون تسبب الصراع السوري في تهجير أكثر من مليوني ونصف المليون شخص، معظمهم من النساء والأطفال، وهو أكبر نزوح للاجئين في التاريخ الحديث. وتحملت الدول المجاورة عبء هذه الأزمة، إذ يبذل لبنان والأردن وتركيا جهودا هائلة من أجل استيعاب هذا العدد الكبير من اللاجئين. ومع مطلع عام 2013، زاد عدد المهاجرين بشكل كبير نتيجة تردي الأوضاع في سوريا. ويعتقد أن ستة ملايين ونصف المليون شخص نزحوا داخل سوريا، معظمهم بحاجة إلى مساعدات. وبذلك يصل مجموع اللاجئين السوريين إلى تسعة ملايين شخص، أي ما يقرب من نصف تعداد السكان في البلاد. وطالبت الأمم المتحدة بتوفير مبلغ ستة ونصف مليار دولار لتوفير مساعدات طبية وغذائية ومياه ومأوى لنحو ثلاثة أرباع السوريين المتوقع أن يكونوا بحاجة لمساعدات في 2014، وهي أكبر حزمة مساعدات تطلبها الأمم المتحدة في تاريخها. 7- حرب بالوكالة أصبح الصراع السوري حرب نفوذ بين القوى المحلية والدولية، بشكل أجج الطابع الطائفي بدأ الصراع السوري كانتفاضة أخرى ضمن سلسلة انتفاضات الربيع العربي، ثم انتهى إلى حرب شرسة بالوكالة بين قوى إقليمية ودولية. أيدت إيران وروسيا الحكومة السورية التي يقودها العلويون بقيادة بشار الأسد، وزادتا من دعمهما بشكل تدريجي. وساعدا هذه القوات الحكومية على تحقيق مكاسب ضد قوات المعارضة العام الماضي. وعلى الجانب الآخر، تحظى المعارضة ذات الغالبية السنية بدعم تركيا والسعودية وقطر وبلدان عربية أخرى. بالإضافة إلى دعم الولايات المتحدة الأمريكية وبريطانيا وفرنسا. كما أن هناك وجود على الأرض للجماعات الجهادية المتصلة بالقاعدة وحزب الله اللبناني، وهو ما يساهم في تعزيز النزاع الطائفي بشكل مستمر. 8- محادثات السلام توقفت محادثات جنيف 2 لرفض الحكومة السورية مناقشة مطالب المعارضة وإصرارها على مناقشة \"مكافحة الإرهاب\" توصل المجتمع الدولي منذ فترة طويلة إلى أن الحل الوحيد للصراع لابد أن يكون سياسيا، بعد فشل الطرفين في تحقيق انتصار عسكري حاسم ينهي الأزمة. ومع ذلك، فشلت بعض محاولات الأمم المتحدة وجامعة الدول العربية في التوصل لاتفاق لوقف إطلاق النار وبدء محادثات. وفي مايو/آيار 2013، بدأت الولايات المتحدة وروسيا العمل على عقد مؤتمر في سويسرا لتنفيذ اتفاق جنيف 2012، وهي اتفاقية دولية تدعمها الأمم المتحدة وتنص على تشكيل حكومة انتقالية في سوريا بموافقة طرفي الصراع. وبدأت هذه المحادثات، والمعروفة باسم جنيف 2، فقط في يناير/كانون الثاني 2014، لكنها توقفت في الشهر التالي بعد جلستين فقط. وأرجع مبعوث الأمم المتحدة، الأخضر الإبراهيمي، فشل المحادثات إلى رفض الحكومة السورية مناقشة مطالب المعارضة وإصرارها على التركيز على \"مكافحة الإرهاب\"، وهو المصطلح الذي تستخدمه الحكومة في الإشارة إلى المعارضة.", "doc2": "ਜਦੋਂ ਕੋਲੀਰੀਨ ਨੂੰ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਤਤਕਾਲ ਗੈਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੈਸ ਹਵਾ ਤੋਂ ਵੀ ਭਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਘੱਟ ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੈਨੋਰਮਾ ਅਤੇ ਬੀਬੀਸੀ ਅਰਬੀ ਸੇਵਾ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਪੜਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਬਾਗੀਆਂ ਖਿਲਾਫ ਧੜੱਲੇ ਨਾਲ ਰਸਾਇਣਕ ਹਥਿਆਰ ਵਰਤੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਣਨੀਤਿਕ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਪੂਰੇ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਅਸਦ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾ ਉੱਪਰ ਰਸਾਇਣਕ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ 2013 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਲਗਪਗ 106 ਰਸਾਇਣਕ ਹਮਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਰਸਾਇਣਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਬਾਰੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ( ਸੀਡਬਲਿਊਸੀ) ਉੱਪਰ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕਰਕੇ ਦੇਸ ਦੇ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਉੱਪਰ ਸਹਿਮਤੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸੀਰੀਆ ਨੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਮਿਸ਼ਕ ਉੱਪਰ ਹੋਏ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸੰਧੀ ਉੱਪਰ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਨਰਵ ਏਜੰਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਜਾਨਾਂ ਗਈਆਂ ਸ���। ਹਮਲੇ ਦੀਆਂ ਦਿਲ ਕੰਬਾਊ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇਖ ਕੇ ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਦਹਿਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਸ਼ਰ ਅਲ-ਅਸਦ ਆਖ਼ਰ ਜਿੱਤ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ। ਪੱਛਮੀਂ ਮੁਲਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਹਮਲਾ ਸਿਰਫ ਸਰਕਾਰ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਕੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਉੱਪਰ ਹਮਲੇ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਪਰ ਅਸਦ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦਿਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਨੂੰ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਵਾਲੀ ਸੰਧੀ ਤੱਕ ਲਿਜਾਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਸੰਧੀ ਮਗਰੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਢਿੱਲਾ ਪੈ ਗਿਆ। ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਉੱਪਰ ਪਾਬੰਦੀ ਲਈ ਸੰਗਠਨ (ਓਪੀਸੀਡਬਲਿਊ) ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੱਲੋ ਐਲਾਨਸ਼ੁਦਾ ਸੀਰੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਤੇਰਾਂ ਸੌ ਟਨ ਦੇ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਮਗਰੋਂ ਵੀ ਸਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਮਲੇ ਜਾਰੀ ਰਹੇ। ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਅਲੋਪੋ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਅਸਦ ਦੀ ਫੌਜ ਦੇ ਦਖਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਸੀ। ਅਬੂ ਜਾਫ਼ਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਮਲੇ ਖੌਫ਼ਨਾਕ ਸਨ। ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਅਹਿਸਾਸ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਨੀਂਦੇ ਸੁਆ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲੋਕ ਧੀਮੀ ਮੌਤ ਮਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜ਼ਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਮੌਤ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਗੋਤੇ ਲਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੱਚੀਂ ਇਹ ਬੜਾ ਖ਼ੌਫਨਾਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਸਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਨਕਾਰੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਓਪੀਸੀਡਬਲਿਊ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਚਡਾਗ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਉੱਪਰ ਨਿਗ੍ਹਾ ਰੱਖਦੇ ਗਨ ਅਤੇ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਬਾਰੇ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹੀ ਸੰਗਠਨ ਲਾਗੂ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਮਾਰਨ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਫੇਰ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਇਰਾਦਾ ਜ਼ਹਿਰ ਦੁਆਰਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਹਿਊਮੈਨਿਟੇਰੀਅਨ ਲਾਅ ਅਧੀਨ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਉੱਪਰ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿਰਫ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਵਰਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਪੁਖ਼ਤਾ ਫੌਜੀ ਤਰਕ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਇਹ ਹਥਿਆਰ ਵਾਤਾਵਰਨ ਲਈ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਹਨ। ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਦਿੱਤੇ ਜ਼ਖਮ ਬਹੁਤ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪੀੜ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਓਪੀਸੀਡਬਲਿਊ ਦੇ ਤੱਥ ਤਲਾਸ਼ ਮਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਓਪੀਸੀਡਬਲਿਊ-ਯੂਐਨ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਜਾਂਚ ਟੀਮ ਨੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਰਸਾਇਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਸਾਲ 2013 ਤੋਂ 2018 ਦੌਰਾਨ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਹਥਿਆਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਹਮਲੇ ਦੀਆਂ ਦਿਲ ਕੰਬਾਊ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇਖ ਕੇ ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਦਹਿਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਿਆਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਆਯੋਗ ਅਤੇ ਯੂਐਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਰ ਟੀਮਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਕਿ 18 ਹੋਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪੈਨੋਰਮਾ ਅਤੇ ਬੀਬੀਸੀ ਅਰਬੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਹਮਲੇ ਦੀਆਂ 164 ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਸੀਡਬਲਿਊਸੀ ਉੱਪਰ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ 164 ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 106 ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪੁਖ਼ਤਾ ਸਬੂਤ ਵੀ ਹਨ। ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕੁ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਮਲੇ ਹੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਏ। ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਪੈਟਰਨ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਜਾਹਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਥਿਆਰ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਓਪੀਸੀਡਬਲਿਊ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁਖੀ ਜੂਲੀਅਨ ਤੰਗਾਏਰੇ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਸਰਕਾਰੀ ਫੌਜ ਤੋਂ ਜੋ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਮਲੇ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਪੱਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਫੌਜ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ।\" ਅਬਦੁਲ ਹਾਮਿਦ ਯੂਸਿਫ ਦੇ ਗਿਆਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਜੁੜਵਾਂ ਬੱਚੇ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੀ ਸਥਾਈ ਨੁਮਾਇੰਦਾ ਕੈਰਿਨ ਪਿਸਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੋਝੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦਾ ਅਸਰ ਬਹੁਤ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਹਥਿਆਰ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਪਿਛਲੇ ਸੌ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ।\" ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਸਤੰਬਰ 2013 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 164 ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੀ ਪੜਤਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਸਰੋਤ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸੰਘਰਸ਼ਸ਼ੀਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਆਯੋਗ, ਮਾਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਬਾਰੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹ, ਮੈਡੀਕਲ ਸੰਗਠਨ ਅਤੇ ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਪੜਤਾਲ ਵਿੱਚ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਰਿਸਰਚਰਾਂ ਨੇ ਯੂਐਨ ਅਤੇ ਓਪੀਸੀਡਬਲਿਊ ਦੀਆਂ ਪਿਛਲੀਆਂ ਪੜਤਾਲੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੀ ਕਈ ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਿਆਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਂਚ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੀੜਤਾਂ ਅਤੇ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨਾਂ ਨਾਲ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੜਤਾਲ ਦੀ ਵਿਧੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵੀ ਖੋਜ ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਰਵ ਏਜੰਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਜਾਨਾਂ ਗਈ��ਂ ਸਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਰਿਸਰਚਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜਤਾਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਹੜੀਆਂ ਇੱਕ ਹੀ ਸਰੋਤ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ। ਮਤਲਬ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਢੁਕਵੇਂ ਸਬੂਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੜਤਾਲ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਪੜਤਾਲ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਲ 106 ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਥਿਆਰ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮੌਕੇ ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਫਿਲਮ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਉੱਥੇ ਜਾਣ ਦੀ ਵੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਸਪਸ਼ਟ ਰੂਪ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਰ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੁਖ਼ਤਾ ਸਬੂਤ ਹਨ। ਸਬੂਤ ਵਜੋਂ ਵੀਡੀਓ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਦੀ ਵੇਰਵੇ ਸਹਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮੇਂ ਦੀ ਵੀ ਵਿਆਖਿਆ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਡਾਟੇ ਮੁਤਾਬਕ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਸੂਬੇ ਇਦਲਿਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਆਂਢੀ ਸੂਬੇ ਹਾਮਾ, ਏਲੋਪੋ ਅਤੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਮਿਸ਼ਕ ਕੋਲ ਪੂਰਬੀ ਘੂਟਾ ਵਿੱਚ ਹਮਲੇ ਹੋਏ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਸਨ ਅਤੇ ਲੜਾਈ ਦੇ ਅਸਰ ਹੇਠ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੈਮੀਕਲ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਮਾ ਸੂਬੇ ਦੇ ਕਫਰ ਜਿਤਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕ ਫੱਟੜ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਸ ਮਗਰੋਂ ਪੂਰਬੀ ਘੂਟਾ ਦੇ ਡੂਮਾ ਵਿੱਚ ਫੱਟੜਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸੀ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਹਿਰ ਬਾਗੀਆਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਫੌਜ ਦਰਮਿਆਨ ਜੰਗੀ ਮੈਦਾਨ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ 4 ਅਪ੍ਰੈਲ 2017 ਨੂੰ ਇਦਲਿਬ ਸੂਬੇ ਦੇ ਖ਼ਾਨ ਸ਼ੇਈਖੌਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੀ ਵਾਰ ਵਿੱਚ 80 ਜਾਨਾਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਮਲੇ ਜਾਨਲੇਵਾ ਸਨ। ਯੂਐਨ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਬਾਰੇ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਫਟੱੜ ਹੋਏ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਘਣੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਸਕ ਬਣਾ ਲਏ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਬੂਤਾਂ ਨਾਲ ਸੀਰੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਓਪੀਸੀਡਬਲਿਊ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਅਫਸਰਾਂ ਨੇ ਜੂਨ 2014 ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਐਲਾਨੇ ਗਏ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਰਸਾਣਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਰੂਸ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ 2013 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਓਪੀਸੀਡਬਲਿਊ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਟੈਂਗਾਈਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਬਾਰੇ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਉਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੀ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।'' \"ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਭਰੋਸੇ ਦਾ ਸੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਬਾਰੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਅਸੀਂ ਭਰੋਸਾ ��ੀਤਾ।'' ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡਰਾਉਣਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੁਲਾਈ 2018 ਵਿੱਚ ਓਪੀਸੀਡਬਲਿਊ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਹਿਮਤ ਉਜ਼ੁਮਕੁ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੌਂਸਲ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਸਾਰਿਆਂ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਸਫ਼ਾਈ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੂਨ 2014 ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਹੀਂ ਰੁਕਿਆ। ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਚਾਰ ਅਪ੍ਰੈਲ 2017 ਨੂੰ ਖ਼ਾਨ ਸ਼ੇਈਖੌਨ ਵਿੱਚ ਅਬਦੁੱਲ ਯੋਸ਼ੇਫ ਦੀ ਪਤਨੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 11 ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਦੋ ਜੌੜੇ ਬੱਚੇ, ਦੋ ਭਰਾ, ਇੱਕ ਭਤੀਜਾ ਅਤੇ ਕਈ ਗੁਆਂਢੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਹ ਉਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਚਾਨਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਡਿੱਗ ਪਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਰੇ ਕੰਬ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਝੱਗ ਨਿਕਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਹ ਖੌਫ਼ਨਾਕ ਪਲ ਸਨ। ਮੈਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਕੈਮੀਕਲ ਹਮਲਾ ਹੈ।'' \"ਮੈਨੂੰ ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਹੋਸ਼ ਆਇਆ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ। 15 ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਪਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅਨਮੋਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਗੁਆ ਦਿੱਤੇ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ਸਾਈਟ ਓਪੀਸੀਡਬਲਿਊ ਅਤੇ ਯੂਐਨ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰੀਨ ਗੈਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਸਰੀਨੇ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਈਨਾਇਡ ਤੋਂ 20 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਤਰੀਕੇ ਦੇ ਨਰਵ ਏਜੰਟ ਤੋਂ ਇਨਜ਼ਾਈਮ ਰਸਾਣਿਕ ਰਿਐਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਰਵ ਸੈਲ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਂਝੀ ਜਾਂਚ ਦਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਭਰੋਸੇ ਨਾਲ ਕਹਿਣ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕਿ ਸੀਰੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਸਰੀਨ ਛੱਡਣ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਸੀਰੀਆਈ ਏਅਰਫੋਰਸ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ 'ਤੇ ਬੰਬ ਸੁੱਟੇ ਸੀ। ਖ਼ਾਨ ਸ਼ੇਈਖੌਨ ਤੋਂ ਜੋ ਤਸਵੀਰਾਂ ਆਈਆਂ ਸਨ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸੀਰੀਆਈ ਏਅਰਫੋਰਸ ਦੇ ਬੇਸ 'ਤੇ ਮਿਸਾਈਲ ਹਮਲੇ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਰਸਾਇਣਿਕ ਹਥਿਆਰ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਸਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਸ਼ਰ ਅਲ ਅਸਦ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖਾਨ ਸ਼ੇਈਖੌਨ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਰੂਸ ਦਾ ਕਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਬੰਬ ਸੁੱਟੇ ਸਨ। ਰੂਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉੱਥੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਜ਼ਖੀਰੇ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਓਪੀਸੀਡਬਲਿਊ ਦੇ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਸਟੀਫਨ ਮੋਗਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਸਬੂਤ ਮਿਲੇ ਹਨ ਕਿ ਖਾਨ ਸ਼ੇਈਖੌਨ ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਰੀਨ ਦਾ ਇਸੇਤਮਾਲ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀਰੀਨ ਦੇ ਸੈਂਪਲ ਅਤੇ 2014 ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਤਬਾਹ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਪਸ਼ਟ ਮੇਲ ਹੈ। ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਅਸਦ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉੱਥੇ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣਾ ਸੀ। ਸਾਂਝੇ ਜਾਂਚ ਦਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰੀਨ ਦਾ ਸੈਂਪਲ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਜ਼ਖੀਰੇ ਨਾਲ ਇਸ ਕਦਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸ਼ੱਕ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਬਲਕਿ ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੋਗਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਕੁਝ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਬੂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀਡੀਓ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਹੈ ਕਿ 106 ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 51 ਹਮਲੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਸਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਸੀਰੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ 2015 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸ ਨੇ ਵੀ ਸਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਅਸਦ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਸਾਇਣ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਰਣਨੀਤਿਕ ਸਾਬਿਤ ਹੋਈ ਚੈਟਮ ਹਾਊਸ ਦੇ ਡਾ. ਖਾਤਿਬ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਅਸਦ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉੱਥੇ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਸਥਾਨਕ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਵੀ ਦੇਣਾ ਸੀ ਕਿ ਬਾਗੀਆਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਅਸਦ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਆਖਰੀ ਸਜ਼ਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਡਰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਵੀ ਅਸਦ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਝਟਕਾ ਲੱਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ। ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਵੀ ਅਸਦ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਝਟਕਾ ਲੱਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ। ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡਰਾਉਣਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਐਲੱਪੋ ਦੀ ਜੰਗ ਅਸਦ ਲਈ ਕਾਫੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਪਰ ਉੱਥੇ ਵੀ ਕੈਮੀਕਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਰਣਨੀਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਅੱਬੂ ਜਾਫਨ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਫੌਰੈਂਸਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਹਮਲੇ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ ਉਹ ਐਲੱਪੋ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਨ। ਜਾਫ਼ਰ ਨੇ ਕੈਮੀਕਲ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੈਂ ਮੁਰਦਾਘਰ ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਕਲੋਰੀਨ ਦੀ ਬਦਬੂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਕਲੋਰਿਨ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦਮ ਘੁੱਟਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲੜਾਕੂ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਦਿਖਦੇ ਸੀ।'' ਜਦੋਂ ਕੋਲੀਰੀਨ ਨੂੰ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਤਤਕਾਲ ਗੈਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੈਸ ਹਵਾ ਤੋਂ ਵੀ ਭਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਘੱਟ ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਬੇਸਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਲੁਕ ਰਹੇ ਸੀ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹੜਬੜੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕੋਲੋਰਿਨ ਦੇ ਕਣ ਨਰਮ ਟਿਸ਼ੂਆਂ ਜਿਵੇਂ- ਅੱਖ, ਗਲੇ ਅਤੇ ਫੇਫੜੇ ਦੇ ਸੰਪਕਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਐਸਿਡ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੀਰੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਕਦੇ ਕਲੋਰੀਨ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਬੀਬੀਬਸੀ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਐਲੱਪੋ ਵਿੱਚ 11 ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਲੋਰਿਨ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43339696", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43343827", "doc1": "ترامب وافق على لقاء كيم في مايو/أيار المقبل وكان مسؤولون كبار من سيول قد نقلوا إلى ترامب دعوة زعيم كوريا الشمالية، والتي قبلها وأكد رغبته في اللقاء، وهو ما يمثل تطورا هاما وتاريخيا في علاقات البلدين بعد أشهر من تصاعد الأزمة في شبه الجزيرة الكورية. وستكون تلك هي المرة الأولى التي يلتقي فيها رئيس أمريكي مع زعيم كوري شمالي، في تاريخ علاقات البلدين مما سيعد حدثا تاريخيا. ترامب يدعو كوريا الشمالية إلى \"طاولة التفاوض\" وقال مستشار الأمن القومى الكوري الجنوبي، تشونغ يوي-يونغ، إن الرئيس الأمريكي دونالد ترامب أعلن أنه سيلتقى زعيم كوريا الشمالية فى مايو/أيار المقبل. وأضاف في مؤتمر صحفي، أمام البيت الأبيض عقب لقاء ترامب، إن كيم وافق أيضا على وقف التجارب النووية والصاروخية وأنه \"ملتزم بنزع السلاح النووي\". وكان وفد كوريا الجنوبية قد أجرى محادثات غير مسبوقة مع كيم جونغ أون، في بيونغ يانغ هذا الأسبوع، ثم سافر إلى الولايات المتحدة لنقل رسالته إلى ترامب. كيم جونغ اون: زعيم كوريا الشمالية الذي يثير ذعر العالم وتمثل تلك اللقاءات وهذا التطور استمرارا لنهج التهدئة وذوبان الثلوج بين سيول وبيونغ يانغ منذ دورة الألعاب الأولمبية الشتوية الأخيرة في كوريا الجنوبية، والتي شهدت حضورا لافتا من جارتها الشمالية. وقال ترامب، إن التطور الأخير يمثل \"تقدما كبيرا\"، وهو ما يمثل تغيرا في موقفه حيث قال من قبل إنه \"لا جدوى من الحديث مع كوريا الشمالية\". لكنه شدد في الوقت ذاته على بقاء العقوبات المفروضة على نظام بيونغ يانغ سارية المفعول حتى يتم التوصل إلى اتفاق ثابت. الامتناع عن التجارب النووية وأشار مستشار الأمن القومي الكوري الجنوبي إلى أن \"سياسة الضغط القصوى التي يبذلها الرئيس الأمريكي \" بالإضافة إلى الإجماع الدولي أديا للوصول إلى هذه النقطة. وقال تشونغ في مؤتمر صحفي \"أخبرت الرئيس ترامب في اجتماعنا أن الزعيم الكوري الشمالي كيم جونغ أون ملتزم بنزع السلاح النووي.\" وأضاف: \"أعرب الرئيس ترامب عن تقديره للإحاطة، وقال ��نه سيجتمع مع كيم جونغ أون بحلول مايو / أيار لبحث نزع السلاح النووي الدائم\". وتم عزل كوريا الشمالية على الساحة الدولية لعقود بسبب انتهاكات حقوق الإنسان الموثقة وسعيها للحصول على الأسلحة النووية، في تحد للقوانين الدولية. لكن لورا بيكر ، مراسلة بي بي سي في سيول ، تقول إنه من المهم ملاحظة أن كوريا الشمالية لم تعلن بعد أنها ستتخلى عن أسلحتها النووية. وأضافت أن الزعيم الكوري الشمالي حقق فوزًا دعائيًا، لكن ترامب سيشعر أيضًا بتحقيق الفوز وتأكيد أن الفضل في هذا التطور الهام يعود لسياسته القوية في إجبار يونغ أون على الجلوس على طاولة المفاوضات. واستهزأ ترامب بزعيم كوريا الشمالية مراراً وتكراراً، وهدده العام الماضي بـ \"النيران والغضب التي لم يشهدها العالم من قبل\" إذا استمر في تهديد الولايات المتحدة. ترامب يتوعد كوريا الشمالية برد \"قاس جدا\" وتقول مراسلتنا إنه لا يزال من غير الواضح ما الذي تطالب به كوريا الشمالية مقابل هذه المحادثات.", "doc2": "ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਵੱਲ ਦੋਸਤੀ ਦਾ ਹੱਥ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਫੜਨ ਵਾਲੇ ਦੋਵੇਂ ਆਗੂ ਕਦੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਗੁਆਉਂਦੇ ਸਨ ਤੇ ਰੱਜ ਕੇ ਅਪਾਮਾਨਜਨਕ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਦੋਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਬਦੀ ਜੰਗ ਉਸ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਜਦੋਂ ਕਿਮ ਨੇ ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। 19 ਸਿਤੰਬਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ 'ਡੋਟਾਰਡ' ਕਿਹਾ। ਡਿਕਸ਼ਨਰੀ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ, ਮਾਨਸਿਕ ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਬੁੱਢਾ। ਕਿਮ ਦੇ ਹੱਤਕ ਭਰੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਰੰਪ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, \"ਕਿਮ ਮੈਨੂੰ ਬੁੱਢਾ ਕਿਉਂ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਜਦਕਿ ਮੈਂ ਕਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੋਟਾ ਤੇ ਮਧਰਾ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੋਸਤ ਬਣਨ ਦੀ ਬਹੁਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ-ਸ਼ਾਇਦ ਕਦੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਹੋ ਜਾਵੇ।\" ਕਿਮ ਆਪਣੇ ਦੇਸ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਅਮਰੀਕੀ ਧਮਕੀ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਾ ਆਉਣ ਮਗਰੋਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਵੀ ਟਰੰਪ ਖਿਲਾਫ਼ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਜਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਦੇਸ ਦੇ ਸਰਬਉੱਚ ਆਗੂ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਖਿਲਾਫ਼ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਜਾ-ਏ-ਮੌਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਆਰ-ਪਾਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤਿਆਰ ਕਿਉਂ? ਉੱਤਰੀ-ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ 'ਜਹਿਰੀਲੀ ਖੁੰਭ', 'ਕੀੜਾ', 'ਗੈਂਗਸਟਰ', 'ਠੱਗ', 'ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੀਮਾਰ ਬੁੱਢਾ', 'ਬੀਮਾਰ ਕੁੱਤਾ' ਅਤੇ 'ਪਾਗਲ' ('ਡੋਟਾਰਡ') ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਉੱਤਰੀ-ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਕਦੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੂੰ ਮਧਰੇ ਤੇ ਮੋਟੋ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ। ਉੱਤਰੀ-ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਨੇ 26 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਟਰੰਪ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲੇ ਜਾਂਦੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਤੋਂ ਮਾੜੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਜਹਿਰੀਲੀ ਖੁੰਭ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਪਾਗਲ ਬੁੱਢਾ ਹੈ।\" 23 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ-ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਸਰਕਾਰੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਰੋਡੋਂਗ ਸਿਨਮੁਨ ਨੇ ਟਰੰਪ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ \" ਵਿਕਰਿਤ ਇਨਸਾਨ...ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਗੁੰਡਾ, ਇੱਕ ਠੱਗ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬਚਕਾਨਾ ਇਨਸਾਨ ਹੈ।\" ਟਰੰਪ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦਾ ਬਟਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਤੇ ਰੋਟੀ ਲਈ ਤਰਸਦੇ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੰ ਦੱਸੇ ਕਿ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਵੀ ਇੱਕ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦਾ ਬਟਨ ਹੈ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਟਨ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਤੇ ਤਾਕਤਵਰ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਗੱਲ ਮੇਰਾ ਬਟਨ ਕੰਮ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।\" ਜਦੋਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੇਜ਼ ਤੇ ਪਏ ਬਟਨ ਬਾਰੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਰੋਡੋਂਗ ਸਿਨਮੁਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇੱਕ 'ਸਾਈਕੋਪੈਥ', 'ਪਾਗਲ' ਅਤੇ 'ਹਾਰੇ ਹੋਏ ਇਨਸਾਨ' ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ \"ਕਿਸੇ ਬੀਮਾਰ ਕੁੱਤੇ ਦੇ ਭੌਂਕਣ ਵਾਂਗ ਹੈ।\" 16 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਰੋਡੋਂਗ ਸਿਨਮੁਨ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੀ 'ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਕਤੀ' ਦਾ ਫ਼ਿਕਰ ਹੈ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦਾ ਬਟਨ ਇੱਕ 'ਬੁੱਢੇ ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਵਿਅਕਤੀ' ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਹੈ। 25 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਸੰਗਠਨ ਕਿਮਿਲਸੁਜਿਸਟ-ਕਿਮਯੋਂਗਲਿਸਟ ਯੂਥ ਲੀਗ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕੇਸੀਐਨ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ \"ਗੈਂਗਸਟਰ ਦਾ ਬੌਸ ਅਤੇ ਇਨਸਾਨ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਬੀਮਾਰ ਕੁੱਤਾ\" ਕਿਹਾ। ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮਈ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਉਹ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਲਈ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। (ਬੀਬੀਸੀ ਮਾਨਿਟਰਿੰਗ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਟੀਵੀ, ਰੇਡੀਓ,ਵੈਬ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਟ ਮਾਧਿਅਮਾਂ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ਰ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਤੇ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਬੀਬੀਸੀ ਮਾਨਿਟਰਿੰਗ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਟਵਿੱਟਰ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਉੱਤੇ ਵੀ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ) (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41880572", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41881861", "doc1": "مهاجم الكنيسة في تكساس وجد ميتا في سيارته ووقع الحادث في كنيسة \"فيرست بابتيست\" في ساذرلاند بمقاطعة ويلسون. وذكرت وسائل الإعلام المحلية أن مسلحا دخل الكنيسة الساعة 11:30 صباحا بالتوقيت المحلي وبدأ في إطلاق النار. وتتراوح أعمار الضحايا من 5 أعوام إلى 72 عاما. وعثر على المسلح مقتولا في سيارته على بعد أميال من مكان الحادث. وذكرت الشرطة أنه \"شاب أبيض\"، وقالت وسائل الإعلام الأمريكية إن اسمه ديفن باتريك كيلي، وعمره 26 عاما. ويعتقد أن كيلي عسكري سابق سرح من سلاح الجو الأمريكي عام 2014 بعد إدانته بضرب زوجته وابنه. ولا تعرف دوافع إطلاق النار. وقال مكتب التحقيقات الفديرالي، أف بي آي إنه يبحث في احتمال أن يكون اشخاص آخرون ضالعون في العملية. وقال مدير السلامة العامة في تكساس، فريمان مارتن، إن المسلح كان يرتدي حلة سوداء وسترة مضادة للرصاص، وشرع في إطلاق النار من سلاح نصف أوتوماتيكي من خارج الكنيسة ثم دخل. وعندما غادر لاحقه أحد المواطنين وأطلق عليه النار، فترك سلاحه وغادر في سيارة، وبعد ملاحقة قصيرة انحرفت في بلدة غوادالوب المجاورة. وعثرت الشرطة على المسلح مقتولا في سيارته معه العديد من الأسلحة، ولا يعرف ما إذا كان قتل نفسه أم أنه أصيب برصاص الرجل الذي كان يلاحقه. وأكد حاكم الولاية عدد الضحايا، واصفا الحادث بأنه الأسوأ من نوعه في تاريخ تكساس. وأفاد قس الكنيسة، فرانك بومروي، في تصريح لقناة أي بي سي، بأن طفلة عمرها 14 عاما، اسمها أنابيل، من بين القتلى. ووصف بومروي، الذي كان في أوكلاهوما وقت الحادث، أنابيل، بأنها \"طفلة جميلة ومتميزة\". وكتب مستشفى سان أنطونيو على حسابه بموقع تويتر إنه استقبل 10 مصابين على الأقل بينهم أربعة أطفال. وقال مأمور الشرطة، جو تاكيت، إن السلطات لم تحدد هوية جميع الضحايا لأنها عمليات التحري لا تزال متواصلة. وأوضحت السلطات أنها عثرت على 23 قتيلا داخل الكنيسة، وعلى قتيلين في محيطها، ولقي شخص آخر حتفه في المستشفى. وقالت كري ماتولا، التي كانت من شهود الحادث، لقناة ان بي سي: \"سمعنا إطلاق نار من سلاح نصف آلي، كنا على بعد 50 ياردة من الكنيسة. هذه بلدة صغيرة، لذلك كان الجميع يتساءلون عن الذي حدث\". وكان قس الكنيسة وزوجته خارج البلدة وقت إطلاق النار. ولا يزيد عدد سكان ساذرلاند عن بضع مئات وتقع على بعد 30 كيلومترا من مدينة سان أنطونيو بولاية تكساس. وأظهرت صور ومقاطع فيديو قوات الشرطة منتشرة في موقع الحادث. ونقل الجرحى إلى المستشفيات في طائرات عمودية. وقال حاكم تكساس، غريغ أيوت: \"تعازينا القلبية لجميع من مسهم هذا العمل الآثم، وتحياتنا إلى أجهزة الأمن على ما تقوم به\". وكتب الرئيس، دونالد ترامب، على حسابه بموقع تويتر إنه يتابع الأوضاع من اليابان حيث يوجد في زيارة رسمية. وقال المدعي العام في تكساس، كين باكستون، في بيان: \"تعازينا لسكان ساذرلاند في حادث الكنيسة، ومكتبي جاهز لمساعدة أجهزة الأمن في مهمتهم\". ويأتي إطلاق النار هذا بعد شهر واحد من مقتل 58 شخصا وإصابة المئات بجروح في إطلاق نار في مهرجان موسيقي في لاس فيغاس.", "doc2": "ਇਹ ਹਮਲਾ ਟੈਕਸਾਸ ਦੇ ਵਿਲਸਨ ਕਾਉਂਟੀ ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਸਾਉਥਰਲੈਂਡ ਸਪ੍ਰਿੰਗਜ਼ ਵਿੱਚ ਫਸਟ ਬੈਪਟਿਸਟ ਚਰਚ 'ਤੇ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਸ਼ਖ਼ਸ ਜਿਸ ਨੇ ਛੱਤ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਜਹਾਜ਼ 'ਅਜ਼ਾਦੀ' ਮੰਗਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀ ਹੋਇਆ? 'ਕੀ ਖਤਰਾ ਹੈ ਨੀਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣ ਨਾਲ' ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਫੂਡ ਫੈਸਟੀਵਲ 'ਚ ਪੰਜਾਬੀ ਰੰਗ ਸ਼ੇਖਾਂ ਦੀਆਂ 'ਛੁੱਟੀਆਂ ਵਾਲੀਆਂ ਤੀਵੀਆਂ' ਹਾਲਾਤ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-53378483", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-53378829", "doc1": "شارك أميتاب باتشان في 200 فيلم وكتب الممثل الشهير في تغريدة على حسابه بموقع تويتر، الذي يتابعه الملايين: \"أكدت الفحوصات إصابتي بمرض كوفيد 19، نقلت إلى المستشفى، والمستشفى أخطر السلطات، وخضع أفراد العائلة والموظفون للفحوصات، وينتظرون النتائج\". وكتب ابنه، ابهيشيك، على تويتر أنه أصيب بالفيروس أيضا. وشارك أميتاب باتشان، البالغ من العمر 77 عاما، في 200 فيلم، خلال 50 عاما من العمل. ونقل النجم السينمائي وابنه، البالغ من العمر 44 عاما، إلى مستشفى نانافاتي في موم��اي. مواضيع قد تهمك نهاية وحض أميتاب باتشان كل من اقترب منه خلال الأيام العشرة الأخيرة إلى إجراء فحوصات فيروس كورونا. وقال مسؤول في المستشفى، في تصريح لصحيفة إكسبرس الهندية، إن حالته مستقرة. وظهر نجم بوليوود في أفلام رائجة مثل \"زانجير\" و\"الشعلة\". وكان آخر ظهور له في فيلم كوميدي بعنوان غولابو سيتابو، يبث على أمازون. وبرز أيضا في حملته لمساعدة الحكومة في مكافحة فيروس كورونا. وسجلت الهند تصاعدا حادا في الإصابات بفيروس كورونا، إذ ارتفع العدد الإجمالي السبت إلى 821 ألف إصابة، وهو ثالث أعلى رقم في العالم. وتعرضت الحكومة إلى انتقادات بسبب قلة عدد الفحوصات ونقص في الأطقم الطبية.", "doc2": "ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਪੌਜ਼ਿਟਿਵ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਨੂੰ ਦੇਰ ਰਾਤ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਨਾਨਾਵਤੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਉੱਧਰ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਵੀ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜੇਸ਼ ਟੋਪੇ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਏਐੱਨਐਆਈ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਅਮਿਤਾਭ ਤੇ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਬੱਚਨ ਦਾ ਏਂਟੀਜੇਨ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਪੌਜ਼ਿਟਿਵ ਆਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹੋਰ ਮੈਂਬਰ ਜਯਾ ਬੱਚਨ ਅਤੇ ਐਸ਼ਵਰਿਆ ਰਾਏ ਬੱਚਨ ਦਾ ਵੀ ਕੋਰੋਨਾ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅੱਜ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗੀ।'' ਆਪਣੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਕਾਊਂਟਸ 'ਤੇ ਬਕਾਇਦਾ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਲਈ ਮੇਰਾ ਟੈਸਟ ਪੌਜ਼ਿਟਿਵ ਆਇਆ ਹੈ, ਮੈਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਸਪਤਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਬਾਕੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਅਤੇ ਸਟਾਫ਼ ਦਾ ਵੀ ਕੋਰੋਨਾ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਆਉਣੇ ਬਾਕੀ ਹਨ।'' ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਜਿਹੜਾ ਵੀ ਕੋਈ ਲੰਘੇ 10 ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਮੇਰੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ ਉਹ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾ ਲਵੇ।'' ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਨੇ ਸਿਹਤਯਾਬੀ ਲਈ ਕੀਤੀ ਦੁਆ ਅਦਾਕਾਰ ਰਿਤੇਸ਼ ਦੇਸ਼ਮੁਖ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਬੱਚਨ ਦੇ ਛੇਤੀ ਠੀਕ ਹੋਣ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਛੇਤੀ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਓ ਵੀਰੋ'' ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਮੈਂ ਦੁਆ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।'' ਮਨੋਜ ਬਾਜਪਾਈ, ਪਰਿਣੀਤੀ ਚੋਪੜਾ, ਅਮਿਸ਼ਾ ਪਟੇਲ, ਚਿਰੰਜੀਵੀ ਸਣੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2015/10/151010_kabul_explosion", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49385385", "doc1": "قالت طالبان إن التفجير جاء ردا على قصف مدينة قندز وقالت الشرطة الأفغانية إن الهجوم انتحاري واستهدف قوات أجنبية في منطقة جوي شير في كابول. وأعلنت حركة طالبان مسؤوليتها عن الهجوم، وقال ذبيح الله مجاهد المتحدث باسمك الحركة إن الانفجار جاء ردا على قصف مدينة قندز والذي أوقع ضحايا بين المدنيين، على حد قوله. وقالت وزارة الصحة إن سبعة أشخاص على الأقل أصيب حسب المعلومات المتوفرة. غير أنه من المحتمل أن ترتفع الحصيلة نظرا لوقوع الهجوم في منطقة سكنية، بها سوق مفتوحة، ساعة الذروة الصباحية. مواضيع قد تهمك نهاية وقالت وزارة الدفاع البريطانية إن الجيش البريطاني كان مستهدفا بالانفجار.", "doc2": "ਇਙ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ 63 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਜਦ ਕਿ 180 ਜਣੇ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇੱਕ ਪ੍ਰਤਖਦਰਸ਼ੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲਾਵਰ ਨੇ ਖਚਾਖਚ ਭਰੇ ਰਿਸੈਪਸ਼ਨ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਿਸਫ਼ੋਟਕਾਂ ਨਾਲ ਉਡਾ ਲਿਆ। ਇਹ ਹਮਲਾ ਕਾਬੁਲ ਦੇ ਸ਼ੀਆ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਰਾਤ ਦੇ ਕਰੀਬ ਪੌਣੇ ਗਿਆਰਾਂ ਵਜੇ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਸਮੂਹ ਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਹੀਂ ਲਈ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਲਾਸ਼ਾਂ ਹੀ ਲਾਸ਼ਾ ਫੈਲੀਆਂ ਪਈਆਂ ਹਨ। ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕੁਝ ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਆਏ ਮਹਿਮਾਨ ਮੁਹੰਮਦ ਫਰਹਾਗ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਪਾਸੇ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਰੇ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਭੱਜੇ। ਉਹ ਚੀਖਾਂ ਮਾਰ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਰੋ ਰਹੇ ਸਨ।\" ਸ਼ਰਮਾ ਜੀ ਤੋਂ ਸਗੀਤਕਾਰ ਖ਼ਯਾਮ ਦਾ ਸਫ਼ਰ 1947 'ਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਫ਼ਿਲਮ ਸੰਗੀਤਕਾਰੀ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 'ਸ਼ਰਮਾ ਜੀ' ਦੇ ਨਾਂਅ ਹੇਠ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਦਿੱਤਾ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਖ਼ਯਾਮ, ਰਹਿਮਾਨ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਦਿੰਦੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜੋੜੀ ਨੂੰ - ਸ਼ਰਮਾ ਜੀ ਅਤੇ ਵਰਮਾ ਜੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਬਾਅਦ 'ਚ ਵਰਮਾ ਜੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲੇ ਗਏ ਤਾਂ ਸ਼ਰਮਾ ਜੀ ਇੱਕਲੇ ਰਹਿ ਗਏ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਖ਼ਯਾਮ ਦੀ ਸਿਹਤ ਖ਼ਰਾਬ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ,ਪੜ੍ਹੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਦਿਲਚਸਪ ਘਟਨਾਵਾਂ। ਸੁਖਬੀਰ ਤੇ ਕੈਪਟਨ ਦੀ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ SYL ਦਾ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਇਸ ਵੇਲੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਵਿਚਾਲੇ ਟਵਿੱਟਰ ਜੰਗ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀ ਹਦਾਇਤ 'ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਸੂਬੇ ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਮੀਟਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲ ਉਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਈ। ਪਰ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਨੇ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਨੂੰ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਨਾ ਲੈਣ ਤੋਂ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰਾ ਮਸਲਾ। ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਅਲਰਟ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਦੇ ਫਲੱਡ ਗੇਟ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੇਰ ਰਾਤ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਤਲੁਜ ਦਰਿਆ ਕੰਢੇ ਵਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਫ਼ਤ ਦਿਖਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਰਿਆ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨਾ ਜਾਣ ਅਤੇ ਨੀਵੇਂ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹ��। ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਨੇ ਸਾਰੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਨੂੰ ਹੜ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਉਂਤਬੰਦੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ। ਏਮਜ਼ ਦਿੱਲੀ : ਅੱਗ ਬੁਝਾਈ ਗਈ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਹਸਪਤਾਲ ਏਮਜ਼ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ। ਅੱਗ ਬੁਝਾਉਣ ਲਈ 36 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਦੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈਣੀ ਪਈ ਹੈ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮਰਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਏਮਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ’ਚ ਲੱਗੀ ਅੱਗ ਏਮਜ਼ ਦੇ ਸੂਚਨਾ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅੱਗ ਕਰੀਬ ਪੰਜ ਵਜੇ ਲੱਗੀ ਸੀ। ਅਜੇ ਅੱਗ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਗ ਸ਼ਾਰਟ ਸਰਕਿਟ ਕਾਰਨ ਲੱਗੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਅੱਗ ਏਮਜ਼ ਦੇ ਟੀਚਿੰਗ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟਿੰਗ ਲੈਬ ਤੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਥਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਮਾਰਤ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਾਰਡ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/magazine-54886752", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54903558", "doc1": "تزوجت مارتينا روي المسيحية من زين أنور المسلم في سبتمبر/أيلول بعد انتظار سبع سنوات لقبول العائلة لطالما كان الزواج بين الأديان والطوائف موضع استياء في العائلات الهندية المحافظة، ولكن في السنوات الأخيرة أصبح الحديث حول مثل هذه الزيجات أكثر إثارة للجدل. ولا يزال زواج النساء الهندوسيات من رجال مسلمين هو الأكثر استهجاناً على الإطلاق. وبرزت هذه الهوة العميقة بشكل جلي الشهر الماضي، عندما اضطرت ماركة مجوهرات إلى سحب إعلان لها بعد مواجهة رد فعل غاضب على وسائل التواصل الاجتماعي لأن الإعلان كان يظهر زوجين؛ مسلم وهندوسية. \"إنه عشق وليس جهاد\" أظهر الإعلان ترتيبات حفلة \"بيبي شاور\" أبطالها أم هندوسية وعائلة زوجها المسلمة. مواضيع قد تهمك نهاية و\"بيبي شاور\" هو حفل لاستقبال المولود الجديد، يقام قبل الولادة بأسابيع أو بضع أشهر، إذ ترسل الأم قائمة بطلباتها اللازمة للمولود القادم ليحضرها المدعوين الذين يكونون عادة من أفراد العائلة والأصدقاء المقربين جداً للأم. وأطلقت ماركة \"تنيشق\" المملوكة لشركة \"تاتاس\" - وهي واحدة من أكبر الشركات الهندية - مجموعتها الجديدة تحت اسم \"إيكاتفام\" والتي تعني بالهندية \"الاتحاد\". كان من المفترض الاحتفاء بمفهوم \"الوحدة في التنوع\" ولكن انتهى به الأمر برد فعل عكسي تماماً، فقد كشف الإعلان عن الانقسامات الموجودة في المجتمع الهندي. وقالت جماعات هندوسية متشددة إن الإعلان يروج لـ \"جهاد الحب\"، وهو مصطلح معادي للإسلام يشير إلى أن الرجال المسلمين يتصيدون النساء الهندوسيات لإغرائهن والزواج بهن لغرض واحد هو اعتناق الإسلام. أطلق المتشددون على وسائل التواصل الاجتماعي دعوات لمقاطعة هذه العلامة التجارية، مما جعلها في صدارة هاشتاغات تويتر. وقالت الشركة في بيان إنها سحبت الإعلان مراعاة لسلامة موظفيها. بهائية ومسلم في قفص الزواج والحب رغم التهديدات بالقتل ثلاث حكايات لزواج مختلط بين نظرات الناس وفضولهم في البحرين: هل لا يزال الحب أقوى من الاختلاف المذهبي؟ زواج إعلامية مسلمة من ممثل يهودي يثير ضجة في اسرائيل روبا وراضي عبدي متزوجان منذ 30 عاماً بعد أسبوعين من الخلاف حول الإعلان، أطلق الزوجان الصحفيان سمر هالرنكار وبريا راماني وصديقتهما الصحفية الكاتبة نيلوفر فينكاترامان، \"مشروع الحب في الهند\" عبر تطبيق انستغرام، واصفين إياه بـ \"الحب والتعاون بين الأديان والطبقات المختلفة في هذه الأوقات المليئة بالكراهية\". وقال هالرنكار لبي بي سي إنهم كانوا \"يفكرون في المشروع لمدة عام أو أكثر\" وإن الجدل حول إعلان \"تنيشق\" جعلهم يشعرون بأنه حان الوقت لإطلاق المشروع فوراً. وقال لي: \"لقد شعرنا بالصدمة وأزعجتنا الرواية المزيفة حول الحب والزواج بين الأديان\". \"هناك رواية مفادها أن هناك دوافع أخرى شريرة أكثر، وأن الحب يتم استخدامه كسلاح. لكننا لم نعرف أي شخص كان يفكر بهذه الطريقة، أو كان لديه أي دافع آخر غير الحب من أجل الزواج\". ومن خلال مشروع الحب الهندي، كما يقول \"نحن فقط نقدم منصة حيث يمكن للناس نشر قصصهم\". ومنذ أن أطلق المشروع في 28 تشرين الأول/أكتوبر، قصته الأولى التي بدأت بوالدة فينكاترامان عن والدتها الفارسية بختوار ماستر، ووالدها الهندوسي إس فينكاترامان، بات الموقع ينشر كل يوم قصة جديدة. يقول هالرنكار إن التجاوب كان طاغياً. \"نحن نكافح من أجل التأقلم. نستمع كل يوم إلى أناس يرغبون بسرد قصتهم أو قصص آبائهم وأجدادهم. كما أنها تظهر أن الزيجات بين المختلفين في الدين والعرق ليست حالة جديدة، بل كانت ولا تزال تحدث على مر الزمان\". بدأ المشروع بقصة نيلوفر فينكاترامان عن والدتها الفارسية ووالدها الهندوسي ويضيف: \"لكن من المهم التحدث عنها الآن أكثر من أي وقت مضى\". \"في الوقت الذي يتم فيه صناعة الكراهية، من المهم سرد قصص الحب هذه وإظهار مدى انتشارها واستمرارها وأنها ليست مجرد نزوات عابرة\". في الهند ، أكثر من 90 في المئة من الزيجات تتم بالطريقة التقليدية أي الزواج المرتب. ونادراً ما تنظر العائلات إلى ما هو أبعد من الدين والطائفة عند تزويج أبنائهم وبناتهم. وتظهر البيانات في الهند ، أن حوالي 5 ٪ فقط من الزيجات هي بين طبقات مختلفة والزيجات بين أتباع الأديان المختلفة أكثر ندرة - فقد قدرت إحدى الدراسات أنها تزيد قليلاً عن 2.2٪. وأولئك الذين يختارون الزواج خارج هذه الحدود غالباً ما يواجهون العنف وحتى القتل.. إنها \"قصة الكراهية\" التي يسعى مشروع India Love Project إلى مواجهتها من خلال سرد القصص الشخصية التي يصفها القراء غالباً بأنها \"دافئة ومثيرة للفضول\". وتروي هذه القصص حكايات الأزواج والزوجات الذين يعتقدون أن الحب لا يعترف بالحدود التي يضعها الإنسان. روبا، وهي هندوسية براهمية، تكتب عن رد فعل والدتها الأول عندما أخبرتها أنها كانت تخطط للزواج من مسلم يدعى راضي عبدي. قالت والدتها، التي كانت قلقة من سهولة الطلاق في الإسلام والمحظور حالياً في الهند: \"سيردد كلمة طلاق ثلاث مرات ويطردك\". كتبت \"لكن، وبمجرد أن التقى والداي براضي وأدركا أنه إنسان رائع، تلاشت مخاوفهما\" ، واصفة إياهما بأنهما \"منفتحان نسبياً\". والآن، مرّ ثلاثون عاماً على زواج روبا وراضي ولديهما ولدان بالغان. وتحتفل الأسرة بكل من عيد الأضحى وعيد ديوالي الهندوسي كل عام. ماريا مانجيل وسانديب جين تزوجا قبل 22 عاماً وكتب الصحفي تي أم فيراراغاف عن زواجه من سلمى ، قائلاً إن الدين في بيتهم ليس بأهمية \"كاري الأرز و برياني لحم الضأن\" \"ما زلت نباتياً، وهي تستمتع بأكل لحم الضأن، ونتاج حبنا هو طفلتنا آينش، التي تحصل على أفضل الموجود في العالمين. \"آينش تكون هندوسية أو مسلمة بناءً على ما يتم طهيه\". تنوير إعجاز، مسلم متزوج من امرأة هندوسية تدعى فينيتا شارما، كتب في منشور له عن قصة تسمية ابنتهما باسم كوهو. وسئل الزوجان ما إذا كان اسماً هندوسياً أم مسلماً؟ وما هو الدين الذي ستتبعه ابنتهما عندما تكبر؟ فأجاب: \"يبدو أن زواجنا الهندوسي-الإسلامي يمكن أن يكون نموذجاً للعلمانية، يناقض توقعات الناس\". \"إنهم مذهولون ومحبطون تقريباً لأن حبنا يجب أن يسمى حباً وليس حب الجهاد\". يقول الصحفي تي أم فيراراغاف عن زواجه من سلمى ، إن دينهم الأصلي ليس \"بنفس أهميةكاري الارز وبرياني لحم الضأن!\" كما يعرض حساب انستغرام أيضاً قصصاً عن زيجات أخرى بين الأديان والطوائف. ماريا مانجيل ، كاثوليكية غير نباتية من عائلة ليبرالية في ولاية كيرالا، تزوجت من سانديب جين، نباتي من شمال الهند من عائلة محافظة. تكتب ماريا عن \"التحديات العديدة\" التي واجههما خلال 22 عاماً من زواجهما ولكنها مقتنعة أنها بزواجها منه، فعلت الشيء الصحيح. كتبت: \"كيف يمكنك الابتعاد عن الحب؟\". \"شعرت بإحساسه المرهف وسلوكه اللطيف وتوافقه الفكري وعاطفته الجياشة تجاهي. لم أستطع التخلي عنه لمجرد أنه يصلي لإله آخر ويتحدث بلغة مختلفة\". يقول هالارنكار إن مثل هذه القصص تجعلك تشعر بإحساس أفضل تجاه العالم والهند. \"هذه قصص جميلة لحالات لا تعد ولا تحصى في الهند؛ يتبع الناس طرق عديدة ومختلفة للحب، إنها شهادة على ما يجري في الهند على أرض الواقع\".", "doc2": "ਮਾਰਟੀਨਾ ਰਾਇ ਨੇ 7 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈਨ ਅਨਵਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਅੰਤਰ-ਧਰਮ ਅਤੇ ਅੰਤਰ ਜਾਤੀ ਵਿਆਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਰੂੜ੍ਹੀਵਾਦੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਹਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਨਾਂ ਵਿਆਹਾਂ ਸੰਬੰਧੀਂ ਗੱਲਾਂ ਵਧੇਰੇ ਤਿੱਖ੍ਹੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਦਨਾਮੀ ਹਿੰਦੂ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹਾਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਂ ਰੱਖ ਲਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਅੰਦਰ ਕਿਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਡੂੰਘਾਈ ਕਰ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਵਾਪਰੀ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਬ੍ਰਾਂਡ ਤਨਿਸ਼ਕ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਸੱਜੇ ਪੱਖੀਆਂ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀ ਅਲੋਚਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਅੰਤਰ-ਧਰਮ ਵਿਆਹ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸਹੁਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਵਲੋਂ ਮਾਂ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਆਪਣੀ ਨੂੰਹ ਦੀ ਗੋਦ ਭਰਾਈ ਦੀ ਰਸਮ ਦੇ ਜਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਉਲੀਕਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਕੰਪਨੀ ਟਾਟਾ ਕੋਲ ਤਨਿਸ਼ਕ ਦੀ ਮਾਲਕੀਅਤ ਹੈ, ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਗਹਿਣੀਆਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਰੇਂਜ ਨੂੰ 'ਏਕਤਵਨ' ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਏਕਤਾ'। ਰੁਪਾ ਅਤੇ ਰਾਜ਼ੀ ਅਬਦੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ 30 ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਲਵ ਜਿਹਾਦ ਇਹ 'ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵਿੱਚ ਏਕੇ' ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਉੱਲਟ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾਲ ਮੁੱਕੀ, ਇਸ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਲੀਆਂ ਦਰਾੜਾਂ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਕਰ ��ਿੱਤਾ। ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਹਿੰਦੂ ਗਰੁੱਪਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਹ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ 'ਲਵ ਜ਼ੇਹਾਦ' ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਕ ਇਸਲਾਮੋਫ਼ੋਬਿਕ ਸ਼ਬਦ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਮੁਸਲਮਾਨ ਮਰਦ, ਹਿੰਦੂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਰਮ ਬਦਲਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਭਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਹੋਈ ਅਲੋਚਨਾ ਨੇ ਬ੍ਰਾਂਡ ਤੋਂ ਬਾਈਕਾਟ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ, ਇਸ ਮਸਲੇ ਨੂੰ ਟਵਿਟਰ ਟਰੈਂਡਜ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਲੈ ਗਈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਪਣੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਉਹ ਇਹ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੋੜੇ ਸਮਰ ਹਲੇਰਨਕਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਆ ਰਮਾਨੀ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੋਸਤ ਨੀਲੌਫ਼ਰ ਵੈਂਨਕਟਰਮਨ ਨੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ 'ਇੰਡੀਆ ਲਵ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ' ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਇੰਡੀਆ ਲਵ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਅਦ, ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੋੜੇ ਸਮਰ ਹਲੇਰਨਕਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਆ ਰਮਾਨੀ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੋਸਤ ਨੀਲੌਫ਼ਰ ਵੈਂਨਕਟਰਮਨ ਨੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ 'ਇੰਡੀਆ ਲਵ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ' ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੱਖਰੇਵਿਆਂ ਵਾਲੇ, ਨਫ਼ਰਤ ਭਰੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ-ਜਾਤੀ, ਅੰਤਰ-ਧਰਮ ਮੁਹੱਬਤ ਅਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਦੇ ਜਸ਼ਨ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ। ਹਲੇਰਨਕਰ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸੋਚ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਤਨਿਸ਼ਕ ਦੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ’ਤੇ ਉੱਠੇ ਵਿਵਾਦ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਦੀ ਲੋੜ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ, ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦਿਆਂ, ਜਿਸਦਾ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਸੀ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਸੋਚਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋਏ, ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਧਰਮ ਵਿਆਹਾਂ ਬਾਰੇ ਝੂਠਾ ਬਿਰਤਾਂਤ।\" \"ਇੱਕ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਕਿ ਵਿਆਹ ਦੇ ਹੋਰ ਵੀ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਮੰਤਵ ਹਨ ਕਿ ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਜੋ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਚਦਾ ਹੋਵੇ, ਜਿਸਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਮਸਕਦ ਪਿਆਰ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੋਵੇ।\" ਵਿਨੀਤਾ ਸ਼ਰਮਾ ਅਤੇ ਤਨਵੀਰ ਏਜਾਜ਼ ਮੁਹੱਬਤ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇੰਡੀਆ ਲਵ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਜਗ੍ਹਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਥੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰ ਸਕਣ।\" 28 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਵੈਂਨਕਟਰਮਨ ਦੀ ਪਾਰਸੀ ਮਾਂ ਬਖ਼ਤਾਵਰ ਮਾਸਟਰ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਪਿਤਾ ਐਸ ਵੈਨਕਾਟਰਮਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਹਾਣੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਰੋਜ਼ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਕਹਾਣੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਲੇਰਨਕਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਗਾਰਾ ਮਿਲਿਆ, \"ਅਸੀਂ ਖ਼ਰਾ ਉੱਤਰਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਅਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ, ਜਾਂ ਮੇਰੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਜਾਂ ਮੇਰੇ ਦਾਦਾ ਦਾਦੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ। ਇਹ ਸਭ ਇਹ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੰਤਰ-ਧਰਮ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਜਾਤੀ ਵਿਆਹ ਨਵੇਂ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਇਹ ਸਭ ਇਕੱਠਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ।\" ਉਹ ਹੋਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਪਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੱਲ ਕਰਨਾ, ਹੁਣ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।\" \"ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਨਫ਼ਰਤ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੋਵੇ, ਪਿਆਰ ਦੀਆਂ ਇੰਨਾਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਕਹਿਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿੰਨਾਂ ਫ਼ੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਇਹ ਪਲ ਝੱਟ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।\" ਵਿਆਹ 'ਤੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 90 ਫ਼ੀਸਦ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਆਹ ਪਰਿਵਾਰ ਵਲੋਂ ਤੈਅ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਰਿਸ਼ਤਾ ਜੋੜਨ ਲੱਗਿਆਂ ਧਰਮ ਅਤੇ ਜਾਤੀ ਤੋਂ ਪਰੇ ਕਦੇ ਹੀ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਇੰਡੀਅਨ ਹਿਊਮਨ ਡਿਵੈਲਪਨੈਂਟ ਸਰਵੇ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਸਿਰਫ਼ 5 ਫ਼ੀਸਦ ਵਿਆਹ ਅੰਤਰ-ਜਾਤੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅੰਤਰ ਧਰਮ ਰਿਸ਼ਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਘੱਟ ਹਨ, ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਹ ਮਹਿਜ਼ 2.2 ਫ਼ੀਸਦ ਹੀ ਹਨ। ਅਤੇ ਉਹ ਜੋ ਇੰਨਾਂ ਹੱਦਾਂ ਤੋਂ ਪਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚੁਣਦੇ ਹਨ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕੇ ਕਤਲ ਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਟੀਐੱਮ ਵੀਰਾਰਾਘਵ ਅਤੇ ਸਲਮਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਕੀ ਸੋਚਦੀਆਂ ਹਨ ਹਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰੂੜੀਵਾਦ ਨੂੰ ਸਮਰਥਣ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵੱਖਵਾਦ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਧਰਮ ਵਿਆਹ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਜਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਔਰਤ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਮਰਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਪਾਪ ਭਰੇ ਮਾੜੇ ਉਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਲੇਰਨਕਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਫ਼ਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਲਵ ਜਿਹਾਦ' ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਵਲੋਂ ਪ੍ਰਭਾਸ਼ਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀ ਵਲੋਂ ਅਜਿਹੇ ਕਿਸੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਪਰ ਵਿਚਾਰ ਕਾਇਮ ਹੈ। ਹਾਲ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਚਾਰ ਬੀਜੇਪੀ ਸੱਤਾ ਵਾਲੇ ਸੂਬਿਆਂ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਬੁਰਾਈ ਨੂੰ ਠ਼ਲ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।\" ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਾਮਯਾਬ ਵਿਆਹ ਇਹ ਇਸ 'ਨਫ਼ਰਤ ਦਾ ਬਿਰਤਾਂਤ' ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਇੰਡੀਆ ਲਵ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਆਪਣੀਆਂ ਨਿੱਜੀ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਜਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਪਾਠਕ 'ਨਿੱਘੀਆਂ ਅਤੇ ਧੁੰਦਲੀਆ' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜ਼ਰੀਏ ਚਣੌਤੀ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। 150 ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਹੱਬਤ ਅਤੇ ਹਾਸਰਸ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜੋੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਹੜੇ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਿਆਰ ਮਨੁੱਖ ਵਲੋਂ ਉਸਾਰੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਹਿਚਾਣਦਾ। ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਰੂਪਾ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਬਾਰੇ ਲਿਖਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਮਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜ਼ੀ ਅਬਦੀ ਨਾਂਅ ਦੇ ਇੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਮਾਂ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਮ ਤਲਾਕ ਦੇਣ ਦੇ ਵਰਤਾਰੇ, ਜੋ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂ���ਨੀ ਹੈ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, \"ਉਹ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਤਲਾਕ, ਤਲਾਕ, ਤਲਾਕ ਕਹੇਗਾ ਅਤੇ ਤੈਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦੇਵੇਗਾ।\" ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਮਨ ਦੇ ਦੱਸਦਿਆਂ ਉਹ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, \"ਪਰ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੇਰੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਰਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਉਹ ਕਿੰਨਾ ਚੰਗਾ ਇਨਸਾਨ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖ਼ਦਸ਼ੇ ਧੁੰਦਲੇ ਹੋ ਗਏ।\" ਰੂਪਾ ਅਤੇ ਰਾਜ਼ੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ 30 ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਬਾਲਗ਼ ਬੇਟੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਮੁਸਲਿਮ ਤਿਉਹਾਰ ਈਦ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਤਿਉਹਾਰ ਦਿਵਾਲੀ ਮੰਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੱਤਰਕਾਰ ਟੀ ਐਮ ਵੀਰਾਰਘਵ ਸਲਮਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹ ਬਾਰੇ ਲਿਖਦਿਆਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਧਰਮ ਉਨਾਂ ਅਹਿਮ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿੰਨਾਂ ਕਿ ਦਹੀਂ ਚਾਵਲ ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ ਮਟਨ ਬਿਰਿਆਨੀ।\" \"ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਰਿਹਾ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਟਨ ਦਾ ਅਨੰਦ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਉਪਜ (ਉਨਾਂ ਦਾ ਬੱਚਾ ਅਨੀਸ਼) ਦੋਵਾਂ ਜ਼ਹਾਨਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆਂ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਨੀਸ਼ ਹਿੰਦੂ ਹੈ ਜਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨ, ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਕੀ ਪੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਸ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।\" ਮਾਰੀਆ ਮੰਜ਼ਿਲ ਅਤੇ ਸੰਦੀਪ ਜੈਨ ਦੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ 22 ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦਾ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਤਨਵੀਰ ਐਜਜ਼ ਇੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹਨ ਜਿੰਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਲੜਕੀ ਵਨੀਤਾ ਸ਼ਰਮਾਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ। ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਧੀ 'ਕੁਹੂ' ਦਾ ਨਾਮ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਲਿਖਦੇ ਹਨ। ਜੋੜੇ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਨਾਮ ਹਿੰਦੂ ਹੈ ਜਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨ? ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਕਿਹੜੇ ਧਰਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੇਗੀ? ਉਹ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ, ''ਸਾਡਾ ਹਿੰਦੂ-ਮੁਸਲਿਮ ਵਿਆਹ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦਾ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਉੱਤਰਦਾ। ਉਹ ਦੁਖ਼ੀ ਤਕਰੀਬਨ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਲਵ ਜਿਹਾਦ ਨਹੀਂ।'' ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਕਾਉਂਟ 'ਤੇ ਹੋਰ ਅੰਤਰ-ਧਰਮ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਜਾਤੀ ਵਿਆਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮਾਰੀਆਂ ਮੰਜਿਲ, ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਇੱਕ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ, ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਕੈਥੋਲਿਕ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਸੰਦੀਪ ਜੈਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ ਆਪਣੇ 22 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਹੋਈਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਦੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਯਕੀਨ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਕੇ ਸਹੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, \"ਤੁਸੀਂ ਪਿਆਰ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਮੁੱਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ? ਮੈਂ ਉਸਦਾ ਦਿਆਲੂ ਦਿਲ, ਕੋਮਲ ਵਿਵਹਾਰ, ਬੋਧਿਕ ਸੁਮੇਲ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਤੀ ਡੂੰਘਾ ਪਿਆਰ ਦੇਖਿਆ। ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਦੇ ਸਕਦੀ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਅੱਗੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਖਰੀ ਬੋਲੀ ਬੋਲਦਾ ਹੈ।\" ਹਲੇਰਨਕਰ ਕਹਿੰ���ੇ ਹਨ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਚੰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। \"ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਬੇਸ਼ੁਮਾਰ ਹਕੀਕਤਾਂ ਦੀਆਂ ਖ਼ੁਬਸੂਰਤ ਕਹਾਣੀਆਂ ਹਨ। ਲੋਕ ਪਿਆਰ ਲਈ ਕਈ ਵੱਖ ਵੱਖ ਰਾਹਾਂ 'ਤੇ ਚਲਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਕਿ ਇਹ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਭਾਰਤ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47015094", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48115973", "doc1": "وكان غوايدو، قد أعلن نفسه رئيسا مؤقتا للبلاد يوم الأربعاء الماضي في خطوة لاقت قبولا لدى العديد من الدول من ضمنها الولايات المتحدة. وقالت الولايات المتحدة إنها ستطالب في اجتماع مجلس الأمن الدولي المزمع عقده لاحقا، بالاعتراف بغواديو رئيسا مؤقتا للبلاد. بينما قالت كل من المملكة المتحدة وفرنسا وألمانيا وإسبانيا إنها ستعترف بغوايدو رئيسا إذا لم تجر الدعوة لانتخابات في غضون ثمانية أيام. واتهم مادورو غواديو بقيادة انقلاب، وقطع العلاقات الدبلوماسية مع الولايات المتحدة ردا على ذلك. وأعرب مادوروا الجمعة، عن استعداده لعقد مباحثات مع خصمه، لكن غواديو رفض ما وصفه بـ\"الحوار الزائف\" وقال إنه يضع في الاعتبار إمكانية العفو عن مادورو فقط إذا تنازل عن السلطة. هل أصبحت فنزويلا أزمة عالمية؟ فنزويلا: من هو خوان غوايدو الذي نصَّب نفسه \"رئيسا بالوكالة\" ؟ ومن المقرر عقد اجتماع لمجلس الأمن الدولي حول الأزمة الفنزويلية في وقت لاحق يوم السبت. واشنطن تدعم غوايدو و موسكو تؤيد مادورو وأدى الرئيس مادورو اليمين الدستورية لولاية ثانية في وقت سابق من هذا الشهر، بعد فوزه بانتخابات قاطعتها المعارضة وشابتها اتهامات بالتزوير. وقالت الجمعية الوطنية الفنزويلية، إن منصب الرئيس كان شاغراً لأن الانتخابات لم تكن نزيهة، وأن غواديو، بصفته رئيسا للجمعية الوطنية، ينبغي أن يتولى منصب الرئيس بالوكالة. وشارك عشرات الآلاف في احتجاجات ضد مادورو، تعبيرا عن غضبهم بسبب تدهور الاقتصاد، في ظل انقسام المجتمع الدولي بين مؤيد ومعارض للاعتراف بمادورو رئيسا للبلاد لفترة جديدة. وحث غواديو، في مظاهرة شرقي العاصمة كاراكاس، أنصاره على الاستمرار في الاحتجاج إذا ألقي القبض عليه، كما يخشى البعض. ومازال مادورو يحظى حتى الآن بدعم الجيش في البلاد، ولكن غواديو وجه نداء للجيش مطالبا إياه \"بالانحياز إلى الشعب الفنزويلي\" ودعمه بدلاً من الوقوف لجانب مادورو. كما دعا إلى مظاهرات كبيرة تطالب باستقالة مادورو الأسبوع المقبل. ما سبب تراجع شعبية مادورو؟ تعاني فنزويلا منذ سنوات من أزمة اقتصادية خانقة، إذ وصل التضخم لدرجات غير مسبوقة، وهناك نقص حاد في الضروريات الأساسية، ما أثر بشكل كبير على السكان وتسبب بهروب الملايين خارج البلاد. كما واجه مادورو معارضة داخلية وانتقادات دولية بسبب سجله في مجال حقوق الإنسان، وطريقة إدارته للملف الاقتصادي. وقال غوايدو، الأربعاء، إن دستور البلاد يسمح له بالاستحواذ على السلطة، بصفته رئيسا للجمعية الوطنية، لأن رئاسة مادورو \"غير شرعية\". كما وعد بقيادة حكومة انتقالية وإجراء انتخابات حرة. من يؤيد كلا من طرفي النزاع؟ حظي إعلان غوايدو نفسه رئيسا للبلاد حظى بتأييد الولايات المتحدة وعدد من دول أمريكا اللاتينية وكندا و المملكة المتحدة . ووفقا لوكالة رويترز، من المتوقع أن تطالب الولايات المتحدة في الاجتماع المزمع لمجلس الأمن الدولي، ببيان يعترف بالجمعية الوطنية الفنزويلية بأنها \"المؤسسة الوحيدة المنتخبة ديمقراطيا\" في البلاد. بينما أدانت روسيا الدعم الغربي لغوايدو. وقالت موسكو إن \"هذا التأييد يعد انتهاكا للقانون الدولي و يدفع بشكل مباشر باتجاه إراقة الدماء\".", "doc2": "ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟਣ ਦੀ ਹਲਕੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ - ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਦਰੋ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਆਰ-ਪਾਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਲੋਕ ਸੜ੍ਹਕਾਂ ਉੱਤੇ ਉਤਰ ਆਏ ਹਨ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਰਾਕਸ ਵਿਚ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਠਿਕਾਣੇ ਦੇ ਬਾਹਰ ਗਵਾਇਡੋ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆਂ ਕਰਮੀਆਂ ਨਾਲ ਝੜਪ ਹੋਈ ਹੈ। ਗਵਾਇਡੋ ਨੇ ਫੌਜ ਤੋਂ ਸਮਰਥਨ ਮੰਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਾਦਰੋ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਫੌਜ ਨੇ ਅਹਿਮ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ੇ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਕੋਲਸ ਮਾਦੁਰੋ ਦੀ ਆਪਣੀ ਹੀ ਟੀਮ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮੈਂਬਰ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਸਨ ਕਿ 'ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਾ ਹੋਵੇਗਾ' ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਿੱਛੇ ਹੱਟ ਗਏ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਸਭ ਉਦੋਂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਵਿਰੋਧੀ ਲੀਡਰ ਗਵਾਇਡੋ ਨੇ ਮਾਦੁਰੋ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਫੌਜ ਦੀ ਮਦਦ ਮੰਗੀ। ਕੀ ਹੈ ਵੈਨੇਜ਼ੂਏਲਾ ਦਾ ਸੰਕਟ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਕੋਲਸ ਮਾਦੁਰੋ ਨੂੰ ਗੱਦੀਓਂ ਲਾਹੁਣ ਦੀਆਂ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕਾਰਨ ਘਰੇਲੂ ਸੰਕਟ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਆਗੂ ਖ਼ਵਾਨ ਗੁਆਇਡੋ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਅੰਤਰਿਮ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਵੀ ਹਾਸਿਲ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਤੇਲ ਭੰਡਾਰਾਂ ਵਾਲਾ ਦੇਸ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ, ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੰਕਟ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਰਾਕਸ ਵਿੱਚ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਗਵਾਇਡੋ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉਤਰ ਆਏ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਕੋਲਸ ਮਾਦੁਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਖਾਨਾਜੰਗੀ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਉਹ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਤਾਰੀਖ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਮੰਨਣੋਂ ਇਨਕਾਰੀ ਸਨ। ਦੇਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤਾਂ ਮਾਦੁਰੋ ਦੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਦੀ ਮੰਗ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਹਿੰਸਕ ਹੋ ਹੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਦੇਸ ਵੀ ਦੋ ਧੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਥੋੜ੍ਹੇ ਦੇਸ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਾਦੁਰੋ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀ ਹਨ ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਉਹ ਜੋ ਖ਼ੁਆਨ ਗੁਆਇਦੋ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਰੋਹ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਤੇਲ ਭੰਡਾਰ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਸ਼ਾ���ਦ ਇਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇਸ ਦੀ 95 ਫ਼ੀਸਦ ਆਮਦਨ ਤੇਲ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਤੋਂ ਹੈ। ਪਰ 2014 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਡਿੱਗਦੀ ਕੀਮਤ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਗਹਿਰੀ ਸੱਟ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਗਿਰਾਵਟ ਕਰਕੇ ਇੱਥੇ ਦੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਈ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੀਮਾਂ ਦੀ ਫੰਡਿੰਗ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘਟਾਉਣੀ ਪਈ। ਇਸ ਨਾਲ ਗਰੀਬ ਜਨਤਾ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਹੋਰ ਬਦਤਰ ਹੋ ਗਏ। ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਤੋਂ ਆਏ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਕੈਂਪਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਪੈਕੇਰੇਮਾ ਵੱਲ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੁਲਿਸ ਭੇਜਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਿਊਗੋ ਚਾਵੇਜ਼ ਦੀਆਂ ਕਈ ਨੀਤੀਆਂ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਣ ਬਣੀਆਂ ਸਨ । ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਮ ਵਰਤੋਂ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਟਾ, ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਤੇਲ ਅਤੇ ਸਾਬਣ, ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਘੱਟ ਰੱਖਣ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਚੋਂ ਹੱਥ ਖਿੱਚ ਲਿਆ ਹੈ ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਹੁਣ ਐਨੀਂ ਆਮਦਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਦੀ ਰਹੇ। ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਹਤਾਸ਼ ਨਾਗਰਕ ਇਕਵਾਡੋਰ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਸ ਦਾ ਬਾਰਡਰ ਪਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਘੱਟ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਐਨੀਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਾਹਰੋਂ ਭੋਜਨ ਪਦਾਰਥ ਮੰਗਾ ਸਕੇ। ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਮੋਨੇਟਰੀ ਫੰਡ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ 'ਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੀ ਦਰ ਇਸ ਸਾਲ 10 ਲੱਖ ਫ਼ੀਸਦ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਹੈ ਸੰਕਟ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਬਸਿਡੀ ਨਾਲ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਸਿਆਸੀ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਤੇਲ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਤਸਕਰੀ ਵੀ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਕੋਲਸ ਮਦੂਰੋ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਤਸਕਰੀ ਰੋਕਣ ਲਈ ਤੇਲ ਹੁਣ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਮਿਲੇਗਾ ਤੇ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਗੀਆਂ। ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਨੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਗਾਰੰਟੀ ਦੇਵੇ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਵਿਚ ਪੈਟਰੋਲ ਦੇ ਇੱਕ ਲੀਟਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਬੋਲਿਵਰ ਹੈ। ਕਾਲੇ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਚਾਰ ਬੋਲਿਵਰ ਦਾ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ (ਕਰੀਬ 70 ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ) 'ਚ 720 ਗੱਡੀਆਂ ਦੇ ਪੈਟਰੋਲ ਟੈਂਕ ਭਰੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਦੂਰੋ ਦੇ ਹਾਲੀਆ ਐਲਾਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਤੋਂ ਡਰਦਿਆਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਭਾਰੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਗੁਆਂਢੀ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਰੁਖ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਅਧਾਰ ਬਣਾ ਕੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਚੱਲਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਚਲਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜ��ੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46726881", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46726756", "doc1": "هدد كيم جونج أون بأنه قد يغير موقفه من نزع السلاح النووي حال استمرار العقوبات الأمريكية جاءت هذه التصريحات أثناء إلقاء الزعيم الكوري الشمالي خطاب العام الجديد. وكان خطاب جونج أون العام الماضي في نفس المناسبة تحولا غير مسبوق في المسار الدبلوماسي لدولته، خاصة على مستوى العلاقات مع كوريا الجنوبية والولايات المتحدة. وناقش الزعيمان الأمريكي دونالد ترامب ونظيره الكوري الشمالي قضية نزع السلاح النووي من شبه الجزيرة الكورية في يونيو/ حزيران الماضي أثناء القمة التاريخية التي جمعت بينهما في سنغافورة منتصف العام الماضي، وهي القمة الأولى من نوعها بين رئيس أمريكي في منصبه وزعيم كوريا الشمالية. ورغم المفاوضات التي دارت بين الجانبين في هذا الشأن لم تسفر عن نتائج ملموسة بعد. وجاء التقارب بين الجانبين بعد التجارب الصاروخية التي أثارت حالة من استياء المجتمع الدولي، خاصة وأنها كانت تجارب صواريخ باليسيتية عابرة للقارات زعمت كوريا الشمالية إنها يمكن أن تصل إلى الولايات المتحدة، ما أثار حربا كلامية بين بيونغيانغ وواشنطن تبادل خلال ترامب جونغ أون الإهانات والتهديدات بالدمار النووي. وقال كيم جونغ أون، في خطاب متلفز بثته وسائل الإعلام المحلية الرسمية في كوريا الشمالية الثلاثاء إنه \"إذا لم تلتزم الولايات المتحدة بتعهداتها التي قطعتها على نفسها أمام العالم أجمع، وإذا أصرت على استمرار عقوباتها وممارسة الضغوط ، قد لا نجد أمامنا خيارا إلا البحث عن طريقة لحماية سيادتنا ومصالحنا.\" وأكد أنه على استعداد للقاء الرئيس الأمريكي دونالد ترامب مرة ثانية. وتخضع كوريا الشمالية لمجموعة من العقوبات من قبل مجلس الأمن بسبب التجارب النووية، المحظورة تقوم بها بيونغيانغ في إطار برامج تطوير صواريخ باليستية وأسلحة نووية. وشهد خطاب العام الماضي إعلان كيم جونغ أون مشاركة بلاده في الأولمبياد الشتوية التي استضافتها كوريا الجنوبية لتحسين العلاقات بين الجانبين. ساد الغموض الاتفاق الأمريكي الكوري الشمالي غموضا، ومن ثَمَ غاب التقدم عقب القمة التاريخية وبعد جهود دبلوماسية من الجانبين في إبريل/ نيسان الماضي، التقى زعيم كوريا الشمالية بنظيره الكوري الجنوبي مون جاي في قمة جمعتهما في المنطقة الحدودية المشتركة. وتكرر الاجتماع مرتين بعد ذلك التاريخ، لكن التاريخية منهما هي التي شهدت مشاركة الرئيس الأمريكي في سنغافورة في يونيو/ حزيران الماضي. ووقع الجانبان الأمريكي والكوري الشمالي اتفاقا يسود الغموض لغته استهدف تحسين العلاقات والعمل في اتجاه تحقيق نزع السلاح النووي. ومنذ انعقاد هذه القمة التاريخية، لم يتحقق الكثير من التقدم على مستوى نزع السلاح النووي، إذ لم يتجاوز ما حدث مجرد ظهور قدر من التفاؤل حيال مستقبل العلاقات بين البلدين. وبينما أوقفت كوريا الشمالية تجاربها الصاروخية والنووية، لم تظهر أية إشارة من قبل بيونغيانغ إلى أنها تعمل في اتجاه نزع السلاح النووي الكامل والمحقق الذي طالبت به الولايات المتحدة. وفككت كوريا الشمالية بعض المنشآت النووية، لكن مزاعم ظهرت مرجحة أنها مستمرة في برامج تطوير أسلحة نووية. وتوقع الرئيس ترامب انعقاد قمة ثانية مع كيم جونغ أون بحلول فبراير/ شباط المقبل، لكن هذه التوقعات لم تتأكد بعد. كما أن هناك خططا لسفر جونغ أون إلى سيول، عاصمة كوريا الجنوبية، لحضور قمة مع نظيره الكوري الجنوبي، لكن هذه الخطط لم تتأكد بعد أيضا.", "doc2": "ਕਿਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅਮਰੀਕਾ ਜੇਕਰ ਆਪਣੇ ਵਾਅਦੇ ਤੋਂ ਮੁਕਰਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵੀ ਇਰਾਦਾ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲ ਦੇਸ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ 'ਚ ਕਹੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਬਿਹਤਰ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਕਦਮਾਂ ਨੂੰ ਬੇਮਿਸਾਲ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕਿਮ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਜੂਨ 2018 'ਚ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਅਜੇ ਕੁਝ ਹੀ ਸਿੱਟੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- 2017 'ਚ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਪਰਮਾਣੂ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਦੇ ਪਰੀਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਲਖ਼ੀਆਂ ਵੱਧ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਕਿਮ ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਜੂਨ 2018 'ਚ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਅਮਰੀਕਾ ਤੱਕ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗ ਛਿੜਨ ਤੱਕ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ ਹੋਇਆ। ਕਿਮ ਨੇ ਕੀ-ਕੀ ਕਿਹਾ ਮੰਗਲਵਾਰ ਦੀ ਸਵੇਰ ਸਰਕਾਰੀ ਚੈਨਲ 'ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ 'ਚ ਕਿਮ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜੇਕਰ ਅਮਰੀਕਾ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਕੀਤੇ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਗਣਰਾਜ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਿੱਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰਸਤੇ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਕਦੇ ਵੀ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੇਲੇ ਮਿਲਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਅਤੇ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਹਥਿਆਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਕਾਰਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰੀਸ਼ਦ ਨੇ ਉਸ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਵਾਰੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ 'ਚ ਕਿਮ ਨੇ ਐਲਾਲ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੇਸ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ 'ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿੰਟਰ ਓਲੰਪਿਕ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧਾਂ 'ਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਮਿਠਾਸ ਆਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜੂਨ 'ਚ ਹੀ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੂਨ ਜੇ-ਇਨ ਨਾਲ ਅੰਤਰ-ਕੋਰੀਆਈ ਸੀਮਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸੰਮੇਲਨ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜੂਨ 'ਚ ਹੀ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੂਨ ਜੇ-ਇਨ ਨਾਲ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਦੋ ਵਾਰ ਮਿਲੇ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਾਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਿਮ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਵਿਚਾਲੇ ਰਹੀ। ਇਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੰਮੇਲਨ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਜਿੱਥੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨੇਤਾ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ। ਅਜਿਹਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨੇਤਾ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰਨ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਜਤਾਈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਫਰਵਰੀ 'ਚ ਕਿਮ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਹੈ ਪਰ ਦਿਨ ਤੇ ਥਾਂ ਅਜੇ ਤੈਅ ਨਹੀਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰੋਕ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵਧੇਰੇ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਇਹ ਵੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰੀਖਣ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਫਰਵਰੀ 'ਚ ਕਿਮ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਸਟੀਕ ਵੇਲਾ ਅਤੇ ਥਾਂ ਅਜੇ ਤੈਅ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51573625", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51705349", "doc1": "سجنت طالبان زوجها، الذي أصيب بالسل أثناء الاعتقال، ثم توفي بعد إطلاق سراحه. لكن فوزية أصبحت فيما بعد سياسية، وفشلت طالبان في محاولة اغتيالها. ورغم كل ما مرت به، استجمعت شجاعتها ودخلت في مفاوضات مع رجال الحركة. امرأة واحدة في مفاوضات السودان.. لماذا تعامل النساء \"كباقة ورد\" في مرحلة المفاوضات؟ لم ينجحوا في تخويفها أثناء مفاوضات مع طالبان في شهر فبراير/شباط 2019، دخلت فوزية، برفقة ناشطة في حقوق الإنسان، إحدى قاعات فندق في موسكو والتي كان يجلس فيها سبعون رجلا؛ على أحد جانبي القاعة جلس رجال حركة طالبان، مرتدين عمائمهم المميزة ومطلقين لحاهم. أما على الجانب الآخر، فجلست الامرأتان بين بقية رجال الوفد المفاوض من السياسيين والناشطين الأفغان. مواضيع قد تهمك نهاية وقالت فوزية للصحفي في بي بي سي سوامناثان ناتاراجان: \"لم أكن خائفة. كان من المهم بالنسبة لي أن أكون حازمة وأن أتكلم بإيجاز\". كانت فوزية واحدة من نساء قليلات كن جزءا من الوفد الأفغاني الذي عقد جولات مفاوضات مع طالبان. وخلال عملية السلام الطويلة والمتعثرة، رفضت طالبان التعامل مباشرة مع الحكومة الأفغانية، ووصفوها بـ \"حكومة الدمى في كابول\". ولكن بعد ضغوط مستمرة من قبل الولايات المتحدة الأمريكية وروسيا، تم التوصل إلى حل وسط، ووافقت طالبان على التحدث مع وفد غير رسمي. كانت فوزية جزءا من فريق المفاوضات الأفغاني في ثلاث مناسبات، والتقت بممثلي حركة طالبان مرتين في موسكو، ومرة في الدوحة. وعلّقت على ذلك: \"أظهرت الاحترام للطرف الآخر. أخبرتهم أن أفغانستان الآن ممثلة بآراء متنوعة، وأن البلاد لا تتبع أيديولوجية واحدة\"، مضيفة: \"كان بعض أعضاء وفد طالبان ينظر إليّ. وكان آخرون يدونون ملاحظات. لم أر أي شيء غير عادي\". فوزية تتحدث للصحافة في كابول \"ضحكوافورا من طلبي\" ونظرا لكونها امرأة انقلبت حياتها رأسا على عقب بسبب طالبان، واجهت رجال الحركة بخصوص حقوق المرأة، مؤكدة على الحاجة إلى إشراك مزيد من النساء في عملية السلام. وقالت: \"على اعتبار أن فريقنا كان يضم نساء، اقترحنا على طالبان أن يحضروا أيضا نساء إلى طاولة المفاوضات. ضحكوا من طلبي فورا\". خلال حكم طالبان، بين منذ عام 1996 وحتى 2001، مُنعت النساء من الخروج إلى الأماكن العامة ومن الحصول ع��ى التعليم ومن العمل، كما فرضت طالبان رؤيتها الخاصة المتعلقة بالشريعة الإسلامية والعقوبات، مثل الرجم حتى الموت والجلد. فبالنسبة لطالبان، يمكن للرجال فقط بموجب الشريعة الإسلامية أن يكونوا قضاة ورؤساء دول. لكن ذلك الرأي لم يعجب فوزية. تقول فوزية إن الوصول إلى المعلومات غير من حياة وتفكير البنات \"لا أعتبره جزءا من ثقافتنا\" وبالنسبة لأشخاص مثل فوزية فهذا هو جوهر المشكلة؛ للإسلام كتاب مقدس واحد، لكن هناك تيارات كثيرة ضمن الإسلام. كانت فوزية شاهدة على تحويل طالبان سياساتها إلى أفعال، وكانت قد شاهدت أول مقاتل طالباني في شهر سبتمبر/أيلول من عام 1996، وتتذكر: \"كنت أدرس الطب في كابول عندما استولت طالبان على المدينة. رأيتهم من شقتي في الطابق الخامس. كان هناك قتال شوارع مع مسلحين يحملون بنادق آلية\". أصدرت طالبان مرسوما يقضي بأن تغطي النساء أنفسهن بالكامل، ونتيجة لذلك أصبح لزاما على النساء ارتداء التشادور (أو برقع). لكن فوزية تقول: \"لم أشتر البرقع أبدا لأنني لم أشأ إنفاق مالي على شيء لا أعتبره جزءا من ثقافتنا\". لكنها اضطرت لأن تخفف من تحركاتها لتبقى آمنة. وتقول: \"اعتادت فرق الأمر بالمعروف والنهي عن المنكر القيام بدوريات في الشوارع، وكان رجالها يضربون النساء اللاتي لم يكن يرتدين البرقع\". لذا لم يكن غريبا شعور الناس بالارتياح بعد طرد طالبان من السلطة إثر الغزو الذي قادته الولايات المتحدة الأمريكية. وبعد سقوط نظام طالبان عام 2001، عملت فوزية مع الأمم المتحدة لإعادة تأهيل الأطفال الذين كانوا جنودا سابقين. النجاة من هجوم طالبان تتذكر فوزية أنها ذهبت في مارس/آذار من عام 2010 إلى مقاطعة نانغارهار للاحتفال باليوم العالمي للمرأة \"وفي طريق عودتي تعرضت القافلة لإطلاق النار\". أطلق الرصاص من الطرف الآخر للنهر ومن قمة الجبل. أنقذ رجال الأمن فوزية وابنتيها، واقتادوا النساء الثلاث في نفق جبلي، ثم نقلت النساء جوا إلى كابول بطائرة مروحية. وعندما أعلن عن الانتخابات البرلمانية لعام 2005، قررت فوزية الدخول في المعركة الانتخابية؛ إذ كان والدها عضوا في البرلمان قبل صعود ميليشيات المجاهدين وحركة طالبان. \"ساعدني إرث والدي على الفوز بأصوات انتخابية، لكن كان التحدي الأهم بالنسبة لي خلق هوية خاصة بي\". واصلت فوزية طريقها وأصبحت نائبة رئيس البرلمان خلال الفترة الأولى لولايتها كعضوة في البرلمان. وأثناء إحدى جولاتها جنوبي البلاد كنائبة، نجت من محاولة طالبان قتلها. ورأت فوزية كيف أن الإطاحة بنظام طالبان لم يعن بالضرورة تحقيق السلام؛ في الواقع لم يستغرق الأمر سوى بضع سنوات حتى أعاد المقاتلون تجميع صفوفهم ومعاودة القتال. اتفاق السلام وفي خضم مفاوضات مستمرة، تقترب الولايات المتحدة الأمريكية وحركة طالبان من التوصل إلى اتفاق سلام، وإن جرت الخطة كما هو متفق عليه، فستوقع اتفاقية بين الولايات المتحدة وحركة طالبان في نهاية هذا الشهر. تعلّق فوزية على ذلك: \"الكل يريد تحقيق السلام. لقد وُلدنا أثناء الحرب ونشأنا فيها. لا يعرف لا أبناء جيلي ولا أطفالي معنى السلام\". وتضيف: \"إذا كانت عملية السلام ستمنح كل السلطات لطالبان، فسيكون ذلك خطأ\". ويحرص الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب، على إنهاء أطول الحروب التي شاركت بها بلاده، وعلى سحب الـ 13,000 جندي المتمركزين هناك، قبل أن يبدأ مساعيه لإعادة انتخابه في نهاية هذا العام. \"لا يزال القتال مستمرا. و��لينا أن نأخذ في الحسبان حقيقة الواقع في أفغانستان. إن التحدي الرئيسي هو كيفية إنهاء الحرب: هل ننهيها من أجل سلام كريم؟ أم من أجل أن نبدأ حربا أخرى؟\" تقول فوزية متسائلة. وتضيف: \"السلام يعني القدرة على العيش بكرامة وعدالة وحرية\". ما الذي تغير؟ تتساءل فوزية: \"لقد خسرت النساء الكثير. ما كمية ما يمكن أن نخسره بعد؟ ما الثمن الذي يريدوننا أن ندفعه بعد كل هذا؟\". تغيرت أفغانستان كثيرا منذ أن بلغت طالبان أعلى درجات نفوذها؛ إذ تقول فوزية إن ابنتيها طالبتان الآن في جامعات كابول، كما أن الوصول غير المقيد إلى المعلومات عن طريق وسائل الإعلام والإنترنت شكل شخصياتهما وأثر على سلوكهما كثيرا. \"لا يمكن لأية قوة أن تقيد بنتيّ وبنات أخريات ولا أن تبقيهن في بيوتهن. أي شخص يريد أن يحكم البلاد عليه أن يأخذ ذلك بعين الاعتبار\".", "doc2": "ਫੋਜ਼ੀਆ ਕੂਫੀ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਤਾਲਿਬਾਨ ਉਹ ਸਮੂਹ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਕੂਫੀ ਦੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ 'ਚ ਜਦੋਂ ਕੂਫੀ ਨੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਬਣਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੇ ਯਤਨ ਵੀ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਸ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਫੌਜ਼ੀਆ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਵੀ ਡਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਨਿਡਰ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 'ਕੁਝ ਤਾਲਿਬਾਨੀ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਵੇਖ ਰਹੇ ਸਨ' ਕੂਫੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਪੂਰੇ ਅਫ਼ਗਾਨ ਵਫ਼ਦ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ। ਇਸ ਵਫ਼ਦ ਨੇ ਦੇਸ 'ਚ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਾਬਕਾ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨਾਲ ਕਈ ਵਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ।ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬੱਧੀ ਚੱਲੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੀ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਰਹੀ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਕੂਫੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹਿਲਾ ਲੈਲਾ ਜਾਫਰੀ, ਜੋ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਹੈ, ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਦੇ ਕਮਰੇ 'ਚ ਦਾਖਲ ਹੋਈਆਂ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਮਰੇ 'ਚ 70 ਆਦਮੀ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਲੈਲਾ ਜਾਫਰੀ ਤੇ ਫੌਜ਼ੀਆ ਤਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਕਮਰੇ ਦੀ ਇੱਕ ਨੁਕਰ 'ਚ ਤਾਲਿਬਾਨੀ ਸਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਦੋ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੇ ਅਫ਼ਗਾਨੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਆਪਣੀ ਸੀਟ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਮਰੇ 'ਚ ਸਾਰੇ ਮਰਦ ਹੀ ਸਨ। ਫੌਜ਼ੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਦੇਸ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨਾਲ ਬੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" \"ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਫ਼ਦ ਦੇ ਕੁੱਝ ਮੈਂਬਰ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਵੇਖ ਰਹੇ ਸਨ। ਕੁਝ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਣ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਕੁਝ ਕਮਰੇ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਉੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਧਰ-ਉਧਰ ��ੇਖ ਰਹੇ ਸਨ।\" ਵੀਡੀਓ: ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਮਝੌਤਾ ਤਾਂ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਅਫ਼ਗਾਨੀ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਕਿਉਂ ਡਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਈ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਚੱਲੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਅਫ਼ਗਾਨ ਹਕੂਮਤ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਵਾਰਤਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਉਹ ਕਿਸੇ ਕਠਪੁਤਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦੇ'। ਉਹ ਕਿਸੇ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹਕੂਮਤ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਰੂਸ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਪੈ ਰਹੇ ਦਬਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਰਾਜ਼ੀਨਾਮਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਫ਼ਗਾਨ ਵਫ਼ਦ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਤਿੰਨ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਕੂਫੀ ਇਸ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਵੱਲੋਂ ਜੀਵਨ ਬਦਲੇ ਜਾਣ ਮਗਰੋਂ ਵੀ, ਕੂਫੀ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ 'ਚ ਹੋਰ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੋਸਕੋ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਲਿਬਾਨੀ \"ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਵਫ਼ਦ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਫ਼ਦ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਸ਼ਵਰਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਫ਼ਦ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ। ਮੇਰਾ ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਸੁਣ ਕੇ ਉਹ ਸਾਰੇ ਹੱਸ ਪਏ।\" ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ 1996-2001 ਦੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਢਲੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਰੱਖਿਆ। ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ 'ਤੇ ਰੋਕ ਸੀ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਕਰੜੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਥੋਪਿਆ ਜਿਸ 'ਚ ਪੱਥਰਬਾਜ਼ੀ ਨਾਲ ਮਾਰਨਾ ਅਤੇ ਮਾਰ-ਕੁਟਾਈ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਚ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਫੌਜ਼ੀਆ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਵਾਕਫ਼ ਸੀ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਜ਼ਾਵਾ ਭੁਗਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੋਲਣ ਦੀ ਵਾਰੀ ਆਈ ਤਾਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਫ਼ਦ ਦੇ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਕੂਫੀ ਵੱਲੋਂ ਬਰਾਬਰੀ ਦੀ ਕੀਤੀ ਮੰਗ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਔਰਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਬਤੌਰ ਜੱਜ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਨਿਭਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।\" \"ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਮਸਲੇ 'ਤੇ ਬਹਿਸ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਸੀ।\" ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਜੋ ਫਾਰਮੈਟ ਸੀ ਉਸ 'ਚ ਦੁਵੱਲੀ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਵੀਡੀਓ: ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਿੱਖ ਆਗੂ ਦਾ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਆਖ਼ਰੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਕਮਕਾਜ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸਿੱਖਿਅਤ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਤਾਂ ਹੀ ਸੰਭ��� ਹੈ ਜੇਕਰ ਉਹ ਇਸਲਾਮਿਕ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਅਫ਼ਗਾਨ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿ ਕੇ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੋਣ। ਕੂਫੀ ਵਰਗੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਹੀ ਪੂਰੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਨਿਚੋੜ ਹੈ। ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਹੀ ਧਾਰਮਿਕ ਕਿਤਾਬ ਹੈ, ਪਰ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਧਾਰਾਵਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। \"ਮੈਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਤੋਂ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਸਬੰਧੀ ਕਈ ਵਿਚਾਰ ਸੁਣੇ ਹਨ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਕੁਰਾਨ ਦੀਆਂ ਪਰਮ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।\" 'ਮੈਂ ਕਦੇ ਵੀ ਬੁਰਕਾ ਨਹੀਂ ਖ੍ਰੀਦਿਆ' ਫੌਜ਼ੀਆ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਤੰਬਰ 1996 'ਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਲੜਾਕੂ ਵੇਖਿਆ ਸੀ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ 1996 ਵਿੱਚ ਕਾਬੁਲ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਤੇ 2001 ਤੱਕ ਸਾਰਾ ਦੇਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ \"ਮੈਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਡਾਕਟਰੀ ਦੀ ਪੜਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜਵੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਦੇ ਆਪਣੇ ਫਲੈਟ 'ਚ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ। ਗਲੀ 'ਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਔਟੋਮੈਟਿਕ ਰਾਈਫਲਾਂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।\" ਕੁਝ ਹੀ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਉਸ ਦਾ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨ ਦਾ ਬਚਪਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਚੱਕਣਾਚੂਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲੇਜ ਵੱਲੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਦਾ ਰਸਤਾ ਵਿਖਾਇਆ ਗਿਆ। ਅਸਲ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵੱਲੋਂ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਕਾਬੁਲ 'ਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕੌਫੀ ਨੇ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਪੜਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। \"ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਭਰਪੂਰ ਸਮਾਂ ਸੀ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦਾ ਗਲਾ ਘੁੱਟ ਦੇਵੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇ …..ਇਸ ਦਾ ਦਰਦ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਇੱਕ ਫ਼ਰਮਾਨ ਜਾਰੀ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਢੱਕ ਕੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਗਈਆਂ। ਭਾਵ ਸਿਰ ਤੋਂ ਪੈਰਾਂ ਤੱਕ ਬੁਰਕਾ ਪਾਉਣ ਗਈਆਂ। ਫੌਜ਼ੀਆ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਕਦੇ ਵੀ ਬੁਰਕਾ ਨਹੀਂ ਖ੍ਰੀਦਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਸਤਾਂ 'ਤੇ ਪੈਸਾ ਖਰਚ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੀ।\" ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੂਕਮ-ਅਦੂਲੀ ਦਾ ਹਰਜਾਨਾ ਤਾਂ ਭੁਗਤਣਾ ਹੀ ਪੈਣਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਮਹਿਫੂਜ਼ ਰੱਖਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਤੇ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰੋਕਣਾ ਪਿਆ। ਹੁਣ ਬੁਰਕਾ ਪਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ \"ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਮੂਹ ਦੇ ਲੋਕ ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਗਲੀਆਂ 'ਚ ਗਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮਹਿਲਾ ਬਿਨਾ ਬੁਰਕੇ ਦੇ ਦਿਖਾਈ ਪੈਂਦੀ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਮਾਰ ਕੁੱਟ ਕਰਦੇ।\" ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਵਾਪਰੇ 9/11 ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਖਦੇੜ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸੁੱਖ ਦਾ ਸਾਹ ਲਿਆ। \"ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਖੌਫ਼ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਸੜਕਾਂ, ਗਲੀਆਂ 'ਚ ਤੁਰ ਫਿਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।\" ਮੇਰਾ ਕਾਫ਼ਲਾ ਅੱਗ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਹੋਇਆ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੂਫੀ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਬਾਲ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ। ਕੂਫੀ ਦਾ ਪਤੀ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਹੀ ਟੀਬੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕਲਿਆਂ ਹੀ ਆਪਣੀਆਂ ਦੋ ਧੀਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਕੂਫੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕੁੜੀਆਂ ਘਰਾਂ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਇੰਨ੍ਹੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜਦੋਂ 2005 'ਚ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ 'ਚ ਉਤਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸਨ ਅਤੇ ਕੂਫੀ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕਰ ਪਾਈ ਸੀ। \"ਪਰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਕਾਇਮ ਕਰਨਾ ਸੀ।\" ਉਸ ਨੇ ਦੋ ਵਾਰ ਬਤੌਰ ਐਮਪੀ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਹ ਸੰਸਦ ਦੀ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੀ ਗਈ। ਇਸੇ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਦੇਸ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ 'ਚ ਉਸ 'ਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵੱਲੋਂ ਜਾਨਲੇਵਾ ਹਮਲਾ ਵੀ ਹੋਇਆ। ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਹਮਲੇ 'ਚ ਵਾਲ-ਵਾਲ ਬਚ ਗਈ ਸੀ। \"ਮਾਰਚ 2010 ਨੂੰ ਮੈਂ ਨੰਗਰਹਾਰ 'ਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਗਈ। ਰਸਤੇ 'ਚ ਹੀ ਮੇਰੇ ਕਾਫਲੇ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ।\" ਨਹਿਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਕਿਨਾਰੇ ਅਤੇ ਪਹਾੜ ਦੀ ਚੋਟੀ ਤੋਂ ਗੋਲੀਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਕੂਫੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਬਚਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਾੜੀ ਸੁਰੰਗ 'ਚ ਲੁਕਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ 'ਚ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਰਾਹੀਂ ਕਾਬੁਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਵੀਡੀਓ: ਰਾਜਧ੍ਰੋਹ ਕਾਨੂੰਨ ਕੀ ਹੈ? 'ਹਰ ਕੋਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ' ਪਿਛਲੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਕਈ ਗੇੜਾਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਤਾਵਾਂ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਸਹੀਬੱਧ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੰਗਠਿਤ ਹੋਣ ਅਤੇ ਵਾਪਸ ਲੜਾਈ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਕੁਝ ਸਾਲ ਹੀ ਲੱਗੇ। 2001 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਖੇਤਰ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜੰਗ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਅਫ਼ਗਾਨ 'ਚ ਲੱਖਾਂ ਹੀ ਲੋਕ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਹੀ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ। ਹੁਣ ਹਾਲਾਤ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰੀਬ ਮੁਲਕ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਲਗਭਗ 2.5 ਮਿਲੀਅਨ ਅਫ਼ਗਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਤੌਰ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਵਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੇਸ ਅੰਦਰ ਹੀ 20 ਲੱਖ ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਬੇਘਰ ਹੋਏ ਹਨ। ਕੋਈ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਰ ਲੈਣਾ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਮੁਤਾਬ�� ਦੇਸ 'ਚ 20 ਲੱਖ ਵਿਧਵਾ ਔਰਤਾਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕੂਫੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹਨ, \"ਹਰ ਕੋਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਜਨਮ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸੇ ਜੰਗੀ ਹਾਲਾਤਾਂ 'ਚ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕੱਢ ਦਿੱਤੀ। ਨਾ ਹੀ ਮੇਰੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਅਸਲ ਮਾਅਨੇ ਪਤਾ ਹਨ।\" ਪਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। \"ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਮਾਣ-ਸਮਾਨ , ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨਾਲ ਜਿਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲੋਕਤੰਤਰ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਹੁਣ ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਕਿਸ ਸਿਰੇ ਗੱਲ ਮੁਕਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਸਕੂਲਾਂ 'ਚ AK-47 ਬੰਦੂਕਾਂ ਲਿਆਉਂਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਸੁਹੇਲ ਸ਼ਾਹੀਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ , \"ਜੋ ਲੋਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਹਨ, ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਆੜ 'ਚ ਇਸ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਨੂੰ ਲੀਹੋਂ ਉਤਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਪਰ ਕੂਫੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਅੱਜ ਤੱਕ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਗਵਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ।ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਵੀ ਗੁਆਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਦੱਸੋ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੀ ਦਾਅ 'ਤੇ ਲਗਾਈਏ?\" ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਧੀਆਂ ਕਾਬੁਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 'ਚ ਪੜਾਈ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।ਉਹ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ 'ਚ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। \"ਕੋਈ ਵੀ ਤਾਕਤ ਮੇਰੀਆਂ ਧੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਦੂਜੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਘਰ ਦੀ ਚਾਰ ਦੀਵਾਰੀ 'ਚ ਬੰਦ ਕਰ ਰਕੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦੀ ਹੈ।ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਸ 'ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਆਪਣੇ ਧਿਆਨ 'ਚ ਰੱਖਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ:ਸੰਨੀ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ: ਮਿਹਨਤ ਜਾਂ ਕਿਸਮਤ? ਵੀਡੀਓ: ਬਾਬਾ ਨਜਮੀ ਦਾ ਫ਼ਿਰਕੂ ਸਮਿਆਂ ਨੂੰ ਸਵਾਲ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-45240228", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45244809", "doc1": "ذهب بيتر، شريك جولي غينتر، معها إلى المستشفى بالدراجة. وكانت الوزيرة جولي غينتر في الأسبوع 42 من الحمل، وقالت إنها استقلت الدراجة بسبب \"عدم وجود مساحة كافية في السيارة.\" ونشرت الوزيرة صورا لها مع زوجها على موقع انستغرام وكتبت إنها مستمتعة بركوب الدراجة في \"صباح يوم الأحد الجميل\". وكانت رئيسة الوزراء النيوزيلندية، جاسيندا أردرن، ثاني زعيمة سياسية في العالم تضع مولدها أثناء شغلها منصبها. ووضعت مولدها وكذا غينتر في مستشفى\"أوكلاند سيتي\" العام. ويُعرف عن الوزيرة، البالغة من العمر 38 عاما وتشغل أيضا منصب مساعد وزير النقل في البلاد، تشجيعها لركوب الدراجات. وكتبت غينتر لمتابعيها على موقع تويتر :\"تمنياتكم لنا، أنا وشريك حياتي ذهبنا بالدراجة لأنه لم توجد مساحة كافية في السيارة لفريق الدعم، لكنه شيء جعلني في حالة مزاجية أفضل\". وقالت مازحة إن القيام بالرحلة باستخدام دراجة كهربائية كان \"سلسا جدا\"، وأضافت :\"ربما ينبغي لنا ركوب الدراجات كثيرا في الأسابيع الأخيرة قبل الولادة لتسهيل عملية الوضع\". وكانت غينتر، وهي مولودة في الولايات المتحدة، قد أعلنت عن حملها على موقع انستغرام وقالت :\"سيتعين علينا إضافة مقعد للدراجات\". وانضمت الوزيرة، التي حصلت على إجازة وضع مدتها ثلاثة أشهر، إلى ركب السياسيات اللواتي وضعن أطفالا أثناء شغلهن مناصبهن. وكانت أول برلمانية في نيوزيلندا تضع مولودها أثناء أداء مهامها في عام 1970، وسياسية أخرى كانت ترضع طفلها أثناء العمل في عام 1983. سويدية عضوة في البرلمان الأوروبي أثناء عملية تصويت ومعها طفلها كما غيرت استراليا اللوائح في عام 2016 للسماح للبرلمانيات بإرضاع أطفالهن أثناء وجودهن في قاعة مجلس النواب. كما جذبت صور عضوتين من السويد وإيطاليا في البرلمان الأوروبي أثناء عملية تصويت ومعهما أطفالهما اهتماما كبيرا. --------------------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਈਕਲ 'ਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਤਸਵੀਰ ਸਾਂਝੀ ਕਰਕੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਐਤਵਾਰ ਦੀ ਖੁਬਸੂਰਤ ਸਵੇਰ''। 38 ਸਾਲ ਦੀ ਜੂਲੀ ਦੇਸ ਦੀ ਉਪ-ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮੰਤਰੀ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਈਕਲਿੰਗ ਬੇਹੱਦ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਜੂਲੀ ਨੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਤੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਮੈਂ ਤੇ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੇ ਸਾਈਕਲ ਨੂੰ ਇਸਲਈ ਚੁਣਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਕਾਰਨ ਮੇਰਾ ਮੂਡ ਵਧੀਆ ਰਿਹਾ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਸਾਈਕਲ 'ਤੇ ਵਧੇਰਾ ਰਾਹ ਢਲਾਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਬੀਤੇ ਹਫਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਵੱਧ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੱਚਾ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਹੁੰਦੀ।'' ਜੂਲੀ ਜੈਂਟਰ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਮੈਟਰਨਿਟੀ ਲੀਵ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਜੈਂਟਰ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। 'ਕੀ ਇਹ ਬੱਚੇ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਸੀ?' ਜਦ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਆਈ ਤਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪ੍ਰਤਿਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹਿੰਮਤੀ ਕਦਮ ਸੀ ਜਦਕਿ ਹੋਰਾਂ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਖਤਰਨਾਕ ਦੱਸਿਆ। ਡੇਬੋਰਾਹ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਇਹ ਔਰਤ ਇੱਕ ਸੁਪਰਹੀਰੋ ਹੈ।'' ਬੀਕੇ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਮੁਬਾਰਕਾਂ। ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਸ਼ਰਮ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।'' ਸੰਕੇਤ ਪਾਂਡੇ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮੰਤਰੀ 10 ਹੋਰ ਗੱਡੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਤੁਰਦਾ ਹੈ ਆਪਣਾ ਰੌਬ ਵਿਖਾਉਣ ਲਈ।'' ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਨਿਖੇਧੀ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਸਟੈਨੀ ਟੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਇਹ ਖਤਰਾ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ਹੈਂਕ ਮੌਰਗਨ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਕੀ ਇਹ ਬੱਚੇ ਲਈ ਖਤਰਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।'' ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਜੇ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਤਾਂ ਟੈਕਸੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ 1970 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਔਰਤ ਸਾਂਸਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰ��ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/inthepress-54841305", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54655018", "doc1": "يرى كتَاب صحفيون أن حالة \"الترامبية\" ستكون قوة مجتمعية وثقافية وسياسية قائمة لسنوات وشدد الكثير من المعلقين أن حالة الانقسام، أو ظاهرة \"الترامبية\"، التي أحدثها ترامب في المجتمع الأمريكي ستستمر أيا كان الفائز. \"تنحسم الرئاسة ويبقى الانقسام\" تقول القدس العربي اللندنية في افتتاحيتها التي عنونتها \"تنحسم الرئاسة ويبقى الانقسام\"، إنه \"حتى لو ذهب ترامب، فالواضح أنه سيترك وراءه إرث الترامبية التي لم تطبع الحزب الجمهوري الأمريكي بطابعها الخطير فحسب، بل أسست شعبيّة ستظل، على الأغلب، فاعلة ومؤثرة لسنوات طويلة مقبلة\". وتضيف الصحيفة \"من الصفات المهمة لهذه الترامبية أنها تشجع على أشكال الصراع والتصدع داخل المجتمع الأمريكي، عبر تعميقها الاستقطابات العنيفة بين التيارات العنصرية البيضاء، التي عبّرت، بطرق عديدة عن تأييدها له، وبين باقي الفئات الاجتماعية، ابتداء بالمسلمين الذين حرّض ترامب ضدهم خلال حملته الرئاسية السابقة، ثم منع مواطني عدد من بلدانهم الدخول إلى أمريكا بمجرد ما استلم الرئاسة، والسود الذين دفعتهم ممارسات الشرطة إلى الشوارع للاحتجاج ضمن حركة 'حياة السود مهمة' وكذلك النساء اللاتي راعتهن ممارسات ترامب الاحتقارية للمرأة فسيرن مظاهرة ضخمة بعد فترة قصيرة من وصوله إلى البيت الأبيض\". ويتهم سامح المحاريق في الجريدة ذاتها ترامب \"بصناعة الحشد بين البيض المتعصبين، وتحقيق انقلاب خطير، وربما يكون ممتدا لفترة طويلة على تقاليد الصوابية السياسية، التي كانت تجعل من الصعب الإفصاح عن المواقف العنصرية تجاه أي فئة أو طائفة في المجتمع\"، مشددا أن طريقة الرئيس ترامب تعمل على \"تعزيز الانقسام الاجتماعي\". مواضيع قد تهمك نهاية ويضيف الكاتب أن البيت الأبيض سيستقبل \"رئيسا ديمقراطيا سيعمل في ظروف صعبة في مواجهة مجتمع منقسم، مطالب باستيعاب العديد من الاستدارات الاستراتيجية ومنها ما يتعلق بحروب ترامب التجارية، خاصة مع الصين، التي ستجد أمامها مزيدا من الوقت الضائع في واشنطن، بين تسوية فوضى ترامب، خاصة على مستوى الانقسام في المجتمع الأمريكي\". وتحت عنوان \"فوز الانقسام\"، يقول سمير عطالله في الشرق الأوسط اللندنية \"لم يحدث مرة أن انقسمت أمريكا على نفسها وانقسم حولها العالم، كما يحدث اليوم. كأنما خرج الأمريكيون جميعا للاقتراع، وكأنما العالم برمته جلس ينتظر النتائج. لم يترك دونالد ترامب أحدا من دون استنفار معه أو ضده، الحياد ممنوع\". ويضيف الكاتب \"لن تعود أمريكا إلى ما قبل ترامب. لقد وضعها ووضع العالم معها، على رؤوس أصابعها. لا أحد يمكن أن يتوقع ما سيقول أو ما سيفعل. لا حزبه ولا خصومه. وذهب إلى ألد أعداء أمريكا في كوريا الشمالية، وحيَّاه قائلاً: يا صديقي العزيز. صادق روسيا، وأعلن الحرب الاقتصادية على الصين. وقلب كل أسس وقواعد السياسة الخارجية كما هي معروفة منذ نصف قرن، بادئا بتأنيب أقرب جارين إلى أمريكا، كندا والمكسيك، رافعا جدارا إسمنتيا مع الأخيرة\". \"ترامب يذهب والترامبية تبقى\" وتحت عنوان \"رئيسا أم لا، الترامبية باقية\"، يقول أسامة أبو ارشيد في العربي الجديد اللندنية \"ينبغي أن نتذكر أننا نتحدث عن رئيس تحولت الولايات المتحدة تحت حكمه وناظري حزبه إلى بؤرة تفشي جائحة كورونا، بما ترتب على ذلك من تدهور اقتصادي، ونسبة بطالة عالية جدا، دع عنك العنف العرقي والانقسام، بل قل التشظي المجتمعي\". لا يزال الحسم معلقا بانتظار حصول أحد المرشحين على 270 صوتا من أصوات المجمع الانتخابي لفوزه في السباق إلى البيت الأبيض يضيف الكاتب أنه \"سواء أخسر ترامب البيت الأبيض أم وجد طريقا للبقاء فيه بطريقة ما، لا تبدو أنها مرجحة الآن، فإن \"الترامبية\" ستكون قوة مجتمعية وثقافية وسياسية قائمة لسنوات\"، مشددا أن قادة \"جمهوريين كثيرين سيبقون يرجون وده، وسيبقى له قاعدة شعبية صلبة، ولا يستبعد أن يسعى إلى الترشح للرئاسة مرة أخرى في المستقبل إن خسرها الآن\". ويؤكد الكاتب أن الولايات المتحدة الأمريكية \"تعيش، في العقدين الأخيرين على الأقل، استقطابا وشرخا مجتمعيا، وثمة تصاعد فيها للعنصرية والحساسيات العرقية والعنف، فضلا عن دعوات الانعزالية والحمائية الاقتصادية، وهو التيار الذي نجح ترامب في تقمص تمثيله\". وبالمثل، كتب إلياس حرفوش مقالا في الشرق الأوسط اللندنية بعنوان \"ترامب يذهب والترامبية تبقى\"، يقول فيه \"الالتفاف حول ظاهرة ترامب أدى إلى انقسام عميق في المجتمع الأمريكي المنقسم مناصفة تقريبا بين أنصاره وأنصار جو بايدن الذي أعلن توقعه الفوز في هذه الانتخابات. وسوف يكون هذا الانقسام هو النتيجة والإرث الحقيقي الذي يحمله بايدن على كاهل سنواته السبع والسبعين\".", "doc2": "ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਪੈਂਤੜੇ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਬਾਇਡਨ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘੇਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੋਹਾਂ ਜਣਿਆਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਬਹਿਸ ਤਾਂ ਬੋਲਾਂ-ਕਬੋਲਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਰਹੀ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਲਿਆਂਦੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਿਊਟ ਬਟਣ ਵੀ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ਤੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਜਿਊਣਾ ਸਿਖਣਾ ਪਏਗਾ। ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਲੋਕ ਇਸ ਨਾਲ ਮਰਨ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਓ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣਦੇ ਹਾ ਬਹਿਸ ਵਿੱਚ ਉੱਠੇ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ, ਕਿਸ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ- ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਚੋਣ ਬਹਿਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਵਿਅੰਗ ਕੀਤਾ ਟਰੰਪ ਦਾ ਬਾਇਡਨ ਦੀਆਂ ਈਮੇਲਜ਼ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੌਮੀ ਸੁੱਰਖਿਆ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਉੱਪਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਈ। ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਉੱਪਰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਏ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਰੂਸ ਨੇ ਅਮੀਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਪਰ, \"ਮੈਂ ਕਦੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਲਏ, ਮੈਨੂੰ ਰੂਸ ਤੋਂ ਕੋਈ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ\"। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਰੂਸ ਬਾਰੇ \"ਮੈਥੋਂ ਵਧਕੇ ਸਖ਼ਤ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ\"। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਟੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸ ਤੋਂ ਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਪੈਸਾ ਲਾਉਣ ਲਈ ਮਨਾਇਆ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਬਾਇਡਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪੈਸਾ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ���ਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੁਣ ਵੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹੋਣ।\" ਟਰੰਪ ਨੇ ਬਾਇਡਨ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹੰਟਰ ਦੇ ਲੈਪਟੌਪ ਵਿੱਚੋਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਮਿਲੀਆਂ ਕਥਿਤ ਈਮੇਲਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਬਾਇਡਨ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਨ। ਹੰਟਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਇੱਕ ਗੈਸ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਇੱਕ ਚੀਨੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਲਏ ਸਨ। ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਇੱਕ ਪੈਨੀ ਨਹੀਂ ਲਈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀਆਂ ਨੇ ਅਮੀਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦਾ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਕਸ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਭਰਿਆ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਪੈਂਤੜੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦੇ ਪੈਂਤੜੇ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਕੋਲ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਦੀ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਦਾ ਜੁਆਬ ਸੀ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਵਿਓਂਤ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਡਰ ਕੇ \"ਬੇਸਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਲੁਕਣ\" ਦੀ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ 'ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਟੈਕਸ ਅਗਾਊਂ ਹੀ ਭਰ ਦਿੱਤੇ' ਇੱਕ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਟੈਕਸਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰ ਕੇ ਦੁਖਦੀ ਰਗ ਉੱਤੇ ਹੱਥ ਧਰ ਦਿੱਤਾ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਨੇ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪਏ ਵੱਡੇ ਘਾਟਿਆਂ ਕਾਰਨ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਭਰਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਆਲੋਚਨਾ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਟੈਕਸ ਨਾ ਭਰਨ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਨੇ ਖਾਰਜ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਟੈਕਸ ਅਗਾਊਂ ਹੀ ਭਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਟੈਕਸ ਉਗਰਾਹੁਣ ਵਾਲੀ ਏਜੰਸੀ ਆਈਆਰਐੱਸ ਉੱਪਰ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਲਾਇਆ ਤੇ ਕਿਹਾ, \"ਆਈਆਰਐੱਸ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਭਿਆਨਕ ਵਿਹਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।\" ਡੇਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਲੇਖ-ਜੋਖੇ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਾਸਕ ਪਾਉਣਾ ਜਾਂ ਨਾ ਪਾਉਣਾ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣਾ ਜਾਂ ਨਾ ਪਾਉਣਾ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਗੁਟਬੰਦੀ ਦਾ ਇੱਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਦੀ ਧਾਰਣਾ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤੀ ਨਹੀਂ ਬਦਲੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਉੱਪਰ ਜਿਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਲੋਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧੀਆਂ ਦੀ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਜਾਨ ਤੱਕ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਜਾਰੀ ਬਹਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍���ਾਂ ਨੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਪੈਂਤੜੇ ਦੀ ਤਾਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਕਬੂਲੀ ਹੈ ਪਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਸੂਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਕਈ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਮਾਸਕ ਲਹਿਰਾ ਕੇ ਡੇਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਵੱਲੋਂ ਚੁੱਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਮਸਲਾ ਵੀ ਚੁੱਕਿਆ। ਮਾਸਕ ਲਹਿਰਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਰਸਾਇਆ ਕਿ ਮਾਸਕ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਵੱਡੀ ਭੁੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ-ਪਹਿਲ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸੰਭਾਵੀ ਜਾਨਲੇਵਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਦੱਸਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨ ਕਦੋਂ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇਗੀ? ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਅਮਰੀਕੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਵੀ ਇੱਕ ਮੁੱਦਾ ਬਣਿਆ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਬਾਰੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਵੈਕਸੀਨ ਹੈ ਜੋ ਆ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਹ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।\" ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵੈਕਸੀਨ ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕੌਮੀ ਮਾਹਰ ਡਾ਼ ਫਾਊਚੀ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, \"ਨਵੰਬਰ ਜਾਂ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕੇਗਾ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਵੈਕਸੀਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਕਾਰਗਰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹੈ।\" ਅਮਰੀਕੀ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਮੁਖੀ ਮੋਨਸੇਫ਼ ਸਲਾਉਈ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਅਦਾਰੇ ਐਕਸਿਸ ਨੂੰ 16 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਦਿੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਰਵਾਨਗੀ ਲਈ ਵੈਕਸੀਨਾਂ ਦੀਆਂ ਅਰਜੀਆਂ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਸਫ਼ਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ 2020 ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਲੱਖ ਖ਼ੁਰਾਕਾਂ ਵਰਤਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ। ਵੀਡੀਓ: ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਖੇਤੀ ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਕਿਹੜੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਕੀਤੀ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-44537401", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44737877", "doc1": "وهبط مؤشر داو جونز بأكثر من 300 نقطة، أي بنسبة 1.6 في المئة خلال جلسة الافتتاح، وذلك في أعقاب هبوط الأسواق الآسيوية والأوربية بقوة في وقت سابق. وهدد ترامب بفرض مزيد من التعريفات الجمركية، على سلع صينية بقيمة 200 مليار دولار، ما أثار مخاوف بشأن حرب تجارية. وقال ترامب إنه سيفرض تلك التعريفات، إذا \"رفضت الصين تغيير ممارساتها\"، مدينا \"ممارسات الصين غير العادلة، فيما يتعلق بالاستيلاء على حقوق الملكية الفكرية والتكنولوجيا الأمريكية\". وأضاف: \"بدلا من أن تغير ممارساتها تلك، تهدد الصين الآن الشركات والعمال والمزارعين الأمريكيين، الذين لم يرتكبوا أي خطأ\". وكان رد فعل أسواق المال سلبيا، وكان مؤشر بورصة شنغهاي المركب الأسوأ، وأنهى اليوم بانخفاض بنسبة 3.8 في المئة. وفي أوروبا، انخفض مؤشر داكس في ألمانيا، ومؤشر كاك 40 في فرنسا، بنسبة 1.5 في المئة لكل منهما، خلال جلسة الظهيرة. وبعيدا عن تهديدات ترامب للصين، أعلنت روسيا أنها ستفرض تعريفات جمركية على سلع أمريكية بعينها، كرد على التعريفات الأخيرة، التي فرضتها واشنطن على وارداتها من الصلب والألومنيوم. وقال وزير الاقتصاد الروسي، مكسيم أورشكين، إن التعريفات ستستهدف سلعا، يوجد لها نظائر محلية. كيف تفاقم النزاع؟ ------------------------------------------------------------------------ يمكنكم استلام إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਭਿਆਨਕ ਵਪਾਰਕ ਯੁੱਧ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਐਲਾਨ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਰਥਚਾਰਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਭਿਆਨਕ ਵਪਾਰਕ ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਉੱਤੇ 34 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਕਰ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਲੰਘੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਸਮੇਂ ਹੀ 25 ਫੀਸਦ ਕਰ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਏ।ਉੱਧਰ ਚੀਨ ਨੇ ਵੀ 545 ਅਮਰੀਕੀ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ 25 ਫੀਸਦ ਕਰ ਲਗਾ ਕੇ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੀਜਿੰਗ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਉੱਤੇ 'ਆਰਥਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਟਰੇਡ ਵਾਰ' ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਲੂ ਕਾਂਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਚੀਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਦਿਆਂ ਹੀ ਚੀਨ ਦੇ ਅਮਰੀਕਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੀ ਨਵੀਆਂ ਕਰ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।'' ਸ਼ੰਘਾਈ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਸਟਮ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਦਰਾਮਦ ਲਈ ਕਲੀਅਰੈਂਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਚੀਨ ਦਾ ਇਹ ਕਦਮ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਤਕਨੀਕ ਤੇ ਬੌਧਿਕ ਸੰਪਤੀ ਦਾ ਗ਼ਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਚੀਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਹ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਹੋਰ 16 ਬਿਲਿਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਟੈਰਿਫ਼ ਲਾਉਣ ਬਾਰੇ ਸਲਾਹ ਮਸ਼ਵਰਾ ਕਰੇਗਾ,। ਇਸ ਬਾਰੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ 'ਚ ਲਾਗੂ ਹੋ ਸਕਣਗੇ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਟੈਰਿਫ਼ ਟੈਰਿਫ਼ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਸ਼ੰਘਾਈ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 0.5 ਫੀਸਦ ਉੱਚ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬੰਦ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਇਹ 3.5 ਫੀਸਦ ਘੱਟ ਰਿਹਾ - ਇਹ ਘਾਟੇ ਦਾ ਲਗਾਤਾਰ ਸੱਤਵਾਂ ਹਫ਼ਤਾ ਹੈ। ਟੋਕਿਓ ਦਾ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 1.1 ਉੱਚ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬੰਦ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ 0.5 ਫੀਸਦ ਨਾਲ ਹੇਠਾਂ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਡਾਇਵਾ ਸਿਕਿਓਰਿਟੀ ਦੇ ਹਿਕਾਰੂ ਸਾਟੋ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਟੈਰਿਫ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗੇੜ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿੱਚ ਸੋਚਾਂ 'ਚ ਪਿਆ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇੰਪੋਰਟਿਡ ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਸੂਰਜੀ ਪੈਨਲਾਂ 'ਤੇ ਟੈਰਿਫ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ, ਮੈਕਸੀਕੋ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਸਟੀਲ ਅਤੇ ਅਲਮੂਨੀਅਮ ਦੀ ਦਰਾਮਦ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਲ���ਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ 200 ਬਿਲਿਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਵਾਧੂ ਚੀਨੀ ਸਾਮਾਨ ਉੱਤੇ 10 ਫੀਸਦ ਟੈਰਿਫ਼ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਧਮਕੀ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਜੇ ਬੀਜਿੰਗ ਆਪਣੀਆਂ 'ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ' ਤਾਂ ਡੌਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ 200 ਬਿਲਿਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਵਾਧੂ ਚੀਨੀ ਸਾਮਾਨ ਉੱਤੇ 10 ਫੀਸਦ ਟੈਰਿਫ਼ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਲ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਮੁਤਾਬਕ ਟੈਰਿਫ਼ 500 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉੱਧਰ ਚੀਨ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਾਪਰਕ ਜੰਗ ਛੇੜ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਇਸ ਬਾਬਤ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ ਕੋਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੋਖੇ : ਟਰੇਡ ਵਾਰ ਦਾ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ’ਤੇ ਅਸਰ ਟਰੰਪ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੋਰਗਨ ਸਟੈਨਲੀ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫ਼ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਦਾ 0.6 ਫੀਸਦ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਜੀ.ਡੀ.ਪੀ. ਦਾ 0.1 ਫੀਸਦ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਤੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਉੱਤੇ ਹੋਵੇਗਾ ਅਸਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਵੀ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਵਿੱਚ ਦੂਜਿਆਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ-ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56495644", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56506307", "doc1": "السياسة في استراليا تعود إلى الواجهة بعد أسبوع من تجمع المحتجين خارج مبنى البرلمان ويظهر أحد المقاطع المصورة المساعد وهو يقوم بفعل جنسي على المقعد المخصص لإحدى النائبات في البرلمان. ووصف رئيس الوزراء سكوت موريسون المقاطع المصورة بأنها \"مخزية\". يأتي ذلك بعد أن كشفت موظفة سابقة كيف خافت على فقدان وظيفتها بعد تعرضها لاعتداء جنسي مزعوم. وتزعم بريتاني هيغنز أنها اغتصبت من قبل زميل لها أعلى منها في الدرجة الوظيفية داخل أحد المكاتب في مارس/ آذار 2019، لكنها تقول إنها شعرت بأنها تتعرض للضغط من أجل عدم تبليغ الشرطة عن الحادث. مواضيع قد تهمك نهاية وأثار هذا الحادث موجة من المزاعم، وفي الأسبوع الماضي، شارك الآلاف من الأشخاص في مسيرات للاحتجاج على الاستغلال والتحرش الجنسي الذي تتعرض له النساء في أستراليا. ما طبيعة هذه المقاطع المصورة الجديدة؟ تم تسريب المقاطع المصورة إلى وسائل إعلام استرالية من جانب موظف حكومي سابق، قال إنه أصبح \"مُحصناً\" إزاء تلك الصور بسبب العدد الكبير الذي تلقاه منها. وبالإضافة إلى المقاطع المصورة- التي صورت قبل عامين- قال إن الأشخاص استخدموا غرفة الصلاة لممارسة الجنس وحتى أنهم أحضروا مومسات إلى داخل البرلمان. ووصف المخبر الذي كشف الأمر وجود \"مجموعة من الرجال الذين يعتقدون أن بإمكانهم فعل ما يريدون\" واصفاً البعض من زملائه بأنهم \"مفلسون أخلاقياً\". ماذا كان رد الفعل؟ قال موريسون للصحفيين الثلاثاء إنه \"شعر بالصدمة\"، وأضاف: \"علينا أن نرتب هذا البيت. وعلينا أن ننحي السياسة جانباً فيما يتعلق بهذه الأمور، وعلينا أن نتعرف على هذه المشكلة، ونعترف بها، وعلينا أن نجد حلاً لها.\" وكان موريسون قد انتُقد في وقت سابق بسبب تعامله مع الحادث، وامتناعه عن لقاء المحتجين الأسبوع الماضي. وكان قد وجه الدعوة لقادة المسيرات الاحتجاجية للالتقاء به في البرلمان، لكنهم رفضوا دعوته قائلين إنهم لن يجتمعوا به \"خلف أبواب مغلقة\". وعادت الشكوك من جديد حول معالجة الحكومة للأزمة بعد أن قالت عضوة الحكومة في البرلمان ميشيل لاندري إنها \"شعرت بالأسف\" لأجل المساعد المفصول من عمله. لكن الوزيرة في الحكومة كارين أندروز قالت للصحفيين إن ضميرها لن يسمح لها بعد الآن بالبقاء صامتة بشأن التمييز على أساس الجنس في السياسة الاسترالية، قائلة إن تخصيص حصص على أساس الجنس للنواب من الأحزاب السياسية يجب أن يُدرس- وهو أمر ألمح موريسون إلى أنه لن يعارضه كلياً. وقال موريسون للصحفيين: \"لقد جربنا الطريق الآخر ولم يعطنا النتائج التي نريدها ولهذا أود أن أرى أداء أفضل من جانبنا على تلك الجبهة.\" يذكر أن حزب العمال المعارض يطبق بالفعل نظام المحاصصة داخل الحزب. ما هي المزاعم الأخرى؟ قصة هيغنز شجعت نساء أخريات على الحديث كانت هناك مزاعم منذ زمن طويل بالتنمر والتحرش في الساحة السياسية الاسترالية. غير أن المزاعم التي أطلقتها هيغنز سلطت الضوء على قضايا الاعتداء الجنسي والتمييز على أساس الجنس. ففي الأيام التي تلت خروجها بقصتها إلى العلن، ظهرت مزاعم أخرى- مع كشف المدعي العام كريستيان بورتر بأنه كان موضوع اتهام بالاغتصاب في العام 1988. نفى بورتر الاتهام، والشرطة أغلقت التحقيق بسبب غياب الأدلة. واضطرت وزيرة الدفاع ليندا رينولدز، التي كانت المديرة السابقة لهيغنز، إلى الاعتذار ودفع تعويض لمساعدتها السابقة، بعد أن وصفتها بـ \"البقرة الكاذبة\". يقول المنتقدون إن الحكومة كانت بطئية جداً وغير فاعلة في الرد على الاتهامات الأوسع بالتمييز على أساس الجنس وكراهية النساء في الثقافة السائدة داخل البرلمان- وهي مشكلة يقولون إنها تمتد لتعبر الخطوط الحزبية. وقال حزب العمال إنه سيراجع الثقافة السائدة في الحزب بعد تقديم عشرات المزاعم من مصادر مجهولة بوقوع تحرش جنسي وتمييز على أساس الجنس من جانب ذكور داخل الحزب. لماذا يواجه موريسون انتقادات جديدة؟ اعترف رئيس الوزراء في مؤتمره الصحفي بوجود انتقادات واسعة النطاق لتصريحاته خلال الشهرين الماضيين. وهذه الانتقادات تتضمن رد فعل عنيف عليه بسبب ذكره لدوره كزوج وكأب أثناء مناقشته لرده على اعتداء مزعوم. ويتضمن انتقاد آخر اتهامه بوضع معيار منخفض للديمقراطية عندما قال عن الاحتجاجات: \"ليس بعيداً عن هنا، مثل هذه المسيرات، حتى الآن تواجه بالرصاص، ولكن ليس هنا في هذه البلاد.\" أقر موريسون الثلاثاء بأن \"الكثيرين لم تعجبهم أو لم يقدروا\" تصريحاته، لكنه أصر على أنه ملتزم بالدفع نحو إحداث تغيير واسع في الثقافة السائدة. ولكن بعد ذلك بلحظات، جلب موريسون الانتقاد لنفسه لقيامه علناً بنشر شكوى اعتداء جنسي لم يتم الإبلاغ عنها سابقاً في مؤسسة إعلامية. واتهمه خصومه \"باستحدام الشكوى كسلاح\" بعد توجيه سؤال عادي له من قبل صحفي في المؤسسة وهي \"سكاي نيوز أستراليا\". وتساءلت كيتي غالغر، عضوة مجلس الشيوخ عن حزب العمال قائلة: \"ماذا عن المرأة التي في لب الشكوى الآن؟ وتجيب بأنها أصبحت \"خبراً وطنياً\".", "doc2": "ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਇੱਕ ਵਿਸਲਬਲੋਅਰ ਵੱਲੋਂ ਲੀਕ ਕੀਤੇ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਏਡੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਮੇਜ਼ ’ਤੇ ਜਿਣਸੀ ਵਿਹਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਕਾਟ ਮੌਰਿਸਨ ਨੇ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ \"ਸ਼ਰਮਨਾਕ\" ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਏਡੀ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਸ ਨਾਲ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਰੇਪ ਹੋਇਆ ਪਰ ਉਹ ਨੌਕਰੀ ਜਾਣ ਦੇ ਡਰ ਕਾਰਨ ਚੁੱਪ ਰਹੀ। ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਹਿਗਿੰਸ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਕਿ ਮਾਰਚ 2019 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਸਹਿਯੋਗੀ ਵੱਲੋਂ ਦਫ਼ਤਰ ਵੱਚ ਰੇਪ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਨਹੀਂ ਜਾਣਗੇ। ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਦੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਇਹ ਨਵੀਆਂ ਵੀਡੀਓ? ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਪ੍ਰੈੱਸ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਸਰਕਾਰੀ ਸਟਾਫ਼ਰ ਨੇ ਲੀਕ ਕੀਤੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਅਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਸਨ ਕਿ \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਸਰ\" ਹੀ ਹੋਣੋ ਹਟ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਦੋ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਲੋਕ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਮਰੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਜਿਣਸੀ ਸਬੰਧਾਂ ਲਈ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇਸ ਕੰਮ ਲਈ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਵਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਵਿਸਲਬਲੋਅਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਿਆਨ ਕੀਤਾ,\"ਬੰਦੇ ਬਸ ਇਹ ਸੋਚਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਜੋ ਚਾਹੁਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ\", ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰ \"ਇਖ਼ਲਾਕੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਦੀਵਾਲੀਏ\" ਸਨ। ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ? ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਕਾਟ ਮੌਰਿਸਨ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ \"ਸਦਮੇ ਵਿੱਚ\" ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ \"ਸਾਨੂੰ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ ਮਸਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸਤ ਪਾਸੇ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਪਛਾਨਣਾ, ਮੰਨਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਠੀਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਰੋਹ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਮੌਰਿਸ ਨੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਲਈ ਸੱਦਿਆ ਸੀ ਪਰ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ \"ਬੰਦ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਪਿੱਛੇ\" ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਦੀ ਵੀ ਆਲੋਚਨਾ ਹੋਈ ਹੈ। ਬੈਕਬੈਂਚ ਗਵਰਨਮੈਂਟ ਐੱਮਪੀ ਮਿਸ਼ੇਲ ਲੈਂਡਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਲਾਹੇ ਗਏ ਏਡੀ ਲਈ \"ਅਫ਼ਸੋਸ ਹੋਇਆ\"। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਕੈਰਨ ਐਂਡਰਿਊ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ \"ਜ਼ਮੀਰ ਹੁਣ ਇਸ ਸਮਲੇ ਉੱਪਰ ਚੁੱਪ ਰਹਿਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗੀ।\" ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗਵਾਦ ਦੀ ਚਰਚਾ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਆਨਾਂ ਬਾਰੇ ਮੌਰਿਸਨ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਆਨਾਂ ਦਾ ਪੂਰਨ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈੱਸ ਮਿਲਣੀ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ,\"ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੂਜੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਨਤੀਜੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੇ ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਚਾਹਾਂਗਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਬਿਹਤਰ ਕਰੀਏ।\" ਹੋਰ ਕੀ ਇਲਜ਼ਾਮ? ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਬੁਲਿੰਗ ਅਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਹਿਗਿੰਸ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿਚਲੇ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਲਿੰਗਵਾਦ ਨੂੰ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਹੈ। ਹਿਗਿੰਸ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਜਨਤਕ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਹੋਰ ਉਂਗਲਾਂ ਉੱਠਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈਆਂ। ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਕ੍ਰਿਸਟੀਅਨ ਪੋਰਟਰ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਸਾਲ 1988 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇੱਕ ਰੇਪ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸਨ। ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਹਿਗਿੰਸ ਉਹ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਕੇਸ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਿਗਿੰਸ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਬੌਸ, ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਲਿੰਡਾ ਰਿਨੌਲਡਸ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗਣੀ ਪਈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸਾਬਕਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨੂੰ ਹਰਜਾਨਾ ਦੇਣਾ ਪਿਆ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ \"ਝੂਠੀ ਗਾਂ\" ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਆਲੋਚਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਮਸਲੇ 'ਤੇ ਹੌਲੀ ਅਤੇ ਅਕੁਸ਼ਲ ਸਾਬਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿਚਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜਿਣਸੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੀੜ੍ਹੀ ਥੱਲੇ ਸੋਟਾ ਮਾਰੇਗੀ। ਮੌਰਿਸਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਆਪਣੀ ਪ੍ਰੈੱਸ ਬਰੀਫਿੰਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਛਲੇ ਬਿਆਨਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਆਲੋਚਨਾ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮਸਲੇ ਉੱਪਰ ‘ਇੱਕ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਪਤੀ ਵਜੋਂ ਸੋਚਣਾ ਪਵੇਗਾ’। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸੌਕਟ ਮੌਰਿਸਨ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ,\"ਇੱਥੋਂ ਬਹੁਤੀ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਪਰ ਹੁਣ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਪਰ ਇੱਥੇ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ?\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਨੂੰ ਪੰਸਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹਾਂਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਵੱਡੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-47555346", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47526945", "doc1": "بالنسبة للبعض، يسبب ركوب الطائرات قلقا شديدا إذن أنت - وكما 17 في المئة من الأمريكيين (حسب استطلاع أجرته شركة بوينغ) - قد تكون من الذين يخافون من ركوب الطائرات. هذا الخوف مفهوم، ولكن حوادث تحطم الطائرات نادرة الوقوع، رغم الحادث الذي وقع مؤخرا لطائرة الخطوط الجوية الإثيوبية والذي أسفر عن مقتل كل ركابها الـ 157. فحسب احصاءات حوادث الطيران الدولية لعام 2018، والتي اعتمدت 2,520,000 رحلة جوية، بلغت نسبة الحوادث وفاة واحدة لكل 37,800,000مسافر. ولكن بسبب التغطية الإعلامية التي تحيط عادة بحوادث الطيران، تتصاعد مخاوف العامة من النقل الجوي. ولكن، ومن حسن الحظ، يمكن علاج هذه المخاوف. وهناك العديد من السبل للتعامل مع هذه الظاهرة. يوفر عدد من الأطباء النفسيين أدناه نصائحهم بخصوص ذلك: تمارين التنفس يقول عالم الاجتماع ماثيو برايس إن التنفس العميق قد يخفف من القلق الذي يشعر به المرء يقول عالم الاجتماع في جامعة فيرمونت الأمريكية ماثيو برايس إن البعض يشعرون بالخوف من الطيران لأنهم لم يستقلوا الطائرة في الماضي، أو أنه لديهم تجارب سلبية. ويضيف \"لسوء الحظ، لا يوجد تفسير واحد للاصابة بهذا الخوف أو الهلع، ولكن هناك العديد من الأسباب الممكنة\". ويقول \"قد يكون السبب تجربة التحليق أو العلم بحادث تحطم أو القلق المتأتي عن الوجود في مكان منغلق\". يوصي برايس بممارسة تمارين التنفس - أي استنشاق الهواء ببطء من خلال الفم ثم زفيره ببطء من خلال الأنف - ويضيف أن ترديد عبارات مريحة معينة قد يساعد في التخلص من القلق. العلاج مناقشة مسببات القلق قد تساعد في التخلص منه يستخدم العديد منا سماعات الأذن لتشتيت الانتباه أثناء الرحلات الجوية، بينما يتناول آخرون العقاقير المقاومة للقلق أو العقاقير المنومة. كما يستخدم كثيرون المشروبات الكحولية. ولكن اذا كان الخوف شديدا جدا بحيث يمنع الانسان من استقلال الطائرة أصلا، هناك علاجات قد تستحق البحث والتمحيص. فعلاج التنويم والعلاج النفسي والعلاج الادراكي قد استخدمت كلها للتعامل مع الخوف من الطيران. الفكرة من وراء اساليب العلاج هذه هو التعرف على نوعية القلق وملاحظة كيفية تطوره و - وهذا هو الأمر الأكثر أهمية - كيفية التأقلم مع هذه المشاعر. تصدى لمخاوفك تستخدم أجهزة الحقائق الافتراضية لمحاربة الخوف من الطيران يقول خبراء إن الطريقة المثلى للتغلب على الخوف من الطيران هي \"التعرض المسيطر عليه\" وهي طريقة تعتمد على المثل القديم القائل \"واجه مخاوفك\". وهذه الطريقة مبنية على أساس تعريض النفس لمراحل الطيران المختلفة تحت اشراف طبيب مختص. هناك العديد من البرامج التي تحاول التعامل مع هذه المشكلة، كبرنامج \"الطيران دون خوف\" الذي تديره شركة فيرجين أتلانتيك البريطانية للنقل الجوي. يتضمن هذا البرنامج شروحا يقدمها طيارون مدربون حول الجوانب العديدة المحيطة بالخوف من الطيران مثل كيفية تحليق الطائرات وأسباب المطبات الهوائية والاجراءات التي تتخذها شركات النقل الجوي للتصدي للارهاب والخطوات التي يلجأ اليها الطيارون في حالة حصول أعطال في محركات طائراتهم. تقول باربرا روثباوم، الطبيبة المتخصصة في الأمراض النفسية في كلية طب جامعة أيموري في مدينة اتلانتا بولاية جورجيا الأمريكية، إنها قارنت بين العلاج التعرضي لطائرة افتراضية وطائرة حقيقية، فوجدت أن 93 بالمئة من المشاركين في البحث تمكنوا من الطيران بعد 8 جلسات فقط. في الجلسات الأربع الأولى، يتعلم المشاركون اساليب التعامل مع القلق، مثل التعرف على الأفكار المضرة وغير العقلانية (على سبيل المثال \"سوف تتحطم الطائرة بنا\") وكيفية التغلب عليها. أما الجلسات الأربع الأخيرة، فتستخدم فيها تقنيات الواقع الافتراضي لمساعدة المشاركين في مواجهة حقيقة الطيران بكيفية تمكنهم من تقليل القلق الذي يعانون منه. تقول روثباوم إن استخدام الطائرات الافتراضية أو الحقيقية في هذه الدراسة سيان، ولكن استخدام الطائرات الافتراضية أكثر عملية نظرا لثمنه الزهيد وسهولة استخدامه. وتقول إن هذا يمنح الأمل في توفير العلم والتفهم والقدرة على السيطرة في نهاية المطاف. الفكرة في ذلك أنه لو فهم الانسان أمرا، لا يمكن لهذا الأمر أن يسيطر عليه. الحقائق كان عام 2017 الأكثر أمانا بالنسبة للرحلات التجارية مما لاشك فيه أن أنباء حوادث الطائرات تنتشر كالنار في الهشيم. ففي العاشر من آذار / مارس 2019، تحطمت طائرة ركاب من طراز بوينغ 737 ماكس بعد دقائق فقط من اقلاعها من مطار أديس أبابا، وأدى الحادث إلى مصرع ركابها الـ 157. كان لهذا الحادث دوي قوي حول العالم. ولكن خبراء الأمان ما زالوا يصرون على أن احتمالات الوفاة جراء حوادث السير أكبر بكثير منها في حوادث الطيران، وأن الوفيات جراء حوادث الطيران تضاءلت باستمرار في العقدين الماضيين. وتقول منظمة الصحة العالمية إن عدد الوفيات جراء حوادث السير بلغ 1,25 مليونا في عام 2013. وبشكل عام، يعد التنقل بالسيارات أكثر خطورة بمئة مرة من السفر بالطائرات. كما ينبغي التيقن إلى أن السببين الرئيسيين للموت هما أمراض القلب والسرطان. كان عام 2017 الأكثر أمانا بالنسبة لقطاع النقل الجوي، حسب الأرقام التي خلص اليها هذا القطاع. فلم تقع أي حوادث على الاطلاق. ويقول هارو رانتر، المدير التنفيذي لشبكة سلامة الطيران، إن عام 2018 لم يشهد سوى حالة وفاة واحدة لكل 2,5 مليون رحلة جوية مما يشير إلى أن معايير الأمان في قطاع النقل الجوي قد تحسنت الى حد بعيد في العقدين الأخيرين.", "doc2": "ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਉੱਡਣ ਤੋਂ ਡਰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਫਿਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ 17 ਫੀਸਦ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਵਾਂਗ ਜਹਾਜ਼ 'ਚ ਉੱਡਣ ਦਾ ਡਰ ਯਾਨਿ ਕਿ ਫੋਬੀਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਰਵੇਅ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕਰੈਸ਼ ਹੋਏ ਈਥੋਪੀਅਨ ਜਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡਰ ਲੱਗਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਕਰੈਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। 2018 ਏਅਰਲਾਈਨਰ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਏਅਰ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਵਿੱਚ 3,78,00,000 ਫਲਾਈਟਾਂ ਹਨ ਤੇ 25,20,000 ਫਲਾਈਟਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਨਾਲ ਹਾਦਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਮੀਡੀਆ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਕਰੈਸ਼ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਕਵਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਡਰ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਫੋਬੀਆ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਕਿਵੇਂ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਲਈ ਡਰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਵੀ ਜਹਾਜ਼ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਚੜ੍ਹੇ ਜਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਚੜ੍ਹਣ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਵਰਮੌਂਟ 'ਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਮੈਥਿਊ ਪ੍ਰਾਈਸ ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਲੰਬੇ-ਲੰਬੇ ਸਾਹ ਹੌਲ�� ਹੌਲੀ ਮੁੰਹ ਵੱਲੋਂ ਅੰਦਰ ਖਿੱਚੋ ਤੇ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਛੱਡ ਦਿਓ, ਕੋਈ ਚੰਗਾ ਮੰਤਰ ਵੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪੜ੍ਹਣ ਨਾਲ ਮਦਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਡਰ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਡਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਹੈੱਡਫੋਨ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਕੁਝ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਵੀ ਸਹਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਥੈਰੇਪੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਿਪਨੋਥੈਰੇਪੀ ਅਤੇ ਸਾਈਕੋਥੈਰੇਪੀ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵੇਖਣਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਘਬਰਾਹਟ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਕਿਵੇਂ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਜੂਝਨਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਡਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰੋ ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਫੋਬੀਆ ਤੋਂ ਉਭਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰੀਨ ਤਰੀਕਾ ਹੈ 'ਨਿਅਮਿਤ ਐਕਸਪੋਜ਼ਰ'। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਖੁਦ ਨੂੰ ਉੱਡਣ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ ਤੋਂ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਇੱਕ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ। ਵਰਜਿਨ ਅਟਲੈਂਟਿਕ 'ਫਲਾਇੰਗ ਵਿਦਾਊਟ ਫੀਅਰ' ਵਰਗੇ ਕੋਰਸ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟ੍ਰੇਂਡ ਪਾਇਲਟ ਤੁਹਾਡੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਉੱਡਦੇ ਕਿਵੇਂ ਹਨ, ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਹਿੱਲਣਾ ਆਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਨਜਨ ਫੇਲ੍ਹ੍ਹ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪਾਇਲਟ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹਨ? ਵੀਆਰ ਰਾਹੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਉੱਡਣ ਦੇ ਡਰ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਐਮਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਕੂਲ ਆਫ ਮੈਡੀਸਿਨ, ਜੌਰਜੀਆ ਦੀ ਬਾਰਬਰਾ ਵਰਚੁਅਲ ਤਜਰਬਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਵੀਆਰ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਸਸਤਾ ਅਤੇ ਸੌਖਾ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਜਿੰਨੀ ਮਰਜ਼ੀ ਵਾਰ ਟੇਕ-ਆਫ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।'' ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਸਮਝਦੇ ਹੋ ਕਿ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਕਿਵੇਂ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜਹਾਜ਼ ਕਰੈਸ਼ ਹੋਣ ਦੀ ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਿਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੱਡੀ ਕਰੈਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਕਰੈਸ਼ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਹਵਾਈ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਘਟੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਸਥਾ ਮੁਤਾਬਕ 2013 ਵਿੱਚ 1.25 ਮਿਲਿਅਨ ਮੌਤਾਂ ਸੜਕ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਗੱਡੀ ਦਾ ਸਫਰ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਸਫਰ ਤੋਂ 100 ਗੁਣਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਇਹ ਲੇਖ ਬੀਬੀਸੀ ਫਿਊਚਰ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-56556362", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-56577109", "doc1": "شيخا مصابة بسرطان الثدي، وتضطر لزيارة المستشفى بشكل متكرر للخضوع لجلسات العلاج الكيماوي وتعيش غويل في دلهي، وهي مؤسسة العلامة التجارية \"إلك\"، واضطرت لإعادة ترتيب حياتها بالكامل. وحدث تراجع كبير في حياتها، مهنيا واجتماعيا وكذلك خططها للمستقبل. كان من الصعب تحمل الصدمة الأولى، لكنها تمالكت نفسها وقررت محاربة المرض بدعم من عائلتها وأصدقائها. وأطلقت غويل مبادرة على مواقع التواصل الاجتماعي، لتشجيع النساء على القيام بفحص دوري للكشف عن سرطان الثدي. وبعد ذلك، بدأ�� رحلة الجراحات العاجلة وجلسات العلاج الكيميائي. مواضيع قد تهمك نهاية زارت غويل المستشفى عدة مرات في أول شهر، \"وكان كل شيء على ما يرام\"، حتى بدأت أعداد حالات الإصابة بكوفيد-19 تتزايد في عدد من الولايات، بما فيها دلهي. وبدأت تبحث عبر الإنترنت بنهم عن أي معلومات عن كوفيد-19 والسرطان. وأدركت سريعا أنها تواجه احتمالا كبيرا للإصابة، وقد تكون العواقب وخيمة إذا أصيبت. أخافتها فكرة المعاناة المزدوجة، لكنها أدركت كذلك ضرورة تحصين نفسها بشكل أفضل عند زيارتها للمستشفى. وتقول إن اللقاح هو \"الطريقة الأكثر أمنا\" لحمايتها من الفيروس، لكنها لا تستطيع الحصول عليه لأنها ليست من الفئات ذات الأولوية. وهذه ليست حالة غويل وحدها، فالهند بها عشرات الآلاف من المرضى الشباب ضمن الفئات الأكثر عرضة للإصابة، وبحاجة عاجلة للقاح. شيخا غويل تقول إن الحكومة يجب أن تسمح باللقاح للشباب المعرضين للإصابة ولم تبدأ الهند بعد توفير اللقاح لمن تقل أعمارهم عن 45 عاما، حتى إذا كانوا مصابين بأمراض خطيرة تجعلهم أكثر عرضة لعدوى كورونا. وحطم هذا الأمر قلب شيخا، التي تواصلت مع عدة مستشفيات في محاولة للحصول على اللقاح، لكنها لم تنجح. وتقول إنها ستستمر في \"محاولة التواصل مع مستشفيات أخرى حتى تجد مخرجا.\" وأضافت: \"أنتصر في حربي ضد مرض السرطان اللعين، وأنا في طريقي للشفاء، لكن خطر الإصابة بعدوى كورونا يحرمني من النوم.\" وبقيت لها عدة جلسات من العلاج الكيميائي، التي تتوفر فقط في المستشفيات حيث تزيد احتمالات عدوى كورونا. ومرضى السرطان، من أمثالها، من بين الفئات الأكثر عرضة للإصابة. ونصحت الجمعية الأوروبية لعلوم الأورام الحكومات حول العالم بإعطاء أولوية الحصول على اللقاحات لمرضى السرطان، بغض النظر عن أعمارهم. كما قدمت دراسة نُشرت في دورية نيتشر النصيحة نفسها للحكومات، خاصة المصابين بأنواع معينة من السرطان. وتعطي عدة دول، من بينها المملكة المتحدة، أولوية تناول اللقاحات للفئات الأكثر عرضة للإصابة، ومن بينها أولئك الذين أصيبوا بأنواع معينة من السرطان. كما توصي المراكز الأمريكية للوقاية من الأمراض والسيطرة عليها بمنح اللقاحات لأصحاب الحالات الصحية الخطيرة في الشريحة العمرية ما بين 16-64 عاما، كونهم معرضين لمضاعفات خطيرة تهدد حياتهم حال الإصابة بكوفيد-19. واحدة من العاملين في القطاع الطبي تجري مسحة اختبار فيروس كورونا - 21 مارس/آذار 2021 ويقول طبيب الأورام الهندي المشهور، الدكتور غاناباثي بات، إن عدم سماح الحكومة لمرضى السرطان من الشباب بتناول اللقاح أمر مقلق. ويعالج الدكتور بات كثيرا من مرضى السرطان، ويقول إن مناعتهم تكون ضعيفة بشكل يزيد من شدة الإصابة بكوفيد-19، وتتضمن العواقب التأخر الشديد في الشفاء أو ارتفاع احتمالات الوفاة. وأضاف: \"لذا، يجب أن تكون حماية صحتهم أولوية كبرى، ليتمكنوا من استكمال علاجهم بلا انقطاع.\" وفي المقابل، يرى بعضهم أنه ليس ممكنا توفير اللقاح لكل مرضى السرطان. ويقول الدكتور بات إن مرضى الحالات المتقدمة من سرطان الدم والذين يخضعون لزراعة الخلايا الجذعية بحاجة لتقييم طبي لكل حالة قبل منحهم اللقاح. لكن لا يسمح للأطباء باتخاذ مثل هذا القرار في الوقت الحالي. ويقول الدكتور بات إنه يجب أن يتمكن أطباء الأورام من وصف لقاح كورونا لمرضى السرطان من صغار السن بعد إجراء التقييم الطبي. وتقول شيخا إن طبيبها المعالج نصحها بالحصول على اللقاح \"في أسرع وقت منهم\"، لأنه قلق بشدة بخصوص صحتها. \"وعملية البحث عن اللقاح مرهقة\"، على حد قولها. مضيفة أن الإصابة بالسرطان تسبب ضغطا فسيولوجيا لا يمكن تصوره. \"وعدم الحصول على اللقاح يزيد من هذا التوتر آلاف المرات. نستحق رعاية أفضل.\" وفتحت الحكومة الهندية باب التقدم لأخذ اللقاح يوم الثلاثاء الماضي للشريحة العمرية ما بين 45-59 عاما، لكنها لم تذكر أي شيء عن الفئات الأكثر عرضة للإصابة تحت سن 45 عاما. وقالت الحكومة إنها ستعلن عن مرحلة جديدة بعد اكتمال هذه المرحلة من توفير اللقاحات. الأسابيع الأخيرة شهدت زيادة في عدد حالات الإصابة بفيروس كورونا ويُجمع الأطباء على أن مرضى السرطان هم أكثر عرضة للإصابة بسبب العدوى عن طريق المستشفى. ويقول الدكتور أوم شريفاستافا، أحد كبار الأطباء المتخصصين في الأمراض المعدية، إن الكثير من المرضى المصابين بأمراض تهدد الحياة عليهم زيارة المستشفيات للخضوع لجلسات العلاج الكيميائي. \"وهم دائما يواجهون خطر الإصابة بكوفيد في المستشفيات، ويجب إعطائهم اللقاح في أسرع وقت.\" لكنه أضاف أنه يتفهم قرار الحكومة القاضي بعدم إضافة الشباب المصابين في المرحلة الأولى من اللقاحات، \"فالإمدادات محدودة، وكان عليهم تحديد الأولويات.\" وقدمت الهند أكثر من 55 مليون جرعة لقاح حتى الآن. حصل حوالي 40 مليون شخص على جرعة واحدة، في حين حصل أكثر من ثمانية ملايين شخص على جرعتين. ويرى الدكتور شريفاستافا أنه \"حان الوقت الآن لحصول الفئات الأكثر عرضة للإصابة تحت سن 45 عاما على اللقاح.\" ويتفق الدكتور بات مع هذا الرأي، مضيفا أنه يجب وضع سياسات خاصة لمرضى السرطان تبحث في أمور أخرى متعلقة بهم، مثل الوقت بين الجرعتين من اللقاحين اللذين أقرتهما الحكومة الهندية، وهما لقاح أسترازينكا ولقاح كوفاكسين المحلي. وكشفت دراسة حديثة أجرتها جامعة كينغز كوليدج في لندن بالتعاون مع معهد فرانسيس كريك، أن \"الأجسام المضادة تتجاوب مع الجرعة الأولى من لقاح فايزر-بيونتيك في الأسبوع الثالث بنسبة 39 في المئة في حالات الأورام الصلبة، و13 في المئة في حالات سرطان الدم، مقارنة بـ 97 في المئة في الحالات غير المصابة بالسرطان. العاملون في القطاع الصحي يخشون من حدوث موجة إصابات جديدة كما كشفت الدراسة أنه عند إعطاء المرضى الجرعة الثانية من اللقاح بعد ثلاثة أسابيع من الأولى \"تحسن رد الفعل المناعي بشكل ملحوظ، إذ كون 97 في المئة من المصابين بأورام صلبة أجساما مضادة خلال أسبوعين.\" وخلصت الدراسة إلى أن \"من لم يتلقوا الجرعة الثانية بعد ثلاثة أسابيع لم يظهر عليهم أي تحسن يُذكر.\" وزادت الهند مؤخرا من الفترة بين الجرعتين الأولى والثانية، لتصبح 4-8 أسابيع بدلا من 4-6 أسابيع، لكن لا توجد قواعد منفصلة للمرضى الأكثر عرضة للإصابة في أي من الفئات العمرية. ولا تقتصر الحاجة للقاح على مرضى السرطان الشباب، فالهند بها عشرات الآلاف من مرضى الكلى الذين يقومون بزيارات أسبوعية لإجراء عمليات الغسيل. ويقول البروفيسور أ فتح الدين، رئيس قسم أمراض الرئة في كلية إرناكولام للطب في ولاية كيرالا إنه رأى الكثير من المرضى يصابون بعدوى كورونا من المستشفيات خلال الموجة الأولى من الوباء في يونيو/حزيران 2020. \"وهؤلاء المرضي (وهم أقل من 45 عاما)، يجب أن تكون لهم الأولوية. لا يمكن لأكثرهم تحمل تكلفة غسيل الكلى في البيت، ولا يمكن تركهم لمصيرهم، هم بحاجة للمساعدة.\" وأضاف: \"يمكنني القول إن مريض السرطان أو الكلى في سن الثلاثين يواجه نفس مستوى الخطر كمريض السكري في الخمسين.\" ساراث كيه بي، 33 عاما، مثال على هذا النوع من المرضى، فهو بحاجة لثلاث جلسات غسيل كلى في الأسبوع، ويخشى من خطر الإصابة بفيروس كورونا. ويقول: \"أريد من الحكومة أن تتيح اللقاح للمرضى الأكثر عرضة للإصابة، بغض النظر عن أعمارهم.\" وتتفق شيخا مع هذا الرأي، \"يمكننا فقط القلق بشأن شيء واحد. اعطونا فرصة محاربة كورونا.\"", "doc2": "ਸ਼ਿਖਾ ਗੋਇਲ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਸੀ ਇੱਕ ਫ਼ੈਸ਼ਨ ਲੇਬਲ ਇਲਕ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ, ਦਿੱਲੀ ਵਾਸੀ ਸ਼ਿਖਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਵਿਉਂਤਣਾ ਪਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੰਮ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਵਾਂ ਹਰ ਯੋਜਨਾ ਪਿੱਛੇ ਪੈ ਗਈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਝਟਕੇ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ ਔਖਾ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਆਪ ਸੰਭਾਲਿਆ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਬੀਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬ੍ਰੈਸਟ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਪਤਾ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਜਾਂਚ, ਸਕ੍ਰੀਨਿੰਗ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਰਜਰੀ ਅਤੇ ਫ਼ਿਰ ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ ਦੇ ਲੰਬੇ ਦੌਰ ਸਨ। ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਮਹੀਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਹਸਪਤਾਲ ਗਏ ਅਤੇ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਫ਼ਿਰ ਦਿੱਲੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਆਉਣ ਲੱਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਖੰਘਾਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਲਦ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਲਾਗ਼ ਲੱਗਣ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਨਤੀਜੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦੂਹਰੀ ਮਾਰ ਦੀ ਸੰਭਵਾਨਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਣ ਸਮੇਂ ਕੀਤੇ ਬਚਾਅ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਨੂੰ ਦੂਰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਵੈਕਸਿਨ ਵਧੇਰੇ \"ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕਾ\" ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਟੀਕਾ ਨਹੀਂ ਲਗਵਾ ਸਕਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇਸਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕੈਂਸਰ ਪੀੜਤ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪਰ ਉਹ ਇਕੱਲੇ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨੌਜਵਾਨ ਮਰੀਜ਼ ਹਨ ਜੋ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖ਼ਮ ਵਾਲੇ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਪਰ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਹਾਲੇ 45 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਵਾਉਣ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਜਾਨਲੇਵਾ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਜੋ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ ਲਾਗ਼ ਲੱਗਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ਿਖਾ ਮੁਤਾਬਕ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜੋ ਵਧੇਰੇ ਖਤਰੇ ਵਾਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਹਨ ਸ਼ਿਖ�� ਲਈ ਇਹ ਦਿਲ ਤੋੜਨ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਲਈ ਕਈ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਨਾਲ ਰਾਬਤਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਸਫ਼ਲਤਾ ਨਾ ਮਿਲੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਉਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਉਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਸਪਾਤਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੈਂ ਭਿਆਨਕ ਕੈਂਸਰ ਨੂੰ ਮਾਤ ਦੇਣ ਲਈ ਚੰਗਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਠੀਕ ਹੋ ਰਹੀ ਹਾਂ ਪਰ ਕੋਵਿਡ ਹੋਣ ਦਾ ਡਰ ਮੈਨੂੰ ਸੋਣ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ।\" ਹਾਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ ਲੱਗਣ ਦੇ ਕਈ ਦੌਰ ਬਾਕੀ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗੇ ਕੈਂਸਰ ਮਰੀਜ਼ ਖ਼ਾਸਕਰ ਵਧੇਰੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ। ਕੈਂਸਰ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇਣ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਦਿ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੁਸਾਇਟੀ ਫ਼ਾਰ ਮੈਡੀਕਲ ਓਨਕੋਲੋਜੀ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੌਰਾਨ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜ਼ੀਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਚਾਹੇ ਕਿੰਨੀ ਵੀ ਹੋਵੇ। ਨੇਚਰ ਰਸਾਲੇ ਵਿੱਚ ਛਪੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੌਰਾਨ ਖ਼ਾਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕੈਂਸਰਾਂ ਲਈ ਤਰਜ਼ੀਹ ਦੇਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਵਰਗੇ ਕਈ ਦੇਸ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖ਼ਮ ਵਾਲੇ ਵਰਗਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਖ਼ਾਸ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜ਼ੀਹ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਦਿ ਯੂਐੱਸ ਸੈਂਟਰਜ਼ ਫ਼ਾਰ ਡੀਜ਼ੀਜ ਕੰਟਰੋਲ ਐਂਡ ਪ੍ਰੀਵੈਂਸ਼ਨ ਨੇ ਵੀ 16 ਤੋਂ 64 ਸਾਲ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਅਜਿਹੀ ਬੀਮਾਰੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੋਵਿਡ-19 ਲਾਗ਼ ਲੱਗਣ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ, ਜਾਨਲੇਵਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਵਧਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਉੱਘੇ ਭਾਰਤੀ ਓਨਕੋਲੋਜਿਸਟ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੈਂਕੜੇ ਕੈਂਸਰ ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਡਾ. ਗਨਪਥੀ ਭੱਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਵਾਲਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜਵਾਨ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਵਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਰੋਗਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਗੰਭੀਰ ਕੋਵਿਡ-19 ਇੰਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਿਹਤਯਾਬ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਰ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਆਪਣਾ ਇਲਾਜ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ।\" ਕਈ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਵਾਉਣ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਡਾ ਭੱਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੀਬਰ ਲਿਊਕੋਮੀਆ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਅਤੇ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਟੀਕਾ ਲਗਵਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਹਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨੇਚਰ ਰਸਾਲੇ ਵਿੱਚ ਛਪੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੌਰਾ�� ਖ਼ਾਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕੈਂਸਰਾਂ ਲਈ ਤਰਜ਼ੀਹ ਦੇਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਪਰ ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਡਾ. ਭੱਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਇਲਾਜ ਕਰ ਰਹੇ ਓਨਕੋਲੋਜਿਸਟ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਜਵਾਨ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਕਲੀਨਿਕਲ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਚੋਣ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੋਵਿਡ ਟੀਕਾਕਰਨ ਲਗਵਾਉਣ ਲਈ ਲਿਖ ਕੇ ਦੇ ਸਕਣ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਸ਼ਿਖਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿੰਨੀ ਜਲਦੀ ਸੰਭਵ ਹੈ ਉਹ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਵਾਉਣ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਿਤ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਟੀਕੇ ਦੀ ਭਾਲ ਜਾਰੀ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਕਾਰਨ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਪਰ ਵੈਕਸਿਨ ਨਾ ਮਿਲਣਾ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਗੁਣਾ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਬਿਹਤਰ ਦੇਖਭਾਲ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਾਂ।\" ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ 45 ਤੋਂ 59 ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੇ ਵਰਗਾਂ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਪੜਾਅ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਾਊਂ ਢਿੱਲ ਸਬੰਧੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਡਾਕਟਰ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੋਵਿਡ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣਾ ਇੱਕ ਸੱਚਾਈ ਹੈ। ਇਲਾਜ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਕੋਵਿਡ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਲਾਗ਼ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਉੱਘੇ ਮਾਹਰ ਡਾ. ਓਮ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਰੀਜ਼ ਜਿਹੜੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਜਾਨ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ, ਲਈ ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ ਵਰਗੇ ਇਲਾਜ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਉਹ ਹਰ ਵੇਲੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ ਲਾਗ਼ ਲੱਗਣ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਤੁਰੰਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਧੇ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੈਡੀਕਲ ਹਾਲਾਤ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗੇੜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਸਪਲਾਈ ਸੀਮਤ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ।\" ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀਆਂ 55 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ੁਰਾਕਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। 4 ਕਰੋੜ ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ 80 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਦੋ ਖ਼ੁਰਾਕਾਂ ਲੈ ਕੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਕੋਰਸ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਡਾ. ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, \"ਹੁਣ 45 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ।\" ਡਾ. ਭੱਟ ਨੇ ਸਹਿਮਤ ਹੁੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਨੀਤੀ ਬਣਾਈ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹ���, ਜੋ ਕਿ ਇਹ ਧਿਆਨ ਰੱਖਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਨਜ਼ੂਰ ਟੀਕਿਆਂ ਕੋਵਿਸ਼ਿਲਡ (ਐਸਟ੍ਰਾਜ਼ਨੇਕਾ) ਅਤੇ ਕੋਵੈਕਸਿਨ ਦੀਆਂ ਦੋ ਖ਼ੁਰਾਕਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸਹੀ ਅੰਤਰਾਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਏ। ਲੰਡਨ ਦੇ ਕਿੰਗਜ਼ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਫ਼੍ਰੈਂਨਸਿਸ ਕ੍ਰਿਕ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵੱਲੋਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ, \"ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਅਦ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਬਗ਼ੈਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਦੇ 97 ਫ਼ੀਸਦ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸੌਲਿਡ ਅੇਤ ਹੈਮਾਟੋਲੋਜੀਕਲ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 39 ਫ਼ੀਸਦ ਅਤੇ 13 ਫ਼ੀਸਦ ਸੀ।\" ਪਰ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਪਹਿਲੇ ਟੀਕੇ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜਾ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਤਾਂ ਸੌਲਿਡ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਜ਼ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਰੋਗਰੋਧਕ ਪਾਏ ਗਏ ਅਤੇ ਇਮੀਊਨ ਰਿਸਪੋਂਸ ਵਿੱਚ 95 ਫ਼ੀਸਦ ਨਾਲ ਅਹਿਮ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ। ਡਾਕਟਰ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੋਵਿਡ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ, \"ਇਸ ਦੇ ਉੱਲਟ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਵੈਕਸੀਨ ਬੂਸਟ ਦੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਨਹੀਂ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਲੋਂ ਕੋਈ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ।\" ਭਾਰਤ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਦੋ ਟੀਕਿਆਂ ਵਿਚਲਾ ਵਕਫ਼ਾ ਚਾਰ ਤੋਂ ਛੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ 4-8 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਮਰ ਵਰਗ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਫ਼ਿਲਹਾਲ ਕੋਈ ਨੀਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਜਵਾਨ ਮਰੀਜ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਗੰਭੀਰ ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਾਇਲੇਸਿਸ ਲਈ ਵਾਰ ਵਾਰ ਹਸਪਤਾਲ ਆਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕੇਰਲ ਦੇ ਏਰਨਾਕੁਲਮ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੁਲਮੋਨੋਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਏ ਫ਼ੇਥਾਰੁਦੀਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਰੀਜ਼ ਦੇਖੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲਹਿਰ ਦੌਰਾਨ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਅਜਿਹੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ (ਜਿਹੜੇ 45 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੇ ਹਨ) ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਤਰਜ਼ੀਹ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਲੇਸਿਸ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਖ਼ਰਚਾ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕ ਸਕਦੇ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸਮਤ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਛੱਡ ਸਕਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" \"ਮੈਂ ਇਹ ਦਲੀਲ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇੱਕ 30 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਜਾਂ ਗੰਭੀਰ ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਮਰੀਜ਼, 50 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਉਸ ਮਰੀਜ਼ ਜਿੰਨੇ ਹੀ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" 33 ਸਾਲਾ ਸਾਰਥ ਕੇਬੀ, ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਮਰੀਜ਼ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਡਾਇਲੇਸਿਸ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਲੋ��� ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਵਿਡ ਲਾਗ਼ ਲੱਗਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਕੋਈ ਵੀ ਉਮਰ ਵਰਗ ਹੋਵੇ ਵੱਧ ਜੋਖ਼ਮ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਟੀਕਾਕਰਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇ।\" ਸ਼ਿਖਾ ਸਹਿਮਤ ਹਨ। \"ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਸਾਨੂੰ ਕੋਵਿਡ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਾਈ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿਉ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2015/03/150331_smj", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56278831", "doc1": "لاذ الكثير من السوريين بالدول المجاورة، ولجأ آخرون إلى مهربين ليساعدوهم على السفر إلى أوروبا رغم مخاطر الموت والاعتقال والترحيل. تخيل لو أنك أحد النازحين من سوريا، هل تستطيع اتخاذ القرارات الصائبة لك ولأسرتك؟ امض في رحلتنا الافتراضية لترى هل يناسبك ذلك. تعتمد الخيارات والمسارات والنتائج في هذه الرحلة على قصص حقيقية تعرفنا عليها من خلال بحث واسع في إطار مشروع رقمي لبي بي سي عربي يدرس حال الهجرة من سوريا. شارك معنا نريد أن نعرف ماذا ستأخذ معك إذا أُجبرت على الفرار من بلدك؟ مواضيع قد تهمك نهاية عبر هاشتاغ #أنت_ماذاستأخذمعك (#whatwouldyoutake ) و#رحلةسورية (#SyrianJourney) نريدكم أن تشاركونا بإجاباتكم بالنص المكتوب والصور والفيديو وذلك في إطار مشروع بي بي سي العربية المتعلق بموضوع الهجرة من سوريا. انظر ماذا أخذ المهاجرون السوريون معهم أثناء رحلة الفرار. قصص الناجين تعرض بي بي سي قصصا واقعية لنازحين سوريين خاطروا بحياتهم خلال رحلة الفرار. وكانت إحدى تلك القصص للاجئ سوري كاد أن يلقى حتفه غرقا في خزان شاحنة تحمل الشوكولاتة أثناء محاولته الدخول إلى بريطانيا. وهناك قصة أخرى لشاب سوري يدعى حذيفة، روى قصة رحيله من سوريا إلى هولندا.", "doc2": "ਇਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਉੱਜੜੇ ਜਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪਏ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 'ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਕਈ ਦੋਸਤ ਗੁਆ ਦਿੱਤੇ' ਗਾਇਥ ਅਬੂ ਅਹਿਮਦ ਫ੍ਰੀਲਾਂਸ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹਨ ਗਾਇਥ ਅਬੂ ਅਹਿਮਦ, ਉਮਰ 30 ਸਾਲ, ਫ੍ਰੀਲਾਂਸ ਪੱਤਰਕਾਰ ਉਦੋਂ ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੇਰੇ ਕਸਬੇ ਦਰਾਇਆ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਕੈਮਰੇ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰੋਂ ਦੇਖਦਿਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਖਿੱਚੀਆਂ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੈਂ ਕਦੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੋਣੀ। ਅਸੀਂ ਟਿਉਨੀਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਏ ਪਰ ਕਦੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਅਸੀਂ ਵੀ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕਾਂਗੇ। ਅਫ਼ਸੋਸ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਸੁਪਨਾ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਦਰਾਇਆ ਦੇ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਅਗਸਤ 2012 ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੋਸਤ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਨੂੰ ਗੁਆ ਬੈਠਾ। ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਮੇਰੇ ਲਈ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸਮਾਂ ਸੀ। ਇਹ ਉਹ ਪਲ ਸਨ ਜਦੋਂ ਦਰਾਇਆ ਦੇ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਰੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਕੋਈ ਵੀ ਦੁਬਾਰਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਿਆ। ਚਾਰ ਸਾਲ ਅਸੀਂ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਕਰਕੇ ਇਕੱਲੇ ਰਹੇ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਅਸਮਾਨ ਵੱਲ ਦੇਖਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਅਸੀਂ ਘੁੱਪ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਦਮਿਸ਼ਕ ਕਿਵੇਂ ਚਮਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਮੈਨੂੰ ਹਰ ਵਾਰ ਬੁਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਦੁਖੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਆਜ਼ਾਦ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਭੋਜਨ ਜਾਂ ਦਵਾਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਦਰਾਇਆ ਤੋਂ ਇਦਲੀਬ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਸੀ; ਮੈਨੂੰ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢੀ ਗਈ ਮੱਛੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਬੱਚੀ ਦਾ ਜੰਗ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਤੋਂ ਯੂਕੇ ਦੇ ਸਕੂਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਮੇਰੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਉਹ ਕੀਮਤ ਹੈ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਈ। ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਕਦੇ ਅਫ਼ਸੋਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਜੇ ਮੈਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਵਾਪਸ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਕਰਾਂਗਾ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਨੁਕਸਾਨ ਲਈ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਕਸੂਰਵਾਰ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾਇਆ, ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਹਕੂਮਤ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਨਾ ਭੁੱਲਾਉਣਯੋਗ ਅਪਰਾਧ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਇਨਕਲਾਬ ਅਜੇ ਸਫ਼ਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਪਰ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਆਜ਼ਾਦੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਮਾਣੀ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਆਵਾਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਜਿਸ ਦਾ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਦੀ ਕਦੇ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ ਜੇ ਇਹ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨਾ ਹੋਈ ਹੁੰਦੀ। 'ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਮੇਰੇ ਕੋਈ ਸੁਪਨੇ ਨਹੀਂ ਹਨ' ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਨੇ ਇਦਲੀਬ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ (ਫਾਈਲ ਫੋਟੋ) ਨੂਰ ਅਲ-ਸ਼ਾਮ, ਉਮਰ 28 ਸਾਲ, ਮਾਨਵਤਾਵਾਦੀ ਕਾਰਕੁਨ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਮੈਂ ਉੱਤਰੀ ਇਦਲੀਬ ਦੇ ਇੱਕ ਟੈਂਟ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਦੱਖਣੀ ਇਦਲੀਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਆਪਣੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਸਾਡੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੀ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਹੋਰ ਸੈਂਕੜੇ ਟੈਂਟਾਂ ਨਾਲ ਬੰਜਰ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੰਬੂ ਵਿੱਚ ਦੁਖੀ ਹਾਂ ਜੋ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਚਿੱਕੜ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀੜੇ-ਮਕੌੜਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਧੂੜ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਕੋਈ ਸੁਪਨੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਦਾ ਕੈਂਪ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੋ��� ਧਿਆਨ ਹਟਾਵਾਂ। ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਜੰਗ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦੱਸਦੀ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਇੰਨੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸ 'ਤੇ ਬੋਝ ਨਾ ਬਣੇ। ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਛੱਡਣਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਮੁੜ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਮਿਲਣ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਇਕ ਪਾਸੇ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਸਮਾਈਲ ਦਾ ‘ਕੈਂਸਰ’ ਮੇਰਾ ਸਕੂਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਮੈਂ ਅਲੇਪੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਕਾਰਨ ਉਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਛੱਡਣੀ ਪਈ। ਮੈਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾਵਾਦੀ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ। 2019 ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚ ਗਈ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਇਦਲੀਬ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਲਈ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਨੂੰ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ, ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ 'ਤੇ ਬੰਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਮੇਰੇ ਭਰਾ ਨੂੰ 2012 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਹੈ। ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਕਦੇ ਇਹ ਅਫ਼ਸੋਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕ੍ਰਾਂਤਕਾਰੀ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦਮਨਕਾਰੀ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਵਾਂਗੇ। ਫਾਦੀ ਮੋਸਿਲੀ ਮੁਤਾਬਕ ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਨੇ ਉਸ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਦਰਦਨਾਕ ਅਸਰ ਛੱਡਿਆ ਫਾਦੀ ਮੋਸਿਲੀ, ਉਮਰ 40 ਸਾਲ, ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਸਾਲ 2012 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਮੈਂ ਹੁਣ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ। ਮੇਰੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਡਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਾਰਿਆ ਜਾਵਾਂਗਾ ਅਤੇ ਭੁਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵਾਂਗਾ।ਮੈਨੂੰ ਤੁਰਕੀ ਜਾਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਜਰਮਨੀ। ਸ਼ਾਇਦ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੀਰੀਆਈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆਈ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕਰਨ ਲਈ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਮੈਂ ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਰਾਬਰ ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਦਮਨਕਾਰੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉਤਰੇ। ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਦਰਦਨਾਕ ਅਸਰ ਛੱਡਿਆ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਅਸੀਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲਵਾਂਗੇ ਅ��ੇ ਅਜਿਹਾ ਤਬਾਹੀ ਲਈ ਜ਼ਿਮੇਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਖਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਸੁੱਟਾਂਗੇ। ਹਰ ਦਿਨ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਾਰੇ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਉੱਜੜਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਣਾ ਮੇਰੇ ਲਈ ਦਿਲ ਦਹਿਲਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇਖ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਕਤਲੇਆਮ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਇੱਕ ਆਤਮਾ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਸਰੀਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਬਿਤਾਏ ਦਿਨਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ, ਦਰੱਖਤਾਂ ਅਤੇ ਗਲੀਆਂ ਦੀ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਮੈਂ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਦਮਿਸ਼ਕ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਅਸੀਂ ਰਹਿੰਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਰੋਂਦਾ ਹਾਂ। ਇਹ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਤੋੜ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਕਬਰ 'ਤੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਜਿਹੜੇ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਜ਼ਰ ਗਏ ਸਨ। ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੇ ਅਸਦ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ (ਫਾਈਲ ਫੋਟੋ) ਸਾਰਾ ਰੈਮੀ, ਉਮਰ 40 ਸਾਲ, ਅਧਿਆਪਕ ਜਦੋਂ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਘਰ [ਦਮਿਸ਼ਕ ਵਿੱਚ] ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਡਰ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਕਿ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਤੁਰੰਤ ਹੋਏ ਸਨ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਤ ਹੋਣ ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਗੂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਸੀ। ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਤ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਦੋਂਕਿ ਦੂਜੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਸੀਰੀਆਈ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਖ਼ਤ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਭੜਕਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੰਪਰਦਾਈ ਮੰਗਾਂ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਅਸੀਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਅਤੇ ਈਸਾਈ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਕੱਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ ਅਤੇ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਕਦੇ ਵੀ ਵੱਖਰੇ ਨਹੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਉਹ ਕੁਝ ਦੋਸਤ ਗਵਾ ਦਿੱਤੇ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸਾਲ ਲੰਘਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਗੋਲੇ ਸਾਡੇ ਉੱਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਡਿੱਗਦੇ ਰਹੇ। ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਕੌਣ ਫਾਇਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੇਰੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਦਮਿਸ਼ਕ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਲਈ ਆਮ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾਉਂਦਾ। ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮੁੱਢਲੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਪਰ ਦੂਜੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲਾਈ। ਦਰਜਨਾਂ ਛੋਟੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਮਾਰਨ ਲੱਗੇ। ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਲਈ ਮਾਰਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ: ਇਸ ਕਾਰਨ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਹੋਈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੱਸ ਨੂੰ ਕੰਮ ਤੋਂ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਬੰਬਾਂ ਨੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਪਰ ਉਹ ਸਹੀ ਸਲਾਮਤ ਘਰ ਪਰਤ ਆਈ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉੱਚੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਸੁਣਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਦਹਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਪੂਰਾ ਸਰੀਰ ਕੰਬਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਮੈਂ ਟੈਕਸੀ 'ਤੇ ਘਰ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਧਮਾਕਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਹੁਣ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਨਵੇਂ ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਸੀਰੀਆ 'ਤੇ ਲੱਗੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਆਮ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੁੱਖ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਡੇ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਹਰੂਨ ਅਲ-ਅਸਵਦ ਸੀਰੀਆ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਹਰੂਨ ਅਲ-ਅਸਵਦ, ਉਮਰ 33 ਸਾਲ, ਪੱਤਰਕਾਰ 24 ਜੂਨ, 2012 ਨੂੰ ਮੈਂ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਮੁਹੰਮਦ ਮੋਰਸੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਲਾਨ ਕੇ ਮਿਸਰ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਮੈਂ ਮਿਸਰ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਸੁਖਦ ਅੰਤ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਿਨ ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਘਰ [ਦਮਿਸ਼ਕ ਵਿੱਚ] ਤੋਂ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮੇਰੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ 'ਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪਾਣੀ ਫਿਰ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਮੈਨੂੰ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਮੈਨੂੰ ਭੋਜਨ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਬਾਥਰੂਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕੁੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਜੇਲ੍ਹਰਾਂ ਦੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਮੇਰਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕਈ ਵਾਰ ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਮਰ ਜਾਵਾਂ, ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਉਮੀਦ ਗੁਆ ਲੈਂਦਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਮਰ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ। ਮੈਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾਉਣ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਇੱਕ ਦਿਨ ਤੈਨੂੰ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦੇਵੇਗੀ। ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਇੱਕ ਥਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਭੱਜਣਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਹੇ ਹੋਏ ਸ਼ਬਦਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਸੀਰੀਆ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਮੈਂ ਹੋਰ ਵੀ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਅੱਤਿਆਚਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਾ ਹਾਂ। ਅਜੇ ਵੀ ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਬਸ਼ਰ ਅਲ-ਅਸਦ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਹਕੂਮਤ ਨੂੰ ਸੀਰੀਆਈ ਲੋਕਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੀਤੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਾਡੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਇਸਲਾਮਿਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰੈਲੀਆਂ ਮਸਜਿਦਾਂ ਵਿੱਚ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਹਨ। ਭੀੜ ਵਿੱਚ ਚੱਲਣ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਤਾਕਤ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਡਰ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤਾ। ਅਸੀਂ ਕਦੇ ਵੀ ਸੰਪਰਦਾਈ ਮੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਆਜ਼ਾਦੀ, ਨਿਆਂ, ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੇ ਅੰਤ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਆਖਿਰਕਾਰ ਜਿੱਤ ਗਏ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਾਡੇ ਬਨਾਮ ਤਾਕਤਵਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਸੀ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਵੀ ਆਪਣੇ ਡਰ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਅਤੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦੀ ਚੁੱਪ ਤੋੜਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਪੂਰਬੀ ਘੌਟਾ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਮਲਬੇ ਵਿੱਚ ਖੇਡਦੇ ਹੋਏ (ਫਾਈਲ ਫੋਟੋ) ਸਾਫਿਆ, ਉਮਰ 45 ਸਾਲ, ਗ੍ਰਹਿਣੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਚਾਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਹੋਮਜ਼ ਤੋਂ ਬਚ ਨਿਕਲੀ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਮਲੇ ਰੋਕ ਦਿੱਤੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵਾਪਸ ਆਵਾਂਗੇ ਪਰ ਅਸੀਂ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕੇ। ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਅਸੀਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਸ਼ਹਿਰ ਤੱਕ ਭਾਰੀ ਅੱਗ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਪਿਕਅਪ ਟਰੱਕ ਵਿੱਚ ਜਾ ਰਹੇ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਅਸੀਂ ਕਲਪਨਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਾਂ ਤਾਂ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸਾਨੂੰ ਹਕੀਕਤ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਲੈ ਜਾਂਦੀ। ਮੌਤ ਨੇੜੇ ਸੀ ਪਰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਨਾਲੋਂ ਇਹ ਬਿਹਤਰ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸਮਾਂ 'ਪੂਰਬੀ ਘੌਟਾ' ਵਿੱਚ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਤਹਿਤ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸ਼ਾਸਨ ਸਾਨੂੰ ਹਰ ਚੀਜ਼, ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ, ਤੋਪਾਂ, ਮੋਰਟਾਰ ਅਤੇ ਕਲੱਸਟਰ ਬੰਬਾਂ ਨਾਲ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦਵਾਈ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲੀ ਭੋਜਨ ਸਪਲਾਈ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਰੱਖਿਆ। ਖਾਣ ਲਈ ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਲੱਭ ਸਕਦੇ ਸੀ, ਉਹ ਸੀ ਗੋਭੀ ਦੇ ਪੱਤੇ। ਮੈਂ ਅੰਦਰ ਮਰ ਰਹੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੇਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਬੇਟਾ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਤੜਫਦਾ ਹੋਇਆ ਖਾਣਾ ਮੰਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕੀ। ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਭਿਆਨਕ ਗੱਲਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ ਜੋ ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚੋਂ ਮਿਟਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਦਲੀਬ ਤੋਂ ਤੁਰਕੀ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਤਿੰਨ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਮੈਂ ਅਫ਼ਸਰ 'ਤੇ ਚੀਕ ਰਹੀ ਸੀ 'ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਛੱਡ ਦਿਓ।' ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਸਾਰੀ ਤਾਕਤ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲੀ ਜਦੋਂਕਿ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤੋਂ ਡਰ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਸਾਰੀ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਦੇ ਬ���ਅਦ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਦੇਖੀ ਸੀ। ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਗਲਤੀ ਸੀ। ਸਾਨੂੰ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਠਹਿਰੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਫਰਾਂਸ ਚਲੇ ਗਏ। ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਮਿਲਣ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਖਰੀ ਵਾਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕੀ ਪਰ ਮੈਂ ਅਜੇ ਵੀ ਮੰਨਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀ ਹੈ ਜੋ ਹੋਣੀ ਹੀ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਇੰਨੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਚੁੱਪ ਰਹੇ। ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਵੀ ਡਰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਯੂਨਿਸ ਅਲ-ਕਰੀਮ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ 2014 ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਯੂਨਿਸ ਅਲ-ਕਰੀਮ, ਉਮਰ 40 ਸਾਲ, ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਉੱਘੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸੀ। ਹੁਣ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਭਾਵੇਂ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹੈ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਮਚਾਰੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣੀ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ 2014 ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਨੂੰ ਉੱਥੋਂ ਭੱਜਣਾ ਪਿਆ। ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਵੀ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੈਂਟਰਲ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਪਰ ਹੁਣ ਉਹ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਾਲਾ ਸਵਾਲ ਜੋ ਕੋਈ ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਛ ਸਕਦਾ ਹੈ ਉਹ ਹੈ 'ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹੋ?' ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਕਿਵੇਂ ਦੇਣਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਕਹਾਂ ਕੀ ਕਿ ਮੈਂ ਇੱਕ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਇੱਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦਾ ਸੀ, ਜਾਂ ਕੀ ਮੈਂ ਕਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਇੱਕ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਦੀ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹਾਂ? ਕਈ ਵਾਰ ਮੈਂ ਖੁਦ ਤੋਂ ਪੁੱਛਦਾ ਹਾਂ: ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਕੀ ਕਰਾਂ? ਮੈਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਇੱਕ ਪੱਤੇ ਵਰਗਾ ਹਾਂ ਜੋ ਰੁੱਖ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਡਿੱਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਕਦੇ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗੀ। ਇੱਕ ਫ੍ਰੈਂਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਾਡੇ ਵੱਲ ਚੀਕ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿੱਥੋਂ ਆਏ ਹੋ, ਵਾਪਸ ਜਾਓ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਅਤਿਵਾਦੀ ਕਿਹਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਰੋਕਿਆ ਨਹੀਂ। ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਸਾਡੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਦਖਲ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ। ਇੰਟਰਵਿਊ ਕੀਤੇ ਕੁਝ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਬਦਲੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51345828", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51346897", "doc1": "وقالت منظمة الصحة العالمية إن حالة الوفاة لمريض صيني يبلغ من العمر 44 عاما من مدينة ووهان بمقاطعة هوبي التي ظهر فيها الفيروس لأول مرة. وأضافت المنظمة أن الرجل أصيب بالفيروس قبل وصوله إلى الفلبين قادما من بلاده وأنه توقف خلال رحلته في هونغ كونغ. وأكدت الاختبارات إصابة امرأة كانت بصحبته خلال الرحلة. ويأتي هذا بعد ساعات من إعلان السلطات الصحية في الصين ارتفاع عدد الوفيات داخل البلاد جراء الإصابة بالفيروس القاتل إلى أكثر من 300 حالة وفاة إضافة إلى نحو 15 ألف حالة إصابة. مواضيع قد تهمك نهاية ما الذي نعرفه عن هذه الوفاة؟ قالت وزارة الصحة الفلبينية إن الرجل وصل الفلبين قادما من ووهان، مرورا بهونغ كونغ، وكانت برفقته امرأة صينية تبلغ من العمر 38 عاما، ثبتت إصابتها أيضا بالفيروس الأسبوع الماضي. وقال مسؤولون إن الرجل نُقل إلى مشفى في العاصمة الفلبينية مانيلا، حيث أصيب بالتهاب رئوي حاد. ويعتقد أن الرجل كان يعاني من مشاكل صحية أخرى كانت موجودة لديه من قبل. ودعا ممثل منظمة الصحة العالمية في الفلبين، رابيندرا أبيسانغها، الناس لالتزام الهدوء، قائلا \"هذه أول حالة وفاة يُبلّغ عنها خارج الصين. ومع ذلك، يجب أن نأخذ في الاعتبار أن الحالة لم تأت من داخل الفلبين. المريض جاء من قلب مكان تفشّي الوباء\". ووفقا لصحفية رابلر المحلية، قال وزير الصحة إن وضع المريض \"كان مستقرا، وظهرت عليه علامات التحسن\"، لكن حالته تدهورت بسرعة خلال 24 ساعة. وأضاف الوزير أن الجثة ستحرق. كما قال: \"نعمل حاليا مع السفارة الصينية لضمان إدارة جيدة للوضع وفقا للمعايير الوطنية والدولية لاحتواء المرض\". وأوضح الوزير أن وزارة الصحة تحاول تعقب الأشخاص الذين كانوا على نفس الرحلة التي وصل بها الرجل حتى يتم عزلهم، إلى جانب الأشخاص الآخرين الذين قد يكونوا قد تواصلوا مع الرجل والمرأة مثل العاملين في الفندق. وأعلنت وفاة الرجل بعد فترة قصيرة من إعلان الفلبين الإيقاف الفوري لرحلات الطيران التي تحمل مسافرين أجانب قادمين من الصين. وكانت الفلبين قد فرضت بداية قيودا على القادمين فقط من مقاطعة هوبي، البؤرة التي تفشى منها المرض. هرع الناس في مانيلا لشراء ماسكات الوجه هل من المفيد منع السفر؟ في غضون ذلك، أغلقت دول عدة حدودها أمام القادمين من الصين، وشرعت في اتخاذ تدابير صحية تمنع تفشي المرض. وقالت السلطاتفي الولايات المتحدة وأستراليا إنها تمنع دخول أي أجنبي زار الصين في ديسمبر/ كانون الأول. وكانت دول أخرى هي روسيا واليابان وباكستان وإيطاليا فرضت إجراءات تقييد السفر من وإلى الصين. ولكن توجيهات المسؤولين في الهيئات الصحية الدولية كانت خلاف ذلك. دول كبرى تغلق حدودها أمام القادمين من الصين لمواجهة كورونا وقال مدير منظمة الصحة العالمية إن \"القيود على السفر انعكاساتها السلبية أكثر من الإيجابية، إذ أنها تعرقل تبادل المعلومات وتوصيل المعدات الصحية، وتضر بالاقتصاد\". ونصحت المنظمة بالمراقبة الصحية في المطارات والمعابر محذرة من أن منع دخول المسافرين قد يزيد من سرعة تفشي المرض بلجوء الناس إلى المعابر غير الرسمية. وانتقدت الصين إجراءات تقييد السفر متهمة الحكومات المعنية بمخالفة توجيهات المنظمات الدولية. ومباشرة بعد إعلان الولايات المتحدة عن إجراءاتها علق المتحدث باسم الخارجية الصينية على الموقف الأمريكي بأنه \"ليس نابعا عن حسن نية\". ما آخر المستجدات؟ مددت السلطات المحلية في مقاطعة هوبي عطلة العام الجديد إلى 13 فبراير/ شباط. وألغت حفلات الزفاف لمنع تفشي المرض في التجمعات العامة. هدد العاملون في مستشفيات هونغ كونغ بالإضراب ما لم يتم غلق الحدود مع الصين تماما. فاق عدد المصابين بفيروس كورونا عالميا عدد المصابين بفيروس سارس، الذي انتشر في أكثر من 20 دولة في 2003، ولكن نسبة الوفيات أقل. تشير إحصائيات أصدرتها جامعة هونغ كونغ إلى أن العدد الحقيقي للمصابين قد يكون أكبر مما نشرته السلطات الصينية. ويعتقد خبراء أن 75 ألف شخص أصيبوا في مدينة ووهان مركز انتشار الفيروس.", "doc2": "ਜਦੋਂ ਚੀਨ ਦੇ ਵੁਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਫੈਲਿਆਂ ਤਾਂ ਇਹ 44 ਸਾਲ ਮਰੀਜ਼, ਉੱਥੇ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਕ ਚੀਨ ਦਾ ਇਹ ਨਾਗਰਿਕ ਫਿਲਪੀਨਜ਼ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਅਸਰ ਹੇਠ ਆ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਚੀਨ ਦੇ ਹੁਬੇਈ ਸੂਬੇ ਦੇ ਵੁਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ 350 ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਤੇ 17 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕ ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਸਮੇਤ ਅਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲੇ ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਵੀ ਪੂਰੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਵੱਖਰਿਆਂ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਦੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਾਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਸਾਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਸਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਾਰਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਸਾਰਸ ਜਿੰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਚੀਨ ਨੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗੀ ਹੈ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹਾਲਤ ਹਨ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਹੋਈ ਹੈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰੀ ਬੀਜਿੰਗ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਮਾਸਕ ਪਾ ਕੇ ਘੁੰਮਣ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਦਮ ਕੀ ਲਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਵੀਡੀਓ: ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਲੰਗਰ ਬਾਬਾ ਨੂੰ ਮਿਲੋ ਵੀਡੀਓ: ਮੰਜ ਮਿਊਜ਼ਕ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-57199417", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44158263", "doc1": "وقد تصاعدت التوترات بين غزة وإسرائيل مؤخرا إلى أسوأ أعمال عنف منذ عدة سنوات مما دفع الأمم المتحدة إلى التحذير من \"حرب شاملة\". وفي الأصل كانت مصر تسيطر على غزة، ثم احتلتها إسرائيل خلال حرب عام 1967 في الشرق الأوسط، وسحبت إسرائيل قواتها ونحو 7 آلاف مستوطن في عام 2005. وتخضع غزة لسيطرة حركة المقاومة الإسلامية (حماس) التي طردت القوات الموالية للسلطة الفلسطينية الحاكمة آنذاك بعد خلاف عنيف في عام 2007. حقائق عن الأراضي الفلسطينية مواضيع قد تهمك نهاية ومنذ ذلك الحين، فرضت إسرائيل ومصر قيودا على حركة البضائع والأشخاص من وإلى داخل القطاع فيما وصف بأنه إجراء أمني ضد مسلحين. وخاضت حماس وإسرائيل صراعا عسكرياً قصيرا في عام 2014، وفي مايو/آيار 2021 اندلعت الأعمال القتالية بين الجانبين مرة أخرى. تم تدمير العديد من المباني في أعمال العنف الأخيرة ما الذي أشعل فتيل أعمال العنف الأخيرة؟ بدأ القتال في غزة بعد أسابيع من تصاعد التوتر بين الإسرائيليين والفلسطينيين في القدس الشرقية المحتلة وبلغ ذروته في اشتباكات في موقع مقدس لدى كل من المسلمين واليهود. في 10 مايو/آيار الجاري وبدأت حماس في إطلاق الصواريخ بعد تحذير إسرائيل بالانسحاب من الموقع مما أدى إلى غارات جوية انتقامية. وسرعان ما تطورت الأعمال العدائية إلى أسوأ أعمال عنف بين إسرائيل وغزة منذ 2014. الشيخ جراح: ساحة معركة بين المستوطنين والفلسطينيين الصواريخ تلحق الضرر بخطوط الكهرباء يعد انقطاع التيار الكهربائي حدثاً يومياً في غزة. وكانت الأسر في غزة تتلقى الكهرباء بالتناوب لمدة 8 ساعات قبل التصعيد الأخير في القتال. انقطاع التيار الكهربائي في غزة يعطل تقريبا جميع مناحي الحياة اليومية ويقال إن أعمال العنف الأخيرة دمرت خطوط الكهرباء وتعطلت إمدادات الوقود. ووفقا لمكتب الأمم المتحدة لتنسيق الشؤون الإنسانية فإن معظم المنازل تحصل الآن على الكهرباء لمدة 3 إلى 4 ساعات فقط يوميا. ويحصل القطاع على معظم طاقته من إسرائيل بالإضافة إلى مساهمات أخرى من محطة توليد الكهرباء الوحيدة في غزة وكمية صغيرة من مصر. ما قوة ترسانة حركة حماس؟ وتعتمد كل من محطة توليد الكهرباء في غزة (جي بي بي) والعديد من المولدات الفردية على وقود الديزل، لكن الإمدادات التي يتم جلبها عبر إسرائيل غالبا ما يتم حظرها مما يتسبب في مزيد من الاضطراب. المعابر الحدودية غالبا مغلقة أبقت مصر حدودها مع غزة مغلقة إلى حد كبير منذ وصول حماس إلى السلطة في غزة عام 2007 . وفُرضت قيود إضافية العام الماضي لمحاولة الحد من انتشار فيروس كورونا. وتم إغلاق معبر رفح إلى مصر ومعبر إيريز إلى إسرائيل لنحو 240 يوماً وقد فتحت 125 يوما فقط في عام 2020، وفقا لأرقام مكتب الأمم المتحدة لتنسيق الشؤون الإنسانية. وفي عام 2019، غادر حوالي 78 ألف شخص غزة عبر معبر رفح ،لكن انخفض العدد في عام 2020 ليصل إلى 25 ألفا. أبقت مصر حدودها مع غزة مغلقة إلى حد كبير منذ عام 2007 وفي الشمال، انخفض أيضا العبور إلى إسرائيل عبر معبر إيريز بشكل كبير في عام 2020 ، ويرجع ذلك جزئيا إلى القيود التي فرضها وباء فيروس كورونا. وفي العام الحالي غادر حوالي 8 آلاف شخص غزة عبر معبر إيريز، معظمهم من المرضى أو الأشخاص المرافقين لهم لتلقي الرعاية الطبية في إسرائيل. وكانت حركة المرور قد بدأت في الانتعاش مرة أخرى حتى اندلعت أعمال العنف الأخيرة. ومنذ ذلك الحين سُمح لبعض قوافل المساعدات بالمرور، لكن المعابر ظلت مغلقة بخلاف ذلك. استهداف شبكة الأنفاق يعتمد حوالي 80 في المئة من سكان غزة على المساعدات الدولية، وفقا للأمم المتحدة، ويعتمد حوالي مليون شخص على المساعدات الغذائية اليومية. وأثر الحصار الذي تفرضه إسرائيل بشدة على الحركة من وإلى القطاع وعلى حركة التجارة. وفي محاولة للالتفاف على الحصار، قامت حماس ببناء شبكة من الأنفاق تستخدمها لإدخال البضائع إلى القطاع وأيضا كمركز قيادة تحت الأرض. وتقول إسرائيل إن مسلحين يستخدمون الأنفاق أيضا للتنقل بعيدا عن الأنظار ويتم استهدافهم بضربات جوية. تم حفر الأنفاق تحت الحدود المصرية لإدخال جميع أنواع البضائع والأسلحة وكان لفيروس كورونا تأثير أيضا على الاقتصاد المحلي، لكنه بدأ للتو في إظهار علامات الت��افي عند اندلاع القتال، وفقا للبنك الدولي. الأكتظاظ والبيوت المتضررة تتمتع غزة بواحدة من أعلى الكثافات السكانية في العالم. ووفقا للأمم المتحدة يعيش ما يقرب من 600 ألف لاجئ في غزة في 8 مخيمات مكتظة. ويوجد، في المتوسط، أكثر من 5700 شخص في كل كيلومتر مربع، وهو ما يماثل كثافة السكان في العاصمة البريطانية لندن، لكن هذا الرقم يرتفع إلى أكثر من 9 آلاف شخص في مدينة غزة. وأقامت إسرائيل منطقة عازلة على طول الحدود عام 2014 لحماية نفسها من الهجمات الصاروخية وتسلل المسلحين، وقد قلص هذا الإجراء مساحة الأراضي المتاحة للعيش أو الزراعة. (بي بي سي غير مسؤولة عن محتوى المواقع الخارجية) وقدرت الأمم المتحدة أن حوالي 140 ألف منزل تضرر أو دمر في أعمال العنف عام 2014، ومنذ ذلك الحين قدمت الدعم لما يقرب من 90 ألف أسرة لإعادة بناء منازلها. ويقول مكتب الأمم المتحدة لتنسيق الشؤون الإنسانية إن عدة مئات من المنازل تضررت بشدة في القتال الأخير، لكن الأمر سيستغرق بعض الوقت للكشف عن الحجم الكامل للأضرار. الخدمة الصحية تحت الضغط يعاني نظام الصحة العامة في غزة من أوضاع صعبة لأسباب مختلفة. ويقول مكتب الأمم المتحدة لتنسيق الشؤون الإنسانية إن حصار إسرائيل ومصر، وانخفاض الإنفاق الصحي من قبل السلطة الفلسطينية في الضفة الغربية، والصراع السياسي الداخلي بين السلطة الفلسطينية، المسؤولة عن الرعاية الصحية في الأراضي الفلسطينية، وحماس كلها أمور مسؤولة عن ذلك. وتقدم الأمم المتحدة المساعدة من خلال تشغيل 22 مرفقاً صحياً، لكن عدداً من المستشفيات والعيادات تضررت أو دمرت في صراعات سابقة مع إسرائيل. ويجب على المرضى من غزة الذين يحتاجون إلى العلاج في مستشفيات الضفة الغربية أو القدس الشرقية الحصول أولا على موافقة السلطة الفلسطينية على طلباتهم ومن ثم موافقة الحكومة الإسرائيلية على تصاريح خروجهم. وفي عام 2019 كان معدل الموافقة على طلبات المرضى لمغادرة قطاع غزة 65 في المئة. و تفاقمت الأوضاع الصحية بسبب فيروس كورونا على مدى الأشهر القليلة الماضية. وقد شهد شهر ابريل/نيسان ارتفاع عدد الحالات في غزة لتصل إلى حوالي 3 آلاف حالة يومياً، وكان هناك أكثر من 104 ألف حالة منذ بداية الوباء وتوفي أكثر من 946 شخصا بسبب الفيروس. غارة إسرائيلية ليلية تقتل أحد أهم أطباء غزة ومعظم أفراد أسرته بدء سريان اتفاق وقف إطلاق النار بين إسرائيل وحماس وتحذر منظمة الصحة العالمية من أن القيود الخارجية لا تقيد الوصول إلى العلاج المنقذ للحياة لضحايا الأعمال العدائية فحسب، بل تعرقل أيضا الاستجابة لفيروس كورونا. وتقول منظمة الصحة العالمية إن تلك القيود تؤثر على برنامج التلقيح \"الشديد الأهمية\" وتزيد من خطر انتشار الفيروس حيث يلجأ الناس إلى الأقارب أو ملاجئ الطوارئ. إعاقة قوافل الغذاء يُصنف أكثر من مليون شخص في غزة على أنهم \"يفتقرون للأمن الغذائي بدرجة متوسطة إلى شديدة\"، وفقا للأمم المتحدة، على الرغم من تلقي الكثيرين بعض المساعدات الغذائية. وتم فتح المعابر الحدودية للسماح لقوافل المساعدات بالمرور، لكن القصف تسبب في بعض الانقطاع في عمليات التسليم. وقلصت القيود الإسرائيلية التي تعرقل الوصول إلى الأراضي الزراعية وصيد الأسماك من كمية الطعام التي يستطيع سكان غزة إنتاجها بأنفسهم. تعيش العديد من العائلات في مخيمات اللاجئين ولا يُسمح لهم بالزراعة في المنطقة العازلة التي أعلنتها إسرائيل، بعرض 1.5 كيلومتر على الحدود داخل القطاع، وقد أدى ذلك إلى خسارة ما يقدر بنحو 75 ألف طن من المنتجات الزراعية سنويا. وتفرض إسرائيل حدودا للصيد البحري، مما يعني أنه لا يمكن لسكان غزة الصيد إلا لمسافة معينة من الشاطئ. وتقول الأمم المتحدة إنه إذا تم زيادة الحد فإن الصيد يمكن أن يوفر فرص عمل ومصدراً رخيصاً للبروتين لسكان غزة. وبعد تصاعد أعمال العنف الأخيرة، حظرت إسرائيل مؤقتا أي صيد بحري من قبل ابناء القطاع. وقد وضعت إسرائيل، على مر السنين، حدودا متفاوتة على منطقة الصيد مما أدى إلى فقدان حوالي 5 آلاف من الصيادين والعاملين المرتبطين بعملية صيد الأسماك لسبل عيشهم. نقص المياه أمر روتيني يعاني معظم سكان غزة من نقص في المياه، ومياه الصنبور مالحة وملوثة وغير صالحة للشرب. وفي حين أن معظم المنازل في غزة متصلة بشبكة أنابيب المياه، يقول مكتب الأمم المتحدة لتنسيق الشؤون الإنسانية إن العائلات حصلت على المياه لمدة 6 إلى 8 ساعات فقط كل 4 أيام في عام 2017 بسبب نقص الكهرباء. وقد تم تقليل ذلك بشكل أكبر بسبب الهجمات الأخيرة. وحددت منظمة الصحة العالمية الحد الأدنى لمتطلبات المياه اليومية بـ 100 لتر لكل فرد لتغطية احتياجات الشرب والغسيل والطبخ والاستحمام. ويبلغ متوسط الاستهلاك في غزة حوالي 88 لترا. ويعد الصرف الصحي مشكلة أخرى. فعلى الرغم من أن 78 في المئة من الأسر موصولة بشبكات الصرف الصحي العامة فإن محطات المعالجة مثقلة بالأعباء. ويقول مكتب الأمم المتحدة لتنسيق لشؤون الإنسانية إن أكثر من 100 مليون لتر من مياه الصرف الصحي الخام والمعالجة جزئيا تصب في البحر الأبيض المتوسط يوميا. وبدأ تشغيل محطة معالجة مياه الصرف الصحي الجديدة في بداية عام 2021 للمساعدة في التعامل مع المشكلة. المدارس تستخدم كملاجئ يذهب العديد من الأطفال إلى المدارس التي تديرها الأمم المتحدة والتي بات الكثير منها بمثابة مأوى للأشخاص الذين فروا من القصف الأخير. لجأ الكثير من الناس إلى مدارس الأمم المتحدة جراء القصف الأخير وبحسب وكالة غوث وتشغيل اللاجئين الفلسطينيين (أونروا)، فإن 64 في المئة من مدارسها البالغ عددها 275 مدرسة تعمل بنظام \"الفترتين\" فترة صباحية وأخرى بعد الظهر. وبلغ متوسط حجم الفصل الدراسي حوالي 41 طالبا في عام 2019. ويبلغ معدل الإلمام بالقراءة والكتابة لمن تتراوح أعمارهم بين 15 و 19 عاما الآن 99 في المئة، وقد زاد ذلك بشكل مطرد خلال السنوات القليلة الماضية. ومع ذلك فإن حوالي 66 في المئة فقط من التلاميذ يواصلون الدراسة الثانوية أو ما يعادلها. بطالة عالية بين الشباب غزة هي واحدة من أكثر مناطق العالم كثافة من حيث نسبة الشباب بين السكان، حيث أن 65 في المئة من السكان دون سن 25 عاما، وذلك وفقا لكتاب حقائق وكالة المخابرات المركزية الأمريكية (سي آي إيه فاكتبوك). غزة وإسرائيل: كيف تبدو الحياة في القطاع تحت القصف؟ وكثير من هؤلاء الشباب عاطلون عن العمل. وقال تقرير مكتب الأمم المتحدة لتنسيق الشؤون الإنسانية لعام 2020 إن بطالة الشباب وصلت إلى 70 في المئة، ويرجع ذلك جزئيا إلى وباء فيروس كورونا.", "doc2": "ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਹਮਾ ਦੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਿਸਰ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਲਗਬਗ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਇਹ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਟੁਕੜਾ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਭੂ-ਮੱਧ ਸਾਗਰ ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਸਰਾਇਲ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਦੱਖਣੀ ਸਰਹ��ਦ ਮਿਸਰ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਕਦੇ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਵਜੂਦ 'ਤੇ ਮਿਸਰ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਪਰ 1967 ਦੇ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ ਦੇ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ 'ਤੇ ਇਸਰਾਇਲ ਨੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਸਾਲ 2005 ਵਿੱਚ ਇਸਰਾਇਲ ਦੇ ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਸੈਨਿਕ ਅਤੇ ਕਰੀਬ 7 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਜੋ ਇੱਥੇ ਵਸਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਉਹ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ। ਅੱਜ ਦੀ ਤਰੀਕ ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਫਲਸਤੀਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਹੇਠ ਹੈ। 2007 ਤੋਂ 2014 ਵਿਚਾਲੇ ਗਾਜ਼ਾ 'ਤੇ ਫਲਸਤੀਨ ਇਸਲਾਮਿਕ ਕੱਟਰਪੰਥੀ ਸੰਗਠਨ ਹਮਾਸ ਦੀ ਹਕੂਮਤ ਰਹੀ ਸੀ। ਹਮਾਸ ਨੇ 2006 ਵਿੱਚ ਫਲਸਤੀਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧੀ ਫਤਹਿ ਗੁੱਟ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਹਮਾਸ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਕੰਟ੍ਰੋਲ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਇਸਰਾਇਲ ਨੇ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਨਸਾਨ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸਾਮਾਨ, ਗਾਜ਼ਾ ਆਉਣ ਅਤੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਇਸਰਾਇਲ ਨੇ ਕਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਉੱਥੇ ਮਿਸਰ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਦੱਖਣੀ ਸੀਮਾ ਦੀ ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। 2014 ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਅਤੇ ਇਸਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ। ਇਸਰਾਇਲ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਰਾਕੇਟ ਹਮਲੇ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉੱਥੇ ਹਮਾਸ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੱਖ ਪੈਣ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਕਾਰਨ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਖਰਾਬ ਸਨ ਪਰ 2013 ਵਿੱਚ ਮਿਸਰ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਨਾਲ ਲਗਦੀ ਰਫ਼ਾ ਦੀ ਸੀਮਾ 'ਤੇ ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਹੋਰ ਵੀ ਸਖ਼ਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਸਿੱਟਾ ਇਹ ਨਿਕਲਿਆ ਕਿ ਗਾਜ਼ਾ ਆਉਣ ਜਾਣ ਲਈ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਪੇਸ਼ ਆਉਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਮਿਸਰ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਸੁੰਰਗਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਜਰੂਰੀ ਸਾਮਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਉਲਸਤੀਨ ਪਹੁੰਚਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਿਸਰ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਦੀ ਸੀਮਾ 'ਤੇ ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਲਈ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸੁਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਨਿਪਟਣ ਲਈ ਸਖ਼ਤੀ ਵਰਤਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਸੀਮਾ 'ਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਬੰਦਿਸ਼ਾਂ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਅਕਤੂਬਰ 2014 ਤੋਂ ਮਿਸਰ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਨਾਲ ਲੱਗੀ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਿਸਰ ਇਸ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਬੇਹੱਦ ਅਸਾਧਰਾਣ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਘ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਕਨਵੀਨਰ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ (ਆਫਿਸ ਫਾਰ ਦਿ ਕੋਆਰਡੀਨੇਸ਼ਨ ਆਫ ਹਿਊਮਨੇਟੇਰੀਅਨ ਅਫੇਅਰਜ਼) ਮੁਤਾਬਕ ਰਫ਼ਾ ਦੀ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਵਿੱਚ 17 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਦੋਂ 23 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਕਰਾਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਹੀ ਮਿਸਰ ਨੇ ਇਹ ਸੀਮਾ ਖੋਲ੍ਹੀ ਸੀ। ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਇਸਰਾਇਲ ਨਾਲ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਇਰੇਜ਼ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੋ ਤਾਂ ਇਸ ਸਾਲ ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ 2017 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਤੇਜ਼ ਹੋਈ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਸੰਖਿਆ ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਦੌਰ ਤੋਂ ਅਜੇ ਵੀ ਕਾਫੀ ਘੱਟ ਹੈ। 2017 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਰਾਇਲ ਦੇ ਰਾਸਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ 240 ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਸਤੰਬਰ 2000 ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੰਖਿਆ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਰੀਬ 26 ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਸੀ। ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ 90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਅੱਜ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਬੇਹੱਦ ਗਰੀਬੀ ਦੀ ਹਾਲਤ 'ਚੋਂ ਗੁਜਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ 2017 ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਮਹਿਜ਼ 0.5 ਫੀਸਦ ਰਹੀ ਸੀ। 1994 ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਾਲਾਨਾ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨੀ ਜਿੱਥੇ 2659 ਡਾਲਰ ਸੀ। 2018 ਵਿੱਚ ਇਹ ਘਟ ਕੇ 1826 ਡਾਲਰ ਸਾਲਾਨਾ ਹੀ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। 2017 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵੇਲੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ 44 ਫੀਸਦ ਹੈ, ਜੋ ਫਲਸਤੀਨ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸੇ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੁੱਗਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ 60 ਫੀਸਦ ਕਰੀਬ ਹੈ, ਜੋ ਹੋਰ ਵੀ ਫਿਕਰ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬੀ ਦਰ 60 ਫੀਸਦ ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੈ, ਜੋ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਦੁਗਣੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਰਿਲੀਫ਼ ਐਂਡ ਵਰਕ ਏਜੰਸੀ ਵੱਲੋਂ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਰਾਹਤ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਮਦਦ ਨਾ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਉਥੇ ਗਰੀਬੀ ਦੀ ਦਰ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਧੇਰੇ ਬੱਚੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਏ ਗਏ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਰਾਹਤ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ 80 ਫੀਸਦ ਆਬਾਦੀ ਇਸੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਇਮਦਾਦ ਦੇ ਭਰੋਸੇ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਵਸਥਾ ਵੀ ਬੇਹੱਦ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਸਥਾ UNRWA ਮੁਤਾਬਕ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ 94 ਫੀਸਦ ਸਕੂਲ 'ਡਬਲ ਸ਼ਿਫਟ' ਵਿੱਚ ਚੱਲਦੇ ਹਨ। ਯਾਨਿ ਕਿ ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਸਵੇਰੇ ਤੇ ਕੁਝ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ ਬਾਅਦ ਸਕੂਲ ਸੱਦੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ 250 ਸਕੂਲ ਚੱਲਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਹੀ ਇੱਥੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਦਰ 97 ਫੀਸਦ ਤੱਕ ਹੈ। ਪਰ ਜੋ ਸਕੂਲ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਮਦਦ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਚੱਲਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਹੈ। 2014 ਵਿੱਚ ਇਸਰਾਇਲ ਨਾਲ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪਾਂ ਕਾਰਨ 547 ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਡਰ ਗਾਰਟਨ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕਾਲਜ ਤੱਕ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਹੁਣ ਤਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਸਕੂਲ ਚਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਘ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ 2017 ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ਾ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਹਰ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ 40 ਬੱਚੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਫੰ��� ਫਾਰ ਪਾਪੂਲੇਸ਼ਨ ਐਕਟੀਵਿਟੀਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ 2015 ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ 6 ਲੱਖ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਸੀ। 2030 ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਵੱਧ ਕੇ 12 ਲੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 2030 ਤੱਕ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਨੂੰ 900 ਨਵੇਂ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ 23 ਹਜ਼ਾਰ ਹੋਰ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦਾ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਹਾਲ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸੰਘਣੇ ਵੱਸੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ 5479 ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। 2020 ਤੱਕ ਇਹ ਸੰਖਿਆ 6197 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ ਤੱਕ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 22 ਲੱਖ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2030 ਤੱਕ 31 ਲੱਖ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਮੌਜੂਦਾ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ ਤੱਕ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 22 ਲੱਖ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2030 ਤੱਕ 31 ਲੱਖ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਇਸਰਾਇਲ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ 'ਬਫ਼ਰ ਜ਼ੋਨ' ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਰਾਕੇਟ ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਤਸਕਰੀ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੁਰੰਗਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਸੀ। ਇਸ 'ਬਫ਼ਰ ਜ਼ੋਨ' ਕਾਰਨ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਜਾਂ ਖੇਤੀ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਹੋਰ ਵੀ ਘੱਟ ਹੋ ਗਈ। 2014 ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਆਬਾਦੀ ਵਧਣ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਕਾਰਨ ਅੱਜ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ 1 ਲੱਖ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਮਕਾਨਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮੁਤਾਬਕ 2014 ਦੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਤੱਕ 29 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਬੇਘਰ ਹੋਏ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮੁਤਾਬਕ 2014 ਦੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 29 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਬੇਘਰ ਹਨ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਯੁਵਾ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ 40 ਫੀਸਦ ਦੀ ਉਮਰ 15 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਹਾਲ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੀ ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਕਾਰਨ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਮਿਲਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਰਫਾ ਸੀਮਾ 'ਤੇ ਮਿਸਰ ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਕਾਰਨ ਇਲਾਜ ਲਈ ਮਿਸਰ ਜਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਕਾਫੀ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਕ 2014 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਔਸਤਨ ਕਰੀਬ ਚਾਰ ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਸਿਰਫ਼ ਇਲਾਜ ਲਈ ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਮਿਸਰ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਸਰਾਇਲ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵੀ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਕਾਫੀ ਘਟ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। 2012 ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਕਾਰਨ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਲਈ ਪਾਸ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 93 ਫੀਸਦ ਸੀ। ਇਹ 2017 ਵਿੱਚ ਘਟ ਕੇ 54 ਫੀਸਦ ਹੀ ਰਹਿ ਗਈ ਸੀ। ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਕਾਰਨ ਗਾਜ਼ਾ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਉਪਕਰਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਲਿਸਿਸ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦਿਲ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਗਾਜ਼ਾ ���ਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਘ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ 22 ਹਸਪਤਾਲ ਚਲਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਸਰਾਇਲ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ 56 ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੇ 49 ਹੀ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਆਬਾਦੀ ਕਰੀਬ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਜਨਰੇਟਰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਤੇਲ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਵੀ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਫਲਸਤੀਨ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਤਿੰਨ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ 10 ਮੈਡੀਕਲ ਸੈਂਟਰ ਬੰਦ ਪਏ ਹਨ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦਾ ਸਾਮਾਨ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਦਸ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮਤਲਬ ਇਹ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਖਾਣਾ ਮਿਲੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਸ ਦੀ ਗਾਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਜਦਕਿ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਘ ਵੱਲੋਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਖੇਤੀ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਮਾਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਸਰਾਇਲ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਤਮਾਮ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸਰਾਇਲ ਨੇ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ 'ਬਫ਼ਰ ਜ਼ੋਨ' ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਬਾਸ਼ਿੰਦੇ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ 'ਬਫ਼ਰ ਜ਼ੋਨ' ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਹੀ ਨੇੜੇ 1.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਚੌੜੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ 'ਬਫ਼ਰ ਜ਼ੋਨ' ਕਾਰਨ ਹੀ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਨਾਜ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਸਾਲਾਨਾ ਕਰੀਬ 75 ਹਜ਼ਾਰ ਟਨ ਤੱਕ ਘਟ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਰਾਇਲ ਨੇ ਜਿਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਈ ਹੈ ਉਹ ਗਾਜ਼ਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉਪਜਾਊ ਇਲਾਕਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਿੰਜਾਈ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਰੋਤ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ 1994 ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਖੇਤੀ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ 11 ਫੀਸਦ ਸੀ ਉੱਥੇ 2018 ਵਿੱਚ ਇਹ ਘਟ ਕੇ ਮਹਿਜ਼ 5 ਫੀਸਦ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਰਾਇਲ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਬਾਸ਼ਿੰਦਿਆਂ 'ਤੇ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਲੋਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੰਢੇ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੀ ਦੂਰ ਜਾ ਕੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾ ਲਈਆਂ ਜਾਣ ਤਾਂ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਦੇ ਕੰਮ ਨਾਲ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਕਾਫੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾ ਲਈਆਂ ਜਾਣ ਤਾਂ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਦੇ ਕੰਮ ਨਾਲ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਕਾਫੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੱਛੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵੀ ਹਾਸਿਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਨਵੰਬਰ 2012 ਵਿੱਚ ਇਸਰਾਇਲ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੱਛੀ ਮਾਰਨ ਦਾ ਦਾਇਰਾ ਤਿੰਨ ਸਮੁੰਦਰੀ ਮੀਲ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 6 ਸਮੁੰਦਰੀ ਮੀਲ ਤੱਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਜਦੋਂ ਵੀ ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਇਸਰਾਇਲ 'ਤੇ ਰਾਕੇਟ ਛੱਡੇ ਗਏ ਤਾਂ ਇਹ ਹੱਦ ਘਟਾ ਕੇ ਮੁੜ 3 ਮੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਫਲਸਤੀਨ ਮਛੇਰੇ ਤਿੰਨ ਮੀਲ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸਰਾਇਲ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਫੌਜ ਦੇ ਫ���ਜੀ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਹਾਲ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 3 ਤੋਂ 6 ਘੰਟੇ ਬਿਜਲੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਿਜਲੀ ਇਸਰਾਇਲ ਤੋਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਖੁਦ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਬਿਜਲੀਘਰ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਬਿਜਲੀ ਮਿਸਰ ਤੋਂ ਵੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਪਰ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਗਾਜ਼ਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਬਿਜਲੀ ਹੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 3 ਤੋਂ 6 ਘੰਟੇ ਬਿਜਲੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਗਾਜ਼ਾ ਦਾ ਇੱਕਲੌਤਾ ਬਿਜਲੀਘਰ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜਨਰੇਟਰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਡੀਜ਼ਲ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਦਾ ਇੱਕ ਇਲਾਕਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਬਿਜਲੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੀ ਲੋੜ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਚੀ ਬਿਜਲੀ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਲਈ ਹੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਇਸ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਗੈਸ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰਾਂ ਦੀ ਬਚਤ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਵੀ ਪੰਜ ਗੁਣਾ ਤੱਕ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਘੱਟ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਲਈ ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਜ਼ਰੀਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਂਝ ਵੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਵੀ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ ਲਈ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਵਿਛੀ ਹੋਈ ਹੈ ਪਰ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟੂਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਵਾਰ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਪਾਣੀ ਆ ਵੀ ਜਾਏ ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ 97 ਫੀਸਦ ਲੋਕ ਟੈਂਕਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਭਰੋਸੇ 'ਤੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਸੀਵਰੇਜ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਭਿਆਨਕ ਹੈ। 78 ਫੀਸਦ ਘਰ ਸੀਵਰੇਜ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ਪਰ ਸੀਵੇਜ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਪਲਾਂਟ ਵਧਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਬੋਝ ਨਹੀ ਝੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਥੋ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 9 ਕਰੋੜ ਲੀਟਰ ਸੀਵਰੇਜ ਪਾਣੀ ਸਮੁੰਦਰ ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਤਲਾਅ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਾਫ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲਾ 95 ਫੀਸਦ ਪਾਣੀ ਵੀ ਸੀਵਰੇਜ ਦੇ ਕਾਰਨ ਗੰਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਾ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਸੀਵਰੇਜ ਵਹਿ ਕੇ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53264767", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53266928", "doc1": "وقال الدكتور نيال ماكان من جمعية \"ناشيونال ريسكيو بارك\" الخيرية لحماية البيئة إن الزملاء في بوتسوانا التي تقع في الجزء الجنوبي من أفريقيا رصدوا أكثر من 350 جثة فيل في دلتا أوكافانغو منذ بداية شهر مايو/ أيار. وقالت الحكومة إن لا أحد يعرف لماذا تموت هذه الحيوانات، علما بأن العينات التي تفحصها المختبرات قد تستغرق أسابيع قبل أن تكون جاهزة. ويستوطن ثلث الفيلة الموجودة في أفريقيا في بوتسوانا علما بأن فيلة القارة تشهد تراجعا في أعدادها. وقال الدكتور ماكان للبي بي سي إن أنصار حماية البيئة المحليين نبهوا الحكومة، لأول مرة، في أوائل شهر مايو/ أيار، في أعقاب رحلة جوية فوق منطقة الدلتا. مواضيع قد تهمك نهاية وأضاف \"رصدوا 169 جثة في رحلتهم التي استمرت ثلاث ساعات. إن رؤية وإحصاء هذا العدد الكبير من الجثث في ثلاث ساعات أمر خارق للعادة\". ومضى قائلا \"بعد مرور شهر، كشفت تحقيقات إضافية عن العثور على أعداد أخرى لجثث الفيلة؛ إذ تجاوز المجموع 350 . هذا رقم غير مسبوق فيما يخص أعداد الفيلة التي نفقت في حادث واحد لا علاقة له بالجفاف\". ويقول موقع ( Phys.org) إنه عندما نعود إلى شهر مايو/أيار ، نجد أن حكومة بوتسوانا استبعدت الصيد غير المشروع كسبب - مع ملاحظة أن الأنياب لم تنتزع. وهناك أشياء أخرى تشير إلى استنتاجات أخرى ما عدا الصيد الجائر. وقال الدكتور ماكين \"الفيلة فقط هي التي تموت وليس شيئا آخر. إذا كان الصيادون الجائرون قد استخدموا مادة السيانيد وهي مادة كيميائية شديدة السمية، فمن المتوقع مشاهدة حالات وفيات أخرى\". واستبعد الدكتور ماكين أيضا من حيث المبدأ التسمم عن طريق الجمرة الخبيثة الطبيعية، والتي تسببت في موت ما لا يقل عن 100 فيل في بوتسوانا السنة الماضية. وقال الدكتور ماكان إنهم في الجمعية لم يستطيعوا استبعاد التسمم أو الإصابة بالوباء. الطريقة التي يبدو أن الحيوانات تموت بها- مع وجود عدة ترهلات على وجوهها- ورؤية فيلة أخرى وهي تسير في مجموعات تشير إلى أنه يُحتمل أن يكون ثمة أشياء أخرى تهاجم أجهزتها العصبية. ومهما كان الأمر، وبدون معرفة المصدر، فإن من المستحيل استبعاد إمكانية انتقال الوباء إلى البشر - و لا سيما إذا كان السبب كامنا في مصدر المياه أو التربة. ويشير الدكتور ماكان إلى وباء كوفيد-19 والذي يعتقد أنه بدأ يصيب الحيوانات. وقال الدكتور سيريل تايلو ، المدير بالإنابة في دائرة الحياة البرية والمتنزهات الوطنية، لصحيفة الغارديان إنهم أكدوا حتى الآن نفوق ما يقل عن 280 فيلا. بيد أنهم لم يعرفوا ما الذي أدى إلى نفوق الحيوانات. وقال \"أرسلنا (عينات) من أجل اختبارها ونتوقع النتائج خلال الأسبوعين المقبلين أو نحو ذلك\".", "doc2": "ਬ੍ਰਿਟੇਨ-ਸਥਿਤ ਚੈਰਿਟੀ ਸੰਸਥਾ 'ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ' ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਡਾ. ਨਾਈਲ ਮੈਕਕੈਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਓਕਾਵਾਂਗੋ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਈ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 350 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਾਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਉਂਝ ਵੀ ਹਾਥੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਹਾਥੀਆਂ ਦੀ ਜਿੰਨੀ ਵੀ ਗਿਣਤੀ ਹੈ, ਉਸ ਦ�� ਤੀਜਾ ਹਿੱਸਾ ਬੋਟਸਵਾਨਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਨਵਰ ਕਿਉਂ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ? ਸਰਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਲੈਬ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਅਜੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਆਉਣਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਚਿਤਾਵਨੀ: ਕੁਝ ਤਸਵੀਰਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਡਾ. ਮੈਕਕੈਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਈ ਵਿੱਚ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। \"ਇੱਕ 3 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਉਡਾਣ ਦੌਰਾਨ 169 ਹਾਥੀ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਸਨ।\" ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਸਰਵੇਖਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ \"ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ, ਅਗਲੇਰੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹੋਰ ਲਾਸ਼ਾਂ ਮਿਲੀਆਂ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 350 ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਹਾਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਮਿਲਣੀਆਂ ਬੇਹੱਦ ਅਜੀਬ ਘਟਨਾ ਹੈ, ਉਹ ਵੀ ਜਦੋਂ ਸੋਕਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੰਸਥਾ ਅਤੇ ਵੈੱਬਸਾਈਟ Phys.org ਮੁਤਾਬਕ ਮਈ ਵਿੱਚ ਬੋਟਸਵਾਨਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਾਥੀ ਦੰਦ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਕੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਸ਼ਿਕਾਰ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਪਰ ਇੱਥੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਡਾ. ਮੈਕਕੇਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸਿਰਫ਼ ਹਾਥੀ ਹੀ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਹੋਰ ਕੋਈ ਜਾਨਵਰ ਨਹੀਂ। ਜੇਕਰ ਸ਼ਿਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸਾਇਨਾਈਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਤਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਮੌਤਾਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।” ਡਾ. ਮੈਕਕੈਨ ਨੇ ਫਿਲਹਾਲ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਐਂਥਰੈਕਸ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਲਗ ਰਿਹਾ। ਐਂਥਰੈਕਸ ਨਾਲ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 100 ਹਾਥੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। \"ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਹਾਥੀ ਸਿਰ ਦੇ ਭਾਰ ਡਿੱਗੇ ਮਿਲੇ ਹਨ, ਇੰਝ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ਼ੀ ਤੰਤਰ ਉੱਤੇ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਹਾਥੀ ਗੋਲ-ਗੋਲ ਘੁੰਮਦੇ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆਏ।\" ਡਾ. ਮੈਕਕੈਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸਰੋਤ ਦੇ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਜੇ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਮਿੱਟੀ ਹੋਵੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਵੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੈ। ਬੋਟਸਵਾਨਾ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸਿਰਿਲ ਟੋਅਲੋ ਨੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ‘ਗਾਰਡੀਅਨ’ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 280 ਹਾਥੀ ਮਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਕੀਆਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਟੈਸਟਿੰਗ ਲਈ ਸੈਂਪਲ ਭੇਜੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਆਉਣ ਦੀ ਆਸ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2013/12/131212_n_korea_leader_uncle", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52430545", "doc1": "وقالت الوكالة إن إعدام جانغ، الرجل الذي كان صاحب نفوذ واسع داخل دائرة الحكم، نفذ عقب محاكمة عسكرية. وكان جانغ مسؤولا عن متابعة تسلم الزعيم الكوري سدة الحكم بعد رحيل والده الزعيم السابق كيم جون إل عام 2011. وأظهرت صور في وقت سابق من الأسبوع الحالي رجال أمن يلقون القبض على جانغ أثناء مشاركته في اجتماع لحزب العمال الحاكم. وأوضحت الوكالة الحكومية أن جانغ أقر بإساءة استخدام مناصبه والعمل على تشكيل فصيل ضد النظام الحاكم لتحقيق طموحاته السياسية الشخصية. مواضيع قد تهمك نهاية وكان جانغ قد تولى العديد من المناصب البارزة في الحزب الحاكم ولجنة الدفاع الوطني، وهي أكبر هيئة عسكرية في كوريا الشمالية. \"اعتراف بالجرائم\" كان جانغ مسؤولا عن متابعة تسلم الزعيم الكوري قيادة البلاد بعد رحيل والده الزعيم السابق كيم جون إل وأفادت وكالة أنباء كوريا الشمالية أن جانغ اعترف خلال محاكمة الخميس بـ\"جرائمه\"، ونفذ حكم الإعدام الصادر بحقه على الفور. وتقول مراسلة بي بي سي لوسي وليامسون في سول إن ثمة مخاوف لدى الجارة الجنوبية من احتمال حدوث عدم استقرار في كوريا الشمالية. وتشير إلى أن هناك العديد من الفرضيات المتعلقة بنهاية جانغ، لكن من المحتمل أنه اعتبر يمثل تهديدا لسلطة الزعيم الكوري. وفي الولايات المتحدة، أعلن البيت الأبيض أنه لم يتسن له التثبت من صحة التقارير الواردة عن إعدام جانغ، لكن أشار إلى أنه \"لا يوجد سبب للتشكيك فيها\". وجاء في بيان للبيت الأبيض: \"إذا ثبتت (صحة التقارير)، فهذا مثال آخر على الوحشية المفرطة للنظام الحاكم في كوريا الشمالية. نتابع التطورات في كوريا الشمالية عن كثب، ونتشاور مع حلفائنا وشركائنا في المنطقة.\" وبعد اجتماع لوزراء المجموعة الأمنية في كوريا الجنوبية، قال متحدث باسم الحكومة إن لديهم مخاوف شديدة بشأن التطورات في كوريا الشمالية وأنهم مستعدون للاحتمالات كافة. نفذ حكم الإعدام بحق جانغ عقب محاكمة عسكرية الخميس كان جانغ كثيرا ما يظهر إلى جوار الزعيم الكوري", "doc2": "ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਸ਼ਨ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਕਦੇ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਨਵੇਂ ਹਥਿਆਰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟੇ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦੇ ਦਿਲ ਦੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਨਾਲ ਬਿਮਾਰ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਆਈਆਂ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਬਿਲਕੁਲ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕਿਮ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉੱਡੀਆਂ ਹੋਣ ਅਜਿਹਾ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਹਰ ਵਾਰ ਰੱਦ ਵੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਵੱਲ ਵਾਪਸ ਅਉਂਦੇ ਹਾਂ— ਕਿਮ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਆਗੂ ਮਹਿਜ਼ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਇਲ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਚੁਣ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਲਈ ਸਿਆਸੀ ਅਤੇ ਫੌਜ਼ੀ ਤਜਰਬਾ ਵੀ ਸੀ। ਕਿਮ ਦੇ ਪਿਤਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਂ ਦੇ ‘ਇੱਕ ਪਿਆਰੇ ਆਗੂ’ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਦਸੰਬਰ 2011 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੂੰ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਚਲ ਹੀ ਰਹੀ ਸੀ। ਚਾਚੇ ਅਤੇ ਮਤਰੇਅ ਭਰਾ ��ੇ ਕਤਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਇੱਕ ਬੇਰਹਿਮ ਆਗੂ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰੇ। ‘ਮੌਰਨਿੰਗ ਸਟਾਰ ਕਿੰਗ’ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ, ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਇਲ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਪੁੱਤਰ ਹਨ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦਾ ਜਨਮ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਤੀਜੀ ਪਤਨੀ, ਕੋ ਜੋਂਗ ਹੂਈ, ਤੋਂ 1983 ਜਾਂ 1984 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਆਏ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਕਬੂਲਿਆ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਦੇਖਦੇ ਸਨ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਤਰੇਏ ਭਰਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਨੈਮ ਅਤੇ ਸਗੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਚੋਲ ਉਪਰ ਸਨ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਨੈਮ ਦੇ ਮਈ 2001 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਡਿਪੋਰਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਭਰਾ ਜੋਂਗ ਚੋਲ ਨੂੰ ਨਾ-ਕਾਬਲ ਸਮਝੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦੇ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਸੁਧਰੇ। ਜਦੋਂ ਕਿਮ ਨੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਉੱਚੇ ਅਹੁਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਿਆਂ ਤਾਂ ਹੀ ਉਹ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚਮਕੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਦੇ ਵਾਰਸ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ’ਤੇ ਵੇਖੋ ਕਿਮ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਵਾਂਗ ਹੀ ਸਵਿੱਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਈ ਪੱਛਮੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਕਬੂਲਿਆ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕਿਮ ਇਲ 2-ਸੰਗ ਮਿਲਟਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵੀ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਇਲ ਦੀ ਚਹੇਤੀ ਪਤਨੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਮਮਤਾ ਬਰਾਸਾਈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਿਮ ਨੂੰ ‘ਮੌਰਨਿੰਗ ਸਟਾਰ ਕਿੰਗ’ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਅਗਸਤ 2010 ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਇਲ ਨੇ ਚੀਨ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਮ ਇਸ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸਨ। ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਵਾਰਿਸ ਸਮਝਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਕਿਮ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ‘ਮਿਲਟਰੀ ਪਹਿਲਾਂ’ ਕਿਮ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾਂ ਜਨਤਕ ਭਾਸ਼ਣ ਕਿਮ ਇਲ 2-ਸੰਗ ਦੀ 100ਵੇਂ ਜਨਮਦਿਨ ਮੌਕੇ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 2012 ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ \"ਮਿਲਟਰੀ ਪਹਿਲਾਂ\" ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਮਾਂ ਜਦੋਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਕੋਈ ਧਮਕਾ ਸਕਦਾ ਸੀ ‘ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਜਾ ਚੁੱਕਿਆ’ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਲਗਾਤਾਰ ਪਰਮਾਣੂ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਪਰੀਖਣ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਣੂ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਪਰੀਖਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਵੀ ਹੋਇਆ। ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੀ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ’ਚ ਲੋਡ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਬੰਬ ਦਾ ਪਰਖ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਾਹ�� ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਬਾਰੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਰਾਇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਵੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵੀ ਕਾਫੀ ਦੂਰ ਤੱਕ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਮ ਅਕਸਰ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਦਾ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਕਈ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਦੀ ਪਰਖ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਅੰਤਰ ਮਹਾਂਦੀਪੀ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਵੀ ਸੀ। ਦਾਅਵਾ ਇਹ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਇਸ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਅਮਰੀਕਾ ਤੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦਰਮਿਆਨ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਵਧੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਵਿਚਾਲੇ ਸ਼ਬਦੀ ਜੰਗ ਵੀ ਵਧਦੀ ਚਲੀ ਗਈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਨੂੰ 'ਸੁਸਾਇਡ ਮਿਸ਼ਨ ’ਤੇ ਰੌਕੇਟ ਮੈਨ' ਕਿਹਾ ਤੇ ਉੱਥੇ ਹੀ ਕਿਮ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੂੰ 'ਦਿਮਾਗੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ' ਦੱਸਿਆ। ਫਿਰ ਵੀ, ਅਚਾਨਕ, ਕਿਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਜੈਤੂਨ ਦੀ ਟਾਹਣੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ 'ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਤਿਆਰ' ਹਨ ਅਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਟੀਮ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਫਰਵਰੀ 2018 ਵਿੰਟਰ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਓਲੰਪਿਕ ਉਦਘਾਟਨ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਮੀ ਕੋਰੀਆਂ ਵਿੱਚਕਾਰ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਬੈਠਕਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਆਗੂ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯਾਤਰਾ ਚੀਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬੀਜ਼ਿੰਗ ਤੱਕ ਕੀਤੀ। ਕਿਮ ਦੇ ਦੌਰਿਆਂ ਬਾਰੇ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੇਲੇ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਕਿਮ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਿਉਂ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਹਨ? ਇਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਇੱਥੇ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕਿਮ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਵੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦਾ ਮਕਸਦ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪਰਮਾਣੂ ਪਰੀਖਣ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਿਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਥਿਆਰੀਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰੀਖਣ ਅਤੇ ਟੈਸਟ ਸਾਈਟਾਂ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਕਿਮ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਵੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਧਾਰਨੇ ਚਾਹੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਐਲਾਨ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਮਾਹਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਆਪਣੇ ਵਾਅਦੇ ਤੋਂ ਮੁਕਰ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉੱਤਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਡਿਮਿਲਟ੍ਰਾਇਜ਼ਡ ਜ਼ੋਨ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਾਣੋ ਕਿਸ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਕੇਸ ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾ��ਦ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਗਏ। ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ’ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪਰੀਖਣ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਦਿੰਦਾ। ਫਿਰ ਜਨਵਰੀ 2020 ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਹੋਏ ਪਰਮਾਣੂ ਪਰੀਖਣ ਰੋਕਣ ਦੇ ਸਮਝੋਤੇ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ 'ਦੁਨੀਆਂ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਰਣੀਤਕ ਹਥਿਆਰ ਦੀ ਗਵਾਹ ਬਣੇਗੀ।' ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਮ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਰੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਹਨ ਕਿਮ ਨੂੰ ਮਿਲੋ ਕਿਮ ਨੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ 2011 ਤੱਕ 6 ਵਾਰ ਆਬਪਣੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਉਸ ਦੇ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਘਟ ਵਫਾਦਾਰੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕੁਲੀਨ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਿਤ ਸ਼ਕਤੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੰਕੇਤ ਦਸੰਬਰ 2013 ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਉਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚਾਚੇ ਚਾਂਗ ਸੋਂਗ-ਥੀਕ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਸਟੇਟ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਦੀ ਸਾਜਿਸ਼ ਰਚ ਰਹੇ ਸਨ। ਫਰਵਰੀ 2017 ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਤਰੇਏ ਭਰਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਨੈਮ ਦਾ ਕੁਆਲਾਲੰਮਪੁਰ ਏਅਰਪੋਰਟ ’ਤੇ ਕਤਲ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਮ ਦੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਕੁਝ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਕਿਸੇ ਅਣਪਛਾਤੀ ਔਰਤ ਨਾਲ ਟੀਵੀ ’ਤੇ ਕਿਸੇ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਨਾ ਆਏ। ਜੁਲਾਈ 2012 ਵਿੱਚ, ਸਟੇਟ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕਿਮ ਦਾ ਵਿਆਹ \"ਕਾਮਰੇਡ ਰੀ ਸੋਲ ਜੂ\" ਨਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਮ ਦੀ ਭੈਣ, ਕਿਮ ਯੋ-ਜੋਂਗ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਵਰਕਰ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਹੈ ਰੀ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਤੋਂ ਅਨੁਮਾਨ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਉੱਚ ਵਰਗੀ ਖਾਨਦਾਨ ਤੋਂ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਰੀ ਇੱਕ ਗਾਇਕਾ ਹੈ, ਜੋ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਕਿਮ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਮੁਤਾਬਕ ਜੋੜੇ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਹਨ। ਕਿਮ ਦੀ ਭੈਣ ਕਿਮ ਯੋ ਜੋਂਗ ਵਰਕਰ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਅਹੁਦੇ ’ਤੇ ਹੈ। ਉਹ ਉਸ ਵਿੰਟਰ ਓਲੰਪਿਕਸ ਸਮੇਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ। ਜਿੱਥੇ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੀ ਥਾਂ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਚੋਲ ਕੋਲ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2015/08/150812_north_korea_vice_premier", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54295724", "doc1": "تشو مثل بلاده في المحادثات مع كوريا الجنوبية وجاء في وكالة يونهاب أن تشو أعدم بسبب عدم رضاه عن سياسة الزعيم في مجال التشجير. وقالت الوكالة إن نحو 70 مسؤولا أعدموا في فترة حكم كيم جونغ أون. ولم يتسن لبي بي سي التأكد من صحة التقارير، كما أن كوريا الشمالية نادرا ما تؤكد التقارير عن الإعداما�� التي تنشرها كوريا الجنوبية. ولم يظهر تشو للجمهور منذ ديسمبر/ كانون الأول، حسب وزارة الوحدة في كوريا الجنوبية. مواضيع قد تهمك نهاية ولم تقدم يونهاب إلا معلومات قليلة بشأن الإعدام، وهي الوكالة الأكثر اطلاعا على أخبار كوريا الشمالية. ويشغل تشو يونغ غون منصب نائب رئيس الوزراء المكلف بالبناء وصناعة مواد البناء. وتم تعيينه في يونيو/ حزيران من العام الماضي، كأحد سبعة من نواب رئيس الوزراء، ووصفت ترقيته بأنه مؤشر على رغبة بيونغيانغ في الحفاظ على علاقات وطيدة مع الجنوب. \"حملة قتل\" وقالت وكالة الاستخبارات في كوريا الجنوبية في أبريل/ نيسان، إن كيم جونغ أون أمر بإعدام 15 مسؤولا في الأربعة أشهر الأولى من العام. ومن بين هؤلاء مسؤول في قطاع التشجير انتقد مخطط التشجير الذي وضعه الزعيم، ولا يعرف ما إذا كان المسؤول هو نائب رئيس الوزراء. وأفادت الوكالة في مايو/ أيار بإعدام وزير الدفاع، هيون يونغ تشول، بصاروخ مضاد للطيران، بسبب عدم احترام الزعيم. وتقول كوريا الشمالية إنها تعاني من أسوأ جفاف منذ قرن، وإن ثلث حقول الأرز جفت. وجاء على أمواج إذاعة آسيا الحرة أن البلاد أطلقت برنامجا مكثفا للبيوت البلاستيكية العام الماضي، ووفرت المزيد من الطاقة للمشاريع. وقال كيم جونغ أون في وقت سابق في خطاب: \"إن غابات البلاد في مفترق الطرق، فإما أن تزول تماما وإما أن تعود إلى الحياة\". وانتقد المسؤولين لسعيهم معالجة تبعات الفيضانات بدل منع الفيضانات بغرس المزيد من الأشجار.", "doc2": "ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੁਆਫ਼ੀ ਨੂੰ ਦੁਰਲੱਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੂਨ ਜੇ ਇਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਨਾ 'ਸ਼ਰਮਾਨਕ ਕਾਰਾ' ਨਹੀਂ ਵਾਪਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਪੈਂਦੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ 47 ਸਾਲਾ ਆਦਮੀ ਤੈਰਦੀ ਹੋਈ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਉਸ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਅੱਗ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਫੌਜ ਵੱਲੋਂ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਨਾਗਰਿਕ ਦੇ ਕਤਲ ਦਾ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਫੈਲ ਗਈ ਹੈ। ਯਿਓਂਪਯਿਓਂਗ ਆਈਲੈਂਡ ਦੱਖਣੀਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨਾਲ ਲਗਦੀ ਹੈ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨਾਲ ਲਗਦੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਪਹਿਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਰਕੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ \"ਸ਼ੂਟ-ਟੂ-ਕਿਲ\" ਦੀ ਨੀਤੀ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੈ। ਕਿਮ ਨੇ ਮੁਆਫੀਨਾਮੇ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਫ਼ਤਰ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਲੂ ਹਾਊਸ ਵੀ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਮ ਨੇ ਚਿੱਠੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ 'ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਕਾਰਾ' ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੂਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ \"ਨਿਰਾਸ਼\" ਕਰਨ ਲਈ \"ਮੁਆਫ਼ੀ ਮ��ਗਦੇ ਹਨ\"। ਕਿਹੋ ਜਹੀ ਹੈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ? ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਿਦੇਸ਼ਕ ਸੂਹ ਹੂਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਂਚ ਨੇ ਸਿੱਟੇ ਵੀ ਸੌਂਪੇ ਹਨ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ, “ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਦੱਸਣ ਵਿੱਚ ਨਾਕਾਮ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ 'ਤੇ 10 ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਛਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ।” ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਾੜਿਆ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਸੀ, ਬਲਕਿ ਉਹ ਤਾਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ? ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ, 2 ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ ਗਸ਼ਤ 'ਤੇ ਸੀ। ਉਹ ਜਦੋਂ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਗਾਇਬ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉੱਤਰੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਯਿਓਂਪਯਿਓਂਗ ਆਈਲੈਂਡ ਨੇੜੇ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਜੁੱਤੇ ਕਿਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਿਲੇ ਸਨ, ਉਸ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਦੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ 1.30 ਵਜੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਲਾਈਫ ਜੈਕਟ ਪਹਿਨੇ ਸਮੁੰਦਰ 'ਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ 'ਤੇ ਗੈਸ ਵਾਲਾ ਮਾਸਕ ਪਾਇਆ ਤੇ ਉਚਿਤ ਦੂਰੀ ਤੋਂ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਇਸ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ 'ਤੇ ਸਾੜ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕੀ ਹੈ ਪਿਛੋਕੜ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਾਸ਼ਕ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦਾ ਮੁਆਫ਼ੀਨਾਮਾ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਕਾਫੀ ਨਾਜ਼ੁਰ ਦੌਰ ਤੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮਤਭੇਦ ਹਨ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੁਨ ਜੇ-ਇਨ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਨੇਤਾ ਮਿਕ ਜੋਂਗ-ਉਨ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਕੋਲੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਦੀ ਦਰਕਾਰ ਰੱਖੀ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਕਦੇ ਹੋਇਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ 2010 ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਜੰਗੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਡੁੱਬਣ ਲਈ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ 46 ਮਲਾਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲੈਣ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਸਾਲ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਦੀਪ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਮੁਆਫ਼ੀ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸੈਨਿਕਾਂ ਅਤੇ ਦੋ ਉਸਾਰੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-55159860", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55303794", "doc1": "كان يوتيوب من المواقع التي تعطلت وبدأ العطل قبل الظهر بقليل بتوقيت بريطانيا، واستمر لأكثر من نصف ساعة، قبل أن يجري إصلاح العطل. وأبلغ مستخدمون حول العالم عن عطل في خدمات \"جي ميل\" و \"غوغل درايف\" و\"أندرويد بلاي ستور\" وتطبيق الخرائط، وتطبيقات أخرى. وبقي محرك البحث يعمل بشكل طبيعي. وكان للعطل الفني الذي استمر فترة قصيرة أثر كبير على الملايين من المستخدمين الذين يعتمد الكثيرون منهم على خدمات غوغل. مواضيع قد تهمك نهاية وتمكن مستخدمو \"غوغل دوكس\" من الاستمرار في العمل إذا توفرت لديهم الوثائق بدون الحاجة للإنترنت لكن لم يكن بإمكانهم استخدام أي عملية تتطلب اتصالا مع الإنترنت. وتأثرت أيضا الأجهزة الذكية المرتبطة بغوغل مثل سماعات \"هوم\" الذكية، مما حدا ببعض المستخدمين إلى الشكوى على وسائل التواصل الاجتماعي من عدم قدرتهم على إطفاء أو إضاءة الأضواء في منازلهم. وقالت شركة غوغل في بيان صادر عنها عقب حدوث العطل: \"ندرك وجود المشكلة التي تؤثر على معظم مستخدمي تطبيق 'جي ميل'، حيث لا يستطيعون الوصول إلى بريدهم\". وجرى الاتصال بشركة غوغل للتعليق على ما يجري، فقال المتحدث إنهم لم يستطيعوا الوصول لبريدهم الإلكتروني أثناء العطل. ونادرا ما تحدث أعطال كهذه في أنطمة غوغل، وقد حصل عطل مشابه في الولايات المتحدة وتسبب بصعوبات للمستخدمين عام 2019، وكان وراء الخلل تغيير في إعدادات النظام كان يفترض أن يطال أجهزة معينة، لكنه طال أجهزة إضافية عن طريق الخطأ.", "doc2": "ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਯੂਟਿਊਬ ਡਾਉਨ, ਗੂਗਲ ਡਾਉਨ ਅਤੇ ਜੀਮੇਲ ਵਰਗੇ ਹੈਸ਼ਟੈਗ ਭਾਰਤ ਦੇ ਟੌਪ ਟਰੈਂਡ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਜੀਮੇਲ, ਗੂਗਲ ਡਰਾਈਵ, ਐੰਡਰੋਇਡ ਪਲੇ ਸਟੋਰ ਅਤੇ ਮੈਪ ਆਦਿ ਦੇ ਚੱਲਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦਿੱਕਤਾਂ ਬਾਰੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈਆਂ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਯੂਜ਼ਰਸ ਨੇ ਗੂਗਲ ਡੌਕਸ ਦੇ ਨਾ ਚੱਲਣ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਗੂਗਲ ਦਾ ਸਰਚ ਇੰਜਨ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਪਤਾ ਚੱਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਯੂਟਿਊਬ ਡਾਊਨ, ਗੂਗਲ ਡਾਊਨ ਅਤੇ ਜੀਮੇਲ ਡਾਊਨ ਵਰਗੇ ਹੈਸ਼ਟੈਗ ਟੌਪ ਟਰੈਂਡ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਜੀ-ਮੇਲ ਵੈੱਬ ਬਰਾਊਜ਼ਰ 'ਤੇ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਮੈਸੇਜ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਜੀ-ਮੇਲ ਵੈੱਬ ਬਰਾਊਜ਼ਰ 'ਤੇ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਇਹ ਮੈਸੇਜ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਰਵਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਸਥਾਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਡੀ ਬੇਨਤੀ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ, ਇਸ ਲਈ 30 ਸਕਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਦੁਬਾਰਾ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਯੂਟਿਊਬ ਵਿੱਚ ਪੇਜ ਨੂੰ ਨਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦਾ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਬਿਆਨ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, \"ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜੀਮੇਲ 'ਚ ਆ ਰਹੀ ਦਿੱਕਤ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਯੂਜ਼ਰਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਯੂਜ਼ਰਸ ਜੀਮੇਲ ਨਹੀਂ ਚਲਾ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ।” ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਲੈਣ ਲਈ ਗੂਗਲ ਨਾਲ ਬੀਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਵਲੋਂ ਸੰਪਰਕ ਸਾਧਿਆ ਗਿਆ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਈਮੇਲ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਚਲਾ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46247416", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46180490", "doc1": "استخدمت فرق الإنقاذ الكلاب المدربة على الكشف عن الجثث في عمليات البحث والإنقاذ وارتفع عدد ضحايا هذه الكارثة الطبيعية من 63 إلى 71 شخصا منذ اندلاع الحرائق في موقع تخييم شمالي كاليفورنيا. ويعتقد أن الارتفاع الحاد في أعداد المفقودين من 631 شخصا إلى 1011 شخصا قد يفتقر إلى الدقة، خاصة أنه جاء في 24 ساعة فقط. وقال رئيس الشرطة في بات كاونتي كوري هوني إن هذه الأرقام ربما تكون مضاعفة، مؤكدا أنه على الجميع أن يتفهم أنها قائمة دائمة التغير. وأضاف: \"المعلومات التي أعطيها لكم مستقاة من بيانات أولية، وربما تكون هناك إمكانية لإدراج نفس الاسم أكثر من مرة. توقع مسؤولون أن تستمر عمليات مكافحة الحريق لأسابيع وحذرت السلطات أيضا من بعض هؤلاء المدرجين في القائمة ربما لم يمسهم سوء، لكنهم لا يعلمون أن هناك من يبحث عنهم أو غير قادرين على التواصل مع ذويهم. في المقابل، ربما يكون هناك من ماتوا لكن أحدا لم يدرك بعض أنهم مفقودون بعد. ودمرت الحرائق، الأعنف في تاريخ الولاية، 142 ألف آكر من الأراضي (أكثر من 500 ألف كم مربع)، من بينها مدينة بارادايز التي يبلغ عدد سكانها حوالي 27 ألف نسمة. وتعكف فرق الإنقاذ مع عدد من كلاب الكشف عن أماكن الجثث على تمشيط ما تبقى من هذه المدينة منذ يوم الجمعة الماضية. وأودع حوالي 47 ألف شخصا تلقوا تعليمات من السلطات بإخلاء منازلهم علاوة على عدد آخر ممن فروا من الحرائق في مقار الإيواء العاجل مع أصدقائهم وأقاربهم بينما خيم عدد آخر من المتضررين من هذه الكارثة الطبيعية في مواقع قريبة من المناطق المنكوبة. ومن المقرر أن يزور الرئيس الأمريكي دونالد ترامب إلى كاليفورنيا السبت لإحصاء الخسائر التي خلفتها هذه الحرائق ومقابلة المتضررين منها. التهمت النيران حوالي 142 آكر من الأراضي أحدث تطورات عمليات الإطفاء قالت هيئة الإطفاء في كاليفورنيا إنها سيطرت على 50 في المئة من الحرائق بينما يتوقع مسؤولون أنه لن يكون من الممكن السيطرة على الحرائق بالكامل حتى نهاية الشهر الجاري. وتكافح فرق الإطفاء الحريق في عدة مواقع، بما في ذلك حريق غابات مورغان وكونترا كوستا كاونتي بالقرب من سان فرانسيسكو. كما يحاولون احتواء وولسي في فينتورا كاونتي بالقرب من لوس أنجليس وموقع هيل فاير الأقل اشتعالا علاوة على حريق فينتورا. كما أشارت تقارير إلى أن ثلاثة أشخاص أضيفوا إلى ضحايا هذه الكارثة الطبيعية في ووسلي. وكانت مدينة باراديز هي الأكثر تضررا بين الأماكن التي اندلعت فيها الحرائق، إذ يقول مسؤولون إنها سوف تحتاج إلى \"عملية إعادة بناء كاملة\" قد تستغرق عدة سنوات. وقال بروك لونغ، مدير الوكالة الفيدرالية لإدارة الطوارئ، إن حجم الدمار في بارادايز يُعد \"أحد أسوأ الكوارث التي شهدتها الولايات المتحدة\". وتساعد قوات بالجيش الأطباء الشرعيين وكلاب الكشف عن أماكن الجثث والأشلاء في مواقع الحرائق. خيم بعض المتضررين في مواقع قريبة من المناطق المنكوبة بينما توجه البعض إلى منازل الإيواء العاجل وعثرت فرق البحث على سبع جثث الجمعة الماضية في مدينة بارادايز، وفقا لرئيس الشرطة هناك مع العثور على الجثة الثامنة في مدينة ماغاليا الواقعة جهة الشمال. وتم التعرف على هوية اثنين من الضحايا هما باولا وراندل دودج 70 ��67 سنة على الترتيب من بارادايز. وتوصلت السلطات أيضا إلى هوية ثلاث ضحايا في وقت سابق من هذا الأسبوع هم إرنست فوس، 65 سنة من مدينة بارادايز وجيزوس فرناندز، 48 سنة، من كونكاو علاوة على كارل وايلي من مغاليا. وقالت السلطات إن عمليات البحث والإنقاذ قد تستمر لعدة أسابيع. كيف اندلعت الحرائق؟ لم ترد أية معلومات رسمية عن سبب اندلاع الحرائق في كاليفورنيا حتى الآن ولا تزال التحقيقات مستمرة. لكن عددا من سكان الولاية تقدموا بدعوى قضائية بالفعل ضد شركة مشغلة لمحطة محلية لتوليد الطاقة مدعين أن الحرائق في كامب فاير بدأت عند حدوث عطل في أحد خطوط كهرباء الجهد العالي المملوكة لهذه الشركة. ومن المعروف، وفقا لتاريخ ولاية كاليفورنيا، إن \"موسم حرائق الغابات\" يبدأ في الصيف وقد يمتد إلى أشهر الخريف، لكن خبراء يقولون إن خطر هذه الظاهرة قد يستمر على مدار العام. يذكر أن الرطوبة المنخفضة، والرياح الحارة، والأرض الجافة التي ظلت لأكثر من شهر دون هطول أمطار أسهمت في توفير بيئة تساعد على انتشار الحرائق.", "doc2": "ਪੈਰਡਾਈਜ਼ ਸ਼ਹਿਰ ਜਿੱਥੇ 7000 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅੱਗ ਦਾ ਨਿਵਾਲ ਬਣ ਗਈਆਂ, ਇੱਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਜੋੜਾ ਆਪਣੇ ਸੜੇ ਹੋਏ ਘਰ ਦੀ ਰਾਖ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਇਆ। ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਇਹ ਅੱਗ ਪਿਛਲੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਅੱਗਾਂ ਨਾਲੋਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ ਸਾਬਤ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ 1933 ਵਿੱਚ ਲੌਸ ਏਂਜਲਸ ਦੇ ਗ੍ਰਿਫਥ ਪਾਰਕ ਹਾਦਸੇ ਦੀ ਯਾਦ ਦੁਆ ਗਈ ਹੈ। 29 ਜਾਨਾਂ ਸੂਬੇ ਦੇ ਪੈਰਡਾਈਜ਼ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ 7000 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅੱਗ ਨਾਲ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਇੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਮੁਤਾਬਕ ਲਗਪਗ ਢਾਈ ਲੱਖ ਲੋਕ ਅੱਗ ਦੀ ਮਾਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਘਰ-ਘਾਟ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਾਊਥਰਨ ਬੀਚ ਮਾਲੀਬੂ ਵੱਲ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਰੁੱਖ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਹਸਤੀਆਂ ਦੇ ਘਰ ਹਨ। ਪੈਰਾਡਾਈਜ਼ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਬਰਬਾਦੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਕਾਰਨ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਹਾਲੇ ਵੀ ਗਾਇਬ ਹਨ। ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ ਜਾਨਵਰਾਂ ਲਈ ਵੀ ਆਫਤ ਬਣ ਕੇ ਆਈ ਹੈ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਦੀ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਏ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਰੈਸਕਿਊ ਟੀਮ ਇਲਾਜ਼ ਕਰਦੀ ਹੋਈ ਬਿੱਗ ਬੈਂਡ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਬਚਾਈ ਬਿੱਲੀ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਲਿਜਾਂਦੇ ਫਾਇਰ ਕੈਪਟਨ ਸਟੀਵ ਮਿਲੋਸੋਵਿਚ ਪੈਰਾਡਾਈਜ਼ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਤਬਾਹੀ ਕਰਕੇ ਤਕਰੀਬਨ ਸਭ ਕੁਝ ਨੁਕਸਾਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਤੇਜ਼ ਵਗਦੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਤੋਂ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਅੱਗ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਣ ਜਾਣ ਦਾ ਡਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਹਾਲੇ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੀ। ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦਮਕਲ ਕਰਮੀ ਅੱਗ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਜੁਟੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਸਿਤਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉੱਘੀਆਂ ਹਸਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨੂ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਹਸਤੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪੈਰਾਡਾਈਜ਼ ਦੇ ਮੇਅਰ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ਿਹਰ ਦਾ ਲਗਪਗ 90 ਫੀਸਦੀ ਰਹਾਇਸ਼ੀ ਖੇਤਰ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਤੇ ਲਗਪਗ ਹਰ ਕੋਈ ਬੇਘਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਅੱਗ 1, 09, 000 ਏਕੜ (44,000 ਹੈਕਟੇਅਰ) ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54097065", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54098147", "doc1": "أقرّ ترامب بأنّ العنصرية تؤثر على حياة الناس في الولايات المتحدة، قائلاً \"إنه أمر مؤسف وأجرى بوب وودورد، وهو الصحفي الذي كشف فضيحة ووترغيت، 18 مقابلة مع ترامب من ديسمبر/كانون الأول 2019 إلى يوليو/تموز 2020. ووفقا لما جاء في الكتاب الجديد، أخبر ترامب الصحفي وودورد أنّ الفيروس \"قاتل\"حتى قبل تسجيل أول حالة في الولايات المتحدة. وبرر ترامب ما جاء في الكتاب قائلا إنه \"أراد تجنب التسبب في ذعر لدى الأمريكيين\". وسبق أن وصف ترامب الكتاب بأنه \"ملفق\". مواضيع قد تهمك نهاية وغرّد ترامب في أغسطس/آب قائلاً: \"كتاب بوب وودورد سيكون ملفقاً، كما هو الحال دائماً، مع كتب أخرى\". ووصف ترامب الصحفي بـ\"المدعي الذي ليس لديه أي شيء جيّد ليقوله\". ونشرت بعض وسائل الإعلام الأمريكية، الأربعاء، أجزاء من المقابلات التي جرت بين ترامب ووودورد، كاشفة عن تصريحاته حول الوباء والعرق وقضايا أخرى. وفي ما يلي أبرز ما جاء في كتاب \"الغضب\" Rage، الذي سيصدر في 15 سبتمبر/أيلول. عن الفيروس في مقابلات مع وودورد، أشار ترامب إلى أنه كان يعرف بمدى خطورة المرض ولكنه لم يكشف عن ذلك علنا. ووفقاً لشريط المكالمة، أخبر ترامب وودورد في فبراير/شباط أنّ \"فيروس كورونا أكثر فتكاً من الإنفلونزا\". وفي وقت لاحق من ذلك الشهر، قال ترامب أنّ الفيروس أصبح \"تحت السيطرة إلى حد كبير\"، وأنّ عدد الحالات سيقترب من الصفر قريباً. كما ألمح إلى أنّ الإنفلونزا أكثر خطورة من كوفيد-19. وفي حديثه في الكابيتول هيل في 10 مارس/آذار، قال ترامب: \"فقط ابقوا هادئين. وسوف يختفي (الفيروس)\". وبعد تسعة أيام، وبعد أيام من إعلان البيت الأبيض حالة طوارئ وطنية بسبب الوباء، قال ترامب لوودورد: \"أردت دائماً التقليل من شأنه. ما زلت أحب التقليل من شأنه، لأنني لا أريد أن أخلق حالة من الذعر\". ورداً على أسئلة الصحفيين بشأن الكتاب يوم الأربعاء، قالت المتحدثة باسم البيت الأبيض إنّ الرئيس \"لم يقلل من شأن الفيروس\". وأضافت \"الرئيس ظل هادئاً. وتعامل مع الأمر بكل جدية\". وعندما سُئلت عن سبب إخبار ترامب لوودورد - ولكن ليس الشعب الأمريكي - بأنّ الفيروس قاتل، قالت المتحدثة إنّ ترامب قال الرأي نفسه في مؤتمراته الصحفية، لكنه \"أراد بث جو من الهدوء\". وأضافت \"لقد كان دائماً صريحاً وكان دائماً يتبع نصيحة خبرائه الطبيين\"، مضيفة أنّ ترامب أقرّ بأنّ الفيروس يمكن أن يقتل ما يصل إلى 200 ألف شخص. عن السباق الرئاسي عندما أثار وودورد قضية احتجاجات حياة السود مهمة في محادثة مع ترامب في 19 يونيو/حزيران، اعتبر أنّ الأشخاص \"البيض ذوي الامتيازات\"، مثله ومثل ترامب، يجب أن يفعلوا أكثر لفهم شعور الأمريكيين السود. فردّ عليه ترامب قائلاً: \"لقد شربت حقاً الكولايد، أليس كذلك؟\". وأضاف: \"استمع إلى نفسك\". واندلعت الاحتجاجات على مستوى البلاد ضد وحشية الشرطة والعنصرية بعد وفاة جورج فلويد في مايو/أيار. وكرّر ترامب الإيحاء بأنه قد عمل لصالح ا��أمريكيين من أصل أفريقي أكثر من أي رئيس باستثناء أبراهام لنكولن، الذي ألغى العبودية. وفي وقت لاحق، في 8 يوليو/تموز، كرّر ترامب مجدداً أنه \"قدم قدراً هائلاً من أجل مجتمع السود\" لكنه \"لا يشعر بأي حب (في المقابل)\". كما استشهدت صحيفة واشنطن بوست بمقابلة سأل فيها وودورد الرئيس، عمّا إذا كانت أمريكا لديها عنصرية منهجية. وقال ترامب إنه بينما توجد هذه المشكلات في كلّ مكان، \"أعتقد أنه ربما يكون هنا أقل من معظم الأماكن، أو هنا أقل من أماكن كثيرة\". كما أقرّ الرئيس بأنّ العنصرية تؤثر على حياة الناس في الولايات المتحدة، قائلاً \"إنه أمر مؤسف\". عن كوريا الشمالية يستشهد كتاب وودورد أيضاً بعشرات الرسائل بين ترامب وكيم جونغ أون، زعيم كوريا الشمالية. وبحسب ما ورد، أشار كيم في الرسائل المليئة باللغة المنمقة إلى ترامب بـ \"صاحب السعادة\" وأشار إلى أنّ \"صداقتهما العميقة والخاصة ستعمل كقوّة سحرية\". عن الرؤساء الآخرين أخبر ترامب وودوارد أنّه شعر أنّ سلفه باراك أوباما \"مبالغ في تقديره\". وبحسب ما ورد، قال ترامب: \"لا أعتقد أنّ أوباما ذكي\". وأضاف: \"ولا أعتقد أنه متحدث لبق\". ووفقاً لشبكة سي إن إن، أخبر ترامب وودوارد أنه جعل الرئيس جورج دبليو بوش \"يبدو وكأنه معتوه غبي، وهو كذلك في حقيقة الأمر\".", "doc2": "ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਇਸ ਸਾਰੇ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਾਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਡਰ ਦਾ ਮਹੌਲ ਨਹੀਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪੱਤਰਕਾਰ ਬੌਬ ਵੁੱਡਵਰਡ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਾਟਰਗੇਟ ਸਕੈਂਡਲ ਦਾ ਭਾਂਡਾ ਭੰਨਿਆ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਲ ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਜੁਲਾਈ ਦਰਮਿਆਨ 18 ਵਾਰ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ \"ਜਾਨਲੇਵਾ ਚੀਜ਼ ਹੈ\"। ਕਿਤਾਬ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦਿਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਭੈਅ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਨਹੀਂ ਸਨ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 1,90,000 ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਕੁਝ ਅਮਰੀਕੀ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਰਮਿਆਨ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਕੁਝ ਅੰਸ਼ ਨਸ਼ਰ ਕੀਤੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਅਤੇ ਨਸਲ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਮਸਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਹਨ। 15 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਕਿਤਾਬ 'ਰੇਜ' ਦੇ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਅੰਸ਼ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਨ: ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ? ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਰਾਨ ਡਰ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਕਿ ਉਹ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਬਾਰੇ ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਜਿਨਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਨਤਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਇੱਕ ਟੇਪ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਵੂਡਵਰਡ ਨੂੰ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਫਲੂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਲੇਖਕ ਨੂੰ ਸੱਤ ਫ਼ਰਵਰੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਇਹ ਹਵਾ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ।\" \"ਅਜਿਹਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਛੂਹਣ ਨਾਲੋਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ। ਠੀਕ? ਪਰ ਹਵਾ, ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਹਵਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਫੈਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਫਲੂ ਤੋਂ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ।\" ਉਸੇ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਕਾਫ਼ੀ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਮਾਮਲੇ ਘੱਟ ਕੇ ਸਿਫ਼ਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਨਤਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਫਲੂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। 10 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਸ਼ਾਂਤੀ ਰੱਖੋ, ਇਹ ਚਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵੱਲੋਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਕੌਮੀ ਸਿਹਤ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਐਲਾਨਣ ਤੋਂ ਨੌ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਵੁੱਡਵਰਡ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, \"ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਹਾਲੇ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਹੀ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਡਰ ਨਹੀਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ।\" ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਕੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ ਹੈ? ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਤੋਂ ਬੋਲਦਿਆਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਡਰ ਨਹੀਂ ਫੈਲਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ ਮੈਂ ਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨਮਾਦ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲਿਜਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ।\" ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋ ਕਿ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ ਲਈ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੁੱਡਵਰਡ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਮੰਤਵ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਦੱਸਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਪੱਖੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀ ਹਨ ਦਲੀਲਾਂ ਵੀਡੀਓ: ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਬੇਸਹਾਰਿਆਂ ਦੇ ਆਸ਼ਰਮ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਿਵੇਂ ਔਖਾ ਹੋਇਆ ਵੀਡੀਓ: ਕੰਗਨਾ ਰਨੌਤ ਦੇ ਮੁੰਬਈ ਸਥਿਤ ਦਫ਼ਤਰ 'ਤੇ BMC ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2014/01/140102_lebanon_explosion", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-53659508", "doc1": "ولم تعرف بعد الجهة المسؤولة عن التفجير، كمل لم تعلن أي جهة مسؤوليتها عن الانفجار. وأدت قوة الانفجار الى تدمير عدد من السيارات التي تحولت هياكلها الى قطع من الحديد الملتوي المجللة بالسواد في حين تطايرات أجزاء من واجهات المباني في الموقع. وقال شاهد عيان إن الانفجار أدى إلى تصاعد أعمدة الدخان في الهواء. وأظهر تسجيل تلفزيوني سيارات الإطفاء تحاول إخماد النيران التي شبت في حطام عدد من السيارات المتفحمة. مواضيع قد تهمك نهاية وقد شهدت بيروت عدة انفجارات في الشهور الأخيرة كان أحدثها في الأسبوع الماضي، وقد أسفر عن مقتل الوزير السابق محمد شطح، أحد المناهضين لحزب الله، ومساعد رئيس الوزراء السابق، رفيق الحريري. وفي 25 نوفمبر/تشرين الثاني أدى انفجار انتحاري في السفارة الإيرانية جنوبي بيروت إلى مقتل 25 شخصا. كما وقعت انفجارات في مناطق شيعية وسنية في مدينة طرابلس شمال لبنان. وكان حزب الله قد أرسل مقاتلين إلى سوريا للانضمام إلى قوات الرئيس السوري بشار الأسد، بينما سافر مقاتلون سنة إلى سوريا للقتال في صفوف المعارضة المسلحة التي تحاول الإطاحة به.", "doc2": "ਘੱਟੋ ਘੱਟ 70 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਤਕਰੀਬਨ 4000 ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਹਨ ਇਹ ਧਮਾਕਾ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਫੀਕ ਹਰੀਰੀ ਦੇ ਕਤਲ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ ਆਉਣ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਲਿਬਨਾਨ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 70 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਤਕਰੀਬਨ 4000 ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਵਾਰਦਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਿਬਨਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹਸਨ ਦਿਆਬ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੋਗ ਦਿਵਸ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ । ਪੂਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਨਵੇਂ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਹਿੱਸਾ ਦਿਖਾਇਆ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਹਾਸੋਹੀਣਾ ਦਾਅਵਾ ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹੀ ਨਕਸ਼ਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪੌਲੀਟਿਕਲ ਨਕਸ਼ਾ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ, ਲੱਦਾਖ ਤੇ ਜੂਨਾਗੜ੍ਹ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹੀ ਨਕਸ਼ਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਨਕਸ਼ਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਕੌਮ ਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦੀ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 5 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਧਾਰਾ 370 ਖ਼ਤਮ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੂਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ। ਧਾਰਾ 370 ਤਾਂ ਹਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤਾਂ ਠੱਗੇ ਕਿਉਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਇਕ ਸਾਲ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਹੋਇਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 5 ਅਗਸਤ ਨੂੰਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਰਜਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 370 ਅਤੇ 35-ਏ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਗਿਆ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਥੋਂ ਉੱਜੜੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 'ਘਰ ਵਾਪਸੀ' ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ 'ਤੇ ਤਾਂ ਪਹੁੰਚ ਹੀ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਖਿੜਕੀ ਤੋਂ ਹੁਣ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦਾ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨਜ਼ਰ ਵੀ ਆਉਣ ਲਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਇਕ ਸਾਲ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਹੋਇਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਇੱਕ ਭਰਮ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੂਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ। ਅਯੁੱਧਿਆ: ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ 9 ਵੱਡੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਣੋ ਰਾਮ ਮੰਦਰ: ਅਯੁੱਧਿਆ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਬਣੇ ਮੁਲਜ਼ਮ ਵੀ ਬਣੇ ਤੇ ਨਾਇਕ ਵੀ -ਵੀਡੀਓ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ 5 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਅਯੁੱਧਿਆ 'ਚ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣਗੇ। ਅਯੁੱਧਿਆ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਜਦੋਂ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਮੀਡੀਆਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਹੀ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਪਰ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਕਈ ਕਿਰਦਾਰ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਗੇ। ਪੂਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ। ਅਯੁੱਧਿਆ: ਭਾਰਤ ਇਜ਼ਰਾਇਲ, ਤੁਰਕੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਕਦਮ 'ਤੇ ਹੈ? ਜਦੋਂ 1951 ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸੋਮਨਾਥ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੇਸ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਧਰਮ ਨੂੰ ਵੱਖ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸਮਾਗਮ ਸੋਮਨਾਥ ਵਰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸਮਾਗਮ ਸੋਮਨਾਥ ਵਰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਇੱਥੇ 400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਖੜ੍ਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਸਬੰਧੀ ਦਾਅਵੇ ਇਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਮੀਰ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਅਲੱਗ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇਣ ਲਈ ਧੁਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ। ਜੰਮੂ- ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਿਆਰੀ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਬਰਸੀ ਮੌਕੇ ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹੀ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ- ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਬਹੁ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਚਰਿੱਤਰ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨਾ। ਤਾਂ ਕੀ ਭਾਰਤ ਇਜ਼ਰਾਇਲ, ਤੁਰਕੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਹੋਰ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਕਦਮ 'ਤੇ ਤੁਰ ਪਿਆ ਹੈ? ਪੂਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/sports-47180215", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47174289", "doc1": "وكانت اليابان قد بدأت مشروعا لجمع مخلفات إليكترونية منذ عام 2017 تكفي لصنع الميداليات وتضم نفايات الهواتف والحواسيب المحمولة بحيث يتم جمع نحو 30 كيلوغراما من الذهب و 4 كيلوغرامات من الفضة و 3 كيلوغرامات من البرونز من هذه المخلفات. وأكدت اللجنة المنظمة أنها اقتربت من تحقيق الهدف المطلوب حيث تم جمع الكمية المحددة من البرونز في يونيو/ حزيران الماضي ونحو 90 في المئة من الذهب و 85 في المئة من الفضة بعد ذلك بثلاثة أشهر. ومن المقرر أن تعلن اللجنة المنظمة عن شكل وتصميم الميداليات في وقت لاحق من العام الجاري. وتم جمع المخلفات من داخل اليابان من القطاعين الخاص والعام حيث ساهم أفراد وشركات في تقديم المخلفات المطلوب تدويرها. وبحلول نوفمبر/ تشرين الثاني الماضي حصلت اللجنة المنظمة ��لى نحو 47 ألف طن من المخلفات الإليكترونية والأجهزة المطلوب تدويرها، ومن بينها نحو 5 أطنان من الهواتف النقالة سلمها المواطنون بشكل فردي لشركات جمع المخلفات. وقالت اللجنة المنظمة في بيان: \"من المنتظر ان يتم تحصيل الكميات الباقية من المعادن لتصنيع جميع الميداليات من المخلفات التي قدمها المواطنون بالفعل\". يذكر أن نحو 30 في المئة من المعادن المستخدمة في تصنيع ميداليات دورة الألعاب الأوليمبية الماضية في ريو في البرازيل جاءت من مخلفات أعيد تدويرها.", "doc2": "ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਕੂੜਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੌਰਾਨ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਅਤੇ ਲੈਪਟਾਪ ਆਦਿ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ 30.3 ਕਿਲੋ ਸੋਨਾ, 4100 ਕਿਲੋ ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ 2700 ਤਾਂਬਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਉਹ ਮਿੱਥੇ ਟੀਚੇ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਣਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤਾਂਬੇ ਦਾ ਟੀਚਾ ਪਿਛਲੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦਕਿ 90 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੋਨਾ ਤੇ 85 ਫੀਸਦੀ ਚਾਂਦੀ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਲਈ ਗਈ ਸੀ। ਟੋਕੀਓ 2020 ਦੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਮੈਡਲਾਂ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਰੀ-ਸਾਈਕਲ ਕੀਤੀ ਧਾਤੂ ਜਪਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਤੋਂ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸਾਲ 2018 ਦੇ ਨਵੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ 47,488 ਟੱਨ ਬੇਕਾਰ ਉਪਕਰਣ ਇਕੱਠੇ ਕਰ ਲਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ 50 ਲੱਖ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਜਪਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਮੋਬਾਈਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਏ। ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"ਉਲੰਪਿਕ ਅਤੇ ਪੈਰਾ ਉਲੰਪਿਕਾਂ ਦੇ ਮੈਡਲਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਲੋੜੀਦੀਆਂ ਧਾਤਾਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾਨ ਕੀਤੇ ਉਪਕਰਣਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਹਾਸਲ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53752878", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53712767", "doc1": "ألقت الدراسة الكورية الجنوبية الضوء على هذا النوع من الحالات الذي لم يلق الاهتمام الكافي من قبل الباحثين رغم انتشاره وكانت كوريا الجنوبية قد تمكنت من التعرف على الحالات التي لا تعاني أعراضًا وعزلها باستخدام اختبارات الكشف عن الوباء في أوائل مارس/ آذار الماضي. وهناك أدلة يتزايد ظهورها في الفترة الأخيرة على أن الحالات التي لا تظهر عليها أعراض المرض تمثل نسبة كبيرة من المصابين بالعدوى. لكن الباحثين لم يتمكنوا من تحديد إلى أي مدى أسهمت تلك الحالات في نقل عدوى الفيروس الوبائي. وخضعت الحالات الإيجابية المصابة بالفيروس دون أعراض للملاحظة في مركز للعلاج، مما سمح للعلماء بدراسة مدى قابلية الفيروس للاكتشاف في المسحات التي تؤخذ من الأنف والحنجرة. مواضيع قد تهمك نهاية وخضع هؤلاء لاختبارات دورية، وسمح لهم بالخروج من مركز العلاج فور ثبوت سلبية حالاتهم. ورجحت نتائج الدراسة، التي أُجريت بمشاركة 1886 حالة فيروس كورونا بدون أعراض وقت الخضوع للاختبار - بينها حالات ظهرت عليها الأعراض فيما بعد- أن كميات الفيروس في الأنف والحنجرة لدى هؤلاء كانت مساوية لكميات الفيروس الموجودة لدى الحالات التي ظهرت عليها الأعراض. وأظهرت النتائج أيضا أن الفيروس يكون قابلا للاكتشاف لفترة طويلة لدى من لا يعانون من أعراض، رغم زواله من جهازهم المناعي بسرعة أكبر مقارنة بمن يعانون الأعراض. وبلغ متوسط الوقت المستغرق في تحول حالات الإصابة بدون أعراض من إيجابية إلى سلبية 17 يوما، مقابل 19.5 يوما لمن يعانون الأعراض. ونظرا لطبيعة المركز العلاجي الذي خضعت فيه عينة الدراسة للملاحظة، لم تخضع الحالات الخطيرة للدراسة. كما كانت عينة الدراسة مكونة في الغالب من حالات أصغر سنا ممن يتمتعون بحالة صحية أفضل مقارنة بغيرهم. وتركز أغلب اختبارات الكشف عن فيروس كورونا، بما في ذلك الاختبارات التي تُجرى في المملكة المتحدة، على الحالات التي تظهر عليها أعراض، لذلك لا تتوافر بيانات كافية عن حالات الإصابة التي لا تظهر عليها أعراض الفيروس. وتمدنا هذه الدراسة بالمزيد من المعلومات عن الشكل الذي تكون عليه أجسام من يعانون من الوباء دون أعراض. وأقر الباحثون المشاركون في إعداد الدراسة في كوريا الجنوبية أن بحثهم \"لم يتمكن من تحديد الدور الذي يلعبه وجود الفيروس لدى المرضى الذين لا تظهر عليهم أعراض في نقل العدوى\". ويشير توافر نفس كمية الفيروس في الأنف والحنجرة، نظريا، إلى أن هناك ما يكفي من المادة الفيروسية لنقل العدوى. لكن المرضى دون أعراض لا يعانون غالبا من سعال حاد، والذي من شأنه أن يتسبب في تطاير الرذاذ في الهواء. وقال سيمون كلارك، أستاذ الميكروبيولوجي الخلوي في جامعة ريدينغ، بشأن المصابين بالفيروس دون أعراض إن \"هناك كمية من الفيروس في إفرازات جهازهم التنفسي مساوية للكمية الموجودة في الجهاز التنفسي للشخص المصاب ولديه أعراض للمرض\". وأضاف: \"لكن لا يعني ذلك بالضرورة أنهم ينشرون الفيروس بنفس الدرجة في البيئة المحيطة بهم\". وبينما لا تزال هناك خطورة يمثلها من يعانون من الوباء دون ظهور أعراض، يرى كلارك أن \"المصابين الذين يعانون وجود أعراض ويسعلون وينشرون الفيروس يشكلون خطورة أكبر\". ويعتمد انتقال العدوى من شخص مصاب بفيروس كورونا إلى غيره على توافر عدة عوامل، وفقا للأستاذ أندرو بريستون، من جامعة باث. وقال بريستون إن هذه العوامل تتضمن مدى عمق وسرعة التنفس لدى الشخص المصاب، ومدى قربك منه، والوقت الذي تقضيه معه، وما إذا كان وجودك مع ذلك الشخص المصاب في مكان مغلق أم لا.", "doc2": "ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਦਾਅਵੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਆਪਣੀ ਵਿਆਪਕ ਟੈਸਟਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਮਾਰਚ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਈਸੋਲੇਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਕਾਫ਼ੀ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਹ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲਾ ਸਕੇ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਇਹ ਮਰੀਜ਼ ਕਿੰਨੀ ਲਾਗ ਫੈਲਾਅ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਕੋਰੋਨਾ ਪੌਜ਼ਿਟਿਵ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਟਰੀਟਮੈਂਟ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਇਹ ਪਤਾ ਕਰ ਸਕੇ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨੱਕ ਜਾਂ ਮੂੰਹ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਯਮਤ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਨੈਗਿਟਿਵ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ ਹੀ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਲਈ 1886 ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਮਰੀਜ਼ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ। ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਦੋਹਾਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਜਿੰਨਾ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਠੀਕ ਤਾਂ ਜਲਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ... ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਭਾਵੇਂ ਠੀਕ ਵੀ ਹੋ ਜਾਣ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਨੈਗਿਟਿਵ ਆਉਣ ਵਿੱਚ 19.7 ਦਿਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਿਆ ਜਦਕਿ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ 17 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਠੀਕ ਹੋ ਗਏ। ਆਈਸੋਲੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਮਰੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਰੱਖੇ ਗਏ ਸਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਮਰੀਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਮਰੀਜ਼ ਜਵਾਨ ਅਤੇ ਔਸਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੋਰੋਨਾਵਇਰਸ ਟੈਸਟਿੰਗ, ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉਪਲੱਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਸਾਨੂੰ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੇ ਹਾਲ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਲਾਗ ਫੈਲਾਉਣ ਵਿੱਚ \"ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਰਧਾਰਿਤ\" ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ ਹੈ। ਸਿਧਾਂਤ ਪੱਖੋਂ ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਜਿੰਨਾ ਵਾਇਰਸ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ ਜਿੰਨਾ ਵਾਇਰਸ ਹੀ ਫੈਲਾਅ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖੰਘ ਲੱਗਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਰੀਡਿੰਗ ਦੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋ-ਬਾਇਔਲੋਜਿਸਟ ਡਾ਼ ਸਾਈਮਨ ਕਲਾਰਕ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੇਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਨਾਂ ਹੀ ਵਾਇਰਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਰੇਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਪਰ \"ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਪਰ \"ਖੰਘ ਰਾਹੀਂ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਨ\" ਵਾਲੇ ਤੋਂ ਲਾਗ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧੇਰੇ ਹੈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਬਾਥ ਦੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਬਾਇਔਲੋਜਿਸਟ ਡ਼ਾ ਐਂਡਰਿਊ ਪ੍ਰੈਸਟਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲਾਗ ਦਾ ਲੱਗਣਾ ਕਈ ਕਾਰਕਾਂ ਉੱਪਰ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱ���ਿਆ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਕਿੰਨੇ ਗਹਿਰੇ ਸਾਹ ਲੈ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਕਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਕਿੰਨੀ ਦੂਰ ਸੀ ਜਾਂ ਕਿੰਨੀ ਦੂਰ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਬੰਦ ਥਾਂ 'ਤੇ ਸੀ ਜਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਥਾਂ 'ਤੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-48484284", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-48489877", "doc1": "خلال النظر في القضية وصف القضاة المخصيين بأنهم عاهرات غير طبيعيات كانت بهورا تعيش مع عشيق وترقص في حفلات باذخة مثل ولادة الأطفال وحفلات الزواج وتغدق عليها الهدايا، لكنها تركت عشيقها الأول من أجل آخر قبل أن تقتل بفترة قصيرة. كان القضاة البريطانيون الذين نظروا في الجريمة شبه مقتنعين بأن العشيق السابق هو الجاني. وخلال التحقيق في الجريمة تبين أن بهوار كان رجلا مخصيا. وصف القضاة بهورا وأمثاله من المخصيين بأنهم \"يمارسون التسول ويتشبهون بالنساء\". ذعر أخلاقي وقال أحد القضاة إن وجود المخصيين \"عار على الحكم الاستعماري\"، وزعم آخر أن وجودهم يستوجب التنديد بالحكومة البريطانية. وكانت ردود الفعل غريبة إذا أخذنا في الاعتبار أن أحدهم ذهب ضحية جريمة. \"تحولت جنسيا بعد أن أصيبت زوجتي بالخرف\" حبس فتاة وشاب متحولين جنسيا في مصر للإخلال بالنظام العام المحكمة العليا بأمريكا تصدق على سياسة ترامب بحظر خدمة المتحولين جنسيا في الجيش وبحسب المؤرخة جسيكا هينشي فإن حادث القتل فجر ذعراً أخلاقياً من المخصيين أو \"الهيجراس\" كما يطلق عليهم في جنوب آسيا. وقالت الدكتورة هينشي: \"إن القتيلة ذهبت ضحية جريمة، لكن جرى تفسير ذلك باعتباره دليلاً على إجرام وانعدام أخلاق المخصيين\". الهجرس يصفون أنفسهم بأنهم تعرضوا للإخصاء أو ولدوا هكذا وكان المسؤولون البريطانيون حينذاك يرون بأن المخصيين تصعب السيطرة عليهم والتحكم بهم. كما كان آخرون يرون أن لهؤلاء علاقة مباشرة بأمور مثل \"الرجس، والمرض، والعدوى، والتلوث\"، وراج اعتقاد بأنهم مدمنو جنس. وكان مسؤولو السلطات الاستعمارية في الهند يقولون إن هذه الفئة لا تمثل خطراً على الأخلاق العامة فقط، بل أيضا على السلطة السياسية الاستعمارية. وعلى مدار نحو عقد درست الدكتورة هينشي، المدرس المساعد للتاريخ في جامعة نانيانغ للتكنولوجيا في سنغافورة، السياسات الاستعمارية البريطانية في الهند تجاه المخصيين. وكان هؤلاء يرتدون عادة ملابس نسائية، ويقولون إنهم تعرضوا للإخصاء أو ولدوا هكذا، وكان لهم دور مهم في العديد من الثقافات حيث كانوا حراساً للحريم أحيانا، أو مغنين وراقصين أحيانا أخرى. وفي ثقافات جنوب آسيا يعتقد أن لهم قدرة على زيادة الخصوبة أو قطع النسل، ولهم أطفال عن طريق التبني وشركاء ذكور. ويعتبر الكثيرون هؤلاء متحولين جنيساً في الوقت الراهن، رغم أن هذا الوصف يشمل ثنائيي الجنس. كان للمخصيين دور مهم في العديد من ثقافات المنطقة وفي عام 2014 اعترفت المحكمة العليا في الهند رسميا بالجنس الثالث، ويندرج المخصيون أو الهيجراس ضمن هذه الفئة. كانت بهورا واحدة من بين 2500 من المخصيين في شمال غربي البلاد أو ولاية أوتار براديش الحالية وجارتها أوتاراخاند حينذاك، وبعد سنوات من مقتلها، اتبعت تلك المنطقة سياسة هدفت إلى تقليص عددهم حتى يتم القضاء عليهم بشكل نهائي. قانون مثير للجدل بمقتضى قانون مثير للجدل صدر عام 1871 جرى تصنيف هذه الفئة باعتبارها \"جماعة إجرامية\"، ومنح القانون الشرطة سلطة مراقبتهم وضبطهم، وكانوا يوصفون عادة بـ \"المجرمين والشاذين جنسياً\". وتقول الدكتورة هينشي إن الهدف الأساسي من المراقبة كان ضمان عدم زيادة أعدادهم. وبموجب ذلك القانون لم يسمح لهم بارتداء ملابس نسائية أو مجوهرات، أو تقديم عروض عامة، وكانوا عرضة لغرامات مالية أو الزج بالسجون إذا لم يلتزموا بذلك. وكانت الشرطة تقص شعرهم الطويل وتجردهم من ملابسهم إذا ما ارتدوا ملابس نسائية أو مجوهرات، وبحسب الدكتورة هينشي فإنهم عانوا من بطش الشرطة. وسعى هؤلاء إلى رفع الحظر عن تقديم التماسات طالبين فيها منحهم حق الرقص وتقديم العروض العامة. وتقول الدكتورة هينشي إن ذلك يكشف عن حجم الضرر الاقتصادي الذي ألحقه بهم هذا الحظر، لدرجة أن بعضهم قالوا أنهم يتضورون جوعاً. كما جرى انتزاع الأطفال منهم بحجة إنقاذهم وخاصة الذكور. وكان المسؤولون البريطانيون ينظرون إلى هؤلاء الأطفال باعتبارهم \"مصدراً للأمراض المعدية والخطر الأخلاقي\". وتقول الدكتورة هينشي: \"إن السلطات الاستعمارية بالغت في خطر الهيجراس وعدد الأطفال الذين كانوا يعيشون ضمن هذه الفئة\"، مشيرة إلى أن عدد الأطفال الذكور الذين كانوا يعيشون بينهم تراوح ما بين 90 و100 طفل بين عامي 1860 و1880. وتضيف قائلة: \"إن الهدف المباشر للقانون كان إنهاء وجودهم العلني أما الهدف النهائي فكان يتمثل في تحجيمهم قبل القضاء التام عليهم، فقد كان العديد من المسؤولين الاستعماريين يرون فيهم خطراً على المصالح والسلطات الاستعمارية\". وتقول المتخصصة في الشؤون الهندية ويندي دونيغر إن الدين لم يلعب دوراً في تحديد موقف السلطات البريطانية من هذه الفئة، وإنما كان ذلك مدفوعاً باعتقاد المسؤولين البريطانيين وقتها بأن هؤلاء مصدر \"التلوث\" و\"القذارة\" و\"الانفلات الجنسي\" لوجودهم العلني. اعترفت المحكمة العليا في الهند بالجنس الثالث عام 2014 ورغم هذا التاريخ المظلم فقد نجحت هذه الفئة في الإفلات من محاولات الإبادة التي تعرضت لها عن طريق تجنب الشرطة والاستمرار في النشاط بشكل أو بآخر. وتقول الدكتورة هينشي إنهم صاروا ماهرين في التحايل على القانون، وحافظوا على ثقافتهم حية داخل مجتمعهم الصغير وهو أمر كان مسموحاً به، كما أصبحوا ماهرين في إخفاء ممتلكاتهم لتفادي مصادرتها من قبل الشرطة. وهكذا استمر وجودهم في الهند، يكسبون رزقهم من الرقص في حفلات الزفاف والمناسبات الأخرى رغم التمييز ضدهم والتهميش الذي يعانون منه.", "doc2": "ਭੂਰਾ ਮੈਨਪੁਰੂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਚੇਲਿਆਂ-ਬਾਲਕਿਆਂ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਪੁਰਸ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰੇਮੀ ਵੀ ਸੀ। ਭੂਰਾ ਆਂਢ-ਗੁਆਂਢ ਵਿੱਚ ਦਿਨ-ਤਿਉਹਾਰ ਜਿਵੇਂ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੇ ਵਿਆਹਾਂ ਮੌਕੇ ਨੱਚਣ-ਗਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਤੀਤ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਬਰਤਾਨਵੀ ਜੱਜਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰੇਮੀ ਨੇ ਬਦਲੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਭੂਰਾ ਦਾ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਕਿੰਨਰਾਂ ਬਾਰੇ ਉਹ ਕੁਝ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਜੋ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਲਿੰਗੀ, ਭਿਖਾਰੀ ਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਕੁਦਰਤੀ ਵੇਸਵਾ ਤੱਕ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਜੱਜ ਨੇ ਕਿੰਨਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਰਾਜ ਲਈ ਕਲੰਕ ਤੱਕ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਜੱਜ ਨੇ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਬਰਤਾਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਦੱਸਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਇੱਕ ਕਿੰਨਰ ਉੱਪਰ ਹੋਏ ਜ਼ੁਲਮ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਕਹੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਨੈਤਿਕ ਆਤੰਕ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਜੈਸਿਕਾ ਹਿੰਕੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਕਤਲ ਨਾਲ ਬਰਤਾਨਵੀਂ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਰਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਫੈਲੇ ਆਤੰਕ ਦਾ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ। ਜੈਸਿਕਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਨੂੰ ਕਿੰਨਰਾਂ ਦੇ ਜੁਰਮਾਂ ਤੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਨੈਤਿਕਤਾ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।\" ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹਾਕਮਾਂ ਨੇ ਇਹ ਮੰਨਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿੰਨਰ ਰਾਜ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੰਦਾ, ਬੀਮਾਰ, ਲਾਗ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਅਤੇ ਗੰਦੇ ਸਮਾਜ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਕਿੰਨਰਾਂ ਨੂੰ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੀ ਲੋਕਾਂ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਭਾਈਚਾਰਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ ਸਗੋਂ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਲਈ ਵੀ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਨਾਯਨਯਾਂਗ ਟੈਕਨੌਲੋਜੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ਼ ਹਿੰਕੀ ਨੇ ਕਿੰਨਰਾਂ ਨਾਲੇ ਜੁੜੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਰਾਜ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕਾਗਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਾਚਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਕਾਲ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦਾ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਉੱਪਰ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਅਸਰ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਬਿਜਲੀ ਗਰੀਬਾਂ ਲਈ ਹੋਟਲ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ 'ਚ ਹੈ ਇਸ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਿੰਨਰਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਜੋਂ ਗਵਰਨਿੰਗ ਜੈਂਡਰ ਐਂਡ ਸੈਕਸ਼ੂਏਲਿਟੀ ਇਨ ਕੌਲੋਨੀਅਲ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਿਜੜੇ ਆਮ ਕਰਕੇ ਔਰਤਾਂ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੰ ਨਿਪੁੰਸਕ ਦਸਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਭਾਈਚਾਰਾ ਗੁਰੂ-ਸ਼ਿਸ਼ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਹਿਮ ਥਾਂ ਹੈ। ਰਾਜਿਆਂ-ਮਹਾਰਾਜਿਆਂ ਦੇ ਹਰਮਾਂ ਦੇ ਰਖਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਨੱਚ-ਗਾ ਕੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਕਿੰਨਰ ਜਾਂ ਹਿਜੜੇ ਹੀ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਦੱਖਣ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵਰ ਤੇ ਸਰਾਪ ਇਹ ਭਾਈਚਾਰਾ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਗੋਦ ਲਏ ਹੋਏ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਪਣੇ ਪੁਰਸ਼ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਜਰਾਇਮ-ਪੇਸ਼ਾ ਦੱਸਣ ਵਾਲਾ ਕਾਨੂੰਨ ਅੱਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹਿਜੜਿਆਂ ਨੂੰ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ ਜੈਂਡਰ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ। ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਸੈਕਸ ਲੋਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਿਜੜਿਆਂ ਨੂੰ ਤੀਜੇ ਲਿੰਗ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਸਮੇ��� ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਉਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰਿਤ 2500 ਕਿੰਨਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਤਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿੰਨਰਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਸੂਬਾਈ ਪੱਧਰ ਤੇ ਇੱਕ ਮੁੰਹਮ ਚਲਾਈ ਗਈ। ਇਸ ਲਹਿਰ ਦਾ ਮਕਸਦ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 1871 ਦੇ ਵਿਵਾਦਿਤ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਜਰਾਇਮ-ਪੇਸ਼ਾ ਭਾਈਚਾਰਾ ਗਿਣਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ ਤੇ ਜਰਾਇਮ-ਪੇਸ਼ਾ ਲੋਕ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਸਦਕਾ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ 'ਤੇ ਚੌਕਸੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿੰਨਰਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਰਾਂ ਨੂੰ ਮੁਲਜ਼ਮ ਤੇ ਲਿੰਗਕ ਵਿਗਾੜ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਜੋਂ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ। ਡਾ. ਹਿੰਕੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਨ ਦਾ ਭਾਵ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖਣਾ ਤਾਂ ਹੈ ਹੀ ਸੀ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਿਜੜਿਆਂ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਵੀ ਸੀ।\" ਤਸੀਹੇ ਹਿਜੜਿਆਂ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਹ ਜਨਤਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨੱਚ-ਗਾ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਵੀ ਕਰਨ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੁਰਮਾਨਾ ਤੇ ਕੈਦ ਦੋਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਜੇ ਕੋਈ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਲਿਬਾਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਪੁਲਿਸ ਉਸਦੇ ਲੰਬੇ ਵਾਲ ਕੱਟ ਦਿੰਦੀ ਸੀ ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਕੱਪੜੇ ਵੀ ਲੁਹਾ ਲੈਂਦੀ ਸੀ। ਡਾ. ਹਿੰਕੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਹਿਜੜਿਆਂ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਧਮਕੀ ਅਤੇ ਦਬਾਅ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਕੋਈ ਸਪਸ਼ਟ ਪੈਟਰਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ।\" ਹਿਜੜਿਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀਆਂ ਕਰਨ ਤੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੱਚਣ-ਗਾਉਣ ਦਾ ਆਪਣਾ ਹੱਕ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਡਾ. ਹਿੰਕੀ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਅਰਜੀ ਆਰਥਿਕ ਤੰਗੀ ਅਤੇ ਮੰਦੇਹਾਲੀ ਕਾਰਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। 1870 ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ੀਪੁਰ ਦੇ ਹਿਜੜਿਆਂ ਨੇ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਮਰਨ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵੀ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਸੀ। ਉਸ ਮੌਕੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਫੁਰਮਾਨ ਸੁਣਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿਜੜਿਆਂ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਤਰਕ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮੀ ਵਾਲੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਬਚਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇ ਕੋਈ ਕਿੰਨਰ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਫੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਉਸ ਉੱਪਰ ਜੇਲ੍ਹ ਜਾਣ ਜਾਂ ਜ਼ੁਰਮਾਨੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਡਰਾਉਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਚੇਲੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਨਾਥ ਬੱਚੇ, ਗੋਦ ਲਏ ਹੋਏ ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਗੁਲਾਮੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬੱਚੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਜਿੰਦਿਆਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਜੋ ਹਿਜੜਿਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਧਵਾ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਿੰਨਰ ਰਹਿ���ਦੇ ਸਨ। (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਹੋਂਦ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਰਤਾਨਵੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਹਿਜੜਿਆਂ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਏਜੰਟ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕਤਾ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਨਿਆ ਸੀ। ਡਾ. ਹਿੰਕੀ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਹਿਜੜਿਆਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰੇ ਬਾਰੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਐਨੀ ਫਿਕਰ ਸੀ ਕਿ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਵਧਾ-ਚੜਾਅ ਕੇ ਦੱਸੀ ਗਈ ਸੀ।\" ਆਂਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ, 1860 ਤੋਂ 1880 ਦੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਹਿਜੜਿਆਂ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 90 ਤੋਂ 100 ਮੁੰਡੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨੂੰ ਹੀ ਨਿਪੁੰਸਕ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਪਣੇ ਅਸਲੀ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਡਾ. ਹਿੰਕੀ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਉਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਸ਼ਾਰਟ ਟਰਮ ਉਦੇਸ਼ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਿਜੜਿਆਂ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਖ਼ਾਤਮਾ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਹੀਂ ਕਿ ਲਾਂਗ ਟਰਮ ਉਦੇਸ਼ ਹਿਜੜਿਆਂ ਦੀ ਹੋਂਦ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਸੀ।\" (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਐਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਰਤਾਨਵੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵੀ ਚੌਕਸੀ ਰੱਖਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜੋ ਔਰਤ-ਮਰਦ ਦੇ ਚੌਖਟੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮਰਦ ਸਨ ਜੋ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨੱਚਣ ਗਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਲੋਕ ਡਰਾਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵੀ ਨਿੁਭਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਡਾ. ਹਿੰਕੀ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਪੁਲਿਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੀ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੈਂਡਰ ਦੀ ਸਪਸ਼ਟ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਲੜਾਈ ਤੇ ਜਿੱਤ ਹਿਜੜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਬਰਤਾਨਵੀ ਅਤੇ ਅੰਗੇਰਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਕਈ ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਹੁਕਮਰਾਨ ਨਫ਼ਰਤਯੋਗ ਮੰਨਦੇ ਸਨ। ਭਾਰਤੀਅਤਾ ਬਾਰੇ ਚਰਚਿਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿੱਖ ਚੁੱਕੀ ਵੈਂਡੀ ਡੋਂਗਿਯਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਬਰਤਾਨਵੀ ਹੁਕਮਰਾਨਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੁਤਵ ਨੂੰ ਬੁੱਤ-ਪੂਜਾ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਰੱਦ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਵੀ ਹਿਜੜਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਧਰਮ ਦੀ ਕੋਈ ਭੂਮਿਕਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ, ਜਨਤਕ ਮੌਜੂਦਗੀ, ਲਿੰਗਕ ਸਰਗਰਮੀ, ਗੰਦਗੀ, ਅਤੇ ਮਲੀਨਤਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਲੇ ਅਤੀਤ ਦੇ ਬਾਵਜ਼ੂਦ, ਹਿਜੜੇ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਬਚਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਚਕਮਾ ਦਿੱਤਾ। ਆਪਣੀ ਜਨਤਕ ਮੌਜੂਦਗੀ ਕਾਇਮ ਰੱਖੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਬਚਾਈ ਰੱਖਣ ਬਾਰੇ ਰਣਨੀਤੀ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਡਾ. ਹਿੰਕੀ ਮੁਤਾਬਕ ਹਿਜੜੇ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋੜਨ, ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਚਕਮਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਘੁੰਮਦੇ ਰਹਿਣ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਹੁੰਦੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸਰਗਮੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਡੇਰਿਆਂ ਤੱਕ ਮਹਿਦੂਦ ਰੱਖ ਕੇ ਬਚਾਈ ਰੱਖਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਜਾਇਦਾਦ ਲਕੋ ਕੇ ਰੱਖਣ ਵਿ���ਚ ਹੋਰ ਮਾਹਰ ਹੁੰਦੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਬਚਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲ ਰਹੇ ਉਹ ਵੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਗੜੇ ਹੋਏ ਤੇ ਗੈਰ-ਸੰਗਠਿਤ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹਿੰਕੀ ਮੁਤਾਬਕ, ਦੱਖਣ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਲੋਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ, ਐਕਟੀਵਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਸਾਰਿਆਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਰਾਂ ਦੀ ਮੈਜੂਦਗੀ ਕਾਇਮ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਹ ਵਿਆਹ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਨੱਚ-ਗਾ ਕੇ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਤਕਰੇ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਤੇ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦੀ ਦਮਦਾਰ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-45664380", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45668331", "doc1": "من كان يظن أن ما بدأه لاري بيدج وسيرجي برين كمشروع بحثي في جامعة ستانفورد في كاليفورنيا عام 1996 سينتهي به المطاف ليكون غوغل بغض النظر عن طبيعة ما تبحث عنه حاليا، سواء كان هذا هو التهجية الصحيحة لكلمة ما، أو الطريق إلى مطعم بعينه، أو متجرا متخصصا في بيع سلعة محددة، أو اسما غير معروف لبحيرة جبلية، فإنك ستلجأ على الأرجح إلى غوغل. في المتوسط، يجري غوغل أكثر من 40 ألف عملية بحث كل ثانية، أي 3.5 مليار عملية بحث في اليوم الواحد (بحسب بيانات مجلة فوربس). وأصبح محرك البحث الأكثر شهرة على كوكب الأرض أكبر بكثير من مجرد محرك بحث، إذ بات منصة إعلانية، ونموذجا للأعمال التجارية، وجامعا لا يتوقف للمعلومات الشخصية. نعم، في كل مرة نجري فيها بحثا، يعرف خلالها غوغل المزيد عن تفضيلاتنا وعاداتنا. لكن ما هو مقدار معرفتك بغوغل؟ إليك بعض المعلومات الشيقة التي قد تفاجئك. 1- الاسم خطأ إملائي؟ ما هي كلمة غوغل؟ حسنا، يبدو أن الكلمة لا تعني شيئا على الإطلاق. في الواقع، تعتبر كلمة غوغل تهجئة خاطئة من المصطلح الرياضي \"غووغول\" (Googol)، الذي يعني بالأساس الرقم واحد متبوعا بمئة صفر. وهناك عدة روايات مشكوك فيها عن أن مهندسا أو طالبا أخطأ في التهجئة الصحيحة للكلمة مع بداية انطلاق محرك البحث. وأصبح الخطأ أمرا شائعا، وعلقت الكلمة الجديدة في أذهان الجميع. 2- \"باك رب\" ليس تدليكا للظهر بالمعنى الحرفي أطلق المؤسسان لاري بيدج وسيرجي برين في البداية على غوغل اسم \"باك راب\" Backrub، وتعني \"تدليك الظهر\". ولم يكن الأمر يتعلق بتدليك مريح للظهر، وإنما كان إشارة إلى نظام العثور على الصفحات وتصنيفها وفقا لروابط خلفية. 3- المرح لا تقلق، عيناك لا تكذبان في غوغل، لا يقتصر الأمر على النشاط التجاري فسحب. ابحث عن كلمة \"Askew\"، التي تعني أعوج، وشاهد بنفسك ما يحدث للشاشة. 4- ماعز العشب أكثر اخضرارا لدى غوغل تقول غوغل إنها تدعم مبادرات الحفاظ على البيئة، من بينها مبادرة تدعو إلى استبدال آلات جز العشب بالماعز. وتحتاج المروج الواسعة بمقر شركة غوغل في ماونتن فيو بولاية كاليفورنيا الأمريكية لرعاية بصفة منتظمة، ولذلك يمكنك في الغالب رؤية قطيع من 200 من الماعز تشق طريقها حول مباني الشركة. 5- عمل تجاري مزدهر هل تعلم من يمتلك منصتك المفضلة للتواصل الاجتماعي؟ بالإضافة إلى إنشاء خدمات جي ميل، وغوغل مابس، وغوغل درايف، وغوغل كروم، تستحوذ غوغل كل أسبوع على شركة ما منذ عام 2010. ربما لم تكن تعرف هذا، لكن غوغل تمتلك شركات مثل أندرويد ويوتيوب وويز وأدسنس، بالإضافة إلى 70 شركة أخرى. 6- غوغل دودل (الخربشة) مسابقة \"غوغل فور دودل\" تدعو الطلاب في أنحاء الولايات المتحدة لاستخدام مواهبهم الفنية لإعادة تصميم شعار الصفحة الرئيسية أمام ليشاهده الملايين كان الهدف الأساسي من أول خربشة لغوغل على شعارها هو توجيه رسالة خارجية في 30 أغسطس/ أب 1998. وكانت الخربشة آنذاك على شكل رجل يحترق يقف وراء الحرف O الثاني من كلمة غوغل. وجاءت فكرة غوغل دودل عندما سافر لاري وسيرجي إلى ولاية نيفادا (لحضور مهرجان الرجل المحترق)، وأرادا إخبار المستخدمين بأنهما لن يكونا متاحَيْن لعلاج المشكلات التقنية. ومنذ ذلك الحين، أصبحت الخربشة (أو دودل) على شعار الشركة تقليدا أساسيا لغوغل، للاحتفال بأيام أو شخصيات وذلك من خلال أعمال فنية خاصة. 7- فرصة ضائعة للبعض، لكن ليس لغوغل قيمة غوغل تقدر الآن بنحو 300 مليار دولار بالرجوع إلى 1999، كان لاري وسيرجي يحاولان بيع غوغل بمليون دولار... لكن لم يكن هناك مشترون آنذاك، حتى بعد أن انخفض السعر. وتقدر قيمة غوغل الآن بنحو 300 مليار دولار، وبالتالي يشعر كثيرون بالندم الآن لعدم الإسراع بشراء الشركة. 8- شعارات شعارات لغوغل \"لا تكن شريرا\" هو أحد الشعارات الأساسية للشركة العملاقة. لكن هل التزمت الشركة بهذا الشعار؟ سندع لك الإجابة على هذا السؤال. 9- الغذاء مهم، للغاية دائما هناك شيء لتناوله في مقر غوغل وفقا لمجلة فوربس، قرر مؤسس غوغل سيرجي برين منذ البداية ألا يبعد مكتب الشركة عن منافذ تقديم الأطعمة بأكثر من 60 مترا. وثمة شائعات عن أن الطعام المفضل للعاملين في غوغل مع بداية الشركة كان حلوى \"سويديش فيش\" البسيطة، لكن موظفي غوغل الآن لديهم بمقر الشركة مجموعة كبيرة من الأصناف الفاخرة من الأطعمة والقهوة. 10 أفضل صديق لغوغل يوم آخر في مقر العمل يُسمح لموظفي غوغل القدامى والجدد بإحضار كلابهم الأليفة إلى العمل، بشرط أن تكون مدربة على مرافقة أصحابها في المكتب وألا ييخلّفوا وراءهم بركا من المياه كريهة الرائحة - أو أكثر من ذلك - في أنحاء المكتب. أمور أخرى قد لا تعرفها على الرغم من أن مؤشر غوغل للبحث الآن أعلى بـ 100 مرة مقارنة بعام 1999، فإن تحديثه يتم بسرعة أعلى تصل إلى 10 آلاف مرة. تهتم غوغل اهتماما كبيرا بلعبة ليغو - لعبة تكوين مجسمات باستخدام كتل بلاستيكية - لدرجة أن أول وحدة تخزين بيانات لغوغل بُنيت باستخدام كتل الليغو. عادة ما تشاهد شعارات غوغل بجاور أشكال لبعة ليغو. ويضم مقر غوغل في نيويورك قسما مخصصا لليغو", "doc2": "ਜਨਮਦਿਨ ਮੁਬਾਰਕ ਗੂਗਲ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੀ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਲੈਰੀ ਤੇ ਸੇਰਜੀ ਵੱਲੋਂ 1996 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਰਿਸਰਚ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਗੂਗਲ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਭਾਲ ਤੁਸੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋਵੋ - ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਸਹੀ ਵਿਆਕਰਣ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ, ਕਿਸ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ, ਕੋਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੁਕਾਨ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ ਕਿਸੇ ਪਹਾੜੀ ਝੀਲ ਦੇ ਨਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ - ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਗੂਗਲ 'ਤੇ ਹੀ ਇਸਨੂੰ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹੋਵੋ। ਫੋਰਬਸ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆ ਮੁਤਾਬਕ ਗੂਗਲ ਔਸਤਨ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਸਰਚਿਜ਼ (ਤਲਾਸ਼) ਹਰ ਸਕਿੰਟ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਕਰਦਾ ਹੈ - ਯਾਨਿ ਕਿ ਤਕਰੀਬਨ 35 ਲੱਖ ਸਰਚਿਜ਼ ਹਰ ਦਿਨ। ਅਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਗੂਗਲ ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਾਪੂਲਰ ਸਰਚ ਇੰਜਣ ਤੋਂ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ: ਇਹ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮੰਚ, ਇੱਕ ਬਿਜ਼ਨਸ ਮਾਡਲ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਕੁਲੈਕਟਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜਦੋਂ-ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਸਰਚ (ਤਲਾਸ਼) ਕਰਨ ਲਈ ਗੂਗਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਗੂਗਲ ਸਾਡੀਆਂ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਆਦਤਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣਦਾ ਹੈ - ਪਰ ਗੂਗਲ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਜਾਣਦੇ ਹੋ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਗੂਗਲ ਬਾਰੇ ਉਹ ਗੱਲਾਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦੇਣ। 1. ਨਾਂ ਤੁਸੀਂ ਪੁੱਛੋਗੇ, ਗੂਗਲ ਕੀ ਹੈ? ਖ਼ੈਰ, ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। 'ਗੂਗਲ' ਅਸਲ ਰੂਪ 'ਚ ਗਣਿਤ ਦੇ ਸ਼ਬਦ 'ਗੋਗੋਲ' ਤੋਂ ਇੱਕ ਗਲਤ ਸ਼ਬਦ-ਜੋੜ ਹੈ 'ਗੂਗਲ' ਅਸਲ ਰੂਪ 'ਚ ਗਣਿਤ ਦੇ ਸ਼ਬਦ 'ਗੋਗੋਲ' ਤੋਂ ਇੱਕ ਗਲਤ ਸ਼ਬਦ-ਜੋੜ ਹੈ - ਜੋ ਮੂਲ ਰੂਪ 'ਚ 1 ਤੋਂ 100 ਸਿਫ਼ਰਾਂ ਤੱਕ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਜਾਂ ਇਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੇ ਮੂਲ ਸ਼ਬਦ ਜੋੜ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਈ ਸ਼ੱਕ ਵਾਲੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਗਲਤੀ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਈ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਸ਼ਬਦ ਆਇਆ, ਬਾਕੀ ਤਾਂ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ। 2. 'ਬੈਕਰਬ' ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸਹਿ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਲੈਰੀ ਪੇਜ ਅਤੇ ਸੇਰਜੀ ਬ੍ਰਿਨ ਨੇ ਗੂਗਲ ਨੂੰ 'ਬੈਕਰਬ' ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ। ਬੈਕਰਬ - ਦਰਅਸਲ ਮਸਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਮਸਾਜ ਨਾਲ ਕੁਝ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਕਮਾਂਡ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਪਿਛਲੇ ਲਿੰਕ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪੇਜਾਂ ਨੂੰ ਰੈਂਕ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਤਲਾਸ਼ ਕਰਨਾ ਸੀ। 3. ਆਫ਼-ਕਿਲਟਰ (Off-kilter) ਗੂਗਲ 'ਚ ਸਭ ਕੁਝ ਸਿਰਫ਼ ਬਿਜ਼ਨਸ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੈ। ਗੂਗਲ ਨੇ ''ਆਸਕੀਊ'' ਅਤੇ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੇਖੋ ਸ਼ਬਦ ਜੋੜੇ। 4. ਬੱਕਰੀਆਂ ਗੂਗਲ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵਾਤਾਰਵਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ (ਗ੍ਰੀਨ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ) ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਕਰੀਆਂ ਦੀ ਥਾਂ ਘਾਹ ਕੱਟਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਗੂਗਲ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਕਰੀਆਂ ਦਾ ਮਿਲਣਾ ਆਮ ਹੈ ਮਾਊਂਟੇਨ ਵਿਊ, ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆ ਵਿੱਚ ਗੂਗਲਪਲੇਕਸ ਹੈੱਡਕੁਆਟਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਲਾਅਨ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹੀ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਅਕਸਰ ਲਗਭਗ 200 ਬੱਕਰੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਨੂੰ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘਾਹ ਖਾਂਦੇ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। 5. ਵੱਧਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਜੀਮੇਲ, ਗੂਗਲ ਮੈਪਸ, ਗੂਗਲ ਡ੍ਰਾਈਵ, ਗੂਗਲ ਕਰੋਮ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਔਸਤਨ, ਗੂਗਲ 2010 ਤੋਂ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਐਕੁਆਇਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਹੋਵੇ ਪਰ ਐਂਡਰੌਇਡ, ਯੂ-ਟਿਊਬ, ਵੇਜ਼ ਅਤੇ ਐਡਸੈਂਸ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਮਾਲਿਕ ਗੂਗਲ ਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 70 ਕੰਪਨੀਆਂ ਹੋਰ ਵੀ ਗੂਗਲ ਅਧੀਨ ਹਨ। 6. ਦਿ ਡੂਡਲ 30 ਅਗਸਤ 1998 ਨੂੰ ਪਹਿਲਾ ਗੂਗਲ ਡੂਡਲ \"ਆਊਟ-ਆਫ਼-ਆਫਿਸ ਮੈਸੇਜ\" 'ਤੇ ਸੀ। ਇਹ ਗੂਗਲ ਬੈਨਰ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ \"ਓ\" ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਖੜ੍ਹੇ ਅੱਗ ਨਾਲ ਲਬਰੇਜ਼ ਤੀਲੀ ਰੂਪੀ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਸੀ। ਡੂਡਲਜ਼ ਹੁਣ ਗੂਗਲ ਦੀ ਰਵਾਇਤ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਉਦੋਂ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਲੈਰੀ ਅਤੇ ਸੇਰਜੀ ਨੇਵਾਡਾ 'ਚ ਬਰਨਿੰਗ ਮੈਨ ਫ਼ੈਸਟੀਵਲ ਦੇਖਣ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਤਕਨੀਕੀ ਮਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਡੂਡਲਜ਼ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੂਗਲ ਦੀ ਰਵਾਇਤ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਹਿਮ ਦਿਨਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੇ ਹੋਏ ਆਰਟ ਵਰਕ ਕਮਿਸ਼ਨ ਕਰਨਾ। 7. ਕਈਆਂ ਲਈ ਗੁਆਚਿਆ ਮੌਕਾ, ਪਰ ਗੂਗਲ ਲਈ ਨਹੀਂ ਅੱਜ ਗੂਗਲ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ 'ਚ ਸਰਦਾਰੀ ਹੈ 1999 ਦੌਰਾਨ ਲੈਰੀ ਅਤੇ ਸੇਰਜੀ ਇੱਕ ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ 'ਚ ਗੂਗਲ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ...ਪਰ ਕੀਮਤ ਘਟਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕੋਈ ਲੈਣਦਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਗੂਗਲ ਅੱਜ 300 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ, ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਜ਼ਰੂਰ ਇਸ ਨੂੰ ਨਾ ਲੈਣ ਸਬੰਧੀ ਅਫ਼ਸੋਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ। 8. ਸਿਧਾਂਤ ''ਬੁਰੇ ਨਾ ਬਣੋ'' ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਅਸਲ ਸਿਧਾਂਤ ਹੈ। ਕੀ ਕੰਪਨੀ ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ 'ਤੇ ਆ ਕੇ ਅੜ ਗਈ ਹੈ, ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਛੱਡਦੇ ਹਾਂ। 9. ਖਾਣਾ ਬਹੁਤ ਅਹਿਮ ਹੈ ਗੂਗਲ ਹੈੱਡਕੁਆਟਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਖਾਣ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਫੋਰਬਸ ਮੁਤਾਬਕ ਗੂਗਲ ਦੇ ਸੇਰਜੀ ਬ੍ਰਿਨ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਹੀ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਗੂਗਲ ਦਫ਼ਤਰ ਕਦੇ ਖਾਣੇ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੋਂ 60 ਮੀਟਰ ਦੇ ਫ਼ਾਸਲੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਅਫ਼ਵਾਹ ਸੀ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਪਸੰਦੀਦਾ ਡਿਸ਼ ''ਸਵੀਡੀਸ਼ ਮੱਛੀ'' ਸੀ, ਪਰ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਗੂਗਲ ਦੇ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਚੰਗੇ ਖਾਣੇ ਅਤੇ ਕੁਆਲਿਟੀ ਕੌਫ਼ੀ ਤੱਕ ਹੈ। 10. ਗੂਗਲ ਦਾ ਪੱਕਾ ਦੋਸਤ ਗੂਗਲ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁੱਤੇ ਦਫ਼ਤਰ ਲੈ ਕੇ ਆਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ ਗੂਗਲ 'ਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਾਲਤੂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਕੰਮ 'ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਆਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਫ਼ਿਸ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਮਲ-ਮੂਤਰ ਦਫ਼ਤਰ ਜਾਂ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਨਹੀਂ ਛੱਡਣਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਬੋਨਸ ਪੁਆਇੰਟਸ ਵੀ ਹਨ, ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ.... ਹਾਲਾਂਕਿ ਗੂਗਲ ਦਾ ਇੰਡੈਕਸ 1999 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਹੁਣ 100 ਗੁਣਾ ਵੱਡਾ ਹੈ, ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ 10,000 ਗੁਣਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅਪਡੇਟ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਗੂਗਲ ਨੂੰ ਲੇਗੋ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਬਣਿਆ ਖਿਡੌਣਾ ਹੈ - ਪਹਿਲੀ ਗੂਗਲ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਟੋਰੇਜ ਯੂਨਿਟ ਨੂੰ ਲੇਗੋ ਬਰਿਕਸ ਦੇ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-51029114", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51016631", "doc1": "أجزاء صاروخ إيراني وجدت في محيط بلدة البغدادي بعد ضرب القاعدتين وأطلقت طهران أكثر من عشرة صواريخ من أراضيها فضربت قاعدتين جويتين في أربيل وعين الأسد، غرب بغداد. ولم يتضح إن كان هناك إصابات نتيجة القصف. واتسم رد واشنطن المبدئي على الضربة بالصمت. وكتب الرئيس الأمريكي دونالد ترامب تغريدة على تويتر قال فيها إن كل شيء على ما يرام، وقال إن الإدارة ستقيم الإصابات والأضرار. واستهدفت إيران القاعدتين في الساعة 02:00 من صباح الأربعاء، بحسب التوقيت المحلي. وجاءت الضربة بعد ساعات فقط من دفن جثمان سليماني. مواضيع قد تهمك نهاية وقال المرشد الأعلى الإيراني، علي خامنئي، إن الهجوم \"لطمة على وجه\" الولايات المتحدة، ودعا إلى إنهاء الوجود الأمريكي في الشرق الأوسط. وردد الرئيس الإيراني حسن روحاني كلام خامنئي، قائلا إن \"الرد النهائي\" لاغتيال سليماني هو \"طرد القوات الأمريكية من المنطقة\". وقال رئيس الوزراء العراقي، عادل عبد المهدي، إن إيران نبهته بأن هناك هجوما وشيكا، وإنه سيستهدف فقط المناطق التي توجد بها قوات أمريكية. وأضاف أنه ليس هناك ما يفيد بوقوع إصابات بين العراقيين. وبعد ساعات قليلة من القصف تحطمت طائرة ركاب أوكرانية، بعد إقلاعها من طهران بدقائق. ولا يوجد ما يدل على ارتباط الحدثين. بالفيديو: إيران تستهدف قاعدتين أمريكيتين بالصواريخ وأعلنت شركات خطوط جوية تجنبها الأجواء الإيرانية والعراقية، مع زيادة التوتر في المنطقة. هل هذه هي نهاية التصعيد؟ هذا هو أكثر الهجمات التي تنفذها إيران مباشرة على الولايات المتحدة، منذ احتجاز الرهائن في السفارة الأمريكية في طهران في 1979. وقال الحرس الثوري الإيراني إن الهجوم كان ردا على قتل سليماني يوم الجمعة، بصاروخ خارج مطار بغداد بأوامر من الرئيس ترامب، محذرا حلفاء واشنطن من أن قواعدهم قد تستهدف هي الأخرى. وقال وزير الدفاع الإيراني، أمير حاتمي، إن الرد على أي انتقام أمريكي سيكون متناسبا مع الفعل الأمريكي. غير أن وزير الخارجية الإيراني، جواد ظريف، قال إن الهجوم دفاع عن النفس، ونفى السعي إلى تصعيد الوضع إلى حرب. ويقول محرر بي بي سي لشؤون الشرق الأوسط، جيرمي بوين الموجود حاليا في بغداد، إن تغريدات ظريف تشير إلى رغبة طهران في وضع حد لموضوع اغتيال سليماني، وأن طهران تحمل الولايات المتحدة الآن مسؤولية تصعيد الوضع، أو تهدئته. ما هو وضع القوات الأمريكية في العراق؟ لدى الولايات المتحدة حوالي 5000 عسكري في العراق، تتركز مهمتهم في منع عودة تنظيم الدولة الإسلامية هناك. وهذه القوات جزء من قوات مشتركة شكلت عام 2014 للتصدي لتنظيم الدولة الإسلامية بعد استيلائه على مناطق واسعة من العراق. وتمثل القوات المشتركة نحو 10 دول رئيسية وعشرات من الدول الأخرى التي تقدم معونات غير قتالية. والتركيز الرئيسي للقوات هو تدريب وتجهيز القوات العراقية. وأصدر البرلمان العراقي الأحد قرارا غير ملزم يدعو لانسحاب القوات الأجنبية عقب مقتل سليماني. وإثر ذلك هدد ترامب بفرض عقوبات على العراق. وقال ترامب الثلاثاء إن سحب القوات الأمريكية من العراق هو أسوأ شيء قد يحدث لهذا البلد. وجاءت تعليقاته في أعقاب تسريب خطاب قال الجيش الأمريكي إنه أرسل خطأ، إلى رئيس الوزراء العراقي، ويتضمن الخطاب اقتراحا بأن الولايات المتحدة \"ستغير مواقع نشر\" قواتها في العراق.", "doc2": "ਈਰਾਨ ਦੀ ਕੁਦਸ ਫੋਰਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਪੱਛਮ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਈਰਾਨ ਲਈ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਨੇ ਈਰਾਨ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਕੂਟਨੀਤਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੌਨਥਨ ਮਾਰਕਸ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਸ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਤੀਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਕਿੰਨਾ ਵਧਿਆ ਹੈ? ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ 'ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ' ਕਰਨ ਬਰਾਬਰ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨਾ ਤਾਂ ਇਸ ਮਸਲੇ ਬਾਰੇ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਰਕੇ ਦੱਸੀਏ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਘੱਟ ਕਰਕੇ ਦੱਸੀਏ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੀਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਜੇ ਬਣੇ ਤਾਂ ਰੂਸ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਹੋਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਪੂਰੇ ਡਰਾਮੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਪੱਛਮ ਏਸ਼ੀਆ ਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਫ਼ੈਸਲਾਕੁਨ ਪਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਹਰ ਐਕਸ਼ਨ ਦਾ ਰਿਐਕਸ਼ਨ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਕਾਫੀ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਕਿਸੇ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰਨਾ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ? ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਹ ਫੌਜਾਂ ਹਨ ਜੋ ਇਰਾਕੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼ 'ਤੇ ਉੱਥੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੇ ਹੱਥ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀਆਂ ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਨਾਲ ਰੰਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਜਿਸ ਕੁਦਸ ਜਥੇਬੰਦੀ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੱਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੋਇਆ ਕਿ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦਾ ਕਤਲ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ। ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਨੌਟਰੇ ਡੈਮ ਸਕੂਲ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮੈਰੀ ਐਲਿਨ ਓ ਕੌਨਲ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਸਵੈ-ਰਖਿਆ ਲਈ ਕਿਸੇ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਚਾਰਟਰ ਅਨੁਸਾਰ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਹਮਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹੋ।\" \"ਡਰੋਨ ਹਮਲੇ ਜ਼ਰੀਏ ਈਰਾਨੀ ਜਰਨੈਲ ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਿਸੇ ਇਲਾਕੇ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ।\" \"ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇੱਕ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਸ ਕਤਲ ਬਾਰੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ? ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਯੂਐੱਨ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਕੀ ਭੂਮਿਕਾ ਰਹੇਗੀ? ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੌਂਸਲ ਵੰਡੀ ਹੋਈ ਨਜ਼ਰ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਕਿਸੇ ਨਤੀਜੇ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਣਗੇ। ਯੂਐੱਨ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਜਨਰਲ ਐੱਨਟੋਨੀਓ ਗੁਟਰਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਵਧੇ ਤਣਾਅ ਲਈ ਕਾਫੀ ਫਿਕਰਮੰਦ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਤਲਾਂ ਬਾਰੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਪੱਖ- ਸਾਰਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਵਿਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪਰਾ ਜੇ ਕੇ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ, ਕੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੌਂਸਲ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ? ਇਹ ਵੰਡੇ ਹੋਏ ਹਨ ਤੇ ਕਿਸੇ ਸਿੱਟੇ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ। 40 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਈਰਾਨ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ’ਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਅਨਟੋਨੀਓ ਗੁਟਰਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ 'ਚ ਵਧੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਹ ਕਾਫ਼ੀ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਫਰਹਾਨ ਹਕ਼ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਅਜਿਹੀ ਘੜੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਜਮ ਨਾਲ ਕੰਮ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਖਾੜੀ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਜੰਗ ਸਹਿਣ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ।\" ਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਤੋਂ ਲਾਂਭੇ ਕਰਨ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ? ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਉਣੇ ਸੌਖੇ ਹਨ ਪਰ ਘਰੇਲੂ ਸਿਆਸੀ ਵਿਚਾਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਾਇਨੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਲਈ ਚੋਣਾਵੀਂ ਸਾਲ ਵੇਲੇ। ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਦੋ ਫੈਕਟਰਾਂ ਦਾ ਉਪਜਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ-ਮੌਕਾ ਅਤੇ ਹਾਲਾਤ। ਮੌਕੇ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਅਮਰੀਕੀ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆਂ ਸਟੀਕ ਅਤੇ ਪਹੁੰਚ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਜੋ ਅਜੇ ਤੱਕ ਅਭੁੱਲ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਫੈਕਟਰ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਈਰਾਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਪਵੇਗੀ। ਚੁਣਾਵੀਂ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਜਾਨਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾਟਕੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਲਗਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਸਬੰਧੀ ਸਖ਼ਤ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲੱਗਿਆ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਈਰਾਨ ਦੀ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ? ਕੀ ਉਸ ਕੋਲ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ? ਨਹੀਂ, ਈਰਾਨ ਦਾ ਅਜੇ ਕੋਈ ਵੀ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬੇਸ਼ੱਕ ਉਸ ਕੋਲ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਕਾਰਕ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਬੰਬ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੇ। ਪਰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਤਣਾਅ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਥਿਤ ਜੇਸੀਪੀਓਏ ਸਮਝੌਤੇ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਜਨਰਲ ਸੁਲਮਾਨੀ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਰਦੇ ਸਨ? ਇਰਾਕ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ? ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਜਨਰਲ ਕੀ ਕੰਮ ਸੀ ਪਰ ਈਰਾਨ ਉੱਥੇ ਸ਼ੀਆ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਗੁੱਟ (Shia militia) ਦੇ ਸਮੂਹ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਅਬੂ ਮਾਹਦੀ ਅਲ-ਮੁਹਾਂਦਿਸ ਨਾਮ ਦਾ ਵਿਅਕਤੀ, ਕਾਤੇਬ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲ੍ਹਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਲੀਡਰ ਅਤੇ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਪੱਖੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਗੁੱਟ ਦਾ ਡਿਪਟੀ ਕਮਾਂਡਰ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੇ ਕਤਲ ਕਾਰਨ ਇਰਾਕੀ ਸਰਕਾਰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈ। ਇਹ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਮੁਲਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ (ਆਈਐਸ) ਸਮੂਹ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਿਆਪਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਿਕ ਇਰਾਕ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਵੀ ਹਨ। ਇਰਾਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਠਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਗੁੱਟਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਗੁੱਟਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਵੀ ਨਿਖੇਧੀ ਕੀਤੀ ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨਗੇ। ਇਰਾਕੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਨੇ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਗੁੱਟ ਦੇ ਲੀਡਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ \"ਸ਼ਹੀਦ\" ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਆਈਐੱਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜਿੰਨੀਆਂ ਵੀ ਜਿੱਤਾਂ ਹਾਸਿਲ ਹੋਈਆਂ, ਇਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।\" ਇਰਾਕੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀੀ ਸੈਨਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੋ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਹ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ। ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਕੀ ਹੈ? ਈਰਾਨ, ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ੀਆ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਰੀਬੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਹੈ। ਇਹ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਤਹਿਤ ਦੇਸ 'ਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰ ਖਿਡਾਰੀ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸਮੂਹ ਰਾਹੀਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕੋਈ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਸੈਨਿਕ ਹਨ, ਜੋ ਬਚੇ ਹੋਏ ਆਈਐੱਸ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਖ਼ਾਤਮੇ ਲਈ ਇਰਾਕੀ ਸੈਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਤੇ ਸਲਾਹ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਬਾਹਰੀ ਖਿਡਾਰੀ, ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਇਰਾਨ, ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪੈਂਤਰੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਜੋ ਹੁਣ ਖੜ੍ਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਸੰਕਟ ਦੀ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਅਸਥਿਰ ਬਣਾ ਦੇਵੇਗੀ? ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-51876035", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51847159", "doc1": "فريق تقصي الحقائق في بي بي سي يحاول هنا التحقق من بعض التصريحات والمعلومات التي أدلى بها الرئيس الأمريكي بشأن أزمة فيروس كورونا. التصريح الأول \"لقد قامت الولايات المتحدة بعمل جيد جدا في مجال الفحص المختبري للحالات المصابة، وعندما يرغب الناس بإجراء هذه الفحوص يحصلون عليها\" بسهولة. أشار البيت الأبيض في مطلع شهر مارس/آذار إلى أن الولايات المتحدة لا تمتلك كمية كافية من عُدد إجراء الفحوص المختبرية لتشخيص الفيروس. وأفاد بعض المراكز الصحية الأمريكية أيضا بمواجهة صعوبات في استخدامها. وتقول الحكومة الأمريكية إن أكثر من مليون من عُدد الفحص المختبري قد وُزع على المراكز الصحية وهناك المزيد منها في طريقها إلى التوزيع. مواضيع قد تهمك نهاية بيد أن الولايات المتحدة أجرت فحوصا أقل بكثير من بلدان أخرى، وكانت بنسبة 26 لكل مليون شخص وهي نسبة تبدو ضئيلة مقارنة بنسبة 4000 لكل مليون شخص في كوريا الجنوبية. وقد أجرت بريطانيا فحوصا بنسبة 400 لكل مليون شخص، وإيطاليا 1000 لكل مليون شخص حتى العاشر من الشهر الجاري. ويخشى الخبراء الصحيون من أن يكون الفيروس قد تفشى في مجتمعات الولايات الأمريكية من دون تشخيصه بسبب الفحوص المختبرية القليلة التي أجريت في هذا الصدد. التصريح الثاني \"اتخذنا خطوة لإنقاذ أرواح الناس منذ لحظة مبكرة لبدء الأزمة في الصين. والآن يجب أن نتخذ إجراءً مماثلاً مع أوروبا\". ذكر الرئيس ترامب غير مرة أن القيود على السفر هي السبب وراء الانخفاض النسبي لحالات الإصابة بالفيروس في الولايات، قائلا إن العديد من الأرواح قد أُنقذ جراء ذلك. في 31 يناير/ كانون الثاني، مُنع أي شخص أجنبي كان في الصين خلال الـ 14 يوما الماضية من دخول الولايات المتحدة. كورونا يقترب من الزعماء السياسيين وقد أُوقفت ثلاث شركات خطوط جوية أمريكية كبرى تسيير رحلاتها الجوية إلى الصين. وفي وقت لاحق في فبراير/شباط، فرضت الإدارة الأمريكية قيودا على دخول المواطنين الأجانب الذين كانوا في إيران، الخاضعة أصلا الآن لمنع السفر، خلال الـ 14 يوما ماضية. وقد حظرت الولايات المتحدة دخول المواطنين غير الأمريكيين القادمين من 26 دولة أوروبية. وقد اُستثني المواطنون الأمريكيون وعوائلهم على نطاق واسع من هذه القيود. ويعتقد خبراء أن الخطوة الأمريكية هي محاولة من الحكومة لكسب الوقت للاستعداد لمواجهة حالات الإصابة والتقليل من انتشارها، بيد أننا لا نعرف هل أنها قد أنقذت أرواحا فعلا. وقالت منظمة الصحة العالمية إن القيود على السفر قد تكون مضرة \"جراء إعاقة تبادل المعلومات وسلاسل التجهيزات والإمدادات الطبية، فضلا عن التسبب بأضرار اقتصادية\". التصريح الثالث عندما سُئل ترامب عن بيانات منظمة الصحة العالمية عن معدل الوفيات جراء الفيروس، قال : \" أعتقد أن نسبة 3.4 في المئة رقم خاطئ ... شخصيا أعتقد إن الرقم أقل من واحد في المئة بكثير\". في مقابلة هاتفية مع محطة فوكس نيوز، قال الرئيس ترامب إن نسبة 3.4 في المئة لعدد الوفيات بفيروس كروناالتي قدمتها منظمة الصحة العالمية كانت \"خاطئة\". وكانت منظمة الصحة العالمية أعلنت هذه النسبة في الثالث من شهر مارس/ آذار، وقالت إنها استندت إلى إحصاء كل حالات الإصابة المؤكدة بفيروس كورونا التي انتهت إلى الوفاة. كشفت الفحوص عن إصابة مسافرين في رحلة سياحية بحرية على متن سفينة \"غراند برنسيس\" بكاليفورنيا وقال ترامب إنه يعتقد إن معدل الوفيات الحقيقي، \"استنادا إلى حدسي\"، كان أقل بكثير من واحد في المئة. وأوضح أن معدل الوفيات بدا عاليا لأن العديد من الناس الذين كانت إصاباتهم معتدلة لم يراجعوا الأطباء، لذا فلم يدخلوا في عداد حالات الإصابة المؤكدة. وفي هذه اللحظة، لا نعرف بدقة مدى إمكانية الوفاة جراء الإصابة بفيروس كورونا، بسبب نقص البيانات عن حالات الإصابة ��لى الرغم من أن أفضل تقدير للعلماء في هذا الصدد هو نسبة نحو واحد في المئة. التصريح الرابع في التاسع من مارس/آذار: \"توفي العام الماضي 37 ألف أمريكي من الإنفلونزا العادية. ولم يُغلق أي شيء، بل استمرت الحياة والاقتصاد... فكروا بذلك\". يحتاج تصريح الرئيس هذا إلى سياق. لا نعرف بالضبط كم عدد الأمريكيين الذين توفوا لأسباب ذات صلة بالإنفلونزا. ولكن حسب تقديرات مراكز السيطرة على المرض الأمريكية (سي دي سي) فإنها تترواح في مدى يقع بين 26.339 إلى 52.664 حالة وفاة جراء الإنفلونزا في الشتاء الماضي (بين أكتوبر/تشرين الأول 2019 وفبراير/شباط 2020)، وأفضل تقدير هنا هو 34.157. وهكذا فإن الكثير من الناس يموتون من جراء الإنفلونزا، كما يشير الرئيس ترامب. بيد أن تفشي فيروس كورونا الجديد، لم يتم احتواء تفشيه عبر لقاحات أو بسبب حالات المناعة جراء إصابات سابقة، على خلاف معظم عُتر الفيروس المسبب للإنفلونزا. ويعتقد العلماء، و(بضمنهم العاملون في منظمة الصحة العالمية)، أنه يتصف بمعدل وفيات أعلى بكثير من الإنفلونزا الموسمية (التي يكون معدل الوفيات فيها نحو واحد في المئة). التصريح الخامس في السابع من مارس/آذار: \"قريبا جدا، سنتوصل (إلى لقاح)\". في الوقت الراهن، ليس ثمة لقاح لفيروس كورونا الجديد، على الرغم من أن العلماء في العديد من الدول يعملون بجدية لتطوير لقاح ضد الفيروس. يقول العلماء، بواقعية، إن اللقاح لن يكون جاهزا للاستخدام حتى منتصف العام الماضي. أُفيد بوقوع عدد من الإصابات في مدينة سياتل وقد بدأت بالفعل عمليات اختبار اللقاح على الحيوانات، وإذا ثبت نجاحها فيمكن أن تكون هناك تجارب لاختبار اللقاح على البشر هذا العام. التصريح السادس في 29 فبراير/شباط: \"لقد اتخذنا أشد الإجراءات لمواجهة فيروس كورونا. وهي أشد إجراءات اتخذت في أي بلد\" في العالم. كما نعرف، فُرضت الولايات المتحدة قيودا على السفر وإجراءات حجر صحي، ولكن الإشارة إلى أن الولايات المتحدة اتخذت أشد الإجراءات لمواجهة الفيروس معلومة غير صحيحة؛ فالصين وإيطاليا، على سبيل المثال، قد فرضتا إجراءات عزل وحجر صحي واسعة النطاق شملت ملايين البشر. ولم تقم الولايات المتحدة بأي شيء مماثل.", "doc2": "ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਉੱਤੇ ਦਿੱਤੇ ਆਪਣੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਯੂਕੇ ਉੱਤੇ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ 460 ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 1135 ਕੇਸ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜਦਕਿ 38 ਮੌਤਾਂ ਵੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿੱਥੇ-ਕਿੱਥੇ ਆਏ ਹਨ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨਕਸ਼ੇ ਰਾਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹੋ। Source: Ministry of Health & Family Welfare ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਭਾਰਤ ਸਣੇ ਦੁਨੀਆਂ 'ਚ ਕੀ-ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਕਰ ਕੇ ਕਿਹਾ,\"ਮੈਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਸੰਘੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਤਾਕਤਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹਾਂ\" ਇੱਕ ਹੋਰ ਟਵੀਟ ਰਾਹੀਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਵੀ ਇਕਜੁੱਟਤਾ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਸਾਡਾ ਸਾਂਝਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ। ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਛੇਤੀ ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹਰਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੇਰੇ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦੇਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਇਹ ਹਾਲੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ ਹੈ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹਾਲਤ ਹੈ? ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ: ਜ਼ੁਕਾਮ-ਬੁਖਾਰ ਹੀ ਲੱਛਣ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲੱਗੇ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਵੀਡੀਓ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਾਸਕ ਕਦੋਂ ਪਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-51042936", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51053129", "doc1": "قال الجيش العراقي إن البلاد تعرضت لهجوم من 22 صاروخا وعلى الرغم من التحذيرات الغاضبة من طهران وتهديدها بأن تدفع واشنطن الثمن غاليا لمقتل سليماني، لم يصب أحد في الهجوم، وذلك وفقا لما قاله الرئيس الأمريكي دونالد ترامب. فهل تعمدت إيران تجنب قتل الأمريكيين؟ ما الذي قالته إيران والولايات المتحدة؟ قال تصريح للحرس الثوري الإيراني إن \"العشرات من صواريخ أرض-أرض\" أُطلقت في ساعات مبكرة من يوم الأربعاء \"لسحق قاعدة عين الأسد الجوية المحتلة من قبل الجيش الإرهابي المعتدي للولايات المتحدة\"، مركز العمليات العسكرية غربي العراق. وقالت وكالة تسنيم الإخبارية، المقربة من الحرس الثوري الإيراني، إن صواريخ \"فاتح 313\" و\"قيام\" استخدمت في الهجوم، وإن القوات الأمريكية أخفقت في اعتراضها لأنها كانت مزودة برؤوس حربية عنقودية. وتسببت الرؤوس العنقودية أيضا في \"عشرات الانفجارات\" في قاعدة عين الأسد، حسبما قالت الوكالة. مواضيع قد تهمك نهاية وقالت وزارة الدفاع الأمريكية إن إيران أطلقت أكثر من عشرة صواريخ باليستية استهدفت على الأقل قاعدتين عسكريتين، وهما قاعدة عين الأسد وأخرى في أربيل بإقليم كردستان العراق. لكن ترامب قال إن القوات الأمريكية لم تتعرض لخسائر بشرية نتيجة للهجوم الصاروخي الإيراني وإن القاعدتين تعرضتا \"لخسائر طفيفة\". وفي تصريح تلفزيوني أثنى ترامب على \"الاحتياطات التي اتُخذت، وتوزيع القوات، ونظام الإنذار المبكر الذي يعمل بكفاءة\". لكن الجنرال مارك مايلي، رئيس أركان الجيش الأمريكي، قال إنه يعتقد الهجوم كان يهدف لوقوع ضحايا. وقال مايلي إن \"تقييمه الشخصي\" هو أن إيران \"كانت تعتزم إحداث خسائر هيكلية، وتدمير مركبات ومعدات وطائرات وقتل قوات\". ما الذي ضربته الصواريخ؟ قال الجيش العراقي، الذي أكد أيضا أنه لم يتعرض لخسائر بشرية، إن البلاد تعرضت لهجوم من 22 صاروخا بين 1:45 والساعة 2:15 يوم الأربعاء. وأضاف أن 17 صاروخا أطلقت على قاعدة عين الأسد. وأظهرت صور بالقمر الصناعي التقطتها شركة بلانيت لاب التجارية لصالح معهد ميدلبيري للدراسات الدولية ما يبدو أنه خمس منشآت مدمرة في قاعدة عين الأسد. وقال ديفيد شميرلر، المحلل في معهد ميلبري: \"يبدو أن الصواريخ ضربت وسط بعض المباني\". لكن كان من الواضح أن بعض الصواريخ لم تضرب القواعد. وسقط صاروخان بعيدا عن القاعدة ولم ينفجرا، وذلك وفقا للجيش العراقي. وظهرت صور حطام الصاروخين لاحقا على شبكات التواصل الاجتماعي. التقط صحفيون صورا لقوات الأمن تستعيد حطاما مما يعتقدون أنه الموقع الذي سقط به الصاروخ وقال الجيش العراقي إن إيران أطلقت خمسة صواريخ صوب قاعدة جوية في أربيل، شمالي كردستان العراق. ولم يحدد الجيش العراقي عدد الصواريخ التي ضربت القاعدة، وقال التلفزيون الرسمي إن صاروخين سقطا في قرية تبعد عشرة أميال شمال غرب أربيل، وإن صاروخا ثالثا سقط على بعد 47 كيلومترا شمال غرب اربيل. والتقط صحفيون صورا لقوات الأمن تستعيد حطاما مما يعتقدون أنه الموقع الذي سقط به الصاروخ. هل حاولت إيران تجنب وقوع خسائر في الأرواح؟ قالت مصادر حكومية أمريكية وأوروبية لوكالة رويترز إنهم يعتقدون أن الأيرانيين حاولوا عن عمد الحد من الضحايا وتجنب ضرب منشآت أمريكية للحيلولة دون تصعيد الأزمة وخروجها عن السيطرة. ونقل جيك تابر، الصحفي في سي إن إن، عن مسؤول في البنتاغون قوله إن إيران \"اختارت عن عمد أهدافا لن تنجم عنها خسائر في الأرواح\". وقالت صحيفة واشنطن بوست إن مسؤولين أمريكيين قالوا إنهم عرفوا بحلول عصر الثلاثاء أن إيران تعتزم الهجوم على أهداف أمريكية في العراق، ولكنها لم تكن على علم بماهية الأهداف. وجاء إنذار مبكر من مصادر استخباراتية، بالإضافة إلى أنباء من العراق عن عزم إيران شن هجوم، حسبما قالت الصحيفة. وقال ديفيد مارتن، مراسل شبكة سي بي إس في البنتاغون، إن مسؤولا في شؤون الدفاع قال له إنه تم تحذير الولايات المتحدة قبل وقوع الهجوم \"بعدة ساعات\"، مما أعطى القوات وقتا كافيا للاحتماء في مبان محصنة. وأشار المصدر إلى أن هذا التحذير جاء من عدد من إشارات الأقمار الصناعية واعتراض اتصالات، وهي نفس الأنظمة التي تراقب اختبارات كوريا الشمالية. وقال جوناثان ماركوس، مراسل شؤون الدفاع لدى بي بي سي:\" لم يتضح ما إذا كان ذلك عن عمد أو نتيجة لخلل في تحديد الأهداف ودقة الصواريخ. ولكن إطلاق صواريخ طويلة المدى على قواعد أمريكية أسلوب خطر للإعلان موقف ما\". وأضاف \"عند النظر إلى صور القمر الصناعي عن تأثير الصواريخ الإيرانية في عين الأسد يتضح أنهم عددا من المنشآت ولهذا فإنه يبدو أن عدم وقوع ضحايا ناجم عن الصدفة وليس عن عمد\".", "doc2": "ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਬੀਤੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਇਰਾਕ ਦੇ ਬਗਦਾਦ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰੋਨ ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਏਗੀ। ਪਰ ਈਰਾਨ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਤਿੱਖੀ ਚਿਤਾਵਨੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਕੋਈ ਜਵਾਨ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਤਾਂ ਕੀ ਈਰਾਨ ਨੇ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਅਮਰੀਕੀ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿਚ ਤੈਨਾਤ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ? ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਈਰਾਨ ਬਾਰੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਈਰਾਨ ਦੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਰੈਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਗਾਰਡਜ਼ ਕੋਰ (ਆਈਆਰਜੀਸੀ) ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸਤਹਿ ਤੋਂ ਸਤਹਿ 'ਤੇ ਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਤਕਰੀਬਨ 20 ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਛੱਡੀਆਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਈਰਾਕ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕੀ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਅਲ-ਅਸਦ ਕੈਂਪ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ। ਅਲ-ਅਸਦ ਪੱਛਮੀ ਇਰਾਕ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੈਂਪ ਹੈ ਜਿੱਥੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਫ਼ੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਦੀ ਤਸਨੀਮ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਈਆਰਜੀਸੀ ਦਾ ਕਰੀਬੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਈਰਾਨ ਨੇ ਫ਼ਤਿਹ-313 ਅਤੇ ਕਿਆਮ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿਚ ਨਾਕਾਮਯਾਬ ਰਹੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ 'ਕਲਸਟਰ ਵਾਰਹੈੱਡ' ਲੱਗੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅਲ-ਅਸਦ ਵਿਚ ਦਸ ਧਮਾਕੇ ਹੋਏ। ਅਮਰੀਕੀ ਡਿਫ਼ੈਂਸ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਛੱਡੀਆਂ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀ ਮੈਂਬਰ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਫ਼ੌਜੀ ਬੇਸ ਵਿਚ ਵੀ ਮਾਮੂਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਟੀਵੀ 'ਤੇ ਬਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣ ਅਤੇ ਵਾਰਨਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਰਬਉੱਚ ਫ਼ੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰ, ਆਰਮੀ ਜਨਰਲ ਮਾਰਕ ਮਿਲੇ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲਾ ਵਾਕਈ ਜਾਨਲੇਵਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਡਾ ਨਿੱਜੀ ਮੁਲਾਂਕਣ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਵਾਹਨਾਂ, ਉਪਕਰਣਾਂ ਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ 'ਤੇ ਫ਼ੌਜੀ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।\" ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੇ ਅਸਲ ਵਿਚ ਕਿਸ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ? ਇਰਾਕੀ ਸੈਨਾ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਫੌਜੀ ਨੂੰ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਰਾਕੀ ਸੈਨਾ ਅਨੁਸਾਰ, ਬੁੱਧਵਾਰ ਸਵੇਰੇ 1:45 ਤੇ 2: 15 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ 22 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਡਿੱਗੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 17 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਲ-ਅਸਦ ਏਅਰ ਬੇਸ ਵੱਲ ਚਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਮਿਡਲਬਰੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟਡੀਜ਼ ਲਈ ਵਪਾਰਕ ਕੰਪਨੀ ਪਲੈਨੇਟ ਲੈਬਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਲ-ਅਸਦ ਏਅਰ ਬੇਸ ਵਿਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਪੰਜ ਢਾਂਚੇ ਢਹਿ ਗਏ ਹਨ। ਮਿਡਲਬਰੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਡੇਵਿਡ ਸ਼ਮਰਲਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ,\"ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿਚ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਿਲਕੁਲ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਲੱਗਿਆ ਸੀ।\" ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਏਅਰ ਬੇਸ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਡਿੱਗੀਆਂ। ਇਰਾਕੀ ਸੈਨਾ ਅਨੁਸਾਰ ਅਲ-ਅਸਦ ਕੈਂਪ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਛੱਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਦੋ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਹੀ ਖ਼ੇਤਰ ਦੇ ਹਿਤਾਨ ਪਿੰਡ ਨੇੜੇ ਡਿੱਗੀਆਂ ਅਤੇ ਫਟੀਆਂ ਨਹੀਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਤਿੰਨ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿਚ ਟੁੱਟੀ ਹੋਈ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਰਾਕੀ ਸੈਨਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਪੰਜ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਇਰਬਿਲ ਏਅਰ ਬੇਸ ਵਲੋਂ ਭੇਜੀਆਂ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੁਰਦਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਫਿਲਹ���ਲ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਏਅਰ ਬੇਸ ਵਿਚ ਡਿੱਗੀਆਂ ਪਰ ਇਰਾਕ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਂ ਵਿਚੋਂ ਦੋ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਇਰਬਿਲ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਤਕਰੀਬਨ 16 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਸਿਡਾਨ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਡਿੱਗੀ। ਕੁਝ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਰਬਿਲ ਕੈਂਪ ਵਲੋਂ ਭੇਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਇਰਬਿਲ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ 47 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵਿਚ ਡਿੱਗੀ ਸੀ। ਕੀ ਈਰਾਨ ਨੇ ਜਾਣਬੁਝ ਕੇ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ? ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਯੂਰਪੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਜਾਣਬੁਝ ਕੇ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕੀ ਕੈਂਪਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਬਚਾ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਕਿ ਜੋ ਸੰਕਟ ਮੰਡਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਕਾਬੂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਜਦੋਂਕਿ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹਾਲੇ ਵੀ ਹੱਲ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਸੀਐੱਨਐੱਨ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੇਕ ਟੈਪਰ ਨੇ ਪੈਂਟਾਗਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਜਾਣਬੁਝ ਕੇ ਅਜਿਹੇ ਟੀਚੇ ਚੁਣੇ ਜਿਥੇ ਜਾਨ-ਮਾਲ ਦਾ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਅਖਬਾਰ ਦਿ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਨੇ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਗਲਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਈਰਾਨ, ਇਰਾਕ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਅਮਰੀਕੀ ਠਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮਨ ਬਣਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਈਰਾਨ ਕਿਸ ਕੈਂਪ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰੇਗਾ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਰਾਕ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਖੂਫ਼ੀਆ ਸੂਤਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਚੇਤਾਵਨੀ ਮਿਲ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਈਰਾਨ ਕੋਈ ਸਟਰਾਈਕ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ।\" ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਸੀਬੀਐਸ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਡੇਵਿਡ ਮਾਰਟਿਨ ਨੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਰਾਹੀਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਕਈ ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਮਿਲ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕੀ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬੰਕਰਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਰਣ ਲੈਣ ਦਾ ਵਾਜਿਬ ਸਮਾਂ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਰੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਇਸ ਸੂਤਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਹ ਚਿਤਾਵਨੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ ਅਤੇ ਸਿਗਨਲਾਂ ਦੇ ਕਾਂਬੀਨੇਸ਼ਨ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਮਿਲੀ। ਇਹ ਉਹੀ ਸਿਸਟਮ ਹੈ ਜੋ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੀਖਣਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸ ਕਿਆਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਜਾਣਬੁਝ ਕੇ ਗਲਤ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਲਾਏ। ਮਾਰਟਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਕੋਈ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਜੋ ਦੱਸ ਸਕਦਾ ਕਿ ਇਰਾਕ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੈਨਿਕ ਥਾਂ ਬਦਲਣ ਕਾਰਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਡਿਫ਼ੈਂਸ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੋਨਾਥਨ ਮਾਰਕਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਵਜ੍ਹਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੀ ਸੀ ਜਾਂ ਈਰਾਨੀ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਟੀਕ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਹ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜੀ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਲਾਂਚ ਕਰਨਾ ਈਰਾਨ ਲਈ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲਾ ਰਾਹ ਸੀ।\" ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਅਲ-ਅਸਦ ਏਅਰ ਬੇਸ 'ਤੇ ਈਰਾਨੀ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਨੇ ਕਈ ਢਾਂਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ ਪਰ ਜੇ ਇਸ ਹਮਲੇ 'ਚ ਕੋਈ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਦੀ ਘਾਟ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਵੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-52952167", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52956207", "doc1": "الباحثون يدرسون عينات من الخفافيش البرية يعتقد أنها كانت مصدر انتقال إيبولا إلى البشر. ويسرّع تدخل البشر في الطبيعة من حولنا من احتمالات وقوع ذلك. وتأتي هذه الفرضية من خبراء دوليين في الصحة يدرسون كيفية وأمكنة ظهور الأمراض الجديدة. وقام العلماء بتطوير نظام للتعرف على أنماط الأوبئة، بهدف التنبؤ بالأمراض الموجودة في الحياة البرية التي تشكل أكبر نسبة من الخطورة على البشر. ويشرف على ذلك علماء في جامعة ليفربول بالمملكة المتحدة. وتأتي هذه الجهود في إطار مساع دولية لتطوير طرق للاستعداد بشكل أفضل لاحتمالات تفشي الأمراض في المستقبل. مواضيع قد تهمك نهاية \"تجنبنا خمس رصاصات\" يمكن للإبل أن تأوي فيروس ميرس قال البروفيسور ماثيو بايليس من جامعة ليفربول لبي بي سي نيوز \"في السنوات العشرين الماضية، كانت لدينا تهديدات كبيرة - سارس، ميرس، إيبولا، إنفلونزا الطيور وأنفلونزا الخنازير\". وأضاف: \"لقد هربنا من خمس رصاصات لكن السادسة أصابتنا\". وأوضح: \"هذه ليست آخر جائحة سنواجهها، لذا نحتاج إلى النظر عن كثب في الأمراض الموجودة في الحياة البرية\". وكجزء من هذه الدراسة الدقيقة بهذه الأمراض، صمّم بايليس وزملاؤه نظاماً للتعرف على الأنماط التنبؤية، يمكنه استكشاف قاعدة بيانات واسعة من كل أمراض الحياة البرية المعروفة. ومن بين آلاف البكتيريا والطفيليات والفيروسات المعروفة، يبحث العلماء عن دلائل للتعرف على ما قد يشكل أكبر تهديد للبشر. وإذا أثارت مسببات مرض ما الاهتمام، يستطيع العلماء توجيه جهود البحث إلى الوقاية أو العلاج قبل حدوث أي تفشي. وقال البروفيسور بايليس \"سيكون علينا إجراء خطوة إضافية لمعرفة الأمراض التي يمكن أن تتسبب بجائحة، لكننا نحرز الآن تقدماً في الخطوة الأولى\". دروس من الإغلاق يتفق العديد من العلماء على أن سلوكنا - وخاصة ما يتعلق بإزالة الغابات وزحفنا على موائل الحياة البرية المتنوعة - يساعد الأمراض على الانتشار من الحيوانات إلى البشر بشكل متكرر. متطوع يعمل مع أحد انواع القرود ووفقًا للأستاذة كيت جونز من جامعة كوليدج لندن، فإنّ الأدلة \"تشير بشكل عام إلى أنّ الأنظمة البيئي�� التي غيرها الإنسان … غالباً ما ترتبط بزيادة خطر إصابة البشر بالعديد من العدوى\". وأضافت: \"ليس هذا الحال في جميع الأمراض\". لكن أنواع الحيوانات البرية الأكثر تحملاً للاضطرابات التي يسببها البشر، مثل بعض أنواع القوارض، غالباً ما تكون أكثر فاعلية في استضافة ونقل مسببات الأمراض. وأشارت: \"لذلك، فإنّ فقدان التنوع البيولوجي يمكن أن يخلق مساحات طبيعية تزيد من خطورة الاتصال بين البشر والحياة البرية وتزيد من فرص انتشار بعض الفيروسات والبكتيريا والطفيليات إلى البشر\". وأظهر تفشي بعض الأمراض هذا الخطر في \"نقاط الالتقاء\" بين النشاط البشري والحياة البرية بوضوح. ففي أول تفشي لفيروس نيباه في عام 1999 في ماليزيا، انتشرت عدوى فيروسية - تحملها خفافيش الفاكهة - في مزرعة خنازير كبيرة على حافة غابة. وكانت خفافيش الفاكهة البرية تتغذى على أشجار الفاكهة، وقامت الخنازير بعدها بأكل الفاكهة نصف المأكولة التي سقطت من الأشجار وكانت مغطاة بلعاب الخفافيش. وأصيب أكثر من 250 شخصاً ممن كانوا على اتصال وثيق مع الخنازير المصابة بالفيروس. وتوفي أكثر من 100 منهم. لا يزال معدل الوفيات الخاص بفيروس كورونا يتكشف، لكنّ التقديرات الحالية تضعه عند حوالي 1 في المئة. أمّا فيروس نيباه، فيقتل من 40 إلى 75 في المئة من الأشخاص الذين يصابون به. ويقول البروفيسور إريك فيفر من جامعة ليفربول والمعهد الدولي لبحوث الثروة الحيوانية في نيروبي، كينيا، إنّ الباحثين بحاجة إلى متابعة مستمرة للمناطق التي يوجد بها خطر أعلى لتفشي الأمراض. الخفافيش هي المضيف الطبيعي للفيروس وتعتبر المزارع الواقعة على حافة الغابات والأسواق التي يتم فيها بيع وشراء الحيوانات من الأماكن التي يرجح أن تظهر فيها الأمراض. وأضاف: \"نحن بحاجة إلى أن نكون دائماً على اطلاع على هذه الواجهات وأن يكون لدينا أنظمة للاستجابة إذا رأينا أي شيء غير عادي\"، مثل تفشي مرض مفاجئ في موقع معين. وقال البروفيسور فيفر \"الأمراض الجديدة تظهر في البشر على الأرجح ثلاث إلى أربع مرات في السنة\". وأضاف: \"ليس فقط في آسيا أو أفريقيا، ولكن في أوروبا والولايات المتحدة أيضاً\". وأوضح ماثيو بايليس أنّ المراقبة المستمرة للأمراض الجديدة تكتسب أهمية متزايدة. وقال لبي بي سي نيوز: \"لقد خلقنا بيئة كاملة تقريباً هنا لظهور الأوبئة\". ويتفق الأستاذ فيفر مع هذا الرأي. وقال \"من المرجح أن يحدث هذا الأمر مراراً وتكراراً\". وأضاف: \"لقد كان ذلك يحدث طوال تفاعلنا مع العالم الطبيعي. المهم الآن هو كيف نفهمه ونستجيب له\". وقال البروفيسور فيفر إنّ الأزمة الحالية توفر درساً حول نتائج تأثيرنا على العالم الطبيعي. وأكد أنه \"من واجبنا جميعاً أن نفكر في الموارد التي نستهلكها والتأثير الذي تحدثه\".", "doc2": "ਜੰਗਲਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬਣੇ ਵਾੜੇ ਉਹ ਸਰਹੱਦਾਂ ਹਨ ਜਿੱਥੋਂ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵੱਲ ਸੌਖਿਆਂ ਹੀ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦਾ ਵਧਦਾ ਦਖ਼ਲ ਇਸ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੀਆਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀਆਂ ਕਿਵੇਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਰਾਇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪੈਟਰਨ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਧੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰ ਲਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖਾਂ ਲਈ ਸੰਭਾਵੀ ਖ਼ਤ��ਾ ਬਣ ਸਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇਗੀ। ਇਸ ਰਿਸਰਚ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਲਿਵਰਪੂਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਵਧੀਆ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਸਕਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਖੋਜਣ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵੀ ਯਤਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। 'ਅਸੀਂ ਪੰਜ ਗੋਲੀਆਂ ਖੁੰਝਾ ਲਈਆਂ' ਲਿਵਰਪੂਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਮੈਥਿਊ ਬਾਇਲਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਪਿਛਲੇ ਵੀਹ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸਾਨੂੰ 6 ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖ਼ਤਰੇ ਸਨ- ਸਾਰਸ, ਮਾਰਸ, ਈਬੋਲਾ, ਏਵੀਅਨ ਫਲੂ ਅਤੇ ਸਵਾਈਨ ਫਲੂ। ਅਸੀਂ ਪੰਜ ਗੋਲੀਆਂ ਤੋਂ ਤਾਂ ਬਚ ਲਏ ਪਰ ਛੇਵੀ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦਬੋਚ ਲਿਆ।” \"ਇਹ ਕੋਈ ਆਖ਼ਰੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ ਸਗੋਂ ਸਾਨੂੰ ਵਣ-ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਉੱਪਰ ਹੋਰ ਨੇੜਿਓਂ ਨਿਗ੍ਹਾ ਰੱਖਣੀ ਪਵੇਗੀ।\" ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਨਿਗ੍ਹਾ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਉਹ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਿਕਰਮੀਆਂ ਨੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪੈਟਰਨ-ਪਛਾਣ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਣ-ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਡੇਟਾਬੇਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਉੱਠ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ, ਪਰਜੀਵੀਆਂ ਅਤੇ ਵਾਇਰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਸਾਇੰਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਾਗ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਫੜਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਕੇਤਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਹ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਾ ਰਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਕਿਸੇ ਰੋਗਜਨਕ ਨੂੰ ਪਹਿਲਤਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਦੀ ਲਗਾਮ ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਉੱਭਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ, ਇਲਾਜ ਵੱਲ ਮੋੜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਾਇਲਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, “ਇਹ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਬਣ ਸਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਵੱਲ ਅਗਲਾ ਕਦਮ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਅਸੀਂ ਫਿਲਹਾਲ ਪਹਿਲੇ ਕਦਮ ਉੱਪਰ ਹੀ ਧਿਆਨ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।” ਲੌਕਡਾਊਨ ਤੋਂ ਸਬਕ ਕਈ ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਸਾਡੇ ਵਿਹਾਰ ਕਾਰਨ- ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਜੰਗਲਾਂ ਦਾ ਕਟਾਅ ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਵਣ-ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ—ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਫ਼ੈਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਕੇਟ ਜੋਨਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ, ਹਾਸਲ ਸਬੂਤ “ਸਮੁੱਚੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੁਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਨੀਵੀਂ ਜੈਵ-ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਖੇਤ) ਜਾਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।” “ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇਹੀ ਮਾਮਲਾ ਹੋਵੇ ਪਰ ਵਣ-ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਉਹ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਦਖ਼ਲ ਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਹਿ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚੂਹਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਪ੍ਰ��ਾਤੀਆਂ, ਉਹ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਫ਼ੈਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਾਰਗਰ ਦੇਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।” “ਇਸ ਲਈ ਜੈਵ-ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਾ ਹਰਜਾ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਸਿਰਜ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਵਣ-ਜੀਵਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸੰਪਰਕ ਵੱਧ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਿਸਮ ਦੇ ਵਾਇਰਸਾਂ, ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਪਰਜੀਵੀਆਂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਵਧ ਜਾਵੇ।” ਅਜਿਹੀਆਂ ਕੁਝ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ-ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਵਣ-ਜੀਵਨ ਦੇ ਮਿਲਾਨ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਉੱਪਰ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਸਪੱਸ਼ਟਤਾ ਨਾਲ ਇਸ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਹੈ। ਨਿਪਾਹ ਵਾਇਹਰਸ ਜਦੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 1999 ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਫ਼ਲ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਤੋਂ ਜੰਗਲ ਦੇ ਕੋਲ ਬਣੇ ਇੱਕ ਸੂਰਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਵਾੜੇ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਲ ਗਿਆ। ਚਮਗਿੱਦੜ ਫ਼ਲ ਖਾਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸੂਰ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗੇ ਜੂਠੇ ਫ਼ਲ ਖਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ਲ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਰਾਂ ਵੀ ਲੱਗੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਨੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਪਰਕ ਵਧਣ ਨਾਲ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਫ਼ੈਲਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ 250 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੂਰਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਰਹਿ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਲੱਗ ਗਈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 100 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਹਾਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਫਿਲਹਾਲ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ 1 ਫ਼ੀਸਦੀ ਉੱਪਰ ਹੈ ਜਦਕਿ ਨਿਪਾਹ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ 40-75% ਹੈ। ਲੀਵਰਪੂਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਇਰਿਕ ਫੈਵਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਉੱਪਰ ਨਜ਼ੀਦੀਕੀ ਨਿਗ੍ਹਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜੰਗਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਣੇ ਵਾੜੇ, ਮੰਡੀਆਂ ਜਿੱਥੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਸਭ ਮਨੁੱਖਾਂ ਤੇ ਵਣ ਜੀਵਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਧੁੰਦਲੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਹਨ ਜਿੱਥੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। \"ਸਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖਣੀ ਪਵੇਗੀ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿਕਿਸਿਤ ਕਰਨੀਆਂ ਪੈਣਗੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਵੀ ਆਸਾਵਾਂ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇ ਸਕੀਏ।\" ਜਿਵੇਂ ਕੋਈ ਮਹਾਂਮਾਰੀ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਫੈਵਰ ਮੁਤਾਬਕ, ਮਨੁੱਖੀ ਵਸੋਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਸ਼ਾਇਦ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਵਾਰ ਨਵੀਂਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਸਿਰਫ਼ ਏਸ਼ੀਆ ਜਾਂ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ। ਮੈਥਿਊ ਬੈਲਿਸਟ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਉੱਪਰ ਨਿਰੰਤਰ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਰੱਖਣ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨਵੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਲਈ ਬਿਲਕੁਲ ਸਟੀਕ ਵਾ-ਵਰੋਲਾ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। \"ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਫੈਵਰ ਵੀ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ।\" ਜੰਗਲਾ��� ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਦਖ਼ਲ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ \"ਇਹ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਕੁਦਰਤੀ ਸੰਸਾਰ ਨਾਲ ਸੰਵਾਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਕੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਕਿਵੇਂ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ।\" ਵਰਤਮਾਨ ਸੰਕਟ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਫੈਵਰ ਦਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੁਦਰਤੀ ਸੰਸਾਰ ਉੱਪਰ ਸਾਡੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਉੱਪਰ ਹੀ ਮਾੜੇ ਸਿੱਟਿਆਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਸਬਕ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਜੋ ਅਸੀਂ ਵਰਤਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੰਨ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹੀ ਰਹਿਣਗੀਆਂ-ਖਾਣਾ ਜੋ ਅਸੀਂ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਸਾਡੇ ਸਮਾਰਟ ਫੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸਮੱਗਰੀ, ਜਿੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸੀਂ ਵਰਤਾਂਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਉਤਨਾ ਹੀ ਪੈਸਾ ਬਣਾਵੇਗਾ। \"ਇਸ ਲਈ ਜੋ ਵਸੀਲੇ ਅਸੀਂ ਵਰਤਦੇ ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਸਰ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਵੀ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49918191", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49923446", "doc1": "جاء الهجوم بعد يوم واحد من إضراب نفذته الشرطة وأعلنت السلطات أن المهاجم كان يعمل في مقر الشرطة، موضحة أنه قتل بإطلاق نار في موقع الحادث. وقد أغلقت الشرطة المنطقة التي وقع فيها الهجوم.ولم يصدر حتى الآن بيان رسمي حول الحادث. ووصل الرئيس إيمانويل ماكرون ورئيس الوزراء إدوار فيليب ووزير الداخلية كريستوف كاستانير إلى موقع الحادث. وأكدت عمدة باريس آن إدالغو على موقع التواصل الاجتماعي \"تويتر\" أن \"عدة أشخاص\" قد قتلوا جراء الهجوم، وجرح شخص واحد. وأفادت وسائل إعلام بأن المهاجم كان قد عمل لمدة عشرين عاما في وظيفة إدارية لدى الشرطة. وقال شهود عيان إن رجال الشرطة كانوا يجرون بهلع في مكان الحادث. لم يصدر بعد بيان عن الشرطة ويأتي هذا الحادث بعد يوم واحد من تنفيذ الشرطة الفرنسية إضرابا في أنحاء البلاد احتجاجا على تزايد حوادث العنف التي تستهدف الشرطة ولارتفاع نسبة حوادث الانتحار في أوساط أفرادها. ووقع هجوم الخميس في حوالي الساعة الواحدة بعد الظهر بالتوقيت المحلي في باحة مقر الشرطة الواقع بالقرب من كنيسة نوتردام.", "doc2": "ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਹਮਲਾਵਰ ਉਸੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਹਮਲਾਵਰ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਸੈਂਟਰਲ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਪੂਰੇ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਸੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੈਰਿਸ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਹੈੱਡਕੁਆਟਰ ਇਹ ਘਟਨਾ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਇੱਕ ਵਜੇ ਵਾਪਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਫਰਾਂਸ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਅਫਸਰਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਵਧਦੀਆਂ ਹਿੰਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਵਧਣ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਹੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨਿਊਲ ਮੈਕਰੋਂ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਐਡਵਰਡ ਫਿਲਿਪ ਅਤੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਕ੍ਰਿ��ਟੋਫਰ ਕੈਸਟਾਨੇਰ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਗਏ। ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਬ੍ਰੌਡਕਾਸਟਰ ਬੀਐੱਫਐੱਮਟੀਵੀ ਅਨੁਸਾਰ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਮਰਦ ਤੇ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਮੀਡੀਆ ਅਨੁਸਾਰ ਹਮਲਾਵਰ ਦੀ ਉਮਰ 45 ਸਾਲ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੈਰਿਸ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਹੁਦੇ ’ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਸਨ। ਇਸਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਹ ਸ਼ਖਸ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਦੇ ਖੂਫੀਆ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਬੀਐੱਫਐੱਮਟੀਵੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਹਮਲਾਵਰ ਨੇ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਇੱਕ ਨੂੰ ਪੌੜੀਆਂ ’ਤੇ ਅਤੇ ਚੌਥੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚਾਕੂ ਮਾਰਿਆ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਸ ਹਮਲਾਵਰ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰੀ। ਪ੍ਰਤੱਖਦਰਸ਼ੀ ਨੇ ਕੀ ਦੱਸਿਆ? ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੱਖਦਰਸ਼ੀ ਨੇ, ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਮਲੇ ਵੇਲੇ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀ, ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਇੱਕ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ, “ਪੁਲਿਸ ਦਹਿਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਇੱਧਰ-ਉੱਧਰ ਭੱਜ ਰਹੀ ਸੀ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੇ ਬਾਰੇ ਸੁਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਸ ਤਰੀਕੇ ਦੀ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸੁਣਦੇ ਹੋ। ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਨੂੰ ਲਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਤੇ ਅੱਜਕਲ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ।” ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਵੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44255599", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47140158", "doc1": "وقال ترامب للصحفيين \"سنرى ما سيحدث، ومن الممكن حتى أن تعقد في الثاني عشر من يونيو/ حزيران المقبل، فنحن نتحدث معهم حاليا وهم يرغبون في عقدها بشدة ونحن أيضا\". وأضاف في تغريدة ، قال السيد ترامب إن الاجتماع يمكن أن يجري في سنغافورة \"وإذا لزم الأمر سيتم تمديده بعد ذلك التاريخ\". وقبل تلك التغريدة، قالت الرئاسة الكورية الجنوبية إنها ممتنة لأن \"القمة عادت إلى الحياة مرة أخرى\". ويقول ديفيد ويليس مراسل بي بي سي من واشنطن إنه لا أحد يمكنه التخمين إذا ما كانت المحادثات ستعقد في غضون أسبوعين أم لا. وكان ترامب قد وجه لومه الخميس لكوريا الشمالية فيما وصفه \"بحملتها العدائية\"، ثم أعلن إلغاء القمة. ولاحقا قالت كوريا الشمالية إنها منفتحة على الحوار وترغب في \"التفاوض في أي وقت وبأي شكل\". وقال نائب وزير الخارجية الكوري الشمالية كيم كي غوان إن قرار ترامب إلغاء القمة \"مؤسف\". وفي حال عقدت القمة ستكون المرة الأولى التي يلتقي فيها رئيس أمريكي مع الزعيم الكوري الشمالي. ترامب يلتقي الرئيس الكوري الجنوبي في البيت الأبيض ورغم أن تفاصيل القمة التي أصبحت قيد الشك حاليا غير معلنة إلا أنها كانت ستركز على تفاصيل نزع السلاح النووي من شبه الجزيرة الكورية ورفع الثقة بين الأطراف المختلفة في المنطقة. وكانت كوريا الشمالية قد أعلنت أنها وفت بوعدها بغلق وتفكيك الأنفاق في موقعها الوحيد لإجراء الاختبارات النووية على أرضها لكن بعد ساعات أعلن ترامب إلغاء القمة. وأخبر ترامب الصحفيين أمام البيت الأبيض أنه يرحب باللهجة التصالحية في بيان كوريا الشمالية ردا على قراره إلغاء القمة، مضيفا أنه لازال مرحبا بإجراء المحادثات مع زعيم كوريا الشمالية. وفي وقت سابق قال ترامب على حسابه على موقع تويتر \"ياله من خبر رائع أن نتلقى البيان الدافئ والمثمر الصادر عن كوريا الشمالية، سنرى إلى أين يقودنا، ربما إلى رخاء وسلام طويل ومستدام كما نرجو\". وكان الزعيم الكوري الشمالي والرئيس الأمريكي قد اتفقا على عقد القمة في سنغافورة بعد عقود من التوتر بين البلدين بل وملاسنات بين الرجلين. وسبب العداء بين البلدين توترا في شبه الجزيرة الكورية بسبب برنامج كوريا الشمالية للأسلحة النووية والتي تقول بيونغيانغ إنه خط دفاع عن أراضيها ضد ما تسميه \"العدوان الأمريكي\". وقالت الخارجية الكورية الشمالية إن الانتقادات التي وجهتها في الآونة الأخيرة لمسؤولين أمريكيين بعينهم كانت بسبب تصريحات أمريكية مستفزة، وإن الخصومة الحالية توضح \"الحاجة الملحة\" لعقد القمة. وقالت كوريا الشمالية في بيان نشرته وسائل إعلام رسمية بعد إلغاء ترامب القمة \"الإعلان المفاجئ والأحادي الجانب بإلغاء القمة كان أمرا غير متوقع ولا يمكن إلا أن نشعر بالأسى العميق لذلك\". ونقلت وكالة الأنباء المركزية الكورية عن المسؤول الكوري الشمالي قوله في بيان \"أعجبتنا كثيرا جهود الرئيس ترامب التي لم يسبق أن بذلها أي رئيس آخر لعقد قمة تاريخية بين كوريا الشمالية والولايات المتحدة\".", "doc2": "ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬੈਠਕ ਲਈ ਥਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿਚ ਇੰਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ, ਡਰੱਗਜ਼ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮਸਲਿਆਂ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖੇ ਹਨ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਬਾਰੇ ਟਰੰਪ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ 27-28 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਆਗੂ ਕਿਮਜੋਂਗ ਉਨ ਨਾਲ ਵਿਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹੋਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੀ ਬੈਠਕ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, \" ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 15 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਲਾਂਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ।\" \"ਜੇਕਰ ਮੈਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾ ਚੁਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਲੜਾਈ ਹੋ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਹਾਲੇ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬਾਕੀ ਹੈ ਪਰ ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਉਨ ਨਾਲ ਮੇਰੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਧੀਆ ਹਨ।\" ਸਿਆਸੀ ਏਕਤਾ ਬਾਰੇ ਬੋਲੇ ਟਰੰਪ ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਲਾਨਾ ਯੂਨੀਅਨ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਸਿਆਸੀ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਏਕਤਾ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਨੂੰ ਮਾਤ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਘਰੇਲੂ ਏਕਤਾ ਹੋਣ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨੇਟ ਨੇ ਵਿਚ ਡੈਮੋਕਰੇਟਸ ਰਿਪਬਲਿਕਨਜ਼ ਨੂੰ ਘੰਟਿਆਂਬੱਧੀ ਹਮਲਾਵਰ ਭਾਸ਼ਾ ਵਰਤਣ ਵਾਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਹੁਣ ਸਿਆਸੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। \"ਇਕੱਠੇ ਮਿਲ ਕੇ ਅਸੀਂ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਖਤਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।\" \"ਅਸੀਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਵੰਡਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਨਵੇਂ ਗੱਠਜੋੜ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਨਵੇਂ ਹੱਲ ਲੱਭ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਸੁਨਹਿਰਾ ਬਣਾ ਸਕ��ੇ ਹਾਂ। ਫੈਸਲਾ ਸਾਡਾ ਹੈ।\" ਬਾਰਡਰ ਮੁੱਦੇ ਉੱਤੇ ਟਰੰਪ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਫਿਰ ਸਰਹੱਦ ਸੀਲ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਚੁੱਕਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪਰਵਾਸ ਨੂੰ 'ਤੁਰੰਤ ਕੌਮੀ ਖ਼ਤਰਾ' ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਬਾਰਡਰ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਨੈਤਿਕਤਾ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪਰਵਾਸ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ।\" ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਅਫਸਰਾਂ ਨੇ 2,66,000 ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਏ ਹਨ। ਦੱਖਣੀ ਬਾਰਡਰ ਲਈ ਪ੍ਰਪੋਜ਼ਲ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਕੰਧਾਂ ਕੰਮ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਕੀ ਬੋਲੇ ਟਰੰਪ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ 58 ਫੀਸਦੀ ਫਾਇਦਾ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹੋਇਆ। ਸਾਰੇ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਣ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੰਮਕਾਜੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਏ, ਇਹ ਰੰਗ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ 'ਸਫਰਗੇਟਸ' ਨੇ ਪਾਇਆ ਸੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਰਤ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਮੁਹਿੰਮ ਬਣਾਏਗਾ। 'ਟੈਰਿਫ਼ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ' ਚੀਨ ਉੱਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਘਾਟੇ ਲਈ ਮੈਂ ਅਮਰੀਕੀ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਉਂਦਾ ਹਾਂ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਮੇਡ ਇੰਨ ਅਮਰੀਕਾ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀਆਂ ਉੱਤੇ ਖਤਰਾ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਐਲਾਨ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਖਰਚਾ ਘਟਾਉਣਾ ਸਾਡੀ ਅਗਲੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਐਚਆਈਵੀ ਤੇ ਏਡਜ਼ ਖਿਲਾਫ਼ ਜੰਗ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਏਡਜ਼ ਮੁਕਤ ਕਰਾਂਗੇ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਦੇਰ ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਗਰਭਪਾਤ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42351236", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42358502", "doc1": "سلمى حايك: واينستين أجبرني على تمثيل مشهد جنسي وفي مقال نشر في صحيفة نيويورك تايمز، قالت حايك إن واينستين قال لها ذات مرة: \"سأقتلك، لا تظني أنني لا أستطيع فعل ذلك.\" وشككت هولي بيرد، المتحدثة باسم واينستين، في رواية حايك. واتهمت عشرات الممثلات، من بينهن روز مكجوان وأنجلينا جولي وجوينيث بالترو، واينستين بالتحرش والاعتداء الجنسي. وينفي منتج هوليوود الشهير ادعاءات إقامة علاقات دون رضا الطرف الآخر. وفي تصريحات لنيويورك تايمز للحديث عن فيلمها الذي يحكي قصة الفنانة المكسيكية، فريدا كاهلو، وصفت حايك، 51 عاما، العمل مع قطب الإنتاج السينمائي بأنه كان \"أعظم طموح\" لديها. وكتبت حايك، بعدما توصلت إلى اتفاق مع واينستين بشأن حقوق الفيلم التي كان سيعرض خلال عام 2002، أنها اضطرت مرارا لرفض إيحاءات جنسية من هارفي. وكتبت أنها قررت: -\"لم أسمح له بالاستحمام معي. -لم أدعه يشاهدني أثناء الاستحمام -لم أسمح له بتدليكي -لم أسمح لصديق له بتدليكي وهو عارٍ -لم أسمح ��ه بممارسة الجنس الفموي معي -رفضت الظهور عارية مع امرأة أخرى\" واتهمت حايك منتج هوليوود بتهديدها بإلغاء الفيلم ما لم تؤدِ دورا جنسيا مع ممثلة أخرى. وأضاف وهي تسرد اضطرابها أثناء تصوير المشهد الذي قالت إنه كان غير مبرر: \"اضطررت لتناول المهدئات، التي أوقفت في النهاية البكاء لكنها تسببت في حدة التقيؤ.\" وتابعت: \"هذا كما تتصورونه لم يكن مشهدا مثيرا، لكنها كانت الطريقة الوحيدة لأداء المشهد.\" وقالت بيرد، المتحدثة باسم واينستين: \"واينستين لا يتذكر أنه ضغط على سلمى لأداء مشهد جنسي غير مبرر مع إحدى البطلات، ولم يكن موجودا هناك لتصوير الفيلم.\" وأضاف: \"كل الادعاءات الجنسية كما وصفتها سلمى غير دقيقة، وهؤلاء الذين شهدوا على الأحداث لديهم رواية مختلفة عما جرى.\" ويُتّهم واينستين بالاغتصاب والاعتداء والتحرش الجنسي، لكنه نفى \"بصورة لا لبس فيها\" ادعاءات إقامة علاقات دون رضا الطرف الآخر. سلمى حايك وهي تروج لفيلمها فريدا عام 2003، الذي شاركت في بطولته وإنتاجه", "doc2": "ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਇਮਜ਼ 'ਚ ਹਾਇਕ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਨਸਟੀਨ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਜਾਨ ਤੋਂ ਮਾਰ ਦੇਵਾਂਗਾ, ਇਹ ਨਾ ਸੋਚਣਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।\" ਰੋਜ਼ ਮੈਕਗੋਵਨ, ਏਂਜਲੀਨਾ ਜੋਲੀ ਅਤੇ ਗਵਿਨੇਥ ਪਾਲਤਰੋ ਸਣੇ ਦਰਜਨਾਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ ਨੇ ਵਾਇਨਸਟੀਨ 'ਤੇ ਜਿਣਸੀ ਸੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਾਰਵੀ ਵਾਇਨਸਟੀਨ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਜਿਣਸੀ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। 51 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮੈਕਸਿਕੋ ਮੂਲ ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਸਲਮਾ ਹਾਇਕ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਨਸਟੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੁਪਨਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਵਾਇਨਸਟੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਫ਼ਿਲਮ 'ਫ੍ਰੀਡਾ' ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਹੋਏ ਖੁਲ੍ਹੇ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 'ਨਾ ਕਹਿਣ ਦੀ ਵਾਰੀ ਮੇਰੀ ਸੀ'- 1972 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਚੰਨ 'ਤੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਗਿਆ? 6 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਸਾਲਾਨਾ ਕਮਾਈ 70 ਕਰੋੜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ਮੈਂ ਨਾ ਕਹਿਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ- \"ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਨਹਾਉਣ ਤੋਂ ਨਾ ਕਹਿਣਾ\" \"ਨਹਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਮੈਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਨਾ ਕਹਿਣਾ\" ਮੈਨੂੰ ਮਾਲਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੇਣ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਨਾ ਕਹਿਣ\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਬਿਨਾਂ ਕਪੜਿਆਂ ਵਾਲੇ ਦੋਸਤ ਨੂੰ ਮੈਨੂੰ ਮਾਲਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੇਣ ਤੋਂ ਨਾ ਕਹਿਣਾ\" \"ਓਰਲ ਸੈਕਸ ਨੂੰ ਨਾ ਕਹਿਣਾ\" ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਔਰਤ ਨਾਲ ਬਿਨਾਂ ਕਪੜਿਆਂ ਦੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਨਾ ਕਹਿਣਾ\" ਕਿਉਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਇਹ ਸਰਦਾਰ? ਸਾਕਸ਼ੀ ਮਲਿਕ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਦਾ 'ਬਿੱਲ' ਕੌਣ ਭਰੇਗਾ? ਨਿਊਡ ਸੀਨ ਲਈ ਧਮਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਵਾਇਨਸਟੀਨ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੋਰ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਨਿਊਡ ਸੀਨ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਉਹ ਫ਼ਿਲਮ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣਗੇ। ਇੱਕ ਫ਼ਿਲਮ ਦੇ ਸੀਨ ਨੂੰ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ 'ਚ ਮਚੀ ਖਲਬਲੀ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਦਵਾਈ ਲੈਣੀ ਪਈ ਸੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰ ਸਕਾ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਲਟੀਆਂ ਆਉਣ ਲੱਗੀਆਂ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸੀਨ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕੀ ਹੋਵੇ ਬਦਕਾਰੀ ਲਈ ਸਜ਼ਾ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਖ਼ਤਮ? ਕਿਉਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਇਹ ਸਰਦਾਰ? ਕੰਡੋਮ ਦੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ꞉ ਕੰਡੋਮ ਤੋਂ ਸੌਫਟ ਪੋਰਨ ਤੱਕ ਉਹ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, \"ਤੁਸੀਂ ਕਲਪਨਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਉਹ ਕਾਮੁਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਇਹੀ ਇੱਕ ਰਸਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੈਂ ਇਹ ਸੀਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਸੀ।\" ਸਲਮਾ ਹਾਇਕ ਲਈ ਬੈਸਟ ਐਕਟ੍ਰੈਸ ਸਣੇ 'ਫ੍ਰੀਡਾ' ਨੂੰ ਆਸਕਰ ਦੀਆਂ 6 ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਮਿਲੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56480360", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56480825", "doc1": "تضررت المدن الواقعة على ساحل نيو ساوث ويلز مثل بورت ماكواري بشدة وتسببت الأمطار الغزيرة التي استمرت لأيام في فيضان الأنهار والسدود حول سيدني - عاصمة الولاية - وفي جنوب شرق كوينزلاند. ويقول مسؤولون إن \"الحدث الذي يقع مرة واحدة كل 50 عاما\" قد يستمر طوال الأسبوع، وحثوا المواطنين على توخي الحذر. وعرض رئيس الوزراء الأسترالي، سكوت موريسون، تقديم مساعدات مالية لمن أجبروا على النزوح عن منازلهم. وقال لمحطة 2GB الإذاعية في سيدني يوم الاثنين \"إنه وقت اختبار آخر لبلدنا\". مواضيع قد تهمك نهاية ووقعت أضرار واسعة النطاق في المناطق المتضررة، التي يقطنها حوالي ثلث سكان أستراليا البالغ عددهم 25 مليون نسمة. وقالت رئيسة وزراء نيو ساوث ويلز، غلاديس بريجيكليان، إن العديد من المجتمعات \"التي ضربتها الفيضانات\" قد تضررت من حرائق الغابات والجفاف في الصيف الماضي. وقالت: \"لا أعرف أي وقت في تاريخ الولاية شهدنا فيه هذه الظروف المناخية القاسية، بمثل هذا التعاقب السريع وسط جائحة\". ونفذت خدمات الطوارئ ما لا يقل عن 500 عملية إنقاذ، بما في ذلك انقاذ الأشخاص من السيارات. وتم انتشال عائلة واحدة عالقة من منزلها الذي غمرته المياه بطائرة هليكوبتر. كما أنقذ عمال الإنقاذ أسرة من ضمنها طفل رضيع من الفيضانات في منزلهم في غرب سيدني. تم إنقاذ هذا الرضيع مع طفل آخر وأربعة بالغين في غرب سيدني وقال مكتب الأرصاد الجوية الأسترالي إن هطول الأمطار - الذي يصل إلى 1000 ملم في بعض المناطق - كان \"غير عادي\" في الأيام الأخيرة. ويوم الإثنين، كانت السلطات أكثر قلقًا بشأن السكان في المناطق المنخفضة شمال وغرب سيدني، ومنطقة سنترال كوست في نيو ساوث ويلز ووادي هوكيسبيري، حيث اجتاح الطقس السيءالمناطق الداخلية. وتواجه المجتمعات في الساحل الأوسط-الشمالي، وهي المنطقة الأكثر خطورة حاليا، أسوأ فيضانات منذ عام 1929.", "doc2": "ਰਾਜਧਾਨੀ ਸਿਡਨੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ-ਪੂਰਬੀ ਕੁਈਨਸਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਨਦੀਆਂ ਅਤੇ ਬੰਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"50 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਹ ਹਾਲਾਤ\" ਕਈ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਬਣੀ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਕਾਟ ਮੌਰੀਸਨ ਨੇ ਘਰ ਛੱਡਣ 'ਤੇ ਮਜਬੂਰ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਸ ਦੀ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਗਲੈਡੀ ਬੈਰੇਂਜੀਕਲੀਅਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੋਮਵਾਰ ਦੇਰ ਰ��ਤ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਦੀ ਜਾਨ ਨਹੀਂ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਜਿਵੇਂ ਹਾਲਾਤ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਿਸੇ ਚਮਤਕਾਰ ਵਾਂਗ ਹੈ।\" ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਢਾਈ ਕਰੋੜ ਆਸਟੇਰਲੀਆਈ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਬੈਰੇਜੀਕਲੀਅਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੜ੍ਹ ਦੀ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਏ ਕਈ ਭਾਈਚਾਰੇ ਪਿਛਲੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ ਅਤੇ ਸੋਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਿਡਨੀ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਕਰਮੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਨਵਜਾਤ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰਨਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਵੱਡਿਆਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਚਾਲੇ ਇੰਨੇ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇੰਨੇ ਖ਼ਰਾਬ ਮੌਸਮ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਬਣੇ ਹੋਣ।\" ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 750 ਬਚਾਅ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਚਲਾਈਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਹੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ। ਬਚਾਅ ਕਰਮੀਆਂ ਨੇ ਸਿਡਨੀ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਵਜਾਤ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਫਸੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਬਚਾਇਆ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ 900 ਮਿ.ਮੀ ਤੱਕ ਹੋਈ ਬਰਸਾਤ 'ਆਸਾਧਰਨ' ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿੰਤਾ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਸਿਡਨੀ ਦੇ ਨਿਚਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ, ਐੱਨਐੱਸਡਬਲਿਊ ਸੈਂਟ੍ਰਲ ਕੋਸਟ ਅਤੇ ਹਾਕਸਬਰੀ ਘਾਟੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜਤਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀ ਹੋਇਆ? ਹੜ੍ਹ ਕਾਰਨ ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਸ ਵਿੱਚ ਤਬਾਹੀ ਵਰਗਾ ਮੰਜ਼ਰ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਮਿਡ-ਨਾਰਥ ਕੋਸਟ ਤੋਂ 15 ਹਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਸਿਡਨੀ ਤੋਂ 3 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢ ਕੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਦੀਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਵਧਣ ਕਰਕੇ ਸੜਕਾਂ ਟੁੱਟ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਕਰੀਬ 150 ਸਕੂਲ ਬੰਦ ਕਰਨੇ ਪਏ। ਕਈ ਜਾਨਵਰ ਮਰੇ ਹਨ, ਹੜ੍ਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਨਵਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਤੈਰਦੇ ਦਿਖੇ ਅਤੇ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਖਿੜਕੀਆਂ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਭਰਿਆ ਹੈ। ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਜੋੜੇ ਦਾ ਵਿਆਹ ਸੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸੇ ਦਿਨ ਸਿਡਨੀ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਹੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਵਗਦੇ ਦੇਖਿਆ। ਸਿਡਨੀ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 17 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦੇ ਰਨਵੇ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਭਰ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਉਡਾਣਾ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਸਿਡਨੀ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਬਵੰਡਰ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕ ਗਈ ਅਤੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46547180", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45267093", "doc1": "كانت المحكمة قد أصدرت حكما يقضي بسجن كوهين ثلاث سنوات لارتكابه عدة تهم جاءت تصريحات ترامب بعد يوم من الحكم على كوهين بالسجن ثلاث سنوات بتهمة انتهاك قانون تمويل الحملات الانتخابية وارتكاب جرائم احتيال. وقال ترامب في تغريدة \"كان محاميا، ومن المفترض أنه يعرف القانون\"، مضيفا أنه أقر بالتهم لكي \"يحرج الرئيس\". وكان كوهين قد ألقى باللائمة على تأثير ترامب \"وأعماله القذرة\" سببا لعقوبته. وأكد ترامب في سلسلة تغريدات يوم الخميس أنه \"لم يرتكب خطأ\" يتعلق بقانون تمويل الحملات الانتخابية. وأضاف أن كوهين \"ربما لم يكن مذنبا\" في هذه المخالفات التي تتعلق بالحملة الانتخابية، لكنه اعترف ليحقق استفادة شخصية. وقال ترامب إن كوهين :\"بوصفه كان يعمل محاميا، فقد كان مايكل يتحمل مسؤولية كبيرة بالنسبة لي\". واعترف كوهين بالإدلاء بإفادات كاذبة أمام الكونغرس وانتهاك قانون تمويل الحملات الانتخابية والتهرب الضريبي. وفضلا عن عقوبة السجن، أصدرت المحكمة حكما بمصادرة نحو مليوني دولار. ويعد كوهين أول عضو في الدائرة المقربة لترامب الذي يُعاقب بالسجن على خلفية تحقيقات بشأن مزاعم التدخل الروسي في انتخابات الرئاسة الأمريكية عام 2016. أكد ترامب في سلسلة تغريدات يوم الخميس أنه \"لم يرتكب خطأ\" يتعلق بقانون تمويل الحملات الانتخابية وقال المحامي، الذي أعلن ذات مرة أنه مخلص لترامب بشدة ومستعد للموت من أجله و\"تلقي رصاصة بدلا منه\"، للقاضي وليام بولي إن ترامب تسبب في أن جعله \"يسير في طريق مظلم بدلا من النور\". وأضاف للمحكمة :\"ضعفه كان بسبب طاعة عمياء لدونالد ترامب\"، وهذا جعله \"يشعر أنه من الواجب التغطية على أعماله القذرة\". ودأب ترامب، الذي وصف تحقيقات مولر بأنها \"مطاردة ساحرات\"، على انتقاد حليفه السابق منذ بدأ التعاون مع المحققين. وقال للصحفيين الشهر الماضي إن كوهين \"ضعيف\" و \"ليس ذكيا جدا\". ما هي جرائم كوهين؟ من بين التهم الموجهة إلى كوهين دفع أموال لامرأتين مقابل صمتهما بعدما هددتا خلال حملة انتخابات الرئاسة الأمريكية بالكشف عن إقامة ترامب علاقة جنسية معهما. وكان ترامب قد اعترف بدفع الأموال، لكنه نفى إقامة علاقة جنسية، ووصف تلك المدفوعات بأنها معاملة خاصة خارج نطاق حملته الانتخابية. وتعد تهم كوهين الأخرى الخاصة بالتهرب الضريبي وتهم الاحتيال البنكي لا علاقة لها بالرئيس. وكان المستشار القانوني الخاص قد وجه اتهاما لكوهين بالإدلاء بإفادة كاذبة أمام الكونغرس بعد إبرام اتفاق يقضي بتعاونه في التحقيقات الخاصة بمزاعم التدخل الروسي في الانتخابات الأمريكية. وكان كوهين قد اعترف بأنه أدلى بتصريحات كاذبة للكونغرس بشأن مشروع \"برج ترامب\" العقاري في موسكو خلال الانتخابات التي جرت عام 2016. --------------------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਕੋਹੇਨ ਦਾ ਇਹ ਕਬੂਲਨਾਮਾ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਪੋਰਨ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਔਰਤ ਨੂੰ \"ਚੁੱਪ ਰਹਿਣ ਲਈ\" ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਕੋਹੇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕੰਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ \"ਉਮੀਦਵਾਰ\" (ਜਿਸਨੂੰ ਟਰੰਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ) ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ \"ਚੋਣਾਂ ਉੱਤੇ ਅਸਰ ਪਾਉਣ ਲਈ\" ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਨੂੰਨ 'ਚ ਕਿਸੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਲੁਕਾਉਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦੇਣਾ ਜੁਰਮ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਵੈਸਟ ਵਰਜੀਨੀਆ ਵਿਖੇ ਰੈਲੀ ਲਈ ਪੁੱਜੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕੋਹੇਨ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ। ਵ��ਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਵੀ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਾਈਕਲ ਕੋਹੇਨ ਨੂੰ 12 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਜਾਵੇਗੀ ਅਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮਾਨਤ @ਤੇ ਛੱਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਸਰਕਾਰੀ ਵਕੀਲਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਰਾਜ਼ੀਨਾਮੇ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੋਹੇਨ ਨੇ ਕੁਲ ਅੱਠ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਕਬੂਲਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ 'ਚ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਤੇ ਬੈਂਕ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਕੋਹੇਨ ਵੱਲੋਂ ਮੰਨੇ ਜੁਰਮਾਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ 65 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੀ ਕੈਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਜੱਜ ਵਿਲੀਅਮ ਪੌਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਜ਼ੀਨਾਮੇ ਦੇ ਕਰਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਹੀ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਸਜ਼ਾ 12 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਸੁਣਾਈ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਕੋਹੇਨ ਨੂੰ ਫਿਲਹਾਲ 5 ਲੱਖ ਡਾਲਰ (3.5 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ) ਦੀ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪੈਸੇ ਦਿੱਤੇ ਕਿਉਂ ਗਏ ਸਨ? ਪੋਰਨ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਸਟਾਰ ਸਟੋਰਮੀ ਡੈਨੀਅਲਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਹ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 2016 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਕੋਹੇਨ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਰਹੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਾਰੇ ਚੁੱਪ ਰਹਿਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1.3 ਲੱਖ ਡਾਲਰ (90 ਲੱਖ ਰੁਪਏ) ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਇਸ ਮਈ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਹੇਨ ਨੂੰ ਇਹ ਪੈਸੇ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਕੋਹੇਨ ਦੇ ਕਬੂਲਨਾਮੇ ਮੁਤਾਬਕ ਵੀ ਟਰੰਪ ਝੂਠ ਬੋਲਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਹੇਨ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਇੱਕ ਗੱਲਬਾਤ ਵੀ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਔਰਤ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਜਨਤਕ ਨਾ ਕਰੇ। 'ਇਹ ਝੂਠ ਹੈ' ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਹੇਨ ਦੇ ਵਕੀਲ ਲੈਨੀ ਡੇਵਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਹੇਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਮੁਲਕ ਵੱਲ ਆਪਣਾ ਫਰਜ ਨਿਭਾਉਣਗੇ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਕੀਲ ਰੂਡੀ ਜੂਲਿਆਨੀ ਨੇ ਕੋਹੇਨ ਨੂੰ \"ਝੂਠਾ\" ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਡੇਵਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ (ਕੋਹੇਨ) ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਾਫ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਜੁਰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦੇ ਕੇ ਚੋਣਾਂ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ... ਜੇਕਰ ਇਹ ਕੋਹੇਨ ਦਾ ਜੁਰਮ ਹੈ ਤਾਂ ਫਿਰ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ?\" ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਕੀਲ ਰੂਡੀ ਜੂਲਿਆਨੀ ਨੇ ਕੋਹੇਨ ਨੂੰ \"ਝੂਠਾ\" ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੋਹੇਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਲੱਗੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਇਲਜ਼ਾਮ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਕੀ ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਹੋਵੇਗਾ ਅਸਰ? ਜੇ ਮਾਈਕਲ ਕੋਹੇਨ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦਾ ਟਰੰਪ ਦੇ ਪੈਂਦੇ ਅਸਰ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਸਿਆਸੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗਾ ਪਰ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਸਿਰਫ ਮੌਜੂਦਾ ਵਕਤ ਵਾਸਤੇ ਕਹੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਵਕਤ ਬਾਰੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਤੋਂ ਬਚੇ ਰਹਿਣ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਪੱਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਵੱਧ ਨਜ਼ਰ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਟਰੰਪ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਏਜੰਡਾ ਤੈਅ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਮੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52016921", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51355725", "doc1": "أصاب فيروس كورونا أكثر من 350 ألف شخص حول العالم، وحصد أرواح أكثر من 15 ألفا آخرين وتعيش مدن عدة، بل ودول بأكملها، حالة إغلاق تام وألغيت الرحلات الجوية والأحداث الدولية والمهرجانات السنوية. وأصبحت أوروبا البؤرة الجديدة للمرض، بينما في أماكن أخرى، في أمريكا اللاتينية والولايات المتحدة والشرق الأوسط، يزداد معدل الإصابة يوميا. لكن يبدو أن بعض البلدان تمكنت، من احتواء الانتشار المفاجئ للفيروس، الذي قتل حتى 23 مارس/ آذار الجاري حوالي 15 ألف شخص، وأصاب أكثر من 340 ألفا آخرين، في جميع أنحاء العالم. العديد من الدول الآسيوية، على الرغم من قربها الجغرافي من الصين، حيث بدأ المرض، تقود الطريق في كبح معدل الإصابة بفيروس كوفيد 19. مواضيع قد تهمك نهاية وقال عالم الأوبئة تولبرت نينسوا، الأستاذ بجامعة جون هوبكنز الأمريكية، لبي بي سي: \"هناك دول تمكنت من اتخاذ إجراءات لاحتواء تفشي المرض، وأعتقد أننا يجب أن نتعلم منها\". وأضاف: \"أنا لا أتحدث فقط عن الصين، حيث انخفض عدد الحالات بعد تطبيق إجراءات شديدة القسوة، قد لا تجدها الدول الديمقراطية الأخرى سهلة التنفيذ\". وأشار نينسوا إلى أن تايوان المجاورة للصين، والتي يبلغ عدد سكانها نحو 23.6 مليون نسمة، سجلت 195 حالة إصابة بفيروس كورونا، وحالتي وفاة فقط حتى 23 مارس/ آذار الجاري. بينما سجلت هونغ كونغ، التي يبلغ عدد سكانها 7.5 مليون نسمة وتتشارك حدودا برية مع الصين، 155 حالة إصابة مؤكدة، وأربع وفيات خلال أكثر من شهرين، لكن الإصابات تزايدت مرة أخرى خلال الأسبوع الماضي، وتم اتخاذ مجموعة من الإجراءات الإضافية. نجحت اليابان في كبح انتشار الوباء أما اليابان، التي يبلغ عدد سكانها نحو 120 مليون نسمة، فقد سجلت 1100 حالة إصابة، وسجلت كوريا الجنوبية نحو 9 آلاف إصابة، لكن معدل الإصابة والوفيات انخفض كثيرا خلال الأسابيع الأخيرة. ووفقا لنينسوا، نجحت هذه البلدان في إدارة انتشار الفيروس، لأنها تصرفت بسرعة وطبقت سياسات مبتكرة. فيما يلي أكثر تلك السياسات فعالية: تتفق منظمة الصحة العالمية والخبراء، الذين استشارتهم بي بي سي، على أن التشخيص المبكر عامل أساسي في احتواء انتشار الوباء. يقول نينسوا: \"لا يمكنك معرفة التأثير الحقيقي للفيروس، أو اتخاذ الإجراء المناسب إذا كنت لا تعرف عدد الأشخاص المصابين\". وتتفق كريس جونسون، أستاذ علم الأوبئة في جامعة تمبل الأمريكية، مع هذا الرأي. وتقول إن هذا هو ما أحدث فارقا حقيقيا في احتواء الفيروس، فقد شهدت الدول التي اعتمدت على الاختبار انخفاض عدد الحالات الجديدة، بينما شهدت الدول التي لم يتم فيها إجراء الاختبار ارتفاعا حادا في عدد الحالات. وأضافت لبي.بي.سي: \" تختبر كوريا الجنوبية نحو عشرة آلاف شخص يوميا، ما يعني أنها اختبرت خلال يومين عدد أشخاص، أكثر من الذين اختبرتهم الولايات المتحدة خلال ما يزيد عن شهر\". ويقول المدير العام لمنظمة الصحة العالمية، تيدروس أدهانوم غيبريسوس، إن اختبار أي شخص يعاني من الأعراض هو \"مفتاح لوقف انتشار\" الوباء. وقال في مؤتمر صحفي عقده مؤخرا: \"لدينا رسالة بسيطة إلى جميع البلدان: اختبر، اختبر، اختبر. يجب أن تكون جميع الدول قادرة، على اختبار جميع الحالات المشتبه فيها. لا يمكنهم محاربة هذا الوباء وهم معصوبو الأعين\". الاختبار أولى خطوات احتواء الوباء وحذر أيضا من اختبار الأشخاص الذين يعانون من أعراض شديدة فقط، فالبيانات الناتجة حينئذ لن تكون موثوقة لإنشاء إحصاءات، وتشجع تلك الممارسة أولئك الذين يعانون من أعراض أكثر اعتدالا على الاستمرار في نشر الفيروس. 2- عزل المصابين تقول البروفيسور كريس جونسون: \"قامت كوريا الجنوبية والصين بعمل ممتاز، في تتبع واختبار واحتواء مواطنيها\". لا تقوم الاختبارات بعزل المرضى، ومنع الفيروس من الانتشار فحسب، بل تساعد أيضا في اكتشاف الحالات الجديدة المحتملة، التي قد تكون في المراحل المبكرة وبالتالي بدون أعراض، حسب البروفيسور كريس. وبحسب كريس جونسون، كانت السلطات الصينية \"شديدة اليقظة\"، في الكشف عن الحالات الجديدة المحتملة، ما قد يكون أحد الأسباب وراء الانخفاض الكبير في الإصابات المسجلة. وتقول: \"يتم إرسال الأشخاص الذين يعانون من ارتفاع في درجة الحرارة إلى عيادات الحمى، واختبار إصابتهم بالأنفلونزا أو كوفيد 19. إذا كانت نتائج اختبارهم إيجابية للفيروس، فسيتم عزلهم في ما يطلق عليه فنادق الحجر الصحي، لتجنب إصابة عائلاتهم\". اتبعت تايوان وسنغافورة وهونغ كونغ نهجا مختلفا: عزل الحالات المشتبه بها في المنزل، وفرض غرامات تزيد عن 3 آلاف دولار على من خالفوا القواعد. لكن في كلتا الحالتين، وفقا لـ نينسواه، كان مفتاح هذه الاستراتيجية هو اكتشاف وتتبع العدوى المحتملة. ويقول إنه في تايوان وسنغافورة كانت هناك استراتيجيات معمول بها، للكشف عن الأشخاص الذين كانوا على اتصال بالمرضى، ابتداء من مقابلة المصابين إلى فحص الكاميرات الأمنية أو سجلات النقل. ويضيف: \"في 12 مارس/ آذار الجاري، كان لدى هونغ كونغ 445 حالة مشتبه فيها، لكنها أجرت 14900 اختبار، على جميع الأشخاص الذين كانوا على اتصال بهؤلاء المصابين، للكشف عن العدوى المحتملة، وجاءت اختبارات 19 منهم إيجابية\". 3- الاستعداد والتصرف السريع يقول نينسوا، الذي عمل سابقا في منع انتشار فيروس إيبولا في غرب أفريقيا، إن أحد العناصر الأساسية لاحتواء الفيروس هو التصرف بسرعة، قبل أن تنتقل العدوى إلى السكان. ويقول: \"أظهرت دول، مثل تايوان وسنغافورة، أن الإجراء السريع للكشف عن الحالات الجديدة وعزلها يمكن أن يكون عاملا حاسما، في احتواء الانتشار\". نجحت تايوان حتى الآن في احتواء انتشار فيروس كوفيد 19 ويقول تقرير حديث، نشرته مجلة الجمعية الطبية الأمريكية، إن نجاح تايوان يرجع جزئيا أيضا إلى حقيقة، أن الجزيرة قد استعدت من قبل لمثل هذا الاحتمال، وأنشأت مركزا للتحكم في الأوبئة، في وقت مبكر من عام 2003. تم إنشاء ذلك المركز، الذى يضم العديد من الجهات البحثية والوكالات الحكومية، بعد أزمة وباء سارس، وأجريت منذ ذلك الحين العديد من التدريبات والدراسات. وحتى قبل تأكيد انتقال الفيروس من شخص لآخر، في منتصف يناير/ كانون الثاني الماضي، بدأت تايوان بالفعل في فحص جميع الركاب، القادمين من مدينة ووهان الصينية، حيث بدأ تفشي المرض. وبدأت هونغ كونغ في تفعيل محطات للكشف عن درجة الحرارة، في نقاط الدخول إلى أراضيها، منذ 3 يناير/ كانون الثاني، ثم فرضت ��جرا صحيا لمدة 14 يوما للسياح القادمين إلى البلد، في حين تم توجيه الأطباء للإبلاغ عن أي مريض، يعاني من الحمى أو أعراض تنفسية حادة، وتاريخ السفر الأخير إلى منطقة ووهان. يقول نينسواه: \"مرة أخرى، كان عامل الوقت حاسما\". 4- التباعد الاجتماعي يقول نينسوا: \"بمجرد أن يدخل المرض إلى بلدك بالفعل، لن تصبح إجراءات الاحتواء صالحة\". بحلول ذلك الوقت، فإن الطريقة الأكثر فعالية لحماية السكان هي تنفيذ التباعد الاجتماعي بسرعة، كما هو متبع بوضوح في هونغ كونغ وتايوان. طلبت سلطات هونغ كونغ من الناس العمل من المنزل، وأغلقت المدارس وألغت جميع المناسبات الاجتماعية، بحلول أواخر يناير/ كانون الثاني الماضي. وقررت سنغافورة إبقاء المدارس مفتوحة، لكنها أجرت اختبارات وراقبت الطلاب وهيئة التدريس بشكل يومي. 5- تعزيز تدابير النظافة الشخصية تقول منظمة الصحة العالمية إن غسل اليدين بانتظام، والنظافة الشخصية أمران ضروريان لتجنب العدوى. ويقول نينسوا: \"تعلمت العديد من الدول الآسيوية، من تجربة سارس في عام 2003. هذه الدول تعرف أن النظافة ستقي الناس من المرض، وتمنعهم من إصابة الآخرين\". شخص يستخدم مواد مضادة للبكتيريا، في إحدى المحطات المخصصة لذلك بشوارع سنغافورة في دول مثل سنغافورة وتايوان وهونغ كونغ، توجد محطات بها مواد مضادة للبكتيريا في الشوارع، كما أن الاستخدام المنتظم لأقنعة الوجه منتشر على نطاق واسع. وعلى الرغم من أن أقنعة الوجه قد لا تكون دائما فعالة، في وقاية مرتديها من الإصابة بالمرض، إلا أنها تقلل من خطر انتقال العدوى، من خلال السعال والعطس.", "doc2": "ਚੀਨ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਤੇ ਚਿੜੀਆਂ ਦੀ ਕਈ ਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਵਿਗਿਆਨਿਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਚੀਨ ਦੇ ਵੁਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਮਿਸਾਲਨ ਸੱਪ, ਰੈਕੂਨ ਅਤੇ ਸਾਹੀ ਦਾ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਪਿੰਜਰੇ 'ਚ ਕੈਦ ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਖਾਦ ਪਦਾਰਥਾਂ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਮਾਰ ਵੱਧਣ ਕਰਕੇ ਇਸ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖਪਤਕਾਰ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ, ਦੋਵੇਂ ਢੰਗਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਲਗਾਈ ਪਾਬੰਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਸਹਿਤ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਚਮਗਾਦੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਮਨੁੱਖ 'ਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸੇ ਦੂਜੇ ਜਾਨਵਰ 'ਚ ਗਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅਜੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਈ ਹੈ। ਚੀਨ 'ਚ ਕੁਝ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਵਾਦ ਦੇ ਕਾਰਨ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤੀ ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਡਾਗ ਫੈਸਟਿਵਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕੁੱਤੇ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹ���: ਚੀਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਅਜਿਹੇ ਰੇਸਟੋਰੈਂਟ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਚਮਗਾਦੜ ਦਾ ਸੂਪ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਸੰਦ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਪੀਂਦੇ ਵੀ ਹਨ। ਵੇਖਣ 'ਚ ਭਾਵੇਂ ਬਹੁਤ ਅਟਪਟਾ ਲੱਗੇ ਪਰ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਸੂਪ ਦੇ ਕਟੋਰਿਆਂ 'ਚ ਸਾਬੂਤ ਚਮਗਾਦੜ ਵੀ ਪਈ ਮਿਲੇਗੀ। ਭੁਨਿੰਆ ਹੋਇਆ ਕੋਬਰਾ ਸੱਪ, ਭਾਲੂ ਦੇ ਭੁੰਨੇ ਹੋਏ ਪੰਜੇ, ਬਾਘ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਤੋਂ ਬਣੀ ਸ਼ਰਾਬ ਵਰਗੇ ਵਿਅੰਜਨ ਮਹਿੰਗੇ ਰੇਸਟੋਰੈਂਟਾਂ 'ਚ ਆਮ ਹੀ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ-ਫਰੋਖਤ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ 'ਚ ਚੂਹੇ, ਬਿੱਲੀਆਂ, ਅਤੇ ਸੱਪ ਸਮੇਤ ਕੁਝ ਅਲੋਪ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਚਿੱੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵੀ ਵੇਚੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਚੀਨ 'ਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਇੱਕ ਤਫਤੀਸ਼ਕਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਚੀਨ 'ਚ 'ਯੇਵੈ' ਦਾ ਵਿਚਾਰ (ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ 'ਚ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਜੰਗਲੀ ਟੈਸਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ) ਘਰ-ਘਰ 'ਚ ਬੋਲਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਚੀਨ 'ਚ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਹਸ, ਖੋਜੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਦਰਸ਼ਾਉਂਦਾ ਹੈ।\" ਚੀਨ 'ਚ ਕਈ ਰਵਾਇਤੀ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਕਈ ਮਨੁੱਖੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਪੁਰਸ਼ ਨਿਪੁੰਸੁਕਤਾ, ਹੱਡੀਆਂ ਦਾ ਦਰਦ, ਗਠੀਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਚੀਨ 'ਚ ਪੈਨਗੋਲਿਨ ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਮਾਸ ਦੀ ਮੰਗ ਇੰਨ੍ਹੀ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ 'ਚ ਇਸ ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਹੋਂਦ ਹੁਣ ਨਾ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੀ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਵੀ ਇਸ ਜਾਨਵਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਦਵਾਈਆਂ 'ਚ ਗੇਂਡੇ ਦੇ ਸਿੰਗ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਜਾਤੀ ਵੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਚੀਨ 'ਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੂਪ 'ਚ ਭਾਵ ਖਾਣ 'ਚ , ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਜਾਂ ਕਈ ਹੋਰ ਰੂਪ 'ਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਨਵੇਂ ਵਾਇਰਸ ਜਾਨਵਰਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ, ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਚੀਨ 'ਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ 'ਚ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੇ ਚੀਨ 'ਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਹੋ ਰਹੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਜਗ ਜਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਇਸ ਕਾਰੇ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਪਾਰ ਦੇ ਚਲੱਦਿਆਂ ਜਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਫੌਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਪਾਬੰਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਰੱਖਿਅਕ ਸੰਸਥਾ���ਾਂ ਇਸ ਮੌਕੇ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਚੁੱਕ ਕੇ ਇਸ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹਨ। ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਰਸ ਨਾਂ ਦਾ ਵਾਇਰਸ ਵੀ ਚੀਨ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਹੀ ਆਇਆ ਸੀ ਕੀ ਚੀਨ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਰੱਖਿਅਕਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵ ਦੇਵੇਗਾ? ਕੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਜੋ ਸਥਿਤੀ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ? ਕੀ ਸਮਾਜਿਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਇਸ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਟਾਲਿਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ? ਇਹ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਸਵਾਲ ਹਨ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਜਲਦ ਤੋਂ ਜਲਦ ਲੱਭਣੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚੁਣੌਤੀ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਨਿਜਾਤ ਪਾਉਣਾ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਵਾਇਰਸ ਸਾਰਸ ਅਤੇ ਮਰਸ ਵੀ ਚਮਗਾਦੜ ਤੋਂ ਹੀ ਆਏ ਸਨ। ਪਰ ਉਹ ਵੀ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ 'ਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਵੇਟ ਬਿੱਲੀਆਂ ਅਤੇ ਊਠਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਪੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਵਿਭਾਗ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਡਾ. ਬੇਨ ਇਮਬਾਰੇਕ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਅਸੀਂ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਜੰਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨੁੱਖ ਨਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਈ ਸੰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਵੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜੋ ਅੱਜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਾਣੇ-ਪਹਿਚਾਣੇ ਜੀਵਾਣੂਆਂ, ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਪਰਜੀਵੀਆਂ 'ਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।\" ਹਾਲ 'ਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਹੱਡੀ ਵਾਲੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁੱਲ 32 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਸਮਾਂ 'ਚੋਂ 20% ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ 'ਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦਾ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਪਾਰ 20 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਨਸ਼ਿਆਂ, ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਵਸਤਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਹੈ। ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਵਿੱਚ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕ ਰਹੇ ਸ਼ਾਰਕ ਮੱਛੀ ਦੇ ਫਿਨ ਕੀ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਖ਼ਤਰੇ ਦੀ ਘੰਟੀ ਹੈ? ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਫੰਡ ਫਾਰ ਨੇਚਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ 'ਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰੇ ਦੀ ਘੰਟੀ ਵੱਜੋਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਹੋਂਦ ਖ਼ਤਰੇ 'ਚ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਲਤੂ ਬਣਾਉਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਖਾਦ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਚਿਕਿਤਸਕ ਗੁਣਾਂ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੋ ਸੋਸ਼ਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਈ ਜਾ ਸਕੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀ ਫੌਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੱਗੀ ਰਹੇਗੀ। ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ 'ਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ, ਇਕ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਲੈ ਜਾਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 'ਤੇ ਇਸ ਐਲਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੱਕ ਪਾਬੰਦੀ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2002 'ਚ ਵੀ ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੀ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਪਰ ਰੱਖਿਅਕਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ ਦੇ ਅਮਲ 'ਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਚੀਨ 'ਚ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਜੰਤੂਆਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਜ਼ੋਰਾਂ-ਸ਼ੋਰਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਵਾਧਾ ਸਤੰਬਰ 2020 'ਚ ਚੀਨ ਜੈਵਿਕ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਨਾਂਅ ਹੇਠ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਬੈਠਕ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਕੁਦਰਤੀ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਵਸੀਲਿਆਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਬੀਤੇ ਸਾਲ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਅੰਤਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਨੁੱਖੀ ਇਤਿਹਾਸ 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਦਸ ਲੱਖ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਤੀਆਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ 'ਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਸੰਪਾਦਕੀ ਲੇਖਾਂ 'ਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਹੋ ਰਹੇ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਪਾਰ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿਖੇਧੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਵਾਤਾਵਰਨ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਡੇਬੀ ਬੈਂਕਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਇਸ ਮੌਕੇ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ, ਦਵਾਈਆਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਰਗੇ ਕਾਰਜਾਂ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਰੋਕ ਲਗਾਈ ਜਾ ਸਕੇ।\" ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਏਵੀਅਨ ਇੰਨਫਲੂਏਂਜਾ ਅਤੇ ਬਰਡ ਫਲੂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਈ ਜੰਗਲੀ ਪੱਛੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ 'ਚ ਮਦਦ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਬਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ ਚੀਨ 'ਚ ਹਾਥੀ ਦੰਦ ਦੇ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਹਾਥੀਆਂ ਦੀ ਜਾਤੀ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਦਮ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਲਈ ਚੀਨੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹੀ ਪਾਬੰਦੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਨਦੇਹੀ ਨਾਲ ਅਮਲ 'ਚ ਲਿਆ ਕੇ ਚੀਨ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇੱਥੇ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਸਿਰਫ ਚੀਨ 'ਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਲੱਗਣੀਆਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਆਰੰਭਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: ਵੀਡਿਓ: ਝੁੱਗੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਖਿਡਾਰਨ ਤੇ NRI ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵੀਡਿਓ: ਇੱਕ ਤੁਲਨਾ ਅਜੋਕੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਅੰਬੇਦਕਰ ਦੇ ਅਖ਼ਬਾਰ 'ਮੂਕਨਾਇਕ' ਦੀ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54370085", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54465413", "doc1": "يبني كلا الجانبين استحكامات عسكرية لنزاع طويل الأمد وقد تجاوز القتال الذي اندلع بين الجانبين الأحد، في حجمه وسعة نطاقه، التصعيدات الدورية التي كانت تحدث في السنوات الأخيرة؛ إذ شمل استخدام المدفعية الثقيلة والدبابات والصواريخ والطائرات المسيرة. وحتى الآن، تأكد مقتل أكثر من 100 شخص من المدنيين والمقاتلين الأرمينيين في القتال الدائر هناك. ولم تنشر أذربيجان أي بيانات عن خسائرها العسكرية، الأمر الذي يثير تكهنات بأنها قد تكون عالية. ويبدو أن القتال قد اندلع إثر محاولة القوات الأذربيجانية استعادة السيطرة على مناطق سبق أن احتلتها القوات الأرمينية في حرب كاراباخ في أعقاب تفكك الاتحاد السوفييتي. التي أسفرت عن نزوح مئات الآلاف من الأذريين عن ديارهم في هذه المناطق في الفترة بين 1992 و 1994. وأعقب التصعيد الأخير عاما من التوتر - تميز بمواجهة دبلوماسية تمسك فيها كلا الطرفين بمواقفهما، وتبادلا استخدام لغة عدوانية في الأعمال الدعائية بينهما، فضلا عن اشتباكات في شهر يوليو/ تموز في منطقة إلى الشمال من الحدود الدولية بين أرمينيا وأذربيجان. مواضيع قد تهمك نهاية ماهي المخاطر الناجمة عن الصراع؟ كان يجري احتواء التصعيدات السابقة بين القوات الأرمينية والأذربيجانية خلال أيام، بيد أن شدة كثافة القتال الحالي تؤشر أن ذلك لن يكون ممكنا في هذا الوقت. أسفر القتال الذي اندلع منذ الأحد الماضي عن وقوع ضحايا في صفوف المدنيين أيضا وقد ضُربت مناطق مأهولة بالسكان في منطقة ناغورنو كاراباخ المتنازع عليها بالصواريخ وقصفت بالقنابل للمرة الأولى منذ التسعينيات. كما ضُربت أهداف مدنية أيضا في كل من أرمينيا وأذربيجان. ويبدو أن كلا الجانبين يبني استحكامات لنزاع طويل الأمد. فقد رفضت أذربيجان المفاوضات المتجددة مع أرمينيا، وهي تعتمد على درجة كبيرة من الدعم التركي هذه المرة لم تكن متوفرة في التصعيدات السابقة. ولكن ثمة خطر كامن في اندلاع نزاع مستمر لمدى طويل، يمكن أن يشهد تورطا لقوى خارجية فيه ما ينذر بوقوع حرب إقليمية أوسع. ما هو الدور التركي؟ تقدم تركيا تقليديا دعما دبلوماسيا ومعنويا لدولة أذربيجان الشريك الجيوستراتيجي لها والمشابهة لها عرقيا في كون سكانها من العنصر التركي. وقد تكثفت اللقاءات بين مسؤولين عسكريين من البلدين في أعقاب اشتباكات يوليو/تموز، التي أعقبها إجراء مناورات عسكرية مشتركة بين البلدين. ومنذ اندلاع القتال الأحد الماضي، أعلنت تركيا دعمها غير المشروط لأذربيجان، ويبدو أنها تواصل تزويد أذربيجان بمختلف القدرات العسكرية. وثمة شكوك قليلة في أن تكنولوجيا طائرات عسكرية مسيرة تركية قد نشرت هناك. واتهمت يريفان (عاصمة أرمينيا) أنقرة باسقاط طائرة أرمينية من طراز أس يو-25 في 29 سبتمبر/أيلول، الأمر الذي تنفيه أنقرة. نشرت وزارة الدفاع الأرمينية صورا لطائرة من طراز أس يو-25 زعمت أنها أسقطت بواسطة طائرة حربية تركية وعلى الرغم من أن مثل هذه المزاعم قد سُمعت من قبل وثبت أنها غير صحيحة، ثمة مزاعم غير مؤكدة -لكن انتشارها يتنامى- تشير إلى أن تركيا قد نقلت مرتزقة من سوريا للقتال في أذربيجان. ما هو الدور الروسي؟ تلعب روسيا أدوار مختلفة، وربما متناقضة، في النزاع. فعبر علاقاتها الثنائية مع أرمينيا وعضويتها في منظمة معاهدة الأمن الجماعي، تقدم موسكو لأرمينيا ضمانات أمنية، ولكنها لا تمتد إلى منطقة القتال في ناغورنو كاراباخ، التي تعد بالعرف الدولي جزءا من أذربيجان. وتقدم موسكو السلاح لكلا الجانبين، وهي أحد الرؤساء المشاركين في مجموعة مينسك التي تتوسط في النزاع بينهما. وقد دعت روسيا إلى وقف إطلاق نار، ولكن على العكس من التصعيدات واسعة النطاق السابقة، عليها حتى الآن أن تقنع القادة السياسيين أو العسكريين الأرمينيين والأذربيجانيين بحضور اجتماع مشترك. وترتبط موسكو بعلاقة صعبة مع الزعيم الأرميني الجديد الذي تولى منصبه في عام 2018، نيكول باشينيان، لذا من المرجح أن تفضل يريفان أن تتعامل مع هذا التصعيد بالاعتماد على نفسها لأكبر قدر ممكن. فروسيا لم تكن قادرة في التسعينيات على نشر قوات حفظ السلام على الأرض في ناغورنو كاراباخ. ويشك الأرمينيون في أن مساعدة موسكو ستكون مشروطة بقيود ما يجعلهم حذرين في طلب الدعم الروسي. وطالما ظل القتال مقتصرا على منطقة ناغورنو كاراباخ المتنازع عليها فإن أفاق أن تحافظ روسيا على حيادها في الصراع تجعل من المرجح أن لا يكون هناك تدخل روسي معلن فيه؛ بيد أن حدوث نزاع طويل الأمد مع تدخل تركي متزايد سيهدد الهيمنة الروسية في المنطقة تعتبرها جزءا من فضاء مصالحها الحيوية ويستدعي استجابة مباشرة منها. أرمينيا وأذربيجان: بي بي سي عربي تحاور مقاتلا سوريا على خط النار بين البلدين كيف تفاعل المجتمع الدولي مع الصراع؟ باستثناء تركيا، دعت القوى الإقليمية والدولية الأخرى إلى كبح القتال الجاري، وعرضت إيران وجورجيا وقطر التوسط بين الطرفين. وأكد اجتماع لمجلس الأمن الدولي في 29 سبتمبر/أيلول على الدور الأولي لمجموعة مينسك التي ترأسها فرنسا وروسيا والولايات المتحدة ومنظمة الأمن والتعاون الأوروبي في التوسط بين أرمينيا وأذربيجان. بيد أن تركيز انتباه دولي كافٍ والالتزام بتجديد الجهود الدبلوماسة سيكون موضع تحدٍ، إذ تزامن القتال مع فترة ارتباك على الصعيد الدولي جراء تفشي فيروس كورونا عالميا والانتخابات الأمريكية ونموذج السلوك التقليدي الذي يتراجع فيه التركيز على الصراع بعد الاتفاق على وقف إطلاق النار مباشرة. كيف يمكن أن تسير الأمور؟ إن أي نجاح عسكري سريع يتم الحفاظ عليه، سواء عبر استعادة أذربيجان السيطرة على مناطق مهمة أو صد القوات الأرمينية للعمليات العسكرية الأذربيجانية قد يفتح أفق اتفاق على وقف إطلاق النار، ولكنه سيحفز عدم استقرار على الصعيد المحلي سيدفع كلا الجانبين فيه ثمنا أسوأ محليا. وكلما طال أمد القتال و/ أو بدا أن أحد الجانبين يخسر في صراع طويل، فمن المرجح أن تواجه روسيا وتركيا خيارات صعبة تتعلق في هل أنهما ستصبحان أكثر تدخلا في الصراع الدائر. لورانس بروَرز مدير برنامج القوقاز في منظمة موارد المصالحة وبناء السلام ومؤلف كتاب \"أرمينيا وأذربيجان: تشريح التناحر (بينهما).", "doc2": "ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹੁਣ ਇਸ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਸਲੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਰਾਹੀਂ ਹੱਲ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰ�� ਅਨੁਰਾਗ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰੈਸ ਬ੍ਰੀਫਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਆਰਮੀਨੀਆ-ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਨਾਗੋਰਨੋ-ਕਾਰਾਬਾਖ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫਿਰ ਤਣਾਅ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਦੀ 27 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਤੜਕੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਸੀ।\" \"ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਜਾਨ-ਮਾਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਤੁਰੰਤ ਇਸ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਸੰਭਵ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ, ਉਸ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਆਰਮੀਨੀਆ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਬਰਟ ਕੋਚਾਰੀਨ ਤਤਕਾਲੀਨ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਏਪੀਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਭਾਰਤੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਥੇ 1300 ਭਾਰਤੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਆਰਮੀਨੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸੇਵਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਵੇਲੇ ਲਗਭਗ 3,000 ਭਾਰਤੀ ਆਰਮੀਨੀਆ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਆਰਮੀਨੀਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿੱਘੇ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਹਨ। 1991 ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਵੱਖਰੇਵੇਂ ਤੱਕ ਆਰਮੀਨੀਆ ਇਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ, ਆਰਮੀਨੀਆ ਦੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਨਿਰੰਤਰ ਤਾਜ਼ੇ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 1991 ਤੋਂ, ਆਰਮੀਨੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਆਰਮੀਨੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ ਫੇਰੀ 2017 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਗੱਲ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦੀ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਹ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੱਖ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਸੰਬੰਧੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੂਟਨੀਤਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਵੈਸਟ ਏਸ਼ੀਅਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਪਰਸਨ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਸ਼ਵਨੀ ਕੁਮਾਰ ਮਹਾਪਾਤਰਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸਥਿਤੀ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੀ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਰ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣ ਦਾ ਸਵਾਲ ਇਸ ਲਈ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਮਰਥਕ ਤੁਰਕੀ ਹੈ। \"ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਅਜ਼ੇਰੀ (ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ) ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਭਰਾ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਅਜ਼ੇਰੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਹੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਨਸਲੀ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹ ਇੱਕ ਹੀ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਦੋਸਤੀ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਭਾਈਚਾਰਕ ਹੈ। \" ਉਹ ਅੱਗੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਅਤੇ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਰਕੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਲੋਚਨਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਭਾਰਤੀਆਂ 'ਤੇ ਅਸਰ ਕੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੁਖ ਦਾ ਉਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀਆਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮਹਾਪਾਤਰਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧਾ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਇੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮਿਲੀਜੁਲੀ ਛਵੀ ਹੈ। ਉਥੇ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਕਿਹੜੇ ਹਾਲਾਤਾਂ 'ਚ ਹਨ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਵਿੱਚ ਵਸੇ ਭਾਰਤੀ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਬਹੁਤੀ ਭਾਰਤੀ ਆਬਾਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਾਕੂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਭਾਰਤੀ ਡਾਕਟਰ, ਅਧਿਆਪਕ ਜਾਂ ਫਿਰ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਗੈਸ ਅਤੇ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਾਕੂ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਰਜਨੀ ਚੰਦਰ ਡਿਮੇਲੋ ਦਾ ਆਪਣਾ ਕਲੀਨਿਕ ਹੈ। ਉਹ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਜੇਵਾੜਾ ਦੀ ਵਸਨੀਕ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਭਾਰਤੀਆਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਲੜਾਈ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਜਗ੍ਹਾ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਾਕੂ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 400 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਾਰਤੀ ਬਾਕੂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਅਜੇ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਾਕੂ 'ਤੋਂ 60-70 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਆਰਮੀਨੀਆ ਵਲੋਂ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।\" ਡਾ. ਰਜਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਉਥੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਤਾ ਵਜੋਂ ਖੂਨਦਾਨ ਕੈਂਪ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਪੈਸੇ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਰਜਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਰਮੀਨੀਆ ਵੱਲੋਂ ਨਾਗਰਿਕ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਮਲੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਪਰ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਵੱਲੋਂ ਨਾਗਰਿਕ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਹਮਲੇ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੁੱਰਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੇ ਮਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨਾਗੋਰਨੋ-ਕਾਰਾਬਾਖ ਖੇਤਰ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜ਼ਰਬਾਜਾਨੀ ਲੋਕ ਆਪਣਾ ਇਲਾਕਾ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਲਈ ਇਸ ਲੜਾਈ ਨੂੰ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਰਜਨੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹਰ ਆਦਮੀ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਫੌਜ ਵਿਚ ਭਰਤੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲੜਾਈ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਗੁਆਂਢ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਲੜਕੇ ਦੀ ਵੀ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਉਹ ਬਹੁਤ ਭਾਵੁਕ ਹੈ। ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਾਗੋਰਨੋ-ਕਾਰਾਬਾਖ 4,400 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਖੇਤਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਆਰਮੀਨੀਆਈ ਈਸਾਈ ਅਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਤੁਰਕੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਇਹ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਖੇਤਰ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸਿਰਫ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਥੇ ਦੀ ਬਹੁਤੀ ਵਸੋਂ ਆਰਮੀਨੀਆਈ ਹੈ। 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਕੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦਰਮਿਆਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ, 30,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ 10 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਇੱਥੋਂ ਬੇਘਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਵੱਖਵਾਦੀ ਤਾਕਤਾਂ ਨੇ ਨਾਗੋਰਨੋ-ਕਾਰਾਬਾਖ ਦੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਇੱਥੇ 1994 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੰਗਬੰਦੀ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਹ ਗਤੀਰੋਧ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤਾਜ਼ਾ ਵਿਵਾਦ ਦੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਤਾਜ਼ਾ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52256606", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52253842", "doc1": "ما نوع المجتمع الذي سيخرج من هذا الوباء؟ هل ستكون البلدان أكثر توحدا؟ أم عزلة؟ هل ستستخدم أدوات السياسة والمراقبة لحماية المدنيين أم قمعهم؟ وقال هراري لبرنامج ساعة أخبارية في بي بي سي:\" تجبرنا هذه الأزمة على اتخاذ بعض القرارات الكبرى بسرعة، ولكن لدينا خيارات\". أزمة سياسية وقال هراري: \"ربما يكون أهم خيارين هنا: هما من أي زاوية نواجه الأزمة، هل نواجهها باعتبارها مسألة قومية انعزالية أم من خلال التضامن والتعاون الدولي؟ والأمر الثاني على أي مستوى في الدولة تكون المواجهة في الداخل؛ هل من من خلال الشمولية والسيطرة المركزية والرقابة أم من خلال التضامن الاجتماعي وتمكين المواطنين؟\". مواضيع قد تهمك نهاية وأضاف هراري قائلا إن وباء فيروس كورونا طرح أسئلة ذات طابع صحي وسياسي في آن واحد. ولكن في الوقت الذي نتعامل فيه مع بعض التحديات العلمية، فإن اهتماما أقل يُمنح للجوانب السياسية. كتب يوفال نوح هراري تتربع على رأس قوائم أكثر الكتب مبيعا وقال: \"إن لدى الإنسانية كل ما تحتاجه لاحتواء وهزيمة الوباء، فنحن لسنا في العصور الوسطى، وهذا ليس الطاعون الأسود، فالأمر لا يتعلق بأناس يموتون، وليس لدينا فكرة ما الذي يقتلهم، وما الذي بوسعنا فعله حيال ذلك\". فقد حدد العلماء الصينيون بالفعل فيروس سارس كوف 2 وتتبعوه في قلب تفشي الوباء. كما أجرت دول أخرى عديدة تحقيقات مماثلة. ورغم أنه لا يوجد علاج لفيروس كوفيد 19 فإن الباحثين حققوا خطوات في بحثهم عن لقاح، مستخدمين أحدث التكنولوجيا والاختراعات. كما أننا نعلم كيف أن بعض السلوكيات مثل غسل الأيدي والتباعد الاجتماعي يمكن أن تساعد في حمايتنا من الفيروس ووقف انتشاره. وقال هراري: \"نفهم تماما أننا في موقف قوي ضد الفيروس، ولدينا التكنولوجيا والقوة الاقتصادية لهزيمته، والسؤال هو كيف سنستخدم هذه القوى؟ وهو سؤال سياسي في الأساس\". يحاول الأطباء في إيطاليا فهم طبيعة الفيروس في وقت يجتاح الوباء البلاد تكنولوجيا خطيرة في حالات الطوارئ، تتحرك العمليات التاريخية بسرعة، والقرارات التي يستغرق اتخاذها سنوات، تخرج بين عشية وضحاها، بحسب تحذير هراري في مقال نشره مؤخرا بصحيفة فايننشيال تايمز. فتكنولوجيا المراقبة التي يتم تطويرها بسرعة كبيرة، قد يُهرع لاستخدامها بدون تطوير ملائم، أو مناقشة مجتمعية. ويقول إنها إذا وقعت في الأيدي الخاطئة، فإن الحكومات يمكن أن تستخدمها \"في فرض رقابة شاملة، وجمع معلومات عن الجميع، ثم تتخذ قرارات بطريقة مبهمة غير شفافة\". ففي إسرائيل، على سبيل المثال، عززت الحكومة سلطات الأجهزة السرية (الاستخبارية)، وليس الأجهزة الصحية فقط، للوصول إلى بيانات بشأن مواقع وجود الأفراد (المصابين بالفيروس)، وكانت كوريا الجنوبية أول من جرب ذلك، ويقول هراري إن هذه الممارسة اتسمت في كوريا الجنوبية بشفافية أكبر. وفي الصين حيث توجد أحدى أعقد تكنولوجيات المراقبة، استخدمت تكنولوجيا التعرف على الوجه لتحديد أولئك الذين يخترقون الحجر الصحي. وقال هراري إن ذلك قد يكون مبررا في المدى القصير، ولكن هناك خطرا لو أصبحت هذه الممارسة دائمة. يرى هراري أن استخدام تكنولوجيا المراقبة قد يصبح ممارسة دائمة وقال هراري لبي بي سي: \"إنني أؤيد اتخاذ الحكومات لإجراءات قوية وأحيانا راديكالية سواء على المستوى الرعاية الصحية، أو أيضا المستوى الاقتصادي، ولكن قبل كل ذلك لابد وأن تكون الحكومة التي تقوم بهذه الإجراءات تمثل الشعب كله\". وأضاف قائلا: \"في الأحوال العادية، يمكنك أن تحكم بلدا بأغلبية 51 في المئة من السكان، ولكن في مثل هذا الوقت، فإنك تكون بحاجة لتمثيل الجميع والعناية بهم\". العزلة في مواجهة التعاون في السنوات الأخيرة ركبت الحكومات موجة النزعات الشعبوية والقومية، مما قسم المجتمعات إلى معسكرين متخاصمين، وأجج الكراهية ضد الأجانب والأمم الأجنبية، بحسب هراري. ولكن تفشي الوباء عالميا أظهر أنه لا يُميز بحسب الطوائف الاجتماعية ولا البلدان. ويقول هراري إن علينا أن نختار بين الفرقة والتعاون في مواجهة هذا الوباء. لقد حاول العديد من الدول التعامل مع الوباء بشكل منفرد، فطلبت من الشركات الخاصة الإمدادات والبنية الطبية الأساسية. وقد وجهت انتقادات للولايات المتحدة على نحو خاص لمحاولتها قطع الطريق على الدول الأخرى في الوصول لمصادر تجهيز الكمامات والمواد الكيمائية وأجهزة التنفس. وهناك مخاوف من أن اللقاحات التي ستُنتج في معامل الدول الغنية لن تصل إلى الدول الفقيرة بكميات كافية. وأشار هراري إلى فوائد التعاون اليوم، فالدروس التي يتعلمها مجموعة من العلماء الصينيين في الصباح يمكنها أن تنقذ حياة أناس في طهران في المساء. وشدد على أن من الحكمة تعزيز التعاون الدولي من خلال تبادل المعرفة، وتعزيز التوزيع العادل للموارد البشرية والمادية على كل البلدان المتضررة من المرض. وقال هراري: \"يجب أن تعودوا إلى العصر الحجري لتعرفوا كيف كانت آخر مرة تصدى فيها الناس للوباء وهم في عزلة تامة\". وأضاف قائلا: \"وحتى في العصور الوسطى انتشر وباء مثل الموت الأسود (الطاعون) في القرن الرابع عشر، وبالتالي فإن العودة لنظام العصور الوسطى لن يساعد\". هل يمكن أن يغير طبيعتنا الاجتماعية؟ أغلق الكثير من الحكومات حدود بلدانها ومنعت سفر مواطنيها يعتقد هراري أنه أيا كانت نتيجة خياراتنا فسنظل \"حيوانات اجتماعية\"، وذلك لن يتغير. وقال إن الفيروس \"يستغل أفضل ما في الطبيعة البشرية، وهي غريزة التعاطف والتقارب من أولئك الذين يسقطون ف��يسة للمرض، إنه يستغل ذلك ليصيبنا بالعدوى، وعلينا الآن الالتزام بالتباعد الاجتماعي، وأن نكون أذكياء تنبع تصرفاتنا من عقولنا وليس فقط من قلوبنا\". وأضاف: \"ولكن هذا أمر صعب للغاية علينا كحيوانات اجتماعية. وأعتقد أنه عندما تنتهي الأزمة سيشعر الناس بحاجة أكبر للرباط الاجتماعي. ولا أعتقد أن ذلك سيغير بشكل كبير من الطبيعة البشرية\".", "doc2": "ਕੋਰੋਵਨਾਵਾਇਰਸ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਕੀ ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਸਾਡੀ ਆਦਤ ਬਦਲ ਦੇਵੇਗਾ? ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਅਤੇ 'ਸੇਪੀਅਨਜ਼ : ਏ ਬਰੀਫ ਹਿਸਟਰੀ ਆਫ ਹਿਊਮਨਕਾਈਂਡ' ਦੇ ਲੇਖਕ ਯੁਵਲ ਨੂਹ ਹਰਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸੀਂ ਜੋ ਵਿਕਲਪ ਚੁਣ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਉਹ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸਾਡੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅਕਾਰ ਦੇਣਗੇ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ 'ਤੇ 12 ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ LIVE ਅਪਡੇਟਸ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਹਰ ਪਹਿਲੂ ਬਾਰੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਕਵਰੇਜ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨਾਲ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮਾਜ ਉੱਭਰੇਗਾ? ਕੀ ਦੇਸ ਜ਼ਿਆਦਾ ਇਕਜੁੱਟ ਹੋਣਗੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਲੱਗ ਥਲੱਗ ਹੋਣਗੇ? ਕੀ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ? ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਹਰਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਹ ਸੰਕਟ ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਵਿਕਲਪ ਹਨ।'' 'ਸਿਆਸੀ' ਸੰਕਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਸ਼ਾਇਦ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਕਲਪ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਆਇਸੋਲੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਅਸੀਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਇਕਜੁੱਟਤਾ ਰਾਹੀਂ ਇਸਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।'' ''ਦੂਜਾ ਇਹ ਹਰੇਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ, ਕੇਂਦਰੀਕ੍ਰਿਤ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਇਕਜੁੱਟਤਾ ਅਤੇ ਸਸ਼ਕਤ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ ਕਰੀਏ।'' ਯੁਵਲ ਨੂਹ ਹਰਾਰੀ ਸੇਪਿਅਨਸ, ਹੋਮੋ ਦਿਊਸ, ਤੇ 21 ਲੈਸਨ ਫਾਰ 21 ਸੈਂਚੁਰੀ ਦੇ ਲੇਖਕ ਹਨ ਹਰਾਰੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਕਈ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਘੱਟ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਿਵੇਂ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਹਰਾਉਣ ਲਈ ਮਨੁੱਖਤਾ ਕੋਲ ਸਭ ਕੁਝ ਹੈ।'' ''ਇਹ ਕੋਈ ਮੱਧ ਯੁੱਗ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ 'ਬਲੈਕ ਡੈੱਥ' ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।'' ਚੀਨੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕੋਪ ਕਾਰਨ ਸਾਰਸ-ਸੀਓਵੀ- 2 ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਕੋਵਿਡ-19 ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਬੇਸ਼ੱਕ ਕੋਵਿਡ-19 ਦਾ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਮੈਡੀਕਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਕਾਢਾਂ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਹੱਥ ਧੋਣੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਦੂਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਸਾਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਰਾਰੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਅਸੀਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਕੀ ਤਕਨੀਕ ਹੈ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇਸਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ।'' ''ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਿਵੇਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ? ਅਤੇ ਇਹ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸਵਾਲ ਹੈ।'' ਖਤਰਨਾਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ 'ਫਾਇਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਟਾਈਮਜ਼' ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਹਰਾਰੀ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਸੰਕਟਕਾਲੀਨ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਦੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫੈਸਲੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਟਾਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤੋ ਰਾਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਚਿਤ ਵਿਕਾਸ ਜਾਂ ਜਨਤਕ ਬਹਿਸ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਤੁਰੰਤ ਉਪਯੋਗ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗਲਤ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ 'ਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸੰਪੂਰਨ ਨਿਗਰਾਨੀ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਹਰ ਕਿਸੇ 'ਤੇ ਅੰਕੜੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇੱਕ ਅਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਫੈਸਲੇ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਉਚਿਤ ਵਿਕਾਸ ਜਾਂ ਜਨਤਕ ਬਹਿਸ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਤੁਰੰਤ ਉਪਯੋਗ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਿੱਜੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਬਲਕਿ ਗੁਪਤਚਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਰਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉੱਥੇ ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਫ਼ਾਈ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਜੋ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਾਰਜ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੇਸ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਜੁਰਮਾਨੇ ਲਗਾਏ ਹਨ। ਹਰਾਰੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਤਾਂ ਸਹੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਹ ਉਪਾਅ ਸਥਾਈ ਬਣ ਗਏ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਖਤਰਾ ਵੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰਨ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਹਾਂ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਜੋ ਪੂਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।'' ''ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ 51 ਫੀਸਦ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਦੇਸ 'ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਜੋ ਅੱਜ ਹਾਲਾਤ ਹਨ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਹੀ ਮਾਅਨੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।'' ਅਲਹਿਦਗੀ ਬਨਾਮ ਸਹਿਯੋਗ ਹਰਾਰੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਾਲੀਆ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਅਤੇ ਲੋਕ ਲੁਭਾਵਣੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ 'ਤੇ ਸਵਾਰ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਦੁਸ਼ਮਣ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਨਫ਼ਰਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਆਲਮੀ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਕੋਪ ਤੋਂ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਸਮਾਜਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਜਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਭੇਦਭਾਵ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਅਸੀਂ ਅਸਹਿਮਤੀ ਜਾਂ ਸਹਿਯੋਗ ਦਾ ਰਸਤਾ ਅਪਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਕਈ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੂਬਿਆਂ ਤੇ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਬਾਰਡਰ ਸੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਡੀਕਲ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ ਸਪਲਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਢਲੇ ਸਰੋਤ ਮਾਸਕ, ਕੈਮੀਕਲ ਅਤੇ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਨਾਲ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਡਰ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਅਮੀਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਵੈਕਸੀਨ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਢੁਕਵੀਂ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੇਗੀ। ਹਰਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਿਰ ਵੀ ਅੱਜ ਦੀਆਂ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਚੀਨੀ ਵਿਗਿਆਨਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਵੱਲੋਂ ਸਿੱਖੇ ਗਏ ਸਬਕ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਗਿਆਨ ਦੇ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਅਤੇ ਪਦਾਰਥਕ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਦੇਣ ਲਈ ਆਲਮੀ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ 'ਵਧੇਰੇ ਤਰਕਸੰਗਤ' ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, '' ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਜਾਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਪਤਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਆਇਸੋਲੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਸਨ।'' ''ਮੱਧ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ 14ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬਲੈਕ ਡੈੱਥ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫੈਲ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਮੱਧ ਯੁੱਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਜਾਣਾ ਸਾਡੀ ਰੱਖਿਆ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ।'' ਕੀ ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਭਾਅ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹ��? ਸਾਡੀ ਪਸੰਦ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਜੋ ਵੀ ਹੋਣ, ਹਰਾਰੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ 'ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰਾਣੀ' ਹੀ ਬਣੇ ਰਹਾਂਗੇ ਅਤੇ ਇਹ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬਦਲੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਇਰਸ 'ਮਨੁੱਖੀ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।'' ਯਾਨੀ ਕਿ ਸਾਡੀ ਹਮਦਰਦੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿਣ ਦੀ। ''ਵਾਇਰਸ ਸਾਨੂੰ ਲਾਗ ਲਾ ਕੇ ਸਾਡਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਸਮਾਰਟ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਦਿਮਾਗ਼ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ।'' ''ਪਰ ਇਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰਾਣੀ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸੰਕਟ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਨੇੜਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਵੇਗੀ। ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਇਹ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਮੌਲਿਕ ਸੁਭਾਅ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦੇਵੇਗਾ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53108856", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53123345", "doc1": "قط الزباد من الحيوانات التي تحتوي على أنواع متعددة من فيروسات كورونا ويتم الاتجار بها في الصين وقد زادت معدلات العدوى بسلالات مختلفة من فيروس كورونا بين هذه الحيوانات خلال رحلة انتقالها من \"بيئتها في الحقول إلى الموائد\"، مما يشير إلى أنها تنقل العدوى الفيروسية لبعضها بعضا خلال هذه العملية. ومع هذا فإن سلالات فيروس كورونا المكتشفة لدى تلك الفئران تختلف عن فيروس كورونا المستجد المنتشر حاليا بين البشر والمسبب لمرض كوفيد-19، كما أنه لا يوجد دليل قاطع على أنها تشكل خطرا على صحة الإنسان حتى وقتنا الراهن. لكن العلماء حذروا منذ فترة طويلة من أن تجارة الحيوانات البرية يمكن أن تزيد من معدلات الإصابة بالأمراض لأن الحيوانات تكون حاضنة للعديد من الفيروسات. وحذر فريق بحثي من الولايات المتحدة وفيتنام، من أن وجود أنواع عدة من فيروسات كورونا في سلسلة توريد الحيوانات إلى المطاعم، يشير إلى وجود \"خطر هائل على المستهلك\" الذي يتناول تلك الحيوانات. مواضيع قد تهمك نهاية ويُعتقد أن أصول الوباء الحالي تكمن في تجارة الحيوانات البرية، إذ ظهر المرض في الخفافيش ثم انتقل إلى البشر من خلال حيوانات أخرى وسيطة، غير معروفة حتى الآن على وجه الدقة. وتتعلق النتائج الجديدة، التي لا تزال نتائج أولية، مباشرة بالفئران، لكنها قد تنطبق على حيوانات برية أخرى، مثل قطط الزباد وحيوانات آكل النمل الحرشفي، والتي يجري صيدها، ونقلها معا بأعداد كبيرة. وقالت سارة أولسون من مجموعة حماية الحياة البرية في نيويورك، والتي قادت الدراسة إلى جانب خبراء في فيتنام: \"بينما لا تعد هذه الفيروسات خطيرة، إلا أنها تقدم معلومات حول كيفية تفشي الفيروسات في ظل هذه الظروف\". وأضافت الباحثة المشاركة أماندا فاين، من المجموعة نفسها: \"يبدو أن سلاسل توريد الحيوانات البرية، والظروف التي تعيشها الحيوانات خلال مراحل التوريد تسهم بشكل كبير من انتشار الفيروسات بهذه الصورة\". وتعد الفئران طعاما شائعا في فيتنام، حيث تُصطاد في حقول الأرز وتن��ل إلى الأسواق والمطاعم، لتجهز كمصدر طازج للحوم. كما تُربى القوارض أيضا في مزارع في البرية، بجانب حيوانات أخرى مثل النيص. الفئران طعام شائع في فيتنام، ومصدر رئيسي للحوم هناك ويتم صيدها في حقول الأرز وقد اكتشف الباحثون ستة فيروسات من نوع كورونا معروفة في عينات مأخوذة من 70 موقعا في فيتنام في 2013 و2014. وكانت هناك نسب عالية من العينات الإيجابية في فئران الحقول التي كانت في طريقها للاستهلاك الآدمي. وقد زادت نسبة الحالات الإيجابية بين هذه الفئران بشكل ملحوظ في مختلف مكونات سلسلة التوريد. فقد بلغت نسبة الإصابة بفيروسات كورونا بين هذه الحيوانات ستة في المئة أثناء وجودها في المزارع، ثم زادت إلى 21 بالمئة وهي لدى التجار، ثم وصلت إلى 32 بالمئة في الأسواق الكبيرة، ثم زادت إلى 56 في المئة في المطاعم. وقال الباحثون إن معدلات اكتشاف فيروسات كورونا بين القوارض في بيئتها \"الطبيعية\" كانت تتراوح بين صفر واثنين في المئة في السابق. وجرت الدراسة بمشاركة خبراء صحة الحيوان في فيتنام، ونشرت في مجلة bioRxiv. ويقول خبراء الحفاظ على البيئة إن وباء كورونا الحالي يمثل لحظة فارقة للحد من تجارة الحيوانات البرية العالمية. ويحذرون من أن أسواق بيع اللحوم الحية والأسماك والمنتجات والسلع الأخرى القابلة للتلف يمكن أن تكون \"قنابل موقوتة\" للأوبئة، خاصة أنها تجمع أنواعا مختلفة من الحيوانات البرية التي قد تنقل الفيروسات إلى بعضها البعض وتتسبب في انتشارها. وقد حظرت الصين جمع واستهلاك الحيوانات البرية الحية في أعقاب تفشي كوفيد-19، ولكن لا تزال هناك ثغرات، مثل تجارة الحيوانات البرية لأغراض طبية وأبحاث علمية، وكذلك بغرض اقتنائها في المنازل. وتحركت الصين لإزالة حيوان النيص من القائمة الأساسية لعلاجات الطب الصيني التقليدي. ويعد هذا الحيوان مطلوبا بشدة من ممارسي الطب التقليدي الصيني، كما أن لحمه يعد شهيا للمستهلك الصيني.", "doc2": "ਪੈਂਗੁਲਿਨ ਦੇ ਸਕੇਲਾਂ ਵਿੱਚ ਔਸ਼ੁੱਧੀ ਗੁਣ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੀਮਤੀ ਖ਼ੁਰਾਕ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜਿਹੜੇ ਸਟਰੇਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਹਨ, ਉਹ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸੁਚੇਤ ਕਰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਜੰਗਲੀ-ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਤੋਂ ਲਾਗ (ਇਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ) ਫ਼ੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਕਈ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈਚੇਨ ਦੇ ਨਾਲੋ-ਨਾਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਵਾਧਾ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾ ਰਹੇ ਗਾਹਕਾਂ ਲਈ ਲਾਗ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਹੁਤ ਵਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਹੈ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸਰੋਤ? ਅਜੋਕੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸਰੋਤ ਵੀ ਵਣ-ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ ਪਰ ਧਾਰਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਚਮਗਾਦੜਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਲ ਗਿਆ। ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ�� ਫੜ ਕੇ ਚੂਹੇ ਖਾਣ ਲਈ ਵੇਚੇ ਖ਼ਰੀਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਨਵੀਆਂ ਲੱਭਤਾਂ, ਭਾਵੇਂ ਮੁਢਲੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਚੂਹਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਹੋਰ ਵਣ-ਜੀਵਾਂ ਉੱਪਰ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੈਂਗੁਲਿਨਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰ ਕੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਮਾਹਰ? ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਸੰਸਥਾ WCS ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸਾਰਾਹ ਔਲਸਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ,\"ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਨਹੀਂ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਵਧਦੇ-ਫ਼ੁਲਦੇ ਹਨ।\" ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ ਚੂਹੇ ਆਮ ਖਾਧੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਚੂਹਿਆਂ ਨੂੰ ਚੌਲਾਂ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਫੜ ਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਢ ਕੇ ਤਾਜ਼ੇ ਮੀਟ ਵਜੋਂ ਵੇਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜੀਵ ਸੇਹ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਜੀਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਣ-ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਉੱਪਰ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਉਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2013 ਤੋਂ 2014 ਦਰਮਿਆਨ ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਿੱਚ 70 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਲਏ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 6 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪੌਜ਼ਿਟਿਵ ਚੂਹੇ ਖੇਤਾਂ ਵਾਲੇ ਚੂਹੇ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਚੂਹੇ ਖੇਤ ਤੋਂ ਰੈਸਟੇਰੈਂਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪੌਜ਼ਿਟਿਵ ਹੋਣ ਦੀ ਦਰ ਵਧਦੀ ਦੇਖੀ ਗਈ। ਜਦਕਿ ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਚੂਹਿਆਂ ਦੀ \"ਕੁਦਰਤੀ\" ਵਸੋਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਰ 0-2 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਪਸ਼ੂ ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਣ-ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਉੱਪਰ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਉਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਮਾਹਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਵਣ-ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਜੀਵਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ਮਹਾਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਟਾਈਮ ਬੰਬ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਕਿਸ ਦੀਆਂ ਵਣ-ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਚੀਨ ਨੇ ਵਣ-ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਖਾਣ ਉੱਪਰ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਕੁਝ ਕਮੀਆਂ ਹਾਲੇ ਬਰਕਰਾਰ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਵਾਈਆਂ ਆਦਿ ਲਈ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ। ਚੀਨ ਨੇ ਪੈਂਗੁਲਿਨ ਨਾਂਅ ਦੇ ਜੀਵ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਚੀਨੀ ਮੈਡੀਸਨ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪੈਂਗੁਲਿਨ ਦੇ ਸਕੇਲਾਂ ਵਿੱਚ ਔਸ਼ੁੱਧੀ ਗੁਣ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੀਮਤੀ ਖ਼ੁਰਾਕ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44477763", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44440960", "doc1": "بومبيو أطلع حلفاء أمريكا على تفاصيل اتفاق ترامب وكيم في قمة سنغافورة وقال بومبيو، في مؤتمر صحفي بكوريا الجنوبية مع نظيريه اليابا��ي والكوري، إن بيونغ يانغ تعهدت بالتخلي عن برنامجها النووي وإخلاء شبة الجزيرة الكورية من الأسلحة النووية. وكان الرئيس الأمريكي دونالد ترامب قد اجتمع بزعيم كوريا الشمالية كيم جونغ-أون، في لقاء تاريخي بين قادة البلدين في سنغافورة. ترامب: قمة سنغافورة \"فرصة لن تتكرر\" للسلام مع كوريا الشمالية الديلي تليغراف: \"ترامب وكيم يظهران للعالم أنهما أفضل الأصدقاء\" مواضيع قد تهمك نهاية ترامب وكيم يوقعان على وثيقة مشتركة عقب محادثات تاريخية وسافر بومبيو إلى كوريا الجنوبية لإطلاع حلفاء الولايات المتحدة الإقليميين (سيول وطوكيو) على ما تم الاتفاق عليه، وعلى إعلان ترامب المفاجئ أنه سينهي التدريبات العسكرية الروتينية بين الولايات المتحدة وكوريا الجنوبية، حتى لا تغضب كوريا الشمالية. وأضاف الوزير الأمريكي أن \"الولايات المتحدة ما زالت ملتزمة بنزع السلاح النووي لكوريا الشمالية بالكامل ويمكن التحقق من هذا ولا يمكن العودة عنها\". \"شكوك\" وكانت هناك شكوك عميقة حول الاتفاقية، حيث قال المراقبون إنها تفتقر إلى التفاصيل حول الكيفية التي ستتخلى بها كوريا الشمالية عن أسلحتها النووية وكيف سيتم التحقق من هذه العملية. وكان ترامب قد قال في وقت سابق إن العقوبات على بيونغ يانغ \"ستظل سارية المفعول\" إلى أن \"تصبح الأسلحة النووية غير فعالة\" ، ولكن لم يتضح بالضبط ما الذي يعنيه ذلك. وقال في مؤتمر صحفي بعد القمة مع جونغ-أون \"في مرحلة معينة أتطلع الى نزعها وسيتم هذا عندما نعرف أننا نسير في الطريق.\" ورفضت وزارة الخارجية الأمريكية ما جاء في تقرير لوسائل الإعلام الرسمية في كوريا الشمالية، بأن ترامب وكيم اتفقا على عملية التفكيك النووي \"خطوة بخطوة\". وقد تم اتخاذ هذا التقرير للإشارة إلى أن الولايات المتحدة ستقدم تنازلات لبيونغ يانغ في كل خطوة من الخطوات. وقال بومبيو :\"نعتقد أن كيم جونغ-أون يدرك الضرورة الملحة (لنزع السلاح النووي)\". \"ويجب أن نفعل ذلك بسرعة.\" ----------------------------------------- يمكنكم استلام إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਤਸਵੀਰ ਮਾਈਕ ਪੋਮਪਿਓ ਨੇ ਇਹ ਇਹ ਬਿਆਨ ਵਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨੇਤਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬੀਤੇ ਵਕਤ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਅਜਿਹੇ ਕਰਾਰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਾਰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਆਗੂਆਂ ਦੀ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੇ ਲਈ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇ ਮੰਤਰੀ ਮਾਈਕ ਪੋਮਪਿਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨੇ ਹੋਣਗੇ ਜੇ ਸਭ ਕੁਝ ਤੈਅ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਮੰਗਲਵਾਰ ਦੇ ਦਿਨ ਇਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਏਜੰਡਾ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਾਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਸੀ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂ��� ਆਪਣਾ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਬੰਦ ਕਰਨ ਪਵੇਗਾ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਬਦਲੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਕੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਇਹ ਅਜੇ ਤੱਕ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨੇਤਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦਾ ਏਜੰਡਾ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕਿਮ ਅਮਰੀਕੀ ਬੇਸਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀ ਡੈਨਿਸ ਰਾਡਮੈਨ ਤੋਂ ਕੋਈ ਨੁਕਤਾ ਸੁਣਦੇ ਹੋਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤਰੀਕਿਆਂ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ। ਕਿਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਵੱਲ ਦੇਖ ਰਹੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਹੋਣ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੈ। ਯੁੱਗ ਪਲਟੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਸੰਪਾਦਕੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਰਕਾਰੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਰੋਡੋਂਗ ਸਿਨਮੁਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੰਪਾਦਕੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ। ਸੰਪਾਦਕੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, \"ਭਾਵੇਂ ਕਿਸੇ ਦੇਸ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਖਰਾਬ ਰਹੇ ਹੋਣ ਪਰ ਜੇ ਉਹ ਦੇਸ ਸਾਡੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਜ਼ਰੀਏ ਚੰਗੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ।'' ਉੱਥੇ ਹੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਕੇਸੀਐੱਨਏ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਨੇਤਾ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਟਿਕਾਊ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ। ਕਿਮ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਵਿਵਯਾਨ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਣਨ ਨੇ ਇਹ ਫੋਟੋ ਟਵੀਟ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਂਝੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਦਲਦੇ ਜੁਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਤਿਆਰੀ? ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਜੌਨ ਸੋਪੇਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਜਿਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਉਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਰਵਾਇਤੀ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਰਸਤੇ ਨਾਲ ਕਦੇ ਵੀ ਮੁਮਕਿਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਸੀ।'' ਜੌਨ ਸੋਪੇਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਇਸ ਲਈ ਪਹੁੰਚੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਨਵੇਂ ਰਾਹ ਅਪਣਾਏ ਹਨ।'' ਜੌਨ ਸੋਪੇਲ ਅਨੁਸਾਰ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੇ ਲਈ ਕੋਈ ਤਿਆਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣਗੇ, ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅਪਣੀਆ ਜਾਵੇਗੀ, ਇਹ ਵੀ ��ਜੇ ਤੈਅ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਸਦੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਕੀ ਗਾਰੰਟੀ ਰਹੇਗੀ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਮੁੱਦੇ ਕਾਫੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹਨ। ਜੌਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ ਫਿਲਹਾਲ ਇੱਕ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਕਦਮ ਹੈ। ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵੇਂ ਆਗੂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕਿਮ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਫਾਈਵ ਸਟਾਰ ਹੋਟਲ ਸੈਂਟ ਰੈਜਿਸ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰੇ ਹਨ ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਉਸ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਹੀ ਦੂਰ ਸ਼ੰਗਰੀ ਲਾ ਹੋਟਲ ਦੇ ਮਹਿਮਾਨ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਆਗੂਆਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸੇਨਟੋਸਾ ਟਾਪੂ ਦੇ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਕਪੇਲੇ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਹੋਣੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2016/04/160403_panama_papers_mossack_fonseca", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41882472", "doc1": "وسُرّبت 11 مليون وثيقة من شركة موساك فونسيكا للخدمات القانونية التي تتخذ من بنما مقرا لها وتُعتبر إحدى أكثر الشركات التي تحيط أعمالها بالسرية. وتُظهر الوثائق صلات مع 72 شخصية من رؤساء الدول الحاليين والسابقين، بينهم حكام متهمون بنهب أموال بلادهم. وتشمل البيانات شركات سرية في الخارج مرتبطة بعائلات ومقربين من الرئيس المصري الأسبق حسني مبارك، والزعيم الليبي الراحل معمر القذافي، والرئيس السوري بشار الأسد. وتوضح الوثائق كيف أن الشركة ساعدت العملاء على غسيل الأموال، وتفادي العقوبات، والتهرب من الضرائب. مواضيع قد تهمك نهاية وتقول الشركة إنها عملت طيلة 40 عاما بمنأى عن اللوم وأنها لم تواجه أي اتهام بارتكاب مخالفات جنائية. وحصلت صحيفة \"زود دويتشه تسايتونج\" الألمانية على الوثائق، التي تم تداولها مع الاتحاد الدولي للمحققين الصحفيين. وكانت بي بي سي ضمن 107 مؤسسات إعلامية في 78 دولة عكفت على تحليل الوثائق. ولا تعرف بي بي سي هوية المصدر الذي سرّب الوثائق. وقال جيرارد رايلي، مدير الاتحاد الدولي للمحققين الصحفيين، إن الوثائق تغطي الأعمال اليومية في شركة موساك فونسيكا خلال الأربعين عاما الماضية. وأضاف \"اعتقد أن التسريب قد يصبح أكبر لطمة يتلقاها عالم (الأنشطة) في الخارج بسبب حجم الوثائق\". روسيا وكشفت البيانات أيضا شبكة مشتبها بها لغسل الأموال تقدر قيمتها بمليار دولار يديرها بنك روسي ويشارك فيها عدد من المقربين للرئيس الروسي فلاديمير بوتين. ويدير العملية بنك روسيا، الذي فرضت عليه عقوبات أمريكية وأوروبية إثر ضم روسيا لشبه جزيرة القرم. وتوضح الوثائق كيفية عمل البنك. ويتم نقل النقود عبر شركات في الخارج، يمتلك شركتين منها بصورة رسمية اثنان من الأصدقاء المقربين لبوتين. وتمتد صداقة عازف التشيلو رولدوغين مع بوتين منذ كانا صبية وهو الأب الروحي لماريا، إبنة بوتين. وعلى الورق حقق رولدوغين أرباحا بملايين الدولارات من صفقات وصفت بأنها \"مشبوهة\". ولكن الوثائق من شركات رولدوغين تقول إن \"الشركة غطاء مؤسساتي أقيم في المقام الأول لحماية هوية وسرية المالك المنتفع النهائي للشركة\". أيسلندا وتوضح وثائق موساك فونسيكا أن رئيس الوزراء الأيسلندي سيغموندور غونلاوغسون لديه مصالح غير معلنة في بنوك البلاد التي قامت الدولة بإنقاذها. واتهم غونلاوغسون بإخفاء استثمارات بملايين ��لدولارات في بنوك بلاده خلف ستار شركة أجنبية سرية. وتوضح وثائق مسربة أن غونلاوغسون وزوجته اشتريا شركة في الخارج اسمها \"وينتريس\" عام 2007. \"بعيدا عن أي شبهات\" وتقول موساك فونسيكا إنها تلتزم بالبروتوكولات الدولية لضمان أن الشركات التي تضمها لا تستخدم في التهرب الضريبي وغسيل الأموال وتمويل الإرهاب أو أي غرض غير قانوني. وتقول الشركة إنها حريصة في عملها وتأسف على إساءة استخدام خدماتها. وتقول الشركة \"على مدى 40 عاما عملت موساك فونسيكا بعيدا عن أي شبهات في بلدنا وفي المناطق الأخرى التي توجد بها عمليات لنا.لم يوجه الاتهام قط لشركتنا ولم تدان في أي عمل إجرامي\". وأضافت \"عندما نكتشف أي نشاط مشبوه، نبلغ السلطات على الفور.وعندما تتصل بنا السلطات بدليل على احتمال وجود مخالفات، نتعاون معها بصورة تامة\". وتقول موساك فونسيكا إن الشركات التي تدار في الخارج موجودة في كل مكان وتستخدم لأغراض قانونية متعددة.", "doc2": "ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਖੁਲਾਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਟੇਟ ਦੇ ਆਫਸ਼ੋਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਪਾਰ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਉਸ ਰੂਸੀ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਬੈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਭੇਤ \"ਪੈਰਾਡਾਈਸ ਪੇਪਰਸ\" ਜ਼ਰੀਏ ਖੁੱਲ੍ਹਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੇਪਰਸ ਵਿੱਚ 1.34 ਕਰੋੜ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਇੱਕੋ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਨ। ਟਵਿੱਟਰ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਨੇ ਟਰੰਪ ਤੋਂ ਲਿਆ ਪੰਗਾ? ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਮੇਰਾ ਸਿਧਾਂਤ, ਬੋਲੇ ਜਗਮੀਤ ਬੀਬੀਸੀ ਪਨੋਰਮਾ ਉਨ੍ਹਾਂ 100 ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਤਫ਼ਤੀਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਕੈਸ਼ ਲੁਕਾ ਸਕਦੇ ਹੋ? ਇਹ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਅਖ਼ਬਾਰ \"ਸੁਏਦਾਊਚੇ ਜ਼ਆਏਤੁਨ\" ਵੱਲੋਂ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ \"ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕੰਸੌਰਟੀਅਮ ਆਫ ਇੰਵੈਸਟੀਗੇਟਿਵ ਜਰਨਅਲਿਸਟਸ\" ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦ ਗਾਰਡੀਅਨ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਹੀ ਖੁਲਾਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਖੁਲਾਸੇ ਪੂਰੇ ਹਫ਼ਤੇ ਤੱਕ ਚੱਲਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਟੈਕਸ ਤੇ ਮਾਲੀ ਮਸਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਪਤਾ ਚੱਲਣਗੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਲੋਕ ਯੂ.ਕੇ. ਨਾਲ ਖਾਸਤੌਰ 'ਤੇ ਜੁੜੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸਿਆਸਤਦਾਨ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ, ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀਆਂ ਤੇ ਵੱਡੀ ਜਾਇਦਾਦ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਭਰੋਸਾ, ਸੰਸਥਾਨ ਤੇ ਸ਼ੈੱਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਟੈਕਸ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਮਾਈ- ਟਾਪ ਦੇ 100 ਖਿਡਾਰੀਆਂ ’ਚ ਕਿੰਨੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਉਹ ਸ਼ਖ਼ਸ ਜਿਸ ਨੇ ਛੱਤ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਜਹਾਜ਼ ਸ਼ੈੱਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਉਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਅਸਲੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਛੁਪਾਉਣ ਲਈ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਕਨੂੰਨੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਖੁਲਾਸੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਰ ਖ਼ਾਸ ਖ਼ਬਰਾਂ: ਮਹਾਰਾਣੀ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਨ ਸ਼ਾਮਲ? ਪੈਰਾਡਾਈਸ ਪੇਪਰਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਧਨ 'ਚੋਂ ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਪਾਊਂਡ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੈਸਿਆਂ ਨੂੰ ਕੈਮੈਨ ਤੇ ਬਰਮੂਡਾ ਟਾਪੂਆਂ ਵਿੱਚ ਡਚੀ ਆਫ ਲੈਂਕੈਸਟਰ ਵੱਲੋਂ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੇ 500 ਮਿਲੀਅਨ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਾਊਂਡ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਇਸਟੇਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਸਲਿਆਂ ਤੇ ਆਮਦਨ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੂਰੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਗੈਰ ਕਨੂੰਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਕਿਤੇ ਵੀ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਮਹਾਰਾਣੀ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸੇ ਤਰੀਕੇ ਦੀ ਟੈਕਸ ਦੀ ਚੋਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਅਜਿਹੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੈਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾ ਕੁਝ ਹਿੱਸਾ ਇੱਕ ਰਿਟੇਲਰ ਕੰਪਨੀ ਬ੍ਰਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਤੇ ਗਰੀਬਾਂ ਦਾ ਸੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ। ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਨੇ 17.5 ਮਿਲੀਅਨ ਪਾਊਂਡ ਦੀ ਦੇਨਦਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਕਾਰਨ 6000 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਵੀ ਗੁਆਣੀ ਪਈ। ਡਚੀ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੈਸਿਆਂ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਨੂੰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂਅ ਤੇ ਕੀਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਡਚੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਜਿਹੇ ਕਿਸੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਂਦੇ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੇ ਅਕਸ ਤੇ ਕੋਈ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਹਾਰਾਣੀ ਆਪਣੀ ਜਾਗੀਰ ਵਿੱਚ \"ਕਾਫ਼ੀ ਦਿਲਚਸਪੀ\" ਰਖਦੇ ਹਨ। ਰੌਸ ਤੇ ਟਰੰਪ ਲਈ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ? 1990 ਦੇ ਦਸ਼ਕ ਵਿੱਚ ਵਿਲਬਰ ਰੌਸ ਨੇ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਦਿਵਾਲੀਆ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਇਨਾਮ ਵਜੋਂ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਨਅਤ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਲਬੁਰ ਰੌਸ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਰੂਸੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਤੇਲ ਤੇ ਗੈਸ ਵੇਚ ਕੇ ਕਈ ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰਸ ਕਮਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਖ਼ਾਸ ਗੱਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦਿਮਿਰ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਜਵਾਈ ਤੇ ਦੋ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਪਾਬੰਦੀ ਵੀ ਲਾਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਖੁਲਾਸੇ ਨਾਲ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਰੂਸ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਕਈ ਵਾਰ ਲੱਗ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਰੂਸ ਵੱਲੋਂ ਬੀਤੇ ਸਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਭਾਵੇਂ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਇਸਨੂੰ ਝੂਠੀ ਖ਼ਬਰ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਖੁਲਾਸੇ ਕਿੱਥੋਂ ਹੋਏ? ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੁਲਾਸੇ ਐੱਪਲਬਾਏ ���ੰਪਨੀ ਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕੰਪਨੀ ਬਰਮੂਦਾ ਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਆਪਣੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਬਚਾ ਕੇ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਅਤੇ ਕੈਰੀਬੀਅਨ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਰਜਿਸਟਰਡ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾ ਨੂੰ ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਸਰੋਤ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੜਤਾਲ ਵਿੱਚ ਜੁੜੇ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਜਾਂਚ ਲੋਕਹਿਤ ਵਿੱਚ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਖੁਲਾਸਿਆਂ ਨਾਲ ਟੈਕਸ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਗੜਬੜੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੁਲਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਪਲਬਾਏ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਅਸੀਂ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹਾਂ ਕਿ ਨਾ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਪੱਖੋ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸਾਡੇ ਗਾਹਕਾਂ ਪੱਖੋ ਕਿਸੇ ਤਰੀਕੇ ਦੀ ਗੜਬੜੀ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਤਰੀਕੇ ਦਾ ਗੈਰਕਨੂੰਨੀ ਕੰਮ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਕੀ ਹੈ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਦਾ ਮਤਲਬ? ਆਫਸ਼ੋਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਜਿਹਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰਦੇ ਹੋ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਪੈਸੇ, ਜਾਇਦਾਦ ਤੇ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਟੈਕਸ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸਾ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਦੇ ਸਮਝਣ ਦੇ ਲਈ ਇਹ ਉਹ ਥਾਵਾਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਟੈਕਸ ਲੱਗਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਜਾਂ ਟੈਕਸ ਦੀਆਂ ਖਾਸ ਰਿਆਇਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਨਅਤ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਬੱਚ ਕੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਹ ਸਥਿਰ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਤੇ ਗੁਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪੂਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਹ ਨਿਵੇਸ਼ ਛੋਟੇ ਟਾਪੂਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਿਵੇਸ਼ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਖ਼ਤੀ ਹੈ ਤੇ ਕਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਿਆਇਤ। ਯੂ.ਕੇ. ਇਸ ਸਨਅਤ ਦਾ ਵੱਡਾ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਇਸਲਈ ਨਹੀਂ ਕਿ ਯੂ.ਕੇ. ਦਾ ਵੱਡਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ, ਇਸਲਈ ਵੀ ਕਿ ਆਫ਼ਸ਼ਿਓਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਈ ਵਕੀਲ, ਲੇਖਾਕਾਰ ਤੇ ਬੈਂਕਰ ਲੰਡਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹਨ। ਪੈਰਾਡਾਈਸ ਪੇਪਰਸ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸੇ ਵੱਡੇ ਅਮੀਰ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਹਨ। ਕੈਪਿਟਲ ਵਿਦਾਊਟ ਬਾਰਡਰਸ:ਵੈੱਲਥ ਮੈਨੇਜਰਸ ਐਂਡ ਵਨ ਪਰਸੈਂਟ ਦੀ ਲੇਖਕ ਬਰੁੱਕ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਮੁਤਾਬਕ ਆਫਸ਼ੋਰ ਨਿਵੇਸ਼ 1% ਲਈ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ 0.001% ਲਈ ਹੈ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਫਸ਼ੋਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਫੀਸ ਦੇਣ ਲਈ 500,000 ਡਾਲਰ ਵੀ ਘੱਟ ਹਨ। ਕੀ ਹੈ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਅਸਰ? ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਕੈਸ਼ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਹੈ। ਬੌਸਟਨ ਕੰਸਲਟਿੰਗ ਗਰੁੱਪ ਮੁਤਾਬਕ 10 ਟ੍ਰੀਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਆਫਸ਼ੋਰ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜੋ ਯੂ.ਕੇ., ਜਾਪਾਨ ਤੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਕੁਲ ਜੀਡੀਪੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਫਸ਼ੋਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਗੁਪਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਗੈਰਕਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੇ ਨਾਬਰਾਬਰੀ ਨੂੰ ਵਧਾਵਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸੁਸਤ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਹੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਰ ਬੇਅਸਰ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਰੁੱਕ ਹੈਰਿੰਗਟਨ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇ ਅਮੀਰ ਲੋਕ ਟੈਕਸ ਬਚਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਗਰੀਬਾਂ ਤੇ ਇਸਦਾ ਭਾਰ ਪਏਗਾ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮੀਰਾਂ ਤੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਨੁਕਸਾਨ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯੂ.ਕੇ. ਲੇਬਰ ਐੱਮਪੀ ਅਤੇ ਚੇਅਰ ਆਫ ਪਬਲਿਕ ਐਕਾਊਂਟਸ ਕਮੇਟੀ ਮੈੱਗ ਹਿਲੀਅਰ ਮੁਤਬਾਕ, \"ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰਲਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਗੁਪਤ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਸਲੇ 'ਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।'' ਆਫਸ਼ੋਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਬਚਾਅ ਵਿੱਚ ਤਰਕ ਆਫਸ਼ੋਰ ਕੇਂਦਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਦੇ ਉਹ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਲਾਉਣ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਕੈਸ਼ ਦੇ ਢੇਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਬੈਠੇ ਹਨ ਸਗੋਂ ਉਹ ਏਜੰਟ ਵਜੋਂ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਰਮੂਡਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਬੌਬ ਰਿਚਰਡਸ ਦਾ ਜਦੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਪੈਨੋਰਮਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੂਜੇ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਟੈਕਸ ਇੱਕਠਾ ਕਰਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਬੌਬ ਅਤੇ ਆਈਲ ਆਫ ਮੈਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹੌਵਅਰਡ ਕੁਆਇਲ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਪੈਨੋਰਮਾ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕਰਾਊਨ ਡਿਪੈਨਡੈਂਸੀ ਨੇ ਖੁਲਾਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਰੋਲ ਅਦਾ ਕੀਤਾ। ਦੋਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਸਾਰੇ ਨੇਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਨਾਲ ਹੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਵਿੱਤੀ ਨੇਮਾਂ ਦੇ ਪਾਰੇ 'ਤੇ ਖਰੇ ਉੱਤਰਦੇ ਹਨ। ਪੈਰਾਡਾਈਸ ਪੇਪਰ- ਇਹ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੀਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਆਫਸ਼ੋਰ ਕਨੂੰਨੀ ਫਰਮ ਐੱਪਲਬਾਏ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 19 ਟੈਕਸ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਰਜਿਸਟ੍ਰੀਸ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। 1.34 ਕਰੋੜ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜਰਮਨ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ \"ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕੰਸੌਰਟੀਅਮ ਆਫ ਇੰਵੈਸਟੀਗੇਟਿਵ ਜਰਨਅਲਿਸਟਸ\" ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। 67 ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਕਰੀਬ 100 ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਾਰਡੀਅਨ ਵੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਵੱਲੋਂ ਪੈਨੋਰਮਾ ਦੀ ਟੀਮ ਇਸ ਸਾਲ ਮੁਹਿੰਮ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਰੋਤਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅ��ੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2013/01/130104_australia_wildfire_tasmania", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50366214", "doc1": "لجأ الناس إلى الشواطئ هربا من الحرائق ولجأ آلاف الأشخاص إلى شواطئ الجزيرة للاحتماء من النيران، وتم إنقاذهم من هناك بواسطة قوارب. وتشهد أنحاء كثيرة من استراليا موجة حارة. وارتفعت درجة الحرارة في هوبارت، عاصمة تاسمانيا، بدرجة قياسية لتصل في وقت سابق إلى 41 درجة مئوية. وبالرغم من تراجع درجات الحرارة من ذروتها، ظلت الحرائق مشتعلة في 40 موقعا منفصلا في أنحاء الجزيرة. وأبلغ جون هولواي، المتحدث باسم خدمة الإطفاء في تاسمانيا، تلفزيون ايه.بي.سي \"في حين أن هذه الحرائق تخبوا، فإنها مازالت توقع شيئا من الضرر.\" وتحقق الشرطة في تقارير عن وفاة شخص لم تتمكن إحدى فرق الإطفاء من إنقاذه بعدما حاصرتهم النيران. وقال سكوت تيليارد، القائم بأعمال مفوض الشرطة، إن أفراد فريق الإطفاء \"اضطروا للاحتماء داخل مركبتهم حيث كانت النيران مندلعة فوقها.\" وأضاف تيليارد \"وكما فهمت، فإنهم كانوا قادرين من موقعهم على رؤية رجل كان يحاول حماية مسكنه ولم يتمكنوا من الوصول إليه. كان الوضع خطير جدا.\" وتكافح فرق الإطفاء كذلك لإخماد حرائق مشتعلة في البر الرئيسي من استراليا. وتجدر الإشارة إلى أن حرائق الغابات أمر شائع الحدوث في استراليا. ففي عام 2009، تسببت حرائق بولاية فيكتوريا ذات الطابع الريفي في مصرع 170 شخصا على الأقل، وتدمير نحو 2000 منزل. اقرأ أيضا", "doc2": "ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਫਾਇਰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੇ ਤੀਜੇ ਦਿਨ ਵੀ ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਜ਼ ਤੇ ਕੁਈਨਜ਼ਲੈਂਡ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੌ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਅੱਗ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਕੌਟ ਮੌਰਿਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਲੱਗੇ 1300 ਫਾਇਰ ਫਾਈਟਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਫੌਜ ਬੁਲਾਈ ਜਾ ਸਕੀਦੀ ਹੈ ਅੱਗ ਦੇ ਅਸਰ ਹੇਠ ਆਏ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨਾਗਰਿਕ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੌਰਿਸਨ ਨੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅੱਜ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਹੀ ਫਿਕਰ ਹੈ।\" ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਖ਼ੁਸ਼ਕ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਦੌਰਾਨ ਹੋਰ ਵੀ ਅੱਗਾਂ ਲੱਗ ਸਕਦੀਆਂ। ਚੇਤਾਵਨੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸਿਡਨੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Australia Bushfire : ਤਿੰਨ ਮੌਤਾਂ, ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਉਜਾੜਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਕੁਈਨਜ਼ਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਾਤ ਇਵੈਕੁਏਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੰਘਾਈ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਘਰੋ-ਘਰੀਂ ਭੇਜਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤਲਾਸ਼ਣ ਲਈ ਹਾਲਾਤ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲਿਆ। ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਜ਼ ਦੇ ਫਾਇਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ 150 ਘਰਾਂ ਦੇ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਸੜਨ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਦੇ ਠੰਡੇ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਕੁਝ ਰਾਹਤ ਮਿਲੀ ਪਰ ਉੱਚੇ ਤਾਪਮਾਨ, ਘੱਟ ਨਮੀ ਤੇ ਤੇਜ਼ ਹਵਾ ਕਾਰਨ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਮੱਧ ਦੌਰਾਨ ਹੋਰ ਅੱਗਾਂ ਲੱਗਣ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੰਗਲਵਾਰ ਤੱਕ ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਜ਼ ਦੇ ਤਟੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੇ ਸਿਡਨੀ ਦ��� ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅੱਗਾਂ ਫੈਲਣ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪੀੜਤ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਬੁਝਾਊ ਅਮਲੇ ਨੂੰਮ ਸਿਡਨੀ ਤੋਂ 550 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਇੱਕ ਲਾਸ਼ ਮਿਲੀ। ਉਸੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਔਰਤ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਝੁਲਸੀ ਹੋਈ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਗਈ। ਉਸ ਨੂੰ ਫੌਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਕੈਰੋਲ ਸਪਾਰਕਸ, ਮੇਅਰ ਗਲੈਨ ਇਨਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਲੋਕ ਖ਼ੌਫ਼ਜ਼ਦਾ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਏਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਅੱਗ 20 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਉੱਚੀ ਉੱਠ ਰਹੀ ਸੀ ਤੇ 80 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਹੀ ਸੀ... ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਬੇਹੱਦ ਡਰਾਉਣਾ ਸੀ।\" ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਜ਼ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਸਿਡਨੀ ਤੋਂ 300 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਉੱਤਰਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੜੇ ਹੋਏ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਾਸ਼ ਮਿਲਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਾਸ਼ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਦੱਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਘਰ ਇੱਕ 63 ਸਾਲਾ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤ ਦਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਮੁੱਢ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਅੱਗ ਨੇ 2000 ਹੈਕਟੇਅਰ ਝਾੜੀਆਂ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਨੂੰ ਸੁਆਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਤ ਇੱਕ ਕੁਆਲਾ ਸੈਂਚੁਰੀ ਵੀ ਸੀ। ਇਸ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਜਤਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸੋਕਾ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪਈਆਂ ਬਾਰਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਰਾਹਤ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲੀ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਚਿਰਾਂ ਤੋਂ ਪਈ ਔੜ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਰਾਹਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮੀਂਹ ਨਾ ਪੈਣ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਅੱਗਾਂ ਭੜਖ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਗ ਦੇ ਉੱਪਰ ਪਾਣੀ ਸੁੱਟਣ ਵਾਲੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਜਲ ਸੋਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਲੰਬੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਭਰਨੀਆਂ ਪੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਕਈ ਥਾਂ ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੰਗ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਬੋਰ ਕਰਨੇ ਪਏ ਹਨ। ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਫਿਟਜ਼ੀਮੋਨਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਿੱਲਤ ਨੂੰ ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਮੁੱਲ ਨੂੰ ਵੀ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਅਸਲ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਬਿਨਾਂ ਅਸੀਂ ਅੱਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਲੜ ਸਕਦੇ।\" ਕੁਈਨਜ਼ਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਅੱਗ ਤੋਂ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਫਾਇਰ ਫਾਈਟਰ ਬਦਲਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਬੁਸ਼ ਫਾਇਰ ਲੱਗਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਸੰਘਣੇ ਝਾੜੀਦਾਰ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਰਾਹ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਝਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗਾਂ ਲਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਦਲਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਰਨ ਅੱਗਾਂ ਲੱਗਣ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤਿੱਖੀ ਗਰਮੀ ਪੈਣ ਮਗਰੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਗਰਮੀ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਚਿੰਤਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਲ 2018 ਤੇ 2019 ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਦੂਜੇ ਤੇ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਸਾਲ ਸਨ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਸਟ���ਟ ਆਫ਼ ਦਿ ਕਲਾਈਮੇਟ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਬਦਲਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਰਨ ਗਰਮ ਦਿਨ ਵਧੇ ਹਨ ਤੇ ਦੂਸਰੀਆਂ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਔੜ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਜੇ ਵਿਸ਼ਵੀ ਤਾਪਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਬ -ਸਨਅਤੀ ਪੱਧਰਾਂ ਨਾਲੋਂ 2 ਡਿਗਰੀ ਵਧੇਰੇ ਤੇ ਵੀ ਰੋਕ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਦੌਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਆਪਣੇ ਕਾਰਬਨ ਅਮਿਸ਼ਨ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਫਾਡੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53499135", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53504919", "doc1": "الإطفائيون استدعوا إلى القنصلية في أعقاب تصوير أشخاص يحرقون أوراقا في فنائها. وقالت وزارة الخارجية الأمريكية إن القرار اتُخذ بهدف حماية حقوق \"الملكية الفكرية الأمريكية\". لكن المتحدث باسم وزارة الخارجية الصينية، وانغ وينبين، قال إن هذه الخطوة \"شائنة وغير مبررة\". وصَدَر البيان الأمريكي في أعقاب تصوير أفراد مجهولين وهم يحرقون أوراقا في براميل قمامة في فناء مبنى القنصلية. ويتصاعد التوتر بين الولايات المتحدة والصين منذ فترة. وتصادمت إدارة الرئيس دونالد ترامب، بشكل متكرر، مع بكين بسبب قضايا تجارية وتفشي فيروس كورونا، إضافة إلى فرض الصين قانونا أمنيا جديدا مثيرا للجدل في شبه جزيرة هونغ كونغ. مواضيع قد تهمك نهاية واتهمت وزارة العدل الأمريكية، الثلاثاء، الصين برعاية قراصنة يستهدفون مختبرات تُطَوّر لقاحات لعلاج وباء كوفيد-19. ووجهت سلطات التحقيق الأمريكية لمواطنين صينيين تهم التجسس على شركات بحث أمريكية، والحصول على مساعدات من عملاء للحكومة الصينية للقيام بسرقات الكترونية أخرى. وحثت الصين الولايات المتحدة على إعادة النظر في قرارها، قائلة إنه في حال أصرت واشنطن على \"المضي قدما في هذا الطريق الخاطئ، فإن الصين سترد باتخاذ إجراءات مضادة صارمة\".", "doc2": "ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਵੈਂਗ ਵੈਨਬਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ \"ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਅਤੇ ਨਾਜਾਇਜ਼\" ਹੈ ਅਮਰੀਕੀ ਸਟੇਟ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫੈਸਲਾ \"ਅਮਰੀਕੀ ਇੰਟਲੈਕਚੁਅਲ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ\" ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਵੈਂਗ ਵੈਨਬਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ \"ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਅਤੇ ਨਾਜਾਇਜ਼\" ਹੈ। ਇਹ ਬਿਆਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਅਣਪਛਾਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਲਡਿੰਗ 'ਚ ਕਾਗਜ਼ ਜਲਾਉਂਦੇ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਰਮਿਆਨ ਤਣਾਅ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਉੱਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਵਲੋਂ ਬੀਜ਼ਿੰਗ ਨਾਲ ਵਪਾਰ, ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਅਤੇ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਦੇ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਨਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਆਦਿ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆ 'ਤੇ ਤਿੱਖੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਫਿਰ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਯੂਐਸ ਦੇ ਨਿਆਂ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਚੀਨ 'ਤੇ ਹੈਕਰਾਂ ਨੂੰ ਸਪਾਂਸਰ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਾਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਜੋ ਕੋਵਿਡ -19 ਟੀਕੇ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਲੈਬਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਦੋ ਚੀਨੀ ਨਾਗਰਿਕ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਖੋਜ ਕੰਪਨੀਆਂ 'ਤੇ ਜਾਸੂਸੀ ਕੀਤੀ, ਨੂੰ ਸਟੇਟ ਏਜੰਟਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਰਮਿਆਨ ਤਣਾਅ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੌਂਸਲੇਟ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਕਿਉਂ ਲਿਆ? ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਤਰਜ਼ਮਾਨ ਮੌਰਗਨ ਅਰਟਾਗਸ ਨੇ ਕੌਂਸਲੇਟ ਬੰਦ ਕਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸੀਆਂ ਹਨ... ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਮਰੀਕਾ ਕਦੇ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਚੀਨ ਸਾਡੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰੇ ਜਾਂ ਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਏ-ਧਮਕਾਏ, ਠੀਕ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਚੀਨ ਦੇ ਅਣਉਚਿਤ ਵਪਾਰਕ ਅਭਿਆਸਾਂ, ਅਮਰੀਕੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਖੋਹਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਚੀਨ ਦੇ ਅੰਹਕਾਰੀ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। \" ਮੌਰਗਨ ਅਰਟਾਗਸ ਨੇ ਵਿਆਨਾ ਸੰਮੇਲਨ ਵੱਲ ਵੀ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ । ਜਿਸਦੇ ਤਹਿਤ ਮਹਿਮਾਨ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹਿਊਸਟਨ ਸਥਿਤ ਇਹ ਕੌਂਸਲੇਟ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਚੀਨੀ ਕੌਂਸਲੇਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿਚ ਚੀਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਦੂਤਘਰ ਹੈ। ਇਹ ਅਜੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਇਸ ਇਕ ਕੌਂਸਲੇਟ ਨੂੰ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ। ਇਹ ਅਜੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਇਸ ਇਕ ਕੌਂਸਲੇਟ ਨੂੰ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਚੀਨ ਨੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ 'ਤੇ ਕੀ ਦਿੱਤਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ? ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਸਬੰਧਾਂ ਲਈ 'ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ' ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 'ਇਸ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਬੇਮਿਸਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਚੀਨੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਵਾਂਗ ਵੇਨਬਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਆਪਣੇ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਲੱਗਿਆ ਕਲੰਕ ਸਾਡੇ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਅਜਿਹੇ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਵਾਂਗ ਨੇ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ \"ਦੁਬਾਰਾ ਸੋਚਣ\" ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਚੀਨ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ \"ਉਹ ਵੀ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਵੇਗਾ\"। ਵਾਂਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜੇ ਅਸੀਂ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਕੀਕਤ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਅਤੇ ਵੇਖੀਏ ਕਿ ਚੀਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਕੌਂਸਲੇਟ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਥਾਵਾਂ ਵਿਚ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿੰਨੇ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖੋਗੇ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।\" ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰੀ ਅਖ਼ਬਾਰ 'ਦਿ ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼' ਨੇ ਇੱਕ ਪੋਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਨੂੰ ਕਿਹੜਾ ਅਮਰੀਕੀ ਕੌਂਸਲੇਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰੀ ਅਖ਼ਬਾਰ 'ਦਿ ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼' ਨੇ ਇੱਕ ਪੋਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਨੂੰ ਕਿਹੜਾ ਅਮਰੀਕੀ ਕੌਂਸਲੇਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅੱਗੇ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਤਣਾਅ ਨਿਰੰਤਰ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਟਰੇਡ ਵਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ, ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਵਿਚ ਨਵਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਨੂੰਨ, ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਸਾਗਰ ਵਿਚ ਦਬਦਬਾ, ਭਾਰਤ-ਜਾਪਾਨ-ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਚੀਨ ਦਾ ਹਮਲਾਵਰ ਰਵੱਈਆ, ਅਮਰੀਕੀ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ, ਵੀਗਰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਤਿੱਬਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਵਾਦ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਟਕਰਾਅ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਤਾਜ਼ਾ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਚੀਨੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕਰਦਿਆਂ, ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਆਪਣੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸ਼ੰਕਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ 'ਅਮਰੀਕੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਗੈਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤਲਾਸ਼ੀਆਂ ਲਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।' ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੌਨਥਨ ਮਾਰਕਸ ਨੇ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਤਬਦੀਲੀ ਹੈ। ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਦੀ ਜਿਥੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਵੈਕਸੀਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਇਹ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਜੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।\" ਜੌਨਥਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਚੀਨ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੌਣਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਕਾਰਨ ਲੜਖੜਾਉਂਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ ਚੀਨੀ ਕਾਰਡ ਖੇਡਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜਸੀ ਲਾਭ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਚੀਨ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੜਕਾਏ ਜਾਣ 'ਤੇ ਕੀ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਇਹ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੋਵੇਗਾ? ਅਤੇ ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ ਹੀ ਅਤੇ ਹਾਲਾਤ ਹੋਰ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੋਣਗੇ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51613205", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-51603550", "doc1": "زيار�� الرئيس الأمريكي الأولى إلى الهند وهو بهذه الزيارة ينضم إلى سلسلة طويلة منالرؤساء الأمريكيين الذين زاروا الهند. واستُقبل بعض أسلافه بحفاوة، وكان لدى أحدهم قرية باسمه في الهند، بينما تعثر آخرون وارتكبوا هفوات دبلوماسية. هل يمكن أن نتعلم من التاريخ كيف يمكن أن تسير هذه الزيارة؟ هنا نلقي نظرة مختصرة على زيارات الرؤساء السابقة الناجحة منها والفاشلة والمحرجة. الصالح بداية، حظي الرئيس دوايت أيزنهاور، أول رئيس أمريكي زار الهند، باستقبال حافل وأطلقت 21 قذيفة مدفعية عندما حلّ ضيفاً في العاصمة الهندية، دلهي، في ديسمبر/كانون الأول 1959. واصطفت حشود ضخمة في الشوارع ليلقوا نظرة على بطل الحرب العالمية الثانية وهو في سيارته المكشوفة. مواضيع قد تهمك نهاية ويتوقع ترامب أن يحظى باستقبال مماثل في مدينة أحمد آباد، حيث سيكون هناك حشود في استقباله. لعبت العلاقة الدافئة بين أيزنهاور ورئيس الوزراء الهندي السابق، جواهر لال نهرو، خلال مرحلة من توتر العلاقات بين البلدين، دوراً مهماً في بدايات الحرب الباردة، عندما أصبحت الولايات المتحدة وباكستان حليفتين مقربتين، بينما أصرت الهند على البقاء على الحياد. وكانت العلاقات مع الصين في صميم المقاربة الهندية الأمريكية، حيث كانت تضغط واشنطن على دلهي لاتخاذ موقف حاسم من بكين بخصوص قضية التبت. وعموماً، كانت زيارة آيزنهاور للهند التي استمرت أربعة أيام، ناجحة. كان دوايت آيزنهاور، أول رئيس أمريكي يقوم بهكذا زيارة ويلتقي برئيس الوزراء الهندي السابق جواهرلال نهرو وقد قام كل رئيس أمريكي تقريباً زار الهند رسمياً، بالسير على خطى آيزنهاور. وضع الزهور عند نصب المهاتما غاندي، وزيارة تاج محل، وإلقاء خطاب في البرلمان، وإلقاء كلمة في موقع رمليلة الشهير في دلهي. وعندما غادر آيزنهاور، قال عنه نهرو إنه \"أخذ معه قطعة من قلوبنا\" بحسب تقارير إخبارية في ذلك الوقت. السيئ لم يكن ريتشارد نيكسون غريباً عن الهند عندما قام بزيارة رسمية إليها في أغسطس/آب 1969، استغرقت يوماً فقط. فقد زارها عندما كان نائباً للرئيس عام 1953، وقبل ذلك، بصفة شخصية، لكنه لم يكن من المعحبين بالهند بشكل عام. \"كان نيكسون يكره الهنود عموماً ويشمئز من رئيسة الوزراء السابقة، أنديرا غاندي\"، وفقاً لغاري باس، مؤلف كتاب ( تلغراف الدم: نيكسون وكيسنجر والإبادة الجماعية المنسية)، وأوضح أنه كان شعوراً متبادلاً بين الطرفين. كان ذلك أيضاً خلال أوج مرحلة الحرب الباردة، وسياسة عدم الانحياز التي اتبعتها الهند، هي السياسة التي أزعجت الرؤساء الأمريكيين. استقبل الرئيس آيزنهاور بحفاوة من قبل الهنود. 13 ديسمبر/كانون الأول 1959 يقول باس إنه في ظل حكم غاندي ، تحولت سياسة عدم الانحياز الهندية إلى \"سياسة خارجية مؤيدة للإتحاد السوفياتي بشكل واضح\". وأصبحت العلاقة أكثر جفاءً بعد الزيارة، حيث دعمت الهند بنغلاديش (باكستان الشرقية وقتها) في معركتها من أجل الاستقلال عن باكستان، حليفة الولايات المتحدة. وتجلت الخلافات بين البلدين أكثر عندما زارت غاندي البيت الأبيض عام 1971. وفيما بعد، كشف شريط صوتي لما يعرف بـ \"تسجيلات البيت الأبيض\" أن نيكسون وصف أنديرا غاندي بـ \"الساحرة العجوز الشريرة\". إحراج رغم أن زيارة جيمي كارتر التي استمرت يومين في عام 1978 كانت بمثابة ذوبان الثلج في العلاقات بين الهند والولايات المتحدة، لكنها لم تخلُ من بعض المنغصات. وبمرافقة ما يقرب من 500 صحفي، التقى كارتر برئيس الوزراء وقتها مورارجي ديساي، وألقى خطاباً مشتركاً معه في جلسة للبرلمان، وزار تاج محل وقرية خارج دلهي. كانت لقرية \"تشوما خيراغوان\"، علاقة شخصية بكارتر؛ فقد كانت والدته ليليان، زارتها عندما كانت في الهند كعضو في \"فريق السلام\" في أواخر الستينيات. لذلك عندما قام كارتر وزوجته روزالين، بزيارة القرية، تبرعا لها بالمال وسميت القرية باسم \"كارتربوري\"، ولا يزال هذا الإسم يستخدم إلى يومنا هذا. نبذة عن مانموهان سينغ وباستثناء الصور الفوتوغرافية، كانت الهند والولايات المتحدة في حالة نزاع، إذ كانت الهند ماضية في برنامجها النووي، وأجرت أول اختبار نووي في عام 1974. وأرادت الولايات المتحدة أن توقع الهند على معاهدة تهدف إلى الحد من انتشار الأسلحة النووية. لكن الهند رفضت قائلة إن الاتفاقية غير منصفة للدول النامية. وفي محادثة مسرَّبة لكارتر مع وزير خارجيته سايروس فانس، وتصدرت وقتها عناوين الصحف وكادت تفشل الزيارة، هدد كارتر بتوجيه رسالة \"صريحة وشديدة لديساي. ووقّع الزعيمان بياناً مشتركاً تعهدا بالتعاون المشترك على الصعيد العالمي، لكن كارتر غادر الهند دون أن يحصل على الضمانات التي كان يأمل الحصول عليها من الجانب الهندي. استقبال الرئيس جيمي كارتر وزوجته من قبل القرويين في قرية \"كارتربوري\". \"البهيج\" إذا كانت هناك زيارة غيرت كل شيء، فهي زيارة بيل كلينتون في مارس/آذار عام 2000 ولقائه برئيس الوزراء السابق أتال بيهاري فاجبايي. جاءت زيارة كلينتون بعد عقدين من استقرار العلاقة بين البلدين؛ لم يقم رونالد ريجان، ولا جورج بوش الابن بزيارة إلى الشرق. جاءت الزيارة في وقت صعب حيث فرضت واشنطن عقوبات على دلهي عقب اختبارها للقنبلة النووية عام 1999. ولكن، وفقاً لما ذكره نافتيج سارنا، السفير الهندي السابق لدى الولايات المتحدة، فإن الزيارة التي استمرت خمسة أيام كانت \"زيارة بهيجة\". أوباما ومودي يتفقان على توثيق التعاون النووي السلمي بيل كلينتون يكتب رواية حول البيت الأبيض وُصف الرئيس السابق بيل كلينتون بالمبهج وشملت الزيارة حيدر أباد، المدينة الجنوبية التي كانت تعتبر مركز التكنولوجيا، ومدينة مومباي، العاصمة المالية للهند. يقول سارنا: \"لقد شاهد كلينتون الإمكانات الاقتصادية والإلكترونية للهند، والديمقراطية على أرض الواقع\". رقص كلينتون مع القرويين أيضاً، وقام برحلة سفاري إلى حديقة النمور، وتناول حساء العدس الأسود المشهور في فندق فخم، ارتبط اسمه بالرئيس منذ ذلك الوقت. وربما كان أفضل تعبير عن تفاعل الهند مع الزيارةهو ما جاء في عنوان صحيفة \"نيويورك تايمز\" الأمريكية، \"حمى كلينتون، تجلت في الهند السعيدة كل أعراضها\". الرئيس الأمريكي السابق جورج بوش ورئيس الوزراء الهندي السابق مانموهان سينغ \"أفضل رئيس أمريكي على الإطلاق \" كان جورج دبليو بوش، على حد تعبير مجلة فوربس \"أفضل رئيس أمريكي زار الهند\". كانت زيارته التي استمرت ثلاثة أيام في مارس/آذار عام 2006، هو من أجل تسليط الضوء على علاقة البلدين الاستراتيجية، وخاصة على الصعيد التجاري والتكنولوجيا النووية، التي كانت محل نزاع طويل بين البلدين. كان من الصعب عدم ملاحظة ديناميكية شخصيته القوية مع رئيس الوزراء مانموهان سينغ، لدرجة أن بوش، الرسام الحريص، قام برسم بورتريه لسينغ بعد تركه لمنصبه. ويعود الفضل للزعيمين لإبرام اتفاقية نووية تاريخية لكن مثيرة للجدل. خرجت الهند من عزلة استمرت عقوداً، بسبب رفضها التوقيع على معاهدة \"عدم انتشار الأسلحة النووية\". وحصلت الهند المتعطشة للطاقة على التقنية النووية الأمريكية للأغراض السلمية مقابل عرض منشآتها النووية للتفتيش. ورغم أن الزيارة كانت جوهرية، إلا أنها لم تكن كغيرها من الزيارات الرسمية، فلم تشمل الزيارة إلى تاج محل ولا إلقاء خطاب في البرلمان، لكن التوقيت كان في غاية الأهمية. كانت مشاعر العداء للولايات المتحدة بسبب غزو العراق قوية، حيث نظّم نواب يساريون احتجاجاً ضد زيارة بوش وكانت هناك مظاهرات في أجزاء أخرى من الهند. \"الزائر المزدوج\" كان باراك أوباما الرئيس الوحيد الذي قام بزيارتين رسميتين للهند خلال حكمه. فالأولى كانت عام 2010، في ظل حكومة سينغ، والثانية عام 2015، في ظل حكم رئيس الوزراء الحالي ناريندرا مودي. في أول زيارة له، وصل إلى مومباي بدلاً من دلهي، مع وفد تجاري كبير. لم تكن الزيارة ذات هدف اقتصادي فحسب، بل كان مظهراً لإبداء التضامن مع الهند في أعقاب هجمات مومباي الإرهابية في عام 2008 ، والتي أودت بحياة 166 شخصاً. وبات أوباما وزوجته في فندق تاج محل، الذي كان أحد الأهداف الرئيسية للإرهابيين. وتقول أليسا أيريس، نائبة مساعد وزير الخارجية الأمريكية السابق لجنوب آسيا، إنه من الأهمية بمكان إعلان الرئيس الأمريكي دعمه للهند لعضوية الهند في مجلس الأمن الدولي بعد تعديله وتوسيعه. \"إن حدوث أي تغيير في منظومة الأمم المتحدة بعد كل هذه السنوات مسألة أخرى، لكن كان ذلك تحولاً رئيسياً في سياسة واشنطن\". عاد أوباما عام 2015 كضيف رئيسي في احتفالات يوم الجمهورية في الهند بناءً على دعوة من رئيس الوزراء مودي. وكانت قضايا الدفاع والمناخ والتجارة محور المحادثات. وأكدت الزيارة أيضا على استراتيجية الهند والمحيط الهادئ، حيث أعرب الزعيمان عن عدم ارتياحهما لممارسات بكين في بحر الصين الجنوبي. سباق شهدت العلاقات الأمريكية الهندية حالات مد وجزر، ولكن أثناء زيارة أوباما الرسمية الأخيرة عام 2015، وقّع البلدان على إعلان صداقة تحت شعار \"لنتقدم إلى الأمام معاً\". وستؤدي زيارة الرئيس ترامب إلى دفع العلاقة إلى الأمام، لكن ليس من الواضح كيف. ويلي وصول ترامب إلى أحمد آباد، المدينة الرئيسية في ولاية كوجارات (مسقط رأس مودي) تجمع ضخم في ستاد المدينة، من المتوقع أن يجتذب جمهوراً كبيراً. وسيكون الحدث تذكيراً بزيارة آيزنهاور، وربما يعزز العلاقات الشخصية بين الزعيمين. لكن في الوقت الذي ستطغى على زيارة ترامب الأجواء الاحتفالية، إلا انها قد تكون أقل أهمية في الجانب السياسي. وعلى عكس الزيارات الرئاسية الأخرى، لا يُتوقع أن تثمر هذه الزيارة عن توقيع اتفاقيات محددة، و يبدو أن الصفقة التجارية التي يسعى إليها ترامب بعيدة المنال.", "doc2": "ਟਰੰਪ ਦਾ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਭਾਰਤ ਦੌਰਾ 2020 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨਗੇ। ਦਿੱਲੀ, ਆਗਰਾ ਵਿੱਚ ਉਹ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੇਖਣਗੇ ਅਤੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 'ਨਮਸਤੇ ਟਰੰਪ' ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਜ਼ਰਾ ਵੀ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ 'ਨਮਸਤੇ ਟਰੰਪ' ਰੈਲੀ ��ਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹਿਊਸਟਨ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ 'ਹਾਉਡੀ ਮੋਦੀ' ਦਾ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਜਵਾਬ ਹੈ। ਹਿਊਸਟਨ ਦੀ ਇੱਕ ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਿਊਸਟਨ ਦੀ ਇੱਕ ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਵੋਟਰ ਪਰ ਇਹ ਦੌਰਾ ਸਿਰਫ਼ ਨਾਟਕੀ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ ਲਹਿਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਮਰੀਕੀ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣਾ ਰਵੱਈਆ ਬਦਲਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਨਾ ਵੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਦੌਰਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਯਕੀਨ ਦਵਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 24 ਲੱਖ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਵੋਟਰ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਇਹ ਨਵਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਿਸ਼ਤਾ ਪਸੰਦ ਆਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦਰਮਿਆਨ ਚੱਲ ਰਹੇ ਵਪਾਰਕ ਰੁਕਾਵਟ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਅਸਥਾਈ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋ ਸਕੇ। ਮੋਦੀ ਤੇ ਟਰੰਪ ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਸੇਬ, ਅਖਰੋਟ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਡੇਅਰੀ, ਪੋਲਟਰੀ ਅਤੇ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਵਿਘਨ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਹਾਰਲੇ ਡੇਵਿਡਸਨ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲਾਂ 'ਤੇ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਅਜੇ ਵੀ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਟਕਲਾਂ ਜਾਰੀ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਰਾਬਰਟ ਲਾਈਜ਼ਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਆਉਣਗੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਲਾਈਜ਼ਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਲੋਂ ਵਪਾਰਕ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵੀਡਿਓ: ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਭਾਰਤ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਸ ਨਾਲ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਕੀ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ? ਇਹ ਅਫਵਾਹਾਂ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹੀ ਸਹੀ ਪਰ ਠੰਡੇ ਬਸਤੇ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕਹੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਵਾਰ 'ਡੀਲ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ' ਲਈ ਕੋਈ 'ਡੀਲ' ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਵ, ਸੌਦੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਾਹਰ ਲਈ ਕੋਈ ਸੌਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਮੋਟੇਰਾ ਸਟੇਢਿਅਮ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ 1 ਲੱਖ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨਗੇ ਵਪਾਰ ਘਾਟੇ ਦਾ ਸਵਾਲ ਸਾਲ 2008 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ 66 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਵਪਾਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਜੋ 2018 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 142 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਸਲਾਨਾ 7 ਤੋਂ 8 ਫੀਸਦ ਦੇ ਦਰ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋਈ ਰਣਨੀਤਿਕ ਸਾਝੇਂਦਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ ਵੀ ਵਧਿਆ। ਪਰ ਹੁਣ ਤਸਵੀਰ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਸਾਲ 2019-20 ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਦਰ 5% ਰਹਿਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆਵਾਦੀ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਟਰੰਪ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ ਵਪਾਰ ਘਾਟੇ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਘਟ ਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਤੈਅ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੱਦ ਛੱਡ ਕੇ, ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੀਆਂ ਰਣਨੀਤਿਕ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰ ਲੈਣ। ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਿਕ ਇੱਕ ਸਾਂਝੇ ਅਭਿਆਸ ਦੌਰਾਨ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦੇ ਆਖਰਕਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖੁੱਲਾ ਡਾਟਾ ਵਾਲਾ ਬਜ਼ਾਰ ਹੈ। ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਡਾਟਾ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ, ਭਾਰਤ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਵੱਡਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਵੱਡੀ ਸੁਵਿਧਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਸਾਰੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਭਾਰਤ ਅਮਰੀਕੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ਤੇ ਖੁੱਲਾ ਖਪਤਕਾਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵੀਡਿਓ: ਟਰੰਪ ਜਿਸ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨਗੇ ਕੀ ਹੈ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਉਸ ਮੋਟੇਰਾ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਸ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਰਤ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਗਾਹਕ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਸੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲੂ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2008 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦਰਮਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦੇ ਲਗਭਗ ਨਾ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ 2019 ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਧ ਕੇ 15 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੇ ਹੋ ਗਏ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਚੋਣਵੇਂ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀ ਲਾਕਹੀਡ ਮਾਰਟਿਨ ਦੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ... ਇੱਕ ਪਾਸੇ, ਜਿੱਥੇ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਮਝੌਤਿਆਂ 'ਤੇ ਨੇੜਿਓ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਮੋਟੇਰਾ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਵਾਗਤ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਸਿਖਰਾਂ 'ਤੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਤੜਕ-ਭੜਕ ਪਸੰਦ ਵੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜੀਅ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਬਦਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੂਸਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ��ਰਤੀਬੱਧਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਮੌਸਮ ਤਬਦੀਲੀ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਵੀ ਪੱਲਾ ਝਾੜ ਲਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਲਈ ਇੱਕ ਔਖੀ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਚੀਨ ਦੇ 'ਵਨ ਬੈਲਟ ਵਨ ਰੋਡ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ, ਰੂਸ, ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ, 5G ਵਰਗੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਮਤਭੇਦ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਰੰਗੀਨ ਸਮਾਗਮ ਅਤੇ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੌਰੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਾਂ ਕੱਢ ਸਕਦੇ ਹਨ। (ਰੁਦਰ ਚੌਧਰੀ ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਕਾਰਨੇਗੀ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੋਰਜਡ ਇਨ ਕ੍ਰਾਈਸਿਸ: ਇੰਡੀਆ ਐਂਡ ਦਿ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟਸ ਸਿਨਸ 1947 ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਵੀ ਲਿਖੀ ਹੈ।) ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀਡਿਓ: ਫ਼ਸਲੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਦ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੀ ਟਿਕਾਣੇ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਵੀਡਿਓ:ਇੰਝ ਹੈ ਤਾਂ 100 ਵਾਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਬਣਨਾ ਪਸੰਦ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56146121", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-56157695", "doc1": "تقع ناندا ديفي ، ثاني أعلى قمة في الهند ، بالقرب من الحدود الشمالية الشرقية للبلاد مع الصين لذلك عندما ضرب فيضان هائل قرية \"ريني\" في وقت سابق من شهر فبراير/شباط الجاري أصيب القرويون بالذعر وانتشرت شائعات بأن المعدات النووية \"انفجرت\" وأدت إلى حدوث طوفان. وفي الواقع، يعتقد العلماء أن كسرا وقع في نهر جليدي كان مسؤولا عن الفيضانات في ولاية أوتاراخاند الواقعة في جبال الهيمالايا، وهي الفيضانات التي قتل فيها أكثر من 50 شخصا. لكن قل ذلك لسكان ريني، القرية الجبلية الزراعية التي تضم 250 أسرة، فالكثير منهم لن يصدقونك تماما، وقال لي سانغرام سينغ راوات، عمدة قرية ريني:\"نعتقد أن المعدات النووية لعبت دورا، كيف يمكن أن ينكسر نهر جليدي ببساطة في الشتاء؟ نعتقد أن الحكومة يجب أن تحقق وتجد تلك المعدات\". وفي قلب مخاوفهم توجد قصة مثيرة عن التجسس فوق تلك المرتفعات الشاهقة، وتتضمن تلك القصة بعض كبار المتسلقين في العالم والمواد المشعة لتشغيل أنظمة التجسس الإلكترونية والمصطلحات الاستخباراتية. مواضيع قد تهمك نهاية فيضانات الهند: انهيار جليدي يتسبب في تدمير سد ومقتل العشرات فهي قصة عن كيفية تعاون الولايات المتحدة مع الهند في الستينيات لوضع أجهزة مراقبة تعمل بالطاقة النووية عبر جبال الهيمالايا للتجسس على التجارب النووية الصينية وإطلاق الصواريخ، وكانت الصين قد أجرت أول تفجير نووي لها في عام 1964. ويتحدث بيت تاكيدا، وهو محرر مساهم في مجلة روك آند آيس الأمريكية والذي كتب كثيرا عن هذا الموضوع، قائلا: \"كان جنون الحرب الباردة في ذروته ومن ثم لم تكن هناك خطة غريبة جدا، كما لم يكن هناك استثمار كبير للغاية، ولم تكن هناك وسيلة غير مبررة\". حقائق ومعلومات اساسية عن الهند عشرات المفقودين وفيضان هائل بعد تحطم سد في الهند ففي أكتوبر/تشرين الأول من عام 1965 قامت مجموعة من المتسلقين الهنود والأمريكي��ن بسحب 7 كبسولات من البلوتونيوم مع معدات المراقبة، التي تزن حوالي 57 كيلوغراما لوضعها على ارتفاع 7816 مترا فوق قمة ناندا ديفي، ثاني أعلى قمة في الهند، بالقرب من الحدود الشمالية الشرقية للهند مع الصين. وقد أجبرت عاصفة ثلجية المتسلقين على التخلي عن خطة الوصول للقمة رغم اقترابهم منها، وبينما كانوا يهرولون هابطين تركوا وراءهم أجهزة تضمنت هوائيا يبلغ طوله 6 أقدام، وجهازي اتصال لاسلكي، ووحدة تزويد ثابتة للطاقة، وكبسولات البلوتونيوم . وذكرت إحدى المجلات أنهم لاذوا في \"مخبأ محمي\" على سفح جبل، وقال مانموهان سينغ كوهلي، وهو متسلق شهير عمل في منظمة دوريات الحدود الرئيسية وقاد الفريق الهندي:\"كان علينا الهبوط، وإلا قتل العديد من المتسلقين\". وعندما عاد المتسلقون إلى الجبل في الربيع التالي للبحث عن المعدات وإعادتها إلى القمة كانت قد اختفت. قاد الكابتن إم إس كوهلي، وهو متسلق مشهور دوليا، الفريق الهندي وبعد أكثر من نصف قرن وبعد عدد من البعثات إلى ناندا ديفي، لا أحد يعرف ما حدث للكبسولات. وكتب تاكيدا يقول: \"حتى يومنا هذا من المحتمل أن يكون البلوتونيوم المفقود قابعا في نهر جليدي، وربما يتحول إلى غبار، ويتسلل نحو منابع نهر الغانج\". ويقول العلماء إن ذلك قد يكون مبالغة. ويعد البلوتونيوم هو المكون الرئيسي للقنبلة الذرية، لكن بطاريات البلوتونيوم تستخدم نظيرا مختلفا (وهو نوع مختلف من عنصر كيميائي) يسمى البلوتونيوم 238، والذي له نصف عمر النظير المشع ليتحلل والذي يقدر بـ 88 عاما. وما بقي هو قصص بعثات استكشافية رائعة. الهند تعرض على الولايات المتحدة عونا عسكريا وفي كتابه ناندا ديفي: رحلة إلى الملاذ الأخير، يروي الرحالة البريطاني هيو تومسون كيف طُلب من المتسلقين الأمريكيين استخدام محلول هندي للحمام الشمسي لتغميق بشرتهم حتى لا يثيروا الشك بين السكان المحليين، وكيف طُلب من المتسلقين التظاهر بأنهم كانوا في \"برنامج تسلق مرتفعات عالية\" لدراسة آثار انخفاض الأكسجين على أجسامهم، كما قيل للحمالين الذين حملوا الأمتعة النووية إنها \"كنز من نوع ما، ربما ذهب\". وذكرت مجلة آوتسايد الأمريكية أن المتسلقين نقلوا قبل ذلك إلى هارفي بوينت، وهي قاعدة تابعة لوكالة المخابرات المركزية في ولاية نورث كارولينا، لحضور دورة تدريبية مكثفة في \"التجسس النووي\"، وقال متسلق للمجلة: \"بعد فترة قضينا معظم وقتنا هناك في لعب الكرة الطائرة وتناول المشروبات الكحولية بكميات كبيرة\". تم وضع مجموعة من المعدات أخيرا على قمة ناندا كوت وقد ظلت البعثة الاستكشافية الفاشلة سرا في الهند حتى عام 1978 عندما التقطت صحيفة واشنطن بوست القصة التي أوردتها مجلة آوتسايد، وكتبت أن وكالة المخابرات المركزية قد استأجرت متسلقين أمريكيين، بما في ذلك أعضاء في بعثة ناجحة آنذاك لتسلق قمة جبل إيفرست، لوضع معدات تعمل بالطاقة النووية على قمتين في جبال الهيمالايا للتجسس على الصينيين. وأكدت الصحيفة أن الرحلة الاستكشافية الأولى انتهت بفقدان المعدات في عام 1965، و \"جرت البعثة الثانية بعد ذلك بعامين وانتهت فيما وصفه مسؤول سابق في وكالة المخابرات المركزية بـ (نجاح جزئي) \". وفي عام 1967 نجحت المحاولة الثالثة لزرع مجموعة جديدة من الأجهزة، هذه المرة على جبل مجاور وأسهل في التسلق حيث يبلغ ارتفاعه 6861 مترا ويسمى ناندا كوت، وقد دفعت مجموعة تضم 14 متسلقا أمريكيا ألف دولار شهريا لنصب أجهزة ��لتجسس في جبال الهيمالايا على مدار 3 سنوات. وفي أبريل/نيسان من عام 1978، ألقى رئيس الوزراء الهندي آنذاك مورارجي ديساي \"قنبلة\" في البرلمان عندما كشف أن الهند والولايات المتحدة قد تعاونتا على \"أعلى مستوى\" لزرع هذه الأجهزة التي تعمل بالطاقة النووية على ناندا ديفي، لكن ديساي لم يذكر إلى أي مدى كانت المهمة ناجحة، بحسب تقرير. وتتحدث برقيات وزارة الخارجية الأمريكية التي رفعت عنها السرية والصادرة في أبريل/نيسان من عام 1978 عن تظاهر حوالي 60 شخصا خارج السفارة في دلهي ضد \"أنشطة السي آي إيه المزعومة في الهند\"، وحمل المتظاهرون لافتات كتب عليها \"غادري الهند يا سي آي إيه\" و \"السي آي إيه تسمم مياهنا\". قائد أبولو 13 جيم لوفيل يحمل بطارية بلوتونيوم ومعدات علمية أثناء التدريب أما بالنسبة للمعدات النووية المفقودة في جبال الهيمالايا فلا أحد يعرف ما حدث لها. وقال جيم مكارثي، أحد المتسلقين الأمريكيين لتاكيدا: \"نعم انهار الجهاز وعلق في الجبل الجليدي والله يعلم ما هي الآثار التي ستترتب على ذلك\". تجدد الاشتباكات على الحدود بين الصين والهند وتقارير عن إصابات من الجانبين ما الذي يقف وراء المواجهة العسكرية الخطرة بين الهند والصين؟ الصين والهند تتبادلان الاتهامات إثر مقتل 20 جنديا في منطقة متنازع عليها الصين تتهم الهند بالاستفزاز المتعمد في الاشتباك الحدودي بينهما ويقول المتسلقون إن محطة صغيرة في ريني دأبت بانتظام على اختبار المياه والرمال من النهر بحثا عن النشاط الإشعاعي لكن من غير الواضح ما إذا كانت حصلت على أي دليل على حدوث تلوث. وقالت مجلة آوتسايد:\"إنه إلى أن يتحلل البلوتونيوم، (مصدر النشاط الإشعاعي في وحدة الطاقة المشغلة لهذه الأجهزة)، وهو أمر قد يستغرق قرونا؛ سيظل الجهاز يمثل خطرا إشعاعيا يمكن أن يتسرب إلى جليد الهيمالايا ويتسلل إلى النظام النهري الهندي عبر منابع نهر الغانج\". وسألت الكابتن كوهلي، البالغ من العمر 89 عاما، عما إذا كان يأسف لكونه جزءا من رحلة استكشافية انتهت بترك معدات نووية في جبال الهيمالايا. فقال: \"لا ندم ولا سعادة، كنت فقد أتبع الأوامر\".", "doc2": "ਭਾਰਤ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਚੋਟੀ ਨੰਦਾ ਦੇਵੀ ਚੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਸ ਦੀ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਫ਼ਰਵਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਟੁੱਟਣ ਨਾਲ ਰੈਨੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਭਿਆਨਕ ਹੜ੍ਹ ਆਇਆ ਤਾਂ ਪਿੰਡ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਫ਼ੜਾ-ਤਫ਼ੜੀ ਮੱਚ ਗਈ ਅਤੇ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਉੱਡਣ ਲੱਗੀਆਂ ਕਿ ਉਪਕਰਣਾਂ ਵਿੱਚ 'ਧਮਾਕਾ' ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੜ੍ਹ ਆਇਆ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨਿਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਿਮਾਲਿਆ ਖੇਤਰ 'ਚ ਵਸੇ ਸੂਬੇ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਹੜ੍ਹ ਆਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਦਾ ਇੱਕ ਟੁਕੜਾ ਸੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਰ 250 ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡ ਰੈਨੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕਹੋਗੇ ਤਾਂ ਕਈ ਲੋਕ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਰੈਨੀ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਰਪੰਚ ਸੰਗਰਾਮ ਸਿੰਘ ਰਾਵਤ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਸਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਪਕਰਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਭ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਇੱਕ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਠੰਡ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਟੁੱਟ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਸਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਰ ਪਿੱਛੇ ਜਸੂਸੀ ਦੀ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਕਹਾਣੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕੁਝ ਚੋਟੀ ਦੇ ਪਰਬਤਰੋਹੀ ਹਨ, ਜਸੂਸੀ ਸਿਸਟਮਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਰੇਡੀਓਐਕਟਿਵ ਮਟੀਰੀਅਲ ਹੈ ਅਤੇ ਜਸੂਸ ਹਨ। ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਚੀਨ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪਰੀਖਣਾਂ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਫ਼ਾਇਰਿੰਗ ਦੀ ਜਸੂਸੀ ਕਰਨ ਲਈ ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਨਿਊਕਲੀਅਰ-ਪਾਵਰਡ ਮੌਨੀਟਰਿੰਗ ਡਿਵਾਈਸ ਲਗਾਏ ਸਨ। ਚੀਨ ਨੇ 1964 ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਪਰਮਾਣੂ ਪਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉੱਤਰਖੰਡ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਵਿੱਚ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਇਸ ਪਿੰਡ ਦੇ 4 ਨੌਜਵਾਨ ਲਾਪਤਾ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਲਿਖ ਚੁੱਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਰੌਕ ਐਂਡ ਆਈਸ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੰਪਾਦਕ ਪੀਟ ਟਾਕੇਡਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸ਼ੀਤ ਜੰਗ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਡਰ ਸਿਖ਼ਰਾਂ 'ਤੇ ਸਨ। ਕੋਈ ਠੋਸ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਅਕਤੂਬਰ 1965 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਪਰਬਤਰੋਹੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਸੱਤ ਪਲੂਟੋਨਿਯਮ ਕੈਪਸੂਲ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਉਪਕਰਣ ਲੈ ਕੇ ਨਿਕਲਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਜ਼ਨ ਕਰੀਬ 57 ਕਿਲੋ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 7,816 ਮੀਟਰ ਉੱਚੇ ਨੰਦਾ ਦੇਵੀ ਚੋਟੀ 'ਤੇ ਰੱਖਣਾ ਸੀ। ਨੰਦਾ ਦੇਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਚੋਟੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਲੱਗਣ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਪਰ ਇੱਕ ਬਰਫ਼ੀਲੇ ਤੂਫ਼ਾਨ ਕਾਰਨ ਪਰਬਤਰੋਹੀਆਂ ਨੂੰ ਚੋਟੀ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਪਿਆ। ਉਹ ਹੇਠਾਂ ਵੱਲ ਭੱਜੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਪਰਕਣ ਉੱਥੇ ਹੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਛੇ ਫ਼ੁੱਟ ਲੰਬਾ ਐਨਟੀਨਾਂ, ਦੋ ਰੇਡੀਓ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਸੈਟ, ਇੱਕ ਪਾਵਰ ਪੈਕ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਲੂਟੋਨਿਯਮ ਕੈਪਸੂਲ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਰਬਤਰੋਹੀ ਕਪਤਾਨ ਐੱਮਐੱਸ ਕੋਹਲੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਇੱਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਹਾੜ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਇੱਕ ਚੱਟਾਨ ਦੀ ਤਰੇੜ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਆਏ ਸਨ, ਇਹ ਤਰੇੜ ਉੱਪਰੋਂ ਢੱਕੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ। ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਸਰਹੱਦੀ ਗਸ਼ਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਰਬਤਰੋਹੀ ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਕੋਹਲੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸਾਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਆਉਣਾ ਪਿਆ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕਈ ਪਰਬਤਰੋਹੀ ਮਾਰੇ ਜਾਂਦੇ।\" ਜਦੋਂ ਪਰਬਤਰੋਹੀ ਉਪਕਰਣ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਬਸੰਤ ਪਹਾੜ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਆਏ ਤਾਂ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਫ਼ਿਰ ਤੋਂ ਚੋਟੀ 'ਤੇ ਲੈ ਜਾ ਸਕਣ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਉਪਕਰਣ ਗਵਾਚ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਉਪਕਰਣਾਂ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਇਆ 50 ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਲ ਬੀਤ ਜਾਣ ਅਤੇ ਨੰਦਾ ਦੇਵੀ 'ਤੇ ਕਈ ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਕਿ ਉਸ ਕੈਪਸੂਲ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਇਆ। ਟਾਕੇਡਾ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, \"ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਗਵਾਚਿਆ ਹੋਇਆ ਪਲੂਟੋਨਿਯਮ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਵੇ, ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਚੂਰਾ ਹੋ ਕੇ ਧੂੜ ਬਣ ਗਿਆ ਹੋਵੇ, ਗੰਗਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਵਹਿ ਗਿਆ ਹੋਵੇ।\" ਵਿਗਿਆਨਿਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਤਿਕਥਨੀ ਹੈ। ਪਲੂਟੋਨਿਯਮ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਵਿੱਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਮੁੱਖ ਸਾਮਾਨ ਹੈ। ਪਰ ਪਲੂਟੋਨਿਯਮ ਦੀ ਬੈਟਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਆਈਸੋਟੋਪ (ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੈਮੀਕਲ ਪਦਾਰਥ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਲੂਟੋਨਿਯਮ-238 ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸਦੀ ਹਾਫ਼-ਲਾਈਫ਼ (ਅੱਧੇ ਰੇਡੀਓਐਕਟਿਵ ਆਈਸੋਟੋਪ ਨੂੰ ਗਲਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗਣ ਵਾਲਾ ਸਮਾਂ) 88 ਸਾਲ ਹੈ। ਜੋ ਬਚਿਆ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਰੋਚਕ ਕਹਾਣੀਆਂ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ 'ਨੰਦਾ ਦੇਵੀ: ਏ ਜਰਨੀ ਟੂ ਦਿ ਲਾਸਟ ਸੈਂਚਰੀ' ਵਿੱਚ ਬਰਤਾਨਵੀਂ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਲੇਖਕ ਥੋਂਪਸਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਪਰਬਤਰੋਹੀਆਂ ਨੂੰ ਚਮੜੀ ਦਾ ਰੰਗ ਗੂੜ੍ਹਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਭਾਰਤੀ ਸਨ ਟੈਨ ਲੋਸ਼ਨ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਗਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਪਰਬਤਰੋਹੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿਖਾਉਣ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰਾਂ 'ਤੇ ਘੱਟ ਆਕਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ 'ਹਾਈ ਆਲਟੀਟਿਊਡ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ' 'ਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਆਖਰਕਾਰ ਨੰਦਾ ਕੋਟ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਨ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਗਏ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ 'ਇਹ ਕੋਈ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਹੈ, ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਸੋਨਾ ਹੋਵੇ।' ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਰਸਾਲੇ ਆਊਟਲੁੱਕ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਪਰਬਤਰੋਹੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਜਸੂਸੀ ਦੇ ਕ੍ਰੈਸ਼ ਕੋਰਸ ਲਈ ਹਾਰਵੇ ਪੁਆਇੰਟਸ ਲੈ ਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਨੌਰਥ ਕੈਰੋਲਾਈਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੀਆਈਏ ਬੇਸ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਰਬਤਰੋਹੀ ਨੇ ਰਸਾਲੇ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ, \"ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਵਾਲੀਬਾਲ ਖੇਡਣ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਿੱਚ ਗ਼ੁਜ਼ਾਰਨ ਲੱਗੇ।\" ਇਸ ਗੁਪਤ ਮੁਹਿੰਮ ਬਾਰੇ ਜਦੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 1978 ਤੱਕ ਇਸ ਗੁਪਤ ਮੁਹਿੰਮ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਨੇ ਆਊਟਸਾਈਡ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਚੁੱਕੀ ਅਤੇ ਛਾਪਿਆ ਕਿ ਸੀਆਈਏ ਨੇ ਚੀਨ ਦੀ ਜਸੂਸੀ ਲਈ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀਆਂ ਦੋ ਚੋਟੀਆਂ 'ਤੇ ਨਿਊਕਲੀਅਰ-ਪਾਵਰਡ ਡਿਵਾਈਸ ਰੱਖਣ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਪਰਬਤਰੋਹੀਆਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਉਂਟ ਐਵਰੇਸਟ ਦੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲ ਰਹੇ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ \"1965 ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਉਪਕਰਣ ਗਵਾਚ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਦੂਸਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੋਈ, ਜੋ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਸੀਆਈਏ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ 'ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਫ਼ਲ' ਰਹੀ।\" ਅਪੋਲੋ 13 ਕਮਾਂਡਰ ਜਿਮ ਲਵੈਲ ਪਲੂਟੋਨਿਅਮ ਬੈਟਰੀ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਉਪਕਰਣਾਂ ਨਾਲ ਟਰੇਨਿੰਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ 1967 ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਉਪਕਰਣ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਤੀਜੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੋਈ। ਇਸ ਵਾਰ ਇਹ ਸੌਖੀ ਚੜ੍ਹਾਈ ਵਾਲੇ 6,861-ਮੀਟਰ (22,510 ਫੁੱਟ) ਪਹਾੜ ਨੰਦਾ ਕੋਟ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜੋ ਸਫ਼ਲ ਰਹੀ। ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਜਸੂਸੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਪਕਰਣਾਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਤੱਕ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 14 ਅਮਰੀਕੀ ਪਰਬਤਰੋਹੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ 1,000 ਡਾਲਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਅਪ੍ਰੈਲ 1978 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤੱਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੁਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਲ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਊਕਲੀਅਰ-ਪਾਵਰਡ ਉਪਕਰਣਾਂ ਨੂੰ ਨੰਦਾ ਦੇਵੀ 'ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਦੇਸਾਈ ਨੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਕਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਸਫ਼ਲ ਹੋਇਆ। ਉਸੇ ਮਹੀਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ (ਕੇਬਲਜ਼) ਵਿੱਚ 'ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਸੀਆਈਏ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ' ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਰੀਬ 60 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ 'ਸੀਆਈਏ ਭਾਰਤ ਛੱਡੋ' ਅਤੇ 'ਸੀਆਈਏ ਸਾਡੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ' ਵਰਗੇ ਨਾਅਰੇ ਲਿਖੇ ਪੋਸਟਰ ਸਨ। ਕੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋਣ ਦਾ ਪਛਤਾਵਾ ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਲਾਪਤਾ ਹੋਏ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦਾ ਕੀ ਬਣਿਆ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ। ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਪਰਬਤਰੋਹੀ ਨੇ ਟਾਕੇਡਾ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਹਾਂ ਡਿਵਾਈਸ ਪਹਾੜਾਂ ਤੋਂ ਖਿਸਕਦੀ ਬਰਫ਼ ਦੀ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸ ਗਈ ਅਤੇ ਰੱਬ ਜਾਣੇ ਕਿ ਉਸਦਾ ਕੀ ਅਸਰ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਪਰਬਤਰੋਹੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੈਨੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਨੇ ਰੇਡੀਓਐਕਟੀਵਿਟੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਰੇਤ ਦੇ ਬਕਾਇਦਾ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਪਰ ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋਣ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਮਿਲਿਆ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਆਊਟਸਾਈਡ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਪਲੂਟੋਨਿਯਮ (ਪਾਵਰ ਪੈਕ ਵਿੱਚ ਰੇਡੀਓ-ਐਕਟੀਵਿਟੀ ਦਾ ਸਾਧਨ) ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਦੀਆਂ ਲੱਗ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਹ ਉਪਕਰਣ ਇੱਕ ਰੇਡੀਓਐਕਟਿਵ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹੇਗਾ ਜੋ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀ ਬਰਫ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਲੀਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗੰਗਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਵਹਿਕੇ ਭਾਰਤੀ ਦਰਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਜਦੋਂ ਮੈਂ 89 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਕੈਪਟਨ ਕੋਹਲੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋਣ ਦਾ ਪਛਤਾਵਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਣੂ ਉਪਕਰਣ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਕੋਈ ਪਛਤਾਵਾ ਜਾਂ ਖੁਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਹੁਕਮਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-38871497", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41661748", "doc1": "حظر ترامب دخول مواطني سبع دول ذات أغلبية مسلمة تسبب في اندلاع احتجاجات في أنحاء الولايات المتحدة وتهدف ��لخطوة إلى إلغاء حكم صدر الجمعة من قاضٍ فيدرالي في ولاية واشنطن يقضى بإيقاف حظر ترامب. وهرع حاملو التأشيرات من الدول السبعة المحظورة بموجب قرار ترامب لحجز رحلات إلى الولايات المتحدة، خوفا من أن تقل فرص الدخول إلى البلاد مرة أخرى. وتسبب الحظر الأسبوع الماضي في اندلاع احتجاجات، وأدى إلى حدوث حالات ارتباك في مطارات أمريكية. واندلعت مظاهرات أخرى الأحد في واشنطن وميامي ومدن أمريكية أخرى، إضافة إلى عدد من العواصم الأوروبية. وخرج الآلاف في لندن إلى الشوارع، كما خرجت تظاهرات أخرى أقل حجما في باريس وبرلين وستوكهولم وبرشلونة. ونظم مؤيدو ترامب بعض الاحتجاجات المضادة في الولايات المتحدة. مؤيدو ترامب نظموا احتجاجات ضد تعليق الحظر وسُحبت نحو 60 ألف تأشيرة منذ صدور قرار ترامب التنفيذي. لكن حكم القاضي جيمس روبارت الذي يتعين سريانه فورا أوقف حظر ترامب مؤقتا. ووصف ترامب حكم القاضي روبارت بأنه \"مثير للسخرية\" وتعهد بإعادة الحظر. ويقضي الحظر بتعليق قدوم أي من مواطني العراق وسوريا وإيران والصومال والسودان واليمن وليبيا إلى الولايات المتحدة لمدة 90 يوما. كما علّق القرار برنامج الولايات المتحدة لاستقبال اللاجئين لمدة 120 يوما، وفرض حظرا غير محدد المدة على دخول اللاجئين السوريين. ما الذي يمكن أن تفعله إدارة ترامب؟ ورفعت وزارة العدل الأمريكية رسميا دعوى الطعن في قرار جيمس روبارت. وورد اسم ترامب بصفته رئيسا للولايات المتحدة كواحد من الطاعنين في الحكم، إلى جانب وزير الأمن الداخلي، جون كيلي، ووزير الخارجية، ريكس تيليرسون. وقدّمت الإدارة الأمريكية حُججا مفادها أن حظر السفر صدر لحماية الولايات المتحدة. في غضون ذلك، ندد الرئيس الأمريكي بالقاضي جيمس روبارت في سلسلة من التغريدات بموقع تويتر للتواصل الاجتماعي. وقال في إحداها \"إن رأي المدعي قاضيا، الذي حرم بلادنا من سلطة تنفيذ القانون، سخيف وسيتم إلغاؤه\".", "doc2": "ਜੱਜ ਨੇ ਇਸ ਹਫਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ 'ਤੇ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨੀਤੀ ਤਹਿਤ ਇਰਾਨ, ਲੀਬੀਆ, ਸੀਰੀਆ, ਯਮਨ, ਸੋਮਾਲੀਆ, ਚਾਡ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕੁਝ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁਸਲਿਮ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ 6 ਮੁਲਕਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਈ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਹੈ ਸੋਚ ਰੇਪ ਪੀੜਤ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਡੀਐਨਏ ਮਾਮੇ ਨਾਲ 'ਮੈਚ' ਹਵਾਈ ਸੂਬੇ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਪਾਬੰਧੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੋਨੂਲੁਲੁ 'ਚ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਾਰਚ 'ਚ ਟਰੰਪ ਦੀ ਪਾਬੰਧੀ ਵਾਲੇ ਆਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਯੂਐੱਸ ਦੇ ਜ਼ਿਲਾ ਜੱਜ ਡੇਰਿਕ ਵਾਟਸਨ ਨੇ ਨਵੇਂ ਰੋਕ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਜੱਜ ਵਾਟਸਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ 6 ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੇਸਾਂ ਦੇ 15 ਕਰੋੜ ਨਾਗਰਿਕਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਧੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਅਣਗੌਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਿਛਲੀ ਪਾਬੰਧੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਧਿ��ਾਰ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਸਤੰਬਰ 'ਚ ਐਲਾਨੀ ਗਈ ਪਾਬੰਧੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਹੋਣ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਸੀ। ਹਵਾਈ ਸੂਬੇ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਟਰੰਪ ਦੀ ਸੋਧ ਨੀਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੁਣਾਵੀਂ ਵਾਅਦੇ ਤਹਿਤ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਵੈਨਜ਼ੁਏਲਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ 'ਚੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਉਣਾ ਸੀ। #MeToo: \"ਮੇਰੇ ਵਰਗਾ ਤਜਰਬਾ ਕਰੀਬ ਹਰ ਕੁੜੀ ਦਾ ਹੈ\" ਅਮਰੀਕਾ: 'ਬੰਬ ਡਿੱਗਣ ਤੱਕ ਗੱਲਬਾਤ ਹੀ ਰਾਹ' ਨਵੇਂ ਆਦੇਸ਼ ਤਹਿਤ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਵੈਨਜ਼ੁਏਲਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕਨ ਸਿਵਿਲ ਲਿਵਰਟੀਜ਼ ਯੂਨੀਅਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੂਹ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-49953142", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49956403", "doc1": "وبحسب الوكالة اعتُقلت تبر، ووُجَّهت لها تهماً، من بينها، التجديف، وازدراء الإسلام، وإهانة الزي الإسلامي، والحث على الرذيلة. وكانت سحر تبر قد اجتذبت اهتماماً إعلامياً واسعاً، العام الماضي، حينما نشرت صوراً لها، وأشيع أنها خضعت لـ 50 عملية جراحة تجميل لتبدو شبيهة بالنجمة الأمريكية، أنجلينا جولي، كما بدت في الصور، رغم أن معظمها، تمت معالجتها ببرامج تعديل الصور. من هي سحر تبر؟ جذبت الفتاة البالغة من العمر 22 عاماً، اهتمام وسائل الإعلام، بعدما نشرت عدة صور ومقاطع فيديو، بدت خلالها \"وكأنها نسخة مرعبة من أنجلينا جولي\"، بحسب وصف محرر بي بي سي للشرق الأوسط، سباستيان آشر. وأثارت تبر قلق المتابعين على موقع إنستغرام؛ حينما زعمت أنها خضعت لعشرات العمليات التجميلية لتحاكي هيئة النجمة الأمريكية، وظهرت بعينين جاحظتين، وابتسامة واسعة، وخدين غائرين، وأنف كاريكاتوري. وبعد أن جذبت تبر المزيد من المتابعين على إنستغرام، ممن روّعتهم صورها، عادت وألمحت إلى أنها وضعت الكثير من مساحيق التجميل، كما قامت بمعالجة الصور ببرنامج الفوتوشوب، لتبدو في تلك الهيئة الشبحية، بمعنى آخر، حوَّلت نفسها لما يشبه التركيب الفني. ماذا نعرف عن اعتقالها؟ أفادت وكالة تسنيم الإيرانية للأنباء بأن السلطات اعتقلت تبر بعد ورود عدة شكاوى من المواطنين بشأنها. واتُّهمت تبر بازدراء الإسلام، والتجديف والحث على العنف والرذيلة، وإهانة الزي الإسلامي، كما تم حذف حسابها على موقع إنستغرام، لتنضم بذلك إلى قائمة طويلة ممن تورطوا في ملاحقات قضائية من المؤثِّرين ومدوني الأزياء في إيران. وأثار نبأ اعتقال تبر، حالة من السخط على السلطات في إيران، لدى جمهور مواقع التواصل الاجتماعي؛ إذ سخرت إحدى التغريدات من القبض عليها بالقول \"كان على تبر أن ترتكب مخالفات قانونية أقل إثارة للجدل كالاختلاس أو القتل مثلاً\".", "doc2": "ਤਸਨੀਮ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਮੁਤਾਬਕ ਸਹਿਰ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਬੇਅਦਬੀ ਤੇ ਹਿੰਸਾ ਭੜਕਾਉਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤਹਿਤ ��੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਹਿਰ ਤਬਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਵਾਈਰਲ ਹੋਈਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਕਰਕੇ ਸੁਰਖ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ। ਉਸ ਬਾਰੇ ਅਫ਼ਵਾਹ ਫੈਲਾਈ ਗਈ ਸੀ ਉਸ ਨੇ 50 ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀਆਂ ਕਰਵਾਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਵਧੇਰੇ ਪੋਸਟਾਂ ਕੱਟ-ਵੱਢ ਵਾਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕੌਣ ਹੈ ਸਹਿਰ ਤਬਰ? ਬੀਬੀਸੀ ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੇਬਸਤੀਆਂ ਅਸ਼ਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, 22 ਸਾਲਾ ਇਹ ਕੁੜੀ ਉਦੋਂ ਗਲੋਬਲ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ 'ਚ ਆਈ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਐਂਜ਼ਲੀਨਾ ਜ਼ੌਲੀ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀਆਂ ਜ਼ੌਂਬੀ ਵਰਸ਼ਨ ਵਾਲੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਅੰਦਰ ਵੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਗੱਲ਼ਾ, ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਬੁੱਲ ਅਤੇ ਕਾਰਟੂਨ ਵਾਂਗ ਬਦਲੀ ਹੋਈ ਨੱਕ ਨਾਲ , ਉਸ ਨੇ ਦਰਜਨਾਂ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਸਰਜਰੀਆਂ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਕਲ ਅਮਰੀਕੀ ਸਟਾਰ ਐਂਜ਼ਲੀਨਾ ਜੌਲੀ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਵੱਧ ਰਹੀ ਉਸ ਦੇ ਫੌਲੋਅਰਜ਼ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਭੂਤ ਵਰਗੀਆਂ ਦਿਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਮੇਕਅਪ ਅਤੇ ਐਡੀਟਿੰਗ ਕਰਕੇ ਹਨ, ਬਲਕਿ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਵਾਂਗ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ? ਤਸਨੀਮ ਮੁਤਾਬਕ, ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਹਿਰ ਤਬਰ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸ 'ਤੇ ਧਰਾਮਿਕ ਬੇਅਦਬੀ, ਹਿੰਸਾ ਭੜਕਾਉਣ, ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜਾਇਦਾਦ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ, ਦੇਸ ਦੀ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਮਰਿਆਦਾ ਭੰਗ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਉਸ ਦਾ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਕਾਊਂਟ ਡਿਲੀਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਹਿਰ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚਿਹਰਿਆਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਇਰਾਨੀ ਕਾਨੂੰਨ 'ਤੇ ਅੜਿੱਕੇ ਚੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਸ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਕਾਰਨ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਨਿਖੇਧੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-56607307", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56622758", "doc1": "ونتيجة ظهور \"جلطات الجيوب الأنفية الوريدية الدماغية\" لدى بعض من تلقوا اللقاح قررت بعض الدول من بينها ألمانيا وفرنسا وكندا حصر الفئات العمرية التي ستتلقى هذا اللقاح. وتقول منظمة الصحة العالمية ووكالة الأدوية الأوروبية إن فوائد اللقاح تفوق أضراره ومخاطره. ويحاول العلماء والمسؤولون عن تنظيم سلامة الأدوية في جميع أنحاء العالم، معرفة ما إذا كان اللقاح بالفعل يسبب هذه الجلطات الدماغية، وما حجم هذا الخطر وما تداعيات ذلك على برامج التطعيم. لقاح كورونا: هل كان اللغط حول أسترازينيكا مبررا؟ مواضيع قد تهمك نهاية لقاح كورونا: أسترازينيكا ترفض انتقادات الاتحاد الأوروبي وتحميلها مسؤولية تأخير توزيع اللقاح لقاح فيروس كورونا: ما الذي نعرفه عن اللقاحات الهندية ضد كوفيد-19؟ هل اللقاح يسبب جلطات؟ حتى هذه اللحظة لا يوجد جواب قطعي لذلك. تقول وكالة الأدوية الأوروبية (EMA) التي كانت تقوم بمراجعة بيانات السلامة، إنه \"لم يُثبت ذلك بعد لكنه وارد\". يتوجب على المنظمة معرفة ما إذا كانت الجلطات المبلغ عنها هي أحد الآثار الجانبية للقاح أم أنها كانت صدفة وأنها كانت ستحدث بشكل طبيعي. يشكل التعامل مع الأحداث النادرة تحدياً كبيراً للغاية. ومن ناحية أخرى، إذا أصيب واحد منكل 10 آلاف شخص بجلطة دماغية خطيرة، فالإجابة واضحة تماماً. لقد تحدثتُ إلى عدد من العلماء من أصحاب الخبرة، كان البعض منهم متشككاً، لكن القناعة لدى البعض الآخر تتزايد. ويشير البعض إلى الطبيعة غير المعتادة للجلطات كدليل على حدوث شيء ما. وغالباً ما تظهر هذه الجلطات في نفس الوقت الذي تتراجع فيه مستويات صفائح الدم، أحد أبرز معالم الجلطة، والأجسام المضادة المرتبطة باضطرابات التخثر الأخرى التي تظهر في الدم. ويقول آخرون إنه لا يوجد دليل كافٍ، ويمكن أن تعود الحالات المبلغ عنها إلى مرض كوفيد - 19 نفسه لأنه يتسبب بخثرات دم غير طبيعية. ما حجم الخطر المحتمل؟ من الممكن جداً أن لا تكون هناك أي مخاطر لذلك حيث لم يثبت أن اللقاحات تسبب جلطات دماغية. وأبلغ معهد \"بول إيرليتش\" الألماني عن 31 حالة إصابة بجلطات وتسع وفيات من أصل 2.7 مليون شخص تم تطعيمهم بهذا اللقاح في البلاد. ولكن أحدث البيانات في المملكة المتحدة تشير إلى أن عدد حالات الإصابة بالجلطة وهي خمسة فقط، على الرغم من تلقيح عدد أكبر بكثير من الناس، حوالي 11 مليون شخص. وتقدر وكالة الأدوية الأوروبية التي قامت بتقييم البيانات من جميع أنحاء العالم، أن خطر الإصابة بالجلطة الدماغية لدى الذين تلقوا لقاح أسترازينيكا ممن تقل أعمارهم عن 60 عاماً، هو واحد من أصل كل 100 ألف شخص. وقال بيتر أرليت، رئيس مراقبة السلامة في المنظمة، إن \"هذا العدد أكبر من المتوقع\"، ولكن، من غير المؤكد ما هي النسبة الحقيقية لحالات الإصابة بالجلطات الدماغية. وتتراوح التقديرات بين حوالي حالتين لكل مليون شخص سنوياً إلى ما يقرب من 16 حالة في كل مليون في الأوقات العادية، وقد يتسبب فيروس كورونا نفسه بهذه الجلطات أيضاً. ما الفرق بين المملكة المتحدة وألمانيا؟ إذا كان السبب الحقيقي الذي يؤدي إلى حدوث الجلطات الدماغية هو اللقاح، عندها يجب أن تكون نسبة المصابين في بلدان مختلفة متقاربة، لكن لدى كل من المملكة المتحدة وألمانيا أرقام متباينة بشكل كبير. وثمة اختلاف واحد وهو الفئة العمرية للأشخاص الذين يتم تطعيمهم في كلا البلدين. بدأت المملكة المتحدة بحملة التطعيم في الفئة العمرية الأكبر سناً، بينما كانت ألمانيا واحدة من الدول التي رفضت في البداية استخدام اللقاح لمن هم أكبر من 65 عاماً بسبب نقص البيانات التجريبية، وبدلاً من ذلك، يُعتقد أن ما يقرب من 90 في المئة من الألمان الذين تلقوا لقاح أسترازينيكا تقل أعمارهم عن 60 عاماً. وتميل الآثار الجانبية بشكل عام إلى أن تكون أكثر حدة لدى الأشخاص الأصغر سناً لأنهم يملكون استجابة مناعية أقوى، وهو أحد التفسيرات المرجحة لقلة عدد حالات الجلطات في المملكة المتحدة. ولكن الجلطة الدماغية بطبيعتها أكثر شيوعاً عند النساء الأصغر سناً، وتناول حبوب منع الحمل يزيد من هذه المخاطر. لذا فإن مستويات المخاطر الطبيعية، سواء تم تطعيم الناس أم لا قد يلعب دوراً أيضاً. إن تشريح كل هذه العوامل يمثل تحد��اً حقيقياً، لكن وكالة الأدوية الأوروبية قالت إنها لم تجد أن لعوامل العمر أو الجنس أو التاريخ الصحي للشخص أي دور في حدوث الجلطات عند تلقي اللقاح. هل لقاح أسترازينيكا آمن؟ لا يوجد أي شيء في عالم الطب آمن بشكل كامل، وحتى العلاجات التي تدخل في تركيبتها سموم، تُستخدم لحالات وظروف صحية معينة. فمثلاً، أدوية علاج السرطان الكيميائية لها آثار جانبية خطيرة ومؤلمة جداً، لكنها مفيدة للغاية. وحتى المسكنات التي لا تتطلب وصفة طبية مثل حبوب الباراسيتامول والأيبوبروفين لها آثار جانبية شديدة رغم ندرة حدوثها. ويتوقف القرار النهائي دائماَ على ما إذا كانت المنافع تفوق المضار، وهذا أمر صعب للغاية في ظروف تفشي وباء ما. يعتمد الطب عادة مبدأ \"إلتزام الحذر\" للتأكد من سلامة أي دواء جديد قبل إعطائه لأعداد كبيرة من الناس. ولكن في حالة ظهور الوباء، فإن أي تأخير في تطعيم الناس سيكلف أرواحاً أكثر. واستناداً إلى بيانات ألمانيا وحدها، إذا قمنا بتطعيم مليون شخص، فمن المتوقع أن يعاني 12 شخصاً من جلطات ويموت أربعة منهم. ولكن إذا أصيب مليون شخص بفيروس كورونا ممن تبلغ أعمارهم 60 عاماً، فسيموت ما يقرب من 20 ألف شخص جراء الإصابة بكوفيد 19. وإذا أصيب مليون شخص بالمرض ممن هم في الأربعينات من أعمارهم، فسيموت حوالي 1000 شخص منهم. وسينخفض هذا الرقم إلى بضع مئات، إذا كان المصابون في الثلاثينات من أعمارهم. وتزداد فوائد التطعيم بشكل ملحوظ مع تقدم العمر، وقد سمحت دول مثل ألمانيا وكندا باستخدام لقاح أسترازينيكا في الفئات العمرية الأكبر سناً. وتتوقف هذه القرارات على مدى توفر لقاحات بديلة ومن هم بحاجة إلى التطعيم. ويراقب العالم البيانات ويدققها بشكل مكثف، لكن لن تتضح النتائج تماماً قبل مرور بعض الوقت.", "doc2": "ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਮੈਡੀਸਨ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਲਾਭ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜੋਖਮ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹਨ \"ਸੇਰੇਬ੍ਰਲ ਵੇਨਸ ਸਾਈਨਸ ਥ੍ਰੋਮਬੋਸਿਸ\" ਜਾਂ ਸੀਵੀਐਸਟੀ ਕਾਰਨ ਜਰਮਨੀ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਲੈਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਮੈਡੀਸਨ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਲਾਭ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜੋਖਮ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹਨ। ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਿਯਮਕ (ਰੈਗੂਲੇਟਰ) ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਟੀਕਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਟ੍ਰੋਕ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਖ਼ਤਰਾ ਕਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੀ ਵੈਕਸੀਨ ਨਾਲ ਖੂਨ ਜੰਮ ਸਕਦਾ (ਬਲੱਡ ਕਲੋਟਿੰਗ) ਹੈ? ਫਿਲਹਾਲ, ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਮੈਡੀਸਨ ਏਜੰਸੀ (ਈਐਮਏ), ਜੋ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ \"ਇਹ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਸੰਭਵ ਹੈ\"। ਸੰਗਠਨ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੇ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਇਤਫਾਕ ਹਨ ਜੋ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਾਪਰੇ ਹਨ। ਦੁਰਲੱਭ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵੇਲੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਹਰ 10,000 ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਵਿਚ ਗੰਭੀਰ ਬਲਡ ਕਲੋਟਿੰਗ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜਵਾਬ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੈਂ ਕਈ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਕੁਝ ਸ਼ੱਕੀ ਹਨ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੂਰਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ। ਖੂਨ ਦਾ ਜੰਮਣਾ ਅਸਾਧਾਰਣ ਸੁਭਾਅ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਰਹੇ ਹੋਣ ਕਿ ਕੁਝ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਖੂਨ ਦੇ ਪਲੇਟਲੈਟਸ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਜਾਣ ਵੇਲੇ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਖੂਨ ਜੰਮਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਾਕੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੇ ਕੇਸ ਕੋਵਿਡ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਿਯਮਕ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਟੀਕਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਟ੍ਰੋਕ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਖਤਰਾ ਕਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਇਹ ਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਜੋਖਮ ਹੋਵੇ ਹੀ ਨਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ 'ਚ ਖੂਨ ਜੰਮ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਪੌਲ ਏਹਰਲਿਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਨੇ 31 ਸੇਰੇਬ੍ਰਲ ਵੇਨਸ ਸਾਈਨਸ ਥ੍ਰੋਮਬੋਸਿਸ ਦੇ ਕੇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਥੇ ਟੀਕੇ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੇ 2.7 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 9 ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 18 ਮਿਲੀਅਨ (1 ਕਰੋੜ 80 ਲੱਖ) ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕੇ ਲਗਾਏ ਗਏ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ 'ਚੋਂ 30 ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਜੰਮਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਆਈ ਹੈ ਅਤੇ 7 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਮੈਡੀਸਨਜ਼ ਏਜੰਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐਸਟਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਸੀਵੀਐਸਟੀ ਦੇ ਲਗਭਗ 1,00,000 ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਜੋਖਮ ਹੈ। ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੇ ਮੁਖੀ, ਡਾ. ਪੀਟਰ ਅਰਲੇਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ \"ਜਿੰਨਾ ਅਸੀਂ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ\"। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਅਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਦੇ ਥੱਕੇ ਬਣਨ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹਰ ਸਾਲ ਹਰ ਮਿਲੀਅਨ ਪਿੱਛੇ ਦੋ ਮਾਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਕਰੀਬ 16 ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਯੂਕੇ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿਚ ਅੰਤਰ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਤੁਸੀਂ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਹੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਸੀਵੀਐਸਟੀ ਵੇਖਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜੇ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ। ਫਿਰ ਵੀ ਯੂਕੇ ਨੇ ਜਰਮਨੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਸੱਤ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇੱਕੋ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਕ ਦਲੀਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਟੀਕਾਕਰਣ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮ ਵੱਖਰੀ ਹੈ। ਯੂਕੇ, ਵ���ਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਕੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ। ਜਦਕਿ ਜਰਮਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੌਰ 'ਚ 65 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਟੀਕੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਟ੍ਰਾਇਲ ਹੋਣਾ ਅਜੇ ਬਾਕੀ ਸੀ। ਜਰਮਨ ਵਿੱਚ 90% ਐਸਟਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਵੈਕਸੀਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 60 ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਸਖ਼ਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਕਰਕੇ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕੇਸ ਹੋਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੀਵੀਐੱਸਟੀ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੌਜਵਾਨ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਆਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗੋਲੀ ਲੈਣ ਨਾਲ ਜੋਖ਼ਮ ਹੋਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਕੀ ਐਸਟਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਟੀਕਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ? ਮੈਡੀਸਨ 'ਚ ਕੁਝ ਵੀ ਪੂਰਾ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਸਹੀ ਵਕਤ 'ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਜ਼ਹਿਰਲੀਆਂ ਥੈਰਪੀਆਂ (ਟੌਕਸਿਕ) ਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਬਹੁਤ ਕੀਮਤੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਅਤੇ ਆਈਬਿਉਪ੍ਰੋਫਿਨ ਵਰਗੀ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਸਾਈਡ-ਇਫੈਕਟਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਾਲਾਤ 'ਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਵਾਈ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋੜੀਂਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ \"ਸਾਵਧਾਨੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ\" ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਟੀਕੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਜਾਣਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ? ਅਸਲ ਮੁੱਦਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲਾਭ ਜੋਖਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਸਕਰ ਚੁਣੌਤੀ ਭਰਪੂਰ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਵਾਈ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋੜੀਂਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ \"ਸਾਵਧਾਨੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ\" ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇੱਕ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿੱਚ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾਕਰਣ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਜਾਨਾਂ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਕੱਲੇ ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇਕ ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ 12 ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਜੰਮਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚਾਰ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਵੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇ 60-ਸਾਲ ਦੇ ਉਮਰ ਦੇ 10 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਤਾਂ 20,000 ਦੇ ਲਗਭਗ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇ 40-ਸਾਲ ਦੇ ਉਮਰ ਦੇ 10 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਤਾਂ 1,000 ਦੇ ਲਗਭਗ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇ 30-ਸਾਲ ਦੇ ਉਮਰ ਦੇ 10 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੁਝ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੇ ਲਾਭ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਮਰ ਦੇ ਨਾਲ ਵਧਦੇ ਹਨ। ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਐਸਟ੍ਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਟੀਕਾ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਵਰਤਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਡਾਟਾ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਨਾਲ ਪੜਤਾਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਪਸ਼ਟਤਾ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-49778860", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-49778910", "doc1": "الولايات المتحدة حملت إيران مسؤولية الهجوم على أرامكو، لكن طهران تنفي صحة ذلك وقال مارك إسبر، وزير الدفاع الأمريكي، لصحفيين إن هذه القوات سوف تكون ذات \"طبيعة دفاعية\". لكن عدد هذه القوات لم يتحدد بعد. وأعلن الحوثيون الموالون لإيران مسؤوليتهم عن الهجمات التي تعرضت لها منشآت النفط التابعة لشركة أرامكو. لكن واشنطن والرياض توجهان أصابع الاتهام إلى طهران. وفي وقت سابق، أعلن الرئيس الأمريكي دونالد ترامب عقوبات جديدة على إيران، مشيرا إلى أنه يريد تجنب صراع عسكري في المنطقة. وتركز العقوبات الجديدة على البنك المركزي والصناديق الاستثمارية السيادية في إيران، وفقا لما أعلنه الرئيس الأمريكي. مواضيع قد تهمك نهاية ماذا قالت وزارة الدفاع الأمريكية؟ أدلى إسبر بالبيان الذي أعلن فيه عن خطط نشر قوات جديدة في السعودية وإلى جواره رئيس هيئة الأركان المشتركة للجيش الأمريكي الجنرال جوزيف دانفورد الجمعة. وأوضح وزير الدفاع أن السعودية والإمارات طلبتا المساعدة. السعودية تتوقع عودة العمل بمحطة بقيق وحقل خريص بشكل كامل نهاية الشهر الحالي وأشار إلى أن القوات التي تعتزم بلاده إرسالها إلى السعودية سوف تركز على مهام تعزيز القدرات الدفاعية الجوية والصاروخية، وأن الولايات المتحدة سوف \"تسرع من وتيرة توفير معدات عسكرية للدولتين\". ووصف دانفورد عملية نشر القوات الإضافية بأنها \"متوسطة\"، مؤكدا أن العدد لن يصل إلى الآلاف من الجنود. وقالت صحيفة نيويورك تايمز إنه لدى سؤال وزير الدفاع عما إذا كانت الولايات المتحدة لا تزال تفكر في شن ضربات جوية على إيران، قال إسبر: \"ليس هذا بوقت مناسب للحديث في هذا الشأن\". ماذا حدث في السعودية؟ استهدف الهجوم نهاية الأسبوع الماضي موقع محطة بقيق لمعالجة النفط، الذي تديره شركة أرامكو، وحقل خريص النفطي. وكشفت وزارة الدفاع السعودية الأربعاء الماضي عما وصفته بأنه حطام طائرات بدون طيار وصواريخ كروز تثبت ضلوع إيران في تنفيذ الهجوم. لكن جهات التحقيق لا تزال \"تعمل على معرفة جهة الإطلاق\"، وفقا للمتحدث باسم الوزارة. وقال مسؤول سعودي لوسائل إعلام أمريكية إن هناك أدلة تتوافر على أن الهجمات جاءت من جنوب إيران. ونفت طهران ضلوعها بأي دور في الهجوم، مع تأكيد الرئيس الإيراني حسن روحاني على أن ما حدث ما هو إلا رد فعل من \"الشعب اليمني\". ووصف وزير الخارجية الأمريكي مايك بومبيو الأربعاء الماضي الهجوم بأنه \"عمل حربي\". وقال وزير الخارجية الإيراني محمد جواد ظريف على تويتر إن إيران لا ترغب في أن تحارب أحدا، \"لكننا لن نتردد في الدفاع عن أنفسنا\". أسعار النفط ارتفعت على إثر الهجمات على أرامكو ماذا يحدث في المنطقة؟ تقود السعودية تحالفا عسكريا في اليمن دعما للرئيس عبد ربه منصور هادي في مواجهة الحوثيين وأنصارهم. ويطلق الحوثيون صواريخ وطائرات بدون طيار صوب مناطق سعودية آهلة بالسكان من حين لآخر. وثمة صراع على النفوذ في منطقة الشرق الأوسط بين السعودية وإيران التي توترت علاقاتها مع الولايات المتحدة منذ انسحاب الأخيرة من الاتفاق النووي الإيراني. وزادت حدة هذا التوتر منذ بداية العام الجاري، إذ تتهم الولايات المتحدة إيران بالوقوف وراء هجوم على اثنتين من ناقلات النفط في منطقة الخليج في يونيو/ حزيران ويوليو/ تموز الماضيين، علاوة على هجمات على أربع ناقلات أخرى في نفس المنطقة في مايو/ أيار الماضي. لكن إيران تنفي تلك الاتهامات.", "doc2": "ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਮਾਰਕ ਐਸਪਰ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ \"ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼\" ਨਾਲ ਹੋਵੇਗੀ। ਭਾਵੇਂਕਿ ਕਿੰਨੇ ਫੌਜੀ ਭੇਜੇ ਜਾਣੇ ਹਨ ਅਜੇ ਇਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਯਮਨ ਦੇ ਇਰਾਨ ਸਮਰਥਿਤ ਹੌਥੀ ਬਾਗੀਆਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਤੇਲ 'ਤੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਸੀ। ਪਰ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਹੀ ਇਰਾਨ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਫੌਜੀ ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਕਰਨ ਲਈ ਇਰਾਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ 'ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ' ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਪਿਛਲੇ 2 ਦਹਾਕਿਆਂ 'ਚ ਕਿਹੜੀਆਂ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਰਿਲੀਜ਼ 'ਚ ਆਈ ਦਿੱਕਤ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਤਵੰਤ ਸਿੰਘ, ਬੇਅੰਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਕੇਹਰ ਸਿੰਘ ਬਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮ 'ਕੌਮ ਦੇ ਹੀਰੇ' ਰਿਲੀਜ਼ ਕਰਨ ਨੂੰ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਆਪਣਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਉਹ ਇਸ ਦੇ ਰਿਲੀਜ਼ ਦੀ ਮਿਤੀ ਤੈਅ ਕਰਨਗੇ। ਸੈਂਸਰ ਬੋਰਡ ਦੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਚੰਦਰਮੁਖੀ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੌਰਾਨ 'ਸਾਡਾ ਹੱਕ' ਤੇ 'ਕੌਮ ਦੇ ਹੀਰੇ' ਵਰਗੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਆਈਆਂ ਤੇ ਬੋਰਡ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਲੈਣ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਆਈ। ਕਈ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਉਹ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਬਲੂ ਸਟਾਰ ਜਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ 1980 ਤੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਹੋਏ ਹਿੰਸਕ ਦੌਰ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸਨ। ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਸਾਲ 2014 ਤੇ 2015 ਦੌਰਾਨ ਸੈਂਸਰ ਬੋਰਡ ਤੋਂ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕੀਆਂ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਪੜ੍ਹੋ। ਕਸ਼ਮੀਰ: 'ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੁਕਣ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਉਹ ਨਹੀਂ ਰੁਕੇ, ਪੈਲੇਟ ਗੰਨ ਚਲਾਉਂਦੇ ਰਹੇ' ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਬੀਤੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਪੈਲੇਟ ਗੰਨ ਦੇ ਛਰਿਆ ਕਾਰਨ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਗੁਆ ਲਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ 8 ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਦੀ ਰਾਫ਼ੀਆ ਵੀ ਪੈਲੇਟ ਗੰਨ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅੱਖ ਤੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਮੁਸ਼ਕ���ਲਾਂ ਨਾਲ ਭਰ ਗਈ। ਰਾਫ਼ੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੇੱਨਈ ਵੀ ਭੇਜਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਦੀ ਪਿੱਠ 'ਤੇ ਵੀ ਪੈਲੇਟ ਗੋਲੀਆਂ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ। ਪੜ੍ਹੋ ਰਾਫੀਆ ਦੀ ਪੂਰੀ ਹੱਢਬੀਤੀ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਵਾਮੀ ਚਿਨਮਿਆਨੰਦ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ, ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ 'ਚ ਘਿਰੇ ਸਨ ਸਾਬਕਾ ਗ੍ਰਹਿ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਸਵਾਮੀ ਚਿਨਮਿਆਨੰਦ ਜਿਨਸੀ ਸੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਤਹਿਤ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਐਸਆਈਟੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਸ਼ਰਮ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਮੈਡੀਕਲ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 14 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਨਿਆਂਇਕ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਯੂਪੀ ਦੇ ਸ਼ਾਹਜਹਾਨਪੁਰ ਦੇ ਇੱਕ ਕਾਲਜ ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਨੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਸਨ। ਪੂਰਾ ਮਾਮਲਾ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੌੜਾ ਬੋਲਣ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਇਸਰਾਇਲ ਦਾ 'ਕਿੰਗਮੇਕਰ' ਇਸਰਾਇਲ ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ ਬਹੁਮਤ ਨਾ ਮਿਲਣ ਦੀ ਹਾਲਤ 'ਚ ਕਿੰਗਮੇਕਰ ਵਜੋਂ ਉਭਰੇ ਨੇਤਾ ਅਵਿਗਡੋਰ ਲਿਬਰਮਨ ਬਹੁਤਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਬੁਝਾਰਤ ਵਾਂਗ ਹਨ। ਪਰ ਲਿਬਰਨ ਇਸਰਾਇਲੀ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਮੰਚ 'ਤੇ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਲਗਭਗ ਪਿਛਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਜਾਂ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਅਸਰਦਾਰ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਦੌਰ 'ਚ ਇਸਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਿਨਯਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਦੇ ਇੱਕ ਵੇਲੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਤੇ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਮੰਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲਿਬਰਮਨ ਆਖ਼ਿਰ ਕਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਹ ਦਾ ਰੋੜਾ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਕੈਰੀਅਰ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-46774205", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46778383", "doc1": "تعرض الرئيس الأمريكي لانتقادات بعد إعلانه سحب قواته من سوريا وأضاف بولتون، الذي يقوم بزيارة إلى إسرائيل وتركيا، إنه يسعى للحصول على ضمانات تركية على أن يكون الأكراد شمالي سوريا في مأمن، وأن تندحر بقايا تنظيم الدولة الإسلامية هناك. وقد تعرض الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب، إلى انتقادات شديدة بسبب قرار سحب قوات بلاده من سوريا. وقال ترامب، في منتصف ديسمبر/ كانون الأول، عن القوات الأمريكية في سوريا: \"سيعودون جميعا، وسيعودون فورا\"، معلنا \"هزيمة\" تنظيم الدولة الإسلامية في سوريا. وبحسب مسؤول أمريكي، فإن القوات الأمريكية أعطيت مهلة 30 يوما للخروج من سوريا. وقد فوجئ حلفاء الولايات المتحدة ومسؤولون أمريكيون بإعلان ترامب. وسرعان ما استقال وزير الدفاع، جيمس ماتيس، وا��مسؤول الأمريكي البارز، بريت ماكغورك. وشعرت المليشيا الكردية التي تتعاون مع الأمريكيين في سوريا بأنها معرضة لحملة تركية محتملة. وتعتبر أنقرة هذه المليشيا فرعا لحزب العمال الكردستاني، الذي تصنفه تركيا والولايات المتحدة والاتحاد الأوروبي \"تنظيما إرهابيا\". لكن يبدو أن ترامب قرر التريث في أمر الانسحاب، إذ قال الأسبوع الماضي إن القوات الأمريكية ستنسحب \"تدريجيا\"، وإنها ستقاتل، أثناء ذلك، بقايا تنظيم الدولة الإسلامية في سوريا. ماذا قال جون بولتون؟ قال بولتون في إسرائيل: \"لا أعتقد أن الأتراك سيشنون حملة عسكرية دون التنسيق معنا، على الأقل حتى لا يتعرضوا لقواتنا، وكذلك عملا بالتزام الرئيس بعدم التعرض للمعارضة السورية التي قاتلت معنا\". وأضاف في مؤتمر صحفي أنه لا يوجد جدول زمني للانسحاب من سوريا، ولكن \"لا نلتزم بالبقاء إلى أجل غير مسمى\". وقال إن ترامب كان يريد التأكد من \"القضاء\" على تنظيم الدولة الإسلامية. ومن المقرر أن يناقش رئيس الوزراء الإسرائيلي بنيامين نتنياهو مع بولتون طموح إيران في المنطقة. ما هو حجم الوجود الأمريكي في سوريا؟ يعتقد أن قوات أمريكية قوامها ألف جندي موجودة في سوريا، ولكن الرقم قد يكون أعلى. وتدخلت القوات الأمريكية في سوريا أول مرة في خريف 2015 عندما أرسل الرئيس السابق، باراك أوباما، عددا قليلا من القوات الخاصة لتدريب المليشيا الكردية التي كانت تقاتل تنظيم الدولة الإسلامية. وسبق أن حاولت الولايات المتحدة تسليح فصائل من المعارضة السورية، لكن محاولاتها باءت كلها بالفشل. وتعززت القوات الأمريكية في سوريا مع مرور الوقت، وأصبحت لها شبكة من القواعد البرية شمال شرقي البلاد. ---------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ ਸੀਰੀਆ ਤੋਂ ਫੌਜ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿਰੋਧ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਬੋਲਟਨ ਤੁਰਕੀ ਨਾਲ ਸੀਰੀਆ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਰਣਨੀਤੀ ਤਹਿਤ ਵਾਪਸੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇਹ ਇੱਛਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ (ਆਈਐੱਸ) ਦੇ ਬਚਦੇ ਗਰੁੱਪਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਈਐੱਸ ਤੋਂ ਕੁਰਦ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਤੁਰਕੀ ਲਵੇ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ ਸੀਰੀਆ ਤੋਂ ਫੌਜ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿਰੋਧ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਜਦੋਂ ਬੀਤੇ ਦਸੰਬਰ ਵਿਚ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, 'ਉਹ ਸਾਰੇ ਵਾਪਸ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਾਰੇ ਹੁਣੇ ਵਾਪਸ ਆਉਣਗੇ'। ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਆਈਐੱਸ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਵੀ ਕਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ 2,000 ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਸ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸਾਂ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਸਕੱਤਰ ਜਿਮ ਮੈਟਿਸ ਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਹਾਇਕ ਬ੍ਰੈਟ ਮੈੱਕਗੁਰਕ ਨੇ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਡਿਫੈਂਸ ਚੀਫ਼ ਆਫ਼ ਸਟਾਫ਼ ਕੇਵਿਨ ਸਵੀਨੇ ਨੇ ਵੀ ਅਹੁ��ਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਟਰੰਪ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਤੀਜੇ ਵੱਡੇ ਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਨ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਕੁਰਦਾਂ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਭਾਂਡਾ ਭੰਨ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਮਝਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਟਰੰਪ ਦਾ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਇਹ ਬਿਆਨ ਆਇਆ ਕਿ ਫੌਜ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਾਫ਼ੀ ਹੌਲੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਆਈਐੱਸ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਗੇ। ਜੌਹਨ ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕੁਰਦਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਹ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈਣਗੇ ਜੌਹਨ ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ ਕਿ ਤੁਰਕੀ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰੇਗਾ ਜੋ ਕਿ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੈ ਅਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਉਸ ਤੋਂ ਸਾਡੇ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਲੋੜ ਵੀ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫੌਜ ਵਾਪਸੀ ਦਾ ਨਾ ਕੋਈ ਟਾਇਮਟੇਬਲ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਅਨੰਤ ਸਮੇਂ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਹੈ। ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਆਈਐੱਸ ਨੂੰ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸੀਰੀਆ 'ਚ ਕਿੰਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਸੀਰੀਆ ਵਿਚ ਕਰੀਬ 2000 ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਅਸਲ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦਲ 2015 ਦੀ ਪਤਝੜ ਵਿਚ ਆਇਆ ਸੀ। ਤਤਕਾਲੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਆਈਐੱਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜ ਰਹੇ ਕੁਰਦਾਂ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਫੌਜੀ ਦਲ ਭੇਜਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2015/06/150604_nigeria_jimeta_bomb", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42070682", "doc1": "الهجوم يحمل سمات حركة بوكو حرام الاسلامية المتشددة ونقلت وكالة رويترز للأنباء عن شهود قولهم إن القنبلة زرعت في دراجة نارية ذات 3 عجلات كانت مركونة في السوق، وانفجرت حوالي الساعة السابعة مساء بتوقيت غرينتش، وذلك بعد دقائق فقط من قيام انتحارية بتفجير نفسها عند نقطة تفتيش في مدينة مايدوغوري عاصمة ولاية بورنو المجاورة في هجوم أسفر عن مقتل شخصين. ونقلت رويترز عن سائق سيارة اسعاف في جيميتا قوله \"لقد أخلينا 32 جثة، ونقلناها الى مستشفيين.\" ولم تتبن أي جهة مسؤولية الهجوم الذي يحمل سمات حركة بوكو حرام الإسلامية المتشددة. ويعتبر الهجوم الأحدث في سلسلة من الهجمات المماثلة التي اسفرت عن مقتل نحو 80 شخصا أعقبت تولي الرئيس النيجيري الجديد محمدو بخاري مهام منصبه الاسبوع الماضي. مواضيع قد تهمك نهاية ويعد بخاري، الذي زار النيجر وتشاد يومي الاربعاء والخميس، بدحر المسلحين الاسلاميين.", "doc2": "ਸਥਾਨਕ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਧਮਾਕਾ ਸਵੇਰੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਧਮਾਕੇ ਦੇ ਚਸ਼ਮਦੀਦ ਗਵਾਹ ਅਬੂਬਾਕਾਰ ਸੂਲੇ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਏਐੱਫ਼ਪੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਹਮਲਾਵਰ ਭੀੜ ਦਾ ਹੀ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਮੋਗਾਦੀਸ਼ੂ: ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ 'ਚ 230 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਮੌਤ ਲੰਡਨ ਦੀ ਰੇਲ 'ਚ ਧਮਾਕਾ, 7 ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੇ ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਨਹੀਂ ਲਾਇਆ ਪਰ ਉੱਤਰੀ ਨਾਇਜੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਧਮਾਕੇ ਬੋਕੋ ਹਰਾਮ ਨਾਂ ਦੀ ਮੁਸਿਲਮ ਬਾਗੀ ਸਗੰਠਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੇ ਹਿੰਸਕ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਬੋਕੋ ਹਰਾਮ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਇਸ਼ਹਾਕ ਖਾਲਿਦ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਬੋਕੋ ਹਰਾਮ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਉੱਤੇ ਫੌਜ ਦੇ ਕਾਬਜ਼ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਇਜੀਰੀਆ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਖਿੱਤੇ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਹਮਲੇ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਉਕਤ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ 45 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਔਰਤ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਭੀੜ ਵਾਲੇ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਉਡਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਬੋਕੋ ਹਰਾਮ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-49609947", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49626553", "doc1": "كما أشارت الدراسة إلى أن تعرض المرأة الحامل لتوتر معتدل لفترة طويلة قد يكون له تأثير على نمو الطفل وتطوره، وقد يستمر هذا التأثير إلى ما بعد ولادة الطفل. وتابعت الدراسة مستويات التوتر لأكثر من 3600 امرأة حامل في فنلندا، كما جرت متابعة أطفالهن بعد الولادة. ويقول الأطباء النفسيون إن الأمهات يجب أن يحصلن على دعم نفسي ومساعدة متخصصة في فترة الحمل لضمان سلامة صحتهن العقلية. وهناك عوامل مهمة أخرى، مثل كيفية تنشئة الأطفال، والوضع المالي للأسرة والصدمات التي قد يتعرض لها الشخص في مرحلة الطفولة، يمكن أن تسهم في حصول اضطرابات الشخصية. ما هو اضطراب الشخصية؟ اضطراب الشخصية يعني أن جوانب معينة من شخصية المرء قد تجعل الحياة صعبة بالنسبة له وللأشخاص الآخرين من حوله. وهناك أشكال مختلفة لاضطراب الشخصية، منها على سبيل المثال، شدة القلق أو الاضطراب العاطفي أو جنون العظمة أو الانعزالية. ويعتقد أن اضطرابات الشخصية تطال واحدا من كل 20 شخصا، ويكونون في الغالب أكثر عرضة لمشاكل الصحة العقلية الأخرى، مثل الاكتئاب، أو إدمان المخدرات والكحول. واضطراب الشخصية كسائر الاضطرابات العقلية الأخرى، يمكن للتربية ومشاكل الدماغ والجينات أن تلعب دوراً في تطوره وتفاقمه. ماذا فعلت الدراسة؟ طلبت الدراسة، التي أعدتها الدورية البريطانية للطب النفسي، من نساء حوامل الإجابة عن أسئلة حول مستويات التوتر والإجهاد العقلي التي يختبرنها. وكان عليهن تحديد ما إذا كن يعانين من توتر شديد، أو بعض التوتر أو لا يعانين مطلقا. وكانت النساء اللاتي أجريت عليهن الدراسة يعشن في مدينة هلسنكي، في فنلندا، وولد أطفالهن بين عامي 1975 و 1976. وعندما بلغ هؤلاء الأطفال سن الثلاثين، رُصدت كافة تشخيصات اضطرابات الشخصية لديهم، وكانت هناك 40 حالة في المجمل ، وكانت جميعها حالات خطيرة تنطوي على الخضوع للعلاج في المستشفى. ما الذي توصلت له الدراسة بخصوص التوتر؟ وجدت الدراسة أن ارتفاع مستويات التوتر خلال فترة الحمل قد يكون له تأثير طويل الأمد على الأطفال. وكان الأطفال الذين تعرضت أمهاتهم للتوتر الشديد خلال الحمل، أكثر عرضة للإصابة باضطراب الشخصية بنسبة 9.53 مرة من أولئك الذين لم تواجه أمهاتهم أي توتر أو ضغوط. أما أولئك الذين تعرضت أمهاتهن لمستويات معتدلة من التوتر كانوا عرضة للإصابة باضطراب الشخصية بنسبة أربعة أضعاف. لماذا يعد التوتر ضارا؟ لا يُعرف كيف يمكن أن يزيد التوتر لدى النساء الحوامل من خطر إصابة أطفالهن باضطرابات الشخصية، فقد يرجع ذلك إلى التغيرات التي تحدث في الدماغ أو نتيجة الجينات الموروثة، أو عدد من العوامل الأخرى في تنشئة الأطفال. وقد حاول الباحثون التركيز على أثر التوتر وحده، من خلال التحكم في عوامل أخرى مثل التاريخ النفسي للحوامل، والتدخين أثناء الحمل أو الاكتئاب. ووجدت أبحاث سابقة روابط بين التوتر أثناء الحمل وإصابة الأطفال بالاكتئاب والقلق والفصام. ما الذي يمكن فعله؟ تقول الدكتورة ترودي سينيفيراتني، رئيسة كلية الصحة النفسية لفترة الحمل والولادة، في الكلية الملكية للأطباء النفسيين، إن الحمل يمكن أن يكون فترة مرهقة لذلك فإن النساء الحوامل يحتجن للدعم. كما أضافت: \"إذا لم تتم معالجة التوتر، فهناك احتمال كبير بأن يظل إلى فترة ما بعد الولادة\". وأشارت إلى مدى حساسية الحديث عن هذا الموضوع وقالت: \"لا نريد أن يعتقد الأهل أنهم يضرون بأطفالهم، لكن مستويات التوتر المرتفعة تؤثر على الأطفال بشكل كبير\". كيف يمكن تقليل التوتر أثناء الحمل؟ تقول الدكتورة سينيفيراتني إنه يجب دعم النساء في المنزل والعمل خلال فترة الحمل وإعطائهن استراتيجيات للتكيف عندما يتعرضن للتوتر. وتؤكد: \"إنهن بحاجة إلى أن يتعلمن الراحة، وأن يطلبن الدعم ويتحدثن إلى شخص ما عن شعورهن\". كما نصحت بتناول وجبات متوازنة وعدم التدخين والنوم بشكل منتظم. وماذا عن مرحلة ما بعد الولادة؟ يقول مؤلف الدراسة الرئيسي، روس برانيغان، من الكلية الملكية للجراحين في إيرلندا: \"هذه الدراسة تسلط الضوء على أهمية توفير الصحة النفسية والدعم النفسي لكل من النساء الحوامل والأسر خلال فترة ما قبل الولادة وما بعدها\". وأكد على ضرورة الوعي بأن ممرضة التوليد أو الزائرة الصحية من واجبها السؤال عما إذا كانت المرأة الحامل قد عانت من مشاكل في الصحة العقلية في الماضي، وما إذا كان لديها شعور باليأس بعد ولادة طفلها، بغية تمكينها من الحصول على الرعاية النفسية اللازمة.", "doc2": "ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਹਲਕੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਹੋਣਾ ਵੀ ਬੱਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਹ ਅਸਰ ਵੱਧਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਫਿਨਲੈਂਡ 'ਚ 3600 ਔਰਤਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ। ਮਨੋਵਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਹੁਲਤਾਂ ਮਿਲਣੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਤੱਥ ਹਨ ਜੋ ਪਰਸਨੈਲਿਟੀ ਡਿਸਆਰਡਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ, ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਜਾਂ ਬਚਪਨ ਦੌਰਾਨ ਹੋਇਆ ਕੋਈ ਹਾਦਸਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰਸਨੈਲਿਟੀ ਡਿਸਆਰਡਰ? ਸੌਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ 'ਚ ਦੱਸੀਏ ਤਾਂ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਜਾਂ ਪਰਸਨੈਲਿਟੀ ਦੇ ਕੁਝ ਪਹਿਲੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਲਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਔਖਾ ਬਣਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਰਸਨੈਲਿਟੀ ਡਿਸਆਰਡਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਲੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਿੰਤਤ, ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ਅਸਥਿਰ, ਵਿਰੋਧਾਭਾਸੀ ਅਤੇ ਅਸਮਾਜਿਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਹੋਰ ਕਿਸਮਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੰਨਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ 20 ਵਿੱਚੋਂ 1 ਵਿਅਕਤੀ ਪਰਸਨੈਲਿਟੀ ਆਰਡਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਹੋਣ ਦੇ ਖ਼ਦਸ਼ੇ ਵੱਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਡਰੱਗਸ ਲੈਣਾ ਜਾਂ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹੋਰ ਮਾਨਸਿਕ ਡਿਸਆਰਡਰ ਵਾਂਗ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ, ਦਿਮਾਗੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਜੀਨਸ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਧਿਐਨ 'ਚ ਕੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ? ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਸਾਇਕਾਇਟ੍ਰੀ 'ਚ ਛਪੇ ਅਧਿਐਨ 'ਚ ਪ੍ਰੈਗਨੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਔਰਤਾਂ 'ਚ ਤਣਾਅ ਦਾ ਪੱਧਰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਔਰਤਾਂ ਇਹ ਦੱਸਦੀਆਂ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਪੱਧਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ, ਆਮ ਜਾਂ ਤਣਾਅ ਰਹਿਤ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਰਿਹਾ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੇ 1975 ਅਤੇ 1976 ਦਰਮਿਆਨ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ 30 ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਸਨੈਲਿਟੀ ਡਿਸਆਰਡਰ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 40 ਨੌਜਵਾਨ ਅਜਿਹੇ ਸਨ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਇੰਨੀ ਖ਼ਰਾਬ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਭਰਤੀ ਤੱਕ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਅਧਿਐਨ 'ਚ ਤਣਾਅ ਬਾਰੇ ਕੀ ਮਿਲਿਆ? ਅਧਿਐਨ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰੀ ਤਣਾਅ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਬੱਚਿਆ ਦੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰੈਗਨੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਤਣਾਅ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਤਣਾਅ ਲੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪਰਸਨੈਲਿਟੀ ਡਿਸਆਰਡਰ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਲਗਭਗ 10 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੀਡੀਅਮ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਤਣਾਅ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਖਦਸ਼ਾ 4 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਣਾਅ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਸਮਾਜਿਕ ਤੱਤਾਂ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨੁਕਸਾਨ ਕਿਉਂ ਪਹੁੰਚਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਣਾਅ? ਅਜੇ ਇਹ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਚੱਲਿਆ ਕਿ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ 'ਚ ਤਣਾਅ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਸਨੈਲਿਟੀ ਡਿਸਆਰਡਰ ਦੇ ਜੋਖ਼ਿਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ, ਦਿਮਾਗ 'ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਬਦਲਾਅ, ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਜੀਨਸ ਜਾਂ ਫਿਰ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ। ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਇਸ 'ਚ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੈਡਿਕਲ ਹਿਸਟਰੀ ਦੇ ਹੋਰ ਪਹਿਲੂਆਂ ਜਿਵੇਂ ਗ��ਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਰਾਇਲ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਸਾਇਕੈਟਰਿਕਸ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਤਰੂਦੀ ਸਿਨੇਵਿਤ੍ਰਨੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗਰਭ ਅਸਵਥਾ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾ ਨੂੰ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ''ਜੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦੂਰ ਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵੱਡਾ ਖਦਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਡਿਲੀਵਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਬਣਿਆ ਰਹੇ।'' ''ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਇਹ ਸੋਚਣ ਕਿ ਉਹ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਦਾ ਹੋਣਾ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾ ਐੱਨਐੱਚਐੱਸ ਨੇ ਡਿਲੀਵਰੀ ਸਮੇਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਕਿਵੇਂ ਹੋਵੇ? ''ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਅਤੇ ਦਫ਼ਤਰ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਤਣਾਅ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਦੱਸੇ ਜਾਣ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਆਰਾਮ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗਣ ਅਤੇ ਉਹ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਕਿ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਦਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਚੰਗੀ ਡਾਈਟ ਲਓ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਨਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਭਰਪੂਰ ਨੀਂਦ ਲਓ। ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ? ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੇ ਰਾਇਲ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਸਰਜਨ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੇਖਕ ਰੌਸ ਬ੍ਰਾਨਿੱਗਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਮਾਨਸਿਤ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਡਿਲੀਵਰੀ ਦੌਰਾਨ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਤਣਾਅ 'ਚ ਮਦਦ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਮਹਤਵ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।\" ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਦਾਈ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਰੈਗੂਲਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-44881325", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44886888", "doc1": "ويقول قانون \"الدولة القومية\" اليهودية إن لليهود حق فريد بتقرير مصيرهم، كما يجعل من العبرية اللغة الأساسية للدولة، مهمشا استخدام العربية التي كانت تعد لغة ثانية في الدولة. ورد النواب العرب في الكنيست الإسرائيلي بغضب ووصف بعضهم القانون بأنه \"عنصري ويؤسس للفصل العنصري\"، ولوح أحدهم بعلم أسود ومزق آخرون مسودة القانون. وأشاد رئيس الوزراء الإسرائيلي، بنيامين نتنياهو، بخطوة إقرار القانون باعتبارها \"لحظة حاسمة\". وقال \"بعد 222 عاما من إعلان (ثيودور) هيرتزل (مؤسس الحركة الصهيونية الحديثة) لرؤيته، حددنا بهذا القانون مبدأ وجودنا الأساسي\". وأضاف \"إسرائيل هي الدولة القومية للشعب اليهودي، وتحترم حقوق كل مواطنيها\". طرد أعضاء الكنيست العرب بعد نمزيق قانون القومية بيد أن القانون ينذر بالتسبب بالمزيد من الاغتراب للأقلية الكبيرة في إسرائيل من عرب 48 الذين ظلوا يشكون طويلا من التهميش والتمييز ضدهم. وصوت الكنيست بغالبية اثنين وستين صوتا لصالح القانون بعد نقاشات محتدمة استمرت منذ ظهر الأربعاء، وبدأ التصويت نفسه في وقت متأخر من الليل. ما الذي نص عليه القانون؟ ويعد القانون الذي سمي بـ\"القانون الأساسي: إسرائيل بوصفها دولة قومية للشعب اليهودي\"، تشريعا يُعرف إسرائيل بشكل أساسي بأنها دولة يهودية أولا وأخيرا. يشكو عرب إسرائيل من ترضهم للتهميش والإجراءات التمييزية ضدهم ويصف إسرائيل بمحافظاتها (مناطقها الإدارية) الـ 11 بأنها \"الوطن القومي للشعب اليهودي\" وينص على أن حق تقرير المصير هو حق خاص للشعب اليهودي. كما يؤكد على وضع القدس في القانون الإسرائيلي، الذي يعرف المدينة بأنها \"كاملة وموحدة ... عاصمة لإسرائيل\"، على الرغم من أن الفلسطينيين يرون في القدس الشرقية عاصمة لدولتهم المأمولة. وبشكل مثير للجدل، يشير القانون إلى أن العبرية \"لغة الدولة\" الأساسية، الأمر الذي يهمش مكانة العربية التي ظلت لعقود طويلة تعد لغة رسمية ثانية إلى جانب العبرية. بيد أنه نص على أن للعربية \"مكانة خاصة\" في الدولة وإنها متاحة في الدوائر الحكومية للمتحدثين بها، كما أن استخدامها أمام القضاء لن يتضرر. وفي إحدى عباراته، شدد القانون على أهمية \"تنمية المستوطنات اليهودية بوصفها قيمة وطنية\"، على الرغم من أنه لم يوضح هل إن ذلك يشمل أيضا المستوطنات في الضفة الغربية المحتلة. لماذا شرع القانون؟ تعد قضية وضع إسرائيل كدولة يهودية مثيرة للجدل سياسيا، وظلت مدار نقاش لزمن طويل، بيد أنها الآن حسمت وأصبحت قانونا. ويرى بعض السياسيين اليهود أن المبادئ المؤسسة لإنشاء إسرائيل، بوصفها دولة لليهود فيما يوصف بموطنهم التاريخي القديم، تتعرض للتهديد ويمكن أن تصبح أقل ملاءمة، ويعفو عليها الزمن، في المستقبل. فالمخاوف من معدل الولادات العالي بين عرب إسرائيل فضلا عن حل الدولتين البديل للصراع الإسرائيلي الفلسطيني، قد تهدد الغالبية اليهودية في إسرائيل، وهو ما شجع الدعوات لتشريع يهودية الدولة في قانون. وظل مشروع القانون موضع نقاش منذ تقديمه لأول مرة في عام 2011، ومر بعدد من التعديلات، وقد خففت النسخة النهائية عددا من الفصول التي عدت تمييزية أو حذفتها نهائيا. و ليس لإسرائيل دستور دائم، لكنها قد شرعت بمرور الزمن سلسلة من القوانين الأساسية التي باتت تمتلك وضعية دستورية. ويعد قانون الدولة القومية الرابع عشر ضمن تلك التشريعات الأساسية. وباتت قضية إسرائيل كدولة يهودية ذات أهمية متزايدة في السنوات الأخيرة ونقطة خلاف جوهرية بين إسرائيل والفلسطينيين. وصف نتنياهو اقرار القانون بأنه \"لحظة حاسمة\" وقد شدد نتنياهو مرارا على ضرورة أن يعترف الفلسطينيون بإسرائيل دولة يهودية في أي تسوية سلام نهائية للصراع بين الجانبين. وأشار إلى أن رفض الفلسطينيين لإقرار ذلك يعد العقبة الأساسية أمام السلام، قائلا إن ذلك يثبت أن الفلسطينيين لا يعترفون، بصدق، بحق إسرائيل في الوجود. وفي غضون ذلك، قال الرئيس الفلسطيني، محمود عباس، إنه لن يعترف بإسرائيل كدولة يهودية، مشيرا إلى أن الفلسطينيين قد اعترفوا لوقت طويل بدولة إسرائيل و لا ينبغي توقع أن يمضوا أكثر من ذلك. ما أهمية هذا القانون؟ يحظى القانون في إسرائيل بأهمية رمزية كبيرة جدا، وهو بالنسبة للأقلية ال��ربية في إسرائيل دليل على تهميش مكانتهم فيها. ويشكل عرب إسرائيل نحو 20 في المئة من سكان البلاد البالغ عددهم 9 ملايين نسمة. ولدى عرب إسرائيل حقوق متساوية بموجب القانون، إلا أنهم لطالما شكوا من التعامل معهم كمواطنين من الدرجة الثانية، ويقولون إنهم يتعرضون للتمييز وسوء الخدمات مثل: التعليم والصحة والإسكان. وشجبت جماعات حقوق إنسان القانون الجديد، وقالت \"عدالة\"، وهي منظمة غير حكومية تعني بحقوق عرب إسرائيل إن \"هذا القانون محاولة لتكريس التفوق العرقي من خلال الترويج للسياسات العنصرية\". وقال أحمد الطيبي، النائب العربي في الكنيست، بعد إقرار القانون بأنه \"موت للديمقراطية\". ووصفه قياديون آخرون من عرب 48 بأنه نوع من الفصل العنصري، في إشارة إلى التمييز العنصري الذي تعرض له السود خلال حكم الأقلية البيضاء في جنوب أفريقيا. وعادة ما يتهم المنتقدون الغاضبون إسرائيل بأنها تمارس نظاما أقرب إلى الفصل العنصري ضد عرب إسرائيل والفلسطينيين في الضفة الغربية المحتلة، الأمر الذي ترفضه إسرائيل بشدة واصفة إياه بأنه تكتيك ابتزازي يستخدمه أولئك الذين يرفضون حق إسرائيل في الوجود. ________________________ يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਬੇਨਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਹੋਣ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਿਬਰੂ ਨੂੰ ਵੀ ਅਰਬ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਥਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਰਬ ਮੂਲ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਝੰਡੇ ਲਹਿਰਾ ਕੇ ਬਿੱਲ ਖਿਲਾਫ਼ ਰੋਸ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨੇ ਬਿੱਲ ਦੀ ਕਾਪੀ ਪਾੜ ਕੇ ਗੁੱਸਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਫਲਸਤੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਿਮੂਦ ਅੱਬਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸਰਾਈਲ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਯਹੂਦੀ ਦੇਸ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦੇਣਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸਾਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਬਿੱਲ ਦੇ ਪਾਸ ਹੋਣ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਲ਼ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"122 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਯਹੂਦੀ ਮੁਲਕ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰਟਸੁਲ ਵੱਲੋਂ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਨੇ ਸਾਡੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਮੂਲ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।'' \"ਇਸਰਾਈਲ ਯਹੂਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੁਲਕ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।'' ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਾਨੂੰਨ? ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਇਸਰਾਈਲ ਨੂੰ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਦੇਸ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨ ਦੀਆਂ 11 ਤਜਵੀਜ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਯਹੂਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੌਮੀ ਖ਼ੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਰਬ ਮੂਲ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਬਿੱਲ ਦਾ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਖ਼ੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਹੈ, ਜੋ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਕੌਮੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਿਆਸੀ ਰੁਖ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਨੇ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਇਸਾਰਾਈਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨ ਹਿਬਰੂ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਹੀ ਦੇਸ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਰਬ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਹਿਬਰੂ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਰੁਤਬਾ ਹਾਸਿਲ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਇੱਕ ਤਜਵੀਜ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸਰਾਈਲ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕੌਮੀ ਮਸਲਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸਰਾਈਲ ਵੱਲੋਂ ਕਾਬੂ ਕੀਤੇ ਪੱਛਮੀ ਤੱਟਾਂ ਬਾਰੇ ਕਾਨੂੰਨ ਨੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਕਿਉਂ ਬਣਿਆ ਕਾਨੂੰਨ? ਇਸਰਾਈਲ ਦਾ ਯਹੂਦੀ ਦੇਸ ਵਜੋਂ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਵਾਦਤ ਮੁੱਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ 'ਤੇ ਬਹਿਸ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਇਸਰਾਈਲੀ ਯਹੂਦੀ ਆਗੂ ਇਸ ਨੂੰ ਇਸਰਾਈਲ ਬਣਨ ਦਾ ਮੂਲ ਸਿਧਾਂਤ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਿੱਲ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 2011 ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਵਾਰ ਬਿੱਲ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਨਵਾਂ ਬਿੱਲ ਵਿਤਕਰੇ ਵਾਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਵਿਤਕਰੇ ਵਾਲਾ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਸਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਇਹ 14ਵਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕਾਨੂੰਨ ਹੈ। ਇਸਰਾਈਲ ਦਾ ਯਹੂਦੀ ਮੁਲਕ ਬਣਨਾ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਅਤੇ ਇਸਰਾਈਲੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸਰਾਇਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਨਿਆਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸਰਾਈਲ ਨੂੰ ਯਹੂਦੀ ਦੇਸ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਲਸਤੀਨ ਦਾ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇਨਕਾਰੀ ਹੋਣਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਰੋੜਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਲਸਤੀਨ ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਇਸਰਾਈਲ ਨੂੰ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉੱਧਰ ਫਲੀਸਤੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਿਮੂਦ ਅੱਬਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸਰਾਈਲ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਯਹੂਦੀ ਦੇਸ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦੇਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਉਹ ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਰਾਈਲ ਨੂੰ ਦੇਸ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42383884", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42384683", "doc1": "ووقع الهجوم بمدينة كويتا، بإقليم بلوشستان، التي تبعد نحو 65 كيلومترا من الحدود مع أفغانستان. وحاول مسلحان يرتديان أحزمة ناسفة دخول الكنيسة لكن تم اعتراضهما عند البوابة، حسبما قال سرافراز بوغتي، وزير داخلية الإقليم، في تغريدة بموقع تويتر للتواصل الاجتماعي. وأضاف أنه إذا لم يتم إيقاف الاثنين لكان الهجوم قد أسفر عن مقتل المئات. وفجر مهاجم نفسه، بينما تم إيقاف الآخر في تبادل لإطلاق النار مع الشرطة. وبدأت قوات الشرطة عملية بحث موسعة وأغلقت المنطقة المحيطة بالهجوم، والتي تحظى بتأمين كبير بحسب قناة تلفزيوينة محلية. وأدان متحدث باسم وزارة الخارجية الباكستانية الهجوم. وتعد الهجمات في المنطقة ذات الأغلبية السنية شائعة، وغالبا ما تستهدف التفجيرات الانتحارية أبناء طائفة الهزارة الش��عية. غير أن الأقلية المسيحية في باكستان تعرضت بدورها عرضة لهجمات مسلحة، وكان الحراس موجودين بالقرب من الكنيسة في كويتا نتيجة لذلك. تجدر الإشارة الى أن إقليم بلوشستان يشهد اضطرابات مع وجود جماعات مسلحة دينية وأخرى ذات أهداف انفصالية، بعضها يعبر الحدود من أفغانستان المجاورة.", "doc2": "ਘਟਨਾ ਵੇਲੇ ਚਰਚ ਅੰਦਰ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਸੀ ਹਮਲਾ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ 65 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਕਵੇਟਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਅੱਤਵਾਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਨੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਹਮਲਾਵਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਬੰਬ ਬੰਨਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਚਰਚ ਅੰਦਰ ਬਲਾਸਟ ਹੋ ਗਿਆ। ਚਰਚ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਆਏ ਕੁੱਲ 4 ਲੋਕ ਸੀ। \"ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਟੈਰੇਰਿਸਤਾਨ ਬਣ ਚੁਕਿਆ ਹੈ\" ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ 11 ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਸੂਬੇ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਸਰਫ਼ਰਾਜ਼ ਬੁਗਤੀ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਜੇਕਰ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਨਾ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਸੈਂਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਹਮਲਾਵਰ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਚਰਚ ਦੇ ਗੇਟ 'ਤੇ ਹੀ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਦੂਜੇ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਬੰਨਿਆ ਬੰਬ ਫਟ ਗਿਆ ਬਾਕੀ ਦੋ ਹਮਲਾਵਰ ਭੱਜ ਗਏ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਡਾ. ਮੁਹੰਮਦ ਫੈਸਲ ਨੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੱਖਦਰਸੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲਗਾਤਾਰ ਫਾਇਰਿੰਗ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ ਤੇ ਸਹਿਮੇ ਬੱਚੇ ਨੇ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਆਸਰਾ ਲੱਭ ਰਹੇ ਸੀ। ਸੁੰਨੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਹਮਲੇ ਹੋਣਾ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸ਼ਿਆ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਕਈ ਵਾਰ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਘੱਟਗਿਣਤੀ ਈਸਾਈ ਭਾਈਚਾਰੇ 'ਤੇ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਹਮਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕਵੇਟਾ ਦੇ ਚਰਚ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਨਫ਼ਰਤ ਦੇ ਦੌਰ 'ਚ 'ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ' ਦੀ ਮੁਹੱਬਤ 17 ਸਾਲ ਦਾ ਹੈ ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਧਾਰਮਿਕ ਤੇ ਵੱਖਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਕਾਰਨ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਸੰਗਠਨ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰੋਂ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਵੀ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42444770", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42451325", "doc1": "جاء التصويت بموافقة 128 دولة في مقابل رفض 9 وامتناع 35 عن التصويت وجاء التصويت بموافقة 128 دولة في مقابل رفض 9 وامتناع 35 عن التصويت. ورحبت الرئاسة الفلسطينية، بالقرار. وقال نبيل أبو ردينه، الناطق الرسمي باسم الرئاسة في بيان لوكالة وفا الرسمية إنه يعبر عن وقوف المجتمع الدولي مرة أخرى إلى جانب الحق الفلسطيني، على حد قوله. وأضاف أن أي \"قرارات صادرة عن أي جهة لن تغير من الواقع ان القدس هي أرض محتلة ينطبق عليها القانون الدولي\". وكان وزير الخارجية الفلسطيني رياض المالكي حث الجمعية العامة على دعم مشروع القرار، مشيرا إلى أن المنظمة الدولية تمر بـ\"اختبار غير مسبوق\". ودعا إلى الإبقاء على ال��ضع القانوني الحالي للقدس. لكن المندوبة الأمريكية لدى الأمم المتحدة نيكي هيلي أكدت على أن قرار واشنطن بشأن القدس \"يعكس إرادة الأمريكيين\" والموقف الذي أقره الكونغرس قبل أعوام. وقالت إن هذا الاجتماع يضر بمصداقية الأمم المتحدة. ووصف المندوب الإسرائيلي داني دانون الدول التي تدعم مشروع القرار بأنها مجموعة من \"الدمى\"، مشددا على أنه لن يستطيع أي قرار للجمعية العامة \"إخراجنا من القدس\". \"القدس عاصمة اليهود منذ 3 آلاف عام\" ويوم الأربعاء، حذر الرئيس الأمريكي دونالد ترامب من أن واشنطن قد تقطع المساعدات المالية عن الدول التي ستصوت لدعم مشروع القرار. وكانت هايلي قالت إن ترامب كلفها \"بتقييد أسماء\" الدول التي ستصوت لصالح مشروع القرار. لكن الرئيس التركي رجب طيب أردوغان ناشد الدول الأعضاء في الأمم المتحدة \"بألا تبيع ارادتها الديمقراطية\" مقابل \"دولارات تافهة\". وزير الخارجية الفلسطيني يدعو الأمم المتحدة للإبقاء على الوضع القانوني للقدس كيف صوتت الدول الأعضاء في الأمم المتحدة؟ نيكي هايلي : تصويت اليوم سيغير نظرة الأمريكيين إلى للأمم المتحدة ما هي الخلافات بشأن القدس يعد وضع القدس من أهم قضايا النزاع بين الإسرائيليين والفلسطينيين المدعومين في هذه القضية من بقية الدول العربية والإسلامية. وفي المدينة مواقع مقدسة عند المسلمين والمسيحيين واليهود، خاصة في القدس الشرقية. واحتلت إسرائيل القدس الشرقية في حرب 1967. ويطالب الفلسطينيون بها عاصمة لدولتهم المستقبلية. ولا يعترف المجتمع الدولي بسيادة إسرائيل على القدس، وتحتفظ جميع الدول بسفراتها في تل أبيب، بما فيها الولايات المتحدة الأمريكية، حليف إسرائيل الأقرب. لكن الرئيس الأمريكي طلب من وزارة الخارجية بدء العمل على نقل السفارة إلى القدس. ما الذي تضمنه قرار الأمم المتحدة؟ عقدت الجمعية العامة للأمم المتحدة، التي يشارك في عضويتها 193 دولة، جلسة طارئة بناء على طلب دول عربية وإسلامية، وذلك بعد إدانات واسعة لقرار ترامب الشهر الماضي. ودعا الفلسطينيون إلى الجلسة عقب استخدام الولايات المتحدة لحق النقض (الفيتو) ضد مشروع قرار مماثل طرح أمام مجلس الأمن الدولي. وقدمت تركيا واليمن مشروع القرار الذي لم يذكر الولايات المتحدة بالاسم، بل أعرب عن \"أسف عميق تجاه قرارات اتخذت مؤخرا بشأن وضع القدس\". وينص القرار على أن \"أي قرارات وإجراءات تهدف إلى تغيير طابع مدينة القدس الشريف أو مركزها أو تركيبتها الديمغرافية ليس لها أي أثر قانوني، وأنها لاغية وباطلة ويجب إلغاؤها امتثالا لقرارات مجلس الأمن ذات الصلة\".", "doc2": "ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਵੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਨਾਮਨਜ਼ੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ਰੱਦ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਗ਼ੈਰ-ਲਾਜ਼ਮੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ 128 ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਵਿਚ 35 ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਅਤੇ 9 ਹੋਰ ਨੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ। ਇਸ ਮਤੇ ਉੱਤੇ ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਉਹ ਵਿੱਤੀ ਮਦਦ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣਗੇ। ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਹੁਣ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਮੁਲਕ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨਗੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਮੱਧ ਪ���ਰਬ ਨੂੰ 1300 ਕਰੋੜ, ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਨੂੰ 670 ਕਰੋੜ ਅਤੇ ਯੁਰੇਸ਼ੀਆ ਨੂੰ 150 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਦੀ ਮਦਦ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ: ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਸ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ: ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਭਾਰਤ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਮਤਲਬ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੋਟ ਪਾਈ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈ? ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਨੌਂ ਦੇਸ ਅਮਰੀਕਾ, ਇਜ਼ਰਾਇਲ, ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ, ਹੌਂਡੁਰਾਸ, ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਈਲੈਂਡਸ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਨਾਉਰੂ, ਪਲਾਊ ਅਤੇ ਟੋਂਗੋ ਸਨ। ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਮੈਕਸੀਕੋ ਸਮੇਤ 35 ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ। ਇਸ ਪੱਖ ਵਿਚ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਸਥਾਈ ਮੈਂਬਰ (ਚੀਨ, ਫਰਾਂਸ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕੇ) ਅਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਮਰੀਕੀ ਭਾਈਵਾਲ ਸਨ। 21 ਦੇਸ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਲਈ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ 'ਤੇ ਵਿਵਾਦ ਕਿਉਂ? ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਯਹੂਦੀ, ਈਸਾਈ ਤੇ ਇਸਲਾਮ ਧਰਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਧਾਰਮਿਕ ਥਾਵਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। 1967 ਦੀ ਮੱਧ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਰਡਨ ਕੋਲ ਸੀ। ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ 'ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਉਸ ਦੇ ਖ਼ਾਸ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਮਰੀਕਾ ਸਣੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਸਫ਼ਾਰਤੀਖਾਨੇ ਤਲ ਅਵੀਵ ਵਿੱਚ ਹਨ। 1967 ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਨੇ 2,00,000 ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਘਰ ਬਣਾਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਗੈਰ ਕਨੂੰਨੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਭਾਵੇਂ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮਤੇ ਵਿਚ ਕੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ? 193 ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਾਲੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਂਸਭਾ ਨੇ ਅਰਬ ਅਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਬੇਨਤੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੈਸ਼ਨ ਦਾ ਸੱਦਿਆ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਮਤੇ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਲਿਸਤੀਨ ਨੇ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ ਸੀ। ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਯਮਨ ਨੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਪਰੰਤੂ \" ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਫ਼ੈਸਲਿਆਂ ਤੇ ਅਫ਼ਸੋਸ\" ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ। ਸਿਆਸੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਵੀ ਕੀਤਾ ਕਿਨਾਰਾ ਤਸਵੀਰਾਂ: ਸੱਤ ਪੋਹ ਦੇ ਤੜਕੇ ਨੂੰ ਮੁੜ ਜਿਉਣ ਦੀਆਂ ਇਸ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, \"ਕੋਈ ਵੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਜੋ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਚਰਿੱਤਰ, ਸਥਿਤੀ ਜਾਂ ਜਨਸੰਖਿਆ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ, ਅਤੇ ਰੱਦ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ\"। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫਲਿਸਤੀਨ ��ੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ? ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ 'ਝੂਠ ਦਾ ਘਰ' ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ ਤੇ ਵੋਟ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਫਲਸਤੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਿਮੂਦ ਅੱਬਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਵੋਟ ਨੂੰ ਫਲਿਸਤੀਨ ਲਈ ਜਿੱਤ ਕਿਹਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਦੇਖਦਾ ਹੈ? ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿਚ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਥਾਈ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਨਿੱਕੀ ਹੇਲੀ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅੰਤਿਮ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਦਾ ਪੱਖ ਨਹੀਂ ਲਿਆ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਮਾਲੀ ਸਹਾਇਤਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਤੇ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿਚ ਵੋਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਯੂਦ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਦੀ ਖਾਣੀ ਪਈ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46449940", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46219906", "doc1": "وأرغمت هذه النتيجة فريق ماي بالوعد بنشر الاستشارة القانونية كاملة قبل التصويت المقرر الثلاثاء المقبل في البرلمان على مسودة اتفاق الخروج. وأيد النواب دعوات لحصول مجلس العموم على رأي مباشر فيما يحدث في حال تم رفض الاتفاق. وقالت ماي إن على النواب واجب الوفاء بمطالب الشعب الذي صوت أغلبيته على الخروج من الاتحاد الأوروبي في عام 2016، مؤكدة أن مشروع الاتفاق \"حل وسط مشرف\". مؤيدو بريكست في حزب المحافظين يبحثون سبل الإطاحة برئيسة وزراء بريطانيا تريزا ماي \"بريكست\": رئيسة وزراء بريطانيا مازالت في خطر وكانت ماي تخاطب مجلس العموم في بداية مناقشات، تستمر لمدة خمسة أيام، حول اتفاقها المقترح بشأن انسحاب بريطانيا وعلاقاتها المستقبلية بالاتحاد الأوروبي. ووافق قادة الاتحاد الأوروبي على اتفاقية خروج بريطانيا من الاتحاد، وينبغي أن يصدق البرلمان البريطاني على الاتفاقية ليصبح ساري المفعول، وهي مهمة لن تكون سهلة بالنسبة لماي، بالنظر إلى عدد النواب المعترضين على محتوى الاتفاق. وقالت ماي إن \"الانقسامات بشأن بريسكت تمثل تآكلاً لسياسة المملكة المتحدة\"، مضيفة أن الشعب يرى أن موضوع الخروج من الاتحاد أخذ أكثر من وقته ويجب التوصل إلى حل\". ما هي الاستشارة القانونية الآن؟ دعم مجلس العموم اقتراحاً بنشر الاستشارة القانونية كاملة حول اتفاق بريكست بعد تصويت المجلس بغالبية 311 نائبا لصالح القرار مقابل 293 عارضوه. وقد أيدت هذه الخطوة ستة أحزاب معارضة في حين صوت \"الاتحاد الديمقراطي\" - الذي لديه اتفاق برلماني مع المحافظين- ضد الحكومة. وجاءت هذه الخطوة بعدما نشر المدعي العام جيفري كوكس ملخصاً للنصيحة الاثنين وأجاب على أسئلة النواب لمدة 3 ساعات، إلا أنه قال إن النشر الكامل لن يصب في المصلحة الوطنية. واتهم حزب العمال الوزراء \"بالرفض المتعمد للامتثال\" بتصويت ملزم في مجلس العموم الشهر الماضي بتقديم المشورة الكاملة والنهائية للمدعي العام. ورداً على ذلك، قالت رئيسة مجلس العموم أندريا لوسياس إنها \"سترد الاربعاء ولكنها ستطلب من لجنة الامتيازات العامة النظر في التداعيات الدستورية\". واتفاق الانسحاب يتضمن خصوصا فاتورة خروج بريطانيا التي تقدر بين 40 و 45 مليار يورو، كما يضم�� حقوق الأوروبيين المقيمين في بريطانيا والمواطنين البريطانيين المقيمين في الاتحاد الأوروبي ويحدد فترة انتقالية تبدأ بعد الخروج المرتقب في 29 أذار/مارس 2019، ويمكن أن تستمر حتى كانون الأول/ديسمبر 2020.", "doc2": "ਪੰਜ ਘੰਟੇ ਚੱਲੀ ਇੱਕ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਤਾਂ ਮਿਲ ਗਈ ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਈ ਮੰਤਰੀ ਇਸ ਡੀਲ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵੀ ਬੋਲੇ। ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਮਗਰੋਂ ਕੀ-ਕੀ ਹੋਇਆ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਕੀ ਹੈ? ਯੂਰਪੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡੌਨਲਡ ਟਸਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਹੈ ਤਾਂ ਹਾਰ ਵਾਲੀ ਸਥਿਤੀ ਹੀ, ਪਰ ਉਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਗੇ ਕਿ ਦੋਹਾਂ ਪੱਖਾਂ ਲਈ ਇਹ ਦਰਦਨਾਕ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ 29 ਮਾਰਚ 2019 ਨੂੰ ਛੱਡਣਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ 2016 'ਚ ਹੋਏ ਇੱਕ ਜਨਮਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਯੂਕੇ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ (ਬ੍ਰਿਟੇਨ+ਐਕਸਿਟ) ਗਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇਸ 'ਤਲਾਕ' ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਤੈਅ ਕਰਨ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਵਾਰਤਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਡੀਲ ਫਾਈਨਲ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਾਕੀ 27 ਦੇਸ਼ ਇਸ ਉੱਪਰ ਮੋਹਰ ਲਗਾਉਣ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਅੰਦਰ ਕੀ ਹੈ? ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਵੇਗਾ? ਇਸ 585 ਸਫਿਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਰਾਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਟਰੇਡ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਜਾਂ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਵੀ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਤੈਅ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅਲੱਗ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੇ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਚੱਲਣਗੇ। ਇਹ ਦਸੰਬਰ 2020 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਾ ਟੀਚਾ ਤਾਂ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿਚਕਾਰ ਖੁਲ੍ਹੇ ਵਪਾਰ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਾ ਲੱਗੇ। ਅੱਗੇ ਕੀ? ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਇੱਕ ਹੰਗਾਮੀ ਮੀਟਿੰਗ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਉੱਪਰ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਕੇ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਔਖਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ — ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪਾਉਣ। ਸੰਸਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ 'ਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੋਲ ਬਹੁਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੇ ਅਸਤੀਫੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਸਦਨ ਸਾਹਮਣੇ ਇਹ ਬਦਲ ਰੱਖੇ ਗਏ ਕਿ 'ਇਸ ਡੀਲ ਨੂੰ ਚੁਣੋਂ ਜਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਜਨਮਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਕਰਵਾਓ', ਤਾਂ ਕੰਮ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੁਝ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੇਅ ਦੁਬਾਰਾ ਰੈਫਰੈਂਡਮ (ਜਨਮਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ) ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੇਅ ਨੇ ਇਸ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਹੁਣ ਤਕ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41699456", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41704739", "doc1": "أتي الهجوم بعد يوم من قول الشرطة في كابول إنها اعتقلت شخصا يهم بتنفيذ هجوم انتحاري، وحالت دون وقوع الهجوم واقتحم مسلح مسجد إمام زمان، غربي العاصمة كابول، قبل أن يطلق النار ويفجر عبوة ناسفة، ما أسفر عن مقتل عشرات المصلين، بحسب المسؤولين. كما لقي عشرة أشخاص آخرين حتفهم في هجوم ثان في إقليم \"غور\" بأفغانستان. ولم تعلن أي جماعة مسؤوليتها عن تنفيذ الهجومين، لكن ما يُعرف بتنظيم الدولة الإسلامية نفذ هجمات ضد مساجد للشيعة في أفغانستان من قبل. وذكر أحد شهود العيان لبي بي سي أن موقع الهجوم عند مسجد إمام زمان غربي المدينة كان \"أشبه بخط أمامي\" في ساحة الحرب. ووردت تقارير عن أن المهاجم فتح النار على المصلين وهم يجتمعون لصلاة الجمعة، قبل أن يُفجر قنبلة. وذكرت وزارة الصحة الأفغانية أن عشرات المصلين أصيبوا في الهجومين أيضا. ويأتي ذلك بعد يوم من قول الشرطة في كابول إنها اعتقلت شخصا يهم بتنفيذ هجوم انتحاري، وحالت دون وقوع الهجوم. وفي أغسطس/آب قتل أكثر من عشرين شخصا في تفجير في كابول. وأسفر تفجير سيارة ملغومة عن في كابول في مايو/أيار الماضي عن مقتل أكثر من 150 شخصا، وإصابة نحو 400 آخرين بجروح معظمهم من المدنيين. تان", "doc2": "ਪਹਿਲਾ ਹਮਲਾ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਸ਼ਿਆ ਮਸਜਿਦ ਇਮਾਮ ਜ਼ਾਮਨ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਮਲਾਵਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਡਾ ਲਿਆ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ 40 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਸੁਸ਼ਮਾ ਸਵਰਾਜ ਪਾਕ ਮਰੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਮਿਹਰਬਾਨ 'ਤਾਜਮਹਿਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭੇਜ ਦਿਓ, ਅਸੀਂ ਵੀ...' ਦੂਜਾ ਹਮਲਾ ਘੋਰ ਸੂਬੇ ਦੀ ਇੱਕ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਇੱਥੇ ਵੀ ਹਲਾਵਾਰ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਉਡਾ ਲਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ 20 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਹੀਂ ਲਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਸੰਗਠਨ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਿਆ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਚੁਕਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਚਸ਼ਮਦੀਦ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਮਾਮ ਜ਼ਾਮਨ ਮਸਜਿਦ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਾਂਗ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਚਸ਼ਮਦੀਦ ਮਹਿਮੂਦ ਸ਼ਾਹ ਹੂਸੈਨੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਉਸ ਸਮੇਂ ਲੋਕ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਸੀ। ਕਾਬੂਲ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਬਸੀਰ ਮੋਜਾਹਿਦ ਨੇ ਘਟਨਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ। ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ 'ਚ 176 ਮੌਤਾਂ ਅਗਸਤ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਮਸਜਿਦ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 20 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸੀ। ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲਾ ਕਿੰਨਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸੀ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ 'ਚ ਵੇਚੀਆਂ ਗਈਆਂ ਇਹ ਪੰਜਾਬਣਾਂ ? ਸੁਸ਼ਮਾ ਸਵਰਾਜ ਪਾਕ ਮਰੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਮਿਹਰਬਾਨ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲਾਵਰ ਗਿਰਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਗਿਰਫ਼ਤਾਰੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਮਲਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੂਰੇ ਮੁਲਕ 'ਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 176 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/vert-fut-42497372", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42500545", "doc1": "يمكن إعطاء النساء الحوامل جميع أنواع النصائح الغريبة عندما يعرف الأصدقاء والأسرة أنهن يتوقعن طفلا في المستقبل القريب. وبينما تكون النية حسنة في الغالب، إلا أنه في العديد من الحالات تكون هذه النصائح مبنية على القليل من الأسس العلمية. وننظر هنا إلى الثلاث الأساطير الأكثر شيوعا. تناول الطعام لشخصين لا يتطلب إطعام الجنين العديد من السعرات الحرارية الإضافية. وحتى في الثلث الأخير من الحمل، وإضافة إلى التوصية بتناول ما قيمته 2,000 سعر حراري يوميا، تحتاج النساء إلى 200 سعر حراري إضافي يوميا من أجل الجنين. وهذا يعادل قطعة من الكعك أو ملعقة كبيرة من المايونيز. ويمكن للنساء حتى اتباع نظام غذائي دون الإضرار بأطفالهن. وفي الواقع فقد وجد أن الحميات الغذائية الصحية الهادفة إلى إنقاص الوزن لها فوائد للأم والطفل. ووجد تحليل لـ 44 تجربة عشوائية، وبعد تجميع بيانات من أكثر من سبعة آلاف امرأة، أن اللواتي اتبعن الأنظمة الغذائية التي قدمت لهن زادت أوزانهن بمعدل أقل ممن لم يتبعن تلك الأنظمة بـ 3.8 كيلو غرام مع نهاية فترة الحمل. وفي هذه الدراسات، أعطيت سيدات نظاما غذائيا تقليديا متوازنا، فيما أعطيت أخريات نظاما غذائيا منخفض السكر. ولم يحدث أي من النظامين فرقا في أوزان أطفالهن عند الولادة، ولكنه خفض بشكل حاسم من خطر الإصابة بتسمم الحمل. الولادة تساعد بعض النساء في تخفيف آلام الحيض-ولكن ليس جميعهن آلام الحيض تختفي إن مقدار الألم، إن وجد، الذي تعاني منه النساء خلال فترة الحيض يختلف كثيرا بين امرأة وأخرى، مع ندرة إصابة النصف المحظوظ من النساء به أو عدم المعاناة منه إطلاقا. وبالنسبة إلى اللواتي يعانين من ألم الحيض، فمن المطمئن التفكير أنه بمجرد الإنجاب لن يكون هناك المزيد من الألم، ولكن قد لا يكون الأمر بهذه السهولة. إن شدة ألم الحيض لا يتغير بمرور السنوات، لكنه عادة ما يقل مع التقدم بالسن. وكثيرا ما يفترض أن هذا يعود إلى أن العديد من النساء لديهن أطفال. ولكن في عام 2006، أجرى فريق في تايوان دراسة على نساء فوق سن الـ 40، واستنتج أنه عندما يتقدمن بالسن تخف آلام الحيض، حتى لو لم يكن لدى أي منهن أطفال. وهذا يطرح السؤال عما إذا كان هو التقدم بالسن أم الإنجاب الذي يحدث الفرق. وفي محاولة لتحديد ما يحدث، تابع نفس فريق الباحثين أكثر من 3.500 امرأة لمدة ثماني سنوات. وخلال تلك الفترة، كان لدى البعض منهن أطفالا والعديد منهن وجد أن آلام الحيض خفت بعد إنجاب الأطفال، إلا أن الأمر لم ينطبق على الجميع. ومن اللواتي أجريت لهن عمليات ولادة قيصرية، فإن 51 بالمئة منهن لم يكن راضيات بمستوى ألم الحيض بعد ذلك. وحتى اللواتي وضعن بطريقة طبيعية، قال 35 بالمئة منهن أنهن مازلن يعانين من ألم الحيض. لذا، تساعد الولادة في التخفيف من آلام الحيض لدى بعض النساء، ولكن ليس جميعهن للأسف. ويعتقد الباحثون أن الولادات الطبيعية قد تكون أكثر فعالية في تخفيف الألم لاحقا لأن إصابات قاع الحوض قد تضر بالأعصاب التي تربط الرحم بجذع الدماغ، ما يعني أنه لا يمكن الشعور بالألم. ويتساءل الباحثون أيضا إذا ما كان الوضع الطبيعي يؤدي إلى إطلاق بطانة الرحم لمستويات أقل من البروستاغلاندينات المحتمل تحفيزها للألم مقارنة بعمليات الولادة القيصرية أو المبكرة. ويشير مؤلفو الدراسة إلى أن اللواتي ما زلن يعانين من آلام الحيض، حت�� بعد الولادة الطبيعية، قد تكون لديهن شيء غير معروف يسبب الألم، مثل حالة الانتباذ البطاني الرحمي. تجنب الطيران العديد من النساء يتوقفن عن الطيران كلما تقدم بهن الحمل بسبب الخوف من زيادة احتمالات الإجهاض تمنع خطوط الطيران النساء من السفر خلال الفترة الأخيرة من الحمل، ليس بسبب خطورته على تطور الجنين أو على الأم، بل خشية الولادة على متن الطائرة، وهو أمر ليس جيدا لأي شخص معني به. عندما يتعلق الأمر بالحمل المبكر، أطلقت دراسة فنلندية أجريت عام 1999 أجراس الخطر، ونظرت هذه الدراسة في بيانات على مدى سنوات عديدة ووجدت أن مضيفات الطيران اللواتي سافرن بين عامي 1978 و1994 كانت لديهن زيادة طفيفة في خطر الإجهاض. لكن الغريب في الأمر أن اللواتي سافرن بين عامي 1973 و1977 كان لديهن انخفاض طفيف في خطر الإجهاض. وحتى في السنوات التي وجد فيها خطر متزايد، لم يكن واضحا ما إن كان ذلك يعود إلى أمر متعلق بالطيران أم إلى متطلبات الوظيفة. وفي الواقع، عندما قورنت مجموعة كبيرة من مضيفات الطيران بمجموعة من المعلمات في عام 2015، فإن خطر الإجهاض لم يكن أعلى. وعندما فحص الباحثون سجلات مليوني رحلة جوية كان على متنها 673 مضيفة طيران ونظروا في أنماط أوقات العمل بالتفصيل، وجدوا أن اللواتي عانين من أكبر قدر من اضطرابات النوم كان لديهن خطر إجهاض أعلى من اللواتي كانت أنماط عملهن أسهل. لذلك ومرة أخرى لا يبدو أن الطيران بحد ذاته هو المشكلة، بل الإخلال بالساعة البيولوجية الذي يتحكم بنا عند النوم. وفي عام 2002، نشرت الكلية الأميركية لأطباء النساء والتوليد دليلا استرشاديا يقول إنه يتعين على النساء اللواتي يعانين من ارتفاع ضغط الدم الناجم عن الحمل أو زيادة خطر الولادة المبكرة أو سوء السيطرة على مرض السكري أن يحصلن على مشورة من أطبائهن قبل السفر جوا. ويتعين على أي امرأة تعاني من مشاكل صحية تتفاقم بسبب انخفاض مستويات الأوكسجين أن تفكر في أخذ الأوكسجين معها. أما في المملكة المتحدة، فتنصح الكلية الملكية لأطباء النساء والتوليد بالتجول بشكل منتظم على متن الطائرة والتزود بالماء لتقليل خطر تجلط الأوردة الدموية، لكنها تؤكد مرة لأخرى على أنه لا يوجد دليل على أن الطيران يتسبب بالإجهاض أو الولادة المبكرة. لذا، يبدو أن بعض النصائح التي تعطى للنساء عادة عند الحمل قد لا تكون سليمة. ولعل من الأفضل عدم الإفراط في تناول الطعام والشعور بحرية السفر بالطائرات إذا كنت تريدين ذلك، لكن عليك ألا تفترضي أنه بعد ولادة طفلك سوف تكون آلام الحيض شيئا من الماضي. قد تختفي، ولكن نكرر مرة أخرى أنها قد لا تختفي. يمكنك قراءة الموضوع الأصلي على موقع BBC Future .", "doc2": "ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਲਾਹਾਂ ਪਿੱਛੇ ਭਾਵੇਂ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਨੇਕ ਖ਼ਿਆਲ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਕਸਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਿੱਛੇ ਕੋਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਿੱਥਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਾਂਗੇ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣਾ ਮਾਂ ਬਣਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਖਾਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦੋ ਜਣਿਆਂ ਦੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਖਾਣ। ਇਹ ਸਲਾਹ ਭਾਵੇਂ ਕਿੰਨੀ ਹੀ ਲਲਚਾਉਣ ਵਾਲੀ ਹੋਵੇ ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਪਲ ਰਹੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੈਲਰੀਜ਼ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਇ�� ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਦਾ? ਅੰਗ ਦਾਨ ਲਈ ਜਨਮ ਲਵੇਗੀ ਇਹ ਬੱਚੀ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 2000 ਕੈਲਰੀਜ਼ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਤੀਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿਜ਼ 200 ਕੈਲਰੀਆਂ ਹੀ ਫ਼ਾਲਤੂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਮਿਓਨੀ ਦੇ ਇੱਕ ਚਮਚ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਬਲਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਭਾਰ 'ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਅਜਿਹੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਜੋ ਜੱਚੇ ਤੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਨਾ ਹੋਵੇ ਲੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਲਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਥਾਂ ਘੱਟ ਗਲਾਇਮਿਕ ਵਾਲੀ ਖੁਰਾਕ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀ-ਐਕਲੈਮਪਸੀਆ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰੀ-ਐਕਲੈਮਪਸੀਆ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੀ ਗੜਬੜੀ ਹੈ। ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਦਰਦਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਰਦਾਂ ਦਾ ਘਟਣਾ ਮਾਂ ਬਣਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਉਮਰ ਨਾਲ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 40 ਸਾਲ ਤੱਕ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਦਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੈਗਨੈਂਸੀ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਾਇਵਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਉਮਰ ਤੱਕ ਜਾਂਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਦਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਮੀ ਆਈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਅਧਿਐਨ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਸਿਜੇਰੀਅਨ ਵਾਲੀਆਂ 51 ਫ਼ੀਸਦੀ 77 ਫ਼ੀਸਦੀ ਅਗੇਤੇ ਜਣੇਪੇ ਵਾਲੀਆਂ ਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਜਣੇਪੇ ਵਾਲੀਆਂ 35 ਫ਼ੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਦਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਨਾਲ ਕੋਈ ਆਰਾਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਹਵਾਈ ਸਫ਼ਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਹੇਜ ਏਅਰਲਾਈਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਸਫ਼ਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦਿੰਦੀਆਂ। ਇਹ ਇਸ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਜਾਂ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਲਕਿ ਜੇ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਰਦਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਣ ਤਾਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਧਿਐਨ ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਉੱਪਰ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਫਲਾਈਟ ਅਟੈਂਡੈਂਟਾਂ ਉੱਪਰ ਹੋਏ ਹਨ। ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਫਲਾਈਟ ਅਟੈਂਡੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਾ ਡਿੱਗਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਉਨੀਂਦਰਾ ਸੀ। ਜਿੰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਫ਼ਟਾਂ ਸੌਖੀਆਂ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਦਿੱਕਤ ਨਹੀਂ ਆਈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਮ ਕਰਕੇ ਇਹ ਸਲਾਹਾਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ। ਸੋ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਖਾਓ, ਜਿੱਥੇ ਜੀਅ ਕਰੇ ਘੁੰਮੋਂ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਮਾਂਹਵਾਰੀ ਦੀਆਂ ਦਰਦਾਂ ਦਾ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-56157647", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56170686", "doc1": "ورسم متجر\"سيكسي تي\" النساء بوصفهن \"سلعا\" على أحد أكوابه، مضيفا أن الزبائن يمكن لهم اختيار إحدى النساء أثناء انتظار مشروباتهم. وقال المتجر لاحقا إنه لم يكن ينوي \"التقليل من قيمة المرأة\". وأضاف أنه سيسحب مجموعة الأكواب الأخيرة، مضيفا أنه يشعر بـ \"خجل شديد\" بسبب ابتكاره الجديد. وطرح متجر \"سيكسي تي\" مؤخرا مجموعة من \"الأكواب بلهجة شانجشا\" - وهي لهجة تنتشر بشكل كبير في عاصمة محافظة هيونان. وتفيد التقارير أن سلسلة متاجر المشروبات المشار إليها لديها 270 فرعا هناك. مواضيع قد تهمك نهاية وتم طبع عبارات محلية مختلفة على الأكواب مثل \"جيان لو جي\" التي ترمز إلى الحصول على صفقة بسعر زهيد. ثم يعطي المتجر مثالا على كيفية استخدام العبارة مع الجملة القائلة: \"عندما ذهبت لشراء شاي الفقاعات، كان هناك الكثير من الفتيات الجميلات. إذا التقيت فتاة كهذه، فيمكنك إخبار صديقك ـ عقدت صفقة رخيصة\". وانتشرت صورة الكوب على نطاق واسع في موقع التواصل الاجتماعي الصيني \"وايبو\" وسرعان ما أثارت الانتقادات. وقال أحد الأشخاص في مشاركته: \"هذا تسويق مبتذل\". وأضاف آخر: \"ليست العبارة في حد ذاتها مهينة - ولكن الجملة التوضيحية التي قدمتها الشركة هي المشكلة\". وأردف قائلا: \"ألم يرصد الفريق المعني بالتسويق أي خطأ؟\". تحظى سلسلة متاجر المشروبات \"سيكسي تي\" بشعبية في الصين وأصدرت الشركة لاحقا بيانا مطولا تعتذر فيه عن تفسيرها للعبارة. وقالت: \"وضعنا جملة غير لائقة على الإطلاق حتى أن أشخاصا في شانجشا لم يوافقوا عليها...نشعر بخزي كبير. بالتأكيد لم نكن ننوي التقليل من قيمة المرأة\". وتابع \"سنسحب فورا الجزء المتعلق بلهجة شانجشا من أكوابنا وندرس جديا هذه الحادثة\". ويشير مستخدمو وايبو إلى أن هذه ليست المرة الأولى التي يستخدم فيها متجر \"سيكسي تي\" عبارات لها إيحاءات جنسية في حملاته التسويقية. إذ أشار الكثير من المستخدمين إلى أن المتجر باع في الماضي أيضا أكياسا للشاي مكتوبا عليها \"سيدي، أريدك\" برفقة صور لصغار الضفادع (التي تشبه الحيوانات المنوية).", "doc2": "ਸੈਕਸੀ ਟੀ ਸ਼ੌਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਮੱਗ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਮੁੱਲ-ਭਾਅ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਗਾਹਕ ਆਪਣੀਆਂ ਡ੍ਰਿੰਕਸ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੁਕਾਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਟੀ-ਬੈਗ ਲਈ ਸਲੋਗਨ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, \"ਮਾਸਟਰ,ਆਈ ਵਾਂਟ ਯੂ\", ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਟੈਡਪੋਲ ਯਾਨੀ ਕਿ ਡੱਡੂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸ ਦਾ ਆਕਾਰ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸਪਰਮ ਵਰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਦੁਕਾਨ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਤਵ \"ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ\" ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਮੱਗ ਦੀ ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਰੇਂਜ ਵਾਪਸ ਲਵੇਗੀ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਲਈ 'ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਮਸਾਰ' ਹੈ। ਕੀ ਹੈ ਮਾਮਲਾ ਸੈਕਸੀ ਟੀ ਸ਼ੌਪ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਮੱਗ ਦੀ ਨਵੀਂ ਰੇਂਜ ਕੱਢੀ ਸੀ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਹੁਨਾਨ ਸੂਬੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੋਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਬੋਲੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਚੇਨ ਦੇ ਇੱਥੇ 270 ਅਕਾਉਲੈਟ ਹਨ। ਉਸ ਮੱਗ 'ਤੇ ਕਈ ਸਥਾਨਕ ਮੁਹਾਵਰੇ ਛਾਪੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ \"jian lou zi\", ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਸਤੀ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਫ਼ਿਰ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਕ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, \"ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਬਬਲ ਚਾਹ ਖ਼ਰੀਦਣ ਗਿਆ, ਉੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣੀਆਂ ਕੁੜੀ��ਂ ਸਨ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਨੂੰ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹੋ-ਮੈਂ ਮੁੱਲ-ਭਾਅ ਕੀਤਾ।\" ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਆਲੋਚਣਾ ਚੀਨੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸਾਈਟ ਵੀਬੋ 'ਤੇ ਮੱਗ ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਲੋਚਣਾ ਹੋਣ ਲੱਗੀ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਇਹ ਘਟੀਆ ਮਾਰਕਟਿੰਗ ਹੈ।\" ਸੈਕਸੀ ਟੀ ਸ਼ੌਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਮੱਗ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਮੁੱਲ-ਭਾਅ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ ਇੱਕ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਉਹ ਮੁਹਾਵਰਾ ਬੇਇੱਜ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ- ਬਲਕਿ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਵਾਕ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜਿਹੜੀ ਉਦਾਹਰਨ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਉਹ ਬੇਇੱਜ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਕੀ ਮਾਰਕਟਿੰਗ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਗ਼ਲਤ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ?\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੰਪਨੀ ਵੱਲੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਮੁਹਾਵਰੇ ਦਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਲੰਬਾ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ। ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, \"ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਣਉੱਚਿਤ ਵਾਕ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਬੋਲੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ...ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਬੇਇੱਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ।\" \"ਅਸੀਂ ਇਸ ਥੀਮ 'ਤੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਮੱਗਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਵਾਪਸ ਲਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਵੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲਵਾਂਗੇ।\" ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸੈਕਸੀ ਟੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਰਕਟਿੰਗ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਮੁਹਾਵਰੇ ਦਾ ਕਾਮੁਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਪਣੇ ਟੀ ਬੈਗ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਿਹੜੇ ਟੈਡਪੋਲ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਪਰਮ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business/2013/11/131107_ecb_interest_rates", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-48544869", "doc1": "يهدف الخفض إلى دعم التعافي الاقتصادي وجاء إجراء البنك في خطوة كانت مفاجأة للكثير من المحللين الاقتصاديين. وقال رئيس البنك المركزي الأوروبي، ماريو دراغي، إن قرار الخفض يعكس توقعات بمستوى منخفض من التضخم وضعف اقتصادي في منطقة اليورو. ويسلط خفض سعر الفائدة الضوء على قلق المركزي الأوروبي إزاء تباطؤ التضخم في منطقة اليورو إلى 0.7 بالمئة في أكتوبر/ تشرين الأول، وهو معدل أقل بكثير من نسبة التضخم المستهدفة دون الاثنين بالمئة بقليل. يذكر أن الأسعار في اليونان، أحد أشد أعضاء منطقة اليورو تضررا من الأزمة الاقتصادية، لم تسجل ارتفاعا منذ يوليو/ تموز. كما يعرب بعض خبراء الاقتصاد عن قلقهم إزاء الانكماش في إسبانيا. مواضيع قد تهمك نهاية نشاط اقتصادي ضعيف يقول دراغي إن نشاط منطقة اليورو الاقتصادي \"أضعف من المتوقع\" وقال دراغي خلال مؤتمر صحفي عقب الإعلان عن تقليص سعر الفائدة إن البنك يتوقع أن يشهد \"فترة ممتدة من تراجع التضخم يتبعها زيادة تدريجية في معدلات التضخم المنخفضة والقريبة من اثنين بالمئة.\" وأضاف أن منطقة اليورو تشهد \"نشاطا اقتصاديا أضعف من المتوقع.\" \"وفقا لذلك فإن موقفنا سيظل في وضعية التكيف بقدر الإمكان.\" وجدد التأكيد على تعهده بالإبقاء على سعر فائدة منخفض في المستقبل المنظور كجزء من سياسة البنك الجديدة الرامية إلى تقديم توجيهات إرشادية جنبا إلى جنب مع قراراته. وقال كارستين بريتزيسكي، وهو محلل لدى مؤسسة (آي إن جي) للخدمات المالية إن \"مخاطر التضخم وقوة اليورو تبدو دافعا وراء تحرك البنك المركزي الأوروبي.\" وأضاف \"من الواضح أن المركزي الأوروبي في ظل رئاسة دراغي أصبح أكثر استباقية في قراراته من أسلافه من رؤساء البنك.\" ويهدف خفض سعر الفائدة الرئيسي إلى جعله أرخص للبنوك التي تقترض من المركزي الأوروبي بغية أن ينتقل ذلك إلى الشركات المقترضة بما يعزز الاقتصاد. وأدى القرار إلى تراجع حاد لليورو أمام الدولار بأكثر من واحد بالمئة. وقد يساعد تراجع العملة الأوروبية الموحدة اقتصاد منطقة اليورو من خلال جعل السلع الأوروبية أرخص في الأسواق الخارجية على نحو يستفيد منه المصدرون.", "doc2": "ਰੈਪੋ ਦਰ ਉਹ ਦਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਆਰਬੀਆ ਨੇ ਪਿਛਲੀਆਂ ਦੋ ਬੈਠਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਵਿੱਚ 0.25 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਭਾਵ ਰੈਪੋ ਰੇਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਜੀ ਕਟੌਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਜੇਬ੍ਹ ਨੂੰ ਸੁੱਖ ਦਾ ਸਾਹ ਆਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੇ ਆਰਟੀਜੀਐੱਸ ਤੇ ਐੱਨਐੱਫਟੀ ਰਾਹੀਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਲੈਣ ਦੇਣ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਸੇ ਦੇ ਡੀਜੀਟਲ ਵਟਾਂਦਰੇ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਓ ਦੇਖੀਏ ਕਿ RTGS ਅਤੇ NEFT ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਆਰਟੀਜੀਐੱਸ ਆਰਟੀਜੀਐੱਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਰੀਅਲ ਟਾਈਮ ਗ੍ਰਾਸ ਸੈਟਲਮੈਂਟ ਸਿਸਟਮ। ਮਤਲਬ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਪੈਸੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫ਼ਰ ਕੀਤੇ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਦੂਸਰੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੋ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਲੈਣ ਦੇਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਰਕਾਰੀ ਬੈਂਕ, ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਆਰਟੀਜੀਐੱਸ ਨਾਲ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣ ਦੇ 5 ਰੁਪਏ ਤੋਂ 50 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਵਸੂਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਰਟੀਜੀਐੱਸ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਐੱਨਈਐੱਫਟੀ ਐੱਨਈਐੱਫਟੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ, ਇਲੈਕਟਰਾਨਿਕ ਫੰਡਸ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ। ਦੋ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਦੂਸਰੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ੀ ਭੇਜੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਰਤ ਹੈ ਕਿ ਦੋਹਾਂ ਕੋਲ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੈਂਕਿੰਗ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਹੋਵੇ। ਜੇ ਰਾਸ਼ੀ ਭੇਜਣ ਤੇ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਬੈਂਕ ਇੱਕੋ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਪੈਸੇ ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੂਸਰੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰਾਂਸਫ਼ਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਆਰਬੀਆਈ ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਰਟੀਜੀਐੱਸ ਅਤੇ ਐੱਨਐੱਫਟੀ ਲੈਣ ਦੇਣ ਉੱਪਰ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਫੀਸ ਲਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਬੈਂਕ ਇਹੀ ਫੀਸ ਆਪਣੇ ਗਾਹਕਾਂ ਤੋਂ ਲੈਂਦੇ ਸਨ ਹੁਣ ਇਹ ਫੀਸ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਹੈ, \"ਇਸ ਦੇ ਬਦਲੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਲਾਭ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ।\" ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਫੀਸ 5 ਲੱਖ ਭੇਜਣ ਮਗਰ 50 ਰੁਪਏ ਸੀ। ਉਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਪੈਸੇ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਵਟਾਂਦਰੇ ਨੂੰ ਉਤਾਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਲਾ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਏਟੀਐੱਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੁਫ਼ਤ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਬਾਰੇ ਵੀ ਇੱਕ ਕਮੇਟੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ ਜੋ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਸੌਂਪੇਗੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-48884296", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48886371", "doc1": "يشتبه في أن الناقلة الإيرانية كانت تحمل نفطا إلى سوريا وأوضح محسن رضائي، أمين مجلس تشخيص مصلحة النظام، أن طهران لن تتوانى في الرد على من يعتدي عليها. وكانت البحرية البريطانية احتجزت السفينة الإيرانية في مضيق جبل طارق، بعد الاشتباه في أنها كانت تحمل شحنة نفط إلى سوريا، خرقا لعقوبات الاتحاد الأوروبي. واستدعت إيران بعدها السفير البريطاني للاحتجاج على ما وصفته بأنه \"نوع من القرصنة\". وكتب رضائي على حسابه بموقع تويتر: \"إذا لم تفرج بريطانيا عن الناقلة الإيرانية، فمن واجب السلطات الإيرانية أن تحتجز ناقلة بريطانية\". وعلمت بي بي سي أن فريقا من 30 جنديا في البحرية توجهوا من بريطانيا إلى منطقة جبل طارق للمساعدة في احتجاز السفينة، بطلب من الحكومة المحلية. وقالت حكومة جبل طارق إن هناك مؤشرات على أن الناقلة كانت تحمل شحنة من النفط إلى مصفاة بانياس السورية. لكن وزارة الخارجية الإيرانية قالت إن عملية الاحتجاز غير قانونية، واتهمت بريطانيا بالامتثال لأوامر الولايات المتحدة. ووصفت وزارة الخارجية البريطانية تهمة القرصنة بأنها \"كلام فارغ\". وقال وزير الخارجية الإسباني بالنيابة، جوسيب بوريل، الذي تتنازع بلاده مع بريطانيا السيادة على جبل طارق، إنه يدرس القضية، ولكنه أوضح أن \"العملية سبقها طلب من الولايات المتحدة لبريطانيا\". البحرية البريطانية ساعدت في احتجاز السفينة وقال برلماني إيراني كبير الجمعة إن عملية الاحتجاز دليل على أن بريطانيا \"قليلة الاحترام\"، وتأخذ الأوامر من الولايات المتحدة. وكتب مصطفى كواكبيان، الذي يرأس لجنة الصداقة الإيرانية البريطانية في البرلمان، على حسابه بموقع تويتر أن عملية الاحتجاز \"نوع من القرصنة وعمل عدائي ضد إيران\". ووصف مستشار البيت الأبيض للأمن القومي، جون بولتون، عملية الاحتجاز بأنها \"بشرى سارة\"، مضيفا أن الولايات المتحدة وحلفاءها سيواصلون حرمان النظامين في طهران ودمشق من \"هذه التجارة غير القانونية\". وقال وزير الخاريجية البريطاني، جيريمي هانت، إن التحرك السريع للسلطات في جبل طارق والبحرية البريطانية منع \"نظام بشار الأسد الدموي\" من الحصول على مورد مهم. وتتبع مصفاة تكرير النفط في بانياس، التي يعتقد أن شحنة النفط الإيرانية كانت متجهة نحوها، لشركة النفط السورية الحكومية. ويقول الاتحاد الأوروبي إن هذه المنشأة توفر دعما للحكومة السورية التي تخضع لعقوبات بسبب قمعها للمدنيين منذ بداية الانتفاضة الشعبية ضد نظام الرئيس بشار الأسد في عام 2011. ويتزامن هذا الخلاف مع تصاعد التوتر بين إيران والولايات المتحدة. فقد عززت الولايات المتحدة عقوباتها على طهران منذ انسحبت واشنطن من الاتفاق النووي الموقع بين القوى العظمى وإيران. تصاعد التوتر بين بريطانيا وإيران بعد سجن نازانين في طهران لكن حلفاءها، بما في ذلك بريطانيا، لم ينسحبوا من الاتفاق. ومع ذلك فإن العلاقات بين إيران وبريطانيا شهدت توترا بعدما قالت لندن إنها \"تكاد تكون متأكدة\" من أن النظام الإيراني نفذ الهجمات على ناقلتي نفط في يونيو/ حزيران. وتسعى بريطانيا أيضا إلى الضغط على إيران من أجل الإفراج عن البريطانية من أصل إيراني، نازانين زاغاري رادكليف، المحكوم عليها بالسجن 5 أعوام منذ 2016 بعد إدانتها بالتجسس، وهو ما تنفيه.", "doc2": "ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਰੌਇਲ ਮਰੀਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਜਿਬਰਾਲਟਰ ਵਿਚ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੁਪਰ ਟੈਂਕਰ ਗਰੀਸ-1 ਨੂੰ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਬੇੜੇ ਬਾਰੇ ਸ਼ੱਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਸੀਰੀਆ ਵੱਲ ਤੇਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨਦਿਆਂ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਨੂੰ ਤਲਬ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਰੋਸ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਅਤੇ ਇਸ ਬਰਤਾਨਵੀ ਕਦਮ ਨੂੰ 'ਡਕੈਤੀ ਵਾਂਗ' ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਈਰਾਨ ਦੇ ਆਗੂ ਅਇਆਤਉੱਲਾ ਖੋਮੀਨੀ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਮੋਹਸਨ ਰੇਜ਼ੇਈ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ 'ਧੌਸ ਦਾ ਬਿਨਾਂ ਝਿਜਕ ਜਵਾਬ ਦੇਵਾਂਗੇ'। ਰੇਜ਼ੇਈ ਨੇ ਲਿਖਿਆ , \"ਜੇਕਰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਈਰਾਨੀ ਤੇਲ ਟੈਂਕਰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਪ੍ਰਸਾਸ਼ਨ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਟੈਂਕਰ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲੈ ਲਵੇ। \" ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ 30 ਮਰੀਨ ਅਤੇ 40 ਕਮਾਂਡੋਜ਼ ਨੇ ਯੂਕੇ ਤੋਂ ਜਿਬਰਾਲਟਰ ਜਾ ਕੇ ਕਰੂਡ ਆਇਲ ਦੇ ਭਰੇ ਈਰਾਨੀ ਬੇੜੇ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲੈ ਲਿਆ। ਇਹ ਕਾਰਗੋ ਬੇੜਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗਰੀਸ-1 ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਈਰਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਸ ਕਦਮ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਦੱਸਦਿਆਂ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਚੁੱਕ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਡਕੈਤੀ ਵਾਂਗ ਦੱਸਣ ਵਾਲੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ 'ਬਕਵਾਸ' ਕਹਿ ਕੇ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਪੇਨ ਦੇ ਜਿਸ ਦਾ ਗਿਬਰਾਲਤਾਰ ਉੱਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨਾਲ ਵਿਵਾਦ ਹੈ, ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਜੌਨਾਥਨ ਬੇਆਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਉਹ ਹਾਲਾਤ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਦਮ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਮੰਗ ਉੱਤੇ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ। ਯੂਕੇ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦਾ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਸਨਮਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰਿਆ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਈਰਾਨ-ਯੂਕੇ ਦੋਸਤਾਨਾਂ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮੁਸਤਫ਼ਾ ਕਾਬਾਕੇਬੀਅਨ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਇਹ ਕਬਜ਼ਾ ਈਰਾਨ ਉੱਤੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੇ ਡਕੈਤੀ ਵਾਲੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਰਗਾ ਹੈ।\" ਅਮਰੀਕੀ ਵਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਜੌਹਨ ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਖ਼ਬਰ ਦੱਸਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਤਹਿਰਾਨ ਤੇ ਦਮਿਸ਼ਕ ਦੇ ਇਸ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਟਰੇਡ ਤੋਂ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਨਹੀਂ ਕਮਾਉਣ ਦੇਵੇਗਾ। ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲਏ ਗਏ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬੇੜੇ ਉੱਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਪੈਟੋਰਲੀਅਮ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਦਾਰੇ ਬਨਿਆਸ ਰਿਫਾਈਨਰੀ ਲਈ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਲੈ ਕੇ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਈਰਾਨ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ । ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/magazine-48074688", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47185056", "doc1": "لقد شرحن كيف أنهن عندما يتصلن ببعضهن يضطررن إلى استخدام رموز وإشارات خاصة للتعريف بهوياتهن عند التواصل على مواقع التواصل الاجتماعي وتطبيقات المحادثة. لقد استعضنا هنا عن تلك الرموز والإشارات السرية الحقيقية باللون البنفسجي لأغراض نشر هذا التقرير (لأن النساء المثليات مطلع القرن العشرين كُن يُهدين زهور البنفسج لصديقاتهن). واللون البنفسجي المائل للزرقة هنا نوع من الاستعارة وليس وسما يسم جماعة محددة من جماعات المثليين ومجتمع \"أل جي بي تي\" في شرق لأفريقيا ومنطقة البحيرات العظمى. نزهة جماعية بعد الظهيرة القائضة في بوروندي، التي تقع في منطقة البحيرات الكبرى شرقي أفريقيا، تصبح الأجواء مواتية للخروج للتنزه دون خوف من الشعور بالإجهاد الشديد جراء حرارة الشمس العالية. إنه يوم رائع للقاء الأصدقاء في المنتزة، في العاصمة بوجمبورا، تكون فيه معنويات النساء هنا مرتفعة فيتحدثن بحماس ويرسمن أشكالا ساخرة على أجساد بعضهن البعض بصبغات ملونة، مستمتعات معا بالتنزه. تجتمع النساء مرة واحدة في الشهر، في أماكن مختلفة، ربما في بعض الأحيان في أماكن عامة، ولكن في الغالب خلف الأبواب المغلقة. وترتدي الغالبية منهن الجينز والقمصان المزينة بألوان وأشكال، وذات موديلات مختلفة. تلعب القمصان دورا مهما في علاقة المجموعة، فالأشكال المطبوعة على كل منها تحمل رمزا سريا متطابقا. إنها تدل على الهوية والاستقلال. وتعد شيئا خاصا لا يفهمه أحد غيرهن. في أي بلد أخر يمكن أن تكون هذه المجموعة مجرد صديقات عاديات، لكن الوضع مختلف في بوروندي، حيث يُنظر إليها كجماعة خارجة عن القانون. بدأت علاقة هذه المجموعة من النساء، وجميعهن في العشرينات وأوائل الثلاثينيات، منذ فترة قصيرة. تتحدث نيلا، عضوة المجموعة عن وضعها، وتقول : \"سنقع بمشكلة كبيرة إذا اكتشف الناس هويتنا\". يمكن أن يُعاقب الجميع بالغرامة المالية أو حتى السجن. وهناك أيضا خطر التعرض لمضايقات داخل المجتمعات الأضيق من العائلة والأصدقاء. وتشدد نيلا: \"أما الأسوأ سيكون العقاب بالموت\". قصة نيلا ترسل نيلا صورتها إلى بي بي سي باستخدام تطبيق مشفر. وتظهر فيها جالسة على كرسي مع أطفال صغار من حولها. وتكتب على الصورة \"إنهم أطفالي... سنهم أقل من 10 سنوات\". يُظهر الأطفال أنفسهم أمام الكاميرا، ويرسمون تعبيرات مضحكة ع��ى وجوههم. ترتدي نيلا الحجاب. لكنها في صورة أخرى تكشف عن شعرها الأسود المجعد على كتفيها، وترتدي بنطال جينز فضفاضا وقميصا (تي شيرت). إنه القميص الذي كانت ترتديه في الحديقة مع النساء. وتظهر في الصورة جالسة على طاولة في مطعم مفتوح وتضع ذراعها حول فتاة بجوارها، ظهرت أيضا بشعرها المجدول في ضفائر صغيرة جدا. وكلتاهما تبتسم. علقت نيلا على الصورة \"أجلس مع صديقتي الحميمة\"، وكتبت \"أليس هذا لطيفا؟\" وأضافت أنها المرة الأولى التي تقدمها فيها بهذه الطريقة إلى شخص ما، لكنها تشعر بشعور جيد. التقت الفتاتان من خلال موقع تواصل اجتماعي منذ فترة قصيرة، لذلك فالعلاقة مازالت جديدة. تشدد على القول \"إننا سعيدتان\". بالطبع لا تعرف أسرتها شيئا عن هذه العلاقة، وهي تخاطر بمثل هذه اللقاءات. فربما يراها شخص يعرفها ويعرف عائلتها. لكنها متأكدة من أن أحدا لن يتعرف عليها، لأنها تخلع الحجاب وتظهر بشكل مختلف أثناء لقاء رفيقتها. كان عمر نيلا 17 عاما، عندما بدأت أول علاقة حب مع فتاة. التقتها أثناء ممارسة الرياضة. ومثل هذه العلاقات تثير حماسها منذ أن كانت فتاة صغيرة. اعترفت نيلا بأن هذه العلاقة لم تتطور إلى \"علاقة حميمية\"، لكنها أدركت حينها أنها لن تتمكن من التراجع. تقول: \"لقد أيقنت أنني أحببت النساء\". أدركت أيضا أنها لا تستطيع الكشف عن مشاعرها لأي شخص. فهي من عائلة مسلمة محافظة وتعد إقامة علاقة مع شاب أمر مرفوض بالنسبة لها، فما بالك بالعلاقة مع فتاة أخرى. ولدت نيلا في العاصمة بوجمبورا، وتعد بوروندي تلك الدولة الواقعة في منطقة البحيرات الكبرى الأفريقية، واحدة من أفقر بلدان العالم. تناضل بوروندي لتحقيق الاستقرار منذ انتهاء الحرب الأهلية في عام 2005، والتي شغلت الرأي العام العالمي حينها. ومازالت هذه الصورة هي العالقة عنها حتى الآن. بيد أن نيلا ترى إن ذلك بعد واحد من الصورة، إذ يبدو كما لو أن الناس الحقيقين الممتلئين بالآمال والأحلام والحب والرغبة لا مكان لهم للعيش هنا. حلمت نيلا بالذهاب إلى الجامعة، منذ أن كانت في سن المراهقة. بينما كانت عائلتها تدفعها نحو الزواج. وكان يعرضونها على شباب العائلة الكبيرة أملاً في العثور على الزوج المناسب. وزاد الموقف تعقيدا بعد وفاة والديها، حيث تزايدت ضغوط إخوتها عليها من أجل زواجها. وأخبروها أنه لا يوجد المال الكافي لتعليمها، إضافة إلى عدم اقتناعهم بأهمية تعليم المرأة. تعرّف إخوتها على رجل ثري أبدى اهتماما بشقيقتهم. وأصروا على ضرورة إنهاء ترتيبات الزواج سريعا. وفي سن العشرين كانت قد بدأت تكبر في السن بنظرهم. انتهى حفل الزفاف سريعا، وهيأت نيلا نفسها لتصبح زوجة. تقول إنهم أجبروها على الزواج قسرا، لكنها تتساءل إذا كانت كلمة \"اجبار\" هي الكلمة الصحيحة. فالأمر أكبر من اجبار بنظرها، فهل يمكنك أن تجبر شخصا على أمر لا يمتلك حتى حق الشروع به؟ تقول نيلا إنها حقوقها بوصفها امرأة من بلد مثل بوروندي هي أصلا محدودة جدا، وباعتبارها واحدة من أقلية مسلمة تمثل 2 في المائة في دولة ذات أغلبية مسيحية، شعرت أنها أصبحت أكثر تهميشا. زوج نيلا لم يكن يعرف هويتها الجنسية. ولم يكن زواجهما سعيدا. بالكاد كان هناك تواصل بينهما وظلت تخاف من العلاقة الجنسية معه. وبعد ولادة طفلها الأصغر، بدأت تشعر بأنها \"أكثر النساء عزلة في العالم\". تقول إنها لا تريد الخوض في الكثير من التفاصيل حول زواجها، لأن هذا \"سيؤثر على سلامة أطفالها\". اتج��ت إلى التواصل الاجتماعي بحثا عن علاقات مع نساء لديهن نفس الميول. فجأة، أدركت أنها ليست وحدها. ثم ضيقت حلقة البحث لتقتصر على العاصمة بوجمبورا. اكتشفت وجود تلميح ورموز سري تستخدمه النساء المثليات في منطقتها للوصول إلى بعضهن البعض. يعتمد الأمر إلى حد كبير على التلميحات والرموز التي تستخدمها النساء المثليات حول العالم. وهكذا تبدأ نيلا في ارسال هذه الصور والرموز إلى نساء أخريات ممن تعتقد أنهن قد يستجبن لها. وبدأت نيلا، مدعومة بما وجدته، في التواصل مع النساء عبر الإنترنت. كن نساء مثلها، نساء استجبن لها وأصبحن سريعا أقرب صديقاتها. تغيرت حياتها في 2016، عندما اكتشف زوجها حقيقتها واطلع على هذه المحادثات، وقد قاد ذلك إلى نهاية زواجهما، بيد أن زوجها تعهد بالحفاظ على سرها وعدم الكشف عن حياتها الجنسية حفاظا على أطفالهما. أخذت نيلا أطفالها وانتقلت لتعيش مع أقاربها. لكنهم لا يعرفون شيئا عن حياتها الأخرى. تقول نيلا : \"هناك مثليات غير مرئيات في كل بلد. نحن مجرد جزء واحد من هذا\". \"إذا كنا موجودين هنا، فنحن أيضا في كل مكان\". \"نحتاج إلى إسماع صوتنا\". \"إذا كنت تعرف أننا موجودون، يمكنك البدء في البحث عنا في مجتمعاتك المحلية وفي أسرتك\". قصة نيا أصبح عمر نيا الآن 27 عاما، وهذا أكثر شيء جعلها تشعر بالارتياح. لكن الأمور لم تكن مريحة دائما بالنسبة لها. نشأت نيا في عائلة محافظة لأبوين صارمين في أحد أحياء العاصمة بوجمبورا. فرضوا عليها وعلى أشقائها قيودا منها العودة إلى المنزل مبكرا خلافا لبقية الأصدقاء. وفرضوا عليها ارتداء ملابس محافظة والتصرف بطريقة رزينة. وكذلك كان أصدقاؤها. كان والدها يعمل بعيدا عن العاصمة كثيرا، تاركا لوالدتها المسؤولية عن العائلة. فضلت نيا إقامة صداقات مع الأولاد ولكنها لم تتطور إلى إعجاب. اعتنقت المسيحية عندما بلغت 14 عاما. وقد أثر اعتقادها، بأن جانبا من ديانتها يفرض عليها تجنب المواعدة، على اهتمامها الرومانسي بالصبيان الأخرين ومنعها من إقامة علاقة عاطفية حفاظا على التزامها الديني. عندما بلغت 22 عاما، التقت امرأة في أوائل العشرينات من عمرها عبر أصدقاء مشتركين. وتوطدت صداقتهما سريعا بفضل حبهما المشترك للموسيقى. تقول نيا عن هذه العلاقة: \"بدأنا نتحدث، وفي إحدى المرات بينما نتحدث في أمر جاد، التفتت نحوي وقالت (أنا أحب النساء) \". وأضافت: \"أصابتني الدهشة\". عند عودتها إلى المنزل، ظلت نيا تفكر في ما حدث، ثم أدركت أن لديها مشاعر نحو صديقتها. بدأت اللقاءات الحميمية بينهما سرا. تخرجان سوية لتناول الطعام والتسوق والذهاب إلى الملاهي الليلية. وعلى الرغم من أن علاقتهما لم تدم طويلا لكن كان هناك شيء واحد واضح: \"نيا تدرك الآن لماذا لم تنجذب إلى الرجال. واتضح أن الأمر لا يتعلق بالدين\". بعد عامين، شعرت نيا بالحاجة إلى الإفصاح عن حقيقة مشاعرها لأحد أفراد عائلتها. فاختارت أحد إخوتها. وتقول بعد أن صارحته بحقيقتها :\"سألني سؤالين فقط ( منذ متى وأنتِ تعرفين هذا عن نفسك؟ وهل أنتِ متأكدة؟)\". وردت \"منذ سنتين، ونعم أنا متأكدة\". هزّ شقيقها رأسه وقال \"حسنا، تعرفين أنني كنت أدعمك دائما\". تعانق الإثنان. وكانت تلك آخر مرة يتحدثان فيها عن هذا الأمر. كانت نيا متأكدة (من ميولها) لأنها، مثل نيلا، قضت الكثير من الوقت على الإنترنت. كانت بحثت على موقع يوتيوب عن مقاطع فيديو لمثليات ينشرن مدونات فيديو مثلية في مناطق أخرى من العالم. شاه��ت أفلاما تحكي قصص مثلي الجنس، كما قرأت الكثير من التقارير عن مجتمعات النساء المثليات ومغايري الجنس ومزدوجي الجنس. وبدأت تفهم لغة الإنترنت. وتقول: \"لقد استخدمت الإشارات الخاصة (ميميز) كثيرا، إشارات محددة تستخدم للوصول إلى نساء أخريات\". أرسلت بي بي سي برسالة إلى نيا، لنخبرها أننا سنستخدم صورا باللون البنفسجي لتوضيح هذه الإشارات. لقد اخترنا الرمز، الذي يختلف كثيرا عن الرموز التي تستخدمها النساء الأخريات، لأنه قيل أن النساء المثليات في مطلع القرن العشرين كن يقدمن أزهار البنفسج إلى صديقاتهن. وردت على الرسالة قائلة: \"هذا ممتاز. إنها ثورة البنفسج السرية الخاصة بنا\". بدأت نيا تجمع قطع الأحجية وتحل اللغز ببطء. تأكدت من خلال مشاهدة مقاطع فيديو اليوتيوب أنها لم تكن وحدها. لكن أين توجد النساء المثليات الأخريات في بوروندي؟ أيقنت نيا بحتمية وجودهن، لكن الأمر كله يتعلق بالعثور عليهن. قصة ليلى كان عمرها 17 عاما فقط، عندما أدركت ليلى أنها تحب صديقتها. كانت تفكر فيها طوال الوقت. كانت تتخليها وتحلم بها. لا يمكن أن يكون هذا الشعور إلا الحب. وتحكي عن هذا فتقول: \"فكرت في هذا في البداية، وقلت يا إلهي، أنا أحب امرأة. ماذا يحدث؟\". نشأت ليلى في أسرة محبة وداعمة لها من الطبقة الوسطى في مدينة بوجمبورا. كانت محبوبة. وكان لديها حبيب. والآن وصلت إلى هذه المرحلة، وقعت في حب صديقتها. بعد أشهر من التفكير المستمر في صديقتها، قررت أن تبوح لها بمشاعرها. أرسلت ليلى برسالة إلى صديقتها، جاء فيها \"مرحبا، أعتقد أنني أعشقك\". بعد ساعات من الصمت. ردت صديقتها برسالة قالت فيها: \"أسفة ليلى. لكن لا. أنا لا أحب الفتيات\". شعرت ليلى بالإهانة. وسألت نفسها: \"ماذا فعلت؟\". لكن لم يكن هناك ما يدعو للقلق. ليلى لم تفقد صديقتها. اتفق الاثنتان على وضع حد للحلقة المحرجة (في علاقتهما). بلطف، تخلصت ليلى من شهور الافتتان بصديقتها. وقالت: \"لقد فكرت بأنني عندما أتجاوزها، سأكون (طبيعية) مرة أخرى\". ثم حدث شيء لم تكن تتوقعه. عبث شقيق ليلى بهاتفها وعثر على الرسالة التي كانت قد أرسلتها إلى صديقتها. فضح شقيقها أمر الرسالة لوالدتهم، وبدأت مواجهة مشحونة داخل العائلة. وصفتها ليلى بقولها : \"صرخت أمي. أنا بكيت. لقد أقنعنا أنفسنا أنها كانت مرحلة ستنتهي. طلبت مني بذل جهد لأكون (إنسانة طبيعية). قلت سأفعل\". بدأت ليلى مواعدة رجل. لكنها شعرت أن شيئا ما كان خطأ. وتقول: \"لم أشعر بنفسي منسجمة في تلك العلاقة\" وتضيف \"اعتقدت أنه ربما كان ذلك بسبب الرجل، الذي لم يكن لطيفا. لذلك تركته لمواعدة رجل لطيف\". بيد أن ذلك لم يحل المشكلة. ثم سألها صديق إن كانت متأكدة فعلا من أنها لا تميل إلى النساء؟ وأجابت ليلى على مضض، \"أنا متأكدة من ذلك\". لكن عندما نظر إليها بسخرية، تقول إنها شعرت تماما بحقيقتها ومن تكون. وقالت ليلى لنفسها \"أنا مثلية\". لكنها ما زالت تأمل في أن يكون ثمة طريقة للخروج من هذا. \"لقد صليت. تأملت حالي. أصبحت ناقمة على نفسي\". لكن ببطء، بدأت تتصالح مع الحقيقة. عندما أصبح عمرها 21 عاما، أفصحت أخيرا عن نفسها وحقيقة مشاعرها. تقول ليلى: \"يفصح كل شخص مثلي عن نفسه مرتين\". \"الأولى تكون إلى نفسه. وهي اللحظة التي تدرك فيها أنه لا يمكن التراجع. هذا هو أنت. أنت مثلي الجنس. تحتاج إلى تعديل خططك وتوقعاتك بشأن ما تعتقد أن حياتك تحتاج إليه. ثم يكون الإفصاح الثاني عن هويتك إلى الناس من حولك\". عندما أفصحت عن حالها لنفسها، بدأت ليلى تبحث عن مثليات مثلها. كانت تشك أن تجد نساء مثلها في بوروندي، لكنها بحثت عن مقاطع فيديو مثلية على فيسبوك ويوتيوب في بلدان أخرى. وتوضح: \"اعتقدت أنني قد أكون وحدي في بوجمبورا ولكني لست وحدي في العالم\". وكانت خطوتها التالية أن توضح لأمها أن مثليتها لم تكن مرحلة وستنتهي، فالحياة الجنسية العادية لا تناسبها. في البداية تعاملت أمها مع الموقف على نحو سيء. ولكن مع مرور الأيام بدأت في طرح المزيد من الأسئلة. كان والد ليلى أكثر دعما لها مما توقعت. واتفقت الأسرة على أن ليلى، بصفتها امرأة مثليه في بوروندي، فهي معرضة للخطر بالفعل. إذ يُمكنهم حمايتها أثناء وجودها في منزل العائلة، لكنهم لا يستطيعون ضمان سلامتها في الخارج إذا اكتشف الناس حقيقتها. كانت تدرك أنها يجب أن تجد المجتمع الذي تشعر أنها تنتمي إليه. الحظ والإنترنت ثمة طريقتان فقط للنساء المثليات وذوات الميول الجنسية المزدوجة للعثور على بعضهن البعض في بوجمبورا، هما الحظ والإنترنت. كانت ليلى ونيا محظوظتين في أن تلتقيا في العمل. تقول نيا: \"بدأنا نتحدث أثناء تناول الغداء، وخلال تلك المحادثة، أدركنا وجود تشابه بيننا. كانت هناك تلميحات، ثم اعترافا\". وسرعان ما اصبحت الفتاتان شريكتين في علاقة. تقول ليلى: \"من الصعب وصف كيف يجتمع المثليون جنسيا مع بعضهم البعض في أفريقيا\". وتضيف \"ليس ثمة موقع مثلي يمكنك البحث عنه عبر غوغل، أو مكان معروف يمكننا الالتقاء فيه\". وتكمل \"تصبح خبيرا في التقاط أي نأمة مشاعر مشتركة من الآخرين، لأن الكثير من التواصل لا يكون لفظيا. وتصبح خبيرا في لغة الجسد والتواصل البصري\". ثم جاءت شبكة الإنترنت ووسائل التواصل الاجتماعي. تقول نيا: \"ليس لدينا تطبيقات مواعدة، ولكن لدينا وسائل تواصل اجتماعية\". هناك بعض التلميحات الرموز أيضا، أمثال إشارة خاصة (ميمي) قد نلتقطها من مكان آخر، أو عبارة مشفرة. لا نستخدم شيئا يمكن لأي شخص آخر خارج مجتمع المثليات أن يفهمه\". شكلت ليلى ونيا، وفيما بعد نيلا،مجموعة للمثليات. وثمة الآن عشرات النساء يعتبرن أنفسهن ضمن تجمع المثليات السري في بوروندي. يحصل البعض منهن على دعم الأسرة. ونسبة قليلة منهن متزوجات ولديهن أطفال، بيد أنه لا أحد يتحدث عن الأمر علنا. عندما تشكلت المجموعة لأول مرة، كن يتسكعن في الغالب في أماكن اللهو والنزهة في البلاد. فبوروندي مشهورة في منطقة البحيرات العظمى بحياتها الليلية النابضة بالحياة. وعلى الرغم منم أن عدد سكان العاصمة بوجمبورا أقل من 500 ألف نسمة، إلا أنها تحتفظ بثقافة شبابية حية. تقع المدينة على شواطئ بحيرة تنجانيقا، حيث ثمة مبان بنيت بطراز الفن الزخرفي (آرت ديكو)، تعود إلى الحقبة الاستعمارية وتحيط بسوق وملعب لكرة القدم وأماكن للعبادة الواقعة على ضفاف بحيرة تنجانيقا. لقد ظلت البلاد معقلا للنزاعات المسلحة منذ استقلالها في عام 1962، لكن الأمر تغير اليوم، فبالنسبة للعديد من الشباب الذين يستمتعون بالحياة الليلية في بوجمبورا، تبدو هذه التوترات أمرا مستبعدا من حياتهم. يأتي السياح من بلدان رواندا وتنزانيا وجمهورية الكونغو الديمقراطية المجاورة للاستمتاع بالحياة الليلية في النوادي أو بارات الفنادق الفخمة بتصنيف خمس نجوم. وغالبا ما تلتقي ليلى ونيا ونيلا الأصدقاء في هذه الأماكن، بيد أن استماعهن إلى قصص بعضهن البعض يكشف عن واقع كئيب. أن تكوني أمرأة مثلية في بوروندي ليس أمر مرفوضا ثقافيا فحسب، بل هو أمر خطير. الجانب المظلم في عام 2009، أقرت حكومة بوروندي قانونا جنائيا جديدا يعاقب على العلاقات الجنسية المثلية بالتراضي بين البالغين. وتشمل العقوبات السجن لمدة تصل إلى سنتين وغرامة مالية تصل إلى 100 ألف فرنك (55 دولارا)، أو الاكتفاء بالغرامة فقط أحيانا. ولا يعرف الكثير عن حقوق المثليات في بوروندي. وعادة ما يستشهد بتقرير لهيومان رايتس ووتش عن بوروندي في عام 2009، تحدث إلى أن 10 أعضاء في مجتمع المثليين والمتحولين ومزدوجي الميول الجنسية، بينهم امرأة واحدة فقط مثلية الجنس، بيد أن بي بي سي تحدثت إلى عشرات المثليات في بوروندي. ولكن ثمة قليل من البيانات، كما لا يوجد الكثير من الشهادات الموثقة، لذلك يتعذر في الغالب الحصول على صورة دقيقة عن حياتهن. وبحسب سجلات الحكومة الأمريكية، فقد ألقي القبض على سيدتين مثليتين في عام 2012، لكن أطلق سراحهما لاحقا. وبخلاف ذلك، لم يوثق سوى القليل من الحالات الأخرى. تقول نيلا إنها سمعت عن مقتل نساء في المناطق الريفية في بوروندي بسبب كونهن مثليات، وسمعت أيضا عن مثلية سُجنت مؤخرا في بوجمبورا. ومع ذلك، تعتقد ليلى أن القضية ليست بهذا البساطة والوضوح، فالسلطات لم تقبض على المرأة بسبب نشاطها الجنسي، فهي لم تكن تعلم أنها مثلية، بل لأنها انتقمت من تعرضها لاعتداء وعنف منزلي في بيت عائلتها، فردت بمهاجمة من اعتدى عليها. تعتقد ليلى أن إساءة العائلات لمعاملة المرأة التي يُشك في أنها مثلية أو مزدوجة الميول الجنسية تمثل مصدر قلق كبير. لقد سمعت المجموعة عن حالات سوء المعاملة بسبب الميول الجنسية ولكن يتعذر التحقق من وقوعها. لأن النساء غالبا ما يتراجعن عن قصصهن خوفا من عواقب ما يمكن أن يحدث لهن. يقول العديد من عضوات المجموعة إنهن تعرضن للعنف على أيدي أفراد في أسرهن الذين يشكون في ميولهن الجنسية. وثمة سيدة تعرضت للضرب، وعندما ذهبت إلى مركز الشرطة قيل لها \"إن الرجل الذي ضربك يستحق جائزة وكان محقا في ضربك\". لقد حصلت نيلا على الطلاق الآن، لكن ثمة مثليات أخريات في المجموعة متزوجات. ولا يعلم أزواجهن شيئا عن حياتهن الجنسية. تقول ليلى: \"هناك ضغط كبير على النساء للزواج. وكثيرات تقبلن هذه الضغوط وتزوجن. إذا كنت في بوجمبورا، فأنت محظوظ، لأنك تمتلك الإنترنت ويمكنك البحث عن الآخرين مثلك في العالم. لكننا نشعر بالقلق بشأن النساء في الريف\". وفقا لإحصائيات \"Internet World Stats\"، فإن 4.4 في المائة فقط من سكان بوروندي، البالغ عددهم 11 مليون نسمة، لديهم إمكانية استخدام الإنترنت، وجميعهم تقريبا في العاصمة بوجمبورا. وتقول ليلى \"لا عجب في أن عضوات المجموعة جميعهن في المدينة. ولكن من واجبنا إيجاد شقيقاتنا اللواتي يعشن خارجها\". وتخرج ليلى وبعض النساء الأخريات للتحدث إلى النساء المثليات ومزدوجات الميول الجنسية في القرى، بعد أن يعرفن بوجودهن من خلال شبكات محلية، سواء عبرالإنترنت أو بدونه، ومن خلال أصدقاء بعيدين. تقول نيا: \"مجتمعنا قوي ونابض بالحياة. ونحن نفكر في طرق تمكننا من التواصل مع جميع النساء\". وتقول ليلى: \"خلال نشأتي كنت أتمنى أن أكون (طبيعية). لكننا الآن نتندر على أننا لسنا (طبيعيين). ونقول إننا كائنات فضائية ولدينا قوى خارقة\". تأمل نساء امجموعة في أن تكون هذه بداية الحديث عن الأمر. بداية لثورة البنفسج.", "doc2": "ਇੱਕ ਸਮਲਿੰਗੀ ਨੂੰ ਦੂਜੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ���ੈਟ ਐਪਸ 'ਤੇ ਸੰਕੇਤਕ ਮੀਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਦੱਸਣ ਲਈ ਅਸਲ ਸੀਕਰੇਟ ਮੀਮ ਅਤੇ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ ਦੀ ਥਾਂ ਬਲੂ-ਵਾਇਲੇਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ (ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਜਿਵੇਂ 1900 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਮਲਿੰਗੀ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਗਰਲਫਰੈਂਡ ਨੂੰ ਵਾਇਲੇਟ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇਗਾ)। ਬਲੂ-ਵਾਇਲੇਟ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਜਾਂ ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਸਾਡੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ, ਪੂਰਬੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਗਰੇਟ ਲੇਕ ਖੇਤਰ 'ਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਟੈਗ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨੈੱਲਾ ਨੈੱਲਾ ਨੇ ਇੱਕ ਐਨਕਰਿਪਟਿਡ ਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਸਵੀਰ ਭੇਜੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕੁਰਸੀ 'ਤੇ ਬੈਠੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਕਈ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਇਹ 10 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਮੇਰੇ ਬੱਚੇ ਹਨ।\" ਤਸਵੀਰ ਲਈ ਇਹ ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਚੇਹਰੇ 'ਤੇ ਹਾਸਾ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਰਗੇ ਭਾਵ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਨੈੱਲਾ ਨੇ ਹਿਜਾਬ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੱਕ ਟੀ-ਸ਼ਰਟ ਦੇ ਨਾਲ ਢਿੱਲੀ ਜੀਂਸ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਮੋਢੇ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘੁੰਗਰਾਲੇ ਕਾਲੇ ਵਾਲ ਸਾਫ਼ ਦਿਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਛੱਤ ਵਾਲੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਵਿੱਚ ਗੁੰਦਵੇਂ ਵਾਲਾਂ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਪਤਲੀ ਨੌਜਵਾਨ ਔਰਤ ਦੇ ਉੱਪਰ ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਰੱਖੀ ਬੈਠੀ ਹੈ। ਦੋਨੋਂ ਔਰਤਾਂ ਹੱਸ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੰਦ ਮੋਤੀਆਂ ਵਰਗੇ ਚਮਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਲਿਖਦੀ ਹੈ, \"ਵਰਚੁਅਲ ਪਛਾਣ ਨਾਲ ਬਣੀ 'ਮੇਰੀ ਗਰਲਫਰੈਂਡ' ਕੀ ਅਸੀਂ ਪਿਆਰੇ ਨਹੀਂ ਦਿਖ ਰਹੇ?\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਾ ਰਹੀ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲਗ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਸ ਨਵੇਂ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਪਤਾ। ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਬੇਫਿਕਰ ਹਨ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਮੈਂਬਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਹਰ ਮਿਲਦਾ ਦੇਖ ਕੇ ਪਛਾਣ ਲਏਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਸਕੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਘਰ ਵਿਚ ਹਿਜਾਬ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੀ ਗਰਲ-ਫ੍ਰੈਂਡ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਨੀਆ ਵੱਡੇ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਨੀਆ ਨੂੰ ਮੁੰਡਿਆਂ 'ਤੇ ਕਰੱਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ। 22 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਇਕ ਹਮਉਮਰ ਔਰਤ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਈ। ਦੋਨੋਂ ਔਰਤਾਂ ਸੰਗੀਤ ਰਾਹੀਂ ਜੁੜੀਆਂ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਦੋਸਤੀ ਹੋ ਗਈ। ਨੀਆ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਅਸੀਂ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਗੰਭੀਰ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਮੁੜੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ,\" ਮੈਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਪਸੰਦ ਹਨ।\" ਮੈਂ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਸੋਚਿਆ \"ਵਾਹ\"। ਨੀਆ ਨੇ ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਅਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਦੋਸਤ ਬਾਰੇ ਅਹਿਸਾਸ ਹਨ। ਦੋਨੋਂ ਲੁੱਕ-ਲੁੱਕ ਕੇ ਡੇਟ ਕਰਨ ਲੱਗੀਆਂ। ਦੋਵੇਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਬਾਹਰ ਖਾਂਦੀਆਂ। ਖਰੀਦ��ਾਰੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਾਰ ਵੀ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਜਾਂਦੀਆਂ। ਬਾਹਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਲਈ ਉਹ ਦੋਨੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੋ ਜਵਾਨ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਸਨ ਜੋ ਇਕੱਠੇ ਉੱਠਦੀਆਂ-ਬੈਠਦੀਆਂ ਸੀ। ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਬਹੁਤਾ ਲੰਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਪਰ ਇਕ ਗੱਲ ਸਾਫ ਸੀ। ਹੁਣ ਨੀਆ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਮਰਦਾਂ ਵੱਲ ਖਿੱਚ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ। ਨੀਆ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਭਰਾ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਕਦੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ? ਅਤੇ ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੱਕਾ ਯਕੀਨ ਹੈ?\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਹਾਂ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਯਕੀਨ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਯਕੀਨ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਨੈੱਲਾ ਵਾਂਗ ਮੈਂ ਵੀ ਕਈ ਘੰਟੇ ਆਨਲਾਈਨ ਬਿਤਾਏ ਹਨ। ਨੀਆ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਸਮਲਿੰਗੀਆਂ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਬਲਾਗ ਦੇਖੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਬਾਰੇ ਕਈ ਰਿਪੋਰਟਸ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਮਝ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। \"ਮੈਂ ਹੋਰਨਾਂ ਔਰਤਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਇੱਕ ਖਾਸ ਮੀਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹਾਂ।\" (ਜਦੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਨੀਆ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਬਲੂ-ਵਾਇਲੇਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦਾ ਆਪਣੇ ਇਲਸਟਰੇਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਕਰਾਂਗੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਸਹੀ ਹੈ, ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੀਕਰੇਟ ਰਿਵੋਲੂਸ਼ਨ ਹੈ।') ਨੀਆ ਦੇ ਭਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਓਕੇ ਮੈਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਥ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।\" ਦੋਨੋਂ ਗਲੇ ਮਿਲੇ। ਇਹ ਆਖਿਰੀ ਵਾਰੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਦੋਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਉੱਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਲੀਲਾ 21 ਸਾਲ ਦੀ ਲੀਲਾ ਇੱਕ ਸ਼ਖਸ ਨੂੰ ਡੇਟ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਪਰ ਫਿਰ ਦੋਨੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਕਿਊਟ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਿਊਟ ਸ਼ਖਸ ਨੂੰ ਡੇਟ ਕਰਨ ਲੱਗੀ।\" ਪਰ ਉਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਚੱਲਿਆ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਪੁਰਸ਼ ਮਿੱਤਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਸੀਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹੋ?\" ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਹ ਅਹਿਸੂਸ ਜਾਗਿਆ। ਹੁਣ ਖੁਦ ਨੂੰ ਝੂਠ ਬੋਲਣ ਦਾ ਕੋਈ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਸੀ। \"ਮੈਂ ਇੱਕ ਸਮਲਿੰਗੀ ਹਾਂ\", ਲੀਲਾ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਕਿਹਾ ਪਰ ਉਹ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ \"ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦਾ ਹਾਲੇ ਵੀ ਰਾਹ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ, ਧਿਆਨ ਲਾਇਆ ਸਭ ਕੁਝ ਅਜ਼ਮਾ ਲਿਆ। ਉਹ ਖੁਦ ਤੋਂ ਨਰਾਜ਼ ਹੋਈ। ਫਿਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੀਆ ਅਤੇ ਨੈੱਲਾ ਵਾਂਗ ਹੀ ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁ���ਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਤੇ ਯੂਟਿਊਬ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ। \"ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਂ ਬੁਜੁਮਬਰਾ (ਬੁਰੂੰਡੀ ਵਿਚ ਇਕ ਸ਼ਹਿਰ) ਵਿਚ ਇਕੱਲੀ ਹਾਂ ਪਰ ਮੈਂ ਇਕੱਲੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਕਿਸਮਤ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੁਜੁਮਬਰਾ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸਮਲਿੰਗੀ ਅਤੇ ਬਾਈਸੈਕਸੁਅਲ ਲੋਕ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਲਭਦੇ ਹਨ-ਕਿਸਮਤ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ। ਨੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਲੀਲਾ ਨੂੰ ਕੰਮ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੀ। ਅਸੀਂ ਲੰਚ ਦੌਰਾਨ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੋਨੋਂ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀਆਂ ਸੀ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਸਮਲਿੰਗੀ ਹਾਟਸਪਾਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੂਗਲ 'ਤੇ ਲੱਭ ਕੇ ਉੱਥੇ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕੀਏ।\" ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਨੋਂ ਪੱਕੇ ਦੋਸਤ ਬਣ ਗਏ। \"ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਮਲਿੰਗੀ ਲੋਕ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ। ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੀਆਂ ਵਾਈਬਸ ਫੜ੍ਹਣੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਿਨਾਂ ਸੰਵਾਦ ਗੱਲਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੁਹਾਡੀ ਬਾਡੀ ਲੈਂਗੁਏਜ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨੀਆਂ ਆਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਲੀਲਾ, ਨੀਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨੈੱਲਾ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਵਰਗੀਆਂ ਦਰਜਨਾਂ ਹਨ। ਉਹ ਖੁਦ ਨੂੰ ਬੁਰੂੰਡੀ ਦੇ ਸੀਕਰੇਟ ਸਮਲਿੰਗੀ ਗਰੁੱਪ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਦੂਜਾ ਪਹਿਲੂ ਸਾਲ 2009 ਵਿੱਚ ਬੁਰੂੰਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਕੇ ਸਮਲਿੰਗੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪਰਾਧ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਆਉਂਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਦੋ ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਜਾਂ ਇੱਕ ਲੱਖ ਫਰੈਂਕ (ਲਗਭਗ 4 ਹਜ਼ਾਰ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ) ਤੱਕ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਜਾਂ ਦੋਨੋਂ ਲਾਉਣ ਦੀ ਤਜਵੀਜ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਬੁਰੂੰਡੀ ਵਿੱਚ ਸਮਲਿੰਗੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2009 ਵਿੱਚ ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਵਾਚ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਆਈ ਸੀ, ਉਹ ਵੀ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਸਿਰਫ਼ 10 ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਮਲਿੰਗੀ ਦਾ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲੈ ਕੇ। ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਦਰਜਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨੀਆ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਸਾਡਾ ਭਾਈਚਾਰਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਭਰਪੂਰ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤਾਂ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ। \"ਵਿਓਲਾ ਕ੍ਰਾਂਤੀ\" ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-55586720", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55607496", "doc1": "فقد ظل العمال الذين يرتدون بدلات واقية من المواد الكيميائية البيضاء وعلى مدار 7 أشهر يعودون إلى بلدة ترهونة الزراعية الصغيرة الواقعة على بعد حوالي ساعة بالسيارة جنوب شرق العاصمة الليبية طرابلس، للقيام بمهمة تحديد مستطيلات دقيقة بشريط باللونين الأحمر والأبيض عبر حقول الأرض ذات اللون البني الضارب إلى الحمرة، ومن هذه المستطيلات قاموا برفع 120 جثة، على الرغم من أنهم مازالوا لم يسكتشفوا مساحات كبيرة من الأراضي. ويقول وضاح الكيش، أحد العمال: \"في كل مرة أستخرج فيها جثة جديدة أحاول أن أكون لطيفا قدر المستطاع، فنعتقد أنه إذا كسرت عظمة فإن روحه ستشعر بها\". ويبدو أن بعض الجثث تعود لمقاتلين صغار السن قتلوا في معارك حول ترهونة الصيف الماضي وذلك في العام التاسع من الحرب الأهلية في ليبيا، لكن العديد من المدنيين، ومن بينهم النساء والأطفال حتى سن الخامسة، يحملون آثار التعذيب. وتعد المقابر الإرث المروع لعهد الإرهاب الذي استمر قرابة 8 سنوات والذي فرضته على المدينة عائلة محلية هي عائلة الكاني والميليشيا التي شكلوها. مواضيع قد تهمك نهاية وضاح الكيش بجانب بعض القبور التي ساعد في حفرها وقد لقي حتى الآن 3 من الإخوة السبعة في عائلة الكاني حتفهم، وأجبرت القوات الموالية لحكومة الوفاق الوطني الليبية المعترف بها من قبل الأمم المتحدة الآخرين على الفرار في يونيو/حزيران من عام 2020، ولكن حتى الآن يخشى العديد من سكان ترهونة التحدث عن جرائمهم. ويقول البعض إنهم ما زالوا يتعرضون للتهديد من قبل أنصار عائلة الكاني. وجمع تفاصيل قصة الإخوة عبد الخالق ومحمد ومعمر وعبد الرحيم ومحسن وعلي وعبد العظيم ليس بالأمر السهل، لكن ما يبرز من الحوارات مع أولئك الذين عرفوهم تتلخص بقصة مرعبة تدور حول كيفية استفادة أسرة فقيرة من الفوضى التي اجتاحت ليبيا بعد ثورة 2011 ضد العقيد معمر القذافي، لتفرض تلك الأسرة سطوتها على المجتمع المحلي بالحديد والنار وبقسوة مطلقة. ويقول حمزة دلعاب، المحامي والناشط المدني الذي يتذكر لقاءهم في الأعراس والجنازات قبل عام 2011: \"هؤلاء الإخوة السبعة كانوا أشخاصا فظين بلا أخلاق، وكان وضعهم الاجتماعي صفرا\". الأمم المتحدة قلقة من تقارير عن اكتشاف عشرات الجثث في ترهونة \"مصير مجهول\" لنساء مختطفات في ليبيا وأضاف قائلا: \"كانوا مثل قطيع من الضباع عندما يصبحون معا، كانوا يسبون ويتشاجرون، بل ويمكنهم حتى ضرب بعضهم البعض بالعصي\". وعندما اندلعت الثورة ظل معظم سكان ترهونة موالين للقذافي، وكان الديكتاتور قد فضل البلدة ومنح رجال عوائلها البارزة وظائف جيدة في قواته الأمنية. ويقول حمزة دلعاب إن أسرة الكاني كانت من بين القلائل الذين دعموا الثوار، وإن لم يكن ذلك بدوافع أخلاقية، ولكن بسبب عداء دام 30 عاما مع بعض أبناء عمومتهم من أنصار القذافي. وفي الاضطرابات التي أعقبت الإطاحة بالقذافي رأى الإخوة فرصتهم. ويضيف دلعاب قائلا: \"تمكنت عائلة الكاني ببطء وبسرية من اغتيال أفراد تلك العائلة واحداً تلو الآخر\". لكن ذلك أطلق دائرة من الانتقام أدت إلى مقتل علي ثاني أصغر إخوة الكاني في عام 2012. ويقول جليل حرشاوي، خبير الشؤون الليبية في معهد كلينغينديل في هولندا، والذي أجرى بحثا عن تاريخ العائلة: \"كان علي هو الأخ الشاب الوسيم بين الإخوة الكاني، وعندما مات حولوه إلى أسطورة\". ملصق تم إنتاجه تكريما لعلي الكاني وأضاف قائلا: \"إن إخوته قرروا الرد على مقتله ليس فقط من خلال العثور على المسؤولين عن ذلك وقتلهم، فما فعلوه في الواقع هو إبادة عائلاتهم بأكملها\". واستولى الإخوة الكاني تدريجيا على المدينة وشكلوا بعض القوات العسكرية في البلدة، وأطلقوا ميليشياتهم الخاصة المكونة من عدة آلاف من المقاتلين، ومثل معظم الميليشيات في ليبيا حصلت ميليشياتهم ع��ى أموال من الدولة. وقد استخدم الإخوة ذلك المال لأغراض شتى مثل تنفيذ عمليات إتنتقام وتأكيد سلطتهم المطلقة على ترهونة. ويقول حمزة دلعاب: \"اعتمدوا سياسة ترهيب الناس لا لسبب سوى لفرض الخوف، لقد قتلوا لهذا السبب وحده، فكل من وقف في وجههم في ترهونة كان مصيره القتل\". كانت حنان أبو كليش في المنزل في 17 أبريل /نيسان من عام 2017 عندما اقتحمه حشد من رجال ميليشيا الكاني. وتقول حنان أبو كليش: \"صوب أحدهم مسدسا إلى رأسي، وسألني من في المنزل فقلت.. لا أحد، لكنه جرني إلى غرفة والدي وقالوا له سنقتلك أولا وقد فعلوا ذلك حقا، لقد فعلت كل ما بوسعي لإيقافهم، لكنهم قاموا بإفراغ مخزن المسدس في صدره\". كما قُتل 3 من أشقاء حنان في ذلك اليوم، واثنان من أبناء أخيها تتراوح أعمارهم بين 14 و 16 عاما، كما اختفى أثر أقارب آخرين بعد أن اختطفتهم قوات الكاني على ما يبدو. حنان أبو كليش تحمل صورة أحد أعمامها المفقودين وتقول حنان أبو كليش إنه لم يكن هناك دافع سوى أن عائلتها كانت ميسورة الحال وتحظى بالاحترام في ترهونة. وبحلول ذلك الوقت، كان الإخوة الكاني قد أسسوا دولتهم الصغيرة في ترهونة وحولها حتى أنهم سيطروا على الشرطة النظامية، وأداروا إمبراطورية تجارية، وفرضوا \"الضرائب\" على مصنع الأسمنت في المنطقة والشركات المحلية الأخرى، وقاموا ببناء مركز تجاري وإدارة بعض المشاريع المشروعة بما في ذلك محلات غسيل الملابس وأمنوا الحماية لتجار المخدرات وللمهاجرين الذين مروا عبر أراضيهم في طريقهم من الصحراء إلى ساحل البحر المتوسط مقابل المال. وفي الوقت نفسه، تفاخروا بمحاربة التهريب وإنشاء منطقة آمنة في ليبيا التي مزقتها الحرب. وكان السلفي محمد الكاني، ثاني أكبر الإخوة على رأس الدولة المصغرة، فقد كان العضو الوحيد في العائلة الذي حصل على قسط من التعليم وعمل منتظم بأجر، فقبل الثورة كان يعمل سائقاً في شركة نفط، وكان مقتصدا وهادئا ويرتدي ثوباً سلفيا تقليديا. السلفي محمد الكاني (يسار) والقاتلان الأساسيان محسن وعبد الرحيم ويقول جليل حرشاوي: \"عادة ما تكون تلك حالة أسر العصابات. الشخص الذي في القمة غير مخيف عموماً أو حتى يتمتع بشخصية جذابة، ففي القمة عادة ما تجد الشخص القادر على فهم جميع المسائل المعقدة اللازمة لجعل الهرم بأكمله يعمل، وكان هذا هو الحال مع محمد\". وخلفه كان عبد الرحيم حليق الرأس، مسؤول \"الأمن الداخلي\" يتعامل مع أي خائن مشتبه به، بينما كان محسن، صاحب الوجه الهزيل بمثابة \"وزير الدفاع\" المسؤول عن ميليشيا الكاني. ويتذكرهما حمزة دلعاب ويقول: \"عبد الرحيم كان القاتل الأول وبعده محسن\". ويقول دلعاب إنه والعديد ممن فروا من ترهونة أبلغوا الحكومات المتعاقبة في طرابلس عن جرائم القتل \"لكن للأسف تجاهلت تلك الحكومات كل جرائم عائلة الكاني، لأن ميليشيا الكاني كانت مفيدة لهم\". الأراضي المحيطة بترهونة بها العديد من بساتين الزيتون وفي عام 2017، نظم الإخوة الكاني عرضا عسكريا تضمن أسلحة ثقيلة ورجال الشرطة بالزي الرسمي وبعض الأسود. وكانت تلك الأسود ممتلكات شخصية للإخوة الكاني، ويُشاع أنهم كانوا يطعمون لحم بعض ضحايا الأسرة. وبعد ذلك في عام 2019 غيرت عائلة الكاني بشكل حاسم مواقفها في الحرب الأهلية. فبعد تخليهم عن تحالفهم مع حكومة الوفاق الوطني، التي كانت تسيطر على غرب ليبيا، دعوا ألد أعدائهم، الجنرال خليفة حفتر، قائد النصف الشرقي من البلاد لاستخدام بلدتهم ��نقطة انطلاق لمهاجمة العاصمة. وفجأة، أصبحت ترهونة الصغيرة مسرح صراع دولي، فقد كان حفتر مدعوما بتحالف غريب من فرنسا ومصر والإمارات وروسيا وأرسل مرتزقة إلى معسكر في بلدة عائلة الكاني. حقائق ومعلومات عن ليبيا اتفاق لإجراء انتخابات وطنية في ليبيا في ديسمبر 2021 ما هي التدخلات الخارجية في ليبيا وما دوافعها؟ تقرير مسرب: مئات المرتزقة من \"فاغنر\" الروسية يقاتلون في ليبيا لماذا تخاطر تركيا بتورط أعمق في الصراع في ليبيا؟ وعلى الجانب الآخر، وجهت تركيا السلاح إليهم دعماً لحكومة طرابلس، وربما كانت طائرة تركية بدون طيار هي التي قتلت محسن الكاني والأخ الأصغر عبد العظيم، البالغ من العمر 22 عاما، في سبتمبر/ أيلول من عام 2019. وقد أشعل مصرعهما والفشل في الاستيلاء على العاصمة الليبية طرابلس معركة دموية في ترهونة. ويقول جليل حرشاوي: \"كان لابد من تنفيذ جرائم القتل على نطاق اوسع لأن الأمور لم تسر على ما يرام، فكيف يمكنك التأكد من أن شعبك لا يتآمر مع العدو؟ لذلك كان على عائلة الكاني أن تصبح أكثر هوساً ومصابة بجنون العظمة\". القوات الموالية لحكومة الوفاق الوطني تطلق قذائف الهاون باتجاه ترهونة في ابريل 2020 ولكن كانت هناك أيضا عمليات قتل كان الدافع لها على ما يبدو حاجة عائلة الكاني إلى الآليات لمواصلة الحرب. وفي أحد أيام ديسمبر/ كانون الأول من عام 2019 رأت ربيعة جاب الله، وهي ربة منزل من ترهونة، ابن عمها طارق مقتولا بالرصاص على عتبة منزله على يد مليشيات الكاني التي استولت على شاحنته ذات الدفع الرباعي. وفي اليوم التالي أثناء دفنه، اقتحمت الشرطة المقبرة واختطفت 10 رجال من العائلة بما في ذلك زوجها. وكان مع الشرطة شاحنة طارق وقد ثبتت عليها راجمة صواريخ، وفجأة فهمت ربيعة جاب الله سبب الهجوم: \"نحن عائلة جاب الله نعيش من تجارة السيارات، سيارات الدفع الرباعي بشكل أساسي، لذلك هاجمونا لسرقتنا لاستخدام سياراتنا في حربهم\". واستولى المقاتلون الموالون للحكومة أخيرا على ترهونة في أوائل يونيو/ حزيران من عام 2020 وفر الإخوة الكاني الأربعة المتبقون ومليشياتهم مع قوات حفتر إلى شرق ليبيا. وتقول ربيعة جاب الله: \"كان لدينا الكثير من الأمل، لم ننم في تلك الليلة، وكان الأطفال سعداء\". وفي صباح اليوم التالي، هرعت هي والعديد من النساء اللائي اختُطف أزواجهن أو إخوتهن أو أبنائهن إلى معتقل عائلة الكاني سيئ السمعة بحثا عن المفقودين. وقد وجدن في أحد السجون صفا من الزنازين بحجم 70 سم في 70 سم، بالكاد تكفي للجلوس، وكانت هناك ملابس ملقاة على الأرض. كان السجن فارغا. وتقول ربيعة جاب الله: \"لقد دمر ذلك أملنا تماما، كانت الجدران ملطخة بالدماء، لم أستطع التحمل، أصبت بانهيار كامل\". لوحة جدارية مشوهة لمحسن \"وزير الدفاع\" في المعتقل الذي أقامته عائلة الكاني وكشف دانيال هيلتون من موقع ميدل إيست آي، وهو أحد المراسلين الأجانب القلائل الذين زاروا ترهونة منذ هزيمة عائلة الكاني، عن أمور فظيعة أخرى. ويقول هيلتون: \"فوق الزنازين كانت هناك أكوام من الرماد الناجم عن الحرائق. كان يتم اشعال النيران فوق زنازين السجناء لتحويل الزنازين إلى أفران لتعذيب المعتقلين\". وعثر دانيال هيلتون فوق أرضية سجن آخر على أحذية صغيرة ذات ألوان زاهية لأطفال يُعتقد الآن أنهم ماتوا أو فقدوا. ويقول كمال أبو بكر، رئيس هيئة البحث والتعرف على المفقودين بحكومة الوفاق الوطني، إن أكثر من 350 شخصا من ترهونة مسجلين كمفقودين، على الرغم من أن بعض السكان المحليين يقولون إن العدد الحقيقي يقترب من الألف. وحتى الآن، تم التعرف على عدد قليل جدا من الجثث التي تم العثور عليها في المقابر الجماعية حيث أن أعمال مطابقة الحمض النووي في بدايتها. لكن الدكتور أبو بكر يقول إن المقابر التي تم اكتشافها حتى الآن صادمة أكثر من أي مقابر أخرى تم العثور عليها في ليبيا منذ بداية الصراع في عام 2011. وأضاف قائلا: \"هذه هي المرة الأولى التي نعثر فيها على نساء أو أطفال في مقابر جماعية، كما وجدنا جثة مدفونة بأجهزة طبية وقناع أكسجين وأنابيب وريدية لرجل تم أخذه حيا من المستشفى ودفن، وهذه صدمة بالنسبة لنا كذلك\". وتقول الحكومة في طرابلس إنها تحقق في المسؤولية عن عمليات القتل، غير أن حنان صلاح، كبيرة الباحثين في الشؤون الليبية في هيومن رايتس ووتش والتي نشرت تقريرها الخاص عن ترهونة الخميس، قالت إن الحكومة أعلنت عن العديد من التحقيقات منذ تشكيلها في عام 2015 ولكنها لم تر الحكومة تنهي تحقيقا واحدا من تلك التحقيقات حتى الآن. وتقول: \"على السلطات اتخاذ إجراء إزاء الاكتشاف المروع للمقابر الجماعية من خلال اتخاذ الخطوات المناسبة لتحديد هوية الجثث وتقديم المسؤولين عن الانتهاكات إلى العدالة\". ورددت حنان صلاح ما ذكره حمزة دلعاب، مشيرة إلى أن حكومة الوفاق الوطني التي كانت متحالفة مع عائلة الكاني لعدة سنوات \"ربما تغض الطرف عن بعض هذه المزاعم الخطيرة للغاية مما يعني أن مسؤولين بالقيادة العليا لحكومة الوفاق الوطني وليس فقط الضباط العسكريون يمكن أن يكونوا مسؤولين عن انتهاكات خطيرة\". تم دفن إحدى الجثث المستخرجة بشكل لائق في 13 نوفمبر 2020 ولم تنجح الطلبات المستمرة من قبل بي بي سي لإجراء مقابلة مع مسؤول حكومي للرد على هذا الاتهام. وفي غضون ذلك، فتحت المحكمة الجنائية الدولية تحقيقا في جرائم القتل في ترهونة، وتم وضع محمد الكاني على قائمة عقوبات الحكومة الأمريكية. لكن من غير المرجح في ظل حماية الجنرال حفتر أن يواجه هو وأخوته الباقون العدالة في أي وقت قريب. وفي ترهونة نفسها هناك دعوات للانتقام، ويخشى وضاح الكيش، حفار القبور الشاب، من المستقبل، ويقول: \"انتقلت السيطرة على أهالي ترهونة للتو من ميليشيا إلى أخرى، فالحكومة مجرد وجه، والميليشيات هي التي تسيطر على الأرض، وهم يفعلون ما يعرفونه فقط، وهو إثارة الذعر بين الناس\". نقطة تفتيش في البلدة أقيمت بعد طرد عائلة الكاني والجنرال حفتر في يونيو 2020 ولكن عند إعادة دفن سعيد مصباح شوشي، وهو رجل عثر عليه في مقبرة جماعية، سمع وضاح خطاب شقيق الضحية فبدا له وكأن هناك بصيص صغير من الأمل في بلدة تسودها أحداث مأساوية. وقال شقيق الضحية: \"أخي لم يتبن أية قضية من أي نوع، كانت قضية أخي فقط أن يعيش ويعيش من أجل أطفاله، لا علاقة لنا بهذه الحرب، لذلك إذا زعم أحد أن الناس ماتوا من أجل قضية لا تعرهم اهتماماً إنهم يريدون فقط استغلال موت الآخرين لمصلحتهم، نريد إيقاف دائرة الانتقام، لأنها كارثة على هذا البلد\". ويقول وضاح: \"عندما سمعت ذلك الكلام كنت على وشك البكاء، في الواقع كان ذلك رائعا على نحو ما\".", "doc2": "ਸੱਤ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਚਿੱਟੇ ਕੈਮੀਕਲ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਸੂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਦੂਰ ਲੀਬੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤ੍ਰਿਪੋਲੀ ਦੇ ਦੱਖਣ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਲੇ ਛੋਟੇ ਸ਼ਹਿਰ ਤਾਰੂਨਾ ਵਿੱਚ ਪਰਤ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਾਲ ਅਤੇ ਸਫ਼ੈਦ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਟੇਪਾਂ ਲਾਈ ਹੋਈ ਲਾਲ-ਪੀਲੀ ਭਾਹ ਵਾਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 120 ਲਾਸ਼ਾਂ ਕੱਢੀਆਂ ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਖੇਤਰ ਅਣਛੋਹਿਆ ਹੀ ਪਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਰਕਰ ਵਦਾਹ ਅਲ-ਕੀਸ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਹਰ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਮ੍ਰਿਤਕ ਸਰੀਰ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਜਿੰਨਾ ਹੋ ਸਕੇ, ਸ਼ਾਂਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।''ਉਸ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, 'ਅਸੀਂ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਹੱਡੀ ਤੋੜਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਆਤਮਾ ਇਸ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੇਗੀ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਰੂਨਾ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀਆਂ ਲੜਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਨੌਜਵਾਨ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜਾਪਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨੂੰ ਤਸੀਹੇ ਦੇਣ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਵੀ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਬਰਾਂ ਦਹਿਸ਼ਤੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਭਿਆਨਕ ਅਤੀਤ ਹਨ ਜੋ ਤਕਰੀਬਨ ਅੱਠ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲਦਾ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਪਰਿਵਾਰ ਕਾਨੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਨਾਗਰਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਹਿਰ 'ਤੇ ਥੋਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਧਾਹ-ਉਲ-ਕੀਸ਼ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੁਝ ਕਬਰਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਅਸਲੀ ਸੱਤ ਕਾਨੀ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੁਣ ਤਿੰਨ ਮਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਕੀਆਂ ਨੂੰ ਜੂਨ 2020 ਵਿੱਚ ਲੀਬੀਆ ਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੱਲੋਂ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ 'ਗਵਰਨਮੈਂਟ ਆਫ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕਾਰਡ' (ਜੀਐੱਨਏ) ਵੱਲੋਂ ਭਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਵੀ ਤਾਰੂਨਾ ਦੇ ਕਈ ਨਿਵਾਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਬਾਰੇ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਵੀ ਕਾਨੀਆਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਧਮਕੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਰਾਵਾਂ - ਅਬਦੁੱਲ-ਖਾਲਿਕ, ਮੁਹੰਮਦ, ਮੁਆਮਰ, ਅਬਦੁੱਲ-ਰਹੀਮ, ਮੋਹਸਿਨ, ਅਲੀ ਅਤੇ ਅਬਦੁੱਲ-ਅਧੀਮ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਦਰਸਾਉਣਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਇੱਕ ਭਿਆਨਕ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਅਰਾਜਕਤਾ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਇਆ। ਅਲੀ-ਅਲ-ਕਾਨੀ ਦੇ ਸਤਿਕਾਰ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਇੱਕ ਪੋਸਟਰ ਉਹ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਕਰਨਲ ਮੁਆਮਰ ਗੱਦਾਫੀ ਖਿਲਾਫ਼ 2011 ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੜੀ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਭਾਈਚਾਰੇ 'ਤੇ ਰਾਜ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਕਾਰਕੁਨ ਹਮਜ਼ਾ ਦਿਲਾਬ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, 'ਉਹ ਸੱਤਧਾਰੀ ਭਰਾ ਗੈਰ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਘਟੀਆ ਇਨਸਾਨ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮਾਜਿਕ ਰੁਤਬਾ ਜ਼ੀਰੋ ਸੀ।' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2011 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਵਿਆਹ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਆਪਣੀ ਮਿਲਣੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕ��ਦਿਆਂ ਕਿਹਾ। \"ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਹ ਲੱਕੜਬੱਘਿਆਂ ਦੇ ਝੁੰਡ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਝਗੜਾਲੂ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਡਾਂਗਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਕੁੱਟ ਸਕਦੇ ਸਨ।'' ਜਦੋਂ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਤਾਂ ਤਾਰੂਨਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਗੱਦਾਫੀ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਹੇ। ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਗੱਦਾਫੀ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਨੌਕਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਹਨਾਨ ਅਬੂ-ਕਲੀਸ਼ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਲਾਪਤਾ ਅੰਕਲ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਨਾਲ ਹਮਜ਼ਾ ਦਿਲਾਬ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਨੀ ਭਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ - ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਪਰ ਗੱਦਾਫੀ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨਾਲ 30 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਲੜਾਈ ਕਾਰਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ। ਗੱਦਾਫੀ ਦੀ ਸਲਤਨਤ ਦੇ ਢਹਿ ਢੇਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਮੌਕਾ ਵੇਖਦਿਆਂ ਦਾਅ ਲਾ ਲਿਆ। ਹਮਜ਼ਾ ਦਿਲਾਬ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, \"ਕਾਨੀ ਭਰਾ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਉਸ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਏ।'' ਪਰ ਇਸਨੇ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਦਾ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ 2012 ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਕਾਨੀ ਭਰਾ ਅਲੀ ਦਾ ਕਤਲ ਹੋਇਆ। ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼ ਦੇ ਕਲਿੰਗੇਨਡੇਲ ਇੰਸਟੀਚਿੳੂਟ ਦੇ ਲੀਬੀਆ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਜੈਲਲ ਹਰਚੌਈ, ਜਿਸਨੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਲੀ ਖੂਬਸੂਰਤ ਕਾਨੀ ਭਰਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ, ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੰਤਕਥਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ।\" ਮੁਹੰਮਦ ਅਲ-ਕਾਨੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਲਾਫ਼ਿਸਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ (ਖੱਬੇ) ਅਤੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਕਾਤਲ ਮੋਹਸੀਨ ਅਤੇ ਅਬੂ ਰਹਿਮਾਨ \"ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ, ਬਲਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਕਤਲ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।\" ਕਾਨੀਆਂ ਨੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਪਣਾ ਕਬਜ਼ਾ ਜਮਾਂ ਲਿਆ ਅਤੇ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਬਲਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਮਿਲਟਰੀ ਬਣਾ ਲਈ। ਲੀਬੀਆ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਮਿਲਟਰੀਆਂ ਵਾਂਗ, ਇਸ ਨੂੰ ਵੀ ਰਾਜ ਦੇ ਫੰਡਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧਦਿਆਂ, ਬਾਕੀ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤਾਰੂਨਾ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਨਿਰੰਤਰ ਅਧਿਕਾਰ ਤੇ ਦਬਦਬਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ। ਹਮਜ਼ਾ ਦਿਲਾਬ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੀਤੀ ਡਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਕੱਲੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ। ਤਾਰੂਨਾ ਵਿਚ ਜਿਹੜਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜ੍ਹਦਾ ਸੀ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ।'' ਤਰਹੂਨਾ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੈਤ���ਨ ਬਹੁਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਹਨਨ ਅਬੂ-ਕਲੇਸ਼ 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 2017 ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਾਨੀਆਂ ਦੇ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਉਸ 'ਤੇ ਟੁੱਟ ਪਈ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਨੇ ਮੇਰੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਬੰਦੂਕ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ।\" \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੌਣ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੈਂ ਕਿਹਾ, 'ਕੋਈ ਨਹੀਂ।' ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਖਿੱਚ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਕਿਹਾ: 'ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਾਰ ਦੇਵਾਂਗੇ.' ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਚਮੁੱਚ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਹਰ ਸੰਭਵ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੋਲੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀਆਂ।' ਉਸ ਦਿਨ ਹਨਨ ਦੇ ਤਿੰਨ ਭਰਾ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਭਤੀਜਿਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 14 ਅਤੇ 16 ਸੀ, ਉਹ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਉਸ ਦੇ ਹੋਰ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਕਾਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਅਗਵਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਪਤਾ ਹਨ। ਹਨਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਮਨੋਰਥ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਬਸ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਤਾਰੂਨਾ ਵਿੱਚ ਹੋਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਧੀਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸਭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਦੋਂ ਤਕ, ਕਾਨੀਆਂ ਨੇ ਤਾਰੂਨਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਰਾਜ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਵਰਦੀਧਾਰੀ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਵੀ ਕਾਬੂ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸਾਮਰਾਜ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਇੱਕ ਸੀਮੈਂਟ ਫੈਕਟਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਥਾਨਕ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਤੋਂ \"ਟੈਕਸ\" ਵਸੂਲਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਮਾਲ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਜਾਇਜ਼ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਾਂਡਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਅਤੇ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਤਸਕਰਾਂ ਦੀ \"ਰੱਖਿਆ\" ਕਰਨ ਦਾ ਲਾਭ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਸਤੇ ਸਹਾਰਾ ਤੋਂ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਤੱਟ ਦੇ ਰਸਤੇ ਉੱਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੇ ਸਨ। ਜੀਐੱਨਐੱਮ ਦੀਆਂ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਫ਼ੌਜਾਂ ਤਰਹੂਨਾ ਵੱਲ ਗੋਲੇ ਦਾਗਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ, (ਤਸਵੀਰ-ਅਪਰੈਲ 2020) ਉਸੀ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਸਕਰੀ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਨ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਗ੍ਰਸਤ ਲੀਬੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਾਪੂ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਇਸ ਮਿੰਨੀ ਰਾਜ ਦੇ ਮੁਖੀ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲ-ਕਾਨੀ ਸੀ, ਜੋ ਇੱਕ ਸਲਾਫਿਸਟ (ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਰੂਪ ਦਾ ਪੈਰੋਕਾਰ) ਸੀ ਅਤੇ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਸੀ। ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਜਿਸ ਦੀ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਵਿਦਿਆ ਅਤੇ ਨਿਯਮਤ ਤਨਖਾਹ ਵਾਲੀ ਨੌਕਰੀ ਸੀ - ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਇੱਕ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਡਰਾਈਵਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕਠੋਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ, ਉਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸਲਾਫਿਸਟ ਗਾਉਨ ਪਹਿਨਦਾ ਸੀ। ਜੈਲਲ ਹਰਚੌਈ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,\" ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੈਂਗਸਟਰ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਖੀ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡਰਾਉਣਾ ਜਾਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਮਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।'' ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ \"ਸਿਖਰ 'ਤੇ, ਤੁਸੀਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਹੀ ਦੇਖਦੇ ਹੋ ਜੋ ਪੂਰੇ ਮਨਸੂਬੇ ਨੂੰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਾਰੀਆਂ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਗੱਲ ਮੁਹੰਮਦ ਵਿੱਚ ਸੀ।\" ਉਸਦੇ ਹੇਠਾਂ ਮੁਖੀ ਅਬਦੁੱਲ-ਰਹੀਮ ਸੀ ਜੋ \"ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ\" ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਸੀ - ਉਹ ਕਿਸੇ ਸ਼ੱਕੀ ਗੱਦਾਰ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਦਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਮੋਹਸਿਨ \"ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ\" ਸੀ, ਉਹ ਕਾਨੀ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਮਿਲਟਰੀ ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਸੀ। ਹਮਜ਼ਾ ਦਿਲਾਬ ਯਾਦ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਦੱਸਦਾ ਹੈ, \"ਅਬਦੁੱਲ-ਰਹੀਮ ਨੰਬਰ ਇੱਕ ਕਾਤਲ ਸੀ; ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ: ਮੋਹਸਿਨ ਸੀ,\" ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਹਿਰਾਸਤੀ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਬਾਹਰ “ਮਿਨਿਸਟਰ ਆਫ਼ ਡਿਫੈਂਸ’ ਮੋਹਸਿਨ ਦੀ ਪੈਂਟਿੰਗ ਉੱਪਰ ਗੋਲੀਆਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਅਤੇ ਤਾਰੂਨਾ ਤੋਂ ਭੱਜ ਕੇ ਗਏ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤ੍ਰਿਪੋਲੀ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਕਤਲਾਂ ਬਾਰੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ, \"ਪਰ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਾਨੀਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਾਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮਿਲਟਰੀਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਨ।\" 2017 ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਭਾਰੀ ਫੌਜੀ ਪਰੇਡ ਦਾ ਕਰਵਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਹਥਿਆਰਾਂ, ਵਰਦੀਧਾਰੀ ਪੁਲਿਸ ਦੀਆਂ ਟੁਕੜੀਆਂ - ਅਤੇ ਸ਼ੇਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਹ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਇਦਾਦ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹ ਅਫਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕੁਝ ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਮਾਸ ਖੁਆਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਫਿਰ, 2019 ਵਿੱਚ ਕਾਨੀਆਂ ਨੇ ਨਾਗਰਿਕ ਯੁੱਧ ਦੇ ਨਿਰਣਾਇਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰੁਖ਼ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਪੱਛਮੀ ਲੀਬੀਆ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜੀਐੱਨਏ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਗੱਠਜੋੜ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਜਨਰਲ ਖਲੀਫਾ ਹਫ਼ਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਅੱਧ ਦੇ ਮਾਲਕ ਜਨਰਲ ਖਲੀਫਾ ਹਫਤਾਰ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਂਚਪੈਡ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ। ਅਚਾਨਕ, ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਤਾਰੂਨਾ ਸ਼ਹਿਰ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਿਆ, ਹਫ਼ਤਾਰ ਨੂੰ ਫਰਾਂਸ, ਮਿਸਰ, ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਇੱਕ ਅਜੀਬ ਗਠਜੋੜ ਨੇ ਹਮਾਇਤ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸ ਨੇ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਾਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਡੇਰਾ ਲਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਤ੍ਰਿਪੋਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਅਤੇ ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਰਕੀ ਡਰੋਨ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਸਾਲ, ਸਤੰਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਮੋਹਸਿਨ ਅਲ-ਕਾਨੀ ਅਤੇ 22 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਭਰਾ, ਅਬਦੁੱਲ-ਅਧਿਮ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਪੋਲੀ ਨੂੰ ਹਥਿਆਉਣ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਖੂਨੀ ਦੌਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਤਾਰੂਨਾ ਵਾਸੀ ਭੁੱਲ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਜੈਲਲ ਹਰਚੌਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਤਵ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਤਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਲਿਆਂਦੀ ਗਈ।\" \"ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਆਬਾਦੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਾਲ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਰਚਾਉਂਦੀ? ਇਸ ਲਈ ਕਾਨੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਨੂੰਨੀ ਹੋਣਾ ਪਿਆ।\" ਪਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਵੀ ਸਨ ਜੋ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਯੁੱਧ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਸਨ। ਦਸੰਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ, ਤਾਰੂਨਾ ਦੀ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤ ਰਾਬੀਆ ਜਬਲਾਹ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਤਾਰਿਕ ਨੂੰ ਕਾਨੀਆਂ ਦੀ ਸੈਨਾ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ 4x4 ਪਿਕਅਪ ਵੀ ਖੋਹ ਲਿਆ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਸਮੇਤ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 10 ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਕੇ ਕਬਰਸਤਾਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਤਾਰਿਕ ਦਾ ਟਰੱਕ ਸੀ - ਜਿਸ 'ਤੇ ਹੁਣ ਇੱਕ ਗ੍ਰਨੇਡ ਲਾਂਚਰ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਚਾਨਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸਮਝ ਲਿਆ: \"ਜਬਲਾਹ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ 4x4 ਦਾ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਲੁੱਟਣ ਲਈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਯੁੱਧ ਲਈ ਸਾਡੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ।\" ਸਰਕਾਰ ਪੱਖੀ ਲੜਾਕੂਆਂ ਨੇ ਅਖੀਰ ਜੂਨ 2020 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਤਾਰੂਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਚਾਰ ਕਾਨੀ ਭਰਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਲਟਰੀ ਹਫ਼ਤਾਰ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨਾਲ ਪੂਰਬੀ ਲੀਬੀਆ ਚਲੇ ਗਈ। ਰਾਬੀਆ ਜਬਲਾਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ.\"ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਉਮੀਦ ਸੀ, ਅਸੀਂ ਉਸ ਰਾਤ ਸੁੱਤੇ ਨਹੀਂ, ਸਾਡੇ ਬੱਚੇ ਖੁਸ਼ ਸਨ।\" ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ, ਉਹ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ, ਭਰਾ ਜਾਂ ਬੇਟੇ ਅਗਵਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਲਈ ਕਾਨੀਆਂ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵੱਲ ਭੱਜੇ। ਇੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਰਾਉਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ 70-70 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਲਾਈਨ ਦੇਖੀ ਸੀ - ਅੰਦਰ ਬੈਠਣ ਲਈ ਮਸਾਂ ਹੀ ਥਾਂ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਕੱਪੜੇ ਸੁੱਟੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਪਰ ਜੇਲ੍ਹ ਖਾਲੀ ਸੀ। ਰਾਬੀਆ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ \"ਇਸ ਨੇ ਸਾਡੀ ਉਮੀਦ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।\" \"ਕੰਧਾਂ ਖੂਨ ਨਾਲ ਲਿਬੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਦੇਖ ਨਾ ਸਕੀ। ਮੈਂ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੁੱਟ ਗਈ ਸੀ।\" 'ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਆਈ' ਦੇ ਡੈਨੀਅਲ ਹਿੱਲਟਨ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਨੀਆਂ ਦੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਰੂਨਾ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਨੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, \"ਸੈੱਲਾਂ ਦੀਆਂ ਛੱਤਾਂ ਧੁਆਂਖੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਤਸੀਹੇ ਦੇਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੈਲਾਂ ਨੂੰ ਤੰਦੂਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।'' ਇਕ ਹੋਰ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਫਰਸ਼ 'ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਚਮਕਦਾਰ ਰੰਗ ਦੇ ਛੋਟੇ ਜੁੱਤੇ ਮਿਲੇ ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਮਰ ਗਏ ਜਾਂ ਲਾਪ���ਾ ਹਨ। ਜੀ.ਐੱਨ.ਏ. ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਗੁੰਮਸ਼ੁਦਾ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਬਾਰੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਅਥਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਕਮਲ ਅਬੂਬਕਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਰੂਨਾ ਤੋਂ 350 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਲਾਪਤਾ ਹੋਏ ਹਨ - ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਗਿਣਤੀ 1000 ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਕਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮਿਲੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਲਈ ਗਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਡੀਐੱਨਏ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਕੰਮ ਅਜੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਪਰ ਡਾ. ਅਬੂਬਾਕਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਲੱਭੇ ਗਏ ਮੁਰਦਾ ਲੀਬੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਮਿਲੇ ਦਫ਼ਨ ਕੀਤੇ ਵਿਅਕਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਕਨੀਸ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਹਪਤਾਰ ਨੂੰ ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਇੱਕ ਚੈਕਪੁਆਇੰਟ \"ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਮੂਹਿਕ ਕਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਔਰਤਾਂ ਜਾਂ ਬੱਚੇ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਲਾਸ਼ ਮਿਲੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣਾਂ, ਇੱਕ ਆਕਸੀਜਨ ਮਾਸਕ ਅਤੇ ਨਾੜੀ ਟਿੳੂਬ ਨਾਲ ਹੀ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ… ਇੱਕ ਜਿਉਂਦਾ ਆਦਮੀ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਦਮਾ ਹੈ।'' ਤ੍ਰਿਪੋਲੀ ਵਿਚਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਤਲੇਆਮ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਿੳੂਮਨ ਰਾਈਟਸ ਵਾਚ ਲਈ ਲੀਬੀਆ ਦੀ ਸੀਨੀਅਰ ਖੋਜਕਰਤਾ- ਹਨਾਨ ਸਾਲਾਹ - ਜਿਸ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਤਾਰੂਨਾ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਹੈ - ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ 2015 ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਗਠਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਜਾਂਚਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇੱਕ ਨੂੰ ਵੀ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਢੁਕਵੇਂ ਕਦਮ ਚੁੱਕਦਿਆਂ ਅਤੇ ਕਤਲੇਆਮ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਸਮੂਹਿਕ ਕਬਰਾਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਖੋਜ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਹਨਾਨ ਸਾਲਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੀ ਐਨੱ ਏ, ਜੋ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕਾਨੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, \"ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਲਈਆਂ ਸਨ। ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਜੀਐੱਨਐੱਨ ਦੀ ਸੀਨੀਅਰ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ, ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਬਲਕਿ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਉਲੰਘਣਾ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" ਬੀਬੀਸੀ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇ ਸਕਣ, ਨਾਲ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਬੇਨਤੀਆਂ ਅਸਫਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਬੂਦ ਹਮਾਮ ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਪਰਾਧ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਤਾਰੂਨਾ ਕਤਲੇਆਮ ਦੀ ਜਾਂਚ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲ-ਕਾਨੀ ਨੂੰ ਯੂਐੱਸ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਨਰਲ ਹਫ਼ਤਾਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ���ੇਠ, ਉਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਬਾਕੀ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਜਲਦੀ ਇਨਸਾਫ਼ ਮਿਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤਾਰੂਨਾ ਵਿਚ ਹੀ ਕਬਰਾਂ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨ ਵਦਾਹ ਅਲ-ਕੀਸ਼, ਨੂੰ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਫੋਨ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਪ੍ਰਤੀ ਫਿਕਰਮੰਦ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, \"ਤਾਰੂਨਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇੱਕ ਮਿਲਟਰੀ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਮਿਲਟਰੀ ਅਧੀਨ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਹੈ - ਸਰਕਾਰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਚਿਹਰਾ ਹੈ, ਮਿਲਟਰੀ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣਾ ਹੈ।' ਪਰ ਇੱਕ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਨੂੰ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਸਮੇਂ ਮੈਸਬਾਹ ਅਲ-ਸ਼ਸ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਵਦਾਹ ਨੇ ਪੀੜਤ ਭਰਾ ਦਾ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਣ ਸੁਣਿਆ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁਖਦਾਈ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਚਮਕ ਵਾਂਗ ਜਾਪਦਾ ਸੀ। \"ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ:' ਮੇਰੇ ਭਰਾ ਦਾ ਆਪਣਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਮਕਸਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਭਰਾ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਜੀਉਣਾ ਸੀ। ਸਾਡਾ ਇਸ ਯੁੱਧ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇ ਕੋਈ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਕਿਸੇ ਮਕਸਦ ਲਈ ਹੋਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿਓ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਫਾਇਦੇ ਲਈ ਵਰਤਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਦੇ ਚੱਕਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਤਬਾਹਕੁੰਨ ਹੈ। ' \"ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਇਹ ਸੁਣਿਆ, ਮੈਂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪਲ ਸੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51312319", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-51308216", "doc1": "الفيروس ينتشر في جميع أنحاء الصين وقالت السلطات الصحية في الصين إن عدد حالات الإصابة المؤكدة في البلاد حتى 29 يناير/ كانون الثاني بلغ 7711 حالة. وانتشرت العدوى أيضا إلى 15 بلدا آخر على الأقل خارج الصين. ومن المقرر أن تعقد منظمة الصحة العالمية اجتماعا لمناقشة مسألة إن كان الفيروس يشكل حالة طوارئ صحية عالمية. وكان تفشي المرض عالميا قد بدأ من مدينة ووهان، الواقعة في مقاطعة هوبي وسط البلاد. مواضيع قد تهمك نهاية كيف ينتقل الفيروس؟ حتى الآن لا يوجد علاج محدد أو لقاح ضد المرض. ومع ذلك، فقد تعافى عدد من الأشخاص بعد خضوعهم للعلاج. وقال طبيب يُدعى ريان، من منظمة الصحة العالمية، إن فريقا دوليا من الخبراء من دول مختلفة سيتوجه إلى الصين للعمل مع الخبراء هناك لمعرفة المزيد عن كيفية انتقال المرض. وأضاف: \"نحن في منعطف مهم في هذا الحدث. نعتقد أن سلسلة انتقال الفيروس هذه يمكن أن تتوقف\". وتمكن علماء في أستراليا من إعادة تخليق الفيروس في المعمل خارج الصين، وهو ما بعث الأمل في أنه يمكن استخدامه لتطوير اختبار تشخيص مبكر للمرض قبل تطوره. الفيروس وصل إلى التبت وقال المدير العام لمنظمة الصحة العالمية تيدروس أدهانوم غيبريسوس، الذي زار الصين هذا الأسبوع، إن معظم الأشخاص الذين أصيبوا بالفيروس كانوا يعانون من \"أعراض معتدلة للعدوى\"، ولكن حوالي 20 في المئة ��قط عانوا من تأثير حاد، مثل الالتهاب الرئوي وصعوبة التنفس. وقال إن الصين \"تحتاج إلى تضامن العالم ودعمه\"، وأن \"العالم يجتمع معا لإنهاء تفشي المرض، بالاعتماد على الدروس المستفادة من تفشي أمراض سابقة\". وأضاف غيبريسوس أن منظمة الصحة العالمية \"تشعر بأسف شديد\" لأنها أشارت في ثلاثة تقارير الأسبوع الماضي إلى أن الخطر العالمي من الفيروس \"معتدل\"، بدلا من التنبيه إلى أن الخطر \"مرتفع\". ووصف انتشار المرض من شخص إلى شخص في ألمانيا وفيتنام واليابان بأنه مثير للقلق، وقال إن الخبراء سيبحثون الأمر في اجتماع المنظمة. ما الذي يجري في مدينة ووهان؟ يعيش سكان المدينة في عزلة وخوف. فقد تم حظر السفر والتنقل، وقيدت حركة المرور، واحتجز 11 مليون شخص في منازلهم، في محاولة للحد من انتشار الفيروس. وظهرت مقاطع فيديو عبر الإنترنت لسكان بعض البنايات وهم يهتفون من وراء النوافذ \"ووهان جيايو!\" وتعني \"كوني قوية ووهان!\". وانتشرت مقاطع الفيديو على موقع ويبو للتواصل الاجتماعي، وهو موقع تواصل اجتماعي خاص بالصين فقط يشبه موقع تويتر، حيث ينشر أشخاص من جميع أنحاء البلاد رسائل داعمة. وكتب أحد المستخدمين بالموقع: \"سنتجاوز هذا. ووهان جيايو، البلد كله يدعمك\". ونقلت وكالة فرانس برس الأربعاء عن رجل في الخمسينيات من عمره، في أحد الشوارع المهجورة، قوله: \"هذا هو اليوم الأول منذ الإغلاق الذي أتمكن فيه من الخروج\". وأوضح أنه ليس لديه طعام، وأضاف أنه \"بحاجة لشراء الطعام\". ما هو وضع السفر إلى الصين؟ أعلنت هونغ كونغ، التابعة للصين، عن خطط لتقييد السفر عبر الحدود بين المدينة والبر الرئيسي للصين. وأوقفت الخطوط الجوية البريطانية جميع الرحلات الجوية من الصين وإليها، وحذرت وزارة الخارجية البريطانية من \"السفر إلا في حالات الضروروة\". الفيروس انتشر في 15 بلدا آخر خارج الصين كما اتخذت عدة شركات طيران أخرى تدابير مماثلة. ومن المقرر أن توقف ليون إير، إحدى أكبر شركات الطيران الآسيوية، رحلاتها إلى الصين اعتبارا من السبت. تطورات أخرى:", "doc2": "ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਸਣੇ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਸ਼ੱਕੀ ਮਰੀਜ਼ ਮਿਲਣ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕੇਰਲਾ ਵਿਚ ਨੋਵਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਕੇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਇਮਰਾਨ ਕੂਰੈਸ਼ੀ ਮੁਤਾਬਕ ਕੇਰਲਾ ਵਿਚ ਜਿਸ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਨੋਵਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਚੀਨ ਦੇ ਵੁਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਕੇਰਲ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਕੇਕੇ ਸ਼ੈਲਿਜਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਥਿਰਸ਼ੂਰ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਇਕੱਲਿਆਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਸਥਿਰ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਜਨਤਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕੇਰਲ ਵਿਚ 800 ਮਰੀਜ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਹੈ ਅਤੇ 20 ਸ਼ੱਕੀ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿਚ ਵੱਖਰੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੇਰਲਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਾਇਰਸ ਸੱਟਡੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਪੂਣੇ 20 ਸੈਂਪਲ ਭੇਜੇ ਸਨ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 9 ਨੈਗੇਟਿਵ ਪਾਏ ਗਏ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਾਜੇਵਿਟ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ 10 ਸੈਂਪਲਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਅਜੇ ਆਉਣੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ���ਹੋ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਹੈਲਥ ਐਮਰਜੈਂਸੀਜ਼ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜਣ ਲਈ \"ਸਮੁੱਚੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ’ਤੇ ਹੈਲਥ ਐਮਰਜੈਂਸੀਜ਼ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਕਾਰਜਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਡਾ. ਮਾਈਕ ਰਿਆਨ ਨੇ ਚੀਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਚੁਣੌਤੀ ਵੱਡੀ ਹੈ ਪਰ ਜਵਾਬ ਵੀ ਵੱਡਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਚੀਨ ਦੇ ਵੁਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਏ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੈਠਕ ਹੋਣੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਲਈ ਸਿਹਤ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਐਲਾਨਣ ਬਾਰੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਵੀਡੀਓ: ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲੱਗੇ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤਾਂ ਨਹੀਂ 29 ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਚੀਨ ਵਿੱਚ 7711 ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ 170 ਜਾਨਾਂ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਹਮਲੇ ਨਾਲ 1700 ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੱਡੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ 15 ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸ਼ੱਕੀ ਮਰੀਜ਼ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਇਹ ਵਾਇਰਸ 16 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਲਾਇਲਾਜ ਹੈ ਪਰ ਇਲਾਜ ਮਗਰੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਠੀਕ ਵੀ ਹੋਏ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47997842", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-47995778", "doc1": "عُين القاضي غوغوي رئيسا للمحكمة، في أكتوبر/ تشرين الأول الماضي. وقدمت المرأة البالغة من العمر 35 عاما إفادة مكتوبة، زعمت فيها سوء سلوك القاضي معها، في حادثين منفصلين في أكتوبر/ تشرين الأول من العام الماضي، بعد وقت قصير من تعيينه في منصبه. وقالت المرأة إن عائلتها تعرضت لضغوط، بعد أن رفضت الاستجابة للقاضي. وقال بيان إن غوغوي، البالغ من العمر 64 عاما، \"يرفض تماما الاتهامات الكاذبة والبذيئة\"، ووصفها بأنها محاولة تهدف \"لزعزعة استقرار القضاء\". ماذا تزعم المرأة؟ قدمت المرأة ادعاءها في إفادة مكتوبة ممهورة بقسم الشرف، وأرسلت لقضاة المحكمة العليا. وفي إفادتها زعمت المرأة المتزوجة، التي لا يمكن ذكر اسمها بموجب القانون الهندي، أن سوء السلوك وقع يومي 10 و 11 أكتوبر/ تشرين الأول، في مكاتب بمقر إقامة غوغوي. وقالت إن غوغوي \"طوق خصري بذراعيه، ولمسني في جميع أجزاء جسدي\" وضغط بجسده عليها. وعندما لم يتوقف، قالت إنها \"أضطرت إلى دفعه بعيدا بيديها\". وتقول المرأة إن رئيس المحكمة العليا طلب منها، بعد ذلك، عدم ذكر ما حدث، مهددا إياها بالإضرار بعائلتها. وتضيف أنها نُقلت من مكان عملها ثلاث مرات، ثم أقيلت في ديسمبر/ كانون الأول الماضي. وتقول إن زوجها وشقيقها أوقفا عن العمل. وفي مارس/ آذار الماضي، تقدم أحد سكان مدينة \"جاجار\" بشكوى، زعم فيها أن تلك المرأة أخذت منه أموالا، كرشوة مقابل حصوله على وظيفة في المحكمة. وتنفي المرأة هذا الاتهام، وتقول إنها حضرت إلى مركز للشرطة مع أفراد من أسرتها، في مارس/ آذار الماضي، حيث تعرضوا لمعاملة س��ئة. وقالت في الإفادة الخطية: \"يبدو الآن أن المضايقات والإيذاء والتعذيب لن يتوقف، ما لم أتحدث عن أصل ودوافع المضايقة\". ماذا قال غوغوي؟ جاء أول رد في بيان للأمين العام للمحكمة العليا، بالنيابة عن رئيس المحكمة العليا. وقال البيان إن الاتهامات \"زائفة كليا وبذيئة، ومرفوضة تماما\". وأضاف أن المرأة \"لم يكن لديها فرصة، للتعامل مباشرة مع رئيس المحكمة العليا\". ويشير البيان إلى قضية الرشوة المرفوعة ضد المرأة، قائلا: \"يبدو أن هذه المزاعم الكاذبة اصطنعت كوسيلة ضغط، من أجل الخروج بطريقة ما من الإجراءات العديدة، التي بدأت بمقتضى القانون\". ويقول البيان إن الموظفة فصلت من وظيفتها، \"وفقا للإجراءات المتبعة\" بعد ارتكابها \"سلوكا غير لائق\". أما غوغوي نفسه فقد تحدث عن القضية، أمام لجنة خاصة من المحكمة العليا السبت. وقال: \"لا أريد الانحدار بدرجة كبيرة، للرد على هذه الاتهامات. جميع موظفي المحكمة العليا يعاملون باحترام من جانبي\". وأضاف: \"هناك قوى تحاول زعزعة استقرار القضاء. هناك قوى أكبر وراء هذه المزاعم التي ألقيت علي\".", "doc2": "ਸੁਪੀਰਮ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੀਨੀਅਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੁਚਿਤਰ ਮੋਹੰਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਰੰਜਨ ਗੋਗੋਈ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਵਿੱਚ ਜਸਟਿਸ ਅਰੁਣ ਮਿਸ਼ਰਾ ਅਤੇ ਜਸਟਿਸ ਸੰਜੀਵ ਖੰਨਾ ਦੀ ਤਿੰਨ ਜੱਜਾ ਦੀ ਬੈਂਚ ਨੇ ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਗ਼ੌਰ ਕੀਤਾ। ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਬਾਰੇ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਆਜ਼ਾਦ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਇਸ ਵੇਲੇ ਬੇਹੱਦ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਨੂੰ ਅਸਥਿਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਕ 'ਵੱਡੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼' ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪਿੱਛੇ ਕੁਝ ਵੱਡੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਜੱਜਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਤਾਂ ਚੰਗੇ ਲੋਕ ਕਦੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਣਗੇ। ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਨੇ ਚਾਰ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਲਿਆ - ਸਕਰੌਲ, ਲੀਫਲੇਟ, ਵਾਇਰ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਂ - ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਪਾਧਿਕ ਪਿਛੋਕੜ ਵਾਲੀ ਇਸ ਮਹਿਲਾ ਵੱਲੋਂ ਸਾਬਿਤ ਨਾ ਹੋਏ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਾਰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੁੜੇ ਹਨ। ਰੰਜਨ ਗੋਗੋਈ, ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਰੰਜਨ ਗੋਗੋਈ ਖਿਲ਼ਾਫ਼ ਲਗਾਏ ਗਏ ਇਲਜ਼ਾਮ ਜੋ ਵੈਰੀਫਾਈ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਸੰਜਮ ਅਤੇ ਸਮਝਦਾਰੀ ਵਰਤਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਸਰਬਉੱਚ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸੌਲਿਸਟਰ ਜਨਰਲ ਤੁਸ਼ਾਰ ਮੇਹਤਾ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ 'ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਬੇਹੱਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਜਨਤਕ ਮਹੱਤਵ ਦਾ ਮਾਮਲਾ' ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਣਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਬੈਂਚ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਹੁਕਮ ਪਾਰਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸੰਜਮ ਵਰਤਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਹਨ। ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਸ ਮਹਿਲਾ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੋ ਇਲਜ਼ਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਏ ਹਨ ਉਹ ਅਪਰਾਧਿਕ ਰਿਕਾਰਡ ਕਾਰਨ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਵਤੀਰਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪੁਲਿਸ ਤੋਂ ਵੀ ਹਦਾਇਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51087515", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51087821", "doc1": "مايزاوا يبحث عن رفيقة العمر كي تشاركه رحلته المرتقبة إلى القمر ويستعد قطب صناعة الموضة الياباني إلى الانطلاق في رحلة حول القمر تنظمها شركة \"سبيس أكس\" في عام 2023. وقال مايزاوا (44 عاما) إنه يريد أن يستمتع بهذه التجربة مع امرأة \"خاصة\"، وحث الراغبات في اصطحابه على تقديم طلب عبر موقعه. وقال رجل الأعمال، الذي انفصل مؤخرا عن رفيقته الممثلة آيام غوريكي (27 عاما): \"بعدما أخذ الشعور بالوحدة يسيطر علي، وجدت نفسي أفكر في شيء واحد: الاستمرار في حب امرأة\". وأضاف: \"أطمح في العثور على 'شريكة حياة'، وأريد أن أصرخ معها لأعبر عن حبنا من الفضاء الخارجي\". مواضيع قد تهمك نهاية وتوجد على الموقع قائمة بشروط وتفاصيل عملية التقديم والاختيار التي تستغرق ثلاثة أشهر. ومن بين الشروط أن تكون المتقدمة غير متزوجة ولا يقل عمرها عن 20 عاما، ولديها رغبة في الانطلاق في رحلة إلى الفضاء. وآخر موعد لتقديم الطلبات هو 17 يناير/كانون الثاني، على أن يُتخذ القرار النهائي بحلول نهاية مارس/آذار المقبل. وستكون هذه الرحلة أول زيارة للقمر من قبل إنسان منذ هبوط سفينة الفضاء \"أبولو 17\" التابعة لوكالة الفضاء الأمريكية ناسا على القمر في عام 1972.", "doc2": "ਯੂਸਾਕੋ ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਸਪੇਸ-ਐੱਕਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਨਿੱਜੀ ਚੰਨ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਫੈਸ਼ਨ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ, 44 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਯੂਸਾਕੋ ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਸਪੇਸ-ਐੱਕਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਨਿੱਜੀ ਚੰਨ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਲਾਨ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚੰਨ 'ਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਬਣਨਗੇ। ਸਟਾਰਸ਼ਿਪ ਨਾਂ ਦੇ ਰਾਕਟ 'ਤੇ 2023 ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ 1972 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਚੰਨ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਦਾ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ 27 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਆਯਾਮ ਗੋਰਕੀ ਨਾਲ ਬ੍ਰੇਕ-ਅਪ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਆਨਲਾਈਨ ਕੀਤੀ ਅਪੀਲ ਵਿੱਚ ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਅਨੁਭਵ ਕਿਸੇ 'ਖਾਸ' ਔਰਤ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ 'ਮੈਚ-ਮੇਕਿੰਗ' ਲਈ ਐਪਲਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕੱਲਾਪਨ ਤੇ ਖਾਲੀਪਨ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ, ਉਹ ਹੈ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਬਾਰੇ।\" \"ਮੈਂ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਲੱਭਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਪੁਲਾੜ ’ਚ ਜਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਾਰੇ ਸਭ ਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ।\" ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਦੀ ਖੋਜ ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਨੇ ਕੁਝ ਸ਼ਰਤਾਂ ਤੇ ਐਪਲੀਕੇਸ਼�� ਪਾਉਣ ਦੀ ਵਿਧੀ ਦਾ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਸਿੰਗਲ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਮਰ ਹੈ, ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਹਨ ਤੇ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹਨ, ਉਹ ਇਸ ਲਈ ਐਪਲਾਈ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਖਰੀ ਤਰੀਕ 17 ਜਨਵਰੀ ਹੈ ਤੇ ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਫੈਸਲਾ ਮਾਰਚ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਲੈਣਗੇ। ਡਰਮ ਵਜਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਨੇ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਫਾਰਮ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਨੇ 10 ਕਰੋੜ ਯੈਨ (6.25 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ) 100 ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਉਹ ਲੋਕ ਹੋਣਗੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਦਾ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। \"ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ, ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਮੈਨੂੰ ਫੋਲੋ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਟਵੀਟ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।\" ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਨੇ ਚੰਨ 'ਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਟਿਕਟ ਵੀ ਖਰੀਦੀ ਹੈ ਆਨਲਾਈਨ ਕੱਪੜੇ ਵੇਚਣ ਦੀ ਕੰਪਨੀ, ਜ਼ੋਜ਼ੋ, ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਬਾਰੇ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਰੀਬ 300 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ (212 ਅਰਬ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ) ਦੇ ਮਾਲਕ ਹਨ ਤੇ ਆਪਣੀ ਦੌਲਤ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਉਹ ਕਲਾ 'ਤੇ ਖਰਚਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਏ ਜਦੋਂ ਉਹ ਚੰਨ 'ਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਆਮ ਯਾਤਰੀ ਵਜੋਂ ਚੁਣੇ ਗਏ। ਉਹ ਈਲੋਨ ਮਸਕ ਦੀ ਸਪੇਸ-ਐੱਕਸ ਨਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਚੰਨ 'ਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ 'ਮੈਚ-ਮੇਕਿੰਗ' ਲਈ ਐਪਲਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਨੇ ਚੰਨ 'ਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਟਿਕਟ ਵੀ ਖਰੀਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦਾ ਅਜੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ। ਪਰ ਮਸਕ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 'ਬਹੁਤ ਪੈਸੇ' ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਮੇਜ਼ਾਵਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਕਈ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਦੀ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54874242", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-54883932", "doc1": "فالانتقال المنظم القانوني السلمي للسلطة يعد أحد السمات المميزة للديمقراطية الأمريكية. ولهذا السبب أدى إعلان الرئيس دونالد ترامب عدم قبوله الهزيمة أمام جو بايدن إلى خلق موقف جديد ومثير للقلق بالنسبة للبلاد، كما أنه يضع المحللين أمام تحدي دراسة سيناريوهات لم يسبق التفكير فيها. \"لم تنته بعد\" كان ترامب يلعب الغولف خارج العاصمة واشنطن حين أعلنت القنوات الإخبارية الكبرى في الولايات المتحدة عن فوز بايدن في الانتخابات يوم السابع من نوفمبر/ تشرين الثاني الجاري. ثم مالبث أن أصدر فريق حملة الرئيس بياناً يشدد فيه على أن \"الانتخابات لم تنته بعد\". وقال ترامب في بيانه \"نعلم جميعاً لماذا يندفع جو بايدن إلى الظهور ويدعي أنه الفائز، ولماذا يحاول حلفاؤه الإعلاميون مساعدته جاهدين، لأنهم لا يريدون للحقيقة أن تنكشف\". وأضاف \" الحقيقة ببساطة هي أن هذه الانتخابات لم تنته بعد\". مواضيع قد تهمك نهاية وأشار البيان إلى أن ترامب سيواصل رفض النتيجة من خلال الدعاوي القضائية، زاعماً حدوث تزوير في الانتخابات. ترامب كان يلعب الغولف حين أعلنت وسائل الإعلام فوز بايدن ينص الدستور الأمريكي بوضوح على أن الولاية الرئاسية الحالية تنتهي \"ظهر يوم 20 يناير/ كانون الثاني\". وقد تمكن جو بايدن من الفوز بعدد كاف من الولايات بما يضمن له أكثر مما يحتاجه من أصوات المجمع الانتخابي، وهي 270 صوتا. لذا يحق له تولي الرئاسة للسنوات الأربع القادمة. وفي المقابل يمتلك دونالد ترامب الإمكانيات القانونية والشرعية التي يحق له استخدامها للطعن في نتيجة التصويت، غير أنه ما لم تحدث تحولات دراماتيكية داخل المحاكم في المستقبل القريب ولم يُثبت ادعاءاته بحدوث مخالفات في الانتخابات، فإن يوم 20 يناير/ كانون الثاني هو موعد تولي الرئيس الجديد المنصب، والذي يجب فيه على ترامب أن يترك المنصب. وظيفة مُعلن عنها كان ترامب قد حذر بشكل واضح خلال حملته الانتخابية من أنه لن يقبل الهزيمة. وقال مراراً إنه عازم على البقاء في السلطة بصرف النظر عما تقوله هيئة الانتخابات، مشيراً إلى أن الحالة الوحيدة التي يمكن أن يخسر فيها ستكون في حال سُرقت الانتخابات. لذا بدأت البلاد في مناقشة ما سيحدث في حال نفذ ترامب تهديده وحاول التشبث بالسلطة. حتى أن جو بايدن قد سبق وتحدث عن هذه الفرضية. ففي لقاء تلفزيوني أُجري في 11 يونيو/ حزيران، طرح المذيع الساخر تريفر نواه سؤالاً على بايدن حول ما إذا كان قد فكر في احتمال رفض ترامب إخلاء المقر الرئاسي في حال مُني بالهزيمة. فأجاب بايدن \" نعم، فكرت في ذلك\"، مضيفاً أنه مقتنع بأنه في موقف كهذا سيكون الجيش مسؤولاً عن منعه من الاستمرار في المنصب، وسيقوم ببساطة بإخراجه من البيت الأبيض. وأكد بايدن في بيان نشرته حملته يوم الجمعة على أن الناخبين -وليس المرشحون- هم من يقررون نتيجة الانتخابات. وجاء في البيان أن \" الشعب الأمريكي سيقرر نتيجة هذه الانتخابات، وحكومة الولايات المتحدة قادرة تماماً على إخراج المتسللين من البيت الأبيض\". من الممكن أن تقع على عاتق الشرطة القضائية أو جهاز الخدمة السرية مهمة اصطحاب ترامب إلى خارج المقر الرئاسي. إذا رفض ترامب مغادرة المنصب فربما يتعين على أفراد الخدمة السرية اصطحابه لخارج البيت الأبيض وتُعد الخدمة السرية هيئة مدنية تتولى مسؤولية أمن الرئيس، كما أنها مُلزمة قانوناً بحماية الرؤساء السابقين، وستواصل حماية ترامب بعد يوم 20 يناير/ كانون الثاني. ومنذ أن صار تقدم بايدن في الانتخابات واضحاً وبدا إعلان فوزه وشيكا، عززت الخدمة السرية اجراءات حماية الرئيس المنتخب. ويحظي بايدن عملياً بالحماية مثل الرئيس رغم إصرار ترامب على أن المرشح الديمقراطي قد مُني بالهزيمة. جهاز الخدمة السرية عزز حماية بايدن في الأيام الأخيرة سيناريو غير مستبعد؟ في حال وقوع السيناريو الأكثر استبعاداً، وأصر ترامب على رفضه مغادرة المنصب، قد يكون من الضروري تقييم ولاء قوات الأمن للرئيس. وقد سألت بي بي سي عدداً من الخبراء عما إذا كان من الممكن أن يحاول ترامب استخدام قوات الأمن من أجل البقاء في السلطة بصورة غير شرعية. \"يعد قيام رئيس باستغلال صلاحياته من أجل البقاء في السلطة بعد خسارته الانتخابات أمراً صعباً ومن شأنه تقويض مباديء رئيسية، لكنه ليس مستبعدا\"، كما قال لبي بي سي البروفيسور داكوتا رودسيل خبير سياسة وتشريعات الأمن الوطني في جامعة ولاية أوهايو. وحذر من أن \"ذلك قد يلحق ضرراً هائلاً بالبلاد وبالمبادئ المهمة للعلاقات المدنية العسكرية وبالآفاق العالمية للديمقر��طية\". غير أنه أوضح أن سيناريو تشبث ترامب بالرئاسة مدعوماً بقوات الأمن - في رأيه- غير وارد حدوثه. وأضاف \" أفراد الجيش يقسمون الولاء للدستور لا للسياسي الموجود في السلطة. كما أن أعلى مسؤول عسكري في البلاد وهو الجنرال مارك ميلي رئيس الأركان المشتركة للجيش أكد مراراً على أن الجيش لن يكون له دور في هذه الانتخابات\". رئيس هيئة الأركان الأمريكية المشتركة مارك ميلي بجوار ترامب في وقت خرجت فيه مظاهرة مناهضة للعنصرية أمام البيت الأبيض آخرون أيضاً يشاطرون البروفيسور رودسيل التفكير في الأمر، من بينهم كيشا بلين الأستاذة في جامعة بيستبرغ والخبيرة في دراسة حركات الاحتجاج الاجتماعية، والتي قالت لبي بي سي \"مجرد حقيقة أنه يتعين علينا نسأل أنفسنا إذا ما كانت القوات المسلحة ستتدخل في الانتخابات تكشف الكثير عن الحالة المحزنة التي آلت إليها الأمور في بلادنا\". وأضافت \"قبل أربع سنوات، لم يكن أغلب الأمريكيين يتخيلون هذا. لكن بعد رؤية ترامب وقد نشر القوات الفيدرالية (خلال الاحتجاجات ) في بورتلاند وواشنطن خلال الأشهر الأخيرة، يعد هذا مصدراً حقيقاً للقلق. لا اعتقد أنه سيناريو مرجح، لكن لا يمكننا أن نستبعده كاحتمال خطير، بالنظر إلى كل ما حدث خلال هذا العام\". وبالفعل خلال الاحتجاجات المناهضة للعنصرية التي خرجت منتصف العام الجاري كان ترامب يدرس إمكانية نشر الجيش لفض المظاهرات. ففي 5 يونيو/ حزيران الماضي ذكرت صحيفة نيويورك تايمز أن الجنرال ميلي أقنع ترامب بعدم تفعيل قانون التمرد لعام 1807 بهدف حشد القوات العاملة في أنحاء البلاد لقمع الاحتجاجات. وقالت الصحيفة إن ذلك \"خط يقول عدد من المسؤولين العسكريين الأمريكيين إنهم لن يتخطوه حتى وإن أمر الرئيس\". وفي نهاية الأمر أمر ترامب باستخدام الحرس الوطني، والذي يتصرف وفقاً لسلطة الرئيس أو حاكم الولاية تبعاً للظروف. كما شاركت عناصر من قوات الأمن غير العسكرية -الذين يرفعون تقاريرهم إلى وزارة الأمن الداخلي- في احتواء الاحتجاجات التي خرجت في واشنطن وبورتلاند ومدن أمريكية أخرى. لذا تكهن البعض بأنه في ظل أزمة تنجم عن الانتخابات، قد يأمر ترامب بنشر عدد من الأفراد المسلحين غير العسكريين. ومع ذلك، من الصعب تخيل أن تكون هذه خطوة ناجحة من جانب ترامب للبقاء في السلطة، على افتراض أن قوات الأمن لن تضع نفسها رهينة المصير السياسي للرئيس. ماذا يحدث لو رفض ترامب مغادرة البيت الأبيض؟ عنف متوقع؟ يقول البروفيسور رودسيل إنه قلق بشأن سيناريوهات محتملة لهذه المسألة. \" كتبت سابقاً عن احتمال محاولة الرئيس ترامب استخدام أمر تنفيذي، أو محاولة وزارة العدل التي يهيمن عليها حلفاؤه السياسيون إصدار \"توجيه\" يشير إلى أنه يجب على السلطة التنفيذية اعتبار ترامب هو الفائز في انتخابات متنازع عليها\"، كما قال الخبير لبي بي سي. لكنه حذر من أن ذلك سيكون \"غير مناسب وغير مقبول تماما\". وأضاف \"صدور أوامر للجيش بمواصلة أداء التحية العسكرية للرئيس بعد انتهاء ولايته ظهر يوم 20 يناير/ كانون الثاني سيضع الجيش في موقف مستحيل. \" نصف سكان البلاد والكثيرون حول العالم سيعتقدون أن الجيش الأمريكي غير السياسي اتخذ موقفاً حزبياً. يجب ألا يتلقى الجيش أمراً كهذا أبدا\"، كما يقول البروفيسور رودسيل. محللون يحذرون من أن عدم اعتراف مرشح خاسر بالهزيمة في أي انتخابات يهدد باندلاع اضطرابات مدنية وبعض النظر عن السيناريو المتطرف الذي ��تعرض فيه استقلالية القوات المسلحة للخطر بسبب خلافات سياسية حزبية، يحذر آخرون من أن الوضع السياسي الراهن يمكن أن يؤدي إلى ظهور أعمال عنف في مناطق أخرى. وتقول كيشا بلين لبي بي سي إن رفض مرشح خاسر في انتخابات رئاسية قبول النتيجة يمكن أن يؤدي إلى \"حدوث اضطرابات مدنية خطيرة\". وترى بلين أن الخطاب الرئاسي \"عزز إمكانية وقوع احتجاجات وربما أعمال عنف\". ولعل الوضع الذي شهدته مدن أمريكية عدة في الأشهر الأخيرة، من متظاهرين مسلحين يعبرون عن دعمهم للرئيس، بالإضافة إلى ظهور جماعات معارضة راديكالية في الشوارع بعضها مسلح أيضا، يعد بمثابة تذكير بالعنف المحتمل الذي يحمله التوتر السياسي الراهن في الولايات المتحدة .", "doc2": "ਟਰੰਪ ਦਾ ਹਾਰ ਨਾ ਮੰਨਣ 'ਤੇ ਅੜ੍ਹੇ ਰਹਿਣਾ ਕਈ ਨਵੀਂਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਖੂਬੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦਾ ਹਾਰ ਨਾ ਮੰਨਣ 'ਤੇ ਅੜ੍ਹੇ ਰਹਿਣਾ ਕਈ ਨਵੀਂਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਜਾਣਕਾਰ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਕੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- 'ਚੋਣਾਂ ਅਜੇ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਈਆਂ' 7 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਆਈ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਟਰੰਪ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਗੋਲਫ਼ ਖੇਡ ਰਹੇ ਸਨ। ਖ਼ਬਰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰ ਕੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, \"ਚੋਣਾਂ ਅਜੇ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਈਆਂ।\" 7 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਆਈ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਟਰੰਪ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਗੋਲਫ਼ ਖੇਡ ਰਹੇ ਸਨ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, \"ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜੋ ਬਾਇਡਨ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਜੇਤੂ ਵਜੋਂ ਗ਼ਲਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਜਲਦੀ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ? ਉਹ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਸੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਵੇ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਇਡਨ 'ਤੇ ਧੋਖਾਖੜੀ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਲਗਾਏ। ਜੋ ਬਾਇਡਨ ਨੇ 270 ਤੋਂ ਵੱਧ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਲ ਕਾਲਜ ਦੇ ਵੋਟ ਜਿੱਤੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕਾਨੂੰਨੀ ਰਸਤੇ ਬਚੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਜੋ ਵੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕੋਈ ਵੀ ਸਬੂਤ ਉਹ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੋਰਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਬਚੇਗੀ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ 20 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਬਾਇਡਨ ਨਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਕਾਰਜਭਾਰ ਸੰਭਾਲ ਲੈਣਗੇ। ਸੈਨਾ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਟਰੰਪ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਹਾਰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ ਅਦਾਲਤ ਜਾਣਗੇ ਭਾਵੇਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਕੁਝ ਵੀ ਹੋਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਤਾਂ ਹੀ ਹਾਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੇਕਰ ਵੋਟਾਂ ਖੋਹੀਆਂ ਜਾਣ। 11 ਜੂਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨੂੰ ਇੱਕ ਟੀ��ੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਬਾਈਡਨ ਕੋਲੋਂ ਇਹ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਟੰਰਪ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦੇਣ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਇਸ ਬਾਰੇ ਮੈਂ ਸੋਚਿਆਂ ਹੈ।\" ਟਰੰਪ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕਾਨੂੰਨੀ ਰਸਤੇ ਬਚੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸੈਨਾ ਇਹ ਤੈਅ ਕਰੇਗੀ ਕਿ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਸੀਕਰੇਟ ਸਰਵਿਸ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇਣਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਸੀਕਰੇਟ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਕੁਝ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਮਝਮਾ ਚਾਹਿਆ ਕਿ ਕੀ ਅਜਿਹਾ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਖ਼ਾਸ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਸਥਿਤੀ ਖੜੀ ਕਰ ਦੇਣ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਓਹੀਓ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਚੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਕੋਤਾ ਰਸੈਡਿਲ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਕਿਸੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲਈ ਚੋਣਾਂ ਹਾਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਦਾ ਗ਼ਲਤ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮਝ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ।\" \"ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਲਈ, ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸੈਨਾ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਲਈ, ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਅਤੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੰਬੋਧਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਵੱਲ ਵੀ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜੁਆਇੰਟ ਚੀਫਸ ਆਫ ਸਟਾਕ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਜਨਰਲ ਮਾਰਕ ਮਿਲੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕਹਿ ਚੁਕੇ ਹਨ ਕਿ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਨਾ ਦੀ ਕੋਈ ਭੂਮਿਕਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਕੇਸ਼ਆ ਬਲਾਇਨ ਪਿਟਸਬਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰ ਹੈ, ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਾਡਾ ਸੈਨਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਤ ਕਿੰਨੇ ਮਾੜੇ ਹਨ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਚਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਪੋਰਟਲੈਂਡ ਅਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਫੈਡਰਲ ਏਜੰਟਸ ਨੂੰ ਭੇਜਣ (ਦੰਗਿਆਂ ਤੋਂ ਸਮੇਂ) ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਇੱਕ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ, ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਸੰਭਵਾਨਾ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਦਾ ਸਕਦਾ।\" ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਜਨਰਲ ਮਿਲੇ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ 18-7 ਇਨਸਰੈਕਸ਼ਨ ਐਕਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।\" \"ਇਹ ਇੱਕ ਸੀਮਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਾ ਦੇ ਕਈ ਅਧਿਕਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਸੈਨਾ ਦੇ ਇਨਕਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਰੰਪ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਗਾਰਡ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਸੀ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਗ਼ੈਰ-ਸੈਨਿਕ ਟੁਕੜੀਆਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਟਰੰਪ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਹਾਰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ਕੁਝ ਲਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹਾਲਾਤ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟੁਕੜੀਆਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕਿਉਂਕਿ ਸੈਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੇਜੋੜ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹਿਣਗੇ। ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ? ਰੂਡੈਸਿਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦਾ ਡਰ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੈਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਹਿਲੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਇੱਕ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਆਦੇਸ਼ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਿਆਸੀ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੇ ਕੰਟ੍ਰੋਲ ਵਾਲੇ ਡਿਪਾਰਮੈਂਟ ਆਫ ਜਸਟਿਸ ਨੂੰ ਇਹ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸ਼ਾਖ਼ਾ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜੇਤੂ ਮੰਨੀਆ।\" ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਜਨਰਲ ਮਿਲੇ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ 18-7 ਇਨਸਰੈਕਸ਼ਨ ਐਕਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਚਿਤਾਵਨੀ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਬਿਲਕੁੱਲ ਗ਼ਲਤ ਅਤੇ ਆਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਲਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।\" \"ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਇਹ ਆਦੇਸ਼ ਦੇਣਾ ਹੈ ਕਿ 20 ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯਾਨਿ ਕਾਰਜਕਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਸਲਾਮੀ ਦੇਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਅਜੀਬ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ।\" \"ਅੱਧੀ ਦੁਨੀਆਂ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਈ ਲੋਕ ਇਹ ਸੋਚਣ ਲੱਗਣਗੇ ਗ਼ੈਰ ਸਿਆਸੀ ਸੈਨਾ ਨੇ ਕੋਈ ਪੱਖ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ।\" ਕੀਸ਼ਆ ਬਲਾਇਨ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਤੋਂ ਜੁੜੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਲੋਕ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਤਾਂ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜ ਸਕਦੀ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-43707815", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43748852", "doc1": "وقال ترامب إنه يبحث الأمر مع القادة العسكريين وسيقرر من المسؤول عن الهجوم، سواء كانت ال��كومة السورية أو روسيا أو إيران او جميعهم . ترامب يتوعد بـ\"ثمن باهظ\" للهجوم \"الكيميائي\" على المدنيين في سوريا واشنطن تنفي مسؤوليتها عن قصف قاعدة تيفور الجوية السورية وقد تصاعدت حدة الادانة الدولية لما حدث في دوما، إذ حذرت سفيرة الولايات المتحدة لدى الأمم المتحدة، نيكي هيلي، من أن واشنطن سترد على ذلك الهجوم الذي تقول إن الرئيس السوري بشار الأسد يتحمل المسؤولية عنه، سواء تصرف مجلس الأمن أم لا. أما السفير الفرنسي لدى المنظمة الدولية فقد قال إن الغاز السام استخدم عمدا. الحرب السورية: من يقاتل من؟ ولماذا؟ لكن السفير الروسي، فاسيلي نيبينزيا، فقد أكد في جلسة طارئة عاصفة لمجلس الأمن أن المعارضة السورية هي من نفذت الهجوم . كما دعا أعضاء الهيئة الدولية للرقابة على الأسلحة الكيميائية إلى زيارة سوريا للتحقيق بشان المزاعم حول هجوم كيميائي في بلدة دوما في الغوطة الشرقية بالقرب من دمشق. وفي رده على الهجوم المشتبه بأنه هجوم كيماوي، أدان مفوض الأمم المتحدة لحقوق الإنسان،زيد رعد الحسين، الدول الكبرى في العالم ومجلس الأمن نفسه، قائلا إن الرد على استخدام الأسلحة الكيماوية في سوريا الآن وفي الماضي كان مجرد كذبة جماعية وفشل ذريع.", "doc2": "ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਰੂਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ੱਕੀ ਕੈਮੀਕਲ ਹਮਲੇ ਦੇ ਜਵਾਬ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਚੇ ਵਰਨਾ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਯੁੱਧ ਛਿੜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਚਲੇ ਰਾਜਦੂਤ ਵੈਸਲੀ ਨੇਬੈਂਜੀਆ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਫ਼ੌਰੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਯੁੱਧ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਹੈ।\" ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਸੂਬੇ ਇਬਲਿਦ ਦੇ ਖਾਨ ਸ਼ੇਖੁਨ ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਕ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਿਆਂ ਨੂੰ ਦਫਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਬਰ ਪੁੱਟ ਰਹੇ ਲੋਕ। ਰੂਸ ਨੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਉੱਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਥਿਤੀ \"ਬਹੁਤ ਖਤਰਨਾਕ\" ਹੈ। ਰੂਸ ਵਲੋਂ ਹਮਲੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਪੱਛਮੀ ਤਾਕਤਾਂ ਸੀਰੀਆ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਰੂਸ ਸੀਰੀਆਈ ਹਮਦਰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੀ ਇਕ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੇਬੈਂਜੀਆ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਕਰ ਕਰਦੇ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਫੌਜੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਤਣਾਅ ਜਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਮੈਨੂਅਲ ਮੈਕਰੌਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਡੂਮਾ ਵਿੱਚ ਹਮਲਾ ਸੀਰੀਆ ਨੇ ਹੀ ਕੀਤਾ ਸੀ'। ਬਰਤਾਨਵੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੈਰਿਜ਼ਾ ਮੇਅ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੈਬਨਿਟ 'ਰਸਾਇਣਕ ਹੱਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਹੋਰ ਵਰਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਾਰਵਾਈ' ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਉੱਧਰ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪੂਰਬੀ ਗੂਟਾ 'ਚ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਮੀਕਲ ਹਮਲੇ ਦੇ ਲੱਛਣ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੇ��ੋਕ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-57218662", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-57196469", "doc1": "فلسطينيون يحتفلون في مدينة غزة بعد إعلان وقف إطلاق النار وقد أنهى وقف إطلاق النار الحرب التي استمرت 11 يوما، والتي شهدت إطلاق مسلحي الفصائل المسلحة في غزة 4 آلاف صاروخ باتجاه إسرائيل وقيام الجيش الإسرائيلي بضرب 1500 هدف في غزة. وقُتل 243 شخصا على الأقل، من بينهم أكثر من 100 امرأة وطفل في غزة، وفقا لوزارة الصحة هناك. وقالت إسرائيل إنها قتلت 225 مسلحا على الأقل خلال القتال. الأنظار تتجه إلى خيارات السلام مع استمرار الهدنة بين إسرائيل والمقاومة الفلسطينية وتقول الخدمة الطبية الإسرائيلية إن 12 شخصا، بينهم طفلان، قتلوا في إسرائيل. مواضيع قد تهمك نهاية ما هي تفاصيل وقف إطلاق النار؟ وقف إطلاق النار هو ببساطة إعلان من كلا الجانبين بعدم الاستمرار في القتال إما إلى أجل غير مسمى أو لفترة زمنية محدودة. نظام القبة الحديدية الدفاعي الإسرائيلي مصمم لاعتراض الصواريخ القادمة ومن الممكن تماما استئناف القتال في مرحلة ما، وهذا الحكم يأتي بناء على المواجهات السابقة بين إسرائيل وحماس، والتي انتهت بوقف إطلاق النار. ما قوة ترسانة حركة حماس؟ القبة الحديدية الإسرائيلية: كيف تعمل وما مدى فعاليتها؟ واتفق الجانبان على وقف القتال في الساعة 02:00 بالتوقيت المحلي يوم الجمعة الماضي (23:00 بتوقيت غرينتش يوم الخميس). وفي الفترة التي سبقت ذلك الموعد النهائي، كانت هناك تقارير عن غارات جوية إسرائيلية على غزة وإطلاق صواريخ على إسرائيل. ما هي شروط وقف إطلاق النار؟ لم يتم الإعلان إلا عن القليل من التفاصيل، مع إجراء مفاوضات لوقف إطلاق النار خلف الكواليس. وشاركت قوى إقليمية مثل مصر وقطر في تلك المفاوضات، وكذلك الولايات المتحدة والأمم المتحدة. وأصدر مكتب رئيس الوزراء الإسرائيلي بيانا قال فيه إن إسرائيل وافقت على وقف \"متبادل وغير مشروط\" للأعمال العدائية. أطفال فلسطينيون يعودون إلى منزلهم في بيت حانون بعد وقف إطلاق النار وقال أحد قادة حماس لبي بي سي في غزة إن إسرائيل وافقت على \"رفع أيديها\" عن المسجد الأقصى في القدس الشرقية المحتلة وحي الشيخ جراح القريب الذي شهد تحركات لمستوطنين يهود لطرد عائلات فلسطينية. بيد أن إسرائيل نفت ذلك. الشيخ جراح: ساحة معركة بين المستوطنين والفلسطينيين حقائق عن اسرائيل حقائق عن الأراضي الفلسطينية وكانت هاتان المسألتان بؤرتي اشتعال دفعتا إلى اندلاع الأعمال العدائية بين الجانبين في وقت سابق من شهر مايو/آيار الجاري. وقال رئيس الوزراء بنيامين نتنياهو إن الغارات الجوية الإسرائيلية على غزة حققت \"نجاحا استثنائيا\" غير المعادلة مع حماس. رجال إنقاذ إسرائيليون في منزل في عسقلان ضربه صاروخ أطلق من غزة وأفادت الأنباء أن إسرائيل سمحت بإعادة فتح أحد المعابر إلى قطاع غزة للسماح بدخول المساعدات الإنسانية إلى المنطقة. وقد تم رفع معظم القيود الطارئة على الحركة في جميع أنحاء إسرائيل، وسيتم استئناف الرحلات الجوية في غضون أيام قليلة. كم سيستمر وقف إطلاق النار؟ لا يرتبط وقف إطلاق النار الذي تم التوصل إليه بين الجانبين بإطار زمني، وقد أعرب القادة في جميع أنحاء العالم عن أملهم في أن يستمر إلى أجل غير مسمى. وقالت مصر إنها سترسل وفدين لمراقبة وقف إطلاق النار، أحدهما إلى تل أبيب والآخر إلى غزة، وسوف يبحث الوفدان عن سبل للحفاظ على وقف إطلاق النار بشكل دائم، بحسب تقارير. وقال الرئيس الأمريكي جو بايدن إن هذه الخطوة أتاحت \"فرصة حقيقية\" لإحراز تقدم. بالفيديو: احتفالات تعم غزة مع بدء سريان وقف إطلاق النار وقال بيان صادر عن الاتحاد الأوروبي: \"نُشيد بمصر والأمم المتحدة والولايات المتحدة وغيرها من الدول التي لعبت دورا في تسهيل التوصل إلى وقف لإطلاق النار بين الجانبين\". وقالت الصين إنها تأمل في أن تنفذ الأطراف وقف إطلاق النار بشكل جدي. كما رحب رئيس الوزراء البريطاني بوريس جونسون بوقف إطلاق النار، لكنه قال إنه يجب على الجانبين الآن إيجاد \"حل دائم\" للصراع. ومع ذلك ، فإن وقف إطلاق النار لا يعالج القضايا الأساسية العالقة بين إسرائيل والفلسطينيين. اتفاق وقف إطلاق النار بين إسرائيل وحماس يدخل حيز التنفيذ ما هي الظروف المعيشية في قطاع غزة؟ وقد كانت هناك محاولات عديدة، على مر السنين، لحل المشكلات العالقة بين الجانبين، ولكن دون نجاح. وتشمل تلك المشكلات الوضع المستقبلي للقدس ومصير المستوطنات اليهودية في الضفة الغربية المحتلة وقضية اللاجئين الفلسطينيين وما إذا كان ينبغي إقامة دولة فلسطينية أم لا. ماذا حدث في عمليات وقف إطلاق النار السابقة؟ عندما دخلت القوات البرية الإسرائيلية إلى غزة في نزاع 2014 كانت هناك محاولات عديدة لتنفيذ وقف إطلاق النار قبل أن تتوقف الأعمال العدائية في النهاية. وفي عام 2008، انهار وقف إطلاق النار الذي تفاوضت عليه مصر في وقت سابق من ذلك العام بحلول شهر نوفمبر/تشرين الثاني، وشنت إسرائيل هجوما بريا كبيرا على غزة في الشهر التالي. غارة إسرائيلية ليلية تقتل أحد أهم أطباء غزة ومعظم أفراد أسرته وقد حذر وزير الدفاع الإسرائيلي بيني غانتس، في جولة القتال الأخيرة، من أن \"الواقع على الأرض\" سيُحدد ما الذي سيحدث بعد ذلك بين إسرائيل وحماس. وأضاف قائلا إن الجيش الإسرائيلي سيبقي على جاهزيته لحماية المواطنين الإسرائيليين.", "doc2": "ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 243 ਜਾਨਾਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 100 ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਬੱਚੇ ਹਨ ਇਹ ਗੋਲੀਬੰਦੀ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਤੜਕੇ ਲਾਗੂ ਹੋਈ ਅਤੇ 11 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਜਾਰੀ ਬੰਬਾਰੀ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 240 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਨਾਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਕੈਬਿਨਿਟ ਨੇ \"ਆਪਸੀ ਅਤੇ ਬੇਸ਼ਰਤ\" ਗੋਲੀਬੰਦ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹਮਾਸ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵੀ \"ਆਪਸੀ ਅਤੇ ਨਾਲੋ-ਨਾਲ\" ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ 02:00 ਵਜੇ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਿਨਿਆਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਕਿਹਾਕਿ ਇਹ ਗੋਲੀਬੰਦੀ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਲੈ ਕੇ ਆਈ ਹੈ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ 100 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ। ਹਮਾਸ ਨੇ ਵੀ ਰਾਕਟਾਂ ਨਾਲ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ 10 ਮਈ ਨ��ੰ ਜੰਗ ਛਿੜੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਕਈ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ-ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਜਾਰੀ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਤਿਕਾਰੇ ਜਾਂਦੇ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਥਾਂ 'ਤੇ ਹਿੰਸਾ ਹੋਈ। ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਰਾਕਟ ਸੁੱਟਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਵੀ ਮੋੜਵੀਂ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਹਮਾਸ ਅਧੀਨ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 232 ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 100 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਮੁਤਾਬਕ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 150 ਮਿਲੀਟੈਂਟ ਵੀ ਸਨ। ਜਦਕਿ ਹਮਾਸ ਨੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਸੰਖਿਆ ਨਹੀਂ ਦੱਸੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਜਾਣੋ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਬਾਰੇ ਕਿਸ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਇਜ਼ਰਾਈਵ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੈਬਨਿਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਗੋਲੀਬੰਦੀ ਦੇ ''ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਇੱਕਮਤ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ'' ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਾਜ਼ਾ ਅਭਿਆਨ ਨਾਲ ''ਅਜਿਹਾ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ'' ਹਮਾਸ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਏਐੱਫਪੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਗੋਲੀਬੰਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਫਲਸਤੀਨੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਿਨਿਆਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਦੀ ਹਾਰ। ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ ਗੋਲੀਬੰਦੀ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਿਵੇਂ ਸਿਰੇ ਚੜ੍ਹਿਆ ਇਸ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਦੋਹਾਂ ਧਿਰਾਂ 'ਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਦਬਾਅ ਵਧਦਾ ਹੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਪੀਐੱਮ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੰਘਰਸ਼ ਰੋਕਣ ਲਈ ਉਹ ਅਹਿਮ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਿਸਰ, ਕਤਰ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਵਿਚੋਲਗੀ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲੈ ਕੇ ਗਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-54048074", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54069530", "doc1": "تقدر قيمة المجموعة حاليا بأكثر من 40.000 جنيه إسترليني ولد ماثيو روبسون، من مدينة تونتون، عام 1992، وقد أنفق والده (بيت) حوالي 5000 جنيه إسترليني، على مدار حياته، لشراء 28 زجاجة من مشروب ماكالان (Macallan) الكحولي، كهدايا عيد ميلاد. وقد طرحت هذه المجموعة التي تبلغ قيمتها حاليا أكثر من 40 ألف جنيه إسترليني للبيع. وقال ماثيو إنها \"ربما لم تكن\" أفضل هدية لصبي صغير ولكن مع وجود \"تعليمات صارمة بعدم فتحها أبدًا\" أصبحت بمثابة مدخرات ثمينة. وأضاف \"كل عام كنت أستلمها كهدية عيد ميلاد\"...كنت أعتقد أنها كانت هدية غريبة لأني كنت صغيرا ولا يسمح لي بشرب الكحول\". مواضيع قد تهمك نهاية وقال إنه إضافة إلى \"أنني كنت التزم ب��عليمات صارمة، بألا أفتحها أبدا. حاولت جاهدا (الالتزام) ونجحت، والآن زجاجات الويسكي كلها لا تزال سليمة.\" يقول بيت والد ماثيو إن زجاجات الويسكي لم تكن هي الهدية الوحيدة التي أهديت لابنه. وقال بيت والد ماثيو، والذي تعود أصوله إلى مدينة ميلناثورت في اسكتلندا، إن أول زجاجة ويسكي اشتريتها، صنعت عام 1974، كانت \"لتبليل رأس الطفل\" المولود. وأضاف \"اعتقدت أنه سيكون من الممتع لو اشتريت زجاجة كل عام، وانتهى بي الأمر مع 18 زجاجة من الويسكي لـ 18 عام متتالية في عيد ميلاد ابني الثامن عشر\". وأردف بيت \"لم تكن هي الهدية الوحيدة التي حصل عليها منا. كانت فقط رغبة مني في أن تكون هدية فريدة من نوعها، ولحسن الحظ استمرينا فيها\" ومنذ ذلك الحين، يقول الخبراء إن مشروب ماكالان (Macallan) أصبح من المقتنيات التي يجمعها الهواة، ويأمل ماثيو في بيع مجموعته مقابل 40 ألف جنيه إسترليني واستخدام المال كمقدم لشراء منزل. التزام ماثيو بتعليمات أبيه الصارمة بألا يفتح زجاجات الويسكي أبدا. وستباع المجموعة من قبل سمسار الويسكي، مارك ليتلر، الذي وصفها بأنها \"مجموعة مثالية\". وقال ليتلر \"قيمة ماكالان ارتفعت بشكل كبير خلال السنوات الخمس إلى العشر الماضية.. الحصول على مثل هذه المجموعة الكبيرة من الزجاجات هو الميزة الحقيقية التي ستباع على أساسها.\" وأضاف أنه كان هناك \"اهتمام كبير بالفعل\" بالمجموعة، خاصة من جانب مشترين في نيويورك وآسيا.", "doc2": "ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਕੱਠੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ 40,000 ਪੌਂਡ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੇਚਣ ਲਈ ਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਉਸ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਜਨਮ ਦਿਨ ‘ਤੇ ਪਿਤਾ ਵੱਲੋਂ 18 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਵ੍ਹਿਸਕੀ ਦੀ ਬੋਤਲ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵੱਜੋਂ ਮਿਲਦੀ ਸੀ। ਇੰਨਾਂ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ 'ਚ ਮਿਲੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਘਰ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਵੇਚ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਦੇ ਟੋਟਨ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਮੈਥੀਊ ਰੋਬਸਨ, 1992 ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਪੀਟ ਨੇ ਹਰ ਸਾਲ 5000 ਪੌਂਡ ਖ਼ਰਚ ਕਰਕੇ 28 ਸਾਲ ਤੱਕ ਮਕੈਲਨ ਸਿੰਗਲ ਮਾਲਟ ਵ੍ਹਿਸਕੀ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵੱਜੋਂ ਦਿੱਤੀ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਕੱਠੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ 40,000 ਪੌਂਡ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੇਚਣ ਲਈ ਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਮੈਥੀਊ ਰੋਬਸਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ‘ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਖ਼ਜਾਨਾ’ 28 ਸਾਲਾ ਮੈਥੀਊ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਦੇਣ ਲਈ ਵਧੀਆਂ ਤੋਹਫ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਤੋਹਫ਼ਾਂ ਇਸ ਸਖ਼ਤ ਹਦਾਇਤ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਇੰਨਾਂ ਨੂੰ ਕਦੀ ਖੋਲਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਖ਼ਜਾਨਾ ਬਨਣਗੀਆਂ। ਮੈਥੀਊ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਹਰ ਸਾਲ ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿਨ ਦੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵੱਜੋਂ ਮਿਲੀਆਂ। ਮੈਂ ਸੋਚਦਾ ਸੀ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਜੀਬ ਜਿਹਾ ਤੋਹਫ਼ਾ ਹੈ, ਕਿਉਕਿ ਮੈਂ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਛੋਟਾ ਸੀ। ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਹਦਾਇਤ ਸੀ ਕਿ ਇੰਨਾਂ ਨੂੰ ਕਦੀ ਵੀ, ਕਦੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਖੋਲ੍ਹਣਾ, ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਇਆ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਬਰਕਰਾਰ ਹਨ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੇ ਮਿਲਨਾਥੋਰਟ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸੀ, ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਂ ਵ੍ਹਿਸਕੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਬੋਤਲ 1974 ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਦਾ ਸਿਰ ਗਿੱਲ੍ਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਖ਼ਰੀਦੀ ਸੀ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਇਹ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੇ ਮੈਂ ਹਰ ਸਾਲ ਇੱਕ ਬੋਤਲ ਖ਼ਰੀਦਾਂ ਅਤੇ ਇਹ ਉਸ ਦੇ ਅਠਾਰਵੇਂ ਜਨਮ ਦਿਨ 'ਤੇ 18 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਵਿਸਕੀ ਦੀਆਂ, 18 ਬੋਤਲਾਂ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋਇਆ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਮਹਿਜ਼ ਤੋਹਫ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਬਸ ਤੋਹਫ਼ੇ ਨੂੰ ਵਿਲੱਖਣ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਕਿਸਮਤ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।\" ਇਹ ਵਿਸਕੀ ਬ੍ਰੋਕਰ, ਮਾਰਕ ਲਿਟਲਰ ਵੱਲੋਂ ਵੇਚੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ \"ਸੰਪੂਰਨ ਸੈਟ\" ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਵ੍ਹਿਸਕੀ ਵੇਚ ਕੇ ਬਣੇਗਾ ਘਰ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਕੈਲਨ ਵ੍ਹਿਸਕੀ ਸੰਭਾਲਕੇ ਰੱਖਣਯੋਗ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਥੀਊ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ 40,000 ਪੌਂਡ ਤੱਕ ਵੇਚ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇੰਨਾਂ ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘਰ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਾਸ਼ੀ ਵੱਜੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵ੍ਹਿਸਕੀ ਮਾਰਕ ਲਿਟਲਰ ਵੱਲੋਂ ਵੇਚੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ \"ਸੰਪੂਰਨ ਸੈਟ\" ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮਕੈਲਮ ਦਾ ਮੁੱਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧਿਆ। ਬੋਤਲਾਂ ਦਾ ਇੰਨਾਂ ਵੱਡਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਅਸਲ ਤੱਥ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਰੁਚੀ ਹੈ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨਿਊਯਾਰਕ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਖ਼ਰੀਦਾਰਾਂ ਦੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-39944590", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42218272", "doc1": "البيت الأبيض نفى صحة تقارير إعلامية التي تشير إلى أن ترامب (يسار) طلب من كومي (يمين) إنهاء تحقيق بشأن اتصالات أجراها فلين مع روسيا وقال ترامب قال لكومي \"آمل أن تنهي هذا الأمر\"، وذلك بعد لقاء جمعهما في البيت الأبيض في فبراير/شباط، بحسب مذكرة كتبها كومي. وتقول وسائل إعلام أمريكية إن كومي كتب المذكرة فور انتهاء اللقاء الذي جمعهما وذلك بعد يوم من استقالة فلين. ونفى البيت الأبيض صحة ما ورد في هذه التقارير. وأوضح في بيان أن صحيفة \"نيويورك تايمز\" والعديد من وسائل الإعلام لم يكونوا دقيقين في نقل الحوار الذي جرى بين ترامب وكومي. وأجبر فلين على الاستقالة في فبراير/شباط بعد 23 يوما من الخدمة في منصب مستشار ترامب للأمن القومي، وذلك بعدما كشف النقاب عن مناقشته رفع العقوبات الأمريكية عن روسيا مع السفير الروسي في واشنطن قبل أن يتولى ترامب منصبه رسميا، وأنه أعطى معلومات غير صحيحة لنائب الرئيس مايك بينس بشأن حوار له مع السفير الروسي في واشنطن قبل الانتخابات. وكان ترامب قد أقال كومي من منصبه، وهو ما أثار الكثير من ردود الفعل في واشنطن. واتهم منتقدي ترامب بمحاولته وضع ضغوط على مكتب التحقيقات الفيدرالي (أف بي آي) بشأن مزاعم التدخل الروسي في الانتخابات. فلين استقال في فبراير/شباط لماذا يجري تحقيق بشأن فلين؟ يجري مكتب التحقيقات الفيدرالي ولجنتي الاستخبارات في مجلس النواب ومجلس الشيوخ تحقيقا بشأن علاقة فلين بروسيا، كجزء من تحقيقات أوسع حول مزاعم بأن روسيا سعت إلى التأثير على نتائج الانتخابات الرئاسية الأمريكية. وتطال التحقيقات أيضا مزاعم بشأن اتصالات بين روسيا وأعضاء حملة الرئيس دونالد ترامب. وأثار قرار ترامب إقالة كومي في 9 مايو/أيار الكثير من المزاعم التي تفيد بأن ترامب قد يكون بقراره هذا حاول التغطية على علاقته بموسكو. ردود الفعل طالب الجمهوري جيسون شافتيز، رئيس لجنة المراقبة بمجلس النواب، بالحصول على نسخة من كافة المراسلات بين ترامب وكومي. وحدد موعدا غايته 24 مايو/أيار. وقال شافتيز عبر حسابه على تويتر: \"اجلبوا لي مذكرة كومي، أريد رؤيتها عاجلاً وليس آجلاً\". ولاقى طلب شافتيز دعما من قبل رئيس مجلس النواب بول ريان. لكن نائب رئيس مجلس النواب ريان كيفن أكد بأن هناك \"الكثير من المزاعم والقليل من الحقائق\". وقال زعيم كتلة الحزب الديمقراطي في مجلس الشيوخ تشاك شومر إنه \"شعر بالصدمة\" بسبب تقرير صحيفة نيويورك تايمز. وأضاف أن \"البلاد تواجه اختبارا غير مسبوق\"، مشيرا إلى أنه قال لجميع زملائه في المجلس أن \"التاريخ لنا بالمرصاد\". وقال آدم شيف، وهو أبرز عضو عن الحزب الديمقراطي في لجنة الاستخبارات بمجلس النواب، إن \" هذا يمثل تدخلاً أو عرقلة للتحقيق\".", "doc2": "ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਐੱਫਬੀਆਈ ਦੀ ਸਾਖ ਨੂੰ ਧੱਕਾ ਲੱਗਾ ਸੀ। ਫਲਿਨ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਜਾਇਜ਼: ਟਰੰਪ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਡਰੱਗ ਮਾਫ਼ੀਆ ਬਾਰੇ 6 ਦਿਲਚਸਪ ਤੱਥ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਉਸ ਵੇਲੇ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਲਾਹਕਾਰ ਰਾਬਰਟ ਮੁਲਰ ਤੇ ਰੂਸ ਦੀ ਕਥਿਤ ਦਖਲ-ਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਜ਼ੋਰਾਂ 'ਤੇ ਸੀ। ਆਖ਼ਰ ਕੀ ਹੈ ਇਹ ਮਾਮਲਾ? ਅਮਰੀਕੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ ਚੋਣਾ ਦੌਰਾਨ ਟਰੰਪ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਟੀਮ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਟਰੰਪ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਟੀਮ ਚੋਣਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੂਸ ਨਾਲ ਮਿਲੇ ਸੀ। ਕੀ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਹੈ? ਟਰੰਪ ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਮੈਂਬਰ ਰੂਸੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲੇ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਿਹੜੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ? ਸਾਬਕਾ ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਮਾਈਕਲ ਫਲਿਨ ਨੇ ਐੱਫਬੀਆਈ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਨਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਰਾਜਦੂਤ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਝੂਠ ਬੋਲਿਆ। ਫਲਿਨ ਨੇ ਇਕ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਕਿਆਸ ਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਠੋਸ ਸਬੂਤ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਡੌਨਲਡ ਜੂਨੀਅਰ, ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਵਕੀਲ ਨੂੰ ਮਿਲੇ, ਜੋ ਕਿ ਹਿਲੇਰੀ ਕਲਿੰਟਨ ਬਾਰੇ ਗੰਦਾ ਬੋਲੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜਾਰਜ ਪਾਪਡੋਪੌਲੋਸ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਐੱਫਬੀਆਈ ਨੂੰ ਰੂਸ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਬਾਰੇ ਝੂਠ ਬੋਲੇ। ਹੋਰ ਕੌਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ? ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਜਵਾਈ ਜੈਰੇਡ ਕੁਸ਼ਨਰ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁਖੀ ਪੌਲ ਮਾਨਫੋਰਟ 'ਤੇ ਜਾਂਚਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਚੋਣਾਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸੰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਕੀ ਭੂਮਿਕਾ? ਉਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਮੋਹਰੀ ਜਾਂਚਕਰਤਾ, ਸਾਬਕਾ ਐੱਫਬੀਆਈ ਡਾਇਰੈਕਟ�� ਜੇਮਜ਼ ਕੋਮੀ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੱਕ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਿਆ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਇਸ 'ਤੇ ਅਲਗ ਰਾਏ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-50198412", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50198432", "doc1": "أبو بكر البغدادي وقال ترامب صباح الأحد، في بيان غير اعتيادي من البيت الأبيض، إن البغدادي فجّر سترته الناسفة بعد أن حاصرته قوات أمريكية خاصة في نهاية نفق في إدلب. وأضاف أن ثلاثة من أبناء البغدادي الذين كانوا برفقته قتلوا أيضا في التفجير، وأن جسد البغدادي تشوّه، لكن فحوص الحمض النووي أكدت هويته. ووصف ترامب العملية الليلية بالـ \"جريئة\"، وبأن القوات الخاصة \"أنجزت مهمتها على نحو رائع\". كما قال ترامب: \"مات البغدادي بعد أن دخل نفقا مسدودا، وهو ينشج ويبكي ويصرخ طوال الطريق\"، مضيفا: \"السفاح الذي حاول ما بوسعه إرهاب الآخرين قضى لحظاته الأخيرة في خوف شديد، وكان في حالة ذعر ورعب شديدة، هلِعا من القوات الأمريكية التي كان تتقدم نحوه\". مواضيع قد تهمك نهاية وفي عام 2014 برز اسم البغدادي، واسمه الحقيقي إبراهيم عواد البدري، عندما أعلن تأسيس \"دولة الخلافة\" في منطقة العراق وسوريا - إشارة إلى التنظيم الجهادي المعروف بـ \"الدولة الإسلامية\" والذي نكّل بنحو 8 مليون مدني كانوا يعيشون في مناطق تحت سيطرة التنظيم. وقتل آلاف الناس على يد عناصر التنظيم الذي أعلن مسؤوليته عن عدد من التفجيرات في دول العالم. وكانت الولايات المتحدة الأمريكية قد قالت هذا العام إن \"الخلافة\" قد هزمت، وأعلنت لاحقا سحب قواتها من شمالي سوريا. وينظر لإعلان ترامب على أنه \"نصر\" للرئيس الأمريكي الذي يواجه انتقادات عنيفة بسبب قراره سحب القوات الأمريكية من شمالي سوريا، والذي يواجه أيضا محاولة عزل من قبل الديمقراطيين. رحلة أبو بكر البغدادي من لاعب كرة قدم إلى \"خليفة المسلمين\" ما مستقبل تنظيم الدول الإسلامية بعد مقتل أبو بكر البغدادي؟ الموقع الذي قيل إنه استهدف من قبل القوات الأمريكية ماذا نعرف عن العملية الأمريكية؟ نفذت العملية بالقرب من الحدود التركية بعيدًا عن المكان الذي كان يُعتقد أن البغدادي يختبئ فيه على الحدود السورية العراقية. وتقع أجزاء كثيرة من إدلب تحت سيطرة مجموعات جهادية معارضة لتنظيم الدولة الإسلامية، لكن يشتبه في أن الجماعات المتنافسة تؤوي عددا من مقاتلي التنظيم. وقال ترامب إن البغدادي كان يخضع للمراقبة لمدة \"أسبوعين\"، وألغيت عدة غارات بسبب تنقله. ووصف موقع العملية بأنه \"مجمّع أبنية\". وقال الرئيس الأمريكي إنه لم يقتل في العملية أي جندي أمريكي، في حين قتل عدد من أتباع البغدادي وألقي القبض على أخرين، مضيفا أن \"مواد ومعلومات شديدة الحساسية كانت قد جمعت\" للإعداد لهذه العملية. وتحدثت بي بي سي مع أحد سكان قرية باريشا في إدلب، حيث يعتقد أن العملية جرت، والذي قال إن طائرات عمودية (هليكوبتر) بقيت تطلق النيران نحو 30 دقيقة، ليبدأ بعدها تحرك قوات على الأرض. وأضاف أن الطائرات استهدفت منزلين وسوّت أحدهما أرضا. وقالت قوات يقودها أكراد سوريون إنها نفذت عملية \"تاريخية\" مشتركة. وأشاد ترامب بهذه القوات، كما شكر روسيا والعراق وتركيا وسوريا لتقديم \"دعم معين\" لهذه العملية. وكانت القوات الكردية حتى وقت قصير مدعومة من قبل الولايات المتحدة، حتى قرر ترامب سحب القوات الأمريكية من شمالي سوريا. ونشر في وقت سابق الموقع الإلكتروني \"المرصد السوري لحقوق الإنسان\" المعارض، ومقره بريطانيا، أن مروحيات أطلقت النار فقتلت 9 أشخاص بقرية بمحافظة إدلب. وطوال السنوات السابقة توالت تقارير عدة تفيد بمقتل البغدادي، لتنفى كلها بعيد تداولها. البغدادي معلنا ما أسماه \"الخلافة\" عام 2014 من هو أبو بكر البغدادي؟ يوصف زعيم تنظيم الدولة الإسلامية بأنه أكثر رجل مطلوب على مستوى العالم. في أكتوبر/ تشرين الأول 2011، صنفته الولايات المتحدة رسميا على أنه \"إرهابي\"، وعرضت مكافأة قيمتها 10 ملايين دولار لمن يقدم معلومات تساعد في القبض عليه أو قتله. يُعرف البغدادي بقسوته ودقته في التخطيط الميداني. ولد بالقرب من مدينة سامراء، شمال العاصمة العراقية بغداد، في عام 1971، واسمه الحقيقي إبراهيم عوض البدري. وتفيد تقارير بأنه كان خطيبا في أحد المساجد بالمدينة خلال الغزو الأمريكي للعراق عام 2003. ويعتقد البعض أنه كان متطرفا منذ حكم الرئيس السابق صدام حسين، ويرى آخرون أنه اعتنق أفكارا متطرفة خلال وجوده لمدة أربع سنوات في معتقل بوكا الأمريكي، جنوبي العراق، رفقة قياديين من تنظيم القاعدة. وبرز في عام 2010 كزعيم لتنظيم القاعدة في العراق، وهي جماعة انصهرت في تنظيم الدولة الإسلامية. وعلا شأنه خلال محاولة الاندماج مع جبهة النصرة في سوريا. وبث تنظيم الدولة الإسلامية هذا العام تسجيلا مصورا لرجل يقول إنه أبو بكر البغدادي. ولم يظهر البغدادي قبل هذا التسجيل إلا في عام 2014، عندما أعلن إقامة \"الخلافة\" في أجزاء من العراق وسوريا.", "doc2": "ਅਬੁ ਬਕਰ ਅਲ-ਬਗਦਾਦੀ ਬੀਤੇ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੋਂ ਅੰਡਰਗਰਾਊਂਡ ਹੈ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਤੋਂ ਬੋਲਦਿਆਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਬੁ ਬਕਰ ਅਲ-ਬਗਦਾਦੀ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਵੀ ਟਵੀਟ ਕਰ ਕੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਹੁਣੇ ਤੁਰੰਤ ਕੁਝ ਵੱਡਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਅਬੁ-ਬਕਰ ਅਲ-ਬਗਦਾਦੀ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਇੱਕ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮਾਰ ਗਿਰਾਇਆ ਹੈ। ਅਬੁ ਬਕਰ ਅਲ-ਬਗਦਾਦੀ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤਰਜੀਹ ਸੀ।” “ਇਸ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀ ਨਹੀਂ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਆਈਐੱਸ ਦੇ ਲੜਾਕੇ ਅਤੇ ਬਗਦਾਦੀ ਦੇ ਸਾਥੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਬਗਦਾਦੀ ਦੀ ਮੌਤ ਇੱਕ ਸੁਰੰਗ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਟਿਕਾਣੇ ਵਿੱਚੋਂ 11 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਬਗਦਾਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੰਗ ਦੇ ਅੰਦਰ ਖਿੱਚ ਲਿਆ ਸੀ।” ‘ਬਗਦਾਦੀ ਰੌਂਦਾ-ਕੁਲਰਾਉਂਦਾ ਭੱਜ ਰਿਹਾ ਸੀ’ “ਬਗਦਾਦੀ ਸੁਰੰਗ ਵਿੱਚ ਚੀਕਦਾ, ਰੋਂਦਾ ਹੋਇਆ ਭੱਜ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਕੁੱਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹ ਸੁਰੰਗ ਦੇ ਆਖਿਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਬੰਬ ਨਾਲ ਉਡਾ ਲਿਆ। ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਸਰੀਰ ਖੁ���ਦ-ਬੁਰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸੇ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨੋਂ ਬੱਚੇ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ।” ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਡੀਐੱਨਏ ਟੈਸਟ ਜ਼ਰੀਏ ਬਗਦਾਦੀ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਲਈ ਗਈ ਹੈ। “ਜਿਸ ਸ਼ਖਸ ਨੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਤੇ ਧਮਕਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਆਖਰੀ ਪਲ਼ ਪੂਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਡਰ ਤੇ ਖ਼ੌਫ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ। ਉਹ ਇੱਕ ਕਾਇਰ ਸੀ ਜੋ ਮਰਨਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।” ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ “ਇਹ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਦੇਸਾਂ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਹੀ ਪੂਰਾ ਹੋ ਸਕਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਰਾਕ, ਰੂਸ, ਸੀਰੀਆ ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਸੀਰੀਆਈ ਕੁਰਦਾਂ ਦਾ ਵੀ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ।” “ਉਹ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਸਾਡੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲਗਿਆ ਇਹ ਇੱਥੇ ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਥੇ ਸੁਰੰਗਾਂ ਵੀ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਨਾਲ ਉੱਤਰੇ ਸੀ। ਮੈਂ ਲਗਾਤਾਰ ਪੂਰੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ।” “ਮੈਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਦਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕਿਵੇਂ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਹਾਂ ਮੈਨੂੰ ਸਭ ਕੁਝ ਇੱਕ ਮੂਵੀ ਵਾਂਗ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਰੂਸ ਨੇ ਸਾਡੀ ਕਾਫੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਉੱਤੇ ਸਾਨੂੰ ਉਡਾਨ ਭਰਨ ਦਿੱਤੀ।” ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਕੀ ਪਤਾ ਹੈ? ਇਦਲਿਬ ਸੂਬਾ ਸੀਰੀਆ-ਇਰਾਕ ਸਰਹੱਦ ਉੱਤੇ ਸਥਿੱਤ ਹੈ। ਇਦਲਿਬ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕੇ ਆਈਐੱਸ ਦੇ ਵਿਰਧੀ ਜਿਹਾਦੀਆਂ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਆਈਐੱਸ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਪਨਾਹ ਦੇਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਬਗਦਾਦੀ ਦੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਤੋਂ ਬੇਹੱਦ ਸੰਜੀਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।” ਬਾਰਿਸ਼ਾ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵਸਨੀਕ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਨੇ ਦੋ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਤੇ ਇੱਕ ਨੂੰ ਢਹਿਢੇਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕੌਣ ਹੈ ਅਬੁ ਬਕਰ ਅਲ-ਬਗਦਾਦੀ? ਅਬੁ ਬਕਰ ਅਲ-ਬਗਦਾਦੀ ਆਈਐੱਸ ਦਾ ਲੀਡਰ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੋਸਟ ਵਾਂਟਿਡ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਗਦਾਦੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਾਬਿਲ ਪਰ ਕਠੋਰ ਜਰਨੈਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਂ ਇਬਰਾਹਿਮ ਅਵਦ ਅਲ-ਬਦਰੀ ਹੈ। ਬਗ਼ਦਾਦੀ ਪਿਛਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅੰਡਰਗਰਾਊਂਡ ਸਨ। ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੰਗ ਅਲ-ਫੁਰਕਾਨ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਲ-ਫ਼ੁਰਕਾਨ ਨੇ ਵੀਡੀਓ ਰਾਹੀਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਬਗ਼ਦਾਦੀ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹਨ। ਜੁਲਾਈ 2014 ਵਿੱਚ ਮੂਸਲ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਗ਼ਦਾਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦਿਖੇ ਸਨ। ਫਰਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮਈ 2017 ਦੇ ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬਗ਼ਦਾਦੀ ਜਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਬਗ਼ਦਾਦੀ 2010 ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਆਫ ਇਰਾਕ (ਆਈਐੱਸਆਈ) ਦੇ ਨੇਤਾ ਬਣੇ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡ��ਓ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-57065412", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-57067594", "doc1": "وحثت الولايات المتحدة والاتحاد الأوروبي وبريطانيا إسرائيل والفلسطينيين على خفض التوتر في أسرع وقت ممكن. وكان العنف قد تصاعد ليل الاثنين بعد أن أطلق مسلحون فلسطينيون صواريخ باتجاه القدس. ثم شن الجيش الإسرائيلي غارات جوية على قطاع غزة. وقال مسؤولو صحة فلسطينيون في غزة إن 25 شخصا بينهم تسعة أطفال قتلوا في الغارات. وقال الجيش الإسرائيلي إن ما لا يقل عن 15 عضوا في حركة حماس التي تحكم غزة كانوا من بين القتلى. مواضيع قد تهمك نهاية وهددت حماس بشن هجوم بعد إصابة مئات الفلسطينيين في اشتباكات مع الشرطة الإسرائيلية في القدس الاثنين. وقال رئيس الوزراء الإسرائيلي بنيامين نتنياهو إن حماس \"تجاوزت الخط الأحمر\" وإن إسرائيل سترد \"بقوة كبيرة\". الشيخ جراح: ما أصل المشكلة؟ وهل يمكن إيقاف ترحيل الفلسطينيين؟ ماذا قال دبلوماسيون زاروا الشيخ جراح؟ عبر سفراء وقناصل الاتحاد الأوروبي، الذين زاروا حي الشيخ جراح بالقدس الشرقية المحتلة، عن دعمهم للعائلات المهددة بالإخلاء في الحي. وكانت عائلات مقدسية قد طالبت بتدخل دولي وأوروبي لا يقتصر فقط على بيانات التنديد. وتجول قناصل وسفراء أوروبيون في حي كرم الجاعوني المهدد بالإخلاء في المنطقة نفسها التي تشهد مناوشات يومية بين الشرطة الإسرائيلية والفلسطينيين. ويشهد الحي زيارات يصفها الفلسطينيون بأنها استفزازية من قبل أعضاء كنيست من حزب الصهيونية الدينية الداعم للمستوطنين. وأفاد مراسلنا في القدس بأن العائلات المهددة عبرت عن استيائها من عدم وجود ما وصفته بالتدخل الأوروبي الحقيقي لوقف المحاولات الاستيطانية في الحي. وقالت منظمة العفو الدولية إن إسرائيل تستخدم القوة \"التعسفية والمفرطة ضد المتظاهرين الفلسطينيين السلميين إلى حد كبير\" في اشتباكات بالقدس الشرقية، أسفرت عن إصابة مئات المتظاهرين وعشرات من رجال الشرطة. دورية من جنود الحدود في أحد الأزقة في القدس القديمة. دافعت إسرائيل يوم الثلاثاء بحزم عن سلوك ضباطها، وأصرت على أنهم ردوا على المشاغبين الفلسطينيين العنيفين بالإجراءات المناسبة. لكن منظمة العفو الدولية التي تتخذ من لندن مقرا لها وصفت بعض هذه الإجراءات بأنها \"غير متناسبة وغير قانونية\" ، واتهمت قوات الأمن الإسرائيلية بارتكاب \"هجمات غير مبررة على المتظاهرين السلميين\". وجاء بيان المنظمة وسط تصاعد التوتر في القدس الشرقية التي ضمتها إسرائيل، ويتركز جزء كبير منها في مجمع المسجد الأقصى ، ثالث أقدس المواقع الإسلامية. وفي اشتباكات في أماكن أخرى في القدس الشرقية، استخدمت الشرطة القنابل الصوتية والرصاص المطاطي والغاز المسيل للدموع وخراطيم المياه، ردا على الفلسطينيين الذين ألقوا الحجارة والزجاجات والألعاب النارية على عناصر الشرطة. ماذا قالت منظمات دولية؟ قالت منظمة العفو الدولية إن إسرائيل استخدمت القوة المفرطة على مدى أسابيع عديدة من احتجاجات القدس الشرقية، بحسب ما ذكرته وكالة فرانس برس للأنباء. وأضافت أن القوات الإسرائيلية، في إحدى الحوادث، فككت الأسبوع الماضي دائرة سلمية من الفلسطينيين الذين هتفوا شعارات مناهضة لمحاولة الإسرائيليين إجلاءهم من منازلهم في حي الشيخ جراح بالمدينة. وقالت منظمة ا��عفو إن قوات الخيالة، بحسب ما ذكرته وكالة فرانس برس، انطلقت نحو المحتشدين وداست على رجل كان يحاول الهرب. ودعت منظمة حقوق الإنسان المجتمع الدولي إلى \"محاسبة إسرائيل على انتهاكاتها الممنهجة\". ونقلت الوكالة عن إسرائيل قولها في رسالة بالبريد الإلكتروني: \"لن نسمح بإخلال النظام مع الإضرار بنسيج الحياة والتحريض على الإضرار بقوات الشرطة والعنف ضد ضباط الشرطة والمدنيين\". وصرح مفوض الشرطة كوبي شبتاي لتلفزيون إن 12 الإسرائيلي الاثنين، أن أفراد الشرطة في القدس في الأيام الأخيرة \"أظهروا الكثير من ضبط النفس\". وقالت جماعة \"أنقذوا الأطفال\" ومقرها لندن، إنها \"شعرت بالرعب\" من الضربات الجوية الإسرائيلية وطالبت بوقف \"الاستهداف العشوائي وقتل المدنيين\". وقال المتحدث باسم الجيش الإسرائيلي، جوناثان كونريكوس، إن إسرائيل \"تبذل كل ما في وسعها للحد من الأضرار الجانبية\". وأضاف أنه لا يوجد تأكيد على أن الضربات الإسرائيلية أثرت على المدنيين في غزة. وقال مكتب حقوق الانسان التابع للأمم المتحدة الثلاثاء إنه يشعر بقلق عميق ازاء تصاعد العنف في الأراضي الفلسطينية المحتلة والقدس الشرقية وإسرائيل. وقال المتحدث باسم المكتب، روبرت كولفيل، للصحفيين في جنيف \"ندين كل أعمال العنف وكل التحريض على العنف والانقسام العرقي والاستفزازات\". وأضاف أن قوات الأمن الإسرائيلية يجب أن تسمح بحرية التعبير وتكوين الجمعيات والتجمع. وقال المتحدث باسم مكتب المفوض السامي لحقوق الإنسان التابع للأمم المتحدة \"يجب عدم استخدام القوة في مواجهة من يمارسون حقوقهم بشكل سلمي\". وأضاف أنه عندما يكون استخدام القوة ضروريا، يجب أن يمتثل تماما للمعايير الدولية لحقوق الإنسان. الهلال الأحمر ينقل جرحى في القدس وقال كولفيل إن مكتب المفوضة السامية لحقوق الإنسان في الأمم المتحدة، ميشيل باشليت، يشعر بقلق خاص بشأن تأثير العنف على الأطفال. وقال \"يجب إطلاق سراح الأطفال المحتجزين. الأمور بحاجة إلى الهدوء\". تصاعد التوتر تصاعد التوتر في القدس إلى أسوأ اضطرابات تشهدها المدينة بعد عام 2017 عندما اشتبكت شرطة مكافحة الشغب الإسرائيلية مع حشود كبيرة من المصلين الفلسطينيين في يوم الجمعة الأخير من شهر رمضان المبارك. وأعلنت حركة الجهاد الإسلامي، إحدى الجماعات الفلسطينية المسلحة الرئيسية في غزة، الثلاثاء أن اثنين من قادتها قتلا في غارات جوية إسرائيلية استهدفت القطاع. وقالت مصادر داخل الحركة إن الضربات في وسط مدينة غزة \"أصابت ثمانية أشخاص بينهم امرأة وطفلاها\". وهددت المواجهات العنيفة المتزايدة بين الشرطة الإسرائيلية والمتظاهرين الفلسطينيين في البلدة القديمة بالقدس، بإشعال صراع أوسع. وكان الفلسطينيون غاضبين من القيود المفروضة على الوصول إلى المجمع، حيث يوجد المسجد الأقصى، ثالث أقدس موقع في الإسلام. يسير القوميون اليهود كل عام عبر المدينة القديمة لبلوغ حائط المبكى المقدس لديهم. وفي وقت مبكر من يوم الثلاثاء، قال الهلال الأحمر الفلسطيني، إن أكثر من 700 فلسطيني أصيبوا في اشتباكات مع قوات الأمن الإسرائيلية في القدس وأنحاء الضفة الغربية. ما هي ردود الفعل العالمية؟ قال وزير الخارجية الأمريكي، أنتوني بلينكين، إن على حماس إنهاء الهجمات الصاروخية \"على الفور\"، مضيفا \"على جميع الأطراف وقف التصعيد\". ورددت المتحدثة باسم البيت الأبيض جين بساكي تلك المطالب، قائلة إن الر��يس الأمريكي جو بايدن يشعر بقلق بالغ إزاء العنف. وفي تغريدة، قال وزير الخارجية البريطاني دومينيك راب إن الهجمات الصاروخية \"يجب أن تتوقف\"، داعيا إلى \"إنهاء استهداف السكان المدنيين\". وقال مسؤول السياسة الخارجية في الاتحاد الأوروبي، جوزيب بوريل، إن \"التصعيد الكبير في العنف\" في الضفة الغربية وغزة والقدس الشرقية \"يجب أن يتوقف على الفور\". أطلقت صواريخ من غزة باتجاه القدس وعقد مجلس الأمن الدولي اجتماعا عاجلا يوم الإثنين لمناقشة العنف. ولم يتم إصدار أي بيان. ونقلت تقارير عن مسؤول دبلوماسي قوله إن الأمم المتحدة ومصر وقطر، الذين غالبا ما يتوسطون بين إسرائيل وحماس، يحاولون وقف القتال. وكانت السلطات الإسرائيلية قد غيرت مسار مسيرة لقوميين يهود عبر شوارع البلدة القديمة في القدس لتجنب إثارة احتجاجات وردود فعل. وتنظم جهات يمينية إسرائيلية المسيرة عبر شوارع القدس الشرقية احتفالا بذكرى احتلالها عام 1967، ويشارك فيها عادة المئات من الشبان اليهود يلوحون بأعلام أثناء مرورهم عبر الأحياء العربية في المدينة بالقرب من باب دمشق، مرددين أغان قومية. مواجهات القدس: تفاعل مع اشتباكات بين يهود متشددين وفلسطينيين الشيخ جراح: إصابة عشرات الفلسطينيين في اشتباكات في القدس ويعتبر الفلسطينيون الحدث استفزازا متعمدا، وصادف موعد هذه المسيرة الأيام الأخيرة من شهر رمضان هذه السنة. وشهد حي الشيخ جراح في القدس في الأيام الأخيرة صدامات بين محتجين فلسطينيين والشرطة الإسرائيلية، حيث كان مستوطنون يهود يريدون الاستيلاء على منازل تقيم فيها عائلات فلسطينية منذ عقود، بزعم أنها كانت مملوكة ليهود قبل عام 1948. وكان من المقرر أن تعقد جلسة استماع في محكمة العدل العليا الإثنين، لكن الجلسة أجلت بسبب الأحداث. ماذا حدث في المسجد الأقصى؟ قالت قوات الشرطة الإسرائيلية إن آلاف الفلسطينيين تحصنوا في المبنى خلال الليل، مع كميات من الحجارة والزجاجات الحارقة تحسبا لأي مواجهة خلال مسيرة القوميين اليهود التي كان من المقرر أن تجري في الساعة الرابعة عصر الاثنين . وتلقى الجنود تعليمات باقتحام المسجد لإخراج المعتصمين صباح الإثنين، بعد أن تعرضت نقطة للشرطة للهجوم وألقيت الحجارة باتجاه شارع مجاور، حسب الشرطة الإسرائيلية. وألقت الشرطة قنابل صوتية على المحتجين، وأطلقت الرصاص المطاطي عليهم. وظهرت في لقطات فيديو حشود تفر بحثا عن ملجأ، وسقطت بعض القنابل الصوتية في داخل المسجد. ويقع المسجد الأقصى ضمن مجمع مبني على قمة تلة، ويدعوه اليهود جبل الهيكل، إذ يعتبرونه موقعا توراتيا. وقد تعرضت سيارة للرجم بالحجارة خلال الاشتباكات فاصطدمت بأحد الأعمدة وصدمت رجلا. النيران تشتعل في غزة بعد الغارات الإسرائيلية. وقالت منظمة الهلال الأحمر الفلسطيني إن 305 فلسطينيين جرحوا خلال الصدامات ونقل 228 شخصا للمستشفيات، بينهم سبعة في حالة حرجة. وقالت الشرطة الإسرائيلية إن 21 من أفرادها جرحوا، ثلاثة منهم تطلبت حالتهم علاجا في المستشفى. ودافع رئيس الوزراء الإسرائيلي بنيامين نتنياهو عن سلوك الشرطة. وقال \"هذه معركة بين التسامح وعدم التسامح، بين النظام والفوضى. العناصر التي تريد مصادرة حقوقنا تضطرنا أن نكون أقوياء، وهذا ما يفعله ضباط الشرطة\". وأدان الرئيس الفلسطيني محمود عباس السلوك الإسرائيلي. وقال نبيل أبو ردينة المتحدث باسمه إن \"الهجمات الوحشية لقوات الاحتلال الإسر��ئيلي على المصلين في المسجد الأقصى المبارك وساحاته تشكل تحديا جديدا للمجتمع الدولي\". وجاء التصعيد يوم الإثنين بعد أسبوع من الصدامات بين فلسطينيين وقوات الشرطة الإسرائيلية في محيط المسجد الأقصى . ووردت تقارير عن صدام بين قوات الشرطة الإسرائيلية ومتظاهرين في مدينة حيفا وبالقرب من مدينة رام الله. وأدان عبد الله الثاني ملك الأردن \"الانتهاكات الإسرائيلية والتصعيد في محيط المسجد الأقصى المبارك\". ما الذي يجعل القدس بؤرة للصدام؟ المدينة بأماكنها الدينية هي المكان الأكثر قدسية، وهي الأكثر حساسية في الصراع الذي يدور منذ عقود بين إسرائيل والفلسطينيين. وبالإضافة لأهميتها الدينية فهناك نزاع قومي عليها، فقد ضمت إسرائيل القدس الشرقية وتعتبر المدينة الموحدة عاصمة لها، مع أن معظم دول العالم لا تعترف بهذه الخطوة الأحادية الجانب. ويرغب الفلسطينيون في أن يكون الجزء الشرقي من المدينة عاصمة لدولتهم المستقبلية.", "doc2": "ਸੋਮਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਫਲਸਤੀਨੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੇ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ 'ਤੇ ਕੁਝ ਰਾਕੇਟ ਫਾਇਰ ਕੀਤੇ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਿੰਸਾ ਵੱਧ ਗਈ ਅਮਰੀਕਾ, ਯੂਕੇ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫਲਸਤੀਨ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਤਣਾਅ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਫਲਸਤੀਨੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੇ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ 'ਤੇ ਕੁਝ ਰਾਕੇਟ ਫਾਇਰ ਕੀਤੇ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਿੰਸਾ ਵੱਧ ਗਈ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ। ਗਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਫਲਸਤੀਨੀ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਸਣੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 20 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸੰਗਠਨ ਹਮਾਸ ਦੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਜੋ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਖ਼ੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਝੜਪ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸੰਗਠਨ ਹਮਾਸ ਨੇ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੀ ਨਰਾਜ਼ਗੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸੰਗਠਨ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਿਨਯਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਮਾਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਪੂਰੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦੇਵੇਗਾ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਨੇ ਭਿਆਨਕ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਹਿੰਸਾ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਬੀਤੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਿਛਲੇ ਕੁੱਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਖਰਾਬ ਰਹੇ ਹਨ। ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮੀਆਂ ਨਾਲ ਝੜਪ ਹੋਈ ਫਲਸਤੀਨੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਵਿਖੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਨਰਾਜ਼ ਹਨ। ਇਸ ਮਸਜਿਦ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ��ਿੱਤਰ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਟੈਂਪਲ ਮਾਊਂਟ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਨਵਤਾਵਾਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀ - ਦਿ ਫਲਸਤੀਨੀ ਰੈੱਡ ਕ੍ਰੇਸੈਂਟ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈਆਂ ਝੜਪਾਂ ਵਿੱਚ 700 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਲਸਤੀਨੀ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਵਿੱਚ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਜੈਰੇਮੀ ਬਾਵੇਨ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਟਕਰਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਅਣਸੁਲਝੇ ਵਿਵਾਦਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀਆਂ ਦੀਆਂ ਪਿਛਲੀਆਂ ਕੁਝ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਲਸਤੀਨੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਵਿਖੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਨਰਾਜ਼ ਹਨ ਪਰ ਤਾਜ਼ਾ ਤਣਾਅ ਇਸ ਪੂਰੇ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਯਾਨੀ ਕਿ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਖੇਤਰ ਵੀ ਹੈ। ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੌਰਾਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੁਆਰਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕਰਕੇ ਫਲਸਤੀਨੀ ਵੀ ਗੁੱਸਾ ਸਨ। ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੇਜ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫਲਸਤੀਨੀ ਇਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਆਗੂ ਆਪਣੀਆਂ-ਆਪਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੱਖ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਹਾਲੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਯੂਕੇ ਦੀ ਅਪੀਲ ਇਸ ਵਿਚਾਲੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐਂਟਨੀ ਬਲਿੰਕਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਰਾਕੇਟ ਹਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਰੋਕ ਲਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਹਾਲੀ ਲਈ ਥੋੜਾ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣਾ ਪਏਗਾ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਹਾਲੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਈਡਨ ਵੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੌਰਾਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੁਆਰਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕਰਕੇ ਫਲਸਤੀਨੀ ਵੀ ਗੁੱਸਾ ਸਨ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਯੂਕੇ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਡੋਮਿਨਿਕ ਰਾਬ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਰਾਕੇਟ ਹਮਲੇ ਤੁਰੰਤ ਬੰਦ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਗਰਿਕ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜੋਸੈਪ ਬੋਰੇਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ, ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਯੂਐੱਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਨੇ ਵੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਬਾਰੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬੈਠਕ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਪ੍ਰੈਸ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਕੂਟਨੀਤਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ, ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਕਤਰ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਦਰਮਿਆਨ ਵਿਚੋਲਗੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਾਰੇ ਹੀ ਲੜਾਈ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਸਨ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਫਲਸਤੀਨੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮੀਆਂ 'ਤੇ ਪੱਥਰਬਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੀੜ 'ਤੇ ਗ੍ਰਨੇਡ ਸੁੱਟੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੇ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਫਲੈਗ ਮਾਰਚ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਹਿੰਸਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦਿਵਸ ਸਾਲ 1967 ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵੱਲੋਂ ਪੂਰਬੀ-ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਮੌਕੇ ਯਹੂਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਮੁਸਲਿਮ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਾਰਚ ਕੱਢਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਫਲਸਤੀਨੀ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਉਕਸਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਕਾਰਵਾਈ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਿਨਯਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਅੱਗੇ ਨਾ ਵਧਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਉਸਾਰੀ ਕਾਰਜ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਯਹੂਦੀ ਆਪਣਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਥੋਂ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਥੇ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰੀ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਕਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਦੁੱਖ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਈ ਦਬਾਅ ਵਧਿਆ ਹੈ।\" ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਮੈਸੇਜ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਰ ਦੇਸ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਹੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਵਾਂਗੇ।\" ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਈਸਾਈ ਧਰਮ ਗੁਰੂ ਪੋਪ ਫਰਾਂਸਿਸ ਨੇ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਹਿੰਸਾ, ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।\" ਵਿਵਾਦ ਕੀ ਹੈ? 1967 ਦੀ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਇਸਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਫਲਸਤੀਨੀ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦ ਦੇਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਇਸ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਹੱਕ ਜਤਾਉਣ ਵਾਲੇ ਯਹੂਦੀ ਫਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬੇਦਖ਼ਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਹੈ। 1967 ਦੀ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਅਕਤੂਬਰ 2016 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸ਼ਾਖਾ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਬੋਰਡ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਤ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ 'ਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਦਾਅਵਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਮਤਾ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਮਤੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ 'ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਕੋਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦੋਂਕਿ ਯਹੂਦੀ ਉਸ ਨੂੰ ਟੈਂਪਲ ਮਾਊਂਟ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਧਾਰਮਿਕ ਅਸਥਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44667224", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/44672045", "doc1": "ومن المقرر أن تخرج مئات المسيرات تحت شعار \" الأسر تنتمي لبعضها \". وكانت هذه المسيرات خطط لها قبل أمر ترامب بوقف إجراءات فصل الأطفال عن آبائهم الذين يشتبه بأنهم مهاجرون بطرق غير قانونية. قاض أمريكي يأمر إدارة ترامب بلم شمل أسر المهاجرين خلال 30 يوما ترامب يتراجع عن عزل أطفال المهاجرين عن أسرهم الأوبزرفر: تشتيت الأسر إنهيار أخلاقي لترامب ومن المتوقع أن يشارك عشرات الآلاف في المظاهرات في أكثر من 360 فعالية مخطط لها اليوم للمطالبة بإعادة لم شمل العائلات. وقالت آنا غالاند إن العائلات تلك لاتزال تسجن ولم يتم بعد إعادة لم شمل الأسر التي تعرضت للانفصال. ويقدر عدد الأطفال الذين لايزالون مفصولين عن ذويهم بما يقرب من ألفي طفل. أصوات بكاء أطفال المهاجرين بأمريكا واستجاب ترامب للضغوط بعد أسابيع من الغضب محليا ودوليا ووعد بأنه \" سيبقي العائلات مع بعضها\" في مراكز احتجاز المهاجرين. ويقول منتقدو ترامب إن الأمر الذي أصدره ترامب لايعالج مشكلة العائلات التي انفصلت بالفعل بين الخامس من مايو/أيار والتاسع منه. وكان قاض في كاليفورنيا أمر بلم شمل العائلات في غضون ثلاثين يوما. ويتوقع أن تكون هذه الاحتجاجات هي الأكبر بشأن الهجرة في الولايات المتحدة. ماذا يريد المحتجون؟ وجهت دعوات في عدد من المدن الأمريكية تحث السكان على الخروج في مظاهرات تحت شعار \" العائلات تنتمي لبعضها \". ويقول المنظمون إنهم يريدون إيصال رسالة للرئيس ترامب والذين يخشون بأنه سيتراجع عن وعده بعد فصل العائلات المهاجرة. وجاء على الموقع الرسمي للحملة المنظمة \" لا يمكن أن نخفف الآن من الضغط لأن حكم المحكمة لوحده غير كاف ويمكن نقضه\". ويطالب المنظمون بإعادة لم شمل الأطفال مع ذويهم وإنهاء إجراءات سجن المهاجرين. ومن المتوقع أيضا أن يعرب المنظمون عن معارضتهم لحظر الرئيس ترامب السفر على مواطني خمس دول ذات أغلبية مسلمة. ومن المتوقع أن يركز المتظاهرون على التغيرات التي ستطرأ على المحكمة الأمريكية العليا بعد أن أعلن القاضي أنطوني كينيدي تقاعده الأسبوع الماضي، ما يتيح الفرصة لترامب تعزيز سيطرة الأغلبية المحافظة على أعلى محكمة في البلاد. من سيشارك في المظاهرات؟ يتوقع المنظمون أن يشارك في الاحتجاجات عشرات الآلاف وقد وجهت لهم تعليمات بارتداء ثياب بيضاء ترمز للسلام والوحدة. ومن المقرر أن تجري أكبر تلك الاحتجاجات في العاصمة واشنطن دي سي، ولكن هناك احتجاجات في أكثر من 50 ولاية أمريكية. ويشارك في تنظيم تلك الاحتجاجات الاتحاد الأمريكي للحريات المدنية والمؤتمر القيادي للحقوق المدنية والتحالف الوطني للعمال المحليين. وعبر عدد من المشاهير عن دعمهم للاحتجاجات ومنهم الممثلات جوليان مور وأمريكا فيررا وناتالي بورتمان. وهذا ليس الاحتجاج الأول الذي يجري، فقد تم اعتقال ما يقرب من 600 امرأة يوم الخميس الماضي خلال اعتصام ضد سياسة الحكومة بشأن الهجرة عند مجلس الشيوخ الأمريكي. ما هي سياسة ترامب بشأن الهجرة؟ سياسة ترامب المتشددة حيال الهجرة تلقى استحسانا كبيرا لدى القاعدة الجماهيرية الرئيسية للجمهوريين. ودافع ترامب بشكل متكرر عن سياسة \" عدم التهاون مطلقا \"، قائلا إن المسؤولين يعملون على إنفاذ القانون فقط. وبموجب توجيه جديد بدأ العمل به في شهر مايو/أيار الماضي، فإن جميع من يعبر الحدود الأمريكية بمن فيهم الذين يقومون بذلك لأول مرة يتم توجيه تهم جنائية لهم ويسجنون. ولا يسمح للأطفال المهاجرين بالبقاء مع ذويهم في الحبس ويوضعون في أماكن منفصلة. وكانت الإدارة الأمريكية السابقة تصدر مذكرات استدعاء للمحكمة للمهاجرين الذين يقبض عليهم لأول مرة، ولكن إدارة ترامب تقول إن معظم هؤلاء لا يحضرون إلى المحكمة.", "doc2": "ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੀਤੀ ਦਾ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ ਉਤਰ ਕੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਹੱਦ ਉੱਤੇ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਛੋੜੇ ਗਏ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਨਾਲ ਰੱਖਣ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ 630 ਥਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਰੋਸ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵਧੇ ਜਨਤਕ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਟਰੰਪ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਨਰਮ ਪਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੀਤੀ ਵਿਚ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ 2000 ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਵੱਖ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵਿਵਾਦਗ੍ਰਸਤ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੀਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਦਬਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ ਝੁਕਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਮੈਕਸੀਕੋ ਰਾਹੀ ਤੋਂ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਟਰੰਪ ਨੇ 'ਜ਼ੀਰੋ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ' ਦੀ ਨੀਤੀ ਅਖਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਫੌਜਦਾਰੀ ਕੇਸ ਚੱਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਮਿਲਿਆ ਵਿਵਾਦ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇੱਕ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਹੁਕਮ ਰਾਹੀ ਇਸ ਨੀਤੀ ਉੱਤੇ ਰੋਕ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪਰਵਾਸੀ ਹਿਰਾਸਤੀ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਰੱਖਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਿਆ ਹੈ। ਮਈ 5 ਤੋਂ 9 ਜੂਨ ਤੱਕ, 2,342 ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਚ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਇੱਕ ਜੱਜ ਨੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰ 30 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਰੋਂਦੇ ਹੋਏ ਪਰਵਾਸੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਆਡੀਓ ਆਇਆ ਸਾਹਮਣੇ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਵਿਚ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਡੇਵਿਡ ਵਿਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਹੈ, ਟਰੰਪ ਨੀਤੀ ਬਾਰੇ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਮਤਭੇਦ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਡੀਸੀ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਹੋਏ ਹਨ। ਕੀ ਹੈ ਵਿਵਾਦਤ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਕਾਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਵਿਚ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ' ਤੇ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਉੱਤੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕਰਕੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿਭਾਗ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਗਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪਰਵਾਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਮਨ ਭੇਜੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਹ ਪਰਵਾਸੀ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੌਜਦਾਰੀ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕਰਨ ਦਾ ਨਿਯਮ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਵੇਂ ਹੁਕਮਾਂ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ 'ਜ਼ੀਰੋ ਟੌਲਰੈਂਸ ਪਾਲਿਸੀ' ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪਰਵਾਸੀਆਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਰਹੇਗੀ। ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕੀ ਹੈ ਮੰਗ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/media-44040750", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51769954", "doc1": "وتقول منظمات حقوق الحيوان في مصر إن الإتجار غير المشروع فى جلود الحمير يهدد بانقراضه. ووفق إحصاءات رسمية، فإن مصر تصدر نحو 8 آلاف من جلود الحمير في السنة. ويلعب الحمار في مصر دورا هاما في بعض الصناعات ولا يزال يستخدمه الفلاحون فى الزراعة. تقرير أميرة جاد الله.", "doc2": "ਫੋਜ਼ੀਆ ਕੂਫ਼ੀ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਇਸ ਦਿਨ ਓਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਪਹਿਚਾਨਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਔਰਤਾਂ ਫਿਰ ਚਾਹੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ ਦੀਆਂ ਹੋਣ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ। ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਕੇ ਹੋਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਹੋਏ। ਕੋਈ ਔਰਤ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਢਾਲ ਬਣੀ ਤੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧ ਕੇ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਵਾਇਆ। ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਜੋ ਇਸ ਸਾਲ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਉੱਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਬਣੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿਡਰ ਹੋ ਕੇ ਗਲਤ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕੀ। ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਪਹਿਚਾਣ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਹ ਚਿਹਰੇ ਵੱਖੋ- ਵਖਰੇ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 1. ਗਰੇਟਾ ਥਨਬਰਗ ਵਾਤਾਵਰਨ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੀ 17 ਸਾਲਾ ਗਰੇਟਾ ਤੋਂ ਲੱਖਾਂ ਹੀ ਲੋਕ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਕੋਲੋਂ ਮੌਸਮੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਬਾਰੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਵਾਲੇ ਗਲੋਬਲ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਰੇਟਾ ਦਾ ਨਾਮ ਇਸ ਸਾਲ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਗਰੇਟਾ ਐਸਪਰਜਰ (ਆਟੀਇਜ਼ਮ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ) ਨਾਮ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਸੀ। ਪਰ ਇਲਾਜ਼ ਮਗਰੋਂ ਉਹ ਠੀਕ ਹੋਈ। ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਗਰੇਟਾ ਮੌਸਮੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਅਤੇ ਖੋਜ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆ ਵਿੱਚ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੋ ਗਈ। ਵੀਡੀਓ: 16-ਸਾਲਾ ਕੁੜੀ ਨੇ ਮੁਲਕਾਂ 'ਤੇ ਚੁੱਕੇ ਸਵਾਲ, ਕਿਹਾ ਧਰਤੀ ਮੁੱਕ ਰਹੀ ਹੈ ਗਰੇਟਾ ਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਵਤੀਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੌਸਮੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨਹੀਂ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਪਰ ਗਰੇਟਾ ਆਪਣੀਆਂ ਆਲੋਚਨਾਵਾਂ ਨਾਲ 'ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਢੰਗ' ਨਾਲ ਨਜਿੱਠ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਰੇਟਾ ਨੇ ਜਨਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਫੋਰਮ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ। ਡਾਵੋਸ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਗਰੇਟਾ ਦੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਵਾਬਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਂਦਾ। ਫੌਜ਼ੀਆ ਕੂਫ਼ੀਆ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀਆਂ ਧੀਆਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕੁੜੀਆਂ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਹੋ ਕੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ (ਤਸਵੀਰ ਸਾਲ 2012 ਦੀ ਹੈ) 2. ਫੌਜ਼ੀਆ ਕੂਫ਼ੀ ਫੌਜ਼ੀਆ ਕੂਫੀ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਜਦੋਂ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ 'ਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦਾਂ ਨੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਉਹ ਸੰਗਠਨ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਕੂਫੀ ਦੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ 'ਚ ਜਦੋਂ ਕੂਫੀ ਨੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਬਣਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੇ ਯਤਨ ਵੀ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਫਿਰ ਵੀ ਫੌਜ਼ੀਆ ਨੇ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਅਫ਼ਗਾਨ ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਫੌਜ਼ੀਆ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਫੌਜ਼ੀਆ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਵੀ ਡਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਨਿਡਰ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।\" ਲੈਲਾ ਜਾਫਰੀ ਤੇ ਫੌਜ਼ੀਆ ਤਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ ਫੌਜ਼ੀਆ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਲੜਨ ਵਾਲੀ ਉਹ ਔਰਤ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਫ਼ਦ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ, ਉਸ ਨੇ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕਦੇ ਵੀ ਬੁਰਕਾ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ। ਫੌਜ਼ੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਸਤਾਂ 'ਤੇ ਪੈਸਾ ਖਰਚ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੀ।\" ਕੂਫ਼ੀ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਲਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਦੋ ਵਾਰ ਬਤੌਰ ਐਮਪੀ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਹ ਸੰਸਦ ਦੀ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੀ ਗਈ। ਇਸੇ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ 'ਚ ਉਸ 'ਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵੱਲੋਂ ਜਾਨਲੇਵਾ ਹਮਲਾ ਵੀ ਹੋਇਆ। ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਹਮਲੇ 'ਚ ਵਾਲ-ਵਾਲ ਬਚ ਗਈ ਸੀ। ਕੂਫ਼ੀ ਅੱਜ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਨਿਡਰ ਹੋ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨਾਲ ਰਹਿ ਰਹੀ ਹੈ। 3. ਅਲਾ ਸਾਲਾਹ ਸੁਡਾਨ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ 22 ਸਾਲਾ ਅਲਾ ਸਾਲਾਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਜਦੋਂ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਉਮਰ ਅਲ-ਬਸ਼ੀਰ ਖਿਲਾਫ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਲਾ ਦਿਖ ਰਹੀ ਸੀ। ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਅਲਾ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕੇਂਦਰ ਦਾ ਬਿੰਦੂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਬਣੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ ਅਲਾ ਸੁਡਾਨ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਬਣੀ। ਵੀਡੀਓ: ਸੁਡਾਨ 'ਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਿੰਦੂ ਬਣੀ ਇਹ ਕੁੜੀ ਇਸ ਕੁੜੀ ਨੂੰ 'ਦਿ ਨੂਬੀਅਨ ਕਵੀਨ' ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਸੁਡਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਵਿੱਚ 70% ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੋਧ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੇ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਨਭਾਇਆ। ਇਸ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਅਪ੍ਰੈਲ 2019 ਵਿੱਚ ਸੁ਼ਡਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਓਮਰ ਅਲ-ਬਸ਼ੀਰ ਨੂੰ ਗੱਦੀਓਂ ਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੈਫ਼ਰੀਨ (ਵਿਚਕਾਰ) ਨੇ ਫਿਊਚਰ ਸੀਰੀਆ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਗਠਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ 4. ਹੈਫਰੀਨ ਖ਼ਲਫ਼ ਸੀਰੀਆਈ-ਕੁਰਦ ਰਾਜਨੇਤਾ ਹੈਫਰੀਨ ਖ਼ਲਫ਼ 34 ਸਾਲਾ ਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿਚਾਲੇ ਬਰਾਬਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਵਿਰੋਧ ਵੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਨੌਜਵਾਨ ਨੇਤਾ ਨੇ ਫਿਊਚਰ ਸੀਰੀਆ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਈਸਾਈ, ਕੁਰਦਾਂ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆਈ ਅਰਬਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਖੇਤਰ ਦਾ ਦੁਬਾਰਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨਾ ਸੀ। 12 ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਦੀ ਸਵੇਰੇ 5.30 ਵਜੇ ਖ਼ਲਫ਼ ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਅਲ-ਹਸਾਕਾਹ ਸ਼ਹਿਰ ਲਈ ਨਿਕਲੀ ਸੀ। ਰੱਕਾ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਇਹ ਥਾਂ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਹ ਐੱਮ-4 ਹਾਈਵੇ ਤੋਂ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ। ਦੁਪਹਿਰ 12 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਲੀਕੀਆ ਸੈਨਿਕ ਹਸਪਤਾਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਕ ਨੂੰ 20 ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਲੱਤਾਂ ਟੁੱਟੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਨਾਲ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿੰਸਾ ਹੋਈ ਸੀ। 26 ਸਾਲਾ ਲਾਮ ਨੇ ਰਾਇਟ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੀ ਸਰਕਾਰੀ ਹੈੱਡਕਵਾਟਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕਰਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ 5. ਲਾਮ ਕਾ ਲੋ 26 ਸਾਲਾ ਲਾਮ ਕਾ ਲੋ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੇ ਵੱਡੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਬਣੀ। ਇਹ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਹਵਾਲਗੀ ਬਿਲ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਜੋਂ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ। 'ਸ਼ੀਲਡ ਗਰਲ' ਕਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਕੁੜੀ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਇਕਲੌਤੀ ਔਰਤ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਪੁਲਿਸ ਲਾਈਨ ਦੇ ਇੰਨੀ ਨੇੜੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ, ਉਸ ਨੇ ਧਿਆਨ ਲਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤਣਾਅ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਹ 'ਓਮ' ਦਾ ਉਚਾਰਾਨ ਕਰਨ ਲੱਗੀ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕਰ ਰਹੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਵਾਇਰਲ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ, ਲਾਮ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਬਣੀ। ਪਰ ਇਹ ਨੌਜਵਾਨ ਕੁੜੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਨਹੀਂ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਲਾਮ ਨੇ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ 79 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਅੰਬਰੇਲਾ ਮੂਵਮੈਂਟ ਵੇਲੇ ਹਰੇਕ ਦਿਨ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਕੱਟਿਆ ਸੀ। ਲਾਮ ਨੂੰ ਘੁੰਮਣ ਫਿਰਨ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੌਂਕ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਏਸ਼ੀਆ, ਲਾਤਿਨ ਅਮਰੀਕਾ, ਉੱਤਰੀ-ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਸਣੇ ਦਰਜਨਾਂ ਦੇਸ ਘੁੰਮੇ ਹਨ। ਲਾਮ ਨੇ ਨੇਪਾਲ ਨੇ ਭੁਚਾਲ ਦੀ ਮਾਰ ਵੀ ਝੱਲੀ ਸੀ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ: ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਆਂਡਾ-ਮੀਟ ਖਾਂਦੇ ਨੇ, ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ? ਵੀਡੀਓ: ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨਾਲਿਆਂ 'ਚੋਂ ਨਿਕਲੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਕੀ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ? (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/media-44443802", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44388769", "doc1": "وتعكس نبرة وسائل الإعلام في كوريا الشمالية تحولا بارزا في لهجة هذه الدولة التي ظلت في حالة عداء مع الولايات المتحدة لعقود. فهل يطوي ترامب وكيم صفحة الإهانات المتبادلة؟", "doc2": "ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੀਅਨ ���ੂੰਗ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਹੈ ਉਸ ਪਲ ਦਾ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਹੋਣਗੇ। ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ 12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸਿੰਗਾਪੁਰ 'ਚ ਹੋਣੀ ਹੈ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ 12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨਗੇ ਪਰ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਕਿੱਥੇ? ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਵੀ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਗੱਲਬਾਤ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਸੈਨਟੋਸਾ ਦੀਪ 'ਤੇ ਹੋਵੇਗੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਜ਼ਾਂ ਯੋਜਨਾ ਮੁਤਾਬਕ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦੇਵੇ। ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਸੈਨਟੋਸਾ ਦੀਪ ਦੇ ਕੈਪੇਲਾ ਰਿਜ਼ੌਰਟ ਵਿੱਚ ਕਰਨਗੇ ਮੁਲਾਕਾਤ ਭਾਵੇਂ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਮੁੱਦੇ ਵਿਚਾਰੇ ਜਾਣਗੇ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ 'ਚ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਲੰਬਾ ਦੌਰ ਚੱਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਮਿਲਣਾ ਪਵੇ। ਅਜਿਹਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਕੋਈ ਨੇਤਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਪ੍ਰੈਸ ਸਕੱਤਰ ਸਾਰਾ ਸੈਂਡਰਸ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਪੰਜ ਤਾਰਾ ਕਪੇਲੇ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਰ ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਸ਼ਾਂਗਰੀ-ਲਾਅ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਰੁੱਕ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਉੱਥੇ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਸੈਂਟ ਰੈਗਿਸ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਹੋਟਲ ਮੁੱਖ ਦੀਪ 'ਤੇ ਹਨ। ਸੈਨਟੋਸਾ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ 63 ਦੀਪਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਮੁੱਖ ਆਈਲੈਂਡ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸੈਨਟੋਸਾ ਦੀਪ 500 ਹੈਕਟੇਅਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕਈ ਲਗਜ਼ਰੀ ਰਿਜ਼ੌਰਟਸ, ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਮੈਰੀਨਾ ਅਤੇ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਗੋਲਫ਼ ਕਲੱਬ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਦੀਪ ਦਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਕੈਤੀ, ਖ਼ੂਨ-ਖਰਾਬਾ ਅਤੇ ਜੰਗ ਦਾ ਕਾਲਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਦਾ ਅੱਡਾ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਟ੍ਰੈਡਿੰਗ ਪੋਸਟ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਕਰਕੇ ਇਸ ਪੋਸਟ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਵੀ ਕਾਫੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੈਨਟੋਸਾ ਦੇ ਇਹ ਤਟ ਕਦੇ ਖ਼ੂਨ ਨਾਲ ਲਾਲ ਸੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਪਾਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ੂਬ ਆਉਣਾ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਨੇ ਵੀ ਇੱਥੇ ਖੋਰੂੰ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਦੀ ਲੁੱਟ-ਮਾਰ ਅਤੇ ਹਿੰਸਕ ਵਾਰਦ���ਤਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਪਾਰ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਅਕਸ ਨੂੰ ਧੁੰਦਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਦਾ ਸਥਾਨ 1942 ਵਿੱਚ ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਜਪਾਨ ਅਧੀਨ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਪਾਨੀ ਨਾਂ 'ਸੋਓਨਨ' ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਦੱਖਣ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ। ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜਪਾਨ ਵਿਰੋਧੀ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਗਈ। ਸੈਨਟੋਸਾ ਦੇ ਜਿੰਨਾ ਤੱਟਾਂ 'ਤੇ ਇਹ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਹੋਈ, ਹੁਣ ਉੱਥੇ ਕਪੇਲੇ ਹੋਟਲ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸੇ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਕਿਮ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਸੈਨਟੋਸਾ ਵਿੱਚ ਯੁੱਧ ਬੰਦੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਕੈਂਪ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜਿੱਥੇ 400 ਸੈਨਿਕ ਅਤੇ ਬੰਦੂਕਧਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਭਿਆਨਕ ਘਟਨਾਵਾਂ 1970 ਵਿੱਚ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਦੀਪ ਦਾ ਨਾਮ ਸੈਨਟੋਸਾ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸ਼ਾਂਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਦੀ ਥਾਂ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪਰ ਇਸ ਦੀਪ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਫੇਰ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਹੀ। ਸੈਨਟੋਸਾ ਅੱਜ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਸਟੂਡੀਓ ਅਤੇ ਰਿਜ਼ੌਰਟ ਵਰਲਡ ਕੈਸੀਨੋ ਹੈ 1983 ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਤੇਲ ਕੱਢਣ ਵਾਲੇ ਜਹਾਜ਼ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਹਾਦਸਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਟੂਰਿਸਟ ਕੇਬਲ ਕਾਰ ਦੇ ਦੋ ਕੈਰਜ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਗਏ। ਇੱਥੇ ਫੈਂਟਸੀ ਆਈਲੈਂਡ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਵਾਟਰ ਪਾਰਕ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਪਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਬੰਧੀ ਕਮੀਆਂ ਕਰਕੇ ਇਹ ਵੀ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ। ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਰਾਫਟਿੰਗ ਕਰ ਰਹੀ ਇੱਕ 8 ਸਾਲਾ ਕੁੜੀ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2002 ਵਿੱਚ ਪਾਰਕ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੈਨਟੋਸਾ ਨੂੰ 'ਸਟੇਟ ਆਫ ਫਨ' ਵਜੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇੱਥੇ ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਸਟੂਡੀਓ ਥੀਮ ਪਾਰਕ ਬਣਾਏ ਗਏ, ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਵਾਟਰ ਪਾਰਕ ਵੀ ਖੁੱਲ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਰਿਜ਼ੋਰਟ ਵਰਲਡ ਕੈਸੀਨੋ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣਿਆ। ਲਗਜ਼ਰੀ ਹੋਟਲ 'ਚ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਕਿਮ ਦਾ ਸੰਮੇਲਨ 112 ਕਮਰਿਆਂ ਵਾਲਾ ਕਪੇਲੇ ਰਿਜ਼ੋਰਟ 30 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਜ਼ੌਰਟ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਨੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਕਾਲ ਦੀਆਂ ਕਈ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇਖੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਗਾਰਡਨ ਕਿੰਗ ਰੂਮ ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਤ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਕਰੀਬ 33,500 ਰੁਪਏ ਹੈ ਜਦਕਿ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਪੂਲ ਦੇ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਕਮਰਿਆਂ ਵਾਲੇ ਕੈਲੋਨੀਅਲ ਮਨੋਰ ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਤ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਕਰੀਬ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆ ਕੇ ਪ੍ਰੰਬਧਾਂ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾਂ ਲੈ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸੰਮੇਲਨ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। 15 ਜੂਨ ਤੱਕ ਪੂਰੇ ਰਿਜ਼ੌਰਟ ਨੂੰ ਬੁੱਕ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਸੈਲਾਨੀ ਉੱਥੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਸੈਨਟੋਸਾ 'ਚ ਹੀ ਸੰਮੇਲਨ ਕਿਉਂ? ਆਈਲੈਂਡ ਦੀ ਲੋਕੇਸ਼ਨ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਉਂਦ��� ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸੈਨਟੋਸਾ ਦੀਪ ਨੂੰ ਹੀ ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46235963", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46224338", "doc1": "الإجابة القصيرة هي: لا توجد طريقة محددة فذلك يعتمد على أي حزب في السلطة، فالعملية مختلفة في حالة المحافظين عن العمال عن أي حزب آخر. والآن حزب المحافظين في السلطة وزعيمة الحزب هي رئيسة الوزراء تريزا ماي. تيريزا ماي عازمة على البقاء \"حتى النهاية\" لتنفيذ اتفاق الخروج من الاتحاد الأوروبي 14 برلمانيا على الأقل يطالبون رسميا بسحب الثقة من رئيسة الوزراء البريطانية فلو أراد حزبها تغيير القيادة فإنه يجب أن يكون هناك اقتراع بحجب الثقة يشارك فيه جميع نواب الحزب في البرلمان. وهذه هي طرق التخلص من رئيس حكومة في بريطانيا: 1_ 15 في المئة من النواب يطلبون سحب الثقة لا يمكن إجراء اقتراع بسحب الثقة في حزب المحافظين البريطاني إلا لو وقع 15 في المئة على الأقل من نواب الحزب في البرلمان على رسالة بهذا الشأن. ومن هذا المنطلق فأنه يجب توقيع 48 نائبا في البرلمان عن حزب المحافظين على الأقل على رسالة للجنة برلمانية هي لجنة أعضاء البرلمان عن حزب المحافظين تقول إنهم لم يعد لهم ثقة في قيادة الحزب. ولو فاز رئيس الوزراء في الاقتراع فيمكنه البقاء في منصبه دون أي تحد جديد لمدة سنة. ولكن لو صوتت الأغلبية بحجب الثقة في القيادة فإنها حينئذ تكون مضطرة للاستقالة ويكون السؤال حينئذ من يخلف هذه القيادة؟ 2_التنافس على قيادة الحزب النائب جاكوب ريس موغ الذي قدم رسالة حجب الثقة ولو أزاح المحافظون قيادة الحزب فإنه يجب أن يجري تنافس لا يستطيع رئيس الحكومة المطاح به المشاركة فيه. وفي ظل الظروف الحالية وضغوط عملية خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي والالتزام بجدول زمني خاص بها وانقسام الحزب بشأنها فقد يصعب على نواب الحزب الاتفاق على قيادة واحدة، وانتخابات جديدة لاختيار زعيم جديد للحزب قد تؤدي لمزيد من الانقسام. 3_ البرلمان يدفع باتجاه انتخابات مبكرة وقد يطيح البرلمان برئيس الحكومة بإجباره على إجراء انتخابات مبكرة وسوف يتطلب ذلك دعم حزب المحافظين الحاكم. علم الاتحاد الأوروبي يرفرف أمام مجلس العموم وهناك طريقتان للدعوة للانتخابات العامة في بريطانيا:", "doc2": "ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਤੈਅਸ਼ੁਦਾ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਸੰਖ਼ੇਪ ਜਵਾਬ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਤੈਅਸ਼ੁਦਾ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਪਾਰਟੀ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਪਾਰਟੀ ਜਿਵੇਂ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ, ਲੇਬਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿਚ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ/ ਟੋਰੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕੰਜ਼ਰਵੈਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਆਗੂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਟੈਰਿਜ਼ਾ ਮੇਅ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਆਪਣੇ ਨੇਤਾ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ \"ਬੇਭਰੋਸਗੀ ਮਤਾ\" ਲਿਆਉਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਦੇ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ। 15 ਫੀਸਦ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਵੋਟ ਦੀ ਲੋੜ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਤਾ ਤਾਂ ਹੀ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ 15 ਫੀਸਦ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਦੀ ਮੰਗ ਲਈ ਪੱਤਰ ਲਿਖਣ। ਜੇਕਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਭਰੋਸਗੀ ਮਤਾ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਚੁਣੌਤੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ। ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਸਦੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਕਰੀਬ 48 ਟੋਰੀ ਸੰਸਦੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮੰਗ ਸੰਬੰਧੀ ਕਮੇਟੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਲਿਖਣ ਪਵੇਗਾ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਮੈਂਬਰਜ਼ ਕਮੇਟੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਕਹਿਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਗੂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ।\" ਜੇਕਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਭਰੋਸਗੀ ਮਤਾ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਚੁਣੌਤੀ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਬਹੁਮਤ \"ਬੇਭਰੋਸਗੀ ਮਤੇ\" ਦੇ ਹੱਕ ਭੁਗਤ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਅਗਲਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਕੌਣ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਗਵਾਈ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲਾ ਜੇਕਰ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਆਪਣੇ ਆਗੂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਫੇਰ ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਰੋਸੇਗੀ ਮਤਾ ਹਾਰਿਆ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦਾ। ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਕਾਰਨ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਪਈਆਂ ਵੰਡੀਆਂ ਕਾਰਨ ਸਾਰੇ ਸੰਸਦੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਲਈ ਇੱਕ ਉਮੀਦਵਾਰ 'ਤੇ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋਣਾ ਵੀ ਔਖਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਾਧਾਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਸਦੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਕੋਲੋਂ ਦੋ ਉਮੀਦਵਾਰ ਚੁਣਨ ਦੀ ਆਸ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿੰਨਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਅੱਗੇ ਭੇਜੇ ਜਾ ਸਕਣ। ਪਰ ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਪੂਰਾ ਹਫ਼ਤਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬ੍ਰੈਕਜ਼ਿਟ ਦੀ ਡੈਡਲਾਈਨ ਕਾਰਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਕਾਰਨ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਪਈਆਂ ਵੰਡੀਆਂ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਸੰਸਦੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਲਈ ਇੱਕ ਉਮੀਦਵਾਰ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣਾ ਵੀ ਔਖਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਹ ਚੋਣਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਧ ਵਿਚਾਲੇ ਵੰਡ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਦਬਾਅ ਵੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਸੱਤਾ ਧਿਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਦੋ ਤਰੀਕੇ ਹਨ- ਇਹ ਤਾਂ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ ਜੇਕਰ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੀਆਂ ਕੁੱਲ 650 ਸੀਟਾਂ ਵਿਚੋਂ 434 ਸੰਸਦੀ ਮੈਂਬਰ ਮਤਾ ਲੈ ਕੇ ਆਉਣ। A fresh election would be dominated by the Brexit debate ਇੱਕ ਵਾਰ ਇਸ ਮਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੇ ਜਾਵੇ ਤਾਂ 14 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੰਸਦੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਿਲ ਹੋਵੇ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਭੰਗ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਸਰਕਾਰ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣਗੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਅਗਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਲੜ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੇਵਲ ਉਦੋਂ ਹੀ ਬਦਲੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕੋਈ ਹੋਰ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਿਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਲੈਂਦਾ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀ-ਕੀ ਹੋਇਆ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਨੂੰ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੀ ਬੁਛਾੜ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੇ ਅਸਤੀਫਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜੀਨ ਕਲਾਊਡ ਜੰਕਰ ਨਾਲ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਨੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਜੋ ਡਰਾਫਟ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਾਰੇ ਮੁੱਦੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ 2016 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੋਟਾਂ ਪਈਆਂ ਸਨ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਪੰਜ ਘੰਟੇ ਚੱਲੀ ਇੱਕ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਮਿਲ ਗਈ ਪਰ ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਈ ਮੰਤਰੀ ਇਸ ਡੀਲ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵੀ ਬੋਲੇ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹਾਲਾਤ ਇਹ ਬਣੇ ਕਿ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਤਿੱਖੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦਾ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਸਮਝੌਤਾ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਮਗਰੋਂ ਕੀ-ਕੀ ਹੋਇਆ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਮੰਤਰੀ ਡੌਮੀਨੀਕ ਰਾਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਰਾਬ ਨੇ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਮੰਤਰੀ ਡੇਵਿਡ ਡੇਵਿਸ ਦੇ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਮਗਰੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਸੀ। ਰਾਬ 585 ਪੇਜਾਂ ਦਾ ਉਹ ਡਰਾਫਟ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜਿਸ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇਗਾ। ਵਰਕ ਐਂਡ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮੰਤਰੀ ਏਸਥਰ ਮੈਕਵੇ ਨੇ ਅਸਤੀਫਾ ਦਿੱਤਾ। ਜੂਨੀਅਰ ਨੌਰਦਨ ਆਇਰਲੈਂਡ ਮਿਨਿਸਟਰ ਸ਼ੈਲੇਸ਼ ਵਾਰਾ ਦਾ ਅਸਤੀਫਾ। ਜੂਨੀਅਰ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਮੰਤਰੀ ਸੁਏਲਾ ਬ੍ਰੇਵਰਮੈਨ ਅਤੇ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟਰੀ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਕੱਤਰ ਐਨੀ ਮੈਰੀ ਟ੍ਰੇਵੇਲਯਾਨ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣਾ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਨੇ ਕਿਹਾ ''ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਲੋਕ ਚਾਹੁਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਕੰਮ ਸਿਰੇ ਚੜ੍ਹੇ'' ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਅਜੇ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਮਸੌਦੇ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨਗੇ ਕਿ ਨਹੀਂ। ਪਾਰਟੀ ਲੀਡਰ ਜੈਰੇਮੀ ਕੋਰਬਿਨ ਨੇ ਆਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਇਹ ਕਰਾਰ ਦੇਸ਼ ਹਿਤਾਂ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖੇਗਾ। ਟੋਰੀ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਡੈਮੋਕਰੈਟਿਕ ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਅੰਦਰੋਂ ਵੀ ਵਿਰੋਧ ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54983661", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-54996963", "doc1": "عُين كريبس رئيسا للوكالة قبل عامين لمواجهة مزاعم تدخل روسيا في انتخابات 2016 وقال ترامب إنه أقال مدير وكالة الأمن الإلكتروني وأمن البنية التحتية كريس كريبس، وذلك بسبب تصريحات \"غير دقيقة للغاية\" بشأن نزاهة التصويت. ويرفض ترامب الإقرار بفوز منافسه الديمقراطي جو بايدن، متمسكا بمزاعم لا أساس لها حول \"تزوير\" أصوات الناخبين. وقال مسؤولون عن الانتخابات إن عملية التصويت كانت \"الأكثر تأمينا\" في تاريخ الولايات المتحدة. وأقال ترامب وزير الدفاع مارك إسبر، الأسبوع الماضي، مع انتشار تقارير حول عدم ثقته في إسبر وقيادته لوزارة الدفاع (البنتاغون). مواضيع قد تهمك نهاية وهناك تكهنات في واشنطن بأن ترامب قد يقيل مديرة وكالة المخابرات المركزية جينا هاسبل، ومدير مكتب التحقيقات الفيدرالي كريستوفر راي، قبل مغادرته البيت الأبيض. وقال شخص مقرب مدير وكالة الأمن الإلكتروني لوكالة رويترز، إن كريس كريبس مثل كثيرين آخرين طردهم ترامب علم بالقرار من خلال تغريدة نشرها الرئيس على تويتر. ورغم هذا لم يبد كريبس أي ندم أو غضب من القرار، إذ غرد قائلا عبر تويتر \"تشرفت بالخدمة، فعلنا الصواب، دافع اليوم لتكون آمنا غدا\". ويدير كريبس وكالة الأمن السيبراني وأمن البنية التحتية منذ تأسيسها قبل عامين، في أعقاب الفوضى التي أحدثتها مزاعم تدخل روسيا في الانتخابات الأمريكية 2016. وعملت الوكالة لحماية أمريكا ضد أية هجمات إلكترونية محتملة، بالتعاون مع مسؤولين محليين وفيدراليين عن الانتخابات وكذلك مع شركات خاصة تزود الحكومة بأنظمة التصويت. لماذا تم فصل كريبس؟ بحسب ما ورد فقد تسبب كريبس في استياء البيت الأبيض بسبب موقع وكالته على الإنترنت والمسمى \"التحكم بالشائعات\" Rumor Control، والذي فضح المعلومات الخاطئة عن الانتخابات، والتي كان ترامب سببا في نشر وتضخيم بعضها. قبل وقت قصير من إقالته، نشر كريبس تغريدة يبدو أنها تستهدف مزاعم ترامب بأن آلات تصويت في ولايات مختلفة قد حولت بطاقات الاقتراع إلى منافسه جو بايدن. وغرد على تويتر: \"بشأن الادعاءات المتعلقة بالتلاعب بأنظمة الانتخابات، يتفق 59 من خبراء أمن الانتخابات، أنه في كل حالة تم إبلاغنا بها، تبين أن جميع هذه الادعاءات إما غير مدعومة بأدلة أو غير متماسكة تقنيا\". كما أنه كان من بين كبار المسؤولين في وزارة الأمن الداخلي الذين أعلنوا الأسبوع الماضي أن الانتخابات الأمريكية في 3 نوفمبر/ تشرين الثاني، كانت \"الأكثر تأمينا في التاريخ الأمريكي\". على الرغم من أن هذا البيان لم يذكر اسم ترامب مباشرة، إلا أن كريبس في نفس اليوم أعاد نشر تدوينة على تويتر لخبير في قانون الانتخابات يقول فيها: \"من فضلك لا تنشر الادعاءات الجامحة التي لا أساس لها بشأن آلات التصويت، حتى لو كانت هذه الادعاءات من جانب الرئيس\". ما هي ردود الفعل؟ أدانت لجنة الأمن الداخلي في مجلس النواب التي يسيطر عليها الديمقراطيون، إقالة كريبس. وقال قادة اللجنة إن قرار ترامب \"يجعل أمريكا أقل أمانا\" ولن يساعد في الدفاع عن البلاد من \"الحملات الإلكترونية الخبيثة من روسيا والصين وإيران\". بينما قال أعضاء اللجنة: \"الحقيقة هي أنه منذ يوم الانتخابات، سعى الرئيس ترامب إلى نزع الشرعية عن نتائج الانتخابات من خلال الانخراط في حملة تضليل يمكن أن تزعزع ثقة الشعب الأمريكي في انتخاباتنا لأجيال قادمة\". وقال آدم شيف، الرئيس الديمقراطي للجنة المخابرات بمجلس النواب، \"إنه أمر مثير للشفقة، ولكن للأسف يمكن توقع أن دعم عملياتنا الديمقراطية وحمايتها قد يكون سببا للطرد من العمل\".", "doc2": "ਕਰਿਸ ਕ੍ਰੇਬਸ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਹੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਈਬਰ ਸਕਿਊਰਿਟੀ ਐਂਡ ਇਨਫਰਾਸਟਰਕਚਰ ਏਜੰਸੀ (ਸਿਸਾ) ਦੇ ਮੁਖੀ ਕਰਿਸ ਕ੍ਰੇਬਸ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਬਾਰੇ \"ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗ਼ਲਤ\" ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਕਾਰਨ \"ਬਰਖ਼ਾਸਤ\" ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਮਨਮੰਨੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਸ਼ੋਪੰਜ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਿਵਲ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਅਤੇ ਪੈਂਟਾਗਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਬਰਖ਼ਾਸਤਗੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਛੋਟੇ ਖਰੀਦ ਕੇਂਦਰ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਫਿਕਰ ਪੰਜਾਬ ਅੰਦਰ 154 ਮਾਰਕਿਟ ਕਮੇਟੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਦੋ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਹਰ ਮਾਰਕਿਟ ਕਮੇਟੀ 'ਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਯਾਰਡ ਹੈ ਪੰਜਾਬ ਮੰਡੀ ਬੋਰਡ ਵੱਲੋਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਲਈ ਬਣਾਏ ਸਬ-ਯਾਰਡ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਖਰੀਦ ਕੇਂਦਰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਹ ਮਾਲਵੇ ਦੇ ਕਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਝੋਨੇ ਦੀ ਫਸਲ ਹਾਲੇ ਖਰੀਦੀ ਨਹੀਂ ਗਈ। ਸਬ-ਯਾਰਡ ਅਤੇ ਖਰੀਦ ਕੇਂਦਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲੀਅਤ ਲਈ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਫਸਲ ਦੀ ਖਰੀਦ ਲਈ ਬਣਾਏ ਛੋਟੇ ਖਰੀਦ ਕੇਂਦਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ-ਵੇਚ, ਭੰਡਾਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ 'ਤੇ 16 ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਸਬ ਡਵੀਜ਼ਨਲ ਪੱਧਰ ਜਾਂ ਮਾਰਕਿਟ ਕਮੇਟੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਯਾਰਡਾਂ 'ਤੇ 30 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਹੋਏਗੀ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। KBC 'ਚ 1 ਕਰੋੜ ਜਿਤਣ ਵਾਲੀ ਮੋਹਿਤਾ ਸ਼ਰਮਾ ਮੋਹਿਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਕੇਬੀਸੀ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮੋਹਿਤਾ ਸ਼ਰਮਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਕੇਬੀਸੀ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ ਮੇਰੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਬਹਾਦਰੀ ਵਾਲਾ ਰਿਹਾ। ਯੂਪੀਐੱਸਸੀ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੇਣਾ ਮੇਰਾ ਆਪਣਾ ਸੁਪਨਾ ਸੀ, ਜੋ ਮੈਂ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਸੱਚ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਪੰਜ ਸਾਲ ਲੱਗੇ। ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਨਾਕਾਮਯਾਬੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੈਂ ਪੰਜਵੀਂ ਵਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਜਾ ਕੇ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪਾਸ ਕੀਤੀ ਸੀ।\" ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਾਂਗੜਾ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਆਈਪੀਐੱਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੋਹਿਤਾ ਸ਼ਰਮਾ ਕੇਬੀਸੀ ਸ���ਜ਼ਨ 12 ਦੀ ਦੂਜੀ ਕਰੋੜਪਤੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। 30 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮੋਹਿਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੇਬੀਸੀ ਜਾਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਸੀ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨ: ਧਰਨੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਮੌਤ ਮਾਛੀਵਾੜੇ ਦਾ ਮ੍ਰਿਤਕ ਕਿਸਾਨ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ 'ਚ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਬਿੱਲਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ 'ਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਧਰਨੇ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਸਮਰਾਲਾ ਵਿਖੇ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਧਰਨੇ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਕਿਸਾਨਾਂ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ 55 ਸਾਲਾ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਅਚਾਨਕ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜ ਗਈ। ਕੁੱਝ ਪਲਾਂ 'ਚ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਧਰਨੇ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਦਮ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪੜ੍ਹੋ ਪੰਜਾਬ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਬੈਠਕ ਦੇ ਅਹਿਮ ਫ਼ੈਸਲੇ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਪੁਤਿਨ ’ਤੇ ਰਹਿੰਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇਗਾ ਕੋਈ ਮੁਕੱਦਮਾ ਸਾਲ 2000 ਤੋਂ ਪੁਤਿਨ ਰੂਸੀ ਸੱਤਾ ਦੇ ਸਿਖਰ ਉੱਪਰ ਕਾਇਮ ਹਨ ਰੂਸੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਡੂਮਾ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹਮਾਇਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਉੱਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਪਰਾਧਿਕ ਮੁਕੱਦਮਾ ਨਹੀਂ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ। ਇਹ ਬਿੱਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਰਾਇਸ਼ੁਮਾਰੀ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਸਦਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਰਖਦੇ ਹਨ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56415980", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43317784", "doc1": "الأكاديمي البارز، أوليفيه دوهاميل، استقال من الجامعة بعد اتهامه باستغلال ابن زوجته عندما كان صغيرا. ويتوقع أن يمرر مجلس الشيوخ هذا القانون الذي سيحدد - لأول مرة في فرنسا - العمر الذي يمكن فيه للأشخاص أن يوافقوا على الخوض في علاقات جنسية. وتأتي هذه الخطوة بعد سلسلة فضائح جنسية هزّت البلد. ويقول داعمو القانون إن هذا التشريع سيتيح محاكمة أشخاص متورطين بإساءات جنسية سواء حالياً أو في فترات سابقة. ووافق السياسيون في الجمعية الوطنية، بالإجماع، على مسودة القانون ليلة الاثنين. وقالت حكومة الرئيس إيمانويل ماكرون إنها تود وضع القانون موضع التنفيذ بسرعة، بعد الحصول على الموافقة النهائية على مشروع القانون مع نهاية الربيع. مواضيع قد تهمك نهاية وقال وزير العدل، إيريك دوبون موريتي: \"لن يتمكن أن شخص بالغ من استغلال موافقة قاصر. لن يلمس (أحد) الأطفال\". ويعتبر القانون الفرنسي الحالي أن الموافقة على العلاقة الجنسية يمكن أن تعطى في أي عمر، وتعتبر هذه الموافقة ذات معنى قانوني، حتى ولو صدرت عن طفل يمارس الجنس مع شخص بالغ، أو حتى لو كانت موافقة لممارسة الجنس مع أحد الأقارب. علما أن ممارسة الجن�� بين شخص راشد وطفل في عمر أقل من 15 ممنوعة، ولكن من الصعب جداً إثبات مزاعم اغتصاب طفل في المحكمة، وأحد أسباب ذلك أن القانون الحالي يقول إن الطفل تحت عمر 15 يمكن أن يعطي موافقته. ويمكن إثبات الاغتصاب فقط في حال وجود دليل على استخدام \"القوة، التهديد، العنف أو المفاجأة\"، وإلا فتجري المحاكمة على أنها اعتداء جنسي ذو درجة أقل. وهذا ينطبق أيضاً على الأطفال. وبذلك سيمنع القانون الجديد أي طفل تحت سن الـ15 من أن يعطي موافقته على ممارسة الجنس. وستصل عقوبة الاغتصاب إلى 20 عاماً من السجن. لكن المادة المسماة بـ\"روميو وجوليت\" ستتيح للمراهقين أن يعطوا الموافقة لبعضهم البعض، مما يعني السماح بالعلاقة بين مراهق وشخص لا يكبره بأكثر من خمس سنوات. انتقد بعض النوّاب هذا الفارق العمري الكبير. لكن وزير العدل دافع عن هذا الفارق قائلاً إنه لم يشأ \"أن يرسل مراهقاً بعمر 18 للمحاكمة لأنه حصل على موافقة فتاة بعمر 14 عاماً ونصف\". كما تقترح مسودة القانون تغييرات في قوانين تتعلق بالعلاقات مع الأقارب، وذلك بعد فضيحة أدلت خلالها آلاف النساء بشهاداتهن بخصوص تعرضهن للاستغلال من قبل أقاربهن. وتستخدم عبارة سفاح أو inceste في فرنسا للإشارة إلى الاستغلال الجنسي من قبل الأقارب، بما في ذلك الذين لا تجمعهم صلة الدم. وبدأت الفضيحة في شهر يناير/ كانون الثاني عندما اتهم الأكاديمي البارز، أوليفيه دوهاميل، من قبل ابنة زوجته باستغلال أخيها التوأم عندنا كان صغيراً. وعلى أثر ذلك، استقال الرجل من كلية العلوم السياسية المرموقة في باريس، كما واجهت مؤسسات أخرى ضغوطاً عدة لتحسين إجراءات الحماية من العنف الجنسي. وأدى ذلك إلى اندفاع عدد كبير من الأشخاص للتقدم بشهاداتهم حول حوداث مشابهة عن استغلال جنسي من قبل الأقارب، في حين قالت جمعية \"Face à l'inceste مواجهة استغلال الأقارب الجنسي\" إن عدد الاتصالات الذي تلقته في شهر فبراير/شباط ارتفع من 30 إلى 200. ووفقاً للقانون الجديد، ستصبح ممارسة شخص راشد الجنس مع أحد الأقارب ممن لم يتجاوز سن 18 - أمراً غير قانوني. وحالياً، تعتبر ممارسة الجنس بين أقارب راشدين أمراً قانونياً - ولا يقترح القانون الجديد أي تغيير على هذا البند.", "doc2": "ਫਰਾਂਸ ਦੀ ਲਿੰਗਕ ਬਰਾਬਰੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਬਾਰੇ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਇਸ ਦਾ ਭਾਵ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਸੰਬੰਧ ਬਣਾਉਣ ਨੂੰ ਰੇਪ ਸਮਝਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਡਾਕਟਰਾਂ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਰਾਇ ਨਾਲ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ ਦੀ ਲਿੰਗਕ ਬਰਾਬਰੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਜਬਰੀ ਸੈਕਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਉੱਪਰ 11 ਸਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਸੰਬੰਧ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗਣ ਮਗਰੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਵਿਵਾਦ ਕਾਰਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸੈਕਸ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਸਾਬਤ ਨਾ ਹੋ ਸਕੇ ਤਾਂ ਮੁਲਜਮਾਂ ਉੱਪਰ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੀ ਥਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਕੇਸ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 5 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਕੈਦ ਅਤੇ ਜੁਰਮਾਨਾ ਹੋ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। 15 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੂਅਲ ਮੈਕਰੋਨ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਵੀ ਹਾਸਲ ਹੈ। ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਭਾਵੇਂ ਬੱਚੇ ਦਾ ਹੋਵੇ ਤੇ ਭਾਵੇਂ ਬਾਲਗ ਦਾ ਸਜ਼ਾ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਹੈ ਜਦਕਿ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਜ਼ਾ ਸਖ਼ਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਸਨ ਪੁਰਾਣੇ ਕਾਨੂੰਨ? ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਬਾਲਗ ਅਤੇ ਨਾਬਾਲਗ ਉਮਰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤੀ ਹੋਈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਲਿੰਗਕ ਹਿੰਸਾ ਲਈ ਫੜੇ ਗਏ ਮੁਜ਼ਰਮਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਜੁਰਮ ਤੈਅ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਖਿਲਾਫ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ ਵਿਰੁੱਧ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਗਰੁੱਪ ਸੈਕਸ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਕੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਮੰਗ? ਉਮਰ ਸੰਬੰਧੀ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ ਬਾਰੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਚਾਰਾਜੋਈਆਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਖਿਲਾਫ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ ਵਿਰੁੱਧ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਗਰੁੱਪ ਇਹ ਉਮਰ 13 ਜਾਂ 15 ਸਾਲ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਮਿਸ ਸ਼ਿਆਪਾ ਨੇ ਏਐਫਪੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਚੁਣੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਉਮਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੂਅਲ ਮੈਕਰੋਨ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਵੀ ਹਾਸਲ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸਮਾਜਿਕ ਚੇਤਨਾ ਵਧੇਗੀ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਕੁਝ ਕੇਸ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ 30 ਸਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੋਂ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੁਲਜ਼ਮ ਨੇ 11 ਸਾਲਾ ਕੁੜੀ ਨਾਲ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 28 ਸਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਆਕਤੀ ਉੱਪਰ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਜਿਨਸੀ ਦੁਰਵਿਹਾਰ ਦਾ ਕੇਸ ਚੱਲੇਗਾ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੁਲਜ਼ਮ ਨੇ ਕੁੜੀ ਨਾਲ ਜਿਨਸੀ ਹਿੰਸਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਆਪਣਾ ਫੈਸਲਾ ਬਦਲ ਲਿਆ ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੁਲਜਮਾਂ 'ਤੇ ਰੇਪ ਦਾ ਕੇਸ ਹੀ ਚੱਲੇਗਾ। ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦੀ ਕਿੰਨੀ ਹੈ ਉਮਰ? ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇਣ ਦੀ ਉਮਰ 18 ਸਾਲ ਹੈ। ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਉਮਰ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਹੈ꞉ ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇਹ ਉਮਰ 16 ਸਾਲ ਹੈ ਪਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਜਵੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ 13 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਸੈਕਸ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾ ਦੇ ਸਕਣ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56620332", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56622453", "doc1": "وقالت الشرطة إن سيارة اصطد��ت بحاجز أمني قبل أن يخرج سائقها ويندفع باتجاه ضباط حاملا سكينا. وفتح ضباط الشرطة النار على المهاجم، فأردوه قتيلا. وقالت السلطات إن الهجوم، الذي جاء بعد ثلاثة أشهر من أعمال الشغب الدامية في الكابيتول في يناير/ كانون الثاني، لا يبدو أنه مرتبط بالإرهاب. وقال روبرت كونتي، القائم بأعمال رئيس قسم شرطة العاصمة واشنطن، في مؤتمر صحفي: \"سواء كان الهجوم يستهدف مسؤولي تطبيق القانون، أو أيا كان، فإن من مسؤوليتنا الوصول إلى حقيقة الأمر. وسنفعل ذلك\". مواضيع قد تهمك نهاية وقالت رئيسة شرطة الكابيتول بالإنابة، يوغاناندا بيتمان: \"بقلب حزين للغاية أعلن أن أحد ضباطنا توفي متأثراً بجراحه\". وفي بيان لاحق، أعلنت أنّ اسم الضابط هو ويليام \"بيلي\" إيفانز، وأنه كان عضواً في شرطة الكابيتول منذ 18 عاماً وكان جزءاً من وحدة الاستجابة الأولى في القسم. وقالت: \"أرجوكم أن تبقوا الضابط إيفانز وعائلته في خواطركم وصلواتكم\". ووصفته كريستين ويلسون، وهي منتجة في شبكة سي إن إن، بأنه \"ألطف شخص\". قُتل الضابط ويليام \"بيلي\" إيفانز في الهجوم وفي تصريح لشبكة \"سي بي إس\"، الشريك الإعلامي لبي بي سي، قال اثنان من مسؤولي إنفاذ القانون مشاركان في التحقيق إن المشتبه به في الهجوم اسمه نوح غرين، وأنه كان يبلغ من العمر 25 عاماً، ومن إنديانا. وأضاف المصدران أنه لم يتم العثور على معلومات مسبقة عنه في أي من قواعد بيانات الشرطة. وفي منشور بصفحة بموقع فيسبوك، أصبحت محذوفة الآن، كتب غرين في منتصف شهر مارس/ آذار أنه ترك وظيفته مؤخراً \"جزئيا بسبب معاناة، ولكن جوهرياً، سعيا وراء رحلة روحية\". وأضاف أنه كان يعاني من \"الآثار الجانبية للمخدرات التي كنت أتناولها دون دراية\"، وكتب مطولاً عن اهتمامه بـ\"أمة الإسلام\"، وهي منظمة دينية قومية سوداء. وأكد متحدث باسم فيسبوك لبي بي سي أن الصفحة المذكورة كانت تخص غرين. وقالت الشركة في بيان: \"بعد هذا الحدث المروع، خواطرنا مع شرطة الكابيتول وأحبائهم\". وأضافت: \"لقد صنفنا الحادث ضمن سياستنا بشأن الأفراد والمنظمات الخطرين، ما يعني أننا أزلنا حسابات المشتبه به من فيسبوك وإنستغرام، ونقوم بإزالة أي محتوى يشيد بالهجوم أو المشتبه به أو يدعمه أو يمثله\". وتابعت: \"نحن على اتصال مع سلطات إنفاذ القانون فيما يجرون تحقيقاتهم\". ولا يزال هناك وجود أمني مكثف حول مبنى الكابيتول، حيث يجتمع البرلمان الأمريكي (الكونغرس). والكونغرس حالياً في عطلة، وهو ما يعني أن غالبية السياسيين لم يكونوا في مجمع الكابيتول وقت الهجوم. ماذا نعرف عن الهجوم؟ بعد فترة وجيزة من الساعة 13:00 بالتوقيت المحلي (18:00 بتوقيت غرينتش)، أرسل نظام تنبيه شرطة الكابيتول رسالة بريد إلكتروني إلى المشرعين وموظفيهم يأمرهم بالابتعاد عن النوافذ والأبواب الخارجية بسبب وجود تهديد. كما صدرت تعليمات لكل من يوجد خارج المبنى بالاحتماء. وفي ذلك الوقت، صدم رجل يقود سيارة زرقاء ضابطين كانا يقفان عند الحاجز الشمالي، بحسب الشرطة. ثمّ خرج من السيارة وركض باتجاه الضباط، الذين سحب واحد منهم على الأقل سلاحه وأطلق النار على المشتبه به. ثم نُقل الضابطان إلى المستشفى، أحدهما في سيارة إسعاف والآخر في سيارة شرطة. وأظهرت لقطات مصورة من الموقع مروحية تحلق فوق المكان، وما بدا أنه شخصان على نقالتين يُنقلان إلى سيارة إسعاف. وطُلب من الأشخاص الذين تجمعوا في محيط المكان المغادرة. وقالت الشرطة إن المش��به به توفي متأثراً بجراحه عند الساعة 13:30 بالتوقيت المحلي. وقال كونتي للصحفيين إن المشتبه به تصرف على ما يبدو بمفرده. وقال الفرع الميداني من مكتب التحقيقات الفيدرالي (إف بي اي) إنه يقدم الدعم لشرطة الكابيتول. كيف جاءت ردود الفعل؟ قال الرئيس الأمريكي، جو بايدن، إنه كان \"منفطر القلب\" حين أُخطر بخبر الهجوم. وقدم \"التعازي الحارة لأسرة الضابط إيفانز، وكل شخص حزين على خسارته\"، وقال إنه أمر بإنزال الأعلام في البيت الأبيض إلى منتصف الصواري. وقالت نانسي بيلوسي، رئيسة مجلس النواب الديمقراطية، إن \"قلب أمريكا تحطم\"، ووصفت إيفانز بأنه \"شهيد لديمقراطيتنا\". وقال تشاك شومر، زعيم الأغلبية الديمقراطية في مجلس الشيوخ، إنه \"حزين على مقتل الضابط\" ومدين لقوة شرطة الكابيتول. وكتب زعيم الأقلية الجمهورية في مجلس الشيوخ، ميتش ماكونيل، أنه \"يصلي\" من أجل أولئك الذين تعرضوا للهجوم. هجوم ثان في أقل من ثلاثة أشهر تحليل سامانثا غرانفيل، مبنى الكابيتول الأمريكي ساد التوتر محيط مبنى الكابيتول خلال الأشهر الثلاثة الماضية. فمنذ أحداث الشغب التي وقعت في 6 يناير/ كانون الثاني، أصبح المجمع بمثابة حصن، به أسلاك شائكة وأسياج معدنية وأمن مشدد. لكن بعد أسابيع قليلة، نجد أنفسنا وقد عدنا وسط طرق مغلقة وقوات إضافية، وشعور بالرهبة. الكونغرس في عطلة اليوم، والموظفون الذين تحدثت إليهم يشعرون بالامتنان لأنهم في منازلهم، وهم قلقون بشأن العودة إلى العمل بعد عطلة عيد الفصح. ويقولون، وذلك مفهوم، إنه أمر مخيف أن يتعرض مكان عملك للهجوم مرتين في فترة زمنية قصيرة. وما يثير قلقهم أنه حتى مع تكثيف الأمن، وقع هجوم أدى إلى وفاة ضابط.", "doc2": "ਯੂਐਸ ਕੈਪੀਟਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਉੱਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਧਾ ਦੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਕਾਰ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬੈਰੀਕੇਡ ਨੂੰ ਟੱਕਰ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਡਰਾਈਵਰ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਚਾਕੂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸ਼ੱਕੀ ਵਿਅਕਤੀ 'ਤੇ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਹਮਲਾਵਰ ਦੀ ਹੋਈ ਪਛਾਣ ਸ਼ੱਕੀ ਹਮਲਾਵਰ ਦੀ ਪਛਾਣ 25 ਸਾਲਾ ਨੋਆਹ ਗ੍ਰੀਨ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੀਬੀਐਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਹਮਲਾਵਰ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕੋਈ ਪੁਲਿਸ ਰਿਕਾਰਡ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫੌਜ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸੰਬੰਧ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਜਨਤਕ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਕੈਪੀਟਲ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀ ਯੋਗਾਨੰਦ ਪਿਟਮੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਿਲੀਅਮ ਬਿਲੀ ਐਵੰਜ਼ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਰਹੇ। ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਐਨੰਜ਼ ਪਿਛਲੇ 18 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੈਪੀਟਲ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਅ ਰਹੇ ਸੀ। ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਾਹਨ ਕੰਸਟੀਚਿਊਸ਼ਨ ਐਵੇਨਿਊ ਦੇ ਐਂਟਰੀ ਪੁਆਇੰਟ 'ਤੇ ਬੈਰੀਕੇਡ ਨਾਲ ਟਕਰਾਇਆ ਅੱਤਵਾਦੀ ਘਟਨਾ ਨਹੀਂ ਦੱਸੀ ਗਈ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨ��ਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਡੀਸੀ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦਾ ਅੱਤਵਾਦ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਪੁਲਿਸ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਮੁਖੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਹਮਲਾ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ 'ਤੇ, ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਬਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਭ ਕੁਝ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਹ ਕਰਾਂਗੇ।\" ਟਰੰਪ ਪੱਖੀਆਂ ਦੇ ਕੈਪੀਟਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਆਣ ਵੜੇ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਫ਼ੈਲੀ ਅਫ਼ਰਾ-ਤਫ਼ਰੀ ਕੈਪੀਟਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਭਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਫੋਰਸ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਾਹਨ ਕੰਸਟੀਚਿਊਸ਼ਨ ਐਵੇਨਿਊ ਦੇ ਐਂਟਰੀ ਪੁਆਇੰਟ 'ਤੇ ਬੈਰੀਕੇਡ ਨਾਲ ਟਕਰਾਇਆ। ਇਹ ਉਹ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ ਜਿੱਥੋਂ ਸੈਨੇਟਰ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਸਟਾਫ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕੈਪੀਟਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਸਦਨ ਅਜੇ ਮੁਲਤਵੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕੈਪੀਟਲ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੈਂਪ ਡੇਵਿਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਗਏ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੈਪੀਟਲ ਹਿੱਲ ਦੇ ਕੁਝ ਪੱਤਰਕਾਰ, ਵਰਕਰ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੈਪੀਟਲ ਗਰਾਉਂਡ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੈਂਪ ਡੇਵਿਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਗਏ ਸਨ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਨੇ ਕੀ ਵੇਖਿਆ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਦੁਪਹਿਰ 1 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ, ਕੈਪੀਟਲ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਅਲਰਟ ਸਿਸਟਮ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਟਾਫ ਨੂੰ ਇਮਾਰਤ ਦੀਆਂ ਖਿੜਕੀਆਂ ਅਤੇ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੱਟਣ ਲਈ ਇੱਕ ਈਮੇਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਲੁਕਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਘਟਨਾ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਆ ਰਹੀ ਫੁਟੇਜ ਵਿੱਚ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਨੂੰ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਉੱਡਦੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਟਰੈਚਰ 'ਤੇ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਵੱਲ ਲਿਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਥੇ ਮੌਜੂਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਲਾਕਾ ਖਾਲੀ ਛੱਡਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 6 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੀ ਦੰਗੇ ਭਰੀ ਭੀੜ ਨੇ ਕੈਪੀਟਲ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਕੇ ਹੰਗਾਮਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-50107965", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50769197", "doc1": "وأضاف أنه سيدرج التشريعات المطلوبة لتمرير اتفاقه مع الاتحاد الأوروبي الأسبوع المقبل. ولكن سيتوجب عليه توجيه رسالة إلى الاتحاد الأوروبي يطلب فيها تأجيل الخروج إلى ما بعد 31 أكتوبر/ تشرين الأول بعدما صوت النواب على تعديل يستبعد الخروج من دون اتفاق. وصوت النواب لصالح التعديل الذي تقدم بهل السير أوليفر ليتوين. وكان التصويت متقاربا بين الطرفين بواقع 322 صوتا مقابل 306. وتنص اللائحة التي تقدم بها النائب المستقل، ليتوين، على \"تعليق التصديق\" على مشروع جونسون، حتى يتم إقرار التشريعات التنفيذية له. مواضيع قد تهمك نهاية وقال الاتحاد الأوروبي إن الأمر متروك للمملكة المتحدة \"لإبلاغه بالخطوات التالية\". وأشار وزراء إلى أن التصويت على الاتفاقية المنقحة لخروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي قد يجري يوم الاثنين، بناء على ما سيقرره رئيس البرلمان. وفي غضون ذلك، خرج عشرات الآلاف من المتظاهرين إلى شوارع لندن مطالبين باستفتاء ثان على بريكست. عشرات الآلاف من المتظاهرين البريطانيين خرجوا للمطالبة باستفتاء ثان أما أنصار الخروج من الاتحاد الأوروبي فخرجوا في مسيرة سموها \"مسيرة الديمقراطية\" بشوارع مانشستر. \"لا تغيير\" وتمثل نتيجة التصويت انتكاسة كبيرة لرئيس الوزراء، الذي أصر مرارا وتكرارا على أن المملكة المتحدة ستخرج من الاتحاد في نهاية شهر أكتوبر/ تشرين الأول الجاري. وقال جونسون عقب التصويت إنه \"غي متهيب أو خائف\" وأنه لا يزال يعتقد أن أفضل شيء بالنسبة لبريطانيا هو الخروج من الاتحاد الأوروبي في الوقت المحدد. وأضاف \"لن أتفاوض بشأن التأخير مع الاتحاد الأوروبي ولن يجبرني القانون علي ذلك\"، مؤكدا أن سياسته \"لم تتغير\" وأنه لا يعتقد أن فكرة تأجيل الخروج ستكون جذابة بالنسبة \"للاتحاد الأوروبي\". لكن زعيم حزب العمال البريطاني جيريمي كوربين قال إن الهزيمة تمثل رفضًا \"قاطعًا\" لاستراتيجية رئيس الوزراء ويجب عليه الآن الامتثال للقانون وطلب التمديد الإضافي. وقال السير ليتوين إن هذه الخطوة تعني أن المملكة المتحدة لن تغادر الاتحاد الأوروبي في 31 أكتوبر/ تشرين الأول من دون التوصل إلى اتفاق إذا علقت التشريعات المطلوبة أو خرجت عن مسارها. وأصر على أن هدفه لم يكن وقف خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي، مؤكدا أنه سيصوت لصالح التشريعات التنفيذية عندما تطرح للتصويت. ودعم 10 نواب سابقين في حزب المحافظين من الذين استقالوا أو أُجبروا على الخروج من الحزب بسبب بريكست، مقترح ليتوين، بمن فيهم فيليب هاموند وديفيد جوك وأمبر رود. وفي المقابل، صوت ستة نواب من حزب العمال ضد التعديل، وكذلك فعل خمسة نواب مستقلين كانوا ينتمون إلى حزب العمال سابقا، وهو ما سيعطي رئيس الوزراء أملاً في تمرير اتفاقه في المرة القادمة. أما الاتحاديون، الذين أيدوا تعديل ليتوين، فقالوا إن التأخير سيسمح بمزيد من التدقيق في الاتفاق، مؤكدين أن دعمهم له سيكون للحفاظ على الوحدة \"الدستورية والاقتصادية\" للمملكة المتحدة. وأبدى النواب المؤيدون للبريكست غضبا على نتيجة التصويت ووصف عضو حزب المحافظين بيتر بون التصويت بأنه كان \"مضيعة كاملة للوقت\". وفقًا لبنود \"قانون بن\" الذي أقر الشهر الماضي، فإن رئيس الوزراء ملزم قانونًا بتقديم طلب لتأجيل موعد خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي إذا لم يقرالبرلمان اتفاق الخروج بحلول ذلك الوقت.", "doc2": "ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ 2001 ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ। ਜੌਹਸਨ ਨੇ ਲੋਕ ਰਾਇ ਨੂੰ ਵੰਡ ਕੇ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸ਼ਖ਼ਸ ਕੌਣ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਵੋਟਰ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਲਈ ਭੁਗਤੇ ਹਨ? ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਡਾਊਨਿੰਗ ਸਟਰੀਟ ਸਥਿਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਜਦ��ਂ ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ 10 ਡਾਊਨਿੰਗ ਵਿੱਚ ਆਏ, ਉਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇ ਨੂੰ ਲਾਹ ਕੇ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਲੱਖ ਸੱਠ ਹਜ਼ਾਰ ਪਾਰਟੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਈਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹਮਾਇਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਲੋਕ ਰਾਇ ਨੂੰ ਵੰਡ ਕੇ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜਾ ਵਿਵਾਦ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਉਹ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਟਿਕੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਪਰ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਤੁਰਕੀ ਪੁਰਖੇ ਅਤੇ ਬ੍ਰਸਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਯੂਰੋਸੈਪਟਿਕ (ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ) ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਇਕੱਲਤਾਵਾਦੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਣਾ ਗਲਤ ਹੈ। ਇੱਕ ਤੁਰਕੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੇ ਪੜਪੋਤੇ ਜੌਨਸਨ ਦਾ ਜਨਮ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਆਰਟਿਸਟ ਮਾਂ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵਾਪਸ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਵਸਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਬ੍ਰਸਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਲੀਨ ਵਰਗ ਦੇ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸਕੂਲ 'ਈਟਨ' ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕਲਾਸਿਕਸ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਡਿਬੇਟਿੰਗ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕੀਤੀ। ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਵਿਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇਣਾ ਜੌਨਸਨ ਦਾ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸ਼ੌਂਕ ਸੀ। ਇੱਕ ਹਵਾਲਾ ਦੇਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਦਿ ਟਾਈਮਜ਼' ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਪ੍ਰਤੀ ਝੁਕਾਅ ਵਾਲੇ ਅਖ਼ਬਾਰ 'ਡੇਲੀ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਫ' ਲਈ ਬ੍ਰਸਲਜ਼ ਤੋਂ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਨੌਕਰੀ ਲੈ ਲਈ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਡਿਪਟੀ, ਪੁਲੀਟੀਕਲ ਐਡੀਟਰ ਜੌਹਨ ਪੀਨਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਬੜੇ ਕਲਾਤਮਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਰਲੇਵਾਂ ਕੀਤਾ।'' ਬੋਰਿਸ ਜੋਨਸਨ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੇ? ਬੋਰਿਸ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਬ੍ਰਸਲਜ਼ ਨੇ 'ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਵਿਵਾਦ ਦੀ ਸੂਹ ਲੈਣ ਲਈ'' ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਜਾਸੂਸਾਂ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਇਹ ਸੁਰਖੀਆਂ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਸਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਅਦ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਪੱਤਰਕਾਰ ਡੇਵਿਡ ਉਸਬੋਰਨ ਜੋ ਹੁਣ ਔਨਲਾਈਨ ਅਖ਼ਬਾ�� 'ਦਿ ਇੰਡੀਪੈਂਡੈਂਟ' ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਹਨ, ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ''ਕੁਝ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਨੌਜਵਾਨ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੇ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ 'ਬੌਧਿਕ ਬੇਈਮਾਨੀ' ਮੰਨਿਆ।'' ਇੱਕ ਚਰਚਿਤ ਕਾਲਮ ਨਵੀਸ ਯੂਕੇ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਉਹ 'ਦਿ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਫ' ਲਈ ਕਾਲਮ ਲਿਖਨ ਲੱਗ ਪਏ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੱਜੇ ਪੱਖੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ 'ਦਿ ਸਪੈਕਟੇਟਰ' ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਬਣ ਗਏ। ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕੁਝ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਨਰਾਜ਼ ਕੀਤਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 'ਇਕੱਲੀਆਂ ਮਾਵਾਂ' ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ 'ਮਾੜੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪਾਲੇ ਪੋਸੇ, ਬੇਸਮਝ, ਹਮਲਾਵਰ ਅਤੇ ਨਾਜਾਇਜ਼'' ਕਿਹਾ। ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਵਾਰ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਛੱਡ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਲੇਖ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 'ਦਿ ਸਪੈਕਟੇਟਰ' ਦੀ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ੋਅ 'ਹੈਵ ਆਈ ਗੌਟ ਨਿਊਜ਼ ਫਾਰ ਯੂ?', ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੀਡੀਆ ਕੱਦ ਵਧਦਾ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੈਨਲਿਸਟ ਹਫ਼ਤੇ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਲਿਖਣ ਵਾਲੀ ਲੇਖਕ ਸੋਨੀਆ ਪੁਰਨੇਲ ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਹਸਤੀ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮੰਚ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਸਿਰਫ਼ ਬੋਰਿਸ ਹੀ ਬੋਰਿਸ 2001 ਵਿੱਚ ਜੌਨਸਨ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ, ਆਕਸਫੋਰਡ ਨਜ਼ਦੀਕ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਪ੍ਰਤੀ ਝੁਕਾਅ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹੇਨਲੀ-ਆਨ-ਟੇਮਜ਼ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕੀਤੀ। 2007 ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਦੇ ਮੇਅਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਲਮੀ ਮੰਚ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ। ਓਲੰਪਿਕਸ 2012 ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਜੌਨਸਨ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਅੰਬੈਸਡਰ ਹੀ ਬਣ ਗਏ ਸਨ, ਬੇਸ਼ੱਕ ਉਹ ਸਿਟੀ ਹਾਲ ਵੱਲੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਥਿਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ 'ਬੋਰਿਸ ਬਾਈਕ' ਸਾਈਕਲ ਯੋਜਨਾ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਜੁਲਾਈ 2010 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਤ ਰੁਤਬੇ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬੋਰਿਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੌਨਸਨ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਸਾਈਕਲ ਲੈਣ ਦੀ ਸਕੀਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਦੇਣ ਲਈ ਖੁਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੌਲੀਵੁੱਡ ਐਕਟਰ ਆਰਨਲਡ ਸ਼ਵਾਰਜ਼ਨੇਗਰ ਨਾਲ ਵੀ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਈ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਬਲਕਿ ਪਿਛਲੇ ਮੇਅਰ ਨੇ ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਜੌਹਨਸਨ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਆਲ��ਚਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਡਾਇਨਾ ਦੀ ਇੱਕ ਯਾਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਟੇਮਜ਼ ਦਰਿਆ 'ਤੇ ਗਾਰਡਨ ਬ੍ਰਿਜ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਅਹਿਮ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਸਾਦਿਕ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਲਗਭਗ 70 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਖਰਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਮੁਹਿੰਮ ਉਦੋਂ ਜੌਨਸਨ 2015 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਕੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ ਸਨ। 2016 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਜਨਮਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਜੌਨਸਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਸਪੱਸ਼ਟ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅਖ਼ਬਾਰ ਲਈ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਲੇਖ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਲੇਖ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਖਿਰ ਇਸਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪਾਰਟੀ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਡੇਵਿਡ ਕੈਮਰੌਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਜੌਨਸਨ ਵੱਲੋਂ ਇਸਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਨੀ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਭਰੋਸੇ ਦੀ ਵੋਟ ਜਿੱਤ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੈਮਰੌਨ ਨੇ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਨੇਤਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਜੇਤੂ ਬਣਕੇ ਉੱਭਰੀ, ਬਾਕੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ, ਪਰ ਜੌਨਸਨ ਦੀ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਚੈਂਪੀਅਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ ਸਦਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜਨਮਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਜੌਨਸਨ ਦਾ ਨਾਂ ਸ਼ੱਕੀ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਕਿ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਨਾਲੋਂ ਟੁੱਟਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ 460 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਮਿਲਣਗੇ। ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਜੌਨਸਨ ਦੇ ਰੁਤਬੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦੇਣਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇ ਨੂੰ ਬ੍ਰਸਲਜ਼ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ 'ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਲੇਰੀ' ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਦੇ ਵੀ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਕਿ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਨਾਲ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਨਾ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਤਾਂ ਯੂਕੇ 21 ਜਨਵਰੀ, 2020 ਤੱਕ ਇਸ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਵੇਗਾ। ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਾਇ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵੋਟਰਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੰਬਾ ਰਸਤਾ ਤੈਅ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਜੌਨਸਨ ਦੋਵੇਂ ਗੁਣਾਂ ਵਿੱਚ ਆਸਾਧਾਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਸ਼ਲ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਵੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49435780", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49448455", "doc1": "إبان مقتل أبيهن، أنغلينا (يسار) 18 سنة، ماريا (وسط)17 سنة وكريستينا 19 عام�� وتوصلت التحريات إلى أن والد الفتيات عكف على ارتكاب انتهاكات جسدية ونفسية بحقهن على مدى سنوات. وباتهامهن بجريمة قتل، بات خبر الأخوات أحد أهم الموضوعات إثارة للجدل في روسيا، حتى إن أكثر من 300 ألف شخص وقّعوا على عريضة تطالب بإطلاق سراحهن. ماذا حلّ بالأب؟ في مساء يوم السابع والعشرين من يوليو/تموز 2018، استدعى ميخائيل خاشاتوريان، 57 عاما، بناته الثلاثة كريستينا وأنغلينا وماريا، التي كانت قاصرا آنذاك. استدعاهن الأب واحدة تلو الأخرى إلى غرفته، وراح يعنفهن على التقصير في تنظيف المنزل، وجعل يرشّ على وجوههن رذاذ الفلفل الحار. وبعد أن خلد إلى فراشه للنوم، بادرت البنات إلى مهاجمته بسكين ومطرقة وبخّاخة رذاذ الفلفل، وسددن له طعنات قاتلة في رأسه ورقبته وصدره تركت أكثر من ثلاثين جرحا من أثر السكين في جسده. ثم اتصلت الأخوات بالشرطة التي ألقت القبض عليهن من مسرح الجريمة. وكشفت التحقيقات عن تاريخ ممتد من العنف الأسري في ذلك المنزل، وكيف أن الأب خاشاتوريان دأب على ضرب فتياته على مدى ثلاث سنوات، وتعذيبهن ومعاملتهن معاملة السجينات، بالإضافة إلى ارتكاب انتهاكات جنسية بحقهن. وأُثبتت في لائحة الاتهامات شهادة الأخوات ضد أبيهن. العنف الأسري سرعان ما بات الخبر قضية رأي عام في روسيا. ورأى النشطاء الحقوقيون أن الأخوات ضحايا ولسن مجرمات؛ إذْ لم يجدن سبيلا للحماية من انتهاكات والدهن. فضلا عن أنه لا توجد قوانين تحمي ضحايا العنف الأسري في روسيا. مسيرة تضامن في سان بطرسبورغ. تقول اللافتة: \"الحرية للأخوات خاشاتوريان\" وبموجب قانون معدّل صادر في 2017، إذا قام شخص لأول مرة بضرب أحد أفراد أسرته، دون أن يؤدي هذا الضرب إلى إيداعه في المستشفى، فإن المعتدي يواجه الغرامة أو الحبس لفترة أسبوعين على أقصى تقدير. وعادة ما تتعامل الشرطة مع العنف الأسري باعتباره \"مسائل عائلية\"، ومن ثم تحجم عن تقديم يد العون لمن يبلغون عن هذا الأمر. وكانت أُمّ الأخوات، أوريليا داندك، التي عانت أيضا الضرب والانتهاك من خاشاتوريان في الماضي، قد استنجدت بالشرطة قبل سنوات، وكذلك فعل الجيران الذين كانوا يخافونه. لكن لا يوجد ما يدل على أن الشرطة حركت ساكنا إزاء أي من تلك المناشدات. الأم أوريليا داندك، تقول إن ميخائيل طردها من الشقة عام 2015 وفي وقت حدوث جريمة القتل، لم تكن أم البنات تعيش معهن بأمر من الأب خاشاتوريان. وبحسب تقييمات محللين نفسيين، فإن الفتيات فُرضت عليهن عزلة وعانين اضطرابات ما بعد الصدمة. ماذا حدث أثناء التحقيق؟ سارت مجريات قضية الأخوات خاشاتوريان بوتيرة بطيئة. ولم تعد الفتيات قيد الاحتجاز، لكنهن خاضعات لقيود تتضمن المنع من التحدث إلى الصحافة، والحديث فيما بينهن. وتصرّ النيابة على أن جريمة قتل خاشاتوريان خُطط لها سلفا؛ فقد كان نائما وقد نسقت الأخوات أفعالهن، وسحبن السكين في وقت سابق ذاك النهار. وترى النيابة أن الانتقام كان هو الدافع للجريمة. أنغلينا في إحدى جلسات المحاكمة في يونيو/حزيران 2019 وحال إدانتهن في تهمة قتل أبيهن، ستواجه الفتيات حكما بالسجن مدة أقصاها عشرين عاما. وتشير التحقيقات إلى أن أنغلينا حملت المطرقة، بينما كانت السكين في قبضة ماريا، أما كريستينا فهي التي حملت بخاخة رذاذ الفلفل. ويقول محاميو الأخوات إن الواقعة كانت في حقيقة الأمر دفاعا عن النفس. ويسمح قانون العقوبات الروسي بالدفاع عن النفس ليس في حالات الاعتداء المباشر فحسب، وإنما كذلك في حالات \"الجريمة المستمرة\" كما في حالات الاختطاف التي تخضع فيها الضحية للتعذيب. ويصرّ الدفاع على أن الأخوات كنّ ضحايا \"جريمة مستمرة\" ومن ثم ينبغي إطلاق سراحهن. ويأمل محاميو الأخوات في أن تسقط الدعوى، وقد أكدت التحقيقات أن خاشاتوريان الأب عكف على انتهاك بناته منذ مطلع عام 2014. ويتطلع نشطاء حقوقيون وكثير من الروس الآن إلى تغيير القانون وتوفير تدابير كتقديم ملاذات ممولة من الدولة، وفرض مبادئ ومسارات محددة للتصدي للسلوك العدواني للمنتهكين. ما مدى انتشار العنف الأسري؟ لا توجد بيانات محددة عن عدد النساء اللاتي يعانين العنف الأسر في روسيا. كلها تقديرات، لكن بحسب نشطاء حقوقيين، يمكن أن يكون العنف الأسري موجودا في واحدة من بين كل أربع عائلات. واكتسب عدد من القضايا الشبيهة شهرة، ومنها قضية مارغريتا غراتشيفا، الذي قطع زوجها يديها بالبلطة جرّاء غيرته عليها. ويقول بعض الخبراء إن نسبة تناهز 80 في المئة من النساء في سجون روسيا يقضين عقوبة القتل، بعد أن قتلن مَن كانوا يمارسون ضدهن العنف الأسري دفاعا عن النفس. على أن واقعة أخوات خاشاتوريان أثارت ضدهن حفيظة بعض الأوساط المحافظة في المجتمع الروسي، فقامت جمعية تطلق على نفسها اسم \"دولة رجال\" -وتتبنى أفكارا أبوية وقومية وتحظى بمتابعة نحو 150 ألف عضو على وسائل التواصل الاجتماعي- بتدشين حملة تحت اسم \"قتلة وراء القضبان\"، وتصرّ الجمعية على أن أخوات خاشاتوريان لا ينبغي إطلاق سراحهن. وفضلا عن طرْح عريضة على صفحة إلكترونية تحمل اسم change.org للمطالبة بإسقاط الدعوى ضد الأخوات خاشاتوريان، ثمة مناشدات مشابهة على صفحات الأدب وخشبات المسارح. وهذه داريا سيرينكو، ناشطة نسوية من موسكو أسهمت في تنظيم مسيرة دعم للأخوات استمرت ثلاثة أيام في يونيو/حزيران، تقول إن هدفها الأساسي هو الإبقاء على القصة تحت الأضواء وفي الأخبار وإعطاء فرصة لكل الأشخاص لكي يتحدثوا بشكل آمن عنها. تقول داريا: \"العنف الأسري واقع معاش في روسيا، ربما كان بإمكاننا التغاضي عنه، لكنه يؤثر على حياتنا حتى ولو لم يسبق لنا اختباره\".", "doc2": "ਕਤਲ ਵੇਲੇ ਐਂਜਲੀਨਾ (ਖੱਬੇ) 18 ਸਾਲਾ, ਮਾਰੀਆ (ਵਿਚਾਲੇ) 17 ਸਾਲਾ ਤੇ ਕਰੀਸਟੀਨਾ 19 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਜਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਰੀਰਕ ਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਤਸ਼ਦੱਦ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਕਤਲ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਤਿੰਨੋ ਭੈਣਾਂ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਿੰਨ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਲਈ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਇਆ? 27 ਜੁਲਾਈ, 2018 ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ 57 ਸਾਲਾ ਮਿਖੈਲ ਖਚਾਤੂਰੀਆਨ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸਟੀਨਾ, ਐਂਜਲੀਨਾ ਤੇ ਮਾਰੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ। ਮਾਰੀਆ ਉਸ ਵੇਲੇ ਨਾਬਾਲਿਗ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਘਰ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਝਿੜਕਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮਿਰਚਾਂ ਵਾਲੀ ਸਪਰੇਅ ਛਿੜਕ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸੌਂ ਗਿਆ ਤਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਉਸ 'ਤੇ ਚਾਕੂ, ਹਥੌੜੇ ਤੇ ਮਿਰਚਾਂ ਵਾਲੀ ਸਪਰੇਅ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ, ਗਰਦਨ ਤੇ ਛਾਤੀ 'ਤੇ ਗੰ��ੀਰ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ। ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਚਾਕੂ ਦੇ ਹੀ 30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੱਟ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਨ। ਫਿਰ ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 4 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਤਿੰਨੋਂ ਭੈਣਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਲਈ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲ ਲੰਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹਿੰਸਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਜਾਂਚ ਮੁਤਾਬਕ ਮਿਖੈਲ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਧੀਆਂ 'ਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਢਾਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਕੈਦੀਆਂ ਵਾਂਗ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਤੇ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਵੀ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਪਿਤਾ ਖਿਲਾਫ਼ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਦੇ ਸਬੂਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਜਲਦੀ ਹੀ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਚਰਚਾ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਬਣ ਗਿਆ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਭੈਣਾਂ ਅਪਰਾਧੀ ਨਹੀਂ ਸਨ ਸਗੋਂ ਪੀੜਤ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਅਤੇ ਬਾਹਰੋਂ ਕਿਸੇ ਮਦਦ ਦਾ ਕੋਈ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਚਾਅ ਲਈ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਦਲਾਅ ਮੁਤਾਬਕ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਮੁਲਜ਼ਮ ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਕੁੱਟਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇੰਨਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਵਾਉਣਾ ਪਏ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਜੁਰਮਾਨਾ ਦੇਣਾ ਪਏਗਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤਿੰਨਾਂ ਭੈਣਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਓਰੀਲੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਖੈਲ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ 2015 ਵਿੱਚ ਘਰੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਅਕਸਰ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ 'ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੁੱਦਾ' ਕਰਾਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਤਿੰਨੋ ਭੈਣਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਖਚਾਤੂਰੀਆਨ ਨੇ ਕੁੱਟਿਆ ਤੇ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਦਰ ਖੜਕਾਇਆ ਸੀ। ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਕਤਲ ਵੇਲੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਰਹੀ ਸੀ ਤੇ ਖਚਾਤੂਰੀਆਨ ਨੇ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਾਈ ਹੋਈ ਸੀ। ਮਾਮਲਾ ਕਿੱਥੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਖਚਾਤੁਰੀਆਨ ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਉਹ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕੁਝ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨਾਲ। ਸਰਕਾਰੀ ਵਕੀਲ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਖੈਲ ਦਾ ਕਤਲ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸੁੱਤਾ ਪਿਆ ਸੀ ਤੇ ਭੈਣਾਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕਤਲ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ। ਚਾਕੂ ਸਵੇਰੇ ਹੀ ਖੋਹ ਕੇ ਰੱਖ ਲਿਆ ਸੀ। ਮਕਸਦ ਸੀ ਬਦਲਾ ਲੈਣਾ। ਜੇ ਤਿੰਨੋਂ ਭੈਣਾਂ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 20 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਐਂਜਲੀਨਾ ਨੇ ਹਥੌੜਾ ਮਾਰਿਆ, ਮਾਰੀਆ ਨੇ ਚਾਕੂ ਚਲਾਇਆ ਤੇ ਕਰੀਸਟੀਨਾ ਨੇ ਮਿਰਚਾਂ ਵਾਲੀ ਸਪਰੇਅ ਛਿੜਕੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਤਲ ਆਤਮ-ਰੱਖਿਆ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸੀ। ਐਂਜਲੀਨਾ ਜੂਨ 2019 ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਿਮਿਨਲ ਕੋਡ ਦੇ ਤਹਿਤ ਤੁਰੰਤ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਆਤਮ-ਰੱਖਿਆ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ 'ਲਗਾਤਾਰ ਅਪਰਾਧ'ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਤਮ-ਰੱਖਿਆ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁੜੀਆਂ 'ਲਗਾਤਾਰ ਅਪਰਾਧ' ਦੀਆਂ ਪੀੜਤ ਸਨ ਇਸ ਲਈ ਇਨਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਰੱਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਪਿਤਾ ਸਾਲ 2014 ਤੋਂ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਤਸ਼ਦੱਦ ਢਾਹ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਕਈ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇ ਕਾਰਕੁਨ ਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਰੂਸੀ ਲੋਕ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਕਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ? ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਲੋਕ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਅੰਕੜਾ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਸ ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹਰੇਕ ਚਾਰ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਦਾ ਪੀੜਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਤਲ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਔਰਤਾਂ 'ਚੋਂ 80 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਆਤਮ-ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਰ 'ਮੈਨਜ਼ ਸਟੇਟ' ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਸੰਸਥਾ 'ਜੇਲ੍ਹ 'ਚ ਕਾਤਲ' ਨਾਮ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਚਲਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਸਥਾ 'ਪਿਤਾਪੁਰਖੀ' ਤੇ 'ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ' ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ 1.5 ਲੱਖ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਮੰਗ ਹੈ ਕਿ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ 'change.org' 'ਤੇ ਇੱਕ ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕੇਸ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਰੈਲੀਆਂ ਕੱਢੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਨਾਟਕ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-51036989", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51092892", "doc1": "هفرين خلف: مقتل صانعة سلام سورية لكن الأدلة تكشف رواية أخرى. وعلى الرغم من أن هفرين خلف كان عمرها 34 عاماً فقط عندما توفيت، لكنها دافعت عن المساواة بين جميع الأعراق في سوريا واتخذت موقفاً قويا ضد عملية \"نبع السلام\" التركية في الجزء الذي يسيطر عليه الأكراد في شمال سوريا، والتي يعرّفها الأكراد باسم روجآفا. ولم تكن هفرين تدافع فقط عن حقوق الأكراد، فقد أراد حزب \"مستقبل سوريا\"، الذي ساهمت هفرين في تأسيسه، أن يعمل المسيحيون والأكراد والعرب جنبا إلى جنب في مواجهة تحديات إعادة بناء المنطقة. تقول صديقتها وزميلتها التي سكنت معها، نوبهار مصطفى: \"لقد فقدت أختا ورفيقة وقائدة لي ولرفاقي في العمل\"، سيكون من الصعب العثور على شخص يحل محلها. \"لقد فقدنا امرأة أرادت رفع أصوات النساء الأخريات وتمكينهن، وكانت تعمل من أجل السلام \". مواضيع قد تهمك نهاية لمشاهدة الوثائقي كاملاً انقر هنا: هفرين في حفل تدشين حزب المستقبل في حوالي الساعة 5:30 من صباح يوم 12 أكتوبر 2019، انطلقت هفرين خلف بالسيارة من الحسكة متجهة غربا على الطريق السريع (إم 4) ولمدة 3 ساعات إلى مقر الحزب في الرقة. كان ذلك بعد ثلاثة أيام فقط من انسحاب القوات الأمريكية من المنطقة، وبدء أردوغان عملية نبع السلام هناك. ويعتبر الطريق السريع (إم 4) ممرا آمنًا، لكن في صباح ذلك اليوم، ذكر شهود العيان أنهم شاهدوا قافلة عسكرية تعبر سوريا قادمة من تركيا متجهة جنوبا باتجاه الطريق السريع (إم 4). كانت القافلة جزءا من الجيش السوري الحر (إس إن إي)، الذي يعتبر مظلة تضم 41 فصيلا وأكثر من 70000 جندي شكلتهم تركيا عام 2019. وتشرف تركيا على تدرب وتسليح هذه الفصائل، التي كانت تقاتل القوات الكردية في شمال شرق سوريا منذ انسحاب القوات الأمريكية، وبدء تركيا عمليتها العسكرية هناك في أكتوبر / تشرين الأول عام 2019. محبو وأصدقاء هفرين احتشدوا في تشييع جثمانها في مقاطع الفيديو التي نشرت في ذلك اليوم على تطبيق الرسائل تلغرام، عرّف الفصيل نفسه باسم أحرار الشرقية. وأخبروا أتباعهم أن هذه هي \"اللحظات الأولى لوصول مجاهدي أحرار الشرقية إلى الحسكة وإلى طريق منبج السريع\". في أحد مقاطع الفيديو، يمكنك رؤية الشمس وهي تشرق هناك بين الساعة 6.30 و 7 صباحا. وفي خلفية مقطع فيديو آخر، يمكننا رؤية حاجز خرساني، عمود كبير لنقل خطوط الاتصالات وطريق ترابي. وبمقارنة مواقع هذه الأجزاء مع صور الأقمار الصناعية، يمكننا تحديد الموقع الجغرافي للفيديو وهو نقطة تفتيش التروازية، نفس نقطة التفتيش التي كانت هفرين خلف متجهة نحوها ذلك الصباح. أفاد تقرير طبي وزع في ذلك الوقت أن هفرين خلف قد أصيبت بأكثر من 20 طلق ناري ثم تأخذ مقاطع الفيديو منعطفا مظلما، فتُظهر اعتقال ثلاثة رجال، يقولون إنهم من مقاتلي حزب العمال الكردستاني. ثم بعد ذلك يطلب أحد جنود أحرار الشرقية من زميله تصويره وهو يطلق النار على رجل آخر ممدد على الأرض، ويبدو أنه قتل بالرصاص. وقد أُعدم الرجال الثلاثة في نفس نقطة التفتيش ذلك اليوم. وأنكر فصيل أحرار الشرقية تماما، بادئ الأمر، أنهم كانوا في ذلك المكان، لكن في بيان لاحق لهم لبي بي سي قالوا إن \"المجموعة التي كانت في نقطة التفتيش على الطريق السريع في ذلك اليوم تصرفوا دون إذن ... وأن أولئك الذين انتهكوا أوامر القيادة قد أرسلوا للمحاكمة \". والدة هفرين بجوار جثمان ابنتها قبل دفنها وقالوا أيضا إنهم فتحوا النار على سيارة \"زعموا أنها لم تتوقف\". وأضاف البيان أنهم لم يستهدفوا هيفرين خلف على وجه التحديد ولا يعرفون كيف قُتلت. لكن مقاطع الفيديو الخاصة بهم والمنشورة على وسائل التواصل الاجتماعي وشاهد العيان الذي تحدث حصريا لبي بي سي، جميعهم يشيرون إلى أنها أُعدمت من قبل هذه المجموعة. ويظهر محدد المواقع الجغرافي سيارة هفرين على جانب الطريق، والتي قامت بتصويرها شبكة آسو المحلية الإخبارية، على جانب الطريق بجانب نقطة تفتيش التروازية. وفي الفيديو الأخير الذي نشره فصيل أحرار الشرقية في ذلك اليوم، يمكنك رؤية مقاتليهم يحيطون بسيارة هفرين. وهناك جثة على الأرض يعتقد أنها لسائقها فرهاد رمضا��. وفي هذا الجزء من الفيديو، نسمع صوتا نسائيا خافتا قادما من داخل السيارة. سعاد محمد، والدة هفرين، تتفحص الصور ومقاطع الفيديو التي جمعتها بي بي سي قالت سعاد محمد، والدة هفرين، عندما أطلعتها بي بي سي على مقاطع الفيديو \"إنه صوت هفرين، يمكنني تمييزها من بين 5000 صوت\" وأضافت \"عندما سمعت صوتها رأيت وحشية العالم، وأنه لا توجد إنسانية في هذا العالم على الإطلاق\". ويبدو أن هفرين خلف كانت على قيد الحياة وقادرة على تحديد هوية المقاتلين عندما تم إيقاف سيارتها. وهناك أدلة أخرى تشير إلى أنها لم تمت داخل السيارة. قال مزارع محلي كان يمر بالقرب من نقطة التفتيش عندما استولى الفصيل في لقاء خاص لبي بي سي، وطلب إخفاء هويته: عندما انسحب المقاتلون في الساعة 7.30 صباحا ذهبت إلى الموقع، \"لقد كان مشهدا مروعا وكان أول شخص رأيته هو الفتاة. كان جسدها على بعد حوالي خمسة أمتار من السيارة ... وكان وجهها مشوها تماما، وأصيبت ساقها بأضرار بالغة، ومن المحتمل أن تكون مكسورة\". وأضاف المزارع \"لقد عثرت على تسع جثث عند حاجز الطروازية\"، و\"رفض السكان المحليون مساعدتي في وضع الجثث في السيارة. كانوا خائفين من أن يتم إعدامهم أيضا \". السيارة التي كانت تستقلها هفرين قبل مقتلها وفي نفس اليوم الساعة 12 ظهرا، سلمت جثة هفرين إلى جانب جثث ثلاثة أشخاص آخرين إلى مشفى المالكية العسكري. ويشير تقرير طبي وزع في ذلك الوقت إلى أن هفرين خلف قد أصيبت بأكثر من 20 طلقا ناريا، وأن ساقيها قد كسرتا وأنها قد تعرضت لاعتداء بدني شديد. وقد قادت كل تلك الأدلة مجتمعة بي بي سي إلى استنتاج أن مقاتلي فصيل أحرار الشرقية سحبوا هفرين من داخل السيارة وهي لاتزال على قيد الحياة، ثم اعتدوا عليها جسديا قبل أن يقتلوها خارج السيارة. والدة هفرين تزور قبر ابنتها وقد حث مفوض الأمم المتحدة لحقوق الإنسان تركيا على إجراء تحقيق محايد في قتل هفرين خلف. وللأسف مضت عدة أشهر على إعدامها ولم يحدث شيء بعد في موضوع التحقيق في مقتلها. منذ بدء العملية العسكرية التركية في شمال سوريا، أكد الرئيس التركي رجب طيب أردوغان أنها ضرورية لوقف الإرهاب ولضمان السلام. هفرين، واحدة من مئات الأشخاص الذين قُتلوا منذ انسحاب القوات الأمريكية في أكتوبر/ تشرين الأول، تاركين فراغا يمكن فيه للجيش السوري الحر المدعوم من تركيا والفصائل المكونة له، مثل أحرار الشرقية، أن يفعلوا ماشاؤوا دونما عقاب. هفرين مع زميلاتها في حزب المستقبل وقد قالت منظمة العفو الدولية لبي بي سي \"يجب أن يتم التحقيق في قتل أحرار الشرقية لهفرين خلف وآخرين بشكل مستقل وتقديم الجناة إلى العدالة ... ما لم تكبح تركيا جماح الفصائل التي تقاتل بالوكالة عنها في سوريا وتضع حداً للإفلات من العقاب على الانتهاكات، فإن ذلك سيشجع الفصائل على ارتكاب المزيد من الفظائع\". وكان أحرار الشرقية قد قالوا في تصريح لبي بي سي إن \"المجموعة التي كانت في نقطة التفتيش على الطريق السريع في ذلك اليوم تصرفوا دون إذن ... لقد أرسلنا أولئك الذين انتهكوا أوامر القيادة للمحاكمة، ولا علاقة لنا بمقتل هفرين خلف\". ولم ترد الحكومة التركية، التي تدعم مجموعات الجيش السوري الحر، على طلب بي بي سي التعليق على ما حدث.", "doc2": "ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਕ ਦਾ 12 ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਲਾਲ ਹੱਥ ਕਰਕੇ ਵਿਰੋਧ ਜਤਾਇਆ ਅਹਰਾ��� ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਨਾਮ ਦੇ ਗੁੱਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਤਲ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਬੂਤ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੀ ਕਹਾਣੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। 34 ਸਾਲਾ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਫ਼ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿਚਾਲੇ ਬਰਾਬਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ ਦਾ ਕੰਟ੍ਰੋਲ ਕੁਰਦਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਥਾਂ ਨੂੰ ਕੁਰਦ ਜ਼ਬਾਨ ਵਿੱਚ ਰੋਜਾਵਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਸਾਰੇ ਭਾਈਚਾਰੇ 'ਚ ਬਰਾਬਰੀ ਇਸ ਨੌਜਵਾਨ ਨੇਤਾ ਨੇ ਫਿਊਚਰ ਸੀਰੀਆ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਈਸਾਈ, ਕੁਰਦਾਂ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆਈ ਅਰਬਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਖੇਤਰ ਦਾ ਦੁਬਾਰਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਖ਼ਲਫ਼ ਦੀ ਦੋਸਤ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਸਹਿਕਰਮੀ ਨੁਬਾਹਰ ਮੁਸਤਫ਼ਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਭੈਣ, ਇੱਕ ਕਾਮਰੇਡ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਲਈ ਇੱਕ ਨੇਤਾ ਨੂੰ ਗੁਆਇਆ ਹੈ।\" \"ਅਸੀਂ ਉਸ ਔਰਤ ਨੂੰ ਗੁਆਇਆ ਹੈ ਜੋ ਦੂਜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕਦੀ ਸੀ। ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।\" 12 ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਦੀ ਸਵੇਰੇ 5.30 ਵਜੇ ਖ਼ਲਫ਼ ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਅਲ-ਹਸਾਕਾਹ ਸ਼ਹਿਰ ਲਈ ਨਿਕਲੀ ਸੀ। ਰੱਕਾ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਇਹ ਥਾਂ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਹ ਐੱਮ-4 ਹਾਈਵੇ ਤੋਂ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਹਟਾਏ ਹੋਏ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਹੀ ਹੋਏ ਸਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਾ ਦੇ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਰਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਆਰਦੋਆਨ ਨੂੰ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵੜ ਕੇ ਸੈਨਾ ਦਾ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਮਿਲ ਗਈ ਸੀ। ਹੈਫ਼ਰੀਨ (ਵਿਚਕਾਰ) ਨੇ ਫਿਊਚਰ ਸੀਰੀਆ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਗਠਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ ਐੱਮ-4 ਹਾਈਵੇ ਸੀਮਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਸਵੇਰ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਤੁਰਕੀ ਤੋਂ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਇੱਕ ਸੈਨਿਕ ਦਸਤਾ ਐੱਮ-4 ਤੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਇਹ ਦਸਤਾ ਤੁਰਕੀ ਸਮਰਥਿਤ ਬਲ ਸੀਰੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਨਾ (ਐੱਸਐੱਨਏ) ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਇਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਸ਼ਰ ਅਲ-ਅਸਦ ਦੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸੈਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਐੱਸਐੱਨਏ ਦਾ 2019 ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ 41 ਗੁੱਟਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 70 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੈਨਿਕ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੁੱਟਾਂ ਕੋਲ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਬਾਅਦ ਇਹ ਬਲ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕੁਰਦ ਬਲਾਂ ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। 12 ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਇੱਕ ਗੁੱਟ ਅਹਰਾਰ ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਨੇ ਇਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਮੈਸੇਜਿੰਗ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਕੁਝ ਵੀਡੀਓ ਪਾਏ। ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਬਾਗ਼ੀ ਸਮੂਹ ਐੱਮ-44 ਹਾਈਵੇ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ ਉਗਦਾ ਦਿਖ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉ��੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਉਣ ਦਾ ਵੇਲਾ ਸਵੇਰ 6.30 ਤੋਂ 7 ਵਜੇ ਵਿਚਾਲੇ ਦਾ ਸੀ। ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਬੈਕਗਰਾਊਂਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੰਕ੍ਰੀਟ ਦਾ ਬੈਰੀਅਰ, ਇੱਕ ਟੈਲੀਫੋਨ ਦਾ ਖੰਭਾ ਅਤੇ ਧੂੜ ਨਾਲ ਭਰੀ ਸੜਕ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ ਉੱਤੇ ਪਾਏ ਗਏ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਅਹਰਾਰ ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਦੇ ਲੜਾਕੇ ਹੈਫ਼ਰੀ ਖ਼ਲਕ ਦੀ ਕਾਰ ਨੂੰ ਘੇਰੀ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ ਇਲਾਕੇ ਦੀਆਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਜਦੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਇਸ ਥਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਹ ਤਿਰਵਾਜ਼ੀਆ ਚੈੱਕਪੁਆਇੰਟ ਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਉਹੀ ਚੈਕਪੁਆਇੰਟ ਹੈ ਜਿੱਥੋਂ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਕ ਦੀ ਕਾਰ 12 ਅਕਤੂਬਰ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਕਤਲ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਹੁੰਦਿਆਂ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਪੀਕੇਕੇ ਲੜਾਕੇ ਦੱਸੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੀਕੇਕੇ ਕੁਰਦਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸਮੂਹ ਹੈ ਜੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਾਈ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਅਹਰਾਰ ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਦੇ ਆਦਮੀ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਡਿੱਗੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਸ਼ਖ਼ਸ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਉਣ। ਇਸ ਕਤਲ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਤਿਖਵਾਜ਼ੀਆ ਚੈੱਕਪੁਾਇੰਟ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਹਰਾਰ ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਉੱਥੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੁਟ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਐੱਮ-4 ਹਾਈਵੇ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਉਸ ਦਿਨ ਉਹ ਬਿਨਾ ਆਗਿਆ ਦੇ ਉੱਥੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਗੂਆਂ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਉਲੰਘਣ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।' ਅਹਰਾਰ ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਕਾਰ 'ਤੇ ਗੋਲਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੇ ਰੁੱਕਣ ਤੋਂ ਮਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਪਰ ਗੁਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਫ਼ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਮਾਰੀ ਗਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪਾਏ ਗਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਅਰਬੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕੁਰਦ ਰਾਜਨੇਤਾ ਨੂੰ ਇਸੇ ਸਮੂਹ ਨੇ ਮਾਰਿਆ ਸੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੂਆਰਾ ਕੀਤੇ ਜਿਓਲੋਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਕ ਦੀ ਕਾਰ ਤਿਰਵਾਜ਼ੀਆ ਚੈੱਕਪੁਆਇੰਟ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਆ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਦਿਨ ਅਹਰਾਰ ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਵੱਲੋਂ ਪਾਏ ਗਏ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਲੜਾਕੇ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਦੀ ਕਾਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਾਸ਼ ਪਈ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡ੍ਰਾਈਵਰ ਫਰਹਾਦ ਰਮਾਦਾਨ ਸਨ। ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਥਾਂ ਬੇਹੋਸ਼ ਔਰਤ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਾਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਸੁਣਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। 'ਦੁਨੀਆਂ 'ਚ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨਹੀਂ ਬਚੀ ਹੈ' ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਦੀ ਮਾਂ ਸੁਆਦ ਮੁਹੰਮਦ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਹੈਫ਼ਰੀ�� ਦਾ ਆਵਾਜ਼ ਹੈ। ਮੈਂ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਉਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਪਛਾਣ ਸਕਦੀ ਹਾਂ।\" \"ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ। ਦੁਨੀਆਂ 'ਚ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ 34 ਸਾਲਾ ਖ਼ਲਕ ਦੀ ਅੰਤਮ ਯਾਤਰਾ ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਕ ਤਾਂ ਜ਼ਿੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਕਾਰ ਰੁਕੀ ਤਾਂ ਉਹ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਦੱਸਣ ਦੇ ਸਮਰਥ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਵੀ ਸਬੂਤ ਹਨ, ਜੋ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਕਾਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਹੀਂ ਮਰੀ ਸੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਗੁਪਤ ਰੱਖਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਹਰਾਰ ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਦੇ ਲੜਾਕੇ ਸਵੇਰੇ 7.30 ਵਜੇ ਉਥੋਂ ਲੰਘੇ ਤਾਂ ਉਹ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚੇ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਬੇਦਹੱਦ ਡਰਾਵਨਾ ਸੀਨ ਸੀ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਸਬ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਦੇਖੀ। ਉਸ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਕਾਰ ਤੋਂ 5 ਮੀਟਰ ਦੂਰ ਪਈ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਖ਼ਮੀ ਸਨ, ਸ਼ਾਇਦ ਟੁੱਟੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।\" ਤਿਰਵਾਜ਼ੀਆਂ ਚੈੱਕਪੁਾਇੰਟ 'ਤੇ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ 9 ਲਾਸ਼ਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਮਨਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਕਿਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਾ ਮਾਰ ਦੇਣ।\" 20 ਗੋਲੀਆਂ ਲੱਗੀਆਂ ਸਨ 12 ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਦੀ ਦੁਪਹਿਰ 12 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਲੀਕੀਆ ਸੈਨਿਕ ਹਸਪਤਾਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਕ ਨੂੰ 20 ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਲੱਤਾਂ ਟੁੱਟੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਨਾਲ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿੰਸਾ ਹੋਈ ਸੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਅਰਬੀ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਨੂੰ ਕਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿੰਦਾ ਬਾਹਰ ਖਿੱਚਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਹਰਾਰ ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਹਰਾਰ ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਕ ਦੇ ਕਤਲ ਬਾਰੇ ਅਸੀਂ ਕਈ ਵਾਰ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ।\" ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਕ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਉਹ ਉਸਦੀ ਆਵਾਜ਼ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਛਾਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਕੋਲੋਂ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਕ ਦੇ ਕਤਲ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਨਿਰਪੱਖ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਅਜੇ ਤੱਕ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਤੁਰਕੀ ਸੈਨਾ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਤੁਰਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਤੈਯੱਪਾ ਆਰਦੋਆਨ ਦਾ ਇਹ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੈਨਿਕ ਮੁਹਿੰਮ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਹਾਲੀ ਲਈ ਹੋਵੇ। ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਨਹੀਂ ਆਈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਾ ਦੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾ��ਦ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਵੀ ਇੱਕ ਹੈ, ਇਸ ਵਿਚਾਲੇ ਤੁਰਕੀ ਸਮਰਥਿਤ ਐੱਸਐੱਨਏ ਦੇ ਸਮੂਹ ਉੱਥੇ ਆ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਹਰਾਰ ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਵੀ ਇੱਕ ਹੈ। ਐਮਨੇਸਟੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਟਲ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਅਹਰਾਰ ਅਲ-ਸ਼ਰਕੀਆ ਵੱਲੋਂ ਹੈਫ਼ਰੀਨ ਖ਼ਲਕ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕਤਲ ਦੀ ਸੁੰਤਤਰ ਜਾਂਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਿਤ ਬਲਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੀ ਉਲੰਘਣਾ 'ਤੇ ਲਗਾਮ ਨਹੀਂ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਵਧੀਕੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ।\" ਉੱਥੇ ਹੀ, ਤੁਰਕੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਲਈ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41899535", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44134696", "doc1": "كوريون جنوبيون يرحبون بترامب وقال ترامب، مخالفا تصريحاته الشديدة السابقة، \"أدعو الله\" ألا يضطر إلى استخدام قوات الولايات المتحدة العسكرية ضد بيونغيانغ. وكان ترامب يتحدث في مؤتمر صحفي مع نظيره الكوري الجنوبي، مون جي-إن، في سيول، في جولته الآسيوية. وهدد الرئيس الأمريكي كوريا الشمالية في وقت سابق بما ستلقاه من \"نار وغضب\". ويزور ترامب خلال جولته الآسيوية خمس دول، ويتصدر جدول أعماله فيها طموحات كوريا الشمالية النووية. وأعاد الزعيمان الأمريكي والكوري الجنوبي تأكيد دعوتهما إلى كوريا الشمالية إلى نزع أسلحتها النووية. وقال ترامب إنه \"من المنطقي أن تجلس كوريا الشمالية إلى طاولة التفاوض\"، وأن \"تقدم على فعل الصواب، ليس بالنسبة إلى كوريا الشمالية فقط، بل إلى الإنسانية في العالم أجمع\". وبالرغم من الوجود الأمريكي العسكري الكبير في المنطقة فقد قال ترامب \"أدعو الله\" ألا يضطر إلى استخدامه ضد بيونغيانغ. وناشد الزعيمان أيضا الصين وروسيا بالضغط على كوريا الشمالية، وقالا إنهما سيزيدان حمولة الصواريخ في كوريا الجنوبية، وهو ما اتفقا عليه في سبتمبر/أيلول. وقال ترامب أيضا إن كوريا الجنوبية ستطلب \"مليارات الدولارات\" للمعدات العسكرية من الولايات المتحدة، وهذا - بحسب ما قاله - سيخفض من عجزها التجاري. ولم يتضح إن كان الرئيسان قد توصلا إلى اتفاق بهذا الصدد، غير أن مون قال إنهما وافقا على \"بدء مشاورات للحصول على المعدات\" التي ستعزز قدرات كوريا الجنوبية الدفاعية. وكان ترامب قد كتب في وقت سابق تغريدة قال فيها إن هناك أيضا \"طلبات عسكرية وطلبات للطاقة ضخمة\" من اليابان، وقال الاثنين إن اليابان تستطيع إسقاط صواريخ بيونغيانغ بواسطة المعدات الأمريكية. وقال رئيس الوزراء الياباني، شينزو آبي، في وقت سابق إنه يدرس الموضوع. زيارة ترامب لكوريا الجنوبية \"أكثر محطات جولته رمزية\" وبالرغم من أن ترامب لن يقضي أكثر من 24 ساعة في كوريا الجنوبية، فإن زيارته لها - كما يقول مراسل بي بي سي في سيول، روبن برانت - أكثر محطات جولته رمزية. وتهدف جولة ترامب - كما يقول المراسل - إلى دعم التحالف العسكري الذي مازال يحمي كوريا الجنوبية، وإرسال رسالة إلى زعيم كوريا الشمالية، كيم جونغ-أون عبر الحدود فحواها أن في الوحدة قوة. ولاتزال بين الزعيمين الأمريكي والكوري الجنوبي اختلافات. وقد اتهم ترامب حكومة مون في السابق بالسعي إلى استرضاء الشمال. وانتقد في السابق أيضا اتفاق التجارة الحرة بين الولايات المتحدة وكوريا الجنوبية، وأوضح رغبته في إعادة التفاوض بشأن بنوده.", "doc2": "ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਏਸ਼ੀਆ ਬਿਜ਼ਨਸ ਪੱਤਰਕਾਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਮਾ ਵਾਸਵਾਨੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਗੁੱਸੇ ਵਾਲੇ ਰੁਖ਼ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਪੈਂਤੜਾ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਵਲੋਂ 12 ਜੂਨ ਦੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ-ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਾਰਤਾ ਰੱਦ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪਰਮਾਣੂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਜਾ ਕੇ ਅਮਨ ਸ਼ਾਤੀ ਦੇ ਬੂਟੇ ਲਾਉਣ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਇਤਿਹਾਸ ਲਿਖਣ ਦੀਆਂ ਕਸਮਾਂ ਖਾਣ ਵਾਲਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਹੁਣ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਮੁੜ ਅੱਖਾਂ ਦਿਖਾਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਆਪਣੇ ਏਜੰਡੇ ਉੱਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫੋਕਸ ਹੈ। ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਸੋਚ ਪ੍ਰਗਟਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪਰਮਾਣੂ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਹ ਆਰਥਿਕ ਫਰੰਟ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਉਹ ਆਪਣੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੱਗੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਗਰਾਉਂਡ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਕਾਬਲ-ਏ-ਗੌਰ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਅਪਸਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਬਚਨਬੱਧਤਾ ਕਾਰਨ ਨਿੱਜੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਦਾ ਰਾਹ ਖੁੱਲ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਗੁੱਸਾ ਦਿਖਾ ਕੇ ਕਿਮ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚੀਨ ਸਣੇ ਉਸਦੇ ਦੂਜੇ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰੇ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ, ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਸੰਯੁਕਤ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸ ਤੋਂ ਨਰਾਜ਼ ਹੋ ਕੇ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਣੀ ਸੀ 'ਫੌਲੋ-ਅਪ' ਮੁਲਾਕਾਤ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਕੇਸੀਐਨਏ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਸਾਂਝਾ ਅਭਿਆਸ 'ਉਕਸਾਵਾ' ਹੈ। ਰੱਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਗੱਲਬਾਤ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਣੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਇਸੇ ਹਫ਼ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ ਸੀ। ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ 27 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੀ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੁਨ ਜੇ-ਇਨ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਨੇਤਾ ਮਿਕ ਜੋਂਗ-ਉਨ ਪਨਮੁਨਜੋਮ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੀ ਇਕਲੌਤੀ ਅਜਿਹੀ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਰੁਬਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਲ 1953 ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਯੁੱਧ ਵਿਰਾਮ ਲਾਗੂ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਨੇਤਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਉਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੁਨ ਜੇ-ਇਨ ਨੇ ਦੁਤਰਫ਼ੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਨੂੰ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਜਤਾਈ ਸੀ। ਦੋਵਾਂ ਨੇ 1953 ਦੇ ਯੁੱਧ ਵਿਰਾਮ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜਤਾਈ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿਚਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਯੁੱਧ ਅਭਿਆਸ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਉਨ ਤੋਂ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਮਿਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। 27 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਹੋਈ ਸੀ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਬੈਠਕ ਟਰੰਪ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਸੀ,''ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਮਿਲ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ।'' ਬੀ-52 ਬਮਵਰਸ਼ਕ ਅਤੇ ਐਫ-15 ਦੇ ਜੈੱਟ ਸਮੇਤ ਕਰੀਬ 100 ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ 'ਮੈਕਸ ਥੰਡਰ' ਯੁੱਧ ਅਭਿਆਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ 1953 ਦੇ ਦੋ ਪੱਖੀ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੁੱਧ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਜਤਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-46621461", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46623939", "doc1": "يوجد في سوريا نحو ألفي جندي أمريكي وقالت السكرتيرة الإعلامية للبيت الأبيض، سارة ساندرز، إن القوات الأمريكية بدأت بالفعل العودة إلى الولايات المتحدة. ويوجد في سوريا نحو ألفي جندي أمريكي يقدمون الدعم للقوات التي تحارب تنظيم الدولة الإسلامية. وقد ساعدت تلك القوات في القضاء على مسلحي التنظيم في شمال شرق سوريا، ولكن لا تزال هناك جيوب للمسلحين في المنطقة. ويعتقد أن مسؤولين في وزارة الدفاع يريدون الإبقاء على وجود عسكري أمريكي للتأكد من عدم عودة تنظيم الدولة الإسلامية. وهناك أيضا مخاوف من أن يفتح ذلك المجال لتنامي النفوذ الروسي والإيراني في سوريا والمنطقة. \"مستعدون للعودة\" وقالت ساندرز إن الولايات المتحدة وحلفاءها مستعدون للعودة على كل المستويات للدفاع عن المصالح الأمريكية في أي وقت. لكن السناتور الجمهوري ليندسي غراهام، وهو عضو في لجنة القوات المسلحة بمجلس الشيوخ الأمريكي، وصف الانسحاب بأنه خطأ يشبه أخطاء أوباما. وتقول صحيفة نيويورك تايمز إن مسؤولين في البنتاغون حاولوا إقناع ترامب بعدم سحب القوات، حتى لا يعيد المسلحون تجمعهم. ويقول هؤلاء المسؤولون إن سحب الجنود الأمريكيين من سوريا سوف يعني التنازل الكامل من حيث النفوذ لروسيا وإيران، حليفتي الرئيس السوري بشار الأسد، بحسب نيويورك تايمز. وقبل أيام قليلة، قال بريت ماكغيرك، المبعوث الرئاسي الخاص بالتحالف الذي يقاتل مسلحي التنظيم: \"لا أحد يقول إن مسلحي التنظيم سيختفون. وليس هناك أحد بهذه السذاجة. ولذلك نريد البقاء على الأرض حتى نضمن استمرار الاستقرار في تلك المناطق\". لكن الرئيس ترامب وعد في مارس/آذار هذا العام بمغادرة القوات الأمريكية لسوريا \"قريبا جدا\".", "doc2": "ਇਹ ਅਜੇ ਸਾਫ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਕਦੋਂ ਸੀਰੀਆ ਤੋਂ ਫੌਜ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਮਰੀਕੀ ਅਫਸਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ 2000 ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਕੰਮ ਅਗਲੇ 100 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। End of Twitter post, 1 ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਾਫ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਫ਼ਸਰ ਅਗਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਣਗੇ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜਾਂ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਨੂੰ ਨਾ ਛੱਡਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਅੱਤਵਾਦੀ ਗਰੁੱਪ ਕਿਤੇ ਮੁੜ ਤਾਕਤਵਰ ਨਾ ਹੋ ਜਾਣ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਜਲਦ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਸੀਰੀਆ ਤੋਂ ਹਟਾ ਲਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜੇ ਪੂਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਅੱਤਵਾਦੀ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆ ਵਿਚਾਲੇ 14,000 ਆਈਐੱਸ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ ਈਰਾਕ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਬੀਤੇ ਹਫ਼ਤੇ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਹਮਾਇਤੀ ਕੁਰਦ ਲੜਾਕਿਆਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਮਲੇ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੀਆਂ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/sports-43054059", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43054182", "doc1": "أُدين المتهم، 64 عاما، بحوالي 36 اتهما ضد 10 أولاد وجاء في جلسة الاستماع التي جرت في محكمة كراون ليفربول، أن بَنَل كان \"لديه سلطة\" على اللاعبين الطامحين الذين تتراوح أعمارهم بين 8 و 15 عاما، واعتدى عليهم \"أثناء تدريبهم ليكونوا لاعبين محترفين\". وأُدين المتهم ( 64 عاما) بحوالي 36 تهمة ضد 10 أولاد، بما في ذلك الاعتداء الجنسي. ولا تزال هيئة المحلفين تنظر في أحكام سبع تهم وستواصل مداولاتها، يوم الأربعاء، ووصف المدعون العامون بَنَل بأنه \"مفترس متحيز ومتعمد\". لاعبو كرة قدم سابقون يقولون إنهم تعرضوا لاعتداءات جنسية عندما كانوا أطفالا على يد مدربهم الاتحاد الانجليزي لكرة القدم يحقق في مزاعم تعرض لاعبين لانتهاكات جنسية وعمل بَنَل في فرق الكشافة ومدربًا لدى العديد من الأندية ومنها مانشستر سيتي وليدز يونايتد و كرو ألكساندرا وستوك ستي من 1978 إلى 1992، وكان يرصد المواهب الكروية بين الصبيان من 8 إلى الرابعة عشرة قبل اختيارهم لفرق الناشئين، وفي عام 1992، توقف عن العمل بعد أن أقاله نادي كرو ألكساندرا لأسباب لم يُعلن عنها. كان بَنَل يدعو الصبيان خلال عمله إلى منزله أو يأخذهم في رحلات كروية، وكشف ضحاياه أنه كان يبتزهم لإبقائهم صامتين بالتهديد بتدمير مستقبلهم الكروي من خلال عدم اختيارهم للعب في فرق الناشئين. اللاعب كريس أونسورث،قال في المحكمة أن بينيل اغتصبه \"حوالى ست مرات\" ومنذ فتح القضية تقدم عشرات اللاعبين لفضح الاعتداء عليهم جنسيًا، ويقدر البعض أن هناك مئات الضحايا، وتلقى الخط الساخن الذي فتحته الجمعية الوطنية لمنع العنف ضد الأطفال أكثر من 50 اتصالًا في الساعتين الأوليين. وقال كريس أونسورث، أحد ضحاياه أمام المحكمة، أن بَنَل اغتصبه \"حوالى ست مرات\". وكان أونسورث لاعب كرة قدم صغير في ناديه المحلي و بينيل في ذلك الوقت كان الكشاف الخاص بنادي مانشستر سيتي. وأدين بَنَل بالتهم الخمس الموجهة ضده من أونسورث عندما كان عمره بين 8 و 14 عاما. المحكمة اثناء نظر قضية بينيل ثلاثة أحكام بالسجن بَنَل، الذي يعرف الآن باسم ريتشارد جونز، ظهر في المحكمة عبر الفيديو ولم يحضر إلى القاعة بسبب إصابته بالسرطان. وحصلت هيئة المحكمة على تأكيد بأن بَنَل سبق أن تلقى ثلاثة أحكام بالسجن في بريطانيا والولايات المتحدة بعد إدانته بإسائة معاملة الأولاد. واتهم محاميه أصحاب الشكوى ضده باختراع القصص والادعاء ضده بالباطل.", "doc2": "ਲੀਵਰਪੂਲ ਕਰਾਊਨ ਕੋਰਟ ਨੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 8 ਤੋਂ 15 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕੋਚਿੰਗ ਦਿੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਤਸ਼ਦੱਦ ਕਰਦਾ ਸੀ। 64 ਸਾਲਾ ਬੈਨੈੱਲ ਨੂੰ 10 ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵਿੱਚ 36 ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਇੰਝ ਵੇਖੋ ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ 'ਕੋਈ ਪਿਆਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੇਗਾ ਤਾਂ ਵੀ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੀ' ਜੂਰੀ ਅਜੇ ਵੀ ਸੱਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਜ਼ਾ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਏਗੀ। ਮੁੰਡਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕਰਦਾ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਕੁਝ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਤੇਂਦੁਏ ਤੇ ਬਾਂਦਰ ਵਰਗੇ ਪਾਲਤੂ ਪਸ਼ੂ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਹ ਕਿਸੇ ਬਾਹਰ ਟ੍ਰਿਪ ਜਾਂ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਜਾਂ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣ-ਜਾਣ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕ੍ਰਿਸ ਅਨਸਵਰਥ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਬੈਰੀ ਬੈਨੈੱਲ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਯੂਥ ਸਕਾਊਟ ਅਤੇ ਜੂਨੀਅਰ ਫੁੱਟਬਾਲ ਕੋਚ ਕ੍ਰੂ ਐਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਅਤੇ ਮੈਨਚੈਸਟਰ ਸਿਟੀ ਵਰਗੇ ਕਈ ਕਲੱਬਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੂੰ 'ਰੱਬ' ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੀੜਤ ਕ੍ਰਿਸ ਅਨਸਵਰਥ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਅੱਧੇ ਦਰਜਨ ਵਾਰੀ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਬੇਪਰਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ #HerChoice: ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮਨ ਦੇ ਭੇਤ ਖੋਲ੍ਹਦੀ ਲੜੀ ਕ੍ਰਿਸ ਸਥਾਨਕ ਕਲੱਬ ਲਈ ਖੇਡਣ ਵਾਲਾ ਜੂਨੀਅਰ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਬੈਨੈੱਲ ਉਸ ਵੇਲੇ ਮੈਨਚੈਸਟਰ ਸਿਟੀ ਦੇ ਸਕਾਊਟ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਬੈਨੈੱਲ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਸ ਖਿਲਾਫ਼ ਤਸ਼ਦੱਦ ਦੇ ਪੰਜ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ ਉਸ ਵੇਲੇ 8 ਤੋਂ 14 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ। ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਜੇਲ੍ਹ ਬੈਨੈੱਲ ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਵੇਲੇ ਰਿਚਰਡ ਜੋਨਜ਼ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸਿਹਤ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਵੀਡੀਓਲਿੰਕ ਜ਼ਰੀਏ ਪ��ਸ਼ ਹੋਇਆ। ਜੂਰੀ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ ਸੀ ਕਿ ਬੈਨੈੱਲ ਨੂੰ ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵਿੱਚ ਯੂਕੇ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵਾਰੀ ਜੇਲ੍ਹ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਚਾਅ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਸਬੂਤ ਜਾਂ ਗਵਾਹ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕੈਂਸਰ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਦੀ ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਏ ਕਿ ਸ਼ਿਕਾਇਤਕਰਤਾ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੰਜ ਮਰਦਾਂ ਤੇ 6 ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਜੂਰੀ ਨੇ ਪੰਜ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਰ ਦਿਨ ਵਿਚਾਰ-ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਬੈਨੈੱਲ ਮੈਨਚੈਸਟਰ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਕਾਊਟ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਬੈਨੈੱਲ ਖਿਲਾਫ਼ 11 ਸ਼ਿਕਾਇਤਕਰਤਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ 48 ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। 10 ਸ਼ਿਕਾਇਤਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ 36 ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੈਨੈੱਲ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਜੱਜ ਨੇ ਤਿੰਨ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਨਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਦੋ ਮਾਮਲਿਆਂ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਜੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗੀ। ਜੱਜ ਨੇ ਜੂਰੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਫੈਸਲੇ ਸੱਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਏ ਜਾਣ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਚਾਰ ਮਾਮਲੇ 11ਵੇਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਕਰਤਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52792091", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52798620", "doc1": "أحيانا يتم خلط الاكاذيب بالحقائق ونقدم فيما يلي أمثلة على بعض أحدث هذه الأكاذيب والأضاليل ومصدرها والرد عليها: تتم مشاركة الرسائل التي تحتوي على نصائح سليمة وصحيحة بشكل عام، ولكن يجري أحيانا خلطها بأمور أو نصائح إضافية من الواضح أنها مضللة وربما ضارة. وبسبب تداولها مرارا على منصات الوسائط الاجتماعية المشفرة، فقد يكون من الصعب تعقبها. وانتقدت اثنتان من المؤسسات الطبية الرائدة في الهند وطبيب هندي كبير رسالة مزيفة تم نشرها على نطاق واسع في مجموعات واتسآب تنسب المشورة الصحية لهم. وتحتوي الرسالة على قائمة طويلة من الاحتياطات التي يجب اتخاذها لتجنب الإصابة بالفيروس، والعديد منها سليمة تماماً مثل التباعد الاجتماعي وتجنب المناطق المزدحمة والحرص على النظافة الشخصية. مواضيع قد تهمك نهاية لكنها تنصح أيضا باتباع نظام غذائي نباتي، وتجنب ارتداء الأحزمة أو الخواتم أو ساعات اليد. ولم يثبت أن أيا منها تحمي من الفيروس. وتشمل النصائح الغذائية التي تقدمها منظمة الصحة العالمية حول مرض كوفيد-19 الذي يتسبب به فيروس كورونا المستجد استهلاك البروتين وكذلك تناول الفواكه والخضروات، من أجل ضمان حصول الجسم على غذاء متوازن والحفاظ على الصحة. \"الأخبار الزائفة\" هي أكبر مشكلة أمام البرازيل في مواجهة فيروس كورونا هذا أمر مهم يجب تسليط الضوء عليه لأنه يشير إلى دراسة حقيقية، ولكن النتائج التي تخلص إليها مضللة. يقول منشور واسع الانتشار عبر فيسبوك أنه إذا كنت قد أصبت بمرض الإنفلونزا، فمن المرجح بشكل كبير أن تصاب بـمرض كوفيد-19. ويقول المنشور أن ذلك يستند لدراسة نشرها الجيش الأمريكي. ونشرت الدراسة في أكتوبر/تشرين الأول 2019 أي قبل أن يعرف أن فيروس كورونا المستجد هو المسؤول عن مرض كوفيد-19. والبيانات التي استندت لها الدراسة تتعلق بموسم الأنفلونزا لعامي 2018 و2017. ولقطع الشك باليقين يمكن القول إنه لا يوجد دليل على أن لقاح الإنفلونزا يزيد من خطر الاصابة بمرض كوفيد-19. إن التوجيهات الصادرة عن مراكز مراقبة ومكافحة الأمراض في الولايات المتحدة تقول بشكل صريح: \"إن التطعيم ضد الإنفلونزا لا يجعل الأشخاص أكثر عرضة للإصابة بالتهابات الجهاز التنفسي الأخرى\". \"تظاهرت بأنني مصاب بفيروس كورونا على فيسبوك فاعتُقلت\" ما الذي يجمع بين \"المتحايل\" و\"السياسي\" و\"المشهور\"؟ مقال آخر مضلل يتداول عبر وسائل التواصل الاجتماعي جاء فيه أن ارتداء الكمامة لفترات طويلة يشكل خطرا على الصحة. وظهرت تلك الكذبة لأول مرة عبر الإنترنت باللغة الإسبانية وتم تداولها على نطاق واسع في أمريكا الجنوبية والوسطى. وتمت ترجمتها للغة الإنجليزية، ونشرت في العديد من المواقع ومن بينها موقع إخباري نيجيري وتمت مشاركتها أكثر من 55 ألف مرة عبر فيسبوك. وتزعم المقالة أن التنفس لفترات طويلة أثناء ارتداء الكمامة يؤدي إلى استنشاق ثاني أكسيد الكربون مما يجعل الناس يشعرون بالدوخة ويحرم الجسم أيضا من الأوكسجين، وتنصح برفع الكمامة كل 10 دقائق. وقال الدكتور ريتشارد ميهيجو من منظمة الصحة العالمية ، لبي بي سي إن هذه المزاعم غير صحيحة وقد تكون خطيرة فعلاً. وقال: \"الكمامة مصنوعة من قماش منسوج يساعد على التنفس، ويجب أن تسمح الكمامات بالتنفس بشكل طبيعي وتمنع الجزيئات من المرور عبرها\". ويقول إن النصيحة التي تقول إنه يجب على الناس الاستمرار في رفع الكمامة للاستنشاق لتجنب الآثار الضارة يمكن أن تعرضهم للمرض. وهناك بعض الأوضاع التي قد لا يُنصح فيها بارتداء كمامة: -الأطفال دون سن الثانية الذين لم تتطور رئتهم بالكامل. -الأشخاص الذين يعانون من أمراض في الجهاز التنفسي ويجدون صعوبة في التنفس عند ارتدائها. هل يقي هيدروكسي كلوروكوين الناس من فيروس كورونا؟ وهذا ادعاء يتكرر باستمرار، هو ادعاء يأمل المدخنون لو كان صحيحا، لكنه في واقع الأمر لا أساس له. فلا يوجد دليل على أن المدخنين أقل عرضة لخطر فيروس كورونا المستجد، ولكن هناك الكثير من المقالات التي تشير إلى أنهم قد يكونون كذلك فعلاً. فعلى سبيل المثال جاء في مادة نشرتها صحيفة ميل أون صنداي أونلاين وتمت مشاركتها عشرات الآلاف من المرات، أنه توجد \"أدلة إضافية على أن التدخين قد يقلل من خطر الإصابة بفيروسات كورونا\". وقالت إن مراجعة دراسات من عدد من الدول أظهرت أن نسبة المدخنين بين مرضى كوفيد-19 الذين ينتهي بهم المطاف في المستشفى أقل مما كان متوقعا. وأضافت أن الخبراء كانوا عاجزون عن تقديم تفسير لذلك. وأشارت إحدى الدراسات التي أجراها مستشفى فرنسي رائد إلى أن مادة النيكوتين قد توقف انتشار عدوى فيروس كورونا. وتجري حالياً الأبحاث لمعرفة تأثير لصقات النيكوتين والعلاجات البديلة للنيكوتين على فيروس كورونا. لكن منظمة الصحة العالمية تقول: \"لا توجد حالياً معلومات كافية لتأكيد أي صلة بين التبغ أو النيكوتين في الوقاية أو علاج مرض كوفيد-19\". وتضيف قائلة إن المدخنين سيتأثرون أكثر من غيرهم عند الاصابة بفيروس كورونا بسبب وجود مشاكل صحية أخرى مرتبطة بالتدخين. وهناك نصيحة طبية واضحة حالياً تدعو المدخنين إلى التوقف عن التدخين خلال مرحلة تفشي الوباء لأنه يزيد احتمالات إصابتهم بمرض صدري حاد.", "doc2": "ਅਕਸਰ ਅਜਿਹੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੰਗੀ ਸਲਾਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਦਾਅਵੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਨਵੀਆਂ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਿੱਥੋਂ ਹੋਈ। ਅਕਸਰ ਅਜਿਹੇ ਸੁਨੇਹੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੰਗੀ ਸਲਾਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਦਾਅਵੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਕਸਰ ਐਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਸ 'ਤੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਬਣਨ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੈਡੀਕਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟਸ ਅਤੇ ਇਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਰਤੀ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਵਟਸਐਪ ਸਮੂਹਾਂ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਕ ਝੂਠੇ ਸੁਨੇਹੇ ਦੀ ਅਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਸੁਨੇਹੇ ਵਿਚ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਦੀ ਇਕ ਲੰਬੀ ਸੂਚੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਾਜਿਕ ਦੂਰੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ, ਭੀੜ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਰੱਖਣਾ। ਪਰ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਬਣਨ ਦਾ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੈਲਟ, ਰਿੰਗ ਜਾਂ ਗੁੱਟ ਘੜੀ ਪਹਿਨਣ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ -19 ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੀ ਪੋਸ਼ਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸਲਾਹ ਵਿਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਲੈਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਉਪਚਾਰ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇਗਾ। ਕੋਵਿਡ -19 ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੀ ਪੋਸ਼ਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸਲਾਹ ਵਿਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਲੈਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਫਲੂ ਵੈਕਸੀਨ ਨਾਲ ਕੋਵਿਡ -19 ਦਾ ਜੋਖਮ ਨਹੀਂ ਵਧਦਾ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਇਕ ਅਸਲ ਅਧਿਐਨ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਇਕ ਪੋਸਟ ਵਿਚ, ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਇਨਫਲੂਐਨਜ਼ਾ ਟੀਕਾ ਲਗਵਾਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿਚ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ, ਯੂਐਸ ਫੌਜ ਦਾ ਪ੍ਰਿੰਟਿਡ ਅਧਿਐਨ ਸਬੂਤ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ, ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕੋਵਿਡ -19 ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਵਿਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜੇ 2017-18 ਦੇ ਫਲੂ ਸੀਜ਼ਨ ਲਈ ਹਨ। ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਫਲੂ ਜੈਬ (ਫਲੂ ਟੀਕਾ) ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਸੰਪਰਕ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨ���ੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਫਲੂ ਜੈਬ (ਫਲੂ ਟੀਕਾ) ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਤੁਹਾਡੇ ਸੰਪਰਕ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਰੋਗ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ ਯੂਐਸ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ: \"ਇਨਫਲੂਐਨਜ਼ਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਲਾਗਾਂ ਦੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਵਧਾਉਂਦਾ।\" ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਫੇਸ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣਾ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਇਕ ਹੋਰ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਲੇਖ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣਾ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਪਹਿਲਾਂ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਨਲਾਈਨ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ। ਦੱਖਣ ਅਤੇ ਮੱਧ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਾਲ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਸਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਵੀ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਦੀ ਨਿਊਜ਼ ਸਾਈਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿੱਥੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ 55,000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਲੇਖ ਵਿਚ, ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਨਾਲ, ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਸਾਹ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਚੱਕਰ ਆਉਣੇ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਸਕ ਨੂੰ ਹਰ 10 ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਰਿਚਰਡ ਮਿਹਿਗੋ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਦਾਅਵੇ ਸੱਚੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਰਿਚਰਡ ਮਿਹਿਗੋ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਦਾਅਵੇ ਸੱਚੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਨਾਨ-ਮੈਡੀਕਲ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਮਾਸਕ ਬੁਣੇ ਹੋਏ ਧਾਗੇ ਨਾਲ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਸਕਾਂ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਹ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਉਹ ਕਣਾਂ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੇ ਹਨ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਸਕ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਲਾਹ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਦਾ ਜੋਖਮ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਫੇਸ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਇਹ ਹੈ - ਦੋ ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ - ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਹੋਰ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਕਾਰਨ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਬਾਰ ਬਾਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੰਬਾਕੂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲਾਜ਼��ੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਸੱਚ ਹੋਵੇ। ਪਰ, ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਘੱਟ ਜੋਖਮ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਪਰ, ਅਜਿਹੇ ਲੇਖ ਭਰੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿਚ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਘੱਟ ਡਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਇਸ ਲੇਖ ਨੂੰ ਯੂਕੇ ਮੇਲ ਆਨਲਾਈਨ ਤੋਂ ਲਓ। ਇਸ ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਵਾਰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਹੋਰ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਕਾਰਨ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਹ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਹਰ ਇਸ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਲੱਭਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਫ੍ਰੈਂਚ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਇਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਸਪਤਾਲ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੀ ਲਾਗ ਨੂੰ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਿਕੋਟਿਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੇ ਨਿਕੋਟਿਨ ਪੈਚਾਂ ਅਤੇ ਨਿਕੋਟਿਨ ਰਿਪਲੇਸਮੈਂਟ ਉਪਚਾਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਉੱਤੇ ਖੋਜ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਪਰ, ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, \"ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਇਲਾਜ ਜਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਵਿਚ ਤੰਬਾਕੂ ਜਾਂ ਨਿਕੋਟਿਨ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਅਜੇ ਕਾਫ਼ੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਇਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਥੇ ਇਕ ਸਪਸ਼ਟ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਤੰਬਾਕੂਨੋਸ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਵਰਤਮਾਨ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਛੱਡ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਫੇਫੜੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰੂਤੀ ਮੈਨਨ ਅਤੇ ਪੀਟਰ ਮਵੀ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-43182469", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43186889", "doc1": "ويهدف القرار الذي أقرته الـ 15 دول الأعضاء إلى \"افساح المجال امام ايصال المساعدات الانسانية بشكل منتظم واجلاء طبي للمرضى والمصابين بجروح بالغة\". وجاء القرار بعد أسبوع من القصف الجوي الحكومي المكثف لمنطقة الغوطة الشرقية، قرب العاصمة دمشق، قتل خلاله أكثر من 500 مدني، إلا أن نشطاء قالوا إن القصف متواصل رغم القرار الدولي. وقد تأجل القرار عدة مرات منذ الخميس لعدم قدرة الدول الأعضاء على الاتفاق على نص القرار الذي تم تعديله عدة مرات. ويطالب نص القرار \"كل الاطراف بوقف الاعمال الحربية في أسرع وقت لمدة 30 يوما متتالية على الاقل في سوريا من أجل هدنة انسانية دائمة\". وخلال المفاوضات رفضت الدول الغربية طلبا روسيا بأن تحصل كل قافلة انسانية على موافقة من دمشق. وانتقدت السفيرة الأميركية لدى الأمم المتحدة نيكي هايلي بشدة روسيا وتأخرها في الانضمام إلى الاجماع الدولي. من جهته، رفض السفير الروسي فاسيلي نيبنزيا الانتقادات الاميركية مكتفيا بشكر المفاوضين وخصوصا الكويتي والسويدي. لماذا تأخر القرار؟ تأجل التصويت على مشروع قرار يدعو إلى هدنة إنسانية في الغوطة في مجلس الأمن الدولي بسبب اعتراض روسيا بطلب من روسيا، تضمن القرار استثناءات من وقف اطلاق النار للمعارك ضد تنظيم الدولة الاسلامية والقاعدة تشمل ايضا \"افرادا آخرين ومجموعات وكيانات ومتعاونين مع القاعدة وتنظيم الدولة الاسلامية وكذلك مجموعات ارهابية اخرى محددة من مجلس الامن الدولي\". وهذه الاستثناءات يمكن ان تفسح المجال امام تفسيرات متناقضة حيث أن دمشق تعتبر فصائل المعارضة المسلحة المدعومة من الغرب \"ارهابية\" كما لفت مراقبون. وبالتالي فان ذلك يهدد الاحترام الكامل لوقف اطلاق النار، بحسب ما أوردت فرانس برس. واثر طلب روسيا ضمانات، قرر مجلس الامن ان يجتمع مجددا لبحث الموضوع خلال 15 يوما لمعرفة ما اذا كان وقف اطلاق النار يطبق. تفاقم المعاناة يقول المرصد السوري إن من بين القتلى 121 طفلا وذكر المرصد السوري لحقوق الإنسان، ومقره بريطانيا، إن 29 مدنيا قتلوا في غارات جوية السبت، من بينهم 17 شخصا في بلدة دوما. والغوطة الشرقية هي آخر معاقل المعارضة المسلحة قرب دمشق، وتخضع لحصار من الجيش السوري. وأوضح المرصد السوري أن من بين القتلى في القصف الحكومي على الغوطة 121 طفلا. وتسعى القوات الحكومية السورية، مدعومة من روسيا، إلى فرض سيطرتها على الغوطة الشرقية. ويقول عمال الإغاثة إن القصف على الغوطة الشرقية لم يتوقف، ما يجعل من الصعب حصر العدد الكلي للضحايا. وكان من المقرر أن يصوت مجلس الأمن الجمعة على مشروع قرار يدعو إلى هدنة إنسانية في الغوطة، لكن التصويت تأجل بسبب اعتراض روسيا على صيغة القرار. وطالبت روسيا بإدخال تعديلات على نص المشروع الذي دعا إلى هدنة بهدف إدخال معونات غذائية وطبية للمواقع المتضررة علاوة على إجلاء المصابين لتلقي العلاج. واتهم دبلوماسيون غربيون موسكو بمحاولة تعطيل التصويت على القرار لمصلحة النظام السوري الذي يريد القضاء على بؤرة المعارضة المسلحة الأخيرة قرب العاصمة دمشق. وتنفي روسيا، التي تدخلت في الحرب الدائرة في سوريا عام 2015 دعما لنظام الرئيس بشار الأسد، ضلوعها المباشر في قصف الغوطة الشرقية. ووصف الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب، الجمعة التحركات الروسية الأخيرة في سوريا بأنها \"عار\". ويتشارك فصيلان إسلاميان السيطرة على الغوطة الشرقية مع تنظيم سوري كان مواليا لتنظيم القاعدة، وتصر روسيا على أنه لا هدنة مع جهاديين أو حلفائهم. وضغطت موسكو من أجل التوصل إلى صيغة اتفاق تفضي إلى انسحاب مسلحي المعارضة وعائلاتهم من الغوطة، عبر مفاوضات مثل ما حدث في حلب، وأسفر عن استعادة القوات الحكومية السيطرة على ثاني أكبر مدن البلاد، في ديسمبر/ كانون الأول من عام 2016. لكن جماعات المعارضة المسلحة الثلاث في الغوطة رفضت ذلك السيناريو. وأعرب العديد من قادة دول العالم عن غضبهم، إزاء المأساة الإنسانية في الغوطة الشرقية. ووصف الأمين العام للأمم المتحدة، أنطونيو غوتيريش، الوضع هناك بأنه \"جحيم على الأرض\". وتحاط الغوطة الشرقية من جميع الجهات بمناطق تسيطر عليها القوات الحكومية، ولا يرغب سكانها، الذين يبلغ عددهم نحو 400 ألف نسمة، في الهروب من هذا الحصار المميت أو لا يستطيعون ذلك.", "doc2": "ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ��ੀ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ 30 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਰੋਕਣ ਦੇ ਮਤੇ ਨੂੰ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਪਾਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਸਾਰੇ 15 ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਵੋਟ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਹੀ ਸੀਰੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਮਿਸ਼ਕ ਦੇ ਨੇੜੇ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ ਪੂਰਬੀ ਗ਼ੂਤਾ ਵਿੱਚ ਬੰਬ ਸੁੱਟਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਨੇ ਇਸ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਇਸਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੀਜ਼ਫਾਇਰ ਦੇ ਮਤੇ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਵਿੱਚ ਖਿੱਚੋਤਾਣ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮਤੇ ਨੂੰ ਰੂਸ ਨੇ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਉਹ ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੋਧ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਰੂਸ ਸੀਰੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੀਜ਼ਫਾਇਰ ਮਤੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਪੱਛਮ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਰੂਸ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਕੇ ਸਮਾਂ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਨਿੱਕੀ ਹੈਲੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀਜ਼ਫਾਇਰ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਰੂਸ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਤਾਲੀ ਚੁਰਕਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀਜ਼ਫਾਇਰ ਦਾ ਪਾਲਣਾ ਉਸ ਵੇਲੇ ਤੱਕ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਦੋਵੇਂ ਪੱਖ ਇਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ। ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸੰਘਰਸ਼ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਆਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਫਾਰ ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ਨਵਾਰ ਦੇਰ ਰਾਤ ਜਦੋਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਵਿੱਚ ਸੀਜ਼ਫਾਇਰ 'ਤੇ ਆਮ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਕੁਝ ਹੀ ਮਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰਬੀ ਗ਼ੂਤਾ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜਥੇਬੰਦੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਐਤਵਾਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਬੰਬਾਰੀ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 500 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਐਂਟੋਨਿਓ ਗੁਟੇਰੇਸ਼ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕੀ ਪੂਰਬੀ ਗ਼ੂਤਾ ਵਿੱਚ ਨਰਕਵਰਗੇ ਹਾਲਾਤ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42212653", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42212963", "doc1": "ترامب: ما ظهر ليس تواطؤا. وأقر فلين بالذنب فيما يتعلق باجتماعات عقدها مع السفير الروسي لدى واشنطن قبل تنصيب ترامب رئيسا، واتفق مع السلطات على التعاون في التحقيق الجاري بشأن التواطؤ المزعوم مع روسيا. وأثار اتفاق فلين، الذي عقد مقابل توجيه تهم أخف مما كان يمكن أن يواجهها، التكهنات بامتلاكه أدلة تجريم قوية. وقال ترامب، في تعليق له على تويتر، السبت، إنه ليس لديه شيء ليخفيه. ووفقا لشروط اتفاق الاعتراف بالذنب، الذي عرضه رئيس لجنة التحقيق الخاصة، روبرت مولر، في إطار تحقيقه في التواطؤ مع روسيا، اعترف فلين بإصدار بيانات كاذبة لمكتب التحقيقات الفيدرالي (إف بي آي). ويقول محللون إن اعتراف فلين يشير إلى أن الجنرال السابق يمتلك أدلة تثبت ضلوغ مسؤول أو أكثر من كبار مسؤولي إدارة ترامب. وعلّق ترامب في حسابه على تويتر، ردا على اعتراف فلين: \"اضطررت لإقالة الجنرال فلين لأنه كذب على نائب الرئيس وإف بي آي. لقد أقر (فلين) بالذنب عن تلك الأكاذيب. إنه أمر مخزٍ لأن تصرفاته خلال المرحلة الانتقالية كانت قانونية. ليس هناك شيء لإخفائه.\" وبدا ترامب، في تغريدته، معترفا بأنه كان يعلم قبل إقالة فلين أن الجنرال السابق كذب على إف بي آي، وهو ما يتناقض مرة أخرى مع روايته الخاصة بشأن إقالة فلين، الأمر الذي يثير تكهنات بأن تصرفاته يمكن أن ترتقى إلى كونها مسلكا يعيق العدالة. واعترف فلين بالكذب بشأن اتصاله بالسفير الروسي، سيرجي كيسلياك، في ديسمبر/ كانون أول الماضي، بعد فوز ترامب لكن قبل تنصيبه رئيسا للولايات المتحدة. وتشير وثائق الاتهام ضد فلين إلى أن الجنرال السابق تلقى توجيهات من \"مسؤول كبير جدا\" في فريق ترامب الانتقالي لإجراء اتصالات مع مسؤولين روس. وذكرت وسائل إعلام أمريكية عديدة أن المسؤول الكبير المشار إليه هو جاريد كوشنر، مستشار ترامب وصهره. وتقول وكالات الاستخبارات الأمريكية إن الرئيس الروسي، فلاديمير بوتين، وجه جهودا حكومية للتأثير على الانتخابات الأمريكية لصالح ترامب. ولطالما نفى ترامب تواطؤ حملته أو فريقه الانتقالي في أي نشاطات مع روسيا. كوشنر نفى في السابق التواطؤ مع روسيا وقال للصفحيين السبت: \"ما ظهر ليس تواطؤا، ليس تواطؤا. لم يكن هناك أي تواطؤ على الإطلاق. لذلك، نشعر بالارتياح\". وحقق إف بي آي مع فلين بعد وقت قصير من تولي ترامب السلطة في يناير/ كانون ثانٍ بشأن اجتماعاته في ديسمبر/ كانون أول مع السفير الروسي. وأجبر الجنرال السابق على الاستقالة في فبراير/ شباط بعد قرابة 23 يوما على توليه وظيفته. ووفقا لبيان مكتب التحقيقات الفيدرالي الخاص باعتراف فلين، الذي وقعه الأخير، ناقش فلين ردود فعل روسيا على العقوبات الأمريكية إضافة إلى قرار لمجلس الأمن الدولي بشأن إسرائيل، وذلك بتوجيه من فريق ترامب. ووفقا لقانون لوغن، لا يحق لأي مواطن أمريكي، باعتبار أن فلين كان في ذلك الوقت عضوا في فريق ترامب الانتقالي، إجراء اتصالات حول الشؤون الخارجية للبلاد دون تصريح أو مشاركة من الحكومة الأمريكية. بعد اعتراف فيلين بالكذب، ما هي المحطة التالية في تحقيقات التدخل الروسي المزعوم؟ وينص القانون على أن عقوبة إصدار بيانات كاذبة تصل عادة إلى السجن خمس سنوات، لكن بموجب شروط اتفاق الاعتراف بالذنب يواجه فيلين عقوبة أخف لا تتعدى ستة أشهر بالسجن. وحاولت الإدارة الأمريكية النأي بنفسها عن فلين واعترافاته. وقال محامي البيت الأبيض، تاي كوب، الجمعة: \"ليس لدينا شيء إزاء اعتراف فلين بالكذب أو التهمة التي لا تثبت ضلوع أحد سوى فلين\". كما أقر مساعد آخر لترامب، وهو جورج بابادوبولوس، بالذنب في تهمة تضليل عملاء مكتب التحقيقات الفيدرالي.", "doc2": "ਫਲਿਨ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾ ਦੌਰਾਨ ਰੂਸ ਨਾਲ ਕਥਿਤ ਰੂਪ ਵਿਚ ਮਿਲੀਭੁਗਤ ਵਾਲੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਕਹੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਗਵਾਹ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਉਸ ਨਾਲ ਫਲਿਨ ਤੇ ਲੱਗੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਘੱਟ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਆਸ ਲਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕੋਈ ਠੋਸ ਸਬੂਤ ਹਨ। ਕੀ ਕਦੇ ਪਾਕਿ���ਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕੱਟੜਵਾਦ ਖ਼ਤਮ ਹੋਏਗਾ? ਹਰ 15 ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਫਲਿਨ ਕੋਲ \"ਲੁਕਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ\" ਸੀ। ਫਲਿਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਲਾਹਕਾਰ ਰੌਬਰਟ ਮੁਲਰ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ 2016 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਮੁਹਿੰਮ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਕਾਰ ਕਥਿਤ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਫਲਿਨ ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਇਕ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਐੱਫਬੀਆਈ ਏਜੰਟ ਨੂੰ ਮੁਲਰ ਦੀ ਟੀਮ ਤੋਂ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਸੁਨੇਹੇ (ਮੈਸਿਜ) ਭੇਜੇ ਸਨ। ਅਪੀਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀ ਹੈ। ਮੁਲਰ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਦੇ ਫਲਿਨ ਨੇ ਇਹ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐੱਫਬੀਆਈ ਨੂੰ ਝੂਠਾ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਜਨਰਲ ਨੇ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਇੱਕ ਜਾਂ ਵੱਧ ਸੀਨੀਅਰ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਫਲਿਨ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 2016 ਵਿਚ ਰੂਸੀ ਰਾਜਦੂਤ ਸਰਗਈ ਕਿਸਲਕ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸੰਪਰਕ ਬਾਰੇ ਝੂਠ ਬੋਲਣਾ ਮੰਨਿਆ। ਫਲਿਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇਲਜ਼ਾਮ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਇਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਤਬਦੀਲੀ-ਟੀਮ ਦੇ \"ਬਹੁਤ ਸੀਨੀਅਰ ਮੈਂਬਰ\" ਦੁਆਰਾ ਰੂਸੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਕਰਨ ਲਈ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਜਾਂ ਤਬਦੀਲੀ ਟੀਮ ਦਾ ਰੂਸੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਕੇਈ ਸੰਬੰਧ ਸੀ। ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਜੋ ਕੁਝ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਫਲਿਨ ਨੇ ਕੀ ਗਲਤ ਕੀਤਾ? ਐੱਫਬੀਆਈ ਦੀ ਫਲਿਨ ਦੁਆਰਾ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਪਰਾਧ ਦੇ ਬਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸ ਨੇ ਟਰੰਪ ਟੀਮ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਮਤੇ ਉੱਤੇ ਰੂਸ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੋਰਨ ਬਾਰੇ ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਜਾਣਨੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ ਪੋਪ ਨੇ ਆਖ਼ਰ 'ਰੋਹਿੰਗਿਆ' ਨੂੰ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ ਮੰਨਿਆ ਲੋਗਨ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕ ਲਈ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਜਾਂ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰੇ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਲਿਨ ਨੇ ਤਬਦੀਲੀ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤਾ। ਝੂਠਾ ਬਿਆਨ ਦੇਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਤੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਪੀਲ-ਸਮਝੋਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਫਲਿਨ ਸਿਰਫ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਹਲਕੀ ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46044584", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46041357", "doc1": "أسيا بيبي تصر على براءتها وكانت أسيا بيبي قد أدينت في عام 2010، بعد اتهامها بإهانة النبي محمد، في خلاف مع جيرانها. ولكن بيبي تصر على براءتها، غير أنها قضت معظم سنوات سجنها الثماني الماضية في حبس انفرداي. وقد أدى إلغاء الحكم بالفعل إلى احتجاجات عنيفة قادها متشددون يؤيدون قانون التجديف بقوة. وخرجت مظاهرات مناهضة لإلغاء الحكم في كراتشي، ولاهور، وبيشاور، ومولتان. وأفادت تقارير بحدوث اشتباكات بين المتظاهرين والشرطة. وطوقت الشرطة المنطقة الحمراء في العاصمة إسلام أباد، حيث توجد المحكمة العليا التي أصدرت الحكم الجديد، ونشرت السلطات قوات أمنية حتى تبقي المحتجين بعيدا عن المحكمة. وقال كبير القضاة، ثاقب نيسارم، الذي تلا الحكم، إن أسيا بيبي تستطيع الخروج من سجن شايكوبورا، قرب لاهور، فورا، إن لم تكن مطلوبة في أي قضية أخرى. ولم تكن أسيا في قاعة المحكمة لتسمع الحكم، لكنها لم تصدقه عندما سمعت به وهي في السجن. ونقلت وكالة فرانس برس عنها قولها: \"لست أصدق ما أسمعه، هل سيطلق سراحي الآن؟. هل سيدعونني أخرج، حقيقة؟\" ما الذي اتهمت به أسيا بيبي؟ بدأت محاكمة أسيا، واسمها الكامل أسيا نورين، عقب جدل مع مجموعة من النساء في يونيو/حزيران 2009. في باكستان مناصرون كثيرون لقانون التجديف وكانت النسوة يقطفن بعض الفواكه حينما نشب خلاف على دلو للماء. وقالت النسوة إنهن لا يستطعن لمس الدلو، لأن أسيا استخدمته بوضع كوب فيه، وذلك لأنها نجسة بسبب ديانتها. وادعى ممثلو النيابة أن النساء طلبن - بعد الجدال الذي ثار عقب الحادثة - من بيبي اعتناق الإسلام، وقلن إنها تفوهت بثلاث تعليقات مسيئة للنبي محمد ردا عليهن. ثم تعرضت بيبي للضرب وهي في بيتها، وقال متهموها إنها أقرت وقتها بالتجديف. وقبض عليها عقب ذلك، بعد تحقيق الشرطة معها. ماذا قالت المحكمة العليا؟ زوج أسيا بيبي وابنتها يخشون على سلامتها بعد إلغاء الحكم قال القضاة إن ممثلي الادعاء \"لم يستطيعوا بشكل قاطع إثبات القضية، بما لا يدع مجالا للشك\". وأضافوا أن القضية بنيت على أدلة واهية، وإن الإجراءات التي اتبعت لم تكن سليمة. وكان اعتراف بيبي المدعى قد حدث أمام جمع من الناس الذين كانوا \"يهددون بقتلها\". وأشار الحكم الجديد الذي ألغى الحكم السابق في أكثر من نقطة، إلى القرآن والتاريخ الإسلامي. وانتهى باقتباس من الحديث النبوي، يدعو إلى معاملة غير المسلمين بالحسنى.", "doc2": "ਹੇਠਲੀ ਅਦਾਲਤ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਜ਼ਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੀਤੀ ਗਏ ਅਪੀਲ 'ਤੇ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀ ਤਿੰਨ ਮੈਂਬਰੀ ਬੈਂਚ ਨੇ 8 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਮੀਆਂ ਸਾਕਿਬ ਨਿਸਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਅਤੇ ਟਰਾਇਲ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲਿਆ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਵਾਲੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।\" ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੁਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਜ��ਟਿਸ ਆਸਿਫ਼ ਸਈਦ ਖੋਸਾ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਇਹ ਗੱਲ ਕਹੀ ਕਿ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਜਾਂ ਕੁਰਾਨ ਦੀ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਮੌਤ ਜਾਂ ਉਮਰ ਕੈਦ ਹੈ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਜੁਰਮ ਦਾ ਗ਼ਲਤ ਅਤੇ ਝੂਠਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਅਕਸਰ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਮਸ਼ਾਲ ਖ਼ਾਨ ਅਤੇ ਅਯੂਬ ਮਸੀਹ ਕੇਸ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 28 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 62 ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦ ਮਲਿਕ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਫ਼ੈਜ਼ਾਬਾਦ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਹਾਈਵੇ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਸਜਿਦਾਂ ਤੋਂ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲੇ ਅਤੇ ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਉੱਧਰ ਤਹਿਰੀਕ ਲੱਬੈਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਰਾਚੀ ਵਿੱਚ ਅੱਧਾ ਦਰਜਨ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਧਰਨਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕਈ ਵੱਡੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਤਹਿਰੀਕ ਲੱਬੈਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਪੂਰੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਲਾਹੌਰ ਦੀ ਮਾਲ ਰੋਡ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਤਾਵਾਂ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੀਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਤਾਹੀਰਾ ਸ਼ਾਹੀਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਜਿਹੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦੀ ਉਮਦ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਜੱਜ ਖ਼ੁਦ ਕੈਦੀ ਹਨ। ਕੀ ਹੈ ਮਾਮਲਾ ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਮਹਿਲਾ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਬਾਰੇ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੀ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਰੱਦ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਈਸ਼ ਨਿੰਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਵਿਸ਼ਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਲੋਚਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਗ਼ਲਤ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਅਕਸਰ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਨੂੰ ਫਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰਾ ਮਾਮਲਾ 14 ਜੂਨ, 2009 ਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਆਸੀਆ ਨੂਰੀਨ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਫਾਲਸੇ ਦੇ ਬਗੀਚੇ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਆਸੀਆ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਸਿਲਸਿਲੇਵਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਨਿਊਯਾਰਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਛਪੇ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਹਿੱਸੇ 'ਚ ਆਸੀਆ ਲਿਖਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਆਸੀਆ ਬੀਬੀ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਿਆਸ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਮੈਂ ਜੇਲ ਵਿੱਚ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਪੀ ਲਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਿਮ ਔਰਤਾਂ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਇਸਾਈ ਮਹਿਲਾ ਦੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਹੋਇਆ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਗ਼ਲਤ ਹੈ।'' 14 ਜੂਨ ਦੀ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਆਸੀਆ ਲਿਖਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ 14 ਜੂਨ 2009 ਦੀ ਤਾਰੀਖ਼ ਯਾਦ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਸ ਦਿਨ ਫਾਲਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਗਈ ਸੀ। ਮੈਂ ਝਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਖੂਹ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚੀ ਅਤੇ ਬਾਲਟੀ ਪਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਕੱਢ ਲਿਆ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਜਿਸਦੀ ਹਾਲਤ ਮੇਰੇ ਵਰਗੀ ਸੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਪਾਣੀ ਕੱਢ ਕੇ ਦਿੱਤਾ। ਉਦੋਂ ਹੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੇ ਚੀਕ ਕੇ ਕਿਹਾ ਇਹ ਪਾਣੀ ਨਾ ਪੀਓ ਕਿਉਂਕਿ 'ਇਹ ਹਰਾਮ ਹੈ' ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਇਸਾਈ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਇਸ ਨੇ ਅਸ਼ੁੱਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਆਸੀਆ ਲਿਖਦੀ ਹੈ, \" ਮੈਂ ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਨਿਗਾਹ ਨਾਲ ਦੇਖਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੇਰੀ ਹਿੰਮਤ ਕਿਵੇਂ ਹੋਈ, ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਬੋਲਣ ਦੀ। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੂੰ ਇਸ ਪਾਪ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਲਾਮ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।\" \"ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਲੱਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਧਰਮ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਕਿਹਾ- ਮੈਂ ਧਰਮ ਨਹੀਂ ਬਦਲਾਂਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਈਸਾਈ ਧਰਮ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਹੈ। ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਨੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ ਸਲੀਬ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਤੁਹਾਡੇ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਨੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ ਕੀ ਕੀਤਾ?\" ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਅਦਲਾਤ ਦੇ ਬਾਹਰ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਭੜ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਬੰਦੋਬਸਤ ਸਨ। ਮੰਗਲਾਵਰ ਰਾਤ ਤੋਂ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੀਆਂ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-50979394", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50979572", "doc1": "قاسم سليماني وقال المرشد الأعلى الإيراني آية الله علي خامنئي إن \"الانتقام الشديد ينتظر المجرمين\" وراء الهجوم. وأعلن أيضا الحداد الوطنيلمدة ثلاثة أيام. ودعت السفارة الأمريكية في بغداد كافة رعاياها لمغادرة العراق \"على الفور\". وقال مسؤولون أمريكيون إن العملية استهدفت موقعين مرتبطين بإيران في بغداد. وقتل إلى جانب سليماني نائب رئيس هيئة الحشد الشعبي العراقي، أبو مهدي المهندس وشخصيات أخرى من الميليشيات التي تدعمها إيران، في ساعة مبكرة من صباح الجمعة في ضربة عسكرية أمر بها الرئيس الأمريكي دونالد ترامب. مواضيع قد تهمك نهاية وقال مصدر أمني عراقي إن مسؤول العلاقات في الحشد الشعبي محمد الجابري قتل إثر استهداف سيارتين في الضربة الأمريكية. وقال المتحدث باسم الحشد الشعبي، أحمد الأسدي، \"إن الأعداء الأمريكيين والإسرائيليين يتحملون مسؤولية مقتل المجاهدين أبو مهدي المهندس وقاسم سليماني\". وأمر رجل الدين الشيعي مقتدى الصدر جيش المهدي \"بالاستعداد للدفاع عن العراق\"، ووصف الضربة بأنها \"تستهدف الجهاد والمعارضة والروح الثورية الدولية\". وقال في تغريدة على موقع تويتر\"أنا كمسؤول عن المقاومة الوطنية العراقية، أدعو جميع المجاهدين، لا سيما (جيش المهدي) و (لواء اليوم الموعود)، وكذلك الفصائل (الوطنية) و (المنضبطة) الأخرى تحت قيادتنا، أن تكون مستعدة للدفاع عن العراق \" وقاد سليماني، البالغ من العمر 62 عاما، والذي يقود فيلق القدس التابع للحرس الثوري الإيراني، العمليات العسكرية الإيرانية في الشرق الأوسط. بما في ذلك سوريا والعراق. وقد عززت إيران، تحت قيادته، من نفوذها في المنطقة عبر حلفائها كحزب الله في لبنان و المليشيات الشيعية في العراق، كما وسعت إيران من تواجدها العسكري في العراق وسوريا، ونفذت هجمات لدعم النظام في سوريا على قوات المعارضة السورية خلال الحرب الأهلية في البلاد. ويمثل مقتل سليماني تصعيدًا كبيرًا في التوترات بين واشنطن وطهران. من هو قائد فيلق القدس قاسم سليماني؟ ردود الفعل ندد رئيس الوزراء العراقي المستقيل عادل عبد المهدي بـ\"اغتيال\" سليماني والمهندس. وقال عبد المهدي في بيان \"إن استهداف مطار بغداد يعد عدوانا على العراق دولة وحكومة وشعبا\". وقالت ماريا زاخاروفا، المتحدثة باسم وزارة الخارجية الروسية، إن الولايات المتحدة \"تريد تغيير توازن القوى في المنطقة\" بقتل الجنرال قاسم سليماني. وأضافت، قائلة في حسابها على موقع التواصل الاجتماعي فيسبوك:\" إن هذه العملية ستؤدي إلى تصعيد التوتر في المنطقة وتؤثر على الملايين من البشر\". ومن جانبه، قال ليونيد سلوتسكي، رئيس لجنة العلاقات الخارجية في مجلس الدوما الروسي:\" إن الأمريكيين تجاوزوا الخط الأحمر، وقد يؤدي ذلك هذه المرة إلى عواقب وخيمة\". وأعرب رئيس لجنة الشؤون الخارجية في مجلس النواب الأمريكي عن أسفه لأنّ الرئيس دونالد ترامب لم يُخطر الكونغرس مسبقاً بالغارة التي شنّتها القوات الأمريكية في بغداد. وقال النائب الديموقراطي إليوت إنجل في بيان إنّ \"هذه الضربة تمت بدون إخطار الكونغرس أو التشاور معه\". وأضاف النائب عن ولاية نيويورك إنّ \"تنفيذ عمل بمثل هذه الخطورة من دون إشراك الكونغرس ينطوي على مشاكل قانونية خطرة ويشكّل إهانة لصلاحيات الكونغرس\". وقال الأمين العام لجماعة حزب الله اللبنانية حسن نصر الله إن جماعته \"ستواصل السير على نهج سليماني بعد مقتله\"، مضيفا أن القصاص العادل سيكون مسؤولية كل المقاومين. ايران \"ستنتقم\" وحذّر وزير الخارجية الإيراني محمد جواد ظريف من أنّ مقتل قائد فيلق القدس يمثّل \"تصعيداً خطيراً للغاية ومتهوّراً\". وقال ظريف، في تغريدة على تويتر، إنّ \"عمل الإرهاب الدولي الذي قامت به الولايات المتحدة باستهداف واغتيال الجنرال سليماني - القوة الأكثر فعالية في محاربة داعش (تنظيم الدولة الإسلامية) ، وجبهة النصرة، وتنظيم القاعدة وسواها - هو تصعيد خطير للغاية وطائش\". وتوعد مرشد الثورة الإسلامية في إيران علي خامنئي \"بانتقام شديد\" بعد مقتل قاسم سليماني. وقال في بيان رسمي إن \"السنوات التي قضاها أملا في الشهادة في سبيل الله، قد ارتقت في نهاية المطاف بقاسم سليماني العزيز إلى هذه الدرجة الرفيعة\"، مؤكدا \"إن شاء الله لن يتوقف عمله وطريقه هنا وانتقام شديد ينتظر المجرمين الذين لطخت ��يديهم بدمائه ودماء الشهداء الآخرين\". وأضاف أنّ \"الولايات المتحدة تتحمّل مسؤولية كل عواقب مغامرتها المارقة\". ماذا يعني مقتل سليماني؟ تحليل، ليز دوسيت، مراسلة الشؤون الدولية في بي بي سي يعد قاسم سليماني أقوى شخصية عسكرية في إيران والعقل الاستراتيجي وراء طموحاتها في الشرق الأوسط ووزير خارجيتها الحقيقي في ما يتعلق بشؤون الحرب والسلام. فبوصفه قائدا لفيلق القدس التابع للحرس الثوري الإيراني، أدار سليماني عمليات سرية شملت شبكة من الميليشيا العاملة بالوكالة في أنحاء المنطقة، كما مثل مركز نفوذ سياسي في إيران حيث اعتبر الرجل الثاني بعد المرشد الأعلى للثورة الإيرانية نفسه. كان سليماني يعتبر مهندسا لحرب الرئيس السوري بشار الأسد في سوريا، والنزاع المستمر في العراق، والحرب ضد تنظيم الدولة، والعديد من المعارك الأخرى. لقد كان الجنرال ذو الشعر الفضي واللحية الخفيفة بطلا في أعين مقاتليه وعنوان الشر في نظر أعدائه. ولسنوات كانت الولايات المتحدة تدرس قتل هذه الشخصية التي أمرت بشن هجمات ضد قواتها. ورغم العداء، قام تحالفا قام بين واشنطن وسليماني لبعض الوقت في مواجهة تنظيم الدولة، ولكنهما ظلا عدوين. وقد اعتبر المسؤولون الإيرانيون مقتل سليماني من أعمال الحرب التي تتطلب \"انتقاما شديدا\". وهناك سبل ووسائل عديدة في يد إيران للرد على الفصل الجديد في هذه الأزمة، وهو فصل خطير. أبو مهدي المهندس وتجمّع عشرات العراقيين، الذين يشاركون منذ أكثر من ثلاثة أشهر في حركة الاحتجاج ضد السلطات العراقية والنفوذ الإيراني في بلادهم، صباح الجمعة في ساحة التحرير في وسط بغداد، وهم يغنون ويرقصون بعد انتشار خبر مقتل القائد العسكري الإيراني قاسم سليماني. وقال أحدهم لوكالة فرانس برس \"يا قاسم سليماني، هذا نصر رباني\". وهاجم مؤيدون للميليشيات العراقية المدعومة من إيران السفارة الأمريكية في بغداد الثلاثاء، إثر هجوم جوي أمريكي على قاعدة لميليشيا كتائب حزب الله العراقي ردا على هجوم صاروخي أدى إلى مقتل مواطن أمريكي شمالي العراق في وقت سابق. وتزايد التوتر بين الولايات المتحدة وإيران في المنطقة إثر فرض واشنطن عقوبات اقتصادية على طهران عقب انسحاب الولايات المتحدة من الاتفاق النووي بين إيران والدول الكبرى.", "doc2": "ਮਰਹੂਮ ਜਰਨਲ ਈਰਾਨੀ ਸੱਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਚਿਹਰਾ ਸਨ। ਪੈਂਟਾਗਨ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ \"ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ 'ਤੇ\" ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਬਗ਼ਦਾਦ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਜਾਨਾਂ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਈਰਾਨ ਲਈ ਕਿੰਨੇ ਅਹਿਮ ਸਨ, ਇਸ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕੌਮੀ ਝੰਡੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਟਵੀਟ ਕੀਤੀ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਤੋਂ ਉੱਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਕਾਫ਼ੀ ਜਸ਼ਨ ਵੀ ਮਨਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਇੰਨਾ ਮਾਣ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕੰਮ ਅਤੇ ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਜਾਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਈਰਾਨ ਦੇ ਰੈਵਿਲੂਸ਼ਨਰੀ ਗਾਰਡਜ਼ ਨੇ ਵੀ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਹੈ। 3 ਦਿਨਾਂ ਕੌਮੀ ਸੋਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਜਨਰਲ ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਕੌਮੀ ਸੋਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਰਮੌਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬੌਡੀ ਦੀ ਇਸ \"ਅਪਰਾਧਿਕ ਕਾਰਵਾਈ\" 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਬੈਠਕ ਸੱਦੀ ਗਈ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਇਤੋਉੱਲ੍ਹਾ ਅਲੀ ਖ਼ੁਮੇਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਹਮਲੇ ਪਿਛਲੇ ਦੇ \"ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਬਦਲਾ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਈਰਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ \"ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ ਦਾ ਕੰਮ\" ਦੱਸਿਆ। ਮਰਹੂਮ ਜਨਰਲ ਈਰਾਨੀ ਸੱਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਚਿਹਰਾ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੁਦਸ ਫੋਰਸ ਸਿੱਧੀ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਇਤੋਉੱਲ੍ਹਾ ਅਲੀ ਖ਼ੁਮੇਨੀ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਖ਼ਬਰ ਨਸ਼ਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਝੰਡੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਟਵੀਟ ਕੀਤੀ। ਬਗ਼ਦਾਦ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਜਾਨਾਂ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਸ਼ਵੀ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ 4 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦਾ ਉਛਾਲ ਆਇਆ। ਹਮਲੇ ਮਗਰੋਂ ਪੈਂਟਾਗਨ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਪੈਂਟਾਗਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ, \"ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਹਦਾਇਤਾਂ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾਕੁਨ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ।\" ਹਮਲੇ ਦਾ ਮੰਤਵ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਸੀ। ਈਰਾਨ ਦੇ ਰੈਵਲੂਸ਼ਨਰੀ ਗਾਰਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਡੇਢ ਲੱਖ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦੇ ਹੋਣ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਹਨ। \"ਅਮਰੀਕਾ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਵੀ ਹੋਣ, ਸਾਰੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਰਹੇਗਾ।\" ਰੈਵਲੂਸ਼ਨਰੀ ਗਾਰਡਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇਰਾਕੀ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੇ ਆਗੂ ਅਬੂ ਮਾਹਿਦ ਅਲ-ਮੁਹਾਨਦਿਸ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਬਗ਼ਦਾਦ ਵਿੱਚ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਯੂਐੱਸ ਅੰਬੈਸੀ ਨੂੰ ਘੇਰਿਆ ਸੀ ਤੇ ਮੌਕੇ ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਵੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਮਾਰਕ ਐਸਪਰ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਖਿੱਤੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਹਮਲੇ ਸਹਿਣ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਅੰਬੈਸੀ ਦੇ ਬਾਹਰ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਲਈ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ। ਬਗ਼ਦਾਦ ਵਿੱਚ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਯੂਐੱਸ ਅੰਬੈਸੀ ਨੂੰ ਘੇਰਿਆ ਸੀ ਤੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਵੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਕੌਣ ਸਨ? ਸਾਲ 1998 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੇਜਰ ਜਨਰਲ ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਈਰਾਨ ਦੀਆਂ ਕੁਦਸ ਫੋਰਸਜ਼ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਈਰਾਨ ਦੀ ਰੈਵਲੂਸ਼ਨਰੀ ਗਾਰਡਜ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਚੋਣਵਾਂ ਦਸਤਾ ਹੈਬਗ਼ਦਾਦ ਵਿੱਚ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਯੂਐੱਸ ਅੰਬੈਸੀ ਨੂੰ ਘੇਰਿ��� ਸੀ ਤੇ ਮੌਕੇ ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਵੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਹੈਸੀਅਤ ਵਿੱਚ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਬਸ਼ਰ-ਅੱਲ-ਅੱਸਦ ਦੀ ਈਰਾਨੀ ਹਮਾਇਤ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ (ਆਈਐੱਸ) ਗੁਰੱਪ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਹਮਾਇਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਮਰਹੂਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਈਰਾਨੀ ਸੱਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਉੱਘਾ ਚਿਹਰਾ ਸਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਦਸ ਫੋਰਸ ਸਿੱਧੀ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਇਤੋਉੱਲ੍ਹਾ ਅਲੀ ਖ਼ਮੇਨੀ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1980ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ-ਇਰਾਕ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਚੜ੍ਹਤ ਵਿੱਚ ਆਏ। ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਆਈਐੱਸ ਖ਼ਿਲਾਫ ਆਪਣੇ ਯੋਗਦਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ। ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਵੀਡੀਓ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਰਾਕ ਦੇ ਸ਼ੀਆ ਲੜਾਕੇ ਇੱਕ ਕੰਧ ਤੇ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਛਾਪ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪਰੇਡ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇੱਕ ਜੋਸ਼ੀਲਾ ਤਰਾਨਾ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉੱਤਰੀ ਇਰਾਕ ਦੇ ਸਲਾਉਦੀਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਇਰਾਕੀ ਤੇ ਸ਼ੀਆ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਲੜਾਕੇ ਤਿਕਰਿਤ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਲੜ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਰਾਨੀ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਫਾਰਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਇਰਾਕੀ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੀ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਜਿਹਾਦੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮੋਰਚਾ ਲਿਆ ਹੋਵੇ। ਗੁਆਂਢੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਸ਼ਰ-ਅੱਲ-ਅੱਸਦ ਦੀ ਜਿਹਾਦੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਈਰਾਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਸੀਰੀਆ ਤੇ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦਖ਼ਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰੀ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਸੋਗ ਸਮਾਗਮ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਬਕਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਆਪਣੀ ਫ਼ੌਜੀ ਵਰਦੀ ਲਾਹ ਕੇ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਣ ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ। ਭਾਵੇਂ ਈਰਾਨ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਤਲਵਾਰਾਂ ਖਿੱਚੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹੋਣ ਪਰ ਆਈਐੱਸ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਵਿਪਤਾ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸਿੱਧਾ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ। ਸਾਲ 2001 ਵਿੱਚ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਇਸ ਨੀਤੀ ਦਾ ਮੁੱਢ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਈਰਾਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨਾਲ ਜੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਫੌਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਮੁਹਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ ਸਨ। ਫਿਰ 2007 ਵਿੱਚ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਤਹਿਰਾਨ ਦੀ ਨਿੱਘਰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਆਪਣੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਭੇਜੇ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦਾ ਕੱਦ ਈਰਾਨ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਉੱਚਾ ਹੁੰਦਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਈਰਾਨ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਚਿਹਰਾ ਬਣੇ ਜੋ ਹਰ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਦਾ ਸੀ। ਈਰਾਨ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਐਲਾਨ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਰਾਕ ਦੇ ਮਰਹੂਮ ਸ਼ਾਸ਼ਕ ਸੱਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਬਾਰੇ ਬਣਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਨਜ਼ਰਸਾਨੂੀ ਵੀ ਕਰਨੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਰ ਕੋਈ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੇ ਵਧਦੇ ਵਕਾਰ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਦਸੰਬਰ 2014 ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ-ਕੈਨੇਡਾ ਸਿਖ਼ਰ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਬਾਰੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਆਈਐੱਸ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਾਲੇ ਦੇ ਨਕਾਬ ਵਿੱਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦੇ ਏਜੰਟ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਈਰਾਨ ਦੇ ਬਲਾਗਰਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਲਹਿਰ ਅਜਿਹੀ ਵੀ ਚਲਾਈ ਕਿ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੂੰ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਾਕ ਦਾਮਨ ਸ਼ਖ਼ਸ਼ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਵਰਦੀ ਲਾਂਭੇ ਰੱਖ ਕੇ, ਇਹ ਲੋਕ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੂੰ 2017 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਲਈ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਾਰੇ ਈਰਾਨੀ ਇਸ ਖ਼ਿਆਲ ਨਾਲ ਇਤਫ਼ਾਕ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਤਬਕਾ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਰੈਵਲੂਸ਼ਨਰੀ ਗਾਰਡਜ਼ ਦੇ ਵਧਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਤੋਂ ਫਿਕਰਮੰਦ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਸਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਦੁਹਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਲੀਲ ਸੀ ਕਿ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਈਰਾਨ ਦੇ \"ਅੱਲ-ਸੀਸੀ\" ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-51642297", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51660312", "doc1": "يتوقع الخبراء تبعات اقتصادية حادة بسبب تفشي فيروس كورونا هذا ما يجري على أرض الواقع. إنه خير مثال على مدى تأثر العالم بأكمله بأكبر محاولة على الإطلاق لاحتواء الفيروس. وظهرت تنبؤات حول تأثير إغلاق مناطق كبيرة في الصين على مشتريات الناس في جميع أنحاء العالم، وتأثير ذلك على الاقتصاد العالمي. وتقدر شركة \"كابيتال إيكونومكس\" للاستشارات ومقرها لندن، أن تفشي هذا الفيروس سيكلف العالم أكثر من 280 مليار دولار في الأشهر الثلاثة الأولى فقط من عام 2020. ويعد هذا المبلغ أكبر من الميزانية السنوية للاتحاد الأوروبي بأكمله، أو الإيرادات السنوية لشركة مايكروسوفت أو الإيرادات السنوية لشركة آبل أو ثمانية أضعاف الميزانية السنوية للحكومة النيجيرية على سبيل المثال لا الحصر. مواضيع قد تهمك نهاية وسبب ذلك أن الصين هي ثاني أكبر اقتصاد في العالم، وهي \"مصنع العالم\"، والبلد الأكثر تأثراً وتضرراً حتى الآن بتفشي الفيروس. ولكن كيف يؤثر ذلك على جيوبك وما يمكنك شراؤه؟ على الأرجح جهاز الكمبيوتر أو الآيباد أو الآيفون الذي تقرأ منه هذه المقالة الآن، صنع في الصين، أو فيه مكونات صنعت في الصين، إضافة إلى الأجهزة والأدوات الذكية، فقد تتفاجأ بمدى تأثير فيروس كوفيد - 19 على حياتك اليومية. فيروس كورونا: هل اقتربنا من مرحلة تفشي الوباء عالمياً؟ فيروس كورونا: ما أعراضه وكيف تقي نفسك منه؟ تزود الصين 80 في المئة من فساتين الزفاف في جميع أنحاء العالم حفلات زواج بدون فساتين الزفاف لم تتوقع ماريانا برادي من بين كل الأشياء التي يمكن أن تؤثر على خطط زفافها، أن تكون بدون فستان زفاف في حفلها المقرر في الثالث من يوليو/تموز المقبل. وعندما تقدمت خبيرة بي بي سي لوسائل التواصل الاجتماعي بطلب شراء فستان عرسها من متجر لأزياء العرائس في شيكاغو قبل شهرين، لم يخطر ببالها أن الثوب سيأتي من الصين. وتشير التقديرات إلى أن مدينة صينية واحدة فقط، سوتشو، توفر حوالي 80 في المئة من فساتين الزفاف في العالم. وصناعة أزياء الزفاف ليست سوى أحد القطاعات التي تضررت بشدة من التدابير الصحية المطبقة لمواجهة انتشار فيروس كورونا. فإغلاق المصانع لتجنب تجمع الناس جمد الإنتاج، وأدت القيود المفروضة على الانتقال إلى وقف الإمدادات التي تدخل في صناعة أي بضائع ، وهي تتكدس حالياً في المستودعات . واستلمت برادي بريداً إلكترونياً من الشركة التي اشترت منها فستان الزفاف أن التاريخ المتوقع لاستلام الفستان قد تغير من مارس/آذار إلى يوليو/تموز المقبل، أي بعد تاريخ حفل الزفاف بأسبوع. وقالت برادي لبي بي سي: \"صُدمت قبل كل شيء لأنني غفلت عن حقيقة أن الفستان سيصنع في الصين\". \"لم أشعر بالغضب من الوضع الذي أواجهه، لقد فوجئت بالفعل بتأثيرات فيروس كورونا هكذا على أشخاص مثلي خبط عشواء\". وبرادي الآن على استعداد لارتداء فستان زفاف مستعمل. ندرة الهواتف المحمولة الصين عملاق صناعي. ولكن هناك قطاعات قليلة قد تتأثر أكثر من تأثر صناعة الهواتف النقالة، فالبلد أكبر منتج ومصدِّر لهذه الأجهزة في العالم، وعلى رأسها هواتف آيفون الأكثر مبيعاً في جميع أنحاء العالم. وأعلنت شركة آبل العملاقة في 17 فبراير/شباط الحالي، أن إنتاج ومبيعات منتجها الرئيسي قد تأثر بتفشي الفيروس، وقالت إن إمدادات أجهزة آيفون في جميع أنحاء العالم \"ستكون محدودة إلى حين\". وتنبأ مركز الأبحاث بانخفاض سيصل إلى 50 في المئة من تصدير الهواتف النقالة في الصين بين الفترة الواقعة بين أكتوبر/تشرين الأول الماضي ومارس/آذار 2020. بقاء الماركات العالمية مكدسة الصين هي أكبر مصدِّر للسياح في العالم. فالمال الذي ينفقونه يفوق ما ينفقه أبناء أي جنسية أخرى. وتظهر أحدث الأرقام الصادرة عن أكاديمية السياحة الصينية، أن السياح الصينيين قاموا بحوالي 150 مليون رحلة خارجية في عام 22018، وأنفقوا أكثر من 270 مليار دولار، وهو مبلغ يفوق الـ 144.2 مليار دولار الذي أنفقه السياح الأمريكيون في الخارج، وفقاً لمنظمة السياحة العالمية التابعة للأمم المتحدة. وقد أدى تفشي فيروس كورونا إلى فرض قيود شديدة على السفر من الصين وإليها، وهذه أخبار سيئة بالنسبة إلى ميانمار وتايلاند وكمبوديا وفيتنام، إذ يمثل الزوار الصينيون أكثر من خمس إجمالي عدد السياح الوافدين إلى هذه الدول. \"إذا استمرت الأوضاع على هذا المنوال، فقد أخسر وظيفتي في المستقبل\"، يقول تشومفونت سوبراديتابرون، مدير \"باريس لوك\" (وهو متجر لبيع بضائع معفاة من الرسوم الجمركية في وسط المدينة). صورة من الأرشيف لسيّاح صينيين في باريس أسعار تذاكر الطيران قد تهبط تسببت قيود السفر المفروضة بسبب فيروس كورونا بعرقلة الرحلات الجوية الوطنية والدولية في الصين إلى حد كبير. وقالت الرابطة الدولية للنقل الجوي في 21 فبراير/شباط الحالي، إن شركات الطيران ستخسر 29.3 مليار دولار من إيراداتها في عام 2020 بسبب فيروس كورونا. إنها أخبار سيئة للغاية خاصة للشركات في الصين وبقية بلدان آسيا والمحيط الهادئ، والتي من المتوقع أن تتكبد خسائر تتجاوز 27 مليار دولار مجتمعة، ولا غرابة في ذلك لأن المنطقة تقود زيادة الطلب على الرحلات الجوية على المستوى العالمي. وقال الكسندر دي يونياك، المدير العام لاتحاد النقل الجوي \"تتخذ شركات الطيران قرارات صعبة لخفض عدد رحلاتها، وفي بعض الأحيان إلغاء محطات برمتها\". \"ستكون هذه سنة صعبة للغاية لشركات الطيران\". توقف الرحلات الجوية عن العمل في معظم أنحاء الصين بسبب تفشي فيروس كوفيد-19 لكن ذلك سيكون لصالح المسافرين، حيث يعتقد بعض الخبراء أن شركات الطيران ستضطر إلى خفض أسعار التذاكر بشكل عام لتعويض خسائرها. وقال بيتر هاربيسون، وهو خبير في مجال الطيران لمجلة المسافر: \"سيتعين على شركات الطيران، الاستجابة لتداعيات انتشار الفيروس وخفض أسعارها. رخص النفط والمعادن سيضر الاقتصادات الإفريقية حلّت الصين محل الولايات المتحدة كشريك تجاري رئيسي لأفريقيا في عام 2009، بفضل تجارة المواد الأولية بشكل رئيسي، فعلى سبيل المثال، تصدر أنغولا 67 في المئة من نفطها إلى الصين، وفقا لإحدى مراكز الأبحاث. استخراج النفط في أنغولا لكن أفادت وكالة بلومبيرغ للأنباء في بداية شهر فبراير/شباط الحالي، أن الطلب الإجمالي للصين على النفط انخفض بنسبة 20 في المئة، وأدى ذلك إلى انخفاض الأسعار على جميع الأصعدة. كما حققت قيمة النحاس، وهي سلعة أخرى تصدرها البلدان الأفريقية إلى الصين، نجاحاً كبيراً. ويقدر ديرك ويليم تي فيلدي، وهو باحث بمعهد التنمية لما وراء البحار في لندن، أن الدول الإفريقية ستمنى بخسائر في مجال الصادرات تصل قيمتها إلى 4 مليارات دولار\". بؤر جديدة تأثرت الأعمال التجارية بتفشي فيروس كوفيد -19، في إيران وإيطاليا وغيرها. في إيطاليا مثلاً، أغلقت المتاجر والمطاعم في المناطق المتأثرة، مع بدء تطبيق نظام احتواء الفيروس الذي طبق في الصين، وإن كان على نطاق أضيق بكثير. ويبقى السؤال: هل تدابير الوقاية الحالية كافية أم ستواجه مزيداً من القيود التي ستلقي بآثارها على اقتصاد دول على بعد آلاف الكيلومترات من المكان الذي انطلق منه الفيروس.", "doc2": "ਟੋਕਿਓ ਦੇ ਡਿਜ਼ਨੀ ਥੀਮ ਪਾਰਕ ਦੋ ਹਫਤਿਆਂ ਲਈ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦਾ ਅਸਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਭ 'ਤੇ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਖਰੀਦਦੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕਤਾ ਇਸਤੋਂ ਅਛੂਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲੰਡਨ ਸਥਿਤ ਕੰਸਲਟੈਂਸੀ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ 'ਤੇ 2020 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 280 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਾ ਖਰਚ ਆਵੇਗਾ। ਇਹ ਪੂਰੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਬਜਟ, ਮਾਈਕਰੋਸੌਫਟ ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਮਾਲੀਆ ਜਾਂ ਐਪਲ ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਮਾਲੀਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਬਜਟ ਦਾ ਵੀ ਇਹ ਅੱਠ ਗੁਣਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ 'ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਫੈਕਟਰੀ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ ਪਰ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਬਟੂਏ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗਾ? ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜਿਸ ਕੰਪਿਊਟਰ, ਟੈਬਲੇਟ ਜਾਂ ਫੋਨ ਸਕਰੀਨ 'ਤੇ ਇਹ ਲੇਖ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹੋ, ਉਹ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਇਸਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗੈਜੇਟਸ ਨੂੰ ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਹੋਰ ਕੀ-ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ ਸੂਜ਼ੋ ਇਕੱਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ 80 ਫੀਸਦ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਪੁਸ਼ਾਕਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। 1. ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਪੁਸ਼ਾਕਾਂ ਨਹੀਂ ਬਣਨਗੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਸ਼ਾਕ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮਾਰਿਆਨਾ ਬਰੈਡੀ ਨੇ ਕਦੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ 3 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦੇ ਜਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਵਿਆਹ ਦੀ ਪੁਸ਼ਾਕ ਤੋਂ ਰਹੇਗੀ। ਜਦੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਮਾਹਿਰ ਨੇ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਇੱਕ ਲਾੜੀਆਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ ਸਟੋਰ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਆਰਡਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਗੱਲੋਂ ਬੇਖ਼ਬਰ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਗਾਊਨ ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਣ ਕੇ ਆਵੇਗਾ। ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ ਸੂਜ਼ੋ ਇਕੱਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ 80 ਫੀਸਦ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਪੁਸ਼ਾਕਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਬਚਾਅ ਕਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਪੁਸ਼ਾਕਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਇਕੱਠ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਤਪਾਦਨ ਠੱਪ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਲਾਈ ਰੋਕ ਕਾਰਨ ਗੁਦਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਵੀ ਸਾਮਾਨ ਪਿਆ ਹੈ, ਉਸਦੀ ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਰੈਡੀ ਨੇ ਈ-ਮੇਲ ਜ਼ਰੀਏ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੀ ਡਰੈੱਸ ਦੀ ਡਿਲੀਵਰੀ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਹੋਣੀ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਹੁਣ ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਅੱਗੇ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਸਦੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਮਿਤੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤਾ ਬਾਅਦ। ਬਰੈਡੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੀ ਇਹ ਪੁਸ਼ਾਕ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਗਈ ਹੈ।'' ''ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਮੈਂ ਗੁੱਸੇ ਨਹੀਂ ਹੋਈ, ਬਲਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇਸਤੋਂ ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਵਰਗੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।'' ਅਮਰੀਕੀ ਹੁਣ ਵਿਆਹ ਲਈ ਸੈਕਿੰਡ ਹੈਂਡ ਡਰੈੱਸ ਪਹਿਨਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ ਸੰਗਠਨ (ਯੂਐੱਨਡਬਲਯੂਟੀਓ) ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਨ ਦੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੇ 270 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਇਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਖਰਚੇ 144.2 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਕਿਧਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। 2. ਮੋਬਾਇਲ ਫੋਨਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਚੀਨ ਇੱਕ ਉਦਯੋਗਿਕ ਗੜ੍ਹ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਖੇਤਰ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤਕ ਹੈ। ਘਾਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਵਿਕਰੇਤਾ ਕੰਪਨੀ ਐਪਲ ਦਾ ਆਈਫੋਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਐਪਲ ਨੇ 17 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਤਪਾਦ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕੋਪ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਆਈਫੋਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗੀ। ਮਾਰਕੀਟ ਰਿਸਰਚ ਕੈਨਾਲਿਸ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਅਤੇ ਮਾਰਚ 2020 ਵਿਚਕਾਰ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਵਿੱਚ 50% ਤੱਕ ਗਿਰਾਵਟ ਆਉਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ ਸੰਗਠਨ (ਯੂਐੱਨਡਬਲਯੂਟੀਓ) ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਨ ਦੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੇ 270 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਇਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਖਰਚੇ 144.2 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਕਿਧਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। 3. ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਬੈਗ ਅਲਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਏ ਰਹਿਣਗੇ ਚੀਨ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਸੈਲਾਨੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਪੈਸਾ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ 'ਚਾਈਨਾ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਅਕੈਡਮੀ' ਦੇ ਹਾਲੀਆ ਅੰਕੜੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਚੀਨ ਦੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 150 ਮਿਲੀਅਨ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ ਸੰਗਠਨ (ਯੂਐੱਨਡਬਲਯੂਟੀਓ) ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਨ ਦੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੇ 270 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਇਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਖਰਚੇ 144.2 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਕਿਧਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਆਂਮਾਰ, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਕੰਬੋਡੀਆ ਅਤੇ ਵੀਅਤਨਾਮ ਲਈ ਇੱਕ ਬੁਰੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨੀ ਸੈਲਾਨੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੁੱਲ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਅਮੀਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਹੈ: ਪੈਰਿਸ ਜਿੱਥੇ ਔਸਤ ਚੀਨ ਦਾ ਸੈਲਾਨੀ ਲਗਭਗ 1,100 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਯਾਤਰਾ ਖਰਚ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਹੋਰ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ 'ਤੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਿਟੀ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਿਊਟੀ ਫ੍ਰੀ ਆਊਟਲੇਟ 'ਪੈਰਿਸ ਲੁੱਕ' ਦੇ ਮੈਨੇਜਰ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਿਊਟਰਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਜੇਕਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ।'' ਆਈਏਟੀਏ'ਜ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰ-ਜਨਰਲ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਡੀ ਜੁਨੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਕਈ ਰੂਟਾਂ 'ਤੇ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ ਵਰਗੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਫੈਸਲੇ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।'' 4. ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਕਿਰਾਏ ਘਟ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਡਾ��ਾਂ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਵਿਘਨ ਪਿਆ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਆਈਏਟੀਏ) ਨੇ 21 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਨੂੰ 2020 ਵਿੱਚ 29.3 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਮਾਲੀਆ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਨਾਲ ਚੀਨ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਦੇ ਬਾਕੀ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਬੁਰੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ 27 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਸਮੂਹਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਈ ਅਚੰਭੇ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਖੇਤਰ ਹਵਾਈ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਈਏਟੀਏ'ਜ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰ-ਜਨਰਲ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਡੀ ਜੁਨੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਕਈ ਰੂਟਾਂ 'ਤੇ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ ਵਰਗੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਫੈਸਲੇ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।'' ''ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸਾਲ ਬਣਨ ਵਾਲਾ ਹੈ।'' ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਸਾਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ : ਕੁਝ ਮਾਹਿਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘਾਟੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਟਿਕਟ ਕੀਮਤਾਂ ਘੱਟ ਕਰਨੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਪੀਟਰ ਹਰਬਿਸਨ ਨੇ ਟਰੈਵਲਰ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਿਰਾਏ ਨਾਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਕਿਰਿਆ ਦੇਣੀ ਹੋਵੇਗੀ।'' ਆਰਥਿਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਅੰਗੋਲਾ ਆਪਣੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤੇਲ 67% ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਚੀਨ ਨੂੰ ਕਰਦਾ ਹੈ। 5. ਸਸਤੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਖਣਿਜ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਗੇ ਚੀਨ ਨੇ 2009 ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਵਜੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਲੈ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਸਬੰਧ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਸੂਤਆਂ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ ਆਰਥਿਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਅੰਗੋਲਾ ਆਪਣੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤੇਲ 67% ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਚੀਨ ਨੂੰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਬਲੂਮਬਰਗ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਚੀਨ ਦੀ ਕੁੱਲ ਮੰਗ 20 ਫ਼ੀਸਦ ਡਿੱਗ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਕੀਮਤਾਂ ਘਟਣਗੀਆਂ। ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲੋਂ ਚੀਨ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਸਤੂ ਤਾਂਬੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਵੀ ਭਾਰੀ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਡਿਵਲਪਮੈਂਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨਕਰਤਾ ਡ੍ਰਿਕ ਵਿਲੀਅਮ ਟੀ ਵੇਲਡੇ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ''ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਮਾਲੀਆ ਵਿੱਚ 4 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਘਾਟੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।'' ਨਵਾਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਚੀਨ ਵਿਚ ਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ, ਬਾਕੀ ਦੇਸਾਂ 'ਚ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਸਾਫ਼ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਨਵਾਂ ਫੈਲਾਅ ਇਰਾਨ ਅਤੇ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਕੋਵਿਡ-19 ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਟਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਕਾਨਾਂ ਅਤੇ ਰੇਸਤਰਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕ��� ਚੀਨ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂਉੱਥੇ ਵੀ ਇਸਨੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਅ ਕਾਫ਼ੀ ਹੋਣਗੇ ਜਾਂ ਜਿੱਥੋਂ ਕੋਵਿਡ-19 ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਉੱਥੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮੀਲਾਂ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ 'ਤੇ ਅਚਾਨਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਪੜੋ ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋਂ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-48311722", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46328394", "doc1": "أنصار الزواج المثلي خارج برلمان تايوان وكانت المحكمة الدستورية في الجزيرة قد قررت عام 2017 أن من حق المثليين الزواج بشكل قانوني، وأمهلت البرلمان عامين لتنفيذ هذا الحكم. وقد ناقش البرلمان ثلاثة مشروعات قوانين مختلفة لتشريع زواج المثليين، وتم تمرير مشروع قانون الحكومة الذي وصف بأنه كان الأكثر تقدمية بين الثلاثة. وقد احتشد المئات من أنصار حقوق المثليين تحت المطر خارج البرلمان في العاصمة تايبيه انتظارا لقرار البرلمان. وعقب الإعلان عن تمرير القانون انطلقت صيحات السعادة الممزوجة بالدموع. غير أن المحافظين المعارضين أعربوا عن غضبهم من هذا التصويت. نشطاء حقوق المثليين خارج برلمان تايوان مشروع القانون أشار المقترحان، اللذان طرحهما نواب محافظون، لزواج المثليين بـ \"علاقات أسرية مثلية\" أو \"اتحاد مثلي\"، ولكن لم يشيرا لكلمة زواج. غير أن مشروع القانون الذي تقدمت به الحكومة، وهو أيضا الوحيد الذي تناول التبني بشكل محدود، تم تمريره بأغلبية 66 مقابل 27 وقد أيده نواب الأغلبية من الحزب الديمقراطي التقدمي. هل من علاج لرهاب المثلية الجنسية؟ بروناي تعلق عقوبة الرجم حتى الموت بحق المثليين \"مسجدي المتسامح مع المثليين جنسيا أنقذني من التطرف الديني\" وسيسري القانون عندما توقعه الرئيسة تساي إينغ وين. وكان العديد من النشطاء قد أعلنوا قبل التصويت أن هذه هي الرؤية الوحيدة المقبولة لديهم. وتقول جنيفر لو، منسقة جماعات تحالف المساواة في الزواج، لرويترزإن \"النضال من أجل المساواة لن يتوقف عند هذه المرحلة، سنواصل النضال ضد التمييز والتحرش وندافع عن المساواة في التعليم الجندري.\" وقال القس المثلي إلياس تسينغ لوكالة الأنباء الفرنسية:\" النتيجة بالنسبة لي اليوم ليست مثالية مئة في المئة، ولكنها تظل إيجابية للمجتمع المثلي وتمده بمظلة قانونية.\" وقد وضعت المغنية التايوانية جولين تساي صورة قوس قزح على حسابها في فيسبوك مصحوبا بتعليق:\"الجميع يستحق السعادة.\" كيف وصلنا لهذه المرحلة؟ في عام 2017، حكمت المحكمة الدستورية بأحقية المثليين في الزواج القانوني. وقالت إن أمام الجزيرة عامين لإجراء التغييرات الضرورية على القانون. لكن جاء رد الفعل عنيفا من قبل الرأي العام مما أجبر الحكومة على إجراء سلسة من الاستفتاءات. وكشفت الاستفتاءات أن غالبية الناخبين في تايوان يرفضون تشريع زواج المثليين، مؤكدين أن تعريف الزواج هو اتحاد بين رجل وامرأة. وقالت تايوان إنها لن تعدل تعريفها الحالي للزواج في القانون المدني، وبدلا من ذلك ستشرع قانونا خاصا لزواج المثليين. رد الفعل احتفى كثيرون في وسائل التواصل الاجتماعي بالقانون الجديد، واعتبروه نصرا للمساواة في الزواج. وقال فيل روبرتسون نائب مدير آسيا في منظمة ووتش لحقوق الإنسان:\" إنه انتصار كبير لحقوق المثليين، إن ما أقدمت عليه تايوان اليوم لابد وأن يثير حركة واسعة في آسيا لضمان المساواة للمثليين.\" وكانت الرئيسة تساي قد غردت في وقت مبكر الجمعة قائلة إن الجزيرة أقدمت على \"خطوة كبيرة نحو مساواة حقيقية\" بهذا التصويت. ورغم ذلك، قال تيسنغ هسين يينغ، من تحالف السعادة لجيلنا القادم، لوكالة الأنباء الفرنسية إن هذا التصويت \"تجاهل رغبة الشعب التايواني في التأكيد على أن الزواج والعائلة اتحاد بين رجل وامرأة، زوج وزوجة.\" دول أخرى في المنطقة تعتبر تايوان من الدول الرائدة في حقوق المثليين في آسيا، حيث تستضيف مسيرة سنوية في تايبيه يحضرها المثليون من كل أنحاء آسيا. وقد رحب بالقانون العديد من المثليين في المنطقة. ويقول بول انغ، من سنغافورة لبي بي سي إنه وأصدقاءه يرون أن هذا القانون \"مناسبة للاحتفال، رغم أننا لسنا من تايوان، فهذا نجاح لنا، ولكل المثليين، وبالنسبة لنا في سنغافورة حيث تحرص حكومتنا على القيم الآسيوية فإن هذه الخطوة تمثل رسالة مهمة للغاية لأمم آسيا المتقدمة الأخرى.\" وتقول وونغ كا يينغ، وهي فنانة مثلية من هونغ كونغ، إن قرار تايوان سيساعد في زيادة الوعي، رغم أنها تشكك في إمكانية أن يؤثر على المناطق \"الأكثر محافظة\" مثل هونغ كونغ أو الصين. تايوان تشهد أكبر مسيرة مؤيدة للمثليين بعد السماح بزواج المثليين حكم نادر بتبني مثلي طفلا ولد من رحم مؤجر الأستراليون يصوتون لصالح زواج المثليين البرلمان الألماني يقر حق المثليين في الزواج ومنذ عام 2015 لم تعد فيتنام تجرم الاحتفالات بزواج المثليين، ولكنها لم تمنحهم الاعتراف القانوني الكامل. ورغم أن زواج المثليين مازال غير قانوني في الصين، إلا أن المثلية الجنسية لم تعد جريمة هناك منذ عام 1997 وبعد ذلك بثلاث سنوات أزيلت من قائمة الأمراض العقلية. وفي مناطق أخرى في آسيا تغيرت القوانين لتعكس توجهات أكثر تسامحا تجاه المثليين. ففي حكم تاريخي، قررت المحكمة العليا في الهند في سبتمبر/أيلول عام 2018 أن المثلية ليست جريمة. ولكن هذه التوجهات تختلف في دول آسيوية أخرى. وفي إبريل/نيسان الماضي، أعلنت بروناي تطبيق الشريعة مما يعني رجم المثليين ومن يمارس الجنس خارج الزواج حتى الموت، ولكنها قالت إنها لن تطبق عقوبة الإعدام ضد المثليين.", "doc2": "ਦੇਸ ਦੀ ਸਰਬ ਉੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਸਲਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੇਸ ਦੀ ਸਰਬ ਉੱਚ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਸਲਾ ਦਿੰਦਿਆ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਨੂੰ 2 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਜਾਂ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਇੱਕ ਸਰਵੇ ਮੁਤਾਬਕ ਆਈਲੈਂਡ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਰਵੇ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਮੁੱਦਿਆਂ ਇੱਕ ਮੁੱਦਾ ਚੀਨ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਜੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 2020 ਟੋਕਿਓ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿੱਚ ਕੀ ਅਖਵਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਣਗੇ ਤਾਈਵਾਨ ਜਾਂ ਚੀਨੀ ਤਾਈਪੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਵੇਲੇ ਵਿੱਚ ਉਹ 1980ਵਿਆਂ 'ਚ ਹੋਏ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਚੀਨੀ ਤਾਈਪੀ ਵਜੋਂ ਖੇਡਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇੱਕ ਸਰਵੇਅ ਮੁਤਾਬਕ ਆਈਲੈਂਡ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ��� ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹਨ। ਆਈਲੈਂਡ 1949 ਤੋਂ ਸਵੈਸ਼ਾਸਿਤ ਹੈ ਪਰ ਚੀਨ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਹੀ ਵੱਖ ਹੋਇਆ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਰਾਇਸ਼ੁਮਾਰੀ ਸਥਾਨਕ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਮਲਿੰਗੀ ਵਿਆਹ ਬਾਰੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਮੁੱਦਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਰਾਇਸ਼ੁਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਰੋਧੀ ਗਰੁੱਪਾਂ ਵੱਲੋਂ ਅੱਗੇ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਮੈਂ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸਮਲਿੰਗੀ ਵਕੀਲ ਹੋਵਾਂਗੀ - ਇਫਰੁਜ਼ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਗਰੁੱਪਾਂ ਨੂੰ ਲਈ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕੀ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਔਰਤ ਅਤੇ ਮਰਦ ਵਿਚਾਲੇ ਹੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਸਮਲਿੰਗੀਆਂ (LGBT) ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਆਹ ਸਾਰਿਆ ਲਈ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਲਿੰਗੀਆਂ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਵਰਗੇ ਵੀ ਕਈ ਮੁੱਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਅੱਗੇ ਰੱਖੇ। ਤਾਈਵਾਨ ਪਬਲਿਕ ਓਪੀਨੀਅਨ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਕਰਵਾਏ ਸਰਵੇਅ ਮੁਤਾਬਕ 77 ਫੀਸਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਸੀ ਕਿ ਵਿਆਹ ਔਰਤ ਅਤੇ ਮਰਦ ਵਿਚਾਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਜੋਂ ਹੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਵੋਟ ਕਿੰਨੇ ਮਾਅਨੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ? ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵੋਟਿੰਗ 18 ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਲਏ ਗਏ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋੜੀਂਦੇ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ , ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ। ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਅੰਤਿਮ ਵਿਧਾਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਰਹੇਗਾ। ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਅੰਤਿਮ ਵਿਧਾਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਰਹੇਗਾ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਗਰੁੱਪ ਐਮਨੇਸਟੀ ਇੰਟਨੈਸ਼ਨਲ ਵਿੱਚ ਈਸਟ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਸੂਕੀ ਚੰਗ ਨੇ ਏਐਫਪੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਸਾਨੂੰ ਆਸ ਹੈ ਕਿ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਇਸ ਤੋਂ ਉਲਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਇਸਤੇਮਾਲ ਸਮਲਿੰਗੀ ਵਿਆਹ ਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-51781653", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-51787785", "doc1": "ووصف المدير العام للمنظمة الدولية، تيدروس أدهانوم غيبريسوس، انتشار الفيروس بـ\"المقلق للغاية\"، وحث كافة البلدان على اعتبار الحد منه \"أولوية قصوى\". وفي إيطاليا، ارتفع عدد الوفيات بسبب الإصابة بالفيروس إلى 197 مع أكبر ارتفاع لمعدل الزيادة اليومية في عدد الوفيات هناك منذ بدء تفشي المرض. وقال مسؤولون إن 49 شخصًا ماتوا خلال 24 ساعة، بينما أُبلغ عن أكثر من 4 آلاف و600 إصابة إجمالاً. لكنهم أشاروا إلى أن العدد لا يمكن تأكيده رسميًا إلى أن يُحدّد \"السبب الحقيقي للوفاة\". أما المعهد الصحي الإيطالي الوطني فأكد أن متوسط عمر الذين توفوا هو 81، إذ تعاني الغالبية العظمى منهم من مشاكل صحية أساساً. وما يقدر بنحو 72 ٪ من الذين لقوا حتفهم كانوا من الرجا��. مواضيع قد تهمك نهاية ووفقًا للبيانات الحكومية، توفي 4.25٪ من الأفراد الذين تأكدت إصابتهم بالفيروس، وهو أعلى معدل في العالم. وتعد نسبة الشيخوخة من إجمالي عدد السكان في إيطاليا من أكبر النسب في العالم. وأكدت وسائل الإعلام الإيطالية أن بابا الفاتيكان، الذي يعاني من نزلة برد، غير مصاب بفيروس كورونا بعد إجرائه فحصاً طبياً للتأكد. فيروس كورونا: الهواتف والحيوانات والأوراق النقدية، هل يمكن أن تنقل العدوى؟ إجراءات احترازية في إيطاليا وقد أمرت الحكومة هذا الأسبوع بإغلاق جميع المدارس لمدة 10 أيام للحدّ من تفشي المرض، كما أمرت بممارسة جميع الرياضات الاحترافية، بما في ذلك مباريات دوري الدرجة الأولى الإيطالي لكرة القدم، خلف أبواب مغلقة لمدة شهر. و مُنعت الجنازات لضحايا فيروس كورونا للحدّ من التجمعات. كما أن الفاتيكان - الذي أبلغ عن أول حالة إصابة بالفيروس يوم الجمعة- يبحث في بث البابا خطاب أنجيلوس يوم الأحد عبر الفيديو بدلاً من نافذة الفاتيكان لتجنب جذب حشد كبير. تعقيم مدرجات ملعب سانت باولو في مدينة نابولي تأتي إيطاليا في قائمة حالات الإصابة المسجلة بفيروس كورونا بعد الصين وكوريا الجنوبية وإيران. وسجلت كوريا الجنوبية، حتى يوم السبت، 7 آلاف و41 إصابة و 46 وفاة. أما إيران، فشهدت حوالي 3500 حالة و124 وفاة حسب الأرقام الرسمية رغم أنه يعتقد أنها أقل من الواقع. من الحرم المكي إلى قم: كيف غير فيروس كورونا الشعائر الدينية؟ وفي المملكة المتحدة سُجلت ثاني وفاة لرجل في الثمانينات من بعد إصابته بفيروس كورونا، وذلك بعد وفاة سيدة بلغت عقدها السبعين. وكان الاثنان يعانيان من مشاكل صحية. وارتفعت الإصابات المؤكدة في بريطانيا إلى 206 حالة حتى يوم السبت بعد فحص 21 ألف و460 شخصاً، حسب هيئة الصحة والرعاية الاجتماعية. ما هي آخر التطورات؟ - أبلغت صربيا وسلوفاكيا وبيرو وتوغو عن أولى حالات الإصابة بالفيروس لديها. - ارتفع عدد الوفيات في الولايات المتحدة إلى 16 حالة مع أكثر من 200 حالة إصابة مؤكدة، أحدثها 21 حالة على متن سفينة جراند برينس للسفن التي تم احتجازها قبالة الساحل بالقرب من سان فرانسيسكو. - سجلت الصين 28 حالة وفاة بسبب الفيروس يوم الجمعة. أما اقتصادياً، فتأثرت الصين بشكل كبير إثر انتشار كورونا، حيث انخفضت صادراتها بنسبة 17.2٪ في الفترة من يناير إلى فبراير مقارنة بنفس الفترة من عام 2019، وهو معدل أكبر بكثير مما توقعه الخبراء.", "doc2": "ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 70 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਕੈਨਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ 6 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ 34 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਾਦਾਤਰ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 16 ਇਟਲੀ ਤੋਂ ਪਰਤੇ ਭਾਰਤੀ ਜਾਂ ਸੈਲਾਨੀ ਹਨ। ਕਈ ਥਾਈਂ ਸਕੂਲ ਤੇ ਦਫ਼ਤਰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਮੀਟ੍ਰਿਕ ਹਾਜ਼ਰੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਸ ਦੇ ਦੋ ਸ਼ੱਕੀ ਮਰੀਜ਼ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚਲੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ 'ਤੇ ਸਕਰੀਨਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। 27 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਈਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਲੈਬ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਉੱਥੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਫੈਲਾਅ ਰੋਕਣ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਫ਼ੌਰੀ ਪਹਿਲਤਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। Yes Bank 'ਚ SBI ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਾਰਨ ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਯੈੱਸ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਨਕਦ ਨਿਕਾਸੀ ਸਣੇ ਕਈ ਹੋਰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਬੈਂਕ 'ਯੈੱਸ ਬੈਂਕ' ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਕੱਢਣ ਲਈ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਐੱਸਬੀਆਈ) ਨੇ ਆਪਣੀ ਨੀਤੀ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖੀ ਹੈ। ਯੈੱਸ ਬੈਂਕ ਬਾਰੇ ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਪੁਨਰਗਠਨ ਯੋਜਨਾ 'ਤੇ ਐੱਸਬੀਆਈ ਦੀ ਟੀਮ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਸੰਭਾਵਿਤ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐੱਸਬੀਆਈ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੀ ਡੁਬਦੇ ਅਧਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦੇਣ ਕਾਰਨ ਐੱਸਬੀਆਈ ਦਾ ਹਾਲ ਵੀ ਐੱਲਆਈਸੀ ਵਰਗਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੋ। 'ਰਵਾਇਤੀ ਮੀਡੀਏ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧਿਆ' ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ-ਜਨਰਲ ਟੋਨੀ ਹਾਲ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ-ਜਨਰਲ ਟੋਨੀ ਹਾਲ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਮਿਟ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ। ਲੋਕਤੰਤਰ, ਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘਟਦੇ ਜਾ ਰਹੇਭਰੋਸੇ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਤਬਦੀਲੀ ਆਈ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਛਾਇਆ ਹੋਇਆ ਡਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਤੇਆਸਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਣਸੁਣਿਆਂ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਬਣੇ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹੋ। ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਟੀ-20 ਫਾਈਨਲ: ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਤੋਂ ਉਮੀਦਾਂ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੇ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਮੈਚ ਖੇਡੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਨੇ ਬਾਜੀ ਮਾਰੀ ਹੈ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਆਗਰਾ ਜਾਣ ਕਰਕੇ, ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ। ਫਿਰ ਉੱਥੇ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਵੀ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਆਗਰਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ ਲਈ ਵੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਰਨ ਹੈ- ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਦੋ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਹਿਲਾ ਗੇਂਦਬਾਜਾਂ ਲਈ, ਪੂਨਮ ਯਾਦਵ ਤੇ ਦੀਪਤੀ ਸ਼ਰਮਾ। ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦਾ ਫਾਈਨਲ ਖੇਡੇਗੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਰੋਲ ਭਾਰਤੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਰਹੇਗਾ। ਜਾਣੋ ਕੌਣ-ਕੌਣ ਹੈ ਇਸ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਕੀ ਹਨ ਖਿਡਾਰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਖ਼ਾਸੀਅਤਾਂ। ਡੀਅਰ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਜੀ... ਲਿਕੀਪ੍ਰੀਆ ਨੇ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਇਕੱਲਿਆਂ ਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਧਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨਾ ਲਈ ਮੋਰਚਾ ਲਾਇਆ ਹੈ \"ਡੀਅਰ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਜੀ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਅਵਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੁਣ ਸਕਦ�� ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਨਾ ਦਿਓ।\" ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਰਕੁਨ 8 ਸਾਲਾ ਲਿਕੀਪ੍ਰੀਆ ਕੰਗੁਜਾਮ ਨੇ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੰਗੁਜਾਮ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਈ ਸ਼ਖ਼ਸ਼ੀਅਤ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ ਸੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨ ਜੋ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਲਿਕੀਪ੍ਰੀਆ ਕੰਗੁਜਾਮ ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਠਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਸਰਗਮ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ। ਪੜ੍ਹੋ ਉਹ ਕਿਉਂ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗਰੇਟਾ ਨਾ ਕਹੋ? ਅਤੇ ਕੀ ਹਨ ਉਸਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਦੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮੌਤ ਦਾ ਡਰ ਤੇ ਇਲਾਜ ਦਾ ਸੱਚ ਵੀਡੀਓ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੀ ਹਨ ਹਦਾਇਤਾਂ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41457349", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41459706", "doc1": "الشرطة تقتحم مركزا للتصويت في استفتاء كاتالونيا على الانفصال عن إسبانيا وتعهدت الحكومة الاسبانية بوقف الاستقتاء الذي اصدرت المحكمة الدستورية حكما بعدم قانونيته. وفي برشلونة، عاصمة الإقليم، استخدمت الشرطة الهراوات واطلقت الرصاص المطاطي فعلى مظاهرات مؤيدة للاستفتاء. واكدت الحكومة الإقليمية في كاتالونيا ووزارة الصحة في الإقليم عدد المصابين. من جهة أخرى قالت وزارة الداخلية الاسبانية إن 11 شرطيا اصيبوا. وكان الناخبون بدأوا الإدلاء بأصواتهم في الاستفتاء على انفصال الإقليم عن إسبانيا وسط حالة من الفوضى. ومنعت قوات الشرطة الناخبين من الإدلاء بأصواتهم وصادرت أوراق وصناديق الاقتراع في مراكز التصويت. وندد رئيس حكومة إقليم كاتالونيا، كارليس بويغديمونت بإجراءات الشرطة الاتحادية ضد الناخبين. وقال في تصريحات للصحفيين: \"الاستخدام غير المبرر للعنف....من جانب الدولة الإسبانية لن يضعف إرادة شعب كاتالونيا\". شرطة مكافحة الشغب الإسبانية داهمت مراكز اقتراع بعد فتحها لاستقبال الناخبين مقاومة سلمية يجيب الناخبون في ورقة الاقتراع بنعم أو لا على سؤال واحد وهو: هل توافق على استقلال كاتالونيا في صورة جمهورية؟ وقبيل بدء التصويت، قالت الحكومة الكاتالونية إن الناخبين يمكنهم طباعة أوراق الاقتراع الخاصة بهم واستخدامها في أي مركز تصويت إذا أغلق مركز الاقتراع في دائرتهم. وفي مدينة جيرونا، اقتحمت قوات شرطة الشغب مركزا للتصويت كان من المقرر أن يدلي فيه رئيس الإقليم بويغديمونت بصوته. وأظهرت لقطات تلفزيونية الشرطة وهي تحطم زجاج باب الدخول لمركز رياضي كان يُستخدم كمركز للتصويت وأبعدت الأشخاص الذين كانوا يستعدون للإدلاء بأصواتهم. لكن بويغديمونت استطاع أن يدلي بصوته في مركز تصويت آخر. واحتل الآلاف من مؤيدي الانفصال منذ يوم الجمعة المدارس ومباني أخرى خُصصت للتصويت من أجل ضمان بقائها مفتوحة أمام الناخبين. الشرطة الإسبانية تقتحم مراكز الاقتراع في كتالونيا وكان العديد من الموجودين داخل هذه الأبنية هم عبارة عن مجموعات من الآباء وأبنائهم الذين ظلوا داخل المدارس بعد انتهاء اليوم الدراسي يوم الجمعة وافترشوا الأرض على حقائب النوم. وفي بعض المناطق، أوقف المزارعون الجرارات على الطريق وأمام أبواب مراكز الاقتراع، وانتشر أشخاص عند بوابات المدارس لمنع السلطات من إغلاقها. ودعا منظمو الاستفتاء الناخبين إلى مقاومة سلمية للإجراءات التي تتخذها قوات الشرطة. عشرات الآلاف في شوراع برشلونة قبيل استفتاء الانفصال \"المحظور\" الحكومة الإسبانية تمهل إدارة كتالونيا 48 ساعة للتخلي عن استفتاء الانفصال الناخبون اصطفوا في طوابير منذ الصباح الباكر للإدلاء بأصواتهم في الاستفتاء \"أجواء احتفالية\" وبدأ التصويت وسط جو مُلبد بالغيوم وأمطار. وقال أحد الناخبين ويُدعى دانييل، والذي وصل إلى مدرسته المحلية في تمام الساعة 01:00 بالتوقيت المحلي ونام في الشارع خارج المدرسة، إن جده سيكون فخورا به. وأغلق دانييل ومئات آخرون مدخل المدرسة لساعات عديدة قبل فتح مركز التصويت. وبعدها سادت حالة من الصمت بسبب وصول قوة من شرطة الإقليم إلى المكان، لكن الناخبين شكلوا حاجزا بشريا وغادر أفراد الشرطة على إثرها. ووصلت قوة من الشرطة الإسبانية لمكافحة الشغب إلى مركز قريب آخر للتصويت في برشلونة لكن الناس أبعدوهم مرة أخرى. وتحدث شاهد عيان عن وقوع اشتباكات وأظهر لمراسل بي بي سي توم بوريدج صورة لإمرأة في منتصف العمر والدم يسيل من وجهها. ويشير مراسلنا إلى أنه داخل المركز الرياضي، الذي استخدم للتصويت، سادت أجواء من الاحتفال إذ بدأ الناخبون يلتقطون الصور الذاتية (سيلفي) وهم يدلون بأصواتهم. وقال الرئيس السابق لإقليم كاتالونيا أرتور ماس، الذي بدأ في عهده بدأ القوميون الضغط فعليا من أجل الاستفتاء على الانفصال، في تصريح لمراسلنا توم بوريدج إن الناس يصوتون بشكل سلمي في مواجهة \"عنف الدولة الإسبانية.\" وأرسلت الحكومة الإسبانية الآلاف من الشرطة الإضافية إلى الإقليم، العديد منهم يتمركز في سفينتين في ميناء برشلونة. ووضعت الحكومة الإسبانية مسؤولية حماية كاتالونيا تحت السلطة المركزية وطلبت من شرطة الإقليم المساعدة في تطبيق الحظر على إجراء الاستفتاء الذي تعتبره غير قانوني. وفي استعراض للقوة، صادر أفراد الشرطة المواد المستخدمة في الاستفتاء مثل بطاقات الاقتراع بينما أمر مدعون بإغلاق مواقع مرتبطة بالاستفتاء واعتقلوا بعض منظميه. واحتلت الشرطة أيضا مركز الاتصالات التابع لحكومة الإقليم. وتقول مدريد إن الاقتراع غير دستوري، مشددة على أنها ستفعل أي شيء لمنعه. وخرجت تظاهرات مؤيدة للوحدة في جميع أنحاء أسبانيا.", "doc2": "ਸਪੇਨ ਸਰਕਾਰ ਕੈਟੇਲੋਨੀਆਂ ਦੀ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਨੂੰ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਠਹਿਰਾ ਕੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਡੰਡੇ ਅਤੇ ਰਬੜ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ। ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਵਾਰਤਾ ਦੌਰਾਨ ਸਪੇਨ ਦੇ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਗੀ ਸੋਰਾਇਆ ਸਾਰੰਥ ਦ ਸੈਨਟਾਮਾਰੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਨੇ \"ਪੇਸ਼ਾਵਰੀ ਅਤੇ ਅਨੁਰੂਪ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ\"। ਸਪੇਨ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 11 ਪੁਲਿਸ ਅਫ਼ਸਰ ਵੀ ਜਖ਼ਨੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਕੈਟਾਲਨ ਆਗੂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕੈਟਾਲਨ ਆਗੂ ਕਾਰ��ਸ ਪੁਆਇਦੇਮੋਂਟ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਭੰਨਤੋੜ ਕੀਤੀ। ਕੈਟੇਲੋਨੀਆਂ ਦੇ ਸੂਬੇ ਗਿਰੋਨਾ ਦੇ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਪੁਆਇਦੇਮੋਂਟ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪੁਲਿਸ ਜ਼ਬਰੀ ਦਾਖਲ ਹੋਈ ਅਤੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖਿੜਕੀਆਂ ਦੀ ਭੰਨਤੋੜ ਕੀਤੀ। ਪੁਆਇਦੇਮੋਂਟ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਪੇਨ ਵੱਲੋਂ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਨਜਾਇਜ਼ ਇਸਤਮਾਲ ਕੈਟਲਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਸਕੂਲ ’ਚ ਨਾ ਕੰਧਾਂ ਨੇ ਤੇ ਨਾ ਡੈਸਕ ਕੌਫੀ ਦੇ ਕੱਪ ਚਲਾਉਣਗੇ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਬੱਸਾਂ? ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ 'ਜੜਾਂ' ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੇ 8 ਨੁਕਤੇ ਪੁਆਇਦੇਮੋਂਟ ਨੇ ਸਾਢੇ ਨੌ ਵਜੇ ਵੋਟ ਪਾਉਣੀ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬੂਥ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਹੋਰ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਪੁਲਿਸ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਝੜਪਾਂ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਪੁਲਿਸ ਕੇਂਦਰੀ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟਿੰਗ ਬੂਥਾਂ ਤੋਂ ਖਦੇੜਣ ਲਈ ਪੁਲਿਸ ਵਲੋਂ ਰਬੜ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਉਣ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵੀ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਕੂਲਾਂ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੈਟੇਲੋਨੀਆ ਵਿੱਚ ਰਾਏ ਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ 160 ਤੋਂ ਵਧ ਸਕੂਲਾਂ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ ਕਿ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਰੱਖ ਕੇ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਲਈ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਸਕੇ। ਕੈਟੇਲੋਨੀਆ ਦੇ 2315 ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 1300 ਦਾ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ 163 ਸਕੂਲਾਂ ਉੱਤੇ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ ਕਬਜ਼ਾ ਜਮਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਜਾਰੀ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਲਈ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵੋਟ ਪਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰੈਲੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਪੇਨ ਦੀ ਏਕਤਾ ਲਈ ਲਾਮਬੰਦੀ ਕੀਤੀ। 'ਕੈਟੇਲੋਨੀਆ ਸਪੇਨ ਹੈ' ਦੇ ਨਾਅਰਿਆਂ ਵਾਲੇ ਬੈਨਰ ਫੜ੍ਹ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਪੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ ਇਸ ਰੈਲੀ ਦੌਰਾਨ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਲਹਿਰਾਏ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਸਪੇਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਰੋਕਣ ਲਈ ਅੱਡੀ ਚੋਟੀ ਦਾ ਜ਼ੋਰ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਣ-ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੋਟਿੰਗ 2014 ਵਿੱਚ ਕੈਟੇਲੋਨੀਆਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅਣ-ਅਧਿਕਾਰਤ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰਵਾਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 80 ਫ਼ੀਸਦ ਲੋਕਾਂ ਵਲੋਂ ਸਪੇਨ ਤੋਂ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। 54 ਲੱਖ ਯੋਗ ਵੋਟਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 20 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵਧ ਨੇ ਵੋਟਿੰਗ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ । 2015 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਮਿਲੀ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਰਕਾਰ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਵਿਰੋਧੀ ਕਿਉਂ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46160168", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46163157", "doc1": "وعثرت السلطات على خمسة من القتلى في سياراتهم في منطقة شمال الولاية. وتخطت الحرائق في غرب مدينة لوس انجيلوس الطريق السريع وامتدت إلى المناطق السكنية قرب الساحل بما فيها منطقة ماليبو الشهيرة والتي التهمت النيران بعض المنازل فيها. وتحذر السلطات في الولاية أن النيران المشتعلة في الشمال والغرب تتقدم بشكل سريع بسبب الرياح حيث تشير التقديرات إلى أن ألسنة اللهب تغطي مساحة تبلغ نحو 5600 هكتار. وقال مسؤولون من إدارة الغابات ومكافحة الحرائق في كاليفورنيا في مؤتمر صحفي إن حريق الغابات المعروف بكامب فاير تحرك بحلول صباح الجمعة سريعا باتجاه ضواحي مدينة تشيكو على بعد 90 ميلا إلى الشمال من ساكرامنتو وأجبر الآلاف على الفرار من المدينة بعدما أتى على بلدة بارادايس القريبة. وزاد حجم الحريق الذي اندلع الخميس في لوس أنجيليس لثلاثة أمثال، ولم تتمكن فرق مكافحة الحرائق من احتوائه إلا بنسبة خمسة بالمئة فقط. واضطر كثير من السكان لترك سياراتهم على الطريق الوحيد الذي يمر عبر بلدة بارادايس الجبلية للنجاة بأرواحهم، وقال مسؤولون إن نحو ألفي منشأة دمرت في المنطقة. وفي جنوب ولاية كاليفورنيا أجبر حريق السلطات صباح الجمعة على توسيع نطاق أوامر الإخلاء الإجبارية لتشمل مدينة ماليبو بأكملها التي يقطن فيها الكثير من المشاهير وشملت أوامر الإخلاء 75 ألف منزل في مقاطعتي لوس انجيليس وفينتورا.", "doc2": "ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਰੀਬ 2.5 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਅੱਗ ਬੁਝਾਊ ਅਮਲਾ ਵੀ ਨੋਰਥਨ ਟਾਊਨ ਪੈਰਾਡਾਈਸ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਇੱਸ ਭਿਆਨਕ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰਥ ਹੈ। ਨੌਰਥਨ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ 35 ਲੋਕ ਲਾਪਤਾ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਾਊਥਰਨ ਬੀਚ ਮਾਲੀਬੂ ਵੱਲ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਰੁੱਖ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਹਸਤੀਆਂ ਦੇ ਘਰ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਿਮ ਕਰਦਾਸ਼ਿਅਨ ਅਤੇ ਲੇਡੀ ਗਾਗਾ ਦੇ ਘਰ ਤੱਕ ਵੀ ਇਸ ਅੱਗ ਦਾ ਸੇਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਸਲਾਮਤੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਿਆਂ ਸਭ ਲਈ ਅਰਦਾਸ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕਿਮ ਕਰਦਾਸ਼ਿਅਨ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅੱਗ ਦੀਆਂ ਲਪਟਾਂ ਸਾਡੇ ਘਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹਾਂ ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਾਂ ਤੇ ਸਾਡੇ ਲਈ ਉਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਾਇਕਾ ਲੇਡੀ ਗਾਗਾ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਲੀਬੂ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਪਾਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਧੂੰਆਂ ਉਠਦਾ ਹੋਇਆ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਮੁਤਾਬਕ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੁੱਕਾ ਜੰਗਲ ਅੱਗ ਨੂੰ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆਂ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮਾਰਕ ਗਿਲਿਆਰਡੂਚੀ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਅੱਗ ਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਸਿੱਟੇ ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ਯੋਗ ਅਤੇ ਦਿਲ ਕੰਬਾਊ ਹਨ।\" ਅ��ਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਉਂਦਿਆਂ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਲਈ ਜੰਗਲਾਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਫੰਡਾਂ 'ਚ ਕਟੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਖ਼ਤਰੇ ਦੇ ਇਹ ਹਾਲਾਤ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਵੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-42540286", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-42543429", "doc1": "يستهلك الأطفال الذين تتراوح أعمارهم بين أربع وعشر سنوات 51.2 في المئة من السكر الذي يتناولونه من الوجبات الخفيفة غير الصحية وأشارت الهيئة إلى أن أطفال المدارس الابتدائية يتناولون في المتوسط ما لا يقل عن ثلاث وجبات سكرية خفيفة يوميا. وهذا يعني أنه يمكن أن يستهلكوا بسهولة ثلاثة أضعاف الحد الأقصى الموصى به من السكر. وقد أطلقت الهيئة حملة لتشجيع الآباء على البحث عن وجبات خفيفة صحية لا تزيد قيمتها الغذائية على 100 سعر حراري - والحد منها، بحيث لا تزيد على وجبتين يوميا. وستقدم حملة \"التغيير من أجل الحياة\" التي تستمر ثمانية أسابيع خصومات على منتجات مثل الخبز المصنوع من الشعير، واللبن الرائب الذي توجد به كميات منخفضة من السكر، والمشروبات الخالية من السكر في بعض محلات السوبر ماركت. واستهلك الأطفال الذين تتراوح أعمارهم بين أربع وعشر سنوات 51.2 في المئة من السكر الذي يتناولونه من الوجبات الخفيفة غير الصحية، بما في ذلك البسكويت والكعك والحلوى والمشروبات الغازية والعصائر، حسب مسح عن الحمية الغذائية أجرته هيئة الصحة العامة. وفي كل عام يستهلك الأطفال، في المتوسط، نحو 400 قطعة بسكويت و120 كعكة و100 قطعة من الحلوى و70 قطعة شوكولاتة وآيس كريم، و150 كيس عصير ومشروبا غازيا. ويؤدي تناول كميات كبيرة من السكر إلى تسوس الأسنان والسمنة. السعرات الحرارية في الوجبات الخفيفة المصدر: مجموعة كنتار للأبحاث هيئة الصحة العامة دعت الشركات إلى خفض كمية السكر في منتجاتها بنسبة 20 في المئة بحلول عام 2020 وتوصي حملة \"التغيير من أجل الحياة\" الآباء بإعطاء أطفالهم وجبتين خفيفتين من المقبلات كحد أقصى يوميا بسعرات حرارية لا تزيد على 100 سعر حراري لكل منهما، بعيدا عن الفواكه والخضراوات. وقالت هيئة الصحة العامة إن الحملة ستقدم للآباء عروضا خاصة على مجموعة من الوجبات الخفيفة الصحية - تضم كل منها 100 سعر حراري أو أقل - فى مجموعة من المتاجر. وتتضمن الوجبات الخفيفة المقترحة مجموعة من الخضراوات والفاكهة المفرومة، والخبز المصنوع من الشعير، والجيلي الخالي من السكر، والرقائق المصنوعة من الأرز العادي. وقالت هيئة الصحة العامة إنها طورت تطبيقا خاص بها للكشف عن محتوى السكر والملح والدهون المشبعة في الطعام والشراب. وقالت أليسون تيدستون، خبيرة تغذية بارزة بهيئة الصحة العامة، لبي بي سي إنها تأمل أن تساعد الحملة على \"تمكين\" الآباء من اتخاذ خيارات صحية أفضل للأطفال. وأضافت: \"إذا تجولت في سوبر ماركت فسترى أشياء تباع كوجبات خفيفة أكثر من أي وقت مضى\". وتابعت: \"ما تغير هو أن حافظات غذاء الأطفال أصبحت تمتلئ بالوجبات الخفيفة، وهو ما يؤدي إلى تناول الكثير من السعرات الحرارية في وجبة الغداء.\" وأشارت تيدستون إلى أن الآباء قد فوجئوا بكمية السكر التي يستهلكها أطفالهم في الوجبات الخ��يفة. وقال جوستين روبرتس، مؤسس موقع \"ممسنيت\": \"كمية السكر التي يحصل عليها الأطفال من الوجبات الخفيفة والمشروبات السكرية وحدها هي كمية هائلة، وقد يكون من الصعب في كثير من الأحيان التمييز بين الوجبات الخفيفة الصحية وغير الصحية.\" وأضاف: \"ستساعد هذه القاعدة الأساسية التي وضعتها حملة التغيير من أجل الحياة، ستساعد الآباء على اختيار الوجبات الصحية، وهو ما يعد شيئا جيدا.\" وكانت هيئة الصحة العامة قد دعت الشركات في السابق إلى خفض كمية السكر في منتجاتها بنسبة 20 بالمئة بحلول عام 2020، وبنسبة 5 بالمئة في عام 2017، لكن خبراء شككوا في كيفية تنفيذ تلك المطالب. وقد أُعلن بالفعل عن فرض ضريبة على السكر في صناعة المشروبات الغازية في المملكة المتحدة، وسوف تدخل حيز التنفيذ في أبريل/نيسان المقبل.", "doc2": "'ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਇੰਗਲੈਂਡ' ਮੁਤਾਬਕ ਪ੍ਰਾਈਮਿਰੀ ਸਕੂਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਮਿੱਠੇ ਸਨੈਕਸ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ਯਾਨਿ ਕਿ ਉਹ ਲੋੜ ਨਾਲੋਂ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿੱਠਾ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ‘ਨਰਮ’ ਨਾਨਕੇ-ਦਾਦਕੇ ‘ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬੁਰੇ’ ਸਰੀਰਕ ਦਿੱਖ ਤੋਂ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਇੰਗਲੈਂਡ ਯੂਕੇ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮਹਿਕਮੇ ਦੀ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀ ਹੈ ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਸੁਝਾਅ ਤੇ ਸਮਰਥਨ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। '100 ਕੈਲੋਰੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ' ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਇੰਗਲੈਂਡ ਨੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ 100 ਕੈਲੋਰੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇ ਸਨੈਕਸ ਨਾ ਖਵਾਏ ਜਾਣ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਨੈਕਸ ਨਾ ਖਵਾਏ ਜਾਣ। 8-ਹਫ਼ਤੇ ਦੀ 'ਚੇਂਜ4ਲਾਈਫ਼' ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਸਸਤੇ ਭਾਅ ਵਾਲੇ ਵਾਊਚਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜੌਂ ਦੀ ਪਾਵ-ਰੋਟੀ, ਘੱਟ ਮਿੱਠੇ ਵਾਲੀ ਦਹੀ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਵਾਧੂ ਮਿੱਠਾ ਪਾਏ ਤਰਲ ਪਦਰਾਥ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਅੰਕੜੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ? 4 ਤੋਂ 10 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਬੱਚੇ 51.2% ਮਿੱਠਾ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਸਨੈਕਸ ਤੋਂ ਖਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਿਸਕੁੱਟ, ਕੇਕ, ਪੇਸਟ੍ਰੀ, ਬੰਨ, ਮਠਿਆਈਆਂ, ਜੂਸ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਕੌਮੀ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਸਰਵੇ ਨੇ। ਔਸਤਨ ਹਰ ਸਾਲ ਬੱਚੇ 400 ਬਿਸਕੁੱਟ, 120 ਕੇਕ, ਬੰਨ ਤੇ ਪੇਸਟਰੀਆਂ, 100 ਮਠਿਆਈਆਂ, 70 ਚੋਕਲੇਟ ਤੇ ਕੁਲਫ਼ੀਆਂ, 150 ਜੂਸ ਤੇ ਕੋਲਡ ਡ੍ਰਿੰਕਸ ਪੀ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿੱਠਾ ਖਾਣ ਨਾਲ ਦੰਦ ਖਰਾਬ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤੇ ਮੁਟਾਪਾ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਕੈਲੋਰੀ? ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 'ਚੇਂਜ4ਲਾਈਫ਼' ਮੁਹਿੰਮ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਨੈਕਸ ਉੱਤੇ ਖਾਸ ਆਫ਼ਰ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ- ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 100 ਕੈਲੋਰੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਇਹ ਸਨੈਕਸ ਕੁਝ ਚੁਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸੁਪਰਮਾਰਕਿਟ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਨੈਕਸ ਹਨ- ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਫਲ ਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਬੰਨ, ਖੰਡ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਜੈਲੀ ਤੇ ਸਾਦੇ ਚੌਲਾਂ ਦੇ ਸਨੈਕਸ। ਕੀ ਹੈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ: ਕੌਫ਼ੀ ਜਾਂ ਚਾਹ? ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਐਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਵਿੱਚ ਖੰਡ, ਲੂਨ ਤੇ ਫੈਟ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦੱਸੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਕੀ? ਡਾ. ਐਲੀਸਨ ਟੈੱਡਸਟੋਨ, ਮੁੱਖ ਨਿਉਟਰੀਸ਼ਨਿਸਟ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨਾਲ ਮਾਪੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਨੈਕਸ ਬਣਾਉਣਗੇ। \"ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸੁਪਰਮਾਰਕਿਟ ਵਿੱਚ ਜਾਓਗੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਨੈਕਸ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਣਗੇ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦੇ ਟਿਫ਼ਿਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਨੈਕਸ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੈਲੋਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।\" 'ਮਮਸਨੈੱਟ' ਦੇ ਫਾਊਂਡਰ ਜਸਟਿਨ ਰੌਬਰਟਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਸਿਰਫ਼ ਸਨੈਕਸ ਤੋਂ ਹੀ ਬੱਚੇ ਜੋ ਮਿੱਠਾ ਖਾ ਰਹੇ ਹਨ ਉਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਸਨੈਕਸ ਸਿਹਤ ਲਈ ਚੰਗੇ ਹਨ ਤੇ ਕਿਹੜੇ ਮਾੜੇ।\" ਮੋਟੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ? ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ 10 ਗੁਣਾ ਵਧਿਆ ਮੋਟਾਪਾ \"ਚੇਂਜ4ਲਾਈਫ਼ ਦਾ ਇਹ ਸਰਵੇ ਮਾਪਿਆਂ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਿਤ ਹੋਏਗਾ ਤੇ ਉਹ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵਧੀਆ ਸਨੈਕਸ ਚੁਣ ਸਕਨਗੇ।\" ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਇੰਗਲੈਂਡ ਨੇ ਸਨਅਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ 2020 ਤੱਕ 20 ਫੀਸਦੀ ਮਿੱਠਾ ਘਟਾਉਣ ਤੇ 2017 ਤੱਕ 5 ਫੀਸਦੀ ਮਿੱਠੇ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਟੀਚਾ ਕਿਵੇਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਸੌਫ਼ਟ ਡ੍ਰਿੰਕਸ ਉੱਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 'ਸ਼ੂਗਰ ਟੈਕਸ' ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਵੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42537785", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-42543434", "doc1": "سبق أن اتهم ترامب باكستان بتقديم \"ملاذ آمن\" لإرهابيين وزعم في أول تغريدة كتبها مطلع هذا العام أن باكستان تؤوي إرهابيين. وردت باكستان بغضب على تغريدة ترامب قائلة إن كل التمويلات مقيدة حسابيا ومبررة، وإن ترامب يشعر بالمرارة \"للهزيمة الأمريكية في أفغانستان\". وتنظر الولايات المتحدة في وقف أكثر من 250 مليون دولار من المساعدات التي أجلت تسليمها إلى إسلام آباد في أغسطس/آب. ويأتي نظر واشنطن في هذه الخطوة لأنها تعد باكستان قد فشلت في شن حملة فاعلة ومؤثرة على الجماعات الإرهابية، بحسب تقرير لصحيفة نيويورك تايمز. وكتب ترامب \"لقد منحت الولايات المتحدة بحماقة باكستان أكثر من 33 مليار دولار كمساعدات خلال الـ 15 عاما الأخيرة، ولم تعطنا أي شيء سوى الأكاذيب والخداع، متصورة أن قادتنا حمقى\". وأضاف \"أنهم يوفرون ملاذا أمنا لإرهابيين نطاردهم في أفغانستان، ولم يقدموا سوى مساعدة صغيرة لنا، لا أكثر!\". وقال وزير الخارجية الباكستاني خواجة آصف لتلفزيون جيو الباكستاني \"لقد أخبرنا الولايات المتحدة أننا لن نفعل المزيد، لذا فإن \" لا أكثر\" التي قالها ترامب ليس لها أي أهمية\". وأضاف أن \"باكستان مستعدة لتقديم جرد علني بكل تفاصيل المساعدات الأمريكية التي تلقتها\". وقد اُستدعي السفير ال��مريكي في باكستان، ديفيد هيل، الى وزارة الخارجية الباكستانية الاثنين لإبلاغه بالاحتجاج على تغريدة ترامب. وكتب وزير الدفاع الباكستاني، خرم دستغير خان، تغريدة قال فيها إن الولايات المتحدة لم تعط باكستان سوى \"الذم وعدم الثقة\". وانتقد ترامب باكستان لتقديمها \"ملاذا آمنا\" لإرهابيين في الماضي. وقال في خطاب في أغسطس/آب \" لقد دفعنا لباكستان مليارات ومليارات الدولارات لكنهم في الوقت نفسه يؤون أشد الإرهابيين الذين نقاتلهم\". \"حان الوقت لأن تثبت باكستان التزامها بالحضارة والنظام والسلام\". وشدد وزير الخارجية الأمريكي، ريكس تيلرسون، الضغط أيضا على باكستان بشأن ما تراه الولايات المتحدة دعما لحركة طالبان في أفغانستان. وتعد الولايات المتحدة حليفا أساسيا لباكستان، التي تتمتع بمنزلة خاصة كشريك غير عضو في حلف شمالي الأطلسي (ناتو). أشار تيلرسون إلى أن باكستان قد تفقد الامتيازات المقدمة إليها بيد أن تيلرسون قال إن أموال المساعدات \"قد تطرح على طاولة النقاش إذا كانوا غير راغبين فعليا في تغير وضعهم أو مقتربهم لكيفية التعامل مع المنظمات الإرهابية الكثيرة التي وجدت ملاذا آمنا في باكستان\". وقد حُجبت ملايين الدولارات من المساعدات الأمريكية عن باكستان لمزاعم أنها لا تتخذ أفعالا كافية ضد شبكة حقاني الحليفة لحركة طالبان. وقالت نيويورك تايمز إن مسؤولين أمريكيين قد منعوا من الوصول الى أعضاء في منظمات يعتقدون أن بإمكانهم تقديم معلومات عن رهينة أمريكي. وقد رحب السفير الأفغاني في الولايات المتحدة، حمد الله مُحب، والرئيس الأفغاني السابق، حامد كرزاي، بتغريدة ترامب. وقال كرزاي في تغريدة إن \"موقف باكستان المزدوج خلال الـ 15 عاما الماضية يقدم دليلا على أن الحرب على الإرهاب ليست في قصف القرى والبيوت الأفغانية بل في الملاذات التي خارج أفغانستان\".", "doc2": "ਟਰੰਪ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, \"ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਪਿਛਲੇ 15 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਾਤਾਨ ਨੂੰ 33 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਝੂਠ ਅਤੇ ਧੋਖੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।\" ‘ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦਾ ਤੋਹਫ਼ਾ’ ਪਾਕ ਨੂੰ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦੇਣੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਬੇਵਕੂਫ਼ੀ: ਟਰੰਪ ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਨਵੇਂ ਬਿਆਨ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਤਹਿਲਕਾ ਮਚਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੱਦੀ ਗਈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਮਿਤੀ ਦੀ ਵੀ ਮੀਟਿੰਗ ਹੋਈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲੋਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਖ਼ਾਸੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਜਤਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦੇ ਕੀ ਮਾਅਨੇ? ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀਨੀਅਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸਲੀਮ ਰਿਜ਼ਵੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਖਰੀਆਂ-ਖਰੀਆਂ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਲੀ ਮਦਦ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਹੁਣ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ। ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦਾ ਪੋਤਾ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ \"ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਟੈਰੇਰਿਸਤਾਨ ਬਣ ਚੁਕਿਆ ਹੈ\" ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਾਕਿਸਾਤਾਨੀ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੱਕਾਨੀ ਨੈਟਵਰਕ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉ���੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਅਫ਼ਗਾਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਅਜਿਹੇ ਗਰੁੱਪਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਪਨਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਗਰੁੱਪਾਂ ਨੂੰ ਪਨਾਹ ਦੇਣਾ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਅਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨਫ਼ਰਤ ਦੇ ਦੌਰ 'ਚ 'ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ' ਦੀ ਮੁਹੱਬਤ 'ਮੈਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਰੋਧੀ ਪੋਸਟਰ ਗਰਲ ਨਹੀਂ' ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, \"ਅਸੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਵਾਂਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਸ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹਮਾਇਤ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ।\" ਨੋਟਿਸ 'ਤੇ ਸੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ? ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਰੀ ਆਪਣੀ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੇਸ ਤੋਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢੇ। ਰਿਜ਼ਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵੇਂ ਸਾਲ 'ਤੇ ਆਇਆ ਟਰੰਪ ਦਾ ਇਹ ਟਵੀਟ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹੈ ਕਿ 22 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਮਾਈਕ ਪੇਂਸ ਨੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਬਗਰਾਮ ਫੌਜੀ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਨੋਟਿਸ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਤਾਲੀਬਾਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਠਿਕਾਣੇ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏ ਹਨ। ਹੁਣ ਉਹ ਸਮਾਂ ਲੰਘ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਨੋਟਿਸ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।\" ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਖੁੱਰਮ ਦਸਤਗੀਰ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਰਸਮੀ ਬਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਮਾਤ-ਭੂਮੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਬਿਲ ਹਾਂ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।\" ਪਾਕ ਅਦਾਲਤ ਵਲੋਂ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਸਈਅਦ ਦੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਖ਼ਤਮ ਉੱਥੇ ਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਖ਼ਵਾਜਾ ਆਸਿਫ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਜਲਦੀ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਟਵੀਟ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸੱਚ ਦੱਸਾਂਗੇ। ਤੱਥਾਂ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰਕ ਦੱਸ ਦੇਵਾਂਗੇ।\" ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਲਚੱਲ? ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਕੈਬੀਨੇਟ ਦੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਬੈਠਕ ਬੁਲਾਈ ਅਤੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਮਿਤੀ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵੀ ਹੋਈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇਹ ਕਹਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਰਕਮ ਅਮਰੀਕਾ ਉਸ ਨੂੰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਕੋਈ ਵਿੱਤੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਜਾਰੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ���ਰਚੇ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕੁਝ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਉੱਤੇ ਤਾਂ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਕੋਈ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕਦਾ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਵੀ ਇਹੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਜਿਹੇ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਔਜ਼ਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਸੀਨੇਟਰ ਗ੍ਰੈਂਡ ਪਾਲ ਨੇ ਵੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਰਵੱਈਏ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰੁਖ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਲਖ਼ੀ ਦੇ ਮਾਇਨੇ ਕੀ ਹਨ? ਕੀ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ? ਕੀ 'ਮਜਬੂਰੀ ਦੀ ਇਹ ਦੋਸਤੀ' ਹੁਣ ਦਮ ਤੋੜ ਰਹੀ ਹੈ? ਕੀ ਵਾਕਈ ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਹਨ? ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਰਕਮ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ? ਇਸ ਬਾਰੇ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵਾਤਸਲਿਆ ਰਾਏ ਨੇ ਡੇਲਾਵੇਅਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਅਮਰੀਕਾ) ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈੱਸਰ ਮੁਕਤਦਰ ਖ਼ਾਨ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਸਾਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਬਕ ਸਿੱਖ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਟ ਦੇ ਟਵੀਟ ਅਤੇ ਬਿਆਨ ਪਿੱਛੇ ਕੋਈ ਗਹਿਰੀ ਸੋਚ ਜਾਂ ਰਣਨੀਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਰਾਤ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੇਰਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 9/11 ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ 33 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੀ ਜੋ ਵਿੱਤੀ ਮਦਦ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਉਸ ਦੀ ਰਕਮ ਬਾਰੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਐਬਟਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਠਿਕਾਨਿਆਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮੀਲ ਦੂਰ ਹੀ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁੱਸਾ ਆਇਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।\" \"ਪਰ ਇੱਕ ਗੱਲ ਤਾਂ ਸਹੀ ਹੈ ਕਿ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਬਦਲਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਲੋਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਜੋ ਥੋੜਾ-ਬਹੁਤ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਲਈ ਅਹਿਮ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਟਰੰਪ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਸੋਚਦੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇੰਨੀ ਭਾਰੀ ਰਕਮ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਫਾਇਦਾ ਉਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਸਖ਼ਤ ਬਿਆਨ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਵਾਲਾ ਸਿੱਧਾ ਟਵੀਟ ਸੀ।\" ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੀਤੀ ਬਦਲੀ? ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਉੱਥੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬੈਠਕਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ���ੀ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਨੀਤੀ ਬਦਲ ਰਹੀ ਹੈ? ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਦੇਖੋ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰੁਖ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਆਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਸਿਤਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਨੀਤੀ ਸਾਫ਼ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਲੱਭ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਬਹਾਨੇ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਸ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ।\" \"ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਗੌਰ ਨਾਲ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਦਦ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਹਿੱਤ ਦੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘੱਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਚੀਨ ਵੱਲ ਮੁੜ ਰਿਹਾ ਹੈ।'' ਕੀ ਮੋਦੀ ਨੀਤੀ ਦਾ ਅਸਰ ਹੈ? ਖਾਨ ਮੁਤਾਬਕ ਜਦੋਂ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਵੀ ਰੌਲਾ ਪਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਭਤਾ ਨਾਲ ਖਿਲਵਾੜ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਬਰਦਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੂਜੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਉੱਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ''ਜਦੋਂ ਦੋ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਭਰੋਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਦਿੱਕਤਾਂ ਹੋਣਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਾਲੇ ਹੈ ਜਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿਚਾਲੇ ਹੈ। ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿਚਾਲੇ ਹੈ। ਓਬਾਮਾ ਕੂਟਨੀਤੀ ਦੇ ਮੋਰਚੇ ਵਿੱਚ ਮਾਹਿਰ ਸਨ, ਅਹਿਜੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਖੁਲ੍ਹ ਕੇ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਟਰੰਪ ਖੁਲ੍ਹ ਕੇ ਬੋਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।'' ''ਫਿਲਹਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਖਿਲਾਫ਼ ਵੋਟ ਦੇਣ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਥੋੜਾ ਖਫ਼ਾ ਹੋਣਗੇ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ, ਇਸ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਦਮ ਘੱਟ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੇ ਲੈਂਸ ਨਾਲ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਫਿਰ ਅਫ਼ਗਾਨੀਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਆਪਣੀ ਜੰਗ ਦੇ ਲੈਂਸ ਨਾਲ ਦੇਖਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਉਹ ਚੀਨ ਦੇ ਲੈਂਸ ਨਾਲ ਦੇਖਦਾ ਹੈ।'' (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/sports-55382259", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55421256", "doc1": "الضربة الرأسية التي حققت الهدف رقم 643 لليونيل ميسي وسجل ميسي هدفه في مباراة برشلونة وفالنسيا التي انتهت بالتعادل. وسدّد ميسي (33 عاماً) برأسه مسجلاً الهدف في نهاية الشوط الأول، مباشرة بعد إضاعة ضربة جزاء أنقذها حارس مرمى فالنسيا جوم دومينيش. وكان ميسي قد افتتح أهدافه مع برشلونة عام 2005 بتسجيله هدفاً ضد فريق ألباسيتي. وكان بيليه، قد سجّل 643 هدفاً خلال 19 موسما في صفوف الفريق البرازيلي سانتوس بين عامي 1956 و1974. مواضيع قد تهمك نهاية لكنّ ميسي احتفل بإنجازه بصمت بعد عدم تمكن فريقه من التغلب على ضيفه فالنسيا، في المباراة التي انتهت بالتعادل. وستبقي نتيجة المباراة الفريق الكاتالوني، الفائز بالدوري الإسباني 26 مرة، في المركز الخامس في الترتيب، متخلفاً بثمان نقاط عن أتلتيكو مدريد المتصدر، وبخمس نقاط عن غريمه التاريخي ريال مدريد. وكان من المفترض أن يحقق برشلونة فوزه الثالث هذا الموسم بعد تقدمه بنتيجة 2- 1، وسيطرته مع تقدم الوقت على مجريات المباراة. وتلقى فريق برشلونة الضربة الأولى، حين افتتح مدافع الفريق الضيف، مختار دياخابي التسجيل في الدقيقة 29. وسدّد دياخابي برأسه بعد أن ترك بلا مراقبة خلال تنفيذ ركلة ركنية. بعدها دافع فريق فالنسيا جيداً عن مرماه، وشعر لاعبوه بالغضب بعد نيل برشلونة ركلة جزاء قبل نهاية الشوط الأول. ولجأ الحكم إلى الشاشة وأكد سقوط المهاجم أنطوان غريزمان أرضاً في منطقة الجزاء بعد أن دفعه لاعب فالنسيا خوسيه غايا. وتصدى ميسي للركلة لكنّ حارس المرمى أنقذها ببراعة، وارتدت الكرة إلى ميسي ليسدد برأسه داخل مرمى دومينيش. وسيطر برشلونة في الشوط الثاني واخترق أكثر من مرة خط الدفاع في فريق فالنسيا إلى أن تمكن مدافعه رونالد أراوخو من تسجيل إضافة الهدف الثاني. وبذل رجال رونالد كومان ما في وسعهم لتسجيل هدف الاطمئنان، لكن مع زيادة الضغط، تعرضوا لهجمات فالنسيا المرتدة التي أدت في النهاية إلى هدف ماكسي غوميز القاتل.", "doc2": "ਮੈਸੀ ਨੇ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖੇਡਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਕਲੱਬ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੋਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖਿਡਾਰੀ ਬਣ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਗੋਲ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੇਲੇ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਲੰਘ ਗਏ ਹਨ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਰੀਅਲ ਵਲਾਦੋਲਿਡ ਲਈ ਖੇਡ ਦੇ ਲਈ ਦੂਜੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ 644ਵਾਂ ਗੋਲ ਕਰਕੇ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀ ਪੇਲੇ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਬਾਰਸੀਲੋਨਾ ਨੇ ਤਿੰਨ-ਜ਼ੀਰੋ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਮੈਸੀ ਨੇ ਵੈਲੈਂਸੀਆ ਖਿਲਾਫ਼ ਖੇਡਦੇ ਹੋਏ ਗੋਲ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੇਲੇ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਮੈਚ ਦੋ-ਦੋ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੇਲੇ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜਨ ਵਾਲੇ ਮੈਸੀ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀ ਲਿਓਨਲ ਮੈਸੀ ਨੇ ਬਾਰਸੀਲੋਨਾ ਲਈ 644 ਵਾਂ ਗੋਲ ਕਰਕੇ ਨਵਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਇਆ ਤਿੰਨ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਪੇਲੇ ਸਾਲ 1959 ਪੇਲੇ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਾਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 126 ਗੋਲ ਕੀਤੇ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-57055908", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-57057446", "doc1": "يعتقد الهندوس أن الغطس في نهر الغانج سيطهرهم من الخطايا ويبدو أن هذه المخاوف قد تحققت الآن، مع وجود تقارير عن نتائج اختبارات إصابة إيجابية في أوساط العائدين من مهرجان كومبه ميلا، والذين قدموا من أجزاء عديدة من البلاد؛ وقد ينقلون العدوى إلى مناطقهم الأصلية. عندما وصل رجل الدين الهندوسي، ماهانت شانكار داس، إلى هاريدوار في 15 مارس/آذار، للمشاركة في المهرجان، كانت حالات الإصابة بالفيروس مرتفعة بالفعل في أجزاء كثيرة من الهند. وفي 4 أبريل/نيسان، بعد أربعة أيام فقط من بدء المهرجان رسمياً، ثبتت إصابة ماهانت داس، البالغ من العمر 80 عاماً، بفيروس كورونا وطُلب منه عزل نفسه في خيمة. بيد أنه بدلا من أن يعزل نفسه حزم حقائبه واستقل قطاراً وسافر مسافة 1000 كيلومتر إلى مدينة فاراناسي. وهناك، التقى به ابنه ناجيندرا باتاك، في محطة القطار، واستقلا معاً سيارة أجرة وتوجها إلى قريتهما التي تبعد نحو 20 كيلو متراً في منطقة ميرزابور المجاورة. مواضيع قد تهمك نهاية وفي حديثه معي مؤخراً عبر الهاتف من منزله، قال ماهانت داس إنه \"أصبح الآن سليماً معافى\" وأنه بعد وصوله، خضع للحجر الصحي في منزله، وأصر على قوله إنه لم ينقل العدوى إلى أي شخص آخر. ولكن في غضون أيام، ظهرت أعراض مرض كوفيد على ابنه وعدد قليل من القرويين الآخرين. ويقول باتاك، الذي تعافى تماماً الآن، إن قريتهم شهدت \"13 حالة وفاة في الأسبوعين الماضيين بسبب الحمى والسعال\". ربما تكون الإصابات بين القرويين مرتبطة بماهانت داس أو ربما لا، لكن يقول خبراء الصحة إن سلوكه كان غير مسؤول، وربما نقل العدوى للكثيرين أثناء سفره في قطار مزدحم على طول الطريق وأيضاً مشاركته في الصعود في سيارة أجرة مع آخرين. ويقول عالم الأوبئة الدكتور لاليت كانت: \"إن مجموعات ضخمة من زوار المهرجان الديني، لم يرتدِ إلا القليلين منهم الكمامات، جلست على ضفاف نهر الغانج تتغنى بأمجاده\"، وقد خلقوا بيئة خصبة لانتشار الفيروس بسرعة فائقة، و\"نحن نعرف مسبقاً أن إنشاد المجاميع في الكنائس والمعابد يعد من المناسبات التي تسهم في تفشي الفيروس بشكل كبير\". هل كانت التجمعات الانتخابية سبباً في ارتفاع حالات الإصابة بكوفيد-19 في الهند؟ حشود غفيرة في النهر المقدس بالهند رغم إصابة مئات الحجاج الهندوس بكوفيد-19 حضر أكثر من تسعة ملايين زائر المهرجان في هاريدوار في أبريل/نيسان 2021 وقال المسؤولون في هاريدوار، إنه ثبتت إصابة 2642 من المتدينين الهندوس بالفيروس، بمن فيهم العشرات من كبار الزعماء الدينيين. وكان أكيليش ياداف، رئيس الوزراء السابق لولاية أوتار براديش المجاورة، وملك نيبال السابق جيانيندرا شاه، والملكة السابقة كومال شاه، من بين أولئك الذين ثبتت إصابتهم بالفيروس بعد عودتهم من المهرجان. وتوفي الملحن البوليوودي شرافان راتهود، في أحد مستشفيات مومباي بعد فترة قصيرة من عودته من \"كومبه ميلا\". كما لقي تسعة من العرافين الهندوس من إحدى المجموعات حتفهم. ومع تزايد المخاوف من أن ينقل العائدون من المهرجان الديني العدوى إلى الآخرين، أمرت العديد من حكومات الولايات التي تشعر بالقلق بفرض حجر صحي إلزامي لمدة 14 يوماً وهددت باتخاذ إجراءات صارمة ضد أولئك الذين يخفون معلومات عن رحلاتهم. وجعل بعض الولايات إجراء اختبار فحص كشف الإصابة إلزامياً قبل السفر، لكن قلة من الولايات لديها قاعدة بيانات للمسافرين ولا توجد ولاية لديها نظام مضمون لاختبار وتعقب أولئك الذين يدخلون حدودها. وفي الأسبوعين الماضيين، جاءت تقارير نتائج اختبار إيجابية لفحص الإصابة بالفيروس لعائدين من كومبه ميلا، من جميع أنحاء الهند: ويقول الدكتور كانت: \"إنها أرقام كارثية، وهذه ليست سوى غيض من فيض، وسيكون لمجموعات الزوار الذين سافروا على متن القطارات والحافلات التي تعج بالمسافرين، تأثير مضاعف على عدد الإصابات. أستطيع القول دون تردد، إن مهرجان كومبه ميلا هو أحد الأسباب الرئيسية وراء ارتفاع عدد الحالات في الهند\". وكان ماهانت داس عدائياً عندما سألته عما إذا كان من الأفضل لو تم إلغاء احتفالات كومبه ميلا في ظل مواجهة البلاد حالات مرتفعة بشكل يومي مع ظهور طفرات جديدة للفيروس واكتظاظ المستشفيات بالمرضى وعدم قدرتها على استقبال المزيد منهم بسبب نقص الأسرة والأُكسجين الطبي والعقارات الطبية المنقذة للحياة. وأجابني متسائلاً: \"كيف يكون من الصواب إذن: أن تعقد الحكومة تجمعات انتخابية وانتخابات في ولاية البنغال الغربية؟ لماذا يتم إخبارنا، نحن المتدينون فقط، بأنه من الخطأ التجمع؟\". تزاحم الناس في المهرجان من دون اتباع اجراءات السلامة الصحية ويقول منتقدون إن إحجام رئيس الوزراء ناريندرا مودي عن إلغاء التجمع كان بسبب احتمال وقوع رد فعل عنيف من زعماء دينيين هندوس من أمثال ماهانت داس. ويعد الكهنة والعرافون والزُهاد من بين أكبر أنصار الحزب، ويلعبون دوراً مهماً في حشد الأصوات الهندوسية أثناء الانتخابات. في 12 أبريل/نيسان، أول أيام المهرجان الضخم - عندما غطس أكثر من ثلاثة ملايين من المتدينيين الهندوس في نهر الغانج اعتقاداً منهم أن الاستحمام فيه سيساعدهم على تحقيق الخلاص - سجلت الهند أكثر من 168 ألف حالة جديدة، متجاوزة بذلك البرازيل لتصبح الدولة صاحبة ثاني أكبر عدد من حالات الإصابة في العالم. فيروس كورونا: هل السلالات الجديدة هي سبب تفشي الوباء في الهند؟ وقد قُلصت أيام المهرجان بعد أسبوع واحد فقط إثر وفاة راهب رئيسي لإحدى المجموعات الدينية المشاركة. وطلب مودي من رجال الدين القائمين على المهرجان تحويله منذ ذلك الحين إلى حدث رمزي وليس تجمعات بشرية فعلية. لكن الضرر كان قد حصل فعلياً. وفي الأسبوع الماضي، قال منظمو الحدث إن 9.1 مليون زائر قد حضروا إلى هاريدوار، على الرغم من أن محكمة أوتاراكهند العليا الولاية وصفت الولاية بأنها باتت \"أضحوكة من خلال السماح بقيام كومبه ميلا في خضم استفحال الجائحة\". كانت هناك مخاوف منذ البداية من أن احتفالات كومبه ميلا ستكون محفوفة بالمخاطر. وحذر خبراء الصحة الحكومة في أوائل مارس/آذار، من أن \"سلالة جديدة أكثر عدوى من فيروس كورونا كانت بدأت في الانتشار في البلاد\" وأنه ليس من الحكمة السماح لملايين الأشخاص - معظمهم لا يرتدون كمامات - بالتجمع للمشاركة في المهرجان. وكان رئيس وزراء أوتاراكهند السابق، تريفندرا سينغ راوات، أخبرني أنه خطط ليكون كومبه ميلا \"حدثاً رمزياً محدوداً\" منذ البداية لأن الخبراء \"أخبروني أن الوباء لن ينتهي قريباً\". وأضاف: \"لا يجذب هذا المهرجان الناس من الهند فحسب بل من دول أخرى أيضاً. كنت قلقاً من زيارة الأشخاص الأصحاء لهاريدوار وبالتالي جلب العدوى معهم ونشرها في كل مكان\". ولكن قبل أيام قليلة من المهرجان، تم استبداله بتيرات سينغ راوات، الذي قال علناً إنه \"مع تدفق بركات ما غانج، (آلهه النهر) لن تكون هناك أي جائحة\". وقال رئيس الوزراء الجديد: \"لن يتم إيقاف أي شخص، ولن يكون جلب تقرير يثبت عدم إصابتهم بكوفيد 19 ضرورياً، ويكفي إتباع قواعد السلامة\". ولكن مع نزول الملايين إلى المدينة، واجهت السلطات صعوبات في فرض قواعد السلامة. أخبرني كبير المسؤولين الطبيين في هاريدوار، الدكتور شامبهو كومار جها، أن إدارة تلك الحشود الضخمة أصبحت \"عملية صعبة للغاية\" لأن الناس لم يأتوا بتقارير طبية تثبت عدم إصابتهم بكورونا من جهة، ولأنهم \"لا يستطيعون رد المتدينين الذين جاءوا من مسافات بعيدة مدفوعين بالإيمان من جهة أخرى\". وأضاف: \"لا يمكنك إعدام الناس لرغبتهم في حضور احتفال ديني، أليس كذلك؟\". وتابع موضحاً: \"كانت هناك إجراءات عمل موحدة من قبل الحكومة الاتحادية والمحكمة العليا وبذلنا قصارى جهدنا لتنفيذها\". وقال أنوب نوتيال، مؤسس مؤسسة فكرية مقرها أوتاراكهند، لبي بي سي: \"مع وجود حشود بهذا الحجم، بات من المستحيل تقريباً اتباع إجراءات العمل الموحدة. تبدو التعليمات جيدة جداً من الناحية النظرية، ولكن عملياً، من المستحيل تنفيذها\". ويقول نوتيال، الذي قام بجمع بيانات وزارة الصحة منذ أن سجلت الدولة أول حالة إصابة في 15 مارس/آذار 2020 ، إن ولاية أوتاراكهند، سجلت 557 حالة في الأسبوع الواقع بين 14 و 20 مارس/آذار، أي عندما بدأ الحجاج في الوصول بالضبط. وارتفعت الحالات بشكل سريع بعد ذلك، حيث سُجلت 38581 حالة بين 25 أبريل/نيسان والأول من مايو/أيار - الأسبوع الأخير من المهرجان. وأضاف: \"سيكون من الخطأ القول أن كل الحالات كانت بسبب المهرجان، لكن تلك الزيادة في العدد تزامنت مع بدء المهرجان\". سألت الدكتور كانت، عما إذا كان هناك أي شيء يمكن للهند فعله الآن لاحتواء الضرر الذي حدث جراء عملية السماح بالتجمع. فقال: \"أحدهم قال إن المصلين سيعتبرون فيروس كورونا (نعمة الله) وينشرونه. إنه لأمر مأساوي أن الزوار الدينيين قد حملوا العدوى ونشروها في كل مكان\". وأضاف: \"لا يمكنني التفكير في أي شيء يمكن القيام به الآن لتصحيح الوضع. لقد تُهنا في عرض البحر ولا يمكننا حتى العودة إلى بر الأمان. إنه أمر مأساوي للغاية. أدعو ربي أن تكون وطأة العدوى خفيفة ويجتازها الناس بسلام\".", "doc2": "ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਮੇਲਾ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ \"ਸੁਪਰ ਸਪ੍ਰੈਡਰ\" ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੇਸ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਕੋਰੋਨਾ ਪੌਜ਼ੀਟਿਵ ਰਿਪੋਰਟਾਂ, ਇੰਨਾਂ ਡਰਾਂ ਨੂੰ ਸੱਚ ਕਰਦੀਆਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸਭ ਲਾਗ਼ ਦੇ ਫ਼ੈਲਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜਦੋਂ 15 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਮਹੰਤ ਸ਼ੰਕਰ ਦਾਸ ਹਰਿਦੁਆਰ ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਆਏ ਤਾਂ ਦੇਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵੱਧ ਰਹੇ ਸਨ। ਕੁੰਭ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਮਹਿਜ਼ ਚਾਰ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ 80 ਸਾਲਾ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹਿੰਦੂ ਪੁਜਾਰੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਪੌਜ਼ੀਟਿਵ ਪਾਏ ਗਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੈਂਟ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਪਰ ਬਜਾਇ ਇਸ ਦੇ ਕਿ ਉਹ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣਾ ਸਮਾਨ ਪੈਕ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਰੇਲਗੱਡੀ ਰਾਹੀਂ 1000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਤਹਿ ਕਰਕੇ ਵਾਰਾਣਸੀ ਆ ਗਏ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪ ਬਾਰੇ 7 ਗੱਲਾਂ ਜੋ ਜਾਣਨੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ ਉਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੇਟਾ ਨਗੇਂਦਰਾ ਪਾਠਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਮਿਰਜ਼ਾਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚਲੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਤੱਕ ਦਾ 20 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਇੱਕੋ ਟੈਕਸੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਘਰ ਤੋਂ ਟੈਲੀਫ਼ੋਨ ਜ਼ਰੀਏ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਮਹੰਤ ਦਾਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਤੰਦਰੁਸਤ ਅਤੇ ਠੀਕ ਹਨ ਅਤੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਹੀ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਲਾਗ਼ ਨਹੀਂ ਲਗਾਈ, ਪਰ ਕੁਝ ਹੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਪਿੰਡ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ। ਪਾਠਕ ਜੋ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਠੀਕ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 15 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਖ਼ਾਰ ਅਤੇ ਖੰਘ੍ਹ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ 13 ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗ਼ ਲੱਗਣ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮਹੰਤ ਦਾਸ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਹੀਂ ਵੀ। ਪਰ ਸਿਹਤ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਵਹਾਰ ਗ਼ੈਰ-ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭੀੜ ਵਾਲੀ ਰੇਲ ਵਿੱਚ 'ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਟੈਕਸੀ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਕਈਆਂ ਤੱਕ ਵਾਇਰਸ ਫ਼ੈਲਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਐਪੀਡੇਮੀਓਲੋਜਿਸਟ ਡਾ. ਲਲਿਤ ਕਾਂਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਬੈਠੇ ਗੰਗਾ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਵਿੱਚ ਗਾਉਂਦੇ, ਬਗ਼ੈਰ ਮਾਸਕ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਿਆਪਕ ਫ਼ੈਲਾਅ ਲਈ ਆਦਰਸ਼ ਵਾਤਾਵਰਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮੰਦਰਾਂ ਅਤੇ ਚਰਚਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸਮੂਹਿਕ ਗਾਣ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁਪਰ-ਸਪ੍ਰੈਡਰ ਸਮਾਗਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।\" ਕੁੰਭ ਤੋਂ ਪਰਤਿਆਂ ਨੂੰ ਲੱਗੀ ਲਾਗ਼ ਅਧਿਕਾਰੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਰਿਦੁਆਰ ਵਿੱਚ 2,642 ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਕੋਰੋਨਾ ਪੌਜ਼ੀਟਿਵ ਪਾਏ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਚੋਟੀ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਗੁਆਂਢੀ ਸੂਬੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਖਿਲੇਸ਼ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਜਾ ਗਿਆਨਏਂਦਰ ਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਣੀ ਕੋਮਲ ਸ਼ਾਹ ਵੀ ਘਰ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਰੋਨਾ ਪੌਜ਼ੀਟਿਵ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ। ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸ਼ਰਵਣ ਰਾਠੌਰ ਦੀ ਕੁੰਭ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਮੁੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇੱਕੋ ਹਿੰਦੂ ਸਮੂਹ ਦੇ ਨੌ ਸਿੱਧ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾ ਦਿੱਤੀ। ਸੂਬਿਆਂ ਦੀ ਵਧੀ ਚਿੰਤਾ ਕੁੰਭ ਤੋਂ ਪਰਤਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਫ਼ੈਲਾਉਣ ਦੇ ਖ਼ਦਸ਼ੇ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ, ਫ਼ਿਕਰਮੰਦ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਕੁੰਭ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ 14 ਦਿਨ ਦਾ ਇਕਾਂਤਵਾਸ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਬਾਰੇ ਲੁਕਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕਈਆਂ ਨੇ ਕੁੰਭ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਆਰਟੀ-ਪੀਸੀਆਰ ਟੈਸਟ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਇੱਕ ਸੂਬਿਆਂ ਕੋਲ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਹਨ ਪਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੂਬੇ ਕੋਲ ਟੈਸਟਿੰਗ ਅਤੇ ਸਰੱਹਦ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ���ੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰਨ ਦਾ ਪੁਖ਼ਤਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 15 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੰਭ ਤੋਂ ਮੁੜਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਕੋਰੋਨਾ ਪੌਜ਼ੀਟਿਵ ਪਾਏ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੇਸ ਦੇ ਹਰ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚੋਂ ਆਈਆਂ: ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੁਣ ਕੁੰਭ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 22 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹਾਲੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ। ਡਾ. ਕਾਂਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਤਬਾਹਕੁੰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਨੰਬਰ ਅਸਲ ਤਸਵੀਰ ਦਾ ਮਹਿਜ਼ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਹਿੱਸਾ ਹੀ ਹਨ। ਭੀੜ ਵਾਲੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਬੱਸਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੂਹਾਂ ਦਾ ਲਾਗ਼ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਦਰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਪੱਖੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਬੇਝਿਜਕ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਾਮਲੇ ਵਧਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਕੁੰਭ ਮੇਲਾ ਵੀ ਹੈ।\" ਕੀ ਕੁੰਭ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ? ਮਹੰਤ ਦਾਸ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਨ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਮਾਮਲੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬੈੱਡਾਂ ਦੀ ਕਮੀ, ਮੈਡੀਕਲ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਮੁੜਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕੁੰਭ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦੇਣਾ ਬਿਹਤਰ ਨਹੀਂ ਸੀ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੁੱਛਿਆ, \"ਫ਼ਿਰ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਅਤੇ ਚੋਣ ਰੈਲੀਆਂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਕਿਵੇਂ ਸਹੀ ਸੀ? ਕਿਉਂ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਨੂੰ, ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕੱਤਰ ਹੋਣਾ ਗ਼ਲਤ ਸੀ?\" ਆਲੋਚਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਕੁੰਭ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੀ ਝਿਜਕ ਮਹੰਤ ਦਾਸ ਵਰਗੇ ਹਿੰਦੂ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਤਿੱਖ਼ੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਕਾਰਨ ਸੀ। ਪੁਜਾਰੀ, ਸਿੱਧ ਪੁਰਖ਼ ਅਤੇ ਸੰਨਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ ਜੋ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹਿੰਦੂ ਵੋਟਾਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਪ੍ਰੈਲ 12 ਨੂੰ ਮੇਲੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਜਦੋਂ 30 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੇ ਮੁਕਤੀ ਦਿਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਡੁਬਕੀ ਲਗਾਈ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 168,000 ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਕੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੋਰੋਨਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਾਲਾ ਦੂਜਾ ਦੇਸ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਮੁੱਖ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਾਧੂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁੰਭ ਦੀ ਭੀੜ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸਾਧੂ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕੁੰਭ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਕੀ ਸੀ ਸੰਭਾਵਨਾ? ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਰਿਦੁਆਰ ਵਿੱਚ 91 ਲੱਖ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੇ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ ਤੇ ਉਤਰਾਖੰਡ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵੱਲੋਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਰਮਿਆਨ ਕੁੰਭ ਮੇਲ��� ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਕੇ ਸੂਬਾ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਹੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਸਨ ਕਿ ਕੁੰਭ ਮੇਲਾ ਕਰਵਾਉਣਾ ਜੋਖ਼ਮਾਂ ਭਰਿਆ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਮਾਰਚ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਤੇ ਵੱਧ ਲਾਗ਼ ਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਵੇਰੀਐਂਟ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਕੜ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਗ਼ੈਰ ਮਾਸਕ ਦੇ ਇੱਕ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣਾ ਤਰਕ ਭਰਪੂਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ, ਤ੍ਰਿਵੇਂਦਰਾ ਸਿੰਘ ਰਾਵਤ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਹਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਜਲਦ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਇਸ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁੰਭ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਸਮਾਗਮ ਰੱਖਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਤਿਉਹਾਰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਬਲਕਿ ਹੋਰ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਸੀ ਕਿ ਤੰਦਰੁਸਤ ਲੋਕ ਹਰਿਦੁਆਰ ਆਉਣਗੇ ਅਤੇ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਇੰਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਲੈ ਜਾਣਗੇ।\" ਪਰ ਕੁੰਭ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੀ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਤੀਰਥ ਸਿੰਘ ਰਾਵਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਲੈ ਲਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ, \"ਮਾਂ ਗੰਗਾ ਦੀਆਂ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਉਥੇ ਕੋਈ ਵੀ ਕੋਰੋਨਾ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ\"। ਨਵੇਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਰੋਕਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ, ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਕੋਵਿਡ ਨੈਗੇਟਿਵ ਰਿਪੋਰਟ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਹੀ ਕਾਫ਼ੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਕਸਬੇ 'ਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਆਏ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਜਦੋ ਜਹਿਦ ਕੀਤੀ। ਕੋਰੋਨਾ ਪ੍ਰੋਟੋਕੌਲ ਲਾਗੂ ਕਰਵਾਉਣ ਸੀ ਔਖਾ ਹਰਿਦੁਆਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੈਡੀਕਲ ਅਫ਼ਸਰ ਡਾ. ਸ਼ੰਭੂ ਕੁਮਾਰ ਝਾਅ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭੀੜ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕ ਕੋਰੋਨਾ ਨੈਗੇਟਿਵ ਰਿਪੋਰਟ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਲਿਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਮੋੜ ਸਕਦੇ ਸੀ ਜੋ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਇੰਨਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕਰਕੇ ਆਏ ਸਨ। ਉਹ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ, \"ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਣ ਬਦਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੂਲੀ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਟੰਗ ਸਕਦੇ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ?\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਫ਼ੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਸਟੈਂਡਰਡ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਪ੍ਰੋਸੀਜਰ ਹੈ (ਐੱਸਓਪੀ) ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।\" ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਆਧਾਰਿਤ ਇੱਕ ਥਿੰਕ ਟੈਂਕ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਨੂਪ ਨੌਟਿਆਲ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਇੱਸ ਪੱਧਰ ਦੀ ਭੀੜ ਨਾਲ, ਐੱਸਓਪੀ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਤਕਰੀਬਨ ਅਸੰਭਵ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਗਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਅਸਭੰਵ ਹੈ।\" ਨੌਟਿਆਲ, ਜੋ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਸੂਬ�� ਵਿੱਚ 15 ਮਾਰਚ, 2020 ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਮਲਾ ਆਇਆ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਇਕੱਤਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ 14 ਮਾਰਚ ਤੋਂ 20 ਮਾਰਚ ਵਿੱਚਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 557 ਮਾਮਲੇ ਆਏ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਮਲੇ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ, 25 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ 1 ਮਈ ਦਰਮਿਆਨ ਦੇ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 38,581 ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜੋ ਕਿ ਕੁੰਭ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਹਫ਼ਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਗ਼ਲਤ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲੇ ਕੁੰਭ ਕਾਰਨ ਆਏ, ਪਰ ਫ਼ੈਲਾਅ ਤਿਓਹਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।\" ਮੈਂ ਡਾ. ਕਾਂਤ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਇਸ ਇਕੱਠ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇਣ ਨਾਲ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਣ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਹੈ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਕੁਝ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਵਾਂਗ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵਰਤਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਦੁੱਖਦਾਇਕ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਲੈ ਗਏ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚ ਸਕਦਾ ਜੋ ਹੁਣ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਸਾਡੀਆਂ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਨਿਕਲ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਬੰਦਰਗਾਹ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਤੱਕ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਬਹੁਤ, ਬਹੁਤ ਦੁਖ਼ਦ ਹੈ। ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਅਰਦਾਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਲਾਗ਼ ਦਰਮਿਆਨੀ ਸੀ ਅਤੇ ਲੋਕ ਉਸ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋ ਸਕਣ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/43578841", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43579068", "doc1": "وكادت ملالا، البالغة من العمر عشرين عاماً، أن تُقتل على يد عناصر طالبان في باكستان عام 2012، بسبب نشاطها في مجال حقوق الإنسان، خاصة الحملات التي كانت تقودها للدفاع عن حق الفتيات في التعليم. ومن المتوقع أن تعقد لقاءات مع رئيس الوزراء شهيد خاقان عباسي. وقال مسؤول لوكالة فرانس برس ان تفاصيل الرحلة تم ابقاؤها سرا \"بسبب حساسية الأمور\". وبث التلفزيون الباكستاني شريط فيديو ظهرت فيه مع والديها في مطار بينظير بوتو الدولي في اسلام اباد تحت حراسة مشددة. ومن المتوقع أن تستغرق الرحلة أربعة أيام ، وقد وصلت مع مسؤولين من مجموعة مؤسسة مالالا ، حسب تقرير لوسائل الإعلام المحلية. ولم يتأكد إذا ما كانت ستزور مسقط رأسها في سوات في شمال الريف الغربي خلال زيارتها. في الحادي عشر من عمرها فقط، بدأت يوسافزاي بكتابة مذكرات عن حياتها في ظل حكم طالبان لمراسل بي بي سي باللغة الأردية. وتم استهدافها في حافلة مدرسية في عمر 15 سنة، وقادتها قصتها إلى أن تصبح معروفة على المستوى الدولي. وكانت يوسفزاي قد نقلت عقب الحادث لتلقي العلاج في بريطانيا، التي تعيش فيها حاليا مع عائلتها. نقلت ملالا عقب الحادث لتلقي العلاج في بريطانيا، التي تعيش فيها حاليا مع عائلتها.", "doc2": "ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕਣ ਵਾਲੀ 20 ਸਾਲਾ ਯੂਸਫ਼ਜ਼ਈ 'ਤੇ 2012 ਵਿੱਚ ਹਮਲਾਵਰ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਮਾਰੀ ਗਈ। ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਮੁਹ��ੰਮ ਚਲਾਉਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹਿਦ ਖ਼ਾਕਨ ਅੱਬਾਸੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨਗੇ। ਏਐਫਪੀ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਮੁਤਾਬਕ 'ਸਵੰਦੇਨਸ਼ੀਲਤਾ' ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇਸ ਦੌਰੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਗੁਪਤ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸਮਾਲਾਬਦ ਵਿੱਚ ਹੋਟਲ ਦੇ ਬਾਹਰ ਮਲਾਲਾ ਯੂਸਫ਼ਜ਼ਈ ਗੱਡੀ 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਬਰੋਡਕਾਸਟ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਮਲਾਲਾ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਘੇਰੇ 'ਚ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਬੈਨਜ਼ੀਰ ਭੁੱਟੋ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਮਲਾਲਾ ਫੰਡ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਸਹਿਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਈ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਦੌਰੇ ਦੇ ਚਾਰ ਦਿਨ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਪੁਖਤਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਜੱਦੀ ਘਰ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਸਵਾਤ ਵਿੱਚ ਹੈ ਉੱਥੇ ਜਾਣਗੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਹੋਇਆ ਹਮਲਾ ਸਿਰਫ਼ 11 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮਲਾਲਾ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਉਰਦੂ ਲਈ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਹਕੂਮਤ ਹੇਠ ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕਿਵੇਂ ਹੈ। 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮਲਾਲਾ ਦੀ ਸਕੂਲ ਬੱਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸੁਰਖ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ। ਇਸ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ 'ਪਰੋ-ਵੈਸਟ' ਹੈ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾਵਾ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਲਾਲਾ ਲਗਾਤਾਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜ਼ਿਆਉੱਦੀਨ ਨਾਲ ਮਲਾਲਾ ਫੰਡ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤਾਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਕੁੜੀ ਬਿਨਾਂ ਡਰ ਦੇ ਸਿੱਖ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਉਹ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਬਣੀ ਸੀ। ਮਲਾਲਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰਕੁਨ ਕੈਲਾਸ਼ ਸਤਿਆਰਥੀ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਹੱਕ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਨਵਾਜ਼ਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਲਾਲਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਔਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹ ਰਹੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-43942784", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-43934004", "doc1": "تتمتع أفلام بوليوود بشعبية في الهند والعالم. لكن الكثير منهم يكتشف أنه كابوس وليس حلما. وأجرت راجيني فايدياناثان وبراتكشا غيليديال، مراسلتا بي بي سي في الهند، عددا من اللقاءات مع نجمات بوليوود اللاتي كشفن عن تعرضهن للتحرش الجنسي من قبل مخرجين ووكلاء الفنانين. ومنذ ست سنوات، أقنعت سوجاثا (وهو اسم مستعار) والدها الذي ينتهج منهجا محافظا بأن تتوجه من قريتها الصغيرة في الهند إلى بوليوود سعيا وراء الشهرة والثروة في مومباي. وكانت في التاسعة عشرة من عمرها في ذلك الوقت مع خبرة قليلة في التمثيل ودون أي علاقات في هذه المدينة الكبيرة، لكنها لم تجد صعوبة في التعرف على بعض الأشخاص الذين لم يبخلوا عليها بالنصيحة وإنارة الطريق أمامها لاقتحام عالم السينما. وكان أول عرض تلقته سوجاثا من أحد وكلاء اختيار الممثلين الذي دعاها إلى شقته، لكنها لم تر أن هناك شيئا غريبا في أن تذهب إليه لأن مثل هذه اللقاءات غالبا ما تنعقد في المنزل. لكن تفاصيل الحكاية بعد ذهابها إلى منزله كانت محزنة، إذ قالت سوجاثا لبي بي سي: \"لمس كل جزء في جسمي كما يحلو له، وأدخل يده في ثيابي، وعندما بدأ في إخراجها كنت قد تجمدت\". أوشا جادهاف تعتبر من الممثلات القلائل اللاتي تحدثن للإعلام عن تجارب تحرش جنسي في الوسط السينمائي في الهند وعندما طلبت منه أن يتوقف عن ذلك، أكد لها أن ليس لديها \"التوجه الصحيح\" للعمل في السينما. ولا يمكن لبي بي سي التحقق من هذه الرواية، لكن سوجاثا أخبرتنا أنها تعرضت للتحرش الجنسي في عدة مناسبات أثناء السعي إلى الحصول على أدوار سينمائية. وأضافت أنها توجهت إلى الشرطة في إحدى هذه المناسبات، لكن ضباط الشرطة تجاهلوا شكواها، مؤكدين أن \"العاملين في السينما يمكنهم أن يفعلوا ما يحلو لهم\". ويرى كثيرون أن اختيار الممثلين والممثلات للعب أدوار في السينما الهندية مقابل ممارسات جنسية من الأمور الشائعة في بوليوود. وتحدثت بي بي سي إلى عدد من الممثلات الشابات اللاتي أكدن تعرضهن لتعليقات نابية ومحاولات تحرش جنسي أثناء السعي للحصول على أدوار في الأفلام الهندية. وفضل هؤلاء عدم الكشف عن أسمائهن الحقيقية خشية التكذيب أو الانتقام منهن من قبل من تشير إليهم الروايات. تأمل رادهيكا أبتي، ممثلة هندية معروفة، أن تنطلق حملة لمكافحة التحرش الجنسي في قطاع السينما على غرار حركة \"أنا أيضا\" في هوليوود. أما أوشا جادهاف، فهي من الممثلات القليلات اللاتي تحدثن عن تعرضهن للتحرش الجنسي صراحة. ورغم أنها تعمل في السينما الهندية منذ حوالي عشر سنوات، تقول أوشا إنها لا تزال تتعرض للتحرش الجنسي حتى بعد حصولها على جائزة الدولة للسينما. وتأمل النجمة الهندية في أن تشجع روايتها عن تجارب التحرش الجنسي باقي الممثلات للانضمام إليها وإعلان ما تعرضن له من تجارب مشابهة. وقال أوشا إنها عندما دخلت إلى عالم بوليوود، أخبرها كثيرون بضرورة أن تمارس الجنس مع المخرجين والمنتجين، وبعضهم قال لها \"نحن نمنحك شيئا تريدينه، وعليك أن تعطينا شيئا في المقابل\". وأشارت إلى أن الممثلات الشابات لا يرون أمامهن خيارا آخر سوى الرضوخ لهذا الواقع، لكنها أكدت أنها رفضت جميع محاولات ابتزازها جنسيا، ما أدى إلى تعرضها لتهديدات من بعض المنتجين الذين هددها أحدهم بأنه لن يسمح لها بالمشاركة في فيلمه بعد رفضها محاولاته الجنسية معه. وقالت لبي بي سي: \"سبني وهددني بأنني لن أحصل على أدوار جيدة، وأنني لن أحقق أي شيء جيد، وأنني لن أصمد طويلا بهذا الشكل\". وقالت الممثلة الهندية المعروفة رادهيكا أبتي لبي بي سي إن \"القوة تلعب دورا كبيرا في هذه المناوشات الجنسية\". وأنهت أبتي حالة الصمت التي تحيط بالتحرش الجنسي بينما لا يزال الكثير من نجوم بوليوود عاجزين عن كسر حاجز الخوف والتحدث عن تجارب التحرش الجنسي. ولعبت أبتي دورا في فيلم بادمان الذي حقق نجاحا كبيرا في الفترة الأخيرة، إذ يحكي قصة رجل يصنع وسادات صحية رخيصة. ومن المعروف عن هذه النجمة الهندية أنها داعمة لحقوق المرأة في أفلامها وفي الواقع أيضا. وقالت نجمة بوليوود: \"بدأت في ال��ديث عن هذا الأمر على الملأ، وأتفهم، بل أتعاطف مع نساء كثيرات في المجال يعانين من خوف يمنعهن من الحديث عن هذه القضية\". وأكدت أن غياب نظام واضح للانضمام إلى العمل في بوليوود يسهل هذا النوع من الانتهاكات التي تستمر دون رقيب. لا يقتصر التعرض لممارسات التحرش على النساء في بوليود، إذ تعرض له النجم رانفير سينغ أيضا ويعتمد الحصول على أدوار في الأفلام الهندية بصفة أساسية على العلاقات الشخصية، والسلوك الاجتماعي أكثر من غيرها من العوامل مقارنة بهوليوود التي يوجد فيها عملية منظمة ورسمية لدخول عالم السينما الأمريكية عبر المدارس والمعاهد المتخصصة، علاوة على التمثيل في المسرح. وأعربت الممثلة الهندية عن أملها في أن تسير بوليوود على نهج هوليوود، وأن تنطلق حملة \"أنا أيضا\" المناهضة التحرش في بوليوود أيضا. لكنها رجحت أن ذلك لم يحدث إذا لم تتقدم الأسماء الكبيرة في السينما الهندية لدعم من يتعرضون لهذه الانتهاكات. وتطرقت أيضا إلى قصة كالكي كويتشلين، الممثلة الهندية الشابة التي تعرضت لانتهاكات جنسية وهي طفلة، معربة عن مشاطرتها الألم الناتج عن التجربة القاسية، مشجعة الممثلات اللاتي تعرضن لتجارب مماثلة على التحدث عنها صراحة. وقال أبتي: \"الناس لا يستمعون إليك وأنت نكرة، لكن إذا أصبحت نجما تتحول كلماتك إلى عناوين للأخبار\". وعبرت قضية التحرش الجنسي في قطاع السينما الهندية حدود بوليوود، إذ يوجد في الهند أكثر من مركز إقليمي لصناعة السينما بلغات محلية مختلفة والتي شهدت في الفترة الأخيرة إعلانا من بعض الممثلات عن تعرضهن للابتزاز الجنسي. وتعرت إحدى الممثلات في منطقة تيلوغو، جنوبي الهند، أمام مقر رابطة السينما احتجاجا على ممارسات أحد مسؤولي اختيار الممثلين. وتعرضت الممثلة الشابة للفصل من الرابطة بسبب ما قالت الرابطة إنه سعي للإثارة من أجل الشهرة ثم حظرت رابطة الفنانين في الولاية على هذه الممثلة الظهور في أي دور. لكن بعد تدخل الاتحاد الوطني لحقوق الإنسان، رُفع الحظر مع اتخاذ قرار بتشكيل لجنة للتحقيق في قضايا التحرش الجنسي في قطاع السينما في تيلوغو. أطلق الممثل الهندي فرهان أكتر حملة لمناهضة الاغتصاب والتمييز في الهند وقالت الممثلة سري ريدي، التي تعرت احتجاجا على تعرضها لانتهاكات جنسية في تيلوغو، لبي بي سي: \"عندما يطلب مني متخصصون في المجال أن أرسل إليهم صوري وأنا عارية، فلماذا لا أتعرى أمام الجميع\". وبدأ عدد من العاملين في صناعة السينما في ولاية كيرالا الهندية مساع لتأسيس كيان يطالب برعاية حقوق العاملين في القطاع، وذلك عقب أنباء عن اختطاف ممثلة وتعرضها للتحرش في سيارة. الرجال أيضا لا تقتصر ممارسات التحرش والانتهاكات الجنسية على النساء في الوسط السينمائي في الهند، إذ اعترف النجم السينمائي الهندي المعروف رانفير سينغ بتعرضه لمحاولة تحرش جنسي من قبل أحد مسؤولي اختيار الممثلين في مقابلة أجريت معه عام 2015. كما كشف الممثل فرهان أكتر عن أنه تعرض للتحرش أثناء العمل في السينما. وسينغ وأكتر نموذجان نادران بين نجوم السينما من الرجال الذين تحدثوا عما تعرضوا له من ابتزاز جنسي. وأطلق أكتر حملة \"مارد\"، أي رجال ضد الاغتصاب والتمييز، التي تسعى إلى الارتقاء بالوعي بالعنف الجنسي في البلاد، والتي تركز في عملها على المناطق الريفية والنائية في الهند. وأكد النجم السينمائي، الذي يقود هذه الحملة، أنه سوف يدعم النساء الع��ملات في بوليوود ويشجعهن على التحدث عن الانتهاكات الجنسية التي تعرضن لها. وأضاف: \"أثق في كلام النساء عندما يقولون إن هذه الظاهرة موجودة، وأعطيهم الثقة الكاملة\". وأكد أن حملة أنا أيضا أو Metoo# المناهضة للتحرش تعد خطوة على الطريق الصحيح، لكنه رجح أن الأوضاع \"لن تتغير إلا إذا بدأ النساء التحدث\". وقال إن \"الإحساس بالعار لا يزال يبث الخوف في القلوب\". مع ذلك، أكد أغلب من تحدثت إليهم بي بي سي في هذه القضية أن هذه الظاهرة لن تختفي إلا بعد استحداث طرق آمنة للإبلاغ عن هذه الانتهاكات، واعتراف كبار الأسماء في قطاع السينما الهندية بأن هناك مشكلة حقيقية يواجهها القطاع. وإلى أن يأتي هذا الوقت، يبقى التحرش والانتهاك الجنسيان قصة يريد القليل في بوليوود الحديث عنها.", "doc2": "ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਰਜਨੀ ਵੈਦਿਆਨਾਥਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਸ਼ਾ ਘਿਲੀਦਿਆਲ ਨੇ ਕਈ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜੋ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਕਾਸਟਿੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਏਜੰਟਾਂ ਵੱਲੋਂ ਜਿਨਸੀ ਸੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਛੇ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ, ਸੁਜਾਤਾ (ਨਕਲੀ ਨਾਂ) ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਨਿੱਕੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮੁੰਬਈ ਆਈ ਸੀ। ਉਹ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸਿਰਫ 19 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਕੋਲ ਨਾ ਹੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਤਜਰਬਾ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਸੀ। ਪਰ ਛੇਤੀ ਹੀ ਉਸਨੂੰ ਸੁਲਾਹਾਂ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਲੋਕ ਮਿਲ ਗਏ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਕਾਸਟਿੰਗ ਏਜੰਟ ਨੇ ਸੁਜਾਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਸੱਦਿਆ। ਸੁਜਾਤਾ ਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜੀਬ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਘਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣਾ ਆਮ ਹੈ। ਅੱਗੇ ਜੋ ਹੋਇਆ ਉਹ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਸੁਜਾਤਾ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਉਹ ਜਿੱਥੇ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਮੈਨੂੰ ਛੂਣ ਲੱਗਿਆ। ਮੇਰੀ ਪੋਸ਼ਾਕ ਅੰਦਰ ਹੱਥ ਪਾਇਆ। ਜਦ ਉਸਨੂੰ ਉਤਾਰਨ ਲੱਗਾ, ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਹੀ ਖੜ ਗਈ।'' ਜਦ ਸੁਜਾਤਾ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਰੁਕਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੁਜਾਤਾ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਗਲਤ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਸੁਜਾਤਾ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਬਾਰੇ ਯਕੀਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਪਰ ਸੁਜਾਤਾ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਕੰਮ ਲਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਵੀ ਗਈ ਪਰ ਪੁਲਿਸ ਅਫਸਰਾਂ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਫਿਲਮੀ ਲੋਕ ਜੋ ਚਾਹੇ ਉਹ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਡਰ ਸੁਜਾਤਾ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਉਸਦੀ ਪਛਾਣ ਲੁਕਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਡਰਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾੜਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਣ ਲਈ ਇਹ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਦੇ ਬਦਲੇ ਸੈਕਸ ਇੱਕ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਚਲਨ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਕਰੀਬ ਦਰਜਨ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ, ਇਸ ਡਰ ਨਾਲ ਕਿ ਉਨ੍ਹ���ਂ ਨੂੰ ਝੂਠਾ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਸ਼ਾ ਜਾਧਵ ਉਨ੍ਹਾਂ ਘੱਟ ਅਦਾਕਾਰਾਂ 'ਚੋਂ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਵਿੱਚ ਹੈ ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਆਫਰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫਿਲਮ ਐਵਾਰਡ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ। ਉਸਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਵੀ ਅੱਗੇ ਆ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੱਸਣਗੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦ ਉਹ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਆਈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਜਾਂ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸੌਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ।'' 'ਪੈਸੇ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਤਕਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ' ਉਸ਼ਾ ਮੁਤਾਬਕ ਕੁਝ ਨੌਜਵਾਨ ਕੁੜੀਆਂ ਕੋਲ ਹਾਂ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਉਸ਼ਾ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਰ ਵਾਰ ਅਜਿਹੇ ਆਫਰ ਠੁਕਰਾਏ ਹਨ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਧਮਕੀਆਂ ਵੀ ਦਿੱਤੀਆਂ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੈਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, ''ਉਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਵਧੀਆ ਰੋਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਗੇ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਵੀ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਇੰਨੀ ਤਾਕਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰਾ ਰਾਧਿਕਾ ਆਪਟੇ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਜਿੱਥੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਸਭ ਚੁੱਪ ਹਨ, ਰਾਧਿਕਾ ਨੇ ਬੋਲਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਵਿਖਾਈ ਹੈ। ਰਾਧਿਕਾ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ 'ਪੈਡਮੈਨ' ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਰਦ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸੈਨੇਟ੍ਰੀ ਪੈਡਜ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਨਸਕ੍ਰੀਨ ਅਤੇ ਆਫਸਕ੍ਰੀਨ, ਦੋਵੇਂ ਵਕਤ ਰਾਧਿਕਾ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬੋਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਸਮਝਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਔਰਤਾਂ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਡਰਦੀਆਂ ਹਨ।'' ਰਾਧਿਕਾ ਮੁਤਾਬਕ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਵਿੱਚ ਐਂਟ੍ਰੀ ਲਈ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਦੇ ਕੌਂਟੈਕਟਸ, ਸੋਸ਼ਲ ਵਰਤਾਰੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਦਿੱਖ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਅਦਾਕਾਰੀ ਲਈ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਸਟੇਜ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 'ਚੋਂ ਲੰਘਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।'' ਰਾਧਿਕਾ ਉਮੀਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਵਾਂਗ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਵੀ #MeToo ਮੁਹਿੰਮ ਹੋਵੇਗੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਵੱਡੇ ਨਾਂ ਪੀੜਤ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ। ਬਾਲੀਵੁੱਡ: ਡਰੀਮ ਗਰਲਜ਼ ਨੂੰ ਮਿਲੋ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਖਾਸ ਮੁਕਾਮ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਦਾਕਾਰਾ ਕਲਕੀ ਕੋਚਲਿਨ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਬਚਪਨ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, ''ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋ ਤਾਂ ਕੋਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੁਣਦਾ। ਜੇ ਇੱਕ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਬੋਲਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਅਖਬਾਰਾਂ ਦੀ ਹੈਡਲਾਈਨ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।'' ਪਰ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਸਿਰਫ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਖੇਤਰੀ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਦੀਆਂ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਵੀ ਹੁਣ ਬੋਲਣ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਤੇਲੁਗੂ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਅਦਾਕਾਰਾ ਨੇ 'ਕਾਸਟਿੰਗ ਕਾਊਚ' ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸਥਾਨਕ ਥਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਕੱਪੜੇ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੂੰ ਮਸ਼ਹੂਰੀਅਤ ਪਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਹਰਕਤ ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਲੋਕਲ ਆਰਟਿਸਟਸ ਅਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੇ ਉਸ 'ਤੇ ਬੈਨ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਅਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਕਮੇਟੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਸ੍ਰੀ ਰੈੱਡੀ ਨੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ, ''ਜੇ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਦੇ ਲੋਕ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਨੰਗੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਮੰਗਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਮੈਂ ਪਬਲਿਕ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਉਤਾਰ ਸਕਦੀ?'' ਇਸ ਅਦਾਕਾਰਾ ਨੇ ਕਿਉਂ ਲਾਹੇ ਸੜਕ 'ਤੇ ਕੱਪੜੇ? 'ਦਲਿਤਾਂ ਦੀ ਮੌਤ 'ਤੇ ਚੁੱਪੀ ਬੇਚੈਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ' ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਸਿਰਫ ਔਰਤਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਦਾਕਾਰ ਰਣਵੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀ 2015 ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ 'ਕਾਸਟਿੰਗ ਕਾਊਚ' ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਾਂ ਫਰਹਾਨ ਅਖਤਰ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬੋਲ ਚੁਕੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਸਥਾ 'ਮਰਦ' ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਖਿਲਾਫ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕਦੀ ਹੈ। ਫਰਹਾਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣਗੇ ਜੋ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅੱਗੇ ਆਉਣਗੀਆਂ। ਫਰਹਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਜਦ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਜਲਦ #Metoo ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਸਿਰਫ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਬੋਲਣ ਨਾਲ ਬਦਲਾਅ ਆਵੇਗਾ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਡਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।'' ਪਰ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਦਲਾਅ ਉਦੋਂ ਤਕ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਤਕ ਉਹ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ, ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੇਗਾ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2013/07/130725_spain_train_derailed_77_killed", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56614880", "doc1": "كان على متن القطار مئتان وعشرون راكبا. وخرج القطار - المؤلف من 13 عربة - عن القضبان قرب مدينة سانتياغو دي كومبوستيلا، خلال رحلته من مدريد إلى فيرول. وكان على متن القطار نحو مئتين وعشرين راكبا. ومن المقرر أن يزور رئيس الوزراء الأسباني، الذي ولد في مدينة سانتياغو دي كومبوستيلا، موقع الحادث اليوم. وقد ألغى المسؤولون المحليون الاحتفالات التي كان من المقرر بدؤها الخميس، والتي يتوجه الحجاج الكاثوليك خلالها إلى المدينة للاحتفال السنوي بالقديس جيمس. وقالت متحدثة باسم المحكمة العليا في منطقة جاليثيا الأسبانية الخميس إن 73 شخصا لقوا حتفهم في موقع الحادث، وإن أربعة فارقوا الحياة في المستشفى. وشددت المتحدثة على أن هذا الرقم مبدئي. والقضاة في أسبانيا مسؤولون عن تسجيل الوفيات. واظهرت صور من موقع الحادث جثثا منثورة بالقرب من العربات المحطمة، وفرق الطوارئ تبحث بين الأنقاض. ويقول محللون إنها أسوأ حادثة قطارات في إسبانيا منذ أربعة عقود. \"جحيم دانتي\" وأكد رئيس الحكومة الاقليمية البرتو نونيز فيخو حصيلة الضحايا، لكنه قال في لقاء مع راديو كادينا سير إنه من المبكر جدا الحديث عن ما تسبب فيه الحادث. كان القطار يضم ثلاث عشرة عربة. ونقلت عنه وكالة فرانس برس قوله \"ثمة جثث ملقاة على مسار السكة الحديد. إنه مشهد من جحيم دانتي\". وقالت إنها تميل إلى افتراض أن خروج القطار من السكة كان مجرد حادث، وليس عملا تخريبيا. وقال أحد المسؤولين \"نبتعد عن الافتراض أنه فعل تخريبي أو هجوم\". وعقد رئيس الوزراء الاسباني ماريانو راخوي اجتماع طوارئ لمجلس الوزراء في وقت متأخر الاربعاء. وقال في تغريدة على موقع تويتر\"أود أن أعبر عن تعاطفي وتضامني مع ضحايا حادث القطار المروع في سانتياغو\". وناشدت السلطات المحلية السكان للتبرع بالدم في مستشفيات المنطقة. وقال مسؤولون إن نحو 320 من عناصر الشرطة الوطنية الإسبانية قد نشروا في المنطقة إثر حادث خروج القطار عن سكته. مهرجان وقال توم باريج مراسل بي بي سي في مدريد إن الخميس يوم عطلة محلية في المنطقة، حيث يستعد العديد من الناس للاحتفال بمهرجان فيها. وكان من المتوقع تدفق الآلاف من الحجاج المسيحيين إلى سانتياغو دي كومبوستيلا لحضور المهرجان الكبير الذي يقام فيها احتفالا بذكرى القديس جيمس. وقد أعلن مجلس السياحة في المدينة إلغاء فعاليات المهرجان المقررة الخميس بسبب الحادث. وقال فرانسيسكو كامينو إن المنطقة كلها في حالة صدمة. وأضاف متحدثا لبي بي سي \"هذا مكان صغير ولا شيء يحدث هنا، لا شيء مهم أو تراجيدي\". وأكمل \"كنا نستعد للاحتفالات والآن استحال الأمر الى أسوأ حادث تحطم قطار منذ سنوات\".", "doc2": "ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਹ ਹਾਦਸਾ ਪੂਰਬੀ ਤਾਇਵਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਸੁਰੰਗ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਟਰੇਨ ਇੱਕ ਟਰੱਕ ਨੂੰ ਟੱਕਰ ਮਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੱਟੜੀ ਤੋਂ ਉਤਰ ਗਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਘਟਨਾ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਤਾਇਵਾਨ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਆਪਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਟੀਮ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੁਰੰਗ ਅੰਦਰ ਚਾਰ ਰੇਲ ਕੋਚ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਕਰੀਬ 200 ਲੋਕ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਚਾਰੇ ਰੇਲ ਕੋਚ ਇਸ ਹਾਦਸੇ 'ਚ 'ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੁਕਸਾਨੇ' ਗਏ ਹਨ। ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਟਰੇਨ ਤਾਇਵਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤਾਈਪੇ ਤੋਂ ਤਾਈਤੁੰਗ ਸ਼ਹਿਰ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਟਰੇਨ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰ ਵਧੇਰੇ ਯਾਤਰੀ ਤਾਇਵਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ 'ਟੌਂਬ ਸਵੀਪਿੰਗ ਫੈਸਟੀਵਲ' ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਚਾ�� ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰਾ ਰੇਲ ਹਾਦਸਾ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਹ ਹਾਦਸਾ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਵੇਰੇ ਕਰੀਬ 9 ਵਜੇ ਵਾਪਰਿਆ। ਸਥਨਕ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਤ ਮੈਨਟੇਨੈਂਸ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਇੱਕ ਟਰੱਕ ਦੇ ਰੇਲਵੇ ਟਰੈਕ 'ਤੇ ਆ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ। ਤਾਇਵਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਹੁਣ ਵੀ ਟਰੇਨ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਸਾਰਾ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤਾਇਵਾਨ ਦੇ ਆਵਾਜਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਬੀਤੇ ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰਾ ਰੇਲ ਹਾਦਸਾ ਹੈ। ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਸ ਮੁਤਾਬਕ, ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਇਹ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ, ਉਸ ਵੇਲੇ ਟਰੇਨ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 500 ਯਾਤਰੀ ਸਵਾਰ ਸਨ। 100 ਲੋਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢੇ ਗਏ ਘਟਨਾ ਕਾਰਨ ਰੇਲ ਦੇ ਅੱਠਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜ ਕੋਚਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਰੀਬ 100 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ, ਜਿਸ ਟਰੱਕ ਨਾਲ ਟਰੇਨ ਟਕਰਾਈ, ਉਹੀ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਟਰੱਕ ਫਿਸਲ ਕੇ ਟਰੇਨ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਤਾਇਵਾਨ ਦੀ ਜਿਸ ਪਹਾੜੀ 'ਤੇ ਇਹ ਟੇਰਨ ਹਾਦਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਤਾਇਵਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੈਲਾਨੀ ਥਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਤਾਇਵਾਨ ਵਿੱਚ ਟਰੇਨ ਹਾਦਸਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 18 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ 175 ਲੋਕ ਜਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਸਨ। ਆਵਾਜਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ, 1981 ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟਰੇਨ ਹਾਦਸਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 30 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਘਟਨਾ ਉਸ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। 'ਸੀਟਾਂ ਹੇਠ ਲੋਕ ਫਸੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਹਰ ਪਾਸੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਪਈਆਂ ਸਨ' ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬਚੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੇ ਯੂਡੀਐੱਨ ਤਾਇਵਾਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਅਸੀਂ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਤੋੜ ਕੇ ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੀ ਛੱਤ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਏ ਤਾਂ ਜੋ ਬਾਹਰ ਆ ਸਕੀਏ।\" ਇੱਕ ਹੋਰ ਬਚਾਈ ਗਈ ਔਰਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਂ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗ ਗਈ, ਮੇਰਾ ਸਿਰ ਪਾਟ ਗਿਆ ਤੇ ਖ਼ੂਨ ਵਗਣ ਲੱਗਾ।\" ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਬਚੀ ਇੱਕ 50 ਸਾਲਾ ਔਰਤ ਨੇ ਐਪਲ ਡੇਲੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਸੀਟਾਂ ਹੇਠ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੋਚ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਰਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਪਾਸੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਪਈਆਂ ਸਨ। ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਟਰੇਨ ਦੇ ਡਰਾਈਵਰ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43087307", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43095047", "doc1": "ويواجه ثلاثة من هؤلاء تهمة التآمر من أجل التزوير الالكتروني، بينما يتهم 5 آخرون بانتحال شخصيات وهمية. ووجه الاتهامات المحقق الخاص روبرت مولر، المكلف بالتحقيق في مزاعم تدخل الروس في الانتخابات الأمريكية. وطالت الاتهامات ثلاث شركات روسية أيضا، من بينها شركة أنترنت مقرها في سانت بطرسبرغ، التي وصفها تقرير الأف بي آي بأن هدفها الاستراتيجي كان \"زرع الفتنة في النظام السياسي الأمريكي، من بينها الانتخابات الرئاسية لعام 2016\". وأوضح مساعد المدعي العام، رود روزنستين، في مؤتمر صحفي، أنه \"ليس هناك أدلة على أن أمريكيين كانوا على علم بهذه النشاطات أو شاركوا فيها، كما لا دليل على أن هذه النشاطات أثرت على نتيجة الاانتخابات الرئاسية\". وقالت المتحدثة باسم البيت الأبيض أن الرئيس ترامب أُخطر بمحتوى التقرير في وقت سابق. وأكد الرئيس ترامب أن حملته الانتخابية \"لم ترتكب أي خطأ\" ولم تتعاون مع جهات روسية قبل الانتخابات. وأقر ترامب في تغريدة على تويتر بوجود حملة روسية للتأثير على الانتخابات ولكنه أوضح قائلا \"بدأت روسيا حملتها المناهضة للولايات المتحدة في 2014 قبل إعلان ترشحي بفترة طويلة. لم تتأثر نتيجة الانتخابات. لم ترتكب حملة ترامب أي مخالفات\". ما هي النتائج التي توصلت إليها التحقيقات؟ يقول التحقيق إن مواطنين روس : وأضاف التقرير أن هذه المجموعة كانت تقيس فاعلية نشاطاتها على الانترنت، وتغير استراتيجيتها لتحقيق أهدافها، وأن أعضاء المجموعة بدأوا يبحثون سبل التأثير في الانتخابات الرئاسية الأمريكية في عام 2014، وشرعوا في عملهم في عام 2016. روبرت مولر مكلف بالتحقيق في قضية تدخل الروس في الانتخابات الرئاسية وجاء في التقرير أيضا أن المتهمين نشروا معلومات مسيئة لهيلاري كلينتون، وأخرى للتقليل من شأن مرشحين آخرين مثل ماركو روبيو وتد كروز، ودعم بيرني ساندرز ثم بعدها دونالد ترامب. ماذا كان رد روسيا؟ قالت المتحدثة باسم وزارة الخارجية الروسية: \"13 مواطنا روسيا، حسب الخارجية الأمريكية، 13 شخصا ضد أجهزة أمن ميزانيتها مليارات الدولارات ضد وكالات التجسس ومكافحة التجسس، ضد أنظمة التكنولوجيا المتطورة؟ هذا أمر سخيف، نعم سخيف\". نفى أحد المتهمين في التقرير واسمه، إيفغيني بريغوزين، أي تلاعب في الانتخابات. ونقلت عنه وكالة ريا نوفوستي قوله \"إن الأمريكيين لهم حساسية مفرطة، وهو يرون ما يريدون أن يروه. وأنا أحترمهم كثيرا، ولا أشعر بغيظ أبدا لأنني في تلك القائمة\".", "doc2": "ਡਿਪਟੀ ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਰੋਡ ਰੋਸਨਸਟਾਇਨ ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਸੇ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕ 'ਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਨਹੀਂ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤਿੰਨ ਰੂਸੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਦੱਸੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਡਿਪਟੀ ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਰੋਡ ਰੋਸਨਸਟਾਇਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕ 'ਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਰੂਸ ਦੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਚੋਣਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਪਿਆ। ਕੀ ਹਨ ਇਲਜ਼ਾਮ? ਟਰੰਪ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਸਫਾਈ ਇਸ ਚਾਰਜ਼ਸ਼ੀਟ 'ਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਾਲ 2014 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਹੀ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਿ���ਿਆ, \"ਮੇਰੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਲੜ੍ਹਨ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੂਸ ਨੇ ਸਾਲ 2014 ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਤਿਆਰੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਇਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਟਰੰਪ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ ਕੋਈ ਗਲਤ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।\" ਜੈਨੀ ਪ੍ਰਗੋਸ਼ਿਨ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਕਰੀਬੀ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਰੂਸ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਰੂਸ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਮਾਰਿਆ ਜ਼ਾਖਾਰੋਵਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ 13 ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣਾ ਸੰਭਵ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਰੋੜਾਂ ਡਾਲਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦਾ ਬਜਟ ਹੈ। ਚਾਰਜ਼ਸ਼ੀਟ ਵਿੱਚ ਨਾਮਜ਼ਦ ਰੂਸ ਦੇ ਜੈਨੀ ਪ੍ਰਗੋਸ਼ਿਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਕਰੀਬੀ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕ ਬੇਹੱਦ ਤਰਕਹੀਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਓਹੀ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਜੋ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-39908608", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43189466", "doc1": "كان الرئيس الأمريكي دونالد ترامب قال في وقت سابق هذا الشهر، إنه \"سيتشرف\" بلقاء الرئيس الكوري كيم جونغ-أون وقال دبلوماسي كوري شمالي رفيع إن الحوار مع إدارة ترامب بات ممكنا في أعقاب إجتماع مع مسؤولين سابقين في الحكومة الأمريكية في النرويج. وكان الرئيس الأمريكي دونالد ترامب قال في وقت سابق هذا الشهر، إنه \"سيتشرف\" بلقاء الرئيس الكوري كيم جونغ-أون. وجاءت هذه التصريحات في أعقاب تصاعد التوترات بين البلدين بسبب برنامج كوريا الشمالية النووي والصاروخي البالستي. وقالت تشوي سون-هوي، موظفة مسؤولة عن الشؤون الأمريكية في الخارجية الكورية الشمالية، للصحفيين في بكين إنه سُينظر في موضوع المحادثات الثنائية بين بيونغيانغ وواشنطن. ويقول مراسل بي بي سي في كوريا الشمالية، ستيفن إيفانز، إنه قد يكون على كوريا الشمالية أن توافق، على الأقل، على مناقشة التخلي عن أسلحتها النووية أو الحد منها من أجل مشاركة الولايات المتحدة في هذه المحادثات. وأدلت تشوي، التي سبق أن شاركت في مفاوضات البرنامج النووي لبلادها، بهذا التصريح خلال توقفها في بكين في طريق عودتها إلى بلادها بعد اجتماع أوسلو. وكان ترامب قال سابقا إنه يريد حل أزمة كوريا الشمالية دبلوماسيا، ولكنه لم يستبعد احتمال قيام \"صراع كبير، كبير\" معها. حاملة الطائرات كارل فينسن والقطع الحربية التابعة للأسطول الثالث الأمريكي في المحيط الهادئ تتحرك في اتجاه شبه الجزيرة الكورية وقد حرصت كوريا الشمالية على إقامة عدد من الاستعراضات العسكرية فضلا عن تجارب إطلاق صواريخ لاستعراض قوتها في الأسابيع الأخيرة. وقد ردت الولايات المتحدة بإرسال سفن حربية إلى المنطقة ونصب نظام متقدم من الصواريخ الدفاعية في كوريا الجنوبية.", "doc2": "ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੇ ਵਿੰਟਰ ਓਲੰਪਿਕਸ ਦੀ ਕਲੋਜ਼ਿੰਗ ਸੈਰੇਮਨੀ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਆਈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀ�� ਦੇ ਇੱਕ ਜਨਰਲ ਕਿਮ ਯੋਂਗ ਚੋਲ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਤੋਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੇ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਇਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ ਕੁੜੀ ਇਵਾਂਕਾ ਟਰੰਪ ਵੀ ਪਹੁੰਚੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਵਫ਼ਦ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਸਬੰਧੀ ਅੱਗੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ 'ਤੇ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55621558", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55657217", "doc1": "وانضم عشرة نواب من الجمهوريين إلى الديمقراطيين في التصويت لصالح القرار، الذي جاء بنتيجة 232 صوتا مقابل 197. وبهذا، أصبح ترامب أول رئيس في تاريخ الولايات المتحدة يُعزل مرتين أو يتهمه البرلمان (الكونغرس) بارتكاب جرائم. وسيواجه الرئيس الجمهوري الآن محاكمة في مجلس الشيوخ. وإذا أُدين قد يُمنع من تولي المنصب مرة أخرى. لكنه لن يضطر إلى ترك البيت الأبيض قبل انتهاء فترة ولايته خلال أسبوع، إذ أن مجلس الشيوخ لن ينعقد في الوقت المناسب. مواضيع قد تهمك نهاية وسيغادر ترامب منصبه في 20 يناير/كانون الثاني، بعد هزيمته في الانتخابات في نوفمبر/تشرين الثاني الماضي أمام الديمقراطي جو بايدن. وصوت مجلس النواب، الذي يسيطر عليه الديمقراطيون، بعد عدة ساعات من النقاشات الحامية يوم الأربعاء. وحذر مكتب التحقيقات الفيدرالي من احتجاجات مسلحة محتملة، مخطط لها في العاصمة واشنطن وجميع عواصم الولايات الأمريكية الخمسين قبيل تنصيب بايدن رئيساً الأسبوع المقبل. وفي مقطع فيديو نُشر بعد انتهاء التصويت في مجلس النواب، دعا ترامب مناصريه إلى الحفاظ على السلمية، لكنه لم يشر إلى حقيقة أنه تم عزله. وقال بنبرة قاتمة وتصالحية: \"لا مكان للعنف والتخريب في بلدنا... لن يؤيد أي مناصر حقيقي لي العنف السياسي\". بماذا اتهم ترامب؟ تعتبر اتهامات العزل سياسية وليست جنائية. ولقد اتهم الكونغرس الرئيس بالتحريض على اقتحام مبنى الكابيتول بخطابه في 6 يناير/كانون الثاني أمام تجمع حاشد لأنصاره خارج البيت الأبيض. وحث أنصاره حينها على إسماع أصواتهم \"سلمياً ووطنياً\"، ولكنه حثهم أيضاً على \"القتال بقوة\" ضد الانتخابات التي قال لهم، من دون تقديم أي إثبات، إنها مزورة. وبعد تصريحات ترامب، اقتحم أنصاره مبنى الكابيتول، وهو ما أجبر المشرعين على تعليق التصديق على نتائج الانتخابات والاختباء. وأغلقت السلطات المبنى، وتوفي خمسة أشخاص جراء الأحداث. وذكر قرار المساءلة أنّ ترامب \"أصدر مراراً بيانات كاذبة تؤكد أن نتائج الانتخابات الرئاسية كانت مزورة ولا ينبغي قبولها\". ويقول إنه كرر بعد ذلك هذه الادعاءات و\"أدلى عن عمد بتصريحات للجمهور شجعت وأدت بعد ذلك إلى أعمال خارجة عن القانون في مبنى الكابيتول\"، وهو ما تسبب في أعمال عنف وخسائر في الأرواح. وأضاف: \"لقد عرّض الرئيس ترامب أمن الولايات المتحدة ومؤسساتها الحكومية للخطر الشديد، وهدد سلامة النظام الديمقراطي، وتدخل في الانتقال السلمي للسلطة، وعرّض المساواة بين الفروع الحكومية للخطر\". وصوّت 139 جمهورياً ضد قبول نتيجة انتخابات 2020 وهزيمة ترامب الأسبوع الماضي. ماذا قال المشرعون خلال المناقشة؟ اقتحام أنصار ترامب لمقر الكونغرس دفع مجلس النواب إلى المضي في إجراءات عزله أدلى المشرعون ببيانات معارضة وأخرى مؤيدة للقرار، وذلك في القاعة ذاتها التي اضطروا قبل أسبوع للاختباء تحت مقاعدها مرتدين أقنعة للوقاية من الغازات أثناء اقتحام المبنى. وقالت نانسي بيلوسي، رئيسة مجلس النواب الديمقراطية، في القاعة إن: \"رئيس الولايات المتحدة حرض على هذا التمرد المسلح ضد بلدنا المشترك\". وأضافت: \"يجب أن يرحل. إنه خطر واضح وقائم على الأمة التي نحبها جميعاً\". ووصف عضو الكونغرس الديمقراطي، جوليان كاسترو، ترامب بأنه \"أخطر رجل شغل المكتب البيضاوي على الإطلاق\". ولم يسع معظم الجمهوريين إلى الدفاع عن ترامب، وجادلوا بدلاً من ذلك بأنّ المساءلة قد التفت على جلسات الاستماع المتعارف عليها، ودعوا الديمقراطيين إلى التخلي عنها حفاظاً على الوحدة الوطنية. وقال كيفن مكارثي، كبير الجمهوريين في مجلس النواب، إن: \"عزل الرئيس في مثل هذا الإطار الزمني القصير سيكون خطأ\". وأضاف: \"هذا لا يعني أن الرئيس لم يرتكب أي خطأ. الرئيس يتحمل المسؤولية عن هجوم الأربعاء على الكونغرس من قبل مثيري الشغب الغوغائيين\". أما جيم جوردان، وهو نائب جمهوري من ولاية أوهايو، فاتهم الديمقراطيين بأنهم يبثون الفرقة في البلد من خلال اندفاعهم لتحقيق ثأر سياسي. وقال جوردان: \"الأمر يتعلق بالنيل من رئيس للولايات المتحدة\". وأضاف: \"كان الأمر دائماً يتعلق بالنيل من الرئيس، بغض النظر عن السبب. إنه هوس\". ومن بين أعضاء حزب الرئيس الذين صوتوا لعزله ليز تشيني، ثالث أكبر الأعضاء الجمهوريين في مجلس النواب. وقالت ممثلة ولاية وايومنغ، وهي ابنة نائب الرئيس السابق ديك تشيني، عن أعمال الشغب في الكابيتول: \"لم يكن هناك خيانة أكبر من ذلك من قبل رئيس\". ترامب يصنع التاريخ مرة أخرى أنتوني زوركر مراسل أمريكا الشمالية دخل دونالد ترامب التاريخ مرة أخرى، وهذه المرة كأول رئيس يتم عزله مرتين. قبل عام، عارض الحزب الجمهوري هذه الخطوة بشدة. أما هذه المرة، فأيّد عدد قليل من المحافظين هذه الخطوة. إنه انعكاس ليس فقط لخطورة اللحظة، ولكن أيضاً لتراجع تأثير الرئيس في الأيام الأخيرة من إدارته. وفي إطار نظام المساءلة، يعقد مجلس الشيوخ محاكمة لترامب، يبدو أنها ستمتد الآن إلى الأيام الأولى من رئاسة جو بايدن، وهو ما يخلق تحدياً آخر للرئيس الجديد. كما يضيف ذلك إلى النقاش القائم بالفعل بين الجمهوريين بشأن الاتجاه الذي يمضي فيه حزبهم خلال الأيام المقبلة. ويسير الحزب في طريق الانقسام في اتجاهين مختلفين للغاية. يقوم أحد الاتجاهين على الولاء للنوع السياسي الذي يشكله ترامب - والذي أنشأ ائتلافاً جديداً من الناخبين أوصل ترامب والحزب الجمهوري إلى البيت الأبيض والكونغرس في عام 2016، لكنه خسر كليهما في عام 2020. أما الاتجاه الآخر، فيحمل مستقبلا غير واضح بالنسبة للحزب - لكنه خالٍ من أسلوب ترامب الفريد من حيث الجرأة والخطاب والآراء المثيرة للجدل، والذي يعتقد حتى العديد من الجمهوريين الآن أنه ساهم في أعمال الشغب في الكابيتول الأسبوع الماضي. ماذا سيحدث لاحقا؟ سينتقل قرار المساءلة إلى مجلس الشيوخ، الذي سيعقد محاكمة لتحديد ما إذا كان الرئيس مذنبا. وهناك حاجة إلى أغلبية الثلثين لإدانة ترامب في مجلس الشيوخ، وهو ما يعني ضرورة تصويت 17 جمهورياً على الأقل مع الديمقراطيين في الغرفة العليا من البرلمان المنقسمة بالتساوي والمكونة من 100 مقعد. وأفادت صحيفة نيويورك تايمز يوم الثلاثاء بأن ما يصل إلى 20 من الجمهوريين في مجلس الشيوخ مستعدون لإدانة الرئيس. وفي حال إدانة مجلس الشيوخ لترامب، يمكن للمشرعين إجراء تصويت آخر لمنعه من الترشح لمنصب انتخابي مرة أخرى - وهو ما أشار إلى أنه يعتزم القيام به في عام 2024. لكن المحاكمة لن تقام قبل رحيل ترامب عن البيت الأبيض. فقد قال زعيم الجمهوريين في مجلس الشيوخ ميتش ماكونيل في بيان \"بموجب القواعد والإجراءات وسوابق مجلس الشيوخ الحاكمة للمساءلات الرئاسية، فإنه ببساطة لا توجد فرصة لاستكمال مساءلة عادلة أو جادة قبل أن يؤدي الرئيس المنتخب (جو) بايدن اليمين الأسبوع المقبل\". وقال إن الكونغرس سيخدم مصالح الأمة أكثر بالتركيز على تأمين انتقال آمن ومنظم للسلطة لإدارة بايدن المقبلة. وأشار ماكونيل أيضاً يوم الأربعاء إلى أنه لم يتخذ قراراً نهائياً بشأن تصويته، إذ قال: \"أنوي الاستماع إلى الحجج القانونية عند عرضها على مجلس الشيوخ\". ولم يتم الإطاحة بأي رئيس أمريكي من منصبه من خلال المساءلة. وعزل مجلس النواب ترامب في عام 2019 لكن مجلس الشيوخ برأه. وحصل هذا في السابق مع بيل كلينتون في عام 1998 وأندرو جونسون في عام 1868. العزل: الأساسيات ما هو العزل؟ العزل هو عندما يتهم رئيس بارتكاب جرائم وهو في منصبه. في هذه الحالة، يُتهم الرئيس ترامب بالتحريض على التمرد من خلال تشجيع أنصاره على اقتحام مبنى الكابيتول. هل يمكن إقالة ترامب من منصبه؟ الأغلبية البسيطة في مجلس النواب كافية لعزله - ولكن لإقالته من منصبه، يجب إدانته بهذه التهم من قبل مجلس الشيوخ، حيث لا يُضمن تأمين أغلبية الثلثين المطلوبة للإدانة. إذاً ماذا يعني ذلك؟ هذه هي المرة الثانية التي يتم فيها عزل ترامب، وعلى الرغم من أن المحاكمة يمكن أن تبدأ بعد انتهاء فترة ولايته، إلا أنّ الإدانة قد تعني منعه من تولي منصب عام مرة أخرى.", "doc2": "ਟਰੰਪ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਦੂਹਰੀ ਵਾਰ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦਾ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਰਿਪਬਲੀਕਨਾਂ ਨੇ ਡੇਮੋਕਰੇਟਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦਾ ਮਤਾ 197 ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 232 ਨਾਲ ਪਾਸ ਹੋਇਆ। ਟਰੰਪ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਦੂਸਰੀ ਵਾਰ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦਾ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਟਰੰਪ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੁਣ ਸੈਨੇਟ ਵਿੱਚ ਸੁਣਵਾਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਉੱਥੇ ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਲਜ਼ਮ ਕਰਾਰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਤਾਉਮਰ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਲੱਗ ਜਾਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਆਪਣਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੱਕ ਅਹੁਦੇ ਉੱਪਰ ਬਣੇ ਰਹਿਣਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇੰਨੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸੈਨੇਟ ਨਹੀਂ ਸੱਦੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਡੈਮੋਕਰੇਟ ਉਮੀਦਵਾਰ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਤੋਂ ਸ਼ਿਕਸਤ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਰੰਪ 20 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣਗੇ। ਕਾਂਗਰਸ ਵੱਲੋਂ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਟਵਿੱਟਰ ਹੈਂਡਲ ਉੱਪਰ ਸ਼ਾਂਤ ਅਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸੁਨੇਹੇ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਨੂੰ ਅਮਨ-ਕਾਨੂੰਨ ਕਾਇ�� ਰੱਖਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਸੱਚਾ ਹਮਾਇਤੀ ਸਿਆਸੀ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਟਰੰਪ ਪੱਖੀਆਂ ਦੇ ਕੈਪੀਟਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਆਣ ਵੜੇ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਫ਼ੈਲੀ ਅਫ਼ਰਾ-ਤਫ਼ਰੀ ਟਰੰਪ ਉੱਪਰ ਕੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸਨ? ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸਿਆਸੀ ਸਨ ਨਾ ਕਿ ਕ੍ਰਿਮੀਨਲ। ਕਾਂਗਰਸ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਛੇ ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭੀੜ ਨੂੰ ਕੈਪਟੀਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਉੱਪਰ ਚੜ੍ਹ ਆਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੂਰਬਕ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਸੁਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਤਿੱਖਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਨੂੰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਝੂਠ ਬੋਲ ਕਿ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲੋਂ ਚੁਰਾ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਮਾਇਤੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੈਪਟੀਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਜਾ ਵੜੇ ਜਦੋਂ ਉੱਥੇ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਤਾਈਦ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਸੀ। ਕੈਪੀਟਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਉੱਪਰ ਟਰੰਪ ਪੱਖੀਆਂ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਜਣਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਹੁਣ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦਾ ਆਰਟੀਕਲ ਸੈਨੇਟ ਕੋਲ ਜਾਵੇਗਾ,ਜੋ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਜੁਰਮ ਤੈਅ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰੇਗੀ। ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਇਮਪੀਚ ਕਰਨ ਲਈ ਦੋ ਤਿਆਹੀ ਵੋਟਾਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 17 ਰਿਪਲੀਕਨ ਸਾਂਸਦਾਂ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਸੌ ਸੀਟਾਂ ਵਾਲੇ ਉੱਪਰਲੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਸੌ ਸੀਟਾਂ ਹਨ ਜੋ ਲਗਭਗ ਬਰਾਬਰ ਵੰਡੀਆਂ ਹਨ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਲਗਭਗ 20 ਰਿਪਲੀਕਨ ਸਾਂਸਦ ਟਰੰਪ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੈਨੇਟ ਵੱਲੋਂ ਮੁਜਰਮ ਮੰਨ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਤਾ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਗਲੇ ਮਤੇ ਰਾਹੀਂ ਟਰੰਪ ਉੱਪਰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ ਉੱਪਰ ਰੋਕ ਲਾਉਣ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਟਰੰਪ ਐਲਾਨ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ 2024 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਸੁਣਵਾਈ ਟਰੰਪ ਦੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਕਾਰਜ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ। ਸੈਨੇਟ ਵਿੱਚ ਰਿਪਬਲਿਕਨਾਂ ਦੇ ਆਗੂ ਮਿਚ ਮੈਕੋਨਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਬਾਰੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰਖਦਿਆਂ ਇਹ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਚੁਣੇ ਗਏ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦੇ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਖ਼ਿਲਾਫ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸੁਣਵਾਈ ਮੁਕੰਮਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਦਨ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਨਾਲੋਂ ਸੱਤਾ ਦੇ ਸੁਖਾਵੇਂ ਟਰਾਂ���਼ਿਸ਼ਨ ਉੱਪਰ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-50685055", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-50687926", "doc1": "الآلاف احتجوا أمام قسم شرطة حيدر آباد بعد مقتل الطبيبة البيطرية، واتهموا الشرطة بالتقاعس وكان الرجال محتجزين لدى الشرطة، التي اصطحبتهم إلى موقع الجريمة في الساعات الأولى من يوم الجمعة. وذكرت الشرطة لبي بي سي أن أفرادها أطلقوا الرصاص على المتهمين أثناء محاولاتهم سرقة سلاح الضباط والهرب. وعُثر على بقايا جثة الفتاة المغتصبة، وهي طبيبة بيطرية، يوم الخميس الماضي، الأمر الذي أجج الغضب والاحتجاجات ضد \"تقاعس الشرطة\". وبعد مقتل المتهمين الأربعة، قالت والدة الطبيبة لبي بي سي إن \"العدالة قد تحققت\". مواضيع قد تهمك نهاية كما احتفل الجيران بإطلاق الألعاب النارية، وخرج الآلاف إلى الشوارع احتفاءً بتصرف الشرطة. ماذا حدث يوم الجمعة؟ قال مسؤول عن شرطة حيدر آباد لبي بي سي إن الشرطة اقتادت المتهمين إلى موقع الجريمة لإعادة تمثيلها. وأطلق أفراد الشرطة عليهم الرصاص عندما حاولوا سحب الأسلحة منهم والهرب. وأصيب اثنان من أفراد الشرطة في هذه المحاولة. وتعرضت الشرطة للكثير من الانتقادات إثر اغتصاب ومقتل الطبيبة البيطرية الشابة، إذ اتهمت أسرة الضحية السلطات بالتقاعس. والدة الضحية قالت إن العدالة تحققت رد فعل أسرة الضحية زارت مراسلة بي بي سي، ديبثي باثيني، أسرة الضحية في منزلها. ورأت الجيران يحتفلون بخبر مقتل المتهمين عن طريق إطلاق الألعاب النارية وتوزيع الحلوى. وقالت والدة الضحية: \"لا أعرف كيف أعبر بالكلمات عن سعادتي. أشعر بالسعادة والحزن في نفس الوقت لأن ابنتي لن تعود أبدا\". وأضافت: \"روح ابنتي في سكينة الآن، العدالة تحققت، لم أظن أبدا أن العدالة ستتحقق، ويجب ألاّ تمر أي فتاة بما حدث لابنتي\". وأوضحت أنها تريد أن تصبح القوانين ضد الاعتداء الجنسي والاغتصاب \"أكثر صرامة\"، قائلة: \"يجب أن يخاف الرجال من مجرد التحديق بامرأة خشية تعرضهم للعقاب\". وقالت شقيقة الضحية إن تصرف الشرطة \"لم يكن متوقعا على الإطلاق\". وأضافت: \"كنت أتوقع حدوث محاكمة، وأن تتحقق العدالة في ساحة القضاء. ما حدث لن يعيد شقيقتي للحياة، لكنه سبب للراحة. وبعد تصرف الشرطة هذا، سيفكر الناس مرتين قبل الإقدام على مثل هذه الجريمة\". الناس نثروا أوراق الورود على المكان الذي عُثر فيه على بقايا الضحية \"تحقيق العدالة\" احتفى مستخدمو مواقع التواصل الاجتماعي في الهند بنبأ مقتل المتهمين الأربعة. واعتبر الكثيرون على موقعي فيسبوك وتويتر أن تصرف الشرطة \"حقق العدالة\". ومن بين المحتفين كانت والدة طالبة ماتت بعد تعرضها لاغتصاب جماعي في العاصمة نيو دلهي عام 2012. وقالت الأم لإحدى وسائل الإعلام المحلية إنها \"شديدة السعادة بهذا العقاب. الشرطة قامت بعمل رائع\". وزار مراسل بي بي سي ساتيش بالا موقع الجريمة، وقال إن حوالي ألفي شخص تجمعوا، ما سبب زحاماً مرورياً شديدا. واصطفت السيارات على الطريق السريع، وأطلق المحتشدون هتافات في مدح الشرطة. وأغرقوهم بنثر أوراق الورود ووزعوا الحلوى. لكن قلة من الناس شككوا في رواية الشرطة عما حدث مع المتهمين الأربعة. الآلاف تجمعوا في موقع الحادث وأشادوا بالشرطة وقال براكاش سينغ، وهو شرطي متقاعد وأحد العاملين على إصلاح جهاز الشرطة، إن قتل المتهمين الأربعة \"كان يمكن تجنبه\". وأضاف في حواره مع بي بي سي: \"يجب اتخاذ تدابير احترازية أثناء نقل المتهمين للمحكمة أو إلى موقع الجريمة. يجب تأمينهم، وتقييد أيديهم، وتفتيشهم جيدا قبل خروجهم. فأي شيء قد يحدث إذا لم تكن الشرطة حريصة بشكلٍ كافٍ\". لكن سينغ قال إنه من السابق لأوانه \"الجزم بما إذا كانت الواقعة قتلاً متعمّدا\". وبعد أيام من وقوع جريمة القتل والاغتصاب، احتج الآلاف أمام مركز الشرطة في حيدر آباد، وطالبوا بإعدام المتهمين. وقالت جايا باشاشان، الممثلة السابقة وعضو الغرفة العليا في البرلمان الهندي مطلعَ الأسبوع إن المتهمين يجب أن \"يقتلوا من دون محاكمة\". وجاءت تعليقاتها أثناء مناقشة في البرلمان، إذ قالت: \"أعلم أن هذا التصرف قد يبدو قاسيا. لكن أمثال هؤلاء يجب أن يقتلوا علنا بلا محاكمة\". وأدان الكثير من النواب، من التيارات السياسية المختلفة، حادث الاغتصاب الجماعي والقتل. كما خرجت مظاهرات تأبين للضحية التي يحظر القانون الهندي ذكر اسمها.", "doc2": "ਪੁਲਿਸ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁਠਭੇੜ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ ਜਦਕਿ ਮੁਲਜ਼ਮ ਪੁਲਿਸ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਮਾਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਮਹਿਲਾ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸੜੀ ਹੋਈ ਲਾਸ਼ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਸੀਨ ਰੀਕ੍ਰਿਏਸ਼ਨ ਲਈ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸੇ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਪੁਲਿਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨੀ ਪਈ। ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਪੁਲਿਸ ਇਸ ਨੂੰ ਤੀਜਾ ਐਨਕਾਊਂਟਰ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਮਾਓਵਾਦੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਲ 2008 ਅਤੇ 2015 ਵਿਚ ਵੀ ਪੁਲਿਸ ਐਨਕਾਉਂਟਰ ਹੋਏ ਸਨ। ਸਾਲ 2008 ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੀ ਸਵੇਰ ਵਾਲੀ ਘਟਨਾ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮਾਨਤਾ ਹੈ: ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਐਨਕਾਊਂਟਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਹੀਆਂ ਇਹ 5 ਗੱਲਾਂ ‘...ਫਿਰ ਤਾਂ ਬੰਦੂਕ ਚੁੱਕੋ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਹੈ ਮਾਰੋ’ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਰੇਪ ਕਾਂਡ ਦੇ ਚਾਰੇ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ 2008 ਦੀ ਉਹ ਘਟਨਾ ਸਾਲ 2008 ਵਿਚ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਦੇ ਵਾਰੰਗਲ ਵਿਚ ਵੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੀਨ ਕ੍ਰਿਏਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਤੇਜ਼ਾਬ ਹਮਲੇ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਵੀ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਰੇ ਤਿੰਨੇ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੇ ਪੁਲਿਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਵਿਚ ਅਜਿਹੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨੀ ਪਈ ਸੀ। ਸਾਇਬਰਾਬਾਦ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਵੀਸੀ ਸੱਜਨਾਰ, ਜੋ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਕੇਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ ਉਸ ਵੇਲੇ ਵਾਰੰਗਲ ਦੇ ਐਸਪੀ ਹੋਇਆ ਕਰਦੇ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਸੀ ਕਿ ਸਨਸਨੀਖੇਜ਼ ਐਸਿਡ ਅਟੈਕ ਦੇ ਤਿੰਨੋਂ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੇ ਪੁਲਿਸ 'ਤੇ ਬੰਦੂਕ ਅਤੇ ਚਾਕੂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ 2008 ਦੇ ਐਸਿਡ ਅਟੈਕ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਤਿੰਨੋਂ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਥਾਂ 'ਤੇ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਘਟਨਾ ਦੌਰਾਨ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਲੁਕੋਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਮੁਲਜ਼ਮ ਮੋਟਰਸਾਈ��ਲ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਵਿਚ ਲੁਕਾਈ ਗਈ ਬੰਦੂਕ ਤੇ ਚਾਕੂ ਕੱਢ ਲਏ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਚਾਅ ਵਿਚ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਹ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਦਰਅਸਲ ਸਾਲ 2008 ਵਿਚ ਵਾਰੰਗਲ ਦੇ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਕਾਲਜ ਦੀਆਂ ਦੋ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਪੜ੍ਹਣ ਵਾਲੇ ਤਿੰਨ ਨੌਜਵਾਨਾਂ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ਾਬ ਸੁੱਟਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਸਨ। ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਦੋਵੇਂ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ ਕਿ ਪਿਆਰ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਠੁਕਰਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੇਜ਼ਾਬੀ ਹਮਲੇ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਪੀੜਤਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਦੀ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਸਵਾਲ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਮਾਮਲੇ ਅਤੇ 2008 ਵਿਚ ਹੋਏ ਐਨਕਾਊਂਟਰ ਵਿਚ ਕਈ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਐਨਕਾਊਂਟਰ ਲਈ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਸੱਜਨਾਰ ਨੂੰ ਹੀਰੋ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਨੂੰ ਦੇਣਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। 2008 ਵਾਲੇ ਐਨਕਾਊਂਟਰ ਵਿਚ ਵੀਸੀ ਸੱਜਨਾਰ ਖੁਦ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੀ। ਐਨਕਾਊਂਟਰ ਸਪੈਸ਼ਲਿਸਟ ਵੀਸੀ ਸੱਜਨਾਰ ਐਨਕਾਊਂਟਰ ਸਪੈਸ਼ਲਿਸਟ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਲ 1996 ਬੈਚ ਦੇ ਆਈਪੀਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀਸੀ ਸੱਜਨਾਰ ਅਣਵੰਡੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਕਈ ਅਹਿਮ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਹ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਦੇ ਵਾਰੰਗਲ ਅਤੇ ਮੈਦਕ ਦੇ ਐਸਪੀ ਵੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਫ਼ਿਲਹਾਲ ਉਹ ਸਾਇਬਰਾਬਾਦ ਦੇ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਹਨ। ਸਾਲ 2018 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਅਹੁਦਾ ਸਾਂਭਿਆ ਸੀ। ਮੇਦਕ ਦੇ ਐਸਪੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਫ਼ੀਮ ਤਸਕਰ ਦਾ ਐਨਕਾਊਂਟਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਸ 'ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਕਾਂਸਟੇਬਲ ਦੇ ਕਤਲ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਕਸਲੀ ਨੇਤਾ ਨਇਮੁਦੀਨ ਦੇ ਕਤਲ ਲਈ ਵੀ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਇਮੁਦੀਨ ਦਾ ਕਤਲ ਉਦੋਂ ਦਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਈਜੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਬ੍ਰਾਂਚ ਸੀ। ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦਾ ਦਖਲ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਐਨਕਾਊਂਟਰ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਦਖਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਚਾਰੇ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ 9 ਦਸੰਬਰ ਰਾਤ 8 ਵਜੇ ਤੱਕ ਸਾਂਭ ਕੇ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਣ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪੋਸਟ ਮਾਰਟਮ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਜਮਾ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦਾ ਇਹ ਹੁਕਮ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਪਾਈ ਗਈ ਪਟੀਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਐਨਕਾਊਂਟਰ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2014/06/140627_china_boat_sinks_near_disputed_islands", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42653370", "doc1": "وقالت وكالة شينخوا الصينية الرسمية للانباء إن خمسة من ركاب الزورق تم لنقاذهم، بينما تواصل القطع التابعة للبحرية الصينية البحث عن خمسة آخرين. وغرق الزورق قرب مجموعة من الجزر في بحر الصين الشرقي يطلق عليها الصينيون اسم جزر دياويو فيما يعرفها اليابانيون باسم سنكاكو. وكان تصادم بين زورقي دورية يابانيين وزورق صيد صيني في نفس المنطقة عام 2010 قد ادى الى اندلاع مواجهة دبلوماسية بين الطرفين. وقالت شينخوا إن الحادث الاخير وقع حوالي الساعة التاسعة من صباح الجمعة، ولم يعرف سببه الى الآن. مواضيع قد تهمك نهاية وارسلت اليابان طائرة وزورق دورية الى المنطقة التي غرق فيها الزورق الصيني. يذكر ان الجزر المتنازع عليها تقع على خطوط ملاحة حيوية، كما تتمتع المياه المحيطة بها بثروة سمكية غنية واحتياطات كبيرة من النفط والغاز. ويقول مراسلون إن الجزر تتمتع ايضا باهمية استراتيجية كبيرة خصوصا في ضوء التنافس المتصاعد بين الولايات المتحدة والصين من اجل السيادة العسكرية في منطقة شرق آسيا والمحيط الهاديء.", "doc2": "ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟਾਪੂਆਂ ਦੇ ਨੇੜਿਉਂ ਬੁੱਧਵਾਰ ਅਤੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਣਡੁੱਬੀ ਵੀ ਲੰਘੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਪਣਡੁੱਬੀ ਕਿਸ ਦੇਸ ਸੀ, ਇਹ ਫ਼ਿਲਹਾਲ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਿਰਜਨ ਸੇਨਕਾਕੁ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਜਾਪਾਨ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੈ ਪਰ ਚੀਨ ਵੀ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਉੱਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਮਦਦ ਰੋਕੀ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਸਹਿਯੋਗ ਕਿਸ-ਕਿਸ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਚੀਨ ਵਿੱਚ 10 ਸਾਲ ਲਈ ਵੀਜ਼ਾ? ਚੀਨ ਇਸ ਨੂੰ ਦਿਆਉ ਟਾਪੂ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਟਾਪੂ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲਗਾਤਾਰ ਤਣਾਅ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਟਾਪੂ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਖ਼ਾਸ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮੁੱਖ ਜਹਾਜ਼ਰਾਨੀ ਰੂਟ ਦੇ ਕੋਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਮੱਛੀ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਵੱਡੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭੰਡਾਰ ਹਨ। ਚੀਨ ਭੇਜਦਾ ਰਿਹੈ ਰੱਖਿਆ ਜਹਾਜ਼ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਮਾਈਕਲ ਬਰਿਸਟੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਇਸ ਟਾਪੂ ਦੇ ਕੋਲ ਲਗਾਤਾਰ ਰੱਖਿਆ ਜਹਾਜ਼ ਭੇਜਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਲੜਾਕੂ ਬੇੜਾ ਜਾਂ ਸੰਭਵ ਤੋਰ ਪਣਡੁੱਬੀ ਭੇਜਣ ਤੋਂ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਆਪਣੇ ਦਾਅਵੇ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦਾ ਵੱਡਾ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਟਾਪੂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਪਾਣੀ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਸਥਾਈ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ 11 ਵਜੇ ਲੰਘਿਆ। ਉਸੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਜਾਪਾਨੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੰਮੇਲਨ ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਸੇ ਦੇਸ ਦੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਸਮੁੰਦਰ ਲਾਗਲੇ ਪਾਣੀ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਉਸ ਦੇਸ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਨੂੰ ਤਲਬ ਕਰ ਕੇ ਮਾਮਲੇ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਦਰਜ ਕਰਾਈ। ਗਾਰੇ ਦੇ ਹੜ੍ਹ ਨਾਲ ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆ 'ਚ ਹਾਹਾਕਾਰ 'ਹਥਿਆਰਬੰਦਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਸਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿਓ' ਇਸ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਲੁ ਕਾਂਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਜਾਪਾਨੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਵੀ ਦੁਹਰਾਇਆ। ਸਾਲ 2012 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਇਹ ਵਿਵਾਦਗ੍ਰਸਤ ਟਾਪੂ ਖ਼ਰੀਦਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਗੜਦੇ ਚਲੇ ਗਏ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-57048179", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-57047653", "doc1": "تم العثور على الفطر العفني في التربة والنباتات والسماد والفواكه المتحللة وداخل العيادة الطبية، كان أخصائي الأذن والأنف والحنجرة يعمل بالفعل على فحص نفس المريضة الشابة المصابة بداء السكري. كان قد أدخل أنبوبا في أنفها ويعمل على إزالة الأنسجة المصابة بالفطر العفني، وهو نوع عدوى فطرية نادرة ولكنها خطيرة، وتؤثر هذه العدوى الشديدة الفتك على الأنف والعين وأحيانا الدماغ. وبعد أن ينتهي زميله أخصائي الأذن والأنف والحنجرة من عمله، سيجري الدكتور ناير عملية تستغرق 3 ساعات لإزالة عين تلك المريضة. وقال لي الدكتورة ناير: \"سأزيل عينها لإنقاذ حياتها، فهذه هي الطريقة التي يعمل بها هذا المرض\". مواضيع قد تهمك نهاية ومع تصاعد الموجة الثانية القاتلة من كوفيد 19 في الهند، أصبح الأطباء يُبلغون الآن عن سلسلة من الحالات التي تنطوي على عدوى نادرة، تسمى أيضا \"الفطر الأسود\" بين مرضى كوفيد 19 الذين هم في طور التعافي أو الذين تعافوا تماما. ما هو الفطر العفني؟ يعد الفطر العفني نوعا من عدوى نادرة جدا، ناجمة عن التعرض لعفن المخاط الذي يوجد عادة في التربة والنباتات والسماد الطبيعي والفواكه والخضروات المتحللة. ويقول الدكتور ناير، جراح العيون: \"إنه موجود في كل مكان ويوجد في التربة والهواء وحتى في أنف ومخاط الأشخاص الأصحاء\". وهو يؤثر على الجيوب الأنفية والمخ والرئتين ويمكن أن يهدد حياة المصابين بالسكري أو المصابين بنقص المناعة الشديد مثل مرضى السرطان أو المصابين بفيروس نقص المناعة المكتسبة \"الإيدز\". ويعتقد الدكتور أكشاي ناير، جراح العيون، أن داء الفطر العفني، الذي يبلغ معدل الوفيات الإجمالي في حالات الإصابة به 50 في المئة، قد يكون ناتجا عن استخدام مركبات الستيرويد (المنشطات)، وهي مركبات عضوية تستخدم كعلاج لإنقاذ حياة المرضى كوفيد 19 الذين تكون إصابتهم شديدة وخطيرة. لماذا العالم بأسره قلق بشأن جائحة كورونا التي تعصف بالهند؟ ما هي السلالة الهندية لفيروس كورونا وهل تجدي معها اللقاحات؟ هل تصبح الهند بؤرة تفشي فيروس كورونا المقبلة؟ وتقلل مركبات الستيرويد من الالتهاب في الرئتين بالنسبة لكوفيد 19، ويبدو أنها تساعد في وقف بعض الأضرار التي يمكن أن تحدث عندما يفرط جهاز المناعة في ردة فعله في مقاومة فيروس كورونا، لكن تلك المنشطات تقلل أيضا من المناعة وترفع مستويات السكر في الدم لدى مرضى السكري وغير المصابين بمرض كوفيد 19. ويُعتقد أن هذا التراجع في المناعة يمكن أن يؤدي إلى حالات الإصابة بالفطر العفني. المنشطات دواء أساسي لإنقاذ حياة مرضى كوفيد ويقول الدكتور ناير: \"يُقلل مرض السكري من دفاعات الجسم المناعية، ويؤدي فيروس كورونا إلى تفاقم الأمر، ومن ثم يكون عمل المنشطات (مركبات الستيرويد) التي تساعد في مقاومة كوفيد 19 أشبه بالوقود للنار\". ويضيف الدكتور ناير، الذي يعمل في 3 مستشفيات في مومباي وهي إحدى أكثر المدن تضررا في الموجة الثانية القاتلة التي تضرب الهند، قائلا إنه شاهد بالفعل حوالي 40 مريضا يعانون من العدوى الفطرية في أبريل/نيسان الماضي، وكان الكثيرون منهم من مرضى السكري وتعافوا من كوفيد 19 في المنزل، وكان لابد من استئصال العين من 11 مريضا منهم جراحيا. وبين ديسمبر/كانون الأول وفبراير/شباط الماضيين، أبلغ 6 فقط من زملائه في 5 مدن هندية، هي مومباي وبنغالور وحيدر أباد ودلهي وبون، عن 58 حالة إصابة بالفطر العفني، ولقد أصيب معظم المرضى بهذه العدوى بعد ما يتراوح بين 12 إلى 15 يوما من التعافي من كوفيد 19. وأبلغ مستشفى سيون المزدحم في مدينة مومباي الهندية عن 24 حالة إصابة بالعدوى الفطرية في الشهرين الماضيين بالمقارنة بـ 6 حالات سنويا في السابق، وذلك وفقا للدكتورة رينوكا برادو، رئيسة قسم الأذن والأنف والحنجرة بالمستشفى. وكان على 11 مريضا منهم أن يفقد عينه، وتوفي 6 منهم، ومعظم مرضاها هم من مرضى السكري في منتصف العمر والذين أصيبوا بالفطر العفني بعد أسبوعين من تعافيهم من كوفيد 19. وقالت الدكتورة رينوكا برادو لي: \"نحن نشهد بالفعل من حالتين إلى 3 حالات في الأسبوع هنا (في مستشفى سيون في مدينة مومباي) ، إنه كابوس داخل وباء\". هل كانت التجمعات الانتخابية سبباً في زيادة تفشي فيروس كورونا في الهند؟ ماذا نعرف عن السلالة الجديدة من كورونا التي ظهرت في الهند؟ و يروي الدكتور راغوراج هيغدي، وهو جراح عيون من مدينة بنغالورو الواقعة في جنوب الهند، قصة مماثلة حيث شاهد 19 حالة من داء الفطر العفني في الأسبوعين الماضيين ومعظم أولئك المرضى كانوا من الشباب. وقال الدكتور هيغدي: \"كان البعض مريضا لدرجة أننا لم نتمكن حتى من إجراء عملية جراحية لهم\". ويقول الأطباء في الهند إنهم فوجئوا بشدة وانتشار هذه العدوى الفطرية خلال الموجة الثانية مقارنة ببعض الحالات خلال الموجة الأولى التي وقعت في العام الماضي. ويقول الدكتور ناير، جراح العيون، إنه صادف ما لا يزيد عن 10 حالات في مومباي في العامين الماضيين، ويضيف قائلا: \"إن الوضع هذا العام شيء مختلف تماما\". وفي مدينة بنغالور التي تقع في جنوب الهند، لم يشهد الدكتور هيغدي أكثر من حالة أو حالتين سنويا خلال أكثر من عقد من الممارسة. مومباي هي واحدة من أكثر المدن تضررا في الموجة الثانية من كوفيد 19 في الهند ويتعرض المرضى الذين يعانون من عدوى فطرية عادة لأعراض منها انسداد ونزيف في الأنف، وتورم وألم في العين، وتدلى الجفون، وفقدان البصر في النهاية، ويمكن أن تكون هناك بقع سوداء من الجلد حول الأنف. ويقول الأطباء في الهند إن معظم مرضاهم يصلون متأخرين عندما يفقدون الرؤية بالفعل حيث يتعين على الأطباء إزالة العين جراحيا لمنع العدوى من الوصول إلى المخ. الهند تسجل أكثر من 4 آلاف حالة وفاة في يوم واحد جراء كورونا الهند تقرّ بوجود علاقة بين سلالة كورونا المتفشية لديها وارتفاع عدد الإصابات كما يقول الأطباء الهنود أيضا إن المرضى فقدوا بصرهم في كلتا العينين في بعض الحالات، وفي حالات نادرة يضطر الأطباء إلى استئصال عظم الفك جراحيا لمنع انتشار المرض. كما يجب على المرضى تلقي الحقن الوريدي المضاد للفطريات، والذي يكلف 3500 روبية (48 دولارا) للجرعة الواحدة يوميا لمدة تصل إلى 8 أسابيع، ذلك أن هذا الحقن الوريدي هو العقار الوحيد الفعال ضد داء الفطر العفني. ويقول الدكتور راهول باكسي، الطبيب المتخصص في داء السكري في مومباي، إن إحدى الطرق لوقف احتمال الإصابة بالعدوى الفطرية هي التأكد من تلقي مرضى كوفيد 19، سواء خلال العلاج أو بعد الشفاء، الجرعة المناسبة من المواد المنشطة؛ من حيث الكمية ومدة العلاج بها. ويضيف الدكتور راهول باكسي قائلا إنه عالج حوالي 800 مريض مصاب بمرض السكري من كوفيد 19 في العام الماضي، ولم يصب أي منهم بالعدوى الفطرية. وقال لي الدكتور باكسي: \"يجب أن يعتني الأطباء بمستويات السكر بعد خروج المرضى\". فيروس كورونا: هل السلالات الجديدة هي سبب تفشي الوباء في الهند؟ وقال مسؤول حكومي كبير: \" إنه \"لا يوجد تفشٍ كبير\". ومع ذلك، من الصعب تحديد سبب الإبلاغ عن العدد المتزايد من حالات الإصابة بالفطر العفني من جميع أنحاء البلاد. ويقول الدكتور هيغدي: \"يبدو أن سلالة الفيروس خبيثة، وتؤدي إلى ارتفاع نسبة السكر في الدم إلى مستويات عالية جدا، والغريب أن العدوى الفطرية تصيب الكثير من الشباب\". وكان أصغر مرضى الدكتور هيغدي الشهر الماضي شاب يبلغ من العمر 27 عاما، ولم يكن أصلا مصابا بالسكري. ويقول الدكتور هيغدي: \"اضطررنا إلى إجراء عملية جراحية له خلال الأسبوع الثاني من كوفيد 19 وإلى إزالة عينه، إنه أمر مدمر للغاية\".", "doc2": "ਮਿਊਕੋਰਮਾਇਕੋਸਿਸ ਚਾਹੇ ਆਮ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੈ ਜੋ ਨੱਕ, ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਕਦੇ ਕਦੇ ਦਿਮਾਗ ਉੱਪਰ ਵੀ ਅਸਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਇਸ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਖ, ਕੰਨ, ਗਲੇ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਰਜਰੀ ਲਈ ਨਾਲ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਨੱਕ ਵਿੱਚ ਟਿਊਬ ਪਾ ਕੇ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਮਿਊਕੋਰਮਾਇਕੋਸਿਸ ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਟਿਸ਼ੂ ਕੱਢੇ। ਮਿਊਕੋਰਮਾਇਕੋਸਿਸ ਚਾਹੇ ਆਮ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੈ ਜੋ ਨੱਕ, ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਕਦੇ ਕਦੇ ਦਿਮਾਗ ਉੱਪਰ ਵੀ ਅਸਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਡਾ਼ ਅਕਸ਼ੈ ਨੂੰ ਇਸ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਲਈ ਲਗਪਗ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਲੱਗਣਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਅੱਖ ਕੱਢਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਡਾ. ਅਕਸ਼ੈ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਇਸ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਅੱਖ ਕੱਢਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।\" ਭਾਰਤ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਕੋਵਿਡ-19 ਨੂੰ ਮਾਤ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਜਾਂ ਕੋਵਿਡ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਮਰੀਜ਼ ਇਸ ਬਲੈਕ ਫੰਗਸ ਨਾਲ ਵੀ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੀ ਹੈ ਮਿਊਕੋਰਮਾਇਕੋਸਿਸ? ਕੁਝ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਊਕੋਰਮਾਇਕੋਸਿਸ ਨੂੰ ਵਧਣ ਫੁੱਲਣ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-29 ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਟੀਰੌਇਡ ਦਵਾਈਆਂ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਇਹ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਕਣ ਮਿੱਟੀ, ਪੌਦੇ, ਖਾਦ ਅਤੇ ਸੜੇ ਗਲੇ ਫ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਡਾ. ਅਕਸ਼ੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਇਸ ਦੇ ਕਣ ਬਹੁਤ ਆਮ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਿੱਟੀ, ਹਵਾ ਅਤੇ ਕਦੇ ਕਦੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਨੱਕ ਅਤੇ ਬਲਗਮ ਵਿੱਚ ਵੀ।\" ਇਹ ਦਿਮ���ਗ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਉਪਰ ਅਸਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼, ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਏਡਜ਼ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਜਾਨਲੇਵਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਕੁਝ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਊਕੋਰਮਾਇਕੋਸਿਸ ਨੂੰ ਵਧਣ ਫੁੱਲਣ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਟੀਰੌਇਡ ਦਵਾਈਆਂ ਮਦਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਟੀਰੌਇਡ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਦੌਰਾਨ ਫੇਫੜਿਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਖੂਨ ਵਿਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਲੈਵਲ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਰੋਗਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਡਾ. ਅਕਸ਼ੈ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਤਿੰਨ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਪਰੈਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ 40 ਮਰੀਜ਼ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਡਾਈਬੀਟੀਜ਼ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਸਨ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾ ਨੂੰ ਮਾਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿਚੋਂ 11 ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਇਲਾਜ ਦੌਰਾਨ ਕੱਢਣੀਆਂ ਪਈਆਂ। ਦਸੰਬਰ ਅਤੇ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਡਾ. ਅਕਸ਼ੈ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਛੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਮੁੰਬਈ, ਬੰਗਲੌਰ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ 58 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕਈ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋਣ ਤੋਂ 12-15 ਦਿਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਆਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਸਿਓਨ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ 24 ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਈਐਨਟੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਮੁਖੀ ਡਾ. ਰੇਣੂਕਾ ਨੇ ਦਿੱਤੀ। ਡਾ. ਰੇਣੂਕਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 11 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਅੱਖ ਗਵਾਉਣੀ ਪਈ ਅਤੇ ਛੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। \"ਇੱਥੇ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਅਜਿਹੇ ਕੇਸ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਡਰਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।\" ਬੰਗਲੂਰੂ ਦੇ ਡਾ. ਰਘੂਰਾਜ ਹੇਗੜੇ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਹਨ ਅਤੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ 19 ਕੇਸ ਆਏ ਹਨ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਇੰਨੇ ਬਿਮਾਰ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਡਾਕਟਰ ਹੇਗੜੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਿਛਲੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇਸ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਨਹੀਂ ਆਏ ਹਨ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਲਹਿਰ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਪਹਿਲੀ ਲਹਿਰ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਡਾ਼ ਅਕਸ਼ੈ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਮੁੰਬਈ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇਸ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਇਸ ਸਾਲ ਹਾਲਾਤ ਕੁਝ ਹੋਰ ਨੇ।\" ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ’ਚ ਹੁੰਦਾ ਕੀ ਹੈ? ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਦੂਸਰੀ ਲਹਿਰ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਪਹਿਲੀ ਲਹਿਰ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨੱਕ ਵਿੱਚੋਂ ਖ਼ੂਨ, ਅੱਖ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਸੋਜ, ਧੁੰਦਲੀ ਧੁੰਦਲੀ ਨਿਗ੍ਹਾ, ਅੰਨ੍ਹਾਪਣ ਅਤੇ ਨੱਕ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਕਾਲੇ ਧੱਬੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਡਾਕਟਰਾਂ ਕੋਲ ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿਗ੍ਹਾ ਜਾ ਰਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅੱਖ ਕੱਢਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਅੱਖਾਂ ਵੀ ਕੱਢਣੀਆਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਦੇ ਜਬਾੜੇ ਕੱਢਣੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਅੱਗੇ ਨਾ ਫੈਲੇ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀਆਂ ਕੋਈ ਖਾਸ ਦਵਾਈਆਂ ਉਪਲੱਬਧ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ 3500 ਰੁਪਏ ਦਾ ਟੀਕਾ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਅੱਠ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤਕ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲਗਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਡਾ. ਰਾਹੁਲ ਬਖਸ਼ੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸਹੀ ਡੋਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਟੀਰੌਇਡ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 800 ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਇਕ ਸੀਨੀਅਰ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਫੰਗਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਬਹੁਤੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਉੱਪਰ ਨਹੀਂ ਫੈਲਿਆ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿ ਕਿਉਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚੋਂ ਇਸ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਡਾ਼ ਹੇਗੜੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸਟ੍ਰੇਨ ਖ਼ੂਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਲੈਵਲ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮਰੀਜ਼ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ 27 ਸਾਲਾ ਨੌਜਵਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਉਸ ਦੀ ਅੱਖ ਕੱਢਣੀ ਪਈ। ਇਹ ਕਾਫੀ ਦੁਖਦਾਈ ਸੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2012/12/121213_afghanistan_us_soldiers_bomb", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41676959", "doc1": "وزير الدفاع الأمريكي بانيتا زار القاعدة قبل الهجوم بساعات كما قتل مدنيان أفغانيان في الهجوم وأصيب 10 آخرون بينهم ثلاثة جنود أمريكيون. وكان وزير الدفاع الأمريكي ليون بانيتا قام بزيارة صباح الخميس إلى القاعدة ولم يتضح على الفور ما إذا كان الهجوم يستهدف وزير الدفاع. وقالت الشرطة المحلية إن سيارة مليئة بالمتفجرات انفجرت بالقرب من قافلة للناتو أثناء دخولها القاعدة العسكرية. وأعلنت حركة طالبان مسؤوليتها عن الهجوم في رسالة الكترونية أرسلتها إلى وكالة اسوشيتدبرس للأنباء. وكانت طالبان قد شنت هجوما الأسبوع الماضي على قاعدة للقوات الدولية في مطار جلال اباد شرقي أفغانستان أسفر عن مقتل خمسة أشخاص. اقرأ أيضا موضوعات ذات صلة", "doc2": "ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਬਾਰੂਦ ਨਾਲ ਭਰੇ ���ਰੱਕ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਅੱਡੇ ਦੇ ਗੇਟ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਕੇ ਧਮਾਕਾ ਕੀਤਾ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ 5 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫ਼ੌਜੀ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਜਦਕਿ 9 ਫ਼ੌਜੀ ਲਾਪਤਾ ਹਨ। ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ 10 ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਲਗਾਤਾਰ ਹਮਲੇ ਜਾਰੀ ਇਹ ਹਮਲਾ ਕੰਧਾਰ ਦੇ ਮੇਵਾਂਡ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਚਸ਼ਮੋ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ 'ਚ ਅਫ਼ਗਾਨ ਫ਼ੌਜੀਆਂ 'ਤੇ ਹੋਇਆ ਤੀਜਾ ਹਮਲਾ ਹੈ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਹੈ। ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਪੂਰਬੀ ਅਫ਼ਗਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਗਰਦੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵੱਲੋਂ ਪੁਲਿਸ ਸਿਖਲਾਈ ਸੈਂਟਰ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ । ਜਿਸ ਵਿੱਚ 41 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਸੇ ਦਿਨ ਗੁਆਂਢੀ ਸੂਬੇ ਗਜ਼ਨੀ 'ਚ ਇੱਕ ਕਾਰ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ 30 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-38803181", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56691409", "doc1": "لقد كان القيام بهذا الدور صعبا للغاية لأي شخص، ناهيك عن رجل كان ضابطاً بحرياً وصاحب آراء قوية بشأن طيف واسع من القضايا. بيد أن قوة شخصيته هي التي مكنته من الاضطلاع بمسؤولياته بمنتهى النجاح، وتقديم العون لزوجته في تأدية واجباتها الملكية. وبوصفه زوج الملكة، لم يكن للأمير فيليب وضع دستوري. لكن لم يكن هناك أحد أقرب إلى العرش، أو أكثر أهمية للملكة كما كان الأمير فيليب. ولد الأمير فيليب في العاشر من يونيو/ حزيران 1921 في جزيرة كورفو اليونانية. وتشير شهادة ميلاده إلى أنه ولد في الـ 28 من مايو/ أيار عام 1921، إذ لم تكن اليونان قد تبنت وقتها التقويم الميلادي بعد. نظام اسبارطي تعود أصول الأمير أندرو، والد الأمير فيليب، إلى الأسرتين الملكيتين اليونانية والدنماركية فهو الابن الأصغر لملك اليونان جورج الأول. أما والدته فهي الأميرة أليس، أميرة باتنبيرغ، وهي ابنة الأمير لويس، أمير باتنبيرغ، وشقيقة إيرل ماونتباتن، وابنة حفيدة الملكة فيكتوريا. بوصفه زوج الملكة، لم تكن للأمير فيليب مكانة دستورية بعد انقلاب عام 1922، أُبعد والده عن اليونان بقرار من محكمة ثورية. ونقلت سفينة حربية بريطانية أرسلها ابن عمه الثاني، ملك بريطانيا جورج الخامس، العائلة إلى فرنسا. وقضى الطفل فيليب معظم فترة الرحلة داخل مهد مؤقت صُنع من خشب صندوق لنقل البرتقال. كان فيليب الابن الأصغر والصبي الوحيد في الأسرة فكان محاطاً في طفولته بالرعاية والحنان. بدأ فيليب تعليمه في فرنسا، ولكن في سن السابعة، ذهب للعيش مع أقاربه من أسرة مونتباتن في انجلترا ودخل المدرسة الابتدائية في مقاطعة سَري. وبحلول ذلك الوقت تبين أن والدته تعاني من انفصام الشخصية ( شيزوفرينيا) ووضعت في أحد المصحات. ولم يكن لفيليب الصغير اتصال يذكر بوالدته خلال فترة طفولته. في عام 1933 أرسل إلى مدرسة \"شول شلوس سالم\" في جنوب ألمانيا، التي كانت تدار من قبل الرائد في مجال التعليم كورت هان. لكن في غضون أشهر، اضطر هان اليهودي إلى الفرار من القمع النازي. وانتقل إلى اسكتلندا حيث أسس مدرسة \"غوردونستون\"، والتي انتقل إليها فيليب بعد قضائه فصلين دراسيين فقط في ألمانيا. كان النظام الاسبارطي (نسبة إلى نظام التأهيل البدني والعسكري الصارم في مدينة اسبارطة القديمة) في غوردونستون الذي ينمي الاعتماد على الذات، بيئة مثالية لصبي في سن المراهقة، انفصل عن والديه، ويعاني من الوحدة إلى حد بعيد. الأمير فيليب في كلارنس هاوس الخدمة العسكرية ومع اقتراب نذر الحرب العالمية الثانية، قرر فيليب الالتحاق بالخدمة العسكرية. وأراد الانضمام إلى سلاح الجو الملكي، لكنه انتسب إلى البحرية إذ أن لأسرة والدته تاريخ حافل في البحرية، وأصبح طالباً في الكلية البحرية الملكية في دارتموث. وخلال وجوده هناك، أوكلت إليه مهمة مرافقة الأميرتين الشابتين، إليزابيث ومارغريت، أثناء قيام الملك جورج السادس والملكة إليزابيث بجولة في الكلية. وحسب شهود عيان، تباهى فيليب بنفسه كثيراً، وترك هذا اللقاء انطباعاً عميقاً لدى الأميرة إليزابيث التي كان عمرها 13 عاماً حينها. وسرعان ما برز فيليب في الكلية كطالب متميز وواعد وجاء في المرتبة الأولى بين زملائه في يناير/ كانون الثاني عام 1940 وشارك في العمليات العسكرية للمرة الأولى في المحيط الهندي. انتقل فيليب للعمل على متن السفينة الحربية \"فاليانت\" في أسطول البحر المتوسط، حيث ورد اسمه في البرقيات العسكرية من باب الإشادة بشجاعته وذلك لدوره في معركة \"كيب ماتابان\" عام 1941. وكان فيليب الضابط المسؤول عن كشافات السفينة، فلعب دوراً حاسماً في تلك المعركة الليلية. وبحلول أكتوبر/ تشرين الأول عام 1942، كان واحداً من أصغر الضباط في البحرية الملكية، يخدم على متن المدمرة \"والاس\". الخطبة وطوال هذه الفترة كان فيليب يتبادل مع الأميرة الشابة إليزابيث الرسائل، ووجهت له الدعوة لقضاء بعض الوقت مع الأسرة الملكية في عدة مناسبات. كان الأمير يهوى الطيران بعد واحدة من هذه الزيارات، وخلال عيد الميلاد عام 1943، وضعت إليزابيث صورة فيليب، وهو في زي البحرية الملكية على مكتبها. وتطورت العلاقة بينهما خلال وقت السلم، على الرغم من وجود معارضة من بعض رجال الحاشية، إذ وصفه أحدهم بأنه \"خشن وسيء التصرف\". لكن الأميرة الشابة كانت تحبه حباً جماً، وفي صيف عام 1946، طلب فيليب يدها من والدها للزواج. ومع ذلك، وقبل أن يتم الإعلان عن الخطوبة، كان على فيليب أن يحصل على جنسية جديدة ولقب جديد. وتخلى عن لقبه اليوناني، وأصبح مواطناً بريطانياً وأخذ اسم والدته الإنجليزي، مونتباتن. وقبل يوم واحد من مراسم الزواج، منحه الملك جورج السادس لقب صاحب السمو الملكي. وصبيحة الزفاف، خلع عليه ألقاب دوق إدنبره وإيرل ميريونيث وبارون غرينويش. وجرت مراسم الزواج في كنيسة وستمنستر آبي في 20 نوفمبر/ تشرين الثاني عام 1947. ووصف وينستون تشرشل، رئيس الوزراء السابق هذا الزفاف بأنه \"بريق ألوان \" في بريطانيا الكئيبة ما بعد الحرب. تقدير الواجب العام عاد فيليب إلى عمله في البحرية الملكية وأرسل إلى جزيرة مالطا حيث تمكن الزوجان للمرة الأولى من العيش مثل أي عائلة في القوات المسلحة. ولد ابنهما الأمير تشارلز في قصر باكينغهام عام 1948، بينما أبصرت ابنتهما الأميرة آن النور عام 1950. في عام 1952 انطلق الزوجان في جولة بدول الكومنولث نيابة عن الملك جورج السادس، والذي كان يعاني من سرطان الرئة، دون أن تعمل ابنته إليزابيث بذلك. لكن مشواره المهني كان على وشك الانتهاء. ومع تدهور صحة الملك جورج السادس، تعين على ابنته القيام ببعض الواجبات الملكية، وبالطبع يجب أن يكون زوجها بجانبها. وخرج فيليب في إجازة من البحرية في يوليو/تموز 1951، لكنه لم يعد إليها أبدا فعلياً. ولا يُعرف عن الأمير فيليب ندمه على أي شيء، لكنه أبدى أسفه لاحقا لعدم قدرته على استكمال مشواره المهني في البحرية. ويقول من عاصروه إنه كان قادرا، بكفاءته الشخصية، على الوصول إلى أعلى منصب في البحرية. وفي عام 1952، سافر الزوجان الملكيان في جولة لدول الكومنولث، كان مقررا أن يقوم بها الملك والملكة. اهتم الأمير بمشروع تطوير طائرة كونكورد الأسرع من الصوت تحديث النظام الملكي علم الأمير فيليب أثناء وجوده مع الملكة إليزابيث في صالة للألعاب في كينيا في فبراير/ شباط 1952 بموت الملك بجلطة قلبية. وكان على فيليب في هذا الوقت إخبار زوجته بأنها أصبحت \"ملكة البلاد\". وفيما بعد وصف صديق لفيليب ذلك الموقف بقوله: \"بدا كأنه يحمل نصف العالم على كاهله\" وكان من بين أسباب ذلك معرفته بأنه لن يستطيع أن يستكمل مشواره المهني في البحرية. ومع تولي الملكة عرش بريطانيا، كان على الأمير فيليب أن يخلق لنفسه دوراً جديداً ولكن ذلك أثار تساؤلات حول ماهية هذا الدور. ومع اقتراب حفل التنصيب، صدر مرسوم ملكي يفيد بأن الأمير له الأسبقية بعد الملكة في كل المناسبات دون تحديد وضع خاص له في الدستور. بيد أن الأمير فيليب كان لديه الكثير من الأفكار لتحديث النظام الملكي لكن أفكاره اصطدمت بمعارضة عدد من الحرس القديم بالبلاط الملكي. ضربة قاسية ووجه فيليب كثيراً من طاقاته للعمل الاجتماعي، بالإضافه إلى لقاء أصدقائه أسبوعياً في غرفة فوق أحد المطاعم بحي سوهو الشهير في لندن. وزاد ظهور دوق إدنبرة في المطاعم والملاهي الليلية، وانتشرت صوره مع المشاهير. وكانت العائلة هي المجال الذي مارس فيه فيليب كافة سلطاته، رغم أنه خسر معركة حمل أبنائه اسمه. وكان قرار الملكة بأن تحمل الأسرة لقب ويندسور بدلاً من لقبه \"ماونتباتن\" ضربة قاسية. وبدا الأمير فيليب صارما وغير عاطفي في صورته كأب. وبحسب كاتب السيرة الذاتية للأمير تشارلز، جوناثان ديمبلبي، كثيرا ما بكى ولي العهد في صباه بسبب الواجبات العامة التي ألقاها عليه والده، ولم تكن العلاقة بين الأب وابنه الأكبر سلسة. قوة الشخصية وأصر الأمير فيليب على أن يلتحق الأمير تشارلز بمدرسته القديمة \"غوردونستون\" حيث كان يعتقد أن النظام الصارم الذي تتبعه المدرسة قد يساعد الأمير الصغير في تجاوز طبيعته الخجولة. لكن الأمير الصغير كره المدرسة، وكان يعاني من الوحدة والحنين إلى المنزل إضافة إلى تعرضه للمضايقة. وعندما اشتكى تشارلز من المدرسة، كان الأمير فيليب حازما في التعامل مع الأمر، وعكس سلوكه جلده وطبيعته القوية حيث عاش أحيانا وحيدا في طفولته، وأجبر منذ صغره على الاعتماد على نفسه. وكانت رفاهية الشباب من أهم الأمور التي شغلت الأمير فيليب. وترجم هذا الاهتمام في عام 1956، عندما بدأ برنامجه الذي حقق نجاحاً مدوياً بإطلاق \"جائزة دوق إدنبره\". فخلال ذلك العام، مكّن البرنامج نحو 6 ملايين شاب من الأصحاء و ذوي الاحتياجات الخاصة بين سن 15 و 25 عاما من التعبير عن قدراتهم الجسدية والعاطفية والعقلية من خلال القيام بمجموعة من الأنشطة لدعم العمل الجماعي والحفاظ على الطبيعة واحترامها. في حياته العائلية كان الأمير فيليب أبا صارما وقال الأمير فيليب لبي بي سي في هذا الصدد \"إذا استطعت أن تدفع الشباب إلى النجاح في مساحة من النشاط، فإن هذا الإحساس بالنجاح سيشمل الآخرين على نطاق واسع\". وخلال حياته، كرس الأمير فيليب كثيراً من وقته لهذا البرنامج والاهتمام بتفاصيل العمل اليومية بالمنظمة. \"حس أخلاقي\" ولطالما كان الأمير فيليب مدافعاً متحمساً عن الحياة البرية وقضايا البيئة رغم أن إطلاقه النار على نمر أثناء رحلة برية في الهند عام 1961 قد أحدث ضجة كبيرة وجاء نشر صورة النمر في شكل غنيمة ليجعل الموقف أكثر سوءاً. ولكن الأمير فيليب كرس الكثير من نفوذه المؤثر وحيويته لدعم الصندوق العالمي للحياة البرية وتولى لاحقا منصب أول رئيس للمنظمة العالمية للطبيعة، التي حلت مكان الصندوق. وقال في لقاء مع بي بي سي: \"إنه من المدهش أن يكون لدينا هذا التنوع على كوكبنا، كل يعتمد على الآخر\". وأضاف: \"إذا كان للإنسان القدرة على اتخاذ قرارات بشأن قتل الحيوانات أو الحفاظ عليها ( الانقراض أو البقاء)، فلماذا لا يمارس سلطته تلك بنوع من الوازع الأخلاقي، لماذا نتسبب بانقراض كائن إذا لم نكن مضطرين لفعل ذلك\". لكن تعليقات أخرى له عن صيد طائر الطهيوج (نوع من الدجاج البري) أغضبت المدافعين عن البيئة. إذ قال الأمير فيليب: \"إذا كان أحد الأنواع مرتبطا برياضة الصيد، ستكون حريصاً على الحفاظ عليه لأنك تريده أن يكون موجودا العام القادم، تماما كما المزارع. أنت تريد حصاده في موسمه، لا القضاء عليه\". صراحة وكان الأمير دائماً موضع إشادة نظراً لما أبداه من التزام بالحفاظ على الغابات والقيام بحملات ضد الصيد الجائر في المحيطات. كما أبدى الأمير فيليب اهتماما أيضا بالصناعة، وزيارة المصانع حتى أصبح راعيا للجمعية الصناعية المعروفة حاليا بمنظمة العمل. وفي عام 1961، واجه الدوق فيليب مجموعة من رجال الصناعة صراحة ودعاهم بلهجة قاسية إلى التوقف عن تضييع الوقت والانطلاق في العمل. وكانت صراحة الأمير فيليب سبباً في تعرضه للانتقاد بشأن سوء تقديره لبعض المواقف، وبعض الملاحظات التي يبديها، خاصة في المحافل الدولية، كما حدث في زيارة رسمية كان يصحب فيها الملكة إلى الصين في 1986 وأثارت تعليقاته حول \"شكل عيون الصينين\" لغطاً كبيراً. وتلقفت الصحف المعنية بأخبار المشاهير هذه الواقعة، رغم أنها لم تُثر الكثير من الإهتمام في الصين. وفي زيارة إلى أستراليا عام 2002، سأل أحد رجال الأعمال من السكان الأصليين إن كانوا \"ما زالوا يقذفون بعضهم البعض بالرماح\". خلافات وعلى الرغم من الانتقادات الشديدة التي واجهها في بعض الأوساط بشأن مثل هذه التصريحات، إلا أن آخرين رأوا أن ذلك كان يعكس الشخصية العنيدة للأمير ورفضه الخضوع لمعايير السياسة في الصواب والخطأ. وبالفعل يرى الكثيرون أن بعض \"مزاحه\" ليس أكثر من محاولة للتخفيف من الأجواء الرسمية للناس. كان الأمير مهتما بالعلوم إلى حد بعيد التحمس للرياضة ظل فيليب دائماً متحمساً للرياضة. فكان يمارس الإبحار ولعب الكريكيت والبولو وتميز في قيادة العربات التي تجرها الخيول وتولى رئاسة الاتحاد الدولي للفروسية لعدة أعوام. وبرز التوتر في علاقته بالأمير تشارلز عندما نشرت السيرة الذاتية لابنه الأكبر، وجاء فيها أنه دفع تشارلز للزواج من الأميرة ديانا. ولكن فيليب كان مهموما أكثر من المتوقع عندما تفكك زواج ثلاثة من أبنائه الأربعة. وأخذ فيليب زمام المبادرة في محاولة فهم المشكلات التي تترتب على الزواج داخل العائلة الملكية مستعيدا ذكرياته مع هذه التجربة. لكنه رفض دائماً التحدث مع وسائل الإعلام حول هذه الأمور، وقال لإحدى الصحف في عام 1994 إنه لم يفعل ذلك من قبل، ولن يفعله الآن. الحج وكان الأمير كثير الأسفار سواء في رحلات ملكية أو تلك التي تتطلبها مناصبه المتعددة. ولم يحل تقدمه في العمر بينه وبين أسفاره، إذ استمر في السفر لصالح صندوق الحياة البرية أو في الزيارات الرسمية مع الملكة. وزار فيليب القدس في عام 1994 لزيارة قبر والدته التي طلبت أن تُدفن بالمدينة القديمة. وكان له موقف حاد آخر في الذكرى الخمسين للانتصار على اليابان عام 1995. وفي وقت الحرب، كان الأمير فيليب على متن مدمرة بريطانية على خليج طوكيو عندما استسلم اليابانيون. وفي ذكرى يوم الاستسلام، انضم إلى مجموعة من المحاربين القدامى في حملة الشرق الأقصى في عرض عسكري أمام الملكة. نبرة دافئة كما أبدى الأمير تعاطفه مع من كانوا مسجونين لدى اليابانيين الذين عبروا عن عدم قدرتهم على تجاوز ما حدث لهم أو الصفح عنه. وخفتت حدة طبعه في سنوات لاحقة، ربما بسبب رد الفعل الشعبي العدائي تجاه العائلة المالكة بعد وفاة الأميرة ديانا. وفي عام 2007، نُشرت خطابات بين الأمير فيليب والأميرة ديانا في محاولة لدحض الادعاءات بسوء معاملته لزوجة ابنه. وخاطبت الأميرة ديانا الأمير فيليب بـ \"أبي العزيز\"، ما يظهر أنه كان مصدرا كبيرا لدعمها، والذي تجلى في عباراتها الدافئة في خطاباتها له. وكان محمد الفايد، والد دودي (عماد) رفيقها عند وفاتها، قد أشار إلى أن الأميرة قُتلت بأمر من الأمير فيليب، الزعم الذي نفاه بشده تقرير محققي الطب الشرعي. لقد كان الأمير فيليب، دوق إدنبرة، صاحب إرادة صلبة وشخصية مستقلة، وجد نفسه في قلب المجتمع البريطاني. \"هذا هو أسلوبي\" كان الأمير فيليب قائدا بالفطرة، لكن دوره وموقعه أجبراه على أن يكون في المركز الثاني دائما. رجل ذو طبع حاد لم يتناسب في الكثير من الأحيان مع حساسية موقعه. وقال في حوار مع بي بي سي: \"فعلت ما رأيت أنه الأصلح. لا يمكنني فجأة تغيير طريقتي في التصرف. لا يمكنني تغيير اهتماماتي أو ردود فعلي. هذا هو أسلوبي\". وأثنى رئيس الوزراء السابق، ديفيد كاميرون، على هذه الخصال عند تهنئته للأمير في عيد ميلاده التسعين في يونيو/حزيران 2011. وقال كاميرون: \"دائما ما أنجز الأمور بطريقته الخاصة التي لا يحاكيها أحد، وبأسلوب متواضع وجاد وجده الشعب البريطاني، كما أعتقد، محببا\". التقاعد وأعلن الأمير فيليب عن تقاعده واعتزاله الحياة العامة في أغسطس/ آب 2017 بعد عقود من مشاركة الملكة في جل مناسبات ظهورها، بجانب المناسبات الخاصة بالجمعيات الخيرية والمنظمات التي رعاها. وبلغ عدد المناسبات والأنشطة الرسمية التي شارك فيها وحده 22,219 منذ عام 1952، حسب سجلات قصر باكنغهام. وأعربت رئيسة وزراء بريطانيا حينها تيريزا ماي عن شكرها له على الخدمات التي قدمها لبريطانيا. ونجح الأمير فيليب في استغلال موقعه لتقديم إسهامات كبرى للحياة البريطانية، وقام بدور كبير في مساعدة الملكية على مواكبة التغيرات الاجتماعية في العصور المختلفة. لكن يبقى أكبر إسهاماته دعمه الدائم والمستمر للملكة طوال سنوات حكمها. وكان يرى أن وظيفته هي \"ضمان حُكم الملكة\" كما قال لكاتب سيرته الذاتية. وقالت الملكة في الاحتفال باليوبيل الذهبى لزواجهما: \"قد لا يكون من الأشخاص الذين يجيدون المديح، لكنه ببساطة سر قوتي وبقائي كل هذه الأعوام وأنا وكل أفراد الأسرة وكثيرون حول العالم ندين بالكثير لهذ�� الشخص\".", "doc2": "ਇਹ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਤੇ ਔਖੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸੀ, ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਖਸ ਲਈ ਜੋ ਨੇਵੀ ਅਫ਼ਸਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਰਾਇ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਅਸਰਦਾਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਿਭਾਈਆਂ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਰਾਣੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਭਰਵਾਂ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ। ਰਾਜਗੱਦੀ 'ਤੇ ਬੈਠੀ ਮਹਿਲਾ ਦਾ ਪਤੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਕੋਲ ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਹੁਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਓਨਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਿੰਨਾ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਗ੍ਰੀਸ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦਾ ਜਨਮ ਕੌਰਫੂ ਦੀਪ ਵਿੱਚ 10 ਜੂਨ 1921 ਨੂੰ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਨਮ ਮਿਤੀ 28 ਮਈ 1921 ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੀਸ ਨੇ ਗ੍ਰੇਗੋਰੀਅਨ ਕੈਲੰਡਰ ਨਹੀਂ ਅਪਣਾਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਗ੍ਰੀਸ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਐਂਡਰਿਊਜ਼ ਸਨ, ਉਹ ਹੈਲੀਨਜ਼ ਦੇ ਕਿੰਗ ਜੌਰਜ ਪਹਿਲੇ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਬੈਟਨਬਰਗ ਦੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਐਲਿਸ ਸਨ। ਐਲਿਸ ਬੈਟਨਬਰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਿੰਸ ਲੂਈਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਔਲਾਦ ਸੀ ਅਤੇ ਬਰਮਾ ਦੀ ਅਰਲ ਮਾਊਂਟਬੈਟਨ ਦੀ ਭੈਣ ਸੀ। ਸਾਲ 1922 ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟਣ ਮਗਰੋਂ ਫਿਲਿਪ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਗ੍ਰੀਸ ਤੋਂ ਦੇਸਨਿਕਾਲਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਫਿਲਿਪ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਕਿੰਗ ਜੌਰਜ ਪੰਜਵੇਂ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਭੇਜਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਫਰਾਂਸ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਸ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਫਿਲਿਪ ਦੀ ਵਧੇਰੀ ਉਮਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਯਾਤਰਾ ਇੱਕ ਪਾਲਣੇ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਰੀ ਜੋ ਸੰਤਰਿਆਂ ਦੇ ਡੱਬੇ ਦਾ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਪ੍ਰਿੰਸਸ ਐਲਿਸ ਰਾਣੀ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਦੀ ਪੜਪੋਤੀ ਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਭੈਣਾਂ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਸਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਇਹੀ ਵਜ੍ਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਚਪਨ ਬੜੇ ਹੀ ਲਾਡ-ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਬੀਤੀਆ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਪਰ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਮਾਊਂਟਬੈਟਨ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਕੋਲ ਰਹਿਣ ਆ ਗਏ। ਉੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਕੂਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਸਰੀ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਉਣ ਪਿਆ। ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦਾ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਘੱਟ ਗਿਆ। ਸਾਲ 1933 ਵਿੱਚ ਉਹ ਦੱਖਣੀ ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਸ਼ੂਲ ਸ਼ਲੋਸ ਸਲੇਮ ਭੇਜ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਜੋ ਸਿੱਖਿਆ ਮਾਹਿਰ ਕਰਟ ਹਾਨ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਕੁਝ ਹੀ ਮਹੀਨਿਆਂ ਅੰਦਰ ਯਹੂਦੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹਾਨ ਨੂੰ ਨਾਜ਼ੀ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਕਾਰਨ ਉੱਥੋਂ ਭੱਜਣਾ ਪਿਆ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਸਕੌਟਲੈਂਡ ਪਹੁੰਚੇ ਹਾਨ ਨੇ ਉੱਥੇ ਗੌਰਡਨਸਟਨ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਮਗਰੋਂ ਜਰਮਨੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਗੌਰਡਨਸਟਨ ਦੇ ਸਪਾਰਟਨ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਆਤਮ ਨ���ਰਭਰਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਏ ਅੱਲ੍ਹੜ ਉਮਰ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਲਈ ਚੰਗਾ ਮਾਹੌਲ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ। ਜੰਗੀ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਫ਼ੌਜ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਸ਼ਾਹੀ ਹਵਾਈ ਫ਼ੌਜ ਜੁਆਇਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਰੌਇਲ ਨਾਵਲ ਕਾਲਜ ਡਾਰਟਮਥ ਵਿੱਚ ਕੈਡੇਟ ਬਣ ਗਏ। ਉੱਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਨੌਜਵਾਨ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪੀ ਗਈ। ਉਹ ਸਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਅਤੇ ਮਾਰਗਰੇਟ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿੰਗ ਜੌਰਜ VI (ਛੇਵੇਂ) ਅਤੇ ਕੁਈਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਕਾਲਜ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਸਨ। ਪ੍ਰਤੱਖਦਰਸ਼ੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਬੜੇ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਿਭਾਈ। ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨੇ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਨੂੰ ਬੇਹੱਦ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। 1940 ਵਿੱਚ ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਫੌਜੀ ਐਕਸ਼ਨ ਲਈ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਤੈਨਾਤੀ ਹੋਈ। ਫਿਲਿਪ (ਬੈਠੇ ਹੋਏ) ਦਾ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਗੋਰਡਨਸਟਾਊਨ 'ਚ ਰਹੇ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ੌਕੀਆ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾਟਕਾਂ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਬਾਦਲਾ ਮੈਡੀਟੇਰੇਨੀਅਨ ਬੇੜੇ ਦੇ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਐੱਚਐੱਮਐੱਸ ਵੇਲੀਐਂਟ 'ਤੇ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 1941 ਵਿੱਚ ਬੈਟਲ ਆਫ ਕੇਪ ਮੈਟਾਪਨ ਵਿੱਚ ਕਿਰਦਾਰ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਹਾਜ਼ ਦੀਆਂ ਖੋਜੀ ਲਾਈਟਾਂ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, ''ਮੈਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਹੋਰ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ 15 ਇੰਚ ਦੇ ਬੰਬ ਦੇ ਸ਼ੈੱਲ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।'' ਅਕਤੂਬਰ 1942 ਤੱਕ ਉਹ ਰੌਇਲ ਨੇਵੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੌਜਵਾਨ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਅਫ਼ਸਰ ਸਨ ਜੋ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ ਐੱਚਐੱਮਐੱਸ ਵਾਲੇਂਸ 'ਤੇ ਤੈਨਾਤ ਸਨ। ਕੁੜਮਾਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਵਿਚਾਲੇ ਚਿੱਠੀ-ਪੱਤਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਰਾਬਤਾ ਕਾਇਮ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਮਾਗਮਾਂ ਮੌਕੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਸਾਲ 1943 'ਚ ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਦੇ ਜਸ਼ਨਾਂ ਵੇਲੇ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਗਏ ਸੀ। ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਨੇ ਆਪਣੇ ਡਰੈਸਿੰਗ ਟੇਬਲ 'ਤੇ ਫਿਲਿਪ ਦੀ ਵਰਦੀ ਵਾਲੀ ਤਸਵੀਰ ਲਗਾਈ ਹੋਈ ਸੀ। ਸਮਾਂ ਪਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੋਰ ਪ੍ਰਵਾਨ ਚੜ੍ਹਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦਾ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੂੰ ''ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਬੁਰੇ ਵਿਵਹਾਰ'' ਵਾਲਾ ਕਹਿ ਕੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪਰ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਖੁੱਭ ਚੁੱਕੀ ਸੀ, ਸਾਲ 1946 ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਕਿੰਗ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਦਾ ਹੱਥ ਮੰਗ ਲਿਆ। ਫਿਲਿਪ ਦਾ ਨੇਵੀ 'ਚ ਕਾਫ਼ੀ ਚੰਗਾ ਕਰੀਅਰ ਰਿਹਾ ਦੋਹਾਂ ਦੀ ਕੁੜਮਾਈ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਿੰਸ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਮੁਲਕ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰੀਕ ਟਾਈਟਲ ਛੱਡਣਾ ਪਿਆ। ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨਾਗਰਿਕ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀਕ੍ਰਿਤ ਨਾਮ ਮਾਊਂਟਬੈਟਨ ਅਪਣਾ ਲਿਆ। ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿੰਗ ਜੌਰਜ VI(ਛੇਵੇਂ) ਨੇ ਫਿਲਿਪ ਨੂੰ ਹਿਜ਼ ਰੌਇਲ ਹਾਈਨੈਸ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਵਾਲੀ ਸਵੇਰ ਫਿਲਿਪ ਡਿਊਕ ਆਫ ਐਡਿਨਬਰਾ, ਅਰਲ ਆਫ਼ ਮੇਰਿਓਨੇਥ ਅਤੇ ਬੈਰਨ ਗ੍ਰੀਨਵਿਚ ਬਣ ਗਏ । 20 ਨਵੰਬਰ 1947 ਨੂੰ ਵੈਸਟਮਿੰਸਟਰ ਐਬੇ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ। ਵਿੰਸਟਨ ਚਰਚਿਲ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ''ਫਲੈਸ਼ ਆਫ ਕਲਰ'' ਕਹਿ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਨੌਕਰੀ ਦਾ ਸਮਾਂ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਡਿਊਕ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਮਗਰੋਂ ਮਾਲਟਾ ਵਿੱਚ ਤੈਨਾਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਜੋੜਾ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਬਤੀਤ ਕਰ ਸਕੇ। ਬਕਿੰਘਮ ਪੈਲੇਸ ਵਿੱਚ 1948 ਵਿੱਚ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 1950 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਪ੍ਰਿੰਸਸ ਐਨੀ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। ਐੱਚਐੱਮਐੱਸ ਜਹਾਜ ਮੈਗਪਾਈ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਦੀ ਲਾਲਸਾ 2 ਸਤੰਬਰ 1950 ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਹੋਈ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨੇਵੀ ਦਾ ਕਰੀਅਰ ਘਟਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਜੌਰਜ VI (ਛੇਵੇਂ) ਦੀ ਖ਼ਰਾਬ ਹੁੰਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਦੇ ਮੋਢੇ 'ਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਣੀ ਸੀ। ਰਾਜਕੁਮਰੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਨੂੰ 'ਪੋਸਟ ਵਾਰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਰੰਗਾ ਦੀ ਬਹਾਰ' ਵੱਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਰੌਇਲ ਨੇਵੀ ਤੋਂ ਜੁਲਾਈ 1951 ਵਿੱਚ ਛੁੱਟੀ ਲੈ ਲਈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਸਰਗਰਮ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇ। ਕਦੇ ਵੀ ਪਛਤਾਵਾ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਡਿਊਕ ਨੇ ਕਾਫ਼ੀ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੇਵੀ ਛੱਡਣ ਦਾ ਦੁਖ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮਕਾਲੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਾਬੀਲਿਅਤ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਨੇਵੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਬਣ ਸਕਦੇ ਸੀ। ਸਾਲ 1952 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹੀ ਜੋੜਾ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਨਿਕਲਿਆ, ਮੰਤਵ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਿੰਗ ਅਤੇ ਕੁਈਨ ਬਣਨ ਦਾ। ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਫਰਵਰੀ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਸੀ ਸ਼ਾਹੀ ਜੋੜਾ ਕੀਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸੀ ਕਿ ਇਸੇ ਵਿਚਾਲੇ ਕਿੰਗ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਆਈ। ਕਿੰਗ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਪ੍ਰਿੰਸ ਦੇ ਸਿਰ ਆ ਗਈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਦੱਸਣ ਕਿ ਅੱਜ ਤੋਂ ਉਹ ਕੁਈਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਦੋਸਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਗ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ''ਅੱਧੀ ਦੁਨੀਆਂ'' ਦਾ ਭਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਰਾਣੀ ਦੀ ਤਾਜਪੋਸ਼ੀ ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮਨਾਮ ਕੀਤਾ ਸੀ ਨੇਵੀ ਤੋਂ ਮਹਿਰੂਮ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਪਿਆ। ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਦੇ ਗੱਦੀ ਸਾਂਭਣ ਮਗਰੋਂ ਤਾਂ ਨਵਾਂ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਣਾ ਹੀ ਸੀ। ਰਾਜ ਤਿਲਕ ਦਾ ਮੌਕਾ ਆਇਆ, ਸ਼ਾਹੀ ਵਰੰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੂੰ ਰਾਣੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹਿਲ ਮਿਲੇਗੀ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਹੁਦੇ ਦੇ। ਡਿਊਕ ਕੋਲ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਵਿਚਾਰ ਸੀ। ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੈਲੇਸ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਵਿਚਾਰਾਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਕਾਰਨ ਮਾਯੂਸੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਕੌੜਾ ਘੁੱਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਊਰਜਾ ਸਰਗਰਮ ਸਮਾਜਿਕ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਲਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਮੱਧ ਲੰਡਨ ਦੇ ਸੋਹੋ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਵਿੱਚ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਮਿਲਣ ਲੱਗੇ। ਆਨੰਦਮਈ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਅਤੇ ਨਾਈਟ ਕਲੱਬਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਜਾਣ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਲੱਗਿਆ ਰਿਹਾ। ਅਕਸਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਕਰਸ਼ਕ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਤਸਵੀਰਾਂ 'ਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ। ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਪਰਿਵਾਰ ਹੀ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਡਿਊਕ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਅਧਿਕਾਰ ਜਮਾਉਣ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਕਿਹੜੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣੇ ਜਾਣਗੇ ਉਹ ਇਹ ਲੜਾਈ ਵੀ ਹਾਰ ਚੁੱਕੇ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਇਲ ਕੌਨਸਰਟ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਪਿਆ ਡਿਊਕ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਮਾਊਂਟਬੈਟਨ ਦੀ ਥਾਂ ਕੁਈਨ ਨੇ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੰਡਸਰ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕਿਸੇ ਧੱਕੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ, ''ਮੈਂ ਇਸ ਮੁਲਕ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਇਕੱਲਾ ਆਦਮੀ ਹਾਂ ਜੋ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ। ਮੇਰੀ ਹਾਲਤ ਇੱਕ ਅਮੀਬੇ ਵਾਂਗ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।'' ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਇੱਕ ਪਿਤਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਸਨ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ ਦੀ ਆਤਮ ਕਥਾ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਜੋਨਾਥਨ ਡਿੰਬਲਬੀ ਮੁਤਾਬਕ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਖਾਵੇਂ ਨਹੀਂ ਸਨ ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਬੇਹੱਦ ਅਸਹਿਮਤੀ ਸੀ। ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਖਸ਼ੀਅਤ ਫਿਲਿਪ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗੌਰਡਨਸਟਨ ਦੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਭੇਜਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਤਵ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਸੰਗਾਊ ਸੁਭਾਅ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਤਬਦੀਲੀ ਆਵੇਗੀ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਰਾਸ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਉੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਦੀ ਯਾਦ ਸਤਾਉਂਦੀ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੰਗ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਡਿਊਕ ਦੇ ਰਵੱਈਏ ਵਿੱਚੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਕੱਲੇਪਣ 'ਚ ਗੁਜ਼ਰਿਆ ਬਚਪਨ ਝਲਕਦਾ ਸੀ। ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਬਣਨਾ ਪਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਔਖਾ ਸੀ ਕਿ ਹਰ ਸ਼ਖਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸ਼ਖਸਿਅਤ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ ਨੂੰ ਗੌਰਡਨਸਟਨ ਦਾਖਲ ਕਰਾਉਣ ਕਾਰਨ ਪਿਓ ਤੇ ਪੁੱਤਰ ਵਿੱਚ ਦਰਾਰ ਪੈ ਗਈ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦਾ ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ ਸੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ। 1956 ਵਿੱਚ ਡਿਊਕ ਆਫ ਐਡਿਨਬਰਾ ਐਵਾਰਡ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੀ ਇਸੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਸਾਲ ਬੀਤਦੇ ��ਏ, 15 ਤੋਂ 25 ਸਾਲ ਦੇ ਅਪਾਹਜ ਤੇ ਗੈਰ-ਅਪਾਹਜ ਕੋਈ 60 ਲੱਖ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਖਾਕਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗੀ।'' ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੌਰਾਨ ਡਿਊਕ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ। 'ਨੈਤਿਕਤਾ' ਉਹ ਜੰਗਲੀ-ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ 1961 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਬਾਘ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰਨ ਕਰਕੇ ਗੁੱਸਾ ਫੁੱਟ ਪਿਆ ਸੀ। ਬਾਘ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਖਿਚਵਾਈ ਫੋਟੋ ਕਾਰਨ ਮਾਮਲਾ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਰਲਡ ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ਼ ਫੰਡ ਲਈ ਬੇਹੱਦ ਸਰਗਰਮੀ ਦਿਖਾਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮੁਖੀ ਬਣੇ। ਡਿਉਕ ਆਫ ਐਡਿਨਬਰਾ ਨੇ ਪੂਰੇ ਜੋਸ਼ ਨਾਲ ਕਾਨਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਇੰਟਰਵਿਊ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, ''ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਗ੍ਰਹਿ 'ਤੇ ਕਮਾਲ ਦਾ ਜੀਵਨ ਹੈ, ਸਾਰੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, 'ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖਾਂ ਕੋਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ-ਮੌਤ, ਅਲੋਪ ਜਾਂ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੈਤਿਕਤਾ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਿਉਂ ਕਰਨਾ ਜੇਕਰ ਇਸਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੁਝ ਰਾਖਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਰਾਜ਼ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗਰੂਜ਼ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਮਾਇਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸਦੀ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਵੀ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਵਾਂਗ ਇਸਦੀ ਲੋੜ ਪਵੇਗੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਰਹੇਗੀ, ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੋਗੇ।'' ਸਪੱਸ਼ਟ ਸਖਸ਼ੀਅਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਜੰਗਲਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੋੜ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਚਲਾਏ ਅਭਿਆਨ ਲਈ ਸਰਾਹਨਾ ਹੋਈ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਸਨਅਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਖਾਸੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਿਖਾਈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਖਾਨਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰੇ ਵੀ ਕੀਤੇ। ਉਹ ਇੰਡਸਟਰੀ ਸੋਸਾਈਟੀ ਦੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਬਣੇ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵਰਕ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀ। 1961 ਵਿੱਚ ਸਨਅਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵਫ਼ਦ ਨੂੰ ਡਿਊਕ ਨੇ ਸਾਫ਼ ਸਾਫ਼ ਸ਼ਬਦਾ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \" ਸੱਜਣੋ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਤੇਜ਼ੀ ਵਰਤੀਏ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ ਆਪਣੇ ਰਵੱਈਏ ਕਾਰਨ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਜੋ ਡਿਊਕ ਲਈ ਮੁਸੀਬਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਜਦੋਂ ਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਤਾਂ ਉਹ ਹਾਲਾਤ ਬਾਰੇ ਗਲਤ ��ੰਦਾਜ਼ੇ ਲਾਉਂਦੇ ਸਨ। 1986 ਵਿੱਚ ਰਾਣੀ ਨਾਲ ਚੀਨ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਚਰਚਿਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ''ਤਿਰਛੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ'' ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੀ ਵਿਚਾਰ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉਹ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤੇ। ਇਸ ਬਿਆਨ 'ਤੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਓਨਾ ਮਹੱਤਵ ਨਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਹੋ ਗਏ। ਸਾਲ 2002 ਵਿੱਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਗਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਥੇ ਦੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਹੀ ਪੁੱਛ ਲਿਆ, ''ਤੁਸੀਂ ਅਜੇ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਚਿੱਕੜ ਉਛਾਲਦੇ ਹੋ।'' ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਿੱਖੀ ਆਲੋਚਨਾ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ, ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਇੱਕ ਸੋਚੀ ਸਮਝੀ ਰਣਨੀਤੀ ਤਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਈ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ''ਟਿੱਪਣੀਆਂ'' ਨੂੰ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਸੁਖਾਵਾਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਭਰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੂੰ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਰਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕ੍ਰਿਕਟ, ਪੋਲੋ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਖੇਡਾਂ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਈ ਸਾਲ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਘੋੜਸਵਾਰੀ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵੀ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੋਲੋ ਖੇਡਣ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੌਕ ਸੀ ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਦੇ ਲੇਖਕ ਜੋਨਾਥਨ ਡਿੰਬਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ ਪੁੱਤਰ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਖਾਲੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਅਜਿਹਾ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਡਿਊਕ ਆਫ਼ ਐਡਿਨਬਰਾ ਨੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ 'ਤੇ ਲੇਡੀ ਡਾਇਨਾ ਸਪੈਂਸਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਪਾਇਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਟੁੱਟਣ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਸਨ ਤਾਂ ਡਿਊਕ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਬੇਹੱਦ ਸੰਜੀਦਾ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਆ ਕੇ ਸਾਰੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸਮਝੀ, ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੀ। ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਅਸਫਲ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਧੱਕਾ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਬੱਚੇ ਸਨ ਪ੍ਰਿੰਸਸ ਐਨੀ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਐਂਡਰਿਊ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ। ਪਰ ਉਹ ਨਿੱਜੀ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਸੀ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਹੀਂ ਰੁਕੀ। ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਫੰਡ ਲਈ ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਨਾਲ ਕਈ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਰਹੇ। ਡਿਊਕ ਨੂੰ ਜੋ ਖੇਡਾਂ ਪਸੰਦ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ ਵੀ ਸੀ ਉਹ ਸਾਲ 1994 ਵਿੱਚ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਵੀ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਮਕਬਰਾ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀ ਆਖਰੀ ਇੱਛਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ। 1995 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਾਯੂਸੀ ਵਾਲਾ ਪਲ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਜਪਾਨ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਦੀ 50ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਸੀ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਟੋਕੀਓ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਡੇਸਟ੍ਰੋਇਰ 'ਤੇ ਤੈਨਾਤ ਸਨ ਜਦੋਂ ਜਪਾਨ ਨੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਦਿ ਮਾਲ ਰੋਡ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸਲਾਮੀ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਸਾਬਕਾ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਨਿੱਘਾ ਸੁਭਾਅ ਜਪਾਨ ਦੇ ਬੰਦੀਆਂ ਨਾਲ ਜੋ ਕੁਝ ਹੋਇਆ ਉਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਮਦਰਦੀ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤੀ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਸੁਭਾਅ ਨਿਮਰਤਾ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਗਿਆ। ਸਾਲ 2007 ਵਿੱਚ ਡਿਊਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਸੈਸ ਡਾਇਨਾ ਦੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਇਹ ਦੱਸਣ ਦੀ ਸੀ ਕਿ ਫਿਲਿਪ ਆਪਣੀ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਦੇ ਸੀ। ਉਹ ਪ੍ਰਿੰਸਿਸ ਡਾਇਨਾ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਸਨ ਇਹ ਚਿੱਠੀ ਪੱਤਰ ਡੀਅਰ ਪਾ ਸ਼ੀਰਸ਼ਕ ਹੇਠ ਛਪੇ। ਚਿੱਠੀ ਦੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਤੋਂ ਇਹ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਡਾਇਨਾ ਲਈ ਫਿਲਿਪ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਸਰੋਤ ਸਨ। ਡਾਇਨਾ ਦੇ ਆਖਰੀ ਸਾਥੀ ਡੋਡੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੋਹੰਮਦ ਅਲ-ਫਾਏਦ ਨੇ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਡਾਇਨਾ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ 'ਤੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਕਾਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਡਿਊਕ ਆਫ ਐਡਿਨਬਰਾ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਵਾਲੇ ਇਨਸਾਨ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। 'ਸਪੱਸ਼ਟਵਾਦੀ ਰਵੱਈਆ' ਉਹ ਬੇਹੱਦ ਕੁਦਰਤੀ ਸੁਭਾਅ ਵਾਲੇ ਨੇਤਾ ਸਨ। ਹਮਲਾਵਰ ਸੁਭਾਅ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ, ''ਮੈਨੂੰ ਜੋ ਚੰਗਾ ਲੱਗਿਆ ਮੈਂ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਅਚਾਨਕ ਆਪਣੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਕਿ ਨਹੀਂ ਬਦਲ ਲਵਾਂਗਾ। ਇਹ ਮੇਰਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।'' ਇਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਡੇਵਿਡ ਕੈਮਰੂਨ ਨੇ ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 90ਵੇਂ ਜਨਮ ਦਿਨ ਉੱਤੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਣੀ ਐਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਆਪਣੇ ਹੀ ਵਿਲੱਖਣ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਜੋ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਹੈ।\" ਬਦਲਦੇ ਸਮਾਜ ਤੇ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੁਈਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਦੇ ਲੰਮੇ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਨਿਭਾਈ ਗਈ ਭੂਮਿਕਾ ਅਤੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸਾਥ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨੀ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਸੀ \"ਇਹ ਪੱਕਾ ਕਰਨਾ ਕਿ ਕੁਈਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਗੱਦੀ 'ਤੇ ਕਾਇਮ ਰਹੇ।\" ਸ਼ਾਹੀ ਜੋੜੇ ਦੀ ਗੋਲਡਲ ਜੁਬਲੀ ਮੌਕੇ ਕੁਈਨ ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਨੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਇਹ ਉਹ ਸ਼ਖਸ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਹਿਜ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਮੇਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣੇ ਰਹੇ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਹਾਂ ਜੋ ਕੁਝ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀਤਾ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42813444", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-42818169", "doc1": "ترامب يتوقع استجوابه خلال أسبوعين او ثلاثة بموافقة محاميه وقال ترامب إنه \"يتطلع\" للقاء مولر في إطار التحقيق الجاري، موضحا أنه يتوقع أن يحدث ذلك خلال أسبوعين أو ثلاثة أسابيع. وأضاف الرئيس الأمريكي في لقاء بالبيت الأبيض، الأربعاء :\"أحب أن أفعل ذلك في أقرب وقت ممكن\". وكان ترامب قد استبعد في وقت سابق أن يلتقي المحقق الخاص. لكنه عاد الأن ليؤكد على أنه \"مستعد تماما\" للاستجواب تحت القسم. وشدد ترامب على أنه \"لم يكن هناك تواطؤ على الإطلاق، لا توجد أية عراقيل على الإطلاق\". وخلصت المخابرات الأمريكية بالفعل إلى أن موسكو حاولت التأثير على الانتخابات الرئاسية لصالح الرئيس ترامب، على الرغم من نفي روسيا ذلك. مولر يبحث عن كيفية استجواب الرئيس إما مقابلة مباشرة أو من خلال الكتابة أو بالمزج بينهما كيف سيجري استجواب ترامب؟ تحدث محامو الرئيس مع مع فريق مولر حول المقابلة، والشكل الذي ستجري به. وقد يجري الاستجواب وجها لوجه بين ترامب ومولر، أو كتابة أو يمكن أن يكون مزيجا من الاثنين معا. وحول موعد حدوث ذلك، قال ترامب:\"بالأمس كانوا يتحدثون عن أسبوعين إلى ثلاثة أسابيع\". وردا على سؤال حول ما إذا كان يعتقد أن مولر سيكون نزيها، رد الرئيس قائلا \"سوف نكتشف...آمل ذلك\". هناك اعتقاد أن مولر يحقق كذلك في طرد ترامب لمدير مكتب التحقيقات الفيدرالي السابق جيمس كومي ما الذي ذكره ترامب أيضا؟ تحدث ترامب للصحفيين عن أن منافسته في الانتخابات الرئاسية هيلاري كلينتون، لم تكن مستعدة لاستجواب تحت القسم أمام مكتب التحقيقات الفيدرالي (أف بي آى)، فيما يتعلق باستخدام بريدها الإلكتروني الخاص. كما ذكر الرئيس أنه لا يتذكر أنه سأل القائم بأعمال مدير مكتب التحقيقات الفيدرالي، أندرو ماكاب، عن اختياره في الانتخابات الرئاسية وهل صوت له أم لا. وقال ترامب \"لا أعتقد أنني فعلت ذلك\". وأضاف \"لا أعرف ما هي الأهمية الكبيرة\". وقال أندرو ماكابى، الذى تولى إدارة المكتب بعد طرد ترامب مديره السابق جيمس كومى، فى مايو/أيار الماضى، إن سؤال مكتب ترامب عن صوته الانتخابي \"كان مثيرا للإزعاج\". ووفقا لصحيفة واشنطن بوست، فإن مكابي أخبر الرئيس بأنه لم يصوت في الانتخابات الرئاسية عام 2016. وهناك اعتقاد بأن مولر يحقق كذلك في طرد كومي من مكتب التحقيقات، وما إذا كان محاولة لعرقلة العدالة. جيف سيشنز، وزير العدل في حكومة ترامب خضع لاستجواب لعدة ساعات الأسبوع الماضي ما الذي حدث في التحقيق مؤخرا؟ التقت لجنة التحقيق مع جيف سيشنز، وزير العدل في حكومة ترامب لعدة ساعات الأسبوع الماضي. ويعتقد أن سيشنز هو أول عضو فى حكومة ترامب يتم استجوابه، خاصة أن هناك أربعة أشخاص يواجهون بالفعل اتهامات جنائية كجزء من تحقيق مولر. واعترف مايكل فلين، مستشار الأمن القومي السابق، بالذنب فيما يتعلق باجتماع مع سفير روسيا بأمريكا. كما اتهم بول مانافورت، مدير حملة ترامب الانتخابية السابق بحوالي 12 تهمة بما في ذلك التآمر للاحتيال على الولايات المتحدة في تعامله مع أوكرانيا، والتآمر لغسيل الأموال. كما اتهم شريك مانافورت التجاري ريك غيتس، بالتآمر لغسيل الأموال. كما تم الإعلان عن إقرار مستشار ثالث بحملة ترامب يدعى جورج بابادوبولوس، بأنه كذب على مكتب التحقيقات الفيدرالي.", "doc2": "ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਜਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ 2016 ਚੋਣਾ ਦੌਰਾਨ ਟਰੰਪ ਦੀ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਰੂਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸੰਬੰਧ ਸੀ? ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਤੋਂ ਟਰੰਪ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਹ ਪਤਾ ਲਾਉਣਗੇ ਕਿ ਕੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਜਾਂਚ 'ਚ ਅੜਿੱਕਾ ਪਾਇਆ? ਅਮਰੀਕੀ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਜਮਾਤ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਸ ਸਿੱਟੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਮਾਸਕੋ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੋਚਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇੰਟਰਵਿਊ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਸਿੱਟਾ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਰੂਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦੱਸਿਆ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਵਾਈਟ ਹਾਊਸ ਤੋਂ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੁੱਖ ਜਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਅੜਿੱਕਾ ਜਾ ਸਿੱਟਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਕੀਲ ਇਸ ਜਾਂਚ ਦੇ ਮੁਖੀ ਰਾਬਰਟ ਮੁੱਲਰ ਦੀ ਟੀਮ ਨਾਲ ਇਸ ਇੰਟਰਵਿਊ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੇ ਸਵਾਲ ਜਵਾਬ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠ ਕੇ, ਲਿਖ ਕੇ ਜਾ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਦੋਂ ਹੋਵੇਗਾ? ਇਸ 'ਤੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਕਲ ਉਹ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।\" ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਮੁੱਲਰ ਨਿਰਪੱਖ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਪਤਾ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਆਸ ਹੈ।\" ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਜਾਂਚ 'ਤੇ ਕੀ ਹੋਇਆ? ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਆਟੋਰਨੀ ਜਨਰਲ, ਜੈੱਫ ਸੈਸ਼ਨਜ਼ ਨੂੰ ਮੁੱਲਰ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਚੋਟੀ ਦਾ ਵਕੀਲ, ਜੈੱਫ, ਟਰੰਪ ਦੀ ਕੈਬਿਨੇਟ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਵਾਲ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਮਸਲੇ 'ਤੇ ਮੁੱਲਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵੱਲੋਂ ਚਾਰ ਬੰਦਿਆਂ 'ਤੇ ਫ਼ੌਜਦਾਰੀ ਹੇਠ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਮਾਈਕਲ ਫਲਿਨ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਕੌਮੀ ਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ, ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਐੱਫਬੀਆਈ ਨਾਲ ਝੂਠ ਬੋਲਣ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2013/01/121231_north_korea_leader", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42539433", "doc1": "رئيس كوريا الشمالية يدعو لتوحيد الكوريتين سلميا دعا الزعيم الكوري الشمالي كيم جونغ اون في خطاب بمناسبة العام الجديد إلي إنهاء المواجهة بين الجارتين الكوريتين. شاهدmp4 .لاستخدام هذا الملف لابد من تشغيل برنامج النصوص \"جافا\"، وأحدث الإصدارات من برنامج \"فلاش بلاير\" أحدث إصدارات برنامج \"فلاش بلاير\" متاحة هنا اعرض الملف في مشغل آخر وقال كيم في خطابه الذي بثته وسائل الاعلام الحكومية إن \"إزالة المواجهة بين الشمال والجنوب مسألة مهمة لوضع نهاية لتقسيم البلد وتحقيق اعادة توحيده\". وأضاف أن \"سجلات العلاقات بين الكوريين في السابق تظهر ان المواجهة بين مواطني البلد لم تؤد إلي شيء غير الحرب\". ويعد هذا أول خطاب منذ 19 عاما يوجهه زعيم لكوريا الشمالية بمناسبة العام الجديد منذ وفاة كيم إيل سونغ جد كيم جونغ اون. ونادرا ما كان يتحدث الأب كيم جونغ إيل علنا وكان يكشف عن اولويات سياساته في مقالات افتتاحية في الصحف الرسمية. ويأتي خطاب كيم جونغ اون بعد أسابيع من تصعيد كوريا الشمالية التوتر في المنطقة بإطلاق صاروخ طويل المدى قالت إنه استهدف وضع قمر صناعي علمي في مدار وهي خطوة قوبلت بإدانة دولية. وبمقتضى عقوبات فرضتها الامم المتحدة على بيونغيانغ بعد اجرائها تجربتين نوويتين في 2006 و2009 فإنه يحظر على كوريا الشمالية إجراء اختبارات للصواريخ او التكنولوجيا النووية. يذكر أن كوريا الجنوبية انتخبت الشهر الماضي رئيسة جديدة للبلاد هي بارك جيون هاي ابنة الحاكم العسكري الراحل بارك تشونج هي الذي كان كيم إيل سونغ قد حاول قتله في ذروة المواجهة بين البلدين اثناء الحرب الباردة. وتعهدت بارك بالتواصل مع كوريا الشمالية ودعت الي الحوار لبناء الثقة لكنها طالبت بأن تتخلى بيونغيانغ عن طموحاتها في مجال الاسلحة النووية. اقرأ أيضا موضوعات ذات صلة", "doc2": "ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ 2018 ਵਿੰਟਰ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ 9 ਜਨਵਰੀ ਦਾ ਦਿਨ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਖੇਡਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਹਨ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨੇਤਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਉਨ ਦੇ ਉਸ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ। ਕਿਮ ਨੇ ਬਿਆਨ 'ਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੇਸ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵਿੰਟਰ ਓਲੰਪਕਿਸ ਲਈ ਭੇਜਣ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। 'ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦਾ ਬਟਨ ਮੇਰੀ ਡੈਸਕ 'ਤੇ ਹੀ ਲੱਗਾ' ਪਾਕ ਨੂੰ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦੇਣੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਬੇਵਕੂਫ਼ੀ: ਟਰੰਪ 'ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਖਿਲਾਫ਼ਤ ਜਾਰੀ' ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ ਕਿਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਦੋਵਾਂ ਕੋਰੀਆਈ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਪਹਿਲਾਂ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਮੌਕਾ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਆਰ-ਪਾਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤਿਆਰ ਕਿਉਂ? ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕਥਿਤ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਬਾਰੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਰਹੇਗਾ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਯੂਨੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਮੰਤਰੀ ਯੋ ਮਿਉਨਗ ਗਿਓ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਪਨਮੁਨਜੋਮ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਪਿੰਡ ਕਰੜੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿਚਾਲੇ ਆਖ਼ਰੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਸੀ। 'ਕਿਮ ਦੀ ਫੌਜ 'ਚ ਰੇਪ ਤੇ ਪੀਰਿਅਡ ਰੁਕਣਾ ਆਮ ਸੀ' ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਰੰਜਿਸ਼ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ 'ਇਹ ਧਮਕੀ ਨਹੀਂ, ਸੱਚਾਈ ਹੈ' ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੌਂਗ ਉਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਨੂੰ ਲੌਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਬਟਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡੈਸਕ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਯਾਨੀ 'ਅਮਰੀਕਾ ਕਦੇ ਵੀ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕੇਗਾ'। ਟੀਵੀ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਭਾਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਉਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੂਰਾ ਅਮਰੀਕਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਹੱਦ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ''ਇਹ ਧਮਕੀ ਨਹੀਂ, ਸੱਚਾਈ ਹੈ।'' ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਮੌਕੇ ਦਿੱਤੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਨੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਨੀਤੀ 'ਤੇ ਫ਼ਿਰ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਤੇ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਬਣਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋਵੇ।\" ਪਰਮਾਣੂ ਪਰੀਖਣ, ਕਈ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਟੈਸਟ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਕਈ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪਰੀਖਣਾਂ ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਕਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਮੁਲਕ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਪਰ ਉਸਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਛੇ ਅੰਡਰਗ੍ਰਾਉਂਡ ਪਰੀਖਣ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਨਵੰਬਰ 2017 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਹਵਾਸੋਂਗ-15 ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾ ਪਰੀਖਣ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ 4,475 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਗਈ ਜੋ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਵੀ 10 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਚਾਈ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸਬੰਧ 'ਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਹੇਠਾਂ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ: ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ: ਨਵੇਂ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੰਕਟ! ਕਲੰਡਰ ਤੋਂ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿਨ ਗਾਇਬ ਕਿਉਂ? ਟਰੰਪ ਦੀ ਸਖ਼ਤੀ ਕਿਮ ਨੂੰ ਡਰਾ ਸਕੇਗੀ? ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੈਣ ’ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਿਉਂ? ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ 11 ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਕੀ ਫ਼ਰਕ ਹੈ ਹਾਈਡਰੋਜਨ ਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ `ਚ 'ਟਰੰਪ ਨੇ ਤੀਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੇ ਰਾਹ ਪਾਇਆ' (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2014/11/141109_syria_air_strikes_bab_aleppo", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51669594", "doc1": "ناشطون يقولون إن القوات الحكومية استخدمت 7 \"براميل متفجرة\" وأفاد \"المرصد السوري لحقوق الإنسان\" المعارض بأن مئة شخص آخرين أصيبوا في الغارت التي وقعت في بلدة \"الباب\"، شمال شرق مدينة حلب. واستخدمت مروحيات الجيش السوري سبعة براميل متفجرة في الهجوم، بحسب المرصد الذي يتخذ من بريطانيا مقرا. واستهدفت الضربات الجوية لقوات الحكومة السورية مرارا بلدة \"الباب\" التي تعد معقلا لتنظيم \"الدولة الإسلامية\" الذي يسيطر على مناطق شاسعة في سوريا والعراق، بحسب وكالة فرانس برس للأنباء. وتدين جماعات حقوقية استخدام البراميل المتفجرة - وهي عبارة عن براميل مليئة بالمتفجرات - باعتبارها سلاحا لا يميز بين المسلحين والمدنيين. مواضيع قد تهمك نهاية وتقود الولايات المتحدة تحالفا دوليا تشن قواته غارات جوية في سوريا منذ سبتمبر/ ايلول، يستهدف معظمها تنظيم \"الدولة الإسلامية\". وقُتل أكثر من 200 ألف شخص في الصراع الدائر في سوريا الذي يمر بعامه الرابع.", "doc2": "ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਹਾਤ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਰਹਿਮੀ ਡੋਗਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਹਮਲੇ ਕਾਰਨ ਇਦਲੀਬ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਕੁਝ ਹੋਰ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 29 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਿਚੇਰ ਤੈਯਪ ਅਰਦੋਆਨ ਨੇ ਇੱਕ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬੈਠਕ ਬੁਲਾਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਰਕੀ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਦਲੀਬ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬਾਗੀਆਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਹੈ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਫੌਜ ਇਦਲੀਬ ਨੂੰ ਬਾਗੀਆਂ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਫੌਜ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਰਦੋਵਾਨ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਵੇ ਜਿਥੇ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸੈਨਿਕ ਅੱਡੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਫੌਜ ਅੱਗੇ ਵਧਦੀ ਰਹੀ ਤਾਂ ਉਹ ਢੁੱਕਵੇਂ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-42297241", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42297652", "doc1": "العلماء يعتقدون بأن المومياء تعود لإحدى الشخصيات المهمة فيما يسمونه \"المملكة الجديدة\" في مصر ويعتقد بأن المومياء تعود إلى إحدى الشخصيات الكبيرة فيما يطلق عليه علماء الآثار \"المملكة الجديدة\" في مصر، التي يرجع تاريخها إلى 3500 عام. وتضم المواد الأثرية الأخرى تماثيل صغيرة وأقنعة خشبية وصورا جدارية تتميز بألوان زاهية. واكتشفت المقبرتان في مقابر دراع أبو النجا، وهي منطقة شهيرة بالمعابد الأثرية القديمة تقع بالقرب من وادي الملوك، حيث دفن الكثير من فراعنة مصر القديمة. وقالت وزارة الآثار المصرية إن المقبرتين كانتا قد اكتشفتا على يد عالمة آثار ألمانية في فترة التسعينيات، لكنهما أغلقتا حتى استكمال عملية الاكتشاف كاملة مؤخرا. خبير الآثار مصطفى الوزيري يعرض للصحفيين رسومات جدارية دقيقة داخل المقبرة الجديدة أقنعة خشبية ملونة اكتشفت داخل المقبرة ولم تحدد بعد هوية شخصية الجسد المحنط، لكن وزارة الآثار المصرية تقول إن ثمة احتمالين في تحديد هوية المومياء. وأوضح مسؤولون أن المومياء قد تعود إلى شخص يُدعى \"جحوتي مس\"، وهو الاسم المنقوش على أحد الجدران، أو لكاتب يدعى \"ماعت\" نقش اسمه واسم زوجته \"ميحي\" على عدد من الأختام الجنائزية. وقالت الوزارة إن المقبرة الأخرى لم تُكتشف إلا مؤخرا ولم يجر التنقيب عنها بصورة كاملة. وفي سبتمبر/ أيلول الماضي، اكتشف علماء الآثار مقبرة لصانع ذهب ملكي بالقرب من الأقصر.", "doc2": "ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 3500 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਮੰਮੀ ਮਿਸਰ ਦੇ ''ਨਿਊ ਕਿੰਗਡਮ'' ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕੁਝ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਮੂਰਤੀਆਂ, ਲੱਕੜ ਦੇ ਮਾਸਕ ਅਤੇ ਰੰਗ-ਬਿਰੰਗੀਆਂ ਪੇਟਿੰਗਸ। ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਕਿਉਂ ਗਏ ਭਾਰਤੀ ਯਹੁਦੀ? ਕੀ ਹਾ���ਦਿਕ ਪਟੇਲ ਪੈਣਗੇ ਮੋਦੀ 'ਤੇ ਭਾਰੂ? ਇਹ ਕਬਰਾਂ ਡਰਾ ਅਬੁਲ ਨਾਗਾ ਨਿਕਰੋਪੋਲਿਸ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਉਹ ਖੇਤਰ ਜੋ ਮੰਦਰਾਂ ਅਤੇ ਕਬਰੀਸਤਾਨ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਹ ਕਿੰਗਸ ਦੀ ਘਾਟੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਮਿਸਰ ਦੇ ਕਈ ਰਾਜੇ ਦਬਾਏ ਗਏ ਸੀ। ਮਿਸਰ ਦੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਰਮਨ ਦੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ 1990 ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਬਰਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸਨੂੰ ਸੀਲ ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੰਮੀਜ਼ ਦੀ ਕੋਈ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਪਰ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਦੋ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਹ ਜਿਹੂਤੀ ਮੈਸ ਨਾਂ ਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਕੰਧਾਂ ਤੇ ਚਿਤਰਿਤ ਹੈ ਜਾਂ ਮਾਤੀ ਨਾਂ ਦੇ ਸਖ਼ਸ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਮੀਹੀ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਂ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ੀ ਸ਼ੰਕੂ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਬਰ ਲੱਭੀ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਅਜੇ ਉਸਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੁਦਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਸਤੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਲਕਸਰ ਨੇੜੇ ਸ਼ਾਹੀ ਸੁਨਿਆਰ ਦੀ ਕਬਰ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਸਮੇਤ 200 ਅਕਾਲੀਆਂ 'ਤੇ ਕੇਸ ਦਰਜ ਉਹ ਕਬਰ ਜੋ ਨਿਊ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿੱਚ ਵਾਪਿਸ ਲਿਆਂਦੀ ਗਈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਸੁਨਿਆਰ ਅਮੈਨਨਹਾਟ ਦਾ ਬੁੱਤ ਸੀ ਜੋ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਕੋਲ ਬੈਠਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53890062", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53946573", "doc1": "ماري بونابرت كانت تجمع بين الملكية والثورية الحقيقة هي أن ماري بونابرت (1882-1962) حفيدة شقيق إمبراطور فرنسا بونابرت الأول وعمة الأمير فيليب، دوق أدنبرة )زوج ملكة بريطانيا الحالية اليزابيث) لم تمر في التاريخ مرور الكرام. تمثلت اهتماماتها الرئيسية في الحياة في النشوة الجنسية لدى المرأة والتحليل النفسي. لذا صقلت اهتماماتها بالدراسة. حتى أنها ساعدت سيغموند فرويد في الهرب من النازية. لكن ماري بونابرت وقبل كل شي كانت \"امرأة حرة\". وفقاً لكتاب سيرتها الذاتية كانت ماري بونابرت شخصية رائعة استطاعت أن تبرز في الدوائر العلمية وفي عالم الملوك على السواء، وكانت كذلك تبحث دوما عن إجابات لأسئلة حول المتعة الجنسية للمرأة. البريطانيون أصبحوا \"أقل ممارسة للجنس\" في السنوات الأخيرة مواضيع قد تهمك نهاية ماذا عن الجنس والمواعدة في زمن الإغلاق؟ الأميرة ولدت ماري بونابرت في باريس لعائلة شهيرة ثرية. هي ابنه ماري فيلكس (نيه بلان) والأمير رولاند نابليون بونابرت. جدها فرانسوا بلان الذي اشتهر بثروته الهائلة ومؤسس كازينو مونت كارلو. لكن حياتها ارتبطت بأحداث تراجيدية منذ بدايتها، فقد شارفت على الموت أثناء ولادتها وتوفيت أمها بعد ذلك بشهر واحد. عاشت طفولة مضطربة ووحيدة. وبينما كانت طفلة وحيدة، تعلقت بوالدها - الذي كان عالم آثار وجغرافيا- وكانت ترتعد خوفاً من جدتها لأبيها. كان لديها فضول شديد منذ البداية، بشأن العلوم والأدب والكتابة، وكذلك بشأن جسدها. كانت ماري بونابرت طفلة وحيدة ومراهقة متمردة ذات يوم، رأتها إحدى النساء اللاتي كن يقمن برعايتها وتدعى \"ميماو\" وهي تمارس العادة السرية. \"إنه�� خطيئة! إنها رذيلة! إذا فعلت ذلك فسوف تموتين!\" هكذا قالت لها، وفقاً لما كتبته ماري في مذكراتها عام 1952. \"تقول بونابرت إنها توقفت عن ممارسة العادة السرية في سن الثامنة أو التاسعة خوفاً من تحذير ميماو الذي جعل الموت ثمناً لمتعة الإثارة\"، بحسب ما كتبته نيللي تومسون في مقال بعنوان نظرية الجنسية الأنثوية لماري بونابرت: الخيال وعلم الأحياء. منذ سن مبكرة، كانت متمردة ولم تتقبل فكرة الخضوع الأنثوي. وفي سني مراهقتها، نجحت في دراسة اللغات خاصة الانغليزية والألمانية، لكن جدتها ووالدها قاما فجأة بمنعها من خوض المزيد من الاختبارات. \"قالت هي ورولاند إن الأعداء الجمهوريين لعائلة بونابرت قد يقومون بالتدخل في الاختبارات في محاولة لإذلال العائلة.\"، كما تقول تومسون نقلاً عن مذكرات ماري. دفع ذلك ماري لأن تصرخ \"اللعنة على اسمي، على مكانتي، على ثروتي! اللعنة على جنسي! لأنني لو كنت ذكراً، ما منعوني من المحاولة!\"، وفقاً لما ذكرته تومسون. وقبل أن تبلغ العشرين من عمرها، وفي ذروة فورتها الجنسية، أقامت ماري علاقة مع رجل متزوج، كان أحد مساعدي والدها. انتهى الأمر بفضيحة وابتزاز وإهانة لها. قرر الأب تزويج ماري لرجل كان يراه صهراً مناسبا، وهو الأمير جورج أمير اليونان والدنمارك (1869-1957) والذي كان يكبرها بـ13 عاما. وافقت ماري، وتزوجا في 12 ديسمبر / كانون الأول عام 1907 في اثينا. وأنجبا طفلين هما الأميرة أوجيني والأمير بيتر، لكن زواجهما لم يكن سعيدا. ورغم أن زواجهما استمر 50 عاماً إلا أن ماري سرعان ما اكتشفت أن مشاعر زوجها الحقيقية كانت مع عمه فلاديمار، أمير الدنمارك. وفي ظل حياتها المضطربة وجدت ماري عزاءها في دراستها. ماري بونابرت وزوجها جورج أمير اليونان والدنمارك استكشاف الطبيعة الجنسية الأنثوية استمر شغف ماري بالعلم وحاجتها لفهم الطبيعة الجنسية والمتعة الأنثوية. دورها كأميرة لم يمنعها من دراسة الطبيعة الجنسية في عام 1924 نشرت مقالاً بعنوان \" ملاحظات حول الأسباب التشريحية للبرود الجنسي عند النساء\"، تحت اسم مستعار هو إيه إي نارجاني. يقول كيم والين أستاذ علم الغدد الصماء السلوكي في جامعة إيموري بولاية جوروجيا الأمريكية \" كانت محبطة بسبب حقيقة أنها لم تصل قط إلى النشوة خلال الاتصال الجنسي\". وأضاف لبي بي سي \" لم تتقبل الاعتقاد بأن النساء يمكنهن فقط أن يبلغن إلى النشوة من خلال الاتصال الجنسي الفعلي\". كانت ماري تعتقد أن عدم وصول المرأة للنشوة خلال الاتصال الجنسي يكشف عن وجود مشكلة تشريحية. تتلمذت ماري بونابرت على يد فرويد ثم توصلت إلى نظرية: كلما قصرت المسافة بين بظر المرأة ومهبلها، زادت فرص وصولها للنشوة خلال ممارسة الجنس الفعلي. وحتى تدعم نظريتها، جمعت بيانات لأكثر من 240 سيدة في باريس خلال عشرينيات القرن الماضي. وبحسب منشوراتها \" لم يتم جمع البيانات بصورة منهجية، وإنما من خلال زيارات النساء لأطبائهن\"، وذلك وفقاً للبروفيسور والين الذي عكف بالتعاون مع الدكتورة إليزابيث لويد على دراسة أعمال ماري. ووفقاً لهذين الخبيرين \" صنفت ماري العينات إلى مجموعات ثلاث، بحسب طول المسافة بين البظر والمهبل، رغم أنه لا يوجد توصيف لكيفية تحديد هذه المسافة\". قالت الدكتورة لويد لبي بي سي \" كانت لدى بونابرت فرضية مثيرة للاهتمام. كانت صاحبة النظرية القائلة بأن النساء صُممن بشكل مختلف، ولهذا تختلف ردود أفعالهن خلال الاتصال الجنسي\". \"لكن نظريتها صبت كل التركيز على الجانب التشريحي لدى المرأة، متجاهلة جوانب أخرى، كالنضج النفسي، أو ما إذا كانت تشعر سيعدة في حياتها، أو مصابة بالعُصاب أو البرود الجنسي، وهي مصطلحات سلبية كانت ترتبط بالنساء في تلك الفترة\"، كما تقول لويد. دفع ذلك ماري بونابرت إلى الاعتقاد بأن النساء إن خضعن لعملية جراحية لتقريب البظر من المهبلن، سيكن قادرات على الوصول إلى النشوة خلال العلاقة الحميمة. لكنها للأسف كانت مخطئة إلى أبعد درجة. ويمضي البروفيسور والين قائلا \" كانت الجراحة بمثابة كارثة. فقدت بعض النساء الإحساس بالكامل. لكن ماري بونابرت ظلت مؤمنة بالنتائج التي توصلت إليها، وخضعت نفسها لهذه الجراحة، دون نجاح\". ولم تكتف بذلك، بل خضعت لها ثلاث مرات. تشرح الدكتورة لويد وهي أستاذة تاريخ وفلسفة العلوم بقسم الأحياء في جامعة إنديانا الأمريكية قائلة \" حين تقطع الكثير من الأعصاب المحيطة بالبظر لن تزيد الاستجابة الحسية، بل يحدث العكس، لأنك تقطع أعصاباً بالغة الأهمية\". وتضيف \" كانت تعتقد أن هذه الجراحة هي السبيل الوحيد لوصول النساء للنشوة خلال الاتصال الجنسي\". صداقة حميمة جمعت فرويد بمريضته وتلميذته ماري بونابرت صداقة حميمة مع فرويد رغم ذلك، لم تيأس ماري بونابرت. واصلت البحث عن إجابات لإحباطها الجنسي وصعوباتها في الحياة. في عام 1925، سافرت إلى فيينا لاستشارة محلل نفسي صاعد آنذاك وكان حديث الدوائر الطبية الباريسية، هو سيغموند فرويد. تقول تومسون في مقالها \"وجدت في فرويد ضالتها، أب جديد تحبه وتخدمه\", صارت ماري بونابرت مريضته، لكنهما مالبثا أن أصبحا أصدقاء، ومع نمو اهتمامها بالتحليل النفسي صارت تلميذته. يقول البروفيسور ريمى أمورو أستاذ علم النفس في جامعة لوزان السويسرية لبي بي سي \" كانت واحدة من أوائل النساء في فرنسا اللاتي يدرسن التحليل النفسي، خاصة لدى فرويد\". ويضيف \"استمتع فرويد بصحبتها لأنها لم تكن امرأة خطرة ولا أكاديمية. كان في السبعين من عمره حين التقاها، وكانت هي إمراة ممتعة، ذكية، غنية تتجادل معه\". أصبحت ماري بونابرت اسماً بارزاً في عالم التحليل النفسي في باريس. وفي لحظة قدرية، أنقذت ماري حياة فرويد حين احتلت ألمانيا النازية النمسا. ومن خلال ثروتها ونفوذها ساعدت فرويد وأسرته على الهرب من فيينا إلى لندن حيث قضى أيامه الأخيرة. \"في عمر الثانية والثمانين تركت بيتي في فيينا نتيجة الغزو الألماني وجئت لانكلترا حيث آمل في أن تنتهي حياتي في سلام وحرية\" هكذا قال فرويد في حديث لبي بي سي عام 1938. ساعدت ماري بونابرت فرويد وأسرته على الهرب من النازية امراة حرة قاد النضج المهني ماري بونابرت إلى التراجع عن نظريتها بشأن الطبيعة الجنسية الأنثوية. يقول البروفيسور والين \" رفضت ماري بونابرت أفكارها الأصلية بالكامل\" ويضيف \" في عام 1950 أصدرت كتاباً جديدا بعنوان الطبيعة الجنسية الأنثوية تراجعت فيه عن كل ماورد في دراستها السابقة. قالت في كتابها إن الصفات التشريحية لا علاقة لها بالأمر، وإن الأمر برمته نفسي. وكانت وقتها قد أمضت 25 عاما في مجال التحليل النفسي\". ورغم تغيير موقفها \"لازلت أعتقد أن دراستها الأصلية كانت لافتة للنظر\" كما يقول البروفيسور والين الذي يرى أن ماري بونابرت كانت امراة ثورية. وبالنسبة للدكتورة لويد تعد ماري بونابرت \"رمزاً رائعا\". وتضيف \" إنها واحدة من بطلاتي رغم أنها كانت شخصية مأساوية\". تقول الدكتورة لويد إنه فيما يتعلق بالطبيعة الجنسية للمرأة \"كانت ماري بونابرت سابقة لعصرها في المعرفة والفهم، رغم حقيقة أنها كانت غير راضية عن جسدها\". أدركت ماري بونابرت أن الطبيعة الجنسية للمرأة أسيء فهمها لأنها دُرست من منظور ذكوري ويعتقد البروفيسور أمورو الذي امضى سنوات عدة في دراسة انجازات ماري بونابرت في باريس أنها \" كانت امراة رائعة\" وثيقة الصلة بشكل لا يصدق بجميع الدوائر الأدبية والسياسية والملكية في عصرها. كانت ببساطة تعرف كل مشاهير النصف الأول من القرن العشرين. ويضيف \"كانت رمزاً مثيرا للاهتمام بالنسبة للحركات النسوية كذلك\". وصلت ماري بونابرت في النهاية إلى خلاصة مفادها أن رؤيتها السابقة للطبيعة الجنسية كانت ذات طابع أبوي، لأنها كانت مقتنعة بوجود طريقة وحيدة للوصول إلى النشوة، كما يقول أموررو. ويضيف \" لكنها في الوقت نفسه، كانت شديدة التحرر في تفكيرها، لقد كانت امراة مركبة لم تخشى أن تتحدى فرويد\".", "doc2": "ਮੈਰੀ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਔਰਤ ਸੀ ਸੱਚਾਈ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ (1882-1962) ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਮਰਾਟ ਨੈਪੋਲੀਅਨ-1 ਦੀ ਭਤੀਜੀ ਅਤੇ ਡਿਊਕ ਆਫ਼ ਐਡਿਨਬਰਾ, ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਫ਼ਿਲਿਪ ਦੀ ਅੰਟੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਈ। ਇੱਕ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਰੁਚੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਔਰਗਾਜ਼ਮ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਜੇਕਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਇੱਕ \"ਆਜ਼ਾਦ ਔਰਤ\" ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਉਸ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਲਿਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਕਿਰਦਾਰ ਸੀ, ਜਿਹੜਾ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਫ਼ਿਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਹੜਾ ਹਰ ਵੇਲੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਜਿਨਸੀ ਆਨੰਦ ਸਬੰਧੀ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜੁਆਬਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਲੱਗਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਦਾ ਜਨਮ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਮੈਰੀ ਫੈਲਿਕਸ ਅਤੇ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਰੋਲੈਂਡ ਨੈਪੋਲੀਅਨ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਦੀ ਧੀ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪੜਦਾਦਾ ਉਦਮੀ ਸੀ ਅਤੇ ਕੈਸੀਨੋ ਮੌਂਟੇ ਕਾਰਲੋ, ਫ੍ਰਾਂਸਕੋਇਸ ਬਲੈਂਕ ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸੀ, ਜੋ ਕਾਮਯਾਬੀ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮੈਰੀ ਦਾ ਬਚਪਨ ਇਕੱਲਤਾ ਵਿੱਚ ਬੀਤਿਆ ਪਰ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਬਾਗ਼ੀ ਵਜੋਂ ਉਭਰੀ ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਹਾਦਸਿਆਂ ਭਰੀ ਰਹੀ, ਉਹ ਜਨਮ ਵੇਲੇ ਮਰਨੋ ਬਚੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀ ਵੀ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਦਾ ਬਚਪਨ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਭਰਿਆ ਅਤੇ ਇਕੱਲਤਾ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਹੋਰ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਜੋ ਇੱਕ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਭੂਗੋਲ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਤੋਂ ਡਰਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਵਿੱਚ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਜਗਿਆਸਾ ਭਰੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਵਿਗਿਆਨ, ਸਾਹਿਤ, ਲੇਖਣ ਸਭ ਬਾਰੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਬਾਰੇ ਵੀ। ਇੱਕ ਦਿਨ, ਉਸ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ 'ਮੀਮਾਓ' ਸੀ ਨੇ ਦੇਖਿਆ, ਮੈਰੀ ਹੱਥਰਸੀ ਕਰ ਰਹੀ ���ੀ। ਜਿਵੇਂ ਮੈਰੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਡਾਇਰੀ ਵਿੱਚ 1952 ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ, ਉਸ ਨੇ ਮੈਰੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਇੱਕ ਪਾਪ ਹੈ। ਇਹ ਅਧਰਮ ਹੈ, ਜੇ ਤੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਰੇਗੀ ਤਾਂ ਮਰ ਜਾਵੇਂਗੀ।\" ਨੈਲਾਈ ਥੋਮਪਸਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲੇਖ, ਦਾ ਥਿਊਰੀ ਆਫ਼ ਫ਼ੀਮੇਲ ਸੈਕਸੁਐਲਟੀ ਆਫ਼ ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ: ਫ਼ੈਨਟੇਸੀ ਅਤੇ ਬਾਇਓਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੀਮਾਓ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਤੋਂ ਡਰ ਗਈ ਕਿ ਇਸ ਆਨੰਦ ਦੀ ਕੀਮਤ ਮੌਤ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਅੱਠ-ਨੌਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕਲਾਈਟੋਰੀਅਲ ਹੱਥਰਸੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।\" ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਉਹ ਬਾਗ਼ੀ ਸੀ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਅਧੀਨਗੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਮੰਨਦੀ। ਆਪਣੀ ਅਲੱੜ੍ਹ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਕਾਮਯਾਬੀ ਨਾਲ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਜਰਮਨ ਦਾ, ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਦਾਦੀ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਅਚਾਨਕ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਇਮਤਿਹਾਨਾਂ ਤੋਂ ਮਨਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇੱਕ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਥੋਮਪਸਨ ਨੇ ਮੈਰੀ ਦੀ ਡਾਇਰੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਉਹ ਅਤੇ ਰੋਲੈਂਡ ਦਾਅਵੇ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਬੋਨਾਪਾਰਟਸ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਰਿਪਬਲਿਕ ਦੁਸ਼ਮਣ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਜ਼ਲੀਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇਮਤਿਹਾਨ ਵਿੱਚ ਫ਼ੇਰ ਬਦਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" ਇਸ ਸਭ ਨੇ ਮੈਰੀ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿਣ ਲਈ ਉਕਸਾਇਆ ਕਿ, \"ਮੇਰੇ ਨਾਮ, ਮੇਰੇ ਅਹੁਦੇ, ਮੇਰੀ ਕਿਸਮਤ ਨੂੰ ਫ਼ਿਟਕਾਰ। ਖ਼ਾਸਕਰ ਮੇਰੇ ਸੈਕਸ ਨੂੰ, ਕਿਉਂਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਮੁੰਡਾ ਹੁੰਦੀ, ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਨਾ ਰੋਕਦੇ।\" ਵੀਹ ਸਾਲ ਦੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਆਪਣੀ ਸੈਕਸੂਅਲ ਜਾਗ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ, ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਆਹੇ ਵਿਅਕਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਸਹਾਇਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸੀ, ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਬਣਿਆ। ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਬੇਈਮਾਨੀ, ਬਲੈਕਮੇਲਿੰਗ ਅਤੇ ਬੇਇੱਜਤੀ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਮੈਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੁੰਡੇ ਜੌਰਜ (1869-1957) ਨਾਲ ਮਿਲਵਾਇਆ, ਜੋ ਉਸ ਤੋਂ 13 ਸਾਲ ਵੱਡਾ ਸੀ ਅਤੇ ਗਰੀਸ ਅਤੇ ਡੈਨਮਾਰਕ ਦਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਜੌਰਜ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਜਵਾਈ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮੈਰੀ ਇਸ ਵਿਆਹ ਲਈ ਮੰਨ ਗਈ ਅਤੇ 12 ਦਸੰਬਰ 1970 ਨੂੰ ਏਥਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਹੋਏ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਸੀ ਸੰਬੰਧ ਸੁਖਾਲੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਜੌਰਜ ਨਾਲ ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਆਹ 50 ਸਾਲ ਤੱਕ ਨਿਭਿਆ, ਮੈਰੀ ਨੇ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਸਮਝ ਲਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਦਾ ਅਸਲੀ ਭਾਵੁਕ ਸਬੰਧ ਉਸ ਦੇ ਅੰਕਲ, ਡੈਨਮਾਰਕ ਦੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਵਲਾਦੀਮਰ ਨਾਲ ਹਨ। ਮੈਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ-ਆਪ ਬੇਤੁਕਾ ਲੱਗਦਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਤੋਂ ਨਿਜ਼ਾਤ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਪਾਈ। ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੈਕਸੂਐਲਟੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਇੱਛਾ, ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸੈਕਸ ਸੁਭਾਅ ਅਤੇ ਆਨੰਦ ਬਾਰੇ ਸਮਝਣ ਦੀ ਬੌਧਿਕ ਭੁੱਖ ਨੇ ਮੈਰੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ। 1924 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਏ.ਈ. ਨਰਜਾਨੀ ਨਾਮ ਤਹਿਤ, ਇੱਕ ਲੇਖ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ, \"ਨੋਟਸ ਆਨ ਦਾ ਐਨਾਟੋਮੀਕਲ ਕੌਜ਼ਿਸ ਆਫ਼ ਫਰਿਜੀਡਿਟੀ ਇੰਨ ਵੂਮੈਨ ।\" ਏਮਰੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਬਿਹੇਵੀਅਰ ਨਿਊਰੋਨਡੋਕ੍ਰੀਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਕਿਮ ਵੈਲਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਉਹ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਉਕਤਾ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸੰਭੋਗ ਦੌਰਾਨ ਔਰਗਾਜ਼ਮ ਨਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀ, ਜਿਹੜਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੈਕਸ ਦੌਰਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।\" ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਵੈਲਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਹ ਇਸ ਤੱਥ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਕਲਾਈਟੋਰਲ ਉਕਸਾਹਟ ਨਾਲ ਹੀ ਔਰਗਾਜ਼ਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਮੈਰੀ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਔਰਤਾਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੈਕਸ ਸਮੇਂ ਔਰਗਾਜ਼ਮ ਨਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੀਆਂ ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਸਰੀਰਕ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਥਿਊਰੀ ਬਣਾਈ ਔਰਤ ਦੀ ਯੋਨੀ ਅਤੇ ਕਲਾਟੋਰਿਸ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨਾ ਘੱਟ ਫ਼ਾਸਲਾ ਹੋਵੇਗਾ ਉਸ ਦੇ ਸੰਭੋਗ ਦੌਰਾਨ ਔਰਗਾਜ਼ਮ ਦੀਆਂ ਉਨੀਆਂ ਹੀ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਖਤਨਾ (ਫੀਮੇਲ ਜੈਨੀਟਲ ਮਿਊਟਿਲੇਸ਼ਨ) ਹੁੰਦਾ ਕੀ ਹੈ? ਆਪਣੇ ਅਧਿਐਨ ਨੂੰ ਪੁਖਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਸੰਨ 1920 ਵਿੱਚ 240 ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮਾਪ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ। ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਵੈਲਨ ਨੇ ਕਿਹਾ,\"ਅੰਕੜੇ ਤਰਤੀਬਵਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਬਲਕਿ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਏ ਗਏ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਔਰਤ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਇਲਾਜ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਉਸ ਸਮੇਂ।\" ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਵੈਲਨ ਨੇ ਡਾਕਟਰ ਅਲੈਜਾਬੇਥ ਲੋਇਡ ਨਾਲ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਦੇ ਕੰਮ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਵਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ, ਯੋਨੀ ਅਤੇ ਕਲਾਈਟਰਿਸ ਦੇ ਫ਼ਰਕ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਉਲੇਖ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਹ ਵੰਡ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਗਈ।\" ਡਾਕਟਰ ਲੋਇਡ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ,\"ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦਿਲਚਸਪ ਸਨ। ਉਹ ਇਸ ਥਿਊਰੀ ਦੀ ਮੋਢੀ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਵੱਖਰੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭੋਗ ਦੌਰਾਨ ਅੱਲਗ-ਅਲੱਗ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਸਿਗਮਡੰ ਫਰਾਇਡ ਦੀ ਦੋਸਤ ਬਣੀ ਤੇ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਮਾਹਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਥਿਊਰੀ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ੋਰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਬਣਤਰ ’ਤੇ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਪੱਖ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਪ੍ਰੋੜਤਾ ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ ਕੀ ਔਰਤ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੁਸ਼ ਹੈ, ਉਹ ਸਾਰੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿਚਾਰ ਜੋਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ।\" ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਨੂੰ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਕਿ ਜੇ ਔਰਤਾਂ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਕਲਾਈਟੋਰਜ਼ ਨੂੰ ਵਜ਼ਾਈਨਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕਰਵਾ ਲੈਣ ਤਾਂ ਉਹ ਸੰਭੋਗ ਦੌਰਾਨ ਔਰਗਾਜ਼ਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਉਹ ਹੋਰ ਗ਼ਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਵੈਲਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਸਰਜਰੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਗ਼ਲਤੀ ਸੀ। ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਗੁਆ ਲਈ। ਪਰ ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟੇ ਦਾ ਆਪਣੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੇ ਪੱਕਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵੀ ਸਰਜਰੀ ਕਰਵਾਈ, ਜਿਸ ਦਾ ਕੋਈ ਫ਼ਾਇਦਾ ਨਾ ਹੋਇਆ।\" ਨਿਰਵਿਘਨ ਉਸ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਇੱਕ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇੰਡੀਆਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਬਾਇਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਹਿਸਟਰੀ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ੀ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾਕਟਰ ਲੋਇਡ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਲਾਈਟੋਰਸ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਨਸਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਬਲਕਿ ਇਸ ਦੇ ਉੱਲਟ ਹੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਸਾਂ ਨੂੰ ਕਟਵਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋ।\" ਡਾਕਟਰ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ,\"ਉਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੀ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸੰਭੋਗ ਦੌਰਾਨ ਔਰਗਾਜ਼ਮ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਸਰਜਰੀ।\" ਫ਼ਰਾਇਡ ਨਾਲ ਗੂੜੂ ਮਿੱਤਰਤਾ ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਨੇ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਅਤੇ ਸੈਕਸੂਅਲ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਸਬੰਧੀ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜੁਆਬ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਰਹੀ। ਸੰਨ 1925 ਵਿੱਚ ਉਹ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਸਿੰਗਮੰਡ ਫ਼ਰਾਇਡ ਤੋਂ ਸਲਾਹ ਲੈਣ ਵਿਆਨਾ ਗਈ, ਸਿਗਮੰਡ ਬਾਰੇ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਰਕਲਾਂ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਸਿਗਮੰਡ ਫਰਾਇਡ ਦੀ ਮਰੀਜ਼, ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਤੇ ਦੋਸਤ ਬਣੀ ਥੋਮਪਸਨ ਆਪਣੇ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਲਿਖਦੇ ਹਨ,\"ਫਰਾਇਡ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪਿਤਾ ਮਿਲਿਆ, ਜਿਸ ਦੀ ਉਸਨੂੰ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਲੋੜ ਸੀ।\" ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਬਣ ਗਈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸਤ ਬਣਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਨਾ ਲੱਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੁਝਾਨ ਨੇ ਫ਼ਰਾਇਡ ਦੇ ਇਸ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਡਾ ਕੀਤਾ। ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਲਾਓਸਨੇ ਵਿੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰੈਮੀ ਐਮੋਰੋਕਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ,\"ਉਹ ਫ਼ਰਾਂਸ ਦੀਆਂ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਫਰਾਇਡ ਨਾਲ।\" ਐਮੋਰੋਕਸ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ,\"ਫ਼ਰਾਇਡ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਸੰਗਤ ਪਸੰਦ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਨਾ ਤਾਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਔਰਤ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾਂ ਹੀ ਪੜ੍ਹਾਕੂ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਿਲੇ ਫ਼ਰਾਇਡ 70 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਰੀ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ, ਬੁੱਧੀਮਾਨ, ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਔਰਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਕਰਦਾ ਸੀ।\" ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਬਣ ਗਈ ਅਤੇ ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਰਗਰਮ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਵੱਜੋਂ ਆਪਣੀ ਡਾਇਰੀ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਈ। ਫਿਰ ਕਿਸਮਤ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਮੋੜ ਲਿਆ, ਜਦੋਂ ਆਸਟਰੀਆ ਉੱਤੇ ਜਰਮਨੀ ਨਾਜ਼ੀਆਂ ਨੇ ਕਬਜਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਫ਼ਰਾਇਡ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ। ਆਪਣੀ ਦੌਲਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਮੈਰੀ ਨੇ ਫ਼ਰਾਇਡ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿਆਨਾ ਤੋਂ ਲੰਡਨ ਭੇਜਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ,ਜਿਥੇ ��ਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨ ਬਿਤਾਏ। ਫ਼ਰਾਇਡ ਨੇ 1938 ਵਿੱਚ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ, \"ਜਰਮਨੀ ਹਮਲੇ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 82 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਵਿਆਨਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਆਇਆ, ਜਿਥੇ ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨਾਲ ਬੀਤੇਗੀ।\" ਮੈਰੀ ਨੇ ਨਾਜ਼ੀਆ ਦੇ ਹਮਲੇ ਵੇਲੇ ਸਿਗਮੰਡ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਔਰਤ ਪੇਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਤਜ਼ਰਬੇ ਨੇ ਮੈਰੀ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸੂਐਲਟੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਣਾਏ ਆਪਣੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਰੱਦ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ। ਪ੍ਰੈਫੈਸਰ ਵੈਲਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਨੇ ਅਸਲ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਦ ਕੀਤਾ।\" ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਉਸ ਨੇ 1950 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਕਿਤਾਬ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ 'ਫ਼ੀਮੇਲ ਸੈਕਸੂਐਲਿਟੀ' ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁੱਢਲੇ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਮੁੜ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ।\" ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਵੈਲਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਇਥੇ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰੀਰ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਇਸ ਸਭ ਨਾਲ ਕੁਝ ਲੈਣ ਦੇਣ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਸਭ ਕੁਝ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਤਕਰੀਬਨ 25 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਅਧਿਐਨ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।\" ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵੈਲਨ ਜੋ ਕਿ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਮੈਰੀ ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਔਰਤ ਸੀ, ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇੰਨਾ ਮਨ ਬਦਲਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਮੈਂ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹਾਂ ਉਸ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਅਧਿਐਨ ਕਮਾਲ ਦੇ ਸਨ।\" ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਲੋਇਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਸੀ। ਉਹ ਮੇਰੀਆਂ ਨਾਇਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਦੁੱਖ-ਦਾਇਕ ਹੈ।\" ਡਾਕਟਰ ਲੋਇਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੈਕਸੂਐਲਟੀ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਨਾਖੁਸ਼ ਸੀ।\" ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਮੋਰੌਕਸ, ਜਿੰਨਾ ਨੇ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਮੈਰੀ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲ ਬਤੀਤ ਕੀਤੇ ਸੋਚਦੇ ਹਨ, \" ਉਹ ਵਿਲੱਖਣ ਔਰਤ ਸੀ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਖੇਮਿਆਂ ਸਾਹਿਤਕ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਘਰਾਣਿਆਂ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਮੈਰੀ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਧ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਜਾਣਦੀ ਸੀ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਉਹ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪ ਕਿਰਦਾਰ ਸੀ।\" ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਮੋਰੌਕਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੈਰੀ ਬੋਨਾਪਾਰਟ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਤੀਜੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ, ਉਸ ਦਾ ਸੈਕਸੂਐਲਟੀ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਬਹੁਤ ਹੀ ਰੂੜ੍ਹੀਵਾਦੀ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਮੰਨ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਔਰਗਾਜ਼ਮ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹੀ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।\" \"ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਆਜ਼ਾਦ ਸੀ, ਉਹ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਔਰਤ ਸੀ, ਜੋ ਫ਼ਰਾਇਡ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਦਾ ਹੌਂਸਲਾ ਰੱਖਦੀ ਸੀ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-50996569", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50996786", "doc1": "ترامب تحدث بعد تفجيرات استهدفت مواقع أمريكية في بغداد وكتب ترامب على حسابه على تويتر، مدافعا عن قرار اغتيال القائد العسكري الإيراني قاسم سليماني في بغداد، أن \"رقم 52 هو عدد الأمريكيين الذين احتجزوا رهائن في السفارة الأمريكية في طهران عام 1979 لأكثر من عام\". وقال إن \"بعض هذه المواقع يكتسب أهمية كبيرة بالنسبة لإيران وفي الثقافة الإيرانية. وستتعرض هذه المواقع وإيران إلى ضربات سريعة وقوية. الولايات المتحدة لا تريد المزيد من التهديد\". وقد لجأ الرئيس الأمريكي إلى تويتر بعدما رفعت مليشيا موالية لإيران تهديدات لأمريكا وتعرضت قوات ومنشآت أمريكية في العراق إلى هجمات بالقذائف، في ظل التهديد بالانتقام لمقتل سليماني، الذي كان يعد الرجل الثاني في إيران. وقد اهتزت العاصمة العراقية بغداد على وقع تفجيرات أعقبت تشييع جنازة القائد العسكري الإيراني، قاسم سليماني، الذي قتل في غارة جوية أمريكية على مطار بغداد. مواضيع قد تهمك نهاية وسقطت قذيفة في المنطقة الخضراء، التي تقع فيها السفارة الأمريكية وسفارات أجنبية أخرى في بغداد، كما استهدفت تفجيرات أخرى قاعدة بلد الجوية التي تقيم فيها القوات الأمريكية، شمالي العاصمة. ولم يصب أحد بأذى في هذه التفجيرات حسب مصادر أمنية. ولم تتبن أي جماعة هذه العمليات، ولكن قوات الحشد الشعبي الموالية لإيران اعتادت على استهداف مثل هذه المواقع. وقد توعد المسؤلون الإيرانيون بالانتقام لمقتل سليماني، الذي تعتبره الولايات المتحدة إرهابيا. شيع العراقيون أيضا جثمان أبو مهدي المهندس قائد كتائب حزب الله العراقية وشيع العراقيون أيضا جثمان أبو مهدي المهندس قائد كتائب حزب الله المدعومة من إيران، الذي قتل مع سليماني. وأعلنت الولايات المتحدة إرسال تعزيزات عسكرية قوامها 3000 جندي إلى الشرق الأوسط.، ونصحت مواطنيها بمغادرة العراق. ما الذي حدث في التفجيرات الأخيرة؟ سقطت قذيفة واحدة على الأقل في ساحة الاحتفالات بالمنطقة الخضراء، وقذيفة أخرى بمنطقة الجادرية، حسب مصادر أمنية. وبعد سقوط صاروخين على قاعدة بلد أرسلت طائرات مسيرة لكشف مصدر إطلاقهما. كيف سارت جنازة سليماني؟ المشيعون هتفوا \"الموت لأمريكا\" رفع المشيعون أعلام العراق والحشد الشعبي ورددوا \"الموت لأمريكا\"، وساروا من مطار المثنى إلى بوابة المنطقة الخضراء. وحمل المشيعون أيضا صور سليماني والمرشد الأعلى علي خامنئي. وبعدها توجهوا إلى كربلاء والنجف. ولكن بعض العراقيين احتفلوا في شوارع بغداد ابتهاجا بمقتل سليماني. فهو متهم بتدبير قمع المظاهرات التي شهدتها العديد من المدن العراقية في الشهور الماضية. كيف ردت إيران؟ تعهد المسؤولون الإيرانيون بالانتقام لمقتل سليماني قائد فيلق القدس في الحرس الثوري. وزار الرئيس حسن روحاني عائلة سليماني وقال إن الانتقام لمقتله سيحصل عندما تقطع أيادي أمريكا في المنطقة كلها. وتوعد خامنئي بأن يكون الرد قويا. وألمح القائد في الحرس الثوري، غلام علي أبو حمزة، إلى ضرب السفن الأمريكية في الخليج.", "doc2": "ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਈਰਾਨ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਦਾ ਬਦਲਾ ਸਹੀ ਸਮੇ��� ਅਤੇ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਲਵੇਗਾ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਨਰਲ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ \"ਅਮਰੀਕੀ ਜਾਇਦਾਦ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਬੜੀ ਬੜੀ ਹਿੰਮਤ ਨਾਲ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ 52 ਅਜਿਹੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ 'ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਈਰਾਨੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਉੱਚੀਆਂ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਨਿਸ਼ਾਨੇ 'ਤੇ ਹਨ, ਜੇ ਈਰਾਨ ਅਮਰੀਕਾ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਮਰੀਕਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਧਮਕੀਆਂ ਸਹਿਣ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ।\" ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 52 ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 52 ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨੁੰਮਾਇਦੇ ਹੋਣਗੇ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1979 ਵਿਚ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਕੈਦੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ ? ਬਗਦਾਦ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੇ ਬਾਹਰ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਦੇ ਫੌਜੀ ਕਮਾਂਡਰ ਜਨਰਲ ਕਾਮਿਸ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਈਰਾਨ ਦੀ ਬਹੁਚਰਚਿਚ ਕੁਦਸ ਫੋਰਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸਨ। ਇਹ ਫੋਰਸ ਈਰਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਚਲ ਰਹੀਆਂ ਫੌਜੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜ਼ਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਰਾਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਚਿਹਰਾ ਕਹਿਣਾ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਕੁਦਸ ਫੋਰਸ ਨੂੰ 25 ਅਕਤੂਬਰ 2007 ਵਿਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਐਲਾਨਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਮਰੀਕੀ ਦਾ ਕੋਈ ਲੈਣ- ਦੇਣ ਕਰਨ ’ਤੇ ਪੂਰਨ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੂੰ ਵੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਐਲਾਨਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-45092515", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-46072925", "doc1": "وقع ترامب أمرا تنفيذيا يقضي بأن يبدأ تطبيق فرض العقوبات من منتصف الليل وتستهدف العقوبات مشتريات إيران في قطاع السيارات والنقل فضلا عن نشاطاتها التجارية ومشترياتها من الذهب والمعادن الأساسية الأخرى، وأصبحت نافذة المفعول ابتداء من الساعة الواحدة ودقيقة من صباح الثلاثاء بتوقيت شرقي الولايات المتحدة (الرابعة ودقيقة بتوقيت غرينيتش) . ويعتقد ترامب أن الضغط الاقتصادي سيُجبر إيران على الموافقة على عقد صفقة جديدة وعلى وقف نشاطاتها \"الخبيثة\". ووصف الرئيس الإيراني، حسن روحاني، الإجراءات الأمريكية بأنها \"حرب نفسية\". ورفض روحاني في تصريح للتلفزيون الرسمي الإيراني فكرة مفاوضات اللحظة الأخيرة قائلا \"كنا دائما نفضل الدبلوماسية والمحادثات ... بيد أن المحادثات تتطلب الأمانة\". وحذر ترامب الأفراد أو الكيانات التي تنتهك هذه العقوبات من مواجهة \"عواقب وخيمة\". وعبرت بريطانيا وفرنسا وألمانيا، الشركاء في عقد اتفاق عام 2015 إلى جانب روسيا والصين، عن \"الأسف العميق\" للخطوة الأمريكية. وتعهدت هذه الدول بمواصلة التزاماتها المقررة في الاتفاق. وقالت إيران إنها ستواصل التزامها بالاتفاق إذا استمرت بتلقي فوائد اقتصادية. لماذا تخلى ترامب عن الاتفاق النووي مع إيران؟ يقضي الاتفاق بأن تكبح إيران نشاطاتها النووية المثيرة للجدل مقابل تخفيف العقوبات المفروضة عليها. وقد شدد الرئيس الأمريكي السابق، باراك أوباما، على أن الاتفاق سيمنع إيران من تطوير أسلحة نووية وأن العالم سيكون أكثر أمانا جراء ذلك. بيد أن ترامب يقول إنها كانت \"صفقة فظيعة من جانب واحد\". وقد أعلن أن ما سمي بـ \"شروط انقضاء فترة سريان الاتفاق\"، التي بموجبها ستبدأ التحديدات المفروضة على البرنامج النووي الإيراني بالانقضاء، هي غير مقبولة، وأنها لم تتعامل مع برنامج الصواريخ البالستية الإيراني، كما فشلت في إيقاف \"سلوك إيران الخبيث\" في دول مجاورة بضمنها سوريا واليمن. ماهي العقوبات التي أُعيد فرضها؟ تسارع شراء الإيرانيين للذهب منذ انسحاب الولايات المتحدة من الاتفاق النووي وقع ترامب أمرا تنفيذيا يقضي بأن يبدأ تطبيق فرض العقوبات من منتصف الليل وتشمل: ومن المحتمل أن تفرض عقوبات أكثر اضرارا بالاقتصاد الإيراني في الخامس من نوفمبر/تشرين الثاني على : وقال الرئيس الأمريكي \"أنا مسرور لأن العديد من الشركات العالمية قد أعلنت عن عزمها على ترك السوق الإيرانية، وأن العديد من الدول أشارت إلى أنها ستقلل أو تنهي استيرادها للنفط الخام الإيراني\". وأضاف \"نحض كل الدول على أن تتخذ مثل هذه الخطوات، لعل النظام الإيراني يواجه بوضوح خيار: إما أن يغير سلوكه المهدد والمثير لعدم الاستقرار ويعاود الاندماج بالاقتصاد العالمي، أو يواجه استمرار مسار العزلة الاقتصادية\". ما هو رد فعل المجتمع الدولي؟ ليس ثمة رد فعل آني مباشر من إيران على الإجراءات الأمريكية، بيد أن وزير الخارجية الإيراني محمد جواد ظريف قال في وقت سابق إن الولايات المتحدة \"معزولة\". أعلن عن الاتفاق النووي الإيراني عام 2015 وأضاف أنه من الصعب تخيل مفاوضات مع شخص مزق اتفاقا استغرق التوصل إليه وقتا طويلا، وتساءل \"من يصدق أن ترامب جاد بشأن المحادثات\". وقد أصدر وزراء خارجية كل من بريطانيا وفرنسا وألمانيا ومسؤولة العلاقات الخارجية في الاتحاد الأوروبي بيانا مشتركا يقول إن الاتفاق النووي مازال ساريا، وهو \"حيوي\" للأمن العالمي. كما كشفوا عن تفعيل قانون يعرف \"بقانون المنع\" يسعى لحماية الشركات الأوروبية التي تتعامل مع إيران من أثر العقوبات الأمريكية، على الرغم من أن مسؤولا رفيعا في إدارة ترامب رفض ذكر اسمه قال إن الولايات المتحدة \"لا تشعر بالقلق\" من هذه الخطوة . وأشار المسؤول إلى أن إيران تعاني من مصاعب اقتصادية جمة منذ خروج الولايات المتحدة من الاتفاق النووي في مايو/أيار، وأن الريال الإيراني فقد نحو 80 في المئة من قيمته.", "doc2": "2015 ਵਿਚ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਇਰਾਨ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੌਗਰਾਮ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸੇ ਸਾਲ ਮਈ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਖੋਖਲਾ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 2015 ਵਿਚ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਇਰਾਨ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੌਗਰਾਮ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਕਿਹੀ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਇਰਾਨ ��ੂੰ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬ੍ਰਿਟੇਨ, ਫਰਾਂਸ. ਜਰਮਨੀ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵੀ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਇਹ ਪੰਜੇ ਹੀ ਮੁਲਕ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਇਰਾਨ ਨਾਲ ਲੈਣ ਦੇਣ ਦਾ ਨਵਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧ ਬਣਾਉਣਗੇ। ਟਰੰਪ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਸਵਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਇਰਾਨ ਦੇ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚ ਦਖਲ ਦੇਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ ਹੈ। ਇਰਾਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਇਰਾਨ ਵਿਰੁੱਧ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਜੰਗ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-47593625", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47595402", "doc1": "تسابقت مواقع التواصل الاجتماعي من أجل حذف فيديو هجوم نيوزيلندا، لكنها فشلت في مواكبة سرعة نشره وبدأ في أعقاب ذلك سباق محموم بين صفحات التواصل الاجتماعي لحذف هذا الفيديو الذي أعيد نشره على ما يبدو لعدد لا نهائي من المرات بعد وقوع الهجوم. ووجد الفيديو طريقه إلى الصفحات الأولى لعدد من أكبر المواقع الإخبارية عبر وسائل التواصل الاجتماعي في شكل صور ثابتة، ولقطات متحركة قصيرة حتى أن بعضها نشر مقطع الفيديو كاملا. ويعكس تتابع الأحداث على مستوى هذا الهجوم كيف حاولت مواقع التواصل الاجتماعي الكبرى مثل تويتر، وفيسبوك، ويوتيوب، وريديت التعامل مع تطرف اليمين المتشدد على منصاتها الاجتماعية، لكنها فشلت في ذلك. ومع استمرار انتشار الفيديو، ظهرت منشورات على مواقع التواصل الاجتماعي يحث أصحابها باقي المستخدمين على التوقف عن اعادة نشر المقطع الذي يوثق الهجوم. وجاء في أحد هذه المنشورات: \"هذا هو ما يريده الإرهابي.\" ماالذي نُشر؟ نشر مستخدمو مواقع التواصل الاجتماعي على نطاق واسع الفيديو الذي يعرض مشاهد مباشرة لعمليات القتل. ردود فعل في الوقت الذي نشر فيه الكثيرون الفيديو على نطاق واسع، كان هناك فريق آخر يحث الناس، ليس فقط على التوقف عن مشاركته، لكن على عدم مشاهدته، معربين عن اشمئزازهم منه. ومع انتشار الفيديو، رأى كثيرون أن اعادة نشر الفيديو بكثافة هو ما أراده منفذ الهجوم. وأعرب الكثيرون عن غضبهم من نشر بعض وسائل الإعلام هذا المحتوى. تعهدت شركة فيسبوك بحذف أي دعم أو إشادة بمنفذ أو منفذي الهجوم فعلى سبيل المثال، اتهم كريشنان غورو-مورثي، مذيع القناة الرابعة البريطانية، موقعين الكترونيين لصحف كبرى، ذكر اسمهما في تغريدتين منفصلتين على حسابه على موقع التواصل الاجتماعي تويتر، بأنهما \"سجلا رقما جديدا في التدني والتركيز على عناوين جاذبة\". وقال مارك دي ستيفانو، مراسل بازفيد، إن موقع \"ميل أون لاين\" الإخباري سمح لجمهوره بتحميل الوثيقة التي نشرها المشتبه به على صفحته على فيسبوك قبل تنفيذ الهجوم، المكونة من 74 صفحة، من خلال رابط تحميلها في أحد التقارير. لكن الموقع حذف الوثيقة بعد ذلك، مؤكدا أن إدراجها في التقرير كان \"خطأ\" غير مقصود. كما دون لويد أمبلي، الكاتب في الدايلي ميرور، تغريدة على حسابه على موقع التواصل الاجتماعي تويتر أشار فيها إلى أن نشر هذه الوثيقة \"تعارض مع سياسة مقاطع الفيديو الدعائية التي تروج للإرهاب.\" كيف استجابت شركات التواصل الاجتماعي؟ أبدت مواقع التواصل الاجتماعي تعاطفا شديدا مع ضحايا إطلاق النار العشوائي، مؤكدة على أنها اتخذت إجراءات سريعة لحذف المحتوى غير الملائم. وقال موقع التواصل الاجتماعي فيسبوك: \"نبهتنا الشرطة النيوزلندية إلى فيديو على فيسبوك بعد بداية بث حي بقليل، وبالفعل حذفنا حساب منفذ الهجوم والفيديو.\" وأضاف بيان الشركة: كما نتعهد بحذف جميع أشكال الدعم والإشادة بمنفذ أو منفذي الهجوم بمجرد علمنا بوجودها. وسوف نستمر في التعاون مع الشرطة النيوزلندية بشكل مباشر في كل الإجراءات والتحقيقات الخاصة بالحادث.\" وقال موقع يوتيوب للتواصل الاجتماعي عبر الفيديو في تغريدة على حساب الموقع الرسمي على تويتر: \"نعبر عن بالغ أسفنا، ونعمل بكل يقظة من أجل حذف الفيديو العنيف.\" واتسمت منهجية شركات التواصل الاجتماعي في مكافحة متشددي اليمين المتطرف بالتخبط. وبدأ تويتر في حذف حسابات أنصار اليمين المتطرف في ديسمبر 2017. وحذفت الشركة حساب ريتشارد سبنسر، وهو أمريكي يتبنى فكرا قوميا وكان سببا وراء انتشار مصطلح \"البديل الأبيض\"، لكنها أعادت تفعيل الحساب مرة ثانية. واعترفت شركة فيسبوك، التي حذفت حساب سبنسر في إبريل/ نيسان 2018، بأنها تواجه صعوبة في التمييز بين خطاب الكراهية والخطاب السياسي المشروع. لا تزال مدينة كرايست تشيرش خاضعة لإجراءات أمنية مشددة منذ وقوع الهجوم وواجه موقع يوتيوب هذا الشهر اتهامات بأنه يفتقر إلى الكفاءة أو المسؤولية في التعامل مع فيديو يروج لجماعة \"ناشونال أكشن\" المحظورة التي تنتمي إلى النازيين الجدد. وقالت يافيت كوبر، عضوة البرلمان البريطاني، إن موقع التواصل الاجتماعي عبر الفيديو وعد أكثر من مرة بحذف هذا الفيديو، لكنه يعاود الظهور على الموقع من جديد. ما الذي ينبغي أن يحدث؟ يعتقد سياران غيليسبي، أستاذ العلوم السياسية في جامعة ساري البريطاينة، أن المشكلة تتجاوز مجرد نشر فيديو صادم كهذا واعادة تداوله. وأضاف: أن \"المسألة ليست مجرد بث المذبحة مباشرة. فمنصات التواصل الاجتماعي تسابقت من أجل حذفه، لكن لم يكن بيدها الكثير لتقوم به من أجل الحيلولة دون نشره نظرا لطبيعة هذه المنصات، لكن السؤال الأهم هو عما نُشر من محتوى مشابه على هذه المواقع من قبل.\" ويستخدم باحث العلوم السياسية، غيليسبي موقع يوتيوب كثيرا، ويؤكد أنه يتلقى بشكل مستمر توصيات على الموقع بمشاهدة محتوى يميني متطرف. وقال: \"هذا المحتوى منتشر على يوتيوب بشكل هائل لكن لا توجد وسيلة لتقدير حجمه. ونجح يوتيوب في التعامل بطريقة صحيحة مع المتشددين الإسلاميين لأن خطابهم كان ببساطة غير مشروع بشكل واضح. لكن الموقع نفس الضغط لم يُمارس من أجل حذف محتوى اليمين المتطرف رغم أنه يشكل خطرا مماثلا.\" وتوقع أن تظهر مطالبات كثيرة ليوتيوب بالتوقف عن الترويج للعنصرية ومحتوى وقنوات اليمين المتطرف. \"جدل مشروع؟\" واتفق بهاراث غانيش، الباحث في معهد أوكسفورد للإنترنت، مع ما طرحه سياران غيليسبي. وقال غانيش: \"حذف الفيديو هو الإجراء الصحيح، لكن مواقع التواصل الاجتماعي سمحت لمنظمات اليمين المتطرف بنشر مناقشاتها في غياب منهجية لدى تلك المواقع في التعامل مع الكراهية التي تحملها تلك النقاشات.\" وأضاف: \"كان هناك ميل ولا يزال إلى الخطأ في تفسير حرية التعبير مع أنه من الواضح أن بعض الناس ينشرون أيدولوجيات سامة وعنيفة.\" وشدد على أن \"شركات التواصل الاجتماعي تحتاج إلى التعامل مع هذه الأيدولوجيات بقدر أكبر من الجدية.\" وأشار إلى أن ذلك \"قد يعني إنشاء فئة خاصة لمتشددي اليمين المتطرف، اعترافا بأن لها انتشارا على المستوى الدولي وشبكات عالمية.\" ولا يمكن أن نقلل من ضخامة هذه المهمة، إذ يبرع الكثير من أنصار الفكر اليميني المتطرف فيما يسميه سياران غيليسبي \"الجدل المشروع\". وقال غانيش إن \"الناس سوف يناقشون التهديد الذي يمثله الإسلام ويعترفون بأنه مثير للجدل، لكنهم سوف يؤكدون أنه نقاش مشروع.\" وينطوي التعامل مع هذه المناطق الرمادية على صعوبة بالغة لشركات التواصل الاجتماعي، لكن المأساة الأخيرة التي شهدتها نيوزلندا تجعل هناك قناعة لدى كثيرين بأن على تلك الشركات بذل جهد أكبر في التعامل مع تلك المناطق.", "doc2": "ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਲੱਗ ਗਈਆਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋਣ ਲੱਗਿਆ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਕੁਝ ਨਿਊਜ਼ ਵੈੱਬਸਾਈਟਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪੇਜਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਟਵਿੱਟਰ, ਰੈੱਡਿਟ ਤੇ ਯੂ-ਟਿਊਬ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਨਾਕਾਮਯਾਬ ਹੋਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕੁਝ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਯੂਜ਼ਰਸ ਨੇ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨਾ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾਏ। ਇੱਕ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਅੱਤਵਾਦੀ ਇਹੀ ਤਾਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ''। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਿਵੇਂ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਵੀਡੀਓ? ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਰੱਖਿਆ ਗਾਰਡ ਗਸ਼ਤ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਸਾਰੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਦੁੱਖ ਜਤਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਲਾਈਵ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਵਿਖਾਈ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਹਮਲਾਵਰ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਕਾਊਂਟ ਤੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਇਸ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਹਮਲਾਵਰ ਦੀ ਸਿਫਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਹਟਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਯੂ-ਟਿਊਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਾਰੇ ਹਿੰਸਾ ਵਾਲੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਲੈਟਫਾਰਮਜ਼ 'ਤੇ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀ-ਕੀ ਕੀਤਾ ਹੈ? 2017 ਵਿੱਚ ਟਵਿੱਟਰ ਨੇ ਕਈ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਅਤੇ ਨਫਰਤ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਈ ਅਕਾਊਂਟਸ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਟਵਿੱਟਰ ਨੇ ਰਿਚਰਡ ਸਪੈਂਸਰ ਦਾ ਅਕਾਊਂਟ ਵੀ ਬਲਾਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ 'ਅਮਰੀਕੀ ਸ਼ਵੇਤ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ' ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਬਦ 'ਆਲਟਰਨੇਟਿਵ ਰਾਈਟ' ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਕਾਊਂਟ ਬਲਾਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇਹ ਤਰਕ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸਪੈਂਸਰ ਦੇ ਨਫਰਤ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਭਾਸ਼ਣ ਤੇ ਸਿਆਸੀ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੈਟਫਾਰਮ? ਸਰੀ ਯੁਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਸਿਆਰਨ ਜਿਲੈਸਪਾਈ ਮੁਤਾਬਕ ਸਮੱਸਿਆ ਕਿਤੇ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੇਜ਼ੀ ਵਿਖਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਪਲੈਟਫਾਰਮ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਹੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਮੁਮਕਿਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਪਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਟੈਂਟ ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਦੇ ਹੋਏ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਿਸਰਚਰ ਵਜੋਂ ਉਹ ਯੂ-ਟਿਊਬ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਕੰਟੈਟ ਮਿਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਬਾਰੇ ਯੂ-ਟਿਊਬ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਚੈਨਲ 'ਤੇ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਅਤੇ ਨਸਲਵਾਦੀ ਕੰਟੈਂਟ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53969674", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-56878895", "doc1": "يقول الأطباء إن الهند يجب أن تبذل مزيدا من الجهود، من أجل توسيع نطاق الاختبارات وسجلت الدولة، التي تحتل حاليا المرتبة الثالثة في العالم من حيث عدد الإصابات، يوم الأحد 78761 حالة جديدة في غضون 24 ساعة، متجاوزة الرقم الذي سجلته الولايات المتحدة في 17 من يوليو/ تموز الماضي. يأتي الارتفاع مع استمرار الحكومة الهندية في رفع القيود، في محاولة لدفع الاقتصاد الذي فقد ملايين الوظائف، عندما ضرب الفيروس البلاد في مارس/ آذار. ولا يزال انتشار الفيروس، المسبب لمرض كوفيد 19، في العديد من المناطق الريفية يشكل مصدر قلق كبيرا. وتجاوز إجمالي الإصابات العالمية حاجز 25 مليونا، أمس الأحد، بينما بلغت حصيلة الوفيات 843 ألفا. مواضيع قد تهمك نهاية ولا تزال الولايات المتحدة الدولة الأكثر تضررا، إذ تقترب من ستة ملايين إصابة، وفقا لأبحاث جامعة جونز هوبكنز. ماذا وراء الزيادة الهندية؟ تجاوزت حصيلة يوم واحد في الهند، الأحد، حصيلة قدرها 77299 في يوم واحد سجلتها الولايات المتحدة في 17 يوليو/ تموز. وقال طبيب القلب، مانوج كومار، لرويترز: \"إنها أكبر زيادة ليوم واحد في عدد الحالات على مستوى العالم، والسبب وراء ذلك أن الوباء ينتشر في المناطق الريفية\". وعلى الرغم من الزيادة، تمضي الحكومة قدما في تخفيف القيود. سيُسمح بالتجمعات التي تصل إلى مئة شخص، في الأحداث الثقافية والترفيهية والرياضية اعتبارا من الشهر المقبل، مع الالتزام بارتداء أقنعة الوجه وإجراءات التباعد الاجتماعي. كما سيُعاد فتح شبكات قطارات الأنفاق في المدن الكبرى. يُخشى من أن تقارير الهند عن الوفيات منخفضة للغاية عن الحقيقة وقال رئيس قسم الأوعية الدموية بمعهد ميدانتا الطبي في الهند، الدكتور راجيف باريخ، لرويترز: \"أعتقد الناس أنه بمجرد أن بدأت الأرقام في الانخفاض فقدانتصروا في الحرب. خرج الجميع دون ارتداء أقنعة، دون أي تباعد اجتماعي\". \"وهذا شيء ما كان يجب أن نسمح بحدوثه\". ويقول الأطباء أيضا إن نقص الإبلاغ عن الإصابات، ونقص إجراء الفحوص يظل مصدر قلق كبير. رقم 63 ألف حالة وفاة في الهند يتساوى تقريبا مع المكسيك، لكن الإصابات في الدولة الواقعة في أمريكا الوسطى تبلغ 591 ألفا فقط، مقارنة بـ 3.5 مليون في الهند. وتُحصي حكومة الهند عدد الوفيات من الحالات الإيجابية فقط، ولكن ليس من الإصابات المشتبه بها. وقال عالم الفيروسات الهندي، شهيد جميل، لوكالة فرانس برس: \"يظل نطاق الاختبار لكل مليون شخص في الهند عند 30 ألفا، وهو ثاني أدنى مستوى في أكبر 10 دول مصابة بالفيروس\". ماذا قالت الحكومة؟ ألقى رئيس الوزراء، ناريندرا مودي، خطابه الإذاعي الشهري دون أن يذكر آخر وأكبر حصيلة. ودعا المواطنين إلى احترام القواعد، والبقاء موحدين من أجل دحر فيروس كورونا. وقال مودي: \"من المهم أن يتمتع كل مواطن بصحة جيدة وبالسعادة، وأن نهزم فيروس كورونا معا وتماما\". وأضاف \"لا يمكن هزيمة كورونا إلا عندما تبقون آمنين، وعندما تلتزمون بالحفاظ على مسافة آمنة بنحو مترين، وترتدون الأقنعة\".", "doc2": "ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤਰਸਯੋਗ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਬੇਹੱਦ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤਰਸਯੋਗ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਬੇਹੱਦ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਿੱਤਲ ਦੀ ਦਾਦੀ ਦਾ ਆਕਸੀਜਨ ਲੈਵਲ ਘਟਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਬੈੱਡ ਲੈਣ ਲਈ ਭਾਲ ਕੀਤੀ। ਅਸ਼ਵਿਨ ਨੇ ਹਰੇਕ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਹ ਮੰਗ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਹਰ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਉਸ ਦੇ ਪੱਲੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਹੀ ਪਈ। ਉਸ ਦੀ ਦਾਦੀ ਦੀ ਵੀਰਵਾਰ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਹਾਲਤ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਗਈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਿਆ, ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਭਰੀ ਹੋਈ ਹੀ ਮਿਲੀ। ਅਸ਼ਵਿਨ ਨੇ ਕਿਸਮਤ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਕਿ ਦਾਦੀ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਏ ਮਰਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਹਰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਲਈ ਤੜਫ਼ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਅਸ਼ਵਿਨ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸਭ ਨੂੰ ਸਹਿ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ। ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਈ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਦੂਸਰੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਭਟਕਦਾ ਰਿਹਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕੋਈ ਉਸ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ \"ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ\" ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਾਰਡ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਬੈੱਡ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣੀ ਪੈਣੀ ਸੀ। ਅਸ਼ਵਿਨ, ਜੋ ਖੁਦ ਵੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਪੌਜ਼ੀਟਿਵ ਆਇਆ, ਉਸ ਨੇ ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਦਰਦ ਨਾਲ ਜੂਝਦਿਆਂ ਆਪਣੀ ਭਾਲ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੈੱਡ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਦਾਦੀ ਨੂੰ ਹਮਦਰਦੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਾਰਡ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ। ਉੱਥੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਦਾਦੀ ਨੂੰ ਆਈਸੀਯੂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਬਚਣ ਦੇ ਚੰਗੇ ਆਸਾਰ ਹਨ। ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰਕ ਦੋਸਤ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਸਪਤਾਲ ਐਤਵਾਰ 25 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਡਿਸਚਾਰਜ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਕਸੀਜਨ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੋਸਤ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਪਰਿਵਾਰ ਉੱਥੇ ਹੀ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ ਜਿੱਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿਸਮਤ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਉਹ ਬਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਚਮਤਕਾਰ ਕਰਕੇ ਹੋਵੇਗਾ, ਨਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਇਲਾਜ ਕਾਰਨ।\" ਚਮਤਕਾਰ ਉਹ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਭਰ ਹੋਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਕਸੀਜਨ ਸਪਲਾਈ ਦੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਕਾਰਨ ਨਵੇਂ ਮਰੀਜ਼ ਦਾਖਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ''ਹਰ ਸਵੇਰ ਬੈੱਡ, ਆਕਸੀਜਨ ਸਿਲੰਡਰ ਜਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਫੋਨਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ'' ਆਕਸੀਜਨ ਨਾਲ ਲੈਸ ਐਂਬੂਲੈਂਸਾਂ ਦੀ ਘੱਟ ਸਪਲਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਬੈੱਡ ਮਿਲ ਵੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਮੈਂ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈ ਫਲੋਅ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਹਰ ਸਵੇਰ ਦੋਸਤ, ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਸਹਿਕਰਮੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਬੈੱਡ, ਆਕਸੀਜਨ ਸਿਲੰਡਰ ਜਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਫੋਨਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੇਵਸੀ ਦਾ ਆਲਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੈਂ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ, ਹਰ ਦਿਨ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਡਾਕਟਰ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ, ਉਹ ਹੁਣ ਫੋਨ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਲੱਬਧ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਅਤੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ, ਸਪਲਾਈ ਖਤਮ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਮੈਂ ਹਾਰ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਹਰ ਰਾਤ ਸੌਣ ਲਈ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ, ਪਰ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਫੋਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੇਵਸੀ ਨੂੰ ਸਮਝ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਇੱਕ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਇੱਕ ਚੋਟੀ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ 18 ਘੰਟੇ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ ਲਈ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਹਸਪਤਾਲ ਕੋਲ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੋਸਤ ਮਿੱਤਰ ਬੁਲਾ ਰਹੇ ਹਨ; ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਮਦਦ ਲਈ ਹਤਾਸ਼ ਬੇਨਤੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਪਿਆ ਹੈ। ਸਰੋਜ ਤੇ ਬਤਰਾ ਹਸਪਤਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਕਸੀਜਨ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਹੁਣ ਇੱਥੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਬੈੱਡ ਲੱਭਣਾ ਲਗਭਗ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਆਕਸੀਜਨ ਸਿਲੰਡਰ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਘੱਟ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਸ਼ਨ���ਵਾਰ ਨੂੰ ਸਰੋਜ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਬਤਰਾ ਹਸਪਤਾਲ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾਣ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਕਸੀਜਨ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਢਾਂਚਾ ਤੇ ਕਰਮੀਆਂ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ 24,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਸਪਤਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਕਰਮਚਾਰੀ ਥੱਕ ਗਏ ਹਨ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਨਾਲ ਬਿਮਾਰ ਸਕੇ ਸਬੰਧੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰਨਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ 300-500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹਨ। ਸਿਵੇਸ਼ ਰਾਣਾ ਦੇ ਭਰਾ ਦੀ ਹਾਲਤ ਗੰਭੀਰ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਬੈੱਡ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਵਿੱਚ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜ ਗਈ ਅਤੇ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਉਪਕਰਨ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਕੇਰਲ ਰਾਜ ਦੀ ਕੋਵਿਡ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੇ ਡਾ. ਏ ਫਤਿਹੂਦੀਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੰਕਟ ਅਣਕਿਆਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰਾਂ ਅਤੇ ਬਾਈ-ਪੈਪ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੇ ਨਿਰਵਿਘਨ ਕੰਮਕਾਜ ਲਈ ਉੱਚ ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਤਰਲ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਦਬਾਅ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਢੁਕਵੀਂ ਆਕਸੀਜਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਘਾਤਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਕਸੀਜਨ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਇਲਾਜ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਅੰਕੜੇ ਅਤੇ ਹਕੀਕਤ ਡਾ. ਫਤਿਹੂਦੀਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਰੰਤ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਬਿਨਾਂ ਲੋੜੀਂਦਾ ਇਲਾਜ ਲਏ ਹੀ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅਸਥਾਈ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਆਈ.ਸੀ.ਯੂ. ਬੈੱਡ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।'' ਦੂਜੀ ਕੋਵਿਡ ਲਹਿਰ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਪੁਣੇ, ਨਾਸਿਕ, ਲਖਨਊ, ਭੋਪਾਲ, ਇੰਦੌਰ ਅਤੇ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਸਣੇ ਦੂਸਰੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤੀ ਵੱਖਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਦੂਜੀ ਕੋਵਿਡ ਲਹਿਰ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ 349,000 ਕੇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ - ਇਹ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵਾਧੇ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ 2,767 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਪਰ ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸਲ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਇਆ ਪਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਲੈਬਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਮਾਰ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੱਸਿਆ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਬੈੱਡ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਹ ਕੋਵਿਡ ਲਈ ਟੈਸਟ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਰਾਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਡੇਟਾਬੇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ ਮਰੀਜ਼ ਵਜੋਂ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦੁੱਖਾਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਫੋਨ ਆਉਣੇ ਜਾਰੀ ਹਨ - ਹਰ ਇੱਕ ਪਿਛਲੇ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਦਿਲ ਦੁਖਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56459475", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47706434", "doc1": "شروق الشمس في فنلندا - فبراير 2020 ووفقا لتقرير السعادة العالمي هذا، جاءت الدنمارك في المرتبة الثانية، وتلتها كل من سويسرا وأيسلندا وهولندا. ومجددا، حلّت نيوزيلندا، الدولة الوحيدة غير الأوروبية، ضمن الدول العشر الأوائل في القائمة، في حين تراجع مركز المملكة المتحدة من الثالث عشر إلى المركز السابع عشر. وكانت بيانات قد جمعت من شركة البيانات الأمريكية \"جالوب Gallup\" بعد أن طلب من أشخاص يعيشون في 149 دولة تقييم درجة سعادتهم. وتتضمن معايير القياس: الدعم الاجتماعي والحرية الشخصية والناتج المحلي الإجمالي ومستويات الفساد. مواضيع قد تهمك نهاية أما الدولة الأكثر تعاسة في العالم فهي - كما ورد في التقرير - أفغانستان، تليها ليسوتو (في أقصى جنوب قارة أفريقيا) وبوتسوانا ورواندا وزيمبابوي. وقال معدو التقرير إنهم لاحظوا \"تواترا أعلى بكثير للمشاعر السلبية\" في أكثر من ثلث البلدان، وأرجعوا السبب إلى آثار وباء كورونا. وشهد تقييم هذا العام تقدم كثير من الدول الآسيوية عما كانت عليه العام الماضي، وانتقلت الصين من المرتبة 94 إلى المركز 84. وقال جون هيليويل، أحد معدي التقرير، في بيان: \"من المفاجئ أنه لم يكن هناك تدهور في مستوى الرفاهية من خلال تقييم الناس لحياتهم\". وأضاف \"أحد التفسيرات المحتملة لذلك هو أن الناس يرون أن كوفيد-19 هو تهديد خارجي مشترك يؤثر على الجميع، وأن هذا الخطر المشترك قد ولّد شعورا أكبر بالتضامن مع الآخرين\". وقال المؤلفون إن فنلندا \"احتلت مرتبة عالية جدا في معايير الثقة المتبادلة التي ساعدت على حماية الأرواح وسبل العيش أثناء الوباء\". إذ كان أداء هذه الدولة الاسكندنافية، التي يبلغ عدد سكانها 5.5 مليون نسمة، أفضل بكثير من معظم دول أوروبا خلال الوباء، وسجلت ما يزيد قليلا عن 70 ألف حالة إصابة، ونحو 800 وفاة، وذلك وفقا لجامعة جونز هوبكنز. بحسب التقرير فإن أسعد عشر دول في العالم هي:", "doc2": "ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਬਾਰੇ ਸਲਾਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਫਿਨਲੈਂਡ ਲਗਾਤਰ ਦੂਸਰੀ ਵਾਰ ਪਹਿਲੇ ਦਰਜੇ 'ਤੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਹਾਲਾਤ ਦੇਖੋਂ ਤਾਂ ਉੱਤਰੀ ਯੂਰਪ ਦੇ ਇਸ ਠੰਢੇ ਭੂ-ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚੋਗੇ ਕਿ ਇਸ ਠੰਢੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਹੈ ਕਿ ਉੱਥੇ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ���ਰਸੰਨ ਲੋਕ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ? 20 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਵਰਲਡ ਹੈਪੀਨੈਸ ਇੰਡੈਕਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ 156 ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਪੱਧਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਦਰਜੇਬੰਦੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਦਰਜੇਬੰਦੀ 6 ਨੁਕਤਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ- ਲਾਈਫ ਐਕਸਪੈਕਟੈਂਸੀ, ਸਮਾਜਿਕ ਸਹਾਇਤਾ, ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ, ਆਮਦਨੀ, ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅਤੇ ਭਰੋਸਾ, ਤੰਦਰਸੁਤ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ ਦੀ ਉਮੀਦ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਲੋਕਾਂ ਦੀ \"ਸਬਜੈਕਟਿਵ ਵੈਲ-ਬੀਂਗ\" ਬਾਰੇ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿੰਨੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹਨ ਤੇ ਕਿਉਂ? ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਦਸ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਵਾਂਗ ਹੀ ਨੌਰਡਿਕ ਦੇਸਾਂ—ਡੈਨਮਾਰਕ, ਫਿਨਲੈਂਡ, ਆਈਸਲੈਂਡ, ਨਾਰਵੇ ਅਤੇ ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਸਰਦਾਰੀ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ। ਨੌਰਡਿਕ ਖਿੱਤਾ ਉੱਤਰੀ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਟਾਲਾਂਟਿਕ ਦਾ ਇੱਕ ਭੂਗੋਲਿਕ ਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਖਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਦੇਸ ਹਨ- ਡੈਨਮਾਰਕ, ਫਿਨਲੈਂਡ, ਆਈਸਲੈਂਡ, ਨਾਰਵੇ ਅਤੇ ਸਵੀਡਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਇਲਾਕੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨ-ਸ਼ੈਲੀ, ਇਤਿਹਾਸ, ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਬਣਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਾਂਝਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਖ਼ਾਸ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਦੇ ਲੋਕ ਇੰਨੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੀ ਇਹ \"ਵਾਕਈ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹਨ?\" ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖ਼ਰਲੇ ਦੇਸ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੌਰਿਡਕ ਦੇਸਾਂ ਵੱਲੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖ਼ਰਲੇ ਥਾਂ ’ਤੇ ਰਹਿਣਾ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਇੱਥੇ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਸਧਾਰਣ ਵਿਆਖਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮਦਨ ਕਰ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਹਨ ਇਸ ਕਾਰਨ ਉੱਥੇ ਦਾ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਵੀ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਭਾਫ਼-ਇਸ਼ਨਾਨ ਘਰਾਂ ਦੀ ਸੁਸਾਈਟੀ ਮੁਤਾਬਕ ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਤੀਹ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਹਨ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਦੀ ਵਸੋਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾ—ਦੋ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਮਗਰ ਇੱਕ। ਡੈਨਮਾਰਕ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਕਸ ਭਰਦੇ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਉੱਚੀ ਆਮਦਨੀ ਵਾਲੇ ਨਾਗਰਿਕ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨ ਦਾ 15.5 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿੱਚ ਦੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਸਦਕਾ- ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੱਧਰ ਦੀ ਮੁਫ਼ਤ ਪੜ੍ਹਾਈ, ਮੁਫ਼ਤ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਨਵੇਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਦਿਲ ਨਾਲ ਛੁੱਟੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਗੱਫੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਡੈਨਮਾਰਕ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਭਰਪੂਰ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਡੇ-ਕੇਅਰ ਸੈਂਟਰ ਹਨ। ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਵੀ ਪੂਰਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਡੈਨਮਾਰਕ ਦਾ ਅਤੀਤ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਦਿਲ ਨਾਲ ਛੁੱਟੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਗੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਫੌਰਮ ਮੁਤਾਬਕ ਫਿਨਲੈਂਡ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪਿਤਾ, ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਮਾਵਾਂ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਫਿਨਲੈਂਡ, ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਾ ਹੱਕ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਦੇਸ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਣ ਸਿਆਸੀ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ 41.5 ਫੀਸਦੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ 116ਵੀਂ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 24 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। 'ਹੂਗੇ' \"ਹੂਗੇ\" ਇੱਕ ਡੈਨਿਸ਼ ਧਾਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਨਿੱਘ। ਇਸ ਨਿੱਘ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਭਰਪੂਰਤਾ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅਨੁਭਵ ਤੇ ਪਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਕਿਸੇ ਅਨੁਭਵ ਦੀ ਕਦਰ ਉਸ ਦੀ ਪਦਾਰਥਕ ਕੀਮਤ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਅਹਿਮੀਅਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਧੂਣੀ ਬਾਲ ਨੇੜੇ ਸ਼ਾਲ ਦੀ ਬੁੱਕਲ ਮਾਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਕੁੱਤੇ ਨਾਲ ਬੈਠਣਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਅਨੁਭਵ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਾਂਘ ਹੋਵੇ ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦਿੰਦਾ ਹੋਵੇ। ਉਸ ਲਈ ਇਹੀ ਪਲ, ਉਸ ਦਾ \"ਹੂਗੇ\" ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਫੁੱਲਿਤ ਹੋਏ 'ਹੂਗੇ' ਵਰਗੇ ਵਿਚਾਰ ਹੋਰ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਵੀਡਨ, ਨਾਰਵੇ ਅਤੇ ਫਿਨਲੈਂਡ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ \"ਹੂਗੇ\" ਦੀਆਂ ਆਪੋ-ਆਪਣੀਆਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਫੀਨਿਸ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵਿੱਚ \"ਸੌਂਸ\" ਦੀ ਹਾਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਇੱਕ ਰੀਤੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਸਖ਼ਤ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਦਾ ਨਿਭਾਅ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਆਪਸੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਨਿੱਘ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਵੀਡਨ ਵਾਸੀ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਨਾਲ ਮਿਲਣ-ਗਿਲਣ ਲਈ ਇੱਕ ਘੰਟਾ ਵੱਖਰਾ ਕੱਢਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਇਸ ਘੰਟੇ ਨੂ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ “ਫੀਕਾ” ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦਾ ਭਾਵ ਹੈ ਕੌਫ਼ੀ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 18.3 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ। ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੇ ਨੁਕਤੇ ਕੁਝ ਫੀਨਿਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦੇਸ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲੀ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਨੁਕਤੇ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਨਾ ਕਿ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲੀ ਨੂੰ ਮਾਪਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨੁਕਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ੀ (ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ) ਦੇ ਭਾਵੁਕ ਪਹਿਲੂ ਨੂੰ ਅਣਗੌਲਿਆਂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨੌਰਡਿਕ ਕਾਊਂਸਲ ਦੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਊਂਸਲ ਅਤੇ ਕੋਪਨਹੈਗਨ ਦੇ ਹੈਪੀਨੈਸ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਂਝੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਸਵਾਲ ਉੱਠਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਨੌਰਡਿਕ ਦੇਸਾਂ ਦਾ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੇ ਯੂਟੋਪੀਏ ਹੋਣ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਕਾਰਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਵਸੋਂ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ, ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ, ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲੁਕੀਆਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਲਈ ਸਾਲ 2012 ਤੋਂ 2016 ਤੱਕ 5 ਸਾਲ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਤਾਂ ਜੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ “ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੀਆਂ ਮਹਾਂਸ਼ਕਤੀਆਂ” ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਅਸਲ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦਾ ਖਾਕਾ ਖਿੱਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਸਰਵੇ ਤੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ 12.3 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਇਹੀ ਆਂਕੜਾ 13.3 ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਾ ਨੁਕਤਾ ਰਿਸਰਚਰਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ‘ਸਬਜੈਕਟਿਵ ਵੈਲ-ਬੀਂਗ’ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਇੱਕ ਲੇਖਿਕਾ, ਮਿਸ਼ੇਲ ਬ੍ਰਿਕਜਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੌਜਵਾਨ ਇਕੱਲੇਪਣ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਮਾਨਿਸਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਇਕਲਾਪੇ ਦੀ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਸਾਰੇ ਨੈਰਡਿਕ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਰਹੀ ਹੈ।\" ਪਿਛਲੇ ਪੰਜਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਨਾਰਵੇ ਵਿੱਚ ਮਾਨਿਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਸਹਾਇਤਾ ਮੰਗਣ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 40 ਫੀਸਦੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਡੈਨਮਾਰਕ ਵਿੱਚ 16 ਤੋਂ 24 ਸਾਲ ਦੇ 18.3 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਿਸਕ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਉਮਰ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇਹ ਆਂਕੜਾ 23.8 ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਜੋ ਕਿ ਲਗਤਾਰ ਦੂਸਰੇ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਦੇਸ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਇੱਥੇ 16 ਤੋਂ 24 ਉਮਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਲ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਾਂ ਕੀ ਹਾਲਾਤ ਸੱਚ-ਮੁੱਚ ਇੰਨੇ ਬੁਰੇ ਹਨ? ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਭਾਵੇਂ ਬਹੁਤ ਡਰਾਉਣੇ ਲਗਦੇ ਹੋਣ ਪਰ ਰੂਸ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਵਰਗੇ ਦੇਸਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਨੀਵੇਂ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਨੌਰਡਿਕ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ 3.9 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ ਦੁੱਖ ਝੱਲ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਰੂਸ ਲਈ 26.9 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਲਈ ਇਹ ਆਂਕੜਾ 17 ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ, ਕੁਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਡੈਨਮਾਰਕ, ਫਿਨਲੈਂਡ, ਆਈਸਲੈਂਡ, ਨਾਰਵੇ ਅਤੇ ਸਵੀਡਨ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਤ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਜਿੰਨੇ ਵਧੀਆ ਨਾ ਵੀ ਹੋਣ ਪਰ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਦੂਸਰੇ ਦੇਸਾਂ ਨਾਲੋਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੀ ਕਹੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ:"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53475546", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53477263", "doc1": "مستشفى كلية لندن حيث تجري الدراسة سارس-كوف-2 وهو الاسم الرسمي للفيروس المسبب لمرض كوفيد-19 - والذي يستمر بحصد المزيد من الضحايا حول العالم يشهد طفرةوراثية. لكن وعلى الرغم من أن العالم رصد آلاف الطفرات أو التغيرات في التركيبة الجينية للفيروس فإن حالة واحدة هي التي تم تحديدها حتى الآن باعتبارها سبباً محتملاً وراء تغيير سلوكه. والأسئلة الحاسمة بشأن هذه الطفرة هي: هل تجعل الفيروس أكثر انتقالا -أو مميتاً بدرجة اكبر - بين البشر؟ وهل تمثل تهديداً لنجاح لقاح مستقبلي؟. فيروس كورونا هذا يتغير بصورة بطيئة جداً بالمقارنة بالفيروسات المشابهة التي تتسبب بالإنفلونزا. وفي ظل المناعة المنخفضة نسبياً لدى السكان تجاهه، وعدم وجود لقاح، مع شح العلاجات الفعالة، فإنه لا توجد ضغوط على الفيروس ليحاول التكيفّ. حتى الآن هو يقوم بمهمة جيدة في الحفاظ على انتشاره كما هو. مواضيع قد تهمك نهاية وكانت الطفرة البارزة التي سميت D614G وتركزت داخل البروتين التي يشكل النتوءات الشوكية التي يستخدمها الفيروس لاختراق خلايانا قد ظهرت في وقت ما عقب التفشي الذي بدأ في ووهان وربما في إيطاليا. ويُلاحظ وجودها الآن في نحو 97 في المئة من العينات حول العالم. الحافة الثورية السؤال الآن هو ما إذا كانت هذه الهيمنة هي الطفرة التي تعطي الفيروس بعض التفوق أم أنها مجرد مصادفة. فحص فيروس كورونا عبر الأنف لا يؤذي الدماغ لا تمتلك الفيروسات خطة كبرى، فهي تتحور باستمرار، وفي حين تساعد بعض التغيرات الفيروس في التكاثر، قد تعيق بعض منها ذلك، بينما تعد أخرى محايدة. تقول الدكتورة لوسي فان دورب من كلية كينغز كوليدج بلندن \"إنها منتج ثانوي ناجم عن تكرار الفيروس. إنها تصاحب الفيروس دون أن تغير سلوكه\". الطفرة التي ظهرت ربما تكون صارت منتشرة فقط لكونها حدثت في مرحلة مبكرة من التفشي والانتشار، أي أن ما حدث يشبه \"تأثير المؤسس\". هذا ما تعتقد الدكتورة فان دورب وفريقها أنه التفسير الأرجح لكون هذه الطفرة شائعة جدا. غير أن هذا الأمر خلافي. كيف حيرت طفرات فيروس كورونا العلماء؟ يعتقد عدد كبير من خبراء الفيروسات -ربما غالبيتهم- كما يشرح الدكتور ثوشان دي سيلفا من جامعة شيفلد أن هناك بيانات كافية ترجح أن هذه النسخة من الفيروس تتمتع بـ \"ميزة انتقائية\" -أي حافة ثورية- مقارنة بالنسخة السابقة لها. ويضيف أنه رغم عدم وجود دليل كافٍ للقول إنها \"أكثر انتقالا\" بين البشر فمن المؤكد أنها \"غير محايدة\". يقول هيريون تشو ومايكل فارزان وهما أستاذان بجامعة سكريبس في فلوريدا إنه \"عند فحص الفيروس المتحور في المختبر تبين أنه يخترق الخلايا البشرية بصورة أفضل من النسخ غير المتحورة. فالتغيرات التي طرأت على البروتين الشوكي الذي يستخدمه الفيروس ليعلق بالخلايا البشرية تجعله أكثر التصاقاً وتأثيرا\". يقول البروفيسور فارزان إن البروتينات الشوكية لهذه الفيروسات مختلفة بطريقة \" متناغمة لكنها لم تثبت أنها تسبب انتقالا أكبر\". بريطانيا تتعقب تفشي فيروس كورونا عبر شفرته الوراثية دليل نتيجة المختبر في مركز نيويورك للجينوم وجامعة نيويورك ذهب البروفيسور نيفيل سانجانا -الذي يقضي أغلب وقته يعمل على تكنولوجيا Crispr لتحرير الجينات- خطوة أبعد من ذلك. فقد تمكن فريقه من تعديل فيروس بحيث يمتلك خصائص البروتين الشوكي واستخدمه في مهاجمة نسخة فيروس سارس -كوف- 2 التي ظهرت في وقت مبكر في ووهان قبل تعرضه لأي طفرات داخل الخلايا البشرية. ويعتقد أن النتائج أثبتت أن الفيروس المتحور أكثر انتقالاً من الفيروس الأصلي، على الأقل داخل المختبر. ويشير الدكتور فان دورب إلى أنه \"من غير الواضح\" كيف ينعكس هذا الانتقال فعلياً بين البشر. لكن البروفيسور فارزان يقول إن هذه \"الفروقات البيولوجية الواضحة\" تعد \"جوهرية بما يكفي للميل بشكل ما\" لصالح فكرة أن الطفرة تجع الفيروس أكثر قدرة على الانتشار. خارج المختبر، ثمة دليل غير مباشر على أن هذه الطفرة جعلت فيروس كورونا أكثر انتقالاً بين البشر. وترجح دراستان أن المرضى الذين أصيبوا بالفيروس المتحور كانت لديهم كميات أكبر من الفيروس في عينات المسح. وهذا ربما يشير إلى أنهم كانوا أكثر تسبباً في العدوى من غيرهم. فيروس كورونا: قدرة الفيروس على التحور وسرعة الوصول إلى ��قاح ولا يوجد دليل على أن هؤلاء كانوا أكثر إعياءاً أو بقوا في المستشفى لفترات أطول. وبشكل عام، لا يعني كون الفيروس اكثر انتقالا أنه مميت بشكل أكبر، بل إن العكس هو الصحيح في الغالب. ولا يوجد دليل على أن فيروس كورونا تحور بصورة تجعل المرضى أكثر إعياءاً. ولكن حينما يتعلق الأمر بانتقال الفيروس، فإن كمية الفيروسات التي يحملها المريض هي مجرد مؤشر على مدى قوة انتشار الفيروس في جسده. إنه لا يفسر بالضرورة مدى قدرته على إصابة آخرين. فـ \"المعيار الذهبي\" للبحث وهو التجربة المحدودة - لم يتم تنفيذه بعد. وهذا قد يشمل على سبيل المثال إصابة الحيوانات بنسخة أو أخرى من الفيروس لمعرفة أي منها ينتشر بصورة أكبر. خرافات كورونا: هل تسببت شبكات الـ 5 جي في تفشي فيروس كورونا؟ ويقول البروفيسور بيت كوربر الذي يقود إحدى الدراسات في مختبر لوس ألاموس الوطني في الولايات المتحدة إنه لا يوجد إجماع، ولكن فكرة أن الطفرات تزيد \"الحمل الفيروسي\" لدى المرضى تصبح أقل إثارة للجدل مع توافر مزيد من البيانات\". الطفرة هي الوباء حين ننظر للسكان بشكل عام، يصعب ملاحظة ما إذا كان الفيروس يصبح أكثر أو أقل انتقالا. فقد تغير مساره بشكل كبير بفعل تدخلات عدة، منها إجراءات الإغلاق. غير أن البروفيسور كوربر يقول إن حقيقة أن هذه النسخة تبدو مهيمنة في كل مكان بما في ذلك الصين، تشير إلى أن الفيروس ربما صار أكثر قدرة على الانتشار بين البشر مقارنة بالنسخة الأصلية، وإنه عندما تنتشر نسختان في نفس الوقت، فإن الجديدة هي التي تسود. في الواقع إن نسخة D614G منتشرة للغاية، إنها هي الوباء حاليا. وهذا هو الوضع منذ بعض الوقت، ربما منذ بداية التفشي في بعض المناطق كالمملكة المتحدة والساحل الشرقي للولايات المتحدة. وفي حين تزيد الدلائل على أن هذه الطفرة غير محايدة، فإن هذا لا يغير بالضرورة الكيفية التي ننظر بها للفيروس ولكيفية انتشاره. وحتى نطمئن، فإن غالبية اللقاحات التي يجرى العمل عليها بنيت على أساس مقطع مختلف من البروتين الشوكي وبالتالي لن يكون هناك تأثير على تطويرها. وثمة أدلة على أن النسخة الجديدة لديها نفس الحساسية للأجسام المضادة، مما يوفر الحماية من العدوى بعد الإصابة أو تلقى اللقاح. ولكن في ظل تسارع وتيرة البحث العلمي المرتبط بكوفيد-19 فهي مسألة سيبقى جميع العلماء، أيا كانت آرائهم بشأن الطفرات الحالية، حريصون على مراقبتها.", "doc2": "ਸਾਰਸ-ਸੀਓਵੀ-2 ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਾਮ ਹੈ, ਜੋ ਕੋਵਿਡ-19 ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਈ ਹੋਈ ਹੈ, ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣਾ ਰੂਪ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇਖੇ ਜਾਂ ਵਾਇਰਸ ਵਿੱਚ ਵੰਸ਼ਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾਲ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇਖੀ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਤਬਦੀਲੀ ਜੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ, ਉਹ ਹੈ ਇਸਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਆਉਣਾ। ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਬਾਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹਨ: ਕੀ ਇਹ ਇਨਸਾਨ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਕਰਮਣਸ਼ੀਲ ਜਾਂ ਘਾਤਕ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ? ਅਤੇ ਕੀ ਇਹ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਟੀਕੇ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ, ਵਾਇਰਸ ਵਰਗੇ ਫਲੂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਉਮੀਦ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪੱਧਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸਦੀ ਕੋਈ ਵੈਕਸੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਇਲਾਜ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੋਈ ਦਬਾਅ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧ ਫੁੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਖਾਸ ਤਬਦੀਲੀ - ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਡੀ614ਜੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਾਇਰਸ ਦੀ \"ਸਪਾਈਕ\" ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਸਾਡੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਲਈ ਵਰਤਦਾ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਵੂਹਾਨ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੇ 97% ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਸਥਿਤੀ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਲਾਭ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕੀ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੰਜੋਗ ਨਾਲ ਹੈ। ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਉਹ ਨਿਰੰਤਰ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਇੱਕ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਜਣਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਗੀਆਂ, ਕੁਝ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਨਿਰਪੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਦੇ ਡਾ. ਲੂਸੀ ਵੈਨ ਡੌਰਪ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, ''ਉਹ 'ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਧਣ ਦਾ ਸਿੱਟਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਬਦਲੇ ਬਿਨਾਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।'' ਵਾਇਰਸ ਵਿੱਚ ਜੋ ਪਰਿਵਰਤਨ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇਸ ਕਹਿਰ ਅਤੇ ਪਸਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ, ਉਹ ਜਿਸ ਨੂੰ 'ਸੰਸਥਾਪਕ ਪ੍ਰਭਾਵ' ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡਾ. ਵੈਨ ਡੌਰਪ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਨਾ ਪਰਿਵਰਤਨ ਆਮ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਪਰ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਹੋਣਾ ਵਿਵਾਦਮਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਸੰਖਿਆ ਬਾਰੇ ਸ਼ਾਇਦ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਸ਼ੀਫੀਲਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਡਾ. ਤੂਸ਼ਾਨ ਡੇ ਸਿਲਵਾ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਹਿਣ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਅੰਕੜੇ ਹਨ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸਵਾਦੀ ਵਾਧੇ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੇ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਕੋਲ 'ਚੋਣਵੇਂ ਲਾਭ' ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਦੱਸਣ ਲਈ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ''ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੈਲਦਾ ਹੈ।' ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 'ਨਿਰਪੱਖ ਨਹੀਂ'' ਹੈ। ਫਲੋਰਿਡਾ ਦੀ ਸਕ੍ਰਿਪਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਾਇਯਰਯੁਨ ਚੋਅ ਅਤੇ ਮਾਈਕਲ ਫਰਜ਼ਾਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਪਰਿਵਰਤਤ ਵਾਇਰਸ, ਬਿਨਾਂ ਪਰਿਵਰਤਤ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਨੁੱਖੀ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਸਪਾਈਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਮਨੁੱਖੀ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪਕਡ਼ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ 'ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਿਪਕੇ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ���ਾਲ ਕਾਰਜ ਕਰਨ' ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋ ਫਰਜ਼ਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੇ ਸਪਾਈਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵੱਖਰੇ ਸਨ ਜੋ \"ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਰਕਸੰਗਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਕਰਮਣਸ਼ੀਲ ਹਨ।'' ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਸਬੂਤ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ ਜੀਨੋਮ ਸੈਂਟਰ ਅਤੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੇਵਿਲ ਸੰਜਨਾ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 'ਜੀਨ-ਐਡੀਟਿੰਗ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਕ੍ਰਿਸਪਰ' 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਇੱਕ ਕਦਮ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇਇਕ ਵਾਇਰਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਕਿ ਇਸਦੇ ਸਪਾਈਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਂਦੀ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵੂਹਾਨ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਵਾਲੇ ਅਸਲੀ ਸਾਰਸ-ਕੋਵ -2 ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇਸ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪਰਿਵਰਤਿਤ ਵਾਇਰਸ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸੰਕਰਮਣਸ਼ੀਲ ਹੈ। ਡਾ. ਵੈਨ ਡੌਰਪ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ''ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ'' ਕਿ ਅਸਲ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਹਨ। ਪਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਫਰਜ਼ਾਨਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈਕਿ ਇਹ \"ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਜੈਵਿਕਮਤਭੇਦ\" ਇਸ ਵਿਚਾਰਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚਸਬੂਤ ਨੂੰ ਕੁਝਹੱਦ ਤੱਕ ਝੁਕਾਉਣਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਸਨਕਿ ਪਰਿਵਰਤਨ ਵਾਇਰਸਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੈਟਰੀ ਡਿਸ਼ (ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਵਾਧੇ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਟੈਸਟ) ਦੇ ਬਾਹਰ, ਕੁਝ ਅਸਿੱਧੇ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਪਰਿਵਰਤਨ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਫੈਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਦੋ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪਰਵਰਤਿਤ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪੀਡ਼ਤ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਵੈਬ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਛੂਤਕਾਰੀ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਜਾਂ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹੇ ਸਨ। ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਜ਼ਿਆਦਾ ਘਾਤਕ ਹੈ-ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਉਲਟ ਅਕਸਰ ਸੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਜਾਂ ਘੱਟ ਬਿਮਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਖੁਦ ਨੂੰ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਗੱਲ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਦੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ ਵਾਇਰਲ ਲੋਡ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਾਇਰਸ ਕਿੰਨੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਿੰਨਾ ਤਾਕਤਵਰ ਹੈ। ਖੋਜ ਦਾ 'ਬਿਹਤਰੀਨ ਮਿਆਰ' - ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਅਜੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੂਜੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਨਾ ਇਹ ਵੇਖਣ ਲਈ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਧੇਰੇ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚਲਾਸ ਅਲਾਮੌਸ ਨੈਸ਼ਨਲਲੈਬਾਰਟਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਬੈਟੇ ਕੋਰਬਰਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਆਮ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂਹੋ ਸਕੀ, ਪਰਵਾਇਰਸ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਕਾਰਨਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਵਾਇਰਲਲੋਡ 'ਘੱਟ ਵਿਵਾਦਮਈ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅੰਕਡ਼ੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।'' ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਮੁੱਚੇ ਰੂਪ ਨਾਲ ਜਨਸੰਖਿਆ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ (ਜਾਂ ਘੱਟ) ਸੰਕਰਮਣਸ਼ੀਲ ਹੋਣ ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਲੌਕਡਾਊਨ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰਕੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕੋਰਬਰਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਰੂਪ ਹੁਣ ਚੀਨ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਅਸਲ ਰੂਪ ਨਾਲੋਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਦੋ ਰੂਪ ਇੱਕ ਹੀ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਉਦੋਂ ਇਸਦਾ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਗਿਆ। ਦਰਅਸਲ, ਡੀ614ਜੀਰੂਪ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ, ਇਹ ਹੁਣਮਹਾਂਮਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰਿਹਾ ਹੈ- ਸ਼ਾਇਦ ਯੂਕੇ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਤੱਟ ਵਰਗੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤਤੋਂ ਹੀ। ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਬੂਤਵਧ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨਿਰਪੱਖ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵਾਇਰਸ ਦੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਬਾਰੇ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਫੈਲਣ ਬਾਰੇ ਕਿਵੇਂ ਸੋਚੀਏ। ਵਧੇਰੇ ਤਸੱਲੀਬਖਸ਼ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਟੀਕੇ ਸਪਾਈਕ ਦੇ ਵੱਖਰੇ ਖੇਤਰਾਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਕੁਝ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਓਨਾ ਹੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੈ, ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇਸਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਤੁਹਾਨੂੰ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ-19 ਦਾ ਵਿਗਿਆਨ ਇੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਉਹ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਉਹ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42161629", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42162117", "doc1": "كيف سيكون شكل الحرب لو نشبت مع كوريا الشمالية؟ وذكرت وزارة الدفاع الأمريكية (البنتاغون) في وقت سابق أن الصاروخ حلق لمسافة تصل إلى نحو ألف كيلو متر قبل أن يسقط في بحر اليابان. وتجربة الإطلاق، التي أجريت في وقت مبكر من يوم الأربعاء، هي الأحدث في سلسلة تجارب الإطلاق الصاروخي التي أثارت توترات دولية. وآخر مرة أطلقت فيها كوريا الشمالية صاروخا باليستيا كانت في سبتمبر/أيلول الماضي وجاءت بعد أيام من إجرائها سادس تجربة نووية. وجاءت تصريحات ماتيس في البيت الأبيض بعد أن أطلع الرئيس الأمريكي دونالد ترامب وكبار المسؤو��ين على إطلاق الصاروخ الأحدث لكوريا الشمالية. وأوضح أن الصاروخ حلق لمسافة أكثر من أي تجربة إطلاق سابقة، مضيفا أن كوريا الشمالية تصنع \"صواريخ باليستية تهدد أي مكان في العالم.\" وذكرت وكالة أنباء \"يونهاب\" الكورية الجنوبية أن الصاروخ أطلق من مدينة \"بيونغسونغ\" في إقليم بيونغان. اقرأ أيضا: الولايات المتحدة تصنف كوريا الشمالية \"دولة راعية للإرهاب\" اقرأ أيضا: كوريا الشمالية تقول إنها اختبرت قنبلة هيدروجينية يمكن تحميلها على صاروخ وقال مسؤولو الحكومة اليابانية إن الصاروخ حلق لنحو 50 دقيقة، لكنه لم يمر فوق اليابان كما حدث في بعض تجارب الإطلاق السابقة. وأطلع الرئيس ترامب على التجربة بينما كان الصاروخ الباليتسي لا يزال يحلق في الهواء، حسبما أفاد البيت الأبيض. وقال ترامب بعدها \"سأتولى هذا الأمر.\" وأعلن الجيش في كوريا الجنوبية أنه رد على التجربة الكورية الشمالية بإجراء تدريب إطلاق صاروخي. اقرأ أيضا: كوريا الشمالية \"تحفر خندقا في المنطقة منزوعة السلاح\" وجاء التنديد الدولي سريعا على تجربة كوريا الشمالية. وقالت الحكومة اليابانية إنها \"لن تقبل مطلقا السلوك الاستفزازي المستمر من كوريا الشمالية\"، ودعا رئيس الوزراء شينزو آبي إلى عقد اجتماع طارئ لمجلس الأمن الدولي. ووصف الاتحاد الأوروبي تجربة الإطلاق بأنها \"انتهاك آخر غير مقبول\" من جانب كوريا الشمالية لالتزاماتها الدولية. ووصف مندوب بريطانيا لدى الأمم المتحدة التجربة بأنها \"عمل متهور\". ويُعتقد أن كوريا الشمالية تُركز جهودها على بناء صواريخ طويلة المدى يمكنها الوصول إلى البر الرئيسي للولايات المتحدة. وقال مسؤولون في كوريا الشمالية إن أول صاروخ من صواريخها طويلة المدى والذي اختبرته في يوليو/تموز الماضي يمكنه أن يضرب \"أي جزء في العالم\"، لكن الجيش الأمريكي وصف الصاروخ بأنه متوسط المدى. وذكرت تقارير أن آخر تجربة لكوريا الشمالية تضمنت اختبار قنبلة هيدروجينية مُصغرة يمكن حملها على صاروخ طويل المدى، وهو ما أثار المزيد من التوترات مع الولايات المتحدة. وأعلن الرئيس الأمريكي دونالد ترامب الأسبوع الماضي أنه سيُعيد تصنيف كوريا الشمالية كدولة راعية للإرهاب بسبب برنامجها الصاروخي والنووي. وفرضت الولايات المتحدة عقوبات جديدة ضد بيونغيانغ استهدفت أنشطة الشحن لكوريا الشمالية والشركات الصينية التي تتعاون تجاريا معها.", "doc2": "ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੇਂਟਾਗਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਜਪਾਨ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 1000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (620 ਮੀਲ) ਤੱਕ ਉੱਡੀ ਸੀ। ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਲਾਂਚ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਇਸ ਲਾਂਚ ਨਾਲ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਤਣਾਅ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। 70 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਕਿਸ ਨੇ ਘੜੀ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਸਾਜਿਸ਼ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤੀ ਵਰਤੇਗਾ ਜਪਾਨ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਆਖਰੀ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਕਲ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਛੇਵੇਂ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਟੈਸਟ ਦੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਆਈ। ਮੈਟੀਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਲਾਂਚ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੀ ਮ���ਜ਼ਾਈਲ ਨਾਲੋਂ ਉੱਚੀ ਗਈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ \"ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ\" ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜੋ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਲਈ ਖਤਰਾ ਹੈ।\" ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਯੋਨਹਾਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨੂੰ ਪਾਇਂਗਸੋਂਗ ਤੋਂ ਸਾਊਥ ਪੋਂਗਾਨ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਇਸ ਪਰੀਖਣ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ, ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿਚ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਲੈਣਗੇ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਉਡਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਾਂਗੇ। ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਮੇਟਿਸ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਸਾਡੀ ਇਸ 'ਤੇ ਲੰਮੀ ਚਰਚਾ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸੰਭਾਲ ਲਵਾਂਗੇ।\" ਅਜੇ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਕਿੰਨੀ ਦੂਰ ਤੱਕ ਗਈ ਹੈ। ਕੀ ਇਹ ਜਪਾਨ ਤੋਂ ਉੱਡ ਕੇ ਗਈ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਵੀ ਅਜੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸੇ ਸਾਲ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਜਪਾਨ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾਗੀ ਸੀ। ਤਿੱਖਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਜਪਾਨ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਤਿੱਖਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 2017 ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੀਖਣ 12 ਫਰਵਰੀ - ਪੱਛਮੀ ਤੱਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬੈਂਜੋਨ ਏਅਰ ਬੇਸ ਤੋਂ ਦਾਗੀ ਗਈ ਮੱਧ-ਰੇਂਜ ਦੀ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ। ਇਹ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਲਗਭਗ 500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕਿਨਾਰੇ ਵੱਲ ਉੱਡ ਗਈ। 4 ਅਪ੍ਰੈਲ - ਮੱਧ ਰੇਂਜ ਦੀ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਸਿੰਪੋ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੋਂ ਉਡਾਈ ਗਈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਲਗਭਗ 60 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਉੱਡੀ। 4 ਜੁਲਾਈ - ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਦਾ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ 2,802 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉੱਚਾਈ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 39 ਮਿੰਟ ਲਈ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਰਹੱਸਮਈ ਮੁਲਕ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਟਰੰਪ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਏਸ਼ੀਆ ਫੇਰੀ ਤੋਂ ਕੀ ਆਸਾਂ? 29 ਅਗਸਤ- ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਸਮਰੱਥ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਜਪਾਨ ਦੇ ਉੱਤੋ ਦਾਗੀ। ਇਹ ਪਾਇਆਂਗਯਾਂਗ ਦੇ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਉਡਾਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਉਚਾਈ ਕਰੀਬ 550 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਸੀ। 15 ਸਤੰਬਰ - ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹੋਕਾਇਡੋ ਤੋਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਇਹ ਤਕਰੀਬਨ 770 ਕਿ.ਮੀ. ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ 3,700 ਕਿ.ਮੀ. ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/trending-52602639", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52529192", "doc1": "حققت \"ماريانا سبرينغ\" المتخصص�� في التحقيق في الأخبار المضللة والشائعات في بي بي سي وفريقها في مئات من الأخبار الزائفة المنتشرة حول وباء كورونا. وخلص تحقيق \"سبرينغ\" وفريقها إلى وجود سبعة أنواع من الناس وراء اختلاق الشائعات ونشرها. الهزلي كثير المزاح: كثيرون قد يصدقون \"الخبر\" الذي أريد به مزاح وقد يتداولونه على أنه حقيقة. قد يصادفك خبر \"مبالغ فيه\" تكون أول ردة فعلك عليه الضحك، لأنه بالنسبة إليك لا يمكن أن يكون أكثر من مزحة! مواضيع قد تهمك نهاية لكن كثيرين غيرك قد يصدقون \"الخبر\" الذي أريد به مزاح وقد يتداولونه على أنه حقيقة. وقد يكون تأثير بعض تلك \"المزحات\" كارثيا في ظل القلق والخوف وعدم الاستقرار الذي يشهده العالم بسبب تفشي الوباء. حكومات دول كثيرة، عربية وغيرها، تحاول التصدي لكل أنواع الأخبار الزائفة بشتى الطرق. فتعقد مؤتمرات صحفية يومية لتبليغ المواطنين بكل جديد بشأن الوضع الوبائي والخطوات التي تتخذها في مواجهته وترد على أسئلة الصحفيين وتساؤلات الناس حتى لا تدع مجالا لترويج الأخبار الزائفة. لكن نسق انتشار الشائعات عبر مواقع التواصل الاجتماعي أسرع بكثير. بعض الحكومات اتخذت قرارات استباقية لمنع انتشار \"مزحات\" مرتبطة بفيروس كورونا فمنعت تداول أي \"كذبة إبريل\" حول الوباء وهددت بعقوبات تصل إلى السجن. ففي الأول من إبريل \\ نيسان من كل عام تنتشر أخبار غريبة كثير منها أقرب إلى التصديق! لكنها في الأصل عادة \"كذبة إبريل\" الشهيرة. لكن لا مجال لأي كذبة حول الوباء هذا العام، إذ قد لا يتخيل مطلقها خطورة تأثيرها ومداه. المتحايل: النوع الثاني من الأشخاص الذين يختلقون الشائعات والأخبار الزائفة حول فيروس كورونا هم المتحايلون. تقول شركات التكنولوجيا إن وباء كورونا قد يكون الآن أكثر موضوع يتم استغلاله للتحايل الإلكتروني على الإطلاق. فالمتحايلون يستغلون خوف الناس من الوباء وشح المعلومات الطبية والعلمية الرسمية حوله، وترقبهم لكل جديد بشأن اللقاح أو الدواء للاحتيال عليهم. وكانت شركة \"غوغل\" قد أعلنت مؤخرا أن القراصنة الإلكترونيين يرسلون يوميا 18 مليون رسالة احتيال عبر البريد الإلكتروني لمستخدمي \"جي ميل\" كثير منها حول فيروس كورونا. ينتحل المتحايلون صفات رسمية مثل الحكومات أو منظمة الصحة العالمية ويبعثون رسائل إلكترونية يحاولون من خلالها إقناع ضحاياهم بتنزيل برامج معينة تمكنهم من اختراق حساباتهم الشخصية والحصول على معلومات مختلفة. بعض الرسائل تدعو الناس للتبرع مثلا. ومن بعض الحيل التي انتشرت مؤخرا مقاطع حصدت آلاف المشاركات عبر فيسبوك تعرض جوائز نقدية ضخمة لـ \"مساعدة المتضررين ماليا من تفشي فيروس كورونا\". وعلى الرغم من أن المسابقة مزيفة بشكل واضح، إلا أنها انتشرت عبر الموقع بعدة لغات. فالمسابقة المزيفة تستغل أسماء مشاهير مثل الممثل \"دواين جونسون\" الملقب بالصخرة. السياسي: المعلومات المضللة لا تأتي فقط من \"الغرف المظلمة\" على الإنترنت وحواسب المتحايلين وإنما قد تأتي أيضا من السياسيين. وقد تصدر هذه المعلومات المغلوطة عن السياسيين بقصد أو بغير قصد. لعل أكثر السياسيين الذين ارتبط اسمهم مؤخرا بالأخبار المغلوطة والشائعات، الرئيس الأمريكي دونالد ترامب. وآخرها \"اقتراحه\" اختبار تعريض أجساد المصابين للأشعة فوق البنفسجية وحقنهم بالمنظفات لعلاجهم من الفيروس!! ترامب قال في وقت لاحق إن تصريحاته تلك كانت ساخرة، لكن ذلك لم يمنع منظمة الصحة العالمية ومنظمات محلية ودولية كبرى من نشر بيانات تحذر من محاولة تطبيق ما اقترحه ترامب. كما سارعت الشركات المنتجة للمنظفات والمعقمات إلى نشر بيانات تحذر المستخدمين من محاولة إدخال هذه المواد إلى الجسم بأي شكل من الأشكال. وعلى المستوى السياسي أيضا، انتشرت عبر وسائل التواصل المختلفة أنباء الاتهامات المتبادلة بين الصين والولايات المتحدة حول تعمد نشر الفيروس وإخفاء حقائق متعلقة به، والتي وصلت حد \"الحرب الباردة\" بين الجانبين. وكان أحدثها تصريحات ترامب مجددا بأن الفيروس انطلق من مختبر في \"ووهان\" الصينية رغم اعتقاد أغلبية العلماء بأن الفيروس انتقل من الحيوان، خفاش على الأغلب، إلى الإنسان. المؤمن بنظرية المؤامرة: أبرز نظريات المؤامرة المتعلقة بالفيروس ربما كانت القائلة بأن \"الفيروس مصنع في مختبرات صينية ونشر عمدا في إطار حرب بيولوجية\". لكن عاشقي نظرية المؤامرة كثر مثل النظريات التي يروجون لها، ومنها أن \"انتشار الفيروس مؤامرة على أعلى المستويات\". ومنهم من يذهب بعيدا في هذه النظرية لينكر وجرد الفيروس من أساسه. نظرية أخرى تقول إن فيروس كورونا انتشر عبر شبكة اتصالات الجيل الخامس G5. انتشرت هذه النظرية حتى أن مفتي مصر السابق علي جمعة تحدث عنها في إحدى الحلقات التي يقدمها عبر شاشة التلفزيون، الأمر الذي أثار جدلا كبير. الانتشار الكبير لهذه النظرية، وتبعاتها التي أدت إلى إحراق أبراج شبكات اتصالات في بريطانيا، دفع منظمة الصحة العالمية إلى تكذيبها عبر حسابها الرسمي على تويتر . الخبير: عندما يأتيك النبأ من شخص \"خبير\" أو ينتمي إلى الدوائر المتخصصة فإنك قد تضع حدسك وذكاءك جانبا لتصدق ما يقول! في الوضع الذي نعيشه اليوم وسط انتشار الوباء أكثر من نميل إلى تصديقهم هم العاملون في القطاع الطبي وفي الصفوف الأمامية لمحاربة الوباء. لكن هل كل عامل بالقطاع الطبي يصدق فعلا في ما ينقل؟ وهل ما ينقله هو ما يحصل فعلا؟ هل كل تسجيل صوتي أو مصور أو حتى نص مكتوب منسوب لخبير أو مختص هو فعلا كذلك؟ رسائل كثيرة انتشرت يدعي أصحابها أنهم عاملون في الصفوف الأمامية لمكافحة الوباء تحدثوا فيها عن معلومات وأرقام ثبت زيفها فيما بعد. الأقارب: المعلومات المغلوطة والأكاذيب والشائعات لا تقف عند مخترعها ودائرته الضيقة بل تنتشر من دائرة إلى دائرة. وأحد أبرز وسائل انتشارها مجموعات الأقارب عبر مواقع التواصل. فقد تصل رسالة مزيفة إلى خالتك التي قد تشك في محتواها، لكنها قد ترسلها إلى أفراد المجموعة عبر واتساب في خطوة احترازية: ماذا لو كان الأمر صحيحا؟! تحذركم على كل حال! قد توزع جارتكم على أفراد مجموعة سكان الحي \"وصفة تشفي من الكورونا\" قوامها الثوم والليمون مثلا حرصا منها على حمايتكم من المرض. المشاهير: وسيلة أخرى تساعد في نقل الشائعات بسرعة مرعبة! المشاهير وحساباتهم عبر مواقع التواصل الاجتماعي التي قد يبلغ عدد متابعيها الملايين. نقل المشاهير لخبر ما يكسبه مصداقية لدى كثيرين! في مصر، اضطرت الممثلة زينة للاعتذار عن تصريح بشأن فيروس كورونا أثار جدلا كبيرا. ففي الوقت الذي تسعى فيه الحكومات والمنظمات الرسمية في مصر وفي العالم لتوعية الناس بشأن خطورة الوباء وتشجيعهم على الالتزام بإجراءات الوقاية ألقت زينة تعليقا مستخفا بالفيروس وخطورته. اعتذرت الممثلة عن التصريح بعد ذلك قائلة إنها كانت في حالة من الذعر أرادت أن تخفيها عن جمهور��ا بقصد عدم إخافتهم، فجاءت النتيجة عكسية واتهمت الممثلة بأنها تساهم في تقويض جهود التوعية بخطورة انتشار الفيروس.", "doc2": "ਫ਼ੇਕ ਨਿਊਜ਼ ਕੌਣ ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਅਸੀਂ ਕਈ ਝੂਠੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਗ਼ਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕੌਣ ਫੈਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਕਿਉਂ। ਝੂਠੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੇ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸੱਤ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਵੱਟਸਐਪ 'ਤੇ ਇੱਕ ਮੈਸੇਜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਵੈਂਬਲੇ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਵਾਦ ਭੋਜਨ ਬਣਵਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਇਹ ਮਜ਼ਾਕ ਸਮਝ ਆ ਗਿਆ ਪਰ ਕਈ ਇਸ ਨੂੰ ਸੱਚ ਸਮਝ ਬੈਠੇ। ਜੇਕਰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਉਦਾਹਰਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਇੱਕ ਝੂਠਾ ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਸੇਜ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਸ਼ਖ਼ਸ ਨੂੰ ਜ਼ੁਰਮਾਨਾ ਲੱਗਿਆ। ਮੈਸੇਜ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਡਰਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਮਜ਼ਾਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ ਇਹ ਮੈਸੇਜ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਵੀ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਫ਼ਿਕਰਮੰਦ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰਾਂ ਤੱਕ ਭੇਜਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਕਈਆਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਵੀ ਲਿਆ। ਮੈਸੇਜ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਰਾਸ ਨਹੀਂ ਫੈਲਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਉਹ ਲੋਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਆਏ ਇੱਕ ਸਕਰੀਨ ਸ਼ੋਟ ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।” ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਂ ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਕਈ ਝੂਠੇ ਮੈਸੇਜ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ। ਘੁਟਾਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਪੈਸੇ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨਾਲ ਇਹ ਮੈਸੇਜ ਕੀਤੇ। ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਘੋਟਾਲੇ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸਵੈ-ਸੇਵੀ ਸੰਸਥਾ ਫੁਲ ਫੈਕਟ ਨੇ ਮਾਰਚ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਮੈਸੇਜ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਮਦਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਬੈਂਕ ਖ਼ਾਤੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਝੂਠੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਵੀ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇੱਕ ਟੈਕਸਟ ਮੈਸੇਜ ਤੋਂ ਹੋਈ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ। ਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਝੂਠੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈ ਕੇ ਘੋਟਾਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪੈਸੇ ਬਣਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫਸਾਉਣ ਲਈ ਈ-ਮੇਲ ਭੇਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ ਕਰਕੇ ਟੈਕਸ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਝੂਠੇ ਅਕਾਊਂਟਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਿਆ ਕਿ ਕੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਰਾਬੈਂਗਨੀ ਕਿਰਨਾਂ ਜਾਂ ਬਲੀਚ ਦਾ ਟੀਕਾ ਲਾ ਕੇ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਉਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲੈ ਰਹੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਗੱਲਾਂ ਵਿਅੰਗਾਤਮਿਕ ਸਨ। ਪਰ ਇਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਲੋਕ ਇਹ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਫੋਨ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਮਸਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਗੱਲ ਕਹੀ ਕਿ ਵੂਹਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜ ਦੁਆਰਾ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕਈ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਭਰੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਰੂਸ ਦੇ ਟੀਵੀ ਤੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਰਹੀਆਂ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਪੱਕੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਝੂਠੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਰਾਹ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਇੱਕ ਝੂਠੀ ਖ਼ਬਰ ਉਸ ਸ਼ਖ਼ਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਫੈਲੀ ਜਿਸ ਨੇ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਖ਼ਬਰ ਫੈਲੀ ਕਿ ਉਸ ਸ਼ਖ਼ਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਜੋ ਬਿਲਕੁਲ ਝੂਠ ਸੀ। ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਐਂਟੀ-ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਫੇਸਬੁੱਕ ਗਰੁੱਪਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲੀ। ਯੂ-ਟਿਊਬ 'ਤੇ ਡੇਵਿਡ ਆਇਕ ਨਾਲ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਵੀ ਝੂਠਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ 5G ਦਾ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਹਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਇਹ ਇੰਟਰਵਿਊ ਹੱਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਇਕ ਦਾ ਇਹ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲੰਡਨ ਟੀਵੀ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਵੀ ਆਇਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਇਕ ਦਾ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੇਜ ਵੀ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ 'ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਫੈਲਾਅ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜੋ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।’ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕਿਸੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਸਰੋਤ- ਡਾਕਟਰ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਜਾਂ ਹਸਪਤਾਲ ਕਰਮਚਾਰੀ ਤੋਂ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਕਸਰ ਇਹ ਲੋਕ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਪੱਛਮੀ ਸੋਅਸੇਕਸ ਦੇ ਕੈਰੋਲੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੇ ਦਹਿਸ਼ਤ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵੁਆਇਸ ਮੈਸੇਜ ਬਣਾਇਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਤੇ ਬੱਚਿਆ ਦੇ ਮੌਤ ਦਾ ਵੱਡਾ ਤੇ ਝੂਠਾ ਅੰਕੜਾ ਸੀ। ਉਸ ਔਰਤ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਐਮਬੂਲੈਂਸ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਐਮਬੂਲੈਂਸ ਵਰਕਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਝੂਠੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਔਰਤ ਨੇ ਨਾ ਤਾਂ ਇਸ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਹ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਦਿਖਾ ਪਾਈ ਕਿ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਿਹਤ ਕਰਮੀ ਹੈ ਵੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਉਸ ਔਰਤ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਾਇਆ ਮੈਸੇਜ ਝੂਠਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਘਬਰਾਹਟ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਇੱਕ ਸੀ ਏਸੇਕਸ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਡੇਨੀਅਲ ਬੇਕਰ ਜੋ ਚਾਰ ਬੱਚਿਆ�� ਦੀ ਮਾਂ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਸ਼ੱਕ ਹੋਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮੈਸੇਜ ਇੱਕ ਅਣਜਾਣ ਔਰਤ ਦੁਆਰਾ ਮੈਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।” \"ਪਰ ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਜਵਾਨ ਹਨ ਤੇ ਮੈਸੇਜ ਵਿੱਚ ਲਿਖੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਉਮਰਾਂ ਵਾਲੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਿਆਂ ਮੈਂ ਇਹ ਮੈਸੇਜ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।\" ਇਹ ਲੋਕ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਮੈਸੇਜ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਸਾਫ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਇਸ ਨਾਲ ਮੈਸੇਜ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਗ਼ਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਡੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਜਾਂ ਦੋਸਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਕਈ ਵਾਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੇਲਿਬ੍ਰਿਟੀ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰ ਬੈਠਦੇ ਹਨ। ਮਠਾਂਗੀ ਮਾਇਆ ਨਾਂ ਦੀ ਬਰਤਾਨਵੀ ਗਾਇਕ, ਜਿਸ ਨੂੰ M.I.A ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਅਦਾਕਾਰ ਵੂਡੀ ਹੈਰਲਸਨ ਵੀ 5G ਤੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਵਾਲੀ ਥਿਊਰੀ ਫੈਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਰਹੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ 'ਤੇ ਕਈ ਹਜ਼ਾਰ ਫੋਲੋਅਰ ਹਨ। ਰੌਇਟਰਜ਼ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸੈਲੀਬ੍ਰਿਟੀ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਫੈਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੀ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੈਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਐਮਨ ਹੋਮਸ ਦੀ ਵੀ 5G ਥਿਊਰੀ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣ ਲਈ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42493038", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42493559", "doc1": "مقابلة أوباما مع الأمير هاري تناولت موضوعات مختلفة وقال إن مثل هذه التصرفات تشوه فهم الناس للقضايا المعقدة، وتنشر معلومات خاطئة. وأضاف \"يجب علينا جميعا إيجاد طريقة نعيد بها إنشاء مساحة مشتركة على الإنترنت\". وقد التقى الأمير هاري بأوباما وطرح عليه الأسئلة في حلقة خاصة من برنامج \"توداي\" في محطة الإذاعة الرابعة في بي بي سي. التطرف على مواقع التواصل الاجتماعي وعبر الرئيس السابق عن قلقه بشأن المستقبل الذي تهمل فيه الحقائق، ولا يقرأ الناس أو يسمعون فيه إلا إلى الأمور التي تعزز فقط وجهات نظرهم. وقال أوباما \"أحد أخطار الإنترنت هو أن الناس يعيشون في عالم افتراضي مختلف بالكامل عن واقعهم. وقد يتقوقعون داخل إطار المعلومات التي تعزز انحيازاتهم فقط. والقضية هي كيف ندعم هذه التكنولوجيا بحيث تسمح بتعدد الأصوات، وتنوع وجهات النظر، وألا تفضي إلى \"بلقنة\" المجتمع، أي تفتيته وتجزئته، وتتيح المجال للعثور على إيجاد أرضية مشتركة\". ولم يشر أوباما إلى خليفته في الرئاسة، دونالد ترامب، بالاسم بالرغم من استخدامه المكثف لموقع تويتر. ويُتهم ترامب بالإفراط في استخدام تويتر، ومتابعته لشريحة ضيقة من المستخدمين، وإن كان يقول إن الموقع يسمح له بالتواصل المباشر مع الشعب الأمريكي. وأشار أوباما إلى أن التواصل وجها لوجه، يساعد على مجابهة وجهات النظر المتطرفة. وقال \"وسائل التواصل الاجتماعي أداة ق��ية بالفعل بالنسبة للناس الذين تربطهم اهتمامات مشتركة، تساعدهم على أن يلتقوا وأن يتعرفوا على بعضهم بعضا\". وأضاف \"لكن من المهم بالنسبة إليهم أن يبتعدوا عنها أحيانا، وأن يلتقوا في الحانات، أو أماكن العبادة، أو في محيط الجيران، وأن يتعرفوا على بعضهم بعضا\". ويقول معللا \"إن كل شيء على الإنترنت - في الحقيقة - مبسط، وحينما تلتقي بالناس وجها لوجه تجد أنهم أكثر تعقيدا من هذا\". ما هي ضغوط العمل كرئيس؟ ويقول أوباما إن \"الوضع صعب، وليس مما يبعث على السرور أن تكون محط أنظار العامة، ففي هذا تحد من أوجه متعددة. إذ يصبح من تحبهم عرضة لمواقف ما كانوا ليواجهوها قبل 20 أو 30 عاما\". ويضيف \"من يقرر خوض عالم السياسة عليه أن يضحي بما يحظى به الآخرون من سلام. لكن إحداث تغييرات إيجابية في هذا العالم أمر يستحق التضحية، في نهاية المطاف\". وحيى أوباما أسرته، خاصة زوجته، ميشيل، لما قدمته له من دعم، واصفا إياها بأنها \"شريكتي خلال عملي كله\".", "doc2": "ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਕੰਮਾਂ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਮਸਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸਮਝ ਘਟਦੀ ਹੈ ਤੇ ਅਫਵਾਹਾਂ ਫ਼ੈਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰੇ: ਓਬਾਮਾ ਦੀ ਨਸੀਹਤ 1972 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਚੰਨ 'ਤੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਗਿਆ? 'ਟਰੰਪ ਨੇ ਤੀਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੇ ਰਾਹ ਪਾਇਆ' ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦਾ ਨਾਮ ਲਏ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ, ਜੋ ਕਿ ਟਵਿਟਰ ਦੀ ਧੜ੍ਹਲੇ ਨਾਲ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਓਬਾਮਾ ਦੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਪ੍ਰਿੰਸ ਚਾਰਲਸ ਤੇ ਡਾਇਨਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਹੈਰੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਰੇਡੀਓ-4 ਦੋ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਕੀਤੀ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਜਨਤਕ ਬਹਿਸ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਰਿਹਾ ਹੈ ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਹੁਦਿਆਂ ਤੇ ਬੈਠੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹੇ ਪੋਸਟ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਜਨਤਕ ਬਹਿਸ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਫ਼ਿਕਰ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਿਰਫ਼ ਉਹੀ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸੁਣਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮਨਸੂਬਿਆਂ ਨਾਲ ਇਤਿਫ਼ਾਕ ਰੱਖਦਾ ਹੋਵੇ। \"ਇੰਟਰਨੈਟ ਦਾ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਾ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਰਤਮਾਨ ਪੱਖਪਾਤ ਨੂੰ ਬਲ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮਸਲਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਕਿ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਹੋਵੇ, ਇਸ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਟੁੱਟੇ ਨਾ ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤਲਾਸ਼ੀ ਜਾ ਸਕੇ।\" ਟਰੰਪ ਟਵਿਟਰ ਦੀ ਹੱਦੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਦਲੀਲ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਰਾਬਤਾ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਅਹੁਦਾ ਸੌਂਪਦਿਆਂ ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਮਿਲੀਆਂ ਜੁਲੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਕਾਲ ਬਾਰੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਵੀ ਸੀ ਤੇ ਫ਼ਿਕਰ ਵੀ ਕਿ ਦੇਸ ਅੱਗੇ ਕਿਵੇਂ ਵਧੇਗਾ। ਪਤਨੀ ਮਿਸ਼ੇਲ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪਤਨੀ ਮਿਸ਼ੇਲ ਦਾ ਵੀ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਜਿਸਨੇ ਸਿਆਸੀ ਪਿਛੋਕੜ ਤੋਂ ਨਾ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਹਰ ਕਦਮ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਦੀਆਂ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਖੂਬੀ ਨਿਭਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਭ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕਠਿਆਂ ਨਿਕਲ ਆਉਣਾ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਹਾਲੇ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਬੈਸਟ ਫਰੈਂਡ ਹਾਨ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਹੈਰੀ ਨੇ ਓਬਾਮਾ ਨੂੰ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕਰਨ ਦੇ ਤਜ਼ੁਰਬੇ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤੀਆਂ ਇੰਟਰਵਿਊ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਪਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਦਿਲਚਸਪ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-54428216", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-54512127", "doc1": "انضمت شركات إنتاج تابعة لشاروخان وعامر خان إلى القضية ويأتي ذلك في أعقاب وفاة نجم بوليوود سوشانت سينغ راجبوت في يونيو/ حزيران الماضي. ويُعتقد أن راجبوت انتحر، لكن القضية أثارت تكهنات في القنوات الإخبارية على مدى شهور. واتخذت عشرات الشركات إجراءات قضائية إثر ذلك. وبحسب الدعوى القضائية، فإن \"سبل عيش الأشخاص المرتبطين ببوليوود تأثرت بشدة بحملة التشهير\". وانضمت 34 شركة إنتاج وأربعة اتحادات مرتبطة بصناعة الأفلام إلى القضية المرفوعة ضد قناتين إعلاميتين هنديتين وأربعة من مقدمي برامج لم يردّوا بعد على الادعاءات. وبحسب ما جاء في الدعوى، \"يتم غزو خصوصية أعضاء بوليوود، وتتضرر سمعتهم بشكل لا يمكن إصلاحه من خلال تصوير شخصيات بوليوود بأكملهم كمجرمين...وجعل كونهم جزءاً من بوليوود مرادفاً للأفعال الإجرامية في المخيلة العامة\". وعُثر على راجبوت (34 عاماً) ميتاً في شقته في مومباي في 14 يونيو/ حزيران الماضي. وقالت الشرطة في ذلك الوقت إنه انتحر. لكن عائلته قدمت لاحقاً بلاغا للشرطة ضد صديقته ريا تشاكرابورتي، متهمةً إياها بالتحريض على الانتحار وبجرائم أخرى، وهي تهم نفتها جميعها. ومنذ ذلك الحين، واجه عدد من نجوم بوليوود، بمن فيهم الممثلة ديبيكا بادوكون، استجواباً كجزء من التحقيق في وفاة راجبوت - على الرغم من عدم اتهام أي منهم بارتكاب أي مخالفات. ويتم الآن التحقيق في القضية من قبل ثلاث وكالات فيدرالية.", "doc2": "ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਿਪਬਲਿਕ ਟੀਵੀ ਦੇ ਅਰਨਬ ਗੋਸਵਾਮੀ ਤੇ ਪ੍ਰਦੀਪ ਭੰਡਾਰੀ, ਟਾਈਮਜ਼ ਨਾਓ ਦੇ ਰਾਹੁਲ ਸ਼ਿਵਸ਼ੰਕਰ ਤੇ ਨਵਿਕਾ ਕੁਾਰ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਕਰਨ, ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹਸਤੀਆਂ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਡਿਫੈਂਡੈਂਟ ਕੇਬਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨੈਟਵਰਕ ਨਿਯਮ 1994 ਦੇ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕੋਡ ਦੀਆਂ ਤਜਵੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਸਾਰੀ ਅਪਮਾਨ-ਜਨਕ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਚੈਨਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀ���ੀਆ ’ਤੇ ਵੀ ਬੌਲੀਵੁ਼ਡ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ’ਤੇ ਵੀ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸ਼ਬਦਵਾਲੀ ਖ਼ਿਲਾਫ ਮੁੱਕਦਮਾ ਹਾਈਪ ਪੀਆਰ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਕਦਮਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੈਨਲਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਰਤੀ ਅਪਮਾਨਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸ਼ਬਦਾਵੀ, ਜਿਵੇਂ ‘ਗੰਦਗੀ’, ‘ਕੂੜਾ’, ‘ਮੈਲ’, ‘ਡਰੱਗੀਜ਼’ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚੋਂ ਗੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ\" 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦਿਆਂ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਕੇਸ ਦਾਇਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੇ ਕਰੀਬ ਸਾਰੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮੀਰ ਖ਼ਾਨ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ, ਅਜੇ ਦੇਵਗਨ ਫਿਲਮਜ਼, ਅਰਬਾਜ਼ ਖ਼ਾਨ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਸ, ਧਰਮਾ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਸ, ਕਬੀਰ ਖ਼ਾਨ ਫਿਲਮਸ, ਅਨਿਲ ਕਪੂਰ ਫਿਲਮ ਅਤੇ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਨੈਟਵਰਕ, ਰੋਹਿਤ ਸ਼ੈਟੀ ਪਿਕਚਰਸ, ਸੋਹੇਲ ਖ਼ਾਨ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਸ, ਯਸ਼ਰਾਜ ਫਿਲਮਸ ਸਣੇ ਕਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਹਾਊਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਖਜ਼ਾਨੇ ਦਾ ਵੱਡਾ ਸਰੋਤ ਪੀਆਰ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਅਕਸ ਵਾਲਾ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅਦਾਰਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਦਾ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਸਰਕਾਰੀ ਖਜ਼ਾਨੇ ਦੇ ਮਾਲੀਆ ਲਈ ਵੱਡਾ ਸਰੋਤ ਵੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਿਭਿੰਨ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨਾਲ ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਰੁਜ਼ਦਗਾਰ ਦਾ ਵੀ ਵੱਡਾ ਜ਼ਰੀਆ ਹੈ। ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਉਦਯੋਗ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਉਦਯੋਗ ਹੈ ਜੋ ਲਗਭਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਦਭਾਵਨਾ, ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਦੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਰੱਗ ਕਲਚਰ ਤੇ ਅਪਰਾਧੀ ਕਹਿ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਕਸ 'ਤੇ ਸੱਟ ਮਾਰੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42813443", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42814643", "doc1": "الحكم 175 عاما على طبيب فريق الجمباز الأمريكي بعد اعتدائه جنسيا على أكثر من 150 فتاة وجاء الحكم بعد الاستماع إلى شهادات 160 من ضحاياه. ورفضت القاضية روزماري أكويلينا، محاولة نصار الاعتذار عن جرائمه، واعتبرتها نوعا من الخداع، وقالت إنه \"سيعيش في الظلام بقية حياته\". وأقر نصار، 54 عاما، بأنه مذنب فيما يتعلق بـ10 تهم بالاعتداء الجنسي على فتيات وشابات. وكان قد حكم على الطبيب بالسجن 60 عاما بتهمة حيازة صور جنسية لأطفال. وقد عثر المحققون على 37 ألف صورة اباحية للأطفال مخزنة في أجهزة كومبيوتر نصار عام 2016 من بينهم صور لأطفال في السادسة من العمر. قاعة المحكمة شهدت حشدا من ضحايا نصار وبدأت فضيحة الطبيب الأمريكي، فى سبتمبر/ أيلول الماضي، عندما أعلنت اللاعبة الأمريكية رايتشل دينولاندر فى مقابلة إعلامية، تعرضها لاعتداءات جسدية على يد نصار أثناء عمليات الفحص حين كانت تبلغ من العمر 15 عاما، وأثناء وجود والدتها فى غرفة الفحص. وأدت اعترافاتها لتشجيع فتيات أخريات للكشف عن تعرضهن أيضا لاعتداءات، لتبدأ قائمة الضحايا بالاتساع حتى بلغت 160 شابة. ووجهت القاضية روزماري حديثها إلى نصار أثناء النطق بالحكم :\"كان من دواعي شرفي وسعادتي الاستماع إلى أخواتي الناجيات، وكان من دواعي شرفي وسعادتي أيضا أن أحكم عليك، لأنك لا تستحق أن تسير خارج السجن مرة أخرى أبدا\". وبعد النطق بالحكم وقف الضحايا في قاعة المحكمة وأشادوا بالحكم. القاضية قالت للمتهم لا \"تستحق أن تسير خارج السجن مرة أخرى أبدا\" رسالة المتهم وبعد سبعة أيام من الاستماع لشهادات مثيرة للمشاعر من ضحايا نصار، أتيحت له الفرصة لمخاطبة المحكمة. وقال في قاعة المحكمة التي امتلأت عن آخرها :\"مشاعري تتضاءل مقارنة بالألم والصدمات النفسية والتدمير العاطفي الذى تشعرون به جميعا\". وأضاف \"لا توجد كلمات تصف عميق وعظيم أسفي لما حدث\". لكن القاضية كشفت عن أنها تلقت رسالة من المتهم بعد إدانته ادعى فيها أن من اتهموه \"اختلقوا\" الاتهامات للحصول على أموال وشهرة. وكان هناك ترقبا بين من حضروا المحاكمة لسماع ما قالته القاضية عندما قرأت رسالة نصار، والتي قال فيها إنه \"تم التلاعب به\" في الاعتراف بذنبه. 160 فتاة شهدت ضد نصار بينهن حاصلات على ميداليات أولمبية", "doc2": "1994 ਵਿੱਚ ਲੈਰੀ ਨਸ਼ਾਰ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗਾ ਸੀ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਜਨੀ ਵੈਦਿਆਨਾਥਨ ਅਤੇ ਰੋਲਾਂਡ ਹਿਊਜ਼ ਉਸ ਵੇਲੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਅਨੋਖੀ ਸੁਣਵਾਈ ਸੁਣੀ। 156 ਔਰਤਾਂ---ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭੈਣਾਂ, ਧੀਆਂ ਤੇ ਓਲੰਪੀਅਨਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਬੇਪਰਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਹਾਲੀਵੁੱਡ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਸਰੀਰਕ ਸੋਸ਼ਣ ਖਿਲਾਫ਼ ਲਾਮਬੰਦ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕੋ ਸ਼ਖਸ ਨੇ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਸ਼ਖਸ ਸੀ ਯੂਐੱਸਏ ਦੀ ਕੌਮੀ ਜਿਮਨਾਸਟਿਕ ਟੀਮ ਦਾ ਡਾਕਟਰ ਲੈਰੀ ਨਸਾਰ। ਪੀੜਤਾਂ ਨੇ ਕੱਢਿਆ ਗੁਬਾਰ 7 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨਸਾਰ ਨਾਲ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ, ਜੋ ਸ਼ਾਇਦ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਟਾਵੇਂ-ਟਾਵੇਂ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਸਾਰ ਨੂੰ 10 ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਇਆ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ 156 ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਾਈਲ ਸਟੀਫਨਜ਼ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਸੀ। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕਾਈਲ ਨੂੰ ਪੀੜਤ ZA ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਬੀਤੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ ਜੱਜ ਰੋਜ਼ਮੈਰੀ ਐਕਿਊਲੀਨਾ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਦੱਸੀ। ਕਾਈਲ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਲੁਕਾਉਣ ਦਾ ਪੂਰਾ ਹੱਕ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਸਭ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਕੇ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਨਸਾਰ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਗਵਾਹੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਈਲ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਂ ਬੋਲਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਦੱਸਣਾ ਮੈਨੂੰ ਹਿੰਮਤ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਸੀ।'' ਸੁਣਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕਾਈਲ ਸਟੀਫਨਸ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਨਸਾ�� ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਕਾਈਲ ਦੀ ਹੀ ਪਹਿਲੀ ਫੋਨ ਕਾਲ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਵਾਇਆ। ਬਾਕੀ ਔਰਤਾਂ ਵਾਂਗ ਕਾਈਲ ਜਿਮਨਾਸਟ ਦੀ ਖਿਡਾਰਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾਂ ਹੀ ਉਹ ਨਸਾਰ ਕੋਲ ਮਰੀਜ਼ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਸਾਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਚੰਗਾ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਸੀ। 'ਮੇਰੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਦੰਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਟੁੱਟੇ ਸੀ' ਕਾਈਲ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਗਵਾਹੀ ਦੇਣ ਲਈ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋਈ, ਉਸ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸਕਰੀਨ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਕਾਈਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਸ ਨੇ ਮੇਰਾ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਮੇਰੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਦੰਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਟੁੱਟੇ ਸੀ।'' ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਨਸਾਰ ਕਾਈਲ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕੱਪੜੇ ਉਤਾਰ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਕਾਈਲ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੱਥਮੈਥੂਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਕਾਈਲ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਸਭ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਇੱਕੋ ਘਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। 12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕਾਈਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਨਸਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਪਰ ਨਸਾਰ ਸਾਫ਼ ਮੁਕਰ ਗਿਆ। ਕਾਈਲ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੇ ਵੀ ਉਸ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਨਾ ਕੀਤਾ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਨਸਾਰ ਤੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਲੈਰੀ ਨਸਾਰ ਨੂੰ ਜਿਮਨਾਸਟ ਦਾ ਰੱਬ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਸੁਣਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਈਲ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਜਲਦੀ ਵੱਡਾ ਹੋਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ, ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਵੱਡੇ ਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਨੀਚ ਹਰਕਤ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ।'' ਕਾਈਲ ਗਵਾਹੀ ਲਈ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਜੱਜ ਤੋਂ ਨਸਾਰ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਕੇ ਗਵਾਹੀ ਦੇਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗੀ ਜੋ ਮੰਨ ਲਈ ਗਈ। 'ਕੁੜੀਆਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਛੋਟੀਆਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ' ਕਾਈਲ ਨੇ ਨਸਾਰ ਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ 'ਤੇ ਨਸਾਰ ਕਾਈਲ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਸਾਹਮਣੇ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਰ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਾਈਲ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਜੇ ਕਦੇ ਤੁਹਾਡਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ।'' ਕਾਈਲ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"ਲੈਰੀ ਅੱਜ ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਹਾਂ, ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸਣ ਵਾਸਤੇ।'' \"ਹੁਣ ਤੈਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੁੜੀਆਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਛੋਟੀਆਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ। ਉਹ ਮਜ਼ਬੂਤ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਤੇਰੇ ਵਰਗਿਆਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।'' ਇੱਕ ਪੀੜਤਾ ਦਾ ਬਿਆਨ ਸੁਣ ਕੇ ਸਹਿ ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਏਜੇਂਲਾ ਪੋਵਿਲੈਟਿਸ ਵੀ ਰੋ ਪਏ। ਜਦੋਂ ਪਾਣੀ ਸਿਰੋਂ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਫਿਰ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਖੁਦ ਨਾਲ ਹੋਏ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਬਾਰੇ ਸਮਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤੇ ਇਸ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯਕੀਨ ਕਰ ਲਿਆ। 54 ਸਾਲਾ ਨਸਾਰ ਨੇ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋ��� 1985 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਇੰਡੀਆਨਾਪੋਲੀਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਕੌਮੀ ਜਿਮਨਾਸਟਿਕ ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਟਾਫ ਵਜੋਂ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ। 1997 ਵਿੱਚ ਕੌਮੀ ਟੀਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਨਸਾਰ ਨੇ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਫਿਜੀਸ਼ੀਅਨ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੀ ਨਸਾਰ ਨੇ ਕਾਈਲ ਦਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜਿਮਨਾਸਟ 'ਚ ਨਸਾਰ ਨੂੰ ਰੱਬ ਮੰਨਦੇ ਸੀ ਨਸਾਰ ਨੇ ਚਾਰ ਓਲੰਪਿਕ ਗੇਮਜ਼ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਕੌਮੀ ਜਿਮਨਾਸਟਿਕ ਟੀਮ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਜ਼ਖਮੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਫੌਰਨ ਅੱਗੇ ਆਉਂਦਾ ਸੀ। ਸਾਬਕਾ ਸਾਫਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰਨ ਕੈਰੀ ਹੌਗਾਨ ਮੁਤਾਬਕ ਨਸਾਰ ਵੱਲੋਂ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਕਈ ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ਜਿਮਨਾਸਟ ਜਗਤ ਦਾ ਰੱਬ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ। ਕਈ ਪੀੜਤ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਹ ਨਸਾਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਰੁਤਬੇ ਤੋਂ ਡਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।ਜੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਵੀ ਜਾਏ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨਾ ਨਾਮੁਮਕਿਨ ਹੀ ਸੀ। ਨਸਾਰ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕੋ ਤਰੀਕਾ ਵੀ ਵਰਤਦਾ ਸੀ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਜਿਮਨਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਖਿਡਾਰਨਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਦਰਦ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਲੈ ਕੇ ਨਸਾਰ ਕੋਲ ਆਉਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਉਹ ਇਹ ਸਮਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਜੋ ਉਹ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਆਮ ਹੈ। ਨਸਾਰ ਪੇਸ਼ੇ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਚੁੱਕਦਾ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਛੂੰਹਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਰੋਜ਼ਮਰਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਦਾ ਲਾਭ ਚੁੱਕਦਿਆਂ ਨਸਾਰ ਸੱਚ ਵਿੱਚ ਹੀ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਆਮ ਵਰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਪੀੜਤ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਨਸਾਰ ਸਭ ਸਹੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਵਾਲੀਬਾਲ ਦੀ ਖਿਡਾਰਨ ਜੈਨੀਫਰ ਰੂਡ ਬੈੱਡਫੋਰਡ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕੱਪੜੇ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤੇ ਸੀ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ।'' ਨਸਾਰ ਤੋਂ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਮਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। \"ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਮੇਜ਼ 'ਤੇ ਲਿਟਾਇਆ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਜੋ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਉਹ ਆਮ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਹ ਥੱਲੇ ਵੱਲ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਆਮ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੈ।'' 2016 ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੋਲਣ ਵਾਲੀ ਸਾਬਕਾ ਜਿਮਨਾਸਟ ਰਸ਼ੇਅਲ ਡੈੱਨਹੋਲਾਨਡਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਪੁੱਛਿਆ, ਕਿ ਸਭ ਠੀਕ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਰਿਹਾ।'' ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਸਾਰ ਨੇ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਕਈ ਵਾਰ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਨਸਾਰ ਰਸ��ੇਅਲ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਨਸਾਰ ਦੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਦਿਖਾਈ ਨਾ ਦੇਣ। ਇੱਕ ਹੱਥ ਨਾਲ ਉਹ ਰਸ਼ੇਅਲ ਦੀ ਮਾਲਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਤੇ ਦੂਜੇ ਹੱਥ ਨੂੰ ਤੌਲੀਏ ਨਾਲ ਢੱਕ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਵੈਜੀਨਾ ਵਿੱਚ ਉਂਗਲਾਂ ਪਾਉਣ ਲੱਗਦਾ ਸੀ। ਆਖਰੀ ਵਾਰ ਤਾਂ ਨਸਾਰ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਬਰਾ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਸੀਨੇ 'ਤੇ ਹੱਥ ਫੇਰਨ ਲੱਗਾ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਰੇਸ਼ਅਲ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। 1994 'ਚ ਲੱਗਿਆ ਪਹਿਲਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਇਹ ਸਾਫ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਨਸਾਰ ਨੇ ਕਦੋਂ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਪਰ ਉਸ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾ ਇਲਜ਼ਾਮ 1994 ਵਿੱਚ ਲੱਗਿਆ ਸੀ 2016 ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਆਨਾਪੋਲਿਸ ਸਟਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਖਬਰ ਛਾਪੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਿਮਨਾਸਟ ਦੇ ਕੋਚਾਂ 'ਤੇ ਲੱਗੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਖਬਰ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਖੇਡ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਗਵਾਹੀ ਦੌਰਾਨ ਚੈਲਸੀਆ ਵਿਲੀਅਮਸ ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਦੇ ਛਪਣ ਨਾਲ ਹੀ ਰੇਸ਼ਅਲ ਡੈਨਹੋਲਾਂਡਰ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਬੋਲਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਰੇਸ਼ਅਲ ਦੇ ਕਈ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਆਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਸੁਣਵਾਈ ਦੇ ਆਖਰੀ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ 90 ਪੀੜਤਾਂ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਗਵਾਹੀ ਦਿੱਤੀ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ 7 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ 156 ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਨਸਾਰ ਨੂੰ 21 ਨਵੰਬਰ 2016 ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਰੱਖਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਏ ਜਾਣ 'ਤੇ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ। ਜੱਜ ਨੇ ਅਦਾ ਕੀਤਾ ਅਹਿਮ ਰੋਲ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਸਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ, ਜਿਮਨਾਸਟਿਕ ਕਲੱਬ ਤੇ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ 156 ਗਵਾਹੀਆਂ ਦਰਜ ਹੋਈਆਂ। ਸੁਣਵਾਈ ਦੇ ਆਖਰ ਵਿੱਚ ਨਸਾਰ ਨੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਜੋ ਮੈਂ ਦੱਸ ਸਕਾਂ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਲਈ ਮੈਂ ਕਿੰਨੀ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕਹੇ ਹੋਏ ਸ਼ਬਦ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖਾਂਗਾ।'' ਸੁਣਵਾਈ ਦੀ ਸ਼ੁਰਆਤ ਵਿੱਚ ਨਸਾਰ ਸਿਰ ਥੱਲੇ ਕਰ ਕੇ ਬੈਠਾ ਸੀ ਅਤੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਰੇਸ਼ਅਲ ਨੂੰ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਫੌਜ ਦਾ ਫਾਈਵ ਸਟਾਰ ਜਨਰਲ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਜੱਜ ਐਕਿਊਲੀਨਾ ਦਾ ਰੋਲ ਅਹਿਮ ਰਿਹਾ। ਹਰ ਪੀੜਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਗਵਾਹੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੱਜ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਹਮਾਇਤ ਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਜੱਜ ਨੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤ, ਵਕੀਲ ਤੇ ਥੈਰੇਪਿਸਟ ਦਾ ਰੋਲ ਅਦਾ ਕੀਤਾ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪੀੜਤਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਖੁਦਕਸ਼ੀ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੀਆਂ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੱਜ ਐਕਿਊਲੀਨਾ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ। ਇੱਕ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਗਵਾਹੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਜੱਜ ਐਕਿਊਲੀਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਜਾਣਦੀ ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ ਘਬਰਾਏ ਹੋਏ ਹੋ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਸਮਝੋ ਜਿਵੇਂ ਤੁ���ੀਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ।'' ਖੇਡ ਅਦਾਰਿਆਂ ਸਵਾਲਾਂ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅਦਾਰਿਆਂ ਬਾਰੇ ਕਾਫ਼ੀ ਰੋਸ ਹੈ। 2012 ਓਲੰਪਿਕਸ ਦੀ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲਿਸਟ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੀ ਰੇਜ਼ਮੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਂਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਸਾਰ ਬਾਰੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਜਿਮਨਾਸਟਿਕ ਤੇ ਯੂਐੱਸ ਓਲੰਪਿਕ ਕਮੇਟੀ ਦੋਹਾਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਸਾਰਾ ਧਿਆਨ ਇਸ ਵੱਲ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਖਰ ਕਿਸ ਨੂੰ ਤੇ ਕਦੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਸੀ। 2014 ਵਿੱਚ ਐੱਮਐੱਸਯੂ ਨੇ ਨਸਾਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਵੱਲੋਂ ਲਾਏ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਨਸਾਰ ਨੂੰ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਠੀਕ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੀ ਨਸਾਰ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਰੇਸ਼ਅਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਸਾਰ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣਾ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਬੋਲਣ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-50199813", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50201398", "doc1": "وأشار ترامب إلى أن مقتل البغدادي جاء أثناء عملية عسكرية أمريكية في شمالي سوريا شاركت فيها 8 مروحيات أمريكية تسببت أيضا في مقتل عدد من قيادات التنظيم المتشدد. وكان البغدادي مختفيا طوال السنوات الأخيرة التي بدأ فيها تنظيم الدولة الإسلامية الذي يقوده بفقدان المواقع التي سيطر عليها وأعلن خلافته فيها في العراق وسوريا، والتي بلغت مساحتها يوما 88 ألف كيلومتر مربع، وانتهت بفقدان الجيب الأخير له في سوريا بعد معركة باغوز، في مارس/ آذار 2019. وظل البغدادي لوقت طويل في قائمة أغلى المطلوبين للولايات المتحدة الأمريكية، التي خصصت مبلغ 25 مليون دولار لمن يدلي بمعلومات تقود إلى القبض عليه. فمن هو أبو بكر البغدادي؟ كتب عنه وليام ماكنت مؤلف كتاب \"يوم قيامة تنظيم الدولة: التاريخ والاستراتيجية ورؤية تنظيم الدولة لنهاية العالم\" يقول: \"إذا مات البغدادي فإن التنظيم سيفقد وسيطا بارعا وسياسيا لا يرحم ورجل دين ذو نسب نبيل (حسب ادعائه)، وهي تركيبة غير معتادة في تنظيم دولي متشدد\". مواضيع قد تهمك نهاية ولد البغدادي، واسمه الحقيقي إبراهيم عواد إبراهيم البدري، في مدينة سامراء شمالي بغداد عام 1971. وينحدر من عائلة سنية متدينة متوسطة الحال تنتمي إلى عشيرة البدري، وتقول إنها تنحدر من نسل النبي محمد. أين يختبئ زعيم تنظيم الدولة الإسلامية أبو بكر البغدادي؟ نساء تنظيم الدولة يهددن بتربية أجيال من \"الجهاديين\" عاش البغدادي طفولته وصباه في مدينة سامراء قبل أن ينتقل إلى العاصمة العراقية بغداد في سن 18 عاما. حصل البغدادي على شهادة البكالوريوس في الدراسات الإسلامية من جامعة بغداد عام 1996، ثم الماجستير والدكتوراه في الدراسات القرآنية من جامعة صدام حسين للدراسات الإسلامية بين 1999 - 2007. وقضى البغدادي سنوات دراساته العليا في حي الطوبجي في شمال غربي بغداد حتى عام 2004، ويقال إنه عُرف عنه في هذه الفترة أنه كان شخصا هادئا وانطوائيا باستثناء قي��مه بتعليم الأطفال القرآن في مسجد محلي، كما كان لاعبا في فريق كرة القدم في الحي نفسه، ولم يعرف عنه في تلك المرحلة ممارسة نشاط سياسي بارز ضمن جماعات الإسلام السياسي. ويعتقد أن البغدادي بدأ يقترب من الجماعات السلفية المتشددة التي تميل إلى استخدام العنف، متبنيا نهج السلفية الجهادية في عام 2000. قوات سوريا الديمقراطية تعلن السيطرة على مدينة الرقة قوات سوريا الديمقراطية تعلن استعادة الباغوز وهزيمة تنظيم الدولة الإسلامية هل تنفجر حروب سوريا المؤجلة بعد الانسحاب الأمريكي؟ ظهر أبوبكر البغدادي لأول مرة في الموصل، في يونيو/حزيران عام 2014 ولادة \"تنظيم الدولة الإسلامية\" بعد الغزو الأمريكي للعراق عام 2003، ساهم البغدادي في تأسيس جماعة \"جيش أهل السنة والجماعة\" المسلحة. واعتقلته القوات الأمريكية في فبراير/شباط عام 2004، في مدينة الفلوجة، وبقي في معسكر الاعتقال في سجن \"بوكا\"(الذي صار أشبه بالجامعة التي تخرج منها القادة المستقبليون لتنظيم الدولة الإسلامية،حيث تجمع فيه عدد كبير من رموز الجماعات الإسلامية المتشددة)، نحو عشرة أشهر. استثمر البغدادي فترة السجن لممارسة الوعظ الديني بين أوساط المعتقلين، إذ كان يأمهم في الصلاة ويلقي خطبة الجمعة، وينظم دروسا دينية لهم. ويصفه أحد المعتقلين معه بأنه كان متحفظا وقليل الكلام، لكنه كان يمتلك موهبة التنقل بين الجماعات المتنافسة داخل المعتقل، حيث يختلط المعتقلون الموالون لنظام صدام مع السلفيين الجهاديين. وبنى البغدادي علاقات وثيقة مع العديد من المعتقلين معه في بوكا، وظل على تواصل معهم بعد إطلاق سراحه في ديسمبر/كانون أول 2004. وكان قد أطلق سراحه بعد أن اعتبرته الولايات المتحدة مصدر تهديد منخفض. وقال مسؤول بوزارة الدفاع الأمريكية لنيويورك تايمز عام 2014: \"عندما اعتقلناه عام 2004 كان وغد شوارع، ولم تكن لدينا البلورة السحرية لتبلغنا أنه سيصبح زعيم تنظيم الدولة الإسلامية\". وبعد إطلاق سراحه، اتصل البغدادي بالمتحدث باسم تنظيم القاعدة في العراق، وهو التنظيم المحلي التابع للقاعدة في العراق، والذي كان يتزعمه الأردني أبو مصعب الزرقاوي. وقد أعجب المتحدث باسم القاعدة بمستوى دراسة البغدادي للعلوم الدينية الشرعية، وأقنعه بالسفر إلى العاصمة السورية، دمشق، للعمل في الجهاز الدعائي للتنظيم والمساهمة في الإشراف على أن تكون المواد الدعائية التي تبثها الجماعة متطابقة مع المبادئ \"السلفية الجهادية\". وقد بنى البغدادي علاقات وثيقة مع زعيم القاعدة في العراق، أبو مصعب الزرقاوي. أبو بكر البغدادي ظهر بعد خمس سنوات من الاختفاء في مقطع مصور نشره التنظيم في 29 أبريل/نيسان 2019 وفي أوائل عام 2006 شكل تنظيم القاعدة في العراق مظلة جهادية أطلق عليها اسم مجلس شورى المجاهدين. وبعد مقتل أبو مصعب الزرقاوي في يونيو/حزيران 2006، في غارة جوية أمريكية، خلفه أبو أيوب المصري. وفي أكتوبر/تشرين الأول من ذلك العام، قرر أبو أيوب المصري حل تنظيم القاعدة في العراق، وتأسيس تنظيم \"الدولة الإسلامية\"، واستمرت هذه الجماعة الجديدة في الولاء لتنظيم القاعدة الأم. لماذا السيطرة على مدينة منبج السورية مهمة بالنسبة للجهات المتصارعة؟ الولايات المتحدة الأمريكية احتجزت البغدادي في مركز اعتقال في العراق لمدة عشرة أشهر الأمير الجديد لمع نجم البغدادي سريعاً في صفوف التنظيم بفضل مؤهلاته في دراسة العلوم الإسلامية الشرعية، وقدرته على تجسير الهوة بين المقاتلين الأجانب الذين أسسوا التنظيم والمقاتلين العراقيين الذين انضموا للتنظيم لاحقا. وتسلق بسرعة المناصب في قيادات التنظيم. وعين البغدادي رئيسا للهيئة الشريعة في التنظيم، واختير عضوا في مجلس الشورى للتنظيم. وضم المجلس 11 عضوا لتقديم المشورة لزعيم التنظيم وقتذاك أبو عمر البغدادي. ثم اختير عضوا في لجنة التنسيق في تنظيم القاعدة في العراق، والتي كانت تشرف على الاتصال بقادة التنظيم في العراق. وفي عام 2010، اختار مجلس الشورى أبو بكر البغدادي أميراً جديداً للتنظيم بعد مقتل أبو عمر البغدادي مؤسس التنظيم وأميره. وتمكن البغدادي من إعادة بناء التنظيم الذي أنهك كثيرا بفعل ضربات قوات العمليات الخاصة الأمريكية. الأكراد في \"كوباني\" يتحدون الصورة المخيفة لتنظيم الدولة البغدادي استغل الفوضى التي عصفت بسوريا من أجل وضع موطئ قدم هناك لتنظيم الدولة الإسلامية الصراع الداخلي في سوريا بعد أن انتقلت شرارة انتفاضات ما عرف بالربيع العربي من تونس ومصر إلى سوريا في عام 2011، استغل البغدادي تلك الاضطرابات الداخلية وأرسل أحد مساعديه السوريين ويدعى أبو محمد الجولاني لتأسيس فرع للتنظيم في سوريا، عُرف لاحقاً باسم \"جبهة النصرة\". وسرعان ما ظهرت خلافات بين البغدادي وزعيم جبهة النصرة أبو محمد الجولاني، الذي رغب في التعاون مع الجماعات السنية السورية المعارضة لحكومة الرئيس السوري بشار الأسد. وفي عام 2013، أعلن البغدادي أن جبهة النصرة هي جزء من تنظيم الدولة في العراق، وعدّل اسم التنظيم ليصبح \"تنظيم الدولة الإسلامية في العراق والشام\". ورفض البغدادي طلب أيمن الظواهري، زعيم تنظيم القاعدة الأم، منح جبهة النصرة استقلالها. لذلك أعلن الظواهري في فبراير/شباط 2014، عن قطع علاقات القاعدة بتنظيم الدولة الإسلامية في العراق والشام. ورد البغدادي وتنظيمه بقتال جبهة النصرة، وعزز من قبضته على العديد من المناطق الواقعة في شرقي سوريا، حيث فرض تطبيقا صارما لقواعد الشريعة الإسلامية. وبعد أن تمكن البغدادي من الحصول على معقل آمن لتنظيمه، أمر أتباعه بالزحف على المناطق الغربية في العراق مع نهاية عام 2013 مستغلا النزاع السياسي بين الأحزاب والجماعات الشيعية والسنية في العراق على تقاسم السلطة، وقد استطاع بمساعدة رجال القبائل وعناصر من الموالين سابقا لصدام حسين الاستيلاء على الفلوجة. مبعوث أممي يحض تركيا على السماح للمتطوعين بالدفاع عن كوباني (عين العرب) ما يُعرف بتنظيم الدولة الإسلامية تحدى تنظيم القاعدة الرئيسي بقيادة أيمن الظواهري عاصمة الخلافة في 29 يونيو/حزيران 2014، أعلن تنظيم \"الدولة الإسلامية في العراق والشام\" في تسجيل صوتي تغيير اسم التنظيم ليصبح \"تنظيم الدولة الإسلامية\" فقط، وحُذفت كلمتي الشام والعراق، بهدف إزالة الحدود داخل الدولة المزعومة. وفي منتصف حزيران/يونيو 2014، كان التنظيم سيطر على محافظة الرقة في سوريا ومناطق عديدة في محافظة دير الزور القريبة من الحدود العراقية ومناطق شاسعة من محافظة حلب. ومع توسع رقعة الأراضي التي سيطر عليها التنظيم، أعلن البغدادي مدينة الرقة عاصمة للخلافة ودعا المسلمين إلى الهجرة إليها ومبايعته. وعانى السكان في المناطق الخاضعة لسيطرة التنظيم من العقوبات القاسية والإعدامات في الساحات العامة وفرض قوانين صارمة على جميع السكان بغض النظر عن دياناتهم وانتماءاتهم المذهبية. وكان أكبر انتصار للتنظيم تمكنه من السيطرة على مدينة الموصل عاصمة محافظة نينوى وعلى مناطق واسعة في شمال العراق، بعد انسحاب القوات العراقية منها، وسيطرته على كميات كبيرة من أسلحة هذه القوات الثقيلة. وتمكن التنظيم عام 2014 من بسط نفوذه على ما يقرب من 8 ملايين شخص في منطقة تبلغ مساحتها 88 ألف كيلومتر مربع، واستطاع أن يجني مليارات الدولارات من عائدات النفط والسرقة والخطف. وقد أدى تقدم التنظيم في أراضي تسيطر عليها الأقلية الكردية في شمال العراق، وقتل واستعباد الآلاف من الطائفة الايزيدية لدفع التحالف الدولي الذي تقوده الولايات المتحدة لشن غارات جوية على مواقع التنظيم في العراق في أغسطس/ آب عام 2014. آثار الدمار الذي خلّفه التنظيم في كوباني (عين العرب) التي سيطر على ما يقارب ثلث مساحتها في عام 2014 تحالف دولي وكانت المعركة لطرد التنظيم من سوريا والعراق دموية فقد فيها الآلاف أرواحهم والملايين بيوتهم التي أجبروا على الفرار منها. وبدأ التحالف الدولي، الذي تقوده الولايات المتحدة ويضم قوات من بريطانيا وأستراليا والبحرين وفرنسا والأردن وهولندا والسعودية وتركيا والإمارات العربية، في شن غارات جوية في العراق في أغسطس/ آب عام 2014 كما بدأ الحملة الجوية في سوريا بعد ذلك بشهر. ونفذ التحالف أكثر من 33 ألف غارة جوية. وبدأت روسيا، وهي ليست جزءا من التحالف الدولي، غارات ضد \"الإرهابيين\" في سوريا في سبتمبر/ ايلول عام 2015 لدعم الحكومة السورية. وذكرت وزارة الدفاع الروسية أنه تم تنفيذ 39 ألف غارة في سوريا منذ عام 2015 دمرت 121 ألف \"هدف إرهابي\" وقتلت 5200 عضوا في التنظيم. وفي سوريا خاضت القوات الموالية للرئيس السوري بشار الأسد المعركة مع التنظيم بدعم جوي من روسيا ودعم من ميليشيا مدعومة من إيران. وفي نفس الوقت دعم التحالف الذي تقوده الولايات المتحدة قوات سوريا الديمقراطية. وفي العراق كانت قوات الأمنية التي خاضت معارك ضد التنظيم مدعومة من التحالف الدولي بقيادة الولايات المتحدة وقوات الحشد الشعبي وهي قوات شبه عسكرية يهيمن عليها مقاتلون مدعومون من إيران. وكانت الباغوز آخر بلدة خسرها التنظيم في مارس/آذار 2019، واستسلم العديد من عناصر التنظيم وعوائلهم لقوات سوريا الديمقراطية في سوريا. الظهور والاختفاء وكان أول ظهور للبغدادي في أعقاب سيطرة التنظيم على مدينة الموصل في شمال العراق عام 2014 للإعلان عن إقامة دولة الخلافة وتنصيب نفسه \"خليفة المسلمين\" عندما ألقى خطبة الجمعة في مسجد النوري في الموصل. وفي الذكرى الثالثة لأول ظهور علني للبغدادي، لم يعد تنظيم الدولة الإسلامية يسيطر على معظم الأراضي التي كانت بحوزته من قبل، والتزم زعيم التنظيم الصمت بشكل واضح منذ مخاطبة أتباعه في رسالة صوتية مسجلة في نوفمبر/تشرين الثاني عام 2016، بعد بداية معركة طرد التنظيم من الموصل. ظهر تنظيم الدولة في تحد لقيادة القاعدة ووسط هذا الصمت، ظهرت تقارير غير مؤكدة عن وفاة البغدادي. وقال نائب وزير الخارجية الروسي حينئذ إنه \"من المرجح للغاية\" أن البغدادي قد قُتل في غارة جوية روسية على الرقة في 28 مايو/آيار عام 2017. كما أكد مسؤول إيراني في ذلك الوقت أنه \"مات بكل تأكيد\". غير أن مسؤولين أمريكيين قد شككوا في تلك التصريحات. وفي مقطع فيديو نُشر من الرقة بعد أسبوع من ظهور التقرير الروسي، استخدم أعضاء بتنظيم الدولة كلمة \"شيخنا\"، بدون ذكر البغدادي بالاسم، ما أثار علامات استفهام بشأن مصيره. وكانت حركة طالبان وتنظيم القاعدة قد أخفيا وفاة زعيم حركة طالبان الملا عمر لمدة عامين. واعتبر غياب البغدادي في تلك اللحظة الحرجة أمرا محيرا للغاية، بالنسبة لمؤيديه وأعدائه على حد سواء. وتبانيت الإجابة حينئذ حول مكان اختفاء البغدادي فهناك من رجح اختفاءه في ما يمكن وصفه بأنه \"العاصمة الثالثة\" لتنظيم الدولة الإسلامية، أي المناطق التي كان يسيطر عليها التنظيم على جانبي الحدود السورية والعراقية. وأطلق تنظيم الدولة الإسلامية على هذه المنطقة اسم \"ولاية الفرات\"، التي تتكون أساسا من مدينة القائم العراقية وبلدة البوكمال السورية. وكانت هذه المنطقة حينئذ هي الوحيدة المتبقية التي يمكن أن يزعم تنظيم الدولة الإسلامية أنها \"أرض التمكين\". كما رجح البعض الآخر حينئذ أنه مختبئ في المنطقة الصحراوية شرقي سوريا على الحدود العراقية، حيث تعد منطقة آمنة ومألوفة نسبيا للبغدادي حيث يمكنه الاختباء فيها والهروب من أية محاولات للقبض عليه أو قتله. وخلال معركة الموصل عام 2017 وجه البغدادي نداء بالراديو لمقاتليه بالصمود، كانت مدة النداء 45 ثانية لكنها كانت كافية لالتقاط الإشارة، وكاد هذا الخطأ يكلفه حياته لولا انتقاله السريع من الموقع الذي أصدر منه النداء. و في مايو/أيار الماضي كتب فرانك غاردنر مراسل الشؤون الأمنية في بي بي سي يقول إنه من الصعوبة بمكان وجود وشاة في الدائرة الضيقة المحيطة بالبغدادي، وبالتالي فإنه إذا ظل بعيدا عن الانترنت، ولم يجر مكالمات هاتفية من هاتف محمول، وفي حالة تحرك دائم من مكان لآخر فإنه سيصعب على الغرب العثور عليه. \"حرب استنزاف\" في 29 من أبريل/نيسان الماضي وبعد خمس سنوات من ظهوره الأول ظهر زعيم تنظيم \"الدولة الاسلامية\" أبو بكر البغدادي للمرة الثانية، ليؤكد استمرار التنظيم في \"الجهاد\" متوعداً بشن حرب استنزاف ضد أعدائه. هل وصل حلم \"دولة الخلافة\" إلى نهايته؟ وأكد البغدادي في إطلالته الأخيرة إن الهجمات التي تعرضت لها كنائس في سريلانكا أثناء احتفالات عيد الفصح في أبريل/نيسان 2019، جاءت انتقاماً لخسارة التنظيم لبلدة الباغوز شرقي سوريا، في مارس/آذار 2019، والتي كانت آخر معاقل التنظيم. ودعا في الشريط المصور الذي نشره التنظيم، أنصاره حول العالم إلى \"الجهاد\" وشن حرب \"استنزاف ضد الأعداء\". وبموت البغدادي بعد خسارة التنظيم للأراضي التي كان يسيطر عليها تكون الخلافة التي تأسست عام 2014 قد انتهت على أرض الواقع، لكن التنظيم أبعد ما يكون عن النهاية. وفي هذا الإطار، قال مسؤولون عسكريون بوزارة الدفاع الأمريكية إنه إذا لم يتواصل الضغط على الجماعة فإن التنظيم سيبعث مجددا في سوريا خلال فترة تتراوح بين 6 و12 شهرا ويستعيد منطقة محدودة في وسط وادي شرق الفرات. أين يختبئ زعيم تنظيم الدولة الإسلامية أبو بكر البغدادي؟ قوات سوريا الديمقراطية تعلن السيطرة على مدينة الرقة قوات سوريا الديمقراطية تعلن استعادة الباغوز وهزيمة تنظيم الدولة الإسلامية هل تنفجر حروب سوريا المؤجلة بعد الانسحاب الأمريكي؟ بعد انهيار دولة \"الخلافة\": خطر تنظيم الدولة الإسلامية \"يكمن\" ولا \"يموت\" القوات العراقية استعادت الموصل عام 2017 وكان الهجوم العسكري التركي الأخير في شمال شرق سوريا وقرار ترامب بسحب القوات الأمريكية قد أثار مخاوف من استغلال مقاتلي التنظيم لهذا الوضع، فقد هرب نحو 100 من سجناء التنظيم لدى الأكراد خلال الهجوم التركي كما شرعت خلايا التنظيم النائمة في شن هجمات عديدة. ولكن ترامب رفض الانتقادات التي وجهت للانسحاب الأمريكي قائلا: \"لابد وأن تعمل سوريا وتركيا وغيرها من دول المنطقة على ضمان عدم عودة التنظيم للسيطرة على أراض، إنه جوارهم وعليهم الحفاظ عليه\". وفي 22 أكتوبر/تشرين أول نفذت القوات الأمريكية الخاصة غارة في إقليم إدلب في شمال غرب سوريا، وهو المعقل الأخير للقوات المعارضة للرئيس السوري بشار الأسد. وقال مسؤولون أمريكيون إن الهدف من الغارة هو البغدادي، رغم أن المنطقة تبعد مئات الكيلومترات عن المكان الذي كان يعتقد أنه موجود به.", "doc2": "ਟਰੰਪ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਮਰੀਕੀ ਕਮਾਂਡੋਜ਼ ਵੱਲੋਂ ਉੱਤਰੀ-ਪੱਛਮ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਖੁਦ ਨੂੰ ਖਲੀਫਾ ਇਬਰਾਹਿਮ ਕਹਾਉਣ ਵਾਲੇ ਬਗਦਾਦੀ 'ਤੇ 25 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਇਨਾਮ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਆਈਐੱਸ ਚੜਤ 'ਤੇ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ 88,000 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਇਲਾਕਾ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ 80 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਆਈਐੱਸ ਨੇ ਜ਼ਾਲਮ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਆਈਐੱਸ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਤੇਲ, ਫਿਰੌਤੀ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰਕੇ ਅਰਬਾਂ ਰੁਪਏ ਕਮਾਏ। ਭਾਵੇਂ ਆਈਐੱਸ ਦੇ ਆਗੂ ਬਗਦਾਦੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਉਹ ਇੱਕ ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਫੌਜੀ ਦਸਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਗ਼ਦਾਦੀ ਦਾ ਜਨਮ ਮੱਧ ਵਰਗੀ ਸੁੰਨੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ 1971 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਬਗ਼ਦਾਦ ਦੇ ਸਮਰਾ 'ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਂ ਇਬਰਾਹਿਮ ਅਵਦ ਅਲ-ਬਦਰੀ ਹੈ। ਪੈਂਗਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਵਾਰਿਸ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਬਗਦਾਦੀ ਇੱਕ ਸੁੰਨੀ ਧਾਰਮਿਕ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਕੁਰੈਸ਼ ਕਬੀਲੇ ਤੋਂ ਹੈ। ਪੁਰਾਤਨ ਸੁੰਨੀ ਵਿਦਵਾਨ ਇਸ ਕਬੀਲੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਖਲੀਫਾ ਬਣਨ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਸ਼ਰਤ ਮੰਨਦੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਬਾਗਦਾਦੀ ਨੌਜਵਨ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਰਾਨ ਦੇ ਪਾਠ ਦਾ ਇੱਕ ਜਨੂੰਨ ਸੀ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦਾ ਪਾਲਣ ਵੀ ਬੜੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ 'ਖੁਦਾ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲਾ' ਰੱਖਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਕੁਰਾਨ ਦਾ ਪਾਠ ਸਿੱਖਣ ਤੇ ਲਾਉਂਦਾ ਸੀ ਤੇ ਅਕਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿੰਦਾ ਸੀ ਜੋ ਸ਼ਰੀਅਤ ਦੀ ਪਾਲਣ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸੀ। ਬਗਦਾਦੀ ਦੇ ਹਮਇਤੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਛਾਪੀ ਉਸ ਦੀ ਆਤਮਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਗਦਾਦੀ 90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਬਗਦਾਦ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸੱਟਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਸੀ ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਗਦਾਦ ਦੀ ਇਸਲਾਮਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਪੀਐੱਚਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਵੀ ਲਈ ਸੀ। ਬਗਦਾਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਬਗਦਾਦ ਦੇ ਤੋਬਚੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਸਜਿਦ ਨੇੜੇ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਬਗਦਾਦੀ ਚੁੱਪਚਾਪ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਕੇਵਲ ਕੁਰਾਨ ਪੜ੍ਹਨ ਵੇਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ���ਰਦਾ ਸੀ ਜਾਂ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖੇਡਣ ਵੇਲੇ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਉਸ ਨੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਜਿਹਾਦ ਵੱਲ ਆਪਣਾ ਝੁਕਾਅ ਕੀਤਾ। 'ਜਿਹਾਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ' 2003 ਵਿੱਚ ਇਰਾਕ ਉੱਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਹਮਲੇ ਵੇਲੇ ਬਗਦਾਦੀ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਇੱਕ ਜਿਹਾਦੀ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਨਾਂ ਸੀ ਜਮਾਤ ਜਾਇਸ਼ ਅਹਲ ਅਲ-ਸੁੰਨਾਹ ਵਾ-ਅਲ-ਜਮਾਹ। ਇਹ ਗਰੁੱਪ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੇਸਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਬਗਦਾਦੀ ਉਸ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਸ਼ਰੀਆ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਮੁਖੀ ਸੀ। 2004 ਵਿੱਚ ਬਗਦਾਦੀ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਫਲੂਜਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਬੁੱਕਾ ਕੈਂਪ ਦੇ ਡਿਟੈਂਨਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੁੱਕਾ ਕੈਂਪ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਆਈਐੱਸ ਆਗੂਆ ਲਈ ਯੂਨੀਰਵਸਿਟੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਥੇ ਬੰਦ ਕੈਦੀਆਂ ਕੱਟੜਪੰਥ ਵੱਲ ਰੁੱਖ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਗਦਾਦੀ ਉੱਥੇ ਨਮਾਜ਼ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ ਲੈਂਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਲ ਜੇਲ੍ਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਕੈਦੀਆਂ ਦੇ ਮਸਲੇ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਮਦਦ ਮੰਗੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ 10 ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 2014 ਵਿੱਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੂੰ ਪੈਂਟਾਗਨ ਦੇ ਇੱਕ ਅਫ਼ਸਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, \"2004 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਫੜ੍ਹਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਹ ਇੱਕ ਮਾਮੁਲੀ ਅਪਰਾਧੀ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕਦੇ ਆਈਐੱਸ ਵਰਗੇ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਹੈੱਡ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਨੂੰ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਕਾਇਮ ਕਰਨਾ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੁੱਕਾ ਕੇ ਕੈਂਪ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਗਦਾਦੀ ਇਰਾਕ ਦੇ ਅਲ ਕਾਇਦਾ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਇਆ। ਜੋਰਡਨ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਅਬੂ ਮੁਸਬ ਅਲ ਜ਼ਰਕਾਵੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਵੱਢਣੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਇਰਾਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਬਗ਼ਦਾਦੀ ਦੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ 2006 ਵਿੱਚ ਅਲਕਾਇਦਾ ਨੇ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਇਆ ਜਿਸਦਾ ਨਾਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਮੁਜਾਹੀਦੀਨ ਸ਼ੁਰਾ ਕੌਂਸਲ। ਬਗਦਾਦੀ ਦਾ ਗਰੁੱਪ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਾਲ ਜ਼ਰਕਾਵੀ ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਰਕਾਵੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਆਫ ਇਰਾਕ ਰੱਖ ਲਿਆ। ਬਗਦਾਦੀ ਆਈਐੱਸ ਦੀ ਸ਼ਰੀਆ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਕੰਮ ਦੇਖਦਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ 2010 ਵਿੱਚ ਆਈਐੱਸ ਦਾ ਆਗੂ ਅਬੂ ਉਮਰ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਬੂ ਬਕਰ ਅਲ ਬਗਦਾਦੀ ਆਈਐੱਸ ਦਾ ਆਗੂ ਬਣਿਆ। ਅਮਰੀਕੀ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਆਈਐੱਸ ਰਣਨੀਤਿਕ ਪੱਖੋੰ ਹਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਸੱਦਾਮ ਵੇਲੇ ਦੇ ਖ਼ੂਫੀਆ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਅਫਸਰਾਂ ਤੇ ਬੁੱਕਾ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬਗਦਾਦੀ ਨੇ ਆਈਐੱਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। 'ਖ਼ਲੀਫਾ ਇਬਰਾਹਿਮ' 2013 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਆਈਐੱਸ ਵੱਲੋਂ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਸ਼ਰ ਅਲ-ਅਸਦ ਖਿਲਾਫ਼ ਬਗਾਵਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਈਐੱਸ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਤੇ ਆਪਣੇ ਲੜਾਕੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭੇਜ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ। ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਉਸੇ ਸਾਲ ਬਗਦਾਦੀ ਨੇ ਇਰਾਕ ਤੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਰਲੇਵੇਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਤੇ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਇਨ ਇਰਾਕ ਐਂਡ ਲਿਵਾਂਟ। ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਵੀ ਹੋਇਆ ਪਰ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੜਾਕੇ ਬਗਦਾਦੀ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਏ। 2013 ਦੇ ਆਖਰੀ ਵਿੱਚ ਆਈਐੱਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਫਿਰ ਤੋਂ ਇਰਾਕ ਉੱਤੇ ਟਿਕਾਇਆ । ਆਈਐੱਸ ਨੇ ਸ਼ੀਆ ਬਹੁਲਕ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਸੁੰਨੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਟਕਰਾਅ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਚੁੱਕਿਆ। ਕਈ ਇਲਾਕੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲਏ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਅੱਤਾਦੀਆਂ ਨੇ ਮੌਸੂਲ ਸ਼ਹਿਰ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਉਹ ਇਰਾਕੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਧਕਲਦੇ ਹੋਏ ਬਗਦਾਦ ਵੱਲ ਵਧੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਰਾਕ ਦੀਆਂ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਕੌਮਾਂ ਦਾ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਕਤਲੇਆਮ ਕੀਤਾ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੌਮਾਂ ਦਾ ਵਜੂਦ ਹੀ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਈਐਐੱਸ ਨੇ ਦਰਜਨ ਭਰ ਇਰਾਕੀ ਸ਼ਹਿਰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਏ ਤੇ ਆਈਐੱਸ ਨੇ ਖਲੀਫਾ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਉਹ ਰਾਜ ਸੀ ਜੋ ਸ਼ਰੀਅਤ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਚੱਲਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਬਗਦਾਦੀ ਨੂੰ ਖ਼ਲੀਫਾ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਤੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਰਾਜ ਪ੍ਰਤੀ ਨਿਸ਼ਠਾ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਆਈਐੱਸ ਨੇ ਸੈਂਕੜੇ ਕੁਰਦਿਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਗਦਾਦੀ ਮੋਸੂਲ ਦੀ ਅਲ-ਨੂਰੀ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਭਾਸ਼ਨ ਦਿੰਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕੈਮਰੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਭਾਸ਼ਨ ਉਸੇ ਤਰੀਕੇ ਦਾ ਸੀ ਜਿਹੜਾ ਸਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਖ਼ਲੀਫਾ ਦਿੰਦੇ ਸੀ। ਇਸ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਬਗਦਾਦੀ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਨਾ ਮੰਨਣ ਵਾਲਿਆਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਦਾ ਸਕੇ। ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਤੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੜਾਕੇ ਲੜਾਈ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਨ ਲਈ ਇਰਾਕ ਪਹੁੰਚੇ। ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਆਈਐੱਸ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਕੁਰਦਿਸ਼ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਤਲੋਗਾਰਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਕਈ ਕੁਰਦਿਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਆਈਐੱਸ ਖਿਲਾਫ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈ���ਲਾ ਕੀਤਾ। ਆਈਐੱਸ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਸਿਰ ਕਲਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਜਿਹਾਦੀਆਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਆਈਐੱਸ ਦੀ ਹਾਰ ਸਾਂਝੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਵੱਲੋਂ ਅਗਲੇ ਪੰਜਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਜਿਹਾਦੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਖਦੇੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਬੇਘਰ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਜੰਗ ਦੀ ਮਾਰ ਹੇਠ ਆਏ ਸਾਰੇ ਇਲਾਕੇ ਤਾਬਾਹੀ ਦੇ ਮੰਜ਼ਰ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਏ। ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਫੈਡਰਲ ਸਕਿਊਰਿਟੀ ਫੋਰਸਜ਼ ਅਤੇ ਕੁਰਦ ਪੇਸ਼ਮੇਰਗਾ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਰਾਨ ਦੀ ਮਦਦ ਹਾਸਲਵ ਇੱਕ ਮਿਲੀਟੈਂਟ ਮਮੂਹ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਹਾਸਲ ਸੀ। ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਰੇਗਿਸਾਨ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਕੁਰਦ, ਅਰਬ ਲੜਾਕਿਆਂ, ਸੀਰੀਅਨ ਡਿਫ਼ੈਂਸ ਫੋਰਸਜ਼ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੀਰੀਆਈ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਦੀ ਪਿੱਠ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਸਨ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਸਾਦ ਨਾਲ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਰੂਸੀ ਹਵਾਈ ਫ਼ੌਜ ਅਤੇ ਇਰਾਨੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਪਤ ਮਿਲੀਟੈਂਟਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਆਈਐੱਨਸ ਨਾਲ ਵੀ ਦੋ ਹੱਥ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਮੌਸੂਲ ਨੂੰ 2017 ਵਿੱਚ ਇਰਾਕੀ ਫੌਜ ਨੇ ਮੁੜ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਸੀ ਇਸ ਸਾਰੇ ਗਹਿਗੱਚ ਦੌਰਾਨ ਬਗ਼ਦਾਦੀ ਜਿਊਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਅਤੇ ਸ਼ਸ਼ੋਪੰਜ ਲਗਾਤਾਰ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ। ਜੂਨ 2017 ਵਿੱਚ ਇਰਾਕੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਆਈਐੱਸ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਹੇਠਲੇ ਆਖ਼ਰੀ ਇਲਾਕੇ ਮੌਸੂਲ ਤੋਂ ਖਦੇੜਿਆ। ਰੂਸੀ ਹਵਾਈ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਰਾਕਾ ਵਿੱਚ ਬਗਦਾਦੀ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ। ਆਖ਼ਰ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਆਈਐੱਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਆਡੀਓ ਸੁਨੇਹਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜੋ ਕਿ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਬਗ਼ਦਾਦੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਸੁਨੇਹੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ,\"ਆਪਣੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਲਈ ਜੰਗ ਦੀ ਅੱਗ ਬਾਲ ਦਿਓ।\" ਅਗਸਤ 2018 ਵਿੱਚ ਬਗਦਾਦੀ ਨੇ ਨਵੀਂ ਆਡੀਓ ਟੇਪ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਈਐੱਸ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਸੀਰੀਅਨ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਆਈਐੱਸ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿਚਲੇ ਆਖ਼ਰੀ ਇਲਾਕੇ ਉੱਪਰ ਆਖ਼ਰੀ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਯੂਫਰੈਟਸ ਦਰਿਆ ਨਾਲ ਲਗਦੇ ਇਸ ਇਲਕੇ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਆਈਐੱਸ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੇ ਮੌਸੂਲ ਤੇ ਰਾਕਾ ਤੋਂ ਜਾਨ ਬਚਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਪਨਾਹ ਲਈ ਹੋਈ ਸੀ। ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੋਂ ਨਿਕਲ ਜਾਣ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ। ਬਾਗਦਾਦੀ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਣ ਦੇ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੀ ਬਾਗੀਆਂ ਦੀ ਬਗਾਵਤ ਕਾਰਨ ਦੱਖਣੀ ਇਰਾਕ ਵੱਲ ਭੱਜਣਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਮਾਰਚ 2019 ਵਿੱਚ ਸੀਰੀ��ਨ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਆਈਐੱਸ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਆਖ਼ਰੀ ਖੇਤਰ ਬਾਗੂਜ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਗਦਾਦੀ ਦੀ ਖਲੀਫੇਟ ਦਾ ਰਸਮੀ ਅੰਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਆਈਐੱਸ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਣ ਤੇ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਪਰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਈਐੱਸ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਰਹਾਂਗਾਂ। 'ਕਰੋ ਜਾਂ ਮਰੋ ਦੀ ਲੜਾਈ' ਹਾਲੇ ਵੀ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਆਈਐੱਸ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੜਾਕੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਤੰਤਰ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਗਾਹੇ-ਬਗਾਹੇ ਹਮਲੇ ਵੀ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਅਪ੍ਰੈਲ 2019 ਵਿੱਚ ਬਗਦਾਦੀ ਪੰਜਾਂ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਟੇਪ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ। ਇਸ ਵਾਰ ਉਹ ਕਿਸੇ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚੋਂ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਕਾਲੀਨ 'ਤੇ ਚੌਂਕੜੀ ਮਾਰੀ ਬੈਠਾ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਬੰਦੂਕ ਵੀ ਪਈ ਸੀ। ਬਗਦਾਦੀ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਆਈਐੱਸ ਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਕਰੋ ਜਾਂ ਮਰੋ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਦੁਸ਼ਮਣਾ ਦੇ ਇਨਸਾਨੀ, ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਸੀਲੇ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦੇਣ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜਿਹਾਦ ਕਿਆਮਤ ਦੇ ਦਿਨ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ ਤੇ ਅੱਲ੍ਹਾ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਜਿਹਾਦ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿੱਤਣ ਦਾ ਨਹੀਂ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਕਦੋਂ ਤੇ ਕਿੱਥੇ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪਤਾਂ ਪਰ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ਤੇ ਤੰਦਰੁਸ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਆਈ। ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਤੁਰਕੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਕੁਰਦ ਲੜਾਕਿਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਅਰੰਭੀ ਤੇ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਫੌਜਾਂ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਆਈਐੱਸ ਵਾਪਸੀ ਕਰ ਲਵੇਗੀ। 23 ਅਕਤੂਬਰ ਦੀ ਤੜਕ ਸਵੇਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਸਪੇਸ਼ਲ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਫੋਰਸਜ਼ ਨੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਇਦਲਿਬ ਸੂਬੇ ਦੇ ਬਾਰਿਸ਼ਾ ਪਿੰਡ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਛਾਪਾ ਮਾਰਿਆ। ਇਸ ਛਾਪੇ ਦਾ ਅਸਲ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਗਦਾਦੀ ਹੀ ਸੀ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਕਈ ਸੌ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਥਾਂ ਤੇ ਬਗਦਾਦੀ ਛੁਪਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਛਾਪੇ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੰਗ ਦੇ ਅੰਦਰ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬਗਦਾਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੰ ਬੰਬ ਨਾਲ ਉਡਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਬਗਦਾਦੀ ਦਾ ਸਰੀਰ ਉੱਡ ਗਿਆ ਪਰ ਟੈਸਟ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਆਈਐੱਸ ਵੱਲੋਂ ਬਗਦਾਦੀ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-47172639", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47184572", "doc1": "هذه بعض الصور التي توضح كيف كانت حياة إيرانيات قبل تأسيس سلطة رجال الدين، وكيف ت��يرت حياتهن منذ ذلك الحين. قبل الثورة طالبات إيرانيات في أحد مختبرات جامعة طهران 1977 الدراسة في جامعة طهران عام 1977: كان عدد النساء في مرحلة التعليم العالي جيد في زمن الثورة، وشهدت السنوات اللاحقة زيادة ملحوظة في عدد الملتحقات بالجامعة. يرجع هذا جزئيا إلى نجاح السلطات في إقناع الأسر المحافظة التي تعيش في المناطق الريفية بالسماح لبناتها بالدراسة في مناطق تبعد عن المنزل. تقول هاله أفشار، الأستاذة في دراسات المرأة في جامعة يورك البريطانية، وكانت قد نشأت في إيران في الستينيات: \"حاولوا منع النساء من الالتحاق بالجامعة، ولكن قوبل ذلك برد فعل عنيف لذا كان عليهم السماح لهن بالعودة\". \"غادر بعض المتعلمين إيران، وأدركت السلطات أنها كانت بحاجة لتعليم الرجال والنساء على حد سواء من أجل إدارة البلاد\". نساء أمام واجهة محل بيع أحذية 1976 التسوق في طهران عام 1976: قبل الثورة، اعتادت النساء على ارتداء أزياء غربية، بما في ذلك سراويل الجينز الضيقة والتنانير القصيرة والقمصان ذات الأكمام القصيرة. تقول البروفيسورة أفشار: \"حبنا للأحذية لم يتغير! والنساء في إيران لا يختلفن عن النساء في كل أنحاء العالم، والذهاب للتسوق هو مجرد وسيلة للابتعاد عن الإجهاد اليومي\". نزهة يوم الجمعة في طهران عام 1976: كانت اللقاءات العائلية وجمعات الأصدقاء أمرا شائعا يوم الجمعة - يوم عطلة نهاية الأسبوع في إيران. تقول الأستاذة أفشار: \"تعتبر النزهات جزءًا مهمًا من الثقافة الإيرانية، وتحظى بشعبية كبيرة بين أبناء الطبقة الوسطى. وهذا لم يتغير منذ الثورة. الفرق أن الرجال والنساء باتوا اليوم أكثر انتباها إن جلسوا معا وعند تفاعلهم\". صالونات الشعر في طهران عام 1977: تقول أفيشار: \"هذا مشهد لم تعد تتوقع رؤيته في إيران - ولكن حتى بعد قيام الثورة الإسلامية، استمر وجود صالونات تصفيف الشعر. الفرق أنه في أيامنا هذه لن ترى رجلاً داخل صالون لتصفيف الشعر، وستغطي النساء شعورهن مجرد خروجهن من باب الصالون. وقد يدير بعض الناس صالونات سرية في منازلهم حيث يمكن للرجال والنساء الاختلاط\". حراس شخصيون يحيطون بالشاه عام 1971: تقترب شابة من الشاه محمد رضا بهلوي (أقصى اليمين في الصورة) في حفل ضخم بمناسبة ذكرى مرور 2500 سنة على الحكم الملكي الفارسي، وكان البذخ في هذا الحدث قد أدين على نطاق واسع من قبل خصوم الشاه اليساريين ومن قبل رجال الدين. توضح الأستاذة أفشار: \"في ذاك الوقت كان الشاه مكروها إلى حد كبير ويعتقد البعض أن هذه الصورة التي تظهر المغالاة في البذخ ربما ساهمت في الأحداث التي أدت إلى قيام الثورة بعد ثماني سنوات\". المشي في شوارع طهران المثلجة 1976: تقول الأستاذة أفشار: \"لن ترى اليوم ما كان في السابق حين كانت المرأة تمشي مرتدية أقراطا كبيرة وتضع المكياج. يوجد اليوم مفهوم الحشمة في إيران - لذلك غالبا ما ترتدي النساء في الشوارع معطفا يصل إلى الركبتين ووشاح رأس\". بعد الثورة المرأة في حشد ضد الحجاب في عام 1979: مظاهرة ضد الحجاب 1979 بعد فترة وجيزة من توليه السلطة، أصدر الزعيم الإيراني آية الله الخميني مرسوما يقضي بأنه ينبغي على كل النساء ارتداء الحجاب، بغض النظر عن الدين أو الجنسية. وفي 8 مارس/ آذار، اليوم العالمي للمرأة، خرجت آلاف النساء المنتميات لخلفيات متعددة احتجاجا على القانون. احتجاج خارج السفارة الأمريكية في طهران عام 1979: احتجز عدد من الطلاب الثوريين العشرات من موظفي السفارة الأمريكية كرهائن، في حين حاصر المبنى الآلاف من المتظاهرين ضد الولايات المتحدة. تقول الأستاذة أفشار: \"في ذاك الوقت كان من الطبيعي في إيران رؤية أنواع مختلفة من الناس متحالفين في كراهيتهم المطلقة لأميركا. لدى الأمريكيين والبريطانيين تاريخ طويل في إيران في محاولة التأثير والاستيلاء على النفط، لذا فإن هناك ارتياب عميق الجذور من كل من الولايات المتحدة والمملكة المتحدة\". أفراد العائلة يتوجهونلأداء صلاة الجمعة عام 1980: ملا يرتدي عمامة بيضاء وهو يحمل طفلته المرتدية جلبابا أسودا ويتكلم مع رجل يمشي بجواره، وراءه زوجته مرتدية أيضا جلبابا أسودا ووجهها مغطى - شباط/فبراير 1980 رجل دين شيعي يرتدي عمامة بيضاء وهو يحمل طفلته المرتدية جلبابا أسودا ويتكلم مع رجل يمشي بجواره، وراءه زوجته مرتدية أيضا جلبابا أسودا ووجهها مغطى - شباط/فبراير 1980 تقول الأستاذة أفشار: \"صلاة الجمعة هي وقت اجتماع الأشخاص المؤمنين أو المؤيدين للسلطات الإسلامية والذين لا يريدون أن يوصفوا بالمنشقين. إنها لحظة تضامن، لكنها لا تزال ضمن المجال الذكوري، فلا يسمح للمرأة بالدخول إلى نفس غرفة الرجال، يجلسون منفصلين\". التسوق لفستان الزفاف في طهران عام 1986: توضح الأستاذة أفشار: \"كل فساتين الزفاف المعروضة غربية - ترتدي الإيرانيات ما يشأن طالما أن ذلك وراء الأبواب المغلقة\". وتضيف: \"من المفترض أن تكون حفلات الزفاف غير مختلطة لذلك لا يهم ما ترتديه المرأة لأن كل ضيوف من الإناث فقط. ولكن لا تزال الحفلات المختلطة مستمرة؛ يستأجر بعض الناس حراسا لمراقبة الباب، في حين يرشي آخرون الشرطة المحلية لتغض الطرف عنهم\". المشي في شوارع طهران عام 2005: لا تختار جميع النساء في إيران ارتداء الجلباب الأسود، وهو عباءة تغطي الجسم من الرأس حتى أخمص القدمين ولا يترك سوى الوجه مكشوفًا. تفضل البعض ارتداء الحجاب والمعاطف الفضفاضة. تقول البروفيسورة أفشار: \"السؤال الحقيقي هو ما أقصى مسافة يمكن للمرأة أن تزيح الحجاب عن شعرها؟ للنساء مساحة صغيرة للمقاومة ويتمثل ذلك بدفع الحجاب إلى الخلف\". شاطئ بحر قزوين في عام 2005: ممنوع على الإيرانيات السباحة في أماكن عامة وهن ترتدين لباس السباحة. وتقول الأستاذة أفشار: \"لا يجوز أن يسبح الرجال والنساء معا، لكنهم يجدون طرقًا للالتفاف حول ذلك من خلال استئجار قوارب تقلهم إلى قلب البحر، حيث يمكنهم السباحة جنبًا إلى جنب\". 2006 مظاهرة مؤيدة للحجاب في طهران عام 2006: بعد أكثر من 25 عاما على الثورة، نظمت نساء يدعمن المتشددين في المؤسسة الدينية مسيرات للاحتجاج على ما اعتبرنه فشل السلطات في تطبيق قانون الحجاب الإلزامي. في هذه الصورة ترتدي جميع النساء الجلباب الأسود باستثناء فتاة صغيرة. مشاهدة كرة القدم من أحد مراكز التسوق في طهران عام 2008: رغم أنه ليس هناك أي حظر رسمي على مشاهدة النساء مباريات كرة القدم للرجال في إيران، إلا أنه غالباً ما يُرفض دخولهن الملاعب، واعتقلت بعض ممن حاولن الدخول وتمت محاكمتهن. لكن قبل الثورة كان يسمح للنساء حضور الفعاليات الرياضية.", "doc2": "ਇਸ ਮਗਰੋਂ 1980 ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਿਕ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਦੇ ਨਿਯਮ ਬਣਾਏ ਗਏ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹਿਜਾਬ ਪਾਉਣਾ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਤਸਵੀਰਾਂ ਉਸ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਤ��ਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਆਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਹਿਰਾਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ-1977: ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਉਚੇਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਹਾਸਲ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਭੇਜਣ ਲਈ ਸਮਝਾਇਆ। ਬਾਰਨੋਏਸ ਹਲੇਹ ਅਸ਼ਰਫ ਇਸ ਸਮੇਂ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਵਿਮਿਨਜ਼ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਹਨ। ਸਾਲ 1960 ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਇੰਨਾ ਵਿਰੋਧ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣੀ ਪਈ।\" \"ਕੁਝ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਲੋਕ ਦੇਸ ਛੱਡ ਕੇ ਬਾਹਰ ਚਲੇ ਗਏ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆਇਆ ਕਿ ਦੇਸ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।\" ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿੰਡੋ ਸ਼ੌਪਿੰਗ-1976: ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਪੱਛਮੀਂ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਤੰਗ ਜੀਨਾਂ, ਮਿੰਨੀ-ਸਕਰਟਾਂ, ਅਤੇ ਅੱਧੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਸ਼ਰਫ ਮੁਤਾਬਕ, \"(ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨਾਲ) ਜੁੱਤੇ ਨਹੀਂ ਸਨ ਬਦਲੇ— ਅਤੇ ਜੁੱਤੇ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਪਸੰਦ ਹਨ! ਈਰਾਨੀ ਔਰਤਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਖ਼ਰੀਦਦਾਰੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।\" ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੀ ਪਿਕਨਿਕ-1976: ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਦੋਸਤ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਘੁੰਮਣ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਸ਼ਰਫ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਪਿਕਨਿਕ ਈਰਾਨੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜ ਅੰਗ ਹੈ, ਜੋ ਮੱਧ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਗੱਲ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਦਲੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੇ ਹੁਣ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਇਹ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਕੱਠੇ ਬੈਠਣ ਵਾਲੇ ਇਸਤਰੀ-ਪੁਰਸ਼ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਕੇ ਬੈਠਦੇ ਹਨ।\" ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਹੇਅਰ ਸਲੂਨ-1977: ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਸ਼ਰਫ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸਲਾਮਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦੇ, ਪਰ ਸਲੂਨ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕਾਇਮ ਹਨ।\" \"ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਤੁਸੀਂ ਪਾਰਲਰ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਪੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ— ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦਿਆਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਚਿਹਰਾ ਢਕਣਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਲੁਕ-ਛਿਪ ਕੇ ਅਜਿਹੇ ਸਲੂਨ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਮਰਦ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਅੰਗ ਰੱਖਿਅਕ-1971: ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਔਰਤ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ ਰਿਜ਼ਾ ਪਹਿਲਵੀ (���ੁਰ ਸੱਜੇ) ਕੋਲ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਫਾਰਸੀ ਰਾਜਤੰਤਰ ਦੀ 2500ਵੀਂ ਵਰ੍ਹਗੰਢ ਮੌਕੇ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮਾਗਮਾਂ ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਖਰਚੇ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਖੱਬੇ ਪੱਖੀ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਸ਼ਰਫ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ, ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮਕਬੂਲੀਅਤ ਘਟ ਗਈ ਸੀ। ਕੁਝ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਅੱਤ ਨੇ ਹੀ ਅੱਠਾਂ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ।\" ਤਹਿਰਾਨ ਦੀਆਂ ਬਰਫ਼ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਨਿਕਲਣਾ-1976: ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਸ਼ਰਫ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਤੁਸੀਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਘੁੰਮਣ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕਦੇ ਪਰ, ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੱਜ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ। ਉਸ ਦੇ ਟੌਪਸ ਅਤੇ ਮੇਕਅੱਪ ਸਾਫ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" \"ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸਾਦਗੀ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਤੁਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਗੋਡਿਆਂ ਤੱਕ ਲੰਮਾ ਕੋਟ ਤੇ ਸਕਾਰਫ਼ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਹਿਜਾਬ ਖਿਲਾਫ਼ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ-1979: ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਈਰਾਨ ਦੇ ਨਵੇਂ ਹੁਕਮਰਾਨ- ਅਯਾਤੁੱਲਾਹ ਰੁਹੋਲ੍ਹਾ ਖ਼ੋਮੀਨੀ ਨੇ ਹੁਕਮ ਦੁਆਰਾ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ (ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ ਕੌਮ ਦੀਆਂ ਹੋਣ) ਲਈ ਹਿਜਾਬ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 8 ਮਾਰਚ, 1979 ਨੂੰ ਨਾਰੀ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ- ਹਰ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਇਸ ਖਿਲਾਫ਼ ਇੱਕ ਰੈਲੀ ਕੀਤੀ। ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸਫ਼ਾਰਤਖ਼ਾਨੇ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ-1979: ਦਰਜਣਾਂ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸਫ਼ਾਰਤਖ਼ਾਨੇ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾ ਲਿਆ, ਜਦਕਿ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੇ ਸਫ਼ਾਰਤਖ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਘੇਰਾ ਪਾ ਲਿਆ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਸ਼ਰਫ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਬਰਤਾਨੀਆ ਵੱਲੋਂ ਈਰਾਨ ਦੇ ਤੇਲ ਭੰਡਾਰਾਂ ਤੇ ਆਪਣੀ ਅਜਾਰੇਦਾਰੀ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਬਰਤਾਨੀਆ ਖਿਲਾਫ਼ ਬੇਭਰੋਸਗੀ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਡੂੰਘੀਆਂ ਹਨ।\" ਜੁੰਮੇ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਨ ਜਾਂਦਾ ਪਰਿਵਾਰ-1980: ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਸ਼ਰਫ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਜੁੰਮੇ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਦਿਖਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਮਰਦਾਂ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਦਾਖ਼ਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ, ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਉਹ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦਦਾਰੀ-1986: ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਸ਼ਰਫ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਵਿਕ ਰਹੀ ਪੌਸ਼ਾਕ ਪੱਛਮੀ ਹੈ ਤੇ ਈਰਾਨੀ ਔਰਤਾਂ ਜੋ ਜੀਅ ਚਾਹੇ ਪਹਿਨ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦ ਤੱਕ ਕਿ ਇਹ ਬੰਦ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹੇ। ਵਿਆਹਾਂ ਤੇ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਮਰਦ ਵੱਖੋ-ਵੱ��ਰੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।” “ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਾਂ, ਸਾਂਝੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਬਾਊਂਸਰ ਵੀ ਬੁਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਜਦਕਿ ਦੂਸਰੇ ਲੋਕ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਰਿਸ਼ਵਤ ਦੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।\" ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਤੁਰਨਾ-2005: ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਸ਼ਰਫ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਸਾਰੀਆਂ ਈਰਾਨੀ ਹਿਜਾਬ ਨਹੀਂ ਪਹਿਨਦੀਆਂ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਸਿਰ ਨੰਗੇ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਢਿੱਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਕੈਸਪੀਅਨ ਸਾਗਰ ਦਾ ਕਿਨਾਰਾ-2005: ਈਰਾਨੀ ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਤੈਰਾਕੀ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਕੇ ਤੈਰਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਅਸ਼ਰਫ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਮਰਦ ਇਕੱਠੇ ਨਹੀਂ ਨਹਾ ਸਕਦੇ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਦੂਰ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਇਕੱਠੇ ਤੈਰ ਸਕਣ।\" ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿਜਾਬ ਪੱਖੀ ਰੈਲੀ-2006: ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ 25 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਬਣਾਏ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਾ ਹੁੰਦੀ ਦੇਖ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਸਫ਼ਲਤਾ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਹਿਜਾਬ ਪ੍ਰੱਖੀ ਰੈਲੀ ਕੀਤੀ। ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਬਾਕੀ ਸਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਾਲੇ ਬੁਰਕੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਸ਼ੌਪਿੰਗ ਸੈਂਟਰ ਤੋਂ ਫੁੱਟਬਾਲ ਮੈੱਚ ਦੇਖਣਾ-2008: ਹਾਲਾਂਕਿ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਮੈੱਚ ਦੇਖਣ ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਦਾਖ਼ਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਔਰਤਾਂ ਖੇਡ ਮੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ। ਸਾਰੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਕਾਪੀ ਰਾਈਟ ਅਧੀਨ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52419018", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-53831880", "doc1": "ووفقاً لأحدث البيانات التي أعلنتها جامعة هوبكينز، فقد سجلت خلال الأربع وعشرين ساعة الماضية 3000 حالة وفاة، وهناك الآن أكثر من 870 ألف إصابة مؤكدة على مستوى البلاد. وتأتي هذه الأخبار القاتمة بالتزامن مع إعادة فتح أجزاء من الولايات المتحدة بعد عدة أسابيع من الإغلاق. وفي ولايات جورجيا، وألاسكا وأوكلاهوما، بدأت بعض صالونات تصفيف الشعر وصالات البولينغ وأعمال تجارية أخرى العودة إلى مزاولة نشاطها اعتبارا من يوم الجمعة. وسجلت في الولايات المتحدة حتى الآن أعلى عدد للوفيات والإصابات مؤكدة في العالم، ولكن في المقابل، فإن عدد سكان هذه الدولة يبلغ 330 مليون نسمة، وهو أكبر بكثير من عدد سكان الدول الأخرى الأشد تضرراً مثل إسبانيا وإيطاليا. مواضيع قد تهمك نهاية وقالت الدكتورة ديبورا بيركس، منسقة فريق عمل البيت الأبيض الخاص بفيروس كورونا، إن البلاد \"لديها أحد أدنى معدلات الوفيات في العالم بأسره\". وعندما يجري حساب نسبة الوفيات على أساس عدد السكان، فإن معدل الوفيات المعلن في الولايات المتحدة يبلغ 1.4 في المئة، وهو أقل من إسبانيا وإيطاليا وفرنسا وبلجيكا والمملكة المتحدة. تقرير قاتم، ولكن لا يعبر عن مجمل الصورة تحليل روبرت كاف، مسؤول قسم الإحصاءات في بي بي سي تتربع الولايات المتحدة على رأس القائمة من حيث عدد الوفيات جراء فيروس كورونا، ولكن هذا ليس إلا جانباً فقط من الصورة الكاملة. جزء من السبب في ذلك هو ارتفاع عدد السكان. فدول أوروبية عدة أعلنت عن نسب وفيات أعلى من الولايات المتحدة مقارنة بالعدد الإجمال للسكان، وهو ما يسمى بحصة الفرد، أي نسبة الوفيات إلى عدد السكان. كما أن نسب الوفيات التي أعلنت عنها أوروبا ككل، هي في الحقيقة الأعلى في العالم. ولكن يجب الحذر عند التحدث عن دول هائلة الحجم، ومقارنتها بهذه الطريقة. فالصورة في مدينة نيويورك مثلاً مختلفة تماماً عما هي عليه في سائر الولايات المتحدة، والأمر ينطبق أيضاً على بقية الدول. وقد شهدت إيطاليا هجمتين لوباء كورونا، واحدة في شمال البلاد الذي يحتاج إلى الرعاية الصحية، والأخرى في الجنوب، في منطقة أقل ثراءا. كما تعتمد معدلات الوفيات أيضاً على الكيفية المتبعة في إجراء الإحصاء، فأرقام فرنسا وبلجيكا مثلا تشمل أيضاً حالات يشتبه بأنها ناتجة عن كورونا، الأمر الذي جعلها تبدو أسوأ بكثير. كما أن الارتفاعات الحادة الأخيرة في عدد الوفيات اليومية في الولايات المتحدة ترجع جزئيا إلى إدراج وفيات \"محتملة\" بسبب الفيروس ضمنها. وقالت المراكز الأمريكية للسيطرة على الأمراض في 14 أبريل/نيسان إن الأرقام التي يعلن عنها تتضمن حالات الإصابة المؤكدة، والمحتملة، والوفيات. وهناك وفيات تنطبق عليها المعايير السريرية والوبائية الخاصة بالإصابة بفيروس كورونا، ولكن لم يتم تأكيدها عن طريق إجراء الاختبار. كما من المهم الأخذ بالاعتبار أيضاً أن هناك الكثير من حالات الاصابة البسيطة بكوفيد 19 التي لا يتم التبليغ عنها، ما يعني أن معدل حالات الوفاة المؤكدة لفيروس كورونا لا يمثل معدل الوفيات الفعلي الذي يأخذ بالاعتبار كافة الإصابات. ما هو الوضع الحالي في الولايات المتحدة؟ يأتي ارتفاع حصيلة الوفيات مع بدء عدة ولايات أمريكية تخفيف القيود المفروضة على الاعمال التجارية، على الرغم من تحذيرات من قبل الخبراء، ومن قبل الرئيس الأمريكي دونالد ترامب. وفي جورجيا، حيث يوجد أحد أسرع الجداول الزمنية لإعادة الفتح في البلاد، سيسمح بإعادة فتح صالات البولينغ والنوادي الصحية، وصالونات تصفيف الشعر والعناية بالأظافر ومتاجر الوشم وغيرها من الصالونات والمتاجر المختصة بالعناية الشخصية. كما ستسمح جورجيا اعتبارا من يوم الاثنين لمطاعم ومسارح باستقبال روادها من جديد. وخلال مؤتمر صحفي عقده فريق عمل البيت الأبيض الخاص بفيروس كورونا الخميس، قال ترامب إنه \"ليس سعيداً على الاطلاق\" بقرارات بريان كيمب، حاكم ولاية جورجيا المنتمي إلى الحزب الجمهوري، ولا بقرارات فريقه من الخبراء. وقال ترامب \"أريد للناس في جورجيا أن يكونوا في أمان\"، وأضاف \"لا أريد لذلك الشيء أن يشتعل (كورونا) لأنك قررت التصرف خارج المبادئ التوجيهية\". من جهته، قام كيمب، عقب انتقادات ترامب، بتشديد بعض الاجراءات المطلوبة في المطاعم من الشروط الصحية واحترام مسافة التباعد الاجتماعي. ويأتي هذا في وقت يتعرض فيه ترامب أيضاً لنتقادات وردود فعل عنيفة بعد أن اقترح استخدام الحقن بالمطهرات كعلاج محتمل للفيروس.", "doc2": "ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਗਿਣਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਾਈ ਵਿ��ਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਜਦਕਿ ਪ੍ਰਤੀ ਦਸ ਲੱਖ ਪਿੱਛੇ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 34 ਹੈ। ਜੋ ਕਿ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਰ ਮਹਿਜ਼ 2% ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੂਬੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 40 ਦਿਨਾਂ 'ਤੇ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਕੇ. ਸ੍ਰੀਨਾਥ ਰੈਡੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ,\"ਕੇਸ ਵਧਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮੌਤ ਦਰ ਨੀਵੀਂ ਹੀ ਰਹੀ ਹੈ।\" ਘੱਟ ਮੌਤ ਦਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕਈ ਮਹਾਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੀਵੀਂ ਮੌਤ ਦਰ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਨੌਜਵਾਨ ਵਸੋਂ ਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਮਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਲੇ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਦੂਜੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਹਾਸਲ ਰੋਗਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕਿੰਨਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਮਾਹਰ ਦੂਜੇ ਦੱਖਣ-ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸੋਂ ਔਸਤ ਤੌਰ ਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਹੈ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਲੱਖ ਮਗਰ 28 ਮੌਤਾਂ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 22 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਵਸੋਂ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਕੌਸ਼ਿਕ ਬਾਸੂ ਦੇ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ \"ਗੱਲ ਨਾਲ ਤਸੱਲੀ ਕਰ ਲੈਣਾ ਗੈਰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰਾਨਾ ਹੈ।\" ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਬਾਸੂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਭੂਗੋਲਿਕ ਤੁਲਨਾ ਦੀਆਂ ਤਰੁੱਟੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਚੋਣਵੇਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ \"ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਤੁਲਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖਦੇ ਹੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਮਾੜੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ- 19 ਨਾਲ ਦਸ ਲੱਖ ਮਗਰ 3 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਜਦਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ 34 ਹਨ। ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਮਾੜਾ ਹਾਲ ਜੇ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਹੈ। ਰੁਝਾਨ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਦੋ ਸੂਬਿਆਂ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਬਾਸੂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਵਕਰ ਸਪਾਟ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। \"ਮਾਰਚ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੇਸਾਂ ਅਤੇ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਸਗੋਂ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਵਧਣ ਦੀ ਦਰ ਵੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।\" ਮਾਹਰਾਂ ਜਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੀਵੀਂ ਮੌਤ ਦਰ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਨਹੀਂ ਦਸਦੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੂਬੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦੇ ਉਲਟ ਆਪਣੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੱਕੀ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਵੁਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਵਾਪਸੀ, ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਇਰਲ ਦੂਜਾ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸੂਬੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਨੂੰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਪੱਤਰਕਾਰ ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਪੂਲਾ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਮੁਤਾਬਕ ਦੋ ਸੂਬਿਆਂ ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਨੇ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਘਟਾ ਤੇ ਦੱਸੀ ਲਗਦੀ ਹੈ। ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਵਦੋਦਰਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਮੌਤਾਂ 49% ਵਧੀਆਂ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 329% ਵਧੀ ਹੈ। ਤੀਜਾ ਕੁਝ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਾਂ ਅਤੇ ਕਬਰਿਸਤਾਨਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਫਰਕ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਾਂ ਕੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਅਣਗਿਣੀਆਂ ਹੀ ਰਹਿ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਸੋਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਛੋਟਾ ਲਗਭਗ 2% ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਹੀ ਟੈਸਟ ਹੋਏ ਹਨ- ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਰਿਪੋਰਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ? ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਚਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੌਤ ਨੂੰ ਹੀ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਲੇਖੇ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੋਣਵੇਂ ਭਾਰਤੀ ਸੂਬਿਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਲੱਖ ਮਗਰ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਸਟੈਟਿਕਸ ਅਤੇ ਮਹਾਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਭਰਮਾਰ ਮੁਖਰਜੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,\"ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਅੰਕੜੇ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਗੱਲ ਦਾ ਕਿਆਸ ਲਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਕਿ ਗਿਣਤੀ ਕਿੰਨੀ ਘਟਾ ਕੇ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।\" \"ਵਾਧੂ ਮੌਤਾਂ\" ਉਹ ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਸਧਾਰਣ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਕੋਵਿਡ-19 ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। 28 ਦੇਸਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ 230 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ, ਖੋਜਕਾਰ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਡਾਟਾ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਪਟੀਸ਼ਨ ਪਾਈ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਧੂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਵੱਖ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਮੰਗ ਰੱਖੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ ਡੇਢ ਲੱਖ ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ - ਤੋਂ ਜੋ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਸਪਸ਼ਟ ਤਸਵੀਰ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਗਿਣਤੀ ਘਟਾ ਕੇ ਦੱਸਣ ਦਾ ਵਰਤਾਰਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। 28 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨਾਵੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 161,000 ਵਧੇਰੇ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵੀ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਟੋਰਾਂਟੋ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਤ ਝਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਿਲੀਅਨ ਡੈਥ ਸਟੱਡੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਬਾਰੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਟੱਡੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਿੱਥੇ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਉੱਥੇ ਵੀ \"ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 30-60 ਫੀਸਦੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।\" ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦੇ ਮਾਮਲੇ ਡਾ਼ ਝਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟੈਲੀਕੌਮ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾ ਆਪਣਾ ਕਾਲ ਰਿਕਾਰਡ ਦਾ ਡੇਟਾ ਜਾਰੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਪਤਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਗਏ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ( ਜਿਹਾ ਕਿ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਕੰਮ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਆਪਣੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ਼ਾਂ ਵੱਲ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ।) ਟੈਲੀਕੌਮ ਡੇਟਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਰਾਹੀਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹੌਟਸਪੌਟ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਟੀਮਾਂ ਭੇਜਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈਆਂ ਬਾਲਗ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਊਂਸਿਪੈਲਿਟੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰ ਕੇ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜਾਰੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾ ਜੋ ਇਸ ਸਾਲ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਨਾਲ ਕਰ ਕੇ \"ਵਾਧੂ ਮੌਤਾਂ\" ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਡਾ਼ ਝਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਭਾਰਤ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ ਤਾਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਵਕਰ ਨੂੰ ਸਪਾਟ ਕਿਵੇਂ ਕਰੇਗਾ? ਜਦੋਂ ਮਹਾਮਾਰੀ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਸਟੀਕ ਅੰਕੜੇ ਸਦਕਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਹੋ ਸਕੇਗਾ। ਚਾਰਟ- ਸਾਹਦਾਬ ਨਜ਼ਮੀ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੋ :"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47685901", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47689445", "doc1": "لكن ملخص التقرير، الذي قدم إلى الكونغرس الأحد، لم يوضح ما إذا كان الرئيس الأمريكي عرقل بشكل غير قانوني سير العدالة. وقدم وزير العدل الأمريكي، وليام بار، ملخص التقرير إلى الكونغرس. وغرد ترامب ردا على نتائج التقرير: \"لا تواطؤ، لا تواطؤ\". وكان ترامب قد وجه انتقادات للتحقيق، وقال الأحد: \"كان من المخجل أن تمر بلادنا بذلك\". ويمثل تقرير مولر خلاصة تحقيقات أجريت على مدار نحو عامين، وشملت بعض المساعدين السابقين المقربين من ترامب. وكتب مولر في تقريره: \"بينما لا يخلص التقرير إلى أن ترامب قد ارتكب جريمة، إلا أنه أيضا لا يبرئه\". ماذا جاء في ملخص التقرير؟ توضح الرسالة الموجزة، التي أرسلها وزير العدل وليام بار للكونغرس، نتائج التحقيق المتعلقة بمحاولات روسيا التأثير على الانتخابات الرئاسية عام 2016. ولخص بار قائلا: \"لم يجد المحقق الخاص أن أي شخص أمريكي، أو أيا من أعضاء حملة ترامب تعاون عن علم مع روسيا\". تقرير مولر جاء بعد تحقيقات استمرت على مدار نحو عامين وتطرق الجزء الثاني من الرسالة إلى قضية عرقلة مسار العدالة. وقال بار إن الأدلة لم تكن كافية، \"لإثبات أن الرئيس ارتكب جريمة عرقلة العدالة\". وأنهى وزير العدل رسالته إلى الكونغرس، بالقول إنه سيعلن المزيد مما جاء في التقرير الكامل، لكن بعض المواد تخضع لقيود. وكتب: \"بالأخذ في الاعتبار تلك القيود، يعتمد الجدول الزمني لمعالجة التقرير، جزئيا، على مدى سرعة الوزارة في تحديد المواد، التي يحظر القانون نشرها\". وتابع: \"لقد طلبت مساعدة المحقق الخاص، في تحديد كل المعلومات، التي تضمنها التقرير بأسرع وقت ممكن\". ما هو رد فعل السياسيين الأمريكيين؟ أكد عضو الكونغرس جيري نادلر، وهو ديمقراطي يرأس اللجنة القضائية في مجلس النواب، أن وزير العدل لم يستبعد أن ترامب قد يكون أعاق مسار العدالة. وقال نادلر \"بار يقول إن الرئيس قد يكون قام بما يعوق العدالة، ولكن حتى تتم الإدانة بذلك، يتوجب على الحكومة أن تثبت بدون شكوك أن شخصا، يتصرف عمدا بنية فاسدة، اشترك في سلوك يعوق العدالة\". وقالت رئيسة مجلس النواب، نانسي بيلوسي، وزعيم الأقلية الديمقراطية في مجلس الشيوخ، تشاك شومر، في بيان مشترك إن رسالة بار \"تثير أسئلة كثيرة بقدر ما تجيب على أخرى\"، وطالبا بنشر التقرير الكامل. ووصفت المتحدثة باسم البيت الأبيض، سارة ساندرز، نتائج التقرير بأنها \"تبرئة شاملة وتامة للرئيس\". وقال رودي جولياني، محامي ترامب، إن التقرير \"أفضل مما توقعت\". كما رحب السيناتور الجمهوري ميت رومني بـ\"الخبر السار\"، مغردا بالقول إنه حان \"الوقت للبلد لكي تمضي قدما\".", "doc2": "ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਸਾਰ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਕੀਲ ਮੂਲਰ ਨੇ ਤਕਰੀਬਨ ਦੋ ਸਾਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਮਗਰੋਂ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਗਈ ਇਸ ਰਿਪਰੋਟ ਦੇ ਸਾਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਨਿਆਇਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਪਾਕ ਸਾਫ਼ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਸਾਰ ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਵਿਲਿਅਮ ਬਾਰ ਨੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਾਬਿਤ ਕਰਨ ਲਈ 'ਵਾਧੂ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾਉਣ ਦਾ ਅਪਰਾਧ ਕੀਤਾ ਹੈ।' ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਜਨਤਕ ਹੋਈਆਂ ਤਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਿਖਿਆ, ''ਕੋਈ ਮਿਲੀਭੁਗਤ ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਵਿਘਨ ਨਹੀਂ, ਪੂਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦੋਸ਼ਮੁਕਤ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਸਾਰ ਵਿੱਚ ਕੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ? ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਬਾਰ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਜੋ ਸਾਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2016 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੋਈ ਜਾਂਚ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਕੀਲ ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਕਿ ਕਿਸੇ ਅਮਕੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕ ਜਾਂ ਫਿਰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਅਭਿਆਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਾਜਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਰੂਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਕੀਤੀ।'' ਇਸ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾਉਣ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਨੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਰ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਜਲਦ ਹੀ ਜਾਰੀ ਕਰਨਗੇ ਪਰ ਫਿਲਹਾਲ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ 'ਤੇ ਰੋਕ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਰਿਪੋਰਟ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਕੀਲ ਰੂਡੀ ਜੂਲੀਆਨੀ ਨੇ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ ਸੋਚ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਬੁਲਾਰੇ ਸਾਰਾ ਸੈਂਡਰਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ਮੁਕਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਜੈਰੀ ਨਾਡਲਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਂਚ ਮਗਰੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਪੂਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ ਜਨਤਾ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਮਿਲੀਭੁਗਤ ਜ਼ਰੂਰ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਦੇ ਇਸ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2015/08/150807_afghanistan_suicide_bomber", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42501126", "doc1": "انتحاري يرتدي زي قوات الأمن استهدف أكاديمية الشرطة وبين أهداف الهجمات كانت أكاديمية الشرطة، إذ فجر شخص يرتدي الزي الرسمي للشرطة نفسه ما أسفر عن مقتل 25 شخصا على الأقل. وشن مسلحون هجوما على قاعدة عسكرية لحلف شمال الأطلسي (ناتو) بالقرب من المطار الدولي في كابول. وأفادت تقارير بأن اثنين من المهاجمين قتلوا. وفي وقت سابق الجمعة، قُتل 15 مدنيا في انفجار شاحنة مفخخة بالقرب من مجمع حكومي. مواضيع قد تهمك نهاية وقال الرئيس الأفغاني أشرف غني إن الهجمات محاولة من حركة طالبان لصرف الانتباه عن التوترات في صفوف قيادتها بعدما أُعلن الأسبوع الماضي نبأ وفاة مؤسس الحركة المُلا عمر.", "doc2": "ਇਹ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲਾ ਸ਼ਿਆ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਕੇਂਦਰ 'ਤੇ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 2 ਹੋਰ ਧਮਾਕੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਆਈਐੱਸ ਨੇ ਲਈ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਆਈਐੱਸ ਵੱਲੋਂ ਲਈ ਗਈ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਵੱਲੋਂ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਸ਼ਰਫ਼ ਗਨੀ ਅਹਿਮਦਜ਼ਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹਮਲਾ ਮਨੁੱਖਤਾ ਖਿਲਾਫ਼ ਅਜਿਹਾ ਅਪਰਾਧ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਆਫ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਦੀ ਭਾਲ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੇਸ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸਾਂਭਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਧਮਾਕੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਘਟਨਾ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਫ਼ਗਾਨ ਪ੍ਰੈੱਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਰਜਨਾਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢੀਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦਰਜਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਭਰਤੀ ਕਰਾਇਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਥਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ, ਉੱਥੇ ਕੁਝ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮੀਡੀਆ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੇ ਸੀ। ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਆ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਇੱਕ ਮਸਜਿਦ 'ਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ 39 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53666022", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53682392", "doc1": "المصابيح تضيء نهر موتوياسو بجوار قبة القنبلة الذرية في هيروشيما في عام 2019 إحياء لذكرى القصف وتشير الحصيلة التقديرية للوفيات المسجلة إلى أن القصف أسفر عن مقتل نحو 140 ألف شخص من بين سكان هيروشيما البالغ عددهم 350 ألفا، وقد قُتل أيضا 47 ألفا على الأقل في ناغازاكي. وقد أدى القصف إلى وضع نهاية سريعة للحرب في آسيا باستسلام اليابان لقوات الحلفاء في 14 أغسطس/آب 1945. غير أن البعض يرى أن اليابان كانت على أي حال على شفا الاستسلام. يُعرف هؤلاء الذين نجوا من القصف بـ\"هيباكوشا\"، وهم الذين عانوا من تداعيات مدمرة في المدينتين؛ كان من بينها التسمم الإشعاعي والصدمات النفسية. أجرت لي كارين ستو، وهي مصورة صحفية مختصة برواية قصص النساء اللاتي شهدن أحداثاً مهمة في التاريخ، مقابلات مع ثلاث نساء لديهن ذكريات حية عن القصف الذي وقع قبل 75 عاما. مواضيع قد تهمك نهاية تيروكو يوينو كانت تيروكو في الخامسة عشرة من عمرها حين نجت من قصف هيروشيما بالقنبلة الذرية في 6 أغسطس/ آب عام 1945. تيروكو يوينو حين كانت ممرضة في مستشفى الصليب الأحمر في هيروشيما (إلى اليسار) وصورتها في عام 2015 وقت وقوع القصف كانت تيروكو في الصف الثاني بمدرسة التمريض التابعة لمستشفى الصليب الأحمر بهيروشيما. وبعد سقوط القنبلة، اندلعت النيران في سكن الطلبة بالمستشفى، وقد حاولت تيروكو المساعدة في إخماد الحريق، غير أن العديد من زملائها الطلبة لقوا حتفهم. وكل ما تبقى لديها من ذكريات عن الأسبوع الذي تلا القصف هو أنها كانت تعمل ليل نهار في معالجة المصابين بجروح بالغة بينما لم يكن لديها، هي وآخرون، سوى القليل من الماء دون طعام. وبعد تخرجها، واصلت تيروكو العمل في المستشفى حيث ساعدت في إجراء عمليات جراحية كان من بينها عمليات ترقيع للجلد. خلال تلك العمليات كان يتم استئصال جزء من فخذ المريض لترقيع المناطق التي أصيبت بندوب نتيجة الحروق. تزوجت بعدها من تاتسويوكي وهو ناج آخر من القنبلة الذرية. وعند حمل تيروكو بطفلهما الأول، ساورتها الشكوك حول ما إذا كان الجنين سيولد سليماً، وإن كان كان سيبقى على قيد الحياة. إبنة تيروكو تخضع للفحص الطبي في المستشفى في هيروشيما وقد وُلدت ابنتها توموكو بصحة جيدة، الأمر الذي أعطى تيروكو الشجاعة لمواصلة العناية بأسرتها. توموكو مع أمها تيروكو (يسارا) ومع والدها تاتسويوكي تقول تيروكو \"لم أذهب إلى الجحيم من قبل، وبالتالي لا أعلم كيف يبدو، لكنه على الأرجح هو ما عشناه. لابد ألا يتم السماح لشيء كهذا بأن يتكرر\". وتضيف \" هناك أشخاص يقومون بجهد كبير من أجل القضاء على الأسلحة النووية. أعتقد أن الخطوة الأولى تكمن في إقناع قادة الحكومات المحلية باتخاذ موقف. ومن ثم يتعين علينا التواصل مع قادة الحكومة الوطنية، ثم العالم بأسره\". تيروكو (أعلى اليسار) مع ابنتها توموكو (في المقدمة) وحفيدتها كونيكو (إلى اليمين) تقول توموكو ابنه تيروكو \" قال الناس إنه لا يمكن للحشائش أو الأشجار أن ��نمو هنا لمدة 75 عاما، لكن هيروشيما عادت من جديد مدينة تكسوها الخضرة والأنهار. بينما ظل هيباكوشا (الناجون من القصف)يعانون من آثار الإشعاع\". وتضيف \" بينما ذكريات هيروشيما وناغازاكي آخذه في التلاشي من عقول الناس، نقف نحن عند مفترق طرق. المستقبل بين أيدينا. السلام سيكون ممكناً فقط إذا ما تحلينا بالخيال وفكرنا في بعضنا البعض وأوجدنا سبيلاً للتحرك وواصلنا العمل دون كلل من أجل تحقيقه\". كما تضيف كونيكو حفيدة تيروكو \" لم أشهد الحرب أو القنبلة الذرية، ولا أعرف هيروشيما سوى بعدما أُعيد بناؤه. يمكنني فقط أن أتخيل. أستمع إلى ما يقوله الهيباكوشا، أدرس حقائق القصف بالقنبلة الذرية بالدليل. \"في ذلك اليوم احترق كل شيء في المدينة. الناس، الطيور، الحشرات، الحشائش والأشجار وكل شيء. مات الكثير من الناس ممن دخلوا المدينة بعد القصف من أجل المشاركة في جهود الإنقاذ أو البحث عن أقاربهم وأصدقائهم. بينما عانى الناجون من أمراض\". هيروشيما بعد سقوط القنبلة الذرية وتقول \" حاولت أن أوطد صلاتي ليس فقط بالهيباكوشا في هيروشيما وناغازاكي ، بل كذلك بعمال المناجم، وسكان الماطق القريبة من تلك المناجم، والأشخاص العاملين في مجالات في تطوير واختبار الأسلحة النووية وهؤلاء الذين عانوا من أمراض بسبب التجارب النووية\". إيميكو أوكادا إيميكو أوكادا إحدى الناجيات من القنبلة الذرية في هيروشيما تحمل رسماً توضيحياً لعدد الأسلحة النووية في يونيو 2019 كانت إيميكو في الثامنة حين أسقطت القنبلة الذرية على هيروشيما. قُتلت شقيقتها الكبرى ميكو وأربعة أخرون من أقاربها. ضاع الكثير من صور إيميكو وعائلتها، بينما بقيت تلك التي كان يحتفظ بها أقاربها من الناجين، ومن بينها صور لشقيقتها. إيميكو بين ذراعي والدتها وبجانبها شقيقتها ميكو تقول إيميكو \"غادرت شقيقتي المنزل ذلك الصباح قائلة أراك لاحقا! كانت في الثانية عشرة ومفعمة بالحيوية\". \"لكنها لم تعد أبداً. لا أحد يعلم ماذا حدث لها. بحث عنها والداي في كل مكان، لم يعثرا على جثتها، لذا ظلا يقولان إنه لابد وأنها حية في مكان ما\". وتضيف \"كانت أمي حاملاً في ذلك الوقت لكنها أجهضت. لم يكن لدينا ما نأكله. لم نعلم شيئاً عن الإشعاع الذري، لذا كان نلتقط أي شيء دونما تفكير فيما إذا كان ملوثاً أم لا. لانه لم يكن هناك طعام، كان الناس يسرقون. كان الطعام هو المشكلة الأكبر. الماء كان شحيحاً. هكذا اضطر الناس للعيش وقتها. لكن هذا تم نسيانه\". شقيقة إيميكو قتلت في قصف هيروشيما بالقنبلة الذرية تمضي إيميكو قائلة \" بعدها بدأ شعري يتساقط، وأخذت لثتي تنزف. كنت منهكة طوال الوقت، كان على أن استلقي دوما. لم يكم لدى أحد فكرة عن الإشعاع. وبعد اثني عشر عاماً تم تشخيص إصابتي بفقر الدم اللاتنسجي(فشل نخاع العظم انتاج خلايا كافية لتجديد الدم)\". \"في كل عام حين تأتي أوقات تكون فيها السماء داكنة الحمرة عند الغروب، تتحول وجوه الناس إلى اللون الأحمر. لم أكن استطيع أن أتغلب على ذكرى الغروب يوم الانفجار الذري. لثلاثة أيامٍ وثلاث ليالٍ كانت المدينة تحترق. أكره الغروب. حتى الآن مازال الغروب يذكرني بالمدينة المحترقة\". جانب من آثار الدمار الذي خلفته القنبلة الذرية \"مات الكثير من الهيباكوشا دون أن يستطيعوا الحديث عن هذه الأشياء، عن مرارتهم بسبب القصف. لم يستطيعوا الكلام. لذا أتكلم\". \"يتحدث كثيرون عن السلام في العالم، لكنني أريد الناس أن يتحركوا. أريد أن يبدأ كل شخص في فعل ما يستطيع. عن نفسي، أود أن أفعل شيئاً يجعل أبناءنا وأحفادنا الذين هم مستقبلنا أن يعيشوا في عالم يستطيعون فيه أن يبتسموا كل يوم. رايكو هادا رايكو هادا كانت في التاسعة من عمرها حين أسقطت القنبلة الذرية على مدينتها ناغازاكي صباح 9 أغسطس/آب. رايكو في عمر الخامسة وصورتها عام 2015 في وقت مبكر من صباح ذلك اليوم انطلقت صافرة تحذير من غارة جوية، فبقيت رايكو في منزلها. وبعد سماع صافرة الآمان توجهت إلى معبد قريب كان الاطفال الصغار يتلقون فيه دروسهم بدلاً من الذهاب للمدرسة بسبب صافرات الإنذار المتكررة. وبعد أربعين دقيقة من الدراسة داخل المعبد، أمر المدرسون الطلبة بالمغادرة، فعادت رايكو إلى بيتها. تمضي رايكو قائلة \" وصلت إلى مدخل البيت، واعتقد انني خطوت خطوة واحدة داخله، ثم حدث كل شيء فجأة. باغتني ضوء ساطع. كانت الألوان مزيج من الأصفر والأخضر والبرتقالي. لم يكن لدي الوقت لأخمن ماذا يحدث. ثم تحول كل شيء إلى اللون الأبيض. شعرت وكأنني تُركتت وحيدة. بعدها سمعت دوي عالٍ ثم فقدت وعيي. حطام أبنية ناغازاكي بعد القصف الذري \" عدت لوعيي بعد فترة. كان معلمنا قد دربنا على أن نتوجه إلى مخبأ في حالة الطوارئ، فبحثت عن أمي داخل المنزل ثم ذهبا إلى مخبأ داخل الحي. لم أصب بخدش واحد. أنقذني جبل كونبيرا، لكن الوضع كان مختلفاً بالنسبة لأولئك الذين كانوا على الجانب الآخر من الجبل، لقد عانوا من ظروف مروعة\". \"عبر الكثيرون جبل كونبيرا إلى منطقتنا. أناس بعيون جاحظة، شعورهم مدمرة، شبه عراة، تتدلي جلودهم من الحروق\". \"حملت أمي المناشف والملاءات من المنزل وهرعت مع نساء الحي تقود الفارين إلى قاعة كلية قريبة حيث يمكنهم الاستلقاء\". \"طلبوا الماء. فأخذت إناء مكسوراً وذهبت للنهر لأغترف الماء كي يشربوا. لكنهم بعد أن تناولوا رشفة ماء ماتوا واحداً تلو الآخر. كنا في فصل الصيف. وبسبب الديدان والرائحة العفنة كان لابد من حرق الجثث على الفور. وتم تكديس الجثث في مسبح الكلية وحرقها جميعاً\" \"كان من المستحيل أن نحدد هوية هؤلاء الاشخاص. لم يموتوا كما يموت البشر\". رايكو مع والدها (إلى اليسار) ومع شقيقتها الكبرى \"آمل ألا تمر الأجيال القادمة بتجربة مشابهة. علينا ألا نسمح باستخدام الأسلحة النووية. الناس هم من يصنعون السلام. حتى إن كنا نعيش في بلدان مختلفة ونتحدث بلغات مختلفة، فإن أملنا في السلام واحد\". رايكو هادا", "doc2": "ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ 2019 ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਗੁੰਬਦ ਦੇ ਕੋਲ ਮੋਟੋਯਾਸੂ ਨਦੀ 'ਤੇ ਲਾਈਟਾਂ ਜਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਧਮਾਕਿਆਂ 'ਚ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਦੀ 3,50,000 ਆਬਾਦੀ 'ਚੋਂ 1,40,000 ਲੋਕ ਅਤੇ 74,000 ਲੋਕ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ਵਿਖੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਬੰਬ ਧਮਾਕਿਆਂ ਕਾਰਨ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਜੰਗ ਅਚਾਨਕ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਜਪਾਨ ਨੇ 14 ਅਗਸਤ, 1945 ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸਾਂ ਅੱਗੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਪਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ 'ਚ ਸੀ। ਜੋ ਲੋਕ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਬੰਬ ਧਮਾਕਿਆਂ 'ਚ ਬੱਚ ਗਏ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿਬਾਕੁਸ਼ਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੋਕ ਬੱਚ ਤਾਂ ਗਏ ਪਰ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ ਪਿਆ। ਜਿਸ 'ਚ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਜ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਮਾਨਿਕ ਸਦਮਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ਵਿੱਚ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦਾ ਮਲਬਾ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਪੱਤਰਕਾਰ ਲੀ ਕੈਰਨ ਸਟੋਵ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਹਾਦਸੇ 'ਚ ਬੱਚ ਗਈਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਣ 'ਚ ਮਾਹਰ ਹਨ। ਸਟੋਵ ਨੇ ਤਿੰਨ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਖਿੱਚੀਆਂ ਅਤੇ 75 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਏ ਦਰਦਨਾਕ ਹਾਦਸੇ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵੀ ਸੁਣੀਆਂ। ਚੇਤਾਵਨੀ ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵੇਰਵੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਨਰਸਿੰਗ ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਟੇਰੂਕੋ 15 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ 6 ਅਗਸਤ 1945 'ਚ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ 'ਚ ਹੋਏ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ 'ਚ ਬੱਚ ਗਈ ਸੀ। ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਹਾਦਸਾ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਟੇਰੂਕੋ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਦੇ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਨਰਸਿੰਗ ਸਕੂਲ 'ਚ ਦੂਜੇ ਸਾਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਹੋਸਟਲ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ 'ਚ ਟੇਰੂਕੋ ਤਾਂ ਬੱਚ ਗਈ ਪਰ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸਹਿਯੋਗੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਅੱਗ ਦੀ ਲਪੇਟ 'ਚ ਆ ਗਈਆਂ। ਟੇਰੂਕੋ ਯੂਨੋ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ (ਖੱਬੇ) ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਰਸ ਵਜੋਂ ਅਤੇ ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ (ਸੱਜੇ) ਟੇਰੂਕੋ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਗੰਭੀਰ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ਼ 'ਚ ਦਿਨ ਰਾਤ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਟੇਰੂਕੋ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਹੋਰ ਸਾਥੀਆਂ ਕੋਲ ਖਾਣ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਪੀਣ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਬਚਿਆ ਸੀ। ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟੇਰੂਕੋ ਨੇ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਚਮੜੀ ਦੇ ਜ਼ਖਮਾਂ ਦੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਪੱਟ 'ਚੋਂ ਮਾਸ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਲੈ ਕੇ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਜਿੱਥੇ ਸੜਨ ਕਰਕੇ ਦਾਗ਼ ਪੈ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਾਅਦ 'ਚ ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਤਟਸੂਯੁਕੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਜੋ ਕਿ ਪਰਮਾਣੂ ਧਮਾਕੇ ਨੂੰ ਝੱਲ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਟੇਰੂਕੋ ਦੀ ਧੀ ਟੋਮੋਕੋ, ਹਿਰੋਸ਼ੀਮਾ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਟੇਰੂਕੋ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਬੱਚਾ ਤੰਦਰੁਸਤ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ਨਹੀਂ। ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਸਿਹਤਯਾਬ ਧੀ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂਅ ਟੋਮੋਕੋ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਟੇਰੂਕੋ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਕਦੇ ਨਰਕ ਨਹੀਂ ਵੇਖਿਆ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਜਿਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਅੱਖੀ ਵੇਖਿਆ ਅਤੇ ਹੰਢਾਇਆ ਹੈ ਉਹੀ ਨਰਕ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਮੁੜ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: \"ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਪੁਰਜ਼ੋਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਬੰਧ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" \"ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਨੂੰ ਕੌਮੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਫਿਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਆਗੂਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" ਟੋਮੋਕੋ ਆਪਣੀ ਮਾਂ (ਖੱਬੇ) ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਟਾਟਸੁਈਕੀ ਨਾਲ ਟੇਰੂਕੋ ਦੀ ਧੀ ਟੋਮੋਕੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ 75 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਇੱਥੇ ਨਾ ਤਾਂ ਨਵਾਂ ਘਾਹ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਬੂਟਾਂ ਜਾਂ ਰੁੱਖ ਉੱਗੇਗਾ ਪਰ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਸੁੰਦਰ ਹਰਿਆਲੀ ਅਤੇ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਜੋਂ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਹੋਇਆ।\" \"ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਅਥਕਥਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਪਰਮਾਣੂ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਝੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ 'ਚੋਂ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਅਤੇ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ…ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਚੌਰਾਹੇ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹਾਂ ।\" \"ਹੁਣ ਭਵਿੱਖ ਸਾਡੇ ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਹੈ। ਸ਼ਾਂਤੀ ਤਾਂ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਰੀਏ। ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚੀਏ, ਅਸੀਂ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਲੱਭੀਏ, ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਅਣਥੱਕ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।\" ਟੇਰੂਕੋ ਦੀ ਦੋਹਤੀ ਕੁਨੀਕੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਮੈਨੂੰ ਜੰਗ ਜਾਂ ਪਰਮਾਣੂ ਧਮਾਕੇ ਦਾ ਕੋਈ ਤਜ਼ਰਬਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣੇ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਤੋਂ ਵਾਕਫ਼ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਉਸ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਸਿਰਫ਼ ਕਲਪਨਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹਾਂ।\" ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਟੇਰੂਕੋ (ਖੱਬੇ) ਧੀ ਟੋਮੋਕੋ (ਅੱਗੇ) ਅਤੇ ਦੋਹਤੀ ਕੁਨੀਕੋ (ਸੱਜੇ) ਨਾਲ \"ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਹਰ ਹਿਬਾਕੁਸ਼ਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਦੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਪ੍ਰਮਾਣ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਦੇ ਤੱਥਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੀ ਹਾਂ।\" \"ਉਸ ਦਿਨ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਹਰ ਪਾਸੇ ਅੱਗ ਹੀ ਅੱਗ ਸੀ। ਲੋਕ, ਪੰਛੀ, ਜੀਵ ਜੰਤੂ, ਘਾਹ, ਦਰਖ਼ਤ…ਹਰ ਚੀਜ਼ ਅੱਗ ਦੀਆਂ ਲਪਟਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਈ।\" \"ਬਾਅਦ 'ਚ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਜੋ ਲੋਕ ਸ਼ਹਿਰ ਅੰਦਰ ਦਾਖਲ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਕਈ ਅਤੇ ਜੋ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਜਾਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਭਾਲ 'ਚ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਵੀ ਕਈ ਮਰ ਗਏ। ਜੋ ਲੋਕ ਇਸ ਦਰਦਨਾਕ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬੱਚ ਗਏ, ਉਹ ਵੀ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ।\" \"ਮੈਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਅਤੇ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ਦੇ ਹਿਬਾਕੁਸ਼ਾ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਬੰਧ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਬਲਕਿ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਦੀਆਂ ਖਾਨਾਂ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਮਿਆਂ, ਖਾਨਾਂ ਨਜ਼ਦੀਕ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ, ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਖਣ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਪ੍ਰੀਖਣ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਕਰਕੇ ਬਿਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸੰਬੰਧ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।\" ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਐਮੀਕੋ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਇਸ ਧਮਾਕੇ 'ਚ ਮਾਰੀ ਗਈ ਐਮੀਕੋ 8 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ 'ਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਮਾਈਕੋ ਅਤੇ ਚਾਰ ਹੋਰ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਇਸ ਧਮਾਕੇ 'ਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਐਮੀਕੋ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਗੁੰਮ ਹੋ ਗਈਆਂ ਪਰ ਜੋ ਤਸਵੀਰਾਂ ਉਸ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ 'ਚ ਸਨ ਉਹ ਸਲਾਮਤ ਰਹੀਆਂ। ਐਮੀਕੋ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਉਸ ਸਵੇਰੇ ਮੇਰੀ ਭੈਣ ਘਰੋਂ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਨਿਕਲੀ ਸੀ ਕਿ 'ਜਲਦ ਮਿਲਾਂਗੇ'। ਉਹ ਸਿਰਫ਼ 12 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉਤਸ਼ਾਹੀ ਸੀ।\" \"ਪਰ ਉਹ ਕਦੇ ਵਾਪਸ ਨਾ ਪਰਤੀ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਕੀ ਵਾਪਰਿਆ। ਮੇਰੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਦੇ ਬਹੁਤ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਵੀ ਹਾਸਲ ਨਾ ਹੋਈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਕਿ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੈ।\" ਐਮੀਕੋ ਓਕਾਡਾ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਬਚ ਗਈ ਸੀ \"ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਗਰਭਵਤੀ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਰਭਪਾਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਖਾਣ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਸਾਨੂੰ ਤਾਂ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਵੀ ਕੁੱਝ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਜੋ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਲੈਂਦੇ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੀ ਨਾ ਸੋਚਦੇ ਕਿ ਉਹ ਸਾਫ਼ ਸੁਥਰਾ ਹੈ ਜਾਂ ਫਿਰ ਨਹੀਂ।\" \"ਖਾਣ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੀ ਘਾਟ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਚੋਰੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਭੋਜਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸੀ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਮੇਰੇ ਵਾਲ ਝੜਨ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਮਸੂੜਿਆਂ 'ਚੋਂ ਵੀ ਖੂਨ ਆਉਣ ਲੱਗਾ। ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਅਤੇ ਲੰਮੇ ਪੈ ਜਾਂਦੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: \"ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਦਾ ਕੋਈ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। 12 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਐਪਲਾਸਟਿਕ ਅਨੀਮੀਆ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ।\" \"ਹਰ ਸਾਲ ਕੁੱਝ ਅਜਿਹੇ ਪਲ ਆਉਂਦੇ ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬਣ ਸਮੇਂ ਆਸਮਾਨ ਗਹਿਰਾ ਲਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ। ਇਹ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਲਾਲ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਵੀ ਲਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।\" ਐਮੀਕੋ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਫੁਕੂ ਦੀ ਗੋਦ ਅਤੇ ਭੈਣ ਮੀਕੋ ਨਾਲ \"ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੈਂ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਸੀ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਧਮਾਕੇ ਵਾਲੀ ਸ਼ਾਮ ਯਾਦ ਆ ਜਾਂਦੀ। ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਰਾਤਾਂ ਤੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਜਲਦਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਦੀ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਵੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਵੇਖਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅੱਗੇ ਅੱਗ ਨਾਲ ਭੱਖਦਾ ਸ਼ਹਿਰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।\" \"ਕਈ ਹਿਬਾਕੁਸ਼ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਤੱਥਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੇ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਮਰ ਗਏ। ਉਹ ਨਹੀਂ ਬੋਲ ਸਕੇ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਬੋਲਾਂਗੀ।\" \"ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਮੈਂ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ 'ਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਉਹ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇ ਜੋ ਉਹ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" \"ਮੈਂ ਖੁਦ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਬੱਚੇ, ਪੋਤੇ-ਪੋਤੀਆਂ ਜੋ ਕਿ ਸਾਡਾ ਭਵਿੱਖ ਹਨ, ਉਹ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਖੁਸ਼ ਰਹਿ ਸਕਣ।\" ਐਮੀਕੋ ਦੀ ਭੈਣ ਮੀਕੋ ��ਵਾਇਤੀ ਜਪਾਨੀ ਨਾਚ ਕਰਦੀ ਹੋਈ 'ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਮਨੁੱਖੀ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਸੀ' ਪਰਮਾਣੂ ਧਮਾਕੇ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਰੇਈਕੋ ਘਰ 'ਚ ਹੀ ਸੀ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਸਭ ਠੀਕ ਠਾਕ ਲੱਗਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਨੇੜੇ ਦੇ ਮੰਦਰ ਚਲੀ ਗਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦੇ ਗੁਆਂਢ ਦੇ ਬੱਚੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਬੱਚੇ ਅਕਸਰ ਹੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਮਿਲਣ ਕਰਕੇ ਸਕੂਲ ਨਹੀਂ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। 40 ਮਿੰਟਾਂ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਕਲਾਸ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਰੇਈਕੋ ਘਰ ਲਈ ਚੱਲ ਪਈ। ਰੇਈਕੋ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਘਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜੇ ਤੱਕ ਤਾਂ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਂ ਇੱਕ ਕਦਮ ਅੰਦਰ ਵੀ ਵੜੀ ਪਰ ਫਿਰ ਸਭ ਕੁੱਝ ਅਚਾਨਕ ਵਾਪਰਿਆ। ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਇੱਕ ਤਿੱਖੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪਈ। ਇਹ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪੀਲੀ, ਹਰੀ ਅਤੇ ਸੰਤਰੀ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਸੀ।\" ਰੀਏਕੋ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਕੀਏਜ਼ੋ ਊਰਾ (ਖੱਬੇ) ਅਤੇ ਭਰਾ ਸ਼ੀਜ਼ੋ ਊਰਾ ਦੇ ਨਾਲ \"ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਤਾਂ ਹੈਰਾਨ ਹੋਣ ਦਾ ਵੀ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ…। ਇੱਕ ਹੀ ਪਲ 'ਚ ਸਭ ਕੁੱਝ ਧੁੰਦਲਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇੰਝ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਇੱਕਲੀ ਰਹਿ ਗਈ ਹੋਵਾਂ। ਅਗਲੇ ਹੀ ਪਲ ਜ਼ੋਰ-ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਚੀਕਣ ਦੀਆਂ ਆਵਜ਼ਾਂ ਸੁਣਨ ਲੱਗੀਆਂ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਸੁਰਤ ਵਾਪਸ ਆਈ।\" \"ਸਾਡੇ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਂ 'ਤੇ ਜਾਣਾ ਸਿਖਾਇਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਗਈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਿਆ, ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢ 'ਚ ਬਣੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਪਨਾਹਗਾਹ 'ਚ ਚਲੇ ਗਏ।\" 1945 ਵਿੱਚ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਦੀ ਤਸਵੀਰ \" ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਵੀ ਸੱਟ ਨਹੀਂ ਲੱਗੀ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਕੋਨਪੀਰਾ ਪਹਾੜ ਨੇ ਬਚਾਇਆ ਸੀ ਪਰ ਪਹਾੜ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਦਾ ਸੂਰਤੇਹਾਲ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਹੀ ਸੀ।\" \"ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਦਰਦਨਾਕ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਪਰਵਾਸ ਕਰਕੇ ਸਾਡੇ ਪਾਸੇ ਆ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਸੀ। ਅੱਖਾਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੀਆਂ, ਸਿਰ ਦੇ ਵਾਲ ਬਿਖਰੇ ਜਾਂ ਉੱਡ ਗਏ, ਲਗਭਗ ਉਹ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਮੜੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲਟਕ ਰਹੀ ਸੀ।\" \"ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ 'ਚੋਂ ਚਾਦਰਾਂ ਅਤੇ ਤੋਲੀਏ ਲੈ ਆਈਆਂ। ਜ਼ਖਮੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਕਾਲਜ ਦੇ ਆਡੀਟੋਰੀਅਮ 'ਚ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਖਰੇਖ ਕੀਤੀ ਗਈ।\" ਰੀਏਕੋ ਜਦੋਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ (ਖੱਬੇ) ਅਤੇ ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ \"ਉਹ ਪਾਣੀ ਮੰਗ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਲਿਆ ਕੇ ਦੇਵਾਂ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਇੱਕ ਕੌਲਾ ਲੱਭਿਆ ਅਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਵਹਿੰਦੀ ਨਦੀ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਲੈ ਆਈ ਅਤੇ ਲੋੜਵੰਦਾਂ ਨੂੰ ਪੀਣ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦਿੱਤਾ।\" \"ਪਾਣੀ ਦਾ ਇੱਕ ਘੁੱਟ ਪੀ ਕੇ ਉਹ ਮਰ ਗਏ। ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਲੋਕ ਮਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਗਰਮੀਆਂ ਦਾ ਮੌਸਮ ਸੀ। ਜ਼ਖਮਾਂ 'ਚੋਂ ਆ ਰਹੀ ਬਦਬੂ ਕਰਕੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦਾ ਫੌਰੀ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।\" \"ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕ ਕੌਣ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦ�� ਮੌਤ ਮਨੁੱਖੀ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤਾਂ 'ਚੋਂ ਨਹੀਂ ਲੰਘਣਾ ਪਏਗਾ। ਸਾਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।\" \"ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮਾ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਹੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਦੇਸਾਂ 'ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਸਾਡੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵੱਖਰੀ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51126148", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51131966", "doc1": "بوتين التقى ميدفيدف قبل إعلان الحكومة عن استقالتها واقترح بوتين إجراء استفتاء على التعديلات التي يعتقد أن من شأنها إفساح المجال أمام بوتين للبقاء في السلطة، وتحويل السلطة من الرئاسة إلى البرلمان. وطلب من رئيس الوزراء، دميتري ميدفيدف، تولي منصب نائب رئيس مجلس الأمن القومي في البلاد. وقال ميدفيدف إن اقتراحات الرئيس سوف تغير توازن السلطات في روسيا. وأضاف: \"ستقدم هذه التعديلات، عند تبنيها، تغييرات جوهرية، ليس فقط لنطاق واسع من مواد الدستور، بل أيضا لتوازن السلطات، السلطة التنفيذية، والسلطة التشريعية، والسلطة القضائية\". مواضيع قد تهمك نهاية وفي هذا السياق - كما يقول ميدفيدف - قدمت الحكومة بتشكيلتها الحالية استقالتها. وكان إعلان الاستقالة مفاجئا، وقدم الرئيس بوتين في بيان الشكر لما قدمته الحكومة من إنجازات. الروس العاديون يلجأون في الغالب إلى بوتين لحل مشكلاتهم وقالت مراسلة بي بي سي في موسكو، سارة رينسفورد، إن السبب وراء إزاحة بوتين لميدفيدف غير واضح. ومن المقرر أن تنتهي ولاية الرئيس بوتين الرابعة في منصبه في نهاية 2024، ولا يحق له، طبقا لمواد الدستور الحالي، الترشح لولاية أخرى. وستظل الحكومة الحالية في إدارة البلاد حتى تعين حكومة جديدة. ويقول مراسلون إن من بين المرشحين المحتملين لخلافة ميدفيدف في رئاسة الوزارة، وزير الاقتصاد ماكسيم أورشكين، وعمدة موسكو، سيرغي سوبيانين، ووزير الطاقة ألكسندر نوفاك.", "doc2": "ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਲੇਨਿਨਗ੍ਰਾਦ (ਹੁਣ ਸੇਂਟ ਪੀਟਸਬਰਗ) ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਮੇਦਵੇਦੇਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਇਸ ਮਤੇ ਨਾਲ ਸੱਤਾ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਬਦਲਾਅ ਆਉਣਗੇ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਜੋ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਦੇਸ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੋਟਾਂ ਪੈਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਸੱਤਾ ਦੀ ਤਾਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਥਾਂ ਸੰਸਦ ਕੋਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਰੂਸੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਅਚਾਨਕ ਆਇਆ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੇਦਵੇਦੇਵ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਮਾਸਕੋ ਤੋਂ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸਾਰਾ ਰੇਂਸਫੋਰਡ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਮੇਦਵਦੇਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਜੋ ਫੈਸਲੇ ਮੇਦਵੇਦੇਵ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਉਹ ਪੁਤਨ ਖ਼ੁਦ ਲੈਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ��ੇ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਨਵੀਂ ਕੈਬਨਿਟ ਦਾ ਐਲਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ। ਮੇਦਵੇਦੇਵ ਸਿਕਿਊਰਿਟੀ ਕਾਊਂਸਿਲ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਹੋਣਗੇ। ਪਰ ਕਿਉਂ??'' ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਚੌਥਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 2024 ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਨਿਯਮਾ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦੇ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਬਦਲਾਅ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਪੁਤਿਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇ ਤੱਕ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਬਣੇ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਚੌਥੀ ਵਾਰ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵਲਾਦਿਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ 76 ਫੀਸਦ ਵੋਟ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ। ਕਿਵੇਂ ਪੁਤਿਨ ਬਣੇ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ? ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਜੂਡੋ ਕਰਾਟੇ ਵਿੱਚ ਬਲੈਕ ਬੈਲਟ ਹਨ। ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟਸ ਦੀ ਇਸ ਖੇਡ ਦੀਆਂ ਦੋ ਖ਼ੂਬੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਉਹ ਹਨ ਧੋਖਾ ਅਤੇ ਗੁੱਸਾ। ਉਹ ਭਾਵੇਂ ਯੁਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜੀ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਮਾਰਚ 2014 ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਨੂੰ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੀ ਜਾਂ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ। 65 ਸਾਲਾ ਪੂਤਿਨ ਨੇ ਰੂਸ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਉਣ ਤੋਂ ਕਦੇ ਪਰਹੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਚਾਹਤ ਕਦੇ ਲੁਕਾਈ। ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਰੂਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਨਾਟੋ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੇਸ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਪਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਮਾਂ ਵੀ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪੂਤਿਨ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸਾਥੀ ਯੇਵਗੇਨੀ ਪ੍ਰਿਗੋਜਹਿਨ ਉੱਤੇ 2016 ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗਾ। ਰੂਸ-ਅਮਰੀਕਾ ਰਿਸ਼ਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਸ਼ਹਿ ਉੱਤੇ ਯੇਵਗੇਨੀ ਪ੍ਰਿਗੋਜਹਿਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਭੜਕਿਆ ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਨਿਕਲਿਆ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪੂਤਿਨ ਦੇ ਕਰੀਬੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਉੱਤੇ ਕਈ ਰੋਕਾਂ ਲਾਈਆਂ। ਮਾਰਚ, 2014 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਯੁਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਫ਼ੌਜੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰੂਸੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਉੱਤੇ ਲਗੀਆਂ ਕਈ ਰੋਕਾਂ ਲਾਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੋਕਾਂ ਕਰ ਕੇ ਪੂਤਿਨ ਦੇ ਕਈ ਸਾਥੀਆਂ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਉੱਤੇ ਰੋਕ ਲੱਗ ਗਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ ਉੱਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਪਿਆ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇਹ ਗੱਲ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਪੂਤਿਨ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਧਾਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕ ਅਮਰੀਕਾ-ਰੂਸ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਠੰਢੀ ਜੰਗ ਦਾ ਨਾਮ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ੈਰ-ਭਰੋਸਗੀ ਦਾ ਟੋਆ ਹੋਰ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। 'ਰਣਨੀਤਕ ਸਾਂਝੀਦਾਰ' ਹਾਲਾਤ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਕਿ ਰੂਸ ਹੁਣ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦਾ ਰਣਨੀਤਕ ਸਾਂਝੀਦਾਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ ਪੁਤਿਨ ਉੱਤੇ ਪੂਰਬੀ ਯੁਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਸਮਰਥਕ ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜੀ ਮਦਦ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਇਹੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੁਝ ਰੂਸੀ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਉੱਥੇ ਗਏ ਸਨ। ਯੁਕਰੇਨ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਪੂਤਿਨ ਭੜਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਯੁਕਰੇਨ ਵਿੱਚ 'ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ' ਤੋਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਿਕਟਰ ਯਾਨੁਕੋਵਿਚ ਫਰਵਰੀ, 2014 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਭੱਜ ਗਏ ਸਨ। ਯੁਕਰੇਨ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਦੇ ਪਤਨ ਨੂੰ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮਹਾਵਿਨਾਸ਼ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਤਕ ਨੇੱਟ ਦੇ ਵਿਸਤਾਰ ਦਾ ਪੂਤਿਨ ਨੇ ਪੁਰਜ਼ੋਰ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਜੂਡੋ ਕਰਾਟੇ ਵਿੱਚ ਬਲੈਕ ਬੈਲਟ ਹਨ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਬਚਪਨ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਲੇਨਿਨਗ੍ਰਾਦ (ਹੁਣ ਸੇਂਟ ਪੀਟਸਬਰਗ) ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਸਥਾਨਕ ਮੁੰਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਟ-ਮਾਰ ਆਮ ਗੱਲ ਸੀ। ਇਹ ਮੁੰਡੇ ਕਈ ਵਾਰ ਪੁਤਿਨ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਤਾਕਤਵਰ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹੀ ਗੱਲ ਪੂਤਿਨ ਨੂੰ ਜੁਡੋ ਵੱਲ ਲੈ ਗਈ। ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪੁਤਿਨ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਵਿਅਤ ਜਾਸੂਸੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਅਕਤੂਬਰ, 2015 ਵਿੱਚ ਪੂਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"50 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਲੇਨਿਨਗ੍ਰਾਦ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਯਮ ਸਿਖਾਇਆ ਸੀ। ਜੇ ਲੜਾਈ ਹੋਣੀ ਤੈਅ ਹੈ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁੱਕਾ ਮਾਰੋ।\" ਸਾਲ 2006 ਵਿੱਚ ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਮਿਲੀਟਰੀ ਹੈੱਡਕੁਆਟਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਕਰਦੇ ਪੁਤਿਨ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ: ਜਾਸੂਸ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਤੱਕ ਮਾਚੋ ਮੈਨ ਅਤੇ ਦਿਆਲੂ ਅਕਸ ਵਾਲੇ ਪੁਤਿਨ ਪੁਤਿਨ ਮਾਚੋ ਮੈਨ (ਮਰਦਾਂ ਵਾਲੇ ਅਕਸ) ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਂਦੇ ਵੇਖੇ ਗਏ। ਉਹ ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਫਾਈਟਰ ਜੈੱਟ ਉਡਾਉਂਦੇ ਦੇਖੇ ਗਏ। 2011 ਵਿੱਚ ਬਾਇਕਰਸ ਫੈਸਟਿਵਲ ਵਿੱਚ ਪੁਤਿਨ ਸਪੋਰਟਸ ਬਾਈਕ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ। ਦਿ ਨਾਇਟ ਵੁਲਫ ਬਾਇਕਰਸ ਗੈਂਗ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਸਾਗਰ ਦੇ ਕਰੀਮਿਆ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਅਲੋਪ ਹੋ ਰਹੀ ਅਮੂਰ ਬਾਘਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੇ ਪੁਤਿਨ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੇ ਰੂਸੀ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਸੂਖ਼ ਇੱਕ ਦਿਆਲੂ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ। ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਛੋਟੀ ਧੀ ਕਾਤੇਰਿਨਾ ਕਈ ਡਾਂਸ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਪੁਤਿਨ ਦੀਆਂ ਧੀਆਂ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਪੂਤਿਨ ਦੀ ਛੋਟੀ ਧੀ ਕਾਤੇਰਿਨਾ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੌਰਾਨ ਮਾਸਕੋ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਅਹੁਦੇ ਉੱਤੇ ਨੌਕਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਹ ਡਾਂਸ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਵੱਡੀ ਧੀ ਮਾਰਿਆ ਵੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਬਾਇਲੌਜੀ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਇਟਰਜ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਪੂਤਿਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਵੱਡੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਉੱਤੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੁਤਿਨ, ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰੂਸੀ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਅਜਿਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੱਛਮੀ ਆਗੂਆਂ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਫ਼ਨਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੂਸੀ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਪੂਤਿਨ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਚਿਹਰਾ ਛਾਇਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। 2012 ਵਿੱਚ ਉਹ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਜਿੱਤੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਮਿਤਰੀ ਮੇਦਵੇਦੇਵ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ ਪਰ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋ ਕਾਰਜਕਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਨੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦਰਆਮਦਗੀ ਨਾਲ ਕਾਫ਼ੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਸਾਲ 2008 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਸਾਰਿਕ ਮੰਦੀ ਦਾ ਰੂਸ ਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਉੱਤੇ ਭੈੜਾ ਅਸਰ ਪਿਆ। ਦੇਸ ਨੇ ਖਰਬਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਤਿਨ ਨੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹਾਸ਼ੀਏ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਘਾਣ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਤੀਜਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਸਮਲੈਂਗਿਕ ਪ੍ਰਾਪੇਗੰਡਾ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹਾਂ ਉੱਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਗਿਰਜਾ ਘਰ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਤਿਨ ਨੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹਾਸ਼ੀਏ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਘਾਣ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਉਦੋਂ ਵਧੀ ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਵਿਅਕਤੀ ਰਹੇ ਮਿਖਾਇਲ ਖੋਡੋਰਕੋਵਸਕੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਨਾਲ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ 2006 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਰਹੇ ਅਲੈਕਜ਼ੈਂਡਰ ਲਿਟਵਿਨੇਨਕੋ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਰੂਸੀ ਏਜੰਟਾਂ ਉੱਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਸਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-51530611", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51531358", "doc1": "لم يصب بالفيروس إلا عدد قليل من الأطفال، وما زال الخبراء يحاولون التوصل إلى سبب ذلك كانت تلك أصغر حالة سُجلت، حتى الآن، منذ انتشار الوباء الذي أودى بحياة أكثر من 900 مريض وأصاب أكثر من 40 ألف شخص، معظمهم في الصين (رغم أن حالات الإصابة سُجلت في أكثر من 30 دولة أخرى). ولكن قلة قليلة من هذه الإصابات كانت بين صفوف الأطفال. أحدث دراسة لانتشار الوباء نشرتها مجلة الجمعية الطبية الأمريكية، وشملت تدقيقا للمرضى الراقدين في مستشفى جينيتان في ووهان، المدينة التي تعد مركز انتشار الوباء. وتوصلت الدراسة إلى أن أعمار أكثر من نصف المصابين بالفيروس تتراوح بين الـ 40 والـ 59 عاماً، وإلى أن 10 في المئة فقط من المصابين كانوا دون سن التاسعة والثلاثين. مواضيع قد تهمك نهاية وخلص الباحثون إلى أن \"الإصابات بين صفوف الأطفال كانت نادرة الوقوع\"، ولكن ما هو سبب ذلك؟ هل الأطفال أكثر قدرة على التكيف مع فيروس كورونا؟ انخفاض نسبة الإصابة عند الأطفال هناك العديد من النظريات التي تحاول تفسير هذه الظاهرة، ولكن الخبراء في مجال الصحة العامة عاجزون، إلى الآن، عن تفسير سبب قلة الإصابات في صفوف الأطفال. ويقول أستاذ علم الفيروسات في جامعة ريدينغ الإنجليزية، إيان جونز، لبي بي سي \"لأسباب ليست واضحة لنا بدقة، يبدو أن الأطفال إما تفادوا الإصابة تماما، أو أن إصاباتهم ليست حادة\". قد يعني ذلك أن الأطفال يصابون بنموذج أخف من المرض، بحيث لا تظهر عليهم أي أعراض، مما يؤدي، في نهاية المطاف، إلى تجنب أهاليهم التوجه بهم إلى الأطباء أو المستشفيات، وبالتالي إلى عدم تسجيل حالات إصاباتهم. تتفق مع هذا الرأي المحاضرة في كلية لندن الجامعية، ناتالي ماكديرموت، التي تقول \"إن للأطفال الذين تتجاوز أعمارهم 5 سنوات وللمراهقين أجهزة مناعة محفزة لمقاومة الفيروسات. فقد يصاب هؤلاء بالعدوى، ولكن المرض سيكون لديهم أخف وطأة أو قد لا تظهر عليهم أي اعراض البتة\". ليس هذا أمرا فريدا بالنسبة لانتشار فيروس كورونا الحالي في الصين، فثمة سوابق، ففي انتشار مرض (سارس) الذي سببه فيروس من نوع كورونا أيضا، في الصين، عام 2003، وأودى بحياة 800 شخص تقريبا (10 في المئة من حالات الإصابة الـ 8000)، كانت نسبة الإصابة بين الأطفال منخفضة أيضا. وفي عام 2007، أعلن مركز السيطرة على الأوبئة الأمريكي عن أن 135 طفلا أصيبوا بفيروس (سارس)، و\"لكن لم تسجل أي حالة وفاة بين الأطفال واليافعين.\" هل ساعدت عطلة السنة القمرية الجديدة في وقاية الأطفال من الإصابة؟ هل حمت عطلة السنة الجديدة الأطفال من الإصابة؟ كما تعتقد ماكديرموت أن الأطفال ربما لم يكونوا معرضين للفيروس مثل البالغين، فالعدوى انطلقت خلال عطلة السنة الصينية الجديدة عندما كانت المدارس مغلقة. وقررت كل الأقاليم الصينية، تقريبا، إبقاء المدارس مغلقة. وسيستمر هذا الوضع في بعض الحالات إلى نهاية شهر فبراير/شباط. وتقول ماكديرموت \"من الأرجح أن يتصرف البالغون كمعتنين، ولذا فهم يحمون الأطفال أو يرسلونهم إلى أماكن أخرى إذا كان هناك مصاب في البيت\". وتعتقد ماكديرموت أن هذه الصورة قد تتغير \"في حال انتشار المرض بشكل أوسع وزيادة احتمالات العدوى في المجتمع بشكل عام\". ولكن، ومع ذلك، لم يصاحب الانتشار السريع للمرض، إلى الآن، أي زيادة في الإصابات بين الأطفال. ومرة أخرى، توفر لنا أزمة (سارس) مقدمة لما يجري، إذ يقول باحثو مركز السيطرة على الأوبئة الأمريكي، الذين درسوا الإصابات بين الأطفال إن أولئك الذين لم يبلغوا الـ 12 من العمر كانوا الأقل حاجة للعلاج في المستشفيات. تتراوح أعمار أكثر من نصف المصابين بين الـ 40 والـ 59 هل يسبب الفيروس أعراضا أكثر شدة عند البالغين من الأطفال؟ رغم قلة عدد الأطفال الذين تأكدت إصابتهم بالفيروس، لا يعتقد الخبراء أن مردَّ ذلك عدم انتقال العدوى إليهم. والتفسير الأرجح هو أن الوباء الحالي يعد إضافة إلى الأمراض التي تصيب البالغين بشدة أكثر مما تصيب الأطفال، كمرض جدري الماء، على سبيل المثال. وفي هذا الصدد، يقول أندرو فريمان، خبير الأمراض المعدية في جامعة كارديف في ويلز، لبي بي سي \"هذا الأمر أكثر رجاحة من القول إن لدى الأطفال قدراً من المناعة ضد فيروس كورونا. وقد يعود السبب أيضا إلى أن السلطات لا تتابع حالات الأطفال عديمي الأعراض أو الذين لا يظهرون إلا أعراضا خفيفة.\" وتتفق مع هذا الطرح خبيرة علم الوبائيات الإحصائي في جامعتي أوكسفورد وأمبريال في لندن؛ إذ تقول، مشيرةً إلى أدلة مستقاة من انتشار وباء (سارس) في هونغ كونغ، إن \"الاستنتاج الذي خلص إليه زملاؤنا يشير إلى أن المرض لا ينحو منحى خطيرا عند الأطفال، ولذا كانوا أقل تأثرا (من البالغين).\" أصيب عشرات الآلاف بعدوى فيروس كورونا، معظمهم في الصين أمراض موجودة مسبقا من المعروف أن البالغين الذين يعانون من حالات مسبقة تسبب ضغطا على أجهزة المناعة لديهم - حالات كمرض السكري وأمراض القلب على سبيل المثال - أكثر عرضة للإصابة بهذا النوع من الأوبئة. ويقول إيان جونز \"مرض ذات الرئة (الذي يعد واحدا من نتائج الإصابة بفيروس كورونا) يصيب، على الأغلب، أولئك الذين يعانون من ضعف في المناعة أصلا لأن حالتهم الصحية سيئة أو أنهم يشرفون على نهاية حياتهم. وهذا الأمر يحصل أيضا مع مرض الأنفلونزا وغيره من أمراض الجهاز التنفسي\". وتبين أن نحو نصف المرضى الذين دُرست حالاتهم في مستشفى جينينتان كانوا يعانون من أمراض مزمنة أخرى. لم تظهر أي أدلة واضحة تشير إلى أن الأطفال الذين لا يظهرون أي أعراض - أو أولئك الذين لا يظهرون إلا أعراضا خفيفة - يسهمون في نشر الفيروس ولكن أليس من المعروف أن الأطفال ينشرون الفيروسات؟ يقول إيان جونز إن الأطفال معرضون فعلا للعدوى بالفيروسات ونشرها، ويشار إليهم، في كثير من الأحيان، على أنهم \"ناشرون مفرطون\" للفيروسات. ويقول الخبير البريطاني إنهم \"ينقلون العدوى بأمراض الجهاز التنفسي، بسهولة، كما يعرف كل من يتعامل مع الصغار في رياض الأطفال\". لذا فمن المتوقع أن نرى عددا كبيرا من الأطفال في قوائم المصابين - والمتوفين - بفيروس كورونا، ولكن هذا لم يحصل في الوقت الراهن على الأقل. وقد يُعزى الأمر إلى أن للأطفال أجهزة مناعة قوية محفزة لمحاربة الفيروسات، أو أن المرض نفسه يظهر بشكل أقل حدة عند الأطفال مما يظهر عليه عند البالغين ولذا لا يؤخذ الأطفال إلى المستشفيات سعيا للعلاج، ولا يتم فحصهم وتسجيل حالاتهم. وقد تظهر الصورة بشكل أكثر وضوحا مع استمرار البحوث في الوباء الحالي. ولكن قد يكون السبب أن الأطفال أقل تعرضا للعدوى بسبب إغلاق المدارس وعناية والديهم. ولذا ستتبين الحقيقة عندما يعود أطفال الصين إلى مقاعد الدراسة.", "doc2": "ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕੇਸ ਘੱਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਤੇ ਮਾਹਰ ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਲੱਭ ਰਹੇ ਹਨ ਇਹ ਅਜੇ ਤੱਕ ਦਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦਾ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਕੇਸ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਅਜੇ ਤੱਕ 900 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਤੇ 44,000 ਨਾਲੋਂ ਵਧ ਮਾਮਲੇ 30 ਨਾਲੋ��� ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਪਰ, ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਬੱਚੇ ਬਿਮਾਰ ਹੋਏ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਧਿਐਨ ਅਮਰੀਕੀ ਮੈਡੀਕਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਇੱਕ ਜਨਰਲ ਵਿੱਚ ਛਪਿਆ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਵੁਹਾਨ ਦੇ ਜਿਨਯੀਨਟੈਨ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਅੱਧੇ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਰੀਜ਼ 40-59 ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਨ ਤੇ ਸਿਰਫ਼ 10% ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 39 ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਕੇਸ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ।\" ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਕੀ ਬੱਚਿਆ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਬੱਚਿਆਂ 'ਚ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਕੇਸ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫ਼ੀ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਹਨ ਪਰ ਸਿਹਤ ਦੇ ਮਾਹਰਾਂ ਕੋਲ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਘੱਟ ਕਿਉਂ ਫੈਲੀ। ਆਇਆਨ ਜੋਨਸ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਰਿਡਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਕੋਈ ਪੁਖਤਾ ਸਬੂਤ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਪਰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚੇ ਰਹੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।\" ਇਸ ਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਕੋਲ ਜਾਣਾ, ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਵਿਖੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਨੈਥਲੀ ਮੈਕਡਰਮੋਟ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ੋਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਵਾਇਰਸਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਅਸਰਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" \"ਫਿਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆ ਪਾਉਂਦੇ।\" ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਘੱਟ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਉਦਾਹਰਣ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਾਲ, SARS ਵੀ ਹੈ। SARS 2003 ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਲਗਭਗ 800 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਵੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਕੇਸ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਸਨ। 2007 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਸੈਂਟਰਜ਼ ਫਾਰ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਕੰਟਰੋਲ (ਸੀ.ਡੀ.ਸੀ.) ਦੇ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ SARS ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ 135 ਮਾਮਲੇ ਦੱਸੇ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਕਰਕੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਕੀ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਛੁੱਟੀਆਂ ਕਾਰਨ ਬੱਚੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚੇ ਰਹੇ? ਕੀ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਛੁੱਟੀਆਂ ਕਰਕੇ ਬੱਚੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚੇ? ਮੈਕਡਰਮੋਟ ਅਨੁਸਾਰ ਬੱਚੇ ਵੱਡਿਆਂ ਵਾਂਗ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਆਏ ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਕਾਰਨ ਸਕੂਲ ਬੰਦ ਸਨ। ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਚੀਨੀ ਸੂਬਿਆਂ ਨੇ ਸਕੂਲ ਬੰਦ ਰੱਖਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਕੂਲ ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਫਰਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੰਦ ਰਹਿਣਗੇ। \"ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਿਆਣੇ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਫੈਲੀ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਜਾਂ ਮਰੀਜ਼ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।\" ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲਾਤ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। \"ਜੇ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਰ ਫੈਲਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬੱਚਿਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਣ ਨਾਲ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ SARS ਮਹਾਮਾਰੀ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸੀਡੀਸੀ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ 12 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਘੱਟ ਪਈ ਸੀ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਅੱਧੇ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਰੀਜ਼ 40-59 ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਨ ਕੀ ਵਾਇਰਸ ਸਿਆਣਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਭੀਰ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ? ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਹੁਤ ਥੋੜੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੋਈ ਹੈ, ਮੈਡੀਕਲ ਮਾਹਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਇਸ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੰਭਾਵਿਤ ਵਿਆਖਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚਿਕਨਪੌਕਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਡਿਫ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਐਂਡਰਿਊ ਫ੍ਰੀਡਮੈਨ ਇਨਫੈਕਸ਼ੀਅਸ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮਾਹਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਵੱਧ ਇਮਿਊਨਟੀ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਕਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਟੈਸਟ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਜੋ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਜਾਂ ਫਿਰ ਹਲਕੇ ਲੱਛਣ ਵਿਖਾ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਵਿਖੇ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਲ ਐਪੀਡਿਮੋਲੋਜੀ ਦੇ ਮਾਹਰ ਕ੍ਰਿਸਟਲ ਡੋਨੇਲੀ ਨੇ ਵੀ ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਵਿੱਚ ਸਾਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਸਬੂਤ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤੀ ਜਤਾਈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਰ ਕੇਸ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਹਾਲਾਤ ਉਹ ਬਾਲਗ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹੋਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ। ਆਇਆਨ ਜੋਨਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਨਮੂਨੀਆ (ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ) ਕਮਜ਼ੋਰ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਿਹਤ ਮਾੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।\" \"ਇਹ ਫਲੂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਵੁਹਾਨ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਲਗਭਗ ਅੱਧੇ ਮਰੀਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਰ ਕੀ ਬੱਚੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਇਰਸ ਨਹੀਂ ਫੈਲਾਉਂਦੇ? ਆਇਆਨ ਜੋਨਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਫੈਲਣ ਅਤੇ ਫੈਲਾਉਣ ਦਾ ਵਧ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਬਿਮਾਰੀ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ' ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਉਹ ਸਾਹ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਲਦੀ ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੈਲਾਉਂਦੇ ਹਨ।\" ਇਸ ਲਈ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਰਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੱਚੇ ਪੀੜਤ ਹੁੰਦੇ। ਪਰ ਫਿਲਹਾਲ ਇੰਝ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਮਜਬੂਤ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਮਾਰੀ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਮਲਾਵਰ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰਾਂ ਕੋਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਟੈਸਟ ਅਤੇ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਪਿਆਂ ਵਲੋਂ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਬਚੇ ਰਹੇ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਵੇਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣ ਸਕਾਂਗੇ ਜਦੋਂ ਸਾਰੇ ਚੀਨ ਦੇ ਬੱਚੇ ਸਕੂਲ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਣਗੇ ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀਡਿਓ: CAA: ਸ਼ਾਹੀਨ ਬਾਗ 'ਚ ਉਹ ਕੁੜੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡੀ ਵੀਡਿਓ: ਭਾਰਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰੁਕੇ ਵਪਾਰ ਨੇ ਅਟਾਰੀ 'ਚ ਕਈਆਂ ਦੇ ਚੁਲ੍ਹਿਆਂ ਪਾਣੀ ਪਾਇਆ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/scienceandtech/2014/01/140108_smoking-study", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44313644", "doc1": "ثلاثة من بين كل عشرة رجال يدخنون حاليا، مقارنة بأربعة من كل عشرة كانوا يدخنون عام 1980 وأظهرت الأرقام التي استقيت من 187 دولة أنه في عام 2012 كان هناك نحو 967 مليون شخص يدخنون يوميا، مقارنة بنحو 721 مليون شخص عام 1980، وذلك وفقا للجمعية الطبية الأمريكية. وقال الباحثون إن ذلك الارتفاع في أعداد المدخنين يرجع إلى الزيادة السكانية بشكل عام، حيث ارتفع عدد سكان العالم خلال الخمسين عاما الأخيرة إلى أكثر من الضعف ليصل إلى نحو سبع مليارات نسمة، وبالتالي فإن المزيد من الناس يكتسبون عادة التدخين. كما أشارت الأرقام إلى أن دولا عديدة ذات كثافة سكانية عالية، مثل بنغلاديش والصين وروسيا، شهدت ارتفاعا في عدد المدخنين خلال السنوات الأخيرة. وذكر تقرير نشرته مجلة الجمعية الطبية الأمريكية \"جاما\" نقلا عن معهد الإحصاء والتقييم الصحي التابع لجامعة واشنطن إن بعض أعلى معدلات التدخين توجد بالدول النامية. مواضيع قد تهمك نهاية لكن انتشار التدخين بصفة عامة، إذا نظرنا إلى نسبة المدخنين من بين مجمل السكان، قد تراجع. وتشير الأرقام الجديدة إلى أن ث��اثة رجال من بين كل عشرة، أي ما يعادل 31 في المئة من الرجال، يدخنون يوميا. وكذلك توجد إمرأة واحدة مدخنة من بين كل 20 إمرأة، أي ما يعادل 6 في المئة من النساء، وذلك مقارنة بعام 1980، حيث كان هناك أربعة رجال يدخنون يوميا من بين كل عشرة رجال، وكانت إمرأة واحدة تدخن يوميا من بين كل عشر نساء. تواجه الدول ذات الدخول المنخفضة تحديات في كبح صناعة التبغ القوية وبالنظر إلى الدول التي ينتشر فيها التدخين، تأتي تيمور الشرقية في طليعة تلك الدول، حيث تبلغ نسبة المدخنين فيها نحو 61 في المئة من عدد السكان، بينما تأتي جزيرتي أنتيغوا وباربودا في البحر الكاريبي في ذيل القائمة، حيث تبلغ نسبة المدخنين فيهما خمسة في المئة من بين السكان. وحققت بعض الدول، من بينها كندا وأيسلندا والنرويج والمكسيك، نجاحا أكثر من غيرها في دفع سكانها للإقلاع عن التدخين، أو تشجيع غير المدخنين على عدم التدخين من الأساس. ومن ناحية اعتلال الصحة، يقول الباحثون إن أعلى الأرقام توجد في الدول التي تنتشر بها عادة التدخين وتستهلك كميات أكبر من السجائر وهي: اليونان وإيرلندا وإيطاليا واليابان والصين والكويت والفلبين وروسيا وسويسرا وأورجواي. ويقول كريستوفر موراي، رئيس فريق الباحثين ومدير معهد الاحصاء والتقييم الصحي: \"بالرغم من التقدم الهائل الذي تحقق في مجال كبح تدخين السجائر، هناك المزيد من الجهد الذي يجب أن يبذل.\" وتقول منظمة الصحة العالمية إنه يمكن انقاذ حياة ملايين الأشخاص من خلال الاستمرار في تطبيق سياسات مثل رفع الضرائب على السجائر، وإصدار قوانين تلزم بالتدخين في الهواء الطلق. وقالت أماندا ستانفورد من \"حركة مناهضة التدخين\" الأمريكية: \"بالرغم من أن الرقم الإجمالي لعدد المدخنين لا يزال في ارتفاع، إلا أن هذه الدراسة تظهر ضرورة قيام كل الدول بتطبيق سلسلة من الإجراءات للسيطرة على التبغ، وذلك لكبح الأرقام المفزعة حول الأمراض وحالات الوفاة المتعلقة بالتدخين.\" وأضافت: \" تواجه الدول ذات الدخل المنخفض والمتوسط للفرد، بشكل خاص تحديات في كبح صناعة التبغ القوية، وتخفيض معدلات التدخين المتفاقمة.\" وتشير الأرقام إلى أنه خلال عام 2012 استهلك المدخنون حول العالم نحو 6.25 تريليون سيجارة، مقارنة ب 4.96 تريليون سيجارة عام 1980.", "doc2": "'ਵਰਲਡ ਨੋ ਟੋਬੈਕੋ ਡੇਅ' ਮੌਕੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। 1. ਕਿਰੀਬਾਤੀ ਕਿਰੀਬਾਟੀ ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟ ਤੇ ਟੈਕਸ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਕਿਰੀਬਾਤੀ (ਟਾਪੂ) ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਦੋ-ਤਿਹਈ ਮਰਦ ਅਤੇ ਇੱਕ-ਤਿਹਾਈ ਔਰਤਾਂ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਤੰਬਾਕੂ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਘੱਟ ਟੈਕਸ ਹੋਣ ਕਾਰ ਸਿਗਰਟ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 2. ਮੋਂਟੇਨੀਗਰੋ ਯੂਰਪ ਦੇ ਦੇਸ ਮੋਂਟੇਨੀਗਰੋ ਵਿੱਚ 46 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇਸ ਵਿੱਚ 6 ਲੱਖ 33 ਹਜ਼ਾਰ ਆਬਾਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਖ਼ਸ ਔਸਤਨ ਹਰ ਸਾਲ 4,124 ਸਿਗਰਟਾਂ ਪੀਂਦਾ ਹੈ। 3. ਗ੍ਰੀਸ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਗ੍ਰੀਸ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਅੱਧੇ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਮਰਦ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ ਜਦਕਿ 35 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਾਰਕੀਟ ���ਿਸਰਚ ਕੰਪਨੀ ਯੂਰੋਮੋਨੀਟਰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਮੁਤਾਬਕ ਗ੍ਰੀਸ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਿਗਰਟ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 4. ਈਸਟ ਟੀਮੋਰ ਈਸਟ ਟੀਮੋਰ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 80 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ 6 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਹੀ ਇੱਥੇ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਿਗਰਟ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੈਕਟਾਂ 'ਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਲਿਖੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਾਲਗ ਇਸ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਈਸਟ ਟੀਮੋਰ ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟ ਦੇ ਇੱਕ ਪੈਕੇਟ ਦੀ ਕੀਮਤ ਇੱਕ ਡਾਲਰ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ 5. ਰੂਸ ਰੂਸ ਪੰਜਵਾਂ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। 15 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ 60 ਫੀਸਦੀ ਮਰਦ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 23 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸਿਗਰਟ ਮਾਰਕੀਟ 22 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਹੈ। ਦੇਸ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਘੱਟ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ ਘਾਨਾ, ਇਥੀਓਪੀਆ, ਨਾਈਜੀਰੀਆ, ਇਰੀਟ੍ਰੇਈਆ ਅਤੇ ਪਨਾਮਾ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਕ 14 ਫੀਸਦੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਲੋਕ ਤੰਬਾਕੂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਗਲੋਬਲ ਔਸਤ 22 ਫੀਸਦੀ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 70-85 ਫੀਸਦੀ ਮਰਦ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਨੂੰ ਗਲਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਘਾਨਾ ਇਥੀਓਪੀਆ ਅਤੇ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਤੰਬਾਕੂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਉਣ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖਪਤਕਾਰ ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਕ ਚੀਨ ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਤਪਾਦਕ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਹੈ। ਦੇਸ ਵਿੱਚ 300 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਇੱਕ-ਤਿਹਾਈ ਹੈ। ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਰਤਾਂ ਡੈਨਮਾਰਕ ਹੀ ਇਕਲੌਤਾ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ 19.3 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਜਦਕਿ 18.9 ਮਰਦ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਸਿਗਰਟ ਵਿਰੋਧੀ ਮੁਹਿੰਮ ਕਾਰ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 1 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਸਿਗਰਟ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿਗਰਟ ਪੀਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਘੱਟ ਹੀ ਫਰਕ ਹੈ। ਤੰਬਾਕੂ ਕਾਰਨ ਹਰ ਸਾਲ ਤਕਰੀਬਨ 70 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 'ਪੈਸਿਵ ਸਮੋਕਿੰਗ' ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56264662", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56275523", "doc1": "أطلقت الشرطة الغاز المسيل للدموع والرصاص المطاطي والذخيرة الحية ووصفت مبعوثة الأمم المتحدة إلى ميانمار، كريستين شرانر بورجينر، المشاهد الواردة من هناك بأنها صادمة. وقالت إن قوات الأمن كانت تطلق، في ما يبدو، الرصاص الحي على المتظاهرين. واندلعت مظاهرات حاشدة وأعمال عصيان مدني في جميع أنحا�� ميانمار منذ أن سيطر الجيش على السلطة في الأول من شباط/فبراير. ودعا المتظاهرون إلى إنهاء الحكم العسكري، وإلى إطلاق سراح قادة الحكومة المنتخبة والزعيمة أونغ سان سوتشي، الذين اعتقلوا خلال الانقلاب. مواضيع قد تهمك نهاية وتأتي أعمال العنف الأخيرة بعد يوم على دعوة الدول المجاورة لميانمار الجيش إلى ممارسة ضبط النفس. نصب المتظاهرون الحواجز في عدد من المدن ما هي أحدث التطورات؟ على الرغم من تزايد الإدانة الدولية، صعّد الجيش رده على الاحتجاجات في الشوارع. وشهد يوم الأربعاء اشتباكات عنيفة في عدد من المناطق. وقال شهود عيان لوكالة \"رويترز\" للأنباء إن قوات الأمن فتحت النار في عدة بلدات ومدن دون سابق إنذار. وسقط قتلى بالرصاص خلال تظاهرة في مونيوا في وسط ميانمار. كما وردت أنباء عن سقوط قتلى آخرين في يانغون وماندالاي ومينجيان. وقال مسعف متطوع في مينجيان إن قوات الأمن أطلقت الغاز المسيل للدموع والرصاص المطاطي والذخيرة الحية. وأضاف متظاهر في المدينة لوكالة رويترز للأنباء: \"لم يلجأوا إلى رشنا بخراطيم المياه، (لم يكن هناك) أي تحذير لتفريق الجموع، فقط فتحوا نيران بنادقهم\". أسفرت ممارسات قمعية من الشرطة في ميانمار عن وقوع قتلى ومصابين وتأتي الجولة الأخيرة من أعمال العنف في أعقاب اجتماع ضم وزراء خارجية دول جنوب شرق آسيا المجاورة. وحثت المجموعة على ضبط النفس، بيد أن بعض الوزراء فقط ضغطوا على المجلس العسكري الحاكم للإفراج عن سو تشي. وظهرت سو تشي، البالغة من العمر 75 عاما، لأول مرة منذ احتجازها في وقت سابق الأسبوع الجاري، عندما مثلت أمام المحكمة عبر الفيديو. يطالب المتظاهرون بالإفراج عن سان سو تشي ما هي خلفية الاحتجاجات؟ استولى الجيش في ميانمار على السلطة بعد الإطاحة بالحكومة وإعلان حالة الطوارئ. وبعد أيام قليلة، بدأت تبرز حركة عصيان مدني. وسرعان ما بدأت الحركة تكتسب زخما. ولم يمض وقت طويل قبل أن يبدأ مئات الآلاف من الأشخاص في المشاركة في احتجاجات في الشوارع. بيد أن أعمال العنف بين قوات الشرطة والمدنيين تصاعدت في الأيام الأخيرة.", "doc2": "ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਅਸਲੀ ਗੋਲ਼ੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਯੂਐੱਨ ਦੀ ਦੂਤ ਕ੍ਰਿਸਟੀਨ ਸ਼ੈਰਨਰ ਬਰਗਨਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚੋਂ ਡਰਾਉਣੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਨੇ ਰਬੜ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਸਲੀ ਗੋਲੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਹਿਲੀ ਫ਼ਰਵਰੀ ਦੇ ਰਾਜਪਲਟੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਵਲ ਨਾ-ਫੁਰਮਾਨੀ ਵਜੋਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀ ਆਂਗ ਸਾਂਨ ਸੂ ਚੀ ਸਮੇਤ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਆਗੂਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜੀ ਹਕੂਮਤ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੂਚੀ ਬਰਤਰਫ਼ਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਰਾਜਪਲਟੇ ਅਤੇ ਸੂ ਚੀ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ ਦੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਨਿੰਦਾ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਫ਼ੌਜੀ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਦੇ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਊਂਸਲ ਦੀ ਬੈਠਕ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਦ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੀ ਫ਼ੌਜ 'ਤੇ ਅਗਲੇਰੀ ਕਾਰਵ��ਈ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਮੁਲਕ ਵੀ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਸੰਜਮ ਤੋਂ ਕੰਮ ਲੈਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਕ੍ਰਿਸਿਟਨ ਸ਼੍ਰੇਨਰ ਦਾ ਕਹਿਣ ਹੈ ਕਿ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਤੱਕ 50 ਜਣਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਦਿਖ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਮੈਡੀਕਲ ਦਲ ਦੇ ਨਿਹੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟ ਰਹੀ ਹੈ। ।ਇਸ ਫੁਟੇਜ਼ ਵਿਚ ਧਿਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਜਾਹਰਾਕਾਰੀ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਅਜਿਹਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਰਦਾਤ ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਹੀ ਹੋਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42859323", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42855634", "doc1": "قوات الأمن الأفغانية أغلقت الطرق القريبة من موقع الهجوم وقال متحدث باسم وزارة الدفاع الأفغانية، لبي بي سي، إن الهجوم أسفر كذلك عن إصابة 16 عسكريا. وقتل أربعة مسلحين من أصل خمسة هاجموا القاعدة، بينما اعتقل آخر. وأعلن تنظيم الدولة الإسلامية مسؤوليته عن الهجوم، وفق أعلنته وكالة التنظيم الإعلامية، أعماق. وفي البداية، قالت تقارير إن الهجوم استهدف جامعة المارشال فاهيم للدفاع الوطني، القريبة من القاعدة العسكرية. يأتي الحادث بعد أيام من أعنف هجوم خلال أشهر ضرب البلاد عندما فجّر مسلحو طالبان سيارة إسعاف مليئة بالعبوات الناسفة، ما أدى إلى مقتل 100 شخص. تشييع جنازة أحد ضحايا هجوم السبت الماضي وسمع دوي انفجارات وتبادل خفيف لإطلاق الرصاص عندما بدأ الهجوم في الساعة 05:00 بالتوقيت المحلي (00:30 بتوقيت غرينتش) على القاعدة العسكرية غربي كابول. وفجر إثنان من المهاجمين نفسيهما، وقتل آخران برصاص قوات الأمن، واعتقل المسلح الخامس، وفقا ما أعلنه المتحدث باسم وزارة الدفاع الأفغانية، دولت وازيري، لبي بي سي. وأضاف أن قوات الأمن عثرت على أربعة بنادق هجومية من نوع إيه كيه-47 وسترة ناسفة وقاذف للصورايخ. ونقل موقع \"تولو\" الإخباري المحلي عن المتحدث باسم الرئاسة الأفغانية قوله إن أحدا من المهاجمين لم يستطع تجاوز بوابة القاعدة الأولى. وتتعرض المعاهد التعليمية العسكرية في أفغانستان لهجمات متكررة. وفي أكتوبر/ تشرين أول عام 2017، قتل 15 طالبا بالأكاديمية العسكرية في انفجار خارجها أثناء مغاردتهم في حافلة. ونسب الهجوم في ذلك الوقت إلى حركة طالبان. ويُشار أحيانا إلى الأكاديمية العسكرية في كابل باسم \"ساندهيرست في الرمال\"، نظرا لتأسيسها على غرار أكاديمية ساندهيرست العسكرية الشهيرة في بريطانيا.", "doc2": "ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ 16 ਹੋਰ ਜਵਾਨ ਵੀ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚਾਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੋ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਨੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਦੋ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਪ ਹੀ ਉਡਾ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਏਕੇ-47, ਆਤਮਘਾਤੀ ਜੈਕਟ ਅਤੇ ਰਾਕਟ ਲਾਂਚਰ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਮ���ਲੀਟੈਂਟ ਗਰੁੱਪ ਦੀ 'ਅਮਕ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ'ਆ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ 'ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ' ਨੇ ਲਈ ਹੈ। ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵੱਲੋਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਆਤਮਘਾਤੀ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 100 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਹਫਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਬੁਲ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਟਲ 'ਚ ਵੀ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 22 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ, ਜਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਨ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਕਬੂਲੀ ਸੀ। ਅਫਗ਼ਾਨ ਫੌਜੀ ਅਕਾਦਮੀ 'ਤੇ ਅਕਸਰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਵਿੱਚ 15 ਫੌਜੀ 'ਦਾ ਮਾਰਸ਼ਲ ਫਾਹਿਮ ਨੈਸ਼ਨਲ ਡਿਫੈਂਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ' ਦੇ ਬਾਹਰ ਹੋਏ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54050793", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53804078", "doc1": "المتظاهرون تدفقوا على شوارع العاصمة مينسك وأغلقت شرطة مكافحة الشغب، المزودة بخراطيم المياه والحواجز، أجزاء من المدينة واعتقلت عدداً من الأشخاص في ظل تقارير تتحدث عن وقوع إصابات. ويطالب المحتجون باستقالة لوكاشينكو، إذ يتهمون السلطات بالتلاعب في عملية إعادة انتخابه قبل أكثر من شهر، وهو ما أشعل فتيل اضطرابات جماهيرية دموية. فقد قتل أربعة أشخاص على الأقل وأصيب المئات بجروح منذ ذلك الحين، إذ حاولت الحكومة القضاء على المعارضة. وفر عدد من رموز المعارضة من البلاد. ويوم السبت، كانت الناشطة أولغا كوفالكوفا آخر من قال إنها لجأت إلى بولندا المجاورة وسط تهديدات لها بالسجن. واتهم لوكاشينكو، الذي يتولى السلطة في البلاد منذ 1994، الدول الغربية بالتدخل. مواضيع قد تهمك نهاية ويقول المحتجون ونشطاء حقوق الإنسان ومراقبون إن شرطة مكافحة الشغب تعمل على قمع المسيرات السلمية بطريقة وحشية. وتتشارك الجمهورية السوفييتية السابقة الحدود مع روسيا، التي تعتمد عليها كثيراُ في الحصول على احتياجاتها من الطاقة والتي لديها معها تاريخياً روابط وثيقة، كما تتشارك الحدود كذلك مع أوكرانيا ودولاً في الاتحاد الأوروبي. ما الذي يجري حالياً؟ يقول مراسل بي بي سي في مينسك يونا فيشر إن يوم الأحد بات اليوم الرئيسي لتنظيم المظاهرات في الشارع منذ أن بدأت المسيرات والتجمعات تخرج في البلاد. لكن شرطة مكافحة الشغب عززت من جهودها لترهيب الناس ومنع تدفقهم نحو مركز المدينة اليوم، بينما تحتجز أولئك الذين يشاركون في المظاهرات، كما يقول مراسل بي بي سي. المحتجون يطالبون بوضع حد لوحشية الشرطة ويضيف مراسلنا إن الأيام القليلة الماضية شهدت قيام قوات الأمن- التي ارتدت لباساً أسود وقناعاً على الوجه- باستهداف طلاب الجامعة لدى عودتهم من عطلتهم، حيث جرت البعض منهم من الشوارع والمباني الجامعية إلى سيارات مدنية. وأظهرت صور نشرت على وسائل التواصل الاجتماعي يوم الأحد عربات نقل للأفراد مدرعة وعربات تحمل مدافع الماء تسير في وسط مدينة مينسك، وبعضها كان يتوجه إلى ميدان الاستقلال الذي جرى تطويقه. وأبلغت إحدى المتظاهرات في مينسك محطة بي بي سي نيوز أن المتظاهرين لم تردعهم قوات الأ��ن وقالت: \"نحن لسنا مستعدين الآن للعودة إلى الحياة التي عشناها لسنوات طويلة\". وأضافت المتظاهرة وتدعى ليودميلا قائلة: \"نحن نشعر أخيراً بأن لنا أهمية لأننا كنا نعيش في حالة من اللامبالاة لفترة طويلة والآن لدينا هذا الشعور بالتضامن ونحن نعتقد في الواقع- حسناً أنا أشعر شخصياً- أن التغييرات بدأت تحدث وبالتالي فإن هذا الوقت ليس هو الوقت المناسب بالتأكيد للاستسلام\". وتشير الأنباء إلى خروج احتجاجات في مدن وبلدات بيلاروسية أخرى من بينها \"غرودنو\" و \"موغيليف\" و \"غومل\". ما الذي جرى لأولغا كوفالكوفا؟ قالت الناشطة يوم السبت إنها غادرت إلى بولندا حيث أنها كانت ستواجه حكماً بالسجن لفترة طويلة لو لم توافق على مغادرة بيلاروس. وقالت كوفالكوفا إن قوات الأمن نقلتها بسيارة إلى مركز حدودي حيث تمكنت من ركوب حافلة متوجهة إلى بولندا بعد أن تعرف عليها السائق. وقال متحدث باسم رئيس الوزراء البولندي ماتيوز موراويكي إن بلاده ستقدم الدعم لضحايا القمع في بيلاروس. ويوم الجمعة الماضي، دعت زعيمة المعارضة سفيتلانا تيخانوفسكايا، التي طلبت اللجوء في لتوانيا، الأمم المتحدة إلى المساعدة في وقف حملات القمع التي تشنها السلطات بحق المحتجين. ومثلت تيخانوفسكايا، البالغة من العمر 37 عاماً، المعارضة الرئيسية للرئيس لوكاشينكو في الانتخابات، حيث دخلت السباق الرئاسي بعد سجن زوجها، سيرغي تيخانوفسكايا، ومرشح آخر. وقالت إن المعارضة تطالب بوضع حد لعنف الشرطة، وبالإطلاق الفوري لسراح جميع السجناء السياسيين وبإجراء انتخابات حرة ونزيهة. الناشطة المعارضة أولغا كوفالكوفا ( الصورة تعود إلى 22 أغسطس/ آب الماضي) غادرت البلاد إلى بولندا كيف كانت ردة فعل الاتحاد الأوروبي إزاء الأحداث في بيلاروس؟ في الشهر الماضي، وافق قادة الاتحاد الأوروبي على فرض عقوبات- من بينها تجميد أصول مصرفية- على مسؤولين بيلاروس لم تُكشف أسماؤهم حتى الآن متورطين في عملية التلاعب المزعومة بالانتخابات وفي التعامل بوحشية مع المحتجين وسجنهم. ولا يزال العمل جارياً على تحديد طبيعة هذه العقوبات. من جانبها، قالت مقررة الأمم المتحدة الخاصة حول بيلاروس، أنايس مارين، إن إعادة انتخاب لوكاشينكو رئيساً قد \"تم التلاعب بها بالكامل\" وإن \"أصوات الناس قد سرقت\". واتهمت الشرطة في بيلاروس بارتكاب التعذيب، مستشهدة على ذلك بمثال واحد لصبي في السادسة عشر من عمره \"ضرب ضرباً مبرحاً لدرجة أنه ترك في حالة غيبوبة\". وقالت مارين: \"يتعين على السلطات أن تطلق سراح جميع من اعتقلوا بشكل تعسفي. فالحكومة تشن حرباً مجنونة على شعبها\". ما هو موقف لوكاشينكو؟ نفى لوكاشينكو أي مزاعم تتحدث عن حدوث تزوير للأصوات. وألقى باللائمة على بعض الدول الأوروبية، وبخاصة بولندا ولتوانيا، في محاولة فرض تغيير للنظام. ووعد لوكاشينكو البالغ من العمر 66 عاماً بالدفاع عن بيلاروس. ويوم الخميس الماضي، ألمح إلى أنه منفتح على الاقتراب أكثر من روسيا، قائلاً إن الاحتجاجات قد \"دفعتنا إلى استخلاص استنتاجات متعلقة بذلك\". وفي مناسبتين على الأقل، التقطت له صور بالقرب من مقر سكنه في مينسك وهو يحمل بندقية ومحاطاً بأفراد أمن مدججين بالسلاح.", "doc2": "End of YouTube post, 1 ਬੇਲਾਰੂਸ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਨੇ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਇਸ ਲਈ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ���ਿਉਂਕਿ ਮੰਨਿਆ ਇਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਆਗੂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਲੇਗਜ਼ੈਂਡਰ ਲੁਕਾਸ਼ੇਂਕੋ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਧਾਂਦਲੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ, ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਬਾਰੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ, ਗੁਲਾਬ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਫੜੀਆਂ ਚਿੱਟੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਈ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਪੈਦਲ ਮਾਰਚ....ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਇਹ ਸਭ ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ। ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਕੀ ਹਾਲਾਤ ਸਨ? ਯੂਰਪ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਰਗਰਮ ਸ਼ਾਸਕ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲੁਕਾਸ਼ੇਂਕੋ ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ 26 ਸਾਲ ਤੋਂ ਐਕਟਿਵ ਹਨ। ਦਰਅਸਰ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਦੇ ਭੰਗ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੁਕਾਸ਼ੇਂਕੋ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ। ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਤਾਨਾਸ਼ਹ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਸੋਵੀਅਤ ਕਮਿਊਨੀਜ਼ਮ ਦੇ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤੇ ਕੰਮ-ਕਾਜ ਅਤੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਮੁਲਕ ਦੇ ਮਲਕੀਅਤ ਅਧੀਨ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਹਨ। ਤਾਕਤਵਰ ਖ਼ੂਫ਼ੀਆ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ KGB ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲੁਕਾਸ਼ੇਂਕੋ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲੁਕਾਸ਼ੇਂਕੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੱਥਾਂ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਆਗੂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਜਨੱਤਕ ਸਮਰਥਨ ਲੈਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋਈਆਂ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰਾਂ ਦਾ ਨਿਰਪੱਖ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ। ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ, ਗ਼ਰੀਬੀ, ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਘੱਟ ਤਨਖ਼ਾਹ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸੰਕਟ ਕਾਰਨ ਹੋਰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਲੁਕਾਸ਼ੇਂਕੋ ਨੂੰ ਫਾਡੀ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਰਾਸ਼ਰਪਤੀ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਵੋਦਕਾ, ਸੌਨਾ ਬਾਥ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਕਰਾਰਾ ਝਟਕਾ ਦੇਣਾ, ਦੋ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ 'ਚ ਡੱਕਣਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜਣਾ...ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਗੱਠਜੋੜ ਬਣਾਉਣਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਇਆ? ਤਿੰਨ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਵੇਤਲਾਨਾ ਤਿਖ਼ਾਨੋਵਸਕਾਇਆ ਦਾ ਆਪਣੇ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਪਤੀ ਸਰਜੀ ਤਿਖ਼ਾਨੋਵਸਕਾਇਆ ਦੀ ਥਾਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਨਾ। 37 ਸਾਲ ਦੀ ਸਵੇਤਲਾਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ਭਰ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਤ ਝੂਠ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਫ਼ੈਲੇ ਡਰ ਵਿਚਾਲੇ ਵੋਟਿੰਗ ਦਾ ਦਿਨ ਆ ਗਿਆ। ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮਿੰਸਕ ਵਿੱਚ 16 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹੋਏ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਸੁਤੰਤਰ ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦੇ ਬਗ਼ੈਰ ਇਹ ਡਰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਥਾਪਤ ਹੋਇਆ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਖ਼ਾਮੀਆਂ ਤੇ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਨੂੰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਵੋਟਾਂ ਮਗਰੋਂ ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜੋ ਕਿ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਨਸ਼ਰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲਦੇ ਸਨ - ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੁਕਾਸ਼ੇਂਕੋ ਦੇ 80 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਸੀ। ਐਗਜ਼ਿਟ ਪੋਲ ਮੁਤਾਬਕ ਸਵੇਤਲਾਨਾ ਤਿਖ਼ਾਨੋਵਸਕਾਇਆ ਨੂੰ 10 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਹੀ ਮਿਲੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਤੀਜਿਆਂ ਉੱਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਥਾਰਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਮੁਹਰ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਸਵੇਤਲਾਨਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਕਿ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅਜੇ ਪੂਰੀ ਹੋਈ ਕਿੱਥੇ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 60-70 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਪਈਆਂ ਹਨ। ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਇਆ ਗੁੱਸਾ ਅਤੇ ਗ਼ਿਲਾ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ ਆ ਗਿਆ। ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪਾਂ ਦੌਰਾਨ ਮਿੰਸਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ 3,000 ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਹੰਝੂ ਗੈਸ ਦੇ ਗੋਲੇ, ਰਬੜ ਬੁਲੇਟ ਅਤੇ ਗ੍ਰੇਨੇਡ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ। ਬੇਲਾਰੂਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭੀੜ ਨੂੰ ਖਦੇੜਨ ਲਈ ਇਹ ਸਭ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹਿੰਸਕ ਝੜਪਾਂ ਵਾਲੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਮੁਲਕ ਵਿੱਚ 3,700 ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਹੋਰ ਹੋਈਆਂ। ਚੋਣਾਂ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਵੇਤਲਾਨਾ ਤਿਖ਼ਾਨੋਵਸਕਾਇਆ ਨੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਮੀਆਂ ਬਾਰੇ ਚੋਣ ਅਥਾਰਿਟੀ ਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹਿਆ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਸਵੇਤਲਾਨਾ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਲਿਥੁਆਨਿਆ ਜਾਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਭੇਜੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਵੀਡੀਓ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਝਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਖ਼ਾਤਿਰ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਿੰਸਾ ਹੋਈ ਕਿਵੇਂ? ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਇਹ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈਆਂ ਝੜਪਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਤਸ਼ਦੱਦ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਏ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨੱਕੋ-ਨੱਕ ਭਰੀਆਂ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡੱਕਿਆ ਗਿਆ। ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਰਿਹਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦੀਆਂ, ਮੈਡੀਕਲ ਸਹਾਇਤਾ ਲੈਂਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਲਹਿਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਡਿਟੈਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰਜ਼ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਲਾ��� ਲੈ ਕੇ ਚਿੱਟੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬਾਬਤ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ ਮਾਰਚ ਕੀਤਾ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਰਕਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮੈਨੇਜਰਾਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਧਾਂਦਲੀਆਂ ਅਤੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਏ ਵਤੀਰੀ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਕਰਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਕਈਆਂ ਨੇ ਹੜਤਾਲਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਮੁੱਖ ਮੀਡੀਆ ਚੈਨਲਾਂ ਦੇ ਸਟਾਫ਼ ਨੇ ਵੱਡੇ ਅਹੁਦਿਆਂ ਉੱਤੇ ਬੈਠੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਸਤੀਫ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੜਤਾਲ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੈਨਲਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਹੇ ਮੁਤਾਬਕ ਚੋਣਾਂ ਅਤੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਸਬੰਧੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ, ਮੌਜੂਦਾ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਪੁਲਿਸ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਦੇ ਦਿੱਤੇ। ਸਲੋਵਾਕੀਆ ਵਿੱਚ ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਅੰਬੈਸਡਰ ਇਗੋਰ ਲੇਸ਼ਚੇਨਿਆ ਨੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ ਜਤਾਈ। ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਮੋਹਰੀ ਫੁਟੱਬਾਲ ਕਲੱਬ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੁਰਾਣੀ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਵਰਤੀ ਨੂੰ ਕੁੜੇਦਾਨ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀ ਇਲਆ ਸ਼ਕੁਰਿਨ ਨੇ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਨਾ ਖੇਡਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲੁਕਾਸ਼ੇਂਕੋ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਲਹਿ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ। ਸਮਰਥਕਾਂ ਲਈ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਵੀਡੀਓ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਵੇਤਲਾਨਾ ਤਿਖ਼ਾਨੋਵਸਕਾਇਆ ਵੱਲੋਂ ''ਕੋ-ਆਰਡਿਨੇਟਿੰਗ ਕਾਊਂਸਲ'' ਲਈ ਅਗਾਊਂ ਯੋਜਨਾ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਤੋਰਣ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਊਂਸਲ ਵਿੱਚ ਸਵੇਤਲਾਨਾ ਮੁਤਾਬਕ ''ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ, ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਲੋਕ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ।'' ਸਵੇਤਲਾਨਾ ਨੇ ਵੀਕੈਂਡ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਰੈਲੀਆਂ ਦੀ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 16 ਅਗਸਤ ਦੇ ਤਾਜ਼ੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਮਿੰਸਕ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਸੇ ਦਿਨ ਲੁਕਾਸ਼ੇਂਕੋ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਰੈਲੀ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/vert-fut-45350497", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45902974", "doc1": "لدى جاك تامينن، المحاضر في علم النفس بكلية رويال هولواي بجامعة لندن، عدد كبير من الطلاب الذين يتبعون ذلك السلوك المعتاد من غالبية الطلبة، والمتمثل في السهر ليلة الامتحان في محاولة لحشو الذاكرة بأكبر قدر ممكن من المعلومات. لكن ذلك \"أسوأ شيء يقومون به\"، كما يقول تامينن. لا بد أن تامينن يعرف حقا ما يتحدث عنه بالضبط؛ فهو خبير في دراسة تأثير النوم على الذاكرة، وتحديدا الذاكرة التي يحتاجها الإنسان لتعلم اللغة. والتعلم أثناء النوم فكرة أخرى يحبها الطلاب، ويعتقد بعضهم بأنه من خلال تشغيل مادة صوتية مسجلة لتعلم اللغة أثناء النوم على سبيل المثال يمكن أن تنطبع هذه المادة في الدماغ بطريقة خفية، ومن ثم يفيق الطالب من النوم وهو يتح��ث لغة لاتينية مثلا، لكن هذه خرافة بالطبع. لكن النوم في حد ذاته أمر جوهري لحفظ وترتيب المعرفة في الدماغ، والأبحاث التي يجريها تامينن وآخرون تظهر لنا السبب وراء ذلك. يتعلم المشاركون في أبحاث تامينن الجارية مفردات لغوية جديدة، ثم يظلوا مستيقظين طوال الليل. ويقارن تامينن قدرتهم على تذكر هذه الكلمات بعد مضي عدة ليال، ثم بعد مضي أسبوع. حتى بعد عدة ليال من النوم في أعقاب التجربة، هناك فرق واضح في تراجع سرعة تذكرهم لهذه الكلمات مقارنة بمجموعة المشاركين في التجربة التي لم تتعرض للحرمان من النوم. \"النوم جزء محوري في عملية التعلم\" كما يقول تامينن، ويضيف: \"حتى وأنت لا تدرس أثناء النوم، فإن دماغك لا يزال يتعلم كما لو كان يعمل بالنيابة عنك. ولا تستطيع أن تستفيد من الوقت الذي استغرقته في الدراسة ما لم تأخذ قسطاً كافيا من النوم\". الطلاب الذين لا ينامون وقتاً كافياً يجدون صعوبة في تذكر المعلومات داخل دماغ النائم نحن ندرس في غرفة رقم \"1\" داخل مختبر تامينن للنوم، وهي عبارة عن غرفة قليلة الزخرفة مزودة بسرير للنوم، وسجادة ملونة، ولوحات مرسوم عليها بعض الفراشات. وفوق السرير، هناك جهاز إلكتروني صغير لرسم الدماغ، وشاشة لمراقبة النشاط في دماغ كل مشارك في البحث، من خلال أقطاب كهربائية موضوعة على رأس المشارك في التجربة. ولا يقيس ذلك النشاط في مناطق الدماغ المختلفة فحسب، بل وحركة العضلات (من خلال قطب كهربائي موضوع فوق الذقن)، وحركة العين (من خلال قطب كهربائي بجانب كل عين). وفي آخر الردهة، تقع غرفة التحكم، حيث يمكن للباحثين أن يشاهدوا أيا من أجزاء الدماغ يشهد نشاطا أثناء النوم، ولأي مدة زمنية. ومن السهل معرفة متى يكون المتطوع في مرحلة النوم التي تعرف باسم \"نوم حركة العين السريعة\"، بناء على النشاط في الرسم البياني للعين الأولى والعين الثانية. لكن الأكثر أهمية في بحث تامينن الحالي فيما يتعلق بدور النوم في تعزيز تعلم اللغة بشكل عام هو المرحلة التي تعرف باسم \"نوم الموجة البطيئة\" خلال النوم العميق. وتعد هذه المرحلة مهمة جدا في تشكيل وصون الذكريات، سواء كانت المفردات اللغوية، أو قواعد اللغة، أو غيرها من أنواع المعرفة. ويعد تفاعل الأجزاء المختلفة للدماغ مسألة مفتاحية هنا. فخلال مرحلة \"نوم الموجة البطيئة\"، يكون الحصين (وهو الجزء المسئول عن الذكاء في الدماغ)، والذي يساعد الإنسان في التعلم السريع أيضا، في تواصل مستمر مع اللحاء العصبي، لتقويته وتهيئته من أجل تعزيز القدرة على التذكر على المدى الطويل. وهكذا يمكن للحصين في البداية ترميز كلمة جديدة تم تعلمها في وقت سابق من ذلك اليوم، ولكن لتعزيز وتقوية تلك المعرفة فعلاً، فلا بد من تدخل الجهاز العصبي أيضا أثناء النوم، ليكون له دور في التعرف على الأشكال، والبحث عن العلاقات والروابط المختلفة بين الأشياء، مما يفسح المجال للتوصل لحلول إبداعية للمشاكل. وبينما يركز تامينن على مرحلة \"نوم الموجة البطيئة\"، هناك نظرية تقول إن مرحلة \"نوم حركة العين السريعة\" تلعب دورا أيضا في تعلم اللغة، من خلال الأحلام التي تحدث خلال هذا الجزء من دورة النوم. حجب الضوء يمكن أن يساعدك على النوم وعلى أداء أفضل في جميع أنشطتك اليومية فقد توصلت الأبحاث في مختبرات النوم والأحلام في جامعة أوتاوا الكندية إلى أن أدمغة الطلاب الجامعيين الذين يحلمون باللغة الفرنسية كلغة أم كانت قادرة بصورة كبيرة على إقامة روابط وعلاقات جديدة بين اللغة الفرنسية واللغة الثانية التي كانوا يتعلمونها. فالأحلام هي أكثر من مجرد استجابة لما يحدث خلال النهار. إذ تشير الأبحاث إلى أن مناطق الدماغ التي تتحكم في التفكير المنطقي، وتلك التي تتحكم في العواطف، تتفاعل مع بعضها البعض أثناء الحلم، مما ينتج عنه تلك الروابط التخيلية الجديدة لدى من يتعلمون اللغات. والطلاب الذين يدرسون لغة ثانية بشكل مكثف كان لديهم نوم أطول خلال فترة \"نوم حركة العين السريعة\". وقد منحهم ذلك متسعا من الوقت لدمج ما كانوا يتعلمونه أثناء النوم وضم بعضه إلى بعض، فضلاً عن نتائج أفضل خلال النهار. هناك أساس جيني يتعلق بساعاتنا الداخلية، التي تخبرنا متى يحين موعد النوم ومتى يحين موعد الاستيقاظ. والالتزام بهذه المواعيد ضروري للوصول إلى ذروة أدائنا المعرفي، خاصة في جانب التعلم. ويقول مايكل يونغ، الذي منح جائزة نوبل في مجال الطب عام 2017، ويبدي اهتماما بدراسة جينات الساعة البيولوجية مع باحثين آخرين، إنه من أجل تحقيق أداء أمثل، سواء في الجامعة أو العمل، أو في مجالات الحياة الأخرى، فإن ما نريده هو إيجاد بيئة توفر إيقاعا منتظما للنوم. فبالنسبة لشخص تسبب له البيئة المحيطة به، أو أسلوب حياته اضطرابات في النوم، فإن الحل الذي لا يكلف كثيرا يمكن أن يتمثل في استخدام ستائر تحجب النور والضوء ليلاً خلال النوم، أو استخدام مصابيح وأضواء قوية أثناء النهار، لمحاكاة دورة النور والظلام الطبيعية بقدر الإمكان. قيلولة الطاقة ولا يختلف أحد حول أهمية النوم لدى البالغين خلال دورة اليوم الطبيعية، لكن أهميته تكون أوضح في مرحلة الطفولة. ولدى الأطفال عموما فترة نوم أطول خلال مرحلة \"نوم الموجة المتوسطة\" من البالغين، وهو ما يعتبر أحد العوامل التي تفسر سرعة التعلم عند الأطفال في مجال اللغات، وبعض المجالات الأخرى. ويدرس مختبر نوم الطفل في جامعة توبنغن بألمانيا دور النوم في تقوية وتماسك ذاكرة الطفل. قدرة الأطفال على التعلم السريع ربما تكون نابعة من حقيقة أن لديهم فترة نوم أطول خلال مرحلة \"نوم الموجة البطيئة\" وقد أظهرت عمليات المتابعة أثناء النوم لما يحدث في دماغ الطفل أن النوم يساعد في تحويل المعرفة الضمنية أو الغامضة (أو ما يعرف بالذاكرة الإجرائية)، إلى معرفة واضحة وصريحة. ويمكن للبالغين أيضا استدعاء هذا النوع من المعلومات التي تعلموها أثناء الليل. ولكن كما توضح الباحثة كاثرين زينكي: \"النوم يفعل ذلك بطريقة أكثر فاعلية وكفاءة عند الأطفال\". ويقول دومينيك بيتيت، من مؤسسة \"سليب نتورك\" (شبكة النوم) الكندية، الذي يدرس أيضا الإيقاع اليومي لنوم الأطفال: \"النتائج أكثر قوة في مراحل الطفولة الأولى، لأن الدماغ يكون في حالة تطور ونمو\". ويضيف بيتيت: \"الأطفال يحتاجون للنوم أثناء النهار أيضا ليتذكروا كل شيء عليهم تعلمه\". وقد أثبت بيتيت أن نوم القيلولة خلال النهار لدى الأطفال الصغار له أهمية حقيقية في نمو المفردات اللغوية، وتعميم معاني الكلمات، وكذلك القدرة على استخلاص المفردات والقواعد خلال تعلم اللغة. ويتابع: \"مع ذلك، تستمر أهمية النوم للذاكرة والتعلم على مدى سنوات العمر\". كما أن النوم يجعل الدماغ أكثر مرونة في استعادة المعلومات (أو أكثر قدرة على الوصول إليها بطرق مختلفة). وهو أيضا يجعل الأدمغة أفضل في استخلاص الأجزاء الأكثر أهمية من هذه المعلومات. وتقول زينكي: \"عمليا، يعد النوم عملية نشطة لتقوية وتغيير طريقة عمل الذاكرة. إذ إن المعلومات تنتقل في الدماغ بطريقة تساعد على تذكر أكثر النقاط أهمية في تلك المعلومات\". ومن الواضح أن النوم الطويل بالنسبة للأطفال كما هو بالنسبة للبالغين ليس مؤشرا على الكسل لدى متعلم اللغة، بل هو في غاية الأهمية للتفاعل بين أدمغتنا وإيقاع نشاطنا الجسدي. لهذا فمن الجيد أن تنام بعد درسك المكثف القادم في تعلم لغة ثانية، وربما تندهش في الصباح التالي من كم المعلومات التي استوعبتها. يمكنك قراءة الموضوع الأصلي على موقع BBC Future ----------------------------------------------------- يمكنكم استلام إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਨੀਂਦ ਨਾ ਲੈਣ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜੇਕ ਤਮੀਨੇਨ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਜਿਹੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹਨ, ਜੋ ਇਮਤਿਹਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰੀ ਰਾਤ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਸਕਣ। ਪਰ ਯੂ.ਕੇ. ਦੀ ਰਾਇਲ ਹੋਲੋਵੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਇਹ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ, \"ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਇਹ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਨੀਂਦ ਨਾਲ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ 'ਤੇ ਕਿਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਮੀਨੇਨ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਹਨ, ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਚੇਤੇ 'ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਲਈ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਲੀਪ ਲਰਨਿੰਗ ਯਾਨਿ ਕਿ ਸੁੱਤੇ ਹੋਏ ਸਿੱਖਣਾ- ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਬੇਹੱਦ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੁੱਤੇ ਹੋਏ ਕੋਈ ਭਾਸ਼ਾ-ਸਿੱਖਣ ਵਾਲੀ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਸੁਣਨ ਨਾਲ ਇਸ ਦੀ ਛਾਪ ਦਿਮਾਗ 'ਤੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਦੇ ਹੀ ਨਵੀਂ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲ ਸਕਣਗੇ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਧਾਰਨਾ ਹੈ। ਪਰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕੁਝ ਵੀ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਨੀਂਦ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਤਮੀਨੇਨ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੋਜ ਇਸਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਤਮੀਨੇਨ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਖੋਜ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵਾਲੰਟੀਅਰਜ਼ ਨਵੀਂ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਸਿੱਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪੂਰੀ ਰਾਤ ਜਾਗਦੇ ਹਨ। ਤਮੀਨੇਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕੁਝ ਰਾਤ ਜਾਗਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਬਦ ਯਾਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾ ਸੌਣ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਰਾਤਾਂ ਦੀ ਰਿਕਵਰੀ ਸਲੀਪ (ਨੀਂਦ ਦੀ ਭਰਪਾਈ) ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਨਾ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀ ਜਦੋਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸ਼ਬਦ ਚੇਤੇ ਕਰਨ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਆਪਸ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਫਰਕ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਤਮੀਨੇਨ ਵੱਲੋਂ ਜਿੱਥੇ ਨੀਂਦੇ ਬਾਰੇ ਖੋਜ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਲੀਪ ਲੈਬ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, \"ਨੀਂਦ ਸੱਚ-ਮੁੱਚ ਹੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਯਾਦ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।\" ਉਹ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ, \"ਭਾਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਸੁੱਤੇ ਹੋਏ ਪੜ੍ਹ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ, ਪਰ ਤੁਹਾਡਾ ਦਿਮਾਗ ਅਜੇ ਵੀ ਪੜ੍ਹ ਰਿਹਾ ��ੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਤੁਹਾਡਾ ਦਿਮਾਗ ਤੁਹਾਡੇ ਕਹਿਣੇ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਮੇਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਸੌਂ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ।\" ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸੁੱਤੇ ਹੋਏ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਅੰਦਰ? ਤਮੀਨੇਨ ਵੱਲੋਂ ਜਿੱਥੇ ਨੀਂਦ ਬਾਰੇ ਖੋਜ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਲੀਪ ਲੈਬ ਹੈ। ਥੋੜ੍ਹੀ ਬਹੁਤ ਸਜਾਵਟ ਵਾਲੇ ਇਸ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਇਕ ਬਿਸਤਰਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਰੰਗੀਨ ਕੱਪੜਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਰੇਮ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਾਗਜ਼ ਦੀਆਂ ਤਿਤਲੀਆਂ ਹਨ। ਬਿਸਤਰੇ ਉੱਪਰ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋ-ਐਨਸੇਫ਼ੈਲੋਗ੍ਰਾਫ਼ੀ (ਈਈਜੀ) ਮਸ਼ੀਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਖੋਜ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹਰਕਤਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ (ਫਰੰਟਲ, ਟੈਂਪੋਰਲ ਅਤੇ ਪੇਰਾਈਟਲ)ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹਲਚਲ, ਸਗੋਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਵਿਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਰਕਤ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵੀ ਮਾਪਦੀ ਹੈ। ਕੰਟਰੋਲ ਰੂਮ ਵਿਚ ਖੋਜਕਰਤਾ ਅਸਲ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਕਿਹੜਾ ਹਿੱਸਾ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕਿੰਨੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿੰਨੀ ਹੱਦ ਤੱਕ। ਗਰਾਫ਼ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਬਾਰੇ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਈ 1 ਅਤੇ ਈ 2 (ਅੱਖ 1 ਅਤੇ ਅੱਖ 2) ਦੇ ਗਤੀਵਿਧੀ ਗਰਾਫ਼ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਅਰਾਮ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਦੋਂ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਰੈਪਿਡ ਆਈ ਮੂਵਮੈਂਟ (ਆਰਈਐਮ) ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਤਮੀਨੇਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਖੋਜ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚ ਨੀਂਦ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਰਪੂਰਨ ਹੈ, ਡੂੰਘੀ ਨੀਂਦ ਦਾ ਗੈਰ-ਆਰਈਐਮ ਪੜਾਅ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਲੋ-ਵੇਵ ਸਲੀਪ (ਐਸਡਬਲਯੂਐਸ) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯਾਦਾਂ ਨੂੰ ਬਨਾਉਣ ਅਤੇ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਹੋਵੇ, ਵਿਆਕਰਣ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਗਿਆਨ, ਐਸਡਬਲਯੂਐਸ ਕਾਫ਼ੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਹਿੱਪੋਕੈਂਪਸ ਅਤੇ ਨਿਓਕੋਰਟੈਕਸ ਵਿਚਾਲੇ ਜਿਹੜੇ ਰਸਤੇ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਗੁਜ਼ਰਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਲੀਪ ਸਪਿੰਡਲਜ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਆਪਸੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਇੱਥੇ ਮੁੱਖ ਹੈ। ਹਿੱਪੋਕੈਂਪਸ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਛੇਤੀ ਯਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਐਸਡਬਲਯੂਐਸ ਦੌਰਾਨ ਹਿੱਪੋਕੈਂਪਸ, ਨਿਓਕੋਰਟੈਕਸ ਦੇ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਪਰਕ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਯਾਦ ਰੱਖਿਆਂ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਯਾਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਚ ਹਿੱਪੋਕੈਂਪਸ ਵੱਲੋਂ ਐਨਕੋਡ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਪਰ ਇਸ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਇਸ ਵਿਚ ਨਿਓਕੋਰਟੀਕਲ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਯਾਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਪੈਟਰਨ ਖੋਜ ਕਰਕੇ, ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਿੱਪੋਕੈਂਪਸ ਅਤੇ ਨਿਓਕੋਰਟੈਕਸ ਵਿਚਾਲੇ ਜਿਹੜੇ ਰਸਤੇ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਗੁਜ਼ਰਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਲੀਪ ਸਪਿੰਡਲਜ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਉਹ ਸਪਾਈਕਸ ਹਨ ਜੋ ਤਿੰਨ ਸਕਿੰਟਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤਮੀਨੇਨ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਸਲੀਪ ਸਪਿੰਡਲਜ਼ ਦਾ ਸਬੰਧ ਨਵੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਅੰਕੜੇ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਲੀਪ ਸਪਿੰਡਲਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਯਾਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਹਾਸਲ ਹੋਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਤਮੀਨੇਨ ਸਲੋ-ਵੇਵ ਸਲੀਪ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੀ ਥਿਊਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚ ਆਰਈਐਮ ਸਲੀਪ ਦਾ ਵੀ ਯੋਗਦਾਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਲੀਪ ਸਾਈਕਲ ਦੇ ਇਸ ਹਿੱਸੇ ਦੌਰਾਨ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਓਟਵਾ ਵਿੱਚ ਨੀਂਦ ਅਤੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਸਬੰਧੀ ਲੈਬ 'ਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੋਜ ਤੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ਰੈਂਚ ਵਿੱਚ ਸੁਪਨੇ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੁਏਟਸ ਦੇ ਦਿਮਾਗ, ਸਿੱਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਰਥ ਸਨ। ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਘੜੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਜੈਨੇਟਿਕ ਆਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਅੰਦਰੂਨੀ ਘੜੀਆਂ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕਦੋਂ ਸੌਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੋਂ ਜਾਗਣਾ ਹੈ ਆਖਰਕਾਰ ਸੁਪਨੇ, ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਮਹਿਜ਼ ਰੀਪਲੇਅ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਖੋਜ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਉਹ ਖੇਤਰ ਜੋ ਲੌਜਿਕ ਦੇਖਦੇ ਹਨ (ਫ਼ਰੰਟਲ ਲੌਬ), ਜੋ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵੱਲ ਦੇਖਦੇ ਹਨ (ਐਮੀਗਡਾਲਾ), ਨੀਂਦ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਲਪਨਾਤਮਿਕ ਨਵੇਂ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਜੋ ਕਿ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਦੂਜੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖ ਰਹੇ ਹੋਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰਈਐਮ ਸਲੀਪ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਦੌਰਾਨ, ਸਿੱਖੀਆਂ ਗਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿਚ ਜੋੜਨ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਇਸ ਦੇ ਚੰਗੇ ਨਤੀਜੇ ਹਾਸਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਰਾਤ ਦੌਰਾਨ ਸਥਾਪਤ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਤਾਲਮੇਲ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਕਿੰਨੇ ਸਲੀਪ ਸਪਿੰਡਲਜ਼ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਇਕ ਆਨੂਵੰਸ਼ਕ ਅੰਗ (ਜੈਨੇਟਿਕ ਕੌਮਪੋਨੈਂਟ)ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਘੜੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਜੈਨੇਟਿਕ ਆਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਅੰਦਰੂਨੀ ਘੜੀਆਂ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕਦੋਂ ਸੌਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੋਂ ਜਾਗਣਾ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਕੌਗਨੀਟਿਵ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਤ��ਆਰ ਹੋਏ ਸਾਈਕਲਜ਼ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਮਾਈਕਲ ਡਲਬਯੂ ਯੰਗ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ। ਮਾਈਕਲ ਨੂੰ ਸਾਲ 2017 ਵਿਚ 2 ਹੋਰ ਸਹਿ-ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਲੌਕ ਜੀਨਜ਼ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਮ ਲਈ ਫੀਜ਼ੀਓਲੋਜੀ/ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਯੰਗ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ- ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੋਏ, ਕੰਮ ਦੌਰਾਨ, ਜਾਂ ਫਿਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਖੇਤਰ ਵਿਚ- \"ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਮੁੜ ਤੋਂ ਤਾਲਮੇਲ ਵਾਲੇ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ।\" ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚ ਅਤੇ ਵੱਡਿਆਂ 'ਚ ਵੀ, ਨਵੀਂ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਲੰਬੀ ਨੀਂਦ ਆਲਸ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਕਾਰਨ ਜਾਂ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨੀਂਦ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੋਈ ਵਿਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੋਵੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟੁੱਟਵੀਂ ਨੀਂਦ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ- ਉਸ ਨੂੰ ਲੋਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਾਕ ਵਿਚ ਅਕਸਰ ਕੁਝ ਖਰਾਬ ਜਵਾਬ ਦੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਵਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੋਕਣ ਵਾਲੇ ਪਰਦਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ਦਿਨ ਦੌਰਾਨ ਤੇਜ਼ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਲਾਹ ਕੁਦਰਤੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਅਤੇ ਡਾਰਕ ਸਾਈਕਲਜ਼ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਾਵਰ ਨੈਪਸ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿਚ ਯਾਦ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸਿਰਕਾਡੀਅਨ ਤਾਲ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਨਕਾਰਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਹੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ੌਰਟ-ਵੇਵ ਸਲੀਪ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ- ਇਹ ਇਕ ਕਾਰਕ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਸਮਝਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਐਨੀ ਛੇਤੀ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਯਾਦ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਕਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ। ਬਾਲਗਾਂ ਵਿਚ ਯਾਦ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕੀਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸਿਰਕਾਡੀਅਨ ਤਾਲ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਨਕਾਰਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਹੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਟੂਬੀਗਨ ਦਿ ਚਾਈਲਡ ਸਲੀਪ ਲੈਬ ਵਿਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਨੀਂਦ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ 'ਤੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਗਈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਨੀਂਦ ਦੌਰਾਨ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕਿੰਨੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਯਾਦ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਹ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨੀਂਦ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਗਿਆਨ (ਇੰਪਲੀਸਿਟ ਨੌਲੇਜ, ਪ੍ਰੋਸੀਜਰਲ ਮੈਮਰੀ) ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ (ਐਕਸਪਲੀਸਿਟ, ਡੈਕ��ਾਰੇਟਿਵ ਮੈਮਰੀ) ਕਰਕੇ ਬਾਹਰ ਲੈ ਆਉਣ ਵਿਚ ਵੀ ਸਹਾਇਕ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਲਗਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਨ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਇਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਲੀਪ ਐਂਡ ਸਿਰਕੈਡੀਅਨ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਕੌਆਰਡੀਨੇਟਰ ਡੌਮੀਨੀਕ ਪੇਟੀਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, \"ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬਚਪਨ ਦੌਰਾਨ ਵਧੇਰੇ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵੇਲੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿਰਕੈਡੀਅਨ ਤਾਲ 'ਤੇ ਵੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਹਾਰਕ ਰੂਪ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ, ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ, \"ਦਿਨ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸੌਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸਿੱਖਣ ਵਾਲੀ ਹਰ ਗੱਲ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਸਕਣ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, \"ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦੇ ਵਾਧੇ, ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਦੇਖਣਾ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਦਿਨ ਦੌਰਾਨ ਲਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਨੀਂਦ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਹਿਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, \"ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੌਰਾਨ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਲਈ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਕੁਝ ਸਿੱਖਣ/ਯਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਨੀਂਦ ਬਹੁਤ ਅਹਿਮ ਹੈ।\" ਦਿਨ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸੌਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸਿੱਖਣ ਵਾਲੀ ਹਰ ਗੱਲ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਸਕਣ ਇਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ ਨੀਂਦ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਨੀਂਦ ਨਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿਚ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ (ਜਾਂ ਫਿਰ ਵੱਖ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਸ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਲਈ) ਨੀਂਦ ਦਿਮਾਗ ਲਈ ਕੰਮ ਸੌਖਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਨਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਬਣਾ ਬਾਹਰ ਲੈਕੇ ਆਉਣ ਵਿਚ ਵੀ ਚੰਗੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੈਮਰੀ ਟਰੇਸ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਦਲਣ ਦੀ ਇਹ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ।\" ਜ਼ਿੰਕੇ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, \"ਕਿਸੇ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਥਾਂ ਭੇਜੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਿੱਸਾ (ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਸਾਰ) ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਚੇਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚ ਅਤੇ ਵੱਡਿਆਂ 'ਚ ਵੀ, ਨਵੀਂ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਲੰਬੀ ਨੀਂਦ ਆਲਸ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨਜ਼ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਤਾਲਮੇਲ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਅਗਲੇ ਤੀਬਰ ਡੁਓਲਿੰਗੋ ਸੈਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੌਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਚੰਗੀ ਹੈ। ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਉੱਠ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਹੈਰਾਨ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਕਿੰਨੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-48955463", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48951793", "doc1": "قالت هذه الموظفة السابقة في الحكومة إن وزيرا بارزا سعى إلى إجبارها على ممارسة الجنس وبينما ينفي مسؤولون وقوع مخالفات، استمعت بي بي سي إلى شهادات سيدات تحدثن عن وجود \"ثقافة سوء معاملة\". ففي منزل يقع على مقربة من جبال تحيط بالعاصمة كابول، التقيتُ موظفة سابقة في الجهاز الحكومي، طلبت عدم الإفصاح عن هويتها خشية حدوث رد فعل عنيف تجاه شخصها، لكنها تريد أن يسمع العالم قصتها. وتقول السيدة إن رئيسها السابق، وهو وزير كبير في الحكومة، دأب على التحرش بها، وفي يوم من الأيام حاول الاعتداء عليها جسديا عندما ذهبت إلى مكتبه. قالت: \"طلب مني مباشرة تقديم خدمة جنسية، أخبرته أنني مؤهلة وذات خبرة في وظيفتي، ولم أكن أتوقع منك على الإطلاق أن تقول لي شيئا كهذا. وقفت لمغادرة المكان، فأمسك بيدي وأخذني إلى غرفة خلفية ودفعني إلى داخلها وقال لي: سوف يستغرق الأمر بضع دقائق فقط، لا تقلقي، تعالي معي\". وأضافت: \"دفعته من صدره. وقلت له كفى، لا تجعلني أصرخ. كانت المرة الأخيرة التي رأيته فيها. كنت غاضبة جدا ومنزعجة\". سألتها : \"هل قدمت شكوى بعد الحادث؟\" أجابت: \"لا، قدمت استقالتي من الوظيفة. لا أثق بالحكومة. إذا ذهبت إلى المحكمة أو إلى الشرطة، ستشاهد حجم الفساد. لا يوجد مكان آمن تذهب إليه لتقديم شكوى، وإذا تحدثت، يلوم الجميع المرأة\". وقالت الموظفة الحكومية السابقة إن امرأتين أخبرتاها بأن نفس الوزير اغتصبهما، وهو ادعاء لم تتمكن بي بي سي من التحقق منه بشكل مستقل. وأضافت: \"إنه يفعل ذلك بوقاحة، دون أي خوف لأنه رجل مؤثر في الحكومة\". وتُصنَف أفغانستان كواحدة من أسوأ الدول في العالم بالنسبة للمرأة. ويتحدث تقرير للأمم المتحدة صدر في عام 2018 بالتفصيل عن كيفية الضغط على السيدات اللاتي وقعن ضحايا جرائم جنسية وعنف من أجل سحب شكاواهن، وفي كثير من الحالات، يلقى باللوم عليهن في الجرائم المرتكبة بحقهن. وليس من السهل في بيئة كهذه التحدث عن سوء السلوك الجنسي لرجال يتمتعون بالنفوذ. لهذا السبب كانت معظم السيدات الست اللائي تحدثنا إليهن خائفات للغاية من نقل حديثهن، بيد أننا توصلنا من خلال حديثنا معهن إلى أن التحرش الجنسي يعد مشكلة في الحكومة الأفغانية لا تقتصر على فرد أو وزارة. \"جزء من الثقافة\" في مكتب بجوار حديقة صغيرة، قابلت امرأة أخرى كانت على استعداد لأن تحكي قصتها. كانت قد تقدمت بطلب للحصول على وظيفة حكومية، وحصلت عليها عندما طُلب منها مقابلة مساعد مقرب من الرئيس أشرف غني. وقالت: \"يظهر هذا الرجل في صور مع الرئيس، طلب مني الحضور إلى مكتبه الخاص، وقال لي تعالي واجلسي، سأوافق على مستنداتك، واقترب (الرجل) مني وقال : هيا نشرب ونمارس الجنس\". رفض مكتب الرئيس الأفغاني اتهاما يقول إن مسؤولين بارزين \"يشجعون الدعارة\" وأضافت: \"كان أمامي خياران، إما قبول العرض أو مغادرة المكتب، وإذا كنت قد قبلت، لم يكن الأمر سيتوقف عند هذا الحد، بل سيطلب العديد من الرجال ممارسة الجنس معي. كان الأمر صادما للغاية. شعرت بالخوف وغادرت المكان\". سألتها: \"وماذا عن الوظيفة؟\" فقالت إنها حاولت الاتصال بالدائرة الحكومية بشأن هذا الموضوع وقيل لها: \"تصوري أنك حصلت على أموال في حسابك المصرفي، لكنك اخترت عدم تقاضيها\". وانهارت في البكاء خلال حديثنا، وقالت: \"جعلتني هذه الأشياء أسهر ليلا. أصبحت غاضبة ومكتئبة\". وأضافت: \"إذا ذهبت لتقديم شكوى إلى القاضي أو الشرطة أو المدعي العام أو أي من هؤلاء، فسوف يطلبون منك أيضا ممارسة الجنس. إن كانوا يفعلون ذلك، فمن الذي يمكن ال��هاب إليه؟ يبدو الأمر كما لو أنه جزء من الثقافة الحالية، كل رجل حولك يريد ممارسة الجنس معك\". هذه القصص إما أنها لم تُرو أو جرى الحديث عنها في همس إلى أن سُلط الضوء على القضية في شهر مايو /أيار، عندما تحدث الجنرال حبيب الله أحمد زاي، المستشار السابق للرئيس، عن منافسه السياسي، أثناء مقابلة خاصة استضافتها إحدى القنوات الإخبارية الأفغانية . واتهم كبار المسؤولين والسياسيين بـ \"تشجيع الدعارة\". ورفض مكتب الرئيس طلب إجراء مقابلة، ولم يرد على أسئلة أرسلت بالبريد الإلكتروني أيضا. لذا أحالونا إلى بيان سابق قالوا فيه إن كل مزاعم الجنرال أحمد زاي كانت خاطئة تماما، وأنه كان يكذب بدافع المصلحة الشخصية. توصف أفغانستان بأنها واحدة من أسوأ دول العالم بالنسبة للمرأة ونشرت نرجس نيهان، وهي وزيرة في الحكومة الأفغانية، تغريدة على تويتر قالت فيها : \"بصفتي عضوة في مجلس الوزراء في حكومة الوحدة الوطنية، أقول بثقة إن هذه المزاعم لا أساس لها من الصحة\". بيد أن فوزية كوفي، الناشطة البارزة في مجال حقوق المرأة، قالت إنها تلقت شكاوى كثيرة بشأن تحرش جنسي ارتكبه رجال في الحكومة الحالية. وتقول: \"رد الحكومة دفاعي، فهم ينظرون إلى القضية على أنها قضية سياسية وليست قضية تخص جميع النساء في أفغانستان\". وأضافت: \"توجد ثقافة الإفلات من العقاب، ويشعر الرجال الذين يرتكبون ذلك بالحماية داخل هذه الحكومة، وهو ما يشجعهم على ارتكاب المزيد من هذه الجرائم\". وكانت الحكومة قد أمرت بإجراء تحقيق في مزاعم التحرش الجنسي، وأجري بواسطة مكتب النائب العام، وهو رجل يعينه الرئيس. انتُخبت فوزية كوفي للمرة الأولى في البرلمان عام 2005 قابلت جمشيد رسولي، المتحدث باسم المدعي العام، في مكتبه في كابول، وكانت خلف مكتبه صورة للرئيس غني معلقة. سألته: \"لماذا يفترض أن يثق المواطنون في نزاهة التحقيقات؟\" أجاب: \"منح الدستور المدعي العام الحق في أن يكون مستقلا، وطلبنا أيضا من الناشطين ورجال الدين المسلمين ومنظمات حقوق الإنسان أن يشاركوا في التحقيق للتأكيد على نزاهته أمام الناس\". أخبرته بأن السيدات اللاتي تحدثنا إليهن قلن إنهن لا يثقن بالهيئات الحكومية بما يكفي لتقديم الشكاوى إليهن. فقال: \"أعلنا أنه سيجري حماية هوية كل متقدم بشكوى، سنضع لوائح تكفل حماية أولئك الذين يتعاونون معنا وعائلاتهم\". ولم ترغب بعثة حلف شمال الأطلسي بأفغانستان في التعليق على مزاعم التحرش الجنسي داخل الحكومة، وقالت إنها شأن داخلي بالنسبة لأفغانستان. كما رفضت السفارة البريطانية التعليق. وتمثل هذه لحظة محفوفة بالمخاطر بالنسبة للمرأة في أفغانستان، فهن مصممات على أن يكون لهن رأي في محادثات السلام الجارية بين الولايات المتحدة وطالبان. لقد قطعت المرأة هنا، على الأقل في بعض مناطق البلاد ، شوطا طويلا منذ الإطاحة بنظام طالبان في عام 2001. وإذا لم يواجه التحرش الجنسي في الحكومة بفرض عقوبات، سيتعرض هذا التقدم إلى تقويض. وقالت واحدة ممن أجرينا معهن مقابلة خاصة : \"أريد أن أخبر الرئيس بأنه مسؤول عن الاستماع إلى أصوات النساء وقبولها، وإذا كان يسعى إلى جعل البلاد آمنة، فعليه أيضا حل هذه المشكلة. ستظهر الحقيقة في يوم من الأيام. لكن في ظل الوقت الراهن، فهو حلم بعيد المنال\".", "doc2": "ਸਾਬਕਾ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੀਨੀਅਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸੈਕਸ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ�� ਕੀਤੀ ਪਹਾੜਾਂ ਨੇੜੇ ਵਸੇ ਕਾਬੁਲ ਦੇ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਉਹ ਖ਼ੁਦ ਦੀ ਪਛਾਣ ਤਾਂ ਜ਼ਾਹਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਪਰ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਜ਼ਰੂਰ ਸੁਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਜੋ ਕਦੇ ਉਸਦਾ ਬੌਸ ਸੀ, ਉਸ ਦਾ ਕਈ ਵਾਰ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਉਸ 'ਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦਫ਼ਤਰ ਪਹੁੰਚਣ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: \"ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸਬੰਧ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕਾਬਲ ਤੇ ਤਜ਼ਰਬੇਕਾਰ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਇਹ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਕਹੋਗੇ। ਮੈਂ ਵਾਪਿਸ ਪਰਤਣ ਲਈ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋ ਗਈ।” “ਉਸ ਨੇ ਮੇਰਾ ਹੱਥ ਫੜਿਆ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਬਣੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਿਆ। ਮੈਨੂੰ ਕਮਰੇ ਵੱਲ ਧੱਕਦਿਆਂ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ,ਮੈਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਸਮਾਂ ਹੀ ਲਵਾਂਗਾ, ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰ, ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਆ ਜਾ\" \"ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਧੱਕਾ ਮਾਰਿਆ ਤੇ ਕਿਹਾ ਬਹੁਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਮੈਨੂੰ ਚੀਕਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਨਾ ਕਰੋ। ਬੱਸ ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਹੀ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਖਰੀ ਵਾਰ ਵੇਖਿਆ। ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸੀ।\" ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ? ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਮੈਨੂੰ ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਅਦਾਲਤ ਜਾਂ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਜਾਓਗੇ, ਤੁਸੀਂ ਵੇਖੋਗੇ ਕਿ ਉਹ ਕਿੰਨੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਬੋਲਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਸਭ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਹੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ।\" ਸਾਬਕਾ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋ ਹੋਰ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਆਪਣੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬੀਬੀਸੀ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਉਹ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਇਹ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਡਰ ਦੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਸੂਖ਼ਦਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ।\" ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ 2018 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਜਿਨਸੀ ਜੁਰਮ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਔਰਤਾਂ ਉੱਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਪਰਾਧਾਂ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤਵਰ ਮਰਦਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਜਿਨਸੀ ਜੁਰਮਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਛੇ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਹੋਈ ਵਾਪਰੇ ਦੁਖਾਂਤ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਡਰ ਸੀ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ, ਅਸੀਂ ਜਾਣਿਆ ਕਿ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਅਫ਼ਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਂ ਮੰਤਰਾਲੇ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਘਨੀ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵੱਲੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ 'ਇਹ ਹੁਣ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ' ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਔਰਤ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਜੋ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੌਕਰੀ ਲਈ ਅਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਕੋਲ ਸਭ ਕੁਝ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਸਭ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਲਿਆ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਸ਼ਰਫ ਗਨੀ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਾਥੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਔਰਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਇਹ ਆਦਮੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਦਫ਼ਤਰ ਆਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਆ ਅਤੇ ਬੈਠ ਜਾ, ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਵਾਂਗਾ। ਉਹ ਮੇਰੇ ਨੇੜੇ ਆਇਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੱਲ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਏ ਅਤੇ ਸੈਕਸ ਕਰੀਏ।\" \"ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਦੋ ਵਿਕਲਪ ਸਨ, ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਸਭ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਆ ਜਾਂਦੀ। ਜੇਕਰ ਮੈਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਇਹ ਸਭ ਨਹੀਂ ਰੁਕਦਾ। ਹੋਰ ਆਦਮੀ ਵੀ ਮੈਨੂੰ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਸੀ। ਮੈਂ ਡਰ ਗਈ ਤੇ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ।\" ਮੈਂ ਫਿਰ ਨੌਕਰੀ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ,\"ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਾਡੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੇ ਹੰਝੂ ਨਿਕਲ ਆਏ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮੈਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੋਣ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀਆਂ।\" \"ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਜੱਜ, ਪੁਲਿਸ, ਵਕੀਲ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕੋਲ ਵੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਨ ਜਾਓ, ਤਾਂ ਉਹ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਲਈ ਪੁੱਛਣਗੇ।\" \"ਜੇ ਉਹ ਵੀ ਇਹ ਸਭ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਕੋਲ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ? ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਇਹ ਸਭ ਹੁਣ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਮੌਜੂਦ ਹਰ ਆਦਮੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਸੈਕਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਕਹਾਣੀਆਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦੱਸੀਆਂ ਨਹੀਂ ਗਈਆਂ ਜਾਂ ਫਿਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਸਿਰਫ਼ ਘੁਸਰ-ਮੁਸਰ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਸਭ ਉਸ ਵੇਲੇ ਤੱਕ ਰਿਹਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜਨਰਲ ਹਬੀਬੁੱਲਾ ਅਹਿਮਦਜ਼ਾਈ, ਜੋ ਹੁਣ ਸਿਆਸੀ ਵਿਰੋਧੀ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਚੈਨਲ 'ਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੌਰਾਨ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ 'ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ। ਫਾਵਿਜ਼ਾ ਕੂਫੀ 2005 ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਤੋਂ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਈ-ਮੇਲ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜਨਰਲ ਅਹਿਮਦਜ਼ਾਏ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੋਸ਼ ਬਿਲਕੁਲ ਝੂਠੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਨਿੱਜੀ ਹਿੱਤਾਂ ਕਾਰਨ ਝੂਠ ਬੋਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਮੰਤਰੀ ਨਰਗਿਸ ਨੇਹਾਨ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਐਨਯੂਜੀ (ਨੈਸ਼ਨਲ ਯੁਨਟੀ ਸਰਕਾਰ) ਦੀ ਕੈਬਨਿਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਮੈਂ ਯਕੀਨ ਨਾਲ ਕਹਿ ਸਕਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਦੋਸ਼ ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਹਨ।\" ਪਰ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਾਰਕੁਨ ਫਾਜਿਆ ਕੂਫੀ- ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਬਣੇ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਜਵਾਬ ਰੱਖਿਆਤਮਕ ਹੈ। ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਬਾਰੇ ਨਾ ਸੋਚਦੇ ਹੋਏ, ਸਿਆਸੀ ਮਾਮਲਾ ਸਮਝ ਕੇ ਵੇਖ ਰਹੇ ਹਨ।\" \"ਸਜ਼ਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਅਪਰਾਧੀ ਹਨ, ਉਹ ਇਸ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਅਜਿਹੇ ਹੋਰ ਅਪਰਾਧ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।\" ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜਿਨਸੀ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਂਚ ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵੱਲੋਂ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੱਲੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੈਂ ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਜਮਸ਼ੀਦ ਰਸੂਲੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਬੁਲ ਵਾਲੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਗਨੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡੈਸਕ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲਟਕ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਿਉਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਂਚ ਨਿਰਪੱਖ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,\"ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੇ ਅਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਹੱਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਕਾਰਕੁਨਾਂ,ਮੁਸਲਮਾਨ ਪਾਦਰੀਆਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਤਾਂ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਹੋ ਸਕੇ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨਿਰਪੱਖ ਹਾਂ।\" ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰੇਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤਕਰਤਾ ਦੀ ਪਛਾਣ ਗੁਪਤ ਰੱਖੀ ਜਾਵੇਗੀ।\" \"ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨਗੇ, ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਾਂਗੇ।\" ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ, ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਗਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਬਦਲੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਜੁੱਧ ਦੇ ਇੱਕ ਉਦੇਸ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਦਿਵਾਉਣਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਧੀਨ ਬੇਰਹਿਮੀ ਵਾਲਾ ਸਲੂਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਨਾਟੋ (NATO) ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਹੋਈ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ, ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ (ਔਰਤਾਂ) ਨੇ ਵੀ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਫਾਰਤਖ਼ਾਨੇ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇਹ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਲ ਹੈ। ਉਹ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਚਲ ਰਹੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਹੋ ਰਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਉਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਔਰਤਾਂ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਭਰੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ 2001 ਵਿੱਚ ਤਬਾਹ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੰਬਾ ਰਸਤਾ ਤੈਅ ਕਰ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਤਰੱਕੀ ਫਿੱਕੀ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਦਮ ਨਾ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਸੁਣਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਦੇਸ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਵੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" \"ਇੱਕ ਦਿਨ ਸੱਚ ਜ਼ਰੂਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਵੇਗਾ। ਪਰ ਅਜੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ।\" ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ YouTube , INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇFACEBOOK 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-48286496", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48322565", "doc1": "المشروع إلى تقليل عدد حالات الحمل غير المرغوب فيه في سن المراهقة أجرت بيا خمس عمليات إجهاض خلال العامين الماضيين. وتضيف الفتاة، وهي من مدينة نوك، عاصمة غرينلاند : \"عادة استخدم وسائل حماية (من الإنجاب)، وأحيانا ننسى استخدامها. أنا لا أستطيع أن أنجب طفلا الآن، فأنا في عامي الدراسي النهائي في المدرسة\". ليست بيا الوحيدة في هذا الأمر، إذ تشير إحصاءات رسمية إلى أنه منذ عام 2013 سُجلت نحو 700 حالة ولادة و 800 عملية إجهاض سنويا. لماذا تسجل غرينلاند مثل هذه المعدلات المرتفعة لحالات الإجهاض؟ يشير الطلبة إلى يوم الأربعاء في العاصمة نوك بـ\"يوم الإجهاض\" \"وصمة\" على الرغم من أن غرينلاند تعد أكبر جزيرة في العالم، إلا أنه لا يسكنها سوى عدد قليل من السكان، فقط نحو 56 ألف نسمة، في أول يناير / كانون الثاني 2019، بحسب احصاءات رسمية. وتجهض أكثر من نصف السيدات حملهن، أي بمعدل نحو 30 عملية إجهاض لكل ألف سيدة. وتشير إحصاءات رسمية إلى أنه بالمقارنة، تسجل الدنمارك معدل إجهاض بواقع 12 حالة لكل ألف سيدة. وعلى الرغم من تمتع غرينلاند رسميا بحكم ذاتي، فهي لا تزال إقليما تابعا للدنمارك. وبينما تسهم الصعوبات الاقتصادية والظروف السكنية السيئة ونقص التعليم في ارتفاع معدلات الإجهاض، فهي لا تفسر كل شيء في دولة مثل غرينلاند التي تتيح وسائ�� منع الحمل بالمجان فضلا عن سهولة الحصول عليها. ويظل الإجهاض في كثير من الدول، حتى عندما يكون قانونيا وبحرية، اختيارا موصوما. ولا تشعر بعض السيدات بقلق في غرينلاند، إذ لا يعتبرن أن الحمل غير المرغوب فيه من الأشياء التي تستوجب الحرج. تتمتع غرينلاند بحكم ذاتي على الرغم من تبعيتها للدنمارك \"يوم الإجهاض\" ولكن لماذا تزداد حالات الحمل غير المرغوب فيه؟ تقول بيا : \"أجرت معظم صديقاتي عمليات إجهاض. كما أجرت أمي ثلاث عمليات إجهاض قبل أن تلدني أنا وأخي، إنها لا تحب الحديث بشأن ذلك.\" وتقول توري هيرماندسدوتير، باحثة دكتوراه تدرس موضوع الإجهاض في جامعة روسكيلد في الدنمارك : \"تستطيع الطالبات في مدينة نوك الذهاب إلى عيادة الصحة الجنسية يوم الأربعاء، وهو اليوم الذي يعرف باسم (يوم الإجهاض)\". وتضيف : \"لا يبدو أن النقاش بشأن الإجهاض في غرينلاند يخضع لمحرمات أو استياء أخلاقي، وكذلك الجنس قبل الزواج أو الحمل غير المخطط له\". توفر غرينلاند وسائل منع الحمل للسيدات بالمجان \"وسائل منع الحمل المجانية\" تقول بيا : \"وسائل منع الحمل مجانية وسهل الحصول عليها، لكن الكثير من صديقاتي لا يستخدمنها\". وتقول ستين برينو، ممرضة متخصصة في أمراض النساء في غرينلاند وترصد حالات الإجهاض منذ سنوات، لبي بي سي : \"ق نحو 50 في المئة من سيدات شملهن استطلاع رأي قلن إنهن يعرفن وسائل منع الحمل، لكن أكثر من 85 في المئة لم يستخدمنها أو استخدمنها بشكل غير صحيح\". وأضافت أن حالات الحمل غير المرغوب فيه قد تحدث بسبب استهلاك الكحول : \"إذ ينسى الرجل والمرأة استخدام وسائل منع الحمل تحت تأثير الشراب\". وتقول هيرماندسدوتير، وفقا لبحثها، إنه توجد ثلاثة أسباب وراء عدم استخدام السيدات وسائل منع الحمل في غرينلاند. وتضيف : \"(أولا) السيدات اللواتي يرغبن في طفل، (ثانيا) السيدات اللواتي تتعرض حياتهن لاضطرابات تحت تأثير العنف والكحول قد ينسين تناول حبوب منع الحمل، و(أخيرا) إذا رفض الشريك استخدام الواقي الذكري\". سنت غرينلاند قانون الإجهاض في 12 يونيو/حزيران عام 1975 \"العنف والاعتداء الجنسي\" قد تقرر سيدة إجهاض حملها إن حدث بسبب اغتصاب، أو عندما لا ترغب في إنجاب طفل في منزل يشوبه الاضطراب. ويقول لارس موسغارد، طبيب محلي من بلدة صغيرة في جنوب غرينلاند : \"قد يكون الإجهاض أفضل من إنجاب أطفال يواجهون الإهمال وعدم الرغبة فيهم.\" ويشير مركز الشمال الأوروبي للرعاية والقضايا الاجتماعية إلى أن العنف مشكلة صحية متكررة في غرينلاند، إذ تحدث طالب واحد من بين كل 10 طلاب عن تعرض أمهاتهم للعنف. وبخلاف حوادث العنف، يكون الأطفال أيضا ضحايا. وقالت ديتي سولبيك، مديرة خطة حكومية لمكافحة الاعتداء الجنسي، لهيئة الإذاعة الدنماركية : \"تعرض ثُلث سكان غرينلاند الكبار لشكل من أشكال سوء المعاملة عندما كانوا أطفالا\". \"قلة المعرفة بوسائل منع الحمل\" على الرغم من أن وسائل منع الحمل مجانية ويمكن الحصول عليها بسهولة، إلا أن ذلك لا يعني بالضرورة استخدامها. وقالت بيا لبي بي سي : \"لم تتحدث أمي معي عن صحتي الجنسية على الإطلاق، اكتشفت بعض الأشياء في المدرسة أغلبها عن طريق صديقاتي\". وأظهرت دراسة أجرتها المجلة الدولية للصحة في المناطق المحيطة بالقطب أن الأسر في غرينلاند تؤجل أو تتجنب الحديث عن الصحة الجنسية لأنها تعتبر ذلك من الموضوعات المحرجة والصعبة. تعاني غرينلاند من ارتفاع معدلات استهلاك الكحول \"أعلى معدلات انتحار في العالم\" تسجل غرينلاند، بالإضافة إلى ارتفاع معدلات الإجهاض بها، معدلات انتحار مرتفعة على نحو خاص، بواقع 83 حالة انتحار لكل 100 ألف شخص سنويا، وفقا لبيانات المجلة الدولية للصحة في المناطق المحيطة بالقطب، يمثل الشباب أكثر من نصف عدد حالات الانتحار في غرينلاند. ويقول لارس بيدرسن، عالم نفس قضى سنوات في غرينلاند : \"في معظم الحالات، يكون أولئك الذين نشأوا في بيئة تتسم بسوء المعاملة والعنف هم الفئة الأكثر عرضة للانتحار\". أصبحت غرينلاند جزءا من المملكة الدنماركية في عام 1953، كما أصبحت اللغة الدنماركية لغة رسمية، وتغير المجتمع والاقتصاد بشدة. واضطر \"الإنويت\"، أو شعب الإسكيمو وهم السكان الأصليون في غرينلاند ويشكلون 88 في المئة من السكان، إلى إيجاد طرق تكفل التكيف مع مجتمع حديث والحفاظ على تراثهم الثقافي. وقال بيدرسن: \"انتقلت غرينلاند من مجتمع الإنويت التقليدي، إلى الحياة العصرية. وزاد استهلاك الكحول الذي عزز العنف والاعتداء الجنسي.\" وأضاف : \"معظم الناس يعرفون شخصا ما انتحر\". تشير مصادر حكومية في غرينلاند إلى أن واحدا من كل ثلاثة أشخاص يتعرض لسوء معاملة \"إجهاض مجاني للجميع\" اقترح البعض ضرورة أن تبدأ غرينلاند فرض رسوم على كل عملية إجهاض من أجل خفض المعدل. وقال آخرون إن السيدات اللواتي يجرين عمليات إجهاض لا علاقة لهن بحقيقة كون عمليات الإجهاض مجانية ويمكن الوصول إليها بسهولة. وتعد الأرقام في الدنمارك، التي يسهل فيها أيضا إجراء عمليات إجهاض و\"بسهولة\"، أقل بكثير (12 حالة لكل ألف سيدة). كانت الطبيبة النرويجية يوهان سوندبي قد عملت في غرينلاند سابقا مع سيدات وأطفال يتعافون من العنف وسوء المعاملة. وتقول بشأن دفع المرضى تكاليف إجراء العملية : \"أنا ضده تماما. إنه سيفتح سوقا غير خاضع للتنظيمات به عمليات إجهاض رخيصة وخطيرة.\" طرحت الحكومة \"مشروع الدمية\" الذي يتيح للشباب، بالتعاون مع المدارس، نظرة على عواقب إنجاب طفل في سن مبكرة مشروع \"الدمية\" يبدأ الشباب في غرينلاند ممارسة الجنس في سن 14-15 عاما، وتقول الإحصاءات الرسمية إن 63 في المئة من الأطفال في سن 15 عام يمارسون الجنس بانتظام. وطرحت الحكومة \"مشروع الدمية\" الذي يتيح للشباب، بالتعاون مع المدارس، نظرة على عواقب إنجاب طفل في سن مبكرة. ويهدف المشروع إلى تقليل عدد حالات الحمل غير المرغوب فيه في سن المراهقة، والحد من الأمراض التي تنتقل عن طريق الاتصال الجنسي وزيادة استخدام وسائل منع الحمل. ويوفر المشروع دمية أقرب إلى محاكاة الطفل من حيث الشكل للفتيان والفتيات. إنها طريقة لتعريف الطلاب الذين تتراوح أعمارهم بين 13 و 18 عاما بالمسؤوليات المترتبة على إنجاب طفل. \"عقبات ثقافية\" لكن بغض النظر عن عمر المرأة، لا تتفق ستاين بروين مع فكرة أن الإجهاض يواجه باستخفاف في غرينلاند. وتقول : \"يعتقد معظم النساء أن الإجهاض قرار صعب، ويستغرقن وقتا للتفكير فيه. وإن تأكدن من قرارهن، فمن المحتمل ألا يظهرن أي صدمة\". وتضيف : \"لم أقابل سيدة لا تهتم بالإجهاض، لكن تجربتي تشير إلى أن بعض السيدات لا يكترثن لحماية أنفسهن، ويمكن لبعض العاملين في مجال الرعاية الصحية أن ينظروا إلى هذا على أنه لا مبالاة.\" ويعتقد بيدرسن أن إساءة تقدير هؤلاء النساء هو بسبب سوء التواصل، وعلى الرغم من أن اللغة الدنماركية هي إحدى اللغات الرسمية، إلا أن الأشخاص الذين يعيشون خارج العاصمة يميلون إلى ��لتحدث بها بطلاقة أقل. ويقول لارس بيدرسن: \"الكثير من مرضاي لا يتحدثون اللغة الدنماركية بطلاقة والكثير من العاملين في المستشفى لا يتحدثون لغة غرينلاند بطلاقة\". كما يعتقد أنه لا ينبغي توقع حلول دنماركية لمشاكل غرينلاند. ويقول : \"نحتاج إلى إعادة التفكير في نقاط تركيزنا. يجب أن يكون التركيز على التصدي لقضايا العنف وسوء المعاملة وإدمان الكحول، وجميعها تعد سببا في حدوث حمل غير المرغوب فيه\".", "doc2": "ਇਸ 'ਡਾਲ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ' ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਣਚਾਹੇ ਗਰਭ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਭਨਿਰੋਧਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਧਾਉਣਾ ਹੈ ਉਸਦੇ ਦੋ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 5 ਗਰਭਪਾਤ ਹੋਏ \"ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੈਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਦੀ ਹਾਂ ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਅਸੀਂ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਅਜੇ ਮੇਰਾ ਕੋਈ ਬੱਚਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਮੇਰੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਸਾਲ ਹੈ। ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਗਰੀਨਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੁੱਕ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਬਾਲਗਾ ਦਾ। ਉਹ ਇਕੱਲੀ ਅਜਿਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ 2013 ਤੱਕ ਇੱਥੇ ਹਰ ਸਾਲ 700 ਜਨਮ ਅਤੇ 800 ਗਰਭਪਾਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਗਰੀਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਵੱਧ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਨੁੱਕ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ''ਅਬੋਰਸ਼ਨ ਡੇਅ'' ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਘੱਟ ਜਨਸੰਖਿਆ ਗਰੀਨਲੈਂਡ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਆਈਲੈਂਡ ਹੈ ਪਰ ਇੱਥੇ ਜਨਸੰਖਿਆ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਗਰੀਨਲੈਂਡ ਦੇ 1 ਜਨਵਰੀ 2019 ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਗਰੀਨਲੈਂਡ ਦੀ ਜਨ ਸੰਖਿਆ 55,992 ਸੀ। ਅੱਧੀਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਰਤਾਂ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀਆਂ। ਹਰ 1000 ਔਰਤ ਦੇ ਪਿੱਛੇ 30 ਗਰਭਪਾਤ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਅਧਿਕਾਰਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਡੈਨਮਾਰਕ ਵਿੱਚ 1000 ਔਰਤਾਂ ਪਿੱਛੇ 12 ਗਰਭਪਾਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਡੈਨਮਾਰਕ ਵਿੱਚ 1000 ਔਰਤਾਂ ਪਿੱਛੇ 12 ਗਰਭਪਾਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਆਰਥਿਕ ਦਿੱਕਤਾਂ, ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਘਾਟ ਆਰਥਿਕ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ, ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਘਾਟ ਵੀ ਇਸ ਅੰਕੜੇ ਦੇ ਵਧਣ ਦਾ ਅਹਿਮ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਗਰਭਪਾਤ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਮੁਫ਼ਤ ਹੈ, ਉਸ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਕਿ ਗਰਭਨਿਰੋਧਕ ਮੁਫ਼ਤ ਹਨ ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਗਰੀਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਉਹ ਅਣਚਾਹੀ ਪ੍ਰੈਗਨੈਂਸੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਵੱਜੋ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋਣਾ ਪਵੇ। ਅਬੋਰਸ਼ਨ ਡੇਅ ਪਰ ਕਿਉਂ ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਅਣਚਾਹੀਆਂ ਪ੍ਰੈਗਨੈਂਸੀਆਂ ਹਨ? ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਗੋਲੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਪੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,''ਮੇਰੇ ਕਈ ਦੋਸਤਾਂ ਨੇ ਗਰਭਪਾਤ ਕਰਵਾਇਆ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਭਰਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਗਰਭਪਾਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਡੈਨਮਾਰਕ ਵਿੱਚ ਰੋਸਕਿਲਡੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਪੀਐੱਚਡੀ ਕਰ ਰਹੀ ਤੁਰੀ ਹੇਰਮਾਨਸਦ��ਤੀਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,''ਨੁੱਕ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸੈਕਸੂਅਲ ਹੈਲਥ ਕਲੀਨਿਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ''ਅਬੌਰਸ਼ਨ ਡੇਅ'' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ''ਗਰੀਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਗਰਭਪਾਤ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਕੋਈ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਜਾਂ ਸ਼ਰਮ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੈਕਸ ਜਾਂ ਫਿਰ ਬਿਨਾਂ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰਨਾ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੁਫ਼ਤ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਪੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,''ਗਰਭਨਿਰੋਧਕ ਮੁਫ਼ਤ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਮੇਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੋਸਤ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ।'' ਸਟਿਨ ਬਰੇਨੋਈ ਇਸਤਰੀ ਰੋਗੀ ਮਾਹਿਰ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਕਿ ਗਰੀਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਗਰਭਪਾਤ 'ਤੇ ਰਿਸਰਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। 12 ਜੂਨ 1975 ਤੋਂ ਹੀ ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਗਰਭਪਾਤ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਕਰੀਬ 50 ਫ਼ੀਸਦ ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਮੈਂ ਸਰਵੇਖਣ ਕੀਤਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਗਰਭਨਿਰੋਧਕ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਪਰ 85 ਫ਼ੀਸਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ।'' ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ,''ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਣਚਾਹੀਆਂ ਪ੍ਰੈਗਨੈਂਸੀਆਂ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਲੈਣ ਬਾਰੇ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ।'' ਉਸਦੀ ਰਿਸਰਚ ਮੁਤਾਬਕ ਹੇਰਮਾਨਸਦੋਤੀਰ ਉਹ ਤਿੰਨ ਕਾਰਨ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਗਰਭਨਿਰੋਧਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ। ''ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਬੱਚਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਦੂਜਾ ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੇਲੇ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭਨਿਰੋਧਕ ਲੈਣ ਬਾਰੇ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਇਹ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪੁਰਸ਼ ਸਾਥੀ ਕੋਡੰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦੇਵੇ।'' ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਬਾਰੇ ਘੱਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪੀਆ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ,''ਸਵੇਰੇ ਅਤੇ ਦੁਪਹਿਰ ਸਮੇਂ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਗੋਲੀ ਬਾਰੇ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ, ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਕਿ ਸਭ ਨੂੰ ਇ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਹੋਵੇਗਾ।'' \"ਮੇਰਾ ਮਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਸੈਕਸੁਅਲ ਹੈਲਥ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਮੈਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ।'' ਇਕ ਸਟੱਡੀ ਮੁਤਾਬਕ ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸੁਅ ਹੈਲਥ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਅਜੀਬ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਖ਼ੁਦੁਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਲ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਸਰਕਮਪੋਲਰ ਹੈਲਥ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਮੁਤਾਬਕ ਹਰ ਸਾਲ 100,000 ਲੋਕਾਂ ਪਿੱਛੇ 83 ਮਾਮਲੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਮਨੋ��ਿਗਿਆਨੀ ਲਾਰਸ ਪੇਡਰਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,''ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿਹੜੇ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਸਾਏ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।'' ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਮੁਫ਼ਤ ਗਰਭਪਾਤ ਕਈਆਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਹੈ ਕਿ ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਨੂੰ ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਗਰਭਪਾਤ ਲਈ ਫੀਸ ਲੈਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕਈਆਂ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਵਧੇਰੇ ਗਰਭਪਾਤ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੱਥ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਗਰਭਪਾਤ ਮੁਫ਼ਤ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਜੋਹਾਨੇ ਸੰਦਬੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,''ਮਰੀਜ਼ਾ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਲਈ ਫੀਸ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦੀ। ਮੈਂ ਇਸਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਹਾਂ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਦਿ ਡਾਲ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ 14-15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਸੈਕਸ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੌਮੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਾਲੇ 63 ਫ਼ੀਸਦ ਲੋਕ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੈਕਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥਿਆਂ ਨੂੰ ''ਡਾਲ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ'' ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਜੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਬੱਚਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਣਚਾਹੇ ਗਰਭ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਭਨਿਰੋਧਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਧਾਉਣਾ ਹੈ। ਮੁੰਡੇ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਸਲੀ ਦਿਖਣ ਵਾਲੀ ਗੁੱਡੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਵਿਹਾਰ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਤਹਿਤ 13 ਤੋਂ 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਾ ਆਹਿਸਾਸ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-51970870", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51987006", "doc1": "جاء ذلك ردا على تفشي مرض قاتل. لكن متى ستنتهي الأزمة؟ ومتى نتمكن من مواصلة حياتنا؟ يعتقد رئيس الوزراء البريطاني بوريس جونسون أن المملكة المتحدة قد \"تعكس مسار\" تفشي المرض في غضون الأسابيع الـ12 المقبلة. لكن حتى إذا بدأ عدد الحالات في الانخفاض في الأشهر الثلاثة المقبلة، سنظل بعيدين عن نهاية الأزمة. فقد يستغرق إيقاف انتشار الفيروس وقتاً طويلاً - وربما سنوات. مواضيع قد تهمك نهاية ومن الواضح أن الاستراتيجية الحالية القائمة على عزل أجزاء كبيرة من المجتمع ليست مستدامة على المدى الطويل، فالضرر الاجتماعي والاقتصادي سيكون كارثيا. وما تحتاجه البلدان هو \"استراتيجية خروج\" - أي طريقة لرفع القيود والعودة إلى وضعها الطبيعي. إلا أن فيروس كورونا لن يختفي. وفي حال رفع القيود التي تعوّق انتشار الفيروس، فسيرتفع عدد الحالات حتماً. ويقول أستاذ علم الأوبئة والأمراض المعدية في جامعة إدنبرة، مارك وولهاوس: \"لدينا مشكلة كبيرة في ما يتعلق باستراتيجية التخلص من المرض وكيفية ت��قيق ذلك\"، واستطرد موضحا: \"ليس في المملكة المتحدة فقط، لا توجد دولة لديها استراتيجية خروج\". إنه تحد علمي واجتماعي كبير. وهناك ثلاث طرق رئيسية للخروج من هذه الفوضى: هذه طرق من شأنها أن تحد من قدرة الفيروس على الانتشار. تطوير لقاح: 12-18 شهراً على الأقل. من المفترض أن يمنح اللقاح الشخص مناعة حتى لا يمرض إذا تعرض للفيروس. ولا يمكن للفيروس أن يتفشى في حال تمّ تحصين ما يكفي من الناس، حوالي 60 في المئة من السكان منه، وهو المفهوم المعروف باسم \"مناعة القطيع\". وحصل أول شخص على لقاح تجريبي في الولايات المتحدة هذا الأسبوع، بعد أن سُمح للباحثين بتخطي القواعد المعتادة لإجراء الاختبارات على الحيوانات أولا. وتجري أبحاث من أجل تطوير اللقاحات بسرعة غير مسبوقة، لكن ليس هناك ما يضمن نجاحها. ويمكن أن يصبح اللقاح جاهزا بعد 12 إلى 18 شهراً في حال مضى كل شيء بسلاسة. وهذا وقت طويل اذا نظرنا إلى القيود الاجتماعية غير المسبوقة المفروضة حالياً. وقال وولهاوس لـ\"بي بي سي\": \"انتظار اللقاح لا يجب أن يعتبر استراتيجية، هذه ليست استراتيجية\". السعال هو أحد أعراض كوفيد-19 تطوير مناعة طبيعية - بعد عامين على الأقل وتتمثل استراتيجية المملكة المتحدة قصيرة المدى في خفض عدد الإصابات قدر الإمكان لعدم استنزاف المستشفيات - إذ عندما تنفد أسرّة العناية المركزة، سترتفع الوفيات. وبمجرد احتواء الحالات، قد يسمح ذلك برفع بعض الإجراءات لفترة - حتى ترتفع الحالات مرة أخرى ثم نحتاج إلى جولة جديدة من القيود. وقال كبير المستشارين العلميين في المملكة المتحدة، السير باتريك فالانس، \"وضع حدود زمنية مطلقة للأشياء غير ممكن\". ويمكن أن يؤدي ذلك إلى تطوير ما يُعرف بـ\"مناعة القطيع\" حين يصاب المزيد والمزيد من الناس بالفيروس. لكن ذلك قد يستغرق سنوات، وفقا للأستاذ نيل فيرغسون من جامعة إمبريال كوليدج في لندن. وقال فيرغسون: \"في النهاية، إذا واصلنا ذلك لمدة تزيد عن عامين، فربما يكون جزءا كافيا من المجتمع في تلك المرحلة قد أصيب بالعدوى، بصورة توفر درجة معينة من الحماية المجتمعية\". لكن هناك علامة استفهام حول ما إذا كانت هذه الحصانة ستستمر لوقت طويل؛ إذ تؤدي فيروسات كورونا الأخرى إلى استجابة مناعية ضعيفة جدا، ويمكن للناس التقاط الفيروس نفسه لمرات عدة في حياتهم. البدائل - لا توجد نقطة نهاية واضحة قال البروفيسور وولهاوس \"الخيار الثالث هو التغييرات الدائمة في سلوكنا التي تسمح لنا بالحفاظ على معدلات انتقال منخفضة للعدوى\". وقد يشمل ذلك الإبقاء على بعض الإجراءات التي تمّ وضعها، أو إجراء اختبارات وعزل صارم للمرضى لمحاولة احتواء أي تفشي. ويمكن أن يساعد تطوير أدوية تعالج فيروس كوفيد-19 في نجاح الاستراتيجيات الأخرى. وقد تستخدم هذه الأدوية بمجرد أن يظهر الأشخاص أعراضاً، في عملية تسمى \"التحكم في النقل\" لمنعهم من تمرير العدوى إلى الآخرين. وربما تفيد في علاج المرضى بالمستشفيات لجعل المرض أقل فتكاً وتقليل الضغوط على أقسام العناية المركزة. وهذا سيسمح للبلدان بالتعامل مع المزيد من الحالات قبل الحاجة إلى إعادة تفعيل الحجر المنزلي. ومن المفيد أيضا زيادة الطاقة الاستيعابية لوحدات العناية المركزة؛ إذ سيساعد ذلك في التعامل مع تفشي المرضى على نطاق أكبر. سألتُ كبير المستشارين الطبيين في المملكة المتحدة، البروفيسور كريس ويتتي، ما هي استراتيجية الخروج من أزمة فيروس كورونا. ورد قائلا: \"على المدى الطويل، من الواضح أنّ اللقاح هو أحد سبل الخروج من هذا، ونأمل جميعاً أن يحدث ذلك في أسرع وقت ممكن\". وتوقع أن \"يتوصل العلم إلى حلول على مستوى العالم\".", "doc2": "ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਰਕੇ ਸਕੂਲਾਂ-ਕਾਲਜਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠਿਆਂ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਸਕੂਲਾਂ-ਕਾਲਜਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠਿਆਂ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਿਲੱਖਣ ਜਿਹੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਖ਼ਰ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਦੋਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕਦੋ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਆਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਵਾਂਗੇ? ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਹਰ ਪਹਿਲੂ ਬਾਰੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਕਵਰੇਜ - BBC News ਖ਼ਬਰਾਂ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਹਨਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਅਗਲੇ 12 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ 'ਤੇ ਫਤਹਿ ਹਾਸਿਲ ਕਰ ਲਈ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ 'ਦੇਸ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਉਖਾੜ ਸੁੱਟੇਗਾ।' ਬੇਸ਼ੱਕ ਅਗਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਜਾਵੇ ਪਰ ਤਾਂ ਵੀ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਵਾਂਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਵਿੱਚ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ-ਸ਼ਾਇਦ ਕਈ ਸਾਲ ਲਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਮਾਮਲੇ ਘਟੇ ਤਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਢਿੱਲ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧਦੇ ਰਹੇ ਤਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੋਣਗੀਆਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਸਮਾਜ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਰਣਨੀਤੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਟਿਕਾਊ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ 'ਨਿਕਾਸ ਰਣਨੀਤੀ' ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਟ ਜਾਣ ਅਤੇ ਸਭ ਆਮ ਵਾਂਗ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਅਲੋਪ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਭਾਰਤ ਸਣੇ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਕੀ ਹਨ ਹਾਲਾਤ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਵਾਇਰਸ ਵਾਪਸ ਆਵੇਗਾ ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧ ਜਾਣਗੇ। ਈਡਨਬਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮਾਰਕ ਵੂਲਹਾਊਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਸਾਡੀ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ?'' ''ਸਿਰਫ਼ ਬਰਤਾਨੀਆ ਕੋਲ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਕੋਲ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ 'ਤੇ ਤਿੰਨ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤਰੀਕੇ ਹਨ ਇਹ ਤਿੰਨੇ ਤਰੀਕੇ ਵਾਇਰਸ ਫੈਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦੇਣਗੇ। ਟੀਕਾ- ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ 12-18 ਮਹੀਨੇ ਦੂਰ ਇੱਕ ਟੀਕਾ ਕਿਸੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਬਿਮਾਰ ਨ��ੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਲਗਭਗ 60 ਫੀਸਦ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਰਕੇ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵਾਇਰਸ ਨਹੀਂ ਫੈਲ ਸਕਦਾ, ਇਸ ਨੂੰ 'ਹਰਡ ਇਮਿਊਨਿਟੀ' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ 'ਤੇ ਟੀਕੇ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਨਸਾਨ 'ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਟੀਕੇ ਨੂੰ ਖੋਜਣ ਦਾ ਕੰਮ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦੀ ਕੋਈ ਗਾਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇਸ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਟੀਕ ਅਨੁਮਾਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਆਉਣ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ 12 ਤੋਂ 18 ਮਹੀਨੇ ਲਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮਾਜਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਦਾ ਇਹ ਸਮਾਂ ਕਾਫੀ ਲੰਬਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪ੍ਰੋ. ਵੂਲਹਾਊਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ ਨੂੰ 'ਰਣਨੀਤੀ' ਨਹੀਂ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਈ ਰਣਨੀਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਸਮਰੱਥਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਇਸ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਫੈਲਣ ਦੇਣ ਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਹਸਪਤਾਲਾਂ 'ਤੇ ਬੋਝ ਨਾ ਵਧੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵੇਲੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੇ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਬੈੱਡ ਖਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਖੰਘ ਵੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮਾਮਲੇ ਘਟੇ ਤਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਢਿੱਲ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧਦੇ ਰਹੇ ਤਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਯੂਕੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸਰ ਪੈਟਰਿਕ ਵਾਲੈਂਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ਇੰਪਰੀਅਲ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੀਲ ਫਰਗਿਊਸਨ ਮੁਤਾਬਕ \"ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਮੀਦ ਹੈ ਛੋਟੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੀ ਲੋਕ ਇਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ।\" ''ਜੇਕਰ ਇਹ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਇਸ ਦੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ, ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਲਈ ਹੋਵੇ।\" ਪਰ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਰਹੇਗੀ? ਕਿਉਂਕਿ ਬੁਖ਼ਾਰ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਦੂਜੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਵੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੇ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੋ ਲੋਕ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਵੇਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਵਧੇਰੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਬਦਲ ਹਨ? ਪ੍ਰੋ. ਵੂਲਹਾਊਸ ਨੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਤੀਜਾ ਬਦਲ ਸਾਡੇ ਵਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਤਬਦੀਲੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਵਧਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਵੀ ਉਪਾਅ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਖ਼ਤ ਪਰੀਖਣ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੋ. ਵੂਲਹਾਊਸ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਅਸੀਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਲਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਏ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਾਲਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅਪਨਾਈ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਨੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।\" ਹੋਰਨਾਂ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਲਈ ਦਵਾਈ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖੇ ਹੋਣ ਤਾਂ ਜੋ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਜਾਂ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਇਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਘੱਟ ਜਾਨਲੇਵਾ ਬਣੇ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਮੈਂ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੈਡੀਕਲ ਸਲਾਹਕਾਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕ੍ਰਿਸ ਵਿਟੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇਸ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਕੀ ਰਣਨੀਤੀ ਹੈ। ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਫ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਟੀਕਾ ਹੀ ਇਸ ਨਾਲ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਸ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਛੇਤੀ ਤੋਂ ਛੇਤੀ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਕਿਸੀ ਨਤੀਜੇ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣਾ ਆਵੇਗਾ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-42599896", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42600260", "doc1": "وفي رسالة مفتوحة، اتهمت غريسي، التي عملت في بي بي سي لأكثر من 30 عاما، المؤسسة بوجود \"ثقافة دفع أجور غير قانونية ومتكتمة\". وشددت على أن بي بي سي تواجه \"أزمة ثقة\"، بعد الكشف عن أن ثلثي نجومها الذين يكسبون أكثر من 150 ألف جنيهة استرليني سنويا هم من الرجال. وتقول بي بي سي \"ليس ثمة أي تمييز مُمنهج ضد النساء\" فيها. وقالت غريسي إنها تترك وظيفتها كمحررة للشؤون الصينية ومديرة مكتب بكين الأسبوع الماضي، ولكنها ستواصل العمل في بي بي سي. وأوضحت أنها سترجع إلى وظيفتها السابقة في غرفة أخبار التلفزيون \"حيث أتوقع أن يُدفع لي بشكل متساوٍ\". وقالت غريسي، المتخصصة بالشؤون الصينية وتتكلم لغة المندارين بطلاقة، في رسالتها المفتوحة مخاطبة الجمهور \"البي بي سي تعود إليك يا دافع ضريبة إجازة التلفزيون\". وأضافت \"أعتقد أن لديك الحق في معرفة أن ثمة انتهاكا لقانون المساواة ومقاومة للتوجه الضاغط من أجل هيكلية دفع أجور شفافة وعادلة\". وفي يوليو/تموز العام الماضي، أجبرت بي بي سي على كشف رواتب كل العاملين فيها الذين يحصلون على أكثر من 150 ألف جنيه استرليني في العام. وقالت غريسي إنها شعرت بالفزع لاكتشاف أن اثنين من محرري الشؤون الدولية في بي بي سي من الرجال يحصلون على \"مبلغ أكثر بـ 50 في المئة مما يدفع لزميلتين لهما\". وكُشف عن أن جون سوبَل، محرر الشؤون الأمريكية، يحصل على 200 إلى 249 ألف جنيه استرليني، بينما يحصل جيريمي بوين، محرر شؤون الشرق الأوسط على 150- 199 ألف جنيه استرليني. ولم يكن اسم غريسي في القائمة، أي أن راتبها أقل من 150 ألف جنيه استرليني. ودعت الرسال�� التي نشرت في صحيفة التلغراف ووقعت لاحقا من محررة الشؤون الأوروبية، كاتيا أدلر أيضا، الى جانب غريسي، إلى أجور متساوية للجميع. أجور متساوية وقالت غريسي في رسالتها إن \"قانون المساواة لعام 2019 يشير إلى أن الرجال والنساء الذين يؤدون عملا مشابها يجب أن يحصلوا على أجور متساوية\". وأضافت \"لكن في يوليو/ تموز علمت أن اثنين من الرجال حصلا على 50 في المئة على الأقل أكثر من اثنين من النساء في السنة المالية الماضية\". وأكملت \"وعلى الرغم من إصرار بي بي سي العلني على أن تعيني يُظهر التزامها بمبدأ المساواة في الجندر، وعلى الرغم من إصراري على أن المساواة كانت شرطي لتولي الوظيفة، إلا أن مدرائي ما زالوا يحتكمون إلى أن عمل النساء يستحق أقل بكثير من الرجال\". وطالبت غريسي أن تدفع أجور متساوية لمحرري الشؤون الدولية الأربعة في بي بي سي. وأضافت \"بدلا من ذلك عرضت بي بي سي عليّ زيادة كبيرة لكنها تظل أقل بكثير من المساواة\". وأكملت \"أعتقد أنني اقبض أجرا جيدا جدا حاليا، كشخص يعمل في مؤسسة ممولة من المال العام على وجه الخصوص\". وشددت \"ببساطة، أريد أن تلتزم بي بي سي بالقانون وتقييم الرجال والنساء بشكل متساو\". وأوضحت أن \" الصبر والنية الطيبة ينفدان\" بين العاملات في المؤسسة من النساء. وقال محرر شؤون وسائل الإعلام في بي بي سي، آمول راجان، إن استقالة غريسي تشكل \"صداعا كبيرا كبيرا\" للمؤسسة. واضاف أن بي بي سي وعدت بمعالجة المساواة في الأجور، بيد أن غريسي تقول أن هذه الكلمات كانت \"فارغة\". \"لا تمييزا ممنهجا\" وقالت متحدثة باسم بي بي سي في بيان إن \"العدالة في الأجور\" قضية \"حيوية\" في المؤسسة. وأضافت \"لقد نشر عدد مهم من المؤسسات الآن أرقام أجورهم المدفوعة للجنسين، وهو ما يظهر أننا نؤدي أفضل بشكل كبير من العديد منها وإن كنا أقل من المعدل العام على الصعيد الوطني\". وأكملت \"إلى جانب ذلك، قد أجرينا تقييما مستقلا لتدقيق الأجور لعموم العاملين، بمن فيهم الوظائف العليا، وقد أظهر 'عدم وجود تمييز ممنهج ضد النساء'\". وأشارت إلى أن \"تقريرا منفصلا عن العاملين على الهواء (الإذاعة والتلفزيون) سينشر ليس في وقت بعيد مستقبلا\". وكشف تقرير نشرته بي بي سي العام الماضي أن ثمة فجوة بنسبة 10.7 في المئة لمصلحة الرجال في الأجور بين الجنسين، عند المقارنة بين معدل الأجور بالساعات بينهما. وتعهد المدير العام لبي بي سي، اللورد هول، بإنهاء هذه الفجوة بحلول عام 2020، قائلا إن المؤسسة يجب أن تكون \"قدوة لما يمكن إنجازه فيما يتعلق بالعدالة والجندر والتمثيل\".", "doc2": "ਕੈਰੀ ਗ੍ਰੇਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੀਬੀਸੀ 'ਚ ਮਹਿਲਾ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਪੁਰਸ਼ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਤਨਖ਼ਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਖੁਲ੍ਹੀ ਚਿੱਠੀ 'ਚ 30 ਸਾਲ ਤੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਗ੍ਰੇਸੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ 'ਤੇ 'ਗੁਪਤ ਅਤੇ ਗ਼ੈਰ ਕਨੂੰਨੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਢਾਂਚੇ' ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਡੇਢ ਲੱਖ ਬਰਤਾਨਵੀ ਪਾਊਂਡ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਨਖ਼ਾਹ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਹੋਣ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀਬੀਸੀ 'ਭਰੋਸੇ ਦੇ ਸੰਕਟ' ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਸਥਾ 'ਚ 'ਔਰਤਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੋਈ ਭੇਦਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ'। ਆਧਾਰ ਸਬੰ���ੀ ‘ਖੁਲਾਸਾ’: ਪੱਤਰਕਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੇਸ VLOG: ਕਿਸ ਨਾਲ ਡਬਲ ਗੇਮ ਖੇਡ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ? ਪੰਜਾਬ ਸਕੂਲ ਜਿੱਥੇ 10 ਸਾਲ ਤੋਂ ਅਧਿਆਪਕ ਨਹੀਂ ਸੰਸਥਾ 'ਚ ਬਣੇ ਰਹਿਣਗੇ ਗ੍ਰੇਸੀ ਗ੍ਰੈਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਚੀਨ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹਿਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਟੀਵੀ ਨਿਊਜ਼ ਰੂਮ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਾਬਕਾ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਸ ਹੈ ਕਿ ਤਨਖ਼ਾਹ ਮਰਦਾਂ ਬਰਾਬਰ ਹੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਬਜ਼ਫੀਡ ਨਿਊਜ਼ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਚਿੱਠੀ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਬੀਬੀਸੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਹੈ ਜੋ ਲਾਇਸੈਂਸ ਫੀਸ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਮੰਨਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਕਿ ਬੀਬੀਸੀ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋੜ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਗ਼ੈਰ ਪੱਖਪਾਤੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਢਾਂਚੇ ਲਈ ਪਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕ ਰਹੀ ਹੈ।\" ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਸਲਾਨਾ ਡੇਢ ਲੱਖ ਪਾਊਂਡ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਜਨਤਕ ਕਰਨੀ ਪਈ ਸੀ। ਗ੍ਰੇਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ਕਿ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਮਰਦ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸੰਪਾਦਕ ਔਰਤਾਂ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟੋ- ਘੱਟ 50 ਫੀਸਦ ਵੱਧ ਤਨਖ਼ਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਜੋਨ ਸੋਪੇਲ ਨੂੰ ਢਾਈ ਲੱਖ ਪਾਊਂਡ ਵਿਚਾਲੇ ਤਨਖ਼ਾਹ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਜਦ ਕਿ ਬੀਬੀਸੀ ਮੱਧ-ਪੂਰਬੀ ਸੰਪਾਦਕ ਜੇਰੇਮੀ ਬਾਵੇਨ ਨੂੰ ਡੇਢ ਤੋਂ ਦੋ ਲੱਖ ਪਾਊਂਡ ਵਿਚਾਲੇ ਤਨਖ਼ਾਹ ਮਿਲਦੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੈਰੀ ਗ੍ਰੇਸੀ ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਸਾਲਾਨਾ ਡੇਢ ਲੱਖ ਪਾਊਂਡ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸੀ। ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਵਾਲੀ ਸੁਖਬੀਰ ਦੀ ਮੰਗ ਦਾ ਸੱਚ 'ਪੀਰੀਅਡਸ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ' 'ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕੋਈ ਦੋਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ' 'ਤਨਖ਼ਾਹ 'ਚ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ ਬਰਾਬਰੀ ਦੀ ਮੰਗ' ਆਪਣੀ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਚਿੱਠੀ 'ਚ ਗ੍ਰੇਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਚਿੱਠੀ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੇਸੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਤਨਖ਼ਾਹ 'ਚ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਬਲਕਿ ਬਰਾਬਰ ਤਨਖ਼ਾਹ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਸੰਪਾਦਕ ਅਮੋਲ ਰੰਜਨ ਮੁਤਾਬਕ ਗ੍ਰੇਸੀ ਦਾ ਅਸਤੀਫਾ ਬੀਬੀਸੀ ਲਈ ਸਿਰ ਦਰਦ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਰੰਜਨ ਮੁਤਾਬਕ ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਤਨਖ਼ਾਹ 'ਚ ਬਰਾਬਰੀ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਗ੍ਰੇਸੀ ਦੀ ਚਿੱਠੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵਾਅਦਾ ਖੋਖਲਾ ਹੀ ਸੀ। ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਸਣੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੈਰੀ ਗ੍ਰੇਸੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-45533590", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-45524240", "doc1": "وكانت سانغر في رحلتها الـ 18 للهند تتحدث إلى الأطباء والنشطاء عن تنظيم الأسرة وتحرير المرأة. وفي كتاب جديد عن حياة غاندي يحمل اسم \"والد الأمة\"، تحدث راماشاندرا غوها عن اللقاء بين بطل استقلال الهند والناشطة الأمريكية. وقد احتوى الكتاب على آراء غاندي في حقوق المرأة والجنس والعفة. اتفاق واختلاف وقال الكتاب إن غاندي والناشطة الأمريكية اتفقا على حرية المرأة وحقها في تقرير مصيرها ولكنهما اختلفا حول الجنس. ففي الوقت الذي أيدت سانغر حق ممارسة الجنس للمتعة دون إنجاب أطفال - وهي التي افتتحت أول مركز لتنظيم الأسرة في نيويورك عام 1916 - اعترض غاندي على ذلك مؤكدا أن الجنس يجب أن يكون بهدف إنجاب الأطفال فقط. مارغريت سانغر وقال غاندي لضيفته إن \"الزوجات يجب أن يقاومن أزواجهن إذا طبلوا الجنس للمتعة وعلى الأزواج مقاومة شهواتهم الحيوانية\". وردت سانغر بأن \"للنساء عواطف مثل الرجال وهناك أوقات تشعر فيها المرأة بالرغبة مثل زوجها\"، وسألته \"هل تعتقد أن زوجين يحبان بعضهما يمكن أن يربطا الممارسة الجنسية بينهما بإنجاب طفل فقط.؟\". ولكن غاندي ظل مصمما على موقفه. وقال لضيفته إنه يعتبر الجنس \"شهوة\"، مشيرا إلى أن علاقته بزوجته كاستوربا باتت \"روحية\" بعد أن ودع تلك الشهرة. وقال غاندي، الذي أنجب 4 أبناء، إنه تزوج وعمره 13 عاما، وفي عمر 38 التزم بعهد العفة. مشيرا إلى أنه شعر بذنب عظيم عندما مارس الجنس مع زوجته بينما كان والده على فراش الموت. وأضاف أنه لا يمانع في التعقيم التطوعي للرجل، كما أشار إلى أنه بدلا من استخدام موانع الحمل يمكن ممارسة الجنس في فترة الأمان بعد انقضاء الدورة الشهرية. وقد شعرت سانغر بالإحباط لأنها لم تنل دعمه لحملتها. تجربة وبعد ذلك بسنوات وخلال الصراع بين المسلمين والهندوس في ولاية البنغال، أجرى غاندي تجربة مثيرة للجدل، إذ طلب من مانو غاندي حفيدة أحد أقاربه ومن أقرب مساعديه النوم معه في الفراش. وكتب غوها \"لقد أراد اختبار رغبته الجنسية\"، مشيرا إلى أن غاندي كان يشعر على نحو ما بأن تصاعد النزاع مرتبط بشكل أو بآخر بأنه غير ملتزم تماما بعهد العفة. وواجه غاندي معارضة كبيرة من مساعديه الذين اعتبروا أن هذه التجربة ستدمر سمعته وطالبوه بالتخلي عنها. وقد استقال أحدهم احتجاجا عليها. ساروجيني نيدو وغاندي ومن آراء غاندي أيضا أنه كان يرى أن الفتاة العصرية تهتم بالموضة أكثر من اهتمامها بصحتها وقوتها، وأن حجاب المرأة المسلمة \"يؤذي صحتها فهي لا تستطيع الحصول على هواء وضوء كافيين\". وفي نفس الوقت كان يؤمن بحقوق المرأة وضرورة مساواتها تماما بالرجل. وكان قد عين امرأة، هي ساروجيني نيدو، لقيادة حزب المؤتمر في وقت لم تكن النساء في الغرب يصلن إلى هذه المرتبة. وقد ساهم تراثه في وصول النساء إلى أبرز المناصب في الهند، بحسب غوها.", "doc2": "ਆਪਣੀਆਂ ਪੋਤੀਆਂ ਮਨੂ (ਖੱਬੇ) ਅਤੇ ਆਭਾ (ਸੱਜੇ) ਨਾਲ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਆਬਾਦੀ ਕੰਟਰੋਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਬਾਰੇ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲ਼ਈ ਆਏ ਸੈਂਗਰ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਦੇ 18 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਮਾਰਗਰੇਟ ਦੀ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿਖੇ ਹੋਈ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ, ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਰਾਮਚੰਦਰ ਗੁਹਾ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤ ਦੇ \"ਫ਼ਾਦਰ ਆਫ ��ਿ ਨੇਸ਼ਨ\" 'ਤੇ ਲਿਖੀ ਗਈ ਜੀਵਨੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਰਜ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ 60 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਗ੍ਰਹਿਾਂ ਤੋਂ ਕਦੇ-ਪਹਿਲਾਂ ਨਾ ਵੇਖੇ ਗਏ ਸਰੋਤਾਂ 'ਚੋਂ ਤੱਥ ਕੱਢ ਕੇ ਇਹ 1,129 ਸਫ਼ਿਆਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ। 1915 ਵਿਚ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, 1948 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਤਲ ਤੱਕ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸ਼ਾਂਤ ਸੁਭਾਅ ਵਾਲੇ ਆਗੂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਜੀਵਨੀ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ, ਲਿੰਗ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਵਿਵਹਾਰ ਬਾਰੇ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਝਲਕ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਹੀ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇਸਾਈ ਨੇ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਮਾਰਗਰੇਟ ਦੀ ਹੋਈ ਬੈਠਕ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿਚ ਨੋਟਸ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ। ਮਾਰਗ੍ਰੇਟ ਸੈਂਗਰ ਅਮਰੀਕੀ ਜਨਮ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕਾਰਕੁਨ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਿਖਿਆ, \"ਦੋਵਾਂ 'ਚ ਹੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਹਿਮਤੀ ਸੀ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹਿਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਔਰਤ ਕੋਲ ਖ਼ੁਦ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਹੱਕ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ 'ਚ ਫ਼ਰਕ ਬਹੁਤ ਜਲਦ ਹੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਸੰਨ 1916 ਵਿਚ ਪਹਿਲਾ ਅਮਰੀਕੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਿਯੋਜਨ ਕੇਂਦਰ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿਖੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਾਲੀ ਸੈਂਗਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਹੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਪੱਖਾਂ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਵਾਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਦਲੇਰੀ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ \"ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਰਗੇ ਜਨੂੰਨ\" ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੈਕਸ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮਿਸਿਜ਼ ਸੈਂਗਰ ਅਜੇ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਡਟੀ ਰਹੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਉਸੇ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਿਨਸੀ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੀਬਰਤਾ ਨਾਲ ਆਦਮੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਕਈ ਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀਆਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਮਾਰਗਰੇਟ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, \"ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋ ਇਨਸਾਨ ਜੋ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਇਕੱਠੇ ਖੁਸ਼ ਹਨ, ਉਹ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਨੂੰ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰ ਸਕਣ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਾਇਮ ਹੋਵੇ ਜਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?\" ਇੱਥੇ ਮਾਰਗਰੇਟ ਨੇ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਣਚਾਹੀਆਂ ਗਰਭ-ਅਵਸਥਾਵਾਂ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਗਾਂਧੀ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ ਅੜੇ ਰਹੇ। ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਅੰਦੋਲਨਾਂ 'ਚ ਕਈ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੇ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਸੈਂਗਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੈਕਸ ਨੂੰ 'ਕਾਮ' ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੱਥੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਵਿਆਹ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ \"ਸਰੀਰਕ ਆਨੰਦ ਵਾਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ\" ਆਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧ ਨੂੰ \"ਆਤਮਿਕ\" ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ। ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਵਿਆਹ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। 38 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਜਦੋਂ ਉਹ 4 ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾਧੀ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਜੈਨੀ ਪੈਗੰਬਰ ਰਾਇਚੰਦਭਾਈ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਲੇਖਕ ਲੀਓ ਟਾਲਸਟਾਏ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਬਾਅਦ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਸੈਲੀਬੇਸੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ। (ਜੈਨ ਧਰਮ ਇੱਕ ਪੁਰਾਤਨ ਭਾਰਤੀ ਧਰਮ ਹੈ, ਜੋ ਤਿਆਗ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਪਹੁੰਚਾਉਣ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ।) 5 ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਆਪਣੀ ਆਤਮਕਥਾ ਵਿਚ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਸਮੇਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਸੈਕਸ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੈਂਗਰ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਅੰਤ 'ਚ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਥੋੜੀ ਨਰਮੀ ਵਿਖਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਤਰਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇਕਰ, \"ਆਦਮੀ ਸਵੈ-ਇੱਛਤ ਸੈਕਸ ਹੀ ਕਰਵਾਉਣ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ\", ਅਤੇ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਨ ਕਰਨ ਦੀ ਥਾਂ ਜੋੜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਹਵਾਰੀ ਚੱਕਰ ਦੇ \"ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਮੇਂ\" ਦੌਰਾਨ ਸੈਕਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨਾਲ ਅਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੈਂਗਰ ਆਸ਼ਰਮ ਤੋਂ ਚਲੇ ਗਏ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗਾਂਧੀ ਦੇ \"ਜਿਨਸੀ ਵਿਵਹਾਰ ਅਤੇ ਇਸ ਸਬੰਧਿਤ ਡਰ\" ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਨਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਨਿਰਾਸ਼ ਸਨ। ਇਹ ਕੋਈ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਗਾਂਧੀ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਜਨਮ ਕੰਟਰੋਲ ਬਾਰੇ ਬੋਲੇ ਹੋਣ। 1934 ਵਿਚ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ \"ਸਵੈ-ਨਿਯੰਤਰਣ\" ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਸਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸਹੀ ਉਪਾਅ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, \"ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹੋ ਕਿ ਸਰੀਰ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਕੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪੱਛਮ ਵਾਂਗ ਹੀ ਗਰਭ-ਨਿਰੋਧਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਭਿਆਨਕ ਹੋਣਗੇ। ਆਦਮੀ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਸੈਕਸ ਲਈ ਹੀ ਜੀਉਣਗੇ। ਉਹ ਨਰਮ-ਸੋਚ ਵਾਲੇ, ਨਿਰਲੇਪ, ਅਸਲ ਵਿਚ ਮੂਰਖ, ਅਤੇ ਗੈਰ-ਨੈਤਿਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।\" ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ਗਈ ਜੀਵਨੀ \"ਗਾਂਧੀ: ਦਿ ਈਅਰਜ਼ ਦੈਟ ਚੇਂਜਡ ਦਿ ਵਰਲਡ\" ਦੇ ਲੇਖਕ ਗੁਹਾ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ, \"ਗਾਂਧੀ ਲਈ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੈਕਸ 'ਕਾਮ' ਹੈ, ਸੈਕਸ ਸਿਰਫ਼ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਨਮ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਤਰ���ਕਿਆਂ ਨੇ ਇਸ 'ਕਾਮ' ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇ ਪਤਨੀਆਂ ਆਪਣੇ ਪਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਪਤੀ ਆਪਣੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਰਗੇ ਜਨੂੰਨ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ।\" ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, ਜਦੋਂ ਹਿੰਦੂ-ਮੁਸਲਿਮ ਦੰਗਿਆਂ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਰਾਜ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਨਖਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਦਹਿਲਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਇਕ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਪੋਤੀ ਮਨੂ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੀ ਬਿਸਤਰ 'ਤੇ ਨਾਲ ਸੌਂਣ ਲਈ ਆਖਿਆ। ਗੁਹਾ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ, \"ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਗਾਂਧੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਯੌਨ ਇੱਛਾ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲੈ ਰਹੇ ਸਨ।\" ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਕਰੀਬੀਆਂ 'ਚ - ਜਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੁਸ਼ੀਲਾ ਬੇਨ (ਖੱਬੇ) ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡਾਕਟਰ ਸ਼ੀਲਾ ਨਈਅਰ (ਸੱਜੇ) ਔਰਤਾਂ ਸਨ ਜੀਵਨੀਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ, ਗਾਂਧੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ, \"ਧਾਰਮਿਕ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਵਾਧਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰੀ ਬਣਨ ਵਿਚ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।\" ਗਾਂਧੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇੰਟਰਫੇਥ ਹਾਰਮਨੀ ਲਈ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ, ਉਹ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸਮੇਂ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਚਿੰਤਾ ਵਿਚ ਆ ਗਏ ਸਨ। ਗੁਹਾ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, \"ਗਾਂਧੀ ਇਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੇ- ਦੁਆਲੇ ਹੋ ਰਹੀ ਹਿੰਸਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੰਦਰਲੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਉਪਜ ਰਹੀ ਸੀ।\" ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ \"ਪ੍ਰਯੋਗ\" ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ 'ਤੇ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਇਸ ਨਾਲ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਨਾਂ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦਿਆ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਛੱਡ ਦੇਣ ਦੀ ਵੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਇੱਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਬਹੁਤ \"ਅਜੀਬੋ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਦਲੀਲਾਂ ਨਾਲ ਨਾ ਸੁਲਝਣ ਵਾਲਾ\" ਮਸਲਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਵਜੋਂ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਗੁਹਾ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਅਜੀਬ ਪ੍ਰਯੋਗ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ \"ਆਦਮੀਆਂ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਬਾਰੇ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਸਫ਼ਾਈਆਂ\" ਤੋਂ ਵੀ ਪਾਰ ਦੇਖਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤਕਰੀਬਨ 40 ਸਾਲ ਗਾਂਧੀ ਸੈਲੀਬੇਸੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ 'ਤੋਂ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰਹੇ। \"ਹੁਣ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅਖੀਰਲੇ ਪੜਾਅ 'ਤੇ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸੰਯੁਕਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੁਫ਼ਨੇ ਨੂੰ ਖੁੱਸਦਾ ਹੋਇਆ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਹ ਸਮਾਜ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਨੂੰ, ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਆਗੂ, ਯਾਨਿ ਕਿ ਖ਼ੁਦ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਨ।\" ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਾਥੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਆਗੂ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ, \"ਇਕ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਸਵੈ ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਯੌਨ ਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਜੋ ਮੱਧਕਾਲੀ ਈਸਾਈ ਸਾਧੂਆਂ ਜਾਂ ਜੈ��� ਪੈਗੰਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਸੀ।\" ਗਾਂਧੀ ਉਦੋਂ 13 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਸਤੁਰਬਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਪੈਟਰਿਕ ਫ਼ਰੈਂਚ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਕੁਝ ਵੱਖਰੇ ਖ਼ਿਆਲ ਪੁਰਾਤਨ ਹਿੰਦੂ ਸੋਚ ਵਿਚੋਂ ਉਪਜੇ ਹਨ, ਪਰ \"ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਵਿਕਟੋਰੀਅਨ ਸਮੇਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧ ਬਿਤਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੈਕਸ ਵਿਵਹਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਹਤ, ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਸੰਪ੍ਰਦਾਇਕ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ।\" ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਰਵੱਈਆ ਬਹੁਤ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਤੇ ਤਰਕਸੰਗਤ ਹੈ। ਉਹ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੋਰ ਆਕਰਸ਼ਕ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਰੋਧੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਗੁਹਾ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ \"ਆਧੁਨਿਕ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸਟਾਇਲ ਅਤੇ ਕੱਪੜਿਆਂ\" ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। \"ਇਹ ਕਿੰਨਾ ਤਰਸਯੋਗ ਹੈ\", ਉਹ ਮਨੂ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, \"ਕਿ ਨਵੇਂ ਜ਼ਮਾਨੇ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨਵੇਂ ਫੈਸ਼ਨ ਨਾਲ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਹਿਮੀਅਤ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।\" ਉਹ ਮੁਸਲਿਮ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਪਰਦੇ ਦੀ ਵੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ, \"ਇਸ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਵਾ ਅਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨਾ ਮਿਲਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।\" ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਸਰੋਜਨੀ ਨਾਇਡੂ (ਸੱਜੇ) ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗਾਂਧੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰਖਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ-ਆਦਮੀਆਂ ਵਿਚ ਬਰਾਬਰੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ, ਸਰੋਜਨੀ ਨਾਇਡੂ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਪੱਛਮ ਦੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ 'ਚ ਮਹਿਲਾ ਆਗੂ ਘੱਟ ਹੀ ਦੇਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਲੂਣ ਇੰਦਰਾਅ ਅਤੇ ਲੂਣ ਟੈਕਸ ਖਿਲਾਫ਼ ਕੱਢੇ ਗਏ ਮਾਰਚ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਗੁਹਾ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ, \"ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਨਾਰੀਵਾਦ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: \"ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਦਫਤਰਾਂ ਅਤੇ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਖ਼ਿਆਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਉਹ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ-ਕਾਜ ਦਾ ਬੋਝ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚੁੱਕਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਿਆਰ ਅਨੁਸਾਰ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਮੰਨਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ, ਬਿਨ੍��ਾਂ ਸ਼ੱਕ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਸਨ।\" ਗੁਹਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ 1947 ਵਿਚ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਰਾਸਤ ਨੇ ਦੇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਮਹਿਲਾ ਗਵਰਨਰ ਅਤੇ ਇਕ ਮਹਿਲਾ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਦੇਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸਮੂਹ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਮਹਿਲਾ ਪ੍ਰਧਾਨਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਤੋਂ ਕਈ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਸਿਖ਼ਰ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਇਕ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ। ਗੁਹਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ 1940 ਅਤੇ 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਜਨਤਕ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ, ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਜੀਬੋ-ਗਰੀਬ \"ਸੱਚ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ\" ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਾਂਧੀ ਦੀਆਂ ਘੱਟ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪਰ ਅਹਿਮ ਉਪਲਬਧੀਆਂ ਵਿਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43850736", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43848198", "doc1": "صواريخ باليستة في عرض عسكري في كوريا الشمالية (صورة أرشيفية) المحلل السياسي، أنكيت باندا، يتساءل عن المكاسب التي يتطلع إليها الزعيم الكوري الشمالي من وراء هذه الخطوة. إذ لا شك أن إعلان كوريا الشمالية ذلك سيؤدي إلى عناوين ملفتة في نشرات الأخبار، تبشر بنهاية التجارب النووية وتجارب الصواريخ طويلة المدى، لكن النظر إلى تاريخ بيونغ يانغ والسياق المحيط ببرنامجها النووي والصاروخي يجعلنا ربما نقلل من سقف توقعاتنا. أولا، بالنظر إلى التجارب النووية فإن الإعلان، الذي صدر السبت، أوضح أن كيم جونغ - أون يعرض تجميد تلك التجارب طوعا، وإغلاق موقع للتجارب النووية، لأن بلاده أتقنت إنتاج الأسلحة النووية بالفعل. وبالرغم من صعوبة التحقق من ذلك، إلا أن هذا الادعاء لا يبدو مبالغا فيه، أو غير قابل للتصديق بالمرة. وبالأخذ في الاعتبار، أن الهند وباكستان أجرت كل منهما 6 تجارب نووية، بحلول عام 1998، واعتُبرتا ضمن النادي النووي دون إجراء مزيد من التجارب، فإن كوريا الشمالية، وبعد 8 سنوات إضافية من وصولها للمعرفة المتعلقة بتصميم الأسلحة النوية، يمكنها أن تشعر بارتياح مماثل، بشأن تجاربها النووية الست. \"أسلحة تكفي لتدمير مدينة\" مثلت التجربتان النوويتان الأخيرتان لكوريا الشمالية، في سبتمبر/ أيلول من عامي 2016 و2017 على التوالي، علامة فارقة. فوفقا لما أعلنت وكالة الأنباء الرسمية، تضمنت التجربة الخامسة في عام 2016 قنبلة نووية معيارية ومضغوطة، يمكن تركيبها على الأنواع المختلفة من الصواريخ، قصيرة ومتوسطة المدى، والصواريخ البالستية عابرة القارات. أبدى الزعيم كيم جونغ - أون اهتماما شخصيا قويا بالبرنامج الصاروخي والإنتاج المتوقع من هذه القنابل يعادل ضعفين أو ثلاثة أضعاف القوة التفجيرية، التي استخدمتها الولايات المتحدة ضد مدينة ناغازاكي اليابانية، في نهاية الحرب العالمية الثانية، لكنه يكفي تماما لأغراض كوريا الشمالية. والأكثر أهمية أن آخر التجارب النووية لكوريا الشمالية أظهرت أن لديها القدرة، على إنتاج حصيلة كبيرة وقوية من الأسلحة النووية. تكلفة محدودة فيما يتعلق بالصواريخ، أعلن كيم وقف تجارب الصواريخ البالسيتية العابرة للقارات. وهذا يمثل مفاجأة، إذ أن كوريا الشمالية أجرت فقط ثلاث تجارب صاروخية، لصواريخ قادرة على حمل رؤوس نووية، تصل إلى أراضي الولايات المتحدة المجاورة لها. ولم يتضمن أي من تلك التجارب إطلاق صاروخ، في مسار مشابه للمسار الذي قد يكون ضروريا لتنفيذ هجوم نووي، مما أبقى اختبار صاروخ بهذه الطريقة ضروريا، لكي تصبح بيونغ يانغ واثقة من قدراتها، على مهاجمة الأراضي الأمريكية. لكن كوريا الشمالية ربما يكون لديها خطط بديلة. على سبيل المثال، بينما أصبحت بيونغ يانغ متمكنة من أغلب المتطلبات الضرورية، على المستوى التقني، لتهديد الولايات المتحدة، إلا أن قوتها الصاروخية لا زالت محدودة، بعدد قليل من منصات إطلاق الصواريخ. ربما ستركز كوريا الشمالية، في الفترة المقبلة، على زيادة عدد منصات إطلاق الصواريخ البالستية العابرة للقارات وربما يكون لدى كوريا الشمالية حاليا 6 مركبات، لإطلاق الصواريخ البالستية العابرة للقارات، ومن ثم فهناك سبب قوي، يدفع للاعتقاد بأن كيم جونغ - أون سيسعى لزيادة عدد منصات إطلاق تلك الصواريخ. \"يسهل إنهاؤه\" في نهاية المطاف، فإن هذا التجميد محدود المدى، ومن السهل إنهاؤه. وطالما تمسكت كوريا الشمالية بأسلحتها الصاروخية، فيمكنها كسر هذا التجميد الطوعي للتجارب الصاروخية، بقليل من التحذير. وفي عام 1999، عرضت كوريا الشمالية وقفا طوعيا لتجاربها الصاروخية، لكنه انهار عام 2006، بعد سنوات قليلة من انهيار الاتفاق الإطاري، الذي جرى التوصل إليه مع الولايات المتحدة عام 1994. القمة هي \"المكافأة\" تأتي التنازلات من جانب كوريا الشمالية قبيل قمتين مرتقبتين، مع كوريا الجنوبية والولايات المتحدة. تأتي القمة المرتقبة بين كيم جونغ - أون وترامب، بعد أشهر من إهانات شخصية متبادلة بين الرجلين قد يتساءل شخص لماذا يقدم كيم هذه التنازلات مقدما، بدلا من أن يحتفظ بها في جعبته، إلى أن يلتقي بالرئيس الأمركي دونالد ترامب. الإجابة بسيطة: القمة مع ترامب تكفي في حد ذاتها لتكون هي المكافأة. بالنسبة للسيد كيم فهي شيئ لم يستطع تحقيقه أبوه أو جده. وفي نهاية الأمر، فإن ما ستخسره كوريا الشمالية من تفكيك موقع التجارب النووية، ووقف تجارب الصواريخ البالستية العابرة للقارات يمكن قبوله تماما، مقارنة بما سيكسبه كيم من جلوسه إلى جوار الرئيس ترامب. كما أن قراءة الإعلان، الذي بثته وكالة الأنباء الرسمية لكوريا الشمالية، لا تكشف إطلاقا عن أي إشارة، إلى نيتها \"نزع سلاحها النووي\"، الذي حرص مسؤولون في كوريا الجنوبية على نقله نيابة عن بيونغ يانغ. --- أنكيت باندا يعمل كبير محررين في مجلة \"ذا ديبلومات\"، المعنية بالشؤون السياسية لمنطقة آسيا والمحيط الهادئ.", "doc2": "ਮਾਹਿਰ ਅੰਕਿਤ ਪਾਂਡਾ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਆਗੂ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਕੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਸਬੰਧੀ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਪਰਮਾਣੂ ਟੈਸਟ 'ਤੇ ਰੋਕ ਅਤੇ ਪਿਊਂਗੇਰੀ ਪਰਮਾਣੂ ਟੈਸਟ ਸਾਈਟ ਬੰਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੇਸ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਤਿਆਰ ਕ��ਨ ਵਿੱਚ ਮਾਹਿਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਧਾ-ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਵੀ 1998 ਤੱਕ ਛੇ ਪਰਮਾਣੂ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਸਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਟੈਸਟ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਹਨ। 'ਸ਼ਹਿਰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਜਿੰਨੀ ਧਮਾਕਾਖੇਜ਼ ਸਮੱਗਰੀ' ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਸਤੰਬਰ 2016 ਅਤੇ 2017 ਵਿੱਚ 5ਵੇਂ ਅਤੇ 6ਵੇਂ ਪਰਮਾਣੂ ਟੈਸਟ ਦੌਰਾਨ ਅਹਿਮ ਮਾਅਰਕਾ ਮਾਰਿਆ ਸੀ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਸਤੰਬਰ 2016 ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰੀਖਣ ਦੌਰਾਨ ਅਜਿਹੀ ਪਰਮਾਣੂ ਯੰਤਰ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਆਕਾਰ ਦੀ ਛੋਟੀ, ਮੱਧਮ, ਦਰਮਿਆਨੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਮਹਾਂਦੀਪੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਉੱਪਰ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਹ ਹਥਿਆਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ਖਿਲਾਫ਼ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੇ ਹਥਿਆਰ ਨਾਲੋਂ 2-3 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਧਮਾਕਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਈ ਮਾਹਿਰ ਅਤੇ ਕੌਮੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਏਜੰਸੀਆਂ ਇੱਕਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਾਕਈ ਥਰਮੋਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬੰਬ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਾਹਿਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। 3 ਸਤੰਬਰ, 2017 ਨੂੰ ਭੁਚਾਲ ਸਬੰਧੀ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਕੋਲ ਅਜਿਹਾ ਪਰਮਾਣੂ ਯੰਤਰ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਵ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਬੀਜਿੰਗ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਕੇ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕੋਈ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਸੁਖਾਵਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਇਹ ਸੁਨੇਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਭਰਪੂਰ ਹਨ। ਸੀਮਤ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਲਾਂਚਰ ਕਿਮ ਦਾ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਅੰਤਰ-ਮਹਾਂਦੀਪੀ ਬੈਲੇਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੀਖਣ (ਆਈਸੀਬੀਐੱਮ) ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ, ਇਹ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਹੀ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਪ੍ਰੀਖਣ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਉੱਡ ਕੇ ਇੱਕ ਥਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰੇ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਯੋਜਨਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਧਮਕਾਉਣ ਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਿਲ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਪਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਸ ਕੋਲ ਸੀਮਿਤ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਲਾਂਚਰ ਹੀ ਹੋਣ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਸ਼ਾਇਦ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਕੋਲ ਅੰਤਰ-ਮਹਾਂਦੀਪੀ ਬੈਲੇਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਲਈ ਮਹਿਜ਼ 6 ਹੀ ਲਾਂਚਰ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਿਮ-ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ 2017 ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਮੌਕੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਪੂਰੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੈਲੇਸਿਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਲਾਂਚਰ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾਉਣਾ ਚਾਹੇਗਾ। ਅੰਤਰ-ਮਹਾਂਦੀਪੀ ਬੈਲੇਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੀਖਣ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਾਉਣ ਨਾਲ ਕੀਮਤ ਸੀਮਤ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਾਬੰਦੀ ਹਟਾਉਣਾ ਸੌਖਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰੀਖਣ ਸੁਰੰਗ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ ਪਰ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸਾਈਟ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਗਈ। ਜਿੰਨੀ ਦੇਰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਕੋਲ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਹਨ, ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੇਲੇ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਨਾਲ ਖੁਦ ਵੱਲੋਂ ਲਾਈ ਪਾਬੰਦੀ ਹਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। 1999 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੀਖਣ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਈ ਸੀ ਪਰ 2006 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ। ਕਿਮ ਕਿਉਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕੁਰਬਾਨੀ? ਸਵਾਲ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਮ ਇੰਨਾ ਕੁਝ ਕਿਉਂ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਵਾਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨਾ ਹੀ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਤੋਹਫ਼ਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਮਯਾਬੀ ਨਾ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ ਅਤੇ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪਿਤਾ ਹਾਸਿਲ ਕਰ ਸਕੇ। ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਮਹਾਂਦੀਪੀ ਬੈਲੇਸਿਟਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾ ਕੇ ਕਿਮ, ਜੋ ਗਵਾ ਰਹੇ ਹਨ ਉਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਜੇ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬੈਠਕ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55602886", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-55599528", "doc1": "الشرطة فتحت تحقيقا لمعرفة أسباب الحريق في قسم رعاية الأطفال ونجح العاملون في إنقاذ سبعة أطفال أخرين من الحريق قبل أن يصل رجال الإطفاء إلى مستشفى منطقة بهاندارا في ولاية ماهاراشترا الغربية. وتحدثت وسائل إعلام محلية عن صعوبة عملية الإنقاذ والتعامل مع الحريق بسرعة بسبب الانفجارات المستمرة داخل الجناح. ووصف رئيس الوزراء الهندي ناريندرا مودي، الحادث بأنه \"مأساة مؤلمة للقلب\". ولم تحدد السلطات بعد سبب الحريق، وفتحت تحقيقا عاجلا في الحادث. مواضيع قد تهمك نهاية وقال مسؤولو المستشفى إنهم فوجئوا باشتعال النيران في القسم الخاص بالأطفال حديثي الولادة في الساعة الثانية صباحا واستمرت النيران مشتعلة لفترة طويلة. حريق \"مروع\" بمصنع للحقائب المدرسية في الهند شرطي هندي يتجاوز القانون لإنقاذ عائلات من الموت حرقاً 100 قتيل على الأقل في حريق بمعبد في الهند وقالت إحدى الممرضات المناوبات إنها هرعت إلى إبلاغ سلطات المستشفى بعد أن شاهدت الدخان يتصاعد من وحدة رعاية الأطفال حديثي الولادة. وقال الدكتور برامود خانات في تصريحات صحفية إن \"حصيلة الوفيات في هذا الحادث المؤسف بلغت 10 مواليد بينما تم إنقاذ سبعة أخرين\". وقدم رئيس الوزراء مودي تعازيه إلى عائلات الضحايا في تغريدة على موقع تويتر. وقال وزير الشؤون الداخلية الهندي أميت شاه، إنه \"يتألم بشدة\" بسبب \"الخسارة التي لا يمكن تعويضها\". بينما أعرب وزير الدفاع راجناث سينغ، عن شعوره \"بحزن عميق\" لسقوط قتلى، مضيفا: \"تعازي القلبية للأسر المكلومة\".", "doc2": "ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਭੰਡਾਰਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਅੱਗ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅੱਗ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਦੋ ਵਜੇ ਸਿੱਕ ਨਿਊਬੌਰਨ ਕੇਅਰ ਯੂਨੀਟ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਸੀ। ਸੱਤ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਰੁੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭੰਡਾਰਾ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ 900 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਧੂੰਆਂ ਭਰਨ ਕਰਕੇ ਦਮ ਘ���ਟਣ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਹੈ। ਅੱਗ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਅਜੇ ਤੱਕ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਡਿਊਟੀ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਨਰਸ ਨੇ ਜਦੋਂ ਧੂਂਏ ਨੂੰ ਉਠਦਾ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਫੌਰਨ ਹਸਪਤਾਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਅਲਰਟ ਕੀਤਾ। ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਸਿਵਿਲ ਸਰਜਨ ਪ੍ਰਮੋਦ ਖਾਨਡਟੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਹਸਪਤਾਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ 7 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾ ਲਿਆ ਹੈ ਜਦਕਿ 10 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਮੰਦਭਾਗੀ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਹੈ।\" ਭੰਡਾਰਾ ਦੇ ਐੱਸਪੀ ਵਸੰਤ ਜਾਧਵ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਘਟਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਗ ਕਿਵੇਂ ਲ਼ੱਗੀ।\" ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਤੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ 'ਤੇ ਦੁਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਉੱਧਵ ਠਾਕਰੇ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਭੰਡਾਰਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀ ਇਸ ਮੰਦਭਾਗੀ ਘਟਨਾ 'ਤੇ ਦੁਖ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਉੱਧਵ ਠਾਕਰੇ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜੇਸ਼ ਟੋਪੇ ਨੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54638098", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54683807", "doc1": "كامالا هاريس المرشحة الديمقراطية لمنصب نائب الرئيس الأمريكي خلال السطور التالية نعرف كيف سلط ترشيح هاريس الضوء على القضايا التي واجهتها النساء في السياسة على مدى عقود، وكيف صارت الأمور تتغير، من خلال تحليل تقدمه ديبي والش مديرة مركز النساء الأمريكيات والسياسة في جامعة روتجرز. من هي كامالا هاريس التي اختارها بايدن نائبة له؟ فن السيطرة على الغضب على النساء في السياسة أن يقفن على الخيط الرفيع الفاصل بين الحزم والعدوانية. فقد أظهرت الأبحاث أن التحيزات غير الواعية القائمة على الجنس قد تجعل النساء يظهرن على أنهن متعاليات، في حين تتم الإشادة بنظرائهن من الرجال لكونهم واثقين من أنفسهم. وبالنسبة للنساء من الأقليات تتضافر هذه التحيزات القائمة على الجنس مع تحيزات عنصرية أيضا. مواضيع قد تهمك نهاية ففي الولايات المتحدة يمثل تعبير \"المرأة السوداء الغاضبة\" صورة نمطية قديمة وخبيثة. ويصور هذا التعبير الذي ظهر في القرن التاسع عشر النساء السود على أنهن يتسمن بعدم الأنوثة وغياب العقلانية والوقاحة. وكما تشرح والش \" النساء متهمات بأنهن يفتقرن إلى القوة والصلابة الكافيتين لتولي منصب الرئيس أو نائب الرئيس، لكن في الوقت نفسه، كيف يمكن إظهار القوة دون أن يُنظر إلى ذلك على أنه تعبير عن الغضب؟\". ترى والش أن هاريس قامت بمهمة جيدة في وقوفها على هذا الخيط الرفيع خلال مناظرتها مع منافسها الجمهوري، لكنها تضيف أنها بدت في بعض المناسبات وكأنها تحاول كبح غضبها، غير أن ردودها المهذبة على المقاطعة كانت \"رائعة\" وتتناسب مع أي امرأة تعرضت لمقاطعة حديثها. الانتخابات الأمريكية 2020:سيادة نائب الرئيس، أنا أتحدث هل تصلح للقيادة؟ يرى بعض المحللين أن النساء عليهن أن يثبتن أنفسهن خلال الحملة الانتخابية بطرق مختلفة عن الرجال، حتى لو لم يكن الجنس هو الشغل الشاغل بالنسبة للناخبين. ففي حين يفترض الناس في الرجال الكفاءة، يتعين على النساء أن يثبتن تمتعهن بها. أظهرت استطلاعات للرأي أجرتها مجلة إيكونوميست ومؤسسة يوغوف في أغسطس/ آب تقدم نائب الرئيس الحالي على هاريس بفارق طفيف. وقال ربع الأمريكيين الذين تم استطلاع آرائهم إنهم غير متأكدين من موقفهم من هاريس، فيما قال 14% نفس الشيء بخصوص منافسها مايك بنس. وبعد الاستطلاع شعر معظم الناخبين أن هاريس هي الفائزة، لكن حين سُئلوا عمن سيقوم بمهام الرئيس بصورة أفضل، جاءت بعض النتائج مختلفة. وخلصت استطلاعات يوغوف إلى أن غالبية الأمريكيين، نحو 56%، يشعرون أن بنس أقدر على أن يتولى الرئاسة إذا لم يتمكن ترامب من أداء مهامه، في حين شعر 50% بالشيء نفسه بالنسبة لهاريس. ووسط أفراد الكتلة التصويتية المستقلة، قال 53% إنهم واثقون في قدرات بنس، مقابل 44% قالوا الشيء ذاته عن هاريس. وفي حين أن بعض المشاركين في الاستطلاعات ربما يشعرون ببساطة أن نائب الرئيس الحالي مؤهل لأداء مهام الرئيس أكثر من عضوة بمجلس الشيوخ لولاية واحدة، فإن المدافعين عن مشاركة المرأة في السياسة لطالما جادلوا بأن المرأة مضطرة دوما لأن تثبت قدراتها أكثر مما يتوجب على نظرائها من الرجال. من يقرر الفائز في الانتخابات الأمريكية؟ أن تكون \"مومالا\" حين أعلنت قبولها الترشيح لمنصب نائب الرئيس، قالت هاريس إن لقب نائبة الرئيس سيكون أمراً رائعاً لكن لقب \"مومالا يعني أكثر\" بالنسبة لها (وهو الاسم الذي يناديها به أبناء زوجها). وفي تعريفها نفسها للأمريكيين، غالباً ما سلطت كامالا الضوء على حياتها الأسرية (فهي أم بديلة لطفلين) وقيمها. وتعد طريقة تنشئتها على يد أم وحيدة، بالإضافة إلى أسرتها المتنوعة نقطتين أساسيتين في الأسلوب الذي تقدم به هاريس نفسها كمرشحة. تقول والش، بالنسبة للرجال في مجال السياسة، \"كان لإظهار أسرهم قيمة مضافة على الدوام\". لكن النساء في السياسة لم يبدأن سوى مؤخراً في استخدام تجاربهن كمؤهلات. \"إنها معضلة بالنسبة للمرأة\"، هكذا تقول والش، لأنه إن لم يكن لديهن أطفال أو يتحدثتن عنهم، فقد يسأل البعض \"لماذا؟\" وفي حال تحدثن عنهم وكانوا صغاراً، عندئذٍ يبرز السؤال حول: من الذي سيعتني بالأطفال؟ على الجانب الآخر، حين يتحدث رجل عن أسرته، فإن ذلك يسهم في تصويره كـ \"رجل عائلة\"، لكن \"لا أحد سيطرح تساؤلات بشأن خياراته أو أولوياته\"، أو يتساءل عمن يعتني بالأطفال. إذا رجعنا إلى الوراء لننظر إلى ترشح سارة بالين لمنصب نائب الرئيس عام 2008 سنرى الجدل الذي يحدث حول العائلة. فقد تعرضت حاكمة ألاسكا آنذاك إلى التشكيك في خياراتها الأسرية من جانب وسائل الإعلام وبعض الديمقراطيين. إذ كان لبالين حينها خمسة أطفال بينهم رضيع يعاني من متلازمة داون. وتساءل منتقدوها حول ما إذا كانت بترشحها للمنصب تهمل أسرتها. سارة بالين المرشحة الجمهورية لمنصب نائب الرئيس عام 2008 إنها صورة نمطية، تتغير بلا شك، حتى وإن كانت النساء في عالم السياسة غير قادرات على الفرار من ربطهن بالأمومة. فمؤخراً، خلال جلسة ترشيح قاضية المحكمة العليا، أشاد الجمهوريون بوضع أيمي كوني باريت كأم لسبعة أطفال، على أساس أن خبرتها تؤهلها لأن تكون قاضية أفضل. وتشير والش إلى أن هاريس تقف في وضع فريد بصفتها أماً لأبناء زوجها الكبار. وبالتأكيد يريد الناخبون أن يروا المرشحين بشراً لهم حياتهم. \"لذا اعتقد أنها تفعل ما يبدو عادياً حقا\". كيف تحدث الرجال عنها وإليها؟ وحش، شريرة، راديكالية، غير محترمة، هكذا وصف ترامب هاريس منذ أصبحت الذراع اليمني لبايدن. أما منافسها بنس فلم يوجه لها الإهانات، لكننا فهمنا أشياء من أدائه في المناظرة. فحين يتعلق الأمر بالمقاطعات، هي بالتأكيد جزء من المناظرات. لكن الأمر الذي يبرز الفارق- في رأي والش- هو حقيقة قدرة بنس على استخدام هذه الآلية. تقول: \"كان يقاطعها وكأنه يتجاهلها بشكل مهذب. إذا صدر هذا عن امرأة، بمعنى أنها ظلت تتحدث دون انقطاع، لدارت مناقشات مطولة حول عدم قدرتها على التوقف عن الكلام\". كيف تتغير الأمور؟ تقول والش إنه منذ عام 2018، حين حدثت زيادة كبيرة في عدد النساء المترشحات لمناصب رسمية. وصارت المرشحات أكثر ارتياحا لفكرة أنهن يمكن أن يتصرفن على سجيتهن. وتضيف: \"لم يعدن يفكرن أكثر من اللازم في كيف سأتصرف، بل صرن يحاولن أن يكن على طبيعتهن أكثر. رأينا ذلك عام 2018، حين تطرق العديد من المرشحات لأمور كان يقال للنساء سابقا أن يبتعدن عنها\". ويشمل ذلك الحديث عن أن لديهم أطفالاً صغارا، أو أنهن اختبرن حياة المشردين، أو الإشارة إلى مشكلاتهن المادية. وكانت وزيرة الخارجية الأمريكية السابقة كوندوليزا رايس قد دعت النساء عام 2017 ألا يدعن \"العنصرية أوالتحيز الجنسي لدى شخص ما أن يكونا مشكلتهن الخاصة\". كوندوليزا رايس وزيرة الخارجية الأمريكية السابقة وقالت رايس أمام مؤتمر قمة القيادة الذي عقده شركة KPMG \" هذا ما يتعين علينا أن نقوله للنساء، حين تدخلين إلى غرفة، إذا حاول شخص إحباطك، لا تتأثري، عبري عن نفسك\". وأضافت: \"إذا تم حرمانك من شيء تعتقدين أنك أحق به، أمامك كل السبل للطعن في ذلك، وعليك أن تفعلي\". وتقول والش إنه بداية من جيرالدين فيرارو (أول سيدة تترشح لمنصب نائب الرئيس الأمريكي عام 1984) إلى سارة بالين وهيلاري كلينتون، قام ترشح النساء على قواعد الماضي. أما الآن وفي ذروة وجود امرأة سوداء من أصول هندية كمرشحة لمنصب نائب الرئيس، \"يعد هذا تحولاً هائلاً في العالم\"، كما تقول. وتضيف: \"حين ترى النساء امرأة مثل كامالا هاريس مرشحة لمنصب نائبة الرئيس، وربما تتولى المنصب بالفعل، فإن ذلك يغير حساباتهن لما يمكن أن يفعلنه في حياتهن\".", "doc2": "ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਵਰਗੀਆਂ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਮਰਦ ਆਗੂਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਬਿਤ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਸਮੁੱਚੇ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਤੋਂ ਇਹ ਸਵਾਲ ਵੀ ਉਠਦਾ ਹੈ ਕਿ, ਕੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਔਰਤ ਲਈ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਦੌੜ ਦੇ ਨੇਮ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੇ ਹਨ? ਰਟਗਰਜ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਅਮੈਰਿਕਨ ਵੁਮੈੱਨ ਐਂਡ ਪੌਲਟਿਕਸ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡੇਬੀ ਵਾਲਸ਼ ਆਪਣੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਦੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਦਰਪੇਸ਼ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲਾਤ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਗੁੱਸਾ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕਲਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਰਮ ਅਤੇ ਗਰਮ ਦਲੀ ਹੋਣ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਮਹੀਨ ਤੰਦ ਉੱਪਰ ਤੁਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਖੋਜ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬੇਧਿਆਨੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਲਿੰਗਕ ਪੱਖਪਾਤ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਰੁਤਬਾ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇਹ ਪੱਖਪਾਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਨਸਲੀ ਪੱਖਪਾਤ ਨਾਲ ਦੋਗੁਣੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 'ਗੁੱਸੇ ਵਾਲੀ ਸਿਆਹਫ਼ਾਮ ਔਰਤ' ਚਲਾਕੀ ਨਾਲ ਘੜੀ ਗਈ ਇੱਕ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਧਾਰਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਗ਼ੈਰ-ਗੋਰੇ ਮੂਲ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪੱਖਪਾਤ ਦੀ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਉੱਭਰੀ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਸਿਆਹਫਾਮ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ੈਰ-ਸੰਜੀਦਾ, ਤਰਕਹੀਣ ਅਤੇ ਬੇਬਾਕ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਵਾਲਸ਼ ਦੱਸਦੇ ਹਨ,''ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਾਂ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਲਈ ਢੁਕਵੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪਰ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਤੁਸੀਂ ਗੁੱਸੇ ਬਿਨਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋ?'' ਉਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਹਿਸ ਦੌਰਾਨ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਕੁਝ ਉਦਾਹਰਨ ਸਨ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸੰਕੋਚਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਸ ਦੀ ਨਿਮਰ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ 'ਸ਼ਾਨਦਾਰ' ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਔਰਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਤਜ਼ਰਬਾ ਹੋਵੇ। ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ: ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੀ ਇਹ ਔਰਤ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਹੋਵੇਗੀ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਕੀ ਉਹ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਢੁਕਵੀਂ ਹੈ? ਕੁਝ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਬੇਸ਼ੱਕ ਵੋਟਰਾਂ ਲਈ ਲਿੰਗ ਕੋਈ ਤਰਜੀਹ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਨਾ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਯੋਗਤਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਇਕਨੌਮਿਕ/ਯੂਗੋਵ ਪੋਲ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਹੈਰਿਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਲੀਡ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਅਨਿਸ਼ਚਤ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਬਾਰੇ ਕਿਵੇਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 14 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਸ਼੍ਰੀ ਪੇਂਸ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ। ਬਹਿਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਹੈਰਿਸ ਜਿੱਤ ਗਈ ਹੈ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਕੌਣ ਬਿਹਤਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੁਝ ਵੱਖਰੇ ਨਤੀਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ। ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਰਹੀ ਸਾਰਾਹ ਪੇਲਨ ’ਤੇ ਵੀ ਸਿਆਸਤ ਲਈ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਯੂਗੋਵ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਮਰੀਕਨਾਂ-56 ਫੀਸਦੀ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਟਰੰਪ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤਦੇ ਤਾਂ ਸ਼੍ਰੀ ਪੇਂਸ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ���ਭ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ 50 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਹੈਰਿਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੁਤੰਤਰ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 53 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਪੇਂਸ ਦੀਆਂ ਯੋਗਤਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆਂ, ਜਦੋਂ ਕਿ 44 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਹੈਰਿਸ ਲਈ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੀ ਕਿਹਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਉੱਤਰਦਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੀ ਸੈਨੇਟਰ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਿਖਰਲੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਯੋਗ ਹਨ। ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਦਲੀਲ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੁਰਸ਼ ਹਮਰੁਤਬਾ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਖੁਦ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। 'ਮੋਮਾਲਾ' ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਦੇ ਰਨਿੰਗ ਮੇਟ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੋਵੇਗਾ, ''ਪਰ 'ਮੋਮਾਲਾ' ਦਾ ਅਰਥ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।'' ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਖੁਦ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਜਾਣ ਪਛਾਣ ਕਰਾਈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਜੀਵਨ (ਉਹ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਤਰੇਈ ਮਾਂ ਹੈ) ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ। ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਜਦੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦਾ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੁਕਤਾ ਸੀ ਕਿ ਆਪਣੇ ਮਿਸ਼ਰਤ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਸਿੰਗਲ ਮਦਰ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਕਿਸ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਵਾਲਸ਼ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ''ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੇ ਹਨ।'' ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਵੀ ਆਪਦੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਨੂੰ ਯੋਗਤਾ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।” ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 'ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲ' ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਉਸ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜਾਂ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉੱਠ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 'ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ?' “ਫਿਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਉਹ ਜਵਾਨ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਸਵਾਲ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕੌਣ ਹੈ?'' ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਉਸ ਦੇ ਅਕਸ ਨੂੰ 'ਪਰਿਵਾਰਕ ਵਿਅਕਤੀ' ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ 'ਕੋਈ ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਪਸੰਦ ਅਤੇ ਤਰਜੀਹਾਂ' ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਨਹੀਂ ਉਠਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕੌਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਰਿਵਾਰ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਾਰਾਹ ਪੇਲਨ (Sarah Palin) ਦੀ 2008 ਦੀ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਦੇਖ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਲਾਸਕਾ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਗਵਰਨਰ ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਕੁਝ ਡੈਮੋਕਰੇਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਉਸ ਦੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪਾਲ��� ਪੋਸ਼ਣ ਵਾਰੇ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਪੇਲਨ ਦੇ ਪੰਜ ਬੱਚੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਾਊਨ ਸਿੰਡੋਰਮ ਵਾਲਾ ਬੱਚਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਆਲੋਚਕਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨੀ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਚੋਣ ਲੜਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਵੇਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨਿਭਾਉਣ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਚ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀਆਂ, ਪਰ ਇੱਕ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਸੋਚ ਹੈ ਜੋ ਹੁਣ ਬਦਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਐਮੀ ਕੋਨੀ ਬੈਰੇਟ ਦੀ ਸੱਤ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਰਿਪਬਲੀਕਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਤਜ਼ਰਬੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਨਿਆਂ ਦਿਵਾਏਗਾ। ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਵਾਲਸ਼ ਇਸ 'ਤੇ ਵੀ ਧਿਆਨ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਹੈਰਿਸ ਜਵਾਨ ਹੋ ਰਹੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਤਰੇਈ ਮਾਂ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਨਿਸ਼ਚਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਵੋਟਰ ਆਪਣੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ''ਇਸ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜੋ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਆਮ ਪਾਲਣ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।'' 2016 ‘ਚ ਹਿਲੇਰੀ ਕਲਿੰਟਨ ਤੋਂ 30 ਲੱਖ ਘੱਟ ਵੋਟਾਂ ਲੈਕੇ ਵੀ ਕਿਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਮਰਦਾਂ ਨੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਕਿਵੇਂ ਗੱਲ ਕੀਤੀ? “ਦੁਸ਼ਟ, ਕੱਟੜਵਾਦੀ, ਨਿਰਾਦਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ, ਚੁੜੇਲ”, ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦਾ ਸੱਜਾ ਹੱਥ ਬਣੀ ਹੈ, ਉਸ ਵੇਲੇ ਤੋਂ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਹੈਰਿਸ ਦਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਵਰਣਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਸ੍ਰੀ ਪੇਂਸ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਬਹਿਸ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਿੱਖਿਆ ਜ਼ਰੂਰ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਪਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਨਿਸ਼ਚਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਇਹ ਬਹਿਸ ਦਾ ਕੁਝ ਹਿੱਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਵਾਲਸ਼ ਲਈ ਇਹ ਤੱਥ ਹੈ ਕਿ ਸ੍ਰੀ ਪੇਂਸ ਅਜਿਹੀ ਤਕਨੀਕ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕੁਝ ਫ਼ਰਕ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, ''ਉਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਔਰਤ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਬਸ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਚਰਚਾ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਅਜੇ ਚੁੱਪ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ।'' ਹਾਲਾਤ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ? ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਵਾਲਸ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 2018 ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਜਦੋਂ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਔਰਤ ਉਮੀਦਵਾਰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਹਿਜ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, ''ਮੈਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹਾਂ'' ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਪਰ ਜੋ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਉਸ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ''ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ 2018 ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ।'' ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨਾ, ਬੇਘਰ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਖੁਦ ਦੀਆਂ ਵਿੱਤੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਕੋਂਡੋਲੀਜ਼ਾ ਰਾਈਸ ਅਨੁਸਾਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਨਮਾਨ ਲਈ ਖੁਦ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਕੋਂਡੋਲੀਜ਼ਾ ਰਾਈਸ ਨੇ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ 'ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਨਸਲਵਾਦ ਜਾਂ ਲਿੰਗਵਾਦ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਮੱਸਿਆ' ਨਾ ਬਣਨ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ''ਇਹੀ ਅਸੀਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿਣਾ ਹੈ : ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਤੁਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨੀਚਾ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਦਿਓ, ਬਸ ਆਪਣੇ ਲਈ ਬੋਲੋ।'' ਉਸ ਨੇ ਕੇਪੀਐੱਮਜੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, ''ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਤੋਂ ਵੰਚਿਤ ਹੋ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਲਈ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਾਧਨ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।'' ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਵਾਲਸ਼ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਗੇਰਾਲਡਿਨ ਫੇਰਾਰੋ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਾਰਾ ਪਾਲਿਨ ਅਤੇ ਹਿਲੇਰੀ ਕਲਿੰਟਨ ਤੱਕ ਹਰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਤੀਤ ਉੱਤੇ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਇੱਕ ਸ਼ਿਆਹਫਾਮ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤ ਨੂੰ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕਰਨ ਦੀ ਪਹਿਲ ਨਾਲ,''ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਤਬਦੀਲੀ ਹੈ।'' ਜਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਵਰਗੀ ਕਿਸੇ ਔਰਤ ਨੂੰ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਾਮਜ਼ਦ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵੀ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਣਨਾ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਸਮੋਗ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਬਾਰੇ ਲਾਹੌਰੀਆਂ ਤੋਂ ਹੀ ਜਾਣੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-48262698", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48267310", "doc1": "اختراق واتساب: المشتبه والمستهدف والوسيلة وقالت شركة فيسبوك، التي تمتلك واتسآب، إن الهجوم استهدف عددا معينا من الأشخاص. وحثت شركة فيسبوك مستخدمي تطبيق واتسآب في أنحاء العالم على تحديث التطبيق للحصول على آخر نسخة منه. وأكدت الشركة أنها اكتشفت قبل 10 أيام أن شركة إسرائيلية طورت برمجيات تجسس، ونقلت تلك البرمجيات إلى هواتف الأفراد عبر خاصية المكالمات في واتسآب. كيف تعمل برامج التجسس؟ ويتيح برنامج التجسس للمهاجمين إجراء اتصال بشخص ما باستخدام واتسآب، وتثبيت برمجيات خبيثة على هاتفه، حتى وإن لم يرد على المكالمة. وتسمح تلك البرمجيات بالتجسس على الشخص المستهدف، باستخدام سماعة هاتفه ومايكروفونه. ويقول خبراء إن هذا الهجوم يحمل ملامح مشابهة لبرامج التجسس التي تطورها وكالات الاستخبارات، وهناك مخاوف من أن يكون برنامج التجسس قد استخدم لاختراق هواتف نشطاء حقوق الإنسان. وتقول فيسبوك إن تقنية المراقبة استخدمت بالفعل في التجسس على مكالمات محامي حقوق الإنسان. وتقول شركة واتسآب إن لديها حوالي مليار و500 مليون مستخدم في أرجاء العالم، وإنها أصدرت بالفعل تحديثا للتطبيق الاثنين لعلاج المشكلة. وقالت فيسبوك إنها حذرت الشرطة في الولايات المتحدة من تلك الاخترقات. وقالت واتساب إنه لا يزال من المبكر معرفة عدد المستخدمين الذين تضرروا من الثغرة التي كانت موجودة في التطبيق. قصة الهجوم وكانت صحيفة فايننشال تايمز هي أول من نشر أخبار هذا الهجوم الإلكتروني الذي اكتشف في وقت سابق من الشهر الجاري. واستخدم منفذو الهجوم مكالمات صوتية عبر واتساب في التواصل مع الأجهزة المستهدفة. وحتى إن لم يرد المستخدم على تلك الاتصالات، تجد برمجيات المراقبة طريقها إلى جهاز المستخدم ثم تُحذف المكالمة من سجل مكالمات الهاتف أو جهاز الاتصال، بحسب الصحيفة. وقالت واتسآب لبي بي سي إن فريق الأمن الإلكتروني التابع لها كان أول من اكتشف الثغرة وأرسل بشأنها معلومات لجماعات في مجال حقوق الإنسان، وشركات متخصصة في الأمن الإلكتروني، ووزارة العدل الأمريكية في وقت سابق من مايو/ أيار الجاري. وقالت واتسآب في مذكرة مختصرة وزعتها على وسائل إعلام: \"يحمل الهجوم جميع السمات المميزة لمنتج تابع لإحدى الشركات التي تتعاون مع حكومات لإنتاج برمجيات تستخدم في السيطرة على نظام تشغيل الهواتف الذكية\". رجحت فاينانشال تايمز أن شركة إسرائيلية معروفة في قطاع البرمجيات هي التي وراء الهجوم الذي تعرض له تطبيق واتساب كما نشرت الشركة توصيات للمتخصصين في الأمن الإلكتروني، وصفت فيه الثغرة بأنها: \" ثغرة تعتمد على تجاوز سعة التخزين المؤقتة في بروتوكول الاتصال الصوتي عبر الإنترنت\". من الذي يقف وراء الهجوم؟ وقال تقرير فايننشال تايمز إن الهجوم طورته شركة الأمن الإلكتروني الإسرائيلية مجموعة \"إن إس أو\". وتُعرف هذه الشركة ببرنامجها الرئيسي، بيغاسوس، الذي يمكنه جمع بيانات خاصة من الهواتف الذكية، عن طريق الميكروفون وكاميرا الهاتف الذكي ورصد موقع المستخدم\". وقالت الشركة الإسرائيلية في بيان: \"إنها تمنح الأجهزة الحكومية رخصة استخدام تكنولوجيا \"إن إس أو\" لغرض واحد فقط هو محاربة الجريمة والإرهاب\". وأضاف البيان: \"لا تشغل الشركة النظام، وبعد إصدار الرخصة وعملية التدقيق التي تخضع لقواعد صارمة، تقرر أجهزة المخابرات وجهات إنفاذ القانون كيف تستخدم هذه التكنولوجيا لدعم جهودها للحفاظ على الأمن. كما نحقق في أي مزاعم تتضمن إساءة الاستخدام وتُتخذ إجراءات، إذا اقتضت الضرورة ذلك، قد تتضمن وقف تشغيل النظام\". وأشار البيان إلى أن \"إن إس أو\" لا تتدخل في تشغيل النظام أو الاطلاع على بيانات الأجهزة المستهدفة بالتكنولوجيا التي تطورها تحت أي ظرف، إذ تكون المخابرات وجهات تنفيذ القانون وحدها مسؤولة عن تشغيل النظام. كما لم ولن تستخدم \"إن إس أو\" التكنولوجيا الخاصة بها لصالحها لاستهداف أي شخص أو منظمة\". من كان من بين \"المستهدفين\" وقالت منظمة العفو الدولية، التي أكدت أنها استهدفت بوسائل إلكترونية طورتها \"إن إس أو\"، إن هذا الهجوم يعتبر من الهجمات التي طالما خشيت جماعات حقوق الإنسان حدوثه. وقالت دانا إنغلتون، نائبة مدير التكنولوجيا في المنظمة، إن هذه الهجمات \"قادرة على السيطرة على الهواتف الذكية دون اتخاذ أي إجراء\". وأضافت أن لديها أدلة كثيرة على أن هذه ا��وسائل تستخدم بمعرفة أنظمة حاكمة في مراقبة الناشطين والصحفيين البارزين. وتابعت: \"لابد من أن تكون هناك بعض المساءلة عن ذلك، فلا يمكن أن يبقى هذا النشاط سريا\". وتعقد محكمة في تل أبيب جلسة استماع تتناول مذكرة تقدمت بها منظمة العفو الدولية تطالب وزارة الدفاع الإسرائيلية بسحب تراخيص مجموعة \"إن إس أو\" التي تخول لها حق تصدير منتجاتها إلى الخارج.", "doc2": "ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਇੱਕ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਕੰਪਨੀ ਵਲੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਨੂੰ ਵੱਟਸਐਪ ਕਾਲ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਫੋਨ ਵਿੱਚ ਇੰਸਟਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਯੂਜ਼ਰ ਕਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਤਾਂ ਵੀ ਉਸਦੇ ਫੋਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਇੰਸਟਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਰਿਸਰਚਰਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਇਸ ਚੂਕ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਰਵੀਵਾਰ ਤੱਕ ਜੁਟੇ ਸਨ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਨਵੇਂ ਵਰਜ਼ਨ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰ ਲੈਣ। ਵੱਟਸਐਪ ਅਪਡੇਟ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ? ਐਂਡਰੌਏਡ ਯੂਜ਼ਰ ਗੂਗਲ ਪਲੇਅ ਸਟੋਰ 'ਤੇ ਜਾਕੇ ਮੈਨਿਊ 'ਤੇ ਜਾਓ। ਫਿਰ ਮਾਏ ਐਪਸ ਤੇ ਗੇਮਸ 'ਤੇ ਜਾਓ, ਜੇ ਵੱਟਸਐਪ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਅਪਡੇਟ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਐਪਸ ਦੀ ਲਿਸਟ ਵਿੱਚ ਆਏਗਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਓਪਨ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ਜੇ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਬਟਨ ਅਪਡੇਟ ਕਹੇਗਾ। ਲੇਟੇਸਟ ਵਰਜ਼ਨ ਅਪਡੇਟ ਕਰੋ, ਜੋ 2.19.134 ਹੈ। iOS ਯੂਜ਼ਰ ਐਪ ਸਟੋਰ ਤੇ ਜਾਓ, ਅਪਡੇਟਸ ਤੇ ਜਾਓ, ਜੇ ਅਪਡੇਟ ਹੋ ਰੱਖਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਉਪਨ ਦਾ ਬਟਨ ਵਿਖਾਏਗਾ, ਜੇ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਅਪਡੇਟ ਕਰੋ। ਨਵਾਂ ਵਰਜ਼ਨ 2.19.51 ਹੈ। ਵੱਟਸਐਪ ਖੁਦ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਐਪ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਸੇਜ ਐਂਡ ਟੂ ਐਂਡ ਐਨਕ੍ਰਿਪਟਿਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਸੁਨੇਹਾ ਭੇਜਣ ਵਾਲੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਿਰਫ ਉਹੀ ਮੈਸੇਜ ਦੇਖ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਰਾਹੀਂ ਹੈਕਰ ਟਾਰਗੇਟ ਦੇ ਫੋਨ 'ਤੇ ਮੈਸੇਜ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਿੰਨੇ ਲੋਕ ਬਣੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ? ਫਿਲਹਾਲ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਲਗ ਸਕਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿੰਨੇ ਯੂਜ਼ਰ ਇਸ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲੇ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬੇਹੱਦ ਚੁਨਿੰਦਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਢੇਡ ਸੌ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਵੱਟਸਐਪ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਕੰਪਨੀ 'ਐਨਐਸਓ ਗਰੁੱਪ' ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ 'ਸਾਈਬਰ ਆਰਮਜ਼ ਡੀਲਰ' ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2012/09/120926_irannejad", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45648749", "doc1": "نجاد : الرأسمالية سبب الاحتقان بين الد��ل شن الرئيس الإيراني محمود أحمدي نجاد هجوماً على النظام العالمي في كلمته التي ألقاها اليوم الأربعاء أمام الجمعية العامة للأمم المتحدة. شاهدmp4 .لاستخدام هذا الملف لابد من تشغيل برنامج النصوص \"جافا\"، وأحدث الإصدارات من برنامج \"فلاش بلاير\" أحدث إصدارات برنامج \"فلاش بلاير\" متاحة هنا اعرض الملف في مشغل آخر وتجنب الرئيس الإيراني تعليقاته المثيرة للجدل عن إسرائيل في آخر ظهور له في قمة الجمعية العامة للأمم المتحدة قبل تنحيه عن منصبه العام المقبل، بحسب وكالة فرانس برس. ونقلت وكالة رويترز عن نجاد قوله إن إيران تتعرض لتهديد بشن عمل عسكري من \"صهاينة غير متحضرين\"، في إشارة إلى إسرائيل. واعتبر نجاد أن هذه التهديدات تهدف إلى إجبار الدول على الخنوع. وأضاف \"التهديد المستمر من الصهانية غير المتحضرين باللجوء إلى عمل عسكري ضد أمتنا العظيمة هو مثال واضح على هذا الواقع المرير\". العقوبات وشدد الغرب عقوباته على إيران بشكل كبير هذا العام بسبب برنامجها النووي، حيث حظر الاتحاد الاوروبي استيراد النفط الخام من طهران واستهدفت عقوبات أمريكية البنوك التي تتعامل مع البنك المركزي الإيراني. لكن هذه العقوبات لم تسفر عن تقدم ملموس باتجاه التوصل إلى حل دبلوماسي. الرئيس الإيراني محمود أحمدي نجاد يقول إن بلاده تتعرض لتهديد بشن عمل عسكري ضدها من جانب إسرائيل ويقول دبلوماسيون بالأمم المتحدة إن فرص فرض عقوبات جديدة من مجلس الأمن الدولي على إيران ضعيفة في الوقت الحالي في ظل معارضة روسيا والصين للفكرة. وسيجتمع مسؤولون كبار من وزارات الخارجية بالأعضاء الدائمين الخمس بمجلس الأمن بالإضافة إلى ألمانيا يوم الخميس في نيويورك لمناقشة الوضع في إيران. وذكر دبلوماسيون اوروبيون الثلاثاء ان دول الاتحاد الاوروبي تدرس اقتراحا بريطانيا بفرض عقوبات على ايران يدعو بشكل خاص الى فرض حظر على الشحن وتجميد \"كامل\" التعاملات المالية مع البنك المركزي الايراني. ودعت كل من بريطانيا وفرنسا والمانيا دول الاتحاد الاوروبي الاسبوع الماضي الى زيادة الضغوط على ايران بسبب برنامجها النووي والاتفاق على فرض عقوبات جديدة تتم المصادقة عليها في المحادثات التي سيجريها وزراء خارجية الاتحاد الاوروبي في لوكسمبرغ في 15 أكتوبر/تشرين الاول. اقرأ أيضا موضوعات ذات صلة", "doc2": "ਈਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਸਨ ਰੂਹਾਨੀ ਟਰੰਪ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ 'ਚ ਟਰੰਪ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਭਰੇ ਵਰਤਾਰੇ ਦੀ ਨਿਖੇਧੀ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਵੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਨਾਲ ਹੀ ਆਖਿਆ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਪਰਲੇ ਪਾਸਿਓਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜੌਨ ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਨਿਊ ਯਾਰਕ 'ਚ ਹੀ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਣ 'ਚ ਈਰਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ \"ਮੌਲਵੀਆਂ\" ਦਾ \"ਕਾਤਲ ਰਾਜ\" ਆਖਿਆ। ਬੋਲਟਨ ਨੇ ਧਮਕੀ ਵਜੋਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਅਮਰੀਕਾ, ਉਸਦੇ ਲੋਕਾਂ ਜਾਂ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਵੇਗਾ ਤਾਂ \"ਉਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨਰਕ ਹੋਵੇਗੀ\"। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਟਰੰਪ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦੌਰਾਨ... ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ 'ਚ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਹੁਣ ਤਕ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਦੱਸਿਆ। ਇਹ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਮੀਟਿੰਗ ਹਾਲ 'ਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਕੁਝ ਲੋਕ ਹੱਸੇ ਤੇ ਫਿਰ ਠਹਾਕੇ ਹੀ ਵੱਜਣ ਲੱਗੇ। ਟਰੰਪ ਵੀ ਮੁਸਕੁਰਾਏ ਤੇ ਆਖਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਸੀ।\", ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਸਾ ਹੋਰ ਉੱਚਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਟਰੰਪ ਮੁਤਾਬਕ ਅਮਰੀਕਾ ਹੁਣ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਕਤਵਰ, ਅਮੀਰ ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। ਭਾਰਤ, ਸਊਦੀ ਅਰਬ, ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕਿਮ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਟਰੰਪ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ 35 ਮਿੰਟਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ 'ਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ \"ਇੱਕ ਅਰਬ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਆਜ਼ਾਦ ਸਮਾਜ\" ਆਖਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ਰੀਬੀ 'ਚੋਂ ਕੱਢ ਕੇ \"ਮੱਧ ਵਰਗ\" ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਹੈ। ਸਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ \"ਦਲੇਰ, ਨਵੇਂ\" ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ, ਨਾਲ ਹੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਇੱਕ \"ਸੰਪੰਨ ਲੋਕਤੰਤਰ\" ਆਖਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਉਨ ਨਾਲ ਜੂਨ 'ਚ ਹੋਈ ਵਾਰਤਾ ਨੂੰ ਸਫਲ ਦੱਸਦਿਆਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀਆਂ ਮਿਸਾਇਲਾਂ ਤੇ ਰਾਕੇਟਾਂ ਦਾ ਇੱਧਰ-ਉੱਧਰ ਉੱਡਣਾ ਬੰਦ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ \"ਚੇਅਰਮੈਨ ਕਿਮ\" ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਹੋਰ ਕੀ ਬੋਲੇ ਟਰੰਪ? ਕਿੱਥੋਂ ਮਿਲਿਆ ਜਵਾਬ? ਈਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਹੀ, ਸਗੋਂ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੂਅਲ ਮੈਕਰੋਨ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਦਲੀਲਾਂ ਨੂੰ ਭੰਨਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੂਅਲ ਮੈਕਰੋਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਆਪਣੀ ਸਰਬਸੱਤਾ ਦੀ ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਵਰਤਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਪਣੀ ਸਰਬਸੱਤਾ ਦੀ ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਵਰਤਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਰਬਸੱਤਾ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਜੋਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਮੂਲ ਮੁੱਲਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੈਕਰੋਨ ਨੇ ਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ \"ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਕਤਵਰ ਦੇ ਬਣਾਏ ਕਾਨੂੰਨ\" ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ ਸਗੋਂ ਇੱਕ \"ਤੀਜੇ ਰਾਹ\" ਦੇ ਹਮਾਇਤੀ ਹਨ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਨਵਾਂ \"ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸੰਤੁਲਨ\" ਕਾਇਮ ਹੋ ਸਕੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਹੁਪੱਖਤਾਵਾਦ ਨੂੰ ਅਪਣਾਏ ਬਗੈਰ ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਅਗਾਂਹ ਨਹੀਂ ਵਧਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-52739264", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52781541", "doc1": "ادت تصريحات ترامب عن الدواء الى اختفائه من الاسواق وكرر ترامب مراراً أن الأدوية التي تم تطويرها بغرض علاج مرض الملاريا ( الكلوروكوين ومشتقاته) تعالج مرض كوفيد-19 الذي يسببه فيروس كورونا المستجد رغم من أن العلماء يقولون إنه لا يوجد دليل قطعي على ذلك. وتجري حاليا دراسات لمعرفة مدى فعالية الكلوروكين ومشتقاته التي تستخدم لعلاج الملاريا. وتقول منظمة الصحة العالمية إنها تشعر بالقلق من الانباء التي تتحدث عن لجوء بعض الاشخاص الى هذه الأدوية وما يسبب ذلك من أضرار بالغة له��. وقد كرر هذه المخاوف كبير مسؤولي الصحة الأمريكي السابق. ويقول الدكتور ريك برايت الذي عزله الرئيس الأمريكي دونالد ترامب من منصبه في أبريل / نيسان من قيادة جهود تطوير اللقاحات الحكومية ضد فيروس كورونا، إن تركيز ترامب على هذه الأدوية \"شتت جهود عشرات العلماء الأمريكيين على مستوى البلاد\". وأدت التغظية الاعلامية المكثفة لهذا الموضوع إلى إرتفاع الطلب على هذه الأدوية كعلاج محتمل لكورونا على المستوى العالمي. مواضيع قد تهمك نهاية هيدروكسي كلوروكوين فعاليته ضعيفة حتى في معالجة الملاريا ماذا نعرف عن هذه الأدوية؟ أشار الرئيس ترامب مراراً إلى الإمكانات التي يمتلكها عقار هيدروكسي كلوروكين في مؤتمراته الصحفية في البيت الأبيض. وقال خلال أحد هذه المؤتمرات: \"ما الذي يمكن أن تخسره؟ تناوله\" قاصداً الدواء. ولم يتأخر الرئيس البرازيلي جاير بولسونارو في تكرار إدعاءات ترامب حيث قال مقطع فيديو أن \"هيدروكسي كلوروكوين يعمل في جميع المناطق\" وسارعت فيسبوك الى حذف المقطع بسبب خرق المقطع لقواعد فيسبوك المتعلقة بنشر الأخبار الزائفة. ريك برايت عارض تصريحات ترامب عن فعالية هيدروكسي كلوروكوين في علاج كوفيد-19 فأقاله ترامب من منصبه بعد حديث ترامب عن هذا الدواء في أواخر مارس/ آذار الماضي شهدت الولايات المتحدة زيادة حادة في الوصفات الطبية لكل من الكلوروكين والهيدروكلوروكين. وقد تراجع الطلب عليها لاحقاً. تستخدم الأقراص التي تحتوي على مركب الكلوروكين منذ فترة طويلة في علاج الملاريا للحد من الحمى والالتهابات وتسود أمال أنها يمكن أن توقف تكاثرا الفيروس الذي يسبب مرض كوفيد-19 لم تعط التجارب الجارية على هذا الدواء حتى الآن ما يكفي من أدلة على فعاليته في علاج مرضى فيروس كورونا اضافة الى المخاطر التي تحملها آثاره الجانبية ومن بينها تضرر الكلى والكبد. يقول كومي كبينيغي من جامعة أوكسفورد والذي أعد بحثا ضد اختبار هذه الأدوية على مرضى كوفيد-19: \"نحن بحاجة إلى تجارب سريرية عشوائية على نطاق أكبر وعالية الجودة من أجل تقييم فعاليتها بشكل أفضل\". وتجري حالياً أكثر من 20 تجربة في هذا المجال في انحاء مختلفة من العالم من بينها الولايات المتحدة والمملكة المتحدة وإسبانيا والصين. في الولايات المتحدة تجري تجارب مختلفة على استعمال مزيج من الأدوية بما في ذلك الكلوروكين وهيدروكسي كلوروكوين ومضاد حيوي يسمى أزيثروميسين في علاج مرضى كوفيد-19. العلماء الامريكيون يجرون تجارب محدودة على فعالية هيدروكسي كلوروكوين في علاج كوفيد-19 وفي حالات الطوارئ ما هي الدول التي سمحت بها؟ في أواخر مارس / آذار منحت إدارة الغذاء والدواء الأمريكية (FDA) تصريحاً لاستخدام هذه العقاقير في \"حالات الطوارئ في علاج عدد محدود من مرضى كوفيد-19 في المستشفيات\". وهذا لا يعني أن إدارة الغذاء والدواء الأمريكية ترى أن هذه الأدوية فعالة في معالجة المرض. لكنه يعطي المسشتفيات الأذن في ظروف معينة في طلب واستخدام هذه الأدوية من المخزونات الحكومية لاستخدامها في علاج مرضى كوفيد-19. وما لبثت أن أصدرت إدارة الغذاء والدواء الأمريكية في 24 أبريل/ نيسان تحذيراً من مخاطر استخدام المواد بسبب التقارير التي تتحدث عن مشاكل في انتظام نبضات القلب لدى المرضى. وقالت الحكومة الأمريكية إن 30 مليون جرعة من دواء هيدروكسي كلوروكين تبرعت بها شركة أدوية مقرها ألمانيا للولايات المتحدة الأمريكية. كما تستع��ل دول أخرى الأدوية المضادة للملاريا في علاج مرضى فيروس كورونا بدرجات متفاوتة. وسمحت فرنسا للأطباء بوصف هذه الأدوية لمرضى كوفيد-19 لكن هيئة الرقابة على الدوية في البلاد حذرت من آثارها الجانبية. من بين الاثار الجانبية لهيدروكسي كلوروكوين تضرر الجهاز البولي والكبد بيل غيتس: قد نحتاج لتقديم تنازلات للتعجيل بإنتاج لقاح لفيروس كورونا وأوصت وزارة الصحة الهندية باستخدام هيدروكسي كلوروكين كعلاج وقائي للعاملين في مجال الرعاية الصحية وكذلك للأسر التي تتعامل مع حالات مؤكدة لمرض كوفيد-19 وبموجب وصفة طبية من الطبيب. ورغم ذلك حذرت هيئة الأبحاث الحكومية الهندية من الاستخدام الواسع للعقار وقالت إنه \"تجريبي\" وفقط في حالات الطوارئ. سمحت العديد من دول الشرق الأوسط باستخدام هذا العقار أو تجربته. ومن بينها مملكة البحرين (التي تقول أنها كانت من أوائل الدول التي استخدمته لعلاج مرضى الفيروس) والمغرب والجزائر وتونس. هل هناك ما يكفي منها؟ مع تزايد الاهتمام بهذه الأدوية كعلاج محتمل لمرضى كوفيد-19 شهدت العديد من البلدان ارتفاعاً في الطلب عليها وتراجع مخزونها في تلك الدول. وعقار الكلوروكوين ومشتقاته متوفر على نطاق واسع في الصيدليات منذ أمد طويل وخاصة في البلدان النامية لعلاج مرض الملاريا على الرغم من انخفاض فعاليتها ضده حيث أصبح المرض مقاوماً بشكل متزايد للدواء. تعرف على \"القبائل الأصلية\" التي حذرت من تفشي الأوبئة وحظر الأردن بيع هيدروكسي كلوروكوين في الصيدليات لتفادي تخزينه في المنازل. كما قررت وزارة الصحة الكويتية سحب جميع الأدوية التي تحتوي على العقار من الصيدليات الخاصة وحصرها في المستشفيات والمراكز الصحية. كما حظرت كينيا بيع الكلوروكين دون وصفة طبية. الهند منتج رئيسي لهذه الأدوية وفي مرحلة ما فرضت حظرا على تصديرها. لكنها رفعت الحظر بعد أن وجه الرئيس ترامب نداء شخصياً لرئيس الوزراء الهندي ناريندرا مودي. بيل غيتس: قد نحتاج لتقديم تنازلات للتعجيل بإنتاج لقاح لفيروس كورونا الاستخدام غير المنظم غير آمن لا تزال الأسر في نيجريا تستخدم بانتظام أقراصاً تحتوي على الكلوروكين لعلاج الملاريا على الرغم من أنه تم حظر استعمال هذا الدواء منذ عام 2005 كخيار اول في معالجة المرض بسبب قلة فعاليته. أثارت أنباء عن دراسة جرت في فبراير/ شباط الماضي في الصين حول استخدام الكلوروكوين لمعالجة مرضى فيروس كورونا الكثير من الاهتمام في نيجيريا وبدأ الناس في تخزين الدواء. وبعد إشارة ترامب إليه كعلاج ضد مرضى الفيروس زاد الاقبال عليه واختفى الدواء من المتاجر والصيدليات بسرعة كبيرة. لكن الهيئة الحكومية المسؤولة عن مكافحة الأمراض في نيجريا طالبت الناس بالتوقف عن تناول الدواء لأن \"منظمة الصحة العالمية لم تصرح باستخدام الكلوروكين في معالجة مرضى كوفيد-19\". بينما أوصى حاكم ولاية باوشي النيجيرية بالا محمد الناس باستخدام الكلوروكين وزيثروماكس بعد أن تناولهما هو بنفسه. وقال مسؤولون في ولاية لاغوس إن هناك عددا من الأشخاص الذين تعرضوا للتسمم بسبب تناول جرعات زائدة من الكلوروكين.", "doc2": "ਸਾਇੰਸ ਜਰਰਲ ’ਲੈਂਸੇਟ’ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲਾਗ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਦਵਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਮੌਤ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਲੇਰੀਆ ਦੀ ਇਸ ਦਵਾਈ ਨਾਲ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਵਾਈ ਦੀ ਦਰਾਮਦਗੀ ’ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀ ਹਟਾਏ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਪੂਰਤੀ ਕਰੇ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਢਿੱਲ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸੇ ਹਫ਼ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਦਵਾਈ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ ਜਦ ਕਿ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਚਿਤਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਮੈਡੀਕਲ ਸਟੱਡੀ ਦੀ ਖਿਲਾਫ਼ਤ ਕਰਦਿਆਂ ਉਸ ਦਵਾਈ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਕਲੀਨੀਕਲ ਟ੍ਰਾਇਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਲੈਣਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਰੋਗੀਆਂ ਲਈ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਰੋਗੀਆਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ ਅਤੇ ਲੁਪਸ ਜਾਂ ਗਠੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੋਰੋਨਾ ਲਾਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੋਈ ਕਲੀਨੀਕਲ ਟ੍ਰਾਇਲ ਇਸ ਦਵਾਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦਿ ਲੈਂਸੇਟ ਦੀ ਸਟੱਡੀ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ 96,000 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਿਆਰ ਨਕਸ਼ਾ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ 'ਚ ਪੌਜ਼ੀਟਿਵ ਕੇਸ ਇੰਟਰੈਕਟਿਵ ਪੂਰਾ ਦੇਖਣ ਲਈ ਬਰਾਊਜ਼ਰ ਅਪਡੇਟ ਕਰੋ Source: Johns Hopkins University, national public health agencies ਅੰਕੜੇ-ਆਖ਼ਰੀ ਅਪਡੇਟ 4 ਦਸੰਬਰ 2020, 2:57 ਬਾ.ਦੁ. IST ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 15,000 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ-ਜੁਲਦੀ ਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਜਾਂ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਐਂਟੀਬਾਓਟਿਕ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕੇਵਲ ਇਕੱਲੀ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੂਜੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੌਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋਈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਰ 18 ਫੀਸਦ ਰਹੀ, ਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਰ 16.4 ਫੀਸਦ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦਵਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਰ 9 ਫੀਸਦ ਰਹੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਜਾਂ ਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਐਂਟੀਬਾਓਟਿਕ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਰ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ। ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਕਲੀਨੀਕਲ ਟ੍ਰਾਇਲ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਲੈਣਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਉਹ ਨੈਗੇਟਿਵ ਆਏ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਲਾਹਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਕੋਵਿਡ-19 ਲਈ ਅਸਰਦਾਰ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਯੂਰਪ, ਏਸ਼ੀਆ, ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 40 ਹਜ਼ਾਰ ��ੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿਹਤਕਰਮੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਲੈਂਸੇਟ ਦੀ ਸਟੱਡੀ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਣ ’ਤੇ ’ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ’ ਦੇ ਕੋ-ਆਰਡੀਨੇਟਰ ਡਾਕਟਰ ਡੇਬੋਰਾਹ ਬਕਰਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਜਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਬਚਾਅ ਲਈ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀ ’ਯੂਐੱਸ ਫੂਡ ਐਂਡ ਡਰੱਗ ਐਡਮਿਨਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ’ ਦਾ ਰੁਖ਼ ’ਬਹੁਤ ਸਪੱਸ਼ਟ’ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸੰਗਠਨ ’ਪੈਨ ਅਮਰੀਕਾ ਹੈਲਥ ਆਰਗਨਾਈਜੇਸ਼ਨ’ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਡਾਕਟਰ ਮਾਕੋਰਸ ਐਸਿਪਨਾਲ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਹੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਲੀਨੀਕਲ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਨਾਮ ’ਤੇ ਹਾਈਡਰੋਕਸੀਕਲੋਰੋਕਵਿਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-54472855", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54479119", "doc1": "لم يتم حذف هذه الصورة للبصل أرادت شركة \"ذا سيد كومباني\" في نيوفاوندلاند في كندا، نشر إعلان على فيسبوك، لبذور نوع من البصل الخاص بها والمسمّى بصل \"والا والا\". ولكن لدهشتهم، تمّ رفض الإعلان لكونه يحمل دلالات \"جنسية واضحة\". وفي بيان يوم الأربعاء، اعتذرت شركة التواصل الاجتماعي عن الخطأ الذي ارتكبته تقنيتها الآلية. وأظهر الإعلان الذي ألغاه موقع فيسبوك، بصل \"والا والا\"، المعروف بحجمه ونكهته الحلوة، مكدساً في سلة، مع بعض شرائح البصل الى جانب السلة. وقال مدير متجر البذور، جاكسون ماكلين، إن الأمر استغرق منه بعض الوقت ليدرك ما هي المشكلة مع النشر. ثمّ اكتشف أنّ \"شيئاً ما بالأشكال المستديرة\" للبصل يمكن أن يوحي بأنّ الصور هذه هي للأثداء أو الأرداف. وكان يعلم أن عملاءه سيجدون رفض الإعلان أمراً مضحكاً، فنشر الصورة التي تضمنت رسالة التحذير التلقائية من فيسبوك على صفحة الشركة. وقال ماكلين إنّ بعض العملاء نشروا صوراً لجزر وقرع يحتمل أن يكون فيها إيحاء جنسي رداً على فيسبوك. وتواصل ماكلين مع فيسبوك بشأن الإعلان. وقالت ميغ سينكلير، رئيسة العلاقات العامة في فيسبوك كندا، لبي بي سي: \"نحن نستخدم التكنولوجيا الآلية لإبعاد التعري عن تطبيقاتنا، لكنّ (هذه التكنولوجيا) في بعض الأحيان، لا تعرف بصلة والا والا من (شيء آخر)، كما تعلمون\". وأضافت: \"أعدنا الإعلان ونأسف على أي مشاكل يمكن أن نكون تسببنا بها للشركة\". وقال ماكلين إن الشركة بصدد رقمنة مخزونها بالكامل لجعل التسوق عبر الإنترنت أكثر سهولة وسط جائحة فيروس كورونا، وشمل ذلك تعزيز بعض الإعلانات على فيسبوك، مثل إعلان بصل \"والا والا\". وأضاف أنّ بصل \"والا والا\" هو \"أحد أصناف البصل القديمة\"، وقد أعيد مؤخراً إلى المخزون بناءً على طلب العملاء. ويتم بيعه الآن بسرعة نظراً للسمعة \"السيئة\" التي اكتسبها مؤخراً. وقال ماكلين: \"لقد بعنا في الأيام الثلاثة الماضية أكثر من السنوات الخمس الماضية\"، مضيفاً أن بصل \"والا والا\" أصبح الآن مدرجاً تحت قائمة \"البصل المثير\" على موقع الشركة.", "doc2": "ਕੈਨੇਡਾ ਦ��� ਇੱਕ ਸਟੋਰ ਦੀ ਪਿਆਜਾਂ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰੀ ਨੂੰ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਸੈਕਸੀ ਕਹਿ ਕੇ ਛਾਪਣੇ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਯਾਨਿ ਕਿ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਤਾਂ ਉਹ ਪਿਆਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਸਧਾਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਉਹ ਜਿਸ ਨੂੰ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਸੈਕਸੀ' ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਨਿਊਫਾਊਂਡਲੈਂਡ ਦੇ ਸੈਂਟ ਜੋਨਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ 'ਈਡਬਲਿਊ ਗੇਜ਼' ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਫੇਸਬੁੱਕ ਉੱਤੇ 'ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਬੀਜ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ' ਦਾ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਛਾਪਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ 'ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੈਕਸੀ' (ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਨਗਨਤਾ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ) ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੀ ਜਾਨ ਵਾਲੀ 'ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ' ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜਿਸ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਨੂੰ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਪੋਸਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਉਸ 'ਤੇ 'ਵਾਲਾ-ਵਾਲਾ' ਕਿਸਮ ਦੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਸੀ। ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਇਹ ਕਿਸਮ ਆਪਣੇ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਸਵਾਦ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਛਾਪਿਆ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਈਡਬਲਿਯੂ ਗੇਜ਼ ਸਟੋਰ ਦੇ ਮੈਨੇਜਰ ਜੈਕਸਨ ਮੈਕਲਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਹੀ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਕਿ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਛਾਪਣ ਤੋਂ ਕਿਉਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਲੱਗਾ। ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਜੈਕਸਨ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪਿਆਜ਼ ਨੂੰ ਗਲਤੀ ਨਾਲ 'ਸਤਨ' ਸਮਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੈਕਸਨ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਾਹਕ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਇਸ ਗਲਤੀ 'ਤੇ ਹੱਸਣਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰੱਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੁਆਰਾ ਦਿਖਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਮੈਸੇਜ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪੋਸਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਮੈਕਲਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੇ ਕਈ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀਆਂ ਜਿਸ ਨੂੰ ਫੇਸਬੁੱਕ ਗਲਤ ਸਮਝ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਸਪੋਰਟ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ, ਫੇਸਬੁੱਕ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਮੇਗ ਸਿਨਕਲੇਅਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਆਟੋਮੇਟਿਡ ਤਕਨਾਲੌਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਕਿ ਆਪਣੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਨੂੰ ਨਗਨਤਾ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖ ਸਕੀਏ। ਅਸੀਂ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਪਿਆਜ਼ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਪਛਾਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਪਿਆਜ਼ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਂ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਟੈਕਨੋਲਾਜੀ ਤੋਂ ਗਲਤੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਉਸ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।\" ਫੇਸਬੁੱਕ ਮੁਤਾਬਕ ਆਟੋਮੇਟਿਡ ਤਕਨਾਲੌਜੀ ��ਾਰਨ ਮਸ਼ਹੂਰੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਟੋਰ ਦੇ ਮੈਨੇਜਰ ਮੈਕਲਿਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਵਿਕਰੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਆਨਲਾਈਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ‘ਵਾਲਾ-ਵਾਲਾ’ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਕਿਸਮ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਅਚਾਨਕ ਮੰਗ ਵਧੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਇਸ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਜਿੰਨੀ ਵਿਕਰੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਉੰਨੀ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹੁਣ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ 'ਸੈਕਸੀ ਪਿਆਜ਼' ਵਜੋਂ ਵੀ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41661257", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41664469", "doc1": "شوارع بكين امتلأت برسائل الحزب الشيوعي الحاكم بمناسبة انطلاق المؤتمر وسيشارك في المؤتمر أكثر من 2000 مندوب من الحزب وسط إجراءات أمنية مشددة. وتحدد هذه القمة المغلقة، والتي تقام مرة كل خمس سنوات، من سيحكم الصين والنهج الذي ستسير عليه البلاد خلال الولاية المقبلة. ويتولى شي جينغبينغ رئاسة الصين منذ عام 2012 ويتوقع على نطاق واسع أن يظل في منصبه رئيسا للحزب الحاكم. ومن المتوقع أن يُكشف النقاب عن التشكيلة الجديدة للجنة الدائمة للمكتب السياسي، وهي أعلى جهة لصنع القرار في الصين، بالإضافة إلى الكشف عن خريطة الطريق التي ستسير عليها الصين خلال السنوات الخمس المقبلة. ومن المتوقع أن يختتم المؤتمر أعماله الأسبوع المقبل. وتزينت العاصمة بكين بلافتات الترحيب والعروض الاحتفالية استعدادا لانطلاق المؤتمر. لكن هناك أيضا حالة تأهب عالية في بكين، إذ شوهدت صفوف طويلة من الناس في محطات القطارات في وقت سابق من هذا الأسبوع للخضوع لإجراءات تفتيش إضافية. اقرأ أيضا: الصين تحقق في اتهامات بفساد أحد أبرز قيادات الحزب الشيوعي طرد وزيرة العدل الصينية السابقة من الحزب الشيوعي مواطنون وسائحون تدفقوا إلى ساحة \"تيانانمين\" لالتقاط الصور خلال عرض احتفالي بالزينة بمناسبة عقد المؤتمر وأثرت الاستعدادات لعقد المؤتمر على نشاط الشركات والأعمال إذ أغلقت أبواب بعض المطاعم والصالات الرياضية والملاهي الليلية وحانات الكاروكي بسبب تشديد الإجراءات الأمنية، وألغت مواقع حجز الغرف المشتركة مثل \"اير بي إن بي\" الحجوزات. ونظرا لحملة التقشف التي يقودها الرئيس شي جينبينغ، فإنه من المتوقع أن يكون هناك تقليص في نفقات المؤتمر، وأشارت تقارير صينية هذا الأسبوع إلى أن الفنادق التي تستضيف المشاركين في المؤتمر قلصت من الزخارف والفواكه المجانية في الغرف والوجبات الفخمة. ويرى العديد من المراقبين أن جينغبينغ سيعزز أكثر من وضعه داخل الحزب خلال هذا المؤتمر. ويتوقع أن يعيد الحزب كتابة دستوره الخاص لترسيخ الأيديولوجية السياسية للرئيس الحالي وترقيته إلى مكانة الزعيمين الكبيرين السابقين للحزب ماو تسي تونغ ودينغ شياوبينغ. ومنذ انتخابه رئيسا، أحكم جينغبينغ قبضته على الحزب وأطلق حملة واسعة لملاحقة الفساد، بينما أحكم سيطرته على المجتمع من خلال تعزيز الرقابة واعتقال محامين ونشطاء. وفي ظل حكم الرئيس الحالي، تسارعت خطى التحديث في الصين، وتأثيرها على الساحة الدولية. ولا يزال يتمتع جينبينغ بدعم واسع بين المواطنين العاديين في الصين.", "doc2": "ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨੇ 2000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਕਰੀਬ 3 ਘੰਟੇ ਲਈ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ 5 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਚੀਨ 'ਤੇ ਟਿਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਆਪਣਾ ਨੇਤਾ ਚੁਣਨ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਚੁਣਿਆ ਹੋਇਆ ਨੇਤਾ ਹੀ 1 ਅਰਬ 30 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ 19ਵੀਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੌਰਾਨ ਮੌਜੂਦਾ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ 'ਚ ਅਸਰਦਾਰ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਦੇ ਉੱਚ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਅਸਾਰ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਅਦਾਲਤ ਵਲੋਂ ਝਟਕਾ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਚੀਨ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਸੀਪੀਸੀ) ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਪੂਰੇ ਚੀਨ 'ਚੋਂ ਬੀਜ਼ਿੰਗ 'ਚ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਾਰਟੀ ਦੇ 2300 ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 2287 ਹੀ ਇਸ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਚੁਣੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਆਪਣੇ ਮਾੜੇ ਵਿਵਹਾਰ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਚੁਣੇ ਗਏ। ਬੰਦ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਪਿੱਛੇ ਹੁੰਦੀ ਇਸ ਕਾਂਗਰਸ 'ਚ ਸੀਪੀਸੀ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਅਸਰਦਾਰ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ 200 ਮੈਂਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਚੀਨ ਦੇ ਅਸਲ ਫ਼ੈਸਲੇ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਪੋਲਿਟ ਬਿਊਰੋ ਦੇ 24 ਮੈਂਬਰ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਸਥਾਈ ਕਮੇਟੀ ਦੇ 7 ਮੈਂਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਨੰਬਰ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇੱਥੇ ਵੋਟਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੌਜੂਦਾ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਵੱਲੋਂ ਚੁਣ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਠੇਕੇ ਅੱਗੇ 'ਠੇਕਾ ਕਿਤਾਬ' ਕਿਉਂ ਉੱਡ ਗਈ ਦਲਿਤਾਂ ਦੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ? ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਆਪਣਾ ਪਾਰਟੀ ਨੇਤਾ ਵੀ ਚੁਣਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਬਾਅਦ 'ਚ ਦੇਸ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਕੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ? ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨੇ ਕਰੀਬ 3 ਘੰਟੇ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਹਰਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਚੀਨ ਦੇ ਅਗਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ। ਪੋਲਿਟ ਬਿਊਰੋ ਸਥਾਈ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤਾਜ਼ਾ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ ? ਇੰਝ ਜਾਪ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਰਤਾਰਾ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਦੇ ਪੱਖ 'ਚ ਹੈ। 2012 ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ 'ਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਨ ਦੇ 'ਕੋਰ' ਨੇਤਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਬੇਮਿਸਾਲ ਅਹੁਦਿਆਂ ਦਾ ਕਾਰਜਭਾਰ ਵੀ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਮਾਣ ਸੱਚੇ ਇਸ਼ਕ ਦਾ ਹੈ, ਹੁਨਰ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਹੈ ਸੋਚ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਪੁਰਾਣੇ ਸਿਆਸੀ ਦਿੱਗਜਾਂ ਮਾਓ ਜ਼ੀਡੋਂਗ ਅਤੇ ਡੇਂਗ ਜਿਓਪਿੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ 'ਚ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਨਿਤਰਣ ਵਾਲੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱ�� ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-43020963", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43019079", "doc1": "هل تسبب الشبكات الاجتماعية الاكتئاب للأطفال؟ وأحيل فتى، يبلغ 16 عامًا، إلى تشاترجي بعدما جرح جسده وانتهى به الحال إلى نقله لغرفة الطوارئ بالمستشفى. وقال تشاترجي: \"فكرت في البداية أن أخضعه لبعض مضادات الاكتئاب، لكنني تحدثت معه، واتضح أن استخدامه وسائل التواصل الاجتماعي كان له أثر سلبي على صحته.\" وأشار إلى أنه جرب وسيلة بسيطة من خلال توجيه المراهق إلى محاولة التوقف تدريجيا عن استخدام وسائل التواصل الاجتماعي، وتقليل استخدامها لتبدأ بساعة واحدة فقط قبل النوم. وعلى مدى بضعة أسابيع، يتعين عليه أن يمدد هذه الفترة إلى ساعتين في الليل وساعتين في الصباح. وأضاف: \"حقق المراهق تحسنا كبيرا في صحته، وبعد ستة أشهر، تلقيت رسالة من والدته تقول فيها إنه بات أكثر سعادة في المدرسة، ونجح في الاندماج بالمجتمع من حوله.\" ودفعت هذه الحالة وحالات أخرى مشابهة تشاترجي إلى طرح السؤال حول دور وسائل التواصل الاجتماعي في حياة الشباب والمراهقين. وقال إن \"وسائل التواصل الاجتماعي لديها أثر سلبي على الصحة العقلية.. أعتقد بأنها باتت مشكلة كبيرة، ونحن بحاجة إلى بعض القواعد، منها كيفية توجيه المجتمع إلى الاستفادة من التكنولوجيا لمساعدتنا بدلا من أن تضرنا.\" ولم يكن تشاترجي وحده في هذا الطرح، إذ كتبت مجموعة من الخبراء في رعاية الطفولة بالولايات المتحدة في الآونة الأخيرة إلى مؤسس فيسبوك، مارك زوكربيرغ، تحثه على إلغاء برنامج المحادثة الفورية للأطفال (ماسنجر كيدز)، قائلة إن تشجيع المراهقين على استخدام المنصة أمر غير مسؤول. واستشهد الخبراء بأدلة لدى مجموعة من المراهقين الذين أبغلوا عن تغيرات مزاجية حادة جراء استخدام وسائل التواصل الاجتماعي، وأخرى لفتيات، تراوحت أعمارهن 10 سنوات، واجهن مشاكل في تصورهن لهيئة الجسم بسبب الصور التي يشاهدونها على منصات التواصل الاجتماعي، مثل إنستغرام. وطلبت دراسة، أجرتها الجمعية الملكية للصحة العامة عام 2017، من 1500 شاب، تراوحت أعمارهم بين 11 إلى 25 عاما، رصد حالتهم المزاجية أثناء استخدام أشهر خمس مواقع للتواصل الاجتماعي. وخلصت الدراسة إلى أن سناب شات وإنستغرام هما الأكثر إلهاما لمشاعر الاضطراب والقلق، بينما كان موقع يوتيوب صاحب التأثير الأكثر إيجابية. وقال سبعة من بين كل 10 أشخاص إن إنستغرام جعلهم يشعرون باضطراب بشأن هيئة الجسم، بينما قال نصف من تراوحت أعمارهم بين 14 إلى 24 عاما إن إنستغرام وفيسبوك زاد من حدة شعورهم بالقلق، في حين قال ثلثا المستطلعة آراؤهم إن فيسبوك فاقم من مشكلة التحرش عبر الإنترنت. وقالت المديرة التنفيذية للجمعية الملكية للصحة العامة، شيرلي كرامر، التي أشرفت على الدراسة: \"وسائل التواصل الاجتماعي أصبحت فضاء نشكل ونبني فيه علاقاتنا وهويتنا الذاتية، ونعبر فيه عن أنفسنا، ونتعرف فيه على العالم من حولنا. إنه مرتبط ارتباطا جوهريا بالصحة العقلية.\" وقالت خبيرة الطب النفسي، لويز ثيودوسيو، إن واحدا من أوضح المؤشرات على آثار استخدام الأطفال لهواتفهم لفترات طويلة هو سلوكهم خلال جلسة العلاج. وأضافت، الطبيبة في مستشفى رويال مانشستر للأطفال: \"قبل عامين أو ثلاثة أعوام، كان من غير المألوف إلى حد كبير رؤية طفل يجيب على الهاتف أو يكتب نصا أثناء جلسة العلاج، لكن الأمر بات الآن شائعا.\" وأشارت ثيودوسيو إلى وجود ارتفاع كبير في حالات كانت فيها وسائل التواصل الاجتماعي عاملا كبيرا في إصابة المراهقين بالاكتئاب والقلق وغيرها من مشاكل الصحة العقلية. وأشارت إلى أنه غالبا ما تكون هذه المشاكل معقدة وواسعة النطاق، بداية من الاستخدام المفرط للألعاب أو مواقع التواصل الاجتماعي مرورا بالشعور بالضعف الناجم عن القصف المستمر للصور على وسائل التواصل الاجتماعي حول حياة الآخرين وصولا إلى ظاهرة التحرش على الإنترنت. وقالت ثيودوسيو، لبي بي سي: \"خلال الأسبوعين الماضيين، طلبت من طفلين الحضور لجلسات إضافية بسبب التحرش على الإنترنت.\" وأضافت أن \"بعض الأطفال فقد أو كسر هواتفهم عمدا فقط للتخلص من الرسائل المؤلمة.\" وتقول إن المراهقين الذين يجرؤون على التعبير عن وجهات نظر بديلة، لا سيما حول موضوع \"التنوع الجنسي\"، يعرضون أنفسهم لسيل من مخاطر الاعتداء على منصات التواصل، مثل تويتر. وأشارت إلى أن التحرش على الإنترنت يمكن أن يكون له أثر سلبي أكبر بكثير من التعرض للتهكم والسخرية من أقرانهم. وتابعت: \"هؤلاء الأطفال يعيشون في عالم خيالي، يكون ذلك أحيانا على حساب صحتهم الجسدية. وربما يكون هؤلاء الأطفال يعانون من أمراض بدنية، مثل ألم في الأسنان، لكنهم لا يواصلون رفضم الابتعاد عن عالمهم الافتراضي.\" وطلبت الحكومة البريطانية من شركات وسائل التواصل الاجتماعي بحث توفير رسائل منبثقة تنبه هؤلاء الذين يستخدمون الإنترنت لفترات طويلة لتحذيرهم. وقال كريم بالانت، رئيس السياسة العامة لفيسبوك في المملكة المتحدة، لبي بي سي: \"أبحاثنا تظهر أنه عندما نستخدم وسائل التواصل الاجتماعي للتواصل مع الأشخاص الذين نهتم بهم، يمكن أن يكون هذا مفيدا لصحتنا العامة.\" وقال موقع تويتر إنه يتطلع إلى إجراء مناقشات إيجابية حول هذه القضايا المهمة. ولم ترغب غوغل في التعليق علنا على طلب الحكومة. وقالت سناب شات إنها تعكف على دراسة وسائل لتحسين كيفية التحذير من رسائل التهديد التي يتبادلها المستخدمون.", "doc2": "ਇੱਕ 16 ਸਾਲਾ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਜਦੋਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਰੰਗਨ ਚੈਟਰਜੀ ਕੋਲ ਰੈਫ਼ਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। \"ਉਸ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ 'ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਦਾ ਅਸਰ ਉਸ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸੀ।\" ਡਾ. ਰੰਗਨ ਦੇ ਸੁਝਾਅ \"ਉਸ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 6 ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਫੋਨ ਆਇਆ ਕਿ ਉਹ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ ਹੈ ਤੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘੁਲ-ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ।\" ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਕਈ ਹੋਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਕਰਕੇ ਡਾ. ਰੰਗਨ ਦੇ ਮੰਨ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਵਾਲ ਉੱਠੇ। \"ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਮਾਨਸਿਕ ਹਾਲਤ 'ਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਅਸਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵੱਡੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰੀਏ ਕਿ ਤਕਨੀਕ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੋ ਕਿ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਥਾਂ ਸਾਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇ?\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਲ ਭਲਾਈ ਦੇ ਇੱਕ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਫਾਊਂਡਰ ਮਾਰਕ ਜ਼ੁਕਰਬਰਗ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਕਿ 'ਮੈਸੇਂਜਰ ਕਿਡਜ਼ ਐਪ' ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਕਰਕੇ ਸੁਭਾਅ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਬਦਲਾਅ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਵੀ ਸਰੀਰ ਦੀ ਬਣਤਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਫਿਕਰਮੰਦ ਹਨ। 'ਰਾਇਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਆਫ਼ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ' ਨੇ ਪੰਜ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸਾਈਟਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਸੁਭਾਅ ਜਾਣਨ ਲਈ 11 ਤੋਂ 25 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ 1500 ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਭੇੜੀਏ ਨਾਲ ਸੈਲਫ਼ੀ ਲੈਂਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਖ਼ਸ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਸਨੈਪਚੈਟ ਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਕਰਕੇ ਬੇਚੈਨੀ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਯੂ-ਟਿਊਬ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅਸਰ ਸੀ। ਸਰਵੇਖਣ ਦੀ ਮੁਖੀ ਸ਼ਿਰਲੇ ਕ੍ਰੈਮਰ ਨੇ ਤਿੰਨ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਦੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤੇ: ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਲੁਈਸ ਥਿਓਡੋਸਿਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਫੋਨ 'ਤੇ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। \"ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੈਸੇਜ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਫੋਨ ਨੂੰ ਤੋੜ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।\" ਮਾਪੇ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ? ਯੂਕੇ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮਹਿਕਮੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸਨੈਪਚੈਟ, ਫੇਸਬੁੱਕ, ਗੂਗਲ, ਐੱਪਲ ਤੇ ਟਵਿੱਟਰ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਤੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ: -ਆਨਲਾਈਨ ਧਮਕੀਆਂ ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਸਮੱਗਰੀ -ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਆਨਲਾਈਨ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ -ਯੂਜ਼ਰ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਪਬਲਿਕ ਪਾਲਿਸੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਕਰੀਮ ਪੈਲੰਟ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਸਾਡੇ ਸਰਵੇਖਣ ਮੁਤਾਬਕ ਜਦੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਚੰਗਾ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਟਵਿੱਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਾਂ।\" ਗੂਗਲ ਨੇ ਜਨਤੱਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਵੀ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਨੈਪਚੈਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਧਮਕੀ ਭਰੇ ਮੈਸੇਜ ਮਿਲਣ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਦਾ ਹੱਲ ਕੱਢਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਐੱਪਲ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮਾਰਟ-ਫੋਨ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਹੱਦ ਤੈਅ ਕਰ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਈਫੋਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ ਦੀ ਸੈਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51657742", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-51709511", "doc1": "سيارات احترقت أثناء المصادمات في العاصمة الهندية واشتعلت شرارة المصادمات يوم الأحد بين متظاهرين مؤيدين وآخرين معارضين لقانون جديد مثير للجدل حول الجنسية. ويسمح قانون تعديل المواطَنة بتجنيس غير المسلمين من بنغلاديش، وباكستان وأفغانستان الذين دخلوا الهند بشكل غير قانوني. وتقول الحكومة، بقيادة الحزب القومي الهندوسي بهاراتيا جاناتا، إن هذا القانون سيوفر ملاذا للفارّين من اضطهاد ديني. ويقول منتقدون إن القانون جزء من أجندة الحزب الحاكم لتهميش المسلمين. وقد خرجت منذ تمريره العام الماضي مظاهرات حاشدة بعضها شهد أعمال عنف. مواضيع قد تهمك نهاية لكن المظاهرات في دلهي ظلت محتفظة بسلميتها - حتى اندلاع الأحداث الأخيرة. متى اشتعل العنف؟ اندلع العنف في ثلاث مناطق ذات أغلبية مسلمة في شمال شرقي دلهي يوم الأحد، على مسافة 18 كيلو مترا من قلب العاصمة. وكانت هناك مجموعة داعمة للقانون تتظاهر على مسافة كيلو متر من تظاهرة ينظمها معارضون للقانون، وبدأ التراشق بالحجارة بين الفئتين. شوارع دلهي شهدت معارك ضارية ويُنسب الأمر لقياديّ في حزب بهاراتيا جاناتا، يدعى قابيل ميشرا، والذي كان قد هدّد مجموعة من المتظاهرين والمعتصمين احتجاجا على القانون، مخبرًا إياهم بأنّ اعتصامهم سيُفضّ بالقوة فور مغادرة دونالد ترامب للهند. وقام الرئيس الأمريكي بأولى زياراته الرسمية للهند في الفترة من 24 وحتى 26 فبراير/شباط الجاري. ماذا يجري الآن؟ بينما لم ترِد أخبار عن تجدد المصادمات أمس الأربعاء، لا تزال العاصمة دلهي على صفيح ساخن بعد ثلاثة أيام متتالية من الشغب. ولم تعد أسباب العنف قاصرة على قانون المواطَنة الجديد فحسب. بل بدأت الأمور تنحو منحىً طائفيا وتمدّد العنف إلى مناطق محيطة، في ظل تقارير عن أشخاص يتعرضون لهجوم بسبب ديانتهم. ورصدت تقارير حرائق، ومجموعات من الرجال يمسكون هرّاوات وقضبانا حديدية، وحجارة بينما يجوبون شوارع المدينة، وثمة مواجهات بين هندوس ومسلمين. ويقول مراسلو بي بي سي في الهند إن شوارع رئيسية في ضواحي العاصمة باتت تعجّ بالفوضى، حيث الحجارة وشظايا الزجاج والسيارات المحطّمة في كل مكان، فضلا عن أعمدة من الدخان تتصاعد من البنايات المحترقة. \"مصاحف ممزقة\" ثمة تقارير عن استهداف لمنازل ومحالّ تابعة لمسلمين. ويقول مراسل بي بي سي، فيصل محمد، إنه شاهد مسجدا تعرّض للإحراق بشكل جزئي، وصفحات من القرآن منثورة على الأرض. مسجدان على الأقل تعرّضا للتخريب في المصادمات وتعرّض مسجد آخر للتخريب بعد ظُهر يوم الثلاثاء. وانتشر على نطاق واسع مقطع فيديو يصوّر رجالا يحاولون نزع الهلال من قمة مئذنة. وأصيب نحو مئتي شخص، من المسلمين والهندوس، وفقا لأسماء الضحايا المعلنة حتى الآن. ويقول مراسلو بي بي سي إنهم شاهدوا في المستشفى إصابات من كافة الدرجات، بينها جروح ناتجة عن استخدام الرصاص، كما شهدوا جموعا غفيرة تهرول إلى المستشفى لتلقي العلاج. وقال شهود عيان إنهم رأوا كثيرين من المتظاهرين يحملون أسلحة، ورصدت تقارير إطلاق نار من فوق أسطح البنايات، وأكد مسؤولون في المستشفيات وقوع العديد من الإصابات جرّاء طلقات نارية. ماذا تفعل السلطات؟ صرح المتحدث باسم شرطة دلهي، موهندر سنغ راندهاوا، الثلاثاء، أن الوضع تحت السيطرة، وأن \"عددا كافيا من عناصر الشرطة\" تمّ نشره، فضلا عن نشر قوات شبه عسكرية. لكن الشرطة تواجه اتهاما بعدم الجاهزية وقلة العدد. وتعرض أكثر من 50 شرطيا لإصابات، ولقي واحد على الأقل مصرعه. وتتواصل شرطة العاصمة بشكل مباشر مع حكومة الحزب الحاكم بقيادة مودي ناريندرا. ومن المقرر أن ينعقد اليوم مجلس وزراء الاتحاد الهندي لمناقشة العنف الذي تشهده العاصمة. المصادمات تشهد انشقاقا قويا بين الطوائف الدينية وتقع هذه المناطق على مقربة من حدود ولاية أُتّر برديش المتاخمة للعاصمة دلهي - وقد أُغلقت الآن، وأُغلقت مدارسها، وباتت التجمعات محظورة في العديد من تلك ال��ناطق. وحثت السلطات الناس على الحفاظ على حالة السِلم. وبعد ثلاثة أيام من العنف، غرّد ناريندرا مودي على تويتر أمس الأربعاء قائلا: \"من المهم أن يعود الهدوء وتعود الحياة إلى طبيعتها في أقرب وقت\". ومنذ وصول مودي إلى السلطة عام 2014، تشهد الهند مدًا يمينيًا متمثلا في القومية الهندوسية، التي اعتمد عليها مودي في حملة إعادة انتخابه العام الماضي. وتسببت أعمال العنف الأخيرة في إحراج مودي، لا سيما وأنها تزامنت مع زيارة ترامب الأولى للهند كرئيس دولة. وقد تصاعدت أعمال العنف حتى غطت على زيارة ترامب، فاحتلت بذلك عناوين الصحف المحلية والعالمية.", "doc2": "ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੰਗਿਆਂ 'ਚ ਜਾਨ ਤੇ ਮਾਲ ਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ।ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਸੋਧ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਪੱਖ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ 'ਚ ਖੜ੍ਹੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਮੂਲੀ ਝੜਪਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈਆਂ ਜੋ ਕਿ ਬਾਅਦ 'ਚ ਫਿਰਕੂ ਹਿੰਸਾ 'ਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਕੌਮੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ 'ਚ ਭੜਕੀ, ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਨੇ ਭਿਆਨਕ ਦੰਗਿਆਂ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆ। ਇਸ ਹਿੰਸਾ 'ਚ 40 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਜਦਕਿ 150 ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਹੈ।ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਇਜ਼ਾਫੇ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਤਣਾਅ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਜੇ ਵੀ ਕਾਇਮ ਹੈ।ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਸਹਿਮੇ ਹੋਏ ਹਨ।ਉਹ ਕੁਝ ਵੀ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਪਲ 'ਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਘਰ ਉੱਜੜ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਜਾ ਕੇ ਹਿੰਸਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ।ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇੱਕਠੀ ਕੀਤੀ।ਇਹ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸੂਚੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। 1.ਰਤਨ ਲਾਲ, ਉਮਰ: 42 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਗੋਲੀ ਲੱਗਣਾ ਪੇਸ਼ਾ: ਹੈੱਡ ਕਾਂਸਟੇਬਲ, ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਰਤਨ ਲਾਲ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਵਾਪਰੀ ਹਿੰਸਾ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ 'ਚੋਂ ਇਕ ਸਨ।ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਰਤਨ ਲਾਲ ਹਿੰਸਕ ਭੀੜ੍ਹ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪੱਥਰਾਵ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਸਨ।ਪਰ ਬਾਅਦ 'ਚ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਪੀਆਰਓ ਅਨਿਲ ਮਿੱਤਲ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਤਨ ਲਾਲ ਦੀ ਮੌਤ ਗੋਲੀ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ। ਰਤਨ ਲਾਲ ਆਪਣੇ ਪਿੱਛੇ ਮਾਂ, ਦੋ ਭਰਾ, ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਛੱਡ ਗਏ ਹਨ। ਰਤਨ ਲਾਲ ਨੇ 1998 'ਚ ਪੁਲਿਸ ਨੌਕਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ ।ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਤੈਨਾਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਰੱਕੀ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਉਹ ਬਤੌਰ ਹੈੱਡ ਕਾਂਸਟੇਬਲ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਸਨ।ਉਹ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਸੀਕਰ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਨ।ਤਿੰਨ ਭਰਾਵਾਂ 'ਚੋਂ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਨ। ਵੀਰਭਾਨ ਦੀ ਗੋਲੀ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋਈ 2.ਵੀਰਭਾਨ, ਉਮਰ: 45 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਲੱਗਣਾ ਪੇਸ਼ਾ: ਛੋਟਾ ਕਾਰੋਬਾਰੀ 25 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਵੀਰਭਾਨ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਲਈ ਆਪਣੇ ਘਰ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ।ਉਹ ਉੱਤਰੀ ਪੂਰਬੀ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਮੌਜਪੁਰ ਨਜ਼ਦੀਕ ਸ਼ਿਵ ਵਿਹਾਰ ਚੌਂਕ 'ਚੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਸਨ । ਉਸ ਸਮੇਂ ਉੱਥੇ ਦੰਗਿਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਦੱਸਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਫੋਨ ਆਇਆ ਸੀ ਕਿ ਵੀਰਭਾਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਲਾਵਾਰਿਸ ਪਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਵੀਰਭਾਨ ਦੇ ਭਰਾ ਗੰਜੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ , \"ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਜੀਟੀਬੀ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਕੇ ਗਏ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀਰਭਾਨ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ।\" ਵੀਰਭਾਨ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ 'ਚ ਕਮਾਈ ਦਾ ਇੱਕਲਾ ਜ਼ਰੀਆ ਸਨ।ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਘਰ 'ਚ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਚਾਰ ਬੱਚੇ ਹਨ। ਵੀਡੀਓ: ਦਿੱਲੀ ਹਿੰਸਾ: ਸਿੱਖ ਪਿਓ-ਪੁੱਤਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਬਚਾਈਆਂ ਕਈ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ 3.ਮਹਿਤਾਬ, ਉਮਰ: 23 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਜ਼ਿੰਦਾ ਸਾੜਨਾ ਪੇਸ਼ਾ: ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਮਹਿਤਾਬ 25 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ ਚਾਰ ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਆਪਣੇ ਬ੍ਰਿਜਪੁਰੀ ਸਥਿਤ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੁੱਧ ਲੈਣ ਲਈ ਗਿਆ ਪਰ ਵਾਪਸ ਘਰ ਨਾ ਪਰਤਿਆ। ਮਹਿਤਾਬ ਦੇ ਭਰਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਚਾਅ ਪੀਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਦੁੱਧ ਲੈਣ ਲਈ ਬਾਜ਼ਾਰ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਮਾਹੌਲ ਖ਼ਰਾਬ ਹੁੰਦਾ ਵੇਖਦਿਆਂ ਗਲੀ ਦੇ ਕੁੱਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗਲੀ ਦਾ ਗੇਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਮਹਿਤਾਬ ਅੰਦਰ ਨਾ ਆ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਜੈ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾ ਰਹੀ ਹਿੰਸਕ ਭੀੜ੍ਹ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਖਿੱਚ ਲਿਆ। ਵੀਡੀਓ: ਦਿੱਲੀ : ਉਹ ਮੌਕੇ ਜਦੋਂ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਪਈ ਹਿੰਸਾ 'ਤੇ ਭਾਰੂ ਬਾਅਦ 'ਚ ਮਹਿਤਾਬ ਦੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਇਕ ਫੋਨ ਆਇਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਸਾੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਪਰ ਮਹਿਤਾਬ ਦੀ ਮੌਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਮਹਿਤਾਬ ਆਪਣੀ ਮਾਂ, ਭੈਣ, ਭਰਾ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹੋਰ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਸ਼ਾਹਿਦ ਅਲਵੀ ਨੂੰ ਦੋ ਵਾਰ ਗੋਲੀ ਲੱਗੀ 4.ਸ਼ਾਹਿਦ ਅਲਵੀ, ਉਮਰ: 23 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਢਿੱਡ 'ਚ ਦੋ ਗੋਲੀਆਂ ਵੱਜਣ ਕਾਰਨ ਪੇਸ਼ਾ: ਆਟੋ ਰਿਕਸ਼ਾ ਚਾਲਕ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਟੀਮ ਜਦੋਂ ਸ਼ਾਹਿਦ ਦੇ ਭਰਾ ਇਮਰਾਨ ਨੂੰ ਮਿਲੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਜੀਟੀਬੀ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਉਸ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗ਼ਮ ਦੀ ਘੜ੍ਹੀ 'ਚ ਵੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਇਮਰਾਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੇਰੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਆਟੋ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਧੱਕੇ ਨਾਲ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।\" ਕੁੱਝ ਅਣਪਛਾਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਹਿਦ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਪਰ ਉਹ ਬਚ ਨਾ ਸਕਿਆ। ਸ਼ਾਹਿਦ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਵਟਸਐਪ ਰਾਹੀਂ ਮਿਲੀ।ਜਿਸ 'ਚ ਸ਼ਾਹਿਦ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵੀ ਸਨ। ਇਮਰਾਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵੇਖਦੇ ਹੀ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇਰੀ ਦੇ ਅਸੀਂ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਣ ਲਈ ਘਰੋਂ ਨਿਕਲੇ। ਸ਼ਾਹਿਦ ਦਾ ਵਿਆਹ ਚਾਰ ਮਹ��ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਗਰਭਵਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 5.ਮੁਬਾਰਕ ਹੁਸੈਨ, ਉਮਰ: 32 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਛਾਤੀ 'ਚ ਗੋਲੀ ਲੱਗਣਾ ਪੇਸ਼ਾ: ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਮੁਬਾਰਕ ਹੁਸੈਨ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ 'ਚ ਇੱਕਲੇ ਕਮਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ 'ਚ ਪੰਜ ਮੈਂਬਰ ਸਨ।ਮੁਬਾਰਕ ਦੇ ਪਿਤਾ ਬਿਹਾਰ 'ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਤਿੰਨ ਭਰਾ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਹਨ। ਉਹ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦਿਨ ਭਰ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੌਜਪੁਰ-ਬਾਬਰਪੁਰ 'ਚ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਸੋਧ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧ 'ਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ 'ਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਸੀ।ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ 'ਚ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹੁਸੈਨ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦਾਨਿਸ਼ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ \" ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ ਖਾਣਾ-ਪਾਣੀ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪ ਵੀ ਰੋਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਸਨ।\" ਵੀਡੀਓ: ਦਿੱਲੀ ਹਿੰਸਾ: ਦੰਗਿਆਂ ਦੀ ਆੜ 'ਚ ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਇਆ? ਮੁਬਾਰਕ ਦੀ ਛਾਤੀ 'ਚ ਗੋਲੀ ਲੱਗਣ ਕਰਕੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਹੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਤਿੰਨ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਲਾਵਾਰਿਸ ਸੜਕ 'ਤੇ ਹੀ ਪਈ ਰਹੀ। ਮੁਬਾਰਕ ਦੇ ਮਕਾਨ ਮਾਲਿਕ ਰੇਹਾਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \" ਅਸੀਂ ਤਿੰਨ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਐਂਬੁਲੈਂਸ ਨੂੰ ਬਲਾਉਣ ਲਈ ਫੋਨ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਆਇਆ।\" ਰੇਹਾਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਫੋਨ ਵੀ ਵਿਖਾਇਆ, ਜਿਸ 'ਚ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ 1.45 ਤੋਂ 3.30 ਤੱਕ ਕਈ ਵਾਰ ਐਂਬੁਲੈਂਸ ਲਈ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਸ਼ਫਾਕ ਹੂਸੈਨ ਦਾ ਵਿਆਹ ਦੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ 6.ਅਸ਼ਫ਼ਾਕ ਹੁਸੈਨ, ਉਮਰ: 24 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਇਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੋਲੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਪੇਸ਼ਾ: ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ 14 ਫਰਵਰੀ, ਵੈਲਨਟਾਈਨ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਹੀ ਅਸ਼ਫ਼ਾਕ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। 24 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਘਰ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੰਗੇ ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਜ਼ੋਰਾਂ 'ਤੇ ਸਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸ਼ਫ਼ਾਕ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜ ਗੋਲੀਆਂ ਲੱਗੀਆਂ।ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਅਸ਼ਫ਼ਾਕ ਦੀ ਚਾਚੀ ਹਜ਼ਰਾ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \" ਉਸ ਦੀ ਕੀ ਗਲਤੀ ਸੀ? ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਹੁਣ ਕੀ ਕਰੇਗੀ? ਕੌਣ ਕਰੇਗਾ ਉਸ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ?\" ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸ਼ਫ਼ਾਕ ਦੀ ਗਰਦਨ 'ਤੇ ਤਲਵਾਰ ਨਾਲ ਹਮਲੇ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਵੀ ਸਨ। ਪਰਵੇਜ਼ ਆਲਮ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਹਿਲ 7.ਪਰਵੇਜ਼ ਆਲਮ, ਉਮਰ: 50 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਗੋਲੀ ਲੱਗਣਾ ਪੇਸ਼ਾ: ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਡੀਲਰ ਪਰਵੇਜ਼ ਆਲਮ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਹਿਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੀ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰੀ ਗਈ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਟੀਮ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \" ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਕਿ ਬਾਹਰ ਨਾ ਜਾਓ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀ ਨਾ ਮੰਨੀ।ਉਹ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਉਹ ਦਰਵਾਜ਼ੇ 'ਚ ਖੜ੍ਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਘਰ ਅੰਦਰ ਆਉਣ ਲਈ ਮੁੜੇ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਿੱਠ 'ਚ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਵੀਡੀਓ: ਦਿੱਲੀ ਦੰਗਿਆਂ ਦੀ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ 'ਚ ਉਸ ਬੰਦੇ ਦਾ ਕੀ ਬਣਿਆ? ਕਈ ਦੂਜੇ ਪੀੜ੍ਹਿਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਲਮ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਐਂਬੁਲੇਂਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਉਹ ਨਾ ਪਹੁੰਚੀ।ਆਲਮ ਨੂੰ ਜ਼ਖਮੀ ਹਾਲਤ 'ਚ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ 'ਤੇ ਹੀ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਸਾਹਿਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੰਗਿਆਂ ਦੀ ਦਹਿਸ਼ਤ ਇੰਨ੍ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਜਨਾਜ਼ੇ 'ਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਵੀ ਲੋਕ ਡਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਮੋਨੂ 8.ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ, ਉਮਰ: 51 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਮਾਰ-ਕੁਟਾਈ ਪੇਸ਼ਾ: ਵਿਆਹ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਮੋਨੂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ 'ਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਟੋਰ ਤੋਂ ਦਵਾਈ ਲੈਣ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ।ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੀ ਹਿੰਸਕ ਭੀੜ੍ਹ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ 'ਤੇ ਪੱਥਰ ਅਤੇ ਤਲਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਮੋਨੂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਅੱਲ੍ਹਾ ਹੂ ਅਕਬਰ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੋਨੂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਪਰ ਵਿਨੋਦ ਦੀ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਹੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਮੋਨੂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਨੂੰ ਵੀ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 9.ਇਸ਼ਤਿਯਾਕ ਖ਼ਾਨ, ਉਮਰ: 29 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਗੋਲੀ ਲੱਗਣਾ ਪੇਸ਼ਾ: ਵੇਲਡਿੰਗ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਦਾ ਕੰਮ ਇਸ਼ਤਿਯਾਕ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ 25 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਪੱਥਰਾਵ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇੱਕਠੇ ਹੀ ਖੜ੍ਹੇ ਸੀ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਹੰਝੂ ਗੈਸ ਦੇ ਗੋਲੇ ਛੱਡ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਗੋਲੀ ਵੀ ਚਲਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ਼ਤਿਯਾਕ ਦੇ ਗੂਆਂਢੀ ਆਰਿਫ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \" ਗੋਲੀਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਇਸ਼ਤਿਯਾਕ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰ 'ਚ ਕੁੱਝ ਲੱਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਗੋਲੀ ਲੱਗੀ ਹੈ\"। ਉਸ ਸਮੇਂ ਜੋ ਲੋਕ ਉੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੁੱਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਸ਼ਤਿਯਾਕ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ।ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸੀਪੀਆਰ ਜ਼ਰੀਏ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਸ਼ 'ਚ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਗਏ। ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਇਸ਼ਤਿਯਾਕ ਖ਼ਤਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ।ਪਰ ਤਿੰਨ-ਚਾਰ ਘੰਟੇ ਦੀ ਕਸ਼ਮਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਧ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ਼ਤਿਯਾਕ ਦੀ ਪਤਨੀ ਜ਼ੇਬਾ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ , \" ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਾ ਜਾਓ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀ ਇਕ ਨਾ ਸੁਣੀ।\" ਕਿੰਨ੍ਹੇ ਇਤਫ਼ਾਕ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ 25 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਇਸ਼ਤਿਯਾਕ ਦੀ ਜੀਵਣ ਲੀਲਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋਈ ਅਤੇ 26 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿਨ ਸੀ। 10.ਮੁਹੰਮਦ ਫ਼ੁਰਕਾਨ, ਉਮਰ: 30 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਗੋਲੀ ਲੱਗਣਾ ਪੇਸ਼ਾ: ਕਾਰੀਗਰ 24 ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਤਕਰੀਬਨ ਪੰਜ ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਫ਼ੁਰਕਾਨ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਇਮਰਾਨ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਫੋਨ ਕਰਕੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਫ਼ੁਰਕਾਨ ਦੇ ਪੈਰ 'ਚ ਗੋਲੀ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \" ਮੈਨੂੰ ਫੋਨ 'ਤੇ ਮਿਲੀ ਖ਼ਬਰ 'ਤੇ ਬਿਲਕੁੱਲ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ , ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੈਂ ਫ਼ੁਰਕਾਨ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।\" ਇਮਰਾਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \" ਫ਼ੁਰਕਾਨ ਕੁੱਝ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਕੁੱਝ ਸਮਾਨ ਲੈਣ ਲਈ ਬਾਹਰ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਹਿੰਸਕ ਭੀੜ੍ਹ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ।\" ਦੋਵਾਂ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਘਰ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੀ ਹਨ। ਫ਼ੁਰਕਾਨ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੇ ਫੋਨ ਕਰਕੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਫ਼ੁਨਕਾਰ ਦੇ ਗੋਲੀ ਲੱਗ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਪਰ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਪਹੁੰਚੇ ਫ਼ੁਰਕਾਨ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਵੀਡੀਓ: Delhi violence: 'ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਯਕੀਨ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਮੁਹੱਲੇ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਮਾਰਿਆ' ਮਾਰੇ ਗਏ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਲੈਣ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਮੁਹੰਮਦ ਇਬਰਾਹਿਮ ਦਾ ਦਰਦ 11.ਦੀਪਕ, ਉਮਰ: 34 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਚਾਕੂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਪੇਸ਼ਾ: ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦੀਪਕ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲ ਬਾਹਰ ਬੈਠੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਕਿਵੇਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਇਕ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \" ਅਸੀਂ ਦੀਪਕ ਦੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਕੁੱਝ ਜ਼ਖਮ ਵੇਖੇ ਸਨ।ਉਸ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਲੱਗੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਨਹੀਂ ਇਹ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੈ।\" ਦੀਪਕ ਦੇ ਘਰ 'ਚ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਹਨ।ਦੀਪਕ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਆਰਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਸਨ।ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਉਹ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਹੀ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ। ਜ਼ਖਮੀ ਹਾਲਤ 'ਚ ਦੀਪਕ ਨੂੰ ਵਿੱਕੀ ਨਾਂਅ ਦੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸਿਆ। ਵੀਡੀਓ: Delhi Violence: ਦਿੱਲੀ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਇਲਜ਼ਾਮਬਾਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਇਸ ਸ਼ਖਸ ਦੀ ਗੱਲ ਜ਼ਰੂਰ ਸੁਣੋ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਰਾਇ ਦਿਓ 12.ਅੰਕਿਤ ਸ਼ਰਮਾ, ਉਮਰ: 26 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਮਾਰ-ਕੁਟਾਈ ਅਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਪੇਸ਼ਾ: ਖੁਫ਼ੀਆ ਵਿਭਾਗ ਅੰਕਿਤ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ ਚਾਂਦਬਾਗ ਖੇਤਰ ਦੇ ਇਕ ਨਾਲੇ 'ਚ ਪਈ ਮਿਲੀ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 25 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਘਰ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਅੰਕਿਤ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ। ਅੰਕਿਤ ਦੇ ਭਰਾ ਅੰਕੁਰ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \" ਮੇਰੇ ਭਰਾ ਦੇ ਸ਼ਰੀਰ 'ਤੇ ਕਈ ਜ਼ਖਮਾਂ ਸਨ।ਉਸ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਵੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਖ਼ਰਾਬ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।\" ਅੰਕਿਤ ਦੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹ 26 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਬਰਾਮਦ ਹੋਈ। ਅੰਕੁਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਅੰਕਿਤ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਨਾਲੇ 'ਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅੰਕਿਤ ਦੇ ਪਿਤਾ ਵੀ ਸ਼ਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਹਨ।ਅੰਕੁਰ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਲਈ ਇਮਤਿਹਾਨ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਅਜੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। 13.ਰਾਹੁਲ ਠਾਕੁਰ, ਉਮਰ: 23 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਗੋਲੀ ਲੱਗਣਾ ਪੇਸ਼ਾ: ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਰਾਹੁਲ ਆਪਣੇ ਘਰ 'ਚ ਰੋਟੀ ਖਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਅਚਾਨਕ ਬਾਹਰ ਗੋਲੀ ਚੱਲਣ ਅਤੇ ਪੱਥਰਾਵ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਰਾਹੁਲ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਪੈ ਰਹੇ ਰੌਲੇ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਲਈ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਿਆ ਸੀ।ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਿਆ ਇਕ ਗੋਲੀ ਉਸ ਦੀ ਛਾਤੀ 'ਚ ਲੱਗੀ।ਭਾਵੇਂ ਤੁਰੰਤ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਜੀਟੀਬੀ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਪਰ ਉਹ ਬੱਚ ਨਾ ਸਕਿਆ। ਅਕਬਰੀ ਦੀ ਮੌਤ ਜ਼ਿੰਦਾ ਸੜਨ ਕਰਕੇ ਹੋਈ 14.ਅਕਬਰੀ, ਉਮਰ: 85 ਸਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ: ਜ਼ਿੰਦਾ ਸਾੜਨਾ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ 'ਚ ਗਮਰੀ ਪਿੰਡ 'ਚ 25 ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਹਿੰਸਕ ਭੀੜ੍ਹ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਜੈ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਰਸਤੇ 'ਚ ਪੈ ਰਹੇ ਘਰਾਂ ਅਤੇ ਦੁਕਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਹਿੰਸਕ ਭੀੜ੍ਹ ਨੇ ਅਕਬਰੀ ਦੇ ਚਾਰ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਘਰ ਨੂੰ ਵੀ ਅੱਗ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਬਾਕੀ ਮੈਂਬਰ ਤਾਂ ਬੱਚਦੇ-ਬਚਾਉਂਦੇ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛੱਤ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਪਰ ਅਕਬਰੀ ਉਸ ਅੱਗ ਦੀ ਭੇਟ ਚੜ੍ਹ ਗਏ। ਅਕਬਰੀ ਦੇ ਪੋਤੇ ਸਲਮਾਨੀ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆਈ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \" ਮੈਂ ਘਰ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਬੇਟੇ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਭੀੜ੍ਹ ਨੇ ਸਾਡੇ ਘਰ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ ਹੈ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਪੈਟਰੋਲ ਬੰਬ ਅਤੇ ਡੰਡੇ ਸਨ।ਮੇਰੀ ਮਾਂ, ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਦੂਜੀ ਮੰਜ਼ਿਲ 'ਤੇ ਸਨ।ਮੈਂ ਫੋਨ 'ਤੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦ ਤੋਂ ਜਲਦ ਛੱਤ 'ਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਕੀਤੀ।\" ਸਲਮਾਨੀ ਅੱਗੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੇਰੇ 10 ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਸਨ।ਉਹ ਵੀਨ ਭੱਜ ਕੇ ਛੱਤ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ।ਮੇਰੇ ਬੇਟੇ ਨੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਮਾਂ ਉੱਥੇ ਨਹੀਂ ਸੀ।ਉਸ ਨੇ ਹੇਠਾਂ ਜਾਣ ਦੀ ਕਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਅੱਗ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਚੁੱਕੀ ਸੀ।ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਅੱਗ ਦੀਆਂ ਲੱਟਾਂ ਅਤੇ ਧੂੰਆਂ ਸੀ।ਜਦੋਂ ਉਹ ਛੱਤ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਆਏ ਤਾਂ ਮਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ।\" ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੇਰਠ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਵਸਨੀਕ ਅਕਬਰੀ ਦੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਲਗਭਗ 40 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਮਿਹਨਤ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਸੱਤ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਸੀ। (ਰਿਪੋਰਟ: ਅਭੀਜੀਤ ਕਾਂਬਲੇ, ਭੂਮਿਕਾ ਰਾਏ, ਵਿਗਨੇਸ਼ ਅਯਾਸਾਮੀ, ਕੀਰਤੀ ਦੁਬੇ ਅਤੇ ਸ਼ਰੁਤੀ ਮੇਨਨ) ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਵੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42679122", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42717825", "doc1": "وقال روي جاكسون إن الفحوصات الطبية التي اجريت الجمعة واستمرت نحو 3 ساعات بواسطة أطباء في الجيش الامريكي أوضحت أن الرئيس يتمتع بصحة \"ممتازة بشكل استثنائي\". وقال جاكسون إنه سيقدم المزيد من التفاصيل للصحفيين الثلاثاء. ولم تتضمن الفحوصات أي اختبارات نفسية أو عقلية للرئيس خاصة بعد الكتاب المثير للجدل والذي صدر مؤخرا ويتضمن قدحا في صحة ترامب النفسية والعقلية. وحسب مايكل ووفل مؤلف كتاب \"النار والغضب\"، فإن كل مساعدي الرئيس يرون انه كالطفل يريد تحقيق رغباته بشكل فوري ومباشر. من جانبه، قال ترامب إن الكتاب مليء بالكذب والخداع كما أن وزير الخارجية ريكس تيلرسون نفى أن تكون صحة الرئيس العقلية متدهورة. وكان طبيب ترامب الخاص قد أعلن خلال حملته الانتخابية أن في حال انتخابه سيكون أكثر الرؤوساء الامريكيين تمتعا بالصحة حال فوزه بالمنصب. وأجرى ترامب الاختبارات الطبية في مركز والتر ريد في ميريلاند وكان بين الفريق الطبي روي جاكسون الذي يشغل منصب طبيب الرئيس الأمريكي. وشغل الضابط السابق في مشاة البحرية الأمريكية نفس المنصب إبان فترة تولي الرئيس السابق باراك اوباما. ويتعجب الأطباء من تمتع الرئيس ترامب الذي يتناول كميات كبيرة من الطعام السريع ولايمارس الرياضة إلا قليلا بهذه الصحة التي أعلن عنها رغم أنه يبلغ من العمر 71 عاما ويعاني من زيادة الوزن. ويؤكد كتاب صدر مؤخرا في الولايت المتحدة ان ترامب كان يحظى بدعم 4 مجموعات غذاء على وسائل التواصل الاجتماعي وهي ماكدونالدز والدجاج المقلي وبتزا ودايت كوك. ويوضح بعض المقربين من ترامب أنه استفاد كثيرا من عدم شرب الكحول أو التدخين.", "doc2": "ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਰੌਨੀ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਖਣ, ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਸੋਚਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੋਈ ਚਿੰਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" \" ਦਿਮਾਗੀ ਟੈਸਟ ਕਰੋ ਜਿਸ ਨੂੰ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹਨ\" ਬੀਤੇ ਹਫ਼ਤੇ 71 ਸਾਲ ਦੇ ਟਰੰਪ ਦਾ ਤਿੰਨ ਘੰਟਿਆਂ ਦਾ ਲੰਬਾ ਮੈਡੀਕਲ ਚੈੱਕਅਪ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਨਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚੈੱਕਅਪ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਡਾਕਟਰ ਰੌਨੀ ਜੈਕਸਨ ਇਸਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਹਾਲਤ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਸਨ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੀ ਸਿਹਤ \"ਦਰੂਸਤ\" ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਜੋ ਅੰਕੜੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਉਸ ਮੁਤਾਬਕ ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਟਰਪਤੀ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਸਿਹਤ ਠੀਕ ਰਹੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਓਨੀ ਹੀ ਠੀਕ ਹੈ ਜਿੰਨੀ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਤੰਬਾਕੂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।\" ਡਾਕਟਰ ਰੌਨੀ ਜੈਕਸਨ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਫਰਾਈਡ ਚਿਕਨ ਅਤੇ ਡਾਈਟ ਕੋਕ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਸ਼ਖਸ ਜੋ ਕਸਰਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"ਇਸ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ...ਉਨ੍ਹਾਂ ਜੀਨਸ ਕਮਾਲ ਦੇ ਹਨ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਡਾਕਟਰ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਤੇਲ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਘੱਟ ਖਾਣ ਅਤੇ ਵੱਧ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ। ਬੀਤੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਫੌਜ ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀਲੈਂਡ ਦੇ ਬੇਸ਼ੇਜ਼ਦਾ ਦੇ ਵਾਲਟਰ ਰੀਡ ਮੈਡੀਕਲ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਾਂਚ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜਾਂਚ ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਜੈਕਸਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਧਾਕਾਰਤ ਡਾਕਟਰ ਹਨ। ਜੈਕਸਨ ਅਮਰੀਕੀ ਨੇਵੀ ਵਿੱਚ ਰੀਅਰ ���ਡਮਿਰਲ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਡਾਕਟਰ ਵੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸੈਨਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਨੇ 'ਮੌਂਟ੍ਰਿਅਲ ਕੌਗਨਿਟਿਵ ਐਸੈਸਮੈਂਟ' ਨਿਊਰੋਸਾਈਕਾਲੌਜੀਕਲ ਟੈਸਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਟੈਸਟ ਜ਼ਰੀਏ ਕਿਸੇ ਸ਼ਖਸ ਦੀ ਕਿਸੇ ਕੰਮ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ, ਉਸਦੀ ਯਾਦ ਸ਼ਕਤੀ, ਭਾਸ਼ਾ, ਸੋਚਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ, ਹਿਸਾਬ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਤਾਬ 'ਫ਼ਾਇਰ ਐਂਡ ਫਿਊਰੀ: ਇਨਸਾਈਡ ਦਿ ਟਰੰਪ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ' ਦੇ ਲੇਖਕ ਮਾਈਕਲ ਵੁਲਫ਼ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਟਰੰਪ ਨੂੰ 'ਬੱਚੇ' ਵਾਂਗ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਜਿਸਨੂੰ 'ਤੁਰੰਤ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨਾ' ਬੇਹੱਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਮਾਈਕਲ ਵੂਲਫ਼ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ 'ਝੂਠ ਦੀ ਪੁਲੰਦਾ' ਕਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਰੈਕਸ ਟਿਲਰਸਨ ਨੇ ਵੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਢੋਂ ਤੋਂ ਖਾਰਿਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦਸੰਬਰ 2015 ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਡਾਕਟਰ ਹੈਰਲਡ ਬਾਰਨਸਟੀਨ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਇੱਕ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਹਾ ਸੀ \"ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਨਣ ਵਾਲੇ ਟਰੰਪ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੋਣਗੇ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43821664", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43805827", "doc1": "وفي مؤتمر صحفي مشترك مع رئيس وزراء اليابان، شينزو آبي، قال هو وآبي إنه يجب ممارسة أقصى ضغط على كوريا الشمالية فيما يتعلق بنزع أسلحتها النووية. ويجري ترامب محادثاته مع آبي في منتجع \"مار-أ-لاغو\" في ولاية فلوريدا. وكان ترامب قد أكد في وقت سابق زيارة مايك بومبيو مدير وكالة الاستخبارات المركزية السرية إلى بيونغيانغ، واجتماعه مع كيم. وقال إن بومبيو أسس \"علاقة جيدة\" مع كيم، الذي كان الرئيس الأمريكي قد وصفه العام الماضي بـ\"رجل الصواريخ القصير\"، وأضاف أن اجتماعهما كان \"سلسا جدا\". وتعد تلك الزيارة أول اتصال على مستوى رفيع بين الولايات المتحدة وكوريا الشمالية منذ عام 2000. ويتوقع أن يعقد ترامب قمة مع كيم في شهر يونيو/حزيران. وما زال مكان عقد القمة قيد المناقشة. ماذا قيل عن القمة؟ وقال الرئيس ترامب في المؤتمر الصحفي المشترك إنه إذا اعتقد أن الاجتماع لن يكون ناجحا، فإنه سينسحب منه، وإذا عقدت القمة ولكنها لم تكن مثمرة، فإنه سينسحب. وأضاف \"سوف نواصل الضغط إلى أقصى حد حتى تصبح كوريا الشمالية دولة غير نووية\". \"وكما قلت من قبل، سيكون هناك مسار براق أمام كوريا الشمالية إذا حققت التخلي عن الأسلحة النووية بالكامل، وبشكل يمكن التحقق منه، وبلا رجعة. وسيكون هذا يوما عظيما بالنسبة إليهم، ويوما عظيما بالنسبة إلى العالم\". ترامب أكد الزيارة السرية لبومبيو لبيونغيانغ أما رئيس الوزراء الياباني، آبي فقال إنه طلب من الرئيس ترامب بإلحاح المساعدة في إطلاق سراح المواطنين اليابانيين المخطوفين في كوريا الشمالية خلال السبيعينيات والثمانينيات. وكانت كوريا الشمالية قد أقرت بأنها خطفت 13 يابانيا لاستخدامهم ف�� تدريب جواسيسها على التقاليد اليابانية. وتعتقد اليابان أن عدد المخطوفين أكبر من ذلك. وقد أدت تلك القضية إلى توتر العلاقات بين البلدين على مدى عقود. وما زال يوجد في كوريا الشمالية ثلاثة مواطنين أمريكيين محتجزين. وقال ترامب إن الولايات المتحدة \"ستعمل بجد\" على عودة اليابانيين المخطوفين إلى بلادهم. وأضاف \"نحن نكافح باجتهاد من أجل استعادة الأمريكيين الثلاثة. أعتقد أن هناك فرصة جيدة لتحقيق هذا. والحوار بيننا جيد جدا\".", "doc2": "ਪੋਂਪੀਓ (ਖੱਬੇ) ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸੀ ਟਰੰਪ ਤੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਮੀਟਿੰਗ ਲਈ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ। ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਸ਼ਿੰਜੋ ਆਬੇ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ 'ਤੇ ਰੋਕ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾਇਆ ਜਾਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ। ਸ਼ਿੰਜੋ ਆਬੇ ਇਸ ਵੇਲੇ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਟਰੰਪ ਦੇ ਫ਼ਲੋਰਿਡਾ ਸਥਿਤ ਮਾਰ-ਏ-ਲਾਗੋ ਰਿਜ਼ੌਰਟ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਆਗੂ ਕਿਮ ਜੋਂਗ-ਉਨ ਦੇ ਨਾਲ ਗੁਪਤ ਮੀਟਿੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀਆਈਏ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਮਾਈਕ ਪੋਂਪੀਓ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਪਹੁੰਚੇ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਲਈ ਇੱਕ ਬੈਠਕ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਅਤੇ ਰੌਇਟਰਜ਼ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, \"ਸਾਡੇ ਵਿਚਾਲੇ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਾਫ਼ੀ ਉੱਚ-ਪੱਧਰੀ ਹੋਈ ਹੈ।\" ਗੁਪਤ ਮੁਲਾਕਾਤ ਬਾਰੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ? ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਸੈਕਰੇਟਰੀ ਆਫ਼ ਸਟੇਟ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਪਹੁੰਚੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕੀ ਪਰ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਕਿਮ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬੈਠਕ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਪੋਂਪੀਓ ਨੂੰ ਸੈਕਰੇਟਰੀ ਆਫ਼ ਸਟੇਟ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕਰਦਿਆਂ ਹੀ ਇਹ ਬੈਠਕ ਹੋਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰੌਇਟਰਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿਚਾਲੇ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਗੱਲਬਾਤ? ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨਾਲ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰੀ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਦੌਰੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ 'ਬੈਕ ਚੈਨਲਜ਼' ਵੀ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਵਿੱਚ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪੋਂਪੀਓ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਆਗੂ ਨਾਲ ਉੱਚ-ਪੱਧਰੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਤਕਾਲੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮੈਡਲੀਨ ਅਲਬਰਾਈਟ ਨੇ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਇਲ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸ਼ਿੰਜੋ ਆਬੇ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਵਿਚਾਲੇ ਮੁਲਾਕਾਤ ਲਈ ਵਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਸੈਕਰੇਟਰੀ ਸਾਰਾਹ ਸੈਂਡਰਜ਼ ਨੇ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ। 2014 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਮੁੱਖੀ ਜੇਮਜ਼ ਕਲੈਪਰ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਦੌਰਾ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਦੋ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਛੁਡਵਾਉਣ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਲੈਪਰ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਆਗੂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਸਮਿਟ ਕਿੱਥੇ ਅਤੇ ਕਦੋਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਸਭ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਵੱਲੋਂ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਸੱਦਾ ਕਬੂਲ ਕਰ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਮਿਟ ਜੂਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਜਾਂ ਫਿਰ ਉਸ ਤੋਂ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਲਈ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਲਈ ਗੈਰ-ਫੌਜੀ ਜ਼ੋਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿਚਾਲੇ ਕੋਈ ਥਾਂ ਜਿਵੇਂ ਬੀਜਿੰਗ, ਕੋਈ ਹੋਰ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ ਜਾਂ ਯੂਰਪ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੈਠਕ ਦੀ ਟਾਈਮਿੰਗ ਦਾ ਮਤਲਬ ਕੀ? (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41078321", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41276318", "doc1": "التجربة جاءت بعد اختبار مماثل السبت الماضي ولم يتدخل الجيش لاسقاط الصاروخ الذي مر عبر الأراضي اليابانية فجر الثلاثاء (2106) بتوقيت غرينتش. وأفادت وسائل الإعلام المحلية بأن الصاروخ تحطم، وهي المرة الأولى التي يسقط فيها صاروخ تطلقه بيونغ يانغ على اليابان خلال 8 أعوام. وطالبت اليابان والولايات المتحدة مجلس الأمن بالاجتماع بشكل طارئ في وقت لاحق الثلاثاء لبحث تطورات الموقف. وفي أول تعليق له عقب إطلاق الصاروخ، تعهد رئيس الوزراء الياباني شينزو آبي بأنه سيفعل ما في وسعه لحماية المواطنين. وقال في تصريحات مقتضبة للصحفيين قبل دخوله اجتماعا طارئا في مكتبه في طوكيو \"سنبذل قصارى جهدنا لحماية أرواح المواطنين\". وحذر نظام \"جاي ألرت\"، المصمم لتشغيل كل الأنظمة الإذاعية بغية إصدار تحذيرات حال حدوث أي طارئ، المواطنين في المنطقة باتخاذ كافة الاحتياطات، لكن هيئة الإذاعة اليابانية أكدت عدم وقوع أي خسائر. ووصف وزير الدولة لشؤون مجلس الوزراء يوشيهيد سوجا الاختبار الأخير بأنه تهديد \"غير مسبوق\"، مؤكدا أن اليابان ستتخذ \"الخطوات المناسبة\" ردا على ذلك. ومن المرجح أن تتعامل اليابان مع الاختبار الأخير باعتباره تصعيدا خطيرا للتوتر بسبب مسار رحلة الصاروخ، وفقا لما ذكره يوجيتا ليماي التابعة مراسلة بى بى سى فى سول. وقالت وزارة الدفاع الأمريكية (البنتاغون) إن اختبار الثلاثاء لا يمثل تهديدا للولايات المتحدة، وإن الجيش يعمل لجمع مزيد من المعلومات الاستخبارية حول هذا الأمر. وكانت كوريا الشمالية قد هددت في وقت سابق من هذا الشهر باطلاق صواريخ باتجاه منطقة غوام الاميركية في المحيط الهادىء بينما حذر الرئيس الاميركي دونالد ترامب من ان بيونغ يانغ ستواجه \"النار والغضب\" اذا هددت الولايات المتحدة. ويأتي إطلاق الصارخ الجديد، بعد إعلان بيونغيانغ تجربتها لما قالت إنه نوع ج��يد من الصواريخ الباليستية، التي يمكنها حمل رؤوس نووية من الحجم الكبير.", "doc2": "ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਲਾਂਚ ਹੁੰਦੀ ਹੋਈ ਦੱਖ਼ਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਫੌਜ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲ 770 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉੱਚਾਈ ਤੱਕ ਗਈ ਤੇ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਨੇ ਤਕਰੀਬਨ 3700 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਸੰਕਟ- 4 ਅਹਿਮ ਨੁਕਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਕੋਲ ਕਿਹੜੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਹਨ? ਜਪਾਨ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਲੰਘੀ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਜਪਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਿੰਜੋ ਆਬੇ ਨੇ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਲਾਂਚ ਦੀ ਕਰੜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਖੇਧੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਪਾਨ ਇਹ ਸਭ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ। ਉੱਧਰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਚੀਨ ਤੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਖਿਲਾਫ਼ ਸਿੱਧੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅੱਠ ਜਣਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਯੂ.ਐੱਨ ਵਿੱਚ ਜਪਾਨ ਵੱਲੋਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸੇ ਤੋਂ ਖਫ਼ਾ ਹੋ ਕੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਜਪਾਨ ਨੂੰ ਡੋਬਣ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਰਾਖ ਕਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਜਪਾਨ ਵੱਲ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਦਾਗੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਵੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਜਪਾਨ ਦੇ ਉੱਪਰੋਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਛੱਡੀ ਸੀ। ਜਿਸਨੂੰ ਜਪਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਦੱਸਿਆ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸ ਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55407109", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-55457005", "doc1": "وحظرت أكثر من 40 دولة دخول الوافدين من المملكة المتحدة، كما عقد الاتحاد الأوروبي محادثات تستهدف وضع سياسة مشتركة للتعامل مع الموقف الحالي. وحظرت السويد دخول الأجانب من الدنمارك عقب اكتشاف مصابين بالسلالة الجديدة من الفيروس هناك. وتتسم هذه السلالة الجديدة بسرعة الانتشار، لكن لا يوجد دليل على أنها أكثر فتكا من فيروس كورونا المتعارف عليه. وتزامنا مع تزايد الأسماء المدرجة في قائمة الدول التي حظرت السفر من وإلى المملكة المتحدة، ظهرت منظمة الصحة العالمية في المشهد بقوة أثناء محاولة وضع مخاطر السلالة الجديدة من الوباء في سياقها الطبيعي. مواضيع قد تهمك نهاية وقال مايك رايان، رئيس قسم الطوارئ في منظمة الصحة العالمية، إن ظهور نسخ جديدة من فيروس كورونا يُعد جزءا طبيعيا من تطور الوباء. وأكد رايان أيضا على أن النسخة المتحورة من فيروس كورونا \"ليست خارج السيطرة\"، وهو ما يتناقض مع تصريحات وزير الصحة البريطاني مات هانكوك الذي أكد خلاف ذلك الأحد الماضي. أعلنت الحكومة البريطانية أن السلالة الجديدة من فيروس كورونا \"خرجت عن السيطرة\" وفي تطور آخر على صعيد فيروس كورونا، يواجه المسافرون من جنوب أفريقيا حظرا لدخولهم بعض الدول عقب اكتشاف نسخة جديدة متحورة من العدوى ليس لها علاقة بالسلالة الجديدة المكتشفة في المملكة المتحدة. ماذا يحدث في أوروبا؟ حظرت أغلب دول القارة الأوروبية السفر من وإلى المملكة المتحدة في محاولة للحد من انتشار النوع الجديد من الفيروس. وحظرت فرنسا دخ��ل الركاب والبضائع من المملكة المتحدة، مما تسبب في اضطرابات شهدتها ميناء دوفر البريطاني الرئيسي في جنوب المملكة المتحدة. وقال رئيس وزراء بريطانيا بوريس جونسون إنه يعمل مع الرئيس الفرنسي إيمانويل ماكرون من أجل استئناف التبادل التجاري، معربا عن أمله في أن تُحل هذه الأزمة \"في أقرب وقت ممكن\". قال وزير النقل الفرنسي كليمنت بون بلاده سوف تعلن الثلاثاء المقبل الإجراءات التي تحل محل حظر دخول الركاب والشاحنات من المملكة المتحدة الذي يستمر لـ 48 ساعة. وبدأت محادثات في بروكسل تستهدف التوصل إلى رد موحد يتم التنسيق له بين دول الاتحاد الأوروبي بخصوص الموقف الراهن على صعيد السلالة الجديدة من الفيروس. أغلقت السويد حدودها مع الدنمارك بسبب السلالة الجديدة من الوباء ولا يتوقع التوصل إلى اتفاق حتى الثلاثاء، لكن أحد الخيارات التي تناقشها دول أوروبا هو اشتراط أن تكون نتيجة اختبار فيروس كورونا سلبية قبل مغادرة المسافرين للمملكة المتحدة. وسط هذا الكم من السلبية الذي يجتاح أوروبا، ظهرت أخبار إيجابية تتمثل في اعتماد الهيئة الأوروبية للرقابة على الدواء لقاح فايزر - بيونتك المضاد لفيروس كورونا، مما يمهد الطريق أمام استخدام اللقاح بحلول الأحد المقبل. ماذا عن باقي دول العالم؟ حظرت دول أخرى من الهند إلى كندا دخول المسافرين من المملكة المتحدة إليها. ومن المتوقع أن تنضم الولايات المتحدة إلى تلك الدول، لكن شركتي \"الخطوط الجوية البريطانية\" و\"دلتا للخطوط الجوية\" أكدتا السماح للركاب الذين تأتي نتائجهم سلبية في اختبار فيروس كورونا بالسفر إلى الولايات المتحدة والدخول عبر مطار جون كينيدي في نيويورك. وأغلقت السعودية، والكويت، وعمان حدودها بالكامل أمام المسافرين الدوليين. كما اكتشفت السلالة الجديدة من فيروس كورونا في أستراليا، وإيطاليا وهولندا إضافة إلى الدنمارك. وكان اكتشاف عدد قليل من الحالات المصابة بالنسخة الجديدة من الوباء هو الدافع وراء حظر دخول المسافرين من الدنمارك إلى السويد التي تفعل ذلك للمرة الأولى مع دولة من دول الجوار. وقال مايكل دامبرغ، وزير الشؤون الداخلية السويدي: \"هناك خطر محتمل يتمثل في إمكانية سفر الدنماركيين إلى السويد لتسوق هدايا عيد الميلاد\". ويرجح خبراء أن السلالة الجديدة من فيروس كورونا ربما تجاوزت في انتشارها الأماكن التي تم الإبلاغ عنها فيها، مرجعين ذلك إلى استخدام المملكة المتحدة تكنولوجيا المراقبة الوراثية في تتبع السلالة المكتشفة حديثا. وقال مارك فام رانست، المتخصص في علم الفيروسات، لإذاعة في آر تي البلجيكية: \"أعتقد أننا سوف نكتشف في الأيام المقبلة ظهور السلالة الجديدة من الوباء في دول أخرى\".", "doc2": "ਦਰਅਸਲ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲਾਗ ਸੌਖਿਆਂ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫ਼ੈਲਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਹੈ ਇਹ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਅਤੇ ਕੀ ਹਨ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਸਿਹਤ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੇਮਜ਼ ਗੈਲਾਘਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀਡੀਓ ਰਾਹੀਂ ਦੇਖਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਿਸਾਨ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੇਂਦਰ ਨੂੰ ਬੈਠਕ ਲਈ ਇਹ ਹਨ ਸ਼ਰਤਾਂ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਫਿਰ ਮੀਟਿੰਗ ਦੇ ਸੱਦੇ ਬਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਬੈਠਕ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 29 ਤਰੀਕ ਦਾ ਦਿਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਤੇ ਚਾਰ ਨੁਕਾਤੀ ਏਜੰਡਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ- ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਮੀਟਿੰਗ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਕੀ ਕਿਹਾ, ਖ਼ਬਰ ਪੂਰੀ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਬਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਰਵੱਈਏ ’ਤੇ ਕਿਸਾਨ ਆਗੂ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਦਿੱਲੀ-ਗਾਜ਼ੀਆਬਾਦ ਬਾਰਡਰ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਕਿਸਾਨ ਆਗੂ ਰਾਕੇਸ਼ ਟਿਕੈਤ ਨੇ ਕਿਹਾ,\"ਮਸਲੇ ਦਾ ਹੱਲ ਕੱਢਣਾ ਕਿਸਾਨ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਤਾਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਅੰਦੋਲਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਤਾਂ 32 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਆਇਆ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਚਿੱਠੀ ਆਈ ਹੈ, ਸਾਰਿਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਖੋਲ੍ਹਾਂਗੇ, ਇਹ ਟੈਂਡਰ ਹੈ ਸਰਕਾਰ ਦਾ। ਕਿਸਾਨ ਹਾਰੇਗਾ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਹਾਰੇਗੀ। ਸਰਕਾਰ ਜਿੱਤੇਗੀ ਤਾਂ ਕਿਸਾਨ ਜਿੱਤੇਗਾ।\" ਇਹ ਅਤੇ ਦਿਨ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰਾਂ ਤਫ਼ਸੀਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਚੀਨ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਰਗੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਿਚ ਲਗਾਤਾਰ ਆ ਰਹੀ ਕਮੀ ਨੇ ਫਸਲੀ ਝਾੜ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਸਾਲ 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ 5 ਕਰੋੜ ਟਨ ਅਨਾਜ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੇਸ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 50 ਕਰੋੜ ਟਨ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨਾਮੇ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀਆਂ ਔਸਤਨ ਫਸਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਹ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕਾਸ਼ਤ ਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ ਪਰ ਇੱਥੇ ਫਸਲੀ ਝਾੜ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲੋਂ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਕੋਲ ਭਾਰਤ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਕਾਸ਼ਤਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਭਾਰਤ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪੈਦਾਵਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਪੈਦਾਵਾਰ ਦੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹਨ? ਜਾਣਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਮੇਅਰ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੀ 21 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮੁਟਿਆਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ ਆਰਿਆ ਰਾਜੇਂਦਰਨ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੇਰਲ ਦੀਆਂ ਨਾਗਰਿਕ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜੇਤੂ 21 ਸਾਲਾ ਕਾਲਜ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਆਰਿਆ ਰਾਜਿੰਦਰਨ ਤਿਰੂਵਨੰਥਪੁਰਮ ਦੀ ਨਵੀਂ ਮੇਅਰ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆ ਨੇ ਸੀਪੀਆਈ (ਐੱਮ) ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਕੱਤਰੇਤ ਨੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂਅ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੂਬਾ ਸਕੱਤਰੇਤ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਦੀ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਸੂਬਾ ਸਕੱਤਰੇਤ ਕੇਰਲ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਮੇਅਰਾਂ ਲਈ ਨਾਵਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਖ਼ਬਰ ਪੂਰੀ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-51985068", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-51985476", "doc1": "يظهر الشباب في عدة دول عدم اكتراث بالتحذيرات الصحية من الإصابة بفيروس كورونا وقال تيدروس أدهانوم غيبريسوس، مدير المنظمة، إن \"الخيارات التي يحددها الشباب تُعد مسألة حياة أو موت لأشخاص آخرين\". وبلغ عدد الوفيات بسبب فيروس كورونا حوالي 11 ألف شخص في حين يعاني حوالي 250 ألف شخص على مستوى العالم من الإصابة بهذا المرض القاتل. وتأتي تصريحات مدير المنظمة الدولية بعد ظهور تقارير في الكثير من الدول أشارت إلى أن الشباب لا ينصاعون للتحذيرات الصحية. وظهر فيروس كورونا للمرة الأولى في الصين في ديسمبر/ كانون الأول الماضي، لكن مركز الوباء انتقل إلى أوروبا في الوقت الراهن. مواضيع قد تهمك نهاية وارتفعت حصيلة الوفيات بسبب كورونا في إيطاليا إلى 4032 بعدما سجلت 627 حالة جديدة يوم الجمعة. وشهدت إيطاليا أكبر عدد من الوفيات بسبب هذا المرض على مستوى العالم. واتخذت دول ومناطق عديدة إجراءات الجمعة من شأنها الحد من انتشار الفيروس، أبرزها أصبحت شوارع إيطاليا شبه فارغة بسبب الانتشار الحاد لفيروس كورونا ماذا قالت منظمة الصحة العالمية؟ قال مدير المنظمة أدهانوم غيبريسوس، في مؤتمر صحفي عبر الإنترنت من جنيف: \"رغم أن كبار السن هم الأكثر عرضة للخطر بسبب الإصابة، لا يمكن استثناء الشباب من ذلك\". وأضاف: \"لدي رسالة للشباب: فهذا الفيروس قد يخضعكم للعلاج في المستشفيات لأسابيع، وقد يقتلكم. وحتى إذا لم تصابوا بالمرض، فالخيارات التي تتخذونها فيما يتعلق بالمكان الذي تذهبون إليه، تُعد مسألة حياة أو موت بالنسبة لشخص آخر\". وأشاد أدهانوم غيبريسوس بالتطورات الجديدة على صعيد مدينة ووهان الرئيسية في الصين، حيث ظهر الفيروس للمرة الأولى، بعد تقارير أشارت إلى عدم ظهور أية حالات جديدة في المدينة الخميس الماضي. وقال: \"يعطي ذلك باقي دول العالم أملا في أن أسوأ المواقف يمكن أن تمر\". وأظهرت دراسات أن جميع الفئات العمرية معرضة للإصابة بفيروس كورونا، لكن تزداد المخاطر لدى كبار السن ومَن يعانون من بعض الأمراض. وبلغ متوسط أعمار الوفيات بسبب الفيروس في إيطاليا 78.5 سنة. وتوصي منظمة الصحة العالمية بابتعاد الأفراد عن بعضهم البعض بدلا من \"العزلة الاجتماعية\" للحد من انتشار المرض، وفقا لما ذكرته وكالة أنباء رويترز. وقالت ماريا كيروكوفا، خبيرة الأوبئة في منظمة الصحة العالمية لوكالة رويترز: \"نريد أن يبقى الناس على اتصال\". وأضافت: \"لذا عليكم إيجاد طرق للقيام بذلك، يمكنكم العثور على تلك الطرق عبر الإنترنت، ومن خلال المنصات التواصل الاجتماعي المختلفة حتى تحافظوا على الاتصال فيما بينكم لأن صحتكم العقلية أثناء انتشار هذا الوباء لا تقل أهمية عن صحتكم البدنية\".", "doc2": "WHO ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਸੱਖਣੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਟੈਡਰੋਸ ਐਡਹਾਨੋਮ ਗਿਬਰਿਏਸੋਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਚੋਣ 'ਕਿਸੇ ਲਈ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਾ ਅੰਤਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।' ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮੁਖੀ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਸਿਹਤ ਚਿਤਾਵਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਅ���ਿਹਾ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਕੇਵਲ ਬਜ਼ੁਰਗ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਹਰ ਪਹਿਲੂ ਬਾਰੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਕਵਰੇਜ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਭਾਰਤ ਇੱਕੋ ਦਿਨ 50 ਨਵੇਂ ਕੇਸ ਪਾਜਿਟਿਵ, 24 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਟਰੇਨਾਂ ਬੰਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ 50 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਕੁੱਲ ਅੰਕੜਾ 223 ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਵਾਇਰਸ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਦੇਸ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਫ਼ੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਰਾਤੀ 12 ਵਜੇ ਤੋਂ ਐਤਵਾਰ ਰਾਤੀ 10 ਵਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਯਾਤਰੀ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਨਹੀਂ ਚੱਲਣਗੀਆਂ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਜਨਤਾ ਕਰਫ਼ਿਊ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਵੀ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਨਾ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆਈ ਮੁਤਾਬਕ ਜਨਤਾ ਕਰਫਿਊ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਰਾਤੀ 12 ਵਜੇ ਤੋਂ ਐਤਵਾਰ ਰਾਤੀ ਦਸ ਵਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਯਾਤਰੀ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਨਹੀਂ ਚੱਲਣਗੀਆਂ। ਸਾਰੀਆਂ ਮੇਲ ਤੇ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ ਗੱਡੀਆਂ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਖ਼ਬਰ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ \"ਘਰਾਂ ਅੰਦਰ ਰਹਿਣ\" ਦਾ ਫਰਮਾਨ ਜਾਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਸੂਬੇ ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆ ਨੇ \"ਘਰਾਂ ਅੰਦਰ ਰਹੋ\" ਦਾ ਫ਼ਰਮਾਨ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਹੁਣ ਤੱਕ 14 ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ 14 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ ਸੂਬੇ ਦਾ ਰਾਜਪਾਲ ਗੇਵਿਨ ਨਿਊਜ਼ਓਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੇਹੱਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਹੀ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਓ। ਪਹਿਲਾ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਸੂਬੇ ਦੀ ਕੁੱਲ 40 ਮਿਲੀਅਨ ਅਬਾਦੀ ਦੇ ਅੱਧੀ ਦਾ ਅਗਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਵਾਇਰਸ ਲਾਗ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਹੁਣ ਤੱਕ 230 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ 18 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ 2,50,000 ਪਾਜ਼ਿਟਿਵ ਕੇਸ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ 10,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਕੋਰੋਨਾਵਇਰਸ: ਇਲਾਜ ਲਈ ਆਇਆ ਪਾਕ ਪਰਿਵਾਰ ਜਦੋਂ ਫਸਿਆ ਭਾਰਤ 'ਚ ਜਦੋਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੇ ਕਾਰਨ ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਲਗਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਉਥੇ ਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਦਿਲ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਆਏ ਸਬੀ ਸ਼ਿਰਾਜ਼ ਵਾਹਗਾ-ਅਟਾਰੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਫਸ ਗਏ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ, ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਅਤੇ ਸਬੀ ਸ਼ਿਰਾਜ਼ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਪੂਰਾ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖਣ ਲਈ ਹੇਠਲੇ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਰੋ। ਕੋਰੋਵਾਇਰਸ: ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਗਾਇਕਾਂ ਕਨਿਕਾ ਕਪੂਰ 'ਤੇ ਐੱਫਆਈਆਰ ਬੌਲੀਵੁੱਡ ਗਾਇਕਾ ਕਨਿਕਾ ਕਪੂਰ ਦੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਖਨਊ 'ਚ ਆਈਸੋਲੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਨਿਕਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਐੱਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਦਰਅਸਲ ਕਨਿਕਾ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਲੰਡਨ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਈ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਸ 'ਤੇ ਅਣਗਹਿਲੀ ਵਰਤਣ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਖ਼ਤਰੇ ਪਾਉਣ ਕਰਕੇ ਕੇਸ ਦਰਜ ਵੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਪੋਸਟ 'ਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਮੇਰੇ ਵਿੱਚ ਫ਼ਲੂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਈ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-46067973", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46247198", "doc1": "خاشقجي كان معروفا بانتقاده لبعض السياسات في السعودية وبحسب ما ورد في التقارير، فإن الأمير محمد ذكر ذلك في مكالمة هاتفية مع مسؤولي البيت الأبيض بعد اختفاء خاشقجي وقبل أن تعترف السعودية بمقتله. لكن السعودية نفت صحة هذه التقارير التي نُشرت في صحيفتي \"واشنطن بوست\" و\"نيويورك تايمز\". ولم يعثر على جثة خاشقجي حتى الآن، لكن السلطات التركية والسعودية أكدت أنه قتل داخل قنصلية بلاده في إسطنبول في الثاني من أكتوبر/تشرين الأول. وتنفي السعودية تورط الأسرة المالكة في مقتله، وتقول إنها \"مصممة على كشف كل الحقائق\" في قضيته. وقال الأمير محمد بن سلمان، في أواخر الشهر الماضي، إن \"الجريمة كانت مؤلمة لكل السعوديين\". وكان خاشقجي يشارك بمقالات في صحيفة واشنطن بوست، واشتهر بانتقاده لبعض السياسات في السعودية. ماذا ورد في المكالمة الهاتفية؟ خلال المكالمة مع صهر الرئيس الأمريكي، جاريد كوشنر، ومستشار الأمن القومي في البيت الأبيض، جون بولتن، قال ولي العهد السعودي إن خاشقجي كان عضوا في جماعة الإخوان المسلمين، بحسب صحيفة واشنطن بوست. وذكرت التقارير أن المكالمة الهاتفية جرت في التاسع من أكتوبر/تشرين الأول، أي بعد أسبوع من اختفاء خاشقجي. وأضافت أن ولي العهد حثّ البيت الأبيض على الحفاظ على تحالفه مع المملكة العربية السعودية. المكالمة بين ولي العهد السعودي ومسؤولي البيض الأبيض جرت في التاسع من أكتوبر/تشرين الأول، بحسب تقارير وفي بيان أرسل إلى واشنطن بوست، نفت عائلة خاشقجي أن يكون الصحفي المقتول عضوا في جماعة الإخوان المسلمين، وقالت إنه نفى هذا بنفسه في مناسبات عدة في الأعوام الأخيرة الماضية. وأضاف البيان أن \"جمال خاشقجي لم يكن شخصا خطيرا بأي حال. وادعاء خلاف ذلك أمر سخيف\". ما الذي توصل إليه التحقيق حتى الآن؟ لا يوجد حتى الآن إجماع على الطريقة التي قتل بها خاشقجي. ودخل الصحفي القنصلية السعودية لاستخراج بعض المستندات الضرورية لزواجه من خطيبته التركية، خديجة جنكيز. خديجة جنكيز تطالب بتحقيق العدالة في قضية خاشقجي وفي يوم الأربعاء، قالت تركيا إنه خُنق فور دخوله إلى القنصلية، وقطّع جسده \"وفقا لخطة وضعت مسبقا\". وكانت وسائل إعلام تركية قد نقلت عن مصادر إن خاشقجي تعرض للتعذيب. وغيرت السعودية روايتها بشأن ما حدث لخاشقجي. فعندما اختفى الصحفي في البداية، قالت الرياض إن خاشقجي خرج من مبنى قنصليتها حيًّا، لكنها في وقت لاحق اعترفت بمقتله، وقالت إن جريمة قتله أعدت مسبقا. وألقت الرياض القبض على 18 مشتبها بهم، وقالت إنهم سيحاكمون في المملكة، بينما تريد تركيا تسليمهم إلى أنقرة. وابتعدت تركيا عن تحميل السلطات السعودية صراحة مسؤولية مقتل الصحفي جمال خاشقجي. وفي وقت سابق تحدث الرئيس التركي، رجب طيب أردوغان، هاتفيا مع العاهل السعودي الملك سلمان، واتفق الطرفان على المضي قدما في التعاون في التحقيق.", "doc2": "ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖਾਸ਼ੋਗੀ ਇਸਤੰਬੁਲ ਸਥਿਤ ਸਫਾਰਤਖਾਨੇ ਵਿੱਚ 2 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਲਾਪਤਾ ਹਨ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਕਰੀਬੀ ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਬੂਤਾਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ 'ਚ ਮੁਲੰਕਣ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਕਾਰੇ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਪ੍ਰਿੰਸ ਦੇ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਨਕਾਰਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਨੂੰ ਇਸ ਕਤਲ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। 2 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਖਾਸ਼ੋਜੀ ਦਾ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਇਸਤੰਬੁਲ ਵਿਚਲੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਸਫ਼ਾਰਤਖ਼ਾਨੇ ਵਿੱਚ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਬਿਆਨ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਸਫ਼ਾਰਤਖ਼ਾਨੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਕਾਗਜ਼ਾਤ ਲੈਣ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦ ਆਵਾਜੀ-ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਸੀਹੇ ਦੇ ਕੇ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਫੇਰ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਖਾਸ਼ੋਜੀ ਦੇ ਸਫ਼ਾਰਤਖ਼ਾਨੇ ਵਿੱਚ ਵੜਦਿਆਂ ਹੀ ਗਲਾ ਦੱਬ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫੇਰ ਪਹਿਲੋਂ ਬਣਾਈ ਯੋਜਨਾ ਮੁਤਾਬਕ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਖ਼ੁਰਦ-ਬੁਰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹਾਲੇ ਲਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਤੇ ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਤੇਜ਼ਾਬ ਵਿੱਚ ਪਾਕੇ ਗਾਲ਼ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਬਦਲਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਕੌਣ ਸਨ? ਜਮਾਲ ਖਾਸ਼ੋਜੀ ਨੇ ਸਾਊਦੀ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਲਈ ਵੱਡੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਸਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸਨ ਪਰ ਫਿਰ ਉਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਖੱਟਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53388917", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53388323", "doc1": "فقد كان زوجها أدواردو يرفض وضع كمامة على وجهه بينما كان وباء كوفيد 19 يواصل انتشاره في البرازيل، البلد الذي شهد ثاني أكبر عدد من الوفيات جراء الوباء بعد الولايات المتحدة. لذلك قررت مونيكا ترك شقة الأسرة الكائنة في نيتيروي، وهي مدينة يبلغ عدد سكانها 480 ألف نسمة وقريبة من ريو دي جانيرو، وانتقلت إلى مسكن والديها مصطحبة معها ابنها البالغ من العمر سبع سنوات. وقالت لبي بي سي \"أعاني من الربو، ما يجعلني معرضة بشكل خاص للإصابة بمضاعفات فيروس كورونا، ولكن زوجي كان يعتقد بأني مصابة بلوثة\". وأضافت \"وكان يعتقد بأنه ليس بحاجة إلى غطاء وجه لأنه لا يذهب إلى أي أماكن مغلقة بعد مغادرة الشقة...ولم يكن يفكر بأنه يضعني وابننا في خطر\". مواضيع قد تهمك نهاية الرجال أكثر عرضة للموت بكوفيد 19، ولكن أعدادا أكبر منهم يرفضون إرتداء الكمامات لا نعلم بأزواج في بلدان أخرى وصل بهم الحال إلى خلافات مماثلة، ولكن قصة مونيكا وأدواردو تكشف عن انقسام بين الجنسين لوحظ أثناء إنتشار الوباء فيما يتعلق بالمواقف إزاء إرتداء أغطية الوجه. يذكر أن أكثر من 12 مليون إنسان أصيبوا بكوفيد 19 لغاية التاسع من الشهر الحالي، مات منهم أكثر من 550 ألف، حسب قاعدة البيانات التي تعدها جامعة جونز هوبكينز الأمريكية. وفي الغالبية العظمى من الدول التي تتوفر منها معلومات، تزيد نسبة الوفيات بين الرجال بشكل ملفت للنظر. ولكن دراسات واستطلاعات توصلت إلى أن الرجال أكثر ترددا في إرتداء أغطية الوجه وغيرها من وسائل الوقاية الشخصية، وكان هذا هو الحال خلال مواجهة أوبئة سابقة أيضا. ومن الجدير بالذكر أن السلطات الصحية توصي بإرتداء أغطية الوجه للمساعدة في منع انتشار مرض كوفيد 19. وقد تغيرت التعليمات والتوصيات بهذا الخصوص في الأشهر الأخيرة مع ظهور حقائق علمية جديدة عن الوباء وتطوره. وتوصي منظمة الصحة العالمية بإرتداء الكمامات وغيرها من أغطية الوجه \"كجزء من استراتيجية شاملة لإجراءات تهدف إلى خفض معدلات العدوى\"، ورغم قول المنظمة إنه لا توجد أدلة كافية تشير إلى فاعلية الكمامات غير الطبية المصنوعة من القماش في حماية المجتمع بشكل عام من خطر الإصابة، فإنها تشجع على استخدامها مع ذلك عندما لا يكون التباعد الجسدي ممكنا. كما تشجع بلدان ومدن عديدة استخدام أغطية الوجه، وجعل البعض منها استخدام الأغطية إجباريا في الأماكن المزدحمة كوسائل النقل العام والحانات والمحال التجارية. كبرياء وتحامل فإذا كانت الكمامات وغيرها من أغطية الوجه يمكن أن تساعد في محاربة فيروس كورونا، لماذا يعزف الكثير من الرجال عن إستخدامها؟ أحد أحدث التحليلات - وأكثرها شهرة - لتصرف الذكور كان قد أجري من قبل المحاضر في علم الإقتصاد في جامعة ميدلسكس البريطانية فاليريو كابرارو وعالمة الرياضيات الكندية هيلين بارشيلو التي تعمل في معهد البحوث الرياضية في جامعة بيركلي الأمريكية. شمل البحث الذي أجراه العالمان 2500 مشارك في الولايات المتحدة، وتوصل إلى أن الرجال ليسوا أقل ميلا لارتداء أغطية الوجه فحسب، بل أنهم يعدون إرتداءها \"معيبا وغير جذاب وعلامة ضعف\". ويقول كابرارو \"إن هذا كان هو الموقف في الدول التي لا تجبر الناس على إرتداء الكمامات بشكل خاص\". سئل المشاركون في البحث عن استعدادهم لارتداء الكمامات عند مشاركتهم في الفعاليات الإجتماعية أو عند التقائهم بأشخاص من أسر أخرى. وكشف البحث عن أن ميل النساء للقول إنهن مستعدات \"لإرتداء الكمامات خارج منازلهن\" يبلغ ضعف هذا الميل عند الرجال. وخلص البحث أيضا إلى أن \"الرجال أقل ميلا لارتداء أغطية الوجه، وأحد أهم أسباب ذلك هو اعتقادهم بأنهم أقل عرضة للإصابة بالمرض مقارنة بالنساء\". \"وهذا أمر مثير للتعجب بشكل واضح لأن الأرقام الرسمية تثبت أن فيروس كورونا يصيب الرجال بشكل أكثر خطورة مما يصيب النساء\"، وفق ما أشارت نتائج البحث. وكشفت دراسات أخرى أن الرجال أقل إلتزاما بغسل أياديهم من النساء، وهو من الإجراءات الصحية الأساسية لمنع إنتشار المرض. وجاء في استطلاع أجري مؤخرا أن 65 في المئة من النساء يقلن إنهن يغسلن أياديهن بشكل دوري، بينما بلغت النسبة عند الرجال 52 في المئة فقط. عندما يتغلب الجنس على السياسة من المثير للإنتباه أن النتائج التي توصل إليها كابرارو وبارشيلو تعتمد على البحوث التي أجرياها في الولايات المتحدة. فقد أصبح واضحا في الأسابيع الماضية أن الولاءات السياسية في الولايات المتحدة لها تأثير كبير على كيفية تصرف الرجال والنساء أثناء أزمة فيروس كورونا. فمؤيدو الحزب الجمهوري، حزب الرئيس دونالد ترامب، أقل ميلا من نظرائهم مؤيدي الحزب الديمقراطي لإرتداء الكمامات أو مراعاة شروط التباعد، وذلك حسبما جاء في نتائج عدة استطلاعات للآراء. ولكن حتى من هذا المنظور، ظهر أن الجنس هو العامل الأقوى فيما يتعلق بالسلوك. ففي آخر إستطلاع للآراء أجري في حزيران/يونيو ظهر أن 68 في المئة من النساء اللواتي يؤيدن الحزب الجمهوري يرتدين الكمامات خارج منازلهن. أما الرجال، فقد قال 49 في المئة منهم فقط إنهم يرتدونها خارج منازلهم. عدد أكبر من الكمامات، عدد أقل من الوفيات يتوقع أن ترتفع أهمية ارتداء الكمامات خصوصا مع زيادة الأدلة التي تشير إلى أن فيروس كورونا ينتقل بواسطة الهواء ويمكنه الانتشار من خلال جزيئات صغيرة جدا عالقة في الجو وليس فقط عن طريق القطرات الأكبر حجما التي يفرزها المصابون أثناء السعال أو العطاس. الرجال أكثر تعرضا للموت جراء كوفيد 19، ولكنهم أقل ميلا لاستخدام الكمامات وفي حقيقة الأمر، فإن دراسة أجراها علماء يابانيون لم تنشر نتائجها بعد تقول بوجود ارتباط غريب بين استخدام أغطية الوجه ومعدلات الوفيات في 22 من بلدان العالم. فقد توصل العالمان دايسوكي ميازاوا وجين كانيكو - نتيجة تحليل نتائج استطلاعات للآراء أجرتها مؤسسة (يو غوف) - إلى أن تلك البلدان التي ترتدى فيها الكمامات بشكل أوسع نطاقا شهدت أعدادا أقل من حالات الوفاة لكل مليون نسمة من سكانها. كما اكتشف ميازاوا وكانيكو أن لارتداء الكمامات تأثيرا لا يقل قوة عن تأثير العمر على معدلات الوفيات في تلك البلدان. والأمر الأكثر إثارة للإهتمام هو أن بعضا من الدول الـ 22 التي شهدت معدلات وفيات مرتفعة هي نفسها التي كشفت استطلاعات يو غوف عن أن الرجال فيها أقل ميلا لإرتداء الكمامات، ومنها بريطانيا. هل الرجال أكثر ثقة بأنفسهم من اللازم؟ لم تتفاجأ كريستينا غرافيرت، العالمة في مجال السلوكيات في جامعة كوبنهاغن في الدنمارك، برؤية الفرق بين الجنسين في مجال ارتداء أغطية الوجه الذي كشفت عنه البحوث والأدلة. وتقول إن هناك كما كبيرا من البحوث العلمية التي تشير إلى أن الرجال والنساء ينظرون إلى المخاطر بطرق مختلفة. ولكن غرافيرت قالت لبي بي سي إن نظرة بسيطة إلى العاصمة الدنماركية أعطتها انطباعا قويا بأن النساء أكثر تحوطا من الرجال فيما يخص الجهود المبذولة لاحتواء انتشار مرض كوفيد 19. وقالت \"حوّلت الطرقات في كوبنهاغن إلى طرقات ذات اتجاه واحد (بعد تفجر أزمة فيروس كورونا)، لكي لا يواجه الناس بعضهم البعض أثناء المشي أو العدو\". وأضافت \"كان الإنطباع الذي خرجت به أن عددا أكبر من الرجال لا يتقيدون باتجاه الطرقات\". كما لوحظ الفرق بين الجنسين في بلدان أخرى خلال أوبئة سابقة. فعلى سبيل المثال، أظهرت دراسة أجريت في العاصمة المكسيكية لسلوك مستخدمي وسائط النقل العام خلال انتشار مرض إنفلونزا الخنازير في عام 2009، والذي أدى إلى وفاة نحو 400 شخصا، أن عددا أكبر من النساء ك�� يرتدين الكمامات من الرجال بشكل يومي. وحتى الدول الآسيوية، التي أصبح ارتداء الكمامات فيها تقليدا اجتماعيا ثابتا ومتبعا على نطاق واسع، تشهد فروقا بين الجنسين في الالتزام به. فقد خلصت دراسة لسلوك المجتمع أجريت أثناء انتشار مرض سارس في هونغ كونغ في عامي 2002 و2003 إلى أن النساء أكثر ميلا بكثير لاتخاذ إجراءات الوقاية التي تشمل غسل الأيادي وارتداء الكمامات. ويقول ماثيو سميث، وهو صحفي مختص في تحليل الأرقام في مؤسسة يو غوف، \"تشير المعلومات المتوفرة لنا إلى أن الرجال أقل ميلا لارتداء أغطية الوجه في معظم بلدان العالم\". يذكر أن الرجال والأولاد كانوا هدفا حصريا لحملات الصحة العامة أثناء انتشار وباء الإنفلونزا في عام 1918، والذي أودى بحياة عشرات الملايين من البشر، لإقناعهم بارتداء أغطية الوجه. فهل الرجال أكثر إهمالا فعلا؟ علاوة على البحوث الأكاديمية التي ذكرتها كريستينا غرافيرت، تشير الأدلة المستقاة من الحياة العادية إلى صحة هذا التصوّر. فشركات تأمين السيارات ما لبثت منذ زمن طويل تطلب من النساء أسعار أقل لقاء تأمين سياراتهن، لأن الرجال هم المسؤولون عن معظم الحوادث المرورية في كل أنحاء العالم، رغم الحقيقة القائلة إن عدد الذكور الذين يقودون السيارات أعلى من عدد النساء. وهناك نموذج آخر لا يخلو من غرابة، وهو المتمثل في جائزة داروين المتعلقة بأغرب حالات الوفاة وأكثرها إمكانية للتجنب. فقد أظهرت الأرقام المستقاة بين عامي 1995 و2014 أن الرجال شكلوا أكثر من 90 في المئة من \"الفائزين\" بهذه الجائزة. وحتى الباحث فاليريو كابرارو يقر بتقاعسه عن ارتداء الكمامة. ويقول \"لم أبدأ بارتداء الكمامة إلا قبل بضعة شهور عندما سافرت إلى إيطاليا، حيث يعتبر ارتداؤها إجباريا في مواقف معينة\". وقال \"كنت محتاطا، وتقيدت بشروط التباعد الإجتماعي. ساعدني ذلك في إقناع نفسي بعدم ارتدائي لغطاء الوجه\". ويؤمن كابرارو الآن بأن جعل ارتداء الكمامات إجباريا سيجبر عددا أكبر من الرجال على إتباع تعليمات الصحة العامة. ويقول \"بيّنت الدراسات أن الفرق بين الجنسين يختفي بشكل كامل تقريبا في البلدان التي تجبر مواطنيها على ارتداء الكمامات\". ولكن كريستين غرافيرت تعتقد أن هناك قدرة أكبر في حملات التوعية الاجتماعية الموجهة إلى الذكور. وتقول \"إذا كانت الثقة الزائدة هي المشكلة، فقد تسهم هذه الحملات في توعية الرجال بحقيقة الأرقام وتفهمهم بأنهم أكثر عرضة للإصابة بكوفيد 19 من النساء\". وتضيف \"إذا أخذنا مأخذ الجد أن الرجال عموما أقل مبدئية وأكثر أنانية (من النساء)، فإن الرسالة يجب أن تركز على حماية الفرد نفسه أكثر من تركيزها على حماية الآخرين\". نهاية سعيدة ولكن ثمة أدلة تشير إلى أن المواجهات الأسرية قد تؤتي ثمارها، كما يثبت نموذج أدواردو ومونيكا، وهما الزوجان اللذان فرّق بينهما غطاء الوجه. فبعد أن واجهت مونيكا زوجها، لاحظت تغيرا في سلوكه - ونهاية سعيدة - إذ باشر أدواردو بارتداء الكمامة منذ مدة. وتقول مونيكا \"ما زلت أظن أن زوجي يعتقد بأن رجلا صحيح البنية مثله لن يمرض، ولكنه يعي الآن أن سلوكه الصحيح سيحمي أسرته\". *غيّرت الأسماء نزولا عند طلب أصحابها.", "doc2": "ਔਰਤਾਂ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਧ ਸੰਜੀਦਾ ਹਨ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਫੈਲ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਪਰ ਮੌਨਿਕਾ ਦਾ ਪਤੀ ਐਡੁਆਰਡੋ ਫੇਸ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਤੋਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਅਮਰੀਕਾ ਮਗਰੋਂ ਕੋਰੋਨਾ ਕਰਕੇ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਹੈ। ਫਿਰ ਮੌਨਿਕਾ ਨੇ ਨਿਤਰੋਈ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਛੱਡਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਘਰ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਮੌਨਿਕਾ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਦਮਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਮੈਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦਾ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ । ਪਰ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਮੂਰਖ ਹਾਂ।\" \"ਉਸ ਦਾ ਤਰਕ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਸਕ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਬੰਦ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ।\" ਮੋਨਿਕਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਹ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਬੇਟੇ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖ਼ਮ ਵਿੱਚ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਕਿਉਂ ਮਰਦ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕੋਵਿਡ -19 ਕਾਰਨ ਵਧੇਰੇ ਆਦਮੀ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਦੂਸਰੇ ਜੋੜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਆਈ ਹੋਵੇ ਪਰ ਮੋਨਿਕਾ ਅਤੇ ਐਡੁਆਰਡੋ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ ਆਧਾਰਿਤ ਫਰਕ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸੰਜੀਦਗੀ ਬਾਰੇ। 14 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ, ਜੌਨਸ ਹੌਪਕਿੰਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਡੇਟਾਬੇਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਵਿਡ -19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਇੱਕ ਕਰੋੜ 20 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ 5,50,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ, ਜਿੱਥੇ ਡੇਟਾ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਮਰਦਾਂ ਵਿਚ ਮੌਤ ਦਰ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਚਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਰਦ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨਿੱਜੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਣਾਂ ਅਤੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਝਿਜਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਿਛਲੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਲਈ ਫੇਸ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣਾ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਉਪਾਅ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੀਤਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਖੋਜਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਵੀ ਬਦਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਮਾਸਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ \"ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਰਣਨੀਤੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ\" ਵਜੋਂ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਫੈਬਰਿਕ, ਨਾਨ-ਮੈਡੀਕਲ ਮਾਸਕ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਸੀਮਤ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹਨ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਨੇ ਸੀਮਤ ਜਾਂ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ, ਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਦੁਕਾਨਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਮਾਸਕ ਲਾਜ਼ਮੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਗਰਵ ਅਤੇ ਪੱਖਪਾਤ ਜੇ ਮਾਸਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਸਹਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਉਂ ਹੈ ਕਿ ਆਦਮੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਨਣ ਲਈ ਝਿਜਕਦੇ ਹਨ? ਮਿਡਲਸੇਕਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਲੈਕਚਰਾਰ ਵੈਲੇਰੀਓ ਕੈਪਰੈਰੋ ਅਤੇ ਗਣਿਤ ਵਿਗਿਆਨ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ, ਬਰਕਲੇ ਤੋਂ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਗਣਿਤ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੇਲੇਨ ਬਾਰਸੀਲੋ ਨੇ ਮਰਦ ਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਕਾਦਮਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਤਕਰੀਬਨ 2500 ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਰਵੇਖਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਮਰਦ ਕੇਵਲ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਮਾਸਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ, ਬਲਕਿ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ \"ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ\" ਲਗਦਾ ਹੈ। ਕੈਪਰੈਰੋ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਖ਼ਾਸਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਵਧੇਰੇ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਢੱਕਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ “ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ” ਵਿਚ ਮਰਦਾਂ ਤੋਂ ਦੋ ਗੁਣਾ ਅੱਗੇ ਹਨ”। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, “ਆਦਮੀ ਚਿਹਰਾ ਢੱਕਣ ਵਿਚ ਘੱਟ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿਚ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਰਥ ਹਨ।“ \"ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਾਸੋਹੀਣਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਧਿਕਾਰਤ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਵਾਇਰਸ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।\" ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿਚ ਨਿਰੰਤਰ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਦਮੀ ਹੱਥ ਧੋਣ ਪ੍ਰਤੀ ਵੀ ਘੱਟ ਰੂਚੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮੁੱਢਲੇ ਸਫਾਈ ਦਾ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਉਪਾਅ ਹੈ। ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 65 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ, ਪਰ ਸਿਰਫ਼ 52 ਫੀਸਦੀ ਮਰਦ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨਿਯਮਿਤ ਧੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਲਿੰਗ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਵੀ ਉੱਪਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ ਕਿ ਕੈਪਰੈਰੋ ਅਤੇ ਬਾਰਸੀਲੋ ਦੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਕੀਤੇ ਸਰ 'ਤੇਵੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੰਬੰਧ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਆਦਮੀ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਸਕ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਰਦਾ ਉਸ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਉਣਗੇ ਕਈ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨਾਲੋਂ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਜਾਂ ਸਮਾਜਕ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਘੱਟ ਦਿਲਚਸਪ ਵਿਖਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਰ ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ ਵੀ ਜਦੋਂ ਵਤੀਰੇ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਲਿੰਗ ਇਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਾਰਕ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਰ���ਸ਼ਟਰੀ ਸਰਵੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਸਮਰਥਨ ਵਾਲੀਆਂ 68 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਅਕਸਰ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਦਮੀ? ਸਿਰਫ਼ 49 ਫੀਸਦੀ ਆਦਮੀ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਵੇਲੇ ਮਾਸਕ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਧੇਰੇ ਮਾਸਕ, ਘੱਟ ਮੌਤਾਂ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਮਾਸਕ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਬੂਤ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਹਵਾ ਵਿਚ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਜਪਾਨੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਹਾਲੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਧਿਐਨ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ 22 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਮਾਸਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਇਕ ਗੂੜ੍ਹਾ ਸੰਬੰਧ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਈ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿ ਮਰਦ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੱਧ ਜੋਖਮ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਯੂ.ਗੋਵ. ਦੀਆਂ ਪੋਲਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦਿਆਂ, ਵਿਗਿਆਨੀ ਡੇਸੁਕੇ ਮਿਆਜ਼ਾਵਾ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਕੈਨੈਕੋ ਨੇ ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਮਾਸਕ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਦਰ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵਧੇਰੇ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੌਤ ਦੀ ਦਰ ਵਾਲੇ 22 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਉਹ ਵੀ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਆਦਮੀ ਮਾਸਕ ਪਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਯੂਕੇ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼। ਕੀ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਖੁਦ ਉੱਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਰੋਸਾ ਹੈ? ਕ੍ਰਿਸਟੀਨਾ ਗ੍ਰਾਵਰਟ, ਕੋਪੇਨਹੇਗਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਇਕ ਵਿਹਾਰ ਬਾਰੇ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੈ। ਉਹ ਰਿਸਰਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਵਿਚ ਲਿੰਗ ਦੇ ਇਸ ਅੰਤਰ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਆਦਮੀ ਅਤੇ ਔਰਤ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਵੱਖਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਗ੍ਰਾਵਰਟ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਡੈੱਨਮਾਰਕੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਧਾਰਣ ਨਿਰੀਖਣ ਤੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਧੇਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। 1918 ਦੇ ਫਲੂ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ਦੀ ਜੋ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਉਹ ਵੀ ਮਰਦਾਂ ਵੱਲ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, “ਕੌਪਨਹੈਗਨ ਵਿੱਚ ਪੈਦਲ ਚੱਲਣ ਦੇ ਰਾਹ ਨੂੰ ਵਨ ਵੇਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਾ ਆਉਣ। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਲਗਿਆ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਧੇਰੇ ਮਰਦ ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।” ਗ੍ਰਾਵਰਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਆਦਮੀ ਗਲਤ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਚਲਦੇ ਹਨ।\" ਹੋਰ ਮਹਾਂਮਾਰੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਅਜਿਹਾ ਲਿੰਗ ਆਧਾਰਿਤ ਫ਼ਰਕ ਹੋਰ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਮੈਕਸੀਕੋ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ 2009 ਦੇ ਸਵਾਈਨ ਫਲੂ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦੌਰਾਨ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਵਤੀਰੇ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ - ਜਿਸ ਵ��ੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 400 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ- ਉਹ ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਨੁਪਾਤ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੇ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। 1918 ਦੇ ਫਲੂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਉਸ ਵੇਲੇ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ਦੀਆਂ ਵਧੇਰੇ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਮਰਦਾਂ ਵੱਲ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸਨ। ਪਰ ਕੀ ਆਦਮੀ ਸੱਚਮੁੱਚ ਵਧੇਰੇ ਲਾਪਰਵਾਹ ਹਨ? ਕ੍ਰਿਸਟੀਨਾ ਗ੍ਰਾਵਰਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵੀ ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਲਈ ਸਬੂਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਾਰ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮਜ਼ ਚਾਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਵਧੇਰੇ ਪੁਰਸ਼ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਸੜਕ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ - ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਔਰਤ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮਰਦ ਹਨ। ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਲੰਡਨ-ਅਧਾਰਿਤ ਖੋਜਕਰਤਾ ਵਲੇਰੀਓ ਕੈਪਰੈਰੋ ਵੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਫੇਸ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਵਿਚ ਢਿੱਲੇ ਰਹੇ ਹਨ। \"ਮੈਂ ਸਿਰਫ ਮਾਸਕ ਉਦੋਂ ਪਹਿਨਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਇਟਲੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਫੇਸ ਮਾਸਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।\" \"ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਸਾਵਧਾਨ ਸੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਦੂਰੀ ਦਾ ਧਿਆਨ ਵੀ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮੈਂ ਮਾਸਕ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।\" ਕਪਾਰੋ ਹੁਣ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਾਸਕ ਲਾਜ਼ਮੀ ਬਣਾਉਣ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਆਦਮੀ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਗੇ। \"ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਲਿੰਗ ਫਰਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਲਗਭਗ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਢੱਕਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮਰਦ ਔਸਤਨ ਘੱਟ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸੁਆਰਥੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।\" ਇੱਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਅੰਤ ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵੀ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਪਾਟਨਰ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ - ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਐਡੁਆਰਡੋ ਅਤੇ ਮੋਨਿਕਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ, ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਵਿਚ ਮੋਨਿਕਾ ਨੂੰ ਇਕ ਵੱਡੀ ਤਬਦੀਲੀ ਨਜ਼ਰ ਆਈ ਅਤੇ ਲੜਾਈ ਦਾ ਇੱਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਅੰਤ ਹੋਇਆ। ਐਡੁਆਰਡੋ ਹੁਣ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮਾਸਕ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਣਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਮੇਰਾ ਪਤੀ ਇਹ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਵਰਗਾ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਮਰਦ ਬਿਮਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।\" “ਪਰ ਉਹ ਹੁਣ ਕਾਫ਼ੀ ਸੁਚੇਤ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੇਗਾ।” (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।) ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49228013", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49228654", "doc1": "فرت عائلة فيرا من لاتفيا وهي لا تزال في السابعة من عمرها حينها أصبحت فيرا أول امرأة تصل إلى منصب الرئيس في إحدى الدول التي كانت تابعة للاتحاد السوفيتي السابق. وتقول رئيسة لاتفيا السابقة لبي بي سي: \"لم يسمح لي أبواي يوما بأن أنسي أنني من لاتفيا\". وغزت ألمانيا النازية والاتحاد السوفيتي لاتفيا أثناء الحرب العالمية الثانية. ولا تزال فيرا تتذكر تلك الفترة التي كانت حافلة بالفوضى، خاصة عام 1944 عندما عادت قوات روسية - الجيش الأحمر الشيوعي - إلى لاتفيا. وتقول: \"كنت منبهرة بالجنود الذين كانوا يحملون رايات حمراء ويلوحون بأيديهم. لذلك لدى مرور أحدهم، رفعت قبضتي لأعلى وصرخت\". وأضافت: \"حينها كانت أمي تستند إلى عمود إنارة وهي منهكة تماما والدموع تسيل على وجنتيها قائلة: 'أرجوكي يا طفلتي لا تفعلي ذلك، فهو يوم حزين للاتفيا\". فرت فيرا فيكي فريبيرغا مع أسرتها بعد غزو الجيش الاحمر الشيوعي الروسي لاتفيا عام 1944 دروس قاسية تلك الملحمة دفعت أسرة فيرا إلى النزوح غربا، وهي لا تزال في السابعة من عمرها. ووصلت أولا إلى ألمانيا التي دمرتها الحروب، ثم إلى المغرب التي كانت تقبع تحت الحكم الفرنسي، لينتهي بها المطاف في كندا. ولم تعد إلى لاتفيا مرة ثانية حتى عام 1998، وهي في الستين من عمرها، ثم أصبحت رئيسة للبلاد بعد ثمانية أشهر فقط. وتتذكر والدها وهو يسمع إذاعة بي بي سي الخدمة الدولية عام 1944 باهتمام شديد حتى يطلع على آخر تطورات الحرب. وبعد عام واحد فقط من دخول الجيش الأحمر الشيوعي إلى لاتفيا، اتخذ والدا فيرا القرار المؤلم بمغادرة البلاد. وتذكرت قصة الهروب، قائلة: \"صعدنا على متن سفينة بحلول العام الجديد 1945. كانت سفينة تقل قوات وأسلحة، وبالطبع كان من الممكن أن تنفجر هذه السفينة حال تعرضها لأي قصف. كانوا يصطحبون معهم عددا محدودا من المدنيين الذين كانوا يريدون الفرار من الشيوعية بأي ثمن. وتجمع اللاتفيون على متن السفينة ورددوا بالنشيد الوطني لبلادهم\". ووصلت الأسرة إلى مخيمات اللاجئين التي انتشرت في ألمانيا في ذلك الوقت. وكانت الأوضاع قاسية جدا، مما أدى إلى مرض شقيقتها الصغرى ثم توفيت وهي لا تزال في شهرها العاشر. ووضعت والدة فيرا صبيا، لكن هذا الحدث تراجعت أهميته بالنسبة للصغيرة بسبب درس قاسي آخر تعلمته حينها. وتقول: \"كانت هناك فتاة تبلغ من العمر 18 سنة في نفس الغرفة مع أمي. وضعت هذه الفتاة طفلة، لكنها لم تكن تريدها، فلم تعطها اسمها ولم ترد أن تفعل أي شيء من أجلها لأنها جاءت إلى الدنيا نتيجة لاغتصاب جماعي على يد جنود روس\". التحقت فيرا بمدرسة ألمانية في مخيم للاجئين وأضافت: \"في كل مرة كانت الممرضات يحضرن الطفلة للأم الشابة، كانت الأم تدير وجهها إلى الحائط وتصرخ وترفض التحدث إليها. لذا أعطتها الممرضات اسم - مارا - الذي كان نفس اسم شقيقتي\". وتابعت: \"أدركت في ذلك الوقت أن ما يحدث كان لا يحتمل، لأن مارا التي ولدت والتي كانت على قيد الحياة كانت غير مرغوب في وجودها في هذا العالم بينما مارا شقيقتي التي كنا نرغب بقوة في وجودها بيننا، أُخذت منا. ساعتها أدركت أن الحياة كانت غريبة جدا وظالمة جدا\". شبح زواج الأطفال رحلت أسرة فيرا إلى الدار البيضاء في المغرب التي كانت تحت الحكم الفرنسي وهي في الحادية عشرة من عمرها. وتتذكر ذلك قائلة: \"أُلقينا من شاحنة في منتصف الليل إلى قرية صغي��ة، كانت نسخة مصغرة من العالم\". وأضافت: \"كان هناك فرنسيون، وكان هناك أيضا أجانب من مختلف الدول؛ إسبان فروا من حقبة الحرب الأهلية، وإيطاليون، وروس\". وقال أحد شركاء والد فيرا في العمل، وكان عربيا، إن الطفلة جاهزة للزواج رغم أنها لا تزال مجرد طفلة. طُلبت فيرا للزواج وهي لا تزال في الحادية عشرة من عمرها وتروي فايرا هذه القصة: \"جاء أبي إلى المنزل وقال 'لقد عرض علي 15 ألف فرنك وحمارين وبعض الماشية واستمر في زيادة قيمة هذا العرض بعد ذلك، لكني قلت له إنها لا تزال مجرد طفلة ولابد من أن تلتحق بالمدرسة'، فقال الرجل: ' لا بأس، مستعدون أن نسمح لها باستكمال تعليمها'\". وضحك الوالدان على ما سمعاه من حديث عن زواج طفلتهما. اختيار دون تخطيط سرعان ما هاجرت الأسرة إلى كندا. وحصلت فيرا على وظيفة في بنك هناك، وهي لا تزال في السادسة عشرة، ذلك إلى جانب الدراسة ليلا. ونجحت في نهاية الأمر في الالتحاق بجامعة تورنتو حيث قابلت الرجل الذي تزوجته، وهو شخص لاتفي في المنفى أيضا يُدعى إيمانتس فرايبرغز. درست فيرا علم النفس وحصلت على الدكتوراه عام 1965. لكنها قالت إن اختيارها لمجال الدراسة كان \"لعبة القدر\" دون تدخل أو تخطيط من جانبها. وتروي ما حدث قائلة: \"كان لدى مسؤول التسجيل في الجامعة قائمة بالمواد الدراسية، اطلعت عليها من الأسفل إلى الأعلى، ورأيت شيئا يبدأ بحرف (P) وينتهي بحرف (Y) فأشرت إليه بالبنان وقلت للمسؤول 'سيدي، أريد أن أدرس هذه المادة\". واكتشفت أن الجامعة تتسامح مع وجود النساء، لكنها لا ترحب بهن كما ينبغي. وقالت: \"قال أحد الأساتذة أثناء محاضرات: 'حسنا، لدينا ثلاث نساء متزوجات في برنامج الدكتوراه، وأرى أنها خسارة لأنهن يتزوجن ويضعن أطفالا، ليشغلن بذلك مكانا كان يفضل أن يشغله شاب\". وأضافت: \"جميع الفتيات اللاتي حضرن تلك المحاضرة لن ينسين هذا اليوم طيلة حياتهن\". اختارت فيرا تخصص علم النفس في الجامعة بالصدفة وأشارت إلى أنهن اتفقن فيما بينهن على أن يرين هذا الاستاذ أنه في إمكانهن أن يحققن \"نجاحا أفضل من الشباب الذين يفضلهم\". ويبدو أن فيرا ورفيقاتها فزن في هذا التحدي، إذ استمرت الشابة اللاتفية في جامعة مونتريال 33 سنة أصبحت خلالها تتحدث خمس لغات بطلاقة وألفت عشرة كتب. عودة إلى الوطن أخيرا في عام 1998، اختيرت فيرا أستاذة فخرية في كندا، وقررت التقاعد. لكن ذات مساء، تلقت الأستاذة الجامعية المتقاعدة مكالمة هاتفية من رئيسة وزراء لاتفيا تعرض عليها رئاسة مؤسسة جديدة في البلاد. وقالت فيرا إن العرض تطلب \"شخصا مغتربا يتحدث عدة لغات، ولديه فهم للعقلية الغربية وثقافة لاتفيا\". وقبلت الأستاذة الجامعية العرض، لكن سرعان ما وجدت نفسها منخرطة في السباق الرئاسي في لاتفيا. وتنازلت فيرا عن جنسيتها الكندية لخوض الانتخابات الرئاسية ثم لم تمر ثمانية أشهر حتى أصبحت أول أمرأة تتولى رئاسة البلاد. استمرت فيرا في التدريس بالجامعة 33 سنة وفي مرحلة ما، حصلت فيرا على نسبة قبول في استطلاعات الرأي بلغت 85 في المئة. وتقول: \"لم أكن بالشخص الذي يسعى إلى جني المال أو أشياء من هذا القبيل، لكني كنت أحب أن أقوم بواجبي\". وأضافت: \"كان هناك حماس شديد بين عدد من الصحف ليجدوا ما ينتقدونه، على سبيل المثال، كانوا يقولون أنني مبذرة عشتُ حياة الرفاهية في الغرب. وهو ما كان محض افتراء\". وتابعت: \"اكتشفت أنه إذا لم تكن لديك ثقة في الإعلام، سوف يتوجب عليك أن تستمتع للناس مباشرة\". وكان لفيرا دورا بارزا في انضمام لاتفيا إلى حلف شمال الأطلسي والاتحاد الأوروبي. وتقول إن كونها امرأة كانت \"ميزة في حد ذاتها\". وتضيف: \"أتذكر أنه في قمة حلف شمال الأطلسي في أسطنبول، أمسكني الرئيس الأمريكي جورج دبليو بوش من ذراعي لأني كنت أرتدي حذاء بكعب عالي بينما كنا نسير في ممر مليء بالحصى، وسرنا سويا ببطء\". تزوجت الرئسية اللاتفية السابقة من إيمانتس رايبرغز وأضافت: \"بذلت قصارى جهدي لأخبره بأهمية التوسع في الحلف، وأهمية ضمان انضمام لاتفيا له، وإلى أي مدى أحرزنا تقدما، وكيف نتمتع بنوايا حسنة إلى حدٍ بعيدٍ\". وتابعت: \"سرنا ببطء واستمتعنا بذلك، وكنت أفعل كل ما بوسعي لإعطائه صورة حسنة عن لاتفيا قدر الاستطاعة. ولم أر ما يضير فيما فعلت\". وانتهت الولاية الثانية لفيرا في 2007 قبل أشهر قليلة من بلوغها سن السبعين. وشاركت بعد ذلك في تأسيس مؤسسة للزعماء السابقين تستهدف نشر ثقافة القيادة الديمقراطية والحوكمة. كما أن لها اهتمام خاص بتمكين المرأة، وهو ما يرجح أنها لا تزال متأثرة بموقف أستاذ الجامعة في كندا ضد المرأة، مدركة أن المعركة لا تزال قائمة حتى تُمكن المرأة بالشكل اللائق. مراسلة بي بي سي ليز دوسيت تحدثت مع رئيسة لاتفيا السابقة فيرا فايك-فريبيرغا في إطار سلسلة حول \"نساء صنعن التاريخ\"", "doc2": "5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਵਾਇਰਾ, ਉਹ ਛੇਤੀ ਹੀ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਬਣ ਗਈ ਸਿਰਫ਼ ਇਹੀ ਨਹੀਂ ਵਾਇਰਾ ਵਿੱਕ ਫਰੇਬਰਗ ਸਾਬਕਾ ਸੋਵੀਅਤ ਰਾਜ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਮੁਖੀ ਵੀ ਬਣੀ। ਉਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੇਰੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਭੁਲੱਣ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇੱਕ ਲਾਤਵੀਅਨ ਹਾਂ।\" ਬਾਲਟਿਕ ਰਾਜ ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਨਾਜ਼ੀ ਜਰਮਨ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਇਆ। ਜੁਲਾਈ 1941 'ਚ ਜਰਮਨ ਵਾਸੀ ਲਾਤਵੀਆ ਆਏ ਅਤੇ ਕਈ ਸੋਵੀਅਤ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਗਏ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜੁਲਾਈ 1941 ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਕੈਦੀ ਉਸ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਉਸ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਖੱਟੀਆਂ-ਮਿੱਠੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਮੌਜੂਦ ਸਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ 1944 ਦੀਆਂ ਜਦੋਂ ਰੂਸੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲਾਤਵੀਆ 'ਚ ਵਾਪਸੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਲਾਲ ਝੰਡੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਸੀ। \"ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਚ ਕਰਦਿਆਂ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਮੂੰਹ 'ਚੋਂ ਉਲਾਸ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਨਿਕਲੀਆਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਹਵਾ 'ਚ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਹਿਲਾ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ।\" \"ਪਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਜੋ ਕਿ ਖੰਭੇ ਨਾਲ ਢੇਹ ਲਗਾ ਕੇ ਖੜ੍ਹੀ ਸੀ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਹੰਝੂ ਸਨ ਅਤੇ ਮਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੇਟਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾ ਕਰੋ। ਲਾਤਵੀਆ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦੁਖਦਾਈ ਦਿਨ ਹੈ।\" ਬੇਰਹਿਮ ਸਬਕ ਸੱਤ ਸਾਲਾ ਵਾਇਰਾ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਆਪਣੀ ਉਜਾੜੇ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਮੇਂ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਰਮਨੀ ਵੱਲ ਵਧਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ 'ਚ ਫਰਾਂਸ ਸ਼ਾਸਿਤ ਮੋਰਾਕੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕੈਨੇਡਾ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। 1998 ਤੱਕ ਉਹ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਭੋਗ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਅਤੇ ਲਾਤਵੀਆ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰਤੀ। ਬਾਅਦ 'ਚ ਲਾਤਵੀਆ ਪਰਤਦਿਆਂ ਹੀ ਅੱਠ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੀ ਬਣ ਗਈ। ਵਾਇਰਾ ਯਾਦ ਕਰਦੀ ਹ�� ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ 1944 'ਚ ਬੀਬੀਸੀ ਵਰਲਡ ਸਰਵਿਸ ਨੂੰ ਸੁਣਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਇਹ ਜਾਣ ਸਕਣ ਕਿ ਜੰਗ ਕਿਸ ਪਾਸੇ ਵੱਧ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸ ਸਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਇਕ ਸਖ਼ਤ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਲਾਤਵੀਆ ਛੱਡ ਦੇਣਗੇ। ਵਾਇਰਾ (ਜਿਸ ਤਸਵੀਰ 'ਤੇ ਗੋਲੇ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹੈ), ਰਫਿਊਜੀ ਸਕੂਲ ਸੈਂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਵਾਇਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"1945 ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਜਹਾਜ਼ ਲਿਆ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ 'ਚ ਸੈਨਿਕ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਲਿਜਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ।\" \"ਇਹ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਫੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਉਡਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ।\" \"ਪਰ ਇਸ 'ਚ ਕੁੱਝ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ,ਜੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਇੱਥੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਸਾਰੇ ਲਾਤਵੀਅਨ ਡੈੱਕ 'ਤੇ ਇੱਕਠੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਲਾਤਵੀਅਨ ਗਾਣਾ ਗਾਇਆ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਜਰਮਨੀ 'ਚ ਲੱਗੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪ 'ਚ ਪਹੁੰਚਿਆਂ। ਹਾਲਾਤ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਨਮੂਨੀਆ ਨਾਲ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਈ। 10 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਉਸ ਦੀ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਹਾਲਤ 'ਚ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਵਾਇਰਾ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਇਕ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਭਰਾ ਸੀ। ਪਰ ਵਾਇਰਾ ਲਈ ਇਹ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਹੋਰ ਕਈ ਦੁਖਦਾਈ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵਾਇਰਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕ 18 ਸਾਲਾਂ ਕੁੜੀ ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਨਾਲ ਉਸੇ ਕਮਰੇ 'ਚ ਪਈ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਧੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਉਹ 18 ਸਾਲਾ ਕੁੜੀ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬੱਚਾ ਉਸ ਨਾਲ ਹੋਏ ਜਿਣਸੀ ਟਕਰਾਅ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ ਰੂਸ ਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੇ ਇਕ ਸਮੂਹ ਵੱਲੋਂ ਉਸ ਨਾਲ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਨਰਸ ਉਸ ਕੋਲ ਨਵਜੰਮੀ ਬੱਚੀ ਲਿਆਉਂਦੀ, ਉਹ ਉਸ ਤੋਂ ਮੂੰਹ ਮੋੜ ਲੈਂਦੀ ਅਤੇ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ। ਨਰਸਾਂ ਨੇ ਹੀ ਉਸ ਨਵਜੰਮੀ ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਮਾਰਾ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਵਾਇਰਾ ਦੀ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਦਾ ਨਾਮ ਸੀ। ਵਾਇਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕਿੰਨੀ ਅਜੀਬ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਾਰਾ ਜਿਸ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਅਪਣਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" \"ਇੱਕ ਸਾਡੀ ਮਾਰਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿ ਅਸੀਂ ਐਨਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਾਂ ਉਹ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਚਲੀ ਗਈ। ਸੱਚ 'ਚ ਇਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਹੁਤ ਅਜੀਬ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ।\" ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਦਾ ਡਰ 11 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਵਾਇਰਾ ਨੂੰ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਪ੍ਰਵਾਸ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਹੁਣ ਉਹ ਫਰਾਂਸ ਮੋਰਾਕੋ ਦੇ ਕੈਸਾਬਲੈਂਕ ਵੇਖੇ ਗਏ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਟਰੱਕ 'ਚੋਂ ਸਾਨੂੰ ਬਾਹਰ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਕਿ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਅਤੇ ਅਸਥਾਈ ਪਿੰਡ ਸ��ਾਪਿਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਸੰਸਾਰ ਸੀ। 11 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਾ, ਮੋਰੋਕੋ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਭਾਂਤ-ਭਾਂਤ ਦੇ ਲੋਕ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ। ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਲੋਕ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ, ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਸਪੇਨ ਦੇ ਲੋਕ, ਇਟਲੀ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਵੀ ਇੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਇਕ ਅਰਬੀ ਸਹਿਕਰਮੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਇਰਾ ਵਿਆਹ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਉਹ ਅਜੇ ਬੱਚੀ ਹੀ ਸੀ। ਵਾਇਰਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਘਰ ਆਉਂਦਿਆ ਹੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਮੈਨੂੰ 15,000 ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਕਰੰਸੀ ਦਾਜ 'ਚ ਦੇਣਗੇ। ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੋ ਗਧੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਸ਼ੂ ਵੀ ਦੇਣ ਦਾ ਲਾਲਚ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ 'ਚ ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਰਕਮ ਵੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ।\" \"ਪਰ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਜੇ ਬੱਚੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਮਾਂ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਦਾ ਹੈ।\" ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \" ਇਹ ਠੀਕ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਵਾਇਰਾ ਦੇ ਮਾਪੇ ਹੱਸ ਪਏ ਪਰ ਉਸ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਚਿਤਾਵਨੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਛੇਤੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਕੈਨੇਡਾ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਵਾਇਰਾ ਨੇ ਇੱਕ ਬੈਂਕ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਜਾਣਾ ਸ਼ੁਰੁ ਕੀਤਾ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਉਹ ਟੋਰੰਟੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 'ਚ ਪਹੁੰਚੀ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਉਸ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਇਮਾਂਤਸ ਫਰੇਬਰਗ ਨਾਲ ਹੋਈ, ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਲਾਤਵੀਅਨ ਤੋਂ ਪਰਵਾਸ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ 'ਚ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ। ਵਾਇਰਾ ਨੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1965 'ਚ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਚੋਣ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਕਿਸਮਤ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਸਨ। ਰਜਿਸਟਰ 'ਚ ਕਈ ਵਿਸ਼ੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਪਰ ਤੇ ਹੇਠਾਂ ਵੱਲ ਵੇਖ ਰਹੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਮੈਂ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਜਿਹਾ ਸ਼ਬਦ ਵੇਖਿਆ ਜੋ ਕਿ ਪੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕਿ ਵਾਈ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। \"ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਉਂਗਲੀ ਉਸ 'ਤੇ ਰੱਖੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰ ਮੈਂ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ।\" 1957 ਵਿੱਚ ਟੋਰੰਟੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਾ ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਹੀ ਜਾਣੂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਸਹਿਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਨਾਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇੱਕ ਸੈਮੀਨਾਰ 'ਚ ਸਾਡੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ 'ਚ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਤਿੰਨ ਵਿਆਹੁਤਾ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਇਕ ਬਰਬਾਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਵਿਆਹ ਕਰਕੇ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ।\" \"ਉਹ ਸਾਰੀਆਂ ਉਹ ਸਥਾਨ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿਗਿਆਨੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" \"ਉਸ ਸੈਮੀਨਾਰ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਤਾ ਉਮਰ ਭਰ ਯਾਦ ਰਹੀ।\" ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ ਕਿ ਕੁੜੀਆਂ ਵੀ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹਨ ਅਤੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਤਰੱਕੀ ਕ��� ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਾਇਰਾ ਨੇ ਮੋਨਰੇਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 'ਚ 33 ਸਾਲ ਦਾ ਸਮਾਂ ਬਤੀਤ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ 10 ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਅਤੇ ਉਹ 5 ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ 'ਚ ਮਾਹਰ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 1978 ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰ ਦਿੰਦੀ ਵਾਇਰਾ ਆਖਰਕਾਰ ਘਰ ਹੋਈ ਵਾਪਸੀ 1998 'ਚ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਉਹ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਇਮੇਰਿਟਸ ਚੁਣੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ। ਪਰ ਇੱਕ ਸ਼ਾਮ ਉਸ ਦਾ ਫੋਨ ਵੱਜਿਆ। ਇਹ ਫੋਨ ਲਾਤਵੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਾਇਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਲਾਤਵੀਅਨ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਮੁੱਖੀ ਬਣਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਇਸ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਬਹੁ-ਭਾਸ਼ਾਈ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰਾਂ ਸਮਝਦਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਲਾਤਵੀਅਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਵੀ ਵਧੀਆ ਸਮਝ ਹੋਵੇ। ਪਰ ਜਲਦ ਹੀ ਵਾਇਰਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਲਾਤਵੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਦੌੜ 'ਚ ਪਾਇਆ। 2003 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਵਾਇਰਾ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੀ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਤਸਵੀਰ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪਾਸਪੋਰਟ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਲਾਤਵੀਆ ਵਾਪਿਸ ਆਉਣ ਦੇ ਅੱਠ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਉਹ ਲਾਤਵੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣੀ ਗਈ। ਇੱਕ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰ ਦਰਜਾਬੰਦੀ 85% ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। \"ਮੈਂ ਅਜਿਹੀ ਸਖਸ਼ੀਅਤ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਪੈਸੇ ਬਣਾਉਣ ਜਾਂ ਫਿਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਚਾਹਵਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨੂੰ ਤਨਦੇਹੀ ਨਾਲ ਨਿਭਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ।\" ਉਸ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁੱਝ ਅਖਬਾਰਾਂ ਨੇ ਮਨਘੜਤ ਗੱਲਾਂ ਛਾਪ ਕੇ ਮੇਰੀ ਅਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮੈਂ ਪੱਛਮ 'ਚ ਇਕ ਸਾਨੋਸ਼ੌਕਤ ਵਾਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਵਾਲੀ ਹਸਤੀ ਰਹੀ ਹਾਂ। \"ਮੈਂ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਾਇਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਉਸ ਨੇ ਲਾਤਵੀਆ 'ਚ ਸਾਲ 2004 'ਚ ਨਾਟੋ ਅਤੇ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੋਵਾਂ 'ਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। 2006 ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਾ ਦੀ ਰਿਗਾ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਾਰਜ ਵੀ ਬੁਸ਼ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਹੋਣਾ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਫਾਈਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਇਸਤਨਾਬੁਲ ਨਾਟੋ ਸੰਮੇਲਨ 'ਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਰਜ ਡਬਲਿਊ ਬੁਸ਼ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਉੱਚੀ ਅੱਡੀ ਦੀ ਜੁੱਤੀ ਪਾਈ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਰਾਹ ਬੱਜਰੀ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਹ ਰਸਤਾ ਤੈਅ ਕੀਤਾ।\" \"ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਨਾਟੋ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕਿੰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਲਾਤਵੀਆ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨੀ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨੀ ਸਦਭਾਵਨਾਂ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ।\" ਵਾਇਰਾ ਨੇ ਸਾਲ 2006 'ਚ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਰਜ਼ ਡਬਲਿਊ ਬੁਸ਼ ਨਾਲ ਰੀਗਾ ਵਿਖੇ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਤੁਰ ਰਹੇ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣ ਰਹੇ ਸੀ। ਮੇਰਾ ਇੱਕ ਹੀ ਮਕਸਦ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਬੁਸ਼ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਤੱਕ ਲਾਤਵੀਆ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਾਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ 'ਚ ਸਫਲ ਵੀ ਹੋਈ।\" ਵਾਇਰਾ ਦਾ ਦੂਜਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 2007 'ਚ ਖ਼ਤਮ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਦੇ 70ਵੇਂ ਜਨਮ ਦਿਨ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਬਣੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਲੱਬ ਡੇ ਮੈਡਰਿਡ ਦੀ ਸਹਿ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਕਲੱਬ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਆਗੂਆਂ ਦਾ ਸੰਗਠਨ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜਮਹੂਰੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਮਹਿਲਾ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ 'ਤੇ ਵੀ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ 'ਚ ਉਸ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵੱਲੋਂ ਕਹੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਧਿਆਨ 'ਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜੇ ਵੀ ਜਿੱਤ ਕੋਸਾਂ ਦੂਰ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਵੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-45015229", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45015271", "doc1": "تعهد ترامب وكيم جونج أون بالتعاون على صعيد نزع السلاح النووي من شبه الجزيرة الكورية ونقلت صحيفة واشنطن بوست عن مسؤولين أمريكيين، لم تسمهم، قولهم إن صورا التقطها قمر تجسس أمريكي أظهرت نشاطا في موقع شهد بناء صواريخ باليستية في وقت سابق. ونقلت وكالة أنباء رويترز عن مصدر أمريكي أن الصور لم تظهر إلى أي مرحلة وصل العمل على بناء الصواريخ. والتقى الزعيمان ترامب وكيم في قمة تاريخية غير مسبوقة بين رئيس أمريكي في الخدمة وزعيم كوري شمالي في سنغافورة في يونيو/ حزيران الماضي، ما أسفر عن قدر كبير من التقارب بين الجانبين في الفترة الأخيرة. وتعهد الزعيمان عقب القمة بنزع السلاح النووي من شبه الجزيرة الكورية، ما دفع ترامب إلى التأكيد على أن \"كوريا الشمالية لم تعد تشكل تهديدا نوويا\". وواجه الرئيس الأمريكي انتقادات لتقديمه \"تنازلات\" دون الحصول على تعهدات مؤكدة من الزعيم الكوري بإنهاء برامج تصنيع الصواريخ الباليستية. ماذا قالت التقارير الأخيرة؟ نشرت واشنطن بوست تصريحات لمسؤولين ترجح أن كوريا الشمالية تطور صاروخا باليستيا أو اثنين في منشأة سانومدونغ بالقرب من العاصمة بيونغيانغ. وشهد هذا المصنع إنتاج أول صاروخ باليستي يمكنه الوصول إلى الولايات المتحدة، وفقا للصحيفة الأمريكية. أعلنت كوريا الشمالية في إبريل/ نيسان الماضي وقف تجاربها الصاروخية والنووية وأظهرت الصور التي التقطها قمر تجسس أمريكي أن مركبات تتحرك من وإلى الموقع، لكنها لم تحدد إلى أي مرحلة تحديدا وصل العمل في تطوير الصواريخ، وفقا لوكالة أنباء رويترز. وليست تلك التقارير الأولى التي ترجح استمرار كوريا الشمالية في برامج التسليح، ما يثير شكوكا حيال الأثر الحقيقي للقمة التي انعقدت بين الجانبين في يونيو/ حزيران الماضي. ونشرت وسائل إعلام أمريكية تقارير تضمنت ما زعمت أنه تسريبات لمعلومات استخباراتية رجحت أن بيونغيانغ حدثت مواقع تخصيب اليورانيوم علاوة على أنشطة أخرى ذات صلة. وقال مايك بومبيو، وزير الخارجية الأمريكي، الأسبوع الماضي إن مصانع كوريا الشمالية \"مستمرة في إنتاج مواد انشطارية\" تستخدم في تطوير الأسلحة النووية. وأعلنت بوينغيانغ في إبريل/ نيسان الماضي وقف تجاربها الصاروخية والنووية. ---------------------------------- يمكنكم استلام إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨਵੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ 'ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ' ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਾਸੂਸੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟਸ ਨੇ ਬੈਲੇਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਦੀ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਦੇਖੀਆਂ ਹਨ। ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿੰਨਾ ਕੰਮ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨਾਲ ਸਿੰਗਾਪੁਰ 'ਚ ਬੈਠਕ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨਾਲ ਸਿੰਗਾਪੁਰ 'ਚ ਬੈਠਕ ਕੀਤੀ ਸੀ ਦੋਵਾਂ ਅਗੂਆਂ ਦੀ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹੁਣ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ \"ਪਰਮਾਣੂ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ।\" ਪਰ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੇ ਖ਼ਾਤਮੇ ਲਈ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਲਈ ਕਿਮ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ? ਦਰਅਸਲ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ 'ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ' ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਰਾਜਧਾਨੀ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਨੇੜੇ ਸਾਨੂਮਡੋਂਗ 'ਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਨਵੀਆਂ ਇੰਟਰਕੌਂਟੀਨੈਂਟਲ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਥਾਂ ਤੋਂ ਵਾਹਨ ਆਉਂਦੇ-ਜਾਂਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਇਹ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਇਸ ਫੈਕਟਰੀ ਨੇ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਇੰਟਰਕੌਂਟੀਨੈਂਟਲ ਮਿਜ਼ਾਇਲ Hwasong-15 ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਸੀ। 'ਰਾਇਟਰਜ਼' ਮੁਤਾਬਕ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਥਾਂ ਤੋਂ ਵਾਹਨ ਆਉਂਦੇ-ਜਾਂਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾਏ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਇਹ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਸਿਖ਼ਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਆਰ-ਪਾਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤਿਆਰ ਕਿਉਂ? ਜੂਨ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ ਦੇ ਮੀਡੀਆ 'ਚ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੀਕ ਹੋਣ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਆਈਆਂ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਆਪਣੀਆਂ ਹੋਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪਰਮਾਣੂ ਸਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਟੇਟ ਸਕੱਤਰ ਮਾਈਕ ਪੌਂਪੀਓ ਨੇ ਸੈਨੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਖਾਨੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ \"ਲਗਾਤਾਰ ਐਟਮੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਟੈਸਟ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਕਈ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਪਰੀਖਣ ਕੀਤੇ ਜੋ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਕਈ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਪਰੀਖਣ ਕੀਤੇ ਜੋ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੇ। 12 ਫਰਵਰੀ 2017 ਪੱਛਮੀ ਤੱਟ ਨੇੜਿਓਂ ਤੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਬੈਂਗਿਓਂਨ ਏਅਰ ਬੇਸ ਤੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਇੱਕ ਮੱਧ-ਰੇਂਜ ਦੀ ਬੈਲੇਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ। ਇਹ ਪੂਰਵ ਵੱਲ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਨੂੰ ਕਰੀਬ 500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਗਈ। 4 ਜੁਲਾਈ 2017 ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੰਟਰਕੌਂਟੀਨੈਂਟਲ ਬੈਲੇਸਟਿਕ ਦਾ ਸਫ਼ਲ ਪਰੀਖਣ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ 2802 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਉੱਚੀ ਅਤੇ 39 ਮਿੰਟ ਉੱਡੀ ਸੀ। 29 ਅਗਸਤ 2017 ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਸਮਰੱਥ ਬੈਲੇਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਮੰਨ ਕੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਨੇੜਿਓਂ ਅਤੇ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਰੀਬ 550 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਮਾਰ ਕੀਤੀ। 15 ਸਤੰਬਰ 2017 ਇਹ ਜਾਪਾਨ ਤੱਕ ਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਦੂਜੀ ਬੈਲੇਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਸੀ ਅਤੇ ਹੋਕੈਡੋ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗੀ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ 770 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਅਤੇ 3700 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਸੀ। 29 ਨਵੰਬਰ 2017 ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਇੰਟਰਕੌਂਟੀਨੈਂਟਲ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਪੂਰੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੱਕ ਮਾਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦਿ ਹਵਾਸੌਂਗ-15 ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਉਤਰੀ ਪਰ ਇਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਟੈਸਟ ਕੀਤੀਆਂ ਬਾਕੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਕੋਲ ਜਿਹੜੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ ਹਨ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47024622", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47026872", "doc1": "جون بولتون حذر حكومة نيكولاس مادور، من ترويع الدبلوماسيين الأمريكيين وغرد بولتون على تويتر الأحد، قائلا إن أي \"ترهيب\" مثل هذا يمثل \"اعتداء خطيرا على سيادة القانون\". ويأتي تحذير بولتون، بعد أيام من اعتراف بلاده وأكثر من 20 دولة أخرى، بغوايدو كرئيس مؤقت لفنزويلا. وتتهم تلك الدول الرئيس الفنزويلي، نيكولاس مادورو، بتزوبر انتخابات العام الماضي. وأدى مادورو اليمين الدستورية لولاية رئاسية ثانية، في وقت سابق من الشهر الجاري، وذلك بعد انتخابات قاطعتها المعارضة، وشابتها اتهامات بالتزوير، مما أثار احتجاجات واسعة. وتبدو الأزمة السياسية في فنزويلا قد وصلت لنقطة الغليان، وسط جهود مكثفة من المعارضة، للإطاحة بـ مادورو. وفي وقت سابق من الأحد، انشق الملحق العسكري الفنزويلي لدى واشنطن، خوسيه لويس سيلفا، عن حكومة مادورو، قائلا إنه يعترف بـ غوايدو رئيسا للبلاد. وفي وقت لاحق، غرد بولتون ، ليؤكد مجددا موقف واشنطن، محذرا الآخرين من أي نوع من الترهيب. وعلى الرغم من تحذيره، من أن البيت الأبيض مستعد للرد على \"أي عنف\"، إلا أنه لم يخاطب جماعات أو أفراد بعينهم. ماذا يحدث الآن؟ أعلنت عدة دول أوروبية، السبت، من بينها أسبانيا، ألمانيا، فرنسا، وبريطانيا أنهم سيعترفون برئاسة غوايدو، إذا لم يدعو مادور لانتخابات خلال ثمانية أيام. لكن مادورو رفض ذلك، قائلا إنه لا بد من سحب هذا الإنذار. وفي مقابلة مع قناة سي إن إن التركية الأحد، قال مادورو: \"إن فنزويلا ليست مرتبطة بأوروبا\"، مضيفاً \"هذه وقاحة تامة\". وأضاف مادورو أنه مستعد \"للانخراط في حوار شامل\"، مع الذين يعارضون رئاسته للبلاد، وأنه أرسل \"عدة رسائل\"، للرئيس الأمريكي دونالد ترامب، لكنه يعتقد أن الرئيس ترامب \"يحتقرنا\". وظهر مادورو، في وقت لاحق، في مناورة عسكرية بولاية \"كارابوبو\" وسط البلاد، حيث دعا إلى \"الاتحاد والانضباط والتماسك\"، من أجل التغلب على ما وصفه بـ \"محاولة الانقلاب\"، من جانب غوايدو. حضر مادورو مناورة عسكرية في ولاية \"كارابوبو\" وسط البلاد قطع مادورو العلاقات مع الولايات المتحدة، الخميس الماضي، بسبب تأييد واشنطن غوايدو، وأمر الدبلوماسيين الأمريكيين بمغادرة فنزويلا، في غضون 72 ساعة. لكن في مساء السبت، حيث كان موعد انتهاء المهلة، قالت وزارة الخارجية الفنزويلية إنها ستسحب أمر الطرد، وبدلا من ذلك ستسمح بمهلة ثلاثين يوما، يقوم خلالها البلدان بإنشاء \"مكاتب لرعاية المصالح\"، لكل دولة لدى الأخرى. وتستخدم مكاتب رعاية المصالح، حينما لا يكون لدى الدول علاقات دبلوماسية رسمية، بينما ترغب في حد أدنى من الاتصال، يسمح بتمثيل ورعاية مصالحها. وكانت واشنطن قد قالت، في وقت سابق، إنها لا تعترف بسلطة مادورو في طرد دبلوماسييها من فنزويلا. في غضون ذلك، قال غوايدو لصحيفة \"واشنطن بوست\" إنه يجري محادثات، مع مسؤولين \"عسكريين متعاطفين\" في فنزويلا، بهدف بناء الدعم لرئاسته. من يدعم مادورو؟ أعلنت كل من روسيا والصين والمكسيك وتركيا دعمها للرئيس مادورو. وفي اجتماع في مجلس الأمن يوم السبت، اتهمت روسيا واشنطن بالتآمر لإحداث انقلاب في فنزويلا. لكن عددا من دول أمريكا اللاتينية وكندا أعلنت دعمها لغوايدو واعترفت به رئيسا. كما حضت إسبانيا وألمانيا وفرنسا والمملكة المتحدة، مادورو على الدعوة لإجراء انتخابات في غضون ثمانية أيام، محذرة إياه من أنها ستعترف رسميا بغوايدو ما لم يفعل ذلك، في حين أعلن حزب اليسار الحاكم في اليونان دعمه لمادورو. وقال رئيس الوزراء الإسرائيلي بنيامين نتنياهو إن تل أبيب انضمت إلى الولايات المتحدة وكندا ومعظم دول أمريكا اللاتينية وأوروبا فيما وصفه \"بالاعتراف بالقيادة الجديدة في فنزويلا\". ورفضت فنزويلا الإنذار النهائي في اجتماع الأمم المتحدة، وقال وزير خارجيتها، خورخي إرييزا، إن مادرور رئيس شرعي، وإن البلاد لن تخضع لضغوط من أجل إجراء انتخابات. وأضاف \"لا احد سيعطينا مواعيد نهائية أو يملي علينا إجراء انتخابات\". ما سبب تراجع شعبية مادورو؟ تعاني فنزويلا منذ سنوات من أزمة اقتصادية خانقة، إذ وصل التضخم لدرجات غير مسبوقة، وهناك نقص حاد في الضروريات الأساسية، ما أثر بشكل كبير على السكان وتسبب بهروب الملايين خارج البلاد. كما واجه مادورو معارضة داخلية وانتقادات دولية بسبب سجله في مجال حقوق الإنسان، وطريقة إدارته للملف الاقتصادي. وقال غوايدو، الأربعاء، إن دستور البلاد يسمح له بالاستحواذ على السلطة، بصفته رئيسا للجمعية الوطنية، لأن رئاسة مادورو \"غير شرعية\". كما وعد بقيادة حكومة انتقالية وإجراء انتخابات حرة.", "doc2": "ਕੁਝ ਦੇਸਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਦੁਰੋ ਹੀ ਜਾਇਜ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਨ ਪਰ ਕੁਝ ਦੇਸ ਖੁਆਨ ਗੋਇਦੋ ਨੂੰ ਹਮਾਇਤ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਆਗੂ ਖੁਆਨ ਗੋਇਦੋ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਬੁਲਾ ਕੇ ਖੁਦ ਨੂੰ 23 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਾਦੁਰੋ ਨੇ ਦੂਜੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਲਈ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਪਰ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਵੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਧਾਂਧਲੀ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਏ ਸਨ ਅਤੇ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਆਗੂ ਖੁਆਨ ਰੋਇਦੋ ਖਿਲਾਫ਼ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮਾਦੁਰੋ ਨੇ ਬੀਤੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਸਬੰਧ ਤੋੜ ਲਏ ਸਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟਸ ਨੂੰ 72 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਛੱਡਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਚੇਤਾਵਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਸਣੇ ਹੋਰ 20 ਮੁਲਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਖੁਆਨ ਗੋਇਦੋ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਦੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸਿਆਸੀ ਸੰਕਟ ਹੁਣ ਹੋਰ ਗਰਮਾਉਂਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਮਾਦਰੋ ਨੂੰ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਸਪੇਨ, ਜਰਮਨੀ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਸਣੇ ਹੋਰ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਜੇ ਅਗਲੇ ਅੱਠ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਨਹੀਂ ਐਲਾਨੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਿ ਉਹ ਖੁਆਨ ਗੋਇਦੋ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਦੇਣਗੇ। ਪਰ ਨਿਕੋਲਸ ਮਾਦੁਰੋ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਨਾ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਅਲਟੀਮੇਟਮ ਵਾਪਿਸ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-56625700", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56649405", "doc1": "بريطانيا سجلت 30 إصابة بجلطات دموية من أصل 18 مليون شخص تم تطعيمهم بلقاح أسترازينيكا وبلغ إجمالي الإصابات بجلطات دموية حتى الآن 30 حالة، من أصل 18 مليون شخص حصلوا على لقاح أسترازينيكا منذ 24 مارس/آذار الماضي. ومازالت العلاقة مجهولة بين اللقاح والجلطات. ومن غير الواضح ما إذا كانت مجرد مصادفة أو أن الجلطات من الآثار الجانبية التي يتسبب بها اللقاح. وتؤكد هيئة تنظيم الأدوية ومنتجات الرعاية الصحية في بريطانيا على أن فوائد اللقاح لا تزال تفوق أي خطر محتمل ينتج عنه. ومع ذلك أدى القلق إلى قيام دول أخرى منها ألمانيا وفرنسا وهولندا وكندا باستخدام اللقاح فقط لكبار السن. مواضيع قد تهمك نهاية وأظهرت البيانات الصادرة عن هيئة تنظيم الأدوية يوم الجمعة اكتشاف 22 حالة من تجلط الجيوب الوريدية الدماغي (CVST) وهو نوع من تجلط الدم في الدماغ. وكانت الجلطات مصحوبة بانخفاض مستويات الصفائح الدموية، مما يساعد على تكوين جلطات دموية في الجسم. كما وجدت الهيئة أيضا مشاكل تجلط دموي أخرى إلى جانب انخفاض مستويات الصفائح الدموية لدى ثمانية أشخاص. وأكدت هيئة تنظيم الأدوية ومنتجات الرعاية الصحية في بريطانيا في رسالة بريد إلكتروني إلى بي بي سي، أن \"سبعة أشخاص قد ماتوا للأسف بسبب الجلطات الدموية\". وقال الدكتور جون رين، الرئيس التنفيذي للهيئة \"الفوائد (للقاح أسترازينيكا)... في الوقاية من عدوى فيروس كوفيد-19ومضاعفاته مازالت تفوق أي مخاطر. ويجب على الجمهور الاستمرار في الحصول على لقاحهم عندما يُطلب منهم ذلك\". وتجري تحقيقات حاليا لتحديد ما إذا كان لقاح أسترازينيكا هو السبب وراء الجلطات الدموية النادرة جدا. وقالت وكالة الأدوية الأوروبية في وقت سابق من هذا الأسبوع إن ذلك \"لم يثبت، ولكنه ممكن\". وهناك قضيتان تثيران الشكوك. الأولى هو الطبيعة غير العادية للجلطات التي تشمل انخفاض مستويات الصفائح الدموية والأجسام المضادة النادرة في الدم والتي تم ربطها باضطرابات التجلط الأخرى. وقال البروفيسور ديفيد ويرنغ، من معهد UCL لطب الأعصاب: \"هذا يثير احتمال أن يكون اللقاح عاملا مسببا في هذه الحالات النادرة وغير العادية من تجلط الجيوب الوريدية الدماغي، ولأننا لا نعرف صحة هذا الاحتمال حتى الآن، لذلك هناك حاجة ماسة إلى مزيد من البحث\". كيف ردت استرازينيكا على انتقادات الاتحاد الأوروبي بشأن لقاح كورونا؟ فيروس كورونا: دول الاتحاد الأوروبي تستأنف طرح لقاح أسترازينيكا إيطاليا \"تمنع\" تصدير شحنة من لقاح كورونا إلى أستراليا المشكلة الأخرى هي الاختلاف بين لقاحات أكسفورد-أسترازينيكا وفايزر-بايونتيك. كانت هناك حالتا تجلط الجيوب الوريدية الدماغي بعد الحصول على لقاح شركة فايزر في بريطانيا، من بين أكثر من 10 ملايين تم تطعيمهم، لكن السبب في الجلطات لم يكن مرتبطا بانخفاض عدد الصفائح الدموية. ومع ذلك، لا تزال هناك شكوك حول مدى شيوع هذه الجلطات بشكل طبيعي (أي بدون الحصول على لقاحات). وفي الحالات الطبيعية تتراوح تقديرات الإصابة بهذا النوع من الجلطات من حالتين إلى 16 حالة لكل مليون شخص سنويا، وقد تم ربط فيروس كورونا بتجلط غير طبيعي للدم، مما قد يجعل هذه الجلطات أكثر شيوعا. وأبلغت ألمانيا عن 31 حالة تجلط الجيوب الوريدية الدماغي وتسع وفيات من أصل 2.7 مليون شخص تم تطعيمهم هناك، وكانت معظم الحالات لدى النساء الشابات أو في منتصف العمر. لم يتم نشر بيانات مماثلة حول الأشخاص البريطانيين المصابين بالجلطات في بريطانيا، ولكن يعتقد أن عددا أكبر من أشخاص من مختلف الأعمار قد تأثروا. فوائد لقاح أسترازينيكا \"تفوق المخاطر\" وقال أحد العلماء لبي بي سي إن الأدلة تتزايد على أن حالات جلطة الدم \"مرتبطة بسبب ما\"، على الرغم من أنه شدد على أن مخاطر تناول لقاح إسترازينيكا لا تزال تفوق بكثير مخاطر عدم الحصول على اللقاح. وقال البروفيسور بول هانتر، عالم الأحياء الدقيقة الطبية في جامعة إيست أنجليا، لبرنامج توداي على إذاعة بي بي سي 4: \"ليس مستبعدا وقوع مجموعات مرتبطة من الأحداث النادرة بالصدفة البحتة\". وأضاف:\"لكن، بمجرد وقوع هذه الأحداث في شعب ما ثم تنمو في مجموعة أخرى- كما هو الحال مع الألمان والآن مع الإنجليز- هنا اعتقد بانخفاض كبير جدا جدا في احتمالية وقوع هذه الأحداث بشكل عشوائي\". وأضاف أنه \"من الواضح أننا نحتاج المزيد من العمل، لكنني أعتقد أن الدليل الحالي يتجه نحو وجود ارتباط سببي في الوقت الحالي.\" ومع ذلك، قالت خبيرة الصحة العامة ليندا بولد، من جامعة إدنبرة لبرنامج بي بي سي بريكفاست، إن حالات الجلطات كانت \"أحداثا نادرة\". وشددت على عدم وجود أي حدث في الوقت الحالي \"يشير إلى وجود علاقة سببية أو أن اللقاح سيكون سببا مباشرا لهذه النتائج\". وحثت الجمهور على الاستمرار في التقدم للحصول على اللقاح. وأضافت :\" كوفيد نفسه يزيد من خطر الإصابة بجلطات الدم بشكل كبير ومن المحتمل أن يكون ذلك جزءا من تفسير سبب رؤيتنا لذلك.\"", "doc2": "ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ 24 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਕੁੱਲ 1.8 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਯੂਕੇ ਦੀ ਮੈਡੀਸਨਜ਼ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ 24 ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਕੁੱਲ 1.8 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 30 ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਖ਼ੂਨ ਜੰਮਣ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ। ਇਹ ਹਾਲੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਕਿ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਉੱਲਟ ਪ੍ਰਭਾਵ (ਸਾਈਡ ਇਫ਼ੈਕਟ) ਹੀ ਹੈ ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ ਸਬੱਬ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਲੱਡ ਕਲੌਟਿੰਗ ਹੋਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਯੂਕੇ ਦੀ ਮੈਡੀਸਨ ਐਂਡ ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਪ੍ਰੋਡਕਟ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ ਨਾਲੋਂ ਫ਼ਾਇਦੇ ਵਧੇਰੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਮੈਡੀਸਨ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਸਿੱਟੇ 'ਤੇ ਹਾਮੀਂ ਭਰੀ ਹੈ। ਐਸਟਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਤਰਜੀਹ ਰਹੇਗੀ।\" ਯੂਕੇ ਦੀ ਮੈਡੀਸਨ ਐਂਡ ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਪ੍ਰੋਡਕਟ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ ਨਾਲੋਂ ਫ਼ਾਇਦੇ ਵਧੇਰੇ ਹਨ ਫ਼ਿਰ ਵੀ ਹੋਰ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨਾਲ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਬੱਦਲ ਛਾਏ ਹਨ, ਜਿੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜਰਮਨੀ, ਫ਼ਰਾਂਸ, ਨੀਦਰਲੈਂਡਸ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇੰਨਾਂ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਸਿਰਫ਼ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੀ ਹੈ ਸੰਭਾਵਨਾ ਐੱਮਐੱਚਆਰਏ ਵਲੋਂ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਡਾਟਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ 22 ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੈਰੇਬਰਲ ਵੇਨਸ ਸਾਈਨਸ ਥ੍ਰੋਮਬੋਸਿਸ (ਸੀਵੀਐੱਸਟੀ) ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਬਲੱਡ ਕਲੌਟ ਹਨ। ਇੰਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਲੇਟਲੈਟਸ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਰੀਰ 'ਚ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਜੰਮਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਐੱਮਐੱਚਆਰਏ ਨੇ ਅੱਠ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪਲੇਟਲੈਟਸ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਹੋਰ ਖ਼ੂਨ ਜੰਮਣ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆਂਵਾ ਵੀ ਪਾਈਆਂ। ਹੁਣ ਐੱਮਐੱਚਆਰਏ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਈਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ \"ਦੁੱਖ਼ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਸੱਤ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।\" ਐੱਮਐੱਚਆਰਏ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਡਾ. ਕੂਨ ਰੈਨੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਫ਼ਾਇਦੇ...ਕੋਵਿਡ-19 ਲਾਗ਼ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਪੇਚੇਦਗੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਜ਼ਾਰੀ ਰਹਿਣਗੇ, ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜੋਖ਼ਮ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਵੇ ਵੈਕਸੀਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਜਾਂਚ ਕਰਤਾ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ, ਕ��� ਐਸਟਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਵੈਕਸੀਨ ਇਸ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦੁਰਲੱਭ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਵਾਉਣ ਵਾਲੇ 27 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ 31 ਸੀਵੀਐੱਸਟੀ ਦੀ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਰਪੀਅਨ ਮੈਡੀਸਨਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ \"ਇਹ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਸੰਭਵ ਹੈ।\" ਜੋ ਮਸਲੇ ਰਹੱਸਮਈ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਕਲੌਟ ਦਾ ਅਸਧਾਰਨ ਹੋਣਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖ਼ੂਨ ਵਿੱਚ ਪਲੇਟਲੈਟਸ ਦਾ ਨੀਵਾਂ ਪੱਧਰ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਦੁਰਲੱਭ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਦਾ ਹੋਣਾ ਜੋ ਕਿ ਹੋਰ ਕਲੌਟਿੰਗ ਵਿਗਾੜਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਯੂਸੀਐੱਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਨਿਊਰੋਲੋਜ਼ੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਡੇਵਿਡ ਵੈਰਿੰਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਸੀਵੀਐੱਸਟੀ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੁਰਲੱਭ ਅਤੇ ਅਸਧਾਰਨ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਮ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਾਨੂੰ ਹਾਲੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਲਈ ਫੌਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਖੋਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" ਦੂਜਾ ਮਾਸਲਾ ਹੈ ਆਕਸਫੋਰਡ ਐਸਟਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਅਤੇ ਫ਼ਾਈਜ਼ਰ ਬਾਇਓਟੈਕ ਦੀ ਬਣਾਈ ਵੈਕਸੀਨ ਵਿੱਚਲਾ ਫ਼ਰਕ। ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਫ਼ਾਈਜ਼ਰ ਟੀਕਾ ਲਗਵਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐੱਸਵੀਐੱਸਟੀ ਦੇ ਦੋ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ, ਇਹ ਮਾਮਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਦਾ ਵੀ ਪਲੇਟਲੈਟਸ ਦਾ ਪੱਧਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਘਟਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਗੱਲ ਬਾਰੇ ਵੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਲੌਟ ਕਿੰਨੇ ਕੁ ਆਮ ਹਨ। ਅੰਦਾਜ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਹਰ ਸਾਲ ਦੱਸ ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਮਾਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕਿ ਹਰ 10 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ 16 ਮਾਮਲਿਆਂ ਤੱਕ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਤੇ ਹੁਣ ਇਸ ਅਸਧਾਰਨ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਜਮ੍ਹਾ ਨਾਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਜੋੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਇੰਨਾਂ ਕਲੌਟਸ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਆਮ ਬਣਾ ਦੇਵੇ। ਹਾਲੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਕਿ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਉੱਲਟ ਪ੍ਰਭਾਵ (ਸਾਈਡ ਇਫ਼ੈਕਟ) ਹੀ ਹੈ ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ ਸਬੱਬ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਵਾਉਣ ਵਾਲੇ 27 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ 31 ਸੀਵੀਐੱਸਟੀ ਦੀ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਅਤੇ ਇਥੇ ਨੌ ਮੌਤਾਂ ਵੀ ਹੋਈਆਂ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਅਤੇ ਅੱਧਖੜ੍ਹ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਡਾਟਾ ਕਿ ਯੂਕੇ ਵਲੋਂ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਕੌਣ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਥੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਰਗਾਂ ਤੋ ਲੋਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ। ਅਧਿਐਨ- ਕੀ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੇ ਸਾਈਡ ਇਫ਼ੈਕਟ ਆਮ ਹਨ? ਵੈਕਸੀਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਮ ਬੁਖ਼ਾਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਖਾਧੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੀ ਗੋਲੀ ਤੱਕ ਦੇ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਸਾਈਡ ਇਫ਼ੈਕਟ ਹਨ। ਮੌਸਮੀ ਜ਼ੁਕਾਮ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਟੀਕੇ ਨਾਲ ਹਰ ਦੱਸ ਲੱਖ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨਰਵ ਡਿਸਔਰਡਰ (ਨਸਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਰ) ਗੁਇਲਿਨ-ਬੈਰੇ ਸਿੰਡਰੋਮ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ�� ਤਾਂ ਅਸਲ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਜੋਖ਼ਮ ਲਾਭ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ? ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਫ਼ਾਇਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਾਹੇ ਵੈਕਸੀਨ ਕਾਰਨ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਅੰਕੜੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਹਰ 25 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਪਿੱਛੇ ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਮੌਤ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੇ 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ 25 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਲਾਗ਼ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਰੀਬ 50,000 ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ 40 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਹੋਣ ਤਾਂ ਕਰੀਬ 25,00 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਜਾਣਗੇ। ਜੋਖ਼ਮ ਅਤੇ ਲਾਭ ਦੇ ਇੰਨਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਲਗਾਤਾਰ ਮਾਪਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਹੋਰ ਅੰਕੜੇ ਆਉਣਗੇ ਅਤੇ ਜਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਣ ਵੀ ਹੋਣ ਲੱਗੇਗਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ-19 ਲਾਗ਼ ਲੱਗਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਸਬੂਤ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਬਲੱਡ ਕਲੌਟ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਬੰਧਿਤ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਹਾਲੇ ਵੀ ਐਸਟਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਵਾਉਣ ਦੇ ਫ਼ਾਇਦੇ, ਟੀਕਾ ਨਾ ਲਗਵਾਉਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਮੁੱਲ ਲੈਣ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਹਨ। ਵੈਕਸੀਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਮ ਬੁਖ਼ਾਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਖਾਧੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੀ ਗੋਲੀ ਤੱਕ ਦੇ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਸਾਈਡ ਇਫ਼ੈਕਟ ਹਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਈਸਟ ਐਂਗਲੀਆ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਮਾਈਕ੍ਰੋਬਾਇਓਲੋਜਿਸਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਪੌਲ ਹੰਟਰ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਰੇਡੀਓ 4 ਦੇ ਟੂਡੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਸੰਜੋਗ ਵਜੋਂ ਦੁਰਲੱਭ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਵਾਪਰ ਜਾਣਾ ਕੋਈ ਅਸਧਾਰਨ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" \"ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਝੁੰਡ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਫ਼ਿਰ ਦੂਜੇ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਦੇਖਦੇ ਹੋ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਜਰਮਨ ਵਿੱਚ ਤੇ ਹੁਣ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਮੈਂ ਸੋਚਦਾਂ ਹਾ ਕਿ ਇਸ ਅਚਾਨਕ ਜੋੜ ਦਾ ਸਬੱਬੀ ਹੋਣਾ ਘੱਟ, ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ।\" \"ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੋਰ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਪਰ ਮੇਰੇ ਖ਼ਿਆਲ ਨਾਲ, ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਸਬੂਤ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਮ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੋਣ ਵੱਲ ਰੁਖ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਇਡਨਬਰਗ ਦੇ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਮਾਹਰ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਲਿੰਡਾ ਬੌਲਡ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਬਰੇਕਫ਼ਾਸਟ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਮਾਮਲੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦੁਰਲੱਭ ਹਨ ਅਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਆਮ ਸਬੰਧ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ-ਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਅਜਿਹੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨਾਲ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, \"ਕੋਵਿਡ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਲੱਡ ਕਲੌਟ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਹਿਮ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਹ ਇਸ ਵਿਆਖਿਆ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋਵੇ,ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ?\" ਇਹ ��ੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/inthepress-44872748", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44843146", "doc1": "ووصفت صحف أداء ترامب في القمة بأنه كان \"ضعيفاً\"، بينما سجل بوتين \"فوزاً كاسحاً\". ونقلت صحف الانتقادات الأمريكية التي طالت ترامب بسبب تصريحاته في القمة التي ناقضت أقوال سابقة له بشأن التدخل الروسي في الانتخابات الرئاسية الأمريكية. \"فوز كاسح\" ويقول عريب الرنتاوي في الدستور الأردنية: \"هيمن الأداء 'المخزي' و 'الضعيف' للرئيس الأمريكي دونالد ترامب في هلسنكي على التقارير والتغطيات وردود الأفعال التي صاحبت القمة وأعقبتها\". ويضيف: \"ثمة إجماع في أوساط المراقبين والمتتبعين على أن القمة 'التاريخية' المنتظرة انتهت بتسجيل فوز كاسح للرئيس الروسي على نظيره الأمريكي. الأول بدا منتشياً بما أنجز، والثاني بدا تبريرياً دفاعياً\". وتحت عنوان \"بوتين دمَّر ترامب\"، يصف راجح خوري في النهار اللبنانية الرئيس الأمريكي بأنه خرج من القمة مع بوتين \"أشبه بحطام سياسي\". وفي الصحيفة ذاتها، تقول موناليزا فريحة: \"سيكون صعباً على الأمريكيين مسامحة رئيسهم على ما فعله بهم وببلادهم خلال إطلالته في هلسنكي\". وتضيف أن ترامب \"وقف في صف الرئيس الروسي فلاديمير بوتين ضد أمريكا وأجهزة استخباراتها، مقوضاً هيبتها\". وتحت عنوان \"ترامب في جيب بوتين\"، يقول أحمد جميل عزم في الغد الأردنية: \"ما حدث في هذه القمة وما أعقبها لن ينسى بسهولة ... وأنّ هناك ممارسة لرئيس أمريكي لا يقدم عليها حتى رئيس دولة في العالم الثالث، من أن ينصِّب نفسه محامياً لرئيس بلد آخر تتهمه أجهزة الأمن في بلد هذا الرئيس (المحامي)، ومن دون أن يوضح حقاً الفائدة المتوخاة من أدائه المتراخي مع موسكو\". ما حققته القمة وبالنسبة لما حققته القمة، يرى رامي الخليفة العلي في عكاظ السعودية أن القمة \"حققت مسألتين حتى قبل أن تبدأ. أولاهما أنها أعادت مرة أخرى روسيا باعتبارها قوة عالمية تناقش القضايا الدولية والتوازنات الاستراتيجية مع الدولة الأقوى على الصعيد العالمي من موقع الند للند\". ويقول: \"أما الأخرى فقد أبانت أن التفاهم الروسي-الأمريكي يمكن أن يكون بديلاً عن تفاهمات موسعة تخص قضايا متفجرة، وقد أثبتت هذه التفاهمات عدم جدواها خلال السنوات القليلة الماضية\". ويضيف الكاتب أن \"الأهم بالنسبة لنا أنها ناقشت قضايا منطقة الشرق الأوسط وعلى رأسها الملف الإيراني والأزمة السورية\". وفي صحيفة رأي اليوم الإلكترونية اللندنية، يشير رئيس التحرير عبد الباري عطوان إلى \"نقطتين خطيرتين\" تتعلقان بالأزمة السورية وردتا في المؤتمر الصحفي الذي عقده الزعيمان. الأولى \"العمل بشكل مشترك للحفاظ على أمن إسرائيل، وتفعيل العمل باتفاق فك الاشتباك المتعلق بهضبة الجولان وجرى توقيعه عام 1974\". الثانية \"عدم السماح لإيران بالاستفادة من هزيمة الدولة الإسلامية (داعش) واستمرار التنسيق بين القوات الروسية والأمريكية في الأراضي السورية\". ويشير إلى أن عدم تعليق بوتين على النقطة الثانية في المؤتمر الصحفي \"قد يثير قلق المسؤولين الإيرانيين، لأنها يمكن أن تفسَّر باتفاق الجانبين الروسي والأمريكي على العمل معا على إنهاء الوجود الإيراني ليس في سوريا فقط، وإنما في العراق أيضاً\". ويتساءل: \"هل تمت مقايضة رفع العقوبات الأمريكية عن روسيا والتسليم بضمها لشبه جزيرة القر�� مقابل إنهاء، أو احتواء، الوجود الإيراني في سوريا؟\". ويجيب عطوان بأنه \"يصعب علينا إعطاء إجابات حاسمة في هذا الصدد، فالمؤتمرات الصحفية للزعماء لا تقول كل شيء، وتنطوي على الكثير من المجاملات ذات الطابع الدبلوماسي\".", "doc2": "ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੂਸ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ 'ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ' ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵਿਰੋਧੀ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਤਾਜ਼ਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਮਾਸਕੋ ਨੇ 2016 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰਕੇ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਫਿਨਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੇਲਸਿੰਕੀ 'ਚ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂ ਹੈ ਅਮਰੀਕਾ-ਰੂਸ 'ਚ ਤਣਾਅ? ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ (1945 ਤੋਂ 1989) ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਰੋਧਤਾ ਸੀ। 2014 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਨੂੰ ਯੂਕ੍ਰੈਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਰੂਸ 'ਤੇ ਕਈ ਸਖ਼ਤ ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਬੈਠਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਆਲਮੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ 'ਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਜ਼ਰਾਂ ਟਿਕੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਕਥਿਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਾਸਕੋ ਇਸ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਬਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਪੈਸ਼ਲ ਕਾਉਂਸਲ ਰੋਬਰਟ ਮਿਊਲਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਰੂਸ ਦੇ ਦਖ਼ਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਸਾਜਿਸ਼ ਦੱਸ ਕੇ ਖਾਰਿਜ ਵੀ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੀ ਰਹੇਗਾ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਬਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਪਰ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ: ਹਥਿਆਰਾਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਾਲੇ 'ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ' ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾਂ ਅਤੇ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ 2021 ਤੱਕ ਅਸਰਦਾਰ ਰਹੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਸੰਕੇਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਰੂਸ ਦੇ ਕ੍ਰੀਮੀਆ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਯੂਕਰੇਨ ਤੋਂ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ 'ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਪਾ���ੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਰੂਸ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦਾ ਮਨੁੱਖਈ ਅਧਇਕਾਰਾਂ ਵੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜੇਕਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਛੋਟ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੇਕਰ ਉਹ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਵਧਾਉਂਦੇ ਤਾਂ ਵੀ ਰੂਸ ਇਸ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕਰੇਗਾ। ਯੂਕਰੇਨ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਫੌਜ ਦੀ ਮਦਦ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਪੁਤਿਨ ਜ਼ਰੂਰ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋਣਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਕ੍ਰੀਮੀਆ 'ਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਸੀਰੀਆ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਅਹਿਮ ਸਹਿਯੋਗੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਈਰਾਨੀ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਸਮਰਥਕ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ-ਪੱਛਮੀ ਸੀਰੀਆ ਕੋਲੋਂ ਦੂਰੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਸੀਮਾ ਨਾਲ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ-ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਚੁੱਕ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੇਣ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇ। ਹੇਲਸਿੰਕੀ ਦੇ ਇਸ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣਗੇ ਦੋਵੇਂ ਆਗੂ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਬੀਤੇ ਹਫ਼ਤੇ ਨੈਟੋ ਦੇ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ 'ਰੂਸੀ ਗੁੱਸੇ' ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖ਼ਰ ਕੀਤੇ ਸੀ। ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਟਰੰਪ ਆਪਣੇ ਪੱਛਮੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਤਿਨ ਸਾਹਮਣੇ ਚੁੱਕਣਗੇ? ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਟਰੰਪ ਹੇਲਸਿੰਕੀ ਵਿੱਚ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਕਿਹੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਯੂਰਪੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਡਰ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਰਪ ਦੀ ਉਤਾਰ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਭਰੀ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਰੰਪ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਗਰਮਜੋਸ਼ੀ ਦਿਖਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਉਮੀਦਾਂ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਗ਼ੈਰ-ਰਵਾਇਤੀ ਰਵੱਈਏ ਕਾਰਨ ਕੋਈ ਵੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵਿਰੋਧੀ ਰਹੇ ਹਨ ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾ ਇਕੱਲਿਆਂ ਗੱਲ ਕਰਨਗੇ। ਮੁਲਾਕਾਤ ਦੌਰਾਨ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਦੁਭਾਸ਼ੀਏ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਭੇਤ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਮਾਅਨੇ ਆਲਮੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਾਲੇ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਰੂਸ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਵੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਸੀਰੀਆ, ਯੂਕਰੇਨ, ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਾਰੇ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੂਸ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ 'ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ' ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਕੀ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਦੇਸ ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣਗੇ। ਉਹ ਇੱਕ ਅਸਹਿਜ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਡਰ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਰੂਸ ਦੀ ਊਰਜਾ ਸਪਲਾਈ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਵੀ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54458157", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54459174", "doc1": "هاريس وبنس \"راوغا في الإجابة على بعض الأسئلة\" واتهمت هاريس الرئيس دونالد ترامب، خلال المناظرة التي جرت بعد منتصف ليل الاربعاء بتوقيت غرينتش، بأنه صاحب\"أفشل إدارة رئاسية في تاريخ بلادنا\". وقال بنس إن خطة المرشح الديمقراطي جو بايدن لمكافحة الوباء كانت \"سرقة فكرية\" من إدارة البيت الأبيض الحالية. ويتقدم بايدن على ترامب في استطلاعات الرأي، قبل 27 يوما من الانتخابات المقررة في 3 نوفمبر/تشرين الثاني المقبل. وفي المناظرة التي استمرت 90 دقيقة في جامعة يوتا في سولت لايك سيتي، سُئلت هاريس عما إذا كانت ستأخذ لقاح كوفيد - 19 معتمدا يتم توزيعه قبل الانتخابات القادمة. مواضيع قد تهمك نهاية ورفضت سابقا ذكر ما إذا كانت ستفعل ذلك. وقالت هاريس، 55 عاما ، عضو مجلس الشيوخ عن كاليفورنيا، إنها ستأخذ اللقاح إذا وافق عليه مسؤولون أمريكيون بارزون، لكن ليس إذا روّج له ترامب. ورد بنس، وهو حاكم سابق لولاية إنديانا ويُعرف عن اعتداله في السلوك وولاؤه الراسخ لترامب، قائلا \"من غير المعقول الاستمرار في تقويض ثقة الجمهور في اللقاح إذا ما أنتج خلال إدارة ترامب\". وتوجه بنس لهاريس قائلا \"سيناتورة،أطلب منك فقط، التوقف عن اقحام السياسة في حياة الناس\". وقال إنه يعتقد أنه سيكون هناك لقاح قبل نهاية هذا العام، على الرغم من أن مسؤولي الصحة العامة في الولايات المتحدة قالوا إن مثل هذا اللقاح من غير المتوقع أن يتم توزيعه قبل منتصف العام المقبل. وكانت الحواجز الزجاجية التي تفصل بين المتحدثين الجالسين على مسافة 3.6 متر، تذكيرا حيا بالوباء الذي أودى بحياة أكثر من 200 ألف أمريكي. وتقرر زيادة المسافة الفاصلة بين هاريس وبنس ووضع حواجز من الزجاج على جانبي كل واحد منهما من أجل التقليل من إمكانية انتقال عدوى فيروس كورونا المحتمل. ويعرف القائمون على تنظيم المناظرات أن ترامب ربما كان يحمل الفيروس خلال مناظرته مع بايدن، وأنه ربما نقل العدوى إلى منافسه وإلى مدير المناظرة، وإن كانت الاختبارات كشفت أنهما غير مصابين حتى الآن. وعاد الرئيس - الذي يتعافى هو نفسه من الفيروس - إلى البيت الأبيض مساء الاثنين بعد ثلاث ليال قضاها في المستشفى. واكتسبت المناظرة بين المرشحين لمنصب نائب الرئيس أهميتها لأنها قد تكون الأخيرة في حال طال مرض الرئيس دونالد ترامب المصاب بفيروس كورونا. وبعدما أصيب الرئيس بكوفيد - 19، انتبه الأمريكيون إلى أن أمامهم مرشحين هما الأكبر سنا في تاريخ الانتخابات الرئاسية في الولايات المتحدة. ومن هنا جاءت أهمية من سيخلف الرئيس إذا حدث ما يمنعه من أداء وظيفته. نقاشات رئيسية كان هذا منتدى مهذبا نسبيا بين ��ثنين من المحترفين في التواصل، مقارنة بالمناظرة الرئاسية التي جرت الأسبوع الماضي بين ترامب وبايدن، والتي تحولت إلى إهانات وشتائم متبادلة. لكن الأمر لم يخلو من نقاشات ساخنة في مناظرة يوم الأربعاء. وضعت الموانع الزجاجية وازدادت المساحة الفاصلة بين المرشحين لتجنب احتمال نقل فيروس كورونا لبعضهما البعض وفيما يتعلق بمسألة العدالة العرقية، أعرب بنس عن صدمته لمقتل جورج فلويد في مينيسوتا. لكنه أضاف \"لا عذر لأعمال الشغب والنهب التي أعقبت ذلك\". وأشار إلى إحدى ضيوفه في القاعة، فلورا ويستبروكس، وهي امرأة سوداء دمر محلها للحلاقة أثناء الاضطرابات في مينيابوليس. وأضاف نائب الرئيس \"هذا الافتراض الذي تسمعه باستمرار من جو بايدن وكمالا هاريس .. إن أمريكا عنصرية مؤسسيا، كما قال جو بايدن، إن تطبيق القانون لديه تحيز ضمني ضد الأقليات، هو إهانة كبيرة\". وقالت هاريس - التي دخلت التاريخ من خلال كونها أول امرأة سوداء تقف في مناظرة نائب الرئيس - إنه \"في الأسبوع الماضي، خاض رئيس الولايات المتحدة نقاشا أمام 70 مليون أمريكي ورفض إدانة العنصريين البيض\". وقالت \"لم يكن الأمر كما لو أنه لم تكن لديه فرصة. لم يفعل ذلك ثم أصر ثم قال عند الضغط عليه، تراجعوا، استعدوا...وهذا جزء من أسلوب دونالد ترامب\". ورفض بنس كلام هاريس، مجادلا أنه عندما كانت الأخيرة مدعية عامة في سان فرانسيسكو، كان الأمريكيون من أصل أفريقي أكثر عرضة للمحاكمة على جرائم المخدرات البسيطة أكثر من البيض أو اللاتينيين. نقاط أخرى احتدم بشأنها النقاش: وتميز النقاش بالأسئلة التي لم يجب عليها المرشحان بشكل مباشر. وضغط بنس مرتين على هاريس بشأن ما إذا كان بايدن سيزيد عدد مقاعد المحكمة العليا، التي تضم تسعة قضاة لمدة قرن ونصف، لكنها تحدثت بدلا من ذلك عن مرشحة ترامب للمحكمة. ولم يرد بنس على أسئلة من بينها كيف ستوفر إدارة ترامب التأمين الطبي للمرضى الأمريكيين. وعندما سألتهما مديرة المناظرة عن فرص توليهما الرئاسة، تجنب كلا المرشحين الخوض في الموضوع. وتحدث بنس، 61 عاما، عن تعامل بايدن مع تفشي إنفلونزا الخنازير عام 2009، وتحدثت هاريس - وهي ابنة لأم هندية وأب جامايكي - عن سيرتها الذاتية.", "doc2": "ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਅਤੇ ਮਾਈਕ ਪੈਨਸ ਜੋ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਅਹੁਦੇਦਾਰ ਵੀ ਹਨ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ ਇਸ ਬਹਿਸ ਵਿੱਚ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਾਈ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਨਾਕਾਮਯਾਬੀ ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਪੈਂਸ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ। ਕੋਵਿਡ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਦੋ ਲੱਖ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਰਥ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਐਂਥਨੀ ਜ਼ਰਚਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਸਵਾਲ ਜਵਾਬ ਲਈ ਮਿਲੇ ਦੋ-ਦੋ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਿੱਥੇ ਕਮਲਾ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਹਮਲਾਵਰ ਰਹੇ ਉੱਥੇ ਹੀ ਪੈਂਸ ਨੇ ਬਹੁਤੀ ਦੇਰ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪੈਂਤੜੇ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਜੋ ਕੁਝ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੈਂਸ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਬਚਾਅ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੇ ਪਹੀਲੀ ਕਤਾਰ ਦੇ ਹੈਲਥ ਵਰਕਰਾਂ ਉੱਪਰ ਹਮਲਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਮੁੱਦੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਨਾਲ ਜੱਫ਼ੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਹਨ। ਪੈਂਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਚੀਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਟਰੇਡ ਵਾਰ ਹਾਰ ਗਏ? ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਇਹ ਕਦੇ ਲੜੀ ਨਹੀਂ।\" ਪੈਂਸ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕੀ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਨ \"ਬਾਇਡਨ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਚੀਨ ਦੇ ਚੀਅਰਲੀਡਰ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਅਤੇ ਪੈਨਸ ਦਰਮਿਆਨ ਦੋ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਲਾਏ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ 12 ਫੁੱਟ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਬੈਠੇ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਸੀ ਚੀਨ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀ ਹਾਂ- ਮਿੱਤਰ ਜਾਂ ਦੁਸ਼ਮਣ? ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਲਈ ਚੀਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇਸ ਬਾਰੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੈਰਿਸ ਦਾ ਤਰਕ ਸੀ ਕਿ ਚੀਨ ਬਾਰੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਟੈਂਡ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕੀ ਜਾਨਾਂ, ਅਮਰੀਕੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਦਰ ਘਟੀ ਹੈ। 'ਮੈਂ ਟਰੰਪ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਨਹੀਂ ਲਵਾਂਗੀ' ਬਹਿਸ ਦੌਰਾਨ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਮਾਨਤਾ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਚੁੱਕਿਆ ਅਤੇ ਫਿਕਰ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ। ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਿਨਾਂ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀਆਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਰੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। \"ਜੇ ਡਾਕਟਰ ਲੈਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਬਿਲਕੁਲ, ਮੈਂ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਹੋਵਾਂਗੀ ਪਰ ਜੇ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਕਹਿਣਗੇ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਲਵਾਂਗੀ। ਇਸ ਤੇ ਪੈਂਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰਾਇਲ ਰਿਕਾਰਡ ਗਤੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ \"ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਨਾਲ ਸਿਆਸਤ ਕਰਨੀ ਬੰਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।\" ਬਹਿਸ ਬਾਰੇ ਟਰੰਪ ਦਾ ਟਵੀਟ ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੈਂਸ ਅਤੇ ਹੈਰਿਸ ਦੀ ਬਹਿਸ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤੀ- ਅਬਾਰਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਬਾਰੇ ਕੋਣ ਕੀ ਬੋਲਿਆ? ਬਹਿਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਅਬਾਰਸ਼ਨ ਦੇ ਸਵਾਲ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸਵਾਲ-ਜਵਾਬ ਹੋਏ। ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਨੇ ਪੈਂਸ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ 1973 ਦੇ ਉਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਨਗੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਬਾਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ? ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ: ਵਾਈਸ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸ਼ਲ ਡਿਬੇਟ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਮੱਖੀ ਦੇ ਹੋਏ ਵਧੇਰੇ ਚਰਚੇ ਚਰਚਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਕੇ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਬਾਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਥਾਂ ਪੈਂਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉ�� ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਜੱਜ ਐਮੀ ਕੋਨੀ ਬਾਰੈਟ ਨੂੰ ਜਸਟਿਸ ਐਮੀ ਕੋਨੀ ਬਾਰੈਟ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦਿਆਂ ਦੇਖਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਉਤਸੁਕ ਹਨ। ਜਦਕਿ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਅਤੇ ਬਾਇਡਨ ਦੋਵੇਂ ਹੀ \"ਅਕੀਦੇ ਵਾਲੇ ਲੋਕ\" ਹਨ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਬਾਰੈਟ ਉੱਪਰ ਉਸ ਦੇ ਅਕੀਦੇ ਕਰ ਕੇ ਹਮਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਰਿਪਬਲਿਕਨਾਂ ਨੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਬਹਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਕਮਲਾ ਦੇ ਪਤੀ ਸਟੇਜ ਉੱਪਰ ਆਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਸਕ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦਕਿ ਪੈਨਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਬਿਨਾਂ ਮਾਸਕ ਦੇ ਹੀ ਦੇਖੇ ਗਏ ਅਬਾਰਸ਼ਨ ਦੇ ਸਵਾਲ ਬਾਰੇ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਲਈ ਲੜਾਂਗੀ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਬਾਰੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦਾ ਹੱਕ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਬਾਰੇ ਨੌਮੀਨੇਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਹੈਰਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਅਮਰੀਕਨਾਂ ਨੂੰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਭਰ ਲੈਣ ਦਿਓ ਅਸੀਂ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀ ਸੀਟ ਭਰ ਦਿਆਂਗੇ। ਟੰਰਪ ਦੀ ਸਿਹਤ ਕਿਵੇਂ ਹੈ? ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਤਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਚੌਵੀ ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਦੇਖੇ ਗਏ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁਖ਼ਾਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਚੜ੍ਹਿੁਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਸੀਐਨ ਕੋਨਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਤੋਂ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਕਸੀਜਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦਿਖਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜ਼ਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਸਾਹ ਸੁਧਿਰਿਆ ਹੈ, ਸਭ ਕੁਝ ਸਥਿਰ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਰਮਲ ਰੇਂਜ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਰਿਆ ਨੂੰ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੇਣ ਸਮੇਂ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕੀ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਵੀਡੀਓ: ਹਾਥਰਸ- ਗਾਂਜਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਕਿੰਨਾ ਤੇ ਦਵਾਈ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਦਰੁਸਤ? ਵੀਡੀਓ: ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਮੁਖ਼ਾਲਫ਼ਤ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਹੀ? (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47172959", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47167377", "doc1": "ولمح بيزوس لدور محتمل للرئيس الأمريكي دونالد ترامب، صديق الناشر، وربما للسعودية إثر تغطية صحيفة واشنطن بوست التي يملكها لقضية مقتل الصحفي السعودي جمال خاشقجي وقال بيزوس إن شركة أمريكان ميديا المالكة لناشيونال إنكوايرر، تريده أن يوقف تحرياته بشأن كيفية حصولهم على رسائله الخاصة. وكان بيزوس وزوجته ماكنزي قد أعلنا طلاقهما الشهر الماضي. وبعد إعلان الطلاق بساعات، نشرت المجلة التفاصيل بما في ذلك الرسائل الخاصة بعلاقة خارج إطار الزواج. ولم تستجب شركة أمريكان ميديا لطلب بي بي سي بالتعليق. بيزوس وزوجته ماكنزي أعلنا طلاقهما ماذا يقول بيزوس؟ كان بيزوس قد نشر في مدونته رسالة الكترونية قال إنها من شركة أمريكان ميديا تهدد فيها بنشر \"صور حميمية\" له مع عشيقته المذيعة التلفزيونية السابقة لورين سانشيز. وقال الملياردير، الذي يمتلك صحيفة واشنطن بوست، إن ��ركة أمريكان ميديا تريده أن يصدر \"بيانا مزيفا\" يزعم فيه أن تغطية مجلة ناشيونال إنكوايرر له ولعشيقته ليس لها دوافع سياسية. ووفقا للمنشورات التي وضعها بيزوس في مدونته فإن محامي شركة أمريكان ميديا عرض عدم نشر الصور مقابل إصدار بيان عام يؤكد أن تغطية مجلة ناشيونال إنكوايرر لقصته مع عشيقته ليس لها دوافع سياسية. المذيعة السابقة لورين سانشيز وقال بيزوس:\" لقد قررت نشر ما أرسلوه لي رغم الكلفة الشخصية والإحراج الذي هددوا بالتسبب فيه.\" وكان بيزوس قد أشار في منشور بمدونته في وقت سابق للعلاقة بين أمريكان ميديا والرئيس الأمريكي دونالد ترامب. لماذا أشار إلى ترامب والسعودية؟ قال بيزوس إن امتلاكه للواشنطن بوست خلق له \"أعداء أقوياء\" من بينهم ترامب صديق ديفيد بيكر رئيس أمريكان ميديا. وأضاف قائلا: \"إن بعض الأقوياء الذين تعرضوا لتغطيات واشنطن بوست يستنتجون بالخطأ أنني عدو لهم، وترامب أحدهم من خلال تغريدات عديدة، كما أن تغطية الصحيفة لمقتل الصحفي السعودي جمال خاشقجي جعلتها بالتأكيد لا تحظى بشعبية لدى بعض الدوائر.\" وكانت شركة أمريكان ميديا قد اعترفت مؤخرا بأنها نسقت مع حملة دونالد ترامب الرئاسية لدفع مبلغ 150 ألف دولار لعارضة تعري لتظل صامتة بشأن علاقتها مع ترامب. وكشف بيزوس في مدونته كيف اعترف الناشر بما يعرف باتفاق \"احصل على القصة واقتلها\" في ما يتعلق بقصة العارضة كارين ماغدوغال المحرجة. لماذا يطالب سعوديون على تويتر بمقاطعة أمازون؟ من هي كارين ماكدوغال بطلة \"التسجيل السري\" لترامب؟ ترامب \"مارس الجنس\" مع عارضة بمجلة بلاي بوي ترامب يطالب ممثلة إباحية بمبلغ 20 مليون دولار اختبار كشف الكذب يؤكد صدق ممثلة إباحية في ممارسة الجنس مع ترامب وكان اتفاق شركة أمريكان ميديا بالتعاون مع السلطات الفيدرالية يعني أنها لن تواجه اتهامات جنائية بشأن الأموال التي دفعتها، وذلك بحسب ما أعلنه المدعي العام في منهاتن في ديسمبر/كانون أول الماضي. وقد قال محامي ترامب السابق مايكل كوهين، الذي سهل دفع المال، إن ترامب اعترف بالفعل بانتهاك القوانين المالية الخاصة بالحملات الانتخابية. وفي ما يتعلق بالسعودية لمح بيزوس إلى احتمال وجود دور سعودي من وراء الكواليس. فقد نوه إلى دور الواشنطن بوست في تغطية مقتل الصحفي السعودي والكاتب في الصحيفة جمال خاشقجي في اسطنبول العام الماضي. وكتب بيزوس:\" لأسباب لم تكشف بعد تبدو الزاوية السعودية وكأنها تضرب عصبا حساسا لدى شركة أمريكان ميديا.\" ماذا عن سمعة بيزوس؟ ولم يخف رئيس أمازون محاولته تجنب الإحراج الناجم عن نشر الصور، وكتب يقول:\" لا أريد نشر صور شخصية، ولكنني لن أكون طرفا في عملية ابتزاز وهجمات سياسية بل أفضل التصدي لها.\" وكتب بيزوس في مدونته إن الرسالة الإلكترونية احتوت 10 صور بعث بها ديوان هوارد رئيس التحرير الذي قال إنهم حصلوا عليها خلال عملية جمع الأخبار. وزعم رونان فارو الكاتب في النيويوركر أنه و\"على الأقل صحفي آخر بارز\" تعرضا لعمليات ابتزاز مماثلة من أمريكان ميديا. وقال بيزوس إن شركة أمريكان ميديا قالت إن القيمة الخبرية لهذه الصور تكمن في أنها ستكشف لحملة الأسهم في أمازون أن قدرتي على اتخاذ القرارات التجارية \"بشعة\". وأضاف بيزوس قائلا :\" إن نتائج أمازون تتحدث عن نفسها بشأن أحكامي التجارية\". وكان أسماء ديلان هوارد واثنان من الصحفيين قد ظهرت على قصة المجلة التي نشرت في 9 يناير/كانون ث��ني الماضي والتي زعمت بوجود علاقة بين بيزوس وسانشيز.", "doc2": "ਐਮਾਜ਼ਨ ਦੇ ਮਾਲਕ ਜੈਫ਼ ਬੈਜ਼ੋਸ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਦੇ ਵੀ ਮਾਲਕ ਹਨ ਬੈਜ਼ੋਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੀ ਮੂਲ ਕੰਪਨੀ ਅਮਰੀਕਨ ਮੀਡੀਆ ਇੰਕ (ਏਐਮਆਈ) ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣੀ ਛੱਡ ਦੇਣ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੈਫ਼ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਮੈਸੇਜ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲੇ। ਜੈਫ਼ ਬੈਜ਼ੋਸ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਮੈਕੈਨਜ਼ੀ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਲੂਮਬਰਗ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਐਮਾਜ਼ੋਨ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਕੋਲ 137 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਹੈ। ਤਲਾਕ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੈਕੇਨਜ਼ੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ 50 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਹੱਕਦਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਐਲਾਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇਨਕੁਆਇਰਰ ਵਿੱਚ ਜੈਫ਼ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਾਰੇ ਖ਼ਬਰ ਛਪਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੀ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਏਐਮਆਈ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਐਮਾਜ਼ੋਨ ਮਾਲਿਕ ਬੈਜ਼ੋਸ ਦਾ ਕੀ ਦਾਅਵਾ ਹੈ? ਇੱਕ ਬਲਾਗ ਵਿੱਚ ਜੈਫ਼ ਬੈਜ਼ੋਸ ਨੇ ਇੱਕ ਈਮੇਲ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਐਮਆਈ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਵਿਚੌਲਿਆਂ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੈਜ਼ੋਸ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੇਮੀਕਾ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਟੀਵੀ ਹੋਸਟ ਲੌਰੇਨ ਸੈਨਚੈਜ਼ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਛਾਪਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜੈਫ ਬੈਜ਼ੋਸ ਅਤੇ ਪਤਨੀ ਮੈਕੇਨਜ਼ੀ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਤਲਾਕ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਰਬਪਤੀ ਜੈਫ਼ ਜੋ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਦੇ ਵੀ ਮਾਲਕ ਹਨ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਏਐਮਆਈ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ \"ਝੂਠਾ ਜਨਤਕ ਬਿਆਨ\" ਦੇਵੇ ਕਿ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇਨਕੁਆਰਰ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਮੀਕਾ ਬਾਰੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਵਰੇਜ ਸਿਆਸਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਲਾਗ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਈ-ਮੇਲਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਏਐਮਆਈ ਦੇ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਬਿਆਨ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।\" ਜੈਫ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਤਸ਼ਦੱਦ ਅਤੇ ਬਲੈਕਮੇਲਿੰਗ ਅੱਗੇ ਝੁਕਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮੈਂ ਉਹੀ ਛਾਪਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਸੀ ਚਾਹੇ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਨਿੱਜੀ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਲਾਗ ਪੋਸਟ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਜੈਫ਼ ਬੈਜ਼ੋਸ ਨੇ ਏਐਮਆਈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਵਿਚਾਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਜੈਫ਼ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ? ਜੈਫ਼ ਬੈਜ਼ੋਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ \"ਗੁੰਝਲਦਾਰ\" ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੇ \"ਕੁੱਝ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਲੋਕਾਂ\" ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਹ ਏਐਮਆਈ ਦੇ ਬੌਸ ਡੇਵਿ�� ਪੈਕਰ ਦੇ ਦੋਸਤ ਹਨ। ਸਾਬਕਾ ਟੀਵੀ ਹੋਸਟ ਲੌਰੇਨ ਸੈਨਚੈਜ਼ ਦਾ ਜੈਫ਼ ਨਾਲ ਕਥਿਤ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੋਣ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੈ ਏਐਮਆਈ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕਬੂਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਟਰੰਪ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਥਿਤ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਚੁੱਪ ਰਹਿਣ ਲਈ ਇੱਕ ਪਲੇਅਬੁਆਏ ਮਾਡਲ ਨੂੰ 150,000 ਡਾਲਰ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਬੈਜ਼ੋਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਲਾਗ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਕੈਰਨ ਮੈਕਡੌਗਲ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ। ਫੈਡਰਲ ਅਥੌਰਿਟੀ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਦੇ ਏਐਮਆਈ ਦੇ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਵਕੀਲ ਮਾਈਕਲ ਕੋਹਨ ਜਿਸ ਨੇ ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਬੂਲ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਅਦਾਇਗੀ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਬੈਜ਼ੋਸ ਨੂੰ ਸਾਖ ਦੀ ਕਿੰਨੀ ਫਿਕਰ ਐਮੈਜ਼ੋਨ ਦੇ ਬੌਸ ਜੈਫ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਸੀ। ''ਮੈਂ ਨਿੱਜੀ ਫੋਟੋਆਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਪਰ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲੰਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਬਲੈਕਮੇਲਿੰਗ, ਸਿਆਸੀ ਮਦਦ, ਸਿਆਸੀ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾਂਗਾ। ਮੈਂ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਇਸ ਚਿੱਠੀ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਦੇਖੋ ਕਿ ਕੀ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਦੇ ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਰੌਨਨ ਫਰੋ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੂੰ ਏਐਮਆਈ ਵੱਲੋਂ ਅਜਿਹੀ ਧਮਕੀ ਮਿਲ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਜੈਫ਼ ਬੈਜ਼ੋਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ \"ਏਐਮਆਈ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ ਛਾਪਣ ਦਾ ਮਕਸਦ ਹੈ ਐਮਾਜ਼ਾਨ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋਲਡਰਜ਼ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਵਪਾਰਕ ਫੈਸਲੇ ਕਿੰਨੇ ਭਿਆਨਕ ਹਨ।\" ਬੈਜ਼ੋਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਖੁਦ ਹੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2012/06/120625_india_mumbai_attack_planner", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-42779185", "doc1": "استهدف الهجوم فنادق ومنشآت اخرى وقال مصدر رفيع في الشرطة لبي بي سي إن الرجل، واسمه ابو جندل او سيد ذبيح الدين، هو الآن رهن الاعتقال. ووصف المصدر ابو جندل بأنه كان \"قائد\" المسلحين العشرة الذين نفذوا الهجوم الذي راح ضحيته 165 شخصا. وقتل 9 من المسلحين في الهجوم. وكان المسلح الوحيد الذي نجا، واسمه محمد اجمل امير قصاب، قد ادين بارتكاب جرائم قتل ومحاربة الهند في مايو 2010، وحكم عليه بالاعدام. وكان الهجوم، الذي استمر ستين ساعة، قد بدأ في السادس والعشرين من نوفمبر/تشرين الثاني 2008 واستهدف فنادق ومحطة القطارات الرئيسة ومركزا ثقافيا يهوديا في مومباي. مواضيع قد تهمك نهاية وادى الهجوم الى تدهور العلاقات بين الهن�� وباكستان، بعد ان وجهت الحكومة الهندية اصبع الاتهام الى تنظيم \"عسكر طيبة\"، الذي يتخذ من باكستان مقرا له، وحملته مسؤوليته. واعترفت باكستان في نهاية المطاف بأن التخطيط للهجوم جرى على ارضها وان قصاب مواطن باكستاني.", "doc2": "ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਸਪੈਸ਼ਲ ਸੈੱਲ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਪੀਐੱਸ ਖੁਸ਼ਵਾਹਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਓਂ ਹੋਈ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਟੂਡੈਂਟ ਇਸਲਾਮਿਕ ਮੂਵਮੈਂਟ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਸਿਮੀ) ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਮੁਜਾਹੀਦੀਨ ਦੇ ਇੱਕ ਮੋਸਟ ਵਾਨਟੈਂਡ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਅਬਦੁੱਲ ਸੁਬਹਾਨ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੀਐੱਸ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ, \"ਅਬਦੁੱਲ ਸੁਬਹਾਨ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਗੁਜਰਾਤ 'ਚ ਹੋਏ ਸਾਲ 2008 ਦੇ ਸਿਲਸਿਲੇਵਾਰ ਬੰਬ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦਾ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਸੀ।\" ''ਅਦਾਲਤ ਨਾਲ ਵਾਹ ਪੈਣ 'ਤੇ ਮੈਂ ਵੀ ਖੱਜਲ ਖੁਆਰ ਹੋਇਆ'' 'ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨਾਲ ਮੈਂ ਕਿਵੇਂ ਜੁੜਾਂ?' ਟਰੰਪ ਦਾ ਸੈਕਸ ਸਕੈਂਡਲ ਮੱਠਾ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਐੱਨਆਈਏ ਨੇ ਕੁਰੈਸ਼ੀ 'ਤੇ 4 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਇਨਾਮ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਖੁਫੀਆ ਇਨਪੁਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਬਦੁੱਲ ਸੁਬਹਾਨ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਗਾਜੀਪੁਰ ਇਲਾਕੇ 'ਚੋਂ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਪਿਸਤੌਲ ਅਤੇ ਕਾਰਤੂਸ ਦੇ ਨਾਲ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਅਬਦੁੱਲ ਸੁਬਹਾਨ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਦੇ ਬਾਰੇ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਈਟੀ ਕੰਪਨੀ 'ਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। VLOG: 'ਬਗਾਵਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਪੈਂਦੇ ਭੰਗੜੇ' ਐਮਾਜ਼ਨ: ਬਿਨਾਂ ਚੈਕ-ਆਉਟ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਟੋਰ ਕਿੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ 'ਸ਼ੁੱਧੀ' ਲਈ ਸੈਕਸ ਕਰਨਾ ਰਵਾਇਤ ਹੈ? 'ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਸੀ' ਡੀਸੀ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਨਾਮੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਿਮੀ ਦੀ ਮਾਲੀ ਸਕੱਤਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਾਂਭੀ ਅਤੇ ਉਹ ਸਿਮੀ ਲਈ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮੁੱਖ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ। ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦਿੱਲੀ ਆਇਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਅੰਜ਼ਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਸੀ। ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਸੀਰੀਅਲ ਬਲਾਸਟ 26 ਜੁਲਾਈ 2008 ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ 70 ਮਿੰਟਾਂ 'ਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ 21 ਧਮਾਕੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਸ਼ਹਿਰ ਡਰ ਦੇ ਸਾਏ ਹੇਠ ਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 56 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਦਕਿ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਇੰਡੀਅਨ ਮੁਜ਼ਾਹੀਦੀਨ ਅਤੇ ਹਰਕਤ-ਉਲ-ਜਿਹਾਦ-ਅਲ-ਇਸਲਾਮੀ ਨਾਂ ਦੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਲਈ ਸੀ। ਗੁਜਰਾਤ ਏਟੀਐੱਸ (ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਦਸਤਾ) ਨੇ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ੱਕੀ ਮੁਫਤੀ ਅਬੂ ਬਸ਼ੀਰ ਦੇ ਨਾਲ 9 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ। ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ ਅੱਠ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ��ਮਾਕਿਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਦੋਸ਼ੀ ਨਾਸਿਰ ਰੰਗਰੇਜ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਫੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੇ ਫੌਰਨ ਬਾਅਦ ਸੁਰਿੰਦਰ ਨਗਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੁਸੈਨ ਇਬਰਾਹਿਮ, ਹਾਸਿਲ ਮੁਹੰਮਦ ਅਤੇ ਅਬਦੁੱਲ ਕਾਦਿਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਧਮਾਕਿਆਂ ਲਈ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਚਾਰਜ਼ਸ਼ੀਟ ਵਿੱਚ ਸਿਮੀ ਦੇ ਮੁਫਤੀ ਬਸ਼ਰ, ਸਫਦਰ ਮੰਸੂਰੀ ਅਤੇ ਸਫਟਦਰ ਨਾਗੌਰੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 50 ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੇ ਸਿਲਸਿਲੇ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਸਤੇ ਨੇ ਕੁਲ 70 ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਆਰੋਪ ਪੱਤਰ ਮੁਤਾਬਕ 16 ਮੁਲਜ਼ਮ ਹੁਣ ਵੀ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਦੋਸ਼ੀ ਅਬਦੁੱਲ ਸੁਬਹਾਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/magazine-46260317", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46277954", "doc1": "وبمساعدة هؤلاء النسوة سنستكشف طيفا واسعا من المحاور بما فيها استخدام الغضب للحصول على رد فعل، وتسليط الضوء على نسوة كاد التاريخ أن يطوي أثرهن. يتراوح سن النساء المشمولات في القائمة بين 15 و94 عاما، منهن الزعيمات والرائدات وبطلات من الحياة اليومية. وستخبرنا بعضهن عن الأمور أو الفقرات التي سيرمينها في سلة قمامة الحرية، وهي سلة القمامة الرقمية التي أعددناها لاستخدام النسوة اللواتي يردن أن يتخلصن من كل ما يرين أنه يقيد حرياتهن. وستتحفنا أخريات بقصص الإنجازات التي حققنها رغم المصاعب والعقبات، من البريطانية التي استغلت فترة عقوبتها في السجن لبناء شركة إلى الفتاة الأفغانية التي كادت أن تستبدل بصبي. النسوة المدرجة أسماؤهم في القائمة حسب الترتيب الأبجدي: العمر والمهنة وبلد المولد ونبذة قصيرة 1) أبيسوي أجايي-أكينفولارين - 33 عاما، رائدة أعمال في مجال التأثير الاجتماعي، نيجيريا. أسست أبيسوي مجموعة GirlsCoding، وهي جماعة غير حكومية تضطلع بتعليم الفتيات علم كتابة وتصميم وبناء مواقع إلكترونية تسهم في حل المشاكل في مجتمعاتهن. 2) إسراء الشافعي - 32 عاما، المديرة التنفيذية لجماعة مجال ( Majal.org)، البحرين. سبق لإسراء أن أسست العديد من المنابر الرقمية لكي تمنح صوتا للمهمشين في الشرق الأوسط وشمال إفريقيا. 3) سفيتلانا ألكسييفا - 18 عاما، عارضة، روسيا. نجت سفيتلانا من حريق أتى على نصف جسدها تقريبا، وتعمل الآن لمساعدة أولئك الذين يعانون من آثار الحرائق لكي ينظروا إلى أجسادهم بشكل ايجابي. 4) ليزت ألفونسو - 51 عاما، مخرجة ومصممة رقصات، كوبا. أسست ليزت فرقة رقص معروفة على النطاق العالمي، تعتمد الدمج بين عدة تقاليد وحضارات وأدت رقصاتها في المئات من المدن حول العالم. 5) نيمكو علي - 35 عاما، كاتبة وناشطة، أرض الصومال. نيمكو من الناشطات ضد ختان الإناث وحائزة على جوائز دولية في هذا المجال. 6) أيزابيل ألليندي - 76 عاما، كاتبة، بيرو. تعد إيزابيل التي ولدت في بيرو لأبوين تشيليين أوسع الكتاب باللغة الإسبانية قراءة في العالم، فقد بيعت من كتبها أكثر من 70 مليون نسخة بـ 42 لغة مختلفة. 7) بشرى يحيى المتوكل - 49 عاما، فنانة، ومصورة فووتوغرافية وناشطة، اليمن. بشرى أول مصورة فوتوغرافية محترفة في اليمن، نشرت صورها في العديد من المطبوعات العالمية وتعرض أعمالها في المتحف البريطاني. 8) ألينا أنيسيموفا - 19 عاما، طالبة برمجة، قرغيزستان. تقود ألينا مدرسة الفتيات القرغيزيات للفضاء، التي تهدف إلى إطلاق أول قمر اصطناعي قرغيزي إلى الفضاء الخارجي. 9) فرانسيس آرنولد - 62 عاما، استاذة في مجال الهندسة الكيمياوية والهندسة الحيوية والكيمياء العضوية، الولايات المتحدة. فرانسيس حائزة على جائزة نوبل للكيمياء في عام 2018، وتستخدم العديد من المختبرات انجازاتها في مجال الأنزيمات في مجالات كثيرة من الأدوية المتطورة إلى الوقود الحيوي إلى منظفات الملابس. 10) أوما ديفي بادي - 54 عاما، نائبة في البرلمان، نيبال. تنحدر أوما من طبقة بادي، احدى الطبقات التي تعد من الطبقات \"المنبوذة\" في نيبال، وهي تعمل لتغيير هذه النظرة. 11) جوديث بالكازار - 65 عاما، مصممة أزياء متقاعدة، بريطانيا. أدارت جوديث عدة شركات للأزياء قبل أن قامت مشاركة بتأسيس شركة غيغل نيكرز التي تنتج ملابس داخلية مخصصة للنسوة اللواتي يعانين من سلس البول. 12) سيندي آرليت كونتريراس باوتيستا - 28 عاما، محامية، بيرو. أصبحت آرليت واجهة لحركة ( NiUnaMenos) (أي ولا امرأة أقل)، وهي حركة شكلت لمواجهة العنف المنزلي في بيرو، وذلك عقب انتشار شريط يبين اعتداء صديقها عليها انتشارا واسعا. 13) ليلى بيليالوفا - 61 عاما، محاضرة جامعية، أوزبكستان. ليلى محاضرة جامعية تعمل من أجل الحفاظ على الأنظمة البيئية الجبلية في أزبكستان وحماية الطيور بما فيها الطيور الكاسرة. 14) أناليا بورتز - 51 عاما، طبيبة وحاخامة وخبيرة في الاخلاقيات البيولوجية، الأرجنتين. مجال اختصاص أناليا العلاج الشمولي للنسوة اللائي يعانين من العقم. 15) فيالوفاني برون - 35 عاما، ربانة يخوت، ساموا. فيالوفاني أول امرأة من ساموا ومن منطقة المحيط الهادئ تتبوأ منصب ربانة يخوت، وهي تشرف على زورق تقليدي من الطراز الذي يستخدمه سكان المنطقة للتنقل بين جزرها. 16) رنين بخاري - 31 عاما، أمينة متحف ومديرة تواصل اجتماعي، السعودية. تعمل رنين أمينة متحف ومستشارة أعمال فنية، كما تعمل في شركة التصاميم التي تملكها أسرتها. 17) جوي بولامويني - 28 عاما، فنانة وباحثة في مجال الذكاء الإصطناعي، كندا. توصف جوي بأنها \"شاعرة شفرة رقمية\"، إذ تستخدم الفن والبحوث للتوعية عن التأثيرات الاجتماعية للذكاء الاصطناعي. 18) بربارا بيرتون - 62 عاما، رئيسة مجلس ادارة شركة ( BehindBras (، بريطانيا. أسست بربارا شركتها المتخصصة في تنمية قدرات ومواهب النسوة خريجات السجون وأعدادهن للعمل في مجال الأزياء، وذلك عقب فترة قضتها في السجن في أواخر الخمسينيات من عمرها. 19) تامارا تشيريمنوفا - 62 عاما، مؤلفة، روسيا. تامارا مصابة بالشلل الدماغي، وهي مؤلفة لقصص الحوريات والجن مما أكسبها لقب \"قاصة سيبيريا.\" 20) تشيلسي كلينتون - نائبة مدير مؤسسة كلينتون، الولايات المتحدة. تشيلسي، مؤلفة عدد من الكتب، وتعمل نائبة لرئيس مؤسسة كلينتون ومسؤولة عن عدد من المبادرات بما فيها تلك التي تساعد في تمكين جيل جديد من القادة. 21) ستيسي كانينغهام - 44 عاما، رئيسة مجموعة سوق نيويورك للأسهم، الولايات المتحدة. ستيسي هي الرئيسة الـ 67 لسوق نيويورك للأسهم المالية، وهي أول امرأة تتبوأ هذا المنصب في تاريخ الشركة الذي يعود إلى 226 سنة. 22) جيني ديفيدسون - 50 عاما، المديرة التنفيذية لجماعة ( PlacerStand Up)، الولايات المتحدة. مجال نشاط جيني ه�� مساعدة الناجيات من العنف المنزلي والاعتداء الجنسي والإتجار بالبشر، وتدير ملجأ يؤوي الناجيات وحيواناتهن الأليفة. 23) آشا دي فوس - 39 عاما، عالمة أحياء بحرية، سري لانكا. تعمل آشا في مجال الحفاظ على البيئة البحرية، ويهدف عملها إلى زيادة التنوع والشمولية والفرص المتاحة للعاملين في هذا المجال. 24) غابرييلا دي لاشيو - 44 عاما، مغنية سوبرانو ومؤسسة جماعة DONNE النسوية الموسيقية، البرازيل. غابرييلا سوبرانو مشهود لها على الصعيد العالمي وحائزة على العديد من الجوائز الدولية، وهي مؤسسة مشروع الغرض منه تكريم المؤلفات الموسيقيات والتعريف بهن. 25) شيومارا دياز - 34 عاما، سيدة أعمال وصاحبة مطعم ومؤسسة جماعة خيرية، نيكاراغوا. تستغل شيومارا اتصالاتها التجارية لرصد حالات الاستغلال الجنسي والتصدي لها، إضافة الى التوعية بمخاطر هذه الآفة في نيكاراغوا. 26) نوما دوميزويني - 49 عاما، ممثلة، أي سواتيني (كانت تعرف سابقا بسوازيلاند). نوما أول امرأة تؤدي دورا في نسخة البالغين من شخصية هرموين غرينجر في مسرحية هاري بوتر والطفل الملعون، ومثلت الدور على مسارح لندن ونيويورك. 27) شيديرا إيغيروي - 23 عاما، مدونة تحت اسم ( Slumflower)، بريطانيا. شيديرا كاتبة تصدرت مؤلفاتها قوائم المبيعات، وناشطة في حركة ( #saggyboobsmatter) التي تدير نقاشات حول نظرة المجتمع إلى أجساد النساء. 28) شروق العطار - 26 عاما، مهندسة تصميمات إلكترونية، مصر. شروق لاجئة وتعمل مهندسة، كما تستخدم الرقص الشرقي للتوعية بحقوق المثليين في مصر. 29) نيكول إيفانز - 44 عاما، وسيطة في مجال المبيعات من خلال الانترنت، بريطانيا. شخصت إصابة نيكول بفشل المبيضين المبكر عندما كانت تبلغ من العمر 30 عاما، وتقوم الآن بمد يد العون للنسوة اللواتي يعانين من سن اليأس المبكر. 30) رغدة عزالدين - 26 عاما، غواصة، مصر. رغدة صاحبة أرقام قياسية في مجال الغوص الحر، إذ تغوص إلى اعماق كبيرة دون الاستعانة بمعدات الغوص للتنفس تحت الماء. 31) ميترا فرازانده - 42 عاما، فنانة، إيران. ميترا فنانة وناشطة في مجال التعايش مع العاهات البدنية. 32) ماميتو غاشي - 72 عاما، كبيرة ممرضات ومساعدة متخصصة في جراحة الناسور، أثيوبيا. أصبحت ماميتو جراحة ممارسة في جراحات الناسور معترف بها دوليا، وذلك عقب خضوعها للعلاج من ناسور أصيبت به أثناء الوضع. 33) مينا غايين - 36 عاما، صاحبة شركة تجارية، الهند. عملت مينا مع غيرها من النسوة في منطقة دلتا السونداربان لرصف وتمهيد طريق يسهل الوصول إلى قريتهن. 34) ج. ي. م. - 27 عاما، مغنية ومؤلفة أغاني، الصين. ج.ي.م. مغنية حققت مبيعات أغانيها أرقام قياسية، وهي تستخدم نفوذها لدعم الجمعيات الخيرية والمنظمات التي تكرس جهودها للموسيقى والتعليم ومحاربة الفقر. 35) فابيولا غيانوتي - 58 عاما، عالمة في فيزياء الجزيئات، إيطاليا. فابيولا عالمة في فيزياء الجزيئات، وأصبحت مديرة لمؤسسة ( Cern)، المنظمة الأوروبية للبحوث النووية في عام 2016. 37) إيلينا غورولوفا - 49 عاما، مرشدة اجتماعية، جمهورية التشيك. تخوض أيلينا حملات ضد التعقيم القسري، وتعمل من أجل اعادة الأطفال من نزلاء دور الرعاية إلى أسرهم الأصلية. 38) راندي هيسو غريفين - 30 عاما، لاعبة هوكي أولمبية وعالمة في مجال الاحصاء، الولايات المتحدة. تحدت راندي منتقدي المساواة في الأجور بين النساء والرجال في رياضة هوكي الجليد، مستخدمة احصاءات أثبتت أنهن لا يقلن شعبية من الرجال في وسائل التواصل الاجتماعي. كما سجلت أول هدف للفريق الأولمبي الكوري الموحد الذي خاض دورة ألعاب 2018. 39) جانيت هاربيك - 33 عاما، أم بديلة وخبيرة في تسمير لون البشرة، كندا. جانيت أم عاملة لخمسة أطفال، كما أنها خاضت تجربة الأم البديلة دون أجر وهي حامل الآن في جنينها الثاني عن هذا الطريق. 40) جيسيكا هايز - 41 عاما، مدرسة، الولايات المتحدة. جيسيكا عذراء تعهدت، بالحفاظ على عذريتها للأبد بوصفها \"عروس المسيح،\" وهي تدرس العلوم الدينية في مدرسة متوسطة وتعمل ايضا كمستشارة مهنية. 41) ثاندو هوبا - 29 عاما، عارضة أزياء ومحامية وناشطة، جنوب إفريقيا. ثاندو من دعاة التعددية والاندماج. وكانت أولى النسوة الملونات في جنوب افريقيا تظهر في تقويم بيرللي السنوي لعام 2018. 42) هيندو عمرو ابراهيم - 35 عاما، ناشطة بيئية وداعية لحقوق الشعوب الأصلية وحقوق النساء، تشاد. تنحدر هيندو من إحدى الجماعات الأثنية الأصلية في تشاد، وتدعو إلى حماية البيئة وحقوق الشعوب الأصلية على الصعيد الدولي. 43) ريحان جمالوفا - طالبة وسيدة أعمال، أذربيجان. ريحان سيدة أعمال شابة، وهي مؤسسة ومديرة شركة (رينرجي) المتخصصة في استخلاص الطاقة من مياه الأمطار. 44) جميلة جميل - 32 عاما، ممثلة وكاتبة وناشطة ومضيفة، بريطانيا. تؤدي جميلة في الوقت الراهن دور النجومية في مسلسل The Good Place الذي تبثه شبكة أن بي سي، وهو مسلسل حاز على ثناء النقاد. وأطلقت منبرا للتواصل الاجتماعي تدعو من خلاله متابعيها إلى مشاركة الآخرين بالأشياء التي يفخرون بإنجازها. 45) ليز جونسون - 32 عاما، رياضي في الالعاب الأولمبية للمعاقين وسيدة أعمال، بريطانيا. ليز سباحة فازت بالميدالية الذهبية في دورة الألعاب البارالمبية التي استضافتها العاصمة الصينية بكين، كما أسست وكالة للتشغيل هدفها سد الفجوة بين الأصحاء وذوي الاحتياجات الخاصة في الحصول على فرص عمل. 46) لاو كانغ - 26 عاما، لاعبة ومدربة راغبي، لاوس. قادت لاو منتخب لاوس لانتصارات دولية تاريخية، وهي أول امرأة من قومية الهمونغ تحصل على رخصة للتدريب في هذه اللعبة. 47) جوي ميد كينغ - 44 عاما، عارضة، الفلبين. تعمل جوي عارضة أزياء ومقدمة برامج في أكثر من بلد آسيوي، وظهرت وشريكتها أنجلينا ميد كينغ في فيلم وثائقي أرخ لسيرة الزوجين بعد أن اعترفت أنجلينا بأنها مثلية. 48) كريشنا كوماري - 40 عاما، سياسية، باكستان. انتخبت كريشنا لعضوية مجلس الشيوخ في باكستان بعد نضال طويل من أجل حقوق المرأة، وكان قد حكم عليها سابقا بالأشغال الشاقة لمدة 3 سنوات. 49) ماري لاغوير - 22 عاما، مهندسة مدنية وطالبة عمارة، فرنسا. أطلقت ماري منبرا مخصصا للنساء يروين من خلاله تجاربهن ومعاناتهن من التحرش، وذلك عقب انتشار شريط في وسائط التواصل الاجتماعي لها وهي تتصدى لمتحرش بها. 50) فياسنا تشيا ليث - 44 عاما، محامية، كمبوديا. فياسنا أول امرأة تدرس القانون في الجامعة الملكية للقانون والاقتصاد في كمبوديا، وكانت تعيش خلال فترة دراستها في قبو الجامعة نظرا لافتقارها للأقسام الداخلية للنساء. 51) أنا غراسيلا ساغاستوم لوبيز - 38 عاما، نائبة عامة، السلفادور. عينت أنا رئيسة لوحدة للتحقيق في جرائم قتل النساء في عام 2016، وفي وقت سابق من العام الحالي عينت منسقة خاصة ونائبة عامة لشؤون النساء وجرائم قتل النساء في السلفادور. 52) ماريا كورينا ماشادو - 51 عاما، ناشطة سياسية، فنزويلا. ماريا ناشطة سياسية في سبيل إعلاء القيم والممارسات الديمقراطية في فنزويلا. 53) نانايا ماهوتا - 48 عاما، وزير تطوير شعب الماوري، نيوزيلندا. كانت نانايا نائبة في البرلمان النيوزيلندي لمدة 22 عاما، وكانت أولى البرلمانيات اللواتي يضعن الوشم الخاص بالماوري على وجوههن. 54) سكدية معروف - 36 عاما، ممثلة مسرحية هزلية، إندونيسيا. سكدية أول إندونيسية مسلمة تدخل مجال كوميديا \"ستاند اب\"، وهي تستخدم الهزل والكوميديا كوسيلة لتحدي التطرف الإسلامي والعنف الموجه نحو النساء. 55) ليسا مكغي - 38 عاما، كاتبة، بريطانيا. ليسا كاتبة مسرحية من ايرلندا الشمالية، وهي مؤلفة مسلسل \"ديري غيرلز\"، أكثر المسلسلات مشاهدة في القناة التلفزيونية البريطانية الرابعة منذ عام 2004. 56) كيرستي مكغوريل - 30 عاما، منسقة في مجال العمل الخيري، بريطانيا. أسست كيرستي مؤسسة \"فور لوي\" الخيرية التي توفر \"علب ذكريات\" للأزواج الذين يفقدون ابناءهم، وذلك عقب وفاة وليدها لوي عند الوضع. 57) بيكي ميكين - 52 عاما، المديرة العامة لشركة LivesShaping Out، بريطانيا. تعاني بيكي من إعاقة، وهي تقوم ببحوث في موضوع التمييز الذي تعاني منه الناجيات من العنف المنزلي من المعاقات، وتسدي المشورة للجهات المتخصصة في شؤون اللاجئين حول موضوع الاندماج. 58) روث ميدوفيا - 27 عاما، عاملة صلب، غانا. روث عاملة لحام تعيش في حي من العشوائيات، ولكنها تطمح إلى أن تصبح نموذجا للشابات في قطاع البناء. 59) لاريسا ميكالتسوفا - 66 عاما، عارضة ومدرسة موسيقى، أوكرانيا. تدرس لاريسا آلة الأكورديون، وأصبحت عارضة للأزياء للمرة الأولى وهي في الثالثة والخمسين من عمرها. 60) أمينة محمد - 57 عاما، نائبة الأمين العام للأمم المتحدة، نيجيريا. أمينة وزيرة سابقة للبيئة في الحكومة النيجيرية، كما عملت مستشارة خاصة للأمين العام السابق للأمم المتحدة بان كي مون. 61) ينار محمد - 58 عاما، رئيسة منظمة حرية المرأة في العراق ( OWFI)، العراق. تدير ينار شبكة من الملاجئ المخصصة لايواء الناجين من العنف والاعتداءات في العراق، وسبق لها أن ساعدت أكثر من 800 امرأة في التخلص من العنف الذي كن يتعرضن له. 62) جوسلين استيفانيا فيلاسكويز موراليس - 26 عاما، طالبة ومنسقة منظمات غير حكومية، غواتيمالا. تعمل جوسلين في تنوير الفتيات والشابات عن الجنس والعلاقات بين الجنسين، وتناضل في سبيل التصدي للزيجات القسرية. 63) روبين مورغان - 77 عاما، أديبة وناشطة، الولايات المتحدة. ألفت روبين 20 كتابا، وهي زعيمة في الحركة النسوية الأمريكية ومؤسسة حركة ( The Sisterhood is Global)، ومركز المرأة الاعلامي. 64) نوجين مصطفى - 19 عاما، طالبة، سوريا. هربت نوجين من الحرب الدائرة في بلدها سوريا، وقطعت آلاف الأميال على كرسيها المتحرك، لتصل إلى أوروبا. وألّفت كتاباً عن رحلتها المليئة بالمصاعب بالإنجليزية التي تعلمتها بنفسها دون أن تذهب إلى مدرسة في حياتها. وهي تنشط الآن في سبيل التوعية باللاجئين ذوي الاحتياجات الخاصة. 65) ديما نشاوي - 38، فنانة، سوريا. ديما فنانة ومهرجة وقاصة مولعة بجمع القصص الشعبية السورية وسردها. 66) هيلينا إندومي - 58 عاما، طبيبة عيون، ناميبيا. أجرت هيلينا أكثر من 35 ألف عملية جراحية مجانا لناميبيين أعادت لهم البصر. ويلقبها العديد من مرضاها بـ \"الطبيبة المعجزة.\" 67) كيلي أودواير - 41 عاما، نائبة في البرلمان، استراليا. تتولى كيلي وزارتي العمل والعلاقات الصناعية وشؤون المرأة في الحكومة الاسترالية، وهي أول وزيرة استرالية تضع أثناء توليها منصبا وزاريا. 68) يوكي أوكودا - 23 عاما، فلكية، اليابان. تدرس يوكي الفيزياء، وهي أول من اكتشف نجما جديدا قد يميط اللثام عن سر منشأ الكون. 69) أوليفيت أوتيل - 48 عاما، استاذة التاريخ في جامعة باث سبا، الكاميرون. أوليفيت مؤرخة وأستاذة متخصصة في تاريخ الاستعمار الأوروبي وإرث حقبة ما بعد الاستعمار. 70) كلوديا شاينباون باردو - 56 عاما، رئيسة بلدية العاصمة المكسيكية مكسيكو سيتي، المكسيك. كلوديا أول رئيسة بلدية لمكسيكو سيتي، وهي أيضا حائزة على جائزة نوبل في الفيزياء. 71) بارك سو يون - 22 عاما، ناشطة رقمية، كوريا الجنوبية. سو يون مؤسسة منظمة تسعى إلى القضاء على الجرائم الجنسية الرقمية. 72) أوفيليا باسترانا - 36 عاما، ممثلة كوميدية وشخصية اعلامية، كولومبيا. أوفيليا عالمة فيزيائية واقتصادية وفنانة كوميدية، وهي أيضا ناشطة اعلامية في مجال متغيري الجنس. 73) فيجي بينكوتو - 50 عاما، ناشطة، الهند. أسست فيجي اتحادا نسويا في ولاية كيرالا، وقادت حملة تهدف إلى الحصول على الحقوق الأساسية للنساء العاملات في مجال المبيعات، بما في ذلك حق الجلوس أثناء ساعات العمل. 74) بريجيت سوسو بيرينيي - 28 عاما، منتجة وثائقيات، غانا. بريجيت منتجة وثائقيات حازت نتاجاتها على جوائز عدة، وروت في أحد هذه الوثائقيات قصتها مع \"التروكوسي\"، وهي ممارسة ترسل الفتيات بموجبها للخدمة ككاهنات في المعابد وذلك كتعويض عن \"خطايا\" أسرهن، كما روت قصة تهريبها عنوة من توغو إلى غانا. 75) فيكي فيلان - 44 عاما، مديرة في مجال التعليم، إيرلندا. كان لفيكي الفضل في الكشف عن فضيحة الكشف الدوري عن سرطان عنق الرحم في إيرلندا، وذلك بعد أن اكتشفت أنها والمئات غيرها من النسوة لم يخبرن بأنهن لم يحصلن على النتائج الصحيحة للفحوص التي أجرينها. 76) راهيبي سوما بوبير - 55 عاما، مزارعة ومؤسسة مصرف البذور، الهند. كانت روهيبي رائد الحركة الهادفة إلى المحافظة عن البذور المحلية الأصلية، مما عزز النشاط الزراعي في محيطها القبلي غربي الهند. 77) فالنتينا كوينتيرو - 64 عاما، صحفية، فنزويلا. كرست فالنتينا حياتها لمهمة تعريف الفنزويليين على كل زاوية من وطنهم، إذ تقوم بتأليف وتقديم البرامج التلفزيونية التي تتناول السياحة وشؤون البيئة. 78) سام روس - 30 عاما، مساعدة ضيافة، بريطانيا. عملت سام لمدة 10 سنوات كمساعدة ضيافة في كلية مدينة غلاسغو في اسكتلندا، واضافة إلى ذلك فهي تقوم برحلات إلى شتى أرجاء العالم لتمثل المصابين بمتلازمة داون. 79) فاطمة سمورة - 56 عاما، الأمين العام للاتحاد الدولي لكرة القدم فيفا، السنغال. فاطمة هي أول سيدة وأول إفريقية تتولى منصب الأمين العام للفيفا. 80) جوليت سارجنت - 53 عاما، مصممة حدائق، تنزانيا. جوليت طبيبة تركت ممارسة الطب لتصبح مصممة حدائق، وذلك من أجل \"جعل الحدائق تعطي شعورا جميلا كشكلها.\" 81) سيما ساركار - 44 عاما، أم، بنغلاديش. كان على سيما حمل ابنها البالغ من العمر 18 إلى المستشفى من أجل فحص، فانتشرت صورة التقطت لها وهي تحمله انتشارا واسعا في وسائط التواصل. 82) شاباراك شاجاريزاده - 43 عاما، ناشطة، إيران. أزالت شاباراك علنا الحجاب الذي كانت ترتديه تعبيرا عن معارضتها للحجاب الاجباري في وطنها إيران. وهي تعيش الآن في المنفى بعد أن صدر بحقها حكم بالسجن لمدة 20 عاما. 83) هايفن شيبارد - 15 عاما، طالبة وسباحة، فيتنام. يعقد الكثيرون في فيتنام الآمال على هايفن بالفوز في السباقات البارالمبية، وتعرضت ل��صابة جراء انفجار قنبلة انتحارية أعدها والداها. 84) نيني شوشايدا بنتي شمس الدين - 42 عاما، قاضية، ماليزيا. تعمل نيني جاهدة في سبيل حماية النساء المسلمات في المحاكم، وتريد أن تغير النظرة السلبية السائدة للشريعة الإسلامية. 85) حياة سندي - (غير معروفة السن)، كبيرة مستشاري رئيس بنك التنمية الإسلامي، السعودية. تعد حياة من كبار الخبراء في مجال التقنية العضوية على النطاق العالمي، وهي ايضا سفيرة نوايا حسنة لمنظمة يونسكو للشؤون العلمية، كما هي مؤسسة معهد i2 للخيال والإبداع. 86) جاكلين ستراوب - 28 عاما، عالمة في الشؤون الدينية وصحفية وكاتبة، ألمانيا. تأمل جاكلين في أن تصبح راهبة كاثوليكية، وتناضل من أجل ذلك في سبيل كسر \"سقف الفاتيكان الزجاجي\" الذي يمنع تقدم المرأة في الكنيسة. 87) دونا ستريكلاند - 59 عاما، استاذة فيزياء، كندا. تعمل دونا استاذة للفيزياء في جامعة واترلو بكندا، وهي أحد الحاصلين على جائزة نوبل للفيزياء في عام 2018. 88) كانباسورن سورياسانغبيتش - 30 عاما، طبيبة أسنان/سيدة أعمال في مجال التكنولوجيا، تايلاند. أسست كانباسورن أول تطبيق للصحة العقلية في تايلاند، وذلك بعد عانت من مشاكل تتعلق بصحتها العقلية. 89) سيتسوكو تاكاميزاوا - 90 عاما، متقاعدة، اليابان. تقوم سيتسوكو بتعلم اللغة الانجليزية من أجل مساعدة السائحين الذي سيتوافدون على طوكيو لحضور منافسات أولمبياد 2020. 90) نرجس تراقي - 21 عاما، مستشارة قانونية لمنظمات غير حكومية، افغانستان. نرجس هي الابنة الخامسة لوالديها، اللذين كادا أن يستبدلاها بصبي، ولكنهما سمحا لها بإكمال تعليمها وتقوم الآن بالدعوة لتمكين المرأة. 91) أيلين تيجلي - 34 عاما، المديرة التنفيذية لدار فانزينجو الاعلامي، السويد. أطلقت أيلين حملة A-rate العالمية التي تهدف إلى زيادة تمثيل النساء في الأفلام السينمائية. 92) هيلين تايلور ثومبسون - 94 عاما، جاسوسة سابقة، ومؤسسة جمعية خيرية، بريطانيا. كانت هيلين أحد افراد \"الجيش السري\" لرئيس الوزراء البريطاني إبان الحرب العالمية الثانية وينستون تشرتشل، إذ كانت تبعث برسائل مشفرة إلى الجواسيس البريطانيين ايام الحرب، قامت بعدها بتأسيس أول مشفى أوروبي لمرضى الآيدز. 93) بولا تينوبو - 51 عاما، محامية، نيجيريا. بولا محامية تجارية أسست أول خط هاتفي مجاني لمساعدة الأطفال في نيجيريا. 94) أيرولين والين - 60 عاما، مؤلفة موسيقية، بيليز. أيرولين مؤلفة وعازفة، ألفت 17 أوبرا وفازت بجائزة أيفور نوفيلو للموسيقى الكلاسيكية. 95) صفية وزير - 27 عاما، ناشطة اجتماعية، أفغانستان. وصلت صفية إلى ولاية نيو همبشاير الأمريكية عندما كانت تبلغ من العمر 16 عاما، وأصبحت أول لاجئ من أفغانستان ينتخب ممثلا عن الولاية في الانتخابات النصفية لعام 2018. 96) غلاديس ويست - 88 عاما، عالمة رياضيات، الولايات المتحدة. غلاديس مدرسة سابقة وعالمة رياضيات اعترف مؤخرا لها بالفضل في تطوير أنظمة تحديد المواقع. 97) لوو يانغ - 34 عاما، مصورة فوتوغرافية، الصين. ما لبثت لوو تلتقط الصور لشابات صينيات منذ عام 2007 في سياق سلسلة \"البنات\" التي تعدها. 98) مارال يازارلو-باتريك - 37 عاما، مصممة أزياء ومولعة بالدراجات النارية، إيران. تقوم مارال برحلة حول العالم على دراجتها، متحدية بذلك منع السلطات الإيرانية النسوة من قيادة الدراجات النارية. 99) تاشي زانغمو - 55 عاما، المديرة التنفيذية لمؤسسة راهبات بوتان، بوتان. ولدت تاشي وترعرعت في منطقة نائية في بوتان، ولكنها تمكنت من الحصول على شهادات عليا من الهند والولايات المتحدة، وهي تدير الآن مؤسسة راهبات بوتان. 100) جينغ زهاو - 35 عاما، سيدة أعمال، الصين. تدير جينغ شبكة رقمية تساعد من خلالها النسوة على اكتشاف اجسادهن ورغباتهن الجنسية والحديث عنها، كما تقوم الشبكة بالترويج لمنتجات المتعة الجنسية للنساء.", "doc2": "ਬੀਬੀਸੀ 100 ਵੂਮੈਨ ਨੇ ਸਾਲ 2018 ਦੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ 100 ਵੂਮੈਨ ਕੀ ਹੈ? ਬੀਬੀਸੀ ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ 100 ਪ੍ਰੇਰਣਾਸਰੋਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਕਾਫੀ ਅਹਿਮ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬੀਬੀਸੀ 100 ਵੂਮੈਨ 2018 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੀ ਝਲਕ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੇ ਜਜ਼ਬੇ, ਗੁੱਸੇ, ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਰਾਹੀਂ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਅਸੀਂ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਪਰਛਾਵਿਆਂ ਤੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੇ ਨਜ਼ਰੀਆ ਬਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਬੀਬੀਸੀ 100 ਵੂਮੈਨ 2018 ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ 60 ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ 15 ਸਾਲ ਤੋਂ 94 ਸਾਲ ਉਮਰ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਗੂ, ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਜਾਂ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ 'ਹੀਰੋ' ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਦੱਸਣਗੀਆਂ ਕਿ ਉਹ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਬਣੇ ਸਾਡੇ 'ਡਿਜੀਟਲ ਬਿਨ' ਵਿੱਚ ਕੀ ਸੁੱਟਣਾ ਚਾਹੁਣਗੀਆਂ। ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਕਾਮਯਾਬੀ ਦੀਆਂ ਉਹ ਕਹਾਣੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਆਉਣਗੀਆਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜ ਦੀਆਂ ਕਈ ਜੰਜ਼ੀਰਾਂ ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਤੋੜ ਕੇ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਬਰਤਾਨਵੀ ਮਹਿਲਾ ਦੀ ਵੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਇੱਕ ਸਨਅਤਕਾਰ ਬਣਨ ਵਿੱਚ ਲਾਇਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਫਗਾਨ ਔਰਤ ਦੀ ਵੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਵੀ। ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਨੇ ਵੀ ਥਾਂ ਬਣਾਈ ਹੈ। 100 ਵੂਮੈਨ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਮੀਨਾ ਗਾਇਨ 36 ਸਾਲਾ ਮੀਨਾ ਗਾਇਨ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰੇਗੀ। ਉਹ ਦੱਸੇਗੀ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਇੱਕ ਸਨਅਤਕਾਰ ਬਣੀ। ਮੀਨਾ ਨੇ ਸੁੰਦਰਬਨਸ ਡੈਲਟਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪੱਕੀ ਸੜਕ ਬਣ ਸਕੇ ਅਤੇ ਉਹ ਦੁਨੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜ ਸਕਣ। ਬੀਬੀਸੀ 100 ਵੂਮੈਨ ਨੇ ਸਾਲ 2018 ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ਵਿਜੀ ਪੈਨਕੂੱਟੂ 50 ਸਾਲਾ ਵਿਜੀ ਪੈਨਕੂੱਟੂ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰਕੁੰਨ ਹੈ। ਵਿਜੀ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬਣੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੇਲਸਵੂਮੈਨ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੌਰਾਨ ਬੈਠਣ ਦੇ ਹੱਕ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲੜੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ 'ਰਾਈਟ ਟੂ ਸਿਟ' ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਬਣ ਗਿਆ। ਪੀ. ਵਿਜੀ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂ�� ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸੰਘ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਵਿਜੀ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਦਰਜ਼ੀ ਹੈ। ਦਸ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਛੱਡਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਵਿਜੀ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਲਈ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮਝਿਆ। ਵਿਜੀ ਲਈ ਇਹ ਰਾਹ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਰਾਹਿਬੀ ਸੋਮਾ ਪੋਪੀਰ 55 ਸਾਲਾ ਰਾਹੀਬੀ ਸੋਮਾ ਪੇਸ਼ੇ ਵਜੋਂ ਕਿਸਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀਡ ਬੈਂਕ ਦੀ ਸੰਯੋਜਕ ਹੈ। ਰਾਹਿਬੀ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਪਣੇ ਕਬਾਇਲੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। 60 ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ 100 ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨਗੀਆਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 100 ਵੂਮੈਨ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। 40 ਸਾਲਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਿਆਤਦਾਨ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸੈਨੇਟ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪਿਛੜੇ ਇਲਾਕੇ ਨਗਰਪਾਰਕਰ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਬੰਧੂਆ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੱਛੜੇ ਇਲਾਕੇ ਨਗਰਪਾਰਕਰ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਾ ਕੁਮਾਰੀ ਕੋਹਲੀ। ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨੀਸਤਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਰਕੁੰਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ ਨਰਗਿਸ ਤਾਰਕੀ ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਰਕੁੰਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ 100 ਵੂਮੈਨ ਲੜੀ ਦੌਰਾਨ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ 21 ਸਾਲਾ ਨਰਗਿਸ ਤਾਰਕੀ ਇੱਕ ਐਨਜੀਓ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਹੈ। ਨਰਗਿਸ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੰਜਵੀਂ ਧੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਚਾਹਤ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁੰਡੇ ਨਾਲ ਤਕਰੀਬਨ ਬਦਲ ਹੀ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸਾਫੀਆ ਵਜ਼ੀਰ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 27 ਸਾਲਾ ਸਾਫੀਆ ਵਜ਼ੀਰ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰੇਗੀ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ। ਸਾਫੀਆ ਜਦੋਂ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨਿਊ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ ਪਹੁੰਚੀ। ਉਹ 2018 ਦੀਆਂ ਮੱਧ-ਵਰਗੀ (ਮਿਡ-ਟਰਮ) ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਊ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ ਵਿੱਚ ਚੁਣੀ ਗਈ ਪਹਿਲੀ ਅਫਗਾਨ ਰਿਫਿਊਜੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਮਾ ਦੇਵੀ ਬਦੀ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ 54 ਸਾਲਾ ਊਮਾ ਦੇਵੀ ਬਦੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਈਚਾਰਾ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਅਛੂਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਮਾ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਬਦਲਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-50712116", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50713087", "doc1": "سانا مارين، 34 عاما، أصغر رئيسة وزراء في العالم واختار الحزب الاشتراكي الديمقراطي مارين، التي ��شغل حاليا منصب وزير النقل، لتولي مهام منصب رئيس الوزراء بعد استقالة رئيس الوزراء أنتي رين. ومن المتوقع أن تؤدي اليمين الدستورية هذا الأسبوع. فنلندا: بلد يحكمه النساء وستقود مارين ائتلاف يسار الوسط المكون من خمسة أحزاب ترأسها نساء. واستقال رين من منصبه بعد أن سحب أحد أعضاء الائتلاف الثقة منه بسبب تعامله مع أزمة إضراب هيئة البريد. وبتولي مارين هذا المنصب، ستصبح أصغر رئيسة وزراء حالية في العالم. إذ تبلغ رئيسة وزراء نيوزيلندا جاسيندا أرديرن 39 عاما، بينما يبلغ رئيس الوزراء الأوكراني أوليكسي هونشاروك 35 عاما. مواضيع قد تهمك نهاية وقالت مارين، التي فازت في التصويت بفارق ضئيل، \"لدينا الكثير الأشياء لنعملها لإعادة بناء الثقة\". وتجاهلت أسئلة كثيرة حول عمرها، قائلة \"لم أفكر أبدا في عمري أو جنسي، أفكر دائما في الأسباب التي دفعتني إلى الانخراط في السياسة وكذلك الأمور التي جعلتنا نفوز بثقة الناخبين\". وتعتبر مارين ثالث امرأة تقود الحكومة في هذا البلد الواقع في شمال أوروبا. وأظهرت نتائج آخر انتخابات برلمانية أجريت في إبريل/ نيسان من هذا العام، تقدم الحزب الاشتراكي الديمقراطي على باقي الأحزاب، ما أعطاه الأولوية في تعيين رئيس الوزراء. وبحسب مصادر إعلامية، فإن مارتين نشأت في عائلة بسيطة مع والدتها وكانت أول شخص في عائلتها تلتحق بالجامعة. وتتولى فنلندا حاليا الرئاسة الدورية للاتحاد الأوروبي.", "doc2": "ਸਨਾ ਮਾਰੀਨ ਦੀ ਉਮਰ 34 ਸਾਲ ਹੈ ਸਨਾ ਮਰੀਨ ਫਿਨਲੈਂਡ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਫਿਲਹਾਲ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮੰਤਰੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਐਂਟੀ ਰਿਨੇ ਵੱਲੋਂ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਨਾ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੋਸ਼ਲ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਸਹੁੰ ਵੀ ਚੁੱਕ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਗਵਾਈ ਵਾਲੇ 5 ਦਲਾਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ-ਖੱਬੇ ਪੱਖੀ ਗਠਜੋੜ (centre-left coalition) ਦੀ ਮੁੱਖ ਨੇਤਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਐਂਟੀ ਨੇ ਡਾਕ ਹੜਤਾਲ ਕਾਰਨ ਕਾਰਨ ਆਪਣੇ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਗੁਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਰਿਨੇ ਦਾ ਸੈਂਕੜੇ ਡਾਕ ਵਰਕਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਨਖਾਹਾਂ ਕੱਟੇ ਜਾਣ ਦਾ ਪਲਾਨ ਲਿਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਜਦੋਂ ਸਨਾ ਕਾਰਜਭਾਰ ਸੰਭਾਲੇਗੀ ਤਾਂ ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜੈਸਿੰਡਾ ਆਰਡਰਨ ਦੀ ਉਮਰ ਵੀ 39 ਸਾਲ ਹੈ ਅਤੇ ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਦੀ ਪੀਐੱਮ ਉਲੈਕਸੀ ਹੋਨਚਾਰੁਕ 35 ਸਾਲ ਦੇ ਹਨ। ਸਨਾ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਸਾਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।\" ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਸਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚਦੀ, ਮੈਂ ਸਿਆਸਤ 'ਚ ਆਉਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੀ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਅਸੀਂ ਵੋਟਰਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ।\" ਸਨਾ ਦੇਸ ਦੀ ਤੀਜੀ ਔਰਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਸੋਸ਼ਲ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਦਲ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦਲ 'ਚੋਂ ਪ੍ਰਧ��ਨ ਮੰਤਰੀ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਨਾ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43846676", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47935081", "doc1": "ماك مشهورة بأدائها دور كلوي سوليفان في مسلسل سموليفل التي امتد عرضه عقدا وكان مكتب التحقيقات الفيدرالي (إف بي آي) قد قبض على كيث رانيير، زعيم \"مجموعة المساعدة الذاتية\" في مارس/آذار الماضي بالمكسيك. وقال المدعي العام في نيويورك إن ماك ساعدت رانيير في تجنيد نساء جرى استغلالهن \"جنسيا ومقابل عملهن\". غير أن الممثلة المتهمة أنكرت التهم الموجهة لها وأكدت براءتها. اقرأ أيضا: السلطات الأمريكية تسيطر على موقع متورط في الإتجار في أنشطة جنسية وقالت النيابة العامة إن رانيير أشرف على جماعة تقوم على نظام \"السيد والعبد\"، أطلق عليها \"نكسيام\"، كان يتوقع من النساء فيها ممارسة الجنس معه ثم وسمهنّ بعلامات على أجسادهن تحمل حروفه الأولى. وفي بيان، قال ريتشارد دونوجو، المحامي العام في القطاع الشرقي لمدينة نيويورك: \"أليسون ماك جندت نساءً للانضام إلى ما كانت تدعى جماعة رصد نسائية أسسها وأدارها، في الحقيقة، كيث رانيير.\" وقالت النيابة إن نيكسفم كانت لديها سمات هيكل هرمي، يدفع الأعضاء بموجبه \"آلاف الدولارات\" للحصول على الترقي في صفوفها. وأضاف بيان النيابة أن \"ماك طلبت مباشرة أو ضمنيا من عبيدها... القيام بممارسات جنسية مع رانيير\". وتابع: \"مقابل ذلك، حصلت ماك على فوائد مالية وغير مالية\". وفي حال إدانه ماك ورانيير، يواجه كل منهما عقوبة السجن لفترة تصل لن تقل عن 15 عاما. كانت ماك شخصية رئيسية في المسلسل التلفزيوني \"سمولفيل، الذي عرض في الفترة من 2001 حتى 2011. وظهرت ماك في حلقات المسلسل أكثر من أي ممثل آخر باستثناء شخصيته الرئيسية، توم ويلينغ، الذي أدى دور شخصية الشاب الخارق كلارك كنت، وفق موقع \"آي إم دي بي\" الفني. وفي أواخر مارس/آذار، اضطرت الممثلة الكندية، كريستين كروك، شريكة مارك في بطولة سمولفيل التي أدت شخصية لانا لانغ، لإصدار نفي لشائعات تحدثت عن قيامها بدور مسؤولة تجنيد لرانيير. كيث رانيير، 57 عاما، اعتقلته سطات الهجرة في المكسيك التي يعتقد بأنه عاش فيها لأشهر وفي بيان نشر على تويتر، قالت كروك إن أي اتهامات من هذا النوع \"باطلة بصورة لا لبس فيها\"، وإنها غادرت الجماعة عام 2013. وأضافت أنه كان لديها \"الحد الأدنى من الاتصال بأولئك الذين كانوا لا يزالون مشتركين\" داخل الجماعة. اقرأ أيضا: شركات التكنولوجيا تدعم إجراءات لمكافحة ولدى نكسيفم فريق أصغر يطلق عليه \"دي أو إس\" (DOS)، وتترجم العباراة التي تشبه اللغة اللاتينية التي يرمز إليها الاختصار بـ \"السيد فوق النساء العبيد\". ويقول ممثلو الادعاء إن فريق دي أو إس يضم \"نساءً عبيدا\" و\"سادة\"، ويشجع هذا الفريق النساء على تجنيد عبيد جدد \"يدينون بدورهم بخدمة ليس فقط أسيادهم بل أيضا بخدمة أسياد من فوقهم\"، وفقا للمخطط الهرمي للجماعة. وتقول تقارير إن رانيير كان يعلو ذلك المخطط الهرمي، إلى جانب ماك التي كانت تحظى بأعلى مرتبة للنساء، تأتي بعد رانيير مباشرة. ويقول محققون إن رانيير كان لديه مجموعة دورية مكونة من 15 أو 20 شريكا جنسيا لم يكن مسموح لهن الحديث عن علاقتهن به أو إقامة علاقة أخرى مع شخص آخر. وكان يقاس امتثال العضو، جزئيا، من خلال استخدام \"الضمانات\"، التي كان يتعين على العضو تقديمها عند الانضمام، التي قال المحققون إنها تشمل معلومات غاية في الحساسية عن الأصدقاء والأسرة أو صور فوتوغرافية لأشخاص عراة أو الحق في الوصول إلى الأرصدة. اقرأ أيضا: أمريكا تزيل اسم كوبا من قائمة الدول التي اخفقت في التصدي لتهريب البشر وقالوا إن \"العبيد\" في الجماعة كان يتعين عليهن تناول أغذية قليلة السعرات الحرارية إلى حد كبير لأن رانيير يفضل النساء النحيفات. وظهر الجانب المظلم للجماعة علنا في أكتوبر/تشرين الأول عندما نشرت صحيفة نيويورك تايمز تقريرا احتوى على مقابلات مع أعضاء سابقين وأسرهم. في المقابل، تقول نيكسفم، في بيان على صفحتها على الإنترنت، إنها تتعاون مع السلطات لإظهار \"براءة رانيير وشخصيته الحقيقية\".", "doc2": "ਰੇਨੇ ਲਿਨੈਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਪਰਦਾਇ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਮੁੜ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਸੀ ਨੈਕਸੀਅਮ (Nxivm ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਆਖੇ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ਸਮੂਹ ਸਵੈ-ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੀਡਰ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ 'ਸਲੇਵ ਅਤੇ ਮਾਸਟਰ' (ਮਾਲਕ ਅਤੇ ਗੁਲਾਮ) ਦਾ ਸਿਸਟਮ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਵਕੀਲਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਕਥਿਤ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰੈਂਕ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਰਸਿਜ਼ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਡਾਲਰ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਹੈ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ? ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਮੁੜ ਸਮਾਜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਕਿਵੇਂ ਬਣਦੇ ਹਨ? ਹੇਠ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਜਿਹੇ ਸੰਪ੍ਰਦਾਇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੀ ਰੇਨੇ ਲਿਨੈਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਂ ਇੱਕ ਡਾਂਸਰ ਸੀ, ਪਰ ਇੱਕ ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ ਸੈਮੀਨਾਰ ਨੇ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ।'' ''ਬਾਹਰ ਤੋਂ ਦੇਖਣ 'ਤੇ ਇਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਿਲਕੁਲ ਸੰਪੂਰਨ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਸੀ।'' ''ਮੈਂ ਫ਼ਲੋਰਿਡਾ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ। ਬਾਹਮਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅੰਦਰੋਂ ਖਾਲੀ ਅਤੇ ਉਦਾਸ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਿਆ ਕਰਦੀ। ਮੈਂਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਫਿੱਟ ਨਹੀਂ ਬੈਠਦੀ ਹਾਂ।'' ''ਜਦੋਂ ਮੈਂ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੈਂਬਰ ਮਰ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਤੇ ਫਿਰ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਲੱਭਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਕਿਉਂ ਹਾਂ?'' ''ਜਦੋਂ ਮੈਂ 33 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਇੱਕ ਤਾਂਤਰਿਕ ਬੋਧੀ ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ ਸੈਮੀਨਾਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਬੈਠ ਕੇ ਧਿਆਨ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।'' ''ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉੱਥੇ ਕੋਈ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਹਿਲਾ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਿਸਦੇ ਵਾਲ ਚਿੱਟੇ ਹੋਣਗੇ, ਉਸਨੇ ਚਿੱਟੇ ਕਪੜੇ ਪਾਏ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਧੀਮਾ ਸੰਗੀਤ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ।'' ''ਪਰ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਮਹਿਲਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਮਹਿੰਗੇ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸੂਟ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀਲ ਵਾਲੇ ਸੈਂਡਲ ਪਾਏ ਹੋਏ ਸਨ।'' ''ਉਸਨੇ ਟੈਕਨੋ ਸੰਗੀਤ ਲਗਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ 'ਆਓ ਅਸੀਂ ਧਿਆਨ ਲਗਾਈਏ''। 'ਮੈਨੂੰ ਘਰ ਵਾਂਗ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ' ''ਮੈਂ ਧਿਆਨ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਤਜਰਬਾ ਹੋਇਆ।'' ''ਸਭ ਕੁਝ ਚਿੱਟਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਹ ਉਹੀ ਅਨੁਭਵ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਭਾਲ ਕਰਦੀ ਰਹੀ।'' ''ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ, ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਰਵਾਹ ਕਿ ਇਹ ਔਰਤ ਕੌਣ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਰਵਾਹ ਇਹ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਘਰ ਵਾਂਗ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ''ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਲੱਗਿਆ ਪਰ ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਰਗਾ ਸੀ।'' ''ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲੀ ਡੇਟ 'ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਹਮਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਦੂਸਰੀ ਡੇਟ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ। ਪਰ ਉਹ ਰੋਮਾਂਸ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਕੀਤਾ।'' ''ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕੰਮ ਇੰਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਪੂਰਾ ਸਮਾਂ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲੰਘ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ-ਮਿੱਤਰ, ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਚਹੇਤੇ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੋ।'' ''ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਸਹਾਇਤਾ ਢਾਂਚਾ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਦੀ ਸੋਚ ਨੇ ਸਾਰੀ ਜਗ੍ਹਾ ਘੇਰ ਲਈ।'' ''ਉਹ ਕਿਹਾ ਕਰਦੇ ਸੀ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਜਾਗਰੂਕ ਅੰਕ (ਐਨਲਾਇਟਨਡ ਵਰਜ਼ਨ) ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹੋ। ਤੁਹਾਡੇ ਪੁਰਾਣੇ ਵਜੂਦ ਵਿਚੋਂ ਹੁਣ ਕੁਝ ਵੀ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ''ਉਹ ਆਖਦੇ ਸਨ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਇੱਕ ਸ਼ਰਾਬੀ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸ਼ਰਾਬੀ ਨਸ਼ਾ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਂਵਾਂ 'ਤੇ ਘੁੰਮਣ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ।'' ''ਜਿੰਨਾਂ ਪੈਸਾ ਅਸੀਂ ਕਮਾਇਆ ਕਰਦੇ, ਉਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸੀਂ ਦੇ ਦਿੰਦੇ ਸੀ। ਇਸ 'ਤੇ ਵੀ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦਿਆਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਕਿ ਸਭ ਕੁਝ ਊਰਜਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚ ਪੈਸਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।'' ''ਜਿੰਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸੇ ਤੁਸੀਂ ਕਮਾਓਗੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿਓਗੇ, ਉਨੀ ਹੀ ਵੱਧ ਸ਼ਕਤੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ।'' ''ਇਹ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਸੀ, ਮੇਰੀ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਮੇਰੇ ਗੁਰੂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸਾਥੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਰਮਾਇਆ, ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਅਧਿਆਤਮਕ ਅਧਿਆਪਕ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰੇਮੀ ਮੰਨਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।'' ''ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਪਰ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੇਰੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਮੈਂ ਜੋ ਵੀ ਕਰਦੀ, ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।'' ਅਧਿਆਪਕ ਕਿਹਾ ਕਰਦੇ, \"ਤੁਹਾਡੀ ਹੋਮੈ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਬਦਲਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ।\" \"ਮੈਂ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰਦੀ ਕਿ ਮੈਂ ਬਦਲਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਜਾਗਰੁਕ (ਐਨਲਾਇਟਨ) ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ। ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਬ���ਨ੍ਹਾਂ ਸਮਝੇ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਐਨਲਾਇਟਨਮੈਂਟ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕੀ।'' ''ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਤਕਰੀਬਨ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਮੈਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸੀ। ਮੈਂ ਨਿਊਯਾਰਕ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕੋਲੋਰਾਡੋ ਚਲੀ ਗਈ। ਮੈਂਨੂੰ ਲੱਗਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਸ਼ਾਂਤ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਮੈਂ ਠੀਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਾਂਗੀ।'' ''ਪਰ ਮੇਰੀ ਹਾਲਤ ਹੋਰ ਖਰਾਬ ਹੁੰਦੀ ਗਈ, ਮੈਂ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਮੇਰਾ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਦਾ ਮੰਨ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਖਾਣਾ ਖਾਇਆ ਕਰਦੀ ਅਤੇ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਸੁੱਤੀ ਰਹਿੰਦੀ।'' ''ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੁਸ਼ੀ ਫਿਰ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਲੱਗੀ। ਮੈਨੂੰ ਪੰਜ ਸਾਲ ਲੱਗੇ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਹੁਣ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਿਹਤਰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।'' ''ਮੈਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇੱਕ ਗੁਰੂ ਵਲੋਂ ਕੈਦ ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ'' ਸਾਰਾਹ ਗੁਰੂ ਦੀ ਭਾਲ 'ਚ ਭਾਰਤ ਆਈ ਸੀ ਸਾਰਾਹ ਲਾਇਨਹਾਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੁਰੂ ਵਲੋਂ ਕੈਦ ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।'' ''ਮੈਂ ਰੂਹਾਨੀਅਤ ਅਤੇ ਚੇਤਨਾ (ਕਾਨਸ਼ੀਅਸਨੈੱਸ ਐਂਡ ਸਪੀਰੀਚੁਐਲਿਟੀ) ਵਿੱਚ ਪੀਐਚ.ਡੀ. ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਇੱਕ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਗਈ ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਸਾਧੂ ਚੇਤਨਾ ਅਤੇ ਮਨ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਧੀਆ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੇਠ ਸਿਖਲਾਈ ਲੈਣ ਲੱਗੀ।'' ''ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਮੈਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਸਿਖਾ ਸਕਦਾ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਮੇਰੇ ਗੁਰੂ ਕੋਲ ਜਾਣਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਉਹ ਅਧਿਆਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਗਰੂਕ ਹਨ। ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਇਹ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਹੈ।\" ''ਮੈਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪੈ ਗਈ ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰਾ ਬਚਪਨ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮੈਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੋਂ ਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਈ ਹੈ। ਮੈਂ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਦਰਦ ਤੋਂ ਛੁੱਟਕਾਰਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ।'' ''ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਸ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਇੱਕ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਮੇਰੇ ਉੱਤੇ ਸੀ। ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਮੈਂ ਉਸ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲੀ।'' ''ਉਹ ਮੇਰੇ ਉੱਤੇ ਹੁੰਦਾ, ਮੈਂ ਬਿਲਕੁਲ ਫ੍ਰੀਜ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੀ, ਬਾਅਦ 'ਚ ਬੈਠ ਕੇ ਸੋਚਦੀ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੇ ਨਹੀਂ ਆਈ ਸੀ। ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਰਦੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਕੁਝ ਚੰਗਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ''ਫਿਰ ਉਹ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਚੰਗਾ ਵਿਵਹਾਰ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਕਰਦਾ। ਉਹ ਕਿਹਾ ਕਰਦਾ ਕਿ ਇਹ ਮੇਰੇ ਕੈਥੋਲਿਕ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ।\" ''ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਤੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਪਾਗਲ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਮਰ ਜਾਵਾਂਗੀ।'' ਗੁਰੂ ਦੇ ਚੁੰਗਲ ਤੋਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਕਲੀ ਸਾਰਾਹ ''ਭੱਜਣ ਦੀ ਮੇਰੀ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹੀ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਲਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੋਰ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਈਆਂ।'' ''ਫਿਰ ਮੈਂ ਦ���ਖਾਵਾ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਦੇਖੋ, ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇੰਗਲੈਂਡ ਤੋਂ ਇਕ ਸੰਨਿਆਸੀ ਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਦੂਜਾ ਪਸੰਦੀਦਾ, ਬੰਗਲੌਰ ਤੋਂ ਐਨ. ਵੀ. ਰਘੂਰਾਮ, ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਈਏ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੀ ਸਾਥੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿੰਨਾ ਵਧੀਆ ਹੈ।\" ''ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰ ਲਿਆ।'' ''ਆਖਿਰਕਾਰ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਆਏ ਅਤੇ ਮੈਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸਾਧੂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੇਰਾ ਵਜ਼ਨ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਬੀਮਾਰ ਹਾਂ, ਮੇਰਾ ਮਨ ਮੈਨੂੰ ਇੱਥੋਂ ਜਾਣ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਮਦਦ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।\" ''ਉਸ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਹੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ।\" ''ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਮੈਂ ਬੰਗਲੌਰ ਤੋਂ ਆਏ ਸਾਧੂ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਐਨਵੀ ਰਘੂਰਾਮ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਸੀ।'' \"ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਗੁਰੂ ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਸਭ ਬੰਦ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹੋਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਉੱਥੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਿਆ।\" ''ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਲੜਕੀ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ ਵੀ ਮੇਰੇ ਜਿੰਨੀ ਹੀ ਸੀ।'' ਭਗਵਾਨ ਰਜਨੀਸ਼ ਨੇ ਕਈ ਘੁਟਾਲੇ ਕੀਤੇ ਹਨ - ਸ਼ੀਲਾ ''ਉਹ ਪਾਗਲ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਪਿਆ। ਉਸਦਾ ਭਰਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਹਾਲਤ 'ਚ ਵੇਖ ਕੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ।'' ''ਲੋਕ ਇਹ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੀ ਔਰਤ ਜਾਂ ਆਦਮੀ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਉਹ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਨਸਾਨ ਬਨਣਾ ਹੈ ਦਿਆਲੂ ਬਨਣਾ ਹੈ।\" \"ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾਵਾਂ ਕਰਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਦਿਲ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ।'' ''ਤੁਸੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਇਸੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੁੱਧ ਇਨਸਾਨ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹਾਂ।\" ''ਇਹ ਪਵਿੱਤਰ ਅਹਿਸਾਸ ਤੁਹਾਡੇ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੋਂ ਹੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਤੁਹਾਡਾ ਗੁਰੂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।'' ''ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਭਾਵਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੇ ਹੋਵੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਅਹਿਸਾਸ ਸੱਚੇ ਨੇ, ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇੰਨੀ ਜਲਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਫੱਸਦੇ।'' 'ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਉਹ ਰੱਬ ਹੈ' ਜੇਨ ਰਿੱਕਰਡਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸੀ ਤੇ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਰੱਬ ਹੈ।'' ''ਵੱਡੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਮੇਰੇ ਮਾਪੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਲੜਿਆ ਕਰਦੇ। ਇਸ ਲਈ ਮੇਰਾ ਬਚਪਨ ਇੰਨਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਭੂਤ-ਪ੍ਰੇਤਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਡਰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰਾ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਅਤੇ ਭੈਣ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੂਤ ਦੇਖ��ਆ ਹੈ।'' ''ਬਾਅਦ 'ਚ ਮੈਂ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ 'ਅਧਿਆਤਮਕ ਮਾਮਲਿਆਂ' 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਸ਼ਖਸ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕਨ-ਭਾਰਤੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਨ ਹੋਈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਚਿੱਟੀ ਦਾੜ੍ਹੀ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਸੂਝਵਾਨ ਬਜ਼ੁਰਗ ਸਟੇਜ 'ਤੇ ਆਵੇਗਾ।\" ''ਪਰ ਇਹ ਕੋਈ ਨੌਜਵਾਨ ਮੁੰਡਾ ਸੀ, ਅਮਰੀਕੀ, ਲੰਬੀ ਦਾੜ੍ਹੀ, ਹਿੱਪੀ-ਟਾਇਪ ਦਾ, ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਸਭ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸੀ।'' ''ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਅੱਖਾਂ ਪਾ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਮੈਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਕਾਰਨ ਪਿਘਲ ਰਹੀ ਹਾਂ।'' ''ਛੇਤੀ ਹੀ ਮੇਰਾ ਦਿਮਾਗ ਉਸਦੇ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਮੈਂ ਬਾਹਰ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨਾਲ ਹਰ ਸੰਪਰਕ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ। ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਛੇਤੀ ਹੀ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਹਾਂ।'' ''ਫਿਰ ਸੈਕਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ, ਜੋ ਸਪਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਲੱਗਣ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਭਗਵਾਨ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਜਾਂ ਬੁੱਧਾ ਸੀ।'' ''ਫਿਰ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਬਿਮਾਰ ਰਹਿਣ ਲੱਗੀ। ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਵੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਈ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਸਨ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 'ਆਜ਼ਾਦੀ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗੀ' ''ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਤਕਲੀਫ਼ ਦਿੰਦਾ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਇਨਸਾਨ ਬਣ ਸਕੀਏ।'' ''ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਂ ਉਸ ਨੇ ਨਸ਼ੇ ਕੀਤੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਨਸ਼ਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਡੋਪ ਲੈਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਆਦਮੀ ਐਲਐੱਸਡੀ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੈਂ ਵੀ ਐਲਐੱਸਡੀ ਲਿੱਤਾ ਸੀ।'' ''ਪਹਿਲਾਂ-ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਇਲਾਜ 'ਤੇ ਪੈਸੇ ਖਰਚਣੇ ਪੈਂਦੇ ਸਨ।'' ''ਮੈਂ ਭੱਜ ਗਈ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਸਰਦੀਆਂ ਬਾਹਰ ਰਹੀ। ਬਸੰਤ ਰੁਤ ਦੌਰਾਨ ਮੈਂ ਵਾਪਸ ਜਾਉਣ ਲਈ ਬੇਤਾਬ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਭਗਵਾਨ ਹੈ।'' ''ਮੈਂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੀਤਾ ਪਰ ਫਿਰ ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਬਾਹਰਲੀ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਤਜਰਬਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ।'' ''ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸੀ, ਮੈਨੂੰ ਇੰਝ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਆਜ਼ਾਦ ਹਾਂ।'' ''ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟੁੱਟਣ ਲੱਗੀ। ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੋਂ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਾੜੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸੀ।'' ''ਮੈਂ ਕਲੀਨਿਕਲ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਮਾਇੰਡ ਕੰਟ੍ਰੋਲ ਡੀ-ਪ੍ਰੋਗ੍ਰਾਮਿੰਗ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨੇ ਮੇਰੀ ਕਾਫ਼ੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।'' ਤੁਸੀਂ ਇ��� ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-50235361", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50233777", "doc1": "ويُفترض أن تُعقد هذه الانتخابات مرة كل خمس سنوات لاختيار حكومة تقود البلاد، إلا أن الانتخابات القادمة هي الثالثة منذ عام 2015. لماذا تُعقد هذه الانتخابات؟ يصوت البريطانيون لاختيار 650 عضوا في البرلمان، تكون مهمتهم النظر في القوانين والسياسات وإقرارها . ويصبح هؤلاء النواب أعضاء في مجلسي العموم البريطاني، وهو أحد غرفتي البرلمان، ومقره لندن حيث توجد الحكومة أيضا. علام ينصب اهتمام البريطانيين، قطاع الصحة أم بريكست؟ مواضيع قد تهمك نهاية تطرح الأحزاب السياسية خططا مفصلة قبل أي انتخابات عامة، تشمل كل القضايا والقطاعات، مثل الاقتصاد والدفاع والسياسة، في محاولة لكسب الانتخابات. وتُعد هذه الخطط هي ميثاق عمل الأحزاب. وأظهرت استطلاعات الرأي تغير القضايا التي يوليها المصوتون البريطانيون الاهتمام الأكبر. ففي الانتخابات العامة التي أُجريت عام 2015، كانت الخدمات الصحية العامة والهجرة على رأس اهتمامات البريطانيين، في حين قل الاهتمام تماما بالاتحاد الأوروبي. لكن الأمر تبدل الآن، إذ أصبح خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي (بريكست) هو القضية الأكبر. مجلس العموم هو أحد غرفتي البرلمان البريطاني. ويتولى الحزب صاحب أغلبية المقاعد تشكيل الحكومة لماذا تُعقد الانتخابات الآن؟ رغم مرور ثلاث سنوات ونصف على الاستفتاء الذي جاءت نتائجه لصالح بريكست عام 2016، إلا أن بريطانيا لم تنفذه حتى الآن. وينقسم الساسة حول الأمر: البعض يريد الانفصال في أسرع وقت، والبعض يفضل إجراء استفتاء آخر، فيه حين يريد آخرون التراجع عنه تماما. ولا يحظى رئيس الوزراء، بوريس جونسون، بأغلبية برلمانية تمكنه من إقرار القوانين. ويأمل أن تنتهي الانتخابات العامة المبكرة بزيادة عدد النواب المحافظين لتسهيل خططه للخروج من الاتحاد الأوروبي. وكان من المفترض عقد الانتخابات العامة القادمة في عام 2022، لكن جونسون كان يضغط لعقد انتخابات مبكرة منذ عدة أسابيع. والآن، انضمت أحزاب المعارضة لموقفه الداعم لإجراء الانتخابات. كيف يتم التصويت؟ يُدعى الناخبون البريطانيون، وعددهم 46 مليون، لاختيار نائب عن المنطقة التي يعيشون فيها، ليصبح واحدا من 650 نائبا برلمانيا. ويحق التصويت لكل من تزيد أعمارهم على 18 عاما، طالما كانوا مسجلين في كشوف الناخبين ومواطنين بريطانيين أو من تتوفر فيه شروط الجنسية البريطانية من مواطني دول الكومنويلث أو جمهورية أيرلندا. وعادة ما يقبل كبار السن على التصويت أكثر من الشباب، ففي انتخابات عام 2017، أدلى 59 في المئة ممن تتراوح أعمارهم بين 20-24 عاما بأصواتهم، مقابل 77 في المئة ممن تتراوح أعمارهم بين 60-69 عاما. ويجري التصويت في لجان محلية، تُقام في الكنائس والمدارس. ويضع المصوتون علامة على اسم المرشح الذي يدعمونه، ثم يضعون الورقة في الصندوق. التصويت يبدأ في السابعة صباحا، ويستمر حتى العاشرة مساءا طريقة تحديد الفائزين يفوز المرشح الحاصل على أكبر عدد من الأصوات بمقعد في مجلس العموم البريطاني. ويحتاج الفائز إلى جمع أكبر عدد من الأصوات مقارنة بمنافسيه. وقد يكون عدد الأصوات أقل من نصف إجمالي المصوتين في المنطقة. ويتبع أغلب النواب حزبا سياسيا، إلا أن البعض يقدم نفسه كمرشح مستق��. وعادة ما يتولى الحزب الحاصل على أكثر من نصف عدد النواب (326 مقعدا) تشكيل الحكومة. ويسمح نظام التصويت البريطاني للأحزاب بتشكيل الحكومة، حتى لو حصلت على أقل من 50 في المئة من إجمالي الأصوات. وإذا لم يحصل أي حزب على أغلبية المقاعد، يسمح للحزب صاحب الأكثرية بتكوين ائتلاف أو شراكة مع واحد أو أكثر من الأحزاب الأخرى لتشكيل حكومة ائتلافية. ولا يصوت العامة لاختيار رئيس الوزراء بشكل مباشر، إذ يتم اختياره من بين نواب الحزب الفائز، ثم تعينه الملكة التي تلتزم باتباع نصيحة الحكومة. 326عدد المقاعد التي يتطلبها الحصول على أغلبية 318عدد المقاعد التي فاز بها حزب المحافظين 262عدد المقاعد التي فاز بها حزب العمال 35عدد المقاعد التي فاز بها الحزب الوطني الاسكتلندي 68.7%نسبة المصوتين من إجمالي عدد الناخبين ماذا حدث في انتخابات عام 2017؟ كل الانتخابات التي عُقدت منذ عام 1922 فاز بها حزب المحافظين أو العمال. وحصل الحزبان على أكبر عدد من الأصوات في انتخابات عام 2017، لكن أي منهما لم يحصل على ما يكفي من المقاعد لتشكيل الحكومة. وكانت الكتلة الأكبر لصالح المحافظين، الذين تحالفوا مع الحزب الديمقراطي الوحدوي للفوز بأصوات داخل مجلس العموم. وخسر المحافظون والعمال نوابا منذ انتخابات عام 2017، في حين زاد عدد نواب حزب الديمقراطيين الأحرار. أما الغرفة الثانية من البرلمان، وهي مجلس اللوردات، فهو معين بالكامل من قبل الملكة، بناء على توصيات رئيس الحكومة. ولا يُنتخب أي من أعضائه. من يمكنه الترشح؟ أغلب من تزيد أعمارهم على 18 عاما يمكنهم الترشح في الانتخابات، طالما كان المرشح مواطنا بريطانيا، أو ممن تتوفر فيهم شروط المواطنة من مواطني دول الكومنويلث أو جمهورية أيرلندا المقيمين في المملكة المتحدة. ويتعين على المرشح إيداع 500 جنيه استرليني، لا يستردها إذا فشل في الحصول على خمسة في المئة على الأقل من أصوات الدائرة المرشح عنها. وتوضع بعض القيود على ترشح عدد من الفئات، فلا يمكن للسجناء والعاملين في الحكومة والقضاة وأفراد الشرطة والقوات المسلحة الترشح. متى نعرف النتيجة؟ يجرى التصويت يوم الانتخابات، بدءا من السابعة صباحا وحتى العاشرة مساءا. وتعلن النتائج ليلا وفي اليوم التالي. وعندما تُعلن النتائج النهائية، يتوجه قائد الحزب الفائز (إذا كان هناك واحدا) لقصر باكينغهام لطلب الإذن من الملكة بتشكيل الحكومة. وعند حصوله على الموافقة، وهي عملية إجرائية، يتوجه إلى 10 شارع داونينغ، مقر الوزارة وسكن رئيس الوزراء. وعادة ما يقف رئيس الوزراء الجديدة خارج البناية لإلقاء كلمة عن خطط حزبه في السنوات القادمة.", "doc2": "ਇਹ ਚੋਣਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਚੁਣਨ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਹਰ ਪੰਜ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 2015 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੁੱਲ 650 ਜਣੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਚੁਣੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਹ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਕਾਮਨਜ਼ ਲਈ ਚੁਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਲੰਡਨ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਦੋ ਚੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਹਾਊਸ ਆਫ ਚੈਂਬਰ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਵੋਟਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਿਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਨ, ਕੌਮੀ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾ ਜਾਂ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ? ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਚੋਣ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਜਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੈਨੀਫ਼ੈਸਟੋ 'ਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਆਮ ਚੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਤੱਕ ਦੀ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਯੂਕੇ ਦੇ ਵੋਟਰ ਜਿਹੜੇ ਮਸਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵੱਧ ਚਿੰਤਤ ਹਨ, ਉਹ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਕਾਫ਼ੀ ਬਦਲੇ ਹਨ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਹੈਲਥ ਸਰਵਿਸ (NHS) ਅਤੇ ਪਰਵਾਸ 2015 ਵਿੱਚ ਵੋਟਰਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਮੁੱਦੇ ਸਨ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਘ (EU) ਬਾਰੇ ਬੇਹੱਦ ਘੱਟ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਕਰਕੇ ਯੂਕੇ ਦਾ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣਾ ਇਸ ਵੇਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਚੋਣਾਂ ਕਿਉਂ? ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਲਈ 2016 ਵਿੱਚ ਰਾਇਸ਼ੁਮਾਰੀ ਹੋਈ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਬਾਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਵੰਢੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕੁਝ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਯੂਕੇ ਛੇਤੀ ਤੋਂ ਛੇਤੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ (EU) ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕੁਝ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਹੋਰ ਰੈਫਡਰੈਂਡਮ ਹੋਵੇ ਤੇ ਬਾਕੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਕੋਲ ਇਨੇਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕਰ ਸਕਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਛੇਤੀ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਨਾਲ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣਾ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਪਲਾਨ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਗਲੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ 2022 ਵਿੱਚ ਹੋਣੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਪੀਐੱਮ ਜੌਨਸਨ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਹੀ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੀ ਛੇਤੀ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਹੁੰਗਾਰਾ ਭਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਵੋਟਿੰਗ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ? ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਕੇ ਦੇ 4 ਕਰੋੜ 60 ਲੱਖ (46 ਮਿਲੀਅਨ) ਵੋਟਰ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਇਲਾਕੇ ਦੇ MP ਨੂੰ ਚੁਣਦੇ ਹਨ। ਕੁੱਲ ਹਲਕੇ 650 ਹਨ। ਕੋਈ ਵੀ ਵੋਟਰ ਜਿਸ ਦੀ ਉਮਰ 18 ਸਾਲ ਜਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨਾਗਰਿਕ ਜਾਂ ਉਹ ਕਾਮਨਵੈਲਥ ਜਾਂ ਰਿਪਬਲਿਕ ਆਫ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦਾ ਕੁਆਲੀਫਾਇੰਗ ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਹੋਵੇ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰਨ ਦੀ ਵੱਧ ਉਮੀਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 2017 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ , 20 ਤੋਂ 24 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 59 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੋਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਦਕਿ 60 ਤੋਂ 69 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 77% ਵੋਟਰਾਂ ਨ ਨੇ ਵੋਟ ਪਾਈ ਸੀ। ਵੋਟਿੰਗ ਸਥਾਨਕ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਚਰਚ ਅਤੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਵੋਟਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬੈਲਟ ਪੇਪਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਨਾਮ ਸਾਹਮਣੇ ਮੁਹਰ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬੈਲਟ ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਸੀਲਡ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਤੂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਕਿਵੇਂ ਚੁਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ? ਹਰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਕਾਮਨਜ਼ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹੋਣ। ਬਹੁਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕੁਝ ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਚੋਣ ਲੜਦੇ ਹਨ। ਕੋਈ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅੱਧ (326) ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮੁਤਾਬਕ ਕਈ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਕੌਮੀ ਵੋਟ ਦੇ 50% ਤੋਂ ਘੱਟ ਵੋਟ ਹਾਸਿਲ ਕਰਕੇ ਵੀ ਸੱਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਬਣਾ ਕੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜਨਤਾ ਵੱਲੋਂ ਨਹੀਂ ਚੁਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਜੇਤੂ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣਦੇ ਹਨ ਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਰਾਇ ਮੰਨਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 2017 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਇਆ? 1922 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਹਰ ਚੋਣ ਨੂੰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਜਿੱਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਪਾਰਟੀਆਂ 2017 ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਬਣ ਕੇ ਉੱਭਰੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਦੇ MP ਵੱਧ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਡੇਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (DUP) ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਕਾਮਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੀਤੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਅਤੇ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟੀ ਹੈ ਜਦਕਿ ਲਿਬਰਲ ਡੇਮਕ੍ਰੇਟਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਧੇ ਹਨ। ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਲਾਰਡਸ ਸੰਸਦ ਦਾ ਦੂਜਾ ਚੈਂਬਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ ਸਗੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਸੁਝਾਅ 'ਤੇ ਰਾਣੀ ਵੱਲੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਕੌਣ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਚੋਣਾਂ ਵਾਲੇ ਦਿਨ 18 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੋਣ ਲੜ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨਾਗਰਿਕ ਜਾਂ ਕੁਆਲੀਫਾਇੰਗ ਸਿਟੀਜ਼ਨ ਆਫ਼ ਕਾਮਨਵੈਲਥ ਜਾਂ ਰਿਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਆਇਰਲੈਂਡ ਹੋਵੇ। ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ 500 ਪਾਊਂਡ ਜਮਾਨਤ ਰਾਸ਼ੀ ਜਮਾਂ ਕਰਵਾਉਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ 5 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਾਂ ਵੀ ਹਾਸਿਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਤਾਂ ਇਹ ਰਕਮ ਜ਼ਬਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਉਮੀਦਵਾਰ ਖੜ੍ਹੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਜੋ ਕੈਦੀ, ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ, ਜੱਜ, ਪੁਲਿਸ ਕਰਮੀ ਜਾਂ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਹੋਣ। ਨਤੀਜੇ ਕਦੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ? ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਾਲੇ ਦਿਨ, ਵੋਟਿੰਗ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸਵੇਰੇ ਸੱਤ ਵਜੇ ਤੋਂ ਰਾਤ 10 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾ���ਦ ਰਾਤ ਨੂੰ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਪੂਰੇ ਨਤੀਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਜਾਣ ਤਾਂ ਜੇਤੂ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਆਗੂ ਬਕਿੰਘਮ ਪੈਲੇਸ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਤੋਂ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਜਾਜ਼ਤ (ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਰਸਮ ਵਾਂਗ ਹੈ) ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਫ਼ਿਰ 10 ਡਾਊਨਿੰਗ ਸਟ੍ਰੀਟ ਮੁੜਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਰਵਾਇਤੀ ਘਰ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਉਹ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਾਰੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2013/08/130808_dallas_shooting", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46134856", "doc1": "لا يعرف سبب الهجوم وذكرت صحيفة دلاس نيوز أن المشتبه به يدعى إيربي باوسر، وقد ألقي عليه القبض وهو رهن الاعتقال. ولم يكشف عن أسماء الضحايا، لكن تقارير غير مؤكدة تفيد بأن عشيقة باوسر السابقة، كانت بين الضحايا. وقالت الشرطة، في مؤتمر صحفي، إن الهجوم بدأ عندما ألقى باوسر قنبلة في غرفة في بيت بمنطقة ديسوتو، ثم شرع في إطلاق النار فقتل امرأتين. وأضافت الصحيفة أن طفلين جرحا في الحادث. مواضيع قد تهمك نهاية", "doc2": "ਬਾਰਡਰਲਾਇਨ ਬਾਰ ਅਤੇ ਗਰਿਲ ਵਿਚ ਇਹ ਵਾਰਦਾਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਬਾਰ ਲਾਸ ਏਜ਼ਲਸ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵਿਚ 40 ਮੀਲ ਉੱਤੇ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਤੀ ਕਰੀਬ 11.20 ਵਜੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਜਿਸ ਬਾਰਡਰਲਾਇਨ ਬਾਰ ਅਤੇ ਗਰਿਲ ਵਿਚ ਇਹ ਵਾਰਦਾਤ ਹੋਈ ਹੈ ਉਹ ਲਾਸ ਏਜ਼ਲਸ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵਿਚ 40 ਮੀਲ ਉੱਤੇ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸ਼ੱਕੀ ਮੁਲਜ਼ਮ ਸਣੇ 12 ਜਣਿਆਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵਾਰਦਾਤ ਹੋਈ ਹੈ ਉਹ ਲਾਸ ਏਜ਼ਲਸ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵਿਚ 40 ਮੀਲ ਉੱਤੇ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਹੋਈ ਉਸ ਸਮੇਂ 200 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਬਾਰ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰ ਸਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਫੁਟੇਜ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਘਟਨਾ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਨੂੰ ਲਿਜਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਾਰਦਾਤ ਦੇ ਚਸ਼ਮਦੀਦ ਗਵਾਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਲਾਵਰ ਨੇ ਦਰਜਨਾਂ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਅਤੇ ਦਹਿਸ਼ਤ ਵਿਚ ਆ ਗਏ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰਦਾਤ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਅਤੇ ਡਰਾਉਣਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਾਵਰ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਦਿਆਂ ਮਾਰੇ ਗਏ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਜ਼ਲੀ ਭੇਟ ਕੀਤੀ। ਵੇਟੁਕਾ ਕਾਉਂਟੀ ਸ਼ੈਰਿਫ਼ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਐਰਿਕ ਵਸਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਵਾਰਦਾਤ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਪੁੱਜੇ ਤਾਂ ਉਸ ਵਕਤ ਵੀ ਗੋਲੀਆਂ ਚੱਲਣ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। \"ਮੈਂ ਇਹ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ���ੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਕਾਫ਼ੀ ਜਣੇ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਮਾਰੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ੈਰਿਫ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਡਿਪਟੀ ਅਫ਼ਸਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵਾਰਦਾਤ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਹਾਜ਼ਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਘਟਨਾ ਦੌਰਾਨ ਹਫ਼ੜਾ-ਦਫ਼ੜੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸੀ। ਹਮਲਾਵਰ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਚਸ਼ਮਦੀਦ ਗਵਾਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਲਾਵਰ ਨੇ ਦਰਜਨਾਂ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਅਤੇ ਦਹਿਸ਼ਤ ਵਿਚ ਆ ਗਏ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲੇ ਬੇਹੱਦ ਡਰਾਵਨਾ ਸੀ। ਕੁਝ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਸਮੋਕ ਗਰਨੇਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅੰਧਾ-ਧੁੰਦ ਗੋਲੀਆਂ ਵਰ੍ਹਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਤੋੜਕੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨੇ ਟਾਇਲਟ ਵਿਚ ਲੁਕ ਕੇ ਜਾਨ ਬਚਾਈ। ਹਮਲੇ ਵਿਚ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਕੇਟੀਐਲਏ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਗੋਲੀਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਤਾਂ ਇੰਝ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਪਟਾਕੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹੋਣ। \" ਅਸੀਂ ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਡਿੱਗ ਗਏ ਅਤੇ ਲੋਕ ਲਗਾਤਾਰ ਚੀਖ਼ਣ ਲੱਗ ਰਹੇ ਨੇ, ਮੇਰਾ ਦੋਸਚ ਡੀਜੇ ਹੈ, ਉਹ ਮਿਊਜ਼ਮ ਵਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪਰ ਜਦੋਂ ਗੋਲੀਆਂ ਦੀ ਵਾਛਣ ਹੋਈ ਤਾਂ ਮਿਊਜ਼ਕ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰਫ਼ ਹੱਥੋਪਾਈ ਦੀਆਂ ਹੀ ਅਵਾਜ਼ਾ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।\" ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਵਾਰਦਾਤ ਵੇਲੇ ਇਸ ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਨਾਈਟ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49014991", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49034850", "doc1": "وروسيا ليست البلد الوحيد الذي تقع فيه هذه الحوادث، ففي الولايات المتحدة، قدّر الأطباء النفسانيون نسبة الأمهات اللواتي راودتهن فكرة قتل أطفالهن، بواحدة من بين كل أربع أمهات. لكن في روسيا والعديد من البلدان الأخرى، تسود ثقافة تقول بأنه \"يجب عليك أن تكون قويا من أجل البقاء والاستمرار في الحياة، ومن الأفضل عدم الحديث عن مشكلات الصحة العقلية\". وتُظهر هذه القصص أن اكتئاب ما بعد الولادة غالباً لا يتم تشخيصه أو علاجه في الوقت المناسب، وللأسف غالباً يدرك الأقارب والأصدقاء هذه المشاكل بعد فوات الأوان. تحدثت، أوليسيا وسفيتلانا، وهما صحفيتان من قسم الخدمة الروسية في بي بي سي، إلى نساء في روسيا لمحاولة معرفة سبب قتلهن لأطفالهن. وكشفت تحقيقاتهما عن أن هناك حاجة إلى تفكيك الأساطير المتعلقة بالأمومة وكسر المحظورات للحديث عن الضغط الكبير الذي تتعرض له معظم النساء، كي تكون هناك فرصة أفضل لتفادي مآسي قتل الأطفال. حكاية لاجئة سورية: عندما كان صغيري يلهو بيد آدمية محاكمة أمريكي بتهمة قتل ابنه \"بتركه في سيارة مغلقة\" \"حاولت الانتحار بعد قتل طفلها\" كانت أليونا، الخبيرة الاقتصادية، متزوجة وتعيش حياة سعيدة مع زوجها بيوتر، وكانا متحمسان لولادة بكرهما. لكن لا أحد يتحدث عن المشاكل النفسية التي قد تواجهها المرأة عندما تصبح أماً لأول مرة. عانت أليونا بعد ولادة طفلها، من أرق شديد ولم تستطع التأقلم مع الوضع الجديد أو التخلص من تلك الحالة بحسب ما قالت. اتضح لاحقاً أنها عانت من اضطراب ذهني سابقاً، وكانت تتناول الأدوية وتحسنت قليلاً وقتها. وفي أحد الأيام، عاد زوجها إلى المنزل ليجد طفلهما البالغ من العمر 7 أشهر ميتاً في حوض الحمام. وعثر على زوجته بالقرب من بحيرة في ضواحي موسكو، وقد انتهت من شرب زجاجة فودكا، وكانت غائبة عن الوعي وتحاول إغراق نفسها. تجري حالياً محاكمة أيونا، وفي كل جلسة استماع، يذهب زوجها ويحاول التحدث معها وتهدئتها وهي في قفص الاتهام. يقول بيوتر: \"كان من الممكن تجنب كل هذا لو كنا نعرف اكتئاب ما بعد الولادة، فلم تكن لدى أليونا أي نوايا سيئة، إنها محطمة نفسياً\". \"لو عاينها طبيب، أو لو أخذتها إلى المستشفى عندما طلبت مني ذلك، لما حدث هذا أبداً\". ويقول أخصائيو علم الجريمة في روسيا، إن 80 في المئة من النساء ذهبن إلى الطبيب قبل قتل أطفالهن بسبب الصداع أو الأرق أو الحيض غير المنتظم. نساء ناجحات ولكن؟ في القانون الروسي، تُعرف هذه الجريمة باسم \"فيليسايد\"، أي قتل الطفل على يد والديه. حوكمت 33 امرأة في عام 2018، جميعهن ارتكبن نفس الجريمة. ولكن، خبراء الجريمة يعتقدون أن الرقم الحقيقي أعلى بثمانية أضعاف، ذلك لأنه يجري التكتم عليها ولا تصل إلى المحاكم إطلاقاً. وتقول مارغريتا كاتشيفا، وهي طبيبة نفسية وباحثة في معهد سربسكي للطب النفسي في موسكو: \"يشغل ثلاثة أو أربعة أسرّة من أصل عشرين في جناح النساء في كل شهر، أمهات قتلن أطفالهن\". وشملت الحالات التي قامت بي بي سي بدراستها، نساء من خلفيات اجتماعية مختلفة، ومنها من كانت محاسبة ومعلمة وربة منزل ومستشارة رعاية اجتماعية ونادلة وخريجة كلية الفنون وأم لعائلة كبيرة وعاملة متجر. وكانت معظم النساء اللواتي حوكمن في قضايا قتل أطفالهن، ممن لديهن مسكن وزوج وعمل وغير مدمنات على أي شيء. ويعلم الأطباء أن الأمراض العقلية قد تظهر لدى أي امرأة فجأة بعد الولادة ويتفاقم بشكل سريع. ويمكن أن تعاني المرأة من حالة مزمنة لا تظهر في الحياة العادية، وقد تظهر فجأة بفعل الحمل أو الإنجاب أو انقطاع الطمث. \"ربما قتلت طفلتي\" كانت المعلمة آنا تبلغ من العمر 38 عاماً، ولديها صبيان، 18 و10 أعوام، وكان افراد العائلة يتطلعون إلى ولادة المولودة الجديدة. واجهت الأم آلاماً شديدة قبل الولادة، وتفاقمت الأمور أكثر بعد الولادة. لم تستطع آنا التأقلم، نصحها طبيب نفسي بالاسترخاء. وفي أحد الأيام، وبينما كان زوجها في العمل في موسكو، تركت أطفالها مع صديق لها قائلة له أنها ذاهبة لشراء سرير. ولكن لم تفعل ذلك، بل ذهبت لزيارة قبر والدتها. وفي اليوم التالي، خرجت حافية القدمين ومعها طفلتها، ولم تستطع أن تشرح للشرطة التي أوقفها عن وجهتها. ولكن في 7 يوليو/تموز 2018، اتصلت آنا بسيارة الإسعاف بنفسها. ويبدو أن آنا حاولت خنق طفلتها باستخدام وسادة. وعندما وصلت سيارة الإسعاف، قالت لهم: \"أنظروا، ربما قتلت الرضيعةً\". نجحت الممرضات والطبيب في إنعاش الطفلة، ثم نُقلت الأم إلى المستشفى، وهناك تم تشخيصها بأنها تعاني من انفصام الشخصية. وتقول الطبيبة كاتشيفا: \"يجب أن تفهموا إنها ليست مجنونة، فالمرأة التي قتلت طفلاً وهي مصابة بمرض عقلي، كان يمكنها أن تعيش حياة طبيعية تماماً قبل الحادث\". \"طفلي سرق مني كل حياتي\" تقول تاتيانا البالغة من العمر 33 عاماً، وتعمل مستشارة خدمة الزبائن في شركة اتصالات كبيرة: \"اعتدت أن أدين تلك الأمهات، اعتقد�� أن هذا لا يمكن أن يحدث لي أبداً\". \"كان لدي كل ما أريد، رغبت كثيراً بأن يكون لدي طفل، كنت مهيأة تماماً، لكن الواقع كان مختلفًا\". \"كانت الولادة صعبة للغاية، والممرضات قاسيات، بعد ذلك بدأت أعاني من ذكريات الولادة، وأحلام يقظة مؤلمة، كنت أستيقظ مع نبضات قلبي القوية، عانيت من التهاب في الصدر وازداد وزني، بالإضافة إلى القرحة وتساقط الشعر وغيرها الكثير، كل ذلك جعلني أغضب أكثر من طفلي كما لو أنه سرق مني كل حياتي\". كانت تاتيانا تنهار تماماً عندما كان طفلها يبكي ليلاً، وتقول لنفسها: \"لماذا لا أستطيع فعل ذلك مثل باقي الأمهات\". وتتذكر تاتيانا الحالة التي كانت تمر بها قائلةً: \"كان ذلك البكاء يجعل رأسي ينفجر من الصداع، ويعود بذاكرتي إلى الوراء لأتذكر كل مشاكل الطفولة، كنت أصاب بحالة هيستيريا أثناء البكاء، وأهز الطفل بعنف وأرميه على السرير، فيبكي أكثر، كنت أصرخ فيه وأقول \"ليتك تموت\". وتضيف: \"بعد ذلك، كنت أشعر بالذنب لأنني لم أستطع التمتع بالأمومة\". وبعد عام، تدهورت الأمور أكثر. وفكرت في الانتحار وذهبت تاتيانا إلى طبيب نفسي. \"فكرت أن أماً شريرة وسيئة مثلي يجب أن تُفنى، وأن طفلي يستحق أماً أفضل. ومن الأفضل أن أقتل نفسي، إلا أن الطبيب ساعدني على التخلص من ذلك\". استعداد نفسي قبل الولادة عندما تثار قضية قتل الوالدين لأطفالهم، نميل إلى الحديث عن تشجيع استخدام وسائل منع الحمل وغيرها. لكن الأطباء الروس والغربيين يتحدثون أيضاً عن أهمية الوعي بحالة الأمهات ومواجهة المشاكل النفسية لديهن وخاصة اكتئاب ما بعد الولادة. وتنصح الأخصائية النفسية مارينا بيلوبرام النساء المتأهبات للولادة قائلةً: \"قبل الولادة، عليك دراسة جميع السيناريوهات المحتملة، والتحدث إلى والدتك عن علاقتك ومشاعرك وأحاسيسك وزوجك\". وتضيف\" يجب أن تكون هناك ملصقات ليس فقط للأمهات السعيدات المبتسمات وأطفالهن على صورة الملائكة، بل يجب نشر الوعي والملصقات بالحالات المعاكسة أيضاً\". وتضيف: \" لدينا في موسكو وغيرها من المدن مراكز للنساء اللائي يعشن أزمات. وهذه المراكز تتعامل مع قضايا العنف المنزلي والاكتئاب. إلا أن تلك المراكز تكاد تكون شبه فارغة، لأن النساء يخشين الذهاب إليها والتحدث عن مشاكلهن ظناً منهن أن أطفالهن سيؤخذون منهن\". \"إنهن خائفات من الذهاب إلى الطبيب النفسي لنفس الأسباب، ولا يخبرون حتى أزواجهن وعائلاتهن خوفاً من إسكاتهن\". ملاحظة: تم تغيير جميع الأسماء لحماية حقوق الاطفال الذين تأثروا بهذه الحالات. ---------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕਲੇ ਰੂਸ ਦੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਮਨੋਵਿਗੀਆਨੀਆਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਚਾਰ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਮਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਰੂਸ 'ਚ , ਹੋਰ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਇੱਥੇ ਵੀ ਰੀਤ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਹਾਲਤ 'ਚ ਆਪਣਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਨਾ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਮਸਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਕੱਟਣਾ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਨਾ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ��ੀ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਸ ਦਾ ਇਲਾਜ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਕਿ ਇਹ ਹੋ ਕੀ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਸ ਤਣਾਅ ਦੀ ਭਣਕ ਲਗਦੀ ਹੈ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਦਰਦਨਾਕ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵਹਿਮ- ਭਰਮ ਬੀਬੀਸੀ ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਓਲੇਸੀਆ ਗ੍ਰੇਸੀਮੇਂਕੋ ਅਤੇ ਸਵੈਤਲਾਨਾ ਰੇਟਰ ਨੇ ਰੂਸ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਕਿ ਕਿਉਂ ਮਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਨਾਲ ਹੱਥ ਰੰਗੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਮਾਂਵਾਂ ਸਬੰਧੀ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲੀਆਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਮਿੱਥਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੋ ਵਹਿਮ-ਭਰਮ ਸਾਡੇ ਦਿਲੋ ਦਿਮਾਗ 'ਚ ਘਰ ਕਰ ਗਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੀ ਅਸਲ 'ਚ ਸਮੇਂ ਦੀ ਮੰਗ ਹੈ। ਇਸ ਤਣਾਅ ਸਬੰਧੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਹੋ ਰਹੇ ਕਤਲ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਅਲੀਓਨਾ ਅਲੀਓਨਾ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਹੈ , ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਪਿਓਟਰ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਵਿਆਹੁਤਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਿਤਾ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਕੱਪੜੇ, ਖਿਡੌਣੇ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਕੁੱਝ ਖਰੀਦਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਲੀਓਨਾ ਨੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬੱਚੇ ਲਈ ਕੁੱਝ ਖਾਸ ਕਲਾਸਾਂ ਵੀ ਲਈਆਂ। ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਮਾਂ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਉਸ ਨਾਲ ਜ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕੀਤਾ। ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਲੀਓਨਾ ਇਨਸੋਮਾਨੀਆ ਭਾਵ ਉਨੀਂਦਰੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਤੀਤ 'ਚ ਉਸ ਨੇ ਜੋ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਝੱਲਿਆ ਉਸ ਕਰਕੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾਕਟਰ ਵੱਲੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿ ਅਲੀਓਨਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਕੁਝ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਜਦੋਂ ਘਰ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦਾ 7 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਬੱਚਾ ਨਹਾਉਣ ਵਾਲੇ ਟੱਬ 'ਚ ਮਰਿਆ ਪਿਆ ਸੀ। ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਡੋਬਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਲੀਓਨਾ ਨੇ ਵੋਡਕਾ ਪੀਤੀ ਅਤੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਵੀ ਡੋਬ ਕੇ ਮਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੋਸ਼-ਓ-ਹਾਵਾਸ ਖੋ ਬੈਠੀ। ਹੁਣ ਅਲੀਓਨਾ 'ਤੇ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟੁੱਟ ਚੁੱਕਿਆ ਪਿਓਟਰ ਹਰ ਸੁਣਵਾਈ ਭੁਗਤਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਲੀਓਨਾ ਨੂੰ ਦਿਲਾਸਾ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਾਰੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਟਾਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਨੇ ਵੀ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਂ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੁੰਦਾ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, \" ਅਲੀਓਨਾ ਦਾ ਕੋਈ ਬੁਰਾ ਇਰਾਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਹ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਮਾਨਸਿਕ ਦਬਾਅ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਈ।\" \"ਜੇ ਉਸ ਦਾ ਉੱਚਿਤ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਸਹੀ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਇਲਾਜ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਜਾਂ ਮੈਂ ���ੀ ਉਸ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਇਹ ਸਭ ਨਹੀਂ ਸੀ ਵਾਪਰਨਾ।\" ਰੂਸ ਦੀ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ 80 ਫ਼ੀਸਦ ਔਰਤਾਂ ਉਹ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਰ ਦਰਦ, ਉਨੀਂਦਰੇ, ਅਨਿਯਮਿਤ ਮਹਾਵਾਰੀ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆ ਲਈ ਡਾਕਟਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਅਣਗੋਲਿਆ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਕੌਣ ਹਨ? ਰੂਸ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਸਮਾਜਿਕ ਸ਼ਰਮ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਅਪਰਾਧ ਨੂੰ ਫਿਲੀਸਿਡ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਮਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਨੈਨੋਸਾਈਡ ਵੀ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਵ-ਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 2 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2018 'ਚ ਰੂਸ 'ਚ ਅਜਿਹੇ 33 ਮਾਮਲੇ ਵੇਖੇ ਗਏ। ਕੁਝ ਅਪਰਾਧਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਠ ਗੁਣਾ ਮਾਮਲੇ ਅਜਿਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਅਦਾਲਤ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ। ਮਾਸਕੋ ਦੀ ਮਨੋਰੋਗ ਸਰਬਸਕਾਈ ਸੰਸਥਾ 'ਚ ਮੋਹਰੀ ਖੋਜਕਾਰ ਮਰਗਰੀਟਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਡੇ ਇੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵਾਰਡ 'ਚ ਤਿੰਨ ਜਾਂ ਚਾਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਕਾਊਂਟੈਂਟ, ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਔਰਤ, ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਭਲਾਈ ਸਲਾਹਕਾਰ , ਇੱਕ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਮਹਿਲਾ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਈ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਬਾਰੇ ਬੀਬੀਸੀ ਰੂਸ ਵੱਲੋਂ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 'ਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵੱਖ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਸਨ , ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਸਨ, ਘਰ-ਬਾਰ ਸੀ, ਨੌਕਰੀ ਵੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਲੱਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਡਾਕਟਰ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਔਰਤਾਂ 'ਚ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲਦੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਣਨਾ ਕਈ ਵਾਰ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ, ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਅਤੇ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੇ ਰੁਕਣ ਸਮੇਂ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਭਾਪਿਆਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: \" ਵੇਖੋ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਾਰਿਆ\" 38 ਸਾਲਾ ਆਨਾ, ਜੋ ਕਿ ਇਕ ਅਧਿਆਪਕ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਬੇਟੇ 18 ਅਤੇ 10 ਸਾਲ ਦੇ ਹਨ। ਆਹਨਾ ਇੱਕ ਧੀ ਦੀ ਉਡੀਕ 'ਚ ਸੀ। ਪਰ 7 ਜੁਲਾਈ, 2018 ਨੂੰ ਆਹਨਾ ਨੇ ਖੁਦ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਖ਼ਰਾਬ ਸੀ। ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਪੀੜ ਸਹੀ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀ ਵਿਗੜਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਆਹਨਾ ਨੂੰ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਨਹੀਂ ਸਕੇਗੀ ਪਰ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਮਾਸਕੋ ਵਿਖੇ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਲਈ ਗਿਆ ਤਾਂ ਆਹਨਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਿਸੇ ਦੋਸਤ ਦੇ ਘਰ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਬੈੱਡ ਖਰੀਦਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ ਆਹਨਾ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀ ਕਬਰ 'ਤੇ ਗਈ ਸੀ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਆਹਨਾ ਨੰਗੇ ਪੈਰੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਹਾਲਤ 'ਚ ਕਿੱਥੇ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਕੁਝ ਵੀ ਕਹਿਣ 'ਚ ਅਸਮਰੱਥ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਸੱਸ ਉਸ ਨੂੰ ਘਰ ਲੈ ਗਈ। ਅਦਾਲਤ ਮੁਤਾਬਕ ਆਹਨਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸਿਰਹਾਣੇ ਨਾਲ ਸਾਹ ਘੁੱਟ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 7 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਆਈ ਤਾਂ ਆਹਨਾ ਨੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੇਖੋ , ਮੈਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਹੈ।\" ਫੌਰੀ ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਬੱਚਾ ਬਚ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਹਨਾ ਨੂੰ ਵੀ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਭਰਤੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਸਾਈਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਪਾਈ ਗਈ। ਡਾ. ਕਾਛੇਵਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \" ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਾਗਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਕ ਔਰਤ ਜੋ ਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੀਮਾਰ ਹੈ, ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਉਹ ਇਸ ਦਰਦਨਾਕ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਮ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।\" \"ਹਾਏ ਮੇਰਿਆ ਰੱਬਾ, ਮੈਂ ਇਹ ਕੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ? ਡਾਕਟਰ ਹੁਣ ਮੈਂ ਕਿਵੇਂ ਜੀਅ ਸਕਦੀ ਹਾਂ? 21 ਸਾਲਾ ਅਰੀਨਾ ਨੇ ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਨਾਲ 9ਵੀਂ ਮੰਜਿਲ ਤੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਅਰੀਨਾ ਦੇ ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਹੋਇਆ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਡਿਊਟੀ 'ਤੇ ਸੀ। ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਘਰ ਪਰਤਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਅਰੀਨਾ ਨਾਲ ਵਿਹਾਰ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਰੀਨਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉਦਾਸ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਅਰੀਨਾ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨਾਲ ਰਹੀ। ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਸ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਇੱਕ ਤਿੱਖੇ ਚਾਕੂ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਂ ਪ੍ਰਮਾਤਾਮਾ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਾ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਬਚ ਗਏ। ਅਰੀਨਾ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਮਨੋਵਿਗਿਅਨਕ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਅਰੀਨਾ ਨੂੰ ਸਾਈਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦੱਸਿਆ। ਸਾਈਜ਼ੋਫਰੀਨੀਆ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਝੱਲ ਰਹੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਹੱਦ ਤੱਕ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। \" ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਬੁਰੀ ਮਾਂ ਹਾਂ। ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਖ਼ਰਾਬ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬੱਚੇ ਦਾ ਇਸ ਦੁਨੀਆ 'ਤੇ ਰਹਿਣਾ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਡਾ. ਕਾਛੇਵਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੁਰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਆਰਾਮ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਕਸਰ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਸੰਸਥਾ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ 'ਚ ਕਿਸੇ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਦਖ਼ਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ 6 ਮਹੀਨੇ ਕਾਫ਼ੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੋਣ ਲਈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਤਰਜ 'ਤੇ ਹੀ ਰੂਸ 'ਚ ਵੀ ਅਦਾਲਤਾਂ ਹੀ ਤੈਅ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਆਪਣੇ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਹਥਿਆਰਣਾਂ ਬਣਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ। ਜੇਕਰ ਜਾਂਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਿਲਾ ਪਾਗਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਜੇਲ੍ਹ 'ਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਂਗ ਝਿੜਕਿਆ ਵੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਫੋਰੈਂਸਿਕ ਮਨੋ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਖੋਜ 'ਚ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮਾਵਾਂ 'ਚੋਂ 80 ਫ਼ੀਸਦ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ 85% ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਵਿਆਹੁਤਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਝਗੜਿਆਂ ਦਾ ਘਰ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਕੁੜੀਆਂ 'ਚ ਝੂਠ, ਮਨਮੁਟਾਵ, ਝਗੜੇ, ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬੀ ਹੋਣ ਦੀ ਆਦਤ ਅਤੇ ਬਾਅਦ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਜੀਵਨ 'ਚ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਜੋੜਿਆ ਹੈ । ਮਾਪਿਆਂ ਨਾਲ ਸੁਖਾਲੇ ਸਬੰਧ ਨਾ ਹੋਣਾ ਵੀ ਬੱਚੇ ਪ੍ਰਤੀ ਗੁੱਸੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਵਧੇਰੇ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਮਾੜਾ ਵਿਹਾਰ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਜਜ਼ਬਾਤੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਜਿਨਸੀ ਜਾਂ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ। ਕਈ ਵਕੀਲਾਂ ਵੱਲੋਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਲੜਨ ਤੋਂ ਨਾਂਹ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। \" ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਦੇ ਨਾ ਹੋਵੇ\" ਮਰੀਨਾ ਜੋ ਕਿ ਇਕ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਅਪਰਾਧਾਂ ਲਈ ਸਜ਼ਾ ਭੁਗਤ ਰਹੀ ਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੂਜੇ ਕੈਦੀਆਂ ਤੋਂ ਲੁਕਾ ਕੇ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਇਕ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਯਾਕੋਵ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਖਤਰਨਾਕ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਦਾ ਹਥਿਆਰ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਇਸ 'ਚ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇ। \" ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਔਰਤ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਉਸ ਲਈ ਤਰਸ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਸ ਨਾਲ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" 33 ਸਾਲਾ ਤਾਤਿਆਨਾ ਜੋ ਕਿ ਵੱਡੀ ਟੈਲੀਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਕੰਪਨੀ 'ਚ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਗਾਹਕਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਾਂਵਾਂ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਸੋਚਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਕਦੇ ਵੀ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਨਾ ਵਾਪਰੇ। ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇੱਕ ਬੱਚਾ ਵੀ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਤਿਆਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। \" ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣਾ ਅਸਲ 'ਚ ਹੀ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਕਾਰਜ ਸੀ ਅਤੇ ਦਾਈਆਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਚਿੜਚਿੜੀਆਂ ਸਨ। ਬਾਅਦ 'ਚ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਯਾਦ ਆਉਣ ਲੱਗੀ, ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੈਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਲੱਗਿਆ ਦਰਦ ਸਹਿਆ ਸੀ। ਸੁਪਨਿਆਂ 'ਚ ਵੀ ਉਹ ਸਾਰੀ ਸਥਿਤੀ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅੱਗੇ ਘੁਮੰਣ ਲੱਗੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਡਰ ਕੇ ਉੱਠ ਜਾਂਦੀ। ਵਾਲਾਂ ਦਾ ਝੜਨਾ, ਭਾਰ ਦਾ ਵੱਧਣਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਮੈਂ ਦੋ ਚਾਰ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਬੱਚੇ ਪ੍ਰਤੀ ਮੇਰਾ ਗੁੱਸਾ ਵੱਧਦਾ ਹੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੀ ਖ਼ਰਾਬ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰ ਪਾ ਰਹੀ।'' ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਾਗਦਾ ਜਾਂ ਰੋਂਦਾ ਤਾਂ ਤਾਤਿਆਨਾ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਜਿਵੇਂ ਟੁੱਟ ਹੀ ਜਾਂਦੀ। \" ਤੂੰ ਇਕ ਮਾਂ ਹੈ ਜਾਂ ਫਿਰ ਨਹੀਂ? ਹੋਰ ਮਾਵਾਂ ਇਹ ਸਭ ਕੁੱਝ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਫਿਰ ਤੂੰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ?'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤਾਤਿਆਨਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦਾ ਰੋਣਾ ਕਿਵੇਂ ਸਿਰ ਦਰਦ ਲਗਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਬਚਪਨ 'ਚ ਹੋਇਆ ਉਹ ਮੁੜ ਦੁਹਰਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। \"ਮੈਂ ਸਭ ਕੁਝ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸੁਆਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਹਿਲਾਉਂਦੀ। ਉਹ ਡਰ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਉਹ ਹੋਰ ਜ਼ੋਰ ਦੀ ਰੋਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ। ਫਿਰ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਬੈੱਡ 'ਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿੰਦੀ। ਫਿਰ ਮੈਂ ਚੀਕ ਕੇ ਕਹਿੰਦੀ, \" ਚੰਗਾ ਹੋਵੇ ਜੇ ਤੂੰ ਮਰ ਜਾਵੇ।\" ਪਰ ਬਾਅਦ 'ਚ ਮੈਂ ਸ਼ਰਮ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਮਾਂ ਹੋਣ ਦਾ ਸੁੱਖ ਨਹੀਂ ਮਾਣ ਰਹੀ ਹਾਂ। ਤਾਤਿਆਨਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਇੱਕ ਮਾਂ ਹੈ ਜਾਂ ਫਿਰ ਨਹੀਂ? ਦੂਜੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਵੀ ਤਾਂ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਫਿਰ ਤੂੰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ? ਇਕ ਸਾਲ ਬੀਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਗਈ। ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਤਾਤਿਆਨਾ ਨੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਕੋਲ ਜਾਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਮਾਂ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦੀ? ਮੇਰੇ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਰਲ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਹੀ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਦੇਵਾਂ ਜਾਂ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਵਾਂ। ਰੋਕਥਾਮ ਜਦੋਂ ਫਿਲੀਸਿਡ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਗੱਲ ਚੱਲਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਪਰ ਰੂਸ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਵਾਂ 'ਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਹੋਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਬੱਚਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨਾ ਹੋਣ। ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਮਾਰੀਨਾ ਬਿਲੋਬਰਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਔਰਤ ਨੂੰ ਮਾਂ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਾਤਾਂ ਬਾਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਜਾਣੂ ਹੋਵੇ। ਡਾ.ਮਰਗਰੀਟਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਸਕੋ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ 'ਚ ਸਾਡੇ ਵੱਲੋਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ ਇਸ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਔਰਤਾਂ ਇੱਥੇ ਆ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਵੀ ਗੁਰੇਜ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਜਾਂ ਬੱਚੇ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਣਗੇ। ਇਸ ਲੇਖ 'ਚ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਵਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਉਹ ਸਾਰੇ ਕਾਲਪਨਿਕ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਚਿੱਤਰ: ਤਾਤਿਆਨਾ ਓਸਪੇਨੀਕੋਵਾ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-50628270", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50635485", "doc1": "تشديد القيود على استخدام الوقود الأحفوري يدفع العلم لإيجاد طرق جديدة لإنتاج مكون رئيسي للحياة الحديثة: البلاستيك ولولا البلاستيك، لما كانت هناك موسيقا والأفلام المسجلة، كما أن الطب الحديث يعتمد بكثرة على البلاستيك. فكِّر في أكياس الدم والأنابيب والمحاقن، وأجزاء السيارة والطائرة، كلها تعتمد على البلاستيك، وهي التي سهلت علينا السفر حول العالم. وبالطبع، أجهزة الكمبيوتر والهواتف وجميع تجهيزات تكنولوجيا الإنترنت. وحتى هذه المقالة التي تقرأها، ربما تكون بفضل البلاستيك. إن إنتاج البلاستيك يتطلب حالياً، حرق الوقود الأحفوري ( النفط) وإطلاق ثاني أكسيد الكربون (CO2) وهو أحد غازات الدفيئة التي تساهم في تغير المناخ. مواضيع قد تهمك نهاية ولكن ماذا لو استطعنا إيجاد طريقة لصنع فرش نوم بلاستيكية أو مواد عازلة أو أدوات بلاستيكية أو حاويات طعام قابلة لإعادة الاستخدام دون انطلاق غاز ثاني أكسيد الكربون، أو حتى امتصاصه من الجو؟ تعد التقنيات الحديثة بتحويل انبعاثات ثاني أكسيد الكربون إلى بلاستيك، مما يقلل من كمية الغاز التي نطلقها في الغلاف الجوي. ولكن كيف؟ دعونا نلقي نظرة على الشرح العلمي للذلك. أصبح التلوث البلاستيكي مشكلة بيئية كبيرة صناعة النايلون من CO2 البلاستيك عبارة عن مركبات كيميائية صناعية، وجزيئات على شكل سلاسل طويلة متكررة مرتبطة ببعضها البعض. ففي مركز المملكة المتحدة لاستغلال ثاني أكسيد الكربون، اكتشف الباحثون طريقة لصنع النايلون من غاز ثاني أكسيد الكربون. ويقول الدكتور بيتر ستيرينغ ، مدير المركز وأستاذ الهندسة الكيميائية والكيمياء بجامعة شيفيلد البريطانية: \"إنه ضرب من الجنون الاعتقاد بأنه يمكن صنع النايلون من ثاني أكسيد الكربون، لكننا قمنا بذلك فعلياً\". ويضيف: \"بدلاً من استخدام الوقود الأحفوري كمادة خام، يمكنك قلب الصناعة رأساً على عقب واستخدام ثاني أكسيد الكربون المهدور باستخدام حيل كيميائية. وسيحدث هذا ثورة في قطاع البتروكيماويات\" . وفي الوقت الحالي، لا يأتي معظم ثاني أكسيد الكربون المستخدم من الانبعاثات نفسها، بل هو منتج ثانوي لعملية كيميائية. لكن هدف الباحثين هو جمع الكربون الصادر عن المصانع. المواد البلاستيكية متينة ومرنة ومعقمة ومتعددة الاستخ��امات النوم على الغاز يتعين على العلماء استخدام محفزات متطورة من أجل تصنيع البلاستيك من ثاني أكسيد الكربون، وهذه المحفزات عبارة عن مواد تسرّع من التفاعل الكيميائي دون أن تستهلك في العملية. في مجموعة \" Covestro\" للبتروكيماويات في ألمانيا، نجح العلماء في إنتاج فرش نومٍ عشرين بالمئة من مكوناتها مصنوعة من ثاني أكسيد الكربون، وتحمل اسم \"كارديون\". لقد اكتشفوا محفزاً يطلق التفاعل بين ثاني أكسيد الكربون والمركبات الأخرى، مما أدى إلى وجود مجموعة من المواد الكيميائية المستخدمة لصنع \"البولي يوريثان\" - وهي مادة تدخل في صناعة فرش النوم والوسائد ومواد العزل في الثلاجات. وإذا علمنا أن أكثر من 15 مليون طن من مادة البولي يوريثان يتم تصنيعها على مستوى العالم كل عام، فإن التحول إلى ثاني أكسيد الكربون كمادة خام قد يكون له تأثير كبير في خفض انبعاثات الكربون. ابتكر العلماء فرش نوم مصنوعة جزئياً من ثاني أكسيد الكربون (CO2) هواء أنظف في جميع أنحاء العالم، يستخدم العلماء ثاني أكسيد الكربون لإنتاج أنواع مختلفة من البلاستيك. وشركة \" Econic \" التي مقرها في المملكة المتحدة، تنتج البولي يوريثان من ثاني أكسيد الكربون ، وتتوقع الحصول على منتجات رغوية في غضون عامين، بالإضافة إلى الدهانات ومانعات التسرب والمركبات الكيميائية التي تتمتع بمرونة شبيهة بالمطاط. ويقول لي تايلور، رئيس قسم المبيعات في الشركة إن هذه المواد لا تتطابق فقط مع جودة البلاستيك التقليدية، بل يمكن أن تتجاوزها في بعض الأحيان. وأضاف: \"لقد اكتشفنا أن بعض موادنا قد تحسنت، مثل قدرتها على وقف الاشتعال أو مقاومة الخدش\". وتقدر \" Econic \" أنه إذا تم تصنيع 30 في المئة من جميع البوليولات (الجزيئات المستخدمة كعوامل ربط ) من ثاني أكسيد الكربون، فإن هذا سيؤدي إلى توفير 90 مليون طن من الانبعاثات إلى الغلاف الجوي، أي ما يعادل أربعة ملايين شجرة، أو إيقاف سير مليوني سيارة. وأكثر من ذلك، لأن ثاني أكسيد الكربون أرخص بكثير من المواد الخام القياسية (حوالي 100 دولار للطن الواحد ، مقارنة بـ 2000 دولار لأكسيد البروبيلين) ويمكن أن توفر العملية الكثير من النفقات على المعامل. كيف تحدث \"المزارع العمودية\" ثورة في مجال الزراعة؟ يعمل العلماء على إنتاج المنتجات البلاستيكية مثل مادة البولي يوريثان العازلة مستقبل واعد في أماكن أخرى حول العالم، يقوم العلماء بتطوير مركبات البولي كربون، لاستخدامها في صناعة حاويات المواد الغذائية القابلة لإعادة الاستخدام وزجاجات الأطفال، من خلال الجمع بين CO2 والسكريات. فعلى سبيل المثال مادة \"إكسيلوز\" يمكن الحصول عليها من من حبوب القهوة المستخدمة بسهولة. وسيكون هذا الحل القائم على السكر أكثر أماناً من استخدام المنتجات الحالية التي يتم تصنيعها باستخدام BPA وهي مادة كيميائية محظورة في زجاجات الأطفال وأكواب الشرب في كندا في عام 2010. والهدف الأكثر طموحاً، هو إنتاج الإيثيلين من ثاني أكسيد الكربون، إذ يتم إنتاج حوالي نصف البلاستيك الذي ننتجه على مستوى العالم باستخدام الإيثيلين، مما يجعله أحد أهم المواد الخام في العالم. انقراض الكائنات: أزمة خفية ترسم شكل الحياة على كوكبنا يمكن استخدام البولي القائم على السكر في منتجات الأطفال، مثل زجاجات وأكواب الأطفال المزودة بالمصاصات وفي جامعة سوانزي بالمملكة المتحدة، يحاول الأستاذ إنريكو أندريولي تطوير محفزات لإنتاج الإيثيلين من خلال الجمع بين ثاني أكسيد الكربون والماء والكهرباء. وقد يستغرق إنتاج البولي إثيلين على نطاق تجاري من الاثيلين المصنوع من ثاني أكسيد الكربون 20 عاماً، لكن البروفيسور أندريولي يقول إن هذا الهدف يستحق العناء والمضي قدماً. \"لن نتمكن من إنتاج الإيثيلين من الوقود الأحفوري في غضون 30 أو 40 عاماً، لذلك يتعين علينا اللجوء إلى طرق أخرى لإنتاجه من ثاني أكسيد الكربون\". ستة رسوم توضيحية تشرح تغير المناخ إلى أي مدى ارتفعت حرارة مدينتك؟ تحتوي المواد البلاستيكية الحيوية على أوراق اعتماد خضراء ولكنها تحتاج إلى مزيد من الطاقة وثاني أكسيد الكربون لإنتاجها هل البلاستيك الحيوي حل أم مشكلة أكبر؟ سلط الإعلام مؤخراً الكثير من الضوء على السكاكين التي تستخدم لمرة واحدة والمصنوعة من البطاطس والزجاجات المصنوعة من الذرة وأكياس القمامة المصنّعة من بقايا الطعام وما إلى ذلك وكلها أمثلة على البلاستيك الحيوي. لكنها لا تتحلل بسهولة كما يوحي الاسم، وغالباً ما يتطلب ذلك مواد صناعية وذلك يتطلب المزيد من الطاقة. وإذا أخذنا بعين الاعتبار حصاد المحصول بالآلات ومعالجة المواد الخام في المصانع وما إلى ذلك لإنتاج هذا البلاستيك ستكون كمية الكربون المنتجة أعلى من الكربون الناجم عن انتاج البلاستيك التقليدي. وهو ما يعيدنا إلى تصنيع البلاستيك من ثاني أكسيد الكربون، فهو لن يحل مشكلة تلوث الأرض، ولكنه قد يجعله أكثر خضرة بطرق أخرى. ------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਫਿਰ ਵੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਕੁਝ ਚੰਗੇ ਪੱਖ਼ ਵੀ ਹਨ - ਸਾਨੂੰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇਨਕਲਾਬ ਲਿਆ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਲਾਸਟਿਕ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ, ਬਲੱਡ ਬੈਗ, ਟਿਊਬਿੰਗ ਅਤੇ ਸਰਿੰਜਾਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਰਾ ਸੋਚੋ, ਨਾਲ ਹੀ ਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਪੁਰਜੇ, ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਪਲਾਸਟਿਕ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਸਮੁੱਚੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਣ ਦੇ ਕਾਬਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਨਾ ਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਵੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਕਈ ਪੁਰਜ਼ੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਤੋਂ ਹੀ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਆਦਿ ਪਲਾਸਟਿਕ ਕਾਰਨ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਲੇਖ ਵੀ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਫੜੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ’ਤੇ ਹੀ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹੋ। ਇੰਝ ਬਣੇਗਾ ਲੌਬਸਟਰਾਂ ਤੋਂ ਪਲਾਸਟਿਕ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਪਥਰਾਟ ਬਾਲਣ ਨੂੰ ਬਾਲਣਾ ਤੇ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਸਕਸਾਈਡ (CO2) ਦੀ ਨਿਕਾਸੀ ਕਰਨੀ, ਜੋ ਜਲਵਾਯੂ ਨਿਘਾਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਰਸਤਾ ਨਿਕਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਪੈਦਾ ਕੀਤਿਆਂ ਇਸ ਤੋਂ ਪਲਾਸਟਿਕ ਮੈਟਰਿਸ, ਫੋਮ ਇੰਨਸੂਲੇਸ਼ਨ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਕਾਂਟੇ ਛੁਰੀਆਂ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕੁਝ ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਸਕਸਾਈਡ ਤੋਂ ਕੁਝ ਉਪਯੋਗੀ ਵਸਤਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਣ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਕਸਾਈਡ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿੱਚ ਛੱਡੀ ਨਹੀਂ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸਗੋਂ ਹਵਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚੋਂ ਖਿੱਚ ਕੇ ਵਰਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਨਾਲ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਨੂੰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਵਿਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਅਸੀਂ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਇਸ ਗੈਸ ਦਾ ਰੀਲੀਜ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਕਾਰਨ ਹੀ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹੋ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕਿਹੜੀ ਸਾਇੰਸ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਆਓ ਉਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣੀਏ — ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਕਸਾਈਡ ਤੋਂ ਨਾਈਲੋਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਇੱਕ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਪੋਲੀਮਰ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਅਣੂ ਲੰਬੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਕੜੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਯੂਕੇ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਯੂਟੀਲਾਈਜੇਸ਼ਨ (ਸੀਡੀਯੂਯੂਕੇ) ਵਿੱਚ ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਨੇ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਤੋਂ ਨਾਈਲੋਨ-ਪੋਲੀਮਰ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਜਿਸ ਨੂੰ 'ਪੌਲੀ-ਐਕ੍ਰਾਲਾਈਮੇਡ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੀਡੀਯੂ ਯੂਕੇ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਸ਼ੀਫੀਲਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕੈਮੀਕਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨਕ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਪੀਟਰ ਸਟਾਯਰਿੰਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਹ ਸੋਚਣਾ ਬੜਾ ਅਜੀਬ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਤੋਂ ਨਾਈਲੋਨ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਪਥਰਾਟ ਬਾਲਣ ਨੂੰ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਦੀ ਥਾਂ ਤੁਸੀਂ ਰਾਸਇਣਕ ਜੁਗਾੜਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੈਟਰੋਕੈਮੀਕਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਆ ਜਾਵੇਗੀ।'' ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਰਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਕਾਸੀ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਗੈਸ ਇੱਕ ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਇੱਕ ਉਪ ਉਤਪਾਦ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੈ ਕਿ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਛੱਡੀ ਗਈ ਕਾਰਬਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਕਿਵੇਂ ਰਹੇਗਾ ਗੈਸ 'ਤੇ ਸੌਣਾ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਤੋਂ ਪਲਾਸਟਿਕ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਕੈਟਾਲਿਸਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਅਜਿਹਾ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਕੈਮੀਕਲ ਰਿਐਕਸ਼ਨ ਦੀ ਦਰ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਲਾਸਟਿਕ ਨਾਲ ਭਰੇ ਸਵੀਮਿੰਗ ਪੂਲ ’ਚ ਤੈਰਾਕੀ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਕੈਮੀਕਲ ਗਰੁੱਪ 'ਕੋਵੇਸਟਰੋ' ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ 20% ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਨਾਲ 'ਕਾਰਡੀਅਨ' ਨਾਂ ਦੇ ਗੱਦੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੈਟਾਲਿਸਟ ਮਿਲਿਆ ਜੋ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਅਤੇ ਹੋਰ ਯੋਗਿਕਾਂ (ਕੰਪਾਊਂਡਜ਼) ਵਿਚਕਾਰ ਰਿਐਕਸ਼ਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਅਜਿਹੇ ਰਸਾਇਣ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪੋਲੀਯੂਰੇਥੇਨ (polyurethane) ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ-ਉਹ ਸਮੱਗਰੀ ਜਿਹੜੀ ਗੱਦਿਆਂ, ਕੁਸ਼ਨ ਅਤੇ ਫਰਿੱਜ਼ ਇੰਸੂਲੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ 15 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੋਲੀਯੂਰੇ���ੇਨ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਨਾਲ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸੀ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਸਵੱਛ ਹਵਾ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵਿਭਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਰਹੇ ਹਨ। ਯੂਕੇ ਦੀ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਤੋਂ ਪੋਲੀਯੂਰੇਥੇਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀ ਇਕੋਨਿਕ ਨੂੰ ਦੋ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਫੋਮ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਬੜ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਚਕੀਲੀ ਕੋਟਿੰਗ, ਸੀਲੈਂਟਸ ਅਤੇ ਇਲੈੱਸਟੋਮੀਟਰ-ਪੋਲੀਮੀਟਰ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸੇਲਜ਼ ਹੈੱਡ ਲੇਹ ਟੇਲਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਪਦਾਰਥ ਸਿਰਫ਼ ਪਲਾਸਟਿਕ ਨਾਲ ਮਿਲਦੇ ਜੁਲਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ ਹੋਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, ''ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਕਾਰਜਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਅਤੇ ਸਕਰੈਚ ਪੈਣ ਤੋਂ ਮੁਕਤ। '' ਇਕੋਨਿਕ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਾਰੇ ਪੋਲੀਓਲਜ਼ (ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਏਜੰਟ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਅਣੂ) ਦਾ 30% ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਤੋਂ 90 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਨਿਕਾਸੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਚਾਰ ਮਿਲੀਅਨ ਦਰੱਖਤਾਂ ਜਾਂ ਸੜਕਾਂ ਤੋਂ ਦੋ ਮਿਲੀਅਨ ਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋਵੇਗੀ। 5 ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਲਿਆਓ ਤੇ ਬੱਸ ਦਾ ਮੁਫ਼ਤ ਸਫ਼ਰ ਪਾਓ ਇਸ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਸਟੈਂਡਰਡ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਸਤੀ ਹੈ-ਪ੍ਰੋਪਲੀਨ ਆਕਸਾਈਡ ਲਈ 2000 ਡਾਲਰ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 100 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਟਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਰਜ਼ ਦਾ ਬਹੁਤ ਪੈਸਾ ਬਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਭਵਿੱਖ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪੋਲੀਕਾਰਬੋਨੇਟ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਮੁੜਵਰਤੋਂ ਯੋਗ ਫੂਡ ਕੰਟੇਨਰਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ ਸਿਲੋਜ਼ (xylose) ਬਹੁਤ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵਰਤੇ ਗਏ ਕੌਫ਼ੀ ਦੀ ਰਹਿੰਦ ਖੂੰਹਦ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਚੀਨੀ ਆਧਾਰਿਤ ਸਲਿਊਸ਼ਨ ਮੌਜੂਦਾ ਬੀਪੀਏ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਗਏ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। 2010 ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਬੀਪੀਏ ਕੈਮੀਕਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਪ ਕੱਪਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਤੋਂ ਏਥਲੀਨ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੋਰ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲਗਭਗ ਅੱਧੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਏਥਲੀਨ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। 2010 ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਬੀਪੀਏ ਕੈਮੀਕਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬੋ��ਲਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਪ ਕੱਪਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਸਵਾਨਸੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਨਰਿਕੋ ਆਂਦਰੇਓਲੀ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਏਥਲੀਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੈਟਾਲਿਸਟ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਤੋਂ ਬਣੇ ਏਥਲੀਨ ਤੋਂ ਵਪਾਰਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ 20 ਸਾਲ ਲੱਗਣਗੇ, ਪਰ ਪ੍ਰੋ. ਆਂਦਰੇਓਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਟੀਚਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨ ਯੋਗ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਅਸੀਂ 30 ਜਾਂ 40 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਈਂਧਣ ਤੋਂ ਏਥਲੀਨ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਾਂਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਤੋਂ ਇਸਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਹੋਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।'' ਬਾਇਓਪਲਾਸਟਿਕ ਇੱਕ ਹੱਲ ਹੈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ? ਇੱਕ ਪੱਖ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਬੰਧੀ ਸਾਡੀਆਂ ਕਈ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦਾ ਵਿਗਾੜ ਵੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਇਓਪਲਾਸਟਿਕ-ਆਲੂਆਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਡਿਸਪੋਜ਼ਏਬਲ ਕਟਲਰੀ, ਮੱਕੀ ਤੋਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਬੋਤਲਾਂ, ਭੋਜਨ ਦੀ ਰਹਿੰਦ ਖੂੰਹਦ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਬੈਗ ਆਦਿ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਓਨੇ ਬਾਇਓਗ੍ਰੇਡਿਡ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜਿੰਨੇ ਨਾਂ ਤੋਂ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਰ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸੀ ਪੱਖੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਊਰਜਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨਾਲ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ, ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਬਣਾਉਣ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰਵਾਇਤੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਥਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਹੜਾ ਸਾਨੂੰ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸੀ ਤੋਂ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬਣਾਉਣ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ-ਇਸ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਪਰ ਇਹ ਹੋਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਿਆਲੀ ਭਰਿਆ ਜ਼ਰੂਰ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46410514", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46410271", "doc1": "وقال ابنه الرئيس السابق جورج دابليو بوش في تصريح على تويتر أعلنه ممثل للأسرة\"يحزننا أنا وجيب ونيل ومارفين ودورو أن نعلن وفاة والدنا العزيز بعد 94 عاما مميزة\". وأضاف \"جورج هربرت ووكر بوش كان رجلا ذا شخصية مثالية وأفضل أب يتمناه أي ابن أو ابنه\". وتأتي وفاة جورج بوش الأب بعد أشهر على وفاة زوجته باربرا بوش في نيسان/ابريل الماضي. نبذة عن الرئيس الامريكي السابق جورج بوش (الاب) وكان بوش الأب طيارا في الحرب العالمية الثانية وقطبا من أقطاب صناعة النفط في تكساس قبل دخول مجال السياسة كجمهوري عام 1964. وفي إبريل/نيسان خضع بوش الأب للعلاج في وحدة العناية المركزة في المستشفى بعد الإصابة بالتهاب بعد أسبوع من وفاة قرينته باربرا بوش. وكان جورج بوش الأب الرئيس الأمريكي الـ 41 وتولى لمدة 8 سنوات منصب نائب الرئيس رونالد ريغان، وأصبح أول نائب رئيس ما زال في المنصب ينتخب رئيسا منذ اكثر من 150 عاما. وحددت سياسات بوش الخارجية ملامح فترة ولايته، وذلك في فترة شهدت انهيار الانظمة الشيوعية في اوروبا الشرقية وتفكك الاتحاد السوفييتي مما ابقى الولايات المتحدة بوصفها القوى العظمى الوحيدة في العالم. وكان لسياساته الفضل في ترميم مصداقية الولايات المتحدة في العالم، وفي التخلص من ذكريات التدخل العسكري الامريكي في فيتنام.", "doc2": "ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੌਰਜ ਐੱਚ. ਡਬਲਿਊ ਬੁੱਸ਼ ਦੀ 2012 ਦੀ ਤਸਵੀਰ। ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਸੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਆਗੂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਤਰਫ਼ੋ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਆਖ਼ਰੀ ਸਾਹ ਲਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 12 ਜੁਲਾਈ 1924 ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਮਿਲਟਨ, ਮੈਸਾਚਿਊਸਿਟਸ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਸੀਨੀਅਰ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ ’ਤੇ ਬੈਠੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼। ਬੁਸ਼ ਸੀਨੀਅਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਕਤਾਲੀਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਨ। 1989 ਵਿੱਚ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੱਠ ਸਾਲ ਉਹ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰੌਨਾਲਡ ਰੀਗਨ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਹੇ। ਉਹ ਅਮਰੀਕੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਤੇ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਜ਼ਮ ਦਾ ਪਤਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਸੋਵੀਅਤ ਰੂਸ ਦਾ ਪਤਨ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਇਕਲੌਤੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਘਰੇਲੂ ਮਸਲਿਆਂ ਦੀ ਅਣਦੇਖੀ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਲਗਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਸਾਲ 1992 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕਲਿੰਟਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 1991 ਦਾ ਖਾੜੀ ਯੁੱਧ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਸੀਨੀਅਰ ਦੀ ਅਸਲੀ ਪਰਖ ਦੀ ਘੜੀ ਸੀ। 100 ਘੰਟੇ ਚੱਲੀ ਇਸ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਸਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਦਾ ਤਖ਼ਤਾ ਨਾ ਪਲਟ ਸਕਿਆ। ਸਿਆਸੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪੜਾਅ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਸੀਨੀਅਰ ਅਤੇ ਬਾਰਬਰਾ ਦਾ ਵਿਆਹ 72 ਸਾਲ ਨਿਭਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਛੇ ਬੱਚੇ ਹੋਏ। ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਜਾਰਜ ਹਰਬਰਟ ਵਾਕਰ ਬੁਸ਼ ਨੇ ਪਰਲ ਹਾਰਬਰ ਦੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਫੌਜ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੜਾਕੂ ਪਾਇਲਟ ਵਜੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਹ ਦੂਸਰੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਪੈਸਫਿਕ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਤੈਨਾਤ ਰਹੇ, ਜਿੱਥੇ ਜਪਾਨ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਰਵਾਈ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣੇ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਮਹਿਜ਼ 18 ਸਾਲ ਸੀ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ਤੇ ਉਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੇ ਜੰਗੀ ਪਾਇਲਟ ਹੋਣਗੇ। 1945 ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਉਪਰੰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 18 ਸਾਲਾ ਬਾਰਬਰਾ ਪੀਰਿਸ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ 72 ਸਾਲ ਨਿਭਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਛੇ ਬੱਚੇ ਹੋਏ। ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਜੇਠੇ ਪੁੱਤਰ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਦ�� ਜਨਮ ਹੋਇਆ। ਸਾਲ 1973 ਵਿੱਚ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਤਤਕਾਲੀ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਿਰਾਲਡ ਫੋਰਡ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹੋਏ। ਫੌਜ ਵਿੱਚੋਂ ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਉਪਰੰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਅਤੇ ਬੀਏ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਤੇਲ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਪਿਤਾ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਮਿਲ ਗਈ ਅਤੇ 45 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਿਆਂ ਉਹ ਇੱਕ ਲੱਖਪਤੀ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਬੇਟੀ ਦੀ ਲਿਊਕੀਮੀਆ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਉੱਪਰ ਗਹਿਰਾ ਅਸਰ ਹੋਇਆ। ਜਦੋਂ 65 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਬਾਰਬਰਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਤਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਭਾਵੁਕ ਨੋਟ ਲਿਖਿਆ: \" ਮਾਂ, ਰੌਬਿਨ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਜੱਫ਼ੀ ਪਾਇਓ।\" ਸਿਆਸੀ ਸਫ਼ਰ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੁਚੀ ਸਿਆਸਤ ਵੱਲ ਮੁੜੀ। 1966 ਵਿੱਚ ਉਹ ਹਾਊਸ ਆਫ ਰਿਪਰਿਜ਼ੈਂਟੇਟਿਵਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਦੋ ਵਾਰ ਮੈਂਬਰ ਰਹੇ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਕਸਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਸਦਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1970 ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਚੋਣ ਲੜੀ ਪਰ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਵਿਰੋਧੀ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਏ। ਫਿਰ ਨਿਕਸਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲ 1971 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਫੀਰ ਬਣਾ ਕੇ ਭੇਜਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਟ ਬਣਾਇਆ। 1974 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਨਿਕਸਨ ਨੂੰ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣਾ ਪਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਲਈ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਦੌਰੇ ਕੀਤੇ। ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਚੀਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬੀਜਿੰਗ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਕਾਇਮ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਚਲੇ ਗਏ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਫੋਰਡ ਨੇ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾ ਕੇ ਕੇਂਦਰੀ ਖੂਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਕਾਰਜਭਾਰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਸੀਆਈਏ ਕਈ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਘਿਰੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨਿੱਘਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਸਾਲ 1978 ਵਿੱਚ ਸੀਆਈਏ ਛੱਡਣ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ 1980 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਚਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। 1980 ਤੱਕ ਉਹ ਰੌਨਾਲਡ ਰੀਗਨ ਦੇ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਵਿਰੋਧੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਆਇਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਭਰਿਆ ਅਤੀਤ ਇੱਕ ਰੁਕਾਵਟ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ ਸਰਬਸ੍ਰੇਸ਼ਟ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਕੀ ਗਲਤ ਹੈ? ਚੰਗਾ ਪੜ੍ਹਿਆ ਲਿਖਿਆ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਕੀ ਗਲਤ ਹੈ? ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਣ ਅਤੇ ਚੀਨ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਸਫ਼ੀਰ ਰਹਿਣ ਜਾਂ ਸੀਆਈਏ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਹੋਣ ਦਾ ਕੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੈ? ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਿਮਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਹੈ ਪਰ ਇਹੀਂ ਮੇਰਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ।” ਉਹ ਰੀਗਨ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਏ ਪਰ ਉਹ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਬਣ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਿਖਰਲੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ 8 ਸਾਲ ਸਿਖਲਾਈ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦਾ ��ੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਜਦੋਂ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਸੀਨੀਅਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ ਉਹ ਸਮਾਂ ਵਿਸ਼ਵੀ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸੀ। ਆਖਰ 1988 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਉਹ ਜੇਤੂ ਹੋ ਕੇ ਨਿਕਲੇ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਪਰਖ ਦੀ ਅਸਲੀ ਘੜੀ 1990 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇਰਾਕ ਦੇ ਹੁਕਮਰਾਨ ਸਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਖਿਲਾਫ ਯੁੱਧ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬੁਸ਼ ਸਦਾਮ ਦਾ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿੱਚ ਆਮਰੀਕੀ ਟਿਕਾਣਾ ਬਣਾ ਲਿਆ ਜੋ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਲਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਰਾਕ ਉੱਪਰ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਕ ਤੋਂ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਲੈਣ ਲਈ ਦੇਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 100 ਘੰਟੇ ਲੜਾਈ ਚੱਲੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਮਿੱਤਰ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਫੌਜ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਮਨੋਬਲ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਿੱਤਰ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਬਗਦਾਦ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕੀਆਂ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਦਾ ਇਰਾਕ ਉੱਪਰ ਰਾਜ ਕਾਇਮ ਰਹਿ ਸਕਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਸ ਅਧੂਰੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਨੇ ਸਦਾਮ ਨੂੰ ਗੱਦੀਓਂ ਲਾਹ ਕੇ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਪਿਓ-ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਤਲਖੀ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਦੀ ਸੀ। ਘਰੇਲੂ ਮੋਰਚੇ ਉੱਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਦੂਸਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਆਰਥਿਕ ਤੰਗੀ ਦੇਖੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਭੁੱਲ ਸੀ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਜਿਸ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਵਧਾਉਣਗੇ। ਕਲਿੰਟਨ ਤੋਂ ਮਾਤ ਬੁਸ਼ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਰਕਾਨਸ ਸੂਬੇ ਦੇ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਗਵਰਨਰ ਸਨ। ਕਲਿੰਟਨ ਨੇ ਦੇਸ ਵਾਸੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਨਜ਼ਰੀਆਂ ਰੱਖਿਆ ਜੋ ਬੁਸ਼ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕੇ। ਕਲਿੰਟਨ ਤੋਂ ਹਾਰਨ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਵਜੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਭਰਮਣ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਦਿਆਂ ਦੇਖਣ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲੀ ਪਰ ਦੋਹਾਂ ਵਿੱਚਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਸਾਰ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਅਤੇ ਤਲਖੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨੱਬੇਵਾਂ ਜਨਮ ਦਿਨ ਪੈਰਾਸ਼ੂਟ ਨਾਲ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਛਲਾਂਗ ਲਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਹੀ ਮਨਾਇਆ। ਇਸ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਤਕ ਇਕੱਠਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਸਣਾ ਘਟ ਗਿਆ ਤ ਉਹ ਵ੍ਹੀਲਚੇਅਰ ਨਾਲ ਬੱਝ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਏ। ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੋਂ ਭਾਵੇਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤੀ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਾਣੇ-ਅਣਜਾਣੇ ਕਿਸੇ ਦਾ ਦਿਲ ਦੁਖਾਉਣ ਲਈ ਮਾਫੀ ਵੀ ਮੰਗੀ । ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਦੀਆਂ ਅੰਤਿਮ ਰਸਮਾਂ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਨਾਲ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਸੀਨੀਅਰ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਵਿਆਹ ਦੇ ਸੱਤ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਬਾਰਬਰਾ ਦੀਆਂ ਅੰਤਿਮ ਰਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਸਮੇਤ ਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ, ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਪਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਸਮਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੀ ਰਹੇ। ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਵਧੇਰੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਆਗੂ ਵਜੋਂ ਘੱਟ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੌਮਨ ਟੱਚ ਦੀ ਕਮੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੀ ਘਰੇਲੂ ਨੀਤੀ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸ਼ਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਆਲੋਚਕਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਨ ਜਿਸ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਉੱਪਰ ਪਕੜ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇੱਕ ਇਨਸਾਨ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਭਿਅਕ ਪਰਿਵਾਰਕ ਵਿਅਕਤੀ ਵਜੋਂ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿਆਸਤ ਦੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸੁਖਾਂਦੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਖਿਲਾਫ ਦੌੜਦੇ ਹੋ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹੋ।” “ਸਿਆਸਤ ਅਸਭਿਆ ਅਤੇ ਗੰਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ।” ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52014097", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52014227", "doc1": "فرض جونسون قيودا واسعة لمواجهة انتشار \"كورونا\" وطالب المواطنين بالبقاء في منازلهم وعدم الخروج إلا لشراء الاحتياجات الضرورية أو أداء تمرينات رياضية يومية أو لقضاء حاجة طبية ملحة، علاوة على الذهاب إلى العمل طالما كان ذلك \"ضروريا للغاية\". كما أمر رئيس الوزراء بغلق المتاجر التي لا تبيع سلعا ضرورية، وحظر تجمع أكثر من شخصين لا ينتمون إلى نفس الأسرة. وبلغ عدد الوفيات بسبب فيروس كورونا في بريطانيا 335 حالة. وحال عدم الالتزام بهذه القواعد، ستكون للشرطة سلطة إجبار الناس على الانصياع لها بعدة طرق من بينها فرض غرامات مالية وتفريق التجمعات. مواضيع قد تهمك نهاية وتضمنت القيود الجديدة أيضا الإغلاق الفوري لمنشآت أخرى مثل المكتبات، والملاعب، وصالات الألعاب الرياضية المفتوحة، ودور العبادة. ومن المقرر أن تظل الحدائق مفتوحة للتريض، لكن أي تجمعات سوف يتم تفريقها. وحظرت الحكومة البريطانية تنظيم المناسبات الاجتماعية، بما في ذلك حفلات الزفاف، والتعميد، لكن الجنائز لا يزال مسموحا بإقامتها. وقال رئيس وزراء بريطانيا إن هذه القيود سوف تكون خاضعة للمراجعة باستمرار. وأضاف: \"سوف نلقي نظرة أخرى عليها (القيود) خلال ثلاثة أسابيع، وقد نخفف منها إذا توافرت أدلة على إمكانية ذلك\". وفي وقت متأخر من ليل الاثنين، انتقل تشريع طارئ يتضمن إجراءات للحد من انتشار فيروس كورونا من مجلس العموم البريطاني إلى مجلس اللوردات لمناقشته. وبموجب هذا التشريع المقترح، يمكن إغلاق المطارات، وتكون للشرطة سلطة إجبار من تظهر عليهم الأعراض على الخضوع للعزل. ومن المتوقع أن يقر أعضاء مجلس العموم هذه القواعد التي ينص القانون على تجديدها كل ستة أشهر.", "doc2": "ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਨਿਯਮ ਕੀਤੇ ਹੋਰ ਸਖ਼ਤ ਲੋਕਾਂ ਨ���ੰ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਬੇਹੱਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੰਮਾਂ ਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਲਈ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦੀ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ। ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ 335 ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉੱਧਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਸਪੇਨ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 2182 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਰਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵੀ ਟੋਕਿਓ ਓਲੰਪਿਕਸ 2020 ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਪਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੈਨੇਡਾ ਨੇ ਓਲੰਪਿਕਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਨਾ ਲੈਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਖੀ ਸੀ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਜਾਨਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਪੰਜਾਬ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 'ਚ ਕਰਫਿਊ, ਹਰਿਆਣਾ 'ਚ ਬਿਨਾਂ ਟ੍ਰੈਵਲ ਹਿਸਟਰੀ ਦਾ ਕੇਸ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੂਰੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕਰਫਿਊ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਰਫਿਊ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ ਤੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਕਰਫਿਊ ਦਾ ਐਲਾਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਰਫਿਊ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੈਪਟਨ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਜੇਕਰ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਹਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੈਂ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ ਕਿ ਲੋਕ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਸ਼ਿਵਦੁਲਾਰ ਸਿੰਘ \"ਮੈਡੀਕਲ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਲਈ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਵਿੱਚ ਛੋਟ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਬਹੁਤਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਹੀ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਉਹ ਵੀ ਮਿੱਥੇ ਹੋਏ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਹੀ।\" ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ 468 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣਏ ਆਏ ਹਨ ਅਤੇ 9 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹੋਰਨਾਂ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦਾ ਹਾਲ ਜਾਣਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਕੀ ਗਰਮੀ ਆਉਣ 'ਤੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਵਾਇਰਸ? ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਗਰਮੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਦਾਅਵੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਬੀਤੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦਾ ਢੇਰ ਹੈ। ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਨਾਲ ਤੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਵਿੱਚ ਆਇਸਕ੍ਰੀਮ ਨਾ ਖਾਣ ਦੀ ਵੀ ਸਲ��ਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ 60 ਤੋਂ 70 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸਿਅਸ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਤੱਕ ਨਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਇੰਨਾ ਤਾਪਮਾਨ ਨਾ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ। ਵਿਸਥਾਰ 'ਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਪੋਲਟਰੀ ਵਪਾਰ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਫੈਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਕਰੀਬਨ 50 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਦੇ ਸਾਧਨ ਅਤੇ ਪੋਲਟਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਉੱਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੀ ਆਈਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੇ ਕੁੱਕੜ-ਮੁਰਗੀਆਂ ਜਿੰਦਾ ਦਫ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਝੂਠੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੁਨੇਹਾ ਭੇਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰ, ਮਾਸਾਹਾਰ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਫੈਲ ਰਹੀਆਂ ਅਫਵਾਹਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕੇਂਦਰੀ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ, ਡੇਅਰੀ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੰਛੀਆਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵਾਇਰਸ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਿੰਧ ਸੂਬਾ 15 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਲੌਕਡਾਊਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿੰਧ ਸੂਬੇ 'ਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ 15 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 799 ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 352 ਸਿੰਧ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 799 ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 352 ਸਿੰਧ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕਰਾਚੀ ਵਿੱਚ 130 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਕਰਾਚੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਢੇਡ ਕਰੋੜ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਟੈਸਟ ਰਿਜ਼ਲਟ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਿੰਧ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋ ਆਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਆਏ ਸਨ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰੀਬੀਆਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਆਇਆ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-50003085", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-49982387", "doc1": "عاصم عمر زعيم القاعدة في جنوب آسيا فقد لقي عمر حتفه في غارة على مجمع تابع لحركة طالبان في إقليم هلمند في 23 سبتمبر/أيلول الماضي، وهي الغارة التي أسفرت أيضا عن مصرع 40 مدنيا على الأقل. فمن هو عاصم عمر؟ في فيديو يرجع تاريخه لـ 9 سبتمبر/أيلول عام 2014 أعلن زعيم تنظيم القاعدة أيمن الظواهري تولية الباكستاني \"مولانا عاصم عمر إمارة التنظيم في جنوب آسيا\"، كما قام بتسميته متحدثا باسم التنظيم في جنوب آسيا. وكان قد عرف عن عمر قبل هذه الخطوة كونه منظرا وخطيبا مفوها من القطاع الباكستاني من كشمير، وكان عضوا بارزاً في القاعدة لسنوات عديدة. وأشارت المعلومات إلى توليه رئاسة لجنة الشريعة داخل تنظيم القاعدة لسنوات قبل توليه قيادة التنظيم في جنوب آسيا. مواضيع قد تهمك نهاية أيمن الظواهري وتقول التقارير إن عمر، الذي كان في أواخر الأربعينيات من عمره لدى مصرعه، قد قضى سنوات طويلة من عمره في أفغانستان وكان من المقربين من زعيم التنظيم السابق أسامة بن لادن. وكان ذات يوم من نشطاء مجموعة الجهاد الإسلامي في كشمير ذات الصلة بالقاعدة، وقد أشارت التقارير إلى علاقته الوثيقة بالمتشددين في كشمير لذلك تم تعيينه زعيما للقاعدة في جنوب آسيا. ملاذ آمن ونسبت وكالة رويترز لمصادر من المناطق القبلية في باكستان على الحدود مع أفغانستان القول إنه عقب مصرع بن لادن كان الظواهري يسعى لإعادة تنظيم القاعدة وركز اهتمامه على جنوب آسيا. في الذكرى الثامنة لمقتل بن لادن: أين تنظيم القاعدة؟ من هو الطبيب الباكستاني الذي ساعد الأمريكيين في قتل بن لادن؟ الرئيس الأمريكي يؤكد مقتل ابن زعيم القاعدة السابق بن لادن وتابعت المصادر قائلة: \"بدأت القاعدة تجند مقاتلين في أفغانستان، وعين عاصم عمر أميرا للتنظيم في جنوب آسيا لصلته القوية بالإسلاميين داخل باكستان\". وقالت المصادر إن عمر هو الذي سهل انتقال بن لادن إلى ملاذ آمن في مدينة آبوت آباد الباكستانية حيث عاش لسنوات دون أن يعرف أحد بذلك إلى أن نجحت القوات الأمريكية في قتله. أسامة بن لادن ونسبت وكالة رويترز لمصادر مطلعة القول إن عمر كان شديد التدين وألّف 4 كتب على الأقل تحرض على الجهاد أحدها عن شركة بلاك ووتر الأمنية الأمريكية وكان عنوانه \"جيش المسيح الدجال\". كما أصدر العديد من الفيديوهات التي تحرض أهالي كشمير على الانضمام إلى المسلحين في حربهم ضد \"الكفار\"، وكان دائما ما يذكر متابعيه بأمجاد الهند الماضية في ظل الحكم الإسلامي الذي هيمن على الهند لقرون. وتقول مصادر باكستانية إنه قضى 16 عاما على الأقل في أفغانستان، وكانت المرة الأولى التي يدخل فيها دوائر الجهاد عندما درس في جامعة العلوم الإسلامية في كراتشي. كما درس عمر أيضا في مدرسة العلوم الحقانية الباكستانية التي كان يديرها مولانا سامي الحق المعروف بأبي طالبان لأنه قام بتدريس عدد كبير من قادة الحركة.", "doc2": "ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਐਨਡੀਐਸ ਨੇ ਆਸਿਮ ਉਮਰ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਸਣੇ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਨੈਸ਼ਨਲ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਆਫ਼ ਸਿਕਉਰਿਟੀ (ਐਨਡੀਐਸ) ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 23 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਹੈਲਮੰਦ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਕੈਂਪ 'ਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਆਸਿਮ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 40 ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਨੇ ਉਮਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਵੀ ਖ਼ਬਰ ਨੂੰ ਖਾਰਿਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ \"ਦੁਸ਼ਮਣ ਦਾ ਝੂਠਾ ਪ੍ਰੋਪੇਗੈਂਡਾ\" ਕਰਾਰ ਦੇ ਕੇ ਖਾਰਿਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਗੋਂ ਉਸ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਕਿ ਇਸ ਛਾਪੇ ਨਾਲ \"ਸਿਰਫ਼ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਹੀ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।\" ਆਸਿਮ ਉਮਰ ਬਾਰੇ ਘੱਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਪਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਸਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸ਼ਹਿਰ ਮਿਰਾਨਸ਼ਾਹ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਐਨਡੀਐਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਗੜ੍ਹ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਮੂਸਾ ਕਾਲਾ ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ-ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸਾਂਝੀ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਉੱਥੇ ਉਮਰ ਤੇ ਏਕਿਉਆਈਐਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਦਫ਼ਨ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।\" ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਰਫ਼ਾਲ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਦੀਆਂ 10 ਖੂਬੀਆਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਡੇਅ ਮੌਕੇ ਫਰਾਂਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਰਫ਼ਾਲ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਖ਼ੁਦ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈਣ ਫਰਾਂਸ ਪਹੁੰਚੇ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਜਹਾਜ਼ ਸੌਂਪ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਨੇ ਰਫ਼ਾਲ ਜਹਾਜ਼ ਤੇ 'ਸ਼ਸਤਰ ਪੂਜਾ' ਕੀਤੀ। ਰਫ਼ਾਲ ਜਹਾਜ਼ ਪਰਮਾਣੂ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਡਿਲੀਵਰੀ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰਫਾਲ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਦੀ ਰੇਂਜ ਡੇਢ ਸੌ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਦੀ ਰੇਂਜ ਕਰੀਬ ਤਿੰਨ ਸੌ ਕਿਲੋਮੀਟਰ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜਣ੍ਹ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। 'ਲਿੰਚਿੰਗ ਸ਼ਬਦ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਥੋਪਿਆ ਗਿਆ ਹੈ' RSS ਮੁਖੀ ਮੋਹਨ ਭਾਗਵਤ ਨੇ ਨਾਗਪੁਰ 'ਚ ਦੁਸ਼ਹਿਰੇ ਮੌਕੇ ਭਾਸ਼ਣ 'ਚ ਕਸ਼ਮੀਰ ਮੁੱਦੇ ਉੱਤੇ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮੌਬ ਲਿੰਚਿੰਗ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇੱਕ ਸਾਜਿਸ਼ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਹੋਇਆ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਚੱਲਿਆ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ-ਲਿੰਚਿੰਗ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਆਇਆ ਕਿੱਥੋਂ?\" \"ਸਾਡੇ ਇੱਥੇ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਛੋਟੇ-ਮੋਟੇ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।” “ਸਾਡੇ ਦੇਸ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਉਦਾਰਤਾ ਦੀ ਹੈ, ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਹੈ, ਮਿਲ ਕੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਅਜਿਹੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ ਤੋਂ ਆਈ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਥੋਪਦੇ ਹਨ ਤੇ ਸਾਡੇ ਦੇਸ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ 'ਚ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।” ਪੂਰਾ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖਣ ਲਈ ਇਸ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਜਬਰਨ ਜੈ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ ਦੇ 'ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਉਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਅਲਵਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੱਸ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਜੈ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਵਾਏ ਜਾਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤਹਿਤ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਵੰਸ਼ ਭਾਰਦਵਾਜ ਅਤੇ ਸੁਰੇਂਦਰ ਭਾਟੀਆ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਗੰਭੀਰ ਧਾਰਾਵਾਂ ਤਹਿਤ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕਰਕੇ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦੋਵੇਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਿਸੇ ਸੰਗਠਨ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਵੰਸ਼ ਭਾਰਦਵਾਜ ਖਿਲਾਫ਼ ਅਪਰਾਧਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦ��� ਇਤਿਹਾਸ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਐਤਵਾਰ ਦੇ ਦਿਨ ਨਿਆਂਇਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿੱਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 18 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਨਿਆਂਇਕ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜਣ੍ਹ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਜਗਮੀਤ ਤੇ ਟਰੂਡੋ ਨੇ ਬਹਿਸ ਦੌਰਾਨ ਧਾਰਮਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਦੇਸ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਆਗੂ ਕਿਸੇ ਟੀਵੀ ਡਿਬੇਟ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਆਏ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਿਬਰਲ ਆਗੂ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ, ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਆਗੂ ਐਂਡਰਿਊ ਸ਼ੀਰ, ਐਨਡੀਪੀ ਆਗੂ ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ, ਗ੍ਰੀਨ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਆਗੂ ਐਲੀਜ਼ਾਬੇਥ ਮੇਅ ਅਤੇ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ ਆਫ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਆਗੂ ਮੈਗਜ਼ਿਮ ਬਰਨੀਅਰ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ। ਧਾਰਮਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਬਾਰੇ ਟਰੂਡੋ ਨੇ ਜਗਮੀਤ ਦੇ ਸਟੈਂਡ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ ਜਿਸ ’ਤੇ ਜਗਮੀਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦਸਤਾਰ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਪਾਬੰਦੀ ਖਿਲਾਫ਼ ਲੜਾਈ ਹਰ ਵੇਲੇ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਐਨਡੀਪੀ ਆਗੂ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਣ, ਔਰਤਾਂ, ਐਲਜੀਬੀਟੀਕਿਊ ਲਈ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਚੁੱਕੇ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜਣ੍ਹ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-57202468", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-57209996", "doc1": "متظاهرون فلسطينيون يشتبكون مع قوات الشرطة الإسرائيلية في باحات المسجد الأقصى عقب صلاة الجمعة وبحسب أطباء، فقد سقط حوالي 20 جريحا فلسطينيا خلال الاشتباكات. وقالت الشرطة الإسرائيلية في بيان إن \"أعمال شغب اندلعت\" حال انتهاء صلاة الجمعة، حيث قام مئات الشبان برمي الحجارة والقنابل الحارقة على رجال الشرطة المتمركزين عند أحد مداخل الأقصى. وأضاف البيان أن قائد شرطة القدس أمر أفراد الشرطة بدخول باحة المسجد الأقصى و\"التعامل مع مثيري أعمال الشغب\". وقال شهود عيان إن الشرطة أطلقت قنابل الصوت والغاز المسيل للدموع لتفريق المحتجين. مواضيع قد تهمك نهاية وكانت الاشتباكات المتصاعدة بين الفلسطينيين والشرطة الإسرائيلية داخل الحرم القدسي تسببت في موجة قتال استمرت 11 يوما بين إسرائيل وفصائل فلسطينية في قطاع غزة. وادعت كل من إسرائيل وحركة حماس الفلسطينية تحقيق \"الانتصار\"، بعد دخول وقف إطلاق النار بين الجانبين حيز التنفيذ في وقت مبكر من صباح الجمعة. فقد قال رئيس الوزراء الإسرائيلي بنيامين نتنياهو في مؤتمر صحفي اليوم إن الحملة الجوية على غزة مثلت \"نجاحاً استثنائياً\"، حيث أنها أدت إلى تدمير شبكة الأنفاق الخاصة بحماس وحولتها إلى \"مصيدة للموت\". وأضاف نتنياهو أن إسرائيل ضربت قدرة حماس على إطلاق الصواريخ نحو المدن والبلدات الإسرائيلية. وأشار إلى أن العملية الإسرائيلية في غزة \"غيرت من المعادلة\" مع حماس وستجعلها أكثر حذراً في المستقبل من مهاجمة إسرائيل. وقال مسؤول في حركة حماس لوكالة \"أسوشيتيد برس\" إن وقف إطلاق النار الذي أعلنته إسرائيل يمثل \"انتصارا\" للشعب الفلسطيني وهزيمة لنتنياهو. مساعدات إنسانية جاء الاتفاق على وقف إطلاق النار بعد 11 يوماً من القصف وإطلاق الصواريخ، وهو ما أسفر عن مقتل نحو 243 شخصا في قطاع غزة و12 شخصا في إسرائيل. ونقلت الأمم المتحدة مساعدات إنسانية إلى غزة، حيث يتم تقييم حجم الدمار داخل القطاع، في اليوم الأول لوقف إطلاق النار. وفتحت إسرائيل مؤقتا معبرين إلى غزة، للسماح بإدخال الشاحنات التي تحمل الأدوية والغذاء والوقود. وقالت وكالة الأمم المتحدة لغوث وتشغيل اللاجئين الفلسطينيين \"الأونروا\" إن أولويتها هي مساعدة عشرات الآلاف من الأشخاص الذين تشردوا خلال القتال. ورفعت بعض الإجراءات التي فرضت في إسرائيل إثر اندلاع النزاع الأخير، ومن المقرر إعادة فتح جميع المدارس يوم الأحد. احتفالات تدفق الفلسطينيون إلى شوارع غزة بعد وقت قصير من بدء تطبيق الهدنة، بينما حذر مسؤول في حماس من أن الأيدي لا تزال \"على الزناد\". وخرجت أعداد كبيرة من الفلسطينيين إلى الشوارع، في سياراتهم وعلى الأقدام، للاحتفال. وفي غزة، أطلق سائقو السيارات أبواق سياراتهم بينما أعلنت المساجد عبر مكبرات الصوت \"انتصار المقاومة\". وأعلن الجيش الإسرائيلي في وقت لاحق عن رفع كافة الإجراءات الطارئة المفروضة على حركة الأشخاص في عموم البلاد. وكان القتال في غزة قد بدأ في 10 مايو/أيار بعد أسابيع من تصاعد حدة التوتر في القدس الشرقية المحتلة، حتى بلغ ذروته خلال اشتباكات في محيط المسجد الأقصى. إسرائيلي يتفقد الدمار الذي لحق بمطبخ بيته جراء سقوط صاروخ من غزة أم تحتضن ابنها على أنقاض منزلهما المدمر في بيت حانون بقطاع غزة وقُتل 243 شخصا على الأقل في غزة، من بينهم ما يزيد على 100 امرأة وطفل، وفقا لوزارة الصحة في القطاع. وقالت إسرائيل إن القتلى في غزة كان من بينهم \"225 مسلحا\" على الأقل، ولم تذكر حماس أرقاما تشير إلى حجم الخسائر في صفوف أفرادها. وتقول الخدمات الطبية الإسرائيلية إن 12 شخصا، بينهم طفلان، قتلوا في إسرائيل. ويقول الجيش الإسرائيلي إن أكثر من 4300 صاروخ أطلق على الأراضي الإسرائيلية من جانب المسلحين الفلسطينيين، وإنه ضرب أكثر من ألف هدف عسكري في قطاع غزة. رئيس الوزراء الإسرائيلي بنيامين نتنياهو في مؤتمره الصحفي اليوم ماذا قال الجانبان؟ أعلن مجلس الوزراء الأمني الإسرائيلي مساء الخميس أنه \"قبل بالإجماع التوصية\" بوقف إطلاق النار. وأضاف في بيان له أن \"المستوى السياسي يؤكد أن الواقع على الأرض سيحدد استمرار الحملة\". وقال وزير الدفاع الإسرائيلي بيني غانتس عبر تويتر إن الهجوم على غزة أسفر عن \"مكاسب عسكرية غير مسبوقة\". وأبلغ مسؤول إسرائيلي الوزراء بأن حماس تم \"ردعها وتلقت ضربات خطيرة\"، بحسب موقع \"واي نت\" الإخباري. لكن حماس قالت إنها \"انتصرت\" في المواجهة الأخيرة مع إسرائيل، وهو رأي تشاركه جموع الناس الذين خرجوا للاحتفال في شوارع غزة. وقال أحدهم: \"هذا هو يوم الانتصار، يوم الحرية وأجمل يوم عشناه\". لكن باسم نعيم، من مجلس العلاقات الدولية في حماس، قال لبي بي سي إنه \"متشكك حيال صمود الهدنة\". وقال: \"بدون تحقيق العدالة للفلسطينيين، وبدون وقف الاعتداء الإسرائيلي والفظائع الإسرائيلية المرتكبة بحق أهل القدس، فإن وقف إطلاق النار سيظل هشاً\". وأطلق عضو المكتب السياسي لحركة حماس عزت الرشق تحذيراً لإسرائيل. وقال لوكالة رويترز للأنباء: \"صحيح أن المعركة تنتهي اليوم لكن يتعين على نتنياهو والعالم أجمع أن يعرف أن أيادينا لا تزال على الزناد وسنواصل تعزيز قدرات هذه المقاومة\". بايدن خلال الكلمة التي وجهها من البيت الأبيض حول وقف إطلاق النار بين إسرائيل وحماس ماذا قال بايدن؟ قال الرئيس الأمريكي جو بايدن إنه أشاد بنتنياهو خلال مكالمة هاتفية بعد الإعلان عن وقف إطلاق النار. وقال الرئيس الأمريكي إن الولايات المتحدة تدعم \"حق إسرائيل بشكل كامل في الدفاع عن نفسها ضد الهجمات الصاروخية العشوائية التي تشنها حماس وغيرها من الجماعات الإرهابية التي تتخذ من غزة مقراً لها والتي أودت بحياة ضحايا أبرياء في إسرائيل\". وأشاد بايدن بالرئيس المصري عبد الفتاح السيسي لتوسطه في إنهاء الصراع، قبل أن يتحول للحديث عن الخسائر البشرية للصراع. وقال \"أرسل أحرّ التعازي إلى جميع العائلات الإسرائيلية والفلسطينية التي فقدت أحباءها وأتمنى الشفاء التام للجرحى\". وقال الرئيس إن الولايات المتحدة \"لا تزال ملتزمة بالعمل مع الأمم المتحدة\" في تقديم المساعدة الإنسانية إلى غزة وفي جهود إعادة الإعمار في القطاع. وتابع قائلاً إن ذلك سيتم \"بالشراكة الكاملة مع السلطة الفلسطينية وليس مع حماس\". أما الرئيس المصري فقال تبادل مع بايدن \"الرؤى حول التوصل إلى صيغة تؤدي إلى التهدئة في الصراع الحالي بين إسرائيل وغزة\". ردود الفعل رحب قادة من دول العالم ودبلوماسيون كبار بوقف إطلاق النار، بينما دعوا إلى التوصل إلى حل سياسي طويل الأجل للصراع في الشرق الأوسط. ورحب الاتحاد الأوروبي بوقف إطلاق النار مؤكداً على أن العمل نحو تحقيق \"حل الدولتين\" هو الخيار الوحيد القابل للتحقيق. وقال جوسيب بوريل، مسؤول السياسة الخارجية في الإتحاد الأوروبي، في بيان له: \"إننا نشعر بالفزع ونأسف للضحايا الذين فقدوا حياتهم خلال هذه الأيام الأحد عشر الماضية\". وفي روسيا، قالت ماريا زاخاروفا، المتحدثة باسم وزارة الخارجية الروسية، إن موسكو تشعر بالرضا إزاء الهدنة، لكن لا يزال هناك المزيد الذي ينبغي عمله في هذا الصدد. وقالت: \"هذه خطوة مهمة لكنها ليست كافية. فمن أجل تجنب استئناف العنف، علينا أن نضاعف من الجهود الدولية والإقليمية من أجل إعادة إطلاق المفاوضات السياسية المباشرة بين إسرائيل والفلسطينيين.\" أما الصين فقد رحبت بالهدنة، وقالت إن هناك حاجة الآن لكي يقوم المجتمع الدولي \"بمد يد العون\" إلى المنطقة. وقالت بكين إنها ستقدم مليون دولار على شكل مساعدات طارئة ومليون دولار أخرى للمساهمة في جهود الأمم المتحدة لإغاثة الفلسطينيين. وقال متحدث باسم وزارة الخارجية الصينية : \"يتعين على المجتمع الدولي أن يشجع على استئناف محادثات السلام بين الفلسطينيين وإسرائيل، والتوصل إلى حل شامل وعادل ودائم للقضية الفلسطينية على أساس حل الدولتين\". وفي ألمانيا، قال وزير الخارجية هايكو ماس في تغريدة على تويتر: \"من الجيد أن لدينا الآن وقفاً لإطلاق النار\"، وذلك بعد يوم من زيارته لإسرائيل ورام الله لإجراء محادثات هناك. وقال ماس: \"الآن علينا أن نتعامل مع الأسباب ونعيد بناء الثقة ونجد حلاً للصراع في الشرق الأوسط.\" ودعت بريطانيا كافة الأطراف في الصراع إلى ضمان استمرار وقف إطلاق النار. وقال وزير الخارجية البريطاني دومينيك راب في تغريدة على تويتر: \"يتعين على جميع الأطراف العمل من أجل جعل وقف إطلاق النار قابلاً للاستمرار وإنهاء دائرة العنف وفقدان حياة المدنيين غير المقبولة\"، مضيفاً أن بريطانيا تدعم \"الجهود الرامية إلى إحلال السلام\". وقد رحبت فرنسا بوقف إطلاق النار لكنها قالت إن العنف أكد على الحاجة إلى إعادة إطلاق عملية السلام. وحذر وزير الخارجية جان إيف لودريان من أن غياب المفاوضات يعني أن \"دورات العنف ستتكرر\". ورحب البابا فرانسيس، بابا الفاتيكان، بالهدنة ودعا الكاثوليكيين إلى الصلاة من أجل أن يحل السلام في الشرق الأوسط. وقال البابا: \"أشكر الله على القرار بوقف الصراعات المسلحة وأعمال العنف. وأصلي من أجل أن ينهج الجميع طريق الحوار والسلام\". وعلى صعيد ردود الفعل الإقليمية، قال حزب الله اللبناني، الذي يرتبط بعلاقات وثيقة مع حماس، إن وقف إطلاق النار يعد \"نصراً تاريخياً\". وقال في بيان له إن \"حزب الله يهنئ الشعب الفلسطيني البطل ومقاومته الباسلة على النصر التاريخي الذي تحقق.. ضد العدو الصهيوني\"، بحسب ما جاء في البيان.", "doc2": "ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਲੋਕ ਗਾਜ਼ਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀਟੈਂਟ ਸਮੂਹ ਵੱਲੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵੱਲੋਂ 4000 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਰਾਕਟ ਦਾਗੇ ਗਏ ਅਤੇ ਇਜ਼ਾਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਦੇ 1500 ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ। ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 243 ਕੀਮਤੀ ਜਾਨਾਂ ਗਈਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 100 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਔਰਤਾਂ ਜਾਂ ਬੱਚੇ ਸਨ। ਜਦਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 225 ਮਿਲੀਟੈਂਟ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਅਮਲੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 12 ਜਾਨਾਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬੱਚੇ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਧੁੱਦਬੰਦੀ ਦੇ ਕੀ ਵੇਰਵੇ ਹਨ? ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਸਿੱਧੇ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਬੰਧਤ ਧਿਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪੱਕੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਆਇਰਨ ਡੋਮ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹਮਲਾਵਰ ਰਾਕਟਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਜੰਗ ਮੁੜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕਈ ਵਾਰ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਪੱਖਾਂ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਤੜਕੇ ਦੋ ਵਜੇ ( ਵੀਰਵਾਰ ਰਾਤ 11 ਵਜੇ, ਵਿਸ਼ਵੀ ਔਸਤ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ) ਯੁੱਧਬੰਗਦੀ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਹੋਈ। ਖ਼ਬਰਾਂ ਹਨ ਕਿ ਸਮਾਂ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ 'ਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵੱਲ ਭਰਵੇਂ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਅਤੇ ਪਰਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਬਹੁਤ ਥੋੜ੍ਹੇ ਵੇਰਵੇ ਜਨਤਕ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਖੇਤਰੀ ਤਾਕਤਾਂ ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਕਤਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਵੀ ਭੂਮਿਕਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰਤਣ ਲੱਗੇ ਹਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰ ਕੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਇੱਕ \"ਆਪਸੀ ਅਤੇ ਬੇਸ਼ਰਤ ਯੁੱਧਬੰਦੀ\" ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਮਾਸ ਆਗੂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿਖੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਅਲ-ਅਕਸਾ ਮਸਜਿਦ ਤੋਂ ਅਤੇ ਸ਼ੇਖ਼ ਜਰਾਹ \"ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਚੁੱਕਣ\" ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ, ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਸ਼ੇਖ਼ ਜਰਾਹ ਵਿੱਚ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਇਸ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਪੱਖਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਇਹੀ ਕੇਂਦਰੀ ਮੁੱਦੇ ਸਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹਮਾਸ ਕਿੰਨਾ ਤਾਕਤਵਰ ਹੈ? ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਂਜਮਿਨ ਨੇਤਿਨਯਾਹੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਗਾਜ਼ਾ ਉੱਪਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਇੱਕ \"ਬੇਮਿਸਾਲ ਸਫ਼ਲਤਾ\" ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਮਾਸ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ \"ਪਾਸਾ ਪਲਟ\" ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਹਨ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਮਦਦ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇ ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਲਾਂਘਾ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘੁੰਮਣ-ਫਿਰਨ 'ਤੇ ਲਾਈਆਂ ਰੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਟਾ ਲਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਡਾਣਾਂ ਵੀ ਮੁੜ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਅਸ਼ਕੇਲੋਨ ਵਿੱਚ ਹਮਾਸ ਦੇ ਰਾਕੇਟ ਵੱਲੋਂ ਨੁਕਸਾਨੇ ਗਏ ਇੱਕ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਬਚਾਅ ਦਲ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਚੱਲ ਸਕੇਗੀ? ਇਸ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਦੀ ਕੋਈ ਮਿਆਦ ਤੈਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਉਮੀਦ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਦਾ ਲਈ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ। ਮਿਸਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਦੀ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਦੋ ਵਫ਼ਦ ਭੇਜੇਗਾ, ਇੱਕ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਤੈਲ-ਅਵੀਵ ਵਿੱਚ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਵਫ਼ਦ ਸਦੀਵੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਬਹਾਲੀ ਦੇ ਰਾਹ ਖੋਜਣਗੇ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਅਇਡਨ ਨੇ ਇਸ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਨੂੰ ਤੱਰਕੀ ਦਾ ਇੱਕ \"ਅਸਲੀ ਮੌਕਾ\" ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ,\"ਅਸੀਂ ਮਿਸਰ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇਸ (ਯੁੱਧਬੰਦੀ) ਨੂੰ ਨੇਪਰੇ ਚਾੜਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।\" ਚੀਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਨੂੰ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣਗੀਆਂ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਵੀ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਪਰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਣਾਅ ਦਾ ਕੋਈ \"ਹੰਢਣਸਾਰ ਹੱਲ\" ਲੱਭਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਦਰਮਿਆਨ ਪੁਆੜੇ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਬਣੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਛੋਹਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਜਿਉਂ ਦੇ ਤਿਉਂ ਕਾਇਮ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੇ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਸਫ਼ਲਤਾ ਨ��ੀਂ ਮਿਲ ਸਕੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਯੈਰੂਸ਼ਲਮ ਦਾ ਭਵਿੱਖ, ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਯਹੂਦੀ ਬਸਤੀਆਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ, ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਰਫਿਊਜੀਆਂ ਦਾ ਮਸਲਾ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਕੀ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਦੇਸ਼ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ ਵਰਗੇ ਮਸਲੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪਿਛਲੀਆਂ ਯੁੱਧਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਕੀ ਬਣਿਆ? ਸਾਲ 2014 ਦੇ ਤਣਾਅ ਦੌਰਾਨ, ਜਦੋਂ ਇਜ਼ਾਰਾਈਲ ਦੀ ਥਲ ਸੈਨਾ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵੜ ਗਈ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਹੋ ਸਕੀ ਸੀ। ਸਾਲ 2008 ਵਿੱਚ ਮਿਸਰ ਨੇ ਇੱਸ ਯੁੱਧਬੰਦੀ ਵਿੱਚ ਵਿਚੋਲਗੀ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਾਲ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵੱਲੋਂ ਗਾਜ਼ਾ ਉੱਪਰ ਵੱਡੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਭੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਆਸਪਾਸ, ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਬੈਨੀ ਗੈਨਜ਼ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਵਿਚਕਾਰ ਅੱਗੇ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਇਹ \"ਜ਼ਮੀਨੀ ਸੱਚਾਈ ਹੀ ਤੈਅ ਕਰੇਗੀ\"। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਆਪਣੀ ਮੁਸਤੈਦੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53320165", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53316725", "doc1": "الطلاب الأجانب أدخلوا 45 مليار دولار للاقتصاد في عام 2018 وقالت وكالة الهجرة والجمارك الأمريكية إن الطلاب قد يرحلون إن لم يلتزموا بالقواعد. وبدأت جامعات كثيرة في الولايات المتحدة في نقل فصولها الدراسية إلى الأونلاين بسبب وباء فيروس كورونا. ولكن لا يعرف حتى الآن عدد الطلاب الذين سيتأثرون بهذا القرار. ويتجه إلى الولايات المتحدة كل عام أعداد كبيرة من الطلاب الأجانب للدراسة، ويعد هؤلاء مصدر تمويل مهم للجامعات لأن كثيرا منهم يدفع رسوما كاملة. مواضيع قد تهمك نهاية كيف يقدم التعليم عن بعد حلولا لبعض مشكلات المدارس في مصر؟ هل يستجيب وزراء التعليم العرب لمناشدات إلغاء الامتحانات؟ وأعلنت جامعة هارفارد الأمريكية أن جميع فصولها الدراسية والإرشادات الخاصة بها ستكون متاحة على الإنترنت عند عودة الطلاب إلى العام الدراسي الجديد، حتى للطلاب الذين يعيشون داخل الجامعة. وسمح \"برنامج الطلاب وتبادل الزائرين\"، الذي تديره وكالة الهجرة والجمارك، للطلاب الأجانب بمواصلة فصولهم الدراسية في الربيع والصيف من العام الجامعي 2020 على الإنترنت، مع استمرار بقائهم في الولايات المتحدة. لكن القرار الأخير قال إن الطلاب الأجانب الباقين في الولايات المتحدة، والمسجلين في فصول على الإنترنت، ولم يشاركوا في الفصول التي تتم شخصيا ووجها لوجه، قد يواجهون \"تبعات خاصة بالهجرة، منها بدء إلغاء تأشيراتهم، إلى جانب إجراءات أخرى\". وتنطبق القواعد الجديدة على من يحملون تأشيرات من نوع إف-1 وإم-1، التي تمنح للدارسين والمتدربين في الجامعات. دونالد ترامب يصدر تعليمات بإنشاء \"حديقة أبطال الأمة\" وقد أصدرت وزارة الخارجية الأمريكية في سنة 2019 المالية 388.839 تأشيرة من نوع إف، 9518 تأشيرة من نوع إم، بحسب البيانات التي أصدرتها وكالة الهجرة والجمارك. وتقول وزارة التجارة الأمريكية إن الطلاب الأجانب ساهموا في اقتصاد البلاد بـ45 مليار دولار في ��ام 2018.", "doc2": "(ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਰੁਕਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੋਰਸ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨੇ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਮ ਕਲਾਸਾਂ ਲੈ ਸਕਣ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨਅ ਅਤੇ ਕਸਟਮ ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਏਜੰਸੀ (ICE) ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਉਲੰਘਣ ਕਰਦੇ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਭੇਜ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਕਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਕਿੰਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਮਰੀਕਾ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਰੋਤ ਵੀ ਹਨ। ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨਵੇਂ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਜਾਣਗੇ ਤਾਂ ਸਾਰਾ ਕੋਰਸ ਆਨਲਾਈਨ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਆਈਸੀਈ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਸਟੂਡੈਂਟ ਐਂਡ ਐਕਸਚੇਂਜ ਵਿਜ਼ਿਟਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਬਸੰਤ ਅਤੇ ਗਰਮੀਆਂ 2020 ਦੇ ਸਿਲੇਬਸ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਸੋਮਾਵਰ ਨੂੰ ਹੋਏ ਐਲਾਨ ਮੁਤਾਬਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਆਨਲਾਈਨ ਕੋਰਸਾਂ ਲਈ ਦਾਖ਼ਲਾ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕੋਰਸਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ \"ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੱਟਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਨਿਯਮ ਐੱਫ-1 ਅਤੇ ਐੱਮ-1 ਵੀਜ਼ਾ ਧਾਰਕਾਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਥੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਆਏ ਹਨ। ਏਜੰਸੀ ਡਾਟਾ ਮੁਤਾਬਕ ਸੂਬਾ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ 3,88,839 ਐੱਫ ਵੀਜ਼ਾ ਅਤੇ 9,518 ਐੱਮ ਵੀਜ਼ਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਕਾਮਰਸ ਵਿਭਾਗ ਮੁਤਾਬਕ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ 45 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52029528", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-52086334", "doc1": "وبدأت القيود الجديدة منتصف الليل بالتوقيت المحلي ( 18:30 بتوقيت غرينيتش يوم الثلاثاء)، على أن تستمر 21 يوما. وقال مودي للمواطنين في خطاب متلفز: \"سيكون هناك حظر تام على الخروج من منازلكم\". وتنضمّ الهند، التي يبلغ عدد سكانها 1.3 مليار نسمة، إلى قائمة تطول من الدول التي فرضت إجراءات مماثلة. وقد ثبت إصابة ما يقارب 400 ألف شخص بالفيروس في جميع أنحاء العالم، بالإضافة إلى تسجيل حوالي 17000 حالة وفاة. مواضيع قد تهمك نهاية وتأتي الإجراءات الجديدة في الهند بعد ارتفاع حاد في عدد الإصابات في الأيام الأخيرة؛ إذ سجلت 519 حالة إصابة مؤكدة و10 حالات وفاة. وقال مودي: \"لإنقاذ الهند ، ولإنقاذ مواطنيها، ولإنقاذك وعائلتك ... يغلق كل شارع وكل حي\". وحذّر رئيس الوزراء من البلاد ستعود 21 عاما إلى ��لوراء إن لم تتعامل جيدا مع الأيام الـ21 المقبلة، قائلاً: \"هذا حظر تجوال. سوف نضطر إلى دفع التكلفة الاقتصادية، لكنها مسؤولية الجميع\". وستؤدي الاجراءات إلى توقف جميع الأعمال غير الضرورية باستثناء المستشفيات والمرافق الطبية الأخرى. وستظل المدارس والجامعات مغلقة، وستُحظر معظم التجمعات العامة. وشدّد رئيس الوزراء في خطابه على ضرورة الإغلاق لمدة 21 يوما، قائلا إن التباعد الاجتماعي هو السبيل الوحيد لوقف انتشار المرض. وأعلن عن توفير ما يقارب ملياري دولار لدعم البنية التحتية الصحية في البلاد. كما دعا الناس إلى عدم \"نشر الشائعات\" واتباع التعليمات. تحليل: راجيني فايدياناثان - مراسلة جنوب آسيا تُفرض قيود مشددة في مناطق عديدة في الهند بما فيها مدن مثل مومباي ودلهي، لكن القرار الجديد سيدفع بهذه الاجراءات لتطال كل ركن في البلاد. واستهان العديد من السكان بحظر تجوال سابق نفذ ليوم واحد. فقد دعا مودي المواطنين إلى تحية خدمات الطوارئ من شرفاتهم يوم الأحد. لكن العديد من المواطنين أساؤوا فهمه، وتجمعوا في الشوارع وهم يرقصون وينشدون. وحذّر مودي من الثمن الذي قد تضطر الهند إلى دفعه إذا استمر \"هذا السلوك غير المسؤول\". وشدّد على \"التباعد الاجتماعي\" كخيار وحيد للتغلّب على فيروس كورونا. ما الجديد في آسيا؟ ماذا عن بقيّة العالم؟ تواصل البلدان المختلفة العمل للقضاء على انتشار الفيروس الذي أصاب الآن أكثر من 190 دولة حول العالم.", "doc2": "ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਦੂਰ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਜਾਣ ਲਈ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ ਨਿਕਲੇ ਸਭ ਕੁਝ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਇਸ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਸਰ ਦੇਸ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਸੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਰਵਾਸੀ ਕਾਮਿਆਂ 'ਤੇ ਪਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਦਿਹਾੜੀ ਕਮਾਉਣੀ ਵੀ ਔਖੀ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਤੋਂ ਹੀ ਪੂਰੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਦੁੱਖ ਭਰੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੱਸਾਂ ਤੇ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਇਹ ਮਜ਼ਦੂਰ ਕਈ ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪੈਦਲ ਚਲ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹਨ। ਲੌਕਡਾਊਨ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ, ਦੇਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪਰਵਾਸੀ ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੀ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੌਕਡਾਊਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਮਗਰੋਂ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਔਸਤਨ ਘੰਟੇ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 17 ਲੋਕ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਪਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਬਾਕੀ ਆਮ ਜਨਤਾ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਹਾਈਵੇਅ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਰਹੀ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਤੇ 'ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਨਸਿੰਗ' ਕਰਨ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਬੈਠਿਆ। ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਪਰਵਾਸੀ ਕਾਮੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਬੱਸ ਅਡਿਆਂ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਲੱਗੇ। 29 ਮਾਰਚ 2020 ਤੱਕ, ਸਿਹਤ ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਰਕੇ 25 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲੌਕਡਾਊਨ ਲੱਗਣ ਮਗਰੋਂ ਸੜ��� ਹਾਦਸਿਆਂ ਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਐਮੇਰਜੇਂਸੀਆਂ ਕਰਕੇ 20 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾਈ। ਬੀਬੀਸੀ ਵੱਲੋਂ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਛਪੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੇ ਐਲਾਨ ਮਗਰੋਂ, ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ 4 ਮਾਮਲੇ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੁਰਨ ਕਰਕੇ ਮੈਡੀਕਲ ਐਮੇਰਜੇਂਸੀ ਦੇ 2 ਤੇ 1 ਹੋਰ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ। ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, 27 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਪੇਡਾਂ ਗੋਲਕੋਂਡਾ ਨਾਮ ਦੀ ਥਾਂ ਕੋਲ ਇੱਕ ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ 8 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਦੇ ਪਰਵਾਸੀ ਕਾਮਿਆਂ ਸਮੇਤ 2 ਬੱਚੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ ਜੋ ਇੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਟਰੱਕ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਟਰੱਕ ਕਰਨਾਟਕਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਾਰੀ ਆ ਵਜੀ। ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਲੌਕਡਾਊਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਉੱਥੇ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਪਰਵਾਸੀ ਕਾਮੇ ਫੱਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਦੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ, ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ 6 ਪਰਵਾਸੀ ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਮਰਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ। 28 ਮਾਰਚ, ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ, 4 ਮਜ਼ਦੂਰ ਪੈਦਲ ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਗੁਜਰਾਤ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮੁੰਬਈ-ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਹਾਈਵੇ 'ਤੇ ਪੈਂਦੇ ਪੈਰੋਲ ਪਿੰਡ ਦੇ ਨੇੜੇ ਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਜਾ ਰਹੇ ਟਰੱਕ ਨੇ ਕੁਚਲ ਦਿੱਤਾ। ਉਸੇ ਦਿਨ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਵਲਸਾਡ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ 2 ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮਰਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਆਈ ਜੋ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਰੇਲਵੇ ਦਾ ਇੱਕ ਪੁੱਲ ਪਾਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਮਾਲ ਗੱਡੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਵੱਜੀ। ਪੁਲਿਸ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਦੋਵੇਂ ਔਰਤਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ ਤੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।” ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਈ ANI ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, 29 ਮਾਰਚ ਦੀ ਸਵੇਰ ਕੁੰਡਲੀ-ਮਾਨੇਸਰ-ਪਲਵਲ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇ 'ਤੇ 4 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਰਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ। ਇਹ ਲੋਕ ਹਾਈਵੇ 'ਤੇ ਤੁਰੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਵਾਹਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਵੱਜਿਆ। ਮੈਡੀਕਲ ਐਮੇਰਜੇਂਸੀ 26 ਮਾਰਚ ਨੂੰ 39 ਸਾਲਾ ਆਦਮੀ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੋਰੈਨਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵੱਲ ਜਾਂਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਰ ਗਿਆ। ਰਣਵੀਰ ਸਿੰਘ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਫ਼ੂਡ ਡਿਲਵਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਪੈਦਲ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ 300 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ, ਆਗਰਾ ਪਹੁੰਚ ਕੇ, ਇਹ ਆਦਮੀ ਮਰ ਗਿਆ। 27 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਗੰਗਾਰਾਮ ਨਾਮ ਦਾ 62 ਸਾਲਾ ਆਦਮੀ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਮਰਿਆ। ਇਸ ਆਦਮੀ ਦੀ ਮੌਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੁਰਨ ਕਰਕੇ ਹੋਈ। ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਸਾਧਨ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਸ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਤੱਕ ਲਗਭਗ ਕਰੀਬ 8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੁਰਨਾ ਪਿਆ। ਪੰਡੇਸਾਰਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇਹ ਆਦਮੀ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕੇ ਉਹ ਮਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। (ਹਰ ਘਟਨਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਦੋ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ) ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47221142", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47221923", "doc1": "ورأت هيئة الملحفين أن غوزمان مذنب في التهم الموجهة إليه ومن بينها توزيع الكوكايين والهيروين وامتلاكه أسلحة غير قانونية وغسيل الأموال. ومن المرجح أن يحكم عليه بالسجن مدى الحياة. وكان غوزمان، زعيم عصابة \"سينالوا كارتل\" لتجارة المخدرات، اعتقل في يناير/كانون ثاني الماضي بعد 6 أشهر من هروبه من سجن في المكسيك، إلا أنه سُلم إلى الولايات المتحدة في أوائل عام 2017. ما الذي حدث في المحكمة؟ أدانت هيئة المحلفين في بروكلين الثلاثاء بالإجماع غوزمان وتم قراءة الحكم في قاعة مكتظة بعد محاكمة استمرت 11 أسبوعا. وذكرت قناة (سي.بي.أس) أن غوزمان ارتدى سترة وربطة عنق ولم تظهر عليه أي رد فعل لدى صدور الحكم من قبل هيئة المحلفين. وصافح غوزمان محاميه لدى اصطحابه إلى خارج المحكمة كما تبادل النظرات مع زوجته إيما كورونيل، ملكة الجمال السابقة التي تبلغ من العمر 29 عاماً. وشكر القاضي بريان كوغان الذي ترأس المحكمة هيئة المحلفين التي نظرت قضية وصفها بالمعقدة، قائلاً إنني \" فخور جداً بأنني أمريكي\". وقال محامو غوزمان إنهم ينوون تقديم استئناف. من هو \"إل تشابو\"؟ \" إل تشابو\" أو \"القصير\" زعيم عصابة \"سينالوا كارتل\" لتجارة المخدرات في شمالي المكسيك. وأضحى بمرور الوقت أكبر تاجر مخدرات يهرب بضاعته إلى الولايات المتحدة، كما انضم غوزمان إلى قائمة فوربس واحتل المرتبة 701، بثروة تقدر بنحو مليار دولار أمريكي. واتهم إل تشابو بتصدير مئات الأطنان من الكوكايين إلى الولايات المتحدة وتوزيع مخدرات الهيروين والميثامفيتامين والماريوانا. ويقال إنه استخدم قتلة محترفين لتنفيذ المئات من جرائم القتل والخطف والتعذيب ضد منافسيه. وقدم عدد من المقربين من إل تشابو شهادتهم ضد زعيمهم السابق أثناء المحاكمة. نقل إمبراطور المخدرات\"إل شابو\" إلى سجن قرب الحدود الأمريكية سقوط إمبراطور المخدرات \"إل شابو\" ينذر بعنف في المكسيك محاكمة \"إل تشابو\": رئيسا المكسيك ينفيان مزاعم تقاضى رشوة ما الذي قيل في المحكمة؟ كشفت معلومات مرعبة عن بارون المخدرات \"إل تشابو\"، ومنها تخدير فتيات لا تتجاوز أعمارهن 13 عاماً قبل اغتصابهن. وخلال المحاكمة، زعم سيفوينتس وهو مهرب مخدرات كولومبي كان يعمل في السابق مع إل تشابو أن الأخير أعطى رشوة بقيمة 100 مليون دولار للرئيس المكسيكي إنريكي بينيا نييتو الذي يقال إنه اتصل به بعد توليه منصبه في عام 2012 وطلب منه مبلغ 250 مليون دولار مقابل إنهاء مطاردته، إلا أن بينيا نييتو لم يعلق على الموضوع. وحضرت زوجة غوزمان إيما كورونيل المحاكمة، كما استمعت المحكمة لتفاصيل هروبه من سجن شديد الحراسة في المكسيك، وكيف اشترى أولاده ممتلكات بالقرب من السجن وعن تسريب ساعة تعمل بتقنية \"جي بي أس\" لتحديد أفضل موقع لحفر نفق هروبه. واستخدم غوزمان برنامجاً على هاتفه ليتجسس على زوجته وعشيقاته، مما سمح لمكتب التحقيقات الفدرالي بتقديم نسخ عن رسائله النصية للمحكمة. وفي إحدى هذه الرسائل كشف إل تشابو رسائل لزوجته يروي فيها كيف هرب من فيلا خلال عملية مطاردة قبل أن يطلب منها إحضار ملابس جديدة وأحذية. تسلسل زمني لقضية غوزمان", "doc2": "61 ਸਾਲਾ ਗੁਸਮੈਨ ਨੂੰ ਕੋਕੀਨ ਅਤੇ ਹੈਰੋਈਨ ਦੀ ਤਸਕਰੀ, ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹਥਿਆਰ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਜਾਣੀ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਗੂਸਮੈਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਉਮਰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੀਤ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕਿਵੇਂ ਗੂਸਮੈਨ ਬਣਿਆ ਵੱਡਾ ਤਸਕਰ? ਅਲ ਚੈਪੋ ਗੁਸਮੈਨ ਦਾ ਜਨਮ 1957 ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਲ ਚੈਪੋ ਗੁਸਮੈਨ ਡਰੱਗ ਤਸਕਰੀ ਨਾਲ ਉਦੋਂ ਜੁੜਿਆ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਅਫ਼ੀਮ ਤੇ ਭੰਗ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਡਰੱਗ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਮੁਖੀ ਮਿਗੁਲ ਐਜਿਲ ਫਿਲੇਕਸ ਗਲਾਰਡੋ ਦੇ ਅੰਡਰ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਅਲ ਚੈਪੋ ਫਿਰ ਉਭਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। 80ਵਿਆਂ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਗਰੁੱਪ ਸਿਨਾਲੋਆ ਬਣਾਇਆ। ਇਹ ਗਰੁੱਪ ਉੱਤਰ ਪੱਛਮੀ ਮੈਕਸੀਕੋ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਡਰੱਗ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਿਅਕਤੀ ਬਣ ਗਿਆ। 2009 ਵਿੱਚ ਗੁਸਮੈਨ ਦਾ ਨਾਂ ਫੌਰਬਜ਼ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਨੰਬਰ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ 701 ਸੀ। 1993 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਗੈਂਗ ਵੱਲੋ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਲ ਚੈਪੋ ਵਾਲ-ਵਾਲ ਬਚਿਆ ਪਰ ਫਿਰ ਮੈਕਸੀਕੋ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਕੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਸੀ। ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਫਰਾਰ? ਗੁਸਮੈਨ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2001 ਵਿੱਚ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਫਰਾਰ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਿਊਨੇ ਗਰਾਂਡੇ ਇੱਕ ਅਤਿ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲੀ ਜੇਲ੍ਹ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੂਸਮੈਨ ਕੈਦ ਸੀ। ਗੁਸਮੈਨ ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਗਾਰਡਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਲੌਂਡਰੀ ਬਾਸਕਿਟ ਵਿੱਚ ਲੁਕ ਕੇ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ 13 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਫਰਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮਰਾਜ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ। 2014 ਵਿੱਚ ਉਹ ਮੁੜ ਤੋਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸੈਂਟਰਲ ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 2015 ਵਿੱਚ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਫਰਾਰ ਹੋਣ ਵੇਲੇ ਗੂਸਮੈਨ ਨੇ ਸੁਰੰਗ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਾਈਕ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਸੀ 2015 ਵਿੱਚ ਉਹ ਇਸ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਵੀ ਉਹ ਭੱਜਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਾਰ ਉਸ ਨੇ 1.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਸੁਰੰਗ ਬਣਾਈ ਸੀ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਕਮਰੇ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੀ ਸੀ। ਸੁਰੰਗ ਹਵਾਦਾਰ ਸੀ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਲਾਈਟਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਸੀ, ਪੌੜੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਦੂਜਾ ਮੂੰਹ ਕਿਸੇ ਉਸਾਰੀ ਅਧੀਨ ਇਮਾਰਤ ਵੱਲ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਸੀ। ਮੈਕਸੀਕਨ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲਾਂ ਦਿਖਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਗੂਸਮੈਨ ਦੇ ਕਮਰੇ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਗਾਰਡਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਸੁਰੰਗ ਬਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲਗ ਸਕਿਆ ਸੀ। ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ, ਤਸਕਰੀ ਦੇਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਉਹ ਜਲਦ ਹੀ ਮੁੜ ਤੋਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਹੋ ਗਿਆ। 2016 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਨਾਲੋਆ ਤੋਂ ਮੁੜ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸ 'ਤੇ ਡਰੱਗ ਤਸਕਰੀ ਸਣੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਮੈਕਸਿਕੋ ਵਿੱਚ ਕਈ ਡਰੱਗਸ ਤਸਕਰ ਹਨ ਪਰ ਗੂਸਮੈਨ ਦਾ ਆਪਣਾ ਵੱਖਰਾ ਖ਼ੌਫ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਗੈਂਗ ਕਈ ਹਿੰਸਕ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਤਸਕਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਗੂਸਮੈਨ ਦੀ 1993 ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਜੱਦੀ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਲੋਕ ਹੀਰੋ ਵੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। 2015 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਫਰਾਰ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਸ਼ੌਨ ਪੈੱਨ ਨੂੰ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਪਨਡੁੱਬੀਆਂ, ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼, ਟਰੱਕਾਂ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਫਲੀਟ ਹੈ। ਗੂਸਮੈਨ ਆਪਣੇ ਡਰੱਗ ਦੇ ਵਪਾਰ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦੇਸ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਡਰੱਗ ਦੇ ਵਪਾਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-44758621", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44762070", "doc1": "مائدة حجابري، 18 عاما، اعتادت تصوير نفسها وهي ترقص رقصات إيرانية وغربية (صورة من حساب مائدة على انستغرام) واعتادت مائدة حجابري، 18 عاما، تصوير نفسها وهي ترقص رقصات إيرانية وأخرى غربية، ثم نشرت المئات من مقاطع الفيديو على موقع انستغرام، ما جذب عشرات الآلاف من المتابعين. وبث التلفزيون الحكومي، يوم الجمعة، ما وصفت باعترافات لبعض الفتيات من بينهن مائدة، وجميعهن \"أقررن بذنب مخالفة المعايير الأخلاقية\" في إيران. ووفق هذه \"الاعترافات\" فإن مائدة فعلت هذا من أجل زيادة عدد متابعيها على التواصل الاجتماعي. السلطات الإيرانية تعتقل 35 امرأة حاولن حضور مباراة كرة قدم المرأة الإيرانية تحارب من أجل انتزاع حريتها إيرانيات يتحدين فتوى تمنعهن من ركوب الدراجات الحجاب يدفع بطلة شطرنج للانسحاب من مسابقة في إيران ولم يتضح ما إذا كانت تصريحاتها جاءت بالإكراه أم لا. وأثار هذا البرنامج جدلا، حيث تساءل البعض عن سبب إهانة هذه الفتاة على شاشة التلفزيون، بدلا من تقديم المجرمين أو المسئولين الفاسدين إلى العدالة. ونشرت مائدة قرابة 300 مقطع مصور على حسابها، كثير منها أثناء رقصها، كما ظهرت في مقاطع مصورة بدون حجاب، ويتابعها أكثر من 43 ألف شخص. ومائدة هي آخر الفتيات اللاتي اعتقلن في إيران بسبب حوادث مماثلة أونشر مقاطع تتعلق بالموضة والأزياء. وتعتبر الشرطة الإيرانية نشر مقاطع الرقص على الإنترنت جريمة تستوجب العقاب. وأغلقت العديد من الحسابات المشابهة على مواقع التواصل الاجتماعي في إيران، لكن الكثير من الإيرانيين استطاع التحايل على هذه الإجراءات. وتحجب إيران بالفعل \"فيسبوك\" و\"تويتر\" ومواقع تواصل اجتماعي أخرى، رغم أن كثيرا من الإيرانيين يمكنهم الولوج إليها عبر خادم وسيط (بروكسي) وشبكة خاصة افتراضية (في بي إن). --------------------- يمكنكم استلام إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول", "doc2": "ਮੋਏਦੇਹ ਹੋਜਾ��ਰੀ ਈਰਾਨੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਗਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਨੱਚ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੋਏਦੇਹ ਹੋਜਾਬਰੀ ਨਾਮ ਦੀ ਇਸ ਕੁੜੀ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਈਰਾਨੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਗਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਨੱਚਣ ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਪਾ ਕੇ ਇੰਸਟਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਟੀਵੀ 'ਤੇ ਪੇਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਇਸ ਦਾ ਇਕਬਾਲ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਅਤੇ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਡਾਂਸਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਹੈਸ਼ਟੈਗ ਨਾਲ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈਸ਼ਟੈਗ ਦਾ ਤਰਜਮਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ #dancing_isn't_a_crime ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ। ਦਰਅਸਲ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਮਰਦਾਂ ਨਾਲ ਨੱਚਣ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ। ਹੋਜਾਬਰੀ ਦੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਹਿਜਾਬ ਤੋਂ ਨੱਚ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਿਜਾਬ ਇਥੋਂ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਬੇਹੱਦ ਲਾਜ਼ਮੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਡਾਂਸਰਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਬਲਾਗ਼ਰ ਹੁਸੈਨ ਰੌਨਾਘੀ ਨੇ ਕਮੈਂਟ ਕੀਤਾ, \"ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦੱਸੋਗੇ ਕਿ 17-18 ਸਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਡਾਂਸ, ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸੋਹਣੇ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਅਸ਼ਲੀਲਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤਹਿਤ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਲੋਕ ਹੱਸਣਗੇ ਜਦਕਿ ਬਲਾਤਕਾਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਆਜ਼ਾਦ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਹ ਸੱਚਮੁਚ ਗੈਰ-ਭਰੋਸਗੀ ਹੈ। \" ਇੱਕ ਹੋਰ ਟਵਿੱਟਰ ਯੂਜਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਮੈਂ ਨੱਚ ਰਹੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੋਏਦੇਹ ਵਾਂਗ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਦਿਖਾ ਰਹੀ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਨੌਜਵਾਨ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਕੇ ਸਾਡੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਨਹੀਂ ਗੁਆ ਸਕਦੇ।\" ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਨੱਚਣ ਕਰਕੇ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹਦ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਲ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦਾ ਡਾਂਸ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ 6 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੁੰਬਾ ਡਾਂਸ ਕਰਨ ਲਈ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ 6 ਈਰਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਫੈਰਲ ਵਿਲੀਅਮ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗਾਣੇ 'ਤੇ ਤਹਿਰਾਨ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਅਤੇ ਛੱਤਾਂ 'ਤੇ ਡਾਂਸ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਵੀਡੀਓ ਪੋਸਟ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਜੇਲ੍ਹ ਅਤੇ 91 ਕੋੜਿਆਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-44920170", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48414555", "doc1": "وقال ترامب عبر تويتر موجها تهديده إلى نظيره الإيراني حسن روحاني: \"لا تهدد الولايات المتحدة أبدا\". وجاء ذلك عقب تأكيد وزير الخارجية الأمريكي، مايك بومبيو على أن واشنطن لا تخشى استهداف المسؤولين الايرانيين\"على أعلى المستويات\" بالعقوبات. وأضاف بومبيو: \"قادة النظام، وخاصة أولئك الذين يتربعون على قمة الحرس الثوري الإيراني وفيلق القدس، يجب أن يشعروا بعواقب مؤلمة لاتخاذهم قرارات سيئة\". وأشار وزير الخارجية إلى أن واشنطن ترغب في أن تخفض كل الدول وارداتها من النفط الإيراني، إلى \"ما يقرب من الصفر بقدر الإمكان\"، بحلول الرابع من نوفمبر/ تشرين الثاني المقبل، وذلك ضمن الجهود الأمريكية الرامية لتكثيف الضغوط الاقتصادية على إيران. وأضاف، في كلمة له في كاليفورنيا، أن \"هناك المزيد قادم\". وتابع أن مستوى الفساد في إيران يجعل الأمر يبدو كما لو أن ذلك البلد يدار من قبل \"مافيا\"، وليس حكومة، معتبرا أن الفساد هو سبب المستويات الشديدة من الفقر وبطالة الشباب في إيران. بومبيو شدد على أن واشنطن لا تخشى استهداف المسؤولين الإيرانين \"على أعلى المستويات\" بالعقوبات. وعقب انسحاب الولايات المتحدة من اتفاق دولي، يهدف لكبح البرنامج النووي الإيراني، كشف بومبيو في الحادي والعشرين من مايو/ أيار الماضي عن \"استراتيجية جديدة\"، تهدف إلى إرغام إيران على الخضوع لـ 12 مطلبا صارما. وكانت الإدارة الأمريكية طلبت من دول العالم التوقف عن شراء النفط الإيراني، وتجري محادثات مع عدد من الدول التي تستورده، لمطالبتها بوقف وارداتها بحلول الرابع من شهر نوفمبر/ تشرين الثاني القادم. في غضون ذلك، هاجم الرئيس الإيراني حسن روحاني نظيره الأمريكي دونالد ترامب، محذرا إدارته من اتخاذ سياسة معادية لبلاده، لأن الحرب بين البلدين ستكون \"أم الحروب\"، حسب تعبيره. وعلق روحاني، الذي كان يتحدث أمام رؤساء بعثات إيران في الخارج الأحد، على التلويح بمنع تصدير النفط الإيراني بالقول \"نحن أهل شرف، وحفظنا أمن ممر الملاحة البحرية في المنطقة طوال التاريخ\". وأضاف: \"من يفهم قليلا في السياسية لا يوافق على وقف تصدير النفط الإيراني\"، مذكرا أن بلاده \"تمتلك الكثير من المضائق، ومضيق هرمز واحد منها\". ----------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਈਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਹਸਨ ਰੂਹਾਨੀ ਸਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਰਾਕ ਉੱਪਰ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਤਰਕ ਦੇ ਕੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜੋ ਗਲਤ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਤੇ ਮਗਰੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਹਾਸਿਲੇ-ਜੰਗ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਉਹੀ ਗਲਤੀ ਈਰਾਨ ਨਾਲ ਦੁਹਰਾਏਗਾ? ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਵਾਰ ਉਹ ਇਰਾਕ ਤੋਂ ਸਿੱਖੇ ਸਬਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 1979 ਤੋਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਈਰਾਨ ਲਈ ਰਵੱਈਆ ਨਾਂਹ ਪੱਖੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਟਰੰਪ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਲਈ ਈਰਾਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਤੱਥ ਪੇਸ਼ ਕਰਨੇ ਕੋਈ ਟੇਢੀ ਖੀਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਸ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਈਰਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਈਰਾਨ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਮਲਾਵਰ ਹੈ। ਗਹੁ ਨਾਲ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੱਛਮ ਵਾਲੇ ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ) ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਈਰਾਨ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ੱਕੀ ਲਗਦੀ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫੌਜੀ ਖ਼ਰਚਾ ਹੀ ਦੇਖ ਲਿਆ ਜਾ��ੇ। ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਾਈਸਿਸ ਗਰੁੱਪ ਮੁਤਾਬਕ 2017 ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਆਪਣੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਉੱਪਰ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਵੇਧੇਰੇ ਖ਼ਰਚ ਕੀਤਾ। ਸਟਾਕਹੋਮ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਮੁਤਾਬਕ 1989 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਈਰਾਨ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜੀਡੀਪੀ ਦੇ 3.3 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਰਚ ਫੌਜ ਤੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਦਕਿ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦਾ ਇਹ ਖ਼ਰਚਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ 7 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਈਰਾਨ ਨਾਲੋਂ ਵਧੀਆ ਹਨ। ਸਟਰੈਟਿਜਿਕ ਐਂਡ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟਡੀਜ਼ ਦੀ ਸਾਲ 2015 ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਅਤੇ ਖਾੜੀ ਵਿਚਲੇ ਉਸਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਬਿਹਤਰੀਨ ਹਥਿਆਰ ਇਕੱਠੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਈਰਾਨ ਆਪਣੇ ਪੁਰਾਣੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਬੁੱਤਾ ਸਾਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਕੋਲ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਥਿਆਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੋ ਹਥਿਆਰ ਬਾਹਰੋਂ ਮੰਗਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ 1960 ਤੇ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਾਲੀ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਹਨ। 40 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਈਰਾਨ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ’ਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਈਰਾਨ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਜੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕੋਈ ਟਿਕ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਅਜਿਹੇ ਸੂਰਤੇ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਖਿੱਤੇ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਦੱਸਣ ਵਾਲਾ ਤਰਕ ਬਹੁਤਾ ਸੱਚਾ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ। ਦੂਸਰੀ ਗੱਲ ਈਰਾਨ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਇਹ ਪ੍ਰਚਾਰੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕਰੜੀ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਦਕਿ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਾਂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਦਖ਼ਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸਮਝਣ ਲਈ ਇਰਾਕ ਦੀ ਲੜਾਈ ਸਮਝਣੀ ਪਵੇਗੀ। 1980 ਵਿੱਚ ਸਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੇ ਈਰਾਨ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਖੂਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ 10 ਲੱਖ ਈਰਾਨੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਰਾਕ ਨੇ ਇਸ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣਕ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਵਰਤੇ ਸਨ। ਅਰਬ ਦੇ ਬਾਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਸਮੇਤ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਇਰਾਕ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸਮੇਂ ਸੀਰੀਆ ਨੇ ਈਰਾਨ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ। ਖ਼ੈਰ ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਬਸ਼ਰ ਅਲ ਅਸਦ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ। ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਡਰ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਜੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਪੱਖੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣੀ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਉਸ ਉੱਪਰ ਵੀ ਪੈਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਈਰਨ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ੀਆ ਦੇਸ਼ ਵਾਲੀ ਪਹਿਚਾਣ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਈਰਾਨ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿੱਤਾ। ਬਿਲਕੁਲ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਬਹਿਰੀਨ ਦੇ ਸ਼ੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਭੇਜੀ ਸੀ। ਈਰਾਨ ਦੀ ਮਨਸ਼ਾ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟਣ ਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਗੋਂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਤੇ ਉਸਦੇ ਖਾੜੀ ਦੇ ਯਾਰਾਂ ਨੇ ਅਸਦ ਵਿਰੋਧੀ ਤਾਕਤਾਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕੀਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਾਕਤਾਂ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਸਥਾਨਕ ਅਲ��ਾਇਦਾ ਨਾਲ ਵੀ ਸੀ। ਤੀਸਰਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਈਰਾਨ ਉੱਪਰ ਯਮਨ ਨੂੰ ਅਸਥਿਰ ਕਰਨ ਦਾ ਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਉੱਥੇ ਹੂਥੀ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਵੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉੱਥੇ ਈਰਾਨ ਦੀ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਗੈਰ-ਵਾਜਬ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਈਰਾਨ ਹਮਾਇਤੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦੇਵੇ। ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਹੂਥੀਆਂ ਨੇ ਸਾਊਦੀ ਹਮਾਇਤੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਉਖਾੜ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਮਨਸੂਰ ਦਾ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਰਾਸ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਈਰਾਨ ਯਮਨ ਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਵਿਅਤਨਾਮ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਬੰਬ ਸੁੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਯਮਨ ਅਜੋਕੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਮਾਨਵੀ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਉੱਪਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਰਕਾਰੀ ਸ਼ਹਿ ਹਾਸਲ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਹਿਜ਼ਬੁਲ, ਫਲਸਤੀਨੀ ਇਸਲਾਮਿਕ ਜਿਹਾਦ ਤੇ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਕਤਰ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਤੋਂ ਵੀ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ 1983 ਵਿੱਚ ਬੇਰੂਤ ਵਿਚਲੇ ਅਮਰੀਕੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਉੱਪਰ ਜੋ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਉਸ ਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਹਿਜ਼ਬੁਲ ਦਾ ਹੱਥ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਰਾਇ ਹੈ ਕਿ ਆਈਐੱਸਆਈਐੱਸ ਸੁੰਨੀ ਜਿਹਾਦੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਕਤਲ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਦਦ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਰਗੇ ਸੁੰਨੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਦੀ 40 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਇਸਲਾਮੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੇ ਕੀ ਬਦਲਿਆ 2016 ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੇ 9/11 ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੇ ਤਾਰ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਸੀਐੱਨਐੱਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸੇ ਸਾਲ ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਅਲ ਕਾਇਦਾ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਹਥਿਆਰ ਮੁਹਈਆ ਕਰਵਾਏ ਹਨ। 1953 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬਰਤਾਨੀਆ ਨੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਚੁਣੇ ਗਏ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਹੰਮਦ ਮੋਸਾਦੇਗ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਪਹਿਲਵੀ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੀ ਈਰਾਨ ਦੇ ਤੇਲ ਉਦਯੋਗ ਦਾ ਕੌਮੀਕਰਨ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਘੱਟੇ। ਕਿਸੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਆਗੂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਗੱਦੀਓਂ ਲਾਹੁਣ ਦਾ ਕੰਮ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪਲਟਣਾ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੌਰਜ ਬੁਸ਼ ਨੇ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ੈਤਾਨ ਦੇਸ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਹਿਜ਼ਬੁਲਾਹ, ਇਸਲਾਮੀ ਜਹਾਦ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਫੰਡ ਦੇਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਏ। 1953 ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਕੀਤਾ ਉਸੇ ਦਾ ਨਤੀਜਾ 1989 ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਿਕਲਿਆ। ��ਨ੍ਹਾਂ ਚਾਲੀ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪੱਛਮ ਤੇ ਈਰਾਨ ਦੀ ਕੁੜੱਤਣ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਹੁਣ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਈਰਾਨ ਨੇ ਜੰਗ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਹ ਮਿਟ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਦਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਵੀ ਜੰਗ ਦੇ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇਹ ਕੰਮ 2003 ਵਿੱਚ ਸਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਨੂੰ ਗੱਦੀਓਂ ਲਾਹੁਣ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਸਲਾਮਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ 40 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ ਨੇ ਕਈ ਸੰਕਟ ਦੇਖੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਕਾਫ਼ੀ ਗੰਭੀਰ ਹੈ। ਕਈ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਜੇ ਝੁਕਿਆ ਤਾਂ ਵੀ ਹਾਰੇਗਾ ਜੇ ਲੜਿਆ ਜਿੱਤਣ ਫੇਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2013/03/130325_south_korea_us_new_military_deal", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42470460", "doc1": "بيونغ يانغ وصفت التدريبات العسكرية المشتركة بين سول وواشنطن بأنها استفزازية ويلزم الاتفاق واشنطن وسول برد عسكري مشترك في حال قيام بيونغ يانغ بهجوم محدود أو شن غارة تستهدف جارتها الجنوبية. وكانت الاتفاقيات السابقة تنص على أن الولايات المتحدة لها الحق في التدخل \" اختياريا\" إذا وقعت اشتباكات محدودة بين الكوريتين. وتوفر واشنطن بالفعل ما يسمى بـ\" مظلة نووية\" لسول ولكن خبراء الحرب الباردة يقولون إن هذه الحماية تندرج في إطار قيام حرب شاملة وليس مجرد مناوشات أو اشتباكات محدودة. وتقول مراسلة بي بي سي في سول لوسي ويليامسون إنه يحق لكوريا الجنوبية، وفقا للاتفاق الجديد، طلب مساعدة أمريكا في مواجهة كوريا الشمالية إذا نفذت الأخيرة تهديداتها باستهداف الجزر الجنوبية. مواضيع قد تهمك نهاية وأوضح كيم مين سيوك المتحدث باسم وزارة الدفاع في كوريا الجنوبية أن \"هذا الاتفاق سيتيح للدولتين الحق في القيام برد عسكري مشترك على تهديدات بيونغ يانغ المحلية على أن تقود سول المعركة بمساندة واشنطن\". وأضاف أن الاتفاق \" سيمنع كوريا الشمالية من التجرؤ على استفزازنا\". ويأتي هذا الاتفاق في ظل تصاعد التوتر في شبه الجزيرة الكورية بعد إجراء بيونغ يانغ ثالث تجاربها النووية الشهر الماضي. وصعدت كوريا الشمالية من لهجة خطابها في الرد على المناورات العسكرية المشتركة لكوريا الجنوبية والولايات المتحدة التي وصفتها بأنها مناورات \"عدوانية\". كما عبرت عن غضبها من فرض الأمم المتحدة لعقوبات جديدة عليها إثر تجربتها النووية في 12 فبراير / شباط الماضي. كانت بيونغيانغ أطلقت سلسلة من التحذيرات منذ تجربتها النووية الأخيرة في فبراير/شباط، من بينها تهديد بشن ضربة نووية استباقية إلى الولايات المتحدة. وعلى الرغم من أن كوريا الشمالية تفتقر إلى التكنولوجيا التي تمكنها من توجيه مثل هذه الضربة النووية، إلا أن الولايات المتحدة، قالت في الخامس عشر من الشهر الجاري إنها ستعزز دفاعاتها من الصواريخ الاعتراضية في الساحل الأمريكي الغربي، من أجل مواجهة تهديدات بيونغ يانغ.", "doc2": "ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਕੇਸੀਐੱਨਏ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਦੇਸ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕੁੱਲ ਆਰਥਿਕ ਨਾਕਾਬੰਦੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹਨ। ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਯੂ.ਐੱਨ ਵੱਲੋਂ ਲਾਈਆਂ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਪੂਰੇ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਤੇ ਸਥਿੱਰਤਾ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਹਨ। ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਰਕੇ ਪੈਟਰੋਲ ਦੀ ਦਰਆਮਦਗੀ 'ਤੇ ਅਸਰ ਯੂ.ਐੱਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੌਂਸਲ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੀਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਵੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਈਆਂ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਤਿਆਰ ਇਸ ਮਤੇ ਜ਼ਰੀਏ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਪੈਟਰੋਲ ਦਰਆਮਦਗੀ ਨੂੰ 90 ਫੀਸਦ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਹਨ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਯੂ.ਐੱਨ ਤੇ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਈਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਪਰਮਾਣੂ ਸ਼ਕਤੀ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰਨ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਘਬਰਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਰੋਸ ਵਜੋਂ ਵੱਡੀ-ਵੱਡੀ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾ ਕੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਸਾਫ਼ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਲਈ ਪਰਮਾਣੂ ਉਰਜਾ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਿਆ ਰਹਿ ਸਕੇ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-45360573", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42550031", "doc1": "ترامب وصف جيف زوكر بالصغير وقال ترامب إن \"كراهية وانحياز\" سي إن إن الشديدين تجاهه أعاقا \"عمل المؤسسة\". وغرد قائلا: \"أداء الصغير (جيف زي) في عمله فظيع، وتقييم شبكته سيء، ويجب على شركة \"إيه تي آند تي\" أن تطرده حفاظا على مصداقيتها\". ويقضي زوكر حاليا إجازة مرضية لمدة ستة أسابيع من سي إن إن للتعافي من جراحة في القلب. وقالت شركة \"إيه تي آند تي\" إنه لا تعليق لديها. كما آثرت سي إن إن ألا تعلق على تغريدات ترامب الأخيرة، لكنها وجهت نظر بي بي سي إلى الرد الذي نشرته على تويتر على تغريدات الرئيس ترامب الأربعاء. وأشارت الشبكة الإخبارية إلى أن تقييمها هذا الشهر، الذي بلغ 707000 مشاهد، كان ثاني أعلى تقييم لها تحصل عليه في أغسطس/آب. أنصار ترامب في إحدى المسيرات التي خاطبها رفعوا شعارات ضدها وأبرزت سي إن إن ما فعلته شركة \"ملتي ميديا ميتريكس\" للتقييم حينما صنفت سي إن إن باعتبارها الشبكة الأولى من حيث المتصفحين للوسائط المتعددة، والهواتف المحمولة، والفيديو، وبلوغها للآلاف من المتابعين على المواقع الاجتماعية. وظل ترامب منذ فترة يشكو من سي إن إن، قائلا إنها غير أمينة، وتركز على أجندتها الخاصة. وكانت صحفية سي إن إن، كايتلان كولينز، قد منعت من حضور اجتماع في البيت الأبيض في يوليو/تموز بعد طرحها أسئلة عن الرئيس الروسي، فلاديمير بوتين، ومحامي ترامب السابق، مايكل كوهين. وانتقد ترامب في تغريدة ثانية الخميس شبكة إن بي سي الإخبارية. وقال: \"ما يحدث في سي إن إن، يحدث أيضا، بدرجات مختلفة، في شبكات إخبارية أخرى، من أسوئها إن بي سي\". كايتلان كولينز منعها البيت الأبيض من حضور اجتماع صحفي بعد سؤالها عن بوتين ومحامي ترامب السابق وأضاف أنها \"أخبار جيدة\" أن رئيس إن بي سي الإخبارية، أندي لاك، قد يواجه الطرد من منصبه بسبب تعامله مع سلسلة من ادعاءات التحرش الجنسي ضد مذيعات مرموقات، وتوظيفه مذيعة أخبار فوكس نيوز ميغين كيلي. وظل ترامب خلال الأشهر القليلة الماضية يستهدف واشنطن بوست، التي يملكها مؤسس موقع أمازون جيف بيزوس. واتهم في مارس/آذار عملاق الإنترنت بسرقة خدمات البريد في الولايات المتحدة. وفي يونيو/حزيران قال إن واشنطن بوست \"أخبارها مزيفة\"، وإن أمازون اشترتها حتى تساعدها على تفادي دفع ضرائب الإنترنت.", "doc2": "ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਮ ਜੌਂਗ ਉਨ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਕਿਮ ਜੌਂਗ ਉਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦਾ ਬਟਨ ਉਸਦੇ ਡੈਸਕ 'ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।'' \"ਕੋਈ ਉਸਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰ 'ਤੇ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਵੇ ਕਿ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਵੀ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦਾ ਬਟਨ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੱਡਾ ਤੇ ਤਾਕਤਵਰ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਬਟਨ ਕੰਮ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।'' End of Twitter post, 1 ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੌਂਗ ਉਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਨੂੰ ਲੌਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਬਟਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡੈਸਕ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਯਾਨੀ 'ਅਮਰੀਕਾ ਕਦੇ ਵੀ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕੇਗਾ'। ਇਸੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੌਂਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਿੰਟਰ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਬਾਰੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕਿਮ ਜੌਂਗ ਉਨ ਦੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ 9 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51190249", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51202504", "doc1": "معظم هذه المحاولات تضمنت منحهن المال، وهي الطريقة التي تبين، لاحقاً فشلها. وبحسب الزاوية التي تنظر منها، قد يبدو لك أن العالم يواجه أزمة في أعداد المواليد؛ فخلال الأسبوع الماضي، أظهرت قصتان أن بعض القوى العظمى في العالم تشعر بقلق بالغ إزاء عدم وجود عدد كافٍ من الأطفال. والأربعاء الماضي، أعلن الرئيس الروسي، فلاديمير بوتين، عن خطط لتشجيع النساء الروسيات على الإنجاب، تتضمن حصول المرأة على 466 ألف روبل (ما يعادل 7600 دولار) لدى إنجابها طفلاً واحداً، وعلى 2500 دولار إضافية لدى إنجابها طفلاً ثانياً. وفي اليوم نفسه، أظهرت الإحصاءات أن أعداد المواليد في الصين، عام 2019، هبطت إلى أدنى مستوى منذ ستة عقود. مواضيع قد تهمك نهاية وتخشى هذه الدول حقيقة أن مواطنيها يشيخون، وهي قلقة من ألا يكون هناك عدد كاف من القادرين على العمل، في المستقبل، لدفع فواتير هؤلاء الذين تقاعدوا. علاوات الأطفال ولا تواجه الصين وروسيا وحدهما هذه المعضلة؛ إذ تشهد معدلات المواليد تراجعاً في جميع أنحاء العالم. ولكن لماذا يصعب إقناع الناس بإنجاب المزيد من الأطفال؟ في عام 2007، قدَّمت روسيا علاوات الأطفال للآباء عن الطفل الثاني والثالث. ولكن ذلك لم يكن له تأثير يذكر؛ إذ استمرت معدلات المواليد في التراجع. أما حكومة الصين فكانت تأمل في إحداث قفزة في أعداد المواليد، حينما أوقفت العمل بسياسة الطفل الواحد سيئة الذكر، عام 2015. ولكن النتائ�� كانت متواضعة والزيادة كانت طفيفة في أعداد المواليد في ذلك العام. كوريا الجنوبية تنفق المليارات سنويا لتشجيع الانجاب دروس من آسيا والظاهر أنه حينما يقرر الناس الاتجاه إلى إنجاب عدد أقل من الأطفال، يصعب إقناعهم بخلاف ذلك. كوريا الجنوبية أيضاً تعاني أزمة خطيرة مع هذا الأمر. ففي العام الماضي، تراجع معدل المواليد إلى أدنى مستوى له على الإطلاق. ومن الناحية الإحصائية، بلغ متوسط المواليد أقل من طفل واحد لكل امرأة، وللمزيد من الدقة، وصل إلى 0.89 فقط. وقد بدأت أعداد سكان كوريا الجنوبية في التراجع منذ السبعينات. ولأكثر من عقد من الزمان، كرَّست كوريا الجنوبية جهودها لحل هذه المشكلة، منفقة ما يربو على 70 مليار دولار على حوافز للآباء والأمهات. وتقول الكورية، كيم جي- يي، التي أنجبت طفلاً واحداً، إنها \"لم تكن مهتمة حقًا بإنجاب طفل\"، لكنها تراجعت تحت الضغوط الهائلة من والديها. وتؤكد جي-يي أن الحوافز الحكومية لم يكن لها دور يذكر في اتخاذها قرار الإنجاب، وأنها لا تعتزم إنجاب المزيد من الأطفال. أما يو إن-آي فتقول: \"يرعبني التفكير فيما ستؤول إليه حالة جسدي إذا أنجبت، وما إذا كنت سأتمكن من مواصلة حياتي المهنية بعد الإنجاب\". وتضيف: \"هناك الكثير مما قد يدفع لعدم الإنجاب؛ فأسعار المساكن تواصل ارتفاعها الصاروخي، كما أن كُلفة التعليم الخاص تزاد باطراد، وكذلك تمثل القضايا البيئية كالتلوث مشكلة كبيرة\". \"في المجتمع الكوري، لدينا هذا الإيمان القوي بـ(أسطورة غريزة الأمومة)، ببساطة، لا أعتقد أن بإمكاني تحقيق هذه التوقعات\". واللافت أن إن-آي لم تتطرق، في حديثها، إلى الحوافز المالية. رغم أن الأمهات الحوامل يحصلن على أموال لتغطية نفقات ما قبل الولادة، كما يحصلن على بدل شهري قدره 170 دولار لدى إنجاب الطفل الأول، وما يتجاوز هذا المبلغ لدى إنجاب الطفل الثاني. إلى جانب ذلك، توجد مراكز عامة لرعاية الأطفال، وأخرى خاصة مدعومة من الحكومة. ولكن مهما بلغ مقدار ما تنفقه الأخيرة على هذا القطاع، لا يبدو أنه كافياً؛ ففي العاصمة سيول، يصعب الحصول على مكان شاغر في المراكز العامة لرعاية الأطفال، حتى أن الآباء يضطرون أحيانا للمشاركة في قرعة لتأمين مكان لطفلهما. لماذا باتت الصين تشجع على إنجاب المزيد من الأطفال؟ \"كنت أتطلع لإنجاب 13 طفلا، أما الآن فلا أفكر في الإنجاب مطلقا\" تجميد البويضات: الإنجاب أضحى ممكنا رغم المرض والسن! حمى التعليم تقول كيم يي-إيون، وهي أم لثلاثة أطفال، إن \"كوريا الجنوبية تعاني من حمى التعليم، والكُلفة الباهظة للتعليم الخاص\". وتلفت يي-إيون إلى أنها لا تستطيع سد نفقات تعليم أطفالها، رغم حصولها على الكثير من الدعم الحكومي. وتضيف: \"إذا لم تتمكن الحكومة من حل هذه المشكلة، فلن يكون من السهل، أبداً، اتخاذ قرار إنجاب الأطفال\". كذلك تلعب ثقافة العمل الكورية التنافسية دوراً كبيراً في ذلك؛ إذ تقول كيم جي- يي، وهي أم لطفل عمره عامان: \"لا أرغب في إنجاب طفل آخر. من الصعب جداً تربية طفل واحد، لذا أريد التركيز على تربية طفلي\". ورغم أنها تتلقى بعض الأموال من الحكومة، إلا أنها تقول إن تلك الأموال لا تحدث فارقاً كبيراً. وتقول كيم جي-يي إنها محظوظة لأن الشركة التي تعمل بها تتبنى سياسات صديقة للآباء؛ فقد حصلت على إجازة أمومة لمدة 16 شهرًا، كما حظيت بمكان لطفلها في حضانة ملحقة بالعمل، وهي مزايا يعزُّ الحصول عليها في أماكن العمل. وتتابع: \"لا تشجع الكثير من الشركات منح إجازات الأمومة أو الأبوة\". وقد تبدو هذه المشكلات شديدة الخصوصية، ولكن الواقع أن نفس النمط قد بدأ يظهر في اليابان والصين، ما يشي بأن ذلك قد يكون جزءاً من ديناميكية بدأت تظهر في جميع أنحاء العالم، حيث يصبح إنجاب الأطفال أقل أهمية وأكثر صعوبة من الناحية العملية، كلما ازداد إقبال النساء على التعلم والانخراط في سوق العمل. وتشير تجارب بلدان مثل تايلاند والأوروغواي وتركيا وإيران إلى أنه حينما يكون إنجاب عدد أقل من الأطفال أمراً طبيعياً، لقد أظهرت بلدان متباعدة مثل أوروغواي وتايلاند وتركيا وإيران أنه بمجرد أن يصبح من الطبيعي أن تنجب عددًا أقل من الأطفال ، يكون من الصعب للغاية تغيير هذا الاتجاه. أعلن الرئيس الروسي، فلاديمير بوتين، عن خطط لإقناع النساء الروسيات بالإنجاب، تتضمن حصول المرأة على 466 آلاف روبل نجاحات بسيطة ويبدو أن عدداً من المجتمعات المحلية قد وجدت حلاً للمشكلة؛ إذ نجحت بلدة يابانية صغيرة تسمى \"ناجي\" في مضاعفة معدلات المواليد خلال تسع سنوات، فقفزت بمتوسط المواليد من 1.4 طفل لكل امرأة إلى 2.8 ، عبر تقديم حوافز سخية للغاية. كذلك تقدَّم بلدة \"ليستيارفي\" الفنلندية حوافز تبلغ 11 ألف يورو لكل طفل. ولكن على المدى الطويل، قد ينتقل الكثير من هؤلاء الأطفال للعمل أو للدراسة الجامعية في المدن الكبرى، حيث تمثل تكاليف العيش الباهظة وسائل ناجعة لمنع الانجاب. أما جمهورية إستونيا الأوروبية فقد أنفقت الملايين على حوافز الأطفال. وشهدت زيادة طفيفة في معدل المواليد ولكن بكُلفة باهظة؛ إذ تتلقى العائلة المكونة من ثلاثة أطفال نحو 520 يورو (576 دولارا) شهرياً. ويقول دكتور ليسون من معهد أكسفورد للشيخوخة السكانية: \"أعتقد، بصراحة تامة، أن ذلك مضيعة للمال. أحد الأسئلة التي كثيراً ما أوجهها لطلابي هو: لماذا يريد الناس إنجاب المزيد من الأطفال؟\". ويضيف د. ليسون أن تراجع معدلات المواليد ليس بالأمر الجديد؛ فقد بدأ في التراجع في أوروبا منذ أكثر من 40 عاماً وانتشر هذا التراجع سريعاً في الدول النامية، حيث وجدت النساء أنهن يتمتعن بمزايا أفضل عبر التعليم والعمل بدلا من تكوين عائلات الكبيرة. ويتابع: \"على المستوى المجتمعي، لا أعتقد أننا سنتراجع عن هذا التوجه، على الرغم من أن بعض الأشخاص قد يفعلون ذلك\". يقول د.ليسون\"قبل أن نسعى لإقناع الشباب بإنجاب المزيد من الأطفال، يجب أن نسأل أنفسنا: لماذا نفعل ذلك؟\". لماذا نفعل ذلك؟ يقول د.ليسون: \"بشكل أساسي يجب أن نسأل أنفسنا: لماذا نفعل ذلك؟\". في البلدان الأكثر ثراءً، يمكن دائماً حل مشكلة نقص العمالة عن طريق المهاجرين. وهناك الكثير من الشباب في العالم؛ إذ لم يزل معدل الزيادة السكانية في معظم الدول الأفريقية والدول الكبرى كالهند وباكستان في ارتفاع. ولكن بالنسبة لبعض القادة القوميين والكارهين للأجانب، هذا هو مربط الفرس. في الأسبوع الماضي، أعلن رئيس وزراء المجر، فيكتور أوربان، أن التلقيح الصناعي سيصبح متاحاً، مجاناً، لجميع الأزواج الهنغاريين، وذلك بعد تأميم مراكز الخصوبة في البلاد. ومنذ بداية العام الفائت، أُعفيت النساء اللواتي لديهن أربعة أطفال من دفع الضرائب. وقد كان أوربان واضحا للغاية فيما يتعلق بالسبب وراء رغبته في ولادة مزيد من الأطفال البيض المسيحيين؛ إذ قال: \"لا نريد أن نصبح متنوعين أو مختلطين.. لا نريد مزج لوننا أو تقاليدنا أو ثقافتنا ا��وطنية مع ثقافات الآخرين\". الاحتفال بيوم الطفل أحد الفعاليات التي تعزز قيمة الحياة الأسرية في المجر ولكن ليس من الواضح ما إذا كان أي من هذه الإجراءات ستنجح؛ فقد قدمت المجر حوافز مالية للولادة في عام 2005، ولكن ذلك لم يكن له أي تأثير، والأدهى من ذلك، أن أعداد الشباب الذين ينتقلون للعيش في دول أوروبية أخرى قد ارتفعت. فإغداق المال على الأسر حينما تنجب أطفالاً لن يغير من حقيقة جوهرية تتمثل في أن الكثير من النساء العصريات يرغبن في العمل. ويبدو أن السويد وفرنسا قد أدركتا ذلك؛ فقد حافظتا على معدلات المواليد عند المتوسط الأوروبي، عبر تسهيل عودة الأمهات إلى العمل بعد إجازات أمومة طويلة الأجل، وخدمة رعاية أطفال جيدة ومجانية، وثقافة عمل لا تتعارض مع الأمومة أو الأبوة. لذا، يمكن القول إن السياسة التي ترفع لافتة منح المزايا للمواطنين الأصليين، وتركز على تقديم المساعدات المالية بدلاً من تقديم الدعم في مختلف المجالات، محكوم عليها بالفشل.", "doc2": "ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਕਮੀ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਆਪਣੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕੁਝ ਤਗੜੇ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਗੱਲੋਂ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਰੂਸੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਹੁਣ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ 4, 66,000 ਰੂਬਲ (7,600 ਡਾਲਰ) ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਲਈ 2, 500 ਡਾਲਰ ਮਿਲਣਗੇ। ਉਸ ਦਿਨ ਹੀ ਅੰਕੜੇ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਕਿ 2019 ਦੌਰਾਨ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਜੰਮਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 6 ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਲਈ ਡਰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੂਲ ਵਾਸੀ ਲਗਾਤਾਰ ਬੁੱਢੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਿਕਰ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਥਾਂ ਭਰਨ ਲਈ ਵਿਅਕਤੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੇਬੀ ਬੋਨਸ ਬੱਚਾ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਚੀਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਇਕੱਲੇ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਦਰ ਡਿੱਗ ਰਹੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾਉਣਾ ਇੰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਰੂਸ ਨੇ 2007 ਵਿੱਚ ਬੇਬੀ ਬੋਨਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਪੈਸੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਖ਼ਾਸ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਸਗੋਂ ਜਨਮ ਦਰ ਲਗਾਤਾਰ ਹੇਠਾਂ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ। ਚੀਨ ਨੇ 2015 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਏਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਸਬਕ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਇੱਕ ਵਾਰ ਘੱਟ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਹਿਲਾਉਣਾ ਔਖਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਸੀ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਪੱਖੋਂ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ 'ਔਸਤ ਔਰਤਾਂ' ਦੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਬੱਚੇ ਸਨ- ਸਿਰਫ਼ 0.89। 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਉਹ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਯਤਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ 'ਤੇ 70 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਚ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਕਿਮ-ਜੀ-ਯੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, 'ਮੇਰੀ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਰੁਚੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।' ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਉਹ ਹੁਣ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮਾਂ ਹੈ। ਕਿਮ-ਜੀ-ਯੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦਾ ਉਸ ਦੇ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਹੋਰ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਯੂ ਇਨ-ਯੇ ਮੁਤਾਬਕ, “ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਡਰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੈਂ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਸਰੀਰ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੀ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਜਾਰੀ ਰੱਖ ਸਕਾਂਗੀ?” \"ਇਸਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਆਸਮਾਨ ਛੂਹ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਨਿੱਜੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਲਾਗਤ ਵਧ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਰਗੇ ਕਈ ਮੁੱਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਰਹੇ ਹਨ।\" \"ਸਾਡੇ ਕੋਰੀਆਈ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ 'ਮਾਤਰਤਵ ਸਬੰਧੀ ਮਿੱਥ' ਵਿੱਚ ਦ੍ਰਿੜ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਉਮੀਦ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਾਂਗੀ।\" ਵਿੱਤੀ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਕਿਮ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਬਦਲਾਅ ਸਕਿਆ। ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਜਣੇਪੇ ਦੀ ਲਾਗਤ ਦਾ ਪੈਸਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਸਿਕ ਭੱਤਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ-ਪਹਿਲੇ ਬੱਚੇ ਲਈ 170 ਡਾਲਰ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਦਾ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ। ਉੱਥੇ ਜਨਤਕ ਬਾਲ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਰਿਆਇਤੀ ਦਰਾਂ 'ਤੇ ਨਿੱਜੀ ਬਾਲ ਸੰਭਾਲ ਵੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਜਿੰਨੀਆਂ ਵੀ ਰਿਆਇਤਾਂ ਦੇਵੇ, ਉਹ ਪੂਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀਆਂ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸਿਓਲ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਬਾਲ ਸੰਭਾਲ ਵਿੱਚ ਖਾਲੀ ਥਾਂ ਲੱਭਣੀ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਕਾਰਨ, ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਕੇ ਖੁਦ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲਾਟਰੀ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸਿਓਲ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਬਾਲ ਸੰਭਾਲ ਵਿੱਚ ਖਾਲੀ ਥਾਂ ਲੱਭਣੀ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਬੁਖਾਰ ਇਹ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ। ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਕਿਮ- ਯੇ-ਯੂੰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,\"ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਬੁਖਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਨਿੱਜੀ ਸਿੱਖਿਆ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗੀ ਹੈ।\" ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਸਰਕਾਰੀ ਮਦਦ ਮਿਲਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉਸਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਕਵਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, “ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਹੱ��� ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।” ਦੂਜਾ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕੰਮਕਾਜ ਵਿੱਚ ਸਖ਼ਤ ਮੁਕਾਬਲਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਮ ਜੀ-ਯੇ ਦਾ ਦੋ ਸਾਲ ਦਾ ਬੇਟਾ ਹੈ, ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਕਦੇ ਵੀ ਹੋਰ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ 'ਤੇ ਹੀ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ।” ਕਿਮ ਜੀ-ਯੇ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਕੁਝ ਪੈਸੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਕੁਝ ਖਾਸ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਕਿਮ ਜੀ-ਯੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਹੁਤ ਕਿਸਮਤ ਵਾਲੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਜਿਸ ਕੰਪਨੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਮਾਪਿਆਂ ਲਈ ਸਾਜ਼ਗਾਰ ਹੈ। ਕਿਮ ਨੇ 16 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਜਣੇਪਾ ਛੁੱਟੀ ਲਈ ਅਤੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਰੈੱਚ ਲਈ ਥਾਂ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਮਿਲਣਾ ਦੁਰਲੱਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉੁਹ ਅੱਗੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਮੈਂ ਜਾਣਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਮੇਰੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਮਾਜਿਕ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਕੰਮ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਛੁੱਟੀ ਲੈਣੀ ਪਈ ਹੈ।\" 'ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਮਾਂ ਜਾਂ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਛੁੱਟੀ ਲੈਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਵੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।'' ਇਹ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਥਾਨਕ ਜਿਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲੱਗ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹੀ ਸਭ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੈੜਚਾਲ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਵਰਤਾਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋਰਾਂ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਸਿੱਖਿਅਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕੰਮਕਾਜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਰਜੀਹ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਰੂਗਵੇ (Uruguay), ਥਾਈਲੈਂਡ, ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਘੱਟ ਬੱਚਿਆਂ ਜਾ ਰੁਝਾਨ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਠੱਲ੍ਹਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਛੋਟੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ। ਜਪਾਨ ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੇਗੀ ਨੇ ਨੌਂ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਜਨਮ ਦਰ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਤੀ ਔਰਤ 1.4 ਤੋਂ 2.8 ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ ਲੈਸਟੀਜਾਰਵੀ ਪ੍ਰਤੀ ਬੱਚਾ ਗਿਆਰਾਂ ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ਬੱਚੇ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਜਾਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਹਿੰਗੇ ਸ਼ਹਿਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੱਕ ਗਰਭਨਿਰੋਧਕ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰੂਸ ਦੀ ਪ੍ਰਜਨਣ ਦਰ 1.5 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਸੋਂ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ 2.1 ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ ਯੂਰਪ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ ਐਸਟੋਨੀਆ ਨੇ ਇਸ ਸਫਲਤਾ ਲਈ ਬ��ਬੀ ਬੋਨਸ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਯੂਰੋ ਲਗਾਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਨਮ ਦਰ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਐਸਟੋਨਿਆਈ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ 520 ਯੂਰੋ (576 ਡਾਲਰ) ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਆਕਸਫੋਰਡ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਪਾਪੂਲੇਸ਼ਨ ਏਜਿੰਗ ਦੇ ਡਾ. ਲੀਜ਼ਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ,“ਮੈਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੈਸੇ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਹੈ।” “ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਕਰਦਾ ਹਾਂ,'ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੱਚੇ ਕਿਉਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ?” ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘਟਦੀ ਜਨਮ ਦਰ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਰੁਝਾਨ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ 40 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਕਸਤ ਅਰਥਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਮਤੀ ਲੱਗਿਆ। ਡਾ. ਲੀਜ਼ਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, “ਸਮਾਜਿਕ ਪੱਖੋਂ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਸ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮੁੜ ਕੇ ਜਾਵਾਂਗੇ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।” ਅਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ? ਡਾ. ਲੀਜ਼ਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਮੌਲਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਪੁੱਛਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ?” ਅਮੀਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰਵਾਸ ਰਾਹੀਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਲਗਭਗ ਹੱਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਅਜੇ ਵੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।\" ਡਾ਼ ਲੀਜ਼ਨ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚੇ ਜੰਮਣ ਲਈ ਮਨਾਉਣਾ ਕਿਉਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ? \"ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਅਤੇ ਜ਼ੇਨੋਫੋਬਿਕ (ਅਜਨਬੀਆਂ/ਵਿਦੇਸ਼ੀਆਂ ਤੋਂ ਡਰਨ ਵਾਲੇ) ਲੀਡਰਾਂ ਲਈ ਇਹ ਵੱਡਾ ਮਸਲਾ ਹੈ।\" ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਹੰਗਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਿਕਟਰ ਓਰਬਨ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਜਣਨ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੰਗਰੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਜੋੜਿਆਂ ਨੂੰ ਆਈਵੀਐੱਫ ਦੀ ਮੁਫ਼ਤ ਸੁਵਿਧਾ ਮਿਲੇਗੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਚਾਰ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਲੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਦਾ ਟੈਕਸ ਮਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਓਰਬਨ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਕਿਉਂ ਗੋਰੇ ਅਤੇ ਇਸਾਈ ਬੱਚੇ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,'ਅਸੀਂ ਵਿਭਿੰਨ ਜਾਂ ਮਿਸ਼ਰਤ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਸਾਡਾ ਆਪਣਾ ਰੰਗ, ਪਰੰਪਰਾ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਸ਼ਰਤ ਹੋਵੇ।' ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। 2005 ਵਿੱਚ ਹੰਗਰੀ ਨੇ ਜਣੇਪੇ ਲਈ ਮਾਇਕ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਬਦਤਰ ਹਾਲਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਤੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਬੱਚਾ ਜੰਮਣ 'ਤੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦੇਣਾ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਕਈ ਆਧੁਨਿਕ ਔਰਤ��ਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਵੀਡਨ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਅਜਿਹਾ ਸਾਬਤ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਪਿਆਂ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਜਨਮ ਮੌਕੇ ਚੰਗੀ ਛੁੱਟੀ, ਚੰਗੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਵਾਲੇ ਚਾਈਲਡ ਕੇਅਰ ਸੈਂਟਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸੌਖਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜੋ ਮਾਪਿਆਂ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੁਕਾਵਟ ਰਹਿਤ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਨੀਤੀ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਆਪਕ ਮਦਦ ਦੇਣ ਦੀ ਥਾਂ ਮਹਿਜ਼ ਨਕਦੀ ਦੇਣ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਪਰਮਵੀਰ ਚੱਕਰ ਜੇਤੂ ਦੇ ਵਾਰਸਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਵਾ ਵੀਡੀਓ: ਇਹ ਬਲੋਚ ਜਾਨਾਂ ਕਿਉਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ ਵੀਡੀਓ: ਅਕਾਲੀ ਦਲ, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਆਪਣੇ ਬੂਤੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀ ਲੜ ਰਹੀ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-56214658", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56220635", "doc1": "ولي العهد السعودي الأمير محمد بن سلمان ويقول التقرير الذي رفعت عنه السرية وأصدرته إدارة بايدن، إن الأمير وافق على خطة إما للقبض على أو قتل الصحفي السعودي الذي كان يعيش في الولايات المتحدة. من جهتها رفضت الخارجية السعودية رفضا قاطعا ما ورد في التقرير من استنتاجات وصفتها بـ \"المسيئة وغير الصحيحة\" عن قيادة المملكة، معلنة عدم قبولها بأي حال من الأحوال. وقالت وزارة الخارجية السعودية في بيان رسمي نشرته وكالة الأنباء السعودية الرسمية (واس) إن التقرير تضمن جملة من المعلومات والاستنتاجات الأخرى غير الصحيحة. رافضة أي أمر من شأنه المساس بقيادتها وسيادتها واستقلال قضائها. كما أعربت عن أسفها لصدور مثل هذا التقرير وما تضمنه من استنتاجات خاطئة وغير مبررة، في وقت أدانت فيه المملكة هذه الجريمة البشعة واتخذت قيادتها الخطوات اللازمة لضمان عدم تكرار مثل هذه الحادثة المؤسفة مستقبلا. مواضيع قد تهمك نهاية وهذه هي المرة الأولى التي تسمي فيها أمريكا علنا ولي العهد الذي ينفي صلته بعملية القتل. وقُتل خاشقجي أثناء زيارته للقنصلية السعودية في مدينة إسطنبول التركية. وكان معروفا عنه انتقاده للسلطات السعودية. ماذا يقول التقرير؟ وجاء في التقرير الصادر عن مكتب مدير وكالة الاستخبارات الوطنية الأمريكية \"ولي العهد السعودي الأمير محمد بن سلمان وافق على عملية في إسطنبول بتركيا لاعتقال أو قتل الصحفي السعودي جمال خاشقجي\". ويسرد التقرير ثلاثة أسباب للاعتقاد بأن ولي العهد هو من وافق على العملية: وأورد التقرير أسماء الأفراد الذين يُزعم أنهم متواطئون أو مسؤولون عن مقتل خاشقجي. لكنه يقول \"لا نعرف إلى أي مدى مقدما\" خطط المتورطون لإيذائه. وألقت السلطات السعودية باللوم في القتل على \"عملية مارقة\" قام بها فريق من العملاء أرسل لإعادة الصحفي إلى المملكة، وقضت محكمة سعودية على خمسة أفراد بالسجن 20 عاما في سبتمبر/ أيلول الماضي، بعد أن حكمت عليهم في البداية بالإعدام. وفي عام 2019 ، اتهمت المقررة الخاصة للأمم المتحدة، أغنيس كالامارد، السعودية بـ \"القتل العمد مع سبق الإصرار\" لخاشقجي، ورفضت المحاكمة السعودية باعتبارها \"نقيضا للعدالة\". ماذا يعني ذلك بالنسبة للعلاقات الأمريكية السعودية؟ أكد الرئيس جو بايدن في اتصال هاتفي مع الملك سلمان على \"الأهمية التي توليها الولايات المتحدة لحقوق الإنسان العالمية وسيادة القانون\". ومنذ عام 2018، ورد أن وكالة الاستخبارات المركزية كانت تعتقد أن ولي العهد قد أمر بالقتل، لكن مزاعم تورطه لم يعلن عنها من قبل المسؤولين الأمريكيين حتى الآن. ومن المتوقع أن يتخذ الرئيس الأمريكي جو بايدن خطاً أكثر حزما من سلفه دونالد ترامب بشأن حقوق الإنسان وسيادة القانون في المملكة العربية السعودية، الحليف الأمريكي الرئيسي في الشرق الأوسط. وقال البيت الأبيض: في اتصال هاتفي الخميس مع الملك سلمان، أكد الرئيس جو بايدن على \"الأهمية التي توليها الولايات المتحدة لحقوق الإنسان العالمية وسيادة القانون\". وبحسب مصادر نقلت عنها وكالة رويترز للأنباء، فإن إدارة بايدن تدرس إلغاء صفقات الأسلحة مع السعودية، التي تثير مخاوف تتعلق بحقوق الإنسان، فضلا عن تخفيض المبيعات العسكرية المستقبلية من الأسلحة \"الدفاعية\". كيف قتل خاشقجي؟ توجه الصحفي البالغ من العمر 59 عاما إلى قنصلية بلاده في إسطنبول في أكتوبر 2018 من أجل الحصول على أوراق تسمح له بالزواج من خطيبته التركية خديجة جنكيز. الصحفي جمال خاشقجي وزُعم أنه تلقى تأكيدات من شقيق ولي العهد الأمير خالد بن سلمان، الذي كان سفيرا لبلاده لدى الولايات المتحدة في ذلك الوقت، بأنه سيكون من الآمن زيارة القنصلية. ونفى الأمير خالد وجود أي اتصال بالصحفي. وبحسب الادعاء السعودي، فقد قيد خاشقجي بالقوة بعد مقاومته، وحُقن بكمية كبيرة من المخدر أدت إلى وفاته. وقال ممثلو الادعاء إن الجثة قطعت بعد ذلك وسلمت إلى \"متعاون\" محلي خارج القنصلية. ولم يعثر على بقايا الجثة لاحقا. وكشف فيما بعد عن التفاصيل في نصوص التسجيلات الصوتية المزعومة لعملية القتل التي حصلت عليها المخابرات التركية. عمل خاشقجي مستشارا للحكومة السعودية وكان مقربا من العائلة الحاكمة، لكن ذلك لم يدم طويلا حيث غادر إلى المنفى الاختياري في الولايات المتحدة عام 2017. ومن هناك، كتب عمودا شهريا في صحيفة واشنطن بوست انتقد فيه سياسات ولي العهد.", "doc2": "ਬਾਇਡਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਿੰਸ ਨੇ ਹੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੂੰ \"ਫੜਨ ਜਾਂ ਕਤਲ\" ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਉਂਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਦਰਜਣਾਂ ਸਾਊਦੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਉੱਪਰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਪਰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਉੱਪਰ ਨਹੀਂ ਲਗਾਈਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਸਾਊਦੀ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ \"ਨਕਾਰਤਮਿਕ, ਝੂਠੀ ਅਤੇ ਨਾ-ਮੰਨਣਯੋਗ\" ਕਹਿ ਕੇ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ (ਕੁੰਵਰ) ਮੁਹੰਮਦ ਜੋ ਕਿ ਅਸਲ ਮਾਅਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਹਨ- ਨੇ ਕਤਲ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਨੂੰ 2018 ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਇਸਤੰਬੁਲ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਕਾਊਂਸਲੇਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੇ ਸਿਲਸਿਲੇ ਵਿੱਚ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। 59 ਸਾਲਾ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਨਜ਼��ਦੀਕੀ ਰਹੇ ਸਨ। ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਕੁਝ ਮਤਭੇਦ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਸਾਲ 2017 ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਜਾ ਵਸੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਆਪ ਹੀ ਸਵੈ-ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ। ਉੱਥੇ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਪ੍ਰਿੰਸ ਸਲਮਾਨ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਆਲੋਚਨਾਤਿਮਕ ਕਾਲਮ ਲਿਖੇ। ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖਾਸ਼ੋਜੀ ਦੇ ਕਤਲ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ (ਵੀਡੀਓ ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਦੀ ਹੈ) ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ? \"ਅਸੀਂ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਕੁੰਵਰ ਨੇ ਇਸਤੰਬੁਲ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਨੂੰ ਫੜਨ ਜਾਂ ਮਾਰਨ ਦੇ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ।\" ਕੁੰਵਰ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਸੁਲਤਾਨ ਸਲਮਮਾਨ ਬਿਨ ਅਬਦੁੱਲਾਜ਼ੀਜ਼ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਸ਼ਾਸਕ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਤਿੰਨ ਕਾਰਨ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ: ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਦੀ ਮੌਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਂਅ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਲੋਕ ਕਿਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਇਸ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਕਹਿੰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਤਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਭੇਜੀ ਗਈ ਟੀਮ ਕੋਲੋਂ ਹੋਇਆ। ਪਿਛਲੇ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਜਣਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀਹ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਕੈਦ ਸੁਣਾਈ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਖ਼ਾਸ ਰਿਪੋਰਟੀਅਰ ਐਗਨਸ ਕਾਲੈਮਰਡ ਨੇ ਇਸ ਮੌਤ ਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ \"ਸੋਚਿਆ ਸਮਝਿਆ, ਪੂਰਬ-ਨਿਯੋਜਿਤ, ਕਤਲ\" ਕਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਏ ਗਏ ਮੁਕੱਦਮੇ ਨੂੰ \"ਇਨਸਾਫ਼ ਵਿਰੋਧੀ\" ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਬਾਇਡਨ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਸੁਲਤਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੈਕਰੇਟਰੀ ਆਫ਼ ਸਟੇਟ ਨੇ ਕੁੰਵਰ ਉੱਪਰ ਯਾਤਰਾ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਾਊਦੀ ਜੋ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤੇਲ ਉਤਪਾਦਕ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਕਰੀਬੀ ਸਾਥੀ ਵੀ ਹੈ। ਕਿਆਸ ਹਨ ਕਿ ਨਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਾਇਡਨ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਪੂਰਬਧਿਕਾਰੀ ਟਰੰਪ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਕਿਆਈ ਨਾਲ ਸਟੈਂਡ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਸੁਲਤਾਨ ਸਲਮਾਨ ਨਾਲ ਫ਼ੋਨ ਉੱਪਰ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਬਾਇਡਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨਾਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਸਮਝੌਤੇ ਰੱਦ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕਰਦਿਆਂ ਸਾਊਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੇ ਦੁਹਰਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਜੁਰਮ ਦੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਵਾਕਈ ਮੰਦਭਾਗਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਰਿਰਪੋਰਟ ਆਪਣੇ ਅਤਰਕਸੰਗਤ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਸਟੀਕ ਸਿੱਟਿਆਂ ਨਾਲ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਦਕਿ ਕਿੰਗਡਮ ਨੇ ਇਸ ਘਿਨਾਉਣੇ ਜੁਰਮ ਦੀ ਸਪਸ਼ਟ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿੰਗਡਮ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਦੁਖਾਂਤ ਮੁੜ ਨਾ ਵਾਪਰੇ ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਦਮ ਵੀ ਚੁੱਕੇ ਸਨ।\" ਖਾਸ਼ੋਜੀ ਆਪਣੀ ਮੰਗੇਤਰ ਹਤੀਜਾ ਜੇਂਗਿਜ਼ ਨਾਲ ਜੋ ਕਿ ਕਾਊਂਸਲੇਟ ਦੇ ਬਾਹਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਦਾ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖ਼ਾਸ਼ੋਜੀ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-54950111", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-54955604", "doc1": "الآثار السلبية لجائحة كورونا عجلت بتوقيع الاتفاقية التجارية بين دول أسيا ومنطقة المحيط الهادي وجاءت اتفاقية \"الشراكة الاقتصادية الإقليمية الشاملة\" بعد ثماني سنوات من المفاوضات، وتشارك فيها الصين واليابان وكوريا الجنوبية وأستراليا. ومن المرجح أن تؤدي هذه الاتفاقية إلى تعزيز دور بكين المهيمن في المنطقة في مواجهة الولايات المتحدة، التي لم تشارك في الاتفاقية. وتهدف إلى إلغاء التعريفات الجمركية على العديد من السلع المتداولة. وتمت مناقشة وإنهاء تفاصيل الاتفاقية افتراضيا عبر الإنترنت في اجتماع استضافته فيتنام. ووقع وزير التجارة في كل بلد الاتفاقية واحدا تلو الآخر، ثم رفعها أمام الكاميرا. واقترحت الاتفاقية لأول مرة في عام 2012، وأبرمت أخيرًا في نهاية قمة جنوب شرق آسيا، حيث يسعى القادة لإعادة اقتصاداتهم المتضررة من تفشي وباء فيروس كورونا المستجد إلى مسارها الصحيح. مواضيع قد تهمك نهاية الاتفاقية جاءت بعد ثماني سنوات من المفاوضات وقال رئيس مجلس الدولة الصيني لي كه تشيانغ، بعد التوقيع على الاتفاقية: \"في ظل الظروف العالمية الحالية، فإن حقيقة توقيع اتفاقية الشراكة الاقتصادية الشاملة الإقليمية بعد ثماني سنوات من المفاوضات تبعث بصيصا من النور والأمل وسط الغيوم\". وأضاف \"يظهر بوضوح أن التعددية هي الطريق الصحيح، وتمثل الاتجاه الصحيح للاقتصاد العالمي وتقدم البشرية.\"", "doc2": "ਜੋ ਦੇਸ ਇਸ ਵਪਾਰਕ ਸੰਧੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣੇ ਹਨ, ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। 'ਦਿ ਰੀਜਨਲ ਕਾਂਪ੍ਰੀਹੈਂਸਿਵ ਇਕਨੋਮਿਕ ਪਾਰਟਨਰਸ਼ਿਪ' ਯਾਨਿ ਕਿ ਆਰਸੀਈਪੀ 'ਚ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ 10 ਦੇਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ, ਚੀਨ, ਜਾਪਾਨ, ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵੀ ਇਸ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਵਪਾਰਕ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ 'ਚ ਅਮਰੀਕਾ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਚੀਨ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਰਥਿਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਇਸ ਨੂੰ 'ਖੇਤਰ 'ਚ ਚੀਨ ਦੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਭਾਵ' ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੰਧੀ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ-ਮੈਕਸੀਕੋ-ਕੈਨੇਡਾ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡੀ ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਟ੍ਰਾਂਸ-ਪੈਸੀਫਿਕ (ਟੀਪੀਪੀ) ਨਾਂਅ ਦੇ ਇੱਕ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਪਰ 2017 'ਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਸ ਸੰਧੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਰਥਚਾਰੇ ਨੂੰ ਲੀਹੇ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਉਦੋਂ ਉਸ ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ 12 ਦੇਸ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਜਵਾਬ 'ਚ ਪਹਿਲ ਮੰਨਦੇ ਸਨ। ਆਰਸੀਈਪੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਿਛਲੇ ਅੱਠ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਆਖਰਕਾਰ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਦਸਤਖਤ ਹੋਏ। ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਮਹਾਮੰਦੀ ਵਰਗੇ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਿਊਨ ਸ਼ੂਅਨ ਫੂਕ ਨੇ ਇਸ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ 'ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ' ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਅੱਜ ਆਰਸੀਈਪੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਮਾਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਆਸੀਆਨ ਦੇਸ ਇਸ 'ਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਉਹ ਨਵੇਂ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣਗੇ। ਜਿਵੇਂ -ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਦੇਸ ਤਰੱਕੀ ਦੀ ਰਾਹ ਵੱਲ ਅੱਗੇ ਵੱਧਣਗੇ, ਉਵੇਂ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਖਿੱਤੇ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਪਵੇਗਾ।\" ਇਸ ਨਵੇਂ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ, ਆਰਸੀਈਪੀ ਅਗਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ 'ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ 'ਚ ਬੌਧਿਕ ਜਾਇਦਾਦ, ਦੂਰ ਸੰਚਾਰ, ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਈ-ਕਮਰਸ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਈ ਉਤਪਾਦ ਕਿਸ ਦੇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿਯਮ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੋ ਦੇਸ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਕਈ ਮੁਲਕਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਮਝੌਤੇ ਸਹੀਬੱਧ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਖੇਤਰ 'ਚ ਚੀਨ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਆਰਸੀਈਪੀ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਭਾਰਤ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਆਰਸੀਈਪੀ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ 'ਇਸ ਨਾਲ ਦੇਸ 'ਚ ਸਸਤੇ ਚੀਨੀ ਸਮਾਨ ਦਾ ਹੜ੍ਹ ਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ 'ਚ ਛੋਟੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਲਈ ਉਸੇ ਮੁੱਲ 'ਤੇ ਸਮਾਨ ਦੇ ਪਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਵਧੇਗੀ।' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਰ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਏ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਆਸੀਆਨ ਦੇਸਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਜੇਕਰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਭਾਰਤ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਆਰਸੀਈਪੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇੱਥੇ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 'ਇਸ ਵਪਾਰ ਸਮੂਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਾ ਬਣਨ 'ਤੇ ਕੀ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਫ਼ੈਸਲ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲੀ ਨੇ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਵਪਾਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ ਸੰਤੋਸ਼ ਪਾਈ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਆਰਸੀਈਪੀ ਵਿੱਚ 15 ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ 30% ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਹੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਲਈ ਅਜਿਹੇ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਹਿਮ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਭਾਰਤ ਵਪਾਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਨਵੀਂਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਕੀ ਚੀਨ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ \" ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਸਰਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਦਯੋਗ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਬਾਹਰੀ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਵੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਭਾਰਤ ਜੇਕਰ ਇਸ ਸੰਧੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੀ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸਵਾਲ ਜ਼ਰੂਰ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ?\" \" ਦੂਜੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ 'ਚ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ 'ਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਅਜੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਉਸਾਰੀ ਕਰਨੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬਰਾਮਦ ਦਾ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਪਏਗਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਬਜ਼ਾਰ 'ਚ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਖਪਤ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਇਹ ਥੋੜ੍ਹਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।\" ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ, ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਰਗੇ ਦੇਸਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਚੀਨ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਉਹ ਸਾਰੇ ਦੇਸ ਆਰਸੀਈਪੀ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ 'ਚ ਸੰਤੋਸ਼ ਪਾਈ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਭਾਰਤ ਚੀਨ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ 6-7 ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਲਕਿ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਿਕਲ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏਗਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲੱਗ ਸਕੇਗਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਇਸ ਕਦਮ ਨੂੰ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਜੋ ਦੇਸ ਹਨ ਉਹ ਵੀ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚੀਨ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਦੇਸ ਆਰਸੀਈਪੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਕੇ ਚੀਨ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" \"ਆਰਸੀਈਪੀ 'ਚ ਚੀਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੀ ਹੋਰ ਕਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਦੇਸ ਹਨ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕ ਅਤੇ ਆਟੋਮੋਬਾਇਲ) ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਪਕੜ ਹੈ। ਪਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਤੱਕ ਚੀਨੀ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: \"ਵਪਾਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਚੀਨ ਨਾਲ 100 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਟੀਚਾ ਤੈਅ ਸੀ। ਪਰ ਪਿਛਲੇ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਪਾਸਾ ਹੀ ਪਲਟ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 'ਆਤਮ ਨਿਰਭਰ ਮੁਹਿੰਮ' ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਚੀਨ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਹੈ।\" ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਨੇ ਕਿਹਾ, \" ਜੇਕਰ 'ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਮੁਹਿੰਮ' ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲ ਲੱਗ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਵੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣਾ ਗਲਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56759056", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56756071", "doc1": "انضم الحجي حكمت، رئيس بلدية الظل الذي عينته طالبان في بلخ، إلى الحركة في تسعينيات القرن الماضي الحجي حكمت، الذي كان يعتمر عمامة سوداء وتفوح منه رائحة العطر، من أعضاء الحركة المخضرمين. فقد انضم إليها في تسعينيات القرن الماضي عندما كانت تسيطر على أغلب مناطق أفغانستان. كانت حركة طالبان قد أعدت لنا عرضا لقوتها وقدراتها، فقد اصطف على جانبي الطريق رجال مسلحون كان يحمل واحد منهم قاذفة صواريخ، ويحمل آخر بندقية M4 غنماهما من القوات الأمريكية. كانت بلخ في الماضي واحدة من أكثر المناطق الأفغانية استقرارا، ولكنها أصبحت الآن من أكثر المناطق عنفا. أشار بار يالاي، القائد العسكري المحلي الذي يتمتع بسمعة مخيفة، بإصبعه إلى الطريق وقال \"تتمركز القوات الحكومية هناك، بالقرب من السوق المحلية الرئيسية، ولكن جنودها لا يجرؤون على مبارحة معسكرهم. فالأرض ملك للمجاهدين\". مواضيع قد تهمك نهاية تمثل هذه الصورة الوضع في الكثير من المناطق في أفغانستان، فالحكومة تسيطر على المدن والبلدات الأكبر حجما، ولكن مسلحي طالبان يحيطون بالقوات الحكومية ويتمتعون بوجود قوي في أجزاء كبيرة من المناطق الريفية. ويفرض مسلحو طالبان سيطرتهم من خلال نقاط تفتيش نصبوها على الطرق الرئيسية. وبينما كان عناصر طالبان يوقفون السيارات المارة ويستجوبون ركابها، قال لنا عامر صاحب أجمل، القائد المحلي لجهاز طالبان الاستخباري، إنهم يبحثون عن أولئك الذين لديهم ارتباطات بالحكومة. وقال \"نعتقلهم ونأخذهم أسرى، ومن ثم نحيلهم إلى محاكمنا التي تقرر مصيرهم\". وتعتقد حركة طالبان أن النصر بات لها. قال الحجي حكمت بينما كنا نحتسي معه الشاي الأخضر، \"لقد انتصرنا في الحرب واندحر الأمريكيون\". وفي حقيقة الأمر، كان قرار الرئيس الأمريكي جو بايدن بتأجيل انسحاب قوات بلاده المتبقية من أفغانستان إلى شهر أيلول / سبتمبر المقبل (أي بعد الموعد المحدد في الأول من أيار / مايو المتفق عليه في العام الماضي) قد أثار ردود فعل غاضبة من جانب القيادة السياسية لحركة طالبان. ولكن مع ذلك، يبدو أن الزخم الآن مع الحركة وليس الأمريكيين وحلفائهم. قال الحجي حكمت، \"نحن مستعدون لكل شيء، فنحن مستعدون تماما للسلام، ولكننا مستعدون أيضا وبشكل كلي لمواصلة الجهاد\". وأضاف قائد عسكري كان يجلس إلى جواره قائلا، \"إن الجهاد واجب عبادي، والعبادة أمر لا تكل منه ولا تمل مهما كثرت ممارستك لها\". بدا شيء من التناقض فيما يخص \"جهاد\" حركة طالبان في السنة الأخيرة. فقد توقف مسلحو الحركة عن استهداف القوات الدولية عقب التوقيع على الاتفاق مع الولايات المتحدة، ولكنهم واصلوا القتال ضد القوات الأفغانية الحكومية. ولكن حجي حكمت يصر على عدم وجود أي تناقض بين الموقفين، إذ قال \"نريد حكومة إسلامية تحتكم إلى الشريعة، وسنواصل جهادنا حتى يرضخوا لمطالبنا\". أما فيما يخص استعداد حركة طالبان لتقاسم السلطة مع الفئات السياسية الأفغانية الأخرى من عدمه، أحال حجي حكمت هذا الأمر إلى قيادة الحركة السياسية في التي تتفاوض في قطر، وقال \"سنتقبل كل القرارات التي يتخذونها\". لا تنظر حركة طالبان إلى نفسها باعتبارها مجموعة متمردة، بل ترى نفسها على أنها حكومة تنتظر دورها لممارسة السلطة. وتشير الحركة إلى نفسها على أنها \"إمارة أفغانستان الإسلامية\"، وهو الاسم الذي كانت تطلقه على حكومتها التي أدارت شؤون البلاد من عام 1996 حتى الإطاحة بها عقب هجمات أيلول / سبتمبر 2001. أما الآن، فلدى الحركة هيكل \"ظل\" متطور، بما فيه مسؤولون يديرون الخدمات الأساسية في المناطق الخاضعة لسيطرتها. صحبنا حجي حكمت، رئيس بلدية طالبان في بلخ، في جولة في البلدة. زرنا مدرسة ابتدائية يزدحم فيها التلاميذ والتلميذات وهم منكبون على الكتابة في دفاتر تبرعت بها الأمم المتحدة. وقد حظرت حركة طالبان تعليم الإناث إبان فترة حكمها في تسعينيات القرن الماضي، رغم نفيها ذلك. ولكن، وحتى هذا اليوم، ترد تقارير تقول إن الفتيات الأكبر سنا يمنعن من دخول صفوف الدراسة. ولكن هنا - في بلخ تحديدا - تقول طالبان إنها تشجع الفتيات على التعلم\". وقال المولوي صلاح الدين، المسؤول عن مفوضية التعليم المحلية التابعة لحركة طالبان في بلخ، \"طالما يرتدين الحجاب، فإنه من الضروري عليهن التعلم والدراسة، مضيفا أنه لا يسمح إلا للمدرسات الإناث بتدريس الفتيات في المدارس الثانوية حيث ارتداء النقاب إجباري. وقال، \"إذا اتبعن أحكام الشريعة، لن تكون هناك أي مشكلة\". يخشى البعض من أن الفتيات قد يحرمن من التعليم إذا تولت طالبان مقاليد الحكم من جديد وقالت لنا مصادر محلية إن حركة طالبان أزالت مواضيع الفن والمواطنة من المنهج الدراسي، واستبدلتهما بمواضيع إسلامية، ولكن عدا ذلك فهي تتقيد بمنهج التعليم الوطني. فهل يرسل \"مجاهدو\" طالبان بناتهم إلى المدارس؟ قال مسؤول التعليم صلاح الدين، \"ابنتي صغيرة السن جدا، ولكن عندما تكبر، سأرسلها إلى المدرسة والكتّاب، طالما تحترم وتطبق المدارس الحجاب والشريعة\". تدفع الحكومة مرتبات المدرسين والعاملين في المؤسسات التعليمية، ولكن طالبان هي التي تسيطر على هذه المؤسسات في نظام هجين معمول به في كافة أنحاء البلاد. وتتكرر القصة في عيادة صحية تقع على مقربة من المدرسة، تديرها منظمة إغاثية. فحركة طالبان تسمح للنساء بالعمل في العيادة، ولكن يتعين عليهن أن يصطحبن مرافقا ذكرا معهن عند عملهن ليلا، كما يتم الفصل بين المرضى الذكور والإناث، وتتوفر في العيادة موانع الحمل ومعلومات عن تنظيم النسل والتخطيط الأسري. من الواضح أن حركة طالبان تريد منا أن ننظر إليها بإيجابية، فعندما مررنا بمجموعة من التلميذات وهن في طريقهن إلى منازلهن، أشار إليهن حجي حكمت بفخر، ليس لشيء إلا لأنه كان يدحض توقعاتنا. ولكن المخاوف من مواقف طالبان إزاء النساء ما زالت حاضرة، فلا يوجد أي تمثيل للمرأة في الحركة مطلقا، وكانت طالبان قد حظرت على النساء العمل خارج المنزل في التسعينيات. يسمح للنسوة بالعمل في هذه العيادة، ولكن يتوجب عليهن اصطحاب مرافق ذكر أثناء عملهن ليلا شاهدنا الكثير من النسوة عند تنقلنا في قرى منطقة بلخ، لا ترتدي كثيرات منهن البرقع أو النقاب وهن يتجولن بكل حرية. ولكننا لم نر أي امرأة لا ترتدي البرقع في السوق المحلية إطلاقا. ويصر حجي حكمت على أنه ليس محظورا على النساء التسوق دون ارتداء هذا الزي، ولكنه قال إنه في مجتمع محافظ كمجتمع بلخ، لا تريد النسوة النزول إلى الأسواق دون ارتدائه. كنا بصحبة عناصر من حركة طالبان في كل الأوقات، وعبر السكان المحليون القلائل الذين تحدثنا إليهم عن تأييدهم للحركة وامتنانهم لها لتحسينها وضعهم الأمني ومحاربة الجريمة. قال أحد الرجال المسنين، \"عندما كانت الحكومة تسيطر على الأمور، كانت تسجن الناس وتطالب برشى من أجل إطلاقهم. لقد عانى شعبنا الأمرّين، ولكننا الآن سعيدون بالوضع الراهن\". ويمكن القول إن القيم المحافظة التي تؤمن بها حركة طالبان لا تصطدم بشدة مع قيم سكان المناطق الريفية، ولكن العديدين، وخاصة في صفوف سكان المدن، يخشون من أن الحركة تنوي إحياء \"نظام الإمارة الإسلامية الوحشي\" الذي كان سائدا في التسعينيات، وتقويض الحريات التي نشأ في ظلها الكثير من الشباب في السنوات العشرين الأخيرة. تحدث إلينا في وقت لاحق أحد السكان المحليين - شريطة امتناعنا عن نشر اسمه - وأخبرنا بأن عناصر طالبان أكثر حزما بكثير مما اعترفوا به لنا في مقابلاتنا معهم. وروى قصصا عن تعرض قرويين للضرب وحلق لحاهم وتكسير أجهزة التسجيل العائدة لهم، ليس لشيء إلا لاستماعهم إلى الموسيقى. وقال، \"ليس للناس من خيار إلا الانصياع لما يؤمرون به، فهم (طالبان) يلجأون للضرب حتى في الحالات التافهة. إن الناس خائفون\". أخبر أحد السكان المحليين بي بي سي بأن الناس يطيعون أوامر طالبان خوفا كما ذكرنا أعلاه، انضم حجي حكمت إلى حركة طالبان في التسعينيات. ولذا عندما كان المسلحون الأصغر سنا سعداء لا يبالون بالتقاطنا الصور، عمد حجي حكمت إلى تغطية وجهه بعمامته عندما رأى كاميراتنا. ولكنه قال ضاحكا \"إنها عادة قديمة\" قبل أن يوافق على أن نلتقط له صورة. يذكر أن التصوير كان ممنوعا إبان فترة حكم طالبان. سألنا حجي حكمت عما إذا كانت الحركة قد ارتكبت أخطاء إبان فترة حكمها، وما اذا كانت ستتبع نفس السلوك مرة ثانية الآن. قال، \"إن طالبان السابقة وطالبان الحالية هي نفسها، ولذا لم يتغير أي شيء بين الماضي والحاضر\". \"ولكن، حصلت تغييرات في العناصر بالتأكيد، ويتسم البعض بالغلاظة وغيرهم بالكياسة. هذا شيء طبيعي\". يبدو أن حركة طالبان اختارت عمدا أن تجعل مفهومها \"للحكم الإسلامي\" الذي تريد تأسيسه مبهما. ويرى بعض المحللين أن ذلك عبارة عن محاولة متعمدة لتجنب الاحتكاكات بين التيارات المتشددة وتلك الأكثر اعتدالا. فهل تتمكن طالبان من التعايش مع كل أولئك الذين يحملون آراء مختلفة وفي نفس الوقت تجنب استبعاد قاعدة التأييد التي تتمتع بها؟ قد تكون العودة إلى السلطة اختبارها الأكبر. بينما كنا نتناول غداء من الدجاج والأرز، سمعنا هديرا لأربع غارات جوية على الأقل من مكان بعيد. لم يهتز لحجي حكمت جفن وقال \"لا تخافوا، فالقصف على مسافة بعيدة\". مما لاشك فيه أن القدرات الجوية - الأمريكية على وجه الخصوص - لعبت دورا حيويا في التصدي لتقدم حركة طالبان في السنوات الأخيرة. ولكن الولايات المتحدة خفضت إلى حد كبير عملياتها العسكرية بعد التوقيع على اتفاق السلام في العام الماضي، ويخشى كثيرون من تمكن حركة طالبان من بسط سيطرتها عسكريا على البلاد بعد أن يتم الأمريكيون سحب قواتهم منها. يسخر حجي حكمت من الحكومة الأفغانية - أو \"إدارة كابول\" كما درجت حركة طالبان على الإشارة إليها - باعتبارها حكومة فاسدة ولا إسلامية. ولذا فإنه من العسير تخيل إمكانية تصالح رجال من أمثاله مع غيرهم من الأفغان إن لم يكن بموجب شروطهم وإملاءاتهم. يقول حجي حكمت، \"هذا جهاد، وهو عبادة. فنحن لا نقوم بكل هذا إلا لوجه الله ولإعلاء شريعته. وسنحارب كل من يقف ضدنا\".", "doc2": "ਤਾਲੀਬਾਨ ਦਾ ਪਰਛਾਵਾਂ ਜਾਣੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮੇਅਰ ਹਾਜ਼ੀ ਹਿਕਮਤ ਇਤਰ ਲਗਾਏ ਹੋਏ ਤੇ ਕਾਲੀ ਪੱਗ ਬੰਨ੍ਹਣ ਵਾਲੇ ਉਹ ਸਮੂਹ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬੇਕਾਰ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ 1990ਵਿਆਂ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ ਜਦੋਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਦੇਸ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤਾਲੀਬਾਨ ਨੇ ਸਾਡੇ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਗਲੀ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਆਦਮੀ ਲਾਈਨ ਬਣਾਈ ਖੜੇ ਸਨ, ਇੱਕ ਨੇ ਰਾਕੇਟ ਪ੍ਰੋਪੈਲਡ ਗ੍ਰਨੇਡ ਲਾਂਚਰ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਨੇ ਐੱਮ4 ਅਸਾਲਟ ਰਾਇਫ਼ਲ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਤੋਂ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲਈਆਂ ਸਨ। ਬਲਖ਼ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਦੇਸ (ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ) ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਥਿਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸੀ ਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਿੰਸਾ ਵਾਲਾ ਇਲਾਕਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਖ਼ਤ ਮਿਜ਼ਾਜ ਵਾਲੇ, ਸਥਾਨਕ ਫ਼ੌਜੀ ਕਮਾਂਡਰ ਬਰਿਆਲਾਈ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, \"ਸਰਕਾਰੀ ਫ਼ੌਜਾਂ, ਬਸ ਇਥੇ ਹੀ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵੱਲ, ਪਰ ਉਹ ਆਪਣਾ ਆਧਾਰ ਨਹੀਂ ਛੱਡ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਮੁਜਾਹਿਦੀਨ ਦਾ ਹੈ।\" ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਤਸਵੀਰ ਹੈ: ਸਰਕਾਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਕਸਬਿਆਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਤਾਲੀਬਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨਾਲ ਘੇਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦ ਮੁੱਖ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕਾ ਦੁੱਕਾ ਚੌਂਕੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਰੁਕ ਕੇ, ਨਾਕਾ ਲਾਕੇ ਲੰਘਦੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤਾਲੀਬਾਨ ਖ਼ੂਫ਼ੀਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਮੁਖੀ ਆਮੀਰ ਸਾਹਿਬ ਅਜਮਲ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਾਲੀਬਾਨ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਜਿੱਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਵਾਂਗੇ ਤੇ ਜੇਲ੍ਹ 'ਚ ਭੇਜ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਫ਼ਿਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ��ੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗੇ ਤੇ ਉਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਨਗੇ ਕਿ ਅਗਾਂਹ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਜਿਹਾਦ ਬਨਾਮ ਇਬਾਦਤ? ਤਾਲੀਬਾਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿੱਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਗਰੀਨ ਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਕੱਪ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਪੀਂਦਿਆਂ ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ, \"ਅਸੀਂ ਜੰਗ ਜਿੱਤੀ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਹਾਰੀ।\" ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦਾ ਬਾਕੀ ਬਚੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣ ਦਾ ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਟਾਲਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਣਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮਿੱਥਿਆ ਗਿਆ ਸਮਾਂ, ਇੱਕ ਮਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ (ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੋਜੀ) ਉੱਥੇ ਰਹਿਣਗੇ, ਤੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਤਿੱਖੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਮੁਕੰਮਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਜਿਹਾਦ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹਾਂ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਲ ਬੈਠੇ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦ ਕਮਾਂਡਰ ਨੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ, \"ਜਿਹਾਦ ਇੱਕ ਇਬਾਦਤ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਇਬਾਦਤ ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾਂ ਵੀ ਕਰੋਂ, ਤੁਸੀਂ ਥੱਕਦੇ ਨਹੀਂ।\" ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਤੋਂ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਜਿਹਾਦ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ ਨਜ਼ਰ ਆਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਤਾਕਤਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਰੋਕ ਦਿੱਤੇ, ਪਰ ਅਫ਼ਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਜੰਗ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ। \"ਅਸੀਂ ਸ਼ਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਰਕਾਰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਜਿਹਾਦ ਜਾਰੀ ਰੱਖਾਂਗੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਸਾਡੀ ਮੰਗ ਮੰਨ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ।\" ਤਾਲੀਬਾਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਹਿਜ਼ ਬਾਗ਼ੀ ਸਮੂਹ ਵਜੋਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖਦਾ, ਪਰ ਉਡੀਕ ਕਰਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਤਾਲੀਬਾਨ ਹੋਰ ਅਫ਼ਗਾਨ ਸਿਆਸੀ ਧੜਿਆਂ ਨਾਲ ਸੱਤਾ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਸ 'ਤੇ ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ ਸਮੂਹ ਦੇ ਕਤਰ ਵਿਚਲੇ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਰੁਖ਼ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਣਗੇ ਸਾਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਤਾਲੀਬਾਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਹਿਜ਼ ਬਾਗ਼ੀ ਸਮੂਹ ਵਜੋਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖਦਾ, ਬਲਕਿ ਸੰਭਾਵਿਤ ਸਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ \"ਇਸਲਾਮਿਕ ਅਮੀਰਾਟ ਆਫ਼ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ\" ਵਜੋਂ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਲ 1996 ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਿਆਂ ਤੇ 9/11 ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਦੌਰਾਨ ਆਖ਼ਰੀ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹੁਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਵਿਵੇਕ ਭਰਿਆ \"ਸ਼ੈਡੋ (ਪਰਛਾਵਾਂ)\" ਢਾਂਚਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹਨ। ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੇ ਮੇਅਰ, ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ ਸਾਨੂੰ ਇਲ��ਕੇ ਦੇ ਇੱਕ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਲੈ ਗਏ। ਚੰਗਾ ਅਕਸ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਮੁੰਡੇ ਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ। ਜਿਥੇ ਉਹ ਯੂਐੱਨ ਵਲੋਂ ਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਾਪੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ 'ਤੇ ਲਿਖ ਰਹੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ 1990ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਲੀਬਾਨ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਮੁਨਕਰ ਹੋਏ। ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਹੁਣ ਵੀ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਹਨ ਕਿ ਹੋਰ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਜਮਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਥੇ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। \"ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਔਰਤ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਹੈ ਤੇ ਪਰਦਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ'' ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਸਿੱਖਿਆ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਮਵਲਾਵੀ ਸੁਲਾਹੂਦੀਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਹਿਜ਼ਾਬ ਪਹਿਨਦੀਆਂ ਹਨ , ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਪੜ੍ਹਨਾ ਅਹਿਮ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਔਰਤ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਹੈ ਤੇ ਪਰਦਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਸ਼ਰਿਆ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਸਥਾਨਕ ਸਰੋਤਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਾਲੀਬਾਨ ਨੇ ਕਲਾ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੀਆਂ ਜਮਾਤਾਂ ਨੂੰ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮਿਕ ਮਜ਼ਮੂਨਾਂ ਨਾਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੌਮੀ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ। ਤਾਂ ਕੀ ਤਾਲੀਬਾਨੀ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਭੇਜਦੇ ਹਨ? ਸਲਾਹੂਦੀਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੇਰੀ ਬੇਟੀ ਹਾਲੇ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਹੈ ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਵੱਡੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ, ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਮਦਰੱਸੇ ਭੇਜਾਂਗਾ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਹਿਜਾਬ ਅਤੇ ਸ਼ਰਿਆ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।\" ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸਖ਼ਤ ਰਵੱਈਆ ਸਟਾਫ਼ ਨੂੰ ਤਨਖ਼ਾਹਾਂ ਸਰਕਾਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇੰਚਾਰਜ ਤਾਲੀਬਾਨ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ ਇਹ ਇੱਕ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਨੇੜਲੇ ਸਿਹਤ ਕਲੀਨਿਕ 'ਤੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਹਾਇਤਾ ਸੰਸਥਾ ਵਲੋਂ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੀ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਤਾਲੀਬਾਨ ਨੇ ਮਹਿਲਾ ਸਟਾਫ਼ ਨੂੰ ਇਥੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜ਼ਾਜਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਮਰਦ ਸਹਿਚਾਰੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਰਦ ਤੇ ਔਰਤ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਰਭਨਿਰੋਧਕਾਂ ਜਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਨਿਯੋਜਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੌਖਿਆਂ ਹੀ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ। ਤਾਲੀਬਾਨ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਦੇਖੀਏ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਘਰ ਨੂੰ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਕੂਲੀ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਝੁੰਡ ਕੋਲੋਂ ਨਿਕਲੇ ਤਾਂ ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ ਨੇ ਸਾਡੀਆਂ ਆਸਾਂ ਨੂੰ ਉਲਟਾਉਂਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਤੇ ਮਾਣ ਭਰਿਆ ਰਵੱਈਆ ਦਿਖਾਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ। ਸਮੂਹ ਕੋਲ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਅਤੇ 1990ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਸੀ। ਬਲਖ਼ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਿਆਂ ਅਸੀਂ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਦੇਖੀਆਂ, ਆਜ਼ਾਦ ਤੁਰੀਆਂ ਫ਼ਿਰਦੀਆਂ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਾਰੀਆਂ ਨੇ ਬੁਰਕਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਹਿਨਿਆ ਹੋਇਆ। ਅਸਲੀਅਤ ਵੱਖਰੀ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਔਰਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀਆਂ। ਤਾਲੀਬਾਨ ਹਰ ਵੇਲੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਵੀ ਸਾਰੇ ਸਮੂਹ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਲੀਬਾਨ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਸੀ, ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਜ਼ੁਰਮ ਘਟਾਉਣ ਲਈ। ਇੱਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਦਮੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜਦੋਂ ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਟਰੋਲ ਸੀ, ਉਹ ਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਰਿਸ਼ਵਤ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਤਕਲੀਫ਼ਾਂ ਝੱਲੀਆਂ, ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ ਹਾਂ।\" ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੇਂਡੂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਟਕਰਾਅ ਹੈ ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਲਾਕੇ ਖ਼ਾਸਕਰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਡਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ 1990ਵਿਆਂ ਦਾ ਬੇਰਹਿਮ ਇਸਲਾਮਿਕ ਅਮੀਰਾਤ ਸ਼ਾਸਨ ਮੁੜ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਨੌਜਵਾਨ ਵੱਡੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਵਾਸੀ ਨੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਪਛਾਣ ਗੁਪਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸ਼ਰਤ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਾਲੀਬਾਨ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਇੰਟਰਵਿਊਜ਼ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨਾਂ ਮੰਨਿਆ ਹੈ, ਮਾਹੌਲ ਉਸ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਸਖ਼ਤੀ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿੰਡ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦਾੜੀਆਂ ਕੱਟਣ 'ਤੇ ਚਪੇੜਾਂ ਮਾਰੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਕੁੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਸੁਣਨ ਬਦਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਟੀਰੀਓ ਤੋੜ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਕੋਈ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਵਾਇ ਇਸ ਦੇ ਕਿ ਉਹ ਜੋ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਕਰਨ, ਉਹ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਮਸਲਿਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਕੁੱਟਮਾਰ 'ਤੇ ਉੱਤਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਡਰੇ ਹੋਏ ਹਨ।\" ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਫ਼ੋਟੋਗ੍ਰਾਫ਼ੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਸੀ ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ 1990ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਭੀੜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨ ਯੋਧੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਸਨ ਅਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਤੇ ਸੈਲਫ਼ੀਜ ਲੈ ਰਹੇ ਸਨ, ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਸਾਡਾ ਕੈਮਰਾ ਦੇਖਕੇ ਆਪਣੀ ਪ��ਗ ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਢਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਨਾਲ ਕਿਹਾ, \"ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਆਦਤਾਂ\" ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਹਿਰੇ ਦੀ ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਇਜ਼ਾਜਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਾਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਫ਼ੋਟੋਗ੍ਰਾਫ਼ੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਸੀ। ਕੀ ਹੁਣ ਦਾ ਤਾਲੀਬਾਨ 1990 ਵਿਆਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਵੱਖਰਾ ਹੈ? ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸਨ ਤਾਂ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ? ਕੀ ਉਹ ਹੁਣ ਵੀ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਰੱਖਣਗੇ? ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਤਾਲੀਬਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੇ ਤਾਲੀਬਾਨ ਹੁਣ ,ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੇ ਹੁਣ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਨਾ - ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬਦਲਿਆ। ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਸਖ਼ਤ ਮਿਜ਼ਾਜ ਹੋਏ ਹਨ ਤੇ ਕੁਝ ਸ਼ਾਂਤ। ਇਹ ਸਧਾਰਨ ਹੈ।\" ਤਾਲੀਬਾਨ ਜੋ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਅਸਪੱਸ਼ਟ ਬਣਾਉਂਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਇਸ ਨੂੰ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਅੰਦਰੂਨੀ ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਤਾਲਮੇਲ ਬਣਾ ਸਕਣਗੇ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਆਧਾਰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਣਗੇ? ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਇਮਤਿਹਾਨ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਚਿਕਨ ਅਤੇ ਚਾਵਲਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਦੁਪਿਹਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਖਾ ਰਹੇ ਸੀ, ਅਸੀਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਚਾਰ ਵਾਰ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ। ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ ਸ਼ਾਂਤ ਸੀ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਫ਼ਿਕਰ ਨਾ ਕਰੋ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ।\" ਹਵਾਈ ਤਾਕਤ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਜੋ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਹੈ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਅਹਿਮ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਤਾਲੀਬਾਨ ਨਾਲ ਹੋਏ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਫ਼ੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਲੀਬਾਨ ਨੂੰ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜੀ ਕਬਜ਼ਾ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਰਾਹ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਾਜੀ ਹਿਕਮਤ ਅਫ਼ਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਜਾਂ ਕਾਬੁਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰੀ ਅਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਇਸਲਾਮਿਕ ਵਜੋਂ ਤਾਅਨਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਔਖਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗੇ ਆਦਮੀ ਦੇਸ ਦੇ ਬਾਕੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਮੇਲਜੋਲ ਬਣਾਉਣਗੇ, ਉਹ ਵੀ ਜਦੋਂ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਜਿਹਾਦ ਹੈ, ਇਹ ਇਬਾਦਤ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਬਲਕਿ ਅੱਲ੍ਹਾ ਲਈ, ਉਸ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਲਈ ਕਰ ਰਰੇ ਹਾਂ। ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰੀਆ ਲਿਆਉਣ ਲਈ। ਜੋ ਵੀ ਸਾਡੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਸੀਂ ਉਸਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਵਾਂਗੇ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55665586", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55984113", "doc1": "وفيما يلي ما حدث للثلاثة الآخرين. ترامب أول رئيس أمريكي يواجه مساءلة في الكونغرس لعزله مرتين أنصار جمهوريون لترامب ينقلبون عليه في إجراءات العزل هل يمكن عزل ترامب أو حرمانه من العمل السياسي؟ مواضيع قد تهمك نهاية أندرو جونسون كان أندرو جونسون أول رئيس أمريكي يواجه مساءلة ماذا فعل؟ خيمت الحرب الأهلية على علاقة الرئيس أندرو جونسون، وهو ديمقراطي، مع الكونغرس الذي سيطر عليه الجمهوريون حينئذ، حيث هيمن التشاحن المستمر بين الجانبين حول كيفية إعادة بناء جنوب الولايات المتحدة المهزوم. ودفع \"الجمهوريون المتشددون\" في تلك الفترة باتجاه تشريع لمعاقبة قادة الكونفدرالية السابقين وحماية حقوق العبيد المحررين، وقد استخدم جونسون حق النقض الرئاسي لعرقلة جهود الجمهوريين في كل منعطف. وفي مارس / آذار من عام 1867 أقر الكونغرس قانون صلاحيات الرئيس، المصمم للحد من قدرة الرئيس على إقالة أعضاء حكومته دون موافقة مجلس الشيوخ، وفي تحد لذلك القانون أقال جونسون عضو مجلس الوزراء ومنافسه السياسي إدوين ستانتون، بينما كان الكونغرس في العطلة البرلمانية. وإذا كانت إجراءات المساءلة اليوم تبدو وكأنها مفعمة بالكثير من العروض المسرحية السياسية، فهي تتماشى مع تقاليد المساءلة حيث رد ستانتون على إقالته من خلال حبس نفسه في مكتبه ورفض المغادرة. معلومات اساسية عن الولايات المتحدة الأمريكية حكايات التنصيب الرئاسي في أمريكا منذ جورج واشنطن وحتى بايدن حكاية البيت الذي تصدر منه أهم القرارات في العالم وقد ثبت أن عزل ستانتون من منصبه كان القشة الأخيرة في العلاقة مع الرئيس حيث سارع الجمهوريون في مجلس النواب إلى صياغة 11 مادة من إجراءات المساءلة. يُظهر نقش على الخشب محاكمة مجلس الشيوخ لأندرو جونسون وبعد التصويت الحزبي على تلك المواد تم عرضها على مجلس الشيوخ حيث تمت تبرئته ولكن بالكاد، حيث افتقدت الإدانة لصوت واحد فقط لتحقيق أغلبية الثلثين اللازمة لذلك. ماذا كانت العواقب؟ وبحسب بعض الروايات، فقد بكى جونسون لدى سماع نبأ تبرئته متعهدا بتكريس نفسه لتنظيف سمعته. ولكنه لم ينجح. فقد أكمل ما تبقى من فترته الرئاسية، لكن شهدت الأشهر الأخيرة من ولايته نفس صراعات السلطة التي شوهت فترته قبل مساءلته. وفي عام 1869، خسر الديمقراطيون البيت الأبيض أمام المرشح الجمهوري الجنرال يوليسيس غرانت، الذي سمح باستمرار خطة حزبه الراديكالية لإعادة الإعمار. كان جونسون نائبا لابراهام لنكولن ما هو إرثه؟ قام بشراء ألاسكا من روسيا عام 1867 مقابل 7.2 مليون دولار. وكان جونسون أيضا أحد أفقر الرؤساء، وهو لم يذهب إلى المدرسة قط. ريتشارد نيكسون ماذا فعل؟ ترتبط إجراءات مساءلة ريتشارد نيكسون بحادثة إختراق مقر الحزب الديمقراطي عام 1972 في مجمع مكاتب ووترغيت في العاصمة الأمريكية واشنطن. وعندما كشفت التحقيقات أن اللصوص قد حصلوا على أموال من حملة إعادة انتخاب نيكسون انتشرت فضيحة ووترغيت لتصل إلى ما هو أبعد من الاقتحام بغرض السرقة حيث كشفت عن تورط كبار مسؤولي البيت الأبيض فيها. وقد حاول نيكسون، وعلى مدى عامين تقريبا، التستر على دوره في المؤامرة دون جدوى، وقد أدى الأمر في نهاية المطاف إلى إنهاء مسرته السياسية. فقد تبين أن جهود الرئيس الجمهوري في التستر على ما حدث أنها عقيمة، ففي أغسطس/ آب من عام 1974 عندما أعدت اللجنة القضائية بمجلس النواب بنودا بشأن إجراءات المساءلة، أُجبر نيكسون على إصدار تسجيلات المكتب البيضاوي التي يُسمع فيها الرئيس يأمر موظفيه بأن يطلبوا من وكالة المخابرات المركزية إبلاغ مكتب التحقيقات الفيدرالي بوقف التحقيق في اقتحام ووترغيت. وقد كان ذلك الشريط سيئ السمعة بمثابة \"دخان البندقية\" أو المؤشر على الانهيار النهائي لمحاولة نيكسون للتستر. وفاة مخبر مكتب التحقيقات الفيدرالي في فضيحة ووترغيت ترامب يواصل حربه المفتوحة ضد الإعلام ويسب صحفي ووترغيت الشهير تعرّف على \"أعظم محاور تلفزيوني\" عبر كل العصور تسجيل بين نيكسون وريغان يصف الأفارقة بالقرود ففي 27 يوليو/ تموز من عام 1974، صوتت اللجنة القضائية في مجلس النواب على تمرير 3 مواد من إجراءات المساءلة، وهي مواد تتعلق بإعاقة العدالة وإساءة استخدام السلطة وازدراء الكونغرس، وأرسلتها إلى مجلس النواب للتصويت عليها. لكن لم يجر التصويت، ففي 8 أغسطس/ آب من عام 1974 استقال نيكسون، وهو يظل الرئيس الأمريكي الوحيد في التاريخ الذي فعل ذلك. نيكسون يودع موظفي البيت الأبيض بعد إعلان استقالته وقال نيكسون في خطاب استقالته: \"لم أكن قط متخاذلا، ويعد ترك المنصب قبل انتهاء فترة ولايتي أمرا بغيضاً بالنسبة لي، لكن كرئيس يجب أن أضع مصلحة أمريكا أولا\". ماذا كانت العواقب؟ أدى نائب الرئيس جيرالد فورد اليمين الدستورية كرئيس بعد 6 أسابيع، وأصدر عفوا عن نيكسون عن أي جرائم ارتكبها أثناء وجوده في منصبه. وبعد أقل من عامين، خسر فورد البيت الأبيض أمام الديموقراطي جيمي كارتر. ما هو إرثه؟ لا جدال بأنها فضيحة ووترغيت على الرغم من أنه لم يعترف قط بارتكاب أي مخالفات جنائية، إلا أن أفعاله تظل حكاية تحذر من إساءة استخدام السلطة الرئاسية. وقد توفي نيكسون في أبريل/ نيسان من عام 1994 بعد 20 عاما من استقالته المشينة. وقد ركز الرئيس بيل كلينتون، في حديثه في جنازة نيكسون، على عمل نيكسون في الشؤون الخارجية. وقال كلينتون: \"دعونا نقول.. أتمنى أن يكون الحكم اليوم على الرئيس نيكسون شاملا لحياته كلها ومهنته، وليس أقل من ذلك\". بيل كلينتون الرئيس كلينتون يخاطب الأمة بعد مساءلته من قبل مجلس النواب الأمريكي ماذا فعل؟ بعد سنوات قليلة فقط من دعوة الرئيس بيل كلينتون للتسامح إزاء إخفاقات نيكسون، كان هذا الرئيس الديمقراطي من أركنساس يواجه أزمته السياسية الخاصة. ففي غضون عام واحد من توليه منصبه، وجد كلينتون نفسه قيد التحقيق من قبل مدع خاص يتبع وزارة العدل. وتحت إشراف المستشار الخاص كينيث ستار، توسع نطاق التحقيق في صفقات عقارية في يناير/ كانون الثاني من عام 1998 ليشمل علاقة الرئيس مع المتدربة السابقة في البيت الأبيض مونيكا لوينسكي. وكجزء من دعوى قضائية منفصلة ضد الرئيس، وهي قضية التحرش الجنسي بباولا جونز، سُئل كلينتون عن علاقته مع لوينسكي، وقد نفى كلينتون، تحت القسم، في 17 يناير/ كانون الثاني من ذلك العام وجود علاقة مع المتدربة السابقة في البيت الأبيض. وافقت مونيكا لوينسكي على التعاون في تحقيق المستشار الخاص ستار مع بيل كلينتون وبعد أيام من ذلك النفي تحت القسم، أنكر الرئيس الأمريكي الأمر مجددا. وقال الرئيس كلينتون لوسائل الإعلام في البيت الأبيض: \"أريدكم أن تستمعوا إلي، لم أمارس الجنس مع تلك المرأة، مونيكا لوينسكي، ولم أطلب من شخص واحد أن يكذب، ولا مرة واحدة أ��دا\". بيل كلينتون يكشف سبب علاقته مع مونيكا لوينسكي مونيكا لوينسكي شخصية غير مرغوب فيها شبح مونيكا لا يزال يطارد كلينتون وفي 9 سبتمبر/ أيلول من عام 1998، قدم ستار تقريره إلى الكونغرس، وسرعان ما تمكن الجمهور أيضا من الاطلاع على تقرير ستار المؤلف من 445 صفحة والذي تضمن شهادة بذيئة من لوينسكي، التي أبرمت صفقة حصانة مع المستشار الخاص ستار مقابل تعاونها. كما تضمن التقرير 11 سببا محتملا للمساءلة. وفي ديسمبر/ كانون الأول من عام 1998، صوت مجلس النواب على مساءلة كلينتون في قضيتين هما الحنث باليمين وعرقلة عمل الكونغرس. وفي فبراير/شباط من عام 1999، تمت تبرئة كلينتون من قبل مجلس الشيوخ الذي كان يسيطر عليه الجمهوريون. ماذا كانت العواقب؟ في العام الذي استحوذت فيه فضيحة لوينسكي - كلينتون على البلاد قاوم الرئيس الدعوات المتزايدة التي طالبته بالاستقالة. وخلال هذه الفترة وتحديدا في نهاية يناير/ كانون الثاني من عام 1998، أشارت استطلاعات الرأي إلى أن شعبية كلينتون وصلت لأحد أعلى معدلاتها على الإطلاق حيث وجدت شبكة سي إن إن ومؤسسة غالوب أن 67 في المئة من الأمريكيين راضون عن الرئيس. وفي النهاية، كان السياسيون الذين فقدوا وظائفهم أثناء أزمة المساءلة من الجمهوريين فقط. وقد انتهت خطة الجمهوريين لركوب تلك الفضيحة لتحقيق النصر في انتخابات التجديد النصفي لعام 1998 بنتائج عكسية حيث حقق الديمقراطيون مكاسب في كل من مجلسي النواب والشيوخ. وترك كلينتون منصبه في يناير/ كانون الثاني من عام 2001 بنسبة تأييد تبلغ 65 في المئة، وهي أعلى نسبة من أي من أسلافه منذ نصف قرن. لكن حزبه خسر البيت الأبيض عندما تغلب جورج دبليو بوش على آل غور بعد إعادة فرز الأصوات في ولاية فلوريدا. ما هو إرثه؟ يعتمد على من توجه له هذا السؤال، ولكن فضيحة مونيكا لوينسكي ستكون موجودة لدى إجابات معظم الناس كأول شيء يفكرون فيه. وتأتي المساءلة في مرتبة تالية للفضيحة، فهي أقل شأنا منها. وتشير تقييمات شعبيته العالية طوال عملية المساءلة إلى أنه لم يتضرر منها مثل الرئيسين السابقين أندرو جونسون وريتشارد نيكسون.", "doc2": "ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਮਹਾਦੋਸ਼ ਦਾ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚੱਲਿਆ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੀ ਹੈ ਮਾਮਲਾ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹਿੰਸਾ ਭੜਕਾਈ ਹੈ। 6 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਕੈਪੀਟਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਟਰੰਪ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਇਕੱਠੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਪਰੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ ਕੈਪੀਟਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵੱਲ ਮਾਰਚ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਇੱਥੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੈਪਟੀਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵੱਲ ਮਾਰਚ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਅਪੀਲ ਮਗਰੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸਮਰਥਕ ਕੈਪੀਟਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵੱਲ ਵਧੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੀ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਹਿੰਸਾ ਵਾਪਰੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 5 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਟਰੰਪ '��ੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਲਈ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੀ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗਿਆ ਨਵੰਬਰ 2020 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਈ ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਸਨ। 6 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਕੈਪੀਟਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਟਰੰਪ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਵੜ੍ਹ ਗਈ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਧਾਂਦਲੀ ਹੋਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਆਧਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਜੌਰਜੀਆ ਵਿੱਚ ਸੀਨੈਟ ਦੀਆਂ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਫਸਵੇਂ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਗਰੋਂ ਦੂਜੇ ਦੌਰ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ ਤਾਂ ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਦੇਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਸਕੱਤਰ ਆਫ ਸਟੇਟ ਬਰੇਡ ਰੈਫੈਂਸਪੈਗਰ ਨਾਲ ਇੱਕ ਫੋਨ ਕਾਲ ਲੀਕ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ , \"ਮੈਨੂੰ 11,000 ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" ਹੁਣ ਸੀਨੈਟ ਦੇ 100 ਮੈਂਬਰ ਇਹ ਤੈਅ ਕਰਨਗੇ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੋਸ਼ੀ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦੇਣ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 17 ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਸੀਨੈਟ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਰ ਇਹ ਕਾਫੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਈ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਟ੍ਰਾਇਲ ਹੋਣਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ। ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਸੀਨੈਟ ਮੈਂਬਰ ਸੈਨ ਰੈਂਟ ਪੌਲ ਨੇ ਇਸ ਟ੍ਰਾਇਲ ਨੂੰ ਗ਼ੈਰ-ਸੰਵਿਧਾਨਿਕ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਕੈਪੀਟਲ ਬਿਲਡਿੰਗ ਹਮਲੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਜੇ ਟਰੰਪ ਦੋਸ਼ੀ ਸਾਬਿਤ ਹੋਏ ਤਾਂ... ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਇਸ ਮਹਾਦੋਸ਼ ਦੇ ਮੁਕਦਮੇ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਤਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹੇ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਮਹਾਦੋਸ਼ ਦਾ ਮੁਕਦਮਾ ਚੱਲਿਆ ਤੇ ਉਹ ਦੋਸ਼ੀ ਵੀ ਸਾਬਿਤ ਹੋਏ। ਜੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਅਹੁਦੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਾਂਭ ਸਕਣਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਤੇ ਹੋਰ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵੀ ਗੁਆਉਣੀਆਂ ਪੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਉਹ ਜਿੱਤ ਗਏ ਤਾਂ.... ਜੇ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਇਹ ਮਹਾਦੋਸ਼ ਦਾ ਮੁਕਦਮਾ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਸ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਤਰੀਕਾ ਲੱਭ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੋ ਵਾਰ ਮਹਾਦੋਸ਼ ਦੇ ਮੁਕਦਮੇ ਤੋਂ ਬਰੀ ਹੋਣਾ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਲਈ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਗਲੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵੇਦਾਰੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਇਹ ਜਿੱਤ ਕਾਫੀ ਅਹਿਮ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43650489", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43679451", "doc1": "ويواجه لولا السجن لمدة 12 سنة بتهم فساد ورشاوي وكان يأمل بأن تسمح له المحكمة بالبقاء خارج السجن إلى حين نفاذ كل فرص الطعن المتاحة أمامه. ويزعم لولا أن هذا القرار سيا��ي وهدفه منعه من الترشح لفترة رئاسية ثالثة في الانتخابات التي ستجري في 7 تشرين الأول /أكتوبر المقبل. وتتوقع استطلاعات الرأي أن يفوز لولا بسهولة في الانتخابات الرئاسية المقبلة. وأقرت المحكمة العليا هذا القرار بتصويت 6 ضد 5 من لجنة المحلفين وبعد جلسة ماراثونية استمرت حتى ساعات الصباح الأولى من الخميس. وقالت كايتي واطسون مراسلة بي بي سي إن \" لولا سيبقى طليقاً لفترة قصيرة حتى يتم تحضير مذكرة توقيفه\". وألقي القبض على العديد من السياسيين والمسؤولين التنفيذيين بشركة بتروبراس في إطار التحقيق الذي استغرق عامين. وكان لولا رئيسا للبرازيل منذ عام 2003 حتى 2011، وكان يعتقد أنه قد يترشح في الانتخابات الرئاسية عام 2018، وقد يتعذر عليه خوض هذه الانتخابات إذا أدين جنائياً.", "doc2": "ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਖਿੜਕੀ ਵਿੱਚੋਂ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ ਹੱਥ ਹਿਲਾਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸਾਓ ਪੋਲੋ ਦੀ ਯੂਨੀਅਨ ਬਿਲਡਿੰਗ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਖੜ੍ਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੱਥ ਹਿਲਾਉਂਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆਏ। 72 ਸਾਲਾ ਲੂਲਾ ਨੂੰ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੁਝ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਸਰੰਡਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਾਓ ਬਰਨਾਰਡੋ ਕੈਂਪੋ ਜਿੱਥੇ ਲੂਲਾ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਉੱਥੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਮਰਥਕ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੂਲਾ ਨੂੰ ਭਗੌੜਾ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਭ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਹਨ। ਲੂਲਾ ਡਿ ਸਿਲਵਾ ਕੌਣ ਹਨ, ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਕਿਉਂ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਲੂਲਾ? ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ 'ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਕਾਰ ਵਾਸ਼' ਦੇ ਤਹਿਤ ਲੂਲਾ ਸਣੇ ਕਈ ਦਿੱਗਜ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਈ। ਦਰਅਸਲ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀ ਪੈਟਰੋਬ੍ਰਾਸ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਕੰਸਟ੍ਰਕਸ਼ਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ ਰਿਸ਼ਵਤ ਲਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਹੀ ਇਹ 'ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਕਾਰ ਵਾਸ਼' ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਜਾਂਚ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਲੂਲਾ 'ਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਓਏਐੱਸ ਤੋਂ ਬੀਚਫਰੰਟ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਰਿਸ਼ਵਤ ਵਜੋਂ ਲੈਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗਿਆ। ਲੂਲਾ ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੌਰੂਜਾ ਦੇ ਇਸ ਬਲਾਕ ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ਵਤ ਵਜੋਂ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਲਿਆ। ਲੂਲਾ ਦੇ ਵਕੀਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਲੂਲਾ ਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਓਏਐੱਸ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਲੂਲਾ ਡਿ ਸਿਲਵਾ ਹਾਲੇ ਵੀ ਸੁਪੀਰੀਅਰ ਕੋਰਟ ਅਤੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅਪੀਲ ਦਾਇਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਸਿਆਸਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਲੜਨ ਦੇਣ ਲਈ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-43387311", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43390759", "doc1": "وحللت المجموعة أكثر من 150 صنفا، ووجدت أن بعضها يحتوي على نصف الحد الأقصى الموصى به يوميا، والذي يبلغ ستة غرامات. وجاءت الأطباق الرئيسية، مثل لحم البقر في صلصة الفاصوليا السوداء، في مقدمة المواد التي تحتوى على أكبر كمية من الملح. لكن إضافة طبقا من الأرز المقلي بالبيض إلى وجبتك يمكن أن يضيف ما يتراوح بين 2.3 و5.3 غراما من الملح. في حين أن إضافة أطباق جانبية وصلصات إلى وجبتك يمكن أن تضيف ما يقرب من أربعة غرامات أخرى. وأشارت نتائج التحليل إلى أن عددا قليلا من أطباق مطاعم الوجبات الجاهزة يحتوي على أقل من غرامين من الملح. وكان هناك تفاوت كبير في كمية الملح في الوجبات الصينية المشتراة من المتاجر. وكما هو متوقع، أشارت النتائج إلى أن صلصة الصويا ذات المذاق المالح تحتوي على كمية ملح أكبر من بعض الصلصات الأخرى. لكن اتضح أيضا أن الصلصات حلوة الطعم، مثل صلصة الفلفل أو صلصة البرقوق، قد تحتوي أيضا على الكثير من الملح. ويمكن أن يساعدك التحقق من القيم الغذائية المكتوبة على المواد الغذائية المغلفة على معرفة كمية الملح التي ستتناولها. ومن بين 141 وجبة جاهزة تم تحليلها، وُجد أن 43 في المئة منها تحتوي على نسبة عالية من الملح. ويمكن أن يؤدي الكثير من الملح إلى رفع ضغط الدم، وهو ما يزيد خطر الإصابة بالعديد من المشاكل الصحية مثل أمراض القلب والسكتة الدماغية. وتشجع هيئة الصحة العامة بانجلترا صناعة الأغذية على تقليل مستويات الملح في الغذاء. وقالت أليسون تيدستون، أخصائية التغذية في الهيئة، إن \"كمية الملح برغيف الخبز أصبحت أقل مما كانت عليه بنسبة 40 في المئة\". وأضافت \"ومع ذلك، لا تزال بعض المنتجات تحتوى على كمية مرتفعة للغاية من الملح، ونعرف أنه يمكن تقليلها أكثر من ذلك\". وتابعت \"لقد كنا واضحين للغاية مع صناعة المواد الغذائية في ما يتعلق بأهمية تلبية أهداف تقليل الملح لعام 2017. سنقدم تقريرا عن التقدم الذي أُحرز خلال هذا العام، وعن أي نصائح ضرورية للحكومة بشأن الخطوات التالية\".", "doc2": "'ਐਕਸ਼ਨ ਆਨ ਸਾਲਟ' ਨਾਂ ਦੇ ਸੰਗਠਨ ਨੇ 150 ਚੀਨੀ ਖਾਣਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਇਸ ਕੁਝ ਖਾਣਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੂਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵੱਧ ਸੀ। ਖਾਣੇ, ਜਿਵੇਂ ਬਲੈਕ ਬੀਨਜ਼ ਸੌਸ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਬੀਫ, ਵਿੱਚ ਲੂਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਂਡਿਆਂ ਵਾਲੇ ਫਰਾਇਡ ਚੌਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੂਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਲੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀ। ਖਾਣੇ ਦੇ ਪੈਕਟ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਮੁਲਾਂਕਣ (Nutritional Value) ਤੁਹਾਡੀ ਇਹ ਜਾਨਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਲੂਣ ਖਾ ਰਹੇ ਹੋ। 141 ਤਿਆਰ ਖਾਣਿਆਂ ਦੇ ਅਧਿਅਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ 43 ਫ਼ੀਸਦੀ ਲੂਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਕਟ ਉੱਤੇ ਲਾਲ ਨੋਟੀਫ਼ਿਕੇਸ਼ਨ ਲੇਬਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ ਖਾਣ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦਿਲ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲੱਗ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿੰਨਾ ਲੂਣ ਸਾਨੂੰ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਓਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੇਜ਼ ਉੱਤੇ ਰੱਖੇ ਲੂਣ ਨੂੰ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਪੌਸ਼ਟਿ���ਤਾ ਮਾਹਿਰ ਡਾ. ਐਲੀਸਨ ਟੇਡਸਟੋਨੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: \"ਬ੍ਰੈੱਡ ਦੇ ਪੈਕਟ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ 40 ਫ਼ੀਸਦੀ ਘੱਟ ਲੂਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਪਰ ਕਈ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੂਣ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਫੂਡ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੇ 2017 ਦੇ ਲੂਣ ਵਰਤਣ ਦੇ ਟੀਚੇ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਤੋਂ ਭਲੀ-ਭਾਂਤੀ ਜਾਣੂ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਸਾਲ ਵੀ ਇਸ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਾਂਗੇ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51259943", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51275942", "doc1": "تحذر الصين من أن الفيروس قد ينتقل من شخص إلى آخر، حتى قبل ظهور أي أعراض وارتفع عدد المصابين بفيروس كورونا في الصين إلى 4515 حالة في 27 يناير/ كانون الثاني مقابل 2835، وفقا للأرقام المعلنة قبل يوم واحد. في غضون ذلك، وضعت السلطات في الصين قيودا مشددة على السفر في محاولة للحد من انتشار الفيروس. وتخضع مدينة ووهان، البؤرة الرئيسية لانتشار الفيروس، والموجودة بمقاطعة هوبي، لحالة من الإقفال التام، كما فرضت عدة مدن حظرا على السفر. ويسبب فيروس كورونا عدوى خطيرة في الصدر، ولا يوجد مصل مضاد لهذا المرض الجديد ولا علاج له حتى الآن. مواضيع قد تهمك نهاية وكان أغلب ضحايا هذا الفيروس من كبار السن ومن يعانون من مشكلات صحية في الجهاز التنفسي قبل الإصابة به. تتزايد قوائم الانتظار في مستشفيات مدينة ووهان ما هي الخطوات التي تتخذها الصين للحد من انتشار فيروس كورونا؟ تزامن انتشار الفيروس الجديد مع قدوم العام القمري الصيني الجديد، الذي عادة ما يشهد تحركات من قبل الملايين في جميع أنحاء البلاد لزيارة الأقارب والأصدقاء. وعلقت السلطات إقامة العديد من مهرجانات احتفالات العام الجديد، كما مددت السلطات عطلة العام الصيني الجديد، لمدة 3 أيام إضافية حتى يوم الأحد، في محاولة لاحتواء تفشي المرض. وأوقفت بكين أغلب خدمات حافلات النقل الجماعي التي تتوجه إلى ولاية هوبي مع إخضاع المسافرين من هذه الولاية إلى العاصمة الصينية ومدينة شنغهاي للمتابعة لمدة 14 يوما. فيروس كورونا: الصين تبني مستشفى في ستة أيام! ويعاني 11 مليون نسمة في مدينة ووهان الصينية من قيود صارمة جدا مفروضة على السفر، كما مُنعت المركبات غير الضرورية من السير على الطرق العامة. وقال عمدة المدينة إن ملايين السكان غادروا ووهان قبيل العطلة وقبل اتخاذ القرار بإقفال المدينة. وأوقفت الصين، في أغلب المدن الرئيسية، خطوط المواصلات العامة وسيارات الأجرة، وخدمات الأجرة عبر التطبيقات الإلكترونية. كما أغلقت مدينة ملاهي ديزني لاند في شنغهاي وهونغ كونغ أبوابهما أمام الزائرين. ما هو الموقف على المستوى الدولي؟ حثت الولايات المتحدة، التي اكتشفت بها عدة إصابات، مواطنيها على \"إعادة النظر في السفر\" إلى الصين علاوة على توصيات بتجنب السفر إلى ولاية هوبي. وتخطط الإدارة الأمريكية لإجلاء طاقم القنصلية الأمريكية والمواطنين الأمريكيين من مدينة ووهان في الأيام القليلة المقبلة. وحذرت دول أخرى من السفر غير الضروري إلى الصين بينما تخطط بعض الدول لمساعدة مواطنيها على مغادرة المدينة الصينية التي ظهر فيها الفيروس للمرة الأولى الشهر الماضي. وأكدت منظمة الصحة العلمية ظهور 47 إصابة بالفيروس خارج الصين. وكانت أحدث الحالات التي تم اكتشافها في ولاية بافاريا الألمانية، وهي الحالة الرابعة في أوروبا. وحتى الآن لم تحدث أي حالة وفاة بالمرض الجديد خارج الصين. 81وفاة 2,827حالة إصغبة مؤكدة 5,794حالة إصابة مشكوك بها 461في حالة حرجة 51مصابون تماثلوا للشفاء وغادروا المستشفيات", "doc2": "ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਾਲ ਚੀਨ 'ਚ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ 100 ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਵੀ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ ਦੁਗਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 106 ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 4515 ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਜੋ 27 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ 2835 ਸੀ। ਯਾਨਿ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਦੋ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਖ਼ਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਤਾਂਕਿ ਇਹ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਫੈਲੇ। ਵੁਹਾਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਮੁੱਢ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, 'ਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਖ਼ਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗਿਣਤੀ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਜੁਝਣ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਪਹੁੰਚਿਆ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕੀ ਹੈ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ? ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਇੱਕ ਆਮ ਵਾਇਰਸ ਹੈ ਜੋ ਨੱਕ, ਸਾਈਨਸ ਜਾਂ ਗਲੇ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਿੰਨਾ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਦਾ ਹੈ? ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਕਿੱਥੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ? ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (ਡਬਲਯੂਐੱਚਓ) ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦਾ ਸਰੋਤ ਕਿਸੇ ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਸਰੋਤ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿਚ ਆਏ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਮਨੁੱਖੀ ਕੇਸ ਹਨ, ਉਹ ਹੂਆਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਹੁਆਨਾਨ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਦੀ ਹੋਲਸੇਲ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ ਆਏ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ, ਵਾਇਰਸਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪਰਿਵਾਰ ਹੈ, ਪਰ ਸਿਰਫ਼ ਛੇ (ਨਵੇਂ ਨਾਲ ਇਹ ਸੱਤ ਬਣ ਜਾਣਗੇ) ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਖਤਰਨਾਕ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਨਵੇਂ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਨਮੂਨੀਆ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣ, ਮਾਸ ਅਤੇ ਆਂਡਿਆਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਕਾਉਣ ਦੀ ਹਦਾਇਤ ਹੈ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ? ਇਸ ਦੀ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸਾਹ ਸਬੰਧੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਲੱਛਣ, ਬੁਖ਼ਾਰ, ਖਾਂਸੀ, ਦਮ ਉੱਖੜਨਾ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਕੋਪ ਨੇ ਸਾਰਸ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਇੱਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਸਾਲ 2000 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦਰਜਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 774 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਨਵੇਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕੋਡ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਮਨੁੱਖੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਸਾਰਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹੈ। ਈਡਨਬ���ਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮਾਰਕ ਵੂਲਹਾਊਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਨਵੇਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਕਿੰਨੇ ਗੰਭੀਰ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਜ਼ੁਕਾਮ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਸਾਰਸ ਜਿੰਨਾ ਗੰਭੀਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਮੈਡੀਕਲ ਸਟਾਫ਼ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੱਪੜੇ ਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਹਦਾਇਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕੀ ਇਹ ਮਨੁੱਖ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ? ਹੁਣ ਤੱਕ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਮਨੁੱਖ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੈ। ਡਿਊਕ-ਐੱਨਯੂਐੱਸ ਮੈਡੀਕਲ ਸਕੂਲ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਵਾਂਗ ਲਿਨ-ਫਾ ਜਿਹੜੇ ਕੇ ਹੂਆਨ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸ ਦੇ ਮਨੁੱਖ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਤੱਕ ਫੈਲਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਬਾਰੀਕੀ ਨਾਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨਗੇ। ''ਨਵੇਂ ਚੀਨੀ ਸਾਲ ਦੇ ਆਉਣ ਕਾਰਨ, ਉੱਥੇ 400 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਆ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹਰ ਕੋਈ ਘਬਰਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।'' ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 42 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਥਿਤੀ ਕੀ ਹੈ? ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 42 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅੱਠ ਮਾਮਲੇ: ਥਾਈਲੈਂਡ ਪੰਜ: ਯੂਐਸਏ, ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਚਾਰ: ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਤਾਈਵਾਨ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਤਿੰਨ: ਫਰਾਂਸ, ਜਪਾਨ ਦੋ: ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ, ਵੀਅਤਨਾਮ ਇਕ: ਨੇਪਾਲ, ਕਨੇਡਾ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਵੁਹਾਨ ਤੋਂ ਆਏ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51780173", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42598172", "doc1": "صرح بذلك في فيلم وثائقي جديد عن هيلاري كلينتون وصرّح كلينتون بذلك، في جزء من سلسلة وثائقية بعنوان \"هيلاري\" والذي يتناول الحياة العامة للمرشحة الرئاسية لعام 2016 هيلاري كلينتون. وكان كلينتون قد وضع في قلب إجراءات مساءلة برلمانية تسعى لعزله في عام 1998 بسبب اتهامه بالكذب على المحققين حول علاقته بلوينسكي. ولكنه نجا من تلك الإجراءات في مجلس الشيوخ. فضيحة بيل كلينتون ومونيكا لوينسكي في مسلسل درامي أمريكي بيل كلينتون يكتب رواية حول البيت الأبيض مواضيع قد تهمك نهاية وقال كلينتون في السلسلة الوثائقية: \"ما أقدمتُ عليه كان سيئاً، لكن لم يكن الأمر كما اعتقدت\". وكانت لوينسكي في فترة تدريبية في البيت الأبيض خلال علاقتها بكلينتون وكانت تبلغ من العمر آنذاك 22 عاماً. وأضاف كلينتون: \"تشعر أنك تدور في المكان نفسه- أنك في معركة من 15 جولة امتدت إلى 30 جولة، وهناك شيء سيشتت ذهنك عن المعركة لفترة من الوقت. الجميع يعاني من ضغوطات حياتية وخيبات أمل وحالات رعب ومخاوف أو أياً كان، قمت بأشياء لتخفيف قلقي لسنوات\". وأصبحت علاقته بلوينسكي قصة إخبارية كبرى في أواخر التسعينيات بعد أن نفى الرئيس في بادئ الأمر وجود أي علاقة قبل أن يعترف لاحقاً \"بوجود اتصال جسدي حميم وغير مناسب\". وكانت إجابة كلينتون الأولية على تقارير وسائل الإعلام في عام 1998 - \"لم يكن لديّ علاقات جنسية مع تلك المرأة\" - وهي واحدة من أكثر المقولات التي لا تنسى في السياسة الأمريكية. وصرّحت لوينسكي بأنّ علاقتها بالرئيس السابق اتُفق عليها، لكنّها وصفتها بأنها \"إساءة استخدام جسيمة للسلطة\". وقالت لصحيفة فانيتي فير في عام 2014: \"\" عملية الاستغلال الحقيقة جرت في أعقاب ذلك، عندما أصبحتُ كبش فداء من أجل حماية منصبه القوي...\". وقالت إنها كان لديها \"فهم محدود للعواقب\" في ذلك الوقت وتأسف يومياً لحدوث كل ذلك. تقول مونيكا لوينسكي إنها أصبحت كبش فداء بعد هذه القضية ويقول كلينتون في الوثائقي، إنه يشعر \"بسوء شديد\" لأنّه تمّ تحديد حياة لوينسكي من خلال علاقتها به. وأضاف: \"على مرّ السنين، حاولت أن أشاهدها تعود إلى حياتها الطبيعية مرة أخرى ولكن عليك أن تقرّر كيفية تحديد ما هو الطبيعي\". وعند سؤالها عن الحادثة، أوضحت هيلاري كلينتون مدى الدمار الذي تعرّضت له قائلة: \"لقد أوذيت شخصياً بشكل كبير ولم أصدق ذلك، لا أستطيع تصديق أنك كذبت. لقد كان الأمر فظيعاً وقلتُ إذا كان ذلك سيصبح علنياً، عليك أن تخبر تشيلسي\". وأوضحت كيف \"لم تكن تريد أن تسمع أي شيء يتعلق به\" بعد انتشار خبر العلاقة. وأضافت: \"لقد اتخذت قراراً بالبقاء مع زوجي. أعتقد أنّ بعض الناس اعتقدوا أنني اتخذت القرار الصحيح ويعتقد بعضهم الآخر أنني اتخذت القرار الخطأ\". وقال كلينتون في الوثائقي إنّ إخبار ابنتهما تشيلسي عن القضية كان \"بشعاً للغاية\".", "doc2": "ਸਾਬਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਹਿਲੇਰੀ ਕਲਿੰਟਨ ਨਾਲ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸੀਨੀਅਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵੁਲਫ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀਆਂ ਘਰਵਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚ 'ਦਿਲਚਸਪੀ' ਹੈ। ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਬਾਰੇ ਨਵੀਂ ਕਿਤਾਬ 'ਚ 10 ਧਮਾਕੇਦਾਰ ਦਾਅਵੇ 'ਟਰੰਪ ਨੇ ਤੀਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੇ ਰਾਹ ਪਾਇਆ' ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਏ 'ਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਨਾਲ ਹਮਬਿਸਤਰ ਹੋਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਵਨਦਾਇਕ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। \"ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋ ਸਕਣ ਜੋ ਆਪਣੇ ਪਤੀਆਂ ਤੋਂ ਨਾਖੁਸ਼ ਹਨ।\" ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਪਿਆਰ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵੀ ਜਨਤਾ ਲਈ ਦਿਲਚਸਪ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਮੈਲੇਨੀਆ ਨਾਲ ਜਨਵਰੀ 1998 ਵਿੱਚ 49 ਸਾਲਾ ਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ ਦੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ 22 ਸਾਲਾ ਕਰਮਚਾਰੀ ਮੋਨਿਕਾ ਲਵੈਸਿੰਕੀ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੁਢਲੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਬਾਹਰ ਆਈਆਂ। ਕਲਿੰਟਨ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਚਾਹ ਦਾ ਸੁਆਦ ਵਧਾਇਆ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੱਤਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਂਡਰਿਊ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਵੀ ਉਸ ਔਰਤ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਲਾਕ ਦੀ ਕਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਹਾਲੇ ਅਧੂਰੀ ਸੀ। ਦੇਸ ਦੇ 29ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਾਰਨ ਹਾਰਡਿੰਗ ਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਮਿੱਤਰ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਇੰਨਾ ਕੁ ਗੂੜ੍ਹਾ ਸੀ ਕਿ ਬੀਬੀ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਚਿੱਠੀਆਂ ਵੀ ਲਿਖੀਆਂ ਅਤੇ ਇਹ 2014 ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਹੀ ਜਨਤਕ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕੀਆਂ। ਤਿੰਨ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ- ਕਲਿੰਟਨ, ਜਾਰਜ ਬੁਸ਼ ਤੇ ਓਬਾਮਾ ਐਂਡਰਿਊ ਜੈਕਸਨ ਅਠਾਰਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕਾ ਬਰਤਾਨੀਆ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਤੋਂ ਵੀ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿਤਾ ਪੁਰਖੀ ਸੀ। ਵਿਆਹ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਤੇ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਸਰਨੇਮ ਨਾਲ ਬੁਲਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਤਲਾਕ ਤਾਂ ਪਾਪ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਬਹੁਤੇ ਜੋੜਿਆਂ ਦੇ ਕਈ ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਵਿਧਵਾ ਵਿਆਹ ਚੰਗਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਤਲਾਕ ਕਰਕੇ ਜਿਸ ਔਰਤ ਦੀ ਇਜ਼ਤ 'ਤੇ ਧੱਬਾ ਲੱਗਿਆ ਹੋਵੇ ਉਸ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਮਸਲਾ ਸੀ। ਰਸ਼ੈਲ ਡੌਨੇਲਸਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਤੀ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀ ਕੇ ਅਕਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੁੱਟ ਮਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਪੇਕੇ ਚਲੀ ਗਈ ਤੇ ਉੱਥੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਐਂਡਰਿਊ ਜੈਕਸਨ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਂਡਰਿਊ ਜੈਕਸਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਰਸ਼ੈਲ ਡੌਨੇਲਸਨ 1871 ਵਿੱਚ ਦੋਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਪਤੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੇ ਕੁੱਝ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਰਸ਼ੈਲ ਨੇ ਤਲਾਕ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਲਾ ਦਿੱਤੀ। ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਤਲਾਕ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ ਵਕੀਲ ਕੋਲ ਛੱਡ ਕੇ ਜੈਕਸਨ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਏ ਸਨ ਜਦਕਿ ਪਹਿਲਾ ਵਿਆਹ ਹਾਲੇ ਟੁੱਟਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਦੂਜੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜੈਕਸਨ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਬਹੁਤੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵਿਆਹ ਵੀ ਕੀਤਾ ਤੇ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਵੀ ਕਰ ਲਿਆ। ਜੈਕਸਨ ਤੇ ਰਸ਼ੈਲ ਨੇ 1874 ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ ਤੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸਹਿਤ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਰਹੇ। ਰਸ਼ੈਲ ਦੀ 1828 ਵਿੱਚ ਜੈਕਸਨ ਦੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕ ਸਮਾਗਮ ਤੋ ਕੁੱਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕ੍ਰਿਸਮਿਸ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਐਂਡਰਿਊ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਰਹੂਮ ਪਤਨੀ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਰੁੱਖ ਲਾਇਆ । 'ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕੋਈ ਦੋਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ' ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਇਸ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਦਾ? ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੈਕਸਨ ਅਮਰੀਕੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਕੁੱਝ ਕੁ ਇੱਕਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਪ੍ਰਥਮ ਮਹਿਲਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਨਿਭਾਈ। ਰਸ਼ੈਲ ਦੀ ਮੌਤ ਮਗਰੋਂ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਰਹੂਮ ਪਤਨੀ ਦੀ ਭਤੀਜੀ ਐਮਲੀ ਡੋਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿ���ਚ ਹੋਸਟਸ ਵਜੋਂ ਸੱਦਿਆ। ਐਮਲੀ ਜੈਕਸਨ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਸਹਾਇਕ ਅਤੇ ਮਗਰੋਂ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਲੜਨ ਵਾਲੇ ਐਂਡਰਿਊ ਜੈਕਸਨ ਡੋਨੈਲਸਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਦੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ਤਾ ਬਣਿਆ ਜੋ ਪੇਟੀ ਕੋਟ ਅਫੇਅਰ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਵਾਰਨ ਹਾਰਡਿੰਗ ਵਾਰਨ ਹਾਰਡਿੰਗ ਜੋ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 29ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ ਕੋਈ ਵੱਡੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਇੱਛਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਇੱਕ ਮਨਸੂਬਿਆਂ ਵਾਲੀ ਔਰਤ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਇੱਕ ਉਦਾਰ ਖਿਆਲਾਂ ਵਾਲੀ ਔਰਤ ਸੀ। ਵਾਰਨ ਹਾਰਡਿੰਗ ਆਪਣੀ ਸੰਪਾਦਕ ਵਾਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੁਸ਼ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵੀ ਹੋਏ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹੋਂ ਬਾਹਰ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵੀ ਰਹੇ। ਵਾਰਨ ਹਾਰਡਿੰਗ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਵਾਰਨ ਹਾਰਡਿੰਗ ਦਾ ਕੈਰੀ ਫੁਲਟਨ ਫ਼ਿਲਿਪਸ ਨਾਲ ਪੰਦਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਸੰਬੰਧ ਰਹੇ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨੀਕਾਰ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਰਸਲ ਨੇ ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਲੇ ਪੱਤਰਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਕੀਤਾ। ਫ੍ਰਾਂਸਿਸ ਨੇ ਪੱਤਰਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਨਤੀਜਾ ਕੱਢਿਆ ਕਿ ਫ਼ਿਲਿਪਸ ਹੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਹਾਰਡਿੰਗ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਅਸਲ ਪਿਆਰ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਾਰਡਿੰਗ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਸਾਕਾਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਹੈਰੀ ਐਸ. ਟਰੂਮੈਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 33ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੈਰੀ ਐੱਸ. ਟਰੂਮੈਨ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਤੇ ਦੂਜੀ ਸੰਸਾਰ ਜੰਗ ਦੇ ਅੰਤਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ। 1945 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣ ਕੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਆਏ ਤਾਂ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਇਮਾਰਤ ਕਾਫ਼ੀ ਜਰਜਰੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਖ਼ਤ ਖਤਰੇ ਦਾ ਸਬੱਬ ਬਣ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਵਾਈ ਜੋ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਚੱਲੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਸਟਾਫ ਸਮੇਤ ਬਲੇਅਰ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। ਟਰੂਮੈਨ ਦੀ ਪਤਨੀ ਐਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਬੈਸ ਨੂੰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਤੇ ਨਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ੁਦ ਦੀ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰਥਮ ਮਹਿਲਾ ਐਲੀਨਰ ਰੂਜ਼ਵੈਲਟ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣਾ ਪਸੰਦ ਸੀ। ਉਹ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੈਂਦਾ ਕਿ ਪਤੀ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਵੇਲੇ ਤੋਂ ਜਾਣਦੇ ਸਨ। ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਰਿਸ਼ਤੇ ਮਗਰੋਂ ਵੀ ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕਾਫ਼ੀ ਨਿੱਘਾ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੈਰੀ ਐਸ. ਟਰੂਮੈਨ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਧੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਾਫ਼ੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਾਹਰ ਰਹਿਣ ਮਗਰੋਂ ਬਲੇਅਰ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਪਰਤੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਖਾਣੇ ਦੇ ਮੇਜ ਉੱਪਰ ਮੋਮਬੱਤੀਆਂ ਲਾ ਕੇ ਉਡੀਕ ਕੀਤੀ। ਖੁਫ਼ੀਆ ਸਟਾਫ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਅਜਿਹੇ ਅੱਲੜਾਂ ਵਾਂਗ ਵਿਹਾਰ ਕਰ ��ਹੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪੇ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਸ਼ਹਿਰ ਗਏ ਹੋਣ। ਦੋਹਾਂ ਨੇ ਸੇਵਾਦਾਰਾਂ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਝਿਜਕਦੀ ਹੋਈ ਐਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਬੈਸ ਨੇ ਬੈਰ੍ਹੇ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, 'ਰਾਤ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਾਲੇ ਤੇ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਵਾਲੇ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਪਲੰਘ ਟੁੱਟ ਗਏ। ਕੀ ਮੈਂ ਬਦਲਵਾ ਸਕਦੀ ਹਾਂ? ਇਸ ਸਮੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਉਮਰ 65 ਸਾਲ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦੀ ਉਮਰ 64 ਸਾਲ ਸੀ। ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ! ਕੀ ਹੈ ਚੀਨ ਦੀ 10 ਸਾਲ ਦੇ ਵੀਜ਼ੇ ਵਾਲੀ ਸਕੀਮ? ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41897974", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41897899", "doc1": "وقالت الشرطة إن ثلاثة مهاجمين على الأقل اقتحموا مقر محطة شامساد التلفزيونية بعدما فجروا عبوات ناسفة عند مدخل المجمع. وتم إخلاء المبنى من الموظفين. وتأكد مقتل حارس أمني، وتشير تقارير إلى أن نحو 20 شخصا يتلقون العلاج في أعقاب الهجوم. وأردت قوات الأمن الأفغانية مهاجما واحدا على الأقل قتيلا. وأعلن تنظيم الدولة الإسلامية مسؤوليته عن الهجوم. وقالت والدة صحفية في القناة لبي بي سي إنها لم تتلق أي معلومات عن ابنتها بعد ساعات من وقوع الهجوم. وفر عدد من العاملين في القناة عبر المباني المجاورة. وقال عابد إحساس مدير القناة لقناة تولو الإخبارية \" هذا هجوم على حرية الإعلام ولكن لا يمكنهم إخراسنا\". وفجرت القوات الخاصة الجدار الخرساني الذي يحيط بالمبنى حتى تتمكن من دخوله. وتبث قناة شامساد برامج متنوعة من بينها الأخبار بلغة الباشتو. وهي واحدة من القنوات الشريكة لبي بي سي. وافغانستان واحدة من أخطر دول العالم على الصحفيين والعاملين في مجال الإعلام. وشهدت الشهور الستة الأولى في العام الحالي زيادة في العنف ضد الصحفيين، حيث سجل مرصد محلي خاص بأمان الصحفيين في أفغانستان 73 حالة، بزيادة 35 في المئة عن الفترة ذاتها من عام 2016.", "doc2": "ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਹੈ। ਸ਼ਮਸ਼ਾਦ ਟੀਵੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੱਖ ਗਾਵਾਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਹਮਲੇ ਦੌਰਾਨ ਗਰਨੇਡ ਸੁੱਟੇ ਅਤੇ ਫਾਇਰਿੰਗ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬਚੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰ ਅਜੇ ਵੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀਆਂ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਸੁਣਾਈ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੌ ਦੇ ਕਰੀਬ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹ ਸਾਫ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲੇ ਪਿੱਛੇ ਕਿਸਦਾ ਹੱਥ ਹੈ। ਤਾਲੀਬਾਨ ਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53567889", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41678390", "doc1": "نجيب سيظل خارج السجن حتى يستنزف عدد مرات الاستئناف. وقال عبد الرزاق إنه غير مذنب في التهم التي وجهت إليه، وهي انتهاك الثقة، وغسيل الأموال، وإساءة استغلال السلطة. وتعد قضية رئيس الوزراء السابق، الذي تولى السلطة في 2009 وحتى 2018، اختبارا لجهود ماليزيا في مكافحة الفساد. وكشفت فضيحة صندوق الثروة السيادي لتنمية ماليزيا عن شبكة احتيال وفساد دولية. وقد يواجه عبد الرزاق الآن السجن لعشرات السنين، ولكن يتوقع أن يظل خارج السجن حتى تنتهي جميع فرص الاستئناف المتاحة له. مواضيع قد تهمك نهاية وقال القاضي محمد نزلان محمد غزالي للمحكمة العليا في كوالالمبور: \"بعد دراسة جميع الأدلة في هذه المحاكمة، عرفت أن الادعاء نجح في إثبات قضيته بما لا يدع مجالا للشك\". ما هي التهم؟ تتركز إدانة المحكمة الثلاثاء على مبلغ 42 مليون رينغيت، أي ما يعادل 10 ملايين دولار، نقلت من صندوق التمويل الماليزي إلى حسابات رئيس الوزراء السابق الخاصة. وينفي عبد الرزاق أنه ارتكب أي خطأ، ويقول إن مستشارين ماليين ضللوه، خاصة الممول الهارب جو مو. وقد اتهم جو لو في كل من ماليزيا والولايات المتحدة، ولكنه لا يزال يقول إنه بريء. ويقول فريق الدفاع عن عبد الرزاق إنه دفع إلي الاعتقاد بأن التمويل الذي دخل حساباته كان تبرعات من الأسرة المالكة في السعودية، وليس اختلاسا من أموال الدولة. وقد تفضي تلك التهم بسجن عبد الرزاق ما بين 15 إلى 20 سنة عن كل واحدة منها. وتعهد رزاق قبل إعلان الحكم باستئنافه إذا أدين. ما هي فضيحة صندوق التمويل؟ أنشئ الصندوق في عام 2009، حينما كان رزاق رئيسا للوزراء، لتعزيز التنمية الاقتصادية في البلاد. وفي عام 2015 أثيرت أسئلة بشأن أنشطة الصندوق، بعد عدم دفع أقساط بعض المصارف وحملة أسهم. انهيار مناصر لنجيب بعد نطق الحكم وتقول السلطات في ماليزيا والولايات المتحدة إن حوالي 4.5 مليار دولار نهبت بطريقة غير مشروعة من الصندوق، وحولت إلى جيوب خاصة. وأنفقت الأموال المفقودة على بعض العقارات الفاخرة، والطائرات الخاصة، والأعمال الفنية لفان غوخ ومونيه، وحتى على فيلم \"ذئب وول ستريت\"، أحد أفلام هوليوود. وتوصل مصرف غولدمان ساكس الأمريكي الأسبوع الماضي إلى تسوية بلغت قيمتها 3.9 مليار دولار مع الحكومة الماليزية نظير دوره في خطة الفساد التي بلغت مليارات الدولارات. وأنهت التسوية التهم الماليزية للمصرف بأنه ضلل المستثمرين عندما ساعد في توفير حوالي 6.5 مليار دولار لصندوق التنمية الماليزي. ويقول جوناثان هيد المحرر في بي بي سي إن نجيب كان يتوقع ألا تدينه المحكمة، خاصة بعد انهيار حكومة مهاتير محمد، وتولي حزبه تنظيم المالاويين الوطني المتحد، للسلطة في ائتلاف. ولكن ظنه خاب. ويضيف أن وضع عبد الرزاق في الحزب الآن سوف يضعف، بعد تولي محيي الدين ياسين رئاسة الوزراء، وكان زميلا سابقا لنجيب في الحزب، لكن رزاق طرده في 2016، بسبب اعتراضه على فضيحة صندوق التنمية. ما الذي اتهم به عبد الرزاق أيضا؟ كان عبد الرزاق قد برئ من جميع الاتهامات التي وجهتها إليه السلطات الماليزية عندما كان في السلطة. لكن تلك الاتهامات أدت إلى هزيمته في 2018، وأعادت الحكومة الجديدة فتح التحقيقات بشأن قضية صندوق التنمية. وبالرغم من أن حكم المحكمة الصادر الثلاثاء هو الأول، فإنه ليس الأهم. إذ إن هناك محاكمة منفصلة بدأت في شهر أغسطس/آب تنظر في حصول رئيس الوزراء السابق بشكل غير قانوني على 2.28 مليار رينيغت، أي حوالي 550 مليون دولار من الصندوق فيما بين 2011 و2014. وتواجه زوجته، روزما منصور، تهم غسيل أموال وتهرب من الضرائب، ولكنها تقول إنها غير مذنبة.أدانت المحكمة العليا في ماليزيا رئيس الوزراء السابق، نجيب عبد الرزاق، في سبع تهم في أول محاكمة له بسبب فضيحة فساد كبرى.", "doc2": "ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਦੀ ਬੇਟੀ ਮਰੀਅਮ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਵਾਈ ਕੈਪਟਨ(ਸੇਵਾਮੁਕਤ) ਮੁਹੰਮਦ ਸਫ਼ਦਰ 'ਤੇ ਵੀ ਇਲ਼ਜ਼ਾਮ ਤੈਅ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ 'ਤੇ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਫਲੈਟਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਤੈਅ ਕੀਤੇ ਹਨ। 4 ਅਕਤੂਬਰ, 2017 ਨੂੰ ਪੀਐੱਮਐੱਲ-ਐੱਨ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਲਹੌਰ 'ਚ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼। ਤਿੰਨਾਂ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ 'ਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮਾਮਲੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਮਰੀਅਮ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ 'ਤੇ ਮਰੀਅਮ ਨਵਾਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਭੱਜਣ ਵਾਲਿਆਂ 'ਚੋਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਲਾਗ: 'ਅੱਛੇ ਦਿਨ ਦੀ ਗਾਜਰ ਅਗਲੇ ਵਰ੍ਹੇ ਚੋਣਾਂ ਬਾਅਦ ਮਿਲੇਗੀ' ਅਫ਼ਗਾਨ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ’ਤੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ’ਚ ਹੋਇਆ ਤੀਜਾ ਹਮਲਾ ਤਸਵੀਰਾਂ: ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਦਿਵਾਲੀ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਮਰੀਅਮ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਉਹ ਲੋਕ ਹਾਂ ਜੋ ਬਾਹਰੋਂ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਆਏ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਇਨਸਾਫ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਆਏ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਲੋਕ ਅਦਾਲਤ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਡੇ ਲਈ ਅਦਾਲਤਾਂ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹਨ।\" ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਅਜੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ 14 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਤੇ ਜਾਇਦਾਦ ਜ਼ਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। 67 ਸਾਲ ਦੇ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੂੰ ਜੁਲਾਈ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਅਣਐਲਾਨੀ ਆਮਦਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਨਾਮਾ ਪੇਪਰ ਲੀਕ ਨੇ 2016 ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਜਾਇਦਾਦ ਖਰੀਦਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-52758403", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42760344", "doc1": "وأضاف: \"حتى لو أنّ بعض المنشورات لن تؤدّي إلى أذىً مادي وشيك، لا نريد للمعلومات المضللة أن تكون المحتوى الأكثر انتشاراً على الموقع\". وكان موقع فيسبوك قد أزال منشوراً للرئيس البرازيلي جايير بولسونارو يزعم فيه أنّ العلماء \"أثبتوا\" وجود علاج لفيروس كورونا. وأوضح زوكربرغ أن المنشور أزيل لأنه كان غير صحيح \"بشكل جلي\". وأضاف أنّ فيسبوك أزال محتوى من مجموعات تزعم أنّ تشغيل شبكات الجيل الخامس، كان السبب في انتشار الوباء. وفي بعض الحالات، شجّع ذلك المحتوى من يصدقون تلك الشائعة، على تخريب البنى التحتية لشبكات الهاتف. مواضيع قد تهمك نهاية وقبل فترة وجيزة، أزال فيسبوك محتوى نشره ديفيد آيك، الشخصية التلفزيونية البريطانية والمنظّر لـ \"نظرية المؤامرة\"، \"لخرقه سياسات الموقع بشأن المعلومات المضللة المضرّة، بشكل متكرر\". وكان أيك أشار إلى أن شبكات الجيل الخامس للهواتف النقالة، ترتبط بانتشار الفيروس، واتهم في فيديو آخر جماعة يهودية بالوقوف ��راء نشر الفيروس. وقال زوكربرغ. \"نعمل مع مدقّقي معلومات مستقلين، منذ تفشي وباء كوفيد-19، وأصدر هؤلاء المدققون 7500 إشعار عن معلومات مضللة، ما أدّى إلى اصدار خمسين مليون لافتة تحذير على المنشورات\". وعلى الرغم من ذلك، أصرّ زوكربرغ على أنّ فيسبوك لن يزيل المنشورات إن لم تتضمّن احتمال التسبب بأذى وشيك وحقيقي، بل سيكون ملزماً بأن يعطي حريّة التعبير على الإنترنت ما أسماه \"أوسع منفذ ممكن\". \"سباق تسلح\" وقال زوكربرغ، في حديثه لـ\"بي بي سي\" أيضا: إنّ منع التدخّل في الانتخابات الأمريكية، تحوّل إلى ما يشبه \"سباق تسلّح\"، في مواجهة دول مثل روسيا وإيران والصين. واعترف رئيس مجلس إدارة فيسبوك بأن الشركة كانت \"متخلفة عن المواكبة\" خلال الانتخابات الرئاسية في الولايات المتحدة عام 2016. وفي أول مقابلة له مع تلفزيون بريطاني منذ خمس سنوات، قال إنّ فيسبوك لم تكن مستعدة للتدخّلات التي ترعاها دول، عام 2016. لكنه أضاف أن الشركة واثقة أنّها تعلّمت الدرس منذ ذلك الحين. وتورّطت فيسبوك سابقاً في فضحية سياسية، مع وصول بيانات عشرات الملايين من مستخدميها إلى يد جماعات ذات مصالح سياسية، من بينها مؤسسة \"كامبريدج أناليتيكا\". وعلى الرغم من ذلك، قال زوكربرغ إنّ عملاق مواقع التواصل - الشركة التي تمتلك تطبيقي واتسآب وانستغرام كذلك - باتت الآن أكثر جهوزية من أي شركة أخرى، وحتى أكثر من الحكومات، لتفادي أي محاولة مستقبلية للتأثير على النتائج السياسية. وقال زوكربرغ: \"ستواصل الدول محاولة التدخّل، وسنرى مسائل شبيهة بذلك، لكننا تعلمنا الكثير منذ عام 2016، وأشعر بالثقة التامة أننا سنكون قادرين على حماية نزاهة الانتخابات المقبلة\". السيطرة على الشركة إلى جانب ذلك، دافع زوكربرغ عن مستوى سيطرته على ما يمكن وصفه بأنه أقوى منصّة إعلاميّة في العالم. بالرغم من أن فيسبوك شركة عامة تبلغ قيمتها نحو 700 مليار دولار، ينفرد زوكربرغ، في نهاية المطاف، بالسيطرة الكاملة على الشركة، بفضل هيكلية ملكية تمنحه القدرة على السيطرة، بالرغم من امتلاكه جزءاً بسيطاً من الأسهم. يقول إنّ تلك الهيكلة سمحت لفيسوك بأخذ قرارات استراتيجية، ثبت، على المدى الطويل، صحتها؛ من بينها انتظار تحسن تجربة فيسبوك، قبل إطلاقه كتطبيق هاتفيّ، وعدم بيعه في وقت مبكر للمنافسين. يقول: \"لو اتخذنا قرارات مختلفة، كنا بعنا الشركة لياهو منذ سنوات، ولا نعرف ما الذي كان سيحصل حينها\". وتبلغ قيمة ياهو حالياً 1/ 20 من قيمة فيسبوك. يواجه فيسبوك انتقادات متواصلة لعدم رغبته في وصف أو تعريف نفسه كناشر، وبالتالي تبنّى نوعاً من المسؤولية التحريرية التي تلتزم بها وسائل الاعلام والصحف التقليدية. تأثير كورونا وسيكون من الصعب إنكار الدور الذي لعبه فيسبوك، واتسآب، وانستغرام، في منح مليارات الناس طريقة للتواصل مع الأصدقاء والعائلة، كانت ضرورية خلال تفشي الوباء عالميا \"الجائحة\"، وما تبعه من قيود على الحركة والحريّة. وفي الواقع، بعد سنوات عديدة من محاولات التعامل بروية مع الانتقادات والجدل الذي يكتنف عمل الشركة، بات زوكربورغ وفيسبوك أكثر ثقة بشأن دور الشركة في المجال العام. وإن خرج رابحون من حالة الطوارئ الصحية هذه، فلا بد أنّها الشركات الرقمية مثل فيسبوك، ونتفلكس، وأمازون. مع ذلك، لا أحد يتمتع بالمناعة الكاملة في ظلّ الانكماش العميق الذي نواجهه، والذي بات مؤكداً مع كلّ إصدار لبيانات اقتصادية جديدة. وتعرف شركة فيسبوك ذلك، ما يجعلها حريصة على مساندة الشركات الصغيرة على الانترنت، إذ أطلقت هذا الأسبوع خدمة باسم \"Facebook Shops\". إنّه تبادل نافع للطرفين. تلك الشركات الصغيرة هي زبونة فيسوك الحالية والمستقبلية. ما هو جيد بالنسبة لها، جيد أيضاً بالنسبة لفيسبوك.", "doc2": "ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਸਰਵੇ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਫੇਕ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਠੱਲਣ ਲਈ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਘੜੀ ਰਣਨੀਤੀ ਔਰਤਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਸੁਰਖਿਅਤ ਕਿਵੇਂ ਰਹਿਣ? 2018 ਦੌਰਾਨ ਫੇਸਬੁੱਕ ਕੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕਰੇਗਾ? ਇਹ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਸਫ਼ੇ ਰਾਹੀਂ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਿਖਿਆ, \"ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਅਸੀਂ ਆਪ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਸਾਡਾ ਸੁਭਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" \"ਅਸੀਂ ਬਾਹਰਲੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਵੇਂ ਫ਼ੈਸਲਾ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਹੱਥੋਂ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਪਰ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੀ ਰਾਇ ਲੈ ਕੇ ਰੈਂਕਿੰਗ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।\" \"ਅੱਜ-ਕੱਲ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਨਸਨੀਵਾਦ, ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਧੜੇਬੰਦੀ ਹੈ।\" \"ਸੋਸ਼ਲ਼ ਮੀਡੀਏ ਜ਼ਰੀਏ ਗੱਲਾਂ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਫ਼ੈਲਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਸਭ ਕਾਸੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ ਤਾਂ ਇਹ ਵਧਦਾ ਹੀ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਕਿਸ ਨੂੰ ਫ਼ਾਇਦਾ ਕਿਸ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ? ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੀ ਰੈਂਕਿਗ ਕਰਲ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਹਰੇਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਦੀ ਦਰਜੇਬੰਦੀ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਅਧੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਭਾਵੇਂ ਫੇਸਬੁੱਕ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਜੇ ਅਲੋਗਰਿਥਮ ਬਦਲੀ ਤਾਂ ਕੁੱਝ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਤੇ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰਵਾਇਤੀ ਮੀਡੀਆ ਘਰਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਫ਼ਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲੰਮਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਦਿ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਤੇ, ਬੀਬੀਸੀ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਵੇਂ ਪਨਪ ਰਹੇ ਮੀਡੀਆ ਘਰਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਹਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਨਿਊਜ਼ ਫੀਡ ਦੇ ਮੁਖੀ ਐਡਮ ਮੋਸੇਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁੱਝ ਵੀ ਹੋਵੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਾਲੇ ਇਹ ਵੀ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਸੱਮਗਰੀ ਦਾ ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਠਕ ਵਰਗ ਸੀਮਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੁੱਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਰਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਫੇਸਬੁੱਕ ਉੱਤੇ ਹੁਣ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਵਾਦ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੀ ਸਮਗਰੀ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਏਗਾ। ਹੁਣ ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਕਾਊਂਟ ਲਈ ਵੀ 'ਆਧਾਰ' ਜ਼ਰੂਰੀ? ਫੇਸਬੁੱਕ ’ਤੇ ਫਰੈਂਡ ਰਿਕਵੈਸਟ ਜ਼ਰਾ ਸੰਭਲ ਕੇ ! (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42521757", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-42520538", "doc1": "يعتقد أن نحو 40 ألف شخص تعرضوا لخطة الاحتيال الهرمي من جانب بوديت (صورة أرشيفية) وأقر بوديت كيتيتراديلوك، البالغ من العمر 34 عاما، بأنه أدار خطة هرمية للاحتيال، حيث وعد مستثمرين بتحقيق أرباح وهمية. واقتنع نحو 40 ألف شخص بضخ أموال، بأكثر من 16 مليون دولار في شركاته. ووجدت المحكمة أن الرجل متورط في إقراض غير مشروع، و 2653 تهمة الاحتيال. وبفضل اعترافه خففت المحكمة حكمها عليه إلى النصف، ليصبح 6637 سنة وستة أشهر. ومن غير المرجح أن يقضي الرجل أكثر من 20 عاما في السجن، حيث إن القانون التايلاندي يحدد 10 سنوات كأقصى عقوبة، لكل جريمة من الجريمتين اللتين أدين فيهما. وقال محققون أمام المحكمة إن بوديت نظم ندوات، شجع خلالها الحضور على الاستثمار، فيما قال إنه شركات مرتبطة بالتطوير العقاري ومستحضرات التجميل، والسيارات المستعملة والتصدير وأشياء أخرى. ووفقا لصحيفة بانكوك بوست، فإن بوديت قد وعد مستثمرين بأرباح ضخمة، فضلا عن حوافز مقابل جلب مستثمرين جدد. ومثل أي خطة احتيال هرمية، فإن التدفقات المالية الجديدة تستخدم في دفع الأرباح للمستثمرين الأقدم. وبوديت معتقل في سجن للحبس الاحتياطي في بانكوك، منذ القبض عليه في أغسطس/ آب الماضي، حيث رفض المحققون إطلاق سراحه بكفالة. وغرمت المحكمة الشركتين، اللتين يملكهما بوديت، ما يوازي 20 مليون دولار لكل منهما. وتضمن حكم المحكمة أن يرد بوديت وشركاته نحو 17 مليون دولار، إلى الـ 2653 ضحية المعروفة هويتهم، مع فائدة بنسبة 7.5 في المئة سنويا.", "doc2": "34 ਸਾਲ ਦੇ ਪੁਡਿਤ ਕਿਤਿਥਾਰਦਿਕਲੋਕ ਨੇ ਪੋਂਜ਼ੀ ਸਕੀਮ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਕੀਮ ਰਾਹੀਂ ਉਸਨੇ ਮੋਟਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਦੇਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਝੂਠੇ ਵਾਅਦਿਆਂ ਦੇ ਦਮ 'ਤੇ ਉਹ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸਮਝਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕੰਪਨੀ ਲਈ 16 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਦੀ ਰਕਮ ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਲਈ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਰਜ਼ਾ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਅਤੇ ਹਜਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਗੁਨਾਹ ਕਬੂਲ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਸਜ਼ਾ ਅੱਧੀ ਰਹਿ ਗਈ। ਪਰ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਕਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ 20 ਸਾਲ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਛ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰਟ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ ਉਸ ਵਿੱਚ 10-10 ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਹੈ। ਇਲਜ਼ਾਮ ਸੀ ਕਿ ਪੁਡਿਤ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਸੈਮੀਨਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧਤ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦਾ ਵਪਾਰ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ, ਬਿਊਟੀ, ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦੋ-ਫਰੋਖ਼ਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੈ। ਬੈਂਕਾਕ ਪੋਸਟ ਮੁਤਾਬਕ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਦੇਣ ਦਾ ਵੀ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਫ਼ਰ ਦੇ ਰੋਚਕ ਪਲਾਂ ਦੀਆਂ 15 ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਡਿਤ ਪੁਲਿਸ ਰਿਮਾਂਡ 'ਤੇ ਸੀ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕੋਰਟ ਨੂੰ ਉਸਦੀਆਂ ਦੋ ਕੰਪਨੀਆਂ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ। ਪੁਡਿਤ ਅਤੇ ਉਸਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕਰੀਬ 1.7 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਂ ਜੋ ਪਛਾਣ ਕੀਤੇ ਗਏ 2,653 ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਪੈਸਾ ਵਾਪਸ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਪੈਸੇ 7.5 ਫੀਸਦ ਬਿਆਜ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-48529339", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48574121", "doc1": "هل يعالج افينيو كيو إشكاليات الإنترنت ؟ كيت مونستر: الإنترنت عظيمة فعلا\". تريكي مونستر: من أجل الأفلام الإباحية ! كيت مونستر: لدي شبكة سريعة، لذلك ليس علي الانتظار طويلا. تريكي مونستر: للأفلام الإباحية ! مدرسة الروضة البريئة المسماة \" كيت مونستر\" تحاول الاحتفال بفائدة الإنترنت للتسوق وإرسال تحيات عيد الميلاد. في هذه الأثناء، جارها تريكي مونستر يصر على أن الناس يرون قيمة أكبر لها في النشاطات الحميمية. هل هو محق ؟ إلى حد ما . يحاول برنامج \"50 شيئا شكلت الاقتصاد الحديث\" التركيز على الاختراعات والأفكار التي ساعدت على خلق عالم الاقتصاد. وتشير إحصائيات تبدو موثوقة إلى أن واحدا من سبع حالات بحث على الإنترنت هي عن مواد إباحية. هذه المعلومة ليست عديمة الأهمية، لكنها أيضا تعني أن ست حالات بحث مرتبطة بأشياء اخرى. الموقع الإباحي الأكثر زيارة (بورن هاب) هو تقريبا بنفس شعبية مواقع مثل \"نيت فليكس\" و \"لينكد إن\". هذا يعني أنه في موقع متقدم، لكنه رقم 28 في الحقيقة . لكن مسرحية \"افينيو كيو\" عرضت للمرة الأولى عام 2003 وقد يكون تريكي مونستر محقا في ذلك الوقت. التكنولوجيا الحديثة تكون باهظة التكاليف، لذلك هناك حاجة لإيجاد سوق متخصص يساعدها على التطور. وحين تصبح أرخص وموثوقة أكثر فإنها تصل إلى سوق أوسع ومجال واسع من الاستخدامات. وهناك فرضية ترى ان الافلام الإباحية ساهمت في تطور الإنترنت ومجموعة كبيرة من فروع التكنولوجيا. منذ بدايات الفن كان الجنس أحد مواضيعه. وجدت صور أرداف وأثداء وفروج وأعضاء ذكرية كبيرة بشكل مضحك في اللوحات المرسومة على جدران الكهوف. وهناك صور لعمليات جماع منحوتة تعود إلى 11 ألف سنة على الأقل. وقد نحت فنان من بلاد ما بين النهرين تمثالا طينيا لامرأة ورجل يمارسان الجنس بينما المرأة تحتسي الجعة قبل 4000 سنة تقريبا. بمرور ألفي سنة أخرى صور فنانون من شعب الموتشي في بيرو عملية الجماع على قطع الخزف. أما نصوص \"كاما سوترا\" الإيروتيكية فتعود إلى نفس المرحلة الزمنية. \"كاما سوترا\" من اشهر النصوص الإباحية لكن استخدام الفنون لتصوير أوضاع إيروتيكية لا يعتي أنها كانت وراء تطورها. إذا فكرنا في تطور الطباعة مثلا، فإن الاقتصاد كان وراءها، على الرغم من طباعة نصوص إيروتيكية. التصوير هو فن آخر يعود إلى القرن التاسع عشر وينافس في مصداقيته الأمثلة السابقة. ضمن الاستوديوهات الرائدة في باريس ازدهرت ما تسمى باستوديوهات الفن. كان الزبائن مستعدين للدفع بسخاء لتمويل التقنيات الجديدة. في مرحلة ما كان الحصول على صورة امرأة عارية يكلف أكثر من أجر بائعة هوى. كلمة \"بورنوغرافي\" التي تشير إلى الإباحية مشتقة من التعبير اليوناني الذي يعني \"الكتابة\" و\"المومس\". لكن الإباحية لم تكن وراء تطور السينما، لأسباب واضحة. كانت الأفلام باهظة التكاليف، وكانت هناك حاجة لجمهور كبير من المشاهدين لتغطيتها. ومع أن هناك أشخاصا مستعدون لدفع مبالغ مقابل مشاهدة صور إباحية في بيوتهم، فإن مشاهدة الأفلام وسط جمهور أمر محرج. الممثلة ديبي ريس أمام ماكنات تعرض أفلاما إباحية جاء أحد الحلول في ستينيات القرن الماضي: جهاز في مكان مغلق تضع فيه نقودا فيعرض الأفلام. وكان بإمكان مقصورة واحدة أن تدر آلاف الدولارات أسبوعيا، لكن الخصوصية الحقيقة تحققت مع اختراع الفيديو. يقول باتشين بارس في كتابه \" المحرك الإيروتيكي\" إن جهاز الفيديو ولد ككيان اقتصادي وتقني مستقل. في البداية لم يكن بيع أجهزة الفيديو سهلا، فقد كانت مكلفة، كما كانت تعتمد نظامين مختلفين تماما. من سيستثمر مبلغا باهظا في جهاز قد يعفو عليه الزمن في فترة وجيزة ؟ الأشخاص الذين يرغبون بمشاهدة الأفلام الإباحية. الممثلة ليندا لوفليس أصبحت ناشطة ضد الأفلام الإباحية بعد مشاركتها ببعضها في نهاية سبعينيات القرن الماضي كانت معظم مبيعات أشرطة الفيديو لأفلام إباحية. خلال سنوات قليلة انخفضت تكاليف التكنولوجيا، وأصبحت تناسب ميزانيات من يريدون مشاهدة أفلاما في بيتهم، ومع توسع السوق أصبح نصيب صناعة الأفلام الإباحية فيه اقل. ويشبه ذلك ما حدث مع الإنترنت. مستخدمو شبكة الإنترنت في بداياتها لابد يذكرون كيف كان لك يتم عبر الاتصال الهاتفي، والانتظار فترة طويلة لتنزيل ملف لا يستغرق تنزيله حاليا سوى ثوان معدودات. ما الذي يمكن أن يكون حافزا قويا وراء استخدام الإنترنت؟ يتضح من دراسة أجريت في تسعينيات القرن الماضي أن خمسة من كل ستة صور جرت مشاركتها كانت صورا إباحية. بعد سنوات قليلة اتضح أن نفس الوضع قائم فيما يتعلق بغرف الدردشة. إذن في تلك الأيام لم يكن تحليل \"تريكي مونستر\" بعيدا عن الواقع، وكما يشرح لكيت فإن الأفلام الإباحية ساعدت في تطوير الطلب على الانترنت السريعة. كان مزودو المحتويات الإباحية روادا في تطور تقنيات الإنترنت، مثل تكثيف الملفات وتطوير وسائل دفع تلائم المستخدم. تطورت هذه الأفكار بحثا عن جمهور واسع من المستخدمين، ومع توسع مجال الإنترنت اصبح استخدامها متعدد الوجدا وضاق حيز المواد الإباحية فيها. كما هو صعب بيع اشتراك في صحيفة أو فيديو موسيقي في وقت يمكن الحصول على كميات هائلة من كل هذا على الإنترنت فقد أصبح من الصعب بيع المواد الإباحية مع توفر الكثير من المواقع مجانا. جزء كبير من المواد الإباحية التي تعرض مجانا مسروق، وليس سهلا إزالة المواد المسروقة من الشبكة العنكبوتية. شاركت الممثلة كيسي كالفرت في مئات الافلام الإباحية تحت الطلب أحد التوجهات الجديدة كان إنتاج مواد إباحية حسب الطلب، مثل الرجل الذي دفع للمثلة الإباحية كيسي كافيرت وآخرين من أجل أن يتلفوا مجموعة الطوابع البريدية التي تخصه أمام الكاميرا. لكن طبعا ما يجده المبدعون سيئا يعجب المنصات التي تحصل على دخل عبر تسويق إعلاناتها وبيع الاشتراكات. وخلقت هيمنة شركة واحدة على سوق الأفلام الإباحية وهي شركة \"مايند غيك\" التي تملك \"بورن هاب\"مشكلة، وفقا للبروفيسورة مارينا أدشيد، من كلية الإقتصاد في مدينة فانكوفر، ومؤلفة كتاب\"دالاس والجنس: كيف يؤثر الاقتصاد على الجنس والحب\". تقول أدشيد إن \" وجود مشتر وحيد يضع ضغطا على المنتجين لتخفيض أسعار افلامهم\". وأضافت \"هذا لم يؤد إلى تخفيض الأرباح فقط، بل غير طبيعة عمل ممثلي الأفلام الإباحية، ووضع عليهم ضغوطا لأداء مشاهد كان بإمكانهم رفضها في الماضي، بأجور أقل مما اعتادوا عليه\". في \"أفينيو كيو\"، تريكي مونستر يبدو كأنه لا يفعل شيئا طوال اليوم سوى البحث على الإنترنت عن أفلام إباحية. وتفسيره لذلك هو أن \"السوق متقلب، لذا الاستثمار الوحيد المستقر هو الأفلام الإباحية\". ومرة أخرى، تريكي مونستر على حق، لكن ليس تماما. من المؤكد أن قطاع الأفلام الإباحية يجلب المال، لكن أفضل طريقة لتحقيق الأرباح قد تكون الاستثمار في التكنولوجيا التي تجعل تحقيقها ممكنا. في الماضي كان هذا يعني ستوديوهات التصوير الباريسية أو الشركات التي تصنع أجهزة الفيديو أو الموديم السريع. أما في هذه الايام فالمفتاح هو خوارزميات مايندغيكس التي تقترح المحتوى المطلوب وتجعل العيون مسمرة على الشاشات. وماذا سيغني تريكي مونستر في المستقبل ؟ ربما \"إنسان آلي للأفلام الإباحية\" ؟ لا يبدو أن دور الجنس في تسريع إيقاع تطور التكنولوجيا سيتغير. هل سيزداد حضور الكائنات الجنسية الآلية في الافلام الإباحية ؟", "doc2": "ਟ੍ਰੇਕੀ ਮਾਨਸਟਰ ਕਠਪੁਤਲੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੇਟ ਮਾਨਸਟਰ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ - \"ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਵਾਕਈ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ\" ਟ੍ਰੇਕੀ ਮਾਨਸਟਰ- \"ਫਾਰ ਪੋਰਨ\" ਕੇਟ ਮਾਨਸਟਰ - \"ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਫਾਸਟ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ।\" ਟ੍ਰੇਕੀ ਮਾਨਸਟਰ - \"ਫਾਰ ਪੋਰਨ\" ਇਸ ਸ਼ੋਅ ਵਿੱਚ ਮਾਸੂਮ ਕਿੰਡਰਗਾਰਟਨ ਟੀਚਰ ਕੇਟ ਮਾਨਸਟਰ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਅਤੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਦੀ ਵਧਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਉਪਯੋਗਤਾ 'ਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਮਨਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਉਸਦਾ ਗੁਆਂਢੀ ਟ੍ਰੇਕੀ ਮਾਨਸਟਰ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਵੱਧ ਤਵੱਜੋ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਇਹ ਗੱਲ ਸਹੀ ਹੈ? ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਪਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ। ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਸਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸੱਤ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾ ਪੋਰਨ ਬਾਰੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਮੂਲੀ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਸੱਤ ਵਿੱਚੋਂ ਛੇ ਸਰਚ ਇਸਦੇ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਰਚ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪੋਰਨ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਪੋਰਨਹਬ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ ਨੈੱਟਫਲਿਕਸ ਅਤੇ ਲਿੰਕਡਇਨ ਜਿੰਨੀ ਪਸੰਦ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਹੈ। ਯਾਨਿ ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲੋਕਪ੍ਰਿਅਤਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇਹ 28ਵੇਂ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਐਵੇਨਿਊ ਕਿਊ 2003 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਇਆ ਸੀ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਵੇਖੀਏ ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਟ੍ਰੇਕੀ ਮਾਨਸਟਰ ਦੀ ਗੱਲ ਸਹੀ ਹੋਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗੀ ਅਤੇ ਘੱਟ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਛੇਤੀ ਉਸਦੀ ਆਦਤ ਪਵੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤੌਰ-ਤਰੀਕੇ ਉਸ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਣ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਸਤੀ ਅਤੇ ਵੱਧ ਭਰੋਸੇ ਵਾਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਦੀ ਮਾਰਕਟਿੰਗ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਨੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਰ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਕੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਹੈ? ਕਲਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਹੀ ਸੈਕਸ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲਿਖਤ ਇਤਿਹਾਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਯੁੱਗ 'ਚ ਮਨੁੱਖ ਕੰਧਾਂ 'ਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਗੁਪਤ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਚਿੱਤਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਸੈਕਸ ਕਰਦੇ ਜੋੜੇ ਦਾ ਚਿੱਤਰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 11,000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਮੇਸੋਪੋਟਾਮੀਆ ਦੇ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਨੇ 4000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਟੇਰਾਕੋਟਾ ਤੋਂ ਔਰਤ ਅਤੇ ਮਰਦ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਪਲਾਂ ਨੂੰ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਜਿਉਂਦਾ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਕੁਝ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਬਾਅਦ ਉੱਤਰੀ ਪੇਰੂ ਵਿੱਚ ਮੋਸ਼ੇ ਨੇ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀ ਬਣਾਈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਕਾਮਸੂਤਰ ਵੀ ਇਸੇ ਦੌਰ ਦਾ ਹੈ। ਕਲਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਲੋਕ ਕਲਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਤੇਜਕ ਪਲਾਂ ਨੂੰ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਣ ਲਈ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਇਸਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹੁਨਰਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਪਿੱਛੇ ਇਸੇ ਦਾ ਹੀ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਸੋਚਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੁਟੇਨਰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਪ੍ਰੈੱਸ ਦਾ ਹੀ ਉਦਾਹਰਣ ਲੈ ਲਓ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਆਸ਼ਿਕ ਮਿਜਾਜ਼ੀ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ, ਪਰ ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਬਾਜ਼ਾਰ ਧਾਰਮਿਕ ਪੁਸਤਕਾਂ ਸਨ। ਇਸੇ ਵਿਚਾਲੇ ਕਲਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 19ਵੀਂ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਦਾ ਦਖ਼ਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਥਿਤ ਆਰਟ ਸਟਡੀਜ਼ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਉਦੋਂ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਅਗ੍ਰਣੀ ਸਟੂਡੀਓ ਦਾ ਬਹੁਤ ਚਮਕਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਗਾਹਕ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸਨ। ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਉਤੇਜਕ ਤਸਵੀਰ ਦੀ ਕੀਮਤ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਸੈਕਸ ਵਰਕਰ ਨੂੰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਭੁਗਤਾਨ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਸ਼ਬਦ ਗ੍ਰੀਕ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਸੰਦਰਭ ਸੀ \"ਲੇਖਨ\" ਅਤੇ \"ਸੈਕਸ ਵਰਕਰ।\" ਕਲਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਵਿੱਚ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਤਕਨੀਕ ਆ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਯਾਨਿ ਚਲਚਿੱਤਰ। ਪਰ ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਵਧਣ ਵਿੱਚ ਪੋਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਸੁਭਾਵਿਕ ਕਾਰਨ ਸਨ, ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਸਨ, ਪੈਸੇ ਵਾਲੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ਵਸੂਲ ਸਕਦੇ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਸਮੂਹਿਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਖਣ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣ ਦਾ ਖਰਚਾ ਚੁੱਕਿਆ ਪਰ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਸਮੂਹਿਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ਦੇਖਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੀ ਲੋਕ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸਹਿਜ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਪੇਨੀ ਪੀਪਸ਼ੋਅ ਡੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਡੇਬੀ ਰਾਇ ਪੋਰਨ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ਦਾ ਵਿਕਾਸ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪੀਪ-ਸ਼ੋਅ ਬੂਥਾਂ (ਬਾਈਕਸਕੋਪ ਵਰਗਾ) ਦਾ ਚਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਿੱਕਾ ਪਾ ਕੇ ਫ਼ਿਲ�� ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਬੂਥ ਦੀ ਹਫ਼ਤੇ ਦੀ ਕਮਾਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਡਾਲਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਪਰ ਵਾਸਤਵਿਕ ਨਿੱਜਤਾ ਵਾਲਾ ਮਾਹੌਲ ਵੀਡੀਓ ਕੈਸੇਟ ਰਿਕਾਰਡਰ (ਵੀਸੀਆਰ) ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਪੈਚਨ ਬਾਰਸ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ 'ਦਿ ਇਰੋਟਿਕ ਇੰਜਨ' ਵਿੱਚ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੀਸੀਆਈ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪੋਰਨ ਇੱਕ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਪਾਵਰ ਹਾਊਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਆ ਗਿਆ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਵੀਸੀਆਰ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗੇ ਸਨ ਅਤੇ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਸਨ- ਵੀਐੱਚਐੱਸ ਅਤੇ ਵੀਟਾਮੈਕਸ। ਕੋਈ ਵੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਉਪਕਰਣ ਵਿੱਚ ਆਮਦਨੀ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਕਿਉਂ ਲਗਾਉਂਦਾ ਜੋ ਛੇਤੀ ਹੀ ਪੁਰਾਣਾ ਹੋ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸੀ? ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਫਲ ਐਕਸ ਰੇਟੇਡ ਵੀਡੀਓ 'ਡੀਪ ਥਰੋਟ' ਵਿੱਚ ਅਡਲਟ ਐਕਟਰ ਲਿੰਡਾ ਲਵਲੇਸ ਨੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਕੇਬਲ ਟੀਵੀ ਤੇ ਫਿਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੀਡੀਓ ਟੇਪ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਇਸਦੇ ਕੁਝ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਤਕਨੀਕ ਐਨੀ ਸਸਤੀ ਹੋ ਗਈ ਕਿ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰਕ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੇਖ ਸਕਣ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਪੋਰਨ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਘੱਟ ਵੀ ਹੋਇਆ। ਯਾਨਿ ਕਹਾਣੀ ਕੇਬਲ ਟੀਵੀ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਰਹੀ ਹੈ। 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਛੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਹੋਏ ਇੱਕ ਹੋਰ ਰਿਸਰਚ ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਚੈਟ ਰੂਮ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵੀ ਇਸੇ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿੱਚ ਸੈਕਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਤਕਨੀਕ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੇਕੀ ਮਾਨਸਟਰ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਬਹੁਤ ਗ਼ਲਤ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹ ਕੈਟ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਪੋਰਨ ਦੀ ਭੁੱਖ ਨੇ ਫਾਸਟ ਕਨੈਕਸ਼ਨ, ਵਧੀਆ ਮਾਡਲ ਅਤੇ ਉੱਚੀ ਬੈਂਡਵਿਥ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਵਧਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੇ ਹੋਰਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਲਈ ਰਸਤਾ ਵੀ ਬਣਾਇਆ। ਆਨਲਾਈਨ ਪੋਰਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵੈੱਬ ਤਕਨੀਕ ਵਿੱਚ ਅਗ੍ਰਣੀ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵੀਡੀਓ ਫਾਈਲ ਨੂੰ ਛੋਟਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਭੁਗਤਾਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੌਖਾ ਕਰਨਾ ਆਦਿ। ਮਾਰਕਟਿੰਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਜ਼ ਜਿਵੇਂ ਬਿਜ਼ਨਸ ਮਾਡਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸਦਾ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਆਈਡੀਆ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਹੁੰਚ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਇਆ, ਪੋਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਸਦਾ ਹੋਰਨਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਵਧਦਾ ਗਿਆ। ਅਡਲਟ ਐਕਟਰ ਕੇਸੀ ਕਾਲਵਰਟ ਪੋਰਨ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਕਸਟਮ ਬੋਰਨ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਉਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਕ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਦੇ ਪਲਾਟ 'ਤੇ ਪੋਰਨ ਫ਼ਿਲਮਾਉਣ ਲਈ ਭੁਗਤਾਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਫ਼ਿਲਮ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਜੋ ਬੁਰਾ ਹੈ ਉਹ ਐਗਰੀਗੇਟਰ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਲਈ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਵਾਲਾ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਗਾਹਕਾਂ ਤੋਂ ਪੈਸਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੋਰਨ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਮਾਇੰਡਗੀਕ ਕੰਪਨੀ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਕੋਲ ਪੋਰਨਹੱਬ ਸਮੇਤ 10 ਵੱਡੀਆਂ ਪੋਰਨ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸੱਤ ਦਾ ਮਾਲਿਕਾਨਾ ਹੱਕ ਹੈ। ਵੈਨਕੁਵਰ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਇਕਨੌਮਿਕਸ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਮੈਰੀਨਾ ਐਡਸ਼ੇਡ ਮੁਤਾਬਕ, ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਏਕਾਅਧਿਕਾਰ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਵਿੱਚ ਕੀ ਸੈਕਸ ਰੋਬੋਟ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਧਦੀ ਜਾਵੇਗੀ? ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਗਾਹਕ ਹੋਣ ਨਾਲ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।\" \"ਇਸ ਨਾਲ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ਰ ਦੇ ਲਾਭ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਦਕਿ ਪੋਰਨ ਐਕਟਾਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਮਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਹੁਣ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਘੱਟ ਕੀਮਤ 'ਤੇ।'' 'ਐਵੇਨਿਊ ਕਿਊ' ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੇਕੀ ਮਾਨਸਟਰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸਿਵਾਏ ਪੋਰਨ ਸਰਚ ਕਰਨ ਦੇ। ਇਸ਼ ਲਈ ਹੋਰ ਕਿਰਦਾਰ ਉਦੋਂ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਰੋੜਪਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ, \"ਉਤਾਰ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਵਾਲੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਨਿਵੇਸ਼ ਪੋਰਨ ਹੈ।'' ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੁੜ ਟ੍ਰੇਕੀ ਮਾਨਸਟਰ ਕਰੀਬ-ਕਰੀਬ ਸਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਓਨਾ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਐਨਾ ਤਾਂ ਤੈਅ ਹੈ ਕਿ ਪੋਰਨ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44428043", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44428439", "doc1": "قادة مجموعة السبع خلال قمة كندا وقال ترامب إن دولا أخرى تفرض \"تعريفات ضخمة\" على الولايات المتحدة. ويدعو البيان المشترك إلى \"نظام تجاري يستند إلى قواعد\"، على الرغم من الخلافات الحادة بشأن التعريفات الجمركية التي فرضتها الولايات المتحدة على واردات الصلب والألومنيوم. وفي مؤتمر صحفي بعد ذلك، تعهد رئيس الوزراء الكندي، جاستن ترودو، بالرد من خلال فرض تعريفات على سلع أمريكية في الأول من يوليو/تموز. وقال ترودو إن خطوة ترامب \"المهينة\" بالتعلل بمخاوف الأمن القومي هدفها تبرير التعريفات المفروضة على الصلب والألومنيوم. وأضاف: \"سيكون هناك (رد) مع الأسف، لكنه سيكون واضح وحازم لا لبس فيه وهو أننا سنمضي قدما في الرد بإجراءات في الأول من يوليو/تموز... الكنديون مهذبون وعقلانيون لكنه لن يُتلاعب بهم\". وأكد الاتحاد الأوروبي تمسكه بالبيان المشترك على الرغم من قرار ترامب. \"لا تصدقوا عليه\" وفي تعليقه خلال رحلته إلى حضور قمته في سنغافورة، قال ترامب على تويتر إنه أعطى تعليماته للمسؤولين الأمريكيين بـ \"ألا يصدقوا على البيان حتى ننظر في التعريفات الجمركية على السيارات\". وقال ترامب إن ذلك جاء بسبب \"التصريحات المغلوطة\" لترودو خلال مؤتمره الصحفي، وفي الحقيقة فإن كندا تفرض تعريفات ضخمة على مزارعنا وعمالنا وشركاتنا الأمريكية\". وأشار إلى أن ترودو كان \"مضللا وضعيفا للغاية\". وكان ترامب قد وقع في وقت سابق البيان المشترك الذي توصلت إليه دول مجموعة السبع الكبرى على الرغم من الخلاف التجاري بينهم. وتعهد ترامب، في تغريداته على تويتر، بعدم السماح \"للدول الأخرى بفرض تعريفات ضخمة وقيود تجارية على المزارعين والعمال والشركات الأمريكية\". ما الذي يحتويه البيان المشترك؟ تناولت قمة مجموعة الدول السبع الكبرى، التي عقدت بمقاطعة كيبيك الكندية، قضايا أخرى مثل العلاقات مع روسيا. وفي البيان المشترك، اتفقت دول المجموعة، وهي كندا والولايات المتحدة وبريطانيا وفرنسا وإيطاليا واليابان وألمانيا، على الحاجة إلى \"تجارة حرة وعادلة\"، وكذلك أهمية محاربة السياسات الحمائية. وقالت مجموعة الدول في بيانها: \"نحن نسعى بكل جهدنا للحد من قيود التعريفات الجمركية وكذلك القيود غير الجمركية ووسائل الدعم\". نقاط الاتفاق الأخرى الموقع عليها: روسيا: مطلب مشترك طالب بأن \"تتوقف موسكو عن سلوكها المهدِد للاستقرار\". وطالب زعماء المجموعة الكرملين بالتوقف عن محاولاته لـ \"تقويض الديمقراطية\" وبسحب دعمه للرئيس السوري، بشار الأسد. إيران: تعهدت دول المجموعة بضمان بقاء برنامج إيران النووي سلميا. وقالت الدول إنها ملتزمة بالتأكد من أن إيران \"لن تسعى أبدا إلى تطوير أو امتلاك سلاح نووي\". المناخ: رفضت الولايات المتحدة التوقيع على تعهد بتنفيذ توصيات اتفاقية باريس لتغير المناخ، وذلك بعدما أعلن ترامب أنه سينسحب من الاتفاقية في يونيو/حزيران الماضي على أمل التوصل إلى صفقة \"عادلة\" جديدة. ماذا قال ترامب أيضا؟ الرئيس ترامب حذر من اندلاع حرب تجارية، وقال إن الولايات المتحدة \"ستفوز بتلك الحرب ألف مرة في ألف مرة\" في وقت سابق، قال الرئيس ترامب للصحفيين إنه اقترح فكرة إلغاء التعريفات الجمركية بين دول المجموعة، ووصف المباحثات معهم بـ \"مفيدة إلى أقصى حد\". وأضاف أن \"الولايات المتحدة جرى استغلالها لعقود وعقود\"، واصفا إياها بـ حصالة نقود يواصل الجميع سرقتها\". وقال الرئيس ترامب إن التعريفات الانتقامية من حلفائه ستكون \"خطأ\"، وحذّر من أنه إذا وصل الأمر إلى حرب تجارية فإن الولايات المتحدة \"ستفوز بتلك الحرب\". وغادر ترامب القمة مبكرا للسفر إلى سنغافورة لعقد قمة تاريخية مع زعيم كوريا الشمالية، كيم جونغ-أون. ما هي التعريفات الجمركية؟ في الأول من يونيو/حزيران، فرضت الولايات المتحدة تعريفات جمركية بنسبة 25 في المئة على واردات الصلب و10 في المئة على واردات الألومنيوم من الاتحاد الأوروبي وكندا والمكسيك. وقال ترامب إن الخطوة ستحمي المنتجين المحليين الذين يمثلون عنصرا حيويا للأمن القومي. لكن الاتحاد الأوروبي أعلن تعريفات جمركية مضادة على بضائع أمريكية. كما تعتزم كندا والمكسيك اتخاذ إجراءات انتقامية مماثلة. ما هي مجموعة الدول السبع؟ هي قمة سنوية تشارك فيها كندا والولايات المتحدة والمملكة المتحدة وفرنسا وإيطاليا واليابان وألمانيا، وهي الدول التي تشكل أكثر من 60 في المئة من صافي التجارة العالمية. وتتصدر القضايا الاقتصادية جدول أعمال القمة، على الرغم من أن الاجتماعات دائما ما تتفرع إلى النقاش حول القضايا العالمية الرئيسية الأخرى. علقت عضوية روسيا في المجموعة عام 2014 بسبب ضمها شبه جزيرة القرم من أوكرانيا. وفي يوم الجمعة، فاجأ ترامب الجميع بدعوته للسماح لموسكو بالعودة مرة أخرى إلى المجموعة، لكن المستشارة الألمانية، أنغيلا ميركل، قالت إن أعضاء القمة الآخرين يعارضون الدعوة. -------------------------------------------------------------------- يمكنكم استلام إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਟਰੰਪ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ 'ਤੇ 'ਬੇਈਮਾਨੀ' ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੂਜੇ ਦੇਸ ਅਮਰੀਕਾ 'ਤੇ 'ਭਾਰੀ ਟੈਰਿਫ਼' ਲਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਅਲਮੀਨੀਅਮ ਅਤੇ ਸਟੀਲ ਦੀ ਦਰਾਮਦ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਲਾਏ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਾਂਝੀ ਬੈठਕ ਵਿੱਚ 'ਨਿਯਮ ਆਧਾਰਿਤ ਵਪਾਰ ਸਿਸਟਮ' 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚਾਲੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਦਰਾਮਦ ਟੈਕਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਟੈਰਿਫ਼ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਣਗੇ। ਟਰੂਡੋ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਲੋਕ ਸੰਸਕਾਰੀ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਾਰੋਂ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ।'' ਟਰੂਡੋ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਗਲਤ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਜੀ-7 ਦੀ ਸਾਂਝੇ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ, ਕਾਮਗਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀਆਂ 'ਤੇ ਭਾਰੀ ਟੈਕਸ ਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀ ਦਰਾਮਦ ਟੈਕਸ ਲਾਉਣ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ। ਵਪਾਰਕ ਵਖਰੇਵਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਜੀ-7 ਦੇਸਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ ਉੱਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। G7 ਕੀ ਹੈ? ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ? ਕਿਉਬੇਕ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਜੀ-7 ਦੀ ਬੈਠਕ ਦੌਰਾਨ ਰੂਸ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ। ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਸਨਅਤੀ ਮੁਲਕ ਕੈਨੇਡਾ, ਅਮਰੀਕਾ, ਯੂਕੇ, ਫਰਾਂਸ, ਇਟਲੀ, ਜਪਾਨ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ, ਨਿਰਪੱਖ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਮੇਲਜੋਲ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਟੈਰਿਫ਼ ਅਤੇ ਸਬਸਿਡੀ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ।\" ਹੋਰ ਕਿਹੜੇ ਸਮਝੌਤੇ ਹੋਏ? (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2014/08/140810_turkey_president_elections", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44593141", "doc1": "المرة الاولى التي تجرى فيها الانتخابات الرئاسة بشكل مباشر بعد ان كان البرلمان يتولي اختيار الرئيس. واعترف مرشح المعارضة الرئيسي، أكمل الدين إحسان أوغلو، بنتيجة الانتخابات وهنأ إردوغان على فوزه. وحسب النتائح حصل اردوغان على 53.2 بالمائة من اجمالي عدد الاصوات بينما حصل احسان اوغلو على 38 بالمائة اما صلاح الدين دميرتاس فحصل على 9 بالمائة. وكانت عملية التصويت قد انتهت في الثانية من بعد ظهر الأحد بتوقيت غرينتش. وكان نحو ثلاثة وخمسين مليون ناخب تركي قد توجهوا إلى مراكز الاقتراع لاختيار رئيس جديد للبلاد خلفا للرئيس الحالي عبد الله غول. مواضيع قد تهمك نهاية وهذه هي المرة الأولى التي يختار الناخبون الأتراك رئيسا للجمهورية في انتخابات عامة، بعدما كان البرلمان التركي يتولى ا��تخاب رئيس البلاد. وتنافس في الانتخابات، رئيس الوزراء التركي الحالي، رجب طيب أردوغان، ومرشح المعارضة أكمل الدين إحسان أوغلو الأمين العام السابق لمنظمة التعاون الإسلامي، إلى جانب المرشح الكردي صلاح الدين دميرتاس. وكان من المتوقع على نطاق واسع أن يفوز أردوغان، ذو التوجهات الإسلامية بالانتخابات. ويشغل اردوغان منصب رئيس الوزراء منذ عام 2003 حيث تمكن من تحديث المجتمع التركي إلا أنه يواجه أيضا اتهامات بمحاولة \"أسلمة\" المجتمع مع التفريط في الحقوق المدينة. وأحسان أوغلو، 71 عاما، مرشح مشترك لحزبي المعارضة الرئيسيين في البرلمان، وهما حزب الشعب الجمهوري \"يسار الوسط\" وحزب الحركة الوطنية \"أقصى اليمين\". وتعهد إحسان أوغلو بالحفاظ على الدور التقليدي للرئيس، وأكد على أنه ليس من مهام الرئيس أن يدير الشؤون اليومية للبلاد. ويتزعم دميرطاش، 41 عاما، حزب الشعب الديمقراطي \"يسار\" وهو سياسي معروف من الأقلية الكردية. ويقول مراسلون إنه ركز حملته على مناصرة حقوق المقموعين والفقراء والشباب والطبقة العاملة. يقول اردزغان إنه يريد توسيع السلطات الرئاسية تعهد احسان أوغلو بالحفاظ على الدور التقليدي للرئيس يتزعم دميرطاش، 41 عاما، حزب الشعب الديمقراطي (يسار) وهو سياسي معروف من الاقلية الكردية", "doc2": "ਦੋ ਵਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਰਦੋਆਨ 2014 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ ਸਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਅਨੁਸਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਰਦੋਆਨ ਨੂੰ 53% ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ ਜਦਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਰੜਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਦੇ ਰਹੇ ਮੁਹੱਰਮ ਇੰਚੇ ਨੂੰ 31% ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਇੱਕੋ ਨਾਲ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਨਤੀਜੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਐਲਾਨੇ ਜਾਣਗੇ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਕਿਹੈ ਹ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲੜਦੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਕੁਝ ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ ਰਿਜਿਪ ਟਾਈਪ ਅਰਦੋਆਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਦੂਜੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਲਈ ਚੋਣ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2017 ਦੀ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਹੋਈਆਂ ਨਵੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਚਲੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਅਰਦੋਆਨ ਮਨਪਸੰਦ ਨੇਤਾ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਮੁਕਾਬਲਾ ਥੋੜਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸੀ। ਅਰਦੋਆਨ ਮਨਪਸੰਦ ਨੇਤਾ ਹਨ ਪਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ 50 ਫੀਸਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਸੀ। ਜੇਕਰ 50 ਫੀਸਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਗੇੜ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਆਸਾਰ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੇ ਸਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਵੀ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਕੌਣ ਹਨ ਅਰਦੋਆਨ? ਇਸਲਾਮਿਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਵਾਲੀ ਏਕੇ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਰਿਜਿਪ ਟਾਈਪ ਅਰਦੋਆਨ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਟੇਟ ਦੀ ਸਥਾਮਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਮੁੜ ਆਕਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਰਦੋਆਨ ਦਾ ਜਨਮ ਕਾਸਿਮਪਾਸਾ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਰਾਲਾ ਸਾਗਰ ਦੇ ਕੋਲ ਹੋਇਆ। ਅਰਦੋਆਨ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮਿਕ ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਦੀ ਦਿਵਾਈ। ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਸੱਤਾ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਰਦੋਆਨ 11 ਵੀ ਗਏ, 11 ਸਾਲ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਰਹੇ ਅਤੇ ਤਖਤਾਪਲਟ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ। 15 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ 15 ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 14 ਵਿੱਚੋਂ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਰੂੜ੍ਹੀਵਾਦੀ ਮੁਸਲਿਮ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੇਤਾ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੰਚ ਉੱਤੇ ਦੇਸ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਥਾਂ ਦਿਵਾਈ। 2016 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਸਨਕਾਲ ਦੀ ਅਸਫ਼ਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਉਹ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਲੱਖ 7 ਹਜ਼ਾਰ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜੁਲਾਈ 2016 ਤੋਂ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵੀ ਅਜੇ ਹੋਣੇ ਬਾਕੀ ਹਨ। ਦੋ ਵਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਰਦੋਆਨ 2014 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਚੋਣ ਜਿੱਤੇ ਸਨ। ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਉੱਤੇ ਅਰਦੋਆਨ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਅਰਦੋਆਨ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਨਵੀਂ ਜਿੱਤ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਰਦੋਆਨ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਮਿਲਣਗੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਾਕਤਾਂ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਹੁਣ ਉਹ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਕੋਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-54845649", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-54852316", "doc1": "لقاح الكوليرا الفموي واحد من ثلاثة لقاحات مستقرة حراريا وتحتاج كل اللقاحات تقريبا إلى نقلها وتوزيعها في ظروف حرارة تتراوح ما بين 2 درجة و 8 درجات مئوية، وهو ما يعرف بـ\"سلسلة التبريد\". وتقول منظمة الصحة العالمية إن معظم اللقاحات المتعلقة بكوفيد-19، التي لا تزال في مرحلة التطوير، تحتاج إلى وضعها في مُبردات في درجة حرارة تقل عن صفر درجة مئوية، أي نقطة التجمد للماء. لكن، تخيَّل أن ثمة لقاحا لكوفيد-19 يتحمل درجة الحرارة المرتفعة ويمكن نقله إلى بلدات وقرى نائية بدون الاعتماد على سلاسل التبريد. ويعكف علماء في الهند على إنتاج مثل هذا اللقاح. ويقولون إنه سيكون لقاحا \"دافئا\" يمكن تخزينه في ظروف حرارة تبلغ 100 درجة مئوية لمدة 90 دقيقة، كما يمكن تخزينه في درجة حرارة تبلغ 70 درجة مئوية لنحو 16 ساعة، وفضلا عن ذلك يمكن تخزين اللقاح في حرارة تبلغ 37 درجة مئوية لأكثر من شهر. مواضيع قد تهمك نهاية واختبر راجهافان فراداراجان، وهو عالم الفيزياء الحيوية وبروفيسور في معهد العلوم الهندي، والفريق العامل معه هذا اللقاح على الحيوانات. وقال البروفيسور \"حصلنا على نتائج جيدة\". والآن ينتظرون الحصول على التمويل من أجل بدء اختبارات السلامة على البشر. وحظيت الورقة البحثية التي أعدوها بالموافقة لنشرها في دورية الكيمياء البيولوجية العملية التي تصدر عن الجمعية الأمريكية للكيمياء الحيوية وعلم البيولوجيا الجزيئي. وقال الدكتور رينو سواروب، سكرتير قسم التكنولوجيا الحيوية الهندي \"يساورني الأمل في أنه بعد هذه الدراسة، ستنفتح مسارات جديدة فيما يتعلق بلقاحات مستقلة بفضل سلسلة التبريد\". \"لقاح نادر\" وتعد اللقاحات التي يمكنها تتحمل درجات الحرارة المرتفعة نادرة. برامج التطعيم في الهند هي واحدة من أكبر البرامج على مستوى العالم فهناك ثلاثة لقاحات فقط - تقدم الحماية ضد التهاب السحايا، وفيروس الورم الحليمي البشري، والكوليرا - حازت على ترخيص وموافقة منظمة الصحة العالمية لاستخدامها في درجات حرارة تصل إلى 40 درجة مئوية. وهذه اللقاحات يمكن طرحها بسرعة للاستخدام في المجموعات السكانية التي يصعب الوصول إليها، وتخفيض الضغوط على العاملين في مجال العناية الصحية. وقد أثبتت أنها مفيدة عند الاستجابات الطارئة الواسعة النطاق مثل توزيع لقاح الكوليرا الفموي في الموزمبيق السنة الماضية في أعقاب إعصار إيداي، حسب منظمة الصحة العالمية. وقال جوليان بوتيت، مستشار السياسات (المعني باللقاحات) في منظمة أطباء بلا حدود \"إمكانية نقل اللقاحات خارج سلاسل التبريد حتى الميل الأخير للوصول إلى المناطق السكنية الأكثر بعدا والتي تعاني من قلة الموارد مفيد جدا. وقد تكون حملات التلقيح الجماعية مفيدة على نحو خاص عندما يتوجب نقل مئات الآلاف من اللقاحات إلى عدة مراكز تلقيح خلال مدة زمنية قصيرة\". وتتوقع الهند استلام واستخدام ما بين 400 و 500 مليون جرعة من اللقاحات المتعلقة بوباء كوفيد-19 وتخطط لتلقيح نحو 250 مليون شخص ما بين يناير/كانون الثاني ويوليو/تموز من السنة المقبلة. وسيتم توزيع هذه اللقاحات أساسا من خلال برنامج التلقيح الذي اعتُمِد منذ 42 عاما، وهو أحد أضخم البرامج الصحية على مستوى العالم. ويستهدف 55 مليون شخص ولا سيما المواليد الجدد والنساء الحوامل، مع وجود 390 مليون جرعة مجانية من اللقاحات ضد عشرات الأمراض كل سنة. ولتأمين هذا البرنامج الضخم، وفرت الهند أصلا شبكة قوية من أماكن تخزين اللقاحات الباردة التابعة للدولة بإمكانها تقديم الجرعات لأكثر من ثمانية ملايين موقع. ويشارك في برنامج التطيعم نحو أربعة ملايين طبيب وممرض. ويقول بي ثياجاراجان، مدير شركة بلو ستار، التي تملك أسهما كثيرة متعلقة بالمنتجات الصيدلانية في سلاسل التبريد \"أدارت الهند إلى حد كبير اللقاحات وحملات التطعيم بنجاح. وعندما يتعلق الأمر باللقاحات التي يتوجب تخزينها في درجات حرارة ما بين 2 و8 درجات مئوية، فنحن مجهزون بشكل جيد. وإذا كان يتعين الاحتفاظ باللقاح في درجة حرارة تقل عن 40 درجة مئوية، سيكون هناك مشكل\". وتقول منظمة الصحة العالمية إن لقاحات كوفيد-19 التي يجري تطويرها يمكن الاحتفاظ بها في ثلاث مستويات من درجات حرارة: 2-8 درجة مئوية، وحتى 20 درجة مئوية وحتى 70 درجة مئوية. ويقول الخبراء إن عددا من اللقاحات المحتملة تتطلب \"سلسلة تبريد واسعة\"، وهو ما يعتبر \"تحديا بالنسبة إلى عدة بلدان\". وثمة تحديات كبيرة تتعلق بتوفير برنامج تطعيم جماعي. وتعتبر منشآت التخزين في ظروف باردة في الهند من بين الأكبر في العالم إذ بإمكانها احتضان نحو 40 مليون طن، لكنها تُخَزِّن، بشكل رئيسي، المواد الغذائية الطازجة، ومنتجات العناية الصحية، والزهور والمواد الكيميائية. ولا تلبي معظم هذه الخزانات المعايير الصحية الدولية المتعلقة بحفظ اللقاحات. ويمكن أن تفقد اللقاحات بسهولة فعاليتها عند تعرضها لدرجات حرارة مرتفعة، ويتوجب حمايتها ضد التجمد العرضي خلال عمليات النقل، فضلا عن احتمال تعطل سلاسل التبريد نتيجة التعرض لدرجات حرارة عالية. وحتى لو أمكن تخزين اللقاح ما بين 2 درجة مئوية و 8 درجات مئوية، فإن سعة التخزين في معظم سلاسل التبريد تم تصميمها لتتمكن من تطعيم الأطفال الصغار بشكل رئيسي. وتقول منظمة الصحة العالمية إن هذه السعة \"توشك أن تكون غير كافية على نحو واسع ونحن نحاول تطعيم السكان كلهم ضد كوفيد-19\". وتقول أندريا تايلور من معهد الصحة العالمية \"دوك\" الذي يتخذ من الولايات المتحدة مقرا له: \"نواجه تحديات مهمة ويمكن التغلب عليها. لكن دون أن نعرف إن كان (السكان) سيحصلون على التطعيم أو عدد الجرعات المطلوبة أو نوع التخزين المطلوب لحفظ فعالية اللقاحات أو عدد الجرعات، سيكون من الصعب بالنسبة للبلدان العمل على اتخاذ الاحتياطات اللازمة\". ومن ثم يمكن \"للقاح الدافئ\" أن يكون بمثابة نقطة تحول مهمة.", "doc2": "ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਨੁਸਾਰ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਬਣ ਰਹੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਟੀਕੇ ਨੂੰ ਜ਼ੀਰੋ ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਹੀ ਟੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਅਤੇ ਅੱਠ ਡਿਗਰੀ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ (ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ) ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਵੰਡਣਾ ਪਏਗਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੋਲਡ-ਚੇਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਨੁਸਾਰ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਬਣ ਰਹੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਟੀਕੇ ਨੂੰ ਜ਼ੀਰੋ ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਸੋਚੋ ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਕੋਵਿਡ -19 ਟੀਕਾ ਜੋ ਗਰਮੀ ਲਈ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਕੋਲਡ ਚੇਨ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਅਜਿਹੇ ਟੀਕੇ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ \"ਵਾਰਮ\" ਜਾਂ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਟੀਕਾ, 100 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ 'ਤੇ 90 ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ, 70 ਡਿਗਰੀ 'ਤੇ ਲਗਭਗ 16 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਅਤੇ 37 ਡਿਗਰੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਾਘਵਨ ਵਰਦਰਾਜਨ, ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸਾਈਂਸ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈੱਸਰ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਇਸ ਟੀਕੇ ਦਾ ਜਾਨਵਰਾਂ 'ਤੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋ: ਵਰਦਰਾਜਨ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਸਾਨੂੰ ਚੰਗੇ ਨਤੀਜੇ ਮਿਲੇ ਹਨ।\" ਹੁਣ ਉਹ ਮਨੁੱਖਾਂ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇਪਨ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਲਈ ਫੰਡ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ਗਰਮ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਹੀ ਕੰਮ ਕਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੇਪਰ ਅਮਰੀਕਨ ਸੁਸਾਇਟੀ ਫਾਰ ਬਾਇਓਕੈਮਿਸਟਰੀ ਐਂਡ ਮੋਲੀਕਿਊਲਰ ਬਾਇਓਲੋਜੀ ਵਲੋਂ ਛਾਪੇ ਜਾਂਦੇ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨਕ ਜਰਨਲ, 'ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਬਾਇਓਲੋਜੀਕਲ ਕੈਮਿਸਟਰੀ' ਲਈ ਚੁਣੇ ਗ�� ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸਕੱਤਰ ਡਾ. ਰੇਨੂੰ ਸਵਰੂਪ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਲਡ-ਚੇਨ ਟੀਕਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਰਾਹ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ।\" ਵਧੇਰੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਟੀਕੇ ਟੀਕੇ ਜੋ ਵਧੇਰੇ ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ ਝੱਲ ਸਕਣ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੈਨਿਨਜਾਈਟਿਸ (ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੈਂਬਰੇਨ 'ਤੇ ਸੋਜਿਸ਼ ਆਉਣਾ), ਐੱਚਪੀਵੀ ਅਤੇ ਹੈਜਾ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤਿੰਨ ਟੀਕੇ ਹੀ ਹਨ ਜੋ ਡਬਲਿਊਐੱਚਓ ਵਲੋਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹਨ ਅਤੇ 40 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਟੀਕੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਔਖਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਡਬਲਿਊਐੱਚਓ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮੋਜ਼ਾਂਬਿਕ ਵਿੱਚ ਚੱਕਰਵਾਤ ਈਦਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੈਲੇ ਓਰਲ ਹੈਜ਼ਾ ਲਈ ਟੀਕੇ ਪਹੁੰਚਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਮੈਡੀਸੀਨਜ਼ ਸੈਂਸ ਫਰੰਟੀਅਰਜ਼ ਦੀ 'ਐਕਸੈੱਸ ਮੁਹਿੰਮ' ਦੇ ਨੀਤੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜੂਲੀਅਨ ਪੋਟੇਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਟੀਕੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਕੋਲਡ ਚੇਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਟੀਕੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਟੀਕੇ ਦੀਆਂ ਖੁਰਾਕਾਂ ਨੂੰ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਭਾਰਤ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ -19 ਟੀਕਿਆਂ ਦੀਆਂ 400-500 ਮਿਲੀਅਨ (40-50 ਕਰੋੜ) ਖੁਰਾਕਾਂ ਮਿਲਣ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤਕਰੀਬਨ 250 ਮਿਲੀਅਨ (25 ਕਰੋੜ) ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਟੀਕਾਕਰਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਸ ਦੇ 42 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰਾਹੀਂ ਵੰਡੇ ਜਾਣਗੇ, ਜੋ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ 55 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਸਾਲ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਖਿਲਾਫ਼ 390 ਮਿਲੀਅਨ (39 ਕਰੋੜ) ਮੁਫ਼ਤ ਟੀਕੇ ਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਟੀਕਿਆਂ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਕੋਲਡ ਸਟੋਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨੈੱਟਵਰਕ ਹੈ ਜੋ ਅੱਠ ਮਿਲੀਅਨ (80 ਲੱਖ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਖੁਰਾਕਾਂ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਤੱਕ ਤਕਰੀਬਨ 25 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਟੀਕਾਕਰਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ ਟੀਕੇ ਠੰਡੇ ਰੱਖਣ ਲਈ ਫ੍ਰੀਜ਼ਰ, ਆਈਸ-ਲਾਈਨਡ ਫਰਿੱਜ (ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣੇ ਰੈਫਰਿਜਰੇਟਰ), ਰੈਫਰਿਜਰੇਟਰ ਵਾਲੇ ਟਰੱਕ, ਠੰਢੇ ਪੈਕ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੁੱਕੀ ਬਰਫ ਅਤੇ ਕੋਲਡ ਬਕਸੇ, ਜੋ ਕਿ ਦੂਰ ਤੱਕ ਹਰੇਕ ਥਾਂ 'ਤੇ ਟੀਕੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਲਗਭਗ 40 ਲੱਖ ਡਾਕਟਰ ਅਤੇ ਨਰਸਾਂ ਟੀਕਾਕਰਨ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਬਲੂ ਸਟਾਰ, ਜੋ ਕਿ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਮੈਡੀਕਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੋਲਡ ਚੇਨ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਦੇ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਬੀ ਥਿਆਗਰਾਜਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਭਾਰਤ ਨੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਟੀਕੇ ਅਤੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।\" \"ਜਦੋਂ ਟੀਕਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਤੋਂ ਅੱਠ ਡਿਗਰੀ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਰੱਖਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਉਸ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੈਸ ਹਾਂ। ਜੇ ਟੀਕੇ ਨੂੰ -40 ਡਿਗਰੀ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਰੱਖਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇਗੀ।\" ਡਬਲਯੂਐੱਚਓ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਕੋਵਿਡ -19 ਟੀਕਿਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਪਮਾਨ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਤਿੰਨ ਵਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। 2-8 ਡਿਗਰੀ, -20 ਡਿਗਰੀ ਅਤੇ -70 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ। ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੈਂਡੀਡੇਟਜ਼ ਨੂੰ 'ਅਲਟ੍ਰਾ ਕੋਲਡ ਚੇਨ' ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਕਈ ਦੇਸਾਂ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਧਰ 'ਤੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਕੋਲਡ ਚੇਨ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਤਕਰੀਬਨ 40 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਦਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੋਲਡ ਸਟੋਰੇਜ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਾਜ਼ਾ ਭੋਜਨ, ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਉਤਪਾਦਾਂ, ਫੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਟੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਂਭਣ ਲਈ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਫਾਈ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਟੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਵਾਜਾਈ ਦੌਰਾਨ ਜੰਮਨ ਤੋਂ ਬਚਾ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਟੀਕਾ ਦੋ ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਅੱਠ ਡਿਗਰੀ ਤੱਕ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੋਲਡ ਚੇਨਜ਼ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਸਹੀ ਹੋਵੇ। ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਅਨੁਸਾਰ, “ਅਸੀਂ ਕੋਵਿਡ -19 ਲਈ ਪੂਰੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਟੀਕਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ ਇਸ ਲਈ ਖਤਰਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘੱਟ ਰਹੇ।\" ਅਮਰੀਕਾ-ਅਧਾਰਤ ਡਿਊਕ ਗਲੋਬਲ ਹੈਲਥ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਐਂਡਰਿਆ ਟੇਲਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਇੱਥੇ ਅਹਿਮ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਜਾਣੇ ਬਗੈਰ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਕਿਆਂ ਜਾਂ ਖੁਰਾਕਾਂ ਜਾਂ ਲੋੜੀਂਦੀ ਕੋਲਡ ਸਟੋਰੇਜ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਹੋਵੇਗੀ, ਦੇਸਾਂ ਲਈ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੈ।\" ਉਦੋਂ \"ਵਾਰਮ ਵੈਕਸੀਨ\" ਖੇਡ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-50024850", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-50024700", "doc1": "يقع بالمنطقة التي تريد تركيا تحويلها إلى \"منطقة آمنة\" مخيمان لأسر من يشتبه في انتمائهم لتنظيم الدولة واتخذ كثيرون من المدارس وغيرها من المباني في الحسكة وتل تمر ملاذا لهم. وبدأت تركيا العملية العسكرية الأربعاء الماضي بعد أن سحب الرئيس ترامب القوات الأمريكية من المنطقة. ولقي 11 مدنيا على الأقل مصرعهم منذ بداية التحرك التركي في الأراضي السورية، وهو رقم مرشح للزيادة. كما قتل العشرات من مقاتلي قوات سوريا الديمقراطية، التي يقودها الأكراد، وجماعات موالية لتركيا. كما أكد الجيش التركي مقتل أول جنوده منذ انطلاق العملية العسكرية. مواضيع قد تهمك نهاية ويرى محللون أن الانسحاب الأمريكي أعطى الضوء الأخضر لتركيا لبدء عمليتها عبر الحدود. ولا تخضع المنطقة التي تشهد العملية العسكرية التركية لسيطرة الحكومة السورية بسبب الحرب الأهلية التي بدأت في البلاد منذ 2011، لكن قوات سوريا الديمقراطية تسيطر عليها منذ 2015. وكانت قوات سوريا الديمقراطية حليفا رئيسيا للولايات المتحدة في حربها ضد تنظيم الدولة، لكن تركيا تعتبر الجماعات المسلحة الكردية التي تتكون منها هذه القوات \"إرهابية\" تدعم تمردا ضد تركيا. ودافعت تركيا عن عمليتها العسكرية، مبررة الهجوم بأنه يستهدف إقامة \"منطقة آمنة\" خالية من الجماعات المسلحة الكردية علاوة على إمكانية إعادة اللاجئين السوريين، من الأراضي التركية، إلى هذه المنطقة. وقال الرئيس التركي رجب طيب أردوغان إن أنقرة لن توقف العملية العسكرية التي تنفذها في شمالي سوريا على الرغم من الانتقادات الواسعة لها. وهناك مخاوف لدى المجتمع الدولي حيال مصير الآلاف من عناصر يشتبه في انتمائها لتنظيم الدولة محتجزين في سجون تديرها قوات سوريا الديمقراطية. ما هي آخر تطورات القتال؟ أعلن تنظيم الدولة أنه وراء تفجير سيارة مفخخة أسفر عن مقتل ستة أشخاص من بينهم مدنيون وقوات أمن في مدينة القامشلي الحدودية في سوريا الجمعة. في غضون ذلك، قالت تقارير إعلامية أمريكية إن انفجارا وقع بالقرب من قاعدة عسكرية أمريكية في مدينة عين العرب/كوباني، لكنه لم يسفر عن أية إصابات. وفرضت القوات التركية حصارا جزئيا على مدينتي رأس العين وتل أبيض. قالت إحصائيات أممية إن عدد من فروا من منازلهم بسبب العملية التركية في سوريا بلغ 100 ألف شخص وبينما تؤكد تركيا أن عمليتها العسكرية في سوريا تسير وفقا للخطة الموضوعة، قالت مصادر تركية ونشطاء من المرصد السوري لحقوق الإنسان إن الهجوم لم يحرز تقدما كبيرا. ونفذت مقاتلات تركية ضربات جوية على أهداف في مدينتي رأس العين وتل أبيض، وشوهدت أعمدة دخان في سماء المدينتين في أحد الفيديوهات، كما أُجبر المستشفى العام الوحيد في تل أبيض على الإغلاق. وقال الهلال الأحمر الكردي إن 11 مدنيا قتلوا حتى الآن مع تعرض 28 مدنيا آخرين لإصابات خطيرة، أغلبهم من مدينتي رأس العين والقامشلي الحدوديتين، مؤكدا وجود أطفال بين المصابين. وقال المرصد السوري لحقوق الإنسان إن 29 من مقاتلي قوات سوريا الديمقراطية و17 من ميلشيات موالية لتركيا (تطلق على نفسها اسم الجيش الوطني السوري) قتلوا علاوة على وقوع عشر قرى في أيدي القوات التركية. وأشار في تقرير آخر إلى أن سبعا من المليشيات الموالية لتركيا بينهم جنود من الجيش التركي قتلوا أثناء استعادة قوات سوريا الديمقراطية السيطرة على إحدى القرى في منطقة تل أبيض. وأكد الجيش التركي مقتل أحد جنوده وإصابة ثلاثة آخرين. وقالت وكالة أنباء الأناضول التركية الخميس إنه تم \"تحييد\" حوالي 228 من المسلحين الأكراد منذ بدء العملية العسكرية. ولم تؤكد مصادر مستقلة هذه الأرقام. ماذا عن المشردين بسبب العملية؟ قالت مصادر تعمل في الإغاثة في سوريا إن الأغلبية العظمى من المشردين هم من سكان مدينة تل أبيض شرقي سوريا بينما يُخشى على حياة من تبقى في المدينة. وقال مكتب الأمم المتحدة لتنسيق الشؤون الإنسانية إن القصف التركي ألحق أضرارا بالبنية التحتية المدنية مثل محطات المياه، ما قد يؤدي إلى حرمان الآلاف من سكان الحسكة من المياه النظيفة. وتستهدف تركيا إقامة \"منطقة آمنة\" تمتد لحوالي 480 كيلو مترا على طول الحدود داخل الأراضي السورية، لكنها أكدت أن عمق المنطقة لن يتجاوز 32 كيلو مترا. صورة من داخل مخيم لأسر تنظيم الدولة ردود أفعال وفي اجتماع عقد الجمعة مع وزير الخارجية التركي مولود جاويش أوغلو، قال الأمين العام لحلف شمال الأطلسي (الناتو) ينس شتولتنبرغ إنه \"قلق للغاية\" إزاء ما يجري. ودعا شتولتنبرغ تركيا، عضو الناتو، إلى \"التحلي بضبط النفس\". وكان أردوغان قد هدد بفتح الطريق أمام نحو 3.6 ملايين لاجئ سوري،يعيشون في تركيا، إلى أوروبا إذا ما وُصف الهجوم التركي بأنه \"احتلال\". كما حذر مارك إسبر، وزير الدفاع الأمريكي، من أن العملية العسكرية التركية \"تشكل خطرا على أمن مخيمات احتجاز مقاتلي تنظيم الدولة\"، وأنها قد تلحق أضرارا باستقرار المنطقة. وأكد إسبر أن واشنطن لن تتخلى عن الأكراد، محذرا من \"تبعات خطيرة\" إذا لم توقف أنقرة عملياتها. وقال ستيفن منوشين، وزير الخزانة الأمريكية، الجمعة إن الرئيس الأمريكي دونالد ترامب منح السلطات المعنية في الإدارة الأمريكية الصلاحيات اللازمة لفرض عقوبات على تركيا. لكنه أضاف أن واشنطن لم تحدد بعد توقيت العمل بتلك العقوبات. كيف يؤثر التوغل التركي على موقف تنظيم الدولة؟ تؤكد قوات سوريا الديمقراطية أنها تحتجز حوالي 12 ألف شخص، بينهم أربعة آلاف أجنبي، يُشتبه في انتمائهم لتنظيم الدولة في سبعة سجون . ولم تتحدد مواقع هذه السجون، لكن البعض يقول إنها تقع بالقرب من الحدود السورية مع تركيا. ويقع مخيمان لأسر المشتبه في انتمائهم لتنظيم الدولة، وهما روج وعين عيسى، داخل \"المنطقة الآمنة\". وقالت السلطات الكردية في المنطقة إن هناك مناقشات تجري حول سبل نقل مخيم عين عيسى الذي قالت إنه تعرض للقصف. وقال تركيا إنها تتولى المسؤولية عن سجناء تنظيم الدولة الذين ستعثر عليهم في أثناء عمليتها العسكرية.", "doc2": "ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚੋਂ ਵਾਪਿਸ ਬੁਲਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਰਦ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 11 ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਅਤੇ ਦਰਜਨਾਂ ਕੁਰਦਾਂ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅਲ ਹਾਸਕਾ ਅਤੇ ਤਲ ਤਾਮੇਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਹਰਿਆਣਾ ਚੋਣਾਂ: ਗਰੈਜੂਏਟ ਨੂੰ 7000 ਤੇ ਪੋਸਟ ਗੈਰਜੂਏਟ ਨੂੰ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਮਹੀਨੇ ਭੱਤੇ ਦਾ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀਆਂ ਆਗਾਮੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣ���ਂ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਤੇ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 33 ਫੀਸਦ ਰਾਖਵਾਂਕਰਨ ਦੇਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੀਟੀਆਈ ਅਨੁਸਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਕੁਮਾਰੀ ਸ਼ੈਲਜਾ, ਗੁਲਾਮ ਨਬੀ ਆਜ਼ਾਦ ਸਣੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਹੋਰ ਆਗੂ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਕਾਂਗਰਸ ਵੱਲੋਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀਆਂ ਰੋਡਵੇਜ਼ ਬੱਸਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਫ਼ਤ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗ੍ਰੈਜੁਏਟ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ 7,000 ਰੁਪਏ ਤੇ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੁਏਟ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰਾਂ ਨੂੰ 10,000 ਰੁਪਏ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਭੱਤਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਮਾਤ ਪਹਿਲੀ ਤੋਂ ਦਸਵੀਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ 12,000 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਵਜੀਫ਼ਾ ਤੇ 11ਵੀਂ ਤੇ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ 15,000 ਰੁਪਏ ਸਾਲਾਨਾ ਵਜੀਫ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਚੋਣ ਮਨੋਰਥ ਪੱਤਰ ਦੀਆਂ ਹੋਰਨਾਂ ਮੁੱਖ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਮਾਹੌਲ ਕਿਵੇਂ ਹੈ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਦੀ ਡਲ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਮੁਹੰਮਦ ਸੁਲਤਾਨ ਦੂਨੋ ਦੀ ਹਾਊਸਬੋਟ 5 ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਹੀ ਬੰਦ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਰਜਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਚ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਦਾ ਲੱਕ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹਟਾ ਲਈ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਾਲਾਤ ਆਮ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਰੁਪੱਈਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਮਾਇਆ। ਤੁਸੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਹਾਊਸਬੋਟ ਖਾਲੀ ਹਨ। ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ ਕਾਰਨ ਗਾਹਕ ਇੱਥੇ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੇ। ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਕਿਵੇਂ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਾਂ।\" ਮੁਹੰਮਦ ਸੁਲਤਾਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸੰਚਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧ ਬਹਾਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਲੋਕ ਆਪਣਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸੌਖਿਆਂ ਚਲਾ ਸਕਣਗੇ। ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੱਤ ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ 10 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਸਫ਼ਰ ਸਬੰਧੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹਟਾ ਲਈ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਸੈਲਾਨੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਦੀ ਮਹਾਬਲੀਪੁਰਮ ਵਿੱਚ ਮੁਲਾਕਾਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨੇ ਤਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਮਹਾਬਲੀਪੁਰਮ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਬੈਠਕ ਕੀਤੀ। ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਅਰਥਚਾਰੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝ ਹੈ। ਤਮਿਲ ਪਹਿਰਾਵੇ ਧੋਤੀ ਅਤੇ ਕੁੜਤੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨੂੰ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ 16.5 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ 'ਚ ਸਥਿਤ ਇਸ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਥਾਵਾਂ ਦਿਖਾਈਆਂ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਜਾਣੋ। ਵਿਸ਼ਵ ਮੋਟਾਪਾ ਦਿਵਸ: ਮੋਟਾਪੋ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਭੁਲੇਖੇ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (ਡਲਬਿਊਐਚਓ) ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ 1975 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਮੋਟਪਾ ਕਰੀਬ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2016 ਤੱਕ 190 ਕਰੋੜ ਬਾਲਗ਼ਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਵੱਧ ਸੀ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 65 ਕਰੋੜ ਮੋਟੇ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ \"ਮੋਟਾਪਾ ਮਹਾਵਾਰੀ\" ਵਾਂਗ ਕਿਉਂ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਕ ਹਰ ਸਾਲ 30 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਮੋਟਾਪੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਮੋਟਾਪੇ ਦੀ ਮਹਾਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ 36 ਫੀਸਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਮੋਟਾਪੇ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਕ ਬਾਲਗ਼ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 2 ਹਜ਼ਾਰ ਕੈਲੋਰੀਜ਼ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਪਰ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ 30 ਫੀਸਦ ਊਰਜਾ ਵਸਾ ਤੋਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46339635", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46340069", "doc1": "اعترضت السفن الحربية الروسية السفن الأوكرانية بعد أن قالت إنها دخلت المياه الروسية واستولت قوات روسية على زورقين حربيين وقاطرة، وأصيب عدد من طواقم السفن الأوكرانية. وتلقي كل دولة باللوم على الأخرى بشأن الحادث. ومن المقرر أن يصوت البرلمان الأوكراني اليوم الاثنين على إعلان حالة الطوارئ. وبدأت الأزمة حينما اتهمت روسيا سفنا أوكرانية، بالدخول بطريقة غير قانونية في مياهها، ومنعتهم من الإبحار في بحر أزوف. ووضعت روسيا ناقلة نفط، تحت جسر يمتد فوق مضيق كيرتش. ويعد المضيق هو المعبر الوحيد إلى بحر آزوف الذي تتقاسمه الدولتان. وخلال اجتماع لمجلس الأمن والدفاع الوطني في كييف، وصف الرئيس الأوكراني بيترو بوروشينكو التصرفات الروسية بأنها \"مجنونة وغير مبررة\". وتصاعدت التوترات مؤخرا في البحر الأسود وبحر آزوف، قبالة سواحل شبه جزيرة القرم، التي ضمتها روسيا عام 2014. كيف اندلعت الأزمة؟ في صباح الأحد، حاول زورقان حربيان وزورق سحب من أوكرانيا الإبحار، من ميناء أوديسا على البحر الأسود، إلى ميناء ماريوبول على بحر آزوف. وقالت أوكرانيا إن القوات الروسية حاولت اعتراض السفن، وصدمت زورق السحب. واستمرت السفينتان في الإبحار باتجاه مضيق كيرتش، لكن اعترضتهما ناقلة النفط. وحشدت روسيا أربع طائرات حربية في المنطقة، واتهمت السفن بالدخول بطريقه غير قانونية إلى المياه الروسية، وقالت إن المرور معلق لأسباب أمنية. وقالت البحرية الأوكرانية، في وقت لاحق، إن زوارقها أصيبت وتعطلت، لدى محاولتها مغادرة المنطقة. وضعت روسيا ناقلة نفط تحت جسر يمتد فوق مضيق كيرتش ما عرقل الملاحة من وإلى بحر أزوف وأضافت أن 6 من فراد الأطقم الأوكرانيين أصيبوا. وفي وقت لاحق، أكد جهاز الأمن الفيدرالي الروسي إن إحدى دورياته البحرية استخدمت القوة، لاحتجاز ثلاث سفن أوكرانية، لكنه قال إن ثلاثة بحارة أوكرانيين فقط أصيبوا. وقالت أوكرانيا إنها كانت قد أبلغت روسيا، بخطتهالتحريك سفنها عبر البحر إلى ميناء ماريوبول. ما هو رد الفعل الدولي؟ دعا الاتحاد الأوربي روسيا، إلى \"إعادة حرية المرور في مضيق كيرتش\"، وحث \"جميع الأطراف على التحلي بأقصى قدر من ضبط النفس\". وقال حلف شمال الأطلسي (ناتو) إنه \"يؤيد تماما سيادة أوكرانيا، ووحدتها الإقليمية، بما في ذلك حقوقها الملاحية في مياهها الإقليمية\". وأضاف الناتو أن روسيا يجب أن \"تضمن مرورا من دون عوائق إلى الموانئ الأوكرانية على بحر آزوف\". وطلبت أوكرانيا عقد اجتماع طارئ لمجلس الأمن الدولي، ودعت إلى رد فعل دولي ضد موسكو. ما خلفية هذا الحدث؟ يقع بحر آزوف الضحل شرق شبه جزيرة القرم، وإلى الجنوب من مناطق في أوكرانيا، يسيطر عليها جزئيا انفصاليون موالون لروسيا. ويقع ميناءان أوكرانيان حيويان على ساحله الشمالي، وهما بيرديانسك وماريوبول، حيث يجري عبرهما تصدير الحبوب والصلب، واستيراد الفحم. في عام 2003، وقعت أوكرانيا وروسيا اتفاقية، عرفت بحر أزوف بأنه مياه داخلية لكلا البلدين. ومنحت الاتفاقية حرية الملاحة لجميع السفن الأوكرانية والروسية. لكن روسيا بدأت مؤخرا في تفتيش كل السفن، التي تذهب إلى أو تأتي من موانئ أوكرانيا. وفي وقت سابق من الشهر الجاري، حذر الاتحاد الأوروبي من أنه سيتخذ \"تدابير مستهدفة\"، لعلاج هذه المشكلة. وقالت وزيرة خارجية الاتحاد فيدريكا موغيريني: \"الموقف في بحر آزوف يضر ليس فقط بالاقتصاد الأوكراني، وإنما أيضا بالكثير من السفن، التي ترفع أعلام دول الاتحاد الأوروبي\". وبدأت إجراءات التفتيش الروسي، عقب احتجاز أوكرانيا سفينة صيد من شبه جزيرة القرم، في مارس/ آذار الماضي. وقالت روسيا إن تفتيش السفن يرجع لأسباب أمنية، مشيرة إلى تهديد محتمل للجسر من متطرفين أوكرانيين. وقتل أكثر من 10 آلاف شخص، في إقليمي دونتيسك ولوهانسك شرقي أوكرانيا، منذ أن تمرد انفصاليون على حكومة كييف، في أبريل/ نيسان من عام 2014. وتتهم أوكرانيا ودول غربية روسيا، بإرسال قواتها إلى المنطقة وتسليح الانفصاليين. وتنفي موسكو ذلك، لكنها تقر بأن \"متطوعين\" روسيين يساعدون المتمردين.", "doc2": "ਤਣਾਅ ਵਧਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਕਰੇਨ ਆਪਣੇ ਉੱਥੇ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਇਹ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਵੱਲੋਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਨੂੰ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਆਵੇਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੀਵ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਸਫਾਰਤਖ਼ਾਨੇ ਦੇ ਬਾਹਰ ਕਈ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਰੋਸ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕੀਤੇ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲਾ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਹੋਰ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ ਇਸ ਹਾਲਾਤ ਲਈ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਉਦੋਂ ਉਠਿਆ ਜਦੋਂ ਰੂਸ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਆਜ਼ੋਵ ਸਮੁੰਦਰ 'ਚ ਗ਼ੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਜਲ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਸ ਤੋਂ ਰੂਸ ਨੇ ਕਰਚ ਵਿੱਚ ਤੰਗ ਜਲ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੁੱਲ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਟੈਂਕਰ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਕੇ ਆਜ਼ੋਵ ਸਮੁੰਦਰ ਵੱਲ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਰਸਤਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਜ਼ੋਵ ਸਮੁੰਦਰ ਜ਼ਮੀਨ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਲਾ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਕਰਚ ਦੇ ਤੰਗ ਰਸਤੇ ਥਾਣੀਂ ਹੋ ਕੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੁੱਲ ਹੇਠਾਂ ਤੈਲਾਨ ਟੈਂਕਰ ਆਜ਼ੋਵ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਜਲ ਸਰਹੱਦਾਂ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਚਾਲੇ ਵੰਡੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੈਟ੍ਰੋ ਪੋਰੋਸ਼ੈਂਕੋ ਨੇ ਦੇਸ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਿਕਿਓਰਿਟੀ ਐਂਡ ਡਿਫੈਂਸ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ 'ਚ ਰੂਸ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ 'ਸਨਕ' ਭਰਿਆ ਕਦਮ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਯੂਕਰੇਨ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਰੂਸ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬਲਾਂ ਨੇ ਬੰਦੂਕਾਂ ਤੋਂ ਲੈਸ ਦੋ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਬੇੜੀਆਂ ਨੂੰ ਖਿੱਚਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ। ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਘਟਨਾ 'ਚ ਕਰੂ ਦੇ 6 ਮੈਂਬਰ ਜਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸੰਬੰਧ 'ਚ 'ਵਾਰ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬੈਠਕ ਸੱਦੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਕਰੇਨ 'ਚ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅੱਜ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ 'ਤੇ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰਨਗੇ। ਰੂਸ ਦੀ ਕੀ ਹੈ ਰੁਖ਼? ਅਜੇ ਤੱਕ ਰੂਸ ਵੱਲੋਂ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਿਆਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਕੇ ਰੋਕਿਆ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੂਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ 'ਤੇ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਰੂਸੀ ਜਲ ਸੀਮਾ 'ਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਫੌਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ ਨਿਕੋਪੋਲ ਅਤੇ ਬਾਰਡੀਆਂਸਕ ਨਾਂ ਦੀ ਗਨਬੋਟਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੂਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਦੋ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਅਤੇ ਦੋ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਲਗਾਏ ਹੋਏ ਸਨ। 2014 'ਚ ਰੂਸ ਵੱਲੋਂ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਕ੍ਰੀਮੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਨਾਲ ਲਗਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਹਾਲ ਦੇ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਤਣਾਅ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚਾਲੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਨੇ ਰੂਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਕਰਚ ਤੋਂ ਆਜ਼ੋਵ ਸਮੁੰਦਰ 'ਚ ਆਪਣੇ ਹਿੱਸੇ 'ਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਨਾ ਜਾਵੇ।\" ਨੈਟੋ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਯੂਕਰੇਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਅਜ਼ੋਵ ਸਮੁੰਦਰ 'ਚ ਕਿਉਂ ਬਣਿਆ ਸੰਕਟ? ਅਜ਼ੋਵ ਸਮੁੰਦਰ ਕ੍ਰੀਮੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਪੂਰਬ 'ਚ ਹੈ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੇ ਦੱਖਣ 'ਚ। ਉੱਤਰੀ ਕਿਨਾਰੇ 'ਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਦੋ ਬੰਦਰਗਾਹ ਹਨ, ਇੱਥੋਂ ਗੇਹੂੰ ਬਰਾਮਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸਟੀਲ, ਕੋਇਲਾ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੋਰੋਸ਼ੇਨਕੋ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨੂੰ ਯੁਕਰੇਨ ਦੇ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਲਈ ਅਹਿਮ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, ''ਜੇ ਉਹ ਇੱਕ ਦਿਨ ਲਈ ਬੰਦਰਗਾਹ ਮਾਰੀਯੂਪੋਲ ਤੋਂ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਲੋਹੇ ਤੇ ਸਟੀਲ ਵਾਲਾ ਸਮਾਨ ਰੋਕ ਲੈਣ ਤਾਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਡਾਲਰਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਜਾਏਗਾ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਰਿਯੂਪੋਲ ਤੋਂ ਲੋਹੇ ਅਤੇ ਸਟੀਲ ਦੇ ਪ੍ਰੋਡਕਟ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਕਮਾਈ ਦਾ 25 ਫੀਸਦ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56494744", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-53426325", "doc1": "أجرت جين كوربين، من بي بي سي-بانوراما، بحثا للعثور على أفضل الأمثلة لاستراتيجيات مكافحة الفيروس حول العالم، وطرق معالجة الدول الرائدة للوباء عبر القارات الأربع، فتوصلت إلى أربعة مجالات رئيسية كانت الأكثر فاعلية في احتواء انتشار الفيروس ومنع الوفيات بسببه: بالطبع، لا أحد يستطيع أن يقول إنه حصل على كل شيء بشكل تام. لكن الخطوات المذكورة أدناه تسلط الضوء على بعض السياسات التي أثبتت فعاليتها في جميع أنحاء العالم. وإذا جمعتها كلها معاً، ستحصل على مخطط لـ \"دليل الوباء\" (دليل لإدارة تفشي الأمراض المعدية في المستقبل). 1- التحضير عندما ذهب ستانلي بارك، الذي يعيش في سيول، في كوريا الجنوبية، لاصطحاب ابنته جو يون، من المطار، لم يستقبلها بعناق كما جرت العادة، بل بكمامة يرتديها على وجهه وزجاجة بخاخ معقم. بالنسبة لستانلي، هذه ليست تجربته الأولى في معايشة ظروف الوباء، فهو يتذكر الدمار والخوف الذي أحدثه تفشي مرض ميرس في شرق آسيا في عام 2015، التجربة التي تعلمت منها بلاده الكثير. فقد أجرت حكومة كوريا الجنوبية 48 إصلاحاً لتعزيز التأهب والاستجابة لحالات الطوارئ في مجال الصحة العامة. مواضيع قد تهمك نهاية وقد أتت التجربة بثمارها عندما تفشى فيروس كورونا. كان المسؤولون قادرين على التحكم بمدى سرعة انتشار الوباء دون الحاجة إلى إغلاق الشركات أو تطبيق قيود أكثر صرامة على الصعيد الوطني، مثل إلزام الناس البقاء في المنازل. وبعد وصولها من أتلانتا، أكملت جو يون مدة الحجر الصحي الصارم الذي استمر لأسبوعين في منزل والديها، وأنزلت تطبيقاً على هاتفها المحمول لتعقّب تحركاتها، وتلقت ست مكالمات من السلطات المعنية من أجل إجراء الاختبار. لقد تعاملت جو مع الحجر الصحي بجدية تامة حتى أنها لم تخرج إلى الحديقة، فقط من باب الاحتياط. وقال رئيس الوزراء تشونغ سي كيون: \"وضعنا إجراءات وقائية شاملة منذ البداية، لمنع حدوث ذات الشيء مرة أخرى، فالتاريخ يعيد نفسه\". فيروس كورونا: آبل وغوغل تصدران تطبيقات تمكن من تتبع المصابين بالفيروس 2- الاختبار والمسار والتتبع قال ديفيد هودجز، وهو طبيب عام من شمال شرقي إنجلترا، لبي بي سي بانوراما في مارس/آذار 2020: \"إنه أمر صعب للغاية في الوقت الحالي، وليس لدي أي فكرة عما إذا كان المرضى الذين أراهم مصابين بفيروس كورونا أم لا، ربما هناك المئات من الحالات التي لم نكتشفها\". ومع ارتفاع عدد الحالات قبل فرض الإغلاق العام الأول في أواخر مارس/آذار، توقفت حكومة المملكة المتحدة عن تتبع جهات الاتصال وإجراء الاختبارات في أماكن إقامة الناس. كان لديها القدرة على إجراء الاختبارات في المستشفيات فقط، وأُطلق برنامج الحكومة بشكل رسمي في شهر مايو/أيار من أجل التتبع وإجراء الاختبار. بدأت ��عظم البلدان في شرق آسيا في تعقب المخالطين لأشخاص مصابين بالمرض في يناير/كانون الثاني. أما في كوريا الجنوبية، فتم تخصيص مستشفيات مثل \"يانغي\" في منطقة \" غوان إي كي\" في سيول ، للتعامل مع حالات الإصابة بكوفيد 19 بدءاً من الاختبار إلى العلاج. وهناك، لم يحتَج الناس حتى إلى دخول المبنى، فقد أجريت الاختبارات لهم من خلال مسافات تكفي لإدخال الذراع في كشك خاص مغلق بالكامل. ويعالج الطاقم الطبي جميع الاختبارات الخاصة به في الموقع، وعادة ما تكون النتائج متاحة في غضون أربع أو خمس ساعات. وفي بريطانيا، قد يستغرق ظهور النتيجة يوماً أو أكثر. فيروس كورونا: ما هي الدروس التي يمكن أن نتعلمها من الدول الآسيوية التي خرجت من الحظر؟ تم إنشاء أكشاك اختبار فيروس كورونا خارج مستشفى يانغي في سيول بكوريا الجنوبية ويتابع فريق التتبع والتعقب كل حالة مشتبه بها من المستشفى في مركز المدينة، وقد يكون الفريق مختصاً بالطب الشرعي ولديه معلومات كاملة عن الشخص ولديه حق الحصول على بيانات بطاقة الائتمان والهاتف المحمول، كما أن كاميرات المراقبة المنتشرة في جميع أنحاء المنطقة تحت تصرفهم، وترسل الحكومة فرقاً لتنظيف الشوارع عند الضرورة. وتولى رئيس الوزراء الكوري الجنوبي، تشانغ سي كيون، مسؤولية الوضع في البلاد بشكل شخصي حتى قبل أن تظهر في البلاد حالة إصابة واحدة مؤكدة، مع إعطاء الأولوية للإجراءات الثلاث، الاختبار والمسار والتتبع. وأضاف: \"من خلال تطبيق هذه الاستراتيجية، حققنا نتيجة جيدة وذات مغزى\". فقد بلغ عدد الوفيات في كوريا الجنوبية، التي يبلغ عدد سكانها 52 مليون نسمة، 1693حالة وفاة فقط. وتقول الحكومة البريطانية إن نظام الاختبار لديها مستمر في التقدم وإنها تبذل كل ما في وسعها لتطويره نحو الأفضل. بدأت ليزا في إجراء اختبارات كورونا في دور الرعاية في مدينة توبنغن القديمة في أبريل/نيسان 2020 3- دعم من هم في الحجر الصحي وتقول أوشا كوماري، عاملة في المجال الصحي في ولاية كيرالا بالهند: \"إن إبقاء الناس داخل منازلهم، هو السبب الرئيسي الذي ساعدنا على احتواء كوفيد 19\". وتعد أوشا واحدة من أصل 30 ألف ناشط وناشطة في مجال الصحة الاجتماعية المعتمدين، ويُعرفون باسم \"عمال آشا\". كان دور أوشا، يكمن في التأكد من حصول من هم في الحجر الصحي في الرقعة التي تديرها، على مشترياتهم، وأدويتهم وأي شيء قد يحتاجون إليه، لئلا يضطروا إلى مغادرة منازلهم. ولا ينتهي دعمهم عند هذا الحد. فمطابخ المجتمع هناك تقدم حوالي 600 وجبة مجانية لهؤلاء سواء كانوا يقيمون في منازلهم أو المستشفيات، عدا عن خدمات الصحة العقلية منذ بداية تفشي الوباء. وقُدمت المساعدات المالية، وفي بعض الحالات، تم تجميد فواتيرهم بشكل مؤقت. فيروس كورونا: تمييز ضد العائلات الخاضعة للحجر الصحي المنزلي بالهند أما في بريطانيا فلم تمنح الحكومة مساعدة مالية للأشخاص الذين عزلوا أنفسهم حتى حلول سبتمبر/أيلول. ولكن تم رفض ثلثي عدد المتقدمين لطلب المساعدة في الأشهر الأربعة الأولى. وبحسب تقرير مجموعة المشورة العلمية لحالات الطوارئ الصادر في سبتمبر/أيلول، قام فعلياً أقل من 20 في المئة بعزل أنفسهم في الحجر الصحي ممن طُلب منهم فعل ذلك في بريطانيا. وتقول الحكومة أن أربعة ملايين شخص في الوقت الحالي، مؤهلون للحصول على المساعدات المالية . ونجحت ولاية كيرالا الهندية، التي يبلغ عدد سكانها 35 مليون نسمة، وكان فيها أعلى عدد من الحالات على مستوى الهند، في مارس/آذار 2020 ، في التحول إلى ولاية فيها أقل معدلات الوفيات في العالم مستفيدة من خبرتها في مواجهة أوبئة سابقة. فيروس كورونا: هل تصبح الهند بؤرة الوباء المقبلة؟ 4- حماية كبار السن في بداية أبريل/نيسان، بدأت الطبيبة العامة ليزا، في إجراء اختبارات كورونا في دور الرعاية في مدينة توبنغن القديمة، في ألمانيا، لمنع الفيروس من التسلل إليها والسماح للزوار بزيارتها. وقال رئيس بلدية المدينة، بوريس بالمر: \"علينا بناء درع حماية خاص للأشخاص الأكثر عرضة للخطر\". خصص بالمر ميزانية المدينة لتكون الأولوية للرعاية ودعم سكان البلدة المسنين، بما في ذلك خدمة سيارات الأجرة والكمامات المجانية وتوصيلها مجاناً إلى المنازل وساعات محددة للتسوق. أدى ذلك إلى استقبال المستشفى الجامعي في المدينة، لعدد أقل من مرضى كوفيد ولم يضطر إلى إلغاء الإجراءات الصحية الأخرى. فيروس كورونا: ألمانيا تشهد ارتفاعا \"متسارعا\" في عدد الإصابات بدأت ليزا في إجراء اختبارات كورونا في دور الرعاية في مدينة توبنغن القديمة في أبريل/نيسان 2020 وتعرضت بريطانيا على الرغم من حظر زيارة دور الرعاية منذ البداية لانتقادات بخصوص بطء إجراء الاختبارات. فلم تعلن حكومة ضرورة خضوع جميع الأشخاص الذين خرجوا من المستشفيات إلى دور الرعاية لإجراء اختبار حتى 15 أبريل/نيسان. وبحلول يوليو/تموز، توفي ما لا يقل عن 20 ألف شخص من دور الرعاية في إنجلترا وويلز جراء الإصابة بكوفيد 19منذ بداية تفشي المرض، وفقاً لمكتب الإحصاء الوطني. 5- استراتيجية التطعيم تلقى أكثر من 26 مليون شخص في بريطانيا جرعة واحدة على الأقل من لقاح فيروس كورونا، وهو جزء من أكبر برنامج تطعيم أطلقته البلاد على الإطلاق. ورغم أنها تأتي بعد إسرائيل - التي تلقى أكثر من نصف عدد سكانها اللقاح بشكل كامل، فقد حققت بريطانيا نجاحاً استثنائياً في برنامج اللقاح الخاص بها. ويعود النجاح إلى حد كبير إلى الجهد الهائل في التخطيط مبكراً. فقد بدأت وزارة الصحة والرعاية الاجتماعية في التخطيط لبرنامج تطعيم شامل قبل أن يكون هناك تأكيد على أول حالة إصابة بالفيروس في المملكة المتحدة. وفي الصيف، وقعت الحكومة عقداً للحصول على 100 مليون جرعة من لقاح أسترازينيكا/أكسفورد، و 30 مليون جرعة من لقاح فايزر بيونتيك. لقاح فيروس كورونا: أربعة أشياء لا نعرفها عن اللقاحات تلقى أكثر من 24 مليون شخص في بريطانيا جرعة واحدة من لقاح فيروس كورونا أما في أوروبا فالقصة مختلفة. فقد بدأ التخطيط بعد بريطانيا، وكان موعد بدء العمل به بطيئاً أيضاً. تلقى 8 في المئة فقط من السكان في أوروبا لقاحاً حتى الآن مقارنة بـ 36 في المئة في بريطانيا. تم إبرام صفقات اللقاح في بريطانيا قبل ثلاثة أشهر من اتفاقات الاتحاد الأوروبي. أما في الدول النامية، فالوضع أسوأ بكثير. فبينما بدأت كل من أوروبا والأمريكتين حملات التطعيم، هناك عدد قليل من البلدان الأفريقية التي بدأت فعلياً بحملات التطعيم. مايكل كوتا، واحد من العديد من الأشخاص الذين تطوعوا للمشاركة في تجربة أجرتها الدكتورة ليندا جيل بيكير، في كيب تاون بجنوب إفريقيا، لاختبار لقاح جونسون أند جونسون. لا يعرف مايكل ما إذا كان قد تلقى في التجربة لقاحاً أم جرعة وهمية، لكنه يقول إن الأمر يستحق: \"إنها الفرصة الوحيدة التي كان علي الحصول عليها للنجاة من الوباء... فعائلتي لا تزال بحاجة لي\". الدول الفقيرة تع��ل على برنامج كوفاكس للحصول على اللقاح تعتمد العديد من البلدان الفقيرة على عمليات التسليم من كوفاكس، وهي خطة يقودها \"غافي\" - التحالف العالمي للقاحات والتحصينات - والتي تهدف إلى ضمان حصول الجميع على اللقاحات. وتعد بريطانيا واحدة من أكبر المساهمين، حيث تبرعت بحوالي 500 مليون جنيه إسترليني. ووقعت جنوب إفريقيا على المبادرة. ولكن، يجب أن تكون استراتيجية التطعيم جهداً دولياً. ففي البلدان التي يكون فيها الحصول على اللقاح محدودا، سيكون لدى الفيروس فرصة للتحور والتطور، كما حدث في جنوب إفريقيا والبرازيل، مما يولد سلالات جديدة أكثر قابلية للعدوى، والتي يمكن أن تنتشر في الخارج أيضاً. \"ثمنٌ باهظ\" تقول الحكومة البريطانية، سيكون هناك تحقيق مستقل، في الوقت المناسب، في المشاكل التي برزت. وحالياً، تصب جل اهتمامها على الوباء، الذي يشكل تحدياً للأنظمة الصحية في جميع أنحاء العالم. ومع استمرار العمل لتوزيع اللقاح على مستوى العالم، يبدو أننا تجاوزنا مرحلة الخطر في معركتنا ضد الوباء. يقول البروفيسور ديل فيشر: \"لا يمكننا إلا أن نستخلص الدروس من الأشهر الـ 12 الماضية، لقد تضررنا بشدة ودفعنا ثمناً باهظاً. وعندما تنتهي هذه المشكلة ونعود إلى طبيعتنا، سيكون أحد أسوأ الأشياء هو عدم الاستفادة مما حدث وعدم استخلاص الدروس، فالتاريخ يعيد نفسه\".", "doc2": "ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੁਖ਼ਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਖੁਸ਼ਕ ਖਾਂਸੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਮਨੁੱਖੀ ਜਾਨਾਂ ਲੈਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਨੇ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪੱਖੋਂ ਬਿਲਕੁੱਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫ਼ੈਲਣ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵੀ ਜਾਣਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਿਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪੂਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਵੈਕਸੀਨ: ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਦੇ ਕੀ ਹਨ ਮਾਅਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪਹਿਲੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਵੈਕਸੀਨ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਦਵਾਈ ਦੀ ਅੰਤਮ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦਰਸਾਏਗਾ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਹੁਣ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਟ੍ਰਾਇਲ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਮਾਹਰ ਡਾ. ਐਂਥਨੀ ਫਾਊਚੀ ਨੇ ਐਸੋਸਿਏਟਿਡ ਪ੍ਰੈਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਬੰਦੇ ਵੱਧ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰੀ ਕਿਉਂ ਹਨ ਕੋਵਿਡ -19 ਕਾਰਨ ਵਧੇਰੇ ਆਦਮੀ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਔਰਤਾਂ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਧ ਸੰਜੀਦਾ ਹਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ, ਜਿੱਥੇ ਡੇਟਾ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਮਰਦਾਂ ਵਿਚ ਮੌਤ ਦਰ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਚਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਰਦ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨਿੱਜੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਣਾਂ ਅਤੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਝਿਜਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਿਛਲੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਖੋਜ ਨਵੀਂ ਖੋਜ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਇਹ ਅਜਿਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਬਣੀ ਸਮਝ ਅੱਗੇ ਸਵਾਲੀਆ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਸਾਡੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਨਵੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਫਲੋਰੀਆਨੋਪੋਲਿਸ ਦੇ ਸੀਵਰ ਦੇ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚਿਆ ਇਸ ਬਾਰੇ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਸਮੇਤ ਚਾਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਨੇ ਚੀਨ ਦੇ ਵੂਹਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਕਈ ਹਫ਼ਤੇ ਜਾਂ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਲਏ ਗਏ ਸੀਵਰ ਦੇ ਪਾਣੀਆਂ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਪਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਦਿੱਲੀ ਹਿੰਸਾ: ਭਾਜਪਾ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਉਹ 'ਭਾਸ਼ਣ' ਜਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਲੀਨ ਚਿੱਟ ਦਿੱਤੀ ਉੱਤਰੀ ਪੂਰਬੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ 23-26 ਫ਼ਰਵਰੀ ਨੂੰ ਹੋਏ ਦੰਗੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਹਾਈਕੋਰਟ 'ਚ ਇੱਕ ਹਲਫ਼ਨਾਮਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਆਗੂ ਕਪਿਲ ਮਿਸ਼ਰਾ, ਪਰਵੇਸ਼ ਵਰਮਾ ਅਤੇ ਅਨੁਰਾਗ ਠਾਕੁਰ ਨੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 'ਭੜਕਾਇਆ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਦੰਗੇ ਕਰਨ ਲਈ ਉਕਸਾਇਆ ਹੋਵੇ।' ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਹ ਹਲਫ਼ਨਾਮਾ ਇੱਕ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਐੱਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਨਵਰੀ-ਫ਼ਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਵਿਵਾਦਤ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤੇ ਸੀ। ਵਿਸਥਾਰ 'ਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/magazine-51398356", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51457752", "doc1": "وقد اتصل بها في أعقاب ذلك عشرات الأشخاص ليقولوا لها إنهم ما زالوا يواجهون المشكلة نفسها في أيامنا الراهنة. تحذير: تسرد هذه القصة أحداث اعتداء جنسي عنيف توقفت الممرضة عند المدخل المؤدي إلى غرفة روز في المستشفى والتفتت إليها لتقول بصوت مرتجف: \"آسفة لما حدث لك.. ابنتي أيضاً تعرضت للاغتصاب\". نظرت روز إلى الممرضة، قدرت أن عمرها لا يتجاوز 40 عاماً. مواضيع قد تهمك نهاية عادت بذاكرتها إلى الصباح الذي أعقب الاعتداء عليها، وإلى محادثاتها مع الشرطي والطبيب اللذين بديا مجردين من الإحساس. لقد استخدم الجميع عبارة (المزعوم) عند الإشارة إلى الاعتداء العنيف الذي تعرضت له، ووصفت لهم ��يف تواصل لساعات في الليلة السابقة. لم يصدق معظم أقربائها ما تعرضت له باستثناء والدها وجدتها. ولكن مع الممرضة، كان الأمر مختلفاً تماماً، \"لقد صدقتني\" تقول روز. وكان ذلك بصيص أمل: أن ترى شخصا يقدر معاناتها ويعرف ما حدث لها. وشعرت بموجة من الارتياح وبأنها يمكن أن تبدأ بالتعافي من آثار تلك التجربة القاسية. ولكنها واجهت مشكلة مع انتشار فيديو الاغتصاب الذي شاهده مئات الآلاف من الناس، ولم تحظ منهم بأي تعاطف. وبعد مرور 10 سنوات، بدأت روز كاليمبا بتمشيط شعرها الأسود الكث أمام مرآة الحمام، ولف أطرافه بأصابعها لتشكيل حلقات طبيعية. لم يكن الحال هكذا في الأشهر التي تلت الاعتداء. كان عليها تغطية جميع المرايا في منزلها بالبطانيات، لأنها لم تكن تتحمل رؤية نفسها فيها. روز الآن في الـ 25 من العمر، وقد نظمت روتيناً للعناية بنفسها في حياتها اليومية. فاهتمامها بشعرها مثلاً، واحدا من النشاطات التي تمارسها ضمنه. ويكاد تمشيط شعرها وتسريحه، الذي يستغرق جهداً ووقتاً طويلاً، يستحيل إلى نوع من التأمل لديها. وتعلم روز أن شعرها جميل، ويثني الناس على جماله طوال الوقت. واعتادت أيضا على أن تعد لنفسها، في كل صباح، قدحا من الكاكاو، وهو نوع نقي من الشوكولاتة تعتقد أنه يتمتع بصفات علاجية، ثم تبدأ في تدوين أهدافها اليومية في دفتر مذكراتها، وتكتبها بصيغة الحاضر وليس الماضي عمداً. تكتب \"أنا سائقة ممتازة\"، وهذا واحد من الأهداف، أو \"أنا متزوجة من روبرت وسعيدة بذلك\" أو \"أنا أم رائعة\". أثناء الجلوس لتبادل أطراف الحديث، تترك روز شعرها ينسدل على كتفيها ليغطي معظم جسدها. نشأت روز في بلدة صغيرة في ولاية أوهايو، ولم يكن غريبا، كما هي الحال بالنسبة لمعظم الفتيات في عمرها، أن تتمشى وحدها مساءً قبل وقت النوم، للاستمتاع بالهواء النقي وبرهة من السكينة. وهكذا بدأ ذلك المساء في صيف عام 2009. ولكن، فجأة ظهر من وسط العتمة رجل أمامها وهو يحمل سكيناً، وأجبرها على ركوب سيارة تحت التهديد. كان يجلس في مقعدها الخلفي رجل آخر يبلغ من العمر نحو 19 عاماً. بدا وجهه مألوفاً لها وسبق أن رأته في الحي. اقتادها الرجلان إلى منزل في الجانب الآخر من البلدة وتناوبا على اغتصابها على مدار 12 ساعة، بينما قام رجل ثالث بتصوير أجزاء من حادث الاعتداء. ظلت روز في حالة صدمة، وكانت تتنفس بصعوبة. لقد تعرضت لضرب مبرح وطعنت في ساقها اليسرى، وكانت ملابسها مغطاة بالدماء. وفقدت الوعي غير مرة. وفي مرحلة ما أثناء تعرضها للاعتداء، أخرج أحد الرجال حاسوباً محمولاً وأراها فيديوهات لاعتداءات على نساء أخريات. تقول روز \"أنا من أثنية من السكان الأصليين\" (في إشارة إلى سكان أمريكا قبل هجرة الأوروبيين إليها) و\"كان المهاجمون من البيض ولهم بنيات قوية بشكل واضح. وبعض الضحايا كُنّ من البيض أيضا، لكن الكثير من الضحايا النساء كنّ ملونات\". ولاحقاً بعد أن استعادت وعيها، هددها أولئك الرجال بالقتل. وحاولت استجماع شجاعتها للتحدث معهم طالبة منهم إطلاق سراحها مقابل أنها لن تكشف عن هوياتهم، قائلة لا شيء سيحدث لكم ولن يعرف أحد بالأمر. فأعادها الرجال إلى السيارة، ليلقوا بها في أحد الشوارع على بعد نحو نصف ساعة سيرا على الأقدام من منزلها. وعند وصولها إلى مدخل باب منزلها، رأت نفسها في مرآة القاعة. كان هناك جرح بليغ في رأسها ما زال ينزف دما. كان والدها رون وبعض أفراد الأسرة في غرفة المعيشة على وشك تناول طعام ا��غداء لحظة وصولها، فأخبرتهم بما جرى لها والدم يسيل من الجرح الذي في رأسها. تقول روز: \"اتصل والدي بالشرطة على الفور، وحاول تخفيف الهم عني مباشرة، بيد أن الآخرين لاموني على الخروج في وقت متأخر\". وفي غرفة الطوارئ استقبل طبيب وضابط شرطة روز التي قالت \"لقد تعامل الاثنان معي بطريقة غاية في الجفاء، وخالية من العواطف والإحساس\". سألها رجل الشرطة إن كان الأمر قد تم بالتراضي. وهل كان مجرد ليلة خرجت عن المألوف. تقول روز إنها صعقت عند سماع أسئلته. وتضيف \"حدث ذلك على الرغم من تعرضي لضرب مبرح لا يمكن تصوره وإلى طعن، وكنت أنزف\". صورة روز عندما كانت طفلة تحمل كتبا ودمية ردت روز \"لا، لم يكن بالتراضي\" وكانت لا تزال تعاني مما تعرضت له، فقالت لهم إنها لا تعرف من هاجموها. لم يكن لدى الشرطة أي خيوط لمتابعتها والاستمرار في القضية. حاولت روز الانتحار بعد خروجها من المستشفى في اليوم التالي، لأنها لم تكن قادرة على تخيل كيف يمكن أن تعيش حياة طبيعية بعد تلك الحادثة. ولكن شقيقها أنقذها بعد أن وصل في الوقت المناسب. بعد بضعة أشهر، كانت روز تتصفح موقع \"ماي سبيس\" عندما وجدت أن هناك عدة أشخاص من مدرستها يشاركون رابطاً فيما بينهم، ويشيرون إليها بوسم على الانترنت. وعندما ضغطت على الرابط تبين لها أنه موقع لنشر المواد الإباحية. وشعرت بغثيان شديد، لأن الرابط كان عبارة عن عدة مقاطع فيديو لحادث الاعتداء عليها. لقد كانت عناوين مقاطع الفيديو المحمّلة على الموقع الإباحي هي\" بكاء مراهقة وهي تُصفع\"، و \"مراهقة تتحطم\"، و \"مراهقة يغشى عليها\". وقد وصل عدد مشاهدي أحد تلك الفيديوهات إلى 400 ألف مشاهدة، بحسب ما تتذكر روز. \"وكانت أسوأ مقاطع الفيديو هي تلك التي غبت فيها عن الوعي، إن رؤية نفسي وأنا أتعرض للاعتداء دون أن أدرك ما كان يحصل لي كانت الأسوأ\". وتضيف أنها قررت على الفور عدم إخبار أسرتها عن مقاطع الفيديو، وخاصة أن معظم أفراد أسرتها لم يدعموها في محنتها، وإخبارهم لن يحقق شيئاً. وفي غضون أيام، كان من الواضح أن معظم أقرانها في المدرسة قد شاهدوا مقاطع الفيديو. \"لقد تعرضت للتنمر والتخويف\"، تقول روز \"سيقول الناس أنني أنا من طلبت ذلك واستملت الرجال إلي وإنني عاهرة\". وقال بعض الأولاد إن أولياء أمورهم أمروهم بالابتعاد عنها، لئلا تغريهم ثم تتهمهم بالاغتصاب. إنه من السهل أن يلقي الناس باللائمة على الضحية. وتقول روز إنها راسلت الموقع الإباحي عدة مرات خلال فترة ستة أشهر في عام 2009 للمطالبة بحذف مقاطع الفيديو الخاصة بها. \"لقد بعثت برسائل إلى الموقع الإباحي متوسلة إليهم، من فضلكم، أنا فتاة قاصر، وكان هذا اعتداءً، من فضلكم أحذفوها\". ولم تتلقً أي ردود على رسائلها وبقيت الفيديوهات تُعرض على الموقع. وتتذكر قائلة: \"في السنة التي تلت الحادثة، أصبحت انطوائية ومنعزلة. كنت أشعر بالخواء. كنت مخدَّرة تماماً، وانكمشت على نفسي\". كانت تتساءل في قرارة نفسها، عندما كانت تلتقي عيناها مع أي شخص غريب، يا ترى هل شاهد مقاطع الفيديو؟ و\"هل تجنبوا (الآخرون) مشاهدة الفيديو؟ أم هل استمتعوا برؤية اغتصابي؟\". لم تقوَ روز على النظر إلى نفسها في المرآة، لهذا غطت جميع مرايا المنزل بالبطانيات. وكانت تنظف أسنانها وتستحم في الظلام، وتفكر دائماً في من قد يكون شاهد مقاطع الفيديو. وأخيرا، خطرت لها فكرة. فأنشأت عنوان بريد إلكتروني جديدا، إدعت فيه أنها محامية وأرسلت رسالة بريد إلكتروني إلى الموقع الإباحي تهدد فيه باللجوء إلى الإجراءات القانونية. و \"في غضون 48 ساعة، اختفت مقاطع الفيديو\". بعد ذلك بأشهر، بدأت روز في حضور جلسات استشارات نفسية، وكشفت أخيراً عن هوية مهاجميها إلى الطبيب النفسي، الذي كان من واجبه إبلاغ الشرطة بالأمر. لكنها لم تخبر أسرتها أو الشرطة عن مقاطع الفيديو. وقامت الشرطة بتدوين أقوال الضحية وشهادات أعضاء عائلتها. بيد أن محاميّ المعتدين دفعوا بأن روز مارست الجنس معهم بالتراضي، فحكم على المغتصبين بالسجن مع وقف التنفيذ، ولكن ليس بتهمة الاغتصاب بل بجنحة \"مساهمتهم في جنوح قاصر\". ولم يكن لدى روز وعائلتها الطاقة أو الموارد الكافية لخوض معركة من أجل عقوبة أشد. ومن الواضح أن رون كاليمبا ظل يفكر كثيراً في ما حدث لابنته طوال تلك السنوات الماضية. ويتساءل: ما الذي كان بإمكانه فعله، ربما استطاع فعل الكثير وبطريقة مختلفة لو عرف تفاصيل أكثر. لقد تغيرت ابنته بعد الاعتداء، فبعد أن كانت طالبة مجدة ومتفوقة، تحولت إلى فتاة أخرى تغيب عن مدرستها ونادراً ما تقوم بواجبها المدرسي. وظل رون وابنته يجلسان في حديقة قريبة من منزله، ويقرآن معا بعض المقاطع من الكتاب المقدس، ونادراً ما يتحدثان عن الماضي. ويقول: \"أشعر أن العالم كله خذلها، فالإساءة لها بدت للجميع مجرد مزحة كبيرة. لقد غيّرت حياتها كليا وخذلها الناس في كل خطوة خطتها\". لم يعلم رون بأمر مقاطع الفيديو على الموقع الإباحي إلا في عام 2019، عندما انتشرت التدوينة التي نشرتها روز حول ما تعرضت له، في وسائل التواصل الاجتماعي. ولم يكن لديه أي فكرة عن أن فيديو اغتصاب ابنته شوهد من قبل العديد من الناس، كما لم يكن يعلم أن زملاءها سخروا منها في المدرسة. ويتذكر رون حادثة مر بها في أيام الدراسة قائلاً: \"كنت أعرف فتاة في الصف الثامن، كان الناس يجرحونّها ويسيئون إليها وكانت تتعرض للضرب، ولم يتفوه أي منا بحرف، كنا نتفرج على ما يحدث فقط\". ويضيف : \"لقد صادفتها بعد سنوات. كانت تعتقد أنني كنت متنمراً عليها أيضاً، لأنني لم أفعل شيئاً حيال ما كانت تتعرض له\". ويضيف: \"في الواقع، من كانوا يؤذونها حينها هما اثنان فقط، لكنها ظنت أننا جميعاً كنا ضدها لأننا شاهدنا ما حدث ولم نقل أي شيء، وهذا كان شعورها حيال صمتنا\". هل يعتقد أن هذا ما حدث لروز؟ يقول رون: \"نعم، لكن الأمر كان أسوأ بالنسبة لها، كان لديها حشد من الأشخاص المتنمرين على الإنترنت أيضاً. البعض صمت والبعض أساء. ونحن هنا إزاء عالم مختلف\". والد روز يقول : كان هناك الكثير من التعليقات المهينة لها على الانترنت وخلال السنوات القليلة اللاحقة، اعتادت روز غالبا أن تغرق في العالم الرقمي مبتعدة عن العالم الواقعي. فاستغرقت في الكتابة، لتعبر عن نفسها في المدونات ووسائل التواصل الاجتماعي، لتكتب باسمها حيناً وبأسماء مستعارة حيناً آخر. وفي أحد الأيام في عام 2019، شاهدت عدداً من المنشورات عن الموقع الإباحي (Pornhub ).عندما كانت تقلب في المنشورات على صفحاتها في مواقع التواصل الاجتماعي. كان الناس يثنون عليه لتقديمه تبرعات لجمعيات خيرية للحفاظ على النحل، وإضافة تسهيلات توضيحية على الموقع للمشاهدين الصمّ، والتبرع لمساعدة الجمعيات الخيرية التي ترعى الذين تعرضوا للعنف المنزلي، وتقديم منحة دراسية بمبلغ 25 ألف دولاراً للنساء الراغبات في دخول صناعة التكنولوجيا. ووفقًا للموقع نفسه، ثمة 42 مليار زيارة له على الإنترنت في عام 2019، بزيادة قدرها 8.5 مليار عن العام السابق، وبمتوسط يومي يصل إلى حوالي 115 مليون. و 1200 عملية بحث في الثانية. وتقول روز: \"من المستحيل أن يفوتك هذا الموقع إذا كنت من مستخدمي وسائل التواصل الاجتماعي\". وتضيف \"لقد قاموا بعمل رائع في إظهار أنفسهم يؤدون مهمة \"خيرة\"، وأنهم تجاوزوا الإباحية تقريباً، ولكن لا تزال هناك مقاطع فيديو تحمل عناوين تشبه العناوين التي وُضعت لفيديوهاتي على الموقع. ولا توجد طريقة لمعرفة ما إذا كانت هناك مقاطع لعمليات اغتصاب لا تعلم ضحاياها بها\". روز مع والدها عندما كانت طفلة في الشهادة التي نشرتها في مدونتها وانتشرت على نطاق واسع، شاركت روز القرّاء، بسرد مفصل لحادث اغتصابها، وكيف أهمل الموقع الإباحي نداءاتها ورسائلها حتى تظاهرت بأنها محامية. وعلّق العشرات من النساء وبعض الرجال على التدوينة قائلين إنهم شاهدوا مقاطع الفيديو التي صوّرتهم وهم يتعرضون لاعتداءات جنسية على ذلك الموقع أيضاً. وقالت إدارة موقع \"بورن هاب\" الإباحي في تصريح لبي بي سي: \"ترجع هذه المزاعم المروّعة إلى عام 2009، قبل عدة سنوات من امتلاك أصحاب الموقع الحاليين له. لذلك ليست لدينا معلومات عن كيفية التعامل معها في ذلك الوقت. ومنذ تغيير مالكيه، دأب الموقع على تطبيق إجراءات حماية وسياسات صارمة في هذه الصناعة، عندما يتعلق الأمر بمكافحة المحتوى غير المصرح به وغير القانوني، كجزء من إلتزامنا بمكافحة مواد الاعتداء الجنسي على الأطفال. كما وظفت الإدارة جهة خارجية مختصة في كيفية التحقق من الفيديوهات المحمّلة تقوم بجرد أي عمليات تحميل جديدة بحثاً عن أي مواد يحتمل انطباق مواصفات المادة غير القانونية عليها، وتتأكد من عدم عودة الفيديو الأصلي للظهور على منصاتنا\". وردا على سؤال عن سبب استمرار عرض مقاطع فيديو على الموقع تحمل عناوين مماثلة لتلك التي كانت تعرض عملية اغتصاب روز من أمثال: \"اعتداء على مراهقة وهي نائمة\"، أو \"اعتداء على مراهقة في حالة سكر أثناء نومها\"، أو \"اعتداء قاس على مراهقة\"، قالت الشركة: \"نحن نسمح بجميع أشكال التعبير عن الجنس التي تتبع شروط الاستخدام الخاصة بنا، وقد يجد بعض الناس هذه المشاهد غير مناسبة، لكنها قد تروق للكثيرين حول العالم، وهي محمية بمختلف قوانين حرية التعبير\". ووضع الموقع علامة تبويب خاصة للإبلاغ عن أي محتوى غير لائق في عام 2015، لكن القصص حول مقاطع فيديو عن اعتداءات جنسية على الموقع الإلكتروني تستمر في الظهور. وفي أكتوبر/تشرين الأول من العام الماضي، واجه رجل في الثلاثين من عمره في فلوريدا، يدعى كريستوفر جونسون، تهماً بالاعتداء الجنسي على شاب يبلغ من العمر 15 عاماً، ونشر مقاطع فيديو عن الاعتداء على الموقع نفسه. وفي تصريح لبي بي سي بشأن هذه الحالة، قال الموقع إن سياسته هي \"إزالة المحتوى غير القانوني بمجرد أن نعلم به، وهو بالضبط ما فعلناه في هذه الحالة\". وفي عام 2019 ، قام الموقع أيضا بإلغاء قناة تُدعى\"غيرلز دو بورن\"، عندما رفعت 22 امرأة دعوى قضائية عليها يتهمن القناة فيها بإجبارهن على المشاركة في مقاطع الفيديو، واُتُهم وقتها مالكو القناة بالاتجار بالجنس. تقول روز: \"قد يقول الناس إن ما حدث لي منذ عقد مضى لا يمثل الواقع اليوم، ولكن ببساطة، هذه ليست القضية. لقد أخبرتني نساء بعد أن قرأنّ مدونتي، أن هذا الأمر ما زال يحدث. وهن نساء غربيات يشاركن على منصات وسائل التواصل الاجتماعي\". وتضيف \"لا أشك في أن مقاطع الفيديو في أجزاء أخرى من العالم، وفي الأماكن التي نعرف أن الأفلام الإباحية تُستهلك بكثرة مثل الشرق الأوسط وآسيا، هي أماكن قد لا تدرك فيها الضحية أن فيديوهات الاعتداء عليها يتم تداولها في مثل هذه المواقع\". تعليق تُرك على الموقع الإباحي يطلب من إدارة الموقع إزالة الفيديو وتحدثت بي بي سي إلى امرأة من كاليفورنيا كانت راسلت روز عبر البريد الإلكتروني، والتي ظل فيديو يصور اعتداء جنسيا عليها يعرض على موقع أصغر لسنوات، على الرغم من أنها تقول إنها راسلت الشركة عدة مرات، كما تركت تعليقات أسفل الفيديو على الموقع نفسه. وتقول المرأة: \"لقد تم تحميل ومشاركة الفيديو من قبل مواقع إباحية أخرى أيضاً، إلا أن محاميّ الموقع قالوا لبي بي سي إن موكليهم لا يعلمون بأي شيء من هذا القبيل\". وقدمت بي بي سي بعد ذلك رابطاً للفيديو، فضلا عن صور تعليقات المرأة التي طلبت فيها حذفه. فقاموا أخيرا بحذفه في الأيام التالية. وتقول كيت إيزاكس من جماعة\"نوت يور بورن\" التي تحقق بنشاطات المواقع الإباحية\"ما حدث لروز في عام 2009، لا يزال يحدث إلى يومنا هذا في العديد من المواقع الإباحية المجانية وليس فقط في موقع (بورن هاب)\". وتضيف: \"لا يمكننا القيام بأي شيء حيال المواقع الإباحية المضرة الصغيرة التي أنشأها أفراد، بيد أن المواقع التجارية الكبيرة مثل (بورن هاب) يجب أن تتعرض للمساءلة، ولكن ليس في الحال لأنه لا توجد قوانين الآن تسري عليها\". ترنو روز إلى المستقبل لتجاوز صدمتها وثمة ما يعرف بـ \"الأفلام الإباحية الكيدية \"،والتي تُعرف أيضاً باسم الإساءة الجنسية المبنية على الصور، وتتمثل بالقيام بتركيب صور حميمية لشخص ما دون إذنه، وتوزيعها بقصد. ويعد صنع مثل هذا المحتوى جريمة جنائية في إنجلترا وويلز منذ عام 2015 ويعاقب عليه بالسجن لمدة تصل إلى عامين حالياً. وعلى الرغم من أن المنصات التي يُنشر فيها مثل هذا المحتوى، لا تخضع حتى الآن للمساءلة القانونية. وتقول إيزاكس : \"تدرك المواقع الإباحية أن هناك محتوى مزعجاً وغير مقبول على منصاتها. وهم يعلمون أنه لا توجد طريقة يمكننا من خلالها التمييز بين المشاهد التمثيلية الخيالية أو السيناريوهات غير الحقيقية المنتجة أو مشاهد الإساءة الحقيقية\". وتشير إلى أنها قامت بتشكيل جماعة \"نوت يور بورن\" إثر تحميل ستة مقاطع فيديوهات جنسية لأحدى صديقاتها (وكان عمرها أقل من 16 عاماً)، على موقع بورن هاب. وتضيف: \"إن أكثر من 50 امرأة في المملكة المتحدة قلنَ لها خلال الأشهر الستة الماضية إنه تم نشر مقاطع فيديو جنسية لهن من دون موافقتهن على المواقع الإباحية، وإن ثلاثين منهن حُملت الفيديوهات عنهن في موقع بورن هاب\". وأشارت أيضا إلى أن موقع بورن هاب ومواقع أخرى تُمكِّن المشاهدين من تنزيل مقاطع الفيديو على أجهزة الكمبيوتر الخاصة بهم، لذلك، حتى لو تم حذف الفيديو من إحد هذه المواقع الإباحية، فمن السهل على المستخدمين تداول الفيديو وتحميله في أي موقع آخر لمرات عديدة. وتقوم مجموعة\"نوت يور بورن\" بحملات تحض على تشريع قوانين في المملكة المتحدة من شأنها اعتبار مشاركة مقاطع الفيديو الإباحية غير الموافق عليها جريمة جنائية. ترنو روز الآن إلى المستقبل، بعد أن التقت في أوائل العشرينات من عمرها بصديقها روبرت، الذي تقول إنه ساعدها على مناقشة الاعتداء الذي تعرضت له وطريقة التعامل معه. و تأمل في أن تتزوج قريباً وتنجب ابنة. كما ترى أن كلبها، الذي سمته بيلا وهو من نوع بيتبول، يشكل مصدر قوة لها، وتقول: \"لقد نشأت مع كلاب البيتبول، قد تحمل سمعة سيئة بأنها عدوانية ولكنها جميلة للغاية\". وتضيف: \"بصراحة إنها تصبح عدوانية فقط إذا تعرضت لإيذاء من البشر\". وتكمل \"أشعر بأنني محكومة بالسجن مدى الحياة بشتى الطرق، حتى هذه اللحظة، قد أكون في محل البقالة وأرى شخصا غريبا فأتساءل في قرارة نفسي عما إذا كان قد شاهد فيديو الاعتداء علي\". لكن روز تقول إنها لم تعد ترغب بالبقاء صامتة بعد الآن.", "doc2": "ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਉਹ ਇਸ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੋਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਜਿਸ ਕਮਰੇ 'ਚ ਦਾਖਲ ਸੀ, ਉਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਨਰਸ ਰੁਕੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਜੋ ਵਾਪਰਿਆ ਉਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦੁਖਦਾਈ ਹੈ। ਮੇਰੀ ਧੀ ਨਾਲ ਵੀ ਬਲਾਤਕਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।\" ਰੋਜ਼ ਨੇ ਨਰਸ ਵੱਲ ਵੇਖਿਆ। ਨਰਸ 40 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਰੋਜ਼ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਧੀ ਵੀ ਮੇਰੇ ਜਿੱਡੀ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਵੇਦਨਹੀਣ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ। ਰੋਜ਼ ਨਾਲ ਰਾਤ ਭਰ ਚੱਲੇ ਇਸ ਹਿੰਸਕ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਲਈ ਕਥਿਤ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਰੋਜ਼ ਦੇ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਦਾਦੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਨੇ ਯਕੀਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਨਰਸ ਨਾਲ ਸਥਿਤੀ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਰਹੀ ਰੋਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਨਰਸ ਨੇ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ।\" ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ ਉਸ ਰਾਤ ਰੋਜ਼ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਪਰ ਨਰਸ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਵਾਪਰੀ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੇ ਦਰਦ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਰਾਹਤ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸਿਹਤ ਠੀਕ ਹੋਣੀ ਸ਼ੂਰੂ ਹੋਈ। ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਬਾਅਦ ਰੋਜ਼ ਆਪਣੇ ਬਾਥਰੂਮ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਅੱਗੇ ਆਪਣੇ ਲੰਮੇ ਵਾਲਾਂ 'ਚ ਕੰਘੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹਿਆ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਰੋਜ਼ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਈ। ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨਾਲ ਢੱਕ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਖੁਦ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਰੋਜ਼ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੁਣ ਉਹ 25 ਸਾਲ ਦੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਉਹ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਚ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ 'ਚ ਵਾਲਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਵਾਲ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਿਸੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲੋਕ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹੀ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਸਵੇਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਲਈ ਇੱਕ ਕੱਪ ਕੋਕੋਆ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚਾਕਲੇਟ ਹੈ ਅਤੇ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਠੀਕ ਕਰਨ ਦੇ ਗੁਣ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਡਾਇਰੀ 'ਚ ਲਿਖਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਹ ਜਾਣ ਬੁੱਝ ਕੇ ਆਪਣੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵਰਤਮਾਨ ਕਾਲ 'ਚ ਲਿਖਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਇੱਕ ਟੀਚਾ ਹੈ, \" ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਡਰਾਇਵਰ ਹਾਂ\"। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਟੀਚਾ ਹੈ, \"ਮੈਂਰੋਬਰਟ ਨਾਲ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹੀ ਹੋਈ ਹਾਂ\"। \"ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਮਾਂ ਵੀ ਹਾਂ\"। ਰੋਜ਼ ਓਹੀਓ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਕਸਬੇ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕੱਲੇ ਹੀ ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਸੈਰ ਕਰਦੀ ਅਤੇ ਇਹ ਆਮ ਗੱਲ ਸੀ। ਰਾਤ ਦੀ ਸੈਰ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਹਵਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਵਾਉਂਦੀ। 14 ਸਾਲਾ ਰੋਜ਼ ਲਈ 2009 ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਵੀ ਆਮ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਦਮ ਹੀ ਹਨੇਰੇ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ। ਚਾਕੂ ਦੀ ਨੋਕ 'ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਕਾਰ 'ਚ ਬੈਠਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਕਾਰ 'ਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਮੌਜੂਦ ਸੀ ਜਿਸ ਦੀ ਉਮਰ 19 ਸਾਲ ਦੇ ਕਰੀਬ ਸੀ। ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਕਸਬੇ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲੈ ਗਏ ਅਤੇ 12 ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਉਸ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਜਦੋਂਕਿ ਇੱਕ ਤੀਜਾ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਪੂਰੇ ਗੈਰ ਮਨੁੱਖੀ ਕਾਰੇ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਰੋਜ਼ ਡਰ ਗਈ ਸੀ। ਅਚਾਨਕ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਵਾਪਰੀ ਇਸ ਘਟਨਾ ਕਾਰਨ ਉਹ ਸਹਿਮ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁੱਟਿਆ ਵੀ ਗਿਆ, ਉਸ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਖੂਨ ਨਾਲ ਲੱਥ ਪੱਥ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਲੈਪਟਾਪ 'ਚ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਦਿਖਾਈ, ਜਿਸ 'ਚ ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮਹਿਲਾ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਰੋਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਹਮਲਾਵਰ ਗੋਰੇ ਚਿੱਟੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਸਪਸ਼ਟ ਸੀ। ਕੁਝ ਪੀੜ੍ਹਤਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਗੋਰਾ ਸੀ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸ਼ਵੇਤ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਹੀ ਸਨ।\" ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ। ਕੁੱਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਸ਼ ਆਇਆ ਤਾਂ ਰੋਜ਼ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਣਗੇ ਤਾਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਜ਼ਾਹਿਰ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗੀ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਚੱਲੇਗਾ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਕੀ ਵਾਪਰਿਆ। ਰੋਜ਼ ਦੇ ਪਿਤਾ ਰੋਨ ਕਾਲੇਮਬਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਤੰਗ ਕਰਨ ਲਈ \"ਡਿਜੀਟਲ ਭੀੜ ਸੀ\" ਬਲਾਤਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਰੋਜ਼ ਆਪਣੇ ਘਰ ਅੰਦਰ ਦਾਖਲ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਨਜ਼ਰ ਹਾਲ 'ਚ ਲੱਗੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ 'ਤੇ ਪਈ। ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ 'ਚੋਂ ਖੂਨ ਨਿਕਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਰੋਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਮੈਂਬਰ ਘਰ ਦੇ ਲਿਵਿੰਗ ਰੂਮ 'ਚ ਦੁਪਹਿਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਖਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਰੋਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਵਾਪਰੀ ਸਾਰੀ ਘਟਨਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸੀ। ਰੋਜ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਪੁਲਿਸ ਬੁਲਾ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦਿਲਾਸਾ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੇਰੇ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ।\" ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਪੁਰਸ਼ ਡਾਕਟਰ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ��ੱਗੇ ਹੱਡਬੀਤੀ ਦੱਸਣੀ ਪਈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੋਲੀ 'ਚ ਕੋਈ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ, ਦਿਆਲਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ\"। ਪੁਰਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਉਸ ਤੋਂ ਸਵਾਲ ਕਰਦਿਆਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਸਭ ਆਪਸੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਰੋਜ਼ ਹੈਰਾਨ ਸੀ। \"ਮੈਨੂੰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਾਂਗ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ। ਚਾਕੂ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਮੈਂ ਖੂਨ ਨਾਲ ਲੱਥ-ਪੱਥ ਹੋਈ…।\" ਰੋਜ਼ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਹੀਂ ਇਹ ਸਭ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰ ਕੌਣ ਸਨ। ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਕੋਈ ਸੇਧ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਰੋਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਘਰ ਪਰਤੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਇੱਕ ਆਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕਿਵੇਂ ਜੀਅ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਭਰਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਵੇਖ ਲਿਆ ਅਤੇ ਬਚਾ ਲਿਆ। ਕੁੱਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਰੋਜ਼ ਨੇ ਮਾਈਸਪੇਸ ਬਰਾਊਜ਼ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਲਿੰਕ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਉਸ ਲਿੰਕ ਵਿੱਚ ਟੈਗ ਸੀ। ਉਸ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦਿਆਂ ਹੀ ਇੱਕ ਪੋਰਨ ਸਾਈਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਈ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂਅ ਸੀ ਪੋਰਨਹਬ। ਰੋਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ 'ਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਦੀਆਂ ਕਈ ਵੀਡੀਓ ਉਸ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਦੇਖੀਆਂ ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿ ਉਹ ਬਹੁਤ ਸਹਿਮ ਗਈ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਸੀ 'ਕਿਸ਼ੋਰ ਦਾ ਰੋਣਾ ਤੇ ਕੁੱਟ ਪੈਣੀ' , 'ਕਿਸ਼ੋਰ ਦਾ ਨਸ਼ਟ ਹੋਣਾ' ਆਦਿ ਸੀ। ਰੋਜ਼ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਚਾਰ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ ਕਾਲੇਮਬਾ \"ਸਭ ਤੋਂ ਖਰਾਬ ਵੀਡੀਓ ਉਹ ਸੀ ਜਿਸ 'ਚ ਮੈਂ ਬੇਹੋਸ਼ ਸੀ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ।\" ਉਸ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਕੁੱਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੱਸੇਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕਈ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਲਈ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਵੀਡੀਓ ਸਬੰਧੀ ਦੱਸ ਕੇ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਕੁੱਝ ਹੀ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਇਹ ਪਤਾ ਚੱਲ ਗਿਆ ਕਿ ਰੋਜ਼ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖ ਲਏ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਧਮਕਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਕਰਨ ਲਈ ਉਕਸਾਇਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਇੱਕ ਵੈਸਵਾ ਸੀ।\" ਕੁੱਝ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੀ ਪਤਾ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਕਸਾ ਕੇ ਫਿਰ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਦੇਵੇ। ਰੋਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਅਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪੀੜ੍ਹਤ ਨੂੰ ਹੀ ਕਟਿਹਰੇ 'ਚ ਲਿਆ ਕੇ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਦੇਣ। ਉਸ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 2009 'ਚ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਵਾਰ ਪੋਰਨਹਬ ਵੈਬਸਾਈ��� ਨੂੰ ਈਮੇਲ ਜ਼ਰੀਏ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। \"ਮੈਂ ਕਈ ਵਾਰ ਈਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਨਾਬਾਲਗ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਸਾਈਟ ਤੋਂ ਹਟਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਾ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਲਗਾਤਾਰ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ।\" ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਪੋਰਨ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਉੱਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਮੈਂਟ ਰੋਜ਼ ਆਪਣੇ ਉਸ ਦੁੱਖਦਾਈ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਮੈਂ ਖੁਦ 'ਚ ਹੀ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਈ। \"ਮੈਂ ਹਰ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਲੱਗੀ।\" ਉਹ ਹਰ ਉਸ ਅਜਨਬੀ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਇਸ ਸੋਚ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਕਿ ਕਿਤੇ ਉਸ ਨੇ ਰੋਜ਼ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਨਹੀਂ। ਰੋਜ਼ ਖੁਦ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਵੀ ਗਵਾਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਘਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਢੱਕ ਦਿੱਤੇ। ਉਹ ਹਨੇਰੇ 'ਚ ਹੀ ਬਰੱਸ਼ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਤਾਂ ਹਰ ਸਮੇਂ ਇਹ ਹੀ ਸੋਚਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਕਿ ਉਹ ਵੀਡੀਓ ਹੋਰ ਕਿਸ-ਕਿਸ ਨੇ ਵੇਖੇ ਹੋਣਗੇ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਰਕੀਬ ਸੁੱਝੀ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਦੇ ਨਾਂਅ ਨਾਲ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਈਮੇਲ ਆਈਡੀ ਬਣਾਈ ਅਤੇ ਪੋਰਨਹਬ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਵਾਲੀ ਈਮੇਲ ਭੇਜੀ। ਫਿਰ ਕੀ ਸੀ, 48 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਸਾਰੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਸਾਈਟ 'ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਕੀ ਇਨਸਾਫ਼ ਮਿਲਿਆ ਕੁੱਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਊਂਸਲਿੰਗ ਲਈ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ ਨੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾਕਟਰ ਅੱਗੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਜਾਹਰ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸੌਂਪਣੀ ਸੀ। ਰੋਜ਼ ਨੇ ਸਭ ਕੁੱਝ ਦੱਸਿਆ ਪਰ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀਡੀਓ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਦਿੱਤੀ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਰੋਜ਼ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆ ਦੇ ਬਿਆਨ ਲਏ। ਰੋਜ਼ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਰੋਜ਼ ਨੇ ਸੰਭੋਗ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਾਵਰਾਂ 'ਤੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਆਇਦ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਨਾਬਾਲਗ ਕੁੜੀ ਨਾਲ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਦੇ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਰੋਜ਼ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਕੋਲ ਇੰਨ੍ਹੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਨਸਾਫ ਲਈ ਲੜ੍ਹਦੇ। ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਰੋਜ਼ ਦੇ ਪਿਤਾ, ਰੋਜ਼ ਨਾਲ ਵਾਪਰੀ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸੋਚਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਕੁੱਝ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸੀ, ਇਹ ਸਭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੋਚਾਂ 'ਚ ਪਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੋਜ਼ ਬਦਲ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਨੰਬਰ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਤੋਂ ਕਲਾਸ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਪਾਰਕ 'ਚ ਬੈਠੇ ਸੀ। ਉਹ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ ਕਈ ਵਾਰ ਬੈਂਚ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਬਾਈਬਲ ਦੇ ਕੁੱਝ ਪੰਨ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦੇ। ਉਹ ਅਤੀਤ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਘਟਨਾ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਚਰਚਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਰੌਨ ਨੇ 2019 'ਚ ਆ ਕੇ ਪੋਰਨਹਬ ਵੀਡੀਓ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਰੋਜ਼ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਬਲ���ਗ ਸ਼ੋਸਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਵਾਈਰਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਬਲਾਗ 'ਚ ਰੋਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਹੋਈ ਬਦਸਲੂਕੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਧੀ ਨਾਲ ਹੋਏ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਕਿੰਨਿਆਂ ਨੇ ਦੇਖੀ ਸੀ। ਰੌਨ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਸਕੂਲ 'ਚ ਅੱਠਵੀ ਕਲਾਸ 'ਚ ਸੀ ਤਾਂ ਮੈਂ 8ਵੀਂ ਕਲਾਸ ਦੀ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਸੀ। ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਰ ਕੁਟਾਈ ਕਰਦੇ। ਸਾਡੇ 'ਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦਾ ਬਸ ਅਸੀਂ ਮੂਕ ਬਣੇ ਖੜ੍ਹੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਰਹਿੰਦੇ।\" \"ਕੁੱਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ 'ਚੋਂ ਹੀ ਇੱਕ ਹਾਂ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨਾਲ ਬਦਸਲੂਕੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਮੈਂ ਤਾਂ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਕ ਪਾਸੇ ਸਭ ਕੁੱਝ ਹੁੰਦਾ ਵੇਖਿਆ ਸੀ।\" \"ਅਸਲ 'ਚ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਤੰਗ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਉਹ ਸੋਚਦੀ ਰਹੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵੀ ਇਸ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਰਹੇ ਪਰ ਵਿਰੋਧ ਨਾ ਕੀਤਾ।\" ਕੀ ਉਹ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੋਜ਼ ਨਾਲ ਵੀ ਇਹੀ ਵਾਪਰਿਆ? \"ਹਾਂ ਉਸ ਲਈ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਡਿਜੀਟਲ ਭੀੜ੍ਹ ਜਮਾਂ ਸੀ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਤੰਗ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਕੁੱਝ ਨੇ ਚੁੱਪ ਧਾਰੀ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਤਾਣੇ ਕੱਸ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਹੈ।\" ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਰੋਜ਼ ਡਿਜੀਟਲ ਦੁਨੀਆਂ 'ਚ ਅਲੋਪ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਉਸ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਣ- ਲਿਖਣ 'ਚ ਮਸ਼ਰੂਫ ਕਰ ਲਿਆ। ਬਲਾਗ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਜ਼ਰੀਏ ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖਣ ਲੱਗੀ। ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਂਅ ਹੇਠ ਜਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਦੂਜੇ ਨਾਂਅ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖਦੀ। 2019 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਫੀਡ ਦੇਖ ਰਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਪੋਰਨਹਬ ਸਬੰਧੀ ਕਈ ਪੋਸਟਾਂ ਵੇਖੀਆਂ। ਲੋਕ ਇਸ ਸਾਈਟ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੇ ਸੁਣਨ ਤੋਂ ਮਹਿਰੂਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੈਪਸ਼ਨ ਸਹੂਲਤ, ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮਦਦ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਉਦਯੋਗ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਲਈ 25,000 ਡਾਲਰ ਦੇ ਵਜ਼ੀਫਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪੋਰਨਹਬ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਲ 2019 'ਚ 42 ਬਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਈਟ ਵੇਖੀ ਗਈ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਇਸ ਅੰਕੜੇ 'ਚ 8.5 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰਤੀਦਿਨ ਔਸਤ 115 ਮਿਲੀਅਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸੈਕਿੰਡ 1200 ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਰੋਜ਼ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਪੋਰਨਹਬ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਾ ਔਖਾ ਹੈ।\" \"ਇਸ ਸਾਈਟ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਦੀ ਰਾਹ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਪਰ ਅੱਜ ਵੀ ਮੇਰੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਹ ਜਾਣਨ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੀਆਂ ਜੋ ਵੀਡੀਓ ਅਪਲੋਡ ਜਾਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਉਸ ਸਬੰਧੀ ਪੀੜ੍ਹਤ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਪਤਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।\" ਰੋਜ਼ ਵੱਲੋਂ ਜੋ ਬਲਾਗ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਉਸ 'ਚ ਉਸ ਨੇ ਖੁਦ ਨਾਲ ਬੀਤੀ ਉਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਕੁੱਝ ਮਰਦਾਂ ਨੇ ਰੋਜ਼ ਦੇ ਇਸ ਪੋਸਟ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਿਨਸੀ ਸੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਰੀਆਂ ਵੀਡੀਓ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਵਿਖਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪੋਰਨਹਬ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ 'ਚ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਦੋਸ਼ 2009 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਲੱਗੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਮਾਲਿਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੁਝ ਹੀ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸੰਭਾਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਾਲਕੀਅਤ ਬਦਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੋਰਨਹਬ ਨੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। \"ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਮੋਬਾਈਲ ਸੇਵਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਅਤਿ ਆਧੁਨਿਕ ਤੀਜੀ ਧਿਰ ਦੀ ਫਿੰਗਰ ਪ੍ਰਿਟਿੰਗ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸੰਭਾਵਿਤ ਖੋਜ ਲਈ ਨਵੀਂ ਅਪਲੋਡ ਸਮੱਗਰੀ 'ਚੋਂ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਵੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।\" ਜਦੋਂ ਕੰਪਨੀ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਰੋਜ਼ ਬਲਾਤਕਾਰ ਮਾਮਲੇ ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਸਿਰਲੇਖਾਂ ਹੇਠ ਅਪਲੋਡ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਿਰਲੇਖਾਂ ਹੇਠ ਹੋਰ ਵੀਡੀਓ ਕਿਉਂ ਵਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸਾਡੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਅਤੇ ਨੇਮਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਅਸੀਂ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਜਿਨਸੀ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਉਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਪਰਿਕਲਪਨਾਵਾਂ ਸਹੀ ਨਾ ਲੱਗਣ। ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਚੰਗੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਤੇ ਬੋਲਣ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਤਹਿਤ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਪੋਰਨਹਬ ਵੱਲੋਂ ਸਾਲ 2015 'ਚ ਇੱਕ ਪਹਿਲ ਕਰਦਿਆਂ ਅਣਉਚਿਤ ਸਮੱਗਰੀ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟੈਬ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਪਰ ਅਫ਼ਸੋਸ ਕਿ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਅਸ਼ਲੀਲ ਅਤੇ ਬਦਸਲੂਕੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓ ਜਿਉਂ ਦੀਆਂ ਤਿਉਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਫਲੋਰਿਡਾ ਦੇ 30 ਸਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਜੋਹਨਸਨ ਨੂੰ ਇੱਕ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਕੁੜੀ ਨਾਲ ਜਿਨਸੀ ਸੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓ ਪੋਰਨਹਬ 'ਤੇ ਅਪਲੋਡ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਪੋਰਨਹਬ ਦਾ ਜਵਾਬ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਸਬੰਧੀ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਬਿਆਨ 'ਚ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੋਰਨਹਬ ਦੀ ਇਹ ਨੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਅਣਉਚਿਤ ਸਮਗੱਰੀ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਜਲਦ ਤੋਂ ਜਲਦ ਹਟਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਵੀ ਇਸ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਹੀ ਅਮਲ 'ਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ। 2019 'ਚ ਪੋਰਨਹਬ ਨੇ 'ਗਰਲਜ਼ ਡੂ ਪੋਰਨ' ਨਾਂਅ ਦੇ ਇੱਕ ਚੈਨਲ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਈਟ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ 22 ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਉਸ ਖਿਲਾਫ਼ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਅਸ਼ਲੀਲ ਵੀਡੀਓ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਚੈਨਲ ਦੇ ਮਾਲਿਕ 'ਤੇ ਸੈਕਸ ਤੱਸਕਰੀ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲੱਗੇ। ਰੋਜ਼ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਲੋਕ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੋ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ ਉਹ ਅੱਜ ਦੀ ਹਕੀਕਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" \"ਮੇਰਾ ਬਲਾਗ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅੱਜ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵੀ ਉਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਪੱਛਮੀ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।\" \"ਮੈਨੂੰ ਇਸ 'ਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਜੋ ਕਿ ਅਸ਼ਲੀਲ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਉੱਥੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਅਸ਼ਲੀਲ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਧੜਾਧੜ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।\" \"ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਖੇਤਰ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਪੀੜ੍ਹਤ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਜੋ ਵਾਪਰਿਆ ਉਸ ਦੀ ਪੂਰੀ ਵੀਡੀਓ ਅਸ਼ਲੀਲ ਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।\" ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਔਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨੇ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਈਮੇਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨਾਲ ਹੋਏ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਪਈ ਰਹੀ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਈਮੇਲ ਜ਼ਰੀਏ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਪਰ ਕੰਪਨੀ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾ ਹੋਈ। ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵਾਸੀ ਇਸ ਮਹਿਲਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਦੂਜੀਆਂ ਅਸ਼ਲੀਲ ਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਅਪਲੋਡ ਅਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੇ ਵਕੀਲਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਵੱਲੋਂ ਉਸ ਮਹਿਲਾ ਵੱਲੋਂ ਵੀਡੀਓ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਵਾਲੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਦੇ ਸਕ੍ਰੀਨਸ਼ੌਟ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਲਿੰਕ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਤਾਂ ਜਾ ਕੇ ਕੰਪਨੀ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਅਸ਼ਲੀਲ ਸਾਈਟਾਂ ਦੀ ਤਹਿਕੀਕਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹ 'ਨੋਟ ਯੂਅਰ ਪੋਰਨ' ਦੀ ਕੇਟ ਇਸਾਕਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਰੋਜ਼ ਨਾਲ ਜੋ ਕੁੱਝ 2009 'ਚ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ ਉਹ ਅੱਜ ਵੀ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਬਾਅਦ ਹੋਰਨਾਂ ਕਈ ਨਾਬਾਲਗ ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲ ਵਾਪਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" \"ਪੋਰਨਹਬ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਦੂਜੀਆਂ ਅਸ਼ਲੀਲ ਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਅਸ਼ਲੀਲ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਅਪਲੋਡ ਅਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" \"ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਈ ਛੋਟੀਆਂ ਸਾਈਟਾਂ ਇੱਕਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇੰਨਾਂ 'ਤੇ ਸਿੰਕਜਾ ਨਹੀਂ ਕੱਸ ਸਕਦੇ ਪਰ ਪੋਰਨਹਬ ਵਰਗੀਆਂ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਜਵਾਬਦੇਹ ਹੋਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਵੇਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਨੂੰ 2015 ਤੋਂ ਸਜ਼ਾਯਾਫਤਾ ਅਪਰਾਧ ਕਰਾਰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨ 'ਚ ਇਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ- ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਿੱਜੀ, ਜਿਨਸੀ ਸਮੱਗਰੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਾਂ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਸੰਬੰਧਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਜਾਂ ਤੰਗ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਅਪਲੋਡ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਨਾ ਇਸ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਹਨ ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਅਸ਼ਲੀਲ ਵੀਡੀਓ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਅਸ਼ਲੀਲ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਈਟਾਂ ਇਸ ਸਬੰਧ 'ਚ ਜਵਾਬਦੇਹ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸਕਾਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, \" ਅਸ਼ਲੀਲ ਸਾਈਟਾਂ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਅਣਉਚਿਤ ਸਮੱਗਰੀ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀ ਹੈ।ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸਲ ਅਤੇ ਨਾਟਕੀ ਜਾਂ ਨਕਲੀ ਵੀਡੀਓ 'ਚ ਅੰਤਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।\" ਨੋਟ ਯੂਅਰ ਪੋਰਨ ਨੂੰ ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਉਦੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਇੱਕ ਸਹੇਲੀ ਜੋ ਕਿ 16 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੀ ਸੀ, ਉਸ ਦੀ ਅਸ਼ਲੀਲ ਵੀਡੀਓ ਪੋਰਨਹਬ 'ਤੇ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਕੇਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਕੇ 'ਚ ਪਿਛਲੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆ ਦੇ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ 50 ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਸ਼ਲੀਲ ਵੀਡੀਓ ਅਸ਼ਲੀਲ ਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 30 ਤਾਂ ਪੋਰਨਹਬ 'ਤੇ ਹੀ ਹਨ। ਕੇਟ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੋਰਨਹਬ ਅਤੇ ਦੂਜੀਆਂ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਵੀ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕੋ-ਇਕ ਮਕਸਦ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਦੇ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਇੱਕ ਸਾਈਟ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ ਤਾਂ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਦੂਜੀ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਅਪਲੋਡ ਜਾਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਸਮੂਹ ਵੱਲੋਂ ਯੂਕੇ 'ਚ ਇਕ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸ਼ਲੀਲ ਅਤੇ ਅਣਉਚਿਤ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਵਿਰੋਧ 'ਚ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਏ ਜਾ ਸਕਣ। ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਧੀਆ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਪੂਰੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। 20 ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪੁਰਸ਼ ਮਿੱਤਰ ਰੋਬਰਟ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਰੋਬਰਟ ਨੇ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ 'ਚ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਰੋਜ਼ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਰੋਬਰਟ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਧੀ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰੋਜ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਪਾਲਤੂ ਕੁੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਹੈ। ਰੋਜ਼ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਾਲਤੂ ਪਿਟਬੁੱਲ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਗੁੱਸੇ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਿਟਬੁੱਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ਾਂਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਸ ਉਸ ਸਮੇਂ ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਰੋਜ਼ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਉਮਰ ਕੈਦ ਭੁਗਤ ਰਹੀ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਵੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਕਿਤੇ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਲੱਗਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਅਜਨਬੀ ਨੇ ਮੇਰੀ ਅਸ਼ਲੀਲ ਵੀਡੀਓ ਵੇਖੀ ਹੋਈ ਤਾਂ। ਮੈਂ ਖੁਦ 'ਚ ਸਹਿਮੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹਾਂ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਹੋਰ ਚੁੱਪ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ।\" ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੁੱਪਧਾਰੀ ਬੈਠੇ ਰਹਾਂਗੇ ਤਾਂ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਲਈ ਸਾਡੀ ਚੁੱਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਵੱਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ। ਵੀਡੀਓ: ਵੀਡੀਓ:ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀਡਿਓ: ਆਪ ਦੇ ਸਮਰਥਰਕਾਂ ਦੀ ਰਾਇ ਵੀਡੀਓ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੀ ਹਨ ਹਦਾਇਤਾਂ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-56085399", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56093519", "doc1": "الأميرة لطيفة ابنه حاكم دبي: \" أنا رهينة\" وتضيف الشيخة لطيفة في تسجيلات اطلع عليها برنامج بانوراما للتحقيقات الذي تبثه بي بي سي إن عناصر من القوات الخاصة خدروها بينما كانت تحاول الهرب على ظهر زورق وأعادوها جوا إلى مكان لحجزها. وقد توقفت الرسائل السرية التي كانت تبعث بها لطيفة، ولذا يحث أصدقاؤها الأمم المتحدة على التدخل. يذكر أن إمارة دبي ودولة الإمارات العربية المتحدة كانتا قد قالتا إنها بأمان وتتمتع برعاية أسرتها. هيومن رايتس ووتش تدعو دبي للكشف عن مصير ابنة حاكم الإمارة مواضيع قد تهمك نهاية وتقول مبعوثة الأمم المتحدة السابقة لحقوق الإنسان، ميري روبينسون، التي كانت قد وصفت لطيفة سابقا بأنها \"شابة مضطربة\" بعد أن التقت بها في عام 2018، إن \"أسرة الشيخة لطيفة خدعتها بشكل مروع\". وضمت روبينسون، المفوضة الأممية السامية السابقة لحقوق الانسان، ورئيسة الدولة الإيرلندية السابقة، صوتها إلى الأصوات الداعية لتحرك دولي يهدف إلى التعرف على وضع لطيفة الحالي ومكان احتجازها. وقالت روبينسون، \"أشعر بقلق إزاء مصير لطيفة. لقد مر كثير من الوقت، ولذا أعتقد أن الموضوع يجب أن يخضع لتحقيق\". يذكر أن والد الشيخة لطيفة، الشيخ محمد بن راشد آل مكتوم، حاكم إمارة دبي ونائب رئيس دولة الإمارات العربية المتحدة، يعدّ من بين أكثر الأشخاص ثراءً في العالم. سُجلت مقاطع الفيديو على مدى عدة أشهر على هاتف أعطي إلى لطيفة سرا بعد حوالي عام من إعادتها إلى دبي. وقد سجلتها في الحمام لأنه كان المكان الوحيد الذي يمكنها قفله. في الرسائل ، أوضحت كيف أنها: • قاومت الجنود الذين أخرجوها من القارب و \"ركلت وضربت وعضت\" ذراع أحد الحراس الإماراتيين حتى صرخ. • بعد إعطائها مهدئا فقدت وعيها أثناء نقلها على متن طائرة خاصة، ولم تستيقظ إلى أن وصلت إلى دبي. • احتُجرت بمفردها دون الحصول على مساعدة طبية أو قانونية في فيلا ذات نوافذ وأبواب محكمة الإغلاق وتحرسها الشرطة. وكشفت لبرنامج بانوراماصديقةُ لطيفة المقربة، تينا جوهيانين، وابن خالتها ماركوس الصبري والناشط ديفيد هاي، تفاصيل القبض عليها واحتجازها . والثلاثة من الداعمين الأقوياء لحملة \"أطلقوا سراح لطيفة\". ويقول هؤلاء إنهم اتخذوا القرار الصعب بنشر رسائل لطيفة الآن لقلقهم على سلامتها. وكان هؤلاء الثلاثة هم الذين تمكنوا من الاتصال بلطيفة أثناء احتجازها في \"فيلا\" في دبي تقول إ�� شبابيكها مغلقة بقضبان وتخضع لحراسة الشرطة. وبينما نجح الشيخ محمد بن راشد في تأسيس مدينة ناجحة وثرية للغاية، يقول ناشطون حقوقيون إن السلطات في دبي لا تتقبل أي شكل من أشكال المعارضة وإن النظام القضائي فيها قد يميز ضد النساء. يمتلك الشيخ محمد بن راشد مؤسسة كبيرة لسباقات الخيل ويمتلك الشيخ محمد بن راشد مؤسسة كبيرة لسباقات الخيل، وكثيرا ما يحضر سباقات مهمة في بريطانيا - كمهرجان أسكوت الملكي - حيث صُوّر مع الملكة إليزابيث الثانية. ولكنه يواجه انتقادات حادة جراء معاملته للشيخة لطيفة وكذلك بسبب معاملته لزوجته الأميرة الأردنية، هيا بنت الحسين، التي هربت إلى لندن في عام 2019 بصحبة ولديها. الهروب بحرا كانت لطيفة، التي تبلغ الآن من العمر 35 عاما، قد حاولت الهرب للمرة الأولى عندما كانت في الـ 16 من عمرها وذلك بعد أن اتصلت برجل الأعمال الفرنسي، هيرفي جوبير، في عام 2011 الذي وضع خطة لهربها بمساعدة تينا جاوهاينين التي كانت تعمل مدربة لها في مجال \"الكابويرا\" لفنون القتال. وفي الـ 24 من شباط / فبراير 2018، استقلت لطيفة وجاوهاينين زورقا مطاطيا وزلاجة نفاثة للتوجه إلى المياه الدولية، حيث كان جوبير بانتظارهما على متن يخت يحمل العلم الأمريكي. ولكن، وبعد ثمانية أيام عندما كان اليخت يُبحر قبالة السواحل الهندية، نزلت إليه عناصر من القوات الخاصة، وتقول جاوهاينين إن هذه العناصر استخدمت قنابل مسيلة للدموع لإجبارهما على الخروج من الحمام الذي كانتا تختبآن فيه وقد احتجزتا تحت تهديد السلاح. وقد أعيدت إلى دبي ولم يسمع شيء عن مصيرها منذ ذلك الحين إلى حدود الآن. وقالت جاوهاينين إن لطيفة أُخرجت قسرا وهي تركل وتصرخ \"اقتلوني هنا ولا تعيدوني إلى دولة الإمارات\". وفي شريط هرّب لاحقا، تقول لطيفة إنها أجبرت قسرا على الصعود إلى طائرة خاصة. وتقول إنها عضّت ذراع أحد عناصر القوات الخاصة الإماراتية، ولكنها فقدت الوعي بعد أن حقنت بمادة مخدرة. وقالت، \"أحسستُ بحزن عميق في تلك اللحظة، فقد شعرتُ بأن كل الجهود التي بذلتها لعدة سنوات من أجل نيل حريتي قد تبخرت\". أطلق سراح جاوهانين وطاقم اليخت بعد أُسبوعين من الاحتجاز في دبي. ولم تدل الحكومة الهندية بأي تعليق حول دورها في العملية. وكانت لطيفة قد تمكنت، وقت حادثة اليخت في 2018، من نشر شريط مصور آخر قالت فيه \"إذا كنتم تشاهدون هذا الشريط، فالوضع ليس جيدا على الإطلاق. فإما كنت قد متّ أو أنني في وضع سيء للغاية\". وكان هذا الشريط هو الذي أثار اهتماما وقلقا عالميا ومطالبات بإطلاق سراحها. وتعرضت دولة الإمارات لضغوط كبيرة للكشف عن حقيقة وضعها، كما جرى الترتيب لاجتماع في الأمم المتحدة لبحث الموضوع. اجتماع روبينسون وقالت روبينسون لبانوراما إنها، والأميرة هيا، قد اطلعتا على تفاصيل \"الاضطراب ثنائي القطب\" الذي زُعم أن لطيفة كانت تعاني منه، وهي حالة لم تكن لديها أبدا. وقالت روبينسون لبرنامج بانوراما إنها لم تسأل لطيفة عن حالتها الصحية لأنها لم تكن ترغب في \"زيادة معاناتها\". وبعد تسعة أيام من اللقاء، نشرت وزارة الخارجية الإماراتية صوراً لروبنسون مع لطيفة، وقالت إنها دليل على أن الأميرة بأمان وبحال حسن. وقالت روبنسون: \"لقد كنت عرضة للخداع عندما ظهرت هذه الصور على الملأ. كانت تلك مفاجأة كبرى ... لقد صُدمت تمامًا.\" وفي عام 2019، كُشفت التوترات المعتملة داخل الأسرة الحاكمة في دبي أمام المحكمة البريطانية العليا ب��د أن فرت إحدى زوجات الشيخ محمد، وهي الأميرة هيا، إلى بريطانيا بصحبة اثنين من أطفالها وتقدمت بطلب للحماية وعدم التعرض ضد الشيخ محمد. وأصدرت المحكمة العليا في العام الماصي عددا من أحكام التقصي والتحقيق جاء فيها أن الشيخ محمد أمر وأشرف على إعادة لطيفة قسرا إلى الإمارات في عامي 2002 و2018، إضافة إلى اختطاف شقيقتها الكبرى شمسة بشكل غير قانوني في عام 2000 التي حاولت الهرب هي أيضا. وقالت المحكمة إن الشيخ محمد \"يواصل ترؤس نظام يحرم هاتين الشابتين من حريتهما\". وكان أصدقاء لطيفة يأملون بأن حكم المحكمة البريطانية العليا في آذار / مارس الماضي، الذي وصف الشيخ محمد بأنه \"لم يكن صادقا\" وأيد الدعوى التي رفعتها الأميرة هيا ضده، قد يكون أمرا مساعدا. وفيما يتعلق بقرار نشر الرسائل الآن، تقول جوهياينن إن \"وقتا طويلا قد مر\" منذ انقطاع الاتصال بلطيفة. وتضيف أنها فكرت مليًا قبل نشر رسائل الفيديو الآن ، قائلى: \"أشعر أنها تريدنا أن نكافح من أجلها ، ولا نستسلم\".", "doc2": "ਦੁਬਈ ਦੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਲਤੀਫ਼ਾ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ’ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਨਾਉਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਏ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਬੰਧਕ' ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪ੍ਰਿੰਸਿਜ਼ ਲਤੀਫ਼ਾ ਦੀ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਫੁਟੇਜ ਬੀਬੀਸੀ ਪੈਨੋਰਮਾ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸ਼ਤੀ 'ਚ ਭੱਜਣ ਦੌਰਾਨ ਕਮਾਂਡੋਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤੀ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਦੁਬਈ ਵਿੱਚ ਅਗਵਾ ਕਰ ਕੇ ਹਿਰਾਸਤੀ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੰਬਾ ਅਰਸਾ ਆਪਣੀ ਸਹੇਲੀ ਟੀਨਾ ਜੁਹੀਐਨਿਨ ਦੇ ਰਾਬਤੇ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਰ ਟੀਨਾ ਕੋਲ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਦੀ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖ਼ੂਫ਼ੀਆ ਸੁਨੇਹੇ ਆਉਣੇ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਦਖ਼ਲ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦੁਬਈ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਵੱਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹਿਫ਼ੂਜ਼ ਹਨ। ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਦੁਬਈ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਸ਼ੇਖ਼ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਰਾਸ਼ਿਦ ਅਲ ਮਕਦੂਮ ਦੇ 25 ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਸ਼ੇਖ਼ ਨੇ ਦੁਬਈ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚਕਾਚੌਂਧ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਤੋਂ ਲੋਕ ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਲਈ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਕਾਫ਼ੀ ਰੋਕ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਪ੍ਰਰਿੰਸਜ਼ ਲਤੀਫ਼ਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹੇਲੀ ਟੀਨਾ ਲੀਤੀਫ਼ਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ,\"ਮੈਂ ਡਰਾਈਵ ਨਹੀਂ ਚਲਾ ਸਕਦੀ ਹਾਂ, ਮੈਨੂੰ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਜਾ ���ੁਬਈ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਫਰਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ,\"ਮੈਂ 2000 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਬਾਰੇ, ਪੜ੍ਹਨ ਬਾਰੇ ਅਤੇ ਕੁਝ ਆਮ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਪੁੱਛ ਚੁੱਕੀ ਹਾਂ। ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ।\" ਟੀਨਾ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਪ੍ਰਿੰਸਿਜ਼ ਨੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਬਾਰੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਦੱਸਿਆ. \"ਮੈਂ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਆਸਵੰਦ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਾਂਗੀ ਤੇ ਸੋਚਾਂਗੀ ਕਿ ਮੈਂ ਜੋ ਚਾਹਾਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹੋ-ਜਿਹਾ ਲੱਗੇਗਾ। ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਉਤਸੁਕ ਹਾਂ।\" ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਦਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂਮ ਉੱਪਰ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਰ ਰਾਹੀਂ ਦੁਬਈ ਤੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਓਮਾਨ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਜੈਟ ਸਕੀਂਗ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡੌਂਗੀ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਘਾਂਟਿਆਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਉਹ ਉਸ ਯੌਟ (ਬਾਦਵਾਨਾਂ ਵਾਲ਼ੀ ਕਿਸ਼ਤੀ) ਉੱਪਰ ਪਹੁੰਚੀਆ ਜਿਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਲਤੀਫ਼ਾ ਨੇ ਇੱਕ ਵਟਸਐੱਪ ਮੈਸਜ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਸਹੇਲੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ,\"ਮੈਂ ਅਜ਼ਾਦ ਹਾਂ'। ਦੁਬਈ ਦੀਆਂ ਗਗਨਚੁੰਭੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕਿਨਾਰਾ ਇੱਥੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹਿੰਦਮਹਾਂਸਾਗਰ ਪਾਰ ਕਰ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਉਡਾਣ ਲੈਣ ਦੀ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਨੇ ਸਿਆਸੀ ਸ਼ਰਣ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਸੀ ਅੱਠ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਟ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਪਹੁੰਚੀਆਂ ਤਾਂ ਸਭ ਕੁਝ ਮੂਧਾ ਪੈਣ ਲੱਗਿਆ। ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯੌਟ ਉੱਪਰ ਆ ਗਏ। ਦੋਵੇਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਕਿਸ਼ਤੀ ਦੇ ਬਾਥਰੂਮ ਵਿੱਚ ਲੁਕ ਗਈਆਂ ਜਦ ਤੱਕ ਕਿ ਧੂੰਏਂ ਦੇ ਗਰਨੇਡਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਟੀਨਾ ਦੇ ਦੱਸਣ ਮੁਤਾਬਕ,\"ਲਤੀਫ਼ਾ ਚੀਕਾਂ ਮਾਰ ਰਹੀ ਸੀ ਤੇ ਕਹਿ ਰਹੀ ਸੀ ਮੈਨੂੰ ਵਾਪਸ ਯੂਏਈ ਨਾ ਲੈ ਕੇ ਜਾਓ ਸਗੋਂ ਇੱਥੇ ਹੀ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿਓ।\" ਇਹ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਕੱਠੀਆਂ ਸਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਇਸ ਤੋਂ ਮਗਰਲੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵਿੱਚ ਲਤੀਫ਼ਾ ਹਥਿਆਰੰਬਦੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਯੌਟ ਉੱਪਰ ਆ ਜਾਣ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। \"ਮੈਂ ਲੜ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਬੰਦਾ ਆਇਆ ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੇ ਘਸੁੰਨ ਮਾਰਿਆ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਬਾਂਹ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ।\" ਲਤੀਫ਼ਾ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ਤੀ ਉੱਪਰ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਪ੍ਰਿੰਸਜ਼ ਵੱਲੋਂ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ਤੇ ਅਗਵਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਰੂਟ “ਵਰਾਂਢੇ ਵਿੱਚੋਂ ਦੀ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਚਾਰ-��ੰਜ ਜਨਰਲ ਖੜ੍ਹੇ ਸਨ।” “ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਹਿ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਨਾਂਅ- ਲਤੀਫ਼ਾ ਅਲ ਮਖ਼ਤੂਮ ਹੈ।” “ਮੈਂ ਦੁਬਈ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ, ਮੈਂ ਪਨਾਹ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਜਾਣ ਦਿਓ।” ਉਸ ਦੀਆਂ ਅਪੀਲਾਂ ਅਜਾਈਂ ਗਈਆਂ - ਅਤੇ ਲਤੀਫ਼ਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਅਮੀਰਤੀਅਨ ਕਮਾਂਡੋ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਖਿੱਚ-ਧੂਹ ਕੀਤੀ। “ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਖਿੱਚਿਆ ਅਤੇ ਚੁੱਕ ਲਿਆ- ਉਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਦਿਖਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਆਸਤੀਨ ਚੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਹਥਿਆਰ ਦਿਖ ਰਿਹਾ ਸੀ।” ਉਸ ਨੂੰ ਬੇਹੋਸ਼ ਕਰ ਕੇ ਦੁਬਈ ਵਾਪਸ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। “ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਹੋਇਆ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਜਿਸ ਅਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮੈਂ ਇੰਨੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮਿਹਨਤ ਕਰ ਰਹੀ ਸੂੀ -ਉਹ ਗਈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਹਾਂ ਇਕੱਲੀ। ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਡਾਕਟਰੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੀ, ਕੋਈ ਸੁਣਵਾਈ ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਇਲਜ਼ਾਮ ਨਹੀਂ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ।” ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਟੀਨਾ ਨੂੰ ਯੌਟ ਦੇ ਕ੍ਰਰਿਊ ਸਮੇਤ ਵਾਪਸ ਯੂਏਈ ਰਵਾਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਰੀ ਦਿ ਪ੍ਰਿੰਸਿਜ਼ ਲਤੀਫਾਂ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਢੀ ਅਤੇ ਮਾਮਲਾ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ। ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਹੇਲੀ ਦੀ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਾ ਮਿਲੀ। ਫਿਰ ਸਾਲ 2019 ਦੇ ਮੁਢਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਫਿਨਲੈਂਡ ਗਏ ਹੋਏ ਸਨ ਤਾਂ ਇੱਕ ਅਜਨਬੀ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਮਿਲਿਆ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇਣੇ ਪਏ। ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਟੀਨਾ ਨੇ ਲਤੀਫ਼ਾ ਨੂੰ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲੀਅਨ ਮਾਰਸ਼ਨ ਆਰਟ ਸਿਖਾਇਆ ਸੀ ਫਿਰ ਉਸ ਅਜਨਬੀ ਨੇ ਟੀਨਾ ਤੋਂ ਲਤੀਫ਼ਾ ਨੂੰ ਉਸ ਸਿਖਲਾਈ ਦੌਰਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਛੋਟਾ ਨਾਂਅ ਪੁੱਛਿਆ। ਆਖ਼ਰ ਟੀਨਾ ਦੀ ਲਤੀਫ਼ਾ ਨਾਲ ਫੋਨ ਉੱਪਰ ਗੱਲ ਹੋ ਸਕੀ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਸ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਰੋਕ ਨਾ ਸਕੀ ਅਤੇ ਰੋ ਪਈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਭਾਵੁਕ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਲ ਸਨ।\" ਲਤੀਫ਼ਾ ਕੁਝ ਵੀਡੀਓ ਮੈਸਜ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰ ਸਕੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੁਨੇਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੋ ਕਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਲਤੀਫ਼ਾ ਹੁਣ 35 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮੱਧਮ ਅਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਬਾਥਰੂਮ ਵਿੱਚ ਵੀਡੀਓ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਣ। \"ਮੈਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਬਾਥਰੂਮ ਵਿੱਚ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹੀ ਇੱਕ ਕਮਰਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਂ ਲੌਕ ਲਗਾ ਸਕਦੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਇੱਕ ਬੰਦੀ ਹਾਂ,ਮੈਂ ਅਜ਼ਾਦ ਨਹੀਂ ਹਾਂ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਮੇਰੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਪੀਲੀ ਪੈ ਚੁੱਕੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਨੇ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਧੁੱਪ ਤੋਂ ਪਰੇ ਬਿਤਾਇਆ ਹੈ. \"ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਿਲਾ ਵਿੱਚ ਹਾਂ,ਜਿਸ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਬਣ��� ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਖਿੜਕੀਆਂ ਬੰਦ ਹਨ। ਚਾਰ ਪੁਲਸ ਕਰਮੀ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਅਤੇ ਦੋ ਪੁਲਸਿਵਾਲੀਆਂ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਨ। ਮੈਂ ਤਾਜ਼ੀ ਹਵਾ ਲੈਣ ਲਈ ਵੀ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲ ਸਕਦੀ।\" ਵਿਲਾ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੀ ਦੂਰ ਇੱਕ ਪੌਸ਼ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਵਾਚ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਕੈਨ ਰੌਥ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਲਾ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰ ਕੇ ਨਹੀਂ ਬੈਠ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।\" ਇਹ ਔਰਤ ਬੰਦੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਬੁਨਿਆਦੀ ਤੌਰ ਤੇ ਇਹ ਏਕਾਂਤ ਜੇਲ੍ਹ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਜੇਲਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸ ਨਾਲ ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਡਰ ਅਤੇ ਦਰਦ ਸਾਫ਼ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। \"ਹਰ ਰੋਜ਼ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੀ ਫਿਕਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਮੈਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਾਂਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਧਮਕਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰਹਾਂਗੀ ਤੇ ਕਦੇ ਸੂਰਜ ਨਹੀਂ ਦੇਖਾਂਗੀ। ਸੋ ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਮਹਿਫ਼ੂਜ਼ ਨਹੀਂ ਹਾਂ।\" ਫਿਰ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੈਮਰੇ ਵਾਲੇ ਫ਼ੋਨ ਨਾਲ ਫੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/vert-cap-55478984", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53983938", "doc1": "واستطاع كوابارا، المتزوج ولديه أطفال، أن يحتال على إيسوهاتا في أحد المتاجر الكبرى، ويقنعها بأنه موظف تقنية معلومات أعزب وأن لقاءهما كان بمحض الصدفة. ثم أقام معها علاقة غرامية زائفة سرعان ما تحولت إلى علاقة حب حقيقية. والتقط أحد أصدقاء كوابارا صورا للعشيقين في فندق العشاق، حيث تؤجر الغرف بالساعة. واستخدم زوج إيسوهاتا الصور كدليل إثبات في دعوى الطلاق. فهذه الأدلة ضرورية في اليابان عندما يكون الطلاق محل نزاع بين الطرفين. وعندما فطنت إيسوهاتا إلى الخدعة التي حاكها كوابارا، غضبت بشدة وحاولت إنهاء علاقتها به، لكن كوابارا، الذي كان متمسكا بها، قتلها خنقا بحبل. وحُكم عليه بالسجن 15 عاما في العام اللاحق. وتلقى قطاع إنهاء العلاقات العاطفية ضربة قاصمة بمقتل إيسوهاتا. فقد فرضت إثره قيود عديدة على القطاع، منها اشتراط حصول وكالات المباحث الخاصة أو المحققين الخاصين على رخص لمزاولة المهنة. مواضيع قد تهمك نهاية ويقول يوسوكي موشيزوكي، العميل بأحد مكاتب إنهاء العلاقات العاطفية، التي يطلق عليها \"متاجر الوداع\"، إن تداعيات الجريمة تضمنت تضييق الخناق على إعلانات خدمات إنهاء العلاقات، وتزايد الشكوك بين المواطنين، وبات من الصعب على عملاء إنهاء العلاقات مزاولة أعمالهم. لكن بعد عشر سنوات من مقتل إيسوهاتا، يبدو أن هذا القطاع حقق ازدهارا مجددا، رغم تكاليفه الباهظة والجدل المثار حوله. يحظى قطاع إنهاء العلاقات العاطفية بسمعة سيئة في اليابان، إذ يعمل الكثير من العملاء السريين في الخفاء دون الحصول على تراخيص. جاذبية وكاريساسيا لا يزال قطاع إنهاء العلاقات العاطفية يستهدف فئة معينة من الزبائن. وأشار استطلاع للرأي إلى أن عدد مكاتب إنهاء العلاقات في اليابان التي تروج لخدماتها عبر الإنترنت يبلغ 270 وكالة. ويرتبط الكثير منها بمكاتب المباحث الخاصة، التي تقدم خدمات شبيهة بخدمات المحققين الخاصين في الدول الأخرى، وقد تساهم هذه المكاتب أيضا في إنهاء العلاقة. ويقول موشيزوكي، الموسيقار السابق الذي حوّل شغفه بالبحث عن الأدلة والكشف عن الجرائم إلى مهنة: \"إن خدمات وكاريساسيا مكلفة\"، ولهذا فإن أكثر الزبائن من الأثرياء. فقد تصل أتعاب موشيزوكي في العملية المباشرة إلى 400 ألف ين، في حالة توفر المعلومات عن أنشطة الشخص المستهدف. وقد تزيد الأتعاب كلما قلت المعلومات التي يقدمها العميل عن الهدف. وقد تصل الأتعاب في بعض الحالات إلى 20 مليون ين، إذا كان العميل من المشاهير أو سياسيا، لأن الأمر يتطلب أعلى مستوى من السرية. وبينما يؤكد موشيزوكي أن نسبة نجاح العمليات في مؤسسته مرتفعة، فإن إحدى الشركات الاستشارية في هذا المجال تشير إلى أن عمليات إنهاء العلاقات تنتهي أحيانا بالفشل. واستوحت ستيفاني سكوت، من لندن، روايتها الأخيرة \"لم يتبق مني سوى أثرك\"، من قضية إيساهوتا. وأجرت أبحاثا موسعة حول القضية إلى حد أنها أصبحت عضوة في المؤسسة البريطانية اليابانية للقانون. وتقول سكوت: \"إن استئجار عميل إنهاء العلاقات يساعدك في تفادي مواجهة شريك حياتك، فهذا يوفر مخرجا مناسبا من موقف صعب دون الدخول في خلافات أو صدامات مع الطرف الآخر. ومن المرجح أن توافق الزوجة على الطلاق إذا ارتبطت عاطفيا بشخص آخر وأرادت أن تبدأ حياتها من جديد\". فبعض الأزواج أو الزوجات أحيانا لا يوافقون على الطلاق، ومن ثم يطول أمد التقاضي. لكن موشيزوكي يقول إن معظم زبائنه لا يقصدونه لإنهاء علاقاتهم الزوجية، بل يريدون إنهاء علاقة أزواجهن بعشيقاتهن أو العكس. فلنفترض مثلا أن آيا تعتقد أن زوجها بونغو أقام علاقة غرامية مع امرأة، ثم لجأت إلى العميل السري شيكاهايد. فإن شيكاهايد يجري أبحاثا عن الزوج بحسب المعلومات والأدلة التي قدمتها له آيا. ويراقب تحركات بونغو ويبحث في رسائله وصفحاته على الإنترنت ليفهم سلوكياته وعاداته اليومية وطبيعة أصدقائه، ثم يلتقط له صورا ليتأكد من وقوع الخيانة. وعندما يدرك شيكاهايد أن بونغو من رواد صالات الألعاب الرياضية، يرسل له عميلا آخر \"دايسوكي\" ليتواصل معه. ويزور دايسوكي الصالة التي يرتادها بونغو، ويتجاذب معه بين الحين والآخر أطراف الحديث حتى يقيم معه علاقة صداقة. ومن السهل على دايسوكي، الذي يعرف الكثير من المعلومات عن بونغو بفضل أبحاث شيكاهايد، أن يثير الموضوعات التي يهتم بها بونغو حتى يخيل إليه أنه ينسجم معه في الآراء ووجهات النظر. ثم يستدرجه في الحديث حتى يحصل منه على معلومات عن عشيقته إيمي. ويرسل دايسوكي العميلة فوميكا إلى إيمي، وتقيم معها علاقة صداقة وتتعرف منها على معلومات عن شخصيتها وعن اهتماماتها وفتى أحلامها الذي تتمنى الارتباط به. وفي النهاية تنظم فوميكا عشاء جماعيا مع إيمي، وتدعو الكثير من العملاء ومنهم العميل غورو. وتتوافر في غورو جميع المواصفات التي تتمناها إيمي في شريك حياتها، ويعرف الكثير من المعلومات عن كل ما تحبه وتكرهه. ثم يحاول غورو مراودة إيمي عن نفسها (رغم أن موشيزوكي يؤكد أن العملاء لا يقيمون علاقات جنسية مع المستهدفين حرصا على عدم انتهاك القوانين التي تنظم ممارسة البغاء). ويختفي غورو مع الوقت ولا يكشف لأحد قط أنه كان عميلا سريا. تستغرق هذه العملية المجهدة التي يشارك فيها أربعة عملاء سريين نحو أربعة أشهر حتى تنتهي العلاقة العاطفية بنجاح. ويقول موشيزوك��: \"ينبغي أن تكون على دراية بالقوانين اليابانية\"، بما في ذلك قوانين الطلاق والزواج والحدود التي لا يمكن تجاوزها مثل المداهمة أو التهديدات. ويرى أن العملاء السريين لإنهاء العلاقات الذين يعملون دون ترخيص لا يستمرون في هذا المجال. الكاتبة ستيفاني سكوت في لندن أجرت أبحاثا موسعة عن قطاع إنهاء العلاقات العاطفية في اليابان لكتابة روايتها المستوحاة من أحداث حقيقية زبائن خدمات العلاقات العاطفية في اليابان تقول سكوت، إن قطاع إنهاء العلاقات العاطفية \"وكاريساسيا\" ينفرد ببعض السمات الخاصة في اليابان، لكن هناك خدمات شبيهة في مختلف أنحاء العالم وإن كانت بمسميات مختلفة. فقد يستأجر البعض محتالين للإيقاع بأشخاص بعينهم أو ابتزازهم للحصول على معلومات منهم بطرق ملتوية أو بتوريطهم في فضائح جنسية، لكن هذه الترتيبات تكون في إطار أقل رسمية في الدول الأخرى مقارنة باليابان، أو أحيانا تكون جزءا من قطاع التحقيقات الخاص. وتحذر سكوت من أن الغرب يعمد إلى تصوير قطاع وكاريساسيا بطريقة تحرك المشاعر وتثير الاهتمام، وكأنها خدمات غريبة لم يألفوها من قبل. وهذا الأسلوب في إضفاء صفة الغرابة زيفا على الثقافة والتقاليد اليابانية منتشر في كتابات الغربيين عن اليابان. ومن الصعب التعرف على الأشخاص الذين تضرروا من قطاع إنهاء العلاقات العاطفية، وتقول سكوت: \"إن الناس بشكل عام يخجلون من الإفصاح عن علاقتهم بخدمات واكاراساسيا، فما بالك بوقوعهم ضحايا لها\". فهذا القطاع سيء الصيت في اليابان. وتقول ماي نيشييما، المنتجة بالراديو والتلفزيون، إن هناك شركات في اليابان لتقديم خدمات في جميع المجالات، منها الخدمات ذات الصلة بالعلاقات العاطفية، مثل استئجار أفراد عائلة زائفين، والخدمات الإضافية التي يقدمها قطاع إنهاء العلاقات العاطفية، مثل المساعدة في تسوية الخلافات العاطفية وفصل الابن عن صديقة غير مناسبة أو الابنة عن صديق غير مناسب أو منع الانتقام بنشر صور إباحية. وكل هذه الخدمات تستقطب زبائن في اليابان. وقد يستأجر الأزواج أو الزوجات المتضررين من الطلاق عملاء للحصول على مبالغ التعويض التي يدفعها الطرف المتسبب في الطلاق بموجب القانون الياباني للطرف الآخر تعويضا عن انهيار العلاقة الزوجية. ويقول المحامي شوغو ياماغامي، من مؤسسة ياماغامي للخدمات القانونية، إن بعض الزبائن يتعاقدون مع عملاء سريين لإثبات الزنا بحق الطرف الآخر. ربما يدل ازدهار قطاع وكاريساسيا في اليابان على أن المال والخداع قد يكونان أكثر تشابكا بالعلاقات العاطفية مما يدرك معظم الناس. وبما أن قوانين الطلاق والأعراف الاجتماعية حول الزنا والخوف من المواجهة بين الطرفين ليس من المتوقع أن تتغير في المستقبل القريب، فإن خدمات وكلاء مثل موشيزوكي ستظل تلقى رواجا في اليابان. ويرى موشيزوكي أن مهنته أتاحت له التعرف على الطرق التي يبالغ بها الناس ويكذبون ويتحدثون ويؤولون كلام الآخرين. ويقول: \"إن الطبيعة البشرية مثيرة للاهتمام\". يمكنك قراءة الموضوع الأصلي على BBC Worklife", "doc2": "ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਤਲਾਕ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਪਤਨੀ ਜਾਂ ਪਤੀ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਮਤਲਬ ਪੇਸ਼ੇਵਰ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਸੋਹਾਤਾ ਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਵਿਆਹ ਤੋੜਨ ਲਈ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਏਜੰਟ ਕੁਵਾਬਾਰਾ ਆਪ ਵੀ ਵਿਆਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਸਨ। ਕੁਵਾਬਾਰਾ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸੁਪਰ ਮਾਰਕਿਟ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਹੋ ਸਕੇ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਿੰਗਲ ਯਾਨਿ ਕੁਵਾਰਾ ਦੱਸਦਿਆਂ ਆਈਟੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬੀ ਕੀੜਾ ਸੀ ਤੇ ਐਨਕ ਲਗਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਦੋਨਾਂ ਦਾ ਅਫ਼ੇਅਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕੁਵਾਬਾਰਾ ਦੇ ਇੱਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨੇ ਕਿਸੇ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਦੋਨਾਂ ਦੀ ਫ਼ੋਟੋ ਖਿੱਚ ਲਈ। ਇਸੋਹਾਤਾ ਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਇੰਨਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਤਲਾਕ ਲਈ ਵਜ੍ਹਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ। ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਜੇ ਤਲਾਕ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਸੋਹਾਤਾ ਨੂੰ ਇਸ ਧੋਖੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਕੁਵਾਬਾਰਾ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਸੰਬੰਧ ਤੋੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਕੁਵਾਬਾਰਾ ਉਸਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਣ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਰੱਸੀ ਨਾਲ ਇਸੋਹਾਤਾ ਦਾ ਗਲਾ ਘੁੱਟ ਦਿੱਤਾ। ਇਸਤੋਂ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਉਸਨੂੰ 15 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ। ਪੇਸ਼ੇਵਰ (ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ) ਇੰਡਸਟਰੀ ਨੂੰ ਝਟਕਾ ਇਸੋਹਾਤਾ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਇੰਟਸਟਰੀ ਨੂੰ ਤਕੜਾ ਧੱਕਾ ਲੱਗਿਆ। ਫ਼ਰਜ਼ੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਜੇ ਤਲਾਕ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਜਾਸੂਸੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਲਾਇਸੈਂਸ ਲੈਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੀ। \"ਫ਼ੇਅਰਵੈਲ ਸ਼ੌਪ\" ਫ਼ਸਟ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਇੱਕ ਏਜੰਟ ਯੁਸੁਕੇ ਮੋਚੀਜੁਕੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੁੱਖਦਾਈ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਆਨਲਾਈਨ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਬਾਜ਼ੀ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸ਼ੰਕੇ ਵੀ ਵੱਧ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਏਜੰਟਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਰਾਈ ਇਸੋਹਾਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਹਾਕਾ ਬਾਅਦ ਆਨਲਾਈਨ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਫ਼ਿਰ ਤੋਂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਚੇ ਮੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵਿਵਾਦਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫ਼ਿਰ ਤੋਂ ਵੱਧਣ ਫੁੱਲਣ ਲੱਗਿਆ ਹੈ। ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਦੀ ਮੰਗ ਇਸ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੀ ਮੰਗ ਹੁਣ ਵੱਡੇ ਤਬਕੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਤਕਰੀਬਨ 270 ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਆਨਲਾਈਨ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਬਾਜ਼ੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇੰਨਾਂ ਨਾਲ ਕਈ ਨਿੱਜੀ ਜਾਸੂਸੀ ਫਰਮਾਂ ਵੀ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਮੋਚੀਜੁਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\" ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਸੇਵਾ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗੀ ਹੈ।\" ਇਸ ਲਈ ਗਾਹਕ ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਅਮੀਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵੀਡੀਓ- ਇਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਲਾੜੇ-ਲਾੜੀਆਂ ਇਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਲਾੜੇ-ਲਾੜੀਆਂ ਮੋਚੀਕੁਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਜਾਸੂਸੀ ਵਿੱਚ ਆ���ਣਾ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਸਿੱਧੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ 3,800 ਡਾਲਰ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਟਾਰਗੇਟ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਸੰਬੰਧੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਟਾਰਗੇਟ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਅਤੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਪੈਸੇ ਵਸੂਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕਲਾਈਂਟ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂ ਜਾਂ ਕੋਈ ਸੈਲੀਬਰਿਟੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਫ਼ੀਸ ਵੱਧ ਕੇ 1,90,000 ਡਾਲਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੋਚੀਜੁਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਸਕਸੈਸ ਰੇਟ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਇੰਡਸਟਰੀ ਬਾਰੇ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਫ਼ਰਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਲਾਈਂਟ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਾਹਵਿਆਂ 'ਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਸੰਭਾਵਿਤ ਨਾਕਾਮੀ ਲਈ ਵੀ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦਾ ਲਗਾਤਾਰ ਚਲਦੇ ਰਹਿਣਾ ਇਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਅਤੇ ਧੋਖੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਉਮੀਦ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਸਟੈਫਨੀ ਸਕੌਟ ਦਾ ਨੋਵੇਲ ਵ੍ਹਾਈਟਸ ਲੈਫਟ ਆਫ ਮੀ ਇਜ ਯੋਰਸ ਲੰਡਨ ਦੇ ਲੇਖਕ ਸਟੇਫਨੀ ਸਕੌਟ ਦਾ ਇੱਕ ਨਾਵਲ, 'ਵੱਟਸ ਲੈਫ਼ਟ ਔਫ਼ ਮੀ ਇਜ਼ ਯੂਅਰਜ' ਮੋਟੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸੋਹਾਤਾ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਡੂੰਘੀ ਰਿਸਰਚ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਜਾਪਾਨੀ ਲਾਅ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਲਾਕ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਸਟੌਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਿਰੋਧ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਔਖੇ ਹਲਾਤ ਨੂੰ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਕੀਤਿਆਂ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸਾਧਨ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਜੇ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਮ ਸੰਬੰਧ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਅੱਗੇ ਵੱਧਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਤਲਾਕ ਲਈ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮੰਨ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਦਾ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਦੀ ਪਤਨੀ ਜਾਂ ਪਤੀ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਤਲਾਕ ਨਾ ਦੇਣਾਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਦਾਲਤੀ ਕਾਰਵਾਈ ਔਖੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਪਰ ਮੋਚੀਜੁਕੀ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਕਲਾਈਂਟ ਵਿਆਹੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਜਾਂ ਪਤੀ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਣ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਉਹ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਜਾਂ ਪਤਨੀ ਦੇ ਅਫ਼ੇਅਰ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਹੋਮ ਸਕ੍ਰੀਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਪ੍ਰੇਮ ਸੰਬੰਧ ਤੋੜਨਾ ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਆਯਾ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਬੁੰਗੋ ਦਾ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਮ ਸੰਬੰਧ ਹੈ। ਉਹ ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਏਜੰਟ ਚਿਕਾਹਿਦੇ ਕੋਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚਿਕਾਹਿਦੇ ਆਪਣੀ ਰਿਸਰਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਯਾ ਵੱਲ���ਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਬੁੰਗੋ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਉੱਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਉਸਦੇ ਆਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਅਤੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਰੁਟੀਨ ਤੋਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਫ਼ੋਟੋਆਂ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਤਹਿ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ, ਕੀ ਸੱਚੀਂ ਧੋਖਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬੁੰਗੋ ਕਾਗੋਸ਼ਿਮਾ ਤੋਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਿੰਮ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਚਿਕਾਹਿਦੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਪੁਰਸ਼ ਏਜੰਟ ਨੂੰ ਭੇਜਦੇ ਹਨ ਜਿਸਦੀ ਬੋਲੀ ਕਾਗੋਸ਼ਿਮਾ ਵਾਲਿਆਂ ਵਰਗੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਦਾਈਸੁਕੇ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਸੰਪਰਕ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਟੈਫਨੀ ਸਕੌਟ ਮੁਤਾਬਕ ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਿਰੋਧ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਦਾਈਸੁਕੇ ਉਸ ਜਿੰਮ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਥੇ ਬੁੰਗੇ ਅਕਸਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੋਨਾਂ ਦੀ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਦੋਸਤੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਾਈਸੁਕੇ, ਬਿੰਗੋ ਦੀ ਰੁਚੀ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ਿਆ ਉੱਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਤਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀਆਂ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਉਹ ਬਿੰਗੋ ਦੀ ਗਰਲਫ੍ਰੈਂਡ ਐਮੀ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦਾਈਸੁਕੇ ਹੁਣ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਏਜੰਟ ਫ਼ੁਮਿਕਾ ਨੂੰ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਦਾਈਸੂਕੇ ਅਤੇ ਬੁੰਗੋ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਫ਼ੁਮਿਕਾ, ਐਮੀ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਤਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਤਰਜ਼ੀਹ ਅਤੇ ਉਸ ਲਈ ਆਦਰਸ਼ ਪੁਰਸ਼, ਵਰਗੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫ਼ੁਮਿਕਾ ਆਪਣੇ ਟਾਰਗੇਟ ਐਮੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗਰੁੱਪ ਡਿਨਰ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਏਜੰਟ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁਰਸ਼ ਏਜੰਟ ਗੋਰੋ ਵੀ ਹੈ। ਗੋਰੋ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਐਮੀ ਦੀ ਪਸੰਦ ਨਾਪਸੰਦ ਦੀ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਐਮੀ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ ਪੁਰਸ਼ ਜਿਹਾ ਬਣਕੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਗੋਰੋ ਐਮੀ ਨੂੰ ਲੁਭਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। (ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਸਲ ਏਜੰਟ ਮੋਚੀਜੁਕੀ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਏਜੰਟ ਆਪਣੇ ਟਾਰਗੇਟ ਨਾਲ ਸੌਂਦੇ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕਿ ਦੇਹਵਪਾਰ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ।) ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਰਕੇ ਐਮੀ ਬੁੰਗੋ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕੇਸ ਨੂੰ ਸਕਸੈਸ (ਕਾਮਯਾਬ) ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਗੋਰੋ ਗਵਾਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੀ ਵੀ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸਦਾ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਏਜੰਟ ਸੀ। ਵੀਡੀਓ- ਜਦੋਂ 15 ਲਾੜੇ ਇਕੱਠੇ ਸਮਲਿੰਗੀ ਲਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਆਹੁਣ ਆਏ ਜਦੋਂ 15 ਲਾੜੇ ਇਕੱਠੇ ਸਮਲਿੰਗੀ ਲਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਆਹੁਣ ਆਏ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਏਜੰਟਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪਈ ਅਤੇ ਅਫ਼ੇਅਰ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਮਿਹਨਤ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਮੋਚੀਜੁਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\"ਤੁਹਾਡਾ ਜਪਾਨ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਾਕਫ਼ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।\" ��ਸ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ, ਤਲਾਕ ਵਰਗੇ ਕਾਨੂੰਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੀਮਾਂਵਾਂ ਦਾ ਉਲੰਘਣ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਏਜੰਟ ਹਨ, ਜੋ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਲਾਈਸੈਂਸ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭੇਸ ਬਦਲ ਕੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਫ਼ਰਮਾਂ ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹੀ ਕੇਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫ਼ਿਰ ਗੁਆਚ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਸੇਵਾਂਵਾਂ ਦਾ ਜਾਪਾਨੀ ਬਜ਼ਾਰ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੇ ਕੁਝ ਫ਼ੀਚਰ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਸ ਹਨ, ਪਰ ਸਟੌਕ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਂਵਾਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹਨ। ਇਹ ਘੱਟ ਰਸਮੀ ਬਣਤਰ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਾਂ ਇਹ ਨਿੱਜੀ ਜਾਸੂਸੀ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਟੌਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ \"ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਨਜ਼ਰੀਆ ਇਸਨੂੰ ਸਨਸਨੀਖ਼ੇਜ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦਿਖਾਉਣ ਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਪਾਨ ਦੀ ਇੰਡਸਟਰੀ ਨੂੰ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਝੂਠੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਆਕਰਸ਼ਕ ਬਣਾ ਕੇ ਦਿਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਚੀਜ਼ ਆਮ ਹੈ।\" ਵਾਕਰੇਸਾਸੀਆ ਇੰਡਸਟਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪਤਾ ਕਰਨਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਸਟੌਕ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ,\" ਲੋਕ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸਤੋਂ ਪੀੜਿਤ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਤਾਂ ਛੱਡ ਹੀ ਦਿਓ।\" ਟੀਵੀ ਅਤੇ ਰੇਡੀਓ ਪ੍ਰੋਡਿਊਸਰ ਮਾਈ ਨਿਸ਼ਿਆਮਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ,\"ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਬਜ਼ਾਰ ਹੈ।\" ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਅਧਾਰਿਤ ਸੇਵਾਂਵਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਸੰਬੰਧ ਸਖ਼ਤ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪਤੀ ਜਾਂ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦਵਾਉਣ ਲਈ ਏਜੰਟਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸੰਬੰਧ ਸਖ਼ਤ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪਤੀ ਜਾਂ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦਵਾਉਣ ਲਈ ਏਜੰਟਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਲਾਕ ਦੇ ਨਿਯਮ, ਵਿਆਹੁਤਾ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਟਕਰਾਅ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮੋਚੀਜੁਕੀ ਵਰਗੇ ਏਜੰਟ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਕੀਮਤੀ ਬਣੀਆਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪ ਕੰਮ ਹੈ। ਲੋਕ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਬੇਹੱਦ ਦਿਲਸਚਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: ਡਾ. ਕਫ਼ੀਲ ਕੌਣ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਤੁਰੰਤ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਪੱਕੀ ਨੌਕਰੀ ਮੰਗ ਰਹੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ 'ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਡੰਡੇ ਚਲਾਏ, ਥੱਪੜ ਮਾਰੇ ਸੁਸ਼ਾਂਤ ਸਿੰਘ ਰਾਜਪੂਤ ਮੌਤ ਮਾਮਲਾ: ਰਿਆ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਕੇਸ 'ਚ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਰੱਖੀ ਰਾਇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43878669", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43875486", "doc1": "لحظة القبض على سائق الشاحنة التي دهست المشاة في تورونتو وقالت الشرطة إن الشاب، آليك ميناسيان، وعمره 25 عاما لم يكن معروفا من قبل لديها. ويبدو أن الحادثة كانت متعمدة، ولكن لم يتضح الدافع وراءها بعد، بحسب ما قاله مسؤولون. وقال رئيس الوزراء الكندي، جاستين ترودو، إن \"الهجوم المأساوي والذي لا معنى له\" أصابه بـ\"حزن كبير\". وقد أثني على الشرطي الذي لم يطلق النار خلال المواجهة العصيبة مع المشتبه به، الذي قيل إنه كان مسلحا. وأظهر فيديو بثته محطة سي بي سي الإخبارية رجلا يشهر ما يبدو أنه مسدس في وجه ضباط الشرطة وهو يصرخ \"اقتلني\". وقال الضابط للرجل \"اجلس أرضا\"، وحينما قال المشتبه به إن معه مسدسا، أعاد عليه الضابط: \"لا أبالي. أجلس أرضا\". ثم قبض بعد ذلك على الرجل دون إطلاق نار. كيف وقعت الحادثة؟ قالت الشرطة إن الشاحنة البيضاء المستأجرة اقتحمت الرصيف في الشارع حوالي الساعة 13:30 بحسب التوقيت المحلي، يوم الاثنين، وقاده السائق مقتحما المشاة لمسافة كيلومترين. آليك ميناسيان المشتبه به سيمثل أمام المحكمة قريبا وقال رضا هاشمي، صاحب محل فيديو في الشارع لبي بي سي إنه سمع صراخا في الجانب الآخر من الطريق. وأضاف أن الشاحنة أعادت اقتحام الرصيف غير مرة ودهس المارة. وقال شاهد عيان لمحطة سيتي نيوز الإخبارية إن السائق كان \"يصدم أي شيء يقف أمامه\". وقال رجل آخر كان يقود سيارة خلف الشاحنة خلال وقت وقوع الحادثة إن السائق كان يدهس \"الناس، وصناديق البريد، وصنابير مكافحة الحرائق\". وأضاف الرجل أنه مع مواصلة الشاحنة، أطلق هو نفير السيارة لتحذير المارة. وقال \"شاهدت ستة أشخاص على الأقل، أو سبعة صدمتهم الشاحنة، وطاروا في الهواء، ويظهر أنهم قتلوا في الشارع\". الشرطة طوقت مكان الشاحنة وأظهرت صور من الموقع جثثا مغطاة بملاءات برتقالية على الطريق الذي مرت به الشاحنة. وانتثر حطام وبقايا أشياء وملابس على الرصيف والطريق. ثم أوقفت الشرطة الشاحنة على بعد عدة شوارع وطوقت بسرعة. وقبض على المشتبه به بعد 26 دقيقة من أول مكالمة لإبلاغ الشرطة والطوارئ. ماذا يعرف عن المشتبه به؟ قالت الشرطة إن آليك ميناسيان من حي في ريتشموند هيل شمالي تورنتو، ولم يكن معروفا من قبل للسلطات. وأشار رئيس شرطة تورنتو، مارك سوندرز إلى أن: \"العمل يبدو أن متعمد\". وقال وزير السلامة العامة، رالف غوديل إنه \"لا يبدو أن هناك ارتباط لما حدث بالأمن القومي\"، ونقلت محطة سي بي سي عن مسؤولين في الحكومة قولهم إن ميناسيان ليس له صلة بأي جماعة إرهابية معروفة. ورود وشموع وضعت في موقع الحادثة وكان ميناسيان يواظب في وقت سابق في مدرسة للطلاب ذوي الحاجات الخاصة في شمال تورنتو، بحسب ما قاله زميل سابق له. وقالت شيرين تشامي لوكالة رويترز إنه كان يشاهد وهو يمشي حول مدرسة ثورنلي الثانوية ورأسه مطأطئ ويداه مطبقتان بإحكام ويصدر عنه أصوات تشبه المواء. ولكنها أضافت أنه لم يكن أبدا عنيفا. وقالت \"لم يكن شخصا اجتماعيا، ولكن مما أذكره أنه لم يكن أبدا مؤذيا\". وقال زميل آخر له، هو آري بلف، إن ميناسيان لم يكن لديه فيما يبدو أصدقاء كثيرون. وأضاف في حديثه لمحطة سي بي سي \"أذكر أنني كنت أشاهده وهو يسير وحيدا في القاعات، أو في الكافيتريا\". ثم التحق ميناسيان بكلية سينيكا في منطقة نورث يورك في تورنتو، حيث وقعت حادثة الشاحنة، بحسب ما ذكرته سي بي سي. \"كان يدهس أي شخص يقف في طريقه\"", "doc2": "ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਭੀੜ-ਭਾੜ ਵਾਲੇ ਚੌਰਾਹੇ 'ਤੇ ਇਹ ਘਟਨਾ ਹੋਈ ਹੈ ਅ��ੇ ਡਰਾਈਵਰ ਘਟਨਾ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਫਰਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਏ ਗਏ ਸ਼ਖਸ ਦੀ ਪਛਾਣ 25 ਸਾਲਾ ਐਲੇਕ ਮਿਨੈਸ਼ੀਅਨ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਟੋਰਾਂਟੋ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀ ਮਾਰਕ ਸੌਂਡਰਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਣੈ ਹੈ, \"ਇਹ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਜਾਣ ਬੁਝ ਕੇ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਹਾਲੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਨ ਦੇਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।\" ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਗਲੋਬਲ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਟੋਰਾਂਟੋ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਗੈਰੀ ਲਾਂਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਜਿਹੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਸਨ ਕਿ ਇੱਕ ਚਿੱਟੀ ਵੈਨ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਯੋਂਗ ਅਤੇ ਫਿੰਚ ਵੱਲ ਫੁੱਟਪਾਥ ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਈ। ਅੱਠ ਤੋਂ 10 ਲੋਕ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਏ ਹਨ।\" ਟਰੂਡੋ ਦੀ ਹਾਲਾਤ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੂ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਟੋਰਾਂਟੋ ਦੀ ਹਾਲਤ ਦਾ ਅਸੀਂ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਜੋ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ ਸਾਡੀਆਂ ਦੁਆਵਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਤ ਜਾਣਾਂਗੇ ਅਤੇ ਦੱਸਾਂਗੇ।\" ਪ੍ਰਤੱਖਦਰਸ਼ੀਆਂ ਨੇ ਜੋ ਦੇਖਿਆ... ਯੋਂਗ ਸਟਰੀਟ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਰੇਜ਼ਾ ਹਸ਼ੇਮੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਸੜਕ ਦੇ ਉਸ ਪਾਸੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਚੀਕਣ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾ ਸੁਣੀਆਂ। ਹਸ਼ੇਮੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡਰਾਈਵਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੈਨ ਫੁਟਪਾਥ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਦਲ ਮੁਸਾਫਿਰਾਂ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵੈਨ ਨੂੰ ਸੜਕ 'ਤੇ ਲੈ ਆਇਆ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਤੱਖਦਰਸ਼ੀ ਨੇ ਸਿਟੀ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਜੋ ਵੀ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ ਡਰਾਈਵਰ ਉਸ ਨੂੰ ਦਰੜਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਲੋਕਾਂ, ਫਾਈਰ ਪੰਪ, ਮੇਲ ਬਾਕਸ ਹਰ ਚੀਜ਼ 'ਤੇ ਗੱਡੀ ਚੜ੍ਹਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।\" \"ਮੈਂ 6-7 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੱਡੀ ਵੱਲੋਂ ਟੱਕਰ ਮਾਰਦੇ ਦੇਖਿਆ ਜੋ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਉੱਡੇ ਅਤੇ ਸੜਕ 'ਤੇ ਡਿੱਗ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।\" ਇਹ ਘਟਨਾ ਯੋਂਗ ਸਟਰੀਟ ਅਤੇ ਫਿੰਚ ਐਵੇਨਿਊ ਵਿੱਚ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਪਹਿਰ ਡੇਢ ਵਜੇ ਹੋਈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43910356", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43941816", "doc1": "جمود العلاقات بين البلدين بدأ يذوب مع بداية دورة الألعاب الأولمبية الشتوية يأتي الحوار بين الرئيسين بعد أشهر من تحسن العلاقات بين البلدين، كما أنه سيمهد الطريق للمباحثات المقترحة بين الولايات المتحدة وكوريا الشمالية. وستتصدر قضايا نزع السلاح النووي والسلام في شبه الجزيرة الكورية أجندة اللقاء. وبينما يشكك محللون في موافقة بيونغ يانغ على نزع أسلحتها النووية، لكن القمة المرتقبة تحمل كثيرا من الوعود للبلدين، كما أن لكل منهما مشاكله الأخرى، كالعقوبات والعائلات المنفصلة، التي يُتوقع أن تكون حاضرة هي الأخرى على طاولة المفاوضات. ما مدى أهمية ��ذا اللقاء؟ يمثل اللقاء تلاقيا كبيرا بين البلدين. وإضافة إلى كونها المرة الأولى التي يلتقي فيها الزعيمان الكوريان منذ 2007، يعد اللقاء أول قمة من نوعها لزعيم كوريا الشمالية الشاب. وعلى عكس اجتماعه مع الرئيس الصيني، تشي جينبنغ، الذي أحيط بالسرية التامة وأعلن عنه بعد انتهائه، ستبث القمة بين الكوريتين على التلفزيون بثا مباشرا. وقال جيمس كيم، مدير معهد آسان للدراسات السياسية: \"إنه لقاء بالعالم الخارجي... لم يشارك كيم جون أون في مثل هذا الاجتماع من قبل.\" ويحذو كيم جون أون حذو والده في علاقاته الخارجية، إذ اجتمع كيم جونغ مرتين مع رئيسي كوريا الجنوبية السابقين، كانت الأولى مع كيم داي جونغ عام 2000 والثانية مع روه مو هيون عام 2007. وهدف اللقاءان إلى معالجة التهديد النووي وتعزيز العلاقات الاقتصادية المشتركة بين الكوريتين، ولجهوده في عقد اللقاء حصل كيم داي جونغ على جائزة نوبل للسلام. وتحققت بعض المكاسب من تلك الاجتماعات، من بينها تأسيس مجمع كيسونغ الصناعي ولم شمل أسر شتتها الحرب بين البلدين. لكن مسألة نزع سلاح بيونغ يانغ كانت صعبة المنال، كما تكررت الاستفزازات باستخدام ورقة الأسلحة النووية، التي بلغت أوجها مع مجيء حكومات محافظة في سيول واتخاذ مواقف أكثر صرامة إزاء بيونغ يانغ، ما أدى إلى إخراج جهود تحقيق السلام عن مسارها. وكانت أي محاولة لرسم العلاقة مع كوريا الشمالية بعيدا عن العزلة أو تبني سياسة أكثر اعتمادا على الجنوب تلقى انتقادات شديدة من الطرفين. ويقول جيمس كيم إن البعض في كوريا الجنوبية سيقول إن كثيرا من المساعدات المرسلة إلى كوريا الشمالية، بهدف إقناعها بكبح طموحاتها النووية، لم تستخدم كما كان مأمولا منها. وأضاف: \"البعض يقول إن المساعدات زادت الأمر سواءً. يعتقدون بأنها ساهمت في تعزيز الموارد اللازمة للبرنامج النووي لكوريا الشمالية\". كوريا الشمالية أجرت سلسلة من الاختبارات الصاروخية الناجحة في 2017 ماذا تريد كوريا الجنوبية؟ بعد أكثر من عقد من الزمن أو أكثر على خلفية التصرفات العدائية المتصاعدة والتهديدات بين البلدين، تمكنت سيول من توجيه بيونغ يانغ نحو طاولة المفاوضات. وتولى الرئيس مون، الذي كان له دور في محادثات كورية ثنائية سابقة عقدت عندما كان مستشارا كبيرا للرئيس روه، مقاليد الحكم ما دفع إلى تحقيق مزيد من التواصل مع الجارة الشمالية. ويقول جي يونج لي، الأستاذ المساعد في كلية الخدمة الدولية بالجامعة الأمريكية: \"لا شك في أنه (الرئيس مون) يريد أن تكون المصالحة جزءا من ميراثه (السياسي)\". إن آمال الرئيس مو من القمة المرتقبة واضحة للغاية. وقال مو، في وقت سابق، إن التوصل إلى اتفاقية سلام بين الكوريتين أمر \"يتعين السعي إليه\" لوضع حد للصراع المتواصل في شبه الجزيرة الكورية. مون لعب دورا في محاولات سابقة للجلوس مع كوريا الشمالية على طاولة المفاوضات وتدرج وزارة الوحدة، التي تشرف على العلاقة مع كوريا الشمالية، نزع السلاح النووي والحد من التوترات العسكرية على رأس أهداف الاجتماع، يليها التوصل إلى استئناف العلاقات الاقتصادية والاجتماعية مع كوريا الشمالية. وقد تُناقش القمة كذلك إعادة فتح مجمع كيسونغ. وأغلق المجمع الصناعي، الذي شكل نموذجا غير مألوف في التعاون بين الكوريتين، عام 2016 بعدما قالت سيول إن كوريا الشمالية تستولي على رواتب العمال في المجمع وتحوله إلى صناديق خاصة لدعم طموحاتها النووية. ويقول الرئيس مون إنه سيعيد فتح المجمع الصناعي، الذي كان يوظّف نحو 55 ألف عامل من كوريا الشمالية في مصانع مملوكة لكوريا الجنوبية، إذا أحرز تقدم في قضية نزع السلاح النووي. كما ستطرح كذلك قضية لم شمل 60 ألف أسرة تقطعت أواصلها بسبب الحرب الكورية على طاولة النقاش. وعقدت اجتماعات لم شمل الأسرة آخر مرة في 2015 قبل أن تسوء العلاقات مرة أخرى لعدة أسباب، على رأسها برنامج بيونغ يانغ النووي. كما يتوقع إدراج مسألة العمال الأجانب الذين اعتقلتهم كوريا الشمالية في قائمة القضايا المطروحة على طاولة الحوار. ماذا عن كوريا الشمالية؟ لكن أهداف كوريا الشمالية ليست بهذا الوضوح. فكثير من المحللين يقولون إن فرض العقوبات القاسية هي التي دفعت كيم الآن إلى طاولة الحوار. وشددت العقوبات التي تفرضها الولايات المتحدة والأمم المتحدة، بهدف الحد من قدرات كوريا الشمالية الاقتصادية، العام الماضي بعد تصاعد التهديدات العسكرية. ويقول جيمس كيم إن كوريا الشمالية ترى أن التواصل مع جارتها الجنوبية \"الطريق الوحيد للوصول إلى واشنطن لتهدئة الأوضاع والتفاوض معها\" بشأن عدة قضايا مثل العقوبات. وتقول وسائل الإعلام في كوريا الشمالية إن \"الثقة بالنفس\" لا العقوبات هي التي دفعتها إلى السعي للحوار. لكن تحركات أخرى أشارت إلى رغبة بيونغ يانغ في تخفيف العقوبات. فقبل أسبوع من القمة التاريخية، قالت كوريا الشمالية إنها ستوقف جميع الاختبارات النووية وإطلاق الصواريخ الباليستية العابرة للقارات. ولقي هذا التحول ترحيبا كبيرا من مون والرئيس الأمريكي، دونالد ترامب. ويقول إيوان غراهام، مدير قسم الأمن الدولي في معهد لوي الأسترالي، إنه بالنسبة لكيم فإن كل الطرق تؤدي إلى الولايات المتحدة، وإن الحوار مع مون \"هو الثمن الذي عليه دفعه\" للوصول إلى هناك. ويضيف أن تأمين مساحة للتواصل مع ترامب قد يمنح الزعيم المعزول فوزا في الداخل. ويقول لي إن كيم يريد أن \"يُعامل معاملة تساويه مع القادة الأمريكيين\". وأضاف: \"نميل إلى الاعتقاد بأن المستبدين يستطيعون القيام بأي شيء، لكنهم يتعرضون لضغوط مستمرة. لكن على (زعيم كوريا الشمالية) أن يقلق بشأن وضعه الداخلي في بلاده\". في مارس، قال زعيم كوريا الشمالية لوفد كوري جنوبي إنه \"ملتزم بنزع السلاح النووي\" ماذا الذي يُتوقع تحقيقه؟ وتقول وزارة الوحدة إن أكثر من ثلاثة أرباع الكوريين الجنوبيين \"يشعرون\" بالإيجابية إزاء القمة. وتنظر الغالبية إلى المحادثات على أنها نقطة بداية نحو إمكانية توحيد الكوريتين ونزع أسلحة بيونغ يانغ النووية. ويقول لي إن \"المحادثات يمكن أن تكون نقطة انطلاق جيدة.\" وستتجه الأنظار إلى كيفية اتصال الزعيمين الكوريين. ويقول كيم إن نجاح القمة سيعتمد على الرئيس مون و\"كيمياء\" كيم، وما إذا كان الطرفان سينسجمان. ويضيف: \"أعتقد بأنه سيكون اجتماعا جيدا للزعيمين، لكن قضية ما إذا كان سيؤدي إلى نزع السلاح النووي، فلست متأكدا\".", "doc2": "ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੇ ਜਦ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਰੱਖੇ ਕਦਮ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇਹ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਦੁਵੱਲੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਪਸ਼ਟ ਪਹਿਲ ਹੈ। ਇਸ ਬੈਠਕ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਜਾਰੀ ਹੋਇਆ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਏਕੀਕਰਨ ਬਾਰੇ ਪੈਨਮੁਨਜੁਆਨ ਦਾ ਨਵਾਂ ਐਲਾਨਨਾਮਾ, ਕੋਰੀਆਈ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈ��ਾਰੇ ਨੂੰ ਚਿਰ ਸਥਾਈ ਅਮਨ ਵੱਲ ਲਿਜਾਵੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਆਗੂ ਦਾ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਮਿੱਟੀ 'ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੈਰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਘਟਾ ਕੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਹ ਨੌਜਵਾਨ ਤਾਨਾਸ਼ਹਾ ਦੀ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਸੂਝ ਤੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਨਬਜ਼ ਪਛਾਨਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪੈਰ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਪ ਮੁਹਰੇ ਹੀ ਮੂਨ ਜੇ-ਇਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਲੈ ਗਏ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਲੀਡਰਾਂ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਰਹੱਦ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਫਿੱਕੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਵੱਲ ਵੀ ਸੰਕੇਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਮਗਰੋਂ ਦੋਹਾਂ ਲੀਡਰਾਂ ਦੀਆਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਗੈਰ ਰਸਮੀਂ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ ਆਪਣੀ ਹੋਣੀ ਦੇ ਆਪ ਹੀ ਵਿਧਾਤਾ ਹਨ। ਹੱਥ ਮਿਲਾ ਕੇ ਤੇ ਭਰਵੀਆਂ ਜੱਫ਼ੀਆਂ ਪਾ ਕੇ ਦੋਹਾਂ ਕੋਰੀਆਈ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਨਿਰਧਾਰਕ ਹੋਣ ਦੇ ਸੁਨੇਹੇ ਨੂੰ ਤਾਕਤ ਦਿੱਤੀ। ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦਾ ਅਤੀਤ ਭੁਲਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 'ਤੇ ਬਾਹਰੀ ਤਾਕਤਾਂ, ਭਾਵੇਂ ਚੀਨ, ਜਪਾਨ, ਜਾਂ ਠੰਡੀ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਸਾਬਕਾ ਸੋਵੀਅਤ ਰੂਸ ਵੱਲੋਂ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਹਿਤਾਂ ਕਰਕੇ ਦੱਬ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਸਾਂਝੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਕਿਮ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਪੂਰਬ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ। ਕਿੰਮ ਦੀ ਪ੍ਰੈਸ ਮਿਲਣੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਕਸ ਬਦਲਿਆ ਕਿਮ ਦੀ ਪ੍ਰੈਸ ਮਿਲਣੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਖ਼ਤ, ਤਾਨਾਸ਼ਹ ਲੀਡਰ ਦੇ ਅਕਸ ਨੂੰ ਸਾਧਾਰਨ, ਇਨਸਾਨੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਦੇ ਅਕਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਅਮਨ ਅਤੇ ਕੌਮੀ ਏਕੀਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਸਨਕੀ ਨੂੰ ਇਹ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵੱਲੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਟਿਕਾਣੇ ਲਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਪ੍ਰਾਪੇਗੰਡੇ ਦੀ ਇੱਕ ਸੌਖੀ ਜਿੱਤ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਫੌਰੀ ਹਥਿਆਰ ਤਿਆਗਣ' ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਦਰਕਿਨਾਰ ਕਰਕੇ ਅਤੇ 'ਪੜਾਅ ਦਰ ਪੜਾਅ ਹਥਿਆਰ ਤਿਆਗਣ' ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਕੇ ਸਫਲ ਵੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਾਂਝੇ ਐਲਾਨ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆਈ ਲੀਡਰਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਹੋਈਆਂ 2000 ਅਤੇ 2007 ਦੀਆਂ ਬੈਠਕਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 1991 ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਦੁਵੱਲੀ ਸੁਲ੍ਹਾ-ਸਫ਼ਾਈ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਗੁੱਸੇਖੋਰੀ ਵਿਰੋਧੀ ਸੰਧੀਆਂ ਦੀ ਗੂੰਜ ਵੀ ਹੈ। ਸਾਂਝੇ ਤਾਲਮੇਲ ਮਿਸ਼ਨ ਕਾਇਮ ਕਰਨੇ, ਫੌਜੀ ਗੱਲਬਾਤ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਭਰੋਸਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨ, ਆਰਥਿਕ ਸਹਿਯੋਗ, ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਆਪਸੀ ਮੇਲਜੋਲ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਪਹਿਲੇ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੇ ਐਲਾਨ ਵਧੇਰੇ ਸਟੀਕ ਹਨ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਨੇ, ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਖਿਲਾਫ ਨ���ਰਤ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਹੋਣ, ਆਕਾਸ਼ 'ਚ ਹੋਣ 'ਤੇ ਭਾਵੇਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਰੋਕਣ ਦਾ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਭਰੋਸਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਾਂਬੱਧ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਇਕਰਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਮਈ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਿੱਥੋਂ ਫੌਜਾਂ ਹਟਾ ਲਈ ਗਈ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਨਫਰਤ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਬੰਦ ਕਰਨਾ, ਮਈ ਵਿੱਚ ਹੀ ਫੌਜਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਦੁਵੱਲੀ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ, 2018 ਦੀਆਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ, 15 ਅਗਸਤ ਤੱਕ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ਾਇਦ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਹੈ, ਇਸੇ ਸਾਲ ਦੀ ਪਤਝੜ ਤੱਕ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਮੋੜਵਾਂ ਦੌਰਾ। ਐਲਾਨਨਾਮੇ ਵਿੱਚ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵੱਲੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮਸਲਿਆਂ 'ਤੇ ਬਾਹਰੀ ਤਾਕਤਾ ਨੂੰ ਸਮਾਂ ਸਾਰਣੀ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਨਾਲ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘਟੇਗਾ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ 'ਫਾਇਰ ਐਂਡ ਫਿਊਰੀ' ਵਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੂਨ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾ ਕਰਾਜਕਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਜਦਕਿ 2000 ਅਤੇ 2007 ਦੀਆਂ ਬੈਠਕਾਂ ਸਮੇਂ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਲੀਡਰ ਕਿੰਮ ਡੇ-ਜੌਂਗ ਅਤ ਰੋਹ ਮੂ-ਹਿਊਨ ਦੇ ਕਾਰਜ ਕਾਲਾਂ ਦਾ ਕਾਫੀ ਸਮਾਂ ਲੰਘਾ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। \"ਇੱਕ ਕੌਮ, ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ, ਇੱਕ ਖੂਨ\" ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੋਹਾਂ ਆਗੂਆਂ ਕੋਲ ਆਪਣੀ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਅਮਲੀ ਜਾਮਾ ਪਹਿਨਾਉਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਆਗੂ ਐਲਾਨਨਾਮੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਬਿੰਦੂਆਂ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਇੱਛੁਕ ਨਜ਼ਰ ਆਏ। ਕਿਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਨ ਵਿੱਚ \"ਇੱਕ ਕੌਮ, ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ, ਇੱਕ ਖੂਨ\" ਦੀ ਗੱਲ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਨਾਲ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਗੱਲ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੀ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਦੋਵੇਂ ਕੋਰੀਆਈ ਦੇਸ ਆਪਣਾ ਭਵਿੱਖ ਬਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਕਿੰਨੇ ਵੀ ਸੰਜੀਦਾ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਣ, ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਮਈ ਜਾਂ ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਕਿਮ-ਟਰੰਪ ਬੈਠਕ ਦਿਲਚਸਪ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਵੀ ਪਰਖੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ \"ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ\" ਦਾ ਇਕਰਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ \"ਵਿਸਥਾਰਿਤ, ਪੁਸ਼ਟੀਯੋਗ ਅਤੇ ਮੁੜ ਤੋਂ ਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਵਾਲੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ\" ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਦੀ ਮੰਗ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖ ਹੈ। ਇਹ ਬੈਠਕ ਨਾ ਸਿਰਫ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸਾਂ ਲਈ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਆਪਸੀ ਦੂਰੀ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਰਾਹ ਹੋਵੇਗੀ ਸਗੋਂ ਇਸ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਦੂਰੀ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਰਣਨੀਤੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਲਈ 'ਫਾਇਰ ਐਂਡ ਫਿਊਰੀ' ਵਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਰਤਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੂਨ ਨੇ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਹਿਲ ਲਈ ਚਤੁਰਾਈ ਨਾਲ ਅਤੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਸਿਹਰਾ ਸਜਾਉਣ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਹਉਮੈਂ ਨੂੰ ਪੱਠੇ ਪਾਉਣਾ ਦਾ, ਜੰਗ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਭਲੇ ਹੀ ਇਸ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਵੀ ਦੂਰ ਰਸੀ ਸਿੱਟਾ ਨਿਕਲ ਕੇ ਆਵੇ ਪਰ ਇਸ ਨੇ ਦੋਹਾਂ ਲੀਡਰਾਂ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਲਿਆਕਤ ਅਤੇ ਕੂਟਨਿਤਿਕ ਚੁਸਤੀ ਅਤੇ ਰਣਨਿਤਿਕ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦਾ ਨਾਟਕੀ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਯੁੱਗ ਪਲਟਣ ਲਈ ਸ਼ਖਸ਼ੀਅਤ ਅਤੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੱਤ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਦਕਾ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਛੋਟੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਉਹ ਵੀ ਤਦ ਜਦੋਂ ਕਿੱਤੇ ਵੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਆਪਣੇ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਭਿੜ ਰਹੀਆਂ ਹੋਣ। (ਲੇਖਕ, ਚੈਥਮ ਹਾਊਸ ਵਿਖੇ ਉੱਤਰਪੂਰਬ ਏਸ਼ੀਆ, ਏਸ਼ੀਆ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਸੀਨੀਅਰ ਰਿਸਰਚ ਫੈਲੋ ਹਨ ਅਤੇ ਕੈਂਬਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਜਪਾਨੀ ਸਿਆਸਤ ਅਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਲੈਕਚਰਰਾਰ ਹਨ।) (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-48818846", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48899512", "doc1": "مفاعل بوشهر النووي الإيراني يمكن استخدامه في إنتاج يورانيوم منخفض التخصيب وقالت الوكالة إن مفتشيها تأكدوا من تجاوز الحد المسموح به، وهو 300 كيلوغرام. كانت إيران قد عززت إنتاج اليورانيوم المخصب الذي تستخدمه في صناعة وقود مفاعلات وأسلحة نووية محتملة، ردا منها على إعادة فرض عقوبات أمريكية عليها. وينص الاتفاق النووي - في حالة خرق بنوده - على السماح بإعادة فرض عقوبات من أطراف متعددة على طهران، وهي العقوبات التي كانت ألغيت من قبل في مقابل تراجع إيران عن بعض أنشطتها النووية. كانت وكالة أنباء الطلبة الإيرانية \"إسنا\" قد نقلت عن وزير الخارجية الإيراني جواد ظريف، عصر اليوم الاثنين، قوله : \"بحسب ما قيل لي، تجاوزت إيران حد الـ 300 كيلوغرام وفقا لخطتها. وسبق أن أعلنا ذلك.\" عززت إيران إنتاج اليورانيوم المخصب الذي تستخدمه في صناعة وقود مفاعلات وأسلحة نووية محتملة تأتي التطورات الأخيرة في وقت تصاعدت فيه حدة التوتر في الشرق الأوسط، بعد أن أسقطت إيران طائرة أمريكية مسيّرة فوق مضيق هرمز، وتتهم الولايات المتحدة إيران بأنها تقف وراء شن هجومين على ناقلتي نفط في منطقة الخليج. ما هو اليورانيوم المخصب؟ يُنتج اليورانيوم المخصب عن طريق تغذية أجهزة الطرد المركزي بغاز يعرف بـ\"هيكسافلورايد\" لفصل نظائر \"يو-235\" وهي أكثر النظائر انشطارا. وتنص الاتفاقية النووية على السماح لإيران فقط بإنتاج يورانيوم منخفض التخصيب، والذي لا يزيد تركيزه على ثلاثة أو أربعة في المئ�� من نظائر \"يو-235\"، والتي يمكن استخدامها في إنتاج وقود صالح للمفاعلات النووية. لكن يمكن أيضا تخصيب يورانيوم إلى الدرجة التي تسمح بإنتاج أسلحة نووية، ويتطلب ذلك نسبة تركيز تصل إلى 90 في المئة. كما تنص الاتفاقية على أن تحتفظ إيران بمخزون لا يتجاوز 300 كيلوغرام من اليورانيوم منخفض التخصيب. يُنتج اليورانيوم المخصب عن طريق تغذية أجهزة الطرد المركزي بغاز يعرف بـ\"هيكسافلورايد\" بيد أن مخزون 1050 كيلوغراما يمكن تخصيبه فيما بعد للحصول على مادة تكفي لصنع قنبلة نووية، وفقا لـ \"رابطة الحد من الأسلحة\"، وهي مؤسسة غير حكومية مقرها الولايات المتحدة. وتنفي إيران بشدة أي نية لصنع أسلحة نووية. لماذا خرقت إيران حدود المخزون المسموح به؟ تراجع الاقتصاد الإيراني منذ انسحاب الولايات المتحدة من الاتفاقية النووية في مايو/أيار 2018، وبدأت إعادة فرض عقوبات تستهدف قطاعي النفط والبنوك في إيران. وقال ترامب إن الاتفاقية كانت معيبة وأنه يريد إجبار الحكومة الإيرانية على إعادة التفاوض بشأن الشروط، الأمر الذي رفضته إيران. كان الرئيس الإيراني حسن روحاني قد أعلن في مايو/أيار إن بلاده لن تلتزم بسقف إنتاج اليورانيوم المخصب المحدد بـ 300 كيلوغرام، بعد أن ألغت الولايات المتحدة الاستثناءات لبعض الدول التي كانت لا تزال تستورد النفط الإيراني، وتلك التي تتبادل الفائض من اليورانيوم الإيراني المنخفض التخصيب من أجل تركيز الخام. قال الرئيس الإيراني حسن روحاني إن القوى العالمية أخفقت في الوفاء بالتزاماتها كما أعطى روحاني الدول الخمس التي لا تزال طرفا في الاتفاق، بريطانيا وفرنسا وألمانيا والصين وروسيا، مهلة حتى السابع من يوليو/تموز للوفاء بالتزاماتها لحماية إيران من تأثير العقوبات. وقال إن الدول إذا أخفقت في تنفيذ ذلك، فإن إيران ستبدأ تخصيب يورانيوم يتجاوز تركيزه 3.67 في المئة، فضلا عن تعليق إعادة تصميم المفاعل النووي \"آراك\" الذي يعمل بالماء الثقيل. ما أهمية ذلك؟ من المرجح أن تنهار الاتفاقية النووية إذا ثبت أن إيران تمارس \"خرقا ملموسا\"، نتيجة انتهاك حد المخزون المسموح به أو القيود الأخرى المفروضة على تخصيب اليورانيوم. وسيكون بمقدور أي طرف من الأطراف الأخرى، بعد 30 يوما، \"إعادة فرض\" عقوبات ألغتها الأمم المتحدة بموجب قرار مجلس الأمن 2231، الذي أيد الاتفاقية. وهي خطوة لا يمكن التصويت بحق النقض \"فيتو\" عليها. من المتوقع أن تتخذ الدول الأوروبية موقفا تجاه طهران بعد تأكيد مفتشي الوكالة الدولية للطاقة الذرية الخرق الإيراني ويعد تهديد إيران بتخصيب يورانيوم يتجاوز 3.67 في المئة مصدر قلق كبير من وجهة نظر الانتشار النووي. وتصر إيران على أن برنامجها النووي لأغراض سلمية، لكن الخبراء يقولون إن اليورانيوم المخصب بنسبة 20 في المئة هو السبيل الوحيد لليورانيوم الذي يستخدم في صنع أسلحة. هذا لأن الانتقال من تركيز 0.7 في المئة إلى 20 في المئة يستنفد نحو 90 في المئة من إجمالي الجهود الرامية للوصول إلى الدرجة اللازمة لإنتاج أسلحة. كما يعد مفاعل \"آراك\" خطرا للانتشار النووي، لأنه إذا لم يعاد تصميمه فإنه سينتج نوعا من الوقود يحتوي على عنصر البلوتونيوم، الذي يمكن استخدامه لصنع قنبلة نووية.", "doc2": "ਈਰਾਨ ਦੇ ਉਪ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਅੱਬਾਸ ਅਰਾਗ਼ਚੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਹੁਣ ਵੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤਾ ਬਣਿਆ ਰਹੇ ਪਰ ਯੂਰਪ ਦੇ ਦੇਸ ਆਪਣੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟ ਰਹੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਸੜ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਂਦਿਆਂ ਇਹ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤਾ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਕਈ ਸਖ਼ਤ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਸਨ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਮਈ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਰਿਏਕਟਰਾਂ 'ਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਵੀ ਬਣਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਈਰਾਨ ਕੋਲ ਜਿੰਨਾ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਸ ਕਦਮ ਦੀ ਸਖਤ ਨਿਖੇਧੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮਾਈਕ ਪੌਂਪੀਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਹੋਰ ਸਖਤ ਪਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਈਰਾਨ ਦੀ ਇਸਲਾਮੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ 40 ਸਾਲ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਅਰਾਗ਼ਚੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ 3.6 ਫੀਸਦ ਹੋਵੇਗਾ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਹ ਐਲਾਨ ਉਦੋਂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੁਅਲ ਮੈਕਰੋ ਨੇ ਈਰਾਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਸਨ ਰੂਹਾਨੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜਤਾਈ ਸੀ। ਰੂਹਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਯੂਰਪ ਦੇ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤਾ ਬਚ ਸਕੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਈਰਾਨ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਲਈ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬਾਕੀ ਦੇਸ ਚੀਨ, ਫਰਾਂਸ, ਜਰਮਨੀ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ 60 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਅਰਾਗ਼ਚੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 60 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਸਮੇਂ ਸੀਮਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਈਰਾਨ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਆਪਣੇ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਦਾ ਭੰਡਾਰ 98 ਫੀਸਦ ਤੱਕ ਘਟਾ ਕੇ 300 ਕਿਲੋਗਰਾਮ ਤੱਕ ਕਰੇਗਾ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਹ ਉਸ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਕਈ ਕਦਮਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਦੀ 90 ਫੀਸਦ ਤੱਕ ਭਰਪੂਰਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 20 ਫੀਸਦ ਤੱਕ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਕਦਮ ਹੈ। ਕਈ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਨੇ ਦਾਅ 'ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। 20 ਫੀਸਦ ਤੱਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭਰਪੂਰਤਾ ਨੂੰ ਲੈ ਜਾਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਾਲ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਈਰਾਨੀ ਸਮਰਥਕਾਂ ਲਈ ਉਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੇਸੀਪੀਓਏ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਖ਼ਰੀ ਸਾਹ ਗਿਣਦੇ ਹੋਏ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲਿਹਾਜ਼ਾ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਝਟਕੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ���ਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਬਾਅ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਧਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਸੀਪੀਓਏ ਦਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣਾ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤਾ ਆਪਣੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਬਹੁਤਾ ਕੁਝ ਇਸ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। 2015 ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਏ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਦੌਰਾਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਟੁੱਟ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਿਰ ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਨਾਲ ਈਰਾਨ ਦਾ ਅਰਥਚਾਰਾ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਚਿਤਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਪਰਮਾਣੂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ 'ਤੇ ਲਗਾਈ ਰੋਕ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/vert-fut-44257722", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44751600", "doc1": "وأراد ستيفانسون أن يثبت خطأ الاعتقاد بعدم قدرة البشر على الحياة على اللحم وحده، لكن للأسف سرعان ما مرض سواء في المرة الأولى أو الثانية حين اعتمد على أكل اللحم الخالي من الدهون، ولحق به ما يعرف بتسمم البروتين. لكن ما إن خفض مستوى ما يتناوله من البروتين مقابل الدهن إلا وبدأت صحته في التحسن، بل وبعد عودته إلى نيويورك ومعاودته تناول الأطعمة الأمريكية المعتادة بما تحويه من مستويات طبيعية من البروتينات وجد أن صحته قد تردت، فعاد إلى تناول البروتين بشكل مكثف والإقلال من الكربوهيدرات، والإكثار من الدهون حتى وافته المنية عن عمر 83 عاما. وكانت تجاربه هذه من الحالات القليلة المسجلة التي تظهر أن تناول أطعمة جُلها من البروتين قد يلحق أضرارا بالغة. ومازال كثيرون منا لا يعرفون القدر الواجب تناوله من البروتينات وعلى أي هيئة، والأخطار التي قد تطرأ من تناول الكثير أو القليل منها، رغم الزيادة الكبيرة في مبيعات المضافات البروتينية. ورغم تضاعف معدلات البدانة على مدار العقدين الماضيين، إلا أننا أصبحنا أكثر وعيا بما نأكله. وفي السنوات الأخيرة، أعرض الكثيرون عن تناول الخبز الأبيض مستعيضين عنه بالخبز البني والمصنوع من نتاج القمح الكامل فضلا عن اللجوء لمنتجات الحليب منزوع الدسم، وأصبح التركيز صحيا على البروتين؛ فالبعض يتناول \"كرات البروتين\" و\"حلوى البروتين\"، فضلا عن منتجات مضاف إليها البروتين في صحن الإفطار أو في الحساء. كثيرون يستهلكون منتجات غذائية رياضية عالية البروتين على هيئة حلوى ومشروبات مضاف إليها مواد بروتينية وقدرت قيمة سوق ما يعرف بالمواد البروتينية المضافة عالميا بنحو 12,4 مليار دولار عام 2016، ما يؤكد قبولنا بفكرة أن الإكثار من تناول البروتين أمر مطلوب. لكن بعض الخبراء يقولون الآن إن الأطعمة عالية البروتين، على أسعارها المرتفعة، لا تجدي نفعا. والبروتين أساسي لنمو الجسم وتعويض الأنسجة التالفة، فالأطعمة عالية البروتين مثل منتجات الحليب واللحوم والبيض والأسماك والبقوليات يتم تمثيلها في المعدة إلى أحماض أمينية تمت��ها الأمعاء الدقيقة، ثم يقوم الكبد بانتقاء الأحماض الأمينية حسب حاجة الجسم، والباقي يخرج في البول. وينصح بتناول البالغين ممن يزاولون نشاطا عاديا نحو 0,75 غراما من البروتين يوميا لكل كيلوغرام من وزنهم، ما يمكن تقديره بـ55 غراما للرجل و45 للمرأة في المتوسط - أي نحو ملء كفين من اللحم أو السمك أو منتجات الصويا أو المكسرات والبقول. وقد يؤدي نقص البروتين إلى سقوط الشعر وتشقق البشرة وفقد الوزن المرضي بخسارة العضلات، وهي أعراض نادرة الحدوث وعادة لا تلحق إلا بالمصابين باضطرابات الأكل. وأغلبنا يعلم أن نمو العضلات مرتبط بتناول البروتين، وهو الأمر الصحيح؛ فالتمارين من قبيل رفع الأثقال تفتت البروتين في العضلات التي تنمو بإمدادها بالمزيد منه، ويلعب نوع من البروتين يطلق عليه اسم الليوسين دورا حيويا في بدء عملية تكون البروتين داخل الجسم ومن ثم بناء الجسم. وبعض الخبراء يقولون إن عدم تناول البروتين بعد التمرين قد يؤدي لفقد العضلات بحيث يكون الهالك من أنسجتها أكثر مما يتم تعويضه، وتنصح الشركات المنتجة لمضافات البروتين بتناول المشروبات البروتينية عقب المران للمساعدة في تعويض الفاقد من العضلات، وزيادة نموها وتحتوي تلك المنتجات عادة على الليوسين في هيئة مصل اللبن من مشتقات الجبن. ويتفق كثير من المستهلكين مع ذلك، فقد وجد تقرير لعام 2017 لهيئة \"مينتل البحثية\" أن 27 في المئة من البريطانيين يستخدمون منتجات تغذية رياضية من قبيل حلوى البروتين والمشروبات البروتينية، بينما ترتفع النسبة إلى 39 في المئة في الذين يتمرنون أكثر من مرة أسبوعيا - غير أن أكثر من نصف مستخدمي تلك المنتجات (63 في المئة) غير متيقنين مما إذا كان لتلك المنتجات أثر. ولا تجمع الأبحاث عن فائدة المضافات البروتينية في بناء العضلات على نتيجة واحدة، فبمراجعة أجريت عام 2014 لـ36 دراسة، وُجِد أن مضافات البروتين لم تؤد لزيادة العضلات وقوتها خلال الأسابيع القليلة الأولى من تمارين الأثقال لدى الأفراد غير المدربين. ومع الوقت وزيادة التمرين يمكن أن تساعد المضافات في نمو العضلات، ولكن البحث لم يثبت حدوث تغييرات على المدى الطويل. تنصح شركات إنتاج المواد البروتينية المضافة بتناول المشروبات عالية البروتين عقب التمرن لتعزيز نمو العضلات وتعويض الفاقد منها وأكدت دراسة أجريت في عام 2012 أن البروتين \"يرفع مستوى الأداء البدني واستعادة الطاقة وبناء العضلات بعد التمرين\"... لكن لزيادة الفائدة يتعين تناول البروتين بمصاحبة كربوهيدرات سريعة الامتصاص. لكن حتى لو تأكدت فائدة البروتين عقب التمرين بالنسبة للرياضيين ومرتادي صالات الألعاب فليس معنى ذلك بالضرورة تناوله عبر الإضافات والمشروبات البروتينية، فأغلب الناس يحصلون على أكثر مما يوصى به يوميا من الغذاء. ويقول كيفين تيبتون أستاذ الرياضة بجامعة سترلينغ: \"لا حاجة لأي شخص لأن يتناول إضافات غذائية، فرغم كونها طريقة سهلة للحصول على البروتين إلا أن الأطعمة العادية تحوي ما تحويه تلك الإضافات، فحلوى البروتين هي في نهاية المطاف حلوى مضاف إليها بروتين مكثف\". ويضيف تيبتون أنه حتى لاعبي كمال الأجسام يمكنهم بناء أجسامهم دون منتجات مصل اللبن البروتينية، ويقول: \"يتم التركيز أكثر من اللازم على أخذ مواد إضافية أكثر منه على مواصلة المران والتدرب أكثر، كما تعتمد النتائج المرجوة على أمور أخرى من قبيل النوم، وتجنب التوتر والالتزا�� بالغذاء الصحي\". ويوافق أغلب الخبراء تيبتون في الرأي أن الأفضل تناول البروتين في شكله الطبيعي بدلا من أخذه على شكل إضافات. لكن هناك بعض الاستثناءات، كالرياضيين الذين لا يمكنهم تناول القدر المستهدف من البروتين يوميا، إذ يعتقد غريمي كلوز أستاذ الفسيولوجيا البشرية بجامعة ليفربول جون مورز أن الغالبية \"يحتاجون لأكثر من القدر الموصى به يوميا، وهناك من الأدلة ما يعزز ذلك\" وبالتالي ينصح بتناول بعض من مشروبات البروتين. كما يحتاج كبار السن إلى بروتين إضافي لتعويض الفاقد من الكتلة العضلية مع تقدم العمر ناهيك عن أننا مع تقدم العمر نميل لتناول المأكولات حلوة المذاق عن المأكولات المالحة وبالتالي يقل ما نتناوله من بروتينات. قدرت قيمة سوق المواد البروتينية المضافة عالميا بنحو 12,4 مليار دولار عام 2016 وتتعاون إيما ستيفنسون أستاذة علم الرياضة والمران بجامعة نيوكاسل مع شركات للأغذية لإضافة المزيد من البروتين في مأكولات خفيفة يقبل عليها المسنون مثل الكعك. وتقول: \"نحتاج للحفاظ على ما لدينا من عضلات مع تقدم العمر إذ تقل حركتنا ونصاب بالضعف\". ويضيف كلوز أن كبار السن يحتاجون لزيادة ما يتناولونه من بروتين إلى 1,2 غراما لكل كيلوغرام من وزن الجسم. ومما يدعو للاطمئنان أن الجسم يمكن أن يتحمل قدرا كبيرا من البروتين دون أن يتضرر، ويقول تيبتون إن الحد الأقصى للبروتين \"يكاد يكون من المستحيل تجاوزه\" ورغم أن بعض خبراء التغذية يقولون إن تناول البروتينات بكثرة قد يضر بالكلى وبالعظام، \"فإنه لا أدلة تذكر على ذلك في الأشخاص الأصحاء، بخلاف المعرضين لأمراض الكلى أصلا ممن قد يضرهم الإكثار من البروتينات، فاحتمالات الضرر متدنية جدا\". لكن رغم عدم ضرر البروتين النقي فإن النشويات المعروفة علميا بـ FODMAPs من الكربوهيدرات قصيرة السلسلة، والتي تدخل بكثرة في العديد من منتجات البروتين المضاف، تتسبب في أعراض مثل الانتفاخ والغازات واضطراب المعدة. وتنصح ستيفنسون بالتدقيق في محتوى المنتجات من قبيل حلوى وكرات البروتين لأنها \"كثيرا ما تكون عالية السعرات جدا، وتحتوي على كثير من الكربوهيدرات في شكل سكريات، فلا تظن أن كل ما هو عالي البروتين صحي بالضرورة\". فقدان الوزن المعروف عن البروتين منذ وقت طويل ارتباطه بفقد الوزن، ومن ثم انتشار أنظمة غذائية لإنقاص الوزن تعتمد على قلة المواد الكربوهيدراتية وزيادة البروتينات كحمية \"باليو\" وحمية \"أتكينز\"، للشعور بالشبع لوقت أطول، فمن أسباب عدم القدرة على فقد الوزن عدم الصمود أمام الجوع طويلا، وقد أظهرت دراسات أجريت بالرنين المغناطيسي أن تناول البروتينات بكثرة في الفطور يساعد في الحد من الشعور بالجوع خلال اليوم. وتقول أليكس جونستون الباحثة بجامعة أبردين أن هناك من الأدلة ما يكفي على قدرة البروتين على الإشباع. المنتجات من قبيل كرات البروتين عادة ما تكون عالية السعرات وتحوي الكثير من الكربوهيدرات وتناول الأطعمة البروتينية في الصباح كالبقوليات بالخبز أو منتجات الحليب يساعد على فقد الوزن أكثر من تناول منتجات البروتين المضاف التي قد تحوي الكثير من الكربوهيدرات. ومع ذلك، لا تنصح بالأنظمة الغذائية \"على شاكلة حمية أتكينز\" إذ وجدت أن التخلي عن الكربوهيدرات كلية يضر بصحة الأمعاء (وقد أثبتت أبحاث حديثة الدور الذي تلعبه صحة الأمعاء في الصحة العامة). وبدلا من ذلك، توصي جونستون بأن يركز الذين يعانون من زيادة الوزن في طعامهم على محتوى أكبر من البروتين ومتوسط من الكربوهيدرات - بنسبة 30 في المئة بروتين و40 في المئة كربوهيدرات، و30 في المئة دهون - مقارنة بالنمط الغذائي العادي الذي ينصح بأن يحتوى على 15 في المئة بروتين، و55 في المئة كربوهيدرات، و35 في المئة دهون. لكن زيادة البروتين وحدها لن تؤدي لإنقاص الوزن، فمن الضروري أن تكون اللحوم قليلة الدهن كالدجاج والأسماك، فقد أظهرت دراسات أن تناول كميات كبيرة من البروتينات الحيوانية يرتبط بزيادة الوزن وأن اللحوم الحمراء تحديدا ترتبط بارتفاع مخاطر الإصابة بالسرطان وأمراض القلب. وهناك بروتينات صحية بديلة للحم مثل الميكوبروتين وهو نوع من البروتين النباتي مشتق من فطريات وهي غنية بالألياف فضلا عن البروتين. ويعكف الباحثون حاليا على دراسة كيفية الجمع بين البروتين والألياف بطريقة تساعد على الشبع واستقرار مستويات الأنسولين في الجسم تجنبا لداء السكري من النوع الثاني. وقام فريق بحثي بمقارنة أغذية من الميكوبروتين بالدجاج ووجد أن مستويات الأنسولين في من تناولوا الميكوبروتين تحكمت في السكر بنفس الدرجة دون الحاجة لإفراز البنكرياس لنفس القدر من الأنسولين. وهكذا، فلا خوف من تناول الكثير من البروتينات بل ربما الخوف من الانسياق وراء منتجات البروتين الباهظة التي تقدم لنا من البروتينات أكثر مما نحتاج. وتقول جونستون إن بعض المنتجات التي توصف بكونها عالية البروتين ليست كذلك ولكنها غالية الثمن، واستهلاك أكثر مما نحتاج من البروتين يعد إهدارا للمال. يمكنك قراءة الموضوع الأصلي على موقع BBC Future", "doc2": "1928 ਵਿੱਚ 20 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਤਜਰਬੇ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਫਿਰ ਇਹੀ ਡਾਈਟ ਲਈ। ਸਟੀਫ਼ਨਸਨ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਗਲਤ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਮੀਟ ਖਾ ਕੇ ਜ਼ਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦੇ। ਪਰ ਦੋਨੋਂ ਹੀ ਵਾਰੀ ਉਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਪੋਇਜ਼ਨਿੰਗ' ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ 'ਰੈਬਿਟ ਸਟਾਰਵੇਸ਼ਨ' ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਚਰਬੀ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਉਹ ਥੋੜ੍ਹਾ ਠੀਕ ਹੋ ਗਏ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਾਪਸ ਆਉਣ 'ਤੇ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਮ ਪੱਧਰ ਦੀ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਡਾਈਟ ਲੈਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜਨ ਲੱਗੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ਤੱਕ (83 ਸਾਲ) ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਧੂ ਚਰਬੀ 'ਤੇ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵਾਲੀ ਡਾਈਟ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਤਜਬਿਆਂ ਤੋਂ ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲੈਣ ਕਾਰਨ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨਾਲ ਲਾਭ ਜਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਸਪਲੀਮੈਂਟਜ਼ ਦੀ ਸੇਲ ਵਧਣ ਤੋਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕਈ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਇਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਕਿੰਨੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲੈਣ ਜਾਂ ਇਸ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘਟਾਉਣਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਮੋਟਾਪੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਧਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੁਚੇਤ ਹਾਂ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਲੋਕਾ�� ਨੇ ਚਿੱਟੀ ਬਰੈੱਡ ਦੀ ਥਾਂ ਭੂਰੀ ਬਰੈੱਡ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਮਲਾਈ ਵਾਲਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਡਾਈਟ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਹੈ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਡਾਈਟ ਨੇ ਚਾਹੇ ਉਹ ਸੂਪ ਤੋਂ ਲਈਏ ਜਾਂ ਫਿਰ ਦਾਲਾਂ ਤੋਂ। ਕੁਝ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ ਮਹਿਜ਼ ਪੈਸੇ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ? ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਘਟਣ 'ਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਲੋੜੀਂਦੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨਾ ਖਾਣ ਕਾਰਨ ਵਾਲ ਝੜਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਫਟਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਘਟਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਰ ਘਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨੁਕਸਾਨ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀ ਆਦਤ ਵਿੱਚ ਵਖਰੇਵਾਂ ਹੈ। ਜੇ ਕਸਰਤ ਵੇਲੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨਾ ਲਈਏ? ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਗਠੀਲੇ ਸਰੀਰ ਲਈ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਹੀ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਮਾਹਿਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਸਰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲੈਣ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਬਣਨ ਦੀ ਥਾਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਧੇਰੇ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ ਕਈ ਬਰੈਂਡ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਸਰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਸ਼ੇਕ ਪੀਣ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਠੀਕ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਰਵੇਖਣ ਕੰਪਨੀ ਮਿਨਟੈਲ ਦੀ 2017 ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ 27 ਫੀਸਦੀ ਯੂਕੇ ਦੇ ਲੋਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਬਾਰ ਜਾਂ ਸ਼ੇਕ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਤਕਰੀਬਨ 63 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ ਜੋ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਸ਼ੇਕ ਪੀਂਦੇ ਹਨ ਉਹ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਪਾ ਰਹੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਬਾਡੀ-ਬਿਲਡਿੰਗ ਲਈ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਸਪਲੀਮੈਂਟ? 2014 ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਮੁਤਾਬਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਸਪਲੀਮੈਂਟਜ਼ ਦਾ ਮੁੱਢਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਤਲੇ ਸਰੀਰ ਜਾਂ ਗਠੀਲੇ ਸਰੀਰ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜਦੋਂ ਟਰੇਨਿੰਗ ਹੋਰ ਸਖ਼ਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। 2012 ਦੇ ਰਿਵੀਊ ਪੇਪਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, \"ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਚੁਸਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਤਲਾ ਸਰੀਰ ਵੀ ਚੰਗਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਜੇ ਅਥਲੀਟ ਅਤੇ ਜਿਮ ਜਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨਾਲ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਵੀ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਨਹੀਂ ਲੈਣੇ ਚਾਹੀਦੇ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਤੈਅ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲੈ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਸਟਰਲਿੰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਖੇਡ ਪ੍ਰੋਫੈੱਸਰ ਕੇਵਿਨ ਟਿਪਟਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਲੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲੈਣ ਦਾ ਸੌਖਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਪਰ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਜੋ ਅਸ��ਂ ਭੋਜਨ ਰਾਹੀਂ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦੇ।\" ਵਾਧੂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨਾਲ ਕਿਸ ਨੂੰ ਲਾਭ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨਾਲ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਮਰ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਲਈ ਵਾਧੂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿੱਲੋ ਭਾਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ 1.2 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਟਿਪਟਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਕਈ ਡਾਈਟੀਸ਼ੀਅਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਡਾਈਟ ਕਾਰਨ ਕਿਡਨੀ ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ।\" ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਅਕਸਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨਾਲ ਭਾਰ ਘੱਟਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਾਰ ਨਹੀਂ ਘਟਾ ਪਾਉਂਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖ ਲਗਦੀ ਹੈ। ਐੱਮਆਰਆਈ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਮੁਤਾਬਕ ਹਾਈ-ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਡਾਈਟ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ ਸਵੇਰੇ ਖਾਣ ਨਾਲ ਭੁੱਖ ਘੱਟਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਵੇਰੇ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਨਾਲੋਂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ ਖਾਉ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟੋਸਟ ਅਤੇ ਫਲੀਆਂ ਪਰ ਇਸ ਲਈ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਘਟਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਾਉਣ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰ ਨਹੀਂ ਘਟੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਮੱਛੀ ਜਾਂ ਮੁਰਗਾ ਖਾਉ। ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਖਾਣ ਨਾਲ ਵੀ ਭਾਰ ਵੱਧਦਾ ਹੈ। ਰੈੱਡ ਮੀਟ ਕਾਰਨ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋਣ ਦਾ ਡਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਖਾਣ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਪਰ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵਾਲਾ ਖਾਣਾ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਪੈਸੇ ਦੇਣਾ ਜਾਇਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-48728174", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48319018", "doc1": "رغم التهديد، أبدى ترامب استعداده للمباحثات مع إيران بلا شروط مسبقة. وقال ترامب في مقابلة مساء الجمعة مع شبكة إن بي سي الأمريكية إن الولايات المتحدة مستعدة لإجراء مباحثات غير أنها لن تسمح لإيران بتطوير أسلحة نووية. وأضاف \"لا أسعى لحرب إن وقعت ستكون محوا لم تروه من قبل أبدا. غير أنني لا أسعى إلى فعل ذلك\". وجاء ذلك في إطار تعليق ترامب على تساؤلات حول أسباب إلغائه ضربة عسكرية كانت تستهدف مواقع عسكرية إيرانية فجر الجمعة ردا على إسقاط طهران طائرة استطلاع أمريكية قالت إنها اخترقت أجواءها. وأوضح ترامب أنه ألغى العملية لأن الرد بهذه الطريقة على إسقاط الطائرة كان سيؤدي لخسائر غير متناسبة في الأرواح تقدر بنحو 150 شخصا. وأعلنت بريطانيا إيفاد وزيرها لشؤون الشرق الأوسط إلى طهران\" للتعبير عن القلق من سلوك إيران في المنطقة\". ترامب \"يتراجع في لحظة التنفيذ عن ضربات عسكرية وافق عليها ضد إيران\" شركات طيران تغير مسار طائراتها بعد إسقاط إيران لطائرة الاستطلاع الأمريكية وأسقطت إيران الطائرة الأمريكية وهي من طراز غلوبال هوك وتتبع سلاح البحرية صباح الخميس مشيرة إلى ان صاروخ أرض جو أسقطها فوق أراضيها بينما قالت واشنطن إن ذلك حدث فوق المياه الدولية في مضيق هرمز. وفي مقابلته مع أن بي سي، قال ترامب مخاطبا الز��ماء الإيرانيين \"لا يمكنكم امتلاك أسلحة نووية. ولو أردتم الحديث عن هذا، فذاك أمر جيد، وإلا سوف تعيشون في اقتصاد مدمر لفترة طويلة قادمة\". وأشار مراسل شبكة إن بي سي، تشاك تود، بعد إجراء المقابلة إلى أن ترامب أكد أنه ليست لديه أي شروط مسبقة للتفاوض مع إيران وأنه يرغب في التحدث مع الرئيس الإيراني حسن روحاني أو المرشد الأعلى للثورة على خامنئي. \"أسعار النفط \" وتوفد بريطانيا الأحد وزيرها لشؤون الشرق الأوسط إلى طهران \"لإجراء مباحثات عالية المستوى مع الحكومة الإيرانية\". وستكون الزيارة قصيرة يدعو خلالها أندرو موريسون إلى الوقف التصعيد بشكل عاجل في المنطقة، حسب بيان للخارجية البريطانية. وقال البيان إن بريطانيا \"في حوار دبلوماسي قائم مع إيران\"، وسوف يعبر الوزير عن \"القلق البريطاني والدولي من سلوك إيران في المنطقة وتهديدها بالتوقف عن الالتزام بالاتفاق النووي الذي تظل بريطانيا ملتزمة به التزاما كاملا\". ارتفعت أسعار النفط في أعقاب مهاجمة ناقلات في مضيق هرمز وتسببت الأزمة الأخيرة في ارتفاع أسعار النفط لتتخطى 65 دولارا للبرميل الواحد في تعاملات يوم الجمعة بسبب المخاوف من احتمالية إغلاق مضيق هرمز وتعطل صادرات النفط من الخليج. وقال البيت الأبيض إن ترامب هاتف ولي العهد السعودي محمد بن سلمان بشأن الأوضاع في الشرق الأوسط وسوق النفط بعد أن تسبب التوتر مع إيران في زيادة الأسعار. وقال هوغان غيدلي المتحدث باسم البيت الأبيض في بيان \"ناقش الزعيمان الدور الحيوي للسعودية في ضمان الاستقرار في الشرق الأوسط، وسوق النفط العالمية إضافة إلى التهديد الذي يشكله السلوك التصعيدي للنظام الإيراني\". وأوضحت مصادر نافذة في البيت الأبيض أن مستشار الأمن القومي جون بولتون، ووزير الخارجية مايك بومبيو إضافة إلى مديرة الاستخبارات المركزية (سي آي إيه) جينا هاسبل كانوا أبرز المؤيدين لتنفيذ الضربة الانتقامية من إيران لكن ترامب ألغاها في اللحظات الأخيرة. وفي غضون ذلك، قالت مصادر عسكرية امريكية إن واشنطن تستعد لسحب أربعمائة شخص من عناصر شركتي لوكهيد مارتن وساليبورت غلوبال من قاعدة عسكرية في شمال العاصمة العراقية بغداد بسبب مخاطر أمنية محتملة بعد تعرض ثلاث قواعد عسكرية تتمركز فيها قوات أمريكية إلى هجمات خلال الأسبوع الماضي. \"رضى ديمقراطي\" رئيسة مجلس النواب الأمريكين نانسي بيلوسي رحبت بتراجع ترامب عن تنفيذ الضربات العسكرية وأثار قرار ترامب المفاجئ انتقادات من جانب البعض حيث اعتبروه خوفا من جانب الرئيس الأمريكي من تحمل تبعات القرار بينما أشاد البعض، وبينهم نواب ديمقراطيون بارزون، ببما سموه ضبطا للنفس. وأعربت رئيسة مجلس النواب الأمريكي وزعيمة الديمقراطيين في الكونغرس، نانسي بيلوسي، عن رضاها بتراجع ترامب عن الضربة التي اعتبرت انها كانت ستستفز الإيرانيين. وقالت بيلوسي \"ضربة تخلف هذا الحجم من الخسائر ستكون أمرا مستفزا للغاية لذلك أشعر بالسعادة لأن الرئيس لم يأذن بها\". ويشير تراجع ترامب عن الضربة العسكرية لإيران التي كانت تستهدف قصف ثلاثة مواقع مختلفة إلى أن الرئيس الأمريكي يرغب في حل دبلوماسي لإنهاء المواجهة مع إيران التي تتهمها واشنطن بالمسؤولية عن سلسلة من الهجمات على ناقلات نفط في الخليج. \"تحذير ترامب\" \"أجزاء من حطام الطائرة الأمريكية\" تعرض في احد مواقع الحرس الثوري وقالت مصادر إيرانية لرويترز إن طهران تلقت رسالة تحذير من ترامب عبر سلطنة عمان من هجوم أمريكي وشيك، لكنه قال إنه يعارض الحرب ويريد إجراء محادثات بشأن عدد من القضايا. وقال ترامب في تغريدات له على تويتر \"أوقفت الهجوم قبل موعده بعشر دقائق. فلم يكن ردا متسقا مع إسقاط طائرة مسيرة غير مأهولة، كما أنني لست في عجلة من أمري، وجيشنا متطور ومستعد للتصرف وهو الأفضل عالميا بفارق كبير\".", "doc2": "ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਈ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਈਰਾਨ ’ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਦਬਾਅ ਕਿਸੇ ਜੰਗ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਲਵੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਕੀ ਈਰਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜੰਗ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੋ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਕੁਝ ਤਾਂ ਗ਼ਲਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ੱਕ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਨਤਕ ਹੋ ਸਕੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪੱਛਮ ਏਸ਼ੀਆ 'ਚ ਵਧੇਰੇ ਫੌਜ ਅਤੇ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਈਰਾਕ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਗ਼ੈਰ-ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਹਨ ਕਿ ਜੰਗ ਦੀ ਯੋਜਨਾ 'ਤੇ ਵੀ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤਹਿਰਾਨ ਲਈ ਸੰਦੇਸ਼ ਸਾਫ਼ ਹੈ: ਜੇਕਰ ਪੱਛਮ ਏਸ਼ੀਆ 'ਚ ਅਮਰੀਕੀ ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ, ਫਿਰ ਉਹ ਈਰਾਨ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਸੰਗਠਨ ਜਾਂ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਉੱਥੇ, ਦੂਜੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ 'ਚ ਇਸ ਪੂਰੇ ਸੰਕਟ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਜਹਾਜ਼-ਵਾਹਕ ਬੇੜੇ ਤੈਨਾਤ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਜ਼ਰੀਆ ਈਰਾਨ ਦਾ ਹੈ ਪਰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਤੌਰ-ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਕਈ ਅਮਰੀਕੀ ਆਲੋਚਕ ਵੀ ਇਹੀ ਸੋਚਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ, ਟਰੰਪ ਦੇ ਕਈ ਮੁੱਖ ਯੂਰਪੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਮੁਤਾਬਕ, ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ, 'ਈਰਾਨ ਹੌਕਸ' ਯਾਨਿ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹਮਲਾਵਰ ਰੁਖ਼ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜੌਨ ਬੋਲਟਨ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮਾਈਕ ਪੌਂਪਿਓ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਈਰਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ 'ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਖੇਡ' ਖੇਡ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਸ ਨਜ਼ਰੀਏ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਕਸਦ ਈਰਾਨ 'ਚ ਸੱਤਾ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਰਥਿਕ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ 'ਤੇ ਵੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ਆਉਣ 'ਤੇ ਸੈਨਿਕ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਕਿਹੜਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਸਹੀ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ ਦੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਪੱਖ 'ਚ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੁਝ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਸਮਝ ਦਾ ਉਨਾਂ ਹੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ ਜਿੰਨਾਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਹਕੀਕਤ ਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਹੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦਾ 'ਸੱਚ' ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਸੱਚਾਈ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਵਾਦ ਬੇਸ਼ੱਕ ਹੀ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਨਿਧਾਰਿਤ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਬਿਨਾ ਅਚਾਨਕ ਉਭਰਿਆ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਹੀ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਪੱਛਮ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2015 'ਚ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਏ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਦੌਰਾਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਟੁੱਟ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਮੁੜ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਉੱਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਮੁੜ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦਾ ਅਰਥਚਾਰਾ ਬੇਹੱਦ ਮੰਦਾ ਹੈ ਇਸ ਨਾਲ ਈਰਾਨ ਦੀ ਅਰਥ-ਵਿਵਸਥਾ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਰਮਾਣੂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ 'ਤੇ ਰੋਕ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ...ਤਾਂ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਜਾਵੇਗਾ ਈਰਾਨ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸੱਤਾ 'ਚ ਆਉਣਾ ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਅਹਿਮ ਮੋੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਈਰਾਨ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤਾ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਧੇਰੇ ਦਬਾਅ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਹੁਣ ਤੰਗ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਖ਼ਰਾਬ ਹੁੰਦੇ ਅਰਥਚਾਰੇ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰੋ। ਉਹ ਧਮਕੀਆਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਹ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਬਹਾਨਾ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਈਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਸਨ ਰੂਹਾਨੀ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਹਟਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੁਣ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅੰਦਰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹਲਚਲ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ 'ਤੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਮੁਲਾਂਕਣ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੋਖ਼ਿਮ ਭਰੀ ਹੈ ਈਰਾਨ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜੰਗ ਦੀ ਗੱਲ 'ਤੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਰਾਇ ਵੰਡੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਹਨ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਖ਼ੁਦ ਵੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਧੇਰੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਗੱਲ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਫੌਜਾਂ ਭੇਜਣ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਹਨ। ਪਰ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜਾਂ ਜਾਂ ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਟਰੰਪ ਚੁੱਪਚਾਪ ਬੈਠੇ ਰਹਿਣ। ਪਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ 'ਚ ਵੀ ਹਾਲ���ਤ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਹਨ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜੌਨ ਬੋਲਟਨ ਨੂੰ ਹੀ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੌਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਰਤ ਲਵੇਗਾ। ਤਣਾਅ ਇੰਨਾ ਵਧਾ ਦੇਵੇਗਾ ਕਿ ਬੋਲਟਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਣਨੀਤੀ ਜਨਤਕ ਕਰਨੀ ਪਵੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਜੌਨ ਬੋਲਟਨ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਪਰਿਵਰਤਨ ਲਈ ਦਬਾਅ ਬਣਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਜੇਕਰ ਈਰਾਨ ਅਜਿਹਾ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜੋਖ਼ਿਮ ਭਰੀ ਰਣਨੀਤੀ ਹੈ। ਇਰਾਕ ਜੰਗ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਵੇਗਾ ਬੇਸ਼ੱਕ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪੱਛਮ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਹਿਯੋਗੀ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਯੂਰਪੀ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੀ ਹਾਲਾਤ ਦੇਖ ਕੇ ਬੈਚੇਨ ਵੀ ਹਨ। ਸਪੇਨ, ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਨੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਇਸ ਖੇਤਰ 'ਚ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੈਨਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿਆਸ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਵੇਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ 2003 ਦੇ ਇਰਾਕ ਜੰਗ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਪੇਨ, ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਇਸ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੈਨਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਸੱਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਦੇ ਇਰਾਕ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਖ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਰਸਤਿਓਂ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਕਿ ਹਮਲਾ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਉੱਤੇ ਮਤਭੇਦ ਕਾਰਨ ਸਪੇਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮੂਹ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਜੰਗੀ ਬੇੜੇ ਹਟਾ ਲਏ ਹਨ ਇੱਥੇ ਹਵਾਈ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਪੱਛਮ ਏਸ਼ੀਆ ਸੁਲਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਣਨੀਤਕ ਗ਼ਲਤੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਮੀਰਾਕ? ਜਦੋਂ ਟਰੰਪ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ ਤਾਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ੱਕ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਅਮਰੀਕਾ ਕੋਲੋਂ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਗ਼ਲਤੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਹਾਲਾਤ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੱਡਾ ਸੰਕਟ ਉਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ, ਖੇਤਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋਣਾ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਨੈਟੋ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਹੇ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਅਸਲ ਰਣਨੀਤਕ ਹਿਤਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹਿਣ ਵਰਗੇ ਕਈ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂ ਹਨ। 2003 ਵਿੱਚ ਈਰਾਕ ਵਿੱਚ ਸੱਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਈਰਾਨ ਕੋਲੋਂ ਕਿੰਨਾ ਖ਼ਤਰਾ? ਕੀ ਈਰਾਨ ਕੋਲੋਂ ਇੰਨਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਮੋਲ ਲਿਆ ਜਾਵੇ? ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਣਨੀਤਕ ਪੰਡਿਤ ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ 'ਨਾ' 'ਚ ਦੇਣਗੇ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰਣਨੀਤਕ ਪੰਡਿਤ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਲਗਾਮ ਲਗਾਉਣਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਨੁ���ਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ 'ਤੇ ਬਦਲੇ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦੇਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੰਗ ਵੱਲ ਵਧਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ। ਅਮਰੀਕਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਹਮਾਇਤੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸ਼ਿਆ ਲੜਾਕੇ ਖ਼ਤਰਾ ਹਨ ਮਾਮਲਾ ਬੇਸ਼ੱਕ ਜੰਗ ਵੱਲ ਨਹੀਂ 'ਵਧ ਰਿਹਾ' ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬੇਦਿਲੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਅਤੇ ਈਰਾਨੀਆਂ ਦੀ ਸਮਝਦਾਰੀ ਵਾਲੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਲੈਣ ਦੀ ਅਸਮਰਥਾ ਅਤੇ ਦੂਰਗਾਮੀ ਸੋਚ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾ ਨਤੀਜਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41611624", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41619781", "doc1": "وقال إنه سيحيل الأمر إلى الكونغرس، ويستشير حلفاء الولايات المتحدة في كيفية تعديله. واتهم إيران بدعم \"الإرهاب\"، وشدد على أنه سيغلق \"جميع الطريق على طهران للحصول على السلاح النووي\". ورد الرئيس الإيراني، حسن روحاني، في خطاب تلفزيوني، بالتأكيد على الاتفاق النووي لم توقعه طهران مع الولايات المتحدة وحدها، ليفعل به ترامب ما يريد. وأضاف روحاني أن ترامب يريد من الكونغرس أن يضيف بنودا في الاتفاق، وهو لا يعرف أنه لا يسمح بإدخال أي تعديلات على الاتفاق. ولكنه قال إن إيران تعتبر الاتفاق النووي اتفاقا متعدد الأطراف وتلتزم به مادامت مصالحها مصونة. ويرى مراقبون دوليون أن إيران ملتزمة ببنود الاتفاق الذي ينص على تجميدها برنامجها النووي. ولكن ترامب يقول إن الاتفاق فيه تساهل كبير، إذ سمح لإيران بتجاوز كميات الماء الثقيل المحددة، وإن طهران تخوف المفتشين الدوليين. وأضاف أن إيران تزرع \"الموت والدمار والفوضى\"، ولا تلتزم \"بروح الاتفاق\"، ولكنها تستفيد من مزايا رفع العقوبات الاقتصادية. وحذر من أن الولايات المتحدة تحتفظ لنفسها بحق الانسحاب من الاتفاق في أي وقت. وتطرق الرئيس الأمريكي في مؤتمر بالبيت الأبيض إلى نشاطات إيران غير النووية، وما يقوم به الحرس الثوري الإيراني تحديدا، ووصفه بأنه \"قوة الفساد والإرهاب في يد الزعيم الإيراني\". وقال إن إدارته ستفرض عقوبات صارمة ضد الحرس الثوري الإيراني، وأخرى تستهدف برنامج طهران للصواريخ الباليستية. ترامب يأمر بفرض عقوبات على الحرس الثوري الإيراني ويتعرض ترامب داخل بلاه وخارجها إلى ضغوط من أجل ثنيه عن الانسحاب من الاتفاق النووي الذي وقعته إيران مع القوى العظمى في العالم. وشككت مسؤولة السياسة الخارجية في الاتحاد الأوروبي، فريديريكا موغيريني، في حق ترامب في إنهاء الاتفاق النووي مع إيران. وقالت إنه ليس من صلاحيات أي رئيس إنهاء اتفاق صدق عليه مجلس الأمن التابع للأمم المتحدة بالإجماع. وأشارت إلى أن الاتفاق يكتسب أهمية أكبر في ظروف التهديدات النووية الحالية. وعبرت الخارجية الروسية عن أسفها على قرار ترامب، ولكنها قللت من شأن تأثيره على تنفيذ الاتفاق. لكن رئيس الوزراء الإسرائيلي، بنيامين نتنياهو، رحب بما أسماه قرار ترامب الشجاع لمواجهة النظام الإيراني. وكان رئيس البرلمان الإيراني، علي لاريجاني، قد حذر من فسخ الاتفاق تماما إذا انسحبت منه الولايات المتحدة. ووصف في تصريح لوك��لة تاس الروسية، على هامش منتدى برلماني دولي في سانت بطرسبورغ الروسية، انسحاب واشنطن من الاتفاق النووي بالكارثة. وعبر المسؤول الإيراني عن أمله في تؤدي روسيا دورا في حل الخلاف بشأن الاتفاق.", "doc2": "ਡੋਨਾਲਡ ਟ੍ਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਸੌਦੇ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਕੋਲ ਭੇਜ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੀ ਵੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣਗੇ। ਦਰਅਸਲ 'ਇਰਾਨ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਰਿਵਿਊ ਐਕਟ' ਦੇ ਤਹਿਤ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਹਰ 90 ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਬਿਤ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟ੍ਰੰਪ ਦੋ ਵਾਰ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਸੰਕਟ- 4 ਅਹਿਮ ਨੁਕਤੇ 15 ਮਿੰਟ 'ਚ ਪੜੋ ਕਿਤਾਬ ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਯੂਐੱਸ ਕਾਂਗਰਸ ਕੋਲ ਹੁਣ ਇਹ ਤੈਅ ਕਰਨ ਲਈ 60 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਕੇ ਦੁਬਾਰਾ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਣ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਰਾਨ 'ਤੇ ਲਾਏ ਕਈ ਇਲਜ਼ਾਮ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਅੱਤਵਾਦ ਦੀ ਮਾਲੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਰਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਸਤੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵਣਗੇ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਾਂਗ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ 2015 'ਚ ਜਿਸ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਈਰਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਸੀ, ਉਹ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ 11 ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਬਾਰੇ ? ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਆਮ ਜਨਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪਰ ਟਰੰਪ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਬਹੁਤ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਸੀ। ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈਵੀ ਵਾਟਰ (ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਢੁਕਵੇਂ ਪਲੌਟੋਨਿਅਮ ਦਾ ਸਰੋਤ) ਲੈਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਅਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਜਾਂਚਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧਮਕਾਉਣ ਦੀ ਛੁੱਟ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਰਾਨ 'ਮੌਤ, ਵਿਨਾਸ਼ ਅਤੇ ਗੜਬੜ' ਫੈਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਰਾਨ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀਆਂ ਮੂਲ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਚੁੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਰਣਨੀਤੀ ਨਾਲ ਇਸ 'ਤੇ ਨੱਥ ਪਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਕੋਲ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਾ ਹੱਕ ਹੈ। ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਟ੍ਰੰਪ ਨੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਗਾਰਡਜ਼ ਨੂੰ 'ਈਰਾਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਦੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਫੌਜ' ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਰਾਨ 'ਤੇ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਰੋਕ ਲਗਾਵਾਂਗੇ। ਕਿਵੇਂ ਚੁਣਦੇ ਹਨ ਚੀਨੀ ਕਾਮਰੇਡ ਆਪਣਾ ਆਗੂ ? ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਨੇ ਮੰਦਿਰਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਈਰਾਨ ਨਾਲ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਟਰੰਪ ਇਸ ਲਈ ਅਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਰਾਨ ਦਾ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਬਿਆਨ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਸਨ ਰੁਹਾਨੀ ਨੇ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਉਸ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਇਕੱਲੇ ਕਿਵੇਂ ਪਿੱਛੇ ਹੱਟ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ 'ਤੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਟੀਵੀ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਰੁਹਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਟਰੰਪ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ 'ਚ ਨਵੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਦੇਣ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸੋਧ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।\" ਗੁਜਰਾਤ ਮਾਡਲ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਮੋਦੀ ਨਹੀਂ ਯੋਗੀ! 101 ਸਾਲ ਦੀ ਅਥਲੀਟ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਰਾਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਟਰੰਪ ਨੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਨੂੰਨ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਏ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕਿਵੇਂ ਰੱਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਇਆ ਦੁਵੱਲਾ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਜੋ ਉਹ ਚਾਹੁਣ ਉਹ ਕਰ ਲੈਣ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41995240", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-42038761", "doc1": "من هو روبرت موغابي؟ وقال مكتب رئيس جنوب إفريقيا إن موغابي أخبر زوما في اتصال هاتفي أنه بخير. وتنتشر قوات ودوريات عسكرية في شوارع العاصمة هراري، بعد أن سيطر الجيش على التلفزيون الحكومي وأعلن عبره أنه يستهدف \"المجرمين\". وأعلن متحدث باسم الجيش أنه يستهدف الأفراد المقربين من موغابي الذين تسببوا في \"معاناة الناس اجتماعيا واقتصاديا\". ويقول مراسل بي بي سي إن تلك الخطوة قد تكون عرضا لاستبدال الرئيس موغابي بنائبه المقال، ايمرسون منانغاغوا. وقد تركت إقالة منانغاغوا، زوجة موغابي غريس في موضع الشخص المرجح لخلافته. ويهيمن موغابي، 93 عاما، على المشهد السياسي زيمبابوي منذ حصولها على الاستقلال من بريطانيا في عام 1980. ما الذي حدث في هراري؟ وسمعت أصوات إطلاق نار مكثف ومدفعية في المناطق الشمالية من العاصمة هراري في وقت مبكر من صباح الأربعاء. أفراد الجيش ينتشرون في شوارع العاصمة هراراي وتداول مواطنون في العاصمة صوراً على تويتر تظهر ما وصفوه بسيطرة الجيش على مقر رئيس للشرطة وتجميع بعض أفراد الشرطة في صفوف. وقالت مراسلة لبي بي سي في هراري إن الحياة تبدو هادئة على الرغم من انتشار كثيف لمدرعات ومصفحات الجيش فضلا عن حواجز التفتيش في شوارع وميادين عدة. وتقول شينغاي نيوكا إن بعض المواطنين ذهبوا إلى مقار عملهم، كما حرص بعض الآباء على توصيل أطفالهم إلى المدارس. ولاحظت المراسلة وجودا مكثفا للقطعات العسكرية بالقرب من مقر الرئيس، والمحكمة العليا، والمطار الرئيسي، وأيضا في منطقة المال والأعمال بوسط العاصمة. ونقلت وكالة رويترز للأنباء عن مصدر حكومي قوله إن وزير المالية إغناتيوس تشومبو اعتقل. وتشومبو عض�� بارز في فصيل من حزب زانو الحاكم الذي تتزعمه غريس زوجة موغابي. كيف فسر الجيش ما حدث؟ وسيطر جنود من الجيش على مقار محطة الإذاعة والتليفزيون في زيمبابوي، بعد انتشار المدرعات في الطرقات حول العاصمة هراري الثلاثاء. وظهر الميجر جنرال سيبوسيسو مويو على الهواء في التلفزيون الرسمي ليقول إن الجيش يرغب في \"طمأنة الأمة بأن سيادة الرئيس ... وأفراد أسرته سالمون وبخير، وإن أمنهم مضمون\". موغابي \"بأمان\" ولكنه \"قيد الإقامة في بيته\" وأضاف \"نحن نستهدف فقط المجرمين حوله، الذين يرتكبون جرائم ... تسببت في معاناة الناس في البلاد اجتماعيا واقتصاديا\". وأشار إلى أن الجيش \"يتوقع أن يعود الوضع إلى طبيعته فور إنجاز المهمة\". نقاط أخرى مهمة وردت في البيان: يجب على المواطنين الالتزام بالهدوء والحد من تحركهم غير الضروري يؤكد الجيش للسلطة القضائية في زيمبابوي ضمان استقلالها يجب على الهيئات الأمنية \"التعاون من أجل خير البلاد\"، وأي \"استفزاز سيواجه بالرد المناسب\" إلغاء إجازات أفراد القوات المسلحة، وصدور أوامر بعودتهم إلى ثكناتهم فورا. ولم يتضح بعد من هو الشخص الذي يقود هذا العمل العسكري. وكان الجنرال كونستانتينو تشيوينغا، رئيس أركان الجيش، قال في وقت سابق إن الجيش مستعد للتحرك والانتهاء من عملية التطهير داخل حزب الاتحاد الوطني الإفريقي الزيمبابوي (زانو-بي إف) الحاكم. ويقول مراقبون إن تلك التحركات العسكرية جاءت عقب إقالة موغابي نائبه، إيمرسون منانغاغوا، في خطوة أعتبرت أنها تمهد الطريق أمام زوجته غريس، 52 عاما، لخلافته. وذكرت وكالة رويترز للأنباء أنه طبقاً لعدد كبير من وثائق المخابرات التي اطلعت عليها، فإن منانغاجوا كان يعتزم إنعاش الاقتصاد بإعادة آلاف المزارعين الذين طردوا من أراضيهم منذ ما يقرب من 20 عاماً، وإصلاح العلاقات مع مؤسسات مثل البنك الدولي وصندوق النقد الدولي. هل ما حدث انقلاب؟ قال أليكس ماغايسا، المستشار السابق لزعيم المعارضة في زيمبابوي، مورغان تسفانغيراي، لبي بي سي إنه يعتقد أن ادعاء الجيش بأن ما قام به ليس انقلابا، ليس صحيحا. وأضاف \"لقد قرروا ألا يسموه انقلابا لأنهم يعرفون أن الانقلاب لن يلقى قبولا وسوف يندد به\". \"ولكن يبدو أنه من الواضح - فيما يتعلق بالسلطة - أن الرئيس موغابي ليس إلا رئيسا اسميا فقط، وأن السلطة الآن بيد الجيش\". يقول مراقبون إن التحركات العسكرية الأخيرة جاءت عقب إقالة موغابي نائبه، إيمرسون منانغاغوا، في خطوة أعتبرت أنها تمهد الطريق أمام زوجته غريس، 52 عاما، لخلافته. وكان حزب الاتحاد الوطني الإفريقي الزيبمابوي (زانو-بي إف) الحاكم قد اتهم الجنرال تشيوينغا بارتكابه \"تصرفات ترقى إلى درجة الخيانة\" عقب إصداره تحذيرا من أن الجيش قد يتدخل. ووصفت رسائل نشرت على موقع تويتر وتنسب إلى الحزب الحاكم سيطرة الجيش على السلطة بأنه \"انتقال غير دموي للسلطة\". دعوات إلى ضبط النفس واتسمت ردود الأفعال الدولية والإقليمية بالحذر، ترقبا لما ستستقر عليه الأوضاع في البلاد. فقال وزير الخارجية البريطاني بوريس جونسون إن الموقف لايزال \"مائعا\" في هراري، ولكن بلاده لاتريد رؤية \"ديكتاتور يأخذ السلطة من ديكتاتور آخر في زيمبابوي\" على حد وصفه. وأضاف جونسون \"لا أحد يريد رؤية الانتقال من ديكتاتور غير منتخب إلى آخر. نريد رؤية انتخابات حرة ونزيهة\". زيمبابوي: متحدث باسم الجيش \"نحن نستهدف المجرمين\" ودعا رئيس نيجيريا محمد بخاري إلى عدم تطور الموقف إلى العنف في زيمبابوي، وأكد المتحدث باسم الرئاسة النيجيرية في تغريدة على تويتر على أهمية أن يسود الاحترام والسلام في تلك الدولة الإفريقية المحورية. وحذر جميع الأطراف السياسية والعسكرية في زيمبابوي على تجنب أي أعمال قد تنزلق بالبلاد نحو الصراع الأمر الذي يؤثر على المنطقة برمتها بشكل سلبي. ودعا الاتحاد الأوروبي إلى الحوار في زيمبابوي والحل السلمي للأزمة الراهنة. وجاء في بيان اصدره الاتحاد \"نتابع الوضع عن كثب ونشدد على أهمية الحفاظ على حقوق جميع المواطنين وعلى الدستور والحكم الديمقراطي\". وتابع البيان \"ندعو جميع الأطراف للابتعاد عن المواجهة واللجوء إلى الحوار بهدف التوصل لحل سلمي للأزمة\". ونصحت وزارة الخارجية البريطانية رعاياها \"الموجودين حاليا في هراري بالبقاء في منازلهم في سلام، أو في مساكنهم حتى يتضح الموقف\". كما نصحت السفارة الأمريكية في هراري الأمريكيين البقاء في منازلهم، حتى إشعار آخر.", "doc2": "ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਉੱਥੇ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਕੇ ਸੱਤਾ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਵੇਨੇਜੁਏਲਾ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟਣ ਦੀਆਂ ਅਸਫਲ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਦੇਸ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੀ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟਣ ਦਾ ਜੋ ਸਿਲਸਿਲਾ ਚਲਿਆ ਉਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਕਿਸ ਮੁੱਦੇ ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਮਿਲਾਈ ਚੀਨ ਨਾਲ ਤਾਲ਼? ਸਦੀ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜੀਆਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਣਗੇ ਨਿਜ਼ਾਮੁਦੀਨ ਔਲੀਆ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਅਤੇ ਲੈਟਿਨ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਂ ਫਿਰ ਮਿਡਲ ਈਸਟ ਦੇ ਕੁੱਝ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਵਰਗੀ ਕੋਈ ਘਟਨਾ ਨਹੀਂ ਘਟੀ। ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਜਮਹੂਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਐਨੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜ ਲਈ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਕਰਨਾ ਬਿਲਕੁਲ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸੁਭਾਵਿਕ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਭਾਰਤ 'ਚ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਢਾਂਚਾ ਵੀ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਤਰਜ ਉੱਤੇ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਗ਼ੌਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੱਛਮ ਦੇ ਜਮਹੂਰੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਦੀਆਂ ਕੋਈ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਈਆਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ 1857 ਦੇ ਗ਼ਦਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਪੁਨਰਗਠਨ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚੋਂ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਾਤੀ ਆਧਾਰਿਤ ਰੈਜੀਮੇਂਟ ਵੀ ਬਣਾਈਆਂ ਪਰ ਜੋ ਦਸਤੂਰ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਣਾਏ ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਐਂਗਲੋ ਸੈਕਸਨ ਕਲਚਰ ਦੀ ਤਰਜ ਉੱਤੇ ਸਨ। ਕੰਨੜ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕਿਉਂ ਬਣੇ ਪੰਜਾਬੀ ਪ੍ਰਚਾਰਕ? ਕਿਵੇਂ ਗੈਂਗਸਟਰ ਬਣਦੇ ਹਨ ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਮੁੰਡੇ? ਦਲਿਤਾਂ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵੱਜਦਾ ‘ਮਾਣ’ ਦਾ ਢੋਲ ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਫ਼ੌਜ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਬਹੁਤ ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਰਹੀ ਹੈ। 1914 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸੰਸਾਰਕ ਜੰਗ ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਖ਼ਾਸੀ ਸੀ। ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਬਗ਼ਾਵਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਰਜ���ਾੜਿਆਂ ਅਤੇ ਰਿਆਸਤਾਂ ਕਰਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਏਕਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਵੀ ਖੇਤਰਵਾਦ ਅਤੇ ਜਾਤੀਵਾਦ ਉੱਤੇ ਰੈਜੀਮੇਂਟਾਂ ਬਣੀਆਂ ਸਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਸਰੀ ਸੰਸਾਰਕ ਜੰਗ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆਇਆ। ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਆਜ਼ਾਦ ਹਿੰਦ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਗਠਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਹੋਈਆਂ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਸਿਰਫ਼ 12 ਤੋਂ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਫ਼ੌਜੀ ਹੀ ਆਈਐਨਏ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣੇ। ਜਦ ਕਿ 40 ਤੋਂ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜੀ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਸਨ ਪਰ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਭੰਗ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਸਾਲ 1946 ਵਿੱਚ ਬੰਬਈ ਵਿੱਚ ਨੇਵੀ ਨੇ ਬਗ਼ਾਵਤ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 25 ਲੱਖ ਦੇ ਨੇੜੇ ਤੇੜੇ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਉਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਨੇਵੀ ਬਗ਼ਾਵਤ ਵੀ ਇੱਕ ਵਿਰੋਧ ਹੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਨੇਵੀ ਦੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਇੱਕ ਗੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦੂਸਰੀ ਸੰਸਾਰਕ ਜੰਗ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸੀ, ਭਾਰਤੀ 'ਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵੀ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਫ਼ੌਜੀ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸਨ। ਨੇਵੀ ਬਗ਼ਾਵਤ ਦਾ ਅਸਰ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਤੇ ਰਿਹਾ ਪਰ ਕੁਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਇੱਕਜੁੱਟ ਹੀ ਰਹੀ। 'ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਤੇ ਇਸ਼ਕ ਉਰਦੂ ਨਾਲ' ਫ਼ਜ਼ੂਲ ਖ਼ਰਚੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਈ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਨੇ ਕੀਤੇ ਮਤੇ ਪਾਸ 'ਜਦੋਂ ਕਲਾਮ ਨੇ ਲੀਡਰਾਂ ਦੀ ਕਲਾਸ ਲਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ' ਅਣਬਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ 1984 ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਉੱਤੇ ਫ਼ੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਸਿੱਖ ਯੂਨਟਾਂ ਨੇ ਬਗ਼ਾਵਤ ਕੀਤੀ। ਬਾਕੀ ਫ਼ੌਜ ਇੱਕਜੁੱਟ ਰਹੀ ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਦਰੋਹਾਂ ਨੂੰ ਦਬਾਅ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। 60 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਜਨਰਲ ਸੈਮ ਮਾਨੇਕਸ਼ਾ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਅਣਬਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਈਆਂ, ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਵੀ ਕੋਈ ਸਮੁੱਚਾ ਰੂਪ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਰਕਾਰ ਬਣੀ ਤਾਂ ਮੌਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਜਮਹੂਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਰੱਖਿਆ। ਇਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਮਾਂਡਰ-ਇਨ-ਚੀਫ਼ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਹਕੂਮਤ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ ਅਫ਼ਸਰ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਜਨਰਲ ਕਰਿਅੱਪਾ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਥਲ-ਸੈਨਾ, ਨੌ-ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਹਵਾਈ-ਸੈਨਾ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਬਰਾਬਰ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਤਿੰਨਾਂ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਚੀਫ-ਆਫ਼-ਆਰਮੀ ਸਟਾਫ਼ ਬਣਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਜੋ ਚੁਣੀ ਹੋਈ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੈਬਿਨਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। 1971- ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰ ਦੇ ਚੁਟਕਲੇ ਅਤੇ ਸਰੰਡਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਹ ਦਲਿਤ ਜਾਗ ਕੇ ਕਿਉਂ ਗੁਜ਼ਾਰ ਰਹੇ ਹਨ ਰਾਤਾਂ? 'ਕਿਮ ਦੀ ਫੌਜ 'ਚ ਰੇਪ ਤੇ ਪ��ਰਿਅਡ ਰੁਕਣਾ ਆਮ ਸੀ' ਜਮਹੂਰੀ ਸਰਕਾਰ ਹੀ ਸੁਪਰੀਮ ਸੱਤਾ ਜਨਰਲ ਕਰਿਅੱਪਾ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਥਲ ਸੈਨਾ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਮਾਂਡਰ-ਇਨ-ਚੀਫ਼ ਦਾ ਘਰ ਤਿੰਨ ਮੂਰਤੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਘਰ ਬਣਾਇਆ। ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਾਰਥਿਕ ਕੰਮ ਸੀ ਅਤੇ ਸੁਨੇਹਾ ਵੀ ਸਾਫ਼ ਸੀ ਕਿ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਜਮਹੂਰੀ ਸਰਕਾਰ ਹੀ ਸੁਪਰੀਮ ਸੱਤਾ 'ਤੇ ਰਹੇਗੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਨਰਲ ਕਰਿਅੱਪਾ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਆਰਥਕ ਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਲਿਖ ਕੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਸੱਦ ਕੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਨਾਂ ਦੇਣ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਦਾ ਜੋ ਨੀਂਹ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ, ਫ਼ੌਜ ਵੀ ਉਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ, ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਵਰਗੀ ਜਮਹੂਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਖੜੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਇਸ ਨੇ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਦੀ ਨੀਂਹ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਲਗਭਗ ਖ਼ਤਮ ਹੀ ਹੋ ਗਏ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਂ 1958 ਵਿੱਚ ਹੀ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸੇ ਦੌਰਾਨ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਹੋਏ। ਬਾਲ ਠਾਕਰੇ ਦੀ ਨਜ਼ਰ 'ਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ 'ਇੰਦਰਾ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨੇ ਸ਼ੇਖੀਆਂ ਮਾਰੀਆਂ' ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਰੰਜਿਸ਼ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਭਾਰਤੀ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਜਦੋਂ ਆਪਣੇ ਪੈਰ ਜਮਾਂ ਰਹੀ ਸੀ , ਉਸ ਨਾਜ਼ੁਕ ਦੌਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਗ਼ੈਰ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਕਰਿਅੱਪਾ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਰਹੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਨਰਲ ਸੈਮ ਮਾਨੇਕਸ਼ਾ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦ ਜੁੜਿਆ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਸੈਮ ਮਾਨੇਕਸ਼ਾ ਨੇ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਦੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਤੈਨਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨਾਪਸੰਦ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਨਿੱਬੜਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਈ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜ ਦੀਆਂ ਸੱਤ ਕਮਾਨਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਜਨਰਲ ਇਕੱਠੇ ਸੱਤ ਕਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦੇਵੇ। ਉਹ ਵੀ ਉਦੋਂ ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਸੈਨਾਪਤੀ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਸਾਲ ਹੀ ਪਿੱਛੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਐਨਾ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਮੰਨ ਸਕਦੇ ਜੋ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੋਵੇ। ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮੌਕੇ ਦੇ ਜਨਰਲ ਵੀਕੇ ਸਿੰਘ ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਬਣ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੁਰਾਣੀ ਯੂਪੀਏ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਹੀ ਚੁਣੋਤੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸਮੁੰਦਰ ਹੇਠਾਂ ਹੁੰਦੇ ਨੇ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘੋਲ 2018 'ਚ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਕੀ ਉਮੀਦਾਂ? ਟਰੰ��� ਦੀ ਸਖ਼ਤੀ ਕਿਮ ਨੂੰ ਡਰਾ ਸਕੇਗੀ? ਕਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ? ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਨੇ ਕੁੱਝ ਆਰਮੀ ਟੁਕੜੀਆਂ ਦੇ ਦਿੱਲੀ ਵੱਲ ਮਾਰਚ ਕਰਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਿਸੇ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਵਰਗਾ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਮੱਚ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਟੁਕੜੀਆਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਦਾ ਮੌਕਾ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਤ ਬਹੁਤ ਡਾਵਾਂਡੋਲ ਹੋਣ, ਸਿਆਸੀ ਫੁੱਟ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਜਮਹੂਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਜਾਂ ਭੇਦਭਾਵ ਜਾਂ ਅਰਾਜਕਤਾ ਦੀ ਹਾਲਤ ਹੋਵੇ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਕਦੇ ਪੈਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਕਿ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਫ਼ੌਜ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਰਹੀ ਅਤੇ ਕੁੱਝ ਲੋਕ ਇਸ ਗੱਲ ਲਈ ਉਸ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤਿੰਨਾਂ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀਆਂ ਨੂੰ ਮੌਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਫ਼ੌਜ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵੱਲੋਂ ਦੂਰ ਰਹੀ ਕਿਉਂਕਿ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਨੀਂਹ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਸਿਧਾਂਤ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕਜੁੱਟ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਾਗਰਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੰਦੀਪ ਰਾਏ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੈਣ ’ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਿਉਂ? ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ 11 ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਕੀ ਫ਼ਰਕ ਹੈ ਹਾਈਡਰੋਜਨ ਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ `ਚ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2014/03/140310_israel_hypocrisy_iran", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43968505", "doc1": "انتقد نتنياهو زيارة ممثلة السياسة الخارجية للاتحاد الأوروبي كاثرين آشتون إلى طهران خلال عطلة نهاية الأسبوع وأشار نتنياهو إلى إن القوات العسكرية الإسرائيلية ضبطت سفينة تحمل أسلحة مصنوعة في سوريا وكانت متجهة إلى الميليشيات في قطاع غزة. وقال إن العالم \"يريد أن يخدع نفسه بأن إيران غيرت نواياها في الحصول على أسلحة نووية، كل ما سمعته هو حفنة من الإدانات الخفيفة لإيران من جانب المجتمع الدولي على هذه الشحنة القاتلة\"، مضيفاً أن \"إيران نظمت إرسال وتمويل هذه الشحنة، كما أن إيران هي المسؤولة عن الشحنة بأكملها\". وأردف أن \"إيران كعادتها تنفي كل هذه الحقائق وتصفها بالأكاذيب\". وندد نتنياهو بـ \"الابتسامات والمصافحات من جانب ممثلي الغرب مع زعماء النظام الإيراني في طهران في نفس الوقت الذي كان يجري فيه تفريغ هذه الصواريخ في إيلات\". مواضيع قد تهمك نهاية وانتقد زيارة ممثلة السياسة الخارجية للاتحاد الأوروبي كاثرين آشتون إلى طهران خلال عطلة نهاية الأسبوع، واجتماعها مع القادة الايرانيين. ورفضت إيران الاتهامات الإسرائيلية ونفت علاقاتها بهذه الشحنة، وقال ناطق باسم حركة المقاومة الاسلامية (حماس) في غزة إن الموضوع عبارة عن \"نكتة سخيفة\". وكانت البحرية الإسرائيلية ضبطت سفينة في البحر الأحمر تحمل أسلحة من بينها صورايخ من طراز M-302 تصل مداها بين 150 -200 كلم قادرة على ضرب معظم مناطق إسرائيل من قطاع غزة. ضبطت البحرية الإسرائيلية سفينة في البحر الأحمر تحمل أسلحة من بينها صورايخ من طراز M-302 تصل مداها بين 150 -200 كلم", "doc2": "ਇਰਾਨ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਇਰਾਨ 'ਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰਕੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਸਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਰਾਨ ਤੋਂ 2015 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਦੇ ਖ਼ੁਲਾਸੇ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਜਾਣਕਾਰੀ 2002 ਵਿੱਚ ਨਸ਼ਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਨੇ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਚੰਗੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਆਧਾਰ ਨਹੀਂ ਬਣਿਆ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ, ਜਿਹੜੇ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਕੋਲ 12 ਮਈ ਤੱਕ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਤਿਆਗਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਸਣੇ ਇਸ ਸੌਦੇ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਰਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਰਾਨ ਇਸ 'ਤੇ ਕਾਇਮ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਰਾਨ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ? ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਬਹਿਰਾਮ ਘਸੇਮੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਏ ਗਏ ਇਲਜ਼ਾਮ ਕਿ ਤਹਿਰਾਨ ਨੇ ਪਰਮਾਣੂ ਮਕਸਦ ਸਬੰਧੀ ਝੂਠ ਬੋਲਿਆ ਹੈ ''ਬੇਫ਼ਜ਼ੂਲ ਅਤੇ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਹਨ।'' ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਜਾਵੇਦ ਜ਼ਰੀਫ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਏਜੰਸੀ (IAEA) ਵੱਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਪੁਰਾਣੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਦਾ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਰਾਨ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਅਤੀਤ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦਾ ਕੰਮ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। IAEA ਦੀ ਕੀ ਹੈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ? ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਏਜੰਸੀ (IAEA) ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫ਼ਲ ਰਿਹਾ ਪਰ 2015 ਦੀ ਇੱਕ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 2003 'ਚ ਪਰਮਾਣੂ ਵਿਸਫ਼ੋਟਕ ਯੰਤਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕੁਝ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ 'ਚ ਕੀ ਸੀ? ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜੋ ਕਿਹਾ ਉਹ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਗੁਪਤ ਪਰਮਾਣੂ ਫ਼ਾਇਲਾਂ ਦਾ ਸਬੂਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਰਾਨ ਨੇ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਬਾਰੇ 2015 ਵਿੱਚ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਝੂਠ ਬੋਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਰਾਨ 'ਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਬਾਬਤ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ। ਇਰਾਨ ਦੀ ਫੌਜ ਦੀ ਸੀਰੀਆ 'ਚ ਮੌਜੂਦਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਰਾਨ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂ�� ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਜਤਾਈ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ? ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਮਝ ਨਾਲ ਇੱਕਸਾਰ ਸਨ ਕਿ ਇਰਾਨ ਕੋਲ ਇੱਕ ''ਮਜ਼ਬੂਤ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ'' ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਬਦਲਦਿਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ''ਕਲੈਰੀਕਲ ਗ਼ਲਤੀ'' ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ। ਅਮਰੀਕੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਿਕਓਰਿਟੀ ਕਾਊਂਸਲ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਰਾਨ ਦੇ ਪੀਐੱਮ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਨਵੇਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵੇਰਵੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਹਨ।'' ਨਵੇਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸਕੱਤਰ ਮਾਈਕ ਪੋਂਪੀਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ''ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ੱਕ ਤੋਂ ਪਰੇ'' ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ''ਇਰਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਰਹੀ'' ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ''ਦੁਨੀਆਂ ਅਤੇ IAEA ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਪਰਮਾਣੂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼'' ਲੁਕਾਏ ਹਨ। ਉਧਰ ਓਬਾਮਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਸਮੇਂ ਇਰਾਨ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰ ਰਹੇ ਰੌਬ ਮਲੀ ਨੇ ਇਜ਼ਾਰਾਈਲ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ''ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-48621464", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48654910", "doc1": "تعرضت إيف إنسلر للاعتداء الجنسي والجسدي من قبل والدها وقد استعرضت المسرحية تجارب جنسية لعدد من النساء، سواء كانت بالإكراه أو رضاهن. وقُدمت في أكثر من 140 دولة لتحطم المحظورات وتتجاوز المحرمات، وتبكي الجمهور تارة وتُضحكه تارة أخرى. وكشفت إنسلر، الناشطة في مجال حقوق المرأة حالياً، لبي بي سي أن مسرحيتها الأخيرة التي تحمل عنوان \"اعتذار\"صادمة كمسرحيتها الأولى، لكنها هذه المرة مستمدة من تجربتها الحقيقة، ومقتبسة من كتيب أشبه برسالة، كتبه والدها لها يعتذر فيها عن الطريقة التي ارتكب بها اعتداءاته الجنسية ضدها منذ طفولتها، وقد تحولت هذه الاعتداءات إلى عنف جسدي بعد أن بلغت العاشرة من عمرها ورفضت طلباته. قتلوها حرقا بعد أن أبلغت عن تحرش مدير المدرسة بها المسرح \"ينقذ\" نساء مررن بتجارب تحرش ولجوء وفقدان ذاكرة مسرحية \"مونولوج المهبل\" كوميدية وتراجيدية على حدٍ سواء اعتداء جنسي تتذكر الكاتبة في الحوار الذي أجرته معها بي بي سي، طفولتها بكل تفاصيلها الدقيقة وتقول: \"أتذكر أنني كنت سعيدة عندما كنت في الخامسة من عمري، وكنت أعشق والدي، لكنني شعرتُ لاحقاً أن هناك خللا ما رغم أنني لم أفهم وقتها ما كان يحدث لجسدي\". وتتابع: \"كانت هناك أمور تحدث لجسدي، لم تكن باختياري. وأحببتُ والدي أكثر من أي شيء آخر في العالم، لذلك انتابتني مشاعر مختلطة، مشاعر كان هو المسؤول عنها، أحسستُ بالخطأ وكل تلك الأشياء المعقدة المرعبة\". ومع استمرار ذلك لفترة طويلة، شعرت إنسلر بأنها لا ترغب أن يستمر ما يقوم به والدها. كان هيام والدها بها غريباً ومبالغاً، وغلب على كل شيء في العائلة. وبدأت الأمور تتغير، عندما قررت رفض طلباته والابتعاد عنه عندما بلغت العاشرة من عمرها، وتظاهرت في إحدى الليالي بالموت، فلم يعتدِ عليها والدها تلك الليلة، لكن الأمور أخذت مجرى آخر، ليتحول ��عتداءه إلى نوع آخر. إيف إنسلر ناشطة في مجال حقوق المرأة اعتراف الأم تقول الكاتبة إن والدها لم يكن يحبها فحسب، بل كان مهووساً بها، ولم يكن ذلك خافياً على أحد في العائلة، إلا أنها لم تعلم فيما لو كان إخوتها على دراية بطبيعة العلاقة بينهما أم لا. أما والدتها، فقد اعترفت بعد سنوات طويلة بعلمها بالاعتداءات الجسدية التي كانت تتعرض لها في طفولتها. وفيما بعد قالت لها الأم: \"كنت أعلم بما يجري، فقد كانت كل العلامات موجودة على جسدك، وكنت تعانين من الالتهابات دائماً وتستيقظين ليلاً بسبب رؤية الكوابيس، بالإضافة إلى أن شخصيتك كانت تتغير\". كما اعترفت والدتها لاحقاً، أن عمَّ الطفلة لاحظ ذلك ونبَّه زوجة أخيه من اهتمام وتصرفات أخيه المبالغة بطريقة غير مألوفة تجاه ابنته. وتقول إنسلر: \" لم أكن على علم بمدى معرفة والدتي في ذلك الوقت بطبيعة العلاقة بيني وبين والدي، وفيما لو كانت قادرة على الاعتراف بشيء من هذا القبيل\". تقول إنسلر إن والدها جعلها تشعر بالذنب باستمرار اعتداء جسدي ورداً على سؤال بي بي سي، فيما لو تلقت أي دعم في تلك المرحلة، تقول: \"كانت لدي خالة رائعة، بالإضافة إلى مربيات كنتُ أحظى بمحبتهن ورعايتهن، أعتقد أنهن أنقذن حياتي\". توقف والدها عن الاعتداء الجنسي عليها وبدأ بإيذائها جسدياً وضربها بعنف، وعن تلك المرحلة تقول: \" كنت كالمنفصلة عن نفسي، لكننا نعرف جميعاً صفات المعتدي جيداً وكمية المشروبات التي يتناولها، وكيف يكون مزاجه وماذا تعني خشونة أو نعومة صوته على حد تعبيرها. \"أتذكر والدي عندما كان يناديني من الطابق العلوي، كنت أستطيع تخمين مدى عنفه من نبرة صوته\". وتتابع: \"كنت أركض إلى المرآة وأقول لنفسي بصوت عالٍ. لن تكوني هنا. لن تشعري بشيء. لن يستطيع إيذاءك. لقد ذهب بعيدًا. لن تكون هنا. لن تشعري بشيء. لن تشعري بأي شيء يفعله بك\". تقول إنسلر إنها ترعرت في زمن لم يكن فيها الرجال مخطئون أبداً هل نجحت الخطة؟ كثيراً ما كانت إنسلر تهرب من الواقع وتنفصل عن ذاتها عن طريق اللجوء إلى الكتابة. وتقول: \"ابتكار شخصيات خيالية والعيش معها، فصلني عن الألم الذي شعرت به مراراً\". لكن، كيف ترجمتِ إحساسك بانعدام قيمتك في علاقاتك عندما كبرت؟ تردُ بابتسامة ساخرة: \"لا أعلم، إنه لأمر محزن للغاية أن أقول بأنني لم أكن أشعر أبداً بأنني جديرة بكل من أحبني\". \"كنت دائماً في المرتبة الثانية لدى والدي، كانت هناك أمي، ثم أنا، لم أتخيل قط أن يرغب أي رجل أو امرأة بأن يكون معي وحدي فقط، لأنني كنت دائماً مع الاثنين\". وأضافت: \"كنت أتصور بأنني سأكون دائماً الشخص الثاني لدى أي شخص ، سيكونون رجالاً متزوجين، وسأكون العشيقة \". \"أعتقد أننا ننجذب إلى الأشخاص الذين كانوا يقومون بالاعتداءات متوهمين أننا سنغيرهم ونغير ماضيهم، ولأن شخصياتهم مألوفة لدينا\"، وتتابع: \"لم أختر من أحبوني حقاً، لأنني كنت مرتابة من الماضي، فقد أحببت مرة عندما كنت طفلة، لكنني تعرضتُ للخيانة\". تحول والد إيف من الاعتداء الجنسي عليها إلى الإيذاء البدني لها هل كنت تودين سماع كلمة آسف من والدك عندما كنت طفلة؟ كنتُ أكتبُ إلى والدي رسائل اعتذار باستمرار، لأنه كان يجعلني أشعر بالذنب بشكل دائم، كان اسمي الثاني هو \"أنا آسفة\". ولكن كان لدي اعتقاد آخر، وهو أنني كلما أكثرت من الاعتذار، فسوف يقوم بفعل الشيء ذاته. ماذا كان سيحقق اعتذارك ؟ أشياء كثيرة، كان ذلك سيحررني من الشعور بأنني الطرف المذنب في علاقتنا. لماذا برأيك لم يعتذر منك؟ لأن والدي تربى في وقت لم يكن فيه الرجال يعتقدون أنهم مخطئون إطلاقاً. كان والدي الرئيس التنفيذي للشركة، الرئيس التنفيذي لعائلتي. لقد كان على حق دائماً. كانت فكرة عدم موافقتي لرأيه، جريمة يعاقب عليها القانون. كيف كان شعورك عندما مات؟ كان الأمر غريباً للغاية، يبدو أن والدي كان يعاني من مرض السرطان لفترة طويلة قبل وفاته، ولم يتصل بي ، ولم تخبرني والدتي بأنه كان يحتضر. لم تكن لديه القدرة أو الرغبة بوداع أي شخص إطلاقاً. أتذكر أنني ذهبتُ إلى خزانة ملابسه وجلستُ أمامها، أتذكر السترة الصفراء التي كان يرتديها وأشمها، كنت كمن يقول، حسناً، هذه خاتمتنا. كنُتُ كالمخدرة تماما، لم أشعر بشيء معين. تقول إيف أن اعتداءات والدها جعلها تشعر بأنها بلا قيمة هل كنت غاضبة منه؟ أعتقد أن الأمر استغرق سنوات حتى أدركتُ حجم ما فعله والدي بي. ربما يكون هذا صحيحاً بالنسبة لأي ناجٍ. أتذكر عندما كنت في العشرينات من عمري، وبينما كنت مع أصدقاء الدراسة في الحانة، أخبرتهم طرفة مضحكة عن والدي. \"كان والدي يضربني بشدة، وصرخ في وجه والدتي لتذهب وتحضر سكيناً من المطبخ لطعني ، لكنها ولحسن حظي غادرت الغرفة ولم ترجع\". عندها توقف أصدقائي عن الضحك، وسألوا باستغراب: \"ماذا قلت؟\". وكانت هي المرة الأولى التي أتلقى فيها ردود فعل من العالم حول جنون وقساوة ما عايشته، شعرت بالرعب فعلاً\". هل كانت محاولتك تأليف كتاب \"اعتذار\" شكلاً من العلاج ؟ ما حدث خلال هذا الكتابة هو أنني تمكنت من إعادة صياغة القصة، لقد انتقل أبي من هذا الوحش المتجانس إلى أحد المدافعين، تحول من ذلك النوع من المخلوقات المخيفة إلى كائن ضعيف مكسور وهش. حررتُ نفسي بهذا المعنى بشكل لا يصدق. أستطيع القول إنني ربما أعرف أبي أكثر من معرفته لنفسه. ما سبب سلوكه حسب ما توصلت إليه؟ نشأ أبي في بيئة تتعامل معه على أنه الفتى الذهبي، صاحب الحق الإلهي مثل الملوك. لقد كان معبوداً، لكن لم يكن ذلك حباً، وهذه المثالية لا تسمح للإنسان بأن تظهر عليه سمات الضعف والانكسار. أتخيل أن أبي سيُظهر تلك الصفات حتى وهو في قبره، تحت الأرض لأنه لا يريد أن يخيب أمل الناس الذين عبدوه. أعتقد أننا نفعل هذا للصبيان. نحن لا نسمح لهم بأن يكونوا بشراً، وهذا يؤدي إلى افتقارهم إلى شعورهم بالتعاطف مع الآخرين. هل كان هناك دافع محدد لكتابة هذا الكتاب في هذا الوقت؟ لقد شاركتُ في حركة محاربة العنف ضد النساء والفتيات منذ 21 عاماً، وسمعت أسوأ القصص في العالم. وتبادر إلى ذهني سؤال بعد كل ما قيل في حملة \"مي تو\" التي أفصحت فيها النساء عن كل التفاصيل، ولكن أين الرجال من كل هذا؟ لماذا لم أسمع رجلاً يعتذر علناً وبشكل واضح وشامل على الإطلاق؟ إذا لم يتقدم الرجال الآن ويعتذروا وأعني بذلك تقديم بيان شرح مفصل وشامل بالأفعال السيئة التي قاموا بها، فكيف سينتهي هذا؟ لا تشعر إنسلر بأي حقد تجاه والديها، بعد أن اعترفت والدتها بعلمها بما حدث لها واعتذارها منها مراراً.", "doc2": "ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਟਕਕਾਰ ਈਵ ਐਨਸਲਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ 'ਦਿ ਅਪਾਲਜੀ' 'ਚ ਦੱਸੀ ਹੈ ਇਸ ਨਾਟਕ ਦਾ ਮੰਚਨ 140 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸਹਿਮਤੀ ਵਾਲੇ ਜਿਨਸੀ ਤਜਰਬਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੱਸੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਮੰਚਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਇਸ ���ੇ ਉੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਰੂੜੀਵਾਦੀਆਂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੱਟ ਮਾਰੀ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ੂਬ ਹਸਾਇਆ ਅਤੇ ਰੁਲਾਇਆ ਵੀ। ਐਨਸਲਰ ਦੀ ਨਵੀਂ ਰਚਨਾ 'ਦਿ ਅਪਾਲਜੀ' ਵੀ ਕੁਝ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੂਜੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈਰਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਕਾਲਪਨਿਕ ਕਿਤਾਬ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਨਸਲਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਮਾੜੇ ਵਤੀਰੇ ਅਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਲਈ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਐਨਸਲਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਅਧੂਰਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਲੇਖਿਕਾ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਲੜਨ ਵਾਲੀ ਕਾਰਕੁਨ ਵੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਵਰਲਡ ਸਰਵਿਸ ਦੇ ਰੇਡੀਓ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਊਟਲੁਕ 'ਚ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਹੋਏ ਮਾੜੇ ਵਤੀਰੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਕਈ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਐਨਸਲਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਅਧੂਰਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਹੋਏ ਮਾੜੇ ਵਤੀਰੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੋ-ਜਿਹੇ ਸੀ? ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਇੱਕ ਖੁਸ਼ ਮਿਜਾਜ਼ ਇਨਸਾਨ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬੇਹੱਦ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਸਭ ਕੁਝ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲਿਆ? ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਲਗਾਅ ਗ਼ਲਤ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਕਿ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮੈਨੂੰ ਬਸ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਕੁਝ ਗੜਬੜ ਹੈ। ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮੇਰੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸਭ ਮੇਰੀ ਮਰਜ਼ੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਸਭ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਚੰਗਾ-ਮਾੜਾ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਡਰਾਉਣਾ ਵੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਉਹ ਸੀ ਜੋ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਬੇਹੱਦ ਘਟੀਆ ਸੀ। ਈਵ ਐਨਸਲਰ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਵੀ ਜਾਣਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਮੈਨੂੰ ਮਾੜਾ-ਮਾੜਾ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਰਾਤ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਦਿਖਾਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੈਂ ਮਰ ਗਈ ਹਾਂ। ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਵਾਇਆ ਕਿ ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਹਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਉਸ ਰਾਤ ਉਸਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਹ ਕੁਕਰਮ ਤੋਂ ਰੁਕ ਗਏ, ਇਹ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਵੇਲੇ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ। ਜੋ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਕੀ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਵਾਲੇ ਸਭ ਜਾਣਦੇ ਸਨ? ਮੇਰੀ ਭੈਣ ਅਤੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਪਰ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੀ ਕਿ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣੇ-ਅਣਜਾਣੇ 'ਚ ਕੀ ਪਤਾ ਸੀ। ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਮੈਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ, ਮੈਨੂੰ ਬੁਰੇ ਸੁਪਨੇ ਆਉਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਵਤੀਰਾ ਬਦਲਦਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਣ ਲੱਗੀ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਅਸਲ 'ਚ ਇਸ ਨੂੰ ਖ਼ੁਦ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕੀ ਬਚਪਨ 'ਚ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਲਈ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ? ਮੇਰੀ ਇੱਕ ਚਾਚੀ ਸੀ, ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਚਾਚੀ ਅਤੇ ਨਾਨੀਆਂ ਵੀ ਸਨ, ਜੋ ਮੇਰਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਸਚਮੁੱਚ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ। ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ। ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਤੁਹਾਡਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੁਹਾਡਾ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੁਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਾਰਦੇ ਸਨ। ਤੁਸੀਂ ਉਦੋਂ ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਸੀ ਤੇ ਫਿਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ? ਮੈਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਹ ਵੀ ਜਾਣਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਿੰਨੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੂਡ ਕੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਮੱਧਮ ਆਵਾਜ਼ ਦਾ ਫ਼ਰਕ ਮੈਂ ਸਮਝਦੀ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਫੋਨ ਕਰਕੇ ਛੱਤ 'ਤੇ ਆਉਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਹੀ ਦੱਸ ਸਕਦੀ ਸੀ ਕਿ ਪਿਟਾਈ ਕਿੰਨੀ ਬੁਰੀ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਦੇਖਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੀ ਕਹਿੰਦੀ ਸੀ, \"ਤੂੰ ਹੁਣ ਇੱਥੋਂ ਚਲੀ ਜਾ। ਤੂੰ ਇੱਥੇ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗੀ, ਤੂੰ ਹੁਣ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਹੇਗੀ, ਤੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗੀ\" ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਹੋਇਆ? ਹਾਂ, ਕਈ ਵਾਰ ਮੇਰੀ ਆਤਮਾ ਮੇਰੇ ਸਰੀਰ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਸਰੀਰ 'ਚ ਆ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਦੇਖਦੀ ਕਿ ਇਹ ਮੇਰੀ ਹੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੈ। ਈਵ ਐਨਸਲਰ ਨਾਲ ਕੁੱਟਮਾਰ ਵੀ ਕਾਫੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਇਹ ਮੇਰੀ ਕਲਪਨਾ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸੇ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਲਿਖਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਿੱਤੀ। ਮੈਂ ਕਲਪਿਤ ਪਾਤਰ ਬਣਾਉਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਕਾਲਪਨਿਕ ਦੁਨੀਆਂ 'ਚ ਹੀ ਰਹਿਦੀ ਸੀ ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਅਸਲ ਦਰਦ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਦੀ ਸੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਮੰਗੀ? ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਵੱਡੇ ਹੋਏ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਪੁਰਸ਼ ਕਦੇ ਗ਼ਲਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸੀਈਓ ਸਨ, ਉਹ ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸੀਈਓ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਲੱਗਾ ਸੀ? ਇਹ ਬੇਹੱਦ ਅਜੀਬ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਕਾਫੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਿਮਾਰ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਸਨ, ਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਫੋਨ ਆਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਅਲਵਿਦਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕੁਝ ਬਾਕੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਠੜੀ 'ਚ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਬੈਠ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਕਿਵੇਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇਗਾ? ਮੈਂ ਸੁੰਨ ਸੀ, ਇੰਝ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਜੋ ਕੁਝ ਵੀ ਹੋਇਆ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਕਾਫੀ ਸਮਾਂ ਲੱਗਾ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਕਿਵੇਂ ਮੈਨੂੰ ਕੁੱਟਦੇ ਸਨ। ਈਵ ਐਨਸਲਰ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਪੁਰਸ਼ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦੇ ਨਹੀਂ ਸੁਣਿਆ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਪਿਟਾਈ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਵਿਚਾਲੇ ਰੋਕਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, \"ਕੀ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ।\" ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਡਰ ਗਈ ਸੀ। 'ਦਿ ਅਪਾਲਜੀ' ਲਿਖਣ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੀ? ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ 'ਚ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਰਾਖ਼ਸ਼ ਕੋਲੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗਣ ਵਾਲੇ ਬਣ ਗਏ। ਉਹ ਇੱਕ ਵਹਿਸ਼ੀ ਤੋਂ ਨਾਜ਼ੁਕ ਇਨਸਾਨ ਬਣ ਗਏ। ਇਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਸਚਮੁੱਚ ਮੈਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਮੁਕਤੀ ਹਾਸਿਲ ਕਰੀ ਲਈ ਹੋਵੇ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਸਕਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਸ਼ਾਇਦ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਜਾਣਦੀ ਹਾਂ ਜਿੰਨਾਂ ਉਹ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਸਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ ਵਤੀਰਾ ਕਿਉਂ ਕਰਦੇ ਸਨ? ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਬੇਹੱਦ ਲਾਡ-ਪਿਆਰ 'ਚ ਪਲੇ ਸਨ, ਅਜਿਹਾ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਉਹ ਵਧੀਆ ਇਨਸਾਨ ਨਹੀਂ ਬਣਦੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਕਿਸ ਕੋਲੋਂ ਮਿਲੀ? ਮੈਂ ਪਿਛਲੇ 21 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਅੰਦੋਲਨ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਕੋਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੁਰੇ ਤਜਰਬਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਣਿਆ ਹੈ। MeToo ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ਼ 'ਚ ਇੱਕ ਗੱਲ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਮਰਦ ਆਖ਼ਿਰ ਕਿੱਥੇ ਹਨ? ਮੈਂ ਕਦੇ ਕਿਉਂ ਕਿਸੇ ਮਰਦ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗਦੇ ਨਹੀਂ ਸੁਣਿਆ? ਜੇਕਰ ਮਰਦ ਖੁਲ੍ਹੇਆਮ ਅਜੇ ਵੀ ਮੁਆਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਮੰਗ ਸਕਦੇ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋਵੇਗਾ? ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਰਾਹੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਹੈ? ਬਿਲਕੁਲ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਆਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ? ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਨਫ਼ਰਤ ਹੁਣ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਚਲੇ ਗਏ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਬਿਹਤਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ? ਹਾਂ, ਦਰਅਸਲ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਈ ਵਾਰ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀ ਗ਼ਲਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਤੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ। ਮੈਨੂੰ ਉਦੋਂ ਚੰਗਾ ਲੱਗਾ ਅਤੇ ਸਕੂਨ ਮਿਲਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53529782", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-53536076", "doc1": "تتعرض عائلة الدوق والدوقة دائما للمطاردة من قبل مصوري المشاهير الذين تعقبوهما إلى منزلهما في لوس أنجليس ورفعت شكوى في لوس أنجليس بولاية كاليفورنيا الأمريكية يوم الخميس، تقول إن شخصا لم ُكشف عن هويته التقط خلال فترة الإغلاق المفروضة لمواجهة فيروس كورونا صورا للطفل آرتشي البالغ من العمر 14 شهرا داخل حديقة منزل العائلة. وقال الزوجان إن التقاط هذه الصور يعد انتهاكا للخصوصية، وتسلط القضية الضوء على مسألة الخصوصية في ولاية كاليفورنيا. ويقيم الأمير هاري وزوجته ميغان حاليا في لوس أنجليس، بعد أن تنازلا عن مهامهما كعضوين بارزين في العائلة الملكية في نهاية مارس/آذار الماضي. وقال مايكل كومب، محامي الزوجين: \"يكفل القانون لكل شخص وكل فرد من أفراد العائلة في كاليفورنيا حقه في الخصوصية داخل منزله. ولا يمكن لأي طائرات بدون طيار أو مروحيات أو عدسات تصوير عالية الدقة أن تسلب أحدا ذلك الحق\". مواضيع قد تهمك نهاية وأضاف: \"يرفع دوق ودوقة ساسيكس هذه القضية لحماية حق طفلهما الصغير في الخصوصية داخل منزله دون تطفل من المصورين، وليعملا على كشف وإيقاف من يسعون للتربح من وراء تلك الأفعال غير القانونية.\" يرفع دوق ودوقة ساسيكس القضية لحماية حق طفلهما آرتشي في الخصوصية داخل منزله دون تطفل من المصورين وبحسب الدعوى، فإن الدوق والدوقة يتعرضان دائما للمطاردة من قبل مصوري المشاهير، الذين تعقبوهما إلى منزلهما في لوس أنجليس، بالإضافة لتحليق المروحيات فوق منزلهما وإحداث فتحات في الأسوار الأمنية حوله. ويمثل هذا أحدث مثال على الإجراءات التي تلجأ إليها العائلة الملكية لمواجهة ما وصفوه سابقا بأنه \"تعديات\" من الصحف الصفراء. وفي دعوى قانونية منفصلة ضد ناشر صحيفتي \"ميل اون صنداي\" و\"ميل أونلاين\"، رفعت ميغان دعوى لمقاضاتهما بانتهاك الخصوصية وانتهاك حقوق الطبع والنشر. وفي وقت سابق من هذا الشهر، ذكرت وثائق المحكمة أن الدوقة كانت تشعر \"بعدم الحماية من قبل مؤسسة\" النظام الملكي وأنها \"منعت من الدفاع عن نفسها\" ضد تقارير وسائل الإعلام أثناء حملها. في حين ينفي ناشر الصحيفتين تلك المزاعم.", "doc2": "ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ, ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਾਈ ਗਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਮੁਤਾਬਕ, ਅਣਪਛਾਤੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ 14 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਆਰਚੀ ਦੀ ਘਰ ਅੰਦਰੋਂ ਤਸਵੀਰ ਖਿੱਚੀ। ਸ਼ਾਹੀ ਜੋੜੇ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇੰਝ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲੈਣਾ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਹੈ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਹੈਰੀ ਅਤੇ ਮੇਘਨ ਹੁਣ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਰੌਇਲਜ਼ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਹਟਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਸ਼ਾਹੀ ਘਰਾਨੇ ਦੀ ਨੂੰਹ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਮੇਘਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ ਖਾਸ ਗੱਲਾਂ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਸ਼ਾਹੀ ਜੋੜੇ ਦੇ ਵਕੀਲ ਮਾਈਕਲ ਕੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਕੈਲੇਫੋਰਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਜੀਅ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰ ਅੰਦਰ ਨਿੱਜਤਾ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਡਰੋਨ, ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਜਾਂ ਟੈਲੀਫੋਟੋ ਲੈਨਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਅਧਿਕਾਰ ਖੋਹ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ।\" \"ਪ੍ਰਿੰਸ ਹੈਰੀ ਅਤੇ ਮੇਘਨ ਘਰ ਅੰਦਰ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਨਿੱਜਤਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੇਸ ਦਾਇਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕੰਮਾਂ ਜ਼ਰੀਏ ਲਾਹਾ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਹੋ ਸਕੇ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।\" ਕੇਸ ਮੁਤਾਬਕ, ਪਪਰਾਜੀ ਲਗਤਾਰ ਸ਼ਾਹੀ ਜੋੜੀ 'ਤੇ ਨਿਗਾਹ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਹ ਲਾਂਸ ਏਂਜਲਸ ਸਥਿਤ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ। ਸ਼ਾਹੀ ਵਿਆਹ ’ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਕੌਣ ਹਨ? ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/artandculture/2015/08/150831_amiyabh_bachchan_twitter", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-44021193", "doc1": "وقال باتشان في تغريدة على تويتر \"حسابي على تويتر اخترق. مواقع اباحية تقول إني \"أتابعها\". من قام بذلك شخص آخر. لست في حاجة إلى ذلك!\" ولم تتضح المزيد من التفاصيل عن الاختراق المزعوم. ولدى باتشان 16.6 مليون متابع على تويتر، وهو ما يفوق عدد متابعي رئيس الوزراء الهندي ناريندرا مودي. ووضعت قائمة مستقلة باتشان على رأس قائمة أكثر الهنود تأثيرا على تويتر، متفوقا على مودي وعلى نجم الكريكيت ساتشين تاندولكار والدلاي لاما. مواضيع قد تهمك نهاية ولكن \"الاختراق\" لم يؤثر على شيء نشره باتشان على حسابه، ولم يثر أي شخص الانتباه إلى الأمر سوى باتشان نفسه. وبعد ذلك ابعدت المواقع الإباحية من الحسابات التي يتابعها باتشان. وبعد تعليق باتشان على الأمر، امتلأ حسابه بتعليقات المعجبين القلقين، ومن بينهم من عرض محاولة التوصل إلى المخترق. ورفض تويتر التعليق على تصريح باتشان بشأن اختراق حسابه.", "doc2": "ਅਮਿਤਾਭ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਅਰੇ ਯਾਰ ਟਵਿੱਟਰ ਜੀ, ਹੁਣ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਨੰਬਰ ਵਧਾ ਦੋ। ਕਦੋਂ ਤੋਂ ਇੰਨਾ ਕੁਝ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਨੰਬਰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਹੋਰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਦੱਸੋ।'' ਇਸ ਟਵੀਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟਵਿੱਟਰ ਨੇ ਤਾਂ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਕਈ ਲੋਕ ਇਸ ਟਵੀਟ 'ਤੇ ਕਮੈਂਟ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਕਈ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਅਮਿਤਾਭ ਵਰਗੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ। ਅਜੀਤ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਇਹ ਲਿਖਣਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ੋਭਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੰਬਰਾਂ ਦੇ ਕੋਈ ਮਾਅਨੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਪਰ ਹਰ ਵਾਰ ਤੁਹਾਡਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿਖਣਾ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ਮਿਸ ਏਲੀਜਾਬੈਥ ਸਵਾਨ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਸਰ ਕਿੱਥੇ ਮੋਹ ਮਾਇਆ ਵਿੱਚ ਫੱਸੇ ਹੋ?'' ਕੁਝ ਲੋਕ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਬਹਿਸ ਵੀ ਕਰਨ ਲੱਗੇ ਕਿ ਆਖਿਰ ਅਮਿਤਾਭ ਇਹ ਟਵੀਟ ਕਰ ਕਿਉਂ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਮਿਤਾਭ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਮਹਿਕ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਟਵਿੱਟਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੌਲੋਅਰ ਘਟਾ ਦਿੱਤੇ ਸਨ ਜੋ ਛੇਤੀ ਛੇਤੀ ਨਹੀਂ ਵਧਦੇ। ਇਸਲਈ ਉਹ ਵਾਰ ਵਾਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟਵੀਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।'' ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਰਵੀ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਉਹ ਨਕਲੀ ਫੌਲੋਅਰ ਸਨ ਜੋ ਟਵਿੱਟਰ ਨੇ ਡਿਲੀਟ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਫੌਲੋਅਰਜ਼ ਲਈ ਇੰਨਾ ਕੌਣ ਵਾਰ ਵਾਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ।'' ਲੋਕੇਸ਼ ਰਾਜ ਸਿੰਘ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਇਹ ਨੰਬਰ ਨਹੀਂ ਅਸਲੀ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਫੌਲੋ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕਹੋਗੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਫੌਲੋਅਰ ਹੋਰ ਵੀ ਘਟਨਗੇ।'' ਦਰਅਸਲ ਅਮਿਤਾਭ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਫੌਲੋਅਰਜ਼ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹਰੁਖ ਖ਼ਾਨ ਦੇ ਫੌਲੋਅਰ ਵੱਧ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਅਮਿਤਾਭ ਨੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, ''ਟਵਿੱਟਰ, ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਨੰਬਰ ਘਟਾ ਦਿੱਤੇ? ਹੁਣ ਤੁਹਾਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਅਤੇ ਵਧੀਆ ਹੈ।'' ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਕਿਸ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਫੌਲੋਅਰ? ਅਮਿਤਾਭ ਦੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਸਿਤਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਫੌਲੋਅਰਜ਼ ਦੀ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਕਲਾਕਾਰ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਟੌਪ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ? (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-54028961", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-54059595", "doc1": "شهدت الهند أكثر من 75 ألف حالة إصابة جديدة يوميا في الأيام الأخيرة وبذلك تعد الهند الآن الدولة الثانية في العالم من ناحية عدد الإصابات المؤكدة بالفيروس على نطاق العالم، والتي يبلغ عددها نحو 4,204,613 حالة. وأعلنت الهند عن أن 71,642 من المصابين قضوا في الوباء، وهو رقم يمثل ثالث أكبر عدد للوفيات في العالم. ويأتي هذا الارتفاع في عدد الإصابات في الهند من خمسة من ولاياتها. وتأتي الزيادة بينما تعمد الحكومة الهندية إلى رفع القيود التي كانت قد فرضتها من أجل تحفيز الاقتصاد الذي تلقى ضربة موجعة وخسر الملايين من فرص العمل جراء الوباء الذي بدأ بالتفشي في مارس/ آذار الماضي. وكانت وتيرة الإصابات قد تسارعت بشكل ملفت للنظر في الأيام السبعة الأخيرة التي شهدت فيها الهند أكثر من 75 ألف إصابة جديدة يوميا. مواضيع قد تهمك نهاية ووقعت 60 في المئة من حالات الإصابة الجديدة في ولايات أندرا براديش وتاميل نادو وكارناتاكا وماهاراشترا وأوتار براديش أكثر الولايات الهندية اكتظاظا بالسكان. كما تشهد العاصمة دلهي زيادة مضطردة في عدد الإصابات، إذ سجّلت فيها أكثر من 3200 حالة يوم الأحد وهو أعلى رقم يسجل في المدينة منذ شهرين تقريبا. كما أدت زيادة كبيرة في عدد الحالات في العديد من المناطق الزراعية النائية إلى ارتفاع الأعداد الكلية للإصابات. وضرب الفيروس قبيلة منعزلة في جزر الأندامان الهندية الواقعة في خليج البنغال، إذ سجلت فيها 10 حالات مؤكدة في الشهر الأخير. ويعكس هذا الارتفاع في عدد الحالات ازدياد وتيرة الفحوص إلى حد ما، إذ يتم الآن إجراء أكثر من مليون فحص للفيروس في الهند يوميا. ورغم الانخفاض النسبي لعدد الوفيات جراء الإصابة بالفيروس، فقد سجلت الهند 1000 حالة وفاة يوميا في الأسبوع الأخير. وأصبحت الهند في أوائل شهر أغسطس/ آب الماضي ثالث دولة في العالم يتجاوز فيها عدد الإصابات المليونين. وكانت الهند قد فرضت إجراءات إغلاق مشددة في شهر مارس/ آذار الماضي في محاولة للحد من انتشار فيروس كورونا الذي لم يكن قد أصاب آنذاك إلا بضع مئات من الهنود. وشرعت الحكومة الهندية في يونيو/ حزيران في تخفيف إجراءات الإغلاق على مراحل من أجل تحفيز النشاط الاقتصادي رغم استمرار زيادة حالات الإصابة بالفيروس. وكان انتشار الوباء وإجراءات الإغلاق التي نجمت عنه قد أضر كثيرا بالنشاط الاقتصادي في الربع الثاني من السنة. فقد انكمش الاقتصاد الهندي بنسبة 23,9 في المئة في الأشهر الثلاثة المنتهية في يونيو/ حزيران، وهو أسوأ أداء له منذ بدأت الهند في نشر الأرقام الفصلية في عام 1996.", "doc2": "ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਵੈਕਸੀਨ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਈ ਹੈ, ਜੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਗਰ ਹੈ ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਸਤਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਰੂਸ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਸਪੁਤਨਿਕ-ਵੀ ਇੱਕ ਆਸ ਦੀ ਕਿਰਨ ਬਣ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਪਰ ਕੀ ਸਚਮੁੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ 'ਤੇ ਇੰਨਾ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪਹਿਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਗੇੜ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਇਮਿਊਨ ਰਿਸਪੌਂਸ ਚੰਗਾ ਦਿਖਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮੈਡੀਕਲ ਜਨਰਲ ਦਿ ਲੈਨਸੇਂਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਾਲੀ ਐਂਟੀਬੌਡੀ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੋਈ ਭਿਆਨਕ ਸਾਈਡਿਇਫੈਕਟ (ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ) ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਅਗਸਤ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਿਨਾਂ ਡਾਟਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਲਾਈਸੈਂਸ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰੂਸ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਰੂਸ ਦੇ ਵੈਕਸੀਨ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦਾ ਡਾਟਾ ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਅਤੇ ਸੇਫਟੀ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਛੋਟਾ ਹੈ। ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਸ ਨਵੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਕਵਾਇਦ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਕਈ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੇੜਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਅੱਗੇ ਵਧੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਗਸਤ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਵੈਕਸੀਨ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਈ ਹੈ, ਜੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਗਰ ਹੈ। ਗੇਮਾਲਿਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੇਟੀ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਟੀਕਾ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗੇੜ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਰੂਸ ਨੇ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਨਾਮ 'ਸਪੁਤਨਿਕ ਵੀ' ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰੂਸ��� ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ 'ਸਪੁਤਨਿਕ' ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸੈਟੇਲਾਈਟ। ਰੂਸ ਨੇ ਹੀ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਸਪੁਤਨਿਕ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਦਿ ਲੈਸੇਂਟ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ? ਦਿ ਲੈਸੇਂਟ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਰੂਸੀ ਵੈਕਸੀਨ ਸਪੁਤਨਿਕ-ਵੀ ਦੇ ਦੋ ਟ੍ਰਾਇਲ ਜੂਨ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਦੋਵੇਂ ਗੇੜਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦੌਰਾਨ 38 ਸਿਹਤ ਵਲੰਟੀਅਰਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕੇ ਲਗਾਏ ਗਏ। ਫਿਰ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੂਸਟਰ ਡੋਜ਼ ਲਗਾਏ ਗਏ। ਇਹ ਵੀ ਵਲੰਟੀਅਰ 18 ਸਾਲ ਤੋਂ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 42 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਲੰਟੀਅਰਸ ਵਿੱਚ ਐੰਟੀਬੌਡੀ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਲੰਟੀਅਰਸ ਵਿੱਚ ਸਿਰ ਦਰਦ ਅਤੇ ਜੋੜਿਆਂ ਦੇ ਦਰਦ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਗੰਭੀਰ ਸਾਈਡਇਫੈਕਟ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਰੈਂਡਮ ਟ੍ਰਾਇਲ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਮਤਲਬ ਇਹ ਕਿ ਜਿਨ ਵਲੰਟੀਅਰ ਨੂੰ ਇਹ ਟੀਕੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਟੱਡੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਸੇਫ਼ਟੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਿੰਨੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਵੀ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਤੀਜੇ ਗੇੜ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਮਰ ਵਰਗ ਅਤੇ ਵੱਖਰੇ-ਵੱਖਰੇ ਰਿਸਕ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਨਾਲ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਪਰੀਖਣ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਹੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਵਿੱਚ ਇਮਿਊਨ ਰਿਸਪੌਂਸ ਨੂੰ ਜੈਨਰੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਅਡੀਨੋਵਾਇਰਸ (adenovirus) ਦੀ ਅਡੈਪਟਿਵ ਸਟ੍ਰੇਨ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜੇ ਲੰਬਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਬਾਕੀ ਹੈ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਸਿਹਤ ਪੱਤਰਕਾਰ ਫਿਲਿਪਾ ਰੌਕਸਬੀ ਮੁਤਾਬਕ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਰੂਸੀ ਵੈਕਸੀਨ ਲਈ 'ਉਤਸ਼ਾਹਜਨਕ' ਅਤੇ 'ਹੁਣ ਤੱਕ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਖ਼ਬਰ' ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਅਜੇ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਲੰਬਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਹੈ. ਫੇਜ਼-2 ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬੌਡੀ ਰਿਸਪੌਂਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਵੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਨਾਮ 'ਸਪੁਤਨਿਕ ਵੀ' ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਤੇ ਰੂਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ 'ਸਪੁਤਨਿਕ' ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਹੁਣ ਤੱਕ ਬਸ ਇੰਨਾ ਸਾਬਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ 18 ਸਾਲ ਤੋਂ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 42 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ 42 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਕਾਰਗਰ ਸਾਬਿਤ ਹੋਵੇਗੀ? 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਮਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਕੀ ਅਸਰ ਹੋਵੇਗਾ? ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਕੋਈ ਦੂਜੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਅਸਰ ਹੋਵੇਗਾ? ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਸਵਾਲ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਤਮਾਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਗਰੁੱਪ 'ਚ 'ਰੈਂਡਮਾਈਜਡ ਟ੍ਰਾਇਲ' ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕੋਈ ਡਮੀ ਟੀਕਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਲਈ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਤੀਜੇ ਗੇੜ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੁੱਲ੍ਹੇਪਣ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ਾਇਦ ਕੁਝ ਹੀ ਅਜਿਹੇ ਹੋਣਗੇ ਜੋ ਕਿਸੀ ਖ਼ਾਸ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਿਹਤਰ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਵੈਕਸੀਨ ਕਿਸ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਬਿਹਤਰ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਕਿਸ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਜਾਣੇ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਵੈਕਸੀਨ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਅਸਰਦਾਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੋਜ ਪਰੀਸ਼ਦ ਯਾਨਿ ਸੀਐੱਸਆਈਆਰ ਹੀ ਇਹ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਵੈਕਸੀਨ ਲਈ ਦੁਨੀਆਂ ਲਈ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀ ਕਵਾਇਦ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਬਣਾਏ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸੀਐੱਸਆਈਆਰ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸ਼ੇਖਰ ਮਾਂਡੇ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਲੈਸੇਂਟ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਤਾਂ ਸਹੀ ਹੈ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਰੂਸ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦਿੱਕਤ ਨਹੀਂ ਦਿਖ ਰਹੀ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਟੀਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਵਿੱਚ ਸੇਫ਼ਟੀ ਹੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੇਫਟੀ 'ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਚਿੰਤਤ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਟੀਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਯਾਨਿ ਬਚਾਅ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜੇ ਸਪੁਤਨਿਕ-ਵੀ ਟੀਕੇ ਬਾਰੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨਾਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਕਿੰਨੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਚਾਅ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਹੋਰ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਦਰਅਸਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਟੀਕੇ ਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 'ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਬਚਾਅ' ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਪੈਮਾਨਿਆਂ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾਪਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫੇਜ਼ 1 ਅਤੇ 2 ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾ ਲੱਗਣ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਦਿੱਕਤ ਜਾਂ ਕੋਈ ਸਾਈਡ ਇਫੈਕਟ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ, ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਦਾ ਇਹੀ ਤਰੀਕਾ ਸਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਥੋੜ੍ਹਾ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਫੇਜ 1 ਅਤੇ 2 ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਪੁਤਨਿਕ-ਵੀ ਦੇ ਤੀਜੇ ਗੇੜ ਦਾ ਟ੍ਰਾਇਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਸ਼ੇਖ਼ਰ ਮਾਂਡੇ ਕੋਲੋਂ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕ���ਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਹੋ ਵੀ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਖਤਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸੰਸਥਾ ਡਰੱਗ ਕੰਟ੍ਰੋਲਰ ਜਨਰਲ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਹੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਡੀਸੀਜੀਆਈ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਈ-ਮੇਲ ਕਰ ਕੇ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਅਤੇ ਕਿਸ ਦੇਸ਼ ਕੋਲੋਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੋਂ ਕਿਹੜੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵੈਕਸੀਨ ਖਰੀਦੇਗਾ, ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਲਿਸਟ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਵੈਕਸੀਨ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਤਮਾਮ ਕਵਾਇਦ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਜ਼ਰ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤਿੰਨ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ? ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ 176 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕਵਾਇਦ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 34 ਦਾ ਹਿਊਮਨ ਟ੍ਰਾਇਲ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ 'ਚ ਇਮਿਊਨ ਰਿਸਪੌਂਸ ਨੂੰ ਜੈਨਰੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਅਡੀਨੋਵਾਇਰਸ ਦੀ ਅਡੈਪਟਿਵ ਸਟ੍ਰੇਨ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ ) 8 ਅਜਿਹੇ ਵੈਕਸੀਨ ਹਨ ਜੋ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦੇ ਤੀਜੇ ਗੇੜ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਐਡਵਾਂਸ ਸਟੇਜ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਵੀ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਟੀਕਾ ਆਮ ਜਨਤਾ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਗਸਤ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਰੂਸੀ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਉਥੋਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਲਾਈਸੈਂਸ ਮਿਲਿਆ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਅਜੇ ਤੱਕ ਰੂਸ ਰਾਹੀਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਕੋਰੋਨਾ ਵੈਕਸੀਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਖ਼ੁਦ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਿਆਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੋਸਕੋ ਸਥਿਤ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ ਆਫ ਕਲੀਨੀਕਲ ਟ੍ਰਾਇਲਜ਼ ਆਰਗੇਨਾਈਜੇਸ਼ਨ (ਐਕਟੋ) ਨੇ ਰੂਸ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲੋਂ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਟਾਲਣ ਦੀ ਗੁਜਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਫੇਜ ਤਿੰਨ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆ ਜਾਂਦੇ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਰੂਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਨਹੀਂ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਐਕਟੋ ਨਾਮ ਦੇ ਇਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਮੋਹਰੀ ਡਰੱਗ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੈ। ਐਕਟੋ ਦੇ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟਿਵ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸਵੇਤਲਾਨਾ ਜਾਵੀਡੋਵਾ ਨੇ ਰੂਸ ਦੀ ਮੈਡੀਕਲ ਪੋਰਟਲ ਸਾਈਟ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ 76 ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੀ ਮਾਂ ਤੋੰ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਇੰਨੇ ਛੋਟੇ ਸੈਂਪਲ ਸਾਈਜ 'ਤੇ ਅਜਮਾਏ ਗਏ ਟੀਕੇ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਕਿਰਿਲ ਦਿਮਿਤਰੀਵ, ਰੂਸੀ ਇੰਵੈਸਟਮੈਂਟ ਫੰਡ ਦੇ ਹੈੱਡ ਹਨ, ਜੋ ਸਪੁਤਨਿਕ-ਵੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਲੋਚਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਿਸਪੌਂਸ ਹੈ, ਜੋ ਰੂਸੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ 3000 ਵਲੰਟੀਅਰ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਫੇਜ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਨਵੰਬਰ ਜਾਂ ਫਿਰ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇਣ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਹਾਈ-ਰਿਸਕ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਣ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ਪਰ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਹੈ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਉਤਾਰਨ 'ਚ ਅਜੇ ਵੀ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਲਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-43592762", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43598409", "doc1": "الفلسطينيون يحيون \"يوم الأرض\" بمسيرات العودة الكبرى وقصفت المدفعية الإسرائيلية مناطق عدة تابعة لفصائل فلسطينية أبرزها كتائب القسام الذراع المسلح لحركة حماس وسرايا القدس الجناح العسكري لحركة الجهاد الإسلامي ما أدى لحدوث أضرار في تلك النقاط القريبة من الحدود الفاصلة بين القطاع والجانب الإسرائيلي. وشارك عشرات الآلاف من الفلسطينيين بمسيرات أطلقوا عليها تظاهرات \"العودة الكبرى\" تلبية لدعوة الفصائل والقوى الوطنية الفلسطينية، للمطالبة بتطبيق القرار الأممي 194 الخاص بعودة اللاجئين إلى أراضيهم المحتلة, وأيضاً للمطالبة برفع الحصار عن القطاع. وتصادف \"مسيرات العودة\" اليوم ذكرى يوم الأرض الفلسطيني الذي يوافق 30 مارس / اذار. ويحتشد الفلسطينيون في 6 مناطق رئيسية على طول الشريط الحدودي لقطاع غزة، ويخطط منظمو \"المسيرة الكبرى\" لاستمرارها حتى 15 مايو/ أيار، في ذكرى \"النكبة\" السبعين، وهو الاسم الذي يطلقه الفلسطينيون على تأسيس دولة إسرائيل على جزء من أراضي فلسطين التاريخية التي كانت تخضع للانتداب البريطاني. ويطالب الفلسطينيون بحق عودة اللاجئين الذين نزحوا عن أرضهم في عام 1948، لكن إسرائيل ترفض ذلك، وتقول إن عليهم أن يستقروا على أراضي الدولة الفلسطينية المستقبلية. وعززت السلطات الإسرائيلية من انتشار قوات الجيش على الحدود مع قطاع غزة استعدادا للاحتجاجات. وفي وقت سابق، قالت وزارة الخارجية الإسرائيلية إن المسيرة \"محاولة متعمدة لافتعال مواجهات مع القوات الإسرائيلية\"، وحملت مسؤولية أي صدام محتمل لحركة حماس. واتهمت الحركة الفلسطينية إسرائيل بالسعي إلى ترهيب الفلسطينيين بقتل المزارع وحثهم على عدم المشاركة في الاحتجاجات. أقارب المزارع الفلسطيني عمر وحيد سمور أثناء تشييع جنازته في خان يونس", "doc2": "ਇਸ ਘਟਨਾ ਦਾ ਸਯੁੰਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਨੋਟਿਸ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਨਿਰਪੱਖ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ। ਸਯੁੰਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਐਨਟੋਨੀਆ ਗੁਟਰੇਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਨਿਰਪੱਖ ਜਾਂਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ 2014 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕੋ ਦਿਨ ਹੋਈਆਂ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹਨ। ਸਯੁੰਕਤ ਰਾਸ਼��ਰ ਨੇ ਐਂਮਰਜੈਸੀ ਸੈਸ਼ਨ ਬੁਲਾ ਕੇ ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਨਿਖੇਧੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਪੱਥਰਬਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬੰਬ ਸੁੱਟੇ। ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦਾ ਇਹ ਮਾਰਚ ਦੱਖਣੀ ਗਾਜ਼ਾ ਦੇ ਖਾਨ ਯੂਨਿਸ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸਮੇਤ ਫਲਸਤੀਨ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਲਗਦੇ 5 ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਫੌਜਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਭੜਕ ਉੱਠੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਹਿੰਸਾ ਭੜਕਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਹ ਮਾਰਚ 6 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੇ ਉੱਥੇ 5 ਤੰਬੂ ਲਾਏ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ \"ਵਾਪਸੀ ਦਾ ਮਾਰਚ\" ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੈਂਪ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸਰਹੱਦ ਨੇੜੇ ਬੇਟ ਹਾਨੂਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮਿਸਰ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਤੱਕ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਰੋਸ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ 15 ਮਈ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣਗੇ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਇਸੇ ਦਿਨ 1948 ਨੂੰ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ ਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਕਿਆਮਤ ਦਾ ਦਿਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬੇ-ਘਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਰਿਫਿਊਜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿਵਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਨਾਲ ਲਗਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੋਈ 17,000 ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਚੈਨਲ ਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੰਗਾਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਨੂੰ ਖਿੰਡਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸਮੂਹ ਹਮਾਸ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਇੱਕ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਨਾ ਲੈਣ। ਅੱਥਰੂ ਗੈਸ ਤੋਂ ਬਚਦੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਯਾਹੀਆ ਅਲ ਸਿਨਵਾਰ ਹਮਾਸ ਵਿੱਚ ਲੜਾਕੂਆਂ ਦੇ ਆਗੂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਅੱਜ ਸਾਡੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੇ ਵਾਪਸੀ ਦੇ ਕੌਮੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਦਿਨ ਹੈ। ਅੱਜ ਸਾਡੀ ਸਮੁੱਚੀ ਕੌਮ ਦੇ ਲੋਕ ਪੂਰੇ ਦੇਸ ਤੋਂ, ਗਾਜ਼ਾ ਤੋਂ, ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਤੋਂ 1948 ਤੋਂ ਹੱਥਿਆਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ, ਇੱਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਫੇਜ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਜਾਣ-ਬੁੱਝ ਕੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਵਧਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਕੋਈ ਮੁੱਠਭੇੜ ਹੋਈ ਤਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਫਲਸਤੀਨੀ ਸੰਗਠਨ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋਣਗੇ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-55294144", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55318933", "doc1": "والآن، وبعد 10 أشهر فقط، بدأت عمليات التطعيم، وأصبحت الشركات التي وقفت وراء الفرق المتنافسة لإنتاج اللقاحات أسماء مألوفة في وسائل الإعلام. ونتيجة لذلك، يتوقع محللو الاستثمار أن تجني اثنتان منهما على الأقل وهما شركتا التكنولوجيا الحيوية الأمريكية موديرنا والألمانية بيونتيك مع شريكتها الأمريكية العملاقة فايزر مليارات الدولارات خلال العام القادم. لكن من غير الواضح قدر ما ستحققه الشركات المصنعة من مكاسب فيما بعد. فنتيجة لطريقة تمويل هذه اللقاحات وعدد الشركات التي انضمنت لسباق تصنيعها، يمكن لأي فرصة لتحقيق مكاسب ضخمة أن تكون قصيرة المدى. مواضيع قد تهمك نهاية من الذي دفع الأموال؟ بسبب الحاجة الملحة للقاح، ضخت الحكومات والجهات المانحة مليارات الدولار في مشروعات لتطويره واختباره. ودعمت عمليات البحث منظمات خيرية كمؤسسة بيل غيتس إلى جانب أفراد من بينهم؛ مؤسس موقع على بابا للتسوق الإلكتروني، جاك ما، ونجمة موسيقى الكانتري (الريف الأمريكي) دوللي بارتون. ووفقاً لشركة إير إنفنيتي لتحليل بيانات العلوم، قدمت الحكومات 6.5 مليار جنيه إسترليني. وقدمت المنظمات غير الهادفة للربح \"الخيرية\" نحو 1.5 مليار جنيه إسترليني. بينما لم تتجاوز الاستثمارات الخاصة بالشركات 2.6 مليار جنيه إسترليني، إذ يعتمد الكثير منها بشدة على الاستثمارات الخارجية. ويوجد سبب وجيه وراء عدم إسراع الشركات الكبرى إلى تمويل مشروعات تطوير لقاح. إذ أن تطوير اللقاحات لا سيما تحت ضغط الطوارئ الصحية الحادة، لم يثبت أنه مربح للغاية في الماضي. وتستغرق عملية الاسكتشاف وقتا، أو تبتعد نتائجها عن أن تكون مؤكدة. وتحتاج الدول الفقيرة كذلك لإمدادات ضخمة، لكنها لا تستطيع تحمل الأسعار الباهظة. وعادة ما يتم استخدام اللقاح مرة أو مرتين فقط. وبالتالي فإن العقاقير المطلوبة في الدول الأغنى، خاصة تلك التي تستخدم بجرعات يومية، تكون مصدراً أكبر للمال. أما الشركات التي بدأت العمل على تطوير لقاحات لأمراض أخرى مثل زيكا وسارس فقد تكبدت خسائر. وعلى الجانب الآخر، يشير حجم سوق لقاحات الإنفلونزا الذي يقدر بعدة مليارات دولارات سنويا، إلى أنه في حال استمر كوفيد-19 مثل الإنفلونزا وتطلب جرعات سنوية منشطة، فيمكن أن يكون ذلك مُربحاً بالنسبة للشركات التي تقدم المنتجات الأكثر نجاحاً والأكثر فعالية من حيث التكلفة. فايزر وموديرنا وأكسفورد: ما تحديات نشر لقاح فيروس كورونا في الدول النامية؟ كم تتقاضى الشركات؟ بعض الشركات لا تريد أن تظهر وكأنها تحقق مكاسب من أزمة عالمية، خاصة بعد حصولها على قدر كبير من التمويل الخارجي. فشركة الأدوية الأمريكية العملاقة جونسون آند جونسون وشركة أسترازينيكا البريطانية اللتان تعملان مع شركة تكنولوجيا حيوية مقرها جامعة أوكسفورد تعهدتا ببيع اللقاح بسعر التكلفة. ويبدو أن سعر لقاح أسترازينيكا سيكون الأرخص بقيمة 4 دولارات للجرعة الواحدة. أما موديرنا وهي شركة تكنولوجيا حيوية صغيرة تعمل منذ سنوات على لقاح يستخدم تقنية الحمض النووي الريبوزي، يصل سعر لقاحها إلى 37 دولاراً للجرعة الواحدة. وهي تهدف إلى تحقيق بعض المكاسب لصالح المساهمين في الشركة ( رغم أن جزءاً من السعر المرتفع للقاح سيغطي تكلفة نقله في درجات حرارة منخفضة جدا). غير أن هذا لا يعني أن الأسعار ستظل ثابتة. وعادة ما تتقاضى شر��ات الأدوية مقابلاً مختلفاً باختلاف الدول، وفقاً لما تستطيع الحكومات تحمل نفقته. ويسري تعهد أسترازينيكا بالإبقاء على أسعار منخفضة خلال \"فترة الوباء\" فقط. ويمكن أن تبدأ في فرض أسعار أعلى بحلول العام المقبل، وفقاً لمسار المرض. وتقول إيميلي فيلد، مديرة أبحاث شركات الأدوية الأوروبية في بنك باركليز: \"في الوقت الحالي، ستدفع حكومات الدول الغنية أسعاراً مرتفعة لأنها حريصة على أن تحصل على أي شيء يمكنه وضع حد للوباء\". وتضيف أنه بمجرد ظهور المزيد من اللقاحات، خلال العام المقبل، ربما تؤدي المنافسة إلى خفض الأسعار. فايزر لم تحصل على تمويل خارجي بينما تتلقى شركتها بيونتيك دعماً من الحكومة الألمانية ويرى راسموس بيك هانسن، الرئيس التنفيذي لشركة إيرفنيتي، أنه في الوقت الحالي لا يجب أن نتوقع من الشركات الخاصة أن تنتج لقاحات دون تحقيق أي مكاسب، لا سيما الشركات الصغرى التي لا تبيع أي منتجات أخرى. ويقول: \"يجب أن نضع في الاعتبار أن هذه الشركات قامت بمخاطرة كبيرة وتحركت بسرعة، وأن تكلفة البحث والتطوير ضخمة\". ويضيف أننا إذا كنا نريد من الشركات الصغيرة أن تواصل القيام بإنجازات في المستقبل، فعلينا أن نكافئها. غير أن البعض يرى أن الحجم الهائل للأزمة الإنسانية ووجود تمويل عام، يعني أن هذا ليس وقتاً لتحقيق مكاسب كالمعتاد. هل ينبغي على الشركات تبادل تقنيات الإنتاج؟ في ظل حجم الخطر الذي يواجهه العالم، ثمة دعوات لتبادل التقنيات التي تقف وراء اللقاحات الجديدة، بحيث تستطيع شركات في الهند وجنوب أفريقيا على سبيل المثال تصنيع جرعات لتلبية طلب أسواقها. وتقول إلين تي هوين مديرة مجموعة أبحاث، متخصصة بقوانين وسياسيات استخدام الأدوية، إنه كان يجب اعتبار هذا شرطاً للحصول على تمويل حكومي. وتضيف \"أعتقد أنه لم يكن من الحكمة أن تسلم حكوماتنا هذه الأموال من دون قيود\". وتقول إنه في بداية تفشي الوباء لم تبد شركات الأدوية الكبرى اهتماماً كبيراً بسباق تطوير لقاح. ولم تبدأ العمل عليها سوى حين تدخلت الحكومات والوكالات بتعهدات تمويل. وبالتالي فهي لا ترى سبباً في أن يكون للشركات حق حصري بالاستفادة من النتائج. وتضيف: \"هذه الابتكارات أصبحت ملكية خاصة لتلك المؤسسات التجارية وستظل السيطرة على من يحصل على الابتكار والتكنولوجيا الخاصة به في يد الشركات\". وعلى الرغم من وجود قدر من تبادل حقوق الملكية الفكرية في هذا الصدد، غير أنه غير كافٍ، في رأيها. هل ستحقق شركات الأدوية أرباحاً ضخمة؟ وتعهدت الحكومات والشركات متعددة الجنسيات بالفعل بشراء مليارات الجرعات وفقاً للأسعار المحددة. وعلى مدى الأشهر القليلة المقبلة ستكون الشركات منشغلة بالوفاء بهذه الطلبات بأسرع ما يمكن. وسيبدأ هولاء الذين يبيعون اللقاح للدول الغنية في رؤية عائدات استثماراتهم، في حين أن أسترازينيكا- رغم وجود صفقات لتوفير كميات كبيرة من الجرعات- ستغطي تكلفة الإنتاج فقط. وبعد الوفاء بهذه العقود الأولى، يصعب التنبؤ بما سيبدو عليه مشهد اللقاح الجديد. ويعتمد الأمر على عوامل عدة: إلى متى ستدوم المناعة لدى أولئك الذين سيحصلون على اللقاح، وكم عدد اللقاحات الناجحة التي سيتم استخدامها، وما إذا كان الانتاج والتوزيع يجريان بشكل سلس. وتعتقد إيميلي فيلد من بنك باركليز أن مجال تحقيق أرباح سيكون \"مؤقتاً للغاية\". وحتى إذا لم تشارك أولى الشركات المنتجة ملكيتها الفكرية مع شركات أخرى، فإن هناك بالفعل أكثر من 50 لقاحاً قيد التجارب السريرية حول العالم. وتقول فيلد: \"في غضون عامين يمكن أن يكون في الأسواق 20 لقاحا. وسيكون من الصعب فرض سعر مرتفع\". وتعتقد أن الأثر بعيد المدى سيكون متعلقاً أكثر بالسمعة. فطرح لقاح ناجح يمكن أن يساعد في فتح أبواب أمام بيع علاجات لكوفيد أو منتجات أخرى. ويتفق معها راسموس بيك هانسين قائلاً إنه من هذه الناحية ستستفيد الصناعة بأكملها. الحكومات ربما تعمل في المستقبل على الاستثمار في مجال الاستعداد للأوبئة ويقول: \"يعد هذا واحداً من الجوانب المضيئة التي يمكن أن تظهر بسبب هذا الوباء\". ويتوقع أن تعمل الحكومات في المستقبل على الاستثمار في استراتيجيات مواجهة الأوبئة كما تفعل الآن في مجالات الدفاع، وأن تراها وجهاً ضرورياً للإنفاق على أمور تأمل ألا تحتاج لاستخدامها. ويعد أكثر الأمور الواعدة وأحد أسباب ارتفاع القيمة السوقية لشركتي بيونتيك وموديرنا، هو أن لقاحيهما يقدمان إثباتاً لمبدأ تكنولوجيا الحمض النووي الريبوزي. لقاح كورونا: أول شخص في العالم يحصل على لقاح فايزر ببريطانيا وتقول إيميلي فيلد: \"انبهر الجميع بفعالية هذه التكنولوجيا. من الممكن أن تغير المشهد بالنسبة للقاحات\". وقبل تفشي كوفيد، كانت بيونتيك تعمل على تطوير لقاح مضاد لسرطان الجلد، بينما تعمل موديرنا على التوصل للقاح ضد سرطان المبيض باستخدام الحمض النووي الريبوزي. وفي حال نجاح أي من اللقاحين، سيكون العائد ضخما.", "doc2": "ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਦੋ ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਪਣੀ ਭਾਈਵਾਲ ਕੰਪਨੀ, ਫ਼ਾਈਜ਼ਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਅਗ਼ਲੇ ਸਾਲ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰਾਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਨਗੀਆਂ ਪਰ ਹੁਣ ਦਸ ਮਹੀਨੇ ਬੀਤਦੇ ਬੀਤਦੇ ਹੀ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਟੀਕੇ ਲੱਗਣੇ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨਾਂ ਟੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅੱਗੇ ਹਨ ਉਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਈਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਘਰੇਲੂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਨਿਵੇਸ਼ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਦੋ ਕੰਪਨੀਆਂ (ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਇਓਟੈਕ ਮੌਡਰਨਾ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਦਾ ਬਾਇਓ-ਐਨ-ਟੇਕ) ਆਪਣੀ ਭਾਈਵਾਲ ਕੰਪਨੀ, ਫ਼ਾਈਜ਼ਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਅਗ਼ਲੇ ਸਾਲ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰਾਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਨਗੀਆਂ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਪਰ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿੰਨੇ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਨਾਂ ਟੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਫ਼ੰਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੈਕਸੀਨ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਹਨ, ਉਸ ਤੋਂ ਇਹ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਮੌਕਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ। ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਿੰਨੇ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਲਾਇਆ ਪੈਸਾ? ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਲੋੜ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਫ਼ੰਡ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਅਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਲਈ ਅਰਬਾਂ ਪੌਂਡਾਂ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਦਿੱਤੀ। ਗੇਟਸ ਫ਼ਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਵਰਗੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਦਿਲ ਤੋਂ ਇਨਾਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਇਸਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪ ਹੀ ਅੱਗੇ ਆ ਕੇ ਇਨਾਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕੀਤੀ। ਅਲੀਬਾਬਾ ਫ਼ਾਉਂਡਰ ਜੈਕ ਮਾ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਸਟਾਰ ਡੌਲੀ ਪਾਰਟਨ ਨੇ ਵੀ ਅੱਗੇ ਆ ਕੇ ਇਨਾਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਲਈ ਫ਼ੰਡ ਦਿੱਤਾ। ਸਾਇੰਸ ਡਾਟਾ ਐਨਾਲਿਟਿਕਸ ਕੰਪਨੀ ਏਅਰਫ਼ਿਨਿਟੀ ਮੁਤਾਬਿਕ,ਕੋਵਿਡ ਦਾ ਟੀਕਾ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਲਈ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ 65 ਲੱਖ ਪੌਂਡ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਉਥੇ ਹੀ ਗ਼ੈਰ-ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਸੰਗਠਨਾਂ ਵਲੋਂ 15 ਲੱਖ ਪੌਂਡ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਖ਼ੁਦ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਸਿਰਫ਼ 26 ਲੱਖ ਪੌਂਡ ਹੀ ਰਿਹਾ। ਇਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਬਾਹਰੀ ਫ਼ੰਡਿੰਗ ਉੱਪਰ ਬਹੁਤ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ੰਡ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤੀ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ। ਬੀਤੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਪਾਤ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਟੀਕੇ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਵੈਕਸੀਨ ਖੋਜਣ ਦੀ ਪ੍ਰੀਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਗ਼ਰੀਬ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਵੱਧ ਕੀਮਤਾਂ ਕਰਕੇ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਖ਼ਰੀਦ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਅਮੀਰ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ ਲਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ੀਕਾ ਅਤੇ ਸਾਰਸ ਵਰਗੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਟੀਕੇ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਥੇ ਹੀ ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਫ਼ਲੂ ਵਰਗੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਅਰਬਾਂ ਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਜੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਫ਼ਲੂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਟੀਕਾ ਲਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਰਹੇਗੀ ਤਾਂ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਫ਼ਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਨਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਹੀ ਜਿਨਾਂ ਦੀ ਦਵਾਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਸਰਦਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਮੌਡਰਨਾ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਬਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਆਰਐਨਏ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਤਕਨੀਕ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੁੱਲ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ ਵੈਕਸੀਨ? ਕਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿਸ਼ਵ ਸੰਕਟ ਦੀ ਇਸ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਲਾਭ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ, ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਹਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫ਼ੰਡਿੰਗ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਵੱਡੀ ਦਵਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕੰਪਨੀ ਜਿਵੇਂ ਜੌਨਸਨ ਐਂਡ ਜੌਨਸਨ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਦੀ ਐਸਟ੍ਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਆਕਸਫ਼ੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਥਿਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਲੋਂ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਉਨੀਂ ਹੀ ਰੱਖਣਗੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਲਾਗਤ ਨਿਕਲ ਸਕੇ। ਹਾਲੇ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਐਸਟ੍ਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੀਮਤ (4ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ ਕਰੀਬ 300ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਡੋਜ਼) 'ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇਗੀ। ਮੌਡਰਨਾ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ��ਾਇਓਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਆਰਐਨਏ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਤਕਨੀਕ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਡੋਜ਼ ਕੀਮਤ ਕਰੀਬ 37 ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ 2 ਹਜ਼ਾਰ 7 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਕੁਝ ਵੱਧ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਧਾਰਕਾਂ ਲਈ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਉਣਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਹ ਕੀਮਤਾਂ ਤੈਅ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਦਵਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਲੱਗ ਅਲੱਗ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਫ਼ੀਸਾਂ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਰਕਾਰਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਐਸਟ੍ਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੱਕ ਲਈ ਕੀਮਤਾਂ ਘੱਟ ਰੱਖਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਇਸਦੀ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਵਧੇਰੇ ਕੀਮਤ ਵਸੂਲਣ ਲੱਗੇ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਬਾਰਕਲੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀਅਨ ਫ਼ਾਰਮਾਸਿਉਟੀਕਲ ਦੇ ਮੁਖੀ ਏਮਿਲੀ ਫ਼ੀਲਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\"ਹਾਲੇ ਅਮੀਰ ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਧ ਕੀਮਤਾਂ ਦੇਣਗੀਆਂ। ਉਹ ਵੈਕਸੀਨ ਜਾਂ ਡੋਜ਼ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੰਨੇ ਕਾਹਲੇ ਹਨ ਕਿ ਬਸ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਸਕਣ।\" ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੱਧ ਵੈਕਸੀਨਾਂ ਆਉਣ ਲੱਗਣ, ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਰਕੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੀ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਏਅਰਫ਼ਿਨੀਟੀ ਦੇ ਚੀਫ਼ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟਿਵ ਰਾਸਮਸ ਬੇਕ ਹੈਨਸੇਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਸ ਦਰਮਿਆਨ ਸਾਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਜੋ ਛੋਟੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜੋ ਕੋਈ ਦੂਸਰਾ ਉਤਪਾਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਵੇਚਦੀਆਂ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਕਿ ਉਹ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਬਾਰੇ ਸੋਚੇ ਬਗ਼ੈਰ ਵੈਕਸੀਨ ਵੇਚਣਗੀਆਂ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਇਨਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਜੋਖ਼ਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵੱਧੀਆਂ ਹਨ।\" ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\"ਅਤੇ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਇਹ ਛੋਟੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਣ ਤਾਂ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" ਕੁਝ ਲੋਕ ਮਾਨਵਵਾਦੀ ਸੰਕਟ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀ ਧਾਰਨਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਪਾਰ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਐਸਟ੍ਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੱਕ ਲਈ ਕੀਮਤਾਂ ਘੱਟ ਰੱਖਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਕਨੀਕ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ? ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਇੰਨਾ ਕੁਝ ਦਾਅ 'ਤੇ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਖੜੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਕਨੀਕ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਦੇਸ ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ���ੰਪਨੀਆਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਉਹ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰੇਲੂ ਬਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾ ਸਕਣ। ਮੈਡੀਸਨ ਲਾਅ ਐਂਡ ਪਾਲਿਸੀ ਦੇ ਏਲੇਨ ਟੀ ਹੋਏਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਜਨਤਕ ਫ਼ੰਡਿੰਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਸ਼ਰਤ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।\" ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਜਦੋਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਸੀ ਤਾਂ ਵੱਡੀਆਂ ਫ਼ਾਰਮਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹੁਤਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦਿਖਾਇਆ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਏਜੰਸੀਆਂ ਫ਼ੰਡਿੰਗ ਨਾਲ ਆਈਆਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।\" ਹੋਏਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਕਿ ਕਿਉਂ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪਾਉਣ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਹੀ ਹੋਵੇ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ,\"ਇਹ ਨਵੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਇਨਾਂ ਵਪਾਰਕ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਸੰਪਤੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਬੌਧਿਕ ਪੱਧਰ ¦ਤੇ ਲੋਕ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਰਡਰਜ਼ ਨੂੰ ਜਿੰਨੀ ਜਲਦੀ ਹੋ ਸਕੇਗਾ ਉਨੀਂ ਜਲਦੀ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵਿਅਸਤ ਰਹਿਣਗੀਆਂ ਤਾਂ ਕੀ ਫ਼ਰਮਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਬੰਪਰ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਉਣਗੀਆਂ? ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਬਹੁਪੱਖੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਮੁੱਲ 'ਤੇ ਅਰਬਾਂ ਖ਼ੁਰਾਕਾਂ ਖ਼ਰੀਦਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਤਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਉਨਾਂ ਆਰਡਰਜ਼ ਨੂੰ ਜਿੰਨੀ ਜਲਦੀ ਹੋ ਸਕੇਗਾ ਉਨੀਂ ਜਲਦੀ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਰੁਝੀਆਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਜੋ ਲੋਕ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀਆਂ ਖ਼ੁਰਾਕਾਂ ਨੂੰ ਅਮੀਰ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਰਹੇ ਹਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਿਵੇਸ਼ 'ਤੇ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਦੀ ਉਮੀਦ ਵੀ ਕਰਨ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਐਸਟ੍ਰਾਜ਼ੇਨੇਕਾ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ੁਰਾਕਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨੀ ਹੈ ਬਾਵਜੂਦ ਇਸਦੇ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਲਾਗਤ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਵੇਗਾ। ਪਹਿਲੀ ਮੰਗ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਹੋ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹਾਲੇ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਾਇਆ ਜਾਣਾ ਥੋੜਾ ਔਖਾ ਹੈ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅੱਗੇ ਸਥਿਤੀ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੋਨਾ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਕਿੰਨਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਸਫ਼ਲ ਹੋ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵੈਕਸੀਨ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਫ਼ਿਰ ਵੰਡ ਕਿੰਨੇ ਸੁਚਾਰੂ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹੋ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਰਕਲੇਜ ਦੇ ਏਮਿਲੀ ਫ਼ੀਲਡ ਮੁਤਾਬਿਕ, \"ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਉਣ ਦੇ ਮੌਕੇ ਬਹੁਤ ਅਸਥਾਈ ਹੋਣਗੇ।\" ਚਾਹੇ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਅੱਗੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਬੌਧਿਕ ਸੰਪਤੀ ਨੂੰ ਦੂਸਰਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ, ਬਾਵਜੂਦ ਇਸਦੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ 50 ਅਜਿਹੀਆਂ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆ ਹਨ ਜੋ ਟਰਾਇਲ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਏਮਿਲੀ ਫ਼ੀਲਡ ਮੁਤਾਬਿਕ, \"ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ 20 ਟੀਕੇ ਹੋਣ। ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਮਤ ਵਸੂਲ ਸਕਣਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਅਕਸ 'ਤੇ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਵੈਕਸੀਨ ਸਫ਼ਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੰਪਨੀ ਲਈ ਕੋਵਿਡ ਇਲਾਜ਼ ਜਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਰ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਵਿਕਰੀ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਏਅਰਫ਼ਿਨਿਟੀ ਦੇ ਹੈਨਸੈਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਔਖੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲੀ ਰਾਹਤ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਬਾਇਓ ਐਨ ਟੇਕ ਚਮੜੀ ਕੈਂਸਰ ਲਈ ਇੱਕ ਟੀਕੇ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਇਹ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਰਣਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਠੀਕ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਹੁਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਲਈ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨਾਂ ਸਭ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਆਖ਼ਰ ਬਾਇਓ-ਐਨ-ਟੇਕ ਅਤੇ ਮੌਡਰਮਾ ਦੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕੀਮਤ ਅਚਾਨਕ ਉੱਪਰ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੀਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਰਐਨਏ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਬਾਇਓ ਐਨ ਟੇਕ ਚਮੜੀ ਕੈਂਸਰ ਲਈ ਇੱਕ ਟੀਕੇ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮੌਡਰਮਾ ਓਵੇਰੀਅਨ ਕੈਂਸਲ ਲਈ ਇੱਕ ਆਰਐਨਏ ਅਧਾਰਿਤ ਵੈਕਸੀਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਜੇ ਇਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸਫ਼ਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54752683", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-54744627", "doc1": "ماذا حدث في البرلمان الباكستاني؟ كان زعيم المعارضة الباكستانية، خواجة آصف، إلى جانب نواب آخرين، يضغط يوم الاثنين الماضي من أجل التصويت على قرار يدين نشر رسوم كاريكاتورية مثيرة للجدل للنبي محمد في فرنسا، الأمر الذي كان قد أدى إلى مقتل مدرس بالقرب من باريس في وقت سابق من أكتوبر/تشرين الأول الماضي. وأثارت تصريحات الرئيس الفرنسي إيمانويل ماكرون بعد جريمة القتل غضب البعض في العالم الإسلامي وانتقدها رئيس الوزراء الباكستاني. وكانت كل من الحكومة والمعارضة في باكستان تضغطان من أجل تمرير قراراتهما الخاصة بشأن الخلاف. مواضيع قد تهمك نهاية وفي إحدى مراحل النقاش عندما بدأ وزير الخارجية، شاه محمود قريشي، في إلقاء كلمة أمام مجلس النواب، بدأ أعضاء المعارضة يهتفون \"التصويت ، التصويت\"، داعين إلى التصويت على القرار المقدم من جانبهم، وليس قرار الحكومة. وبُث لاحقا ذلك المقطع القصير الذي مدته دقيقتان دون أي سياق في وسائل الإعلام الهندية والمنصات الرقمية ووسائل التواصل الاجتماعي الشهيرة على نطاق واسع. وقد ردد كل من تايمز ناو وإنديا تي في وإيكونوميك تايمز ومستخدمو وسائل التواصل الاجتماعي مزاعم مضللة بأن المعارضة كانت تصيح \"مودي\" (وليس \"التصويت\") من أجل إحراج رئيس الوزراء عمران خان. ولاحقا، أزالت ذي إيكونوميك تايمز تقريرها، وحذفت تايمز ناو تغريدتها، لكن مقالها مازال على الإنترنت مع مقطع النقاش الباكستاني. فهل ذكر اسم مودي في البرلمان؟ نعم، حدث ذلك، ولكن في وقت لاحق من النقاش، وفي سياق مختلف، إذ ظهر اسمه عندما اتهم قريشي المعارضة بترويج \"الرواية الهندية\" خلال المناظرة. اتهم قريشي المعارضة بأنها ضد باكستان فخلال نقاش ساخن، زعم قريشي أن المعارضة تحاول خلق شقاق داخل القوات المسلحة وتأجيج ما أسماه \"رواية مناهضة لباكستان\". وكان من الواضح بعد ذلك سماع مؤيدي الحكومة وهم يهتفون باللغة الأردية: \"مودي كا جو يار هاي، غدار هاي، غدار هاي (كل من هو صديق لمودي فهو خائن، خائن)\". ولا توجد إشارة إلى ذلك على الإطلاق في التقارير الهندية. ونسخة النقاش المقدمة للزعم بأن نواب المعارضة في باكستان كانوا يهتفون باسم ناريندرا مودي خارجة تماما عن السياق. ويمكنك مشاهدة مناقشة البرلمان هنا. وكانت هناك أمثلة أخرى لأحداث في باكستان تم تحريفها في الهند. ففي الآونة الأخيرة، ضجت وسائل الإعلام الهندية بأخبار اندلاع حرب أهلية في مدينة كراتشي الباكستانية، لكن ذلك لم يكن صحيحا.", "doc2": "ਕੀ ਸੱਚੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ? ਅਜਿਹਾ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸ 'ਚ ਹੋਏ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਕਤਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹਿਸ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਜਾਣ ਬੁੱਝ ਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਪੀਐੱਮ ਮੋਦੀ ਦਾ ਨਾਂ ਲਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਰ ਕੀ ਸੱਚੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਨਾਂ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ? ਸੱਚ ਕੀ ਹੈ? ਸੰਸਦ 'ਚ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ? ਸੋਮਵਾਰ (26 ਅਕਤੂਬਰ) ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਆਗੂ ਖ਼ਵਾਜਾ ਆਸਿਫ਼ ਫਰਾਂਸ 'ਚ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਵਿਵਾਦਤ ਕਾਰਟੂਨ ਦੇ ਛੱਪਣ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਤੇ ਉੱਤੇ ਵੋਟਿੰਗ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਿਵਾਦਤ ਕਾਰਟੂਨ ਇੱਕ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਧਿਆਪਕ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੁਏਲ ਮੈਕਰੋਂ ਦੇ ਦਿੱਤੇ ਬਿਆਨ 'ਤੇ ਕੁਝ ਮੁਸਲਿਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੋਵੇਂ ਇਸ ਵਿਵਾਦ ਉੱਤੇ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਮਤੇ ਲੈ ਕੇ ਆਏ। ਬਹਿਸ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹ ਮਹਿਮੂਦ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਨੇ ਸਦਨ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੇ 'ਵੋਟਿੰਗ', 'ਵੋਟਿੰਗ' ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮਤੇ ਦੀ ਥਾਂ ਆਪਣੇ ਮਤੇ ਉੱਤੇ ਵੋਟਿੰਗ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤ��� ਮੀਡੀਆ ਚੈਨਲਾਂ, ਡਿਜੀਟਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮਜ਼ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਇਸੇ ਦੋ ਮਿੰਟ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਦਰਭ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਟਾਇਮਜ਼ ਨਾਓ ਵੱਲੋਂ ਖ਼ਬਰ ਨੂੰ ਬਕਾਇਦਾ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ ਟਾਇਮਜ਼ ਨਾਓ, ਇੰਡੀਆ ਟੀਵੀ, ਇਕਨੌਮਿਕਸ ਟਾਇਮਜ਼ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਇਹ ਗ਼ਲਤ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਨੀਵਾਂ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ 'ਮੋਦੀ ਮੋਦੀ' ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਏ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕਨੌਮਿਕਸ ਟਾਇਮਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਹਟਾ ਲਈ ਹੈ। ਟਾਇਮਜ਼ ਨਾਓ ਨੇ ਆਪਣੇ ਟਵੀਟ ਨੂੰ ਡਿਲੀਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਉੱਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਜਿਸ 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਬਹਿਸ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਕਲਿੱਪ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਮੋਦੀ ਦਾ ਨਾਮ ਲਿਆ ਗਿਆ? ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਪੀਐੱਮ ਮੋਦੀ ਦਾ ਨਾਮ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਵੀ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ। ਮੋਦੀ ਦਾ ਨਾਮ ਉਦੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸ਼ਾਹ ਮਹਿਮੂਦ ਕੁਰੇਸ਼ੀ ਨੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਉੱਤੇ ਭਾਰਤੀ ਏਜੰਡੇ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਬੋਲਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤਿੱਖੀ ਬਹਿਸ ਦੌਰਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਫੌਜ ਅੰਦਰ ਦਰਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਰੋਧੀ ਰਾਇ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਿਹਾ। ਬਹਿਸ ਦੌਰਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਫੌਜ ਅੰਦਰ ਦਰਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਉਦੋਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਾਅਰਾ ਲਗਾਉਣਾ ਲੱਗੇ - 'ਮੋਦੀ ਕਾ ਜੋ ਯਾਰ ਹੈ, ਗੱਦਾਰ ਹੈ, ਗੱਦਾਰ ਹੈ।' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਾਅਰੇ ਸਾਫ਼ ਸੁਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ 'ਚ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਦਿਖਾ ਕੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਏ, ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਬਹਿਸ ਇੱਥੇ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਅਜਿਹਾ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਮੀਡੀਆ 'ਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕਰਾਚੀ ਵਿੱਚ ਖਾਨਾਜੰਗੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2013/05/130524_kashmir_indian-soldiers", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-45597293", "doc1": "تراجعت حدة الاشت��اكات في الفترة الأخيرة وقال متحدث باسم الجيش إن الهجوم وقع أثناء قيام الجيش بعملية عسكرية في منطقة \"ترال\" على بعد 40 كم من سريناجار. وقد تعرض الجنود لإطلاق نار من مسلحين يختبئون في غابة مجاورة. ويشهد إقليم كشمير تمردا على الحكم الهندي منذ عام 1989، لكن مستوى العنف تراجع في الشهور الأخيرة. يذكر أن الإقليم موضع نزاع بين الهند وباكستان. مواضيع قد تهمك نهاية وقد وقع الهجوم الأخير في قرية \"هاردمير\" بحسب المتحدث باسم الجيش، الذي قال إن تعزيزات أمنية إضافية قد وصلت إلى المنطقة للبحث عن منفذي الهجوم. وفي حادث منفصل قالت قوات الأمن إنها قتلت مسلحا خلال معركة وقعت الخميس، يشتبه في أنه عضو في جماعة لشكر طيبة المسلحة، كان مطلوبا لقوات الأمن. يذكر أن الهجوم الأخير هو الثاني الذي تتعرض له قوات الأمن في الإقليم خلال الشهور الأخيرة. وكان مسلحان تخفيا في زي لاعبي كريكيت قد هاجما معسكرا للجيش وقتلا خمسة جنود في شهر مارس/آذار الماضي، وقتل المهاجمان في نهاية العملية، كما اعتقل شخصان على صلة بالهجوم.", "doc2": "ਫਾਈਲ ਤਸਵੀਰ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆਈ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚੋਂ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਉੱਥੋਂ ਤਕਰੀਬਨ ਇੱਕ ਕਿਲੋਮਟੀਰ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਬਾਗ ਵਿੱਚੋਂ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਲਾਸ਼ਾਂ ਵਨਗਾਮ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚੋਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਾਂਸਟੇਬਲ ਨਿਸਾਰ ਅਹਿਮਦ ਅਤੇ ਦੋ ਸਪੈਸ਼ਲ ਪੁਲਿਸ ਅਫ਼ਸਰ (ਐਸਪੀਓ) ਫਿਰਦੌਸ ਅਹਿਮਦ ਅਤੇ ਕੁਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਭਾਰਤ ਸ਼ਾਸਿਤ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਪੀਡੀਪੀ ਮੁਖੀ ਮਹਿਬੂਬਾ ਮੁਫ਼ਤੀ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ 'ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੇ ਜਾਨ ਗਵਾ ਦਿੱਤੀ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਤੈਅ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਗੁੱਸਾ, ਸੋਗ ਅਤੇ ਨਿੰਦਾ ਕਰਾਂਗੇ। ਪਰ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਕੋਈ ਦਿਲਾਸਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਰਾਂ ਦੇ ਅਗਵਾ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਖਤੀ ਦੀ ਨੀਤੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੱਗੇ ਵੱਧਣਾ ਇੱਕਲੌਤਾ ਰਾਹ ਗੱਲਬਾਤ ਫਿਲਹਾਲ ਦੂਰ ਦਾ ਖੁਆਬ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।\" ਇਸ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ 30 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅਗਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੱਠ ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਪੁਲਿਸ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਅਗਵਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਦਾ ਅਲਟੀਮੇਟਮ ਹਿਜ਼ਬੁਲ ਮੁਜਾਹੀਦੀਨ ਕਮਾਂਡਰ ਰਿਆਜ਼ ਨਾਇਕੂ ਨੇ 12 ਮਿੰਟ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਾਂਟੇਡ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਿਜ਼ਬੁਲ ਮੁਜਾਹੀਦੀਨ ਦੇ ਆਗੂ ਸਲਾਹੁਦੀਨ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 30 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅਗਵਾ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਲਾਹੁਦੀਨ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਗੁਪਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੰਡ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-42549376", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42549807", "doc1": "واتهم علي خامنئي، المرشد الأعلى للجمهورية الإيرانية، \"أعداء إيران بالتآمر ضد بلاده\"، في أول تعليق له على موجة الاحتجاجات التي دخلت يومها السادس. وقالت مندوبة أمريكا في الأمم المتحدة نيكي هيلي، إن الاحتجاجات \"عفوية بالكامل\"، وأضافت أن الولايات المتحدة ستطلب عقد اجتماع طارئ لمجلس الأمن الدولي لبحث الوضع في إيران. خامنئي ينحي باللائمة على \"أعداء إيران\" في اندلاع الاحتجاجات بها 6 أسباب أدت لاندلاع الاحتجاجات الأخيرة في إيران .. تعرف عليها المظاهرات في إيران تشكل تحديا غير متوقع للسلطات وبدأت الاحتجاجات، منذ الخميس الماضي، وأدت حتى الآن لمقتل 22 شخصا بحسب تقارير رسمية إيرانية. وبدأت الاحتجاجات في مدينة مشهد وامتدت إلى مدن أخرى، كحركة احتجاجية ضد الأوضاع الاقتصادية وارتفاع الأسعار ومواجهة الفساد. لكنها رفعت لاحقا شعارات تطالب بإسقاط الحكومة ومناهضة للزعماء الإيرانيين ومن بينهم خامنئي والرئيس حسن روحاني. وأجرى روحاني، الثلاثاء، مباحثات مع نظيره الفرنسي إيمانويل ماكرون، دعا خلالها الأخير السلطات الإيرانية \"لضبط النفس\". وتشير تقارير إلى أنه قد يتم تأجيل زيارة وزير الخارجية الفرنسي جون إيف لودريان إلى طهران، والتي كانت مقررة الأسبوع الجاري. ماذا وراء التراشق الأمريكي الإيراني الأخير؟ كان المرشد الأعلى للجمهورية الإيرانية قد قال في منشور على موقعه الرسمي على الإنترنت \"أعداء إيران استخدموا، في الأيام الأخيرة، أدوات مختلفة بما فيها الأموال والأسلحة والسياسة والاستخبارات لخلق مشاكل في الجمهورية الإسلامية\". ويقول المحللون إن خامنئي يشير بكلمة \"أعداء\" إلى إسرائيل والولايات المتحدة والمنافس الإقليمي المملكة العربية السعودية. ووصفت مندوبة أمريكا في الأمم المتحدة هذه الاتهامات بأنها \"سخيفة\". وأضافت هيلي :\"الشعب في إيران يصرخ من أجل الحرية، ويجب على كل الشعوب المحبة للحرية أن تساند قضيته\". وكشفت عن أن الولايات المتحدة ستدعو إلى اجتماع طارئ لمجلس الأمن لمناقشة الاحتجاجات الحالية ضد الحكومة الإيرانية. وتقول ندى توفيق، من بي بي سي في نيويورك، إن مجلس الأمن الدولي يتعامل مع التهديدات الدولية للسلام والأمن، لكن ليس واضحا وجود دعم كاف بين أعضاء مجلس الأمن لعقد الاجتماع الذي تريده أمريكا. وقالت هيلي: \"إن الحريات المكرسة في ميثاق الأمم المتحدة تتعرض لهجوم في إيران، وتم بالفعل قتل العشرات، واعتقال مئات المحتجين\". وأضافت :\"إذا كان تاريخ الديكتاتورية الإيرانية يمثل أي مؤشر نسترشد به، يمكننا توقع المزيد من الانتهاكات الفظيعة في الأيام المقبلة\". وأثار الموقف الأمريكي من الاضطرابات، الذي تضمن سلسلة من تغريدات للرئيس دونالد ترامب، ردود فعل غاضبة من القيادة الإيرانية. وقال بهرام قاسمي، المتحدث باسم وزارة الخارجية الإيرانية، إن ترامب يجب أن يركز على \"القضايا الداخلية لبلاده مثل قتل عشرات الناس يوميا، ووجود ملايين من المشردين والجوعى\". واتهمت مجموعة من النواب الإصلاحيين والمعتدلين في البرلمان الإيراني الولايات المتحدة بمحاولة استغلال الوضع في البلاد. أين اندلع العنف في إيران؟ أشارت تقارير على شبكات التواصل الاجتماعي في وقت متأخر الثلاثاء، إلى المزيد من الاضطرابات، رغم عدم التأكد منها على نحو مستقل أو الوقت المحدد لها، إلا أن التقارير تحدثت عن: حرق مباني في مدينة بهبهان. انتشار المظاهرات في مدينة تبريز شمال غربي إيران. استخدام الشرطة قنابل الغاز لتفريق متظاهرين في مدينة الأحواز جنوب غربي البلاد. وجود اضطرابات في جوهاردشت وإسلام أباد-غرب في محافظة كرمنشاه. وأظهرت لقطات فيديو على وسائل التواصل الاجتماعي، لم يتم التحقق منها، المتظاهرين وقوات الأمن في شوارع مدينة همدان؛ وكذلك إلقاء قنابل ضوئية وصوتية في رشت وحرائق في شوارع كراج. وتم اعتقال أكثر من 450 شخصا فى طهران وحدها خلال الأيام الثلاثة الماضية. تحليل جيرمي بوين ، محرر شؤون الشرق الأوسط في بي بي سي: أين ستؤدي تلك المظاهرات؟ عندما بدأت الاحتجاجات، الخميس الماضي، كانت ضد الأزمة الاقتصادية الحالية لكنها اتسعت وانتشرت، وخرجت الاحباطات المكبوتة وأصبحت السياسة جزءا هاما من المظاهرات. وتعرض الرئيس روحاني لانتقادات كبيرة. وقد خيب أمال الناخبين في تعديل أوضاع الاقتصاد المتضرر من الفساد وسوء الإدارة وكذلك سنوات الحصار. وهناك انتقادات أيضا لدور إيران في صراعات بمنطقة الشرق الأوسط، وانتهاج سياسة خارجية مكلفة للغاية في الوقت الذي يزداد فقر الإيرانيين. كما استهدف المتظاهرون الشخصيات البارزة في الجمهورية الإسلامية، بمن فيهم المرشد الأعلى آية الله خامنئي. والذي رد بإلقاء اللوم على قوى أجنبية في تأجيج المظاهرات. لقد عانت إيران في الماضي من تدخل أجنبي، لذلك فإن كلماته قد تمس وترا هاما لدى البعض، ويمكن أن تؤدي إلى تعامل أكثر صرامة من قوات الأمن مع المحتجين. ويبدو عدم وجود قادة محددون لموجة الاحتجاجات الحالية، على عكس الاحتجاجات الكبيرة بعد انتخابات الرئاسة المتنازع عليها في عام 2009. في ذلك الوقت، كانت نخبة الجمهورية الإسلامية منقسمة. ولا يوجد هذا الانقسام حاليا مما يجعل من الصعب على الاحتجاجات أن تستمر، وقد تتبخر. ولكن حقيقة حدوث المظاهرات أمر مهم جدا. وهي تَظهر كيف أن الإيرانيين الساخطين يعانون من فقر متزايد، بعد سنوات من القمع. هل شهدنا مثل هذه المظاهرات من قبل؟ إنها الأكبر منذ احتجاجات ضد الانتخابات الرئاسية المثيرة للجدل عام 2009، والتي خرجت تحت شعار \"الحركة الخضراء\"، وشارك فيها ملايين الداعمين للمعارضة رفضا لإعلان فوز محمود أحمدي نجاد بفترة رئاسة ثانية. وأدت مظاهرات \"الحركة الخضراء\" إلى مقتل 30 شخصا واعتقال الآلاف، فيما عَرف وقتها بأكبر نزول إلى الشوارع للاحتجاج منذ الثورة الإسلامية عام 1979.", "doc2": "ਈਰਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਆਗੂ ਆਇਆਤੋਲਾਹ ਅਲੀ ਖਮੇਨੀ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ 'ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਇਲ���਼ਾਮ ਲਗਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਈਰਾਨ ਦੇ ਮੁਜ਼ਾਰਿਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹਨ। ਇਸ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਦੂਤ ਨਿੱਕੀ ਹੈਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਬੈਠਕ ਬੁਲਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਬਣਾਈ ਸੀ। Video shared on social media shows fires in the streets of the Iranian capital Tehran ਇਹ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਪਿਛਲੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ 22 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਮਸ਼ਹਾਦ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਚੌਲਾਂ ਦੇ ਵੱਧਦੇ ਮੁੱਲ ਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਸਨ ਪਰ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਰੂਪ ਇਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਈਰਾਨ ’ਚ ਆਖ਼ਰ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ? 'ਈਰਾਨੀਆਂ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਨਹੀਂ' ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਈਰਾਨ ਈਰਾਨ ਵਿਚਲਾ ਵਿਵਾਦ ਈਰਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਆਗੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅਧਿਕਾਰਕ ਸਾਈਟ ਉੱਤੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਅੱਜਕਲ, ਈਰਾਨ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਇਸਲਾਮਿਕ ਗਣਰਾਜ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼, ਹਥਿਆਰ, ਸਿਆਸਤ ਅਤੇ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆਂ, ਸੇਵਾਵਾਂ ਸਣੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਲੋਚਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਇਆਤੋਲਾਹ ਦੇ 'ਦੁਸ਼ਮਣ' ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਇਜ਼ਾਰਾਇਲ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਦਵੰਦੀਆਂ ਲਈ ਕਰੜੀ ਚੋਟ ਹੈ। ਹੈਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਬੇਹੱਦ \"ਹਾਸੋਹੀਣਾ\" ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਈਰਾਨ ਦੇ ਲੋਕ ਅਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਰੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਰੇ ਅਜ਼ਾਦੀ ਪਸੰਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਅਮਰੀਕਾ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਬੈਠਕ ਦੀ ਵੀ ਮੰਗ ਕਰੇਗਾ। ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨਹੀਂ ਬਣਨ ਦਵਾਂਗੇ: ਟਰੰਪ ‘ਬਰਬਾਦੀ ਨਹੀਂ, ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ’ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਨਾਡਾ ਤੌਫੀਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਰਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੀ ਬੈਠਕ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਖਤਰੇ ਅਤੇ ਸੁਰਖਿਆ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਅਜਿਹੀ ਮੀਟਿੰਗ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋਣਗੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ । ਨਿੱਕੀ ਹੈਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਚਾਰਟਰ ਤਹਿਤ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਅਸਤਿਤਵ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਖਤਰੇ 'ਚ ਹੈ। ਦਰਜਨਾਂ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਹਨ।\" \"ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਈਰਾਨੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਇਤਿਹਾਸ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਤ ਹੋਰ ਵੀ ਬੱਦਤਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-43024982", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42984807", "doc1": "تواجه مدينة كايب تاون بجنوب أفريقيا، وهي أول مدينة رئيسية في العالم المعاصر، خطر نفاد مياه الشرب بيد أن مأزق مدينة كايب تاون في جنوب أفريقيا التي تواجه القحط هي مجرد مثال واحد على المشكلة التي طالما حذر منها الخبراء والمتمثلة في ندرة المياه. وبالرغم من أن المياه تغطي نحو 70في المئة من مساحة الأرض، وخصوصا مياه الشرب، فإنها ليست متاحة بالوفرة التي تخطر على البال إذ إن 3 في المئة من المياه المتاحة هي مياه عذبة صالحة للاستهلاك البشري. ويفقتر أكثر من مليار شخص إلى توفر المياه في حين يعاني 2.7 مليار شخص من ندرة المياه خلال شهر على الأقل من العام. وتشير تقديرات دراسة مسحية شملت 500 مدينة رئيسية في العالم نشرت في عام 2014 إلى أن كل مدينة من مجموع أربع مدن تواجه وضع \"ضغط مائي\". وتشير توقعات برعاية الأمم المتحدة إلى أن الطلب العالمي على المياه العذبة سيتجاوز الإمدادت بنسبة 40 في المئة في عام 2030 بسبب تضافر عوامل من قبيل التغير المناخي، وتصرفات الإنسان، والنمو السكاني. ولا ينبغي أن يكون مفاجئا لنا أن مدينة كاب تاون لن تكون سوى غيض من فيض، إذ من المرجح أن تنفد المياه من 11 مدينة أخرى ساو باولو عانت العاصمة التجارية للبرازيل من ضمن 10 مدن مكتظة بالسكان في العالم من مأزق مماثل لمدينة كاب تاون في عام 2015 عندما قل منسوب المياه في الخزان الرئيسي عن 4 في المئة من المياه المتوفرة. اضطرت الشرطة إلى مرافقة خزانات المياه في شاحنات النقل لتفادي أعمال السلب وواجهت مدينة ساو باولو التي يسكنها أكثر من 21.7 مليون في ذروة الأزمة أقل من 20 يوما من إمدادات المياه واضطرت الشرطة إلى مرافقة خزانات المياه في شاحنات النقل لتفادي أعمال النهب. ويعتقد أن القحط الذي ضرب الجنوب الشرقي من البرازيل ما بين 2014 و 2017 مسؤول عن الوضع، لكن بعثة الأمم المتحدة في ساو باولو وجهت انتقادات للسلطات المحلية بسبب \"افتقادها للتخطيط والاستثمارات المناسبة\". واعتبرت أزمة المياه \"انتهت\" عام 2016، لكن في يناير/كانون الثاني قل منسوب المياه في الخزانات الرئيسية بنسبة 15 في المئة مقارنة بالتوقعات خلال هذه الفترة بحيث واجهت إمدادات المياه في المدينة شكوكا مرة أخرى. بنغالور شعر المسؤولون المحليون بحيرة بسبب النمو في قطاع العقارات في أعقاب امتداد مدينة بنغالور باعتبارها أهم مركز تكنولوجي في الهند إذ يعانون في إدارة المياه وأنظمة الصرف الصحي بالمدينة. وازدادت الأمور سوءا بسبب قدم شبكة المياه التي تحتاج إلى إصلاحات عاجلة ولص تقرير حكومي وطني إلى أن أكثر من نصف مياه الشرب في المدينة تذهب هدرا. شهدت بنغالور نموا سريعا بسبب تحولها إلى أهم مركز تكنولوجي في الهند ومثل الصين، تعاني الهند من تلوث المياه ولا تعد مدينة بنغالور مختلفة عن عموم البلد إذ كشف جرد معمق لبحيرات المدينة أن 85% منها تتوفر فيها المياه لكنها لا تستعمل سوى في الري والتبريد الصناعي. ولا تملك ولو بحيرة واحدة مياه الشرب أو الاستحمام. هل ستكون كاب تاون أول مدينة تنفد فيها المياه؟ولا تملك ولو بحيرة واحدة مياه الشرب أو الاستحمام. بكين يصنف البنك الدولي ندرة المياه عندما لا يحصل السكان في مكان معين أقل من 1000 متر مكعب من المياه العذبة لكل شخص. وفي عام 2014، حصل كل شخص من سكان بكين الذين تجاوزوا 20 مليون شخص 145 متر مكعب. وتعد الصين موطنا لنحو 20 في المئة من سكان العالم لكن ليس لها سوى 7 في المئة من المياه العذبة المتوفرة في العالم. وتشير تقديرات جامعة كولومبيا في دراسة إلى أن احتياطات البلد من المياه تراجعت بنسبة 13 في المئة ما بين 2000 و 2009. وتعاني الصين أيضا من مشكلة التلوث. وأظهرت أرقام رسمية انطلاقا من عام 2015 أن 40 في المئة من المياه السطحية في بكين ملوثة ��لى درجة أنها غير صالحة للاستعمال حتى في الزراعة أو الصناعة. وحاولت السلطات الصينية معالجة هذه المشكلة من خلال مشروعات ضخمة لتحويل المياه إلى المناطق التي تعاني من الخصاص. كما طرحت أيضا برامج تربوية وزيادات كبيرة في أسعار الماء بالنسبة إلى القطاع الصناعي. القاهرة يمد النهر مصر بـ 97 في المئة من المياه التي تحتاج إليها يجاهد نهر النيل للبقاء على قيد الحياة في بلد كان موطنا مهما لأقدم الحضارات التي شهدها العالم. يمد النهر مصر بـ 97 في المئة من المياه التي تحتاج إليها لكنه يظل أيضا مصدرا لكميات متزايدة من النفايات الزراعية والسكنية غير المعالجة. وتشير أرقام منظمة الصحة العالمية إلى أن مصر تحتل مرتبة متقدمة ضمن البلدان ذات الدخل المتوسط المنخفض فيما يخص عدد الوفيات المرتبطة بالتلوث المائي. وتقول الأمم المتحدة إن البلد سيعاني نقصا حادا في المياه بحلول عام 2025. جاكرتا تواجه العاصمة الإندونيسية تهديدا بارتفاع مستويات البحر مثلما الحال في العديد من المدن الساحلية الأخرى. لكن المشكلة باتت أسوأ بسبب التصرفات المباشرة للإنسان. وبسبب أن أقل من نصف سكان جاكرتا البالغ عددهم 10 ملايين شخص يحصلون على مياه الأنابيب، فإن حفر الآبار بشكل غير قانوني يشهد ازدهارا. وتؤدي هذه الممارسة إلى استنزاف المياه الجوفية بحيث أنها أصبحت تقوض عمليا هذا المصدر المائي. ونتيجة لذلك، يقع نحو 40 في المئة من جاكرتا تحت مستوى البحر، حسب تقديرات البنك الدولي. ومما يزيد الأمور سوءا، أن المياه الجوفية لا تتجدد رغم سقوط الأمطار الغزيرة لأن انتشار الخرسانة والإسفلت يعني أن الحقول المفتوحة لا يمكن أن تستوعب التساقطات المطرية. يقع نحو 40% من جاكرتا تحت مستوى البحر إسطنبول تشير أرقام الحكومة التركية إلى أن البلد يعاني فعليا من الضغط المائي طالما أن ما يحصل عليه الفرد من مياه الشرب انخفض إلى أقل من 1700 متر مكعب في عام 2016. وحذر الخبراء المحليون من أن الوضع قد يسوء إذ سيعاني الفرد من ندرة المياه بحلول عام 2030. وأخذت إسطنبول في السنوات الماضية وهي من المناطق المكتظة بالسكان (14 مليون نسمة) تعاني من نقص في التساقطات المطرية في الشهور التي تهطل فيها الأمطار. حذر الخبراء المحليون من أن الوضع قد يسوء إذ سيعاني الفرد من ندرة المياه بحلول عام 2030 وتراجعت احتياطات المدينة من المياه إلى أقل من 30 في المئة من الطاقة الاستيعابيى في بداية عام 2014. لندن من بين المدن العالمية، لا تبرز لندن كأول مدينة سوف تعاني من الخصاص المائي. إذ إن الواقع يختلف اختلافا كثيرا عن هذه الصورة؛ فالتساقطات المطرية تصل سنويا إلى نحو 600 ملم (أقل من متوسط تساقطات باريس ونصف تساقطات نيويورك) بحيث إن المدينة تحصل على المياه التي تحتاجها من نهر تايمز ونهر لي. تحصل لندن على المياه التي تحتاجها من نهر تايمز ونهر لي وتشير سلطة لندن الكبرى إلى أن المدينة تكاد تصل إلى طاقتها الاستيعابية من المياه، ومن المرجح أن تعاني مشكلات في الإمداد بحلول عام 2025 وتعاني نقصا حادا في المياه بحلول عام 2040. ويبدو أن حظر استخدام خراطيم المياه سيصبح أكثر شيوعا مستقبلا.", "doc2": "ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੋਕਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦਾ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਇੱਕ ਐਸੀ ਉਦਾਹਰਨ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਮਾਹਿਰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਧਰਤੀ ਦਾ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਪਾਣੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 3 ਫ਼���ਸਦੀ ਪਾਣੀ ਹੀ ਤਾਜ਼ਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ 'ਚ 100 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਹਨ ਅਤੇ 270 ਕਰੋੜ ਸਾਲ 'ਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ 2014 'ਚ 500 ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਮੁਤਾਬਕ ਚਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਤਾਬਕ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ 1700 ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ ਘਟਦੀ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਮੁਤਾਬਕ 2030 ਤਕ ਸੰਸਾਰ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੰਗ 40 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵੱਧ ਜਾਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਲਈ ਵਾਤਾਵਰਨ 'ਚ ਬਦਲਾਅ, ਮਨੁੱਖੀ ਵਰਤਾਰੇ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕੇਪ ਟਾਊਨ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਉਦਾਹਰਨ ਹੀ ਹੈ। ਹਰ ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਹਲ ਲੱਭਣ ਲਈ ਜੱਦੋਜਹਿਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੇਪ ਟਾਊਨ ਵਾਂਗ 11 ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹਨ ਜੋ ਛੇਤੀ ਹੀ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਸੱਖਣੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਸਓ ਪਾਉਲੋ ਬਰਾਜ਼ੀਲ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਰਾਜਧਾਨੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਮੁਲਕਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ 2015 ਵਿੱਚ ਕੇਪ ਟਾਊਨ ਵਰਗੇ ਹਾਲਤਾਂ 'ਚੋ ਲੰਘ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੰਕਟ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਸੀ ਤਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 20 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਰਹਿ ਗਈ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬਾਹਰੋਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਟਰੱਕ ਮੰਗਵਾ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਸੀ। ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਸਥਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ਹਿਰ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਕੇਂਦਰ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਨਵੀਂ ਵਸੋਂ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਾਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਾਂਗ ਭਾਰਤ ਵੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬੈਂਗਲੁਰੂ 'ਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਇਸੇ ਦਾ ਹੀ ਇੱਕ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀ ਝੀਲ ਅਜਿਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੀਣ ਅਤੇ ਨਹਾਉਣ ਦੇ ਲਾਇਕ ਪਾਣੀ ਹੋਵੇ। ਬੀਜਿੰਗ ਚੀਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੂੰ ਵਰਲਡ ਬੈਂਕ ਵੱਲੋਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਜੋਂ ਐਲਾਨੀ ਗਈ ਜਦੋਂ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 1000 ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਤਾਜ਼ਾ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। 2014 ਦੋ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਹਾਂ ਨੂੰ 145 ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ ਪਾਣੀ ਮਿਲਿਆ। ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ, ਸਾਲ 2000 ਤੋਂ 2009 ਤੱਕ ਚੀਨ ਦੇ ਸਰੋਵਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 13 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਘਟਿਆ। ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਾਇਰੋ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀ ਨੀਲ ਨਦੀ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਸਰ 'ਚ 97 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਖੇਤੀ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਕੁੜੇ ਦਾ ਵੀ ਗੜ੍ਹ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਕ ਮਿਸਰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਰਨ ਹੇਠਲੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੇਸ 2025 ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਜੂਝੇਗਾ। ਜਕਾਰਤਾ ਕਈ ਹੋਰ ਸਮੁੰਦਰ ਨੇੜਲੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਾਂਗ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ 'ਤੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪਾਣੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਰ ਜਕਾਰਤਾ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਸੱਦਕਾ, ਹਾਲਤ ਗੰਭੀਰ ਬਣਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਰਲਡ ਬੈਂਕ ਮੁਤਾਬਕ 40 ਫ਼ੀਸਦੀ ਜਕਾਰਤਾ ਹੁਣ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਲ ਤੋਂ ਵੀ ਹੇਠਾਂ ਹੈ। ਮਾਸਕੋ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਤਾਜ਼ਾ ਪਾਣੀ ਰੂਸ ਕੋਲ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਦੇਸ 'ਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਰਾਸਤ ਸਦਕਾ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਾਸਕੋ ਲਈ ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲਾ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ, 35 ਤੋਂ 60 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸਤੰਬੁਲ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ, ਦੇਸ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦੀ ਮਾਰ ਹੇਠ ਹੈ। 2016 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ 1700 ਕਿਊਬਿਕ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸੀ। ਸਥਾਨਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ 2030 ਤੱਕ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੈਕਸੀਕੋ ਸ਼ਹਿਰ ਮੈਕਸੀਕੋ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ 210 ਕਰੋੜ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਆਪਣਾ 40 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਬਾਹਰੋਂ ਬਰਾਮਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੁੜ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਕੋਈ ਵੱਡੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ। ਲੰਡਨ ਲੰਡਨ ਦੀ ਅਸਲੀਅਤ ਵੀ ਕੋਈ ਵੱਖ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਾਲਾਨਾ 600 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਮੀਂਹ (ਪੈਰਿਸ ਤੋਂ ਘਾਟ ਅਤੇ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਤੋਂ ਅੱਧੇ) ਨਾਲ, ਲੰਡਨ 80 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਨਦੀਆਂ ਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ 2025 ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਸਪਲਾਈ ਦੀ ਸਮਸਿਆ ਆਵੇਗੀ ਅਤੇ 2040 ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਟੋਕੀਓ ਜਪਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਜੂਝੇਗੀ। ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਬਰਸਾਤ ਘੱਟ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਸੋਕੇ ਵੱਲ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਕੇ 750 ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਟੋਕੀਓ ਦੇ ਲੋਕ ਨਦੀਆਂ, ਝੀਲਾਂ ਅਤੇ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ। ਮਿਆਮੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਫਲੋਰੀਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਪੰਜ ਘੱਟ ਬਰਸਾਤ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਕਟ ਮਿਆਮੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਮਿਆਮੀ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਸ਼ਹਿਰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41342702", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41396070", "doc1": "وصف وزير خارجية كوريا الشمالية تهديد ترامب لبلاده بأنه \"نباح كلب\" وأضاف يونغ - هو في تصريحات أمام فندق مجاور للأمم المتحدة أن \"هناك مثلا يقول إن الكلاب تنبح والقافلة تسير\". وأردف\" في حال فكر ترامب بمفاجئتنا بصوت نباح الكلب، فإنه بلا شك يحلم\"، مشيراً إلى أنه يشعر بالأسف البالغ لمساعديه. ومن المقرر أن يُلقي يونغ - هو كلمته أمام الجميعة العامة للأمم المتحدة الجمعة. وتعتبر هذه التصريحات الأولى لببيونغيانغ منذ تهديدات ترامب أمام المنظمة الدولية في نيويورك بأن بلاده ستدمر كوريا الشمالية، إذا اضطرت، للدفاع عن نفسها وعن حلفائها. وسخر حينها ترامب من زعيم كوريا الشمالية، كيم جونغ-أون، قائلا: \"رجل الصواريخ في مهمة انتحارية\". وكانت بيونغيانغ قد أجرت اختبارات نووية وصاروخية متحدية الأمم المتحدة. \"خيارات عسكرية\" وقال وزير الدفاع الأمريكي جيم ماتيس إن بلاده لديها \"الكثير\" من الخيارات العسكرية في مواجهة كوريا الشمالية، ومن بينها خيارات لا تُعرض كوريا الجنوبية للخطر. وجاءت تصريحات ماتيس بعد أن شددت إدارة ترامب الضغوط على كوريا الشمالية، محذرة أن بيونغيانغ \"ستدمر\" إذا رفضت إنهاء مساعيها \"المتهورة\" للسلاح النووي والصواريخ الباليستية. وقال ماتيس للصحفيين في البنتاغون \"توجد الكثير من الخيارات العسكرية، بالتوافق مع حلفائنا، التي سنتخذها للدفاع عن حلفائنا وعن مصالحنا\". وأكد ماتيس أيضا أن واشنطن وسول بحثا خيار إرسال أسلحة نووية \"تكتيكية\" لكوريا الجنوبية.", "doc2": "ਯੋਂਗ-ਹੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਅਮਰੀਕੀ ਬੌਂਬਰਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦਾ ਹੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਜਦੋਂ ਉਹ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ 'ਚ ਨਾ ਵੀ ਹੋਣ। ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ 'ਇਹ ਸਾਫ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ' ਕਿ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। 70 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਸੰਕਟ- 4 ਅਹਿਮ ਨੁਕਤੇ ਵਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਨੂੰ 'ਬੇਤੁਕਾ' ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਪੈਂਟਾਗਨ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਉਕਸਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕਾਰਵਾਈ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਟਵੀਟ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਹਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਤਿੱਖੀ ਸ਼ਬਦੀ ਜੰਗ ਨਾਲ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਗ਼ਲਤਫ਼ਹਿਮੀਆਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟ੍ਰੰਪ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ, \"ਲਿਟਲ ਰੌਕੇਟਮੈਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਗੇ।\" ਟ੍ਰੰਪ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ 'ਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਭਾਸ਼ਣ ਨੂੰ ਸੁਣਿਆ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਲਿਟਲ ਰੌਕੇਟਮੈਨ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਰਾਗ ਅਲਾਪਣਗੇ ਤਾਂ ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਬੱਚ ਨਹੀਂ ਸਕਣਗੇ।\" ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਜਵਾਬ ਟ੍ਰੰਪ ਦੇ ਟਵੀਟ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਿਆਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਬਹੁਤ ਜਲਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੇਸ ਇਸਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇ ਦੇਵੇਗਾ ਕਿ ਕੌਣ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਬਚੇਗਾ।\" ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਂਟਾਗਨ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਕਰਨਲ ਰੌਬਰਟ ਮੈਨਿੰਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜੇਕਰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਆਪਣੀ ਹਮਲਾਵਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਰੋਕਦਾ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਅਸੀਂ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਂਵਾਗੇ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਸਾਰੇ ਬਦਲ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।\" 'ਸਿੱਧੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਨਹੀਂ' ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਇੱਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਸ਼ਬਦੀ ਹਮਲੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤਿੱਖੀ ਹੁੰਦੀ ਜ਼ੁਬਾਨੀ ਜੰਗ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਭਾਰੀ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਲੀਡਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਕੇਵਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਾਕਤਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹਨ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਨੀਤ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਤੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਖਿਲਾਫ਼ ਨਵੀਆਂ ਪਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53417978", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53427898", "doc1": "ويعني تراجع معدل الخصوبة أن كل دولة تقريبا ستسجل تقلصا في عدد سكانها بحلول نهاية القرن. ويتوقع أن تشهد 23 دولة، من بينها إسبانيا واليابان، تناقص عدد سكانها إلى النصف بحلول عام 2100. وتؤدي الظاهرة أيضا إلى تزايد معدل الشيخوخة، إذ يتوقع أن يتساوى عدد البالغين من العمر 80 عاما مع عدد المواليد الجدد. ما الذي يحدث؟ تراجع معدل الخصوبة الذي هو متوسط عدد ما يمكن أن تنجبه امرأة واحدة. وإذا ما انخفض هذا المتوسط إلى ما يقارب 2.1 فإن عدد السكان يبدأ بالتراجع. مواضيع قد تهمك نهاية وفي خمسينيات القرن الماضي كانت المرأة تنجب ما معدله 4.7 أطفال. وكشف باحثون في معهد القياسات الصحية والتقييم بجامعة واشنطن أن معدل الخصوبة في العالم تناقص إلى النصف تقريبا، إذ سجل 2.4 في عام 2017. وتتوقع الدراسة المنشورة في مجلة لانست الصحية أن هذا المعدل سينخفض إلى أدنى من 1.7 بحلول 2100. ونتيجة لذلك فإن الباحثين يتوقعون أن يصل عدد سكان الأرض إلى 9.7 مليارات نسمة بحلول 2064، قبل أن يتراجع إلى 8.8 مليارات نسمة بحلول نهاية القرن. ويرى البروفسور كريستوفر موري، في تصريح لبي بي سي، أن هذا \"تغيير كبير، إذ أن أغلب دول العالم تشهد تراجعا في عدد سكانها\". وقال\" أعتقد أنه أمر هائل إذا نظرنا إلى جميع زواياه، ولذلك علينا إعادة تنظيم المجتمعات\". لماذا يتراجع معدل الخصوبة؟ الأمر لا يتعلق بالقدرة الجنسية، ولا بأي من الأشياء التي تتبادر إلى الأذهان كلما ناقشنا مسألة الخصوبة. يتعلق الأمر بميل المزيد من النساء إلى الحصول على التعليم والعمل، بالإضافة إلى توفير موانع الحمل بشكل واسع، وهو ما جعل النساء يخترن إنجاب عدد أقل من الأولاد. ومن هذه الناحية فإن تراجع معدل الخصوبة نتيجة إيجابية. ماهي الدول الأكثر تأثرا؟ يتوقع أن ينهار عدد سكان اليابان من 128 مليون نسمة في عام 2017 إلى أقل من 53 مليون نسمة بحلول نهاية القرن. وتواجه إيطاليا انهيارا مماثلا في عدد السكان، إذ يتوقع أن يتراجع عدد سكانها من 61 مليون نسمة إلى 28 مليون نسمة في الفترة نفسها. ويشمل تناقص عدد السكان إلى النصف 23 دولة من بينها إسبانيا والبرتغال وتايلاند وكوريا الجنوبية، فضلا عن اليابان وإيطاليا. أما الصين، أك��ر دول العالم عددا، فإنها ستصل إلى ذروة 4.1 مليارات نسمة بعد أربعة أعوام، ثم يبدأ عدد سكانها في التناقص، ليصل 732 مليون نسمة بحلول عام 2100. وستحتل الهند حينها مركز أكبر دول العالم من حيث عدد السكان. ويتوقع أن يصل عدد سكان بريطانيا إلى 75 مليون نسمة في عام 2063، ليتراجع بعدها إلى 71 مليون نسمة بحلول عام 2100. وسيكون هذا الأمر مشكلة عالمية، إذ تسجل 183 دولة من أصل 195 معدل خصوبة أدنى من مستوى التعويض. ما هي المشكلة؟ ربما يعتقد البعض أن هذا شيء إيجابي بالنسبة للبيئة، فتناقص عدد قليل من السكان يعني تناقص انبعاث الغازات، ويخفف من إزالة الغابات وتدميرها لصالح الزراعة. ويرى البروفيسور موري أن هذا كله صحيح، باستثناء الشق المتعلق بانقلاب هرم الأعمار، أي عندما يصبح عدد المسنين أكبر من عدد الشباب، وما لذلك من آثار سلبية على المجتمعات. توقعات الدراسة ويضيف البروفيسور موري أن هذا الأمر \"سيحدث تغييرات هائلة. ويقلقني ذلك لأن ابنتي عمرها 8 أعوام ولا أعرف كيف سيكون شكل العالم وقتها\". من يدفع الضرائب في عالم في عالم مليء بالشيخوخة؟ من يدفع مصاريف الرعاية الصحية للمسنين؟ من يرعاهم أصلا؟ هل سيكون بمقدور الناس التقاعد عن العمل؟ يقول البروفيسور موري: \"علينا أن نخفف الضرر\". هل من حلول؟ استعملت بعض الدول، مثل بريطانيا، الهجرة وسيلة لتجديد فتوة سكانها والتعويض عن انهيار معدل الخصوبة. ولكن هذا الحل يبطل مفعوله عندما تسجل جميع الدول تراجعا في عدد السكان. وننتقل، حسب البروفيسور موري، \"من خيار الدول بين فتح الحدود أو غلقها إلى دفع تعويض للمهاجرين لأن عددهم لن يكون كافيا\". وجربت بعض الدول سياسات من بينها إطالة عطلة الأمومة والأبوة، وتوفير خدمة رعاية الأطفال المجانية، ومنح تحفيزات مالية، وتوسيع حقوق العمل، ولكن لا تأثير لها في الواقع. وتمكنت السويد من رفع معدل الخصوبة من 1.7 إلى 1.9، ولكن دولا أخرى فشلت في ذلك على الرغم من جهودها الكبيرة لتشجيع الولادة. ولا يزال معدل الخصوبة في سنغافورة حوالي 1.3. ويقول البروفيسور موري: \" بعض الناس يسخرون من الأمر، فهم لا يتصورون أن يحدث ذلك. يعتقدون أن النساء يقررن لوحدهن إنجاب المزيد من الأطفال\"، ولكن إذا لم نجد حلا فإن البشرية مهددة بالانقراض، في بضعة قرون طبعا\". وحذر الباحثون من تعطيل التطور في مجال تعليم المرأة وحصولها على موانع الحمل. ويقول البروفيسور ستين إيميل فولسيت: \"إن معالجة تراجع عدد السكان سيكون مصدر قلق في العديد من الدول، ولكن لا ينبغي أن يعطل الجهود الرامية إلى رعاية صحة النساء الإنجابية، والتطور المسجل في مجال حقوق المرأة\". ماذا عن أفريقيا؟ يتوقع أن يتضاعف عدد السكان في أفريقيا جنوب الصحراء ثلاث مرات، ليتجاوز 3 مليارات في عام 2100. وتصبح نيجيريا حينها ثاني أكبر دولة في العالم من حيث عدد السكان، بنحو 791 مليون نسمة. ويقول البروفيسور موري: \"إن العديد من الدول سيكون فيها عدد كبير من السكان من أصول أفريقية خلال هذه الفترة، وعليه يتحتم على دول العالم النظر بجدية إلى مسألة العنصرية لأن عددا كبيرا من سكانها ستكون أصولهم أفريقية\". لماذا عتبة معدل الخصوبة 2.1؟ ربما نعتقد أن الرقم لابد يكون 2 أي كل أبوين لهما طفلان، وبالتالي يبقى عدد السكان على حاله. ولكن مهما كانت الرعاية الصحية متطورة فإن بقاء جميع الأطفال على قيد الحياة ليس مضمونا. كما أن نسبة الذكور في الولادات أعلى بقليل من نسبة الإناث. ولذلك فإن معدل التعويض في الدول المتطورة هو 2.1. وتحتاج الدول التي تكون معدلات وفيات الأطفال فيها مرتفعة إلى معدل خصوبة أعلى حتى تضمن التعويض. ما الذي يقوله الخبراء؟ يقول البروفيسور، إبراهيم أبوبكر، من كلية لندن الجامعية: \"لو أن هذه التوقعات نصفها فقط حقيقي، فإن الهجرة تصبح ضرورة لجميع الدول وليست خيارا\". ويضيف: \"علينا لكي ننجح أن نعيد التفكير في السياسات العالمية. فتوزيع السكان في سن العمل مسألة حتمية بالنسبة لازدهار الإنسانية أو أفولها\".", "doc2": "ਸਾਲ 2100 ਤੱਕ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਦਰ ਘਟਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਲਗਭਗ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਹਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਆਬਾਦੀ ਘੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਪੇਨ ਅਤੇ ਜਪਾਨ ਸਮੇਤ 23 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਸਾਲ 2100 ਤੱਕ ਅੱਧੀ ਹੋਣ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਹੈ। ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉੱਥੇ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਬਾਦੀ 80 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦੀ ਹੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਆਪਣੇ ਫੋਨ ਦੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਇੰਝ ਵੇਖੋ ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ - ਇੱਕ ਔਰਤ ਵੱਲੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਦੀ ਔਸਤ ਸੰਖਿਆ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਲਗਭਗ 2.1 ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਆਕਾਰ ਘਟਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। 1950 ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨਕਾਲ ਵਿੱਚ ਔਸਤ 4.7 ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਹੈਲਥ ਮੈਟਰਿਕਸ ਐਂਡ ਇਵੈਲੂਏਸ਼ਨ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦਰਸਾਇਆ ਕਿ 2017 ਵਿੱਚ ਆਲਮੀ ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਲਗਭਗ 2.4 ਤੱਕ ਘਟ ਗਈ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਾਈਂਸ ਜਰਨਲ ਦਿ ਲਾਂਸੈਂਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਦਰ ਸਾਲ 2100 ਤੱਕ 1.7 ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਚਲੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ 8.8 ਬਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਗਿਰਾਵਟ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ 2064 ਦੇ ਆਸਪਾਸ 9.7 ਬਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਰਹੇਗੀ। ਖੋਜਕਰਤਾ ਪ੍ਰੋ. ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਮਰੇ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਇਹ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਤਬਦੀਲੀ ਨਾਲ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।'' ''ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਲੱਖਣ ਰੂਪ ਦੇ ਇਸ ਵਰਤਾਰੇ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪਛਾਣਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਇਹ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਪੁਨਰਗਠਿਤ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।'' ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਕਿਉਂ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ? ਪ੍ਰਜਣਨ ਸਮਰੱਥਾ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਪਰਮ ਕਾਊਂਟ ਜਾਂ ਆਮ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਬਜਾਏ ਇਹ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕੰਮਕਾਜੀ ਔਰਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਗਰਭਨਿਰੋਧਕ ਦੀ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਹੁੰਚ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਘੱਟ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਮਾਅਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਇੱਕ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ���ਹਾਣੀ ਹੈ। ਕਿਹੜੇ ਮੁਲਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ? ਜਪਾਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 2017 ਵਿੱਚ 128 ਮਿਲੀਅਨ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੇ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ 53 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 61 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ 28 ਮਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। 23 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਹ ਦੋ ਹਨ - ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਪੇਨ, ਪੁਰਤਗਾਲ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ- ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਅੱਧੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਮਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਹ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਹੈ।'' ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਚੀਨ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਸਦੇ 2100 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 732 ਮਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਚਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 1.4 ਬਿਲੀਅਨ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਇਸਦਾ ਸਥਾਨ ਲੈ ਲਵੇਗਾ। ਯੂਕੇ ਦੇ 2063 ਵਿੱਚ 75 ਮਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਅਤੇ 2100 ਤੱਕ 71 ਮਿਲੀਅਨ ਤੱਕ 'ਤੇ ਆਉਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਇੱਕ ਆਲਮੀ ਮੁੱਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 195 ਵਿੱਚੋਂ 183 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਆਮ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਹ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਘੱਟ ਆਬਾਦੀ ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਖੇਤੀ ਲਈ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰੇਗੀ। ਪ੍ਰੋ. ਮਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਇਸ ਉਲਟ ਉਮਰ ਢਾਂਚੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣਗੇ, ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਣਗੇ।'' ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ : ਪ੍ਰੋ. ਮਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ''ਇਹ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਸਮਾਜਿਕ ਤਬਦੀਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਚਿੰਤਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰੀ ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੀ ਬੇਟੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਕਿਵੇਂ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ।'' ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਾਲੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਕੌਣ ਭਰੇਗਾ? ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੌਣ ਕਰੇਗਾ? ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕੌਣ ਕਰੇਗਾ? ਕੀ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੋਣਗੇ? ਪ੍ਰੋ. ਮਰੇ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ, ''ਸਾਨੂੰ ਵਿਚਕਾਰਲਾ ਰਸਤਾ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।'' ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਜਣਨ ਸ਼ਕਤੀ 'ਤੇ ਬੁਰਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ? ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਕੀ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਹੱਲ ਹੈ? ਯੂਕੇ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਘਟ ਰਹੀ ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰਵਾਸ ਦਾ ਰਸਤਾ ਚੁਣਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਲਗਭਗ ਹਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੋ. ਮਰੇ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ, ''ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਜਾਵਾਂਗੇ ਜਿੱਥੇ ਸਰਹੱਦਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਚੋਣ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਨਾ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਕੋਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।'' ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਲਈ ਜਣੇਪਾ ਛੁੱਟੀਆਂ ਵਧਾਈਆਂ ਹਨ, ਮੁਫ਼ਤ ਬਾਲ ਸੰਭਾਲ, ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਅਤੇ ਵਧੀਕ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਵਰਗੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਇਸਦਾ ਕੋਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਘੱਟ ਉਮਰ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ ਸਵੀਡਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਨੂੰ 1.7 ਤੋਂ 1.9 ਤੱਕ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਬਾਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਲਗਭਗ 1.3 ਹੈ। ਪ੍ਰੋ. ਮਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਇਸ 'ਤੇ ਹੱਸਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਕਲਪਨਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਸੱਚ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਹੀ ਵਧੇਰੇ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨਗੀਆਂ।'' ''ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕਦੇ ਤਾਂ ਆਖਿਰ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਅਜੇ ਕੁਝ ਸਦੀਆਂ ਦੂਰ ਹੈ।'' ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਪ੍ਰਗਤੀ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਖਿਲਾਫ਼ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੋ. ਸਟੀਨ ਐਮਿਲ ਵੌਲਸੈੱਟ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦੇਣੀ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਨੀਤੀਗਤ ਚਿੰਤਾ ਬਣਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਪਰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਜਣਨ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਜਾਂ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰਾਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।'' ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ? ਸਬ-ਸਹਾਰਾ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2100 ਤੱਕ ਤਿੰਨ ਅਰਬ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਤਿੱਗਣੀ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਨਾਈਜੀਰੀਆ 791 ਮਿਲੀਅਨ ਆਬਾਦੀ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਪ੍ਰੋ. ਮਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਮੂਲ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਹੋਣਗੇ।'' ''ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਮੂਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਨਸਲਵਾਦ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਆਲਮੀ ਮਾਨਤਾ ਹੋਰ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ 2.1 ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਅਹਿਮ ਕਿਉਂ? ਸਵੀਡਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਨੂੰ 1.7 ਤੋਂ 1.9 ਤੱਕ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਬਾਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਸੰਖਿਆ 2.0 ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ- ਦੋ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਜਨਸੰਖਿਆ ਸਮਾਨ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਬਿਹਤਰੀਨ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਬਾਲਗ ਹੋਣ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਬਚਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਬੱਚੇ ਦੀ ਨਰ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਥੋੜੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਅੰਕੜਾ 2.1 ਹੈ। ਉੱਚ ਮੌਤ ਦਰ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉੱਚ ਪ੍ਰਜਣਨ ਦਰ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ? ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਜਪਾਨ ਵਰਗੇ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਕਿਤੇ ਵਾਧੂ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਖੀ ਗਈ ਹੈ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਇਬਰਾਹਿਮ ਅਬੂਬਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਜੇਕਰ ਇਹ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਅੱਧੀਆਂ ਵੀ ਸਟੀਕ ਹਨ ਤਾਂ ਪਰਵਾਸ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ, ਨਾ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ। ''ਸਫਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਆਲਮੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ 'ਤੇ ਪੁਨਰਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।'' ''ਕੰਮਕਾਜੀ ਉਮਰ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਵੰਡ ਇਸ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਜਾਂ ਅੰਤ।'' ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-50095458", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-50110974", "doc1": "ناتاشا نويل مرت برحلة عصيبة، من الطفولة المليئة بالألم إلى التعافي وحب الذات وكان هذا هو الوقت المناسب لتتعامل مع كل المشاعر المتضاربة بداخلها. لكن الجراح كانت غائرة. ففي عمر الثالثة والنصف، رأت أمها وهي تضرم النيران في نفسها. وأُرسل والدها المصاب بالفصام إلى دار رعاية، وانتقلت هي للعيش مع والديها الروحيين. وفي السابعة تعرضت للاغتصاب ولم تذكر الأمر لأحد. كذلك تكتمت على تعرضها للتحرش الجسدي وللمس في مواضع غير لائقة. مواضيع قد تهمك نهاية وقالت في حوار مع بي بي سي: \"طغى على طفولتي الإحساس بالذنب والكثير من الألم. كنت دائما ألوم نفسي\". \"أحببت أن أكون ضحية لأنه يقربني من الإحساس بالألم. شعرت أنني أستحق ذلك\". وعاشت سنوات من فقدان الثقة في جسدها، حتى وجدت الخلاص في الرقص، الذي منحها طريقا لتعبر عن نفسها بثقة. تدربت على الجاز، والباليه، والرقص المعاصر في أحد المعاهد المحلية في مدينة مومباي الهندية. لكن مشوارها انتهى بإصابة في الركبة، منعتها عن الاستمرار في الرقص. كما توقفت عن الدراسة في مرحلة حرجة، بعد معاناتها من اضطراب القراءة والتنمر في المدرسة. وعند تخرجها، اقترحت عليها أمها البديلة أن تعمل في التدريس لأنه يضمن بعض الأمان الوظيفي. ناتاشا قاومت الاكتئاب والقلق لسنوات عديدة وتقول ناتاشا إن أسرتها الجديدة منحتها الكثير من الحب بالشكل الذي رأوه مناسبا، لكن هذا لم يكن ما تحتاجه. \"كان الأمر يتعلق بي أنا. لم أكن جاهزة لتقبل الأمر ولم أتحدث أبدا عما بداخلي\". وتابعت: \"بالتأكيد لم أكن جاهزة للعمل في التدريس\". ثم جاء فراقها عن حبيبها بدافع الرغبة في التغيير ، \"وعلمت أنه يجب أن أصبح أفضل\". \"ملء الفراغ\" وكانت هذه هي المرحلة التي علمتها درساً كبيراً: \"عليك الاهتمام بصحتك النفسية لأن لا أحد سيقوم بهذا الدور\". وتأقلمت ناتاشا مع سنوات من كره الذات ورفض جسدها. \"فالاكتئاب كان يدفعني لتصرفات متناقضة. أحيانا كنت آكل حتى لا أستطيع التنفس ثم أتقيأ. وأحيانا أخرى كنت أجوّع نفسي تماما. أحيانا كنت أنام طوال اليوم، وأحيانا أخرى كنت أعاني من الأرق\". وعادة ما يكون المرض النفسي محل تجاهل في الهند، بسبب الوصمة الاجتماعية وضعف الرعاية. وتقول منظمة الصحة العالمية إن الاكتئاب يأتي على رأس الأمراض التي يتم تجاهلها، ويتعرض واحد من كل أربعة أشخاص للمرض النفسي في مرحلة ما في حياته. وكانت ناتاشا قد لجأت للعلاج النفسي في مرحلة سابقة. لكنها قررت هذه المرة أن تتبع أساليب العناية بالنفس. وتضمن ذلك الاحتفاظ بدفتر يوميات لتدوين الأفعال الإيجابية، ودفتر آخر لتدوين أهدافها كنوع من التشجيع. وقالت: \"كان الاكتئاب والقلق دافعان للتعافي\". \"وفي المراحل المتأخرة، كنت أضع لنفسي أهدافا يومية صغيرة، مثل تمشيط شعري أو الخروج من البيت للمشي خمس دقائق\". ناتاشا تقول إن السر يكمن في تقبل الذات وفي الأيام التي فشلت في تحقيق أي من الأهداف المدونة، كانت تعامل نفسها بقدر أكبر من التسامح. \"وتعلمت أن أتسامح مع الفشل، والمحاولة مجددا في اليوم التالي. تدربت على حب الذات حتى أصبح طريقي الوحيد\". وكان هذا هو الفرق الأبرز في طريقة تعاملها مع الأمور. \"أتذكر عندما سألني المعالج النفسي كيف حالك. كنت أرد: بخير. وأنت؟\". وتابعت: \"اعتدت على إعطاء الحب للآخرين، ولا شيء لنفسي\". \"التعافي عن طريق اليوغا\" أصبحت اليوغا (التأمل) جزءا هاما من رحلة ناتاشا للتغلب على الاكتئاب والقلق. وعلى مدار سنوات، اعتمدت على اليوغا كمصدر للقوة الجسدية والنفسية. وتقول: \"بعد إصابتي، لم يعد بمقدوري الرقص أو ممارسة أي نشاط بدني. ورأيت صورا لنساء حول العالم يتمتعن بقوام رائع، وفكرت في أن الأمر رائع\". وأرادت أن تحقق هذا الهدف، خطوة خطوة. وكان ذلك يعني التحول من التركيز على المظهر الخارجي إلى تدريبات التحكم في التنفس، لتحقيق صفاء الذهن. \"وتساعدني تدريبات اليوغا على الحفاظ على الاتزان الذهني. العملية كانت بطيئة، لكن التقدم كان مشجعا\". وبعد مرور خمس سنوات، أصبحت ناتاشا في حال أفضل. ناتاشا ترى أن اليوغا ساعدتها على التعامل مع المواقف التي تسبب التوتر \"واليوم، أحافظ على تمرينات اليوغا في الساعات الأولى من اليوم مهما تطلب ذلك، وأخصص بضع دقائق للتأمل\". أصبحت الأيام أقل توترا. والتدريبات ساعدتها على حب نفسها بشكل غير مسبوق. وقررت ناتاشا التحول إلى مجال أساليب المعيشة، وتعمل على أن تصبح مدربة يوغا. \"انتشلت نفسي\" ناتاشا الآن في الـ 27 من العمر. ما زالت تمر ببعض الأيام الصعبة، لكنها تعلمت المثابرة. أصبحت معلمة يوغا، وأحد الداعمين النشطين للوعي بالصحة النفسية، وإحدى الشخصيات المؤثرة عبر مواقع التواصل الاجتماعي. وتقول إن رحلتها بدأت من تقبل الذات. وكتبت في مقدمة حسابها على إنستغرام: \"ما تقوله عني سبق وخطر في بالي عن نفسي، وربما أسوأ\". وتروج عبر هذا الحساب لترسيخ الصورة الإيجابية عن الجسم، ويتابعها 245 ألف شخص، تشجعهم جميعا على ممارسة اليوغا. كما أنه مساحة تروي من خلالها تجاربها الشخصية وتعبر عن أفكارها وحالتها المزاجية. \"كنت دائما أكرر في ذهني أنني الضحية. لكنني انتشلت نفسي. ولم ينجح أحد في انتشالي سواي\". وما زالت تتعرض للتنمر من قبل البعض إذ يقولون إنها \"بلا شخصية\"، و\"لا تستحق\"، و\"سهلة\"، و\"ليست جميلة\". لكن الآن، لم تعد ناتاشا فريسة للقلق، وتقول \"غيرت من نظرتي، وأصبحت أجتهد لأتحسن\". وأضافت: \"تطلب الأمر عشرين عاما حتى أصل إلى حالتي الراهنة، وما زلت بحاجة للمزيد من العمل. أنا أتعافى، وأخطو خطوة واحدة في هذا الاتجاه كل لحظة\".", "doc2": "ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਢੇ ਕੁ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸਾੜਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਿਆ। ਇਸ 'ਤੇ ਉਸਦੇ 'ਸੀਜ਼ੋਫਰੇਨਿਕ' (ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ) ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਰਿਮਾਂਡ ਘਰ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਨਾਲ ਰਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਬਸ ਨਹੀਂ, ਸੱਤ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ��ਿੱਚ ਉਸ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਹੋਇਆ ਪਰ ਉਸਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਾ ਦੱਸਿਆ। ਉਹ ਉਦੋਂ ਵੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬੋਲੀ ਜਦੋਂ ਉਸਦਾ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਗਲਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਛੂਹਿਆ ਗਿਆ। ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੇਰਾ ਬਚਪਨ ਅਪਰਾਧ ਬੋਧ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਤਕਲੀਫ਼ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਇਸ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ।\" \"ਮੈਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਾਉਣਾ ਪਸੰਦ ਆਉਣ ਲੱਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਮੈਨੂੰ ਪੀੜ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਸੋਚਦੀ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸਦੀ ਹੀ ਹੱਕਦਾਰ ਹਾਂ।\" ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨਾਲ ਜੂਝਦੇ ਹੋਏ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਡਾਂਸ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਮਾਧਿਅਮ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਖੁਦ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਡਾਂਸ ਸਿਖਲਾਈ ਸੰਸਥਾ ਤੋਂ ਜੈਜ਼, ਬੈਲੇ ਅਤੇ ਕੰਟੈਂਪਰੇਰੀ ਡਾਂਸ ਦੀ ਟਰੇਨਿੰਗ ਲਈ, ਪਰ ਗੋਡੇ 'ਤੇ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਇਸਨੂੰ ਜਾਰੀ ਨਾ ਰੱਖ ਸਕੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਡਿਸਲੈਕਸੀਆ (ਪੜ੍ਹਣ ਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ) ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਨੇ ਉਸਦੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਉਸਨੂੰ ਗੋਦ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਮਾਂ ਨੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਿੱਤੇ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ। ਨਤਾਸ਼ਾ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ ਨਤਾਸ਼ਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਨਵਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਉਸਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹਰ ਪੱਖੋਂ ਸੰਪੂਰਨ ਪਿਆਰ ਦਿੰਦਾ, ਪਰ ਉਸ ਲਈ ਉਹ ਹੀ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। 'ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਹੈ, ਮੈਂ ਇਹ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਮੈਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਦੇ ਬੋਲੀ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ।' \"ਮੈਂ ਪੱਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਫਿਰ ਉਸਦਾ ਬਰੇਕਅਪ ਹੋ ਗਿਆ ਜਿਸਨੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਖੁਦ ਨੂੰ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ। ਨਤਾਸ਼ਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ \"ਮੈਨੂੰ ਬਸ! ਇੰਨਾ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਬਿਹਤਰ ਬਣਨਾ ਹੈ।\" 'ਖਾਲੀਪਣ ਨੂੰ ਭਰਨਾ' ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਵੱਡਾ ਸਬਕ ਦਿੱਤਾ, \"ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣਾ ਪਏਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਵਾਲਾ।\" ਉਸਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਆਤਮ ਘ੍ਰਿਣਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਮੇਰੇ ਲਈ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਰਵੱਈਏ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ ਦਾ ਬਦਲਾਅ। ਮੈਂ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਖਾਂਦੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਮੇਰਾ ਸਾਹ ਨਾ ਆਉਂਦਾ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਖੁਦ ਪਰ੍ਹੇ ਸੁੱਟ ਦਿੰਦੀ। ਕਈ ਵਾਰ ਮੈਂ ਭੁੱਖੀ ਵੀ ਰਹਿ ਲੈਂਦੀ ਹਾਂ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੈਂ ਪੂਰਾ ਦਿਨ ਸੌਂਦੀ ਹਾਂ ਜਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੀ।\" ਸਮਾਜਿਕ ਕਲੰਕ ਜਾਂ ਮਾੜੀ ਦੇਖਭਾਲ ਸਦਕਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਅਣਦੇਖਿਆ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਿਕ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਤਾਸ਼ਾ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਵਾਰੀ ਬਹੁਤ ਖਾਣਾ ਖਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਕਈ ਵਾਰੀ ਭੁੱਖੀ ਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਨਤਾਸ਼ਾ ਨੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਥੈਰੇਪੀ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਿਆ ਪਰ ਹੁਣ ਉਸਨੇ ਹੋਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਕਈ ਸਵੈ ਦੇਖਭਾਲ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਪਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਨਤਾਸ਼ਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਮੇਰੀ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇਸਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ।\" \"ਇਸਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਮੈਂ ਹਰ ਦਿਨ ਕੰਘੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਲਈ ਪੰਜ ਮਿੰਟ ਦੀ ਸੈਰ ਕਰਨ ਵਰਗਾ ਆਪਣੇ ਲਈ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਟੀਚਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦੀ ਸੀ।\" ਜਿਹੜੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਵੀ ਨਾ ਕਰ ਸਕੀ, ਉਹ ਬਸ! ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਆਲੂ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੀ ਸੀ। \"ਮੈਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਸਿੱਖਿਆ ਕਿ ਅਸਫ਼ਲ ਹੋਣਾ ਠੀਕ ਹੈ ਪਰ ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਫਿਰ ਤੋਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਸਵੈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਹੋਰ ਰਸਤਾ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ।\" ਉਹ ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਪਟਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਗੱਲ ਹੈ। \"ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮੇਰਾ ਥੈਰੇਪਿਸਟ ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਛਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਕਿਵੇਂ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਅਕਸਰ ਕਹਿੰਦੀ 'ਮੈਂ ਠੀਕ ਹਾਂ, ਤੁਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਹੋ?\" ਉਹ ਅੱਗੇ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਦੇਣ ਦੀ ਆਦਤ ਸੀ ਪਰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ।\" 'ਯੋਗ ਜ਼ਰੀਏ ਸਿਹਤਯਾਬੀ' ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਬੇਚੈਨੀ ਜ਼ਰੀਏ ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਨਤਾਸ਼ਾ ਦੇ ਜੀਵਨ ਸਫ਼ਰ ਦਾ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਉਹ ਸਰੀਰਿਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਲਈ ਯੋਗ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਨਤਾਸ਼ਾ ਮੁਤਾਬਕ ਯੋਗ ਰਾਹੀਂ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਾਬੂ ਪਾ ਸਕੀ ਹੈ ਉਸ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਸੱਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਡਾਂਸ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਰੀਰਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਸੀ ਪਰ ਮੈਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿਲੱਖਣ ਆਸਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸਭ ਦੇਖਣਾ ਅਚੰਭੇ ਵਾਲਾ ਸੀ।\" ਉਹ ਹਰ ਵਾਰ ਕਦਮ ਦਰ ਕਦਮ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਆਸਣਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਅਤੇ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਾਹ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ (ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ) ਵੱਲ ਵਧੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਯੋਗ ਅਭਿਆਸ ਨਾਲ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗੀ ਭਾਵਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੌਲੀ ਸੀ ਪਰ ਪ੍ਰਗਤੀ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਜਨਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ।\" ਉਹ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅੱਜ ਖੁਦ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਪੁੱਜਿਆ ਹੋਇਆ ਦੇਖਦੀ ਹੈ। \"ਅੱਜ ਮੈਂ ਕਿੱਥੇ ਹਾਂ, ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ, ਮੈਂ ਸਵੇਰੇ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੇਲੇ ਯੋਗ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਿੰਟ ਧਿਆਨ ਲਗਾਉਂਦੀ ਹਾਂ।\" ਇਸਨੇ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਦਿਨਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤਣਾਅ ਵਾਲਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਖੁਦ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਮਹਿਸੂਸ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਨਤਾਸ਼ਾ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਯੋਗ ਇੰਸਟਰਕਟਰ ਬਣਨ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ। 'ਖੁਦ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ' 27 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਮਾੜੇ ਵਕਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸਨੇ ਚੱਲਦੇ ਰਹਿਣਾ ਸਿੱਖ ਲਿਆ ਹੈ। ਨਤਾਸ਼ਾ ਇੱਕ ਯੋਗ ਅਧਿਆਪਕ ਹੈ, ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਇਸਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਸਫ਼ਰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਜੋ ਸਵੈ-ਸਵੀਕ੍ਰਿਤੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰੋਫਾਇਲ 'ਤੇ ਉਹ ਲਿਖਦੀ ਹੈ, \"ਜੋ ਸ਼ਬਦ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸਤੋਂ ਵੀ ਮਾੜੇ ਹਨ।\" ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਸਰੀਰਿਕ ਸਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ 245 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਬਸਕਰਾਈਬਰਾਂ ਨੂੰ ਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਮੂਡ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਅਨੁਭਵਾਂ ਦੀ ਝਲਕ ਵੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਨਤਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਟਰੋਲ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ \"ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਦੁਹਰਾਉਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਇਸਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ। ਉਹ ਕੋਈ ਹੋਰ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਮੈਂ ਹਾਂ ਜਿਸਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਉੱਥੋਂ ਕੱਢਿਆ।\" ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਉਸਨੂੰ 'ਚਰਿੱਤਰਹੀਣ', 'ਅਣਉਚਿਤ', ਜਾਂ 'ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ' ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹੁਣ ਨਤਾਸ਼ਾ ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਬੇਚੈਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। \"ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਬਦਲ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਬਿਹਤਰ ਹੋਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹਾਂ।\" \"ਮੈਨੂੰ ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਵਿੱਚ 20 ਸਾਲ ਲੱਗ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਮੈਂ ਅਜੇ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਮੈਂ ਹੁਣ ਵੀ ਠੀਕ ਹੋ ਰਹੀ ਹਾਂ, ਹਰ ਇੱਕ ਸਾਹ ਨਾਲ।\" 100 ਵੂਮੈੱਨ ਕੀ ਹੈ? 'ਬੀਬੀਸੀ 100 ਵੂਮੈੱਨ' ਹਰ ਸਾਲ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀਆਂ 100 ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਣਾਮਈ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਜਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ, ਫੀਚਰ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਥਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/vert-fut-52151140", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51788991", "doc1": "عدد من الطائرات وخلت شوارع ووهان من المارة، منذ أن طبقت السلطات الحجر الصحي الكامل، وفرضت إيطاليا أكثر القيود صرامة على حركة السفر والتنقل��ت منذ الحرب العالمية الثانية. وأغلقت لندن حاناتها ومسارحها وأجبر سكانها على البقاء في المنازل. وألغيت رحلات جوية وعادت أخرى أدراجها في منتصف مسارها وأصبح مستقبل صناعة الطيران في مهب الريح. ورغم أن الهدف من كل هذه الإجراءات هو الحد من انتشار فيروس كورونا المستجد، فقد ترتب على ذلك تبعات أخرى غير متوقعة، منها الانخفاض المفاجئ في انبعاثات الغازات المسببة للاحتباس الحراري تزامنا مع إغلاق المصانع وشبكات النقل والشركات. وتراجعت مستويات التلوث في نيويورك بنحو 50 في المئة مقارنة بنفس الفترة من العام الماضي. وانحسرت الانبعاثات في الصين بنسبة 25 في المئة في مطلع العام الحالي، منذ أن لزم الناس منازلهم وأغلقت المصانع، وتراجع استهلاك الفحم بنسبة 40 في المئة في ست من أكبر محطات الطاقة في الصين منذ الربع الأخير من عام 2019. وتحسنت جودة الهواء في 337 مدينة حول العالم بنسبة 11.4 في المئة مقارنة بنفس الفترة من العام الماضي. مواضيع قد تهمك نهاية وأظهرت الصور الملتقطة بالقمر الصناعي في أوروبا أن نسبة انبعاثات ثاني أكسيد النيتروجين في الجو تراجعت في شمالي أيطاليا، وإسبانيا والممكلة المتحدة. لكن لا شيء يمكنه إحداث هذا التغيير واسع النطاق بهذه السرعة سوى تهديد وجودي مثل فيروس كورونا المستجد، الذي تخطى عدد ضحاياه حول العالم حتى الآن 50.000 شخص، واقترب عدد حالات الإصابة المؤكدة به من مليون حالة. وترافق تفشي الوباء مع زيادة معدلات البطالة، وإغلاق الشركات والمحلات التي وجدت صعوبة في مزاولة أعمالها في ظل القيود التي فرضتها الدول لمنع تفشي الفيروس، وبات الملايين مهددين بفقدان مصادر رزقهم. لكن هذه الجائحة العالمية الفتاكة لا يمكن أن نعلق عليها آمالا لإحداث تغيرات بيئية، لأسباب عديدة، منها أننا لا نعلم بعد إلى متى سيدوم هذا الانخفاض في انبعاثات الكربون. فهل ستعود انبعاثات الكربون والملوثات في الجو إلى مستوياتها السابقة بعد انحسار الوباء، وكأن هذا التغير البيئي لم يكن؟ أم هل ستترك أثرا دائما على البيئة؟ وتقول كيمبرلي نيكولاس، الباحثة في علوم الاستدامة بجامعة لاند في السويد، إن ثمة عوامل عديدة ساهمت في تخفيض الانبعاثات، على رأسها القيود المفروضة على حركة المواطنين لمنع انتشار الفيروس. إذ تسهم وسائل النقل وحدها بما يصل إلى 23 في المئة من الانبعاثات العالمية للكربون، وتسهم قيادة السيارات بنسبة 72 في المئة والنقل الجوي بنسبة 11 في المئة من إجمالي الانبعاثات العالمية للغازات المسببة للاحتباس الحراري من قطاع النقل. أصبحت السماء صافية في بيروت، التي اشتهرت بارتفاع مستويات تلوث الهواء لكن ماذا سيحدث عندما تخفف هذه القيود على التنقلات وتعود الحياة إلى طبيعتها؟ تقول نيكولاس إن الأميال اليومية التي كان يقطعها الناس ذهابا وجيئة من العمل لن تعوض بعد انحسار الوباء، فلن يذهب الناس للعمل مرتين يوميا. لكن قد يزداد الناس إقبالا على السفر بعد قضاء فترة طويلة في العزل المنزلي. وفي المقابل، ربما تتغير الأولويات أثناء الحجر الصحي، ويقدر الناس أهمية قضاء وقت مع العائلة، وقد تساعد الأزمة الناس في التركيز على أهمية صحة العائلة والأصدقاء والمجتمع. وترى نيكولاس أن الاهتمام بالصحة والوقاية من الأمراض قد يقود الناس لاحقا لتخفيض الانبعاثات. تأثير الأوبئة السابقة على البيئة ارتبطت الأوبئة والجوائح على مر التاريخ بانخفاض انبعاثات الغازات المسببة للاحتباس الحراري، حتى في خضم الثورة الصناعية. واكتشفت جوليا بونغراتز، أستاذة الجغرافيا الطبيعية وأنظمة استغلال الأراضي بجامعة ميونيخ بألمانيا، أن وباء الطاعون الذي انتشر في أوروبا في القرن الرابع عشر ووباء الجدري اللذين نقلهما الغزاة الإسبان إلى أمريكا اللاتينية في القرن السادس عشر، خلفا أثارا طفيفة على مستويات ثاني أكسيد الكربون في الجو، كما يتضح من تحليل الفقاعات الصغيرة المحتجزة في عينات من لب الجليد القديم. انخفضت مستويات التلوث في المواقع السياحية الشهيرة حول العالم بعد اختفاء الحشود كانت هذه التغيرات البيئية محصلة لارتفاع معدلات الوفيات جراء المرض والتطهير العرقي للسكان الأصليين للأمريكتين. وأشارت دراسات إلى أن ارتفاع معدل الوفيات ترافق مع هجر الأراضي الزراعية التي امتصت كميات هائلة من ثاني أكسيد الكربون من الجو. ورغم أن الوباء الحالي من المستبعد أن يحصد هذا العدد من الأرواح ولا أن يتسبب في تغيير أنماط استغلال الأراضي، إلا أن تأثيره على البيئة قد يعادل تأثير الأحداث العالمية الكبرى مثل الأزمة المالية العالمية في 2008 و2009، إذ تراجعت حينها الانبعاثات العالمية إلى حد كبير لمدة عام. لكن انخفاض الانبعاثات حينها كان مرده توقف بعض الأنشطة الصناعية. إذ تسهم العمليات الصناعية والإنشائية بما يصل إلى 18.4 في المئة من الانبعاثات العالمية للغازات المسببة للاحتباس الحراري. لكن في عام 2010 استعادت الانبعاثات مستوياتها السابقة إثر تعافي الاقتصاد. وتقول بونغراتز إن ثمة أدلة تشير إلى أن تأثير وباء كورونا على البيئة لن يكون طويل الأمد كتأثير الأزمة العالمية. إذ انخفض الطلب على سبيل المثال على المنتجات النفطية والفولاذ وغيره من المعادن، لكن مخزون هذه المنتجات بلغ حدا غير مسبوق، وسرعان ما سيستعيد الإنتاج سرعته بعد انحسار الوباء. لكنها ترى أن انعكاسات الوباء على البيئة قد تصبح طويلة الأمد في حال استمر تفشيه حتى نهاية العام الجاري. وذلك لأن الطلب على السلع سينخفض إثر فقدان الوظائف والرواتب. وأصدرت مؤسسة التعاون الدولي والتنمية تقريرا مؤخرا ذكرت فيه أن توقعات النمو لعام 2020 تراجعت بمقدار النصف إثر تفشي فيروس كورونا. لكن الباحثين في مركز أبحاث الطقس والبيئة الدولي في أوسلو توقعوا أن تنخفض الانبعاثات العالمية في عام 2020 بنسبة 0.3 في المئة، وقد لا تعود إلى معدلاتها السابقة في حال ركزت جهود دفع عجلة النمو الاقتصادي على قطاعات الطاقة النظيفة. وتراجعت في الوقت الراهن أولوية حماية البيئة أمام أهمية القضاء على الفيروس وإنقاذ الأرواح، وعرقل الوباء أيضا جهود تنظيم مؤتمرات لمناقشة تداعيات تغير المناخ. ودعا ناشطون في مجال البيئة للتظاهر على المنصات الإلكترونية بدلا من النزول إلى الشوارع احتجاجا على تغير المناخ. لافتات تحذيرية تستقبل المسافرين في مطار سيدني الدولي، وفرضت أستراليا منذ يوم 25 مارس/آذار حظرا على جميع الرحلات الدولية إلى أستراليا وأُرجئت مؤتمرات عالمية كان من المقرر إقامتها لمناقشة تغير المناخ، مثل مؤتمر الأمم المتحدة المعني بتغير المناخ الذي كان من المقرر إقامته في غلاسكو في اسكتلندا. لكن التغيرات التي طرأت على سلوكيات الناس بسبب جائحة كورونا قد تساهم في الحد من انبعاثات الكربون. وأشارت دراسة أجريت في عام 2018 بجامعة زيورخ للعلوم التطبيقية بسويسرا إلى أن حث الناس على ��غيير عاداتهم لفترة من الوقت قد يترك أثرا على سلوكياتهم على المدى الطويل. وأتاحت الدراسة الفرصة لقائدي السيارات لتجربة دراجات كهربائية مجانا لمدة أسبوعين في مقابل تسليم الباحثين مفاتيح سياراتهم، وعندما استعاد المشاركون المفاتيح انخفض استخدامهم للسيارات بعد الدراسة مقارنة بما كانت عليه قبلها. وتوصلت دراسة يابانية أجريت عام 2001 بجامعة كيوتو إلى نفس النتيجة، فبعد إغلاق الطرق السريعة، أجبر قائدو السيارات على استخدام وسائل النقل العام، وعندما أعيد فتح الطرق، زاد الإقبال على المواصلات العامة. الطرق السريعة أصبحت خالية من السيارات في مدينة أوكلاند منذ أن شددت الحكومة النيوزيلندية القيود على التنقلات وقد يكتسب الناس عادات جديدة ربما تلازمهم حتى بعد انحسار الوباء، مثل التقليل من السفر أو الحد من هدر الطعام بسبب نقص المخزون في المتاجر. أثارت الخطوات التي اتخذتها المجتمعات لدرء مخاطر الأمراض عن أفرادها ردود فعل متباينة من علماء المناخ، فقد أعطت البعض بصيص أمل في إمكانية اتخاذ إجراءات عاجلة للحد من تداعيات تغير المناخ. في حين يرى أخرون أن الخطوات التي تتخذها المجتمعات قد تؤثر إيجابيا على المناخ على المدى الطويل.وتقول بونغراتز إن العزل المنزلي أتاح الفرصة للناس لمراقبة استهلاكهم للموارد. يمكنك قراءة الموضوع على الموقع الأصلي في BBC Future", "doc2": "ਏਸ਼ੀਆਈ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਾਇਰਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮੂਹਰਲੇ ਮੋਰਚਿਆਂ ’ਤੇ ਲੜਾਈ ਲੜ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਇਸ ਦਾ ਸਮਾਜਿਕ ਅਸਰ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਕਈ ਥਾਈਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਵੀ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਯੂਐੱਨ ਵੁਮਨ ਐਸ਼ੀਆ ਤੇ ਪੈਸਫਿਕ ਦੀ ਹਿਊਮੈਨੀਟੇਰੀਅਨ ਐਂਡ ਡਿਜ਼ਾਸਟਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਮਾਰੀਆ ਹੋਲਸਬਰਗ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਸੰਕਟ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਲਿੰਗਕ ਗੈਰ ਬਰਾਬਰੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਆਓ ਜਾਣੀਏ ਉਹ ਪੰਜ ਨੁਕਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਕੂਲਾਂ ਦਾ ਬੰਦ ਹੋਣਾ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ, ਜਪਾਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਛੁੱਟੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੀ ਨੋਇਡਾ, ਦਿੱਲੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਥਾਈਂ ਸਕੂਲ ਬੰਦ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਸਰ ਮਾਵਾਂ ’ਤੇ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਘਰੇ ਰਹਿਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਕੱਟ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਪਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਹੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਛੁੱਟੀਆਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਤਨਖ਼ਾਹ ਸਮੇਤ ਛੁੱਟੀ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਦਾਰਿਆਂ ਨੂੰ 80 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇੱਕ ਲਘੂ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਨਾਟਸੂਕੋ ਫੂਜੀਮਾਕੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਸਕੂਲ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਲਾਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੁਕ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਕੰਮਕਾਜੀ ਮਾਵਾਂ ਦਾ ਬੋਝ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।\" ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਚੀਨ ਵੱਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਬਾਰੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼, ���ਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਧੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਵੁਹਾਨ ਪਹੁੰਚੀ ਇੱਕ ਕਾਰਕੁਨ, ਜ਼ੂ ਯਿੰਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬੀਤੇ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫੋਨ ਆਏ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਬੱਚੇ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਪਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਹੁੰਦੀ ਦੇਖੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਕਿ ਕਿੱਥੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗਣ। ਯੂਐੱਨ ਵੀ ਇਸ ਗੱਲੋਂ ਚਿੰਤਤ ਹੈ ਕਿ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਨਾ ਰੋਕਣ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਮੂਹਰਲੀ ਪੰਕਤੀ ਦੇ ਸਿਹਤ ਕਾਮੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਕ ਸਿਹਤ ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਚੀਨੀ ਮੀਡੀਆ ਨਰਸਾਂ ਦੇ ‘ਜੁਝਾਰੂਪੁਣੇ’ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਇੱਕ ਨਰਸ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 10 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਿਫ਼ਟ ਦੌਰਾਨ ਪਖਾਨੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਜਿੰਗ ਜਿੰਜਿੰਗ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸਿਸਟਰ ਸਪੋਰਟ ਕੈਂਪਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਕੈਂਪਨ ਚੀਨ ਦੇ ਹੁਬੇਈ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੂਹਰਲੀ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਲੜ ਰਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਮਹਾਵਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਘਰੇਲੂ ਕਾਮੇ ਹੌਂਗ ਕੌਂਗ ਵਿੱਚ 4 ਲੱਖ ਔਰਤਾਂ ਘਰੇਲੂ ਮਦਦ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਬਚੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਫ਼ਿਕਰ ਹੈ ਸਗੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਅ ਵਾਲੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਜਿਵੇਂ- ਮਾਸਕ ਤੇ ਹੱਥ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੇ। ਡਰ ਕਾਰਨ ਮਾਸਕਾਂ ਦੀ ਖਪਤ ਵਧ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਹੇਠਲੇ ਤਬਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਮਦਦ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਾਲਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮਾਸਕ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੇ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਉਹ ਇੰਨੇ ਮਹਿੰਗੇ ਹਨ ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਫ਼ਤਾ-ਹਫ਼ਤਾ ਪਹਿਨੀ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੌਂਗ-ਕੌਂਗ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਘਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿ ਰਹੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਕੋਲ ਇਹੀ ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲਾਪਣ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਵੀ ਕੰਮ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਤੇ ਤਨਖ਼ਾਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ। ਅਜਿਹੇ ਕੇਸ ਆਏ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਛੁੱਟੀ ਮੰਗਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦ��� ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਦੂਰ ਰਸੀ ਆਰਥਿਕ ਅਸਰ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਮਾਹਰ ਕਿਆਸ ਲਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਲ 2000 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੁਸਤੀ ਵਾਲਾ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅਸਰ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਨਅਤ ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਘਟੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਮਿਹਮਾਨ ਨਿਵਾਜ਼ੀ ਸਨਅਤ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੇਠਲੇ ਤਬਕੇ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਦਿੱਕਤ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਕੋਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਦੀ ਸੋਚ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮੌਤ ਦਾ ਡਰ ਤੇ ਇਲਾਜ ਦਾ ਸੱਚ ਵੀਡੀਓ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੀ ਹਨ ਹਦਾਇਤਾਂ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-48050647", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48048246", "doc1": "وقد باعها أبواها لتوفير نفقات علاج أخيها المريض. تقول الأم، التي تعيش في مخيم شهرك سبز للاجئين القريب من مدينة هرات غربي أفغانستان: \"آلام ابني كانت لا تطاق، وعندما نظرت إلى وجهه رأيتُ أن علينا أن نجد المال لعلاجه، وكان أبو نازانين مترددا لكنني أقنعته بقبول المال ثمنا لابنتنا\". لدى الأبوين سبعة أطفال، ثلاث بنات وأربعة أولاد؛ لم يعرف أحدهم يوما طريق المدرسة وليس بينهم من يقرأ أو يكتب، وهم بلا مال ولا وظائف. تحدثت عناية الحق ياسيني من بي بي سي مع الوالدين حول قرار بيع ابنتهما. ندم يقول الأب: \"ابننا كان يعاني الصرع منذ عامه الرابع ولم يكن بحوزتنا مال لعلاجه\". وفي لحظة يأس قرر الأبوان التضحية بالبنت في سبيل إنقاذ الولد. تقول الأم: \"أخذت المال ووافقت على التخلي عن ابنتي الكبرى نازانين بتزويجها، ودفعت مال زواجها في علاج ابني، فلا الإبن تعافى ولا أنا حفظت ابنتي\". وقاطع الأب قائلا: \"إذا باع أب طفلته على هذا النحو، فالندم مصيره، ولقد ندمتُ، ولكن بلا جدوى\". زواج الأطفال السن القانونية للزواج في أفغانستان هي 16 عاما للإناث و 18 عاما للذكور؛ لكن الكثيرين يتزوجون قبل هذه السن. وطبقا لتقرير صادر عن منظمة الأمم المتحدة للطفولة (اليونيسيف)، فإن نسبة 35 في المئة من الفتيات في أفغانستان تتزوج مع بلوغ 18 عاما، بينما تتزوج نسبة 9 في المئة قبل بلوغ 15 عاما. وتعتبر دولة النيجر صاحبة أسوأ المعدلات في هذا المضمار؛ حيث تتزوج نسبة 76 في المئة من الفتيات قبل بلوغ 18 عاما. أما في بنغلاديش، التي شهدت تحسنا اقتصاديا ملحوظا في السنوات الأخيرة، فإن نسبة 59 في المئة من الفتيات تتزوج قبل 18 عاما بحسب تقرير اليونيسيف. ثمن العروس عانت أفغانستان عقودا من الحرب تبعتها مؤخرا موجة جفاف مدمرة، على نحو ترك الكثير من العائلات تكافح من أجل الحصول على عمل ومجابهة العوز. تقول الأم: \"في أعرافنا القبلية ليس عارا الاتفاق على زواج، حتى ولو كان الزوجان لا يزالان طفلين، لكن الكثيرين يزوجون بناتهم بمجرد اقترابهن من سن الثامنة عشرة\". وتنصّ الشريعة الإسلامية على وجوب أن يعطي الزوج عروسه هدية، عادة ما تكون مالا لدى إبرام عقد الزواج، يُسمّى مهرا، ويكون من حق الفتاة. لكنْ إضافة إلى المهر، قد يطلب والد العروس أ�� أخوها الأكبر مالا من أهل الزوج قبل الزفاف، على الرغم من أن ذلك التقليد الأفغاني لا أساس له في الشريعة الإسلامية. وتتوقف قيمة هذا المال على عدة عوامل؛ منها الحالة المالية لأهل العروس وحظها من الجمال وعمرها ومقدار تعليمها. ويمكن أن تتراوح القيمة بين بضع مئات من الدولارات ومئة ألف دولار أو أكثر. وفي أفغانستان، حيث لا يصل نصيب الفرد سنويا من الناتج المحلي الإجمالي 600 دولار، يمكن أن يكون \"ثمن العروس\" بمثابة نقطة تحول لبعض العائلات. الجفاف كأغلب الأفغان، تأثرت عائلة نازانين بموجة الجفاف المدمرة التي ضربت البلاد عام 2018. يقول أبوها: \"كنا نفلح الأرض وكان لدينا بعض المواشي، لكنا اضطررنا إلى ترك كل شيء\". نفقت حيواناتهم ونزحوا عن قريتهم الأصلية في ولاية بادغيس شمال غربي أفغانستان إلى مخيم على مقربة من هرات، ثالث أكبر المدن الأفغانية المتاخمة للحدود الإيرانية. وطبقا للأمم المتحدة، فإن 275 ألف نسمة شُرّدوا غربي أفغانستان جراء الجفاف. وتضطلع العديد من الوكالات المحلية والدولية بتقديم المساعدات، لكن والد نازانين يقول إنه بحاجة لمساعدة كبرى. وفي غمرة ما تعانيه الأسرة من ديون، يبدو مستقبل أختَي نازانين الأخريين، اللتين لم تبلغا بعد سن العاشرة، غامضا. يقول الوالد: \"إذا استمر هذا البؤس، ووجدت مَن لديه استعداد أن يدفع أموالا مقابل ابنتي الأخريين، فلسوف أعيد الكرّة. إن الدائنين يتصلون بي مرتين أو ثلاث مرات يوميا مطالبين بالسداد. بناتي هن كل ما أمتلكه من أصول\". زواج تعِس في ظل الجفاف والنزوح القسري، لجأت العائلة إلى زواج مبكر لتوفير نفقات طعام ابنتهم العروس. لما أتمت نازانين العاشرة العام الماضي، رتبت العائلة لزفافها الذي حضره أكثر من 100 من المعازيم. يقول الأب: \"لم أبخل على ابنتي، ولم يكن المهر الذي حصلنا عليه كبيرا\". لكن ما حدث كان بعيدا عن أن يوصف بالحدث السعيد. يقول الأب: \"لولا الفاقة، لما كان الاضطرار لتزويج فتاة في هذه السن الصغيرة. أقسم أني لم أكن لأفعل، لكنها الحاجة أجبرتني. ماذا نفعل؟ لم يكن أمامنا خيار آخر. لست وحدي؛ كثيرون فعلوا فِعلتي جرّاء الجفاف والصعاب المالية\". فئة غير آمنة توصلت دراسة بحثية صدرت عن المجلس النرويجي للاجئين عام 2015 إلى أن ثمة نساء وفتيات مشردات يعشن في عشوائيات في الضواحي يخضعن لإمكانية تزويجهن لرجال يكبرونهن سِنا من القادرين على دفع \"المهور\". لكن نازانين، التي بلغت الآن عامها الحادي عشر، لم تتزوج من رجل مُسنّ، ولربما كانت محظوظة بعض الشيء. تقول الأم: \"قضت شهرين في بيت أهل زوجها، وكانوا يعاملونها كابنتهم، ولم يتجاوز زوجها سن الثانية عشرة، وهو خجول للغاية ولا يتحدث كثيرا\". لا قبول لم يستشر أحدهم نازانين في مسألة زواجها. لم يتحدث أي من الأم أو الأب لابنتهما عن حقوق وواجبات الحياة الزوجية. ليس غريبا إذن أن تجد نازانين صعوبة في التكيف. تقول الأم: \"لم تقل نازانين شيئا. ظننا أنها لم تكن سعيدة لأنها كانت تفتقدنا. وقد طلبنا من أهل الزوج أن يسمحوا بأن تبقى ابنتنا معنا بضع سنوات\". وعادت نازانين مع والديها على وعد بأن تعود إلى منزل أهل زوجها بعد أن تكبر قليلا، في غضون عامين أو ثلاثة. يقول الأب: \"هي لا تعرف كيف تتعامل مع زوجها ولا مع والدَيه لأنها لم تزل صغيرة جدا\". ارتفاع في معدلات زواج الأطفال وثقت اليونيسيف عدد 161 خطوبة وزواجا بينها 155 بنتا وستة أولاد في منطقتي هرات وباغديس في الفترة بين يوليو/تموز وأكتوبر/تشرين الأول من العام الماضي. تقول أليسون باركر، رئيس قسم الاتصال في منظمة اليونيسيف في أفغانستان: \"زواج الأطفال يعتبر من الأعراف الاجتماعية الراسخة في بعض ربوع البلاد. وقد بات الوضع أكثر سوءا جرّاء الحرب والجفاف\". وتضيف باركر: \"شهدت الفترة الممتدة من يوليو/تموز إلى أكتوبر/تشرين الأول ارتفاعا في معدلات زواج الأطفال. لكن منذ ذلك الحين، تدخلت الحكومة بقوة، مما أسفر عن تراجع ملموس على هذا الصعيد\". وتشنّ الحكومة الأفغانية حملة طموحة مدتها خمس سنوات للقضاء على ظاهرة الزواج المبكر والقسري بحلول عام 2021. ويناقش البرلمان الأفغاني حاليا مشروع قانون ينص على زيادة الحد الأدنى لسن الفتيات عند الزواج ليصل إلى 18 عاما. مساعدات تعمل وكالات الإغاثة على استعادة مصادر أقوات المشردين؛ وتوزع منظمة الأغذية والزراعة التابعة للأمم المتحدة بذورا بشكل مجاني لعودة الزراعة في العديد من المناطق. يقول ألفرد موتيتي: \"أتت أربعة عقود من الحرب الأهلية على الهيئات الاجتماعية الأساسية المتوفرة. وفي العديد من ربوع البلاد، لا يجد الريفيون سبيلا إلى الاقتراض. وليس هناك من لديه استعداد للاستثمار في بيئة مضطربة\". ويضيف موتيتي: \"تكاثرت الديون على معظم العائلات المشردة، ولم يعد بإمكانهم السداد، وحتى لو قدمنا أموالا نقدية، فإنها لن تُجدِ؛ ولن تكون أكثر من نقطة في بحر\". ذكية بالعودة إلى المخيم، لا تزال عائلة نازانين تنتظر الحصول على مساعدة من الحكومة أو من وكالات الإغاثة. نقطة الضوء الوحيدة في هذا الظلام هو أن المكان يتيح فرصة للتعلم. يتفاخر الوالدان بأن ابنتهما الكبرى تستطيع كتابة اسمها واسم والدها. تقول الأم: \"نازانين فتاة ذكية؛ تعرف الأبجدية\". ويذهب اثنان من أولادها إلى المدرسة. يعيشون في أمل لكن العائلة أبعد ما تكون عن السعادة، ولا ترى أيّ مُعين لها، وهو ما يغضب العروس الصغيرة. تقول الأم: \"نازانين تقول لي: 'أمي، لقد زوّجتِني قبل أواني، وها هو أخي لم يبرأ من مرضه.' لكنها تقول أيضا: 'سيبرأ أخي وأنا أيضا سأكبر.' أنا نادمة على تزويجها، لكن لا يزال عندي أمل في مستقبل طيب\". (نازانين هو اسم مستعار لحماية الفتاة) الرسوم التوضيحية بواسطة جيلا داستمالشي", "doc2": "ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਬੀਮਾਰ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਪੈਸੇ ਵਾਸਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ। ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੇਰਾਤ ਦੇ ਕੋਲ ਸ਼ਹਿਰਾਕ-ਏ-ਸਬਜ਼ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੇਰੇ ਬੇਟੇ ਦਾ ਦਰਦ ਅਸਹਿਣਸ਼ੀਲ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਸ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ, ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਪੈਸਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" \"ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਇਸ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸਨ ਪਰ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦੇ ਬਦਲੇ ਪੈਸੇ ਲੈਣ ਲਈ ਮਨਾ ਲਿਆ।\" ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਪਿਤੇ ਦੇ ਸੱਤ ਬੱਚੇ ਹਨ- ਤਿੰਨ ਕੁੜੀਆਂ ਅਤੇ ਚਾਰ ਮੁੰਡੇ। ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਸਕੂਲ ਨਹੀਂ ਗਏ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪੜ੍ਹ-ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਨੌਕਰੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਇਨਾਅਤੁਲਹਕ ਯਾਸਿਨੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਕੀ ਕੋਈ ਪਛਤਾਵਾ ਹੈ? ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਡਾ ਪੁੱਤ ਜਦੋਂ ਚਾਰ ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਐਪਿਲੈਪਸੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਉਸ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਸਨ।\" ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਚਾਹਤ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਧੀ ਨੂੰ ਦਾਅ 'ਤੇ ਲਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਪੈਸੇ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਪੁੱਤਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪੈਸਾ ਲਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਮੇਰਾ ਬੇਟਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖ ਸਕੀ।\" ਪਿਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜੇ ਕੋਈ ਵੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੇਚਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਪਛਤਾਵਾ ਹੋਏਗਾ। ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਪਛਤਾਵਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਉਮਰ 16 ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਲਈ 18 ਹੈ। ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਯੂਨੀਸੈਫ਼ ਦੀ 2018 ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ 35% ਅਫ਼ਗਾਨ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਵਿਆਹ 18 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 9% ਵਿਆਹ 15 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਿਆਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਾਈਜੀਰ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ ਜਿੱਥੇ 76% ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ 18 ਸਾਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਿਆਹ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਜਿੱਥੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤੀ ਤਰੱਕੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 59% ਹੈ। 'ਲਾੜੀ ਦੀ ਕੀਮਤ' ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਜੰਗਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸੋਕਾ ਦੇਖਿਆ। ਕਾਫ਼ੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਕੋਲ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਜ਼ਰੀਆ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਰਬਤ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੈ। ਮਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਸਾਡੇ ਆਦੀਵਾਸੀ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਲਈ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨਾ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਜਾਂ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਬੱਚੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਛੋਟੇ ਹੋਣ। ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਦੋਂ ਹੀ ਆਪਣੀਆਂ ਧੀਆਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਾਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ 18 ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਲਾੜੇ ਨੂੰ ਲਾੜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦੇਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਵਿਆਹ ਵੇਲੇ ਪੈਸੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸਨੂੰ ਮੇਹਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕੁੜੀ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਮੇਹਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਲਾੜੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਾੜੇ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ 'ਲਾੜੀ ਦੇ ਮੁੱਲ' ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਐਨਾਲਿਸਟਜ਼ ਨੈਟਵਰਕ ਦੇ ਰਿਸਰਚਰ ਫ਼ੈਜ਼ਲ ਮੁਜ਼ਹਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ 'ਲਾੜੀ ਦੀ ਕੀਮਤ' ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨਾ ਅਫ਼ਗਾਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਇਸਲਾਮਿਕ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਆਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪੈਸਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਕਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰਕ ਸਥਿਤੀ, ਸੁੰਦਰਤਾ, ਉਮਰ ਅਤੇ ਕੁੜੀ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ। ਇਹ ਕੁਝ 100 ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1,00,000 ਡਾਲਰ ��ੱਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ. ਇੱਕ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਸਲਾਨਾ ਜੀਡੀਪੀ $600 ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ, ਉੱਥੇ 'ਲਾੜੀ ਦਾ ਮੁੱਲ' ਕੁਝ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੋਕੇ ਦੀ ਮਾਰ ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਹੋਰਨਾਂ ਵਾਂਗ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਪਏ ਸੋਕੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਖੇਤਾਬਾੜੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਪਸ਼ੂ ਵੀ ਸੀ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਸਭ ਕੁਝ ਹੀ ਛੱਡਣਾ ਪਿਆ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਣੀ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਮਰ ਗਏ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਾਦਗੀਸ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪਿੰਡ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਫਿਰ ਉਹ ਈਰਾਨ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਤੀਜੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹੇਰਾਤ ਦੇ ਇੱਕ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸੋਕੇ ਦੇ ਕਾਰਨ 2,75,000 ਲੋਕ ਬੇਘਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਥਾਨਕ ਅਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਮਦਦ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਘੁੰਮਣਘੇਰੀ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀਆਂ ਦੂਜੀਆਂ ਦੋ ਧੀਆਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਵੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਦਸ ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਜੇ ਮੇਰੀ ਮੁਸੀਬਤ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇ ਕੋਈ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੀਆਂ ਦੋਹਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਫਿਰ ਉਹੀ ਕਰਾਂਗਾ। ਮੇਰੇ ਲੈਣਦਾਰ ਮੈਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਦਿਨ-ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਫ਼ੋਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।\" \"ਮੇਰੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਹੀ ਸਿਰਫ਼ ਮੇਰੀ ਜਾਇਦਾਦ ਹਨ।\" ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਨਾਖੁਸ਼ ਸੋਕੇ ਦੀ ਭਾਰੀ ਮਾਰ ਅਤੇ ਮਜਬੂਰੀ ਵੱਸ ਘਰ ਛੱਡਣ ਕਾਰਨ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਖਾਣੇ ਦੇ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਲਈ ਜਲਦੀ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਹੀ ਹੱਲ ਸਮਝਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਦੋਂ ਨਾਜ਼ਨੀਨ 10 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਜੋ ਵੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਸੀ ਉਹ ਦਿੱਤਾ। ਵਿਆਹ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲਿਆ ਪੈਸਾ ਵੀ ਬਹੁਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਪਰ ਇਹ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਦੂਰ ਸੀ। \"ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋੜ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇੰਨੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੀ ਕੁੜੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕਰਗੋ। ਮੈਂ ਸਹੁੰ ਖਾ ਕੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਅਜਿਹਾ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਮੈਂ ਲੋੜ ਕਾਰਨ ਮਜਬੂਰ ਸੀ।\" \"ਅਸੀਂ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ? ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇਹੀ ਇੱਕ ਬਦਲ ਸੀ। ਮੈਂ ਇਕੱਲਾ ਨਹੀਂ ਹਾਂ, ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸੋਕੇ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।\" ਛੋਟੀ ਲਾੜੀ ਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਲਾੜਾ ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਨਾਰਵੇਅਨ ਰਫਿਊਜੀ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਉਜਾੜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਬਸਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਬਜ਼��ਰਗਾਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 'ਲਾੜੀ ਦਾ ਮੁੱਲ' ਵਧੇਰੇ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਪਰ 11 ਸਾਲਾ ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦਾ ਵਿਆਹ ਇੱਕ ਬਿਰਧ ਆਦਮੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ - ਸ਼ਾਇਦ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਰਹਿਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਸ ਨੇ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਆਪਣੇ ਸਹੁਰਿਆਂ ਘਰ ਬਿਤਾਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਧੀ ਵਾਂਗ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ 12 ਸਾਲਾਂ ਹੈ। ਉਹ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਮੀਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਬੋਲਦੀ।\" ਵਿਆਹ ਲਈ ਧੀ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਵਿਆਹ ਲਈ ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਤੋਂ ਕੋਈ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਲਈ ਗਈ। ਉਸ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਇਹ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਸਭ ਦੀ ਆਦਤ ਨਹੀਂ ਪੈ ਰਹੀ। ਮਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਹ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦੀ। ਸਾਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਕੁਝ ਹੋਰ ਸਾਲ ਸਾਡੀ ਧੀ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਛੱਡ ਦੇਣ।\" ਹੁਣ ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਸਹੁਰਿਆਂ ਨੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 2-3 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਗੇ। ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਉਸ ਨੂੰ ਸਹੁਰਿਆਂ ਅਤੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹਾਲੇ ਉਹ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਹੈ।\" \"ਉਹ ਨਿਮਰੂਜ਼ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। 10 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਡਾ ਜਵਾਈ ਆਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਦਿਨ ਰਿਹਾ ਸੀ।\" ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਯੂਨੀਸੈਫ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜੁਲਾਈ ਅਤੇ ਅਕਤੂਬਰ ਦੌਰਾਨ ਹੇਰਾਟ ਅਤੇ ਬਾਡੀਸ ਵਿੱਚ 161 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੰਗਣੀ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਹੋਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 155 ਕੁੜੀਆਂ ਅਤੇ ਛੇ ਮੁੰਡੇ ਸਨ। ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਸਫ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਚੀਫ ਐਲੀਸਨ ਪਾਰਕਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਦੇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਇਕ ਸਮਾਜਿਕ ਆਦਰਸ਼ ਹੈ। ਲੜਾਈ ਅਤੇ ਸੋਕੇ ਕਾਰਨ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਗਈ ਹੈ।\" \"ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਪਰ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਦਖ਼ਲ ਵੀ ਵੱਧ ਗਿਆ ਅਤੇ ਵਿਆਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਹੋਈ ਹੈ।\" ਅਫ਼ਗਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਅਤੇ ਜ਼ਬਰੀ ਵਿਆਹ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਾਉਣ ਲਈ 5 ਸਾਲ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤਾਂਕਿ ਸਾਲ 2021 ਤੱਕ ਇਸ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਉਮਰ 18 ਸਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਬਿੱਲ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਲਟਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਦਦਗਾਰ ਏਜੰਸੀਆਂ ਸਹਾਇਤਾ ਏਜੰਸੀਆਂ ਉਜੜੇ ਹੋਏ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਯੂਐਨ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੰਸਥਾ ਖੇਤੀ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁਫ਼ਤ ਵਿੱਚ ਬੀਜ ਵੰਡ ਰਹੀ ਹੈ। ਯੂਨੀਸੈਫ਼ ਦੇ ਬਾਲ ਰੱਖਿਆ ਅਫ਼ਸਰ ਐਲਫਰੈਡ ਮੁਤੀਤੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੀ ਸਿਵਲ ਜੰਗ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਤਾਨਾ-ਬਾਨਾ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੇਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੇਂਡੂ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਕੋਈ ਪਹੁੰਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਵਾਤਾਵਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਜੜੇ ਹੋਏ ਪਰਿਵਾਰ ਕਰਜ਼ੇ ਹੋਠ ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ਡੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਨਕਦੀ ਵੀ ਦੇ ਦਈਏ ਤਾਂ ਵੀ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੂੰਦ ਵਾਂਗ ਹੋਏਗਾ।\" ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਹਾਲੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਏਜੰਸੀਆਂ ਤੋਂ ਮਦਦ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਇੱਕ ਚਲਾਕ ਕੁੜੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਅੱਖਰਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਹੈ।\" ਦੋ ਹੋਰ ਪੁੱਤਰ ਸਕੂਲ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਮੀਦ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਪਰਿਵਾਰ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਤੋਂ ਕੋਹਾਂ ਦੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਜਵਾਨ ਲਾੜੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੈ। ਮਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਮੈਨੂੰ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ- ਮਾਂ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਛੋਟੀ ਉਮਰ 'ਚ ਹੀ ਵਿਆਹ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਮੇਰਾ ਭਰਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਪਰ ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰਾ ਭਰਾ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਅਤੇ ਮੈਂ ਵੀ ਵੱਡੀ ਹੋ ਜਾਊਂਗੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਤੇ ਪਛਤਾ ਰਹੀ ਹਾਂ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।\" (ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਨਾਜ਼ਨੀਨ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।) ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52668354", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52669740", "doc1": "بيد أن هدف بكين الأخير المتمثل في إجراء فحوص لمجمل سكان ووهان؛ المدينة التي أصبحت مركزاً لوباء كوفيد 19 في يناير/كانون الثاني، وفي غضون 10 أيام فقط، أثار دهشة العالم. وقد أُمرت السلطات المحلية في وهان بوضع خطط لإجراء فحوص لسكان المدينة المسجلين رسميا والبالغ عددهم 11 مليون نسمة، بدءاً بالأشخاص الأكثر عرضة لخطر الإصابة والذين يعملون في الوظائف الضرورية والرئيسية في البلاد؛ مثل العاملين في قطاع الرعاية الصحية. وتشير السلطات الآن إلى أن الفحوص قد تجرى بشكل متدرج، كي تتمكن من جمع العينات ومعالجتها في مثل هذا النطاق الواسع. وستكشف الفحوص التي ستُجرى عن حجم الإصابات الفعلية بمرض كوفيد 19. بيد أن هذا الهدف الطموح يعني، نظرياً، أن ووهان ستجري فحوصا لمليون شخص على الأقل من سكانها يومياً. وهو ما يمثل زيادة هائلة في حجم الفحوص اليومية الحالية التي تتراوح بين 40 إلى 60 ألف فحص. مواضيع قد تهمك نهاية ويقول يانشونغ هوانغ، الخبير في الشؤون الصحية العالمية في مجلس الشؤون الخارجية بنيويورك في الولايات المتحدة: \"ربما سيتعين علينا توقع حدوث معجزة ما\". لماذا تسعى الصين لفحص هذا العدد الكبير من الناس؟ تخشى السلطات الصينية أن تكون هناك حالات إصابة في ووهان لأشخاص لا تظهر عليهم أعراض كوفيد-19 أعلن عن هذه الخطط الطموحة بعد اكتشاف 6 حالات جديدة أبلغ عنها مجتمعة في مجمع سكني واحد في المدينة خلال عطلة نهاية الأسبوع. وكانت هذه الحالات الأخيرة قد صنفت سابقا على أنها بلا أعراض، أي أن نتائج فحوص المصابين فيها كانت إيجابية لكنهم يحملون الفيروس من دون ظهور أي علامات سريرية كالسعال أو الحمى عليهم. وعقب هذا التشخيص، أُمر جميع سكان المجمع البالغ عددهم خمسة آلاف شخص بالخضوع لفحوص كشف الإصابة بالفيروس. ويزعم البعض أنه من عديد الـ 11 مليون لسكان ووهان المسجلين، غادر عدد كبير المدينة قبل فرض الحجر الصحي أو أنهم أجروا الفحوص بالفعل في الأسابيع الأخيرة. لذلك، ستكون المهمة أقل صعوبة بالنسبة للسلطات عندما تبدأ فترة إجراء الفحوص التي ستستغرق 10 أيام. وقال يانغ تشانكيو، نائب مدير قسم بيولوجيا العوامل الحية المسببة للأمراض في جامعة ووهان، لصحيفة \"غلوبال تايمز\"، إنه تم بالفعل إجراء فحوص لنحو ثلاثة إلى خمسة ملايين من سكان ووهان. وأضاف: \"أن ووهان قادرة على إجراء الفحوصات لستة إلى ثمانية ملايين شخص المتبقيين خلال عشرة أيام\". وحتى إذا اختصر العدد الفعلي للفحوص التي يتعين إجراؤها لنحو 6 إلى 8 ملايين، فسيظل ذلك يعني أن عدد الفحوص التي ستقوم بها السلطات سيتراوح بين 600 إلى 800 ألف فحص يومياً، إذا التزمت السلطات بالإطار الزمني المحدد بعشرة أيام فقط. وهذا بحد ذاته تحدٍّ لا يستهان به. وفي 22 أبريل/نيسان، أفادت حكومة مقاطعة \"هوبي\" أنها تجري فحوصا لنحو 89 ألف شخص يومياً. وأضافت: أنه في ووهان، عاصمة المقاطعة، بلغ عدد الأشخاص الذين خضعوا للفحص 63 ألف شخص في اليوم الواحد. وفي 10 مايو /أيار، أُجري أقل من 40 ألف فحص في ووهان في يوم واحد، وفقاً للسلطات. كيف يمكن إجراء ملايين الفحوص بهذه السرعة؟ أوضحت السلطات الصينية أن الفحوص ستجرى بشكل متدرج في أحياء ووهان يجادل المتفائلون بأنه إذا كانت السلطات الصينية جادة في تعهدها، فلا يزال من الممكن تحقيقه نظرياً. ونقلت منصة كايشين الإعلامية في 13 مايو/أيار، عن مسؤولين في \"مركز ووهان للتحكم بالأمراض\" قولهم إن شركات خارجية تتولى إجراء هذه الفحوص الجماعية بشكل أساسي. وتقوم المراكز المحلية لمكافحة الأمراض والوقاية منها والمستشفيات في جميع أنحاء المدينة بإرسال موظفين لجمع العينات. وقدّر مسؤول صيني أن قدرة هذه المنظمات الخارجية على إجراء الفحوص هي بمعدل 100 ألف فحص في اليوم الواحد، وأقر أنه من المستحيل تحقيق فحوص جماعية على هذا النطاق الواسع في غضون فترة زمنية قصيرة. \"لذلك، ستجرى الفحوص بطريقة متدرجة، وهذا يعني أن بعض المناطق في المدينة، سيشرع بإجراء الفحوص في 12 مايو/أيار ويبدأ البعض الآخر في 17 من الشهر نفسه. وستكمل كل منطقة إجراء الفحوص في غضون 10 أيام من تاريخ بدئها\". وقالت وزارة الصناعة الصينية الشهر الماضي، إن الصين قادرة على إنتاج خمسة ملايين عدة فحص يوميا. ويجري حالياً بناء المزيد من المختبرات والمراكز لتحليل العينات التي يتم جمعها. ويقول البعض، بمن فيهم البروفيسور يانغ، إنه لا حاجة لاختبار جميع الأشخاص المقيمين في مدينة ووهان، إذا لم تسجل الأحياء التي يعيشون فيها أي حالات إصابة. وقال يانغ لصحيفة \"غلوبال تايمز\": \"لا يمكنك مطلقا معرفة ما إذا كان الناس قد أصيبوا بالمرض بعد نتائج فحوصهم السلبية... لذا من الضروري إجراء تحقيق وبائي شامل لتحديد الوضع الحالي\". \"الخوف من موجة عدوى ثانية\" مع بدء المزيد من البلدان بتخفيف عمليات الإغلاق العام فيها، بدأ القلق بشأن موجة إصابات ثانية يشكل هما كبيرا للسلطات فيها. خرجت ووهان في 8 أبريل/نيسان من حالة إغلاق عام صارمة، استمرت 11 أسبوعاً لقد خرجت ووهان في 8 أبريل/نيسان من حالة إغلاق عام صارمة، ��ستمرت 11 أسبوعاً؛ لكن ثمة مخاوف من موجة ثانية من الإصابات الجديدة في الوقت الراهن، خاصة بعد الحالات المبلغ عنها حديثاً. واُتخذت تدابير وقائية احترازية في مناطق أخرى في الصين، ففي مدينة جيلين، شمالي شرق البلاد، على سبيل المثال لا الحصر، عزلت المدينة نفسها وفرضت طوقا يمنع دخول أي أعمال من خارجها، ولا يُسمح بمغادرة المدينة إلا للمقيمين الذين أثبتت نتائج فحوصهم في الـ 48 ساعة الماضية بأنهم غير مصابين بكوفيد-19. وعلقت خدمات القطارات وحافلات النقل العام وأغلقت دور السينما وصالات الألعاب الرياضية ومقاهي الإنترنت. وقال وو زونيو، كبير علماء الأوبئة بالمركز الصيني لمكافحة الأمراض والوقاية منها: \"إن الحكومة في حالة تأهب قصوى لحالات محتملة من مرض كوفيد-19 مستمرة لفترة طويلة، أي أنها تعاود الظهور مرة أخرى على الرغم من نتائج فحص الشخص السلبية\". وقال في مقابلة له مع الإذاعة الصينية الرسمية : \"في الواقع، هناك أكثر من حالة واحدة من هذا النوع في ووهان، فقد يستمر المرض من 30 إلى 50 يوماً بالنسبة لبعض المرضى\". وأضاف: \"قد يستغرق الفيروس وقتاً أطول حتى تظهر أعراضه على المرضى الذين يعانون من ضعف المناعة، والمعرضين أيضاً لظهور الأعراض عليهم واختفائها بالتناوب\". وخلص إلى القول يبدو أنه \"ليس من الضروري\" إجراء فحص لكل مقيم في ووهان في الأحياء التي لم تسجل أي حالة إصابة. الفحوص ستكون \"مكلفة للغاية\" ثمة حالة تأهب لاحتمال عودة ظهور حالات تفش جديدة للمرض يقول البروفيسور هوانغ، ستكون عملية فحص جميع سكان ووهان \"مكلفًة للغاية\". \"لكن تذكر: أن هذه هي الصين. فالطريقة التي طبقت فيها الإغلاق العام، والتدابير التي اتخذتها لاحتواء تفشي الفيروس بشكل صارم، كانت جميعها مكلفة\". \"لكن هذا كان الهدف بالضبط... زيادة الحماية إلى أقصى حد ممكن بأي ثمن كان\". ويتناقض موقف الصين الطموح لمكافحة الفيروس بشكل كبير مع الدول الأخرى. ففي الولايات المتحدة، يبلغ متوسط الاختبارات اليومية 300 ألف اختبار، وتعرض الرئيس دونالد ترامب لانتقادات بسبب إرجائه تطبيق إجراءات التباعد الاجتماعي، على الرغم من أن بلاده تعد الأولى عالمياً من حيث زيادة عدد الوفيات جراء تفشي الفيروس. وفي نظر السلطات الصينية، فإن مثل هذه المقارنة \"تسلط الضوء على تفوق النهج الصيني في معالجة الفيروس\"، بحسب تعبير البروفيسور هوانغ. ويحذر هوانغ من أن الخطط الحالية لن تعالج مشكلة العدوى المستقبلية، لأن الفحوص الحالية ستكشف فقط عن الإصابة النشطة الآن. لذلك، \"سيظل قائما في المستقبل احتمال ظهور حالات تفشٍ للفيروس مشتتة الانتشار، والتى لن ينفع معها حتى إجراء الفحوص على نطاقات واسعة\".", "doc2": "ਹੁਣ ਬੀਜਿੰਗ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਟੀਚੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 10 ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਉਹ ਵੁਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਕੋਰੋਨਾ ਟੈਸਟ ਕਰੇਗਾ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹਾਨ ਉਹੀ ਸ਼ੀਹਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਜਨਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਮਿੱਥੇ ਇਸ ਨਵੇਂ ਟੀਚੇ ਨੇ ਸਭ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਰਜਿਸਟਰਡ 11 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜੋ ਲੋਕ ਉੱਚ ਜੋਖਮ ਦੀ ਸੀ���ਾ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਹਿਲ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਿਹਤ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠ ਰਹੇ ਹੋਰ ਫਰੰਟਲਾਈਨ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਪੂਰਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਟੈਸਟ ਦੀ ਇਸ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗੇੜਾਂ ਤਹਿਤ ਮੁਕੰਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਨਮੂਨੇ ਇੱਕਠੇ ਕਰਕੇ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਕਿੰਨੇ ਲੋਕ ਹਨ। ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਮਿੱਥੇ ਗਏ ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਟੀਚੇ ਦਾ ਅਰਥ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵੁਹਾਨ 'ਚ 10 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।ਵੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਅਜੇ 40 ਤੋਂ 60 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾਂ ਕੋਰੋਨਾ ਟੈਸਟ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਟੀਚਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿਖੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਕੌਂਸਲ 'ਚ ਗਲੋਬਲ ਸਿਹਤ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਫੈਲੋ ਹੁਆਂਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਚਮਤਕਾਰ ਦੀ ਹੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।\" ਇੰਨ੍ਹੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਕਿਉਂ? ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅਖੀਰ 'ਚ ਵੁਹਾਨ ਦੇ ਇਕ ਹੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਖੇਤਰ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 6 ਨਵੇਂ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਨਵੇਂ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਲੱਛਣ ਤਾਂ ਵਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੇ ਸਨ ਪਰ ਜਦੋਂ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਤਾਂ ਇਹ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਪਾਏ ਗਏ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਏਸਿਮਪਟੋਮੈਟਿਕ ਮਾਮਲੇ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਬੁਖਾਰ, ਖਾਂਸੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਲੱਛਣ ਵਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦੇ ਸਾਰੇ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਕੁੱਝ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 11 ਮਿਲੀਅਨ ਰਜਿਸਟਰਡ ਵਸਨੀਕਾਂ 'ਚੋਂ ਕਈ ਲੋਕ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਜਾਂ ਫਿਰ ਹਾਲ 'ਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟੈਸਟ ਹੋਇਆ ਹੈ।ਇਸ ਲਈ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ 10 ਦਿਨਾਂ ਅੰਦਰ ਇਸ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਵੁਹਾਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 'ਚ ਵਾਇਰੌਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਉਪ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਯਾਂਗ ਯਾਨਕੀ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵੁਹਾਨ 'ਚ 3-5 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਜਾਂਚ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। \"10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੁਹਾਨ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦੇ 5-8 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ।\" ਜੇਕਰ ਟੈਸਟ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ 6-8 ਮਿਲੀਅਨ ਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਸ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਇਸ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਦਿਨ 'ਚ 6-8 ਲੱਖ ਟੈਸਟ ਕਰਨੇ ਹੋਣਗੇ। ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਚ ਹੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। 22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਹੁਬੇ ਦੀ ਸੂਬਾਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉੱਥੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਤਕਰੀਬਨ 89,000 ਲ���ਕਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਜਾਂਚ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ 'ਚ ਹੁਬੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵੂਹਾਨ 'ਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 63,000 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਿਕ 10 ਮਈ ਨੂੰ ਵਹੁਾਨ 'ਚ ਸਿਰਫ 40,000 ਟੈਸਟ ਹੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹੀ ਦਿਨ 'ਚ ਟੈਸਟ ਕਿਵੇਂ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ? ਕੁੱਝ ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੀ ਆਈ 'ਤੇ ਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਲਈ ਸਭ ਕੁੱਝ ਸੰਭਵ ਹੈ। 13 ਮਈ, ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਮੀਡੀਆ ਕੈਕਸਨ ਨੇ ਵੁਹਾਨ ਦੇ ਸੀਡੀਸੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਨਤਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਦਾ ਕੰਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੀਜੀ ਧਿਰ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਭਰ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਸੀਡੀਸੀ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਨਮੂਨੇ ਇੱਕਠੇ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ 'ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਤੀਜੀ ਧਿਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਟੈਸਟਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ 100,000 ਹੈ।ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਦਸ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਇੰਨ੍ਹੇ ਘੱਟ ਸਮੇਂ 'ਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਮੁਕੰਮਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। \" ਇਸ ਲਈ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗੇੜਾਂ ਤਹਿਤ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਵੇਗੀ। ਮਤਲਬ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੁੱਝ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ 'ਚ 12 ਮਈ ਅਤੇ ਕੁੱਝ 'ਚ 17 ਮਈ ਨੂੰ ਟੈਸਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।ਹਰੇਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਟੈਸਟ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ 10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਜਾਂਚ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ।\" ਚੀਨ ਦੇ ਉਦਯੋਗ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ 50 ਲੱਖ ਟੈਸਟ ਕਿੱਟਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕਠੇ ਕੀਤੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਜਾਂਚ ਕੇਂਦਰਾਂ ਅਤੇ ਲੈਬਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋ.ਯਾਂਗ ਸਮੇਤ ਹੋਰਨਾਂ ਕਈਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵੂਹਾਨ 'ਚ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਗੂਆਂਢ 'ਚ ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਮਾਮਲਾ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਹਰੇਕ ਨਿਵਾਸੀ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ , \"ਇਕ ਵਾਰ ਟੈਸਟ ਨੈਗਟਿਵ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਘੋਖ ਕਰਕੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ’ਤੇ ਵੇਖੋ ਦੂਜੇ ਗੇੜ ਦੇ ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਇਕ ਪਾਸੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਦੂਦ ਅੰਦਰ ਲੌਕਡਾਊਨ 'ਚ ਢਿੱਲ ਦੇਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਦੂਜੇ ਗੇੜ੍ਹ ਦੇ ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਮੂੰਹ ਅੱਡੀ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨਾਲ ਤਾਂ ਉਹ ਸਥਿਤੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ 'ਇੱਕ ਮੁੱਠੀ ਚੁੱਕ ਲੈ ਦੂਜੀ ਤਿਆਰ'। ਭਾਵ ਅਜੇ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸ਼ਿੰਕ��ੇ 'ਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਿਆ ਹੈ ਪਰ ਦੂਜੇ ਗੇੜ੍ਹ ਦੇ ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਉੱਡਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਵੂਹਾਨ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ 11 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੁੱਲ੍ਹਿਆ ਸੀ ਪਰ ਨਵੇਂ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਦੇ ਦੂਜੇ ਗੇੜ੍ਹ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਵੂਹਾਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਚੀਨ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ 'ਚ ਵੀ ਅਹਿਤਿਆਤ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਸ਼ਹਿਰ ਜਿਲੀਨ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕੋਵਿਡ-19 ਟੈਸਟ ਨੈਗਟਿਵ ਆਇਆ ਹੈ , ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਟ੍ਰੇਨ ਅਤੇ ਬੱਸ ਸੇਵਾਵਾਂ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਿਨੇਮਾਘਰ, ਜ਼ਿੰਮ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਕੈਫੇ ਵੀ ਬੰਦ ਹਨ। ਚੀਨ ਦੇ ਬਿਮਾਰੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਤੇ ਰੋਕਥਾਮ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵੂ ਜ਼ੂਨਾਯੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਕ ਵਾਰ ਨੈਗਟਿਵ ਰਿਪੋਰਟ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੜ ਨਵੇਂ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਗੰਭੀਰ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਵੂ ਨੇ ਰਾਜ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੇ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਪ੍ਰਸਾਰਕ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਆਪਣੀ ਇੰਟਰਵਿਊ 'ਚ ਕਿਹਾ, \"ਅਸਲ 'ਚ ਵੂਹਾਨ 'ਚ ਇਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਹਨ , ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਸੰਕ੍ਰਮਣ 30 ਤੋਂ 50 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਮਜ਼ੋਰ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਲੱਛਣ ਵਿਖਾਈ ਪੈਣ ਜਾਂ ਫਿਰ ਨਹੀਂ।\" ਵੂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੁਹਾਨ 'ਚ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਗੁਆਂਢ 'ਚ ਸੰਕ੍ਰਮਿਤ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਕੋਰੋਨਾ ਟੈਸਟ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਟੈਸਟ ਬਹੁਤ ਖਰਚੀਲਾ ਹੋਵੇਗਾ ਪ੍ਰੋ. ਹੁਆਂਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵੂਹਾਨ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਕੋਰੋਨਾ ਟੈਸਟ ਬਹੁਤ ਖਰਚੀਲਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਚੀਨ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਅਮਲ 'ਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਜਾਂ ਉਪਾਅ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਇਹ ਸਭ ਘੱਟ ਖਰਚੀਲੇ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਸਭ ਦਾ ਮਕਸਦ ਇਕ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਚੀਨ ਦਾ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦੇ ਬਿਲਕੁੱਲ ਉਲਟ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 3 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਦੂਰੀ ਦੇ ਉਪਾਅ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ 'ਤੇ ਆਲੋਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਕਰਕੇ ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਪ੍ਰੋ.ਹੁਆਂਗ ਦਾ ਕਹਿਣ��� ਹੈ ਕਿ ਚੀਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ 'ਚ ਇਹ ਤੁਲਨਾ ਚੀਨ ਦੀ ਸਫਲ ਪਹੁੰਚ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਜੋ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਉਹ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਬਾਰੇ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਟੈਸਟ ਸਿਰਫ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ 'ਚ ਸਰਗਰਮ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ , \" ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਮੌਜੂਦ ਰਹੇਗੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿ ਇਹ ਟੈਸਟਿੰਗ ਵੀ ਸੰਬੋਧਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।\" ਜਾਣੋ ਕਿਸ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਕੇਸ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55960633", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55962620", "doc1": "التحية بثلاثة أصابع أصبحت شعار الاحتجاجات في ميانمار وذكرت مجموعة نتبلوكس التي ترصد الربط بالإنترنت في العالم إن الانقطاع شبه تام، ونسبة التدفق انخفضت إلى 16 في المئة عن المستويات العادية. وحضت منظمات المجتمع المدني مزودي الإنترنت والاتصالات بالهاتف النقال على عدم الانصياع إلى الأوامر العسكرية وعدم منحها الشرعية. ودعا موقع فيسبوك الذي يعد وسيلة التواصل الاجتماعي الأبرز في البلاد، والذي كان أول المواقع المحظورة، السلطات العسكرية إلى رفع الحظر عن جميع مواقع التواصل الاجتماعي. استخدم الكثير من الناس التحية بثلاثة أصابع كتعبير عن الاحتجاج وتدفق عمال المناطق الصناعية الغربية على مدينة بانغون الرئيسية، حيث التحقوا بالمحتجين على الانقلاب العسكري. مواضيع قد تهمك نهاية وطالب المتظاهرون بالإفراج عن الزعيمة أونغ سان سو تشي التي احتجزت عقب الانقلاب. وكان العالم ينظر إلى زعيمة ميانمار على أنها رمز للدفاع عن الديمقراطية وحقوق الإنسان، ولكنها تعرضت لانتقادات واسعة بعد أن رفضت إدانة حملة قتل وتشريد المسلمين الروهينغا في بلادها أو وصفها بأنها تطهير عرقي. وخرجت الاحتجاجات على الرغم من قرار قادة الجيش حظر موقعي تويتر وإنستغرام، وذلك عقب حظر فيسبوك. وأكدت شركة \"تيلينور\"، وهي من مزودي خدمة الإنترنت الرئيسيين في البلاد، أنها تلقت أوامر بمنع السماح للمستخدمين بالوصول إلى الموقعين \"حتى إشعار آخر\". وكان قادة الانقلاب حجبوا موقع فيسبوك يوم الخميس من أجل \"الاستقرار\". وتشهد ميانمار احتجاجات على اعتقال القادة المنتخبين ديمقراطياً. واجتمع أساتذة جامعيون وطلاب في يانغون يوم الجمعة لدعم سو تشي، وأعضاء كبار آخرين في حزب الرابطة الوطنية من أجل الديمقراطية. ووفقاً لمحاميها، فإن سو تشي تخضع للإقامة الجبرية. وتظهر وثائق الشرطة أنها متهمة باستيراد واستخدام معدات اتصالات - أجهزة اتصال لاسلكية - بشكل غير قانوني في منزلها في ناي بي تاو. لماذا حظرت وسائل التواصل الاجتماعي؟ شاهد العديد من المواطنين تحركات الجيش لتنفيذ انقلاب 1 فبراير/شباط عبر فيسبوك، وهو المصدر الرئيسي للمعلومات والأخبار في البلاد. ولكن بعد ثلاثة أيام، صدرت أوامر لمقدمي خدمات الإنترنت بحظر المنصة لأسباب تتعلق بالاستقرار. وبعد حظر فيسبوك، نشط آلاف المستخدمين على تويتر وإنستغرام مستخدمين الوسوم للتعبير عن معارضتهم للانقلاب. ويوم الجمعة، حظر الوصول إلى هذه المنصات أيضا. موظفو وزارة الزراعة يعملون وهم يرتدون شارات حمراء احتجاجاً ولم يصدر أي تعليق رسمي من قادة الانقلاب، لكنّ وكالة الأنباء الفرنسية قالت إنها اطلعت على وثيقة وزارية لم يتم التحقق منها، تقول إن موقعي التواصل الاجتماعي يُستخدمان \"لإحداث سوء تفاهم بين الجمهور\". وأعربت شركة الاتصالات النرويجية تيلينور عن \"قلقها البالغ\" إزاء هذه الخطوة. وقالت متحدثة باسم تويتر إن الاجراء هذا قوّض \"الحوار العام وحقوق الناس في إسماع أصواتهم\"، وفق ما نقلته عنها رويترز. ودعت شركة فيسبوك، المالكة لإنستغرام، سلطات ميانمار إلى \"إعادة الاتصال حتى يتمكن الناس... من التواصل مع العائلة والأصدقاء والوصول إلى المعلومات المهمة\". ردود الفعل ظلت ميانمار هادئة إلى حد كبير في أعقاب الانقلاب. لكن كان هناك عدد من المظاهرات في أجزاء مختلفة من البلاد، حيث نظم سكان بعض المدن احتجاجات ليلية من منازلهم، وقاموا بقرع الأواني والمقالي وغناء الأغاني الثورية. كما حصلت بعض التحركات والتجمعات المفاجئة أثناء النهار. خرجت مسيرة لدعم النظام العسكري في العاصمة ناي بي تاو وفي مظاهرة يوم الجمعة في يانغون، قام المئات من المعلمين والطلاب بإلقاء التحية بثلاثة أصابع - وهي علامة تبناها المحتجون في المنطقة لإظهار معارضتهم للحكم الاستبدادي. ويقول نيان تشان، مراسل بي بي سي في يانغون، إن المواطنين يعرفون جيداً الحملات القمعية العنيفة التي يستطيع الجيش القيام بها، لذلك لا توجد احتجاجات واسعة النطاق في الشوارع في الوقت الحالي. لكن أصبح لدى الناس الآن الوقت الكافي لاستيعاب ما يحدث، وهم يجدون طرقاً مختلفة للرد وإيصال أصواتهم. لماذا حدث الانقلاب؟ وقع الانقلاب في الوقت الذي كان من المقرر فيه افتتاح جلسة جديدة للبرلمان. وجاء ذلك في أعقاب فوز الرابطة الوطنية من أجل الديمقراطية بأغلبية ساحقة في الانتخابات التي جرت في نوفمبر/تشرين الثاني - التي ادعى الجيش أنها مزورة، على الرغم من أن لجنة الانتخابات في البلاد قالت إنه لا يوجد دليل يدعم هذه المزاعم. تظاهر اتحاد المعلمين بجامعة يانغون وأعلن الجيش حالة الطوارئ لمدة عام وتسليم السلطة إلى القائد العام للقوات المسلحة مين أونغ هلينغ. وقوبلت هذه الخطوة بغضب عالمي. ودعا الرئيس الأمريكي جو بايدن يوم الخميس الجيش إلى \"التخلي عن السلطة\" والإفراج عن المسؤولين والنشطاء المحتجزين. وهددت الولايات المتحدة بفرض عقوبات شديدة على ميانمار. ومع ذلك، يبدو أن شيئاً لم يردع الجيش، فهو يواصل طريقه لتعزيز سلطته وتعيين وزراء جدد، كما يقول مراسل بي بي سي في جنوب شرق آسيا، جوناثان هيد. ودعا مجلس الأمن التابع للأمم المتحدة السلطات العسكرية في ميانمار إلى إطلاق سراح سو تشي وغيرها من القادة المحتجزين - لكنه لم يصل إلى حد إدانة الانقلاب. نبذة عن ميانمار ميانمار بلد يبلغ عدد سكانه 54 مليون نسمة في جنوب شرق آسيا ويشترك في الحدود مع بنغلاديش والهند والصين وتايلاند ولاوس. نفذ احتجاج صغير أمام جامعة في ماندالاي، ثاني مدينة في البلاد، يوم الخميس وحكمت ميانمار حكومة عسكرية قمعية من عام 1962 إلى عام 2011، وأدى ذلك إلى إدانة دولية وعقوبات. وأمضت أونغ سان سو تشي سنوات في حملتها من أجل الإصلاحات الديمقراطية. وصلت حكومة تتزعمها سو تشي إلى السلطة بعد انتخابات حرة في عام 2015. لكن حملة عسكرية قاتلة بعد ذلك بعامين على مسلمي الروهينغا أدت إلى فرار مئات الآلاف إلى بنغلاديش. وأثار ذلك شرخا بين سو تشي والمجتمع الدولي بعد أن رفضت إدانة الحملة أو وصفها بأنها تطهير عرقي. إلا أنها ظلت تحظى بشعبية في الداخل وفاز حزبها مرة أخرى بأغلبية ساحقة في انتخابات نوفمبر/تشرين الثاني 2020. لكن الجيش تدخل الآن للسيطرة على البلاد من جديد.", "doc2": "ਯੰਗੂਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਲੋਕ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਨੈੱਟਬਾਲ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਓਬਜ਼ਰਵੈਟਰੀ ਮੁਤਾਬਕ, ਦੇਸ਼ 'ਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਲੌਕਡਾਊਨ ਲਾਗੂ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ 16 ਫੀਸਦ ਲੋਕ ਹੀ ਕਨੈਕਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਰਥ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਬਰਮੀਜ਼ ਸੇਵਾ ਨੇ ਵੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਕੱਟੇ ਜਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਫੌਜ ਦੇ ਸੱਤਾ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰ ਯੰਗੂਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਭੀੜ ਨੇ 'ਸੈਨਿਕ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਨਾਕਾਮ ਹੋਵੇ, ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋਵੇ' ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਏ। ਦੰਗਾਰੋਧੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵੱਲ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰਸਤਿਆਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਦੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਅੰਗ ਸਾਂ ਸੂਚੀ ਸਣੇ ਕਈ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੱਤਾ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਈ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੀ ਸੈਨਾ ਨੇ ਲੋਕਤਾਂਤਰਿਕ ਵਜੋਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸੈਨਾ ਨੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਫੈਕਟਰੀ ਕਰਮੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਅੰਗ ਸਾਨ ਸੂ ਚੀ ਸਣੇ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਿਆਂ ਮਾਰਚ ਕੱਢਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯੰਗੂਨ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਰੈਲੀ ਕੱਢੀ। ਸਿਟੀ ਬੱਸਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਹਾਰਨ ਵਜਾਏ। ਸੜਕ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤਿੰਨ ਉਂਗਲੀਆਂ ਦਿਖਾ ਸਲੂਟ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਸਲੂਟ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੈਨਿਕ ਸ਼ਾਸਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਗੁਲਾਬ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜਨਤਾ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਸੱਤਾ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦੀ ਅਪੀਲ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਸੈਨਿਕ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਿਆਂਮਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੈਨਿਕ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ ਹਨ। ਯੰਗੂਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਯੇਨ ਚਾਨ ਮੁਤਾਬਕ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਲੋਕ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੈਨਾ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਮਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2011 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1962 ਤੱਕ ਸੈਨਾ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਸ਼ਾਸਨ ਲਾਗੂ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਲੋਕ ਨਵੇਂ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕਣ ਦੇ ਰਸਤੇ ਕੱਢ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੰਗ ਸਾਨ ਸੂ ਚੀ ਦੇ ਵਕੀਲ ਮੁਤਾਬਕ, ਉਹ ਘਰ 'ਚ ਹੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਹੈ। ਦੰਗਾਰੋਧੀ ਪੁਲਿਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਅਹਿਮ ਰਸਤਿਆਂ ਉੱਤੇ ਤੈਨਾਤ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨਾਏ ਪੀ ਟਾ ਦੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਭੇਜੇ ਗਏ ਸੰਚਾਰ ਉਪਕਰਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਕੀ-ਟਾਕੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹਨ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਗ ਸਾਨ ਸੂ ਚੀ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲੀਗ ਫਾਰ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਸੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਇਕਤਰਫ਼ਾ ਜਿੱਤ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸੰਸਦ ਦਾ ਨਵਾਂ ਸੈਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੀ ਹੋਣਾ ਸੀ ਕਿ ਸੈਨਾ ਨੇ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਦਿੱਤਾ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਹੁੰਦਿਆ ਦੇਖਿਆ। ਇੱਥੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲੈਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਪਰ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਦੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਫੇਸਬੁੱਕ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਅਜਿਹਾ ਖੇਤਰ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਟਵਿੱਟਰ ਅਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਵਿਰੋਧ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਪਰ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਰਾਤ 10 ਵਜੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਟਵਿੱਟਰ ਨੂੰ ਵੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਪਰ ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਏਐੱਫਪੀ ਨੇ ਇੱਕ ਅਸਪੱਸ਼ਟ ਸਰਕਾਰੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ 'ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਗੁਮਰਾਹਕੁੰਨ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/vert-fut-52158305", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51724943", "doc1": "وفي خضم انتشار الوباء، كانت المدن الأمريكية تستعد لتنظيم مواكب وحملات لبيع سندات، للمساهمة في تمويل الاستعدادات للحرب في أوروبا. وأصر عمدة فيلادلفيا على المضي في تنظيم الموكب، رغم إصابة 600 جندي بالفيروس في المدينة، في حين قررت مدينة سانت لويس إلغاء المواكب ووضعت تدابير للحد من التجمعات. ولم يكد يمر شهر حتى ارتفعت حصيلة وفيات الإنفلونزا الإسبانية في مدينة فيلادلفيا إلى أكثر من 10.000 شخص، بينما لم يتعد عدد الوفيات في سانت لويس 700 شخص. لا شك أن هناك عوامل أخرى أدت إلى توسيع الفجوة في عدد الوفيات بين المدينتين، لكن هذا المثل يكشف عن أهمية التدابير التي باتت تعرف باسم \"التباعد الاجتماعي\" عند تفشي الأوبئة. ويعرّف أريندام باسو، الأستاذ المساعد لعلم الأوبئة والصحة البيئية بجامعة كانتربري بنيوزيلندا، التباعد الاجتماعي بأنه ترك مسافة آمنة بين شخصين أو أكثر للحيلولة دون انتشار الفيروس أو الوقاية منه. مواضيع قد تهمك نهاية وأشار تحليل للتدابير ال��حترازية التي اتخذتها المدن الأمريكية أثناء جائحة 1918، إلى أن معدلات الوفيات كانت أقل في المدن التي منعت التجمعات وأغلقت المسارح والمدارس والكنائس منذ بداية ظهور الإصابات. وبعد مرور 100 عام على هذه الجائحة، يواجه العالم الآن وباء آخر سببه فيروس \"كورونا المستجد\"، لكن عدد السكان الآن أعلى منه في عام 1918 بنحو ستة مليار نسمة. ورغم اختلاف الفيروسين، ولا سيما من حيث الشرائح العمرية الأكثر تأثرا، إلا أنه يبدو واضحا أن التباعد الاجتماعي لعب دورا كبيرا في الحد من انتشار الوباء في عام 1918، ولا يزال يعد واحدا من أفضل الطرق لمكافحة الجوائح. التفاوت في معدلات الوفيات بين فيلادلفيا وسانت لويس أثناء جائحة الإنفلونزا الإسبانية يكشف عن أهمية التباعد الاجتماعي ويقول باسو: \"في الوقت الراهن، لم نتوصل إلى لقاح فعال، ولا نعرف دواء آمنا وفعالا يصلح للقضاء على فيروس كورونا المستجد فور ظهور أعراضه. ونراهن الآن على الإجراءات الوقائية للحد من انتشار الفيروس\". واتخذت دول عديدة حول العالم تدابير مختلفة للإبطاء من انتشار فيروس كورونا المستجد، مثل منع التجمعات وإغلاق مراكز التجمع، مثل المراكز الترفيهية وإغلاق المدارس وفرض الحجر الصحي لإجبار الناس على البقاء في منازلهم، وكلها تدخل تحت إطار التباعد الاجتماعي. وثمة فارق بين العزل الذاتي والتباعد الاجتماعي. فالعزل الذاتي والحجر الصحي هما إجراءان يهدفان لمنع الأشخاص المصابين أو الذين خالطوا أشخاصا مصابين بالفيروس من نشر العدوى. لكننا ربما نحتاج للالتزام بالتباعد الاجتماعي لبعض الوقت. إذ حذر بحث حديث أجرته جامعة هارفارد باستخدام نماذج المحاكاة بالحاسوب، من أن تدابير التباعد الاجتماعي قد تفرض من وقت لآخر حتى عام 2022 في الولايات المتحدة، ما لم يتوصل العلماء لوسائل أخرى فعالة مثل اللقاحات أو الأدوية لكبح انتشار الفيروس، وقد تطبق تدابير صارمة للحجر الصحي. إذ يتوقع الباحثون أن يشهد العالم موجة ثانية من تفشي الفيروس بنهاية العام الحالي، في حال استجاب الفيروس للتغيرات الموسمية، وتراجعت حالات الإصابة في فصل الصيف. وهناك أسباب عديدة أدت إلى تبني سياسية التباعد الاجتماعي بوصفها واحدة من أفضل السبل للحد من انتشار وباء كورونا المستجد. إذ يعتقد العلماء أن كل شخص مصاب بفيروس كورونا المستجد قد ينقله إلى شخصين أو ثلاثة أشخاص في المراحل الأولى لتفشي الفيروس. ويقاس معدل انتقال العدوى بمؤشر التكاثر الأساسي، وبينما يتراوح مؤشر التكاثر الخاص بفيروس الإنفلونزا، بحسب سلالته، بين 1.6 و3.4، فإن التقديرات تشير إلى أن مؤشر تكاثر كورونا المستجد يتراوح بين 1.4 و3.9. وتبلغ فترة حضانة فيروس كورونا المستجد، أي الفترة ما بين الإصابة وظهور الأعراض، نحو خمسة أيام، وأحيانا قد تصل إلى 14 يوما، وفقا لبحث صيني. وإذا كنت مصابا بالفيروس وخالطت الآخرين كالمعتاد، فمن المحتمل أن تنقل الفيروس لشخصين أو ثلاثة ثم ينقلونه بدورهم لشخصين أو ثلاثة آخرين، وبعد شهرين فقط قد تتسبب حالة واحدة في إصابة 59,604 أشخاص بالعدوى. والأسوأ من ذلك أن علماء يعتقدون أن بعض المصابين قد ينقلون العدوى للآخرين دون أن تظهر عليهم أية أعراض. وأشار بحث أجرته لورين أنسيل مييرز، بجامعة تكساس، إلى أن 10 في المئة من الحالات أصيبت بالفيروس قبل ظهور الأعراض. وقد يصاب ما يتراوح بين واحد وثلاثة في المئة من الناس بالفيروس دون أن تظهر عليهم أعر��ض قط. ولن يدرك هؤلاء أنهم مصابون، ومن ثم لن يلتزموا بالعزل الذاتي، لكن مراعاة قواعد التباعد الاجتماعي ستحول دون نشر المرض بين الناس دون قصد. وثبت بالأدلة أن البقاء بالمنزل وترك مسافة آمنة عند التعامل مع الآخرين يسهمان في إبطاء انتشار الفيروس. إذ أشار بحث أجري عن الإصابات في ووهان، إلى أن تطبيق تدابير وقائية صارمة واسعة النطاق أدى إلى تخفيض رقم التكاثر الأساسي في المدينة من 2.35 إلى واحد فقط، وهذا يعني أن حالات الإصابة لن ترتفع ما دام كل مصاب سينقل العدوى لشخص واحد فقط. وخلصت دراسات إلى أن سرعة اتخاذ اجراءات العزل والحجر الصحي العام في بؤرة المرض تسهم في الحد من انتشاره. وتهدف سياسة التباعد الاجتماعي إلى تعطيل انتشار الفيروس وإطالة المدة التي ينتقل فيها الفيروس من شخص لآخر لتأخيرالوصول إلى ذورة تفشي الفيروس إلى أبعد وقت ممكن. وعندما تؤخر البلدان ذورة تفشي الوباء، سيقل عدد المرضى في المستشفيات الذين يحتاجون للموارد والرعاية العاجلة. وشددت المملكة المتحدة إجراءاتها الوقائية استجابة لتقرير أعده باحثون في جامعة إمبريال كوليدج لندن، بالاستعانة بنماذج المحاكاة بالحاسوب، للتنبؤ بنمط انتشار الفيروس. ووضع العلماء طريقتين للتعامل مع احتمالات تفشي الفيروس في المملكة المتحدة والولايات المتحدة، تركز الأولى على العزل الذاتي للأشخاص الأكثر عرضة للإصابة بالمرض وفرض الحجر الصحي على الأشخاص الذين لديهم أعراض المرض. بينما تتمثل الطريقة الثانية في اتخاذ خطوات شاملة تلزم الجميع بالتباعد الاجتماعي وأن يخضع كل من تظهر عليه أعراض المرض ومن يعيشون معه للعزل الذاتي في المنزل. الدول حول العالم تفرض تدابير لتشجيع الناس على التباعد الاجتماعي وخلص التقرير إلى أن فيروس كورونا المستجد قد يحصد أرواح 510 ألف شخص في المملكة المتحدة و2.2 مليون شخص في الولايات المتحدة، في حال لم تُتخذ أي تدابير وقائية للحد من انتشاره. وتوقع التقرير أن تقلل الطريقة الأولى لتخفيف انتشار المرض عدد الوفيات بمقدار النصف، لكن المرافق الصحية ستعجز عن استيعاب أعداد المصابين، ولا سيما في العناية المركزة. وقبل نشر هذا التقرير، كانت المملكة المتحدة تتبع سياسة \"مناعة القطيع\"، أي أن تكتسب نسبة كبيرة من السكان مناعة ضد الفيروس، إما بعد الإصابة به أو التحصين ضده، وبذلك تبطئ انتشار الفيروس بين الناس. ويقول باسو إن سياسة مناعة القطيع تجيز التجمعات لتشجيع انتقال العدوى على أمل تحسين المناعة. لكن المشكلة أن فيروس كورونا المستجد لا نعرف آثاره بعد على المدى الطويل والقصير، وليس من الواضح بعد إلى أي مدى سيشكل الجسم مناعة ضد الفيروس بعد التعافي منه، رغم أن دراسة صينية أجريت على القرود أثبتت أنه من الممكن أن يكتسب الجسم مناعة بعد الإصابة بفيروس كورونا المستجد. الناس في بعض المناطق ابتكروا طرقا جديدة لترك مسافة بينهم وبين الآخرين ويرى باسو أن تعمد نشر العدوى بين الأصحاء بدلا من عزلهم ومنع اختلاطهم قد يكون خطيرا، لأن بعض المصابين قد ينقلون العدوى لأشخاص منخفضي المناعة يعيشون معهم وسيتفاقم الوضع من سيء إلى أسوأ. ويؤثر سن السكان وأساليب معيشتهم على نمط انتشار فيروس كورونا المستجد في المجتمع. إذ عزا بحث أجرته جينيفر داود، من جامعة أوكسفورد، حصيلة الوفيات المرتفعة في إيطاليا إلى نسبة كبار السن المرتفعة ونزوع العائلات للعيش بالقرب من بعضها. وكانت ��سبة الوفيات بين كبار السن الذين يتجاوزون الثمانين من العمر 14.8 في المئة، في حين كانت 0.4 في المئة بين من تتراوح أعمارهم بين 40 و49 عاما حتى 13 مارس/آذار. في مدينة باليمبانغ عاصمة ولاية سومطرة الجنوبية وضعت علامات باللون الأحمر على مقاعد القطار للإشارة إلى المسافة التي يجب أن يتركها الناس بينهم وبين الآخرين وتضرب داود مثالا على مدى فعالية التباعد الاجتماعي بمدينتين إيطاليتين بيرغامو ولودي، إذ ظهرت أول حالة في لودي يوم 21 فبراير/شباط، وبعد يومين فقط فُرضت قيود على السفر وأغلقت جميع المدارس والجامعات وألغيت جميع الحفلات والفعاليات الرياضية. لكن بيرغامو، التي ظهرت فيها أول حالة في 23 فبراير/ شباط، لم تطبق أية تدابير أو قيود حتى الثامن من مارس/آذار حين فرضت إيطاليا الحجر الصحي العام لتقييد حركة المواطنين. وفي يوم 13 مارس/آذار، بلغ عدد الإصابات في لودي 1,100 حالة، بينما وصل عدد الإصابات في بيرغامو إلى 2,300 حالة، رغم أن نسبة كبار السن في كلتا المدينتين 21 في المئة تقريبا. مدينة لودي الإيطالية طبقت تدابير لفرض التباعد الاجتماعي قبل مدينة بيرغامو التي شهدت ارتفاعا حادا في عدد الإصابات وأشارت دراسة أخرى في ولاية واشنطن عن انتشار الفيروسات التي تصيب الجهاز التنفسي، إلى أن التباعد الاجتماعي يحد من انتشار هذه الأمراض على المدى الطويل أيضا. إذ ترافق إغلاق المدارس والشركات في فبراير/شباط 2019 بسبب هطول الثلوج مع انخفاض في حالات الإصابة بهذه الفيروسات في الموسم بأكمله بنسبة تتراوح بين ثلاثة وتسعة في المئة. غير أن حالات الإصابة من المرجح أن ترتفع مرة أخرى بمجرد ما يعاود الناس التجمع والمخالطة. ولهذا قد تخفف الحكومات إجراءات التباعد الاجتماعي لفترة ثم ما تلبث أن تفرضها لئلا تتجاوز حالات الإصابة الحد الذي يفوق قدرة المرافق الصحية على الاستيعاب. ولا شك أن البقاء بمعزل عن الأصدقاء والأقارب ليس سهلا، وقد يترتب عليه تبعات عديدة، مثل العزلة والوحدة التي ترتبط بأمراض القلب والاكتئاب والخرف. لكن التطورات التكنولوجية أتاحت لنا طرقا عديدة للتواصل مع الأصدقاء والمقربين لم تكن متاحة عام 1918، مثل وسائل التواصل الاجتماعي وتطبيقات الرسائل والمحادثات الهاتفية المرئية، حتى يبقى الجميع في مأمن من الأمراض. يمكنك قراءة النص الأصلى على موقع BBC Future", "doc2": "ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਰ ਕੇਸ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਇਹ ਮਹਾਮਾਰੀ ਨੂੰ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਫਲੂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਭੀੜ-ਭੜਾਕੇ ਵਾਲੇ ਜੰਗ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਫ਼ੌਜੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਫਰਾਂਸ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾੜੇ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਵਾਲੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਕਾਰਨ ਇਹ ਫਲੂ ਉੱਥੇ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਤੇ ਫੈਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਨਵੰਬਰ 1918 ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ। ਪਰ ਖਤਰਾ ਨਹੀਂ ਟਲਿਆ। ਇਹ ਖਤਰਾ ਸੀ, ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਲਿਆਂਦੀ ਗਈ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ। ਇਸ ਫਲੂ ਕਾਰਨ ਕਾਫ਼ੀ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਕਰਕੇ 5 ਕਰੋੜ ਤੋਂ 10 ਕਰੋੜ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਮਹਾਮਾਰੀ ਫੈਲੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਫਲੂ ਵੀ ਸਨ। ਪਰ ਇਹ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਫਲੂ ਨਾਲੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਤਰਨਾਕ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਾਕੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕੀਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ 'ਤੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਉੱਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀ। ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈਆਂ ਮਹਾਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਕੀ ਸਿਖਿਆ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਅੱਧੇ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਰੀਜ਼ 40-59 ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਨ ਨਮੂਨੀਆ ਨਾਲ ਮੌਤ ਦਾ ਖਤਰਾ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਮੂਨੀਆ ਨਾਲ ਜੂਝਦੇ ਹਨ। ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਕਰਕੇ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਨਮੂਨੀਆ ਨਾਲ ਲੜ੍ਹਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹੋ ਚੀਜ਼ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਕਰਕੇ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕੀਤੇ ਘੱਟ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਲੋਕ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਮੂਨੀਆ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ ਬਚਾਅ ਜਦੋਂ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਫੈਲਿਆ, ਉਸ ਵੇਲੇ ਹਵਾਈ ਉਡਾਨ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਮੁੱਢਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਤੋਂ ਬਚੇ ਰਹੇ। ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਮੱਧਮ ਦਰ ਉੱਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ। ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਤਾਂ ਫਲੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੇ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਕਹਿਰ ਮਚਾਇਆ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਨਾਲੋਂ ਕੀਤੇ ਘਟ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ ਪਰ ਕਈ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤ ਕੇ ਇਸ ਫਲੂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਮ ਸਾਵਧਾਨੀ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਅੱਜ ਵੀ 100 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਲਾਸਕਾ ਦੇ ਬ੍ਰਿਸਟਲ ਬੇਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਬਰਾਦਰੀ ਨੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਉੱਤੇ ਹਾਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਸਕੂਲ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਨਾ ਉਹ ਪਬਲਿਕ ਥਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇੱਕਠੇ ਹੋਣ ਦਿੰਦੇ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਉਣ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਵੀਡੀਓ: ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਇੰਝ ਧੋਵੋ ਇਹ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਉੱਤੇ ਲਾਈਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਤੇ ਪੁਰਾਤਨ ਨਮੂਨਾ ਸੀ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਮਗਰੋਂ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਚੀਨ ਦੇ ਹੁਬਈ ਤੇ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਨਾਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪਰਤ 'ਤੇ ਨਿਕਲ ਰਹੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਕਰਾਉਨ (ਮੁਕਟਾਂ) ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਵੱਖਰੇ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖਰੇ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਡਾਕਟਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਨਾਲ 'ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ' ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ, ਪਰ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਲੋਕ ਜਵਾਨ ਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਸਨ। ਅਕਸਰ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫਲੂ ਨਾਲ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਲੜ੍ਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਵਾਲਾ ਵਾਇਰਸ ਇੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਇੱਕ ਤੂਫ਼ਾਨ ਨਾਲ ਕਰਦਿਆਂ, ਇਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਨੂੰ 'ਕਾਏਟੋਕਾਇਨ ਸਟਰੋਮ' ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਭਰ ਜਾਂਦਾ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਹੋਰ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ। ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਤੋਂ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਘਟ ਖਤਰਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1830 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀਆਂ ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਕੁਝ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 80 ਸਾਲਾ ਤੋਂ ਵਧ ਉਮਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਮਰਨ ਵਾਲੇ 14.8 % ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 80 ਤੋਂ ਵਧ ਹੈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਹਿਤ ਦਾ ਧਿਆਨ ਜਦੋਂ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਫੈਲਿਆ, ਉਸ ਵੇਲੇ ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਖਤਮ ਹੋ ਕੇ ਹੱਟਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਬਹੁਤੇ ਸਰੋਤ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਦੀ ਬਜਾਏ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਲਾਏ ਗਏ। ਜਨਤਕ ਸਹਿਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਕੁਝ ਮੱਧ ਵਰਗ ਤੇ ਉੱਚੇ ਵਰਗ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਵੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਕੋਲ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਫਲੂ ਨਾਲ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕ ਗਰੀਬ ਸਨ। ਉਹ ਮਾੜੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਨਾ ਤਾਂ ਚੰਗਾ ਭੋਜਨ ਸੀ ਤੇ ਨਾ ਰਹਿਣ ਲਈ ਸਾਫ਼-ਸੁਧਰਾ ਮਹੌਲ। ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਮਾਸਕ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਣ ਮਗਰੋਂ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਹਿਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਮਹਾਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੂਝਣ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਬੰਦ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਹੁਣ ਮਹਾਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ-ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਥਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਸਰੋਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲਾਵੇ। ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ ਕਿ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਕਿਸੇ ਜੰਗ ਤੋਂ ਘਟ ਨਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਵੇ । ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਕੀਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ, ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘਟ ਤੋਂ ਘਟ ਘਰੋਂ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਇਜ਼ਾਜਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜਿਹੜੇ ਕਦਮ ਅੱਜ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਦੀ ਹੀ ਦੇਣ ਹਨ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ:ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ 5 ਅਹਿਮ ਤੱਥ: ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੀ ਕਿੰਨੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤੇ ਬਚਾਅ ਦੇ ਕੀ ਹਨ ਤਰੀਕੇ ਵੀਡੀਓ: Coronavirus ਚੀਜ਼ ਕੀ ਹੈ? (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁ���ੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-44319636", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-44340149", "doc1": "صورة غلاف عدد يونيو/حزيران كما جاء في تغريدة للمجلة ومن النادر أن تجد الأميرات ونساء الأسرة المالكة السعودية أنفسهن تحت الأضواء، إذ يحرص أفراد أسرة آل سعود على إبعاد حياتهم الخاصة والأسرية عن الأضواء ووسائل الاعلام. وتظهر الأميرة في صورة غلاف عدد شهر يونيو/حزيران وهي تجلس خلف مقود سيارة مكشوفة وهي بكامل زينتها. وتقول الأميرة هيفاء بنت عبد الله آل سعود، ابنة الملك السابق عبد الله، في مقابلة لها مع المجلة \"بعض المحافظين في بلدي يخشون التغيير، أنا شخصيا أدعم التغيير بحماس شديد\". وتؤكد الأميرة، واحدة من بين ثلاثين من أبناء الملك الراحل، أن والدها كان مثل غيره من الآباء يحب أبنائه وكان قريبا منهم جدا. وتضيف أن أباها كان يردد دائما: \"نحن مع الشعب والشعب منا ورغم ما كنا نتمتع به من مزايا ورفاهية نحرص على أن نبقى متواضعين غير متعالين على الناس\". فاينانشال تايمز: اعتقال الناشطات يُبرز حالة التناقض في السعودية أم وفنانة ويصف مدير تحرير المجلة الأميرة بأنها تعمل في مجال الفن ومتزوجة ولها ثلاثة أبناء. وقال: \"سموها كريمة ونبيلة الحضور ورشيقة وابنة الملك الراحل المحبوب عبد الله، وهي أم لثلاثة أبناء تكرس حياتها لأسرتها ولفنها. قبولها وضع صورتها على غلاف عدد يونيو شرف كبير لي. والأسر الحاكمة هنا، كما يعلم أبناء المنطقة، تتكتم على حياتها الخاصة بشدة ومن هنا نقدر عاليا الثقة التي منحتها سموها لنا\". ويأتي تكريس عدد المجلة للسعودية ووضع صورة الأميرة على غلافها مع اقتراب موعد السماح للنساء السعوديات بقيادة السيارة بينما اعتُقل عدد من النساء الناشطات في مجال الدفاع عن حقوق المرأة. السعودية \"تفرج\" عن الناشطة البارزة عائشة المانع بعد اعتقالها لعدة أيام وقالت الناشطة السعودية، منال الشريف، في تغريدة لها على تويتر بمناسبة تكريس العدد للنساء السعوديات: \"سعيدة جدا بالاهتمام الذي تحظى به نساء وطني لكن دعونا لا ننسى الأبطال الحقيقين عزيزة اليوسف، لجين الهذلول، إيمان النفجان\". يذكر أن الناشطات الثلاث قد اعتقلن مؤخرا ولا زلن خلف القضبان. وقال مكتب منطقة الخليج التابع لمنظمة العفو الدولية عبر تويتر اليوم إن الناشطات الثلاث معتقلات منذ أسبوعين وهن قيد السجن الانفرادي وجريمتهن الوحيدة عملهن في مجال حقوق الإنسان.", "doc2": "ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਹੈਫ਼ਾ ਬਿਨ ਅਬਦੁਲਾਹ ਅਲ ਸਾਉਦ ਸਾਉਦੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀਆਂ ਜਾਂ ਰਾਜ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਬਹੁਤ ਘਟ ਅਜਿਹੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਚਕਾ-ਚੌਂਧ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਤੇ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਰਖਦੇ ਹਨ। ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦਾ ਇਹ ਅੰਕ ਸਾਉਦੀ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਮੋਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕਿੰਮ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ 12 ਜੂਨ ਨੂੰ-ਟਰੰਪ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਆਗੂ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਨਾਲ 12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮੁਲਾਕਤ ਲਈ ਹਾਮੀ ਭਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਹਫ਼ਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕਿਮ ���ੋਂਗ ਉਨ ਦੇ ਖਾਸ ਦੂਤ ਅਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਚੋਲ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਉਨ ਦਾ ਇੱਕ ਖ਼ਤ ਪਹੁੰਚਾਇਆ। ਇਸ ਪੱਤਰ ਬਾਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਖ਼ਤ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ। ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਲੰਗਰ ਤੋਂ ਜੀਐਸਟੀ ਹਟਾਇਆ ਸ਼ਾਹਕੋਟ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਭਾਈਵਾਲ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਕਰਾਰੀ ਹਾਰ ਮਗਰੋਂ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਲੰਗਰ ਤੋਂ ਜੀਐੱਸਟੀ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਲਕੇ ਕੇਂਦਰੀ ਫੂਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਮੰਤਰੀ ਹਰਸਿਮਰਤ ਕੌਰ ਬਾਦਲ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਕਾਪੀ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। 31 ਮਈ ਦੇ ਇਸ ਹੁਕਮ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2018-19 ਅਤੇ 2020-21 ਲਈ ਸੇਵਾ ਭੋਜ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲੰਗਰ ਲਈ ਖਰੀਦੀ ਗਈ ਸੱਮਗਰੀ 'ਤੇ ਲਾਏ ਗਏ ਜੀਐਸਟੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਵਾਪਸ (ਰਿਫੰਡ) ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਟੀਲ 'ਤੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਕਾਰਨ ਭਖੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਖਾਸ ਮਿੱਤਰ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਚੇਤਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਲ ਵੱਲੋਂ ਸਟੀਲ ਤੇ ਅਲਮੀਨੀਅਮ 'ਤੇ ਲਗਾਈ ਇੰਪੋਰਟ ਡਿਊਟੀ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਕੈਨੇਡਾ, ਮੈਕਸਿਕੋ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਸਾਮਾਨ 'ਤੇ ਨਵੀਂ ਇੰਪੋਰਟ ਡਿਊਟੀ ਨੂੰ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਜਿਵੇਂ ਹਾਰਲੇ ਡਿਵਿਡਸਨ ਬਾਈਕ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਓਰੈਂਜ ਜੂਸ ਤੱਕ, ਸਾਰਿਆਂ 'ਤੇ ਇੰਪੋਰਟ ਡਿਊਟੀ ਲਾਉਣਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੀ ਮੁਖੀ ਫੈਡਰਿਕਾ ਮੋਘੇਰਿਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਟਰੇਡ ਵਾਰ ਵਜੋਂ ਨਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਪਰ ਇਹ ਕਦਮ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਦਸ ਰੋਜਾ ਹੜਤਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵੱਲੋਂ 10 ਰੋਜ਼ਾ ਦੇਸ ਵਿਆਪੀ ਹੜਤਾਲ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਹੜਤਾਲ ਵਿੱਚ 110 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਾਨ ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਹੜਤਾਲ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦ ਵੇਚਣ ਲਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਿਜਾਣ। ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਲਿਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਵਾਲੀ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਗ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨ/ਮਜ਼ਦੂਰ ਦੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਆਮਦਨ ਚੌਥਾ ਦਰਜਾ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਈ ਜਾਵੇ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-48681928", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-48679373", "doc1": "وأظهرت أكبر دراسة عالمية أجريت لاستطلاع رأي الأشخاص بشأن التطعيم تراجع الثقة على نحو مثير للقلق في بعض المناطق. وشملت الدراسة التي أجرتها مؤسسة \"وليكوم تراست\" استجابة ما يزيد على 140 ألف شخص من أكثر من 140 دولة. يأتي ذلك في الوقت الذي تدرج فيه منظمة الصحة العالمية حاليا الشعور بالتردد في التطعيم باستخدام اللقاحات ضمن أكبر عشرة تهديدات تواجه الصحة العالمية. وكانت مؤسسة \"ويلكوم غلوبال مونيتور\" قد أجرت مسوحا تمثيلية شملت 142 دولة، وتناولت موضوعات المسوح: الثقة بالعلوم والعلماء والمعلومات الصحية، ومستويات الفهم والاهتمام بالعلوم والصحة، والمواقف تجاه التطعيم ضد الأمراض بشكل عام. ويكشف استطلاع الرأي وجود عدد كبير من الأشخاص يقولون إن لديهم ثقة أو ثقة ضئيلة في عمليات التطعيم باللقاحات. وجاءت الإجابات ردا على سؤال يتعلق بما إذا كانت اللقاحات آمنة: وكانت الإجابات ردا على سؤال يتعلق بما إذا كانوا يعتقدون أن اللقاحات فعالة: لماذا يهم هذا الأمر؟ توجد أدلة علمية كبيرة على أن التطعيم يعد أفضل دفاع بالنسبة لنا ضد العدوى المميتة والموهنة، مثل الحصبة. قد تؤدي الإصابة بالحصبة إلى الوفاة وتحمي اللقاحات مليارات البشر في العالم، وبفضلها تخلصوا تماما من مرض واحد، الجدري، وتساعدنا اللقاحات في الاقتراب من القضاء على أمراض أخرى، مثل شلل الأطفال. بيد أن بعض الأمراض الأخرى التي يصعب مكافحتها، مثل الحصبة، تعود إلى الظهور، ويقول الخبراء إن أولئك الذين يتجنبون التطعيم، بدافع الخوف والتضليل، سبب رئيسي في ذلك. وتقول آن ليندستراند، خبيرة التطعيم في منظمة الصحة العالمية، إن الوضع الحالي خطير للغاية. وتضيف : \"إن التردد في الحصول على اللحقاحات يعرقل، في بعض الأماكن على الأقل، التقدم الحقيقي الذي حققه العالم في مكافحة الأمراض التي يمكن الوقاية منها بالتطعيم\". وتقول : \"أي ظهور جديد نشهده لهذه الأمراض بمثابة خطوة غير مقبولة إلى الوراء.\" الحصبة تعود وتشهد الدول التي كانت أوشكت على القضاء على الحصبة تفشيا كبيرا للمرض. وتظهر بيانات ارتفاعا في عدد حالات الإصابة في شتى أرجاء العالم تقريبا، مع زيادة عدد حالات الإصابة بنسبة 30 في المئة في عام 2017 مقارنة بعام 2016. ويشكل اتخاذ قرار الامتناع عن التطعيم، لأي سبب ما، خطرا على الآخرين وكذلك الفرد من حيث الإصابة بالمرض. وإذا حصل عدد كاف من الناس على التطعيم، فذلك يمنع انتشار المرض بين السكان، وهو ما يطلق عليه الخبراء \"مناعة الجماعة\". ويقول عمران خان من مؤسسة ويلكوم ترست : \"نحن قلقون بالفعل في الوقت الراهن، فعلى سبيل المثال مرض الحصبة، يمكن أن تؤدي أي تغطية أقل من 95 في المئة إلى تفشي المرض وهذا ما نشهده\". أين تتراجع الثقة؟ يعد بعض الذين يعيشون في عدد من المناطق ذات الدخل المرتفع هم الفئة الأقل ثقة بسلامة اللقاحات. ويصاب في فرنسا، التي تعد من بين العديد من الدول الأوروبية التي تعاني الآن من تفشي مرض الحصبة، واحد من كل ثلاثة أشخاص ممن لا يوافقون على أن اللقاحات آمنة، وهي أعلى نسبة لأي دولة في جميع أنحاء العالم. كما يعد الفرنسيون من بين الذين لا يوافقون على أن اللقاحات فعالة، بنسبة 19 في المئة، ولا يوافقون على أنها مهمة بالنسبة للأطفال، بنسبة عشرة في المئة. وأضافت الحكومة الفرنسية الآن ثمانية لقاحات إلزامية أخرى إلى التطعيمات الثلاثة التي يحصل عليها الأطفال في البلاد بالفعل. كما أقرت إيطاليا المجاورة، حيث يوافق 76 في المئة على أن اللقاحات آمنة، قانونا يسمح للمدا��س بحظر الأطفال غير المطعمين أو فرض غرامة على أولياء الأمور بعد تراجع معدلات التطعيم. ولم تذهب المملكة المتحدة إلى هذا الحد، بيد أن مات هانكوك، وزير الصحة قال إنه \"لن يستبعد\" فكرة إلزام الأهل على تطعيم أبنائهم إذا لزم الأمر. وتعاني الولايات المتحدة أيضا من تفشي مرض الحصبة، وهو الأكبر الذي يصيب البلاد منذ عقود، وحدوث أكثر من 980 حالة إصابة مؤكدة في 26 ولاية في 2019 حتى الآن. وفي أمريكا الشمالية والجنوبية وجنوب أوروبا، \"يوافق\" ما يزيد قليلا على 70 في المئة من الأشخاص على أن اللقاحات آمنة. ويصل هذا الرقم في غرب أوروبا إلى 59 في المئة، وفي شرق أوروبا 50 في المئة. وسُجل أكبر عدد من حالات الإصابة بمرض الحصبة في أوروبا العام الماضي في أوكرانيا، (إجمالي 53218 حالة)، ويوافق 50 في المئة فقط من الأوكرانيين على أن الأمصال فعالة، وتبلغ النسبة في بيلاروسيا 46 في المئة، وفي مولدوفا 49 في المئة، وفي روسيا 62 في المئة. قصص نجاح ويوافق معظم سكان المناطق ذات الدخل المنخفض على أن اللقاحات آمنة، وتسجل آسيا أعلى نسبة، إذ يعتقد بذلك 95 في المئة من سكان هذه المنطقة ، وتليها منطقة شرق أفريقيا، حيث تبلغ النسبة 92 في المئة. ويوجد في بنغلاديش ورواندا اتفاق شامل تقريبا على سلامة وفعالية اللقاحات، كما سجلت معدلات تطعيم عالية للغاية على الرغم من التحديات الكثيرة التي تواجه عمليات إيصال اللقاحات بالفعل للمواطنين. وأصبحت رواندا أول دولة منخفضة الدخل في العالم توفر للشابات إمكانية الحصول على لقاح فيروس الورم الحليمي البشري الذي يحمي من الإصابة بمرض سرطان عنق الرحم. ما الذي يثير الشكوك؟ أظهر استطلاع الرأي ميل أولئك الذين لديهم ثقة أكبر في العلماء والأطباء والممرضات، إلى أنهم الأكثر موافقة على الأرجح على أن اللقاحات آمنة. بالمقابل، يبدو أن أولئك الذين سعوا إلى الحصول على معلومات تتعلق بالعلوم أو الطب أو الصحة في الآونة الأخيرة أقل موافقة على الأرجح. ولا يرصد تقرير ويلكوم الأسباب الكامنة وراء ضعف الثقة، لكن الباحثين يقولون إنه من المحتمل أن يكون هناك العديد من العوامل. بعض هذه العوامل قد تكون مرضية، فإن أصبح المرض أقل شيوعا، يتراجع الشعور بالحاجة إلى التطعيم، لاسيما عند تقييم الفوائد مقابل أي خطر محتمل. ويمكن أن تكون جميع الأدوية، بما في ذلك اللقاحات، لها آثار جانبية. لكن اللقاحات يتم اختبارها بدقة للتأكد من أنها آمنة وفعالة للأشخاص. ويعني الإنترنت إمكانية تبادل المعتقدات والمخاوف بشأن اللقاحات في لحظة معينة، ونشر معلومات قد لا تستند بالضرورة إلى الواقع. ففي اليابان نُشرت مخاوف على نطاق واسع تتعلق بمصل فيروس الورم الحليمي البشري وعلاقته بمشكلات عصبية، والتي يعتقد الخبراء أنها أضعفت الثقة بالتطعيم بشكل عام. كما أثير بالمثل، في فرنسا، جدل بشأن لقاح مرض الأنفلونزا الوبائي، ووجهت اتهامات للحكومة بأنها اشترت كميات كبيرة من هذا اللقاح، وكان القلق من أن سرعة التصنيع قد تجعله غير آمن. وراجت في المملكة المتحدة معلومات خاطئة بشأن لقاحات الحصبة والنكاف والحصبة الألمانية ومرض التوحد. وقالت ليندستراند: \"من أهم التدخلات اللازمة للتصدي للشكوك والمخاوف بشأن اللقاحات، أن يكون العاملون في المجال الصحي على درجة تدريب عالية ولديهم القدرة على التوصية باللقاحات ذات المصداقية العلمية، وأن يكونوا قادرين على الرد بشكل صحيح على الأسئلة والمخاوف التي تواجه الآباء والمجتمعات\".", "doc2": "ਟੀਕਾਕਰਣ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਭਰੋਸੇ ਬਾਰੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਉੱਪਰੋਂ ਭਰੋਸਾ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਘਟਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਿ ਵੈਲਕਮ ਟਰੱਸਟ ਨੇ 140 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ 140,000 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਾਡਰਨ ਬਰਾਊਜ਼ਰ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ (ਜੋ ਜਾਵਾ ਸਕਰਿਪਟ ਸਪੋਰਟ ਕਰਦਾ ਹੋਵੇ) ਕੀ ਤੁਹਾਡੇ ਦੇਸ ਦੇ ਲੋਕ ਟੀਕਾਕਰਨ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ? ਦੇਸ ਬਾਰੇ ਸਰਚ ਕਰੋ: ਦੇਸ ਬਾਰੇ ਸਰਚ ਕਰੋ: ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕਥਨ ਨਾਲ ਕਿੰਨੇ ਸਹਿਮਤ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕਥਨ ਚੁਣੋ ਰਾਊਂਡ ਆਫ ਕਾਰਨ ਕੁੱਲ ਜੋੜ 100 ਫ਼ੀਸਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵੀ ਪੁੱਛੇ ਗਏ। ਪੰਜ ਮੁੱਖ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉੱਚ, ਮੱਧ ਅਤੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸੇ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਰੋਤ: ਵੈਲਕਮ ਗਲੋਬਲ ਮੌਨੀਟਰ, ਗੈਲਪ ਵਰਲਡ ਪੋਲ 2018 ਮਾਫ਼ ਕਰਨਾ, ਇਸ ਦੇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਡਾਟਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਫ਼ਿਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਤੀ ਦੁਚਿੱਤੀ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ 10 ਵੱਡੇ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਮਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵੈਲਕਮ ਗਲੋਬਲ ਮੌਨੀਟਰ ਨੇ 142 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨੁਮਾਇੰਦਾ ਸੈਂਪਲ ਲਿਆ। ਇਸ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਸਾਇੰਸ, ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼; ਸਾਇੰਸ ਤੇ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਸਮਝ; ਅਤੇ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਸੰਬੰਧੀ ਰਵਈਏ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ ਗਏ। ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਜਾਂ ਤਾਂ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਥੋੜ੍ਹਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕੀ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ: ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ, ਕੀ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਕਾਰਗਰ ਹੈ: ਇਸ ਨਾਲ ਫ਼ਰਕ ਕੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ? ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਸਾਨੂੰ ਮਾਰੂ ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ- ਚੇਚਕ। ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਚੇਚਕ ਮੁੜ ਦਿਸਣ ਲੱਗ ਪਈ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰੋੜਾਂ ਜਾਨਾਂ ਬਚਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੁਨੀਆਂ ਛੋਟੀ ਮਾਤਾ (ਸਮਾਲ ਪੌਕਸ) ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਸੀਂ ਪੋਲੀਓ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਾਂ। ਫਿਰ ਵੀ ਚੇਚਕ ਵਰਗੀਆਂ ਕੁਝ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਮੁੜ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਹੇਜ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ। ਡਾ. ਐੱਨ ਲਿੰਡਰਸਟਰੈਂਡ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਟੀਕਾਕਰਣ ਮਾਹਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਸੀ। ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਹੇਜ਼ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ, ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਰੋਕੀਆਂ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਪੁੱਠਾ ਗੇੜ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। \"ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮੁੜ ਉੱਭਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਮਾਮਲਾ ਪਿਛਾਂਹ ਨੂੰ ਲਿਆ ਇੱਕ ਨਾਸਵੀਕਾਰਨਯੋਗ ਕਦਮ ਹੈ।\" ਚੇਚਕ ਵਾਪਸ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਚੇਚਕ ਖ਼ਾਤਮੇ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁੜ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਫੁੱਟਣ ਲੱਗ ਪਈ ਹੈ। ਡੇਟਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੇਚਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਲਗਭਗ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਧੇ ਹਨ। ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ 2016 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 30% ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਨਾ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕਾਰਨ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਗੋਂ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਢੁਕਵੀਂ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਵਸੋਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਦੀ ਮਾਰ ਹੇਠ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵੈਲਕਮ ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਦਸਦੇ ਹਨ, \"ਅਸੀਂ ਚੇਚਕ ਬਾਰੇ ਫ਼ਿਕਰਮੰਦ ਹਾਂ, ਜੇ 95% ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੰਖਿਆ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਫੁੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਹੀ ਅਸੀਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ।\" ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕਿੱਥੇ ਘੱਟ ਹੈ? ਅਮੀਰ ਖਿੱਤਿਆਂ ਦੇ ਲੋਕ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਰਾਇ ਰਖਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਫਰਾਂਸ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹੁਣ ਚੇਚਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨਾਗਰਿਕ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਮਝਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ ਦੇ 19%, ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਹਿ ਦੇਣ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਕਾਰਗਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦ ਕਿ 10% ਫ਼ੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਤਿੰਨ ਲਾਜ਼ਮੀ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨਾਂ ਸਨ ਪਰ ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ 8 ਹੋਰ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨਾਂ ਜੋੜ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਇਟਲੀ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਦਰ ਘਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਲਿਆ ਕੇ ਸਕੂਲਾਂ ਉੱਪਰ ਬਗੈਰ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦਾਖ਼ਲਾ ਨਾ ਦੇਣ ਜਾਂ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਨੂੰ ਜੁਰਮਾਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਬੰਦੋਬਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਦੇ 76% ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸ�� ਕਿ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਨੇ ਹਾਲਾਂ ਕਿ ਹਾਲੇ ਅਜਿਹਾ ਅਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਪਰ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਉਹ ਲਾਜ਼ਮੀ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੇਚਕ ਮੂੰਹ ਦਿਖਾਉਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 26 ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ 2019 ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਚੇਚਕ ਦੇ 980 ਮਾਮਲੇ ਰਿਪੋਰਟ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਦੱਖਣੀ ਤੇ ਉੱਤਰੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ 70% ਤੋਂ ਕੁਝ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕ \"ਸਹਿਮਤ\" ਸਨ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਇਹ ਸੰਖਿਆ, ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ 59% ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ 50% ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਾਰੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚੋਂ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਚੇਚਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮਾਮਲੇ (53,218) ਰਿਪੋਰਟ ਹੋਏ। ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ 50% ਲੋਕ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਸਨ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਕਾਰਗਰ ਹਨ। ਬੇਲਾਰੂਸ, ਮੋਲਡੋਵਾ ਤੇ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਇਹੀ ਆਂਕੜੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 46%, 49%, ਅਤੇ 62% ਸਨ। ਸਫ਼ਲਤਾ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਸੋਚਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸੀ ਜਿੱਥੇ 95% ਲੋਕ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੰਬਰ ਪੂਰਬੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦਾ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਆਂਕੜਾ 92% ਹੈ। ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਤੇ ਰਵਾਂਡਾ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇਖੀ ਗਈ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵੀ ਹਨ ਤੇ ਕਾਰਗਰ ਵੀ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਰਾਹ ਦੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਦੀ ਉੱਚੀ ਦਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਵਾਂਡਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਪਣੀ ਹਰ ਮੁਟਿਆਰ ਨੂੰ ਐੱਚਪੀਵੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਬਣਿਆ। ਐੱਚਪੀਵੀ ਵੈਕਸੀਨ ਸਰਵੀਕਲ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਇਹ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਸਮੂਹਕ ਯਤਨ ਨਾਲ ਵੈਕਸੀਨ ਦਰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੱਕ ਕਿਉਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ? ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ, ਡਾਕਟਰਾਂ ਤੇ ਨਰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰੋਸਾ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਰੋਸਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਉਲਟ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਾਇੰਸ, ਮੈਡੀਸਨ ਜਾਂ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੰਗੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਸੀ। ਦਿ ਵੈਲਕਮ ਰਿਪੋਰਟ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਹੇਜ਼ ਪਿਛਲੇ ਸਾਰੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਪਰ ਰਿਸਰਚਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਤੇ ਟੀਕਿਆਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪੱਖੋਂ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਪਰਖ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤੇ ਕਾਰਗਰ ਹਨ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤੱਥਾਂ ਤੋਂ ਵਿਰਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਐੱਚਪੀਵੀ ਵੈਕਸੀਨ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਦੇਖੀ ਗਈ ਉੱਥੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦਿਮਾਗ ਵਿਗਾੜਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ। ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰਾਪੇਗੰਡੇ ਨਾਲ ਵੈਕਸੀਨੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲੱਗੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਦੇ ਵੈਕਸੀਨ ਬਾਰੇ ਵਿਵਾਦ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਵਾਦ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਹੁਤਾਤ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਦਵਾਈ ਕਾਹਲੀ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਐੱਮਐੱਮਆਰ ਜੈਬ ਤੇ ਔਟਿਜ਼ਮ ਬਾਰੇ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਫੈਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਡਾ. ਲਿੰਡਰਸਟੈਂਡ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਸ਼ੱਕਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਹਤ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਭਲੀ-ਭਾਂਤ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ। ਜੋ ਵੈਕਸੀਨਾਂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਚਾਈ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕਰ ਸਕਣ ਤੇ ਮਾਪਿਆਂ ਤੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦੇ ਸਕਣ। ਇੰਟਰੈਕਟਿਵ ਗਰਫਿਕਸ ਬੈਕੀ ਡੇਲ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸਟੀਨ ਜੀਵਨਸ ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਡੇਬੀ ਲੋਇਜ਼ੋ ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਤੇ ਸਕੌਟ ਜਾਰਵਿਸ ਤੇ ਕਾਟੀਆ ਆਰਟਸੇਨਕੋਵਾ ਨੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2015/06/150621_somalia_fighting_suicide", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-41632020", "doc1": "نجحت قوات الأمن في التصدي لمسلحي الحركة، بحسب مسؤولين وفجر انتحاري سيارة مفخخة بالقرب من مقر المخابرات صباح اليوم. وفي وقت لاحق، سُمع تبادل كثيف لإطلاق النار في المنطقة. وقال مسؤولون إن قوات الأمن \"أحبطت الهجوم\" وإن أربعة مسلحين قتلوا. وكانت حركة الشباب تعهدت بتكثيف الهجمات خلال شهر رمضان. وأعلنت الحركة أن مسلحيها قتلوا عددا من ضباط المخابرات داخل المبنى، لكن الحكومة نفت هذا الأمر. مواضيع قد تهمك نهاية وصرح محمد يوسف المتحدث باسم وزارة الداخلية الصومالية بأن قوات الأمن نجحت في صد المهاجمين. وقال يوسف لصحفيين إن المهاجمين \"كانوا يحاولون اقتحام المبنى لكن تم إبعادهم قبل أن ينالوا مرادهم. لا يوجد ضحايا في صفوفنا\". وعرض المسؤولون جثث مسلحي الشباب على ممثلي وسائل الإعلام. ويشهد الوضع الأمني في الصومال تحسنا، لكن الحركة مازالت تشن هجمات في مقديشو بصفة منتظمة. واستهدفت الحركة في السابق مقر المخابرات. وتتنازع جماعات مسلحة عدة السيطرة على الصومال منذ الإطاحة بالرئيس محمد سياد بري في عام 1991. وفي ابريل/ نيسان، شن مسلحو حركة الشباب هجوما عبر الحدود، استهدف جامعة بمدينة غاريسا، شمال شرقي كينيا. وقُتل 148 شخصا في الهجوم، وهو الأشد دموية الذي تشنه الحركة.", "doc2": "ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੋਗਾਦੀਸ਼ੂ 'ਚ ਵੱਡਾ ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਧਮਾਕੇ 'ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 230 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਦੀ ਐਂਟਰੀ ਦੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਬੱਸ 'ਚ ਇਹ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ ਜਿਸ 'ਚ ਸੇਂਕੜੇ ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਵੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਇੱਕ ਬੱਸ 'ਚ ਹੋਇਆ ਧਮਾਕਾ ਇਸਲਾਮ ਪੱਖੀ ਅਲ-ਸ਼ਬਾਬ ਗਰੁੱਪ ਦੇ 2007 ਹੋਂਦ 'ਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਮਾਲੀਆ 'ਚ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਘਾਤਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੁਹੰਮਦ ਅਬਦੁਲਾਹੀ \"ਫਰਮਾਜੋ\" ਮੁਹੰਮਦ ਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਕਰਤੂਤ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਇਸ ਧਮਾਕੇ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਸੰਗਠਨ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਸ ਭੈੜੀ ਕਰਤੂਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਿਹੜੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਨਾਲ ਮਤਲਬ ਰਖੇ ਹੋਏ ਸਨ।'' ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਧਮਾਕੇ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਸ਼ੋਕ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਬਰਾਹਿਮ ਮੁਹੰਮਦ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਏਐਫਪੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਖ਼ਮੀ ਹਨ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈਆਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਨਾਜੁਕ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮਦੀਨਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ 'ਚ 2 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਹਾਦਸੇ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਸੋਮਾਲੀ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਸਫਾਰੀ ਨਾਮ ਦਾ ਹੋਟਲ ਤਹਿਸ ਨਹਿਸ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮਲਬੇ ਹੇਠਾਂ ਲੋਕ ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42066800", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42072075", "doc1": "جندية من كوريا الشمالية على ضفاف نهر يالو (عام 2014) وعلى مدى 10 سنوات تقريبا، كانت لي سو يون تنام في الطابق السفلي لسرير من طابقين في غرفة واحدة مع أكثر من اثنتي عشرة امرأة. وحصلت كل منهن على مجموعة صغيرة من الأدراج لاستخدامها في وضع ملابسهن. وفوق هذه الأدراج، كانت كل منهن تعلق صورتين، إحداهما لمؤسس كوريا الشمالية كيم إيل سونغ، والثانية لخلفه كيم جونغ إيل. تركت يون الخدمة قبل أكثر من عقد من الزمان، لكنها ما زالت تحتفظ بذكريات لرائحة تلك الثكنات الخرسانية. وتقول: \"كنا نعرق قليلا، وكان الفراش الذي ننام عليه مصنوعا من قشر الأرز، لذلك كانت رائحة الجسم أو أية روائح أخرى تنتقل إلى الفراش، ولم يكن هذا شيئا لطيفا\". وتضيف: \"كامرأة، كان من بين أصعب الأمور التي نعاني منها هو عدم القدرة على الاستحمام بشكل صحيح.\" وتتابع: \"نظرا لأنه لا توجد مياه ساخنة، كانوا يعملون على توصيل خرطوم بمجرى مائي بالجبل ويحصلون على المياه مباشرة من هذا الخرطوم، الذي كان ينقل إلينا بعض الضفادع والثعابين\". نشأت يون (41 عاما)، وهي ابنة أستاذ جامعي، في شمال البلاد. وكان العديد من أفراد أسرتها الذكور جنودا بالجيش، وعندما واجهت البلاد مجاعة شديدة في تسعينات القرن الماضي، تطوعت في الجيش، لكي تضمن الحصول على وجبة طعام كل يوم. وقد فعل الآلاف من الشابات الأخريات نفس الشيء. تقول جيون بايك، مؤلفة كتاب \"الثورة الخفية في كوريا الشمالية\": \"كان للمجاعة تأثير كبير على النساء بوجه خاص في كوريا الشمالية. واضطر المزيد من النساء لدخول سوق العمل، وتعرض العديد منهن لسوء المعاملة، لاسيما التحرش والعنف الجنسي\". في البداية، كانت لي سو يون، التي كانت في السابعة عشرة من عمرها آنذاك، تستمتع بحياتها في الجيش، وكانت سعيدة بمجفف الشعر المخصص لها، لكنها لم تكن تستخدمه بانتظام بسبب انقطاع الكهرباء بشكل متكرر. وكانت الأعمال الروتينية اليومية هي نفسها تقريبا بالنسبة للرجال والنساء على حد سواء، وإن كانت مدة التدريبات البدنية أقل للسيدات - لكنهن كن مطالبات أيضا بأداء الأعمال اليومية التي يُعفى منه الجنود الذكور، مثل التنظيف والطهي. تقول جولييت موريلوت، مؤلفة كتاب \"كوريا الشمالية في 100 سؤال\"، والذي نشر باللغة الفرنسية: \"كوريا الشمالية هي مجتمع تقليدي يهيمن عليه الذكور، ولا تزال الأدوار التقليدية المرتبطة بالجنسين قائمة. ولا يزال يُنظر إلى النساء على أن وظيفتهن الأساسية هي البقاء طوال الوقت في المطبخ من أجل إعداد الطعام.\" وقد تركت التدريبات الصعبة وقلة الحصص الغذائية آثارها على جسد لي سو يون وزميلاتها المجندات. تقول يون: \"بعد فترة تتراوح بين ستة أشهر وعام من الخدمة، لم يكن الحيض يأتينا بسبب سوء التغذية والبيئة المجهدة\". وتضيف: \"كانت الجنديات يقلن إنهن مسرورات لأن الحيض لم يعد يأتيهن. كن يقلن إنهن يشعرن بالسعادة لأن الوضع كان من الممكن أن يكون أسوأ لو جاءتهن الدورة الشهرية في تلك الظروف الصعبة.\" وقالت يون إن الجيش لم يكن يقدم للمجندات المتطلبات التي يحتجنها أثناء الحيض - خلال فترة التحاقها بالجيش - مشيرة إلى أنها هي وزميلاتها الأخريات لم يكن لديهن خيار أخر في كثير من الأحيان سوى إعادة استخدام الفوط الصحية. تقول موريلوت: \"ما زالت النساء يستخدمن الفوط القطنية البيضاء التقليدية حتى يومنا هذا. ويتعين على المجندات أن يغسلن هذه الفوط كل ليلة بعيدا عن أنظار الرجال، ولذا تستيقظ النساء مبكرا لغسلها.\" وبعد أن عادت للتو من زيارة ميدانية تحدثت خلالها إلى العديد من المجندات، أكدت موريلوت أن الحيض لا يأتيهن في كثير من الأحيان. وتقول: \"إحدى الفتيات اللواتي تحدثت معهن، والتي تبلغ من العمر 20 عاما، قالت لي إنها تدربت كثيرا لدرجة أن الحيض لم يأتها لمدة عامين\". تقول لي سو يون إنها لم تتعرض للاغتصاب خلال خدمتها في الجيش بين عامي 1992 و2001، لكن العديد من زميلاتها تعرضن للاغتصاب. وأضافت: \"كان قائد المجموعة يبقى في غرفته في الوحدة بعد ساعات من انتهاء عمله ويغتصب المجندات الخاضعات لقيادته، وسوف يحدث هذا مرارا وتكرارا دون نهاية\". ويقول الجيش الكوري الشمالي إنه يتعامل مع الاعتداءات الجنسية على محمل الجد، وأن من يثبت إدانته بالاغتصاب يتعرض للسجن لمدة سبع سنوات. تقول موريلوت: \"لكن معظم الوقت لا ترغب الضحايا في الإدلاء بشهاداتهن، لذلك لا يعاقب الرجال في كثير من الأحيان.\"", "doc2": "ਤਕਰੀਬਨ 10 ਸਾਲ ਤੱਕ ਲੀ ਸੋ ਯੇਆਨ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਕਮਰੇ 'ਚ ਰਹੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 2 ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਰ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਬੈੱਡ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸੌਂਦੀ ਰਹੀ। ਹਰੇਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਰਾਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੀ ਵਰਦੀ ਰੱਖ ਸਕਣ। ਇਸ ਦਰਾਜ ਦੇ ਉੱਤੇ ਦੋ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਸੀ। ਜਿਨਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸੰਸਾਥਪਕ ਕਿਮ II ਜਾਂਗ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਉਸ ਦੇ ਮਰਹੂਮ ਵਾਰਿਸ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਇਲ ਦੀ ਫੋਟੋ ਸੀ। ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਸਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡੇ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸ ਬੈਰੇਕ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਸੱਜਰੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਸਾਨੂੰ ਗਰਮੀ ਲੱਗਦੀ ਸੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਗੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਅਸੀਂ ਸੌਂਦੇ ਸੀ ਉਹ ਚੌਲਾਂ ਦੀਆਂ ਛਿੱਲੜਾਂ ਦੇ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ। ਉਹ ਅਰਾਮਦਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਸਨ।\" ਲੀ ਸੋ ਯਿਓਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਔਰਤਾਂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਉੱਥੇ ਅਸੀਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹਾ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀਆਂ ਸੀ। ਉਥੇ ਮੌਰੀ ਥਾਣੀ ਸੱਪ ਅਤੇ ਡੱਡੂ ਆ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।\" ਫੌਜ ਛੱਡਣ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਬੇ-ਭਰੋਸਗੀ ਜੂਲੀਏਟ ਮੋਰੀਲੋਟ ਅਤੇ ਰਾਉਨ ਬਾਇਕ ਮੁਤਾਬਕ ਲੀ ਸੋ ਯੇਆਨ ਦੇ ਬਿਆਨ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਫੌਜ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫੌਜ ਛੱਡਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਯੇਆਨ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਅਦਾਇਗੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੌਰ 'ਚ 17 ਸਾਲਾ ਯੇਆਨ ਨੇ ਦੇਸ ਭਗਤੀ ਅਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਸਦਕਾ ਫੌਜੀ ਜਿੰਦਗੀ ਦਾ ਅਨੰਦ ਮਾਣਿਆ। ਉਹ ਵਾਲ ਸੁਕਾਉਣ ਲਈ ਮਿਲੇ ਸੰਦ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਬਿਜਲੀ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਉਪਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਰੁਟੀਨ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਰੀਰਕ ਕਸਰਤ ਥੌੜਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਮਰਾਂ ਦੇ ਕੰਮ, ਸਫਾਈ, ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣਾ ਆਦਿ ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛੋਟ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਫ੍ਰੈਂਚ 'ਚ ਛਪੇ '100 ਸਵਾਲਾਂ 'ਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ' ਦੇ ਲੇਖਕ ਜੂਲੀਏਟ ਮੋਰੀਲੋਟ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਰਸ਼ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਮਾਜ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਲਿੰਗਕ ਮਤਭੇਦ ਕਾਇਮ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।\" ਸਖ਼ਤ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਖਾਣ ਦੀ ਘਾਟ ਨਾਲ ਯੇਆਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ,\"ਅਸੰਤੁਲਿਤ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਵਾਲੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਰਕੇ ਸਾਨੂੰ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਪੀਰੀਅਡਸ ਆਉਣੇ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ।\" ਔਰਤ ਫੌਜੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਖੁਸ਼ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੀਰੀਅਡਸ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪੀਰੀਅਡਸ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਮਾੜੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਅੰਦਾਜਨ 70 ਫੀਸਦੀ ਫ਼ੌਜ ਛੱਡਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੱਧ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਉੱਥੇ ਔਰਤਾਂ 'ਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਾ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਸੈਨੇਟਰੀ ਪੈਡ ਦੀ ਕਮੀ ਯੇਆਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਫੌਜ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਸਮੇਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਫੌਜ ਮਹਾਵਾਰੀ ਲਈ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੇਣ 'ਚ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਹਿਕਰਮੀਆਂ ਨੂੰ ਸੈਨੇਟਰੀ ਪੈਡ ਦੀ ਮੁੜ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜੂਲੀਏਟ ਮੋਰੀਲੋਟ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਉਲੀ ਦਿਨੀਂ ਚਿੱਟੇ ਕਾਟਨ ਦੇ ਪੈਡ ਵਰਤਣੇ ਪ���ਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਥੇ ਮਰਦ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਹਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਸਵੇਰੇ ਛੇਤੀ ਉੱਠਦੀਆਂ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧੋਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਖੇਤਰੀ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਔਰਤ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਮੋਰੀਲੋਟ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਪੀਰੀਅਡਜ਼ ਮਿਸ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਇੱਕ 20 ਸਾਲਾ ਕੁੜੀ ਨੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੋ ਸਾਲ ਲਈ ਪੀਰੀਅਡਜ਼ ਨਹੀਂ ਆਏ। 'ਜਿਣਸੀ ਸੋਸ਼ਣ ਆਮ' ਮਾਰੀਲੋਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਵਰਗੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਗੱਲ ਚੁੱਕੀ ਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਹਿਲਾ ਫੌਜੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ \"ਇਹ ਹੋਰਾਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵਾਪਰਿਆ ਹੈ। ਯੇਆਨ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ 1992 ਤੋਂ 2001 ਤੱਕ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਪਰ ਉਸ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਇਆ। \"ਕੰਪਨੀ ਕਮਾਂਡਰ ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਕਮਾਨ ਹੇਠਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਦੇ। ਇਹ ਵਰਤਾਰਾ ਬਿਨਾਂ ਰੁਕੇ ਚੱਲਦੇ ਰਿਹਾ।\" ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਫੌਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਸੰਜੀਦਗੀ ਨਾਲ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਏ ਜਾਣ 'ਤੇ 7 ਸਾਲਾ ਤੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਹੈ। ਮਾਰੀਲੋਟ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੋਸ਼ ਸਾਬਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਅਤੇ ਦੋਸ਼ੀ ਸਜ਼ਾ ਤੋਂ ਬਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54746025", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54743767", "doc1": "واصل ما تفيكرز الحملة التي أطلقتها زوجته الراحلة ليكريتيا سيلز لتغيير القانون الساري في نيوزيلندا فيما يخص القتل الرحيم. فقد بينت النتائج الأولية للاستفتاء أن 65,2 في المئة من المشاركين أبدوا تأييدهم لسن قانون \"اختيار إنهاء الحياة\" وجعله نافذ المفعول. وينص مشروع القانون على السماح للمرضى الذين لا يرجى شفاؤهم والذين لا يتوقع أن يعيشوا لفترة تزيد عن ستة شهور باختيار القتل الرحيم إذا وافق على ذلك طبيبان اثنان. وحاجج معارضو القانون بأنه (أي القانون) لا يحتوي على ما يكفي من البنود الاحترازية. ولا تشمل نتائج الاستفتاء التي أعلنت يوم الجمعة نحو 480 ألف صوت خاص بما فيها أصوات ناخبين مقيمين في الخارج، ولذا لن تصدّق النتيجة بشكل نهائي إلا في السادس من نوفمبر/ تشرين الثاني. ولكنه من غير المتوقع أن يغيّر ذلك من النتيجة خصوصا وأن مشروع القانون يحظى بهذا القدر الكبير من التأييد. مواضيع قد تهمك نهاية وتعدّ نتيجة الاستفتاء ملزمة، ومن المؤمل أن يدخل القانون الجديد حيّز التنفيذ في نوفمبر/ تشرين الثاني من العام المقبل 2021. وعند ذاك، ستنضم نيوزيلندا إلى حفنة من الدول، من بينها هولندا وكندا، التي تسمح بالقتل الرحيم. وكان الاستفتاء حول القتل الرحيم (أو الموت المعان) قد أجري جنبا إلى جنب مع الانتخابات العامة التي شهدتها نيوزيلندا في وقت سابق من الشهر الحالي. وفي استفت��ء آخر غير ملزم أجري في ذات الوقت، رفض النيوزيلنديون بفارق ضئيل مشروعا ينص على شرعنة استخدام الحشيش للأغراض الترفيهية. وصوّت 53,1 في المئة من المشاركين في ذلك الاستفتاء ضد شرعنة استخدام القنّب لهذه الأغراض، بينما صوّت لصالحها 46,1 في المئة. ولكن هذه النتيجة قد تتغير عند حساب الأصوات الخاصة. ماذا كان رد الفعل؟ كان من المتوقع أن يحظى مشروع القانون بتأييد الأغلبية، خصوصا بعد أن أظهرت استطلاعات الرأي أنه يحظى بدعم شعبي كبير. وحظي مشروع القانون بدعم كل من رئيسة الحكومة النيوزيلندية جاسيندا آرديرن وزعيمة المعارضة جوديث كولينز. ولكن مع ذلك، كانت النتيجة ثمرة حملة استغرقت عدة سنوات عبّر خلالها مؤيدو القانون ومعارضوه عن آرائهم بحدة وقوة. ووصف مات فيكرز، الذي رفع لواء الحملة التي أطلقتها زوجته الراحلة ليكريشيا سيلز من أجل شرعنة الموت الرحيم (أو الموت المعان)، نتيجة الاستفتاء بأنها كانت بمثابة \"نصر للتعاطف والشفقة\". وقال لبي بي سي بعد إعلان النتيجة، \"إني ممتن لأنه سيتاح للنيوزيلنديين حق اختيار السبيل الذي ينهون من خلاله حياتهم\". يذكر أن المحامية الراحلة سيلز كانت قد رفعت دعوى قضائية طالبت بموجبها بمنحها الحق في إنهاء حياتها بمعونة طبية بعد أن شخّصت إصابتها بورم في المخ. ولكن دعواها لم تلق نجاحا، وماتت جراء مرضها قبل سنوات خمس عندما كانت تبلغ الـ 42 من عمرها. ولكن زوجها فيكرز واصل الحملة التي أطلقتها، وألف كتابا حول الموضوع نشر في عام 2016 تحت عنوان \"خيار ليكريشيا: قصة عن الحب والموت والقانون\". كتب وتحدث فيكرز بشكل موسع عن القتل الرحيم منذ وفاة زوجته الراحلة وأخبر فيكرز بي بي سي في اليوم الذي سبق يوم إعلان نتيجة الاستفتاء بأن هدف زوجته الراحلة في النهاية كان منح الذين لا يرجى لهم شفاء حق اختيار الطريقة التي يموتون بها، وهو الحق الذي حرمت منه. وقال، \"لم تكن تريد أن تموت. لا يريد أحد ذلك. هذا وهم وفهم خاطئ للموضوع ولكنه واسع الانتشار. كانت المشكلة تتلخص في أن حقها في الاستمرار في العيش قد انتزع منها\". وأضاف، \"أرادت أن يكون لها الحق في اختيار كيفية موتها بحيث يمكنها إنها معاناتها في الوقت الذي تريده عندما تسوء حالتها جدا\". ولعبت قضية سيلز وملابساتها دورا مهما في نشر الوعي حول القتل الرحيم (أو الموت المعان)، وأسهمت في إقناع السياسيين النيوزيلنديين بالتعامل مع المسألة والاهتمام بها. ما هو القانون الجديد؟ صدّق البرلمان النيوزيلندي على قانون \"اختيار نهاية الحياة\" في عام 2019، بعد سنوات عدة من النقاش الحامي وعدد قياسي من الطلبات التي رفعها الجمهور. ولكن القانون تضمن بندا نص على ضرورة طرحه للاستفتاء العام، وأنه لن يصبح ساري المفعول إلا بعد حصوله على تأييد أكثر من 50 في المئة من المصوتين. تؤيد كل من رئيسة الحكومة النيوزيلندية جاسيندا آرديرن وزعيمة المعارضة قانون القتل الرحيم ويتضمن القانون عددا من الشروط على الشخص أن يستوفيها قبل أن يطلب الخضوع للقتل الرحيم، منها: ما الذي يقوله المعارضون؟ بينما تحظى فكرة شرعنة القتل الرحيم بتأييد واسع النطاق في أوساط المجتمع النيوزيلندي، فقد عارضها كثيرون أيضا. وعندما كان نواب البرلمان يصوتون على القانون في العام الماضي، كان محتجون يتظاهرون خارج مقر البرلمان وهم يحملون لافتات تقول \"ساعدونا على الحياة وليس الموت\" و\"القتل الرحيم ليس حلا\". وقالت جماعة \"نيوزيلندا الخالية من القتل الرحيم Euthanasia-Free NZ\"، وهي جماعة كانت تحث الناخبين على التصويت بـ\"لا\" في الاستفتاء إن القتل الرحيم يشكل تهديدا لعافية وسلامة المجتمع. ومن أسباب قلق هذه المجموعة أن قانون القتل الرحيم يناقض ويقوّض جهود منع الانتحار. كما عبّر آخرون عن قلقهم إزاء احتمال أن يلجأ المصابون بأمراض مزمنة إلى الاستفادة من القتل الرحيم لتجنب أن يصبحوا عبئا على أسرهم. وقالت جماعة \"نيوزيلندا الخالية من القتل الرحيم\" يوم الجمعة إنها \"تشعر بخيبة أمل للتأييد الذي أبداه الجمهور النيوزيلندي لصالح المصادقة على سن قانون القتل الرحيم المليء بالمثالب والعيوب\". وجاء في تصريح أصدرته الجماعة أيضا، أنه \"كان بوسع البرلمان أن يجعل هذا القانون أكثر أمانا\" عن طريق تمرير عدد من التعديلات. ما هي الدول التي تسمح بالقتل الرحيم؟ ستخضع نتيجة الاستفتاء الذي أجري في نيوزيلندا لمراقبة دقيقة من جانب مؤيدي ومعارضي فكرة القتل الرحيم في شتى أرجاء العالم. فعندما صوّت النيوزيلنديون بـ\"نعم\"، انضمت البلاد إلى مجموعة صغيرة من الدول والمناطق كانت قد سنت قوانين مشابهة. فالقتل الرحيم مشرعن في بلجيكا وكندا وكولومبيا ولوكسمبورغ وهولندا، بينما تسمح سويسرا بالانتحار المعان. كما شرعن الموت المعان (أو القتل الرحيم) عدد من الولايات الأمريكية وولاية فيكتوريا الأسترالية. يذكر ان القتل الرحيم يعني إنها الحياة عمدا من أجل وضع حد للمعاناة، بينما يعني الانتحار المعان مساعدة شخص ما عن طريق العمد على قتل نفسه. أما الفرق بين القتل الرحيم والانتحار المعان من جهة والموت المعان من جهة أخرى، فيتلخص في أن الأخير يشمل فقط المصابين بأمراض لا يرجى الشفاء منها.", "doc2": "ਮੈਟ ਵਿਕਰਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਰਹੂਮ ਪਤਨੀ ਲੇਕਰੇਸ਼ੀਆ ਸੀਲਜ਼ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਤੋਰਿਆ ਜੋ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਮੌਤ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਬਾਰੇ ਹੈ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ 65.2 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 'ਐਂਡ ਆਫ਼ ਲਾਈਫ਼ ਚੁਆਇਸ ਐਕਟ 2019' ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਜਿਉਣ ਲਈ 6 ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਮਾਂ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ, ਦੋ ਡਾਕਟਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਮਰਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ (30 ਅਕਤੂਬਰ) ਨੂੰ ਐਲਾਨੇ ਗਏ ਨਤੀਜਿਆਂ 'ਚ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸੇ ਹੋਏ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਸਣੇ ਲਗਭਗ 4 ਲੱਖ 80 ਹਜਾਰ ਵੋਟਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਇਸ ਕਰਕੇ 6 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਆਖ਼ਰੀ ਨਤੀਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਉਣਗੇ। ਪਰ ਫਿਲਹਾਲ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਮੌਤ ਚੁਣਨ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਮਰਥਨ ਦੇ ਨਾਲ ਫੈਸਲੇ ਦੇ ਬਦਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ। ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਨਵੰਬਰ 2021 ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਮੌਤ ਚੁਣਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਮੁਲਕ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਰੈਫ਼ਰੈਂਡਮ ਇਸ ਅਕਤੂਬਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਭੰਗ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਭੰਗ ਬਾਰੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨਤੀਜੇ 53.1 ਫੀਸਦੀ (ਨਾਂਹ) ਅਤੇ 46.1 ਫੀਸਦੀ (ਹਾਂ) ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਸਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਨਤੀਜੇ ਉਦੋਂ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਹੜੇ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਮੌਤ ਚੁਣਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ? ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਰੈਫ਼ਰੈਂਡਮ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਵਕੀਲਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨੇੜਿਓਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ''ਹਾਂ'' ਕਹਿ ਕੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਅਜਿਹੇ ਕਾਨੂੰਨ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਸ ਹੋਏ ਹਨ। ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਮੌਤ ਚੁਣਨ ਦਾ ਹੱਕ ਬੈਲਜੀਅਮ, ਕੈਨੇਡਾ, ਕੋਲੰਬੀਆ, ਲਗ਼ਜਮਬਰਗ ਅਤੇ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ ਤੇ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਵੀ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਮੌਤ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ। ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਮੌਤ ਨੂੰ ਚੁਣਨਾ ਦੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣ ਬੁੱਝ ਕੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ''ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਮੌਤ'' ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਜਾਣ ਬੁੱਝ ਕੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਮੌਤ ਚੁਣਨ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨ ਸਬੰਧੀ ਕੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਰਹੀ? ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮਿਲੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਮਰਥਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਏ ''ਹਾਂ'' ਪੱਖੀ ਹੁੰਗਾਰੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜੈਸਿੰਡਾ ਆਰਡਨ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਆਗੂ ਜੁਡਿਥ ਕੋਲਿਨਜ਼ ਨੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਇਹ ਬਹਿਸ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਉੱਤੇ ਭਾਵਨਾਤਕ ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਾਲੀ, ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੀ। ਮੈਟ ਵਿਕਰਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਰਹੂਮ ਪਤਨੀ ਲੇਕਰੇਸ਼ੀਆ ਸੀਲਜ਼ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਮਰਨ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਲੜਨ ਲਈ ਅੱਗੇ ਤੋਰਿਆ। ਮੈਟ ਲਈ ਨਤੀਜਾ ''ਦਯਾ ਅਤੇ ਦਿਆਲਤਾ ਦੀ ਜਿੱਤ'' ਹੈ। ਮੈਟ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਮੈਂ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਆਰਜ਼ੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਬਿਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਰੱਖੀ ਹੈ।'' ਮੈਟ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸੀਲਜ਼ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਟਿਊਮਰ ਸੀ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅੰਤ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਲੜਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 42 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਮੈਟ ਨੇ ਪਤਨੀ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਤੋਰਿਆ। ਮੈਟ ਵਿਕਰਸ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਰਹੂਮ ਪਤਨੀ ਦਾ ਬਿਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਗੋਲ ਸੀ ਕਿ ''ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਚੁਆਇਸ ਹੋਵੇ'' ਨਤੀ���ਿਆਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਟ ਵਿਕਰਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਖਿਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਰਹੂਮ ਪਤਨੀ ਦਾ ਬਿਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਗੋਲ ਸੀ ਕਿ ''ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਚੁਆਇਸ ਹੋਵੇ।'' ਇਹ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਕੀ ਹੈ? (ਐਂਡ ਆਫ਼ ਲਾਇਫ਼ ਚੁਆਇਸ ਐਕਟ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਚਲਦੀ ਆ ਰਹੀ ਬਹਿਸ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਸੰਸਦ ਵੱਲੋਂ 2019 ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੀ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਜੇ 50 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਇਸ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜੈਸਿੰਡਾ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਕਿਸੇ ਸ਼ਖ਼ਸ ਵੱਲੋਂ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਮੌਤ ਚੁਣਨ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਨਿਯਮ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ... ਕਾਨੂੰਨ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਮੌਤ ਲਈ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਜੇ ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਮਰ, ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਅਪੰਗਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਇਹ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ? ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਜਿੱਥੇ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਮੌਤ ਚੁਣਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਕਈ ਲੋਕ ਸਾਥ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਵਿਰੋਧੀ ਸੁਰ ਵੀ ਉੱਠੇ ਹਨ। ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਸਦ ਦੇ ਬਾਹਰ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ''ਸਾਨੂੰ ਜਿਉਣ ਲਈ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿਓ, ਮਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ'' ਅਤੇ ''ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਮੌਤ ਨੂੰ ਚੁਣਨਾ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52221432", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-52221486", "doc1": "أعدَّ فيكاس باندي، مراسل بي بي سي في الهند تقريراً حول المشاكل التي تواجهها تلك العائلات. كانت عائلة بهارات دهينغرا المكونة من ستة أفراد، في الحجر الصحي المنزلي في العاصمة الهندية دلهي، منذ عودة شقيقه وزوجته من الولايات المتحدة في 22 مارس/آذار الماضي. لم تكن هناك أي أعراض إصابة بفيروس كورونا على أي منهما، لكن العائلة بأكملها أقبلت من تلقاء نفسها على نصيحة الحكومة وعزلت نفسها ذاتياً. ثم قامت السلطات بنشر ملصق خارج منزلهم كتب عليه: \"لا تقم بزيارة هذا المنزل، إنه تحت الحجر الصحي\". ومن المفترض أن يلتزم الناس بالقواعد، ولكن بالنسبة لأناس مثل دهينغرا، الذي كان يلتزم بالقواعد والإرشادات بجدية ومن تلقاء نفسه، فقد تسببت تلك الملصقات في تعرضه لـ \"التوتر والضغط النفسي\". مواضيع قد تهمك نهاية وقال لبي بي سي: \"لقد أصبح منزلنا مثل حديقة الحيوانات، يتوقف المارة من أجل التقاط الصور بجانبه، وإذا خرجنا إلى شرفة المنزل لدقيقة، يصرخ جيراننا ويطلبون منا البقاء بالداخل\". وأضاف: \"إننا نتفهم إجراءات الحكومة في نشر الوعي فيما يخص المنازل الخاضعة للحجر الصحي، لقد كان المسؤولون لطفاء جداً، لكن موقف بعض الناس هو الذي يسبب لنا هذا الأسى\". وأوضح أن بعض الأشخاص قاموا بنشر صورة منزلهم في مجموعات محلية على تطبيق واتسآب كتحذير لسكان المنطقة\". وقال باستياء إن ذلك ينتهك خصوصية عائلته. مضيفاً: \"يحتاج الناس إلى معرفة أن الحجر الصحي في المنزل ما هو إلا إجراء احترازي، وهذا لا يعني أننا مصابون بالفيروس، وحتى لو كان الأمر كذلك، لا يجوز أن نُنبذ بهذا الشكل\". وتحدثت بي بي سي إلى العديد من الأشخاص في جميع أنحاء البلاد ممن لديهم تجارب مماثلة. وقال زوجان لم يرغبا في الكشف عن هويتهما، إن منزلهما في نويدا بإحدى ضواحي دلهي، بات \"مكاناً مثيراً للرعب بالنسبة لكثيرين\". وأضافا: \"دخلنا في العزل الذاتي مباشرة بعد عودتنا من السفر كإجراء وقائي، لكننا لم ندرك أن المجتمع سينبذنا كلياً\". \"كل ما نريده هو بعض كلمات التشجيع عبر الهاتف أو عبر رسالة نصية\". \"ولكن الجميع ينظر إلينا بريبة، حتى عندما نكون على شرفة منزلنا، نستطيع رؤية ذلك في أعينهم\". \"نحن لا نجتمع بأحد إطلاقاً، إنه من المحزن حقاً أن نُعامل بهذه الطريقة\". كما واجه كوليجيت سينغ مشاكل مماثلة عندما طُلب منه عزل نفسه في منزله في منطقة فاروق آباد بولاية أوتار براديش شمالي البلاد. وكان كوليجيت قد التقى بمغنية بوليوود كانيكا كابور في حفل وتبين لاحقاً إصابتها بالمرض. وقال: \"نوقشت مشكلتي إلى ما لا نهاية في وسائل الإعلام، الأمر الذي وضع عائلتي تحت ضغط كبير، وانتشرت كل أنواع الشائعات، حتى قال البعض بأنني أتقيأ دماً، وأنني سأموت في غضون أيام قليلة.\" وقال سينغ: \"الناس خائفون ويصدقون أي شائعة قد تنتشر على وسائل التواصل الاجتماعي\". لقد انتهت الآن فترة حجره الصحي، لكن الوصمة ستستغرق فترة طويلة بحسب قوله. مضيفاً \" \"حتى بائعي الخضار والألبان يرفضون توصيل سلعهم إلى منزلنا\". وفي بعض الحالات، تسببت طريقة إجراء الاختبار أيضاً في حدوث مشكلات، إذ قال زوجان في ولاية بهار الشرقية، إنه طُلب من ابنهما الخروج من المنزل إلى الشارع لإعطاء مسحة من لعابه من أجل الاختبار. \"لقد ظل في الحجر الصحي بمنزله بعد عودته من كندا. لكن رؤية العديد من الأطباء جعلت جيراننا يشعرون بالخوف حقاً، وتوقف الناس عن إلقاء التحية علينا حتى من مسافة آمنة\". وقالوا إن نتيجة اختبار ابنهما كانت سلبية، ورغم ذلك التمييز بحقهم لا يزال مستمراً. و\"لا يزال الناس مترددين في التعامل معنا\". بيانات مسربة وفي الوقت نفسه، تم الإعلان عن أسماء وعناوين الأشخاص الذين في الحجر الصحي بالمدن الجنوبية بحيدر أباد وبنغالور. إلا أن ضابطا كبيرا في بنغالور أوضح لمراسل بي بي سي، عمران قريشي أن \"الناس في الحجر الصحي المنزلي، كانوا يتنقلون مسرورين كما لو أنهم في عطلة ما، ولهذا السبب تمت مشاركة بياناتهم\". لكن هذا الإجراء ينتهك خصوصية الناس بحسب قول الخبراء. وقال دانانجاي، وهو محامٍ مقيم في بنغالور: \"لم تكن هناك أي مشكلة لو أن الحكومة نشرت الاسم فقط، لكن نشر العناوين أيضاً بمثابة دعوة لإثارة المتاعب\". وتم الإبلاغ عن بعض الاحتجاجات أيضاً على مرافق الحجر الصحي. ففي ميسور، على بعد 150 كيلومترا من بنغالور، أجبر السكان المحليون السلطات، على إخلاء فندق كان يخضع فيه 27 شخصاً للحجر الصحي. وقال رافيكومار، نائب عمدة ميسور السابق ومقيم في المنطقة: \"يخشى الناس من أن يبصق نزلاء الفندق من النوافذ، فيصيبوا السكان بالعدوى\". وقال كبير ضباط الشرطة ريشيانث، إنه ستُتخذ إجراءات صارمة ضد أولئك الذين ينشرون الشائعات ويميزون بين الناس. وفي الوقت نفسه ، سُربت البيانات الشخصية لـ 19 شخصاً على الأقل في الحجر الصحي المنزلي، بما في ذلك أرقام هواتفهم في حيدر أباد. وأدى ذلك إلى تلقي العوائل مكالمات هاتفية في أوقات غريبة ونصائح غير مرغوب فيها حول \"كيفية التخلص من الفيروس\". وقال راميش تونغا، الذي غادر المدينة قبل يوم واحد من إعلان الإغلاق في 24 مارس/آذار، إنه يواجه تمييزاً مشابهاً. \"لقد غادرت حيدر آباد لأكون في قريتي وأبلغت مسؤولي القرية بذلك وخضعت للعزل الذاتي رغم أنني لم أسافر للخارج، لكن ذلك سبب لي الكثير من المشاكل\". \"توقف الناس عن التحدث مع أي من أفراد عائلتي، وصدق الجميع بأنني مصاب بالفيروس وأنني سأنقل العدوى إلى جميع من في القرية\". ويضيف: \"إن توخي الحذر أمر جيد ولكن لا يجب على الناس أن ينسوا أنهم بشر\".", "doc2": "ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਭਰਤ ਢੀਂਗਰਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਛੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਭਰਤ ਦੇ ਭਰਾ ਤੇ ਭਰਜਾਈ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ 22 ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਹਦਾਇਤ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਸਵੈ-ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਹੋ ਗਿਆ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ 'ਤੇ 11 ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ LIVE ਅਪਡੇਟਸ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਹਰ ਪਹਿਲੂ ਬਾਰੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਕਵਰੇਜ ਉਸ ਮਗਰੋਂ, ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ 'ਅੰਦਰ ਨਾ ਜਾਓ, ਇਹ ਘਰ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ' ਦੇ ਪੋਸਟਰ ਲਗਾ ਦਿੱਤੇ। ਹਲਾਂਕਿ ਇਹ ਪੋਸਟਰ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਭਰਤ ਢੀਂਗਰਾ ਵਰਗੇ ਲੋਕ ਜੋ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਸਤੇ ਇਹ \"ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ\" ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ। ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਡਾ ਘਰ ਇੱਕ ਚਿੜੀਆ-ਘਰ ਵਰਗਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਲੋਕ ਰੁਕ ਕੇ ਫੋਟੋਆਂ ਖਿੱਚਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਲਈ ਵੀ ਬਾਲਕੋਨੀ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਈਏ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਗੁਆਂਢੀ ਸਾਨੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕੀਤੇ ਘਰਾਂ ਅੱਗੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਲਈ ਪੋਸਟਰ ਲਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੇਸ਼ ਆਏ। ਪਰ ਸਾਡੇ ਵੱਲ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵਤੀਰਾ ਵੇਖ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਬੁਰਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।” ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕੀਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪੋਸਟਰ ਲਾਏ ਗਏ \"ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਸਥਾਨਕ ਵਟਸਐੱਪ ਗਰੁੱਪਾਂ ਵਿੱਚ ਚਿਤਾਵਨੀ ਵੱਜੋਂ ਸਾਡੇ ਘਰ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਪਾ ਦਿੱਤੀਆਂ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚੀ ਹੈ। \"ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਬਚਾਅ ਲਈ ਹੀ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਕੋਵਿਡ-19 ਹੈ।” ਭਰਤ ਅੱਗੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਨ ਲਵੋ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ ਇਸਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਸਮਾਜ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਦੇਸ ਭਰ ਵਿੱ��� ਅਜਿਹੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਤੋਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਮਾਰਤਾਂ ਸੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਨੋਇਡਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਇੱਕ ਜੋੜੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਜੋ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਘਰ \"ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਡਰਾਉਣੀ ਥਾਂ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।” \"ਅਸੀਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪੱਖੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਹੋ ਗਏ। ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਸਾਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚੋਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੱਢ ਦੇਣਗੇ।\" ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਤੋਂ ਫੋਨ ਤੇ ਮੈਸੇਜ 'ਤੇ ਹੀ ਕੁਝ ਹੌਂਸਲਾ-ਅਫ਼ਜ਼ਾਈ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। \"ਪਰ ਹਰ ਕੋਈ ਸਾਡੇ ਵੱਲ ਸ਼ੱਕ ਭਰੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਨਾਲ ਵੇਖਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਬਾਲਕੋਨੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਖੜੀਏ, ਤਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਖਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।” \"ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੇ। ਇਹ ਅਫ਼ਸੋਸ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੇਸ਼ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।” ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਕੁਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ. ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਫੱਰੁਖਾਬਾਦ ਵਿਖੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਸਿੰਗਰ ਕਨਿਕਾ ਕਪੂਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਸੀ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਪੌਜ਼ਿਟਿਵ ਪਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਬੇਅੰਤ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ 'ਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਦਬਾਅ ਪਿਆ। \"ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਫੈਲਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਕਈਆਂ ਨੇ ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਖੂਨ ਦੀ ਉਲਟੀਆਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰ ਜਾਵਾਂਗਾ।\" ਕੁਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਲੋਕ ਡਰੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਆਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਫ਼ਵਾਹ ਨੂੰ ਮੰਨ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਪੀਰੀਅਡ ਹੁਣ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ, ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ, ਇਹ ਬਦਨਾਮੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਲਗੇਗਾ। \"ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਵੇਚਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਵੀ ਸਾਡੇ ਘਰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।” ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਟੈਸਟਿੰਗ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਆਈਆਂ। ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜੋੜੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਨੂੰ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ, ਗਲੀ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਨਮੂਨਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। \"ਉਹ ਕਨੇਡਾ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਬੰਦ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਕਪੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੇਖ ਕੇ ਸਾਡੇ ਗੁਆਂਢੀ ਡਰ ਗਏ ਸੀ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਦੂਰੀ ਤੋਂ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਸਲਾਮ-ਨਮਸਤੇ ਤਾਂ ਸਤ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਬੁਲਾਉਣੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਦੀ ਟੈਸਟ ਰਿਪੋਰਟ ਨੈਗੇਟਿਵ ਆਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਤਕਰਾ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕ ਰਹੇ ਹਨ।” ਡਾਟਾ ਲੀਕ ਹੋਣਾ ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕੀਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਅਤੇ ਪਤੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਅਤੇ ਬੰਗਲੌਰ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਬੰਗਲੌਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਹਿੰਦੀ ਦੇ ਇਮਰਾਨ ਕੁਰੈਸ਼ੀ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, “ਲੋਕ (ਘਰੇਲੂ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਦੌਰਾਨ) ਖੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਇਧਰ-ਉਧਰ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਸਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੋਈ ਛੁੱਟੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਡਾਟਾ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।\" ਪਰ ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਹੈ। ਬੰਗਲੌਰ ਸਥਿਤ ਵਕੀਲ ਕੇ.ਵੀ. ਧਨੰਜੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਸਿਰਫ ਨਾਮ ਦੱਸਦੀ। ਪਰ ਪਤੇ ਦੇਣਾ ਮੁਸੀਬਤ ਦਾ ਸੱਦਾ ਸੀ।\" ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕੀਤੇ ਕਈ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਉੱਤੇ ਸਟੈਂਪ ਲਾਈ ਗਈ ਬੰਗਲੌਰ ਤੋਂ 150 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਮਾਇਸੂਰ ਵਿੱਚ, ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਖ਼ਾਲੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ 27 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਾਇਸੂਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਡਿਪਟੀ ਮੇਅਰ ਐਮ.ਜੇ. ਰਵੀਕੁਮਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਕਮਰੇ ਦੀਆਂ ਤਾਕੀਆ ਤੋਂ ਥੁੱਕ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਵੀ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।” ਸੀਨੀਅਰ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ.ਬੀ. ਰਿਆਸੰਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਤਕਰਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਅਫਵਾਹਾਂ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਹੋਏ 19 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਡਾਟਾ - ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੈਲੀਫੋਨ ਨੰਬਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਲੀਕ ਹੋ ਗਏ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਕੁਝ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬੇ-ਟਾਈਮ ਫੋਨ ਆਉਂਦਾ ਅਤੇ \"ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਮਾਰਿਆ ਜਾਵੇ\" ਬਾਰੇ ਅਣਚਾਹੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। 24 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ ਰਮੇਸ਼ ਤੁੰਗਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਰਹਿਣ ਲਈ ਨਿਕਲ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਆਇਸੋਲੇਟ ਹੋ ਗਿਆ ਭਾਵੇਂ ਮੇਰਾ ਕੋਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।” ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ \"ਮੇਰੇ ਲਈ ਹੋਰ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵੱਧ ਗਈਆਂ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਕੋਰੋਨਵਾਇਰਸ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਲਾਗ ਲਾ ਦਵਾਂਗਾ।\" \"ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚੰਗਾ ਹੈ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-55114142", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55107054", "doc1": "وفارق فخري زادة الحياة في المستشفى بعد تعرضه لهجوم في ��قاطعة دماوند. وأفادت تقارير بوسائل إعلام إيرانية بأن مهاجمين أطلقوا النار على سيارته. وتعتبر وكالات استخبارات غربية فخري زادة المسؤول عن برنامج سري للأسلحة النووية في إيران. وتفيد تقارير بأن دبلوماسيين وصفوه بأنه \"أبو القنبلة النووية الإيرانية\". وتوعّدت إيران بالانتقام الشديد لاغتيال كبير علماء الذرة الإيرانيين محسن فخري زادة، ووجهت أصابع الاتهام إلى إسرائيل. ويعتقد أن عملية الاغتيال ربما حازت على دعم أمريكي، فمن المعروف أن الرئيس ترامب قد فكر في مهاجمة المنشآت النووية الإيرانية في وقت سابق من هذا الشهر. مواضيع قد تهمك نهاية فمن هو محسن فخري زادة؟ ولد فخري زادة عام 1958 في مدينة قم الإيرانية، وانضم إلى الحرس الثوري بعد الإطاحة بالشاه محمد رضا بهلوي في عام 1979، و قيل إنه احتفظ برتبة رفيعة في الحرس الثوري حتى عندما أصبح عالماً. وقد عمل محاضرا للفيزياء في جامعة الإمام الحسين في العاصمة الإيرانية طهران. وكان يعد أشهر عالم نووي إيراني ولكنه حرص على الابتعاد عن الأضواء. ولطالما تحدثت عنه مصادر أمنية غربية على أنه يتمتع بنفوذ كبير ودور أساسي في برنامج إيران النووي. وحدد تقرير بارز للوكالة الدولية للطاقة الذرية التابعة للأمم المتحدة في عام 2011 فخري زادة باعتباره شخصية محورية في البرنامج الإيراني السري لتطوير التكنولوجيا والمهارات اللازمة لصنع القنابل الذرية. وأشار التقرير إلى أنه ربما كان لا يزال في ذلك الوقت يلعب دورا في مثل ذلك النشاط. وقد دعاه مفتشو الوكالة مرارا للحديث عن دوره، وهو الأمر الذي دأب على تجنبه. وتظهر سجلات الأمم المتحدة أنه كان من بين 8 إيرانيين خضعوا لقيود السفر والقيود المالية الدولية بموجب قرار للأمم المتحدة تم تبنيه في عام 2007 بسبب صلاته بأبحاث \"الأسلحة النووية أو البالستية\". ووفقا لوثائق سرية حصلت عليها إسرائيل في عام 2018، أشرف فخري زادة على برنامج لإنتاج أسلحة نووية. وقال رئيس الوزراء الإسرائيلي حينها إن فخري زادة هو كبير العلماء في البرنامج، وحثّ الناس على \"تذكر هذا الاسم\". وفي عام 2018، كشف نتنياهو عن ما وصف بأنه أرشيف إيران النووي السري. وفي عام 2015، قارنته صحيفة نيويورك تايمز بالفيزيائي الذي أدار مشروع مانهاتن، روبرت أوبنهايمر، والذي أنتج خلال الحرب العالمية الثانية أول أسلحة ذرية. حقائق عن إيران بعد ترامب، كيف سيتعامل جو بايدن مع إيران؟ هل يهدف اغتيال فخري زادة إلى تقويض الاتفاق النووي الإيراني؟ ويقال إن فخري زادة قاد مشروع \"آماد\" السري المزعوم الذي تأسس في عام 1989 للبحث في إمكانية بناء قنبلة نووية. وتم إيقافه في عام 2003، وفقاً للوكالة الدولية للطاقة الذرية، على الرغم من أن نتنياهو قال إنّ الوثائق التي تم الحصول عليها في عام 2018 أظهرت أن فخري زادة تابع العمل سراً في مشروع \"آماد\". واختلفت الآراء حول مدى تأثير اغتيال فخري زادة على البرنامج النووي الإيراني. ويقول كريم سجادبور، الزميل البارز في مؤسسة كارنيغي: \"إنه من المحتمل أن فخري زادة كان يعرف عن برنامج إيران النووي أكثر من أي إنسان حي، وفقدان قيادته ومعرفته وذاكرته المؤسسية بلا شك ضربة للجمهورية الإسلامية\". ومن ناحية أخرى، يقول فيبين نارانغ، أستاذ العلوم السياسية في معهد ماساتشوستس للتكنولوجيا: \"يستطيع الكثير من المشاركين في البرنامج تصميم رأس حربي نووي الآن إذا لزم الأمر، لذلك قد يكون لدى إيران الآن دافع أ��بر للتسليح\". عقوبات واتفاق ويذكر أن الشكوك في أن إيران كانت تستخدم البرنامج كغطاء لتطوير قنبلة نووية قد دفعت الاتحاد الأوروبي والولايات المتحدة والأمم المتحدة إلى فرض عقوبات قاسية جدا على طهران في عام 2010. وفرض اتفاق عام 2015، الذي توصلت إليه إيران مع الولايات المتحدة والمملكة المتحدة وفرنسا والصين وروسيا وألمانيا، قيودا على أنشطة طهران النووية مقابل تخفيف العقوبات عليها. لكن الرئيس الأمريكي دونالد ترامب انسحب من الاتفاق. وفي وقت سابق من الشهر الجاري، وقالت الوكالة الدولية للطاقة الذرية إن إيران لديها الآن 12 ضعف كمية اليورانيوم المخصب التي يُسمح لها بامتلاكها بموجب الاتفاق. جاء اغتيال فخري زادة في وقت يتصاعد فيه التوتر بين الولايات المتحدة وإيران ووصل ذروته في يناير/كانون الثاني مع اغتيال واشنطن قاسم سليماني، قائد فيلق القدس التابع للحرس الثوري الإيراني.", "doc2": "ਅਬਸਾਰਡ ਵਿੱਚ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਈਰਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮੁਹੰਮਦ ਜਾਵੇਦ ਜ਼ਾਰਿਫ ਨੇ ਕਤਲ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਮੋਹਸਿਨ ਫਖਰੀਜ਼ਾਦੇਹ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਦੇ ਗੁਪਤ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਅਹਿਮ ਕਿਰਦਾਰ ਮੰਨਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਫ਼ਾਰਸ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਹਮਲਾ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤਹਿਰਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਅਬਸਾਰਡ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਇਰਾਨੀ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦਾ ਪਿਤਾ' ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਈਰਾਨ ਕਹਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਮਕਸਦ ਲਈ ਹੈ। ਸਾਲ 2010 ਤੇ 2012 ਵਿਚਾਲੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਚਾਰ ਪਰਮਾਣੂ ਵਿਗਾਨਿਕਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਰਾਨ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਇਸਰਾਈਲ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ, \"ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਰਿਸਰਚ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਮੋਹਸਿਨ ਫਖਰੀਜਾਹੇਦ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਹੀ ਕਾਰ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ।\" \"ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਡੀਗਾਰਡਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਝੜਪ ਵਿੱਚ ਫਖਰੀਜ਼ਾਦੇਹ ਬੁਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਿਆ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2013/09/130920_rowhani_hollande", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-49848108", "doc1": "يعد اللقاء أول اجتماع بين رئيس فرنسي وإيراني منذ عام 2005 ويعد اللقاء أول اجتماع بين رئيس فرنسي وإيراني منذ عام 2005. ويسعى الرئيس الإيراني، الذي انتخب في يونيو / حزيران، إلى إنهاء عزلة بلاده الدبلوماسية، وتتداول تكهنات أنه سيلتقي الأسبوع المقبل الرئيس الأمريكي باراك أوباما. وقال قصر الإليزيه إن الاجتماع، الذي يعتزم عقده الثلاثاء، تم ترتيبه بناء على طلب الجانب الإيراني. وقال متحدث باسم الرئاسة الفرنسية إنه اذا كان الطلب قد جاء من الرئيس السابق المتشدد محمود أحمدي نجاد، لكانت فرنسا قد رفضته. مواضيع قد تهمك نهاية وقال ا��متحدث إن الرئيس الإيراني الجديد يمثل روحا جديدة من الانفتاح النسبي، ويجب تشجيع هذه الروح. ويقول هيو سكوفيلد مراسل بي بي سي في باريس إنه ليس من الصعب التكهن بجدول أعمال اللقاء: البرنامج النووي الإيراني وسوريا. ويقول سكوفيلد إن فرنسا ترى أن دعم إيران لنظام الرئيس السوري بشار الأسد كأمر سلبي تماما، ولكن التغيير الملحوظ في لهجة طهران، والذي ظهر في قول روحاني للواشنطن بوست إنه مستعد للوساطة في الحوار مع المعارضة السورية، لم يغب عن فرنسا. وتروج تكهنات في الاوساط الدبلوماسية إنه من المحتمل أن يلتقي روحاني مع أوباما على هامش اجتماعات الجمعية العامة للأمم المتحدة. ويضيف مراسلنا إنه إذا لم يتم اللقاء بين أوباما وروحاني، فإن لقاء الرئيس الإيراني مع نظيره الفرنسي يعد خطوة مهمة حيال عودة إيران إلى الساحة الدولية.", "doc2": "ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਸੀ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਦੀ ਹਾਲਾਤ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ। ਸਮੱਗਰੀ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ End of Twitter post, 1 ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਖਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਕੂਟਨੀਤੀ, ਸੰਵਾਦ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦੀ ਪਹਿਲ ਦੁਹਰਾਈ। ਇਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਅਜਿਹੇ ਵੇਲੇ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਈਰਾਨ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੁਰਖ਼ੀਆਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਤੇਲ ਪਲਾਂਟਾਂ 'ਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਲਈ ਸਾਊਦੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਈਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਮੁਤਾਬਤ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ 2015 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੁਵੱਲੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ 'ਚ ਹੋਏ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮੁਲੰਕਣ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਰੂਹਾਨੀ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਾਬਹਾਰ ਪੋਰਟ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗੱਲ ਹੋਈ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਹੀ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਖੇਤਰ ਦਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਵਜੋਂ ਇਸ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੋਵੇਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚਾਲੇ 2020 ਵਿੱਚ ਕੂਟਨੀਤਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ 70ਲਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮਨਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਕਿਉਂ ਹੋਇਆ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭਾਈਵਾਲ ਪਾਰਟੀ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਸਿਆਸੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਤੇ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਧਰਮ ਤੋਂ ਉਲਟ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟ ਕਾਲਾਂਵਾਲੀ ਤੋਂ ਅਕਾਲੀ ਵਿਧਾਇਕ ਬਲਕੌਰ ਸਿੰਘ ਹੁਣ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਬਲਕੌਰ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹਰਿਆਣਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਆਪਣੇ ਵਾਅਦੇ ਤੋਂ ਮੁਕਰਨਾ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਮਾੜੇ ਤੇ ਚੰਗੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਮੰਦਭਾਗਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਕੇ ਅਕਾਲੀ ਵਿਧਾਇਕ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਹੈ।\" ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲੇ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨਗੇ। ਭਾਜਪਾ ਆਗੂ ਤਰੁਣ ਚੁੱਘ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਏ ਗਏ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਖਾਰਿਜ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਬਲਕੌਰ ਸਿੰਘ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਤਰੀਕੇ ਦਾ ਦਬਾਅ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਲਈ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਭਾਜਪਾ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ ਹਾਕੀ ਖਿਡਾਰੀ ਸੰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਸਾਬਕਾ ਹਾਕੀ ਖਿਡਾਰੀ ਸੰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ ਹਾਕੀ ਖਿਡਾਰੀ ਸੰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਤੇ ਕੁਸ਼ਤੀ ਖਿਡਾਰੀ ਯੋਗੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਸੰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਜੋ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਉਹ ਉਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਨ। ਚੋਣਾਂ ਲੜ੍ਹਨ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਸੰਦੀਪ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੇਕਰ ਉਹ ਕਾਬਿਲ ਸਮਝਣਗੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਚੋਣਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਲੜਾਂਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਯੋਗੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਵੀ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਹਨ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ, 20 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਅੰਬੋਨ ਦੀਪ 'ਤੇ ਵੀਰਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 20 ਲੋਕਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਰਿਕਟਰ ਸਕੇਲ 'ਤੇ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 6.5 ਮਾਪੀ ਗਈ ਹੈ। ਭੂਚਾਲ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਇੱਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਣੇ ਕਈ ਇਣਾਰਤਾਂ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਤੰਬੂ ਲਗਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭੂਚਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਕਈ ਝਟਕੇ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕੁੜੀ ਜਦੋਂ ਬਾਰਾਤ ਲੈ ਕੇ ਮੁੰਡੇ ਦੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ... ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਚਰਚਾ ਜ਼ੋਰਾਂ 'ਤੇ ਹੈ ਜਿਸ 'ਚ ਇੱਕ ਲਾੜੀ ਬਾਰਾਤ ਲੈ ਕੇ ਨਿਕਾਹ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾੜੇ ਦੇ ਘਰ ਆ ਪਹੁੰਚੀ। 19 ਸਾਲ ਦੀ ਖ਼ਦੀਜਾ ਨੇ ਇਸ ਉਮੀਦ 'ਚ ਇਹ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈ ਸਕਣ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਲਾੜੇ ਨਿਕਾਹ ਲਈ ਲਾੜੀ ਦੇ ਘਰ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਖ਼ਦੀਜਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਿਕਾਹ ਵਾਲੀ ਘਟਨਾ ਵਾਇਰਲ ਹੋਣ ਦੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਬੰਗਾਲੀ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ''ਮੁੰਡੇ ਨਿਕਾਹ ਕਰ ਕੇ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ?'' ਖ਼ਦੀਜਾ ਨੇ ਤਾਰਿਕਲ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਕਾਹ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾ���ਕਿ ਇਹ ਘਟਨਾ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਡਰਾਉਣ ਵਾਲੀ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਰੋਹ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋੜੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਚੱਪਲਾਂ ਨਾਲ ਕੁੱਟਮਾਰ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46370641", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46393592", "doc1": "بعض المحتجزين الأوكرانيين لدى روسيا وأضاف في تصريح لصحيفة واشنطن بوست أنه ينتظر \"تقريرا شاملا\" بعدما أطلقت سفن روسية النار على ثلاث سفن أوكرانية، ثم احتجزتها. ووصفت أوكرانيا الحادث بأنه \"عمل عدواني\"، أما روسيا فقالت إن السفن الأوكرانية اخترقت \"مياهها الإقليمية\". وفرض الرئيس الأوكراني الأحكام العرفية في بعض مناطق أوكرانيا، في خطوة غير مسبوقة. وحثت الولايات المتحدة الدول الأوروبية على بذل المزيد من الجهد لمساعدة أوكرانيا. وقالت المتحدثة باسم وزارة الخارجية الأمريكية، هيذر ناورت، إن واشنطن تريد فرض عقوبات أشد على روسيا. ما الذي قاله دونالد ترامب؟ يفترض أن يلتقي دونالد ترامب وفلاديمير بوتين على هامش قمة العشرين في بوينوس أيريس في وقت لاحق هذا الأسبوع. ولكن ترامب قال لواشنطن بوست إن التقرير الذي تلقاه من فريق الأمن القومي سيكون \"حاسما\" في هذا الصدد. هذا الاشتباك أول مواجهة صريحة بين روسيا وأوكرانيا منذ سنوات وأضاف: \"ربما لا ألتقي مع بوتين. وربما لن يكون هناك اجتماع. لا أحب العدوان. ولا أريد أبدا هذا العدوان\". ومن المقرر أن يناقش الرجلان قضايا الأمن، والسيطرة على السلاح، ومسألة أوكرانيا، والشرق الأوسط، عند انعقاد المؤتمر يومي الجمعة والسبت، بحسب ما قاله مستشار الأمن القومي، جون بولتون، للصحفيين. كيف اندلعت الأزمة؟ أطلقت سفن حراسة روسية النار الأحد، بينما كانت زوارق أوكرانية (زورقان حربيان وزورق سحب)، تبحر في مضيق كيرتش قبالة ساحل القرم، التي ضمتها روسيا في 2014. واحتجزت روسيا 24 أوكرانيا، أصيب ثلاثة منهم على الأقل في الحادث. ثم أمرت محكمة قرمية فيما بعد باعتقال 12 منهم لمدة 60 يوما. ويتوقع أن تصدر المحكمة أحكاما على البحارة المتبقين الأربعاء. ونشر مكتب التحقيقات الفيدرالي الأمريكي مقاطع فيديو تظهر بعض المحتجزين وهم يلقون بيانات. وقال أحدهم، ويدعى فولوديمير، إنه يدرك \"الطبيعة الاستفزازية\" لما أقدمت عليه أوكرانيا. وقال آخر، ويسمى أندري دراتش، إنه كان على متن زورق حربي، وكانت الأوامر المكلف بها هي الإبحار من أوديسا إلى ماريوبول. وأضاف: \"حذرتنا خدمات الحدود التابعة لروسيا الاتحادية من أننا ننتهك القانون الروسي. وطلبوا منا غير مرة ترك منطقة المياه الإقليمية لروسيا الاتحادية\". وقال قائد البحرية الأوكرانية، إيور فورونتشينكو، للتلفزيون الأوكراني إن الرجال قرأوا بيانات مزورة تحت الإكراه. وأضاف: \"أعرف هؤلاء البحارة من نيكوبول. وهم يعرفون بأنهم محترفون أمناء في عملهم، وما يقولونه الآن ليس هو الصدق\". وأكد مسؤول كبير في جهاز الأمن في أوكرانيا التقارير الروسية التي أفادت بوجود بعض أعضاء جهاز الأمن على متن الزوارق، ولكنه أضاف أنهم كانوا في \"مهمة مكافحة استخبارات اعتيادية\"، مثل تلك التي تنفذها البحرية الروسية دوريا. كيف كان رد فعل أوكرانيا؟ قال الرئيس الإوكراني، بيترو بوروشينكو الثلاثاء إن هناك تهديدا \"بحرب شاملة\" مع روسيا. روسيا بثت اعترافات لبعض المحتجزين الأوكرانيين وأضاف أن \"عدد الدبابات الروسية في القواعد الموجودة على الحدود تضاعف ثلاث مرات\". وأيد البرلمان الأوكراني مساء الاثنين قرار الرئيس بوروشينكو بفرض الأحكام العرفية لمدة 30 يوما، بدءا من 28 نوفمبر/تشرين الثاني، في 10 مناطق حدودية. وتقع خمس مناطق على الحدود مع روسيا، بينما تقع منطقتان أخريان قرب منطقة ترانس-دينيستر المنشقة عن مولدوفا، حيث توجد قوات روسية. أما المناطق الثلاث الأخرى فتقع على حدود البحر الأسود، المعروف ببحر أزوف، القريب من القرم. وقرار فرض الأحكام العرفية غير مسبوق في أوكرانيا، وهو يمنح السلطات الحق في حظر الاحتجاجات والإضرابات. واندلاع الأزمة هو أول اشتباك صريح بين القوات الأوكرانية والروسية منذ سنوات، على الرغم من استمرار القتال بين الانفصاليين الموالين لروسيا، إلى جانب \"متطوعين\" في الجيش الروسي، منذ 2014، مع قوات الجيش الأوكراني في منطقتي لوهانسك ودونيتسك الشرقيتين. وقد تصاعد التوتر عندما افتتحت روسيا جسرا هذا العام يربط روسيا والقرم فوق مضيق كيرتش، ويمتد حتى بحر أزوف. ويوجد ميناءان أوكرانيان على الشاطئ الشمالي لبحر أزوف، وتسمح معاهدة 2003 للبلدين بحرية الحركة وصولا إلى مياهها.", "doc2": "ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਕ੍ਰਾਈਮੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਯੂਕਰੇਨ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬੇੜਿਆਂ 'ਤੇ ਫਾਇਰਿੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਝਗੜੇ ਲਈ ਦੋਵੇ ਮੁਲਕ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨ ਰਹੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਸਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਜਹਾਜ ਅਤੇ ਸੇਲਰ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਭੇਜੇ ਗਏ ਹਨ।'' ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਚਾਂਸਲਰ ਐਂਗਲਾ ਮਾਰਕਲ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਲਈ ਰੂਸ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਮਸਲੇ ਉੱਤੇ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੈਡਰੋ ਪੇਰੇਸ਼ੈਂਕੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੈਟਰੋ ਪੋਰੋਸ਼ੇਂਕੋ ਨਾਟੋ ਤੋਂ ਅਪੀਲ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਭੇਜੇ ਜਾਣ। ਰੂਸ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਯੂਕਰੇਨ ਸੰਸਦ ਵੱਲੋਂ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 30 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਰੂਸ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਪੈਸਾ ਕਢਵਾਉਣ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰੰਸੀ ਵਟਾਉਣ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਜਵਾਬ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੈਟਰੋ ਪੋਰੋਸ਼ੈਂਕੋ ਉੱਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 2019 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਰੇਟਿੰਗ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕ��� ਰਹੇ ਹਨ। ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਪੱਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੜਕਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਚ 2019 'ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਯੂਕਰੇਨ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਦੌੜ ਲਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰੂਸ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ ਮੌਜੂਦਾ ਤਣਾਅ ਕਿਉਂ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਇਆ? 16,376,870 ਖੇਤਰਫਲ ਵਾਲਾ ਰੂਸ ਯਾਨਿ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਖੇਤਰਫਲ ਦਾ 11 % ਹਿੱਸੇ ਵਾਲਾ ਦੇਸ ਹੈ। ਜਦੋਂਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਇਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬੇਹੱਦ ਛੋਟਾ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ 5,79,320 ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਖੇਤਰਫਲ ਦਾ 0.38% ਹੈ, ਤਾਂ ਸਵਾਲ ਇਹ ਖੜ੍ਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ 10.6 ਗੁਣਾ ਛੋਟੇ ਦੇਸ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਕਿਉਂ ਹੈ ਰੂਸ? ਕ੍ਰਾਈਮੀਆ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਤਣਾਅ ਕ੍ਰਾਈਮੀਆ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਾਲੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ 'ਕਰਚ ਸਟਰੇਟ' ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਤੰਗ ਜਲਮਾਰਗ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਫੜ੍ਹੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਮੀਆ ਦੀ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸ ਨੇ 'ਕਰਚ ਸਟਰੇਟ' ਦੇ ਅਹਿਮ ਰਾਹ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਟੈਂਕਰ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਕੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਰਾਹ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਯੂਕਰੇਨ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੀ ਹਮਲਾਵਰ ਹਰਕਤ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਰੂਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਬੇੜੀਆਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਯੂਕਰੇਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਰੂਸ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਚਾਲੇ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਰਚ ਦੇ ਤੰਗ ਸਮੁੰਦਰੀ ਰਾਹ ਅਤੇ ਅਜ਼ੋਵ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚਾਲੇ ਜਲ ਸਰਹੱਦਾਂ ਵੰਡ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕ੍ਰਾਈਮੀਆ ਕਾਰਨ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੜੱਤਣ ਸਾਲ 2014 ਦੇ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਯੂਕਰੇਨੀਅਨ ਖੇਤਰ ਕ੍ਰਾਈਮੀਆ ਤੇ ਰੂਸ ਨੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਾਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਤਿੱਖੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਯੂਐੱਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਾਰਨ ਦੋਨਿਯੇਤਸਕ ਅਤੇ ਲੁਹਾਨਸਕ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੱਸ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਯੂਕਰੇਨ ਰੂਸ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਭੇਜਕੇ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਇਸ ਇਲਜ਼ਾਮ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸੀ ਸਵੈਸੇਵਕ ਬਾਗੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੂਸ ਅਤੇ ਕ੍ਰਾਈਮੀਆ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਰਾਹ ਤੋਂ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਦੋਹਾਂ ਲਈ ਕਰਚ ਜਲਮਾਰਗ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਹੈ। ਹਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਇਸ ਰਾਹ ਤੋਂ ਲੰਘਣ ਵਾਲੇ ਯੂਕਰੇਨੀਆਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਕੇ ਰੋਕ���ਆ ਰੂਸ ਦੀ ਦਲੀਲ ਹੈ ਕਿ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੈਟਰੋ ਪੋਰਸੈਨਕੋ ਇਸ ਦਲੀਲ ਨੂੰ ਖਾਰਿਜ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਹਾਲਤ 'ਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਵਾਦ ਕੋਲਡ ਵਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2014 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਰੂਸੀ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਿਲ ਯੂਕਰੇਨੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਿਕਟਰ ਯਾਨੁਕੋਵਿਚ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਦੇਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੀਵ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਕ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਹੋਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸ ਸਮਰਥਿਤ ਫੌਜ ਨੇ ਕ੍ਰਾਈਮੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਕ੍ਰਾਈਮੀਆ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਰੂਸੀ ਭਾਸ਼ੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਰੂਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਨ ਜਾਂ ਨਾ ਜਾਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਹੋਏ ਰੈਫਰੈਂਡਮ ਵਿੱਚ ਨਤੀਜਾ ਰੂਸ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਨਿਕਲਿਆ। ਇਸ ਰੈਫ਼ਰੈਂਡਮ ਨੂੰ ਯੂਕਰੇਨ ਨੇ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਕ੍ਰਾਈਮੀਆ 'ਤੇ ਅਸਲ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਬੀਜ ਤਾਂ 1783 ਵਿੱਚ ਹੀ ਪੈ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮਹਾਰਾਣੀ ਕੈਥਰੀਨ (ਰੂਸ ਦੀ ਰਾਣੀ ਯੇਕਾਤੇਰੀਨਾ ਅਲੇਕਜੀਵਨਾ) ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਉੱਤੇ ਕਬੂਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। 1954 ਤੱਕ ਇਹ ਰੂਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਵੀਅਤ ਆਗੂ ਨਿਕਿਤਾ ਖੁਸ਼ਚੇਵ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ। ਪੁੱਲ ਹੇਠਾਂ ਤੈਲਾਨ ਟੈਂਕਰ ਕ੍ਰਾਈਮੀਆ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਬਾਦੀ ਰੂਸੀ ਹੈ ਜਦੋਂਕਿ ਇੱਥੇ ਯੂਕਰੇਨੀਅਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕ੍ਰਾਈਮੀਆਈ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਕ੍ਰਾਈਮੀਆ ਕੁਝ ਦੇਰ ਤੱਕ ਨਾਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਿਹਾ। 1940 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਨਾਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਕਬਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕਾਲੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਬੰਦਰਗਾਹ ਹੈ ਸੇਵਾਸਟੋਪਲ ਜੋ ਕ੍ਰਾਈਮੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ 'ਤੇ ਹੈ। ਇੱਥੇ 1783 ਤੋਂ ਜਲਸੈਨਾ ਤਾਇਨਾਤ ਹੈ। ਸੋਵੀਅਤ ਰੂਸ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਥੇ ਤਾਇਨਾਤ ਜਲਸੈਨਾ ਨੂੰ ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਾਲੇ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਰੂਸੀ ਫੌਜ ਵੀ ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ ਕਿ 2017 ਤੱਕ ਰੂਸੀ ਫੌਜ ਉੱਥੇ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਰ 2010 ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਿਲ ਕਰਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਿਕਟਰ ਯਾਨੁਰੋਵਿਚ ਦੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸ ਤੋਂ ਸਸਤੇ ਭਾਅ ਵਿੱਚ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੇ ਬਦਲੇ ਯੂਕਰੇਨ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਹੋਰ 25 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਅਜ਼ੋਵ ਸਮੁੰਦਰ 'ਚ ਕਿਉਂ ਬਣਿਆ ਸੰਕਟ? ਅਜ਼ੋਵ ਸਮੁੰਦਰ ਕ੍ਰੀਮੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਪੂਰਬ 'ਚ ਹੈ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੇ ਦੱਖਣ 'ਚ। ਉੱਤਰੀ ਕਿਨਾਰੇ 'ਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਦੋ ਬੰਦਰਗਾਹ ਹਨ, ਇੱਥੋਂ ਗੇਹੂੰ ਬਰਾਮਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸਟੀਲ, ਕੋਇਲਾ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੋਰੋਸ਼ੇਨਕੋ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨੂੰ ਯੁਕਰੇਨ ਦੇ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਲਈ ਅਹਿਮ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, ''ਜੇ ਉਹ ਇੱਕ ਦਿਨ ਲਈ ਬੰਦਰਗਾਹ ਮਾਰੀਯੂਪੋਲ ਤੋਂ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਲੋਹੇ ਤੇ ਸਟੀਲ ਵਾਲਾ ਸਮਾਨ ਰੋਕ ਲੈਣ ਤਾਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਡਾਲਰਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਜਾਏਗਾ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਰਿਯੂਪੋਲ ਤੋਂ ਲੋਹੇ ਅਤੇ ਸਟੀਲ ਦੇ ਪ੍ਰੋਡਕਟ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਕਮਾਈ ਦਾ 25 ਫੀਸਦ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56844031", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42319255", "doc1": "تقول روسيا إن وحداتها العسكرية في شبه جزيرة القرم وبالقرب من الحدود مع أوكرانيا تجري تدريبات عسكرية وقدر الاتحاد الأوروبي أن أكثر من 100 ألف جندي روسي قد حشدوا بالقرب من الحدود الأوكرانية وكذلك في شبه جزيرة القرم، التي ضمتها روسيا إليها عام 2014. وفي حديثه في شبه جزيرة القرم، قال شويغو إن الوحدات التي تقوم بالتدريبات ستعود إلى قواعدها. وأضاف أن أهداف \"عمليات التفتيش المفاجئة\" قد تحققت. وقال الوزير إن \"القوات أظهرت قدرتها على الدفاع بثقة عن البلاد\"، مضيفا أنه أصدر تعليمات لقادة الوحدات 58 و 41 وكذلك عدة فرق محمولة جوا لبدء العودة الجمعة إلى \"قواعدهم الدائمة\" على أن تستكمل العملية بحلول 1 مايو/ آيار. مواضيع قد تهمك نهاية وقد أثار الرئيس الأوكراني، فولوديمير زيلينسكي، مسألة القوات مع القادة الأوروبيين الأسبوع الماضي. وعبر قادة دول حلف شمال الأطلسي \"ناتو\" أيضا عن الانزعاج وطلبوا عقد قمة في شهر يونيو/حزيران المقبل ستكون العلاقات مع روسيا ضمن قائمة أولوياتها. ومنذ ذلك الحين تحدى الرئيس الروسي فلاديمير بوتين أي مواجهة في منطقة الصراع. أجرت القوات الروسية مناورات عسكرية في شبه جزيرة القرم الخميس وعلى الرغم من أن روسيا قللت من شأن حشدها العسكري ووصفته بأنه تدريبات ردا على \"التهديد\" من جانب الناتو، إلا أنه يقال أيضا أنها تخطط لتطويق مناطق البحر الأسود للشحن الأجنبي. وتخشى أوكرانيا من أن تتأثر موانيها. ومع تصاعد حدة التوتر بين روسيا والغرب، اتصل الرئيس الأمريكي جو بايدن بنظيره الروسي الأسبوع الماضي مقترحا عقد قمة في دولة ثالثة. وفي خطاب الأمة يوم الأربعاء، حذر الرئيس بوتين الغرب من \"تجاوز الخط الأحمر\". واندلع الصراع في شرق أوكرانيا عام 2014، بعد ضم روسيا القرم من أوكرانيا. واستولت القوات المدعومة من روسيا على مناطق واسعة من منطقتي لوهانسك ودونيتسك، وانتهك وقف إطلاق النار في الشرق عدة مرات في الأسابيع الأخيرة الماضية. وأصيب جندي أوكراني بجروح خطيرة في قصف الخميس، فيما وصفته القوات الأوكرانية بأنه انتهاك متعمد لوقف إطلاق النار. وبلغ إجمالي من قتلوا منذ بدء الصراع حوالي 14 ألف شخص.", "doc2": "ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਕੀਤੇ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਰੂਸੀ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਕੀ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚੋਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਰੂਸੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਹੈ ? ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਤੋਂ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਨ ਮਗਰੋਂ ਅਚਾਨਕ ਪੁਤਿਨ ਸੀਰੀਆ ਪਹੁੰਚੇ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਜਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜੇ ਇਹ ਕਥਿਤ ਜੰਗੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਐਲਾਨ ਸੰਜੋਗ ਮਾਤਰ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ ਇਹ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ। ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚੋਂ ਫ਼ੌਜ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਰੂਸੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗਾ? ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਵੀ ਮਾਸਕੋ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚਲੀ ਆਪਣੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਕਾਮਯਾਬੀ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਤਲਾਸ਼ ਲਈ ਹੈ ਤੇ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੀ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ 3,46,612 ਮੌਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੁੱ ਖੀ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਸੀਰੀਆਈ ਨਿਗਰਾਨ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 1,537 ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ ਹੁਣ ਤੱਕ 6,328 ਸ਼ਹਿਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਬਰਤਾਨਵੀਂ ਮੂਲ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿਗਰਾਨ ਗਰੁੱਪ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਸਦ ਵਿਰੁੱਧ 2011 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਚੱਲ ਰਹੀ ਬਗਾਵਤ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 3,46,612 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਤੋਂ ਹੱਥ ਧੋਣਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਕੀ ਹੈ ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਰੂਸ ਦੇ 'ਰਿਸ਼ਤੇ' ਦਾ ਵਿਵਾਦ? ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ: ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਜਦੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਰੂਸ ਆਪਣੇ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਲਾਏਗਾ ਤਾਂ ਸ਼ੋਇਗੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ''ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਹਾਲਾਤ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰੇਗਾ ''। ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਰੂਸੀ ਹੀਮੈਮੀਮ ਏਅਰਬੇਸ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਅਲ ਅਸੱਦ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਰੂਸੀ ਆਰਆਈਏ ਨੋਵੋਸਤੀ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਮੁਤਾਬਕ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਂ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਸਟਾਫ਼ ਦੇ ਮੁਖੀ ਨੂੰ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਪੱਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੂਸੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਮੈਂ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਰੂਸੀ ਫੌਜ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਸਤਾ ਵਾਪਸ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।'' ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ''ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦਾਂ ਨੇ ਮੁੜ ਤੋਂ ਸਿਰ ਚੁੱਕਿਆ'' ਤਾਂ ਰੂਸ ਵੱਲੋਂ ਅਜਿਹੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਰੂਸ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਪੀੜਤਾਂ ਨੇ ਜੋ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਿਆ, ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲ ਸਕਦੇ। ਗਊਆਂ - 100000, ਗਊ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਬਜਟ - 0 ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਸਦ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਰੂਸ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਨੇ ਸਤੰਬਰ 2015 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਸਦ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਲੜੀਵਾਰ ਮਿਲੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਿਰ ਕਰਨਾ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49066015", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49086356", "doc1": "اشتهر بوريس جونسون بحبه للاستعراض والتصريحات المثيرة وكانت رئيسة الحكومة السابقة، تيريزا ماي، قد عينته وزيرا للخارجية في عام 2016 غير أنه استقال في 2018 احتجاجا على سياستها في ما يتعلق بتدبير ملف خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي. وكان جونسون مرشحا لرئاسة الوزراء بعد ديفيد كاميرون عام 2016 لأنه القائد الأبرز في حملة الخروج من الاتحاد الأوروبي، إلا أنه انسحب في آخر لحظة، بعدما تخلى عنه زميله، وزير العدل، مايكل غوف، ورشح نفسه لكنه خسر في نهاية المطاف. بوريس جونسون \"يجب أن يقدم تفسيرا\" للشجار في منزله بوريس جونسون \"لن يعتذر\" عن تعليقاته بشأن البرقع وعرف جونسون بتصريحاته المثيرة، وميله إلى الدعابة وتوجيه النقد الحاد، وهو ما جعل كثيرين يصابون بالدهشة بعد توليه وزارة الخارجية. ومن أبرز التصريحات المحرجة لرئيس الوزراء الجديد، تلك التي قال فيها إن \"أصول الرئيس الأمريكي، باراك أوباما، الكينية، جعلته يكره تراث بريطانيا وتاريخها\". كما شبه المرشحة السابقة للانتخابات الرئاسية الأمريكية، هيلاري كلينتون، \"بممرضة سادية تعمل في مصحة للأمراض العقلية\". ووجه جونسون انتقادات لاذعة لأوباما بعد دعوته البريطانيين للبقاء في الاتحاد الأوروبي، وقال إن \"الولايات المتحدة نفسها لا تقبل بالقيود التي يفرضها الاتحاد الأوروبي، فلماذا تريدنا أن نقبل بذلك؟\". \"مشروع هتلر\" وفي خضم حملة الخروج من الاتحاد الأوروبي، وصف جونسون الاتحاد الأوروبي بأنه \"مشروع زعيم النازية، أدولف هتلر\"، الذي حاول، على حد تعبيره، \"إنشاء دولة أوروبية واحدة\". واشتهر جونسون بالإثارة والاستعراض في عمله السياسي منذ أن انتخب رئيسا لبلدية العاصمة لندن عام 2008، وكان من بين أهم قرارته منع المشروبات الكحولية في وسائل النقل العام. أوروبا \"أسقطت تيريزا ماي كما أسقطت مارغريت ثاتشر\" استقال جونسون من منصبه الوزاري احتجاجا على سياسة رئيسة الوزراء البريطانية بشأن خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي وعُرف أيضا بمظهره الملفت للانتباه وبدراجته الهوائية، كما أنه طرح مشروعا ضخما لتشجيع استعمال الدراجات في لندن، ارتبط باسمه، ليشجع نحو 90 ألف شخص على استعمال الدراجة في الذهاب إلى العمل وقضاء مصالحهم. وكان كثيرا ما يذهب إلى مكتبه على الدراجة الهوائية، رغم أن دراجته سرقت مرات عديدة، لذلك كانت ظاهرة سرقة الدراجات من المواضيع التي أولاها جونسون اهتماما خاصا خلال ولايته في لندن. وكان لرئيس بلدية لندن السابق، دور كبير في نجاح الألعاب الأولمبية عام 2012، التي حرص على أن تكون من أنجح الدورات في تاريخ الألعاب. أصول تركية ولد بوريس جونسون عام 1964 في نيويورك، وانتقل والداه إلى بريطانيا وهو طفل صغير. ويفتخر أن والده من أصول تركية، وقد درس في كلية إيتون كوليج الشهيرة، وأظهر ميلا إلى دراسة اللغة الانجليزية والآداب الكلاسيكية. كما درس الآداب القديمة في أوكسفورد، وانتخب رئيسا لاتحاد الطلبة عام 1984. وبدأ جونسون حياته العملية صحفيا في ديلي تلغراف، ثم أصبح مراسلها للاتحاد الأوروبي، ونائبا للمدير، قبل أن يصبح مديرا لصحيفة سبيكتيتور، عام 1991. كيف يسترخي بوريس جونسون؟ سؤال بسيط وإجابة غريبة وأكسبته مسيرته الصحفية شهرة ومنحته مكانة اجتماعية، ففتحت له باب العمل السياسي، ليُنتخب عام 2001 نائبا في مجلس العموم، عن حزب المحافظين. وعين عام 2004 وزيرا للدولة مكلفا بالفنون، ثم اضطر إلى الاستقالة، بعد انكشاف علاقته الغرامية مع بترونيلا وايت، ولكنه عاد إلى الحكومة عام 2005، في منصب وزير للدولة مكلف بالتربية. وتزوج جونسون زوجته الأولى، أليغرا موستين أوين، عام 1987، وانفصل عنها عام 1993، ليتزوج المحامية، مارينا ويلر، وينجب منها ثلاث بنات. وألف بوريس جونسون العديد من الكتب، من بينها كتاب عن حياة رئيس الوزراء البريطاني السابق، ونستون تشرتشل، وكتاب عن تاريخ روما، وآخر عن مدينة لندن. شهرة كبيرة واكتسب بوريس جونسون شهرة كبيرة وكثيرا من الأنصار عندما كان رئيسا لبلدية لندن، وبعدما تزعم حملة الخروج من الاتحاد الأوروبي، توقع المراقبون توليه منصب رئيس الوزراء، وقيادة حزب المحافظين، بعد استقالة ديفيد كاميرون. ولكنه في المقابل، اكتسب خصوما ومعارضين ينتقدون مواقفه وتصريحاته المثيرة، ويرون أنه غير جدير بتولي المناصب العليا في الدولة، فقد وصفه نائب رئيس الوزراء السابق، نك كليغ، بأنه \"دونالد ترامب، معه قاموس\". وأقيل جونسون من صحيفة التايمز بعد اتهامه بعدم الدقة في نقل التصريحات، كما فُصل من منصب الناطق باسم حزب المحافظين عام 2004، بسبب كذبه بشأن علاقاته النسائية، ولكن هذه المصاعب كلها لم تقض على مستقبله السياسي، مثلما فعلت مع غيره. واستطاع أن يواجه العواصف التي اعترضت طريقه، ويتغلب عليها، بفضل بلاغته وقدرته على اللعب بالكلمات وتغيير المواقف الحرجة والصعبة لصالحه في كل مرة.", "doc2": "ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੂੰ 92,153 ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਜਦਿਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਜੇਰੇਮੀ ਹੰਟ ਨੂੰ 46,656 ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਿਲ ਹੋਈਆਂ। ਜੇਰੇਮੀ ਹੰਟ ਇਸ ਵੇਲੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਪੀਐੱਮ ਵੱਜੋਂ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣਗੇ। ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਨੇ ਬਰੈਗਜ਼ਿਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਸੰਘ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਤੋਂ ਪਾਸ ਨਾ ਕਰਵਾ ਸਕਣ ਕਾਰਨ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਨੇ ਜੌਨਸਨ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਿਲ ਕੇ ਹੁਣ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਾਂਗੇ। ਮੇਰੇ ਵੱਲੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੂਰਾ ਸਹਿਯੋਗ ਮਿਲੇਗਾ। ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਅਤੇ ਜੇਰੇਮੀ ਹੰਟ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਂ ਸ਼ੱਕ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹਾਂਗਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੇਸ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਭਰਪੂਰ ਰੱਖਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਨੂੰ ਸੰਭਵ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਵਾਂਗੇ।'' ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪੀਤ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਵੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਨੇਤਾ ਸਾਬਿਤ ਹੋਣਗੇ। ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਬਾਰੇ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲਾਂ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-49618344", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-49620329", "doc1": "بثت السلطات المعنية إطلاق تشندريان2 عبر شاشات التلفزيون ومواقع التواصل الاجتماعي واقتربت المركبة الفضائية تشندريان2 من القمر بشكل طبيعي قبل أن تتعرض لعطل وهي على مسافة 2.1 كيلو متر من سطح القمر، وفقا لمسؤولين مطلعين. وقالت منظمة أبحاث الفضاء في الهند إنها فقدت الاتصال بالمركبة غير المأهولة قبل ثوان من الوقت المتوقع لهبوطها على سطح القمر. وكادت الهند أن تكون الدولة الرابعة التي تنفذ هبوطا سلسا على سطح القمر. وكانت المهمة الفضائية الأولى للهند التي انطلقت في عام 2008، قد شهدت قيام مركبة الفضاء تشندريان 1 عملية بحث عن المياه على سطح القمر باستخدام أجهزة الرادار، في مهمة كانت الأولى من نوعها والأكثر كشفا للتفاصيل. ماذا حدث؟ دخلت شاندرايان2 مدار القمر في العشرين من أغسطس/ آب الماضي وكانت على وشك تنفيذ هبوط سلس على سطح القمر صباح السبت، وذلك بعد ما يزيد عن شهر من إقلاعها، وفقا لصحيفة إنديان تايمز. وكان أفراد طاقم العمل الخاص بالمهمة يتابعون دون توقف سير عملية الهبوط أمام الشاشات في وكالة أبحاث الفضاء الهندية (إسرو) في بانغلور. وسادت غرفة التحكم أجواء احتفالية أثناء ما وصفه الباحثون بأصعب مرحلة في الهبوط، بينما كان رئيس وزراء الهند ناريندرا مودي يراقب سير العمل من خلف حاجز زجاجي. ولم تتضح تفاصيل فشل هبوط المركبة الفضائية الهندية. وأعلن كايلاسافاديفو سيفان، رئيس وكالة أبحاث الفضاء الهندية، لطاقم المهمة أن المرحلة الأولى لهبوط المركبة كانت \"طبيعية\"، وأن بيانات المهمة سوف تخضع للتحليل. ووصف سيفان فترة هبوط المركبة، بأنها \"15 دقيقة من الرعب\". وبعد هذا الإعلان أدلى مودي بخطاب موجز داخل غرفة التحكم، قائلا: \"ما حققناه ليس قليلا، فلتتحلوا بالشجاعة.\" قال الكاتب بالافا باغلا إن هذه المهمة كانت ستمهد الطريق إلى إرسال رواد فضاء هنود إلى القمر ما هي المهمة؟ تعتبر مهمة المركبة الفضائية الهندية تشندريان2 الأكثر تعقيدا بين المهام الفضائية التي نفذتها وكالة أبحاث الفضاء الهندية. حيث وصفها رئيس الوكالة كيه سيفان بأنها: \"بداية رحلة تاريخية\" عندما أُطلقت المركبة في يوليو/ تموز الماضي. وكان المسبار فيكرام، الذي أطلق عليه اسم مؤسس وكالة أبحاث الفضاء الهندية، يحمل بداخله طوافة قمرية مجهزة بأدوات لتحليل التربة على سطح القمر يبلغ وزنها 27 كيلو غرام. وكان من المقرر أن تبدأ الطوافة براغيان، التي يمكنها السير لمدة 14 يوما، رحلتها على السطح لترسل صورا وبيانات إلى الأرض بغرض تحليلها. وكان من المفترض أن تركز المهمة على طبيعة سطح القمر، والبحث عن مياه وأملاح علاوة على قياس قوة الزلازل القمرية وغيرها من دوائر البحث. ما هي أهمية هذه المهمة؟ اقتصر الهبوط السلس للمركبات الفضائية وغيرها من المعدات على سطح القمر على ثلاث دول فقط على مستوى العالم. ولولا فشل هذه المهمة، كانت الهند ستلحق بتلك الدول حال تحقيق هذا الإنجاز التكنولوجي الهائل، الذي يعد أحد الطموحات الفضائية الهندية، وفقا للكاتب المختص في الشؤون العلمية بالافا باغلا. وأضاف بالافا أن هذه المهمة كان من المفترض أن تمهد الطريق لمهام فضائية هندية جديدة في المستقبل تهبط على سطح المريخ علاوة على فتحها الباب أمام الهند لإرسال رواد فضاء. وللمرة الأولى في تاريخ أبحاث الفضاء الهندية، قادت فرق العمل الفضائي إمرأتان؛ هما موثايا فانيثا مديرة المشروع، وريتو كاريدهال، مديرة المهمة. وكان ينظر إلى المهمة الفضائية على أنها مدعاة للفخر في الهند، وهو ما دفع المسؤولين هناك إلى إطلاق بث حي لعملية إطلاق المركبة الفضائية تشندريان2 عبر شاشات التلفزيون وحسابات وكالة أبحاث الفضاء الهندية على مواقع التواصل الاجتماعي. واحتلت المهمة أيضا العناوين الرئيسية للصحف العالمية نظرا لقلة تكلفتها مقارنة بغيرها من المهام الفضائية،. وليست هذه المرة الأولى التي تحظى فيها وكالة أبحاث الفضاء الهندية بإشادة من قبل المهتمين بأبحاث الفضاء نظرا لما تحققه من توفير. وبلغت تكلفة مهمة فضائية أرسلتها الوكالة الهندية إلى المريخ في 2014 74 مليون دولار، وهو ما يُقدر بحوالي 10 في المئة من قيمة تكلفة إطلاق المكوك الفضائي الأمريكي \"أميركان مافين\".", "doc2": "ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਹਿ 'ਤੇ ਸਾਫ਼ਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ 'ਤੇ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਵੱਲ ਜਾਣਾ ਬਹੁਤ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਹਿ ਤੋਂ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦਾ ਚੰਦਰਮਾ ਮਿਸ਼ਨ 2.1 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੀ ਰਾਤ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਚੰਨ ਦੀ ਸਤਹਿ 'ਤੇ ਬਸ ਉਤਰਨ ਹੀ ਵਾਲਾ ਸੀ ਕਿ ਲੈਂਡਰ ਵਿਕਰਮ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚੰਨ ਦੀ ਸਤਹਿ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਸਿਰਫ਼ 2.1 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਬਚੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਵੀ ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਲ ਦਾ ਗਵਾਹ ਬਣਨ ਲਈ ਇਸਰੋ ਦਫ਼ਤਰ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ ਪਰ ਆਖਿਰੀ ਪਲ ਵਿੱਚ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਦਾ 47 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਅਧੂਰਾ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਕੀ ਇਸਰੋ ਦੀ ਇਹ ਹਾਰ ਹੈ ਜਾਂ ਇਸ ਹਾਰ ਵਿੱਚ ਜਿਤ ਲੁਕੀ ਹੋਈ ਹੈ? ਆਖਿਰ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਦਾ 47 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਆਖ਼ਿਰੀ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਅਧੂਰਾ ਰਹਿ ਗਿਆ? ਕੀ ਕੋਈ ਤਕਨੀਕੀ ਖਾਮੀ ਸੀ? ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਜਨੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਪੱਲਵ ਬਾਗਲਾ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਿਆ। ਪੱਲਵ ਬਾਗਲਾ ਦੇ ਹੀ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੋ ਸਾਰੇ ਜਵਾਬ। ਪੱਲਵ ਬਾਗਲਾ ਮੁਤਾਬਕ, ''ਆਖਰੀ ਪਲਾਂ ਵਿਚ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਦਾ ਗਰਾਉਂਡ ਸਟੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡਾ. ਕੇ ਸਿਵਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇਸਰੋ ਦਾ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਹਿ ਤੋਂ 2.1 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸੀ ਤਾਂ ਗਰਾਉਂਡ ਸਟੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ''। ''ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਇਸਰੋ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਰੂਮ ਤੋਂ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫ਼ਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਕਿਤੇ-ਨਾ-ਕਿਤੇ ਚੰਦਰਯਾਨ -2 ਦਾ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਹਿ 'ਤੇ ਉਤਰਨ ਲਈ ਕਾਹਲੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਆਖ਼ਰੀ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਕੁਝ ਖ਼ਰਾਬੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਜੋ ਪੂਰੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕੀ''। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਤੋਂ ਭਲੇ ਹੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਮਿਲੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਨਾਕਾਮ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਦਾ ਆਰਬਿਟਰ ਚੰਨ ਦੀ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਆਰਬਿਟਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਉਪਕਰਨ ਹਨ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰ ਝਟਕਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ''। ''ਇਸ ਹਾਰ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਵੀ ਹੈ। ਆਰਬਿਟਰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰੀ ਦਾ ਆਰਬਿਟਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਧੁਨਿਕ ਹੈ। ਚੰਦਰਯਾਨ-1 ਦੇ ਆਰਬਿਟਰ ਤੋਂ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਦਾ ਆਰਬਿਟਰ ਵਧੇਰੇ ਸਾਈਂਟਿਫਿਕ ਤੇ ਉਪਕਰਨਾਂ ਨਾਲ ਲੈੱਸ ਹੈ''। ''ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਭਾਰਤ ਲਈ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੀ ਅਤੇ ਡਾ. ਸਿਵਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ 15 ਮਿੰਟ ਦਹਿਸ਼ਤ ਵਾਲੇ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਝਟਕਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਹਰ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸਫ਼ਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ''। ''ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੇਰਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ 1.40 ਵਜੇ, ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਹਿ 'ਤੇ ਉਤਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਤਕਰੀਬਨ 2.51 ਦੇ ਨੇੜੇ-ਤੇੜੇ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਰੋਬੋਟਿਕ ਲੈਂਡਰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਹਿ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਉਤਰਿਆ ਹੈ''। ''ਪਰ ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡਾ. ਕੇ ਸਿਵਾਨ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਚਾਹੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ 'ਤੇ ਉਤਰਨਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਇਕਵੋਟੇਰਿਲ ਜਹਾਜ਼ 'ਤੇ ਜਾਂ ਨਾਰਦਰਨ ਵਿਚ ਉਤਰਨਾ ਹੋਵੇ ਸਭ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਹੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਧਰੁਵ, ਸਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਓਨੀਆਂ ਹੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਸਨ''। ''ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਸਹੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਨਵੀਂ ਥਾਂ 'ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿ ਨਵੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ। ਪੁਰਾਣੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਨਵੀਂ ਥਾਂ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ''। ''ਆਰਬਿਟਰ ਤਾਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੰਨ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਖੋਜ ਭਾਰਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਕੰਮ ਆਰਬਿਟਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਇਸ ਦਾ ਡਾਟਾ ਜ਼ਰੂਰ ਆਏਗਾ''। ''ਲੈਂਡਰ ਵਿਕਰਮ ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਤੋਂ ਚੰਨ ਦੀ ਸਤਹਿ 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਉੱਥੋਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਉਹ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇਗਾ। ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਚੱਟਾਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਸੀ ਉਹ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇਗਾ''। 11 ਸਾਲ ਲੱਗੇ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵਿਕਰਮ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਤੋਂ ਚੰਨ ਦੀ ਸਤਹਿ ਦੀ ਸੈਲਫ਼ੀ ਆਉਂਦੀ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇਖਦੀ, ਹੁਣ ਉਹ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵਿਕਰਮ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੀ ਸੈਲਫ਼ੀ ਭੇਜਦੇ, ਹੁਣ ਉਹ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇਗਾ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਾਈਂਟਿਫਿਕ ਮਿਸ਼ਨ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਣਨ ਵਿੱਚ 11 ਸਾਲ ਲੱਗੇ ਸਨ। ਇਸ ਦਾ ਆਰਬਿਟਰ ਸਫ਼ਲ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਲੈਂਡਰ, ਰੋਵਰ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹੇ। ਇਸ ਨਾਕਾਮਯਾਬੀ ਨਾਲ ਇਸਰੋ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵੀ ਇਹੀ ਗੱਲ ਦੋਹਰਾਈ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਪਹਿਲਾਂ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਕੀ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਲੇ ਕਦਮ 'ਤੇ ਫੈਸਲਾ ਕਰੇਗਾ। ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਚੰਨ ਦੀ ਸਤਹਿ 'ਤੇ ਸਾਫ਼ਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲਤਾ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੀ ਰਾਤ ਇਸ ਵਿਚ ਸਫ਼ਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਸਾਫ਼ਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਲੈਂਡਰ ਤੋ��� ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਉਤਾਰੋ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕਰ ਸਕੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਨੂੰ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੰਨ ਦੀ ਸਤਹਿ ਤੇ ਉਤਾਰਨਾ ਸੀ ਪਰ ਆਖਿਰੀ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਭਵ ਨਾ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ 50 ਫੀਸਦ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਮਿਸ਼ਨ ਹਨ ਜੋ ਸਾਫ਼ਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੋ ਵੀ ਪੁਲਾੜ ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾ ਹਨ ਉਹ ਜ਼ਰੂਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇਸ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਗੇ। ਇਸਰੋ ਦਾ ਹੁਣ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮਿਸ਼ਨ ਗਗਨਯਾਨ ਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-45903274", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45876744", "doc1": "مرت ساعات وخطيبته تنتظر خارج القنصلية دون أن يخرج فاتصلت بصديقه ياسين أقطاي مستشار رئيس حزب العدالة والتنمية الحاكم في تركيا وأبلغته بالوضع. وكان خاشقجي قد طلب منها الاتصال بأقطاي في حال شعرت تعرضه لمكروه. وفي اليوم التالي أعلنت السلطات التركية أن المعلومات التي لديها تفيد أن الصحفي السعودي مازال في قنصلية بلاده. وفي 6 أكتوبر/تشرين أول الجاري نسبت وكالة رويترز للأنباء لمصادر أمنية تركية القول إن تقييمها الأولي للقضية يشير إلى أن خاشقجي قتل داخل قنصلية بلاده. ومازالت هذه القضية تتفاعل وفصولها مستمرة. فما هو السؤال الذي تود طرحه بشأن قضية خاشقجي؟ إسأل ونحن نجيب. Ваша контактная информация Подпишите меня на вашу рассылку! Не публикуйте мое имя рядом с моим вопросом. Я старше 16 лет я принимаю условия предоставления услуг Би-би-си сохраняет за собой право выбирать из предложенных материалов на основе редакционных требований Би-би-си и условий пользования сайтом. Если вы захотите узнать больше о политике Би-би-си в отношении обработки персональных данных, пожалуйста, пройдите по ссылке.", "doc2": "ਜਮਾਲ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤਲਾਕ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਲੈਣ ਲਈ ਸਫ਼ਾਰਤਖਾਨੇ ਜਾਣ ਮਗਰੋਂ ਲਾਪਤਾ ਸਨ। ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਫਾਰਤਖਾਨੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਉੱਥੋਂ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ। ਕਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਰਹੇ ਜਮਾਲ ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਚਲੇ ਗਏ। ਆਓ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ ਖਾਸ਼ੋਗੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ 'ਤੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਏ। ਮਦੀਨਾ 'ਚ 1958 ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਜਮਾਲ ਖਾਸ਼ੋਗੀ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇੰਡੀਆਨਾ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬਿਜ਼ਨਸ ਐਡਮਿਨੀਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਮੁੜ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਆ ਗਏ ਅਤੇ 1980ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖੇਤਰੀ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਲਈ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਉੱਪਰ ਸੋਵੀਅਤ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦੇ ਉਭਾਰ ਨੂੰ ਨੇੜਿਓਂ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ 1980-1990 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਅਲਕਾਇਦਾ ਦ��� ਆਗੂ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦਾ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲਿਆ। ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪੱਤਰਕਾਰ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਮੁੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਵੈਤ ਦੀ ਖਾੜੀ ਜੰਗ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੀ। 1990ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਗੋਸ਼ੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਪਰਤ ਆਏ ਅਤੇ 1999 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਅਰਬ ਨਿਊਜ਼ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਐਡੀਟਰ ਬਣੇ। 2003 ਵਿੱਚ ਜਮਾਲ ਅਲ ਵਤਨ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਬਣੇ ਪਰ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਖ਼ਬਰਾਂ ਛਾਪਣ ਕਾਰਨ ਬਰਖ਼ਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਜਮਾਲ ਖਾਸ਼ੋਗੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕੁੰਵਰ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਦਰਜਨ ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਰਖ਼ਾਸਤਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਲੰਡਨ ਅਤੇ ਫੇਰ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਚਲੇ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਅੰਬੈਸਡਰ ਪ੍ਰਿੰਸ ਤੁਰਕੀ ਬਿਨ-ਫੈਸਲ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 2007 ਵਿੱਚ ਉਹ ਅਲ ਵਤਨ ਅਖ਼ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਆ ਗਏ ਪਰ ਹੋਰ ਵਿਵਾਦਾਂ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ। 2011 ਵਿੱਚ ਅਰਬ ਸਪਰਿੰਗ ਅਪਰਾਇਜ਼ਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਈ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। 2012 ਵਿੱਚ ਜਮਾਲ ਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵੱਲੋਂ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਿਲ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ 'ਅਲ ਅਰਬ' ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ - ਇਸ ਚੈਨਲ ਨੂੰ ਕਤਰ ਵੱਲੋਂ 'ਦਿ ਅਲ ਜਜ਼ੀਰਾ ਚੈਨਲ' ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਬਹਿਰੀਨ ਅਧਾਰਤ ਇਸ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਵੱਲੋਂ 2015 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬਹਿਰੀਨ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਆਗੂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਲਈ ਸੱਦਣ ਕਰਕੇ 24 ਘੰਟੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਚੈਨਲ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਖਾਸ਼ੋਗੀ ਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਿਤ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੇ ਸਨ। 'ਅਸੀਂ ਸਾਊਦੀ ਹੋਰ ਬਿਹਤਰ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਾਂ' ਪੱਤਰਕਾਰ ਜਮਾਲ ਖਾਸ਼ੋਗੀ ਨੇ 2017 ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲ ਕੂਚ ਕੀਤਾ। ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪਲੇਠੇ ਕਾਲਮ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਦੇ ਡਰੋਂ ਖ਼ੁਦ ਹੀ ਦੇਸ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸਤੰਬੁਲ ਸਥਿੱਤ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦਾ ਵਪਾਰਕ ਸਫ਼ਾਰਤਖਾਨਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਧਾਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੁੰਵਰ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਦਰਜਨ ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਰਬੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਅਲ-ਹਯਾਤ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਉੱਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਲਮ ਰੱਦ ਕਰਨ ਲਈ ਦਬਾਅ ਬਣਾਇਆ। ਉਨ੍��ਾਂ ਲਿਖਿਆ, ''ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਘਰ, ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਜੇ ਮੈਂ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰਾਂ ਤਾਂ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਜੇਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੜ ਰਹੇ ਹਨ। \"ਮੈਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਬਹੁਤੇ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਹੁਣ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਬਿਹਤਰ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਾਂ।'' ਆਪਣੀ ਲਿਖਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਉੱਪਰ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਅਸਲ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੁੰਵਰ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਰੂਸੀ ਨੇਤਾ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਖਾਸ਼ੋਗੀ ਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਲੇਖ 11 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖਾਲ੍ਹੀ ਕਾਲਮ ਖਾਸ਼ੋਗੀ ਦੀ ਗੁਮਸ਼ੁਦਗੀ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਛਾਪਿਆ। ਆਪਣੇ ਆਖ਼ਰੀ ਕਾਲਮ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਸਾਉਦੀ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਮਾਲ ਖਾਸ਼ੋਗੀ ਦੀ ਮੰਗੇਤਰ ਹੈਟੀਸ ਸਨਗੀਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਉਸ ਨੇ 11 ਘੰਟੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਖਾਸ਼ੋਗੀ ਮੰਗਲਵਾਰ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਦੇਖੇ ਗਏ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਤਲਾਕ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸਤੰਬੁਲ ਵਿੱਚਲੇ ਸਾਉਦੀ ਸਫਾਰਤਖਾਨੇ ਗਏ ਸਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਤੁਰਕ ਮੰਗੇਤਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਾ ਸਕਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਗੇਤਰ ਹੈਟੀਸ ਸਨਗੀਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਫਾਰਤਖਾਨੇ ਦੇ ਬਾਹਰ ਉਸ ਨੇ 11 ਘੰਟੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਹੈਟੀਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਫਾਰਤਖਾਨੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਫ਼ੋਨ ਬਾਹਰ ਰੱਖ ਦਿਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੈਟੀਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਉਹ ਮੁੜ ਕੇ ਨਾ ਆਵੇ ਤਾਂ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਰੀਸਪ ਟਾਇਪ ਅਰਡੋਗਨ ਨੂੰ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਜਮਾਲ ਨੂੰ ਸਫਾਰਤਖਾਨੇਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। 'ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਲੇਖਕ' ਖਾਸ਼ੋਗੀ ਦੇ ਲਾਪਤਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਮਹਿਜ਼ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ, ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਨਿਊਜ਼ਆਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਖਾਸ਼ੋਗੀ ਦਾ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਵਤਨ ਵਾਪਸੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬੇਉਮੀਦੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਮਾਲ ਖਾਸ਼ੋਜੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਉੱਘੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਤਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਨ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਮਾਲਕ ਹਨ। \"ਮੈਂ ਕਦੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਿਰੋਧੀ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਸਿਰਫ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਮਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦ ਮਾਹੌਲ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹੀ ਮੈਂ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।\" \"ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨਾਲ ਲਿਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮੰਚ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਾਸ਼ ਉਹੀ ਮੰਚ ਮੈਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਲਈ ਵਰਤਮਾਨ ਸਾਉਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। \"ਆ ਰਹੇ ਗੰਭੀਰ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਤਾਂ ਚਰਚਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ। ਕੁੰਵਰ ਹਰ ਦੋ ਹਫਤਿਆਂ ਜਾਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਕਈ ਖਰਬਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ, ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿਚਾਰਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ। ਲੋਕ ਤਾੜੀਆਂ ਮਾਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਸ਼-ਅਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਾਂ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਚੱਲੇਗਾ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-37970435", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43737722", "doc1": "قال زوكربيرغ إن التغييرات يجب أن تكون بحذر وذكر زوكربيرغ في منشور عبر حسابه على فيسبوك إنه يأمل في الإعلان عن إجراءات للتعامل مع الأخبار المزيفة \"في القريب العاجل\". وقال إن العمل على هذه الإجراءات \"عادة ما يتطلب وقتا أكبر مما نريد للتأكد من أن التغييرات التي سنجريها لن تكون لها آثار جانبية غير مقصودة أو منحازة\". كما قال إن أكثر من 99 في المئة من محتوى فيسبوك \"أصلي. عدد قليل من الأخبار تكون كاذبة. والأخبار الكاذبة الموجودة لا تتعلق بحزب معين، ولا بالسياسة فقط\". وأضاف أنه من المستبعد تماما أن تكون الأخبار الكاذبة \"قد أثرت في نتائج الانتخابات بأية طريقة.\" \"تقدم\" وتابع زوكربيرغ: \"وتباعا، لا نريد أية أخبار كاذبة على فيسبوك. هدفنا هو أن نُظهر للناس أن المحتوى الذي يرونه ذو أهمية. والناس يريدون أخبار دقيقة. وقد أطلقنا بالفعل خاصية تمكن الناس من الإشارة إلى الأخبار الكاذبة، وهناك المزيد من الإجراءات التي يمكن تقديمها في هذا الأمر. حققنا تقدما، وسنستمر في العمل للمزيد من التطور.\" وأظهرت بعض البيانات أن الأخبار الكاذبة تنتشر بشكل أكبر بكثير من الأخبار التي تكذبها. ويتزامن ذلك مع الزيادة الكبيرة في أعداد من يعتمدون على فيسبوك كمصدر للأخبار، خاصة بين الأمريكيين. وصُممت الصفحة الأخبار في موقع فيسبوك بحيث تُظهر للمستخدم المحتوى الذي يُعتقد أنه أكثر جذبا لهم، الأمر الذي يؤدي إلى حدوث ما يسميه البعض بـ \"فقاعة انتقائية\"، التي تقوي وجهة نظر المستخدم بدون التعرض لآراء مختلفة. واتُهم فيسبوك في مطلع هذا العام بأنه معاد لترامب، إذ قيل آنذاك أن من يديرونه يفضلون الأخبار المتعلقة بالديمقراطيين في الجزء الخاص بالأخبار الأكثر انتشارا. ورغم نفي الموقع لهذه الادعاءات، إلا أنه فصل العاملين في الجزء الخاص بالأخبار الأكثر انتشارا، معتمدا بشكل تام على معادلة إلكترونية لإنجاز هذا الأمر. \"مصادر اعتيادية\" وقال زوكربيرغ إن أية تغيرات في طريقة تمييز الأخبار الكاذبة أو المختلقة لابد أن تؤخذ بحذر. وتابع: \"التعرف على الحقيقة أمر معقد. يمكن نفي الكثير من الأخبار الكاذبة، إلا أن أعداد أكثر من الأخبار، بما في ذلك الأخبار المأخوذة عن المصادر الاعتيادية، قد تخطيء في بعض التفاصيل. وأعداد أكبر من الموضوعات قد تعبر عن رأي ما يختلف معه البعض، فيبلغون عنه كخبر كاذب رغم أنه ليس كذلك.\" وأضاف: \"أثق في إمكانية إيجاد سبل لتمييز الأخبار الكاذبة، لكن يجب أن نكون شديدي الحذر من أن نصبح انتقائيين في الحقائق.\"", "doc2": "ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਭਾਰਤ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਹੰਗਰੀ ਸਮੇਤ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੀਆਂ ਅਹਿਮ ਚੋਣਾਂ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਨੂੰ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹਰ ਸੰਭਵ ਕਦਮ ਚੁੱਕੀਏ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪੂਰਾ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਆਪਣੇ ਫੋਨ ਦੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਇੰਝ ਵੇਖੋ ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ 'ਚ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਘਾਟਾ ਪਿਆ? ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਾਲਾ ਹਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਰਗਾ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੂਸੀ ਤੰਤਰ ਨੇ ਲੱਖਾਂ ਫੇਸਬੁੱਕ ਵਰਤੋਂਕਾਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੇ ਸਿਆਸੀ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ 5.5 ਲੱਖ ਭਾਰਤੀ ਵਰਤੋਂਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਫਰਮ ਕੈਂਬਰਿਜ ਐਨਾਲਿਟਕਾ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਾਟੇ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਕੰਪਨੀ ਹੈ, ਜੋ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸਨੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਕਥਿਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇਣ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਹੈ। 2019 ਵਿਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਅਗਲੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ 50 ਕਰੋੜ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਫੈਲਾਉਣ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਇਹ ਦਬਾਅ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਸਿਸਟਮ ਬਣਾਏ ਤਾਂ ਜੋ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਫੇਕ ਖਾਤਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰ ਸਕਣ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਬਾਨੀ ਮਾਰਕ ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨੇਟ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕਦਮਾਂ ਬਾਰੇ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਫੇਸਬੁਕ ਫੇਕ ਅਕਾਊਂਟ ਹਟਾਉਣ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਕਾਊਂਟ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਕਰੇਗਾ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਗਿਆਪਨਕਰਤਾ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਕਰਨਾ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਪੰਨੇ' ਤੇ ਵਿਗਿਆਪਨ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ���ਰਨਾ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਦਿਖਾਵੇਗਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਲਈ ਕੌਣ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਫੇਕ ਅਕਾਊਂਟਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਲਈ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ਿਅਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਧਾਏਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਰੂਸੀ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ,ਜੋ ਜਾਅਲੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਚਲਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਰਾਜਨੀਤੀ ਲਈ ਬੇਅਸਰ ਹੋਇਆ ਫੇਸਬੁੱਕ? ਕੀ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਚਾਰ ਲਈ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਲਈ ਮੁੱਖ ਹਥਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ? ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਉੱਤੇ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ' 'ਤੇ ਛਾਪ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਪਾਰਟੀ ਅਜੇ ਵੀ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਨਿਊਜ਼ ਫੀਡ ਵਿਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਹੋਏ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਮਿਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਤਹਿਤ ਬਹੁਤੀ ਵਾਰ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸਮੱਗਰੀ ਹੋਰ ਫੇਸਬੁੱਕ ਵਰਤੋਂਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਟਾਈਮਲਾਇਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਵੱਧ ਦਿਖੇਗੀ। ਇਹ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨਾਲ ਵੀ ਇਹੀ ਕੁਝ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਗੱਲ ਵੱਟਸਐਪ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿਚ ਥਾਂ ਬਣਾਈ ਹੈ , ਪਰ ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਆਪਣੀ ਦੂਸਰੀ ਕੰਪਨੀ ਵੱਟਸ ਐਪ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਕਾਫੀ ਚੁੱਪ ਹੈ। ਹਾਲੇ ਵੀ ਵੱਟਸਐਪ ਉੱਤੇ ਵਾਇਰਲ ਸੁਨੇਹਿਆਂ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭੇਜਣ ਵਾਲੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਉੱਤੇ ਫੇਕ ਨਿਊਜ਼ ਫੈਲਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਸਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਪਛਾਣ, ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਅਤੇ ਰੋਕਥਾਮ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਸ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਝੂਠੀਆਂ ਅਫਵਾਹਾਂ, ਫਿਰਕੂ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਤੱਕ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਫੇਸਬੁੱਕ ਉੱਤੇ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਦਬਾਅ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਕੋਈ ਇਤਫ਼ਾਕੀਆ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਵੱਟਸਐਪ ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਹੈ। ਜ਼ਕਰਬਰਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਫੇਸਬੁੱਕ ਰੂਸ ਨਾਲ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿਚ ਨਿਸ਼ਚਤ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਰੂਸ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਚੋਣਾਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾ ਕਰ ਸਕੇ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43976639", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43972049", "doc1": "هارولد بورنستين، الطبيب السابق لترامب نفى كتابته لرسالة تشيد بصحة الرئيس وقال الطبيب هارولد بورنستين لقناة سي إن إن التلفزيونية يوم الثلاثاء \"لقد كُتبت الرسالة كلها بإملاء كامل من ترامب\". ولم يعلق البيت الأبيض بعد على ادعاء الطبيب. كما قال بورنستين إن الحارس الخاص لترامب \"داهم\" مكتبه في فبراير/ شباط 2017، وأخذ جميع السجلات الطبية لترامب. وأضاف بورنستين أن الرسالة التي تشير إلى أن ترامب سيكون \"الشخص الأكثر صحة على الإطلاق الممكن انتخابه للرئاسة\" لم تكن تحوي تقييمه المهني. مضيفا \"لقد اختلقت ذلك تماشيا مع الأمر\". مواضيع قد تهمك نهاية وليس من الواضح بعد السبب وراء ادعاءات بورنستين في هذا التوقيت بالتحديد. ترامب يرفض التشكيك في قواه العقلية ويقول إنه \"عبقري\" تيلرسون: لم أشكك أبدا في صحة ترامب العقلية طبيب البيت الأبيض يؤكد أن صحة ترامب ممتازة ما الذي جاء في الرسالة؟ تضمنت محتويات الرسالة عبارات حول القوة الجسدية والقدرة على التحمل لدى ترامب، والتي وصفت بأنها \"غير عادية\". كما وصف ضغط دمه واختباراته المعملية بأنها \"ممتازة بشكل مذهل\" وقيل إنه فقد من وزنه 7 كيلوغرامات على مدى عام. وأضافت الرسالة أن ترامب ليس لديه أي شكل من أشكال السرطان ولم يخضع لأية جراحة مفصلية. وقبل أسابيع قليلة من خروج الرسالة للعلن، نشر ترامب تغريدة دعائية على موقع تويتر يقول فيها إن تقرير بورنستين الطبي سيظهر \"الكمال\". وكتب ترامب، الذي أصبح الرئيس الأكبر سنا الذي ينتخب في تاريخ الولايات المتحدة، على فيسبوك في ذلك الوقت \"أنا محظوظ لأنني أنعم بجينات عظيمة\". وفي يناير من هذا العام، أجرى ترامب فحصا لمدة ثلاث ساعات وسط تكهنات حول صحته العقلية. وقال طبيبه في البيت الأبيض، روني جاكسون، إثر تلك الفحوصات \"ليست لدي أية مخاوف حول قدرته المعرفية أو وظائفه العصبية\". ماذا عن \"مداهمة\" مكتب بورنستين؟ قال بورنستين، المقيم في مدينة نيويورك، إن أحد الحراس الشخصيين لترامب زاره برفقة رجلين آخرين في مكتبه في 3 فبراير/ شباط 2017. وقال بورنستين لقناة سي إن إن \"الزيارة استمرت مدة 25 أو 30 دقيقة، لقد خلقوا الكثير من الفوضى\"، مضيفا أن الحادث جعله يشعر وكأنه كان ضحية \"الاغتصاب والخوف والحزن\". وقال إن النسخة الأصلية والوحيدة من وثائق ترامب وسجله الطبي، بما في ذلك التقارير المخبرية، أخذها مساعدوه. وجاء رد البيت الأبيض على لسان الناطقة باسم البيت الأبيض سارة ساندرز، على أن الحادث لم يكن مداهمة بل \"إجراء عادي\" من قبل الوحدة الطبية في البيت الأبيض لحيازة السجلات الطبية للرئيس. وقد وقع الحادث بعد فترة وجيزة من نشر صحيفة \"نيويورك تايمز\" تقريراً قالت فيه إن بورنستين وصف عقار بروبيكيا لترامب، وهو عقار مضاد للصلع.", "doc2": "ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਇਹ ਪੱਤਰ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਟਰੰਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਸਨ। ਇਸ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ' ਹੈ। ਸੀਐਨਐਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਬੋਰਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, 'ਟਰੰਪ ਨੇ ਸਾਰਾ ਪੱਤਰ ਬੋਲ ਕੇ ਲਿਖਵਾਇਆ ਸੀ।' ਵਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਹਾਲੇ ਡਾਕਟਰ ਬੋਰਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਬੋਰਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ��ਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਅੰਗ ਰੱਖਿਅਕਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਿਕਾਰਡ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਫਰਵਰੀ 2017 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛਾਪਾ ਵੀ ਮਾਰਿਆ। ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਬੋਰਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 2015 ਦਾ ਉਹ ਪੱਤਰ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ 'ਟਰੰਪ ਹੁਣ ਤੱਕ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਾਰੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਤੋਂ ਤੰਦਰੁਸਤ ਵਿਅਕਤੀ ਹੋਣਗੇ' ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਮੁਲਾਂਕਣ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਕਿ ਬੋਰਨਸਟਾਈਨ ਹੁਣ ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਕਿਉਂ ਲਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੀ ਸੀ ਇਸ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ? ਇਸ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ \"ਬੇਮਿਸਾਲ\" ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਲਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਲੈਬੋਰਟਰੀ ਟੈਸਟਾਂ ਨੂੰ 'ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ' ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਟਰੰਪ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਜਾਂ ਜੋੜਾਂ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਦੇ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਫਰਾਈਡ ਚਿਕਨ, ਡਾਇਟ ਕੋਕ ਅਤੇ ਨਾ ਮਾਤਰ ਵਰਜਿਸ਼ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਇਹ ਪੱਤਰ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਨਤੀਜੇ \"ਸੰਪੂਰਨਤਾ\" ਦਰਸਾਉਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, \"ਮੈਂ ਖੁਸ਼ਨਸੀਬ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਵਧੀਆ ਜੀਨਸ ਮਿਲੇ ਹਨ।\" ਇਸੇ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੀ ਵੀ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਲੰਮੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਬੋਰਨਸਟਾਈਨ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਤੇ ਛਾਪੇ ਦੀ ਸਚਾਈ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ ਇਸ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਇੱਕ ਅੰਗ ਰੱਖਿਅਕ ਅਤੇ ਦੋ ਹੋਰ ਕਰਮਚਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਫਤਰ ਆਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 20-30 ਮਿੰਟ ਦੇ ਇਸ ਛਾਪੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁਰਾ ਲੱਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਡਰ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੀ ਸਿਹਤ ਜਾਂਚ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸਾਰੇ ਅਸਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਚੁੱਕ ਲਏ ਗਏ ਨ। ਇਹ ਛਾਪਾ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਸ ਦੀ ਉਸ ਖ਼ਬਰ ਮਗਰੋਂ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਗੰਜੇਪਨ ਦੀ ਦਵਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਪ੍ਰੈਸ ਸੱਕਤਰ ਸਾਰਾਹ ਸੈਂਡਰਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਛਾਪਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਸਿਹਤ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸਧਾਰਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53479615", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53475785", "doc1": "مازال أمام اللقاح فترة لتثبت فعاليته وأظهرت التجارب، التي أجريت على 1077 شخصا أن اللقاح أدى إلى توليد أجسام مضادة، وخلايا من نوع (تي)تستطيع مكافحة الفيروس. وتبدو النتائج واعدة بدرجة كبيرة، ولكن لا يزال الوقت مبكرا لمعرفة إن كان هذا كافيا لحماية الجسم، كما أنه لا تزال تجرَى تجارب على نطاق أوسع. وطلبت بريطانيا 100 مليون جرعة بالفعل. لا يتوقع إتاحة اللقاح قبل نهاية العام ��يف يعمل اللقاح؟ مواضيع قد تهمك نهاية يطور اللقاح، الذي يعرف بـ\"ChAdOx1 nCoV-19\" بسرعة غير مسبوقة. وهو يتكون من فيروس مولد جينيا، يتسبب في إصابة الشمبانزي بنوبات البرد المعتادة. وعدّل هذا الفيروس كثيرا حتى لا يؤدي إلى إصابة الأشخاص بالعدوى، وحتى \"يبدو\" أشبه بفيروس كورونا. وتمكن العلماء من التوصل إلى ذلك بواسطة نقل التعليمات الجينية الخاصة ببروتين فيروس كورونا، وهو الأداة المهمة التي يستخدمها الفيروس لاقتحام خلايانا، إلى اللقاح الذي يطورونه. ويعني هذا أن اللقاح يماثل فيروس كورونا، وأن جهاز المناعة في الجسم يستطيع تعلم مهاجمته. ما الأجسام المضادة وخلايا-تي؟ مازال هناك تركيز كبير بالنسبة إلى فيروس كورونا على الأجسام المضادة، ولكنها ليست إلا جزءا واحدا من دفاع جهاز المناعة لدينا. والأجسام المضادة هي بروتينات صغيرة يخلّقها جهاز المناعة فتلتصق بالفيروسات التي تهاجم الجسم. وتستطيع الأجسام المضادة إيقاف عمل الفيروس. أما خلايا - تي، فهي خلايا دم بيضاء، تساعد في تنسيق عمل جهاز المناعة، وتستطيع تحديد الخلايا المصابة بالفيروس أولا ثم تدميرها بعد ذلك. ويؤدي أي لقاح فعال إلى إفراز الجسم لأجسام مضادة وخلايا - تي لمواجهته. وتبلغ مستويات خلايا - تي ذروتها في الجسم بعد مرور 14 يوما من التلقيح، أما مستويات الأجسام المضادة فتصل إلى ذروتها بعد 28 يوما. ولم تُجر الدراسة بعدُ لفترة كافية لمعرفة طول فترة بقاء خلايا - تي والأجسام المضادة في الجسم، بحسب ما أوردته مجلة لانسيت الطبية. وقال برفيسور أندرو بولارد، عضو فريق جامعة أكسفورد لبي بي سي: \"نحن سعداء جدا بالنتائج التي نشرت اليوم لأننا رأينا الأجسام المضادة وخلايا - تي معا\". وأضاف: \"هذه نتائج واعدة جدا، ونعتقد أن استجابة الجسم هي من النوع المرتبط بالحماية. لكن السؤال الأساسي الذي يسأله كل واحد هو هل يعمل اللقاح، وهل يقدم حماية للجسم؟.. علينا أن ننتظر\". وأظهرت الدراسة أن 90 في المئة ممن أجريت عليهم التجارب استجابت أجهزة مناعتهم بتوليد أجسام مضادة بعد جرعة واحدة من اللقاح. وتلقى 10 أشخاص فقط جرعتين حتى تستجيب أجسامهم للقاح. وقال بروفيسور بولارد: \"لا نعرف حتى الآن ما هو المستوى المطلوب لبلوغ درجة الحماية، لكن يمكننا زيادة استجابة الجسم بجرعة ثانية\". هل هو آمن؟ نعم، هو آمن، لكنْ هناك أعراض جانبية. لم يؤد اللقاح إلى حدوث أعراض جانبية خطيرة، لكن حوالي 70 في المئة ممن شاركوا في التجارب عانوا من ارتفاع في درجة الحرارة، ومن الصداع. ويقول الباحثون إن هذه الأعراض يمكن علاجها بتناول أقراص الباراسيتامول. وتقول بروفيسورة سارة غيلبيرت، من جامعة أكسفورد: \"لا يزال هناك عمل كثير أمامنا قبل أن نؤكد إن كان اللقاح الذي نطوره سيساعد في مواجهة مرض كوفيد-19، لكن تلك النتائج مبشرة\". ما الخطوة التالية في التجارب؟ لا يتوقع إتاحة اللقاح قبل نهاية العام النتائج التي توصل إليها العلماء حتى الآن واعدة، لكن هدفهم الأساسي هو ضمان أمان اللقاح بقدر يسمح بإعطائه للناس. ولا تستطيع الدراسة إظهار إن كان اللقاح سيمنع الناس من الإصابة بمرض كوفيد-19، أو أنه سيخفف أعراضه فقط. وسيشارك في المرحلة المقبلة من التجارب أكثر من 10آلاف شخص في بريطانيا. ووسع نطاق التجارب أيضا ليشمل بلدانا أخرى، لأن مستويات فيروس كورونا في بريطانيا منخفضة، ومن الصعب معها معرفة مدى فعالية اللقاح. وستجرى تجارب أكبر يشارك فيها 30 ألف شخص في الولايات المتحدة، و2000 شخص في جنوب إفريقيا، و5000 شخص في البرازيل. وهناك دعوات أيضا إلى إجراء \"تجارب تحدٍ\" يُعرّض فيها المشاركون الذين أعطوا اللقاح، إلى العدوى عمدا بفيروس كورونا. ولكن هناك مخاوف أخلاقية من تنفيذ تلك الخطوة بسبب عدم وجود علاج. متى أستطيع تناول اللقاح؟ يحتمل التوصل إلى لقاح فعال لفيروس كورونا قبل نهاية هذا العام، ولكنه لن يكون متاحا على نطاق واسع. وستعطى أولوية تناوله للعاملين في مجال الصحة والرعاية الصحية، وكذلك الأشخاص المعرضين لخطر الإصابة بكوفيد-19 بدرجة كبيرة، إما بسبب السن أو الحالة الصحية. ويعتقد أن التلقيح على نطاق واسع قد لا يتم قبل بدء العام الجديد، إذا سار كل شيء بحسب الخطة. وقال رئيس الوزراء البريطاني، بوريس جونسون: \"إنني متفائل، وأقول إني واثق 100 في المئة من أننا سنحصل على اللقاح هذا العام، أو العام القادم، وهذه مجرد مبالغة\". وليست جامعة أكسفورد هي الوحيدة التي بلغت تلك المرحلة في تطوير لقاح لفيروس كورونا. فهناك جهات أخرى في الولايات المتحدة وفي الصين، نشرت نتائج مشابهة. وعقدت الحكومة البريطانية صفقات للحصول على 190 مليون جرعة من لقاحات مختلفة.", "doc2": "ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਇਮਿਉਨਿਟੀ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤਕਰੀਬਨ 1,077 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਟ੍ਰਾਇਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਿਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਅਤੇ ਚਿੱਟੇ ਬਲੱਡ ਸੈੱਲ ਬਣਦੇ ਹਨ,ਜੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਖੋਜ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਲੱਗ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈ। ਹੋਰ ਕਈ ਵੱਡੇ ਟਰਾਇਲ ਵੀ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਯੂਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀਆਂ 100 ਮਿਲੀਅਨ ਡੋਜ਼ ਦਾ ਆਰਡਰ ਦੇ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ChAdOx1 nCoV-19 ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਜੈਨੇਟਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਚਿੰਪਾਂਜ਼ੀ ਨੂੰ ਆਮ ਜ਼ੁਕਾਮ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਸੋਧਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਨਾ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਇਹ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਵੇਖਣ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਵਰਗੀ ਹੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਇਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨਾ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਅਤੇ ਟੀ-ਸੈੱਲ ਕੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਤਿਆਰ ਕਰਨ 'ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸਾਡੀ ਇਮੀਊਨਿਟੀ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਸਾਡੇ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਚਿਪਕੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਸੋਧਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਨਾ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਇਹ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦ��� ਹੈ। ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਬੇਕਾਰ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।ਟੀ ਸੈੱਲ ਸਾਡੇ ਵਾਇਟ ਬਲੱਡ ਸੈੱਲ ਦੀ ਇਕ ਕਿਸਮ ਹੈ ਜੋ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਲੱਗੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵੈਕਸੀਨ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਟੀ-ਸੈੱਲ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਲਈ ਵੀ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਾਉਣ ਦੇ 14 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਟੀ ਸੈੱਲ ਦਾ ਪੱਧਰ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਦਾ ਸਿਖਰ 28 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਅਜੇ ਤੱਕ ਅਧਿਐਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਇਆ ਹੈ।ਕੀ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ? ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। ਪਰ ਇਸਦੇ ਸਾਈਡ-ਇਫੈਕਟ ਵੀ ਹਨ। ਬੁਖ਼ਾਰ ਅਤੇ ਸਿਰਦਰਦ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵੈਕਸੀਨ ਲੈਣ ਵਾਲੇ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੇਖੀ ਗਈ ਹੈ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੋਈ ਵੀ ਸਾਈਡ-ਇਫੈਕਟ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪਰ ਬੁਖ਼ਾਰ ਅਤੇ ਸਿਰਦਰਦ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵੈਕਸੀਨ ਲੈਣ ਵਾਲੇ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੇਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਨਾਲ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਔਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਾਰਾ ਗਿਲਬਰਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਕੋਵਿਡ-19 ਲਈ ਕਾਰਗਰ ਹੈ, ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਟੀਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨਤੀਜੇ ਕਾਫ਼ੀ ਉਤਸ਼ਾਹਜਨਕ ਹਨ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-50985606", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50983613", "doc1": "فالثأر خطوة متوقعة. وهذه السلسلة من الإجراءات والأفعال الانتقامية قد يترتب عليها اقتراب المواجهة العسكرية المباشرة بين البلدين، ووضع مستقبل واشنطن في العراق على المحك. كما من شأنه اختبار استراتيجية الرئيس ترامب للمنطقة (إن كان ثمة استراتيجية)، كما لم تُختبر من قبل. من هو قائد فيلق القدس قاسم سليماني؟ ووصف منسق البيت الأبيض لشؤون الشرق الأوسط والخليج في إدارة أوباما، فيليب جوردون، عملية مقتل سليماني بأنها \"إعلان حرب\" على إيران من جانب الأمريكيين. وفيلق القدس، هو فرع من فروع قوات الأمن الإيرانية المسؤولة عن العمليات العسكرية في الخارج. ولسنواتٍ، كان سليماني العقل المدبر لتوسيع النفوذ الإيراني، سواء في لبنان أو العراق أو سوريا أو أي مكان آخر، عبر التخطيط لشن هجمات أو تعزيز حلفاء طهران في تلك البلاد. بالنسبة لواشنطن، كانت يدا الرجل ملطختين بالدماء الأمريكية. ولكنه كان يتمتع بشعبية طاغية في إيران نفسها. ومن الناحية العملية، قاد سليماني قتال طهران ضد حملة الضغط الواسعة عليها، والعقوبات التي فرضتها الولايات المتحدة. مواضيع قد تهمك نهاية قاسم سليماني، قائد فيلق القدس التابع للحرس الثوري الإيراني والأمر الأكثر إثارة للدهشة ليس استهداف الرئيس ترامب لسليماني، وإنما توقيت توجيه الولايات المتحدة لضربتها الجوية لقتله الآن. ففي حين أُلقي باللائمة على طهران في سلسلة من الهجمات الصاروخية منخفضة المستوى على القواعد الأمريكية في العراق، وكذلك في اغتيال مقاول أمريكي. مرَّت العمليات الإيرانية السابقة ضد ناقلات النفط في الخليج، وإسقاط طائرة مسيّرة أمريكية، بل وحتى الهجوم الكبير على منشأتين نفطيتين سعوديتين، دون ردٍ أمريكي مباشر. أما فيما يتعلق بالهجمات الصاروخية على القواعد الأمريكية في العراق، فقد رد البنتاغون بالفعل على الميليشيا الموالية لإيران التي يُعتقد أنها تقف وراءها؛ ما أثار هجوماً على السفارة الأمريكية في بغداد. وفي معرِض تبرير قرار قتل سليماني، لم يركز البنتاغون فقط على أفعاله السابقة، وإنما أكد أيضاً أن الضربة كانت بمثابة رادع. وجاء في بيان البنتاغون أن الجنرال كان \"يطور بفعالية خططاً لمهاجمة المجندين والدبلوماسيين الأمريكيين في العراق وفي جميع أنحاء المنطقة\". ويبقى السؤال الأكبر: ما الذي سيحدث بعد ذلك؟ في حين يأمل الرئيس ترامب، بخطوة درامية واحدة، أن يُخضع إيران، ويثبت لحلفائه القلقين في المنطقة، كإسرائيل والسعودية، أن قوة الردع الأمريكي لم تزل حاضرة. فإنه من غير المحتمل، تقريباً، ألا يكون هناك رد إيراني قوي، حتى ولو لم يكن فورياً. هل يمكن أن تستهدف إيران القوات الأمريكية في العراق رداً على اغتيال سليماني؟ فالقوات الأمريكية البالغ عددها 5 آلاف جندي في العراق هدف واضح محتمل، كما الأهداف الأخرى من أشباه ما ضربته إيران أو وكلاؤها في الماضي. وسيتصاعد التوتر أيضا في الخليج. ولا عجب أن التأثير الأولي للعملية كان ارتفاع أسعار النفط. سوف تسعى الولايات المتحدة وحلفاؤها لتعزيز دفاعاتهم. وقد أرسلت واشنطن بالفعل عددًا صغيراً من التعزيزات الأمنية إلى سفارتها في بغداد. وإذا لزم الأمر، ستكون ثمة خطط لزيادة وجودها العسكري في المنطقة بسرعة. ولكن من الممكن، بالقدر نفسه، ألا يأتي الرد الإيراني مماثلاً للضربة. بمعنى آخر، قد لا يكون غارة جوية مقابل الغارة التي شنتها واشنطن. وقد تسعى إيران إلى اللعب بورقة الدعم الواسع الذي تحظى به في المنطقة عبر نفس الوكلاء الذين شكَّلهم سليماني وموَّلهم. الهجمات على منشأتين نفطيتين سعوديتين على سبيل المثال، يمكن أن تعيد إيران محاصرة السفارة الأمريكية في بغداد، وتضع الحكومة العراقية في موقفٍ صعب، يثير التساؤلات حول الوجود العسكري الأمريكي هناك. ويمكن لها أن تستخدم إثارة الاحتجاجات في أماكن أخرى كغطاء لهجمات جديدة. لقد كانت الضربة الجوية ضد قائد فيلق القدس دليلاً واضحاً على ذكاء الاستخبارات العسكرية الأمريكية وقدراتها. والمؤكد أن كُثراً في المنطقة لن يبكوا سليماني. ولكن هل كانت هذه الهجمة هي أحكم ما يمكن أن يفعله الرئيس ترامب؟ وما مدى استعداد البنتاغون للقادم الذي لا مفر منه؟ وما الذي تخبرنا به تلك الضربة عن استراتيجية الرئيس ترامب في المنطقة؟ وهل تغيرت هذه الاستراتيجية بأي شكلٍ من الأشكال؟ وهل ستكون هناك استراتيجية جديدة تقوم على عدم التسامح مع العمليات الإيرانية؟ أم أن ما حدث لا يتعدى أن الرئيس أطاح بقائد عسكري إيراني كان يعتبره، بلا شك، \"رجلاً بالغ السوء\".", "doc2": "ਈਰਾਨੀ ਜਰਨੈਲ ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਬਗਦਾਦ ਏਅਰੋਪਰਟ ਨੇੜੇ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੀ ਤਾਂ ਪੂਰੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇੱਕ ��ੂਜੇ ਨੂੰ ਜੇ ਇੰਝ ਹੀ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਚੱਲਿਆ ਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਕਾਫੀ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਵੀ ਹੁਣ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੁਣ ਟਰੰਪ ਦੀ ਪੱਛਮ ਏਸ਼ੀਆ ਲਈ ਅਪਣਾਈ ਨੀਤੀ ਦੀ ਵੀ ਅਸਲ ਪ੍ਰੀਖੀਆ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਪੱਛਮ ਏਸ਼ੀਆ ਲਈ ਵਾਈ੍ਹਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਕੋਔਰਡੀਨੇਟਰ ਰਹੇ ਫਿਲਿਪ ਗੋਲਡੋਨ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਈਰਾਨ ਖਿਲਾਫ਼ ਇੱਕ ਜੰਗ ਛੇੜਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੁਦਸ ਫੋਰਸ ਈਰਾਨ ਦੀ ਫੌਜ ਦਾ ਹੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਧਰਤੀ ’ਤੇ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਕੁਦਸ ਫੋਰਸ ਲੈਬਨਾਨ, ਇਰਾਕ, ਸੀਰੀਆ ਜਾਂ ਕਿਤੇ ਵੀ ਹੋਣ, ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਪਲਾਨਿੰਗ ਕਰਕੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਈਰਾਨ ਦਾ ਰਸੂਖ਼ ਵਧਾਉਣ ਤੇ ਇਰਾਕ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀ ਸੀ ਅਮਰੀਕਾ ਲਈ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਉਹ ਇਨਸਾਨ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਹੱਥ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਨਾਲ ਰੰਗੇ ਹੋਏ ਸਨ ਪਰ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀ ਸਨ। ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਹੀ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਈਰਾਨ ਖਿਲਾਫ਼ ਹੁੰਦੇ ਦੁਸ਼ਪ੍ਰਚਾਰ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਈਰਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਕੀ ਈਰਾਨ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਵੇਗਾ? ਇਹ ਚੌਂਕਾਉਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ’ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਸਨ ਬਲਕਿ ਸਵਾਲ ਤਾਂ ਇਹ ਖੜ੍ਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਹੁਣ ਕਿਉਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ। ਈਰਾਨ ’ਤੇ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀਆਂ ਉੱਤੇ ਹੋਏ ਕਈ ਰਾਕੇਟ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਿਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ ਜੋ ਉੱਥੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਫਾਰਸ ਦੀ ਖਾੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚ ਟੈਂਕਰਾਂ ਖਿਲਾਫ ਈਰਾਨ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਡਰੋਨ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਤੇਲ ਦੀ ਫ਼ੈਕਰਟੀ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਵੇ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਾਰਵਾਈ ’ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਰਾਕੇਟ ਹਮਲਿਆਂ ਲਈ ਤਾਂ ਈਰਾਨ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀ ਮਿਲਸ਼ੀਆ ਖ਼ਿਲਾਫ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਪਿੱਛੇ ਇਸ ਮਿਲਸ਼ੀਆ ਦਾ ਹੀ ਹੱਥ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਬਗਦਾਦ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸਫਾਰਤਖ਼ਾਨੇ ’ਤੇ ਵੀ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੇ ਕਤਲ ਨੂੰ ਵਾਜਿਬ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਾਰਾਵਾਈ ਉਸ ਦੇ ਬੀਤੇ ਕੰਮਾਂ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਬਲਕਿ ਇਹ ਇਰਾਕ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਾਸਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪੈਂਟਾਗਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, “ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸਫੀਰਾਂ ਉੱਤੇ ਇਰਾਕ ਤੇ ਨੇੜਲੇ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਮਲੇ ਪਲਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ।” ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਹੁਣ ਅੱਗੇ ਕੀ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਇਹ ਵੀ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਨਾਟਕੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਇਸ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਮਾਤ ਦਿੱਤੀ ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਸਾਰਇਲ ਤੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਰਗੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਕਾਫੀ ਦਮ ਹੈ। ਖ਼ੈਰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਈਰਾਨ ਵੱਲੋਂ ਕੁਝ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਭਾਵੇਂ ਹਾਲੇ ਨਹੀਂ ਪਰ ਈਰਾਨ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਖਿਲਾਫ਼ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ 5,000 ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਵੀ ਟਾਰਗੇਟ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਤੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਕਾਸਿਮ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਆਈਐੱਸ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੋਏ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਹੁਣ ਬੰਦੋਬਸਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਬਗਦਾਦ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸਫ਼ਾਰਤਖ਼ਾਨੇ ਲਈ ਵਾਧੂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਭੇਜ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਜੇ ਲੋੜ ਪਈ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਫੌਜ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਰਾਕ ਦਾ ਜਵਾਬ ਕੁਝ ਹੋਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਆਏ, ਸੌਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਹਮਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹਮਲਾ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਮਾਇਤ ਦੀ ਵੀ ਮਦਦ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਉਹ ਬਗਦਾਦ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਫ਼ਾਰਤਖਾਨੇ ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਰਾਕੀ ਸਰਕਾਰ ’ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ’ਤੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਰਾਕ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਪਾਸੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕਰਵਾਏ ਜਾਣ ਤਾਂ ਜੋ ਹੋਰ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਸੁਲੇਮਾਨੀ ’ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇਹ ਹਮਲਾ ਅਮਰੀਕੀ ਖੂਫ਼ੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਦਰਸ਼ਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਮਰਨ ਦਾ ਗਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦਾ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸਮਝਦਾਰੀ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਵਾਸਤੇ, ਕੀ ਅਮਰੀਕਾ ਤਿਆਰ ਹੈ? ਇਹ ਹਮਲਾ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ਬਾਰੇ ਅਪਣਾਈ ਗਈ ਟਰੰਪ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਾਰੇ ਕੀ ਦੱਸਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਕੁਝ ਬਦਲਿਆ ਹੈ? ਕੀ ਹੁਣ ਈਰਾਨੀ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ? ਜਾਂ ਕੇਵਲ ਇਹ ਇੱਕ ਈਰਾਨੀ ਕਮਾਂਡਰ ਨੂੰ ਢੇਰ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ‘ਇੱਕ ਬੁਰਾ ਵਿਅਕਤੀ’ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-46690402", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46692136", "doc1": "وقال البيت الأبيض إن ترامب وميلانيا سافرا إلى العراق \"في وقت متأخر من مساء عيد الميلاد\" لتوجيه الشكر إلى القوات هناك على \"خدماتهم وإنجازاتهم وتضحياتهم\". وخلال الزيارة، قال ترامب إنه لا توجد خطط لانسحاب الولايات المتحدة من العراق، حسبما أوردت وكالة رويترز للأنباء. وتأتي الزيارة بعد أيام من الإعلان عن استقالة وزير الدفاع الأمريكي، جيم ماتيس، بسبب خلافات مع ترامب حول الاستراتيجية العسكرية للولايات المتحدة في المنطقة. ومازال هناك نحو 5000 جندي أمريكي في العراق لدعم الحكومة في حربها ضد ما تبقى من تنظيم الدولة الإسلامية. وأُلغي اجتماع كان مقررا بين ترامب ورئيس الحكومة العراقية عادل عبد المهدي. وقال مكتب عبد المهدي إن الإلغاء جاء بسبب خلافات على كيفية عقد الاجتماع. وقال مسؤولون إن الزعيمين تحدثا عبر الهاتف بدلا من الاجتماع. ماذا حدث خلال زيارة ترامب؟ سافر ترامب وزوجته بصحبة مستشار الأمن القومي، جون بولتون، على متن طائرة الرئاسةإلى قاعدة الأسد الجوية، غرب العاصمة بغداد، حيث التقوا مع عسكريين أمريكيين في مطعم القاعدة. وأمضى ترامب ثلاث ساعات في القاعدة، وذلك في أول زيارة يقوم بها إلى العراق. واستقبل جنود ترامب بتصفيق حار لدى دخوله قاعة الطعام. ووتجول ترامب بين الجنود لتحيتهم والتقاط صور تذكارية. وكان ترامب قد خطط لقضاء عيد الميلاد في نادي الغولف الخاص به في فلوريدا، لكنه ظل في واشنطن بسبب الإغلاق الجزئي للحكومة. إغلاق حكومي جزئي في الولايات المتحدة بسبب أزمة تمويل جدار ترامب ماذا قال ترامب؟ قال ترامب إن سبب الزيارة هو أن يشكر بنفسه الجنود لمساعدتهم في هزيمة تنظيم الدولة الإسلامية، مضيفا \"عندما أصبحت رئيسا قبل عامين، كانوا جماعة مهيمنة للغاية، (لكن) اليوم لم يعودوا مهيمنين بالدرجة. عمل جيد\". واستطرد بالقول \"لم نعد الخاسرين، يا رفاق. لقد استعدنا الاحترام كأمة\". وذكرت وكالة رويترز أن ترامب قال إن بوسع الولايات المتحدة \"استخدام العراق كقاعدة أمامية إذا أردنا القيام بشيء ما في سوريا\". ودافع عن قراره سحب القوات الأمريكية من، قائلا \"سيخلص الكثير من الناس إلى نفس منهجي في التفكير\". وأضاف \"لقد أوضحت من البداية أن مهمتنا في سوريا كانت تجريد تنظيم الدولة من المناطق التي يسيطر عليها\". وتابع \"قبل ثماني سنوات، ذهبنا إلى هناك في مهمة لمدة ثلاثة أشهر ولم نغادر أبدا. الآن، نحن نقوم بذلك بشكل صحيح وسننهيه (التواجد العسكري)\". وقال أيضا إن الاعتبارات الأمنية منعته من زيارة القوات الأمريكية في المنطقة منذ عدة أسابيع. لماذا أثار الانسحاب من سوريا هذا الجدل؟ أعلن ترامب قرار سحب القوات الأمريكية من سوريا الأسبوع الماضي. لكن الحلفاء المهمين في الداخل والخارج، بما في ذلك كبار السياسيين الجمهوريين من حزبه ودول أجنبية أخرى، رفضوا مبررات ترامب بهزيمة تنظيم الدولة في سوريا، ويقولون إن الانسحاب الأمريكي قد يؤدي إلى عودته من جديد. وكان وزير الدفاع ماتيس من أبرز المنتقدين لقرار ترامب، وقرر الاستقالة وقال في مبرراتها إنه لا يشارك ترامب في آرائه. كما استقال بريت ماكغورك، أحد كبار الدبلوماسيين الأمريكيين المؤيدين لمحاربة تنظيم الدولة. وبحسب ما ورد فقد وصف قرار ترامب بأنه \"انقلاب في السياسة\" والذي \"تسبب في ارتباك الحلفاء وشركاء الحرب\". كما حذر تحالف \"قوات سوريا الديمقراطية\"، الذي يضم مسلحين من العرب والأكراد، من أن تنظيم الدولة يمكن أن يعود قويا من جديد. وساعدت القوات الأمريكية في القضاء على تنظيم الدولة الإسلامية بشمال شرقي سوريا، لكن مع هذا ظلت هناك جيوب يسيطر عليها هذا التنظيم.", "doc2": "ਵਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਮੈਲੇਨੀਆ 'ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਨੂੰ ਦੇਰ ਰਾਤ' ਇਰਾਕ ਪਹੁੰਚੇ। ਉਹ ਇਰਾਕ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ 'ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਅਤੇ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ' ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਨ ਗਏ ਸਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੇਲੇ ਅਚਾਨਕ ਕਿਤੇ ਵੀ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਮੁਤਾਬਕ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਕਾਫ਼ੀ ਸਾਧਨ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਜਹਾਜ਼ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੌਰੇ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਉਡਾਣ? ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ, ਉਹ ਹਵਾਈ ਉਡਾਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਵਾਰ ਹਨ। ਪਰ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖਾਸ ਉਡਾਣਾਂ ਦੇ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਲਗਿਆ ਜੋ ਕਿ ਕਮਾਂਡਰ-ਇਨ -ਚੀਫ਼ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੌਜੂਦਾ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਲਈ ਦੋ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦੀਆਂ ਬੋਈਂਗ 747-200ਬੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਉਹ ਹਵਾਈ ਉਡਾਣ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਵਾਰ ਹਨ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। \"ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ,\" ਅਮਰੀਕੀ ਝੰਡਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਮੁਹਰ ਨਾਲ ਲੈਸ ਇਹ ਉਡਾਣ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅੱਧ-ਵਿਚਾਲੇ ਬਾਲਣ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਭਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਰੇਂਜ ਬੇਹਿਸਾਬ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਹਰ ਥਾਂ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ ਇਸ ਅੰਦਰ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਉਪਕਰਨਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਮੈਗਨੈਟਿਕ ਤਰੰਗਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਐਡਵਾਂਸਡ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੰਚਾਰ ਉਪਕਰਣਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਹਮਲੇ ਵੇਲੇ ਮੋਬਾਇਲ ਕਮਾਂਡ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਐਡਵਾਂਸਡ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੰਚਾਰ ਉਪਕਰਣਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ ਉਡਾਣ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਲਈ ਤਿੰਨ ਪੱਧਰੀ 4000 ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਦੀ ਥਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹਾਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਦਫ਼ਤਰ, ਪਖਾਨਾ ਅਤੇ ਕਾਨਫਰੰਸ ਰੂਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ 'ਮੈਡੀਕਲ ਹਾਲ' (ਮੈਡੀਕਲ ਸੂਟ) ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਰੂਮ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌ��ਾਨ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਦੋ ਖਾਨਿਆਂ ਵਾਲੀ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ 100 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਖਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਲ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕਵਾਰਟਰ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ਸੀਨੀਅਰ ਸਲਾਹਕਾਰ, ਸੀਕਰਟ ਸਰਵਿਸ ਅਫ਼ਸਰ, ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਲੋਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹਿਮਾਨ। ਕਈ ਕਾਰਗੋ ਜਹਾਜ਼ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਅੱਗੇ ਉੱਡਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਣ। ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਵਨ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਪਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸ਼ੀਅਲ ਏਅਰਲਿਫਟ ਗਰੁੱਪ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਈਟ ਹਾਊਸ ਮਿਲੀਟਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਏਅਰਲਿਫਟ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਾਇਲਟ ਆਫਿਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਫਰੈਂਕਲਿਨ ਡੀ. ਰੂਜ਼ਵੈਲਟ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ 1944 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਡਾਣ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਲਈ ਤਿੰਨ ਪੱਧਰੀ 4000 ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਦੀ ਥਾਂ ਹੈ 1962 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੌਨ ਐੱਫ. ਕੈਨੇਡੀ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੈੱਟ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲਈ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਉਡਾਣ ਸੀ ਮੋਡੀਫਾਈਡ ਬੋਇੰਗ 707। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਹੋਰ ਜੈੱਟ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਲ ਹੋਰ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਇੱਕ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬ੍ਰੀਫਕੇਸ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਫੁੱਟਬਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਫੌਜੀ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰਮਾਣੂ ਹਮਲੇ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇਣ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੇ ਲਈ ਕੁਝ ਕੋਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ 'ਫੁੱਟਬਾਲ' ਅੰਦਰ 'ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਟੂਲਜ਼' (ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਤਕਨੀਕ) ਅਤੇ ਕੁਝ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਇੱਕ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬ੍ਰੀਫਕੇਸ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਫੁੱਟਬਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਤੁਰੰਤ ਕੋਈ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਲਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੋਡ ਰਾਹੀਂ ਫੌਜ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਦੱਸਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੁਆਇੰਟ ਚੀਫ਼ ਆਫ਼ ਸਟਾਫ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਹੁਕਮ ਨੇਬ੍ਰਾਸਕਾ ਦੇ ਆਫ਼ਟ ਏਅਰਬੇਸ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਸਟ੍ਰੈਟਜਿਕ ਕਮਾਂਡ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਕੋਲ ਚਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉੱਥੋਂ ਇਹ ਹੁਕਮ ਗ੍ਰਾਊਂਡ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। (ਇਹ ਸਮੁੰਦਰ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਅੰਦਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ) ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਨੂੰ ਫਾਇਰ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਕੋਡ ਜ਼ਰੀਏ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਡ ਲਾਂਚ ਟੀਮ ਕੋਲ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖੇ ਕੋਡ ਨਾਲ ਮਿਲਣਾ ���ਾਹੀਦਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55036091", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55033389", "doc1": "تبدو استراتيجية الرئيس القانونية في الطعن في نتائج الانتخابات وكأنها تلقى أذاناً صماء داخل محاكم البلاد. إذ أن فريق ترامب لم يحقق بعد نصراً واضحاً أو يقدم دليلاً على وجود تزوير واسع النطاق، بعد رفعه عشرات الدعاوى القضائية. وقال كبير محاميي ترامب وعمدة نيويورك السابق رودي جولياني إن الحملة تخلت عن الدعاوى القانونية التي رفعتها في ميشيغان، حيث فاز بايدن بأكثر من 160 ألف صوت. وفي جورجيا، صادقت الولاية على نتائجها التي أظهرت تقدم بايدن بفارق 12 ألف صوت بعد إعادة فرز يدوية لنحو 5 ملايين بطاقة اقتراع. وبينما توصد أبواب البقاء في المنصب، يبدو أن الرئيس بات يحوّل استراتيجيته لقلب نتائج الانتخابات من كونها معركة قانونية طويلة المدى إلى معركة سياسية أطول. مواضيع قد تهمك نهاية دليل مبسط لاستراتيجية ترامب فيما يلي ما قد يأمل ترامب في تنفيذه: 1. منع عملية التصديق على النتائج في أكبر عدد ممكن من الولايات، سواء من خلال الدعاوى القضائية أو تشجيع المسؤولين الجمهوريين على الاعتراض عليها 2. إقناع المشرعين الجمهوريين داخل الولايات التي فاز فيها بايدن بهامش ضئيل بأن يرفضوا نتائج التصويت الشعبي باعتبارها فاسدة بسبب عمليات تزوير واسعة النطاق 3. دفع المشرعين لمنح أصوات ولاياتهم داخل المجمع الانتخابي في يوم الرابع عشر من ديسمبر/ كانون الأول لصالح ترامب بدلاً من بايدن. 4. القيام بما سبق داخل عدد كاف ٍمن الولايات - مثل ويسكونسن وميشيغان وبنسلفانيا- لزيادة أصوات ترامب داخل المجمع الانتخابي من 232 صوتا إلى أكثر من 269 صوتاً وهو ما يحتاجه للفوز. 5. وربما تكلل جهوده بالنجاح إذا حدث واستطاع أن ينتزع أصوات من الأغلبية التي حصل عليها بايدن داخل المجمع الانتخابي وعددها 306، لأنه عندئذ ستقرر النتيجة داخل مجلس النواب، وهو وإن كان يخضع لسيطرة الديمقراطيين، تبقى لترامب أفضلية نتيجة لعض القواعد القانونية الملتبسة. ماذا يفعل ترامب من أجل تحقيق ذلك؟ يمارس ترامب ضغوطاً على الأشخاص الذين يمكنهم تغيير من تختاره الولاية لمنصب الرئيس. فحين يصوت الأمريكيون في الانتخابات الرئاسية، هم في الواقع يصوتون في سباق على مستوى الولاية لا على مستوى البلاد. هم يصوتون لصالح ناخبي الولاية (أعضاء المجمع الانتخابي) الذين يصوتون بدورهم لصالح المرشح الرئاسي. وعادة ما يتبع هؤلاء الناخبون إرادة الدائرة الانتخابية. ففي ميشيغان على سبيل المثال سيصوت جميعهم لصالح بايدن الذي فاز بأصوات الولاية. ومن المقرر أن يجتمع يوم الإثنين مجلس لفرز أصوات الولاية مؤلف من عضوين جمهوريين وعضوين ديمقراطيين لاحتساب الأصوات والتأكيد رسمياً على حصول بايدن على كافة أصوات الولاية داخل المجمع الانتخابي، وعددها 16 صوتا. الانتخابات الرئاسية الأمريكية 2020: هل يرفض دونالد ترامب مغادرة البيت الأبيض؟ وكانت الإشارة الأولى لمحاولة ترامب الضغط على ولايات بعينها كي تتجاهل نتيجة إحصاء الأصوات، قد ظهرت عقب تقارير عن اتصاله بمسؤولين جمهوريين اثنين كانا قد رفضا التصديق على نتائج الانتخابات في ديترويت كبرى مدن ميشيغان. ويعد اتصال الرئيس الأمريكي مباشرة بهذين المسؤولين- وهما من صغار المسؤولين الحزبيين- من بين الالاف من نظرائهم ��مراً غير معتاد. غير أن المسؤولين تراجعا في نهاية الأمر عن رفضهما التصديق على نتائج الولاية. بنسلفانيا توجه ضربة جديدة لمساعي ترامب في تغيير نتائج الانتخابات ثم صارت هذه الإشارات دليلاً واضحاً على النية، حين قبل مشرعون جمهوريون في ميشيغان دعوة رئاسية لزيارة البيت الأبيض يوم الجمعة. وخرجت هذه الأنباء مصحوبة بتقارير عن عزم الرئيس إيجاد سبل أخرى للضغط على مشرعي الولايات الحاسمة من أجل مراجعة -وربما تغيير- نتائجها. وصار التصديق من جانب الحزبين على نتيجة تصويت الولايات -وهو إجراء رسمي في الانتخابات العادية- أحدث ساحة للمعركة في محاولات الرئيس الاحتفاظ بالسلطة خلال السنوات الأربع المقبلة. هل يمكن لمحاولات ترامب أن تنجح؟ ليس مستحيلا، لكن الفرص ضئيلة جداً جدا. ففي البداية، يتعين على الرئيس أن يقلب النتائج في ولايات عدة تراوح فيها تقدم بايدن من عشرة آلاف صوت إلى أكثر من مئة ألف. وليس الوضع مثلما كان عليه عام 2000 حين كان الخلاف على نتيجة الانتخابات مرهوناً بولاية فلوريدا فقط. والأكثر من ذلك، أن العديد من الولايات التي يستهدفها فريق ترامب القانوني -وهي ميشيغان وويسكونسن وبنسلفانيا ونيفادا- لديها حكام ديموقراطيون، لا يمكنهم أن يجلسوا مكتوفي الأيدي وسط كل ما يحدث. ففي ميشيغان على سبيل المثال، يمكن للحاكم، غريتشن ويتمر، إبعاد المجلس الانتخابي الحالي للولاية وتعيين آخر يمكنه التصديق على فوز بايدن. ويمكن لحكام الولايات الديمقراطيين اختيار قائمة من الناخبين المؤيدين لبايدن في مقابل أولئك الذين يختارهم الجمهوريون، وفي النهاية يعود الأمر للكونغرس في اختيار الفريق الذي سيعترف به. بيد أن هذا لا يعني أن أنصار بايدن ليسوا قلقين. فرغم أن احتمالات حدوث ذلك تتشابه مع احتمالات سقوط نيزك على الأرض أو اصطدام البرق بشخص أثناء فوزه باليانصيب، فإن انتزاع النصر من بايدن في هذه اللحظة سيكون حدثاً سياسياً كارثيا، لدرجة أن مجرد احتمال بعيد لحدوثه كفيل بأن يسبب الذعر للديمقراطيين. هل تعتبر استراتيجية ترامب قانونية؟ أمضى ترامب أغلب وقته في البيت الأبيض مخالفاً الأعراف والتقاليد الرئاسية. ويبدو أن الأيام الاخيرة من ولايته لن تختلف عن ذلك. قبل مشرعون جمهوريون في ميشيغان دعوة رئاسية لزيارة البيت الأبيض يوم الجمعة ولكن كون الضغوط التي يمارسها ترامب على مسؤولي الانتخابات أو مشرعي الولايات غير مسبوقة أو مثيرة للجدل، لا يعني أنها بالضرورة أنها غير قانونية. فخلال الأيام الأولى من عمر الولايات المتحدة كان لمشرعي الولايات سلطات واسعة في كيفية تخصيص الأصوات الانتخابية، وحتى الآن لا يوجد ثمة شرط دستوري يفرض التزامهم بنتائج التصويت الشعبي. ومنذ ذلك الحين تم تقييد هذه السلطات عن طريق تخصيص أصوات المجمع الانتخابي بناء على نتائج التصويت الشعبي، في حين تظل ركائز النظام الأصلي قائمة. وفي حال نجح الرئيس في إقناع مشرعي ولاية ما مثل ميشيغان بأن يتصرفوا وفق إرادته، فالديمقراطيون بالتأكيد سيقدمون اعتراضات قانونية. والقانون - على المستوى الوطني ومستوى الولايات- غير واضح، لأن هذا المسألة نادراً ما أثير الخلاف بشأنها. فهل يمكن للولايات أن تقوم بأثر رجعي بتغيير القوانين التي تدير الانتخابات؟ ربما. لكن الحكم النهائي سيكون متروكاً للقضاة. هل حاول أحد من قبل القيام بذلك؟ عام 2000 كانت آخر انتخابات شهدت نتائج متقاربة ومعركة بشأن أصوات المجمع الانتخابي، وقد تنافس فيها المرشحان الديمقراطي آل غور والجمهوري جورج دبليو بوش. وكان الخلاف بشأن ولاية واحدة هي فلوريدا، حيث كان الفارق في الأصوات التي حصل عليها المرشحان بضع مئات. وفي نهاية الأمر تدخلت المحكمة الأمريكية العليا وأوقفت إعادة فرز الأصوات، وصار بوش رئيسا. أما إذا أردنا معرفة ما حدث في انتخابات سابقة شهدت نزاعات قانونية في عدة ولايات، فعلينا أن نعود إلى عام 1876، حيث السباق بين الجمهوري رَذرفورد بي هايس والديمقراطي صامويل تيلدون. وحينها أدى التنازع بشأن نتائج الانتخابات في ولايات لويزيانا وساوث كارولينا وفلوريدا إلى عدم حصول أي من المرشحين على أغلبية أصوات المجمع الانتخابي. وانتقل الأمر لمجلس النواب الذي حكم لصالح هايس، والذي كان قد فاز بعدد أصوات أقل من منافسه في التصويت الشعبي كحال بوش عام 2000 وترامب عام 2016. ماذا سيحدث في حال رفض دونالد ترامب مغادرة المنصب؟ إذا باءت محاولات ترامب لتغيير نتائج الانتخابات بالفشل، سيؤدي جو بايدن اليمين كرئيس الولايات المتحدة السادس والأربعين، بعد دقيقة واحدة من ظهر يوم 20 يناير/ كانون الثاني، سواء أقر ترامب رسمياً أم لم يقر. وعندئذ يحق لجهاز الأمن والجيش الأمريكي معاملة الرئيس السابق بالطريقة التي قد يُعامل بها أي فرد غير مصرح بوجوده داخل منشأة حكومية. وفي هذا الإطار قال بايدن في مؤتمر صحفي يوم الخميس: \"ما يفعله أمر مشين، إنه يبعث برسائل مدمرة إلى بقية العالم بشكل لا يصدق بشأن كيفية عمل الديمقراطية\". بايدن: إنكار ترامب للنتائج يبعث \"رسالة مروعة للعالم\" وحتى إن لم ينجح الرئيس، فإن استراتيجية الأرض المحروقة التي يتبعها في الطعن في نتائج الانتخابات تشكل سابقة لانتخابات قادمة، وتقوض ثقة الكثير من الأمريكيين في الأنظمة والمؤسسات الديمقراطية، وفقاً لاستطلاعات الرأي.", "doc2": "ਟਰੰਪ ਦੀ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਤਾਂ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀ, ਟਰੰਪ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਦਰਜਨਾਂ ਕੇਸ ਤਾਂ ਦਾਇਰ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ, ਪਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਨਿਊਯਾਰਕ ਮੇਅਰ ਰੂਡੀ ਜਿਊਲਿਆਨੀ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਰੰਪ ਕੈਂਪੇਨ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਚੁਣੌਤੀ ਵਾਪਸ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਵਿੱਚ ਬਾਇਡਨ ਨੂੰ 1,60,000 ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਜੌਰਜੀਆ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਵੀ 50 ਲੱਖ ਬੈਲੇਟ ਦੀ ਦੁਬਾਰਾ ਗਿਣਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਇਡਨ ਨੂੰ 12 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਨੇ ਵੀ ਨਤੀਜੇ 'ਤੇ ਮੋਹਰ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਵਾਰੀ-ਵਾਰੀ ਨਾਲ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਬੰਦ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਰਾਜਨੀਤਕ ਲੜਾਈ 'ਤੇ ਸ਼ਿਫਟ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਕੀ ਹੈ? ਟਰੰਪ ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਸਭ ਕਰਨ ਦਾ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹਨ- ਅਜਿਹਾ ਹੋਣ ਲਈ ਕੀ ਟਰੰਪ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ? ਟਰੰਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੂਬੇ ਕਿਸ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਚੁਣਨ। ਟਰੰਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰਾਜ ਕਿਸ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਚੁਣੇ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੋਟਾਂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਦਰਅਸਲ, ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਹ ਸੂਬਾ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਚੋਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਨਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ। ਉਹ ਰਾਜ ਦੇ ਇਲੈਕਟਰਜ਼ ਲਈ ਵੋਟਾਂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਜਿੱਤ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲਈ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਕਸਰ ਇਹ ਇਲੈਕਟਰਜ਼ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਮੁਤਾਬਕ ਹੀ ਵੋਟ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ ਜੇਕਰ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਤੋਂ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਜਿੱਤੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਇਲੈਕਟਰਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਵੋਟ ਦੇਣਗੇ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੂਬਿਆਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਉਦੋਂ ਮਿਲਿਆ ਜਦੋਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡੇਟਰੌਇਟ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਰਟੀਫਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਛੋਟੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਦੋ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਹੀ ਥੋੜ੍ਹੀ ਅਸਾਧਾਰਨ ਗੱਲ ਸੀ। ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਦੇ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਲਈ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਜਾਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਆਇਆ। ਕੀ ਟਰੰਪ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ? ਇਹ ਅਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਚਾਂਸ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ ਜਿੱਥੇ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਅੰਤਰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਲੱਖਾਂ ਤੱਕ ਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਲ 2000 ਵਰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਫਲੋਰਿਡਾ ਹੀ ਮੁੱਖ ਰਾਜ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੀ ਟੀਮ ਟਾਰਗੇਟ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਿਸ਼ੀਗਨ, ਵਿਸਕੌਨਸਿਨ, ਪੈਨਸਲਵੇਨੀਆ ਅਤੇ ਨਵਾਡਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈਆਂ ਵਿੱਚ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਗਵਰਨਰ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਇਹ ਸਭ ਹੁੰਦਾ ਦੇਖ ਕੇ ਹੱਥ 'ਤੇ ਹੱਥ ਧਰ ਕੇ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਬੈਠੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਜਿਵੇਂ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਵਿੱਚ ਗਵਰਨਰ ਗ੍ਰੇਚਨ ਵਿਹਟਮਰ ਸਟੇਟ ਇਲੈੱਕਸ਼ਨ ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਦੂਜਾ ਬੋਰਡ ਲਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨੂੰ ਸਰਟੀਫਾਈ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਗਵਰਨਰ ਬਾਇਡਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਾਲੇ ਇਲੈੱਕਟਰਜ਼ ਦਾ ਨਾਂ ਅੱਗੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਆਪਣੇ ਨਾਂ ਦੇਣਗੇ, ਫਿਰ ਸਦਨ ਨੂੰ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਸੁਣੇ। ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਚਾਂਸ ਓਨੇ ਹੀ ਹਨ ਜਿੰਨੇ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੇ ਲਾਟਰੀ ਜਿੱਤੀ ਹੋਵੇ ਤੇ ਉਸ 'ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗ ਜਾਵੇ, ਪਰ ਇਸ ਸਟੇਜ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਹੱਥੋਂ ਖਿਸਕਣਾ ਅਜਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਡੈਮੋਕਰੇਟਸ ਨੂੰ ਘਬਰਾਹਟ ਹੋ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਕੀ ਇਹ ਰਣਨੀਤੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹੀ ਹੈ? ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇ ਇਹ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨ ਵੀ ��਼ਿਆਦਾ ਵੱਖ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਟਰੰਪ ਚੋਣ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਜਾਂ ਰਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਇਹ ਵਿਵਾਦਮਈ ਹੈ, ਪਰ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਆਪਕ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਆਪਣੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਲ ਵੋਟ ਦੇਣ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਾਪੂਲਰ ਵੋਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਵੋਟ ਦੇਣ। ਪਰ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਨੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਵੋਟ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਮੂਲ ਸਿਸਟਮ ਹੁਣ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਡੈਮੋਕਰੇਟਸ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਇਤਰਾਜ਼ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ ਹੈ ਕਾਨੂੰਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵੀ ਅਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੀਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਬਣੀ ਹੋਵੇ। ਕੀ ਰਾਜ ਚੋਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਆਪਣੇ ਕਾਨੂੰਨ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਨ? ਸ਼ਾਇਦ, ਪਰ ਆਖ਼ਰੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਜੱਜਾਂ ਦਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਕੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ? ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਅਲ ਗੋਰ ਅਤੇ ਜੌਰਜ ਬੁਸ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਸਨ। ਫਲੋਰਿਡਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੌ ਵੋਟਾਂ ਦਾ ਹੀ ਅੰਤਰ ਸੀ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਦਖ਼ਲ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਬੁਸ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ। ਜੇਕਰ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਲ 1876 ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਪਏਗਾ ਜਿੱਥੇ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਰਦਰਫੋਰਡ ਹੇਜ਼ ਅਤੇ ਡੈਮੋਕਰੇਟ ਸੈਮੂਅਲ ਟਿਲਡਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਲੜ ਰਹੇ ਸਨ। ਫਲੋਰਿਡਾ, ਲੁਸੀਆਨਾ, ਸਾਊਥ ਕੈਰੋਲੀਨਾ ਦੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬਹੁਮਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਚੋਣ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਜਾਂ ਰਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਹਾਊਸ ਆਫ ਰਿਪ੍ਰਜੈਂਟੇਟਿਵਸ ਕੋਲ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੇਜ਼ ਵੱਲ ਰੁਝਾਨ ਦਿਖਾਇਆ ਅਤੇ ਹੇਜ਼ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਤੋਂ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਜਿੱਤੇ ਜਿਵੇਂ 2000 ਵਿੱਚ ਬੁਸ਼ ਅਤੇ 2016 ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਜਿੱਤੇ ਸਨ। ਜੇਕਰ ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਹੁਦੇ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਤਾਂ? ਜੇਕਰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਹ ਸਭ ਕਦਮ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ 20 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 12 ਵੱਜ ਕੇ 1 ਮਿੰਟ 'ਤੇ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 46ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣ ਜਾਣਗੇ, ਫਿਰ ਚਾਹੇ ਟਰੰਪ ਹਾਰ ਮੰਨੇ ਜਾਂ ਨਾ ਮੰਨੇ। ਉਸ ਪੁਆਇੰਟ 'ਤੇ ਸੀਕਰੇਟ ਸਰਵਿਸ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸੈਨਾ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਲ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੀ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਜ਼ਾਦ ਹ��� ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹ ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਇਦਾਦ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਕਿਸੇ ਅਣ-ਅਧਿਕਾਰਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਅਫ਼ਸੋਸਨਾਕ ਹੈ ਜੋ ਟਰੰਪ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਲੋਕਤੰਤਰ ਬਾਰੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜ ਰਹੇ ਹਨ।\" \"ਟਰੰਪ ਜੇਕਰ ਕਾਮਯਾਬ ਨਾ ਹੀ ਹੋਏ ਤਾਂ ਵੀ ਉਹ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿਸੇ ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰੋਸੇ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰੇਗੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56309868", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56350047", "doc1": "اندلعت اشتباكات جديدة بين الشرطة والمتظاهرين في يانغون يوم السبت وقال مسؤولون هنود إن الضباط وعائلاتهم عبروا الحدود في الأيام الماضية. وطلبت سلطات ميانمار في رسالة عودتهم \"من أجل الحفاظ على علاقات الصداقة\". وشهدت ميانمار احتجاجات وإضرابات حاشدة في أعقاب انقلاب عسكري الشهر الماضي. واتخذت قوات الأمن موقفا متشددا ضد المظاهرات، وجرى الإبلاغ عن نحو 55 حالة وفاة. مواضيع قد تهمك نهاية وواصل المتظاهرون تحدي الجيش يوم السبت، وتجمعوا في شتى أرجاء البلاد، وذكرت تقارير أن قوات الشرطة استخدمت الغاز المسيل للدموع والرصاص المطاطي وقنابل الصوت لتفريق الجموع في يانغون، كبرى المدن في البلاد. ولم ترد أي تقارير عن وقوع إصابات جديدة. وقالت ماريا سي تي زوالي، نائبة مفوض الشرطة في منطقة تشامفاي بولاية ميزورام الهندية، لوكالة رويترز للأنباء إنها تلقت رسالة من نظيرتها في منطقة فالام في ميانمار تطلب إعادة ضباط الشرطة. وجاء في الرسالة أن ميانمار لديها معلومات عن ثمانية ضباط شرطة عبروا الحدود إلى الهند. يطالب المتظاهرون بالإفراج عن الزعيمة المنتخبة ديمقراطيا أونغ سان سو تشي وأضافت الرسالة: \"من أجل تعزيز علاقات الصداقة بين البلدين الجارين، برجاء اعتقال ثمانية من أفراد شرطة ميانمار وصلوا إلى الأراضي الهندية وتسليمهم إلى ميانمار\". وقالت زوالي إنها تنتظر توجيهات من وزارة الشؤون الداخلية الهندية في دلهي. وبحسب وكالة رويترز للأنباء، عبر نحو 30 من ضباط الشرطة وأفراد أسرهم الحدود إلى الهند طلبا للجوء خلال الأيام الماضية. وذكرت وكالة فرانس برس للأنباء، نقلا عن مسؤولين هنود، أن عشرات من مواطني ميانمار كانوا ينتظرون يوم السبت على الحدود أملا في الفرار من الاضطرابات. كيف بدأت الاضطرابات؟ استولى الجيش في ميانمار على السلطة في بداية فبراير/شباط الماضي، واعتقل زعيمة البلاد المنتخبة ديمقراطيا، أونغ سان سو تشي. وبدأت حركة عصيان مدني، بعد أيام، ورفض كثيرون الذهاب إلى العمل، بينما شارك البعض في احتجاجات حاشدة في الشوارع. وردت قوات الأمن في ميانمار بقمع اتسم بالعنف، وأطلقت الذخيرة الحية على المتظاهرين العزل، ولم يدل الجيش بتعليق بشأن سقوط قتلى. وقالت ميشيل باشليه، مفوضة الأمم المتحدة لحقوق الإنسان، إن السلطات اعتقلت ما يربو على 1700 شخص منذ بدء الانقلاب، بما في ذلك نواب في البرلمان ومتظاهرون، فضلا عن نحو 29 صحفيا. وأضافت أن الأرقام قد تكون أعلى بكثير نظرا لاتساع نطاق الاحتجاجات وصعوبة مراقبة تطورات الأحداث.", "doc2": "ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਡਰ ਤੋਂ ਇੱਥੋਂ ਫਰਾਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਜਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਇੰਟਰਵਿਊਜ਼ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਡਰ ਤੋਂ ਇੱਥੋਂ ਫਰਾਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਜਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾਉਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਾ ਦਰਦ ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਨਾਇੰਗ (ਨਾਮ ਅਸੀਂ ਉਸਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਬਦਲਿਆ ਹੈ) ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਕਰਮਚਾਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਰਮਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ, 27 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਇਹ ਕਰਮਚਾਰੀ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਿਜੋਰਮ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਏ ਸਨ। ਇਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੇਕਸੂਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਜੋ ਫੌਜ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।\" \"ਅਸੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਫੌਜ ਵੱਲੋਂ ਚੁਣੀ ਹੋਈ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟਣਾ ਗਲਤ ਸੀ।\" ਜਦੋਂ ਤੋਂ 1 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੀ ਫੌਜ, ਜਿਸਨੂੰ ਟੈਟਮਾਡੌ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੇ ਸੱਤਾ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਲੋਕਤੰਤਰ ਪੱਖੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉਤਰ ਆਏ ਹਨ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ 'ਤੇ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਨਾਇੰਗ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫਰਵਰੀ ਦੇ ਅੰਤ 'ਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹਿੰਸਕ ਹੁੰਦੇ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾਉਣ ਤੋਂ ਮਨਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਥੋਂ ਭੱਜਣਾ ਪਿਆ। \"ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੌਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਮੈਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜਾ ਹਾਂ।\" \"ਫੌਜ ਬੇਰਹਿਮ ਹੈ। ਉਹ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਿੰਸਕ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।\" ਅਸੀਂ ਜਦੋਂ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਾਂ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਨਾਇੰਗ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਵਿਖਾਈਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਉਣਾ ਪਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਦੋ ਧੀਆਂ ਮਿਆਂਮਾਰ 'ਚ ਹੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਪਾਵਾਂਗਾ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਇਹ ਉਹ ਲੋਕ ਸਨ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਡੇਸ਼ ਦਾ ਅੱਖੀਡਿੱਠਾ ਹਾਲ ਦੱਸ ਰਹੇ ਸਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਅ��ੇ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਯੂਐੱਨ, ਯੂਐੱਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ 'ਤੇ ਠੱਲ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਫੌਜ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਸਾਰੀ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਿਆ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮਿਆਂਮਾਰ ਤੋਂ ਭੱਜ ਕੇ ਮਿਜੋਰਮ ਆਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਮਿਆਂਮਾਰ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ: ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਮੈਂ ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸੌ ਨਹੀਂ ਪਾ ਰਿਹਾ ਸੀ' 22 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਹਤੂਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਾਥੀ ਮਿਆਮਾਂਰ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਪੈਟਰੋਲਿੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਜਿਹੜੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਭਾਂਡੇ ਖੜਕਾ ਕੇ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਹਤੂਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾਉਣ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। \"ਸਾਨੂੰ ਆਦੇਸ਼ ਸੀ ਕਿ ਜਿਹੜੋ ਲੋਕ 5 ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਝੂੰਡ ਬਣਾ ਕੇ ਆਉਣ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ। ਅਸੀਂ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟ ਰਹੇ ਸੀ। ਮੈਂ ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸੌ ਨਹੀਂ ਪਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।\" \"ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਬੇਕਸੂਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ੂਨ ਨਾਲ ਲੱਥਪੱਥ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਮੈਂ ਇਹ ਸਭ ਵੇਖ ਨਾ ਸਕਿਆ।\" ਹਤੂਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ 'ਤੇ ਹੀ ਇਕੱਲਾ ਭੱਜ ਆਇਆ। ਉਹ ਕਾਫ਼ੀ ਡਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬੀਮਾਰ ਮਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਆਈ 24 ਸਾਲਾ ਦੀ ਗ੍ਰੇਸ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੋਰ ਵੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਉੱਥੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ 'ਚ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਗ੍ਰੇਸ ਨਾਮ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ 'ਤੇ ਫੌਜ ਰਬਰ ਬੁਲੇਟ ਅਤੀ ਲਾਠੀਆਂ ਚਲਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਥਰੂ ਗੈਸ ਦੇ ਗੋਲੇ ਵੀ ਛੱਡੇ ਗਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਬੱਚੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਭੀੜ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਸਭ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਏ।\" \"ਅਸੀੰ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਸਮਾਂ ਬਦਲ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਸਿਸਟਮ ਬਦਲ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਇਹ ਨੌਕਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ।\" 24 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਗ੍ਰੇਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਆਈ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਕਾਫੀ ਬੀਮਾਰ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਦਿੱਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। \"ਮੇਰੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਕਾਫ਼ੀ ਡਰੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਭੱਜਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜ ਆਏ।\" ਸਿਰਫ਼ ਪੁਲਿਸ ਅਫ਼ਸਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਭੱਜੇ ਸਨ, ਅਸੀਂ ਕਈ ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਿ��ੇ ਜੋ ਮਿਆਂਮਾਰ ਤੋਂ ਭੱਜ ਕੇ ਮਿਜੋਰਮ ਆਏ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44903911", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44897754", "doc1": "رغم تعرضها لهجوم بمادة كاوية، تصر نياب علي أو نديم كاشيش، المتحولة جنسيا على الترشح للانتخابات البرلمانية لكن رغم ذلك،قررت نياب، وهي خريجة جامعية، أن تكون بين أربعة من المتحولين جنسيا الذين يخوضون الانتخابات العامة في باكستان. وعن تجربتها السياسية حديثة العهد، قالت المرشحة المحتملة \"أدرك أنه بدون أن تتمتع بقوة سياسية تجعلك جزء من مؤسسات الدولة، لن تتمكن من الحصول على حقوقك\". وبدء في الآونة الأخيرة، الكثير من المتحولين جنسيا بخوض غمار المعترك السياسي في المجتمع الباكستاني، ليكون لهم دور فيما ثبت أنه مرحلة هامة للمطالبة بحقوق المتحولين جنسيا. ريادة المنطقة غالبا ما يعاني المتحولون جنسيا النبذ والسخرية في المجتمع، وتلقي هذه المعاملة الضوء على قدر كبير من التمييز والمعاناة التي تجبرهم على الصراع للحصول على أبسط الحقوق والخدمات الأساسية مثل التعليم، والوظائف، والرعاية الصحية. وفي عهد إمبراطورية المغول، كان \"الخصيان\"، يعملون كمغنيين وراقصين في البلاط الملكي. وعندما احتلت بريطانيا الهند، سعت إلى تجريم وجود المتحولين جنسيا واعتبرتهم منحرفين، وحرمتهم من حقوقهم المدنية. لكن في يومنا هذا، تعد باكستان رائدة في مجال حقوق المتحولين جنسيا في المنطقة، إذ كانت من أوائل الدول التي اعترفت قانونيا بحقوق الجنس الثالث، وفقا لأوزما يعقوب، المؤسسة والمديرة التنفيذية لمبادرة منتدى الكرامة، وهي جماعة داعمة لحقوق المتحولين جنسيا . يعاني المتحولون جنسيا من التمييز والتهميش في المجتمع الباكستاني رغم صدور قانون يضمن لهم كافة الحقوق المدنية ومرر البرلمان الباكستاني تشريعا في مايو/ أيار الماضي يضمن الحقوق الأساسية لنحو 500 ألف مواطن من المتحولين جنسيا، وحظرت أية ممارسات للتمييز ضد هذه الفئات في المجتمع. وبدأ المتحول بالظهور والمشاركة العلنية في المجتمع الباكستاني، إذ عينت إحدى القنوات التلفزيونية الخاصة مذيع أخبار من هذه الفئات في مارس/ آذار الماضي، وهي سابقة لم تشهدها باكستان من قبل. كما لعبت ممثلة متحولة جنسيا دورا رئيسيا في أحد أكبر الأفلام الباكستانية الشهر الماضي. \"إنهم يقتلوننا\" لكن رغم الثورة في مجال حقوق المتحولين جنسيا في باكستان، لا يزال المجتمع يعامل هذه الفئة من الناس بعنف واستعلاء. فالمتحولون جنسيا من الرجال قلما يظهرون في المجتمع نظرا لقيود اجتماعية وثقافية تسود المجتمع تطال الأنثى بشكل عام. وبالمقابل تعاني فئة المتحولين جنسيا من النساء التهميش في المجتمع الباكستاني، ففي أغلب الأحيان يُجبرن على العمل كراقصات أو على ممارسة الرذيلة لكسب العيش، ما يجعلهن عرضة للتحرش، والانتهاكات الجنسية، وأحيانا الاغتصاب. ويلجأ العديد منهم إلى معلمين روحانيين، وهم فئة ترعى جماعات المتحولين جنسيا في أنحاء متفرقة من البلاد، التماسا للأمان. وغالبا ما يقدم هؤلاء المعلمون الطعام والمأوى للمتحولين جنسيا نظير خدمات يقدمونها للجماعة التي ينتمون إليها. وتقول مريم خان، وهي متحولة جنسيا فرت من منزلها بعد تعرضها لممارسات تحرش من أقاربها وجيرانها وهي في العاشرة من عمرها: \"عندما نترك المنزل، تكون جماعات المتحولين جنسيا هي المكان الوحيد الذي نشعر فيه بالأمان. فهناك لا يسخر منا أحد، ولا نتعرض للضرب أو للنعت بمسميات مسئية لأن الجميع من نفس الفئة\". أصبحت مارفيا مالك أول متحول جنسي يقرأ نشرة الأخبار في التلفزيون في باكستان مطلع هذا العام. لكن أغلب هذه الجماعات يسيطر عليه شعور مستمر بأنه عرضة لخطر متزايد. وتقول نياب إن \"المتحولين جنسيا يتعرضون للقتل هذه الأيام. في السابق انتشرت ممارسات انتشرت من قبيل الضرب والهجوم بمواد حارقة، لكن حاليا هم يركزون على القتل\". وأشارت إحصائيات إلى أن 60 امرأة من المتحولين جنسيا قتلن في السنوات الثلاث الماضية في محافظة خيبر باختونخوا شمال غربي باكستان، التي ظلت حركة طالبان باكستان حاضرة فيها بقوة حتى وقت قريب نسبيا. وتعرضت المتحولة جنسيا أليشا، 23 سنة، لإطلاق نار من قبل عصابات محلية أكثر من مرة عام 2016، وتوفيت في إحدى هذه المرات بعد تركها دون أي علاج قد يسهم في إنقاذ حياتها، وذلك لحالة ارتباك أصابت العاملين في المستشفى الذين لم يستطيعوا اخاذ قرار فيما إذا كان يجب قبولها في قسم الرجال أم النساء. \"قتلتهم أسرهم\" ويبدو أن ماريا خان تفهم الخطر الذي يتعرض له المتحولون جنسيا أكثر من غيرها، لذلك قررت خوض الانتخابات العامة لمجلس محافظة خيبر باختونخوا كمرشحة مستقلة. وقالت مريم إن جرائم الكراهية، أو ما يطلقون عليه جرائم الشرف، هي الخطر الأكبر الذي يواجه جماعات المتحولين جنسيا. وأضافت: \"أهلنا هم من يستأجرون آخرين لقتلنا. وأنا شخصيا نجوت بصعوبة من بعض محاولات إطلاق النار علي في منزلي في منسرا، وهناك الكثير من الثقوب في باب المنزل الرئيسي جراء الطلقات التي استهدفتني\". انضمت المتحولة جنسيا ماريا خان إلى جماعات المتحولين جنسيا بعد هروبها من منزل الأسرة في العاشرة من عمرها وأكدت ماريا، التي تخرجت في الفترة الأخيرة من جامعة هازارا الباكستانية، أن رد الفعل تجاه إعلانها الترشح للانتخابات العامة لمجلس المحافظة كان إيجابيا إلى حدٍ بعيد، إذ تبرع الكثيرون لحملتها التي تمولها شخصيا. وأشارت إلى أن السياسيين السابقين \"لم يفعلوا أي شيء من أجل الناس\" في المحافظة، وأنها سوف تتصدى لمشكلة العجز في إمدادات مياه الشرب التي تستمر لأشهر عدة وتترك أثرا سلبيا حادا على المدينة. لعبة الأثرياء قال نديم كاشيش، وهو اسم اختارته نياب علي عندما تحولت جنسيا إلى رجل، إن الترشح للانتخابات شيء لكن الفوز شيء مختلف تماما، إذ يواجه اثنين من السياسيين المرشحين لمنصب رئيس الوزراء في باكستان؛ هما عمران خان، بطل الكركيت الذي تحول إلى سياسي، ورئيس الوزراء في الحكومة الباكستانية المنتهية ولاياتها، شهيد خاقان عباسي. ويرشح نديم نفسه في دائرة في العاصمة الباكستانية إسلام اباد التي تضم مقر البرلمان، والمحكمة العليا وغيرها من المناطق والمعالم الهامة في الدولة. ويتناول نديم،القضايا والمشكلات التي يواجهها مجتمع المتحولين جنسيا في برنامج إذاعي خاص يقدمه بنفسه. وقال: \"لا يوجد بين الأحزاب السياسية من يستهدف دعم حقوق المتحولين جنسيا، لسنا على أجندة أي منهم، وهو السبب الذي دفعني للترشح للبرلمان\". لقي إعلان ماريا ترشحها للانتخابات صدى إيجابيا على نطاق واسع دفع الكثيرين إلى التبرع لحملتها التي تمولها كمرشح مستقل وأضاف: \"ليس لدي الكثير من الأموال لإنفاقها على اللافتات الدعائية ووسائل النقل، وغير ذلك من موارد الإنفاق على الحملات الانتخابية كغيري من السياسيين. لذلك أكتفي بنشر برنامجي الانتخابي عبر برنامجي الإذاعي\". وينفق السياسيون في باكستان أموالا طائلة على الحملات الانتخابية رغم القيود المفروضة على المرشحين من قبل مفوضية الانتخابات. وأشار نديم إلى أن \"الكل يعرف أنها لعبة الأثرياء، أما أنا فليس لدي مال يكفي حتى للتقدم بأوراق الترشح\". وحددت مفوضية الانتخابات رسوم التقدم بأوراق الترشح بحوالي 30 ألف روبية (245 دولار) بالنسبة للمرشحين للانتخابات البرلمانية و20 ألف روبية لانتخابات مجالس المحافظات. وأشارت تقارير إلى أن ثمانية من المتحولين جنسيا أُجبروا على العدول عن قرار الترشح لعدم توافر المبلغ المطلوب للتقدم بأوراق الترشح. لكن رغم ذلك، أكد نديم على أنه سوف يتحدى الأوضاع السياسية السائدة في باكستان. وقال: \"إنه وقتنا، ولن تتحقق الديمقراطية في باكستان إلا بمشاركة المتحولين جنسيا في العملية الديمقراطية\". ____________________________________________ يمكنكم استلام إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਤੇਜ਼ਾਬੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਚੀ ਨਾਇਆਬ ਅਲੀ (ਖੱਬੇ) ਅਤੇ ਨਦੀਮ ਕਸ਼ਿਸ਼ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਲਈ 25 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਦੋਸਤ ਵੱਲੋਂ ਤੇਜ਼ਾਬੀ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਅਗਲੇ ਹਫਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਂ ਸਮਝੀ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਸਿਆਸੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਅਤੇ ਦੇਸ ਦੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣੇ ਬਿਨਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੱਕ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ।\" ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਧੇਰੇ ਕਿੰਨਰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ। ਖੇਤਰ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਰਾਂ ਜਾਂ ਖ਼ਵਾਜਾ ਸਿਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਦਿੱਕਤਾਂ ਅਣਦੇਖੀਆਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਵਿਤਕਰੇ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ, ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾ ਵਰਗੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਵੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਰ ਵਿਤਕਰੇ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੁਗਲ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਗਾਇਕ, ਨਾਚ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਸ਼ਾਹੀ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਰਤਾਨਵੀ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਦਮਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਟੀਆ ਸਮਝ ਕੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਹੱਕਾਂ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਰੱਖਦੀ ਸੀ। ਕਿੰਨਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਬਾਰੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੰਗਠਨ 'ਦਿ ਫੋਰਮ ਫਾਰ ਡਿਗਨਿਟੀ ਇਨੀਸ਼ਿਏਟਿਵ' ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਐਕਜ਼ਿਕਿਊਟਿਵ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਉਜ਼ਮਾ ਯਾਕੂਬ ਮੁਤਾਬਕ ਫਿਲਹਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕਿੰਨਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣ-ਏਸ਼ੀਆਈ ਖਿੱਤੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ ਪਾਕਿਸਤਾ��� ਕਿੰਨਰਾਂ ਨੂੰ ਤੀਜੇ ਲਿੰਗ ਵਜੋਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਖਿੱਤੇ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਕੌਮੀ ਸ਼ਨਾਖਤੀ ਕਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਮਾਨਤਾ ਲਗਪਗ ਇੱਕ ਦਹਾਕਾ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿੱਤੀ ਸੀ , ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਪਾਸਪੋਰਟ ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਹੱਕ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕਿੰਨਰਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਪੱਛਮੀਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਉਪਲੱਭਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਈ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਲਗਪਗ 50,000 ਕਿੰਨਰ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਹੱਕ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਰਾਂ (intersex people,transvestites and eunuchs) ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਮਾਰਵੀਆ ਮਲਿਕ- ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿੰਨਰ ਟੀਵੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਰ ਭਾਈਚਾਰਾ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲ ਨੇ ਇੱਕ ਕਿੰਨਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ਕਾਰ ਵਜੋਂ ਨੌਕਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਇੱਕ ਅਦਾਕਾਰਾ ਨੇ ਦੀ ਪਲੇਠੀ ਫਿਲਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ। 'ਹੁਣ ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਕਤਲ ਹੀ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।' ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜ਼ੂਦ ਕਿੰਨਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਵਿਤਕਰਾ ਬਾਦਸਤੂਰ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਕਿੰਨਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਇੱਕ ਤੈਅ ਭੂਮਿਕਾ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਕਿੰਨਰ ਪੁਰਸ਼ ਤਾਂ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਦਕਿ ਕਿੰਨਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਸਾਮਜ ਵੱਲੋਂ ਹਾਸ਼ੀਏ ਉੱਪਰ ਧੱਕ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਲਈ ਨੱਚਣ, ਭੀਖ ਮੰਗਣ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਦੇਹ-ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਲੱਗਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਰੀਆ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ ਇੱਕ ਡੇਰੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਕਈ ਕਿੰਨਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਮਹੰਤਾਂ ਦੀ ਪਨਾਹ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਡੇਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰ ਦੀ ਛੱਤ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਡੇਰੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਮਾਰੀਆ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭੈਣ ਭਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਹੱਥੋਂ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਘਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡੇਰਿਆਂ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਦੱਸਿਆ, \"ਘਰ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ ਡੇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।\" \"ਉੱਥੇ ਤੁਹਾਡਾ ਕੋਈ ਮਜ਼ਾਕ ਨਹੀਂ ਉਡਾਉਂਦਾ,ਕੋਈ ਮਾਰਦਾ ਜਾਂ ਮੰਦਾ ਨਹੀਂ ਬੋਲਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਰਗੇ ਹੀ ਹਨ।\" ਸੁਧਰਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਈਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਖਤਰੇ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਿਜਲੀ ਗਰੀਬਾਂ ਲਈ ਹੋਟਲ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ 'ਚ ਹੈ \"ਕਿੰਨਰਾਂ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਰ-ਕੁਟਾਈ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ਾਬੀ ਹਮਲੇ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਕਤਲ ਹੀ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।\" ਸਥਾਨਕ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪਖ਼ਤੂਨ ਖਵਾ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ 60 ਕਿੰਨਰ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇੱਥੋਂ ਦਾ ਸਮਾਜ ਬਹੁਤ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਤਾਲਿਬਾਨਾਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਬਰਕਾਰ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ ਕਤਲ ਹੋਈਆਂ ਕਿੰਨਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ 23 ਸਾਲਾ ਅਲੀਸ਼ਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਗੈਂਗ ਨੇ ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰੀਆਂ। ਹਸਪਤਾਲ ਪਹੁੰਚਣ 'ਤੇ ਸਟਾਫ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ (ਇਸਤਰੀ ਜਾਂ ਪੁਰਸ਼) ਲਿਖ ਕੇ ਦਾਖਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕਤਲ ਮਨਸੇਹਰਾ ਦੀ ਮਾਰੀਆ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸਮਝ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਖੈਬਰ ਪਖ਼ਤੂਨ ਖਵਾ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਫਰਤੀ ਜੁਰਮ ਜਾਂ ਅਖੌਤੀ ਅਣਖ ਖਾਤਰ ਕਤਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਖ਼ਤਰੇ ਹਨ। ਮਨਸੇਹਰਾ ਦੀ ਮਾਰੀਆ ਖੈਬਰ ਪਖ਼ਤੂਨ ਖਵਾ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ। \"ਸਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਾਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਪਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।\" \"ਮਨਸੇਹਰਾ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਮੇਰੇ ਘਰ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾਈ ਗਈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵਾਲ- ਵਾਲ ਬਚੀ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਘਰ ਦੇ ਗੇਟ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਵੀ ਗੋਲੀਆਂ ਹਨ।\" ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਗਰੈਜੂਏਟ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮਾਰੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਸਥਾਨਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚੋਣ ਲੜਨ ਬਾਰੇ ਰਵਈਆ ਬਹੁਤ ਹਾਂਮੁਖੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੋਣ ਅਭਿਆਨ ਲਈ ਚੰਦਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਨੇ ਜਨਤਾ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿੱਤਣ ਮਗਰੋਂ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਿੱਲਤ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ। ਅਮੀਰਾਂ ਦੀ ਖੇਡ ਨਦੀਮ ਕਸ਼ਿਸ਼ ਮੁਤਾਬਕ, ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣਾ ਇੱਕ ਗੱਲ ਹੈ ਪਰ ਜਿੱਤਣਾ ਬਿਲਕੁਲ ਦੂਸਰੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਨਦੀਮ ਕਿੰਨਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਬਾਰੇ ਨਿੱਜੀ ਰੇਡੀਓ ਬ੍ਰਾਡਕਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਦੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਦਾਅਵੇਦਾਰਾਂ, ਸਾਬਕਾ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖਿਡਾਰੀ ਤੋਂ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਆਏ ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਅਤੇ ਜਾ ਰਹੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹਿਦ ਖ਼ਾਕਨ ਅੱਬਾਸੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਚੋਣ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਵਿਚਲਾ ਹਲਕਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਕਾਰੀ ਸੀਟ ਹੈ। ਇਸੇ ਵਿੱਚ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਦੇਸ ਦੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ, ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਹਨ। ਨਦੀਮ ਕਿੰਨਰਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਬਾਰੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕੁਨ ਹਨ ਅਤੇ ਮੇਕਅਪ ਕਲਾਕਾਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਫਿਲਹਾਲ ਉਹ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਬਾਰੇ ਨਿੱਜੀ ਰੇਡੀਓ ਬ੍ਰਾਡਕਾਸਟ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਬਾਵਜ਼ੂਦ, \"ਕੋਈ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਕਿੰਨਰਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਏਜੰਡੇ ਉੱਪਰ ਹਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਲਈ ਚੋਣ ਲੜਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ।\" ਨਦੀਮ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਦਿੱਗਜਾਂ ਨਾਲ ਹੈ। \"ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੱਡੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਵਾਂਗ- ਬੈਨਰਾਂ, ਝੰਡਿਆਂ, ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਵਾਇਤੀ ਪ੍ਰਚਾਰ ਸਾਧਨਾਂ ਉੱਪਰ ਲਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਸੁਨੇਹਾ ਰੇਡੀਓ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਜ਼ਰੀਏ ਫੈਲਾਅ ਰਹੀ ਹਾਂ।\" \"ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਅਮੀਰਾਂ ਦੀ ਖੇਡ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਤਾਂ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਕਾਗਜ਼ ਭਰਨ ਲਈ ਵੀ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਤੋਂ 30,000 ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਵੈਂਸ਼ੀਅਲ ਅਸੈਂਬਲੀਆਂ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਤੋਂ 20,000 ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰੁਪਏ ਦੀ ਫੀਸ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਅੱਠ ਕਿੰਨਰ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਕਾਗਜ਼ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਨਦੀਮ ਰਵਾਇਤੀ ਸਿਆਸਤ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਦ੍ਰਿੜ ਹਨ। \"ਇਹ ਸਾਡਾ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਕਿੰਨਰਾਂ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨਾਲ ਇਹ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47515833", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46887416", "doc1": "وفي ما يلي كل ما يجب عليك معرفته بشأن هذا التصويت: متى سيجرى التصويت؟ يجري التصويت مساء الثلاثاء بعد يوم كامل من النقاش في مجلس العموم. ولا نعرف بالتحديد وقت بدء عملية التصويت حتى تعلن عنه الحكومة. ما الذي سيُصوت نواب مجلس العموم عليه؟ يصوت النواب على اقرار خطة رئيسة وزراء بريطانيا للخروج من الاتحاد التي قضت عامين تتفاوض بشأنها مع الاتحاد الأوروبي. ما أهمية هذا التصويت؟ هذا التصويت هو الأهم على الإطلاق. فإذا رفض النواب الخطة فإن واحد من أمرين من المرجح حدوثه. الأول هو أن تغادر بريطانيا الاتحاد الأوروبي في 29 مارس/آذار من دون اتفاق، والثاني هو إرجاء موعد المغادرة. وإذا أيد النواب الخطة فإن بريطانيا ستغادر الاتحاد الأوروبي في 29 مارس/آذار ولكن ستبقى الأمور على ما هي عليه حتى ديسمبر/كانون أول 2020 حتى يتوصل الجانبان إلى اتفاقية تجارية نهائية. رئيسة الحكومة البريطانية تريزا ماي هل رفض النواب بالفعل من قبل اتفاقية ماي؟ نعم رفضوها بأغلبية ساحقة. إذن ما الذي تغير؟ لا نعرف بعد، فالوزراء يحاولون إقناع الاتحاد الأوروبي بعمل تغييرات في الاتفاق لجعله مقبولا لدى النواب الذين صوتوا ضد خطة ماي في يناير/كانون ثاني الماضي. ما هي أبرز 5 أسئلة في غوغل عن البريكست؟ اتفاق بريكست: السيناريوهات المحتملة بريطانيا \"قد تظل\" في الاتحاد الأوروبي ومن المتوقع أن يعودوا بمقترحات جديدة قبل تصويت الثلاثاء. وفي الواقع مازال ينظر إلى هذه التغييرات باعتبارها ثانوية على الاتفاقية الموجودة. ماذا يحدث لو رفض النواب الاتفاق مجددا؟ لو حدث ذلك كما يتوقع الكثيرون، فإن النواب سيصوتون على خياري��: إما مغادرة بريطانيا للاتحاد الأوروبي من دون اتفاق أم لا. ومن المتوقع أن يحدث ذلك الأربعاء. التقت ماي مع رئيس المجلس الأوربي، دونالد تاسك، مؤخرا على هامش قمة شرم الشيخ. فلو أيدوا المغادرة من دون اتفاق فإن بريطانيا ستغادر في 29 مارس/آذار الجاري. وإذا رفضوا خيار المغادرة من دون اتفاق فسيجرى تصويت آخر الخميس بشأن طلب إرجاء خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي. هل سيكون هناك تصويتا نهائيا قبل بريكست؟ ليس بالضرورة. لو خسرت ماي تصويت الثلاثاء بهامش بسيط فإنها قد تطالب الاتحاد الأوروبي بإرجاء فني بسيط للسماح لكل الأطراف بجمع قواها وعمل تصويت أخير. وقد تطلب ماي ذلك في القمة الأوروبية المقبلة في 22 مارس/آذار الجاري. ماذا في اتفاق ماي؟ أول شيء يجدر الإشارة له أنه ليس اتفاقا تجاريا. إنه ببساطة اتفاق يسمح لبريطانيا بمغادرة الاتحاد الأوروبي بشكل منظم لتجنب أي اضطراب ينجم عن هذا الخروج سواء للمواطنين أو للشركات في بريطانيا والاتحاد الأوروبي. فقد تسير الأمور بشكلها المعتاد لنحو 21 شهرا بعد المغادرة الرسمية في 29 مارس/آذار الجاري. وخلال هذا الوقت يحاول الطرفان التوصل إلى اتفاق تجاري نهائي بينهما. كما أن اتفاق الخروج يلزم بريطانيا بدفع 39 مليار دولار \"فاتورة طلاق\"، كما سيحتفظ المواطنون البريطانيون في الاتحاد ومواطنو الاتحاد في بريطانيا بحق الإقامة والفوائد الاجتماعية. وما أثر ذلك على المواطنين البريطانيين؟ إن القرار الذي سيتخذه النواب الثلاثاء سيحدد شكل الاقتصاد والمجتمع البريطاني لعقود وسيؤثر على الدخل وفرص الوظائف وأشياء أخرى كثيرة وربما تكون له نتائج فورية. فالكثيرون يخشون أن يؤدي حدوث بريكست دون اتفاق إلى فوضى في الموانئ واضطراب في إمدادات الطعام والأدوية وتأثير اقتصادي مدمر على المدى الطويل مع انسحاب الشركات الكبرى متعددة الجنسيات خارج بريطانيا. ويقول آخرون إن هذه المخاوف مبالغ فيها مؤكدين أن بريطانيا ستنتعش عندما تسلك \"مخرجا نظيفا\" من الاتحاد الأوروبي. ما هي الأمور التي يسعى النواب لتغييرها في الاتفاق؟ من أكثر الأشياء المثيرة للجدل في الاتفاق مسألة \"الحدود الأيرلندية\". فهذا جانب قانوني ويعني منع عودة الكاميرات وحرس الحدود على نحو 310 أميال على طول الحدود بين أيرلندا وأيرلندا الشمالية، وهي الحدود البرية الوحيدة بين الاتحاد الأوروبي وبريطانيا. ماذا يعني عدم وجود حدود برية مادية؟ يعني ذلك أن بريطانيا ستظل مقيدة بالقوانين الجمركية للاتحاد الأوروبي، ويعني أنه لن تكون هناك حاجة للفحص المباشر للسيارات العابرة للحدود وهو أمر يخشى معه الكثيرون أن يؤدي إلى متاعب في إيرلندا الشمالية. ويفترض أن يكون الاتفاق حول هذه النقطة مؤقتا حتى توصل الجانبين إلى اتفاق تجاري بحلول ديسمبر/كانون ثاني عام 2020. من أكثر الأشياء المثيرة للجدل في الاتفاق مسألة \"الحدود الأيرلندية\" ولكن ماذا لو لم يتم التوصل لاتفاق مع عدم وجود موعد مكتوب في الاتفاقية؟ كما أنه لا توجد وسيلة للتنصل من هذا البند من دون موافقة الاتحاد الأوروبي، ومن ثم يخشى النواب من تحول هذا البند المؤقت إلى دائم. ويريد النواب موعدا محددا لانتهاء بند عدم وجود حدود برية مادية، وهو أمر يستبعده الاتحاد الأوروبي دائما. ويقول الاتحاد الأوروبي إن الاتفاق الذي تم التوصل إليه مع ماي في هذه النقطة هو الأفضل والوحيد المتاح ولا يمكن كتابة موعد محدد فيه، وكانت ما�� تقول ذلك أيضا حتى رفضه النواب في يناير/كانون ثاني الماضي. وماذا عن استفتاء آخر؟ بعد أشهر من التساؤل بشأن موقف زعيم حزب العمال، قال جيرمي كوربن إنه قد يؤيد إجراء استفتاء ثان بينما مازال يدفع في اتجاهه المفضل وهو الدعوة لانتخابات مبكرة. غير أنه من المتوقع أن يصوت العديد من نواب العمال من المناطق التي صوتت للمغادرة في عام 2016 ضد إجراء استفتاء ثان. وبصفة عامة لن نعرف رؤية العمال بوضوح حتى قيامهم بنشر تعديلاتهم على خطة الحكومة الاثنين. قال الزعيم العمالي جيرمي كوربن إنه قد يؤيد إجراء استفتاء ثان هل من الممكن حدوث \"بريكست أكثر ليونة\"؟ ترحب القيادة العمالية بفكرة النموذج النرويجي في العلاقة مع الاتحاد، وتؤيد مجموعة من النواب المحافظين ونواب العمال ذلك. ويعني ذلك البقاء في السوق الأوروبية الموحدة بما يعني حماية الوظائف، بحسب مؤيدي هذا النموذج. ولو هزم اتفاق ماي الثلاثاء فربما تكون هناك تحركات لجذب دعم النواب إلى هذا النموذج. ويقول المعارضون إن هذا النموذج لن يوقف حرية الحركة ولن يسمح لبريطانيا بإبرام اتفاقيات تجارية خاصة بها في مختلف أنحاء العالم.", "doc2": "ਟੈਰੀਜਾ ਮੇਅ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ 432 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਖਾਰਿਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੇਵਲ 202 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਿਆ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਖ਼ੁਦ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਦੀ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਦੇ 118 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇਸ ਡੀਲ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੋਟ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਬਿੱਲ ਦੇ ਖਰੜੇ 'ਤੇ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਹਾਰ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਡੀਲ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। 52% ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਬੇਭਰੋਸਗੀ ਮਤਾ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਸਰਕਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਬੇਰਭਰੋਸਗੀ ਮਤੇ ਉੱਤੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਡੀਲ 'ਤੇ ਮਿਲੀ ਨਾਕਾਮੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਭਵਿੱਖ ਉੱਤੇ ਸਵਾਲ ਉੱਠਣ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਖਿਲਾਫ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਬੇਭਰੋਸਗੀ ਮਤਾ ਪਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 14 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਦਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸਰਕਾਰ ਨਹੀਂ ਬਣਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ 5 ਸੰਭਾਵੀ ਨਤੀਜੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ: 1. ਬੇਭਰੋਸਗੀ ਮਤਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਖਿਲਾਫ਼ ਬੇਭਰੋਸਗੀ ਮਤਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਾਲਚ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ 14 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਬਹੁਮਤ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਜੇ ਕੋਈ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਬਹੁਮਤ ਨਾ ਦਿਖਾ ਸਕੀ ਤਾਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਹੀ ਇੱਕ ਰਾਹ ਰਹਿ ਜਾਣਗੀਆਂ। 2. ਕੋਈ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਜੇ ਸਮਝੌਤਾ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਰੱਦ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬਰਤਾਨੀਆ ਨ���ੰ ਬਿਨਾਂ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਛੱਡਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਖੱਡ ਵਿੱਚ ਛਾਲ ਮਾਰਨ ਵਰਗੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇਗੀ। 3. ਦੋਬਾਰਾ ਰਾਇਸ਼ੁਮਾਰੀ ਬਰਤਾਨੀਆ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿੱਚ ਸਮਝੌਤੇ ਬਾਰੇ ਨਵੇਂ ਸਿਰਿਓਂ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਮਾਂ ਵੀ ਲੱਗੇਗਾ। ਇਸ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬਦਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾ- ਬਰਤਾਨੀਆ ਸਰਕਾਰ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ ਤੋੜ-ਵਿਛੋੜੇ ਦੀ ਤਰੀਕ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਲਈ ਬਾਕੀ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਦੂਸਰਾ- ਬਰਤਾਨੀਆ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਉਪਕਰਣ ਆਰਟੀਕਲ 50 ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਕੇ ਗੱਲਬਾਤ ਨਵੇਂ ਸਿਰਿਓਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕੀ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਇਹ ਸਾਰੀ ਕਵਾਇਦ ਮੁੜ-ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੇਗਾ। 29 ਮਾਰਚ 2017 ਨੂੰ ਹੀ ਬਰਤਾਨੀਆ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਰਟੀਕਲ 50 ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਸਤੋਂ ਠੀਕ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰੈਗ਼ਜ਼ਿਟ ਲਾਗੂ ਹੋਣਾ ਹੈ। 4. ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਦੋਬਾਰਾ ਵੋਟਿੰਗ ਜੇ ਸਮਝੌਤਾ ਰੱਦ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਉੱਪਰ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਮੁੜ ਵੋਟਿੰਗ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਰੱਖ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਨਾ ਵੀ ਸਰਲ ਨਹੀਂ ਜਿੰਨਾ ਦਿਸਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਇਜਲਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਮਸਲੇ ਉੱਪਰ ਦੋ ਵਾਰ ਵੋਟਿੰਗ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਹਾਂ, ਜੇ ਸਰਕਾਰ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈਂ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਦੂਹਰੀ ਵਾਰ ਵੋਟਿੰਗ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਐਗਜ਼ਿਟ ਡੇਅ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਬਦਲਵਾਉਣ ਲਈ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ ਜਿਸ ਲਈ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਤੋਂ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। 5. ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਸਮਝੌਤਾ ਪਾਸ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਕੋਲ ਇੱਕ ਹੋਰ ਰਸਤਾ ਜਲਦੀ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਦੇ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਮੈਂਬਰਾ ਦੀ ਵੋਟ ਚਾਹੀਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ਪਰ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ ਤੋੜ-ਵਿਛੋੜੇ ਦੀ ਤਰੀਕ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗਾ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਖ਼ਬਰਾਂ: ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਮੁੱਖ ਮੁੱਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀ ਹੈ ? ਡੀਲ 'ਚ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਬਾਰੇ ਕੀ ਵਿਵਾਦ ਹਨ? ਉੱਤਰੀ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ (ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਯੂਨੀਅਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ) ਡੀਯੂਪੀ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਕੋਈ ਸਾਫ ਬਹੁਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਬਿਲ ਪਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰਾ ਸਕਦੀ। ਡੀਯੂਪੀ ਦੇ ਵੀ ਕਈ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਬਾਰੇ ਵਿਰੋਧੀ ਸੁਰਾਂ ਅਲਾਪ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਰਤਾਨੀਆ ਅਤੇ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ਸ਼ੁਦਾ ਸਰਹੱਦ ਬਾਰੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਰਿਪਬਲਿਕ ਆਫ ਆਇਰਲੈਂਡ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਆਇਰਲੈਂਡ (ਜੋ ਕਿ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ) ਦਰਮਿਆਨ ਪੈਂਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਮੁੱਖ ਬਿੰਦ��� ਇਹ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਸਰੱਹਦ ਨਾ ਬਣਾਈ ਜਾਵੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਰਤਾਨੀਆ ਅਤੇ ਰਿਪਬਲਿਕ ਆਫ ਆਇਰਲੈਂਡ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਵੇ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਪਾਰ ਉੱਪਰ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਾ ਪਵੇ ਅਤੇ ਇਹ ਨਿਰਵਿਘਨ ਜਾਰੀ ਰਹੇ। ਜੇ ਕੋਈ ਹੱਲ ਨਾ ਹੋ ਸਕਿਆ ਤਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਆਇਰਲੈਂਡ ਨੂੰ ਕਸਟਮ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਪਵੇਗਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿ ਬਾਕੀ ਦਾ ਬਰਤਾਨੀਆ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੀ ਸਸੰਦ ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਬਾਰੇ ਹੋਏ ਰੈਫਰੈਂਡਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਘਟਾਨਾਕ੍ਰਮ ਹੋਵੇਗੀ। ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਕੀ ਹੈ? ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ 29 ਮਾਰਚ 2019 ਨੂੰ ਛੱਡਣਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ 2016 'ਚ ਹੋਏ ਇੱਕ ਜਨਮਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਯੂਕੇ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ (ਬ੍ਰਿਟੇਨ+ਐਕਸਿਟ) ਗਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਲਈ ਰਾਇਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਢਾਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਇਹ ਤੈਅ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਤੀਜੇ ਦਾ ਕੀ ਕਰੀਏ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੁੰ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-53837294", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54865527", "doc1": "وبعد أن حثّت الناخبين على التصويت لزوجها، التحق بها جو بادين، الذي أشاد بسماتها كسيدة أولى محتملة للبلاد. وقال: \"فليفكّر كل شخص منكم من كل أنحاء البلاد، وليتذكر معلمته المفضّلة التي منحته الثقة كي يؤمن بنفسه. هكذا هي جيل بايدن\". لكن ما الذي نعرفه عن المرأة التي قد ترافق زوجها قريبا إلى البيت الأبيض؟ حياتها الشخصية ولدت جيل جاكبز في يونيو/حزيران من عام 1951 في ولاية نيو جيرسي الأمريكية، وكانت الابنة الأكبر من ضمن خمس شقيقات، ونشأت في ضاحية ويلو غروف في فيلاديلفيا. وكان قد سبق لها الزواج من زميلها السابق لاعب كرة القدم بيل ستيفينسون. كما أن جو بايدن كان قد خسر زوجته الأولى وابنته، التي كانت في عمر السنة، في حادث سيارة عام 1972، في حين نجا ولداه، بيو وهنتر، في ذاك الحادث. مواضيع قد تهمك نهاية تقول جيل إنها عام 1975 تعرفت على جو عن طريق أخيها، وكان هو في ذلك الوقت سيناتورا في حين كانت هي لا تزال في الجامعة، علما أنه يكبرها بتسع سنوات. \"كنت أواعد شبابا مرتدية بناطيل جينز وصنادل وقمصانا قطنية، ثم وصل هو إلى باب بيتنا مرتديا جاكيتا رسميا وحذاءا جلديا، فقلت لنفسي: يا إلهي، لن نتفاهم ولا حتى بعد مليون سنة\". وتخبر مجلة فوغ: \"لكننا خرجنا معنا لنشاهد فيلم رجل وامرأة في فيلاديلفيا، وانسجمنا جدا\". وقالت إن جو عرض عليها الزواج خمس مرات قبل أن توافق أخيرا. \"لم يكن بمقدوري أن أتسبب بأن يخسر أولاده أما ثانية. لذا كان عليّ أن أكون متأكدة مئة بالمئة من قراري\". تزوجا في مدينة نيويورك عام 1977، ورزقا بابنتهما آشلي عام 1981. توفي بيو بايدن بسبب سرطان الدماغ في مايو/أيار عام 2015، وكان في عمر 46. تحدثت جيل بايدن عن عائلتها وعن الصعوبات التي واجهتهم أثناء دعمها لزوجها في الانتخابات الرئاسية. \"أعلم أننا إن ائتمّنا جو على هذه البلاد، فإنه سيعاملها كما عامل عائلته، كما عاملنا - سيجمعنا معا،سيدفعنا نحو الأمام عندما نحتاج لذلك، وسيحافظ على وعوده بأن تكون أمريكا لنا جميعا\". مهنة التعليم أمضت جيل بايدن، والتي تبلغ 69 عاما، عقودا من حياتها وهي تعمل كمدرسة. وكانت قد حصلت على شهادة جامعية وشهادتي ماجستير، كما حصلت على دكتوراه في التعليم عام 2007. وقبل انتقالها إلى واشنطن، درّست في جامعة مجتمعية (تأتي بعد المرحلة الثانوية في أمريكا وتقدم شهادات بعد سنتين) في ولاية ديلاوير الأمريكية، وفي مدرسة ثانوية عامة، وفي مشفى أمراض عقلية للمراهقين. وألقت خطابها يوم الثلاثاء في صفها القديم في مدرسة برانديواين في ولاية ديلاوير، حيث علّمت منذ عام 1991 وحتى 1993. وكانت أستاذة لغة إنكليزية في كلية نورثرن فيرجينيا في حين كان زوجها يعمل نائبا للرئيس. \"إن التدريس ليس عملي، بل هو أنا\" - هذا ما قالته في تغريدة لها على تويتر قبل خطابها يوم الثلاثاء. السياسة تحمل جيل بايدن لقب سيدة أمريكا الثانية عندما كان زوجها نائبا للرئيس أوباما منذ عام 2009 وحتى 2017. وخلال تلك الفترة، كانت تروج للجامعات المجتمعية، وتطالب بحقوق عائلات العسكريين، وتنشر الوعي بخصوص الوقاية من سرطان الثدي. عام 2010، استضافت قمة البيت الأبيض للكليات المجتمعية، التي كانت تسعى \"للإضاءة على دور الكليات المجتمعية في بناء القوة العاملة في أمريكا\". كما أطلقت مبادرة مع ميشيل أوباما اسمها \"ضم القوى\"، لمساعدة المحاربين القدامى وعائلاتهم للوصول إلى برامج التعليم والتوظيف. عام 2012 نشرت كتابا للأطفال بعنوان \"لا تنسى.. الله يحمي قواتنا\" بناء على تجربة حفيدتها كجزء من عائلة عسكرية. وكانت جيل داعمة بارزة لزوجها خلال حملته الانتخابية عام 2020 وظهرت بجانبه في عدة مناسبات.", "doc2": "69 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਜਿਲ ਬਾਇਡਨ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਆਪਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਿੱਤਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਵਜੂਦ ਹੈ ਜੋਅ ਬਾਈਡਨ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਮੋਢੇ ਨਾਲ ਮੋਢਾ ਲਾ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜੋਅ ਸੰਭਾਵਿਤ ਪ੍ਰਥਮ ਮਹਿਲਾ ਵਜੋਂ ਉਸ ਦੀ ਕਾਬਲੀਅਤ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ, ਆਪਣੇ ਉਸ ਪਸੰਦੀਦਾ ਅਧਿਆਪਕ ਬਾਰੇ ਸੋਚੋ ਜਿਸਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਨ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪ੍ਰਥਮ ਮਹਿਲਾ...ਜਿਲ ਬਾਇਡਨ ਅਜਿਹੀ ਹੋਵੇਗੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਆਓ ਜਿਲ ਬਾਇਡਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਜਲਦ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਥਮ ਮਹਿਲਾ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਨਿਵਾਸ ਕਰਨਗੇ? ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸਫ਼ਰ ਪੰਜ ਭੈਣਾਂ ਜਿਲ ਜੈਕੋਬਜ਼ ਦਾ ਜਨਮ ਜੂਨ 1951 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੂਬੇ ਨਿਊ ਜਰਸੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਪੰਜ ਭੈਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜਿਲ ਵਿਲੋ ਗਰੋਵ ਦੇ ਉਪਨਗਰ ਫ਼ਿਲਾਡੈਲਫ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ। ਜੋਅ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਸਾਬਕਾ ਕਾਲਜ ਫੁੱਟਬਾਲ ਖਿਡਾਰੀ ਬਿਲ ਸਟੀਵਨਸਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਅਤੇ ਜਿਲ ਬਾਇਡਨ ਨੇ 1977 ਵਿੱਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨਾਲ ਵਿਆਹ 1972 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਾਰ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਵਿੱਚ ਜੋਅ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਧੀ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ। ਉਸਦੇ ਬੇਟੇ ਬੀਉ ਅਤੇ ਹੰਟਰ ਦੋਵੇਂ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਬਚ ਗਏ। ਜਿਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਜੋਅ ਦੇ ਭਰਾ ਨੇ ਉਸਦਾ ਤਾਰੁਫ਼ ਜੋਅ ਨਾਲ ਕਰਵਾਇਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਜੋਅ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਜਦ ਕਿ ਉਹ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਮੈਂ ਜੀਨਜ਼, ਕਲੌਗ ਅਤੇ ਟੀ-ਸ਼ਰਟ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਡੇਟ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਹ ਦਰਵਾਜ਼ੇ 'ਤੇ ਆਇਆ, ਉਸਨੇ ਸਪੋਰਟਸ ਕੋਰਟ ਅਤੇ ਲੋਫ਼ਰਜ਼ (ਇਕ ਗ਼ੈਰ-ਰਸਮੀ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਪਹਿਨੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਜੁੱਤੀ) ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ, 'ਗੌਡ, ਇਹ ਕਦੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਚੇਗਾ, ਲੱਖਾਂ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਹੀਂ।' ਉਸਨੇ ਵੋਗ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਹ ਮੇਰੇ ਤੋਂ 9 ਸਾਲ ਵੱਡਾ ਸੀ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਫ਼ਿਲਾਡੈਲਫ਼ੀਆਂ ਦੇ ਸਿਨੇਮਾਘਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਰਦ ਅਤੇ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਗਏ ਤੇ ਉਹ ਸੱਚੀਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਬਣ ਗਏ।\" ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਜੋਅ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਵਿਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਪੰਜ ਵਾਰ ਵਿਆਹ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, \" ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਜੋਅ ਦੇ ਬੱਚੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਾਂ ਗੁਆਉਣ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਨੂੰ 100ਫ਼ੀਸਦ ਪੱਕਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ।\" ਜੋੜੇ ਨੇ 1977 ਵਿੱਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ, ਐਸ਼ਲੇ ਦਾ ਜਨਮ 1981 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਬਾਇਡਨ ਦਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਥ ਜਿਲ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਉਸ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਕਨਵੈਂਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਸਰਮਥਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਬੀਉ ਬਾਇਡਨ ਦੀ 46 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਮਈ 2015 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \" ਮੈਂ ਜਾਣਦੀ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਅਸੀਂ ਦੇਸ ਜੋਅ ਨੂੰ ਸੌਂਪਦੇ ਹਾਂ, ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਉਹ ਕਰੇਗਾ ਜੋਂ ਉਸਨੇ ਸਾਡੇ ਲਈ ਕੀਤਾ, ਸਾਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕਰਕੇ ਮੁਕੰਮਲ ਕਰੋ, ਸਾਡੇ ਲੋੜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਓ, ਸਾਡੇ ਸਭ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੁਫ਼ਨੇ ਨੂੰ ਪੂਰਿਆਂ ਕਰੋ।\" ਅਧਿਆਪਨ ਦਾ ਕਿੱਤਾ 69 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਜਿਲ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਹਾਕੇ ਬਿਤਾਏ ਹਨ। ਬੈਚੁਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਦੋ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਦੀਆਂ ਡਿਗਰੀਆਂ ਵੀ ਹਨ। ਜਿਲ ਨੇ 2007 ਵਿੱਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਡੇਲਾਵੇਅਰ ਤੋਂ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੇਟ ਆਫ਼ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਵੀ ਮੁਕੰਮਲ ਕੀਤੀ। ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਡੀਸੀ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਇੱਕ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਕਾਲਜ, ਇੱਕ ਪਬਲਿਕ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਨਾਬਾਲਗਾਂ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਕਨਵੈਂਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸੰਬੋਧਨ, ਡੇਲਾਵੇਅਰ ਦੇ ਬਰੈਂਡੀਵਾਈਨ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੇ ਕਲਾਸ ਰੂਮ ਤੋਂ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਥੇ ਉਸਨੇ 1991 ਤੋਂ 1993 ਤੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਸਦਾ ਪਤੀ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਲ ਬਾਇਡਨ ਉੱਤਰੀ ਵਰਜ਼ੀਨੀਆਂ ਦੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਸੀ, \"ਅਧਿਆਪਨ ਉਹ ਨਹੀਂ ਜੋ ਮੈਂ ਕਰਦੀ ਹਾਂ, ਇਹ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਹਾਂ\" ਰਾਜਨੀਤੀ ਜਿਲ ਬਾਇਡਨ ਕੋਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸੈਕਿੰਡ ਲੇਡੀ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਤੀ 2009 ਤੋਂ 2017 ਤੱਕ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਕਾਲਜਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ, ਮਿਲਟਰੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਥਮ ਮਹਿਲਾ ਮਿਸ਼ੈਲ ਉਬਾਮਾ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ 'ਜੁਆਨਿੰਗ ਫ਼ੋਰਸਿਜ਼' ( ਸੇਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ) ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲਟਰੀ ਵੈਟਰਨਜ਼ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਤੱਕ ਸਿਖਿਆ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਸਾਲ 2012 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ 'ਡੌਂਟ ਫੌਰਗੈਟ, ਗੌਡ ਬਲੈਸ ਅਵਰ ਟਰੂਪਸ' ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੋਤੀ ਦੇ ਮਿਲਟਰੀ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਸੀ। 2020 ਦੀਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਚਾਰ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਮਰਥਕ ਸੀ। ਜੋ ਕਿ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਉਣ ਅਤੇ ਫ਼ੰਡ ਇਕੱਠੇ ਕਰਵਾਉਣ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੇ ਅੰਗ ਸੰਗ ਰਹੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56223964", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55672140", "doc1": "خطة الإنقاذ الاقتصادي تشمل رفع الحد الأدني للاجور إلى 15 دولارا في الساعة وشهدت جلسة التصويت انضمام اثنين من الأعضاء الديمقراطيين في المجلس ذي الأغلبية الديمقراطية إلى نواب الأقلية الجمهورية في معارضة حزمة المساعدات الاقتصادية التي يرونها مكلفة للغاية. وبعد موافقة مجلس النواب سينتقل مشروع القانون إلى مجلس الشيوخ المنقسم بالتساوي بين الديمقراطيين والجمهوريين، والذي سبق له ورفض بندا هاما في الخطة يتعلق بمضاعفة الحد الأدنى للأجور في الولايات المتحدة إلى 15 دولارا للساعة. وتسعى الحزمة إلى تعزيز حملات التطعيم والاختبارات وتحقيق الاستقرار في الاقتصاد. وسيتم تقديم الأموال كمساعدات مالية طارئة للأسر والشركات الصغيرة وحكومات الولايات المختلفة. مواضيع قد تهمك نهاية وارتفعت نسبة البطالة في الولايات المتحدة حاليا لتقترب من 10 بالمئة، مع فقدان حوالي 10 ملايين وظيفة بسبب الوباء. يأتي التصويت في نفس الأسبوع الذي تجاوزت فيه الولايات المتحدة 500 ألف حالة وفاة مرتبطة بفيروس كورونا، وهو المعدل الأعلى بين دول العالم. بايدن يكشف عن إجراءات واسعة في \"الحرب على كورونا\" أكبر حزمة مساعدات في التاريخ الأمريكي لمواجهة العواقب الاقتصادية لفيروس كورونا حالات الإصابة بكورونا في الولايات المتحدة تتجاوز 25 مليونا وسط حملة تطعيم \"فوضوية\" كيف تم التصويت؟ خطة إنقاذ بايدن هي الثالثة بعد تقديم ترامب 2 تريليون دولار لكن الوفيات ارتفعت جراء الفيروس إلى 500 ألف أمريكي كان جو بايدن قد دعا إلى الوحدة بين الحزبين عندما تولى منصبه الشهر الماضي، لكن تلك الوحدة كانت شبه غائبة في الساعات الأولى من يوم السبت عندما مرر الديمقراطيون مشروع القانون بصعوبة بأغلبية 219 صوتا مقابل رفض 212 صوتا. دافع الرئيس بايدن عن ما يسميه خطة الإنقاذ الأمريكية كوسيلة لمساعدة الأمريكيين الذين يعانون بسبب جائحة فيروس كورونا كوفيد-19. وعلى الطرف الأخر يقول الجمهوريون إن الخطة كبيرة بشكل غير ضروري ومليئة بأولويات الديمقراطيين غير المرتبطة بالوباء. وأثنى النائب الديموقراطي بريندان بويل، على الخطة ، وقال \"بعد 12 شهرا من الموت واليأس، يبدأ الانتعاش الأمريكي الليلة\". بينما رد زعيم الجمهوريين في مجلس النواب كيفن مكارثي: \"الديمقراطيون محرجون للغاية بسب بكل الإهدار المالي غير المرتبط بفيروس كوفيد في مشروع القانون هذا، لدرجة أنهم يشوشون عليه بالليل\". ماذا يوجد في خطة الإنقاذ؟ إنها ثالث حزمة إنفاق أمريكية كبرى للوباء، وهي في الواقع ليست بحجم 2 تريليون دولار التي دفعها دونالد ترامب في مارس/آذار الماضي. خطة الإنقاذ تشمل توزيع المزيد من اللقاحات وزيادة اختبارات الكشف عن الفيروس وتشمل عناصر الخطة الرئيسية ما يلي: شيك بقيمة 1400 دولار لكل فرد، على الرغم من إلغاء المدفوعات لأصحاب الدخل المرتفع. تمديد إعانات البطالة حتى نهاية أغسطس/آب لمساعدة أكثر من 11 مليون عاطل عن العمل منذ فترة طويلة. يحصل آباء الأطفال الذين تقل أعمارهم عن 18 عاما على دعم شهري لمدة عام. تخصيص 70 مليار دولار لتعزيز اختبارات فيروس كورونا واللقاحات. دعم مالي للمدارس والجامعات لمساعدتها على إعادة فتح أبوابها. تقديم منح مالية للشركات الصغيرة والصناعات المستهدفة الأخرى. منح تمويل للحكومة المحلية. أحد العناصر الرئيسية الأخرى هو زيادة الحد الأدنى للأجور من 7.50 دولارا للساعة، وهو المعمول به منذ عام 2009، إلى 15 دولارا للساعة. لكن إليزابيث ماكدونو، عضوة مجلس الشيوخ غير الحزبية، قالت يوم الخميس إن رفع الحد الأدنى للأجور ينتهك حدود الميزانية المسموح بها في هذا النوع من الإجراءات. لا يزال مشروع القانون الذي أقره مجلس النواب يتضمن زيادة الحد الأدنى للأجور، لكن مازال من غير الواضح كيف يمكن حل المشكلة. ويتمسك الديمقراطيون بهدفهم الرئيسي رفع الحد الأدنى للأجور، خاصة بالنسبة للجناح التقدمي للحزب، ويفكر بعض كبار الديمقراطيين في اتخاذ إجراء لمعاقبة أصحاب العمل الذين يدفعون أقل من 15 دولارا في الساعة. يجادل الجمهوريون بأن زيادة الحد الأدنى للأجور ستكون عبئا ثقيلا للغاية على الشركات التي تكافح من أجل إعادة البناء في أعقاب تفشي فيروس كوفيد -19. وقال زعيم الجمهوريين في الشيوخ مكارثي إن السبيل الوحيد للخروج من كوفيد هو \"إعادة فتح اقتصادنا بالكامل\". الولايات المتحدة تسجل أكثر من نصف مليون وفاة بفيروس كورونا ماذا حدث بعد ذلك؟ من المقرر أن تذهب خطة الإنقاذ ربما الأسبوع المقبل إلى مجلس الشيوخ للتصويت عليها. تسمح قواعد مجلس الشيوخ بتمرير مشروع قانون مصالحة مثل هذا بأغلبية بسيطة، بدلا من أغلبية 60-40. نانسي بيلوسي رئيسة مجلس النواب دعمت خطة بايدن رغم اعتراض نواب من حزبها الديمقراطي عليها في حال التعادل، تحصل نائبة الرئيس الديمقراطي كامالا هاريس على التصويت الحا وهو ما يعني أنه في حال تمسك الجمهوريين بالمعارضة وتصويت جميع الديمقراطيين لصالح القانون، وتساوي النسبة 50-50 فإن نائبة الرئيس ستضمن تمرير القانون بصوتها الحاسم المؤيد للخطة. تقليديا ، يجب التوفيق بين النص الذي يوافق عليه مجلس الشيوخ بعد ذلك مع مشروع قانون مجلس النواب. يتم التصويت على مشروع القانون المعدل مرة أخرى وتمريره إلى الرئيس للتوقيع عليه. الديمقراطيون واثقون من أن مشروع القانون سوف يتم تمريره، لكن قضية الحد الأدنى للأجور إشكالية. وكان السناتور بيرني ساندرز، الديمقراطي التقدمي، من بين الغاضبين لأن القواعد الإجرائية \"القديمة\" كانت تمنع الزيادة. قالت رئيسة مجلس النواب نانسي بيلوسي، إن الموافقة على مشروع القانون ستظل سارية، حتى لو تم سحب هذا الجزء الخاص بالحد الأدنى من الأجور من جانب مجلس الشيوخ.سم.", "doc2": "ਜੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ, ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ 1,400 ਡਾਲਰ (ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਲੱਖ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ) ਹਰੇਕ ਅਮਰੀਕੀ ਨੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਪਾਏ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਰਾਹਤ ਪੈਕੇਜ ਵਿੱਚ 415 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਅਤੇ 440 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਲਈ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ 3,85,000 ਅਮਰੀਕੀ ਜਾਨਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨਾਲੋਂ ਬਹਿਤਰ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਦਾ ਐਲਾਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੋ ਲੱਖ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿਸੇ-ਕਿਸੇ ਦਿਨ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਚਾਰ ਹਜ਼ਾਰ ਤੱਕ ਜਾਨਾਂ ਚਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਸੀ? ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰੇਲੂ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਲਮਿੰਗਟਨ ਡਿਲਾਵਰੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"ਡੂੰਘਾ ਮਨੁੱਖੀ ਦੁੱਖ ਸਾਫ਼ ਦਿਸ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਰਾਬਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" \"ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦਾਅ ਉੱਪਰ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਹੁਣ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,\"ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਆਉਣਗੀਆਂ ਪਰ ਮੈਂ ਸਾਡੀ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸ ਅਤੇ ਝਟਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਈਮਾਨਦਾਰ ਰਹਾਂਗਾ।\" ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਰਾਹਤ ਪੈਕੇਜ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੈ? ਇਸ ਸਮੇਂ ਲਗਭਗ ਗਿਆਰਾਂ ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਨੌਕਰੀਆਂ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ 300 ਡਾਲਰ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਮਿਲਦੇ ਸਨ ਉਹ ਹੁਣ ਵਧਾ ਕੇ 400 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਹਫ਼ਤਾ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਹ ਵਾਧਾ ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵੀ ਵਾਧੂ ਸਮ��ਂ (ਮੋਰੋਟੋਰੀਅਮ) ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹਰੇਕ ਅਮਰੀਕੀ ਨੂੰ 600 ਡਾਲਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਬਾਇਡਨ ਵੱਲੋਂ ਤਜਵੀਜ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ 1400 ਡਾਲਰ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਹੋਣਗੇ। ਭਾਵ, ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਐਲਾਨੇ 600 ਡਾਲਰ ਅਤੇ ਬਾਇਡਨ ਦੇ 1400 ਡਾਲਰ ਮਿਲਾ ਕੇ 2000 ਡਾਲਰ ਮਿਲਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਾਇਡਨ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਤੀ ਘਾਂਟਾ 15 ਡਾਲਰ ਦੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਵੀ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਵਾਅਦਾ ਹੈ ਜੋ ਡੈਮੋਕਰੇਟ ਪਾਰਟੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਾਇਡਨ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਉੱਪਰ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਵੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਸੰਸਦ ਪਰਵਾਨ ਕਰੇਗੀ? ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਹੋਰ ਖਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ ਜੋੜਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ \"ਸਸਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ\"। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਬਾਇਡਨ ਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਸਦਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਆਪਣੇ ਡੈਮੋਕਰੇਟ ਸਾਂਸਦਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਉੱਪਰ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਵੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਹਾਲੇ ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸੈਨੇਟ ਕਿੰਨੀ ਫ਼ੁਰਤੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕੇਗੀ- ਕੀ ਇਹ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਮੁਜਰਮ ਕਰਾਰ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਵੋਟ ਕਰੇਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ? ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47116299", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47116283", "doc1": "والدة غوايدو تقبل رأسه أثناء مظاهرات يوم السبت وجاء هذا بعد أن رفض الرئيس الفنزويلي، نيكولاس مادورو، المهلة التي حددها الاتحاد الأوروبي حتى أمس للدعوة لانتخابات مبكرة. وكان غوايدو قد أعلن نفسه زعيما مؤقتا الشهر الماضي، وذلك في خطوة نالت دعم الولايات المتحدة. واتهمت روسيا، التي تدعم مادورو، الاتحاد الأوروبي بالتدخل في شؤون فنزويلا. ومع تصاعد الضغوط على الرئيس مادورو للاستقالة، قال إنه لا يستطيع أن يستبعد إمكانية نشوب حرب أهلية. وحذر في مقابلة تلفزيونية الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب، من أن \"البيت الأبيض سيتلطخ بالدماء\" إذا تدخلت الولايات المتحدة عسكريا في الأزمة التي نشأت بسبب إعادة انتخابه رئيسا لفنزويلا. وقال خصمه غوايدو أمس إنه سيسعى لتشكيل تحالف دولي من أجل إرسال معونات إنسانية إلى فنزويلا. ماذا قال مادور؟ في مقابلة تلفزيونية، سُئل مادورو عن إمكانية أن تتطور الأزمة في فنزويلا إلى حرب أهلية. وقال مادورو \"اليوم لا أحد يستطيع الجواب بيقين عن هذا السؤال. كل شيء يتوقف على مستوى جنون وعدوانية الإمبراطورية الشمالية (الولايات المتحدة) وحلفائها الغربيين. ونحن نطالب بألا يتدخل أحد في شؤوننا الداخلية ... ونحن نعّد أنفسنا للدفاع عن وطننا\". متظاهرون ملثمون معارضون لمادورو في العاصمة كاراكاس وصرح ترامب لشبكة سي بي إس الأمريكية بأن استخدام القوة العسكرية لا يزال \"خيارا\". لكن ما��ورو حذر الرئيس الأمريكي من أنه يغامر بتكرار سيناريو حرب فيتنام إذا ما تدخل في فنزويلا. وقال مادورو \"توقف. توقف. يا ترامب! أنت ترتكب أخطاء ستلطخ يديك بالدماء وستترك الرئاسة ملطخة بالدماء. دعنا نحترم بعضنا البعض، وإلا فأنت تغامر بتكرار سيناريو فيتنام في أمريكا اللاتينية\". وبمرور الأحد، انقضت المهلة التي حددتها عدة دول أوروبية - بينها فرنسا والمملكة المتحدة والنمسا وألمانيا وإسبانيا - لمادورو للدعوة لانتخابات مبكرة. وقالت تلك الدول إنها ستعترف بغوايدو رئيسا مؤقتا ما لم تُتخذ تعهدات في هذا الصدد. وقال وزير الخارجية الفرنسي جون إيف لودريان إن غوايدو يمتلك \"الشرعية لتنظيم انتخابات رئاسية\". وقال لودريان لشبكة فرانس إنتر \"الناس في الشوارع، الشعب يريد التغيير\". لكن مادورو رد بالقول \"لا نقبل مُهَلا من أحد. هذا الأمر مثل أن أقول للاتحاد الأوروبي 'سأمهلكم سبعة أيام للاعتراف بجمهورية كتالونيا، وإذا لم تفعلوا، فسنتخذ تدابير'\". وأضاف مادورو \"لا، السياسات الدولية لا يمكن أن تُبنى على المُهَل. كان ذلك في زمن الإمبراطوريات والمستعمرات\". ماذا قال الأوروبيون؟ وقد اعترف عدد من الدول الأوروبية اليوم بغوايدو رئيسا مؤقتا لفنزويلا. وقال وزير الخارجية البريطاني جيريمي هنت في بيان نشره بموقع \"تويتر\" للتواصل الاجتماعي \"تعترف بريطانيا إلى جانب حلفائها الأوروبيين بغوايدو رئيسا مؤقتا لفنزويلا لحين إجراء انتخابات موثوقة\". ومن جهته، قال الرئيس الفرنسي إيمانويل ماكرون إن للفنزويليين الحق في التعبير عن أنفسهم بحرية وبشكل ديمقراطي. وقالت المستشارة الألمانية، أنغيلا ميركل، في مؤتمر صحفي في اليابان إن دول الاتحاد الأوروبي تتوقع من غوايدو أن يشرع في عملية انتخاب سريعة. وقال رئيس الوزراء الإسباني، بدرو سانشيز، إن فنزويلا تملك حق تقرير مصيرها وإن على المجتمع الدولي المساعدة في تحقيق ذلك. ما زال نيكولاس مادورو يحتفظ بدعم الجيش ما الوضع في فنزويلا؟ نزل الآلاف إلى شوارع العاصمة كاراكاس يوم السبت في تظاهرات داعمة لكل من الرئيس مادورو وزعيم المعارضة غوايدو. ويحتفظ مادورو بدعم الجيش، لكن قُبيل التظاهرات تعزز موقف غوايدو إذْ تلقى دعما من الجنرال بالقوات الجوية فرانسيسكو يانيز ليصبح الأخير بذلك أعلى رتبة عسكرية حتى الآن تتعهد بدعم غوايدو. ويقول غوايدو إنه بصدد عقد اجتماعات خاصة مع قيادات عسكرية للحصول على دعم حتى يتسنى له الإطاحة بمادورو. ويضيف غوايدو أنه تواصل كذلك مع الصين، إحدى أهم داعمي مادورو. ما هي خطة مساعَدة غوايدو؟ غوايدو لا يسيطر على أي إقليم في فنزويلا، ومن ثم فهو يخطط لتدشين مراكز تجميع في بلدان مجاورة إلى حيث يفر الفنزويليون. وقال غوايدو إنه يرغب في تدشين ائتلاف دولي لجمع مساعدات في ثلاث نقاط، والضغط على الجيش الفنزويلي للسماح بدخول تلك المساعدات إلى البلاد. وقد رفض مادورو السماح بدخول المساعدات إلى فنزويلا، قائلا للداعمين يوم السبت \"لم ولن نكون دولة متسولين\". ما الخلفية؟ تعاني فنزويلا اضطرابا اقتصاديا منذ سنوات، مع ارتفاع معدلات التضخم ونقص مواد أساسية كالغذاء والدواء، وهو ما دفع ملايين الفنزويليين إلى النزوح. وفي يناير/ كانون الثاني، أدى مادورو اليمين لتولي فترة رئاسته الثانية في أعقاب انتخابات أثارت جدلا؛ حيث لم يشارك فيها العديد من قادة المعارضة لكونهم مسجونين أو مقاطعين. وأعلن غوايدو، ا��ذي يتزعم الجمعية الوطنية الفنزويلية، نفسه رئيسا يوم 23 يناير/ كانون الثاني. وقال غوايدو إن الدستور يخوله توّلي السلطة مؤقتا حال فقدان الرئيس الشرعية. وقال غوايدو، يوم السبت، إن التظاهرات مستمرة حتى يحقق أنصاره \"الحرية\".", "doc2": "ਇਹ ਮਾਨਤਾ ਨਿਕੋਲਸ ਮਾਦਰੋ ਵੱਲੋਂ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਵੱਲੋਂ ਚੋਣਾਂ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਤਰੀਖ ਨੂੰ ਨਕਾਰ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਕੋਲਸ ਮਾਦੁਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਖਾਨਾਜੰਗੀ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਦੁਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਦਾ ਦਬਾਅ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਟੀਵੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਆਗੂ ਖੁਆਨ ਗੁਆਇਦੋ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਅੰਤਰਿਮ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਵੀ ਹਾਸਿਲ ਹੈ। ਮਾਦੁਰੋ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਇੱਕ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਟੀਵੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਮਾਦੁਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਸ ਵੇਲੇ ਖਾਨਾਜੰਗੀ ਦੇ ਸਵਾਲ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਵੀ ਤੈਅ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।” “ਸਭ ਕੁਝ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੇ ਰੁਖ਼ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਕੋਈ ਦੇਸ ਦੇ ਅੰਦਰੂਣੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਦੇਵੇ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ ਦੀ ਹਿਫ਼ਾਜ਼ਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਾਂ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਚੇਤਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, “ਰੁੱਕ ਜਾਓ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ, ਤੁਸੀਂ ਗ਼ਲਤੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਦਖਲ ਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਹੱਥ ਖ਼ੂਨ ਨਾਲ ਹੱਥ ਰੰਗੇ ਜਾਣਗੇ।” ਕੀ ਹੈ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਸੰਕਟ? ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਕੋਲਸ ਮਾਦੁਰੋ ਨੂੰ ਗੱਦੀਓਂ ਲਾਹੁਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਸੰਕਟ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੈਨੇਜ਼ੂਏਲਾ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਹੁੰਦੇ ਸੰਕਟ ਕਾਰਨ ਮਹਿੰਗਾਈ ਅੰਬਰਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹ ਰਹੀ ਹੈ, ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਕੱਟ ਲੱਗ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਕਮੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ 30 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਵਾਸੀ ਦੇਸ ਛੱਡ ਕੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉੱਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੇਲਸੀ ਰੋਡਰਿਗਜ਼ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਉੱਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਜਤਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਉਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ \"ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇਸ਼ਾਂ\" ਵੱਲੋਂ ਵਧਾਅ-ਚੜਾਅ ਕੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ ਛੱਡਣ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਗੁਆਂਢੀ ਕੋਲੰਬੀਆ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿੱਥੋਂ ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਕਵਾਡੋਰ, ਪੇਰੂ ਅਤੇ ਚਿਲੀ ਵੱਲ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ। ਕੁਝ ਹੋਰ ਲੋਕ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਨੇ ਵੈਨੇਜ਼���ਏਲਾ ਦੇ ਦੋਹਾਂ ਧੜਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਮਦਦ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਫੋਨ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਇਰਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮੁਹੰਮਦ ਜਵਦ ਜਾਰੀਫ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੂਸੀ ਹਮਰੁਤਬਾ ਸਰਗੇਈ ਲਾਵਰੋਵ ਨੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਤਾਜ਼ਾ ਘਟਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦਾ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹੈ? ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੌਣ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ 'ਤੇ ਵਿਵਾਦ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣਾ ਕਾਫ਼ੀ ਅਜੀਬ ਹੈ ਪਰ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ 23 ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਥੇ ਸਥਿੱਤੀ ਉਲਝ ਗਈ ਹੈ। 23 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਆਗੂ ਜੁਆਨ ਗੁਆਇਦੋ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਣਗੇ। ਇਹ ਕਦਮ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਕੋਲਸ ਮਾਦੁਰੋ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਸਿੱਧੀ ਚੁਣੌਤੀ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਦੂਜੀ ਵਾਰੀ ਅਹੁਦਾ ਸਾਂਭਿਆ ਹੈ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਾਦੁਰੋ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਚਾਲ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸੰਵਿਧਾਨਿਕ ਮੁਖੀ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਉੱਤੇ ਬਣੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਹੂਗੋ ਚਾਵੇਜ਼ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਦੁਰੋ ਨਿਕੋਲਸ ਮਾਦੁਰੋ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ 2013 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਗੁਰੂ ਹਿਊਗੋ ਚਾਵੇਜ਼ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਹ 1.6 ਫੀਸਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟ ਦੇ ਫ਼ਰਕ ਨਾਲ ਜਿੱਤੇ ਸਨ। ਹੂਗੋ ਚਾਵੇਜ਼ ਦੀ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ 2013 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਅਰਥਚਾਰਾ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਵਾਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦੇਸ ਦੇ ਪਤਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਮਈ ਦੀਆਂ ਵਿਵਾਦਿਤ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਛੇ ਸਾਲ ਲਈ ਦੂਸਰੀ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਚੋਣ ਹੋਈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਬਾਈਕਾਟ ਕੀਤਾ। ਕਈ ਵਿਰੋਧੀ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜਦਕਿ ਦੂਸਰਿਆਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਡੱਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਜਾਂ ਬਾਕੀ ਕੈਦ ਦੇ ਡਰੋਂ ਦੇਸ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੇ ਰੌਲਾ ਪਾਇਆ ਕਿ ਚੋਣਾਂ ਆਜ਼ਾਦ ਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਮਾਦੁਰੋ ਦੀ ਚੋਣ ਨੂੰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨੇ, ਜਿੱਥੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦਾ ਬਹੁਮਤ ਹੈ, ਨੇ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ 23 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਗੁਆਇਦੋ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਵੈਨੇਜ਼ੂਏਲਾ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦੇ ਹੱਲ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ��ਸੈਂਬਲੀ ਨੂੰ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਨਸਟੀਚੂਐਂਟ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨੇ ਤਾਕਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰਾਂ ਦੀ ਭਰਮਾਰ ਹੈ। ਤੇਲ 'ਤੇ ਅਸਰ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਊਰਜਾ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵੇਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਇਸ ਪੂਰੇ ਸਿਆਸੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਅਸਰ ਤੇਲ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਤੇ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਤੇਲ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਘੱਟ ਕੇ 2 ਮਿਲੀਅਨ ਬੈਰਲ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਤੋਂ 1.4 ਮਿਲੀਅਨ ਬੈਰਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ 300 ਬਿਲੀਅਨ ਬੈਰਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕੱਚੇ ਭੰਡਾਰਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਕ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਾਰੀ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਮਹਿੰਗਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਿਹੋ-ਜਿਹੀ? ਜਦੋਂ ਗੁਆਇਦੋ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੋਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਉਸਦੇ ਕੁਝ ਪਲਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਗੋਇਦੋ ਨੂੰ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੱਜੋਂ ਅਧਿਕਾਰਤ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਾਈਕ ਪੈਨਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਮਾਦੁਰੋ ਦੇ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸ਼ਾਸ਼ਨ ਅੰਦਰ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਝੱਲਿਆ ਹੈ। ਅੱਜ ਮੈਂ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਗੋਇਦੋ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨੂੰ ਵੈਨੇਜ਼ੂਏਲਾ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਅਧਿਕਾਰਤ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ'। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਟਵਿੱਟਰ ਹੈਂਡਲ ਨੇ ਗੋਇਦੋ ਨੂੰ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ: ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਕੋਲਸ ਮਾਦੁਰੋ ਅਤੇ ਹੂਗੋ ਚਾਵੇਜ਼ “ਗੁਆਇਦੋ ਅਤੇ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਵਾਸੀਓ: ਅਮਰੀਕਾ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਲਿਬਰਲ ਸਰਕਾਰ ਬਹਾਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਰਹਾਂਗੇ।” ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਮੀਦ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਬਾਰੇ ਮਾਦੁਰੋ ਵੱਲੋਂ ਫੌਰੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਕਹਿੰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਰਤਰਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਦੁਰੋ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਫ਼ੀਰਾਂ ਨੂੰ 72 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੈਨੇਜ਼ੂਏਲਾ ਤੋਂ ਚਲੇ ਜਾਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਦਮ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕੀਤੀ। ਜਦਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ \"ਸਾਮਰਜਾਵਾਦੀ ਖ਼ਤਰਿਆਂ\" ਤੋਂ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਗੇ। ਅੱਗੇ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਜੁਆਨ ਗੋਇਦੋ ਨੇ ਹਮਖ਼ਿਆਲੀਆਂ ਤੇ ਮਾਦੁਰੋ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ \"ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੱਕ\" ਸੰਘਰਸ਼ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਦੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਸਮਝੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਤਾਂ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਾਦੁਰੋ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਾਦੁਰੋ ਨੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਨਖ਼ਾਹਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਵਧਾਈਆਂ ਹਨ ਤੇ ਵੱਡੇ ਜਰਨੈਲਾਂ ਨੂੰ ਇੰਡਸਟਰ�� ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਹਿਮ ਅਹੁਦੇ ਵੰਡੇ ਹਨ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਗਾਰਡ ਦੇ ਅਫਸਰਾਂ ਨੇ ਜੁਆਨ ਗੁਆਇਦੋ ਦੀ ਆਮ ਮਾਫ਼ੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਦੀਆਂ ਕਾਪੀਆਂ ਵੀ ਪਾੜੀਆਂ ਹਨ। 23 ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੱਡੇ ਫੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਾਦੁਰੋ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਵਫਾਦਾਰੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ। ਹਾਂ, ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਗਾਰਡ ਵਿਰੋਧੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਂਘਾ ਦੇਣ ਲਈ ਪਿੱਛੇ ਹਟਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਗੁਆਇਦੋ ਨੇ ਮੁਦਾਰੋ ਦਾ ਸਾਥ ਛੱਡਣ ਵਾਲੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਮ ਮਾਫ਼ੀ ਦੇਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਾਲਾਤ ਪੈਦਾ ਕਿਵੇਂ ਹੋਏ? ਆਰਥਿਕ ਪਤਨ 1999 ਤੋਂ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੈਰ-ਬਰਾਬਰੀ ਸੀ। ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਰੀਬ ਹਿਤੈਸ਼ੀ ਨੀਤੀਆਂ ਨੇ ਉਲਟਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀਮਤਾਂ ’ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰ ਲਿਆ। ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚਾਵੇਜ਼ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਪਿੱਛੇ ਇਰਾਦਾ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਣ ਤੇ ਰੋਕ ਲਾਈ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ਰੀਬ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਆਟੇ, ਪਕਾਉਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਸਾਬਣ-ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਇਹ ਹੋਇਆ ਕਿ ਵੈਨੇਜ਼ੂਏਲਾ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਜੋ ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਦਿਸਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਆਲੋਚਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਈ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਡਾਲਰਾਂ ਦੀ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਈ ਬਲੈਕ ਮਾਰਕੀਟ ਲਈ ਕਸੂਰਵਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੈਨੇਜ਼ੂਏਲਾ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋ ਘਰੇਲੂ ਕਰੰਸੀ ਨੂੰ ਡਾਲਰ ਨਾਲ ਵਟਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰੰਸੀ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਅਰਜੀ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਡਾਲਰ ਖ਼ਰੀਦਣ ਦੇ ਪੁਖ਼ਤਾ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਦਰ 'ਤੇ ਡਾਲਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ। ਜਦੋਂ ਦੇਸ ਵਾਸੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਡਾਲਰ ਨਾ ਖ਼ਰੀਦ ਸਕੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਲੈਕ ਮਾਰਕੀਟ ਵੱਲ ਰੁੱਖ ਕਰ ਲਿਆ। ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਕੀ ਹਨ? ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਿਨੋਂ-ਦਿਨ ਵਧਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਬਹੁਮਤ ਵਾਲੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵੱਲੋਂ ਕਰਵਾਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਨਵੰਬਰ 2018 ਤੱਕ ਦੇ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 1,300,000% ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਸਾਲ 2018 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਹਰ 19 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਦੁੱਗਣੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਮਹਿੰਗਾਈ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ੁਰਾਕ ਅਤੇ ਸਾਬਣ-ਤੇਲ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਵੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ? ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੁਰਾਣੀ ਕਰੰਸੀ ਦਾ ਮੁੱਲ ਮੁੜ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਨਾਮ 'ਸੋਵਰਨ ਬੋਲੀਵਰ' ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨੋਟਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਚੁੱਕ ਕੇ ਘੁੰਮਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ 'ਸੋਵਰਨ ਬੋਲੀਵਰ 2, 5, 10, 20, 50, 100, 200 ਅਤੇ 500 ਮੁੱਲ ਦੇ ਨਵੇਂ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਅਤੇ ਦੋ ਸਿੱਕੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕਦਮ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ: ਹਾਲਾਂਕਿ ਨਵੀਂ ਕਰੰਸੀ ਜਦੋਂ ਦੀ ਜਾਰੀ ਹੋਈ ਹੈ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਲਗਤਾਰ ਡਿੱਗ ਰਹੀ ਹੈ। ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਹੋਰ ਵਧਾਇਆ ਜਾਣਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਗਏ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਕਦਮ ਕਿੰਨੇ-ਕੁ ਕਾਰਗਰ ਸਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-44294211", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44299751", "doc1": "المدير التنفيذي لفيسبوك مارك زوكيبربرغ أثناء شهادته أمام الكونغرس الأمريكي وقال وزير الاتصالات، سام باسيل، إن الجهات المختصة سوف ترصد المستخدمين الذين ينشرون محتويات إباحية ومعلومات كاذبة. كما أشار إلى أن البلاد قد تنشئ موقعا منافسا للتواصل الاجتماعي. وتواجه فيسبوك رقابة صارمة في أعقاب فضيحة شركة \"كامبريدج أناليتيكا\"، المتهمة بحصولها على بيانات نحو 87 مليون شخص من مستخدمي موقع فيسبوك واستخدمتها في حملات انتخابية، فضلا عن انتقادات أخرى بشأن طريقة فيسبوك في التصدي للأخبار الكاذبة. وعلى الرغم من أن نحو 10 في المئة من المواطنين في بابوا غينيا الجديدة يستخدمون الإنترنت، إلا أن البلاد كان لها سبق طرح قواعد خاصة لاستخدام خدمات الإنترنت. وتهدف الحكومة إلى استخدام الحظر لمدة شهر بغية تحليل كيفية استخدام فيسبوك، ومقاضاة من ينتهكون قانون الجريمة الإلكترونية الذي وضعته البلاد عام 2016. وقال باسيل لصحيفة \"بوست كورير\" المحلية: \"سيتيح الوقت إمكانية جمع معلومات ترصد المستخدمين الذي يتخفون وراء حسابات شخصية مزيفة، والمستخدمين الذي ينشرون صورا إباحية، والمستخدمين الذي ينشرون معلومات كاذبة ومضللة\". وأصبح تزايد ما يعرف بـ \"الأخبار الكاذبة\" مشكلة كبيرة تواجه شركات التكنولوجيا في شتى أرجاء العالم، فضلا عن انتقاد هذه الشركات بسبب عدم تحذير المستخدمين من المعلومات التي تعد غير صحيحة ومضللة. وقال باسيل: \"يمكننا أيضا بحث إمكانية إنشاء شبكة جديدة للتواصل الاجتماعي لمواطني بوبوا غينيا الجديدة، لاستخدامها وبنفس صفحاتهم الشخصية الأصلية أيضا\". وأضاف: \"وإذا دعت الحاجة، فسوف نجتمع مع مطوري التطبيقات المحليين لإنشاء موقع يساعد أكثر مواطني بوبوا غينيا الجديدة على التواصل داخل البلاد وخارجها\".", "doc2": "ਸੰਚਾਰ ਮੰਤਰੀ ਸੈਮ ਬੈਸਿਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਜ਼ਰਸ ਵੱਲੋਂ ਪਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫੀ ਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਕੈਮਬਰਿਜ਼ ਐਨਾਲੈਟਿਕਾ ਡੇਟਾ ਲੀਕ ਮਾਮਲੇ ਕਾਰਨ ਕਾਫ਼ੀ ਨਿਖੇਧੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 10 ਫੀਸਦ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਪਾਪੂਆ ਨਿਊ ਗਿਨੀ ਦ��� ਸਰਕਾਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਤੋਂ ਅਲਾਵਾ ਕੀ ਹੈ ਬਦਲ ਸੰਚਾਰ ਮੰਤਰੀ ਸੈਮ ਬੈਸਿਲ ਨੇ 'ਪੋਸਟ ਕੁਰੀਅਰ' ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕੇਗਾ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਦੀ ਫੇਕ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਹੈ, ਕਿਹੜੇ ਲੋਕ ਪੋਰਨੋਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਪੋਸਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਹੜੇ ਯੂਜ਼ਰ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।\" ਫੇਕ ਨਿਊਜ਼ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਵੱਡੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਕਾਫ਼ੀ ਅਲੋਚਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਉਸ ਨੂੰ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੀਆਂ। ਅੱਗੇ ਬੇਸਿਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਪੀਐੱਨਜੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵੈਰਕਿੰਗ ਸਾਈਟ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਕਿ ਅਸਲ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲਜ਼ ਹੀ ਬਣ ਸਕਨ।\" \"ਜੇ ਲੋੜ ਪਏ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਸਥਾਨਕ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਡੇਵਲਪਰ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਬਣਵਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਦੇਸ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋਵੇ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2014/10/141006_nepal_bus_crash", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-48904590", "doc1": "قالت الشرطة إن على متن الحافلة أكثر من 100 شخص. وأفادت تقارير أن معظم الركاب كانوا يسافرون للقاء عوائلهم للاحتفال في عيد داشاين الهندوسي. وقالت الشرطة إن الحافلة محملة بأكثر من حمولتها العادية، إذ كان على متنها أكثر من 100 شخص. وقال مسؤولون إن عمليات الانقاذ تعرقلت بسبب الأمطار الغزيرة، بحسب ما نقلته وكالة فرانس برس للأنباء. ويحاول المسؤولون العثور على قائمة اسماء الركاب، إلا أن سائقي الحافلات في مواسم العطل عادة ما ينقلون الركاب دون تسجيلهم. مواضيع قد تهمك نهاية وكانت الحافلة في طريقها من جوغبودا إلى دهانغادي في منطقة دوتي على بعد نحو 800 كيلومتر إلى الغرب من العاصمة كاتماندو عندما وقع الحادث. وأفادت تقارير أن الحافلة انحرفت عن الطريق لتسقط من ارتفاع 200 مترا الى الوادي. وفي يناير/كانون الأول عام 2013 ، قتل العدد نفسه من الأشخاص في المنطقة نفسها عندما فقد سائق السيطرة على مقود حافلته لتنقلب وسط طقس ضبابي. ويقول مراسل بي بي سي في نيبال سوريندرا فويال إن الطرق السيئة والقيادة المتهورة للسيارات من بين أبرز الأسباب وراء حوادث الطرق في النيبال. ويضيف مراسلنا إن حوادث الطرق تودي بحياة أكثر من 1500 شخص في البلاد سنويا.", "doc2": "ਇਹ ਬੱਸ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰੋਡਵੇਜ਼ ਦੀ ਅਵਧ ਡਿੱਪੂ ਦੀ ਬੱਸ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਲਖਨਊ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਮੁਤਾਬਕ, ਸਾਰੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਡਿਸਟਰਿਕਟ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਐੱਨਜੀ ਰਵੀ ਕੁਮਾਰ ਤੇ ਐੱਸਐੱਸਪੀ ਬਬਲੂ ਕੁਮਾਰ ਘਟਨਾ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਹਨ। ਡੀਐੱਮ ਨੇ 29 ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਵੱਲੋਂ ਸੂਚਨਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਮਾਮਲੇ ਦਾ ਨੋਟਿਸ ਲਿਆ ਹੈ ਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ 'ਤੇ ਦੁੱਖ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਡੀਐੱਮ ਤੇ ਐੱਸਐੱਸਪੀ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ ਕਿ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਨੂੰ ਫੌਰੀ ਇਲਾਜ ਮੁਹਈਆ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰੋਡਵੇਜ਼ ਨੇ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ 5-5 ਲੱਖ ਦਾ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਵੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-50965878", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50963003", "doc1": "وتشمل التعهدات أشياء مثل الامتناع عن تناول الوجبات الخفيفة غير الصحية، أو المشاركة في فصول تمارين لياقة بدنية، ويكون الالتزام أسهل إذا كان الأصدقاء والعائلة جزءا من هذا التغيير. لكن ليس كل القرارات التي تؤثر على صحتنا نتخذها عن قصد، إذ أننا نميل لتقليد أصدقائنا وزملائنا وأفراد العائلة، الذين نحبهم ونرتبط بهم. وللأسف، نقلد كذلك العادات السيئة التي تضر بصحتنا، مثل التدخين أو الشراهة في الأكل. وتعني هذه الظاهرة أن الأمراض غير المعدية، مثل أمراض القلب والجلطات والسرطان، قد تنتقل من شخص لآخر كالعدوى. مواضيع قد تهمك نهاية هل يمكن أن يجعلك أصدقاؤك سمينا؟ الأشخاص الذين نقدرهم ونتواصل معهم بشكل مستمر يشكلون دائرتنا الاجتماعية. واستهدفت دراسة، بعنوان\"دراسة فارمينغهام للقلب\"، تأثير الدوائر الاجتماعية منذ أربعينيات القرن العشرين، بتتبع ثلاثة أجيال من سكان مدينة فارمينغهام، قرب ماساتشوسيتس في الولايات المتحدة الأمريكية. وكشفت الدراسة أن الأشخاص يكونون أكثر عرضة للسمنة إذ أصبح أحد أفرادا محيطهم الاجتماعي سمينا. وتكون فرصة زيادة الوزن 57 في المئة إذا كان هذا الشخص صديقا، و40 في المئة إذا كان أحد الأشقاء، و37 إذا كان زوجا. ويزيد هذا التأثير إذا كان الشخصان من الجنس نفسه، ويرتبطان بمشاعر قوية من كل منهما تجاه الآخر. \"دراسة فارمينغهام للقلب\" تتبعت ثلاثة أجيال منذ أربعينيات القرن العشرين، لدراسة تأثير الدوائر الاجتماعية على الأفراد فمثلا، كشفت الدراسة أن اكتساب الوزن لا يرتبط بالجار الذي يراه الشخص يوميا، ولكن ليست بينهما علاقة قوية. وفي الصداقات غير المتكافئة، يكون الشخص الذي يقدر الصداقة بشكل أكبر أكثر عرضة لاكتساب الوزن، وليس العكس. كذلك بدا أن معدلات الطلاق والتدخين وتناول الكحوليات تنتشر بين الأصدقاء وأفراد العائلة. وهذه النتائج مهمة. وعلى الرغم من أننا نتأثر بكبر السن ما يجعلنا عرضة لحالات معينة، إلا أن احتمال اكتساب الأمراض المنتشرة غير المعدية يزيد مع تناقل عادات بعينها أمثال: وهذه الأمراض غير المعدية، مثل أمراض القلب والجلطات والسرطان والسكري وأمراض الرئة، تتسبب في سبعة من بين كل عشرة وفيات عالميا، و90 في المئة من الوفيات في المملكة المتحدة. عدوى المشاعر كذلك يمكن أن يؤثر محيطنا الاجتماعي على سلوكنا وحالتنا المزاجية. ومن الظواهر غير المفاجئة أن يرتبط التدخين بين المراهقين بالشعبية. فعندما يدخن المراهقون المحبوبون بين زملائهم، تزيد معدلات التدخين في محيطهم وتتراجع أعداد من يقلعون عنه. كما أن الشباب الذين يعاني أصدقاؤهم من مزاج سيء، تزيد معدلات تحولهم إلى مزاج سيء، والعكس صحيح. ولا ترتبط هذه الأعراض بالاكتئاب المرضي، الذي لم يثبت انتشاره في تلك الحالات. ومن المعروف أن المزاج السيء يؤثر على حياة المراهقين، وقد يؤ��ي إلى إصابتهم بالاكتئاب لاحقا. شملت الدراسة 700 ألف من مستخدمي موقع فيسبوك لبحث فكرة عدوى المشاعر وتدعم دراسة أجريت بشكل سري على 700 ألف من مستخدمي موقع فيسبوك، فكرة عدوى المشاعر. وانتقت الدراسة ما يمكن أن يظهر على صفحات الأفراد، باستخدام خوارزميات لإظهار المنشورات التي يكتبها أصدقاؤهم. وشملت الدراسة اتجاهين، أحدهما يحد من المنشورات التي تُظهر مشاعر إيجابية، والأخرى تحد من المنشورات التي تُظهر مشاعر سلبية. وكشفت أن من تعرضوا لمنشورات إيجابية أكثر كانوا ينشرون كتابات إيجابية، والعكس. ويشي ذلك بأن المشاعر تنتشر عن طريق مواقع التواصل الاجتماعي، رغم غياب التواصل الحسي أو لغة الجسد. ومن بين نتائج الدراسات التي تتناول شبكاتنا الاجتماعية هي أننا نصادق أشخاصا لديهم صفات شبيهة بنا، أو من يمرون بنفس المواقف. لكن دراسات أخرى تربط الأمر بنظرية تُعرف بـ \"العدوى الاجتماعية\". الفراشات الاجتماعية فإذا كنا نقلد سلوك الأصدقاء وأفراد العائلة، كيف يمكننا تقوية هذه الصفة لتكون إيجابية بالنسبة لصحتنا؟ من بين نماذج الجهود الجماعية لاتباع نمط صحي هما مبادرتي \"يناير الجاف\" و\"يناير النباتي الصرف\" (فيغانوري)، للإقلاع عن تناول الكحوليات أو التحول إلى النظام النباتي الصرف. كذلك مبادرة \"ستوبتوبر\" البريطانية التي تدعو الناس للإقلاع عن التدخين في شهر أكتوبر/تشرين الأول. وتعتمد المبادرة على فرضية انتقال السلوك عبر الشبكات الاجتماعية، واثبتت نجاحا كبيرا منذ تدشينها عام 2012. ويرجح أنها كانت وراء أكثر من مليون محاولة للإقلاع عن التدخين، ما يعني أن دفعة واحدة جماعية قد تزيد من نسب الإقلاع عن التدخين، أكثر من المبادرات الصغيرة على مدار العام. 57 في المئةهي فرصة إصابتك بالسمنة حال إصابة صديق بها. وتقل النسبة إلى 40 في المئةحال إصابة أحد أشقائك. 7 من بين كل 10 وفياتنتيجة للأمراض غير المعدية عالميا 90 في المئةنسبة الوفيات نتيجة الأمراض غير المعدية في المملكة المتحدة. ورغم النجاح الكبير لـ \"ستوبتوبر\"، إلا أن المبادرات والحملات الكبرى لا تؤثر في الجميع بالضرورة. فخدمات الرسائل النصية الصحية التقليدية يمكن أن تزيد من عدم المساواة الصحية، لأن الجميع لا يتساوون في إمكانية وصول النصيحة إليهم. وعادة ما تفلح هذه الطريقة مع المهتمين بصحتهم ويولونها أهمية، ولديهم القدر الكافي من التعليم، وما يكفي من الأموال والدعم الاجتماعي لتغيير سلوكياتهم. وحتى غير الواعين صحيا يتأثرون بسلوك الأشخاص المحيطين به ومن يحبونهم. فإذا كنت تريد تحسين صحة مجموعة من الناس، عليك استهداف من يطلق عليهم مصطلح \"الفراشات الاجتماعية\". فهذه الشخصيات المؤثرة في محيط شبكاتها الاجتماعية يشاركون تجاربهم بشكل أكبر، ويتعاملون مع الكثير من الناس، ويحبهم الآخرون. ويمكن لمزيد من البحث في طريقة انتشار السلوكيات أن يساعد الحكومة والأجهزة الصحية على الترويج للسلوك الصحي، والحد من المعاناة المستقبلية والوفيات بسبب الأمراض غير المعدية.", "doc2": "ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵੀ ਅਸੀਂ ਅਪਣਾ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਲੋਕ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਸਿਹਤ ਖ਼ਰਾਬ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਜੀਅ ਤੇ ਦੋਸਤ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤਾਂ ਇਹ ਵਾਅਦਾ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਕੁਝ ਸੁਖਾਲਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਸਾਡੇ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਬਾਰੇ ਲਏ ਗਏ ਸਾਰੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਸੋਚ-ਸਮਝ ਕੇ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਰੀਸੋ-ਰੀਸ ਲਏ ਗਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਫ਼ੈਸਲੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਤੇ ਚਹੇਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੇ ਕਹੇ ਲੱਗੇ ਕੇ ਜਾਂ ਰੀਸ ਵਿੱਚ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੜ ਨਾ ਰੀਸ ਕਰ ਵਾਲਾ ਮੁਹਾਵਰਾ ਸਿਰਫ਼ ਚੰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਸਗੋਂ ਸਿਹਤ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਕੁਝ ਆਦਤਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੱਚ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ—ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਖਾਣ ਦੀ ਆਦਤ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਦੌਰੇ ਤੇ ਕੈਂਸਰ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਨਾਂ ਲਾਗ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੀ ਲਾਗ ਵਾਂਗ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਜਣੇ ਤੱਕ ਫ਼ੈਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤਲਾਕ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਤੇ ਸ਼ਰਾਬਨੋਸ਼ੀ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਫ਼ੈਲਦੇ ਦੇਖੇ ਗਏ। ਤੁਹਾਡੇ ਦੋਸਤ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੋਟਾ ਕਰ ਸਕਦੇ? ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਮੈਸਾਚਿਊਸਿਟਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਫਰਾਮਿੰਘਮ ਟਾਊਨ ਵਿੱਚ ਸਾਇੰਸਦਾਨਾਂ ਨੇ 1940 ਵਿਆਂ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਜੇ ਕਿਸੇ ਜਾਣ ਪਛਾਣ ਵਿੱਚੋ ਕੋਈ ਮੋਟਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਮੋਟੇ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜੇ ਕਿਸੇ ਦਾ ਦੋਸਤ ਮੋਟਾ ਹੈ ਤਾਂ 57 ਫ਼ੀਸਦੀ, ਜੇ ਭੈਣ ਜਾਂ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਮੋਟਾ ਹੈ ਤਾਂ 40 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੇ ਜੇ ਪਤੀ/ਪਤਨੀ ਦੇ ਮੋਟਾ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਜਣੇ ਦੇ ਮੋਟੇ ਹੋ ਜਾਣ ਦੀਆਂ 37 ਫ਼ੀਸਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਿਲਚਸਪ ਤੱਥ ਇਹ ਕਿ ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੋ ਜਣਿਆਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਡੂੰਘਾ ਹੋਵੇਗਾ ਮੋਟਾਪੇ ਦੀ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਅਸਰ ਫਿਰ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧ ਜਾਵੇਗਾ ਜੇ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕੋ ਲਿੰਗ ਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਫਰਮਿੰਘਮ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇ ਮੋਟਾਪੇ ਦਾ ਤੁਹਾਡੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਹਾਂ ਜੇ ਤੁਹਾਡੀ ਉਸ ਨਾਲ ਗੂੜ੍ਹੀ ਦੋਸਤੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਗੱਲ ਹੋਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਦੋਸਤੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਘੋੜਾ ਹੋਵੇ ਤੇ ਦੂਜਾ ਸਵਾਰ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਦੋਸਤ ਜੋ ਅਜਹੀ ਦੋਸਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਵ ਦਿੰਦਾ ਹੋਵੇ ਉਸ ਦੇ ਮੋਟੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤਲਾਕ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਤੇ ਸ਼ਰਾਬਨੋਸ਼ੀ ਵੀ ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਫ਼ੈਲਦੇ ਦੇਖੇ ਗਏ। ਜਿੰਨਾ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਡੂੰਘਾ ਹੋਵਾਗਾ, ਸਾਂਝ ਹੋਵੇਗੀ ਉਂਨੀਆਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਸੰਭਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦ�� ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਤੱਥ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਾਡੇ ਤੇ ਉਮਰ ਵੀ ਅਸਰਅੰਦਾਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਹੋਰ ਕਾਰਕ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਵੀ ਕੁਝ ਕੁ ਉਹ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲਾਗ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸੰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਡੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨਾਲ ਜ਼ਰੂਰ ਸੰਬੰਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ— ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੇਲਾਗ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ— ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਦੌਰਾ, ਕੈਂਸਰ, ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ 10 ਵਿੱਚੋਂ 7 ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 90 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੱਕ ਵੀ ਹੈ। ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਫੈਲਦੀਆਂ ਹਨ ਸਾਡਾ ਸਮਾਜਿਕ ਤਾਣਾ-ਬਣਾ ਸਾਡੇ ਵਿਹਾਰ ਤੇ ਮੂਡ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਅਲੱੜ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਿਸ਼ੋਰ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਦੇਖਾ-ਦੇਖੀ ਹੋਰ ਵੀ ਕਰਨ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਦੀ ਹੈ ਤੇ ਛੱਡਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਘਟਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦਾ ਮੂਡ ਉੱਤਰਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵੀ ਮੂਡ ਉਤਰਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਸੁਭਾਅ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੀਵਨ ਸਟਾਇਲ ਦਾ ਅਸਰ ਅੱਲੜ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਲੱਛਣ ਗੰਭੀਰ ਤਣਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਬਣੇ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ 'ਤੇ ਤਾਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੀ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਜ਼ਰੂਰ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਫ਼ੈਲਦੀਆਂ ਹਨ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ 7 ਲੱਖ ਫੇਸਬੁੱਕ ਵਰਤੋਂਕਾਰਾਂ ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਤੇ ਵਿਵਾਦਿਤ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤਜ਼ਰਬੇ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਪਹਿਲੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਿਊਜ਼ਫੀਡ ਤੋਂ ਹਾਂਮੁਖੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਦੂਜੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਫੀਡ ਤੋਂ ਨਾਂਹਮੁਖੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਹਾਂ , ਮੁਖੀ ਪੋਸਟਾਂ ਦੇਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਾਂਮੁਖੀ ਪੋਸਟਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਦਕਿ ਦੂਜੇ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਨਾਂਹਮੁਖੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਔਨਲਾਈਨ ਵੀ ਫ਼ੈਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਸੰਪਰਕ ਬਿਲਕੁਲ ਹੀ ਮਨਫ਼ੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਰਾਇ ਹੈ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਵਰਗੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਹੀ ਜੁੜਦੇ ਹਾਂ। ਕੁਝ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਲਈ ਉਪਯੋਗੀ ਔਜਾਰ ਕੀ ਜੋ ਆਦਤਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਜੀਆਂ ਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਰੀਸ ਨਾਲ ਧਾਰਣ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਸਾਡਾ ਕੋਈ ਭਲਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ? ਸੁੱਕੀ ਜਨਵਰੀ ਤੇ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਫਰਵਰੀ—ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਮਾਸ-ਸ਼ਰਾਬ ਤੋਂ ਪ੍ਰਹੇਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮੂਹਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਚੁਣਨ ਦੀਆਂ ਮਿਸਾਲਾਂ ���ਨ। 2012 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਸਫ਼ਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਛੱਡਣ ਲਈ ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸਟੋਬਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਮਯਾਬ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਛੱਡਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਅਜਿਹੀ ਸਲਾਰਕਾਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਘਾਟ ਹੈ। ਉਹ ਇਹ ਕਿ ਹਰ ਕੋਈ ਇਸ ਤੋਂ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਲੈ ਪਾਉਂਦਾ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪਾੜੇ ਵਧਦੇ ਹਨ। ਦੂਜਾ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਹੀ ਵਧੇਰੇ ਕਾਰਗਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਨੂੰ ਮੂਹਰੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਹਨ ਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇਸ ਸਭ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਸੀਲੇ ਹਨ, ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆ ਸਕਣ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਜੋ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਤੀ ਇੰਨੇ \"ਸੰਜੀਦਾ ਨਹੀਂ ਹਨ\" ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਲਾਹਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਜੇ ਅਸੀਂ ਪੂਰੀ ਵਸੋਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਤਿਤਲੀਆਂ ਤੇ ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤਿ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਸੁਨੇਹਾ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਹ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਸਰਕਲ ਦਾ ਧੁਰਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਣਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਕਬੂਲਦੇ ਹਨ। ਹਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਇਹ ਸਮਾਜਿਕ ਤਿਤਲੀਆਂ ਕਹੇ ਜਾਂਦੇ ਲੋਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਲਈ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਉਪਯੋਗੀ ਔਜਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-43101380", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43102266", "doc1": "وقال الجيش الإسرائيلي إن طائراته أغارت على 18 موقعا تابعة للفصائل الفلسطينية ومن بينها نفق من حي الزيتون باتجاه الأراضي الاسرائيلية. كما استهدفت الغارات مجمعا عسكريا في منطقة نتساريم تابعا للتشكيلات الخاصة في حماس ومن بينها مواقع لتصنيع الوسائل القتالية، حسب البيان الإسرائيلي. وذكرت مصادر طبية فلسطينية أن طواقم الأسعاف تمكنت صباح الأحد من انتشال جثماني فلسطينين اثنين كانا أصيبا في قصف مدفعي إسرائيلي الليلة الماضية شرق مدينة رفح. وقال شهود عيان أن المدفعية الإسرائيلية قصفت الليلة الماضية مجموعة مكونة من 6 أشخاص حيث أصيب اثنان منهم وعثر على جثمانين آخرين، فيما لم يعرف مصير الباقي منهم. من جانبها أعلنت كتائب القسام الذراع المسلح لحركة حماس أنها أطلقت المضادات الأرضية تجاه الطائرات الاسرائيلية أثناء إغارتها على عدد من الأهداف في قطاع غزة. وقالت في بيان رسمي مقتضب \" المضادات الأرضية التابعة لكتائب القسام قامت بالتصدي لطيران العدو الحربي أثناء إغارته على عدد من الأهداف في قطاع غزة\". وذكر شهود عيان أن غارات جوية متزامنة استهدفت أراضي زراعية بالقرب من موقع ناحل عوز العسكري الاسرائيلي شرق مدينة غزة. وكان الانفجار الذي يعد الحادث الحدودي الأخطر منذ فترة قد خلف أربعة جرحى، جراح اث��ين منهم خطيرة. وقال متحدث باسم الجيش الإسرائيلي إن \"جماعة مارقة أعلنت مسؤوليتها عن الانفجار\"، في إشارة محتملة إلى إحدى المنظمات السلفية، لكن الجانب الإسرائيلي حمل حركة \"حماس\" المسؤولية، لأنه يرى أنها تسيطر على الأوضاع الأمنية في القطاع. وذكرت وسائل إعلام إسرائيلية أن صاروخا أطلق من قطاع غزة مساء السبت سقط قرب منزل في جنوب إسرائيل دون وقوع أي إصابات. يذكر أن قطاع غزة شهد ثلاثة حروب مع إسرائيل منذ عام 2008 كانت آخرها عام 2014. وتمر العلاقات الفلسطينية الإسرائيلية بحالة من التوتر منذ اعترف الرئيس الأمريكي دونالد ترامب بالقدس عاصمة لإسرائيل.", "doc2": "ਫੌਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਫਲਸਤੀਨੀ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਵਾਨ ਗਿਆ ਤਾਂ ਧਮਾਕਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇਸਰਾਈਲ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ 'ਚ ਹਮਾਸ ਦੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਸਰਹੱਦੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਧਦੀਆਂ ਹਿੰਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਇਸਰਾਇਲ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹਮਾਸ ਦੇ ਛੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੁਰੰਗ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਫੈਕਟਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਦੋ ਫਲਸਤੀਨੀ ਵੀ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। 'ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੀ ਘਟਨਾ' ਇਸਰਾਇਲ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਧਮਾਕਾ ਇਸਰਾਇਲ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਾਲ 2014 ਦੇ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਹੋਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੀ ਘਟਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਨਹੀਂ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਖਾਨ ਯੂਨਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ਾਮ ਦੇ 4 ਵਜੇ ਹੋਈ। ਫੌਜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਵਿਸਫੋਟਕ ਯੰਤਰ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਝੰਡੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਜਵਾਨ ਇਸਰਾਇਲੀ ਹਿੱਸੇ ਵੱਲ ਝੰਡੇ ਕੋਲ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਧਮਾਕਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸਰਾਇਲ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਮਿਊਨਿਖ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਗਏ ਇਸਰਾਇਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਇਸ ਧਮਾਕੇ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ, \"ਗਾਜ਼ਾ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਘਟਨਾ ਬੇਹੱਦ ਗੰਭੀਰ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਇਸ ਦਾ ਢੁੱਕਵਾਂ ਜਵਾਬ ਦੇਵਾਂਗੇ।\" ਫਲਸਤੀਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਾਸ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸਿਖਲਾਈ ਕੈਂਪ ਅਤੇ ਇਕ ਛੋਟੇ ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸਰਾਈਲ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦੇਸ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਗਾਜ਼ਾ ਵੱਲੋਂ ਦਾਗਿਆ ਗਿਆ ਇੱਕ ਰਾਕਟ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦਾਗੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਹਰ ਰਾਕਟ ਅਤੇ ਮੋਰਟਾਰ ਲਈ ਇਸਰਾਇਲ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2008 ਤੋਂ ਹਮਾਸ, ਇਸਰਾਇਲ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਜੰਗਾਂ ਲੜ੍ਹ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-42251041", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42290931", "doc1": "تحذيرات زعماء دوليين من اعتراف ترامب بالقدس عاصمة إسرائيل وسارع زعماء في العالم الإسلامي وآخرون من المجتمع الدولي الأشمل إلى انتقاد الخطوة والتحذير من أنها قد تؤدي إلى أعمال عنف تراق فيها الدماء. ومن المتوقع أن يقر ترامب كذلك نقل السفارة الأمريكية من تل أبيب إلى القدس، وهو ما يجعل الولايات المتحدة أول دولة في العالم تعترف رسميا بالقدس عاصمة لإسرائيل. ويقول مسؤولون في البيت الأبيض إن قرار ترامب \"اعتراف بواقع حالي وتاريخي\" وليس موقفا سياسيا، وأنه لن يغير الحدود الفعلية أو السياسية للقدس. الفلسطينيون آراء من الشارع الفلسطيني ترفض القدس عاصمة لإسرائيل يقول الرئيس الفلسطيني، محمود عباس، إن نقل السفارة الأمريكية إلى القدس سيكون \"مرفوضا\" لدى الفلسطينيين. وقال نبيل أبو ردينة، المتحدث باسمه: \"إذا حدث هذا، سيتعقد الوضع... وسيضع العراقيل أمام عملية السلام. وربما ستكون نهاية لعمية السلام\". وقال مستشار الرئيس الفلسطيني للشؤون الدبلوماسية، ماجد خالدي، إن إعلان ترامب ربما ينهي دور واشنطن كوسيط. وأضاف، في تصريحات لوكالة أسوشيتد برس للأنباء: \"هذا سيعني أنهم (الأمريكيون) قرروا، من تلقاء أنفسهم، النأي بأنفسهم عن جهود إرساء السلام\". وقال المتحدث باسم حركة حماس، حازم قاسم، إن القرار \"يؤكد ما قالته حماس دائما وهو أن الولايات المتحدة لم ولن تكون وسيطا أمينا في أي مسألة تتعلق بشعبنا\". وقال رئيس المكتب السياسي لحركة حماس، إسماعيل هنية: \"لن يسمح شعبنا الفلسطيني في كل مكان بتمرير هذه المؤامرة، وخيارات الفلسطنيين مفتوحة في الدفاع عن حقوقهم وأماكنهم المقدسة\". الإسرائيليون لم يذكر رئيس الوزراء الإسرائيلي، بنيامين نتنياهو، قرار ترامب المرتقب، لكنه قال في خطاب له، الأربعاء: \"هويتنا التاريخية والقومية ستحظى بالاعتراف، لا سيما اليوم\". وأشاد وزير التعليم الإسرائيلي، نفتالي بينيت، بالقرار المرتقب، قائلا: \"الولايات المتحدة تضع حجرا آخر في جدران القدس، وفي ركيزة الأمة اليهودية\"، وحث الدول الأخرى على اتباع مبادرة ترامب. العالم الإسلامي قال رئيس الوزراء التركي، بن علي يلدريم: \"القدس قضية حساسة للغاية للعالم الإسلامي. توقعاتنا وأملنا الكبير بشأن هذه القضية هو ألا تتخذ أي خطوات. فسياسة فرض الأمر الواقع والإجراءات الخاطئة من شأنها أن تؤدي إلى تداعيات لا يمكن احتوائها\". ووصف الرئيس التركي، رجب طيب أردوغان، القدس بأنها \"خط أحمر بالنسبة للمسلمين\". وتقول وسائل إعلام سعودية إن الملك سلمان أبلغ دونالد ترامب عبر الهاتف أن \"أي إعلان حول وضع القدس قبل التوصل إلى تسوية نهائية سيضر عملية السلام وسيزيد من التوتر في المنطقة\". كما حذّر الرئيس المصري، عبد الفتاح السيسي، من \"تعقيد الوضع في المنطقة من خلال اتخاذ إجراءات من شأنها تقويض فرص السلام في الشرق الأوسط\". ووصفت الجامعة العربية القرار المرتقب بأنه \"إجراء خطير من شأنه أن تكون له تداعيات\" في أنحاء المنطقة، وسيضع علامات استفهام حول مستقبل دور الولايات المتحدة كـ\"وسيط موثوق فيه\" في محادثات السلام. وقال المرشد الأعلى للثورة الإسلامية في إيران، علي خامنئي: \"من منطلق اليأس والعجز يريدون أن يعلنوا القدس عاصمة للكيان الصهيوني. وهم، تجاه قضة القدس، يقفون مكتوفي الأيدي وعاجزين عن تحقيق أهدافهم\". في غضون ذلك، دعا ملك الأردن، الملك عبد الله، ��لى بذل جهود مشتركة \"للتعامل مع تداعيات هذ القرار، ومواجهة أي تصرف يقضي على تطلعات الشعب الفلسطيني إزاء دولته المستقلة، وعاصمتها القدس\". المجتمع الدولي قال البابا فرانسيس: \"لا يمكنني إخفاء مخاوفي البالغة بشأن الوضع الذي لاح في الأيام الأخيرة. وفي الوقت ذاته، أناشد بقوة الجميع احترام الوضع الراهن للمدينة بما يتفق مع قرارات الأمم المتحدة ذات الصلة\". وقال المتحدث باسم الأمم المتحدة، ستيفان دوجاريك، للصحفيين: \"نعتبر دائما القدس مسألة من مسائل الوضع النهائي التي يجب أن تُحل خلال المفاوضات المباشرة بين الطرفين استنادا إلى قرارات مجلس الأمن ذات الصلة\". ودعا الاتحاد الأوروبي إلى \"استئناف عملية سلام هادفة في اتجاه حل الدولتين\"، وقال إنه \"طريق لابد من التوصل إليه، عبر المفاوضات، لحل وضع مدينة القدس كعاصمة مستقبلية لكلا الدولتين، حتى يمكن تحقيق تطلعات كلا الطرفين\". وأعربت كل من الصين وروسيا عن مخاوفهما من أن تؤدي الخطوة إلى تصاعد التوترات في المنطقة. وقال وزير الخارجية البريطاني، بوريس جونسون: \"نراقب بقلق التقارير التي نسمعها، لأننا نعتقد أن القدس يجب أن تكون بوضوح جزءا من التسوية النهائية بين الإسرائيليين والفلسطينيين، من خلال تسوية تفاوضية\".", "doc2": "ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਕਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਖੇਤਰੀ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ 'ਤੇ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਸਣੇ ਕਈ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਤਿੱਖੀ ਅਲੋਚਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੀ ਆਵੇਗਾ ਬਦਲਾਅ ? ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਜਿੱਥੇ ਟਰੰਪ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਤਾਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ,ਉੱਥੇ ਹੀ ਅਸਲ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਨਾਲ ਆਖ਼ਰ ਕੀ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ ? ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ: ਫੌਜ ਨਾਲ ਤਿੱਖੀਆਂ ਝੜਪਾਂ, ਕਈ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੰਨਣ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੋਸ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ 'ਚ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਇਹ ਸੱਚਾਈ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਵਰਗਾ ਹੈ।\" ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਮੰਨਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਇੱਕ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਸ਼ਹਿਰ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਸਾਲ 1948 'ਚ ਅਰਬ-ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਈ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਦੇ ਦੋ ਟੁਕੜੇ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰੀ ਲਕੀਰ ਖਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਜੋ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਦੂਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸੀ। 'ਅਸੀਂ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਇਨਸਾਨ ਨਾਲੋਂ ਜਾਨਵਰ ਬਿਹਤਰ' ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਜਸੂਸ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਤਾਦਾਦ ਵਾਲਾ ਇਲਾਕਾ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਅਧੀਨ ਆ ਗਿਆ। ਜਦ ਕਿ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ, ਮੁਸਲਿਮ ਅਤੇ ਈਸਾਈ ਅਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਪੂਰਬੀ ਇਲਾਕਾ ਜਾਰਡਨ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਹੇਠ ਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੋਂ ਬਾਅਦ ਪੱਛਮੀ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਅਰਬੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ਛੱਡ ਕੇ ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ 'ਚ ਜਾਣਾ ਪਿਆ। ਉੱਥੇ ਪੂਰਬੀ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ 'ਚ ਵੱਸਣਾ ਪਿਆ। 'ਮੁਲਕ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਵੇਚਿਆ ਗਿਆ' 'ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਘਰੇ 'ਨੀ ਪੁੱਛਦਾ, ਬਹਿ ਜਾਂਦੇ ਧਰਨੇ 'ਤੇ' ਸਾਲ 1949 ਤੋਂ 1967 ਵਿਚਾਲੇ ਪੱਛਮੀ ਇਲਾਕੇ 'ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦਾ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਇਲਾਕੇ 'ਤੇ ਜਾਰਡਨ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਰਿਹਾ। ਪੂਰਬੀ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਦਾ ਪੁਰਾਣਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵੀ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਇਸਲਾਮ, ਯਹੂਦੀ ਅਤੇ ਈਸਾਈ ਧਰਮ ਦੇ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਸਥਾਨ ਹਨ। ਪਰ ਸਾਲ 1967 'ਚ ਛੇ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਇਲਾਕੇ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਰਿਹਾ। ਸਾਲ 1980 'ਚ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਨੇ ਇੱਕ ਕਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ, \"ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਹੈ ਅਤੇ ਚਿਰੋਕਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸੀ।\" ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ 'ਤੇ ਵਿਵਾਦ ਰਿਹਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਗ਼ੈਰਕਨੂੰਨੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਵੀ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਵਾਦ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ। ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੀ ਸੰਸਦ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਦਫ਼ਤਰ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦਾ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਪੱਛਮੀ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਅਸਰ ਚੰਗਾ ਜਾਂ ਮਾੜਾ ? ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਟਰੰਪ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਦਹਾਕਿਆਂ ਪੁਰਾਣੇ ਵਿਵਾਦ 'ਤੇ ਚੰਗੇ-ਮਾੜੇ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਮਸਲੇ ਦੇ ਹੱਲ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਹ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹੇ। ਬਾਬਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕ 'ਚ ਟੁੱਟੇ ਸਨ ਕਈ ਮੰਦਿਰ ਕਿਸ ਨੇ ਉਜਾੜਿਆ ਜਸਪਾਲ ਕੌਰ ਦਾ ਹੱਸਦਾ-ਵੱਸਦਾ ਘਰ ਨਿਊਯਾਰਕ ਤੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਬਾਰਬਰਾ ਪਲੇਟ ਉਸ਼ਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਆਖ਼ਰ ਸਵਾਲ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕੀ ਪੱਛਮੀ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ , ਬਲਕਿ ਸਵਾਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲਾ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਣ ਸਕੇਗਾ ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਹਾਲਾਤ 'ਤੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਿਕਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ 'ਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਬਣਿਆ ਰਹੇਗਾ।\" ਕੁਝ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਕੇ ਪੂਰਬੀ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਬਸਤੀਆਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਸਹੀ ਕਰਾਰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 'ਹਰ ਸਾਲ 12,000 ਨੇਪਾਲੀ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ' ਬਲਾਤਕਾਰ ਪੀੜਤ ਬੱਚੀ ਦੀ ਧੀ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ‘ਮਾਪੇ’ ਪਰ ਟਰੰਪ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆਵੇਗੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨਾਲ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣਾ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਮੱਧ ਪੂਰਬ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀ ਰੰਗ ਲਿਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2013/07/130716_india_dance_bars", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-54595653", "doc1": "احتج أصحاب البارات والراقصات على قرار الحظر وكانت ملاهي الرقص قد تعرضت للحظر عام 2005 بقرار حكومي بذريعة أنها تفسد الشباب وأنها مرتع للجريمة والدعارة. وكان اصحاب الملاهي والفتيات العاملات فيها قد احتجوا بشدة على القرار. وبلغ عدد العاملات في تلك الملاهي 100 ألف قبل حظرها، وكانت الفتيات يرقصن على موسيقى أفلام بوليوود والزبائن من الرجال يلقون عليهن بالأوراق النقدية. وقد ألغت المحكمة العليا في مومباي قرار الحظر عام 2006 لكن حكومة الإقليم قدمت استئنافا فأمرت المحكمة العليا ببقاء الملاهي مغلقة لحين البت في الاستئناف، وهو ما حصل اليوم الثلاثاء، حيث قضت المحكمة بإعادة فتح الملاهي. مواضيع قد تهمك نهاية", "doc2": "ਦਰਅਸਲ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਸਮਾਗਮਾਂ ਉੱਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਨਾਂਦੇੜ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਆਖ਼ਰੀ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਤਿੰਨ ਜੱਜਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਬੈਂਚ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ ਜਿਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਜਸਟਿਸ ਐੱਲ ਨਾਗੇਸਵਰਾ ਰਾਓ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜਸਟਿਸ ਹੇਮੰਤ ਗੁਪਤਾ ਤੇ ਅਜੇ ਰਸਤੋਗੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਰਟ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਇੱਕ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕਮੇਟੀ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਉਹ ਬੌਂਬੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦਾ ਰੁਖ਼ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।ਦਰਅਸਲ ਪਟੀਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹਜੂਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵੱਲੋਂ ਸ੍ਰੀ ਹਜ਼ੂਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲੇ ਆ ਰਹੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 'ਦੁਸ਼ਹਿਰਾ, ਤਖ਼ਤ ਇਸਨਾਨ, ਦੀਪਮਾਲਾ ਅਤੇ ਗੁਰਤਾ ਗੱਦੀ' ਸਮਾਗਮ ਕਰਨ ਸਬੰਧੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗੀ ਗਈ ਸੀ।ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਆਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਪਾਈ ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਰੂਟ ਸਿਰਫ਼ ਡੇਢ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮਾਗਮ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਘੱਟ ਲੋਕ ਆਉਣ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਕ���ਿ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਸਿਹਤ ਲਈ ਰਿਸਕੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਾਂਦੇੜ 'ਚ ਵੱਧ ਹੈ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹੋ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ 40-50 ਲੋਕ ਹੀ ਆਉਣਗੇ। ਪੂਰੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਾਫੀ ਸੀ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਹੁਣ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਲਈ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਹੋਰ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਲਈ ਵੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗੀ ਜਾਵੇਗੀ (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ) ਕੋਰਟ ਨੇ ਆਖਿਆ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ 40-50 ਲੋਕ ਹੋਵੋਗੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੀ ਜੋ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ ਹੋਣਗੇ? ਜੇ ਲੋਕ ਆਏ ਫੇਰ? ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਸਾਡੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਨਾ ਆਓ। ਅਸੀਂ ਟਰੱਕ ਉੱਤੇ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਰੱਖਾਂਗੇ ਅਤੇ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕਰਾਂਗੇ।” ਸੋਲੀਸਿਟਰ ਜਨਰਲ ਤੁਸ਼ਾਰ ਮਹਿਤਾ ਨੇ ਇੱਕ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਿਆਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਸਮਗਾਮ ਡੇਢ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਦਾਇਰੇ 'ਚ ਹੋਵੇਗਾ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 7 ਤੋਂ 9 ਵਜੇ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹੀ ਲੋਕ ਮੌਜੂਦ ਰਹਿਣ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਸਮਾਂ ਅਦਾ ਕਰਨੀਆਂ ਹਨ ਨਾ ਕਿ ਹੋਰ ਲੋਕ।ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖੋ ਤਾਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਐਫੀਡੇਵਿਟ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਮਾਗਮ ਤੇ ਤਿਉਹਾਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲਸਾ ਹੁੰਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਉੱਤੇ ਪਾੰਬਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ ਤਾਂ ਜੇ ਹੁਣ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਲਈ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਹੋਰ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਲਈ ਵੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਸੋਲੀਸਿਟਰ ਜਨਰਲ ਨੇ ਐਪੇਕਸ ਕੋਰਟ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਉਹ ਤਿਉਹਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਪੂਰੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਨਾਂਦੇੜ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਇੱਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਦਾਇਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56323629", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56401910", "doc1": "شارك الجندي الاسكتلندي السابق بيتر ماكاليز، في نزاعات مختلفة مثل النزاع في روديسيا وكان بابلو إسكوبار زعيما لكارتيل(عصابة)ميدلين للمخدرات في كولومبيا وأحد أغنى الأشرار في التاريخ. لقد كان إسكوبار أكبر منتج وموزع للكوكايين في العالم، ومسؤولا عن نحو 80 في المئة من تجارة المخدرات في العالم آنذاك. وتم استخدام الضابط السابق في قوات الخدمات الجوية الخاصة المعروفة اختصارا بـ (ساس) من طرف كارتيل كولومبي منافس للقضاء على إسكوبار. ويتناول برنامج وثائقي جديد بعنوان \"قتل إسكوبار\" قصة مهمة لم تكتمل فصولها في نهاية المطاف، والرجل الذي كان وراءها. مواضيع قد تهمك نهاية كان إسكوبار واحدا من أغنى وأخطر زعماء العصابات الإجرامية في العالم وقال المخرج ديفيد ويتني الذي ولد في غلاسكو باسكتلندا في عام 1942 إن ماكاليز كان \"رجلا معقدا\" ويعاني من الكثير من \"الاضطرابات الداخلية\". ونشأ في منطقة ريدري الموجودة في ضواحي أكبر مدينة في اسكتلندا. ويقول ماكاليز، البالغ من العمر الآن 78 عاما، في هذا الفيلم الوثائقي: \"تلقيت تدريبا في الجيش على القتل لكن غريزة القتال جاءت من مدينة غلاسكو\". ويقول ماكاليز إنه غادر منزله وانضم إلى الجيش في عمر 17 عاما، بهدف إيجاد طريقة لتفريغ نزعاته العدائية. وانضم إلى فوج المظليين، وأصبح عضوا في قوات النخبة في الفوج 22 من قوات الخدمات الجوية الخاصة المعروفة اختصارا بـ (إس أي إس). ماكاليز في قوات الدفاع لجنوب أفريقيا في الثمانينيات من القرن الماضي وعمل ماكاليز في منطقة بورنيو مع قوات (إس أي إس)، وحارب بشراسة في المعارك التي جرت في الغابات، قبل أن يغادر الجيش البريطاني في عام 1969، وهو قرار يصفه بأنه أسوأ شيء قام به. وتنقل ماكاليز بين عدة وظائف لأنها \"لم تكن مناسبة\". ويقول إنه شعر بالضياع وأصبحت نزعته العدوانية أسوأ من قبل إلى درجة أنه حكم عليه بالسجن بسبب الاعتداء على صديقته. وعند الإفراج عنه، سعى ماكاليز إلى إحياء مسيرته العسكرية من خلال إيجاد عمل \"كمرتزق في الحرب الأهلية التي شهدتها أنغولا ولاحقا في روديسيا (زيمباوي حاليا) وكذلك في جنوب أفريقيا. التقى بديف تومكينز في أنغولا في عام 1976. لم يكن تومكينز جنديا نظاميا لكنه كان على علم بكيفية عقد الصفقات وتوفير الأسلحة. وأصبح الاثنان صديقين حميمين وكان تومكينز هو من اتصل بمكاليز وعرض عليه مهمة اغتيال إسكوبار. صورة الهوية لبيتر ماكاليز خلال عمله مرتزقا في أفريقيا في السبعينيات من القرن الماضي وكان خورخي سالسيدو، وهو جزء من عصابات المخدرات الكولومبية المنافسة \"كالي كارتل\" ينسق الهجوم وأراد من تومكينز تجنيد فريق لتنفيذ المهمة. وكان ماكاليز أول شخص وقع عليه الاختيار. وقال ماكاليز \"لا يُطلب منك اغتيال بابلو إسكوبار إلا إذا كنت تملك الخبرة الصحيحة\". وأضاف قائلا: \"لم تكن لدي اعتبارات أخلاقية بشأن قتله. لم اعتبر الموضوع إطلاقا على أنه عملية قتل. اعتبرته هدفا\". وكان كارتيل كالي واثقا من أن إسكوبار قد يقتل عندما يذهب إلى مزرعته الفخمة في، هاسيندا نابوليس، وهي مباني شيدها إسكوبار. مسدسات وقنابل وكانت المزرعة تشمل حديقة حيوانات مليئة بحيوانات غريبة، ومجموعة من السيارات القديمة وسيارات فارهة، ومطار خاص وحلبة لمصارعة الثيران. وحلق ماكاليز فوق المزرعة بهدف الاستطلاع ووافق على إمكان تنفيذ العملية. كانت المهمة فكرة قابلة للتحقيق. وجند تومكينز فريقا من 12 مرتزقا، وهم أشخاص عمل مع بعضهم سابقا أو تمت تزكيتهم. وحصل هؤلاء الأشخاص على مساعدة خورخي سالسيدو في الجمارك، وموَّل كارتيل كالي إقامتهم في كولومبيا. وخصص لكل رجل مبلغ 5000 دولار أمريكي شهريا، إضافة إلى نفقات أخرى لكن تومكينز كان يحصل على 1000 دولار في اليوم. مرتزقة يتدربون في كولومبيا استعدادا للهجوم وأتيح للقائمين على الفيلم الاطلاع على لقطات فيديو صورها تومكينز وتشمل رجالا يتلاعبون برزم كبيرة من الأموال. وفي البداية، أقاموا في مدينة كالي لكن واجهوا خطر لفت الانتباه إليهم، ولهذا انتقلوا إلى مزرعة في المناطق الريفية من كولومبيا حيث تم تزويدهم بكميات كبيرة من الأسلحة. وقال ماكاليز \"كان الوضع مثل أعياد رأس السنة. كل ما احتجنا إليه من أسلحة كان هناك\". وخضع المرتزقة لتدريبات مكثفة من أجل تنفيذ المهمة لكن لم يكن يعرف الهدف المقصود من هذه العملية سوى تومكينز وماكاليز. وقبل إخبار الآخرين، انسحب أحد أفراد المجموعة وسمح له بالعودة إلى منزله. لقد باع قصته إلى الص��ف لكنه لم يكشف أسماء المشاركين في المهمة أو تفاصيل العملية. وبعد اقتراب موعد تنفيذ الهجوم، نقل عناصر الفريق تدريباتهم إلى غابة حتى يمكنهم التدرب على استخدام الأسلحة والقنابل بدون إمكانية سماع الأصوات من قبل آخرين. صورة أصلية للفريق وهم يتدربون لتنفيذ الهجوم وتضمنت خطة الهجوم اتجاه طائرتي هليكوبتر إلى المجمع السكني، هاسيندا نابوليس، عندما يشق المرتزقة طريقهم إليه لتنفيذ عملية أمنية ضخمة تهدف إلى قتل بارون المخدرات وإحضار رأسه كتذكار. عندما علم الفريق من مخبر أن إسكوبار موجود في مزرعته، انطلقوا لتصيد هدفهم. لكن الهجوم لم يحدث على الإطلاق. لقد تحطمت طائرة الهليكبوتر التي كانت تقل ماكاليز وتومكينز بسبب تحليقها عبر السحب على جبال الأنديز، الأمر الذي أدى إلى مقتل ربانها. وعود الرب ونجا الآخرون لكن ماكاليز أصيب بجروح بالغة ولم يتمكن من مغادرة سفح الجبل. وظل هناك لمدة ثلاثة أيام وهو يعاني آلاما مبرحة قبل أن يتم إنقاذه. سمع إسكوبار عن خطة الهجوم وأرسل رجاله إلى الجبل للعثور عليهم. وقال ماكاليز: \"لو أمسك بي بابلو حينها، كنت سأموت ميتة طويلة، ومؤلمة\". وبدلا من ذلك، هرب وحاول الوفاء بالوعود التي وعد بها الرب عندما كان على حافة الجبل. يقول بيتر ماكاليز إنه شعر بالندم لكنه وجد راحة البال ويعترف ماكاليز بأنه كان \"رجلا سيئا، ووضيعا، وغير لطيف\"، وأدرك أنه في حاجة إلى التغيير. لكنه أضاف أنه لم يشعر بالندم على تصرفاته في ميادين القتال، ولكن بسبب فشله في أن يكون زوجا وأبا. وقال \"أشعر بندم شديد لكنه ليس ندما متعلقا بحياتي العسكرية\". ويقول إنه في سن 78 عاما وجد أخيرا السلام. ويذكر أن بابلو إسكوبار لقي حتفه في إطلاق النار عليه عام 1993 عندما كان مطاردا من قبل السلطات.", "doc2": "ਇਹ ਲੋਕ ਪਾਬਲੋ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਜੋ ਉਸ ਵੇਲੇ ਕੋਲੰਬੀਆ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਮੰਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮੈਡਲਿਨ ਡਰੱਗਸ ਕਾਰਟੇਲ ਦਾ ਮੁਖੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਜੁਰਮ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਪਾਬਲੋ ਐਸਕੋਬਾਰ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਗੈਂਗਸਟਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਾਬਲੋ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੋਕੀਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਟਰ ਦੀ ਸੀ, ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੋਕੀਨ ਦੇ ਕੁੱਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੇ 80 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇ ਉੱਤੇ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫੌਜ ਦੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਏਅਰ ਸਰਵਿਸ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਕਰਮਚਾਰੀ ਮੈਕਲੇਜ਼ ਨੂੰ ਪਾਬਲੋ ਐਸਕੋਬਾਰ ਨੂੰ ਮਾਰਣ ਦੀ ਸੁਪਾਰੀ ਕੋਲੰਬੀਆ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਡੌਕੀਊਮੈਂਟਰੀ 'ਕਿਲਿੰਗ ਐਸਕੋਬਾਰ' 'ਚ ਇਸ ਨਾਕਾਮ ਮਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਉਸ ਪਿੱਛੇ ਦੇ ਸ਼ਖ਼ਸ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਹਾਣੀ ਫ਼ਿਲਮਸਾਜ਼ ਡੇਵਿਡ ਵਹਿਟਨੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਗਲਾਸਗੋ 'ਚ 1942 'ਚ ਜੰਮੇ ਮੈਕਲੇਜ਼ ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਫ਼ੀ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੈਕਲੇਜ਼ ਸਕੌਟਲੈਂਡ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਉੱਪ-ਨਗਰ ਰਿਡਡਿਰੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਹੋਏ। ਇਸ ਦੇ ਕੋਲ ਹੀ ਬਰਲਿਨਨੇ ਦੀ ਉਹ ਜੇਲ੍ਹ ਵੀ ਸੀ, ਜਿੱਥ�� ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੰਘਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਬੇਹੱਦ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਹਿੰਸਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ। ਹੁਣ 78 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਮੈਕਲੇਜ਼ ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਕਿਸੇ ਦੇ ਕਤਲ ਕਰਨ ਦੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਮੈਨੂੰ ਫ਼ੌਜ 'ਚ ਮਿਲੀ ਸੀ, ਪਰ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਦਾ ਲੜਾਈ ਵਾਲਾ ਸੁਭਾਅ ਗਲਾਸਗੋ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ।'' ਮੈਕਲੇਜ਼ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਘਰ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 17 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜ ਜੁਆਇਨ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿੱਤੀ, ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਆਰਮੀ ਦੀ ਪੈਰਾਸ਼ੂਟ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫ਼ੌਜ ਦੀ ਐਲੀਟ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣੇ। 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪੀਟਰ ਦੱਖਣ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੀ ਡਿਫੈਂਸ ਫੋਰਸ ਵਿੱਚ ਸਨ ਉਹ ਸਪੈਸ਼ਲ ਏਅਰ ਸਰਵਿਸ ਦੀ ਯੂਨਿਟ ਵੱਲ ਬੋਰਨਿਓ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1969 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫੌਜ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਰਾਬ ਫ਼ੈਸਲਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਬਦਲਦੇ ਰਹੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਫਿੱਟ ਨਹੀਂ ਪਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਦਮ ਗੁਆਚੇ ਜਿਹੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਮਲਾਵਰੀ ਸੋਚ ਵੱਧ ਚੁੱਕੀ ਸੀ, ਉਹ ਇੰਨੇ ਹਮਲਾਵਰ ਹੋ ਗਏ ਸੀ ਕਿ ਆਪਣੀ ਗਰਲਫ੍ਰੈਂਡ 'ਤੇ ਤਸ਼ਦੱਦ ਕਾਰਨ ਜੇਲ੍ਹ ਤੱਕ ਜਾਣਾ ਪਿਆ। ਇਸ ਨਵੀਂ ਫ਼ਿਲਮ ਨੂੰ ਮੈਕਲੇਜ਼ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਜੀਵਤ ਕਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਕਾਤਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੰਗੋਲਿਆਈ ਸਿਵਿਲ ਵਾਰ, ਜ਼ਿੰਬਾਵੇ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸਨ। ਅੰਗੋਲਾ 'ਚ 1976 ਵਿੱਚ ਮੈਕਲੇਜ਼ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਡੇਵ ਟੌਮਕਿੰਸ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਟੌਮਕਿੰਸ ਕੋਈ ਰੈਗੂਲਰ ਫ਼ੌਜੀ ਨਹੀਂ ਸਨ ਸਗੋਂ ਉਹ ਡੀਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਤਲਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਪੂਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਚੰਗੇ ਦੋਸਤ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦੇ ਕਤਲ ਲਈ ਟੌਮਕਿੰਸ ਨੇ ਮੈਕਲੇਜ਼ ਨਾਲ ਰਾਬਤਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜੌਰਜ ਸਾਲਸੇਡੋ ਕੋਲੰਬੀਆ ਵਿੱਚ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਗੈਂਗ ਕਾਲੀ ਕਾਰਟੇਲ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ। ਉਹ ਐਸਕੋਬਾਰ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਕੋਰਡੀਨੇਟ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੌਮਕਿੰਸ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਟੀਮ ਬਣਾਉਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ। ਮੈਕਲੇਜ਼ ਪਹਿਲੇ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਖ਼ਸ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਸਾਧਿਆ ਗਿਆ। ਮੈਕਲੇਜ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਅਨੁਭਵ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਫ਼ਿਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਾਬਲੋ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦੇ ਕਤਲ ਲਈ ਸੰਪਰਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਝਿਝਕ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕਤਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਟਾਰਗੇਟ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ।'' ਕਾਲੀ ਕਾਰਟੇਲ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਗੈਂਗਸਟਰ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬੇਫ਼ਿਕਰ ਸਨ ਕਿ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦਾ ਕਤਲ ਉਦੋਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਫਾਰਮ ਹਾਊਸ ਨੇਪਲਸ ਇਸਟੇਟ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੋਵੇ। ਬੰਦੂਕਾਂ ਅਤੇ ਬੰਬ ਇਹ ਇਸਟੇਟ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਡਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਇੱਕ ਚਿੜਿਆਘਰ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੋਖੇ ਜਾਨਵਰ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਥੇ ਪੁਰਾਣੀ ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਕਾਰਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਏਅਰਪੋਰਟ ਅਤੇ ਸਾਂਡਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲਈ ਇੱਕ ਰਿੰਗ ਵੀ ਹੈ। ਮੈਕਲੇਜ਼ ਨੇ ਟੋਹਣ ਲਈ ਇਸ ਇਸਟੇਟ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਜਤਾਈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦਾ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਟੌਮਕਿੰਸ ਨੇ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰਨ ਲਈ 12 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਬਣਾਈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਲੋਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਟੌਮਕਿੰਸ ਜਾਂ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਸਾਥੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਜੌਰਜ ਸੋਲਸੇਡੋ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਲੰਬਿਆਈ ਤੌਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਾਲੀ ਕਾਰਟੇਲ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਰ ਸ਼ਖ਼ਸ ਨੂੰ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖਾਣਾ-ਪੀਣਾ ਅਤੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਪੂਰਾ ਖ਼ਰਚਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਟੌਮਕਿੰਸ ਨੂੰ ਹਰ ਦਿਨ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕੋਲੰਬੀਆਂ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਫੁਟੇਜ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਟੌਮਕਿੰਸ ਨੇ ਫ਼ਿਲਮਾਇਆ ਸੀ, ਇਸ 'ਚ ਇਹ ਲੋਕ ਪੈਸਿਆਂ ਦੇ ਬੰਡਲ ਨਾਲ ਖੇਡ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਇਹ ਲੋਕ ਕਾਲੀ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਰੁਕੇ, ਪਰ ਛੇਤੀ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧਣ 'ਤੇ ਇਹ ਲੋਕ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਫ਼ਟ ਹੋ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹਥਿਆਰ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏ ਗਏ। ਮੈਕਲੇਜ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਲਗਭਰ ਕ੍ਰਿਸਮਿਸ ਵਰਗਾ ਤਿਉਹਾਰ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਜਿਹੜੇ ਵੀ ਹਥਿਆਰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ, ਉਹ ਸਭ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।'' ਕਿਰਾਏ ਤੇ ਇਹ ਕਾਤਲ ਆਪਣਾ ਮਕਸਦ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਪਰ ਟੌਮਕਿੰਸ ਅਤੇ ਮੈਕਲੇਜ਼ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਟਾਰਗੇਟ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਇੱਕ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਅੱਧ ਵਿਚਾਲੇ ਹੀ ਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ ਹਟਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਜਾਣ ਦਿੱਤੀ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸੀ, ਪਰ ਨਾਮ ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਵੇਰਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਹਮਲੇ ਦੇ ਦਿਨ ਨੇੜੇ ਆਉਣ 'ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬੰਬ ਅਤੇ ਬੰਦੂਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਆਵਾਜ਼ ਬਾਹਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਾਈ ਨਾ ਦੇਵੇ। ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਲੈਂਦਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਤਸਵੀਰ ਹਮਲੇ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਮੁਤਾਬਕ ਦੋ ਹੈਲੀਕੌਪਟਰ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦੇ ਫ਼ਾਰਮ ਹਾਊਸ ਨੇਪਲਸ ਇਸਟੇਟ 'ਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦ�� ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮੀਆਂ ਉੱਤੇ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰਕੇ ਉਸ ਦਾ ਸਿਰ ਵੱਢ ਕੇ ਟ੍ਰੌਫ਼ੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੈਕੇ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਖ਼ਬਿਰ ਤੋਂ ਐਸਕੋਬਾਰ ਦੇ ਇਸਟੇਟ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਪਰ ਇਹ ਹਮਲਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਮੈਕਲੇਜ਼ ਅਤੇ ਟੌਮਕਿੰਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉੱਡਿਆ ਹੈਲੀਕੌਪਟਰ ਐਂਡੀਜ ਪਹਾੜ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦੁਰਘਟਨਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ 'ਚ ਪਾਇਲਟ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਰੱਬ ਨਾਲ ਵਾਅਦਾ ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਬੱਚ ਗਏ ਪਰ ਮੈਕਲੇਜ਼ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਉਹ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਦਰਦ ਨਾਲ ਤੜਫਦੇ ਹੋਏ ਪਰਬਤੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪਏ ਰਹੇ, ਉਦੋਂ ਜਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ। ਐਸਕੋਬਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਹਮਲੇ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਰਬਤੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਲਈ ਆਪਣੇ ਬੰਦੇ ਭੇਜੇ। ਮੈਕਲੇਜ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਜੇ ਪਾਬਲੋ ਦੇ ਆਦਮੀ ਮੈਨੂੰ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ, ਤਾਂ ਸਾਫ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਦਰਦਨਾਕ ਮੌਤ ਮਿਲਦੀ।'' ਪਰ ਮੈਕਲੇਜ਼ ਉੱਥੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ। ਐਂਡੀਜ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੇਠਾਂ ਪਏ ਮੈਕਲੇਜ਼ ਨੇ ਰੱਬ ਤੋਂ ਚੰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੈਕਲੇਜ਼ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਗੰਦੇ, ਨੀਚ ਅਤੇ ਮੂਰਖ਼ ਆਦਮੀ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਪਤੀ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਨਾਕਾਮੀ ਲਈ ਉਹ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਪਛਤਾਵਾ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ਖ਼ਸ ਮੇਰੇ ਫ਼ੌਜੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ।'' ਮੈਕਲੇਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ, 78 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਪਾਬਲੋ ਐਸਕੋਬਾਰ 1993 'ਚ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਗੋਲੀ ਨਾਲ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43536646", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43539198", "doc1": "وقالت كليفورد لشبكة سي بي إس نيوز إن رجلا اقترب منها مهددا في مرأب للسيارات في لاس فيغاس عام 2011. وتزعم كليفورد أن الرجل قال لها \"ابتعدي عن ترامب\" ثم نظر إلي ابنتها الصغيرة وأضاف \"سيكون أمرا محزنا أن تتعرض أمها لسوء\". وينفي ترامب أنه كان على علاقة بالممثلة. ويسعى طاقم الدفاع عن ترامب إلى حصول على تعويضات تصل إلى 20 مليون دولار من كليفورد، قائلا إنها خرقت اتفاق عدم الكشف عن معلومات عن العلاقة وقعته قبل انتخابات 2016. وتقول كليفورد إن المزاعم باطلة. وقالت كليفورد إنها مارست الجنس مع ترامب مرة واحدة فقط. وتزوج ترامب ميلانيا عام 2005. وقالت كليفورد في البرنامج، الذي تبلغ مدته 60 دقيقة وأُذيع مساء الأحد، إن الرجل اقترب منها في مرأب السيارات بعد الموافقة على تروى قصتها لمجلة. وقالت \"كنت في مرأب للسيارات في طريقي لدرس للتدريبات الرياضية مع ابنتي الرضيعة\". وأضافت \"اقترب مني رجل وقال لي: ابتعدي عن ترامب. انس القصة. ثم أدار رأسه ونظر إلى ابنتي وقال: إنها طفلة جميلة. سيكون من المحزن أن يحدث مكروه لأمها\". ولم يرد ترامب على المزاعم الأخيرة. قالت دانييلز إنها مارست الجنس مع ترامب مرة واحدة فقط وكان ترامب في استراحته في فلوريدا في عطلة نهاية الأسبوع ولكن كان من المزمع أن يعود إلى البيت الأبيض قبيل إذاعة البرنامج، حسبما قالت صحيفة واشنطن بوست. وقالت المتحدثة باسم البيت الأبيض إن ميلانيا ترامب ستبقى في فلوريدا. وكليفورد واحدة من بين ثلاث نساء رفعن دعوى قضائية بشأن مزاعم عن علاقات أو اعتداء جنسي ضد ترامب. وقال مايكل أفيناتي، محامي كليفورد، لبي بي سي، إن موكلته مختلفة عن الأخريات نظرا لـ \"إجراءات الترهيب التي استخدمت لإسكات موكلتي\". واضاف \"أعتقد أن ذلك يمثل مشكلة ومصدر قلق ليس للأمريكيين فقط ولكن للجميع في الغرب\". وأضاف \"لا يجب أن يكون هذا سلوك من يتولون السلطة\". وقالت كليفورد إن مايكل كوهين، محامي ترامب، دفع لها 130 ألف دولار حتى تبقى صامتة قبيل انتخابات الرئاسة الأمريكية عام 2016. وأكد كوهين في فبراير/شباط إنه دفع لها 130 ألف دولار بصورة خاصة ولكنه لم يكشف السبب. وقال الشهر الماضي إن ترامب أو مؤسسته التجارية ليسا طرفا في الأمر. ونفى كوهين أيضا أنه هدد كليفورد بأي صورة من الصور.", "doc2": "ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੈਨਲ ਸੀਬੀਐਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 2011 ਵਿੱਚ ਲਾਸ ਵੇਗਸ ਦੀ ਕਾਰ ਪਾਰਕਿੰਗ 'ਚ ਇੱਕ ਅਜਨਬੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਆਇਆ ਸੀ। ਸਟੌਰਮੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਅਜਨਬੀ ਸ਼ਖਸ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਇਕੱਲਾ ਛੱਡਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਸਨੇ ਸਟੌਰਮੀ ਦੀ ਧੀ ਵੱਲ ਵੇਖਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਇਸਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਕੀ ਕਰੇਗੀ? ਆਪਣੇ ਫੋਨ ਦੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਇੰਝ ਵੇਖੋ ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕੀ ਤੁਹਾਡੇ ਵੀ ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕੁਝ ਸਵਾਲ ਹਨ? ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸ ਅਦਾਕਾਰਾ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਤੋਂ ਸਾਫ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਕੀਲਾਂ ਨੇ ਸਟੌਰਮੀ 'ਤੇ 130 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਮਾਨਹਾਣੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਟੌਰਮੀ ਨੇ 2016 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀ ਇੱਕ ਨੌਨ-ਡਿਸਕਲੋਜ਼ਰ ਡੀਲ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ ਹੈ। ਸਟੌਰਮੀ ਨੇ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। 2006 ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ? ਸਟੌਰਮੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜੁਲਾਈ 2006 ਵਿੱਚ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੀ ਲੇਕ ਤਾਹੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੋਲਫ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੌਰਾਨ ਹੋਟਲ ਰੂਮ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧ ਬਣਾਏ ਸਨ। ਸਟੌਰਮੀ ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਂ ਸਟੈਫਨੀ ਕਲਿਫੌਰਡ ਹੈ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਹੋਟਲ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਲਿਫੌਰਡ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿਖਾਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਵਰ ਪੇਜ 'ਤੇ ਸਨ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰੀਰਕ ਸੰਬੰਧ ਬਣੇ। ਕਲਿਫੌਰਡ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਮੈਂ ਸਰੀਰਕ ਸੰਬੰਧ ਲਈ ਮਨ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਮੈਂ ਕੋਈ ਪੀੜਤ ਨਹੀਂ ਹਾਂ।'' ਕਲਿਫੌਰਡ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਟਰੰਪ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਟੀਵੀ ਗੇਮ ਸ਼ੋਅ 'ਦਿ ਐਪਰਨਟਿਸ' ਵਿੱਚ ਆਵੇਗੀ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਡੀਲ ਸਮਝਿਆ ਸੀ। ਪੋਰਨ ਸਟਾਰ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਸੀ? ਟਰੰਪ ਨੇ ਪੋਰਨ ਸਟਾਰ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਦਿੱਤੇ ਡਾਲਰ ਕਲਿਫੌਰਡ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਕੀਲ ਤੋਂ ਚੁੱਪ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕੁਝ ਪੈਸੇ ਲਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਕੀਲ ਮਾਈਕਲ ਕੋਹਨ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚੁੱਪ ਰਹਿਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 85 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰੀਬ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਕੋਹਨ ਨੇ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਮੰਨੀ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪੈਸੇ ਕਿਉਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਪਿੱਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਕੋਹਨ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਮੁਕਰ ਗਏ। ਕਲਿਫੌਰਡ ਨੂੰ ਧਮਕਾਉਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਤੋਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਕਲਿਫੌਰਡ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਔਰਤਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਹਨ। ਕਲਿਫੌਰਡ ਦੇ ਵਕੀਲ ਮਾਈਕਲ ਐਵਨਾਤੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਮੁਅੱਕਿਲ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਤਰੀਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੇਸ ਨੂੰ ਹੋਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56493053", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-56492745", "doc1": "وانتهى الهجوم بإلقاء الشرطة القبض على مشتبه به وإخراجه من السوق. وبث شهود عيان حادث إطلاق النار على الهواء مباشرة على موقع يوتيوب. وكان المشتبه به قد دخل إلى محل البقالة وبدأ في إطلاق النار حوالي الساعة 14:30 بالتوقيت المحلي. وقد نشرت شرطة بولدر تغريدة، بعد حوالي 20 دقيقة من ذلك، تفيد بحدوث \"إطلاق نار في شارع كنغ سوبرز\". مواضيع قد تهمك نهاية وبعد ساعتين، حثت الشرطة الناس على تفادي المنطقة. وأضافت التغريدة: \"المرجو عدم بث أي معلومات تكتيكية على وسائل التواصل الاجتماعي\". ثمانية قتلى بينهم نساء آسيويات في إطلاق نار في الولايات المتحدة متى ومن أطلق النار في الولايات المتحدة؟ ومع ذلك ، التقط بعض المارة صورا للمواجهة حيث يظهر الضحايا بالقرب من محل البقالة، بينما يصرخ المصور: \"لا أعرف ما الذي يحدثبالضبط ... سمعتُ صوت طلقات نارية ، لقد سقط أحدهم\". \"هناك إطلاق نار ، ابتعد\". وقال جاريد بوليس حاكم ولاية كولورادو على تويتر: \"دعواتنا للمواطنين في كولورادو في هذا الوقت الحزين حيث يتكشف المزيد عن هذا الهجوم\". وقال البيت الأبيض إن الرئيس جو بايدن قد اطلع على آخر الأخبار التي تخص حادث إطلاق النار.", "doc2": "ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਕੋਲੋਰਾਡੋ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗ੍ਰੋਸਰੀ ਸਟੋਰ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਹੈ। ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦਾ ਲਾਈਵ ਪ੍ਰਸਾਰਨ ਯੂਟਿਊਬ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਘਟਨਾ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਪਹਿਰੇ 2.30 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਸ਼ੱਕੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਗ੍ਰੋਸਰੀ ਸਟੋਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਕੇ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਬੋਲਡਰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਰੀਬ 20 ਮਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਟੇਬਲ ਮੇਸੇ ਸਟ੍ਰੀਟ 'ਤੇ ਕਿੰਗ ਸੂਪਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੋ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ, ਪ��ਲਿਸ ਨੇ ਫਿਰ ਉਸ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, \"ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਵੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇਖ ਕੇ ਰਹੋ, ਉਸ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਨਾ ਪਾਇਆ ਜਾਵੇ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ, ਫਿਰ ਵੀ ਕਈ ਰਾਹਗੀਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੈਮਰੇ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਨੇੜੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ। ਇੱਕ ਕੈਮਰਾਮੈਨ ਚੀਕ ਕੇ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ, \"ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ...ਗੋਲੀਆਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਆ ਰਹੀ ਹੈ, ਕੋਈ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਥੋਂ ਚਲੇ ਜਾਓ।\" ਕੋਲੋਰਾਡੋ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਜੇਰਡ ਪੋਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਸ ਦੁੱਖ ਦੀ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀਆਂ ਅਰਦਾਸਾਂ ਕੋਲੋਰਾਡੋ ਦੇ ਵਾਸੀਆਂ ਨਾਲ ਹਨ।\" ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਨੇ ਬੀਤੇ ਮਹੀਨੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਬੰਦੂਕ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਬਾਰੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56237921", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-56237698", "doc1": "يعد ساركوزي، البالغ من العمر 66 عاما، أول رئيس فرنسي سابق يُحكم عليه بالسجن وأُدين ساركوزي بمحاولة رشوة قاضٍ في عام 2014 - بعد أن ترك منصبه - من خلال اقتراحه بأن يؤمّن له وظيفة مرموقة مقابل الحصول على معلومات بشأن قضية منفصلة. ويعد ساركوزي، البالغ من العمر 66 عاما، أول رئيس فرنسي سابق يُحكم عليه بالسجن. ويقول محاميه إنه سوف يطعن في الحكم. وسوف يبقى ساركوزي حرا خلال تلك العملية، التي قد تستغرق سنوات. وقالت القاضية، كريستين مي، إن ساركوزي يمكنه قضاء مدة العام في منزله مرتديا سوارا إلكترونيا، بدلا من قضاء المدة في السجن. مواضيع قد تهمك نهاية وأضافت القاضية أن السياسي المحافظ \"كان يعلم أنه يرتكب خطأ\"، مشيرة إلى أن أفعال ساركوزي ومحاميه أعطت للعامة \"انطباعا بالغ السوء عن العدالة\". وصُنّفت الجرائم على أنها إساءة استغلال للنفوذ وانتهاك للسريّة. ويعدّ هذا الحكم القضائي تاريخيا في فرنسا ما بعد الحرب، وله سابقة واحدة تمثلت في محاكمة الرئيس السابق لساركوزي -اليميني أيضا- جاك شيراك، الذي حُكم عليه بالسجن مدة عامين مع وقف التنفيذ في عام 2011 لإدانته بترتيب وظائف وهمية عندما كان عمدة لباريس. وتوفي شيراك في عام 2019. من هو ساركوزي؟ تولى نيكولا ساركوزي الرئاسة مدة خمس سنوات منذ عام 2007، وتبنى سياسات صارمة مناهضة للهجرة، وسعى لإصلاح الاقتصاد الفرنسي خلال فترة رئاسية طغت عليها الأزمة المالية العالمية. رأى نقاد أن أسلوب قيادته يتسم بالتهور الشديد، ومدفوع بالمشاهير، ومفرط في النشاط بالنسبة لمنصب غارق في التقاليد والنُبل. بدأ ساركوزي علاقة، حظيت باهتمام إعلامي كبير، مع كارلا بروني بعد توليه السلطة عام 2007 تعززت صورة ساركوزي كواحد من المشاهير بزواجه من عارضة الأزياء والمغنية كارلا بروني عام 2008. وفي عام 2012، خسر مساعي إعادة انتخابه للرئاسة أمام الاشتراكي فرانسوا هولاند. ومنذ ذلك الوقت، أصبح هدفا لعدة تحقيقات جنائية. حاول ساركوزي، في عام 2017، العودة إلى المشهد السياسي، لكنه أخفق بعدما اختار حزبه \"الجمهوريون\"، الذي ينتمي لتيار يمين الوسط، مرشحا رئاسيا آخر بدلا منه. ما هي قضية الفساد؟ خضع ساركوزي للمحاكمة مع اثنين آخرين من المتهمين، هما محاميه تييري هيرتزوغ وقاض بارز يُدعى جيلبير أزيبير. تركزت القضية على محادثات هاتفية بين ساركوزي وهيرتزوغ سجلتها الشرطة في عام 2014. كان المحققون يتحرّون عن حقيقة اتهامات بأن ساركوزي قبِل مدفوعات غير قانونية لتمويل حملته الانتخابية للرئاسة عام 2007. وأقنع الادعاء المحكمة بأن ساركوزي وهيرتزوغ سعيا إلى رشوة أزيبير بوظيفة مرموقة في موناكو مقابل الحصول على معلومات بشأن هذا التحقيق. وذكرت وسائل إعلام فرنسية أن ساركوزي سُمع وهو يقول لهيرتزوغ: \"سأقوم بترقيته، وسوف أساعده\". وكان رقم الهاتف المرصود سريا ومسجلا باسم مستعار هو بول بيسموث، والذي تواصل ساركوزي عبره مع محاميه. وحُكم يوم الاثنين على هيرتزوغ وأزيبير بالسجن ثلاث سنوات، مع وقف التنفيذ في سنتين منها. ما هي الاتهامات الأخرى التي يواجهها ساركوزي؟ من المقرر أن يمثل ساركوزي الشهر المقبل أمام المحكمة في قضية أخرى تعرف باسم \"قضية بيغماليون\"، المتهم فيها بالإفراط في الإنفاق على حملة إعادة انتخابه الفاشلة عام 2012. كما يحقق الادعاء العام في اتهامات موجهة لساركوزي بحصوله على تمويل لحملته الانتخابية عام 2007 من الزعيم الليبي في ذلك الوقت، معمر القذافي. وبُريء ساركوزي بالفعل في قضية \"بيتنكور\"، وقال إن جميع التحقيقات ضده كانت ذات دوافع سياسية. ورغم تلك الملاحقات القضائية، لا يزال ساركوزي يحظى بشعبية في أوساط اليمين، قبل عام من موعد الانتخابات الرئاسية المقبلة.", "doc2": "ਸਰਕੋਜ਼ੀ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸੀ ਕਿ ਮਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਮੋਨੈਕੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਐਵਜ਼ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਖਿਲਾਫ ਜਾਰੀ ਕ੍ਰਿਮਿਨਲ ਜਾਂਚ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੰਗੀ ਸੀ। ਦੋਸ਼ੀ ਮਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਤੇ ਸਰਕੋਜ਼ੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਵਕੀਲ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹੀ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਸਰਕੋਜ਼ੀ ਇਹ ਸਜ਼ਾ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਭੁਗਤ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੀ ਰੂਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਜੱਜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕੋਜ਼ੀ ਇਹ ਸਜ਼ਾ ਘਰ ਵਿੱਚ ਭੁਗਤ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕ ਟੈਗ ਲਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਰਕੋਜ਼ੀ ਇਸ ਖਿਲਾਫ਼ ਅਪੀਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕਿਸ਼ੋਰ ਬਣੇ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਐਡਵਾਇਜ਼ਰ ਬਣੇ ਸਿਆਸੀ ਨੀਤੀਕਾਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕਿਸ਼ੋਰ ਨੂੰ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਐਡਵਾਇਜ਼ਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਰੈਂਕ ਅਤੇ ਸਟੇਟਸ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕਿਸ਼ੋਰ ਸਿਆਸੀ ਨੀਤੀਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕਈ ਵੱਡੇ ਆਗੂਆਂ ਤੇ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। 2014 ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਦੀ ਦੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਮਤਾ ਬੈਨਰਜੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਟੀਐੱਮਸੀ ਨੂੰ ਪੱਛਮ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਸਲਾਹ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਾਵੇਦ ਅਖ਼ਤਰ ਦੇ ਮਾਣਹਾਨੀ ਦੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਕੰਗਨਾ ਖਿਲਾਫ਼ ਵਾਰੰਟ ਗੀਤਕਾਰ ਜਾਵੇਦ ਅਖ਼ਤਰ ਦੀ ਮਾਣਹਾਨੀ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ 'ਤੇ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਇਕ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਕੰਗਨਾ ਰਣੌਤ ਖਿਲਾਫ ਜ਼ਮਾਨਤੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅੰਧੇਰੀ ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਦੀ ਅਦਾਲਤ ਨੇ 1 ਫਰਵਰ��� ਨੂੰ ਕੰਗਨਾ ਨੂੰ ਸੰਮਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 01 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਹੋਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਕੰਗਨਾ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਆਰ ਆਰ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜ਼ਮਾਨਤੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ। ਕੰਗਨਾ ਦੇ ਵਕੀਲ ਰਿਜਵਾਨ ਸਿੱਦੀਕੀ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਮੁਵੱਕਲ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜਾਰੀ ਸੰਮਨ ਕਾਨੂੰਨ ਅਧੀਨ ਨਿਰਧਾਰਤ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੰਬੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਾਵੇਦ ਅਖ਼ਤਰ ਦੇ ਵਕੀਲ ਵਰਿੰਦਾ ਗਰੋਵਰ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਫਿਰ ਵੀ ਜੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਸੰਮਨ 'ਤੇ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਲਗਾਉਂਦੀ, ਤਾਂ ਕੰਗਨਾ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਹੋਣਾ ਹੀ ਪਏਗਾ। ਹੁਣ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਅਗਲੀ ਸੁਣਵਾਈ 26 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਕਾਲੀ ਵਰਕਰਾਂ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੁਛਾੜਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵੱਲ ਕੂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਵਰਕਰਾਂ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੁਛਾੜਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਬਜਟ ਸੈਸ਼ਨ ਅੱਜ ਰਾਜਪਾਲ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਉੱਤੇ ਵਾਅਦਾ ਖਿਲਾਫੀ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਅਤੇ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ। ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚੋਂ ਵਾਕਆਊਟ ਕੀਤਾ, ਉੱਥੇ ਅਕਾਲੀ ਵਰਕਰ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਉਤਰੇ। ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਸੈਕਟਰ-25 ਦੇ ਰੈਲੀ ਗਰਾਂਉਡ ਵਿਚ ਰੈਲੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਰੈਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਕਾਲੀ ਵਰਕਰਾਂ ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਹੀ ਰੋਕ ਲਿਆ। ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਪੁਖ਼ਤਾ ਇੰਤਜਾਮ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਬੈਰੀਕੇਡਿੰਗ ਨਾਲ ਅਕਾਲੀ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਕੁਝ ਅਕਾਲੀ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ। ਸੈਕਟਰ 17 ਦੇ ਥਾਣੇ ਬਾਹਰ ਪੁੱਜੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ’ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੁਛਾੜਾਂ ਸੁੱਟੀਆ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦਾ ਘਾਣ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੈਪਟਨ ਸਰਾਕਰ ਦੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਮੰਗਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ’ਤੇ ਕਿਸਾਨ ਵਿਰੋਧੀ ਹੋਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ। ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਹਰਪਾਲ ਚੀਮਾ ਨੇ ਰਾਜਪਾਲ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ’ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਜਤਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਰਾਜਪਾਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਾ ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਛੱਡਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਕਰ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47578494", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47578951", "doc1": "باقات الزهور وضعت على أبواب مسجد في العاصمة النيوزيلندية ولينغتون ومساجد أخرى في عموم البلاد وجُرح في الهجوم 48 شخصا، ولم يكشف بعد عن هويات القتلى والجرحى. ووضعت أكاليل الزهور خارج المساجد في أنحاء البلاد بينما ينتظر بعض الأهالي أخبارا عن ذويهم المفقودين في الهجوم. وتقول كل من بنغلاديش والهند وإندونيسيا إن بعض مواطنيها لقوا مصرعهم في إطلاق النار والبعض الآخر مازالوا في عداد المفقودين. وقد قام رجل مسلح، عرف نفسه بأنه أسترالي الجنسية، ببث لقطات الهجوم الذي نفذه على مسجد النور على فيسبوك. متبنيا وجهات نظر عنصرية مناهضة للمهاجرين. وتقول الشرطة إنها اعتقلت رجلاً في أواخر العشرينيات من العمر ووجهت إليه تهمة القتل العمد. كما اعتقل رجلان آخران وامرأة. وأطلق سراح أحدهم في وقت لاحق. ولم يعلن عن أسماء منفذي الهجوم حتى الآن. وقال مسؤول الشرطة في المدينة، مايك بوش، إنهم صادروا أسلحة نارية وعبوات متفجرة من مكان قريب من الحادث. هجوم نيوزيلندا: \"لم أتوقع أن أرى مشهدا كهذا في حياتي\" ووصفت رئيسة وزراء نيوزيلندا، جاسيندا أردرن، إطلاق النار بأنه هجوم مخطط له جيدًا، وقالت \"كان هذا أحد أحلك الأيام في بلادنا\". وأضافت في مؤتمر صحفي: \"من الواضح لدينا الان أنه يمكن وصف ذلك بأنه هجوم إرهابي\". ووصف رئيس الوزراء الأسترالي \"سكوت موريسون\" منفذ الهجوم المسلح، بأنه إرهابي من\"اليمين المتطرف\". بينما أكدت الشرطة النيوزيلندية أن الرجل لم يكن معروفًا مسبقًا لدى كل من الأمن النيوزيلندي والأسترالي. وقال المسلح وهو يبث لقطات حية من الهجوم الذي نفذه على فيسبوك عن طريق كاميرا مثبتة على الرأس، إنه أسترالي الجنسية ويبلغ من العمر 28 عامًا ويدعى برينتون تارانت، وأظهرت اللقطات لحظات اطلاقه النار بشكل عشوائي على رجال ونساء وأطفال من مسافة قريبة داخل مسجد النور. ودعت الشرطة الجمهور إلى عدم نشر وتبادل مقاطع الفيديو \"المفجعة\" على الإنترنت. وقال فيسبوك إنه أزال حسابات المسلح على فيسبوك وانستغرام وإنه يعمل على إزالة أي نسخ من اللقطات الدموية. ويبدو أن المشتبه به الذي وجه إليه الاتهام قد نشر بيانًا قبل الهجوم يوضح فيه نواياه، وكذلك تفاصيل حول خطة الهجوم. ومن المقرر أن تجري محاكمته يوم غد السبت. وصفت رئيسة وزراء نيوزيلندا، جاسيندا أردرن، الهجوم بأنه كان أحد أحلك الأيام في تاريخ البلاد وأفاد شهود عيان لوسائل إعلام محلية بأنهم لاذوا بالفرار هربا من إطلاق النار وشاهدوا عددا من المصابين على الأرض خارج مسجد النور. وأغلقت الشرطة كل المساجد في المدينة كما وضعت حراسة مشددة حول كل المدارس. وقال مهان إبراهيم الذي كان موجودا وقت الهجوم لصحيفة هيرالد \"في البداية أعتقدنا أن عطلا كهربائيا وقع ثم فجأة بدأ كل الأشخاص في الفرار\"، مضيفا \"لا يزال أصدقائي في الداخل\". ماذا حدث؟ جاء التقرير الأول عن الهجوم من مسجد النور، الواقع في وسط مدينة كرايست تشيرتش. توجه مسلح بسيارته إلى الباب الأمامي للمسجد ودخل وأطلق النار بشكل عشوائي لمدة خمس دقائق. وروى أحد الناجين من الهجوم للتلفزيون النيوزيلندي ما شاهده قائلا إن \"المهاجم أطلق النار على شخص في صدره\"، وبحسب ما ورد استهدف المهاجم أولا مصلى الرجال قبل أن يتوجه إلى مصلى السيدات في المسجد. وقال الناجي من الحادث \"كل ما فعلته هو الانتظار والصلاة، لقد رجوت الله أن تنفد الذخيرة مع المسلح\". \"لقد جاء إلى مصلى الرجال، وأطلق النار، ثم ذهب إلى مصلى السيدات وأطلق النار هناك. و قد سمعت للتو أن إحدى السيدات توفيت\". وقال شاهد عيان اخر، إنه سمع إطلاق نار سريع، وشاهد رجلا على الأرض وقد أطلقت رصاصة في رأسه. شاهد عيان: قتل الكثير من الأشخاص وسمعت صوت رشاش وقيل إن المسلح استقل سيارته بعد ذلك وانتقل إلى مسجد آخر في ضاحية لينوود، على بعد 5 كيلومترات، حيث وقع إطلاق النار الثاني. ولم يتضح بعد أين ألقي القبض على المشتبه بهم في الهجوم. وقال بوش إن الشرطة نزعت فتيل \"عدد من العبوات الناسفة كانت داخل مجموعة من السيارات\". وأضاف إن الشرطة صادرت عدد من الأسلحة النارية قرب المسجدين، وعثر على عبوات ناسفة في سيارة تابعة لأحد المشتبه بهم. ونصحت السلطات جميع المساجد في المدينة بإغلاق أبوابها حتى إشعار آخر. خريطة توضح أماكن وقوع الهجوم وكانت الشرطة قد أخلت ساحة الكاتدرائية في المدينة حيث كان الآلاف من الأطفال يشاركون في مسيرة تطالب بالتحرك ضد التغير المناخي. وطالبت الشرطة المواطنين في المدينة بالابتعاد عن الشوارع والبقاء في منازلهم حتى إشعار آخر. و يشكل المسلمون حوالي 1.1 في المئة من سكان نيوزيلندا البالغ عددهم 4.25 مليون نسمة، بحسب أحدث إحصاء سكاني. وارتفعت أعداد المسلمين كثيراً مع استقبال نيوزيلندا لاجئين من مختلف البلدان التي مزقتها الحرب منذ التسعينيات. جُرح في الهجوم 48 شخصا ردود الفعل العالمية قالت رئيسة الوزراء النيوزيلندية أردرن للصحفيين \"بات من الواضح لدينا الان أنه يمكن وصف ذلك بأنه هجوم إرهابي\". وفي تغريدة على موقع تويتر قالت: \"ما حدث في كرايست تشيرتش هو عمل عنف غير مسبوق. وليس له مكان في نيوزيلندا. وكثير من الضحايا هم من أعضاء جالياتنا المهاجرة ونيوزيلندا هي موطنهم، وهم نحن\". وقدم الرئيس الأمريكي دونالد ترامب أحر التعازي للشعب النيوزيلندي في أعقاب ما وصفها \"بالمجزرة المروعة في المسجد\"، وقال \"الولايات المتحدة تقف إلى جانب نيوزيلندا ونحن مستعدون لتقديم كل ما يلزم. بارك الله في الجميع!\" وقدمت رئيسة وزراء بريطانيا تيريزا ماي \"خالص التعازي لشعب نيوزيلندا\". وقالت ملكة بريطانيا \"شعرت بحزن عميق لتلك الأحداث المروعة التي وقعت في كرايست تشيرتش اليوم، نقدم الأمير فيليب وأنا تعازينا لأسر وأصدقاء أولئك الذين فقدوا أرواحهم\". وقال وزير خارجية الفاتيكان بيترو بارولين في برقية إن البابا فرانسيس عبر عن تضامنه الكامل مع ضحايا الحادث، و\"يشعر بالحزن العميق للخسائر في الأرواح الناجمة عن أعمال العنف التي لا معنى لها\". وقال الأمين العام للأمم المتحدة انتونيو غوتيريش تعليقا على الهجوم \"يجب أن نتصدى للكراهية الموجهة للمسلمين وجميع أشكال التعصب والإرهاب\". وقالت المستشارة الألمانية أنغيلا ميركل إنها حزنت \"مع النيوزيلنديين على مواطنيهم الذين تعرضوا للهجوم والقتل بدافع الكراهية العنصرية أثناء الصلاة في مساجدهم\". ووصف الرئيس الفرنسي إيمانويل ماكرون الهجوم بأنه \"هجوم بغيض\" وقال إن فرنسا تقف \"ضد أي شكل من أشكال التطرف\".", "doc2": "ਕਰਾਈਸਟਚਰਚ ਦੀ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਿਸ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੋਈ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਾਸਿੰਡਾ ਆਰਡਰਨ ਨੇ ਮ੍ਰਿਤਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦਾ 28 ਸਾਲਾ ਨਾਗਰਿਕ ਵੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ‘ਅਤਿ ਸੱਜੇਪੱਖੀ ਅੱਤਵਾਦੀ’ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਇਹ ਘਟਨਾ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾੜੇ ਲੋਕ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਡੇ ਵਿਚਾਲੇ ਮੌਜੂਦ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਹਮਲੇ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।” ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਸ਼ੂਟਿੰਗ: 'ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਪਿੱਛੇ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਵੱਲ ਭੱਜਿਆ' ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਸ਼ੱਕੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਮਰਦ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਅਜੇ ਮਸਜਿਦਾਂ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਨੋਟਿਸ ਤੱਕ ਦਰਵਾਜੇ ਬੰਦ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹੋ ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਮਾਈਕ ਬੁਸ਼ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਥਾਂਵਾਂ ਉੱਤੇ ਹੀ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਪਰ ਅਜੇ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ ਦੱਸੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕ ਅੱਜ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਨਾ ਜਾਣ ਕਿਉਂਕਿ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ 8 ਵਜੇ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਲਾਵਰ ਅਜੇ ਵੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਘਟਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 7 ਵਜੇ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਪਹਿਰ 2 ਵਜੇ, ਦੇ ਕਰੀਬ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀ-ਕੀ ਪਤਾ ਹੈ? *ਕ੍ਰਾਇਸਟਚਰਚ ਦੀਆਂ ਦੋ ਮਸਜਿਦਾਂ — ਅਲ-ਨੂਰ ਮਸਜਿਦ ਅਤੇ ਲਿਨਵੁੱਡ ਐਵਿਨਿਊ ਦੀ ਮਸਜਿਦ — ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀਆਂ ਦੋ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। *ਦੋਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ 49 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। *ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਅਲ-ਨੂਰ ਮਸਜਿਦ ਪਹੁੰਚੀ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਤਾਂ ਬੱਸ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਨੇ ਆਪਣਾ ਦੌਰਾ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। *ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ ਲਈ \"ਸਭ ਤੋਂ ਕਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ\" ਹੈ। *ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ 4 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਹੈ। *ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਘਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਮਸਜਿਦਾਂ ਵੱਲ ਬਿਲਕੁਲ ਨਾ ਜਾਣ। ‘ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਲਈ ਕਾਲਾ ਦਿਨ’ ਦੇਸ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਾਸਿੰਡਾ ਆਰਡਰਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਕਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।ਅਜਿਹੀ ਘਟਨਾ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂ��� ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ।” “ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਜੋ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪਰਵਾਸੀ ਜਾਂ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਲੋਕ ਹੋਏ ਹੋਣਗੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਘਰ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ। ਇਸ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਜਿਸ ਸ਼ਖਸ ਨੇ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਉਸ ਲਈ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ।” ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਰਾਈਸਟਚਰਚ ਦਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਵੀ ਬੰਦ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਕਰਾਈਸਟਚਰਚ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਘਟਨਾ ਕਾਰਨ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਬਰਤਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਟੀਮ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਇਸ ਵੇਲੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਹੋਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਵੀ ਇਸੇ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚੋਂ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬੱਚ ਕੇ ਨਿਕਲੀ, ਇਹ ਗੱਲ ਟੀਮ ਨਾਲ ਆਏ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟਰ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ ਉੱਪਰ ਦੱਸੀ। ਅਜੇ ਤੱਕ ਖਬਰ ਤਾਂ ਇੱਕ ਹੀ ਸ਼ੂਟਰ ਦੀ ਹੈ ਪਰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਟੀਮ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀ ਤਮੀਮ ਇਕਬਾਲ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਸਾਰੀ ਟੀਮ ਸ਼ੂਟਰਾਂ ਤੋਂ ਬੱਚ ਗਈ\"। ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਬੋਰਡ ਨੇ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮੋਹਨ ਇਬਰਾਹੀਮ ਨਾਂ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਕੋਈ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਝਟਕਾ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਲੋਕ ਭੱਜਣ ਲੱਗੇ। ਮੇਰੇ ਕੁਝ ਦੋਸਤ ਅਜੇ ਵੀ ਅੰਦਰ ਹੀ ਹਨ।\" ਪੁਲਿਸ ਇਸ ਨੂੰ \"ਸੰਜੀਦਾ ਘਟਨਾ\" ਆਖ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਅਜੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਮਾਈਕ ਬੁਸ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਕੂਲ ਬੰਦ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਨੇੜਲੇ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗੋਲੀਆਂ ਚੱਲਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਇਹ ਮਸਜਿਦ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਡੀਨ ਐਵਿਨਿਊ ਨਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਨੇੜੇ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇਲਾਕੇ ਦਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈਗਲੀ ਪਾਰਕ ਹੈ। ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਅਜੇ ਸਾਫ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਥਾਨਕ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਬਿਆਨਾਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਖ਼ਬਰਾਂ ਇਹ ਵੀ ਹਨ ਕਿ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸੜਕ ਉੱਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕ ਖੂਨ ਨਾਲ ਲਿਬੜੇ ਸਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਨੇੜਲੇ ਕਸਬੇ ਲਿਨਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਜਿਦ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਵੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਿਪੋਰਟ ਆਈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਵੀ ਕੁਝ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49686839", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49686198", "doc1": "سارة ميدغلي ودفعت عمليات الاغتصاب والقتل إلى خروج الاحتجاجات في الشوارع، وحملة على موقع التواصل الاجتماعي تويتر تحت الهاشتاغ #هل انا التالي، إضافة إلى عريضة عبر الإنترنت موقعة من قبل أكثر من 500 ألف شخص للمطالبة بإعادة عقوبة الإعدام في دولة تكافح للحد من ارتفاع مستويات الجريمة العالية. واستجابة لكل ذلك وعد رئيس جنوب إفريقيا، سيريل رامابوسا بسلسلة من الإجراءات لمعالجة الأزمة، بما في ذلك نشر سجل للجناة للعلن، وزيادة عدد \"محاكم المتخصصة في قضايا الجرائم الجنسية\"، إضافة إلى سن أحكام أشد قسوة. ولا تزال المصورة، سارة ميدغلي، ذات الـ 37 عاما والتي تقطن مدينة جوهانسبرغ، تتعافى من صدمة تعرضها للاغتصاب قبل عقد من الزمان تقريبا. سارة ميدغلي، وهي أم لطفلتين، أخبرت مراسلة بي بي سي إفريقيا لشؤون المرأة إستير أكيلو أوغولا عن محنتها قائلة: لقد تعرضت للاغتصاب من قبل صديقي السابق عام 2010، كان ذلك قبيل موعد استضافة كأس العالم لكرة القدم في جنوب إفريقيا. كان صديقي السابق يسيء إلي جسديا وعاطفيا لمدة تقارب 18 شهرا قبل أن أتشجع وأتركه. كنت قد هددته بالرحيل مرات عديدة من قبل، لكنه كان يصير أكثر عنفا في كل مرة كنت أحاول تركه. كان يركلني وأحيانا يخنقني ويضربني، وكان يهدد باستمرار باغتصاب بناتي وقتلهن أمامي إذا تجرأت على تركه. وقد صعقني بالكهرباء ذات مرة. العديد من النساء والفتيات يعشن في خوف من التعرض للاغتصاب لم أخبر أحد إطلاقا بما كان يحصل لي، لأني كنت أشعر بالحرج والخجل أنني لم أستطع الدفاع عن نفسي. كنت معزولة أيضا عن الأصدقاء والعائلة لأنني كنت قد خرجت من علاقة سابقة بالطلاق، ولم يكن تقديري واحترامي لذاتي في أحسن حالاته، بالإضافة إلى أن صديقي السابق أقنعني أن أصدقائي وعائلتي لا يهتمون بي. لقد عتقدت أيضًا أنه سيؤذي طفلتي. وعندما جاءتني الشجاعة وتركته، فعلت ذلك سرا. ومع ذلك، بعد 10 أيام، كان واقفا عند باب بيتي. قد أبالغ إن قلت أنني شعرت بالصدمة أنه وجدني. قال إنه جاء فقط لطلب خدمة لآخر مرة. ادعى أنه لا يملك مالا أو وسيلة للوصول إلى مزرعة عمه، التي تبعد حوالي 25 كم عن المكان الذي أعيش فيه. طلب منى أن أوصلة بسيارتي للمزرعة، ووعد بأنه سوف يخرج من حياتي تماما أن أسديت له هذه الخدمة، لقد صدقته. قضيت سنوات عديدة بعد الاغتصاب ألوم نفسي على اعتقادي أنه سيسمح لي بتركه والخروج من هذه العلاقة سالمة. بعد وقت قصير من ركوبنا السيارة، أدركت أن تعابير جسده كانت متوقفة. بدا متوترا، وبررت ذلك بحقيقة أنه كان مدمنا على الهيروين. لسوء الحظ، اكتشفت ذلك متأخراً بعض الشيء خلال علاقتنا. أخبرته أنني سأوصله إلى بوابة المزرعة ثم أعود إلى المنزل. شعرت أن الأمور لم تكن صحيحة تماما وأكدت تصرفاته التالية مخاوفي. قال إنني سأغادر عندما يقول هو إنه يمكنني المغادرة. أغلق أبواب السيارة على الفور، وبمجرد وصولنا إلى المزرعة، أسرع إلى جانبي، وفتح بابي وسحبني من شعري وعندما سقطت من السيارة، ركلني في رأسي ففقدت وعيي. وعندما استعدت الوعي، وجدت نفسي ملقاة في أحد أجزاء المزرعة وهو جاثم علي، وقد انضم إليه أحد أصدقائه. عندما انتهى صديقي السابق من اغتصابي، تولى صديقة عملية الاغتصاب. أغمي علي مرة أخرى وعندما استعدت وعيي، كانوا قد غادروا وكانت عاملة النظافة في مزرعة عمه بجانبي. اضطررت لاستئصال الرحم كان لديها دلو من الماء وكانت تحاول تنظيفي بينما كانت تحاول تغطيتي ببعض ملابسها. طلبت منها التوقف والاتصال بالشرطة أو سيارة الإسعاف. وصلت سيارة الإسعاف في وقت لاحق ونقلتني إلى المستشفى. لسوء الحظ، كانت الإصابات التي تعرضت لها خطيرة للغاية واضطررت إلى استئصال الرحم. وبينما كنت على تلك الحال، اكتشفت أنه أفرج عن مرتكبي الجريمة بكفالة وأنهم غادروا المدينة. ولمدة تسعة أشهر، عشت خائفة وأنا أترقب أن يهاجموني مجددا. وفي النهاية، اعتُقل وحكم عليه بالسجن ثماني سنوات. ليتوفى بسرطان البروستاتا والمثانة في عام 2017، بعد أن أمضى سبع سنوات من عقوبة السجن. أستطيع القول بصراحة إن هذه هي المرة الأولى التي أتمكن فيها من التنفس منذ سبع سنوات. لم أرفع دعوى قضائية ضد صديقه لأنني لم أكن مستعدة لتحمل صدمة جلسات محاكمة محتملة أخرى. كنت أرى الكوابيس باستمرار في منامي بأن صديقي السابق سيأتي ويهاجمني أنا وأطفالي. انتقلت إلى منزل والدي لأنني لم أستطع البقاء وحدي. عندما تخاف من الثعابين، فأنت تخاف من جميع الثعابين، حتى تلك غير السامة. لسوء الحظ، أنا أخاف من الرجال. لكني أحاول أن لا أبين ذلك وأن أبدو حازمة، لكني لا أعتقد أن الرجال يدركون مدى ذعري منهم. أصبحت مهووسة بسلامة طفلتي أخضع لجلسات العلاج منذ سنوات، بعضها لعلاج صدمات تعرضت لها في الطفولة (التحرش)، والبعض الآخر لعلاج الصدمات التي تعرضت لها من شريكي السابق. أسوأ شيء بالنسبة لي كناجية من الاغتصاب وأنا أم لبنات، هو شعوري بالخوف من أن يتعرض أطفالي لما تعرضت له. سيدمرني تماما أن يحدث لهم ما حدث لي. لذا فقد علمت أطفالي أنني سأظل دائما ملاذا آمنا لهم. يمكنهم دائما أن يثقوا بي، كما علمتهم أن لهم صوتا، ويجب أن يستخدموه دائما وسوف أصدقهم باستمرار. يريد الجنوب أفريقيون من الحكومة السيطرة على الجريمة أصبحت مهووسة بسلامة طفلتي. لقد اشتريت لهم هواتف لتسهيل تواصلهم معي، ووجدت نفسي أراقب تحركاتهم باستمرار، وأذهب معهم أينما ذهبوا كلما أمكن، حتى لو كانوا يقضون وقتا مع أصدقائهم في المركز التجاري. في النهاية، عانيت من الإرهاق واضطررت للعودة إلى جلسات العلاج لمحاولة التغلب على الهوس. أنا شخصياً لا أشعر بوجود القدر الكافي من القوانين والأنظمة والإجراءات التي تحمي النساء والأطفال في جنوب إفريقيا. لا يدرك الناس مدى خطورة الوضع بالنسبة للنساء، وللأسف فإن بعض الذين يلتمسون العذر للمعتدين هم من النساء اللائي يقلن: إن \"ما حدث قد حدث، يجب على الناس المضي قدما وأن يظلوا إيجابيين\". هذا ليس هو الحل بالنسبة للنساء اللاتي تعرضن للاغتصاب والقتل. حالات أثارت الغضب في جنوب أفريقيا • تلميذة المدرسة، جانيكا مالو، 14 سنة، تعرضت للاغتصاب والموت بعد أن أصيب رأسها بقطعة من الآجر على ما يبدو ولم يعتقل الجناة حتى الآن. • الطالب الجامعي، أوينين مرويتيانا، 19 عاما، كان في السنة الأولى دراسات الأفلام والإعلام، عندما استُدرج إلى غرفة في مكتب البريد، حيث اغتصب وضرب حتى الموت، وقد وجه اتهام لموظف البريد. • الطالبة الجامعية، جيسي هيس، 19 عاما، في السنة الأولى علم اللاهوت، وجدت ميتة في سريرها، بينما وجد وجدها كريس ليغان، 85 عامًا، مقيدا في الحمام، ولم يعتقل الجناة حتى الآن. • الملاكمة الشابة، ليهاندر جانغلز المعروفة بـ \"بيبي لي\"، 25 عاما، قتلت بالرصاص في سيارة على يد صديقها السابق، وهو ضابط شرطة، وقد توفي بعد ذلك متأثراً بجراحه في حادث سيارة أثناء محاولته الفرار. • فنانة القفز الاستعراضي، ميغان كريمر، 30 عاما، يُزعم أنها وجدت ميتة في قبر غير عميق والحبل حول عنقها، وقد وجهت تهمة القتل لثلاثة أشخاص. • موظفة المبيعات، لينيت فولشينك، 32 عاما، عُثر على أجزاء من جسمها في أكياس نفايات في مبنى سكني، وقد ألقي القبض على المشتبه به.", "doc2": "ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਤੇ ਕਤਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਰੋਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ ਅਤੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ #AmINext campaign ਮੁਹਿੰਮ ਚੱਲੀ। ਅਜਿਹੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ 5,00,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਆਨਲਾਈਨ ਪਟੀਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਹਸਤਾਖ਼ਰ ਕੀਤੇ। ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਿਰਿਲ ਰਾਮਾਫੋਸਾ ਨੇ ਇਸ ਸੰਕਟ 'ਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਲਈ ਕਈ ਉਪਰਾਲੇ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕਈ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਰੇਪ ਦਾ ਡਰ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਫੋਟੋਗਰਾਫ਼ਰ ਨਾਲ ਰੇਪ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਂ 37 ਸਾਲਾ ਸਾਰਾ ਮਿਡਗਲੇ ਪੇਸ਼ੇ ਵਜੋਂ ਫੋਟੋਗਰਾਫ਼ਰ ਹੈ ਤੇ ਜੋਹਾਨਸਬਰਗ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਏ ਰੇਪ ਕਾਰਨ ਹਾਲੇ ਵੀ ਸਦਮੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਪੱਤਰਕਾਰ ਈਥਰ ਐਕੇਲੋ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸੀ। ਮੇਰੇ ਸਾਬਕਾ ਬੁਆਏ ਫਰੈਂਡ ਨੇ ਸਾਲ 2010 ਵਿੱਚ ਮੇਰਾ ਰੇਪ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟਬਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸੀ। ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਤਕਰੀਬਨ 18 ਮਹੀਨੇ ਇਹ ਸਭ ਝੱਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਕਰ ਸਕੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਮੈਂ ਕਈ ਵਾਰੀ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦੇ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਪਰ ਜਦੋਂ ਵੀ ਮੈਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਹ ਹੋਰ ਹਿੰਸਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਕਈ ਵਾਰੀ ਲੱਤਾਂ ਮਾਰਦਾ, ਗਲਾ ਘੁੱਟਦਾ ਤੇ ਮੇਰੇ ਚੱਕ ਵੀ ਮਾਰਦਾ। ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਮੈਨੂੰ ਧਮਕੀ ਦਿੰਦਾ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਹ ਮੇਰੀਆਂ ਧੀਆਂ ਦਾ ਰੇਪ ਅਤੇ ਕਤਲ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਮੈਂ ਇਹ ਸਭ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਲਈ ਖੜ੍ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾ ਰਹੀ। ਮੈਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੇ ਵੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਤਲਾਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੇਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਨਮਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਸਾਬਕਾ ਬੁਆਏਫਰੈਂਡ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਯਕੀਨ ਦਵਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਫਿਕਰਮੰਦ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਮੈਂ ਇਹ ਵੀ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਉਹ ਮੇਰੀਆਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਛੱਡਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਸਭ ਕੁਝ ਚੁੱਪਚਾਪ ਹੀ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ 10 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਲੱਭ ਲਿਆ ਤੇ ਮੇਰੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ। ਜੇ ਮੈਂ ਕਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ਤਾਂ ਇਹ ਛੋਟਾ ਸ਼ਬਦ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਖਿਰੀ ਵਾਰੀ ਉਸ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈਣ ਆਇਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਚਾਚੇ ਦੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ 25 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਕੋਲ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਛੱਡ ਆਵਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਮੈਂ ਭੋਰਸਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਰੇਪ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਮੈਂ ਉਸ ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਖੁਦ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਮੰਨਦੀ ਰਹੀ। ਕਾਰ 'ਚ ਬਦਲਿਆ ਰਵੱਈਆ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਅੱਗੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਉਸ ਦੇ ਵਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਹੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਹੈਰੋਇਨ ਲੈਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ। ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਕਿਹਾ ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਖੇਤ ਦੇ ਗੇਟ ਤੱਕ ਜਾਵਾਂਗੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਘਰ ਵਾਪਸ ਜਾਵਾਂਗੀ। ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਲੋਕ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਵੱਧ ਰਹੇ ਅਪਰਾਧ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਤੇ ਠੱਲ੍ਹ ਪਏ ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਉਦੋਂ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਉਹ ਚਾਹੇਗਾ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰ ਨੂੰ ਲਾਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਉਹ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਭੱਜਿਆ, ਬਾਰੀ ਖੋਲ੍ਹੀ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵਾਲਾਂ ਤੋਂ ਖਿੱਚ ਲਿਆ ਤੇ ਮੈਂ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗ ਗਈ। ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਤੇ ਮਾਰਿਆ ਤੇ ਮੈਂ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਹੋਸ਼ ਆਇਆ ਤਾਂ ਮੈਂ ਖੇਤ ਦੇ ਬਾਹਰ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਮੇਰੇ ਉੱਤੇ। ਉਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਹੋਰ ਦੋਸਤ ਵੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਮੇਰੇ ਸਾਬਕਾ ਬੁਆਏ ਫਰੈਂਡ ਨੇ ਰੇਪ ਕਰ ਲਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਦੋਸਤ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਮੈਨੂੰ ਜਦੋਂ ਹੋਸ਼ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਹ ਚਲੇ ਗਏ ਸੀ ਤੇ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੀ। ਮੇਰੀ ਕੁੱਖ ਕੱਢਣੀ ਪਈ ਉਸ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਾਲਟੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਕਪੜੇ ਨਾਲ ਢੱਕਦੇ ਹੋਏ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਤੇ ਐਂਬੁਲੈਂਸ ਬੁਲਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਐਂਬੁਲੈਂਸ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਈ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਗਈ। ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਜ਼ਖ਼ਮ ਡੂੰਘੇ ਸਨ ਤੇ ਮੇਰੇ ਗਰਭ ਨੂੰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਜ਼ਮਾਨਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਫਰਾਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਅਖੀਰ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਤੇ ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਹੋਈ। ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ ਸੱਤ ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਸਟੇਟ ਅਤੇ ਬਲੈਡਰ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਮੈਂ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਸੁੱਖ ਦਾ ਸਾਹ ਲਿਆ। ਮੈਂ ਉਸ ਦੇ ਦੋਸਤ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਦੇ ਵੀ ਕੇਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰੇ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਦਮੇ ਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੁਪਨੇ ਆਉਂਦੇ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਬੁਆਏਫਰੈਂਡ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਵੇਗਾ ਤੇ ਮੇਰੇ ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰੇਗਾ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਘਰ ਰਹਿਣ ਲੱਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਇਕੱਲੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਹੁਣ ਮਰਦਾਂ ਤੋਂ ਡਰਦੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜ਼ਾਹਿਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੰਦੀ। 'ਮੈਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਫਿਕਰਮੰਦ ਹੋ ਗਿਆ' ਮੈਂ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਇਆ। ਮੈਂ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਛੇੜਛਾੜ ਕਾਰਨ ਵੀ ਡਰੀ ਹੋਈ ਸੀ ਤੇ ਫਿਰ ਕੁਝ ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ। ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜਾ ਸੀ ਰੇਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦ�� ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਮਾਂ ਹੋਣਾ ਤੇ ਮੰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਰ ਕਿ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਿਤੇ ਇਸੇ ਦਰਦ ਚੋਂ ਨਾ ਨਿਕਲਣਾ ਪਏ। ਮੈਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਾਂ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਵਾਜ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਹੁਣ ਵਧੇਰੇ ਫਿਕਰਮੰਦ ਹੋ ਗਈ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੋਨ ਲੈ ਦਿੱਤੇ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਰ ਕਦਮ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਮਾਲ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਣ ਗਏ ਹੋਣ। ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕੁਝ ਖਾਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ। ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ 'ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਜੋ ਹੋ ਗਿਆ ਉਹ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਉਹ ਭੁੱਲ ਕੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।' ਇਹ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਰੇਪ ਤੇ ਕਤਲ ਦਾ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53042964", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54854326", "doc1": "جو بايدن قد يحرم ترامب من فرصة البقاء في البيت الابيض لأربع سنوات أخرى وحصل بايدن في أغسطس/ آب الماضي على ترشيح الحزب الديمقراطي رسميا لتمثيله في سباق التنافس للفوز بالرئاسة، بعد تصويت غالبية المندوبين الديمقراطيين في مؤتمر الحزب الوطني العام الذي جرت وقائعة افتراضيا بسبب تفشي فيروس كورونا. ويعرف بايدن بأنه سياسي ديمقراطي مخضرم، له حضوره في السياسة الأمريكية منذ سبعينيات القرن الماضي، كما عمل نائبا للرئيس إبان حكم الرئيس السابق باراك أوباما للفترة من 2009 إلى 2017. وبايدن في الـ 77 من العمر، وأصبح الرئيس الأكبر سنا في تاريخ الولايات المتحدة. بالنسبة إلى مؤيديه هو خبير في السياسة الخارجية وصاحب عقود من الخبرة في واشنطن وهو متحدث مقتدر صاحب لسان فصيح بمقدوره الوصول إلى الناس العاديين ورجل واجه بشجاعة مآس شخصية كبيرة عديدة. مواضيع قد تهمك نهاية بالنسبة لمناوئيه هو ابن مؤسسة الحكم في واشنطن وصاحب زلات لا تصدق (لديه أيضاً ميل غريب إلى شم شعر النساء) . رسميا، جو بايدن مرشح الحزب الديمقراطي في مواجهة ترامب الخطيب السريع دخل بايدن معترك السياسة قبل ولادة العديد من الناخبين الحاليين بايدن ليس غريباً عن الحملة الانتخابية، فقد بدأت مسيرته المهنية في واشنطن في مجلس الشيوخ الأمريكي عام 1973 (قبل 47 عاماً) وقاد أول حملة لانتخابات الرئاسة في عام 1987 (قبل 33 عاماً). يملك القدرة على جذب الناخبين والاقتراب من قنبلة موقوتة قابلة للانفجار ليقف على بعد جملة واحدة من كارثة. بايدن متحدث حماسي امام الحشود لكنه يرتكب بعض الهفوات التي تتحول الى عناوين في وسائل الاعلام كرر خلال التجمعات الانتخابية قوله: \"كان أسلافي يعملون في مناجم الفحم في شمال شرق ولاية بنسلفانيا\" وأنه غاضب لأنهم لم يحصلوا على الفرص التي يستحقونها في الحياة. لم يكن أي من أسلافه من عمال مناجم الفحم فقد سرق هذه المقولة والعديدة غيرها من خطابات السياسي البريطاني العمالي نيل كينوك الذي كان أقاربه عمال مناجم فعلاً. وكانت تلك مجرد واحدة من بين العديد مما بات يعرف باسم \"قنابل جو\". وقال عام 2012 أمام حشد كبير متفاخراً بتجربته السياسية: \"يمكنني القول أ��ني عرفت ثمانية رؤساء، ثلاثة بشكل حميمي\" مما فهم من هذا الكلام أنه مارس الجنس معهم بدلاً من كونهم مجرد أصدقاء مقربين. خلال الفترة ما بين 2009 الى 2017 كان بايدن نائبا للرئيس أوباما وبصفته نائباً للرئيس أوباما في عام 2009 أثار الفزع لدى الناس عندما قال هناك \"احتمالا بنسبة 30 في المائة أننا سنخطئ في تعاملنا مع المسألة الاقتصادية\". وربما كان محظوطاً لأنه تم اختياره ليكون نائباً لأول رئيس أسود في تاريخ الولايات المتحدة رغم أنه وصفه بأنه \"أول أميركي أفريقي طليق اللسان ولامع ونظيف ووسيم\". ورغم ذلك يحظى بايدن بشعبية كبيرة بين الناخبين السود خلال حملة الانتخابات الرئاسية الحالية ولكن في الآونة الأخيرة ظهر في برنامج محادثة في ضيافة مذيع اسود وتطور الحديث وكاد أن يقع في ورطة كبيرة بعد أن ادعى: \"إذا كانت لديك مشكلة في معرفة فيما اذا كنت ستصوت لي أم لترامب ، فأنت لست أسود \". جو بايدن ينفي مزاعم الاعتداء الجنسي على معاونة له منذ 30 سنة أثارت هذه الجملة عاصفة إعلامية اجبرت فريق مستشاريه على محاولة التقليل من فكرة أن حصوله على أصوات الأمريكيين من أصل أفريقي أمر مسلم به. خلال حديثه الاذاعي مع الناشط الاسود شارلمان ثا كاد ارتكب بايدن هفوة كبيرة من السهل أن ترى لماذا كتب صحفي في مجلة نيويورك العام الماضي أن \"الكلام الذي يتحدث به بايدن دون أن يفكر مليا بما يقوله بات الشغل الشاغل لفريق حملته بأكمله ويركز على تجنبه بأي ثمن\". صاحب الحملات المخضرم بايدن يتمتع بالقدرة على التعامل السلس مع الناخبين ولكن هناك جانب آخر لمهاراته الخطابية في عالم يضم الكثير من الساسة الآليين الذين يتكلمون كما يملى عليهم. بايدن هو شخص حقيقي يتكلم بما هو مؤمن به. ويقول إن التلعثم الذي كان يعاني منه في مرحلة الطفولة جعله يكره القراءة من جهاز عرض الخطابات المعد سلفاً وبدلاً من ذلك يفضل أن يتحدث من القلب. فاز بايدن بعضوية مجلس الشيوخ لسبع دورات بايدن قادر على اثارة مشاعر تجمع من العمال ذوي الياقات الزرقاء عبر خطاب مباشر وتلقائي وبعدها يختلط بالحشد فيصافح ويربت على الظهور ويلتقط صور شخصية مثل نجم روك بشعر فضي. وقال وزير الخارجية الأمريكي السابق والمرشح الرئاسي جون كيري لمجلة نيويوركر: \"إنه يجذبهم ويحتضنهم معنوياً وجسدياً أحياناً\". \"إنه سياسي قريب من القلب وكل ذلك حقيقي وبلا تمثيل أو تصنع\". ولكن كيف بات يشعر باللمس فعلاً أصبح مصدر متاعب ومشاكل لبايدن”. اتهامات اشتكت عدة نساء من تعامل بايدن معهن تقدمت ثمان سيدات العام الماضي واتهمن بايدن باللمس أو المعانقة أوالتقبيل غير اللائق، وقامت القنوات الإخبارية الأمريكية بنشر مقاطع عن طريقته الشخصية اللصيقة في تحية النساء في المناسبات العامة والتي يبدو أنها تتضمن أحياناً شم شعرهن. ورداً على ذلك، تعهد بايدن بأن يكون \"أكثر حرصاً\" في تعاملاته مع الآخرين. ورغم ذلك في مارس/آذار الماضي زعمت تارا ريد أنه أسند ظهرها إلى الحائط واعتدى عليها جنسياً قبل 30 عاماً عندما كانت تعمل في مكتبه.. شعار \"صدقوا الضحايا\" تحول الى حملة مناهضة للتحرش الجنسي ونفى بايدن هذا الاتهام وأصدرت حملته بياناً قالت فيه: \"لم يحدث هذا على الإطلاق\". سوف يشير الديموقراطيون الذين يدافعون عن مرشحهم الرئاسي إلى أن أكثر من اثنتي عشرة امرأة اتهمن علناً الرئيس ترامب بالقيام بإعتداءات جنسية مختلفة عليهن. ولكن هل يمكن تحويل هذه المسألة المه��ة الى مجرد لعبة أرقام؟ منذ ظهور حركة #MeToo يصر الديمقراطيون بمن فيهم بايدن على أن المجتمع يجب أن يصدق النساء وأي محاولة للتهوين من الادعاءات ضده ستترك العديد من النشطاء غير مرتاحين للغاية. وقالت ريد في مقابلة تلفزيونية حديثة: \"لقد كان وكيله يقول أشياء مروعة عني وعبر وسائل التواصل الاجتماعي\". \"لم يكن هو نفسه الذي يقوم بذلك. هناك قدر من النفاق لدى القائمين على حملته عندما يقولون إن الحملة آمنة، لا إنها ليست آمنة\". وقد رفضت حملة بايدن هذا الادعاء. تجنب تكرار الأخطاء في انتخابات 2016 فاز ترامب على هيلاري كلينتون رغم ان ترامب لا خبرة سياسية سابقة لديه على الرغم من أن الأمر بات في طيات الماضي لكن أنصاره يأملون أن أسلوبه الأقل تكلفاً والأقرب الى الناس العاديين سوف يمنعه من الوقوع في الفخ نفسه مثل العديد من المرشحين الديمقراطيين السابقين للرئاسة. فهو صاحب خبرة كبيرة في العمل السياسي في العاصمة، أمضى فيها ثلاثة عقود عضواً في مجلس الشيوخ وثماني سنوات كنائب للرئيس أوباما، لكن هذا النوع من السيرة الذاتية الطويلة غير مفيدة دائماً. آل جور (ثماني سنوات في مجلس النواب، وثماني سنوات في مجلس الشيوخ، وثماني سنوات نائباً للرئيس بيل كلينتون) وجون كيري (28 عاماً في مجلس الشيوخ) وهيلاري كلينتون (ثماني سنوات كسيدة أولى، وثماني سنوات في مجلس الشيوخ) جميعهم لم يحققوا الانتصار على المرشحين الجمهوريين الأقل خبرة في الانتخابات الرئاسية الأخيرة. يأمل أنصار بايدن بأن تمكنه شخصيته المتواضعة تجنب مصير العديد من المرشحين الديمقراطيين في مواجهة الجمهوريين. ليس من السهل ان يدعي بايدن أنه يحمل لواء التغيير لأنه منذ ما يقارب من نصف قرن في أروقة السلطة في واشنطن أكثر من مرة أثبت الناخبون الأمريكيون أنهم يصوتون للمرشحين الذين يدعون أنهم ليسوا من افراد مؤسسة الحكم في واشنطن لكنهم يريدون الوصول إلى البيت الأبيض لتغيير المؤسسة السياسية. وهذا أمر يكاد يكون من المستحيل على بايدن إدعاءه بعد قضاء ما يقرب من خمسين عاماً في اروقة السياسة في واشنطن، بل يمكن استخدام هذا السجل الطويل ضده. سجل طويل خاض بايدن غمار اول سباق رئاسي عام 1987 لقد شارك بايدن في اتخاذ قرارات وكانت له مواقف بشأن كل حدث رئيسي خلال العقود القليلة الماضية وقد لا تبدو هذه القرارات محبذة كثيراً في المناخ السياسي الحالي. في سبعينيات القرن الماضي انحاز بايدن إلى رافضي الاختلاط في الولايات الجنوبية في معارضة نقل الأطفال البيض والسود في حافلات مشتركة من أجل الاسراع في الاندماج بين البيض والسود في المدارس العامة. وقد استخدم هذا الموقف مرارا ضده خلال هذه الحملة. يحب الجمهوريون الإشارة إلى موقف وزير الدفاع في إدارة الرئيس أوباما روبرت غيتس من بايدن إذا وصفه بقوله: \"من المستحيل ألا يحب المرء بايدن، ولكنه كان \"مخطئاً في كل قضايا السياسة الخارجية والأمن القومي الرئيسية تقريباً على مدار العقود الأربعة الماضية\". وعلى بايدن توقع سماع هذا الموقف مرارا خلال الحملة الانتخابية. مآسي عائلية بايدن مع زوجته الأولى نيليا التي قتلت مع ابنتهما الاولى في حادث سير للأسف أحد الأسباب التي تجعل بايدن يبدو أقل بعداً عنا مقارنة بغيره من الساسة أنه مر بالتجربة الوحيدة التي تؤثر علينا جميعاً ألا وهو الموت. فبينما كان يستعد لأداء اليمين الدستورية بعد وقت قصير من فوزه بأول انتخابات لمجلس ال��يوخ توفيت زوجته نيليا وابنته نعومي في حادث سير إضافة إلى إصابة ولديه بو وهانتر. عمل ابن بايدن الراحل بو جنديا في الجيش الأمريكي في العراق وتولى منصب المدعي العام في ديلاوير توفي بو لاحقاً بسبب ورم سرطاني في المخ في عام 2015 عن 46 سنة. إن فقدان بايدن للكثيرين من المقربين منه عندما كانوا في سن مبكرة جعله قريبا من العديد من الأمريكيين إذ أكد ذلك أنه على الرغم من مكانته السياسية وثرائه فإنه واجه مآسي مثل غيره من الامريكيين العاديين. لكن بعض جوانب حياته العائلية مختلفة تماما فيما يتعلق بابنه هانتر. السلطة والفساد والأكاذيب؟ تسبب هانتر بمتاعب سياسية لوالده بايدن أصبح هانتر محامياً ويدير جماعة ضغط قبل أن تخرج حياته الشخصية عن سيطرته. أشارت زوجته الأولى إلى تعاطيه المخدرات والكحول ونوادي التعري في أوراق الطلاق، وتم طرده من قوات الاحتياط في البحرية الأمريكية بعد أن كشفت الاختبارات تعاطيه للكوكائين. واعترف هانتر لمجلة نيويوركر أنه حصل على حجر ألماس من أحدة كبار رجل أعمال صيني متنفذ يعمل في مجال الطاقة والذي تم التحقيق معه لاحقاً من قبل سلطات بكين بتهم الفساد. جمع هانتر بين طريقة حياة شخصية علنية صاخبة ومليئة بالأحداث من جهة (في العام الماضي تزوج من زوجته الثانية بعد أسبوع واحد من مقابلتها) وكسب مبالغ كبيرة من المال من جهة أخرى وهو ما جعل والده مادة لعناوين أخبار سلبية. قد يتعاطف العديد من الأمريكيين مع شخص يعاني من مشاكل الإدمان على المخدرات لكن توليه رغم ذلك وظائف تدر عليه مبالغ طائلة يؤكد مدى اختلاف فرص الحياة بالنسبة لأبناء النخبة السياسية أمثال بايدن مقارنة مع الاناس العاديين.. محاولة عزل ترامب حاول الديمقراطيون عزل ترامب لكنهم فشلوا في ذلك من بين الأعمال المجزية التي تولاها هانتر كان عمله في أوكرانيا الأمر الذي شجع الرئيس ترامب على الطلب من رئيس اوكرانيا البلاد التحقيق في عمل هانتر هناك بشبهة فساد. أدت المكالمة الهاتفية بين ترامب ونظيره الأوكراني إلى مساءلة ترامب من قبل مجلس الشيوخ لكن محاولة عزله باءت بالفشل بسبب الاغلبية التي يتمتع بها الجمهوريون في مجلس الشيوخ، وكانت مناورة سياسية ما كان بايدن يرغب بالتورط فيها. السياسة الخارجية بايدن يتمتع بخبرة طويلة على الصعيد العالمي إذا ثبت تورط بايدن في أي فضيحة خارجية سيكونذلك مدمراً لفرص فوزه في الانتخابات لأن إحدى نقاط قوته هي خبرته الدبلوماسية. وقد كان سابقاً رئيساً للجنة العلاقات الخارجية بمجلس الشيوخ وتفاخر بأنه \"التقى بكل زعيم دولي كبير في السنوات الـ 45 الماضية\". في حين أن هذا يطمئن الناخبين بأنه يمتلك خبرة ليصبح رئيساً لكن من الصعب التنبؤ بمدى أهمية هذه الخبرة في استمالة الناخبين. مثل الكثير من سياساته يمكن وصفه بأنه معتدل في توجهاته الخارجية. صوت ضد حرب الخليج عام 1991 ثم لصالح غزو العراق عام 2003 لكنه أصبح لاحقاً من كبار منتقدي تورط بلاده في غزو العراق. صوت بايدن ضد حرب الخليج الأولى لكنه أيد الغزو الأمريكي للعراق عام 2003 وبطبيعة الحال نصح أوباما بعدم شن عملية القوات الخاصة التي قتلت أسامة بن لادن في باكستان. ومن المفارقات أن زعيم القاعدة لم يفكر كثيراً في بايدن. وكشفت الوثائق التي حصلت عليها وكالة المخابرات المركزية من مخبأ بن لادن وأفرجت عنها أن الأخير أمر أنصاره باستهداف أوباما وليس نائب الرئيس آنذاك لأنه كان يعتقد أن \"بايدن غي�� مناسب تماماً لهذا المنصب وسيقود الولايات المتحدة إلى أزمة لو وصل إلى الرئاسة \". لا تروق العديد من وجهات نظر بايدن كثيراً للناشطين الشباب في الحزب الديمقراطي الذين يفضلون الآراء المناهضة بشدة للحرب لأمثال بيرني ساندرز أو إليزابيث وارن لكنه مسالم أكثر من اللازم بالنسبة للعديد من الأمريكيين الذين هللوا لخطوة ترامب الامر بتصفية الجنرال قاسم سليماني في غارة بطائرة بدون طيار اوائل هذا العام. الكثير من برنامجه السياسي يسير على نفس المنوال وليس من المرجح أن يثير حماسة اغلبية الناشطين الديمقراطيين لكنه معتدل بما فيه الكفاية كما يأمل للوصول إلى الناخبين الذين لم يقرروا بعد لمن سيصوتون. وفي نوفمبر/ تشرين الثاني المقبل ليس على الناس الإدلاء بأصواتهم بحماس بل عليهم فقط التصويت لصالحه. كل شيء أو لا شيء سواء فاز أو خسر بايدن الانتخابات سيكون ذلك نهاية مسيرته السياسية الحافلة تضع استطلاعات الرأي بايدن في مقدمة الرئيس ترامب بنحو خمس إلى عشر نقاط في السباق إلى البيت الأبيض لكن الانتخابات لا تزال بعيدة وستكون هناك بالتأكيد العديد من المعارك المريرة. وقد تواجه المرشحان بالفعل حول الاحتجاجات التي تشهدها البلاد تنديداً بعنف الشرطة ضد الأمريكيين السود ومعالجة البيت الابيض لأزمة تفشي فيروس كورونا. وحتى أقنعة الوجه أصبحت قضية سياسية حيث يبدو بايدن غالباً مرتديا قناعاً للوجه في الخارج، بينما اتخذ ترامب الموقف المعاكس. إذا فاز بايدن فستكون تتويجاً لمسيرة سياسية طويلة ومليئة بالأحداث وإذا خسر فسوف يمنح أربع سنوات أخرى لرجل يعتقد أنه \"غير مؤهل بتاتاً ليكون رئيساً للولايات المتحدة الأمريكية\"، لشخص \"غير جدير بالثقة\" ببساطة. قال بايدن قبل بضع سنوات عندما كان يفكر بدخول السباق الرئاسي عام 2016: \"يمكنني أن أموت سعيداً دون أن أكون رئيساً\" لكن ذلك لم يعد ممكنا بعد الآن.", "doc2": "ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 73 ਮਿਲੀਅਨ (7ਕਰੋੜ 30 ਲੱਖ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਬੀਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਮੁਤਾਬ਼ਕ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਉਸ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ 270 ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਵੋਟਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਕੈਂਪੇਨ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਇਸ ਨਤੀਜੇ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਮੈਂ ਹਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੋਵਾਗਾਂ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਅਮਰੀਕਾ, ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਮਹਾਨ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਹੈ, ਇਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਸਨਮਾਨ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਅੱਗੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸਾਡੇ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਪਰ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਾਅਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਹਰ ਅਮਰੀਕੀ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਾਂਗਾ - ਭਾਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਜਤਾਇਆ ਹੈ, ਮੈਂ ਉਸ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਉਤਰਾਂਗਾ।\" ਇਸ ਨਤੀਜੇ ਨਾਲ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅਜਿਹੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣ ਗਏ ਹਨ ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ’ਕੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ-ਮਿਆਦ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਬਾਇਡਨ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋ�� ਕਹਿਣਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਅਣ-ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਤੀਜਿਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਪਣੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸਕੋਨਸਿਨ ਵਰਗੇ ਰਾਜ ਜਿਥੇ ਗਿਣਤੀ ਅਜੇ ਜਾਰੀ ਹੈ ਜਾਰੀ ਹੈ, ’ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਸਾਲ 1900 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਪਈਆਂ ਹਨ। ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 73 ਮਿਲੀਅਨ (7ਕਰੋੜ 30 ਲੱਖ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ’ਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਤਕਰੀਬਨ 70 ਮਿਲੀਅਨ (7 ਕਰੋੜ) ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅੰਕੜਾ ਹੈ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਤਕਰੀਬਨ 70 ਮਿਲੀਅਨ (7 ਕਰੋੜ) ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅੰਕੜਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਜਦੋਂ ਅਜੇ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗਲ਼ਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਵਿਜੇਤਾ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਹਨ, ਪਰ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਹੋਈ ਕਥਿਤ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਚੋਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਕੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਹੈ। ਚਲੋ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰੀਏ।\" ਵਧਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਲੱਗਿਆ ਤਾਂਤਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਅਤੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਿਖਿਆ, \"ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦਰਮਿਆਨ ਆਪਸੀ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਅਨਮੋਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਮਿਲ ਕੇ ਅਸੀਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਸਬੰਧ ਹੋਰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਾਂਗੇ।\" ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਮੋਦੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਤੁਹਾਡੀ ਜਿੱਤ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ-ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਲਈ ਮਾਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ।\" ਕਾਂਗਰਸ ਨੇਤਾ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਅਤੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇਣਗੇ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਵੀ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਅਤੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਲਈ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਨੇ ਵੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਕਨੇਡਾ ਦੋਵੇਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕਰੀਬੀ ਦੋਸਤ ਹਨ, ਬਲਕਿ ਸਹਿਯੋਗੀ ਵੀ ਹਨ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਸ਼ਵ ਮੰਚ 'ਤੇ ਇੱਕ ਖਾਸ ਸੰਬੰਧ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਮ���ਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਾਂਗੇ। \" ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੁਅਲ ਮੈਕਰੋਨ ਨੇ ਜੋਅ ਬਿਡੇਨ ਅਤੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਬਾਇਡਨ ਹੋਣਗੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉਮਰਦਰਾਜ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਹ ਚੋਣ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਲੜੀ ਗਈ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਬਹਿਸ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਜੇਕਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣੇ ਜਾਣਗੇ ਤਾਂ ਉਹ ਲੌਕਡਾਊਨ ਲਗਾ ਦੇਣਗੇ ਜਿਸ ਦਾ ਸਿੱਟਾ ਆਰਥਿਕ ਮੰਦਹਾਲੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਉਪਾਅ ਲਗਾਉਣ ਵਿਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਹੁਣ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਉਸ ਪਰਤਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਠ ਸਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ। 78 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਉਹ ਅਮਰੀਕੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉਮਰਦਰਾਜ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਸ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਕੋਲ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਹਰਾਇਆ ਹੈ। ਹਾਂਜੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ (74) ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉਮਰਦਰਾਜ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-55855215", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-55855071", "doc1": "الشرطة تفحص موقع الانفجار ويتزامن هذا الحادث مع الذكرى السنوية لتدشين العلاقات الدبلوماسية بين الهند وإسرائيل. ولم ترد أنباء عن وقوع إصابات، لكن مسؤولا إسرائيليا صرّح للوكالة الفرنسية للأنباء بأن الحادث يُنظَر إليه على أنه عمل إرهابي. وتحطم زجاج ثلاث سيارات كانت على مقربة من مكان انفجار القنبلة التي وصفتها الشرطة بأنها \"بدائية الصُنع ومنخفضة القوة التدميرية\". وقال بيان للشرطة: \"الانطباع المبدئي أننا إزاء محاولة تخريبية لإحداث حالة من الصخب\". مواضيع قد تهمك نهاية لكن مسؤولا إسرائيليا صرح للوكالة الفرنسية، مشترطا عدم الإفصاح عن هويته: \"ننظر إلى الحادث على أنه هجوم إرهابي\". وتسبب الانفجار في إغلاق المنطقة المحيطة بالسفارة، وفي نشْر الكثير من عناصر الشرطة وخبراء المفرقعات ومتخصصين في مكافحة الإرهاب. وتعيش العاصمة الهندية بالفعل حالة من الاستنفار بسبب مظاهرات يقوم بها مزارعون احتجاجا على إصلاحات تتخذها الحكومة في قطاع الزراعة. مودي أول رئيس وزراء للهند يزور إسرائيل وبحسب تقارير إخبارية، انفجرت قنبلة صغيرة كانت موضوعة في أصيص للزهور على رصيف قريب من السفارة حوالي الساعة 11:35 غرينيتش. وأكدت الخارجية الإسرائيلية عدم وقوع إصابات أو أضرار في السفارة جرّاء الانفجار. وطالب وزير الخارجية الإسرائيلي غابي أشكينازي السلطات الهندية في بيان باتخاذ \"كافة التدابير الأمنية الضرورية\". وتزامن وقوع الانفجار مع الذكرى التاسعة والعشرين لتأسيس العلاقات الدبلوماسية بين الهند وإسرائيل. وتعدّ الهند اليوم بين أكبر المشترين لمعدات الدفاع الإسرائيلية. وزار رئيس الوزراء الهندي ناريندرا مودي إسرائيل عام 2017، وبالمثل زار بنيامين نتنياهو الهند في العام التالي. وفي فبراير/شباط 2012، تسبّب هجوم بقنبلة على سيارة تابعة ��لبعثة الدبلوماسية الإسرائيلية بـ دلهي في إصابة المحلق العسكري، وأحد موظفي السفارة، واثنين آخرين. واتّهم نتنياهو حينها إيران بالوقوف وراء الهجوم. تايلاند: تحقيق في صلات محتملة بين تفجيرات بانكوك والهند وجورجيا وقد وقع ذلك الحادث غير بعيد من استعراض عسكري حضره ناريندرا مودي وعدد من قادة الحكومة والجيش الهندي.", "doc2": "ਘਟਨਾਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਪਹੁੰਚੇ ਦਿੱਲੀ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਧਮਾਕਾ 5.45 ਉਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ। ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਏਐਨਆਈ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਏਪੀਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਰੋਡ ਉੱਤੇ ਜਿੰਦਲ ਹਾਉਸ ਲਾਗੇ ਇਹ ਧਮਾਕਾ 5.05 ਮਿੰਟ ਉੱਤੇ ਹੋਇਆ। ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਧਮਾਕੇ ਵਿਚ ਕੋਈ ਜਾਨੀ ਤੇ ਮਾਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦਿਲੀ ਪੁਲਿਸ ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਧਮਾਕੇ ਵਾਲੇ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਕਰਕੇ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦਿਲਨਵਾਜ਼ ਪਾਸ਼ਾ ਨੇ ਜਦੋਂ ਇਸਰਾਈਲ ਦੂਤਾਵਾਸ ਨੇੜੇ ਧਮਾਕਾ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਵਧੀਕ ਬੁਲਾਰੇ ਅਨਿਲ ਮਿੱਤਲ ਤੋਂ ਜਦੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਅਸੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜੁਟਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਸਾਡੀ ਟੀਮ ਮੌਕੇ ਉੱਤੇ ਹੈ, ਪਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਆਦ ਹੀ ਪੱਕੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕੁਝ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਧਮਾਕਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਕੀ ਮਿਲਿਆ ਸੁਰਾਗ ਏਐਨਆਈ ਨੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਿੰਦਲ ਹਾਊਸ ਨੇੜੇ ਸੜਕ ਦੇ ਡਿਵਾਇਡਰ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਯੰਤਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਚੱਲਦੇ ਵਹੀਕਲ ਵਿਚੋਂ ਸੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਇਹ ਫਲਾਵਰ ਪੋਕਟ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ। ਦਿੱਲੀ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆ, ਸਰਕਾਰੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਦਾਰਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਈ ਅਲਾਰਟ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਧਮਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਕੋਈ ਜਾਨੀ ਮਾਲੀ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ,ਬਲਕਿ ਕੁਝ ਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਹੀ ਟੁੱਟੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਇਹ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉੱਥੋਂ ਇਸਰਾਈਲੀ ਦੂਤਾਵਾਸ 150 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਹੈ। ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਏਐਫਪੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਗਾਬੀ ਅਸ਼ਕੇਨਾਜੀ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਾਰੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53780660", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53801001", "doc1": "ويواجه ترامب الجمهوري تحديا من جانب مرشح الحزب الديمقراطي جو بايدن، الذي سبق له أن تولى منصب نائب الرئيس في إدارة الرئيس باراك أوباما، والمنخرط في الحياة السياسية الأمريكية منذ سبعينيات القرن الماضي. وباقتراب موعد الانتخابات، ستحاول شركات استطلاع الآراء قياس المزاج العام في البلاد عن طريق سؤال الناخبين عن أي من المرشحين يفضلون. سنتابع هنا نتائج هذه الإستطلاعات، ونحاول التوصل إلى مدى قدرتها على إخبارنا بمن سيفوز في الإنتخابات. ما هو مستوى أداء المرشحين الرئاسيين على نطاق البلاد؟ مواضيع قد تهمك نهاية تعدّ الإستطلاعات الوطنية مؤشرات جيدة للشعبية التي يتمتع بها المرشح على مستوى البلاد بشكل عام، ولكنها ليست بالضرورة طريقة سليمة للتنبؤ بنتيجة الإنتخابات. ففي انتخابات عام 2016 على سبيل المثال، كانت هيلاري كلينتون متقدمة في استطلاعات الآراء وتفوقت على ترامب بثلاثة ملايين صوت تقريبا، ولكنها خسرت مع ذلك. سبب ذلك أن الولايات المتحدة تطبق نظام المجمع الإنتخابي، ولذا فالفوز بعدد أكبر من الأصوات لا يضمن للمرشح الفوز في الإنتخابات. وإذا تجاوزنا هذه المعلومة، فمن المفيد أن نعرف أن جو بايدن يتقدم على ترامب في استطلاعات الآراء الوطنية لمعظم السنة، وكانت شعبيته تحوم حول الـ 50 في المئة في الأسابيع الأخيرة وتقدم على منافسه بعشر نقاط في بعض الأحيان. مقارنة بذلك، كانت الإستطلاعات أقل وضوحا بكثير في عام 2016، إذ لم تكن تفصل بين ترامب وكلينتون إلا نقطتين في عدة مناسبات قبيل حلول موعد الإنتخابات. أي من الولايات ستحسم نتيجة انتخابات 2020؟ كما كان الحال مع هيلاري كلينتون في عام 2016، فإن عدد الأصوات التي قد يفوز به المرشح أقل أهمية من الولاية التي تفوز بها فيها. تصوت معظم الولايات الأمريكية لنفس الحزب في كل الإنتخابات تقريبا، وهو الأمر الذي يعني أنه في الحقيقة هناك حفنة من الولايات فقط التي يتمتع فيها المرشحان بفرصة للفوز. وهذه هي الولايات التي ستقرر نتيجة الإنتخابات وهي المعروفة بالولايات غير المحسومة أو المتأرجحة. بموجب نظام المجمع الإنتخابي الذي تتبعه الولايات المتحدة لانتخاب رئيسها، تمنح كل ولاية عددا من الأصوات يتناسب مع عدد سكانها. يبلغ مجموع أصوات المجمع الإنتخابي 538، ولذا يتوجب أن يفوز المرشح بـ 270 صوتا ليضمن الفوز. وكما توضح الخارطة أعلاه، تتمتع بعض الولايات غير المحسومة (أو المتأرجحة) بعدد أكبر بكثير من أصوات المجمع الإنتخابي من غيرها، ولذا يقضي المرشحان وقتا أطول في هذه الولايات لحث الناخبين على التصويت لهما. من المتقدم في الولايات غير المحسومة (أو المتأرجحة)؟ تبدو استطلاعات الآراء في الولايات غير المحسومة جيدة بالنسبة لجو بايدن في الوقت الراهن، ولكن الوقت ما زال مبكرا وقد تتغير الأمور بسرعة خصوصا وأن لترامب علاقة بالموضوع. وتشير الاستطلاعات إلى أن بايدن يتقدم بشكل كبير في ولايات ميتشيغان وبنسلفانيا وويسكونسن، وهي ثلاث ولايات صناعية كان منافسه الجمهوري قد فاز بها بفارق ضئيل يقل عن 1 في المئة ليضمن فوزه في انتخابات 2016. ولكن القلق الأكبر الذي يساور فريق ترامب يدور حول الولايات غير المحسومة التي فاز بها المرشح الجمهوري بفارق كبير في 2016. فقد فاز بفارق يتراوح بين 8 و10 في المئة في ولايات آيوا وأوهايو وتكساس في تلك الإنتخابات، ولكنه يتساوى مع بايدن في هذه الولايات الآن. وقد تساعد نتائج الاستطلاعات هذه في تفسير قرار ترامب باستبدال مدير حملته الإنتخابية في تموز / يوليو الماضي، واشاراته المتواصلة إلى \"ا��استطلاعات الكاذبة\". ولكن أسواق المراهنات ليست مستعدة بعد للتخلي عن ترامب، فالترجيحات الأخيرة تمنحه فرصة واحدة من ثلاث تقريبا للفوز في الانتخابات. هل أثّر فيروس كورونا على النتائج التي يحققها ترامب في الاستطلاعات؟ هيمن وباء فيروس كورونا على العناوين الرئيسية في الولايات المتحدة منذ بداية هذا العام، وكانت الآراء حول أسلوب تعامل ترامب مع الوباء قد انقسمت تبعا للحزبين كما هو متوقع. ووصل التأييد لسياساته ذروته في أواسط آذار / مارس، بعد أن أعلن عن حالة طوارئ وطنية وخصص 50 مليار دولار للولايات لمساعدتها في وقف إنتشار الفيروس. عند تلك النقطة، عبر 55 في المئة من الأمريكيين عن رضاهم على أدائه حسب المعلومات التي نشرتها شركة إيبسوس البارزة للاستطلاعات. ولكن التأييد الذي حظي به من جانب الديمقراطيين تبخر بعد ذلك، بينما استمر الجمهوريون في تأييد رئيسهم. إلا أن الأرقام الأخيرة تشير إلى أنه حتى مؤيديه بدأوا بالتشكيك في جدوى سياساته بعد أن اضطرت ولايات في جنوبي البلاد وغربيها إلى التصدي لانتشار جديد للوباء. وكان التأييد الذي يتمتع به ترامب وسياساته قد انخفض بنسبة 78 في المئة بحلول شهر تموز / يوليو. وقد يفسر هذا سبب تراجع تفاؤله حول الفيروس في الفترة الأخيرة، إذ حذّر من أن الموقف \"سيسوء قبل أن يتحسن\". كما ارتدى ترامب كمامة للمرة الأولى مؤخرا، ودعا الأمريكيين إلى ارتداء الكمامات قائلا \"إن لها تأثيرا\" وإنها \"تعبير عن الروح الوطنية\". وتنبأت دراسة أعدها خبراء في جامعة واشنطن بأن عدد الوفيات بكوفيد 19 في الولايات المتحدة سيتجاوز 250 ألفا بحلول موعد الإنتخابات. هل يمكننا الوثوق بالإستطلاعات؟ من اليسير الاستخفاف باستطلاعات الآراء بالقول إنها أخفقت في انتخابات 2016، وهذا ما يفعله ترامب على الدوام. وكانت معظم الاستطلاعات الوطنية قد بينت تقدم هيلاري كلينتون ببضعة نقاط مئوية، ولكن هذا لا يعني أنها كانت على خطأ لأن كلينتون فازت بثلاثة ملايين صوت أكثر من منافسها. وواجه القائمون على إجراء الإستطلاعات بعض المشاكل في 2016، ولاسيما فشلهم في تمثيل الناخبين من غير الخاصلين على شهادات جامعية تمثيلا حقيقيا، مما أدى بدوره إلى الإخفاق في رصد التقدم الذي كان يتمتع به ترامب في بعض الولايات غير المحسومة حتى وقت متأخر. ولكن معظم شركات الإستطلاعات قد تداركت هذا الخلل الآن. ولكن هناك قدرا أكبر من الغموض هذه السنة نظرا لانتشار وباء فيروس كورونا وتأثيره على الوضع الاقتصادي وميول الناخبين، ولذا فيجب النظر إلى الإستطلاعات بشيء من التشكك، وخصوصا وأن موعد الانتخابات ما زال بعيدا إلى حد ما. من كان الفائز في المناظرة الرئاسية الأولى؟ تواجه ترامب وبايدن للمرة الأولى في المناظرة التلفزيونية التي جرت في الـ 29 من أيلول / سبتمبر الماضي. وكان رأي العديد من المعلقين والمحللين أن بايدن هو الذي فاز في تلك المناظرة، وهو رأي شاركهم فيه مراسل بي بي سي في أمريكا الشمالية أنتوني زورشر، فقد وصف المناظرة بأنها كانت \"الرديف السياسي لشجار حول طعام\" تمكن نائب الرئيس السابق بايدن الخروج منه \"بأقل قدر من الإتساخ\". ولكن ما الذي تخبرنا به الإستطلاعات؟ حسب الاستطلاعات التي حصلنا على نتائجها، كان الديمقراطي بايدن هو الفائز ولكن بنسب متفاوتة. فقد توصل استطلاع مشترك أجرته شبكة أن بي سي الأخبارية وصحيفة وول ستريت جورنال على نطاق الولايات المتحدة إلى أن ب��يدن يحظى بتأييد 53 في المئة من المشاركين بينما بلغت نسبة تأييد غريمه ترامب 39 في المئة - وهو فارق أكبر بست نقاط مقارنة بما كان عليه قبل أسبوعين. ولكن الأمر الذي يجب أن يكون مدعاة لقلق ترامب يتلخص في النتيجة التي خلص إليها استطلاع أجرته صحيفة نيويورك تايمز كلية سيينا في ولايتين متأرجحتين. فقد كشف ذلك الإستطلاع أن بايدن يتقدم ترامب بـ 7 نقاط في ولاية بنسلفانية وبـ 5 في ولاية فلوريدا. ولا يبدو عموما أن أداء ترامب في المناظرة الأولى قد جاء لصالحه وساعده في ردم الهوة التي تفصله عن غريمه. وكما هو معلوم، ألغيت المناظرة الثانية نظرا لإصابة ترامب بفيروس كورونا، وجرت المناظرة الأخيرة في هذه الحملة الانتخابية مساء الخميس 22 تشرين الثاني / أكتوبر.", "doc2": "ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਜੋ ਬਾਇਡਨ ਵੱਲੋਂ ਸਖ਼ਤ ਟੱਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਾਇਡਨ, ਬਰਾਕ ਉਬਾਮਾ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੱਜੋਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਉਹ ਅਮਰੀਕੀ ਸਿਆਸਤ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਦਿਨ ਨਜ਼ਦੀਕ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪੋਲਿੰਗ ਕੰਪਨੀਆਂ ਮਤਦਾਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਪੁੱਛ ਕੇ ਇੱਕ ਰੁਝਾਨ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪੋਲਿੰਗ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੋਟਰਾਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਸੰਦੀਦਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਰੁਝਾਨਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਕੌਮੀ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੌਣ ਹੈ ਅੱਗੇ? ਡੈਮੋਕਰੇਟਸ ਬਾਇਡਨ 52% ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਟਰੰਪ 44% ਟਰੈਂਡ ਦੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਦਾ ਔਸਤ ਦਿਖਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰਵੇਖਣ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਦਾ ਔਸਤ 30 days until ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਦਿਨ ਬੀਬੀਸੀ ‘ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਦਾ ਸਰਵੇਖਣ' ਲੰਘੇ 14 ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਹੋਏ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਬਣਾ ਕੇ, ਮੀਡੀਅਨ ਵੈਲਿਊ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਟਰੈਂਡ ਲਾਈਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਸੀਂ ਇਸ ਲੇਖ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗੇ ਕਿ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਬਾਰੇ ਉਹ ਕੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ? ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਵਧੀਆ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਕ ਵੱਜੋਂ ਕਾਰਜ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਰੁਝਾਨਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ ਕਿੰਨ੍ਹਾਂ ਕੁ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਪਰ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਕੋਈ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਲ 2016 'ਚ ਚੋਣ ਸਰਵੇਖਣਾਂ 'ਚ ਹਿਲੇਰੀ ਕਲਿੰਟਨ ਨੂੰ ਬੜ੍ਹਤ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ 3 ਮਿਲੀਅਨ ਵਧੇਰੇ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਅਸਲ ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਰ ਦਾ ਮੂੰਹ ਵੇਖਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਜੋ ਬਾਇਡਨ ਵੱਲੋਂ ਸਖ਼ਤ ਟੱਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਲੈਕਟਰੋਲ ਕਾਲਜ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਮਿਲੀ ਬੜ੍ਹਤ ਅਸਲ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੱਖ ਤੋਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਾਲ ਕੌਮੀ ਸਰਵੇਖਣਾਂ 'ਚ ਟਰੰਪ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲ ਦੇ ਕੁੱਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਰਵੇਖਣਾਂ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਕਰੀਬਨ 50% ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 10 ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਬ੍ਹੜਤ ਹਾਸਲ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਸਾਲ 2016 'ਚ ਹੋਏ ਸਰਵੇਖਣ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਪਸ਼ੱਟ ਸਨ ਅਤੇ ਚੋਣ ਦਿਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਉਂਦਿਆਂ-ਆਉਂਦਿਆਂ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਰੋਧੀ ਹਿਲੇਰੀ ਕਲਿੰਟਨ ਵਿਚਾਲੇ ਵੱਡਾ ਵਕਫ਼ਾ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਿੱਥੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਰਵੇਖਣ ਕਲਿੰਟਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ 'ਚ ਅਸਲ ਜਿੱਤ ਟਰੰਪ ਦੀ ਹੋਈ। ਕਿਹੜੇ ਸੂਬੇ ਇਸ ਚੋਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਨਗੇ? ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਾਲ 2016 'ਚ ਹਿਲੇਰੀ ਕਲਿੰਟਨ ਨਾਲ ਜੋ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਇਹੀ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨ੍ਹੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਰਹੇ ਹੋ, ਇਹ ਵਧੇਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੋਟਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਕ 'ਚ ਕੀਤਾ ਇਹ ਵਧੇਰੇ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਬੈਟਲਗ੍ਰਾਊਂਡ ਰਾਜਾਂ 'ਚ ਹੋਏ ਤਾਜ਼ਾ ਸਰਵੇਖਣ ਔਤਸਨ ਰਹੇ ਚੰਗੇ ਅਨੁਭਵ ਲਈ ਆਪਣਾ ਬਰਾਊਜ਼ਰ ਅਪਡੇਟ ਕਰੋ Souce: US Census ਅੰਕੜੇ-ਆਖ਼ਰੀ ਅਪਡੇਟ 03 November ਬਹੁਤੇ ਸੂਬੇ ਲਗਭਗ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਇੱਕ ਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵੋਟ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ 'ਚੋਂ ਕੌਣ ਜਿੱਤੇਗਾ ਇਸ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੂਬੇ ਦੇ ਹੱਥ 'ਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਥਾਵਾਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਰੀ ਵੀ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਬੈਟਲ ਗ੍ਰਾਊਂਡ ਰਾਜ ਭਾਵ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਸੂਬਿਆਂ 'ਚ ਸਿੱਧੀ ਟੱਕਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਲੈਕਟਰੋਲ ਕਾਲਜ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਵੋਟਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਰੇ 538 ਚੋਣਵੀਂ ਕਾਲਜ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ 'ਚ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ 270 ਅੰਕ ਹਾਸਲ ਕਰਨੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉੱਪਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਨਕਸ਼ੇ 'ਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨਾਂ ਵਾਲੇ ਰਾਜਾਂ 'ਚ ਦੂਜੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਚੋਣਵੀਂ ਕਾਲਜ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਵੱਧ ਹਨ।ਇਸ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਕਸਰ ਹੀ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਬੈਟਲਗ੍ਰਾਊਂਡ ਸੂਬਿਆਂ 'ਚ ਕੌਣ ਅੱਗੇ ਹੈ? ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਬੈਟਲਗ੍ਰਾਊਂਡ ਰਾਜਾਂ 'ਚ ਹੋਏ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਬਾਇਡਨ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਹਨ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਅੰਤਿਮ ਨਤੀਜੇ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਪਲ-ਪਲ 'ਤੇ ਬਦਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ 'ਚ ਹੋਣ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਵੇਖਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਅਗਲੇ ਹੀ ਪਲ ਉਲਟ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਚੋਣ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੋ ਬਾਇਡਨ ਨੂੰ ਮਿਸ਼ੀਗਨ, ਪੇਨਸਿਲਵੇਨੀਆ ਅਤੇ ਵਿਸਕੋਨਸਿਨ 'ਚ ਵੱਡੀ ਬੜ੍ਹਤ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਰਾਜਾਂ 'ਚ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਵਿਰੋਧੀ ਨੇ ਸਾਲ 2016 'ਚ 1% ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਅੰਤਰ ਨਾਲ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਬੈਟਲ ਗ੍ਰਾਊਂਡ ਰਾਜਾਂ 'ਚ ਟਰੰਪ ਨੇ 2016 'ਚ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਉਹ ਹੁਣ ਟਰੰਪ ਦੀ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਟੀਮ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਚਿੰਤਾ ਵਾਲੇ ਰਾਜ ਹੋਣਗੇ। ਆਈਓਵਾ, ਓਹੀਓ ਅਤੇ ਟੈਕਸਸ 'ਚ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਬਾਇਡਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਿਰੇ ਦੀ ਟੱਕਰ ਹੈ। ਉਹ ਸਰਵੇਖਣ ਜੁਲਾਈ ਮਹੀਨੇ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਮੁੜ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਦੀ ਬਦਲੀ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ 'ਜਾਅਲੀ ਪੋਲ' ਦੇ ਹਵਾਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ 'ਚ ਅਜੇ ਟਰੰਪ 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮੋਹਰ ਨਹੀਂ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਰੁਝਾਨਾਂ ਤਹਿਤ 3 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਟਰੰਪ ਦੇ ਜਿੱਤਣ ਦਾ ਮੌਕਾ 3 'ਚੋਂ 1 ਹੀ ਹੈ। ਕੀ ਨਤੀਜੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਡਿਬੇਟ ਕਿੰਨ੍ਹੇ ਜਿੱਤੀ? 20 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਈ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਡਿਬੇਟ ’ਚ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਅਤੇ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰੀ ਦੀ ਟੱਕਰ ਦਿੰਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆਏ। ਕਈ ਮਾਹਰਾਂ ਅਤੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਐਂਥਨੀ ਜ਼ੁਰਚਿਰ ਨੂੰ ਇਹ ਡਿਬੇਟ ਨੂੰ ‘ਰੋਟੀ ਖੋਹਣ ਵਾਂਗ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਲੜਾਈ’ ਲੱਗ ਰਹੀ ਸੀ। ਪਰ ਪੋਲ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ? ਐਨਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਤੇ ਵਾਲ ਸਟ੍ਰੀਟ ਜਨਰਲ ਦੇ ਨੇਸ਼ਨਲ ਪੋਲ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਇਸ ਡਿਬੋਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੂੰ 53 ਫ਼ੀਸਦ ਅਤੇ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੂੰ 39 ਫ਼ੀਸਦ ਵੋਟ ਪਏ। ਯਾਨੀ 6 ਫ਼ੀਸਦ ਦਾ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅੰਤਰ ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਪੋਲ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅੰਤਰ ਸੀ। ਪਰ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਅਤੇ ਸਾਈਨਾ ਕੋਲਜ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪੋਲ ਅਨੁਸਾਰ ਬਾਈਡਨ ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ ’ਚ 7 ਫ਼ੀਸਦ ਅਤੇ ਫਲੋਰੀਡਾ ’ਚ 5 ਫ਼ੀਸਦ ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਇੰਝ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰੇਜ਼ੀਡੇਂਸ਼ਲ ਡਿਬੇਟ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਪੋਲ ਨਤੀਜਿਆਂ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਕੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ? ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਸੁਰਖੀਆਂ 'ਚ ਹੈ। ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਮਹਾਮਾਂਰੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਯਤਨ ਚਰਚਾ 'ਚ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਸਬੰਧੀ ਲਏ ਗਏ ਫ਼ੈਸਲਿਆਂ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਮਾਰਚ ਦੇ ਮੱਧ 'ਚ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਐ��ਰਜੈਂਸੀ ਦੇ ਐਲਾਨ ਅਤੇ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ 50 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਮਦਦ ਰਾਸ਼ੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ 'ਚ ਖਾਸਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਇਪਸੋਸ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਚੋਣ ਸਰਵੇਖਣ ਕੰਪਨੀ ਹੈ, ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ 55 % ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਟਰੰਪ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ 'ਤੇ ਮੋਹਰ ਲਗਾਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਉਸ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਗਿਆ ਪਰ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਖੜ੍ਹੀ ਰਹੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਾਲ 'ਚ ਹੀ ਹਾਸਲ ਹੋਏ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ ਹੀ ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੱਖਣ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਰਾਜ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਝੱਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ 'ਚ 78% ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੋਵਿਡ-19 ਬਾਰੇ ਇੰਨੇ ਘੱਟ ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਕਿਉਂ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਸਥਿਤੀ ਠੀਕ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਬਦਤਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਹਾਲ 'ਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਾਸਕ ਵੀ ਦਾਨ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਵਿਖਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਮਾਹਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਾਡਲ ਅਨੁਸਾਰ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ 2,50,000 ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਜਾਵੇਗਾ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕੀ ਅਸੀਂ ਚੋਣ ਸਰਵੇਖਣਾਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ? ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਚੋਣ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2016 'ਚ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਬਿਲਕੁੱਲ ਉਲਟ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਅਕਸਰ ਹੀ ਕੁੱਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। 2016 'ਚ ਬਹੁਤੇ ਕੌਮੀ ਚੋਣ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਨੇ ਹਿਲੇਰੀ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਅੰਕਾਂ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਿਖਾਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਹ ਗਲਤ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਤੋਂ 30 ਲੱਖ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। 2016 'ਚ ਪੋਲਸਟਰਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਦਿੱਕਤਾਂ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕਾਲਜ ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ 'ਚ ਅਸਫਲਤਾ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬੈਟਲਗ੍ਰਾਊਂਡ ਰਾਜਾਂ 'ਚ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੇ ਲਾਭ ਨੂੰ ਅੰਤ ਤੱਕ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਬਹੁਤੀਆਂ ਚੋਣ ਸਰਵੇਖਣ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦਰੁੱਸਤ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਸਾਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕਤਾ 'ਤੇ ਲੋਕ ਕਿਵੇਂ ਆਪਣੇ ਵੋਟ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨਗੇ , ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ 'ਤੇ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਾਰ ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਕੁੱਝ ਵਧੇਰੇ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ 'ਚ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਰੇ ਹੀ ਚੋਣ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਸਲ ਨਤੀਜੇ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਮਾਨਤਾ ਨਾ ਦੇ ਕੇ ਕੁੱਝ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਰੱਖਣੀ ਹੀ ਸਮੇਂ ਦੀ ਅਸਲ ਮੰਗ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54350216", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51305673", "doc1": "الاتحاد الأوروبي انتقد قانون حماية السوق الداخلية الذي أقره البرلمان البريطاني ورغم المخاوف من أن تلك الخطوة قد تمثل خرقا للقانون الدولي، فقد وافق الوزراء على العودة إلى البرلمان قبل اتخاذ أي قرار واستخدام السلطة التي سيحصلون عليها بموجب قانون السوق الداخلية. وأقر مجلس العموم، الثلاثاء، مشروع قانون السوق الداخلية بأغلبية 340 صوتا مقابل 256 صوتا، وسيحال المشروع الآن إلى مجلس اللوردات للتصويت عليه. وتقول الحكومة إن القانون سيساعد في حماية سلامة المملكة المتحدة. لكن أحزاب العمال، والديمقراطيين الليبراليين والوطني الاسكتلندي المعارضون وكذلك الاتحاد الأوروبي يقولون إن سماح البرلمان للحكومة البريطانية بتجاوز أجزاء من الاتفاق الموقع مع الاتحاد الأوروبي، يمكن أن يضر بسمعة ومكانة بريطانيا في العالم. مواضيع قد تهمك نهاية كما عارض خمسة رؤساء حكومة سابقون القانون، وأعلن جون ميجور وتوني بلير وجوردون براون وديفيد كاميرون وتيريزا ماي رفضهم لهذه الخطوة. جاءت المناقشة البرلمانية الثلاثاء، في الوقت الذي بدأ فيه الاتحاد الأوروبي وبريطانيا الجولة التاسعة والأخيرة من المحادثات الرامية لإبرام اتفاق تجاري بينهما. ومن المقرر أن تنتهي الفترة الانتقالية بعد خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي في نهاية العام الجاري. والتزمت خلالها لندن بمواصلة العمل بقواعد التجارة في الاتحاد الأوروبي والاستمرار داخل اتحاده الجمركي وسوقه الموحدة. تيريزا ماي، رئيس الوزراء البريطانية، المحافظة، السابقة من بين خمسة رؤساء وزراء سابقين رفضوا القانون الجديد. وإذا فشل الجانبان في التوصل إلى اتفاق، فإن التجارة بين بريطانيا والاتحاد الأوروبي سوف تجري بعد ذلك وفقا لقواعد منظمة التجارة العالمية. ويعني هذا فرض رسوم جمركية على معظم السلع التي تصدرها الشركات البريطانية إلى الاتحاد الأوروبي، كما يمكن لبريطانيا أيضا تطبيق تعريفات جمركية على سلع الاتحاد الأوروبي. وتم صياغة مشروع قانون السوق الداخلية لتمكين السلع والخدمات من التدفق بحرية عبر إنجلترا واسكتلندا وويلز وأيرلندا الشمالية بعد الأول من يناير/ كانون الثاني. كما يمنح الحكومة سلطة تغيير جوانب اتفاقية الانسحاب من الاتحاد الأوروبي، وهي صفقة ملزمة قانونا تحكم عملية خروج بريطانيا من الاتحاد التي تم التوصل إليها في وقت سابق من هذا العام. ما هو قانون السوق الداخلية؟ يحدد مشروع القانون قواعد تشغيل السوق الداخلية في بريطانيا،أي التجارة بين أقاليم البلاد وهي إنجلترا واسكتلندا وويلز وأيرلندا الشمالية، بعد انتهاء الفترة الانتقالية لبريكست في يناير/ كانون الثاني. ويتضمن القانون عدة نقاط منها: ويقول الوزراء إن مشروع القانون سيوفر \"شبكة أمان\" في حالة قيام الاتحاد الأوروبي بتفسير الاتفاقية بصورة \"متطرفة وغ��ر معقولة\"، ولا سيما الجزء الخاص بأيرلندا الشمالية. وتم صياغة القسم - المعروف باسم البروتوكول - لتجنب وجود حدود صارمة في الجزيرة الأيرلندية بين جمهورية أيرلندا، التي هي عضو في الاتحاد الأوروبي، وبين إقليم أيرلندا الشمالية، الذي هو جزء من بريطانيا، التي غادرت الاتحاد. ومع معارضة أحزاب العمال والوطني الاسكتلندي والليبراليين الديمقراطيين مشروع القانون، طلب الاتحاد الأوروبي من الحكومة البريطانية إزالة \"الأجزاء المثيرة للجدل\" منه بحلول يوم الأربعاء. وفي مجلس العموم ، قال وزير الأعمال ألوك شارما، إن التشريع سيحمي \"الرخاء المشترك\" لأمم بريطانيا العظمى، مضيفا: \"إنه يوضح أننا كاتحاد، فإن بلدنا أكبر من أي جزء (من هذا الاتحاد)\". بالنسبة لحزب العمال ، قال وزير الأعمال في حكومة الظل إيد ميليباند، إنه \" أمر غير مسبوق\". وانتقد ماوصف بـ \"خرق\" معاهدة وقعتها بريطانيا والاتحاد الأوروبي. وقال إن موقف الحكومة \"مثار اهتمام جميع أنحاء العالم\". قال إيان بلاكفورد، زعيم الهيئة البرلمانية للحزب الوطني الاسكتلندي، إن الوزراء \"عملوا بغطرسة وبشكل منسق\" على الرغم من معارضة مشروع القانون في الأجزاء التي تم طرحه فيها. دعم الحزب الوحدوي الديمقراطي، في إيرلندا الشمالية، الحكومة، التي لديها بالفعل أغلبية تبلغ 80 مقعدا.", "doc2": "ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਇਜਲਾਸ ਦੌਰਾਨ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀਆਂ ਜੁਲੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀਆਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ 621 ਵੋਟਾਂ ਪਈਆਂ ਜਦਕਿ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਮਹਿਜ਼ 49 ਵੋਟਾਂ ਹੀ ਪਈਆਂ। ਕਈ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਯੂਕੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਈਯੂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਕਰੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਇਕੱਠੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੂਰੋਸੈਪਟਿਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਤੋੜ-ਵਿਛੋੜੇ ਵਜੋਂ ਹੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮਿੱਥੀ ਤਰੀਕ ਮੁਤਾਬਕ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ 31 ਜਨਵਰੀ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਰਾਤ ਗਿਆਰਾਂ ਵਜੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਤੋੜ-ਵਿਛੋੜੇ ਦੇ ਸਮਝੌਤੇ ਉੱਪਰ ਦੋਹਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ ਸੀ। ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਸ ਹੋ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਪਾਸ ਕਰਨ ਦਾ ਭਾਵ, ਉਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੋਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕਿਸੇ ਬਿਲ ਨੂੰ ਸਤਰ-ਬਾ-ਸਤਰ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ’ਤੇ ਯੂਰਪੀ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡੇਵਿਡ ਸਸੋਲੀ ਨੇ ਪੱਤਰ 'ਤੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, ''ਸਾਨੂੰ ਜੋੜੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਧੇਰੇ ਹਨ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਤੁਸੀਂ ਈਯੂ ਛੱਡ ਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਯੂਰਪ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੋਗੇ...ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।'' ਇਸ ਮੌਕੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਮਿਲੀ ਜੁਲੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ���ੀ ਉਹ ਖ਼ੁਸ਼ ਵੀ ਸਨ ਤੇ ਦੁਖੀ ਵੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣ ਜਾਂ ਅਫ਼ਸੋਸ ਕਰਨ। ਕੁਝ ਨੇ ਇਸ ਮੌਕੇ ਗੀਤ ਗਾਇਆ ਤੇ ਕੁਝ ਨੇ \"ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕਜੁਟ\" ਦੇ ਮਫ਼ਲਰ ਪਾਏ ਹੋਏ ਸਨ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਸਦ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਕਜੁੱਟ ਦੇ ਬੈਨਰ ਦਿਖਾਏ। ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਰਿਚਰਡ ਕੌਰਬਿਟ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਬਾਰੇ ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਇਸ ਮੌਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਜਾਂਦਿਆਂ ਦੇਖਣਾ ਬੇਹੱਦ ਦੁੱਖਦਾਈ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਅਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਦੁੱਗਣਾ ਖੂਨ ਵਹਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਗੇ। ਯੂਰਪੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮੁਖੀ ਉਰਸਲਾ ਵੌਨ ਡੀ ਲਿਅਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਪਾਸ ਹੋ ਜਾਣਾ ਯੂਰਪ ਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਨਵੀਂ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੱਲ ਪਹਿਲਾ ਕਦਮ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ''ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪਿਆਰ ਕਰਾਂਗੇ ਤੇ ਅਸੀਂ ਕਦੇ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵਾਂਗੇ।\" ਈਯੂ ਦੇ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਸਾਲਸ ਮਿਸ਼ੇਲ ਬਾਰਨਰ ਨੇ ਵੀ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਭ ਇਛਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਵੇਂ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਾਰੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਵੀਡੀਓ: ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ’ਤੇ ਕੀ ਅਸਰ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਐੱਮਪੀ, ਡੇਨੀਅਲ ਹਨਾਨ, ਜੋ ਕਿ ਯੂਰੋਸਕੈਪਟਿਕ ਵੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰੱਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦਾ ਪਰ ਹੁਣ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਮਾੜਾ ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਗੁਆ ਕੇ ਚੰਗਾ ਗੁਆਂਢੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ। ਫਾਰਗੇ ਜੋ 1999 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਸਲਜ਼ ਸੰਸਦ ਦੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮੈਂਬਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਤੋੜ ਵਿਛੋੜੇ ਦੇ ਮੁਦੱਈ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹਿਸ ਛਿੜਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਯੂਰਪ ਤੋਂ ਕੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਲੀਲ ਸੀ ਕਿ ਯੂਰਪੀ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ, ਮਿੱਤਰਤਾ, ਸਹਿਯੋਗ ਤੇ ਦੁਵੱਲਾਪਣ ਬਿਨਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਵੀ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫਾਰਗੇ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਇਕੱਠਿਆਂ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਸਮੇਂ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਝੰਡੇ ਲਹਿਰਾਏ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਵਿਦਾਇਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 11 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਟਰਾਂਜ਼ਿਸ਼ਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵੇਂ ਪੱਖ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਉਘਾੜਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਗੀਆਂ। ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਿਟੇਨ, ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਸਦ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਏ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਦਾ ਪਾਬੰਦ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਅਰੰਭ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੇ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਸਦ ਦਾ ਦਖ਼ਲ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹੇਗਾ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਕਹਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਦੌਰ ਦੰਸਬਰ 2020 ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਨਾ ਵਧਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਜਦੋਂ ਟਰਾਂਜ਼ੀਸ਼ਨ ਪੜਾਅ ਮੁਕਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੜਾਅ ਦੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਿਟੇਨ, ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਸਦ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਏ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਦਾ ਪਾਬੰਦ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਪੰਜਾਬ ਪਹੁੰਚੇ ਟਿੱਡੀ ਦਲ ਦੀ ਸਚਾਈ ਵੀਡੀਓ: ਮੋਦੀ ਦੇ ਗੁਜਰਾਤ ਮਾਡਲ ਬਾਰੇ ਸਮਝੋ ਵੀਡੀਓ: ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਡਾ਼ ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51616097", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-51305556", "doc1": "عامل يرشّ مطهرا للحد من انتشار فيروس كورونا في سوق في العاصمة الكورية الجنوبية سول وأوضحت أنه من المبكر إعلان الوباء حاليا، ولكن لابد أن تكون دول العالم في مرحلة الاستعداد لهذا الاحتمال الوارد. ويعلن الوباء عندما ينتقل المرض بسهولة من شخص لشخص آخر في العديد من مناطق العالم. وسجلت العديد من دول العالم إصابات جديدة بالفيروس القاتل، منها كوريا الجنوبية، وإيطاليا وإيران، والكويت والبحرين، وهو ما أثار خاوف من أن يصبح الفيروس وباء عالميا. كما أعلن كل من العراق وأفغانستان والكويت والبحرين، اليوم الاثنين، عن أولى حالات الإصابة لديها بفيروس كورونا، وكانت جميع الحالات قادمة من إيران. مواضيع قد تهمك نهاية وظهرت معظم حالات العدوى في الصين، لكن دولا أخرى بينها إيران، وكوريا الجنوبية، وإيطاليا تصارع من أجل احتواء الفيروس الذي يصيب الجهاز التنفسي. ولم يُكشف حتى الآن عن لقاح ناجعٍ لمنع انتشار فيروس كورونا. وأصيب نحو 77 ألفا في الصين، حيث ظهر المرض العام المنصرم، وتوفي نحو 2600 شخص نتيجة ذلك الفيروس. وتأكدت إصابة أكثر من 1200 حالة في 26 دولة أخرى، وتوفي أكثر من 20 جرّاء الإصابة بفيروس كورونا خارج الصين. وأعلنت إيطاليا عن حالة الوفاة الرابعة لديها اليوم الاثنين. وتبلغ نسبة الوفيات جرّاء الإصابة بفيروس كورونا بين واحد واثنين في المئة، لكن منظمة الصحة العالمية تحذر من أن النسبة الحقيقية للوفيات جرّاء الفيروس لم تُعرف بعد. وكشف السلطات الكويتية، نقلا عن وكالة الأنباء الرسمية، عن ثلاثة مصابين بالفيروس، قادمين من مدينة مشهد الإيرانية. وأوضحت الوكالة أن المصابين بينهم سعودي يبلغ من العمر 61 عاما، وآخر كويتي يبلغ من العمر 53 عاما، والثالث لا يحمل جنسية، ممن يعرفون في البلاد باسم \"البدون\"، ويبلغ من العمر 21 عاما. وقالت السلطات السعودية إنها تتواصل مع نظيرتها في الكويت حول المواطن السعودي المصاب. وكان المدير العام لمنظمة الصحة العالمية تيدروس أدهانوم غيبريسوس قد حذّر من أن فرصة السيطرة على الفيروس \"تتضاءل\". وقالت المتحدثة باسم منظمة الصحة العالمية مارغريت هاريس لبي بي سي إن الوضع لم يكن يُنظر إليه باعتباره وباء عالميا، لأن الدول كانت تتخذ تدابير لمنع انتشار الفيروس. وأضافت هاريس: \"لو أن هذه الدول لم تتخذ أي تدابير على الإطلاق، لكُنّا رأينا مزيدا ومزيدا من الحالات، وهذا ما نعنيه بالقدرة على الاحتواء\". دول تعاني من انتشار الفيروس إيران أكدت إيران وقوع 43 حالة إصابة، و12 حالة وفاة جرّاء تفشي فيروس كورونا في البلاد. وقالت السلطات في إيران يوم أمس الأحد إن 43 حالة إصابة بالفيروس قد تأكدت، معظمها في مدينة قُم. ومن بين هذه الحالات توفي اثنا عشر شخصا، وهو أكبر عدد من الوفيات خارج الصين. واتهم برلمانيّ إيراني، اليوم الاثنين، الحكومة الإيرانية بالتكتم على حجم تفشي الفيروس، قائلا إن نحو \"50 حالة وفاة\" وقعت في مدينة قُم وحدها، لكن مسؤولا في وزارة الصحة سارع إلى نفي ذلك. وأغلقت كل من العراق وباكستان وأرمينيا وتركيا حدودها مع إيران، وعلّقت أفغانستان رحلاتها الجوية والبرية من إيران وإليها. إيطاليا ميلان في لومباردي، شمالي إيطاليا، ألغت العديد من الأنشطة والفعاليات بسبب الفيروس تؤوي إيطاليا أكبر عدد من حالات الإصابة بفيروس كورونا في أوروبا بإجمالي 165 حالة، من بينها أربع حالات وفاة. وأعلنت السلطات في إيطاليا عن سلسلة من التدابير الصارمة في محاولة لاحتواء تفشّي الفيروس. ويشهد العديد من بلدات منطقتي لومباردي وفينيتو إغلاقا في الوقت الراهن، وعلى مدار الأسبوعين القادمين، لن يكون نحو 50 ألف مواطن قادرا على المغادرة بدون تصريح. وخارج هذه المنطقة، علقت شركات ومدارس عددا من الأنشطة، وأُلغي عدد من الأحداث الرياضية - بينها العديد من مباريات كرة القدم. ولم تعثر السلطات في إيطاليا حتى الآن على أول مَن حمل الفيروس في البلاد. كوريا الشمالية تتخذ السلطات في كوريا الشمالية تدابير للإبقاء على الفيروس خارج البلاد احتجزت كوريا الشمالية 380 أجنبيا على أراضيها معظمهم من البعثات الدبلوماسية في العاصمة بيونغ يانغ، وذلك في محاولة لمنع تفشّي فيروس كورونا. وأفادت تقارير محلية، بأن نحو مئتي أجنبي احتُجزوا في مقرّات إقاماتهم على مدى الثلاثين يوما الماضية، وقد تم مدّ فترة الاحتجاز قبل أن تشرف على نهايتها. ولم تعلن كوريا الشمالية عن أي إصابة بفيروس كورونا، ولم تبلغ السلطات عن أي حالة إصابة مؤكدة بالفيروس، لكن الدولة تربطها بالصين حدود طويلة. وثمة مخاوف من أن تكون البلاد، التي تخضع لعقوبات دولية، تفتقر إلى بنية تحتية في قطاعها الصحي تؤهلها لإجراء فحوص خاصة بالفيروس وعلاج المصابين به، ومن ثمّ فإن أي تفشٍّ للفيروس سيقع سريعا دون رادع. وفي الوقت الراهن، يخضع كل الأجانب الوافدين إلى كوريا الشمالية لحجْر صحي مدته 30 يوما. ولا يوجد غير القليل من الأجانب، ونحو 200 شخص من الدول الغربية في كوريا الشمالية، بحسب أحد الخبراء. كما ألغت السلطات الكورية الشمالية ماراثون بيونغ يانغ السنوي، والذي كان يشهد مشاركة لأناس من حول العالم. وقالت وسائل إعلام حكومية إن نحو ثلاثة آلاف شخص في مقاطعة نورث بيونغان، في الشمال الغربي المتاخم للصين، يخضعون للفحص بعد تقارير عن أعراض محتملة للإصابة بالفيروس. كوريا الجنوبية عامل يرشّ مطهرا للحد من انتشار فيروس كورونا في سوق في العاصمة الكورية الجنوبية سول تضم كوريا الجنوبية أكبر عدد من حالات الإصابة المؤكدة خارج الصين، بعد ارتفاع كبير في عدد تلك الحالات وقع الأسبوع الماضي. وأعلنت السلطات في كوريا الجنوبية عن إصابة 231 حالة جديدة اليوم الاثنين ليتجاوز إجمالي المصابين في البلاد 830 حالة، من بينها 8 حالات وفاة. وقبل يوم الأربعاء الماضي، لم تكن البلاد سجلت أكثر من 31 حالة إصابة مؤكدة فقط، لكن هذا العدد قفز إلى 763 حالة. وتم الإبلاغ عن ثماني حالات إصابة جديدة بالفيروس في الجيش، ثم رُصدت حالة إصابة ف�� القوات البحرية، وأخرى في القوات الجوية، وثالثة بين أفراد قوات مشاة البحرية \"المارينز\" - ليصبح الإجمالي إحدى عشرة حالة، وبعد ذلك، احتُجز نحو 7,700 من العسكريين. لكن أكبر تجمّعين للإصابة بالفيروس في كوريا الجنوبية كانا في مستشفى وفي طائفة دينية على مقربة من مدينة دايغو جنوب شرقي البلاد. وعلقت شركة الخطوط الجوية الكورية الجنوبية، وعددٌ من الشركات الجوية في كوريا الجنوبية، عددا من رحلاتها إلى مدينة دايغو، التي يبلغ عدد سكانها نحو 2.5 مليون نسمة. وقالت شركة الخطوط الجوية الكورية الجنوبية، الأكبر في البلاد، إن تعليق الرحلات الجوية سيستمر حتى السابع والعشرين من مارس/آذار. الصين، منشأ الفيروس وصف الرئيس الصيني شي جينبينغ تفشي الفيروس بـ \"حالة الطوارئ الصحية الأكبر\" في تاريخ البلاد الحديث. وأقرّ الرئيس يوم أمس الأحد بأن استجابة الصين للفيروس ربما واجهت \"أوجه قصور\"، وأن ثمة دروسا يجب أن تستفاد من التجربة. وأعلنت الصين عن 409 إصابات جديدة اليوم الاثنين، معظمها من مدينة ووهان. وفي خارج الصين، يستمر الكشف عن حالات إصابة لا علاقة واضحة تجمعها بالصين، على نحو يبعث القلق لدى منظمة الصحة العالمية. وفي مدينة ووهان الصينية، حيث ظهر الفيروس، أعلنت السلطات في وقت سابق أنها قد تسمح لبعض الوافدين إلى المدينة من غير أبنائها بالمغادرة حال لم تظهر عليهم أعراض الإصابة بالفيروس. لكن مسؤولين محليين يقولون إن القرار صدر بلا ترخيص، وتم إلغاؤه. وتشهد مدينة ووهان إغلاقا منذ الثالث والعشرين من يناير/كانون الثاني، حيث فصلتها السلطات عن باقي المدن فيما يتعلق بوسائل النقل.", "doc2": "ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 170 ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਹੈਲਥ ਐਮਰਜੈਂਸੀਜ਼ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਕਾਰਜਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਡਾ. ਮਾਈਕ ਰਿਆਨ ਨੇ ਚੀਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਚੁਣੌਤੀ ਵੱਡੀ ਹੈ ਪਰ ਜਵਾਬ ਵੀ ਵੱਡਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਚੀਨ ਦੇ ਵੁਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਏ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੈਠਕ ਹੋਣੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਲਈ ਸਿਹਤ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਐਲਾਨਣ ਬਾਰੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਚੀਨ ਵਿੱਚ 6000 ਲੋਕਾਂ ’ਤੇ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ ਤੇ 170 ਜਾਨਾਂ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਨਵੇਂ ਹਮਲੇ ਨਾਲ 1700 ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੱਡੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਇਹ ਵਾਇਰਸ 16 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਲਾਇਲਾਜ ਹੈ ਪਰ ਇਲਾਜ ਮਗਰੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਠੀਕ ਵੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਵੀਡੀਓ: ਜ਼ੁਕਾਮ-ਬੁਖਾਰ ਹੀ ਲੱਛਣ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲੱਗੇ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਗਰਭਪਾਤ ਬਾਰੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਵੀਂ ਤਜਵੀਜ਼ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਹੋਈ ਕੇਂਦਰੀ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਬੈਠਕ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਗਰਭਪਾਤ ਦਾ ਸਮਾਂ 20 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 24 ਹਫ਼ਤੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੇ ਕਿਸੇ ਔਰਤ ਨੇ 20 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਜਾਂ 5 ਮਹੀਨ���ਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਰਭਪਾਤ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਇਸ ਲਈ ਅਦਾਲਤੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਲੈਣੀ ਪੈਂਦੀ ਸੀ। ਮੈਡੀਕਲ ਟਰਮੀਨੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਪ੍ਰੈਗਨੈਂਸੀ (ਅਮੈਂਡਮੈਂਟ) ਬਿਲ 2020 ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਦੇ ਬੱਜਟ ਇਜਲਾਸ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ’ਤੇ ਸੂਚਨਾ ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਜਾਵੇਡਕਰ ਨੇ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸੋਧ ਦੀ ਮੰਗ ਔਰਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਤੇ ਡਾਕਟਰ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪੀਆਈਬੀ ਦੇ ਪ੍ਰੈੱਸ ਨੋਟ ਵਿੱਚ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਿਆਦ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵਧਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਐੱਮਟੀਪੀ ਐਕਟ ਤਹਿਤ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੋਟੇ ਤੌਰ ਦੇ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਅਤੇ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ (ਵਿਕਲਾਂਗ, ਨਾਬਾਲਿਗ) ਔਰਤਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਅਨੁਰਾਗ ਠਾਕੁਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਨੂੰ ਸਟਾਰ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਦੀ ਲਿਸਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਵਰਮਾ ਅਤੇ ਅਨੁਰਾਗ ਠਾਕੁਰ ਨੂੰ ਸਟਾਰ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਦੀ ਲਿਸਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਅਨੁਰਾਗ ਠਾਕੁਰ ਤੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਵਰਮਾ 'ਤੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦਿੱਲੀ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰਾਨ ਵਿਵਾਦਿਤ ਬਿਆਨ ਦੇਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਅਨੁਰਾਗ ਠਾਕੁਰ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਭਾਜਪਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ 'ਤੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਵੱਡੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਟਾਰ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਦੀ ਲਿਸਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਭਾਜਪਾ ਦੀ \"ਸਟਾਰ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ\" ਦੀ ਸੂਚੀ ਤੋਂ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਅਨੁਰਾਗ ਠਾਕੁਰ ਅਤੇ ਪਰਵੇਸ਼ ਵਰਮਾ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਪ੍ਰਚਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਇਸ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਰੈਲੀ ਲਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਖ਼ਰਚੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਖ਼ਰਚੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ ਜੋ ਕਿ 28 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰੀਬ਼ ਹੈ। ਸਟਾਰ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਤੋਂ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ। ਚੋਣਾਂ ਨਾ ਲੜਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਬਾਰੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਚੋਣਾਂ ਪਿੱਛੇ ਸਿਧਾਂਤ ਨਹੀਂ ਛੱਡੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ‘ਭਾਜਪਾ ਜਿੱਥੇ ਡਿਊਟੀ ਲਾਏਗੀ ਉੱਥੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਾਂਗੇ’ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਨੇ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। 'ਅਸੀਂ ਗਠਜੋੜ ਨਹੀਂ ਤੋੜਿਆ ਸੀ, ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਚੋਣਾਂ ਨਾ ਲੜਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਅਸੀ ਸੀਏਏ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਹਾਂ ਕਿਉਂ ਕਿ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਉਜੜ ਕੇ ਆਏ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ'', ਕਹੇ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ, ਦਿੱਲੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰੇਗਾ। ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਅਕਾਲੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਕ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਅਪੀਲ ਵੀ ਕੀਤੀ ਤੇ ਕਿਹਾ,“ਮੈਂ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਤੇ ਸਮੁੱਚੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਿਲਕੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਹੱਥ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰੀਏ।” ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ। ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਚੋਣਾਂ ਨਾ ਲੜਨ ਦੇ ਸਟੈਂਡ ਬਾਰੇ ਅਕਾਲੀ ਆਗੂ ਪ੍ਰੋ. ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਚੰਦੂਮਾਜਰਾ ਨਾਲ ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲਬਾਤ (ਵੀਡੀਓ)। ਐਡਵਰਡ ਆਰਮਸਟਰਾਂਗ ਗੂਗਲ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਰਹਿਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਗੂਗਲ ਫੇਸਬੁੱਕ ਤੋਂ ਡਰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਪੜ੍ਹੋ ਗੂਗਲ 'ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਵੀ ਸਰਚ ਕੀਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਪਤਾ ਗੂਗਲ ਨੂੰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਿਚ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਦਿਲਚਸਪੀਆਂ, ਉਮੀਦਾਂ ਅਤੇ ਡਰ ਦੀ ਇਕ ਵਿਸਥਾਰ ਸੂਚੀ ਹੈ। ਕੌਣ ਤੁਹਾਡਾ ਦੋਸਤ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਪਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਇਸ ਸਭ ਬਾਰੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਨਲਾਈਨ ਡਾਟਾ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਨੇ ਚਿੰਤਾ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਲੇਖ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਪੰਜਾਬ ਪਹੁੰਚੇ ਟਿੱਡੀ ਦਲ ਦੀ ਸਚਾਈ ਵੀਡੀਓ: ਮੰਜ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਤੋਂ ਸੁਣੋ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੰਗੀਤਕ ਸਫ਼ਰ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51540932", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51540948", "doc1": "تعرض الوثيقة معلومات شخصية تخص 3000 فرد وتعرض الوثيقة تفاصيل الحياة الشخصية لأكثر من 3000 فرد من المقيمين في إقليم شينجيانغ. وتدوّن الوثيقة المؤلفة من 137 صفحة بيانات حول أوقات صلاتهم، وشكل ملابسهم، ومع مَن يتواصلون، بالإضافة إلى معلومات عن سلوك أفراد عائلاتهم. وتنفى الصين ارتكاب أي مخالفات، وتؤكد أنها تجمع معلومات عن \"الإرهابيين والمتشددين دينيا\". ويعتقد أن هذه الوثيقة أتاحها مصدر من شينجيانغ، كان قد سرب من قبل مجموعة من الموّاد البالغة الحساسية العام الماضي. مواضيع قد تهمك نهاية وأكد أدريان زينز، وهو أحد أهمّ الخبراء في السياسات الصينية بإقليم شينجيانغ، صحّة الوثيقة الجديدة، قائلاً: \"هذه هو أقوى دليل على أن الصين تضطهد وتعاقب البعض بسبب ممارسات عادية مرتبطة بمعتقدات دينية تقليدية\". واستطاع زينز التعرّف على مركز تأهيلي مذكور في الوثيقة، وهو من بين المراكز التي زارتها بي بي سي خلال جولة نظمتها السلطات الصينية في أيار/مايو العام الماضي. وتضم الوثيقة الجديدة تفاصيل تحقيقات حول 311 فردا، كاشفة خلفياتهم وتقاليدهم الدينية، وعلاقاتهم بمئات من أقاربهم وأصدقائهم وجيرانهم. ويُذكر فيها هل يتعين بقاء بعض الأشخاص في مراكز التأهيل، أم يُفضل الإفراج عنهم، ومَن ينصح بعودتهم بعد خروجهم من المراكز. ويتناقض ما جاء في الوثيقة مع حديث السلطات الصينية عن أن هذه المراكز هي مجرد مؤسسات تعليمية. اعتقلت بسبب \"اتداء الحجاب\" من بين الأمثلة التي تعرضها الوثيقة عن طريقة التعامل مع الإيغور، امرأة تُدعى هيلشيم (38 عاماً)، التي أرسلت إلى مركز إعادة التثقيف لسبب رئيسي يتمثل في \"ارتدائها الحجاب قبل عدة سنوات\". وهناك معتقلون بسبب تقدّمهم للحصول على جواز سفر، وهو ما يعكس أنه حتى نية السفر باتت مؤشرا على التطرف، في رأي السلطات. وذُكر هذا السبب لتبرير تحويل رجل (34 عاماً) إلى مركز تأهيل رغم تصنيفه على أنه \"لا يشكل خطراً عملياً\". ودخل رجل آخر (28 عاماً) مركز تأهيل بسبب تصفح موقع على الإنترنت أحاله دون قصد، إلى موقع أجنبي. وتظهر في الوثيقة أحكام بالسجن بسبب ممارسة طقوس دينية أو الاحتفال بمناسبات عادية. فقد حكم على والد أحدهم بالسجن خمس سنوات بسبب لحيته الكثيفة الملونة وبسبب إعطائه دروس دين جماعية. وثائق مسربة: الصين تغسل أدمغة مئات الآلاف من المسلمين في مراكز الاعتقال وحكم على آخر بالسجن 15 عاماً بسبب تواصله عبر الانترنت مع أشخاص في دولة أخرى. \"قائمة كاراكاكس\" وجاءت المجموعة، التي تضم 311 شخصا وتحدثت الوثيقة عن تحقيقات بشأنهم، من مقاطعة كاراكاكس القريبة من مدينة هوتان في جنوب إقليم شينجيانغ، حيث يمثل الإيغور نسبة 90 بالمئة من السكان. ويطلق الدكتور زينز اسم \"قائمة كاراكاكس\" على الوثيقة ويراها تؤكد على الصين تنظر إلى أي معتقد ديني على أنه مؤشر لعدم الولاء. ومع مباشرة حملات الاعتقال في بداية عام 2017، بدأت مجموعات من العمال المخلصين للحزب الشيوعي بجمع معلومات عن الإيغور. ووقع الإيغور في مصيدة هؤلاء العمّال الذين تعرفوا إليهم بهدف إلقاء نظرة عن قرب على أحوالهم وعاداتهم الدينية داخل منازلهم. وتعتبر قائمة كاراكاكس دليلا ملموسا على كيفية استعمال هذه المعلومات التفصيلية في اعتقال البعض. وتكشف كيف تستخدم الصين مفهوم التجريم بالتبعية في اعتقال العديد من الأفراد من عائلة واحدة. فقد اتخذ قرار بإعادة تأهيل شخص يُدعى يوسوب (65 عاماً)، وهو مثال على من معاقبتهم بسبب أفراد عائلتهم، فلديه ابنتان، واحدة ارتدت الحجاب وأخرى ارتدت النقاب، وسبق ودرس نجله العلوم السياسية الإسلامية. آسية أكدت صحة ما جاء في الوثيقة المسربة \"أشخاص حقيقيون\" ولا توجد أختام على قائمة كاراكاكس، لذا ليس من السهل التحقق منها. ويعتقد أنها خرجت ضمن مجموعة من الأوراق المهمة العام الماضي، ووصلت إلى يد أحد أفراد الإيغور في المهجر. وبعد نشر الوثائق الأولى، أرسلت هذه الوثيقة إلى امرأة تدعى آسية مقيمة في أمستردام وهي أيضا من الإيغور. وقالت آسية لبي بي سي إن الوثيقة صحيحة \"بغض النظر إن كانت موقعة رسمياً أم لا، هذه معلومات عن أشخاص حقيقيين، أحياء\". وفقدت آسية الاتصال مع عائلتها في شينجيانغ مع بدء حملات الاعتقال، وتقول إنها لم تملك إلا خيار الإفراج عن الوثيقة وإرسالها إلى منظمات إعلامية، ومن ضمنها بي بي سي. وتوضح قائلة: \"أنا بالطبع قلقة على سلامة أقاربي وأصدقائي، لكن إن بقي الجميع صامتين من أجل حماية أنفسهم وعائلاتهم، لن نتمكن أبداً من منع ارتكاب هذه الجرائم\".", "doc2": "ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਦੇ 3,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਨਿਜੀ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਬਣਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਚੀਨ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਦੇ 3,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੀ ਸੂਚ�� ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨਿੱਜੀ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਪੇਚੀਦਾ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 137 ਪੰਨਿਆਂ ਦੇ ਇਸ ਦਰਦਨਾਕ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਹਿਰਾਵਾ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਕਿਸ ਨਾਲ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਕੀ ਰਵੱਈਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਅਜਿਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਮਹਿਜ਼ ਅੱਤਵਾਦ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਕੱਟੜਵਾਦ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਦੇ ਇਹ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਉਸੇ ਸਰੋਤ ਦੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਿੱਜੀ ਖ਼ਤਰੇ ’ਤੇ ਮਿਲੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਬੀਬੀਸੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਸਮੱਗਮੀ ਲੀਕ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ 'ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਾਹਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ, ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਕਮਿਉਨਿਜ਼ਮ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸਾਥੀ, ਡਾ. ਐਡਰਿਅਨ ਜ਼ੈਂਜ਼ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਜ਼ਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਕਾਫ਼ੀ ਸਹੀ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਡਾ. ਐਡਰਿਅਨ ਜ਼ੈਂਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਕਮਾਲ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਬੂਤ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਬੀਜ਼ਿੰਗ 'ਚ ਰਵਾਇਤੀ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਦੇ ਸਧਾਰਨ ਅਮਲਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਤਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।\" ਇਸ ਵਿਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ, \"ਨੰਬਰ ਚਾਰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਸੈਂਟਰ\" ਦੀ ਪਛਾਣ ਡਾ ਜ਼ੈਂਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮਈ ਵਿਚ ਚੀਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਕ ਦੌਰੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਟੀਮ ਵਲੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਂਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਬੂਤ ਇਸ ਨਵੇਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਕੀ ਹੈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ 'ਚ? ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿਚ 311 ਮੁੱਖ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ, ਧਾਰਮਿਕ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਸੈਂਕੜੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ, ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਅੰਤਿਮ ਕਾਲਮ ਵਿੱਚ ਲਿਖੇ ਵੇਰਵੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੱਖਣਾ ਹੈ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਪਹਿਲਾਂ ਛੱਡੇ ਗਏ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੈਂਪ ਸਿਰਫ਼ ਸਕੂਲ ਹਨ। ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਦਾ ਇੱਕ ਕੈਂਪ ਆਖ਼ਰ ਕਿਉਂ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵਾ? ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਤੇ ਤਸਦੀਕ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਕ ਲੇਖ ਵਿਚ, ਡਾ. ਜ਼ੈਂਜ਼ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ 'ਚ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਅਸਲ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵੀ ਡੂ��ਘੀ ਸਮਝ ਪੇਸ਼ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲੇ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਝਾਤ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੈਂਪਾਂ ਦੀ \"ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਮਾਈਕ੍ਰੋਮਿਕੇਨਿਕਸ\" ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸਦਾ ਹੈ। ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ? ਹੈਲਕੇਮ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ 38 ਸਾਲਾ ਔਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਮੁੜ-ਸਿੱਖਿਆ ਕੈਂਪ ਵਿਚ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਬੁਰਕਾ ਪਾਇਆ ਸੀ। ਦਸਤਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਬਰੀਕੀ ਨਾਲ ਵੇਰਵੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਇਹ ਮਨਮਾਨੀ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀ ਸਜਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਸਪੋਰਟ ਲਈ ਦਰਖ਼ਾਸਤ ਦੇਣ ਲਈ ਘੇਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ - ਜੋ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਵੀ ਹੁਣ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਵਿੱਚ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਹੋਣ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ 34 ਸਾਲਾਂ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਦਮੀ, ਜਿਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਾਮ ਮੈਮੇਤੋਹੱਟੀ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਹੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦਸਤਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਣ ਵਾਲੇ ਸੰਭਾਵੀ ਖ਼ਤਰੇ ਬਾਰੇ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ 28 ਸਾਲਾ ਆਦਮੀ ਨੂਰਮੇਮੈੱਟ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੈਬ-ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਅਤੇ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਮੁੜ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣ ਦਾ ਫ਼ਰਮਾਨ ਸੁਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਚੀਨ ਦੇ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਕੈਂਪ ਕੌਣ ਹਨ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤੇ ਇਹ 311 ਲੋਕ? ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤੇ ਗਏ 311 ਮੁੱਖ ਵਿਅਕਤੀ ਸਾਰੇ ਦੱਖਣੀ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਦੇ ਹੋਟਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕਰਾਕਾਕਸ ਕਾਉਂਟੀ ਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਹ ਖ਼ੇਤਰ ਹੈ ਜਿਥੇ 90% ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵੀਗਰਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਵੀਗਰ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦਿੱਖ, ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਰਗੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਮੁਸਲਿਮ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਜ਼ਾਕਿਸ ਅਤੇ ਕਿਰਗਿਜ਼ - ਘੁਸਪੈਠ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ 'ਚ ਕਰੀਬ 10 ਲੱਖ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਮੁੜ ਸਿੱਖਿਆ' ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ 'ਚ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੇ ਕਈ ਸਬੂਤ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਚੀਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ 'ਚ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੇ ਕਈ ਸਬੂਤ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਕੌਣ ਹਨ ਵੀਗਰ? ਚੀਨ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਪ੍ਰਾਂਤ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ 'ਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੀਗਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹਨ। ਇਹ ਲੋਕ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵੀ ਤੁਰਕੀ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ-ਜੁਲਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵ���ਡੀ ਸੰਖਿਆ 'ਚ ਚੀਨ ਦੇ ਬਹੁ ਗਿਣਤੀ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ 'ਹਾਨ' ਚੀਨੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ 'ਚ ਵਸਣਾ ਇੱਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮੁੱਦਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਵੀਗਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਖ਼ਤਰੇ 'ਚ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਚੀਨ ਦੇ ਪੱਛਮ 'ਚ ਦੇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਾਂਤ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸੀਮਾ ਭਾਰਤ, ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲੀਆ ਵਰਗੇ ਕਈ ਦੇਸਾਂ ਨਾਲ ਲਗਦੀ ਹੈ। ਕਿੱਥੇ ਹੈ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ? ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਚੀਨ ਦੇ ਪੱਛਮ 'ਚ ਦੇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੂਬਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸੀਮਾ ਭਾਰਤ, ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲੀਆ ਵਰਗੇ ਕਈ ਦੇਸਾਂ ਨਾਲ ਲਗਦੀ ਹੈ। ਕਹਿਣ ਨੂੰ ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਤਿੱਬਤ ਵਾਂਗ ਇੱਕ ਖ਼ੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਖੇਤਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਦਰਅਸਲ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਡੋਰ ਬੀਜਿੰਗ ਦੇ ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਹੈ। ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦਾ ਅਰਥਚਾਰਾ ਖੇਤੀ ਅਤੇ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿਲਕ ਰੂਟ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਰਹੀ ਹੈ। 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਵੀਗਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹੀ ਸਹੀ, ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਫਿਰ 1949 ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ ਚੀਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ 'ਪੂਰਾ ਵੀਗਰ ਖ਼ੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਖੇਤਰ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ 'ਚ ਹੈ।' ਸ਼ਿਨਜਿਆਂਗ 'ਚ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਅਗਸਤ 2018 'ਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ 'ਪੂਰਾ ਵੀਗਰ ਖ਼ੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਖੇਤਰ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ 'ਚ ਹੈ।' ਇਸ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕਰੀਬ 10 ਲੱਖ ਲੋਕ ਹਿਰਾਸਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਿਤਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਵਾਚ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿਰਾਸਤੀ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿਖਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਧਰਮ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਿਊਮਨ ਰਾਈਟਸ ਵਾਚ ਮੁਤਾਬਕ ਵੀਗਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਬੇਹੱਦ ਸਖ਼ਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ 'ਤੇ QR ਕੋਡ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਲਈ ਕੈਮਰੇ ਫਿਟ ਹਨ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਜਦੋਂ ਚਾਹੁਣ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘਰ 'ਚ ਕੌਣ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-40515166", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42162122", "doc1": "الرئيس ترامب انتقد سلوك كوريا الشمالية \"السيء جدا\" وقال ترامب \"إنهم يتصرفون بطريقة خطرة جدا، جدا، وينبغي فعل شيء في هذا الصدد\". لكنه عاد وخفف لهجة التعليق، قائلا \"سننظر إلى ما سيحدث خلال الأسابيع والشهور المقبلة\". وكانت كوريا الشمالية قد أجرت الثلاثاء اختبارا لصاروخ ذاتي الدفع عابر للقارات، قادر على ضرب ولاية ألاسكا في الولايات المتحدة. ورغم القصر النسبي لرحلة الصاروخ، وتحطمه في البحر بعد ذلك، فإن الولايات المتحدة وصفت الاختبار بأنه تصعيد عسكري حاد. وقال ترامب \"نفكر في ردود قاسية جدا .. وهذا لا يعني أننا سنتبناها\". وأضاف أن على البلدان الأخرى تحدي \"سلوك (بيونغيانغ) السيء جدا\". وكان ترامب يتحدث في العاصمة البولندية وارسو، في مؤتمر صحفي مع الرئيس البولندي أندجيه دودا. وقد وصل ترامب إلى وارسو وهو في طريقه إلى هامبورغ لحضور قمة مجموعة العشرين للاقتصادات العالمية الكبرى، حيث سيلتقي الرئيس الصيني شي جينبينغ للمرة الثانية. وسبق أن اجتمع الرئيسان الأمريكي والصيني في منتجع ترامب \"مار أ لاغو\" في فلوريدا في أبريل/نيسان الماضي. قالت السفيرة الأمريكية في الأمم المتحدة، نيكي هيلي في كلمتها أمام مجلس الأمن، إن اطلاق هذا الصاروخ \" أغلق الباب سريعا أمام إمكانية الحل السياسي\" وكانت الولايات المتحدة قد قالت إنها ستستخدم \"القوة العسكرية\" ضد كوريا الشمالية \"إذا اضطرت\" لذلك. وقالت السفيرة الأمريكية في الأمم المتحدة، نيكي هيلي، إن الولايات المتحدة ستتقدم بمشروع قرار جديد ضد بيونغيانغ، واصفة التجربة الصاروخية الأخيرة بأنها تصعيد عسكري خطير. وهددت السفيرة الأمريكية أيضا بفرض عقوبات جديدة على كوريا الشمالية في الأيام المقبلة. وحذرت من أن واشنطن على استعداد لفرض قيود على التجارة مع الدول التي تتعامل تجاريا مع كوريا الشمالية. وقد عُد إطلاق كوريا الشمالية لصاروخ بالستي عابر للقارات في آخر تجربة من سلسلة تجاربها الصاروخية انتهاكا للحظر الذي يفرضه مجلس الأمن الدولي على قيامها بمثل هذه التجارب. وقد دفع إطلاق هذا الصاروخ الثلاثاء كلا من الولايات المتحدة واليابان وكوريا الجنوبية للدعوة إلى عقد جلسة طارئة لمجلس الأمن بشأن ذلك. ووصفت هيلي، في كلمتها أمام المجلس، إطلاق هذا الصاروخ بأنه \"أغلق الباب سريعا أمام إمكانية الحل السياسي\". وشددت على جاهزية الولايات المتحدة لاستخدام كل قدراتها للدفاع عن نفسها وعن حلفائها. وأضافت \"تتمثل إحدى قدراتنا في قواتنا العسكرية الضخمة، وسنستخدمها إذا اضطررنا، لكننا نفضل أن لا يتحتم علينا المضي قدما في هذا الاتجاه\". وقال المندوب الفرنسي أمام مجلس الأمن إن بلاده تؤيد قرارا جديدا يشدد العقوبات على كوريا الشمالية. وقالت روسيا، التي شجبت إجراء التجربة الصاروخية، إن خيار استخدام الإجراءات العسكرية \"يجب أن يستبعد\". بالفيديو: إطلاق كوريا الشمالية صاروخا طويل المدى وقال المندوب الصيني في مجلس الأمن إن بكين ترى أن أفعال كوريا الشمالية غير مقبولة، لكنه كرر دعوة الصين وروسيا المشتركة للولايات المتحدة للتخلي عن خطط نشر نظام مضاد للصواريخ في كوريا الجنوبية، ودعوة البلدين لتعليق مناوراتهما العسكرية بالقرب من حدود كوريا الشمالية. ويمكن لروسيا والصين، العضوين الدائمين في مجلس الأمن، استخدام حق النقض (فيتو) ضد مشروع القرار الجديد. وقد انتقد الرئيس الأمريكي دونالد ترامب في وقت سابق الصين لعلاقاتها التجارية مع كوريا الشمالية. وشددت هيلي، التي قالت إنها ناقشت هذه القضية مع الرئيس الأمريكي، على أن الولايات المتحدة قد تقطع تجارتها مع الدول التي واصلت التعامل تجاريا مع كوريا الشمالية منتهكة القرارات الأممي�� بمقاطعتها. وأضافت \"سندقق في أي بلاد تختار التعامل تجاريا مع هذا النظام الخارج عن القانون\". ويعتقد بعض الخبراء أن الصاروخ طويل المدى الذي اطلقته كوريا الشمالية يمكن أن يصل مداه إلى ولاية الاسكا الأمريكية، وسيطرح للنقاش في المحادثات بين قادة مجموعة العشرين ومن ضمنهم روسيا. لِماذا توترت العلاقات الأمريكية الصينية؟ تحليل باربارا بليت آشر، مراسلة بي بي سي في وزارة الخارجية الأمريكية لا شك أن شهر العسل بين دونالد ترامب وشي جينبينغ قد انتهى. فالادارة الأمريكية محبطة من أن الصين لا تفعل الكثير في مجال الضغط على كوريا الشمالية. وبكين غاضبة بشأن الخطوات الأخيرة التي اتخذها البيت الأبيض، ومن بينها عقوبات على بنك صيني لقيامة بتعاملات تجارية \"غير مشروعة\" مع بيونغيانغ، وكذلك مبيعات أسلحة بقيمة 1.4 مليار دولار لتايوان. نشرت وسائل الاعلام الكورية الشمالية هذه الصورة لإطلاق الصاروخ ولا تعد تلك التوترات جديدة أو مفاجأة، إذ واجه الرؤساء الأمريكيون السابقون مقاومة مشابهة من بكين، المصممة على منع حدوث انقلاب يؤدي إلى فوضى في كوريا الشمالية، إلا أن وتيرة التوترات باتت أعلى لأن برنامج أسلحة بيونغيانغ النووية بات يشكل خطرا أكبر. وقد يرد الرئيس ترامب بفرض عقوبات أكثر على البنوك والشركات الصينية التي تتعامل مع كوريا الشمالية، بيد أن بعض الخبراء في الشؤون الآسيوية يقولون إن الصين ستكون أكثر جاهزية للضغط اقتصاديا على النظام في كوريا الشمالية إذا وافقت الولايات المتحدة على سعي بكين للمفاوضات لحل الأزمة. ماذا تقول كوريا الشمالية؟ كانت تجربة الثلاثاء أول اختبار كوري شمالي لإطلاق صاروخ بالستي عابر للقارات. ونقلت وكالة الأنباء الكورية الشمالية الرسمية عن الزعيم كيم جونغ - أون قوله إن الاختبار كان \"هدية\" للأمريكيين بمناسبة عيد استقلالهم. وحذر تقرير الوكالة من احتمال إجراء المزيد من التجارب، مشيرا إلى أن الرئيس قد أمر المسؤولين \"بإرسال حزم هدايا كبيرة وصغيرة إلى الأمريكيين بشكل متكرر\". وقالت بيونغيانغ في وقت سابق إن الصاروخ \"هواسونغ 14\" العابر للقارات قد حلق على ارتفاع 2802 كيلومترا، و قطع 933 كيلومترا لـ 39 دقيقة قبل أن يضرب هدفه في البحر. وتقول كوريا الشمالية إنها باتت \"قوة نووية مكتملة تمتلك أقوى الصواريخ البالستية العابرة للقارات القادرة على ضرب أي بقعة في العالم\". ماذا ستفعل واشنطن الآن؟ د. جون نيلسون رايت ، تشاتام هاوس بوضعها ولاية ألاسكا الأمريكية ضمن المدى الصاروخي، حققت تجربة إطلاق الصاروخ الجديد تغييرا لا لبس فيه في قواعد اللعبة على الصعيدين الرمزي والعملي. التلفزيون الرسمي في كوريا الشمالية بث إطلاق الصاروخ فالأراضي الأمريكية باتت في مدى الأسلحة الكورية الشمالية (وإن كانت هذه الأراضي وهي ألاسكا هنا منفصلة عن أراضي الولايات الأمريكية وتقع في نهاية القارة الأمريكية الشمالية بالقرب من كندا). وللمرة الأولى بات على رئيس أمريكي أن يقر بأن كوريا الشمالية تشكل \"خطرا حقيقيا حاضرا\" ليس على شمال شرق آسيا وحلفاء أمريكا الرئيسيين حسب، بل على الولايات المتحدة نفسها. ويكمن ضعف الرئيس ترامب في مبالغته في التعبير عن مواقفه في هذا الصدد بشكل علني وبصوت عال.", "doc2": "ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਦਾਗੀ 70 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਨਵੇਂ ਪੱਧਰ '��ੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੰਕਟ ਇਹ ਸੰਕਟ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਨਵੇਂ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਹੁਣ ਹੋਰ ਉੱਤੇਜਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਪਰੀਖਣ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਗੁਆਮ ਤੇ ਜਪਾਨ ਲਈ ਖਤਰਾ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨਾਲ ਸੰਕਟ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਕੋਲ ਕਿਹੜੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ? ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਸੰਕਟ- 4 ਅਹਿਮ ਨੁਕਤੇ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ? (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47152798", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47154127", "doc1": "وأضاف ترامب أمام أعضاء التحالف الدولي \"سيتم الإعلان الأسبوع المقبل بأننا سيطرنا رسمياً على مئة في المئة من أرض الخلافة\". والتزم ترامب الحذر قائلاً إنه \"بانتظار الكلمة الرسمية\". ويقول مسؤولون عسكريون وآخرون في المخابرات الأمريكية إن \"تنظيم الدولة قد يعاود نشاطه في حال عدم استمرارية الضغوط ضد الإرهاب\". وكان إعلان ترامب المفاجئ في كانون الأوّل/ديسمبر دحر تنظيم الدولة ونيته سحب القوات الأمريكية من سوريا خلال 30 يوماً، فاجأ أعضاء التحالف الدولي، إلا أنه تراجع عنه لاحقاً بعد سلسلة من الاستقالات من قبل مسؤولين رفيعي المستوى في وزارة الدفاع وانتقادات قوية من الجمهوريين والحلفاء في الخارج. ويضم التحالف العالمي ضد تنظيم الدولة الإسلامية نحو 80 دولة وأنشأ في عام 2014 بعدما احتل التنظيم مساحات واسعة وشن هجمات إرهابية خارج المنطقة. كيف ينظر ترامب إلى المعركة ضد تنظيم الدولة الآن؟ قال ترامب في مؤتمر يوم الأربعاء في واشنطن إن \"أرضهم قد ذهبت أدراج الرياح\"، مضيفاً أنه تم تدمير خلافة تنظيم الدولة الإسلامية. وأضاف \"إلا أنه ما زال لديه جيوب صغيرة، مما يعتبر أمراً خطيراً\"، مشيراً إلى أنه لا يجوز للمقاتلين الأجانب الوصول إلى الولايات المتحدة. وأشار ترامب إلى الدعاية الإعلامية التابعة للتنظيم والذي جند عبرها العديد من المقاتلين في أوروبا والدول الأخرى. وأردف \" لفترة وجيرة، استخدموا الإنترنت ببراعة وبطريقة أفضل منا، إلا أن الأمر تغير الآن\". وشكر ترامب شركاء التحالف قائلاً \"سنعمل معاً لسنوات عديدة مقبلة\". وتعهد وزير الخارجية الأمريكي مايك بومبيو باستمرار الولايات المتحدة بقتال تنظيم الدولة بالرغم من سحب قواتها المزمع من سوريا. ووصف انسحاب القوات الأمريكية بأنه \"تغيير تكتيكي وليس تغييراً في المهمة\"، مضيفاً أن العالم يدخل \"عصر الجهاد اللامركزي\". هل تم فعلاً دحر تنظيم الدولة الإسلامية؟ من المؤكد أن تنظيم الدولة فقد سيطرته على معظم الأراضي التي سيطر عليها بما في ذلك معاقله في الموصل في العراق والرقة في سوريا. ومع ذلك، يستمر القتال في شمال شرق سوريا حيث تقول قوات سوريا الديمقراطية التي يتزعمها الأكراد إنها أسرت عشرات المقاتلين الأجانب في الأسابيع الأخيرة. وقال جوزيف فولت، رئيس القيادة العسكرية في الجيش الأمريكي الثلاثاء أمام لجنة في مجلس الشيوخ، إن نحو 1500 من مسلحي تنظيم الدولة ما زالوا في جيب على مساحة 20 كيلومتراً مربعاً على الحدود السورية مع العراق. وأردف أن التنظيم ما زال لديه \"قادة ومقاتلون وموارد وأيدولوجية تغذي جهودهم\". وفي غضون ذلك، أشار تقرير صادر عن جهاز مراقبة تابع لوزارة الدفاع الأمريكية إلى أنه من دون ضغوط متواصلة على التنظيم، فإنه من المحتمل أن يعاود نشاطه في سوريا خلال ستة إلى 13 شهراً. التحدي الآخر يتمثل بما يتوجب فعله مع مئات المقاتلين الأجانب الذين قٌبض عليهم مع عائلاتهم من قبل قوات سوريا الديمقراطية. فالحكومات في بلدانهم الأصلية مترددة في استعادة المتطرفين الموالين لتنظيم الدول الإسلامية.", "doc2": "ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਇਸ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਕਿ ਅਸੀਂ 100 ਫੀਸਦੀ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ 'ਅਧਿਕਾਰਤ ਐਲਾਨ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਵਰਗ ਮੀਲ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਜੰਗ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਮੂਸਲ ਅਤੇ ਰੱਕਾ ਦੋਹਾਂ ਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ।\" ਟਰੰਪ ਨੇ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜਿਹਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਆਈਐਸ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਹੀ ਬਚੇ ਹਨ। ਕੀ ਆਈਐਸ ਵਾਕਈ ਹਾਰ ਗਿਆ ਹੈ? ਆਈਐਸ ਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਗਵਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਈਐਸ ਦੇ ਗੜ੍ਹ ਇਰਾਕ ਵਿਚ ਮੂਸਲ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਰੱਕਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉੱਤਰੀ-ਪੂਰਬੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿਚ ਲੜਾਈ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕੁਰਦਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸੀਰੀਅਨ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਫੋਰਸਿਜ਼ (ਐਸਡੀਐਫ) ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਹਫਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਫੜ੍ਹ ਲਿਆ ਹੈ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਦੀ ਸੈਂਟਰਲ ਕਮਾਂਡ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਜੋਸੇਫ ਵੋਟਲ ਨੇ ਸੀਨੇਟ ਦੀ ਇਕ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਕਰੀਬਨ 1500 ਆਈਐਸ ਅੱਤਵਾਦੀ 20 ਵਰਗ ਮੀਲ (52 ਸਕੁਏਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਵਿਚ ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਇਰਾਕ ਨਾਲ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਹਾਲੇ ਵੀ \"ਆਗੂ, ਲੜਾਕੇ, ਸਹਾਇਕ, ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਗਲਤ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮਾਂਡ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲਗਾਤਾਰ ਦਬਾਅ ਦੇ ਬਿਨਾਂ \"ਸੀਰੀਆ ਵਿਚ ਛੇ ਤੋਂ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" ਇੱਕ ਹੋਰ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ ਕਿ ਐਸਡੀਐਫ਼ ਵੱਲੋਂ ਬੰਦੀ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸੈਂਕੜੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੜਾਕਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦਾ ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸਲਾਮੀ ਰਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਹਨ। ਆਈਐਸ ਖਿਲਾਫ਼ ਜੰਗ ਨੂੰ ਟਰੰ�� ਕਿਵੇਂ ਦੇਖਦੇ ਹਨ? ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ \"ਉਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ ਗਵਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਹ ਸਭ ਇੰਨੀ ਜਲਦੀ ਕਰ ਲਵਾਂਗੇ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕੁਝ ਛੋਟੇ ਇਲਾਕੇ ਹਨ ਜੋ ਕਾਫ਼ੀ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਆਈਐਸ ਅੱਜ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਪਰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਅਜਿਹਾ ਆਵੇਗਾ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗਾ।\" ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਟੇਟ ਆਫ਼ ਯੂਨੀਅਨ ਸਪੀਚ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਮਹਾਨ ਦੇਸ ਅੰਤਹੀਣ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਲੜਦੇ।\" ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮਾਈਕ ਪੋਂਪੀਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਤੋਂ ਫੌਜ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਸੱਦਣਾ ਸਿਰਫ਼ 'ਇੱਕ ਵਿਹਾਰਕ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ...ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫੌਜ ਨੂੰ \"ਸੀਰੀਆ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾ ਲੈਣ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਬਣੇ ਰਹਾਂਗੇ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ 'ਜੇਹਾਦ ਦੇ ਵਿਕੇਂਦਰੀਕਰਨ ਦੇ ਯੁੱਗ' ਵਿੱਚ ਦਾਖਿਲ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਮਦਦ ਲਈ 'ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ' ਸੱਦੇਗਾ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/media-45083454", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45079817", "doc1": "وأصيب في الزلزال الذي وقع الأحد مئات الأشخاص، بحسب ما قاله مسؤولون، معظمهم في المنطقة الشمالية من الجزيرة. وكان الزلزال، الذي بلغت درجته 6.9 ضحلا إذ حدث فقط على عمق 30 كم. ودمر آلاف المباني، وأدى إلى قطع الكهرباء. وأجلي حوالي 1000 سائح أجنبي من جزر جيلي القريبة، كما قتل شخص واحد على الأقل في بالي.", "doc2": "ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ਉੱਪਰ 6.9 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੇ ਇਸ ਭੂਚਾਲ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ। ਕਈ ਥਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਬਿਜਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲਾਮਬੋਕ ਦੇ ਪੜੋਸੀ ਟਾਪੂ ਬਾਲੀ ਤੋਂ ਆਈ ਵੀਡੀਓ 'ਚ ਲੋਕ ਚੀਕਾਂ ਮਾਰਦੇ ਹੋਏ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਭਜਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਗਿਲੀ ਟਾਪੂ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1000 ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ 'ਹਰ ਪਾਸੇ ਹਫੜਾ-ਤਫੜੀ ਸੀ' ਲਾਮਬੋਕ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਵੀ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 16 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਭੂਚਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਨਾਮੀ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮੇ ਬਾਅਦ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਏਐਫਪੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲਾਮਬੋਕ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰ ਮਤਾਰਾਮ ਦੀਆਂ ਕਈ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ। ਮਤਾਰਾਮ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਭਜਿਆ। ਹਰ ਕੋਈ ਹੜਬੜੀ ਵਿੱਚ ਸੀ।\" ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਟਾਪੂ ਲਾਮਬੋਕ 'ਤੇ 9.1 ਤੀਬਰਤਾ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਦਸਤਕ 'ਹਸਪਤਾਲ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ' ਬਾਲੀ ਦੀ ਰਾਜਧਾ���ੀ ਦੇਨਪਸਾਰ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ 'ਚੋਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ। ਦੇਨਪਸਾਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਸ਼ੁਰੂ 'ਚ ਤਾਂ ਹਲਕੇ ਝਟਕੇ ਸਨ, ਪਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਏ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਚੀਕਨਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ - ਭੂਚਾਲ। ਸਾਰਾ ਸਟਾਫ ਹੜਬੜਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਭਜਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।\" ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਕੇ ਸ਼ਨਮੁਗਮ ਇੱਕ ਕਾਂਨਫਰੰਸ ਲਈ ਲਾਮਬੋਰ ਵਿੱਚ ਸੀ ਜਦੋਂ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਟਲ ਦਾ ਕਮਰਾ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਖੜਾ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਸੀ।\" ਗਿਲੀ ਟਾਪੂ ਦੇ ਇੱਕ ਅਫਸਰ ਨੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਕੰਢੇ ਬਾਹਰ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ। ਕੁਝ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਬਾਲੀ ਅਤੇ ਲਾਮਬੋਕ ਦੇ ਹਵਾਈ ਅੱਢੇ ਖੁਲੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-55156599", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55155475", "doc1": "وقالت الهيئة التنظيمية للأدوية ومنتجات الرعاية الصحية في بريطانيا إن اللقاح، الذي يوفر حماية بنسبة 95 في المئة، آمن للاستخدام على نطاق واسع. ويمكن البدء خلال أيام في منح اللقاح للفئات الأكثر احتياجا له، مثل المسنين في دور الرعاية. وطلبت المملكة المتحدة بالفعل 40 مليون جرعة، تكفي لتطعيم 20 مليون شخص، حيث يحصل كل شخص على جرعتين. وستكون عشرة ملايين جرعة متاحة قريبا جدا، وستصل 800 ألف جرعة إلى المملكة المتحدة خلال أيام. مواضيع قد تهمك نهاية وهذا هو أسرع لقاح يتم تطويره في التاريخ، حيث استغرق 10 شهور للمرور عبر الخطوات التي تستغرق سنوات في العادة. وقال وزير الصحة مات هانكوك في تغريدة بموقع تويتر \"الغوث في الطريق. دائرة الصحة مستعدة لبدء عملية التطعيم بداية الأسبوع القادم\". وهناك حوالي 50 مستشفى على أهبة الاستعداد، كما يجري تجهيز مراكز للتلقيح في عدة أماكن مثل قاعات المؤتمرات. وبالرغم من أن بالإمكان بدء التطعيم قريبا، يتوجب على الناس توخي الحذر واتخاذ الخطوات الضرورية لمنع انتقال العدوى ووقف انتشار الفيروس، كما يقول الخبراء. وهذا يعني أن هناك ضرورة للتقيد بإجراءات التباعد الاجتماعي واستخدام الكمامات وفحص الناس الذين يشتبه بحملهم للفيروس وعزلهم. ما هو اللقاح الذي أُقر؟ هو نوع جديد من اللقاحات يُطلق عليه mRNA. ويستخدم هذا اللقاح أجزاء دقيقة من الشفرة الوراثية للفيروس من أجل تدريب الجسم على مكافحة مرض كوفيد-19 وبناء مناعة ضده. ولم يقر لقاح من هذا النوع من قبل للاستخدام البشري، لكن البعض حصلوا عليه خلال مرحلة التجارب. ويتوجب حفظ اللقاح في درجة حرارة 70 تحت الصفر. وسوف يجري نقله في صناديق خاصة تحوي ثلجا جافا. وبمجرد وصولها يمكن أن تحفظ لمدة خمسة أيام في الثلاجة.", "doc2": "ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਟੀਕਾਕਰਨ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰੈਗੂਲੇਟਰ, ਐੱਮਐੱਚਆਰਏ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, ਕੋਵਿਡ-19 ਲਈ 95 ਫੀਸਦ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਜਲਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 40 ਮਿ���ੀਅਨ ਖ਼ੁਰਾਕਾਂ ਦਾ ਆਰਡਰ ਦਿੱਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ 20 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡੋਜ਼ ਦੇਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹੈ। ਕਰੀਬ 10 ਮਿਲੀਅਨ ਖ਼ੁਰਾਕਾਂ ਛੇਤੀ ਉਪਲਬਧ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਬਣਨ ਵਾਲਾ ਵੈਕਸੀਨ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਗੇੜਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਲਈ 10 ਮਹੀਨੇ ਲੱਗੇ, ਜੋ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦਾ ਕੰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਸਕੱਤਰ ਮੈਟ ਹੈਨਕੌਕ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, \"ਮਦਦ ਜਲਦ ਹੀ ਤੁਹਾਡੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇਗੀ, ਐੱਨਐੱਚਏ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ।\" ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਟੀਕਾਕਰਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸਬੰਧੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸਿੰਗ ਅਤੇ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨ ਕਿਹੜੀ ਹੈ? ਇਹ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ mRNA ਵੈਕਸੀਨ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਅਤੇ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰਥਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕੋਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ। (ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ ) mRNA ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਵੀ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਵਰਤਿਆਂ ਗਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ -70C ਤਾਪਮਾਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਡਰਾਈ ਆਇਸ ਦੇ ਸਪੈਸ਼ਲ ਬਕਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇਸ ਦੀ ਡਿਲੀਵਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ 5 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਫਰਿਜ਼ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਿਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਕਦੋਂ ਮਿਲੇਗੀ? ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਸੂਚੀ ਉਲੀਕੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖ਼ਮ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਸਾਮੂਹਿਕ ਟੀਕਾਕਰਨ ਵਿੱਚ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨ ਲੋਕ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੇਅਰ ਹੋਮਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਸਟਾਫ, 80 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਤੇ ਸਮਾਜਕ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਸਟੌਕ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਾਮੂਹਿਕ ਟੀਕਾਕਰਨ ਵਿੱਚ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨ ਲੋਕ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਧੇਰੇ ਸਟੌਕ 2021 ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। 21 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਵਕਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਟੀਕੇ ਲੱਗਣਗੇ। ਹੋਰ ਵੈਕਸੀਨ ਕਈ ਹੋਰ ਵੀ ਵੈਕਸੀਨ ਵੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦ ਹੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੌਡਰਨਾ ਵੀ ਫਾਈਜ਼ਰ ਵਾਂਗ ਸੁੱਰਿਅਤ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਨੇ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ 7 ਮਿਲੀਅਨ ਖੁਰਾਕਾਂ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਟੀਕਾ ਤੁਹਾਡੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ‘ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਪਲ��ਨ’ ਜਾਣੋ ਯੂਕੇ ਨੇ ਓਕਸਫੋਰਡ ਅਤੇ ਐਸਟਰਾ-ਜ਼ੈਨੇਕਾ ਤੋਂ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਬਚਾਅ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ 100 ਮਿਲੀਅਨ ਖੁਰਾਕਾਂ ਦਾ ਆਰਡਰ ਦਿੱਤੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨ-ਰਹਿਤ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਸਪੁਤਨਿਕ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਫੌਜ ਨੇ ਵੀ ਕੈਨਸਿਨੋ ਬਾਓਲੌਜਿਕਸ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਦੀ ਓਕਸਫੌਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਾਂਗ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-48459261", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-48455414", "doc1": "ولكن بدلاً من الاستمتاع بهذه الفرصة، وجدت المتسابقات أنفسهن وسط زوبعة من الانتقادات بعد تجميع صورهن في صورة واحدة أراد منتقدون أن يوصلوا من خلالها رسالة مفادها أن منظمي الحفل مهووسون بالبشرة الفاتحة. تظهر الصور 30 وجها لنساء مشاركات في مسابقة الجمال ونشرت مجتمعة في صحيفة (تايمز أوف إنديا)، التي تملكها المجموعة المنظمة لمسابقة ملكة الجمال السنوية. وبدأ سيل الانتقادات عندما كتب أحد مستخدمي تويتر السؤال التالي معلقا على الصورة: \"ما الخطأ في هذه الصورة؟\". وبسبب تشابه هيئاتهن: خصلات لامعة من الشعر، ومرتبة جدا وتصل كلها إلى أطراف الكتفين، وبسبب لون البشرة الذي يكاد يكون متطابقا، سخر بعضهم من مدى تماثل المتسابقات، حتى أنهم تساءلوا، حتى ولو من باب المزاح، ما إذا كن في الحقيقة المرأة ذاتها في كل الصور. وأوضح منتقدون أنه لا شيء خاطئ في صور النساء أنفسهن، ولكن عندنا وضعت الصور متجانبة ظهرت قلة التنوع في لون البشرة، فطفت إلى السطح مجددا مشكلة تؤرق الهند وهي تفضيل البشرة الفاتحة. وقالت لبي بي سي شاميتا سينغا، وهي خبيرة التجميل في المسابقة، إنه كان ينبغي تعديل الصور الأصلية إذ بدت المتسابقات \"مثل الدمى\". وأصرت على أنه طلب من فريق تعديل الصور (باستخدام فوتوشوب) عدم تغيير لون البشرة، وألقت باللوم على اقتراب موعد طباعة الجريدة ما تسبب بضغط أثناء العمل. وأضافت \"ليست هذه ألوان البشرة الحقيقية في الصور الأصلية\"، موضحة أن بعض الفائزات السابقات كانت بشراتهن داكنة. وقالت: \"هذه مجرد صور لبناتنا في العام الماضي. بشرة الجميع بقيت كما هي\". ومنذ منتصف التسعينيات تؤخذ مسابقة ملكة الجمال على محمل الجد في الهند، إذ قدمت البلاد كثيرا من النساء اللاتي أصبحن من شهيرات وحصلن أيضا على ألقاب عالمية. وتحصل كثيرات منهن على عقود تمثيل مربحة في بوليوود. وانتشرت بكثرة طوال السنوات الماضية مؤسسات تدرب الشابات الراغبات في المشاركة في مسابقة ملكة الجمال في جميع أنحاء البلاد، ومجددا كانت معظم الرابحات من ذوات البشرة الفاتحة. لكن هذا الأمر لم يعد مثيرا للاستغراب. ايشواريا راي إن هوس الهند بالبشرة الفاتحة، خاصة عند النساء، أمر معروف جدا؛ إذ ينظر للبشرة الفاتحة على أنها متفوقة على البشرة الداكنة كما أنه من المتعارف عليه أن ذوات البشرة الفاتحة مفضلات عند الزواج. ومنذ سبعينيات القرن الماضي، وبعد طرح كريم \"فير أند لافلي\"، أصبحت مستحضرات تفتيح البشرة من أكثر المنتجات مبيعا في البلاد، وظهر ممثلون وممثلات في بوليوود في إعلانات لدعم هذا ا��منتج. ولم تقتصر وعود الإعلانات التجارية لمثل هذه الكريمات على بشرة فاتحة فقط، بل وصلت إلى درجة الوعود بوظيفة ذات بريق أو العثور على الحب أو حتى بالزواج. وترسخ مثل هذه المسابقات التي تفضل لونا محددا للبشرة صورا نمطية تضع المرأة في قوالب معينة. وفي عام 2005 ظهر أول كريم لتفتيح بشرة الرجال اسمه \"فير آند هاندسم\"، وبدعم من نجم بوليوود شاه روخ خان (شاروخان) سرعان ما ذاع صيت المستحضر. وفي السنوات الأخيرة أطلقت حملات مثل \"Dark is Beautiful\" ودعوات بأن يحتفي الناس بلون بشرتهم، لكن هذا لم يوقف تدفق طوفان الكريمات التي تعد بتفتيح كل شيء، بدءا من الإبط وحتى الأعضاء التناسلية الأنثوية. ويمكن قياس مدى شعبية مثل هذه المستحضرات في الهند من حقيقة أن عائداتها تصل إلى نحو مئات الملايين من الدولارات كل عام، وفقا لإحدى التقديرات، ومن المتوقع أن تصل عائدات سوق منتجات تفتيح البشرة لدى النساء لنحو 716 مليون دولار بحلول عام 2023. ويقول المدافعون عن منتجات تبييض البشرة إنها مسألة خيار شخصي؛ فإذا كان بإمكان النساء استخدام أحمر الشفاه لجعل شفاههن أكثر احمرارا، فلم لا يستخدمن كريمات تفتح بشرتهن؟ لكن ناشطين أشاروا إلى أن هذا الهوس بالبشرة الفاتحة موقف غير عادل إلى حد كبير؛ إذ يقولون إن \"تفوق\" البشرة الفاتحة يعزز ويديم التحامل المجتمعي، ويجرح كرامة ذوي البشرة الداكنة الذين يكبرون مع شعور بعدم الثقة بأنفسهم، كما يؤثر على نجاحهم الشخصي والمهني. سمعنا عن عارضات ذوات بشرة أغمق قلن إنهن خسرن وظائف بسبب لون بشرتهن، كما أننا لا نجد في بوليوود إلا عددا قليلا من الممثلات ذوات البشرة الغامقة في الأدوار الرئيسية. عام 2014، أصدر مجلس معايير الإعلان في الهند (ASCI)، وهو هيئة تنظيم ذاتي للمعلنين، مجموعة إرشادات منعت القائمين على الإعلانات التجارية من تقديم ذوي البشرة الداكنة على أنهم \"غير جذابين، أو غير سعداء، أو مكتئبين أو يشعرون بالقلق\". ومع ذلك، استمر هذا النوع من الإعلانات، وما تغير هو أنها أصبحت أقل فجاجة وأكثر تحفظًا مقارنة بالحملات السابقة. كما تواصل دعم ممثلات وممثلين في الأفلام التي تحظى بشعبية لمثل هذه الإعلانات. ولكن، وأثناء كتابتي لهذه القصة، جاء في الأخبار أمر يفرح القلب: \"أكدت ممثلة من جنوبي الهند، اسمها ساي بالافي، رفضها صفقة بقيمة 20 مليون روبية لتظهر في إعلان كريم تفتيح بشرة\". وجاء على لسان الممثلة: \"ماذا سأفعل بكل هذا المال الذي كنت سأحصل عليه من مثل هذا الإعلان؟ ليس لدي احتياجات كبيرة\". وأضافت: \"يمكنني القول إن المعايير التي لدينا خاطئة. هذا لون بشرة أبناء الهند. لا يمكننا الذهاب إلى الأجانب وأن نطلب منهم تغيير لون بشرتهم البيضاء. هذا لون بشرتهم وهذا لوننا\". ورحب كثيرون بهذه التعليقات والتي جاءت منعشة خاصة عقب قصة المتسابقات على لقب ملكة الجمال، واللاتي ظهرن فيها متشابهات وذوات بشرة فاتحة.", "doc2": "ਆਲੋਚਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰੀ ਦੀਆਂ 30 ਫਾਈਨਲਿਸਟ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀਆਂ ਹੀ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਡਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਕਾਰਨ ਕਾਫ਼ੀ ਚਰਚਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਆਲੋਚਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਗੋਰੀ ਚਮੜੀ ਦੇ ਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰੇਮੀ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਅਖ਼ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀਆਂ 30 ਪ੍ਰਤਿਭਾਗੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਕੋਲਾਜ਼ ��ੱਗਿਆ। ਇਹੀ ਗਰੁੱਪ ਸਲਾਨਾ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੂਬਿਆਂ ਦੀਆਂ ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਜੋ ਜਿੱਤੀਆਂ ਹਨ ਉਹ 15 ਜੂਨ ਨੂੰ 'ਮਿਸ ਇੰਡੀਆ 2019' ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੀਆਂ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਜੇਤੂ ਮਾਡਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰੇਗੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੂਰੇ ਪੰਨੇ ਦੀ ਪ੍ਰੋਮੋਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, \"ਇਸ ਵਾਰੀ ਕੌਣ ਹੋਵੇਗੀ 'ਮਿਸ ਇੰਡੀਆ'?\" ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। \"ਭਾਰਤ ਦੇ ਚਾਰ ਜ਼ੋਨਜ਼ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ- ਉੱਤਰੀ, ਪੂਰਬੀ, ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਸੂਬੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਜੇਤੂ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਹੈ।\" ਪਰ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਇੱਕ ਗਲਤ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਟਰੋਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਟਵਿੱਟਰ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪੁੱਛਿਆ, \"ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਕੀ ਗਲਤ ਹੈ?\" ਕਾਫ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਉੱਤੇ ਕਮੈਂਟ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਭ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਵਾਲ ਅਤੇ ਗੋਰਾ ਰੰਗ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀਆਂ ਹੀ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਸਾਰੀਆਂ ਇੱਕੋ ਹੀ ਹੋਣ। ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀ ਪਰ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਮੱਧ 1990 ਤੋਂ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਨਅਤ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਨੇ ਦੇਸ ਨੂੰ ਕਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮਿਸ ਇੰਡੀਆ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਐਸ਼ਵਰੀਆ ਰਾਏ, ਸੁਸ਼ਮਿਤਾ ਸੇਨ, ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਚੋਪੜਾ। ਕਈ ਤਾਂ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੀ ਜਿੱਤ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਨਾਮ ਕਮਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਾਮਯਾਬ ਮਾਡਲਜ਼ ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਹੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਲਈ ਖਾਸ ਲਗਾਅ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕਈ ਲੋਕ ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਆਹ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਹੀ ਬਿਹਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ 1970 ਤੋਂ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਫੇਅਰ ਐਂਡ ਲਵਲੀ ਕਰੀਮ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਆਈ, ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਗੋਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕਰੀਮਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ। ਕਈ ਵੱਡੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਅਦਾਕਾਰ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਸ਼ਹੂਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਲ 1994 ਵਿੱਚ ਮਿਸ ਵਰਲਡ ਬਣੀ ਐਸ਼ਵਰਿਆ ਰਾਏ ਨੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਨਾਮਣਾ ਖੱਟਿਆ ਹੈ ਇਹ ਕਰੀਮਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਸਗੋਂ ਚੰਗੀ ਨੌਕਰੀ, ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਰਾਹ ਵੀ 'ਆਸਾਨ' ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੀ ਇਸੇ ਸੋਚ 'ਤੇ ਮੋਹਰ ਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਲ 2005 ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਤੈਅ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਗੋਰਾ ਰੰਗ ਸਿਰਫ਼ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਗੋਰਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕਰੀਮ ਆਈ। ਇਸ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਸੁਪਰਸਟਾਰ ਸ਼ਾਹਰੁਖ ਖਾਨ ਨੇ ਅਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਈ। ਹਾਲ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ 'ਡਾਰਕ ਇਜ਼ ਬਿਊਟੀਫੁਲ' ਤੇ #unfairandlovely। ਇਹ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਰੰਗਭੰਦ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਉੱਤੇ ਮਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮੈਂ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਕਰੀਮਾਂ ਅਤੇ ਜੈਲਜ਼ 'ਤੇ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੱਛਾਂ ਦੇ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੁਪਤ ਅੰਗ ਦਾ ਰੰਗ ਗੋਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। “ਵਾਲ ਹੋਣ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਤੁਸੀਂ ਖੂਬਸੂਰਤ ਹੋ, ਤੁਹਾਡੀ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਹੈ” ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਰੀਮਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਇਸੇ ਗੱਲ ਤੋਂ ਲਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਰੀਮਾਂ ਅਤੇ ਬਲੀਚ ਸਲਾਨਾ ਕਰੋੜਾਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਮੁਤਾਬਕ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਬਜ਼ਾਰ ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ 50 ਬਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਿੱਜੀ ਫੈਸਲਾ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਔਰਤ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਲਿਪਸਟਿਕ ਲਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਗੋਰਾ ਰੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰੀਮ ਜਾਂ ਜੈੱਲ ਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੀ ਗਲਤ ਹੈ? ਇਹ ਤਾਰਕਿਕ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਲਈ ਇੰਨੀ ਚਾਹਤ ਵਿਤਕਰਾ ਹੈ। ਗੋਰੀ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਮੰਨਣ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਾਜਿਕ ਪੱਖਪਾਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਘੱਟਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਿੱਜੀ ਤੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਮਾਡਲਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਕਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਦੇਣ ਦੌਰਾਨ ਅਣਗੌਲਿਆਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੁਝ ਹੀ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਅਹਿਮ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਹਨ। ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਐਡਵਰਟਾਈਜ਼ਿੰਗ ਸਟੈਂਡਰਡਜ਼ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਮਸ਼ਹੂਰੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ -ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 'ਉਦਾਸ, ਮਾਯੂਸ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੂਬਸੂਰਤ ਨਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਾ ਦਿੱਤੀ'। ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਕਿ ਉਹ ਵਿਆਹ, ਨੌਕਰੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰਮੋਸ਼ਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਾ ਹੋਣ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਸ਼ਹੂਰੀਆਂ ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਚੌਕੰਨੇ ਹਨ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਦਾਕਾਰ ਹਾਲੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐਂਡੋਰਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਇਹ ਲਿਖ ਰਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਹੀ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਵੀ ਆਈ ਕਿ ਤੇਲਗੂ ਅਦਾਕਾਰਾ ਸਾਈ ਪੱਲਵੀ ਨੇ ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਕਰੀਮ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰੀ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤੀ। ਜਿਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ 2 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲਣੇ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਜਿਹੀ ਮਸ਼ਹੂਰੀ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਪੈਸਿਆਂ ਦਾ ਮੈਂ ਕੀ ਕਰੂੰਗੀ। ਮੇਰੀਆਂ ਕੋਈ ਵੱਧ ਲੋੜਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪਦੰਡ ਗਲਤ ਹਨ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਚਮੜੀ ਦਾ ਰੰਗ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾ ਕੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਉਹ ਗੋਰੇ ਕਿਉਂ ਹਨ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਡਾ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-54396935", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44257094", "doc1": "يواجه هارفي واينستين في مقاطعة لوس أنجليس 11 تهمة بالاعتداء على خمس نساء وتتعلق التهم الجديدة بمزاعم اعتداء على ضحيتين منذ أكثر من عشر سنوات. وقالت المدعية العامة جاكي لانسي في بيان إن واينستين يواجه الآن في مقاطعة لوس أنجليس 11 تهمة بالاعتداء الجنسي على خمس نساء. وفي شهر مارس/ آذار، صدر حكم قضائي بسجن واينستين 23 سنة لإدانته بالاعتداء الجنسي والاغتصاب. وأثناء المحاكمة التي جرت في نيويورك، أدين واينستين (68 عاماً) باعتداء جنسي من الدرجة الأولى بحق امرأة، وباغتصاب من الدرجة الثالثة بحق امرأة أخرى. مواضيع قد تهمك نهاية وبحسب التهم الجديدة، فإن واينستين اغتصب امرأة في فندق في بيفرلي هيلز بين 2004 و2005، واغتصب امرأة أخرى مرتين في نوفمبر/ تشرين الثاني 2009 ونوفمبر 2010. ولقد وُجّهت إليه تهمة في يناير/ كانون الثاني بالاعتداء الجنسي على امرأتين عام 2013. وفي أبريل/ نيسان، أضيفت تهمة بالاعتداء على امرأة في فندق في بيفرلي هيلز عام 2010. وكان مسؤولون في لوس أنجليس قد بدأوا إجراءات لترحيل واينستين، لكن الأمر تأجل بسبب انتشار فيروس كورونا. ومن المتوقع أن تعقد جلسة استماع لطلب الترحيل في ديسمبر/ كانون الأول. وقيل في مارس/ آذار أن واينستين أُصيب بفيروس كورونا داخل سجنه في نيويورك. وقال متحدث باسم المنتج الشهير \"طالما أصر هارفي واينستين على أن جميع علاقاته الجسدية كانت تتم بالتراضي. هذا لم يتغيّر\". ورفض المتحدث التعليق على التهم الإضافية. وبدأت مزاعم الاعتداء الجنسي ضدّ واينستين تطفو على السطح في عام 2017، وذلك بعدما نشرت صحيفة \"نيويورك تايمز\" للمرة الأولى تقريرا عن حوادث حصلت منذ عقود. وقدّم واينستين اعتذاراً وأقرّ بأنه تسبّب \"بالكثير من الألم\" لكنّه نفى التهم الموجهة إليه. ومع ظهور عشرات التهم الإضافية، طُرد واينستين من مجلس إدارة شركته وأُبعد عن هوليوود. وبدأ تحقيق جنائي في نيويورك في عام 2017، لكن لم يتم توجيه تهم إلى واينستين حتى مايو/ أيار 2018، حين سلّم نفسه للشرطة. وعند صدور الحكم بسجنه في مارس/ آذار هذا العام، برأته هيئة المحلفين من تهمة الاعتداء الجنسي الافتراسي، وهو ما ألغى إمكانية سجنه مدّة أطول.", "doc2": "ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਹਵਾਲੇ ਕਰਨ ਮਗਰੋਂ ਹਾਰਵੀ ਵਾਇਨਸਟੀਨ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤਾ। 66 ਸਾਲਾ ਵਾਇਨਸਟੀਨ ਉੱਤੇ ਦਰਜਨਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ ਸੀ। ਵਾਇਨਸਟੀਨ ਖ਼ੁਦ 'ਤੇ ਲੱਗੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਗਵੀਨੇਥ ਪੌਲਤਰੋਵ, ਏਂਜਲੀਨਾ ਜੋਲੀ, ਕਾਰਾ ਡੇਲਵੀਨੇ, ਲਿਆ ਸੇਡੌਕਸ, ਰੋਜ਼���ਨਾ ਆਰਕਵੇਟਾ, ਮੀਰਾ ਸੋਰਵੀਨੋ ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਅਦਾਕਾਰਾਵਾਂ ਨੇ ਵਾਇਨਸਟੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਬੁਰੇ ਤਜਰਬੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ, ''ਵਾਇਨਸਟੀਨ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਰੇਪ, ਕ੍ਰਿਮੀਨਲ ਸੈਕਸ ਐਕਟ ਅਤੇ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਤੈਅ ਹੋਏ।'' ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕਣ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਲਈ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਵਾਇਨਸਟੀਨ ਉੱਤੇ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਸਨ। ਜਿਸ ਮਗਰੋਂ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਛਿੜ ਗਈ ਸੀ ਤੇ #MeToo ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਗਈ। ਪਤਨੀ ਜੌਰਜੀਨਾ ਚੈਪਮੈਨ ਨੇ ਹਾਰਵੀ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰ ਲਿਆ ਕੌਣ ਹਨ ਹਾਰਵੀ ਵਾਇਨਸਟੀਨ? (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54036398", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54054753", "doc1": "اللقاح الروسي وجاء في التقرير، الذي نشر في دورية لانسيت الطبّية أن كلّ شخص تناول اللّقاح طوّر أجساماً مضادة لمحاربة الفيروس دون التعرّض لأي آثار جانبية خطيرة. ومنحت روسيا الرخصة لاستخدام اللقاح محلياً في شهر آب/أغسطس لتكون الدولة الأولى التي تقوم بهذه الخطوة. ويقول الخبراء إن التجارب كانت أصغر من أن تثبت فعاليتها وسلامتها. لكنّ موسكو أشادت بالنتائج ردّا على الانتقادات. وأبدى بعض الخبراء الغربيين قلقهم من سرعة عمل الروس، ورجحوا أن الباحثين اختصروا الطريق أثناء عملهم. مواضيع قد تهمك نهاية وقال الرئيس فلاديمير بوتين الشهر الماضي إن \"اللقاح تجاوز جميع التجارب المطلوبة وإنه أعطاه لواحدة من بناته\". ماذا جاء في التقرير؟ وتحدثت صحيفة لانسيت عن حدوث تجربتين للقاح يدعى \"سبوتنيك- في\" ما بين شهري يونيو /حزيران ويوليو / تموز. وشارك في كل تجربة 38 متطوعًا سليمًا، تتراوح أعمارهم بين 18 و60 عاماً. تمّ إعطاؤهم جرعة من اللقاح، تبعها جرعة أخرى بعد ثلاثة أسابيع. وخضع المشاركون إلى المراقبة خلال 42 يوماً، وطوروا جميعاً أجساماً مضادة خلال ثلاثة أسابيع. آلام الرأس وألم ألمفاصل كانت أبرز الآثار الجانبية التي ظهرت لدى المشاركين. وذكر التقرير أنّ هناك \"حاجة إلى تجارب واسعة وطويلة الأمد، تتضمن المزيد من المراقبة لإثبات سلامة وفعالية اللقاح على المدى الطويل للوقاية من عدوى كوفيد-19\". وذكرت الصحيفة أن المرحلة الثالثة من الاختبارات ستشمل 40 ألف متطوّع من \"متخلف الفئات العمرية والفئات المهددة بمخاطر (صحّية)\". ويستخدم اللقاح الروسي سلالات معدّلة من الفيروس الغدي، الذي يسبب عادة نزلات البرد المألوفة، لتحفيز استجابة المناعة. \"ردّ على المنتقدين\" وقال كيريل ديميترييف ، رئيس صندوق استثمار روسي في صنع اللقاح، خلال مؤتمر صحفي إن التقرير كان \"ردّا قويا على المشككين الذين انتقدوا اللقاح الروسي دون مبرّر\". وتحدث عن ضمّ 3000 شخص للمرحلة التالية من الاختبارات. وقال وزير الصحة الروسي ميخائيل موراشكو إن البلاد ستبدأ باستخدام اللقاح بدءاً من نوفمبر/تشرين الثاني أو ديسمبر/كانون الأول، مع التركيز على الفئات المعرضة للخطر. لكن الخبراء حذروا من أنه لا يزال هناك طريق طويل يجب عبوره قبل دخول القاح إلى السوق. وقال بريندن وين، أستاذ في أمراض الميكروبات في كليّة \"الصحة وطب المناطق الاستوائية\" في لندن، في حديث لوكالة رويترز إن التقرير يوضع في خانة \"جيّد جداً حتى الآن\". وفقًا لمنظمة الصحة العالمية ، العمل جار على تطوير 176 لقاحًا محتملاً في جميع أنحاء العالم. ويجري اخبتار 34 من بينها على الأشخاص مع تقدّم ثمانية منها إلى المرحلة الثالثة.", "doc2": "ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹਨ ਮੈਡੀਕਲ ਜਰਨਲ ਦਿ ਲੈਂਸੇਟ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਰੇਕ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਨੇ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕੋਈ ਗੰਭੀਰ ਸਾਈਡ-ਇਫ਼ੈਕਟ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਨਾਲ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਏ ਹਨ। ਰੂਸ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਅਗਸਤ ਵਿਚ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਰੂਸ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਡਾਟਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਪਰ ਮਾਸਕੋ ਨੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਪੱਛਮੀ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਗਤੀ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖੋਜਕਰਤਾ ਕਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਿਦਾਇਤਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਨੇ ਸਾਰੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਪੜਾਅ ਲੰਘੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਇਕ ਧੀ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ 18 ਅਤੇ 60 ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 42 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ 'ਚ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਗਈਆਂ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ? ਦਿ ਲੈਂਸੇਟ ਪੇਪਰ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਪੂਟਨਿਕ-ਵੀ ਨਾਮ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਦੋ ਟਰਾਇਲ ਜੂਨ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਹਰੇਕ ਵਿੱਚ 38 ਤੰਦਰੁਸਤ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਫਿਰ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਬੂਸਟਰ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ 18 ਅਤੇ 60 ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 42 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ‘ਚ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰ ਦਰਦ ਅਤੇ ਜੋੜਾਂ ਦਾ ਦਰਦ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਟ੍ਰਾਇਲ ਖੁੱਲੇ ਲੇਬਲ ਸਨ ਅਤੇ ਬੇਤਰਤੀਬੇ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਭਾਵ ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਪਲੇਸਬੋ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, \"ਕੋਵਿਡ -19 ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਲੰਬੀ ਮਿਆਦ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਸਮੇਤ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਟ੍ਰਾਇਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨਿਗਰਾਨੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।\" ਪੇਪਰ ਅਨੁਸਾਰ, ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ \"ਵੱਖ ਵੱਖ ਉਮਰ ਅਤੇ ਜੋਖ਼ਮ ਸਮੂਹਾਂ\" ਦੇ 40,000 ਵਲੰਟੀਅਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਰੂਸ ਦੀ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ ਐਡੀਨੋਵਾਇਰਸ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸਟ੍ਰੇਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਬਣੀ ਹੈ, ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ੁਕਾਮ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਪੜ੍ਹੋ ਹਾਲਾਂਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਨੇ ਪੜਾਅ-2 ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਾਲੰਟੀਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਾਏਗਾ ਅਜੇ ਇਹ ਰਸਤਾ ਕਾਫ਼ੀ ਲੰਮਾ ਹੈ ਫਿਲਪਾ ਰੌਕਸਬੀ, ਬੀਬੀਸੀ ਸਿਹਤ ਪੱਤਰਕਾਰ \"ਉਤਸ਼ਾਹਜਨਕ\" ਅਤੇ \"ਹੁਣ ਤੱਕ ਲਈ ਚੰਗਾ\"... ਯੂਕੇ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ - ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ, ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਬਹੁਤ ਲੰਮਾ ਰਸਤਾ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਨੇ ਪੜਾਅ-2 ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਾਲੰਟੀਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਾਏਗਾ। ਇਹ ਗੱਲ ਅਜੇ ਵੀ ਸਥਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ, ਅਸੀਂ ਇਹ ਕਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਵੈਕਸੀਨ 18 ਤੋਂ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਕੀ, ਜੋ ਸਿਹਤਮੰਦ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ -19 ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜੋਖ਼ਮ ਹੈ - ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕਿੰਨੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਚਿਰ ਅਸਰ ਕਰੇਗੀ? ਇਸਦਾ ਉੱਤਰ ਸਿਰਫ਼ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਡਮੀ ਟੀਕਾ । ਹਾਲਾਂਕਿ ਟ੍ਰਾਇਲ 'ਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਅਨੇਕਾਂ ਵੈਕਸੀਨ ਟ੍ਰਾਇਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਕੁਝ ਖਾਸ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਕੰਮ ਕਰਨਗੀਆਂ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿੰਨੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਨਗੀਆਂ ਅਤੇ ਕਿਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਰਹਿਣਗੀਆਂ - ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਵੈਕਸੀਨ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨਹੀਂ ਢੁੱਕਵੀ ਰਹੇ। ਰੂਸ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਮਿਖਾਇਲ ਮੁਰਾਸ਼ਕੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਨਵੰਬਰ ਜਾਂ ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖਮ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਕੀ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਆਏ ਹਨ? ਵੈਕਸੀਨ ਲਈ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਇੱਕ ਰੂਸ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਫੰਡ ਦੇ ਮੁਖੀ, ਕਿਰਿਲ ਦਮਿੱਤਰੀਵ ਨੇ ਇੱਕ ਨਿਊਜ਼ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ੰਕਾਵਾਦੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਜਵਾਬ ਸੀ ��ਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਟੀਕੇ ਦੀ ਬੇਵਜ੍ਹਾ ਅਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ\"। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਗਲੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲਾਂ ਲਈ 3,000 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭਰਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਮਿਖਾਇਲ ਮੁਰਾਸ਼ਕੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਨਵੰਬਰ ਜਾਂ ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਵੈਕਸੀਨ ਲਗਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਜੋਖਮ ਵਾਲੇ ਸਮੂਹਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਰ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਲੰਮੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਅਜੇ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਲੰਡਨ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਹਾਈਜੀਨ ਐਂਡ ਟ੍ਰੋਪਿਕਲ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਮਾਈਕਰੋਬਿਅਲ ਪਾਥੋਜੇਨੇਸਿਸ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਬਰੈਂਡਨ ਵੇਨ ਨੇ ਰਿਊਟਰਸ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ: \"ਰਿਪੋਰਟ 'ਹੁਣ ਤੱਕ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਚੰਗੀ\" ਲੱਗ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ 176 ਸੰਭਾਵਿਤ ਵੈਕਸੀਨ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 34 ਵੈਕਸੀਨ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪਰਖੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਅੱਠ ਵੈਕਸੀਨ ਪੜਾਅ ਤਿੰਨ 'ਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-55217686", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-55214374", "doc1": "أُدخل مئات الأشخاص إلى المستشفى وقال الأطباء إن المرضى عانوا من مجموعة واسعة من الأعراض تراوحت بين الغثيان إلى النوبات وفقدان الوعي. ويحقق المسؤولون في سبب المرض الذي اجتاح بلدة إليرو خلال عطلة نهاية الأسبوع. ويأتي المرض الجديد في الوقت الذي تستمر فيه الهند في مكافحة وباء كوفيد- 19، إذ يشهد البلد ثاني أعلى حالات الإصابة بالوباء على الصعيد العالمي. ويُذكر أن ولاية أندرا براديش تعتبر من أشد الولايات الهندية تضررا من جراء الوباء، إذ تجاوز عدد المصابين 800 ألف شخص. مواضيع قد تهمك نهاية لكن يبدو أن الوباء ليس هو السبب في نقل هؤلاء الأشخاص إلى المستشفى خلال عطلة نهاية الأسبوع. تشمل أعراض المرضى القيء وفقدان الوعي وقال وزير الصحة في الولاية، علا كالي كريشنا سرينيفاس، إن الاختبارات التي أجريت على المرضى أظهرت أنهم غير مصابين بكوفيد-19. وقال مسؤول طبي في المستشفى الحكومي بمدينة إليرو لصحيفة إنديان إكسبرس \"الأشخاص الذين أصابهم المرض، وخصوصا الأطفال، بدأوا فجأة في التقيؤ بعدما اشتكوا من التهاب عيونهم\". وأضاف قائلا: \"بعض الأشخاص أُغْمِي عليهم أو عانوا من نوبات صرع\". وغادر المستشفى 70 مريضا، بينما لايزال 157 شخصا يتلقون العلاج، حسب مسؤولين. وقال الوزير الأول في الحكومة المحلية في الولاية، جاكانموهان ريدي، إن فرقا طبية متخصصة أرسلت إلى بلدة إلورو بهدف التحقيق في سبب المرض الغامض. ويتوقع ريدي أيضا أن يزور البلدة بهدف الالتقاء بالمرضى وعائلاتهم. وأضاف: \"استبعدنا تلوث المياه أو تلوث الهواء كعامل مسبب للمرض بعدما زار مسؤولون المناطق التي شهدت إصابات بين المرضى\". ومضى قائلا: \"يتعلق الأمر بمرض غامض ولن يكشف عن طبيعة المرض سوى التحاليل المختبرية\". ودعا حزب المعارضة في الولاية، تيليجو ديسام، إلى إجراء تحقيق في ملابسات الحادث، مصرا على أن التلو�� هو سبب المرض الغامض.", "doc2": "ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਇਲੁਰੁ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫ਼ੈਲੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜੀ ਕੱਚਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਅਤੇ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋਣ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਲੱਛਣ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇਲੁਰੁ ਕਸਬੇ ਵਿੱਚ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫ਼ੈਲੀ ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਲਈ ਜਾਂਚ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ 8 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ 70 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੋਰ 157 ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਹਾਲੇ ਵੀ ਇਲਾਜ਼ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਕੋਵਿਡ-19 ਨੈਗੇਟਿਵ ਸੂਬੇ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਅੱਲਾ ਕਾਲੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਕੋਵਿਡ-19 ਟੈਸਟ ਨੈਗੇਟਿਵ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਲੁਰੁ ਸਰਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ‘ਦਿ ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ’ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਬਿਮਾਰ ਹੋਏ ਖ਼ਾਸਕਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਜਲਨ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਚਾਨਕ ਉਲਟੀਆਂ ਆਉਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਵਾਰ ਵਾਰ ਦੌਰੇ ਪਏ।\" ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, 70 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੋਰ 157 ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਹਾਲੇ ਵੀ ਇਲਾਜ਼ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਜਗਨਮੋਹਨ ਰੈੱਡੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਇਲੁਰੁ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਤੋਂ ਵਾਇਰਲ ਇੰਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਹੋਣ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਲੋਂ ਉਨਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਬੀਮਾਰ ਹੋਏ ਸਨ, ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਦੁਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰਦੁਸ਼ਿਤ ਹਵਾ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਈ ਭੇਤਭਰੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਲੈਬ ਅਧਿਐਨਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੀ ਹੈ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਤੇਲਗੂ ਦੇਸਮ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਗੰਦਗੀ ਦੇ ਭੇਦਭਰੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਿਆ, ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53545086", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53550939", "doc1": "خلال السنوات الأخيرة، لاقت حركة مناهضة اللقاحات اهتماماً على شبكة الانترنت، وحوّل النشطاء المعارضون للقاحات تركيزهم على إطلاق ادعا��ات تتصل بفيروس كورونا. مزاعم حول تأثيرها على الحمض النووي في البداية، ظهر فيديو يتضمن مزاعم غير دقيقة بشأن فيروس كورونا أعدته طبيبة العظام كاري ماديج وحقق رواجاً على وسائل التواصل الاجتماعي. ويطرح فيديو كاري ماديج إدعاءاً خاطئاً بأن اللقاحات تغير الحمض النووي ( الذي يحمل الصفات الوراثية) مواضيع قد تهمك نهاية \"اللقاحات المضادة لكوفيد -19 صُممت لتجعلنا كائنات حية معدلة وراثياً\". وتزعم أيضاً -دون أي دليل- أن اللقاحات \"ستربطنا جميعاً بوسيط ذكاء اصطناعي\". يخضع 25 لقاحاً محتملاً حول العالم للتجارب السريرية، بحسب منظمة الصحة العالمية، لكن لا يوجد من بينها أي لقاج سيقوم بتغيير الحمض النووي البشري، ولا تحتوي كذلك على تكنولوجيا لربط الناس بوسيط ذكاء اصطناعي. تطرح كاري ماديج عدداً آخر من الادعاءات الكاذبة، منها أن تجارب اللقاحات \"لا تتبع أي بروتوكول علمي مقبول للتأكد من سلامتها\". تقول ميشيل روبرت محررة شئون الصحة بموقع بي بي سي الإلكتروني إن \"اللقاحات الجديدة تخضع لاختبارات صارمة للتحقق من سلامتها قبل أن يُنصح باستخدامها على نطاق واسع\". طلبنا من كاري ماديج التعليق على هذه المزاعم، لكننا لم نتلق رداً قبل موعد النشر. مظاهرة محدودة خرجت في جنوب أفريقيا بعد أسبوع من بدء تجربة على لقاح ضد كوفيد-19 في جوهانسبرغ أين تم تداول الفيديو؟ تم نشر الفيديو لأول مرة على موقع يوتيوب في يونيو /حزيران، حيث سجل أكثر من 300 ألف مشاهدة، كما لاقى رواجاً على فيسبوك وإنستغرام. ولايزال يتم تداوله في الولايات المتحدة والمملكة المتحدة وبلدان أخرى. تقول سارة دوانز وهي عالمة في جنوب أفريقيا تكتب منشوراتها مستخدمة الاسم المستعار \"ميستريس أوف ساينس\" (أو سيدة العلوم) إن والدتها هي التي نبهتها للفيديو بعدما تداولته مجموعة دينية تنتمي إليها. أرسلت العالمة إلى هذه المجموعة مالديها من معلومات لإثبات كذب تلك المزاعم، قائلة \"إنهم الآن على دراية أفضل، وهذا يسعدني، لأنهم جميعاً كانوا مأخوذين بالفيديو\". مزاعم بشأن وتيرة تجارب اللقاحات حين نُشرت النتائج الأولية لدراسة أوكسفورد بشأن لقاح فيروس كورونا يوم الإثنين الماضي، أثار الموضوع جدلاً كبيراً على صفحات مجموعات فيسبوك المهتمة بفيروس كورونا. نشر بعض مستخدمي فيسبوك تعليقات تقول إنهم لا يريدون اللقاح لأنهم يشعرون بأنه يتم استخدامهم \"كحيوانات تجارب\" وإنه يجري \"التعجيل في انتاج اللقاح بسرعة بالغة\". يقول البروفيسور أندرو بولارد رئيس فريق جامعة أوكسفورد لبي بي سي إنه على الرغم من احتمال وجود بعض المخاوف بشأن السلامة بالنظر إلى سرعة وتيرة تطوير اللقاح، إلا أنه يجري الالتزام بإجراءات السلامة الصارمة في كافة التجارب. ويشمل ذلك رفع تقارير السلامة إلى الجهات الرقابية في الدول المشاركة في تطوير اللقاح. وقد تحركت التجربة بسرعة كبيرة في مرحلتيها الأولتين نتيجة انطلاقها مستندةً إلى الجهد السابق لجامعة أوكسفورد حول لقاحات فيروس كورونا، وكذلك نتيجة الإسراع في الإجراءات الإدارية والتمويلية، والاهتمام الهائل بالتجربة وهو ما أدى إلى عدم إهدار الوقت في البحث عن متطوعين. ومع تحرك التجربة باتجاه مرحلتها الثالثة ومشاركة الآف آخرين من المتطوعين، سيخضع جميع المشاركين للرقابة للوقوف على أي آثار جانبية محتملة. ولم تشهد المرحلتان الأولى والثانية تسجيل آثار جانبية خطيرة للقاح، رغم أن ما بين 16-18% من المشاركين في التجربة أبلغوا بحدوث ارتفاع في درجة حرارة الجسم. ويقول الباحثون إن الآثار الجانبية يمكن تلافيها باستخدام الباراسيتامول. وكانت مزاعم قد ظهرت مع بدء تجربة جامعة أوكسفورد تفيد بوفاة أول متطوع. وقد تم دحض هذه المزاعم على الفور عن طريق فريق تقصي الحقائق، وأجرى مراسل بي بي سي الطبي فيرغوس والش مقابلة مع المتطوع. متطوع في تجارب لتطوير لقاح مضاد لفيروس كورونا يروي قصته \" خرافات كورونا\" بودكاست أسبوعي يحقق في نظريات المؤامرة والإشاعات المحيطة بالفيروس مزاعم بشأن اللقاحات والإنفلونزا الموسمية يتم تداول منشور على وسائل التواصل الاجتماعي يزعم أن اللقاحات كانت مسؤولة عن 50 مليون وفاة خلال تفشي وباء الإنفلونزا الاسبانية عام 1918، غير أن هذا عارٍ تماماً عن الصحة. أولاً، وكما يقول المركز الأمريكي لمكافحة الأمراض فإنه لم يكون هناك لقاح في ذاك الوقت. زعم منشور تم تداوله على مواقع التواصل الاجتماعي أن لقاحاً ضد الإنفلونزا الموسمية تسبب في وفاة 50 مليون شخص عام 1918 وقد اختبر علماء في بريطانيا والولايات المتحدة لقاحات بدائية مضادة للبكتيريا، لكنها ليست باللقاحات كما نعرفها في وقتنا الحالي، كما يقول المؤرخ والمؤلف مارك هونينغزباوم. كان هذا \"لسبب وجيه لم يكن أحدٌ يعرفه، وهو أن الإنفلونزا كانت ناجمة عن فيروس\". هناك سببان رئيسيان للوفاة، العدوى الأولية للإنفلونزا أو رد فعل قوى لجهاز المناعة يتسبب فيه الفيروس ويؤدي إلى امتلاء الرئة بالسوائل.", "doc2": "ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾਕਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਆਨਲਾਈਨ ਅਭਿਆਨ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਫੜ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਸ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਟੀਕਿਆਂ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਉੱਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। DNA ਉੱਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਅਸਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਦਾਅਵਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਕਾਫ਼ੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਸਟੀਓਪੈਥ ਕੈਰੀ ਮਡੇਜ ਦਾ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵੈਕਸੀਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਗ਼ਲਤ ਦਾ ਦਾਅਵੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ DNA ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆ ਦੇਵੇਗਾ। ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, ''ਕੋਵਿਡ-19 ਦਾ ਵੈਕਸੀਨ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਅਨੁਵੰਸ਼ਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਦਲ ਦੇਵੇਗਾ।'' ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਤਸਦੀਕ ਦੇ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ''ਵੈਕਸੀਨ ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਆਰਟੀਫ਼ੀਸ਼ਿਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਇੰਟਰਫੇਸ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜ ਦੇਵੇਗਾ।'' ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗ਼ਲਤ ਹੈ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮੁਤਾਬਕ ਅਜੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 25 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵੈਕਸੀਨਾਂ ਦਾ ਟ੍ਰਾਇਲ ਚੱਲ਼ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਇਨਸਾਨਾਂ ਦੇ ਡੀਐੱਨਏ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਆਰਟੀਫ਼ੀਸ਼ਿਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਇੰਟਰਫੇਸ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਇਸ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਡੇ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੈਰੀ ਮਡੇਜ ਕਈ ਹੋਰ ਵੀ ਗ਼ਲਤ ਦਾਅਵੇ ਕਰਦੇ ਹਨ�� ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦਾਅਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ, ''ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪ੍ਰੋਟੋਕਾਲ ਦਾ ਪਾਲਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।'' ਬੀਬੀਸੀ ਆਨਲਾਈਨ ਹੈਲਥ ਐਡੀਟਰ ਮਿਸ਼ੇਲ ਰਾਬਰਟਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਇਸਤੇਮਾਲ ਲਈ ਅਪਣਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਵੇਂ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਣ ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਪੂਰੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।'' ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਕੈਰੀ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਲੇਖ ਦੇ ਛਪਣ ਤੱਕ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਆਈ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਯੂ-ਟਿਊਬ ਉੱਤੇ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਉੱਥੇ ਇਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ। ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਫੇਸਬੁੱਕ ਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਉੱਤੇ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸਾਰਾ ਡਾਉਂਸ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਜਿਸ ਪ੍ਰੇਅਰ ਗਰੁੱਪ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵੀਡੀਓ 'ਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੀ ਪੋਲ ਖੋਲ੍ਹਦੀ ਆਪਣੀ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀਆਂ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਹੁਣ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸਹੀ-ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼ ਹਾਂ।'' ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੋਰ ਦਾਅਵੇ ਜਦੋਂ ਔਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵੱਲ਼ੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਵੈਕਸੀਨ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਛਪੀ ਤਾਂ ਕਈ ਫੇਸਬੁੱਕ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹਿਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਕੁਝ ਫੇਸਬੁੱਕ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੈਕਸੀਨ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 'ਗਿਨੀ ਪਿਗ' ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਰਤੇ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ 'ਬੇਪਰਵਾਹ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ 'ਉਤਪਾਦਨ' ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਖ਼ਦਸ਼ੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਔਕਸਫੋਰਡ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਮੁਖੀ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਐਂਡਰਿਊ ਪੋਲਾਰਡ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਸਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਰਿਪੋਰਟਸ ਦਾ ਵੀ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਪੜਾਅ ਦਾ ਟ੍ਰਾਇਲ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਇਸ ਲਈ ਹੋ ਸਕਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਉੱਤੇ ਔਕਸਫੋਰ਼ਡ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਈ ਕੰਮ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਤੇ ਫੰਡਿਗ ਦੇ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਹੋ ਸਕਿਆ ��ਤੇ ਵਲੰਟੀਅਰ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਕਤ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਪਿਆ। ਪ੍ਰੋ. ਪੋਲਾਰਡ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਟ੍ਰਾਇਲ ਜਦੋਂ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇਗਾ ਤਾਂ ਸਾਈਡ ਇਫ਼ੈਕਟ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਵਲੰਟੀਅਰ ਦੀ ਲੋੜ ਪਏਗੀ। ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਾਈਡ ਇਫ਼ੈਕਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਹੋਇਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ 16-18 ਫੀਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਮਾਮੂਲੀ ਬੁਖ਼ਾਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਰਿਸਰਚ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਈਡ ਇਫ਼ੈਕਟ ਨੂੰ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਔਕਸਫੋਰਡ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਵੈਕਸੀਨ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਸੀ ਉਦੋਂ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਹਿਲਾ ਵਲੰਟੀਅਰ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦੌਰਾਨ ਮਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਬੀਬੀਸੀ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਪੋਰਟਰ ਫਰਗੁਸ ਵਾਲਸ਼ ਨੇ ਉਸ ਵਲੰਟੀਅਰ ਦਾ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕਰ ਕੇ ਤੁਰੰਤ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਵੈਕਸੀਨ ਤੇ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗ਼ਲਤ ਦਾਅਵੇ 1918 ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਪੇਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਪੰਜ ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਰਣ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਮੀਮ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗ਼ਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ। ਯੂਐੱਸ ਸੈਂਟਰਸ ਫਾਰ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਕੰਟਰੋਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਕੋਈ ਵੈਕਸੀਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਮਾਰਕ ਹੋਨਿੰਗਸਬਾਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਉਸ ਵੇਲੇ ਤੱਕ ਮਾਮੂਲੀ ਬੈਕਟੇਰਿਅਲ ਵੈਕਸੀਨ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਅੱਜ ਵਾਂਗ ਕੋਈ ਵੈਕਸੀਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ''ਇੰਫ਼ਲੂਏਂਜਾ ਕੋਈ ਵਾਇਰਸ ਸੀ।'' ਉਸ ਵੇਲੇ ਸਪੇਨਿਸ਼ ਫਲੂ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਰਣ ਦੇ ਦੋ ਕਾਰਣ ਸਨ। ਇੱਕ ਤਾਂ ਫਲੂ ਦੀ ਲਾਗ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਲਾਗ ਦੌਰਾਨ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਉੱਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ੋਰ ਪੈਣ ਨਾਲ ਫ਼ੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਭਰ ਜਾਣਾ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53440088", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53458803", "doc1": "ملابس الأطباء للوقاية من الفيروس غير مريحة في البلاد الحارة ويعيش عدد كبير من السكان في الدول النامية ويعملون في ظروف قد تعرّض حياتهم للخطر. وهذا يشمل الأعمال في الأماكن المغلقة مثل المصانع والمستشفيات، أو في العمل في الهواء الطلق مثل المزارع ومواقع البناء. وسيزيد الاحتباس الحراري من احتمال أن تصبح فصول الصيف \"شديدة الحرارة\" على الأشخاص وعلى ظروف عملهم. يعمل طبيب الطوارئ الدكتور جيمي لي على مساعدة المصابين بفيروس كورونا في الحرارة الاستوائية الخانقة في سنغافورة . مواضيع قد تهمك نهاية حين التقينا به، كان العرق يتصبب من عنقه، وتكثفت طبقة من البخار على زجاج نظاراته. يعمل لي وفريقه غياب التكييف، وهو خيار معتمد لمنع انتشار الفيروس. ويتفاقم إحساسه بارتفاع درجة الحرارة لارتدائه معدات الوقاية الشخصية، المكونة من عدة طبقات من البلاستيك. وقد بدأ يلاحظ زيادة الانفعال وضيق سعة الصدر بين زملائه. يقول إن ظروف العمل طوال ثماني ساعات يومياً تؤثر سلباً على المعنويات. ويدرك أن أحد مخاطر ارتفاع الحرارة، التسبب ببطئ قدرة العاملين في الطب على القيام بامر بالغ الأهمية، وهو اتخاذ قرارات سريعة. الخطر الآخر، هو تجاهلهم للإشارات التحذيرية لما يسمى \"الإجهاد الحراري\"، مثل الإغماء والغثيان، واستمرارهم في العمل إلى أن ينهاروا. ملابس الأطباء للوقاية من الفيروس غير مريحة في البلاد الحارة ما هو الإجهاد الحراري؟ هو الوضع الذي يصبح فيه الجسد غير قادر على التبريد بالشكل المطلوب، فتستمر درجة حراراته الأساسية في الارتفاع إلى مستويات خطيرة قد تؤدي إلى توقف أعضاء رئيسية عن العمل. وهذا يحدث عندما تتعطل التقنية الرئيسية للتخلص من الحراراة الزائدة - إفراز الجلد للعرق - بسبب كثافة الرطوبة في الهواء. ووجد الدكتور جيمي لي وأطباء آخرون أن الزيّ المتعدد الطبقات للحماية من الإصابة بالفيروس، يمنع تبخر العرق. ووفقا لربيكا لوكاس، الباحثة في علم وظائف الأعضاء في جامعة برمينغهام، يمكن أن تتصاعد أعراض الإجهاد الحراري من الإغماء وفقدان التوازن، إلى التشنّج وفشل الأمعاء والكلى. وتقول إن الأمر يمكن أن يصبح شديد الخطورة مع ارتفاع درجات الحرارة، وفي جميع أجزاء الجسد. كيف نكتشفالإجهاد الحراري؟ يستطيع نظام يعرف ب\"ويت بالب غلوب تامبرتشر (دبليو بي جي تي)\" قياس درجة الحرارة وكذلك الرطوبة وعوامل أخرى للمساهمة في تقديم وصف واقعي للظروف المناخية. استخدمه الجيش الأميركي في الخمسينيات تطبيقاً لإرشادات سلامة الجنود. مثال على ذلك، حين يشير نظام \"دبليو بي جي تي\" إلى الرقم 29 كدرجة حرارة مئوية، ينصح بإعفاء غير المتأقلمين مع الطقس من التمارين. هذه الدرجة التي يعمل خلالها دكتور لي وزملاؤه باستمرار في مستشفى \"نغ تنغ فونغ\" العام في سنغافورة. وحين يشير النظام إلى أعلى درجاته، 32 درجة مئوية، تطلب الولايات المتحدة إيقاف التمارين الشاقة لأن الخطر قد يصبح شديداً. وقد رصدت مستويات درجة حرارة مماثلة في مستشفيات مقاطعة تشيناي في الهند، من قبل فيديا فينوغوبال، البروفيسور في جامعة \"شري راماشاندرا\". ووجدت أن العاملين في أحواض الملح يعملون خلال تسجيل 33 درجة مئوية، في الوقت الذي يجدر بهم يجدر الاحتماء في الظلّ. وفي مصنع للصلب، سجل مستوى قاس جداً بلغ 41.7 درجة مئوية. ويعتبر عمّاله من بين الأكثر تعرضاً لما يسمّى \"الحرارة الهائلة\" وتقول البروفيسور فينوغوبال إن العمل في هذا الظروف بشكل يومي يعرّض الناس إلى الإصابة \"بالجفاف وبمشاكل في القلب وحصى في الكلى، وبالإرهاق من جراء الحرارة\". الحديث عن تجنب الإجهاد الحراري أسهل من تطبيقه ما هو تأثير التغيير المناخي؟ يصحب ارتفاع الحرارة على مستوى العالم، كثافة في الرطوبة، مما يعني تعرّض عدد أكبر من الناس إلى أيام إضافية من ذلك المزيج الخطير ما بين الحرارة والرطوبة. وأشارت نماذج حاسوبية قام بتشغيلها البروفيسور ريشارد بيتس من مكتب الأرصاد الجوية البريطانية، إلى إمكانية زيادة عدد الأيام التي سيرصد خلالها نظام \"دبليو بي جي تي\" حرارة تفوق 32 درجة مئوية، وهذا يتوقف على تقليل كمية انبعاثات غاز الاحتباس الحراري. ويوضح المخاطر التي يتعرض لها الملايين من لأشخاص الذين يعملون في هذا المزيج القاسي من الحرارة الشديدة والرطوبة العالية. ويقول: \"نحن البشر تطورنا للعيش في نطاق معين من درجات الحرارة ، لذا من الواضح أنه إذا واصلنا التسبب في ارتفاع درجات الحرارة على مستوى العالم ، فعاجلاً أم آجلاً، ستشهد الأجزاء الأكثر سخونة في العالم، ظروفا شديدة الحرارة بالنسبة لنا.\" وحذرت دراسة نشرت في وقت سابق من هذا العام من أن الإجهاد الحراري قد يصيب نحو 1.2 مليار شخص بحلول العام 2100. الحديث عن تجنب الإجهاد الحراري أسهل من تطبيقه ما هي الحلول؟ يقول الدكتور جيمي لي إنه على الناس تناول كمية كبيرة من السوائل قبل مباشرة عملهم، واللجوء بشكل منتظم إلى فترات استراحة، والشرب مجدداً خلال استراحتهم. وقد باشرت المستشفى حيث يعمل بتوفير المشروبات نصف المثلجة لمساعدة العاملين على تبريد جسدهم، لكن الدكتور جيمي لي يقرّ بأن الكلام عن تجنب الإجهاد الحراري أسهل من فعله. وقد تشكل فترة الاستراحة بالنسبة له ولزملائه، عملية شاقة بسبب وجوب التخلص من ملابس الوقاية الشخصية واستبدالها بأخرى بعد الاستراحة. ويضيف أن هناك مشاكل عملية أيضاً: \"البعض لا يريد أن يشرب كي يتجنب الذهاب إلى المرحاض\". ويتحدث عن وجود إرادة مهنية في الوقت ذاته للاستمرار بالعمل رغم الصعوبات وعدم خذلان الزملاء والمرضى خلال الأزمات. وغالبا ما يكون الأشخاص الأكثر اندفاعاُ، الأكثر عرضة للخطر بحسب الدكتور جايسون لي، الأستاذ المساعد في علم الوظائف الحية في جامعة سنغافورة الوطنية، والعضو الرائد في مجموعة متخصصة في مخاطر الحرارة الشديدة، والتي صممت إرشادات لمساعدة الفرق الطبية على التعامل مع وباء كوفيد -19. ويحثّ الدكتور جايسون لي على تصميم استراتيجية رئيسية لمواجهة الإجهاد الحراري بالإضافة إلى تدابير تناول السوائل وأخذ فترة استراحة واللجوء إلى بالنسبة للعاملين في الهواء الطلق. كما ينصح بالمحافظة على اللياقة البدنية التي تزيد من القدرة على حمّل الحرارة. وينظر إلى ما يعانيه الأطباء خلال ارتدائهم معدات الوقاية الشخصية على أنه اختبار لهم تحضيراً لارتفاع درجات الحرارة في المستقبل. ويقول إن \"وحش التغيير المناخي سيكبر ونحن نحتاج إلى تنسيق الجهود عبر الدول للتحضير لما هو آت\"، وإلا \"يجب دفع الثمن\".", "doc2": "ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਗਰਮੀ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗੀ, ਜੋ \"ਮਨੁੱਖਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਗਰਮ\" ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਵਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਨ ਲਈ ਖ਼ਤਰੇ ਵਾਲੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਰੂਬਰੂ ਕਰਦੀਆ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਫਾਰਮ, ਨਿਰਮਾਣ ਸਥਾਨਾਂ ਜਾਂ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਗਰਮੀ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗੀ, ਜੋ \"ਮਨੁੱਖਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਗਰਮ\" ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਡਾ. ਜਿੰਮੀ ਲੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਚਸ਼ਮੇ ਗਰਮ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਗਰਦਨ ਤੋਂ ਪਸੀਨਾ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਸੰਕਟਕਾਲੀਨ ਦਵਾਈ, ਉਹ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਗਰਮ ਸਿੰਗਾਪੋਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਵੀ ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਿੰਗ ਨਹੀਂ ਹੈ - ਇਕ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ- ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀ \"ਵਧੇਰੇ ਚਿੜਚਿੜੇ\" ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਨਿੱਜੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਣ, ਜੋ ਲਾਗ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਕਈ ਪਰਤਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਪਸੀਨੇ ਵਾਲੀ 'ਮਾਈਕਰੋ-ਜਲਵਾਯੂ' ਬਣਾ ਕੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਗਾੜਦਾ ਹੈ। ਡਾ. ਲੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਥੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸ਼ਿਫ਼ਟ ਦੌਰਾਨ ਸੱਚਮੁੱਚ ਬੇਚੈਨ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ - ਇਹ ਮਨੋਬਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।\" ਇਕ ਹੋਰ ਖ਼ਤਰਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਉਸਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਉਹ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਕਰਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 'ਜਲਦੀ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ' ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਹੌਲੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਡਾਕਟਰੀ ਅਮਲੇ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੈ। ਇਕ ਹੋਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਗਰਮੀ ਦੇ ਤਣਾਅ ਵਜੋਂ ਚਿਤਾਵਨੀਆਂ ਦੇ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ - ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਮਤਲੀ - ਅਤੇ ਉਹ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋਣ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣ। ਨਿੱਜੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਣਾਂ (ਪੀਪੀਈ) ਦੀਆਂ ਪਰਤਾਂ - ਜੋ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ - ਪਸੀਨੇ ਨੂੰ ਭਾਫ਼ ਬਣਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਗਰਮੀ ਦਾ ਤਣਾਅ ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਸਹੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਠੰਢਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਤਾਪਮਾਨ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਵਧਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਅੰਗ ਕੰਮ ਕਰਨੇ ਬੰਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਦੀ ਮੁੱਖ ਤਕਨੀਕ - ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਪਸੀਨੇ ਦਾ ਭਾਫ਼ ਬਣਨਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਹਵਾ 'ਚ ਹੁੱਮਸ ਹੈ। ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡਾ. ਲੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮੈਡੀਕਲ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਨਿੱਜੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਣਾਂ (ਪੀਪੀਈ) ਦੀਆਂ ਪਰਤਾਂ - ਜੋ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ - ਪਸੀਨੇ ਨੂੰ ਭਾਫ਼ ਬਣਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਰਮਿੰਘਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਫਿਜ਼ੀਓਲੌਜੀ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਡਾ. ਰੇਬੇਕਾ ਲੂਕਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲੱਛਣ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਖੱਲ੍ਹੀਆਂ ਪੈਣ ਅਤੇ ਫਿਰ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਅਸਫ਼ਲਤਾ ਵੱਲ ਵੱਧ ਸਕਦੇ ਹਨ। \"ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਯੂਐਸ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਡਬਲਯੂ.ਬੀ.ਜੀ.ਟੀ. ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ? ਵੈੱਟ ਬੱਲਬ ਗਲੋਬ ਤਾਪਮਾਨ (ਡਬਲਯੂ.ਬੀ.ਜੀ.ਟੀ.) ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸਿਸਟਮ, ਹਾਲਤਾਂ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਵੇਰਵਾ ਦੇਣ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਗਰਮੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਨਮੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਪਦਾ ਹੈ। 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਯੂਐਸ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਡਬਲਯੂਬੀਜੀਟੀ 29 ਸੈਲਸਿਅਸ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹਰੇਕ, ਜਿਸ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਅਨੁਕੂਲ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਲਈ ਅਭਿਆਸ ਮੁਅੱਤਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਪੱਧਰ ��ੈ, ਜੋ ਡਾ. ਲੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਐਨਜੀ ਟੈਂਗ ਫੋਂਗ ਜਨਰਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਪੈਮਾਨੇ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ - ਜਦੋਂ ਡਬਲਯੂਬੀਜੀਟੀ 32 ਸੈਲਸਿਅਸ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਦਾ ਹੈ - ਅਮਰੀਕਾ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ 'ਸਖ਼ਤ ਸਿਖਲਾਈ' ਬੰਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੋਖਮ \"ਅਤਿਅੰਤ\" ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰੰਤੂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮਚੰਦਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਿਧਿਆ ਵੇਣੂਗੋਪਾਲ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੇਨਈ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਿਕਾਰਡ ਤਾਪਮਾਨ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਪ੍ਰੋ: ਵੇਨੂਗੋਪਾਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਜੇ ਇਹ ਦਿਨ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਲੋਕ ਡੀਹਾਈਡਰੇਟ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਗੁਰਦੇ 'ਚ ਪੱਥਰੀ, ਥਕਾਵਟ ਆਦਿ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।\" ਜਿਉਂ-ਜਿਉਂ ਗਲੋਬਲ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਵਧੇਰੇ ਨਮੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਨਮੀ ਦੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸੁਮੇਲ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਏਗਾ? ਜਿਉਂ-ਜਿਉਂ ਗਲੋਬਲ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਵਧੇਰੇ ਨਮੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਨਮੀ ਦੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸੁਮੇਲ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਯੂਕੇ ਮੈੱਟ ਆਫਿਸ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰਿਚਰਡ ਬੈੱਟਸ ਨੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਮਾੱਡਲ ਚਲਾਏ ਹਨ ਜੋ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ 32 ਸੈਲਸਿਅਸ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦੇ ਡਬਲਯੂਬੀਜੀਟੀ ਨਾਲ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਣਾ ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਉਹ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜੋਖਮ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਉੱਚ ਨਮੀ ਦੇ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਸੁਮੇਲ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। \"ਮਨੁੱਖਾਂ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਣਾ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਹਿੱਸੇ ਸਾਡੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਗਰਮ ਹੋਣਗੇ।\" ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਇਕ ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਗਰਮੀ ਦੇ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਤਕਰੀਬਨ 1.2 ਬਿਲੀਅਨ ਲੋਕ 21ਵੀਂ ਸਦੀ 'ਚ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਨਾਲੋਂ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਅਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਜੇਸਨ ਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਧ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀਟ ਇਨਜਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਹੱਲ ਕੀ ਹੈ ਡਾ ਜਿਮੀ ਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੇਕ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਫਿਰ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਟਾਫ ਲਈ ਸਲਸ਼ੀ ਰਖੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸ��ਮੀ ਫਰੋਜ਼ਨ ਡ੍ਰਿੰਕ ਹੈ। ਪਰ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਿਕਰਮੀਆਂ ਲਈ, ਬ੍ਰੇਕ ਲੈਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਪੀਪੀਈ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਨਵੀਂ ਪੀਪੀਈ ਪਾਉਣਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਦਿੱਕਤ ਵੀ ਹੈ। \"ਕੁਝ ਲੋਕ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪੀਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਤਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟਾਇਲੇਟ ਨਾ ਜਾਣਾ ਪਏ।\" ਉਹ ਔਖੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਨੇ ਤਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਿਕਰਮੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਅਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਜੇਸਨ ਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਧ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀਟ ਇਨਜਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਡਾ ਜੇਸਨ ਗਲੋਬਲ ਹੀਟ ਹੈਲਥ ਇਨਫੋਰਮੇਸ਼ਨ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਇਹ ਗਰੁਪ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਦੇ ਖਤਰਿਆਂ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡਾ ਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਕਿ ਫਿੱਟ ਰਹੋ। \"ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਫਿੱਟ ਰੱਖ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਗਰਮੀ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋ ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਹੋਰ ਫਾਇਦੇ ਵੀ ਹਨ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਡੀਕਲ ਸਟਾਫ ਲਈ ਪੀਪੀਈ ਪਾ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ 'ਵੱਧ ਰਹੀ ਗਰਮੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਡਰੈਸ ਰਿਹਰਸਲ ਹੈ'। \"ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਸਾਰੇ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ। ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਭਾਰੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਏਗੀ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52237419", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52201005", "doc1": "وكان جونسون يتلقى العلاج الطبي، بعد إصابته بعدوى فيروس كورونا المستجد، في مستشفى سانت توماس، في لندن، منذ الأحد الماضي. وقال المتحدث إن جونسون \"نقل هذا المساء من وحدة العناية الفائقة إلى جناح طبي، حيث سيظل تحت المعاينة الطبية عن قرب خلال المرحلة الأولى من تعافيه من المرض\". وأوضح أن جونسون يتمتع بروح معنوية جيدة. وكان رئيس الوزراء نُقل إلى المستشفى، الأحد، بعد 10 أيام من تشخيص إصابته بمرض كوفيد-19، ثم نقل إلى وحدة العناية الفائقة الاثنين. مواضيع قد تهمك نهاية وقال متحدث باسم داوننغ ستريت، في وقت سابق، إنه كان \"يتلقى الأوكسجين بطريقة عادية ولم يحتج إلى جهاز التنفس الاصطناعي، أو إلى أي مساعدة أخرى\". وأضاف أن حالة رئيس الوزراء الصحية استمرت بالتحسن، في أعقاب قضائه \"ليلة حسنة\"، شاكرا العاملين في هيئة الصحة الوطنية البريطانية على \"العناية الصحية الرائعة\". وينوب وزير الخارجية، دومينيك راب، حاليا، عن جونسون في تولي مهامه، وقال، في وقت سابق، أثناء الإيجاز اليومي الذي يقدمه بشأن تطورات وباء كورونا إنه لم يتحدث إلى جونسون منذ نقله إلى المستشفى. وأضاف \"من المهم أن نَدعه يُركز على عملية تعافيه من المرض. ونحن في الحكومة نغطي مهامه في غيابه\". وأوضح راب أنه \"حصل على السلطات ا��تي يحتاجها\" لاتخاذ القرارات مع زملائه في الوزارة. وقالت مراسلة بي بي سي السياسية، جيسيكا باركر، إنه كان من المتوقع أن يواصل وزير الخارجية ممارسة تفويضه في رئاسة الوزراء. وحث راب الناس على البقاء في منازلهم خلال عطلة عيد الفصح، قائلاً إنه بعد ثلاثة أسابيع من الإغلاق \"بدأنا نرى تأثير التضحيات التي قدمناها جميعاً\". وأضاف \"دعونا لا ندمرها الآن\". وقال راب إن القرار بشأن تخفيف إجراءات الإغلاق لن يأتي حتى \"نهاية الأسبوع المقبل\". وتوفي 7978 شخصاً، حتى الآن، في المشافي البريطانية، بعد أن ثبتت إصابتهم بفيروس كورونا، بزيادة 881 عن أمس الأربعاء. وفي رد فعله على آخر التطورات، غرّد الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب، قائلاً \"أخبار رائعة: تم إخراج رئيس الوزراء، بوريس جونسون، للتو من العناية المركزة. أتمنى لك الشفاء بوريس\". كذلك غرّد وزير الصحة البريطاني، مات هانكوك: \"جيد جداً لدرجة أن رئيس الوزراء أصبح خارج العناية المركزة وعلى طريق التعافي. إن نظام الرعاية الصحية هنا لنا جميعاً وأنا أعلم أن طاقمه المدهش قد منحه رعاية مميزة على مستوى رفيع\". وفي التطورات الأخرى:", "doc2": "ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਧਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਕਾਰਨ ਆਈਸੀਯੂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਕਾਫੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਇਹ ਕਦਮ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਦੇ ਹੋਏ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਮੰਗਲਵਾਰ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੀਆਂ LIVE ਅਪਡੇਟ ਜਾਣਨ ਲਈ ਇਹ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਹਰ ਪਹਿਲੂ 'ਤੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਕਵਰੇਜ ਆਈਸੀਯੂ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਆਈਸੀਯੂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਾਰਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਹਰ ਵੇਲੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਟਾਫ਼ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਤਾਂ ਕਿ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਣ 'ਤੇ ਹਰ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਕਰੀਬ ਨਾਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਉਪਕਰਣ ਲੱਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਆਈਸੀਯੂ ਦੀ ਲੋੜ ਕਿਸ ਨੂੰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ? ਕਿਸੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ? ਇਸਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਸਰਜਰੀ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਿਕਵਰੀ ਲਈ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਸਦਮੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਨਾਲ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੂੰ ਇਸ ਕਰਕੇ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਏ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਸਿਹਤ ਮਾੜੀ ਹੋਣ ’ਤੇ ਵਕਤ ਰਹਿੰਦੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਇਲਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੇਂਟ ਥਾਮਸ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਰਕੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਲੱਛਣ ਮਿਲੇ ਹਨ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਤਕਲੀਫ਼ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜੇ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ 'ਤੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਈ ਹੈ। ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਜਾਣ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਲਈ ਕਈ ਉਪਕਰਨ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ 'ਤੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇਸ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਸਾਹ ਚਲਦੇ ਰਹਿਣ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੀਪੀਏਪੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵੀ ਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਸਕ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਆਕਸਿਜ਼ਨ ਹਲਕੇ ਦਬਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹਰ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਮਰੀਜ਼ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ, ਟਿਊਬਾਂ, ਤਾਰਾਂ ਤੇ ਕੇਬਲਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਹਲਚਲ ਨੂੰ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾਸਾਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇੰਜੈਕਸ਼ਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੂਸਰੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਨਾਲ ਪੋਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸੇਂਟ ਥਾਮਸ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਇਲਾਜ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਈਫ਼ ਸਪੋਰਟ ਸਿਸਟਮ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਈਸੀਐਮਓ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦਿਲ ਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਈਸੀਯੂ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋਣਾ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਸਿਹਤ ਠੀਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਦੂਜੇ ਕਿਸੇ ਵਾਰਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਫਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਈਸੀਯੂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇਸ ਨਾਲ ਥਾਂ ਵੀ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਰੀਜ਼ 2-4 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਘਰ ਵਾਪਸ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਦਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 1-2 ਹਫ਼ਤੇ ਜਾਂ ਮਹੀਨੇ ਵੀ ਕੱਟਣੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43411133", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42728060", "doc1": "وأقنع بيدرو رويز، 22 عاما، صديقته موناليزا بيريز، 20 عاما وأم لطفلين، بأن تطلق النار عليه من مسدس من مسافة قريبة معتقدا أن الرصاص لن يخترق كتابا سميكا سيضعه أمام صدره، على أمل أن يحقق الفيديو انتشارا على الإنترنت. لكن الصدمة وقعت في يونيو/حزيران الماضي، وتحولت المزحة إلى مأساة عندما اخترقت الرصاصة الكتاب وقتلت بيدرو فورا وسجلت الكاميرا هذا المشهد المفزع. السجن مدى الحياة لامرأة أمريكية قتلت صديقها بطعنه بكعب حذائها العالي فرنسا تحقق في مقتل ضابط وصديقته طعنا وتعتبره \"عملا إرهابيا\" وقبلت موناليزا بتسوية قضائية مع النائب العام لولاية مينسوتا في ديسمبر/كانون أول، أقرت بموجبها بالذنب في تهمة القتل من الدرجة الثانية. ويمكن لها أن تقضي الأشهر الثلاثة الأخيرة من عقوبتها في الحبس المنزلي، لكنها ستخضع لمراقبة تحت إشراف الشرطة لمدة 10 سنوات. وكان الصديقان يسجلان الفيديو من أجل قناتهما الخاصة على يوتيوب كجزء من مقاطع عن حياتهما اليومية وفي سياق نوع من المزاح. وقالت موناليزا إن رفيقها هو من أقنعها بإطلاق النار عليه قائلا لها إن الرصاصة لن تخترق الكتاب وأظهر لها كتابا مثله لم تخترقه رصاصة، بحسب الشرطة. وكتبت موناليزا تغريدة على موقع تويتر قبل تصوير مقطع الفيديو قالت فيها :\"من المحتمل أن نصور أنا وبيدرو أحد أكثر مقاطع الفيديو خطورة، إنها فكرته هو وليست فكرتي\". وقالت العائلة والأصدقاء في ذلك الوقت إن بيدرو كان يتحدث عن أداء تلك الحيلة لبعض الوقت. مقتل رجل في شيكاغو يُبث مباشرة على فيسبوك وقالت عمة الشاب كلوديا رويز، لمحطة تليفزيون محلية:\"طلبت منه ألا يفعل ذلك\". وأكدت على أن الضحية رد عليها بأنه سيفعل هذا لأنه يريد \"المزيد من المشاهدين\". ولا تزال قناة الرفيقين نشطة على يوتيوب وحققت مقاطع الفيديو التابعة لهما مشاهدات من نحو 5.3 مليون شخص. وكجزء من التسوية القضائية لاعترافها بالجريمة، وافقت موناليزا على عدم السعي لتحقيق مكاسب مالية من وضعها، كما حظر عليها امتلاك أسلحة نارية.", "doc2": "ਚਾਈਐੱਨ ਰੋਜ਼ (ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ), ਮ੍ਰਿਤਕ ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਗਾਰਗੋਲ ਨਾਲ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀ ਮਹਿਲਾ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਨਾਲ ਕਤਲ ਵਿੱਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੀ ਬੈੱਲਟ ਸਣੇ ਵੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। 21 ਸਾਲਾ ਚਾਈਐੱਨ ਰੋਜ਼ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਗਾਰਗੋਲ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰਨ ਦਾ ਗੁਨਾਹ ਕਬੂਲ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਦਾ ਕਤਲ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਇੰਨੇ ਖ਼ੂੰਖ਼ਾਰ ਕਤਲ ਕਿਉਂ? ਕੌਣ ਹੈ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੀ 'ਦੂਜੀ ਸੰਨੀ ਲਿਓਨੀ'? ਚਾਈਐੱਨ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਸ ਗੁਨਾਹ ਦੇ ਲਈ 7 ਸਾਲ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਹੈ। ਚਾਈਐੱਨ 'ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦੂਜੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਕਤਲ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਗਾਰਗੋਲ ਦਾ ਕਤਲ ਗਲਾ ਘੁਟ ਕੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਸਸਕਾਤੂਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਲਾਸ਼ ਦੇ ਨੇੜੇ ਚਾਈਐੱਨ ਦੀ ਬੈੱਲਟ ਮਿਲੀ ਸੀ। 'ਵਾਰਦਾਤ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਯਾਦ ਨਹੀਂ' ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਗਾਰਗੋਲ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਚਾਈਨਐੱਨ ਰੋਜ਼ ਨੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਨਾਲ ਫੇਸਬੁੱਕ ਤੇ ਸੈਲਫੀ ਪਾਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਨੇ ਉਹ ਬੈੱਲਟ ਪਾਈ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਸ਼ੱਕ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈ। ਅਦਾਲਤ ਤੋਂ ਸੀਬੀਸੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਕਤਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਈਐੱਨ ਰੋਜ਼ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਦੋਸਤ ਦੇ ਘਰ ਗਈ ਤੇ ਆਪਣਾ ਜੁਰਮ ਕਬੂਲ ਲਿਆ। ਚਾਈਐੱਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਕਾਫ਼ੀ ਬਹਿੱਸ ਹੋਈ ਸੀ। ਚਾਈਐੱਨ ਨੇ ਗਾਰਗੋਲ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤਾਂ ਕਬੂਲ ਲਈ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕਤਲ ਦੀ ਵਾਰਦਾਤ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। 'ਅਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ ਉਸ ਰਾਤ ਕੀ ਹੋਇਆ?' ਆਪਣੇ ਵਕੀਲ ਜ਼ਰੀਏ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਕਦੇ ਮੁਆਫ��� ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ। ਮੈਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਦੀ ਹਾਂ, ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ।'' ਚਾਈਐੱਨ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਗਾਰਗੋਲ ਦੀ ਆਂਟੀ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਇਹ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸੋਚਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਸ ਰਾਤ ਆਖ਼ਰ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲਈ ਜੱਦੋਜਹਿਦ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਬ੍ਰਿਟਨੀ ਨੂੰ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇਗਾ।'' (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-45611578", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45611232", "doc1": "الهجوم استهدف عرضا عسكريا بمدينة الأهواز وتشير التقارير إلى أن الهجوم أدى إلى إصابة 20 شخصا، على الأقل. وبحسب وسائل إعلام حكومية، فإن المسلحين هاجموا العرض انطلاقا من منتزه قرب موقع تنظيمه. واستمر إطلاق النار لمدة تصل إلى حوالي 10 دقائق. وتشير بعض التقارير إلى أن المسلحين كانوا يرتدون ملابس عسكرية. وتزامن الهجوم مع إحياء إيران لذكرى الحرب مع العراق، التي استمرت في الفترة بين عامي 1980 و1988. وأفادت وكالة \"فارس\" الإخبارية بأن الهجوم بدأ في الساعة التاسعة بالتوقيت المحلي، مشيرة إلى أن مسلحين على الأقل نفذا الهجوم. وبحسب \"فارس\"، فإن المهاجمين أطلقوا النار على مدنيين وحاولوا إصابة مسؤولين عسكريين. وتظهر بعض الصور الواردة من موقع الهجوم جنودا جرحى. وكانت مدينة الأهواز من بين عدد من المدن الإيرانية التي شهدت احتجاجات معارضة للحكومة نهاية العام الماضي بسبب تردي الأوضاع المعيشية.", "doc2": "ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਲਿਜਾ ਰਿਹਾ ਫੌਜੀ ਇਰਾਨ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਹਮਲੇ ਪਿੱਛੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਤਾਕਤਾਂ ਦਾ ਹੱਥ ਹੈ। ਸਟੇਟ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਦੋ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਸਟੇਜ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸਿਓਂ ਪਰੇਡ ਉੱਤੇ ਫਾਇਰਿੰਗ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ 10 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਫਾਇਰਿੰਗ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ। ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਹਮਲਾਵਰ ਨੂੰ 'ਤਕਫੀਰੀ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦ' ਕਰਾਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਕੱਟੜਵਾਦੀ ਸੂੰਨੀ ਗਰੁੱਪ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਪਰੇਡ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਉਹ ਇਰਾਨ-ਇਰਾਕ ਜੰਗ ਦੀ 38ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮੌਕੇ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਣ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਵੀ ਜਤਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ; ਇਸੇ ਮੰਚ ਉੱਤੇ ਬੈਠੇ ਫੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਫਾਰਸ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਵਾਰਦਾਤ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਵੇਰੇ 9 ਵਜੇ ਹੋਈ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਬਣਾਇਆ ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਮੰਚ ਉੱਤੇ ਬੈਠੇ ਫ਼ੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਸਥਾਨਕ ਡਿਪਟੀ ਗਵਰਨਰ ਅਲੀ ਹੁਸੈਨ ਹੋਸਨੀਜਾਧ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੇ ਦੋ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕੇ ਉੱਤੇ ਹੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦੋ ਨੂੰ ਗ਼੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਹਮਲੇ ਵਿਚ 9 ਫੌ਼ਜੀ ਜਵਾਨ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਜਖ਼ਮੀਆਂ ਨੂੰ ਕਈ ਬੱਚੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।'' ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਵੇਲੇ ਮੋਰਚਾ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਫੌਜੀ ਇਰਨਾ ਨਾਮੀ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਮੁਤਾਬਕ, ''ਪਰੇਡ ਦੇਖਣ ਆਏ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਹਨ।'' ਹਮਲੇ ਦੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਹੀਂ ਲਈ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51335931", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51337641", "doc1": "Pre-recorded bongs from Big Ben played out as the UK left the European Union وشهدت اللحظة التاريخية، التي وقعت في الساعة 23:00 بتوقيت غرينتش، احتفالات واحتجاجات للمناهضين لخروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي. وأقيمت وقفة احتجاجية على ضوء الشموع في اسكتلندا، التي صوتت للبقاء في الاتحاد الأوروبي، بينما احتفل مؤيدو الخروج في ميدان البرلمان وسط لندن. وقد أحدث الجدل حول مغادرة الاتحاد الأوروبي أو البقاء فيه انقساما في المجتمع البريطاني، إذ خرج الكثيرون للاحتفال بهذا اليوم حاملين الأعلام البريطانية أمام ساحة البرلمان، بينما يخيم الصمت على بعض المناطق من البلاد. ودعا رئيس الوزراء، بوريس جونسون، إلى الوحدة، واصفا هذه الخطوة بأنها فصل جديد في تاريخ الأمة. مواضيع قد تهمك نهاية وسيكون تأثير الخروج محدودا في البداية، لأن العلاقة بين بريطانيا والاتحاد الأوروبي لن تتغير كثيرا في المرحلة الانتقالية التي اتفق عليها الطرفان. \"مفاوضات شاقة\" وستبدأ مباشرة مفاوضات شاقة على شروط العلاقة الجديدة، التي يأمل جونسون أن تنتهي في نهاية شهر ديسمبر/ كانون الأول باتفاق شامل. وقال جونسون في بيان أصدرته رئاسة الوزراء إنه \"يتفهم شعور المتخوفين\" من تأثير الخروج من الاتحاد الأوروبي على حياتهم، مؤكدا أن مهمة الحكومة هي \"لم شمل جميع البريطانيين والمضي بهم قدما\". وأضاف: \"إنه فجر مرحلة جديدة لا نقبل فيها أن تكون حظوظ نجاحك مرهونة بالمنطقة التي نشأت فيها، إنها اللحظة التي نبدأ فيها بناء الوحدة والمساواة، نزرع الأمل ونفتح الفرص في جميع مناطق بريطانيا\". وأعلن ما وصفها بأنها مرحلة جديدة من التعاون الودي بين بريطانيا والاتحاد الأوروبي. ما الذي سيحدث الآن؟ سيلاحظ المواطنون البريطانيون بعض التغييرات، إذ لم يعودوا مواطنين في الاتحاد الأوروبي. أغلب قوانين الاتحاد الأوروبي ستبقى سارية في البلاد، بما فيها حرية تنقل الناس، حتى 31 ديسمبر/ كانون الأول، عندما تنتهي الفترة الانتقالية. تسعى بريطانيا إلى اتفاق تجارة حرة دائم مع الاتحاد الأوروبي شبيه باتفاق الاتحاد مع كندا. ولكن قادة دول الاتحاد حذروا بريطانيا من أنها ستواجه مفاوضات شاقة للتوصل إلى اتفاق في الآجال المحددة. وقالت رئيسة المفوضية الأوروبية، أورسولا فان در ليان، إن بريطانيا وبروكسل ستصارعان من أجل مصالحهما في المفاوضات التجارية. ونوهت بالمواطنين البريطانيين \"الذين ساهموا في بناء الاتحاد الأوروبي وتعزيزه\"، قائلة إن يوم خروج بريطانيا من الاتحاد كان يوما \"مؤثرا\". لحظات رمزية أخرى:", "doc2": "ਯੂਰਪ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਲਈ ਔਖੀ ਲੜਾਈ ਹੈ 31 ਜਨਵਰੀ 2020 ਨੂੰ ਰਾਤ ਦੇ 11 ਵੱਜਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਵੋਟਾਂ ਪਾ ਕੇ ਆ���ਣਾ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਆਖ਼ਰ ਬ੍ਰੈਗਿਜ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ, ਪਰ ਕਿਵੇਂ? 23 ਜੂਨ 2016 ਨੂੰ ਆਏ ਨਤੀਜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ, 52 ਫੀਸਦ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤੇ 48 ਫੀਸਦ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ ਸਨ। ਉੱਥੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੈਂਡਲ ਮਾਰਚ ਕੱਢੇ ਗਏ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਲਈ ਵੋਟਾਂ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਇਆ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਇੱਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, \"ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਉਮੀਦ ਦੀ ਘੜੀ ਹੈ, ਉਹ ਘੜੀ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਆਏਗੀ ਹੀ ਨਹੀਂ।\" ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਬਾਹਰ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਵਿਰੋਧੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਰੈਲੀ ਕੱਢੀ \"ਕਈ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।\" \"ਤੀਜਾ ਉਹ ਸਮੂਹ ਹੈ, ਸ਼ਾਇਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸਿਆਸੀ ਲੜਾਈ ਕਦੇ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।\" \"ਮੈਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ। ਸਰਕਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਸਾਡਾ ਕੰਮ ਹੈ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਜੋੜਨਾ ਤੇ ਅੱਗੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ।\" ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ’ਤੇ ਹੁਣ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ 31 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਰਹਿਣਗੇ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਰੁਕਾਵਟ ਆਵਾਜਾਈ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦਾ ਕੈਨੇਡਾ ਨਾਲ ਹੈ। ਪਰ ਯੂਰਪ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਲਈ ਔਖੀ ਲੜਾਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਰਿਹਾ ਜੋਸ਼ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਪੱਬਾਂ ਤੇ ਕਲੱਬਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਜਸ਼ਨ ਰੱਖੇ ਗਏ ਸਨ। ਪਾਰਲੀਮੈਂਟ ਸੁਕੇਅਰ ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ। ਜਿੱਥੇ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਪੱਖੀ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵੀ ਦਿੱਤੇ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਹਾਮੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਇਕੱਠ ਕੀਤੇ। ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਨੂੰ ਭਾਵ ਭਿੰਨੀ ਵਿਦਾਇਗੀ ਦਿੱਤੀ ਤੇ ਰੈਲੀਆਂ ਤੇ ਕੈਂਡਲ ਮਾਰਚ ਕੱਢੇ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਰਸਮਾਂ ਵੀ ਨਿਭਾਈਆਂ ਗਈਆਂ— ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੇ ਬ੍ਰਸਲਜ਼ ਸਥਿਤ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਯੂਨੀਅਨ ਜੈਕ ਲਾਹੇ ਜਾਣ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਉੱਤਰੀ ਆਇਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੇ ਰਿਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕੀਤੇ। ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੀ ਫਰਸਟ ਮਨਿਸਟਰ, ਨਿਕੋਲਾ ਸਟਰਗਨ ਨੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੇ ਝੰਡੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਟਵੀਟ ਕੀਤੀ ਤੇ ਲਿਖਿਆ, 'ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਮੁਲਕ ਵਜੋਂ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਪਰਤੇਗਾ - #LeaveALightOnForScotland' ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਯੂਰਪੀ ਯੂਨੀ��ਨ ਦੀ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਟ ਉਰਸਲਾ ਵੋਨ ਡੈਰ ਲਿਅਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੇ ਬ੍ਰਸਲਜ਼ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨਾਲ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਇਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਵਿਛੋੜਾ ਭਾਵੁਕ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੂਅਲ ਮੈਕਰੋਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, \"ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ, 70 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਪਿਛਲ ਝਾਤ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਜਦੋਂ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਜਨਵਰੀ 1973 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਯੂਰਪੀਅਨ ਇਕਨੌਮਿਕ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇਸ ਬਾਰੇ ਰਫਰੈਂਡਮ ਹੋਇਆ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਭਾਰੀ ਬਹੁਮਤ ਨਾਲ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਰਾਇ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2016 ਵਿੱਚ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਡੇਵਿਡ ਕੈਮਰੂਨ ਨੇ 2015 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਵਾਅਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਲਈ ਦੂਜਾ ਰਫਰੈਂਡਮ ਕਰਵਾਇਆ। ਕੈਮਰੂਨ ਆਪ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਦੇ ਹਾਮੀ ਨਹੀਂ ਸਨ ਪਰ ਰਫਰੈਂਡਮ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ ਪੱਖੀਆਂ ਦੀ 48 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 52 ਫ਼ੀਸਦੀ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਹੋਈ। ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਮਰੂਨ ਨੂੰ ਜਾਣਾ ਪਿਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਟੈਰੀਜ਼ਾ ਮੇਅ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਹੁਤ ਦੌੜ ਭੱਜ ਕੀਤੀ ਪਰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਸੰਸਦ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਤੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਆਖ਼ਰ ਮੱਧਵਰਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਗੁਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣਾ ਪਿਆ। ਜਾਣੋ ਕੌਣ ਹੈ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੇ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਮੇਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਬੌਰਿਸ ਜੋਨਸਨ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣ ਗਏ। ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੇ ਮਤੇ ਸੰਸਦ ਤੋਂ ਪਾਸ ਨਾ ਕਰਾ ਸਕੇ। ਆਖ਼ਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਮੱਧ ਵਰਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਿਆ ਤੇ ਸਪਸ਼ਟ ਬਹੁਮਤ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਆਏ। ਇਸ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਸਦ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਬਹੁਮਤ ਦੇ ਬਲ ਨਾਲ ਮਨਾ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡੀਲ ਤੇ ਸੰਸਦ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦਸੰਬਰ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰ ਲਾਈ ਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਦਾ ਖੁਸ਼ਵੰਤ ਸਿੰਘ ਰਾਹੀਂ ਪੰਜਾਬੀ ਕਨੈਕਸ਼ਨ! ਵੀਡੀਓ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਡਰ ਵੀਡੀਓ: ਮੰਜ ਮਿਊਜ਼ਕ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/sports-43188749", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42247478", "doc1": "شارك الرياضيون الروس تحت علم اللجنة الأولمبية الدولية وسيحرم هذا القرار الرياضيين الروس المشاركين في أولمبياد بيونغتشانغ من السير تحت علم بلادهم في مراسم اختتام دورة الألعاب الشتوية. وقال رئيس اللجنة الأولمبية الدولية توماس باخ، إنه شعر بخيبة أمل كبيرة حين أظهر الفحص تعاطي اثنين من الرياضيين الروس ��لمنشطات. غير أنه أكد على رفع الحظر عن الفريق الأولمبي الروسي فيما بعد إذا تأكد عدم حدوث أي انتهاكات أخرى لتعاطي المنشطات في بيونغتشانغ. وأشار باخ إلى أنه \"لا يوجد دليل على تعاطي المنشطات بشكل منتظم ولا دليل على تورط اللجنة الأولمبية الروسية في هذه الحالات\". وشارك في دورة ألعاب بيونغتشانغ فريق قوامه 168 رياضيا روسيا دون تمثيل رسمي لبلدهم، وفشل اثنان من الرياضيين في الفريق في اختبارات تعاطي المنشطات. لماذا فرض الحظر على روسيا؟ وفرض هذا الحظر على روسيا بعد تحقيق أجرته اللجنة الأولمبية الدولية في ادعاءات انتشار تعاطي المنشطات بين الروس وكذلك تلاعب المسؤولين الروس باختبارات المنشطات في أولمبياد سوتشي في روسيا عام 2014. وقد نفت السلطات الروسية مرارا تورط الدولة في تعاطي المنشطات وتعهدت بالعمل مع الهيئات الرياضية الدولية للحد من استخدام العقاقير المحظورة لتحسين الأداء في البلاد. وعندما أعلنت اللجنة الأولمبية الدولية عن حظر روسيا في ديسمبر الماضي، قال باخ إن تعاطي المنشطات في دورة ألعاب سوتشي لعام 2014 \"كان ضربة موجعة لنزاهة الألعاب الأولمبية وللرياضة بصورة عامة\". واستندت اللجنة في قرارها إلى ما قالت إنه ظهور دليل على \"التلاعب المنهجي غير المسبوق\" في نظام مكافحة المنشطات في روسيا. وعلى الرغم من القرار بحظر مشاركة روسيا كدولة إلا أن اللجنة تركت الباب مفتوحا للرياضيين الروس للمشاركة تحت علم اللجنة الدولية، طالما أنهم يستوفون شروطا صارمة ويجتازون اختبارات المنشطات. كيف كان رد الفعل الروسي على الحظر؟ وتقول اللجنة الأولمبية الروسية إنها تأمل في استعادة وضعها الشرعي تحت ظل اللجنة الأولمبية الدولية \"في الأيام القليلة القادمة\". ورحبت اللجنة الروسية بقرار اللجنة الدولية وقالت \"في ضوء الوضع الراهن نرى أن استعادة اللجنة الأولمبية الروسية وكافة الرياضيين الروس لحقوقهم وشرعيتهم هو الناتج الأهم لدورة ألعاب بيونغتشانع\". غير أن بعض الرياضيين الروس أعربوا عن خيبة أملهم إزاء عدم تمكنهم من رفع علمهم الوطني في مراسم حفل الختام.", "doc2": "ਪਰ ਰੂਸੀ ਐਥਲੀਟ ਨੂੰ, ਜੋ ਸਾਬਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਸਾਫ਼ ਹਨ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿਚ ਇਕ ਨਿਰਪੱਖ ਝੰਡੇ ਹੇਠ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਹੈ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਕਹਾਣੀ? ਇਹ ਸਭ ਸਰਕਾਰੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਡੋਪਿੰਗ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸੋਚੀ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਵਲੋਂ ਆਯੋਜਿਤ 2014 ਖੇਡਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਗੇ ਸਨ। 'ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 9 ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰੇ 'ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਏਜੰਟ' ਐਲਾਨੇ' 9 ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਦਿਖਦੀ ਰਹੀ ‘ਰੱਬ ਦੀ ਪੀਂਘ’ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਓਲੰਪਿਕ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੋਪਿੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਲਾਈਨ ਖਿੱਚਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਓਲੰਪਿਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਥਾਮਸ ਬੈਚ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੋਰਡ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਲੌਸੇਨੇ ਵਿਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ 17 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਇੱਕ ਜਾਂਚ ਦੀਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਜਾਂਚ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸਵਿਟਜਰਲੈਂਡ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੈਮੂਅਲ ਸਕਮਿਡ ਸਨ। ਇਹ ਸਾਰੀ ਪੜਤਾਲ ਡਾ. ਗਿਰਗਾਰੀ ਰੋਡਚੇਨਕੋਵ, ਜੋ ਕਿ ਰੂਸ ਡੋਪਿੰਗ ਵਿਰੋਧੀ ਪ��ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸਨ, ਨੇ ਸੋਚੀ 2014 ਦੌਰਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਵਾਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਦੇਸ ਨੇ ਡੋਪਿੰਗ ਦਾ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾਇਆ ਅਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐਥਲੀਟਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਪਦਾਰਥ ਬਣਾਏ ਹਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਕਾਰਵਾਈ ਰੂਸ ਦੀ ਕਿਵੇਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਹੈ? ਰੂਸ ਦੀ ਓਲੰਪਿਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਐਲੇਗਜ਼ੈਂਡਰ ਜ਼ੁਕੋਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਓਲੰਪਿਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਖ਼ਬਰਾਂ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਸਾਫ਼ ਸੁਥਰੇ ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਪੱਖ ਝੰਡੇ ਹੇਠ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਬਾਰੇ ਅੰਤਿਮ ਫੈਸਲਾ ਹਾਲੇ ਵੀ ਹੋਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ: ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਸੰਸਦ 'ਚ ਸਮਲਿੰਗੀ ਵਿਆਹ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਰੂਸੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਅਤੇ ਅਥਲੀਟ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਓਲੰਪਿਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦੀ ਨਿਖੇਧੀ 'ਤੇ ਇਕਮੁੱਠ ਸਨ। ਰੂਸੀ ਸੰਸਦ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਫਰੈਂਟਸ ਕਲਿੰਟਸਵਿਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੂਸ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ 2018 ਵਿੱਚ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ ਹੇਠ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44755029", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44758819", "doc1": "سيارة إسعاف يُعتقد أنها تقل الأطفال الأربعة، الذين اُنقذوا، إلى المستشفى. وبدأت السلطات عملية الإنقاذ لفريق كرة قدم مدرسي مكون من 12 صبيا ومدربهم، يوم السبت، بعد تزايد المخاوف من زيادة منسوب المياه داخل الكهف بسبب هطل الأمطار المستمر. وقال تاساثيب بونوتونج، مسؤول الصحة في فريق الإنقاذ، لـ\"رويترز\": \"أخرجنا طفلين في البداية، وهما حاليا في المستشفى الميداني قرب الكهف\". ويقوم غواصو إنقاذ بتقديم مساعدات للفتية ومدربهم في ظل حالة الظلام الدامس داخل الكهف وبقائهم على صخرة مرتفعة عن المياه طوال أسبوعين. ويحاول المنقذون اقتياد الأطفال إلى خارج شبكة الكهوف المعقدة. ولم تحدد السلطات المدة التي قد تستغرقها عملية الإنقاذ. وهناك 18 غواصا بينهم 13أجنبيا دخلوا ومعهم خمسة من أفراد القوات الخاصة بالبحرية التايلاندية لإخراج الأطفال. ماذا يحدث داخل الكهف؟ تجمع عدد كبير من المتطوعين وعمال الإنقاذ بالإضافة إلى العديد من وسائل الإعلام حول فتحة الكهف، خلال الأسبوع الماضي، لمتابعة عملية الإنقاذ لحظة بلحظة. وطالبت السلطات الصحفيين، صباح السبت، بإخلاء المنطقة المحيطة بالكهف لتسهيل مهمة فرق الإنقاذ. وقال حاكم منطقة تشيانغ راي، التي يقع فيها الكهف، نارونغاسك أوسوتانكورن، إن \"الأطفال مستعدون لمواجهة أي تحدي للخروج من الكهف\". وأضاف أن طبيبا أستراليا في فريق الإنقاذ تفقد الحالة الصحية للفتية مساء السب�� وأكد أنهم أقوياء جسديا ومعنويا ويمكن بدء عملية إنقاذهم. وأكد الحصول على موافقة الأطفال وعائلاتهم بالبدء في عملية الإنقاذ. وقد قررت السلطات التحرك بعد الاعتقاد بأن منسوب المياه داخل الكهف هو في أدنى مستوياته الآن بعد شفط ملايين اللترات إلى الخارج. وأضاف أوسوتانكورن، أن الظروف الآن \"مواتية بدرجة ممتازة\"، لكن ثمة مخاوف من هطول الأمطار الموسمية، ما سيؤدي إلى امتلاء ممرات المرور الضيقة بالمياه. وكان الأطفال يستكشفون معالم الكهف عندما محاصرتهم ومدربهم بسبب ارتفاع منسوب المياه في 23 يونيو/حزيران. ويواصل غواصو الإغاثة منذ ذلك الحين إرسال الغذاء وأسطوانات الأوكسجين والمساعدات الطبية، بينما يعمل فريق دولي ضخم على وضع خطة لإنقاذهم من الكهف. وقال أوسوتانكورن \"الآن وخلال الأيام الأربعة المقبلة، الظروف مواتية بدرجة ممتازة (لإجلاء الأطفال) من حيث منسوب المياه وحالة الطقس وحالة الأطفال الصحية\". وشدد قائلا: \"علينا اتخاذ قرار واضح بشأن ما يمكننا القيام به الآن\". رسائل الأطفال المحاصرين في الكهف في تايلاند وفي وقت سابق السبت، نشرت البحرية التايلاندية رسائل كتبها الأطفال إلى أسرهم لطمأنتهم. وكتب أحد الأطفال: \"لا تقلقوا، فنحن أقوياء\"، وأضاف مازحا: \"إلى أستاذي، لا تكلفني بواجبات كثيرة\". وكتب آخر: \"إذا تمكنت من الخروج، فمن فضلكما، أمي وأبي، أحضرا لي موكاثا (لحم مشو تايلاندي) لأكله\". وقدم مدرب كرة القدم الذي اصطحب الأطفال إلى الكهف اعتذاره للآباء، لكن كثيرا منهم قالوا إنهم لا يلومونه. ما هي الخطة؟ تسابق فرق الإنقاذ المدنية والعسكرية الزمن لتحرير الأطفال ومدربهم وسط درجة عالية من الخطورة. واتضحت خطورة الوضع عندما لقي غواص سابق في البحرية التايلاندية حتفه بعدما وضع أسطوانات الأوكسجين على طريق محتمل للخروج، الجمعة. وقال أوسوتانكورن إن الأطفال الآن يجلسون على رف صخري جاف، لكن الأمطار يمكنها تقليص تلك المساحة إلى \"أقل من 10 أمتار مربعة\". ويقول مسؤولون إن إنبوبا للأوكسجين جرى تركيبه لتقليل آثار زيادة ثاني أكسيد الكربون الناجم عن تنفس عدد كبير من الأشخاص في مساحة صغيرة كهذه. كما جرى حفر آبار داخل الصخر لتجفيف المياه وتصريفها إلى الخارج. وقيل، في وقت سابق، إن الأطفال يمكن أن يبقوا في الكهف لشهور، سواء لتعلم الغوص أو الانتظار لحين انخفاض منسوب المياه أو لضخها إلى الخارج. وفي وقت مبكر من السبت، قال أوسوتانكورن إن الأطفال لم يتعلموا مهارات الغوص بعد حتى يتمكنوا من العبور بسلام. والسيناريو الأفضل لتحرير الأطفال هو شفط ما يكفي من المياه من الكهف ما يسمح لهم بالتسلق إلى الخارج. كيف حدث هذا؟ عثر فريق إنقاذ بريطاني على الأطفال داخل الكهف على بعد 4 كيلومترات من مخرج الكهف. وينتمي الأطفال، الذين تتراح أعمارهم بين 11 و16 عاما، إلى فريق كرة قدم يسمى \"وايلد بورز\"، وعلق الأطفال خلال رحلة استكشافية بصحبة مدربهم داخل الكهف. واستغرق العثور عليهم في تلك الأعماق داخل الكهف نحو عشرة أيام. وجبات الطعام الحلال إلى عمال الإنقاذ في كهف تايلاند -------------------------------------------------------------------------- يمكنكم استلام إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول", "doc2": "ਟੀਮ ਆਪਣੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਵੇਰੇ ਦਸ ਵਜੇ ਕੋਚ ਇਕਾਟੋਲ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚੀ। ਗੋਤਾ ਖੋਰ ਪਾ��ੀ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ, ਹਨੇਰੀਆਂ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਚ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਲਿਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੱਢਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜੇ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਫ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ ਕਿ ਇਹ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਹੋਰ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਵਾਲ ਸਭ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹਨ ਕਿ ਬੱਚੇ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗਏ ਕਿਉਂ ਸਨ ਅਤੇ ਫੇਰ ਉਹ ਉੱਥੇ ਫ਼ਸ ਕਿਵੇਂ ਗਏ? ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੀ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਲਾਪਤਾ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਖੋਜਿਆ ਗਿਆ? ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਟੀਮ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗਈ ਕਿਉਂ? ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਸੰਤੋਖਜਨਕ ਉੱਤਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਆਪਣੇ ਕੋਚ ਨਾਲ ਆਖ਼ਰ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗਏ ਹੀ ਕਿਉਂ ਸਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਥਾਈ ਮੁਤਾਬਕ ਟੀਮ ਆਪਣੀ ਫੁੱਟਬਾਲ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਵੇਰੇ ਦਸ ਵਜੇ ਕੋਚ ਇਕਾਟੋਲ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚੀ। ਟੀਮ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਕੋਚ ਨੇ 10:42 'ਤੇ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਦੀ ਲਾਈਵ ਵੀਡੀਓ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਦੁਪਹਿਰ ਲਗਪਗ 3 ਵਜੇ ਥਾਮ ਲੁਆਂਗ-ਖੁਨਾਮ ਨੰਗਨੌਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਦੇ ਸਟਾਫ ਨੇ ਗੁਫ਼ਾ ਦੇ ਮੁਹਾਣੇ ਉੱਤੇ ਗਿਆਰਾਂ ਸਾਈਕਲਾਂ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਦੇਖੀਆਂ ਜਿਸ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਹਿਕੀਕਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੜਕੇ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸਟਾਫ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ। ਮੁੱਢਲੀ ਖੋਜ 24 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਮਸਾਈ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਗੁੰਮਸ਼ੁਦਾ ਫੁੱਟਬਾਲ ਟੀਮ ਦੀ ਇਤਲਾਹ ਮਿਲੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਸਥਾਨਕ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਬੱਚੇ ਅਭਿਆਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰ ਲਈ ਸਰਪਰਾਈਜ਼ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਉੱਤਰੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਲੜਕਾ ਗੇਮ, ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਕਾਓਸੋਡ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ। \"ਅਸੀਂ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦੇ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਟਾਰਚਾਂ ਸਨ। ਅਸੀਂ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖਾਂਦੇ ਸੀ ਅਤੇ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸੀ ਕਿ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਹਰ ਕੋਈ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੋਵੇ।\" ਗੇਮ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਸਿਹਤ ਠੀਕ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦਿਨ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਸੀ। \"ਅਸੀਂ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਜਾਂਦੇ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਇੱਕ ਟੀਮ ਮੈਂਬਰ ਦਾ ਜਨਮ ਦਿਨ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਰਪਰਾਈਜ਼ ਪਾਰਟੀ ਰੱਖ ਰਹੇ ਸਨ।\" ਉਹ ਡੂੰਘੀ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਫ਼ਸ ਕਿਵੇਂ ਗਏ? ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਟੀਮ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਮਾਨਸੂਨ ਦਾ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਜੰਗਲ ਵਿੱਚੋਂ ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਗੁਫ਼ਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਤਰਨ ਲੱਗਿਆ ਅਤੇ ਰਾਹ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਅੰਦਰ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਚ ਗੁਫਾ ਦੀ ਡੂੰਘ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਏ। ਬੱਚੇ ਉੱਚੀ ਜ਼ਮੀਨ ਜੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਗੁਫ਼ਾ ਦੇ ਹੋਰ ਅੰਦਰ ਉੱਤਰਦੇ ਗਏ�� ਇਹ ਗੁਫ਼ਾ 10,316 ਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਅਤੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੀ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੇਵ ਰੈਸਕਿਊ ਕਾਊਂਸਲ ਦੇ ਬਿੱਲ ਵ੍ਹਾਈਟਹਾਊਸ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੋਤਾਖੋਰਾਂ ਨੂੰ \"ਲਗਪਗ 1500 ਮੀਟਰ ਦੇ ਅੱਧ-ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਅਤੇ ਅੱਧ-ਭਰੇ ਰਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨੀ ਪਈ।\" ਗੁਫ਼ਾ ਅੰਦਰ ਗਾਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ। 7 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਬਚਾਅ ਕਰਮੀਆਂ ਨੂੰ ਗੁਫ਼ਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮੂੰਹ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਥਾਂ ਤੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੋਵੇ ਜਿੱਥੇ ਬੱਚੇ ਫ਼ਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਬਚਣ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਉਮੀਦ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ। ਗੁਫ਼ਾ 'ਚ ਗੁੰਮੇ ਅਤੇ ਮੁੜ ਲੱਭੇ ਲੋਕ ਸਥਾਨਕ ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ (ਥਾਈ ਟੀਵੀ-3 ਅਤੇ ਪੋਸਟ ਟੂਡੇ ) ਇਨਸੋਰਨ ਕੇਇਸਫੌਂਗ ਜੋ ਕਿ ਮਸਾਈ ਦੇ ਬੈਨ ਜੌਂਗ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਲੀਡਰ ਹਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਯਾਤਰੀ ਸਾਲ 1986 ਵਿੱਚ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗੁੰਮ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਸੱਤ ਦਿਨ ਗੁੰਮ ਰਹਿਣ ਮਗਰੋਂ ਬਚਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੜ੍ਹ ਨਹੀਂ ਸਨ ਆਏ ਹੋਏ। ਸਾਲ 2016 ਦੇ ਅਗਸਤ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਸੁਥੀਰੋਜ ਪੋਲੀਓਤਾਸਤਾ ਜੋ ਕਿ ਮੈਫਲਾਂਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਨ, ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੁਫ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਗੁੰਮੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਕਾਓਸੋਡ ਮੁਤਾਬਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਦੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਦੁਕਾਨ ਤੇ ਆਪਣਾ ਸਾਈਕਲ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਦਿਆਂ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਗੁਫ਼ਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਧਿਆਨ ਸਾਧਨਾ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਲਈ ਅਭਿਆਨ ਚਲਾਏ ਗਏ ਪਰ ਲੱਭੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕੇ। ਫੇਰ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਉਹ ਇੱਕ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰਿਜ਼ੋਰਟ ਵਿੱਚ ਭਟਕਦੇ ਹੋਏ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ꞉ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49837490", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-49848608", "doc1": "حي دارافي (يمين) أكثر جذباً للسياح من تاج محل (يسار) هذا الزائر هو واحد من بين آلافٍ قرروا المغامرة في ولوج الأزقة الضيقة لأكبر الأحياء الفقيرة في آسيا والإسهام في الاقتصاد المتنامي لما يسمى بـ \"سياحة الفقر\". ويشمل هذا الاتجاه المثير للجدل سياحاً يبحثون عن أحياء تعاني من الفقر عندما يذهبون في عطلة، للتعرف على الحياة الحقيقية لأفقر المجتمعات هناك. ويصف موقع \" TripAdvisor\" إحدى هذه الجولات المنظمة في حي دارافي الفقير بأنها التجربة السياحية المفضلة في الهند، وتتفوق بذلك على \"تاج محل\". ويقول كريشنا بوجاري، الذي شارك في تأسيس شركة \"رياليتي\" للسياحة والسفر عام 2005، وهي الشركة التي تشرف على جائزة موقع السفريات، \"إن معظم الزائرين من الولايات المتحدة والمملكة المتحدة وأستراليا\". وعلى المستوى المحلي، من المعروف أنها واحدة من أوائل الشركات السياحية التي تركز فقط على الأحياء الفقيرة في دارافي. ويضيف، \"عندما اقترح شريكي في التأسيس وصديقي البريطاني كريست واي، لأول مرة البدء بجولات للأحياء الفقيرة، كنت في حيرة من أمري، متسائلاً لماذا قد يرغب أي شخص زيارة أحد الأحياء الفقيرة؟ لكنني أدركت أن هناك كثيراً من الأشياء ينبغي رؤيته والتعلم منها\". هل تحب شوكولاتة فيريرو روشيه ونوتيلا؟ إنهما ممزوجتان بعرق الأطفال الأكراد هل يملك 85 ثرياً ما يعادل نصف ثروة فقراء العالم؟ فقراء الهند وصيد العملات دارافي أكبر حي فقير في آسيا والأكثر جذباً للسيّاح ويقع حي دارافي وسط مدينة مومباي، ويعيش فيه ما يقرب من مليون شخص في امتداد لا ينتهي من الممرات الضيقة وورش العمل والمنازل الضيقة. ورغم وجود المراحيض العامة وصنابير المياه، إلا أن نظام الصرف الصحي وشروط النظافة معدومة تماماً. ويعمل العديد من السكان في الصناعات الصغيرة ذات الحجم المحلي التي تنتج الملابس المطرزة والسلع الجلدية ذات الجودة التصديرية والفخار والبلاستيك. و يقدر حجم الأعمال السنوي هنا بأكثر من 650 مليون دولار. ولكن هناك أيضاً من يعمل بجمع القمامة، فضلاً عن سائقي سيارات الأجرة والعمال اليدويين وآخرين لا تعرف مهنهم أو هويتهم، وجميعهم يمارسون اعمالهم بشكل يومي رتيب، دون أي اجازات أو أوقات للراحة. إذاً، ما الذي يجبر السائح المقتدر على المجيء إلى هذا الحي الإطلاع على نمط الحياة فيه؟ تقول ميليسا نيسبيت، التي قامت بجولة استمرت ست ساعات في حي دارافي عام 2016، \"زرنا أحياء يعود تاريخها إلى العصر الفكتوري، بغرض الترفيه أولاً ثم من أجل الإصلاح الاجتماعي\". واختارت ميليسا واحدة من الوكالات التي تعمل وتنظم الرحلات في دارافي. ثم هناك آخرون يشبهون أولئك الذين في مومباي، يقدمون أيضاً تجربة تناول وجبة داخل أحد الأحياء الفقيرة بغرض \"التبادل الثقافي القيّم\". وتعتقد ميليسا أن هذه السياحة جعلت رواد العالم الشمالي يرغبون في زيارة الأحياء الفقيرة للإطلاع على سبل العيش في مجتمعات فقيرة\". هو المكان الذي يذهب فيه أناس من \"الشمال العالمي إلى الجنوب العالمي للنظر في المجتمعات الفقيرة\". في الواقع، تعد الهند من القادمين الجدد نسبياً مقارنة بالبرازيل وجنوب إفريقيا، إذ أن الزيارات المستمرة للأحياء الفقيرة بدأت منذ فترة ليست طويلة. \"وفي جولة دارافاي التي قمت بها، شعرت أن السائحين الآخرين كانوا يأتون للسبب نفسه: الحصول على فهم أفضل لواقع الحياة في أحد الأحياء الفقيرة.\" يقول كريشنا بوجاري المؤسس المشارك لـ Reality Tour & Travel ، إن الرحلات توفر فهماً أفضل للكثير من الأحياء الفقيرة \"الفقر كمنتجع سياحي\" انزعجت ميليسا مما رأت وسمعت عن انطباعات الزوار. وتقول، \"لم تُقَدَّم الأحياء الفقيرة على أنها مشكلة، وغُضَّ الطرف عن الفقر، معتبرين الأمر عادياً وطبيعياً بل وحتى رومانسياً في بعض الحالات !\" \"ولم نُشَجع على التفاعل مع سكان الحي، لذلك من الصعب معرفة مشاعرهم. كانوا ينهمكون في تفاصيل حياتهم اليومية ولا يهتمون بنا.\" عندما عادت من الرحلة، قرأت المئات من التعليقات والانطباعات التي تركها زوار الحي على موقع السفر \" TripAdvisor\" لفهم تجارب السياح الآخرين. شعرت بالفزع من أن حقيقة أن معظم الزوار بدأوا جولتهم وهم مهتمون بالفقر، لكنهم غادروها ولديهم فكرة أن كل شيء على ما يرام ولا مشكلة هناك إطلاقاً. وتقول: \"أعتقد أن هناك خطأ ما، إذا كان هذا هو ما يفكر فيه الناس عندما يغادرون الأحياء الفقيرة.\" \"جرت الجولة بحسن نية وصورت الأحياء الفقيرة كقوة اقتصادية، لكنهم أغفلوا حقيقة أن الأغلبية تواجه التمييز بسبب طبقتهم الاج��ماعية المتدنية في النظام الطبقي الهندوسي، أو أنهم لا يحصلون على الكهرباء والمياه النظيفة بشكل صحيح، ضمن أشياء كثيرة أخرى.\" تتذكر ميليسا منظمي الرحلات السياحية الآخرين الذين يسمحون بالتصوير ولكنها قاللت إن ذلك قد يُشعِر سكان الحي بعدم الارتياح. تقدم الجولات للمسافرين لمحة عن الحياة في منطقة قد لا يزورونها بطريقة أخرى ويقول أديتي راتو، الذي درس هذا الموضوع في مؤسسة أوبزرفر ريسيرش، \"يشعر السكان بعزلة وقلقٍ أقل لأن الكثير من السياح الأجانب يهتمون بحياتهم\". \"في الوقت نفسه ، لم يشِر إلا القليلون إلى جني المكاسب من وراء هذه السياحة، لذلك فإن النتائج الإيجابية التي يمكن أن تحصل، غير مهمة لأنها قصيرة الأجل\"، لكن كريشنا بوجاري يختلف معه. روح مغامرة ويقول كريشنا بوجاري إن شركته تؤمن بتغيير مفهوم الحياة في الأحياء الفقيرة من خلال إظهار ما يتحلى به سكانها من روح إقدام وجرأة، ولكن أيضاً إعطائها رؤية واضحة وكاملة. \"نتحدث عن الواقع بشكل تام في رحلاتنا، بدءاً من الأسلاك الكهربائية المعلقة إلى صناعة إعادة التدوير المزدهرة. لكننا نريد تغيير الرواية التي تدور بين الناس والذين يعتقدون أنه لا يوجد في الأحياء الفقيرة سوى الفقر والتسول أو الخطر ويمكن لضيوفنا أن يشاهدوا ذلك بأنفسهم \". كما أن شركته تحدّ من التقاط الصور. وقال \"لدينا سياسة صارمة لمنع الكاميرات\". يقول كريشنا بوجاري إن شركته هي شركة اجتماعية لها برامج تعليمية متنوعة يتم تنظيمها لسكان الأحياء الفقيرة من خلال جناحها الخيري (عطاءات رياليتي) ، ويقول إن الشركة تستخدم نسبة معينة من أرباحها لهذا الغرض. لكن هذه واحدة من المبادرات، في بلد يعيش فيه حوالي 65 مليون شخص في أحياء فقيرة، وفقاً لاحصاء عام 2011، والذي يعرّف الأحياء الفقيرة بأنها \"مناطق سكنية لا تصلح المنازل فيها للسكن البشري\". يقول أحد المرشدين السياحيين، كريشنا بوجاري، إن دارافي لديها مشروع وصناعة كل خمسة أمتار يعتقد محمد، الذي يقوم بجولة في الأحياء الفقيرة داخل مومباي، أنه يجب على السياح أن يكونوا قادرين على رؤية مثابرة ومرونة الناس هنا، ويضيف \"أود أن أقول إن تجاهل هذا المجتمع، والتظاهر بأنه غير موجود سيكون جريمة حقيقية ضد الإنسانية. \" لكن هل تتجاوز هذه الرحلات الإثراء الشخصي وتضغط من أجل التغيير الهيكلي؟ وقال فابيان فرينزيل، وهو محاضر في جامعة ليستر بالمملكة المتحدة \"قد لا تعالج هذه الجهود القضايا المعقدة الواسعة النطاق والمتعلقة بالفقر النسبي بشكل كافٍ\". \"بدلاً من ذلك ، فإن التأثير الإيجابي لمثل هذه الرحلات هو أنها توفر إمكانية الوصول إلى المناطق العشوائية وتمكن السكان من تقديم مطالبات بتوزيع أكبر للموارد أو ضد تهديدات مثل عمليات الإخلاء.\" إمكانات سياسية قد تحمل روايات الرحلات والزيارات الجارية حاليا خطر التصور أحادي البعد ، لكن فابيان يعتبرها فرصة لتشكيل وعي سياسي واجتماعي. \"الهند تطلق صواريخ إلى القمر، بينما لا تزال قطاعات كبيرة لا تتلقى الخدمات التي تستحقها، بما في ذلك السكن الملائم والصرف الصحي\". ويضيف \"قد تشكل السياحة في الأحياء الفقيرة حرجاً للنخب الهندية، ولكن من الواضح أن لها أيضاً إمكانات سياسية، من خلال تسليطها الضوء على الخيارات السياسية والظلم الاجتماعي\". --------------------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਇਹ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਝੁੱਗੀਆਂ-ਝੌਪੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਤੰਗ ਗਲੀਆਂ 'ਚ ਜਾਣਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 'ਸਲਮ ਟੂਰਿਜ਼ਮ' ਜਾਂ 'ਗਰੀਬ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ' ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਦਰਅਸਲ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਟਰੈਂਡ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਸੈਲਾਨੀ ਗੁਆਂਢੀ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਗਰੀਬ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਗਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਨੇੜਿਓਂ ਦੇਖ ਸਕਣ। ਟਰਿਪਐਡਵਾਈਜ਼ਰ, ਟਰੈਵਲ ਚੁਆਇਸ ਐਵਾਰਡ ਦੀ ਸਾਈਟ ਮੁਤਾਬਕ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਦੌਰਾ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਬਸਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਸੰਦੀਦਾ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਦੀ ਥਾਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਦਿੱਤਾ। 2005 ਵਿੱਚ ਟੂਰ ਐਂਡ ਟਰੈਵਲ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਪੁਜਾਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਸੈਲਾਨੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਬਰਤਾਨੀਆ ਅਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਧਾਰਾਵੀ ਸਲਮ ਲਈ ਦੌਰਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਜਦੋਂ ਮੇਰੇ ਸਹਿ-ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਬਰਤਾਨਵੀ ਦੋਸਤ ਕ੍ਰਿਸਟ ਵੇਅ ਨੇ ਸਲਮ ਟੂਰੀਜ਼ਮ ਬਾਰੇ ਸੁਝਾਇਆ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਲਝਣ 'ਚ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਝੁੱਗੀ-ਝੌਂਪੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਦੇਖਣ ਜਾਵੇਗਾ? ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਕਈ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਉੱਥੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਕੁਝ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।\" ਧਾਰਾਵੀ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਵਿੱਚੋ-ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ (ਪ੍ਰਾਈਮ ਪ੍ਰੋਪਰਟੀ) ਥਾਂ 'ਤੇ ਵਸੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਬੇਹੱਦ ਤੰਗ ਗਲੀਆਂ, ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਅਤੇ ਖੰਡਰ ਘਰਾਂ 'ਚ ਕਰੀਬ 10 ਲੱਖ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਜਨਤਕ ਬਾਥਰੂਮ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਟੂਟੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਗਲੀਆਂ 'ਚ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਸੀਵਰਾਂ ਸਣੇ ਸਾਫ਼-ਸਫਾਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਈ ਲੋਕ ਛੋਟੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਕਢਾਈ, ਚਮੜੇ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ, ਭਾਂਡੇ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਪਾਰ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਟਰਨ-ਓਵਰ ਕਰੀਬ 35 ਕਰੋੜ ਪਾਊਂਡ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਥੇ ਕੂੜਾ ਚੁੱਕਣ ਵਾਲੇ, ਟੈਕਸੀ ਡਰਾਈਵਰ, ਮਜ਼ਦੂਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਲੋਕ ਰੋਜ਼ ਆਪਣੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕੰਮਾਂ 'ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਤਜ਼ਰਬੇ ਦੀ ਭਾਲ 'ਚ ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਜਾਂ ਘੁੰਮਣ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਹੈ ਜੋ ਇੱਥੇ ਖਿੱਚ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ? ਸਾਲ 2016, ਧਾਰਾਵੀ ਟੂਰ ਦੌਰਾਨ 6 ਘੰਟੇ ਉੱਥੇ ਬਿਤਾਉਣ ਵਾਲੀ ਮੈਲੀਸ਼ਾ ਨਿਸਬੈਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਅਸੀਂ ਵਿਕਟੋਰੀਅਨ ਯੁੱਗ ਤੋਂ ਹੀ ਝੁੱਗੀ-ਝੋਂਪੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਪਹਿਲਾਂ ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਸੀ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਧਾਰ ਲਈ।\" ਉਹ ਕਈ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸੰਗਠਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਦੌਰਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਪਣਾ ਦੌਰਾ ਚੁਣਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਹੁਣ ਧਾਰਾਵੀ ਵਿੱ�� ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੈਸੇ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਕਈ ਟੂਰ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੁੰਬਈ ਅੰਦਰ ਹੋਰ ਲੋਕ ਵੀ ਹਨ, ਜੋ \"ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵਟਾਂਦਰੇ ਵਜੋਂ\" ਝੁੱਗੀ-ਝੋਪੜੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਖਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੈਲੀਸ਼ਾ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਦਾ ਨਵਾਂ ਤਰੀਕਾ ਟਰੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ \"ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਲੋਕ ਉੱਤਰ ਤੋਂ ਦੱਖਣ ਤੱਕ ਗਰੀਬ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।\" ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਟਰੈਂਡ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਧਾਰਾਵੀ ਟੂਰ ਦੌਰਾਨ ਮੈਂ ਦੇਖਿਆ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਸੈਲਾਨੀ ਝੁੱਗੀ-ਝੋਂਪੜੀਆਂ ਦੀ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੇ ਮਕਸਦ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਥੇ ਆਏ ਹਨ।\" ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਜੋ ਦੇਖਿਆ ਤੇ ਸੁਣਿਆ ਉਸ ਨਾਲ ਉਹ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਗਰੀਬੀ 'ਰੁਮਾਂਸਵਾਦ' ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਝੁੱਗੀਆਂ-ਝੋਪੜੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇੰਝ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਹੋਣ ਹੀ ਨਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਸਹਿਜ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸ਼ੈਅ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਰੁਮਾਨੀ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।\" \"ਸਾਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਰੋਜ਼ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।\" ਮੈਲੀਸ਼ਾ ਵਾਪਸ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਟਰੈਵਲ ਸਾਈਟ ਟਰਿਪਐਡਵਾਈਜ਼ਰ 'ਤੇ ਪਏ ਸੈਂਕੜੇ ਪੋਸਟਾਂ ਦਾ ਰਿਵੀਊ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਗਰੀਬੀ ਬਾਰੇ ਆਪਣੀ ਚਿੰਤਾ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਆਪਣੇ ਟੂਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਪਰ ਅਖ਼ਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਹ ਯਾਤਰਾ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਖ਼ਤਮ ਹੋਈ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕੁਝ ਗ਼ਲਤ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਲੋਕ ਝੁੱਗੀ-ਝੋਪੜੀਆਂ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਵੇਲੇ ਕੀ ਸੋਚਦੇ ਹਨ।\" \"ਇਸ ਦੌਰੇ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸੀ ਕਿ ਝੁੱਗੀ-ਝੋਂਪੜੀ ਇੱਕ ਅਰਥਿਕ ਪਾਵਰ ਹਾਊਸ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤੱਥ ਨੂੰ ਵਿਸਾਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਵਿਤਕਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜਾਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੁਕੰਮਲ ਸਪਲਾਈ ਤੇ ਸਾਫ ਪਾਣੀ ਵਰਗੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।\" ਮੈਲੀਸ਼ਾ ਤਸਵੀਰਾਂ ਖਿੱਚਣ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਹੋਰਨਾਂ ਟੂਰ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਸੋਚਦੀ ਹੈ ਇਸ ਨਾਲ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਸਹਿਜ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਆਬਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਰਿਸਰਚ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਅਦਿਤੀ ਰਾਓ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਸਥਾਨਕ ਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਐਨੇ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਵੱਖ ਸਮਝਣ ਲਗਦੇ ਅਤੇ ਘਬਰਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।\" \"ਕੁਝ ਸਥਾਨਕ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੌਰਿਆਂ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਅਰਥਿਕ ਲਾਭ ਜਾਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਜ਼ਰੀਆ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੋ ਵੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ ਉਹ ਥੋੜ੍ਹੇ ਚਿਰ ਲਈ ਜਾਂ ਨਿਗੂਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।\" ਪਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਪੁਜਾਰੀ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉੱਦਮੀਪਣ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਉੱਦਮੀਪਣ ਨੂੰ ਦਿਖਾ ਕੇ ਝੁੱਗੀ-ਝੋਪੜੀਆਂ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਟੂਰ ਦੌਰਾਨ ਮੁਕੰਮਲ ਸੱਚਾਈ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਉਸ ਸੋਚ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਝੁੱਗੀ-ਝੋਂਪੜੀਆਂ ਸਿਰਫ਼ ਗਰੀਬਾਂ, ਖ਼ਤਰੇ ਜਾਂ ਭਿਖਾਰੀਆਂ ਦੀ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਮਹਿਮਾਨ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਗਵਾਹ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" \"ਸਾਡੀ ਕੰਪਨੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਖਿੱਚਣ ਦੀ ਸੀਮਤ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ 'ਨੋ-ਕੈਮਰਾ' ਪੌਲਿਸੀ ਜਾ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਪਾਲਣ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।\" ਪੁਜਾਰੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਵੱਲੋਂ ਚੈਰਿਟੀ ਵਿੰਦ ਵੱਲੋਂ ਝੁੱਗੀ ਝੋਂਪੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਕਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਵਿਚੋਂ ਮਿਲੇ ਲਾਭ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਨਾਲ ਇਹ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ ਪਰ ਸਾਲ 2011 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਦੇਸ ਵਿੱਚ 6.5 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਝੁੱਗੀਆਂ-ਝੋਪੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਲਮ ਟੂਰ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਮੁਹੰਮਦ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੈਲਾਨੀ ਇਥੋਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦੇ ਗਵਾਹ ਹੋਣਗੇ। \"ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਣਗੌਲਿਆਂ ਕਰਨਾ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅਪਰਾਧ ਹੈ।\" ਪਰ ਕੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਨਿੱਜੀ ਲਾਭ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੋ ਕੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਲੀਸੈਸਟਰ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰਾਰ ਫੈਬੀਆਂ ਫਰੈਂਜਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਗਰੀਬੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰਾਂ ਅਤੇ ਔਖੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ। \"ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੌਰਿਆਂ ਦਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅਸਰ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਝੁੱਗੀ-ਝੋਂਪੜੀਆਂ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।\" ਸਿਆਸੀ ਸਮਰੱਥਾ ਮੌਜੂਦਾ ਦੌਰਿਆਂ ਦੇ ਬਿਰਤਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ-ਅਯਾਮੀ ਤਸਵੀਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਫੈਬੀਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਸਮਝਦੀ ਹਨ। \"ਭਾਰਤ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਰਾਕਟ ਭੇਜ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਤਬਕੇ ਨੂੰ ਮੁੱਢਲੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਜਿਸ ਦੇ ਉਹ ਲਾਇਕ ਹਨ।\" \"ਸਲਮ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨਾਲ ਰਸੂਖ਼ਦਾਰੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਤਾਕਤ ਹੈ ਜੋ ਸਿਆਸੀ ਨੀਯਤ ਤੇ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।” ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/scienceandtech/2011/06/110630_china_qingdao_bridge", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45949302", "doc1": "يبلغ طول الجسر 42,2 كيلومترا يبلغ طول الجسر الجديد 42,2 كيلومترا، ويربط مدينة تشينغداو الساحلية بضاحية هوانغداو عبر خليج جياوزو. ويقول الاعلام الصيني إن الجسر – ونفقا ملحقا به - اجتازا اختبارات السلامة الهندسية يوم الاثنين وافتتحا يوم الخميس لحركة النقل. يذكر ان هذا طول الجسر يتجاوز عرض بحر المانش الفاصل بين بريطانيا وفرنسا – والبالغ عرضه 32 كيلومترا - بسهولة. ويتفوق الجسر الصيني الجديد على حامل الرقم القياسي السابق جسر بحيرة بونتشارتين في ولاية لويزيانا الامريكية. افتتح الجسر باحتفال رسمي واستغرق العمل في بناء الجسر اربع سنوات، ويقول الاعلام الصيني إن كلفة المشروع تجاوزت عشرة مليارات يوان (1,55 مليار دولار) ويبلغ عدد الدعائم التي شيد عليها 5200. وتبلغ طاقة الجسر اكثر من ثلاثين الف سيارة يوميا، وسيوفر 30 دقيقة في الرحلات بين تشينغداو وهوانغداو. ولكن الجسر لن يحتفظ بلقب اطول جسر في العالم لفترة طويلة، إذ بدأت الصين في عام 2009 ببناء جسر يربط اقليم غوانغدونغ الجنوبي – وهو مركز صناعي مهم – بمدينتي هونغ كونغ وماكاو سيتفوق على جسر تشينغداو بالطول. وسيفتتح هذا الجسر عام 2016.", "doc2": "55 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਇਹ ਪੁਲ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਤੋਂ ਮਕਾਊ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਜੂਹਾਈ ਨੂੰ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੁੱਲ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਉੱਤੇ 20 ਬਿਲੀਅਨ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰੀ ਦੇਰ ਹੋਈ। ਅਲੋਚਕਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਫਿਜੂਲ ਖਰਚਾ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਪੁਲ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵੀ ਸਵਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਉਸਰੀ ਦੌਰਾਨ 18 ਵਰਕਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੁਲ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ ਇਹ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ਅਲ ਟਾਪੂ ਵੱਡੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪੁੱਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਇਹ ਪੁਲ ਕਿਉਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ? ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਚੀਨ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹਾਂਗਕਾਂਗ, ਮਕਾਓ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਦੇ ਹੋਰਨਾਂ 9 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖਾੜੀ ਖੇਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਤਰ 68 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਘਰ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਜੂਹਾਈ ਅਤੇ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਘੰਟੇ ਲਗਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਮਹਿਜ਼ ਅੱਧਾ ਘੰਟਾ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੁਲ 'ਤੇ ਸਫਰ ਕਰਨ ਲਈ ਜੇਬ ਢਿੱਲੀ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ ਜੋ ਲੋਕ ਪੁੱਲ ਪਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲੈਣੀ ਪਏਗੀ ਜਿਸ ਲਈ ਕੋਟਾ ਸਿਸਟਮ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਟੋਲ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਪਏਗਾ। ਇਹ ਪੁਲ ਪਬਲਿਕ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਰਾਹੀਂ ਨਹੀਂ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਇਸ ਲਈ ਨਿੱਜੀ ਸ਼ਟਲ ਬੱਸਾਂ ਵੀ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਰੇਲ ਲਿੰਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 9200 ਗੱਡੀਆਂ ਲੰਘ ਸਕਣਗੀਆਂ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ। ਚੀਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਅਰਥਚਾਰੇ ਨੂੰ 1.44 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਫਾਇਦ��� ਹੋਵੇਗਾ ਲੋਕ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ? ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਅਲੋਚਨਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਪੁਲ ਨੂੰ 'ਮੌਤ ਦਾ ਪੁਲ' ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ 9 ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 9 ਲੋਕ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸੇ ਉੱਤੇ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਪੁਲ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਸੈਂਕੜੇ ਵਰਕਰ ਜ਼ਖਮੀ ਵੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੁੱਲ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦੌਰਾਨ 18 ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਉੱਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੇ ਅਸਰ ਬਾਰੇ ਵੀ ਫਿਕਰ ਜਤਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਕਾਰਨ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚੇਗਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਚਿੱਟੀ ਡਾਲਫਿਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਵਿੱਚ ਵਰਲਡ ਵਾਈਡ ਫੰਡ ਫਾਰ ਨੇਚਰ (ਡਬਲੂਡਬਲੂਐਫ) ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 148 ਵਿੱਚੋਂ 47 ਡਾਲਫਿਨ ਹੀ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਡਾਲਫਿਨ ਹੁਣ ਪੁਲ ਦੇ ਨੇੜਿਓਂ ਗਾਇਬ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੀ ਇਹ ਇਸ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਇਸ ਪੁਲ, ਲਿੰਕ ਰੋਡ ਅਤੇ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ਅਲ ਟਾਪੂਆਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਲਈ 20 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਖਰਚ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਕੱਲੇ ਮੁੱਖ ਪੁੱਲ ਉੱਤੇ 6.92 ਬਿਲੀਅਨ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 148 ਵਿੱਚੋਂ 47 ਡਾਲਫਿਨ ਹੀ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਹਨ ਚੀਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਅਰਥਚਾਰੇ ਨੂੰ 1.44 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਵਿਧਾਇਕ ਤਾਨਿਆ ਚੈਨ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ। ਬੀਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਚਾਈਨੀਜ਼ ਨੂੰ ਤਾਨਿਆ ਚੈਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਾਰਾਂ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਤਾਂ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਬਚੇਗਾ। ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਕਿ ਕਦੇ ਲਾਗਤ ਮੁੱਲ ਵੀ ਪੂਰਾ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਪੁੱਲ ਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲੈਣੀ ਪਏਗੀ ਬੀਬੀਸੀ ਚਾਈਨੀਜ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਪੁੱਲ ਤੋਂ ਟੋਲ ਰਾਹੀਂ ਸਲਾਨਾ ਕਮਾਈ ਡਾਲਰ 86 ਮਿਲੀਅਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੁੱਲ ਦੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਮਾਈ ਦਾ ਤੀਜਾ ਹਿੱਸਾ ਖਰਚ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਲੋਚਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਵਿੱਤੀ ਲਾਹਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲਾ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸੰਕੇਤਕ ਹੈ, ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਕਰਨਾ ਕਿ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਹੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/vert-fut-50550904", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50578398", "doc1": "تبلغ كمية الكالسيوم التي يوصى الأطفال بتناولها يوميا 350 ملليغراما، ويمكنهم الحصول عليها في صورة حليب تربط البشر بالحليب علاقة فريدة من نوعها. ولا تشرب معظم الثدييات حليب الثدييات الأخرى، ولا تشرب الحليب بعد الفطام بمجرد أن تبدأ في تناول الأطعمة الصلبة. ولم يتمكن البشر من هضم اللاكتوز إلا منذ نحو 10 آلاف سنة، ولهذا تواصل أجسام 30 في المئة من سكان العالم إفراز إنزيم اللاكتيز، المسؤول عن هضم اللاكتوز، في مرحلة البلوغ. أما سائر سكان العالم فتنخفض قدرة أجسامهم على إفرازه بعد الفطام. وهذا يعني أن معظم سكان العالم يعانون من حساسية اللاكتوز، أو عدم القدرة على تحمل اللاكتوز، أو سكر الحليب. ويحاول الكثيرون في شمال أوروبا تقليل استهلاكهم للحليب حرصا على البيئة والصحة، وهو ما أدى إلى زيادة الإقبال على بدائل الحليب البقري. لكن هل هناك فوائد صحية حقيقية لبدائل الحليب، وهل يمدّنا حليب الأبقار بالعناصر الغذائية الضرورية التي لا يمكن الحصول عليها من مصادر أخرى؟ وهل يفاقم الحليب بالفعل أعراض حساسية اللاكتوز؟ مواضيع قد تهمك نهاية يعد حليب الأبقار مصدرا جيدا للبروتين والكالسيوم وفيتامين ب 12 والأيودين، كما يحتوي على المغنيسيوم الذي يلعب دورا مهما في نمو العظام وتحسين أداء العضلات، وكذلك مصل اللبن وبروتين الكازين، اللذين يسهمان في تخفيض ضغط الدم. وتوصي هيئة الخدمات الصحية الوطنية البريطانية بأن يتناول الأطفال من سن عام إلى ثلاثة أعوام 350 ملليغراما من الحليب يوميا، لبناء عظام قوية. لكن نتائج الأبحاث لا تزال متضاربة عن مدى أهمية حليب الأبقار لصحة عظام البالغين. خلصت دراسة إلى أن النساء اللائي يشربن ما يزيد على 200 ملليلتر من الحليب يوميا أكثر عرضة للإصابة بالكسور ومع أن الكالسيوم ضروري لصحة العظام، إلا أنه لا توجد أدلة واضحة تثبت أن استهلاك الأطعمة الغنية بالكالسيوم يقي من الكسور. إذ خلصت دراسات إلى أن شرب الحليب لا يقلل مخاطر الكسور، بل على العكس أشارت دراسات أخرى إلى أن الحليب يزيد مخاطر الكسور. وخلصت دراسة في السويد إلى أن النساء اللائي يشربن كميات تتجاوز 200 ملليلتر من الحليب يوميا أكثر عرضة للإصابة بالكسور. لكن إيان غيفنز، خبير في السلسلة الغذائية بجامعة ريدينغ، يقول إن الكالسيوم يلعب دورا مهما في تقوية العظام في مرحلة البلوغ. ويقول غيفنز إن نمو العظام بشكل غير صحي وسليم في سنوات المراهقة قد يزيد مخاطر ترقق العظام في سنوات الكهولة، ولا سيما لدى النساء بعد انقطاع الطمث بسبب انخفاض معدل إفراز هرمون الإستروجين. وأثيرت مخاوف أيضا في العقود الأخيرة حول الهرمونات التي نستهلكها في حليب الأبقار. إذ تنتج الأبقار حليبا أثناء فترة الحمل، عندما يزيد مستوى الإستروجين في الدم 20 ضعفا. وربطت دراسة بين ارتفاع مستويات الإستروجين في الدم وبين سرطان الثدي والمبايض والرحم. لكن لاورا هيرنانديز، باحثة في بيولوجيا الرضاعة بجامعة ويسكونسن بالولايات المتحدة، تقول إن استهلاك الهرمونات التي يحتوي عليها حليب الأبقار ليس مضرا. أثيرت مخاوف حيال نسب الإستروحين في حليب الأبقار وخلص استعراض للدراسات إلى أن كمية الإستروجين التي نستهلكها في الحليب من المستبعد أن تسببب ضررا للبشر. ولاحظ الباحثون أن هرمون الإستروجين لم يؤثر على الجهاز التناسلي للفئران إلا بعد أن تناولوا مكملات تحتوي على ما يعادل 100 ضعف مستويات الإستروجين في حليب الأبقار. وربطت دراسات بين تناول الحليب وبين مخاطر الإصابة بأمراض القلب، نظرا لاحتواء الحليب على دهون مشبعة. لكن نسبة الدهون في الحليب كامل الدسم لا تتعدى 3.5 في المئة، في حين أنها لا تتعدى 0.3 في المئة في الحليب خالي الدسم. وفي إحدى الدراسات، قسم الباحثون المشاركين إلى أربع مجموعات بحسب كمية الحليب التي يشربونها، ولاحظوا أن الأشخاص الأكثر استهلاكا للحليب كانوا أكثر عرضة للإص��بة بأمراض القلب. وتعزو جيركيا فيرتانين، المتخصصة في دراسة تأثير الأغذية على الصحة والأمراض، هذه العلاقة إلى أن الأشخاص الذين يكثرون من شرب الحليب لا يتبعون نظاما غذائيا صحيا. وتقول فيرتانين إن الحليب لا يضر بصحتنا إلا إذا أفرطنا في استهلاكه، لكن الاعتدال في استهلاك الحليب لا ضرر منه. الأشخاص الذين يشربون لترا من الحليب يوميا أكثر عرضة للإصابة بأمراض القلب ويرى بعض الخبراء أن الأشخاص الذين يعانون من حساسية اللاكتوز بإمكانهم تناول كميات ضئيلة من حليب الأبقار، لأن الأعراض الجانبية التي يسببها لهم شرب الحليب، مثل الانتفاخ وتقلصات المعدة، قد تكون استجابة لتراكم اللاكتوز في الجسم. وتختلف كمية اللاكتوز التي تسبب أعراض حساسية اللاكتوز من شخص لآخر. وأجرى كريستوفر غاردنر، عالم تغذية بمركز أبحاث الوقاية بجامعة ستانفورد في كاليفورنيا، دراسة قارن فيها بين أعراض حساسية اللاكتوز لدى بعض الناس بعد شرب كوبين من حليب الصويا أو الحليب العادي يوميا، ويقول إن الكثير من المصابين بحساسية اللاكتوز يمكنهم تحمل كميات معتدلة من منتجات الألبان. ولم تجر حتى الآن إلا القليل من الأبحاث عن تأثير بدائل الحليب على صحتنا، لكن التنوع في أنواع الحليب على أرفف متاجر البيع بالتجزئة يدل على زيادة الطلب على بدائل الحليب المصنوعة من الصويا واللوز والكاجو والبندق وجوز الهند والمكاديميا والأرز وألياف الكتان والشوفان والقنب. وتُعالج المكونات الأساسية التي تصنع منها بدائل الحليب، وتخفف بالماء وتضاف إليها عوامل مثبته مثل صمغ الخروب. ويعد حليب الصويا أفضل بديل لحليب الأبقار لأنه يحتوي على نفس النسبة من البروتين الموجودة في حليب الأبقار. لكن غيفنز يقول إن البروتين في بدائل الحليب قد يكون أقل جودة مقارنة ببروتين حليب الأبقار، ويحتاج الأطفال وكبار السن بروتينات عالية الجودة لبناء عظام قوية. يعد حليب الصويا أفضل بديل لحليب الأبقار، لكنه قد لا يكون الخيار الأفضل لكبار السن وتقول سينا غالو، عالمة تغذية من جامعة جورج ماسون بالولايات المتحدة، إنه لا توجد أبحاث تثبت أن بدائل الحليب لها قيمة غذائية عالية. فقد تحتوي بدائل الحليب على مغذيات دقيقة، لكنك لن تحصل من حليب اللوز على نفس العناصر الغذائية التي تحصل عليها من تناول حبات اللوز. وتضاف إلى بدائل الحليب عادة العناصر الغذائية المتوفرة بصورة طبيعية في حليب الأبقار، مثل الكالسيوم، لكن العلماء لم يثبتوا بعد مدى استفادة الجسم من هذه الفيتامينات والمعادن المضافة لبدائل الحليب مقارنة بنظيرتها الموجودة في حليب الأبقار. في حين أن أبحاثا أشارت إلى أن حليب الأبقار المعزز بفيتامين د في الولايات المتحدة يسهم في تغطية حاجة الجسم اليومية من فيتامين د. وتقول تشارلوت ستيرلنغ ريد، خبيرة تغذية، إن حليب الأبقار مليء بالمغذيات التي يحتاجها الأطفال وقد لا يحصلون عليها من بدائل الحليب، حتى تلك المضاف إليها فيتامينات. وأثيرت مخاوف أيضا حول محتويات بدائل الحليب. وبينما يحتوي حليب الأبقار على اللاكتوز الطبيعي، فإن بدائل الحليب كثيرا ما يضاف إليها السكر، الذي قد يضر بصحتنا. وقد يكون من الصعب اختيار نوع الحليب الذي تشربه نظرا لتنوع خيارات الحليب المتاحة على الأرفف. فقد يختار الشخص الأكثر عرضة للإصابة بهشاشة العظام أو أمراض القلب حليب الأبقار قليل الدسم، بينما يختار الشخص المهتم بالبيئة الحليب الذي لا يسبب أضرارا بيئية. لكن مهما اختلف نوع الحليب، فقد تحصل على العناصر الغذائية الأساسية التي يحتاجها جسمك إذا اتبعت نظاما غذائيا متوازنا. وتقول فيرتانين: \"ليس من الضروري أن تتجنب الحليب، وليس من الضروري أن نشربه أيضا. فقد نستبدل به منتجات أخرى، فلا يوجد مكون غذائي واحد أو طعام لا غنى عنه للحفاظ على الصحة\". يمكنك قراءة الموضوع الأصلي على موقع BBC Future", "doc2": "ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਪਸ਼ੂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਜੀਵ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਇਸ ਚਿੱਟੇ ਪਦਾਰਥ ਨਾਲ ਆਸਾਧਾਰਣ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹੋਰ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਹੋਰ ਭੋਜਨ ਦੀ ਲੋੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਹੀ ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਮਨੁੱਖ ਫਿਰ ਵੀ ਇਸਨੂੰ ਕਿਉਂ ਪੀਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ? ਉੱਤਰੀ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਸਮੇਤ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਜਿੱਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗਊਆਂ ਨੂੰ ਪਾਲਤੂ ਬਣਾਇਆ ਪਰ ਤਕਰਬੀਨ 10,000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੈਕਟੋਸ ਨੂੰ ਪਚਾਉਣਾ ਸਿੱਖਿਆ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਲਗਭਗ 30% ਆਬਾਦੀ ਨੇ ਲੈਕਟੋਸ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਇਹ ਐਨਜ਼ਾਈਮ ਬਾਲਗਪਣ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਲੈਕਟੇਸ ਨੂੰ ਪਚਾਉਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂਕਿ ਬਾਕੀ ਜੀਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਚਪਨ ਦੇ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਣ ਦੇ ਪੜਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੈਕਟੇਸ ਬਣਨਾ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਗਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਅਤੇ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦਾ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਸਰੋਤ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਯੂਰਪ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੈਕਟੋਸ ਨਹੀਂ ਪਚਦਾ। ਉੱਤਰੀ ਯੂਰੋਪ ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ 9% ਲੋਕ ਲੈਕਟੇਸ ਮੁਆਫ਼ਕ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉੱਤਰੀ ਯੂਰਪੀਅਨ ਮੁਲਕ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕੁਝ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਕਾਰਨ ਦੁੱਧ ਦਾ ਸੇਵਨ ਘਟਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਗਊਆਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਡੇਅਰੀ ਮੁਕਤ ਬਦਲਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਪਦਾਰਥ ਨੂੰ ਪੀਣ ਨਾਲ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਰਗਾ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਜਾਂ ਕੀ ਗਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਸਾਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਗੇ? ਅਤੇ ਕੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਲੈਕਟੋਸ ਪਚਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ? ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਗਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਅਤੇ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦਾ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ 12 ਅਤੇ ਆਇਓਡੀਨ ਸਮੇਤ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਵਿਚ 'ਵੇਅ' ਅਤੇ 'ਕੈਸੀਨ' (ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮਾ ਭੂਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹੈਲਥ ਸਰਵਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 350 ਮਿਲੀਗ੍ਰਾਮ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਲੈਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਵ���ਕਾਸ ਲਈ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਧਾ ਗਿਲਾਸ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚੋਂ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਬਾਲਗਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਖੋਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਪਰਸਪਰ ਵਿਰੋਧੀ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਗਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਸਾਡੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੱਡੀਆਂ ਲਈ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਟੁੱਟਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦਾ ਸਪਸ਼ਟ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਈ ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਨਾਲ ਹੱਡੀਆਂ ਟੁੱਟਣ ਦੇ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਪਾਈ ਗਈ ਜਦੋਂਕਿ ਕੁਝ ਅਧਿਐਨ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੁੱਧ ਕਾਰਨ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਹੱਡੀਆਂ ਟੁੱਟਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਵੀਡਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 200 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ- ਇੱਕ ਗਿਲਾਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੁੱਧ ਪੀਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੱਡੀਆਂ ਟੁੱਟਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਧੀਨ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਦੀ ਗਲਤ ਵਿਆਖਿਆ ਵਿਰੁੱਧ ਸਾਵਧਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹੱਡੀਆਂ ਟੁੱਟਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਦੁੱਧ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੀਂਦੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਰੀਡਿੰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਫੂਡ ਚੇਨ ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਅਨ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਇਆਨ ਗਿਵੇਂਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਲਈ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਗਿਵੇਂਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੱਡੀਆਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਾਅਦ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਮੈਨੋਪਾਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਦੇ ਲਾਭ ਤੋਂ ਵਾਂਝੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਾਰਮੋਨਜ਼ ਸਬੰਧੀ ਇੱਕ ਚਿੰਤਾ ਉੱਭਰੀ ਹੈ। ਗਊਆਂ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁੱਧ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਪੱਧਰ 20 ਗੁਣਾ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਇਸ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਛਾਤੀ, ਅੰਡਕੋਸ਼ ਅਤੇ ਗਰਭਸ਼ਯ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸਕਾਨਸਿਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹਰਨਾਂਡੇਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਰਾਹੀਂ ਹਾਰਮੋਨਜ਼ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਕੋਈ ਚਿੰਤਾ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਾਰਮੋਨਜ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ-ਇਹ ਥਣਧਾਰੀ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।\" ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਵਿਕਲਪ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਸਮੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਦੁੱਧ ਰਾਹੀਂ ਖਪ��� ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ, ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਦਾ 100 ਗੁਣਾ ਪੱਧਰ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਚੂਹਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਜਣਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਖੁਰਾਕ ਦੇ 1,000 ਗੁਣਾ ਆਮ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ 'ਤੇ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਨਰ ਚੂਹਿਆਂ ਦੇ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਮਾਦਾ ਚੂਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟੋਸਟੇਰੋਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਲੇਖਕ ਗ੍ਰੇਗੋਰ ਮਾਜਿਕ ਜੋ ਸੋਲਵੇਨੀਆ ਵਿੱਚ ਲਜੁਬਲਜਾਨਾ ਦੇ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਐਨੀਮਲ ਜੀਨੋਮਿਕਸ ਦੇ ਖੋਜਾਰਥੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਚੂਹਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਪ੍ਰਤੀ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਗੁਣਾ ਵਧੇਰੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੈ। ਅਧਿਐਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਚਰਬੀ (ਸੈਚੂਰੇਟਡ ਫੈਟ) ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਕਾਰਨ ਦੁੱਧ ਦੇ ਸੇਵਨ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸਬੰਧ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਸ਼ੁੱਧ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 3.5 % ਚਰਬੀ, ਸੈਮੀ ਸਕਿਮਡ ਵਿੱਚ 1.5% ਅਤੇ ਸਕਿਮਡ ਵਿੱਚ 0. 3% ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂਕਿ ਬਿਨਾਂ ਮਿੱਠੇ ਵਾਲੇ ਸੋਇਆ, ਬਦਾਮ, ਭੰਗ, ਜਵ੍ਹੀ, ਨਾਰੀਅਲ ਅਤੇ ਚਾਵਲਾਂ ਦੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧ ਦੁੱਧ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਚਾਰ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ-ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਲੀਟਰ ਦੁੱਧ ਪੀਂਦੇ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵਧ ਗਿਆ ਸੀ। ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਇਸ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਖੋਜ ਹੋਈ ਹੈ ਈਸਟਰਨ ਫਿਨਲੈਂਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੋਸ਼ਣ ਮਹਾਮਾਰੀ ਮਾਹਿਰ ਯਰਕਿਆ ਵੀਰਟਾਨੇਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦਾ ਸਬੰਧ ਇਸ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਇੰਨਾ ਦੁੱਧ ਪੀਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਿਹਤਵਰਧਕ ਭੋਜਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸਿਰਫ਼ ਦੁੱਧ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੇਵਨ ਬੁਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਖੋਜ ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ ਕਿ ਦੁੱਧ ਦੀ ਦਰਮਿਆਨੀ ਮਾਤਰਾ ਦਾ ਸੇਵਨ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਲੈਕਟੋਸ ਮੁਆਫਕ ਨਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਗਾਂ ਦਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣ। ਕੁਝ ਮਾਹਿਰ ਇਹ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਾੜੇ ਲੱਛਣ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਫਾਰਾ ਅਤੇ ਢਿੱਡ ਦੇ ਕੜਵੱਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਲੈਕਟੋਸ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਲੱਛਣ ਵੱਖਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵਿਖੇ ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਪ੍ਰੀਵੈਨਸ਼ਨ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਪੋਸ਼ਣ ਵਿਗਿਆਨੀ ਕ੍ਰਿਸਟੋਫਰ ਗਾਰਡਨਰ ਨੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੈਕਟੋਸ ਨਾ ਮੁਆਫਕ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੋ ਕੱਪ ਸੋਇਆ ਦੁੱਧ, ਕੱਚਾ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਨਿਯਮਤ ਦੁੱਧ ਪੀਂਦੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨੂੰ ਕੋਈ ਗੰਭੀਰ ਲੱਛਣ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਲੈਕਟੋਸ ਨਾ ਮੁਆਫਕ ਹੋਣਾ ਨਿਰੰਤਰਤਾ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ ਘੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਮਾਮੂਲੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਮੰਗ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਇਸ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਖੋਜ ਹੋਈ ਹੈ ਜਦੋਂਕਿ ਡੇਅਰੀ ਮੁਕਤ ਵਿਕਲਪਾਂ 'ਤੇ ਘੱਟ ਖੋਜ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੁਪਰ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਵਾਲੇ ਖਾਨੇ ਵੱਲ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੋ ਤਾਂ ਸੋਇਆ, ਬਦਾਮ, ਕਾਜੂ, ਹੇਜ਼ਲਨਟ, ਨਾਰੀਅਲ, ਮਾਕਾਡੈਮੀਆ ਗਿਰੀ, ਚਾਵਲ, ਅਲਸੀ, ਓਟਸ (ਜਵ੍ਹੀ) ਜਾਂ ਭੰਗ ਨਾਲ ਬਣੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਹੋਈ ਮੰਗ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ‘ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਪੱਖੋਂ ਸੋਇਆ ਦੁੱਧ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦਾ ਬਿਹਤਰੀਨ ਵਿਕਲਪ ਹੈ’ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਗਰੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਸੈੱਸ ਕਰਕੇ ਇਸਨੂੰ ਪਤਲਾ ਕੀਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੈਲਨ ਗਮ (ਇੱਕ ਪੌਦੇ ਦੇ ਟੀਸ਼ੂ ਤੋਂ ਗਾਡ਼੍ਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਪਦਾਰਥ) ਅਤੇ ਲੋਕਸਟ ਬੀਨ ਗਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਗਿਵੇਂਸ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਪੱਖੋਂ ਸੋਇਆ ਦੁੱਧ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦਾ ਬਿਹਤਰੀਨ ਵਿਕਲਪ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਵਿਕਲਪਿਕ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ 'ਅਸਲ' ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਇਹ ਦੁੱਧ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਬੇਹੱਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਉੱਚ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਸੰਪੂਰਨ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।\" ਵਰਜੀਨੀਆ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਜੌਰਜ ਮੇਸਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਅਧਿਐਨ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸੀਨਾ ਗੈਲੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣ ਲਈ ਕੋਈ ਖੋਜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮੁੱਖ ਸਮੱਗਰੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿੰਨਾ ਪੋਸ਼ਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅੱਗੇ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸੂਖਮ ਪੌਸ਼ਕ ਤੱਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਦਾਮ ਡ੍ਰਿੰਕ ਪੀਣ ਨਾਲ ਓਨਾ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ ਜਿੰਨਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਦਾਮ ਖਾਣ ਨਾਲ ਮਿਲੇਗਾ। ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਵਿਕਲਪ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਗਏ ਵਿਟਾਮਿਨ ਅਤੇ ਖਣਿਜ ਸਾਨੂੰ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਰੂਪ ਨਾਲ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸਿਹਤ ਲਾਭ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਵਿਗਿਆਨੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੋਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਗੈਲੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਜਦੋਂ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਇਸਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਅਤੇ ਗੈਰ ਕੁਦਰਤੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦੇਣ ਦੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਜੈਵਿਕ ਉਪਲੱਬਧਾ ਅਲੱਗ ਅਲੱਗ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।\" \"ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨਾਲ ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਜੈਵਿਕ ਉਪਲੱਬਧਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੋਜ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੂਰਜ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਰੂਪ ਨਾਲ ਵਿਟਾਮਿਨ ਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੀ ਲਾਭਕਾਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੋਸ਼ਣ ਮਾਹਿਰ ਸ਼ਾਰਲੇਟ ਸਟਰਲਿੰਗ ਰੀਡ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮਾਹਿਰ ਸਲਾਹ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਵਿਕਲਪ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਹੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਗਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਪੋਸ਼ਣ ਭਰਪੂਰ ਖਾਧ ਪਦਾਰਥ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਰੂਪ ਇਸਦੇ ਸਾਰੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।\" ਸਟਰਲਿੰਗ ਰੀਡ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਜਨਤਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਸੇਧ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਵਿਕਲਪਿਕ ਪੀਣ ਦੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੇ ਵਿਕਲਪ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। \"ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਮੁੱਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਅਜੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੋਜਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ।\" ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁੱਧ ਦੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਜਦੋਂਕਿ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਲੈਕਟੋਸ, ਕੁਦਰਤੀ ਮਿੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਵਿਕਲਪਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਮਿਲਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਇਹ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਕਿ ਗਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਈ ਵਿਕਲਪਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਉਲਝਣ ਭਰਿਆ ਕਾਰਜ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਭਰਮਾਰ ਹੈ। ਹਰਨਾਂਡੇਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁੱਧ ਜਾਂ ਦੁੱਧ ਦੇ ਵਿਕਲਪ ਦੀ ਚੋਣ ਸਿਹਤਵਰਧਕ ਹੋਣ ਜਾਂ ਸਿਹਤਵਰਧਕ ਨਾ ਹੋਣ ਦਾ ਸੁਆਲ ਹੈ। ਪਰ ਹਰੇਕ ਦੀ ਪੋਸ਼ਣ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਅਤੇ ਇਹ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਕਿ ਕਿਹੜਾ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ, ਸਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੈਕਟੋਸ ਮੁਆਫਕ ਹੋਵੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੋਵੇ ਉਹ ਘੱਟ ਚਰਬੀ ਵਾਲੇ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂਕਿ ਜਿਹੜਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰਤੀ ਚਿੰਤਤ ਹੈ, ਉਹ ਸਭ ਤ��ਂ ਘੱਟ ਵਾਤਾਵਰਨ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵਿਕਲਪ ਨੂੰ ਚੁਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਾਰਡਨਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਫਿੱਟ ਬੈਠਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਲਈ ਸਹੀ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣੇ ਜਾਰੀ ਰੱਖੋ।\" ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਵੀ ਤੈਅ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸੰਤੁਲਿਤ ਭੋਜਨ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੋਵੇ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਦੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ ਜਾਂ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵੀਰਟਨੇਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦੁੱਧ ਪੀਏ। ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਵੀ ਭੋਜਨ ਜਾਂ ਉਸਦਾ ਕੋਈ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-45306757", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45292844", "doc1": "وقال الضباط المسؤولون إن عمق النفق يبلغ 22 قدماً، وبطول 5 أقدام وعرض 3 أقدام من المطعم السابق في سان لويس وتحت الحدود لينتهي بفتحة أرضية تقود إلى أسفل سرير بمنزلٍ في سان لويس ريو كولورادو في المكسيك. مخدرات أو مكيفات وقبضت قوات الأمن على صاحب المبنى وهو إيفان لوبيز في جنوب ولاية أريزونا، بعد أن اشتبهت بمركبته وأوقفت طريقه حسب الأخبار المحلية، حيث قامت كلاب الشرطة بالاستدلال على حاويتين من المخدرات لديه بقيمة مليون دولار. وقال المحققون إن الحاويات حملت 118 كيلوغرام من مادة الميثامفيتامين و 6 كيلوغرام من الكوكايين و3 كيلوغرام من الفنتانيل و 19 كيلوغرام من الهيروين. منزل مهرّب المخدرات في أريزونا وعندها فتشت الشرطة مقره اكتشفوا مدخل النفق حيث كان مطبخ المطعم سابقاً، ويُعتقد أن التهريب كان يتم عبر النفق بسحب حبل محمّل بتلك المواد. حرق 389 كغ من الكوكائين المخبأ في السفارة الروسية في الأرجنتين وهذه ليست الحالة الأولى من نوعها، فقد تم العثور على نفق بطول 2600 قدم منذ عامين في سان دييغو بولاية كاليفورنيا لنقل كميات غير مسبوقة من الكوكايين والماريوانا حسب المسؤولين. كما تم ضبط 15 كيلوغرام من الهيروين و1900 كيلوغرام من الماريونا و372 كيلوغرام من الميثامفيتامين إضافة إلى 11 كيلوغرام من الكوكايين في شهر تموز/ يوليو وحده على الحدود عبر الولايات المتحدة.", "doc2": "ਮੈਕਸੀਕੋ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ ਤਸਕਰੀ ਲਈ ਪੁੱਟੀ 600 ਫੁੱਟ ਲੰਬੀ ਸੁਰੰਗ ਅਮਰੀਕ ਦੇ ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ ਦੇ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੇ ਕੇਐਫਸੀ ਦੀ ਬੇਸਮੈਂਟ ਤੋਂ ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੇ ਸੈਨ ਲੂਇਸ ਰਿਓ ਕੋਲੋਰਾਡੋ ਦੇ ਇੱਕ ਘਰ ਤੱਕ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਇਸ ਸੁਰੰਗ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 600 ਫੁੱਟ ਲੰਬੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਇਸ ਸੁਰੰਗ ਬਾਰੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੱਖਣੀ ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ 'ਚ ਸਥਿਤ ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਵੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੇਵਾਈਐਮਏ ਨਿਊਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ੱਕੀ ਮੁਲਜ਼ਮ ਇਵਾਨ ਲੋਪੇਜ਼ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂ�� ਸੁਰੰਗ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ ਨਾਕਾਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਾਲੇ ਦੋ ਕੰਟੇਨਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਇਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕੀਮਤ ਕਰੀਬ 10 ਲੱਖ ਡਾਲਰ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਤੋਂ ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੇ ਇਸ ਘਰ ਤੱਕ ਵਿਛਾਈ ਗਈ ਸੀ ਸੁਰੰਗ ਜਾਂਚ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਟੇਨਰਾਂ ਵਿੱਚ 118 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਮੈਥਾਮਫੈਟੇਮਾਈਨ, 6 ਗ੍ਰਾਮ ਕੋਕੀਨ, 3 ਕਿਲੋ ਫੈਂਟਾਨਾਇਲ ਅਤੇ 21 ਕਿਲੋ ਹੈਰੋਇਨ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਏਜੰਟਾਂ ਨੇ ਲੋਪੇਜ਼ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ੀ ਲਈ ਤਾਂ ਇਹ ਸੁਰੰਗ ਮਿਲੀ ਜੋ ਐਰੀਜ਼ੋਨਾ ਸਥਿਤ ਉਸ ਦੇ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਦੀ ਰਸੋਈ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮੈਕਸੀਕੋ 'ਚ ਮੁਲਜ਼ਮ ਦੇ ਘਰ 'ਚ ਇਹ ਸੁਰੰਗ 22 ਫੁੱਟ ਡੂੰਘੀ, 5 ਫੁੱਟ ਉੱਚੀ ਅਤੇ 3 ਫੁੱਟ ਚੌੜੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਰਸਤਾ ਬੈੱਡ ਹੇਠਾਂ ਬਣੇ ਇੱਕ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੋਂ ਹੋ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕਇਹ ਸੁਰੰਗ 22 ਫੁੱਟ ਡੂੰਘੀ, 5 ਫੁੱਟ ਉੱਚੀ ਅਤੇ 3 ਫੁੱਟ ਚੌੜੀ ਸੀ। ਅਜਿਹੀ ਸੁਰੰਗ ਦਾ ਮਿਲਣਾ ਕੋਈ ਪਹਿਲਾ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, 2 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਦੇ ਸੈਨ ਡੀਗੋ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ 2,600 ਫੁੱਟ ਲੰਬੀ ਸੁਰੰਗ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਲਈ ਮਿਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਸੁਰੰਗ ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਕੋਕੀਨ ਅਤੇ ਭੰਗ ਦੀ 'ਵੱਡੀ ਤਸਕਰੀ' ਨੂੰ ਅੰਜ਼ਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ 15 ਕਿਲੋ ਹੈਰੋਇਨ, ਕਰੀਬ 11 ਕਿਲੋ ਕੋਕੀਨ, 327 ਕਿਲੋ ਮੈਥਾਮਫੈਟੇਮੀਨ ਅਤੇ 1900 ਕਿਲੋ ਭੰਗ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹੇਠ ਦਿਖ ਰਹੇ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56247905", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56251715", "doc1": "لا تعلم بي بي سي حتى الآن أسباب اعتقال مراسلها في تيغراي وقال شهود عيان إن غيرماي غيبرو، مراسل بي بي سي، اعتقل وأربعة آخرون أثناء وجودهم في مقهى في وسط عاصمة الإقليم ميكيلي. ورجحت تقارير أن غيبرو ربما يكون أُخذ إلى معسكر تابع للجيش الإثيوبي في عاصمة الإقليم. ولا تزال بي بي سي تسعى إلى معرفة أسباب الاعتقال، لكنها أعربت عن مخاوفها للسلطات الإثيوبية حيال ما حدث لمراسلها. كما شهدت الأيام القليلة الماضية اعتقال تاميرات يماين، صحفي محلي، ومترجمين هما ألولا أكولا وفيتسوم بيرهاين، اللذين يعملان لصالح فاينانشال تايمز ووكالة الأنباء الفرنسية على الترتيب. مواضيع قد تهمك نهاية وكانت الحكومة الإثيوبية تحارب قوات المتمردين في إقليم تيغراي منذ نوفمبر/ تشرين الثاني الماضي. وبعد عدة أشهر من التعتيم الإعلامي على ما يحدث في الإقليم الذي يشهد صراعا طويلا بين القوات الحكومية والمتمردين، سمحت السلطات المركزية لبعض وسائل الإعلام الدولية بدخول تيغراي الأسبوع الماضي. وتسلمت صحيفة فاينانشال تايمز ووكالة الأنباء الفرنسية تصريحات لتغطية الصراع. وقال شهود عيان لبي بي سي إن جنودا يرتدون الزي العسكري هم من اعتقلوا غيرماي غيبرو. وقال متحدث باسم بي بي سي: \"أعربنا عن مخاوفنا للسلطات الإثيوبية، وننتظر ردهم\". ويستمر القتال في تيغراي رغم إعلان الحكومة المركزية انتصارها على جبهة تحرير شعب تيغراي. وأسفر القتال الدائر في الإقليم عن مقتل المئات وتشريد عشرات الآلاف من السكان المحليين. وهناك مخاوف على المستوى الدولي حيال التقارير التي يتوالى ظهورها عن جرائم شنيعة يرتكبها الجانبان أثناء القتال الدائر بينهما وتفاقم الأزمة الإنسانية في المنطقة، وفقا لمراسلين. وحذر مسؤول في الحزب الحاكم في إثيوبيا من أن إجراءات سوف تتخذ ضد أشخاص وصفهم بأنهم يمثلون \"الإعلام الدولي المضلل\".", "doc2": "ਇਥੋਪੀਆ ’ਚ ਬੀਬੀਸੀ ਰਿਪੋਰਟਰ ਗਿਰਮੇ ਜੈਬਰੂ ਨੂੰ ਫੌਜ ਨੇ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕੀਤਾ ਹੈ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਬੀਬੀਸੀ ਟਿਗਰੀਨੀਆ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਗਿਰਮੇ ਜੈਬਰੂ ਨੂੰ ਕੈਫ਼ੇ ਤੋਂ ਚਾਰ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਸਣੇ ਲੈ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਗਿਰਮੇ ਨੂੰ ਮੈਕੇਲੇ ਦੇ ਮਿਲਟ੍ਰੀ ਕੈਂਪ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਰਿਪੋਰਟਰ ਨੂੰ ਇਵੇਂ ਕਿਉਂ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਇਥੋਪਿਅਨ ਅਥਾਰਿਟੀ ਸਾਹਮਣੇ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਤਮਿਰਾਤ ਯੈਮੇਨੇ, ਦੋ ਟ੍ਰਾਂਸਲੇਟਰ ਅਲੂਲਾ ਅਕਾਲੂ ਅਤੇ ਫਿਤਸਮ ਬੈਰਹੇਨ ਜੋ ਕਿ ਫਾਈਨੇਂਸ਼ਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਅਤੇ ਏਐੱਫਪੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਏਐੱਫਪੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਫਿਤਸਮ ਬੈਰਹੇਨ ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਇਥੋਪੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਟਿਗਰਾਏ 'ਚ ਬਗਾਵਤੀ ਧੜੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟਿਗਰਾਏ 'ਚ ਇਸ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਲੈਕ ਆਉਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੀ ਕੁਝ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਏਐੱਫਪੀ ਅਤੇ ਫਾਈਨੇਂਸ਼ਲ ਟਾਈਮਜ਼, ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਵਿਵਾਦ ਦੀ ਕਵਰੇਜ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਫਾਈਨੈਂਸ਼ਲ ਟਾਈਮਜ਼ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਲੂਲਾ ਅਕਾਲੂ ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫੌਜ ਦੇ ਜਵਾਨਾਂ ਵਲੋਂ ਵਰਦੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਮੇ ਨੂੰ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਕਾਫ਼ੀ ਚਿੰਤਤ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਇਥੋਪਿਅਨ ਅਥਾਰਿਟੀ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।\" ਟਿਗਰੇ ਪੀਪਲਜ਼ ਲੀਬਰੇਸ਼ਨ ਫਰੰਟ ਉੱਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਟਿਗਰਾਏ 'ਚ ਜੰਗ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਪਤਾ ਨਹੀਂ। ਇਥੋਪੀਆ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਜੋ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-42639838", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42625686", "doc1": "اعتذر رائد الفضاء الياباني نورشيغي كاناي (يمين) عن خطأ عدم دقة حساب الطول واعترف بعد ذلك أنه أخطأ في الحساب، وأن الزيادة بواقع سنتيمترين فقط، لكن تغيرات الطول طبيعية بالنسبة للرواد الذين يقضون وقتا في الفضاء. وتتسم رحلات الفضاء بالخطورة الشديدة فضلا عن تأثير قضاء فترة بعيدا عن الجاذبية الأرضية على جسم الإنسان، وهو ما اكتشفه العديد من رواد الفضاء بعد عودتهم إلى الأرض. ويؤدي انعدام جاذبية الأرض إلى حدوث تمدد لفقرات العمود الفقري بدوره إلى حدوث تغيرات طفيفة في الطول، غير أن دراسات أظهرت أنه بمجرد عودة رائد الفضاء إلى الأرض، يعود الطول إلى طبيعته. ماذا يحدث خلال رحلة عام كامل في الفضاء؟ يذهب عادة رواد الفضاء إلى محطة الفضاء الدولية لمدة تصل عادة إلى 6 أشهر، غير أن الأمريكي سكوت كيلي استطاع أن يكتب اسمه في التاريخ عام 2016 بعد أن أكمل رحلة استغرقت 340 يوما مع رائد الفضاء الروسي ميخائيل كورنينكو. قضى سكوت كيلي إجمالي 520 يوما من عمره في الفضاء وكان الهدف من الرحلة هو دراسة تأثير انعدام الوزن والإشعاع والعزلة على جسم الإنسان أثناء بقاء فترة طويلة في الفضاء. وسمح كيلي بفرصة إجراء دراسة تتعلق بالآثار الجانبية طويلة الأجل لرحلات الفضاء على الجسم، في حين بقى شقيقه التوأم في منزله تمهيدا لإجراء دراسة مقارنة في وقت لاحق. وقال سكوت كيلي لبي بي سي :\"معظم المشكلات الصحية لا أعراض لها، ولا يمكنك الشعور بكتلتك العظمية\". محطة الفضاء الدولية واضطر كيلي بعد العودة إلى الأرض إلى إجراء فحوص دقيقة لجسمه، نظرا لأن البقاء فترة طويلة في الفضاء جعله يشعر بقائمة كبيرة من الأعراض. وفسر ذلك قائلا :\"كنت أعاني من الألم والتصلب وألم في العظم والعضلات فضلا عن حدوث تورم وزيادة الضغط في الجمجمة\". كما عاني من بعض الأعراض الجلدية مثل الحكة والقشعريرة فضلا عن الشعور بالغثيان والدوار بعد عودته إلى الغلاف الجوي للأرض مرة أخرى. وقال :\"لم يحذرنا أحد من أي شئ، لكنه كما تعلم جزء من عمل رائد الفضاء\". وقالت وكالة ناسا الفضائية إن رحلة كيلي كانت خطوة مهمة للغاية في سبيل تقليل الخطر البيوكيميائي للرحلات الفضائية، وهو ما يساعد في الرحلات المستقبلية التي يزور فيها رواد الفضاء المريخ أو كواكب أبعد من ذلك. وتستغرق أي رحلة إلى المريخ نحو 30 شهرا، وهي فترة أطول بكثير مقارنة بالحد الأقصى الذي قضاه البشر في الفضاء حتى الآن.", "doc2": "ਨੋਰੀਸ਼ੀਗੇ ਕਨਾਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤੀ ਲੱਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੱਦ ਸਿਰਫ਼ 2 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਹੀ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਜਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਟਵੀਟ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਂ ਇਸ ਝੂਠੀ ਖ਼ਬਰ ਲਈ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗਦਾ ਹਾਂ।'' ਪਹਿਲਾਂ ਨੋਰੀਸ਼ੀਗੇ ਕਨਾਈ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, 'ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਰੂਸ ਦੀ ਸੋਇਊਜ਼ ਗੱਡੀ ਦੀ ਸੀਟ 'ਤੇ ਫਿਟ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੇ, ਜਿਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ਘਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ ਕੱਦ 2 ਤੋਂ 5 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਵੱਧਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ਗਰੂਤਾਕਰਸ਼ਣ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਵਿੱਚ ਖਿਚਾਅ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 1972 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਚੰਨ 'ਤੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਗ��ਆ? ਉਹ ਸ਼ਹਿਰ ਜਿੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ 'ਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਟਨ ਹੀਰੇ ਹਨ ਕਨਾਈ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਸੀ, ''ਸਾਰਿਆ ਨੂੰ ਗੁੱਡ ਮੋਰਨਿੰਗ। ਅੱਜ ਮੈਂ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲ ਕਹਿਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਸਪੇਸ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਮਾਪਿਆ ਅਤੇ ਵਾਓ, ਵਾਓ, ਵਾਓ। ਸੱਚ ਵਿੱਚ ਮੇਰਾ ਕੱਦ 9 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਵੱਧ ਗਿਆ। ''ਮੈਂ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੌਦੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧਿਆ। ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਚਿੰਤਤ ਹਾਂ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਘਰ ਵਾਪਿਸ ਜਾਵਾਂਗਾ ਤਾਂ ਸੋਇਊਜ਼ ਸੀਟ 'ਤੇ ਫਿਟ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਵਾਂਗਾ।'' ਸੋਇਊਜ਼ ਸਪੇਸਕਰਾਫਟ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੱਦ ਦੀ ਇੱਕ ਲਿਮਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਜੇਕਰ ਯਾਤਰੀ ਬਹੁਤ ਲੰਬਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਦਿੱਕਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਜਦੋਂ ਸਪੇਸ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਦੋਂ ਹੀ ਉਸਦਾ ਕੱਦ ਵੱਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਵਾਪਿਸ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਕਦ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਸਪੇਸ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਲਿੱਬੀ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ''9 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਕੱਦ ਵੱਧਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਹਰ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵੱਖਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ''ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੀ ਰੀੜ ਦੀ ਹੱਡੀ 'ਚ ਖਿਚਾਅ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਪੇਸ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡਾ ਕੱਦ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ 2 ਤੋਂ 5 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ।'' ''ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵੱਧਦਾ ਹੈ।'' (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43654901", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43731039", "doc1": "موقع \"آنسيستري.كوم\" يقول إنه يساعد الناس على معرفة اكتشافات صادمة وكانت كيلي روليت قد أرسلت عينة الحمض النووي إلى موقع \"جينيالوجي ويب سايت آنسيستري.كوم\" الخاص بالتعرف على الأنساب، وفوجئت عند تسلم النتائج بأنه ليس بينها وبين أبيها تماثل. وظنت كيلي، البالغة 36 عاما، أن هناك خطأ في الاختبار، لكنها اكتشفت أن من يماثلها فعلا هو الطبيب الذي ولّد أمها. وكان والداها قد استشارا طبيب التخصيب الذي يعمل في عيادة \"إيداهو\"، خلال محاولاتهما الإنجاب. وتتهم الدعوى التي رفعتها السيدة طبيب النساء والتوليد المتقاعد حاليا، جيرالد مورتيمر، بالاحتيال، والاعتداء، والإهمال الطبي، والتسبب في الاضطراب العاطفي، وانتهاك عقد عمله. وطبقا للدعوى، ما كانت كيلي ستعرف أبدا بأن والديها كانا يعانيان من مشكلات لإنجابها، حتى واجهتهما - وهما الآن مطلقان - بنتائج اختبار الحمض النووي. وكان والدا كيلي، سالي وهاورد فولر، في الثمانينيات متزوجين ويعيشان في منطقة \"إيداهو فول\". ونظرا لانخفاض نسبة الحيوانات المنوية لدى والدها، وحالة رحم الأم، اختير الوالدان لإجراء عملية تخصيب صناعية يتم فيها استخدام حيوانات منوية من كل من الزوج ومتبرع آخر. وأكد الوالدان للدكتور مورتيمر رغبتهما في أن يكون المتبرع طالبا جامعيا، أطول من متر و80 سم، وذا شعر بني، وعينين زرقاوين. ولكن على مدى ثلاثة أشهر استخدم طبيب التخصيب - بحسب ما تقوله وثائق المحكمة - حيواناته المنوية، بدلا من المتبرع. ويقول الوالدان إنهما لو عرفا أن الطبيب سيستخدم حيونات�� المنوية، لما وافقا على إجراء العملية. وحينما أبلغ الوالدان الطبيب - الذي ولّد الأم، ورعى الطفلة بعد ولادتها - بأنهما سيتركان ولاية واشنطن، إلى مكان آخر أجهش بالبكاء، بحسب ما تقوله الدعوى. وتضيف أوراق الدعوى أن \"دكتور مورتيمر عرف أن كيلي هي ابنته البيولوجية، لكنه لم يكشف عن ذلك للأم أو الأب\". واتصلت كيلي في العام الماضي بأمها لتقول لها إنها تعتقد أن نتائج موقع الأنساب الذي لجأت إليه غير دقيقة. وعندما أبلغت الابنة أمها باسم الشخص المذكور في النتائج على أنه أبوها زلزلها الخبر. ثم اتصلت الأم بزوجها السابق لتبلغه بالخبر، لكنهما قررا عدم الكشف عن شكوكهما. وتقول أوراق الدعوى إن الزوجة والزوج \"كافحا طويلا للتعايش مع صدمتهما، ولم يقدّرا مدى الصدمة التي ستعاني منها ابنتهما عندما تكتشف الحقيقة\". ولكن حينما عثرت كيلي في وقت لاحق على نسخة من شهادة ميلادها، مذكور فيها اسم دكتور مورتيمر وتوقيعه، اتصلت بوالديها وهي مضطربة لمعرفة صلته بالأمر. وقال محامي السيدة الأمريكية لوسائل الإعلام في بيان إن الأسرة قررت الكشف عن القصة للناس \"من أجل تحميل الأطراف المسؤولة للمسؤولية، بعد ما سببته من تدمير، وانتهاكها للثقة. وتدعو الأسرة الناس إلى احترام خصوصيتها، خلال فترة تعافيها من هذه الصدمة\". وقالت متحدثة باسم موقع \"آنسيستري. كوم\" لصحيفة واشنطن بوست إن اختبار الحمض النووي \"يساعد الناس في معرفة اكتشافات جديدة وقوية بشأن تاريخهم الأسري، وهويتهم\". وكان طبيب تخصيب في ولاية إنديانا قد أقر بالذنب في حالة سابقة مماثلة، اتهم فيها باستخدام حيامنه في عدد من مرضاه. وأظهرت اختبارات التحقق من الأبوة أنه - على ما يحتمل - هو الأب البيولوجي لطفلين على الأقل من أطفال مرضاه، بحسب ما ذكرته سجلات المحكمة.", "doc2": "ਕੇਲੀ ਰੋਲੇਟ ਨੇ ਆਪਣੇ ਡੀਐਨਏ ਦਾ ਨਮੂਨਾ ਐਨਸੇਸਟਰੀ ਡਾਟ ਕਾਮ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਵੈਬਸਾਈਟ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡੀਐਨਏ ਦਾ ਨਮੂਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਨਾਲ ਮੈਚ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 36 ਸਾਲਾ ਕੇਲੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਗੜਬੜੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡੀਐਨਏ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਹੈ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਡੀਐਨਏ ਉਸ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਮੈਚ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀ ਡਲਿਵਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕੇਲੀ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੇ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਲਈ ਇਡਾਹੋ ਦੇ ਫਰਟਿਲਟੀ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਸੀ। ਕੇਲੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਇਸਤਰੀ ਰੋਗ ਮਾਹਰ ਗੇਰਾਲਡ ਮੌਰਟੀਮਰ 'ਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ, ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਲਾਪਰਵਾਹੀ, ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕੰਮ ਕਰਨ, ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੋ ਪੱਖਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਉਲੰਘਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ? ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਸਪਰਮ(ਸ਼ਕਰਾਣੂ) ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਏ। ਏਸ਼ਬੀ ਅਤੇ ਫਾਊਲਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਆਪਣੇ ਸਪਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਲਈ ਕਦੇ ਰਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਡਾਕਟਰ ਮੌਰਟੀਮਰ ਨੇ ਹੀ ਬੱਚੇ ਦਾ ਜਨਮ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਉਸਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ। ਜਦੋਂ ਏਸ਼ਬੀ ਅਤੇ ਫਾਊਲਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ''ਉਹ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਏ'' ਸੀ। ਕੇਲੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਡੀਐਨਏ ਰਿਪੋਰਟ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੇਲੀ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ, ਸੈਲੀ ਏਸ਼ਬੀ ਅਤੇ ਹਾਵਰਡ ਫਾਊਲਰ ਦਾ ਵਿਆਹ 1980 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਵਾਇਓਮਿੰਗ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਕੋਲ ਇਡਾਹੋ ਫੌਲਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ। ਫਿਲਹਾਲ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ? ਕੇਲੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਸਪਰਮ ਕਾਊਂਟ ਘੱਟ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਵੀ ਗਰਭ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਮਸਨੂਈ (ਆਰਟੀਫੀਸ਼ਅਲ) ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹਾਵਰਡ ਫਾਊਲਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਪਰਮ ਡੋਨਰ ਦੇ ਸਪਰਮ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਏਸ਼ਬੀ ਦਾ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਏਸ਼ਬੀ ਅਤੇ ਫਾਊਲਰ ਨੇ ਡਾਕਟਰ ਗੇਰਾਲਡ ਮੌਰਟੀਮਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਡੋਨਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਾਲਜ ਸਟੂਡੈਂਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਹੜਾ 6 ਫੁੱਟ ਦਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਸਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੀਲੀਆਂ ਹੋਣ ਅਤੇ ਵਾਲ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ''ਡਾਕਟਰ ਮੌਰਟੀਮਰ ਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਕੇਲੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੁੜੀ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਗੱਲ ਏਸ਼ਬੀ ਅਤੇ ਫਾਊਲਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੱਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਧੋਖਾ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਜਾਣਬੁਝ ਕੇ ਇਹ ਗੱਲ ਲੁਕਾਈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗਰਭਧਾਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਪਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ।'' ਬੀਤੇ ਸਾਲ ਕੇਲੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਐਨਸੇਸਟਰੀ ਡਾਟ ਕਾਮ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਡੀਐਨਏ ਟੈਸਟ ਗ਼ਲਤ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ''ਝਟਕਾ ਲੱਗਿਆ'' ਕਿ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਜਿਹੜਾ ਨਾਮ ਹੈ ਉਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਨਾਮ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਏਸ਼ਬੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਬਕਾ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਸ਼ੱਕ ਜ਼ਾਹਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਪਹਿਲੂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਮੁਤਾਬਕ,''ਏਸ਼ਬੀ ਅਤੇ ਫਾਊਲਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਰਹੇ ਕਿ ਇਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਦੁੱਖ਼ ਹੋਵੇਗਾ।'' ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੇਲੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਜਨਮ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੇਖਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਮੌਰਟੀਮਰ ਦਾ ਨਾਮ ਅਤੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਸਨ। ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਡਰ ਗਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ��� ਸੰਕੇਤਿਕ ਤਸਵੀਰ ਕੇਲੀ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ''ਉਹ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਸਣਗੇ ਤਾਂ ਕਿ ਭਰੋਸਾ ਤੋੜਨ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀਆਂ ਤੈਅ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਣ। ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਦਿਲਸਪੀ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਵੇਗੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਇਸ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ।'' ਐਨਸੇਸਟਰੀ ਡਾਟ ਕਾਮ ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ,''ਡੀਐਨਏ ਟੈਸਟ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਵੰਸ਼ ਬਾਰੇ ਵੱਧ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਕਿ ਕਦੇ ਕਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਣਪਛਾਤੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੀਤੇ ਸਾਲ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਆਨਾ ਦੇ ਇੱਕ ਫਰਟਿਲਟੀ ਡਾਕਟਰ ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਪਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕੋਰਟ ਰਿਕਾਰਡਜ਼ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਪੈਟਰਨਿਟੀ ਟੈਸਟ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨੇੜੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਦੋ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55786783", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55786753", "doc1": "لحظة خروج أول عامل من المنجم وأظهرت لقطات تلفزيونية بثتها وسائل إعلام محلية صباح الأحد، خروج أول عامل من تحت الأرض. وكان العامل معصوب العينين لحماية عينيه من الضوء، حيث ظل لأيام في الظلام داخل المنجم، وهتف عمال الإنقاذ بسعادة لنجاحهم في تحرير العالقين. وبدأت محنة العمال في 10 يناير/كانون الثاني إثر انفجار أدى إلى انهيار مدخل منجم ذهب هوشان في مقاطعة شاندونغ. وأدى الانفجار، الذي لا يعرف سببه حتى الآن، إلى حصار 22 من عمال المنجم على عمق مئات الأمتار تحت الأرض. مواضيع قد تهمك نهاية وتشير المعلومات إلى وفاة شخص واحد على الأقل، وما زال مصير 10 عمال آخرين مجهولا. وخرج أول عامل في الساعات الأولى من صباح الأحد، وخضع لإسعافات أولية ثم نُقل إلى المستشفى لتلقي العلاج. وبحسب الأطباء، فإنه يعاني من \"ضعف شديد\". وبعد حوالي ساعة، تمكنت فرق الإنقاذ من إخراج 10 عمال آخرين. وأفادت شبكة سي سي تي في الصينية بإصابة أحد العمال. وشوهد معظم العمال يسيرون بصورة جيدة بعد إخراجهم برفقة فرق الانقاذ، قبل نقلهم إلى المستشفى. وشهدت جهود الإنقاذ نشاطا مكثفا خلال الفترة الأخيرة، حيث كان من المتوقع أن يستغرق حفر نفق للوصول إلى عمال المناجم المحاصرين عدة أسابيع. وكان هناك تواصل مستمر بين فرق الإنقاذ و10 من العمال العالقين الذين حصلوا على طعام وأدوية قبل أيام. وأخبروا فرق الإنقا�� أنهم تواصلوا مع عامل آخر محاصر على مسافة 100 متر أسفلهم. ولم تتمكن السلطات من تحديد مكان 10 عمال آخرين ما زالوا في عداد المفقودين. ما الذي حدث؟ فرق الإنقاذ أرسلت طعاما وأدوية لمجموعة من المحاصرين تحت الأرض لحقت أضرار بالغة بمدخل المنجم وانقطع الاتصال بسبب انفجار غير معروف الأسباب. ولمدة أسبوع، لم يكن هناك أي مؤشرات على وجود أحياء تحت الأرض، لكن المفاجأة حدثت يوم الأحد الماضي، عندما شعر رجال الإنقاذ بشخص يسحب أحد الحبال التي كانوا ينزلونها في ممرات صغيرة مظلمة تماما. وبعد ذلك حصل رجال الإنقاذ على رسالة ورقية ربطها العمال في أحد الحبال، وأخبروهم أنهم مجموعة مكونة من 12 عاملا داخل المنجم، 11 منهم في مكان واحد -وهناك شخص وحيد في مكان ما بالأسفل. وتأكدت يوم الخميس وفاة أحد أفراد المجموعة المكونة من 11 فردا، والذي كان مريضا ودخل في غيبوبة بعد إصابته بجروح في الرأس جراء الانفجار. وشهدت الصين حوادث مماثلة من قبل، حيث لا يلتزم بقواعد الأمان بشكل صارم. ففي ديسمبر/كانون الأول من العام الماضي، توفي 23 من عمال المناجم بعد تسرب أول أكسيد الكربون في منجم للفحم. وفي سبتمبر/أيلول الماضي، لقي 16 عاملا مصرعهم في منجم آخر على مشارف تشونغتشينغ، بسبب أول أكسيد الكربون أيضا. وفي ديسمبر/كانون الأول 2019، أدى انفجار في منجم فحم في مقاطعة قويتشو جنوب غربي الصين إلى مقتل 14 شخصا على الأقل.", "doc2": "10 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ੈਂਡੋਂਗ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵਿੱਚ ਹੁਸ਼ਨ ਗੋਲਡ ਮਾਈਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੁੰਦੀ ਸੁਰੰਗ ਇੱਕ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਢਹਿ ਗਈ ਸੀ ਟੀਵੀ ਫੁਟੇਜ ਵਿਚ ਪਹਿਲੇ ਮਾਈਨਰ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ, ਰੋਸ਼ਨੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਬਾਹਰ ਆਏ ਤਾਂ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਤਾਲੀਆਂ ਮਾਰ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਸਮੂਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਹਤ ਕਰਮੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮਾਨ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ 10 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸ਼ੈਂਡੋਂਗ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵਿੱਚ ਹੁਸ਼ਨ ਗੋਲਡ ਮਾਈਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੁੰਦੀ ਸੁਰੰਗ ਇੱਕ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਢਹਿ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕੁਲ 22 ਮਾਈਨਰ ਫਸ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਅਜੇ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਇਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਅਜੇ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਬਾਕੀ 10 ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਪਹਿਲੇ ਮਾਈਨਰ ਨੂੰ ਐਤਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਬਾਹਰ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਉਸ ਨੂੰ ਇਲਾਜ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਸਦੀ ਹਾਲਤ \"ਬੇਹੱਦ ਕਮਜ਼ੋਰ\" ਦੱਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਬਚਾਅ ਦੇ ਲਗਭਗ ਇਕ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ, ਅੱਠ ਹੋਰ ਮਾਈਨਰਾਂ ਨੂੰ ਖਾਨ ਦੇ ਵੱਖਰੇ ਭਾਗ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ। ਸੀਸੀਟੀਵੀ 'ਚ ਵਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਚਾਅ ਦੇ ਯਤਨ ਕਾਫ਼ੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਾਏ ਗਏ। ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੁਰੰਗ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮਜ਼ਦੂਰ ਫਸੇ ਹਨ, ਨੂੰ ਖੋਦਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹਫ਼ਤੇ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਪਹਿਲੇ ਮਾਈ���ਰ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ ਉਹ ਉਸ 10 ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਸਮੂਹ ਨੇ ਬਚਾਅ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਤੋਂ 100 ਮੀਟਰ ਹੇਠਾਂ ਉਸ ਮਾਈਨਰ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਇਕੱਲਾ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀ 10 ਹੋਰ ਮਾਈਨਿੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੁਝ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਚਲ ਪਾਇਆ ਹੈ। 12ਵੇਂ ਮਜ਼ਦੂਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਕੀ 11 ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਿਰ 'ਚ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਕੋਮਾ 'ਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਆਖ਼ਰ ਉਹ ਫਸੇ ਕਿਵੇਂ? ਇੱਕ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਈਨ ਕਾਫ਼ੀ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਨਾਲ ਦਾ ਰਸਤਾ ਲਗਭਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਤੱਕ ਉੱਥੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮੀਦ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਬਚਾਅ ਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਹੇਠਾਂ ਇੱਕ ਰੱਸੀ ਸੁੱਟੀ। ਫਿਰ ਅੰਦਰ ਫਸੇ ਮਾਈਨ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਨੋਟ ਰੱਸੀ ਨਾਲ ਬੰਨ ਕੇ ਭੇਜਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ 11 ਮਜ਼ਦੂਰ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਫਸੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਜ਼ਦੂਰ ਇਕੱਲੇ ਹੀ ਵੱਖਰੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਫਸਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 12ਵੇਂ ਮਜ਼ਦੂਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਕੀ 11 ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਿਰ 'ਚ ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਕੋਮਾ 'ਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਮ੍ਰਿਤ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਚੀਨ 'ਚ ਅਜਿਹੇ ਹਾਦਸੇ ਨਵੇਂ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੀ ਦਸੰਬਰ 'ਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਹਾਦਸੇ ਦੌਰਾਨ 23 ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਮਹੀਨੇ 16 ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ 2019 'ਚ 14 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਜਿਸ ਪਹਿਲੇ ਮਾਈਨਰ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ ਉਹ ਉਸ 10 ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਖਾਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਇਨ੍ਹੇਂ ਦਿਨ ਕਿਵੇਂ ਕੱਢ ਸਕੇ? ਖਾਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਕਰੀਬ 600 ਮੀਟਰ ਹੇਠਾਂ ਫਸ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਉਹ ਬਚਾਅ ਕਰਮੀਆਂ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਗੱਲਬਾਤ ਜਾਰੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਲੀਆ ਅਤੇ ਤਰਲ ਪੋਸ਼ਕ ਭੋਜਨ ਵੀ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-54424079", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-54424986", "doc1": "يستعين اختبار \"فيلودا\" الجديد بتقنية تحرير الجينات لاكتشاف الإصابة بالفيروس يعتمد الاختبار، الذي أطلق عليه اسم \"فيلودا\"، وهو اسم محقق شهير في مجموعة قصص هندية، على تقنية تحرير الجينات الوراثية المعروفة باسم \"كريسبر\"، ويقدّر العلماء ظهور نتائج الاختبار في غضون أقل من ساعة بتكلفة 500 روبية (أي حوالي 6.75 من الدولارات). وترعى شركة \"تاتا\" الهندية الرائدة اختبار \"فيلودا\"، الذي قد يكون أول اختبار ورقي في العالم لاكتشاف الإصابة بكوفيد-19 يُطرح في الأسواق. وقال الأستاذ الجامعي كيه فيجاي راغافان، المستشار العلمي البارز للحكومة الهندية، لبي بي سي: \"هذا اختبار بسيط ودقيق وموثوق وقابل للتطوير ورخيص الثمن\". واستطاع باحثون في معهد علم الجينوم والبيولوجيا التكاملية \"سي إس آي آر\" ومقره دلهي، الذي طور اختبار \"فيلودا\"، تجربة الاختبار على عينات شملت نحو ألفي مريض، بما في ذلك أشخاص ثبتت إصابتهم بالفعل بفيروس كورونا. مواضيع قد تهمك نهاية وخلص الباحثون إلى أن الاختبار الجديد أظهر نسبة حساسية بلغت 96 في المئة، ودقة بنسبة 98 في المئة. وتعتمد دقة الاختبار على هاتين النسبتين، إذ يستطيع الاختبار شديد الحساسية أن يكتشف كل مصاب بالمرض تقريبا، كما يستبعد الاختبار، الذي يتميز بدرجة عالية من الدقة، بطريقة صحيحة كل شخص غير مصاب بالمرض. فالنسبة الأولى تضمن عدم وجود الكثير من النتائج السلبية الخطأ، بينما تضمن النسبة الثانية عدم وجود الكثير من النتائج الإيجابية المضللة. وأجازت هيئة تنظيم الأدوية في الهند الاختبار للاستخدام التجاري. وتعد الهند ثاني أكبر دول العالم من حيث عدد حالات الإصابة بكوفيد-19، إذ سجلت البلاد حتى الآن إصابة ما يزيد على ستة ملايين شخص ووفاة 100 ألف شخص. وتختبر الهند حاليا، مقارنة ببدايتها البطيئة، مليون عينة يوميا في أكثر من 1200 مختبر في جميع أنحاء البلاد. وتستعين البلاد باختبارين: الأول هو اختبار مسحة \"بي سي آر\"، والذي يستخدم المواد الكيميائية لتكبير الجين الحامل للفيروس في المختبر. والثاني هو اختبار الأجسام المضادة السريع، والذي يعمل عن طريق الكشف عن بقايا الفيروس في العينة. ويعد اختبار \"بي سي آر\" من الاختبارات الموثوق بها بشكل عام، وتصل تكلفته إلى 2400 روبية، لكنه يحتوي على معدلات إيجابية مضللة منخفضة، فضلا عن معدلات سلبية مضللة منخفضة. وتعد اختبارات الأجسام المضادة أرخص ثمنا، وأكثر دقة في الكشف عن حالات الإصابة الإيجابية، لكنها تظهر نتائج سلبية خاطئة أكثر من اختبار \"بي سي آر\". ويقول أنانت بهان، الباحث في الصحة العالمية والسياسة الصحية، إن توسيع نطاق الاختبارات في الهند لا يعني سهولة توافرها حتى الآن. لا تسمح الهند حتى الآن بإجراء اختبار الكشف عن فيروس كورونا عن طريق اللعاب ويضيف بهان لبي بي سي: \"لا تزال توجد قوائم انتظار طويلة في ظل عدم توفر اختبارات. ونحن نجري الكثير من اختبارات الأجسام المضادة السريعة التي تحتوي على مشاكل مع نتائج سلبية مضللة\". وثمة اعتقاد بأن اختبار \"فيلودا\" يمكن أن يحل محل اختبارات الأجسام المضادة لأنه قد يكون أرخص نسبيا وأكثر دقة. ويقول أنوراغ أغاروال، مدير معهد علم الجينوم والبيولوجيا التكاملية، لبي بي سي: \"الاختبار الجديد موثوق به، مثل اختبار بي سي آر، كما إنه أسرع، ويمكن إجراؤه في مختبرات أصغر لا تحتوي على أجهزة متطورة\". وسوف يكون جمع العينات لاختبار \"فيلودا\" مشابها لاختبار \"بي سي آر\"، عن طريق مسحة يتم إدخالها بضع بوصات في الأنف للتحقق من وجود فيروس كورونا في الجزء الخلفي من ممر الأنف، ولا تسمح الهند حتى الآن بإجراء اختبارات كوفيد-19 من عينات اللعاب. ويقوم اختبار \"بي سي آر\" التقليدي على إرسال العينة إلى مختبر معتمد، حيث يجب أن يمر الاختبار بعدة \"دورات\" عمل، قبل تشخيص الإصابة بالفيروس. ويستخدم اختبار \"فيلودا\" الجديد تقنية \"كريسبر\"، التي تشمل تحرير الجينات الوراثية لاكتشاف الفيروس. ووفقا للباحثين، يعمل تحرير الجينات بطريقة مشابهة لمعالجة الكلمات، مثل استخدام المؤشر لتصحيح خطأ مطبعي عن طريق إزالة الحرف غير الصحيح وإدخال حرف صحيح، وهذه التقنية دقيقة للغاية ويمكنها إزالة وإضافة جينوم واحد. ويستخدم التعديل الجيني بشكل أساسي لمنع العدوى وعلاج أمراض مثل مرض فقر الدم المنجلي. وعند استخدام تقنية \"كريسبر\" كأداة تشخيصية - مثل اختبار \"فيلودا\"- تلتصق تلك الأداة بمجموعة من أحرف الجين الذي يحمل بصمة فيروس كورونا، وتبرزه، وتعطي قراءة على قطعة من الورق. ويشير الخطان الأزرقان في ذلك الاختبار إلى نتيجة إيجابية، بينما يشير الخط الأزرق الأحادي إلى أن نتيجة الاختبار سلبية. ويقول ستيفن كيسلر، الباحث في كلية الطب بجامعة هارفارد: \"يظل الاختبار موردا محدودا، ويلزم أن نبذل قصارى الجهود لتحسين توافره، لذا فإن اختبار فيلودا خطوة مهمة على هذا الدرب\". وتعد الاختبارات التي تقوم على تقنية \"كريسبر\" جزءا من \"موجة ثالثة للاختبارات\" بعد اختبارات \"بي سي آر\" المستهلكة للوقت والمجهود الكبير، وفقا لتوماس تساي، من معهد هارفارد للصحة العالمية. تعد الهند ثاني أكبر دول العالم من حيث عدد حالات الإصابة بفيروس كورونا ويقوم العديد من الشركات والمختبرات البحثية، في الولايات المتحدة والمملكة المتحدة، بتطوير اختبارات شرائط ورقية مماثلة يمكن أن تكون رخيصة الثمن ومنتجة بكميات كبيرة، وكان من أكثرها إثارة للنقاش، الشريط الورقي الذي طورته شركة \"شيرلوك بايوساينس\"، الذي وافقت إدارة الغذاء والدواء الأمريكية على استخدامه في حالات الطوارئ. ويقال إن الاختبار يكتشف \"البصمات الجينية الفريدة لأي تسلسل \"دي إن إيه\" أو \"آر إن إيه\" في أي كائن حي أو عامل ممرض. والحمض النووي \"دي إن إيه\" والحمض النووي الريبي \"آر إن إيه\" هما جزيئات شقيقة مسؤولة عن تخزين جميع المعلومات الجينية التي تدعم الحياة. ويقول تساي: \"سيكون الاختبار الورقي هو الاختبار المثالي والنهائي الذي يمكنك إجراؤه من المنزل. لكن بالطبع، هناك بعض القيود البيولوجية على التقنية، إذ لا يمكننا أن نتوقع من الناس استخراج وتكبير الحمض النووي الريبي من المنزل\". وقال ديبوجيوتي تشاكرابورتي، عالم جزيئات وعضو رئيسي في فريق الباحثين الذين طوروا اختبار \"فيلودا\"، لبي بي سي إنهم يعملون على نموذج أولي لاختبار يمكن من خلاله \"استخراج وتكبير الحمض النووي الريبي باستخدام جهاز بي سي آر في المنزل\". وأضاف: \"نحاول توفير اختبار بسيط، وبأسعار معقولة، يحقق الرعاية، لذا فإن الاختبار واسع النطاق لا يقتصر على توافر الآلات، أو القوى البشرية العاملة\". ويقول كيسلر: \"لدى الهند فرصة لإظهار قيمة هذا الاختبار، نظرا لتعداد سكانها الكبير، كما يمكن إجراؤه في الوقت المناسب عندما تكون هناك حاجة إليه، وإذا ثبتت فعالية الاختبار، يمكن أن يكون له فوائد في شتى أرجاء العالم.\" وسيكون اللقاح أمرا بالغ الأهمية للشفاء التام من الوباء، ويضيف كيسلر: \"في العالم المثالي الذي أتخيله، سيكون إجراء الاختبار سهلاً مثل تنظيف أسنانك بالفرشاة أو تحضير الخبز المحمص\".", "doc2": "ਫੇਲੂਦਾ ਟੈਸਟ ਦੀ ਕੀਮਤ 500 ਰੁਪਏ ਹੋਵੇਗੀ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਸੌਤਿਕ ਬਿਸਵਾਸ ਤੇ ਕਰੁਤਿਕਾ ਪਾਠੀ ਨੇ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਸਤੋਂ ਪਰਦਾ ਚੁੱਕਿਆ। ਇਸ ਟੈਸਟ ਦਾ ਨਾਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਕਾਲਪਨਿਕ ਜਾਸੂਸ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕ੍ਰਿਸਪ ਨਾਂ ਦੀ ਜੀਨ-ਐਡੀਟਿੰਗ ਤਕਨਾਲੋਜੀ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਕਿੱਟ, ਜਿਸ ਨੂੰ ‘ਫੇਲੂਦਾ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਤੀਦੇ ਦੇ ਦੇਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ 500 ਰੁਪਏ ਹੋਵੇਗੀ। ਫੇਲੂਦਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮੂਹ ਟਾਟਾ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਉਪਲੱਬਧ ਕਾਗਜ਼ ਆਧਾਰਿਤ ਕੋਵਿਡ-19 ਟੈਸਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਿਜੇ ਰਾਘਵਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਇਹ ਇੱਕ ਸਰਲ, ਸਟੀਕ, ਭਰੋਸੇਯੋਗ, ਮਾਪਯੋਗ ਅਤੇ ਕਫਾਇਤੀ ਟੈਸਟ ਹੈ।'' ਦਿੱਲੀ ਸਥਿਤੀ ਸੀਐੱਸਆਈਆਰ-ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਜੀਨੋਮਿਕਸ ਐਂਡ ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟਿਵ ਬਾਇਓਲੋਜੀ (ਆਈਜੀਆਈਬੀ) ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਜਿੱਥੇ ਫੇਲੂਦਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਿੱਜੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਨੇ ਲਗਭਗ 2,000 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਲਈ ਪੌਜ਼ੇਟਿਵ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 100,000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਮਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਨਵੇਂ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ 96 ਫੀਸਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ 98 ਫੀਸਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਟੈਸਟ ਦੀ ਸਟੀਕਤਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਅਨੁਪਾਤਾਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਟੈਸਟ ਜੋ ਉੱਚ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੈ, ਲਗਭਗ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਬਿਮਾਰੀ ਕਿਸ ਨੂੰ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਟੈਸਟ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਲਗਭਗ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਰੋਗ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਪਹਿਲਾ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗਲਤ ਨੈਗੇਟਿਵ ਰਿਜਲਟ ਨਾ ਹੋਣ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਲਤ ਪੌਜ਼ੀਟਿਵ ਨਾ ਹੋਣ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਡਰੱਗ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਨੇ ਵਪਾਰਕ ਉਪਯੋਗ ਲਈ ਟੈਸਟ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 60 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 100,000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਮਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਹੌਲੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 1200 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੱਖ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੋ ਟੈਸਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਟਾਈਮ-ਟੈਸਟਡ, ਗੋਲਡ ਸਟੈਂਡਰਡ ਪੋਲੀਮੇਰੇਜ਼ ਚੇਨ ਰਿਐਕਸ਼ਨ ਜਾਂ ਪੀਸੀਆਰ ਸਵੈਬ ਟੈਸਟ ਹੈ ਜੋ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਵੰਸ਼ਿਕ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦੂਜਾ ਸਪੀਡੀ ਐਂਟੀਜਨ ਟੈਸਟ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਨਮੂਨੇ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੰਸਚੀਟਿਊਟ ਆਫ ਜਿਨੋਮਿਕਸ ਐਂਡ ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟਿਵ ਦੀ ਟੀਮ ਪੀਸੀਆਰ ਟੈਸਟ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ 2,400 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਗਲਤ ਨੈਗੇਟਿਵ ਅਤੇ ਗਲਤ ਪਾਜ਼ੇਟਿਵ ਦੱਸਣ ਦੀ ਦਰ ਘੱਟ ਹੈ। ਐਂਟੀਜਨ ਟੈਸਟ ਸਸਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੌਜ਼ੀਟਿਵ ਲਾਗ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਟੀਕ ਹਨ, ਪਰ ਪੀਸੀਆਰ ਟੈਸਟ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਲਤ ਨੈਗੇਟਿਵ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਆਲਮੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਨੀਤੀ ਦੇ ਇੱਕ ਖੋਜਕਰਤਾ ਡਾ. ਅਨੰਤ ਭਾਨ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟ ਵਧਾਉਣਾ ਅਜੇ ਸੌਖਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਡਾ. ਭਾਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਅਜੇ ਤੱਕ ਵੀ ਲੰਬਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਕਿੱਟ ਦੀ ਅਣਉਪਲੱਬਧਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਐਂਟੀਜਨ ਟੈਸਟ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਲਤ ਨੈਗੇਟਿਵ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫੇਲੂਦਾ ਟੈਸਟ ਆਮਤੌਰ 'ਤੇ : ਐਂਟੀਜਨ ਟੈਸਟਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸਸਤਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਟੀਕ ਵੀ। ਆਈਜੀਆਈਬੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਅਨੁਰਾਗ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਨਵੇਂ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਪੀਸੀਆਰ ਟੈਸਟ ਵਰਗੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ਜਲਦੀ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਤਿ ਆਧੁਨਿਕ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ।'' ਫੇਲੂਦਾ ਟੈਸਟ ਲਈ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਤਰ ਕਰਨੇ ਪੀਸੀਆਰ ਟੈਸਟ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੋਣਗੇ-ਨੱਕ ਮਾਰਗ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਨੱਕ ਸਵੈਬ ਪਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਲਾਰ ਤੋਂ ਕੋਵਿਡ-19 ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰਵਾਇਤੀ ਪੀਸੀਆਰ ਟੈਸਟ ਵਿੱਚ ਨਮੂਨੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਚਿਤ ਵਾਇਰਸ ਬਰਾਮਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ 'ਚੱਕਰਾਂ' ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਨਵਾਂ ਫੇਲੂਦਾ ਟੈਸਟ 'ਕ੍ਰਿਸਪਰ' ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ-ਕ੍ਰਿਸਪਰ 'ਕਲੱਸਟਰਡ ਰੈਗੂਲਰਲੀ ਸ਼ਾਰਟ ਪਲਿੰਡਰੋਮਿਕ ਰਿਪੀਟਸ' ਦਾ ਛੋਟਾ ਰੂਪ ਹੈ-ਜਾਂ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਜੀਨ-ਐਡੀਟਿੰਗ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜੀਨ ਐਡੀਟਿੰਗ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵਰਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਦੇ ਸਮਾਨ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ-ਇਹ ਗਲਤ ਟਾਈਪ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਅਤੇ ਸਹੀ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਕੇ ਟਾਈਪ ਨੂੰ ਸਹੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਸਰ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰਨ ਵਰਗਾ ਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਇੰਨੀ ਸਟੀਕ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਜੀਨੋਮ ਲੈਟਰ ਨੂੰ ਹਟਾ ਜਾਂ ਜੋੜ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੀਨ ਐਡੀਟਿੰਗ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਨਾਲ ਲਾਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਸਿਕਲ ਸੈੱਲ ਰੋਗ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇਸ ਹਨ ਜਦੋਂ ਫੇਲੂਦਾ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਨਿਦਾਨਕ ਉਪਕਰਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ��ੈ ਤਾਂ ਕ੍ਰਿਸਪ ਤਕਨੀਕ ਨੋਵਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸਿਗਨੇਚਰ ਨੂੰ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਜੀਨ ਦੇ ਅੱਖਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸੈੱਟ 'ਤੇ ਉੱਭਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਇਸਨੂੰ ਉਭਾਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਟੁਕੜੇ 'ਤੇ ਇਸਦਾ ਰੀਡ ਆਊਟ (ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਰਿਕਾਰਡ) ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੋ ਨੀਲੀਆਂ ਰੇਖਾਵਾਂ ਪਾਜ਼ੇਟਿਵ ਨਤੀਜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂਕਿ ਇੱਕ ਨੀਲੀ ਰੇਖਾ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਟੈਸਟ ਨੈਗੇਟਿਵ ਆਇਆ ਹੈ। ਹਾਰਵਰਡ ਮੈਡੀਕਲ ਸਕੂਲ ਦੇ ਰਿਸਰਚ ਫੈਲੋ ਡਾ. ਸਟੀਫਨ ਕਿਸਲਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਟੈਸਟ ਇੱਕ ਸੀਮਤ ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸਦੀ ਉਪਲੱਬਧਤਾ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਫੇਲੂਦਾ ਉਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ।'' ਹਾਰਵਰਡ ਗਲੋਬਲ ਹੈਲਥ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਡਾ. ਥਾਮਸ ਤਸਾਈ ਅਨੁਸਾਰ ਕ੍ਰਿਸਪ ਆਧਾਰਿਤ ਟੈਸਟ ਸਮੇਂ ਦੀ ਖਪਤ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੀਸੀਆਰ ਅਤੇ ਐਂਟੀਜਨ ਟੈਸਟਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ 'ਟੈਸਟਾਂ ਦੀ ਤੀਜੀ ਲਹਿਰ' ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਖੋਜ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਸਮਾਨ ਪੇਪਰ ਸਟਰਿਪ ਟੈਸਟ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸਸਤੇ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਉਤਪਾਦਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਰਚਿਤ ਸ਼ੇਰਲੌਕ ਬਾਇਓਸਾਇੰਸ ਵੱਲੋਂ ਵਿਕਸਤ ਇੱਕ ਕਾਗਜ਼ ਆਧਾਰਿਤ ਪੱਟੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਯੂਐੱਸ ਫੂਡ ਐਂਡ ਡਰੱਗ ਐਡਿਮਟ੍ਰੇਸ਼ਨ (ਐੱਫਡੀਏ) ਵੱਲੋਂ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਉਪਯੋਗ ਲਈ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਟੈਸਟ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ''ਕਿਸੇ ਵੀ ਜੀਵ ਜਾਂ ਰੋਗਾਣੂਜਨਕ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਕਿਸੇ ਵੀ ਡੀਐੱਨਏ ਜਾਂ ਆਰਐੱਨਏ-ਕ੍ਰਮ ਦੇ ਅਨੋਖੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।'' ਡੀਐੱਨਏ ਅਤੇ ਆਰਐੱਨਏ ਸਿਸਟਰਜ਼ ਮੌਲੀਕਿਊਲਜ਼ ਹਨ ਜੋ ਸਾਰੇ ਵੰਸ਼ਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਭੰਡਾਰਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ ਜੋ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਡਾ. ਤਸਾਈ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਆਦਰਸ਼ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਟੈਸਟ ਕਾਗਜ਼-ਆਧਾਰਿਤ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।'' ਪਰ ਨਿਸ਼ਚਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਜੈਵਿਕ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਹਨ-ਅਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਆਰਐੱਨਏ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਅਤੇ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ।'' ਇਹ ਉਹ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਫੇਲੂਦਾ ਟੈਸਟ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਜੀਨ ਐਡੀਟਿੰਗ ਆਧਾਰਿਤ ਨਿਦਾਨਕ ਟੈਸਟਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਫਰਕ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੀਐੱਸਆਈ-ਆਈਜੀਬੀਐੱਮਆਰ ਦੇ ਅਣੂ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਫੇਲੂਦਾ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਟੀਮ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੈਂਬਰ ਡਾ. ਦੇਵਜਿਓਤੀ ਚਕਰਵਰਤੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਟੈਸਟ ਦੇ ਪ੍ਰੋਟੋਟਾਇਪ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ''ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੀਸੀਆਰ ਮਸ਼ੀਨ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰਕੇ ਆਰਐੱਨਏ ਨੂੰ ਕੱਢ ਅਤੇ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।'' ਡਾ. ਚਕਰਵਰਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਸਰਲ, ਸਸਤੀ ਅਤੇ ਸਹੀ ਮਾਅਨੇ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਟੈਸਟ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਵਿਆਪਕ ਟੈਸਟ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਜਨਸ਼ਕਤੀ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੀਸੀਆਰ ਅਤੇ ਐਂਟੀਜੈਨ ਟੈਸਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਆਇਆ ਹੈ ਡਾ. ਕਿਸਲਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਬਾਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਟੈਸਟ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਦਿਖਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਸਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਜੇ ਉਸਦੀ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਦੂਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।'' ਵੈਕਸੀਨ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋਵੇਗੀ, ਪਰ ਡਾ. ਕਿਸਲਰ ਅਨੁਸਾਰ, ''ਭਰੋਸੇਯੋਗ, ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਟੈਸਟਿੰਗ ਵੀ 'ਸਾਧਾਰਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ' ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਂ ਕਲਪਨਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਆਦਰਸ਼ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟ ਕਰਨਾ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਜਾਂ ਟੋਸਟ ਬਣਾਉਣ ਜਿੰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42365562", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-44174089", "doc1": "أعلن الأمير هاري وميغان عن خطوبتهما في نوفمبر/تشرين الثاني وأكد الإثنان خطوبتهما في نوفمبر/تشرين الثاني وقالا إن حفلا دينيا سيقام في كنيسة القديس جورج بقصر ويندسور التاريخي. ويقطع تاريخ زواجهما الذي يأتي يوم السبت مع التقاليد الملكية التي تقتضي الزواج خلال أيام الأسبوع إذ تزوجت الملكة إليزابيث الثانية يوم الخميس في حين تزوج دوق كامبريدج يوم الجمعة. وسيقام الزواج في اليوم نفسه الذي تقام فيه المباراة النهائية للاتحاد الإنجليزي لكرة القدم علما بأن الأمير وليام يحضر عادة هذه المباراة بصفته رئيس الاتحاد. لكن متحدثا باسم الاتحاد قال إنه سعيد لزواج الأمير وميغان. وعقد الأمير هاري والممثلة الأمريكية ميغان خطوبتهما الرسمية في 1 ديسمبر/كانون الأول. وستتكلف العائلة الملكية بتكاليف زواجهما بما في ذلك الحفل الديني، والموسيقى، والورود، ومراسم الاستقبال. وستُعمد ماركل في كنيسة إنجلترا قبل حفل الزواج. وأعلن قصر كينستغون أنهما سيقضيان أعياد عيد الميلاد مع الملكة. مشوار حياة ميغان ماركل خطيبة الأمير هاري خطوبة الأمير هاري وميغان ماركل \"تكسر\" التقاليد الملكية البريطانية الأمير هاري سيتزوج صديقته الممثلة الأمريكية ميغان ماركل وشارك الأمير هاري في عرض الملكة في أكاديمية ساندهيرست في وقت سابق الجمعة أي بعد 11 عاما من تخرجه من نفس الأكاديمية العسكرية. وقال مراسل الشؤون الملكية في بي بي سي، نيكولاس ويتشل إن \"اختيار السبت شيء غير عادي لكنه لا يشكل سابقة\" وسيتيح الفرصة للناس حتى يذهبوا إلى قصر ويندسور والمشاركة في الاحتفالات. وأضاف المتحدث \"في ظل مشاركة الملايين في المناسبتين سواء في الداخل أو في أنحاء مختلفة من العالم، فإنه سيكون يوما للاحتفال.\" صمم الأمير هاري بنفسه خاتم الخطوبة الذي يضم ماستين كانتا للراحلة ديانا، أم الأمير قصر كنسينغتون في لندن", "doc2": "ਸਾਡੇ ਵਿਜੂਅਲ ਆਰਟਿਸਟ ਪੁਨੀਤ ਬਰਨਾਲਾ ਨੇ ਕਲਪਨਾ ਨਾਲ ਮੇਘਨ ਮਾਰਕਲ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਤਸਵੀਰਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦਰਸਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਰਤੀ ਪਹਿਰਾਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਲੱਗਣਗੇ। ਮੇਘਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀਂ ਪਹਿਰਾਵਾ ਹੀ ਪਹਿਨਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਘਨ ਪੰਜਾਬੀ ਪਹਿਰਾਵੇ ਵਿੱਚ। ਮੇਘਨ ਗੁਜਾਰਤੀ ਲਾੜੀ ਦੀ ਡਰੈਸ ਵਿੱਚ। ਮੇਘਨ ਰਵਾਇਤੀ ਮਰਾਠੀ ਪਹਿਰਾਵੇ ਵਿੱਚ। ਮੇਘਨ ਤਾਮਿਲ ਲਾੜੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ। ਮੇਘਨ ਤੈਲੁਗੂ ਪਹਿਰਾਵੇ ਵਿੱਚ। ਮੇਘਨ ਬੰਗਾਲੀ ਪਹਿਰਾਵੇ ਵਿੱਚ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਹੈਰੀ ਤੇ ਅਦਾਕਾਰਾ ਮੇਘਨ ਮਾਰਕਲ ਦੀ ਪ੍ਰੇਮ ਕਹਾਣੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/sports-44572017", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44577094", "doc1": "وكانت تلك المباراة هي الثانية التي يفشل فيها \"أفضل لاعب في العالم خمس مرات\" في تسجيل أهداف أو حتى مساعدة فريقه على تحقيق هدف أو الفوز، بل إنه أضاع ركلة جزاء في مباراة فريقه الأولى أمام أيسلندا، التي انتهت بالتعادل السلبي. وأصبحت الأرجنتين مهددة بقوة بالخروج من كأس العالم نهائيا من دور المجموعات، للمرة الثانية منذ بطولة 2002 والأولى منذ ظهور ميسي في كأس العالم. عمليا مازال أمام ميسي، 30 عاما، فرصة أخرى للظهور في كأس العالم المقبلة 2022، لكن بالنسبة لكثير من النقاد فإن البطولة الحالية ربما تكون فرصته الأخيرة للفوز بلقب هام والعودة إلى الأرجنتين بكأس العالم، ولم يحقق ميسي مع بلاده سوى إنجاز واحد بالحصول على ميدالية ذهبية في أولمبياد بكين، عام 2008. استمرار تعثر الأرجنتين في تصفيات كأس العالم الأرجنتين \"تلغي مباراة ودية أمام اسرائيل استعدادا لكأس العالم\" إثر العنف في غزة الأرجنتين تتأهل لنهائي كأس العالم وكان موسم النجم الأرجنتيني صعبا أيضا مع فريقه الأسباني بشلونة، فرغم الفوز ببطولتي الدوري والكأس إلا أنه أخفق في دوري أبطال أوروبا وخرج من ربع النهائي للموسم الثالث على التوالي، وترك لغريمه التقليدي ريال مدريد بقيادة البرتغالي كريستيانو رونالدو، السيطرة على القارة الأوروبية. وهناك العديد من العوامل التي يمكن أن تفسر معاناة ميسي هذا الموسم، ومنها: أولا: الاستنزاف البدني والجسدي. فخلال الموسم الأوروبي الماضي 2017/2018 ، لعب ميسي 54 مباراة، وهو أعلى معدل منذ 2014/2015 وواحد من أعلى المعدلات في السنوات الخمس الأخيرة. وبحسب موقع إحصاءات Transfermarkt ، فقد لعب 4.468 دقيقة وقضى ما معدله 82.7 دقيقة على أرض الملعب. ومع ذلك، أنهى الموسم برصيد 45 هدفا و 18 تمريرة حاسمة لبرشلونة. ثانيا: إصابة صغيرة في أبريل /نيسان 2018، نقلت صحيفة كلارين الأرجنتينية عن مصادر في المنتخب أن ميسي كان يعاني من إصابة في فخذ ساقه اليمنى، مما يؤثر على قدرته على الركض وتغيير السرعة. وأصبحت المشكلة علنية بعد أن كان خارج القائمة أثناء المباريات الودية قبل كأس العالم أمام إيطاليا وإسبانيا، وشاهد فريقه يخسر 6-1 أمام الأسبان. ثالثا: فريق الأرجنتين ليس في أفضل حالاته تأهلت الأرجنتين بصعوبة بالغة إلى كأس العالم، وحصلت على بطاقة التأهل في الفرصة الأخيرة من خلال ملحق بعد النتائج السيئة التي قدمتها في التصفيات، وكان ميسي كالعادة والهداف وأحرز سبعة أهداف ، لكن ذلك لم يمنع المعجبين ووسائل الإعلام من انتقاد أداء الفريق. وكانت الأرجنتين قد وصلت المباراة النهائية في كأس العالم الماضية بالبرازيل، وخسرت من ألمانيا بهدف وحيد في الوقت الإضافي، ولم تضف جديدا إلى س��لها المدون به كأس عالم واحدة في 1986، من خلال الأسطورة مارادونا. رابعا : وجود رونالدو في الصورة دائما زاد من مشكلات ميسي الظهور الرائع لمنافسه الدائم البرتغالي كريستيانو رونالدو، والذي دائما ما توجد منافسة ومقارنة بينهما طوال 10 سنوات. ومشاركة رونالدو في كأس العالم ناجحة ولافتة حتى الأن، فقد سجل ثلاثة أهداف في أول مباراة ضد أسبانيا، ثم قاد فريقه للفوز أمام المغرب بهدف رائع برأسه. ويبدو أنه لا يمكن إيقاف رونالدو حتى الآن، وقبل عامين، فعل رونالدو ما لم يستطع ميسي فعله، وقاد البرتغال للفوز ببطولة أوروبا (يورو 2016)، في حين لم تفز الأرجنيتن بكأس أمريكا الجنوبية (كوبا أمريكا) منذ 1993. ويخاطر ميسي بأن يكون ظهوره في كأس العالم الحالي كمتفرج، إلا إذا كانت الإصابة ذريعة مناسبة لالتماس العذر له. -------------------------------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਮੈਚ ਦੌਰਾਨ 64ਵੇਂ ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਕ੍ਰੋਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਗੋਲ ਪੋਸਟ 'ਤੇ ਮੈਸੀ ਨੇ ਇੱਕ ਵੀ ਸ਼ੌਟ ਨਹੀਂ ਮਾਰਿਆ ਪੰਜ ਵਾਰ 'ਗੋਲਡਨ ਸ਼ੂ' ਇਨਾਮ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਮੈਸੀ ਨੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਗੋਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਪਾਸ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਟੀਮ ਨੂੰ ਗੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੀ ਹੋਵੇ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਉਹ ਆਈਸਲੈਂਡ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪੈਨਲਟੀ 'ਤੇ ਵੀ ਗੋਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਤ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਦੌਰ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਡਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 24 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮੈਸੀ 31 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਫੁੱਟਬਾਲ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮੈਸੀ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਲਈ ਵੱਡਾ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਣ ਦਾ ਇਹ ਆਖਰੀ ਮੌਕਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਉਹ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਨੂੰ ਬੀਜਿੰਗ ਓਲਮਪਿੰਕ 2009 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਗੋਲਡ ਹੀ ਦੁਆ ਸਕੇ ਹਨ। ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕੁਝ ਕਾਰਨ ਮੈਸੀ ਦੇ ਖਰਾਬ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਖਿਲਾਫ ਕ੍ਰੋਏਸ਼ੀਆ ਵੱਲੋਂ ਆਂਤੇ ਰੋਬਿਚ, ਲੁਕਾ ਮੋਡ੍ਰਿਚ ਅਤੇ ਇਵਾਨ ਰਾਕਿਟਿਕ ਨੇ ਗੋਲ ਕੀਤੇ 1) ਸਰੀਰਕ ਥਕਾਣ 2017-18 ਦੇ ਯੁਰਪੀਅ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮੈਸੀ ਨੇ 54 ਮੈਚ ਖੇਡੇ ਹਨ। ਮੈਚਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਫੁੱਟਬਾਲ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਜਰਮਨ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਟਰਾਂਸਫਰਮਾਰਕੀਟ' ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮੈਸੀ 4468 ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਖੇਡੇ 'ਤੇ ਔਸਤਨ 82.7 ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਮੈਦਾਨ 'ਤੇ ਰਹੇ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰਸੀਲੋਨਾ ਲਈ 45 ਗੋਲ ਕੀਤੇ ਤੇ 18 ਗੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। 2) ਸੱਟ ਤੋਂ ਪ੍ਰੋਸ਼ਾਨ ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਵਿੱਚ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦੇ ਅਖ਼ਬਾਰ 'ਕਲਾਰਿਨ' ਨੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਤੋਂ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਮੈਸੀ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪੱਟ ਵਿੱਚ ਸੱਟ ਲੱਗੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੱਜਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਪੇਨ ਅਤੇ ਇਟਲੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੋਏ ਦੋਸਤਾਨਾ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਹਰ ਬੈਠਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਬੈਠ ਕੇ ਸਪੇਨ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਹਾਰਦੇ ਹੋਏ ਵੇਖਣਾ ਪਿਆ ਸੀ। ��੍ਰੋਏਸ਼ੀਆ ਖਿਲਾਫ ਟੀਮ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਤੇ ਡਿਏਗੋ ਮਾਰਾਡੋਨਾ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਕਿਰਿਆ 3. ਟੀਮ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦਾ ਖਰਾਬ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਕੁਆਲੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਖਰਾਬ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਾਲ ਆਖਰੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਬਣਾਈ ਸੀ। ਅਰਜਨਟੀਨਾ 2014 ਫੁੱਟਬਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਜਰਮਨੀ ਤੋਂ ਹਾਰ ਕੇ ਉੱਪ-ਜੇਤੂ ਬਣੇ ਸਨ। ਦੋ ਵਾਰ ਦੇ ਚੈਂਪਿਅਨ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਨੇ 1986 ਵਿੱਚ ਪਿਛਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜਿੱਤਿਆ ਸੀ। 1993 ਵਿੱਚ ਕੋਪਾ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਇੱਕ ਵੀ ਵੱਡਾ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਆਪਣੇ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਹਨ। 2004 ਅਤੇ 2008 ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਦੋ ਓਲੰਪਿਕ ਖਿਤਾਬ ਵੀ ਇਸ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਘਟਾ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। 4. ਰੋਨਾਲਡੇ ਬਣੇ ਦੁਖ ਦਾ ਕਾਰਨ ਮੈਸੀ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕ੍ਰਿਸਟੀਆਨੋ ਰੋਨਾਲਡੋ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ 2018 ਵਿੱਚ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇੱਕ ਹੈਟ੍ਰਿਕ ਸਣੇ ਚਾਰ ਗੋਲ ਵੀ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੇਖ ਮੈਸੀ ਦਾ ਦੁੱਖ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੋਨਾਲਡੋ ਨੇ ਸਪੇਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪਹਿਲੇ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੈਟ੍ਰਿਕ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫ੍ਰੀ ਕਿੱਕ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਗੋਲ ਵੀ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਇਆ। ਰੂਸੀਆਂ ’ਤੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਚੜ੍ਹਿਆ ਫੀਫਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦਾ ਬੁਖ਼ਾਰ? ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਰੋਨਾਲਡੋ ਨੇ ਜੋ ਕੀਤਾ ਉਹ ਮੈਸੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਹਨ। ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਅਤੇ ਸੈਮੀਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਗੋਲ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਯੁਰੋ 2016 ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਜਿਤਾਇਆ ਸੀ। ਰੋਨਾਲਡੋ ਪੂਰੇ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਛਾਏ ਰਹੇ ਪਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ 22ਵੇਂ ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਉਹ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਪਲੇਅਰ ਕੋਚ ਬਣਕੇ ਬਾਹਰੋਂ ਆਪਣੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੰਦੇ ਰਹੇ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41967652", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/media-41974597", "doc1": "مسعفون يحملون ضحية في أعقاب الزلزال الذي وقع في نيبال في أبريل/نيسان 2015 12 نوفمبر/تشرين الثاني 2017 ضرب زلزال بقوة 7.3 درجة بمقياس ريختر، وهو رابع أقوى زلزال في عام 2017 حتى الآن، الحدود الإيرانية العراقية. وقد لقى 400 شخصا على الأقل مصرعهم وأصيب أكثر من 7 آلاف جراء الزلزال الذي شعر به السكان في إسرائيل وعبر الخليج أيضا. 19 سبتمبر/أيلول 2017 قتل 370 شخصا على الأقل - معظمهم في العاصمة المكسيكية مكسيكو سيتي وحولها - جراء زلزال بلغت قوته 7.1 درجة. ووقع هذا الزلزال بعد زلزال أقوى ولكن أقل فتكا قبل 12 يوما، بلغت قوة الزلزال الذي وقع في السابع من سبتمبر/أيلول 8.1 درجة، وهو أقوى زلزال يضرب البلاد خلال قرن من الزمان، لكن مركز الزلزال كان في الخارج. 24 أغسطس/آب 2016 لقى 298 شخصا على الأقل مصرعهم عندما ضرب زلزال بقوة ست درجات وسط إيطاليا. وكان أكثر المناطق تضررا من الزلزال هي بلدة أماتريتشي، حيث انهار العديد من المباني التاريخية في المدينة. 16 أبريل/نيسان 2016 ضرب زلزال قوته 7.8 درجة ساحل الإكوادور، مما أسفر عن مقتل أكثر من 650 شخصا وإصابة أكثر من 16 ألف شخص وتدمير نحو سبعة آلاف مبنى. 26 أكتوبر/تشرين الأول 2015 قتل نحو 400 شخص عندما ضرب زلزال قوته 7.5 درجة شمال شرقى أفغانستان. كان معظم القتلى في باكستان، لكن تأثير الزلزال وصل أيضا إلى شمالى الهند وطاجيكستان. 25 أبريل/نيسان 2015 أدى زلزال قوته 7.8 درجة إلى مصرع أكثر من ثمانية آلاف شخص وتشريد مئات الآلاف، في أسوأ كارثة طبيعية تضرب نيبال منذ عام 1934. وأدى الزلزال في بعض أنحاء البلاد إلى تسوية 98 في المئة من المنازل بالأرض. 3 أغسطس/آب 2014 لقى نحو 600 شخص مصرعهم جراء زلزال بقوة 6.1 درجة ضرب مقاطعة يونان الصينية. وأدى الزلزال إلى تدمير آلاف المنازل والعديد من الانهيارات الأرضية، كما أصيب أكثر من 2400 شخص. 15 أكتوبر/تشرين الأول 2013 قتل أكثر من 200 شخص بعد وقوع زلزال بقوة 7.2 درجة فى جزيرتي بوهول وسيبو فى الفلبين. 25 سبتمبر/أيلول 2013 لقى أكثر من 300 شخص مصرعهم نتيجة الزلزال الذى بلغت قوته 7.7 درجة والذي أدى إلى تدمير قرى باكملها فى إقليم بالوشستان النائي جنوب غربى باكستان، وخاصة فى منطقة أواران. 20 أبريل/نيسان 2013 أدى زلزال بقوة 6.6 درجة إلى مصرع 160 شخصا على الأقل وإصابة نحو 5,700 آخرين فى مقاطعة سيتشوان بجنوب غربى الصين. 11 أغسطس/آب 2012 قتل 250 شخصا على الأقل وأصيب أكثر من ألفين بجروح في شمال غرب إيران جراء زلزالين قويين وقعا في غضون دقائق في مدينتي تبريز وأهر. 23 أكتوبر/تشرين الأول 2011 قتل أكثر من 200 شخص وأصيب ألف شخص جراء زلزال قوي شدته 7.2 درجة ضرب جنوب شرق تركيا؛ وكان معظم الضحايا في مدينة إرجيش، حيث انهار العشرات من المباني. 11 مارس/آذار 2011 ضرب زلزال مدمر بلغت شدته 8.9 درجة اليابان، تاركا أكثر من 20 ألف شخص بين قتيل ومفقود. وأدى الزلزال إلى موجة تسونامي هائلة على طول الساحل الياباني وتسبب في أكبر كارثة نووية في العالم منذ تشيرنوبيل عام 1986. 22 فبراير/شباط 2011 ضرب زلزال بقوة 6.3 درجة مدينة كرايستشيرش النيوزيلندية، مما أسفر عن مقتل أكثر من 160 شخصا وإلحاق أضرار بنحو 100 ألف منزل. 14 أبريل/نيسان 2010 لقى ما لا يقل عن 400 شخص مصرعهم بعد أن ضرب زلزال بلغت قوته 6.9 درجة مقاطعة تشينغهاى فى غرب الصين. 27 فبراير/شباط 2010 ضرب زلزال بقوة 8.8 درجة وسط تشيلي، وبالتحديد شمال شرق مدينة كونسبسيون، ثاني أكبر مدن البلاد، مما أسفر عن مقتل أكثر من 700 شخص. 12 يناير/كانون الثاني 2010 لقى نحو 230 ألف شخص مصرعهم فى العاصمة الهايتية بورت أو برنس وحولها جراء زلزال بلغت قوته 7.0 درجة بمقياس ريختر. 30 سبتمبر/أيلول 2009 قتل أكثر من ألف شخص بعد أن ضرب زلزال جزيرة سومطرة الأندونيسية. 6 أبريل/نيسان 2009 ضرب زلزال مدينة لاكويلا الإيطالية التاريخية، مما أسفر عن مقتل 309 أشخاص. 29 أكتوبر/تشرين الأول 2008 لقى 300 شخص على الأقل مصرعهم فى مقاطعة بالوشستان الباكستانية بعد وقوع زلزال بلغت قوته 6.4 درجة على بعد 45 ميلا شمال كويتا. 12 مايو/أيار 2008 لقى نحو 87 ألف شخص مصرعهم أو فُقدوا، وأصيب ما يقرب من 370 ألف شخص جراء زلزال وقع فى مقاطعة سيتشوان بجنوب غرب الصين. وقع الزلزال الذى تبلغ قوته 7.8 درجة على بعد 57 ميلا من مدينة تشنغدو عاصمة المقاطعة خلال فترة ما بعد الظهر. 15 أغسطس/آب 2007 قتل 519 شخصا على الأقل فى مقاطعة ايكا الساحلية فى بيرو، عندما وقع زلزال بلغت قوته 7.9 درجة على بعد نحو 90 ميلا من جنوب شرق العاصمة ليما. 17 يوليو/تموز 2006 أدى زلزال قوته 7.7 درجة إلى وقوع تسونامي ضرب 125 ميلا (200 كلم) من الساحل الجنوبي لجزيرة جاوة الأندونيسية، مما أسفر عن مصرع أكثر من 650 شخصا. 27 مايو/آيار 2006 لقى أكثر من 5700 شخص مصر��هم عندما ضرب زلزال قوته 6.2 درجة جزيرة جاوة الأندونيسية مما أدى إلى تدمير مدينة يوغياكارتا والمناطق المحيطة بها. 8 أكتوبر/تشرين الأول 2005 ضرب زلزال قوته 7.6 درجة شمالى باكستان ومنطقة كشمير المتنازع عليها، مما أسفر عن مصرع أكثر من 73 ألف شخص وتشريد الملايين. 28 مارس/آذار 2005 لقى حوالى 1300 شخص مصرعهم فى زلزال بلغت قوته 8.7 درجة على ساحل جزيرة نياس الأندونيسية غرب سومطرة. 22 فبراير/شباط 2005 لقي المئات حتفهم فى زلزال بقوة 6.4 درجة كان مركزه فى منطقة نائية بالقرب من مدينة زرند بمحافظة كرمان الإيرانية. 26 ديسمبر/كانون الأول 2004 قتل مئات الآلاف من الأشخاص فى جميع أنحاء آسيا عندما آثار زلزال بلغت قوته 9.2 درجة عواصف بحرية فى جميع أنحاء المنطقة. 24 فبراير/شباط 2004 لقي 500 شخص على الأقل مصرعهم في زلزال ضرب مدنا على ساحل البحر المتوسط للمغرب. 26 ديسمبر/كانون الأول 2003 قتل أكثر من 26 ألف شخص عندما دمر زلزال مدينة بام التاريخية فى جنوبى إيران. 21 مايو/آيار 2003 شهدت الجزائر أسوأ زلزال لها منذ أكثر من عقدين من الزمان، مما أدى إلى مقتل أكثر من ألفي شخص وإصابة أكثر من ثمانية آلاف آخرين. 1 مايو/آيار 2003 قتل أكثر من 160 شخصا، من بينهم 83 طفلا، جنوب شرق تركيا. 24 فبراير/شباط 2003 قتل أكثر من 260 شخصا ودمر حوالى 10 آلاف منزل فى منطقة شينجيانغ بغرب الصين. 31 أكتوبر/تشرين الأول 2002 تعرضت إيطاليا لصدمة كبيرة عندما فقدت فصلا دراسيا كاملا من الأطفال الذين قتلوا في قرية سان جوليانو دي بوليا الجنوبية عندما انهار مبنى المدرسة عليهم. 26 يناير/كانون الثاني 2001 دمر زلزال بلغت قوته 7.9 درجة معظم ولاية كجرات فى شمال غربى الهند، مما أسفر عن مصرع حوالى 20 ألف شخص وتشريد أكثر من مليون شخص. وكانت بوج وأحمد آباد من بين المدن الأكثر تضررا. 12 نوفمبر/تشرين الثاني 1999 قتل نحو 400 شخص عندما ضرب زلزال بلغت قوته 7.2 درجة بمقياس ريختر مدينة دوزجة شمال غربى تركيا. 21 سبتمبر/أيلول 1999 ضرب زلزال بقوة 7.6 درجة تايوان، مما أسفر عن مقتل ما يقرب من 2500 شخص وألحق أضرارا بكل بلدة من بلدات الجزيرة. 17 أغسطس/آب 1999 ضرب زلزال بقوة 7.4 درجة مدن إزميت واسطنبول في تركيا، مما أسفر عن مصرع أكثر من 17 ألف شخص وإصابة عدد كبير. 30 مايو/آيار 1998 تعرض شمال أفغانستان لزلزال قوي أسفر عن مصرع أربعة آلاف شخص. مايو/آيار 1997 قتل أكثر من 1600 شخص فى مدينة بيرجند بشرق إيران جراء زلزال بلغت قوته 7.1 درجة. 27 مايو/آيار 1995 تعرضت جزيرة سخالين التى تقع فى أقصى شرق روسيا لزلزال قوى بلغت قوته 7.5 درجة أدى إلى مصرع 1998 شخصا. 17 يناير/كانون الثاني 1995 ضرب زلزال مدينة كوبه اليابانية، مما أسفر عن مقتل 6430 شخصا. 30 سبتمبر/أيلول 1993 قتل نحو عشرة آلاف قروي في غرب وجنوب الهند. 21 يونيو/حزيران 1990 قتل حوالى 40 ألف شخص جراء زلزال ضرب محافظة جيلان شمالي إيران. 7 ديسمبر/كانون الأول 1988 ضرب زلزال بلغت قوته 6.9 درجة بمقياس ريختر شمال غرب أرمينيا، مما أسفر عن مقتل 25 ألف شخص. 19 سبتمبر/أيلول 1985 تعرضت العاصمة المكسيكية مكسيكو لزلزال قوي أدى إلى تدمير المباني ومصرع 10 آلاف شخص. 4 مارس/آذار 1977 قتل نحو 1500 شخص جراء زلزال وقع بالقرب من العاصمة الرومانية بوخارست. 28 يوليو/تموز 1976 تحولت مدينة تانغشان الصينية إلى أنقاض نتيجة الزلزال المدمر الذي أدى لمصرع 250 ألف شخص على الأقل. 23 ديسمبر/كانون الأول 1972 لقي ما يقرب من 10 آلاف شخص مصرعهم فى عاصمة نيكاراغوا، ماناغوا، جراء زلزال بلغت قوته 6.5 درجة بمقياس ريختر. وأشارت تقارير إلى أن الدمار الهائل الذي أحدثه الزلزال كان بسبب المباني الشاهقة المبنية بشكل سيء والتي انهارت بسهولة. 31 مايو/آيار 1970 أدى زلزال قوي في جبال الأنديز البيروفية إلى انهيار أرضي دمر مدينة يونغاي بالكامل وقتل 66 ألف شخص. 26 يوليو/تموز 1963 ضرب زلزال بلغت قوته 6.9 درجة بمقياس ريختر العاصمة المقدونية سكوبيى، مما أسفر عن مصرع ألف شخص وتشريد 100 ألف آخرين. 22 مايو/آيار 1960 أدى أقوى زلزال مسجل فى العالم إلى تدمير تشيلي، إذ بلغت قوته 9.5 درجة على مقياس ريختر وآثار تسونامي بارتفاغ عشرة أمتال، مما أدى إلى تدمير قرى بأكملها. وثمة تباين كبير في التقارير فيما يتعلق بأعداد الوفيات، لكن كثيرين يستقرون على أن ألفين شخص قد لقوا حتفهم. 1 سبتمبر/أيلول 1923 أدى زلزال كانتو الكبير، الذى وقع مركزه خارج طوكيو، لمقتل 142 ألف شخص فى العاصمة اليابانية. 28 ديسمبر/كانون الأول 1908 ألحق زلزال بقوة 7.1 درجة والتسونامي اللاحقة في مضيق مسينا في إيطاليا أضرارا بالغة بمدينتي مسينا وريدجيو كالابريا، وأدى لمقتل ما يتراوح بين 70 ألف و80 ألف شخص. 18 أبريل/نيسان 1906 تعرضت مدينة سان فرانسيسكو الأمريكية لسلسلة من الهزات العنيفة التي استمرت لمدة دقيقة كاملة وأدت لمصرع ما يترواح بين 700 و3000 شخص، سواء بسبب انهيار المنازل أو بسبب الحرائق التي اشتعلت في وقت لاحق.", "doc2": "12 ਜਨਵਰੀ 2010 ਹਾਇਤੀ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਪੋਰਟ-ਓ-ਪ੍ਰਿੰਸ ਵਿੱਚ ਭੁਚਾਲ ਆਉਣ ਨਾਲ 2 ਲੱਖ 30 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। 7.0 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਨਾਲ ਭੁਚਾਲ ਆਇਆ ਸੀ। 12 ਮਈ 2008 ਚੀਨ ਦੇ ਦੱਖਣੀ-ਪੱਛਮੀ ਸਿਚੁਆਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਆਏ ਭੁਚਾਲ 'ਚ 87,000 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਜਾਂ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਏ। ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ 3,70,000 ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ। 27 ਮਈ 2006 6.2 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਨਾਲ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆਈ ਆਈਲੈਂਡ ਜਾਵਾ ਵਿੱਚ ਆਏ ਭੁਚਾਲ ਨੇ 57,000 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ ਅਤੇ ਯੋਗਜਕਾਰਤਾ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 8 ਅਕਤੂਬਰ 2005 ਉੱਤਰੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦਤ ਕਸ਼ਮੀਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 7.6 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਨਾਲ ਆਏ ਭੁਚਾਲ ਵਿੱਚ 73,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਬੇਘਰ ਹੋ ਗਏ। 26 ਦਸੰਬਰ 2003 ਭੁਚਾਲ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਈਰਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸ਼ਹਿਰ ਬੈਮ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ 26,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। 26 ਜਨਵਰੀ 2001 7.9 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੇ ਭੁਚਾਲ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਪੱਛਮੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗੁਜਰਾਤ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਭੁਚਾਲ ਵਿੱਚ 20,000 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸੀ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਬੇਘਰ ਹੋ ਗਏ। ਭੁਜ ਅਤੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਮਈ 1997 7.1 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੇ ਭੁਚਾਲ ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਈਰਾਨ ਦੇ ਬੀਰਜੈਂਡ ਵਿੱਚ 16000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਪੀਲਾ ਸੂਟਕੇਸ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬਣਿਆ ਮਸੀਹਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਹਨਾਂ 29 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ’ਚ ਹੈ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ 21 ਜੂਨ 1990 ਉੱਤਰੀ ਈਰਾਨੀ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਗਿਲਾਨ ਵਿੱਚ ਭੁਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਨਾਲ 40,000 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਟਾਪੂ ਲਾਮਬੋਕ 'ਤੇ 9.1 ਤੀਬਰਤਾ ਦੇ ਭੂਚਾ��� ਦੀ ਦਸਤਕ 7 ਦਸੰਬਰ 1988 ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਮਾਪੀ ਗਈ 6.9 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੇ ਭੁਚਾਲ ਨੇ ਉੱਤਰੀ-ਪੱਛਮੀ ਅਰਮੀਨੀਆ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ 25,000 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। 31 ਮਈ 1970 ਪੈਰੁਵਿਅਨ ਐਨਡਸ ਵਿੱਚ ਆਏ ਇੱਕ ਭੁਚਾਲ ਨੇ ਵੱਡੀ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਯੰਗਏ ਸ਼ਹਿਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੱਸ ਗਿਆ ਅਤੇ 66,000 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਪਰਮਾਣੂ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕਿੰਨੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ? ਭੂਚਾਲ ਨਾਲ ਹਿੱਲਿਆ ਮੈਕਸਿਕੋ ਸ਼ਹਿਰ 1 ਸਤੰਬਰ 1923 ਗ੍ਰੇਟ ਕਾਂਟੋ ਭੁਚਾਲ ਜਿਸਦਾ ਕੇਂਦਰ ਟੋਕਿਓ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਬਾਹਰ ਸੀ, ਉਸਨੇ ਜਪਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ 142,800 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲਈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-41931203", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41938025", "doc1": "يقال إن الذين أوقفوا في حملة مكافحة الفساد محتجزون في فندق ريتز كارلتون بالرياض وقال الشيخ سعود المعجب إن 199 شخصا احتجزوا للاستجواب في إطار حملة شاملة لمكافحة الفساد بدأت مساء السبت الماضي. ولم يذكر المعجب أسماء أي من هؤلاء الأشخاص، لكن تقارير تشير إلى أن من بينهم أمراء ووزراء بارزين ورجال أعمال من ذوي النفوذ. وقال المعجب: \"الدليل على هذه المخالفات قوي للغاية\". كما أكد أن النشاط التجاري العادي في المملكة لم يتأثر بهذه الحملة، مشيرا إلى أنه قد جرى تجميد الحسابات المصرفية الشخصية فقط.. وقال المعجب إن التحقيقات التي تجريها اللجنة العليا لمكافحة الفساد التي تشكلت بموجب مرسوم ملكي برئاسة ولي العهد محمد بن سلمان (32 عاما) \"تحقق تقدما سريعا\". وأعلن أن 208 شخصا قد استدعوا للاستجواب حتى الآن، وأن سبعة منهم قد أفرج عنهم دون توجيه أي اتهامات. وقال النائب العام إن \"حجم ممارسات الفساد التي كُشف عنها كبير جدا\". وأضاف: \"استنادا إلى تحقيقاتنا على مدى السنوات الثلاث الماضية، فإننا نقدر أن 100 مليار دولار على الأقل قد أسيء استخدامها من خلال الفساد المنظم والاختلاس على مدى عدة عقود\". وقال المعجب إن اللجنة لديها تفويض قانوني واضح للانتقال إلى المرحلة التالية من التحقيقات وأنها علقت الحسابات المصرفية لـ \"الأشخاص المعنيين\" يوم الثلاثاء. وأضاف: \"هناك كثير من التكهنات حول العالم فيما يتعلق بهويات الأفراد المعنيين وتفاصيل التهم الموجهة إليهم\". وتابع: \"من أجل ضمان استمرار تمتع الأفراد بالحقوق القانونية الكاملة التي تمنح لهم بموجب القانون السعودي، فإننا لن نكشف عن أي تفاصيل شخصية أكثر في هذا الوقت. ونحن نطالب باحترام خصوصياتهم في الوقت الذي يخضعون فيه للإجراءات القضائية من جانبنا\". وتشير تقارير إلى أن من بين المعتقلين الملياردير الأمير الوليد بن طلال والأمير متعب بن عبد الله، الذي أعفى من منصبه كوزير للحرس الوطني.", "doc2": "ਜਿਹੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਫੜ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਆਦ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਰਿਟਜ਼ ਕਰਲਟਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ੇਖ ਸਉਦ ਅਲ ਮੋਜਿਬ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੀ ਰਾਤ 201 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛ-ਪੜਤਾਲ ਲਈ ਫੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਸੇ ਦਾ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਲਿਆ। ਹਾਂ, ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜ���ੁਮਾਰ, ਸੀਨੀਅਰ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਸਨਅਤਕਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ, \"ਇਸ ਗਲਤੀ ਦੇ ਪੱਕੇ ਸਬੂਤ ਹਨ।\" ਆਰਥਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੇ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ਼ ਸਲਤਨਤ ਦੀਆਂ ਸਧਾਰਨ ਆਰਥਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੇ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਮਹਿਜ਼ ਨਿੱਜੀ ਖਾਤੇ ਸੀਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸ਼ੇਖ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 32 ਸਾਲਾ ਯੁਵਰਾਜ ਮੋਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਾਲਮਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਸੁਪਰੀਮ ਐਂਟੀ-ਕੁਰਪਸ਼ਨ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੇਜ਼ੀ ਫ਼ੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੁੱਛ-ਪੜਤਾਲ ਲਈ ਸੱਦੇ ਗਏ 208 ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸੱਤ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮ ਦੇ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਸੰਭਾਵੀ ਪੱਧਰ ਤਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਡਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਸੰਸਥਾਗਤ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਹਰਾਮਖੋਰੀ ਸਦਕਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 100 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਟਰਨੀ ਜਰਨਲ, ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 100 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਸ਼ੇਖ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਮੇਟੀ ਕੋਲ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦਾ ਸਾਫ਼ ਫ਼ਤਵਾ ਸੀ ਸ਼ੱਕੀ ਬੰਦਿਆਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਖਾਤੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। \"ਸੰਬੰਧਿਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਨਾਖ਼ਤ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਪੱਧਰ ਦੀਆਂ ਕਿਆਸਅਰਾਈਆਂ ਹਨ\" ਪਰ \"ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਲੋਕ ਦੇਸ ਦੇ ਕਨੂੰਨੀ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਣ ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਖਤ ਕੋਈ ਹੋਰ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵੇ ਨਸ਼ਰ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ।\" ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸੇ ਜਾਂਦੇ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰੋੜਪਤੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਅਲਵਲੀਦ ਬਿਨ ਤਲਾਲ, ਮਰਹੂਮ ਸੁਲਤਾਨ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਮਿਤੇਬ ਬਿਨ ਅਬਦੁਲਾਹ ਜਿਸ ਨੂੰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਗਾਰਡ ਦੇ ਮੁਖੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਬਰਤਰਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਤੇ ਉਸਦਾ ਭਰਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਤੁਰਕੀ ਬਿਨ ਅਬਦੁਲਾਹ ਜੋ ਰਿਆਦ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਗਵਰਨਰ ਸਨ, ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਕੋਈ ਸਪਸ਼ਟ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀਂ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਫਰੈਂਕ ਗਾਰਡਨਰ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਉਦੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਹਫ਼ਤੇ ਦਾ ਅਖ਼ੀਰ ਹੈ ਤੇ ਲੋਕ ਹਾਲੇ ਵੀ ਵਾਪਰੀ ਤਬਦੀਲੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਕਮੇਟੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਹੀ ਹੁਕਮ ਨਾਲ ਯੁਵਰਾਜ ਮੋਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਾਲਮਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਤੱਕ ਯੁਵਰਾਜ ਮੋਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਾਲਮਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਦਾ ਤਾਅਲੁਕ ਹੈ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਤਾਂ ਸਭ ਠੀਕ-ਠਾਕ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਟਰਨੀ ਜਰਨਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਜਾਂਚ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਗੇੜ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੋਈ 200 ਦੇ ਕਰੀਬ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਾਹੀ ਅਤੇ ਸਨਅਤ ਦੀਆਂ ਹਸਤੀਆਂ ਨੂੰ \"ਪੁੱਛ-ਪੜਤਾਲ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ\" ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਕੌਣ ਸੀ? ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਜ਼ਾਦੀ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੱਖ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਖੇਮਾ ਆਮ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਚੁੱਪ ਹੈ। ਸਾਉਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਨੌਜਵਾਨੀ ਨੇ ਸਲਤਨਤ ਦੇ ਇਸ ਬਦਨਾਮ ਅੱਯਾਸ਼ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਉੱਚ ਤਬਕੇ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਯੁਵਾਰਾਜ ਦੇ ਦੇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲ ਬਣਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਸੰਬੰਧੀ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਵਹਾਬੀ ਮੁੱਲੇ ਹਾਲੇ ਜੋ ਹਾਲੇ ਆਪਣੇ ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਦੀ ਮਲ੍ਹਮ-ਪੱਟੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਵੀ ਇਸ ਬਰਤਰਫ਼ੀ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਗੇ। ਸਵਾਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਕਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਜਾਵੇਗਾ ਤੇ ਅਗਲਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਕੌਣ ਹੋਵੇਗਾ? (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/trending-52272623", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-57283838", "doc1": "الدكتور وعالم الدين المصري علي جمعة لذا، فقد أثار علي جمعة، مفتي مصر السابق وعالم الدين الإسلامي البارز، جدلاً عبر مواقع التواصل الاجتماعي، عندما تحدث في برنامج تلفزيوني عن إمكانية نقل فيروس كورونا عبر شبكات اتصال الجيل الخامس. وقد أكدت منظمة الصحة العالمية أن الفيروسات \"لا تستطيع الانتقال عبر موجات الراديو أو شبكات الهواتف المحمولة\" كما أضافت أن \"مرض كوفيد19 ينتشر في العديد من البلدان التي لا توجد فيها شبكات الجيل الخامس للهواتف المحمولة\". منصات للتثبت من صحة الأخبار وكان الدكتور علي جمعة قد قال خلال تصريحه التلفزيوني إن \"إطلاق مئات آلاف الأقمار الصناعية لبدء العمل في شبكات الجيل الخامس قد هيأ الأجواء لتفشي الفيروس لأنه غيّر من كهرومغناطيسية الأرض\". وقد أضاف موقع فيسبوك تحذيرا على الفيديو وصنفه بأنه \"يروج لخبر زائف\". مواضيع قد تهمك نهاية كما أضاف مع التحذير رابطا لمنصة \"فتبينوا\"، التي استخدمها فيسبوك للتثبت من صحة ما جاء في الفيديو. وبحسب موقع \"فتبينوا\" لمكافحة الأخبار الكاذبة، فإن أساس نظرية شبكات الجيل الخامس عارية عن الصحة تماما \"لأن تقنيات الاتصالات المحمولة لا تستخدم الأقمار الصناعية في نقل البيانات أصلا، بل تستخدم كابلات الألياف الضوئية لأنها أكثر كفاءةً وأعلى سرعةً وأقل تكلفةً\". وأضافت أيضا أن \"عدد الأقمار الصناعية التي تدور حول الأرض لا يتجاوز 2500 قمر بمختلف استخداماتها\"، على عكس ما قاله جمعة. وكان فيسبوك قد أطلق شراكة مع مجموعة منصات مستقلة متخصصة في التحقق من صحة الأخبار باللغة العربية، للحد من انتشار الشائعات والأخبار الكاذبة وغير الدقيقة، خاصة في ظل تفشي المعلومات المغلوطة المتعلقة بجائحة كورونا. وسبق أن أدلى اللبناني مايك فغالي بتصريحات مشابهة عبر لقاء تلفزيوني، مشبهاً \"انتشار فيروس كورونا بالإنفلونزا الإسبانية عام 1918 التي تزامنت مع انطلاق خدمات الراديو وغيرت من كهرباء الكرة الأرضية\". كيف بدأت النظرية؟ وماذا تتضمن؟ يبدو أنّ تلك النظريات ظهرت للمرة الأولى عبر موقع فيسبوك في نهاية يناير/ كانون الثاني الماضي، مع اكتشاف أولى حالات العدوى بالفيروس في الولايات المتحدة. وينقسم أنصار هذه النظريات إلى معسكرين، يتبنى كل منهما تفسيرا: لكن العلماء في جامعات أوروبية وفي منظمة الصحة العالمية يقولون إن الفكرتين مغلوطتين. وقد شهدت عدة دول أوروبية، منها هولندا وبريطانيا، اعتداءات على أبراج شبكات الإنترنت والهواتف اللاسلكية. وانتشرت مقاطع مصورة عبر الإنترنت تظهر عمليات حرق وتخريب لأبراج 5G. وتفاعل مغردون عرب مع نظريات الجيل الخامس منددي�� بأعمال التخريب التي تحصل في مدن أوروبية، ومتمنيين أن يكون المواطن العربي \"أكثر وعياً\". كما وصف مغردون النظرية بالـ \"هيستيريا\"، وقال \"فادي\" إننا \"بحاجة العقل أكثر من احتياجنا للقاح يهزم الفيروس\".", "doc2": "ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫ਼ਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਸੰਦੇਸ਼ ਫੈਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ 5G ਮੋਬਾਈਲ ਟਾਵਰਾਂ ਦੇ ਟਰਾਇਲ ਕਾਰਨ ਕਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਆਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਟੈਲੀਫ਼ੋਨ ਟਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੀਜੀਆਈ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਮੈਡੀਸਨ ਤੇ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਦੇ ਡਾ. ਰਵਿੰਦਰ ਖੈਵਾਲ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਵਿਡ 19 ਅਤੇ 5G ਨੈੱਟਵਰਕ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਇਰਸ ਰੇਡੀਓ ਤਰੰਗਾਂ ਜਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਹੀਂ ਫ਼ੈਲ ਸਕਦਾ। ਡਾ. ਰਵਿੰਦਰ ਖੈਵਾਲ ''ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਅਧਾਰਹੀਣ ਗ਼ਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਮੰਨਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 5G ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੋਵਿਡ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। \"ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜੋ ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਦੇ ਸਨ। ਮੇਰੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰ ਇਸ ਦਾ ਯਕੀਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ''ਵੇਖੋ, ਇਹ 5G ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾਮਲੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 5G ਕਰਕੇ ਹੈ, ਗ਼ਲਤ ਹੋਵੇਗਾ।'' ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਕੋਵਿਡ ਅਤੇ 5G ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇਸ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਖ਼ਾਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। 5G ਦੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਪੁੱਛਣ 'ਤੇ ਫਿਰ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਯਕੀਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਲੋਕ ਤਕਨੀਕ ਤੋਂ ਅਕਸਰ ਡਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਕੁਝ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਲੋਕ ਫ਼ਾਇਦਾ ਚੁੱਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪਲਾਂਟ।'' ''ਆਮ ਲੋਕ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤਾ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ। ਕੋਵਿਡ -19 ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਫੈਲਦੀ ਹੈ ਜਦਕਿ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦੀ।'' ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਅਨਸਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮੋਬਾਈਲ ਟਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਲਿਖ ਕੇ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਅਨਸਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮੋਬਾਈਲ ਟਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਬਾਰੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ ਸੀ। ਚਿੱਠੀ ਵਿੱਚ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀਆਂ ਨੂੰ 5 ਜੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲੀਆਂ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਵਿਜੇ ਵਰਧਨ ਨੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀਆਂ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਟੈਲੀਫ਼ੋਨ ਟਾਵਰਾਂ ਦੇ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟੈਲੀਕਾਮ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਹੋਈਆਂ ਜਾਨਾਂ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ 5G ਟਾਵਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ ਜਿਸ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਮੋਬਾਈਲ ਟਾਵਰ / ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆਈ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 5G ਟਰਾਇਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਸਪੈਕਟ੍ਰਮ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਟਰਾਇਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਦਿੱਲੀ, ਮੁੰਬਈ, ਕੋਲਕਾਤਾ, ਬੰਗਲੁਰੂ, ਗੁਜਰਾਤ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ' ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਆਪਰੇਟਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਪੈਕਟ੍ਰਮ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44004422", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44002092", "doc1": "ستمنح الأكاديمية جائزتين للأدب العام المقبل وتعرضت الأكاديمية السويدية للانتقاد بسبب الطريقة التي تعاملت بها مع سوء سلوك المصور الفرنسي، جان-كلود أرنو، المتزوج من عضوة سابقة في هذا المعهد العريق الذي يرجع تاريخه إلى عام 1786. وقد استقالت إثر ذلك، العضوة المعنية كما استقالت رئيسة الأكاديمية وأربعة أعضاء آخرين. وتقول الأكاديمية إنها ستعلن الفائز بجائزة هذا العام 2018 سويا مع الفائز في عام 2019 المقبل. وتعد هذه الفضيحة الأكبر التي تطال الجائزة منذ منحها لأول مرة في عام 1901. مواضيع قد تهمك نهاية وقد جادل بعض أعضاء الأكاديمية بأن الجائزة يجب أن تستمر لحماية التقاليد، لكن آخرين قالوا إن المؤسسة ليست مؤهلة في وضعها الحالي لمنح الجائزة. ومنذ بدأت الأكاديمية بمنح الجائزة، لم تمتنع عن منحها سوى مرة واحدة عام 1935، وقالت حينها إنها لم تجد مرشحا جديرا بالفوز بها. رئيسة الأكاديمية المستقيلة برفسور سارا دانيوس ما الذي أشعل الأزمة؟ في نوفمبر/تشرين الثاني الماضي، تقدمت 18 سيدة بادعاءات تحرش جنسي ضد أرنو، مدفوعات بحملة \"مي تو\". وقد وقعت عدة حوادث، بحسب تقارير، في عقارات تمتلكها الأكاديمية. ولكن أرنو ينفي تلك الادعاءات كلها. ثم صوتت المنظمة ضد اقتراح بإلغاء عضوية زوجته، الشاعرة والكاتبة كاترينا فروستينسون، من لجنتها المكونة من 18 عضوا. وقيل إن هذا القرار، وسط اتهامات بتعارض المصالح، وتسرب أسماء الفائزين، أدى إلى انقسام المنظمة، وأثار موجة من الاستقالات، من بينها استقالة فروستينسون، واستقالة رئيسة الأكاديمية، بروفيسور سارا دانيوس، بحيث لم يبق في اللجنة سوى 11 عضوا. وأخذ أعضاء الأكاديمية ينتقدون بعضهم بعضا علانية. ووصف هوريس إنغدال، عضو الأكاديمية، بعض الاستقالات بأنها \"دمل من الخاسرين\"، ووصف البروفيسور دانيوس بأنها أسوأ رئيسة دائمة على الإطلاق. أما مؤيدوها فيرون فيها مصلحة تكافح سلطة مؤسسة ذكورية. وعقب استقالاتها، نشر بعض الأعضاء، ومن بينهم وزير الثقافة السويدي، صورا لهم وهم يلبسون قمصانا محببة لدى دانيوس تضامنا معها. ولا يجوز، من الناحية القانونية، استقالة الأعضاء من الأكاديمية، لأن مدة العضوية فيها مدى الحياة، لكنهم يستطيعون وقف مشاركتهم في أنشطة الأكاديمية. ويقول العاهل السويدي، الملك كارل السادس عشر غوستاف، إنه سيغير تلك القواعد بشكل يسمح للأعضاء بالانسحاب من عضوية الأكاديمية رسميا. وقد اتهم أرنو بالتحرش بولية العهد، الأميرة فيكتوريا في 2006، ولكنه ينفي التهمة. ما الذي يحدث بعد ذلك؟ ستمنح جائزتان للأدب بدلا من جائزة واحدة في عام 2019. وهذه ليست المرة الأولى التي يحدث فيها هذا. على سبيل المثال، لم تمنح أي جائزة في عام 1936، ولكن جائزة ذلك العام مُنحت العام التالي للكاتب المسرحي الأمريكي يوجين أونيل. وربما تكون حملة #MeToo، التي سلطت الضوء على انتشار التحرش الجنسي، قد لعبت دورًا في قرار الأكاديمية، لذا من الصعب على الفائزين المحتملين قبول الجائزة وسط الأزمة التي تعاني منها الأكاديمية، والتي قالت في بيان سابق إن سمعة جائزة نوبل للآداب تأثرت \"بشكل كبير\"، وتعهدت بتقديم خطة لاستعادة ثقة الرأي العام في المنظمة. وقد شهدت السنوات الأخيرة حصول المغني الأمريكي، بوب ديلان، والكاتب والصحفي البيلاروسي، سفيتلانا أليكسيفيتش على الجائزة، بينما تشمل قائمة من حصل عليها، الكاتب النيجيري، وول سوينكا، والروائي الكولومبي غابرييل غارسيا ماركيز، والمنشق الروائي الروسي ألكسندر سولجنستين، والشاعر الهندي، رابيندارات طاغور، والروائي المصري نجيب محفوظ.", "doc2": "ਸਵੀਡਸ਼ ਅਕੈਡਮੀ ਦੇ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਪਤੀ 'ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਅਕੈਡਮੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 2018 ਅਤੇ 2019 ਦੇ ਐਵਾਰਡ 2019 ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਨਾਲ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ। 1901 ਤੋਂ ਮਿਲਦੇ ਆ ਰਹੇ ਇਸ ਪੁਰਸਕਾਰ 'ਤੇ ਸੈਕਸ ਸਕੈਂਡਲ ਦਾ ਵੱਡਾ ਅਸਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਕੈਡਮੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਸ ਵਿੱਚ ਆਈ ਕਮੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਕੈਡਮੀ ਦੇ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਬਚਾਏ ਰੱਖਣ ਲਈ ਐਵਾਰਡ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕਈਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਸਥਾ ਇਸ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ 6 ਸਾਲਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਬਾਕੀ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਹ ਐਵਾਰਡ ਨਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹੋਣ। ਕੀ ਹੈ ਮਾਮਲਾ? ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਫਰੈਂਡ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫਰ ਜੀਨ ਕਲੌਡ ਆਰਨੌਲਟ ਜਿਹੜੇ ਸਵੀਡਸ਼ ਅਕੈਡਮੀ ਦੀ ਫੰਡਿਗ ਦੇ ਨਾਲ ਸੱਭਿਅਕ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਚਲਾ ਰਹੇ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ 18 ਔਰਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਸੀ। ਸਵੀਡਸ਼ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਲਫਰੇਡ ਨੋਬਲ ਦਾ ਬੁੱਤ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਅਕੈਡਮੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਹੋਇਆ। ਔਨਾਲਟ ���ੱਲੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸੰਸਥਾ ਵੱਲੋਂ ਆਰਨੌਲਟ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਉੱਠਣ ਲੱਗੀ, ਕੈਟਰੀਨਾ ਫਰੋਸਟੈਨਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਮੇਟੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਵਿੱਤਰੀ ਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਲਾਭ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਚੁੱਕਣ ਅਤੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲੀਕ ਹੋਣ ਜਾਣ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੇ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਦਰਾੜ ਲਿਆ ਦਿੱਤੀ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਾਰਾ ਡੇਨੀਅਸ ਮੁਤਾਬਕ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਤੀਫਿਆਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਫਰੋਸਟੈਨਸਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਕੈਡਮੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਤੱਕ ਨੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਦੇ ਦਿੱਤੇ। ਹੁਣ ਇਸ ਥਾਂ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ 11 ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਹੁਣ ਅੱਗੇ ਕੀ? (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-50201113", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50199153", "doc1": "برامج التجسس تسمح بالإطلاع على رسائل و صور و محادثات الشخص وقالت\" إذا سألته من أين عرفت هذه المعلومات، يقول إنني ذكرت له هذه المعلومات ويتهمني أنني نسيت ذلك\". وايمى - هو اسم مستعار لها - بدأت تسأل كيف له أين يعرف أين هي في طوال الوقت . \" في بعض الأحيان كان يقول إنه رآني في مقهى حيث كنت التقى أصدقائي بينما كان هو يمر بالصدفة في المنطقة \" و تقول \" بدأت أشك في كل من حولي حتى أصدقائي\". مع تكرار هذه الأحداث على مدى اشهر تحوّل زواجي الفاشل إلى كابوس، بعد بعد رحلة العائلة في عيد الهالوين \". مواضيع قد تهمك نهاية خلال الأجازة، تقول أيمى \"أعطانى زوجي هاتفه ليريني صورة له في المزرعة وخلال لحظات رأيت إشعارا يظهر على شاشة هاتفه عنوانه \"التقرير اليومي لجهاز الكمبيوتر الخاص بايمى جاهز للعرض\". وتضيف \"توقفت أنفاسي لدقيقة، وتظاهرت أنني احتاج للذهاب لدورة المياه، وأننى لم أر شيئا ثم ذهبت للمكتبة العامة لاستخدام جهاز الكمبيوتر هناك للبحث عن برامج التجسس\". و\"ستوك وير\" أو \"سباوس وير\" هي مجموعة برامج تجسس قوية تباع علنا على الإنترنت. وتسمح هذه البرامج بقراءة كل الرسائل، وتسجيل الأنشطة على الشاشة وتتبع المواقع الجغرافية التي يتحرك إليها الشخص فضلا عن استخدام الكاميرات التي تتجسس على كل تحركات الشخص. وبحسب شركة الأمن الإلكتروني \" كاسبريسكي \" ، ارتفع عدد الاشخاص الذين اكتشفوا مثل هذه البرامج على أجهزتهم بنسبة 35 في المئة خلال العام الماضي . ويقول الباحثون في \"كاسبريسكي\" إن تقنيات الحماية لديهم اكتشفت برنامج \"ستوك وير\" في 37.532 جهاز خلال هذا العام. ويقول الباحث البارز في مجال الأمن في الشركة دايفيد ايم \"هذه مجرد قمة جبل جليدي ضخم للغاية \" وأضاف \"العديد من الأفراد يهتمون بحماية أجهزة الكمبيوتر المحمولة وأجهزة الكمبيوتر الخاصة بهم ولا أحد يهتم بحماية أجهزة الموبايل\". وبحسب المعلومات التي توصلت لها \" كاسبيرسكي\"، فإن روسيا هي البلد الأكثر استخدما لبرنامج \"ستوك وير \" تليها الهند، ثم البرازيل والولايات المتحدة وألمانيا، وتحتل بريطانيا المرتبة الثامنة. وتقول شركة أمن إلكتروني أخرى إن هناك خطوات عملية يمكن للأشخاص اتخاذها إذا شكوا بتعرضهم للتجسس. ويضيف جاك موري من شركة أيست \"ينصح بفحص التطبيقات الموجود على الهاتف، والقيام بعملية فحص للفيروسات عند الضرورة فضلا عن إلغاء أي تطبيقات على الهاتف غير معروفة لدى صاحب الهاتف \". ويؤكد أنه \"بشكل عام إذا لم تكن تستخدم تطبيقاً معيناً، فعليك إلغاؤه على الفور\". وبعد أن اكتشفت أيمى المسألة أصبحت لا تثق بالتكنولوجيا على الإطلاق . \"ستوك وير\" يمكنه تحديد مكان الشخص الذى يتم تتبعه فى كل الأوقات جيسيكا هي الأخرى ضحية لـ \" ستوك وير\" ، فزوجها السابق كان يتجسس عليها بشكل دائم عبر ميكروفون \"مكبر الصوت\" في الهاتف، وكان يعيد استخدام تعبيرات تستخدمها هي وصديقاتها يستخدمنها فى المحادثات الخاصة بينهما. ورغم انتهاء العلاقة مع زوجها إلا أنها لا تزال حتى الآن تترك الهاتف مغلقا في السيارة عندما تلتقي زميلتها. جيما توينتون و هى تعمل في مؤسسة \" أماكن أكثر أمانا \" الخيرية المعنية بمساعدة ضحايا العنف المنزلي، قالت إنها ترى تأثيراً طويل الأمد لمثل هذه التطبيقات على الحالات التي تتعامل معها. وتضيف \" تقلل هذه التجارب من ثقة الشخص فيمن حوله، كما أنها تجعله يري جهاز النقال والكمبيوتر المحمول كما لو أنه سلاح\". و تستطرد \"أصبحت التكنولوجيا في نظر هؤلاء الأفراد أشبه بشبكة تحيط بهم كما توقف العديد منهم عن استخدام الأنترنت، إنها تؤثر فعلا على كل مناحي الحياة ، وأصبح ازدياد استخدام - ستوك وير - أمرا مثيرا للقلق \". أيمى أمريكية الجنسية و قد انفصلت عن زوجها وتعيش على بعد أميال منه، ولديها الآن أمر قضائي بمنعه من التواصل المباشر معها كما أنه يتابع الأمور الخاصة بابنهما عن طريق الخطابات المكتوبة فقط . اختبار الأمر استخدمت واحدا من أشهر البرامج والتى تكلف 140 دولارا للتجسس لمدة 3 أشهر . اشتريته عبر الإنترنت وقمت بتثبيته على هاتف العمل الخاص بي. استغرق الأمر مني حوالي ساعة واستخدمت خدمة الدعم المباشر على مدار 24 ساعة الذي قدمته الشركة عندما واجهت أي مشاكل. وتعلن شركات برامج التجسس عن خدماتها على أنها \"مراقبة الموظفين\" أو لأغراض \"الرقابة الأبوية\". وفي العديد من البلدان، بما في ذلك المملكة المتحدة، يعد استخدام برامج التجسس على الزوج دون إذن منه أمراً غير قانوني، وفي محادثة مباشرة مع الشركة التي كنت أختبرها، أخبرتهم مباشرة: \"أريد تثبيت هذا البرنامج على هاتف زوجتي ، هل سيكون سرياً؟\". أجاب ممثل خدمة العملاء: \"سيبدأ التطبيق في العمل في وضع التخفي مباشرةً بعد التثبيت. سأكون سعيدًا بالمساعدة\". لقد قمت أيضاً بتحميل خمسة من أفضل برامج الحماية عبر الإنترنت على الهاتف المحمول الذى اتجسس عليه وأجريت فحصاً مجانياً عليه. كل منهم أعطى تنبيهات عن \"البرامج الضارة المحتملة\". وتقول النيابة العامة إنه لا توجد قوانين محددة تتعلق باستخدام برنامج stalkerware ، لكن أي نشاط إجرامي من هذا القبيل يمكن ملاحقته بعدد من الوسائل بما في ذلك قانون الحماية من التحرش 1997. تقول ايمى إنه ينبغي بذل المزيد من الجهود لاصدار قانون ضد استخدام هذه التقنيات. وتقول: \"إنهم بحاجة إلى التوقف عن الاختباء وراء الإنكار \". وتضيف هذه الشركات، ترسل لعملائها \"نحن لا نوافق على التجسس على الزوجات \". إنهم يعرفون ما يفعله عملاؤهم ، \"هذا البرنامج يتسبب في ضرر حقيقي \".", "doc2": "ਪੀੜਤ ਦੇ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਨਾਲ ਫੋਨ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਫੋਨ ਵਿੱਚ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਐਮੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਪਤਾ ਹਨ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਿੱਜੀ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਰਾ ਦਾ ਇੱਕ ਬੱਚਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲੋਂ ਪੁੱਛਦੀ ਸੀ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਮੈਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰੇ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਉਂਦੇ ਸਨ ਕਿ ਮੈਂ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੀ ਹਾਂ।\" ਐਮੀ (ਬਦਲਿਆ ਹੋਇਆ ਨਾਮ) ਇਸ ਸੋਚ 'ਚ ਵੀ ਪੈ ਗਈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਹਰ ਵੇਲੇ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਹੈ। \"ਕਈ ਵਾਰ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਕੈਫੇ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਥੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਹਰ ਚੀਜ਼ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਕਰਨ ਲੱਗੀ ਅਤੇ ਕਿਸੇ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਦੋਸਤਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਨਹੀਂ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣ ਲੱਗਾ। ਐਮੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਰਿਸ਼ਤੇ 'ਚ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਤੋਂ ਲੰਘ ਰਹੀ ਸੀ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇੱਕ-ਬੁਰੇ ਸੁਪਨੇ ਵਾਂਗ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਫੈਮਿਲੀ ਟ੍ਰਿਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ। 'ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ' ਐਮੀ ਯਾਦ ਕਰਦੀ ਹੈ, \"ਸਾਡਾ ਉਹ ਟ੍ਰਿਪ ਵਧੀਆ ਬਤੀਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸਾਡਾ 6 ਸਾਲ ਦਾ ਬੇਟਾ ਖੇਡ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸੀ।\" \"ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੇ ਫਾਰਮ ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਖਿੱਚੀ ਸੀ, ਉਹ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਫੋਨ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਵਿਚਾਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੋਨ ਦੀ ਸਕਰੀਨ 'ਤੇ ਮੈਂ ਇੱਕ ਅਲਰਟ ਦੇਖਿਆ।\" ਉਸ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, \"ਐਮੀ ਦੇ ਮੈਕ ਦੀ ਡੇਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਹੈ।\" \"ਮੈਂ ਸੁੰਨ ਰਹੀ ਗਈ। ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਲਈ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਸਾਹ ਰੁੱਕ ਜਿਹੇ ਗਏ। ਮੈਂ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਬਾਥਰੂਮ ਜਾ ਕੇ ਆਉਂਦੀ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਕਰਕੇ ਉਥੇ ਰੁਕਣਾ ਪਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਂ ਇੰਝ ਨਾਟਕ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਕੁਝ ਦੇਖਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ।\" ਐਮੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, \"ਜਿੰਨੀ ਛੇਤੀ ਹੋ ਸਕਿਆ, ਮੈਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਾਈਬ੍ਰੇਰੀ ਗਈ ਅਤੇ ਜੋ ਸਪਾਈਵੇਅਰ (ਜਾਸੂਸੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਾਫਟਵੇਅਰ) ਵਰਤਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਜਿਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸੋਚ-ਸੋਚ ਕੇ ਮੈਂ ਪਾਗ਼ਲ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਹ ਕੀ ਸੀ।\" ਸਟੌਕਰਵੇਅਰ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਪਾਊਸਵੇਅਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸੇ 'ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਖਰੀਦਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸੇ ਡਿਵਾਇਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਸੇਜ ਪੜ੍ਹੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਸਕਰੀਨ ਐਕਟੀਵਿਟੀ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੀਪੀਐੱਸ ਲੋਕੇਸ਼ਨ ਟਰੈਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਫ਼ਵੇਅਰ ਜਾਸੂਸੀ ਲਈ ਕੈਮਰਿਆਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਕੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਈਬਰ ਸਿਕਿਓਰਿਟੀ ਕੰਪਨੀ ਕੈਸਪਰਸਕੀ ਮੁਤਾਬਕ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਆਪਣੇ ਡਿਵਾਇਸ 'ਚ ਅਜਿਹਾ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਹੋਣ ਬਾਰੇ 35 ਫੀਸਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ। ਕੈਸਪਰਸਕੀ ਰਿਸਰਚਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਟੈਕਨਾਲਾਜੀ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਹੁਣ ਤੱਕ 37,532 ਉਪਕਰਨਾਂ 'ਚ ਸਟੌਕਰਵੇਅਰ ਹੋਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਲੀਡ ਸਿਕਿਓਰਿਟੀ ਰਿਸਰਚਰ ਡੇਵਿਡ ਐਮ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਮਲਾ ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਲੈਪਟੌਪ ਅਤੇ ਡੈਸਕਟੌਪ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਤਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕਈ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਡਿਵਾਈਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਟੈਕਟ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।\" ਕੈਸਪਰਸਕੀ ਦੀ ਰਿਸਰਚ ਮੁਤਾਬਕ ਸਟੌਕਰਵੇਅਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਰੂਸ 'ਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਵਰਗੇ ਦੇਸ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਬਚਾਓ? ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਿਕਿਓਰਿਟੀ ਕੰਪਨੀ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਲਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਜਾਸੂਸੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਕੁਝ ਪ੍ਰੈਕਟੀਕਲ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਈਸੈਟ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਜੈਕ ਮੋਰੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਫੋਨ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਸਾਰੀਆਂ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਵੈਰੀਫਾਈ ਕਰੋ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਵਾਇਰਸ ਐਨਾਲਿਸਿਸ ਕਰੋ। ਤੁਹਾਡੇ ਡਿਵਾਈਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਜਿਸ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਸ ਬਾਰੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਸਰਚ ਕਰਕੇ ਪਤਾ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਹਟਾ ਦਿਓ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਨਿਯਮ ਬਣਾ ਲਓ ਕਿ ਜੋ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ ਹੀ ਹੈ।\" ਇੱਕ ਸਕਿਓਰਿਟੀ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰ ਲਓ। ਐਂਟੀਵਾਈਰਸ ਤੋਂ ਸਪਾਈਵੇਅਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਐਮੀ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ 'ਚ ਅਜਿਹਾ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਘਟ ਗਿਆ। ਚੈਰਿਟੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਦੇ ਦਿਮਾਗ਼ 'ਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਆਉਣਾ ਆਮ ਹਨ। ਜੈਸਿਕਾ ਸਟੌਕਰਵੇਅਰ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਪੀੜਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਦੇ ਪਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੋਨ ਦੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਫੋਨ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਜੈਸਿਕਾ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਜੋ ਜੈਸਿਕਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਨਿੱਜੀ ਗੱਲਬਾਤ 'ਚ ਵਰਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਜੈਸਿਕਾ ਨੂੰ ਇਸ ਰਿਸ਼ਤੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇ ਕਈ ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਹੁਣ ਵੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਜਾਂਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਆਪਣਾ ਫੋਨ ਕਾਰ 'ਚ ਛੱਡ ਕੇ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ’ਤੇ ਅਸਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਬਰਤਾਨਵੀ ਸੰਸਥਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਗੇਮਾ ਟਾਇਟਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੀੜਤਾ�� 'ਤੇ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਕੇਤਕ ਤਸਵੀਰ \"ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਉਹ ਫੋਨ ਜਾਂ ਲੈਪਟਾਪ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹਥਿਆਰ ਵਾਂਗ ਦੇਖਣ ਲਗਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਉਹ ਡਿਵਾਇਸ ਕਿਸੇ ਹਥਿਆਰ ਵਾਂਗ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।\" ਗੇਮਾ ਟਾਇਟਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟੈਕਨੋਲਾਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘੇਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ, ਕਈ ਲੋਕ ਤਾਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।\" \"ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਅਸਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਟੌਕਰਵੇਅਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ ਹੈ।\" ਹੁਣ ਐਮੀ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਾਬਕਾ ਪਤੀ ਤੋਂ ਕਈ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਸੰਪਰਕ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੇਟੇ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਚਿੱਠੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਐਮੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸਖ਼ਤ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਐਮੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਇਹ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਲਿਖਿਆ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, \"ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਦੀ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ।\" \"ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਾਹਕ ਇਹੀ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-46714963", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46714343", "doc1": "وأدى الهجوم إلى تأخير توزيع صحف لوس أنجليس تايمز، وشيكاغو تريبيون، وبالتيمور صن، وغيرها من الصحف التي تنتمي إلى دار تريبيون للنشر. وقالت الشركة إن الفيروس المستخدم في الهجوم رُصد يوم الجمعة، وهو ما طال صحفا تُطبع في مطبعة واحدة. ويُعتقد أن الهجوم جاء من خارج الولايات المتحدة، وفقا لصحيفة لوس أنجليس تايمز. وتأثرت كذلك إصدارات منطقة الساحل الغربي للولايات المتحدة من صحيفتي وول ستريت جورنال ونيويورك تايمز بالهجوم الإلكتروني، اللتين تشتركان في منصة إنتاج واحدة في لوس أنجليس. ونقلت صحيفة لوس أنجليس تايمز عن مصدر على دراية بتفاصيل الهجوم قوله \"نعتقد أن النية من الهجوم كانت تقويض البنية التحتية، وتحديدا الخوادم الإلكترونية، أكثر من كونه محاولة لسرقة معلومات\". وأكدت المتحدثة باسم دار تريبيون للنشر، ماريسا كولياس، الأمر في بيان، وقالت إن الفيروس ألحق ضررا بأنظمة مستخدمة في نشر وإنتاج \"صحف في أنحاء مكاتبنا\". وأضافت أن \"جميع صحف المطروحة في الأسواق من إنتاج الشركة تأثرت\". وتشمل مطبوعات دار تريبيون نيويورك دايلي نيوز، وأورلاندو سنتينل، وكابيتال غازيت التي تعرض طاقم العمل بها لإطلاق نار في وقت سابق من العام. كما تعرضت صحيفة فورت لودردايل صن سنتينل لصعوبات في الإنتاج مطلع الأسبوع \"بسبب فيروس أدى إلى إغلاق الإنتاج وعرقل الاتصالات الهاتفية\"، حسبما ذكرت الصحيفة بموقعها على الإنترنت. وقال مسؤول بوزارة الأمن الداخلي في بيان \"نحن على دراية بتقارير عن حادث إلكتروني محتمل أثّر على عدد من الصحف، ونعمل مع شركاءنا في الحكومة والقطاع لفهم الموقف بصورة أفضل\".", "doc2": "ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰਾਇਟਰਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਅਖ਼ਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੌਸ ਏਂਜਲਜ਼ ਟਾਈਮਜ਼ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਅਤੇ ਬਾਲਟੀਮੋਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਲੌਸ ਏਂਜਲਜ਼ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਛਾਪਿਆ ਕਿ ਹਮਲਾ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਲੌਸ ਏਂਜਲਜ਼ ਟਾਈਮਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਉਸਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਟੀਮ ਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਬਾਰੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹੀ ਪਤਾ ਲਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸੁਲਝਾ ਵੀ ਲਿਆ ਸੀ ਪਰ ਪੂਰੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਖ਼ਬਾਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਖ਼ਬਾਰ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਡਿਜੀਟਲ ਐਡੀਸ਼ਨ ਆਪਣੀਆਂ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਉੱਪਰ ਪਾਠਕਾਂ ਲਈ ਉਪਲਭਧ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਖ਼ਬਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਲਵੇਅਰ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਤੱਕ ਸਰਵਰਾਂ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਜੋ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦੀ ਛਪਾਈ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ। ਇਸ ਮਲਵੇਅਰ ਨਾਲ ਕਈ ਅਹਿਮ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਛਪਾਈ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਪਲੇਟਾਂ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀਆਂ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਡਾਊਨ ਟਾਊਨ ਦੇ ਬੰਦ ਪਏ ਛਾਪੇਖਾਨੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਪਬਲਿਸ਼ਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਜੋ ਕਿ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਡੇਲੀ ਅਤੇ ਓਰਲੈਂਡੋ ਸੈਂਟੀਨਲ ਦੀ ਮਾਲਕ ਕੰਪਨੀ ਹੈ, ਨੇ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਲੌਸ ਏਂਜਲਜ਼ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਂਝੇ ਛਾਪੇਖਾਨੇ ਵਿੱਚ ਛਪਦੀਆਂ ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਜਰਨਲ ਅਤੇ ਵੈਸਟ ਕੋਸਟ ਦੀਆਂ ਐਡੀਸ਼ਨਾਂ ਵੀ ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਪਬਲਿਸ਼ਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸਪੋਕਸਪਰਸਨ ਮਾਰਿਸਾ ਕੋਲਿਆਸ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ,\"ਵਾਇਰਸ ਨੇ ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਿਸਟਮਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \" ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਕਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਜਾਂ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਚੋਰੀ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹਨ।\" ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ ਜਰਨਲ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਫੌਰੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ। ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਜੈਫ਼ ਲਾਈਟ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਆ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਸੈਨ ਡਿਆਗੋ ਯੂਨੀਅਨ- ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਦਾ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹੋਮ ਸਕਿਉਰਿਟੀ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। \"ਸਾਨੂੰ ਸੰਭਾਵੀ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲੇ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ���ੈ, ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸਨਅਤ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।\" ਐਫਬੀਆਈ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਹਾਲੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸੇ ਤਜ਼ਰਬੇਕਾਰ ਹੈਕਰ ਦਾ ਕੰਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਸਿਰਫ ਅਖ਼ਬਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/magazine-51384274", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51398442", "doc1": "كيف يعيش مثليون مسلمون؟ وكيف يفكرون؟ والمتهمون هم من بين مجموعة من الرجال ( 57 رجلاً) اعتقلتهم الشرطة أثناء مداهمتها لفندق في لاغوس عام 2018. إلا أن المتهمين ينفون هذه التهم. وشهدت البلاد في الآونة الأخيرة، مساعٍ حثيثة لإقصاء المثليين. ففي السابع من يناير/ كانون الثاني 2014 ، وقّع رئيس نيجيريا آنذاك، غودلوك جوناثان، على مشروع قانون حظر الزواج من نفس الجنس. ويقول نشطاء إن القانون زاد من سوء المعاملة والتمييز ضد هذه الفئة في هذه البلاد المتدينة بشدة. ويقال أن هناك زيادة في حالات الإبتزاز والإعتداءات ضد المثليين والمثليات من قبل قوات الأمن. مواضيع قد تهمك نهاية وتحدثت مراسلة بي بي سي في نيجيريا مايني جونز، إلى ثلاثة مثليين عن حياتهم اليومية والصعوبات التي يواجهونها في هذا البلد. (تم تغيير أسماءهم لحماية هوياتهم). وزير إسرائيلي يدافع عن تصريحاته بشأن \"علاج تغيير التوجه الجنسي للمثليين\" الأمير وليام: سأدعم أبنائي إن كانوا مثليي الجنس قبول حذر لفتوى تجيز الزواج بالمتحولين جنسيا في باكستان تقول أبونانو : \"ما علاقة المهبل بالخلاص من المثلية؟!\" سكب الزيت خضعت أبونانو طوعاً لما يسمى بـ \"علاج المتحولين\"، وشرحت لبي بي سي العلاج الذي خضعت له بالقول: \"رفعت ساقَيَّ، وصبّوا الزيت في مهبلي\". وتضيف: \"لا أعرف ماذا كان يحتوي خليط الزيت لأنه كان حاداً نوعاً ما، وأزعجني بشدة\". لم تكن أبونانو مقتنعة تماماً بالنتائج التي قد يحققه العلاج. \"بالنسبة لي كان هذا انتهاكاً لجسدي، فما علاقة المهبل بالخلاص من المثلية؟\". \"لم أكن أعرف الكثير عن ذلك وقتها، كنت على استعداد لفعل أي شيء للتخلص من شعور الانجذاب إلى نفس الجنس، كما كنت مستعدة لفعل أي شيء يجعل ذلك الشعور يختفي\". العديد من المثليين جنسياً يكذبون ولا يصرحون عن حقيقتهم خوفاً من العنف التعرّض للضرب لمدة ثلاثة أيام عندما أخبر صموئيل عائلته أنه يشعر بالانجذاب نحو الرجال، كان رد فعل شقيقته سيئاً. \"الكل يراني مقيتاً، وأنه لا يجب أن أكون حياً\". ويتابع: \"لقد نشأت وترعرعت في عائلة مسيحية متدينة جداً، تؤمن بأن العلاقات بين الأشخاص من نفس الجنس عمل شيطاني\". كما أن شقيقته استدعت قديساً، أجبر صموئيل على الخضوع لعلاج المثليين. \"لقد جاءنا على فترات متقطعة لإخضاعي لجلسات علاج روحية، شملت تجريدي من ملابسي وجَلدي بالسوط وأشياء أخرى من هذا النوع\". \"في اليوم الأول، قام بذلك سبع مرات تقريباً ولفترات متقطعة. كرر ذات الشيء في اليوم الثاني، فأصبح عدد المرات 14 مرة\". لقد تلاشت قدرته على تحمل الألم، وانهار كلياً. وفي اليوم الثالث، سقط مغشياً عليه من شدة الألم. قال هذا الرجل لبي بي سي إنه تعرض للجلد حتى انهار تماماً من شدة الألم \"أنا إنسان\" يصف غابرييل مواجهته مع الشرطة قائلاً: \"إنه أمر مخيف جداً أن تكون مثلياً في نيجيريا\". ويضيف: \"ليس مطلوباً منك أن تقبل بي كشخص مثلي، لكن عليك أن تفهم ذلك الشعور. لمجرد أنك حاولت الهرب، ينتهي الأمر بك مقيداً ومخطوفاً ومحشوراً في سيارة\". ويقول نشطاء، إنه بعد سنّ قانون 2014، كان هناك نمط واضح من استهداف واضطهاد المثليين. في نيجيريا، للشرطة سجل حافل بالقبض على أشخاص يشتبه في كونهم مثليين ويضيف: \"لم أكن حتى أعلم ما إذا كانوا رجال شرطة أم لا، لأنهم لم يكونوا يرتدون الزي الرسمي. بل كانوا يرتدون قمصاناً سوداء\". من غير المقبول حشر أشخاص في سيارات وتهديدهم بالاغتصاب. ليس مطلوباً منك أن تحب المثليين، لكن يجب عليك كإنسان محترم، أن تفهم أن هناك حدوداً لا ينبغي تجاوزها\". ويأمل غابرييل بحدوث تغيير اجتماعي قائلاً: \"أنا لا أطلب الكثير، أطالب فقط بأشياء بديهية، أرجو أن تفهم بأني إنسان مثلك تماماً، ولدي حقوق إنسان أساسية\".", "doc2": "ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਸਮਲਿੰਗੀ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਇਹ ਮੁਲਜ਼ਮ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਲਾਗੋਸ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਿਸ ਦੁਆਰਾ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ 57 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਪਰ ਉਹ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਖਾਰਿਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਸਮਲਿੰਗੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਾਸ਼ੀਏ 'ਤੇ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। 7 ਜਨਵਰੀ, 2014 ਨੂੰ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਗੁੱਡਲਕ ਜੋਨਾਥਨ ਨੇ ਸਮਲਿੰਗੀ ਵਿਆਹ (ਰੋਕੂ) ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੇਹੱਦ ਧਾਰਮਿਕ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਨੇ ਜਿਨਸੀ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਤਕਰੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਬਦਤਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਐਲਜੀਬੀਟੀਕਿਊ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਅਤੇ ਬਲੈਕਮੇਲ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਮੇਏਨੀ ਜੋਨਸ ਨੇ 3 ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਕੇ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸਮਲਿੰਗੀ ਹੋਣ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹੜੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਨਾਮ ਬਦਲੇ ਗਏ ਹਨ। ਤੇਲ-ਪਾਉਣਾ ਅਪੁਨਨਵੂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ \"ਪਰਿਵਰਤਨ ਥੈਰੇਪੀ\" ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘੀ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ 'ਪਰਿਵਰਤਨ ਥੈਰੇਪੀ' ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। \"ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਚੁੱਕੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਵਜਾਇਨਾ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਪਾ ਦਿੱਤਾ।\" ਇਸ ਕੁੜੀ ਨੇ ਸਮਲਿੰਗਤਾ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਖੁਦ 'ਪਰਿਵਰਤਨ ਥੈਰੇਪੀ' ਕਰਵਾਈ \"ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਕੀ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮਿਰਚ ਵਰਗਾ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਤੰਗ ਕੀਤਾ।\" ਇਸ ਨਾਲ ਕੀ ਹਾਸਲ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਉਸਨੂੰ ਪੂਰਾ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਸੀ। \"ਮੇਰੇ ਲਈ ਇਹ ਗੜਬੜ ਕਰਨ ਵਾਲ��� ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰੀ ਯੋਨੀ ਦਾ ਮੁਕਤੀ ਨਾਲ ਕੀ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਹੈ?\" \"ਪਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਸਮਲਿੰਗੀ ਖਿੱਚ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਵੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ।\" ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਕੁੱਟਿਆ ਜਦੋਂ ਸੈਮੂਅਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਮਰਦ ਪ੍ਰਤੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਦਿੱਤੀ। \"ਹਰ ਕੋਈ ਮੈਨੂੰ ਘ੍ਰਿਣਾ ਨਾਲ ਦੇਖਦਾ ਹੈ।\" ਇਸ ਨੇ ਜਦੋਂ ਸਮਲਿੰਗੀ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਤਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਟੋਟਕੇ ਕਰਵਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ \"ਮੇਰਾ ਜਨਮ ਇੱਕ ਕ੍ਰਿਸਚਨ ਪਰਵਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ, ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਧਾਰਮਿਕ ਪਰਿਵਾਰ ਜੋ ਸਮਲਿੰਗੀ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਪਿਸ਼ਾਚਗ੍ਰਸਤ ਸਮਝਦਾ ਹੈ।\" ਸੈਮੁਅਲ ਦੀ ਭੈਣ ਇੱਕ 'ਬਾਬੇ' ਨੂੰ ਵੀ ਲੈ ਕੇ ਆਈ ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ 'ਪਰਿਵਰਤਨ ਥੈਰੇਪੀ' ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ। \"ਉਹ ਥੋੜ੍ਹੇ-ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ 'ਤੇ 'ਅਧਿਆਤਮਕ ਕਰਤਵ' ਕਰਨ ਲਈ ਆਉਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਨੰਗਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਕੁੱਟਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।\" ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਬੇਹੋਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋ ਗਿਆ \"ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਉਸਨੇ ਇਹ ਸੱਤ ਵਾਰ ਕੀਤਾ। ਸੱਤੋ ਵਾਰ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਫ਼ਰਕ ਨਾਲ। ਉਸਨੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਉਹੀ ਸਭ ਕੀਤਾ ਪਰ 14 ਵਾਰ।\" ਸੈਮੁਅਲ ਦੀ ਦਰਦ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ। \"ਫਿਰ ਤੀਜੇ ਦਿਨ ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਦਰਦ ਕਾਰਨ ਮੈਂ ਬੇਸੁੱਧ ਹੋ ਗਿਆ।\" \"ਮੈਂ ਇੱਕ ਇਨਸਾਨ ਹਾਂ\" \"ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਗੇਅ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਡਰਾਉਣਾ ਹੈ।\" ਗੈਬਰੇਲ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦਾ ਪੁਲਿਸ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣਾ ਹੋਇਆ। ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਸਮਲਿੰਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ \"ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਸਮਲਿੰਗੀ ਹਾਂ ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਪਏਗਾ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ 'ਤੇ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਗਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਧੱਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।\" ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 2014 ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਮਲਿੰਗੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮੁਕੱਦਮੇ ਚਲਾਉਣ ਅਤੇ ਤਸ਼ਦੱਦ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਸਪਸ਼ਟ ਢਾਂਚਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: \"ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਦੀਆਂ ਵਰਦੀਆਂ ਨਹੀਂ ਪਹਿਨੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।\" \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਲੀਆਂ ਕਮੀਜ਼ਾਂ ਪਹਿਨੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਬੱਸ ਵਿੱਚ ਧੱਕਾ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦੇਣਾ ਮਨਜ਼ੂਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਮਲਿੰਗੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਇੱਕ ਨੇਕ ਇਨਸਾਨ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਹੱਦ ਪਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ।\" ਗੈਬਰੀਅਲ ਸਮਾਜਿਕ ਤਬਦੀਲੀ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। \"ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਮੰਗ ਰਿਹਾ। ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਬੁਨਿਆਦੀ ਲੋੜਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਸਮਝੋ ਕਿ ਮੈਂ ਇੱਕ ਇਨਸਾਨ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਾਂਗ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਬੁਨਿਆਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਹਨ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-54320332", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54324134", "doc1": "وبحسب الصحيفة - التي تقول إنها حصلت على سجلّات ضرائب ترامب وشركاته خلال عقدين - لم يدفع ترامب أي ضرائب عن عشرة أعوام من الأعوام الـ15 الماضية. وتكشف السجلات \"خسائر مزمنة وسنوات من التهرب الضريبي\"، بحسب نيويورك تايمز. ونفى ترامب ما ورد في تقرير الصحيفة بوصفه \"أخبار كاذبة\". وبعد نشر تقرير الصحيفة يوم الأحد، قال ترامب لمراسلين: \"في الواقع لقد دفعت، لكنكم سترون ذلك بمجرد إنهاء إقراراتي الضريبية.. إنها قيد الفحص منذ فترة طويلة\". مواضيع قد تهمك نهاية وأضاف الرئيس: \"(دائرة الإيرادات الداخلية) لا تعاملني جيدا.. إنهم يعاملونني على نحو سيء للغاية. هناك أشخاص في دائرة الإيرادات الداخلية يعاملونني على نحو سيء للغاية\". وواجه ترامب دعاوى قضائية بعدما رفض الكشف عن وثائق متعلقة بثروته وأعماله. وهو أول رئيس منذ السبعينيات لا يكشف عن إقراراته الضريبية، على الرغم من أن القانون لا يلزمه بذلك. وقالت نيويورك تايمز إن المعلومات الواردة في تقريرها \"قُدّمت من مصادر لها حق قانوني في الاطلاع عليها\". ويأتي التقرير قبل أيام من أول مناظرة بين ترامب ومنافسه الديمقراطي في انتخابات الرئاسة المقبلة، جو بايدن، وقبل أسابيع من الانتخابات المقررة في يوم 3 نوفمبر/ تشرين الثاني. ما هي المزاعم الرئيسية؟ رفضت المجموعة التي تمثل شركات ترامب المزاعم التي نشرتها الصحيفة قالت صحيفة نيويورك تايمز إنها اطلعت على إقرارات ضريبية خاصة بالرئيس ترامب والشركات التي تملكها مجموعته \"ترامب أورغانيزايشن\"، عن فترة تمتد حتى التسعينيات، بالإضافة إلى كشوف الضرائب الخاصة به لعامي 2016 و2017. وزعمت الصحيفة أن ترامب دفع ضريبة دخل قيمتها 750 دولاراً فقط عن عام 2016، و750 دولاراً أخرى عن عام 2017، كما لم يدفع أي ضرائب دخل عن عشرة أعوام من الأعوام الـ15 الماضية، \"لأنه إلى حد بعيد أعلن خسارة أموال أكثر مما جناه\". وقبل أن يصبح رئيسا، اشتهر ترامب بأنه رجل أعمال من المشاهير وقطب في مجال العقارات. لكن نيويورك تايمز تقول إن تقاريره المقدمة إلى دائرة الإيرادات الداخلية \"تصوّر رجل أعمال يحصل على مئات الملايين من الدولارات سنويا وعلى الرغم من هذا يعاني من خسائر مزمنة يوظفها بقوة لتفادي دفع ضرائب\". وفي سجل عام لعام 2018، صرّح الرئيس ترامب بأنه حقق أرباحا بقيمة 434.9 مليون دولار على الأقل. وتجادل الصحيفة حول هذا الأمر زاعمة أن الإقرارات الضريبية تظهر أنه خسر 47.4 مليون دولار. ورفضت مجموعة شركات ترامب بدورها المزاعم التي نشرتها الصحيفة. وردّ كبير المسؤولين القانونيين في مجموعة ترامب، آلان غارتن، على ما نشرته الصحيفة قائلاً: \"معظم، إن لم تكن جميع، الحقائق تبدو غير دقيقة\". وأضاف غارتن: \"خلال العقد الماضي، دفع الرئيس ترامب عشرات الملايين من الدولارات كضرائب شخصية للحكومة الف��درالية، بما فيها ضرائب خاصة بالملايين منذ إعلان ترشحه في 2015\". ما هي المزاعم الأخرى في التقرير؟ حقق ترامب 427.4 مليون دولار من برنامج \"المبتدئ\" The Apprentice التلفزيوني في عام 2018 زعمت الصحيفة أن \"معظم\" شركات ترامب الكبرى، مثل ملاعب الغولف والفنادق، \"تبلغ عن خسارات بالملايين، إن لم يكن عشرات الملايين، عاماً بعد عام\". \"هذه المعادلة عنصر مهم في إدارة أموال ترامب: استخدام أرباح شهرته لشراء ودعم أعمال تنطوي على مخاطر، ثم إشهار خسائرها لتفادي الضرائب\"، بحسب معدي التقرير روس بوتنر وسوزان كريغ ومايك ماكنتاير. ويزعم التقرير أن ترامب مسؤول بصفة شخصية عن قروض تتجاوز قيمتها 300 مليون دولار، يستوجب تسديدها في الأعوام الأربعة القادمة. كما يزعم أن بعض شركات ترامب تلقّت أموالاً من \"جماعات ضغط ومسؤولين أجانب وآخرين يسعون لنيل مقابلة شخصية أو تصريح أو خدمة\" من الرئيس. وقالت الصحيفة إنها استخدمت سجلات الضرائب لمعرفة مقدار الدخل الذي يحققه الرئيس من شركاته في الخارج، زاعمة أنه حقق إيرادات قدرها 73 مليون دولار من الخارج، في أول عامين له في البيت الأبيض. وجاء جزء كبير من ذلك من ملاعب الغولف، التي يمتلكها في أيرلندا واسكتلندا، لكن الصحيفة تقول إن منظمة ترامب تلقت أيضا أموالا \"من صفقات ترخيص في بلدان يحكمها قادة ذوو ميول استبدادية أو بلدان ذات جغرافيا سياسية شائكة\". وزعمت الصحيفة أن صفقات الترخيص جلبت 3 ملايين دولار من الفلبين، و2.3 مليون دولار من الهند، ومليون دولار من تركيا. وتقول الصحيفة إن الرئيس ترامب حقق 427.4 مليون دولار في عام 2018 من عوائد برنامج \"المبتدئ\" The Apprentice التلفزيوني الأمريكي، وكذلك من صفقات علامات تجارية حيث تدفع منظمات مقابل استخدام اسمه. كما تزعم الصحيفة أنه حقق 176.5 مليون دولار من خلال الاستثمار في مبنيين يضمان مكاتب في ذلك العام. ومع ذلك، تزعم صحيفة نيويورك تايمز أن الرئيس لم يدفع أي ضرائب تقريبا عن هذه الإيرادات، لأنه ذكر أن أعماله تكبدت خسائر كبيرة. كما تزعم أن الرئيس ترامب يستفيد من قانون للضرائب، يُمكّن أصحاب الأعمال من \"ترحيل الخسائر المتبقية لتقليل الضرائب في السنوات المقبلة\". وفي عام 2018، على سبيل المثال، تقول الصحيفة إن أكبر منتجع للغولف يملكه الرئيس ترامب بالقرب من ميامي - ترامب ناشيونال دورال - تكبد خسائر بلغت 162.3 مليون دولار. وعلى نحو مشابه، فإن ملعبي الغولف التابعين له في اسكتلندا وآخر في أيرلندا تكبدت خسائر مجتمعة، قدرها 63.3 مليون دولار، كما يُزعم.", "doc2": "ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਘਾਟੇ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਦੋ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਅੰਕੜੇ ਹਾਸਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 15 ਵਿੱਚੋਂ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਭਰਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਘਾਟੇ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਟੈਕਸ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਚਦੇ ਰਹੇ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਨੂੰ \"ਫੇਕ ਨਿਊਜ਼\" ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਟੈਕਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਆਡਿਟ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕਾਫੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਆਡਿਟ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 15 ਵਿੱਚੋਂ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਭਰਿਆ ਹੈ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਆਈਆਰਐੱਸ (ਇੰਟਰਨਲ ਰੈਵੇਨਿਊ) ਦਾ ਵਿਹਾਰ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ, ਉਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਵਿਹਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।\" ਟਰੰਪ ਆਪਣੇ ਵਪਾਰ ਸਬੰਧੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। 1970 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਜਨਤਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪਹੁੰਚ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਦੇ ਨਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਬਹਿਸ ਦੇ ਕੁਝ ਹੀ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ 3 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੀ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਈ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕੀ-ਕੀ ਦਾਅਵੇ ਹਨ? ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਦੇ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ 2016 ਅਤੇ 2017 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਰਿਟਰਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2016 ਤੋਂ 2017 ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ 750 ਡਾਲਰ ਦਾ ਹੀ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਦ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 15 ਵਿੱਚੋਂ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ \"ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ\" ਇਸ ਲਈ ਹੋਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਿੰਨੀ ਕਮਾਈ ਹੋਈ, ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਘਾਟਾ ਹੋਇਆ।\" ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟਰੰਪ ਦੀ ਪਛਾਣ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਪ੍ਰੋਪਰਟੀ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਡਾਟਾ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਪਣੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰੋੜਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹੀ ਕਾਰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਬੇਹੱਦ ਘੱਟ ਟੈਕਸ ਭਰਿਆ ਹੈ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਈਆਰਐੱਸ ਵਿੱਚ ਜੋ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਵਪਾਰੀ ਦਾ ਅਕਸ ਘੜਦੇ ਹਨ ਜੋ ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਘਾਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸੇ ਜ਼ੋਰ 'ਤੇ ਉਹ ਟੈਕਸ ਤੋਂ ਬਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।\" ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤ�� ਆਪਣੀ ਆਮਦਨ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 43.49 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਇਸ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਸਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰਨ 4.74 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਦਾ ਘਆਟਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਟਰੰਪ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ 30 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਲਈ ਜਵਾਬਦੇਹ ਹਨ ਟਰੰਪ ਵਾਂਗ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਟਰੰਪ ਆਰਗਨਾਈਜੇਸ਼ਨ ਨੇ ਵੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਾਲਹਕਾਰ ਐਲਨ ਗਾਰਟਰ ਨੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਰੇ ਨਹੀਂ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤੱਖ ਗ਼ਲਤ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਦਹਾਰੇ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸੰਘੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਟੈਕਸ ਵਜੋਂ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਤੇ ਹਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਟੈਕਸ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।\" ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਹੋਰ ਕੀ-ਕੀ ਕਿਹਾ ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀਂ ਜਿਵੇਂ, ਗੋਲਫ਼ ਕੋਰਸ ਅਤੇ ਹੋਟਲ ਆਦਿ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ 'ਚੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲ ਦਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਟਰੰਪ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ 30 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਲਈ ਜਵਾਬਦੇਹ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਚੁਕਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51372766", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-51409990", "doc1": "وينليانغ نشر هذه الصورة الشخصية من سريره بالمستشفى في 31 يناير/كانون الثاني - قبل يوم من تشخيصه بفيروس كورونا وتعكس القصة صورة صادمة عن الطريقة التي تعاملت بها السلطات المحلية في ووهان مع تفشي الفيروس في أسابيعه الأولى. وقد تسبب الفيروس في وفاة أكثر من 560 شخصا وإصابة نحو 28 ألف آخرين في الصين. في يوم 30 ديسمبر/كانون الأول، حاول وينليانغ تحذير زملائه من تفشي فيروس خطير في المستشفى، ليأخذوا الاحتياطات اللازمة، وذلك عبر وسيلة للتواصل الاجتماعي في الصين. وبعدها مباشرة، زاره مسؤولون في الشرطة وأخبروه بأن عليه أن يصمت. ولم يكد يمضي شهر حتى بات هذا الطبيب بطلا، بعد أن نشر قصته على الإنترنت من سريره في المستشفى بعد إصابته بالفيروس. مواضيع قد تهمك نهاية واستهل الطبيب لي وينليانغ، القصة التي نشرها على موقع \"ويبو\" الإلكتروني الصيني بالقول: \"مرحبا بالجميع، هذا أنا لي وينليانغ، طبيب عيون في مستشفى ووهان المركزي\". وكان وينليانغ يعمل في مركز تفشي الفيروس في ديسمبر/كانون الأول عندما لاحظ إصابة سبع حالات ظنّها للوهلة الأولى مصابة بفيروس \"سارس\" - الذي تفشى كوباء عالمي عام 2003. ويُعتقَد أن الحالات السبع كانت قادمة من سوق ووهان للمأكولات البحرية، وكان المصابون قيد الحجر الصحي في المستشفى التي يعمل بها وينليانغ. وفي الثلاثي�� من ديسمبر/كانون الأول، بعث وينليانغ رسالة إلى زملائه خلال دردشة جماعية على إحدى وسائل التواصل الصينية، محذرا إياهم من تفشي الفيروس، وناصحا لهم بارتداء ألبسة واقية لتفادي العدوى. ما لم يكن يعلمه وينليانغ حينها هو أن المرض الذي كان يتحدث عنه هو فيروس كورونا. بعد أربعة أيام زاره مسؤولون من مكتب الأمن العام وطالبوه بالتوقيع على خطاب نصّ على اتهامه \"بالإدلاء بتعليقات غير صحيحة\" ترتب عليها \"إخلالا جسيما بالنظام العام\". وجاء في الرسالة: \"نحذرك بشكل رسمي: وإذا تماديت في عنادك، بهذا القدر من الوقاحة، وتابعت هذا المسلك غير القانوني، فسوف تمثُل أمام العدالة - هل هذا مفهوم؟\" وفي ذيل الرسالة، وقّع وينليانغ بخط يده: \"نعم، مفهوم\". وكان وينليانغ أحد ثمانية أشخاص خضغوا للتحقيق من قِبل الشرطة بتهمة \"نشر شائعات\". وفي نهاية يناير/كانون الثاني، نشر وينليانغ نسخة من الرسالة على موقع \"ويبو\" وشرح ما حدث. وفي غضون ذلك، قدمت السلطات المحلية اعتذارا له لكن هذه الخطوة جاءت متأخرة جدا. وفي الأيام القليلة الأولى من يناير/كانون الثاني، كان المسؤولون في ووهان يصرّون على أن عدوى كورونا لكي تنتقل فإنه لا بد من الاتصال بحيوانات مصابة بالفيروس. ولم تكن قد صدرت بعد توجيهات بتدابير وقائية للأطباء. وبعد أسبوع من مداهمة الشرطة لمنزله، كان وينليانغ يعالج عين امرأة مصابة بالمياه الزرقاء. ولم يكن يعلم أنها مصابة بفيروس كورونا الجديد. وفي قصته التي نشرها على موقع \"ويبو\"، يصف وينليانغ كيف عانى من السعال في يوم العاشر من يناير/كانون الثاني، وكيف أصابته حمى، ثم أصبح طريحا في المستشفى بعد يومين اثنين قبل أن يلحق به والداه. وبعد مرور عشرة أيام - في العشرين من يناير/كانون الثاني- أعلنت الصين حالة الطوارئ بعد تفشّي فيروس كورونا. ويقول وينليانغ إنه أجرى فحوصا للكشف عن الإصابة بالفيروس عدة مرات، وكانت نتائجها كلها سلبية. لي وينليانغ واجه اتهاما بنشر الشائعات وفي 30 يناير/كانون الثاني عاود وينليانغ النشر مرة أخرى قائلا: \"اليوم ظهرت نتائج فحوص الحمض النووي وجاءت إيجابية، أخيرا اتضحت الصورة وتم التشخيص\". واستخدم وينليانغ في منشوره القصير رموزا تعبيرية منها صورة كلب زائغ البصر ولسانه يتدلى من فمه. ولم يكن مدهشا أن يحصد المنشور آلاف التعليقات المليئة بكلمات الدعم. وعلّق أحد المستخدمين على المنشور مبديا قلقه بشأن ما تحكيه القصة عن بلاده قائلا: \"دكتور لي وينليانغ بطل. في المستقبل، سيكون الأطباء أكثر تخوفا عند إطلاق تحذيرات مبكرة لدى ملاحظة ما يدل على انتشار مرض مُعْدٍ. من أجل بيئة صحية عامة أكثر أمانا، ثمة حاجة إلى عشرات الألوف من أمثال وينليانغ\".", "doc2": "ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੌਰਾਨ ਵੁਹਾਨ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਲੀ ਵੇਨਲਿਯਾਂਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਆਪਾ-ਵਿਰੋਧੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਈਆਂ। ਪਹਿਲਾਂ ਚੀਨ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਫਿਰ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਫਿਰ ਵੁਹਾਨ ਦੇ ਸੈਂਟਰਲ ਹਸਪਤਾਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਹੈਂਡਲ ਰਾਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਸਥਿਰ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਹਰ ਸੰਭਵ ਚਾਰਾਜੋਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। 34 ਸਾਲਾ ਮਰਹੂਮ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਹੀਰੋ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਿਨ���ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਜਾਨਲੇਵਾ ਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਸੁਚੇਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੌਣ ਸੀ ਵੇਨਲਿਯਾਂਗ ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਬਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਮਰਹੂਮ ਡਾਕਟਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੁਚੇਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 30 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੈਟ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਮੈਸਜ ਰਾਹੀਂ ਅਹਿਤਿਆਤ ਵਰਤਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਬਲਿਕ ਸਕਿਊਰਿਟੀ ਬਿਓਰੋ ਵਿੱਚ ਸੱਦਿਆ ਗਿਆ ਤੇ ਇੱਕ ਚਿੱਠੀ ’ਤੇ ਦਸਖ਼ਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਮੂੰਹ ਬੰਦ ਰੱਖਣ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ 8 ਜਣਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਤਹਿਤ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਸੀ। ਚਿੱਠੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ 'ਝੂਠੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਕਰਨ' ਤੇ 'ਅਮਨ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ' ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗੀ। ਡਾਕਟਰ ਲੀ ਉਨ੍ਹਾਂ 8 ਜਣਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਸੀ। 10 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਵੀਬੀਓ ਉੱਪਰ ਪਾਈ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੰਘ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁਖ਼ਾਰ ਨਾਲ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। 30 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਉਸੇ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਬਿਸਤਰ ’ਤੇ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਡਾਕਟਰ ਲੀ ਵੇਨਲਿਯਾਂਗ ਦੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲਈ ਗਈ ਸੀ ਵੀਡੀਓ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਮਿਲੀ ਮੁੱਢਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਰੁਖ ਨਕਾਰਾਤਮਿਕ ਸੀ। ਡਾਕਟਰ ਲੀ ਨੇ ਅਜਿਹੇ 7 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਮੁਆਇਨਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਰਸ ਵਾਇਰਸ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਸਨ। ਸਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਸਾਰਸ ਵਾਇਰਰਸ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਸੰਕਟ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਮਰ ਤੇ ਮਹਿਬੂਬਾ ’ਤੇ ਹੁਣ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਐਕਟ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸ਼ਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਉਮਰ ਅਬਦੁੱਲਾ ਤੇ ਮਹਿਬੂਬਾ ਮੁਫ਼ਤੀ ਉੱਪਰ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਐਕਟ (PSA) ਲਾ ਕੇ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਜਰਨਲ ਸਕੱਤਰ ਮੁਹੰਮਦ ਸਾਗਰ ਤੇ ਪੀਡੀਪੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਆਗੂ ਸਰਤਾਜ ਮਦਨੀ ਉੱਪਰ ਵੀ ਇਹੀ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ��ੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾਲ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਹੋਰ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ। ਇਹ ਐਕਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਤੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਉਮਰ ਅਬਦੁੱਲਾ ਦੇ ਦਾਦਾ ਸ਼ੇਖ਼ ਅਬਦੁੱਲਾ ਨੇ ਸਾਲ 1978 ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਲੱਕੜ ਦੇ ਤਸਕਰਾਂ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਮਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਫਾਰੂਕ ਅਬਦੁੱਲਾ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸੇ ਐਕਟ ਤਹਿਤ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਅਲਕਾਇਦਾ ਆਗੂ ਹਲਾਕ ਇਹ ਕਾਸਿਮ ਅਲ-ਰਾਇਮੀ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਹਨ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਦੀ ਅਰਬ ਪ੍ਰਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਇਕਾਈ ਦੇ ਆਗੂ ਕਾਸਿਮ ਅਲ-ਰਾਇਮੀ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਸਿਮ ਸਾਲ 2015 ਤੋਂ ਜਿਹਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। 2000 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਤਾਂ 'ਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਅਲਕਾਇਦਾ ਇਨ ਅਰੇਬੀਅਨ ਪੈਨੇਸੂਏਲਾ ਸੰਗਠਨ 2009 ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਇਆ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਮਰੀਕੀ ਹਮਾਇਤ ਹਾਸਲ ਸਰਕਾਰਾਂ ਪਲਟ ਕੇ ਖਿੱਤੇ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਸੰਗਠਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤੀ ਸਫ਼ਲਤਾਂ ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਸਾਲਾਂ ਬੱਧੀ ਸਿਆਸੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਮਹੌਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ, 'ਇਸ ਮੌਤ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ, ਉਸ ਦੇ ਹਿੱਤ ਤੇ ਸਾਥੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।' ਮੰਦਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜਨਮਭੂਮੀ ਨਿਆਸ ਕੋਲ ਕਿੰਨੇ ਪੈਸੇ ਸੀਨੀਅਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸ਼ਰਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਲਈ ਦਾਨ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਵੀਐੱਚਪੀ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਕਦੇ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਮੰਦਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਲਈ ਪੰਦਰਾਂ ਮੈਂਬਰੀ ਟਰੱਸਟ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਲਦੀ ਹੀ ਮੰਦਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇੱਥੇ ਸਵਾਲ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵੈਮ ਸੇਵਕ ਸੰਘ ਦੇ ਸੰਗਠਨ ਵਿਸ਼ਵ ਹਿੰਦੂ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਾਮ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਨਿਆਸ ਕੋਲ ਕਿੰਨੀ ਰਕਮ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੈ? ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਜਵਾਬ ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ ਪੜਤਾਲ। ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ: ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਥਾਂ ਸ਼ਬਦੀ ਜੰਗ ਭਾਰੂ 70 ਮੈਂਬਰੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ ਵੋਟਾਂ ਅੱਠ ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਪੈਣ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮੁਕਾਬਲਾ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ, ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚਾਲੇ ਹੈ। ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੋਟਾਂ ਮੰਗ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਦੋਂਕਿ ਭਾਜਪਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਸਹਾਰੇ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਬਾਹਰ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਵਾ ਆਪ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਵੋਟਾਂ ਮੰਗ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਸ਼ੀਲਾ ਦਿਕਸ਼ਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਭਾਜਪਾ ਲਈ ਇਹ ਚੋਣਾਂ ਸਾਖ਼ ਦਾ ਸਵਾਲ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਆਪ ਪਾਰਟੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੇ ਤਿੱਖੇ ਸ਼ਬਦੀ ਹਮਲੇ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਜਪਾ ਸ਼ਾਹੀਨ ਬਾਗ਼ ਨੂੰ ਮੁੱਦਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਕੇਜਰੀ ਵਾਲ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੜ੍ਹੋ ਭਲਕੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਹੈ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਸਿਆਤੀ ਤਾਪਮਾਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਵੀਡੀਓ:ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀਡਿਓ: ਬਠਿੰਡੇ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਖੇਤੀ ਤਜਰਬੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦੇਣਗੇ ਵੀਡੀਓ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੀ ਹਨ ਹਦਾਇਤਾਂ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53233446", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-53233224", "doc1": "حصلت الشركة الهندية على ترخيص لتجربة اللقاح على البشر ومن المقرر أن يأخذ عدد من الأشخاص اللقاح ضمن تجربة تجريها شركة \"بهارات بيوتيك\"، ومقرها حيدر أباد. وتبين من التجارب التي أجريت على حيوانات أن اللقاح آمن ويشكل مناعة في جسم من يحصل عليه. وهناك حوالي 120 لقاحا جديدا يجري تطويرها في أنحاء العالم، وتقوم ست شركات هندية بتطوير لقاحات محتملة. وهذا أول لقاح هندي طور عن طريق عزل سلالة من الفيروس وإضعافها داخل المعامل. مواضيع قد تهمك نهاية يقول متخصصون إن اللقاح يحتاج في العادة لسنوات عديدة أو ربما عقود لتطويره. وقد أصدرت سلطات الرقابة على الأدوية في الهند ترخيصا لشركة \"بهارات بيوتيك\" لإجراء المرحلة الأولى والثانية من التجارب على البشر، بعد أن عرضت الشركة المنتجة نتائج التجارب التي أثبتت أن اللقاح آمن وقادر على تحفيز نظام المناعة في الجسم. وتهدف التجارب لفحص ما إذا كان اللقاح آمنا، بعد أن ثبتت فعاليته. وقد استخدمت فيروسات محلية لتطوير اللقاح بسرعة، حسب ما قالت الشركة. وقال متحدث باسم الشركة، التي طورت اللقاح، لبي بي سي إن \"الفرق بين سلالات الفيروس المنتشرة في أنحاء العالم قيد الدراسة الآن\". ويحمل اللقاح اسم \"كوفاكسين\" وقد طور محليا بالتعاون مع المعهد الوطني لعلم الفيروسات والمجلس الهندي للبحوث الطبية، كما صرح كريشنا إيلا مدير شركة \"بهارات بيوتيك\". وكانت الشركة، التي سبق أن زودت العالم بأربع مليارات جرعة من لقاحات مختلفة، قد طورت اللقاح المضاد لفيروس H1N1 وفيروس الروتا وأمراض أخرى. وتعتبر الهند واحدة من أكثر البلدان تصنيعا للقاحات وأدوية تنتج بترخيص من مخترعيها. وفي الهند أيضا عدة شركات صنعت لقاحات لشلل الأطفال والتهاب السحايا وفيروس الروتا والتهاب الرئة والحصبة والنكاف والحصبة الألمانية. ويقول متخصصون إن اللقاح يحتاج في العادة لسنوات عديدة أو ربما عقود لتطويره. ويتوقعون إنتاج لقاح لفيروس كورونا بحلول منتصف عام 2021، ولكن لا توجد ضمانات على أنه سيكون فعالا.", "doc2": "ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇਕ ਵੱਡਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਰਨਾਮਾ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਇਸਦੀ ਕੋਈ ਗਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ। ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਸਥਿਤ ਫਰਮ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਟਰਾਇਲ਼ ਵਜੋਂ ਕੁਝ ਮਰੀਜਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਸ਼ੂਆਂ ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਟੈਸਟ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟੀਕਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਮਿਉਨਿਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਲਈ ਟਰਾਇਲ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਲਗਭਗ 120 ਵੈਕਸੀਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਰੀਬ ਅੱਧਾ ਦਰਜਨ ਭਾਰਤੀ ਫਰਮਾਂ ਟੀਕਾ ਲੱਭ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਪਹਿਲਾ ਟੀਕਾ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਪਹਿਲਾ ਟੀਕਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸਟ੍ਰੇਨ ਤੋਂ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਸਥਿਤੀਆਂ (Lab Conditions) ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਡਰੱਗ ਕੰਟਰੋਲ ਅਥਾਰਿਟੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਨੂੰ ਕਲੀਨੀਕਲ ਮਨੁੱਖੀ ਟਰਾਇਲ ਦੇ ਪੜਾਅ 1 ਅਤੇ 2 ਦੀ ਇਜ਼ਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ “ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਪ੍ਰੀ-ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਧਿਐਨ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਨਤੀਜੇ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।” ਦੋਹੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟਰਾਇਲ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ ਕਿ ਟੀਕਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੈ। ਫਰਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸਟ੍ਰੇਨ ਟੀਕੇ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਟੀਕਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕਪੰਨੀ ਦੇ ਇਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, “ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਤੌਰ ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸਟ੍ਰੇਨ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਟ੍ਰੇਨ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ ਅਜੇ ਵੀ ਖੋਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। “ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ, ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਐਲਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਟੀਕੇ ਨੂੰ \"ਕੋ-ਵੈਕਸਿਨ\" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਵਾਇਰੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਫਰਮ, ਜਿਸ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 4 ਅਰਬ ਤੋਂ ਵੱਧ ਟੀਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਨੇ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਐਚ1ਐਨ1 ਅਤੇ ਰੋਟਾਵਾਇਰਸ ਲਈ ਟੀਕੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਕਿਹੜੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਵੈਕਸੀਨ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜ਼ੈਡਸ ਕੈਡਿਲਾ ਦੋ ਟੀਕਿਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਇਓਲਾਜੀਕਲ ਈ, ਇੰਡੀਅਨ ਇਮਿਉਨੋਲੋਜੀਜ਼ ਅਤੇ ਮਾਈਨਵੈਕਸ ਇਕ-ਇਕ ਟੀਕਾ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੋਰ ਚਾਰ ਜਾਂ ਪੰਜ ਘਰੇਲੂ ਟੀਕੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਪੂਣੇ ਸਥਿਤ ਸੀਰਮ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ, ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਵੇਚੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵ��ਡੀ ਟੀਕਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕੰਪਨੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਇਕ ਟੀਕਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਭਾਈਵਾਲੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਸਥਿਤ ਫਰਮ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਵਜੋਂ ਕੁਝ ਮਰੀਜਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਦਵਾਈ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਜੈਨਰਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਟੀਕਿਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਪੋਲੀਓ, ਮੈਨਿਨਜਾਈਟਿਸ, ਨਮੂਨੀਆ, ਰੋਟਾਵਾਇਰਸ, ਬੀ.ਸੀ.ਜੀ., ਖਸਰਾ, ਗੱਪਾਂ ਅਤੇ ਰੁਬੇਲਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਟੀਕਾ ਵਿਕਸਤ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਦਹਾਕੇ ਨਹੀਂ ਤਾਂ, ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਕਈ ਸਾਲ ਲ਼ੱਗਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤੇ ਮਾਹਰ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇੱਕ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਟੀਕਾ 2021 ਦੇ ਮੱਧ ਤੱਕ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਨਵੇਂ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲਗਭਗ 12-18 ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਜਿਸਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਰਸ-ਕੋਵ -2 ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵੈਕਸੀਨ ਬਨਾਉਣ ਦੀ ਊਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇਕ ਵੱਡਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਾਰਨਾਮਾ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਇਸਦੀ ਕੋਈ ਗਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-50376047", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50375212", "doc1": "انتقدت نيكي هيلي إجراءات الديمقراطيين لعزل ترامب ففي كتاب صدر حديثا، ذكرت هيلي أن رئيس الأركان السابق جون كيلي ووزير الخارجية السابق ريكس تيلرسون طلبا منها أن تقاوم بعض مطالب ترامب. وقالت إنهما أكدا لها إنهما \"يسعيان لحماية البلاد\". ولم يصدر حتى الآن تعليق فوري من تيلرسون. لكن كيلي قال إنه كان يريد فقط أن يكون الرئيس الأمريكي على علم تام بما يحدث. وقال كيلي لشبكة \"سي بي إس\" الأمريكية إنه إذا كانت هيلي تهدف لتنفيذ إجراءات وظيفية، والتأكد من أن ترامب كان يعلم بكل مزايا وعيوب جميع قراراته السياسية، فلا ينبغي أن يلام أحد في ذلك. وعلق ترامب على الكتاب الجديد من خلال تغريدة على موقع تويتر قائلا: \"حظا سعيدا يا نيكي!\". مواضيع قد تهمك نهاية ما الذي تتحدث عنه هيلي في هذا الكتاب؟ تقول هيلي، البالغة من العمر 47 عاما، في كتابها بعنوان \"مع فائق الاحترام\" (ويذ أول ديو ريسبيكت)، إن السيد كيلي والسيد تيلرسون قالا لها إنهما \"ليسا أقل درجة\"، وإنهما \"يحاولان إنقاذ البلاد\". قالت هيلي إن تيلرسون أخبرها بأن الناس قد يتعرضون للموت إذا لم يوضع حد للرئيس وذكرت هيلي في الكتاب الذي اطلعت عليه صحيفة واشنطن بوست قبل نشره يوم الثلاثاء أنهما قالا إن \"قراراتهما هي التي تخدم المصالح العليا للولايات المتحدة، وليس قرارات الرئيس الأمريكي\". وأضافت هيلي أن تيلرسون أخبرها بأن الناس قد يتعرضون للموت إذا لم يوضع حد للرئيس. وأكدت هيلي أنها رفضت الطلب من كيلي وتيلرسون. وقالت هيلي لشبكة \"سي بي إس\": \"بدلا من أن يقولوا ذلك لي كان يجب عليهم أن يتحدثوا مع الرئيس، لا أن يطلبوا مني أن أنضم إليهم في خطتهم الجانبية\". وتابعت: \"كان ينبغي لهم أن يذهبوا إلى الرئيس ويناقشوا اختلافاتهم معه، ولهم أن يستقيلوا بعد ذلك إذا لم يعجبهم ما يقوم به. لكن من الخطير أن يقوضوا سلطة الرئيس، فهو أمر معارض للدستور ولما يريده الشعب الأمريكي. كان أمرا مسيئا\". وقالت السفيرة السابقة إنها اختلفت مع الرئيس الأمريكي حول طريقة تعامله مع الرئيس الروسي فلاديمير بوتين في قمة عقدت في هلسنكي عام 2017. قالت هيلي إنها دعمت سياسات لترامب عارضها آخرون في الإدارة الأمريكية، كقرار الانسحاب من اتفاق إيران النووي واتفاقية المناخ وكتبت أيضا أن تصريحات ترامب فيما يتعلق بأحداث العنف التي شهدتها مسيرة لتفوق العرق الأبيض في عام 2017 في مدينة شارلوتسفيل بولاية فيرجينيا، كانت تصريحات \"مؤذية وخطيرة\". إلا أن هيلي قالت إنها دعمت أيضا عددا من السياسات التي كان ترامب يتخذها بينما كان آخرون في الإدارة الأمريكية يعارضونها، وذلك مثل قراره بانسحاب الولايات المتحدة من الاتفاق النووي الإيراني وانسحابها أيضا من اتفاقية المناخ. وفي المقابلة التي أجرتها مع شبكة \"سي بي اس\"، وجهت هيلي الانتقاد لإجراءات الديمقراطيين لعزل ترامب، واصفة ذلك بأنه \"بمثابة حكم بالإعدام بالنسبة لمسؤول عام\".", "doc2": "ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ 'ਚ ਹੈਲੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤਤਕਾਲੀ ਸਟਾਫ਼ ਮੁਖੀ ਜੋਹਨ ਕੈਲੀ ਤੇ ਤਤਕਾਲੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਰੈਕਸ ਟਿਲਰਸਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਮੰਗਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ 'ਦੇਸ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।' ਕੈਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ 'ਤੇ ਟਿਲਰਸਨ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ। ਕੈਲੀ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸੀਬੀਐੱਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਹ ਜੇਕਰ 'ਰੋਕ-ਟੋਕ' ਕਰ ਕੇ ਸਟਾਫ਼ ਦੀ ਸਹੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕਰਦੀ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਟਰੰਪ ਦੇ ਨੀਤੀਗਤ ਫ਼ੈਸਲਿਆਂ ਦੇ ਹਾਂ ਤੇ ਨਾਂਹਪੱਖਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਂਦੀ ਤੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੀ।\" ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਤਾਬ ਲਈ ਆਪਣੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੰਦਿਆ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਹੈ, \"ਸ਼ੁਭ ਕਾਮਨਾਵਾਂ, ਨਿਕੀ!\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਨਿੱਕੀ ਨੇ ਕਿਤਾਬ 'ਚ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਨਿੱਕੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੈਲੀ ਅਤੇ ਟਿਲਰਸਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਉਹ ਅਧੀਨ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਉਹ ਤਾਂ ਦੇਸ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਕਿਤਾਬ 'ਚ ਲਿਖਦੀ ਹੈ, \"ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੀ ਨਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹਿੱਤ 'ਚ ਹੈ।\" ਇਹੀ ਗੱਲ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਨੇ ਵੀ ਛਾਪੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਟਿਲਰਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਨਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਲੋਕ ਮਰ ਜਾਣਗੇ। 47 ਸਾਲਾਂ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੈਲੀ ਅਤੇ ਟਿਲਰਸਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ 'ਖ਼ਤਰਨਾਕ' ਤੇ 'ਅਪਮਾਨਜਨਕ' ਦੱਸਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੀਬੀਐੱਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਕਹਿਣ ਦੀ ��ਜਾਇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ।\" \"ਹੋਣਾ ਤਾਂ ਇੰਝ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੋਲ ਜਾਂਦੇ ਤੇ ਆਪਣੇ ਮਤਭੇਦ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜਾਰੀ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਤਾਂ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ। ਪਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਅਣਗੌਲਿਆਂ ਕਰਨਾ, ਸੱਚਮੁੱਚ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਤੇ ਉਲਟ ਜਾਣ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਲੋਕ ਕੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੈ, ਅਪਮਾਨ ਕਰਨ ਵਾਂਗ ਹੈ।\" ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਾਬਕਾ ਅੰਬੈਸਡਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਹੇਲਸਿੰਕੀ 'ਚ ਹੋਏ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਜਿਵੇਂ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਾਲ ਵਿਹਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਉਹ ਉਸ ਤੋਂ ਅਸਹਿਮਤ ਸਨ। ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਿਕੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਰਾਨ ਨਾਲ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪੈਰਿਸ ਜਲਵਾਯੂ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਸਾਸ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-42253903", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42258352", "doc1": "القدس من أقدم المدن في العالم وتلقي إريكا شيرنوفسكي من بي بي سي الضوء على العوامل التي تجعل هذه المدينة مهمة لأتباع الديانات الثلاثة، الإسلام والمسيحية واليهودية. فالقدس تحتل مكانة متميزة في قلوب المسيحيين واليهود والمسلمين حيث يتحدث التاريخ عن قرون من التعايش ومن النزاع بينهم حول هذه المدينة. 9 حقائق مهمة عن القدس التي \"يدرس\" ترامب الاعتراف بها عاصمة لإسرائيل وتعرف المدينة باللغة العبرية باسم \"يوروشاليم\" وبالعربية القدس، وهي واحدة من أقدم مدن العالم، وقد تعرضت للغزو والتدمير وإعادة البناء مرات ومرات، فكل طبقة من أرضها تكشف عن قطعة من ذلك التاريخ. وفيما تتناول أغلب القصص عن المدينة الصراع بين أصحاب ديانات مختلفة فإنهم جميعا يوحدهم تقديس وتبجيل هذه الأرض المقدسة. وفي قلب المدينة الذي يضم أزقة ضيقة توجد أربعة أحياء: المسيحي والمسلم واليهودي والأرمني وهي تضم بعضا من أقدس الأماكن في العالم. المسجد والحي الإسلامي هو أكبر الأحياء الأربعة ويضم قبة الصخرة والمسجد الأقصى في منطقة يعرفها المسلمون باسم الحرم القدسي الشريف. ويعد المسجد الأقصى هو ثالث اكثر الأماكن قدسية في الإسلام ويديره الوقف الاسلامي. وفي الإسلام أسرى الله بالنبي محمد من مكة حيث المسجد الحرام إلى المسجد الأقصى في القدس، ثم عرج به من موقع قبة الصخرة إلى السماء. ويزور المسلمون هذا الموقع المقدس طوال العام، وخلال شهر رمضان يصلي مئات الآلاف من المسلمين في المسجد الأقصى. الكنيسة في داخل الحي المسيحي توجد كنيسة القيامة التي تتمتع بأهمية خاصة لدى المسيحيين في كل أنحاء العالم، فهي تقع في المكان الذي شهد موت السيد المسيح وصلبه وبعثه. فوفقا للتقاليد المسيحية فإن المسيح صلب في غولغوثا، وقبره في الكنيسة وهي أيضا الموقع التي بعث منه. ويدير هذه الكنيسة ممثلون عن مختلف الكنائس فهناك بطريركية اليونان الأرثوذكس، والفرانسيسكان من كنيسة الرومان الكاثوليك والبطريركية الأرمنية، فضلا عن الأقباط، والأثيوبيين، والكنيسة السريانية الأرثوذكسية. وهي من مقاصد الحج الرئيسية للملايين من المسيحيين في أنحاء العالم الذين يزورون قبر المسيحي، ويسعون لطلب العزاء والفداء من خلال الصلاة في الموقع. حائط المبكى وفي الحي اليهودي يوجد الحائط الغربي أو حائط المبكى الذي يعتقد اليهود أنه ما تبقى من هيكل النبي الملك سليمان. ويعتقد اليهود أنه يوجد داخل هيكل سليمان قدس الأقداس، وهو أكثر المواقع قداسة لدى اليهود. كما يعتقد اليهود أنه بقدس الأقداس حجر الأساس الذي خلق منه العالم، فضلا عن أنه الموقع الذي كان سيضحي فيه النبي إبراهيم بابنه إسحق. ويعتقد الكثير من اليهود أن قبة الصخرة هي موقع قدس الأقداس. واليوم فإن حائط المبكى هو أقرب الأماكن التي يصلي عندها اليهود قربا لقدس الأقداس. ويدير حاخام الحائط الغربي أو حائط المبكى الذي يزوره الملايين كل عام إلى جانب ملايين اليهود الذين يأتون من مختلف أصقاع الكون للصلاة.", "doc2": "ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਇਸਰਾਇਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਧਿਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮੁਜਾਹਰੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਕਰੀਬ ਨਾਲ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਆਖਰ ਕਿਉਂ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਈਸਾਈ, ਇਸਲਾਮ ਤੇ ਯਹੂਦੀ ਧਰਮ ਲਈ ਖ਼ਾਸ ਮਹੱਤਤਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਪੈਗੰਬਰ ਇਬਰਾਹਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਇਹ ਤਿੰਨੋਂ ਹੀ ਧਰਮ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਤੂਫ਼ਾਨ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤੋਂ ਇਹੀ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ, ਯਹੂਦੀਆਂ ਤੇ ਈਸਾਈਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਨਾਂ ਵੱਸਦਾ ਹੈ। ਹਿਬਰੂ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਯੇਰੋਸ਼ਲਾਈਮ ਅਤੇ ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਲ-ਕੁਦਸ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਤਨ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ 'ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਵਸਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਹੀ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਹਰ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਇੱਕ ਪਰਤ ਲੁਕੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਿਹੜੇ ਹਨ ਚਾਰ ਹਿੱਸੇ? ਅੱਜ ਯੇਰੋਸ਼ਲਮ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਵੰਡ ਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਕੇ ਸੁਰਖ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੋੜਦਾ ਵੀ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਬਿੰਦੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁਰਾਤਨ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਓਲਡ ਸਿਟੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੰਗ ਗਲੀਆਂ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਾਸਤੂਕਲਾ ਦੀ ਘੁੰਮਣ-ਘੇਰੀਆਂ ਇਸਦੇ ਚਾਰ ਇਲਾਕੇ-ਈਸਾਈ, ਇਸਲਾਮੀ, ਯਹੂਦੀ ਤੇ ਅਰਮੇਨਿਆਈ ਦੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਚਾਰੋਂ ਪਾਸੇ ਇੱਕ ਕਿਲਾਨੁਮਾ ਦੀਵਾਰ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਸਥਿੱਤ ਹਨ। ਹਰ ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਆਪਣੀ ਆਬਾਦੀ ਹੈ। ਈਸਾਈਆਂ ਦੇ ਦੋ ਇਲਾਕੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਅਰਮੇਨੀਆਈ ਵੀ ਈਸਾਈ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਚਾਰੋਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਇਲਾਕਾ ਅਰਮੇਨੀਆਈ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਰਮੇਨਿਆਈ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਤਨ ਕੇਂਦਰ ਵੀ ਹੈ। ਸੈਂਟ ਜੇਮਸ ਚਰਚ ਅਤੇ ਮੋਨੇਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਅਰਮੇਨੀਆਈ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਆਪਣਾ ਇਤਿਹਾਸ ਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਸਾਂਭ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਚਰਚ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਈਸਾਈ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਦ ਚਰਚ ਆਫ ਦ ਹੋਲੀ ਸੈਪਲੇਕਰ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਈਸਾਈਆਂ ਦੀ ਆਸਥਾ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਇਹ ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ-ਬਿੰਦੂ 'ਤੇ ਸਥਿੱਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੂਲੀ 'ਤੇ ਚੜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਹੋਇਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਾਤਰ ਈਸਾਈ ਰਵਾਇਤਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਹੀ ਗੋਲਗੋਥਾ 'ਤੇ ਸੂਲੀ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਹੀ ਹਿਲ 'ਆਫ ਦ ਕੈਲਵੇਰੀ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਦਾ ਮਕਬਰਾ ਸੈਪੱਲਕਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਰੋੜਾਂ ਈਸਾਈਆਂ ਦੇ ਲਈ ਇਹ ਧਾਰਮਿਕ ਆਸਥਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਦੇ ਮਕਬਰੇ ਤੇ ਆ ਕੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਇਲਾਕਾ ਚਾਰੋਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਇਲਾਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਹੀ 'ਡੋਮ ਆਫ ਦਾ ਰੋਕ' ਅਤੇ 'ਮਸਜਿਦ ਅਲ ਅਕਸਾ' ਸਥਿੱਤ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਪਠਾਰ 'ਤੇ ਸਥਿੱਤ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਸਲਿਮ ਹਰਮ ਅਲ ਸ਼ਰੀਫ ਜਾਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮਸਜਿਦ ਅਲ ਅਕਸਾ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਥਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਇੱਕ ਇਸਲਾਮਿਕ ਟ੍ਰਸਟ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਵਕਫ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਨੇ ਮੱਕਾ ਤੋਂ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਰਾਤ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਪੈਗੰਬਰ ਨੇ ਆਤਮਾਵਾਂ ਨਾਲ ਚਰਚਾ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਕੁਝ ਕਦਮ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਡੋਮ ਆਫ ਦ ਰੋਕਸ ਦਾ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਹੈ ਇਹੀ ਪਵਿੱਤਰ ਪੱਥਰ ਵੀ ਹੈ। ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਨੇ ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਜੰਨਤ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਮੁਸਲਮਾਨ ਹਰ ਦਿਨ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਜੁੰਮੇ ਦੇ ਦਿਨ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਵਿੱਤਰ ਦੀਵਾਰ ਯਹੂਦੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੋਟੇਲ ਜਾਂ ਪੱਛਮੀ ਦੀਵਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਲ ਆਫ ਦਾ ਮਾਊਂਟ ਦਾ ਬੱਚਿਆ ਹੋਇਆ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਦੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਦਰ ਇਸੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਸੀ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਇਹੀ ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਪੈਗੰਬਰ ਇਬਰਾਹਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਇਸ਼ਹਾਕ ਦੀ ਬਲੀ ਦੇਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕਈ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਡੋਮ ਆਫ ਦ ਰੌਕ ਹੀ ਹੋਲੀ ਆਫ ਦ ਹੋਲੀਜ਼ ਹੈ। ਅੱਜ ਪੱਛਮੀ ਦੀਵਾਰ ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਯਹੂਦੀ ਹੋਲੀ ਆਫ ਦ ਹੋਲੀਜ਼ ਦੀ ਅਰਾਧਨਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਪੱਛਮੀ ਦੀਵਾਰ ਦੇ ਰੱਬੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਹਰ ਸਾਲ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਲੱਖਾਂ ਯਹੂਦੀ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਕਰੀਬ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੀ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਆਬਾਦੀ ਫਿਲੀਸਤੀਨ ਮੂਲ ਦੀ ਹੈ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਪਰਿਵਾਰ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਯਹੂਦੀ ਬਸਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਵੀ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਨੂੰਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਹ ਨਿਰਮਾਣ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ ਪਰ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਇਸਨੂੰ ਨਕਾਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43610736", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43609365", "doc1": "كامي ريتا تسلق إيفرست 21 مرة ولكن الحال ليست كذلك بالنسبة لكامي ريتا شيربا، متسلق الجبال النيبالي، البالغ من العمر 48 عاماً. فقد قرر ريتا المضي في تسلق قمة إفرست، أعلى قمة في العالم، يوم الأحد للمرة الثانية والعشرين بهدف كسر الرقم القياسي لمرات التسلق الناجح لقمة إيفرست. ويحمل ريتا واثنين من المتسلقين النيباليين الرقم القياسي الحالي لـ 21 تسلق ناجح للقمة الأعلى في العالم. لكن مواطنيه تقاعدا، ما يعني أن نجاحه في تسلق القمة هذه المرة، من شأنه أن يعزز مكانته كمتسلق إفرست الأكثر خبرة في العالم. وقال ريتا لوكالة أنباء \"إيف\" في وقت سابق من هذا الأسبوع \"أقوم بهذه المحاولة لأصنع التاريخ، ولأجعل قومي الذين ينتمون لإثنية شيربا ووطني كله، فخورين بي\". قمة جبل إفريست: الحقيقة المؤلمة لتكرار موت المتسلقين ويعمل ريتا مرشدا سياحيا في شركة مقرها الولايات المتحدة تنظم رحلات للتسلق. وقد تسلق لأول مرة قمة جبل إفرست عام 1994، كما أن أحدث تجربة تسلق له لإفرست كانت في مايو/ أيار من العام الماضي. ويعتمد المتسلقون الأجانب عادة على مساعدة المرشدين المتمرسين من أمثال ريتا. إيفرست هي أعلى قمة في العالم ويبلغ ارتفاعها عن سطح البحر 8848 مترا ويدفعون لهم لقاء القيام بمهام مثل إعداد الطريق، وتثبيت الحبال في المكان، وحمل أدوات التسلق اللازمة. وسيقود كامي ريتا فريقا من 29 متسلقا من جميع أنحاء العالم خلال محاولته هذه. وستنطلق المجموعة التي تضم متسلقين أمريكيين ويابانيين إلى المعسكر يوم الأحد وستبدأ الصعود الكامل بعد أسبوعين. أما موعد وصولهم للقمة، فإنه يعتمد على الظروف الجوية. وقال ريتا لصحيفة كاتموندو بوست \"إذا سارت الأمور وفقا للخطة فإن آخر مرحلة لصعود القمة ستكون في 29 مايو/ أيار\". ويؤكد ريتا أنه سيستمر في تحطيم الأرقام القياسية حتى لو نجح في هذه المحاولة. وقال لوكالة \"إيف\" للأنباء \"سأواصل تسلق قمة إيفرست حتى لو حطمت الرقم القياسي هذا العام\" مضيفا أن هدفه الوصول إلى القمة 25 مرة.", "doc2": "ਪਰ 48 ਸਾਲਾਂ ਨੇਪਾਲੀ ਕਾਮੀ ਰੀਟਾ ਸ਼ੇਰਪਾ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸ਼ੇਰਪਾ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ 'ਤੇ ਸਫਲ ਚੜ੍ਹਾਈ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜਨ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਣਗੇ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਾਮੀ ਰੀਟਾ ਸ਼ੇਰਪਾ ਸਣੇ ਦੋ ਹੋਰ ਨੇਪਾਲੀ 21 ਵਾਰ ਚੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਕੇ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਉਸ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਸਾਥੀ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਸ਼ੇਰਪਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਆਕਤੀ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। 29,029 ਫੁੱਟ ਉੱਚਾ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਪਹਾੜ ਹੈ ਸ਼ੇਰਪਾ ਨੇ ਈਐੱਫਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਂ ਸ਼ੇਰਪਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਦੇਸ ਦਾ ਮਾਣ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸ ਸਿਰਜਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਸ਼ੇਰਪਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਲਈ ਇੱਕ ਗਾਰਡ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪਹਾੜ ਚੜ੍ਹਣ ਲਈ ਅਭਿਆਨ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਲ 1994 ਵਿੱਚ ਚੜਾਈ ਚੜ੍ਹੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹੀ ਫੇਰ ਜਾ ਕੇ ਆਏ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/scienceandtech/2015/06/150609_health_baby_born_ovary_frozen", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46454444", "doc1": "ستوفر هذه العملية فرصة لصغيرات السن المعرضات للاصابة بتلف المبيضين واستئصل مبيض هذه السيدة البالغة من العمر (27 عاماً) عندما كانت في الثالثة عشر من عمرها وقبل خضوعها لعلاج من مرض التلاسيما أو فقر الدم المنجلي. وتضرر مبيضها جراء العلاج التي تلقته مما بدد أي أمل لها بالإنجاب من دون الخضوع لعملية زرع أنسجة من مبيضها المجّمد. وقال الخبراء إن هذه العملية قد تساعد الكثيرات من المريضات الصغيرات. عملية زرع نخاع العظم وشخّصت هذه السيدة - التي طلبت عدم الكشف عن هويتها- بمرض التلاسيما أو فقر الدم المنجلي عندما كانت في الخامسة من عمرها. مواضيع قد تهمك نهاية وكانت قد هاجرت إلى بلجيكا من جمهورية الكونغو الديمقراطية، حيث قرر الأطباء أن مرضها خطير، وأنها بحاجة إلى عملية زرع للنخاع العظمي. وتبرع أخوها بالأنسجة للقيام بهذه العملية . واضطر الأطباء إلى إعطائها جرعات من العلاج الكيماوي لإيقاف عمل الجهاز المناعي ولمنعه من رفض الأنسجة الغريبة عنه، وذلك قبل البدء بعملية زرع النخاع العظمي. وعادة ما يدّمر العلاج الكيماوي عمل المبيضين، لذا استأصل الأطباء المبيض الأيمن وجمدوا أنسجته. وكانت علامات البلوغ قد بدأت تظهر على الفتاة، إلا أن الدورة الشهرية لم تكن قد بدأت بعد. وما لبث أن تضرر عمل المبيض الآخر وهي في سن الخامسة عشر. وعندما قررت السيدة إنجاب طفل، عمد الأطباء إلى زرع 4 أنسجة في مبيضها المتبقي و11 نسيجاً في أجزاء مختلفة من جسمها. طفل ذكر وبعد مرور خمسة أشهر، بدأت الدورة الشهرية للمريضة تأتي بصورة معتادة، ثم حملت بطريقة طبيعية، وهي في سن السابعة والعشرين، وأنجبت طفلاً بصحة جيدة في تشرين الثاني/نوفمبر 2014. ونشرت تفاصيل هذه الحالة الاربعاء في دورية Human Reproduction. وقالت الدكتورة النسائية ايزابيل ديميستير التي قادت الفريق الطبي للحفاظ على خصوبة المريضة إنها \"تأمل بأن تساعد هذه العملية صغيرات السن المعرضات لتلف المبيضين\". وأضافت\" بالرغم من نجاح هذه العملية، إلا أن مزيداً من التجارب مطلوباً\". وحذرت الدكتورة من أن هذه العملية لن تكون مناسبة إلا للمريضات المعرضات لفشل في عمل المبيضين، وذلك نظراً للأضرار التي قد تلحق بالمبيض السليم. ورحب رئيس جمعية الخصوبة البريطانية للطب التناسلي في ليدز، آدم بالين، بنتائج هذه العملية. وولد حوالي 40 طفلاً حول العالم باستخدام أنسجة مجمدة من مبايض مأخوذة من سيدات كبار في السن.", "doc2": "ਇਹ ਯੂਟਰਸ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਇਸ ਲਈ ਖਾਸ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਲਈ ਇੱਕ ਮ੍ਰਿਤਕ ਔਰਤ ਦੀ ਕੁੱਖ ਵਰਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਸਾਓ ਪਾਊਲੋ ਵਿੱਚ ਇਹ ਯੂਟਰਸ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਜਿਹੜਾ 10 ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਣਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਈ। 32 ਸਾਲਾ ਮਾਂ ਬਿਨਾਂ ਕੁੱਖ ਦੇ ਹੀ ਜੰਮੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਸਾਧਾਰਨ ਪ੍ਰੈਗਨੈਂਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 15 ਦਸੰਬਰ 2017 ਨੂੰ ਢਾਈ ਕਿੱਲੋ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ ਹੁਣ ਤੱਕ ਜਿਉਂਦੇ ਡੋਨਰਾਂ ਨਾਲ 39 ਯੂਟਰਸ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ 11 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਡੋਨਰਾਂ ਤੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ 10 ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਏ ਜਾਂ ਫਿਰ ਗਰਭਪਾਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਡਰੱਗਜ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਕੁੱਖ ਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮਾਂ ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਬਲੀਡਿੰਗ ਹੋਣ ਕਾਰਨ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਹੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਬੱਚਾ ਜੰਮਣ ਵਾਲੀ ਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮੇਅਰ ਰੋਕੀਟੈਂਸੀ ਕਸਟਰ ਹਾਊਸਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਸਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਰ 4500 ਔਰਤਾਂ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਔਰਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਯੂਟਰਸ ਸਹੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਓਵਰੀਜ਼ ਬਿਲਕੁਲ ਠੀਕ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਡਾਕਟਰ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਅੰਡੇ ਹਟਾ ਸਕਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਸਪਰਮ ਨਾਲ ਜਣਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਡਰੱਗਜ਼ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸਦਾ ਇਮਊਨ ਸਿਸਟਮ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਨੂੰ ਰਿਜੈਕਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕੇ। 'ਮੈਡੀਕਲ ਮੀਲਪੱਥਰ ' ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 6 ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਪੀਰੀਅਡ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ। 7 ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਜਣਨ ਅੰਡਿਆ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇੱਕ ਸਾਧਾਰਨ ਪ੍ਰੈਗਨੈਂਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 15 ਦਸੰਬਰ 2017 ਨੂੰ ਢਾਈ ਕਿੱਲੋ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ। ਸਾਓ ਪਾਊਲੋ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਡਾਕਟਰ ਦਾਨੀ ਇਜਜ਼ੇਨਬਰਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,''ਜਿਉਂਦੇ ਡੋਨਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਯੂਟਰਸ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਇੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਜਣੇਪੇ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ। 'ਉਤਸੁਕਤਾ' \"ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਿਉਂਦੇ ਡੋਨਰ ਵੇਲੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਡੋਨਰ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਜਾਂ ਨੇੜੇ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਹੋਵੇ।'' ਲੰਡਨ ਦੇ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਕਾਲਜ ਦੇ ਡਾ. ਸਰਡਜਾਨ ਸਾਸੋ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੀਆ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56459472", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56457766", "doc1": "مراسل بي بي سي في ميانمار أونغ ثرا واقتاد رجال يرتدون ملابس مدنية المراسل، أونغ ثرا، أثناء قيامه بعمله خارج إحدى محاكم العاصمة ناي بي تاو. وعبرت بي بي سي عن بالغ قلقها على سلامة المراسل، وطلبت من السلطات المساعدة في تحديد مكان احتجازه. وتم الإبلاغ عن مقتل ثمانية أشخاص على الأقل أثناء الاحتجاجات الأخيرة التي انطلقت في عدة مدن. واعتقل المراسل، أونغ ثرا، مع مراسل آخر اسمه، ثان هتيكي أونغ، الذي يعمل لصالح مؤسسة أخبار محلية اسمها \"ميزيما\"، والتي كانت الحكومة العسكرية قد ألغت رخصتها في وقت سابق من الشهر الحالي. مواضيع قد تهمك نهاية وكان الرجال الذين احتجزوا الصحفييَن، قد وصلا منتصف النهار اليوم بالتوقيت المحلي (الخامسة والنصف بتوقيت غرينتش) في شاحنة فان صغيرة، لا تحمل أي علامات، وطلبوا رؤية الصحفييَن. ولم تتمكن بي بي سي من الاتصال بمراسلها منذ ذلك الحين. وقالت المؤسسة في بيان: \"إن بي بي سي تأخذ سلامة جميع موظفيها في ميانمار بجدية، ونحن نبذل قصارى جهدنا للعثور على أونغ ثرا\". وأضافت: \"ندعو السلطات للمساعدة في تحديد مكانه وللتأكيد على سلامته. أونغ ثرا صحفيّ معتمد من قبل بي بي سي ولديه خبرة طويلة في تغطية الأحداث في ناي بي تاو\". ومنذ الانقلاب العسكري اعتُقل أربعون صحفيا، إلى جانب قادة مدنيين منتخبين، من ضمنهم الزعيمة أونغ سان سوتشي. ولا يزال ستة عشر منهم رهن الاعتقال، كما ألغى الجيش رخص عمل خمس شركات إعلامية. ووفقا للوسائل إعلام محلية، قتل ثمانية يوم الجمعة برصاص قوات الأمن في بلدة أونغبان وسط البلاد، وقال شاهد عيان لوكالة رويترز: \"جاءت قوات الأمن لإزالة الحواجز وأطلقت النار على الأفراد الذين أبدوا مقاومة\". ووفقا للتقارير الواردة من مدينة يانغون، فإن الشوارع مزدحمة إذ يحاول كثير من الأشخاص الفرار من العنف الدائر في المدينة الرئيسية في ميانمار. ويقال إن شرطة المدينة تجبر الناس على إزالة الحواجز التي نصبها المتظاهرون. وقالت جماعة ناشطة في مجال مساعدة السجناء السياسيين إن أعمال العنف التي أعقبت الانقلاب أودت بحياة 232 شخصا بورميا على الأقل. وكان يوم 14 مارس/آذار من أكثر الأيام دموية إذ قُتل خلاله 38 شخصا. معلومات عن ميانمار:", "doc2": "ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਕੋਲੋਂ ਔਂਗ ਥੁਰਾ ਦੀ ਭਾਲ ਲਈ ਮਦਦ ਮੰਗੀ ਹੈ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੇਪਾਈਤੋ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਬਾਹਰ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਕਰਨ ਦੌਰਾਨ ਔਂਗ ਥੁਰਾ ਨੂੰ ਸਾਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਧਰੇ ਪਰੇ ਲੈ ਗਏ। ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬੇਹੱਦ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਲਈ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਤਾਜ਼ਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 8 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਔਂਗ ਥੁਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਰਿਪੋਰਟ ਥੈਨ ਟਿਕ ਔਂਗ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਗਏ। ਟਿਕ ਔਂਗ ਸਥਾਨਕ ਨਿਊਜ਼ ਆਰਗਨਾਈਜੇਸ਼ਨ ਮਿਜ਼ਿਮਾ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਿਜ਼ਿਮਾ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਲਾਈਸੈਂਸ ਫੌਜੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਵਾਲੀ ਵੈਨ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ ਦੁਪਹਿਰ ਵੇਲੇ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖੇ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛ ਰਹੇ ਸਨ। ਮਿਆਂਮਾਰ ���ਿੱਚ ਫੌਜ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਅਜੇ ਵੀ ਝੜਪਾਂ ਜਾਰੀ ਹਨ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਔਂਗ ਥੁਰਾ ਨਾ ਸੰਪਰਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨੇ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਬੀਬੀਸੀ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਸਟਾਫ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਬੇਹੱਦ ਗੰਭੀਰ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਔਂਗ ਥੁਰਾ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਹਰ ਹੀਲਾ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਾਂ।\" \"ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਕੋਲੋਂ ਉਸ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਦਦ ਮੰਗੀ ਹੈ। ਔਂਗ ਥੁਰਾ ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹੈ, ਉਸ ਕੋਲ ਨੇਪਾਈਤੋ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰਿਤਾ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਹੈ।\" ਫੌਜੀ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 40 ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 16 ਅਜੇ ਵੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਮਿਟਲਰੀ ਨੇ ਪੰਜ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਦਾ ਲਾਈਸੈਂਸ ਵੀ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਫਿਊਨਰਲ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਮੁਤਾਬਕ, ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਔਂਗਬਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ 8 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਗੋਲੀ ਮਾਰੀ ਸੀ। ਚਸ਼ਮਦੀਦਾਂ ਨੇ ਰੋਇਟਰਜ਼ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਬੈਰੀਅਰ ਹਟਾਉਣ ਆਏ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾ ਦਿੱਤੀ।\" ਯੰਗੂਨ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਦੂਰ ਭੱਜਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਕਾਰਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭੀੜ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਏ ਗਏ ਬੈਰੀਕੇਡਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਲੋਕ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਫਾਰ ਪ੍ਰਿਜ਼ਨਰਸ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਦੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 232 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 38 ਮੌਤਾਂ 14 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-42382380", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-42382613", "doc1": "ولم يكن يعلم بالبرنامج السري سوى عدد قليل من المسؤولين، وبدأ البرنامج عام 2007، وقالت تقارير إنه أغلق عام 2012. وتقول صحيفة نيويورك تايمز إن وثائق من البرنامج أشارت إلى العثور على ما وصفته بـ \"طائرات غريبة مسرعة وأجسام تحوم في السماء\". لكن علماءً شككوا في الأمر، وشددوا على أن الأحداث الغامضة المحدودة ليست بالضرورة دليلا على وجود كائنات فضائية. وكانت فكرة \"البرنامج المتقدم لتحديد التهديدات الفضائية\" من ابتكار السيناتور الديمقراطي المتقاعد، هاري ريد، الذي كان زعيم الأغلبية في مجلس الشيوخ في ذلك الوقت. وقال ريد، في تصريحات لنيويورك تايمز: \"لا أشعر بالحرج أو الخزي أو الأسف لطرح هذا البرنامج. لقد فعلت شيئا لم يفعله أحد من قبلي.\" وأفادت تقارير بأن هذا البرنامج السري كلّف وزراة الخارجية الأمريكية أكثر من 20 مليار دولار قبل أن يُغلق لترشيد النفقات. وعلى الرغم من أن تمويل البرنامج انتهى عام 2012، قالت تقارير إن مسؤولين واصلوا التحقيق في مشاهدات لبعض الظواهر الجوية غير المعتادة والأجسام المجهولة خلال مهامهم اليومية. وقال عضو سابق في الكونغرس، لصحيفة \"بوليتيكو\"، إن البرنامج ربما وُضع لمراقبة التقدم التكنولوجي للقوى الأجنبية المنافسة. وأضاف: \"فهل (مثلا) تحاول الصين أو روسيا اختراع شيء ما أو نظام دفع معين لا نعرف عنه شيئا؟\" وفي أوائل هذا العام، نشرت وكالة الاستخبارات المركزية الأمريكية (سي آي إيه) على الإنترنت ملايين السجلات السرية. واحتوت السجلات على وثائق تتعلق بالبرنامج السري ومجموعة من التقارير التي تتحدث عن الأطباق الطائرة.", "doc2": "ਪੈਂਟਾਗਨ ਦੀ ਇਮਾਰਤ 2007 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ 2012 ਤੱਕ ਚੱਲੇ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਕੁੱਝ ਗਿਣੇ ਚੁਣੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੀ। ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਟਾਈਮਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਦਸਤਾਵੇਜਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ ਉੱਡਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਮੰਡਰਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਸਿੱਖਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਕਦੋਂ ਤੱਕ? 1972 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਚੰਨ 'ਤੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਗਿਆ? ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਪਿੱਛੇ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦਾ ਜੀਵਨ ਹੋਵੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੱਕੇ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰਿਟਾਇਰਡ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟ ਸੈਨੇਟਰ ਹੈਰੀ ਰੀਡ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਰੀਡ ਨੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਨਾ ਤਾਂ ਬੁਰਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮੈਂ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।\" ਦੋ ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਦਾ ਖਰਚ ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਦੋ ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਖਰਚ ਕੀਤੇ। ਅਮਰੀਕੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਾਬਕਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਪੋਲੀਟੀਕੋ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਰੋਧੀ ਮੁਲਕਾਂ ਦੇ ਤਕਨੀਕੀ ਵਿਕਾਸ ਉੱਪਰ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨ, ਰੂਸ ਕੁਝ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਉਡਾਣ ਸੰਬੰਧੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਤਕਨੀਕ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਸਾਨੂੰ ਨਾ ਪਤਾ ਹੋਵੇ। ਅਮਰੀਕਾ `ਚ ਵਧੇ ਨਸਲੀ ਹਮਲੇ ਇਸੇ ਸਾਲ ਸੀ.ਆਈ.ਏ ਨੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਡੀਕਲਾਸੀਫਾਈਡ ਦਸਤਾਵੇਜ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਡਦੀਆਂ ਬੇਪਛਾਣ ਵਸਤਾਂ ਵੇਖੇ ਜਾਣ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44118903", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44126114", "doc1": "ظهرت تكهنات قبل أيام من زفاف الأمير هاري على ماركل بأن والدها لن يحضر الزفاف وقال توماس ماركل، والد النجمة السينمائية ميغان خطيبة الأمير هاري، لمجلة \"تي إم زد\" المتخصصة في أخبار النجوم في المكسيك حيث يعيش الأب إنه قرر ألا يحضر زفاف ابنته . وأصدر قصر كينغستون بيانا وصف فيه الزفاف بأنه \"لحظة خاصة جدا لميغان\". يأتي ذلك بعد تقرير نشرته صحيفة ميل أون صنداي نشر صورة لوالد خطيبة الأمير هاري، وقد التقطها أحد الصحفيين من دون علمه، وهو يطالع صحفا نشرت أخبارا عن ابنته أثناء ضبط مقاسات سترة الزفاف. وقالت تقارير أخرى إن الأب صرح بأنه لا يريد حضور الزفاف حتى لا يعرض ابنته \"لموقف محرج\". وقال المتحدث ��اسم قصر كينغستون: \"إن ماركل تعيش لحظات خاصة جدا في الأيام التي تسبق زفافها\". ومن المقرر أن يلتقي توماس ماركل بخطيب ابنته الأمير هاري للمرة الأولى هذا الأسبوع خلال لقاءه بملكة بريطانيا ودوق ادنبرة قبل أن تزف ابنته إلى الأمير في حفل تشهد فعالياته كنيسة سان جورج في وندسور كاسل. يقام زفاف الأمير هاري على ميغان ماركل في 19 مايو/ أيار الجاري ابنة أبيها عمل توماس ماركل، والد ميغان ماركل، مديرا للإضاءة في عدد من البرامج التلفزيونية في الثمانينيات من القرن العشرين، أبرزها \"ماريد ويذ تشلدرين\" و\"المستشفى العام\"، وحصل هو وفريق العمل على جائزتي \"إيمي\" على مدار مشواره المهني. ووقع الطلاق بين توماس ماركل وزوجته دوريا راغلاند، والدة ميغان، وهي لا تزال في السادسة من عمرها. وأشهر والد خطيبة الأمير هاري إفلاسه منذ عامين، وهو الأب لابنتين هما سامانتا من زواجه الأول قبل والدة ميغان وخطيبة الأمير هاري التي وصفته والدها بأنه \"يهتم لأمرها، ومجتهد في عمله\". كما أشارت إلى أنه أحد أهم من استثمروا في مستقبلها حتى كبرت وأصبحت ما هي عليه الآن. وأضافت: \"دائما ما أشعر بالأمان عندما أقول أنني ابنة أبي، فقد علمني الصيد، وأن أحب مشاهدة أفلام باسبي بيركلي، وأكتب كلمات شكر، وأن أقضي وقتي في العطلات في ليتل طوكيو وأتناول دجاج الترياكي وخضروات التيمبورا\". ومن المقرر أن يٌقام حفل الزفاف في 19 مايو/ أيار الجاري الساعة 12:00 ظهرا بتوقيت بريطانيا الصيفي في كنيسة سان جورج في وندسور. تقضي ميغان ماركل الليلة التي تسبق زفافها على الأمير هاري مع والدتها دوريا في فندق فاره في بريطانيا ومن المقرر أن تلتقي ملكة بريطانيا، والأمير تشارلز، ودوقة كورنوول، والدي ميغان ماركل هذا الأسبوع. وقال بيان صادر عن قصر كينغستون إن ميغان- ماركل ستقضي الليلة السابقة لزفافها في فندق بركشاير الفخم مع والدتها دوريا. ويقضي الأمير هاري هذه الليلة على بعد 15 ميلا من مقر مبيت ميغان في دورشيستر كوليكشن كاوورث بارك في أسكوت مع شيقه دوق كمبريدج. ونشر قصر باكينغهام صورة للموافقة الكتابية التي وقعتها ملكة بريطانيا على زواج العروسين.", "doc2": "ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਥੋਮਸ ਨਾਲ ਮੇਘਨ, ਥੋਮਸ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਟੀਵੀ ਲਾਈਟਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਹਨ ਇਹ ਸਭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੈਲੇਬਰਿਟੀ ਨਿਊਜ਼ ਵੈੱਬਸਾਈਟ TMZ ਨੂੰ ਇੰਟਰਵਿਊ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਹੈਰੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਣਗੇ। ਮੇਘਨ ਮਾਰਕਲ ਦੀ ਮਤਰੇਈ ਭੈਣ ਸਮਾਂਥਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹਨ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕਰਨਗੇ। ਕੇਨਸਿੰਗਟਨ ਮਹਿਲ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਹ ਮੇਘਨ ਮਾਰਕਲ ਲਈ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਪਲ ਹੈ।'' ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮੇਘਨ ਦੇ ਪਿਤਾ ਥੋਮਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵਿਆਹ 'ਚ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਲਈ ਨਮੋਸ਼ੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਮੇਘਨ ਮਾਰਕਲ ਦੀ ਮਤਰੇਈ ਭੈਣ ਸਮਾਂਥਾ ਨੇ ਗੁੱਡ ਮੌਰਨਿੰਗ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਤਸਵੀਰਾਂ ''ਚੰਗੀ ਨੀਅਤ'' ਨਾਲ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਤਣਾਅ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ���ਤਾ ਦੀ ਦਿੱਖ ਨੂੰ ਢਾਹ ਲਾਈ ਹੈ। ਮੇਘਨ ਮਾਕਲ ਤੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਹੈਰੀ ਮੇਘਨ ਮਾਰਕਲ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੈਕਸੀਕੋ 'ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਲਾਈਟਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਹਨ। ਥੋਮਸ ਮਾਰਕਲ ਨੇ 80ਵੇਂ ਦੇ ਦਹਾਕੇ 'ਚ ਟੀਵੀ ਸ਼ੋਅਜ਼ ਮੈਰੀਡ ਵਿਦ ਚਿਲਡਰਨ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਹੋਸਪਿਟਲ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਹ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਦੋ ਐਮੀ ਐਵਾਰਡਜ਼ ਵੀ ਜਿੱਤੇ। ਜਦੋਂ ਮੇਘਨ ਮਾਰਕਲ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਥੋਮਸ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ, ਡੋਰੀਆ ਰੈਗਲੈਂਡ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋਇਆ। ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਥੋਮਸ ਮਾਰਕਲ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਮਾਂਥਾ ਵੀ ਇੱਕ ਹਨ। ਸ਼ਾਹੀ ਘਰਾਨੇ ਦੀ ਨੂੰਹ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਮੇਘਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ ਖਾਸ ਗੱਲਾਂ ਮੇਘਨ ਮਾਰਕਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ: ''ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਡੈਡੀ ਗਰਲ ਰਹੀਂ ਹਾਂ - ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੈਨੂੰ ਸਿਖਾਇਆ ਕਿ ਮੱਛੀ ਕਿਵੇਂ ਫੜਨੀ ਹੈ, ਬਸਬੀ ਬਰਕਲੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਨੀ, ਧੰਨਵਾਦ ਨੋਟਸ ਲਿਖਣਾ ਅਤੇ ਲਿਟਲ ਟੋਕੀਓ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਟੈਂਪੁਰਾ ਦੇ ਨਾਸ ਚਿਕਨ ਤੇਰੀਯਾਕੀ ਖਾਣਾ।'' (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-56227000", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56231166", "doc1": "يؤكد الموقع على أن التكنولوجيا تهدف فقط إلى إعادة الأسلاف إلى الحياة وأقرّت الشركة أن بعض الأشخاص قد يجدون الميزة، المسماة \"ديب نوستالجيا\"، \"مفزعة\"، بينما قد يعتبرها آخرون \"سحرية\". وقالت إن الميزة لم تتضمن إضافة الكلام، لتجنب خلق \"أشخاص مزيفين\". يأتي ذلك في الوقت الذي تدرس فيه الحكومة في بريطانيا تشريعات بشأن تقنية التزييف العميق. وتدرس اللجنة القانونية مقترحات لجعل إنشاء مقاطع فيديو مزيفة دون موافقة أمرا غير قانوني. مواضيع قد تهمك نهاية وقالت \"ماي هريتج\" إنها تعمّدت عدم تضمين الكلام في الميزة \"من أجل منع إساءة استخدام التطبيق، مثل إنشاء مقاطع فيديو مزيفة لأشخاص أحياء\". وكتبت في خانة الأسئلة الشائعة حول التكنولوجيا الجديدة \"هذه الميزة مخصصة للنوستالجيا، أي لإعادة الأسلاف المحبوبين إلى الحياة\". لكنها أقرّت أيضا بأن \"بعض الناس يحبون ميزة ديب نوستالجيا ويعتبرونها سحرية، بينما يجدها آخرون مفزعة ولا يحبونها\". \"النتائج يمكن أن تكون مثيرة للجدل، ومن الصعب البقاء غير مبالين بهذه التكنولوجيا\". أعيد إبراهام لنكولن أيضا إلى الحياة مع إضافة اللون والكلام لينكولن مزيف التزييف العميق هو مقاطع فيديو يتم إنشاؤها عبر الكمبيوتر باستخدام الذكاء الاصطناعي. وتم تطوير التكنولوجيا الكامنة وراء \"ديب نوستالجيا\" بواسطة شركة \"دي- آي دي\" الإسرائيلية. واستخدمت الذكاء الاصطناعي ودربت خوارزمياتها على مقاطع فيديو مسجلة مسبقا لأشخاص أحياء يحركون وجوههم ويومئون. في موقع \"ماي هريتج\"، يتم إحياء الشخصيات التاريخية مثل الملكة فيكتوريا وفلورنس نايتنغال. وفي وقت سابق من هذا الشهر، احتفالا بعيد ميلاده، وضعت الشركة مقطع فيديو لأبراهام لنكولن على يوتيوب باستخدام هذه التكنولوجيا. ويظهر الرئيس الأمريكي السابق بالألوان، وهو يتحدث. وبدأ الناس في نشر مقاطع فيديو أسلافهم المعاد إحيائهم على تويتر، مع ردود متباينة. ووصف البعض النتائج بأنها \"مذهلة\" و\"عاطفية\" بينما أعرب آخرون عن قلقهم. في ديسمبر/كانون أول، أنشأت القناة الرابعة البريطانية ملكة مزيفة قامت بتوجيه رسالة بمناسبة عيد الميلاد، كجزء من تحذير حول كيفية استخدام التكنولوجيا لنشر أخبار مزيفة.", "doc2": "ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਫ਼ੀਚਰ ਨੂੰ \"ਸਨਸਨੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ\" ਮੰਨ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ \"ਜਾਦੂਈ\" ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਸ ਟੂਲ ਨੂੰ ਡੀਪ ਨੌਸਟੇਲਜੀਆ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਫ਼ੀਚਰ ਨੂੰ \"ਸਨਸਨੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ\" ਮੰਨ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ \"ਜਾਦੂਈ\" ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਕਿ \"ਡੀਪਫ਼ੇਕ ਲੋਕ\" ਨਾ ਤਿਆਰ ਹੋ ਸਕਣ। ਇਹ ਟੂਲ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਆਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਡੀਪਫ਼ੇਕ ਤਕਨੀਕ 'ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸੋਚ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਕਾਨੂੰਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਡੀਪਫ਼ੇਕ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਉਣ ਨੂੰ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਮਾਈਹੈਰੀਟੇਡ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਗ਼ਲਤ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਜ਼ਿਊਂਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਡੀਪਫ਼ੇਕ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨਾ ਬਣਾਏ ਜਾ ਸਕਣ। ਇਸ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਬਾਰੇ ਸਧਾਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਾਲੇ ਸੈਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਇਹ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਨੂੰ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।\" ਪਰ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਡੀਪ ਨੌਸਟੈਲਜੀਆ ਫ਼ੀਚਰ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਦੂਮਈ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਮਹਿਜ ਇੱਕ ਸਨਸਨੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਟੂਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ 'ਤੇ ਵਿਵਾਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਅੱਖੋਂ ਪਰੋਖੇ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੈ।\" ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਫ਼ੇਕ ਲਿੰਕਨ ਡੀਪਫ਼ੇਕ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਆਰਟੀਫ਼ੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏਆਈ) ਆਧਾਰਿਤ ਵੀਡੀਓ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦ ਤਸਵੀਰਾਂ ਜ਼ਰੀਏ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡੀਪ ਨੌਸਟੈਲਜੀਆ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਇਸਰਾਈਲੀ ਕੰਪਨੀ ਡੀ-ਆਈਡੀ ਨੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਆਰਟੀਫ਼ੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਐਲਗੋਰਿਦਮ ਨੂੰ ਜ਼ਿਉਂਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੇ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤਾਂਕਿ ਜੋ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪੇਸ਼ ਹੋਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਚਹਿਰਿਆਂ ਅਤੇ ਭਾਵ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹੋਣ। ਮਾਈਹੈਰੀਟੇਜ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਕਵੀਨ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਅਤੇ ਫਲੋਰੈਂਸ ਨਾਈਟਿੰਗੇਲ ਵਰਗੀਆਂ ਇਤਿਹਾਸਿਤ ਹਸਤੀਆਂ ਨੂੰ ਐਨੀਮੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਕੇ ਇਬਰਾਹਿਮ ਲਿੰਕਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਯੂ-ਟਿਊਬ 'ਤੇ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਲਿੰਕਨ ਦੇ ਜਮਨ ਦਿਨ 'ਤੇ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਰੰਗੀਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਬਾਕਾ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਬਰਾਹਿਮ ਲਿੰਕਨ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖ਼ਿਆਂ ਦੇ ਐਨੀਮੇਸ਼ਨ ਵੀਡੀਓ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਪਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਦੱਸਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂਕਿ ਕੁਝ ਹੋਰ ਨੇ ਇਸ ਸਭ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਗਾਟਾਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਚੈਨਲ 4 ਨੇ ਇੱਕ ਡੀਪਫ਼ੇਕ ਕੁਈਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕ੍ਰਿਸਮਿਸ ਮੌਕੇ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਜ਼ਰੀਏ ਇਹ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਫ਼ਰਜੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ੈਲਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-49877064", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45957683", "doc1": "وخلال حديثه في الجمعية العامة للأمم المتحدة في سبتمبر/أيلول الحالي، عزّز ترامب مزاعمه بالإشارة إلى \"كيف ساعدت سياساته المؤيدة للنمو الاقتصادي\" الأمريكيين في الحصول على وظائف ورواتب. ماذا كشف فريق تقصي الحقائق؟ يقول فريق تقصي الحقائق في بي بي سي : صحيح أن الاقتصاد الأمريكي يسير بوتيرة جيدة في خلال حكم ترامب، بيد أنه ثمة فترات أخرى كان الاقتصاد فيها أقوى. وأدت الحرب التجارية مع الصين وتصاعد التوترات في الشرق الأوسط والمخاوف بشأن نمو الاقتصاد العالمي، إلى زعزعة الأسواق في الآونة الأخيرة، ودفعت البنك المركزي الأمريكي، الاحتياطي الفيدرالي، إلى خفض أسعار الفائدة. وكتب ترامب في وقت سابق من هذا الشهر، تغريدة في تويتر قائلاً: \"إن بعض أفضل الأرقام الاقتصادية في بلادنا على مدى تاريخها، يحدث الآن\". ما الذي تكشفه الأرقام؟ كان معدل النمو السنوي في الناتج المحلي الإجمالي - قيمة السلع والخدمات في الاقتصاد - قوياً بشكل عام. نسبة البطالة في الولايات المتحدة تنخفض الى ادنى مستوى لها منذ 9 سنوات مدير غوغل الأعلى أجرا في الولايات المتحدة لماذا لن ينهي اتفاق تجاري التنافس بين الصين والولايات المتحدة أظهرت بيانات عام 2019، نمواً بنسبة 3.1 في المئة في الربع الأول، لكنه تباطأ قليلا في الربع الثاني (نهاية يونيو/حزيران) إلى 2.1 في المئة. وهذا أقل بكثير من نسبة 5.5 في المئة التي تحققت في الربع الثاني من عام 2014 خلال فترة حكم الرئيس السابق باراك أوباما. وإذا عدت بالتاريخ إلى الوراء، فستجد فترات نمو أعلى في الناتج المحلي الإجمالي في خمسينيات وستينيات القرن الماضي. وتقول ميغان بلاك، أستاذة التاريخ المساعدة بكلية لندن للاقتصاد: \"إذا نظرت إلى صحة الاقتصاد على أساس الناتج المحلي الإجمالي، فإنك ستشك في ادعاءات ترامب إذا ما قارنتها بالازدهار الاقتصادي الوطني في سنوات ما بعد الحرب\". ارتفاع سوق الأسهم ... ثم تذبذبها أشار ترامب إلى ارتفاع قيمة الأسواق المالية في الولايات المتحدة، وخاصة مؤشر \"داو جونز\" الصناعي، الذي يتابع أسهم 30 شركة أمريكية ��برى. هذا أمر صحيح، إذ أن مؤشر داو جونز وصل إلى مستويات قياسية في ظل إدارته، ويرى أنصار ترامب أن ما ساعد في ذلك هو تخفيضاته الضريبية على الشركات وسياساته التي تركز على الولايات المتحدة أولا، وحملته على البيروقراطية ووعوده بالاستثمار في البنية التحتية. ومع ذلك، كان المؤشر متقلباً جداً في الأشهر الأخيرة، مما يعكس المخاوف بشأن المواجهة التجارية مع الصين والتوقعات السوداوية للاقتصاد العالمي. وظائف وأجور إذن، ما الذي يحدث الآن على صعيدي العمالة والأجور؟ في خطابه أمام الجمعية العامة للأمم المتحدة، قال ترامب إن البطالة في أدنى مستوياتها منذ نصف قرن، وإنه خلال السنوات الثلاث الماضية دخل ستة ملايين أمريكي إضافي في قائمة الموظفين. في أغسطس/آب من هذا العام، كان معدل البطالة 3.7 في المئة، ولكن معدل البطالة قبل 50 عاما في سبتمبر/أيلول 1969، كان 3.7 في المئة أيضاً. وقد انخفض إلى 3.5 في المئة في نوفمبر/تشرين الثاني وديسمبر/كانون الأول من 1969، وهذه في الواقع أقل نقطة وصل إليها معدل البطالة خلال خمسين عاماً. أما بالنسبة لأرقام التوظيف، فمن الصحيح القول بدخول أكثر من ستة ملايين موظف إضافي في أغسطس/ آب 2019 مقارنة مع الشهر نفسه عام 2016. وقد أشار ترامب أيضاً إلى مستويات بطالة منخفضة قياسية في أوساط مجموعات معينة. إذ قال \"في الشهر الماضي، وصلت نسبة البطالة بين الأمريكيين من أصول أفريقية ولاتينية و آسيوية إلى أدنى مستوياتها على الإطلاق\". وهذا صحيح، فبمراجعة البيانات منذ عام 1972 فما فوق نجد أن معدل البطالة بين الأمريكيين من أصل أفريقي وصل إلى مستوى منخفض قياسي في شهر أغسطس/آب، وكانت بنسبة 5.5 في المئة. وتعود البيانات الرسمية الأمريكية الخاصة بالعمال من ذوي الأصول الإسبانية إلى عام 1973، وفي أغسطس/آب من هذا العام ، بلغت نسبة البطالة بينهم 4.2 في المئة، وهو أدنى مستوى مسجل أيضاً. أما بالنسبة للأمريكيين من ذوي الأصول الآسيوية، فتعود السجلات إلى عام 2003 فقط . وتبين هذه أن معدل البطالة في الشهر الماضي كان 2.8 في المئة، وكان أدنى نسبة مسجلة فعليا هي 2.1 في يونيو/حزيران الماضي. معدل البطالة بين الأمريكيين من أصل أفريقي وصل إلى مستوى منخفض قياسي في شهر أغسطس/آب، وكانت بنسبة 5.5 في المئة. وفي كل هذه المجموعات، كانت مستويات البطالة في انخفاض مستمر طوال سنوات حكم باراك أوباما، بعد أن بلغت ذروتها في وقت قريب من الركود الاقتصادي في عام 2009. وقال ترامب في الأمم المتحدة أيضاً إن \"الأجور تتصاعد والدخول ترتفع\". وهذه ليست القصة كلها، إذ استمر تزايد نمو معدل الأجور في الساعة طوال عام 2018، وهو اتجاه تصاعدي بشكل عام بدأ خلال إدارة الرئيس أوباما. ووصل هذا المعدل إلى 3.4 في المئة في فبراير/شباط من هذا العام، بيد أنه بدأ بالتباطؤ وأصبح الآن عند مستوى 3.23 في المئة. وقد ارتفعت الأجور عند حساب قيمتها الحقيقية، بعد أخذ التضخم في الاعتبار، بنسبة 1.5 في المئة في الفترة بين أغسطس/آب 2018 والشهر نفسه في 2019، وفقاً للبيانات الرسمية. ونما دخل الأسرة أيضاً، لكن معدل الزيادة تباطأ في السنوات القليلة الماضية. في عام 2018، بلغ متوسط دخل الأسرة ( 63.179 ) دولاراً، والتي تقول البيانات إنه لا يختلف إحصائياً عن العام السابق. وأفادت تقارير أن هذه أول سنة يتحرك فيها الاقتصاد بالكاد، بعد ثلاث سنوات من النمو.", "doc2": "ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਰਵਿਵਸਥਾ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਦਾਅਵੇ ਕਈ ਵਾਰ ਦੁਹਰਾ ਚ���ੱਕੇ ਹਨ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਮੱਧਵਰਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰਾਨ ਦੁਹਰਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਚੈਂਬਰ ਆਫ ਕਾਂਗਰਸ, ਕੁਝ ਸਟੇਟ ਗਵਰਨਰਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਥਾਨਕ ਅਫਸਰਾਂ ਲਈ ਵੋਟ ਪਾਏ ਜਾਣਗੇ। ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਵੱਲੋਂ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਲਾਏ ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਅਨੁਸਾਰ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਬੀਤੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ 40 ਵਾਰ ਇਹ ਦਾਅਵ ਦੋਹਰਾਇਆ ਜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਰਿਐਲਿਟੀ ਚੈਕ ਦਾ ਨਤੀਜਾ: ਹਾਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਚੰਗਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵੱਧ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੀ। ਜੀਡੀਪੀ ਸਭ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਨਹੀਂ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾ ਦੇ ਭੱਤੇ ਸਣੇ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਲਤ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜੀਡੀਪੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਾਫੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। 2018 ਦੇ ਦੂਜੇ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਜੀਡੀਪੀ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਦਰ 4.2% ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਸੀ। ਬੀਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਅੰਕੜਾ ਹੈ ਪਰ 2014 ਦੀ ਤੀਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ 4.9 ਫੀਸਦ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਜੀਡੀਪੀ ਵੱਲੋਂ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 1950 ਤੇ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਜੀਡੀਪੀ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਕਾਫੀ ਚੰਗੀ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੇਗਨ ਬਲੈਕ ਲੰਡਨ ਸਕੂਲ ਆਫ ਇਕੋਨੋਮਿਕਸ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਜੀਡੀਪੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਇੱਕ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਖਦਸ਼ੇ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਰਥਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਆਈ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦਾਅਵੇ ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਘਟੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਤਪਾਦਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਆਵਾਜਾਈ, ਵਪਾਰ, ਫਾਈਨੈਂਸ, ਰਿਅਲ ਸਟੇਟ ਅਤੇ ਮਾਇਨਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ। ਇਹੀ ਨਜ਼ਰੀਆ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਲਈ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਪੈਮਾਨਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ 3.7% ਰਹੀ ਹੈ। 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਕਾਫੀ ਘੱਟ ਸੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਅੰਕੜੇ ਚੰਗੇ ਹਾਲਾਤ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰੀਨ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਟਾਕ ਮਾਰਕਿਟ ਬੁਲੰਦੀਆਂ 'ਤੇ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕਿਟ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਖਾਸਕਰ ਡਾਓ ਜੌਨਜ਼ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦਾ ਜੋ 30 ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਜ਼ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਹਕੀਕਤ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵੇਲੇ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕਿਟ ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀ। ਚੀਨ ਨਾਲ ਵਿਗਰੇ ਵਪਾਰਕ ਰਿਸ਼ਤੇ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਟਰਾਂਸ ਪੈਸੀਫਿਕ ਪਾਰਟਨਰਸ਼ਿਪ ਟਰੇਡ ਡੀਲ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹੱਟਣ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਵੀ ਸਟਾਕ ਮਾਰਿਕਟ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਦੇਖੋ: ਟਰੰਪ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਟੈਕਸ ਘੱਟ ਕਰਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਮਰੀਕਾ ਕੇਂਦਰਿਤ ਨੀਤੀਆਂ, ਅਫਸਰਸ਼ਾਹੀ ਤੇ ਸਖ਼ਤੀ ਅਤੇ ਢਾਂਚਾਗਤ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨੌਕਰੀਆਂ ਤੇ ਤਨਖ਼ਾਹਾਂ ਤਾਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਤੇ ਤਨਖ਼ਾਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ 3.7% ਹੈ ਜੋ 1969 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਮੂਡੀ ਐਨਾਲੈਟਿਕਸ ਦੇ ਰਿਆਨ ਸਵੀਟ ਅਨੁਸਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਬਦਲਣ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਕਾਮਿਆਂ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹੇ - ਲਿਖੇ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਰਿਆਨ ਸਵੀਟ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੀ ਦਰ 4 ਫੀਸਦ ਸੀ। ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਆਏ ਬਦਲਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਂ ਇਸ ਦਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਗਿਰਾਵਟ ਆਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ।'' ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਅਫਰੀਕਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਬੇਰੁਜ਼ਾਗਰੀ ਦੀ ਦਰ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਉਣ ਦੀ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਇਸ ਸਾਲ ਮਈ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਅਫਰੀਕੀ ਅਮੀਰਕੀਆਂ ਦੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ 5.9% ਫੀਸਦ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਜੋ 1970 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ। ਕੁਝ ਅਮਰੀਕੀ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨੂੰ ਗੱਲਾਂ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਇਆ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਬਦਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਜਾਤੀ ਆਧਾਰਿਤ ਸਮੂਹਾਂ ਲਈ ਅੰਕੜੇ ਅਜੇ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਧੀ ਇਵਾਨਕਾ ਨੇ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ 65 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਟਰੰਪ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਡਿੱਗਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ। 2017 ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ 2.5% ਤੇ 2.9% ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਧਾ ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਰ 2.8% ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੀ ਦਰ 2.7% ਰਹੀ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਘੱਟ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਘਰੇਲੂ ਆਮਦਨ ਵੀ ਅਰਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਹਾਲਤ ਜਾਣਨ ਦਾ ਪੈਮਾਨਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੀਤੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਰ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਦਰ ਘਟੀ ਹੈ। ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਂਸਸ ਬਿਊਰੋ ਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਕਿ, ਕੀ 61,372 ਡਾਲਰ ਸਾਲਾਨਾ ਘਰੇਲੂ ਆਮਦਨ ਦਾ 2017 ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਹੋਣ ਪਿੱਛੇ ਬੀਤੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਏ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਫੈਸਲੇ, ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਟਰੰਪ ਨੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਹਰ ਕੋਈ ਖੁਦ ਨੂੰ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੂਡੀ ਐਨੈਲਿਟਕਸ ਦੇ ਮਾਰਕ ਜ਼ੈਂਡੀ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਅਜੇ ਅਸੀਂ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਅਗਲੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮੰਦੇ ਪੈਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।'' \"ਜਦੋਂ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਅਰਥਚਾਰੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਹੁਲਾਰਾ ਘੱਟੇਗਾ ਅਤੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਉੱਚੀਆਂ ਬਿਆਜ਼ ਦਰਾਂ ਨਹੀਂ ਸਾਂਭ ਸਕਣਗੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਬਣਨਗੇ।'' ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਵਧੀਆ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ꞉ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-54548350", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54554393", "doc1": "يمكن أن تؤثر الأعراض المستمرة لكوفيد على كل شيء من الدماغ إلى القلب حتى الجلد وهذا يمكن أن يفسر سبب عدم تصديق أو علاج بعض الأشخاص الذين يعانون من أعراض مستمرة. وذكر تقرير المعهد الوطني البريطاني للبحوث الصحية إنه قد يكون هناك تأثير نفسي كبير على الأشخاص الذين يعانون من أعراض كوفيد-19 طويلة الأمد. ؤلذلك هم بحاجة إلى مزيد من الدعم - ويحتاج موظفو الرعاية الصحية إلى معلومات أفضل حول الحالات المماثلة. تجارب مُغيرة للحياة تمّ إخبار معظم الأشخاص أنهم سيتعافون من عدوى فيروس كورونا الخفيفة في غضون أسبوعين ومن العدوى الأكثر خطورة في غضون ثلاثة أسابيع. لكن التقرير يقول إن الآلاف قد يتعايشون مع \"كوفيد المستمر\". ومع ارتفاع حالات الإصابة بفيروس كورونا في جميع أنحاء المملكة المتحدة، فمن المرجح أيضاً أن يزداد هذا العدد في الأشهر المقبلة. استناداً إلى مقابلات مع 14 عضواً من مجموعة دعم للذين يعانون من أعراض كوفيد طويل الأمد على فيسبوك وأحدث الأبحاث المنشورة، كشفت الدراسة الجديدة أعراضاً متكررة تؤثر على كل شيء بدءاً من التنفس والدماغ والقلب ونظام القلب والأوعية الدموية إلى الكلى والأمعاء والكبد والجلد. وقد تكون هذه الأعراض ناتجة عن أربع متلازمات مختلفة: وبقي بعض المصابين في المستشفى لفترة طويلة بسبب إصابتهم بمرض كوفيد-19 الحاد - لكن آخرين ممن أصيبوا بعدوى خفيفة، لم يتم اختبارهم أو تشخيصهم. ووفقا للدراسة فإن التوصل إلى \"تشخيص عملي لـ كوفيد-19 المستمر\" من شأنه أن يساعد الناس في الوصول إلى الدعم. ويقول التقرير: \"لقد أصبح من الواضح أن عدوى كوفيد-19 بالنسبة لبعض الأشخاص مرض طويل الأمد\". وأضاف: \"بالنسبة للبعض، ذلك مرتبط بإعادة تأهيلهم بعد دخول المستشفى - لكن آخرين أبلغوا عن تجارب غيرت حياتهم بعد معانتهم من عدوى عولجوا منها في المنزل، وأصبحت الأعراض أكثر حدة مع مرور الوقت\". وقالت معدة التقرير الدكتورة إيلين ماكسويل، إنها افترضت أن أولئك الذين عانوا من أعراض حادة من كوفيد-19 سيتأثرون أكثر وأنّ الأشخاص الذين تعرضوا لآثار أقل هم أيضاً معرضون لآثار أقل ولكن على المدى الطويل. لكن الدراسة كشفت عكس ذلك. وقالت الدكتورة ماكسويل \"نحن نعلم الآن أنّ هناك أشخاصاً ليس لديهم سجل إصابة بكوفيد يعانون أكثر من شخص تمّ وضعه على جهاز التنفس الاصطناعي لعدة أسابيع\". وهذه الآثار المنهكة على بعض الناس يمكن أن تشكل \"عبئاً كبيراً على هيئة الخدمات الصحية الوطنية\". \"أبنائي يتولون الطبخ والتنظيف\" تعاني جو هاوس وشريكها آش من أعراض مستمرة جو هاوس، المحاضرة في جامعة بريستول، لم تعد إلى العمل بعد أكثر من ستة أشهر على إصابتها. بدأ الأمر بسعال شديد وصعوبة في التنفس، لكن تحول ذلك بعدها إلى إجهاد شديد وصداع، قبل أن تبدأ مشاكل القلب وآلام العضلات. وقالت: \"في ذلك اليوم، استيقظت، أصبت بدوار شديد، وأغمي عليّ وانتهى بي المطاف في غرفة الطوارئ\". وعلى الرغم من تحسن نبضها المتسارع وضيق التنفس قليلاً، إلا أنّ أعراضها المستمرة لا تزال تؤثر بشكل كبير على حياتها وحياة أسرتها. يعاني شريكها آش أيضاً من أعراض لم تختف. فاضطر أبناؤها المراهقون نتيجة ذلك، إلى القيام بكل أعمال الطهي والتنظيف. وتقول: \"يصنف الكثير من الأشخاص على أنهم يعانون من أعراض خفيفة، لكنها في الحقيقة ليست خفيفة على الإطلاق. نحن بحاجة إلى الدعم\". وعلى الرغم من إصابة جو بالتهاب رئوي، لم يتم اختبارها أبداً لمعرفة إذا كانت مصابة بالفيروس ولم تدخل المستشفى. وقالت: \"كلانا أبلغ وصيته عندما كنّا مريضين جداً. كان الأمر مخيفاً\". ويدعو التقرير إلى تقديم الدعم في المجتمع بالإضافة الى عيادات المستشفى الشاملة التي تمّ الإعلان عنها مؤخراً للذين يعانون من أعراض كوفيد طويلة الأمد. ويضيف إنه من المحتمل أن يكون لكوفيد المستمر، تأثير غير متناسب على مجموعات معينة، مثل السود أو الآسيويين وكذلك أولئك الذين يعانون من مشاكل في الصحة العقلية أو صعوبات التعلم. وأضافت الدكتورة ماكسويل: \"هدفنا هو أن تستخدم خدمات الرعاية الصحية وموظفيها هذه المراجعة لفهم أفضل للتجارب التي يمكن للمرضى أن يتعاملوا معها، وتزويدهم بإمكانية الوصول إلى العلاج والرعاية والدعم الذي يحتاجون إليه\".", "doc2": "ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫ਼ਾਰ ਹੈਲਥ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਵੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲਗਾਤਾਰ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਲੱਛਣ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਜਾਂ ਫ਼ਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫ਼ਾਰ ਹੈਲਥ ਰਿਸਰਚ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਟਾਫ਼ ਨੂੰ ਵੱਧ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਦਲਣ ਵਾਲੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਮਾਮੁਲੀ ਲੱਛਣ ਹਨ ਤਾਂ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਜੇ ਗੰਭੀਰ ਹਨ ਤਾਂ ਤਿੰਨ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਪਰ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਵੀ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ ਫ਼ੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਇੱਕ 'ਲੌਂਗ ਕੋਵਿਡ ਮਦਦ ਗਰੁੱਪ' ਦੇ 14 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਨਵੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਸਮੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੁਬਾਰਾ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲੱਛਣ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਾਹ, ਦਿਮਾਗ, ਦਿਲ, ਅਤੇ ਖੂਨ ਸੰਚਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੁਰਦਿਆਂ, ਅੰਤੜੀਆਂ, ਜਿਗਰ ਤੇ ਚਮੜੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ। ਇਹ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਚਾਰ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ- ਇੰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਬਾਕੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਮੁਲੀ ਇਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਸੀ, ਦਾ ਨਾ ਕਦੀ ਟੈਸਟ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ। ਸਮੀਖਿਆ ਮੁਤਾਬਿਕ ਜੇਕਰ ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਲਈ ਜਾਂਚ ਹੁੰਦੀ ਰਹੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੋਵਿਡ-19 ਦਾ ਇਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ।\" ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੋਵਿਡ-19 ਦਾ ਇਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ \"ਕੁਝ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ- ਪਰ ਕਈ ਹੋਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਦਲਣ ਵਾਲੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ਬਾਰੇ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਮਾਮੁਲੀ ਇਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰ ਰਹੇ। ਰਿਪੋਰਟ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਡਾ. ਈਲੇਨ ਮੈਕਸਵੈਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਕਾਰਨ ਬੀਮਾਰ ਹੋਏ ਹਨ, ਉਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਘੱਟ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਪਰ ਸਮੀਖਿਆ ਅਨੁਸਾਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਰਿਕਾਰਡ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਕਲੀਫ਼ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਵੈਟੀਲੇਟਰ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।\" ਅਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਹ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹੈਲਥ ਸਿਸਟਮ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਬੋਝ ਪਾਉਣਗੇ। 'ਮੇਰੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੇ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਨ ਅਤੇ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ' ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਬਰਿਸਲ ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰਾਰ ਜੋ ਹਾਊਸ ਕੋਵਿਡ ਦੀ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕੰਮ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਆਏ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਭੈੜੀ ਖੰਘ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ਼ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਪਰ ਇਹ ਦਿਲ ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਦਰਦ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੱਡਭੰਨਵੀਂ ਥਕਾਨ ਅਤੇ ਸਿਰ ਦਰਦ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,\"ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੈਂ ਉੱਠੀ, ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੁਸਤ ਸੀ, ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ (ਏ ਐਂਡ ਈ) ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਧੜਕਣ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬਿਹਤਰ ਹੋਈ ਹੈ ਪਰ ਚੱਲ ਰਹੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਅਸਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾ ਦਾ ਪਾਰਟਨਰ ਐਸ਼ ਵੀ ਨਾ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੱਲੜ੍ਹ ਉਮਰ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਹਾਊਸ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਐਸ਼ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲੱਛਣਾ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ \"ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਮੁਲੀ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮਾਮਲੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੋ ਨੂੰ ਨਿਮੋਨੀਆ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਕਦੇ ਵੀ ਵਾਇਰਸ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਲਈ ਟੈਸਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾਖ਼ਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਬੀਮਾਰ ਸੀ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਵਸੀਅਤਾਂ ਬਣਵਾ ਲਈਆਂ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਡਰਾਉਣਾ ਸੀ।\" ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨੇ ਗਏ 'ਵਨ ਸਟਾਪ ਹੌਸਪਿਟਲ ਕਲੀਨਿ'ਕ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮਦਦ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਾਰੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗਰੁੱਪਾਂ 'ਤੇ ਵੱਖ ਪੈਮਾਨੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਲੇ ਜਾਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮੱਸਿਆਂਵਾਂ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਅਤੇ ਜਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤਾਂ ਹੋਣ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ। ਡਾ. ਮੈਕਸਵੈੱਲ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਸਾਡਾ ਮੰਤਵ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਜ਼ਰੀਏ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਟਾਫ਼ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾਂ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ ਨਜਿੱਠ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਿਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਇਲਾਜ, ਕੇਅਰ ਅਤੇ ਮਦਦ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਮੁਹੱਈਆ ਹੋ ਸਕੇ।\" ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42194441", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42191981", "doc1": "أغلب الطلبة كانوا في عطلة المولد النبوي واقتحم المسلحون، وهم ثلاثة على الأقل، المعهد الزراعي وهم يرتدون البرقع. وقال الجيش إن المسلحون قتلوا جميعا في الهجوم الذي تبنته حركة طالبان باكستان. ويعتقد أن المعهد كان مغلقا بسبب عطلة بمناسبة ذكرى مولد النبي محمد. وجاء في وسائل الإعلام المحلية، نقلا عن مصادر عسكرية، أن دوي انفجار واحد على الأقل سمع من داخل المعهد. وأحاطت الشرطة والجيش بمحيط المعهد. وأفادت الشرطة أن ثمانية طلبة وموظف إداري قتلوا في الهجوم. وقال أحد المصابين لوكالة رويترز إن 120 من أصل 400 طالب مقيم كانوا في الكلية أثناء الهجوم، لأن أغلبهم ذهبوا لقضاء عطلة ذكرى المولد النبوي مع ذويهم. وأضاف: \"كنا نائمين، عندما سمعنا إطلاق النار. قمت من سريري، وفي لحظات كان الجميع يجرون ويصرخون ‘طالبان هاجمونا‘\". وشهدت بيشاور القريبة من الحدود مع أفغانستان، أكثر هجمات طالبان عنفا في السنوات الأخيرة. ففي عام 2014، هاجم مسلحو طالبان مدرسة يديرها الجيش في بيشاور، فقتلوا 141 شخصا، في واحدة من أكثر الهجمات دموية في تاريخ البلاد.", "doc2": "ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤਿੰਨ ਹਮਲਾਵਰ ਬੁਰਕਾ ਪਾ ਕੇ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸਿਖਲਾਈ ਸੰਸਥਾ 'ਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਏ। ਫੌਜ ਦੀ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਹਮਲਾਵਰ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤਾਲੀਬਾਨ ਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ। ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਿਉਂ ਬਣਾਏ ਲੌਂਗੋਵਾਲ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ? ਸਕੂਲ 'ਚ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਲੁਹਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਸ਼ਹਿਰ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਤਾਲੀਬਾਨ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ 'ਤੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀ ਤਾਹਿਰ ਖਾਨ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਰੌਇਟਰਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਕਮਾਂਡੋ ਨੇ ਕੈਂਪਸ ਦੀ ਘੇਰੇਬੰਦੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ।'' ਇੱਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਅਹਿਤੇਸਾਨ ਉਲ ਹਕ਼ ਨੇ ਰੌਇਟਰਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 400 ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ। ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਈਦ ਦੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ 'ਤੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਗਏ ਹੋਏ ਸੀ। ਦੁਬਈ: ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਹੈ ਭਾਰਤੀ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਤਾਲੀਬਾਨੀ ਦਹਿਸ਼ਤਗ਼ਰਦਾਂ ਨੇ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਦੇ ਆਰਮੀ ਸਕੂਲ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਕੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ 141 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-44067207", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44064747", "doc1": "يتمتع مهاتير محمد بشعبية كبيرة بين الماليزيين وتقاعد مهاتير عام 2003 بعد 22 عاما في رئاسة الحكومة، ولكنه عاد عن تقاعده ليصحح ما وصفه بـ \"أكبر غلطة في حياتي\"، وهي تقاعده. فبعد خلافه مع رئيس الوزراء نجيب رزاق والحزب الحاكم، المنظمة المالاوية القومية المتحدة (أومنو)، قاد مهاتير ائتلاف المعارضة باكاتان هاربان في المعركة الانتخابية. من هو مهاتير محمد الذي ترشحه المعارضة الماليزية لرئاسة الوزراء؟ وقبل الانتخابات قال إنه يعتزم تولي السلطة لعامين قبل تسليمها لائتلاف المعارضة بزعامة أنور إبراهيم المسجون حاليا. ليست مفاجأة ولا تمثل الحملة السياسية لمهاتير مع المعارضة ونجاحه في الإطاحة بالحزب الحاكم، مفاجأة للماليزيين. مهاتير محمد وزوجته كان مهاتير قد انضم لأومنو في سن 21 عاما، وظل يمارس الطب لسبع سنوات قبل أن يصبح عضوا في البرلمان عام 1964. وفي عام 1969 فقد مقعده في البرلمان وطرده الحزب بعد كتابته خطابا مفتوحا لرئيس الحكومة حينئذ تونكو عبد الرحمن. وكتب لاحقا كتابا حمل اسم \"معضلة الملايو\" تحدث فيه عن تهميش سكان البلاد من المالاي وانتقدهم لقبولهم وضعية المواطن من الدرجة الثانية. وقد حاز في ذلك الوقت على دعم القادة الشباب في أومنو فعاد للحزب، وانتخب مجددا في البرلمان، وعين وزيرا للتعليم، وخلال 4 سنوات أصبح نائبا لرئيس الحزب، وفي عام 1981 بات رئيسا للوزراء. وفي ظل حكمه تحولت ماليزيا إلى أحد النمور الآسيوية في التسعينيات، ��عكس مشروع مثل البرجين التوأم بيتروناس طموحات مهاتير محمد. وقد أكسبته سياساته السلطوية ولكن الوطنية شعبية في ماليزيا، لم يعكرها سوى سجله في مجال حقوق الإنسان. حقوق الإنسان فقد تعرض الزعماء السياسيون للسجن دون محاكمة وأبرزهم كان نائبه أنور إبراهيم الذي أقيل من منصبه واتهم بالفساد والمثلية وسجن. وكان قد دعا لإصلاحات سياسية واقتصادية عام 1998. مهاتير محمد قاد ائتلاف المعارضة وكانت العديد من تعليقاته الشائكة حول الغرب قد سببت توترا بين الجانبين. فمثلا قبل أيام من استقالته في أكتوبر/تشرين أول عام 2003 أثار مهاتير غضب الحكومات الغربية والجماعات اليهودية عندما زعم أن اليهود \"يحكمون العالم\". مهاتير محمد: اليهود يحكمون العالم مهاتير يجدد انتقاده لليهود وقال إنه ترك منصبه \"محبطا لأنني لم أحقق سوى القليل في مسيرتي السياسية التي أردت جعلها مسيرة ناجحة ومحترمة\". وهو لم يترك السياسية حتى في تقاعده. فقد دأب على توجيه الانتقادات علنا لخليفته عبد الله بدوي. وبعد الانتخابات الباهتة للائتلاف الحاكم عام 2008 ترك مهاتير الحزب في خطوة اعتبرها الكثيرون بمثابة ضغط على بدوي كي يتنحى. وكان مهاتير قد دعم في البداية رئيس الوزراء الحالي نجيب رزاق ثم انقلب عليه واتهمه بالفساد. إستقالة مهاتير محمد من الحزب الحاكم في ماليزيا وعلى أثر ذلك انسحب وعدد من كبار مؤيديه من أومنو وانضموا للمعارضة عام 2016. وفي يناير/كانون ثاني الماضي أعلن عزمه خوض الانتخابات في سن الـ 92. وفي التاسع من مايو/آيار حقق فوزا تاريخيا وأطاح بحلفائه السابقين بعد أكثر من 60 عاما في السلطة. هل الدكتور يعلم أفضل؟ وكان اعتراف مهاتير بخطئه في أمور عديدة واعتذاره عنها، ومن بينها طرد أنور إبراهيم، مفاجأة للكثيرين. الاعلان عن تنحي مهاتير وقد انتقده نجيب لتحالفه السياسي الجديد ووصفه بـ \"الممثل الأول\" في ماليزيا، وقال:\" إنني لا أصدق ما يفعله\". وجاء في أحد اشهر الكتب عن فترة حكمه :\"إن مهاتير محمد يؤمن أن الطريق الذي يسلكه هو الطريق الوحيد\".", "doc2": "ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਹਾਤੀਰ ਨੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੇ ਦੌਰ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ ਪਾਰਟੀ ਬਾਰੀਸਨ ਨੈਸ਼ਨਲ (ਬੀਐੱਨ) ਦੇ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ, ਜੋ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1957 ਤੋਂ ਹੀ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਬਰਕਰਾਰ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਬਕਾ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਹੀ ਕਰੀਬੀ ਨਜੀਬ ਰਜ਼ਾਕ, ਜੋ ਕਿ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਮੁਤਾਬਕ ਮਹਾਤੀਰ ਦੇ ਗਠਜੋੜ ਨੇ 115 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਿਲ ਕਰਕੇ ਬਹੁਮਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਹਾਤੀਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਠਜੋੜ \"ਕਾਨੂੰਨ ਸਾਸ਼ਨ ਦੀ ਬਹਾਲੀ ਕਰੇਗਾ\"। ਕੁਆਲਾ ਲਾਮਪੁਰ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਦਿਆਂ ਮਹਾਤੀਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡੇ ਗਠਜੋੜ ਨੇ \"ਨਾ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਵੋਟਾਂ, ਨਾ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਸੀਟਾਂ ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਤਗੜਾ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ ਹੈ।\" ਕੌਣ ਹਨ ਮੁਹੰਮਦ ਮਹਾਤੀਰ ? ਮਹਾਤੀਰ 1981 ਤੋਂ 2003 ਤੱਕ ਬੀਐੱਨ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ 22 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਮੋਹਰੀ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ��ਰਥਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਉਹ ਇੱਕ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਿਆਸੀ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਵਾਦਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਮਹਾਤੀਰ 2008 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਨਜੀਬ ਰਜ਼ਾਕ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਗੁਰੂ ਵੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅਰਥਚਾਰਾ ਵਧਿਆ ਪਰ ਨਵੇਂ ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨੇ ਬੀਐੱਨ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਕਾਫੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ। 'ਚੌਣਾਵਾਂ ਅਪਰਾਧ' ਸਾਲ 2016 'ਚ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਸਰਗਰਮ ਹੁੰਦਿਆਂ ਮਹਾਤੀਰ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਬਾਰੀਸਨ ਨੈਸ਼ਨਲ (ਬੀਐੱਨ) ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਾਕਾਤਨ ਪਾਰਾਪਨ ਨਾਲ ਜੁੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ \"ਸ਼ਰਮ ਮਹਿਸੂਸ\" ਹੁੰਦੀ ਹੈ \"ਅਜਿਹੀ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਣ ਦੀ ਜੋ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੀ ਹਮਾਇਤੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।\" ਉਮਰ ਦਰਾਜ ਹੋਣ ਦੇ ਡਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਉਹ ਦੋ ਸਾਲ ਸਾਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42543368", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42538568", "doc1": "المنتجة التلفزيونية شوندا ريمز، والممثلتان ناتالي بورتمان وأمريكا فيريرا من بين مؤيدات الحملة وأعلن عن هذه المبادرة التي تحمل اسم \"انتهى ذاك الزمن\" في صفحة كاملة من صحيفة نيويورك تايمز الورقية. وجاء في الإعلان أن هذا المشروع بمثابة \"دعوة موحدة للتغيير من قبل نساء تعملن في في مجال صناعة الترفيه إلى النساء في العاملات في كل مكان\". وتأتي المبادرة عقب اتهامات الاستغلال الجنسي التي وجهتها ممثلات معروفات ضد منتج الأفلام هارفي واينشتاين. تمويل قانوني وتدعم مئات الممثلات - من بينهم ناتالي بورتمان، وريز ويذرسبون، وكيت بلانشيت، وايفا لونغوريا، وإيما ستون - هذا المشروع الذي جمع حتى الآن أكثر من 13 مليون دولارا أمريكيا من بين الـ 15 ألف دولار التي يهدف إلى جمعها. سيستخدم المال الذي تم جمعه لتوفير دعم قانوني لكل من الرجال والنساء الذين تعرضوا للتحرش في مكان العمل. ويستهدف المشروع بشكل أساسي الأشخاص غير القادرين على تحمل نفقات الدفاع عن أنفسهم مثل عاملات المصانع والنادلات والعاملات في دور الرعاية. الفائزة بالأوسكار ناتالي بورتمان، وإيما ستون، وكيت بلانشيت من بين مؤيدات الحملة وفي \"رسالة تضامن\" نشرت على موقع الإنترنيت الخاص بالحملة، يقول منظمو \"انتهى ذاك الزمن\": \"ليس على النساء أن يلجأن بعد الآن إلى النضال للمشاركة وبلوغ المناصب العليا. حانت نهاية هذا الاحتكار المنيع (من قبل الرجال)\". وتضيف هذه الرسالة - التي تستهدف \"كل النساء... اللاتي كان عليهن صد محاولات التحرش الجنسي\" - أنه يمكن لمثل هذه الاعتداءات أن تستمر في أغلب الأحيان لأن \"الجناة وأصحاب العمل لا يواجهون أي عواقب\". وتنادي الرسالة أيضا بمواجهة \"عدم المساواة بين الجنسين وعدم التساوي في توزيع القوة\"، مؤكدة على ضرورة وصول عدد أكبر من النساء إلى مواقع السلطة والحصول على مردود مالي مكافئ للرجال\". في شهر ديسمبر/كانون الأول، منحت مجلة التايم جائزة العام لـ \"كاسري الصمت\" - وهم نساء ورجال تحدثوا علنا ��د التحرش والاعتداء الجنسي. وكان قد انتشر استخدام هاشتاغ \"أنا أيضا\" العام الماضي الذي ألهم نساء ورجالا على مستوى العالم لمشاركة قصصهم عن حالات تحرش جنسي تعرضوا لها بعد دعوة الممثلة اليسا ميلانو ضحايا الاعتداء الجنسي عبر حسابها على تويتر للتضامن. واستخدم الهاشتاغ بين شهري أكتوبر/تشرين الأول وديسمبر/كانون الأول أكثر من 6 مليون مرة.", "doc2": "300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹਿਲਾਵਾਂ 'ਟਾਈਮਜ਼ ਅੱਪ' ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਟਾਲੀ ਪੋਰਟਮੈਨ, ਈਵਾ ਲੌਨਗੋਰੀਆ ਅਤੇ ਐਮਾ ਸਟੋਨ ਵਰਗੀਆਂ ਹਸਤੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਨਵੇ ਸਾਲ ਮੌਕੇ ਅਖਬਾਰ 'ਨਿਊ ਯੌਰਕ ਟਾਈਮਜ਼' 'ਚ ਛਪੀ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰੀ ਜ਼ਰਿਏ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 2017 'ਚ ਗੂਗਲ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀ ਸਰਚ ਹੋਇਆ? ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੀਆਂ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸੱਚ ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਔਰਤਾਂ ਵਲੋਂ ਹਰ ਔਰਤ ਲਈ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਪੁਕਾਰ ਹੈ। ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਹਾਰਵੀ ਵੀਨਸਟੀਨ 'ਤੇ ਸੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਛਪੀ ਇੱਕ ਚਿੱਠੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ''ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਦਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੁਣ ਰੁੱਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਦਾ ਸਮਾਂ ਹੁਣ ਮੁੱਕ ਗਿਆ ਹੈ।'' ਚਿੱਠੀ ਮੁਤਾਬਕ ਅਜਿਹਾ ਸੋਸ਼ਣ ਇਸਲਈ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰਾਂ ਲਈ ਸਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਟਾਰਗੇਟ 15 ਮਿਲਿਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ ਜਿਸ 'ਚੋਂ 13 ਮਿਲਿਅਨ ਡਾਲਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਕਿਵੇਂ ਹੋਏਗੀ ਮਦਦ? ਇਸ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਮਰਦ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਨੂੰਨੀ ਮਦਦ ਦਿੱਤੀ ਜਾਏਗੀ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਆਪ ਖਰਚਾ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕ ਸਕਦੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫੈਕਟ੍ਰੀ ਵਰਕਰ ਜਾਂ ਰੈਸਟੌਰੰਟ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬੈਰੇ। ਹੋਰ ਔਰਤਾਂ ਉੱਚੀਆਂ ਅਤੇ ਵਧੀਆ ਤੰਖਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ, ਇਹ ਵੀ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਟਾਈਮ ਦੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ 'ਸਾਏਲੰਸ ਬ੍ਰੇਕਰਸ' ਨੇ ਸੋਸ਼ਣ ਖਿਲਾਫ ਬੋਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨੂੰ 2017 ਦਾ 'ਪਰਸਨ ਆਫ ਦ ਇਅਰ' ਐਲਾਨਿਆ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹੈਸ਼ਟੈਗ #MeToo ਜ਼ਰਿਏ ਵੀ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਹੋਏ ਸੋਸ਼ਣ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/sports/2012/08/120808_olympics2012_muslim_sports_fasting", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-48453135", "doc1": "بدء الأولمبياد في رمضان مثل تحديا للاعبين المسلمين هذه المرة يأتي الأولمبياد في توقيت يمثل تحديا للرياضيين المسلمين، فأولمبياد هذا العام تتزامن مع شهر رمضان الذي يصوم فيه المسلمون ساعات طويلة هنا في بريطانيا. والتغذية هي أحد العناصر المهمة التي يركز عليها الرياضيون لتحسين أدائهم ومساعدتهم على الفوز، ويحرص العديد من الرياضيين على اتباع حمية غذائية دقيقة بسعرات حرارية معينة. وكل هذا يساعد الرياضيين على الفوز والتنافس على الميداليات. لكن الوضع يبدو مختلفا لأكثر من ثلاثة آلاف رياضي مسلم في أولمبياد لندن التي تزامنت مع شهر رمضان. مواضيع قد تهمك نهاية الصوم تحدثت مع بعض الرياضيين عن استعداداتهم للتنافس في الأولمبياد في وقت بدأ فيه بالفعل شهر رمضان. قالت هادية محمد حسني لاعبة منتخب مصر للريشة الطائرة \"قررت الصيام أسبوعا قبل المباريات، ولا أعرف إن كنت سأستطيع الصيام يوم المباريات أم لا\". أما محمد السحارتي لاعب منتخب مصر في الجمباز فقال \"لم أقرر فعل شييء معين لكني أردت أن أجرب الصيام أول يومين في التدريب، لأرى إن كان أدائي سيتاثر، أما يوم المنافسة ذاته فقررت ألا أصوم لأني توقعت أن أحتاج كمية كافية من السوائل للحفاظ على مستوى طاقتي\". لكن التدريب هو أيضاً يحتاج لطاقة ومجهود، فكيف وجد الرياضيون التدريب وهم صائمون؟ قالت هادية حسني \"أستمر في التمرين بشكل منتظم في البداية ولكن بعد مرور ستة أيام من شهر رمضان بدأت أشعر أني ليس لدي أي طاقة في التمرين، فقدت الكثير من السوائل في جسمي وهذا ما دعاني إلى أن أقرر عدم الصيام في أيام البطولة\". وتفاوتت طريقة تعامل الرياضيين المسلميين مع رمضان وأولمبياد لندن، فمحمد صبيحي، أحد أعضاء المنتخب البريطاني في التجذيف قرر عدم الصيام طيلة أيام البطولة، وتعويض ذلك فيما بعد، وإطعام عائلات محتاجة. أما نور الدين حفيظ، لاعب و(كابتن) منتخب تونس للكرة الطائرة فقرر أن يصوم. ويقول إنه يتناول وجبة إفطار جيدة ويحرص على تناول السوائل عندما يفطر، وإنه اعتاد الصيام خلال المباريات. وعلقت هادية حسني على هذا قائلة \"هذا أمر يرجع لكل لاعب. فهناك لاعبون يشعرون بدفعة روحانية في شهر رمضان، وهذا يجعل الصيام سهلا عليهم أثناء اللعب. وهناك لاعبون يتأثر أداؤهم بالصيام، فكل حسب استعداده\". وأكد القائمون على تجهيزات القرية الأولمبية في شرق لندن أن القرية لديها الاستعدادات الكافية لاستقبال الرياضيين المسلمين. قوالت منى عبد العزيز لاعبة منتخب مصر في سلاح سيف المبارزة \"الأكل الحلال متوفر والمطعم مفتوح طوال الوقت بحيث نستطيع تناول وجبة الإفطار والسحور في الأوقات التي تناسبنا\". قلة النوم والتحدى الآخر بخلاف الصوم هو اختلاف وقلة ساعات النوم في شهر رمضان. وقال محمد السحارتي \"كان علي أن أذهب إلى التمرين مبكرا كل يوم لهذا لم أستطع تناول وجبة السحور لأنام أطول وقت ممكن لتكون لدي الطاقة الكافية في التدريب\". أما هادية حسني فقالت \"أعتقد أن اختلاف ساعات النوم وقلتها كان له تأثير أكبر علي من يصوم\". ولم يفصح بعض اللاعبين عما إن كانوا قد قرروا الصيام أو لا خشية الانتقاد. وقالت هادية حسني \"لم أخف من الانتقاد أبدا فهذا شيء بيني وبين ربي، ليس من حق أحد أن يحاسبني\". أما محمد السحارتي فقال \"لم أفكر بهذه الطريقة، الجميع أراد تمثيل بلاده بصورة مشرفة هذا هو ما أتينا من أجله\". ويبقى قرار الصيام بالنسبة للاعبين المشاركين في الألعاب الأولمبية أمرا شخصيا، أما بالنسبة للجماهير فالاستمتاع بمشاهدة المنافسات يأتي أولا.", "doc2": "20-20 ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਖੇਡਣ ਅਤੇ ਦੇਖਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਪਰ 50 ਓਵਰਾਂ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਥਾਂ ਅਤੇ ਪਛਾਣ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ 1983 ਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ। 1983 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਲਾਰਡਜ਼ ਦਾ ਉਹ ਮੈਦਾਨ ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਇਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸੁਪਨੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੋਚਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਕੱਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵੈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼ ਦੀ ਧੁਰੰਧਰ ਟੀਮ ਫਿਰ ਤੋਂ ਇਸ ਕੱਪ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਕਪਿਲ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਸਰਜੀਕਲ ਸਟਰਾਈਕ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਵੈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦਿੱਗਜ ਹਾਰ ਗਏ। ਇਸ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਨੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਦਿਲ ਜਿੱਤਿਆ ਸਗੋਂ ਇਸ ਖੇਡ ਦੀ ਅੱਜ ਜਿੰਨੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਹੈ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਜਿੱਤ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਰਾਤੋਂ-ਰਾਤ ਸਟਾਰ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਿਖਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਇਸ ਖੇਡ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਈ ਸਟਾਰ ਖਿਡਾਰੀ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਚਾਹੇ 90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਹੋਣ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸੌਰਵ ਗਾਂਗੁਲੀ, ਅਨਿਲ ਕੁੰਬਲੇ, ਯੁਵਰਾਜ ਸਿੰਘ, ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧੋਨੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਦੇ ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ। ਧੋਨੀ ਯੁੱਗ ਜਦੋਂ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਸੀ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਨਾਂ ਅਜਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਖੇਡ ਪ੍ਰੇਮੀ ਅਟਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਉਹ ਹੈ ਧੋਨੀ। ਅਟਕਨਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਧੋਨੀ ਯੁੱਗ ਦਾ ਨਾਮ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਪਤਾਨੀ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਕਾਰਨਾਮੇ ਕੀਤੇ ਜੋ ਕਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਏ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਹ ਇਕੱਲੇ ਅਜਿਹੇ ਕਪਤਾਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸਾਲ 2007 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਪਹਿਲੇ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਦਵਾਈ ਸੀ। ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਕਪਿਲ ਦੇਵ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਦੂਜੇ ਭਾਰਤੀ ਕਪਤਾਨ ਬਣੇ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਾਲ 2013 ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਚੈਂਪੀਅਨਸ ਟਰਾਫੀ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਕੇ ਆਈਸੀਸੀ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਟਰਾਫ਼ੀਆਂ ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੋਹਰ ਲਾ ਦਿੱਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਬਚੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੇ ਉਹ ਟੈਸਟ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕੋਈ ਹੋਰ ਫਾਰਮੈਟ। ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ (2011, 2012 ਤੇ 2013) ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਵਿੱਚ ਆਈਸੀਸੀ ਟੀਮ ਆਫ਼ ਦੀ ਈਅਰ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤਾਂ ਹੀ ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਖਿਡਾਰੀ ਮੈਥਿਯੂ ਹੈਡਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਤੁਸੀਂ ਧੋਨੀ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹੋ, ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਖਿਡਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਦਾ ਇੱਕ ਯੁੱਗ ਹੈ। ਕਈ ਮਾਅਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਐਮਐਸ ਗਲੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦੇ ਕਪਤਾਨ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਉਹੀ ਟੀਮ ਲਈ ਕੁਝ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" 2019 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਧੋਨੀ ਦਾ ਰੋਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਐਮਐਸ ਧੋਨੀ ਦਾ ਇਹ ਆਖਿਰੀ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਹੋਵੇ ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਵਿਕਟਕੀਪਰ-ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਧੋਨੀ ਨੂੰ 2019 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਥਾਂ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੱਧ ਕਰਮ ਦੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਅਧੂਰੀ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਲੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਵਿਕਟਾਂ ਪਿੱਛੇ ਵੀ ਖੇਡਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਟੀਮ ਨੂੰ ਵਿਕਟ ਦਿਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਹਿਮ ਰੋਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲੇ ਵੀ ਆਈਸੀਸੀ ਰੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹਨ ਪਰ ਜਦੋਂ ਕਪਤਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਧੋਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਅੱਗੇ ਹਨ। ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਐਨਾਲਿਸਟ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਧੋਨੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਪਤਾਨੀ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸਮਝ ਹੈ, ਫਿਰ ਉਹ ਰੋਹਿਤ ਸ਼ਰਮਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਉਦਾਹਰਨ ਆਈਪੀਐਲ ਹੈ- ਜਿੱਥੇ ਵਿਰਾਟ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਖੈਰ ਕਪਤਾਨੀ ਤਾਂ ਵਿਰਾਟ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹੇਗੀ ਪਰ ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਹੀ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਮਿਲ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਟੀਮ ਨੂੰ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਲੈ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਧੋਨੀ ਕੋਹਲੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਡੀਆਰਐਸ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫੀਲਡਿੰਗ ਹੋਵੇ ਪਲੇਸਮੈਂਟ ਜਾਂ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇ। ਹਰ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਧੋਨੀ ਦਾ ਰੋਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਹੇਗਾ। ਨਾਲ ਹੀ ਰੋਹਿਤ ਵਰਗੇ ਕਪਤਾਨ ਦਾ ਵੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਵਿਰਾਟ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਵਿਕਟ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਕੇ ਜਿਵੇਂ ਧੋਨੀ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਡੀਆਰਐਸ ਵਾਲੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਉਹ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਹ ਜਿਸ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਸਟੰਪਿੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਟੀਮ ਲਈ ਬੋਨਸ ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਅਨੁਭਵ ਹੋਣ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹੇ ਖਿਡਾਰੀ ਜੋ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਖੇਡਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋਣ। ਅਸੀਂ ਧੋਨੀ ਦਾ ਵਿਕਟ ਕੀਪਿੰਗ ਹੁਨਰ ਦੇਖਣਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਅਹਿਮ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਵਿਕਟਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਤੋਂ ਜਦੋਂ ਉੁਹ ਸਪਿੰਨਰਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਾਲਾਤ ਮੁਤਾਬਕ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗੇਂਦ ਕਿੱਥੇ ਪਾਉਣੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਕਲ ਅੰਦਰ ਫੀਲਡਰਜ਼ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਖਾਸ ਹੈ ਧੋਨੀ ਵਿੱਚ? ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਕਪਤਨਾ ਸੁਨੀਲ ਗਾਵਸਕਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਧੋਨੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਦੀ ਤਾਬੀਜ਼ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਧੋਨੀ ਇਸ ਸਾਲ ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਫਾਰਮ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਚੇਨਈ ਸੁਪਰਕਿੰਗਜ਼ ਦੇ ਲਈ 12 ਪਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ 416 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ। ਗਾਵਸਕਰ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ 30 ਮਈ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਮੈਗਾ-ਇੰਵੈਂਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਲਈ ਧੋਨੀ ਅਹਿਮ ਹੋਣਗੇ ਨਾ ਸਿਰਫਡ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਸਗੋਂ ਤਜ਼ੁਰਬੇ ਕਾਰਨ ਵੀ। ਗਾਵਸਕਰ ਨੇ ਪੀਟੀਆਈ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਅਹਿਮ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਟਾਪ-ਥ੍ਰੀ ਹੈ।\" \"ਪਰ ਜੇ ਟਾਪ-3 ਆਮ ਯੋਗਦਾਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਤਾਂ ਧੋਨੀ ਕ੍ਰਮ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਨੰਬਰ ਚਾਰ 'ਤੇ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਪੰਜ ਨੰਬਰ 'ਤੇ। ਗੱਲ ਡਿਫੈਂਡਿੰਗ ਟੋਟਲ ਦੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਜਿੱਤ ਦੀ, ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਹੀ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, ''ਧੋਨੀ 2011 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੀ ਜਿੱਤ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਅਨੁਭਵ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਅਜਿਹਾ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਤਣਾਅ ਵਾਲੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਟੀਮ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।\" ਧੋਨੀ ਦੀ ਚੋਣ ਤੋਂ ਅਸਿਹਮਤ ਕਈ ਸਾਬਕਾ ਖਿਡਾਰੀ ਟੀਮ ਦੀ ਚੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਧੋਨੀ ਨੂੰ ਥਾਂ ਦੇਣ ਤੋਂ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਰਿਸ਼ਭ ਪੰਤ ਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਟੀਮ ਦੀ ਚੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਧੋਨੀ ਲਈ ਬੈਕਅੱਪ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਧੋਨੀ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਖਮੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੇਐਲ ਰਾਹੁਲ ਵੀ ਵਿਕਟ-ਕੀਪਿੰਗ ਕਰਨ ਦੇ ਕਾਬਿਲ ਹਨ। ਹਰਭਜਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖੇਡਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਈ ਮੁੱਦੇ ਹਨ ਪਰ ਆਪਣੇ ਅਨੁਭਵ ਨਾਲ ਧੋਨੀ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਨਿਪਟਣਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-46491019", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46479047", "doc1": "رسم يظهر منغ وهي المحكمة وتتهم منغ، وهي ابنة مؤسس شركة هواوي، بخرق العقوبات الأمريكية المفروضة على إيران. وقبض عليها السبت في مطار فانكوفر، وتواجه احتمال ترحيلها إلى الولايات المتحدة. وطالبت الصين بالإفراج عنها لأنها \"لم تخالف القوانين\". وأرجأت محكمة كندية النظر في قضيتها إلى يوم الاثنين. وأعلن الأربعاء عن اعتقالها دون توضيح تفاصيل القضية لأن منغ طلبت عدم نشر التهم الموجهة إليها، ولكن المحكمة رفضت حظر النشر الآن. ما الذي حدث في المحكمة؟ خلال جلسة استماع بالمحكمة العليا في بريتش كولومبيا، اتهمت منغ باستعمال فرع لشركة هواوي اسمه \"سكاي كوم\" للالتفاف على العقوبات المفروضة على إيران منذ 2009 إلى 2014. كما اتهمت منغ بالتحايل وإخفاء حقيقة أن \"سكاي كوم\" فرع تابع لشركة هواوي. وتواجه منغ عقوبة بالسجن مدة 30 عاما إذا أدينت بالتهم الموجهة لها في الولايات المتحدة. وذكر مراسلون أنها لم مغلولة اليدين لدى مثولها أمام المحكمة وكانت تلبس قميصا أخضر. وقال محام يمثل الحكومة الكندية إن منغ متهمة \"بالتآمر للتحايل على العديد من المؤسسات المالية\". واستبعد أن تفرج عنها المحكمة بكفالة لأنها قد تغادر البلاد. علاقات متوتر اعتقال منغ يفاقم العلاقات المتوترة بين الصين والولايات المتحدة، إذ تبادلت الدولتان فرض رسوم جمركية متبادلة على سلع بقيمة مليارات الدولارات. وتعد شركة هواوي من أكبر شركات تكنولوجيا الاتصالات في العالم، وأصبحت ثاني أكبر شركة لصناعة الهواتف الذكية متقدمة على أبل. ولم تعلن السلطات الكندية عن اعتقال منغ حتى الأربعاء يوم مثولها أمام المحكمة. وكثيرا ما اتهم نواب أمريكيون شركة هواوي بأنها خطر على الأمن القومي الأمريكي وباستعمال التكنولوجيا في التجسس.", "doc2": "ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਬਾਰੇ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੇਂਗ ਵਾਂਗਜ਼ੋ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਾਂਗਜ਼ੋ 'ਤੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ। ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਵਾਂਗਜ਼ੋ ਦੀ ਜਲਦ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨ ਨਹੀਂ ਤੋੜਿਆ ਹੈ। ਵਾਂਗਜ਼ੋ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਫਾਊਂਡਰ ਦੀ ਧੀ ਵੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਦੱਸਣਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਖਵਾਵੇ ਚੀਨੀ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਤਾਜ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੀਰੇ ਵਰਗਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਂਗਜ਼ੋ ਇਸਦੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ। 1 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਜਿੱਥੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਜੀ-20 ਸਮਿਟ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਟ੍ਰੇਡ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਨਰਮੀ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਸੀ, ਮੇਂਗ ਵਾਂਗਜ਼ੋ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਵਾਂਗਜ਼ੋ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਸੁਪੁਰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਾਂਗਜ਼ੋ 'ਤੇ ਲੱਗੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਅਜੇ ਤੱਕ ਸਾਫ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਹਨ। ਪਰ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਲੱਗੀਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੇ ਉਲੰਘਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ''ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵਜ੍ਹਾ ਦੇ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈਣਾ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਉਲੰਘਣ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਕੈਨੇਡਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਤੁਰੰਤ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਦੱਸਣ ਤੇ ਮੇਂਗ ਨੂੰ ਛੱਡਣ।'' ਹਵਾਵੇ ਨੇ ਇੱਕ ਸਟੇਟਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰਾ ਕੰਮ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀਆਂ ਹਦਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਹੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੇਂਗ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਮਹਿਲਾ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਜਾਂ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ 'ਤੇ ਕੀ ਅਸਰ? ਸਿਲਕ ਰੋਡ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਵਿਨੇਸ਼ ਮੋਟਵਾਨੀ ਮੁਤਾਬਕ, ''ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਦੇ ਲਈ ਇਸ ਤੋਂ ਬੁਰਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋ ਰਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਰ ਔਖੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।'' ''ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜੀ-20 ਸਮਿਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ੱਕ ਵਿੱਚ ਸਨ।'' ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਸਿਰਫ ਟ੍ਰੇਡ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਯੂਨਸ ਏਅਰਜ਼ ਵਿੱਚ ਚਲ ਰਹੀ ਜੀ-20 ਸਮਿਟ 'ਚ ਲਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਦੋਵੇਂ ਪੱਖਾਂ ਨੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਤਾਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ ਮਿਲ ਕੇ 90 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਿਸੇ ਸਹਿਮਤੀ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਤਣਾਅ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਖਵਾਵੇ 'ਤੇ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਏਲਿਅਟ ਜ਼ੈਗਮਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਇਸ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਨੂੰ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਬੰਧਕ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੇਖੇਗਾ। ਏਲੀਅਟ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਚੀਨ ਸਮਝੌਤਾ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਇੱਕ ਗੱਲ ਇਹ ਵੀ ਕਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਡ ਵਾਰ ਦੇ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਘੇਰਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।'' ਚੀਨੀ ਅਖਬਾਰ 'ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼' ਦੇ ਚੀਨੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਐਡੀਸ਼ੰਜ਼ ਦੇ ਐਡੀਟਰ ਹੂ ਸ਼ਿਜਿਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਚੀਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਇਹ ਖਵਾਵੇ ਨੂੰ ਥੱਲੇ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ। ਇਸਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸਾਂ 'ਤੇ ਖਵਾਵੇ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਖਵਾਵੇ ਦੀ ਸਾਖ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਸਟਰੇਲੀਆ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਸਣੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਈ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਖਵਾਵੇ ਦੇ ਫੋਨ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਐਨਟੀਨਾ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਹਾਲੇ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਅਜਿਹੇ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕੇ ਕਿ ਥਵਾਵੇ ਨੇ ਕਦੇ ਜਾਸੂਸੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜਾਂ ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਨਿਜੀ ਡਾਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖਵਾਵੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਗਲਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਗਲਤ ਤੇ ਬੇਬੁਨੀਆਦ ਹੈ। ਖਵਾਵੇ ਦੇ ਫਾਊਂਡਰ ਅਤੇ ਵਾਂਗਜ਼ੋ ਦੇ ਪਿਤਾ ਰੇਨ ਜ਼ੇਨਫੇਈ ਚੀਨੀ ਫੌਜ 'ਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਰਹਿ ਚੁਕੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਵਜ੍ਹਾ ਹੈ ਕਿ ਐਲੀਅਟ ਜ਼ੈਗਮਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਚਾਈਨੀਜ਼ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਣ ਹੈ। ਖਵਾਵੇ ਦੇ ਫਾਊਂਡਰ ਅਤੇ ਵਾਂਗਜ਼ੋ ਦੇ ਪਿਤਾ ਰੇਨ ਜ਼ੇਨਫੇਈ ਚੀਨੀ ਫੌਜ 'ਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਰਹਿ ਚੁਕੇ ਹਨ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਰਗੇ ਦੇਸ ਖਵਾਵੇ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸ਼ੰਕਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਸਚ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਡਾਟਾ ਦੇਣਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਖਵਾਵੇ ਸਣੇ ਚੀਨ ਦੇ ਬਾਕੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਇਸ ਸ਼ੱਕ ਨੂੰ ਗਲਤ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਹੂ ਸ਼ਿਜਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗੀ। ਚੀਨ ਆਪਣੀਆਂ ਹੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ। ਜੇ ਸਰਕਾਰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੀ ਵੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਦੇਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਕਿਵੇਂ ਹੋਵੇਗਾ?'' ''ਤੇ ਜੇ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਜਿਹਾ ਕਹਿੰਦਾ ਵੀ ਹੈ ਤਾਂ ਖਵਾਵੇ ਕੋਲ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਗੁਜ਼ਾਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾਉਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵਾਂਗਜ਼ੋ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦੀ ਇੱਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੇਖਣਗੇ। ਕੰਪਲੀਟ ਇਨਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਟੋਨੀ ਨੈਸ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇ ਖਵਾਵੇ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਬਾਕੀ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਉਭਰਦੇ ਬਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ 5ਜੀ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨੂੰ ਖਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਖਵਾਵੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ ਗੁਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਉਭਰਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਲੋਮਨ ਟਾਪੂ ਅਤੇ ਪਾਪੁਆ ਨਿਊ ਗਿਨੀ ਇਸਦੇ ਉਦਾਹਰਣ ਹਨ। ਅਗਲਾ ਨੰਬਰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਇਹ ਕਦਮ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਾਲੇ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਖਰਾਬ ਕਰੇਗਾ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-55318945", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55318925", "doc1": "تنطلق من السؤال التالي: \"هل تغير سلوك الفيروس؟\" قد يبدو الفيروس المتحور، بالنسبة لنا غريزيا، أمراً مخيفاً، لكن التحور والتغير هو ما تفعله الفيروسات. وفي أغلب الأوقات، يكون الأمر إما تغييراً لا معنى له أو أن الفيروس يُعدل نفسه بطريقة تجعله أضعف في إصابتنا بالعدوى، وتختفي النسخة الجديدة. وقد يصل إحيانا إلى تكوين تركيبة جديدة ناجحة. مواضيع قد تهمك نهاية \"نسخة جديدة\" من فيروس كورونا في بريطانيا ولا يوجد دليل واضح على أن النسخة الجديدة لفيروس كورونا التي رُصدت في جنوب شرق إنجلترا قادرة على الانتقال بسهولة أكبر أو التسبب في أعراض أكثر خطورة أو جعل اللقاح غير ذي فائدة. غير أنه مع ذلك يوجد سببان يجعلان العلماء يتابعون الأمر عن كثب. الأول هو أن مستويات انتشار هذه النسخة مرتفعة في الأماكن الذي تشهد ارتفاعاً في عدد حالات الإصابة. ويمثل هذا الأمر إشارة تحذير، وإن كان من الممكن تفسيره بطريقتين. فمن الممكن أن يكون الفيروس قد تحور بحيث صار ينتشر بسهولة أكبر ويسبب المزيد من حالات العدوى. غير أن العتر الجديدة يمكن أيضاً أن تنجح بالمصادفة من خلال إصابتها الأشخاص المناسبين في الوقت المناسب. فقد كانت إحدى التفسيرات لانتشار \"العترة الإسبانية\" خلال فصل الصيف هو أن الأشخاص قد أصيبوا بها خلال إجازاتهم ثم عادوا بها إلى البلاد. ويقتضي الأمر إجراء تجارب مختبرية للتحقق مما إذا كانت هذه النسخة أكثر قدرة على الانتشار من غيرها. أما الأمر الثاني الذي يثير دهشة العلماء هو الطريقة التي تحور بها الفيروس. وقال لنا ا��بروفيسور نك لومان، الخبير في مؤسسة كوفيد 19 جينومكس بالمملكة المتحدة إن الفيروس\"لديه عدد كبير من الطفرات بصورة مدهشة، أكثر مما كنا نتوقع، وبعضها يبدو مثيراً للاهتمام\". فيروس كورونا: كيف بدأ توزيع لقاح كوفيد-19 بهذه السرعة؟ وثمة مجموعتان بارزتان من الطفرات، وأعتذر عن ذكر أسمائها السيئة. وكلا المجموعتين موجودتان في بروتين النتوءات الشوكية، وهو المفتاح الذي يستخدمه الفيروس من أجل اختراق خلايا أجسامنا والسيطرة عليها. وتقوم الطفرة N501 (كما حذرتك بشأن اسمها) بتغيير الجزء الأكثر أهمية من بروتين النتوءات، والمعروف باسم \"مجال ربط المستقبلات\". وهذا هو المكان الذي يتلامس فيه النتوء مع سطح خلايا أجسامنا لأول مرة. وأي تغييرات تُسهل دخول الفيروس من المرجح أن تمنحه ميزة إضافية. ويقول البروفيسور لومان \"يبدو وكأنه تحوّر مهم\". التطعيم الجماعي سيشكل ضغطاً على الفيروس يضطره للتحور حتى يتمكن من إصابة الأشخاص الذين حصلوا على اللقاح أما الطفرة الأخرى (H69/V70) فقد ظهرت عدة مرات من قبل، من بينها لدى حيوانات المنك التي أصيبت بالفيروس. لم الدعوة لاستخراج جثث ملايين من حيوانات المنك في الدنمارك؟ ماذا يقول العلم بخصوص السلالة الجديدة من الفيروس المرتبطة بحيوان \"المنك\"؟ وكان مصدر القلق هو أن الأجسام المضادة المأخوذة من دماء الناجين كانت أقل فعالية في مهاجمة هذه النسخة من الفيروس. ويقتضي الأمر كذلك المزيد من التجارب المختبرية لفهم ما يجري حقا. ويقول البروفيسور آلان ماك نالي الأستاذ في جامعة برمنغهام \"نعلم أن هناك نسخة جديدة، لكننا لا نعلم شيئاً عما يعنيه ذلك من الناحية البيولوجية. من السابق لأوانه أن نقوم بأي استنتاج بشأن أهمية هذا الأمر من عدمها\". وتقود الطفرات في بروتين النتوء الشوكي إلى أسئلة حول اللقاح، لأن اللقاحات الرئيسية الثلاثة -فايزر وموديرنا وأُكسفورد- تُدرب جهاز المناعة على مهاجمة النتوء الشوكي في الفيروس. غير أن الجسم سيتعلم مهاجمة أجزاء عدة في النتوء الشوكي. وهذا هو السبب في أن مسؤولي الصحة ما زلوا مقتنعين بأن اللقاح سينجح في مواجهة هذه النسخة. وكان الفيروس قد تحور داخل أجسام حيوانات وانتقل إلى إصابة البشر قبل نحو عام. ومنذ ذلك الحين يتحور بنحو مرتين في الشهر الواحد. وبمقارنة عينة من الفيروس حاليا، بذلك الذي ظهر أولاً في إقليم ووهان الصيني سيكون هناك نحو 25 طفرة تفصل بين الاثنين. وما زال فيروس كورونا يُجرب توليفات مختلفة من الطفرات ليصيب البشر بشكل صحيح. وقد شاهدنا ذلك يحدث من قبل، إذ اعتبر كثيرون أن ظهور وهيمنة طفرة أخرى (G614) يشير إلى تزايد قدرة الفيروس على الانتشار. إلا أن عملية التطعيم الجماعي سرعان ما ستضع نوعاً جديداً من الضغط على الفيروس، لأنه سيُضطر إلى التحور من أجل إصابة الأشخاص الذي حصلوا على اللقاح. وفي حال أدى ذلك إلى تطور الفيروس، فقد نضطر إلى تحديث اللقاحات بانتظام، كما نفعل مع لقاحات الإنفلونزا، حتى نستطيع المواكبة.", "doc2": "ਪੁੱਛੋ: \"ਕੀ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਬਦਲਿਆ?\" ਇੱਕ ਬਦਲਣ ਵਾਲਾ ਵਾਇਰਸ ਸੁਣਨ ਵਿੱਚ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਡਰਾਉਣਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਰੂਪ ਬਦਲਣਾ ਅਤੇ ਤਬਦੀਲੀ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਵਾਇਰਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਬਹੁਤੀ ਵਾਰ ਇਹ ਜਾਂ ਤਾਂ ਅਰਥਹੀਣ ਬਦਲਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਵਾਇਰਸ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਦਲ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਲਾਗ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਬਸ ਮਾਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਨਵੇਂ ਜੇਤੂ ਫ਼ਾਰਮੂਲੇ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕੋਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਨਵੇਂ ਰੂਪ, ਜੋ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਵੱਧ ਸੌਖੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਫ਼ੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰ ਲੱਛਣ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਵਿਅਰਥ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕਿਉਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ? ਖ਼ੈਰ, ਇਸ ਦੇ ਦੋ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਜੋ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸ 'ਤੇ ਨੇੜੇਓਂ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਕਿ ਜਿਨੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਮਾਮਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ ਉਥੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਵਧੇਰੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫ਼ੈਲਣ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਇੰਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤਬਦੀਲ ਹੋਇਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਬਦਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਬਰੇਕ ਵੀ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਸਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ। ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ 'ਸਪੈਨਿਸ਼ ਸਟ੍ਰੇਨ' ਦੇ ਫ਼ੈਲਣ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਵੇਰਵਾ ਇਹ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫ਼ਿਰ ਇਸ ਨੂੰ ਘਰ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਸੱਚੀਂ ਬਾਕੀਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਫ਼ੈਲਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਤਜ਼ਰਬੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਦੂਸਰਾ ਪੱਖ ਜਿਹੜਾ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਆਪਣਾ ਰੂਪ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲੇਗਾ। ਕੋਵਿਡ-19 ਜੈਨੋਮਿਕਸ ਯੂਕੇ (COG-UK) ਕੰਨਸੋਰਟੀਅਮ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਨਿਕ ਲੋਮੈਨ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਹੋਏ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਜਿੰਨੀ ਆਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸੀ ਉਸ ਤੋਂ ਵੱਧ, ਅਤੇ ਕਈ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।\" ਵਾਇਰਸ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ (ਵਾਇਰਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ) ਦੇ ਦੋ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਸੈਟ ਹਨ-ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਨਾਂ ਦੇ ਖ਼ੌਫ਼ਨਾਕ ਨਾਮਾਂ ਲਈ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗਦਾ ਹਾਂ। ਦੋਵੇਂ ਅਹਿਮ ਸਪਾਈਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਵਾਇਰਸ ਸਪਾਈਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸੈਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਕਰ ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ ਐਨ501(ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ) ਸਪਾਈਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸੇ ਜਿਸਨੂੰ \"ਰੀਸੈਪਟਰ ਬਾਈਡਿੰਗ ਡੋਮੇਨ\" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਬਦਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ ਜਿਥੇ ਸਪਾਈਕ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਸਤਹ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਤਬਦੀਲੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਜਾਣਾ ਸੌਖਾ ਹੋਵੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨ H69/V70 ਮਿਟਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਮਸ਼ਹੂਰ ਮਿੰਕ (ਫ਼ਰ ਵਾਲਾ ਨਿਓਲਾ) ਇੰਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਸਮੇਤ। ਚਿੰਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਉਸ ਬਦਲੇ ਹੋਏ ਰੂਪ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਕਰਨ ਲਈ ਬਚਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਵਿੱਚ ਰੌਗਾਣੂਰੋਧਕ ਘੱਟ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਨ। ਅਸਲ 'ਚ ਸਮਝਣ ਲਈ ਕਿ ਕੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਹੋਰ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ। ਬਰਮਿੰਗਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਐਲਨ ਮੈਕਨੈਲੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਬਦਲਿਆ ਰੂਪ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ।\" \"ਇਹ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨਾ ਕਿ ਇਹ ਕਿੰਨਾ ਅਹਿਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿੰਨਾਂ ਨਹੀਂ ਹਾਲੇ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਹੈ।\" ਸਪਾਈਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵਿੱਚ ਮਿਊਟੇਸ਼ਨਜ਼ ਵੈਕਸੀਨ ਸੰਬੰਧੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਫ਼ਾਈਜ਼ਰ, ਮੌਡਰਨਾ ਅਤੇ ਆਕਸਫ਼ੋਰਡ ਤਿੰਨਾਂ ਵਲੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਟੀਕੇ, ਇਮੀਊਨ ਸਿਸਿਟਮ ਨੂੰ ਸਪਾਈਕ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਰੀਰ ਸਪਾਈਕ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਹੀ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਯਕੀਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਬਦਲੇ ਰੂਪ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਵਾਇਰਸ ਹੈ ਜੋ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਹ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਦੋ ਰੂਪ ਬਦਲਦਾ ਹੈ, ਅੱਜ ਇੱਕ ਨਮੁਨਾ ਲਓ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਵੁਹਾਨ ਤੋਂ ਲਏ ਨਮੂਨੇ ਨਾਲ ਤੁਲਣਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਤਕਰੀਬਨ 25 ਬਦਲਾਅ ਹੋਣਗੇ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰਿਆਂ ਕਰਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਰਿਸ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਨਫ਼ੈਕਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਰੂਪ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦਿਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਵਾਇਰਸ ਵਧੇਰੇ ਫ਼ੈਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਇਸਦੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਰੂਪ (G614) ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਫ਼ੈਲਾਅ ਕਈਆਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ। ਪਰ ਜਲਦ ਹੀ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਟੀਕਾਕਰਨ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਦਲਣਾ ਪਵੇਗਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟੀਕਾਕਰਨ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ, ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਫ਼ਲੂ ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56423307", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-56433872", "doc1": "ضرب فيروس كورونا مئات الآلاف من الأطفال ويتركز هؤلاء الضحايا في أفغانستان، ونيبال، وبنغلاديش، والهند، وباكستان، وسريلانكا علما بأن التقديرات تشير إلى أن 1.8 مليار شخص يعيشون في هذه المنطقة. ووجد التقرير أن الفئات الأكثر تضررا جراء الوباء تتمثل في النساء، والأطفال، والمراهقين. وذكرت التقارير أن منطقة جنوب آسيا شهدت نحو 13 مليون حالة مصابة بكوفيد وأكثر من 186 ألف وفاة إلى حد الآن. وتعاملت دول كثيرة، بما فيها الدول ال��اقعة في منطقة جنوب آسيا، مع الوباء من خلال فرض إجراءات إغلاق عام صارمة. وبينما ظلت مستشفيات، وصيدليات، ومحلات بقالة مفتوحة، فإن معظم الأشياء الأخرى تعرضت للإغلاق. مواضيع قد تهمك نهاية ويفحص التقرير - سواء الآثار المباشرة وغير المباشرة لوباء كوفيد-19 وطرق الاستجابة في منطقة جنوب آسيا - آثار هذه الاستراتيجيات الحكومية على العناية الصحية، والخدمات الاجتماعية، بما في ذلك المدارس، والاقتصاد. وتشير التقديرات الواردة في التقرير إلى أنه تم تسجيل 228 حالة وفاة بين الأطفال الذين تقل أعمارهم عن خمس سنوات في البلدان الستة المذكورة بسبب توقف الخدمات الحيوية، التي تتراوح بين الفوائد الغذائية، والتطعيم. ويذهب التقرير إلى أن عدد الأطفال الذين يعالجون من آثار سوء التغذية انخفض إلى أكثر من 80 في المئة في بنغلاديش والنيبال، في حين تراجعت وتيرة التطعيم بين الأطفال إلى نسبة 35 في المئة ونسبة 65 في المئة في الهند وباكستان على التوالي. ويذكر التقرير أيضا أن معدلات الوفيات بين الأطفال كانت الأعلى في الهند في عام 2020 - أي بنسبة 15.4 في المئة وتأتي بنغلاديش في المرتبة الثانية بنسبة 13 في المئة. وشهدت سيريلانكا أكبر زيادة في وفيات الأمهات - أي 21.5 في المئة وتأتي بعدها باكستان بنسبة 21.3 في المئة. يشير التقرير إلى أن وفيات الأطفال في بنغلاديش يمكن أن ترتفع إلى 13 في المئة وتشير التقديرات إلى أن حالات الحمل الإضافية وغير المرغوب فيها بلغت نحو 3 ملايين ونصف المليون، بما في ذلك 400 ألف حمل بين المراهقات، بسبب قلة وسائل منع الحمل أو إمكانية الحصول عليها. التأثير الكامل للوباء - وحالات الإغلاق العامة - أصبح واضحا الآن في ظل لجوء البلدان إلى إعادة تقييم برامجها المتعلقة بالصحة العامة والتعليم. ويخشى الخبراء في الهند من أن تكون معدلات سوء التغذية أسوأ بكثير في جميع مناطق البلد عندما تتدفق البيانات خلال الشهور القليلة المقبلة. ولا تزال بعض البلدان في جنوب آسيا، مثل الهند، تواجه زيادة في عدد الإصابات. وبينما انتهى الإغلاق العام في مختلف المناطق في شهر يونيو/حزيران من السنة الماضية، لجأت عدة دول ومناطق إلى فرض الإغلاق العام بشكل متقطع لوقف انتشار الوباء. ويتوقع التقرير أنه بالرغم من أن انقطاع الخدمات الصحية أثر أيضا في حياة الناس الذين يشكون من أمراض أخرى - فإنه يتنبأ بحدوث وفيات أخرى تصل إلى 5943 في المنطقة بين المراهقين الذين لم يتوفر لهم العلاج من مرض السل، والملاريا، والتيفوئيد، وفيروس نقص المناعة البشرية.", "doc2": "ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਇਲਾਜ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਸਣੇ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ 2 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ, ਨੇਪਾਲ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਔਰਤਾਂ, ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੂਰੇ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ 1.3 ਕਰੋੜ ਕੋਰੋਨਾ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲੱਖ 86 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਵਧਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਸਖ਼ਤ ਲੌਕਡਾਊਨ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਹਸਪਤਾਲ, ਮੈਡੀਕਲ ਸਟੋਰ ਅਤੇ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾ���ਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਰੱਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਰੀਬ ਸਭ ਕੁਝ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਡਾਇਰੈਕਟ ਐਂਡ ਇਨਡਾਇਰੈਕਟ ਇਫੈਕਟ ਆਫ ਕੋਵਿਡ-19 ਪੈਂਡੇਮਿਕ ਐਂਡ ਰਿਸਪੌਂਸ ਇਨ ਸਾਊਥ ਏਸ਼ੀਆ- ਸਿਰਲੇਖ ਦੇ ਨਾਲ ਛਪੀ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਕੂਲਾਂ, ਅਰਥਚਾਰੇ ਸਣੇ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾ, ਸਮਾਜਿਕ ਸੇਵਾਵਾਂ 'ਤੇ ਅਪਣਾਈ ਗਈ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ 6 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ 2,28,000 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ, ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੋਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਟੀਕਾ ਨਾ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਹੋਈ। ਕੋਰੋਨਾਾਵਇਰਸ: ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਰ ਵੱਧ ਕਿਉਂ ਹੈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 80 ਫੀਸਦ ਤੱਕ ਗੰਭੀਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀ ਦਰ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 35 ਫੀਸਦ ਅਤੇ 65 ਫੀਸਦ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 2020 ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੱਧ ਕੇ 15.4 ਫੀਸਦ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਰ 13 ਫੀਸਦ ਰਹੀ। ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਦੇ ਮੌਤ ਦਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਦੇਖੀ ਗਈ ਜੋ 21.5 ਫੀਸਦ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦਰ 21.3 ਫੀਸਦ ਰਹੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਦੌਰਾਨ 35 ਲੱਖ ਅਣਚਾਹੇ ਗਰਭਧਾਰਨ ਹੋਏ ਹਨ, ਜੋ ਗਰੀਬੀ ਜਾਂ ਗਰਭ ਨਿਰੋਧਕ ਨਾ ਮਿਲ ਸਕਣ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਸਾਰੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਦੇ ਡਾਟਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣਗੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਦਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਅਜੇ ਵੀ ਲਾਗ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜੂਨ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਸਖ਼ਤ ਲੌਕਡਾਊਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੇ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਰੁਕਾਵਟ ਨੇ ਹੋਰਨਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਰੀਬ 5.943 ਕਿਸ਼ੋਰਾਂ ਦੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਜੋ ਟੀਬੀ, ਮਲੇਰੀਆ, ਟਾਈਫਾਈਡ ਅਚੇ ਐੱਚਆਈਵੀ-ਏਡਜ਼ ਦਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਕਰਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-51763875", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51765806", "doc1": "توعية الأطفال حول فيروس كورونا تجنبهم التأثر بالمعلومات الخاطئة \"هل سأمرض؟\" \"هل ستقفل المدرسة؟\" \"هل سيموت ��دي أو جدتي؟\" يسيطر فيروس كورونا على الأخبار، وكما هو الحال دائما، يسأل الأطفال أسئلة مباشرة وصعبة كهذه حول ما سيحدث. مواضيع قد تهمك نهاية في حين أن خطر تعرض الأطفال للإصابة بالفيروس يبدو ضئيلا، فإن منشورات وسائل التواصل الاجتماعي المليئة بالموت والشائعات، يمكن أن تثير الذعر. قصص الموت، ونقص الغذاء المحتمل وإغلاق المدارس، وتداول عبارات مثل \"احتمال التحول إلى وباء\"، يمكن أن تزيد من الشعور بالقلق. الحفاظ على السيطرة ولذلك يعتبر الأسلوب أمرا حيويا عند مناقشة موضوع فيروس كورونا مع طفل، كما تنصح أنغاراد رودكين، الأخصائية والاستشارية النفسية، في كتاب تربية الأطفال \"ما الذي يفكر فيه طفلي؟\". وتقول \"نستمتع جميعا بقصص مرعبة إلى حد ما. لكننا لا نحب أن نسمعها كثيرا عندما تكون أقرب قليلا إلينا . ساعد طفلك على الحفاظ على مسافة بينه وبين التهديد، من خلال إعطاء معلومات حول كيفية انتشار فيروس كورونا وما يمكننا القيام به للمساعدة في تقليل المخاطر، مثل استخدام كميات كبيرة من الفقاعات الجميلة عند غسل أيدينا\". من المهم التأكيد على ما يمكن للأطفال القيام به، مثل غسل أيديهم بشكل صحيح، كما يقول الخبراء و\"Covid-19 \" هو مرض يصيب الجهاز التنفسي ناجم عن فيروس كورونا الجديد، الذي يبدو أنه يبدأ بحمى، يليه سعال جاف. بعد حوالى أسبوع، يؤدي إلى ضيق في التنفس ويحتاج بعض المرضى إلى علاج في المستشفى. والمختصون ليسوا متأكدين تماما من كيفية انتشاره من شخص لآخر، لكن الفيروسات المماثلة تنتقل عبر الرذاذ، مثل تلك الناتجة عندما يسعل الشخص المصاب أو يعطس. وتقول الدكتورة رودكين، إنه من الضروري التحدث مع الطفل حول الأشياء التي يمكنه التحكم فيها، مثل التخلص من المناديل والنظافة الشخصية، بدلاً من الأشياء التي لا يستطيعون التحكم فيها. وتضيف \"بمجرد انتهاء التفسير، يجب أن تنتقل المحادثة إلى أمر لا يشعره بالتهديد، مثل: ماذا تناول على الغداء، أو من يعتقد أنه سيفوز في مباراة كرة القدم هذا المساء\". يمكن أن يؤثر الفيروس على ملايين الأشخاص حول العالم في وقت قريب. وتقول حكومة المملكة المتحدة، في أحدث خططها، إن ما يصل إلى خُمس العمال يمكن أن يصبحوا مرضى، في ذروة الوباء، مع احتمال إغلاق المدارس. تفشي فيروس كورونا بلغ \"مرحلة حرجة\" العرب يوظفون الدعابة في مواجهة فيروس كورونا انخفاض مستوى التلوث في الصين بعد تفشي كورونا فيروس كورونا: كيف يختار العلماء اسما لأي فيروس جديد؟ تتمثل إحدى مشاكل شرح الفيروس في صعوبة التنبؤ بما سيحدث، رغم أن الأدلة السابقة، وإن كانت محدودة، تشير إلى أن الأطفال المصابين بـ \"Covid-19\" تظهر عليهم أعراض خفيفة. وتقول الدكتورة رودكين \"في حين أن الآباء لديهم خبرة طويلة في شرح التهديدات العالمية - الحرب والإرهاب وتغير المناخ - فإن الأطفال ما قبل المراهقة ما زالوا يطورون قدرتهم على تقييم المخاطر. لذلك من المهم معرفة مستوى قلقهم بشأن فيروس كورونا\". وتضيف \"كن واضحا في الإقرار بأنك لا تعرف كل الإجابات، لكن هناك أشخاصا يتخذون القرارات لأجلنا، ولديهم كل المعلومات التي يحتاجونها\". ويجب على الآباء أن يكونوا على معرفة قدر الإمكان قبل شرح المشكلات للأطفال، بما في ذلك مواكبة النصائح الرسمية، وفق رودكين. وفي حالة إصابة صبي أو فتاة بفيروس كورونا، يُنصح الآباء بعدم المبالغة في التخوف من أي خطر على صحتهم. \"يمكنك إخبارهم بأن الأمر يشبه إلى حد ما الشعور بالتهاب. لذا سيشعرون أنه ليس مخيفاً كما يعتقدون\"، حسبما يقول جون غيلمارتن، وهو المعالج المتخصص في مشكلات الكلام في جمعية \"آي كان (أنا استطيع)\" الخيرية المتخصصة في مشكلات التواصل لدى الأطفال. ويُعتقد بأن حالة كبار السن وذوي الظروف الصحية، هم الأكثر عرضة لخطر الموت أو الإصابة بمرض خطير بسبب فيروس كورونا. وقد يؤدي هذا إلى قلق الأطفال بشأن الأصدقاء والأقارب الأكبر سنا. تبسيط المعلومات للأطفال يساهم في زيادة وعيهم بالفيروس استخدم لغة بسيطة وتوضح رودكين \"لكن يمكننا التحدث عن ذلك بابتسامة وباستخدام الفكاهة، أو على الأقل بطريقة ودية، بما لا يشغل أطفالنا بقضية وجودية في غنى عنها، حتى يصبحوا في سن الـ 13 على الأقل\". وتضيف رودكين \"عليك طمأنة طفلك بأنك وجده سليمان وقويان، وأنكما ستواصلان بذل كل ما في وسعيكما للحفاظ على نفسيكما في صحة جيدة\". وتزداد قدرة الأطفال على التعامل مع المعلومات المعقدة والمقلقة مع تقدم العمر. وبالتالي فإن الطريقة التي يتحدث بها أحد الوالدين مع طفل يبلغ من العمر ثلاث سنوات تختلف اختلافا كبيرا عن التعامل مع مراهق. والأمر هنا يرجع إلى التقدير الشخصي. لكن غيلمارتن يقترح استخدام \"لغة بسيطة\" لجميع الفئات العمرية والسماح للأطفال بطرح \"الكثير من الأسئلة\" لإظهار أنهم يستمعون إليها. ويمكن لإولياء الأمور الذين يبحثون عن اللغة المناسبة، أن يبدأوا بجولة أخبار \"بي بي سي\". الأطفال، مثل بقية الناس، معرضون للخرافات والتضليل بشأن فيروس كورونا، من خلال الثرثرة، وخاصة بين الأطفال دون 13 عاما والمراهقين، على وسائل التواصل الاجتماعي. وتقول الدكتورة رودكين، إن أفضل طريقة لمكافحة ذلك هي توفير \"المعلومات المناسبة للعمر، والاطمئنان، لأن أفضل مصدر يثق به الأطفال هو الوالدان\".", "doc2": "ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਚਰਚਾ ਜ਼ੋਰਾਂ 'ਤੇ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿੱਧੇ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਦਾ ਜੋਖ਼ਮ ਘੱਟ ਹੈ, ਪਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ ਦੇ ਕੂੜ ਪ੍ਰਚਾਰ ਅਤੇ ਖੇਡ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੌਤ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ, ਖਾਧ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਿਤ ਘਾਟ, ਸਕੂਲ ਬੰਦ ਕਰਨੇ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ 'ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਫੈਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ' ਵਰਗੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ- ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਹਰ ਪਹਿਲੂ ਬਾਰੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਕਵਰੇਜ - BBC News ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਿਯੰਤਰਣ ਰੱਖਣਾ ਬੱਚਿਆਂ ਸਬੰਧੀ ਲਿਖੀ ਕਿਤਾਬ 'ਵੱਟਸ ਮਾਈ ਚਾਈਲਡ ਥਿੰਕਿੰਗ' ਦੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਅੰਘਰੈਡ ਰਡਕਿਨ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸਬੰਧੀ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਤੁਹਾਡਾ ਲਹਿਜ਼ਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਨੀਆਂ ਕਿਸੇ ਹੱਦ ਤੱਕ ਚੰਗੀਆਂ ਲਗਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਸਾਡੇ ਘਰ ਅਤੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇਹ ਸਭ ਸੁਣਨਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।'' ''ਆਪਣੇ ਬੱਚ��ਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਹੋ ਅਤੇ ਦੱਸੋ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਬਣ ਨਾਲ ਧੋਈਏ ਤਾਂ ਜੋ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਵੀਡੀਓ: ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ ਕਿ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਮੌਤ ਕਿੰਨਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਕੋਵਿਡ-19 ਸਾਹ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਬੁਖਾਰ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਫਿਰ ਸੁੱਕੀ ਖੰਘ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਅਦ ਸਾਹ ਸਬੰਧੀ ਤਕਲੀਫ਼ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਰੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਵੀ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਪੱਕਾ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੱਕ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਆਮ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਛਿੱਕ ਜਾਂ ਖੰਘ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਮਾਸਕ ਦੀ ਖਪਤ ਕਾਫੀ ਵੱਧ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਡਾ. ਰਡਕਿਨ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਇੱਧਰ ਉਧਰ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਨੈਪਕੀਨਾਂ ਦਾ ਸਹੀ ਨਿਪਟਾਰਾ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਸਫ਼ਾਈ। ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਗੱਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਗੱਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਡਰਾਉਣ ਵਾਲੀ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਬਲਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਵੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਖਾਧਾ ਜਾਂ ਉਹ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਟੀਮ ਤੋਂ ਮੈਚ ਜਿੱਤਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਮੈਨੂੰ ਕੀ ਜਾਣਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ? ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਜਲਦੀ ਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਚਰਮ 'ਤੇ ਹੋਣ ਨਾਲ ਹਰ ਪੰਜਵਾਂ ਕਰਮਚਾਰੀ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸਕੂਲ ਬੰਦ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਗੱਲ ਪਤਾ ਲਗਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਲੱਛਣ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਵੀਡੀਓ: ਕੀ ਚਿਕਨ ਜਾਂ ਆਂਡਾ ਖਾਣਾ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ ਡਾ. ਰਡਕਿਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਲਮੀ ਖ਼ਤਰਿਆਂ-ਯੁੱਧ, ਅਤਿਵਾਦ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਆਦਿ ਬਾਰੇ ਸਮਝਾਉਣ ਦਾ ਲੰਬਾ ਤਜਰਬਾ ਹੈ। ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਾਲੇ ਬੱਚੇ ਇਸ ਜੋਖਮ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕੀ ਹੈ। ''ਸਪੱਸ਼ਟ ਰਹੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ, ਪਰ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਉਹ ਲੋਕ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਕੀ ਮਾਸਕ ਪਾਉਣ ��ਾਲ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਦਾ ਸਕਦਾ ਡਾ. ਰਡਕਿਨ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਣਕਾਰੀ ਦੇਣਾ ਤਾਂ ਠੀਕ ਹੈ ਪਰ ਮਾਪੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਜੋਖ਼ਮ ਨਾ ਲੈਣ। 'ਚਿਲਡਰਨ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਚੈਰਿਟੀ' ਵਿਖੇ ਸਪੀਚ ਲੈਂਗੂਏਜ਼ ਥੈਰੇਪਿਸਟ ਜੌਨ ਗਿਲਮਾਰਟਿਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ''ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਹ ਥੋੜ੍ਹਾ ਦੁਖਦਾਈ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਵਰਗਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਓਨਾ ਭਿਆਨਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ।'' ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਅਤੇ ਮਾੜੀ ਸਿਹਤ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਜਾਂ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਜਾਣੋ ਜੇਕਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਗ੍ਰਸਿਤ ਹੋ ਜਾਓ... ਡਾ. ਰਡਕਿਨ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ''ਅਸੀਂ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਮਰ ਜਾਣਾ ਹੈ, ਪਰ ਸੱਚਮੁੱਚ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਬੁੱਢੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਸੌਖੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, ''ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਹਾਸੀ ਮਜ਼ਾਕ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਬੇਚੈਨ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ, ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਡਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।'' ''ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਓ ਕਿ ਉਹ ਅਤੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਅਸਲ ਵਿਚ ਫਿਟ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹਨ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ/ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਨੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਹਰ ਸੰਭਵ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਰਹੋਗੇ।'' ਵੀਡੀਓ: ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਉਮਰ ਨਾਲ ਵੱਧਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਮਾਪੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ੋਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਇਸਤੋਂ ਬਹੁਤ ਅਲੱਗ ਹੈ-ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਫੈਸਲਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਗਿਲਮਾਰਟਿਨ ਸਾਰੇ ਉਮਰ ਸਮੂਹਾਂ ਲਈ 'ਸੌਖੀ ਭਾਸ਼ਾ' ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਣ ਸਕਣ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਮਾਪੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਸਹੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਨਿਊਜ਼ਰਾਊਂਡ ਕਵਰੇਜ ਨਾਲ ਜੁੜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖੇਡ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ੋਰਾਂ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੋਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸਬੰਧੀ ਮਿੱਥਾਂ ਅਤੇ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਡਾ. ਰਡਕਿਨ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ 'ਉਮਰ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣੀ ਅਤੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਉਣਾ' ਹੈ, ਇਹ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮਾਪੇ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਲਿਆਓ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓ: ਚੀਨ ਨੇ ਇੰਝ ਬਣਾਇਆ 10 ਦਿਨਾਂ ’ਚ 1000 ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਦਾ ਹਸਪਤਾਲ ਵੀਡੀਓ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੀ ਹਨ ਹਦਾਇਤਾਂ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-45480181", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45493384", "doc1": "تشارك 36 ألف دبابة في المناورة العسكرية الروسية الكبرى فوستوك - 2018 وترسل الصين 3200 عسكريا للمشاركة في تدريبات \"فوستوك-2018\" علاوة على العديد من المركبات المدرعة الصينية وبعض الوحدات من جيش منغوليا. وكانت آخر مناورة عسكرية بهذا الحجم أجرتها روسيا عام 1981 أثناء الحرب الباردة، ومع ذلك تتجاوز الأعداد المشاركة في فوستوك -2018 ما شهدته مناورة الثمانينيات من القرن العشرين. وتأتي المناورة العملاقة تزامنا مع ارتفاع حدة التوترات بين روسيا وحلف شمال الأطلسي (ناتو) بعد أن ساءت العلاقات بين موسكو والحلف، المكون من 29 دولة، منذ ضم روسيا لإقليم القرم في أوكرانيا للاتحاد الروسي في 2014. وقال ديمتري بيسكوف، المتحدث باسم الحكومة الروسية، إن المناورات الهائلة موجهة ضد \"التوجهات العدائية وغير الودية ضد روسيا\". ماذا يحدث في التدريبات العسكرية الروسية؟ قالت وزارة الدفاع الروسية إن 36 ألف دبابة تحمل جنود مشاة ستشارك في فوستوك -2018 في الفترة من 11 إلى 17 سبتمبر/ أيلول الجاري فضلا عن أكثر من ألف طائرة تشارك في هذه المناورات التي تُجرى شرقي روسيا. وتتوزع أنشطة التدريب في إطار هذه المناورات على خمس ساحات تدريب عسكرية، وأربع قواعد جوية، وبعض المواقع في بحر اليابان وبحر أوخوتسوك بمشاركة 80 قطعة بحرية من الأسطول الروسي. وقالت السلطات الروسية إن المناورات لن تقترب من جزر الكوريل المتنازع عليها بين روسيا واليابان. وقالت قناة التلفزيون التابعة لوزارة الدفاع الروسية إن ثلاثة ألوية مظلية روسية ستلعب دورا رئيسيا خلال هذه المناورات في ميدان تشوغول العسكري بالقرب من الحدود الروسية مع الصين ومنغوليا. وقال التقرير الذي بثته القناة إن الهدف من المناورة هو تعزيز القدرة على الانتشار السريع لآلاف القوات والطائرات والمركبات علاوة على القدرة على الانتقال من غرب روسيا إلى المناطق الشرقية عبر آلاف الأميال، ما يشير إلى أن ثمة عمليات تزويد للطائرات بالوقود في الجو. ويوازي عدد القوات المشاركة في مناورة فوستوك - 2018 العسكرية عدد القوات التي شاركت في أحدى أكبر معركتين خلال الحرب العالمية الثانية. وقد أجريت مناورة روسية - بيلاروسية العام الماضي، لكنها كانت على نطاق أضيق. تشارك في المناورة فوستوك - 2018 قوات روسية، وصينية، ومنغولية لماذا الآن؟ يولي الرئيس الروسي فلاديمير بوتين تحديث الجيش، بما في ذلك الصواريخ النووية، أولوية كبيرة. ويعتقد أن عديد القوات المسلحة الروسية يصل إلى نحو مليون شخص في مجموعه العام. وقال فرانتس كلينتسفيتش، عضو مجلس نواب وعقيد احتياط في الجيش الروسي: \"إن افتقار وحداتنا ومقار قياداتنا العسكرية للقدرات القتالية والتنسيقية أمر يناسب الغرب، لكن الوقت تغير وأصبح لدينا الآن موقفا مختلفا في الجاهزية للقتال\". لماذا تشارك الصين؟ تحدثت وزارة الدفاع الصينية عن تعميق التعاون العسكري مع روسيا علاوة على \"تعزيز قدرات الجانبين\" على مستوى الرد المشترك على \"التهديدات الأمنية المختلفة\"، لكنها لم تحدد أية تهديدات تقصد. وأكدت الوزارة الصينية أن عدد قواتها المشاركة يبلغ 3200 عسكريا علاوة على 900 قطعة من المعدات العسكرية، و30 طائرة ما بين طائرات ثابتة الأجنحة ومروحية. ولم تقدم منغوليا أي تفاصيل عن مشاركتها في مناورة فوستوك - 2018. وقال سيرجي شويجو، وزير الدفاع الروسي، إن التطرف الإسلامي في آسيا الوسطى يشكل التهديد الأكبر لأمن روسيا. وشددت الصين الإجراءات الأمنية المراقبة في محافظة شينجيانغ ذات الغالبية المسلمة، التي ظلت تشهد أحداث عنف تعقبها حملات قمع لسنوات، إذ تتهم الصين المسلحين والانفصاليين المسلمين بتنظيم تلك الأحداث. وقال المتحدث باسم الكرملين إن مشاركة الصين في فوستوك - 2018 تظهر التعاون بين موسكو وبكين في كافة المستويات. وشهدت السنوات القليلة الماضية تعميقا للتعاون العسكري بين روسيا والصين، وسوف تشهد المناورة الكبرى المقبلة تأسيس مقار عسكرية مشتركة بين البلدين. يأتي ذلك على النقيض مما كان عليه الوضع أثناء الحرب الباردة، إذ كان الاتحاد السوفييتي السابق والصين يتنافسان بقوة على تزعم الشيوعية العالمية،ووقعت بينهما صدامات على أقاصي الحدود الشرقية. يشارك في المناورة أكثر من ألف طائرة روسية هل أجرت روسيا مناورات عسكرية أخرى؟ بالفعل، أجرت روسيا مناورة عسكرية في البحر المتوسط استهدفت تعزيز التنسيق بين السفن الحربية والطائرات. وحلقت القاذفات الجوية الثقيلة من طراز Tu-160 من روسيا إلى المتوسط للتدريب على إطلاق صواريخ كروز التي تستخدمها في عملياتها العسكرية في سوريا. وكانت تلك المناورة محدودة مقارنة بفوستوك - 2018، إذ شاركت فيها 26 قطعة بحرية، بينها غواصتان، و34 طائرة، واستمرت لأسبوع لتصل إلى نهايتها السبت الماضي. واعتبر محللون عسكريون المناورة الروسية في منطقة البحر المتوسط جزءا من العمليات العسكرية الروسية في سوريا، إذ يلعب سلاح الجو الروسي الدور الأكبر في دعم قوات الحكومة السورية. رد فعل حلف شمال الأطلسي قال ديلان وايت، المتحدث باسم حلف شمال الأطلسي، إن روسيا أفادت الحلف بتفاصيل فوستوك - 2018 في مايو/ أيار الماضي وأنه سوف يراقب سير المناورة. وأضاف أن \"كل الدول لها الحق في التدريب بالشكل الصحيح، لكن من الضروري أن تجري التدريبات بشفافية، ووفقا لما هو متوقع منها\". وتابع: \"توضح فوستوك أن روسيا تركز على التدريب على الصراعات الكبرى. وتشبه هذه المناورة نموذج من التدريبات نجريه في بعض الأحيان. وأعتقد أن روسيا الأكثر ثقة في نفسها ترفع ميزانيتها الدفاعية وتعزز وجودها العسكري\". لماذا ترتفع حدة التوترات بين الحلف وروسيا؟ ضمت روسيا إقليم القرم ودعمت الانفصاليين الموالين لها في شرق أوكرانيا عام 2014. وجاء رد حلف شمال الأطلسي على تلك الممارسات في شكل زيادة عديد قواته في شرق أوروبا بحوالي 4000 عسكري نُشروا في الدول الأعضاء في الحلف. لكن روسيا رأت أن رد فعل حلف شمال الأطلسي غير مبرر وتصعيدي إلى حدٍ ما، زاعمة أن ثورة أوكرانيا في 2013-14 كانت انقلابا خُطط له في الغرب. وطُرد السفراء الروسيون من الدول الأعضاء في الحلف بعد الهجوم بغاز الأعصاب على الجاسوس الروسي السابق سيرجي سكرابيل وابنته يوليا في بريطانيا في مارس/ آذار الماضي. واتهمت لندن المخابرات الحربية الروسية بتنفيذ الهجوم، وهو ما نفته موسكو. -------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਰੂਸ ਤਿੰਨ ਲੱਖ ਫੌਜੀਆਂ ਨਾਲ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ 3200 ਫੌਜੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਕੁਝ ਬਖਤਰਬੰਦ ਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਏਅਰਕਰਾਫਟ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਇਸੇ ਤਰੀਕੇ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਸ਼ੀਤ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਸਾਲ 1981 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਵੋਸਟੋਕ-2018 ਵਿੱਚ ਉਸ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੌਜੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ਜੰਗੀ ਅਭਿਆਸ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਨੈਟੋ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਕਾਫੀ ਮਤਭੇਦ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੰਗੀ ਅਭਿਆਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਾਲੀਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿੰਨਪਿੰਗ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, ''ਸਿਆਸਤ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਖ਼ੇਤਰ ਵਿੱਚਾ ਸਾਡਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਹੈ।'' ਵੋਸਟੋਕ-2018 ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਫ਼ੌਜੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੈਟੋ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਖਰਾਬ ਹੋਏ ਹਨ। ਨੈਟੋ 29 ਦੇਸਾਂ ਦਾ ਸਾਂਝਾ ਫੌਜੀ ਸੰਗਠਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਿਰਦਾਰੀ ਹੈ। ਰੂਸੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਦਮਿਤਰੀ ਪੇਸਕੋਵ ਨੇ ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ? ਮੰਗਲਵਾਰ ਅਤੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਅਭਿਆਸ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਦੂਜੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਜੰਗੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗੀ। ਰੂਸ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ 36 ਹਜ਼ਾਰ ਬਖਤਰਬੰਦ ਵਾਹਨ, ਟੈਂਕ, ਫੌਜੀ ਹਥਿਆਰ ਵਾਹਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣਗੇ। 11 ਤੋਂ 17 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਏਅਰਕਰਾਫਟ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੂਰਾ ਅਭਿਆਸ ਪੰਜ ਫੌਜੀ ਟਰੇਨਿੰਗ ਖੇਤਰਾਂ, ਚਾਰ ਏਅਰਬੇਸ, ਜਪਾਨ ਸਾਗਰ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਥਾਂਵਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਦੇ 80 ਜਹਾਜ਼ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਗੇ। ਰੂਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿਵਾਦਿਤ ਦੀਪ ਕੁਰਿਲ 'ਤੇ ਅਭਿਆਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਵੀ ਰੂਸ ਨੇ ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਫੌਜੀ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਨਾਲ ਕਿਉਂ? ਚੀਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਫੌਜੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਵਧੇਗੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਜ਼ਾਫਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੰਗੋਲੀਆ ਨੇ ਇਸ ਲੜਾਈ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਕੋਈ ਅਹਿਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਸਰਗੇਈ ਸ਼ੋਇਗੁ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਇਸ���ਾਮਿਕ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਰੂਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹਨ। ਚੀਨ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ ਸ਼ਿਨਜ਼ਿਆਂਗ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਖ਼ਤ ਸੈਂਸਰਸ਼ਿਪ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹਿੰਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਇਸਲਾਮਿਕ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਅਤੇ ਵੱਖਵਾਦੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਫੌਜੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਿਹਤਰ ਹੋਏ ਹਨ ਹਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਫੌਜੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਿਹਤਰ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਪਰਾਲਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਖੇਤਰੀ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਰੂਸ-ਚੀਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ? ਜਾਣਕਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਉਣਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਇੰਝ ਕਹਿ ਲਓ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੀ ਸਹੀ ਪਰ ਨੇੜੇ ਆ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਤੋੜ ਲੱਭਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਆਰਥਿਕ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਸ਼ਿਨਹੁਆ ਮੁਤਾਬਕ, ਚੀਨ ਨੇ ਸਾਲ 2017 'ਚ ਹੀ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਤੱਖ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਿੱਚ 72 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਾਲੇ ਵਪਾਰਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ 'ਚ ਕਾਫ਼ੀ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਵਿਚਾਲੇ ਰੂਸ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਟਰੇਡ ਪਾਰਟਨਰ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੇਲ ਰੂਸ ਤੋਂ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਊਰਜਾ ਕੰਪਨੀ ਗਾਜ਼ਪ੍ਰੋਮ ਤਿੰਨ ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਗੈਸ ਪਾਇਪਲਾਈਨ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ਪੂਰਬੀ ਸਾਇਬੇਰੀਆ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਜੋੜੇਗੀ। ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਦੀ ਜੂਨ 'ਚ ਹੋਈ ਮੁਲਾਕਾਤ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਚੰਗੀ ਰਹੀ ਸੀ। ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਨੇ ਤਾਂ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਗਹਿਰਾ ਦੋਸਤ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੇਲ ਰੂਸ ਤੋਂ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਸ਼ੀਤ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਅਤੇ ਅੱਜ ਦੇ ਹਾਲਾਤ 'ਚ ਜ਼ਮੀਨ-ਆਸਮਾਨ ਦਾ ਫ਼ਰਕ ਹੈ। ਇੱਕ ਉਹ ਸਮਾਂ ਵੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਚੀਨ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਦੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਮਿਉਨਿਸਟ ਅਗਵਾਈ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਡ੍ਰਿਲ ਬਾਰੇ ਨੈਟੋ ਦਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ? ਨੈਟੋ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਡਾਇਲਨ ਵ੍ਹਾਈਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨੈਟੋ ਨੂੰ ਮਈ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਹੀ 'ਵੋਸਟੋਕ-2018' ਬਾਰੇ ਸੁਚਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਸਾਰੇ ਦੇਸਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।'' ''ਵੋਸਟੋਕ-2018 ਰ���ਸ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ 'ਚ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਬਜਟ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ'' ਰੂਸ ਅਤੇ ਨੈਟੋ ਵਿਚਾਲੇ ਇੰਨਾ ਤਣਾਅ ਕਿਉਂ? ਰੂਸ ਨੇ ਸਾਲ 2014 'ਚ ਯੂਕਰੇਨ 'ਚ ਰੂਸੀ ਵੱਖਵਾਦੀ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ 'ਚ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਾਫ਼ੀ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬਾਦ 'ਚ ਨੈਟੋ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ 'ਚ ਬਾਲਟਿਕ ਖ਼ੇਤਰ 'ਚ 4000 ਫ਼ੌਜੀ ਭੇਜ ਕੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਰੂਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨੈਟੋ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 2013-2014 ਦੀ ਯੂਕ੍ਰੇਨੀਅਨ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਸੋਚੀ-ਸਮਝੀ ਯੋਜਨਾ ਸੀ। ਮਾਰਚ 'ਚ ਦੱਖਣੀ ਇੰਗਲੈਂਡ 'ਚ ਪੂਰਬੀ ਰੂਸੀ ਜਾਸੂਸ ਸਰਗੇਈ ਸਕ੍ਰਿਪਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧੀ ਯੂਲੀਆ ਨੂੰ ਨਰਵ ਏਜੰਟ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਜ਼ਹਿਰ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੈਟੋ ਦੇਸਾਂ ਤੋਂ ਰੂਸੀ ਰਾਜਨਾਇਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਲਈ ਰੂਸੀ ਮਿਲਿਟ੍ਰੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਰੂਸ ਨੇ ਇਸ 'ਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-51388834", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-51385125", "doc1": "ويخضع قرابة 3700 راكب على متن سفينة \"أميرة الألماس\" (Diamond Princess) لحجر صحي مدته 14 يوما، على الأقل. وجاء ذلك إثر اكتشاف إصابة رجل من هونغ كونغ في الثمانين من عمره كان على متن السفينة الشهر الماضي. وبعد الإعلان عن رصد عشر إصابات بين الركاب، تتجاوز أعمارهم الخمسين عاماً، خضعت السفينة بالكامل للحجر الصحي. وفي هونغ كونغ، ظهرت ثمان إصابات في سفينة \" World Dream\" التي وضعت أيضا في وقت سابق تحت الحجر الصحي وعلى متنها 3600 مسافر. مواضيع قد تهمك نهاية وسجلت أكثر من 31,198 إصابة بالفيروس في الصين وحدها، وارتفعت حالات الوفاة إلى 636 حالة. وتوجد إصابات أقل في بلدان أخرى، وسجلت وفيات بسبب المرض خارج الصين. عدد الإصابات قد يرتفع مع إكتمال الفحوص ويرجّح أن يكون مصدر الفيروس على سفينة \" أميرة الألماس\"، الراكب الذي صعد على متنها حين رست في يوكوهوما في 20 يناير/ كانون الأول وغادر من على متنها بعد خمسة أيام حين رست في مرفأ هونغ كونغ. وبعد إجراء الفحوص، تأكدت إصابته بالفيروس القاتل. وبدأت السلطات إجراء الفحوص على الركاب مساء الاثنين ووضعت السفينة حينها قيد الحجر الصحي. وتتبع السفينة خطوط سفن \"برنسيس\"، التي تملكها شركة \"كارنيفال\" البريطانية-الأميركية للملاحة. واحتجزت سفينة أخرى ،على متنها أكثر من 6000 شخص الأسبوع الماضي، في مرفأ إيطالي خوفاً من احتمال إصابة راكب صيني، أظهرت الفحوصات لاحقاً عدم إصابته.", "doc2": "ਜਪਾਨੀ ਬੰਦਰਗਾਹ ਯੋਕੋਹਾਮਾ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੀ ਇੱਕ ਕਰੂਜ਼ ਸ਼ਿਪ ਦੀਆਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10 ਸਵਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ ਡਾਇਮੰਡ ਪ੍ਰਿੰਸਿਜ਼ ਨਾਮਕ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਦੀਆਂ 3,700 ਸਵਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਕਰੀਨਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਾਂਚ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗ੍ਰਸਤ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਵੱਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦੇ ਇੱਕ 80 ਸਾਲਾ ਯਾਤਰੀ ਦੇ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਬਿਮਾਰ ਪੈਣ ਪਿੱਛੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਪਾਨ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਐੱਨਐੱਚਕੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ ਅੱਧੇ ਕੇਸ 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵਡੇਰੀ ਉਮਰ ਦੇ ਹਨ। ਜਪਾਨ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਕਾਟਸੁਨਬੂ ਕਾਟੋ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮਾਮਲੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ 31 ਜਣਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ, ਜਾਂਚੇ ਗਏ 273 ਜਣਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਏ ਹਨ। ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਦੱਸਿਆ,\"ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਪੌਜ਼ਟਿਵ ਆਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਜਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਉਤਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ...ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਵਾਹਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੋ 20 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਯੋਕਾਹੋਮਾ ਤੋਂ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ 'ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ 25 ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਲਾਹ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਰਾਤੀਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਤੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਜਹਾਜ਼ ਵੱਖਰਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਵਾਇਰਸ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਸਵਾਰੀਆਂ ਦਾ ਹੁਣ ਕੀ ਬਣੇਗਾ? ਸਵਾਰੀਆਂ ਤੇ ਕਰਿਊ ਨੂੰ 14 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਵਾਇਰਸ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨਾਗਰਿਕ ਨੇ ਏਐੱਫ਼ਪੀ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਸਾਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਖਰੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਪਣੇ ਕੈਬਨਾਂ ’ਚ ਰਹਾਂਗੇ।\" ਡਾਇਮੰਡ ਪ੍ਰਿੰਸਿਜ਼ ਕਰੂਜ਼ ਜਹਾਜ਼ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼-ਅਮਰੀਕੀ ਜਹਾਜ਼ਰਾਨੀ ਕੰਪਨੀ ਕਾਰਨੀਵਲ ਕੌਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੇ ਫਲੀਟ ਪ੍ਰਿੰਸਿਜ਼ ਕਰੂਜ਼ ਲਾਈਨ ਦਾ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਦੇ 20 ਹੋਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦੀ ਬੰਦਰਗਾਹ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ 1800 ਮੁਸਾਫ਼ਰਾਂ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ 'ਤੇ ਤਿੰਨ ਚੀਨੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ ਸੀ। ਜਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਉਤਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋ ਗਈ। ਪੀੜਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਜਨਵਰੀ 19 ਤੋਂ 24 ਦੌਰਾਨ ਜਹਾਜ਼ ’ਤੇ ਸਨ। ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ ਦੇ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜਹਾਜ਼ ਦੀਆਂ ਸਵਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਸੀ। ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਅਮਲੇ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ 30 ਜਣਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਇਟਲੀ ਦੇ ਬੰਦਰਗਾਹ ’ਤੇ ਇੱਕ 6,000 ਯਾਤਰੀਆਂ ਵਾਲੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਵੱਖਰਿਆਂ ਕਰਕੇ ਦੂਜਿਆਂ ਤੋਂ ਸੰਪਰਕ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਦੀਆਂ ਸਵਾਰੀਆਂ ���ੇ ਟੈਸਟ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਨੈਗਟਿਵ ਆਏ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-44104755", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44102605", "doc1": "هل علينا أن نتخلص من الإفراط في النوم خلال العطلة الأسبوعية، وأن نستيقظ مبكرا لتحسين صحتنا؟ وتوصلت الدراسة إلى أن من يعتادون السهر طويلا، ومن ثم يستيقظون متأخرا، يعانون مخاطر الإصابة بأمراض مثل الموت المبكر، والاضطرابات النفسية وأمراض الجهاز التنفسي، وهو ما يدعم نتائج دراسات سابقة، أشارت إلى أن معتادي السهر أكثر عرضة لاعتلال الصحة. لكن هل كونك معتاد السهر أمر ضار لك، وهل يعني أن بعضنا عليه أن يتخلص من السهر، ومن الإفراط في النوم نهارا، لكي يتحول من حياة بومة الليل إلى عصافير الصباح الباكر؟ اضطراب الساعة البيولوجية إنه سيناريو معتاد عليه كثير من العاملين خلال الأسبوع. بعد معاناة من أجل النوم، تجد نفسك تقوم فجأة من نومك على صوت المنبه، لكن خلال عطلتك الأسبوعية حيث تكون متعبا تجد نفسك قد نمت طويلا، إلى ما بعد ميعاد استيقاظك المعتاد خلال أيام العمل، حيث تكون مستمتعا بالنوم الثمين. ربما يبدو هذا طبيعيا تماما، لكنه علامة ليس فقط على أنك لا تأخذ القسط الكافي من النوم، وإنما علامة أيضا على اضطراب ساعتك البيولوجية. ويعني هذا التعبير الاختلاف بين أوقات نومنا خلال أيام العمل، مقارنة بأيام العطلات، حينما يكون لدينا حرية النوم والاستيقاظ في الأوقات التي نريدها. وكلما زاد اضطراب الساعة البيولوجية، زادت المشاكل الصحية مثل زيادة مخاطر أمراض القلب ومشاكل التمثيل الغذائي. أثبتت دراسات أن الأشخاص الذين يعانون مستويات أكبر من اضطراب الساعة البيولوجية معرضون أكثر لممارسة التدخين وشرب الكحول ويقول راسل فوستر، رئيس مختبر نوفيلد لطب العيون ومعهد النوم والعلوم العصبية، إنه إذا أرغمت شخصا يستيقظ مبكرا على أن يعمل حتى وقت متأخر من الليل، فإنه أيضا سيواجه مشاكل صحية. \"بيولوجيا بشرية\" إذن كيف يتغلب معتادو السهر على تلك المشكلة؟ هل عليهم أن يضحوا بالنوم طويلا خلال أيام العطلات، ويضبطوا المنبه ليستيقظوا مبكرا مثل بقية أيام الأسبوع؟ يقول البروفيسور تيل روينبرغ، أستاذ علم البيولوجيا الزمني بجامعة لودفيج ماكسيميليان في ميونيخ، إن هذا هو أسوأ خيار. ويضيف: \"إذا لم تأخذ كفايتك من النوم طيلة خمسة أيام، فعليك أن تقتنص النوم في أفضل وقت يناسبك، بل وستكون متأخرا حينها أيضا\" لأن موعد رغبتنا في النوم والاستيقاظ ليس مجرد عادة، أو علامة على الانضباط، وإنما هو أمر يتأثر بساعة جسدنا البيولوجية، والتي يتحدد نحو 50 في المئة منها بجيناتنا الوراثية، ويتحدد الباقي بفعل البيئة والعمر. ويقول خبراء إن الاستيقاظ مبكرا من غير المرجح أن يتغلب على ميولك الوراثية، وإنما بدلا من ذلك، سوف يعمق من حرمانك من النوم، الذي تعاني منه طوال أيام العمل. وبدلا من ذلك، فإن الطريقة الأفضل لمعتادي السهر أن يعالجوا الساعة البيولوجية لأجساهم، ليصبحوا مثل عصافير الصباح عبر تغيير عاداتهم حين يتعرضون لمزيد من الضوء. هل على معتادي السهر أن يتخلصوا من النوم طويلا نهارا؟ وبالتعرض لضوء الشمس في الصباح، وخفض التعرض للضوء الصناعي في المساء، يمكن أن ندرب الساعة البيولوجية لأجسادنا على الرغبة في النوم مبكرا. لكن ذلك الأمر ليس سهلا بالنسبة للجميع. \"مهمة مجتمع\" وعوضا عن ذلك، فإن أماكن العمل والمدارس والمجتمع بحاجة إلى أن يبذلوا جهدا، من أجل التكيف مع معتادي السهر، وذلك حسب رأي خبراء في النوم. ويقول البروفيسور فوستر إنه من المعقول بالنسبة لبعض أماكن العمل، أن تسمح لموظفيها بالعمل خلال الساعات، التي تتوافق مع الساعات البيولوجية لأجسادهم. وهذا سيؤدي إلى رفع مستوى أداء العاملين، وسيكون طريقة فعالة من أجل توفير نمط عمل، يستمر على مدار أربع وعشرين ساعة طوال أيام الأسبوع. لكن البروفيسور روينبرغ يذهب أبعد من ذلك، ويرى أن على المجتمع واجب أن يصلح البيئة المعطلة للنوم التي خلقها. ويقول: \"إنها مهمة المجتمع أن يعالج هذا الأمر. مهمة المجتمع أن يوفر مزيدا من الإضاءة في المباني، ومقدارا أقل من الضوء الأزرق الناتج عن شاشات الهواتف والحواسيب، وكذلك إعطاء الناس إمكانية مشاهدة التلفاز دون أن يضبطوا منبهات ساعاتهم\".", "doc2": "ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਦੇਰ ਰਾਤ ਤੱਕ ਜਾਗਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਰੋਗ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਸਬੰਧੀ ਦਿੱਕਤਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਕੀ ਦੇਰ ਰਾਤ ਤੱਕ ਜਾਗਣਾ ਸਚਮੁੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਬੁਰਾ ਹੈ? ਕੀ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ 'ਰਾਤ ਦੇ ਉਲੂਆਂ' ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਦਤ ਬਦਲ ਕੇ ਸਵੇਰ ਦੀ ਚਿੜੀ ਵਾਂਗ ਬਣ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? 'ਸੋਸ਼ਲ ਜੈਟ ਲੈਗ' ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਲਾਰਮ ਦੀ ਤਿੱਖੀ ਆਵਾਜ਼ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਸਤਰੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਆਉਂਦੇ-ਆਉਂਦੇ ਤੁਹਾਡਾ ਸਰੀਰ ਟੁੱਟ ਚੁੱਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਫੇਰ ਆਪਣੇ ਰੋਜ਼ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੌਂਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਸੁਣਨ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਸਾਧਾਰਨ ਲਗਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੂਰੀ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੀ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ 'ਸੋਸ਼ਲ ਜੈਟ ਲੈਗ' ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ। 'ਸੋਸ਼ਲ ਜੈਟ ਲੈਗ' ਹਫਤੇ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਛੁੱਟੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਦੀ ਨੀਂਦ ਵਿਚਲਾ ਅੰਤਰ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਰਾਤ ਨੂੰ ਦੇਰ ਨਾਲ ਸੌਣ ਅਤੇ ਦੇਰ ਨਾਲ ਉੱਠਣ ਦੀ 'ਸਹੂਲਤ' ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 'ਸੋਸ਼ਲ ਜੈਟ ਲੈਗ' ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਸਿਹਤ ਦੀਆਂ ਦਿੱਕਤਾਂ ਓਨੀਆਂ ਵਧਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਮੈਟਾਬੌਲਿਕ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਿਊਨਿਖ ਦੀ ਲੁਡਵਿਗ-ਮੈਕਸਿਮੀਲਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੋਨੋਬਾਇਓਲੋਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਟਿਲ ਰੋਏਨੇਬਰਗ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਇਹੀ ਉਹ ਚੀਜ਼ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਅਧਿਐਨ ਸਵੇਰੇ ਦੇਰ ਨਾਲ ਉੱਠਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਖਤਰੇ ਵੱਧ ਦੱਸਦੇ ਹਨ।\" ਸਲੀਪ ਐਂਡ ਸਕ੍ਰੈਡੀਅਨ ਨਿਊਰੋਸਾਇੰਸ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਅਤੇ ਨਫੀਲਡ ਆਫ ਆਫਥਲਮੌਲਾਜੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਰਸੇਲ ਫੋਸਟਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਵੇਰੇ ਛੇਤੀ ਉਠਣ ਵਾਲਿਆਂ ਕੋਲੋਂ ਦੇਰ ਰਾਤ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਵਾਓਗੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਿਹਤ ਦੀਆਂ ਦਿੱਕਤਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। 'ਇਹ ਇਨਸਾਨ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ' ਤਾਂ ਦੇਰ ਰਾਤ ਜਾਗਣ ਦੇ ਕੀ ਕਰਨ? ਕੀ ਵੀਕਐਂਡ 'ਤੇ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਆਪਣੀ ਬੇਸ਼ਕੀਮਤੀ ਨੀਂਦ ਤਿਆਗ ਦੇਣ? ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰੋਇਨਬ��ਗ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੀ ਗੱਲ ਹੋਵੇਗੀ।\" ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੇਰ ਰਾਤ ਤੱਕ ਜਾਗਣਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ 5 ਦਿਨ ਘੱਟ ਸੌਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਨੀਂਦ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਕਰੋਗੇ ਹੀ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਤੁਸੀਂ ਉਦੋਂ ਕਰ ਸਕੋਗੇ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਸਮਾਂ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸੌਣ ਅਜੇ ਜਾਗਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਆਦਤ ਜਾਂ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਮਸਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਬੌਡੀ ਕਲੌਕ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ 50 ਫੀਸਦ ਹਿੱਸਾ ਸਾਡੇ ਜੀਨ ਤੈਅ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬਾਕੀ 50 ਫੀਸਦ ਹਿੱਸਾ ਸਾਡਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਉਮਰ ਤੈਅ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨਸਾਨ ਵੀਹ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਰ ਨਾਲ ਸੌਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਮਰ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਕਲੌਕ ਪਹਿਲਾਂ ਵੱਲ ਖਿਸਕਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਸਰੇ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੋਨੋਬਾਇਓਲਾਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੇਸਰ ਮੈਲਕਮ ਵੌਨ ਸ਼ਾਂਤਜ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਅਸੀਂ ਇਹ ਮੰਨ ਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੇਰ ਤੱਕ ਜਾਗਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਦੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਅਤੇ ਆਲਸੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇਨਸਾਨੀ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ। ਇਹੀ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ ਜੋ ਉਲੂਆਂ ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ ਚਹਿਕਣ ਵਾਲੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੌਡੀ ਕਲੌਕ ਨੂੰ ਭਟਕਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਾਣਕਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੀਕਐਂਡ 'ਤੇ ਜਲਦੀ ਉਠਣ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜੈਨੇਟਿਕ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀਆਂ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲ ਸਕਦੇ ਬਲਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਖ਼ੁਦ ਆਪਣੀ ਨੀਂਦ ਤੋਂ ਹੋਰ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਵੋਗੇ। ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਬੌਡੀ ਕਲੌਕ ਨੂੰ ਭਟਕਾਉਣ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਬਾਡੀ ਕਲੌਕ ਸੂਰਜ ਦੇ ਉੱਗਣ ਅਤੇ ਛਿਪਣ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨਸੀਬ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਰਾਤ ਵੇਲੇ ਬਨਾਵਟੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵੱਧ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਛੇਤੀ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ, ਇਹ ਦੇਰ ਰਾਤ ਜਾਗਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਆਮ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਆਪਣੇ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਕਾਰਨ 'ਦੇਰੀ' ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ। ਸਵੇਰੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਲੈ ਕੇ ਅਤੇ ਰਾਤ ਵਿੱਚ ਬਣਾਵਟੀ ਰੌਸ਼ਨੀ- ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਡੇ ਫੋਨ ਅਤੇ ਲੈਪਟੌਪ ਨਾਲ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਨੀਲੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾ ਕੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰਕ ਕਲੌਕ ਨੂੰ ਛੇਤੀ ਨੀਂਦ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਸਮਾਜ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨੀਂਦ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਤਰ, ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੀ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਬਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਰਾਤ ਵਿੱਚ ਜਾਗਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ। ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇੰਜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਰਮੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ ਦੇਰ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਫੌਸਟਰ ਮੁਤਾਬਕ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਬੌਡੀ ਕਲੌਕ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ ਤਾਂ ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਰਕਪੂਰਨ ਹੋਵ���ਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਰਮੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਹੋ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ 24 ਘੰਟੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਲਾਭ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰੋਇਨਬਰਗ ਇੱਕ ਕਦਮ ਅੱਗੇ ਵਧ ਕੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਸਮਾਜ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਣ। ਇਹ ਸਮਾਜ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਧਾਉਣ, ਨਾਲ ਹੀ ਨੀਲੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਘੱਟ ਕਰਨ ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਬੌਡੀ ਕਲੌਕ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਬਦਲੇ ਟੀਵੀ ਦੇਖ ਸਕਣ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54117632", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54120434", "doc1": "هذا هو مأوى حسيني وعائلته الآن بعد أن أحرقت النيران خيمتهم في مخيم موريا كانت ألسنة النيران مشتعلة في كل مكان بمخيم موريا. وكان حسيني متيقظا يرقب حرائق صغيرة مشتعلة على مسافة بعيدة. لكن الفنان الأفغاني البالغ من العمر 37 عاما أراد أن يلقي نظرة عن كثب. وجعل حسيني ينصح العائلات القريبة من الحرائق أن تظل حذرة، ولما عاد إلى خيمته، كان الوضع مأساويا. يقول: \"كان المشهد فظيعا. كانت ابنتي الصغرى تصرخ سائلة 'أبي، هل سنموت'؟\" واندلعت حرائق ضخمة بمخيم موريا في جزيرة ليسبوس اليونانية ليل الثلاثاء، ليتحول كل شيء إلى رماد. مواضيع قد تهمك نهاية مشردون بائسون انطلقت عائلة حسيني تعدو في المخيم متخطّية الشجيرات والأسوار لمدة تسعين دقيقة، حتى وصلت إلى مكان آمن. وقضت العائلة ليلتها في موقف انتظار للسيارات بين آلاف آخرين من طالبي اللجوء والمهاجرين. يقول حسيني: \"بناتي كنّ يسألن، 'أبي، البرد يقرصنا، لماذا نحن هنا؟ ماذا سيحل بنا؟' لكنني لا أجد جوابا لأي من تلك الأسئلة بالغة الصعوبة\". ويقول حسيني إنه \"يراوغ الموت\" منذ أن غادر أفغانستان عام 2019 لحماية عائلته من عُنف طالبان، وإنه يعدُّ الأيام منذ وصوله إلى مخيم موريا قبل تسعة أشهر وخمسة أيام. ويتسع المخيم لثلاثة آلاف مهاجر، غير أنه كان يؤوي 13 ألفا من نحو 70 جنسية، كثير منهم من أفغانستان. صدمة فظيعة يقول حسيني إن تجربته في مخيم موريا هي الأفظع في حياته.لقد شاهد امرأة حبلى تموت متأثرة بطعنات في المخيم، فضلا عن مشاهدات حوادث سرقة وسطو. يقول حسيني: \"أيام كثيرة لم تغمض لي عين خشية أن يقتحموا خيمتي ويقتلوني أو يهاجمون عائلتي\". بعد نحو عام في ظروف بائسة، تمكنت عائلة حسيني أخيرا من العثور على خيمة أكبر بالمشاركة مع عائلة أخرى ظل حسيني شهورا يقطن خيمة صغيرة مع بناته الثلاث وزوجته التي تعاني مشاكل في الكلى. ولم يمض سوى شهر واحد على الاستجابة لطلباتهم المتكررة بالحصول على خيمة أكبر، على أنْ تشاركهم فيها عائلة أخرى. يقول حسيني: \"لم نكد نحصل على خيمة جديدة حتى التهمتها النيران التي لو لم نهرب لأتت علينا جميعا\". مرغم على النزوح قطعت عائلة حسيني طريقا طويلا صعبا بدأته من حياة كانت مرفهة في أفغانستان، رغم ما تشهده ساحتها من صراعات. وقد كان حسيني يقود فرقة تمثيلية في مسرح فارياب القومي شمالي أفغانستان. وكان حسيني مشهورا في منطقته، بالظهور على شاشات التليفزيون وعلى وسائل التواصل الاجتماعي وينتقد بشكل ساخر قضايا راهنة. وتزوج حسيني في عام 2009 ثم أنجب بناته الثلاث فَريما وبَريسا ومَرجان. طالبشاه حسيني (يقف في الوسط) كان مشهورا في محل إقامته لمهارته في النقد الساخر أما زوجته فكانت تعمل في صالون تجميل، وكانت الحياة تسير على ما يرام حتى انتقد حسيني جماعة طالبان وامتدح الجيش الأفغاني في أحد عروضه الساخرة. ثم بدأ حسيني في تلقّي تهديدات من قيادي طالباني محلي. يقول حسيني: \"أحب بلدي وأحب العمل للصالح العام والحكومة، لكنهم لم يدعموني عندما تعرضت حياتي للخطر\". وفقد حسيني أباه واثنين من إخوته وأحد أبنائهم من جرّاء العنف الدائر في أفغانستان. يقول الفنان إنه الرجل الوحيد المتبقي ولا بد أن دوره قد حان. وأثناء تنقل العائلة في العديد من الدول في الطريق إلى أوروبا، تعلمت ابنته الكبرى، فَريما، عددا من اللغات. ويتباهى حسيني بابنته الذكية لكنه في الوقت ذاته قلقٌ عليها. يقول حسيني: \"كانت تستعد للالتحاق بالصف الرابع عندما غادرنا البلاد وكانت تقول 'أبي، أنا غاضبة منك لأنك أبعدتني عن مدرستي، لست سعيدة'\". ويضيف حسيني وهو يغالب الدموع: \"صعب جدا على الأب خذلان ابنته. لا أستطيع أن أصف لكم مقدار الألم الناجم عن ذلك\". فوضى وعدم وضوح في الرؤية يتطلب البقاء صراعا بينما السلطات اليونانية تحاول دعم المشردين. وفي صبيحة يوم الخميس شاهد حسيني شاحنة توزع أطعمة، ولكن سرعان ما ازدحم حولها الناس قبل أن تغادر. يقول حسيني: \"لا يملك الناس بحوزتهم أي شيء، وفي المساء تشتد البرودة، ولا شيء معهم يتقون به البرد القارس. وفي الصباح، يكون الجو صحوا ولا واق من أشعة الشمس، ولا حتى ورقة كتاب أو قطعة قماش\". ويضيف: \"الأطفال يصرخون والعائلات تعيش في فوضى. الجميع في ذعر\". ليس واضحا كيف اندلعت الحرائق في مخيم موريا، لكنها أتت على كل شيء في طريقها يقول حسيني إنه تحمّل أكثر من طاقته في ليسبوس حتى إنه ليفكر فيما لم يكن ليخطر له على بال. يقول: \"ابنتي الكبرى أنفها ينزف، ولا ماء، ولا طعام، ولا مراحيض، ولا أطباء. أعاني نفسيا ولا أعرف ماذا أفعل. الأسى يملؤني\". \"لا أستطيع تحمُّل المزيد. يا حبذا لو يرحّلونا إذا لم يمنحونا حق اللجوء\".", "doc2": "ਅੱਗ ਨਾਲ ਟੈਂਟ ਤਬਾਹ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਲਿਬਸ਼ਾਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਮੋਰੀਆ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੀੜ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਟੈਂਟ ਵਿੱਚ ਹਰ ਪਾਸੇ ਅੱਗ ਹੀ ਅੱਗ ਸੀ। ਉਹ ਜਾਗੇ ਹੋਏ ਸਨ ਤੇ ਦੂਰ ਬਲਦੀ ਅੱਗ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਸਨ। 37 ਸਾਲਾਂ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰ ਨੇ ਅੱਗ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਕਰੀਬ ਨਾਲ ਵੇਖਣਾ ਚਾਹਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੇੜਲੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਟੈਂਟ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਭਗਦੜ ਮਚੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਬੇਹੱਦ ਡਰਾਵਨਾ ਮੰਜ਼ਰ ਸੀ, ਮੇਰੀ ਛੋਟੀ ਧੀ ਰੋ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੁੱਛ ਰਹੀ ਸੀ, ਕੀ ਡੈਡੀ ਅਸੀਂ ਮਰ ਜਾਵਾਂਗੇ।\" ਲੈਸਬੋਸ ਨਾਂ ਦੇ ਗਰੀਕ ਦੀਪ 'ਤੇ ਇੱਕ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਮੰਗਲਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਕੁਝ ਧੂੰਏ 'ਚ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਬੇਘਰ ਅਤੇ ਮਜਬੂਰ ਹੁਸੈਨੀ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਝਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੋਇਆ, ਕੰਡਿਆਲੀਆਂ ਤਾਰਾਂ ਨੂੰ ਟੱਪਦਾ ਹੋਇਆ 90 ਮਿੰਟ ਲਈ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਭਜਦਾ ਰਿਹਾ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਮੋਰੀਆ ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਸ਼ਾਹ ਨੇ ਮਿਨਤਾਂ ਕਰਕੇ ਵੱਡੀ ਟੈਂਟ ਲਿਆ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਨਾਲ ਕਾਰ ਪਾਰਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਬਿਤਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੇਰੀ ਧੀ ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਛ ਰਹੀ ਸੀ, 'ਡੇਡੀ ਠੰਢ ਲੱਗ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਕਿਉਂ ਹਾਂ, ਸਾਡਾ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ?' ਪਰ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਉਸ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਬੇਹੱਦ ਔਖਾ ਵੀ ਸੀ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਾਲੀਬਾਨ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਛੱਡਿਆ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਦਾ ਉਹ 'ਮੌਤ ਨੂੰ ਧੋਖਾ' ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਦੇ ਉਹ ਮੋਰੀਆ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਆਏ ਹਨ ਉਹ ਦਿਨ ਹੀ ਗਿਨ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਥੇ 9 ਮਹੀਨੇ ਤੇ 5 ਦਿਨ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਕੈਂਪ 3000 ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ ਪਰ ਇੱਥੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਆਏ 13 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਪਰਵਾਸੀ ਹਨ। ਇਸ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ 70 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਆਏ ਹਨ। ਤਾਲਿਬਸ਼ਾਹ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਹੱਦ ਜਾਣਿਆ-ਪਛਾਣਿਆ ਚਿਹਰਾ ਸੀ ਭਿਆਨਕ ਸਦਮਾ ਹੁਸੈਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੋਰੀਆ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਜ਼ਰਬਾ \"ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਤਜਰਬਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤ ਦਾ ਛੁਰੇ ਨਾਲ ਕਤਲ ਹੁੰਦਿਆਂ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਚੋਰੀ ਤੇ ਡਕੈਤੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੀ ਦੇਖੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਮੈਂ ਕਈ ਰਾਤਾਂ ਸੌਂ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ। ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਮੇਰੇ ਟੈਂਟ 'ਚ ਨਾ ਆ ਜਾਣ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਤੇ ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦੇਣ।\" ਕਈ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ 3 ਧੀਆਂ ਤੇ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਟੈਂਟ 'ਚ ਰਹੇ। ਹੋਸੈਨੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਕਿਡਨੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ , ਕਈ ਵਾਰ ਮਿੰਨਤਾਂ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਤੌਰ ’ਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕੈਂਪ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਸਾਨੂੰ ਅਜੇ ਸਾਡਾ ਨਵਾਂ ਟੈਂਟ ਮਿਲਿਆ ਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਹ ਸੜ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਨਾ ਭੱਜਦੇ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਦੀ ਉਸ ਅੰਦਰ ਫਸ ਜਾਂਦੇ।\" ਭੱਜਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਦਾ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਸੈਨੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਭਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੀ। ਹੁਸੈਨੀ ਉੱਤਰੀ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਚ ਫਰਿਆਬ ਨੈਸ਼ਨਲ ਥਿਏਟਰ ਦੇ ਮੋਹਰੀ ਮੈਂਬਰ ਸਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵੀ ਸਨ, ਜੋ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲਾਂ 'ਤੇ ਵਿਦਰੋਹੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਚੁੱਕਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅੰਗਕਾਰ ਵਜੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਸਾਲ 2009 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਹਨ, ਫਰੀਮਾ (9), ਪਾਰੀਸਾ (7) ਅਤੇ ਮਰਜਾਨ (4)। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਬਿਊਟੀ ਪਾਰਲਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੀਵੀ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ੋਅ ਦੌਰਾਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਤੇ ਆਫ਼ਗਾਨ ਫੌਜ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ���ੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਲ੍ਹਾ ਜਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂਆਂ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਤੋਂ ਧਮਕੀਆਂ ਮਿਲਣ ਲੱਗੀਆਂ। 'ਇਹ ਲਜ਼ੀਜ਼ ਪਕਵਾਨ ਇੱਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਛਾਣ ਹੈ' ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਗਣਤੰਤਰ ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜਦੋਂ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰਾ ਸਾਥ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।\" ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ, ਦੋ ਭਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭਤੀਜੇ ਨੂੰ ਗੁਆਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯੂਰਪ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਧੀ ਫਰੀਮਾ ਇੱਕ ਮੇਜਬਾਨ ਦੇਸ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖ ਗਈ। ਹੁਸੈਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ \"ਹੋਣਹਾਰ\" ਧੀ 'ਤੇ ਮਾਣ ਹੈ ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਉਸ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਵੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਛੱਡਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ 4 ਚੌਥੀ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਸੀ, ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, 'ਡੇਡੀ ਮੈਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰਾ ਸਕੂਲ ਮੈਥੋਂ ਖੋਹ ਲਿਆ ਹੈ, ਮੈਂ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹਾਂ'।\" ਮੋਰੀਆ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਕਿਵੇਂ ਲੱਗੀ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਪਾਣੀ ਭਰਦਿਆਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਾਯੂਸ ਹੋਣਾ, ਇੱਕ ਪਿਤਾ ਲਈ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਹ ਕਿੰਨਾ ਤਕਲੀਫ਼ ਭਰਿਆ ਹੈ।\" ਅਰਾਜਕਤਾ ਤੇ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਇਹ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰਹਿਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੈ, ਯੂਨਾਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਬੇਘਰਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੁਸੈਨੀ ਵੀਰਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਵੰਡਣ ਆਈ ਇੱਕ ਵੈਨ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਪਰ ਮੰਗ ਇੰਨੀ ਸੀ ਕਿ ਡਰਾਈਵਰ ਘਬਰਾ ਗਿਆ ਤੇ ਉਥੋਂ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ, \"ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਲਿਆਏ, ਰਾਤ ਬਹੁਤ ਠੰਢੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਉੱਤੇ ਲੈਣ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" \"ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਸੂਰਜ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੋਈ ਛੱਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਜੋ ਖੁਦ ਨੂੰ ਬਚਾ ਸਕੀਏ। ਇੱਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਲੋਕ ਉਸ ਵੇਲੇ ਕਿਸੇ ਕੱਪੜੇ ਜਾਂ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੁਦ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।” “ਬੱਚੇ ਰੋ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਕਾਫੀ ਮਾੜੇ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਤੇ ਡਰੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।” ਹੁਸੈਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੈਸਬੌਸ ਵਿੱਚ ਇੰਨੇ ਦੁੱਖ ਝੱਲ ਲਏ ਹਨ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਕਲਪਨਾ ਤੋਂ ਪਰੇ ਸੋਚਣ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਹੁਸੈਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਮੇਰੀ ਵੱਡੀ ਧੀ ਦੇ ਨੱਕ 'ਚੋਂ ਖ਼ੂਨ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਾਥਰੂਮ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਡਾਕਟਰ ਹਨ, ਮੈਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਆ ਰਿਹਾ ਮੈਂ ਕੀ ਕਰਾਂ। ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਪਛਤਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ।\" \"ਮੈਂ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਝੱਲ ਸਕਦਾ, ਜੇ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਪਨਾਹ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦੇ ਤਾਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ ਸਾਨੂੰ ਦੇਸ਼ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦੇਣ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰ���ਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-45344559", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-45349242", "doc1": "تأمل فيسبوك أن تساعد خاصية \"ووتش\" المستخدمين على قضاء وقت أطول على تطبيقها وسيتمكن المستخدمون من الاختيار من بين مجموعة من مقاطع الفيديو، التي تنشرها علامات تجارية معروفة أو ناشرون جدد، وسيكون لديهم القدرة على مشاهدة مقاطع الفيديو المحفوظة في الخدمات الإخبارية (نيوز فيد). وتعتزم الشركة السماح لكل أصحاب المحتوى بعرض خاصية الفواصل الإعلانية، طالما أن مقاطع الفيديو ترتقي إلى مقاييس معينة. وحتى الآن، لا تتاح هذه الخاصة سوى لنخبة من الناشرين. وفي البداية، ستكون هذه الخاصية متاحة فقط في مقاطع الفيديو التي تُعرض للجمهور في المملكة المتحدة والولايات المتحدة وأيرلندا وأستراليا ونيوزيلندا. وستقسم الإيرادات بنسبة 55 في المئة لصاحب المحتوى و45 في المئة لفيسبوك. وكانت فيسبوك تنوي الكشف عن بدء هذه الخاصية في وقت لاحق من اليوم الأربعاء، لكنها عجلت بالإعلان عن ذلك بعد تسرب بعض التفاصيل. ونتيجة لذلك، قد لا يتمكن بعض المستخدمين من الوصول إلى الخدمة حتى الآن. وغالبا ما يُنظر إلى خدمة \"ووتش\" على أنها منافس لموقع \"يوتيوب\" المملوك لشركة \"غوغل\"، لكنها تنافس أيضا قنوات تلفزيونية تقليدية وبعض المنصات الأخرى التي تبث عبر الإنترنت، بما في ذلك \"نتفليكس\" و\"أمازون فيديو\" و\"بي بي سي آيبلاير\" و\"إنستغرام تي في\" المملوك لـ \"فيسبوك\". ستعرض هذه الخدمة أحد أكبر الأعمال الدرامية، وهو مسلسل \"نأسف لفقدانك\" أو \"سوري فور يور لوس\"، خلال الشهر القادم وأشارت دراسة نُشرت الأسبوع الماضي إلى أن هذه الخاصية لبت احتياجات مجموعة معينة من المستخدمين في عامها الأول في الولايات المتحدة. وقالت الدراسة، التي أجرتها شركة \"ديفيوشن غروب\" لأبحاث السوق، إنه من بين 1632 من مستخدمي فيسبوك البالغين الذين شملتهم الدراسة قال 50 في المئة منهم إنهم لم يسمعوا عن هذه الخدمة، في حين قال 24 في المئة أنهم كانوا على دراية بالخدمة لكنهم لم يستخدموها أبدًا. وقال 14 في المئة فقط إنهم استخدموا هذه الخدمة مرة واحدة على الأقل في الأسبوع. وأشار تقرير آخر إلى أنه بالرغم من أن بعض برامج المشاهدة قد اجتذبت ملايين المشاهدين، فقد عانت في كثير من الأحيان لكي تحتفظ بهم. وكتب فيرن غاي في صحيفة \"نيوزداي\" الأمريكية يقول: \"يبدو أن هذا هو النمط السائد في معظم البرامج على خدمة ووتش، إذ يشاهدها كثيرون، لكن لا يعود منهم سوى عدد قليل\". يعد برنامج \"ريد تيبول تووك\" أحد أشهر البرامج التي تعرض على خدمة \"ووتش\" في الولايات المتحدة ويزعم فيسبوك أن ما يميزه عن المنصات الأخرى هو الطرق التي تساعد بها خدمة \"ووتش\" المشاهدين على التفاعل مع الآخرين. وقالت فيدجي سيمو، نائب رئيس فيسبوك لخدمة الفيديو: \"جرى تصميم هذه الخاصية بتبني فكرة أن مشاهدة مقاطع الفيديو لا يجب أن تكون تجربة سلبية\". وأضافت: \"يمكنك إجراء محادثة حول المحتوى مع أصدقاء أو معجبين آخرين أو حتى أصحاب الفيديو\". وأشارت إلى أن خاصية \"ووتش بارتي\" تتيح للمستخدمين التنسيق فيما بينهم لمشاهدة المحتوى معًا، في حين تتيح خاصية \"منصة التفاعل\" لمنشئي المحتوى تنظيم استطلاعات للرأي أو مسابقات لتعزيز التفاعل مع المستخدمين. وتقول فيسبوك إن أكثر التعليقات التي تلقتها من منشئي المحتوى على مدار العام الماضي كانت تتمثل في طلب السماح للمزيد منهم بتضمين فواصل إعلانية داخل مقاطع الفيديو. ولكي يتمكن الناشر من إضافة فواصل إعلانية يتعين عليه: سوف يتمكن مشاهدي خدمة \"ووتش\" المقيمين في الهند من مشاهدة مباريات الدوري الإسباني لكرة القدم وتوقع أحد مراقبي هذه الصناعة أن تروق تلك الشروط لمنشئي المحتوى المستقلين، والذين يشعر بعضهم بالقلق من الطريقة التي يدير بها موقع \"يوتيوب\" برنامجه الإعلاني. وقال أليكس بريناند، رئيس تحرير مجلة \"تين إيتي\": \"لوقت طويل للغاية، ظل موقع يوتيوب يحتكر مقاطع الفيديو عبر الإنترنت فيما يتعلق بمنح منشئ المحتوى حق تحقيق عائدات مالية من الإعلانات\". وأضاف: \"كان العديد من منشئي المحتوى يبحثون منذ فترة عن مصادر دخل محتملة أخرى، فبدأ بعضهم يستخدم خدمة \"تويتش\" التابعة لأمازون، على سبيل المثال.\" وتابع: \"لذلك، سيتم الترحيب بهذه الخطوة لأنها تقدم المزيد من الخيارات\". وقال فيسبوك إن موجة ثانية من البلدان - بما في ذلك فرنسا وألمانيا والنرويج والمكسيك وتايلاند - سوف تتاح لديها خدمة الفواصل الإعلانية في سبتمبر/أيلول. ولا تقدم \"بي بي سي\" محتوى على خاصية \"ووتش\" التابعة لفيسبوك، لكنها لم تستبعد القيام بذلك في المستقبل. وقال متحدث باسم بي بي سي: \"لدينا تاريخ حافل في تجربة منصات التواصل الاجتماعي والتعاون معها من أجل التواصل مع جمهور بي بي سي\". وأضاف: \"نواصل مراقبة السوق عن كثب واستكشاف الخيارات للمستقبل\".", "doc2": "ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ 'ਵਾਚ' ਵੀਡੀਓ ਸਰਵਿਸ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਸ਼ੋਅ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਫੇਸਬੁੱਕ ਫੀਡ ਤੋਂ ਸੇਵ ਕੀਤੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੇਖ ਸਕੋਗੇ। ਯੋਜਨਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲਾਂਚ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਇਸ ਸਰਵਿਸ ਦਾ ਪੇਜ ਅਜੇ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਨਾ ਖੁੱਲੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਨੂੰ ਗੂਗਲ ਦੀ ਯੂ-ਟਿਊਬ ਸਰਵਿਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੇ ਪਰਿਪੇਖ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲਾਂ ਅਤੇ ਨੈਟਫਲਿਕਸ ਤੇ ਅਮੇਜ਼ਨ ਜਿਹੀਆਂ ਇੰਟਰਨੈਟ ਵੀਡੀਓ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰੇਗਾ। ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ 'ਪਾਰਟੀ' ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਵਾਈਸ-ਪ੍ਰੈਸੀਡੈਂਟ ਫਿਜੀ ਸਿਮੋ ਮੁਤਾਬਕ 'ਵਾਚ' ਵਿੱਚ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਫ਼ੀਚਰ ਬਾਕੀ ਵੀਡੀਓ ਸਰਵਿਸ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵਾਧਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। 'ਵਾਚ ਪਾਰਟੀ' ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਵੀ ਕੋਈ ਸ਼ੋਅ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 'ਵਾਚ ਪਾਰਟੀ' ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਵੀ ਕੋਈ ਸ਼ੋਅ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਬੀਬੀਸੀ ਅਜੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਵਾਚ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸ਼ੋਅ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਪਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਗੂਗਲ ਦਾ ਸਰਚ ਇੰਜਨ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-52490174", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-52482713", "doc1": "وكان ريشي ينتمي إلى أسرة كابور الشهيرة التي هيمنت لفترة طويلة على مجال السينما في الهند. وأحدث ريشي ضجة كبيرة في عام 1973 عندما أدى دور البطولة في فيلم \"بوبي\"، الذي يدور حول قصة حب بين مراهقين. وأدى بعد ذلك أدوارا رومانسية في عشرات من الأفلام لأكثر من عقدين، ثم تحول إلى تجسيد الشخصيات في أعماله. بدأ ريشي مسيرته السنمائية في عام 1970 وهو ما زال طفلا، وذلك في فيلم \"ميرا نام جوكر\" الذي أخرجه والده راج كابور. مواضيع قد تهمك نهاية وحققت أفلام عدة قام ببطولتها في ثمانينيات وتسعينيات القرن الماضي – مثل \"خيل خيل ماين\" و\"كارز\" و\"تشاندني\" – نجاحا كبيرا. وكان ريشي راقصا موهوبا، وظهرت في عديد من أفلامه أغان ما زالت تتمتع بشعبية إلى يومنا هذا. وكوّن ريشي زواجا سينمائيا ناحجا مع الممثلة نيتو سينغ. وتطورت العلاقة بينهما حتى تزوجا في عام 1980. ويعد ابنهما، رانبير كابور، نجما ناجحا في بوليوود أيضا. كما عمل ريشي في أفلام عدة مع نجوم كبار من أمثال أميتاب باتشان وعمه شاشي كابور. وتألق نجم ريشي ثانية في العقد الحالي، إذ قام بدور البطولة في عدد من الأفلام كما شارك بأدوار قصيرة في عدد آخر من الأفلام. ويعود أصل أسرة كابور إلى مدينة بيشاور الباكستانية، ولكنها هاجرت إلى الهند بعد تقسيم شبه القارة الهندية في عام 1947. وفي عام 1990، زار ريشي مبنى سكنيا في بيشاور يقال له \"كابور حولي\"، الذي ولد فيه جده، بريثفيراج، ووالده، راج كابور. وورد خبر وفاته بالسرطان بعد يوم واحد فقط من وفاة النجم السينمائي الهندي عرفان خان. وشخّصت إصابة ريشي بسرطان الدم في عام 2018، وعاد إلى الهند منذ أشهر بعد سنة كاملة قضاها في الولايات المتحدة للعلاج. وقال شقيقه راندير كابور لوكالة \"بريس تراست أوف إنديا\" إنه نقل إلى المستشفى يوم الأربعاء بعد أن اشتكى من ضيق في التنفس. وأكدت أسرته وفاته في رسالة تقول إن \"حياته انتهت في هدوء\". وجاء في الرسالة \"قال الأطباء وأفراد الفريق الطبي الذي أشرف على علاجه إنه أمتعهم حتى النهاية. حافظ ريشي على مرحه وحبه للحياة وتصميمه على مواصلتها طيلة سنتين قضاهما في العلاج في قارتين. وكان جل إهتمامه منصبا على أسرته وأصدقائه والطعام والأفلام، وشعر كل من إلتقى به في تلك الفترة بالذهول لقدرته على رفض الإستسلام للمرض.\" \"كان شاكرا للحب الذي غمره به المعجبون به والذي عبروا عنه في رسائل من كافة أرجاء العالم. وبوفاته، سيفهمون جميعا بأنه سيحب أن يتذكرونه بالإبتسامات وليس بالدموع\". كما ناشدت أسرته المعجبين والمعجبات التقيد بتعليمات التباعد وعدم التجمع في الأماكن العامة السارية خلال فترة الإغلاق الحالية، وإحترام القوانين المعمول بها. في غضون ذلك، ما لبث العديد من زملاء ريشي في بوليوود والسياسيون يبعثون برسائل الرثاء بواسطة منابر التواصل الإجتماعي. فقد غرّد أميتاب باتشان، الذي عمل مع ريشي في عدة أفلام قائلا \"لقد رحل...ريشي كابور رحل...توفي للتو...أنا محطّم!\" أما رئيس الحكومة الهندية نارندرا مودي، فقد وصف ريشي بأنه كان \"متعدد الأوجه ومحبوب ومرح\"، وأنه كان \"مصنعا للمواهب\". وقال مودي في تغريدته \"سأتذكر لقاءاتنا دائما، حتى تلك التي كانت تجري عبر منابر التوصل الإجتماعي. كان مولعا بالسينما وبتقدم الهند. أنا حزين لرحيله\". كما رثى زعيم حزب المؤتمر راهول غاندي ريشي في تغريدة قال فيها \"هذا أسبوع مروّع للسينما الهندية برحيل نجم أسطوري آخر هو ريشي كابور. كان ممثلا قديرا له الكثير من المعجبين من كافة الفئات العمرية. سنفتقده كثيرا\". كما عبر الكثير من الباكستانيين عن حزنهم من خلال منابر التواصل الإجتماعي، منهم نجم الكريكيت السابق وقار يونس. يذكر أن ريشي كابور كان كثير المشاركة في منابر التواصل، وكان يعلق باستمرار على المواضيع المثيرة للجدل، ويدخل أحيانا في حوارات حامية مع الآخرين. وإلتمس الناس في آخر تغريدة له ألا يعتدوا على الفرق الصحية التي تقف على خط المواجهة مع فيروس كورونا، قائلا \"يجب علينا أن ننتصر في هذه الحرب سوية\".", "doc2": "ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਰਣਧੀਰ ਕਪੂਰ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉੱਘੇ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਦੀ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਰਿਲਾਇੰਸ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਆਖ਼ਰੀ ਸਾਹ ਲਏ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਾਉਣ ਮਗਰੋਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆਏ ਸਨ। ਇਸ ਸਾਲ ਫ਼ਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜਨ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਪਰ ਕਾਫ਼ੀ ਸਰਗਰਮ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ 2 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਟਵਿੱਟਰ ਅਕਾਊਂਟ ਤੋਂ ਕੁਝ ਪੋਸਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅਦਾਕਾਰ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਤਕਲੀਫ਼ਾਂ ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੇ ਸਨ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੀਪਿਕਾ ਪਾਦੂਕੋਣ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤਯਾਬੀ ਦੀ ਦੁਆ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਬੌਬੀ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ ਫ਼ਿਲਮੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਉੱਘੇ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰ ਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੁੱਤਰ ਸਨ। ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫ਼ਿਲਮੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਬੌਬੀ ਫ਼ਿਲਮ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਬਾਲ ਕਲਾਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ 420 ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਜੋਕਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖੇ ਸਨ। ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨੇ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਰ ਇਮਰਾਨ ਹਾਸ਼ਮੀ ਨਾਲ 'ਦਿ ਬੌਡੀ' ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਅਗਲੀ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀਪਿਕਾ ਪਾਦੂਕੋਣ ਨਾਲ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ 'ਦਿ ਇੰਟਰਨ' ਦੀ ਹਿੰਦੀ ਰੀਮੇਕ ਹੋਣੀ ਸੀ। ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ ਹਿੰਸਾ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਨਾ ਕਰਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡਾਕਟਰ, ਨਰਸਾਂ ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ ਤੁਹਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਚਾਉ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜਾਣ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਕਰਕੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਪੂਰ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦੀ ਕਲਾ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਤੋਰਨ ਵਾਲੇ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਧਾਕ ਜਮਾਈ। ਨਾਬਾਲਿਗਾਂ ਦੀ ਪਿਆਰ ਕਹਾਣੀ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ 1974 ਦੀ ਚਰਚਿਤ ਫ਼ਿਲਮ ‘ਬੌਬੀ’ ਵਿੱਚ ਨਿਭਾਏ ਕਿਰਦਾਰ ਨੇ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱ�� ਮਕਬੂਲ ਕੀਤਾ। ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ 'ਚ ਬਤੌਰ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਹੀਰੋ ਕਿਰਦਾਰ ਕੀਤੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਫ਼ਲ ਕੈਰੇਟਕਰ ਆਰਟਿਸਟ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਪਛਾਣ ਮਿਲੀ। ਪਿਤਾ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀ 1970 ਵਿੱਚ ਆਈ ਫ਼ਿਲਮ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਜੋਕਰ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫ਼ਿਲਮੀ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਬਤੌਰ ਬਾਲ ਅਦਾਕਾਰ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। 1980 ਅਤੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ‘ਖੇਲ ਖੇਲ ਮੇਂ’, ‘ਕਰਜ਼’ ਅਤੇ ‘ਚਾਂਦਨੀ’ ਬੌਕਸ ਆਫ਼ਿਸ 'ਤੇ ਹਿੱਟ ਰਹੀਆਂ। ਇੱਕ ਹੁਨਰਮੰਦ ਡਾਂਸਰ ਕਰਕੇ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੇ ਗਾਏ ਅੱਜ ਵੀ ਮਕਬੂਲ ਹਨ। ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੀਤੂ ਸਿੰਘ ਨੇ ਫ਼ਿਲਮੀ ਪਰਦੇ 'ਤੇ ਸਫ਼ਲ ਜੋੜੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਾਮ ਕਮਾਇਆ। ਫ਼ਿਲਮੀ ਪਰਦੇ 'ਤੇ ਰੋਮਾਂਸ ਕਰਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆਈ ਇਸ ਜੋੜੀ ਨੇ 1980 ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਰਿਸ਼ੀ ਤੇ ਨੀਤੂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਰਣਬੀਰ ਕਪੂਰ ਇੱਕ ਸਫ਼ਲ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਸਟਾਰ ਹਨ। ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨੇ ਕਈ ਮਲਟੀ-ਸਟਾਰਰ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਜੌਹਰ ਦਿਖਾਇਆ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ 'ਚ ਉਹ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਅਤੇ ਸ਼ਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਨਾਲ ਨਜ਼ਰ ਆਏ। ਮੌਜੂਦਾ ਦੌਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਛੋਟੇ ਬਜਟ ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਰੇਕਟਰ ਆਰਟਿਸ ਅਤੇ ਮਜ਼ਾਹੀਆ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਕਰਕੇ ਰਿਸ਼ੀ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। ਰਿਸ਼ੀ ਜਿਸ ਕਪੂਰ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਉਸ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ ਪੇਸ਼ਾਵਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਹੈ। ਕਪੂਰ ਪਰਿਵਾਰ 1947 ਦੀ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੰਢ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਪੂਰ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਲਈ ਪਿਆਰ 90ਵਿਆਂ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਹੈ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਸ਼ਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਤੇ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਗਏ ਸਨ। ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਜਾਣ ਦੀ ਉੱਚੇਚੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗੀ ਸੀ। ਇਹ ਪਿਆਰ ਇੱਕਤਰਫਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਸੀ। ਸ਼ਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਤੇ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਲਈ ਨਾਸ਼ਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਤੋਂ ਸਬੰਧ ਰਖਦੇ ਮੰਨੇ-ਪਰਮੰਨੇ ਅਦਾਕਾਰ ਨਾਜ਼ੀ ਖ਼ਾਨ ਤੇ ਨਾਜ਼ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਵਾਗਤ ਲਈ ਏਅਰਪੋਰਟ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਦੀ ਕਲਚਰਲ ਹੈਰੀਟੇਜ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਸ਼ਕੀਲ ਵਾਹੀਦੁੱਲਾਹ ਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਦੇ ਬੋਲ ਯਾਦ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇਰਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ‘ਪਰਿਵਾਰ, ਦੋਸਤ, ਖਾਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫੋਕਸ ਰਿਹਾ’ ਰਿਸ਼ੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਹਾਰ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਉਸ ਦਿਨ (29 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2020) ਆਈ ਜਦੋਂ ਅਦਾਕਾਰ ਇਰਫ਼ਾਨ ਖ਼ਾਨ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋਇਆ। 2018 ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਵਿਖੇ ਚੱਲੇ ਲੰਬੇ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਤੰਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਮੁੰਬਈ ਪਰਤ ਆਏ ਸਨ। 29 ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੀ ਸਵੇਰ ਉ���੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਸਬੰਧੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਰਣਧੀਰ ਕਪੂਰ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆਈ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ। ਰਿਸ਼ੀ ਕਪੂਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਸੁਨੇਹਾ ਜਾਰੀ ਕਰਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਲੇ ਜਾਣ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ। ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਡਾਕਟਰਾਂ ਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਟਾਫ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਿਸ਼ੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਅਖ਼ੀਰ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਆਪਣੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਹੱਸਮੁੱਖ ਅਤੇ ਹੌਸਲੇ ਭਰਪੂਰ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਰਹੇ। ਪਰਿਵਾਰ, ਦੋਸਤ, ਖਾਣਾ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫੋਕਸ ਸੀ।'' ''ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਪਿਆਰ ਲਈ ਉਹ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਸਨ। ਰਿਸ਼ੀ ਦੇ ਜਾਣ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੁਸਕੁਰਾਹਟ ਨਾਲ ਚੇਤੇ ਰੱਖੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਨਾ ਕਿ ਹੰਝੂਆਂ ਨਾਲ।'' ਰਿਸ਼ੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਲੱਗੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਨੂੰ ਧਿਆਨ 'ਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਜਨਤੱਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕੱਠ ਸਬੰਧੀ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਣ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/trending-46927701", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-46894228", "doc1": "وهرع مشاهير ومدونون حول العالم إلى خوض التحدي الجديد، لكن مشاركتهم لم تقتصر على الجانب الترفيهي فقط بل انتهزوا التحدي لتسليط الضوء على التحولات الكبرى التي شهدها العالم مثل : ثورات \"الربيع العربي\" في17 ديسمبر / كانون الأول 2010 أي قبل 10 سنوات تقريبا، أضرم البوعزيزي النار في نفسه ويطلق شرارة \"ثورات الربيع العربي\" التي اجتاحت خمس دول عربية. وتفاعلا مع تحدي الـ 10 سنوات، نشر مدونون عرب صورا قارنوا فيها حال تلك الدول اليوم بما كانت عليه قبل سنوات. وتظهر التغريدات التالية الدمار الذي لحق بالمباني والمواقع الأثرية في كل من سوريا واليمن وليبيا. بينما نشر نشطاء صورا تعبر عن حنينهم للعودة إلى الميادين \"لاستكمال أهداف الثورة\"، على حد تعبيرهم. وطال التحدي أيضا وضع سياسيين عرب والتغيرات التي طرأت على ملامحهم ومناصبهم. غلاء المعيشة واغتنم مدونون عرب التحدي للحديث عن تراجع القدرة الشرائية، إذ شكوا قلة حيلتهم إزاء الارتفاع الملحوظ في الأسعار خلال العقد الماضي. كما تطرق المشاركون في التحدي إلى تراجع قيمة بعض العملات العربية خلال 10 السنوات الماضية. وتحدث أردنيون عن عبء المديونية التي قفزت من 12 مليار دولار عام 2009، إلى حوالي 39 مليار دولار حاليا. الاحتباس الحراري وفي هذه الصورة، يقارن لاعب كرة القدم مسعود أوزيل بين جبل جليدي كبير (إلى اليسار)، وآخر في طريقه للذوبان (إلى اليمين) . على الرغم من أن تاريخ الصورة ليس دقيقا، إلا أن ذوبان الصفائح الجليدية يشكل بالفعل خطرا حقيقيا على البيئة. ووفقا لوكالة ناسا ، فإن القارة القطبية الجنوبية تخسر حوالي 127 جيجا طن من كتلة الجليد كل عام ، بينما تفقد جرينلاند 286 جيجا طن سنويا. كما حذر البنك الدولي في تقرير صدر في 2017 من أن معدلات درجات الحرارة في منطقة الشرق ��لأوسط وشمال إفريقيا ستزيد 6 درجات مئوية بحلول عام 2050، ما يعني أنها قد تصل إلى 56 درجة مئوية. جرعة من التفاؤل ورغم السلبيات التي رصدها البعض، تحدث آخرون عن الأشياء التي تحسنت على مدار العقد الماضي. فقد أعلن البنك الدولي تراجع نسب الفقر المدقع ومعدل الأمية بين الشباب حول العالم. كما سيتجاوز متوسط العمر المتوقع عالميا 90 عاما بحلول 2030. ونشر مغردون صورا تبرز التطور العمراني في بعض الدول العربية في الأعوام العشر الماضية. ولم يتقيد آخرون بوضع صور تعود للعشر سنوات الماضية، إذ نشر نشطاء صورا تظهر الفرق في شكل المعتقلين الفلسطينيين قبل وبعد خروجهم من السجون الإسرائلية.", "doc2": "ਮੌਸਮ ਵਾਂਗ ਹੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਨਿੱਤ ਦਿਨ ਨਵੇਂ ਮਿਜਾਜ਼ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਟਰੈਂਡਜ਼ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਛਾਏ ਰਹੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਆਇਸ ਬਕਿੱਟ ਚੈਲੇਂਜ ਤੋਂ ਲੈਕੇ ਕੀਕੀ ਚੈਲੇਂਜ ਤੱਕ, ਇਹ ਟਰੈਂਡਜ਼ ਸਾਲ 2018 ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਹੇ। ਸਾਲ 2018 ਦੌਰਾਨ #MeToo ਵਰਗੇ ਵੀ ਕੁਝ ਟਰੈਂਡਜ਼ ਰਹੇ ਜਿੱਥੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਹੋਏ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀ ਹੱਡਬੀਤੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਸਾਲ 2019 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ #10YearChallenge ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਜਿਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਕਾਫ਼ੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਜਾਪ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੀ ਹੈ #10YearChallenge ? ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਅਜੇ ਸਾਫ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਚੈਲੇਂਜ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਿਸ ਕਰ੍ਹਾਂ ਹੋਈ, ਪਰ ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ ਤੂਲ ਫੜ੍ਹ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਚੈਲੇਜ ਵਿਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਪੋਸਟ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਦੋ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਪੋਸਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੀ 10 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਤਸਵੀਰ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਹਾਲ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। #10YearChallenge ਹੇਠ ਪੋਸਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਤਸਵੀਰ 10 ਸਾਲ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਦਿੱਖ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਫ਼ਰਕ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਚੈਲੇਂਜ ਯਾਨਿਕਿ #10YearChallenge ਨੂੰ #HowHardDidAgingHitYou ਅਤੇ #GlowUp ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਆਪਣੀ 2008 ਤੇ 2018 ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ 2009 ਤੇ 2019 ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ #2008vs2018 ਅਤੇ #2009vs2019 ਨਾਲ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਵੀ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਭਾਗ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਇਸ ਲਹਿਰ ਵਿਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੌਮੀ ਅਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤਾਂ ਦੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਿੱਖ ਵਿਚ ਕਿੰਨਾਂ ਫਰਕ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਝ 10 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ। ਚੈਲੇਂਜ ਹੇਠ ਆਪਣੀ ਤਸਵੀਰ ਪੋਸਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਲਾਕਾਰ ਮੰਦਿਰਾ ਬੇਦੀ ਲਿਖਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ 10 ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੋਸਚਰ ਬਿਹਤਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਦਾਕਾਰਾ ਸੋਨਮ ਕਪੂਰ ਆਪਣੀ ਤਸਵੀਰ ਪੋਸਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਦੀ ਹੈ ਕਿ, \"ਕੀ ਮੇਰੇ ਵਿਚ ਵੀ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਵਾਲਾ ਜੀਨ ਹੈ?\" ਗਾਇਕ ਅਰਮਾਨ ਮਲਿਕ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਆਪਣੀ ਤਸਵੀਰ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਿੱਖ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਅੰਤਰ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। ਅਦਾਕਾਰਾ ਸ਼ਰੂਤੀ ਹਸਨ ਆਪਣੀ ਤਸਵੀਰ ਪੋਸਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚੋਂ ਕੀ ਯਾਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ। ਉਧਰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਸੰਸਥਾ ਆਈਸੀਸੀ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਚੈਲੇਂਜ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਧੋਨੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਮੈਡੋਨਾ, ਐਲਨ ਡੇਜਨਰਸ, ਨਿੱਕੀ ਮਿਨਾਜ ਸਮੇਤ ਕਈ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਲਾਕਾਰ ਵੀ ਇਸ ਵੱਧ ਰਹੇ ਟ੍ਰੈਂਡ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਨਜ਼ਰੀ ਪਏ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਯੂਜ਼ਰ ਵਿਨੋਥਿਨੀ ਸੰਦਰਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮੁਸ਼ੱਕਤ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿੰਮਤ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-51168185", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-51167112", "doc1": "وأمام هذه التطورات كان هناك الكثير من التساؤلات المثارة حول حياة هاري وميغان وما سيفعلانه مستقبلا ووضعهما في العائلة المالكة ومصدر الدخل، وسنحاول الإجابة على بعض أسئلة القراء حول مستقبل دوق ودوقة ساسكس. ماذا سوف يكون لقب هاري وميغان؟-إيل قال الأمير هاري وميغان إنهما لن يستخدما لقب صاحب وصاحبة السمو الملكي بعد الآن. لكن ابتداء من هذا الربيع سيصبح لقبهما دوق ودوقة ساسكس فقط، لكن هاري سيحتفظ بلقب أمير لأنه مولود حاملا هذا اللقب، لأن والده الأمير تشارلز ولي عهد بريطانيا. مستقبل الأمير هاري وميغان في سؤال وجواب مواضيع قد تهمك نهاية محطات في رحلة الأمير هاري وزوجته ميغان المباحثات بشأن مستقبل هاري وميغان في العائلة الملكية \"تسير بشكل جيد\" هل سيحتفظ هاري بترتيبه بين المرشحين لعرش بريطانيا؟ - مارغريت وايت نعم، ما زال موقعه موجودا كسادس المرشحين لتولي عرش بريطانيا ولن يتم استبعاده. ما هي مشروعات الرعاية الملكية التي سيحتفظ هاري وميغان بالعمل فيها؟- ستيف أولتمانز قال بيان قصر باكنغهام إن الدوق والدوقة سيواصلان الاحتفاظ بمهام الرعاية الملكية الخاصة لمنشآت أو منظمات أو جمعيات \"بمباركة من الملكة\". وحصل هاري على مهام رعاية 16 مؤسسة، وفقا لموقع رويال ساسكس، من بينها اتحاد كرة الرجي، واستضاف هاري قرعة كأس العالم 2021 في الرجبي يوم الخميس. كما أكد اتحاد الرجبي استمرار الأمير هاري في رعاية أنشطته. بينما تتولى ميغان رعاية أربع مؤسسات: المسرح الوطني، ورابطة جامعات الكومنولث، ومؤسسة مايو الخيرية للحيوانات التي تتخذ من لندن مقراً لها، ومؤسسة سمارت ووركس الخيرية النسائية. هل سيترك هاري منصبه العسكري كنقيب عام في مشاة البحرية الملكية؟ - شون أوكلاغان يعد الرئيس الشرفي لمشاة البحرية الملكية منصبا هاما للغاية، لكن هاري سيكون مضطرا للتخلي عنه. خسارة هذا المنصب ربما يكون لحظة حزينة للدوق، الذي حافظ على علاقة قوية مع الجيش منذ تقاعده رسميا عام 2015. بالإضافة إلى الركوع والانحناء أمام الملكة، هل سيتعين على ها��ي وميغان الانحناء أمام أفراد العائلة المالكة الآخرين؟ - ليزا تاونسلي لا. وبعيدا عن وجوب هذا أمام الملكة، فإن أفراد العائلة المالكة لا يميلون إلى الركوع والانحناء لبعضهم البعض في كثير من الأحيان. هل كل هذه الإجراءات ستتوقف ويعود هاري إلى وضعه السابق إذا غير رأيه؟ - أندرو سي باركين من الناحية النظرية، فإن لقب صاحب السمو لا يزال قائما، وسيظل بإمكانه الإقامة في منزل فروغمور كوتاج Frogmore Cottage، وسيكون هناك الكثير من العمل الخاص به. ولكن سيتم إغلاق بعض الأبواب. فمن المرجح أن تبحث مشاة البحرية الملكية عن رئيس شرفي آخر ونقيب عام جديد، وكذلك الحال بالنسبة لحميع مناصبه العسكرية الأخرى. الجواب يعتمد أيضا على ما سيفعله هاري بعد ذلك. قال الزوجان إنهما \"سيستمران في التمسك بقيم جلالة الملكة\" في عملهما المستقبلي، لكنهما قد يقرران الإنخراط في مناطق خارج نطاق صلاحيات العائلة المالكة الأخرى. ستكون العودة ممكنة، لكن يبدو أنه من غير المرجح أن يكون لهما نفس الدور. ماذا سيفعل هاري لتوفير مصدر دخل؟ - بام قال هاري وميغان إنهما يرغبان في \"الاستقلال المالي\"، وأكد قصر باكنغهام أنهما لن يتقاضيا أموالا عامة مقابل الواجبات الملكية. ويعني هذا أنه من غير الواضح حاليا ماذا سيكون عملهما مستقبلا، لكن سيكون هناك استقلالا ماديا، ووفقا لمراسل بي بي سي الملكي جوني دايموند، لن يقوم القصر بمراقبتهما. هل سيدفعان إيجارا مقابل الإقامة في منزل فروغمور كوتاج الملكي؟ - غاري أوبراين نعم، أكد مسؤولو القصر أنهما سيدفعان الإيجار للمنزل، الذي سيظل منزل عائلة هاري في بريطانيا، على الرغم من أننا لا نعرف قيمة الإيجار. ويعتزمان سداد 2.4 مليون جنيه استرليني من أموال دافعي الضرائب التي تم إنفاقها على تجديد المنزل. هل يحصلان حاليا على أموال من الأمير تشارلز؟ - لوسي بالدوين نعم. هناك اعتقاد أنهما حصلا على أكثر من 2.5 مليون جنيه إسترليني سنويا من الأمير تشارلز، لكن لم يتم تأكيد هذا. وتأتي هذه الأموال من الدخل الذي يحصل عليه أمير ويلز من مزرعته، دوقية كورنوال. ليس من الواضح ما إذا كان سيستمر في منحهما نفس المبلغ. هل سيدفعان مقابل إجراءات الحماية الأمنية؟ - جوديث أسلتون ديلاني نحن لا نعرف. ولم يعلق قصر باكنغهام على تفاصيل الترتيبات الأمنية، لكنه قال إن هناك عمليات مستقلة لتحديد ما هو مطلوب أمنيا. وقال مسؤول كبير سابق في القصر لجوني ديموند إن النقاش حول تكلفة أمن الزوجين ربما هو أمر غير مناسب. من سيتولى الأعمال العامة التي سبق أن نفذتها ميغان وهاري؟ - وليام رانسفورد سيكون هناك عمل إضافي لبقية أفراد العائلة المالكة، وخاصة دوق ودوقة كامبريدج وليام وكيت. وفقا للبيانات الرسمية فقد حضر هاري 201 مشاركة في العام الماضي، في حين كان من نصيب ميغان 83 مشاركة. يقوم الأمير تشارلز بالفعل بالكثير من واجبات سابقة للملكة، خاصة بعد أن تنحى زوج الملكة دوق أدنبره وأمير يورك عن الحياة العامة. قام أفراد من العائلة المالكة بأكثر من 3500 مشاركة في العام الماضي. سيحتاج أفراد العائلة المالكة إلى تقييم عدد من مشاركات ومواعيد دوق ودوقة ساسكس التي يمكنهم التعامل معها.", "doc2": "ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਹਿਜ਼ ਹਾਈਨੈਸ ਤੇ ਹਰ ਹਾਈਨੈਸ ਹਟਾ ਲਏ ਗਏ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਖੇਪ ਰੂਪ ਵਿੱਚ HRH ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। HRH ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਉੱਚਤਾ ਦੇ ਸੰਖੇਪ ਰੂਪ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੋੜਾ ਹੁਣ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ। ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਡਿਊਕ ਅਤੇ ਡਚੈਸ ਆਫ ਸੁਸੈਕਸ ਨੇ ਫਰਾਗਮੋਰ ਕੋਟੇਜ ਦੇ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਲਈ ਕਰਦਾਤਾਵਾਂ ਦੇ 2.4 ਮਿਲੀਅਨ ਪੌਂਡ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਕੌਟੇਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿਚਲੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਬਣਿਆ ਰਹੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪੈਲਸ ਨੇ ਅੱਗੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਬੰਧ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਬਸੰਤ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ। ਸ਼ਾਹੀ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕੇ ਹੈਰੀ, ਮੇਗਨ ਤੇ ਆਰਚੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਇਹ ਬਿਆਨ, ਮਹਾਰਾਣੀ ਵੱਲੋਂ ਦੋਵਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮਹਾਰਾਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ-ਚਰਚਾ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਹੋਈ ਚਰਚਾ\" ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਖੁਸ਼ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੋਤਰੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਉਸਾਰੂ ਅਤੇ ਮਦਦਗਾਰ ਰਸਤਾ ਤਲਾਸ਼ ਲਿਆ ਹੈ। ਬਿਆਨ 'ਚ ਅੱਗੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਹੈਰੀ, ਮੇਘਨ ਅਤੇ ਆਰਚੀ ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਬੇਹੱਦ ਪਿਆਰੇ ਮੈਂਬਰ ਰਹਿਣਗੇ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 'ਸਮਰਪਿਤ ਕਾਰਜ' ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਵੀ ਮਾਣ ਜਤਾਇਆ ਮੇਘਨ ਕਿੰਨੀ ਜਲਦੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਬਣੀ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਬਕਿੰਘਮ ਪੈਲਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ, \"(ਹੈਰੀ-ਮੇਘਨ) ਆਪਣੇ HRH ਖਿਤਾਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਹਨ।\" ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨਿਕੋਲਸ ਵਿਸ਼ਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਉਨ੍ਹਾਂ HRH ਸ਼ੈਲੀ ਗੁਆ ਲਈ। ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟੇ ਜਾਪਦੇ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ।\" \"ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜ ਮਹਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਉਹ ਮੁੜ ਆਉਣ।\" ਬਕਿੰਘਮ ਪੈਲੇਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡਿਊਕ ਤੇ ਡੱਚਸ ਨੇ ਇਹ ਸਮਝ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਹੀ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਲਾਂਭੇ ਹੋਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਰੋਸਾ ਦੁਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਕਰਨਗੇ ਉਹ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਰੂਪ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਜੋੜਾ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਾਇਨੋ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਬੋਤਸਵਾਨਾ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਤੇ ਮੋਢੀ ਮੈਪ ਈਵਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰੀ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਤਲਾਹ ਮਿਲ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਹੈਰੀ ਸੰਸਥਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵੀਡੀਓ: ਪ੍ਰਿੰਸ ਹੈਰੀ ਤੇ ਮੇਘਨ ਦਾ ਵਿਅਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਸਥਾ ਤੇ ਹੈਰੀ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹ���ਰ ਗੂੜ੍ਹਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਚਰਚਾ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋੜੇ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੌਣ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏਗਾ। ਇਸ 'ਤੇ ਖਰਚਾ ਕਿੰਨਾ ਆਵੇਗਾ। ਰਾਜ ਮਹਿਲ ਨੇ ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਿਸੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੈਰੀ ਤੇ ਮੇਘਨ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਵੈਬਸਾਈਟ (sussexroyal.com) ਉੱਪਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਹੈਰੀ ਤੇ ਮੇਘਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਨਵੀਂ ਭੂਮਿਕਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਰਥਿਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਮਾਂ ਵੰਡ ਕੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਹੀ ਜੀਵਨ ਤੇ ਪ੍ਰੈੱਸ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਤਵੱਜੋ ਦੀਆਂ ਦਿੱਕਤਾਂ ਬਾਰੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਡਿਊਕ ਨੇ ਆਪਣੀ ਫ਼ਿਕਰ ਜਤਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਵੀ 'ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਬਣ ਗਈ ਸੀ।' 'ਇਸ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤੋੜ ਵਛੋੜੇ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸੋਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ' ਮਹਾਰਾਣੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਜਣੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰੇ ਮੈਂਬਰ ਰਹਿਣਗੇ। ਫਿਰ ਵੀ ਹੁਣ ਉਹ ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ, ਫੌਜੀ ਸਪੁਰਦਗੀਆਂ ਵੀ ਹੋਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਕੋਈ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬੀਤੇਗਾ। ਇਹ ਤੋੜ ਵਿਛੋੜਾ ਇਸ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਜਣੇ ਹਾਲੇ ਵੀ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਸ਼ਾਹੀ ਨਹੀਂ ਰਹੇ। ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸੀਨੀਆਰ ਡਿਪਲੋਮੈਟਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਜਦਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹੈਰੀ ਤੇ ਮੇਘਨ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕੰਮ ਵੀ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ ਤੇ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚਾਲੇ ਵੰਡ ਕੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗੁੰਝਲਾਂ ਸਨ ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੇਰਵੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣੇ ਬਾਕੀ ਹਨ। ਸਾਰੇ ਹਾਲਾਤ ਤੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਨਜ਼ਰਸਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਹੁਣ ਹੈਰੀ ਤੇ ਮੇਘਨ ਲਈ ਇੱਕ ਬਿਲਕੁਲ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਸ਼ਾਹੀ ਵੀ ਹੋਣਗੇ ਤੇ ਆਮ ਲੋਕ ਵੀ। ਅਣਸੁਲਝੇ ਸਵਾਲ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨਿਕੋਲਸ ਵਿਸ਼ਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਾਹੀ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕੁਝ ਅਣਸੁਲਝੇ ਸਵਾਲ ਬਚ ਗਏ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ, ਜੋੜੇ ਦਾ ਟੈਕਸ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਪਰਵਾਸੀ ਦਰਜਾ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਰਗਬੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਹੈਰੀ ਸਾਡੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਾਹੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸਪਸ਼ਟ ਉੱਤਰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਮੇਗਨ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਨਾਗਰਿਤਾ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾ�� ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਵੀ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਕੇ ਰਹਿਣਗੇ ਤਾਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣਾ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਿਤਾਉਣਗੇ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਹੈਰੀ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ “ਪ੍ਰਿੰਸ ਹੈਰੀ: ਦਿ ਇਨਸਾਈਡ ਸਟੋਰੀ” ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਡੰਕਨ ਲਾਰਕੋਮਬੇ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੈਰੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਰੁਤਬੇ ਤੋਂ ਪਿੱਛਾ ਨਹੀਂ ਛੁਡਾ ਸਕਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਨਿਭਾਉਣ ਲਈ ਰਾਜ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹਨ। ਸ਼ਾਇਦ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਚਰਚਾ ਉਮੀਦ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੰਬੀ ਚਲੀ ਗਈ। ਮੇਗਨ ਵੈਨਕੂਵਰ ਵਿੱਚ ਗ਼ਰੀਬ ਅੱਲ੍ਹੜ ਕੁੜੀਆਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਚੈਰਿਟੀ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਗਏ ਸਨ। ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮਾਹਰ ਪੈਨੀ ਜੂਨਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਭਾਵੀ ਤੋੜ ਵਿਛੋੜੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦਾ ਇਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਵੇਂ ਜਣੇ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਸਥਾਨ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਇੱਛੁਕ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੂਨਰ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਲੋਕ ਦੁਬਿਧਾ 'ਚ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਇਨਸਾਨ ਹਨ, ਜੋ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਜਾਦੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੀ ਘਾਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਾਂਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਖ਼ੁਦ ਇਸ ਸਭ ਨਾਲ ਖ਼ੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਸਨ।' ਮਹਾਰਾਣੀ ਤੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਆਫ਼ ਵੇਲਜ਼ ਤੇ ਡਿਊਕ ਆਫ਼ ਕੈਂਬਰਿਜ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੇਘਨ ਤੇ ਹੈਰੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਮੇਗਨ ਵੈਨਕੂਵਰ ਵਿੱਚ ਗ਼ਰੀਬ ਅੱਲ੍ਹੜ ਕੁੜੀਆਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਚੈਰਿਟੀ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਗਏ ਸਨ। ਸ਼ਾਹੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤਿਆਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੈਰੀ (ਡਿਊਕ ਆਫ਼ ਸਸੈਕਸ) ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਗਬੀ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਵਾਇਆ। ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਜਨਤਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਬਦਲੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਨੁਹਾਰ ਵੀਡੀਓ: ਨਹਿਰੂ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਲਈ ਕਹਿਣ ਵਾਲੀ ਗੰਗੂਬਾਈ ਵੀਡੀਓ: ਤਿਹਾੜ ਚੋਂ ਰਿਹਾਅ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਨੇ ਇਹ ਕਿਹਾ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56344913", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56356387", "doc1": "اعتقلت أونغ سان سو تشي في فبراير/ شباط عندما استولى الجيش على السلطة في ميانمار ويعد هذا الادعاء الأقوى حتى الآن من قبل الجيش منذ الإطاحة بسو تشي والقيادة الديمقراطية في البلاد في الأول من فبراير/ شباط الماضي. ولم يقدم المجلس العسكري أي دليل على الاتهام حتى الآن. في غضون ذلك، اتهمت منظمة العفو الدولية الجيش بتبني \"أساليب قتالية\" ضد المتظاهرين. وقالت مديرة برنامج الاستجابة للأزمات في منظمة العفو الدولية، جوان مارينر، \"هذه ليست أفعال ضباط منفردين مرتبكين يتخذون قرارات سيئة\"، \"هؤلاء قادة غير نادمين ومتورطون بالفعل في جرائم ضد الإنسانية، ينشرون قواتهم وأساليبهم القاتلة في العلن\". مواضيع قد تهمك نهاية آخر أخبار الاحتجاجات قتل سبعة أشخاص في ميانمار، الخميس، عندما فتحت قوات الأمن النار على الاحتجاجات المناهضة للمجلس العسكري في ميانمار، بحسب شهود ووسائل إعلام محلية. وقال شهود عيان إن بعض المتظاهرين أصيبوا برصاصة في الرأس، وإن ستة أشخاص منهم قتلوا في بلدة ميينغ بوسط البلاد. بكاء أقارب أحد ضحايا التظاهرات المؤيدة للديمقراطية، والذي قُتل على يد قوات الأمن في يانغون ووقعت حالة وفاة أخرى في منطقة شمال داغون في مدينة يانغون كبرى مدن ميانمار. حيث توفي تشيت مين ثو البالغ من العمر 25 عاما بعد إصابته برصاصة في رأسه. بماذا تُتهم سو تشي؟ اتهم المتحدث باسم المجلس العسكري، الجنرال زاو مين تون، سو تشي بأنها تلقت مبلغا ماليا قدره 600 ألف دولار وذهبا بطريقة غير شرعية من رئيس الوزراء السابق لمدينه يانغون. وقال مين تون إن الرئيس وين مينت والعديد من الوزراء في الحكومة متورطون أيضا في الفساد. وكان حزب الرابطة الوطنية من أجل الديمقراطية الذي ترأسه سو تشي، قد حقق فوزا ساحقا في انتخابات العام الماضي ، لكن الجيش يدعي الآن أن الانتخابات كانت مزورة. وشكك المراقبون الدوليون المستقلون في مزاعم الجيش - قائلين إنه لم تُرصد أي مخالفات. واحتُجزت سو تشي على مدار الأسابيع الخمسة الماضية في مكان غير معلوم وتواجه العديد من التهم بما في ذلك التسبب في \"الخوف والقلق\"، وحيازة معدات لاسلكية بشكل غير قانوني، وخرق قيود كوفيد-19. وشهدت ميانمار احتجاجات في الشوارع، منذ أن سيطر الجيش على البلاد واحتجز سو تشي، رافعة صورتها ومطالبة بالإفراج الفوري عنها وحكومتها. وأدانت الأمم المتحدة والولايات المتحدة ومجموعة من الدول الأخرى قتل المدنيين في حملة القمع ضد المتظاهرين المناهضين للانقلاب في ميانمار، ودعت الجيش إلى ممارسة ضبط النفس. وفشل مجلس الأمن الدولي الأربعاء في إدانة استيلاء المجلس العسكري على مقاليد السلطة واعتباره انقلابا عسكريا أو التهديد بمزيد من الإجراءات بسبب معارضة الصين وروسيا. ورفض الجيش الانتقادات الموجهة لأفعاله، وألقى باللوم على سو تشي في أعمال العنف. وقال في وقت سابق إنه يتصرف بأقصى درجات ضبط النفس في التعامل مع ما يصفه باحتجاجات \"المتظاهرين المشاغبين\" الذين يتهمهم بمهاجمة الشرطة والإضرار بالأمن والاستقرار الوطني. عقوبات أمريكية على أبناء الجنرال قالت وسائل إعلام رسمية إن المجلس العسكري أزال متمردي جيش أراكان من قائمته للجماعات الإرهابية لأن الفصيل أوقف الهجمات وكذلك من أجل المساعدة في إحلال السلام في جميع أنحاء البلاد. وتأتي هذه الخطوة في وقت يكافح فيه الجيش لاحتواء الاحتجاجات اليومية ضد الانقلاب. ويقاتل جيش أراكان من أجل الحصول على قدر أكبر من الحكم الذاتي في ولاية راخين الغربية، وقد أصبح واحدا من أقوى المجموعات التي تتحدي الجيش الذي يخوض حروبا عرقية مختلفة منذ سبعة عقود. وفي محاولة لزيادة الضغط على الجيش الذي يواصل حملته في ميانمار، فرضت وزارة الخزانة الأمريكية الأربعاء عقوبات على ابني القائد العسكري مين أونغ هلاينغ وست شركات يسيطران عليها. في نيويورك، أدان مجلس الأمن التابع للأمم المتحدة العنف ضد المتظاهرين السلميين ودعا الجيش إلى \"ممارسة أقصى درجات ضبط النفس\". لكن اللغة التي كانت ستدين الانقلاب وتهدد باتخاذ مزيد من الإجراءات أزيلت من النص الذي صاغته بريطانيا، بسبب معارضة الصين وروسيا والهند وفيتنام. وقال الأمين العام للأمم المتحدة، أنطونيو غوتيريش، إنه يأمل أن يدفع بيان مجلس الأمن الجيش إلى إدراك أنه \"من الضروري للغاية\" إطلاق سراح جميع السجناء واحترام نتائج انتخابات نوفمبر/ تشرين الثاني. وبرر الجيش الانقلاب بالقول إن الانتخابات، التي فازت بها سو تشي زعيمة الرابطة الوطنية من أجل الديمقراطية، شابها تزوير - وهو اتهام رفضته لجنة الانتخابات. ووعد المجلس العسكري بإجراء انتخابات جديدة في غضون عام ، لكنه لم يحدد موعدا.", "doc2": "ਇੱਕ ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਸੂ ਚੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਲੋਕਤਾਂਤਰਿਕ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੈਨਾ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਏ ਗਏ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹਨ। ਫਿਲਹਾਲ, ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਈ ਅਜੇ ਕੋਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਜਨਰਲ ਜ਼ਾਅ ਮਿਲ ਤੁਨ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਿਨ ਮੀਇੰਤ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਕੈਬੀਨਟ ਮੰਤਰੀਆਂ 'ਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਸੂ ਚੀ ਪਾਰਟੀ, ਦਿ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲੀਗ ਫਾਰ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਸ (ਐੱਨਐਲਡੀ)ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਫੌਜ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਚੋਣ ਧੋਖਾਧੜੀ ਹੈ। ਆਜ਼ਾਦ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਨਿਗਰਾਨਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸੈਨਾ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਹੈ, ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕੋਈ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਨਹੀਂ ਨਜ਼ਰ ਆਈਆਂ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਨ ਨੇ ਕਿਉਂ ਕਿਹਾ 'ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮਾਰਨਾ ਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਗੋਲ਼ੀ ਮਾਰ ਦਿਓ' ਸਿਸਟਰ ਨੇ ਗੋਡਣੀਆਂ ਟੇਕ ਕੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਫ਼ੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਅਪੀਲ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਨਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਡਟ ਗਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਗੋਡੇ ਟੇਕ ਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀ, \"ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮਾਰਨਾ ਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਗੋਲ਼ੀ ਮਾਰ ਦਿਓ\" ਕੈਥੋਲਿਕ ਨਨ ਸਿਸਟਰ ਐਨ ਰੋਜ਼ ਨੂੰ ਤਵਾਂਗ, ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਏਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਕੇ ਉੱਭਰੇ ਹਨ। ਉਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਾਲ ਦੇ ਫ਼ੌਜੀ ਰਾਜ ਪਲਟੇ ਨੇ ਤੋੜ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ \"ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" ਨਨ ਵੱਲੋਂ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਲਏ ਗਏ ਸਟੈਂਡ ਦੀ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਕੈਥੋਲਿਕ ਨਨ ਸਿਸਟਰ ਐਨ ਰੋਜ਼ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਬੋਧੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵੱਲੋਂ ਤਾਰੀਫ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਨਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਪਰ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਦਿਖਾਈ। ਗੋਡਣੀਆਂ ਲਗਾ ਕੈ ਬੈਠੀ ਸਿਸਟਰ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਉੱਪਰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਖੋਲ੍ਹੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਫ਼ੌਜੀ ਚਰਚ ਵਿੱਚੋਂ ਚਲੇ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ ਉਹ ਸਿੱਧੇ ਖੜ੍ਹੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ। ਰਾਜ ਪਲਟੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਤਾਕਤ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ (6 ਮਾਰਚ 2021 ਦੀ ਤਸਵੀਰ) ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦਿਆਂ ਦੇਖ਼ ਕੇ ਦੋ ਫ਼ੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਪਰ ਗੋਡਣੀਆਂ ਲਗਾ ਕੇ ਬੈਠ ਗਏ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿਸਟਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਡਿਊਟੀ ਨਿਭਾਉਣੀ ਹੈ। ਇਸ 'ਤੇ ਸਿਸਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮਾਰਨਾ ਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿਓ- ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇਆਂਗੀ।\" ਪਹਿਲੀ ਫ਼ਰਵਰੀ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਰਾਜ ਪਲਟਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਲੀਡਰਾਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਜਣਿਆਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਰੱਖਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪੂਰੇ ਬਰਮਾ ਵਿੱਚ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਔ ਸਾਂ ਸੂ ਚੀ ਸਮੇਤ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜੀ ਰਾਜ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਾਜ ਪਲਟੇ ਲਈ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਾਡ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਵਿੱਚ 52 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ ਹੈ। Myanmar ਦੀ ਨਨ ਜਿਸ ਨੇ ਫੌਜ ਅੱਗੇ ਗੋਡੇ ਟੇਕੇ ਤੇ ਫੌਜ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀਬੀਸੀ ਬਰਮੀਜ਼ ਸੇਵਾ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਸਿਸਟਰ ਰੋਜ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, 'ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮਾਰਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹਾਂ।' ਫ਼ਿਰ ਉਹ ਚਲੇ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਸ ਸਮੇਂ ਉੱਥੇ ਬੱਚੇ ਫ਼ਸੇ ਹੋਏ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਤਾ ਕਿ ਉਹ ਭੱਜ ਕੇ ਕਿੱਥੇ ਜਾਣ।\" ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਮੈਨੂੰ ਕੁਰਬਾਨੀ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਸਿਸਟਰ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਬੱਚੇ ਮੇਰੇ ਦੁਆਲੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਗਏ, ਉਹ ਭੁੱਖੇ-ਪਿਆਸੇ ਸਨ ਅਤੇ ਡਰੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਘਰ ਜਾਣ ਦੀ ਵੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" (ਪਰ) ਉਹ ਰਾਜ ਪਲਟੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਉੱਪਰ ਗੋਲ਼ੀਆਂ ਚਲਾਉਂਦੇ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਇੰਝ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਢਹਿ ਪਈ ਹੋਵੇ, ਗੋਲ਼ੀਆਂ ਦਾ ਇੰਨਾ ਸ਼ੋਰ ਸੀ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਚਰਚ ਵੱਲ ਜਾਣਾ ਪਿਆ।\" \"ਮੈਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਲੇਟ ਜਾਣ ਲਈ ਕਹਿ ਰਹੀ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਮੇਰੀ ਅਵਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੁਣ ਸਕਦਾ ਸੀ।\" ਸਿਸਟਰ ਦੇ ਇੰਨੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨੇੜੇ ਹੀ ਇੱਕ ਜਾਨ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਹੀ ਗਿਆ। ਨਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨੌਜਵਾਨ ਕੋਲ ਭੱਜ ਕੇ ਪਹੁੰਚੇ ਜਿਸ ਦੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਗੋਲ਼ੀ ਲੱਗੀ ਸੀ ਅਤੇ \"ਉਹ ਖੂਨ ਦੇ ਤਲਾਅ ਵਿੱਚ ਪਿਆ ਸੀ\"। ਮੈਂ ਉਸ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਲਿਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਮੇਰੇ ਇਕੱਲੀ ਦੇ ਵੱਸ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੈਂ ਮਦਦ ਲਈ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਕਿ ਆਉਣ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਮਦਦ ਕਰਨ। ਉਸੇ ਦੌਰਾਨ ਸਿਸਟਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਅਥੱਰੂ ਗੈਸ ਦਾ ਸਾੜ ਮ���ਿਸੂਸ ਹੋਇਆ। \"ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸੜ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਸਿਰ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਲਾਸ਼ ਤਾਂ ਲਿਜਾਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਏ ਪਰ ਸਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਬੱਚੇ ਰੋ ਰਹੇ ਸਨ।\" \"ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਹਿਆ ਹੈ।\" ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸੋਮਵਾਰ ਜਿੱਦਣ ਦੀ ਇਹ ਘਟਨਾ ਹੈ ਉਸ ਦਿਨ ਕਚੀਨ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮਿਟਕੀਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਦੋ ਜਣਿਆਂ ਦੀ ਗੋਲ਼ੀ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਦਿਨੋਂ ਦਿਨ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਨੋਟਿਸ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42366111", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42363212", "doc1": "يمكن شراء عملة بيتكوين عبر الإنترنت، أو عبر ماكينات صرافة خاصة واتهمت زوبيا شاهيناز، البالغة من العمر 27 عاما، بالاحتيال البنكي وغسيل الأموال والتآمر بهدف غسيل الأموال وجرى اعتقالها. وولدت شاهيناز في باكستان، وتعمل في الولايات المتحدة بوظيفة فني مختبر. وقال محققون إن الفتاة حصلت على قروض بالاحتيال بقيمة 85 ألف دولار، بهدف شراء عملة بيتكوين عبر الإنترنت. وبيتكوين هي عملة إلكترونية مشفرة، وعلى الرغم من أنها ليست عملة قانونية، إذ لا يمكن استخدامها في شراء السلع والخدمات التقليدية، إلا أن قيمتها شهدت صعودا صاروخيا خلال العام الجاري. وجرى استغلال عملة بيتكوين من جانب مجرمين بهدف غسل الأموال. وتدفع السلطات البريطانية باتجاه تشديد ضوابط استخدام تلك العملة. ووفقا لسجلات المحكمة الأمريكية فإن السيدة شاهيناز، التي تعيش في قرية برنتوود بجزيرة لونغ أيلاند التابعة لولاية نيويورك، كانت تعمل فنية مختبر بمستشفى مانهاتن حتى يونيو/حزيران الماضي. وقال محققون إن السيدة شاهيناز حصلت على جواز سفر باكستاني، في يوليو/تموز الماضي، وحجزت تذكرة طيران إلى باكستان على متن رحلة جوية ستتوقف لفترة وجيزة في اسطنبول، وذلك بنية السفر إلى سوريا. وألقي القبض على شاهيناز في مطار جون إف كينيدي، وبحوزتها 9500 دولار نقدا، وهو ما يقل قليلا عن 10 آلاف دولار، وهو الحد الأقصى المسموح لأي شخص أن يصطحبه معه إلى خارج البلاد، دون الكشف عن مصدره. وبفحص أجهزتها الإلكترونية، ظهر أنها أجرت عمليات بحث كثيرة عن مواد تتعلق بتنظيم الدولة الإسلامية. وقد تواجه السيدة شاهناز، إذا أدينت، أحكاما بالسجن قد تصل إلى عشرين عاما، على كل تهمة من تهم غسيل الأموال، وأخرى قد تصل إلى 30 عاما عن تهمة الاحتيال البنكي. لكن ستيف زيسو، محامي شاهيناز، قال إن الأخيرة كانت ترسل الأموال إلى خارج البلاد، بهدف مساعدة اللاجئين السوريين. وأضاف زيسو، في تصريحات أدلى بها خارج مقر المحكمة: \"ما رأته جعلها تكرس نفسها من أجل تقليل معاناة كثيرين من اللاجئين السوريين، وكل شيئ تفعله كان لهذا الغرض\".", "doc2": "27 ਸਾਲਾ ਜ਼ੋਬਿਆ ਸ਼ਾਹਨਾਜ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਧੋਖਾਧੜੀ ਅਤੇ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਜ਼ਮਾਨਤੀ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ਾਹਨਾਜ ਦਾ ਜਨਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲੈਬ ਟੈੱਕਨੀਸ਼ੀਅਨ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਅਰਬਪਤੀ ਬਣੇ 2 ਭਰਾ ਬਿਟ-ਕੁਆਇਨ: ਅੰਬਰੀਂ ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਦਰਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਕਿਉਂ? ਮੁਲਜ਼ਮ ਨੇ ਕਬੂਲ ਕੀਤਾ ਕਿ ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਉਸ ਨੇ 85,000 ਡਾਲਰ (54,48,500 ਰੁਪਏ) ਦਾ ਫਰਜ਼ੀ ਲੋਨ ਲਿਆ। ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਕੀ ਹੈ? ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਆਨਲਾਈਨ ਕਰੰਸੀ ਹੈ। ਕਨੂੰਨੀ ਟੈਂਡਰ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਸ ਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਵਸਤਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਸਾਲ ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਛਾਲ ਆਇਆ। ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਲਈ ਅਪਰਾਧੀ ਇਸ ਕਰੰਸੀ ਨੂੰ ਵਰਤਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਮੁਤਾਬਕ, ਸ਼ਾਹਨਾਜ਼ ਬ੍ਰੈਂਟਵੁੱਡ ਵਿੱਚ ਲਾਂਗ ਆਈਲੈਂਡ ਉੱਤੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਨਹੈਟਨ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਜੂਨ ਤੱਕ ਇੱਕ ਲੈਬ ਟੈੱਕਨੀਸ਼ੀਅਨ ਸੀ। ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਘਬਰਾਹਟ ਵਿੱਚ? 'ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ' ਸਰਕਾਰੀ ਵਕੀਲਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਹਨਾਜ ਨੇ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਇਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਟਿਕਟ ਲੈ ਲਈ। ਉਹ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਇਸਤਾਨਬੁੱਲ ਰੁੱਕ ਕੇ ਸੀਰੀਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ 9,500 ਡਾਲਰ ਨਕਦੀ ਸਣੇ ਜੌਨ ਐੱਫ ਕੈਨੇਡੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਫੰਡਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤੇ ਬਗੈਰ ਕਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ 10,000 ਡਾਲਰ ਹੀ ਇੱਕ ਸ਼ਖ਼ਸ ਲਿਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਸਬੰਧੀ ਕਈ ਵਾਰੀ ਸਰਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। 'ਸੀਰੀਆ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ' ਸ਼ਾਹਨਾਜ਼ ਨੂੰ ਮਨੀ ਲਾਂਡਿਰੰਗ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਧੋਖਾਧੜੀ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ 30 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਭੁਗਤਨੀ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਵਕੀਲ ਸਟੀਵ ਜ਼ਿਸੌ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਪੈਸੇ ਭੇਜ ਰਹੀ ਸੀ। ਜ਼ਿਸੌ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਬਾਹਰ ਕਿਹਾ, \"ਉਸ ਨੇ ਜੋ ਕੁਝ ਦੇਖਿਆ ਉਸੋ ਤੋਂ ਦੁਖੀ ਹੋ ਕੇ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਉਹ ਇਸੇ ਮਕਸਦ ਲਈ ਹੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-41210854", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41207557", "doc1": "أعضاء جميما المتبرع بها ساعدت خمسة أطفال في أنحاء البلاد وكانت جميما لايزيل، وهي من منطقة سومرست في بريطانيا، قد تبرعت قبل وفاتها في عام 2012 بالقلب والبنكرياس والرئتين والكليتين والأمعاء الدقيقة والكبد. وقال والدا جميما إنها كانت ذكية ورحيمة بغيرها ومبدعة أيضا، وكانت \"ستفخر بإرثها\". وقالت وحدة الدم وزراعة الأعضاء في هيئة الخدمات الصحية الوطنية في بريطانيا إنه لم يسبق أن تمكن شخص متبرع بأعضائه من مساعدة هذا العدد من المرضى. وأصيبت جميما بإعياء شديد خلال استعدادات إقامة حفل عيد ميلاد والدتها الثامن والثلاثين، وتوفيت بعد ذلك بأربعة أيام في المستشفى. وزُرع قلبها وأمعاؤها الدقيقة وبنكرياسها في أجساد ثلاثة أشخاص، بينما زرعت كليتاها في شخصين آخرين. وقسّم كبدها، وزرع الشطران في شخصين، بينما زرعت رئتاها في مريض واحد. وعادة ما تساعد عملية التبرع الواحدة في إجراء من عمليتين إلى 6 عمليات زرع، غير أن ثمانية عمليات أمر غير معتاد. \"مميز وفريد\" وقالت والدة جميما، صوفي لايزيل (43 عاما) والتي تعمل مدرسة دراما، ووالدها هارفي لايزيل (49 عاما)، والذي يعمل مديرا عاما في شركة تشييد، إنهما يعلمان أن جميما كانت ترغب في التبرع بأعضائها لأنهم تحدثوا في الأمر قبل أسبوعين من وفاتها. وقالت صوفي \"جميما لم تسمع من قبل عن التبرع بالأعضاء، وكانت تراه مزعجا إلى حد ما، لكنها بصورة عامة تفهمت أهميته\". وقالت إنهما لا يزالان يعتبران قرار التبرع بأعضاء ابنتهما صعبا، لكنهما شعرا بأنه قرار صائب. أسرة جميما أسست صندوقا باسمها للترويج للتبرع بالأعضاء وأضافت \"كل شخص يريد أن يكون ابنه مميزا وفريدا، وهذا من بين أمور أخرى تجعلنا نشعر بالفخر\". ومضت قائلة \"بعد فترة وجيزة من وفاة جميما، شاهدنا برنامجا عن الأطفال الذين ينتظرون عمليات زراعة قلب\". وأضافت \"أكدت لنا المستشفى أن رفضنا سيحرم ثمانية أشخاص من فرصة في الحياة مرة أخرى، خاصة قلب جميما، وهو ما جعل هارفي يشعر بعدم الراحة إزاء الأمر في ذلك الوقت\". وقال والدا جميما إنه من المهم للغاية أن تتحدث الأسر عن التبرع بالأعضاء. وقالت صوفي \"غريزة كل الآباء هي أن يقولوا لا، وهو ما جُبلنا عليه لحماية أطفالنا. نحن لم نكن قادرين على الموافقة إلا بعد معرفتنا المسبقة بموافقة جميما\". وأضافت \"جميما كانت فتاة جميلة وذكية ومرحة وحنونة ومبدعة، ولقد شعرنا أنها كانت ستشعر بالفجر الشديد بإرثها\". \"كثيرون يقولون لا\" وتدير صوفي وزوجها هارفي وشقيقة جيميا، أميليا (17 عاما)، \"صندوق جميما لايزيل\" المعني بمساعدة المرضى المصابين بأمراض في الدماغ، وكذلك بالترويج للتبرع بالأعضاء. وقالت وحدة الدم وزراعة الأعضاء في الهيئة الصحية الوطنية في بريطانيا إن المئات من المرضى لا يزالون يموتون دون مبرر أثناء انتظارهم عمليات زراعة أعضاء بسبب رفض كثير من الأسر التبرع بالأعضاء. وفي العام الماضي، تُوفي 457 شخصا أثناء انتظارهم عمليات زراعة أعضاء، بينهم 14 طفلا. والآن، هناك 6 آلاف و414 شخصا في قائمة انتظار عمليات زرع أعضاء، بينهم 176 طفلا.", "doc2": "ਜੈਮੀਮਾ ਲੇਜ਼ਲ ਦੀ 2012 ਵਿੱਚ ਦਿਮਾਗ਼ੀ ਬਿਮਾਰੀ(ਐਨਿਉਰਿਜ਼ਮ) ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀ ਸੌਮਰਸੈੱਟ ਕਾਊਂਟੀ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਸੀ। ਕੀ ਹੈ 'ਮੈਰੀਟਲ ਰੇਪ', ਕਿਉਂ ਹੈ ਵਿਵਾਦ? ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਇਹ 9 ਚੀਜ਼ਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਖ਼ੋਜੀਆਂ ਸੋਸ਼ਲ: ‘ਇੱਕ ਹੱਥ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ’ ਦੇ ਦੀਵਾਨੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਦਿਲ, ਪਾਚਕ ਗ੍ਰੰਥੀ (ਪੈਂਕ੍ਰੀਆਸ), ਫ਼ੇਫੜੇ, ਗੁਰਦੇ, ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਦਾਨ ਕੀਤਾ। ਜੈਮੀਮਾ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹੁਸ਼ਿਆਰ, ਦਇਆਵਾਨ ਅਤੇ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕ ਸੀ - ਅਤੇ \"ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ 'ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਸੀ। ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਡਿੱਗੀ ਜੈਮੀਮਾ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ 38ਵੇਂ ਜਨਮ ਦਿਨ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਡਿੱਗ ਪਈ ਸੀ। ਚਾਰ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਬ੍ਰਿਸਟਲ ਰਾਇਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ, ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ, ਅਤੇ ਪੈਂਕ੍ਰੀਆਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਦਕਿ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਗੁਰਦੇ ਲਾਏ ਗਏ। ਉਸ ਦਾ ਜਿਗਰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਫ਼ੇਫੜੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਲਾਏ ਗਏ। ਜੈਮੀਮਾ ਦੀ ਮਾਂ ਸੋਫ਼ੀ ਲੇਇਜ਼ਲ (43) ਨਾਟਕ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਹਾਰਵੇ ਲੇਇਜ਼ਲ (49) ਬਿਲਡਿੰਗ ਫ਼ਰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹਨ। 'ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਜੈਮੀਮਾ ਡੋਨਰ ਬਣਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਜਾਣਕਾਰ ਦੀ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਸੋਫ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: \"ਉਹ ਰਜਿਸਟਰ ਸਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਕਾਰਨ ਦਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕੇ ਸਨ।'' \"ਜੈਮੀਮਾ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਅੰਗ ਦਾਨ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਸੁਣਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋਈ, ਪਰ ਉਹ ਇਸਦੀ ਮਹੱਤਾ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝ ਗਈ ਸੀ।\" ਮਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਆਪਣੀ ਬੇਟੀ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਦਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ, ਪਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਸਹੀ ਸੀ। ਜੈਮੀਮਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਅੰਗ ਦਾਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਟਰੱਸਟ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਫ਼ਰ ਦੇ ਅਸਾਧਾਰਣ ਪਲਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਹੋ ਰਹੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਬੇਪਰਦਾ ਕਰਦੀ ਇਹ ਫੋਟੋ ਪੱਤਰਕਾਰ \"ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗੱਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਹੈ। \"ਜੈਮੀਮਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਹੀ ਅਸੀਂ ਦਿਲ ਦੇ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਗਰੇਟ ਓਰਮੋਂਡ ਸਟਰੀਟ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਬਰਲਿਨ ਹਾਰਟਸ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੇਖਿਆ। \"ਇਸ ਨੇ ਸਾਡੇ ਲਈ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ 'ਨਾਂਹ' ਕਹਿਣ ਦਾ ਭਾਵ ਅੱਠ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਦਿਮਾਗ਼ੀ ਐਨਿਉਰਿਜ਼ਮ ਕੀ ਹੈ? ਐਨਿਉਰਿਜ਼ਮ, ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਕਾਰਨ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੋਜਿਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਿਮਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ `ਚ ਫੁੱਲ ਰਹੀ ਨਾੜੀ ਦੇ ਫਟਣ ਨਾਲ ਬਹੁਤਾ ਖ਼ੂਨ ਵਗਣ ਕਰ ਕੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਮੌਤ ਜਾਂ ਗੰਭੀਰ ਅਪੰਗਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਨਾੜੀ ਫ਼ਟਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਹਾਲੇ ਵੀ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਖ਼ੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਕਿਉਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕਰ ਕੇ ਐਨਿਉਰਿਜ਼ਮ ਵਿਕਸਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੈਮੀਮਾ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਅੰਗ ਦਾਨ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ। \"ਹਰ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਅੰਤਰਪ੍ਰੇਰਨਾ ਤਾਂ 'ਨਾਂਹ ਕਹਿਣ ਦੀ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪ��ੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੀ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਸੋਫ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ \"ਜੈਮੀਮਾ ਸੁੰਦਰ, ਚੁਸਤ, ਮਜ਼ਾਕੀਆ, ਤਰਸਵਾਨ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਸੀ - ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਹੋਵੇਗਾ।\" 'ਬਹੁਤੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ' ਸੋਫੀ, ਹਾਰਵੇ ਅਤੇ ਜੈਮੀਮਾ ਦੀ ਭੈਣ ਅਮੀਲੀਆ (17) ਹੁਣ ਜੈਮੀਮਾ ਲੇਜ਼ਲ ਟਰੱਸਟ ਨੂੰ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਬੁਰੀਆਂ ਦਿਮਾਗ਼ੀ ਸੱਟਾਂ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਗ ਦਾਨ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। 'ਐੱਨ.ਐੱਚ.ਐੱਸ. ਬਲੱਡ ਐਂਡ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ' ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲੇ ਵੀ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਜਾਈਂ ਹੀ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅੰਗ ਦਾਨ ਲਈ ਮਨ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸ ਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-42301140", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42305243", "doc1": "الى جانب الثوب التقليدي ترتدي النساء في السودان البنطلونات تحت أثواب طويلة نسبيا و أخلت المحكمة سبيل الفتيات واكتفي القاضي بتغريم منظمة الحفلة مبلغ عشرة ألف جنيه سوداني بعد أن قال إن الحفل ذو طبيعة تجارية وليست خاصة. وقد ألقت الشرطة القبض على الفتيات الخميس داخل إحدى الصالات في منطقة أركويت جنوب الخرطوم خلال مشاركتهن في حفل وداع خاص. ودونت في مواجهتن تهمة ارتداء البنطال وهو ما يوصف في السودان بأنه زي فاضح استنادا إلى مادة في قانون النظام العام. وتواجه النساء عقوبة الجلد بأربعين جلدة ودفع غرامة في حال ادانتهن بارتداء ما يوصف بأنه \"زي فاضح \". ورحب رئيس هيئة الدفاع عن الفتيات الفاتح حسين بقرار المحكمة، إلا أنه عاد وطالب بضرورة إلغاء مادة الزِّي الفاضح من القانون لأنها فضفاضة وغير واضحة على حد قوله. وقال لبي بي سي إن المادة المعنية تخضع للتقديرات الشخصية لرجال الشرطة أو القضاة، مشيرا إلى أن القاضي كان يمكن أن يدين الفتيات بنفس المادة. وسبق لمحاكم اخرى أن ادانت فتيات بارتداء الزِّي الفاضح ومن بينهن صحافية شهيرة وتم تطبيق عقوبة الجلد والغرامة عليهن. وتناهض ناشطات وحقوقيون قانون النظام العام وخاصة المادة المتعلقة بالزي الفاضح، الذي يصفنه بأنه فضفاض وليس محددا ما يفتح الباب واسعا أمام الانتهاكات بحق الفتيات. ويقول ناشطون حقوقيون إن عشرات الآلاف من النساء في السودان يعتقلن ويجلدنَ بتهمة قلة الاحتشام كل عام، وأن القانون قد يطبق بطريقة استبدادية. ويضيفون أن القانون في السودان ذي الغالبية المسلمة في السودان ضد ارتداء البنطلونات والسراويل القصيرة والتنورات الضيقة، وأنه يتسم بالتمييز ضد المسيحيين. وترتدي المرأة في السودان عادة الثوب التقليدي السوداني، الذي يتألف من فستان بسيط يتكون من نحو أربعة أمتار من القماش تلف بها المرأة كامل جسدها. وقالت الناشطة أميرة عثمان لمحطة راديو هولندية إن فعل النظام العام ينتهك حقوق النساء. وأضافت أن \"الحفلة كانت في مكان مغلق في بناية في منطقة المعمورة (جنوب الخرطوم)\". وأكملت أن البنات اعتقلن لارتدائهن البنطلونات على الرغم من حصولهن مسبقا على موافقة السلطات\" على الحفلة. وترفض السلطات السودانية الغاء المادة المثيرة للجدل في قانون النظام العام. وتقول إنها وضعت من أجل المحافظة على القيم السودانية ومحاربة الرذيلة والانحراف وسط الفتيات. وتطبق المادة 152 من القانون الجنائي السوداني على \"الأفعال الفاضحة والمخلة بالآداب العامة\" وتشمل القيام بسلوك فاضح في مكان عام أو \"ارتداء زي فاضح أو مخل بالآداب العامة يسبب مضايقة للشعور العام\". وتضيف الفقرة شرطا ثانيا يشير الى أن الفعل يعد \"مخلا بالآداب العامة اذا كان ذلك فى معيار الدين الذي يعتنقه الفاعل أو عرف البلد الذي يقع فيه الفعل\".", "doc2": "ਨੈਤਿਕਤਾ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਛਾਪਾ ਮਾਰ ਕੇ ਉਥੇ ਮੌਜੂਦ 24 ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੈਂਟ ਪਾਈ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਸਾਊਦੀ: ਰੋਬੋਟ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੱਕ ! ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਜ਼ਾਦੀ ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਦੋਸ਼ ਤੈਅ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 40 ਕੌੜਿਆਂ ਦੀ ਮਾਰ ਅਤੇ ਅਸ਼ਲੀਲ ਕਪੜੇ ਪਾਉਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤਹਿਤ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਅਧਿਕਾਰਕ ਕਾਰਜਕਰਤਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅਸ਼ਲੀਲ ਕਪੜੇ ਪਾਉਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਕੇ ਮਨਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕਨੂੰਨ ਥੌਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੱਡੀ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤਾਂ ਮਿਲ ਗਈ, ਪਰ ਕਈ ਕੰਮ ਹਨ ਜੋ ਇਹ ਔਰਤਾਂ ਬਿਨਾਂ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮੁਸਲਿਮ ਦੇਸ ਸੂਡਾਨ ਪੈਂਟ ਅਤੇ ਤੰਗ ਛੋਟੀਆਂ ਸਕਰਟਾਂ ਪਾਉਣ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਕੇ ਈਸਾਈਆਂ ਨਾਲ ਭੇਦਭਾਵ ਕਰਦਾ ਹੈ। 'ਪੈਂਟ ਪਾਉਣ ਦੀ ਲਿੱਤੀ ਸੀ ਇਜਾਜ਼ਤ' ਪਾਰੰਪਰਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੂਡਾਨ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਢਿੱਲੇ ਕਪੜੇ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੀ ਅਮੀਰਾ ਓਸਮਾਨ ਨੇ ਨੀਡਰਲੈਂਡ ਦੇ ਰੇਡੀਓ ਦਬੰਗਾ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਨਤਕ ਆਦੇਸ਼ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਪਾਰਟੀ ਈਆਈ ਮਮੌਰਾ (ਦੱਖਣੀ ਖਾਰਟੌਮ) ਦੀ ਇੱਕ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਬੰਦ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। \"ਕੁੜੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਅਧਿਕਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੈਂਟ ਪਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼਼ਤ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।\" ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਅਪਰਾਧਿਕ ਧਾਰਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਰਟੀਕਲ 152 'ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸ਼ਲੀਲ ਵਰਤਾਰਾ ਕਰਨ', 'ਅਸ਼ਲੀਲ ਕਪੜੇ ਪਾਉਣ' ਜਾਂ 'ਜਨਤਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਕਰਨ' 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/56691159", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56691903", "doc1": "الأمير فيليب: وفاة دوق أدنبره وزوج الملكة إليزابيث الثانية عن عمر يناهز 99 عاما وقد تزوج الأمير من الأميرة إليزابيث في عام 1947، قبل خمس سنوات من اعتلائها العرش، وكانت أطول زيجة ملكية في التاريخ البريطاني. وجاء في بيان صادر عن قصر باكنغهام: \"ببالغ الأسى، تُعلن جلالة الملكة وفاة زوجها المحبوب، صاحب السمو الملكي الأمير فيليب، دوق أدنبرة\". وأضاف البيان: \"توفي صاحب السمو الملكي بسلام هذا الصباح في قلعة وندسور\". وق��ل بوريس جونسون، رئيس الوزراء البريطاني، إن الأمير الراحل \"كان مُلهما لعدد لا يحصى من الشباب\". وأضاف رئيس الوزراء، الذي تحدث من داونينغ ستريت، قائلا:\"لقد ساعد في توجيه العائلة المالكة والنظام الملكي كي يبقى مؤسسة حيوية بلا منازع لتوازن حياتنا الوطنية وسعادتها\". وقال إنه \"استقبل هذه الأخبار بحزن شديد\". ونُكست الأعلام في قصر باكنغهام واُعلن عن النبأ الحزين على بوابات القصر عقب وفاة الدوق. وقال قصر باكنغهام إنه سيعلن عن المزيد \"في الوقت المناسب\". ووضع الناس باقات من أزهار النرجس البري والزنبق والورود وبطاقات عزاء خارج القصر، بينما بدأت الحشود تتجمع في قلعة وندسور. وكتب على إحدى البطاقات \"لترقد بسلام أيها الأمير فيليب\". وقال مراسل بي بي سي للشؤون الملكية، نيكولاس ويتشل، إنها كانت \"لحظة حزن وطني حقيقي\" و \"لحظة حزن بالأخص لفقدان الملكة زوجها بعد 73 عاما من الزواج\". وأضاف أن الأمير فيليب \"ساهم بشكل كبير في نجاح عهد الملكة\"، واصفا الدوق بأنه \"مخلص تماما لإيمانه بأهمية الدور الذي تؤديه الملكة - وواجبه في دعمها\". تجمع المعزون خارج قصر باكنغهام بعد الإعلان واصطف عدد كبير من المصورين حول العدد المتزايد من الناس الذين تجمعوا في محيط قصر باكنغهام بعد ظهر اليوم، وفقا لمراسلة بي بي سي نيوز ماري جاكسون. وأعربت الوزيرة الأولى في اسكتلندا، نيكولا ستيرجن، عن \"حزنها\" لوفاة الدوق. وغردت على تويتر قائلة: \"أتقدم بالتعازي الشخصية الحارة - وتعازي اسكتلندا وشعبها - إلى صاحبة الجلالة الملكة وعائلتها\". وقال الوزير الأول في ويلز، مارك دراكفورد، إن الدوق \"خدم التاج بإخلاص وكرم الروح\". وقال كير ستارمر زعيم حزب العمال، زعيم المعارضة في بريطانيا، إن المملكة المتحدة فقدت رجل دولة استثنائيا، مضيفا \"معظمنا سيتذكره لالتزامه الكبير وإخلاصه للملكة\". أما جستين ولبي، كبير أساقفة كنتبري، فقال إن الأمير وضع دائماً مصالح الآخرين قبل مصالحه، وبذلك قدم مثالاً بارزاً للخدمة المسيحية\". المعزون يضغون باقات من الزهور خارج قلعة وندسور وقالت كلية الأسلحة في بيان إن جنازة الأمير فيليب ستقام في كنيسة سانت جورج بوندسور، لكن ترتيبات الجنازة عُدّلت بما يتوافق وإجراءات جائحة فيروس كورونا. وأضافت الكلية أن الجنازة لن تكون جنازة رسمية ولن يكون جثمان الدوق حاضرا. وأوضح البيان أن الجثمان سيبقى في قلعة وندسور قبل البدء بمراسم الجنازة، \"تماشيا مع التقاليد ورغبات صاحب السمو الملكي\". وقال البيان إن \"ترتيبات الجنازة روجعت في ضوء الظروف السائدة الناشئة عن جائحة كوفيد - 19، ويؤسفنا أن نطلب من الناس عدم الحضور أو المشاركة في أي من مراسم الجنازة التي ستقام\". وأضاف البيان أن قصر باكنغهام سيؤكد الترتيبات التفصيلية للجنازة على الموقع الملكي. كما طُلب من جميع المباني الحكومية في المملكة المتحدة تنكيس الأعلام تكريما للدوق حتى الساعة 08:00 بتوقيت غرينتش في اليوم التالي للجنازة. وسيكرم البرلمان اسم الدوق الاثنين المقبل، مع انعقاد مجلس العموم الساعة 14:30 بتوقيت غرينتش. كما علقت الأحزاب حملاتها الانتخابية في 6 مايو/ آيار، والتي ستشهد توجه الناخبين إلى صناديق الاقتراع لاختيار أعضاء المجالس المحلية وعمدة لندن وأعضاء البرلمانين في اسكتلندا وويلز. وتوحد السياسيون في جميع أنحاء المملكة المتحدة في الحداد بعد الإعلان عن وفاة الدوق. وفي غضون ذلك، أعرب ق��دة الكومنولث عن تعازيهم لوفاة زوج الملكة. فقد غرد رئيس الوزراء الأسترالي، سكوت موريسون، على تويتر قائلا إن الدوق \"جسّد جيلا لن نراه مرة أخرى أبدا\"، بينما وصف رئيس الوزراء الكندي، جاستن ترودو\" الأمير فيليب بأنه \"رجل ذو هدف وقناعة عظيمين\". واستذكر رئيس الوزراء الهندي، ناريندرا مودي، \"المسيرة المتميزة للأمير فيليب في الجيش\" وعمله \"في طليعة العديد من مبادرات خدمة المجتمع\". كان دوق أدنبره بجوار الملكة لأكثر من ستة عقود من حكمها، ليصبح أطول رفيق خدمة في التاريخ البريطاني عام 2009 وفي مارس/آذار الماضي، غادر دوق أدنبره المستشفى بعد شهر من تلقيه العلاج، إذ خضع لعملية جراحية في القلب من قبل في مستشفى آخر في لندن هو مستشفى سانت بارثولوميو. وللزوجين فيليب وإليزابيث أربعة أبناء وثمانية أحفاد وعشرة من أبناء الأحفاد. وقد وُلد ابنهما الأول، أمير ويلز، تشارلز، في عام 1948، وتبعته شقيقته الأميرة آن، في عام 1950، ودوق يورك، الأمير أندرو، في عام 1960، وإيرل ويزكس، الأمير إدوارد، في عام 1964. وولد الأمير فيليب في جزيرة كورفو اليونانية في 10 يونيو/ حزيران 1921. كان والده الأمير أندرو أمير اليونان والدنمارك، وهو الابن الأصغر للملك جورج الأول. وكانت والدته، الأميرة أليس، ابنة الأمير لويس من باتنبرغ وحفيدة الملكة فيكتوريا.", "doc2": "ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਨਾਲ ਵਿਆਹ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 1947 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਬਰਤਾਨਵੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸ਼ਾਹੀ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਰੋਇਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਕਿੰਘਮ ਪੈਲੇਸ ਨੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"ਬੇਹੱਦ ਦੁੱਖ ਨਾਲ ਮਹਾਰਾਣੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦਿ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ, ਡਿਊਕ ਆਫ ਐਡਿਨਬਰਾ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।\" \"ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦਾ ਸਵੇਰੇ ਵਿੰਡਸਰ ਕੈਸਟਲ ਵਿੱਚ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।\" ਸ਼ਾਹੀ ਜੋੜੇ ਦੇ ਚਾਰ ਬੱਚੇ, ਅੱਠ ਪੋਤੇ ਤੇ 10 ਪੜਪੋਤੇ ਹਨ। ਬਰਤਾਨਵੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੌਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਅਣਗਿਣਤ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾਸਰੋਤ ਬਣੇ।\" ਡਾਓਨਿੰਗ ਸਟ੍ਰੀਟ 'ਤੇ ਬੋਲਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਰਾਜਤੰਤਰ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਸਾਡੇ ਕੌਮੀ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਲਈ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਸੰਸਥਾ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ।\" ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਦਾ ਨੋਟਿਸ ਲਿਆਉਂਦੇ ਹੋਏ ਬਕਿੰਘਮ ਪੈਲਸ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਬੌਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਿਊਕ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਯੂਕੇ, ਪੂਰੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਕਮਾਇਆ ਹੈ।\" ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੰਦਿਆਂ, ਬੌਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਲੜਨ ਵਾਲੇ ਆਖਰੀ ਬਚੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋਣ ਨੂੰ ਵੀ ਯਾਦ ਕੀਤਾ। ਜਦੋ�� BBC ਨੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ, ਡਿਊਕ ਆਫ ਐਡਿਨਬਰਾ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਦਿੱਤੀ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਸ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੇ ਸੇਵਾ ਦੀ ਨੈਤਿਕਤਾ ਨੂੰ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣੇ ਬੇਹੱਦ ਵੱਖਰੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਇਆ।\" ਇਸ ਵਿਚਾਲੇ, ਕੈਂਟਰਬਰੀ ਆਰਕਬਿਸ਼ਪ ਜਸਟਿਨ ਵੈਲਬੈ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਾਈ ਧਰਮ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਉਦਾਹਰਣ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।\" ਬਕਿੰਘਮ ਪੈਲਸ ਵਿੱਚ ਝੰਡਾ ਹੇਠਾਂ ਝੁਕਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਡਿਊਕ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੇਟਾਂ 'ਤੇ ਨੋਟਿਸ ਲਗਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਡਿਊਕ ਆਫ ਐਡਿਨਬਰਾ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਪੈਲਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਫੁੱਲ ਭੇਟ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਦ ਕਿ ਸੈੰਕੜੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੰਡਸਰ ਪੈਲਸ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਨਾ ਹੋਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੀ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਸ਼ਾਹੀ ਘਰਾਨੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖ ਦੇਣ। ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਡਿਊਕ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਫੁੱਲ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਚੈਰੇਟੀ ਲਈ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਸ਼ਾਹੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਸੋਗ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਡਿਊਕ ਆਫ ਐਡਿਨਬਰਾ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਬਾਰੇ ਬਕਿੰਘਮ ਪੈਲੇਸ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬੀਬੀਸੀ ਰੋਇਲ ਕੌਰੈਸਪੌਂਡੈਂਟ ਨਿਕੋਲਸ ਵਿਛਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਲਈ \"ਸੋਗ ਭਰੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ\" ਅਤੇ \"ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਲਈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਤੀ ਨੂੰ 73 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਗੁਆਇਆ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੇ \"ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕਾਲ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਡਿਊਕ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਾਣੀ ਨਾਲ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਆਪਣੀ ਡਿਊਟੀ ਪੂਰੀ ਨਿਭਾਉਣ ਵਜੋਂ ਵਰਣਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।\" \"ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਜੋ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ।\" ਬੀਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਰਿਪੋਰਟ ਮਾਰੀ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚਾਲੇ ਫੋਟੋਗਰਾਫਰ ਅਤੇ ਕੈਮਰਾਮੈਨ ਦੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਲੱਗ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪੀਮਲੀਕੋ ਤੋਂ ਰੀਆ ਵਰਮਾ ਆਪਣੀ ਬਾਈਕ 'ਤੇ ਗੇਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੀ ਅਤੇ ਫੁੱਲ ਰੱਖੇ ਤੇ ਰੈਸਟ ਇਨ ਪੀਸ ਡਿਊਕ ਲਿਖਿਆ। ਸਕੌਟਲੈਂਡ ਦੇ ਫਰਸਟ ਮਿਨਿਸਟਰ ਨਿਕੋਲਾ ਸਟਰਜੀਓਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਡਿਊਕ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਸੋਗ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ, ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਅਤੇ ਸਕੌਟਲੈਂਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਾ ਮਹਾਰਾਣੀ ਐਲੀਜ਼ਾਬੈਥ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਭੇਜਦੀ ਹਾਂ।\" ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਆ ਰਹੇ ਸੋਗ ਸੰਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦੇ ਦੇਹਾਂ�� 'ਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਆਗੂਆਂ ਵੱਲੋਂ ਸੋਗ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ, ਸਵੀਡਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਤੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸੈਂਕੜੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੌਰਿਆਂ 'ਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਕੌਟ ਮੌਰੀਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡਿਊਕ ਮਹਾਰਾਣੀ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅਹਿਮ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਐਲੀਜ਼ਾਬੈਥ II ਦਾ ਵਿਆਹ 1947 ’ਚ ਹੋਇਆ ਅਮਰੀਕਾ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੌਰਜ ਬੁਸ਼ ਨੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦੇ ਗੌਰਵ ਦੀ ਤਾਰੀਫ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਿੰਸ ਫਿਲਿਪ ਦੀ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਰਹੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ। ਭਾਰਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੰਵੇਦਨਾਵਾਂ ਬਰਤਾਨਵੀ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਨ। ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, \"ਡਿਊਕ ਆਫ ਐਡਿਨਬਰਾ ਦਾ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਰੀਅਰ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਉਹ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਬਣੇ ਰਹੇ।\" ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੂੰ ਖੋਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਖਾਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬੇ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੇ ਯੂਕੇ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਵਾ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯਾਦ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-46501253", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-46503174", "doc1": "نحو 10 آلاف متظاهر نزلوا إلى شوارع باريس وقد شهدت فرنسا مظاهرات مستمرة في عطلة نهاية الأسبوع لأربعة أسابيع متوالية ضد ارتفاع أسعار الوقود وتكاليف المعيشة وقضايا أخرى. وقد نزل أكثر من 125 ألف متظاهر إلى الشوارع السبت، على الرغم من اعتقال أكثر من 1700 شخص. وقد أغلق عدد من المواقع السياحية، ومن بينها برج إيفل ومتحف اللوفر، خلال عطلة نهاية الأسبوع الأخيرة. ووصف لومير الوضع السائد بأنه \"أزمة\" للمجتمع وللديمقراطية. وقال خلال زيارة تفقدية للمحلات التجارية التي تعرضت لأضرار خلال الاحتجاجات \"إنها كارثة للتجارة وكارثة على اقتصادنا\". وكانت العاصمة الفرنسية قد شهدت أعمال شغب تخللت الاحتجاجات التي شارك فيها نحو 10 آلاف شخص، وأحرقت فيها سيارات وكُسرت نوافذ وواجهات وسُرقت المحلات التجارية. وقال نائب عمدة باريس، إيمانويل غريغوار، لمحطة إذاعة محلية \"ثمة أضرار يوم أمس أكثر بكثير من الأسبوع الماضي\" لأن احتجاجات السبت كانت أكثر انتشارا على بقع متفرقة. بيد أنه أشار إلى أن ثمة عدد أقل من الجرحى مقارنة مع الأسبوع الماضي. وسيُلقي الرئيس الفرنسي إيمانويل ماكرون، الذي يطالب العديد من المتظاهرين بتنحيه، خطابا موجها إلى عموم الأمة خلال الأيام المقبلة. إلى أي مدى تضرر الاقتصاد؟ تخللت المظاهرات أحداث شغب أحرقت فيها سيارات وكُسرت نوافذ وواجهات وسُرقت المحلات التجارية من المبكر جدا حساب كامل التكاليف الاقتصادية، ولكن من الواضح أن الضرر كبير. ونقلت وكالة رويترز عن اتحاد بائعي التجزئة الفرنسي قولهم إن شركات البيع خسرت نحو مليار يورو منذ انطلاق حركة الاحتجاجات في 17 نوفمبر/تشرين الثاني. وقال لومير الأسبوع الماضي، قبل الاحتجاجات الأخيرة، إن التبادلات التجارية للمطاعم انخفضت بنسبة بين 20 إلى 50 في المئة. وفي غضون ذلك، قالت السلطات في باريس إن أعمال الشغب تسببت بأضرار تُقدر بملايين اليوروات. ماهي حركة \"السترات الصفراء\"؟ من هم اصحاب السترات الصفراء في فرنسا؟ بدأت حركة \"السترات الصفراء\" للاعتراض على قرار الحكومة بزيادة ضرائب على وقود الديزل، الذي يستخدمه بشكل واسع سائقو السيارات في فرنسا وظل لوقت طويل يحظى بضريبة أقل من بقية أنواع الوقود الأخرى. وارتفت اسعار الديزل بنحو 23 في المئة خلال الأشهر الـ 12 الماضية، وتسبب قرار الرئيس ماكرون بفرض زيادة 6.5 سنتا على الديزل و 2.9 سنتا على البنزين بدءا من الأول من يناير/كانون الثاني، في انطلاق حركة الاحتجاجات. ويلقي ماكرون باللائمة على ارتفاع أسعار النفط عالميا، بيد أنه قال إن الضرائب المرتفعة على الوقود الأحفوري كانت مطلوبة لتمويل الاستثمارات في مجال الطاقة المتجددة. ويطلق على متظاهري \"السترات الصفراء\" هذا الاسم لأنهم نزلوا إلى الشوارع وهم يرتدون السترات صفر التي يفرض القانون الفرنسي وجودها في أي سيارة وترتدى ليلا على الطرق لكي توضح الرؤية لقائدي السيارات المارة ومنع وقوع حوادث. وقد وافقت الحكومة الفرنسية على إلغاء زيادة الضرائب على الوقود، وجمدت أسعار الكهرباء والغاز لعام 2019. بيد أن الاحتجاجات تواصلت ورفع المحتجون مطالب أخرى، من بينها الدعوة إلى رفع الأجور، وتخفيض الضرائب، ومنح رواتب تقاعدية أفضل، فضلا عن تسهيل اشتراطات القبول في الجامعات. ويتركز الهدف الأساسي للحركة على لفت الانتباه إلى ما تعانية عوائل الطبقة العاملة الفقيرة من إحباط من الوضع الاقتصادي وغياب ثقة بالوضع السياسي. ومازالت الحركة تحظى بدعم واسع في الشارع الفرنسي. مسار زمني للاحتجاجات استخدم رجال الشرطة خراطيم المياه ووسائل أخرى لمكافحة الشغب", "doc2": "ਤੇਲ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਵਰਤਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਫਰਾਂਸ ਦਾ ਕੰਮਕਾਜੀ ਵਰਗ ਬੀਤੇ ਚਾਰ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਹਰੇਕ ਸ਼ਨਿੱਚਵਾਰ-ਐਤਵਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼ਨਿੱਚਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਰੀਬ ਸਵਾ ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਏ ਗਏ ਹਨ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਨਾਮ ਸੰਦੇਸ਼ 'ਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਮਾਨੁਇਲ ਮੈਕਰੋਨ ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਮਤਿਆਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕੈਪਟਨ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸੀਟਾਂ ਰਾਖਵੀਆਂ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਸ਼ਾਸਿਤ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖ ਕੇ ਅਸੈਂਬਲੀ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਲ��� ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਸੀਟਾਂ ਰਾਖਵੀਆਂ ਰੱਖਣ ਦੇ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਸੀਟਾਂ ਰਾਖਵੀਆਂ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੀਤੀ ਅਪੀਲ ਦਿ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਚਿੱਠੀ ਵਿੱਚ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਣੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਗਠਜੋੜ ਵਾਲੇ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੀ ਤਰਜ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਸੀਟਾਂ ਰਾਖਵੀਆਂ ਰੱਖਣ ਦੇ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਓਡੀਸ਼ਾ 20 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਸੂਬਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਵੀਨ ਪਟਨਾਇਕ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਇਸ ਸੰਬੇ ਚਿਰ ਅਟਕੇ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਮਹਾਂਗਠਜੋੜ ਲਈ ਵਿਰੋਧੀ ਦਲਾਂ ਦੀ ਬੈਠਕ ਅੱਜ ਆਗਾਮੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮਹਾਂਗਠਜੋੜ ਦੇ ਰੂਪ ਤੈਅ ਕਰਨ ਅੱਜ ਵਿਰੋਧੀ ਦਲਾਂ ਦੀ ਬੈਠਕ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗੀ। ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਐਨ ਚੰਦਰਬਾਬੂ ਨਾਇਡੂ ਵੱਲੋਂ ਸੱਦੀ ਗਈ ਇਸ ਬੈਠਕ 'ਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਨਤਾਂਤਰਿਕ ਗਠਜੋੜ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮਹਾਂਗਠਜੋੜ ਤਿਆਰ ਕਰਨ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ 'ਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਸਣੇ ਐਨਸੀਪੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸ਼ਰਦ ਪਵਾਰ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਫਾਰੁਖ਼ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣਗੇ ਅਜਿਹੀ ਬੈਠਕ 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਮ ਪਾਰਟੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਐਨਸੀਪੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸ਼ਰਦ ਪਵਾਰ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਫਾਰੁਖ਼ ਅਬਦੁੱਲਾਹ ਸਣੇ ਕਈ ਨੇਤਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਬੈਠਕ ਸੰਸਦ ਦੇ ਸਰਦ ਰੁੱਤ ਇਜਲਾਸ 'ਤੇ ਵੀ ਰਣਨੀਤੀ ਤਿਆਰ ਕਰੇਗੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਲੰਡਨ - ਅੱਜ ਵਿਜੇ ਮਾਲਿਆ ਦੀ ਸਪੁਰਦਗੀ 'ਤੇ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ ਫ਼ੈਸਲਾ ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਅਦਾਲਤ ਅੱਜ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਕਰੀਬ 9 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰਜ਼ਾਈ ਭਗੌੜੇ ਵਿਜੇ ਮਾਲਿਆ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸੌਂਪੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੁਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਮਾਲਿਆ ਸਪੁਰਦਗੀ ਵਾਰੰਟ ਤਹਿਤ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਰਤਾਨੀਆ 'ਚ ਜ਼ਮਾਨਤ 'ਤੇ ਹਨ। ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮੁਤਾਬਕ ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 'ਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸੀਬੀਆਈ ਅਤੇ ਈਡੀ ਦੀ ਟੀਮ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਲੰਡਨ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਸੀਬੀਆਈ ਦੇ ਜੁਆਇੰਟ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਏ ਸਾਈ ਮਨੋਹਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਮਾਲਿਆ ਸਪੁਰਦਗੀ ਵਾਰੰਟ ਤਹਿਤ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਰਤਾਨੀਆ 'ਚ ਜ਼ਮਾਨਤ 'ਤੇ ਹਨ। ਟੀਵੀ ਦੀ ਦੀ 'ਗੋਪੀ ਬਹੂ' ਦਾ ਕਤਲ ਕੇਸ 'ਚ ਆਇਆ ਨਾਮ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਹੀਰਾ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਰਾਜੇਸ਼ਵਰ ਉਦਾਨੀ ਦੇ ਕਤਲ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਹੁਣ ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਾਮ ਟੀਵੀ ਅਦਾਕਾਰਾ ਦੇਵੋਲੀਨਾ ਭੱਟਾਚਾਰਿਆ ਦਾ ਹੈ। ਦੇਵੋਲੀਨਾ ਨੇ ਆਪਣੇ 7 ਸਾਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਕੈਰ���ਅਰ 'ਚ 'ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੀ ਬਹੂ' ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਛੱਡੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਿਲਸਿਲੇ ਵਿੱਚ ਦੇਵੋਲੀਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਚਿਨ ਪਵਾਰ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਆਕਤੀ ਨੂੰ ਗੁਹਾਟੀ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਟਲ 'ਚੋਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਦਾਕਾਰਾ ਦੇਵੋਲੀਨਾ ਭੱਟਾਚਾਰਿਆ ਅਸਮ ਤੋਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸੀਰੀਅਲ 'ਸਾਥ ਨਿਭਾਨਾ ਸਾਥੀਆ' 'ਚ ਗੋਪੀ ਬਹੂ ਦਾ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰਾ ਕਿਰਦਾਰ ਅਦਾ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੀਆਂ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52294694", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52311820", "doc1": "جوون ألميدا في مركز أونتاريو لأمراض السرطان عام 1963 أصبحت جوون ألميدا رائدة في مجال تصوير الفيروس، واليوم تعود أعمالها من جديد لتصبح موضع الاهتمام خلال الوباء الحالي. يعد كوفيد-19 فيروسا جديدا، لكنه ينتمي لفصيلة فيروس كورونا التي كانت د. ألميدا أول من شخصها في عام 1964 بمختبرها في مستشفى سانت توماس في العاصمة البريطانية لندن. ولدت عالمة الفيروسات، وكان اسمها جوون هارت، عام 1930 ونشأت في مبنى سكني قرب حديقة ألكساندرا في شمال شرق مدينة غلاسكو. تركت المدرسة ولم تكن قد حصلت بعد إلا على القليل من التعليم الرسمي، لكنها وجدت عملا كمساعدة مختبر متخصص بعلم الأنسجة في جامعة \"غلاسكو رويال إنفيرماري\". مواضيع قد تهمك نهاية وبعدها انتقلت إلى لندن ناشدة تطوير حياتها المهنية. وفي عام 1954 تزوجت فنانا فنزويليا يدعى إنريكيه ألميدا. دراسة عن نزلات البرد الشائعة انتقل الزوجان مع ابنتهما إلى مدينة تورنتو الكندية، وفي مركز أونتاريو لأمراض السرطان طورت د.ألميدا مهاراتها المميزة في استخدام المجهر الإلكتروني، كما يقول الكاتب المتخصص بالمجال الطبي، جورج ونتر. وباتت جوون رائدة في التوصل إلى طريقة لتصوير الفيروسات على نحو أفضل، باستخدام الأجسام المضادة لتجميعهم. وقال جورج ونتر، في حديث لراديو بي بي سي، إن موهبتها حظيت بالاهتمام في بريطانيا التي أغرتها بالعودة عام 1964 والعمل في مستشفى سانت جيمس في لندن - وهو ذات المستشفى الذي عالج رئيس الوزراء البريطاني، بوريس جونسون، الذي كان يعاني من إصابته بفيروس كوفيد-19. وفور عودتها، بدأت تعاونا مع د.ديفيد تيريل، الذي كان يُجري بحثا في وحدة نزلات البرد في ساليزبري. ووفقا للكاتب جورج وينتر، كان د.تيريل يفحص عينات أخذت من أنوف متطوعين، وتمكن فريق البحث عند زرع هذه العينات مختبريا من استخلاص عدد غير قليل من الفيروسات الشائعة المرتبطة بنزلات البرد، ولكن ليس جميعها. وكانت إحدى العينات قد سحبت من تلميذ في مدرسة داخلية في منطقة سَري عام 1960، وعرفت فيما بعد باسم B814. وقد وجد فريق البحث أن الفيروسات التي عزلت منها كانت قادرة على نقل أعراض نزلات برد عادية للمتطوعين، لكنهم لم يستطيعوا زرعها وتنميتها في الخلايا مختبريا. وظهر لاحقا أنها يُمكن أن تُزرع وتنمو في خلايا نسيجية من أعضاء حيوانية، وتساءل د تيريل عن إمكانية رؤيتها عبر المجهر الإلكتروني. وأرسل د.تيريل عينات منها إلى جوون ألميدا التي شاهدت جزيئات الفيروس في العينات، ووصفتها بأنها تشبه فيروسات الإنفلونزا، ولكن ليست مثلها تماما. تحيط هالة أو تاج بالفيروس لذا يعرف باسم فيروس كورونا وتمكنت من تحديد ما أصبح يعرف بأول فيروس كورونا يُصيب البشر. ويقول ونتر إن د. ألميدا كانت قد رأت بالفعل جُسيمات كهذه من قبل أثناء دراستها التهاب الكبد لدى الفئران، والتهاب الشعب الهوائية المعدي عند الدجاج. لكن دراستها التي قدمتها لمجلة علمية مُحكمة رُفضت \"لأن المُحكمين قالوا إن الصور التي أنتجتها كانت مجرد صور سيئة (غير واضحة) لجزيئات فيروس الإنفلونزا\". بيد أنه في عام 1965، كُتب في المجلة الطبية البريطانية بالتفصيل عن الاكتشاف الجديد وعن عترة الفيروس المكتشفة في العينة B814، وبعدها بعامين نشرت مجلة علم الفيروسات العام الصور الأولى لما شاهدته الدكتورة جوون. وأشار ونتر إلى أن د. تيريل ود. ألميدا والبروفسور توني وترسون، المسؤول في مستشفى سانت توماس، هم من أطلق على الفيروس الجديد اسم كورونا، بسبب التاج أو الهالة التي تحيط بالفيروس كما يظهر في الصورة. وعملت جوون لاحقا في بقسم الدراسات العليا في كلية الطب بلندن، حيث نالت شهادة الدكتوراه. وكان ختام حياتها المهنية في مركز ويلكوم، حيث حازت على عدة براءات اختراع في مجال تصوير الفيروسات مجهريا. وبعد تركها العمل في هذا المركز، أصبحت جوون مدربة يوغا لكنها استمرت في عملها كمستشارة في مجال علم الفيروسات في نهاية الثمانينيات عندما ساعدت في التقاط صور جديدة لفيروس HIV. توفيت جوون عام 2007 وكانت بعمر 77 عاما. وبعد مرور نحو 13 عاما على وفاتها، نالت أخيرا التقدير الذي تستحقه كرائدة سرّعت أبحاثها في فهم الفيروس الذي يتفشى حاليا في كل أنحاء العالم.", "doc2": "ਜੂਨ ਅਲਮੇਡਾ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਂਰੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਜੂਨ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਚਰਚਾ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ-19 ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਵਾਇਰਸ ਹੈ, ਪਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦਾ ਹੀ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਖੋਜ ਡਾਕਟਰ ਅਲਮੇਡਾ ਨੇ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 1964 ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਦੇ ਸੈਂਟ ਥੌਮਸ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਵਿਗਿਆਨੀ (ਵਾਇਰੌਲੌਜਿਸਟ) ਜੂਨ ਅਲਮੇਡਾ ਦਾ ਜਨਮ ਸਾਲ 1930 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੇਹੱਦ ਸਧਾਰਨ ਪਰਿਵਾਰ ਸਕਾਟਲੈਂਡ ਦੇ ਗਲਾਸਗੋ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਬਸਤੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾ ਨੇ ਗਲਾਸਗੋ ਦੀ ਇੱਕ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਬਤੌਰ ਤਕਨੀਸ਼ੀਅਨ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਆ ਗਈ। ਸਾਲ 1954 ਵੈਨੇਜ਼ੂਏਲਾ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰ ਐਨਰੀਕੇ ਅਲਮੇਡਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ। ਸਧਾਰਨ ਸਰਦੀ-ਜ਼ੁਕਾਮ 'ਤੇ ਖੋਜ ਮੈਡੀਕਲ ਖੇਤਰ ਦੇ ਲੇਖਕ ਜਾਰਜ ਵਿੰਟਰ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਜੋੜਾ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਟੌਰਾਂਟੋ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਵਸ ਗਿਆ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਗੀ ਔਂਟਾਰੀਓ ਕੈਂਸਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਅਲਮੇਡਾ ਨੇ ਇੱਕ ਇਲਕਟਰੌਨਿਕ ਦੂਰਬੀਨ ਦੀ ਨੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕੌਸ਼ਲ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਵਿਧੀ ਉੱਪਰ ਮਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਸੌਖਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਲੇਖਕ ਜਾਰਜ ਵਿੰਟਰ ਨੇ ਬੀਬੀ��ੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਯੂਕੇ ਨੇ ਡਾਕਟਰ ਜੂਨ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਨੂੰ ਸਮਝਿਆ ਅਤੇ ਸਾਲ 1964 ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਦੇ ਸੈਂਟ ਥੌਮਸ ਮੈਡੀਕਲ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਰੱਖੀ। ਇਹ ਉਹੀ ਹਸਪਤਾਲ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਨਾਲ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਗਰੋਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਦਾ ਇਲਾਜ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਆ ਕੇ ਡਾਕਟਰ ਅਲਮੇਡਾ ਨੇ ਡਾਕਟਰ ਡੇਵਿਡ ਟਾਯਰੇਲ ਦੇ ਨਾਲ ਖੋਜ-ਕਾਰਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਡਾ. ਡੇਵਿਡ ਉਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਯੂਕੇ ਦੇ ਸੇਲਸਬਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਮ ਸਰਦੀ-ਜ਼ੁਕਾਮ ਉੱਪਰ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਜਾਰਜ ਵਿੰਟਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡਾ਼ ਟਾਯਰੇਲ ਨੇ ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਨੱਕ ਵਿੱਚੋਂ ਵਹਿਣ ਵਾਲੇ ਰੇਸ਼ੇ ਦੇ ਕਈ ਨਮੂਨੇ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਧਾਰਨ ਸਰਦੀ-ਜ਼ੁਕਾਮ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵਾਇਰਸ ਦਿਖ ਰਹੇ ਸਨ। ਜਦਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਮੂਨਾ ਬੀ-814 ਨਾਮ ਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਲ 1960 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸਕੂਲ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਵਾਇਰਸ ਦੇ ਹੌਟਸਪੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ Sorry, your browser cannot display this map ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਮ ਕਿਸ ਨੇ ਦਿੱਤਾ? ਡਾਕਟਰ ਟਾਯਰੇਲ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਨਮੂਨੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਡਾਕਟਰ ਜੂਨ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਨਮੂਨਾ ਜਾਂਚ ਲਈ ਡਾ. ਜੂਨ ਕੋਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ 'ਵਾਇਰਸ ਇਨਫਲੂਏਂਜ਼ਾ ਵਰਗਾ ਦਿਸਦਾ ਤਾਂ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਉਹ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਲਕਿ ਉਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਵੱਖਰਾ ਹੈ।'' ਇਸੇ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਵਜੋਂ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਾਰਜ ਵਿੰਟਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਅਲਮੇਡਾ ਨੇ ਦਰਅਸਲ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਵਰਗੇ ਕਣ ਪਹਿਲਾਂ ਚੂਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈਪਟਾਈਟਸ ਅਤੇ ਮੁਰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਲਾਗ਼ ਬ੍ਰੋਨਕਾਈਟਿਸ ਵਿੱਚ ਦੇਖੇ ਸਨ। ਵਿੰਟਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੂਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਰਿਸਰਚ ਪੇਪਰ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਨਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ 'ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਨਫ਼ਲੂਏਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ ਦੀਆਂ ਖ਼ਰਾਬ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।' ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੈਂਪਲ ਨੰਬਰ ਬੀ-814 ਉੱਪਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਸ ਨਵੀਂ ਖੋਜ ਨੂੰ ਸਾਲ 1965 ਵਿੱਚ ਛਪੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਵਾਇਰੌਲੌਜੀ ਵਿੱਚ ਤਸਵੀਰ ਸਹਿਤ ਛਾਪਿਆ ਗਿਆ। ਜਾਰਜ ਵਿੰਟਰ ਮੁਤਾਬਕ ਡਾਕਟਰ ਟਾਯਰੇਲ, ਡਾਕਟਰ ਅਲਮੇਡਾ ਅਤੇ ਸੈਂਟ ਥੌਮਸ ਮੈਡੀਕਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਟੌਨੀ ਵਾਟਸਨ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਉੱਚੀ-ਨੀਵੀਂ ਬਣਤਰ ਦੇਖ ਕੇ ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਅਲਮੇਡਾ ਨੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਪੋਸਟਗ੍ਰੇਜੂਏਟ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉੱਥੋਂ ਹੀ ਆਪਣੀ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਜੂਨ ਅਲਮੇਡਾ ਮੈਡੀਕਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਜਿੱਥੇ ਇਮੇਜਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਕਈ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਨਾਂਅ 'ਤੇ ਪੇਟੈਂਟ ਕਰਵਾਏ। ਵੈਲਕਾਮ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਤੋਂ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋ ਕੇ ਉਹ ਇੱਕ ਯੋਗਾ ਟੀਚਰ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਲ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਵਜੋਂ ਐੱਚਆਈਵੀ ਵਾਇਰਸ ਦੀਆਂ ਨਵੀਂਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲੈਣ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਲ 2007 ਵਿੱਚ 77 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਅਲਮੇਡਾ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਈ। ਹੁਣ ਡਾ. ਅਲਮੇਡਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ 13 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਵਾਕਈ ਉਹ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਉਹ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਬੇਮਿਸਾਲ ਖੋਜੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਖੋਜ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਹੀ ਅਜੋਕੀ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਲੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-40878750", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41098317", "doc1": "لماذا ترغب كوريا الشمالية في امتلاك أسلحة نووية؟ انقسمت شبه جزيرة كوريا في أعقاب الحرب العالمية الثانية، وأصبح القسم الشمالي الشيوعي دكتاتورية ستالينية، نسبة إلى الزعيم السوفيتي ستالين. وعلى الرغم من انعزالها بالكامل تقريبا عن المشهد العالمي، إلا أن زعماء كوريا الشمالية يقولون إن قدرتها النووية بمثابة قوة الردع الوحيدة في مواجهة العالم الخارجي الذي يسعى إلى تدميرها. إلى أي مدى اقتربت البلاد من ذلك؟ تشير الاختبارات الصاروخية الأخيرة التي أجرتها كوريا الشمالية إلى امتلاكها صواريخ باليستية عابرة للقارات قادرة على الوصول إلى الولايات المتحدة. كما اختبرت البلاد معدات نووية خمس مرات. وتحذر تقارير استخباراتية من أن البلاد تقترب أيضا - إن لم تكن أدخلت بالفعل - تطويرا، أو أجرت\"تصغيرا\" لرؤوس حربية نووية بما يتناسب مع تركيبها على صاروخ. وتعتبر بيونغيانغ الولايات المتحدة خصمها الرئيسي، كما تنشر صواريخ في اتجاه كوريا الجنوبية واليابان، حيث يتمركز آلاف الجنود الأمريكيين. ماذا حدث لمواجهة ذلك؟ أخفقت مساعي التفاوض على اتفاق يهدف إلى تقديم مساعدات مقابل نزع سلاح كوريا الشمالية. كما فرضت الأمم المتحدة مزيدا من العقوبات المشددة دون أن يكون لها أدنى تأثير. وفرضت الصين، الحليف الوحيد الفعلي لكوريا الشمالية، ضغوطا اقتصادية ودبلوماسية على البلاد. وتهدد الولايات المتحدة حاليا القوة العسكرية الكورية، بعد تحذير الرئيس الأمريكي دونالد ترامب لكوريا بالرد بـ\"النار والغضب\". هل يتسم الأمر بالجدية هذه المرة؟ تفاقمت الأزمة منذ سنوات، غير أن مهمة تصغير الرؤوس الحربية النووية من جانب كوريا الشمالية، ودخول الولايات المتحدة في نطاق ضربة صاروخية (محتملة) بمثابة تبادل للأدوار في اللعبة. وكانت بيونغيانغ قد قالت يوم الأربعاء إنها تفكر في شن ضربات صاروخية بالقرب من جزيرة غوام الأمريكية في المحيط الهادي. وتبدو المواجهة النووية أكثر واقعية مقارنة بالسابق، غير أنها تظل بعيدة عن نطاق التأكيد.", "doc2": "ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਸੰਕਟ- 4 ਅਹਿਮ ਨੁਕਤੇ ਆਖ਼ਰਕਾਰ, ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਚਾਹ ਕਿਉਂ ? ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਰੀਆ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਸਟਾਲਿਨਵਾਦੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਰਾਜ ਤੰਤਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਵਿਸ਼ਵ ���ੱਧਰ 'ਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਬਿਲਕੁਲ ਅਲੱਗ ਪੈ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਆਗੂਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਰਮਾਣੂ ਤਾਕਤ ਹੀ ਬਾਹਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਰਾਹ ਦੀ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਰਨਾ ਚਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਕੋਲ ਕਿਹੜੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ? 70 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਕਿੰਨੀ ਵੱਡੀ ਪਰਮਾਣੂ ਤਾਕਤ ? ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨਵੇਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਪ੍ਰੀਖਣ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਤੋਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੰਤਰ-ਮਹਾਂਦੀਪੀ ਮਾਰ ਕਰ ਸਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ (ਇੰਟਰ-ਕੌਨਟੀਨੈਂਟਲ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਇਲ) ਸਦਕਾ ਅਮਰੀਕਾ ਤੱਕ ਮਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ (ਫਾਈਲ ਫੋਟੋ) ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਇਸ ਪਰੀਖਣ ਨੂੰ \"ਪੂਰਨ ਕਾਮਯਾਬੀ\" ਦੱਸ ਰਹੀ। ਪਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਬਾਰੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਖੂਫ਼ੀਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਹ ਤਸਲੀਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ 'ਲਘੂਕਰਨ' (ਮਿਨੀਏਚਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ) ਦੇ ਸਮੱਰਥ ਹੈ। 'ਲਘੂਕਰਨ' ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਉਪਕਰਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਛੋਟੇ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ (ਫਾਈਲ ਫੋਟੋ) ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਈ ਗੁਣਾਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਛੋਟੇ ਹਾਈਡਰੋਜਨ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ, ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮੁੱਖ ਦੁਸ਼ਮਣ ਮੰਨਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਜਪਾਨ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਰਾਕੇਟਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਉੱਤੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਫ਼ੌਜੀ ਡੇਰਾ ਜਮਾਈ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ? ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਲੀ ਮਦਦ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਅਸਫ਼ਲ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੱਲੋਂ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਦਿਨੋਂ-ਦਿਨ ਸਖਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਅਸਰ ਬਹੁਤ ਥੋੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸੱਚੇ ਸਾਥੀ ਚੀਨ ਨੇ ਵੀ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਉੱਤੇ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਹੈ । ਹੁਣ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਫ਼ੌਜੀ ਤਾਕਤ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਨਵੇਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲ ਪਰੀਖਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਚਿਤਾਵਨੀ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਸਾਰਥਕ ? ਇਹ ਸੰਕਟ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅੰਦਰਖ਼ਾਤੇ ਧੁਖ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਹੁਣ ਨਵੇਂ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਚੁਕਿਆ ਹੈ। ਛੋਟੇ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਉਸ ਦੀ ਸਿਸਤ ਵਿਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਲਈ ਪਾਸਾ ਪੁੱਠਾ ਪੈ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਲ 2017 ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਗੁਆਮ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਨੂੰ ਧਮਕਾ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜਿਆਦਾ ਹਮਲਾਵਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਤਾਜ਼ਾ ਪ੍ਰੀਖਣ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਸਬਰ \"ਅਸੀਮਤ ਨਹੀਂ\" ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਵੀ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁੜੱਤਣ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ���ਧੀ ਹੈ, ਫ਼ਿਰ ਵੀ ਇਸ ਸੰਕਟ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਅਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸ ਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-50411560", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-50445869", "doc1": "أقراص الثوم والزنجبيل يمكن أن تؤخر التئام جروح الجلد عند الإصابة بالسرطان فأقراص الثوم والزنجبيل والجنكة، على سبيل المثال، يمكن أن تؤخر التئام جروح الجلد في حالة انتشار سرطان الثدي. وقالت ماريا جواو كاردوسو، طبيبة جراحة، إنه لا يوجد دليل على أن مثل هذه العلاجات النباتية، أو الكريمات المستخلصة من النباتات، ذات فعالية. وأضافت أنه إذا بادرك أي شك، فمن الأفضل عدم تناول أي شيء. وقالت كاردوسو، رئيسة جراحي الثدي في مركز تشامباليود للسرطان في لشبونة بالبرتغال لبي بي سي: \"يلزم أن يحرص الأطباء على سؤال مرضاهم عما إن كانوا يتناولون شيئا آخر أثناء العلاج من السرطان\". مواضيع قد تهمك نهاية وأضافت إنه من المهم جدا إجراء فحص للمرضى دائما مع أطبائهم أولا قبل تجربة علاجات تكميلية لسرطان الجلد. ويكمن الخطر في أن الكثير من المكملات الغذائية يمكن أن تتداخل مع العلاج الهرموني أو العلاج الكيميائي، كما أن بعضها يطيل عملية تخثر الدم، التي يمكن أن تؤدي إلى جروح تستغرق وقتا أطول للشفاء وتحدث مزيدا من الندبات. وسلطت كاردوسو الضوء على بعض منتجات المستخلصات النباتية التي لها تأثير على تباطؤ عملية تخثر الدم: \"عدم إلحاق ضرر\" وقالت كاردوسو إنه ليس من الغريب أن يبحث المرضى والقائمون على رعايتهم عن علاجات تكميلية أو بديلة قد تحدث لهم فرقا. بيد أنها قالت إن الأشخاص ينبغي أن يعرفوا أن الأمر قد \"ينتهي بهم إلى إلحاق ضرر أكبر من تحقيق نفع\". وأضافت: \"الهدف الأسمى والمهم في الطب والذي يجب أن نتذكره دائما هو: عدم إلحاق ضرر\". وتقول مؤسسة بحوث السرطان الخيرية في بريطانيا، على موقعها الإلكتروني، إن بعض العلاجات التكميلية قد توقف فعالية العلاجات التقليدية. وأضافت أنه من المهم تجنب تناول بعض الأطعمة والمشروبات مثل الجريب فروت والبرتقال أثناء علاج السرطان، لأنها قد تؤثر على قدرة تفكك أدوية السرطان في الجسم. تناول الجريب فروت قد يؤثر على الإنزيمات التي تفكك أدوية السرطان في الجسم وقالت المؤسسة الخيرية: \"تحدث إلى طبيبك بشأن أي علاجات تكميلية تفكر في استخدامها. أخبره قبل البدء في تناول علاج تكميلي، لاسيما إن كنت في منتصف رحلة العلاج من السرطان\". وقال غريت بروتين-سميث، أخصائي التمريض السريري في جمعية \"سرطان الثدي الآن\" الخيرية في بريطانيا: \"مع توافر الكثير من المعلومات غير المؤكدة على الإنترنت، وقليل من الأبحاث الموثوقة بها بشأن هذه المنتجات، فإن الحديث إلى أخصائي الرعاية الصحية يضمن حصول المريض على معلومات دقيقة يحتاجها لاتخاذ القرار\". وقالت كاردوسو في مؤتمر \"الإجماع الدولي الخامس لسرطان الثدي المتقدم\"، إن علاجات مثل اليوغا، والتركيز، والعلاج بالطاقة (الريكي)، والوخز بالإبر، يمكن أن يكون لها تأثير إيجابي على حياة المرضى.", "doc2": "ਲਸਣ, ਅਦਰਕ ਅਤੇ ਜਿਨਕਗੋ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਬ੍ਰੈਸਟ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਫੈਲਣ 'ਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਭਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲਗਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਸਣ, ਅਦਰਕ ਅਤੇ ਜਿਨਕਗੋ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਬ੍ਰੈਸਟ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਫੈਲਣ 'ਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਭਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲਗਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮਾਰੀਆ ਜੋਆਓ ਕਾਰਡੋਸੋ , ਜਿਹੜੇ ਕਿ ਇੱਕ ਸਰਜਨ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਦੇਸੀ ਥੈਰੇਪੀਆਂ ਜਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਸ਼ੱਕ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਵੀ ਨਾ ਲਵੋ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕਾਰਡੋਸੋ ਪੁਰਤਗਾਲ ਦੇ ਚੈਂਪਲੀਮੌਡ ਕੈਂਸਰ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰੈਸਟ ਸਰਜਨ ਮੁਖੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ,''ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਪੁੱਛਣ ਲਈ ਹੋਰ ਸਰਗਰਮ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੌਰਾਨ ਹੋਰ ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ ਕਿ ਚਮੜੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਕੈਂਸਰ ਲਈ ਪੂਰਕ ਇਲਾਜ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਛਾਤੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਪੰਜ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕੇਸ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ- ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੈਂਸਰਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ। ਖਤਰਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਉਤਪਾਦ ਹਾਰਮੋਨ ਥੈਰੇਪੀ ਜਾਂ ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਦਖ਼ਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਖੂਨ ਦੇ ਜੰਮਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਲੰਬਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਜ਼ਖ਼ਮ ਠੀਕ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹੋਰ ਵੱਧ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਕੁਝ ਦੇਸੀ ਨੁਸਖ਼ਿਆਂ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਜਿਹੜੇ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਜੰਮਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਕਰਦੇ ਹਨ: 'ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਪਹੁੰਚੇ' ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕਾਰਡੋਸੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਪੂਰਕ ਇਲਾਜ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋਣ ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫਰਕ ਪੈ ਸਕੇ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ''ਉਹ ਕੁਝ ਚੰਗਾ ਕਰਨ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,''ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਉਦੇਸ਼ ਇਹ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਪਹੁੰਚੇ।'' ਅੰਗੂਰ ਅਤੇ ਸੰਤਰਾ ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਅਸਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕੈਂਸਰ ਰਿਸਰਚ ਯੂਕੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਪੂਰਕ ਇਲਾਜ ਦੇ ਨਾਲ ਰਵਾਇਤੀ ਇਲਾਜ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਛੱਡਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਅੰਗੂਰ ਅਤੇ ਸੰਤਰਾ ਨਾ ਖਾਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਅਸਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਚੈਰਿਟੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ : \"ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰਕ ਇਲਾਜ ਲੈਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰੋ। ਖਾ�� ਕਰਕੇ ਉਦੋਂ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ।'' ਗ੍ਰੇਟ ਬ੍ਰੌਟਨ-ਸਮਿਥ, ਜੋ ਕਿ ਬ੍ਰੈਸਟ ਕੈਂਸਰ ਚੈਰਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕਲੀਨਿਕਲ ਨਰਸ ਸਪੈਸ਼ਲਿਸਟ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ,'' ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਨਾ ਸਾਬਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਬਾਰੇ ਘੱਟ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਖੋਜ ਆਨਲਾਈਨ ਉਲਪਬਧ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰਾ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।'' ਪੰਜਵੇਂ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਅਡਵਾਂਸਡ ਬ੍ਰੈਸਟ ਕੈਂਸਰ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕਾਰਡੋਸੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਥੈਰੇਪੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਯੋਗਾ, ਧਿਆਨ ਲਗਾਉਣਾ, ਰਿਕੀ ਅਤੇ ਐਕਿਊਪੰਕਚਰ ਮੀਰਜ਼ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਤੇ ਸਕਾਰਾਮਤਮ ਅਸਰ ਪਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47893354", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47894993", "doc1": "جوليان أسانج: القبض على مؤسس ويكيليكس في لندن ولجأ أسانج إلى سفارة الإكوادور منذ سبعة أعوام لتجنب الترحيل إلى السويد بشأن قضية اعتداء جنسي تم إسقاطها. وقالت شرطة العاصمة البريطانية إنه اعتقل لعدم تسليم نفسه للمحكمة. وقال لينين مورينو، رئيس الإكوادور، إن بلاده سحبت اللجوء من أسانج بعد انتهاكاته المتكررة للأعراف الدولية. ولكن ويكيليكس قالت في تغريدة إن الإكوادور اتخذت إجراء غير قانوني بإلغاء اللجوء السياسي لأسانج \"فيما يعد خرقا للقانون الدولي\". وقال وزير الداخلية البريطاني ساجد جاويد في تغريدة \"أؤكد أن جوليان أسانج تتحفظ عليه الشرطة ويواجه العدالة في بريطانيا\". ورفض أسانج، 47 عاما، مغادرة السفارة، قائلا إنه إذا غادرها، سيتم ترحيله إلى الولايات المتحدة للاستجواب بشأن أنشطة ويكيليكس. وقالت سكوتلاند يارد إن سفير الإكوادور دعاها إلى دخول السفارة، بعد سحب اللجوء من أسانج. ويوجد خلاف طول المدى بين سلطات الإكوادور وأسانج بشأن الممنوع والمسموح له في السفارة. وسيبقى اسانج رهن الاحتجاز في مركز للشرطة وسط لندن، قبل المثول أمام محكمة ويستمنستر \"في أسرع فرصة ممكنة\"، حسبما قالت شرطة سكوتلاند يارد في تصريحها.", "doc2": "ਅਸਾਂਜ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਸੱਤ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨੂੰ ਸਵੀਡਨ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਡਰੋਂ ਇਕਵਾਡੌਰ ਦੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਵਿਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੈਟਰੋਪੋਲਿਟਨ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿੰਨੀ ਜਲਦੀ ਹੋ ਸਕੇਗਾ ਵੈਸਟ ਮਨਿਸਟਰ ਕੋਰਟ ਵਿਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਵਿਕੀਲੀਕਸ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕਵਾਡੌਰ ਨੇ ਅਸਾਂਜ ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਸ਼ਰਨ ਨੂੰ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ 'ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ' ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਸਕੱਤਰ ਸਾਜ਼ਿਦ ਜਾਵੇਦ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਂ ਜੂਲੀਅਨ ਅਸਾਂਜ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਲਏ ਜਾਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।'' ''ਮੈਂ ਇਕਵਾਡੌਰ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਪੇਸ਼ੇਵਾਰੀ ਪਹੁੰਚ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 47 ਸਾਲਾ ਅਸਾਂਜ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਚੀਫ਼ ਪ੍ਰੋਸੀਕਿਊਟਰ ਨੇ ਅਸਾਂਜ ਤੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਲਈ ਲੰਡਨ ਸਥਿੱਤ ਇਕਵੇਡੋਰ ਦੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਸੱਚ ਦੇ ਝੰਡਾਬਰਦਾਰ ਕਿ ਧਿਆਨ ਦੇ ਭੁੱਖੇ ਜੂਲੀਅਨ ਅਸਾਂਜ ਆਪਣੇ ਹਮਾਇਤੀਆਂ ਲਈ ਸੱਚ ਦੇ ਝੰਡਾਬਰਦਾਰ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੋਚਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਦਾ ਭੁੱਖਾ ਦਸਦੇ ਹਨ। ਜੂਲੀਅਨ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਤੀਖਣ ਬੁੱਧੀ ਵਾਲੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਔਖੇ ਤੋਂ ਔਖਾ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕੋਡ ਕਰੈਕ ਕਰਨ ਦੀ ਅਸਧਾਰਣ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਲ 2006 ਵਿੱਚ ਵਿਕੀਲੀਕਸ ਦਾ ਮੁੱਢ ਬੰਨ੍ਹਿਆ। ਇਸੇ ਵੈਬਸਾਈਟ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਲ 2010 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ। ਫੋਟੋ ਵਿੱਚ ਉਹ ਫੌਜੀ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਵਿੱਚੋਂ 18 ਇਰਾਕੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਫੋਟੇ ਨਾਲ ਉਹ ਇੱਕਦਮ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ। ਅਗਲੇ ਹੀ ਸਾਲਾ ਸਵੀਡਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਮਾਂ ਤਹਿਤ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਸਵੀਡਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲਾਏ ਗਏ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ (ਸਾਲ 2010) ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ਪੁੱਛਗਿਛ ਕਰਨੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਸਮੇਂ ਉਹ ਸਟਾਕਹੋਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਣ ਲਈ ਗਏ ਹੋਏ ਸਨ ਅਸਾਂਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਵੀ ਹੋਇਆ ਉਹ ਆਪਸੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਪਿਛਲੇ ਲਗਪਗ 7 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਇਕੁਵਾਡੋਰ ਦੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ। 11 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਇਕਵਾਡੋਰ ਵਲੋਂ ਦੂਤਾਵਾਸ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਉਹ ਇਸ ਦੂਤਾਵਾਸ ਵਿੱਚ ਜੂਨ 2012 ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਪਨਾਹ ਦੀ ਦਰਖ਼ਾਸਤ ਨਾਲ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਕਹਿੰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਏ ਜਾਣਗੇ। ਅਗਲੇ ਹੀ ਮਹੀਨੇ ਬਰਤਾਨੀਆ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਵਾਲਗੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਸਵੀਡਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਗੁਪਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਦਕਿ ਸਵੀਡਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਅਸਾਂਜ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਦੀ ਢੁਕਵੀਂ ਪੜਤਾਲ ਲਈ ਹੀ ਹਾਲਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੂਲੀਅਨ ਅਸਾਂਜ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਲਈ ਦੂਤਾਵਾਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਸਾਂਜ ਨੇ ਕਦੇ ਆਪਣੇ ਪਿਛੋਕੜ ਬਾਰੇ ਕਦੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਪਰ ਵਿਕੀਲੀਕਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਕੁਈਨਜ਼ਲੈਂਡ ਸੂਬੇ ਦੇ ਟਾਊਨਸਵਿਲੇ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 1971 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਦੀ ਇੱਕ ਘੁਮੰਤਰੂ ਨਾਟ ਮੰਡਲੀ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅਸਾਂਜ ਦਾ ਬਚਪਨ ਵੀ ਇੱਕ ਥਾਵੇਂ ਨਹੀਂ ਬੀਤਿਆ। 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਪਿਤਾ ਬਣ ਗਏ, ਬੱਚੇ ਦੀ ਕਸਟੱਡੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49701967", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49705523", "doc1": "اللصوص سرقوا المرحاض الذهبي من معرض فني في قصر بلينهايم وقالت شرطة تايمز فالي، إن عصابة غير معروفة نجحت في سرقة العمل الفني من القصر الفخم في وودستوك بعد اقتحامه فجرا حوالي الساعة 4:50 بتوقيت غرينتش. وكان المرحاض جزءا من معرض فني للفنان التصويري الإيطالي موريزيو كاتيلان، والذي تم افتتاحه يوم الخميس. ولم يعثر على المرحاض، الذي يحمل اسم أمريكا، كما لم يصب أحد بأذى، لكن الشرطة اعتقلت رجلا يبلغ من العمر 66 عاما، يُعتقد أنه على علاقة بالسرقة. وقالت الشرطة إن عملية السطو تسببت في \"أضرار فادحة وفيضان من المياه داخل القصر\" لأن المرحاض كان تم توصيله بالفعل بشبكة المياه في المبنى. ترامب \"طلب من متحف أمريكي لوحة لفان جوخ فعرض عليه قاعدة مرحاض\" طلاق بسبب مرحاض أوراق مرحاض نازية للبيع في مزاد ويعود تاريخ قصر بلينهايم إلى القرن الثامن عشر، وهو أحد المواقع المصنفة ضمن التراث العالمي ومسقط رأس رئيس وزراء بريطانيا السابق ونستون تشرشل. وتم إغلاقه حاليا بينما تستمر التحقيقات. وقال المحقق جيس ميلن: \"إن القطعة الفنية المسروقة عبارة عن مرحاض ذو قيمة عالية مصنوع من الذهب كان معروضا في القصر\". وأضاف: \"نعتقد أن مجموعة من الجناة استخدموا سيارتين على الأقل أثناء ارتكاب الجريمة\". وأكد \"لم نتمكن من استرداد العمل الفني في هذا الوقت ولكننا نجري تحقيقا شاملا للعثور عليه وتقديم المسؤولين عنه إلى العدالة\". ونشر قصر بلينهايم تغريدة قال فيها إنه سيغلق حتى الساعة الثانية ظهرا بتوقيت غرينتش على الأقل بسبب \"حادث غير متوقع\". وقد عرض المرحاض الذهبي الشهير على الرئيس الأمريكي دونالد ترامب، في عام 2017.", "doc2": "ਥੇਮਸ ਵੈਲੀ ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਇੱਕ ਗੈਂਗ ਆਕਸਫੋਰਡਸ਼ਾਇਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇਸ ਪੈਲਸ ਵਿੱਚ ਵੜਿਆ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੀ ਟਾਇਲਟ ਨੂੰ ਚੋਰੀ ਕਰ ਲਿਆ। ਸੋਨੇ ਦਾ ਇਹ ਟਾਇਲਟ ਇਟਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਮੋਰੀਜੀਓ ਕੈਟੇਲਨ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਉਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ ਜੋ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਲੱਗੀ ਸੀ। ਇਹ ਟਾਇਲਟ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹ ਟਾਇਲਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਪਰ ਇੱਕ 66 ਸਾਲਾ ਸ਼ਖ਼ਸ ਨੂੰ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਚੋਰੀ ਦੇ ਚਲਦੇ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਟਾਇਲਟ ਨੂੰ ਪੁੱਟੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉੱਥੇ ਪਾਣੀ ਭਰ ਗਿਆ। 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਬਲੇਨਹੇਮ ਪੈਲੇਸ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਬਰਤਾਵਨੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਰ ਵਿੰਸਟਨ ਚਰਚਿਲ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਫਿਲਹਾਲ ਜਾਂਚ ਦੇ ਚਲਦੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਡਿਊਕ ਆਫ਼ ਮੋਲਬੋਰਾ ਦੇ ਮਤਰਏ ਭਰਾ ਐਡਵਰਡ ਸਪੇਂਸਰ ਚਰਚਿਲ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬੇਫਿਕਰੇ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਕੁਝ ਚੋਰੀ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜਗੱਦੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਵੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਸੀ ਪਰ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਮਿੰਟ ਲਈ ਤਾਂ ਜੋ ਲਾਈਨ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਡਿਟੈਕਟਿਵ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਜੇਸ ਮਿਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਜਿਸ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਉਸਦੀ ਕੀਮਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।'' ''ਸਾਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੋਰਾਂ ਨੇ ਦੋ ਗੱਡੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀ ਅਜੇ ਤੱਕ ਮਿਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।'' ਬਲੇਨਹੇਮ ਪੈਲਸ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਪੈਲੇਸ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇਗਾ। ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਇਹ ਸੋਨੇ ਦਾ ਟਾਇਲਟ ਦੇਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਵੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-56099085", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56116946", "doc1": "ووصف خطوة الشركة بـ\"إلغاء صداقة أستراليا\" بأنها متعجرفة ومخيبة للآمال. ويأتي قرار فيسبوك ردا على قانون أسترالي مقترح سيجعل شركات التكنولوجيا العملاقة تدفع رسوما مقابل محتوى الأخبار الذي تقدمه على منصاتها. واستيقظ الأستراليون الخميس ليجدوا أن صفحات فيسبوك لجميع المواقع الإخبارية محلية وعالمية غير موجودة. ولا يستطيع الأشخاص خارج الدولة أيضا قراءة أي منشورات إخبارية أسترالية على المنصة، أو الوصول إليها. مواضيع قد تهمك نهاية كما حظر العديد من صفحات الصحة والطوارئ الحكومية. وأكد فيسبوك لاحقا أن هذا كان خطأ وأن العديد من هذه الصفحات عادت الآن إلى الإنترنت. ومازال كل من غوغل وفيسبوك يرفضان القانون لأنه - كما يقولان - لا يعكس كيفية عمل الإنترنت، و\"يعاقب\" منصتيهما بشكل غير عادل. ولكن غوغل، على عكس فيسبوك، وقعت في الأيام الأخيرة صفقات دفع مع ثلاثة منصات إعلامية أسترالية كبرى. وجاء إجراء فيسبوك بعد ساعات فقط من موافقة غوغل على دفع شركة نيوز كورب الخاصة التابعة لروبرت مردوخ مقابل محتوى من مواقع إخبارية عبر إمبراطوريتها الإعلامية. كيف ردت أستراليا على الحظر؟ قال موريسون في بيان نُشر على فيسبوك إن شركات التكنولوجيا الكبرى ربما تغير العالم، لكن هذا لا يعني أن عليها إدارته. وأضاف: \"تصرفات فيسبوك بإلغاء صداقة أستراليا اليوم، وقطع خدمات المعلومات الأساسية المتعلقة بالصحة وخدمات الطوارئ، كان تعجرفا بقدر ما كان مخيبا للآمال\". وأشار \"أنا على اتصال منتظم مع قادة الدول الأخرى بشأن هذه القضايا. ببساطة لن نخاف\". وحث موريسون فيسبوك على العمل بشكل بناء مع الحكومة، \"كما أظهرت غوغل مؤخرا بحسن نية\". وقال وزير الخزانة جوش فرايدنبرغ إن الحظر المفروض على المعلومات الإخبارية كان له \"تأثير كبير في المجتمع\". إذ يزور حوالي 17 مليون أسترالي موقع التواصل الاجتماعي كل شهر. وكان مسؤولون آخرون أقل دبلوماسية فقد اتهم رئيس وزراء أستراليا الغربية، مارك ماكغوان الشركة \"بالتصرف مثل ديكتاتور كوريا الشمالية\". واقترح آخرون أن الفراغ الإخباري يمكن ملؤه بالمعلومات الخاطئة ونظريات المؤامرة. ووصفت ليزا ديفيز، محررة صحيفة سيدني مورنينغ هيرالد، في تغريدة، الخطوة بأنها \"نوبة غضب\". وقال مدير منظمة هيومان رايتس ووتش في أستراليا إن موقع فيسبوك يفرض رقابة على تدفق المعلومات في البلاد، واصفا ذلك بأنه \"تحول خطير في الأحداث\". فيسبوك يقول إنه اتخذ القرار بصعوبة. وقالت إيلين بيرسون: \"قطع الوصول إلى المعلومات الحيوية عن بلد بأكمله في جوف الليل أمر غير معقول\". كيف كان رد فعل الجمهور؟ يشعر العديد من الأستراليين بالغضب من فقدانهم المفاجئ للوصول إلى مصادر موثوق بها. وقال بيتر فيرث، رجل من سيدني، لبي بي سي: \"من الواضح أن الأمر يبدو مقيدا للغاية، فيما سيسمح به فيسبوك للناس في المستقبل، ليس فقط في أستراليا ولكن في جميع أنحاء العالم\". وقالت أميليا مارشال إنها لا تستطيع تصديق قرار الشركة \"مع الوباء\"، مضيفة: \"لقد اتخذت القرار الذي طال انتظاره بحذف حسابي على فيسبوك نهائيا\".", "doc2": "ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੂੰ ਅਨਫ੍ਰੈਂਡ\" ਕਰਨ ਦੀ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਮੰਦਭਾਗੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਗੂਗਲ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਰਚ ਇੰਜਨ ਬੰਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਵੱਡੀਆਂ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਤਾਵਤ ਕਾਨੂੰਨ ਹੈ ਜੋ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲਿਆਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕਾਨੂੰਨ ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਸੰਸਦ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕਾਨੂੰਨ ਸੈਨੇਟ ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਸਟਰੇਲੀਆ 'ਤੇ ਕੀ ਦਬਾਅ ਪਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਕੌਟ ਮੌਰਿਸਨ ਆਖ਼ਰ ਕੀ ਹੈ ਮਾਮਲਾ? ਵਰਲਡ ਫਰਸਟ ਅਖਵਾਏ ਗਏ ਇਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵਤ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਮਰੀਕੀ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾ ਰਹੇ ਐਡਵਰਟਾਈਜ਼ਮੇਂਟ ਮਾਲੀਆ ਕਾਰਨ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਹੱਲ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ 'ਤੇ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ, ਇੰਟਰਨੈਟ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਖਬਰਾਂ ਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਤੱਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਬਾਰੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਇਹ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਮੀਡੀਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਮਾਰਕੀਟ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਦਬਦਬਾ ਹੈ। ਇੰਟਰਨੈਟ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਖਬਰਾਂ ਦੀ ਸਮਗਰੀ ਤੱਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਗੂਗਲ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਸਰਚ ਇੰਜਨ ਹੈ ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋੜੀਂਦੀ ਸੇਵਾ ਵਜੋਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 2018 ਵਿੱਚ ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਸੰਸਥਾ, ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਮੁਕਾਬਲਾ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਏ.ਸੀ.ਸੀ.ਸੀ.) ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਲੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਉੱਤੇ ਗੂਗਲ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਅਸੰਤੁਲਨ ਹੈ। ਇਸ ਅਧਾਰ 'ਤੇ, ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜੋ ਕਿ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਸਥਾਪਤ ਕਰੇਗੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ, ਆਸਟਰੇਲੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਬਿੱਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਤੇ ਗੂਗਲ ਨੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇਣਾ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਕੀ ਹੈ? ਇਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਟੈਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਿਊਜ਼ ਸਮੱਗਰੀ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਇੱਕ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੀਡੀਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਟੈਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਨੈਗੋਸ਼ਿਏਟ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦੇਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਤੈਅ ਹੋ ਸਕੇ ਜੋ ਕਿ ਟੈਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਨਿਊਜ਼ ਫੀਡ ਅਤੇ ਸਰਚ ਰਿਜ਼ਲਟਸ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਅਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨਜ਼ ਐਂਡ ਮੀਡੀਆ ਅਥਾਰਟੀ ਕੋਲ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਟੈਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਤਾਂ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਹਰੇਕ ਗ਼ਲਤ ਲਈ ਦਸ ਮਿਲੀਅਨ ਆਸਟੇਰਲੀਆਈ ਡਾਲਰ ਲਗਭਗ 56 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਦੇਣੇ ਪੈਣਗੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਟਰਨਓਵਰ ਦਾ ਦਸ ਫ਼ੀਸਦ ਹਰਜ਼ਾਨੇ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਰਨੇ ਪੈਣਗੇ। ਸਰਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੂਗਲ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਪਰ ਇਹ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਸਟੇਰਲੀਆ ਕਿਉਂ ਲਿਆ ਰਿਹਾ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ? ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਟੈਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਊਜ਼ ਰੂਮ ਨੂੰ ��ਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰਤਾ ਲਈ ਉਚਿਤ ਕੀਮਤ ਅਦਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਵੀ ਤਰਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਨਿਊਜ਼ ਇੰਡਸਟਰੀ ਲਈ ਆਰਥਿਕ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਜ਼ਬੂਤ ਮੀਡੀਆ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕੀ ਹੈ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ? ਫੇਸਬੁਕ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਸਟੇਰਲੀਆਈ ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਨੂੰ ਨਿਊਜ਼ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਨ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਾਵੇਗਾ। ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕਾਨੂੰਨ ''ਸਾਡੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਅਤੇ ਪਬਲਿਸ਼ਰਜ਼ ਵਿਚਾਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦਾ'' ਹੈ। ਗੂਗਲ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਗੂਗਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਬਿੱਲ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਆਸਟੇਰਲੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਰਚ ਇੰਜਨ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਪਰ ਗੂਗਲ ਨੇ ਹੁਣ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੁਰਡੋਕ ਦੀ ਨਿਊਜ਼ ਕੌਰਪ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਸਮੱਗਰੀ ਲਈ ਪੈਸੇ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ ਕੌਰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਤੈਅ ਭੁਗਤਾਨ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਬਦਲੇ ਗੂਗਲ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਸਮੱਗਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46429377", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46436671", "doc1": "وأعلن متحدث باسم الحركة رفض الحوار مع الحكومة \"لأسباب أمنية\". وقال بعض أعضاء الحركة إنهم تلقوا تهديدات بالقتل من متظاهرين متشددين يحذرونهم من الدخول في مفاوضات مع الحكومة. وبدأت احتجاجات \"السترات الصفراء\" اعتراضا على ضريبة الوقود المثيرة للجدل منذ منتصف نوفمبر/تشرين الثاني، لكنها تطورت لتعكس غضباً واسع النطاق على الحكومة. ولقي ثلاثة أشخاص مصرعهم منذ بدء الاضطرابات ، وقد تم إدانة أعمال العنف والتخريب الناتجة عن الاحتجاجات لا سيما عندما حطمت تماثيل في قوس النصر يوم السبت الماضي، على نطاق واسع. وتوفيت سيدة في الثمانين بالمستشفى بعد إصابتها في الوجه بعبوة غاز مسيل للدموع خلال مظاهرات في مرسيليا، جنوب البلاد، يوم السبت. وأصابت العبوة السيدة في أثناء إغلاقها نوافذ شقتها في الطابق الرابع بأحد مباني المدينة. واتهم الرئيس الفرنسي إيمانويل ماكرون خصومه السياسيين بالقفز على الحركة من أجل عرقلة برنامجه الإصلاحي. ويبحث ماكرون عن سبيل يهدف إلى نزع فتيل أزمة الاحتجاجات التي تجتاح البلاد بسبب ارتفاع تكاليف المعيشة، والتي أسفرت عن اندلاع أعمال شغب في العاصمة باريس أضرت باقتصاد البلاد. وفاجأت انتفاضة أُطلق عليها \"السترات الصفراء\" ماكرون عندما تفجرت أحداثها يوم 17 نوفمبر/ تشرين الثاني، في خطوة تمثل تحديا كبيرا أمام الرئيس، البالغ من العمر 40 عاما، فيما يسعى إلى إنقاذ شعبيته التي تراجعت بسبب إصلاحاته الاقتصادية التي يُنظر إليها على أنها تنحاز إلى الأغنياء. احتجاجات الوقود في فرنسا: ماكرون يطالب رئيس حكومته بإجراء محادثات مع المحتجين وانتشرت شرطة مكافحة الشغب فيما اجتاح المحتجون أرقى الأحياء في باريس يوم السبت، وأحرقوا عشرات السيارات ونهبوا متاجر وحطموا نوافذ منازل فاخرة ومقاه، في أسوأ اضطرابات تشهدها العاصمة منذ عام 1968. بدأت احتجاجات \"السترات الصفراء\" يوم 17 نوفمبر/ تشرين الثاني وتمثل تحديا هائلا أمام الرئيس ماكرون وأضرت الاضطرابات بالاقتصاد الفرنسي، كما تراجعت معاملات حجز الفنادق فضلا عن معاناة متاجر التجزئة واضطراب حالة المستثمرين. وقالت شركة \"توتال\" إن بعض محطات تزويد الوقود التابعة لها تعاني من نفاد الوقود. وقال لوران فوكييه، زعيم حزب الجمهوريين، يمين الوسط، للصحفيين بعد اجتماع رئيس الوزراء الفرنسي إن الحكومة أخفقت في فهم مدى عمق الغضب العام. وأضاف :\"المحصلة الوحيدة من هذا الاجتماع هو نقاش في البرلمان. كل ما نحتاجه هو بوادر تخفف الأزمة، ويجب أن تتولد من قرار واحد ينتظره كل فرنسي وهو : إلغاء الزيادات الضريبية على الوقود\". كيف استجابت الحكومة للاحتجاجات؟ عقد الرئيس الفرنسي اجتماعا أمنيا عاجلا يوم الاثنين. وقال الوزراء إنه في حين لم يتم استبعاد أي خيار، إلا أن خيار فرض حالة الطوارئ لم يتم بحثه خلال المحادثات. كما ألغى ماكرون رحلة مقررة إلى صربيا للتركيز على ايجاد حلول للأزمة. وقال وزير الثقافة فرانك رييستر للصحفيين إن فيليب سيعلن \"مبادرة قوية للمصالحة في الأيام القادمة\" دون أن يذكر تفاصيل. وبدأت حركة \"السترات الصفراء\"، التي تضم مؤيدين من مختلف الأعمار والمهن والمناطق الجغرافية، على الإنترنت كاحتجاج عفوي على رفع أسعار الوقود، لكنها تحولت إلى تعبير أوسع عن الغضب بسبب ارتفاع تكاليف المعيشة التي تعاني منها ميزانية الطبقة المتوسطة. ولا توجد زعامة واضحة تقود الحركة، الأمر الذي يجعل المحادثات أكثر تعقيدا بالنسبة للحكومة الفرنسية. ويتركز طلب الحركة الجوهري في تجميد الزيادات الضريبية المزمعة على الوقود، والمقرر تطبيقها في يناير/ كانون الثاني المقبل، واتخاذ إجراءات تعزز القوة الشرائية. قال ماكرون إن زيادة الضرائب على الوقود جزء من جهوده الرامية إلى مكافحة تغير المناخ كما دعت الحركة ماكرون إلى تقديم استقالته، فيما يتحدث كثيرون عن فكرة اندلاع ثورة. وقال بنيامين غريفيو، المتحدث باسم الحكومة، لراديو \"فرانس إنتر\" : \"إظهار بادرة صغيرة ثم إخفاء المشكلة، كما كان يحدث خلال الثلاثين عاما الماضية، لا يجدي في حل مشكلات بنيوية أعمق\". وأظهر استطلاع رأي أجرته مؤسسة \"هاريس إنتر أكتف\" بعد اضطرابات يوم السبت أن التأييد الشعبي لحركة \"السترات الصفراء\" ما زال مرتفعا، إذ يؤيد الاحتجاجات سبعة من كل عشرة فرنسيين. وقال ماكرون إن زيادة الضرائب على الوقود جزء من جهوده الرامية إلى مكافحة تغير المناخ، وإنه يرغب في إقناع السائقين الفرنسيين بالإقبال على طرز سيارات أقل تلويثا للبيئة بدلا من السيارات التي تعمل بالديزل. وأضاف أنه لن يحيد عن أهداف سياسته. وقال كريستوف شالونسون، أحد ثمانية متحدثين شبه رسميين باسم حركة \"السترات الصفراء\"، لقناة \"بي إف إم\" التلفزيونية الفرنسية إنه لن يشارك في محادثات \"للتفاوض على فتات\". خسائر \"قوس النصر\" يعتبر قوس النصر واحدا من أبرز الرموز الوطنية في تاريخ فرنسا، وقد شهد أعمال تخريب ونهب طالت أثاثه وأعماله الفنية يأتي ذلك فيما أعلن فيليب بيلافال، رئيس مركز الآثار الوطنية الفرنسية، أن تكلفة الأضرار الجسيمة التي لحقت بنصب \"قوس النصر\" التذكاري في العاصمة باريس خلال أعمال عنف يوم السبت قد تصل إلى مليون يورو. وقال بيلافال لصحيفة \"لو فيغارو\" الفرنسية: تقّدر تكلفة الأضرار بمئات الآلاف بل تصل إلى مليون يورو، مضيفا أن قوس النصر سيظل مغلقا أمام زيارة الجمهور عدة أيام. ويعتبر قوس النصر واحدا من أبرز الرموز الوطنية في تاريخ فرنسا، وقد شهد أعمال تخريب ونهب طالت أثاثه وأعماله الفنية وأجهزة كومبيوتر، فضلا عن كتابة شعارات احتجاجية على جدرانه باستخدام الطلاء. تقدّر تكلفة الأضرار في قوس النصر بنحو مليون يورو وأضاف بيلافال :\"يوجد تمثال من الجصّ يعود تاريخه لثلاثينيات القرن الماضي ومعروض في قاعة دُمّر بالكامل، فضلا عن كسر رأس تمثال نصفي رخامي لنابليون\". وتواصل قوات الأمن تحقيقاتها للعثور على المخربين الذين اقتحموا النصب التذكاري ونهبوه، وقال بيلافال إن المحققين \"أخذوا عينات حمض نووي\". وشهدت باريس يوم السبت ثالث تحرك احتجاجي لحركة \"السترات الصفراء\"، وقال ميشيل ديلبويش، رئيس شرطة باريس، إن التظاهرات شابتها أعمال عنف وفوضى \"لم يسبق لهما مثيل من حيث الشدة\". وكانت الشرطة الفرنسية قد اعتقلت 412 شخصا، في حين بلغ عدد المشاركين في التظاهرات والاحتجاجات في شتى أرجاء البلاد 136 ألف شخص. --------------------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਜਾਨੋ ਮਾਰਨ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਨਾ ਲੈਣ। ਯੈੱਲੋ ਵੈਸਟ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕੁਨ ਨਵੰਬਰ ਵਿਚਾਲੇ ਲਗਾਏ ਈਧਨ ਟੈਕਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਸਿਲਸਿਲੇ ਵਿੱਚ 400 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 136,000 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ 'ਜਿਲੇਟਸ ਜੌਨੇਸ' ਨਾਮੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਹਾਸਲ ਸੀ। ਇਸ ਜਥੇਬੰਦੀ ਦੇ ਲੋਕ ਪੀਲੀਆਂ ਜਾਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ। ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਗ੍ਰੀਵਿਐਕਸ ਨੇ ਯੂਰਪ-1 ਰੇਡੀਓ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਵੀ ਬਦਲ ਸੋਚਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾ ਵਾਪਰਨ ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਪੈਣਗੇ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਬਾਰੇ ਇਮੈਨੁਅਲ ਮੈਕਰੋਂ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਕਰੋਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਕਾਰਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਨੀਤੀ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਘੜੀ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤਰਾਅ-ਚੜਾਅ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੀਮਤਾਂ ਘਟਣ ਮਗਰੋਂ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਮੈਨੂਏਲ ਮੈਕਰੋਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਾਈਡਰੋਕਾਰਬਨ ਟੈਕਸ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੈਕਰੋਂ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਜੀ-20 ਦੇ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸ�� ਲੈਣ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਸੀ, ''ਮੈਂ ਹਿੰਸਾ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗਾਂ। ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਤਰਕਸੰਗਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਤੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।'' ਪੀਲੀਆਂ ਜੈਕੇਟਾਂ ਵਾਲੇ ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਕੌਣ ਹਨ? 'ਜਿਲੇਟਸ ਜੌਨੇਸ' ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਪੀਲੀਆਂ ਜੈਕੇਟਾਂ ਪਾ ਕੇ ਸੜਕ ਉੱਤਰੇ, ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਜੈਕੇਟਾਂ ਹਰ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣੀਆਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਡੀਜ਼ਲ ਉੱਤੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਟੈਕਸ ਦੀ ਵਿਰੋਧਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਜੈਕੇਟਾਂ ਪਾ ਕੇ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ ਆ ਗਏ। ਕਿਉਂਕਿ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਕਾਰਾਂ ਦਾ ਹੀ ਸਹਾਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਰੋਸ ਮੁਜਾਹਰੇ ਦੀ ਕੋਈ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਇਕੱਠ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉੱਚੇ ਚਲਾਈ ਗਈ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਵਿਚਾਰ ਧਾਰਾ ਦੇ ਲੋਕ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। 17 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਦੇਸ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਰੋਸ ਮੁਜਾਹਰੇ ਵਿੱਚ 300,000 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਪੀਲੀਆਂ ਜੈਕੇਟਾਂ' ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਪੂਰੇ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਪੈਟ੍ਰੋਲ- ਡੀਜ਼ਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਪਿਛਲੇ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 23 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਵਧ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਲੀਟਰ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 1.71 ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਭਾਰਤੀ ਕਰੰਸੀ ਮੁਤਾਬਕ 119 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ। ਸਾਲ 2000 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਕੀਮਤ ਹੈ। ਪੈਰਿਸ ਦੇ 'ਆਰਕ ਡੇ ਟ੍ਰਾਇੰਫ਼' ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਮੈਰੀਨਅਨ ਦੇ ਬੁੱਤ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਇਹ ਇਕੱਠ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54614272", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54613441", "doc1": "تعرض الحفل للانتقاد على نطاق واسع في الولايات المتحدة لاعتباره لعبة حزبية، حيث تم بثه في 25 أغسطس/آب خلال المؤتمر الوطني للحزب الجمهوري. أما في الهند، فكان العكس تماماً. ونقلت وسائل الإعلام الخبر كحدثٍ نادر ويدعو للفخر، إذ هنّأ الرئيس دونالد ترامبشخصياً إحدى المواطنات في الحفل بعد منحها الجنسية الأمريكية. فسياسة الهجرة الأمريكية مهمة للهند والهنود. تتمتع الهند بسجل حافل في تصدير المواهب التقنية إلى الولايات المتحدة، فالعمال الذين يسافرون إليها بتأشيرات H1B قد يصبحون أمريكيين لاحقاً. إن رؤية هذا الاعتراف العلني من قبل الرئيس ستؤدي الغرض بشكل جيد جداً بالنسبة للأمريكيين الهنود، وربما كان الاحتفال بمثابة مقدمة لهذا الشتات الذي اعتاد افراده على تفضيل الديمقراطيين على الجمهوريين. مواضيع قد تهمك نهاية ومن المؤكد أن لفتة الرئيس الرمزية عززت الشعور الايجابي، وتأتي مع تطور العلاقات بين البلدين لخلق المزيد من العمق الاستراتيجي. وقد يمنح الأمريكيون الهنود، أصواتهم للرئيس ترامب. ولكن ما الذي يمكن للرئيس الأمريكي تقديمه للهند؛ سواء كان ترامب أو بايدن؟ وجهة نظر: كيف سيؤثر مودي على العلاقات الهندية الأمريكية؟ ناريندرا مودي: القومي الهندوسي البراغماتي و\"المسيح المخلص\" حصلت مطورة البرمجيات سودها سونداري نارايانان على شهادة المواطنة من الرئيس نفسه في حفل متلفز في البيت الأبيض الصين وإقليم لاداخ كانت الولايات المتحدة منفتحة تماماً بشأن أي مساعدة قد تحتاجها الهند، إذ أنها غارقة في نزاع إقليمي مع الصين في إقليم لاداخ، الواقع في جبال الهيمالايا شمالي البلاد. نشرت كلا من الهند والصين حوالي 50 ألف جندي في هذه المنطقة في شهري أبريل/نيسان ومايو/أيار، وفي بعض المواقع، ثمة مسافة بين الجيشين أقل من مئتي متر. ويخشى خبراء الأمن من أن أي احتكاك بسيط غير مقصود في الانضباط قد يتحول إلى صراع عسكري كبير بينهما. وأدت المناوشات التي وقعت في يونيو/حزيران بين القوات الهندية والصينية في لاداخ إلى مواجهة وتوتر دام لفترة طويلة بين الجارتين النوويتين. لقد عرضت الولايات المتحدة مساعدتها على الهند مراراً في صراعها مع الصين. وقال وزير الخارجية الأمريكي مايك بومبيو، في وقت سابق من هذا الشهر \"إنهم (الهند) بحاجة إلى جعل أمريكا حليفهم وشريكهم في هذه المعركة\". ويتفق بعض الدبلوماسيين الهنود على أن الهند بحاجة إلى وقوف الولايات المتحدة إلى جانبها للضغط على الصين لإخلاء المناطق التي يقال أنها استولت عليها، وقد تسعى الهند إلى التودد إلى شركاء إقليميين آخرين أيضاً. وتشكل الهند والولايات المتحدة معاً إلى جانب اليابان وأستراليا، مجموعة تسمى \"الرباعية\" الدولية، والتي اجتمعت في طوكيو في أوائل أكتوبر/تشرين الأول لمناقشة القضايا الأمنية - في المقام الأول كيفية الرد على الصين المتزايدة الزخم. ويُعتقد أن الولايات المتحدة تطرح فكرة تحويل هذا التجمع إلى تحالف شبيه بحلف الناتو. انتخابات الرئاسة الأمريكية 2020: هل يفوز ترامب أم بايدن؟ اختر بنفسك اشتبكت الهند والصين مرارا حول لاداخ في جبال الهيمالايا تعميق العلاقة يتناسب هذا المفهوم بالتأكيد مع العلاقات الوثيقة التي طورتها الدولتان على مدار 20 عاماً الماضية. وعُرفت الهند بتفضيلها سياسة عدم الانحياز، التي اتبعتها طوال سنوات الحرب الباردة وأثناء غزو الاتحاد السوفيتي لأفغانستان، لكن الجغرافيا السياسية للقرن الحادي والعشرين أعادت تشكيل نظرة البلاد للشؤون الخارجية. الانتخابات الأمريكية 2020: من ترغب روسيا والصين وإيران بفوزه في الانتخابات؟ تشكل الولايات المتحدة وأستراليا والهند واليابان مجموعة تعرف باسم \"الرباعية\" قام الرئيس بيل كلينتون بزيارة تاريخية إلى الهند في عام 2000 وكانت أول زيارة يقوم بها رئيس أمريكي منذ ما يقرب من ربع قرن - وحاول استمالة البلاد لتصبح حليفة للولايات المتحدة. واعتبرت زيارته التي استمرت ستة أيام نقطة تحول في العلاقات الهندية الأمريكية. وقد أطلق على البلدين في السابق اسم \"الديمقراطيات المبعثرة\". وأضاف توقيع الاتفاق النووي خلال زيارة الرئيس جورج دبليو بوش عمقاً استراتيجياً للعلاقة، وقام الرئيس باراك أوباما بزيارتين إلى الهند. وفي مطلع هذا العام، زار الرئيس دونالد ترامب الهند وسط مسيرة ضخمة في ملعب مزدحم في كوجارات في 25 فبراير/شباط ترحيباً به، نظمها رئيس الوزراء ناريندرا مودي تكريما له، حيث أعلن ترامب أن \"العلاقات الثنائية لم تكن أبدا جيدة كما هي الآن \". ولكن رغم الترحيب بعرض الولايات المتحدة للمساعدة، يبدو أن الهند مترددة في قبوله. كان بيل كلينتون أول رئيس أمريكي يزور ال��ند منذ ما يقرب من ربع قرن في عام 2000. ممانعة قد تكون هناك أسباب عديدة لتردد الهند. وتشكك ناتاشا كاول، الأستاذة المشاركة في السياسة والعلاقات الدولية بجامعة ويستمنستر في لندن، في مدى التزام الولايات المتحدة بتعهداتها. وقالت لبي بي سي إن \"التصريحات الشفهية من إدارة ترامب ليس لها قيمة كبيرة عندما تتحرك السياسة الخارجية للولايات المتحدة في اتجاهات متناقضة، إذ أن ترامب يقلل من الالتزامات الأمريكية على مستوى العالم\". \"لا يُرجى الكثير من عرض الولايات المتحدة للمساعدة في الوقت الذي تعارضه الصين بشدة وتأخذه الهند بفتور\". وتتابع كاول: \"حتى لو كانت عروض المساعدة حقيقية، فإنه من الصعب تحديد كيفية وشكل المساعدة التي قد تقدمها الولايات المتحدة بالضبط في لاداخ\". وتقول: \"أقصى ما يمكن للولايات المتحدة تقديمه هو المشاركة في مجالات مثل الاستخبارات العسكرية (التي ستكون محدودة) ، وتقديم المعدات والتدريب، وفي الوقت نفسه، ستوجه أمريكا رسائل رمزية إلى الصين لتجنب تصاعد التوترات\". حتى لو كانت عروض المساعدة حقيقية وجوهرية ، فإن لدى الشعب الهندي مشكلة في العلاقات مع الولايات المتحدة. كانت الولايات المتحدة حليفاً وثيقاً لباكستان لعقود من الزمان، مما يعني أن العديد من شرائح المجتمع الهندي لن يعتبروا الولايات المتحدة صديقاً يمكن الوثوق به. ويحذر البروفيسور أشوك سوين ، الذي يدرس في قسم السلام والصراع في جامعة أوبسالا السويدية، الهند، من الوثوق بالولايات المتحدة، قائلاً بأنها \"لم تكن إطلاقاً حليفاً موثوقاً به من قبل أي جهة، وقد أصبح ذلك أكثر وضوحاً في عهد ترامب. فالبطاقة الأمريكية لن تنفع الهند في مسألة التعامل مع قوة مثل الصين\". يتعين على رئيس الوزراء الهندي ناريندرا مودي تجاوز العلاقة الصعبة بين الولايات المتحدة والصين دعم من الحزبين وتربط رئيس الوزراء مودي والرئيس ترامب، علاقة شخصية قوية رمزية، لكن الدبلوماسيين يتساءلون عن مقدار ما تم العمل به فعلياً لتعزيز الروابط بين البلدين. وقال الدبلوماسي الهندي السابق نيلام ديو، الذي خدم مرتين في الولايات المتحدة لبي بي سي: \"إننا نحقق تقدماً جيداً في ظل رئاسة ترامب. هناك تناغم شخصي كبير بين رئيس الوزراء مودي والرئيس ترامب. لكن التقدم بطيء ونرغب الإسراع به\". لقد حرصت الهند حتى الآن على عدم قبول أو رفض عرض المساعدة الأمريكي. ويقول البروفيسور سوين إن الهند ستتريث لترى ما سيحدث في الانتخابات الأمريكية المقررة في الثالث من الشهر المقبل. لكن الدبلوماسيين يعتقدون أنه لن يتغير الكثير حتى لو فاز مرشح آخر بقيادة البيت الأبيض. اختلف الرئيس ترامب ومنافسه في الحزب الديمقراطي جو بايدن حول جميع القضايا تقريباً، ربما باستثناء سياستهما بشأن الهند. ويقول دبلوماسيون هنود سابقون إن السياسة الأمريكية تجاه الهند تحظى بدعم الحزبين في واشنطن. يتمتع دونالد ترامب وناريندرا مودي بعلاقة صداقة قوية وبحسب نيلام ديو ، \"فهذه ليست المرة الأولى التي يكون فيها لمرشحَي كلا الحزبين - الجمهوري والديمقراطي - نفس الموقف من الهند. منذ عهد الرئيس بيل كلينتون، يزور رؤساء الولايات المتحدة الهند. لقد زارنا الرئيس أوباما مرتين. لذلك ، تحرز العلاقات تقدما في ظل قيادة رؤساء الطرفين\". لذلك، على الأرجح ستستمر الولايات المتحدة في تقديم دعمها للهند في مواجهة الصين حتى بعد الانتخابات، ولكن ليس من المؤكد بأي حال كيف ستستجيب الهند.", "doc2": "ਸੁਧਾ ਨੇ ਗੁਲਾਬੀ ਰੰਗ ਦੀ ਸਾੜੀ ਪਾਈ ਹੋਈ ਸੀ ਤੇ ਸਿਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿਪ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦਿਖਾਉਂਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮੁਸਕਾਨ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦੀ ਪੱਖਪਾਤੀ ਸਟੰਟ ਵਜੋਂ ਕਾਫੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ 25 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਨਵੈਂਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੇਹੱਦ ਮਾਣ ਨਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦਾ ਇਹ ਕਾਰਨ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਨਾਗਰਿਕ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੱਲੋਂ ਸੁਆਗਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੀਤੀ ਭਾਰਤ ਲਈ ਮਾਅਨੇ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਤਕਨੀਕੀ ਹੁਨਰਮੰਦਾਂ ਦਾ ਵਧੀਆ ਰਿਕਾਰਡ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਐੱਚ1ਬੀ ਵੀਜ਼ਾ ਉੱਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਵਰਕਰ ਵੀ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਡੈਵਲੇਪਰ ਸੁਧਾ ਸੁੰਦਰੀ ਨਰਾਇਣ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਕੋਲੋਂ ਸਿਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿਪ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਲੈਂਦੀ ਹੋਈ ਸਮਾਗਮ ਦੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਵਿਚ ਵਧੀਆ ਛਾਪ ਛੱਡੀ ਜਾ ਸਕੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ਾਇਦ ਪਰਵਾਸੀਆਂ 'ਤੇ ਅਸਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟੇਕਸ ਦਾ ਪੱਖ ਪੂਰਿਆ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੱਲੋਂ ਸੰਕੇਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯਕੀਨੀ ਹੀ ਚੰਗੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਅਮਰੀਕੀ, ਮੁਲਕ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਟਰੰਪ ਹੋਣ ਜਾਂ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਪਰ ਉਹ ਭਾਰਤ ਲਈ ਕੀ ਸਕਦੇ ਹਨ? ਚੀਨ ਅਤੇ ਲੱਦਾਖ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਕਿੱਥੋਂ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਉੱਤਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਿਮਾਲੀਆ ਦੇ ਲੱਦਾਖ਼ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਨਾਲ ਖੇਤਰੀ ਵਿਵਾਦ 'ਚ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਭਾਤਰ ਨੂੰ ਮਦਦ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਅਪ੍ਰੈਲ-ਮਈ ਤੋਂ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਫੌਜੀ ਤੈਨਾਤ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਫੌਜੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਦੀ ਦੂਰੀ 200 ਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਰਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਫੌਜੀ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ਦੌਰਾਨ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਫੌਜਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਈਆਂ ਝੜਪਾਂ, ਦੋਵਾਂ ਪਰਮਾਣੂ ਗੁਆਂਢੀ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਾਈਕ ਪੌਂਪੀਓਂ ਨੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਸ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਤੇ ਭਾਈਵਾਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" ਕੁਝ ਭਾਰਤ�� ਕੂਟਨੀਤਕ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤੀ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਚੀਨ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰ ਸਕੇ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਹੋਰਨਾਂ ਭਾਈਵਾਲੀ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਸਕੇ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ, ਜਪਾਨ ਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੁਆਡ (Quad) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਮੂਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਅਕਤੂਬਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਟੋਕੀਓ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਕਿ ਬੜਬੋਲੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਅਮਰੀਕਾ, ਭਾਰਤ, ਆਸਟਰੇਲੀ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਦਾ ਗਰੁੱਪ ਕੁਆਡ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਇਸ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਨਾਟੋ ਵਰਗੇ ਗਠਜੋੜ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡੂੰਘਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਅਜਿਹੀ ਧਾਰਨਾ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਿਛਲੇ ਵੀਹ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਕਸਤ ਹੋਏ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁੱਟ-ਨਿਰਪੱਖ ਹੋਣ ਨੂੰ ਤਰਜੀ ਦਿੱਤੀ, ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਮਲੇ ਵੇਲੇ ਇਹੀ ਨੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ 21 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਿੱਲ ਕਲਿੰਟਨ ਨੇ 2000 ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਇਹ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਭਾਈਵਾਲ ਬਣਨ ਲਈ ਲੁਭਾਉਣ ਦਾ ਯਤਨ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 6 ਦਿਨਾਂ ਦੌਰੇ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਮੋੜ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਐਸਟ੍ਰੈਨਜਡ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਸੀ' ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡਬਲਿਊ ਬੁਸ਼ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖ਼ਰ ਨੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਰਣਨੀਤਕ ਡੂੰਘਾਈ ਜੋੜ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਦੋ ਫੇਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਇਸ ਸਾਲ 25 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਮੈਗਾ ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ, \"ਇਹ ਦੁਵੱਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਓਨੇ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਰਹੇ, ਜਿੰਨੇ ਕਿ ਅੱਜ ਹਨ।\" ਫਿਰ ਵੀ ਮਦਦ ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਵੀਕਾਰ ਵਿੱਚ ਝਿਜਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਝਿਜਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਝਿਜਕ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਵੈਸਟਮਿਨਸਟਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ. ਨਤਾਸ਼ਾ ਕੌਲ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ 'ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭਾਰਤ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕੇ ਆਰ ਨਰਾਇਣ ਨਾਲ ਹੱਥ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸ��ਆ, \"ਟਰੰਪ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨਕਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਖਿਕ ਬਿਆਨਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਮਹੱਤਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਹ ਵੀ ਉਸ ਵੇਲੇ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਟਰੰਪ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਡਾ. ਕੌਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੇਸ਼ੱਕ ਮਦਦ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਅਸਲ ਹੋਵੇ ਪਰ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲੱਦਾਖ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਅਮਰੀਕਾ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੁਫ਼ੀਆ ਫੌਜ, ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਅਤੇ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਨਾਲ ਹਿੱਸਾ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸੰਕੇਤਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਮਦਦ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਅਸਲ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੀ ਹੋਵੇ। ਡੌਲਨਡ ਟਰੰਪ ਇਸ ਸਾਲ ਫਰਵਰੀ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਆਏ ਸਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਕਰੀਬੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸੇ ਇਸ ਨੂੰ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਦੋਸਤ ਮੰਨਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਾ ਹੋਣ। ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਉਪਸਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਡਿਪਾਰਮੈਂਟ 'ਚ ਪੀਸ ਐਂਡ ਕਾਨਫਲਿਕਟ ਵਿਸ਼ਾ ਪੜਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਸ਼ੋਕ ਸਵਾਨ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਨ ਲਈ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਇਹ ਟਰੰਪ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨਕਾਲ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।\" \"ਚੀਨ ਵਰਗੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਰਡ ਭਾਰਤ ਲਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਣ ਵਾਲਾ।\" ਦੁਪੱਖੀ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸੰਕੇਤਕ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਹਨ ਪਰ ਕੂਟਨੀਤਕਾਂ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ ਕਿ ਸੰਬਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ । ਦੋ ਵਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੀ ਸਾਬਕਾ ਭਾਰਤੀ ਕੂਟਨੀਤਕ ਨੀਲਮ ਦਿਓ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਅਸੀਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰੱਕੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਵਿਚਾਲੇ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਨਿੱਜੀ ਕੈਮਿਸਟਰੀ ਹੈ।\" \"ਪਰ ਇਹ ਤਰੱਕੀ ਕਾਫੀ ਹੌਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ।\" ਭਾਰਤ ਅਜੇ ਤੱਕ ਸੁਚੇਤ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਨਾ ਤਾ ਉਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਵਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਇਸ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰੇਗਾ ਕਿ 3 ਨਵੰਬਰ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਆਖ਼ਰ ਕੀਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੂਟਨੀਤਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬਦਲੇਗਾ, ਭਾਵੇਂ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਆ ਜਾਵੇ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਜੋ ਬਾਈਡਨ ਭਾਰਤ ਬਾਰੇ ਆਪਣੀ ਰਣਨੀਤੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕਰੀਬ ਹਰ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਅਸਹਿਮਤੀ ਜਤਾਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਕੂਟਨੀਤਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਅਮਰੀਕੀ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਵਾਸ਼ਿ���ਗਟਨ ਵਿੱਚ ਦੁਪੱਖੀ ਸਮਰਥਨ ਹਾਸਲ ਹੈ। ਨੀਲਮ ਦਿਓ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਅਜਿਹਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ, ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਅਤੇ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦਾ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਇੱਕ ਮਤ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕਲਿੰਟਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਾਰਤ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।\" \"ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਦੋ ਵਾਰ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਲਈ ਦੋਵਾਂ ਪੱਖਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਬੰਧ ਵਿਕਾਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਚੀਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਰਹੇਗਾ, ਪਰ ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਤਿਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-49082346", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-49086361", "doc1": "نشطاء يقولون إن بعض من رحلوا بالفعل كانوا فعلا مواطنيين أمريكيين ويمكن - بناء على تلك القواعد الجديدة - الترحيل الفوري للمهاجر، الذي لا يستطيع إثبات أنه موجود في الولايات المتحدة بصفة مستمرة لأكثر من عامين. وحتى الآن لا يمكن تطبيق الترحيل العاجل إلا على المحتجزين قرب الحدود، والذين كانوا في الولايات المتحدة لمدة أقل من أسبوعين. ويقول اتحاد الحريات المدنية الأمريكي إنه سيتحدى تلك السياسة أمام القضاء. ويتوقع أن تطبق القواعد الجديدة وتصبح سارية المفعول الثلاثاء بعد نشرها. وتأتي تلك القواعد في وقت تراجع فيه الولايات المتحدة سياسة الهجرة لديها بتمحيص أكبر، خاصة، شروط مراكز الاحتجاز الموجودة في البلاد على الحدود الجنوبية مع المكسيك. وقال كيفين ماكالينين، القائم بأعمال وزير الأمن الداخلي، إن التغيير \"سيساعد في تخفيف بعض القضايا الخاصة بأعباء تلك المراكز وسعتها. وهذا استجابة لأزمة الهجرة المستمرة.\" ويقول محللون إن الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب، يعتزم جعل تبني خط متشدد تجاه الهجرة والسيطرة عليها أحد عناصر حملة إعادة انتخابه في 2020. ما الذي تغير؟ في السابق لم يكن من الممكن ترحيل أي شخص بسرعة، إلا المحتجزين على بعد 160 كيلومترا من الحدود، ممن لم يمضوا في الولايات المتحدة أكثر من أسبوعين. أما المهاجرون الذين يعثر عليهم في أي مكان آخر، أو الذين أمضوا في البلاد فترة أكثر من أسبوعين، فيجب اتخاذ السبيل القانوني معهم عبر المحاكم، ولهؤلاء الحق في تمثيلهم قانونيا. لكن القواعد الجديدة تقول إنه يمكن ترحيل الأفراد بغض النظر عن المكان الذي كانوا موجودين فيه من البلاد عندما احتجزوا، ولا يسمح لهم بتوكيل محام. وقالت وزارة الأمن الداخلي إن القواعد الجديدة ستسمح بمتابعة حالات عدد كبير من المهاجرين غير القانونيين بطريقة أكثر فعالية. أما المهاجرون الذين يحق لهم التقدم للجوء، فيمكنهم التحدث مع ضابط لجوء. ما هو رد الفعل على القواعد الجديدة؟ فور الإعلان عن السياسة الجديدة الاثنين، قال اتحاد الحريات المدنية الأمريكي إنه يعتزم تحديها في دعوى قضائية. وجاء في تغريدة للاتحاد: \"سنذهب إلى القضاء للوقف السريع لجهود ترامب الرامية إلى سرعة ترحيل أعداد كبيرة من المهاجرين\". وأضاف أن: \"المهاجرين الذين يعيشون في البلاد منذ سنوات سيتمتعون بحقوق أقل، ممن ستمر قضاياهم عبر المحاكم. الخطة غير قانونية\". وقال نشطاء في مجال حقوق الإنسان إن إدارة ترامب تتوجه إلى تحويل قوات (الهجرة والجمارك) إلى جيش لـ(أبرز وثائق إثبات هويتك). ويقول خبراء القانون إن 1 في المئة من الذين تحتجزهم إدارة (الهجرة والجمارك)، و0.5 في المئة ممن رحلوا، كانوا بالفعل مواطنين أمريكيين. وسوف تؤدي القواعد الجديدة إلى زيادة هذا الأمر سوءا.", "doc2": "ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜੋ ਪਰਵਾਸੀ ਇਹ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਣਗੇ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾਲ ਡਿਪੋਰਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਡਿਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਲੋਕ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ 160 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਅੰਦਰ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਫੜੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਬਾਕੀ ਜੋ ਲੋਕ ਮੁਲਕ ਅੰਦਰ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਥਾਂ ਤੋਂ ਫੜੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਉਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਨਾਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣਗੇ। ਅਮਰੀਕੀ ਸਿਵਲ ਲਿਬਰਟੀ ਯੂਨੀਅਨ (ACLU) ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਪਿਊ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਮੁਤਾਬਕ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 1.5 ਕਰੋੜ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪਰਵਾਸੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੇ ਆਉਣ ਮਗਰੋਂ ਇਸ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੀਤੀ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਮੈਕਸੀਕੋ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਦੱਖਣੀ ਬਾਰਡਰ 'ਤੇ। ਹੋਮਲੈਂਡ ਸਕਿਊਰਿਟੀ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਕੇਵਿਨ ਮੈਕਅਲੀਨਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸੰਕਟ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਦਾਲਤਾਂ ਅਤੇ ਡਿਟੈਂਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰਾਂ ਉੱਤੋਂ ਬੋਝ ਘਟੇਗਾ।\" ਮਾਈਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪਾਲਿਸੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਵਕੀਲ ਮੁਜ਼ੱਫਰ ਚਿਸ਼ਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਆਉਣਗੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੀਬੀਐਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਗਲੀ ਜਾਂ ਫੈਕਟਰੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਫੜੇ ਜਾਓਗੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇੱਥੇ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹੋ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਨਹੀਂ ਤੁਰਦੇ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਮੈਕਸੀਕੋ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲ ਤੁਰੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪਰਵਾਸੀ, ਪਰ ਬਾਰਡਰ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਟਰੰਪ ਸਰਕਾਰ ਦੇਗੀ ਇਜਾਜ਼ਤ? ਕਈ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਕਰਤਾ ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿ ਕਹੇ ਹਨ ਕਿ 2020 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕੰਟਰੋਲ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੁੱਦੇ ਵੱਜੋਂ ਵਰਤਨਗੇ। ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਰਡਰ ਪੈਟਰੋਲ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਉਸ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੱਖਣੀ-ਪੱਛਮੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ 6,88,375 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਧਰ ਪਕੜ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਤੋਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਨਾਲੋਂ ਦੁੱਗਣਾ ਹੈ।\" ਪਿਊ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਮੁਤਾਬਕ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 1.5 ਕਰੋੜ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪਰਵਾਸੀ ��ਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-47096216", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47108549", "doc1": "تناول وجبة الإفطار لا يساعد على فقدان الوزن وتشير مراجعة الدراسات العلمية السابقة إلى أن من يتناول وجبة الإفطار يحصل على أكثر من 260 سعر حراري في اليوم ما يكسبه وزنا إضافيا يقدر برطل واحد ( 453.6 غرام) مقارنة بهؤلاء الذين لا يتناولون وجبة الإفطار. لكن خبراء آخرين يقولون إن تناول إفطار صحي يُعد مصدرا جيدا لإمداد الجسم بالكالسيوم والألياف. ويُحسن تناول وجبة الإفطار أيضا من مستويات التركيز والانتباه لدى الأطفال على وجه الخصوص، كما يمنح الجسم طاقة ويمنع الإنسان من تناول الوجبات الخفيفة لاحقا خلال اليوم ويمد الجسم بالعناصر الغذائية الأساسية. وقد أثبتت هذه الفوائد لتناول وجبة الإفطار دراسات عدة اعتمدت على معاينة جماعات عرضت لاختبارات مقارنة وكشفت عن وجود علاقة بين تناول وجبة الإفطار والتمتع بوزن صحي. مواضيع قد تهمك نهاية بيد أن دراسة أسترالية نشرت في دورية \"بي إم جيه\" الطبية استعرضت نتائج 13 تجربة لاختبار علاقة تناول وجبة الإفطار بتغير الوزن واستهلاك الطاقة، وجدت دليلا ضعيفا يؤيد هذه الآراء. وتشير النتائج التي قدمها الفريق البحثي من جامعة موناش الأسترالية، إلى أن عدم تناول وجبة الإفطار يمكن أن يكون طريقة جيدة لتقليل حجم السعرات الحرارية المكتسبة يوميا. تناول وجبة الإفطار يساعد على كسب مزيد من الوزن وقد وجدت الدراسة أن من يتناولون وجبة الإفطار يستهلكون سعرات حرارية أكبر بينما من لا يتناولون تلك الوجبة لا تكون لديهم شهية أكبر لتناول الطعام بعد الظهر. لكن الدراسة تشير أيضا إلى ضرورة توخي الحذر عند نصح البالغين بعدم تناول الإفطار لتقليل الوزن لأنه قد يؤدي إلى نتائج عكسية. ويشير الباحثون إلى أن هناك حدودا تتعلق بهذه الدراسة. إذ تابع الفريق العلمي المشاركين في تجارب هذا البحث لفترات قصيرة تتراوح ما بين أسبوعين إلى 16 أسبوعا وكشفت النتائج عن فرق ضئيل في الحصول على السعرات الحرارية بين من يتناولون وجبة الإفطار وهؤلاء الذين لا يتناولونها، لذا خلصوا إلى أن ثمة حاجة لمزيد من البحث للتعرف على التأثير على المدى الطويل لتناول وجبة الإفطار أو تجاهلها. زيادة الكالسيوم والألياف ويقول الدكتور كيفين والين خبير علم النظم الغذائية ورئيس قسم علوم التغذية في جامعة كينغز كوليدج في لندن، إنه يجب ألا ننتبه كثيرا لمسألة استهلاك السعرات الحرارية كأول شئ في الصباح. ويضيف \"هذه الدراسة لا تشير إلى أن تناول الإفطار ضار بالصحة. فتناول الإفطار مهم للإمداد بالعناصر الغذائية كالحبوب و اللبن وهى عناصر مفيدة من أجل زيادة الكالسيوم والألياف\". ويشير والين إلى أن الدراسة الأخيرة لم تول أهمية تذكر لهذا العنصر فيما يتعلق بوجبة الإفطار، مشددا على القول \"نحن لا نتحدث عن كون الإفطار سببا للسمنة\".", "doc2": "ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਨਾਸ਼ਤਾ ਛੱਡਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਘੱਟ ਕੈਲਰੀ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਨਾਸ਼ਤਾ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਹਰ ਦਿਨ 260 ਹੋਰ ਕੈਲੋਰੀ ਲੈ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹੋ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਨਾਸ਼ਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨਾਸ਼ਤਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਭਾਰ ਅੱਧਾ ਕਿੱਲੋ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਾਸ਼ਤਾ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਫਾਈਬਰ ਦਾ ਚੰਗਾ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਨਾਸ਼ਤਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਧਿਆਨ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਸਦਾ ਫਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰੇਕਫ਼ਾਸਟ ਤੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਖਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਈ ਅਧਿਐਨ ਨਾਸ਼ਤੇ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸਵੇਰ ਦੇ ਨਾਸ਼ਤੇ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬਣੇ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਪਰ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਇਸ ਨਵੀਂ ਰਿਸਰਚ ਵਿੱਚ ਨਾਸ਼ਤੇ ਅਤੇ ਭਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ 13 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟਰਾਇਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਮੋਨਾਸ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਨਾਸ਼ਤਾ ਛੱਡਣ ਨਾਲ ਫਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਨਾਸ਼ਤਾ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਲਈ ਜਾ ਰਹੀ ਕੁੱਲ ਕੈਲਰੀ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਨਾਸ਼ਤਾ ਛੱਡਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਘੱਟ ਕੈਲਰੀ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਨਾਸ਼ਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ ਵੇਲੇ ਵੀ ਘੱਟ ਭੁੱਖ ਲਗਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਬਾਲਗਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਨਾਸ਼ਤਾ ਛੱਡਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਸਮੇਂ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ- ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦਾ ਉਲਟਾ ਅਸਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਿਸਰਚ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਹਨ। ਸਿਹਤਮੰਦ ਨਾਸ਼ਤਾ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਊਰਜਾ ਦੇ ਲਈ- ਤੁਸੀਂ ਕਣਕ ਤੋਂ ਬਣੇ ਬਰੈੱਡ 'ਤੇ ਬੇਕਡ ਬੀਨਜ਼ ਰੱਖ ਕੇ ਖਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੇ ਲਈ - ਟੋਸਟ 'ਤੇ ਪਾਲਕ ਦੇ ਨਾਲ ਆਂਡੇ ਦੀ ਭੂਰਜੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵਿਆਂ ਨਾਲ ਘੱਟ ਫੈਟ ਵਾਲਾ ਦਹੀਂ ਖਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕੁਝ ਹਲਕਾ-ਫੂਲਕਾ ਖਾਣ ਲਈ- ਫਲ, ਕੇਲਾ ਅਤੇ ਪਾਲਕ ਦੀ ਸਮੂਦੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਟੋਸਟ 'ਤੇ ਐਵੋਕੈਡੋ ਮੈਸ਼ ਕਰਕੇ ਖਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਰਿਸਰਚ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਨਾਸ਼ਤਾ ਛੱਡਣ ਦੇ ਅਸਰ ਦਾ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਅਜੇ ਹੋਰ ਰਿਸਰਚ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਸਰੋਤ: ਐਨਐਚਐਸ ਯੂਕੇ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ( ਦੋ ਤੋਂ 16 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ) ਲਈ ਫੌਲੋ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਕਿ ਬ੍ਰੇਕਫਾਸਟ ਖਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਨਾ ਖਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੈਲਰੀ ਫਰਕ ਮਾਮੂਲੀ ਸੀ। ਰਿਸਰਚ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਨਾਸ਼ਤਾ ਛੱਡਣ ਦੇ ਅਸਰ ਦਾ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਅਜੇ ਹੋਰ ਰਿਸਰਚ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਫਾਈਬਰ ਡਾਈਟੀਸ਼ੀਅਨ ਅਤੇ ਕਿੰਗਜ਼ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਦੇ ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ੀਅਨ ਸਾਇੰਸ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਦੇ ਮੁੱਖ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕੇਵਿਨ ਵੇਲਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਵਾਧੂ ਕੈਲਰੀ ਨਹੀਂ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਇਹ ਸਟਡੀ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦੀ ਕਿ ਨਾਸ਼ਤਾ ਕਰਨ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬੁਰਾ ਹੈ।'' \"ਜੇਕਰ ਨਾਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਅਨਾਜ ਜਾਂ ਦੁੱਧ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਯਾਨਿ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਫਾਈਬਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।\" ਪਰ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਇਹ ਰਿਸਰਚ ਨਾਸ਼ਤੇ ਦੇ ਇਸ ਪਹਿਲੂ 'ਤੇ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਰਹੇ ਕਿ ਨਾਸ਼ਤਾ ਮੋਟਾਪੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਉਣਗੇ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54954793", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54970673", "doc1": "وقال أوباما إنّ حدة الإنقسام في الولايات المتحدة حالياً أكثر ارتفاعاً ممّا كانت عليه قبل أربع سنوات، عندما فاز دونالد ترامب بالرئاسة. وأشار أوباما إلى أنّ فوز جو بايدن في الانتخابات الأمريكية لعام 2020، ما هو إلا مجرد بداية لإصلاح هذه الانقسامات. وقال: \"سوف يستغرق الأمر أكثر من انتخابات واحدة لعكس هذه الاتجاهات\". ويقول أوباما إنّ التعامل مع دولة منقسمة، لا يمكن أن يترك لقرارات السياسيين فقط، ولكنه يتطلب أيضاً تغييراً هيكلياً واستماع الناس لبعضهم البعض - عبر الاتفاق على \"مجموعة مشتركة من الحقائق\" قبل الجدال على ما يجب فعله حيالها. مواضيع قد تهمك نهاية وقال أوباما إنه على الرغم من الانقسامات التي تشهدها البلاد، يرى \"أملاً كبيراً\" في المواقف \"المتطورة\" للجيل القادم، وحثّ الشباب على \"تنمية هذا التفاؤل الحذر بأنّ العالم يمكن أن يتغير\" وأن \"يكونوا جزءاً من هذا التغيير\". كيف تم تأجيج الانقسام في أمريكا؟ قال أوباما للمؤرخ ديفيد أولوسوغا، في مقابلة مع بي بي سي آرتس، للترويج لمذكراته الجديدة، إنّ الغضب والاستياء ما بين أمريكا الريفية والحضرية ومسائل مثل الهجرة والظلم وعدم المساواة و\"أنواع نظريات المؤامرة المجنونة - ما وصفه البعض باضمحلال الحقيقة\" قد تمّ تضخيمها من قبل بعض وسائل الإعلام الأمريكية و\"روّجتها وسائل التواصل الاجتماعي بشكل هائل\". وأضاف الرئيس السابق: \"نحن منقسمون للغاية الآن، وبالتأكيد أكثر مما كنا عليه عندما ترشحت للرئاسة للمرة الأولى عام 2007 وفزت بها في عام 2008\". وأشار إلى أن ذلك يعود جزئياً إلى رغبة ترامب في التسبب \"بانقسامات لأنّ ذلك كان مفيداً لسياسته\". وقال أوباما إنّ الشيء الآخر الذي ساهم بشكل كبير في هذه القضية هو انتشار المعلومات المضللة عبر الإنترنت، حيث \"الحقائق لا تهمّ\". وقال \"هناك الملايين من الأشخاص الذين يؤيدون فكرة أن جو بايدن اشتراكي، الذين يؤيدون فكرة أنّ هيلاري كلينتون كانت جزءاً من عصابة شريرة كانت متورطة في حلقات الاستغلال الجنسي للأطفال\". المثال الذي يستخدمه أوباما هنا بالنسبة لكلينتون يتعلق بنظرية مزيفة تزعم أنّ الساسة الديمقراطيين كانوا يديرون عصابة تستغل الأطفال جنسياً في مطعم بيتزا في واشنطن. وقال: \"أعتقد أنه في مرحلة ما سيتطلب الأمر مجموعة من التنظيمات والمعايير لإعادتنا إلى النقطة التي ندرك فيها على الأقل مجموعة مشتركة من الحقائق قبل أن نبدأ في الجدل حول ما يجب أن نفعله حيال هذه الحقائق.\" قال أوباما إنّ لدى جو بايدن \"كل الصفات التي نحتاجها في الرئيس الآن\". وقال أوباما إنه بينما تبنت العديد من وسائل الإعلام التقليدية التحقق من المعلومات خلال السنوات الأخيرة، في محاولة لمعالجة انتشار المعلومات المضللة عبر الإنترنت، غالباً لا يكون ذلك كافياً لأنّ \"الأكاذيب تكون قد دارت حول العالم بالفعل بحلول الوقت الذي خرجت فيه الحقيقة إلى العلن\". وأضاف إنّ الانقسام أيضاً نتيجة لعوامل اجتماعية واقتصادية مثل زيادة عدم المساواة والتفاوت بين أمريكا الريفية والحضرية. وأشار إلى أنّ مثل هذه القضايا \"موجودة أيضاً في المملكة المتحدة وحول العالم\" مع \"شعور الناس كما لو أنهم يفقدون قبضتهم على سلم التقدم الاقتصادي، وبالتالي يتفاعلون مع ذلك ويمكن إقناعهم بأنّ ذلك هو خطأ ومسؤولية هذه المجموعة أو تلك\". مشكلة المعلومات المضللة هي أنها شائعة بقلم ماريانا سبرينغ، مراسلة متخصصة في المعلومات المضللة كانت نظريات المؤامرة التي تنتشر بشكل هائل على الإنترنت، سمة أساسية في الانتخابات الأمريكية هذا العام - وكانت مدرسة فكرية أكثر شيوعاً خلال رئاسة ترامب. وذلك لأنّ المعلومات المضللة عبر الإنترنت ذات الدلالات التآمرية، لم تعد تقتصر على الزوايا المظلمة للإنترنت. إذ الترويج لها أصبح يتمّ من قبل شخصيات بارزة، تحظى بعدد كبير من المتابعين - مثل المسؤولين في جميع أنحاء العالم، بما في ذلك داخل البيت الأبيض. ولقد خلق عالم الإنترنت المقسم - حيث كل شيء مسألة رأي وليس حقيقة، ونختار معسكرنا- أرضاً خصبة للمؤامرات والمعلومات المضللة. ويتوصل عدد متزايد من الأشخاص الذين يستخدمون وسائل التواصل الاجتماعي لإجراء أبحاثهم الخاصة، إلى استنتاجات مضللة - يمكن أن تتفاقم بسبب التغطية الأحادية الجانب للأخبار من قبل وسائل الإعلام الحزبية. وكما يشير باراك أوباما، فإنّ هذه الأكاذيب أو الادعاءات المضللة - خاصة عندما يتم تضخيمها من قبل وسائل الإعلام أو الشخصيات العامة - تثبت أنها أكثر شعبية من أي محاولات تصحيح. إذ قد لا يكمن الحل في مجرد تقديم الحقائق - على الرغم من أهمية ذلك. ولكن يتعلق الأمر أيضاً بفهم سبب لجوء الناس إلى نظريات المؤامرة المنشورة عبر الإنترنت وكيف يتعرضون لها بشكل متكرر. أتحدث كثيراً إلى ضحايا نظريات المؤامرة عبر الإنترنت حول الضرر الذي تسببه، والانقسامات التي تسببها. وقد كشف ذلك عن مدى صعوبة وتعقيد إلغاء هذا الضرر. ماذا عن حياة السود مهمة؟ الرئيس الأمريكي السابق باراك أوباما قال لبي بي سي إنه يرى \"أملاً كبيراً\" في الجيل القادم قال أوباما، الذي صنع التاريخ كأول رئيس أسود لأمريكا، إنّ قضية العرق كانت \"أحد خطوط الصدع المركزية في التاريخ الأمريكي - خطيئتنا الأصلية\". ويعتبر أنّ الأحداث التي جرت خلال الصيف، بما فيها وفاة جورج فلويد - رجل أسود توفي خلال احتجازه من قبل الشرطة - وردود الفعل على وفاته، ليس فقط في الولايات المتحدة ولكن في جميع أنحاء العالم، خلقت لحظات من مزيج من اليأس والتفاؤل. وقال: \"اليأس من استمرار التحيز المزمن في نظام العدالة الجنائية لدينا على أساس عرقي في مثل هذا الشكل الصارخ... وهذا التفاؤل الهائل لدرجة الذي رأيته في النشاط الاحتجاجي والاهتمام الذي تجاوز بكثير أي شيء رأيناه سابقاً - وكان سلمياً\". وكان من المهم أن تكون الاحتجاجات متعددة الأعراق، كما يقول، مضيفاً أن الرد كان مختلفاً عن الرد على مقتل تريفون مارتن في عام 2012، وهو مراهق أعزل من فلوريدا قتل برصاص المتطوع لمراقبة الحي جورج زيمرمان. وتمت تبرئة زيمرمان في وقت لاحق من مقتل الشاب البالغ من العمر 17 عاماً في قضية جنائية بارزة. كما يذكر أوباما إطلاق النار عام 2014 على مايكل براون، البالغ من العمر 18 عاماً، وهو شاب أسود غير مسلح وقتله، أطلق عليه ضابط شرطة أبيض النار ست مرات في فيرغيسون بولاية ميسوري. وقال أوباما إنه في حين أن هذه الحوادث أججت المشاعر في جميع أنحاء أمريكا، وأثارت الجدل حول العرق والعدالة، لا يزال هناك على ما يبدو \"مقاومة بين أجزاء كبيرة من المجتمع الأبيض للرد على فكرة أن هذا كان أكثر من مجرد حادثة واحدة أو قضية فساد فردية\". وأضاف: \"ما رأيته هذا الصيف كان بعض المجتمعات التي كان بها عدد ضئيل للغاية من السكان السود، كان الناس يخرجون هناك ويقولون أن حياة السود مهمة ويتبنون فكرة أن التغيير الحقيقي يجب أن يأتي\". وتأتي هذه المقابلة قبل إصدار أوباما لمذكراته الجديدة تحت عنوان \"أرض الميعاد\"، والتي توضح صعوده إلى مجلس الشيوخ الأمريكي وفترة ولايته الأولى كرئيس. ومن المقرر إصدار الكتاب في 17 نوفمبر/تشرين الثاني، وهو أول كتاب من أصل اثنين يغطيان الفترة التي قضاها في البيت الأبيض. يمكنكم مشاهدة المقابلة الكاملة في حلقة خاصة بعنوان \"باراك أوباما يتحدث مع ديفيد أولوسوغا\"، هذا الأربعاء على بي بي سي وان في المملكة المتحدة في الساعة 19:30 بتوقيت غرينتش أو دولياً يوم السبت 21 نوفمبر/تشرين الثاني على بي بي سي وورلد نيوز.", "doc2": "ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ ਸੀ, ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਿੱਖੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 2020 ਦੀਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਾੜਿਆਂ ਨੂੰ ਭਰਨ ਦੀ ਮਹਿਜ਼ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਭਰ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਰੁਝਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਲਟਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਚੋਣਾਂ ਲੱਗਣਗੀਆਂ।\" ਇੱਕ ਵੰਡੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੇ ਫੈਸਲਿਆਂ 'ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਦੀ ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਨਿਰਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 'ਕੁਝ ਸਾਂਝੇ ਤੱਥਾਂ' ਬਾਰੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ 'ਸੂਝਵਾਨੀ ਭਰਪੂਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ' ਵਿੱਚ 'ਬੇਹੱਦ ਉਮੀਦ' ਦੇਖਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਸੁਚੇਤ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਰਵੱਈਆ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਜੋ ਦੁਨੀਆਂ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਿਵੇਂ ਹੋਈਆਂ? ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਲਈ ਬੀਬੀਸੀ ਆਰਟਸ ਲਈ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਡੇਵਿਡ ਓਲਸੋਗਾ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਅਮਰੀਕਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਗੁੱਸਾ ਅਤੇ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ, ਇਮੀਗ੍ਰੇਰਸ਼ਨ, ਗੈਰ-ਬਾਰਬਰੀ ਵਰਗੇ ਅਤੇ 'ਸਨਕੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ੀ ਸਿਧਾਂਤ-ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨੇ ਸੱਚ ਦੀ ਅਧੋਗਤੀ' ਕਿਹਾ ਨੂੰ ਕੁਝ ਅਮਰੀਕੀ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਵੱਲੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਚਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਾਇਡਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਹੋ ਜੋ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਉਸ ਸਮੇਂ ਨਾਲੋਂ ਜਦੋਂ ਮੈਂ 2007 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚੋਣਾਂ ਲੜਿਆ ਅਤੇ 2008 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤਆ ਨਾਲੋਂ ਨਿਸ਼ਚਤ ਹੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਵੰਡੇ ਹੋਏ ਹਾਂ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਟਰੰਪ ਦੀ 'ਵੰਡ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇਣ ਦੀ ਇੱਛਾ\" ਵੀ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ \"ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਲਈ ਚੰਗਾ ਸੀ\"। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਟ ਉੱਪਰ ਗਲਤ ਸੂਚਨਾ ਦੇ ਪਸਾਰ ਜਿੱਥੇ \"ਤੱਥ ਮਾਅਨੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਹਨ\" ਵੀ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਇੱਕ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹਿਲੇਰੀ ਕਲਿੰਟਨ ਇੱਕ ਬੁਰੇ ਸਮੂਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਕਲਿੰਟਨ ਬਾਰੇ ਜੋ ਮਿਸਾਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਉਹ ਇੱਕ ਫਰਜ਼ੀ ਧਾਰਨਾ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਡੈਮੋਕਰੈਟਿਕ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਦੇ ਇੱਕ ਪੀਜ਼ਾ ਰੇਸਟੋਰੈਂਟ ਵਿੱਚੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ''ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਸਨਅਤਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਉਸ ਬਿੰਦੂ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਲਿਆਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਜਿੱਥੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਅਸੀਂ ਤੱਥਾਂ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਥਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਂਝੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੇ ਹੋਈਏ।'' ਓਬਾਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਰਵਾਇਤੀ ਮੁੱਖਧਾਰਾ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਅਦਾਰਿਆਂ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਗਲਤ ਸੂਚਨਾ ਦੇ ਪਸਾਰ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਯਤਨ ਵਜੋਂ ਤੱਥਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਅਕਸਰ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿਉਂਕਿ \"ਸੱਚ ਦੇ ਬੂਹਾ ਟੱਪਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਝੂਠ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਚੱਕਰ ਲਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵੰਡ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਕਾਰਕਾਂ ਜਿਵੇਂ ਗੈਰ-ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਕਾਰ ਅਸਮਾਨਤਾ ਦਾ ਵੀ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ, 'ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ' ਹਨ। \"ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਰਥਿਕ ਉੱਨਤੀ ਦੀ ਪੌੜੀ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਪਕੜ ਗੁਆ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੂਹ ਦੀ ਗਲਤੀ ਹੈ ਜਾਂ ਉਸ ਸਮੂਹ ਦੀ ਗਲਤੀ ਹੈ।\" ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿਆਪਕ ਹੈ (ਡਿਸਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਖ਼ਾਸ ਪੱਤਰਕਾਰ ਮਾਰਿਆਨਾ ਸਪਰਿੰਗ ਦੀ ਕਲਮ ਤੋਂ) ਵਾਇਰਲ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ੀ ਸਿਧਾਂਤ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੁੰਦਿਆਂ ਇਹ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦਾ ਮਤ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਓਬਾਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੌਰਜ ਫਲਾਇਡ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋ ਕੁਝ ਹੋਇਆ ਉਸ ਨੇ ਇੱਕੋ-ਜਿਹੀ ਉਮੀਦ ਅਤ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ੀ ਸੁਰਾਂ ਹੁਣ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੇ ਹਨੇਰੇ ਖੂਜਿੰਆਂ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਲੋਕ ਹਵਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਫੌਲੋ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਸਮੇਤ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਵੰਡੀ ਹੋਈ ਦੁਨੀਆਂ-ਜਿੱਥੇ ਸਭ ਕੁਝ ਤੱਥਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਰਾਇ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕਬੀਲੇ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਉਸ ਨੇ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਗਲਤ ਸੂਚਨਾ ਲਈ ਉਪਜਾਊ ਜ਼ਮੀਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਜੋ ਨਿੱਜੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਕਸਰ ਗੁਮਰਾਹਕੁਨ ਨਤੀਜਿਆਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧੜੇਬਾਜ਼ ਮੀਡੀਆ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਪਾਸੜ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾ ਕੇ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਝੂਠ ਜਾਂ ਗੁਮਰਾਹਕੁੰਨ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਜਦੋ ਮੀਡੀਆ ਜਾਂ ਜਨਤਕ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਮੋਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਝੂਠ ਅਤੇ ਗੁਮਰਾਹਕੁੰਨ ਦਾਅਵੇ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਪੜਤਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਹੱਲ ਸਿਰਫ਼ ਤੱਥਾਂ ਉੱਪਰ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਇਹ ਵੀ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਜਿਸ਼ੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਿਉਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੱਕ ਇਹ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਅਕਸਰ ਔਨਲਾਈਨ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਦਕਾ ਪਈ ਵੰਡ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੀ ਹਾਂ। ਉਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਇਸ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨਾ ਕਿੰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੈ। ਬਲੈਕ ਲਾਈਵਜ਼ ਮੈਟਰ ਅਤੇ ਨਸਲ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ? ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਿਆਹਫਾਮ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਣ ਵਾਲੇ ਓਬਾਮਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਸਲ ਦਾ ਮੁੱਦਾ \"ਅਮਰੀਕੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਫਾਲਟ ਲਾਈਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ-ਸਾਡਾ ਮੌਲਿਕ ਪਾਪ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪਿਛਲੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਆਹਫ਼ਾਮ ਜੌਰਜ ਫਲਾਇਡ ਦੀ ਮੌਤ ਸਮੇਤ ਹੋਈਆਂ ਹੋਰ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਸਗੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਈ- ਉਸ ਨੇ ਆਸ਼ਾ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੋਵੇਂ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਸਿਰਜੀਆਂ ਹਨ। ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਕਿ ਨਸਲ ਅਤੇ ਪੱਖਪਾਤ ਦਾ ਸਾਡੀ ਅਪਰਾਧਕ ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਲੰਬੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਜਿਹੇ ਸਪਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹੈ...ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਸ਼ਾਵਾਦ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਵਾਲੇ ਐਕਟਿਵਿਜ਼ਮ ਦਾ ਇ��ਕ ਵਹਾਉ ਦੇਖਿਆ ਜੋ ਉਸ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸੀ ਜੋ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਖਿਆ ਸੀ- ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਸੀ। ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਬਹੁ ਨਸਲੀ ਹੋਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ, ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਟ੍ਰਾਵੋਨ ਮਾਰਟਿਨ ਦੇ 2012 ਦੇ ਕਤਲ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਅਲੱਗ ਸੀ। ਟ੍ਰਾਵੋਨ ਮਾਰਟਿਨ ਫਲੋਰਿਡਾ ਦਾਂ ਇੱਕ ਨਿਹੱਥਾ ਅਲ੍ਹੱੜ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੁਆਂਢੀ ਵਾਚ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਜਾਰਜ ਜ਼ਿਮਰਮੈਨ ਵੱਲੋਂ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਮਰਮੈਨ ਨੂੰ 17 ਸਾਲਾ ਮੁੰਡੇ ਦੇ ਕਤਲ ਦੇ ਇਸ ਚਰਚਿਤ ਕੇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਤੋਂ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਓਬਾਮਾ ਨੇ 18 ਸਾਲਾ ਨਿਹੱਥੇ ਸਿਆਹਫ਼ਾਮ ਵਿਅਕਤੀ ਮਾਈਕਲ ਬ੍ਰਾਊਨ ਦੀ 2014 ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰ ਕੇ ਹੱਤਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਿਸੂਰੀ ਦੇ ਫਰਗੂਸਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੋਰੇ ਪੁਲਿਸ ਅਫ਼ਸਰ ਨੇ ਛੇ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰੀਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੇ ਸਮੁੱਚੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰੋਹ ਭੜਕਾਇਆ ਅਤੇ ਨਸਲ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਛੇੜ ਦਿੱਤੀ। ਫਿਰ ਵੀ 'ਗੋਰੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਸ਼ੋਪੰਜ ਦੇਖੀ ਗਈ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਹੈ ਜਾਂ ਬੁਰੇ ਸੇਬਾਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ\"। \"ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਇਸ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਕੁਝ ਭਾਈਚਾਰੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਥੋੜ੍ਹੀ ਸਿਆਹਫ਼ਾਮ ਆਬਾਦੀ ਸੀ, ਲੋਕ ਬਾਹ ਆ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਤੇ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਸਿਆਫ਼ਾਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਮਾਅਨੇ ਰਖਦੀਆਂ ਹਨ ਅਕੇ ਇਸ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਅਸਲ ਤਬਦੀਲੀ ਆਉਣੀ ਹੀ ਹੈ।\" ਓਬਾਮਾ ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਕਿਤਾਬ 'ਏ ਪ੍ਰੌਮਿਸਡ ਲੈਂਡ' (ਇੱਕ ਵਾਅਦੇ ਦੀ ਭੂਮੀ) ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੋਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨੇਟ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਹੁੰਚਣ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਨੂੰ ਉਲੀਕਦੀ ਹੈ। 17 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਬਰਾਬ ਓਬਾਮਾ ਵੱਲੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਸਮੇਂ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-56389969", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42172666", "doc1": "واعتمدت شركات شهيرة هذه العملة وسيلة للدفع، وتضاعفت قيمتها ثلاث مرات منذ نهاية العام الماضي. لكن بعض المحللين قالوا إن سبب ارتفاع قيمة بيتكوين يعود إلى حزمة التحفيز الاقتصادية الضخمة التي أقرتها الولايات المتحدة قبل أيام. وتجاوزت القيمة الإجمالية لبيتكوين في السوق تريليون دولار الشهر الماضي. ولدى العملة الإلكترونية سجل من التقلبات، فقد شهدت هبوطا حادا في قيمتها أكثر من مرة منذ إنشائها عام 2009. مواضيع قد تهمك نهاية وفي الفترة الأخيرة، ساهمت شركات كبرى في ارتفاع قيمة بيتكوين. وكان إيلون ماسك، أعلن في شباط/فبراير عن شراء شركته \"تسلا\" للسيارات الكهربائية، ما يساوي 1.5 مليار دولار من عملة البيتكوين، وأعلن أنه سيقبل بها مستقبلا في عمليات بيع سياراته. وتخطط شركة \"شركة ماستر كارد\" لقبول بعض العملات المشفرة كوسيلة للدفع، بينما تبحث \"بلاك روك\" أكبر شركة لإدارة الأصول في العالم، في طرق استخدام العملة الرقمية. ولعبت جائحة كورونا دورا في رفع ثمن بيتكوين، بسبب توجه المزيد من الناس للتسوق عبر الإنترنت، مبتعدين عن النقود المعدنية والأوراق النقدية. ويرى البعض أن بيتكوين لا تعد عملة حقيقية، بل هي أداة مضاربة تفتح المجال أمام التلاعب بالسوق. وتثار كذلك مخاوف بشأن تأثيرها البيئي، بسبب احتياجها كميات هائلة من الطاقة للقيام بالتحويلات.", "doc2": "ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਸਾਢੇ 4 ਫ਼ੀਸਦ ਦਾ ਉਛਾਲ ਆਇਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਮੁਦਰਾ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ਕਰੀਬ ਸਾਢੇ 6 ਲੱਖ ਹੋ ਗਈ। ਲਕਜ਼ਮਬਰਗ ਅਧਾਰਿਤ ਬਿਟ-ਕੁਆਇਨ ਐਕਸਚੇਂਜ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਬਿਟ-ਕੁਆਇਨ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਅਪਣਾ ਸਫ਼ਰ 1000 ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਯਾਨਿ ਕਿ ਜਨਵਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਿਟ-ਕੁਆਇਨ ਦੇ ਬਦਲੇ 1000 ਡਾਲਰ ਮਿਲਦੇ ਸੀ। '....ਸਿੰਘ ਜੀ ਤੁਸੀਂ ਚੰਗੀਆਂ 'ਪੂਰੀਆਂ' ਪਾਇ ਆਏ?' ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇ ਚੋਣ ਦੀਆਂ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਕਿਸ ਨੇ ਘੜੀ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਸਾਜਿਸ਼ 2009 ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਇਸ ਵਰਚੁਅਲ ਕਰੰਸੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਉਤਾਰ-ਚੜਾਅ ਆਉਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਕਈ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਰਚੁਅਲ ਕਰੰਸੀ ਦੇ ਭਵਿੱਖ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਵੀ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬੈਂਕ ਜੇਪੀ ਮੌਰਗਨ ਚੇਜ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਅਧਿਕਾਰੀ(ਸੀਈਓ) ਜੇਮੀ ਡਿਮੌਨ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਟਕੁਆਇਨ ਦਾ ਹਾਲ ਕਿਤੇ ਸਤੱਰਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਟਿਊਲਿਪ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਏ ਅਚਾਨਕ ਉਛਾਲ ਵਰਗਾ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਇਸਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ 1623 ਦੀ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਏਮਸਟਰਡਮ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਦੇ ਟਾਊਨ ਹਾਊਸ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਵੇਲੇ ਟਿਊਲਿਪ ਦੀ ਇੱਕ ਖ਼ਾਸ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਦਸ ਗੰਢਾਂ ਖ਼ਰੀਦੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੀ। ਉਸ ਪੈਸੇ 'ਤੇ ਵੀ ਟਿਊਲਿਪ ਦੀਆਂ ਗੰਢਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਨੇ ਸੌਦਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਸੱਤਰਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸੌਦੇ ਦੀ ਚਰਚਾ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਤੱਕ ਫੈਲੀ ਤਾਂ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ-ਨਵੀਂ ਖੂਬੀਆਂ ਵਾਲੇ ਟਿਊਲਿਪਸ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਗੰਢਾਂ ਵੀ ਆਉਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਇਸ ਕਿੱਸੇ ਨੂੰ 1999 ਵਿੱਚ ਆਈ ਮਾਈਕ ਡੈਸ਼ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ''ਟਿਊਲਿਪੋਮੈਨਿਆ' ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਿਆਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਟਿਊਲਿਪ ਦੇ ਕਿੱਸੇ ਸੱਤਾਰਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਟਿਊਲਿਪ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖੂਬੀ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਉਸ ਵੇਲੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਨਹੀਂ ਇਸ ਦੀਆਂ ਗੰਢਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਦੇ ਸੀ। ਯਾਨਿ ਟਿਊਲਿਪ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੈਣ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਸੰਪਤੀ ਨੂੰ ਟਿਊਲਿਪ ਦੀਆਂ ਗੰਢਾਂ ਦੇ ਬਦਲੇ 'ਚ ਵੇਚੇ ਜਾਣ ਦੇ ਕਈ ਕਿੱਸੇ ਸੁਣੇ ਗਏ ਸੀ। 1633 ਦੇ ਆਉਂਦੇ-ਆਉਂਦੇ ਇਸਦੀ ਮੰਗ ਐਨੀ ਵੱਧ ਗਈ ਕਿ ਟਿਊਲਿਪ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ, ਸੇਂਪਰ ਔਗਸਟਨ ਦੀ ਇੱਕ ਗੰਢ 5500 ਗਿਲਡਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕੀ। ਗਿਲਡਰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੌਲੈਂਡ ਦੀ ਕਰੰਸੀ ਸੀ। ਅਗਲੇ ਚਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋ ਗਈ। ਇਹ ਐਨੀ ਰਕਮ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਵੇਲੇ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਅੱਧੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਤੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦਾ ਖ਼ਰਚਾ ਨਿਕਲ ਆਉਂਦਾ। 1637 ਦੇ ਆਉਂਦੇ-ਆਉਂਦੇ ਇਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬੁਲੰਦੀ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਵੱਡੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਮੋਚੀ, ਤਰਖ਼ਾਣ ਅਤੇ ਦਰਜੀ ਤੱਕ ਟਿਊਲਿਪ ਦੇ ਧੰਦੇ ਵਿੱਚ ਲੱਗ ਗਏ ਸੀ। ਟਿਊਲਿਪ ਦੀਆਂ ਕਈ ਗੰਢਾਂ ਤਾਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਦਸ ਵਾਰ ਵਿੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸੀ। ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਮੰਦੀ ਆਉਣੀ ਹੀ ਸੀ। 1637 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਅਚਾਨਕ ਟਿਊਲਿਪ ਦਾ ਬਜ਼ਾਰ ਢਹਿ ਗਿਆ। ਕਾਰਨ ਸਾਫ਼ ਸੀ।ਅਮੀਰ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਲੋਕ, ਸਸਤੇ ਤੋਂ ਸਸਤਾ ਟਿਊਲਿਪ ਨਹੀਂ ਖ਼ਰੀਦ ਪਾ ਰਹੇ ਸੀ। ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤਾ ਇਵਾਂਕਾ ਟਰੰਪ ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬੈਠਿਆ ਤਾਂ ਤਮਾਮ ਦਿੱਕਤਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਕਰਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਸੀਬਤ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋ ਗਈ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਰਹੀ ਕਿ ਟਿਊਲਿਪ ਤਾਂ ਠੱਪ ਹੋਇਆ ਹੀ, ਪਰ ਹੌਲੈਂਡ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਅਸਲੀ ਫੁੱਲ ਗਾਇਬ ਹੋਏ ਤਾਂ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਪੇਟਿੰਗ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਕੀ ਹੈ ਬਿਟ-ਕੁਆਇਨ ਇੱਕ ਅਨੁਮਾਨ ਮੁਤਾਬਿਕ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ ਡੇਢ ਕਰੋੜ ਬਿਟ-ਕੁਆਇਨ ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਿਟ-ਕੁਆਇਨ ਖ਼ਰੀਦਣ ਲਈ ਯੂਜ਼ਰ ਨੂੰ ਪਤਾ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਤਾ 27 ਤੋਂ 34 ਅੱਖਰਾਂ ਜਾਂ ਅੰਕਾਂ ਦੇ ਕੋਡ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਰਚੁਅਲ ਪਤੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਿਟ-ਕੁਆਇਨ ਭੇਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਰਚੁਅਲ ਪਤਿਆਂ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਬਿਟ-ਕੁਆਇਨ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਪਹਿਚਾਣ ਗੁਪਤ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪਤਾ ਬਿਟ-ਕੁਆਇਨ ਵੌਲੇਟ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਿਟ-ਕੁਆਇਨ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54373784", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-55328079", "doc1": "تاكاهيرو شيرايشي إثر اعتقاله في عام 2017 واعتقل تاكاهيرو شيرايشي، الذي يُطلق عليه لقب \"قاتل تويتر\" ، في عام 2017 في أعقاب العثور على أشلاء من أجساد القتلى في شقته. وقال لمحكمة في العاصمة طوكيو يوم الأربعاء إن المزاعم ضده \"كلها صحيحة\". لكن محاميه يحاجج بأن التهم الرسمية الموجهة إليه ينبغي تخفيفها لأن الضحايا وافقوا على ما يبدو على قتلهم. وإذا أُدين بالقتل، فإن شيرايشي يواجه عقوبة الإعدام شنقا. مواضيع قد تهمك نهاية واجتذبت القضية اهتماما واسعا، إذ أن أكثر من 600 شخص اصطفوا في مقاعد شرفة الجمهور الــ 13 لمشاهدة أول جلسة استماع الأربعاء، حسب وسيلة الإعلام اليابانية العامة NHK . ما الذي حصل؟ يقول الادعاء إن المتهم افتتح حسابا في تويتر في مارس/آذار 2017 بهدف \"الاتصال بالنساء اللاتي يفكرن في الانتحار، واللاتي اعتبرهن أهدافا سهلة\". ثمانية من ضحاياه نساء وإحداهن تبل�� من العمر 15عاما. وقالت وسائل إعلام يابانية إن الذكر الوحيد من بين الضحايا كان يبلغ من العمر 20 عاما، وقُتِل بعدما واجه شيرايشي بشأن مكان وجود صديقته. ويُعتقد أن شيرايشي، البالغ من العمر 29 عاما، استدرج ضحاياه بالقول إن في استطاعته المساعدة في قتل أنفسهم وفي بعض الحالات ادعى أنه سيقتل نفسه إلى جانبهم. وورد في حسابه على تويتر الكلمات الآتية \"أريد أن أساعد الناس الذين يشعرون فعلا بالألم. يُرجى إرسال رسالة لي في أي وقت\". وسلطت الأضواء لأول مرة على عمليات القتل المتسلسلة عندما كانت الشرطة تحقق في اختفاء امرأة شابة، والتي اتضح لاحقا أنها إحدى الضحايا. وزار ضباط شقة شيرايشي في مدينة زاما، قرب طوكيو، حيث عثروا على أشلاء. ماذا يقول محاموه؟ يجادل محامو شيرايشي بأن الضحايا وافقوا على قتلهم، ولهذا ينبغي تخفيف التهم إلى \"القتل بالموافقة\". وتنطوي هذه التهمة على عقوبة بالسجن تتراوح ما بين 6 أشهر و 7 سنوات. بيد أن التقارير تشير إلى أن شيرايشي يختلف مع محاميه. وقال لصحيفة محلية تسمى ماينيشي شيمبان إنه قتل ضحاياه بدون الحصول على موافقتهم. وأضاف في تعليقات نُشِرت الأربعاء \"هناك كدمات تم رصدها في خلف الرؤوس. ويعني هذا أنه لم يتم الحصول على إذن قتلهم، وقمت بذلك حتى لا يقاوموا\". ما أصداء جرائم القتل؟ صدمت جرائم القتل الشارع الياباني. وعندما كُشِفَت في عام 2017، ولدَّت نقاشا جديدا على مواقع الإنترنت التي تناقش الانتحار. وأشارت الحكومة آنذاك إلى أنها قد تطرح قوانين جديدة. وتسببت عمليات القتل في تغيير تويتر لقواعده، إذ أدخل عليها تعديلات حتى \"لا يروِّج المستخدمون أو يشجعوا الانتحار أو إيذاء النفس\". وقال كبير المديرين التنفيذيين في تويتر، جاك دورسي، آنذاك إن القضية \"محزنة للغاية\". وتعاني اليابان من واحد من أكثر معدلات الانتحار في الدول الصناعية بالرغم من أن الأرقام تدنت منذ طرح إجراءات وقائية منذ أكثر من عقد مضى.", "doc2": "ਸ਼ਿਰੈਸ਼ੀ ਨੂੰ 2017 ਵਿੱਚ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ \"ਟਵਿੱਟਰ ਕਿਲਰ\" ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹੀਰੋ ਸ਼ਿਰੈਸ਼ੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫ਼ਲੈਟ ਵਿੱਚੋਂ ਮ੍ਰਿਤਕ ਸਰੀਰਾਂ ਦੇ ਅੰਗ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 30 ਸਾਲਾ ਸ਼ਿਰੈਸ਼ੀ ਨੇ ਕਬੂਲਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਗ ਕੱਟੇ। ਇਹ ਸਭ ਉਹ ਜਵਾਨ ਔਰਤਾਂ ਸਨ ਜੋ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਜ਼ਰੀਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀਆਂ। ਲੜੀਵਾਰ ਕਤਲੇਆਮ ਨੇ ਇਹ ਬਹਿਸ ਛੇੜ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ ਬਾਰੇ ਆਨਲਾਈਨ ਚਰਚਾ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ, ਮੰਗਲਵਾਰ 400 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੁਣਿਆ ਜਦਕਿ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮਹਿਜ਼ 16 ਸੀਟਾਂ ਹੀ ਉਪਲੱਬਧ ਸਨ। ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਲਈ ਜਨਤਕ ਹਮਾਇਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਜਪਾਨ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਇੱਕ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਲੱਭਦੇ ਸਨ? ਸ਼ਿਰੈਸ਼ੀ ਨੇ ਖ਼ੁਦਕਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਬਲਾਉਣ ਲਈ ਟਵਿੱਟਰ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਕਿ ਉਹ ਮਰਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਕਿ ਉਹ ਖ਼ੁਦ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਮਰ ਜਾਵੇਗਾ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੀੜਤਾਂ ਟੋਕੀਓ ਤੋਂ ਸਨ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਜਪਾਨ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਕਿਓਡੋ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਉਸ ਨੇ 15 ਤੋਂ 26 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦਰਮਿਆਨ ਦੀਆਂ ਅੱਠ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਰਦ ਦਾ ਗਲ਼ਾ ਘੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅੰਗ-ਅੰਗ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ।\" ਕਾਤਲ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਸ ਸਾਲ ਹੈਲੋਵੀਨ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ, ਜਦੋਂ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਟੋਕੀਏ ਨੇੜੇ, ਜਪਾਨੀ ਸ਼ਹਿਰ ਜ਼ਾਮਾ ਵਿਚਲੇ ਸ਼ਿਰੈਸ਼ੀ ਦੇ ਫ਼ਲੈਟ ਵਿੱਚ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਅੰਗ ਮਿਲੇ। ਜਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨੌਂ ਸਿਰ, ਕਈ ਬਾਹਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਲੱਤਾਂ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਕੂਲਰਾਂ ਅਤੇ ਔਜ਼ਾਰਾਂ ਦੇ ਬਕਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਪਾਨੀ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਇਹ ਇਸਨੂੰ \"ਭੈਅ ਦਾ ਘਰ\" ਕਿਹਾ। ਸੁਣਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਇਆ? ਸਰਕਾਰੀ ਵਕੀਲਾਂ ਨੇ ਸ਼ਿਰੈਸ਼ੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਕਤਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰਿਆ, ਲਈ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਸ਼ਿਰੈਸ਼ੀ ਦੇ ਵਕੀਲਾਂ ਨੇ ਤਰਕ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਕਤਲ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਘੱਟ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪੀੜਤਾਂ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਸ਼ਿਰੈਸ਼ੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸ਼ਿਰੈਸ਼ੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਹੀ ਬਚਾਅ ਟੀਮ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਕਤਲ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਕਾਤਲ ਟਵਿੱਟਰ ਉੱਤੇ ਰਾਬਤਾ ਕਾਇਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ਮੰਗਲਵਾਰ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੁਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਜੱਜ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਕੋਈ ਵੀ ਪੀੜਤ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਸਟ੍ਰੇਟਸ ਟਾਈਮਜ਼ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮੁਤਾਬਕ, ਨਾਓਕੁਨੀ ਯਾਨੋ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਬਚਾਅ ਪੱਖ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।\" ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦਾ ਅਸਰ ਕੀ ਪਿਆ? ਜਪਾਨੀ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਐਨਐਚਕੇ ਮੁਤਾਬਕ, 25 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਪੀੜਤ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਉਹ ਸ਼ਿਰੈਸ਼ੀ ਨੂੰ ਕਦੀ ਮੁਆਫ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਮਰ ਜਾਵੇ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਹੁਣ ਵੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀ ਕਿਸੇ ਔਰਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ, ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦਾ ਭੁਲੇਖਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦਰਦ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ। ਮੈਨੂੰ ਉਹ ਵਾਪਸ ਦੇ ਦਿਓ।\" ਇਨਾਂ ਕਤਲਾਂ ਨੇ ਜਪਾਨ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ, ਜਿਨਾਂ 'ਚ ਖ਼ੁਦਕਸ਼ੀਆਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਬਹਿਸ ਛਿੜੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤੇ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਲਿਆਂਦੇ ਜਾਣ। ਕਤਲਾਂ ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ ਨੂੰ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ, ਜਿਸਨੇ ਆਪਣੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕੀਤੀ, ਇਹ ਕਹਿਣ ਲਈ ਕਿ ਯੂਜਰ \"ਖ਼ੁਦਕਸ਼ੀ ਜਾਂ ਸਵੈ-ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਨਾ ਕਰਨ\"। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨ��ਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47333127", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47334010", "doc1": "ويتولى ساكورادا الوزارة المكلفة بدورة الألعاب الأولمبية طوكيو 2020. وقال أعضاء برلمانيون في المعارضة، إن تأخر ساكورادا يعكس عدم احترام لمنصبه، وقاطعوا اجتماعًا للجنة الميزانية لخمس ساعات احتجاجًا. وأظهر هؤلاء الأعضاء انتقادًا شديدًا لـ ساكورادا بعد سلسلة من الهفوات وقع فيها الوزير. وقال ساكورادا الأسبوع الماضي، إنه أصيب بالخذلان لدى تشخيص بطلة السباحة الواعدة ريكاكو إيكي بسرطان الدم. ونُقل عنه القول: \"إنها مرشحة للحصول على ميدالية ذهبية (في دورة ألعاب طوكيو 2020)، وهي رياضية من ذلك النوع الذي نُعّلق عليه آمالا كبرى. أنا فعلا محبَط\". وقد أثار تصريحه هذا انتقادات أجبرته على الاعتذار. وفي عام 2016، تعرض ساكورادا للانتقاد بعد أن وصف مَن يُعرفن بـ \"نساء المتعة\" -من الكوريات اللواتي أُجبرن على العمل في بيوت الدعارة العسكرية اليابانية زمن الحرب العالمية الثانية- بـ \"عاهرات محترفات\". وخلال العام الماضي، قال ساكورادا، الذي يشغل أيضا منصب وزير الأمن الإلكتروني، إنه لم يستخدم أبدًا أي جهاز حاسوب، مضيفا أنه دائما ما يعهد بالعمل إلى مرؤوسيه. وتكررت دعوات المعارضة باستقالة ساكورادا. ومع أن الوصول متأخرا عن الاجتماعات لا يُعتبر خطأ قاتلا في الثقافة اليابانية، إلا أن المعارضة استثمرت هذه الحادثة الأخيرة لتسليط الضوء على ما ترى أنه إخفاق من جانب ساكورادا. وفي استطلاع للرأي، أجرته صحيفة أساهي اليابانية في وقت سابق من الأسبوع الجاري، عمّا إذا كان ساكورادا مناسبا لمنصبه، قالت نسبة 65 في المئة من عينة الاستطلاع إنه غير مناسب، بينما قالت نسبة 13 في المئة إنه مناسب. وعُيّن ساكورادا في منصبه في أكتوبر/تشرين أول العام الماضي. وتتضمن مهامه الإشراف على عمليات التحضير للدفاع عن الفضاء الإلكتروني في دورة الألعاب الأولمبية في طوكيو 2020.", "doc2": "ਸਕੂਰਾਡਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਭੁੱਲ ਕਾਰਨ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਮਾਫੀ ਮੰਗਣੀ ਪਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਅਹੁਦਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸੰਭਾਲਿਆ ਸੀ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਆਪਣੇ ਦਫ਼ਤਰ ਪ੍ਰਤੀ ਗੈਰ-ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਬਜਟ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਨੂੰ ਪੰਜ ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਬਾਈਕਾਟ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਪਾਨੀ ਤੈਰਾਕ ਰਿਕਾਕੋ ਇਕਲੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਲਿਊਕੇਮੀਆ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ 'ਤੇ ਦੁੱਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਸੀ। \"ਉਹ ਟੋਕੀਓ 2020 ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਸਨ, ਉਸ ਖਿਡਾਰੀ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਉਮੀਦਾਂ ਸਨ, ਮੈਂ ਵਾਕਈ ਨਿਰਾਸ਼ ਹਾਂ।\" ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਹੋਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਫੀ ਮੰਗਣੀ ਪਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਯੋਸ਼ਟਿਕਾ ਸਕੂਰਾਡਾ ਨੇ ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਿਵਾਦ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਪਾਨੀ ਫੌਜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਅਖੌਤੀ 'ਕੰਮਫਰਟ ਵੂਮਿਨ' ਨੂੰ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵੇਸਵਾਵਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਦੇਸ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਵੀ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨਹੀਂ ਵਰਤਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਹਿੱਤ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਆਉਣ ਨੂੰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੀ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ। ਹੁਣ ਵਿਰੋਧੀ ਯੋਸ਼ਟਿਕਾ ਸਕੂਰਾਡਾ ਦੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਬਹਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਹਫਤੇ ਅਸਾਹੀ ਸ਼ਿੰਮਬੁਨ ਅਖ਼ਬਾਰ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਯੋਗ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇ ਵਿੱਚ 67 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੋਸ਼ਟਿਕਾ ਸਕੂਰਾਡਾ ਇਸ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜਦਕਿ 33 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ਦੇ ਯੋਗ ਹਨ। ਯੋਸ਼ਟਿਕਾ ਸਕੂਰਾਡਾ ਟੋਕੀਓ-2020 ਉਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦੀ ਸਾਈਬਰ-ਸੁਰੱਖਿਆ ਵੀ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-56034778", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56036281", "doc1": "وانتقدت الصين \"بي بي سي\" بسبب تقاريرها عن تفشي فيروس كورونا واضطهاد أقلية الإيغور. وأعربت \"بي بي سي\" عن خيبة أملها من قرار السلطات الصينية، الذي جاء ذلك عقب قيام هيئة تنظيم الاتصالات البريطانية \"أوفكوم\" بإلغاء ترخيص بث شبكة تلفزيون الصين الدولية في المملكة المتحدة. وقالت إدارة الأفلام والتلفزيون والإذاعة الحكومية الصينية في قرارها الخميس، إن تقارير \"بي بي سي وورلد نيوز\" حول الصين تبين أنها \"تنتهك بشكل خطير\" إرشادات البث، بما في ذلك \"شرط أن تكون الأخبار صادقة وعادلة\" وألا \"تضر بالمصالح الوطنية للصين\". وقالت إن طلب \"بي بي سي\" للبث لمدة عام آخر لن يتم قبوله. مواضيع قد تهمك نهاية وقالت \"بي بي سي\" في بيان: 'نشعر بخيبة أمل لأنّ السلطات الصينية قررت اتخاذ هذا الإجراء. تعد بي بي سي هيئة البث الإخبارية الدولية الأكثر ثقة، وهي تقدم تقارير من جميع أنحاء العالم بشكل عادل ونزيه ودون خوف أو محاباة\". وتبثّ قناة \"بي بي سي وورلد نيوز\" باللغة الإنجليزية. ولا يسمح ببثّها في الصين إلا في الفنادق العالمية وفي بعض المجمعات الدبلوماسية، أي أن معظم الصينيين لا يستطيعون مشاهدتها. ووصف وزير الخارجية البريطاني دومينيك راب الخطوة بأنها \"تقييد غير مقبول لحرية الإعلام\". كما انتقدت وزارة الخارجية الأمريكية القرار الصيني، قائلة إنه جزء من حملة أوسع لقمع وسائل الإعلام في الصين. مبنى إذاعة وتلفزيون هونغ كونغ وقالت محطة \"أر تي أتش كاي\" (تلفزيون وإذاعة هونغ كونغ)، الممولة من القطاع العام، إنها ستعلّق بثّ خدمة \"بي بي سي\" العالمية. وكانت تبثّ في السابق يومياً من الساعة الحادية عشرة ليلاً إلى الساعة السابعة صباحاً. ومع ذلك، لا تزال برامج قناة \"بي بي سي وورلد نيوز\" متاحة في هونغ كونغ. ومن المتوقع أن تحتفظ هونغ كونغ - المستعمرة البريطانية السابقة - ببعض الحقوق والحريات، ومن ضمنها حرية الصحافة حتى عام 2047، كجزء من اتفاق التسليم بين الصين وبريطانيا. وقال رئيس جمعية الصحافيين في هونغ كونغ كريس يونف كين-هينغ إنّ القرار بشأن خدمة بي بي سي \"مزعج ومقلق\". ووصف اتحاد العاملين في \"تلفزيون وإذاعة هونغ كونغ\" القرار بأنه \"مؤسف للغاية\"، وأضاف \"تحت سياسة بلد واحد ونظامين، لم نشاهد مطلقاً هونغ كونغ مطالبة باتباع قرارات إدارة الإذاعة والتلفزيون والسينما الصينية الرسمية من قبل\". وقالت متحدثة باسم بي بي سي: \"ندين هذا القرار من قبل السلطات الصينية. الوصول إلى أخبار دقيقة ومحايدة هو حق أساسي من حقوق الإنسان ولا ينبغي حرمان سكان هونغ كونغ والبر الرئيسي للصين منه، حيث يعتمد الملايين منهم على بي بي سي نيوز كل أسبوع\". ورفضت بي بي سي الاتهامات بالتحيز، وقالت إنها ستبذل قصارى جهدها لنقل الأخبار إلى جمهورها الذي \"سيظل قادرا على إيجاد طرق للوصول إلى بي بي سي\". وتأتي خطوة منع البث في الصين وفي هونغ كونغ بعد قيام هيئة تنظيم الاتصالات في بريطانيا (أوفكوم) بإلغاء ترخيص شبكة تلفزيون الصين الدولية إثر اكتشاف أن الترخيص تملكه شركة \"ستار تشاينا ميديا\" بصورة غير قانونية. واتهمت الشبكة الصينية أيضا بانتهاك قواعد البث البريطانية العام الماضي، لبثها الاعتراف القسري المزعوم للمواطن البريطاني بيتر همفري. وذكرت قناة دويتشه فيله الألمانية أن قرار أوفكوم بشأن الشبكة الصينية يسري في ألمانيا، حيث نال الترخيص موافقة هيئة الاتصالات البريطانية كجزء من مبادرة الشراكة. تدهور العلاقات شهدت العلاقات بين الصين والمملكة المتحدة تدهوراً خطيراً في الأشهر الأخيرة بسبب هونغ كونغ، حيث أصدرت بكين قانوناً أمنياً جديداً مثيراً للجدل بعد احتجاجات واسعة مؤيدة للديمقراطية. وفي يناير/كانون الثاني، استحدثت المملكة المتحدة تأشيرة جديدة تمنح 5.4 مليون من سكان هونغ كونغ الحق في العيش في المملكة المتحدة وأن يصبحوا مواطنين في النهاية لأنها تعتقد أن الصين تقوّض حقوق وحريات الإقليم. وفي العامين الماضيين، كانت الصين تحظر بشكل منهجي وسائل الإعلام الأجنبية، بما في ذلك طردها لصحفيين يعملون لصالح ثلاث صحف أمريكية في عام 2020. وفي فبراير/شباط، نشرت \"بي بي سي\" تقريراً يتضمن مقابلات مع نساء من الإيغور قلن إنهن تعرضن للاغتصاب والاعتداء الجنسي والتعذيب بشكل منهجي في معسكرات \"إعادة التأهيل\" في الصين. واتهمت وزارة الخارجية الصينية \"بي بي سي\" حينها بتقديم \"تقرير كاذب\". وقالت الولايات المتحدة الشهر الماضي إن الصين ارتكبت \"إبادة جماعية\" في قمعها للإيغور وغيرهم من الإقليات المسلمة. ووفقاً للتقديرات، احتجز أكثر من مليون شخص من الإيغور والأقليات الأخرى في معسكرات في الصين. وتنفي الصين اضطهاد الإيغور. وقال سفير الصين في المملكة المتحدة ليو شياومينغ لمراسل بي بي سي أندرو مار العام الماضي، إنّ التقارير عن معسكرات الاعتقال \"مزيفة\"، مشيرا إلى أنّ الإيغور حصلوا على المعاملة نفسها بموجب القانون، مثل الجماعات العرقية الأخرى في البلاد.", "doc2": "ਬੀਬੀਸੀ ਦਾ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਘੱਟ-ਗਿਣਤੀ ਵੀਗਰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਚੀਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਉੱਪਰ \"ਹਤਾਸ਼ਾ' ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਰੈਗੂਲੇਟਰਨ ਔਫਕਾਮ ਵੱਲੋਂ ਚੀਨ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਬਰਾਡਕਾਸਟਰ ਚਾਈਨਾ ਗਲੋਬਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨੈਟਵਰਕ (CGTN) ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਲਾਈਸੈਂਸ ਬਰਖ਼ਾਸਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਮਗਰੋਂ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਔਫਕਾਮ ਨੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਸੀਜੀਟੀਐੱਨ ਦਾ ਲਾਇਸੈਂਸ ਗਲਤ ਰੂਪ ���ਿੱਚ ਸਟਾਰ ਚਾਈਨਾ ਮੀਡੀਆ ਲਿਮਿਟਡ ਕੋਲ ਸੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੀਜੀਟੀਐੱਨ ਦਾ ਲਾਈਸੈਂਸ ਬਰਖ਼ਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਵੀ ਸੀਜੀਟੀਐੱਨ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਬਰਾਡਕਾਸਟਿੰਗ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨਾਗਰਿਕ (ਪੀਟਰ ਹਮਫ਼ਰੀ) ਦਾ ਧੱਕੇ ਨਾਲ ਲਿਆ ਗਿਆ ਇਕਬਾਲੀਆ ਬਿਆਨ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਫ਼ਿਲਮ, ਟੀਵੀ ਅਤੇ ਰੇਡੀਓ ਐਡਮਨਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀਆਂ ਚੀਨ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ \"ਗੰਭੀਰ ਉਲੰਘਣਾ\" ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ \"ਖ਼ਬਰਾਂ ਸੱਚੀਆਂ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ\" ਅਤੇ \"ਚੀਨ ਦੇ ਕੌਮੀ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਾਸਨ ਨਾ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹੋਣ\" ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹਾਂ ਕਿ ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਖ਼ਬਰ ਪ੍ਰਸਾਰਣਕਰਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਤੋਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨਿਰਪੱਖ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਪੱਖਪਾਤ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਭੈਅ ਜਾਂ ਲਗਾਵ ਦੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਦਾ ਹੈ।\" ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ: ਚੀਨ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵੁਹਾਨ ਵਿੱਚ ਘਰਾਂ 'ਚ ਬੰਦ ਲੋਕ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ-ਜੁੱਟ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਚੀਨ ਨੇ ਇਸ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਸੁਣਾਈ 4 ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46013765", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46014083", "doc1": "وحصل بولسونارو على 55 في المئة من الأصوات مقابل 45 في المئة لصالح منافسه اليساري فرناندو حداد بعد فرز أغلبية الأصوات. وكان شعار حملة بولسونارو، الذي ينتمي إلى الحزب الليبرالي الاجتماعي، وهو حزب محافظ صغير، القضاء على الفساد والعمل على تخفيض نسبة الجرائم المرتفعة في البرازيل. وكانت الحملة الانتخابية مثيرة للانقسام إذ جادل كل معسكر بأن فوز الطرف الآخر يمكن أن يدمر البلاد. وسيتسلّم بولسونارو مهامه الرئاسية في الأول من يناير/كانون الثاني خلفاً للرئيس ميشال تامر لولاية مدتها أربع سنوات. وأكسبته تصريحاته حول الإجهاض، والعرق، والهجرة، والشذوذ الجنسي، وقوانين حمل السلاح ، لقب \"ترامب الاستوائي\"، إلا أن الكثيرين ممن يؤيدونه يرون أنه \"المخلص\" الذي سيجعل البرازيل آمنة وسيقف ضد المعايير التقليدية كتلك المناهضة لحق الإجهاض. وأكد بولسونارو في حملته الانتخابية على ضرورة زيادة الأمن للمواطنين البرازيليين، وقد روج لنفسه على أنه متشدد سيعيد فرض الأمن في شوارع البرازيل. وأشار إلى أن حكومته تهدف إلى تخفيف القوانين التي تقيد امتلاك وحمل الأسلحة. ويوم السبت، حذر فرناندو حداد الناخبين من أن اقتراح بولسونارو بتسليح البرازيليين لن يؤدي إلا إلى زيادة الجريمة. لكن مؤيديه لا يهتمون، فهم متعطشون للتغيير ويؤمنون أن بولسونارو يستطيع تحقيقه. وتتضمن خطط بولسونارو للسياسة الاقتصادية مقترحات لترشيد الإنفاق الحكومي ووعود بتقليص تدخل الدولة في الاقتصاد. كما أكد بولسونارو أنه \"سينظف\" البرازيل من السياسيين الفاسدين، وهو وعد جعل حملته الانتخابية تحظى بشعبية كبيرة لدى البرازيليين الذين يقولون إنهم تعبوا من الفساد، وكان العشرات من كبار السياسيين من الأحزاب القائمة سجنوا جراء ذلك. وقد عانت البرازيل من زيادة في جرائم العنف وفضيحة رشوة سياسية كبيرة شوهت الطبقة السياسية برمتها. وتقلص الاقتصاد بنسبة تقارب 7 في المائة خلال أسوأ ركود تشهده البلاد في عام 2015. احتفالات مؤيدي جائير بولسونارو خارج منزله في ريو دي جانيرو", "doc2": "ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਗੇੜ ਲਈ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਈ। ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਨੇ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਆਗੂ ਫਰਨਾਂਡੋ ਹਰਦਾਦ ਨੂੰ 10 ਫੀਸਦ ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਤਦਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਏ ਓਪੀਨੀਅਨ ਪੋਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਆਸਾਰ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਰਾਰ ਅਤੇ ਅਪਰਾਧ ਮੁੱਖ ਮੁੱਦੇ ਰਹੇ। ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰਾਨ ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ 'ਤੇ ਚਾਕੂ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਵੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਅਕਸ ਨੂੰ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੇ ਰੱਖਿਅਕ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿੱਤ ਮਗਰੋਂ ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦ 63 ਸਾਲਾ ਜ਼ਾਇਰ ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਔਰਤ ਵਿਰੋਧੀ, ਨਸਲ ਵਿਰੋਧੀ, ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਅਤੇ ਸਮਲਿੰਗੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭੜਕਾਊ ਬਿਆਨ ਦੇ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਹ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਸਹੀ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੇਸ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਲਈ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਨੂੰ 1964-85 ਵਾਲੇ ਫੌਜ ਦੇ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮਹਿਲਾ ਵਿਰੋਧੀ ਬਿਆਨ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਨੇ ਜਦੋਂ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਆਪਣੀ ਦਾਅਵੇਦਾਰੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਕਈ ਰੈਲੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਕਈ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। 'ਹਿਟਲਰ ਵਰਗਾ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ' ਕੁਝ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਟਰੰਪ ਆਫ਼ ਟਰੌਪਿਕਸ' ਯਾਨਿ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਟਰੰਪ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਟਰੰਪ ਦੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਾਇਰ ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਸਿਰਾਓ ਗੋਮੇਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਹਿਟਲਰ' ਵੀ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਰਿਓ ਡੀ ਜਨੇਰੋ ਤੋਂ ਬਤੌਰ ਕਾਂਗਰਸ ਉਮੀਦਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਉਹ ਕਈ ਭੜਕਾਊ ਬਿਆਨਾਂ ਕਰਕੇ ਸੁਰਖ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਸਨ। ਫੌਜ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀ ਅਤੇ ਸਮਲਿੰਗਤਾ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾਇਆ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ ਵਧਦੇ ਜੁਰਮ ਵਿਚਾਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਵੋਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਸੰਦ��ਦਾ ਬਣਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜ਼ਾਇਰ ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਸਿਰਾਓ ਗੋਮੇਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਹਿਟਲਰ' ਵੀ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ 11 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ''ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਾਡੀ ਪਹਿਲ ਹੈ। ਲੋਕ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਸਿੱਖਿਆ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਉਹ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲੁੱਟ ਲਿਆ ਜਾਵੇ। ਜੇਕਰ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਕੋਈ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।'' ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਪਲੇਬੁਆਏ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ''ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਸਮਲਿੰਗੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਇੱਕ ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹਾਂਗਾ।'' ਦੋ ਵਰਗਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਸਾਊ ਪਾਓਲੋ ਵਿੱਚ ਪੱਤਰਕਾਰਿਤਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸ਼ੋਭਨ ਸਕਸੈਨਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ- ''ਜੇਕਰ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇਖੀਏ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤਦਾਦ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਬੰਦੀ ਬਣਾ ਕੇ ਲਿਆਂਦੇ ਗਏ ਸਨ।'' ''ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 54-60 ਫ਼ੀਸਦ ਲੋਕ ਜਾਂ ਤਾਂ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਮੂਲ ਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਮਿਕਸ ਰੇਸ ਦੇ ਹਨ। ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਵਰਗ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗੋਰੇ ਲੋਕ ਹਨ।'' ''ਇੱਥੋਂ ਦਾ ਸਮਾਜ ਕਾਲੇ ਅਤੇ ਗੋਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇੱਥੇ ਗੋਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਹਰ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਦਬਦਬਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।\" \"ਪਰ ਸਾਲ 2002 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀ ਪਾਰਟੀ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਬਦਲਾਅ ਆਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਖਵਾਂਕਰਨ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਦਾ ਭੱਤਾ ਵਧਾਇਆ। ਇਸ ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਗ਼ਰੀਬੀ ਰੇਖਾ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਆਏ।'' ਜ਼ਾਇਰ ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਦਾ ਜਨਮ 21 ਮਾਰਚ 1955 ਨੂੰ ਸਾਓ ਪਾਊਲੋ ਦੇ ਕੈਂਪੀਨਾਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ''ਅੱਜ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦੇ ਜਿਹੜੇ ਹਾਲਾਤ ਹਨ ਉਹ ਇਸੇ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਦੋ ਵਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਕਰਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦਾ ਮਾਡਲ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਖੱਬੇ-ਪੱਥੀ ਦਾ ਮਾਡਲ ਹੈ।'' ''ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਸਾਬਕਾ ਆਰਮੀ ਮੁਖੀ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਜੀਵਨ ਇੱਕ ਆਰਮੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਲੀਡਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਿਹਾ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਹ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਆਏ ਅਤੇ ਰੀਓ ਡੀ ਜਨੇਰੀਓ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਗਏ।'' ''ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਦਾ ਆਧਾਰ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਆਰਮੀ ਹੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਾਇਰ ਬੋਲਸਾਨਰੋ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ਫੌਜ ਦੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਨੂੰ ਮਹਾਨ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਧਾਰ ਉਹੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। \"ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣਗੇ ਤਾਂ ਪੂਰਾ ਕੈਬਨਿਟ ਫੌਜ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਭਰਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੌਣ ਹੈ ਬੋਲਸੋਨਾਰੂ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-55229158", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-55256671", "doc1": "اليابان لديها واحد من أدنى معدلات الخصوبة في العالم واعتباراً من العام المقبل ستقوم اليابان بتقديم دعم مالي للحكومات المحلية التي تدير أو ستبدأ مشاريع تستخدم الذكاء الاصطناعي للجمع بين الراغبين بالزواج. فقد انخفض عدد المواليد الجدد في اليابان العام الماضي إلى أقل من 865,000- وهذا انخفاض قياسي. وتبحث اليابان، وهي الدولة التي تشيخ بسرعة، منذ مدة طويلة عن طرق لزيادة واحد من أدنى معدلات الخصوبة في العالم. وتعتبر زيادة استخدام الذكاء الاصطناعي أحد جهودها الأخيرة بهذا الصدد. مواضيع قد تهمك نهاية وبحسب وكالة فرانس برس، فإن الحكومة اليابانية تعتزم تخصيص مبلغ ملياري ين (19 مليون دولار) العام القادم للسلطات المحلية من أجل زيادة معدل الإنجاب. وتقدم العديد من السلطات المحلية بالفعل خدمات بإدارة بشرية لإيجاد شريك الحياة والبعض منها أدخل أنظمة الذكاء الاصطناعي على أمل أن تقوم بتحليل أكثر تطوراً لنماذج الطلبات الموحدة التي يضع الناس عليها التفاصيل الخاصة بهم. وينحصر عمل بعض الأنظمة القائمة حالياً في دراسة معايير مثل الدخل والعمر، بحيث لا تعطي نتيجة إلا إذا كان هناك تطابق تام. وتقول وسائل إعلام محلية إن التمويل يهدف إلى إتاحة المجال أمام السلطات المحلية للاستفادة من الأنظمة المتطورة الأكثر تكلفة والتي تأخذ في الحسبان عوامل مثل الهوايات والقيم. وقال مسؤول في الحكومة لوكالة فرانس برس: \"نحن نخطط بشكل خاص لتقديم إعانات مالية للحكومات المحلية التي تدير أو تبدأ مشاريع لإيجاد شريك الحياة باستخدام الذكاء الاصطناعي. ونأمل أن يؤدي هذا الدعم إلى عكس التراجع في معدل الانجاب في الدولة\". ويتوقع ان ينخفض عدد سكان اليابان من 128 مليون نسمة في 2017 إلى أقل من 53 مليون نسمة بحلول نهاية القرن الحالي. ويسابق صنّاع القرار السياسي في اليابان الزمن من أجل ضمان قدرة القوى العاملة في البلاد على تلبية النفقات المتزايدة للرعاية الاجتماعية.", "doc2": "ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਤੋਂ ਏਆਈ ਜ਼ਰੀਏ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਜੋੜਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਚਾਲੂ ਜਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਸਬਸਿਡੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜਨਮ ਦਰ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 865,000 ਬੱਚੇ ਘੱਟ ਪੈਦਾ ਹੋਏ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਗਿਣਤੀ ਵਾਲਾ ਇਹ ਮੁਲਕ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਜਨਮ ਦਰ ਨੂੰ ਉਲਟਾ ਕੇ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਏਆਈ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਯਤਨ ਹੈ। ਜਨਮ ਦਰ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਯਤਨ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਏਐਫ਼ਪੀ ਮੁਤਾਬਿਕ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜਨਮ ਦਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ 2ਅਰਬ ਯੈਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਝ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਜੀਨਵਸਾਥੀ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਨੇ ਏਆਈ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਇਸ ਉਮੀਦ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਲੋਕਾ��� ਵਲੋਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਫ਼ਾਰਮਾਂ 'ਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਵੱਧ ਸੂਖ਼ਮਤਾ ਨਾਲ ਅਧਿਐਨ ਕਰੇਗੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਕਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਮਹਿਜ਼ ਉਮਰ ਅਤੇ ਆਮਦਨ ਵਰਗੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇੰਨਾਂ ਪੱਖਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਸਹੀ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਸਾਥੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹੀ ਨਤੀਜਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ੰਡਿੰਗ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਤਕਨੀਕੀ ਪੱਖੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਯੋਗ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਸਿਸਟਮ ਜਿਹੜੇ ਸ਼ੋਕ ਅਤੇ ਕਦਰਾ ਕੀਮਤਾਂ ਵਰਗੇ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਕੈਬਨਿਟ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਐਐਫ਼ਪੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਅਸੀਂ ਖ਼ਾਸ ਤੋਰ 'ਤੇ ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਦੇਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਿ ਏਆਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਾਲੇ ਮੈਚਮੇਕਿੰਗ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਚਲਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਆਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਮਦਦ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਘੱਟਦੀ ਜਨਮ ਦਰ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਈ ਹੋਵੇਗੀ।\" ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਜਪਾਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਇਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰਲੇ ਸਤਰ 12,8ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੇ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ 5.3ਕਰੋੜ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ। ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ਕਿ ਦੇਸ ਦੇ ਠੇਕੇ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀ (ਕੰਟਰੈਕਟ ਇੰਮਪਲਾਈ) ਭਲਾਈ ਸਕੀਮਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਖ਼ਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਿਆਂ ਕਰ ਸਕਣ। ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਹੋਰ ਤਰੀਕੇ ਵੀ ਹਨ ਜਪਾਨ ਦੀ ਟੈਂਪਲ ਯੁਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ, ਸਮਾਜਿਕ-ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਮਾਨਵ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੇਚੀਕੋ ਹੁਰੀਗੁਚੀ, ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਜਨਮ ਦਰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਏਆਈ ਮੈਚਮੇਕਿੰਗ ਨੂੰ ਸਬਸਿਡੀ ਦੇਣ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਘੱਟ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਣ ਵਾਲੇ ਨੌਜਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਈ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿਵਾਇਆ ਜਿਹੜੀ ਆਮਦਨ ਦੇ ਨੀਵੇਂ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਬਾਲਗ ਜਪਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਮਾਂਸ ਭਰੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਇੱਛਾ ਦੀ ਕਮੀਂ ਵਿੱਚ ਸੰਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੀ ਹੈ। ਡਾ. ਹੁਰੀਗੋਚੀ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ,\"ਜੇਕਰ ਉਹ ਡੇਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ ਤਾਂ ਮੈਚਮੇਕਿੰਗ ਸੰਭਾਵਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਹੀਣ ਹੋਵੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਤਕਨੀਕਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਰੱਖਣੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਕਿਫ਼ਾਇਤੀ ਏਆਈ ਰੋਬੋਟ, ਜਿਹੜੇ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਸ਼ਾਲੀ ਹੋਣਗੇ।\" ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਸ ਗੱਲ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਦਵਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮਕਾਜੀ ਮਾਵਾਂ ਲਈ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੂਰੀ ਆਸ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਘਰ ਦੇ ਵੀ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਕਰ ਲੈਣਗੀਆਂ। ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹਾਲ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕੰਮਲ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਲਿੰਗ ਅਧਾਰਿਤ ਫ਼ਾਸਲੇ ਵਧੇ ਹਨ। ਵਰਲਡ ਇਕਨਾਮਿਕ ਫ਼ੋਰਮ ਦੁਆਰਾ ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਲਿੰਗ ਬਰਾਬਰਤਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਜਪਾਨ 153 ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 121ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਦੇ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 11ਸਥਾਨ ਹੇਠਾਂ ਸਰਕਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42679307", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42679975", "doc1": "الرسالة التي رآها السكان في هاواي وتلقت الهواتف المحمولة رسالة تقول: \"صاروخ باليستي في طريقه إلى هاواي. ابحثوا عن ملجأ. هذا ليس تدريبا.\" واعتذر حاكم الولاية، دافيد إيغ، وقال إن الأمر حدث بعد أن ضغط موظف على الزر الخطأ. وأعلنت الحكومة الأمريكية فتح تحقيق شامل في الحادث. وتخضع أنظمة الإنذار في الولاية لحالة التأهب بسبب قربها من مدى صواريخ كوريا الشمالية الباليسيتة. وفي ديسمبر/ كانون أول الماضي، اختبرت الولاية صافرات إنذار بالتعرض لهجوم نووي للمرة الأولى منذ نهاية الحرب الباردة. كيفية إطلاق الإنذار؟ رسالة الإنذار الخاطئ أرسلت إلى أجهزة المحمول في الولاية، كما أذيعت على محطات التلفزيون والراديو. ووصلت الرسالة، التي كانت مكتوبة بالأحرف الكبيرة، في تمام الساعة 08:07 (18:07 بتوقيت غرينتش). وصُحّحت الرسالة عبر البريد الإلكتروني بعد 18 دقيقة، لكن لم تكن هناك متابعة للرسالة على الهواتف المحمولة لمدة 38 دقيقة، وفقا لصحيفة \"هونولولو ستار أدفرتايزر\". وفي تعليق على موقع تويتر، قالت وكالة إدارة الطوارئ في الولايات المتحدة: \"لا تهديد صاروخي لهاواي.\" وقطعت برامج التلفزيون والراديو في أنحاء الولاية إرسالها برسالة طارئة مسجلة توجه الناس إلى المكوث في منازلهم. وأضافت الرسالة: \"إذا كنت بالخارج فابحث عن مأوى فورا وابق في البيت بعيدا عن النوافذ. وإذا كنت تقود فأوقف سيارتك إلى جانب الطريق وابحث لك عن مأوى. سنعلمكم عندما ينتهي التهديد. هذا ليس تدريبا.\" كيف كان رد فعل السكان في هاواي؟ كان يتبادل السكان في الولاية الأمريكية أخبارا وقصصا مليئة بالذعر والخوف بعد تلقيهم الإنذار. وأظهرت أشرطة الفيديو المتداولة على مواقع التواصل الاجتماعي الطلاب في جامعة هاواي يركضون بحثا عن ملجأ بعد صدور الإنذار. لوحة إعلانية في هاواي بعد صدور الإنذار الكاذب وكان مات لوبريستي، عضو مجلس النواب في هاواي، في بيته عندما تلقى التحذير على هاتفه المحمول. ووصف لوبريستي كيف بحث هو وأسرته عن ملجأ في حوض الاستحمام. وقال لوريستي لمحطة \"كيه جي إم بي\" المحلية: \"لقد أخذنا أطفالنا وإمدادات الطوارئ التي لدينا، ووضعناها في أكثر الأماكن إحكاما في منزلنا وهو الحمام.\" ماذا حدث مع الزر؟ وبعد أن أكد الجيش الأمريكي أنه لم يجر الكشف عن أي تهديد بالصواريخ وأعلن أنه إنذار كاذب، قال حاكم الولاية دافيد إيغ إن أحد الموظفين ضغط على الزر بالخطأ. وأعلن رئيس مفوضية الاتصالات الفيدرالية الأمريكية، أجيت باي، على تويتر، فتح تحقيق في الحادث. وقال البيت الأبيض إن الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب، كان في فلوريدا وقت إطلاق الإنذار، وإنه قد أبلغ بالأمر. وقال السيناتور الديمقراطي في ولاية هاواي، مازي هيرونو: \"إنذار اليوم كان كاذبا، في أي من أوقات التوتر المتصاعد، علينا أن نتأكد من دقة جميع المعلومات التي يجرى نشرها للسكان، ونحن بحاجة إلى معرفة ما الذي حدث ونتأكد من أنه لن يتكرر.\" لماذا هاواي تحديدا على أهبة الاستعداد؟ يعتبر برنامج كوريا الشمالية للصواريخ والصواريخ النووية تهديدا متزايدا للولايات المتحدة، وتعد هاواي إحدى أقرب الولايات الأمريكية من كوريا الشمالية. وفي سبتمبر/ أيلول، نفذت بيونغيانغ سادس تجاربها النووية. وفي الشهر الماضي، قالت هونولولو ستار أدفرتايزر إن صاروخا أطلق من كوريا الشمالية، وإن لديه القدرة على ضرب هاواي في غضون 20 دقيقة من إطلاقه.", "doc2": "ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, \"ਹਵਾਈ ਵਿੱਚ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹਮਲੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਤੁਰੰਤ ਪਨਾਹ ਲਈ ਟਿਕਾਣਾ ਲੱਭੋ। ਇਹ ਕੋਈ ਫ਼ੌਜੀ ਮਸ਼ਕ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਕੋਲ ਕਿਹੜੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਇਲਾਂ? ਇਹ ਪਾਬੰਦੀਆਂ 'ਜੰਗੀ ਕਾਰਵਾਈ': ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦੇ 'ਇਸ਼ਾਰੇ' ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ? 'ਹਵਾਈ' ਸੂਬੇ ਦੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨਾਲ ਨੇੜਤਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵਾਲੇ ਸਿਸਟਮ ਸਹੀ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਦਸੰਬਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਸੀਤ-ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਬਾਰ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਦੇ ਘੁੱਗੂ ਦਾ ਪਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਚੇਤਾਵਨੀ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਈ? ਝੂਠੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ 'ਤੇ ਆਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਟੀਵੀ ਅਤੇ ਰੇਡੀਓ 'ਤੇ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ 'ਤੇ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਵੇਰੇ 8:07 ਵਜੇ ਆਇਆ। ਇਸ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੂੰ 18 ਮਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਈ-ਮੇਲ ਜਰੀਏ ਝੂਠਾ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਅਗਲੇ 38 ਮਿੰਟਾਂ ਤਕ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਈਐੱਮਏ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ ਵਰਨ ਮਿਆਗੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਇੱਕ ਅਣਭੋਲ ਗ਼ਲਤੀ ਸੀ,ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ, ਇਸ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਵੇਗੀ।\" ਗਵਰਨਰ ਲਗੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਘਟਨਾ ਸ਼ਿਫ਼ਟ ਬਦਲਣ ਵੇਲੇ ਹੋਈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਸਟਮ ਸਹੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਹਵਾਈ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੀ? ਇਸ ਸੂਬੇ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਮੌਕੇ ਦੌਰਾਨ ਫੈਲੀ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵੀਡੀਓ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕੇ ਹਵਾਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪਨਾਹ ਲਈ ਇੱਧਰ-ਉੱਧਰ ਭੱਜ ਰਹੇ ਸਨ। ਫੇਕ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਠੱਲਣ ਲਈ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਘੜੀ ਰਣਨੀਤੀ ਚੀਨ 'ਚ #MeToo ਮੁਹਿੰਮ ਹੇਠ ਦੋਸ਼ੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਹਵਾਈ ਸੂਬੇ ਦੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਮੈਟ ਲੋਪਰੇਸਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਨੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਬਾਥਰੂਮ ਦੇ ਟੱਬ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਲਈ। ਅਗਾਂਹ ਤੋਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਉਪਰਾਲੇ ਅਜੀਤ ਪਾਈ ਜੋ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਫੈਡਰਲ ਸੰਚਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹਨ, ਨੇ ਟਵਿੱਟਰ ਜ਼ਰੀਏ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਜੋ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਫਲੋਰੀਡਾ ਵਿੱਚ ਸਨ. ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ। ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੈਨੇਟਰ ਮਾਜ਼ੀਏ ਹਿਰੋਨੋ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, \"ਅੱਜ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਝੂਠੀ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਣਾਅ ਵਾਲੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਹੁੰਚੇ।\" ਇੱਥੇ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਖ਼ਤਰੇ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਸੂਬਾ ਹਵਾਈ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਸੂਬਿਆਂ 'ਚੋ ਇੱਕ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/sports-54025483", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54023407", "doc1": "بطل المصارعة الإيراني أفكاري وغرد ترامب على تويتر الخميس \"إلى قادة إيران، سأكون ممتنا للغاية لو أنقذتم حياة هذا الشاب ولم تعدموه\". وحُكم على أفكاري، 27 عاما، بالإعدام مرتين في قضية قتل حارس أمن خلال احتجاجات في مدينة شيراز الإيرانية. لكن هناك مخاوف من أن اعترافه انتزع منه تحت التعذيب. كما حكم على شقيقيه وحيد وحبيب بالسجن لمدة 54 و 27 عاما في القضية نفسها، وفقا لنشطاء حقوق الإنسان في إيران. مواضيع قد تهمك نهاية ونقل تقرير إعلامي عن ترامب قوله إن \"التصرف الوحيد الذي قام به المصارع كان مظاهرة مناهضة للحكومة في الشوارع\". وغردت المتحدثة باسم وزارة الخارجية الأمريكية، مورغان أورتيغوس قائلة \"إننا ننضم إلى العالم في إعلان الغضب من حكم الإعدام الذي فرضه النظام الإيراني على نويد أفكاري، الذي تعرض للتعذيب كي يدلي باعتراف كاذب بعد مشاركته في احتجاجات سلمية عام 2018\". وأضافت \"كما عذب النظام شقيقيه وحكم عليهما بالسجن لعقود. أطلقوا سراحهما!\" وطالب عدد من شخصيات ونشطاء لعبة المصارعة الدولية بالإفراج عن الأخوين، كما وقع أكثر من 10000 شخص على عريضة تدعو إلى إنقاذ حياة أفكاري. وقد أكدت وكالة أنباء إيرانية تابعة للتلفزيون الحكومي، الخميس، أنه حكم على نويد بالإعدام. لكن نويد قال في تسجيل صوتي مسرب من السجن المحتجز فيه، إنه تعرض للتعذيب. وفي غضون ذلك، قالت والدته إن أبناءها أجبروا على الشهادة ضد بعضهم البعض تحت التعذيب. وقال، حسن يونسى، محامي الشقيقين في تغريدة على موقع تويتر إنه خلافا للتقارير الإخبارية الإيرانية لا يوجد هناك فيديو يظهر لحظة مقتل حارس الأمن. وأضاف أن اللقطات التي استخدمت كدليل في القضية التقطت قبل ساعة من وقوع الجريمة. وفي عام 2018، خرج متظاهرون إلى الشوارع في جميع مدن إيران بسبب الأوضاع الاقتصادية والقمع السياسي. كما نُظمت مظاهرات أخرى أواخر العام الماضي احتجاجا على ارتفاع أسعار الوقود. وفي تقرير صدر هذا الأسبوع، أفادت منظمة العفو الدولية أن أكثر من 7000 شخص، بينهم أطفال لا تتجاوز أعمارهم 10 أعوام، اعتقلوا في حملة القمع التي أعقبت اضطرابات 2019.", "doc2": "27 ਸਾਲਾ ਨਾਵੇਦ ਅਫਕਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਈਰਾਨੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ‘ਤਸੀਹੇ’ ਦੇ ਕੇ ਬਿਆਨ ਲਿਖਾਵਾਏ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ��ੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਲਿਖਿਆ, \"ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹੋਵਾਂਗਾ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੌਜਵਾਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਖ਼ਸ਼ ਦਿਓਂ ਤੇ ਮਾਰੋਂ ਨਾ।\" 27 ਸਾਲਾ ਨਾਵੇਦ ਅਫਕਾਰੀ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸ਼ਿਰਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਜ਼ਾਮ ਦੇ ਕਤਲ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵਿੱਚ ਸਜ਼ਾ-ਏ-ਮੌਤ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਬਾਰੇ ਤੌਖਲੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਪਹਿਲਵਾਨ ਨੂੰ ਜਿਸ ਇਕਬਾਲੀਆ ਬਿਆਨ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ ਉਹ ਤਸੀਹੇ ਦੇ ਕੇ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਈਰਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੈਟਰੋਲ ਦੇ ਭਾਅ 50 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੇ ਸਨ ਅਫਕਾਰੀ ਦੇ ਭਰਾਵਾਂ ਵਾਹਿਦ ਅਤੇ ਹਬੀਬ ਨੂੰ ਵੀ ਉਸੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 54 ਅਤੇ 27 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਐਮਨੈਸਿਟੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ? ਅਫਕਾਰੀ ਅਜਿਹੇ ਇਕੱਲੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਅਜਿਹੇ ਤਸੀਹਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕਬਾਲੀਆ ਬਿਆਨ ਲਏ ਗਏ ਹੋਣ। ਪੈਟਰੋਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ 50ਫ਼ੀਸਦੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਦਮਨਕਾਰੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 7000 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 10 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਬਾਰੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸੰਸਥਾ ਐਮਨੈਸਿਟੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਨੇ ਇੱਕ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕਿਸਮ ਦੇ ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਤਸੀਹਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਜਾਅਲੀ ਇਕਬਾਲਨਾਮੇ ਲੈਣ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਐਮਨੈਸਿਟੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਲ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਹਾਲੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਨੇ ਨਵੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਉੱਪਰ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕੂਕਾਂ ਦੀ ਘੋਰ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦਰਜਨਾਂ ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਨੇ ਐਮਨੈਸਿਟੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਝੂਠੇ ਇਕਬਾਲਨਾਮੇ ਲੈਣ ਖ਼ਾਤਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ, ਬੈਂਤ ਮਾਰੇ ਗਏ, ਬਿਜਲੀ ਲਾਈ ਗਈ ਜਾਂ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਉੱਪਰ ਕੀਤੀ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ 10 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਸਮੇਤ ਲਗਭਗ 7,000 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ 450 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਬਾਰੇ ਈਰਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਾਲੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਜਿਹੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਬੇਬੁਨਿਆਦ ਕਹਿ ਕੇ ਨਕਾਰਿਆ ਜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪੈਟਰੋਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 50 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਵਧਾ ਦੇਣ ਦੇ ਵਿ���ੋਧ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਸਨ। ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਈਰਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕਰੜੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਆ ਗਏ। ਈਰਾਨ ਦੇ ਰਪਾਸ਼ਟਪਤੀ ਹਸਨ ਰੁਹਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋੜਨ ਵਾਲਿਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਭੋਰਾ ਵੀ ਨਰਮੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਣਗੇ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸਿਰਮੌਰ ਆਗੂ ਨੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬੁਰੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ-ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੇ ਭੜਕਾਏ ਹੋਏ ਕਹਿ ਕੇ ਭੰਡਿਆ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਮਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਰਵਾਈ ਅਰੰਭ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਐਮਨੈਸਿਟੀ ਨੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਿਆਂ ਹੱਥੋਂ ਮਾਰੇ ਗਏ 302 ਮਰਦਾਂ,ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੌਤਾਂ ਗੋਲੀ ਲੱਗਣ ਨਾਲ ਹੋਈਆਂ। ਈਰਾਨ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤੇ ਸਨ ਕਿ ਮੌਤਾਂ ਸਵਾ ਦੋ ਸੌ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਨ। ਈਰਨ ਦੇ ਸੰਸਦ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਮੁਤਾਬਕ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 7,000 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦਕਿ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਗਿਣਤੀ ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ। ਐਮਨੈਸਿਟੀ ਦੀ ਨਵੀਂ ਰਿਪੋਰਟ (Iran: Trampling Humanity) ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਏ ਗਏ 60 ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ 14 ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਤਸ਼ਦੱਦ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਸੀ ਜਾਂ ਉਸ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਕਿ ਇਕਬਾਲਨਾਮੇ ਕਢਾਉਣ ਲਈ ਤਸੀਹਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇੱਕ ਰੁਟੀਨ ਸੀ। ਇਹ ਬਿਆਨ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਬਾਰੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਸਗੋਂ ਉਹ ਕਿਸ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਸਨ ਜਾਂ ਕਿਸ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ ਜਾਂ ਉਹ ਕਿਹੜੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਆਦਿ ਬਾਰੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਐਮਨੈਸਿਟੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤਸੀਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਟਰਬੋਰਡਿੰਗ, ਕੁੱਟਣਾ, ਬੈਂਤ ਮਾਰਨੇ, ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ, ਗੁਪਤ ਅੰਗਾਂ ਤੇ ਕਾਲੀਆਂ ਮਿਰਚਾਂ ਦੀ ਸਪਰੇਅ, ਜਿਣਸੀ ਹਿੰਸਾ, ਨਹੁੰ ਪੁੱਟਣਾ, ਇਕਾਂਤ ਕੈਦ ਜੋ ਕਿ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਪੈਟਰੋਲ ਦੇ ਭਾਅ ਵਧਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ਾਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਲਾਈ ਗਈ ਸੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਨੂੰ ਇੰਝ ਲੱਗਿਆ ਜਿਵੇਂ ਮੇਰੇ ਸਾਰੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਸੂਈਆਂ ਚੁਭੋਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹੋਣ। ਜੇ ਮੈਂ ਜਵਾਬ ਨਾ ਦਿੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਵੋਲਟੇਜ ਵਧਾ ਦਿੰਦੇ ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਝਟਕੇ ਦਿੰਦੇ ਸਨ... ਤਸੀਹਿਆਂ ਦਾ ਮੇਰੀ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਉੱਪਰ ਲੰਬਾ ਅਸਰ ਪਿਆ।\" ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਰਦਨਾਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਲਟਕਾਇਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਅਫ਼ਸਰ \"ਚਿਕਨ ਕਬਾਬ\" ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ। \"ਦਰਦ ਅਸਹਿ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਇੰਨਾ ਦਬਾਅ ਸੀ ਕ��� ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਉੱਪਰ ਹੀ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰ ਦੇਣਾ ਸੀ।\" ਉਸ ਨੇ ਅਗੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਤਾਂ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਕਿਹੋ-ਜਿਹੇ ਗਏ ਸਨ।\" ਐਮਨੈਸਿਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੈਂਕੜੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾਕਾਰੀਆਂ ਉੱਪਰ \"ਕੌਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅਸਪਸ਼ਟ ਜਾਂ ਜਾਅਲੀ ਇਲਜ਼ਾਮ\" ਲਾਏ ਗਏ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 'ਪੱਖਪਾਤੀ ਜੱਜਾਂ ਨੇ ਬੰਦ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਸੁਣਵਾਈ ਕੀਤੀ' ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸੁਣਵਾਈਆਂ ਦਾ ਅਧਾਰ ਤਸੀਹੇ ਦੇ ਕੇ ਲਏ ਗਏ ਇਕਬਾਲੀਆ ਬਿਆਨਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਬਹੁਤ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਕੈਦ, ਬੈਂਤ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਵੀਡੀਓ: ਡਾ਼ ਕਫ਼ੀਲ ਕੌਣ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਤੁਰੰਤ ਰਿਹਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਵੀਡੀਓ: ਪੱਕੀ ਨੌਕਰੀ ਮੰਗ ਰਹੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ 'ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਡੰਡੇ ਚਲਾਏ, ਥੱਪੜ ਮਾਰੇ ਵੀਡੀਓ: ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚੇਗੀ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਲੰਡਨ ਇਹ ਬੱਸ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER ਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42683392", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42649160", "doc1": "باكستانيون يحتجون على تخفيض المساعدات الأمريكية للبلد. سُلِّطت الأضواء على العلاقات بين إسلام آباد وواشنطن منذ تغريدة الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب، في السنة الجديدة إذ اتهم باكستان بـ \"الأكاذيب والخداع\". ومنذ ذلك الحين، أعلنت واشنطن أنها ستتوقف عن تزويد باكستان بالمساعدة الاستخباراتية، وبادر السياسيون الباكستانيون إلى التعبير عن امتعاضهم إذ قال وزير الخارجية الباكستاني إن البلدين لم يعودا حليفين، كما قال رئيس الأركان إنه يشعر بـ \"بالخيانة\". لكن وراء هذا الخطاب، يتعامل الطرفان بحذر أكبر مما قد تعتقد مع هذا الواقع. وقال مسؤولون أمريكيون إن تعليق المساعدة الأمنية مؤقت، وإن الموارد المالية قد تُصرف للبلد حسب الحالة التي يتعامل معها الباكستانيون، بناء على التعاون القابل للقياس الذي مددته اسلام أباد. وفي الوقت ذاته، يعتقد القليلون أن إعلان وزير الدفاع الباكستاني ليس أكثر من تصريح رمزي، وذلك بسبب أن باكستان قلصت معظم أوجه التعاون الاستخباري مع الولايات المتحدة خلال العقدين الماضيين. تضارب المصالح بعد هجمات الحادي عشر من سبتمبر/يلول ظلت الولايات المتحدة وباكستان حليفتين منذ أوائل الخمسينات من القرن العشرين عندما وصلت المساعدات الأمريكية لتلبية الاحتياجات الاقتصادية والأمنية للبلد. وقدمت باكستان ما بين 1959 و1970 قاعدة قرب مدينة بيشاور إلى وكالة الاستخبارات المركزية الأمريكية (سي أي آي) لاستخدامها كمركز للاستماع للبث الإذاعي الذي يتم اعتراضه من الاتحاد السوفيتي. تظل الحدود الباكستانية الأفغانية مرتعا لتسلل المتمردين. وفي الثمانينات من القرن العشرين، تعاون البلدان بشكل وثيق خلال الحرب الأفغانية والتي شنها المقاتلون الأفغان بالأساس انطلاقا من الأراضي الباكستانية بتنظيم وتدريب وكالة الاستخبارات الباكستانية. لكن العلاقات الثنائية للبلدين اصطدمت بتضارب المصالح بعد هجمات الحادي عشر من سبتمبر/أيلول 2001 في الولايات المتحدة. لقد أنشأ الأمريكيون حضورا فعليا في أفغانستان إذ أخذوا في استخدام باكستان كطريق لإمداد قواتهم هناك وكمصدر للمعلومات الاستخبارية. وكان الترتيب الأولي يقتضي أن تستخدم الولايات المتحدة التكنولوجيا مثل اعتراض الاتصالات واستخدام طائرات بدون طيار بغية جمع المعلومات الاستخبارية على أن تقدم باكستان المعلومات الاستخبارية البشرية. وتكمن قيمة هذه العلاقة في أن المقاتلين الإسلاميين الذين هم العدو الرئيس للولايات المتحدة كانوا يتركزون في المنطقة الحدودية بالشمال الغربي من باكستان ولا يمكن هزيمتهم إلا بمساعدة باكستان. وتتمثل مشكلة هذه العلاقة في أن باكستان تعلمت كيف تستخدم هذه المجموعات المتمردة للتصدي للنفوذ الهندي في أفغانستان. وبما أن الحال كذلك، لم يكن بالإمكان أن تتخلى باكستان عن هذا النفوذ. ولهذا، ففي الوقت الذي أعلنت فيه باكستان أنها تقف إلى جانب التحالف الذي تقوده الولايات المتحدة في أفغانستان، فإنها في الواقع خلقت الظروف التي تتيح لهذه المجموعات التسلل إلى الأراضي الباكستانية وإقامة ملاذات آمنة في المناطق القبلية الخاضعة للإدارة الاتحادية بمحاذاة الحدود مع أفغانستان. حقائق عن باكستان حقائق عن أفغانستان ترامب يتهم باكستان بـ \"خداع\" الولايات المتحدة وهكذا، زود الباكستانيون الولايات المتحدة بالمعلومات للقضاء على عدة قادة في تنظيم القاعدة أو اعتقالهم في المنطقة القبلية، لكن في المقابل لم يعتقل أي قيادات بارزة في تنظيم طالبان أو شبكة حقاني ممن تستخدمهم إسلام آباد كوكلاء لها في أفغانستان. توترات طالبان الاستثناء الوحيد حدث في عام 2010 حيث اعتقل أحد كبار قادة طالبان الميدانيين وهو الملا بيرادار. لكن الكثير يعتقدون أن إزاحة بيرادار من الصورة كان يناسب عناصر في المؤسسة الباكستانية لأنه كان يحتفظ بمباحثات سرية لإبرام السلام مع الحكومة الأفغانية التي مالت إلى مواقف الهند. وساعدت باكستان الولايات المتحدة في توجيه ضربات لبعض قادة ما يسمى بحركة طالبان باكستان مثل بيت الله محسود وآخرين لكن السبب يكمن في أن هذه المجموعات انقلبت ضد باكستان بعد مقتل متشددين في المسجد الأحمر بإسلام آباد عام 2007. وفي عام 2014، عندما أعلن الرئيس الأمريكي السابق، باراك أوباما، عن تخفيض القوات الأمريكية في أفغانستان، شنت باكستان عملية تطهير للمنطقة القبلية لتأمين حدودها. وبينما عمدت باكستان إلى إبعاد العناصر التي اعتبرت \"ضارة\" بمصالحها إلى حدود أفغانستان، فإن العناصر \"الصديقة\" ظلت بدون أن يلحق بها أذى. كما أن قادة عسكريين مهمين في طالبان يمكن رؤيتهم في مدن باكستانية مثل كويتا، وبيشاور، وكراتشي وحتى في العاصمة إسلام آباد. وفي ظل هذا الوضع، لا يمكن أن تحرز الولايات المتحدة سوى القليل من وراء تبادل المعلومات الاستخبارية مع باكستان. وبالمثل، هناك القليل الذي يمكن أن تحجبه باكستان عن الولايات المتحدة، وفي الأحوال العادية تكون إسلام آباد راغبة في تبادل هذه المعلومات مع واشنطن. السبيل الوحيد المتاح لباكستان لإحداث المشاكل للولايات المتحدة يتمثل في إغلاق الحدود البرية أمام حركة التموين بهدف حرمان القوات الأمريكية في أفغانستان من المؤون. لكن إلى حد الآن، لم تعط باكستان إشارات على أنها يمكن أن تقوم بذلك. ويرى مراقبون أن أسوأ شيء يمكن أن تقوم به باكستان حاليا هو رفع رسوم العبور أمام حركة التموين للقوات الأمريكية في أفغانستان أو إحداث عراقيل من وقت لآخر لتأخير تسليم هذه المؤن. وهذا مؤشر على وجود التوترات وإثبات القدرة على الانتقام لكن هذا المؤشر لا يكاد يرقى من حيث السوء إلى خطاب الطرفين كما يسود الاعتقاد.", "doc2": "ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਇਸਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਮਦਦ ਦਾ ਬੰਦ ਹੋਣਾ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਟਵਿਟਰ 'ਤੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਖੁਰਰਮ ਦਸਤਗੀਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਅਤਿਵਾਦ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਰੋਕੀ ਸੀ ਮਦਦ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤਿਵਾਦ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਸਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਦਦ ਰੋਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦਾ ਟੀਚਾ ਪਾਕਿਸਾਤਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਮਿੱਤਰ ਦੇਸ ਨਹੀਂ ਬਣਦੇ ਤਾਂ ਹਾਲਾਤ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਗੇ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇਹ ਦੁਹਰਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਕੇ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਅਲ-ਕਾਇਦਾ ਦਾ ਸਫਾਇਆ ਕਰ ਸਕਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਖੁਆਜ਼ਾ ਆਸਿਫ਼ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਪੱਤਰਿਕਾ ਵੌਲ ਸਟ੍ਰੀਟ ਜਨਰਲ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਤੋਂ ਤਲਖੀ ਹੋਈ ਸ਼ੁਰੂ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਲਖ਼ੀ ਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਲੈਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਖੁਆਜ਼ਾ ਆਸਿਫ਼ ਨੇ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਅਸੀਂ ਜਲਦ ਹੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਜਵਾਬ ਦੇਵਾਂਗੇ, ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸੱਚ ਦੱਸਾਂਗੇ। ਤੱਥਾਂ ਅਤੇ ਕਲਪਨਾ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਦਾ ਫਰਕ ਦੱਸਾਂਗੇ।'' ਇਸ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫੌਜੀ ਮਦਦ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹੱਕਾਨੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਜਿਹੇ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-46277859", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-46285304", "doc1": "يعد باتشان أعظم الممثلين في الهند وكتب النجم الهندي على مدونته إنه تكفل بدفع ديون 1398 مزارعا، وقال إنه يشعر بأنه \"حقق انجازا كبيرا\". وأوضح أن جميع المزارعين من مقاطعة أوتار براديش، التي ولد فيها. ويرزح عشرات الآلاف من المزارعين الهنود تحت وطأة الديون. ويعاني قطاع الزراعة منذ عقود من الجفاف، ومن تناقص المياه وتراجع الإنتاجية بسبب انعدام التجهيزات العصرية. وتعزى حوادث الانتحار بين المزارعين إلى هذه المشاكل التي يعانون منها، إذ انتحر نحو 300 ألف مزارع في الهند منذ 1995. ويعد أميتاب باتشان، البالغ من العمر 76 عاما، واحدا من أشهر الممثلين في الهند. ودفع الديون المستحقة على المزارعين لبنك الهند الحكومي، الذي أصدر بيانات بالقيمة التي دفعها النجم السينمائي، حسب مدونته. وبما أنه لا يمكن إحضار جميع المزارعين إلى مدينة مومباي التي يقيم فيها أميتاب باتشان، فقد حجز قطارا لنحو 70 منهم يستقبلهم في بيته ويقدم لهم بيانات الديون المدفوعة. ويتوقع أن يتم الاستقبال يوم 26 نوفمبر/ تشرين الثاني. نصف سكان الهند يعملون في الزراعة وفي مطلع هذا العام، دفع أميتاب باتشان ديون نحو 350 مزارعا من مقاطعة ماهاراشترا، التي خرج فيها آلاف المزارعين في مظاهرات مطالبين بمسح ديونهم وبرفع أسعار محاصيلهم. وكان الممثل أيضا مثارا للجدل في قضية تخص الأراضي الزراعية، إذ قضت محكمة في 2007 أنه حصل على 90 ألف قدم من الأراضي الزراعية بصفة غير قانونية. ووجهت له تهمة التزوير، لكن التهمة أسقطت لاحقا، بعدما تخليه عن المطالبة بالأراضي. وشارك أميتاب باتشان في نحو 190 فيلما، وأدى أدوارا في أفلام من إنتاج هوليوود في الأعوام الأخيرة. ويقدم نسخة هندية من برنامج \"من يربح المليون\"، وهو من أكثر البرامج مشاهدة في التلفزيون الهندي.", "doc2": "ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਨੇ ਬਲਾਗ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਨੇ ਬਲਾਗ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1398 ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਰਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਲਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ 'ਇੱਕ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ।' ਇਹ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਇਸੇ ਸੂਬੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਭਵਨ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਘਰ ਛਾਪੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਗ੍ਰੇਨੇਡ ਹਮਲੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਸਿੱਖ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਘੇਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਟਾਈਮਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਸਤਿਕਾਰ ਕਮੇਟੀ ਸਣੇ ਸਿੱਖ ਕੱਟੜਪੰਥੀਆਂ ਤੋਂ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਦੇ 25 ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੂੰ ਰਾਊਂਡ-ਅਪ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਈ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਦਲ ਖਾਲਸਾ ਦੇ ਸਿੱਖ ਯੂਥ ਆਫ਼ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮੰਡ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਗੁਰਜੰਟ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਵੀ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦਮਦਮੀ ਟਕਸਾਲ, ਜਥਾ ਹਿੰਮਤ-ਏ-ਖਾਲਸਾ ਅਤੇ ਜਥਾ ਸਿਰਲੱਥ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਘਰ ਵੀ ਛਾਪਾ ਮਾਰਿਆ। ਐਸਆਈਟੀ ਸਾਹਮਣੇ ਅਕਸ਼ੇ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਪੇਸ਼ੀ ਬੇਅਦਬੀ ਮਾਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਅਤੇ ਬਹਿਬਲ ਕਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਪੁਲਿਸ ਫਾਈਰਿੰਗ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਐੱਸਆਈਟੀ ਅੱਜ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰ ਅਕਸ਼ੇ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦਰਜ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਕਸ਼ੇ ਕੁਮਾਰ ਵੱਲੋਂ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੀ ਥਾਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਅਕਸ਼ੇ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਬਿਆਨ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ 9 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਐੱਸਆਈਟੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ, ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਅਤੇ ਅਕਸ਼ੇ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਸਮਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਤਿੰਨਾਂ ਨੂੰ 16 ਨਵੰਬਰ, 19 ਨਵੰਬਰ ਅਤੇ 21 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਐਸਆਈਟੀ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਹੋਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਉੱਤੇ ਮਿਰਚ ਸੁੱਟੀ ਦਿ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਮੁਤਾਬਕ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਉੱਤੇ ਮਿਰਚ ਪਾਊਡਰ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਹਮਲਾ ਦਿੱਲੀ ਸਕਤਰੇਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਫਤਰ ਬਾਹਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਸਿਆਸਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਮੁਲਜ਼ਮ ਅਨਿਲ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਾ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮਨੀਸ਼ ਸਿਸੋਦੀਆ ਨੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉੱਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਦਿਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਲੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਅੰਬੈਸਡਰ ਨੂੰ ਸੰਮਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅਖਬਾਰ ਡੌਨ ਅਨੁਸਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਤਹਿਮੀਨਾ ਜੰਜੂਆ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਉੱਤੇ ਲਾਏ ਗਏ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਵਿਰੋਧ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਂਦਿਆਂ 'ਯੂਐਸ ਚਾਰਜਡ ਅਫੇਅਰਜ਼' ਐਂਬੈਸਡਰ ਪੌਲ ਜੋਨਸ ਨੂੰ ਸੰਮਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਟਰੰਪ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਲਕਾਇਦਾ ਮੁਖੀ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਵਿੱਚ ਲੁਕਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਇਕ ਪ੍ਰੈਸ ਬਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ ਜੰਜੂਆ ਨੇ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਬਾਰੇ ਦਿੱਤੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਜੋਨਸ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਖੂਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਸਹਿਯੋਗ ਕਾਰਨ ਹੀ \"ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਦੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ\" ਅਤੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਸੀ, ''ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਓਸਾਮਾ ਬਿਨ ਲਾਦੇਨ ਉੱਥੇ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਥਾਂ ਜੋ ਪਾਕਸਿਤਾਨੀ ਮਿਲਟਰੀ ਅਕੈਡਮੀ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਨੇੜੇ ਸੀ।'' (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-43255271", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43260781", "doc1": "أشار البحث إلى أن التصنيف الحالي لمرض السكري يفتقر إلى الدقة، وأن هناك تصنيفات أخرى تؤدي إلى نتائج أفضل والشائع عن مرض السكري، الاضطرابات في نسبة السكر في الدم، ينقسم إلى الفئة الأولى والفئة الثانية، لكن باحثين من السويد وفنلندا يرون أن هناك صورة أكثر تعقيدا لهذا المرض عما هو شائع، إذ اكتشفوا المزيد من أنواع داء السكري، في طريقهم إلى بداية عصر جديد لعلاجه وتحديد طريقة علاج خاصة بكل مريض. وقال خبراء إن الاكتشاف الذي توصل إليه البا��ثون يبشر بمستقبل أفضل لعلاج مرض السكري، لكن التحول إلى طرق العلاج الجديدة لن يكون في وقت قريب. وتصل نسبة الإصابة بهذا المرض إلى واحد من 11 شخص على مستوى العالم، كما تزيد الإصابة به من خطر الأزمات والسكتات القلبية، والعمى، والفشل الكلوي، وبتر الأطراف. وتعرف الفئة الأولى من داء السكري بأنها مرض يستهدف الجهاز المناعي ويصيب 10 في المئة من مرضى السكري في بريطانيا. وتضر هذه الفئة بالغدد المسؤولة عن إفراز مركب الإنسولين في الجسم، ما يضعف قدرتها على التحكم في مستويات السكر في الدم. أما الفئة الثانية من مرض السكري فترجع الإصابة بها إلى أسلوب الحياة كأن تؤثر الدهون سلبا على الطريقة التي يعمل بها إفراز الإنسولين. خمسة أنواع واعتمد الباحثون المعدون للدراسة، من مركز أبحاث السكري التابع لجامعة لوند السويدية ومعهد دراسة الطب الجزيئي في فنلندا، على بيانات استمدوها من تحليل دم تفصيلي لعينة بحثية تتكون من 14755 مريضا. ونشرت نتائج البحث في مجلة لانسيت المتخصصة في دراسات مرض السكري والغدد الصماء، وهي النتائج التي قسمت مرضى السكري إلى خمس أنواع هي : تصل النسبة العالمية للإصابة بداء السكري إلى 1 من كل 11 شخصا وقال الباحث لايف غروب، أحد المشاركين في إعداد البحث الجديد لبي بي سي إنه \"من الأهمية بمكان أن نتخذ خطوة حقيقية في الطريق إلى توفير قدر أكبر من الدقة في طرق العلاج.\" وأضاف أن \"وفقا للسيناريو المثالي، ينطبق ما سبق على التشخيص ونستهدف تحسين طريقة العلاج\"، مرجحا أن المجموعات الثلاث الأكثر خطرا ينبغي أن تخضع لعلاج أكثر تركيزا مقارنة بعلاج المجموعتين الأخف ضررا. ويمكن تصنيف من يعانون من مرض السكري من النوع الأولى على أنهم مرضى الفئة الثانية من هذا الداء لعدم المعاناة من مشكلات صحية تضر بالمناعة الذاتية. وترجح الدراسة إصابة مرضى هذه الفئة بالسكري نتيجة لعيوب في خلايا إفراز الإنسولين، لا بسبب السمنة المفرطة. ولذلك ينبغي علاجهم بالطرق المستخدمة في علاج الفئة الأولى من مرض السكري. وتنطوي النوع الثانية على خطر أكبر للإصابة بالعمى بينما تشكل النوع الثالثة خطرا على وظائف الكُلى بينما يفيد الفحص المعزز في علاج أفضل لباقي المجموعات من مرض السكري. تصنيف أفضل قالت فيكتوريا سالم، الاستشارية والباحثة في الطب السريري لدى إمبريال كوليدج، لبي بي سي إن أغلب المتخصصين كانوا \"على علم بأن تقسيم مرض السكري إلى الفئة الأولى والثانية لا يمكن اعتباره نظاما دقيقا بالمرة.\" وأضافت أن \"هذا (البحث) يجسد مستقبل كيفية النظر إلى داء السكري كمرض\"، لكنها حذرت من أن هذه الدراسة لن تغير الواقع العملي علاج هذا المرض اليوم. وفي ضوء إجراء الدراسة في الدول الإسكندنافية، قالت فيكتوريا سالم إنه \"ربما يصل عدد أنواع الإصابة بداء السكري إلى 500 نوعا فرعيا اعتمادا على العوامل الوراثية ومؤثرات البيئة المحلية.\"، مرشحة عدد المجموعات الخمس التي توصلت إليها الدراسة الحديثة للزيادة في المستقبل. وقال سودويش كومار، أستاذ الطب في كلية ورويك: \"من الواضح أن هذه مجرد الخطوة الأولى، لكننا نريد أن نعرف إذا ما كان العلاج المختلف لكل نوع من أنواع داء السكري التي توصل إليها البحث سوف يؤدي إلى نتائج أفضل.\" ورجحت إيميلي بيرنز، من جمعية السكري البريطانية، أن فهم الأمراض قد يساعد على \"تهيئة شخصية للعلاج، وهو ما من شأنه أن يقلل من خطر المشكلات الصحية التي قد تنتج عن الإصابة بداء السكري في المستقبل.\"", "doc2": "-ਸ਼ੂਗਰ ਦੋ ਨਹੀਂ 5 ਕਿਸਮ ਦੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਖ਼ੂਨ ਵਿੱਚ ਇੰਸੂਲਿਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਆਮ ਕਰਕੇ ਟਾਈਪ-1 ਤੇ ਟਾਈਪ-2 ਵਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਨਲੈਂਡ ਤੇ ਸਵੀਡਨ ਦੇ ਖੋਜੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਮਗਰੋਂ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਨਵਾਂ ਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਰੂਪ ਹੁਣ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਖੋਜ ਨਾਲ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਲਈ ਦਵਾਈ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਕ ਬਣਾਈ ਜਾ ਸਕੇਗੀ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਹਾਲਾਂ ਕਿ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਵਰਤਮਾਨ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਕੋਈ ਤਬਦੀਲੀ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗੀ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ, ਸਟਰੋਕ, ਅੰਨ੍ਹਾਪਣ, ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀ ਨਾਕਾਮੀ ਤੇ ਅੰਗ ਕੱਟਣ ਤੱਕ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਆ ਖੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਗਿਆਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਾਲਗ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ, ਸਟਰੋਕ, ਅੰਨ੍ਹਾਪਣ, ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀ ਨਾਕਾਮੀ ਤੇ ਅੰਗ ਕੱਟਣ ਤੱਕ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਆ ਖੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਟਾਈਪ-1 ਕਿਸਮ ਦੀ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਦੀ ਰੋਗਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਇਨਸੂਲਿਨ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਕਹੇ ਜਾਂਦੇ ਬੀਟਾ ਸੈਲਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਨਸੂਲਿਨ ਬਣਨਾ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਖ਼ੂਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਰਮੋਨ (ਇਨਸੂਲਿਨ) ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਟਾਈਪ-2 ਕਿਸਮ ਦੀ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਨੂੰ ਲਾਈਫ ਸਟਾਈਲ ਜਾਂ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ 'ਚ ਜਮਾਂ ਹੋਇਆ ਫੈਟ ਜਾਂ ਚਰਬੀ ਇਨਸੂਲਿਨ ਦੇ ਕੰਮ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਲੂਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਸੈਂਟਰ ਅਤੇ ਫ਼ਿਨਲੈਂਡ ਦੇ ਇਨਸਟੀਟਿਊਟ ਫਾਰ ਮੋਲਿਕਿਊਲਰ ਮੈਡੀਸਨ ਨੇ ਇਹ ਅਧਿਐਨ 14,775 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਉੱਪਰ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖ਼ੂਨ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਖੋਜ ਦੇ ਨਤੀਜੇ, ਦਿ ਲੈਨਸਿਟ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਐਂਡ ਐਂਡੋਕ੍ਰਿਨੋਲੋਜੀ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜ ਗੁੱਟਾਂ ਜਾਂ ਕਲਸਟਰਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਲੀਫ ਗਰੂਪ ਇਸ ਖੋਜੀਆਂ ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ,\"ਇਹ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਵਾਕਈ ਸਟੀਕ ਮੈਡੀਸਨ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਾਂ।\" \"ਆਦਰਸ਼ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਇਲਾਜ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਸਮੇਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਿਹਤਰ ਇਲਾਜ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪਾਂ ਦਾ ਘੱਟ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਧੇਰੇ ਉੱਦਮ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਲਸਟਰ-2 ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਟਾਈਪ-2 ਕਿਸਮ ਦੀ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦ�� ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਟੋਇਮਿਊਨ ਬਿਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਲਸਟਰ-2 ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੀਟਾ-ਸੈਲਾਂ ਦੀ ਗੜਬੜੀ ਕਰਕੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਮੋਟਾਪੇ ਕਰਕੇ। ਸੰਭਵ ਤੌਰ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਟਾਈਪ-1 ਕਿਸਮ ਦੀ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਕਲਸਟਰ-2 ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅੰਨ੍ਹੇਪਣ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਾ ਸੀ ਜਦ ਕਿ ਕਲਸਟਰ-3 ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ, ਇਸ ਲਈ ਕੁਝ ਕਲਸਟਰਾਂ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਰੀ ਹੋਈ ਸਕਰੀਨਿੰਗ ਨਾਲ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਿਹਤਰ ਵਰਗੀਕਰਨ ਡਾ. ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਸਲੇਮ, ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਤੇ ਕਲੀਨੀਕਲ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਟਾਈਪ-1 ਤੇ ਟਾਈਪ-2 ਵਰਗੀਕਰਨ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਵੀ ਸੁਚੇਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸ ਖੋਜ ਨਾਲ ਤੁਰਤ-ਫੁਰਤ ਨਹੀਂ ਬਦਲਣ ਵਾਲਾ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਸਿਰਫ਼ ਸਕੈਂਡੇਨੇਵੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਤੇ ਹੀ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ, ਪਰ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਵੱਖਰੇ-ਵੱਖਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਿਮਾਰੀ ਗਿਆਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਾਲਗ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਦੱਖਣ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧੇਰੇ ਹੈ। ਡਾ਼ ਸਲੇਮ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਜਨੈਟਿਕ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਅੰਤਰਾਂ ਕਰਕੇ 500 ਉਪ-ਸਮੂਹ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ 5 ਕਲਸਟਰ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਵਧ ਸਕਦੇ ਹਨ।\" ਡਾ਼ ਐਮਲੀ ਬਰਨਸ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਯੂਕੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਸਮਝ ਵਧਣ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਸਦਕਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮਸਿਆਵਾਂ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਸ ਖੋਜ ਨਾਲ ਟਾਈਪ-2 ਡਾਇਬਿਟੀਜ਼ ਦੇ ਹੋਰ ਵਿਸਥਾਰਿਤ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਅਸਲ ਹਾਲਤ ਸਮਝਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਲਸਟਰਾਂ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਨਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53917721", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53918292", "doc1": "برايان وزوجته إيرين التي توفيت هذا الشهر كان برايان لي هيتشنز وزوجته إيرين قد أطلعا على مزاعم مختلفة على الانترنت تشير إلى أن موضوع الفيروس مفبرك برمته، أو له علاقة بتكنولوجيا اتصالات الجيل الخامس، أو أنه شبيه بالإنفلونزا. ولم يتبع الزوجان الإرشادات الصحية، ولم يطلبا المساعدة الطبية كذلك حين شعرا بالمرض في أوائل شهر مايو / أيار الماضي. تعرف على 10 دول في العالم لم يصلها فيروس كورونا أعراض الإصابة بفيروس كورونا وكيف تحمي نفسك منه مواضيع قد تهمك نهاية وقد تعافي برايان من الإصابة بينما تفاقمت الحالة المرضية لزوجته البالغة من العمر 46 عاما بشكل خطير وتوفيت خلال ا��شهر الحالي بسبب مشكلات في القلب لها صلة بالفيروس. تحدث برايان لبي بي بي في يوليو/ تموز الماضي في إطار تحقيق بشأت التكلفة البشرية للمعلومات المضللة حول فيروس كورونا. وكانت زوجته وقتها قد وضعت على جهاز التنفس الصناعي في المستشفي. نظريات مؤامرة قاتلة كانت إرين -والتي كانت قسيسة في فلوريدا- تعاني بالفعل من مشكلات صحية، فقد كانت مصابة بالربو واضطراب النوم. أوضح زوجها أنهما لم يتبعا الإرشادات الصحية في بداية تفشي الوباء بسبب المزاعم الزائفة التي اطلعا عليها على الانترنت. استمر برايان في ممارسة عمله كسائق تاكسي واستلام العلاج الخاص بزوجته دون مراعاة قواعد التباعد الاجتماعي أو ارتداء كمامة. ولم يطلب الزوجان كذلك المساعدة الطبية بصورة عاجلة حين شعرا بالمرض في مايو/ أيار، وقد تم تشخيص إصابتهما بكوفيد-19 لاحقا. برايان وإيرين صادفا معلومات مغلوطة عن نظريات المؤامرة على فيسبوك قال برايان لبي بي سي إنه \"يتمنى لو اتبع الإرشادات منذ البداية ويأمل أن تسامحه زوجته. ويضيف \"هذا فيروس حقيقي يؤثر على الناس بأشكال مختلفة. لا يمكنني تغيير الماضي. بإمكاني فقط أن أعيش في الوقت الحاضر، وأقوم باختيارات أفضل من أجل المستقبل\". \"هي لم تعد تعاني، إنها ترقد في سلام. تمر علي أوقات أفتقدها فيها، لكنني أعلم أنها في مكان أفضل\". \" خرافات كورونا\" بودكاست أسبوعي يحقق في نظريات المؤامرة والإشاعات المحيطة بالفيروس \"هذا الشيء حقيقي\" يقول برايان إنه وزوجته لم يؤمنا بشكل راسخ بوجود فيروس كوفيد-19. بل على النقيض، كانا يتأرجحان بين الاعتقاد أن الفيروس خدعة، أو متصل بتكنولوجيا اتصالات الجيل الخامس، أو أنه مرض حقيقي ولكن بسيط. وقد صادفا هذه النظيرات على موقع فيسبوك. ويضيف برايان \"اعتقدنا أن الحكومة تستخدمه لصرف أنظارنا، أو أنه على صلة بشبكات الجيل الخامس\". لكن بعدما أصيب الزوجان بالفيروس في مايو / أيار كتب برايان منشوراً على فيسبوك - تم تدواله بشكل واسع- شرح فيه تعرضه للتضليل بسبب ما قرأه عن الفيروس على الإنترنت. كتب برايان \" إذا خرجت من المنزل رجاء التزم الحكمة ولا تكن أحمقاً كما كنت، حتى لا تتعرض لما تعرضت له أنا وزوجتي\". في شهر مايو/ أيار، توصل فريق بي بي سي لتقصي المعلومات المضللة الخاصة بفيروس كورونا أن تلك المعلومات تسببت في اعتداءات وحوادث حرق عمد ووفيات. ويحذر الأطباء والخبراء من أن الضرر المباشر المحتمل الذي تسببه الشائعات ونظريات المؤامرة والمعلومات الطبية الخاطئة على الانترنت يظل هائلا، لاسيما ما يخص نظريات المؤامرة المناهضة للقاحات والمنتشرة على وسائل التواصل الاجتماعي. ورغم ما بذلته شركات التواصل الاجتماعي من محاولات للتعامل مع المعلومات المضللة بشأن فيروس كورونا على منصاتها، يرى كثيرون أنه ينبغي فعل المزيد خلال الشهور القادمة. وقال متحدث باسم فيسبوك لبي بي سي \"نحن لا نسمح بنشر المعلومات المضللة على منصاتنا، وخلال الفترة بين شهري إبريل/ نيسان ويونيو /حزيران قمنا بإزالة أكثر من 7 ملايين منشور مضلل بشأن كوفيد-19، تضمن مزاعم بشان علاجات مزيفة وحديث عن عدم جدوى التباعد الاجتماعي\".", "doc2": "ਬ੍ਰਾਇਨ ਦੀ ਪਤਨੀ ਇਰੀਨ ਦਾ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਬ੍ਰਾਇਨ ਲੀ ਹਿਚਨਜ਼ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਈਰਿਨ ਨੇ ਆਨਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਮਨਘੜੰਤ ਹੈ ਜੋ ਕਿ 5ਜ��� ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਜਾਂ ਫਲੂ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਜੁਲਦਾ ਹੈ। ਮਈ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ ਦੋਹਾਂ ਨੇ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਐਹਿਤੀਆਤ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਲਈ। ਬ੍ਰਾਇਨ ਠੀਕ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 46 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਨਾਲ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਕਾਰਨ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸਬੰਧੀ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖ 'ਤੇ ਅਸਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਜੋਂ ਬ੍ਰਾਇਨ ਨੇ ਜੁਲਾਈ ਵਿੱਚ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ 'ਤੇ ਸੀ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸਬੰਧੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਥਿਊਰੀ ਫਲੋਰਿਡਾ ਵਿੱਚ ਪਾਦਰੀ ਈਰਿਨ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਨ। ਉਹ ਦਮੇ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਨਲਾਈਨ ਝੂਠੀਆਂ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਬ੍ਰਾਇਨ ਟੈਕਸੀ ਡਰਾਈਵਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸਿੰਗ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾ ਜਾਂ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੇ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਪਤਨੀ ਲਈ ਦਵਾਈ ਲਿਆਉਂਦੇ ਰਹੇ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਈ ਵਿੱਚ ਬੀਮਾਰ ਹੋਏ ਸਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਈ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਲਈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੀ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਸੀ। ਬ੍ਰਾਇਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ \"ਕਾਸ਼! ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੱਲ ਮੰਨੀ ਹੁੰਦੀ।\" ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਆਫ਼ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ। ਬ੍ਰਾਇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਇੱਕ ਅਸਲ ਵਾਇਰਸ ਹੈ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਅਤੀਤ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬਦਲ ਸਕਦਾ। ਮੈਂ ਸਿਰਫ ਅੱਜ ਵਿੱਚ ਜਿਉਂਦਾ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਚੋਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ।\" \"ਉਹ ਹੁਣ ਤਕਲੀਫ਼ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਯਾਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਿਹਤਰ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਹੈ।\" 'ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਹੈ' ਬ੍ਰਾਇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ -19 ਬਾਰੇ ਪੱਕਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਥਾਂ ਉਹ ਸੋਚਦੇ ਰਹੇ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਇੱਕ ਅਫ਼ਵਾਹ ਹੈ ਜੋ ਕਿ 5ਜੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਇੱਕ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਹੈ ਪਰ ਹਲਕੀ ਬੀਮਾਰੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਇਸ ਥਿਉਰੀ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ। ਬ੍ਰਾਇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਸਾਨੂੰ ਭਟਕਾਉਣ ਲਈ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਜਾਂ ਇਸ ਦਾ 5ਜੀ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਸੀ।\" ਪਰ ਜਦੋਂ ਮਈ ਵਿੱਚ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਬੀਮਾਰ ਹੋਏ ਤਾਂ ਬ੍ਰਾਇਨ ਨੇ ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਪਾਈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਜੋ ਆਨਲਾਈਨ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਮਰਾਹ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਵਾਂਗ ਮੂਰਖ ਨਾ ਬਣੋ ਤਾਂ ਕਿ ਜੋ ਮੇਰੇ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਨਾ ਹੋਵੇ।\" ਮਈ ਵਿੱਚ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਜੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸਬੰਧੀ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਹਮਲੇ, ਅੱਗ ਲਾਉਣ ਅਤੇ ਮੌਤ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ। ਬ੍ਰਾਇਨ ਅਤੇ ਇਰੀਨ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸਬੰਧੀ ਆਨਲਾਈਨ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ 'ਤੇ ਯਕੀਨ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਤੇ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਆਨਲਾਈਨ ਅਫਵਾਹਾਂ, ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੀ ਥਿਉਰੀ ਅਤੇ ਖਰਾਬ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਅਪ੍ਰਤੱਖ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ। ਖ਼ਾਸਕਰ ਟੀਕਾਕਰਨ ਸਬੰਧੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਕਈ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਫੈਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਆਲੋਚਕ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇੱਕ ਫੇਸਬੁੱਕ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮਸ 'ਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੀ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਅਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ ਅਤੇ ਜੂਨ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਅਸੀਂ ਕੋਵਿਡ -19 ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ 70 ਲੱਖ (ਸੱਤ ਮਿਲੀਅਨ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੋਸਟਾਂ ਹਟਾਈਆਂ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਝੂਠੇ ਇਲਾਜਾਂ ਜਾਂ ਸੁਝਾਵਾਂ ਸਣੇ ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸਿੰਗ ਬੇਅਸਰ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2015/10/151007_us_carter_dismissed_cooperation_with_russia", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42561913", "doc1": "كارتر قال إن الاتصال مع موسكو سيقتصر على مناقشة إجراءات السلامة لطياري التحالف وأوضح كارتر في مؤتمر صحفي خلال زيارته لروما \"ما سنفعله هو مواصلة المناقشات الأساسية والفنية بشأن إجراءات السلامة لطيارينا الذين يحلقون فوق سوريا\". ويأتي هذا في الوقت الذي أعلن قال فيه متحدث باسم وزارة الدفاع الأمريكية (البنتاغون) الأربعاء إن طائرات تابعة للتحالف الدولي غيرت مسارها \"مرة واحدة على الأقل في الأيام الستة الأخيرة لتجنب مواجهة عن قرب مع طائرات روسية\". ولم يفصح المتحدث باسم البنتاغون جيف ديفيز عن تفاصيل نوع الطائرات أو كيفية تغيير مسارها. وتشن الولايات المتحدة وحلفاؤها منذ عام غارات جوية ضد تنظيم \"الدولة الإسلامية\" في سوريا وفي العراق. وبدأت روسيا الأسبوع الماضي شن غارات جوية في سوريا ضد تنظيم الدول وجماعات أخرى معارضة للرئيس السوري بشار الأسد. مواضيع قد تهمك نهاية وجاءت تصريحات وزير الدفاع الأمريكي في أعقاب ما أعلنته روسيا بأنها نفذت ضربات صاروخية من سفن حربية في بحر قزوين ضد أهداف تابعة لتنظيم الدولة في سوريا. وقال وزير الدفاع الروسي سيرغي شويغو إن أربع سفن حربية أطلقت 26 صاروخا من طراز كروز ضد 11 هدفا، وأن الأهداف دُمّرت.", "doc2": "ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਖੁਰਰਮ ਦਸਤਗੀਰ ਖ਼ਾਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ 'ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਰੱਦ-ਉਲ-ਫਸਾਦ' ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੱਇਬਾ ਦੇ ਸੰਸਾਥਪਕ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਸਈਦ ਜਮਾਤ ਉਦ ਦਾਵਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਉਰਦੂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ 'ਚ ਖ਼ੁਰਰਮ ਦਸਤਗੀਰ ਖ਼ਾਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਈ ਸੰਗਠਨਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਧੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ, \"ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਬੰਦੂਕਾਂ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦੇਸ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਵਂਗੇ ਬਲਕਿ ਉਹ ਵਕਤ ਲੰਘ ਗਿਆ ਹੈ, ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਸਟੀਕ ਅਤੇ ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਲੈ ਰਹੇ ਹਾਂ।\" ਕਿਵੇਂ ਫੈਲੀ ਕੋਰੇਗਾਂਓ ਭੀਮਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹਿੰਸਾ? ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦਲਿਤ ਕਿਉਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉੱਤਰੇ? 'ਜਦੋਂ ਦਲਿਤਾਂ ਵਾਲੀ ਫੌਜ ਨੇ ਮਰਾਠਿਆਂ ਨੂੰ ਭਾਜੜਾਂ ਪਾਈਆਂ' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜਮਾਤ ਉਦ ਦਾਵਾ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਮਹਿਫੂਜ਼ ਹੋ ਸਕੇ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦ ਵੀ ਕਿਸੇ ਸਕੂਲ 'ਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗੋਲੀਆਂ ਨਾ ਮਾਰ ਸਕਣ।\" ਟਰੰਪ ਦੀ ਸਖ਼ਤੀ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਖ਼ੁਰਰਮ ਦਸਤਗੀਰ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਟਵੀਟ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਕਾਰੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨਾਂ ਨੂੰ 'ਨਜ਼ਰੀਆ' ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੰਘੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਅਗਵਾਈ ਨਾਲ ਹਾਂਪੱਖੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ ਪਰ 'ਜਨਤਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਨਾਂਪੱਖੀ ਧਾਰਨਾ ਬਣਾਈ ਗਈ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੌਜੂਦਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਪਰੇਸ਼ਨ 'ਜ਼ਰਬੇ ਅਜ਼ਬ' ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਹਿਰੀਆਂ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਕਾਮਯਾਬ ਆਪਰੇਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾਸਿਲ ਹੋਇਆ ਹੈ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਮਰੀਕਾ ਸਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦੀ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕੀ ਜਾਏ, ਇਹ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਬਜਾਇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।\" ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਖ਼ੁਰਰਮ ਦਸਤਗੀਰ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ 'ਅਸਿੱਧੀ ਭੂਮਿਕਾ' ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੀ ਚੀਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਭਾਰਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵੀ ਵਰਤ ਰਿਹਾ ਹੈ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਬੰਧ ਹੁਣ 'ਦੋਸਤੀ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਤੋਂ ਉੱਤੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।' ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਅਤੇ ਸਿੱਧਾ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਨਾ ਲਗਾਏ। ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨਹੀਂ ਬਣਨ ਦਵਾਂਗੇ: ਟਰੰਪ ‘ਬਰਬਾਦੀ ਨਹੀਂ, ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ’ 'ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਕੋਈ ਡੈਡਲਾਇਨ' ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਹੱਕਾਨੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਡੈਡਲਾਇਨ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦਾ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇੱਕ 'ਅਜ਼ਾਦ' ਪਰਮਾਣੂ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡੈਡਲਾਇਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਰਣਨੀਤਕ ਗੱਲਬਾਤ ਅਜੇ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਖ਼ੁਰਰਮ ਦਸਤਗੀਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਹਿਯੋਗ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਨਾਂਪੱਖੀ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਭਾਸ਼ਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਜਨਤਾ ਵੱਲੋਂ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸੈਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੈ।\" ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਸ ਹਫਤੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈੱਟਵਰਕਿੰਗ ਸਾਇਟ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਬੀਤੇ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਸਿਵਾਏ ਝੂਠ ਅਤੇ ਧੋਖੇ ਦੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-46932175", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46936535", "doc1": "جيون فمن خلال نافذة بالطابق الثالث في برج سكني بمدينة يانجي نجحتا في الهبوط باستخدام أغطية الفراش بعد ربطها كحبل. وكانت ميرا قد عبرت الحدود منذ 5 سنوات وجيون منذ 8 سنوات وقد سلمهما لعصابة المواقع الإباحية من ساعدهما على الهروب من كوريا الشمالية للصين. وفي تلك المواقع كانتا تقومان بممارسات إباحية أمام الكاميرا. الموقع الإباحي ويعتبر عبور الحدود في كوريا الشمالية دون موافقة السلطات أمر غير قانوني والبعض يعرض نفسه للموت ليهرب. ورغم أن كوريا الجنوبية تمنح الملاذ للهاربين إلا أنه من المستحيل تقريبا عبور الحدود بين الكوريتين فهي منطقة مدججة بالسلاح ومليئة بالألغام. لذلك يفضل الكثيرون الهروب عبر الحدود الصينية شمالا. ولكن يعتبر المنشقون الكوريون الشماليون في الصين مهاجرين غير شرعيين وفي حالة ضبطهم يتم إرسالهم لبلادهم، ومن يتم إعادته يتعرض للتعذيب والسجن بتهمة \"خيانة أرض الآباء\". حقائق عن كوريا الجنوبية معلومات أساسية عن كوريا الشمالية \"تراجع\" عدد المنشقين عن كوريا الشمالية في عهد كيم جونغ أون كيم جونغ اون: زعيم كوريا الشمالية الذي يثير ذعر العالم الانتهاكات الجنسية ضد النساء \"شائعة\" في كوريا الشمالية وخلال تسعينات القرن الماضي هرب الكثيرون إثر مجاعة ضربت كوريا الشمالية وأودت بحياة نحو مليون شخص. ولكن منذ وصول كيم جونغ أون للسلطة عام 2011 تراجع عدد المنشقين سنويا لأكثر من النصف بسبب تكثيف الحراسة على الحدود ورفع المهربين لأجورهم. حكاية ميرا كانت ميرا تبلغ من العمر 22 عاما عندما انشقت. كانت قد ولدت مع اقتراب المجاعة ��ن نهايتها فترعرعت وسط جيل جديد من الكوريين الشماليين بفضل تنامي أسواق سرية عرفت باسم جانغمادانغ والتي من خلالها يمكن الحصول على أدوات التجميل والملابس ذات الماركات المزيفة ومشغلات الدي في دي وشرائح الذاكرة المحملة بالأفلام الأجنبية. فمثل هذه المواد شجعت على إقناع البعض بالهروب، كما قدمت الأفلام المهربة من الصين لمحة عن العالم الخارجي ودافعا للمغادرة. وكانت ميرا من الذين تأثروا وتقول:\" تأثرت بالأفلام الصينية، وأردت الزواج بصيني وتطلعت لسنوات عديدة لمغادرة كوريا الشمالية.\" وكان والدها، وهو جندي سابق وعضو في الحزب، متشددا وكان يضربها أحيانا. وتقول: \"كان والدي عضوا في الحزب وكان يعارض مشاهدتي الأفلام الأجنبية، وكان علي النوم والاستيقاظ في أوقات معينة، ولم تكن لي حياة خاصة.\" عملية انقاذ فتاتين اجبرتا على العمل في المواقع الإباحية وتضيف أنها حاولت لسنوات العثور على مهرب يساعدها في عبور نهر تومين والتسلل للصين ولكن علاقة أسرتها بالحكومة لم تشجع المهربين الذين كانوا يخشون إبلاغها عنهم. وبعد 4 سنوات عثرت على مهرب يساعدها ولكن لم يكن معها ما يكفي من المال لذلك وافقت على أن \"تباع\" لتسديد دينها واعتقدت حينئذ أنها ستعمل في مطعم لتسديد الدين. ولكنها تعرضت للخداع من قبل عصابة تهريب تساعد الكوريات الشماليات على الهروب لدفعهن لاحقا للعمل بالجنس. وبعد تسللها للصين نقلت لمدينة تانجي حيث سلمت لرجل هو \"المدير\". ولأن الكوريات الشماليات الهاربات وضعهن غير قانوني في الصين فإن بعضهن يباع كزوجات في المناطق الريفية بينما يدفع بالبعض الآخر للعمل في البغاء مثل ميرا التي دفعوا بها للمواقع الإباحية. ولدى وصول ميرا للشقة كشف لها المدير عن طبيعة عملها. وكان لها شريكة في غرفتها كان على ميرا مراقبتها والتعلم منها. نهر تومين وتقول ميرا:\" لم أصدق نفسي، فمن المهين لأي امرأة خلع ملابسها أمام الناس. وعندما انفجرت في البكاء قالوا هل تبكين لأنك تفتقدين الوطن؟\". ومعظم مستخدمي الموقع الاباحي من الرجال الكوريين الجنوبيين وهم يدفعون بالدقيقة لذلك كان على النساء شد انتباه الرجال أطول فترة ممكنة. وفي كل مرة كان يبدو على ميرا الخوف كان المدير يهددها بإعادتها لكوريا الشمالية. وتقول ميرا: \" إن كل أفراد أسرتي يعملون في الحكومة وعودتي تجلب لهم العار، لذلك كنت أفضل الموت على العودة.\" ويوجد نحو 9 نساء في الشقة، وعندما هربت رفيقة ميرا في الغرفة أتوا لها بأخرى وكانت جيون. قصة جيون كانت جيون تبلغ من العمر 16 عاما عندما هربت في عام 2010. كان والداها قد طلقا وهي في الثانية من العمر ووقعت أسرتها فريسة الفقر، فتوقفت عن الذهاب للمدرسة وهي في سن الـ 11 عاما وأخيرا قررت الذهاب للصين لكسب بعض المال والعودة. ولكن مثل ميرا وقعت فريسة عصابة المهربين التي تتعامل مع المواقع الإباحية. وعندما وصلت يانجي حاول المدير إعادتها لكوريا الشمالية فقد كانت \"ضئيلة جدا وقبيحة\". ورغم الوضع المذري رفضت جيون العودة. جيون وتقول جيون: \" إنه عمل أحتقره بشدة ولكنني خاطرت بحياتي لآتي للصين ولا أستطيع العودة خاوية الوفاض.\" وتضيف قائلة: \" أحلم بأن أطعم جدي وجدتي بعض الأرز قبل أن يموتا، أريد إرسال بعض المال لهما.\" وبذلت جيون جهدا كبيرا في العمل معتقدة أن المدير سيكافئها وسيسمح لها بالاتصال بأسرتها وإرسال بعض المال لهم. وكانت جيون تنام أحيانا لـ 4 ساعات فقط لتحقق الهدف اليومي وهو جني 177 دولارا. وكانت تعتقد أن اجتهادها سيكون السبيل لإطلاق سراحها. وفي هذا الوقت التقت ميرا فحاولت إقناعها بعدم التمرد والانصياع للمدير. ولكن بمرور الوقت لم تتغير ميرا بل اقتنعت جيون بعدم جدوى الخضوع. رحلة الهروب غير أن الشقة كانت تخضع لحراسة مشددة من قبل أسرة المدير إذ ينام والديه في غرفة المعيشة ويبقيان مدخل الشقة مغلقا. والمدير هو الذي يقدم للفتيات الطعام في حين يقوم شقيقه الذي يسكن قريبا بإزالة المخلفات يوميا. وتقول جيون: \" لقد كان الوضع أسوأ من سجن.\" وكان يسمح للفتيات الكوريات الشماليات بالخروج مرة كل 6 أشهر وإذا كانت الأرباح عالية يصبح الخروج مرة شهريا للتسوق وتصفيف الشعر، ولكن لا يسمح لهن مطلقا بالحديث مع أي مخلوق. وتقول ميرا: \"إن المدير كان يسير قريبا جدا منا كعشيق خوفا من هروبنا ولم يكن مسموحا لنا بالتحدث مع أحد.\" وقام المدير بتعيين إحدى الفتيات الكوريات الشماليات كمدير فكانت تقوم بدور الحراسة في غيابه. وكان المدير قد وعد ميرا بأن يزوجها رجلا صينيا إذا عملت بجد واجتهاد، كما وعد جيون بالسماح لها بالاتصال بأسرتها. وعندما طالبته جيون بإطلاق سراحها قال لها إنها بحاجة لأن تكسب أكثر من 53 ألف دولار لتغطية تكاليف رحلتها ثم أبلغها أنه لا يستطيع إطلاق سراحها لعدم عثوره على مهربين لمساعدتها. ولم تحصل ميرا وجيون على أي شيء من المال الذي ربحتاه من العمل في الموقع الإباحي، رغم أن المدير كان قد وافق في وقت سابق على منحهما 30 بالمئة من الأرباح لدى إطلاق سراحهما. وبمرور الوقت أدركت ميرا وجيون أنه لن يطلق سراحهما. القس شون كيوون وتقول جيون: \" حينئذ حاولت قتل نفسي بتناول جرعة زائدة من العقاقير أو إلقاء نفسي من النافذة.\" وكان قد مر على ميرا خمس سنوات في الشقة وعلى جيون 8 سنوات. القس شو كييون وفي ذلك الوقت تعاطف مع ميرا أحد عملائها في الموقع الإباحي فأوصلها بالقس شون كيوون الذي يساعد المنشقين الكوريين الشماليين لأكثر من 20 عاما. بدأ القس كيوون في التخطيط لإخراجهما من الصين ولكن التحرك في هذا البلد دون بطاقة هوية أمر محفوف بالمخاطر. لقد كان الهدف هو الوصول لبلد ثالث ثم اللجوء لسفارة سول هناك والتي ستضعهما على طائرة إلى كوريا الجنوبية حيث تحصلان على اللجوء. سفارة كوريا الجنوبية بعد هروبهما من الشقة قامت ميرا وجيون برحلة طويلة عبر الصين بمساعدة متطوعين في منظمة القس كيوون الخيرية والتي تحمل اسم دوريهانا. وخلال رحلة الهروب كانتا تنامان في القطارات أو تقضيان الليل دون نوم في المطاعم. وقد عبرتا الحدود إلى دولة مجاورة للصين بتسلق أحد الجبال، ولكن لن يتم الكشف عن الطريق أو البلد للحفاظ على هذا الطريق لعمليات هروب مستقبلية محتملة. وللمرة الأولى بعد 12 يوما من هروبهما التقتا القس شون. وبعد ذلك تم نقلهما بالسيارة نحو 27 ساعة لسفارة كوريا الجنوبية. ودخل القس شون مع الفتاتين من بوابة السفارة ثم غادر وحده. لقد انتهت مهمته. ميرا وديون بعد هروبهما من الصين سيتم نقل ميرا وجيون إلى كوريا الجنوبية حيث ستخضعان لتحريات استخبارات سول للتيقن من كونهما ليستا جاسوستين. وبعد ذلك سيتم إرسالهما لمركز إعادة توطين لمدة 3 أشهر وهو مركز مخصص لتعليم المنشقين من كوريا الشمالية مهارات تساعدهم في حياتهم الجديدة.", "doc2": "ਸੈਕਸਕੈਮ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਜਿਊਨ ਲਾਈਵ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਚੀਨੀ ਸ਼ਹਿਰ ਯੈਂਜੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਿਹਾਇਸ��ੀ ਟਾਵਰ ਬਲਾਕ ਦੀ ਤੀਜੀ ਮੰਜ਼ਲ ਤੋਂ ਦੋ ਜਵਾਨ ਔਰਤਾਂ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਫਾੜ ਕੇ ਖਿੜਕੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੁੱਟਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਹ ਚੱਦਰ ਉੱਪਰ ਖਿੱਚਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਰੱਸੀ ਬੰਨੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਹ ਖਿੜਕੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿੱਕਲ ਕੇ ਉੱਤਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਤਾਕੀਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ, \"ਜਲਦੀ ਕਰੋ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਹੁੰਚਦਿਆਂ ਹੀ ਉਹ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਕੈਰੀਅਰ ਵੱਲ ਭੱਜਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਖਤਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਮੀਰਾ ਅਤੇ ਜੀਊਨ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀਆਂ ਡੀਫੈਕਟਰ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋਹਾਂ ਦੀ ਧੋਖੇ ਨਾਲ ਤਸਕਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਚਾਇਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੀ ਫਸਾਇਆ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਿਲ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆਂ ਤੋਂ ਛੁਡਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਹੀ ਸੈਕਸਕੈਮ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਸਕਰੀ ਦੇ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ \"ਦਲਾਲ\" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਅਤੇ ਜੀਊਨ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਅੱਠ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ \"ਸੈਕਸਕੈਮ ਗਰਲਜ਼\" ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਲਾਈਵ ਵੈੱਬਕੈਮ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਸ਼ਲੀਲ ਕੰਮ ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਸਨ। ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਸੈਕਸਕੈਮ ਸਾਈਟ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੇਹੱਦ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਲੱਗਦੀ ਸੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਛੱਡਣਾ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ 'ਤੇ ਖੇਡ ਕੇ ਇਹ ਖ਼ਤਰਾ ਚੁੱਕਦੇ ਹਨ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਨਾਹ ਹੈ ਪਰ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿਚਾਲੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੌਜ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਇਨਜ਼ ਬਿਛਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਉੱਥੋਂ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੱਜ ਨਿੱਕਲਣਾ ਲਗਪਗ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਦੇਸ ਤੋਂ ਭੱਜ ਰਹੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਮੁੜ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰ ਚੀਨ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਭੱਜ ਕੇ ਆਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ \"ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀ\" ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਫੜ੍ਹੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਦੇਸ ਵਾਪਿਸ ਪਹੁੰਚਣ 'ਤੇ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਬਗ਼ਾਵਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ \"ਪਿਤਾਭੂਮੀ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਧਰੋਹ\" ਲਈ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਾਫ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦੇਸ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਦੇਸ ਵਿੱਚ 'ਦਾ ਆਰਡੂਅਸ ਮਾਰਚ' ਨਾਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਅਕਾਲ ਪੈ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਅਕਾਲ ਕਾਰਨ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਲ 2011 ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਜੋਂਗ ਉਨ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਕਮੀ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਾਰਨ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤੀ ਅਤੇ ਦਲਾਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾਏ ਜਾਣਾ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜਦੋਂ ਮੀਰਾ ਆਪਣੇ ਦੇਸ ਤੋਂ ਭੱਜੀ ਤਾਂ ਉਹ 22 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ। ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੀਰਾ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਹ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚ ਪਲੀ-ਵੱਡੀ ਹੋਈ। ਅੰਡਰਗਰਾਉਂਡ ਮਾਰਕਿਟ ਦੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਥਾਨਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੈਂਗਮਾਡੈਂਗ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੀ ਮਦਦ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡੀਵੀਡੀ ਪਲੇਅਰ, ਕਾਸਮੈਟਿਕਸ, ਫਰਜ਼ੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗ਼ੈਰ - ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫਿਲਮਾਂ ਨਾਲ ਲੋਡ ਕੀਤੀ USB ਸਟਿਕਸ ਵੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਮੀਰਾ ਆਪਣੇ ਦੇਸ ਤੋਂ ਭੱਜੀ ਤਾਂ ਉਹ 22 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਬਾਹਰੀ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਇਸ ਆਮਦ ਨੇ ਕੁਝ ਨੂੰ ਦੇਸ ਖਿਲਾਫ਼ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਕਸਾਇਆ। ਚੀਨ ਤੋਂ ਤਸਕਰੀ ਕਰ ਕੇ ਲਿਆਂਦੀਆਂ ਗਈਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਨੇ ਬਾਹਰ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਝਲਕ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਵੀ। ਮੀਰਾ ਵੀ ਇਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। \"ਮੈਂ ਚੀਨੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਬਹੁਤ ਦੇਖਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਸੋਚਦੀ ਸੀ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਆਦਮੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਇੱਕ ਚੀਨੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਹੀ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਛੱਡਣ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਦੀ ਰਹੀ।\" ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਾਬਕਾ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਮੈਂਬਰ ਸਨ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁੱਟਦੇ ਵੀ ਸਨ। ਮੀਰਾ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਵੀ ਰੋਕ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਹ ਹੋਰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ ਰਹਿਣ ਲੱਗੀ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸੁਪਣਾ ਦੇਖਣ ਲੱਗੀ ਸੀ। \"ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਪਾਰਟੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਮ ਘੁਟਨ ਵਾਲਾ ਮਾਹੌਲ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਬਾਹਰ ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਮੈਨੂੰ ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਜਾਗਣਾ ਅਤੇ ਸੌਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਮੇਰੀ ਆਪਣੀ ਕੋਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਮੀਰਾ ਇੱਕ ਬ੍ਰੋਕਰ (ਏਜੰਟ) ਲੱਭਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਰਹੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਉਹ ਟੂਮੇਨ ਨਦੀ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਸਖਤ ਪਹਿਰੇ ਵਾਲੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਬੱਚ ਕੇ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਭੱਜ ਸਕੇ। ਪਰ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰਿਸ਼ਤਿਆ ਕਾਰਨ ਤਸਕਰ ਘਬਰਾ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਕਿਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਨਾ ਕਰ ਦੇਵੇ। ਟੂਮੈਨ ਦਰਿਆ 'ਤੇ ਕੰਡਿਆਲੀ ਤਾਰ ਲੱਗੇ ਹਨ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਚਾਰ ਸਾਲ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਕਿਵੇਂ ਲੱਗੀ ਦਲਾਲ ਦੇ ਹੱਥ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹੋਰ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਮੀਰਾ ਕੋਲ ਵੀ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਏਜੰਟ ਨੂੰ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਨ ਲਈ ਪੂਰੇ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਇਸ ਲ��� ਉਹ ਖੁਦ ਨੂੰ \"ਵੇਚੇ\" ਜਾਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ ਕਿ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਕਰਜ਼ਾ ਚੁਕਾਉਂਦੀ ਰਹੇਗੀ। ਮੀਰਾ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ। ਪਰ ਉਸ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਹੋਇਆ ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਸਕਰੀ ਸਮੂਹ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣਾ ਨਿਸ਼ਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਜੋ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਜਿਨਸੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਧੱਕ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਟੂਮੇਨ ਦਰਿਆ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਕੇ ਚੀਨ ਪਹੁੰਚਦਿਆਂ ਹੀ ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਯੈਂਜੀ ਸ਼ਹਿਰ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਰੀਆਈ-ਚੀਨੀ ਆਦਮੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਨੂੰ \"ਡਾਇਰੈਕਟਰ\" ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਯੈਂਜੀ ਸ਼ਹਿਰ ਯਾਂਬੀਆਂ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੂਲ-ਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਇਹ ਖੇਤਰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਚੀਨੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਭੱਜੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਚੀਨ ਵਿਚ ਲੁਕ ਕੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਬਾਗ਼ੀ ਹੋ ਕੇ ਆਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਤਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਦਰਜਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਲਾੜੀ ਵਜੋਂ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਬਰੀ ਦੇਹ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਧੱਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਸੈਕਸਕੈਮ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਮੀਰਾ ਪਹੁੰਚੀ ਅਪਾਰਮੈਂਟ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ 'ਤੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੇ ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਨਵੀਂ ਨੌਕਰੀ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਕੀ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਉਸ ਨੇ ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕੁੜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਮਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਨੇ ਮੀਰੇ ਦੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣੀ ਸੀ। ਮੀਰਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਸਿੱਖਣਾ ਸੀ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਮੀਰਾ (ਵਿਚਾਲੇ) ਅਤੇ ਜਿਊਨ (ਸੱਜੇ), ਦੋਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਘਰ ਵੱਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮੀਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਯਕੀਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੇ ਕੱਪੜੇ ਉਤਾਰ ਦੇਣਾ, ਇਹ ਸਭ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਮੈਂ ਰੋ ਪੈਂਦੀ ਤਾਂ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਛਦੇ ਕਿ ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੀ ਯਾਦ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।\" ਸੈਕਸਕੈਮ ਸਾਇਟ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਯੂਜ਼ਰ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸਨ। ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਮਿੰਟ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਸਨ ਇਸ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਆਦਮੀਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚ ਕੇ ਰੱਖਣ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਮੀਰਾ ਡਰੀ ਹੋਈ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਤਾਂ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਉਸ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਾਪਸ ਭੇਜ ਦੇਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੰਦਾ। \"ਮੇਰੇ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੇ ਮੈਂ ਵਾਪਸ ਜਾਂਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਮਾਰ ਜਾਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਾਂਗੀ।\" ਜਿਊਨ ਤੇ ਮੀਰਾ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਉਸ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨੌਂ ਔਰਤਾਂ ਰਹਿ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਮੀਰਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰੂਮਮੇਟ ਇੱਕ ਹੋਰ ਕੁੜੀ ਨਾਲ ਉੱਥੋਂ ਭੱਜ ਗਈ ਤਾਂ ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੀਰਾ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਜੀਊਨ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਜੀਊਨ ਸਿਰਫ਼ 16 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਾਲ 2010 ਵਿੱਚ ਦੇਸ ਤੋਂ ਬਾਗ਼ੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਗਰੀਬੀ ਨੇ ਘੇਰ ਲਿਆ। 11 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਸਕੂਲ ਜਾਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕੇ ਅਤੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਸਾਲ ਚੀਨ ਜਾਕੇ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ ਤਾਂ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਵਾਪਿਸ ਲੈਕੇ ਆ ਸਕੇ। ਪੰਜ ਘੰਟੇ ਪਹਾੜ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਿਊਨ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਉੱਤੇ ਜ਼ਖਮ ਹੋ ਗਏ ਪਰ ਮੀਰਾ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਉਸ ਨਾਲ ਵੀ ਏਜੰਟ ਨੇ ਧੋਖਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਹੀਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਸੈਕਸਕੈਮ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਯੈਂਜੀ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਾਪਿਸ ਭੇਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ \"ਬਹੁਤ ਕਾਲੀ ਅਤੇ ਬਦਸੂਰਤ\" ਸੀ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਜੀਊਨ ਵਾਪਿਸ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। \"ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨਾਲ ਮੈਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਫ਼ਰਤ ਹੈ ਪਰ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਜਾਨ 'ਤੇ ਖੇਡ ਕੇ ਚੀਨ ਪਹੁੰਚੀ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਖਾਲੀ ਹੱਥ ਵਾਪਿਸ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ।\" \"ਮੇਰਾ ਸੁਪਣਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਦੇ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚੌਲ ਜ਼ਰੂਰ ਖਵਾ ਸਕਾਂ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਸਭ ਸਹਿੰਦੀ ਰਹੀ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ।\" ਜੀਊਨ ਨੇ ਬਹੁਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੀ ਕਿ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਉਸ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਇਨਾਮ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਦੋ ਹੋਏ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਭੇਜ ਸਕੇਗੀ, ਉਹ ਘਰ ਵਿਚ ਬਾਕੀ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸੇ ਲੈਕੇ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਲਈ ਰੁਕੇ ਤਾਂ ਜਿਊਨ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਬਾਹਰ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵੱਲ ਹੀ ਸੀ \"ਮੈ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਮੇਰੀ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ ਦੇਖੇ ਅਤੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਸੋਚਦੀ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਕੰਮ ਕਰਾਂਗੀ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਇੱਥੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਚਾਰ ਘੰਟੇ ਹੀ ਸੋਇਆ ਕਰਦੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ $177 (£140) ਦੇ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਛੂ ਸਕੇ। ਉਹ ਹਰ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਕਦੇ-ਕਦੇ ਜੀਊਨ ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਵੀ ਦਿਲਾਸਾ ਦਿਆ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨਾਲ ਬਾਗ਼ੀ ���ਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦਿਆਂ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਰਦੀ, \"ਪਹਿਲਾਂ ਮਿਹਨਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਫਿਰ ਵੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਾਪਿਸ ਨਹੀਂ ਭੇਜਦਾ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਦਲੀਲ ਅੱਗੇ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।\" ਜੀਊਨ ਮੁਤਾਬਿਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਬਾਕੀ ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਾਇਆ ਕਰਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਉਸ ਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਪੱਖ ਲਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। \"ਮੈਨੂੰ ਲਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਪਰਵਾਹ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਜਦੋਂ ਮੇਰੀ ਕਮਾਈ ਘੱਟਦੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਾਵ-ਭਾਵ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ ਆ ਜਾਂਦਾ। ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਝਿੜਕਦੇ ਸਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਿਹਨਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਅਤੇ ਨਾਟਕ ਦੇਖਣ ਵਰਗੇ ਮਾੜੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਹਾਂ।\" ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਦੀ ਕੜੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਮਾਪੇ ਲਿਵਿੰਗ ਰੂਮ ਵਿਚ ਸੋਇਆ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਦਾਖਿਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਨੂੰ ਬੰਦ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਤੱਕ ਖਾਣਾ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਭਰਾ ਜੋ ਨੇੜੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਉਹ ਰੋਜ਼ ਇੱਥੇ ਕੂੜਾ ਸੁੱਟਣ ਆਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕੈਦ ਵਿੱਚੋਂ ਭੱਜ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਿਊਨ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਇਹ ਸਮਾਨ ਲੈ ਕੇ ਆਈ ਜੀਊਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਸਾਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੈਦ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਜੇਲ੍ਹ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਬੁਰੀ ਸੀ।\" ਇਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੀ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਸੀ, ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਹ ਖਰੀਦਾਰੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਬਣਵਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੀਰਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ, \"ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਮੀ ਵਾਂਗ ਸਾਡੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੋਕੇ ਤੁਰਿਆ ਕਰਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਭੱਜ ਜਾਵਾਂਗੇ। ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਮੈਂ ਘੁੰਮ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ ਸੀ। ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੋਤਲ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਮੂਰਖ ਵਾਂਗ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਸੀ।\" ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਉੱਤਰੀ-ਕੋਰੀਆਈ ਔਰਤ ਨੂੰ 'ਮੈਨੇਜਰ' ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੀ ਗ਼ੈਰ-ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਮੀਰਾ ਨਾਲ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਹ ਮਿਹਨਤ ਕਰੇਗੀ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਉਹ ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਕਰਵਾਏਗਾ। ਜੀਊਨ ਨਾਲ ਉਸ ਨੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਜੀਊਨ ਦਾ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਵਾਏਗਾ। ਜਦੋਂ ਜੀਊਨ ਨੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ ਜੀਊਨ ਨੂੰ $53,200 ਕਮਾਉਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੇ ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਕੋਈ ਦਲਾਲ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕਿਆ। ਮੀਰਾ ਅਤੇ ਜੀਊਨ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਸੈਕਸਕੈਮ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਕਮਾਇਆ ਆਪਣਾ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ। ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਦੀ 30 ਫ਼ੀਸਦੀ ਰਕਮ ਦੇਣ ਲਈ ਮੰਨ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਰਕਮ ਰਿਹਾਅ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣੀ ਸੀ। ਪਰ ਮੀਰਾ ਅਤੇ ਜੀਊਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਆਜ਼ਾਦ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਣਗੀਆਂ। ਜੀਊਨ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ, \"ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਂ ਕਦੀ ਵੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੀ ਵੀ ਨਾ ਪਰ ਮੈਂ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਓਵਰਡੋਜ਼ ਲੈਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਖਿੜਕੀ ਤੋਂ ਛਾਲ ਮਾਰਨ ਦੀ ਵੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹਾਂ।\" ਕੈਦ ਵਿੱਚੋਂ ਭੱਜਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੀਰਾ ਦਾ ਸਮਾਨ ਸਾਲ ਬੀਤਦੇ ਰਹੇ- ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਪੰਜ ਸਾਲ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਅਤੇ ਜੀਊਨ ਨੂੰ ਅੱਠ ਸਾਲ। ਫਿਰ ਮੀਰਾ ਦੇ ਇੱਕ ਸੈਕਸਕੈਮ ਗਾਹਕ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣਦੀ ਸੀ, ਨੂੰ ਉਸ 'ਤੇ ਤਰਸ ਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਮੀਰਾ ਦਾ ਰਾਬਤਾ ਪਾਦਰੀ ਚੁੰਨ ਕੀਵੰਨ ਨਾਲ ਕਰਵਾਇਆ ਜੋ ਪਿਛਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੀਰਾ ਦੇ ਗਾਹਕ ਨੇ ਮੀਰਾ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ 'ਤੇ ਮੈਸੇਜਿੰਗ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਇੰਸਟਾਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਪਾਦਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਸਕੇ। ਪਾਦਰੀ ਚੁੰਨ ਕੀਵੰਨ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਡੀਫੈਕਟਰਜ਼ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਟੀਵੀ ਵੱਲੋਂ ਅਕਸਰ ਉਸ ਨੂੰ \"ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ\" ਜਾਂ ਫਿਰ \"ਕੋਨ-ਮੈਨ\" ਆਖ ਕੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਸਾਧੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਲ 1999 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਇਸਾਈ ਚੈਰਿਟੀ ਦੁਰਿਹਾਨਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਤੱਕ ਉਹ 1,200 ਦੇ ਕਰੀਬ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਚਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਬਚਾਉਣ ਬਾਬਤ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੀਰਾ ਅਤੇ ਜੀਊਨ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੇਹੱਦ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਲਗਿਆ। \"ਮੈਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਤੱਕ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਪਰ ਮੈਂ ਅਜਿਹਾ ਮਾਮਲਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਜਦੋਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਕੈਦ ਕਰਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੇ ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ।\" ਸੈਕਸਕੈਮ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਕਮਾਈ ਦਾ ਇੱਖ ਵੀ ਪੈਸਾ ਮੀਰਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਚੁੰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਗੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਹੁਣ ਕਾਫ਼ੀ ਆਯੋਜਿਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰ ਰਹੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਫ਼ੌਜੀ ਵੀ ਇਸ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਚੀਨ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਵਾਰੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਨੂੰ \"ਕੋਰੀਅਨ ਪਿੱਗ ਟਰੇਡ\" ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੀ ਕੀਮਤ ਸੈਂਕੜੇ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਲੈਕੇ ਕਈ ਹਜ਼ਾਰ ਡਾਲਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਧਿਕਾਰਕ ਅੰਕੜੇ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨੇ ਔਖੇ ਹਨ ਪਰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੋ ਰਹੀ ਤਸਕਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੀ ਆਪਣੀ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਯੂਐਸ ਸਟੇਟ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਦੀ ਸਲਾਨਾ 'ਟਰੈਫਿਕਿੰਗ ਇਨ ਪਰਸਨਜ਼ ਰਿਪੋਰਟ' ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਣ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਚੁੰਨ ਸੈਕਸਕੈਮ ਸਾਇਟ 'ਤੇ ਇੱਕ ਕਲਾਇੰਟ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਕੇ ਮੀਰਾ ਅਤੇ ਜੀਊਨ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਕੁੜੀਆਂ ਇਹ ਦਿਖਾਵਾ ਕਰ ਸਕੀਆਂ ਕਿ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਨੇ ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਭੱਜਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ, \"ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡੀਫ਼ੈਕਟਰਜ਼ ਆਪਣੀ ਲੋਕੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਪੱਟੀ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਰਾਤ ਸਮੇਂ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਲਿਆਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਮੀਰਾ ਅਤੇ ਜੀਊਨ ਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਯੈਂਜੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਹੋਟਲ 'ਤੇ ਲੱਗਿਆ ਸਾਈਨ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਸਨ।\" ਗੂਗਲ ਮੈਪਸ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਲੋਕੇਸ਼ਨ ਭਾਲ ਕੇ ਚੁੰਨ ਆਪਣੀ ਸੰਸਥਾ ਦੁਰਿਹਾਨਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਲੰਟੀਅਰ ਭੇਜਣ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲ ਰਹੇ ਤਾਂ ਜੋ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਬਾਗ਼ੀ ਲਈ ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਤੀਸਰੇ ਦੇਸ਼ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਫਿਰ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਾਪਿਸ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸ਼ਰਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਪਰ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸੇ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ ਦੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਚੁੰਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ \"ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਬਾਗ਼ੀ ਲੋਕ ਨਕਲੀ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਅੱਜ ਕਲ੍ਹ ਅਧਿਕਾਰੀ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਡਿਵਾਈਸ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਤਾ ਚੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ ਅਸਲੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਕਲੀ।\" ਚੁੰਨ ਕਿਵੋਨ ਨੂੰ ਮੈਸੇਜ ਮਿਲਿਆ ਕਿ ਮੀਰਾ ਤੇ ਜਿਊਨ ਚੀਨੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਪਾਰ ਬਿਲਕੁਲ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਰਿਹਾਨਾ ਵੋਲੰਟੀਅਰਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਫ਼ਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਆਈਡੀ ਦੇ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਟਲ ਜਾਂ ਹੋਸਟਲ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕ ਸਕਦੀਆਂ ਸਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ 'ਤੇ ਸੌਣ ਜਾਂ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗ ਕੇ ਰਾਤਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਸਨ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਫ਼ਰ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦਿ��� ਪੰਜ ਘੰਟੇ ਇੱਕ ਪਹਾੜ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ ਵਿਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੋ ਰੂਟ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜਿਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਉਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਦੇ 12 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਮੀਰਾ ਅਤੇ ਜੀਊਨ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਚੁੰਨ ਨਾਲ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਈ। ਜੀਊਨ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ, \"ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਾਂਗੀ, ਪਰ ਪਾਦਰੀ ਚੁੰਨ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਮੈਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗੀ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲਨ ਦੇ ਖਿਆਲ ਨਾਲ ਹੀ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਭਰ ਆਈਆਂ।\" ਉਹ ਗੱਡੀ ਰਾਹੀਂ ਇਕੱਠੇ ਮਿਲਕੇ ਹੋਰ 27 ਘੰਟਿਆਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕਰਕੇ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜੇ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਦੂਤਾਵਾਸ ਪਹੁੰਚੇ। ਚੁੰਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਅਨ ਇਸ ਸਫ਼ਰ ਦੇ ਆਖਰੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਹਾਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੱਡੀ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। \"ਇਹ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਉਲਟੀਆਂ ਕਾਰਨ ਬੇਹੋਸ਼ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਰਸਤਾ ਨਰਕ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਵਰਗ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।\" ਦੂਤਾਵਾਸ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੀਰਾ ਥੋੜਾ ਘਬਰਾਈ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਹਲਕਾ ਮੁਸਕੁਰਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਆਖਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਰੋਣ ਦਾ ਮੰਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜੀਊਨ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ, \"ਮੈਨੂੰ ਇੰਝ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਨਰਕ ਤੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਆਈ ਹਾਂ। ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਭਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਮੈਂ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਦੁਬਾਰਾ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕਾਂਗੀ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਬੁਰਾ ਵੀ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਆਪਣਾ ਦੇਸ ਛੱਡਣ ਪਿੱਛੇ ਮੇਰਾ ਇਹ ਮੰਤਵ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।\" ਪਾਦਰੀ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਔਰਤਾਂ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਾਖਿਲ ਹੋਏ। ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰਫ਼ ਚੁੰਨ ਬਾਹਰ ਵਾਪਸ ਆਏ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੁਮਿਕਾ ਅਦਾ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਮੀਰਾ ਅਤੇ ਜੀਊਨ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਕੌਮੀ ਖੂਫੀਆ ਸੇਵਾ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਸਖ਼ਤ ਜਾਂਚ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਨਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਉਹ ਜਾਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਚੀਨੀ ਸਰੱਹਦ ਦੇ ਪਾਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਹੁੰਚਣ ਤੇ ਮੀਰਾ (ਖੱਬੇ) ਅਤੇ ਜਿਊਨ (ਸੱਜੇ) ਚੀਨ ਵੱਲ ਦੇਖਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਅੱਗੇ ਦੇ ਤਕਰੀਬਨ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਉਹ ਹਾਨਾਵੰਨ ਪੁਨਰਵਾਸ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਬਤੀਤ ਕਰਨਗੀਆਂ। ਇੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਹਾਰਕ ਹੁਨਰ ਸਿਖਾਏ ਜਾਣਗੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਬਾਗ਼ੀ ਹੋਕੇ ਆਏ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਰਾਸ਼��� ਦੀ ਖਰੀਦਾਰੀ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਦੇ ਹਨ, ਸਮਾਰਟਫ਼ੋਨ ਚਲਾਉਣਾ ਸਿੱਖਦੇ ਹਨ, ਫ੍ਰੀ ਮਾਰਕੀਟ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਸਿਖਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇੱਥੇ ਕਾਉਂਗਲਿੰਗ ਵੀ ਹਾਸਿਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਉਹ ਅਧਿਕਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਬਣ ਜਾਣਗੇ। ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸੁਪਣਿਆਂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਮੀਰਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਟੂਅਰ ਗਾਇਡ ਬਣ ਸਕਾਂ।\" ਜੀਊਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਮੈਂ ਇੱਕ ਆਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਤੀਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ, ਕਿਸੇ ਕੈਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਮਿੱਤਰਾਂ ਨਾਲ ਬੈਠ ਕੇ ਕੌਫ਼ੀ ਪੀਂਦੇ ਹੋਏ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ\" \"ਕਿਸੇ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਇਹ ਬਾਰਿਸ਼ ਰੁੱਕ ਜਾਵੇਗੀ ਪਰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਇਹ ਮੀਂਹ ਦਾ ਮੌਸਮ ਇੰਨਾ ਲੰਮਾਂ ਚੱਲਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਸੂਰਜ ਦੀ ਹੋਂਦ ਬਾਰੇ ਭੁੱਲ ਹੀ ਗਈ ਸੀ।\" ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-43315586", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43317778", "doc1": "ليونيد سلوتسكي يقول إن ما حدث مؤامرة سياسية وتعد فريدة روستاموفا الصحفية في الخدمة الروسية في بي بي سي ثالث صحفية تتهم علنا عضو البرلمان الروسي ليونيد سلوتسكي بارتكاب هذا السلوك غير اللائق. ونفى النائب في الدوما تلك الاتهامات، وهدد برفع دعوى عليها في المحكمة للإساءة إلى سمعته. ولم تشهد روسيا رد الفعل العنيف الذي ظهر في الولايات المتحدة وأوروبا الغربية في مواجهة التحرش الجنسي في أعقاب الفضائح التي تعرضت لها شخصيات مرموقة. \"فقدان القدرة على التعبير\" ولدى روستاموفا تسجيل صوتي للحادثة، التي وقعت قبل عام مضى. ويوجد ذلك التسجيل في حوزة بي بي سي، ولكنها قررت عدم نشره. وكانت فريدة روستاموفا قد زارت في 24 مارس/آذار 2017 ليونيد سلوتسكي في مكتبه في البرلمان لمعرفة تعليقه على زيارة مرشحة الرئاسة الفرنسية آنذاك، مارين لوبان، إلى روسيا. وخلال اللقاء غيّر سلوتسكي فجأة موضوع الحديث، وسألها إن كانت تريد العمل معه، وتترك عملها في بي بي سي. وعندما رفضت روستاموفا، قال شاكيا: \"أنت تحاولين الابتعاد عني، أنت لا تريدين أن تقبليني، لقد جرحت مشاعري\". وفي التسجيل الصوتي للحادثة، يُسمع صوت روستاموفا وهي تشرح له أن لديها صديقا مقربا وأنها تأمل في الزواج منه. فريدة روستاموفا تقول إن سلوتسكي لم يحاول الاعتذار لها ثم يسمع صوت سلوتسكي وهو يقول لها \"عظيم، تكونين زوجته، وعشيقتي\". ويقول مراسلنا إن السياسي الروسي اقترب من الصحفية بعد ذلك، وبدأ - بحسب ما تقوله هي - \"لمس منطقة الجزء السفلي من جسمي براحة يده\". _______________________________________________________________________________ التحرش الجنسي في روسيا _____________________________________________________________________________ وتقول روستاموفا \"لم أفهم ما حدث. لقد فقدت القدرة على التعبير، وصرت أغمغم، وأصبت بالخدر. وتلفظت بكلمات تعني أني لن أراه مرة أخرى، لأنه تحرش بي جنسيا\". ولم يوافق سلوتسكي على وصفها لما حدث، بحسب رده الموجود في التسجيل الصوتي. وقال \"أنا لا أتحرش جنسيا بأحد. ربما بعض الشيء. (التحرش جنسيا ��الناس) تعبير قبيح\". وطلبت بي بي سي من سلوتسكي التعليق على ما جرى في 24 مارس/آذار 2017، لكنه لم يستجب. نائبة رئيس تحرير قناة آر تي في آي صحفية أخرى اتهمت النائب الروسي بالتحرش وكانت صحفيتان أخريان هما نائبة رئيس تحرير قناة آر تي في آي، يكاترينا كوتريكادزي، وداريا تشوك، المخرجة في محطة تلفزيون راين، قد اتهمتا خلال الأسبوعين الماضيين ليونيد سلوتسكي بتصرفات جنسية غير لائقة. وأقر سلوتسكي بالفضيحة عقب الخطاب الذي أدلى به الرئيس فلاديمير بوتين الأسبوع الماضي، لكنه قال إنها كانت مؤامرة سياسية. وقال لمراسل بي بي سي \"لقد أمروهم بالكتابة عن هذا\". وأضاف \"الناس غير سعداء بزيادة سلطة لجنة الشؤون الخارجيةفي البرلمان، بمن فيها رئيس اللجنة. وهذا للأسف مثال على الصحافة المغرضة، التي لم تحقق غرضها في تقليص سلطتنا، بل قوتها\". وقال البرلمان الروسي إن ما قيل عن سلوتسكي لم يثبت بالدليل، وشجع الضحايا على رفع دعاوى إلى لجنة القيم في البرلمان. وتعد روستافوما حاليا بيانا ستقدمه إلى تلك اللجنة. وتقول إن سلوتسكي لم يحاول أبدا الاعتذار إليها طيلة العام الماضي.", "doc2": "ਲਿਓਨੀਡ ਸਲਤਕੀ ਰੂਸੀ ਸੰਸਦ ਡੂਮਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੀ ਲਿਬਰਲ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਰੂਸੀ ਸੇਵਾ ਦੀ ਫਰੀਦਾ ਰੁਸਤਾਮੋਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਅਜਿਹੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਉਣ ਵਾਲੀ ਤੀਜੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹੈ। ਲਿਓਨੀਡ ਸਲਤਸਕੀ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਖਾਰਿਜ ਕਰਦਿਆਂ ਮਹਿਲਾ ਨੂੰ ਮੁੱਕਦਮੇਬਾਜ਼ੀ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਬਾਰੇ ਓਨੀ ਵੱਡੀ ਬਹਿਸ ਨਹੀਂ ਛਿੜੀ ਹੈ ਜਿੰਨੀ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਕੋਲ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਮੌਜੂਦ ਫਰੀਦਾ ਰੁਸਤਾਮੋਵਾ ਨੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰ ਲਈ ਸੀ। ਇਹ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਬੀਬੀਸੀ ਕੋਲ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਰੂਸੀ ਸੇਵਾ ਦੀ ਫਰੀਦਾ ਰੁਸਤਾਮੋਵਾ ਸਲਤਸਕੀ ਉੱਪਰ ਅਜਿਹੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਉਣ ਵਾਲੀ ਤੀਜੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹੈ। ਫਰੀਦਾ ਰੁਸਤਾਮੋਵਾ 24 ਮਾਰਚ 2017 ਨੂੰ ਲਿਓਨੀਡ ਸਲਤਸਕੀ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਸਲਤਸਕੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸਨ, ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਮਰੀਨ ਲੇ ਪੈਨ ਨੇ ਰੂਸੀ ਫੇਰੀ ਉੱਤੇ ਆਉਣਾ ਸੀ। ਫਰੀਦਾ ਰੁਸਤਾਮੋਵਾ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਲਤਸਕੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਜਾਨਣ ਗਏ ਸਨ। ਕੀ ਹੈ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ? ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਸਲਤਸਕੀ ਨੇ ਅਚਾਨਕ ਫਰੀਦਾ ਰੁਸਤਾਮੋਵਾ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਬੀਬੀਸੀ ਛੱਡ ਦੇਣਗੇ। ਜਦੋਂ ਫਰੀਦਾ ਰੁਸਤਾਮੋਵਾ ਨੇ ਇਹ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਠੁਕਰਾ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਸਲਤਕੀ ਨੇ ਸ਼ਕਾਇਤ ਦੇ ਲਹਿਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ,\" ਤੁਸੀਂ ਮੈਥੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ, ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀਆ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਈ ਹੈ।\" ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਵਿੱਚ ਫਰੀਦਾ ਕਹਿੰਦੇ ਸੁਣੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਬੁਆਏ ਫਰੈਂਡ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਵਿਆਹ ਕਰਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ 'ਤੇ ਸਲਤਸਕੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਵਧੀਆ ਤੁਸੀਂ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਤੇ ਮੇਰੀ ਰਖੇਲ ਬਣੋਗੇ।\" ਸਾਡੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਗੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਇਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਫਰੀਦਾ ਰੁਸਤਾਮੋਵਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। \"ਮੇਰੀ ਜਿਵੇਂ ਆਵਾਜ਼ ਹੀ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਬੋਲਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾ ਰਿਹਾ।\" ਲਿਓਨੀਡ ਸਲਤਕੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਸਲਤਸਕੀ ਨੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਬੀਬੀਸੀ ਨੇ ਸਲਤਸਕੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੱਖ ਜਾਨਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਪਰ ਕੋਈ ਉੱਤਰ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਫਰੀਦਾ ਰੁਸਤਾਮੋਵਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯਕਟਰੀਨਾ ਕਟੋਰੀਕਡਜ਼ਾ ਜੋ ਕਿ ਆਰਟੀਵੀਆਈ ਦੀ ਉਪ ਸੰਪਾਦਕ ਹੈ ਅਤੇ ਟੀਵੀ ਰੇਨ ਦੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਦਾਰੀਆ ਜ਼ੁਕ ਨੇ ਸਲਤਸਕੀ ਉੱਪਰ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਹਫਤਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਜਿਨਸੀ ਦੁਰਵਿਹਾਰ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਏ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੂਤਿਨ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਲਤਸਕੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਦੱਸਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਸਭ ਲਿਖਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।\" ਰੂਸ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਲਤਸਕੀ ਖਿਲਾਫ਼ ਇਲਜ਼ਾਮ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਤੇ ਉਹ ਸੰਸਦ ਦੀ ਨੈਤਿਕਤਾ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ। ਯਕਟਰੀਨਾ ਕਟੋਰੀਕਡਜ਼ਾ ਜੋ ਕਿ ਆਰਟੀਵੀਆਈ ਦੇ ਉਪ ਸੰਪਾਦਕ ਹਨ ਡੂਮਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਨੇ ਰੂਸੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਵੈਡੋਮੋਸਤੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਸਿਆਸਤ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਲਈ ਛੱਡ ਦੇਈਏ ਪਰ ਹਰ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਦੋ ਪਹਿਲੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।\" \"ਇਸ ਲਈ ਜੇ ਜਾਂਚ ਮਗਰੋਂ ਇਹ ਉਕਸਾਹਟ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਨਿਕਲਿਆ ਤਾਂ ਫੇਰ ਅਸੀਂ ਕੀ ਕਰਾਂਗੇ? ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦੁਖੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਾਫੀ ਮੰਗਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤੇ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉਕਸਾਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਚੁੱਕਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿਹੜੀਆਂ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਡਰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਫਰੀਦਾ ਰੁਸਤਾਮੋਵਾ ਫਿਲਹਾਲ ਸੰਸਦ ਦੀ ਨੈਤਿਕਤਾ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਸਲਤਸਕੀ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਮਾਫੀ ਮੰਗਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਰੂਸ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53736577", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53742603", "doc1": "مرفأ بيروت بعد الانفجار وتستخدم المادة الكيمياوية على نطاق واسع في شتى أرجاء العالم، كسماد أو كمادة متفجرة في قطاع التعدين. بيد أنه توجد قواعد صارمة بشأن الأماكن التي يجري تخزينها فيها ومدة ذلك. ويحاط موقع التخزين غالبا بسرية نظرا لإمكانية استخدام هذه المادة في صنع القنابل. ولا تزال هناك بلدان حول العالم لديها م��تودعات لتخزين شحنات من تلك المادة، بينها بلدان عربيان: مواضيع قد تهمك نهاية اليمن أمر المدعي العام في اليمن، الذي مزقته الحرب، بفتح تحقيق على إثر تقارير إعلامية أفادت بوجود ما يزيد على 100 حاوية من نترات الأمونيوم في ميناء عدن الجنوبي. ويقال إن المادة الكيمياوية مستوردة قبل ثلاث سنوات وصادرتها القوات بقيادة السعودية التي تدعم الحكومة المعترف بها من قبل الأمم المتحدة. وقال طارق سلام، محافظ عدن: \"القوات المنتشرة في هذا الميناء مسؤولة عن تخزين هذه الشحنة الخطرة والتي تقدر بنحو 4900 طن من نترات الأمونيوم وهي مخزنة في 130 حاوية شحن\". بيد أن شركة موانئ خليج عدن اليمنية التابعة للحكومة قالت إن الحاويات تُستخدم بالفعل لتخزين \"(مادة) اليوريا العضوية المستخدمة كسماد زراعي\". وأضافت: \"إنها مواد ليست متفجرة ولا مشعة\". وقالت: \"وليس من المحظور إدارتها أو تخزينها\". العراق أمرت الحكومة العراقية بإجراء مراجعة فورية للمواد الخطرة في الموانئ والمطارات ورصدت تخزين نترات الأمونيوم في مطار بغداد الدولي. شحنة من نترات الأمونيوم صادرتها الجمارك الإندونيسية عام 2016 وقال مسؤول عسكري في تغريدة نُشرت يوم التاسع من أغسطس/آب الجاري: \"مديرية الهندسة العسكرية في وزارة الدفاع العراقية ... نقلت بشكل آمن مواد شديدة الخطورة من قسم الشحن الجوي في مطار بغداد ... إلى وجهتها، في مخازن مديرية الهندسة العسكرية\". الهند جرى تخزين ما يقرب من 740 طنا من تلك المادة في 37 حاوية في موقع يبعد 700 متر من منطقة سكنية على بعد نحو 20 كيلومترا خارج مدينة تشيناي، إحدى المدن الرئيسية في الهند، لمدة خمس سنوات، بينما خاضت السلطات في ولاية تاميل نادو الجنوبية معركة قضائية ضد شركة استوردتها من كوريا الجنوبية، في عام 2015، ادعت أنها كانت لأغراض زراعية. ورُفضت إجراءات التخليص الجمركي لتلك الشحنة. وأظهر تحقيق أن الشركة حصلت على المادة بموجب ترخيص غير صالح، وباعت المادة إلى \"أفراد مجهولين\" وشركات كانت تعمل سابقا في قطاع التعدين. وتلفت كمية صغيرة من المادة نتيجة فيضانات عام 2015. كما بيع 697 طنا، وهي الكمية المتبقية منها، بالمزاد ونقلت إلى ولاية تيلانجانا المجاورة. أستراليا طالب المواطنون في مدينتي نيوكاسل، نيو ساوث ويلز، حتى قبل حدوث انفجار بيروت، بنقل مخزون كبير من نترات الأمونيوم في مستودع يقع على بعد 3 كيلومترات من وسط المدينة أو تقليص كميته. إنتاج نترات الأمونيوم في فرنسا بيد أن شركة \"أوريكا\"، التي تورد المواد المتفجرة لقطاع التعدين، قالت إن المواد مخزنة بشكل آمن في مناطق \"مقاومة للحريق ومبنية على نحو خاص بمواد غير قابلة للاشتعال\". وقالت منظمة مراقبة السلامة في أماكن العمل في جنوب أستراليا إن نترات الأمونيوم مخزنة في 170 موقعا شديد التنظيم والمراقبة في شتى أرجاء المنطقة. المملكة المتحدة أُجري تحقيق في تخزين نترات الأمونيوم في ميناء كبير في لينكولنشاير وإمينغهام فضلا عن مواقع أخرى في منطقة هامبر. وقالت شركة الموانيء البريطانية \"إيه بي بي\"، التي تدير المواقع، إن الموانئ اتبعت قواعد صارمة تضمن تخزين المادة والتعامل معها بأمان. في ذات الوقت ألغت شركة \"بورتيكو\"، في ميناء بورتسموث، طلبا لتخزين نترات الأمونيوم، وقالت إن المادة لن تمر عبر الموقع. وعلى الرغم من أن الإعلان جاء بعد وقت قصير من حدوث انفجار بيروت، إلا أن الشركة قالت إن القرار كان لأسباب تجاري�� فقط. وقال ريتشارد برو، رئيس الرابطة الدولية لتنسيق تسليم البضائع، إن نترات الأمونيوم \"تخضع لقواعد لأنها مادة خطرة مسجلة\". وأضاف: \"هي مادة آمنة نسبيا إن وجدت بمفردها... لكنها تصبح مشكلة عندما تتعرض لتلوث، على سبيل المثال بالزيت\".", "doc2": "ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਖ਼ੇਤਰ ਰਸਾਇਣਕ ਖਾਦ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਮਾਈਨਿੰਗ ਲਈ ਧਮਾਕਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਰਸਾਇਣ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿੱਥੇ ਅਤੇ ਕਿੰਨੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰਖਿਆ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮ ਹਨ। End of YouTube post, 1 ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਬੰਬ ਬਣਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਗੁਪਤ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਚੇਨੰਈ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 20 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਅਤੇ ਰਹਾਇਸ਼ੀ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਮਹਿਜ਼ 700 ਮੀਟਰ ਦੇ ਫ਼ਰਕ 'ਤੇ 37 ਕਨਟੇਨਰਾਂ ਵਿੱਚ 740 ਟਨ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਪਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਸੂਬੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵੱਲੋਂ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਉਸ ਕੰਪਨੀ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਨੂੰਨੀ ਲੜਾਈ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ 2015 ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਇਸ ਰਸਾਇਣ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦਾ ਕਹਿ ਕੇ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪੜਤਾਲ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਨੇ... ਬੈਰੂਤ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ 2015 ਵਿੱਚ ਆਏ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਹਿੱਸਾ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਕਾਰਣ ਉਸ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਾਕੀ ਬਚਿਆ 697 ਟਨ ਹੁਣ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਨੂੰ ਨਿਲਾਮ ਕਰਕੇ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਯਮਨ ਯੁੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਯਮਨ ਦੇ ਆਟਾਰਨੀ ਜਨਰਲ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਦੇ ਭਰੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਨਟੇਨਰ ਦੱਖਣੀ ਬੰਦਰਗਾਹ ਅਦੇਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਰਸਾਇਣ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂ ਐੱਨ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਫੋਰਸ ਵਲੋਂ ਸਾਉਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਦੇਨ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਤਾਰਿਕ ਸਲਾਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, ਬੰਦਰਗਾਹ ਉੱਤੇ ਫੋਰਸਜ਼ ਇਸ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਕਾਰਗੋ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 130 ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਕੰਨੇਟਨਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਦਾਜ਼ਨ 4900 ਟਨ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਰਖਿਆ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਯਮਨ ਗਲਫ਼ ਆਫ਼ ਆਦੇਨ ਪੋਰਟਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਨਟੇਨਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜੈਵਿਕ ਯੂਰੀਆ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਇਹ ਨਾ ਤਾਂ ਫ਼ਟਣਯੋਗ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਰੇਡੀਓ ਐਕਟਿਵ ਹੈ।'' ''ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ 'ਤੇ ਕੋਈ ਪਾਬੰਧੀ ਹੈ।'' ਇਰਾਕ ਇਰਾਕੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ 'ਤੇ ਖਤਰਨਾਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਸਮੀਖਿਆ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਬਗਦਾਦ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਭੰਡਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ 9 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ, ਇਰਾਕੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਮਿਲਟਰੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਨੇ...ਬਗਦਾਦ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਏਅਰ ਕਾਰਗੋ ਸੈਕਸ਼ਨ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ, ਮਿਲਟਰੀ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਦੇ ਗੁਦਾਮ ਵਿਖੇ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਬੈਰੂਤ ਵਿੱਚ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਿਊਕੈਸਲ ਅਤੇ ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਜ਼ ਦੇ ਲੋਕ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 3 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵੇਅਰ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਈ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਦੇ ਤਾਦਾਦ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। 2016 ਵਿੱਚ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਕਸਟਮ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਫੜਿਆ ਗਿਆ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਪਰ ਮਾਈਨਿੰਗ ਇੰਡਸਟਰੀ ਨੂੰ ਵਿਸਫੋਟਕ ਸਮੱਗਰੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਓਰਿਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, ਇਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਹੜੇ ਅੱਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾ ਜਲਣਸ਼ੀਲ ਸਮੱਗਰੀ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਦੱਖਣੀ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਿਸ਼ਚਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਸੇਫ਼ਵਰਕ ਐਸ.ਏ. ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਭੰਡਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।'' ਯੂਕੇ ਦੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਲਿੰਕਨਸ਼ਾਇਰ, ਏਮਿੰਨਗਨ ਅਤੇ ਹੰਬਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਥੇ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਭੰਡਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਐਸੋਸੀਏਟਿਡ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੋਰਟਜ਼, ਜੋ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ਲਈ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਕੇ ਦੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਿਆਂ ਅਜਿਹੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਭੰਡਾਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪੋਰਟਮਾਊਥ ਦੀ ਬੰਦਰਗਾਹ, ਪੋਰਟਿਕੋ ਅਧਾਰਿਤ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਨੂੰ ਭੰਡਾਰ ਕਰਨ ਸੰਬੰਧੀ ਅਰਜ਼ੀ ਵਾਪਸ ਲੈਂਦਿਆ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਰਸਾਇਣ ਇਸ ਥਾਂ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਲਜਾਇਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ। ਭਾਵੇਂ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਬੈਰੂਤ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਹ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਪਾਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹਨ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰਗੋ ਹੈਂਡਲਿੰਗ ਕੋਆਰਡੀਨੇਸ਼ਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਰਿਚਰਡ ਬਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮੋਨੀਅਮ ਨਾਈਟ੍ਰੇਟ ਰੈਗੂਲੇਟੇਡ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰਜਿਸਟਰਡ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਦਾਰਥ ਹੈ।\" \"ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੇਲ ਆਦਿ ਨਾਲ ਤਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-52759716", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-52592472", "doc1": "وقالت الشركة إنها أبرمت عقودا تقضي بإنتاج 400 مليون جرعة على الأقل من اللقاح، والتي تطورها بالتعاون مع جامعة أكسفورد. وقالت شركة أسترا زينيكا إنها قادرة على إنتاج مليار جرعة من لقاح \" AZD1222 \" خلال هذه السنة وفي السنة التالية. وتتواصل التجارب والاختبارات الأولية على هذا اللقاح، وقالت شركة أسترا زينيكا إنها تدرك أن اللقاح قد لا يُحقق النتائج المرجوة منه. لكن الشركة أضافت أنها ملتزمة بتطوير البرنامج للاستخدام على المستوى السريري(في المستشفيات والعيادات)، وليس في حدود التجارب المختبرية. مواضيع قد تهمك نهاية وحذر علماء من أن لقاح فيروس كورونا، إذا تم تطويره، قد لا يوفر حصانة كاملة للمرضى، بينما حذر رئيس الوزراء البريطاني، بوريس جونسون، من احتمال عدم التمكن من صنع لقاح أبدا. وبالرغم من هذه التحفظات، تستمر البحوث المكثفة؛ إذ إن نحو 80 مجموعة طبية ودوائية حول العالم تعمل على صنع لقاحات محتملة. \"مأساة عالمية\" من يحصل على لقاح فيروس كورونا أولا؟ وأشارت شركة أسترا زينيكا إلى أن إنتاج اللقاح المطلوب سيتم في أكثر من بلد. وشكرت الشركة حكومتي المملكة المتحدة والولايات المتحدة لـ\"دعمهما الكبير من أجل تسريع وتيرة تنمية وإنتاج اللقاح\". وقالت أيضا إنها تجري مباحثات مع معهد سيروم في الهند وشركاء آخرين محتملين بهدف زيادة الإنتاج والتوزيع. وأوضحت الشركة أنها حصلت على دعم بقيمة أكثر من مليار دولار من هيئة البحث والتطوير الطبي الحيوي التابعة لوزارة الصحة الأمريكية (BARDA) من أجل تطوير، وإنتاج، وتسليم اللقاح. ووصف كبير المديرين التنفيذيين للشركة، باسكال سوريوت، وباء فيروس كورونا بأنه \"مأساة عالمية\" و \"تحدٍ أمام الإنسانية\". وقال \"نحتاج إلى هزيمة الفيروس معا أو أنه سيستمر في التسبب في معاناة شخصية كبيرة وفي ترك آثار اقتصادية واجتماعية طويلة الأمد في كل بلد حول العالم\". واختتم حديثه قائلا \"نحن فخورون جدا بالتنسيق مع جامعة أكسفورد بهدف تحويل عملها الرائد إلى دواء يمكن إنتاجه على الصعيد العالمي\".", "doc2": "ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਬਿਲਕੁਲ ਇਮਿਊਨੋਗਲੋਬੂਲਿਨ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਕਲੋਨ ਹੈ। ਫਰਮ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਔਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਦਵਾਈ ਦੀਆਂ 40 ਕਰੋੜ ਖ਼ੁਰਾਕਾਂ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਐਸਟਰਾਜ਼ੈਨੇਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ AZD1222 ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਇਸ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਇੱਕ ਅਰਬ ਖ਼ੁਰਾਕ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਟਰਾਇਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਐਸਟਰਾਜ਼ੈਨੇਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟੀਕਾ ਅਸਰਦਾਇਕ ਨਾ ਹੋਵੇ ਪਰ ਉਹ ਕਲੀਨੀਕਲ ਟਰਾਇਲਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਬਚਨਬੱਧ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਹ ਉਹੀ ਵੈਕਸੀਨ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਔਕਸਫੋਰਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਟ੍ਰਾਇਲ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਟ੍ਰਾਇਲ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ- ਜਿੱਤ ਦੀ ਆਸ ਜਗਾਉਣ ਵਾਲਾ ਵੈ��ਸੀਨ ਤਜਰਬਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਖੋਜੀ ਗਈ ਨਹੀਂ ਵੈਕਸੀਨ ਰੋਗ ਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਉੱਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸਰ ਨਾ ਕਰੇ, ਯੂਕੇ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੋਰਿਸ ਜੌਨਸਨ ਨੇ ਵੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਦਵਾਈ ਕਦੇ ਖੋਜੀ ਹੀ ਨਾ ਜਾਵੇ। ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਐਸਟਰਾਜ਼ੈਨੇਕਾ ਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇਣ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕੰਪਨੀ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੀਰਮ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਸਣੇ ਹੋ ਕਈ ਸੰਭਾਵਿਤ ਭਾਈਵਾਲਾਂ ਨਾਲ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਤੇ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਬਾਓਮੈਡੀਕਲ ਐਡਵਾਂਸ ਰਿਸਰਚ ਐਂਡ ਡਿਵੈਂਲਪਮੈਂਟ ਨੇ ਇਸ ਲਈ 1 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਰਾਈਲ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀ ਸੀ ਇਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾ ਇਸਰਾਈਲ ਨੇ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨਫ਼ਤਾਲੀ ਬੇਨੇਟ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜੈਵਿਕ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਲਈ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿਚ \"ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਫ਼ਲਤਾ\" ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਵਾਇਰਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ''ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪੇਟੈਂਟ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਹਾਂ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੇ ਵੱਡੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਆਈਆਈਬੀਆਰ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਫ਼ਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਇਕ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਬਣਾਈ ਹੈ ਜੋ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਬੇਅਸਰ ਕਰੇਗੀ। ਦੂਸਰੇ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਮੁੱਖ ਮਾਪਦੰਡ: 1. ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਇਕਸਾਰ, ਨਵਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਥੋੜੀ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਰਖਿਆ ਗਿਆ।\" ਤੀਜੇ ਟਵੀਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, \"ਜੇ ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਵੱਲ ਝਾਤ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਈਆਈਬੀਆਰ ਅਜਿਹਾ ਪਹਿਲਾ ਸੰਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਤਿੰਨੋਂ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।\" ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਮੋਨਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਹਨ। ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਕੀ ਹੈ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕੈਂਸਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੈ ਜੋ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸੈੱਲ ਨਾਲ ਚਿਪਕਦਾ ਹੈ।ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਰ ਗੰਗਾਰਾਮ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਵਾਈਸ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡਾ. ਅਤੁਲ ਕੱਕੜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਕੈਂਸਰ, ਗਠੀਆ ਅਤੇ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, \"ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਰੇਡੀਮੇਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਹੈ ਮੋਨੋ - ਭਾਵ ਇਕ। ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਇਕ ਟਾਰਗੇਟ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।\" ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਚਲਦਾ ਹੈ ਡਾ. ਅਤੁਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ''ਸਾਡਾ ਸਰੀਰ ਲਾਗ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕਈ ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਖੁਦ ਇਮਿਊਨੋਗਲੋਬੂਲਿਨ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਸੈੱਲਾਂ ਤੋਂ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।'' ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਬਿਲਕੁਲ ਇਮਿਊਨੋਗਲੋਬੂਲਿਨ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਕਲੋਨ ਹੈ। ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਦਾ ਟਾਰਗੇਟ ਇਮਿਊਨੋਗਲੋਬੂਲਿਨ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਸਾਈਟ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਸੰਕਰਮਿਤ ਸੈੱਲ ਨਾਲ ਚਿਪਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਬੇਅਸਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਬਿਲਕੁਲ ਇਮਿਊਨੋਗਲੋਬੂਲਿਨ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿੱਚ ਕਲੋਨ ਹੈ। ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਡੀਬਾਡੀ ਕਿਵੇਂ ਬਣਦੇ ਹਨ ਡਾ. ਅਤੁਲ ਕੱਕੜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜਿਸ ਸੈੱਲ ਦੀ ਸਾਨੂੰ ਲੋੜ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ (ਅਕਸਰ ਚੂਹੇ)। ਜਾਨਵਰ ਨੂੰ ਲੈਬ ਵਿਚ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਗਰ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਇਕ ਅੰਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਤਿੱਲੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਇਸ ਅੰਗ ਵਿਚ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਅਤੇ ਤਿੱਲੀ ਸੈੱਲ ਹਾਈਪਰਡੋਮਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਫਿਊਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਕੱਢ ਕੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਡਾਕਟਰ ਅਤੁਲ ਕੱਕੜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗ ਸਕੇਗਾ ਕਿ ਇਹ ਵਿਧੀ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ 'ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਪੱਤਰਕਾਰ ਹਰਿੰਦਰ ਮਿਸ਼ਰਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵੇਲੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ ਅਤੇ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਜਲਦ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਾਈਡਿੰਗਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਪੇਪਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਦੇ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਹੋਰ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਨਾ ਹੀ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਸ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਮਨੁੱਖਾਂ ਉੱਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਰਿੰਦਰ ਮਿਸ਼ਰਾ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਈਆਈਬੀਆਰ ਨੇ ਕੁਝ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟਰਾਇਲ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਖੁਦ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਦੇਖੀਆਂ ਹਨ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਬੇਨੇਟ ਨੇ ਆਈਆਈਬੀਆਰ ਦੀ ਲੈਬ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਲਈ ਟੀਕੇ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ, ''ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਵਾਇਰਸ 'ਤੇ ਅਸਰਦਾਰ ਹੈ ਤੇ ਬਿਮਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਬੇਅਸਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।'' ਬਿਆਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਐਂਟੀਬਾਡੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾ \"ਇਸ ਨੂੰ ਪੇਟੈਂਟ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਹੈ\"। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿਚ, ਖੋਜਕਰਤਾ ਵਪਾਰਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਗੇ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਬੇਨੇਟ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਫ਼ਲਤਾ ਲਈ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਸਟਾਫ 'ਤੇ ਮਾਣ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਰਜਨਾਤਮਕਤਾ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕੀਤਾ।ਇਸ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ, ਇਸਰਾਈਲੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਹੈਰੇਟਜ਼ ਨੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਆਈਆਈਬੀਆਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸਾਲ 1952 ਵਿਚ ਇਸਰਾਈਲ ਡਿਫੈਂਸ ਫੋਰਸ ਸਾਇੰਸ ਕੋਰ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਹ ਇਕ ਨਾਗਰਿਕ ਸੰਸਥਾ ਬਣ ਗਈ। ਕੀ ਹੈ ਆਈਆਈਬੀਆਰ ਸੰਸਥਾ ਆਈਆਈਬੀਆਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸਾਲ 1952 ਵਿਚ ਇਸਰਾਈਲ ਡਿਫੈਂਸ ਫੋਰਸ ਸਾਇੰਸ ਕੋਰਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਹ ਇਕ ਨਾਗਰਿਕ ਸੰਸਥਾ ਬਣ ਗਈ। ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਹੈ, ਪਰ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਨਜ਼ਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ 1 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਕੋਵਿਡ -19 ਲਈ ਇੱਕ ਟੀਕਾ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।ਇੱਥੇ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਦੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਯੂਐਸ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕੈਂਸਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਨਿਰਭਰਤਾ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਕਿੰਨਾ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੈ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਬਿਮਾਰੀ ਕਿੰਨੀ ਗੰਭੀਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਮਿਊਨੋਥੈਰੇਪੀਆਂ ਵਾਂਗ, ਮੋਨੋਕਲੋਨਲ ਐਂਟੀਬਾਡੀਜ਼ ਦੇਣਾ ਚਮੜੀ ਸਬੰਧੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਲੂ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਲਕੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹਨ। ਗੰਭੀਰ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਮੂੰਹ ਅਤੇ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਫੋੜੇ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਗੰਭੀਰ ਲਾਗ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹ��। ਹਾਰਟ ਫੇਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਜਾਂ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਸਖ਼ਤ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਕੈਪਿਲਰੀ ਲੀਕ ਸਿੰਡਰੋਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਤਰਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਛੋਟੇ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਤੋਂ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂਆਂ ਵਿਚ ਲੀਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਦਾ ਡਰ ਕੈਪਿਲਰੀ ਦੇ ਲੀਕ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਟੀਕਾ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਇਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ' ਤੇ ਪ੍ਰੀ-ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟਰਾਇਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਨਿਊਜ਼ ਪੋਰਟਲ ਵੈਨੈੱਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਇੱਕ ਲੇਖ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੰਜ ਜਹਾਜ਼ ਇਸਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ, ਜੋ ਜਪਾਨ, ਇਟਲੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਥੇ ਟੀਕਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਖੋਜ ਟੀਮਾਂ ਕੋਵਿਡ -19 ਟੀਕਾ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਲੱਗੀ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਵੀ ਕੋਵਿਡ -19 ਦਾ ਇਲਾਜ ਲੱਭਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਦੀ ਵੀ ਪੂਰੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-39114094", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-57197931", "doc1": "وتخوض اسرائيل صراعا مع الفلسطينيين ومع جيرانها العرب حول ملكية الأرض التي يعدها الكثير من اليهود والمسيحيين والمسلمين أرضا مقدسة، وذلك منذ تأسيس دولة اسرائيل عام 1948. وكان تقسيم فلسطين وتأسيس دولة اسرائيل في اعقاب الحرب العالمية الثانية تتويجا لطموحات الحركة الصهيونية في تأسيس دولة تجمع يهود الشتات في بلد واحد. في اعقاب محرقة اليهود التي نفذها النازيون تصاعدت الضغوط الدولية من أجل اعتراف دولي بدولة يهودية، وفي عام 1948 أعلن عن قيام دولة اسرائيل عقب تصويت في الأمم المتحدة لصالح تقسيم فلسطين. ومنذ ذلك الحين، اتسم تاريخ المنطقة بالصراعات بين اسرائيل من جهة والفلسطينيين - ممثلين بمنظمة التحرير الفلسطينية - والدول العربية من جهة أخرى. واضطر مئات الآلاف من الفلسطينيين الى الهجر ة من مساكنهم واراضيهم في حرب 1948 التي هبت فيها الجيوش العربية لنصرة اللجنة العربية العليا في فلسطين. وخسرت اسرائيل نحو 1 بالمئة من سكانها في القتال الذي انتهى بسلسلة من اتفاقات الهدنة الهشة. ومنذ ذلك الحين، تطورت اسرائيل تطورا كبيرا وتحولت من دولة زراعية تدار على النمط التعاوني الجماعي الى اقتصاد يعتمد التقنيات المتقدمة والرائدة. واستوعبت اسرائيل اليهود من اوروبا والشرق الأوسط وأمريكا الشمالية، واخيرا من الاتحاد السوفييتي السابق و��ثيوبيا. ولكن الصراع مع العالم العربي - بما في ذلك الحروب الكبرى في 1948 و1967 و1973 علاوة على الحروب الأضيق نطاقا كحرب السويس عام 1956 وحربي لبنان في عامي 1982 و2006 - ظل يهيمن على الحياة السياسية في اسرائيل. وتمثل العلاقة مع الفلسطينيين عاملا مهما في السياستين الداخلية والأمنية لإسرائيل، فالفلسطينيون الذين يعيشون في الضفة الغربية والقدس الشرقية يرزحون تحت الاحتلال الاسرائيلي منذ عام 1967. والمستوطنات التي شيدتها إسرائيل في الضفة الغربية، والتي يسكن فيها الآن نحو نصف مليون يهودي اسرائيلي، تعد غير شرعية من وجهة نظر القانون الدولي رغم طعن اسرائيل في ذلك. صراع غزة سحبت اسرائيل قواتها ومستوطنيها من قطاع غزة في عام 2005، منهية بذلك احتلالا للقطاع دام نحو 4 عقود. ولكن اسرائيل ما زالت تسيطر على مجالي القطاع الجوي والبحري، ولذا فالأمم المتحدة ما زالت تعتبر قطاع غزة ارضا محتلة. وبعد سيطرة حركة المقاومة الاسلامية حماس على القطاع في حزيران / يونيو 2007، كثفت اسرائيل حصارها لغزة. وفي عامي 2008 و2014، شنت اسرائيل هجومين عسكريين رئيسيين على غزة قائلة إنها تريد وقف اطلاق الصواريخ من القطاع على اهداف داخل اراضيها. يذكر ان اسرائيل ومصر وقعتا في عام 1979 على معاهدة سلام، ولكن اسرائيل لم تبدأ بالتفاوض مع الفلسطينيين حتى اوائل التسعينيات عقب سنوات من الانتفاضة الفلسطينية ضد الاحتلال. ورغم تسليم السيطرة على قطاع غزة واجزاء من الضفة الغربية الى الفلسطينيين، لم يتمكن الطرفان من التوصل الى اتفاق نهائي للسلام بعد. وتمثل قضايا كوضع القدس ومصير اللاجئين الفلسطينيين والمستوطنات اليهودية والهجمات التي تشنها بين الفينة والأخرى جماعات فلسطينية مسلحة العقبات الرئيسية التي تقف في طريق التوصل الى اتفاق نهائي للسلام بين الطرفين الاسرائيلي والفلسطيني. قلعة ماسادا احدى الآثار التاريخية المهمة في اسرائيل تسلسل زمني بعض المحطات المهمة في تاريخ اسرائيل 1917 - بريطانيا تسيطر على فلسطين بعد طرد العثمانيين، وتصدر وعد بلفور الذي دعمت من خلاله \"تأسيس وطني قومي للشعب اليهودي\". وتضمن الوعد \"عدم المساس بالحقوق المدنية والدينية للشعوب غير اليهودية الموجودة في فلسطين\". ونص وعد بلفور على \"إن حكومة صاحب الجلالة تنظر بعين العطف إلى إقامة وطن قومي في فلسطين للشعب اليهودي، وستبذل غاية جهدها لتسهيل تحقيق هذه الغاية، على أن يفهم جلياً أنه لن يؤتى بعمل من شأنه أن ينتقص من الحقوق المدنية والدينية التي تتمتع بها الطوائف غير اليهودية المقيمة في فلسطين، ولا الحقوق أو الوضع السياسي الذي يتمتع به اليهود في أي بلد آخر\". 1920 - مؤتمر سان ريمو للقوى المنتصرة في الحرب العالمية الأولى يضع فلسطين تحت الانتداب البريطاني من اجل \"اعدادها لحكم نفسها بنفسها.\" الهجرة اليهودية الى أرض فلسطين - والتي زادت في القرن التاسع عشر - تتواصل. 1922 - بريطانيا تفصل شرق الأردن عن فلسطين، وتمنع الاستيطان اليهودي في شرق الأردن. 1939 - الحكومة البريطانية تقترح تحديد الهجرة اليهودية الى فلسطين بحوالي 10 آلاف في السنة باستثناء \"حالات الطوارئ\". الأربعينيات - الهولوكوست يشجع على هجرة جماعية الى فلسطين. مجموعات يهودية مسلحة ساعية الى اقامة دولة يهودية مستقلة تشتبك مع السلطة البريطانية في فلسطين. 1947 - الأمم المتحدة توصي بتقسيم فلسطين الى كيانين عربي ويهودي، واخضاع القدس وجوارها للسيطرة الدولي��. 1948 - مع انتهاء الانتداب البريطاني، اسرائيل تعلن استقلالها وتقبل عضوا في منظمة الأمم المتحدة. 1948 و1949 - اندلاع اولى الحروب العربية الاسرائيلية، والحرب تنتهي بحصول اسرائيل على مساحات أكبر مما كانت مقررة لها بموجب خطة التقسيم بما في ذلك القدس الغربية. الأردن يضم الضفة الغربية والقدس الشرقية، بينما تتولى مصر ادارة قطاع غزة. نحو 750 الف فلسطيني (من مجموع يقدر بمليون ومئتي الف) يهربون او يطردون من ديارهم. من 1949 الى الستينيات - نحو مليون لاجئ يهودي من الدول ذات الاغلبية المسلمة اضافة الى ربع مليون من الناجين من المحرقة يصلون الى اسرائيل. 1956 - اسرائيل تتعاون مع بريطانيا وفرنسا في الهجوم على مصر ابان أزمة قناة السويس. شنت اسرائيل حربا على لبنان في عام 2006 1957 - اسرائيل تبدأ بانشاء مفاعل نووي كبير في ديمونة في صحراء النقب بمعونة فرنسية. مفاعل ديمونة يصبح لاحقا اساس برنامج التسلح النووي الاسرائيلي الذي تنفي الدولة وجوده رسميا. 1967 - بعد أشهر من التوترات والاشتباكات الحدودية، مصر تطرد قوة الأمم المتحدة من صحراء سيناء وتغلق مضائق تيران بوجه الملاحة الاسرائيلية مما حدا باسرائيل الى شن ضربة استباقية لمصر. الأردن وسوريا تشاركان في الحرب التي تستمر 6 ايام وتسفر عن سيطرة اسرائيل على القدس الشرقية والضفة الغربية ومرتفعات الجولان السورية وقطاع غزة وسيناء. الحكومة الاسرائيلية توافق على انشاء مستوطنات يهودية في كل هذه المناطق. 1973 - مصر وسوريا تشنان هجوما منسقا على القوات الاسرائيلية في سيناء وهضبة الجولان المحتلتين. اسرائيل تتمكن من رد الهجوم ولكن بعد تكبدها خسائر فادحة. المزاج العام في اسرائيل ينقلب على حزب العمل الحاكم. 1975 - الجمعية العامة للأمم المتحدة تصدق على مشروع قرار يصنف الصهيونية على انها شكل من اشكال العنصرية، ولكن القرار يلغى في عام 1991. 1977 - في تشرين الثاني / نوفمبر، الرئيس المصري أنور السادات يزور القدس ويطلق عملية سلمية تتكلل بانسحاب اسرائيل من سيناء واعتراف مصر باسرائيل وذلك بموجب اتفاقات كامب ديفيد في عام 1978. 1982 - اسرائيل تغزو لبنان في حزيران / يونيو من أجل طرد قيادة منظمة التحرير الفلسطينية منه، وذلك عقب محاولة اغتيال تعرض لها السفير الاسرائيلي في لندن نفذها فصيل فلسطيني صغير. 1982 - في ايلول / سبتمبر، وقعت مذبحة الفلسطينيين في مخيمي صبرا وشاتيلا في بيروت نفذها حلفاء اسرائيل في حزب الكتائب. تحقيق حكومي اسرائيلي يخلص الى ان وزير الدفاع آنذاك أرييل شارون يتحمل مسؤولية غير مباشرة عن المذبحة ويوصي باقالته. اندلاع احتجاجات واسعة في اسرائيل ضد المذبحة. 1984 - بدء عملية نقل يهود الفلاشا من اثيوبيا الى اسرائيل. 1985 - في حزيران / يونيو، اسرائيل تسحب قواتها من معظم الاراضي اللبنانية، ولكنها تحتفظ \"بحزام أمني\" في الجنوب. 1986 - الفني السابق مردخاي فانونو يكشف تفاصيل برنامج التسلح النووي الاسرائيلي في الصحافة البريطانية. 1987 - إندلاع الانتفاضة الفلسطينية الأولى في الاراضي الفلسطينية المحتلة، وتنظيم الاخوان المسلمين في غزة ينشئ حركة حماس. 1990 - الاتحاد السوفييتي يسمح لليهود السوفييت بالهجرة الى اسرائيل، مما يؤدي الى توافد نحو مليون منهم الى الدولة العبرية. 1991 - في كانون الثاني / يناير، واثناء حرب تحرير الكويت، العراق يطلق 39 صاروخا على اهداف في اسرائيل في محاولة منه لتوسيع الصراع، ولكن اسرائيل تمتنع عن الرد نزو��ا عند طلب أمريكي. 1991 - في تشرين الأول / اكتوبر، انطلق مؤتمر مدريد للسلام برعاية امريكية سوفيتية ومشاركة كل من اسرائيل ولبنان وسوريا والاردن وممثلين فلسطينيين. 1993 - رئيس الحكومة الاسرائيلية اسحق رابين ورئيس منظمة التحرير الفلسطينية ياسر عرفات يوقعان على اتفاق أوسلو الذي أطر لتأسيس سلطة فلسطينية وانهى الانتفاضة الأولى. 1994 - بين شهري أيار / مايو وتموز / يوليو، اسرائيل تنسحب من معظم قطاع غزة ومن مدينة أريحا في الضفة الغربية، مما سمح لعرفات بنقل ادارة منظمة التحرير من تونس، وتأسيس السلطة الوطنية الفلسطينية. 1994 - في تشرين الأول / أكتوبر، اسرائيل والاردن يوقعان على اتفاق وادي عربة للسلام. 1996 - حزب ليكود بقيادة بنيامين نتنياهو يعود للحكم في اسرائيل، ونتنياهو يتعهد بوقف أي تنازلات للفلسطينيين، ولكنه يوقع مع ذلك على بروتوكول الخليل ومذكرة واي ريفر. استمرار الاستيطان الاسرائيلي. 2000 - في أيار / مايو، اسرائيل تكمل انسحابها من جنوب لبنان. 2000 - في ايلول / سبتمبر، زعيم حزب ليكود أرييل شارون يزور \"الحرم الشريف\" في القدس مما يؤدي الى اندلاع احتجاجات واسعة النطاق. 2003 - في حزيران / يونيو، الرباعية الدولية (المكونة من الولايات المتحدة والاتحاد الاوروبي وروسيا والأمم المتحدة) تطرح \"خارطة طريق\" لحل الصراع الفلسطيني الاسرائيلي وتقترح اقامة دولة فلسطينية مستقلة. اسرائيل والسلطة الوطنية الفلسطينية تقبلان بخارطة الطريق التي تشترط تجميد الاستيطان في الضفة الغربية ووقف الهجمات التي تستهدف اسرائيليين. 2005 - اسرائيل تسحب قواتها ومستوطنيها من قطاع غزة في ايلول / سبتمبر، ولكنها تحتفظ بسيطرتها على مجال القطاع الجوي ومياهه الساحلية ومعابره الحدودية. 2006 - اسرائيل تشن حربها الثانية على لبنان في تموز / يوليو، وذلك عقب هجوم اختطف فيه مسلحو حزب الله اثنين من العسكريين الاسرائيليين. 2007 - مؤتمر أنابوليس الذي عقد في تشرين الثاني / نوفمبر يؤكد على ان \"حل الدولتين\" هو اساس المفاوضات المستقبلية بين اسرائيل والسلطة الفلسطينية. 2008 - اسرائيل تشن في كانون الأول / ديسمبر هجوما واسع النطاق على قطاع غزة قالت إن هدفه منع حركة حماس وغيرها من اطلاق صواريخ على اسرائيل. 2014 - اسرائيل ترد على هجمات نفذها مسلحون من غزة بشن هجوم بري وجوي على القطاع.", "doc2": "ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 15 ਮਈ 1948 ਨੂੰ ਹੋਂਦ 'ਚ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੱਤਾ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਮੁਲਕ ਦਾ ਐਲਾਨ 14 ਮਈ 1948 ਨੂੰ ਯਹੂਦੀ ਆਗੂ ਡੇਵਿਡ ਬੇਨ ਗੁਰੀਅਨ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ 15 ਮਈ 1948 ਨੂੰ ਹੋਂਦ 'ਚ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੱਤਾ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਯਹੂਦੀਆਂ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਮੁਲਕ ਮੱਧ ਪੂਰਬ 'ਚ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਹੇ ਟਿਮ ਲਵੈਲਿਨ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਇੱਕ ਆਮ ਧਾਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਯੂਰੋਪ 'ਚ ਨਾਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦ ਅਤੇ ਹੋਲੋਕਾਸਟ ਕਾਰਨ ਹੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। ਪਰ ਇਹ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਜਾਪਦਾ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਮੁਲਕ ਦੀ ਨੀਂਹ ਤਾਂ ਕਰੀਬ 60 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ। 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੱਧ 'ਚ ਬਰਤਾਨਵੀ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀ ਲਈ ਯਹੂਦੀਆਂ ਲਈ ਵੱਖ ਦੇਸ਼ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਕ 'ਚ ਸਮਝਿਆ। ਫਿਰ ਦੋ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ ਜਦੋਂ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਵੱਖ ਦੇਸ਼ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਈ। ਪਹਿਲਾ ਜਦੋਂ ਯੂਰਪ ਦੇ ਮੁਲਕਾਂ 'ਚ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦਾ ਫੈਲਾਅ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਸ 'ਚੋਂ ਯਹੂਦੀ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਦੂਜਾ ਜਦੋਂ ਜ਼ਾਰ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨਕਾਲ ਵੇਲੇ ਰੂਸ ਨੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਕਰੀਬ 60 ਲੱਖ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ 'ਚ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ 1917 ਤੋਂ 1922 ਤੱਕ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਜੋਂ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲੀ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਪਰਵਾਸ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਮੁਤਾਬਕ, 1880 ਦੇ ਦਹਾਕੇ 'ਚ ਕੁਝ ਮਜਬੂਰ ਹੋਏ ਰੂਸੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ-ਯੂਰਪੀਅਨ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਜਾ ਕੇ ਵੱਸਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਓਟੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ। ਓਟੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ 14ਵੀਂ ਤੋਂ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ, ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆ 'ਚ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਇੱਕ ਕਬਾਇਲੀ ਆਗੂ ਓਸਮਾਨ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ ਕਿ 1897 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਯਹੂਦੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵੇਲੇ ਇੱਕ ਦੂਰਦਰਸ਼ੀ ਆਸਟ੍ਰੀਅਨ-ਯਹੂਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਥਿਆਡੋਰ ਹੈਰਜ਼ਲ ਨੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਦੀ ਲੋੜ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਸਾਥ ਮਿਲਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾਕਾਮ ਰਹੀ। ਨਵੰਬਰ 1917 'ਚ ਬਰਤਾਨਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਕੱਤਰ ਆਰਥਰ ਬੈਲਫੌਰ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ 'ਚ ਜਦੋਂ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਚੱਲਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਸਮਝੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਰ ਅਸਪੱਸ਼ਟ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ। ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, \"ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਹੋਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਰੇ ਚਾੜ੍ਹਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕਰੇਗੀ, ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਸਾਫ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਗੈਰ-ਯਹੂਦੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਪੱਖਪਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।\" ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ 'ਚ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ 1917 ਤੋਂ 1922 ਤੱਕ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਜੋਂ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲੀ। ਫਿਰ 'ਲੀਗ ਆਫ਼ ਨੇਸ਼ਨਜ਼' ਨੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੂੰ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਦੀ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲਣ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਸ਼ਾਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇਜ਼ਾਜਤ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਯੂਰਪ ਤੋਂ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਪਰਵਾਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਰਤਾਨਵੀ ਕੈਬਨਿਟ ਦੇ ਬੈਲਫੌਰ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਮੁਤਾਬਕ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਦੇ ਖ਼ੇਤਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਯਹੂਦੀ ਮੁਲਕ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਜ਼ਾਅਨਿਸਟ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਬਰਤਾਨਵੀ ਸਰਕਾਰ ਬੈਲਫੌਰ ਦਾ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗੀ। ਜ਼ਾਅਨ���ਸਟ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਮਕਸਦ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਵੱਖ ਮੁਲਕ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨੀ ਸੀ। 1948 ’ਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਹਾਗਾਨਾ ਫਾਈਟਰ ਦੀ ਫਾਈਲ ਤਸਵੀਰ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਅਰਬਾਂ 'ਚ ਨਰਾਜ਼ਗੀ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਵਸੇ ਹੋਏ ਅਰਬ, ਜਿੰਨਾਂ ਦਾ ਬੈਲਫੌਰ ਦੇ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ 'ਚ ਜ਼ਿਕਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਉਹ ਇੰਨਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫ਼ੀ ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਸਨ। ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਵਸੇ 9 ਲੱਖ ਅਰਬਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕ ਜੋ ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹਨ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। 1920 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਫਿਰਕੂ ਦੰਗੇ ਭੜਕ ਗਏ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ 60 ਧਾਰਮਿਕ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 20 ਮੀਲ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਵਾਪਰੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ 1920 'ਚ ਹੀ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਆ ਕੇ ਵਸੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੇ 'ਹਾਗਾਨਾ' ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਮਿਲੀਸ਼ਿਆ ਜਾਂ ਅੰਡਰਗ੍ਰਾਉਂਡ ਫੋਰਸ ਬਣਾਈ। ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ 'ਰੱਖਿਆ' ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਇੱਕ ਸ਼ੈਡੋ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਬਣਾ ਲਈ ਜਿਸ 'ਚ ਸਮਾਜ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ਜਿਵੇਂ ਪੜ੍ਹਾਈ, ਵਪਾਰ, ਕਿਸਾਨ, ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤ ਲਈ ਵਿਭਾਗ ਬਣਾਏ ਗਏ। ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਵੇਲੇ ਹਾਗਾਨਾ ਫਾਈਟਰਸ ਬਰਤਾਨਵੀ ਫੌਜ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਏ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੌਜ ਦਾ ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਤਜਰਬਾ ਵੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ। ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਕੇ ਉਹ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੁਝ ਯਹੂਦੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਧੜਿਆਂ ਦਾ ਜਨਮ ਵੀ ਹੋਇਆ ਜਿੰਨਾਂ ਨੇ ਕਤਲੇਆਮ, ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ, ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣਾ-ਧਮਕਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪੂਰੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ 1930 'ਚ ਹਾਲਾਤ ਹੋਰ ਵਿਗੜਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਵੱਲ ਪਰਵਾਸ ਵੱਧਦਾ ਗਿਆ। ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਅਰਬ ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਸਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ 'ਚ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਹੇ ਟਿਮ ਲਵੈਲਿਨ ਮੁਤਾਬਕ, 1936 'ਚ ਅਰਬਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਿਦਰੋਹ ਛੇੜ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਇਸ ਪਰਵਾਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਰਤਾਨਵੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਸੰਗਠਤ ਅਤੇ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਅਰਬ ਲੀਜਨ ਵੱਲੋਂ ਹਾਗਾਨਾ ਫਾਈਟਰਸ ’ਤੇ ਹਮਲੇ ਦੌਰਾਨ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਤਣਾਅ 1939 ਤੱਕ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨਾ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਨਾ ਅਰਬਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ ਰੱਖ ਸਕਿਆ। ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਦੇ ਅਰਬ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਫਰੈਕਚਰ (fracture) ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਨੂੰ ਅਰਬ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਵੰਡਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਪਰਵਾਸ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਬਨਾਉਣਗੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਕਰਨਗੇ ਪਰ ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਇੱਕ ਅਲਗ ਸਮਾਜ ਵਜੋਂ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਵੱਸੋਂ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਦ�� ਕਾਰਨ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕਾਫ਼ੀ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 1920 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਫਿਰਕੂ ਦੰਗੇ ਭੜਕ ਗਏ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ 60 ਧਾਰਮਿਕ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਹੋਇਆ ਜ਼ਾਅਨਿਸਟ ਲਹਿਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ 'ਚ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਹੇ ਟਿਮ ਲਵੈਲਿਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਵੇਲੇ, ਜ਼ਾਅਨਿਸਟ ਮੂਵਮੇਂਟ ਤਾਕਤਵਰ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਜੋ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਯਹੂਦੀਆਂ ਲਈ ਵੱਖ ਦੇਸ਼ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪੂਰੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। 1945 'ਚ ਹਿਟਲਰ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਥਿਤੀ ਕਾਫ਼ੀ ਸਾਫ਼ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੇ ਬਰਤਾਨਵੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਦਾ ਰਸਤਾ ਵਿਖਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤਿੱਖਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਬਰਤਾਨਵੀ ਅਰਬ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਹਨ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਵੱਲ ਪਲਾਇਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਜ਼ਾਅਨਿਸਟ ਮੂਵਮੇਂਟ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਸਾਥ ਮਿਲਿਆ। ਯੂਐੱਨ ਜਨਰਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨੇ ਇਸ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੋਟ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਦੋ ਵੱਖ ਖ਼ੇਤਰ ਹੋਣਗੇ, ਇੱਕ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੌਂਪੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਨਾ ਤਾਂ ਇੰਨੀਂ ਤਾਕਤ ਬਚੀ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਇੰਨਾ ਜਿਗਰਾ ਕਿ ਉਹ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਤ ਸੰਭਾਲ ਸਕਣ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਵਿੱਚਲਾ ਰਸਤਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਯਹੂਦੀਆਂ ਅਤੇ ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਦੋਹਾਂ ਲਈ ਸਹੀ ਹੋਵੇ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਖੜੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ। 29 ਨਵੰਬਰ 1947 ਨੂੰ, ਯੂਐੱਨ ਜਨਰਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨੇ ਇਸ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੋਟ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਦੋ ਵੱਖ ਖ਼ੇਤਰ ਹੋਣਗੇ, ਇੱਕ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਦਾ । ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਫ਼ੀ ਹਿੰਸਾ ਹੋਈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਰਬ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦੀ ਮੁਖ਼ਾਲਫ਼ਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਲੜਾਈ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ ਹੀ ਹੋ ਗਈ। ਬਰਤਾਨਵੀ ਸ਼ਾਸਨ ਅਜੇ ਖ਼ਤਮ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਇਆ ਕਿ ਯਹੂਦੀ ਲੜਾਕੂਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਸਤਾਵਤ ਨਵੇਂ ਮੁਲਕ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ੇ 'ਚ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਕਸਰ ਉਹ ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ֹ'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ 'ਤੋਂ ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਡਰਾਇਡ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਇੰਝ ਲੈ ਕੇ ਆਓ: ਅਰਬਾਂ ਦਾ ਪਰਵਾਸ ਹੋਇਆ ਸ਼ੁਰੂ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ 1948 ਨੂੰ ਯਹੂਦੀ ਲੜਾਕੂਆਂ ਨੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਪੱਛਮੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਕਤਲੇਆਮ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ, ਬਜ਼ੁਰਗ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ��ਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹਫ਼ੜਾ-ਦਫ਼ੜੀ ਮੱਚ ਗਈ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਤੋਂ ਅਰਬ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਪਰਵਾਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਗੱਲ ਦਾ ਯਹੂਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਖਦਸ਼ਾ ਸੀ, ਉਹ ਹੀ ਹੋਇਆ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫੋਰਸ ਦੇ ਜਾਂਦਿਆਂ ਹੀ ਮਿਸਰ, ਜੌਰਡਨ, ਸੀਰੀਆ, ਈਰਾਕ ਅਤੇ ਲੈਬਨਾਨ ਤੋਂ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਹਮਲਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਫੌਜ ਦੀ ਇਹ ਮੁਹਿੰਮ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਸੰਗਠਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਨਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਿਆਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਤਾਲਮੇਲ। ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਵਿੱਚ ਉਹ ਥਾਂ ਜਿੱਥੇ ਬਾਬਾ ਫ਼ਰੀਦ ਰਹੇ ਉਹ ਹਾਗਾਨਾ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਾਇਦ ਪੂਰੇ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਹਾਗਾਨਾ, 1920 'ਚ ਜੋ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਅੰਡਰਗ੍ਰਾਉਂਡ ਫੋਰਸ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ, ਹੁਣ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਡੀਫੈਂਸ ਫੋਰਸ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਮਿਲੀਸ਼ਿਆ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਲਈ ਲੜ ਰਹੇ ਹੋਰ ਅਰਬ ਲੜਾਕੂ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਟਿੱਕ ਨਹੀਂ ਸਕੇ। ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਅਰਬ ਲੀਜਨ ਨਾਂ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਜੌਰਡਨ ਦੇ ਕਿੰਗ ਅਬਦੁੱਲ੍ਹਾ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਹੇਠ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਪਰ ਕਿੰਗ ਅਬਦੁੱਲਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਯਹੂਦੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ 'ਚ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਵੀ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਤੇ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਅਰਬ ਲੀਜਨ ਸਿਰਫ਼ ਪੂਰਬੀ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਦੇ ਪੂਰਾਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਜੌਰਡਨ ਦੇ ਵੈਸਟ ਬੈਂਕ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਜਿਸ 'ਚ ਉਹ ਕਾਮਯਾਬ ਵੀ ਰਹੀ। ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਅਰਬਾਂ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਜੰਗ ਦੇ ਬੱਦਲ ਮੰਡਰਾ ਰਹੇ ਸਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਸਹਿਮ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸੀ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦਾ ਪਰਵਾਸ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਮੱਧ-ਪੂਰਬ 'ਚ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਹੇ ਟਿਮ ਲਵੈਲਿਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ 1949 ਦੇ ਮੱਧ 'ਚ 9 ਲੱਖ 'ਚੋਂ ਕਰੀਬ 7 ਲੱਖ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਅਰਬ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਜੰਗ ਦੇ ਬੱਦਲ ਮੰਡਰਾ ਰਹੇ ਸਨ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਸਹਿਮ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸੀ। ਅਰਬ ਮੁਲਕਾਂ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਰਸੂਖ਼ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵੇਚ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਾਹਰ ਜਾਣ 'ਚ ਸਮਝਦਾਰੀ ਮੰਨੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਤਾ ਕਿ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਹੀ ਆਪਣਾ ਘਰ-ਬਾਰ ਅਤੇ ਮੁਲਕ ਵੀ ਛੱਡ ਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਲਿਬਨਾਨ, ਸੀਰੀਆ, ਜੌਰਡਨ, ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਦੇ ਰੀਫਿਊਜੀ ਕੈਂਪਾਂ 'ਚ ਜਾਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰੀਬ 50 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ 30 ਲੱਖ ਤੱਕ ਪੁੱਜ ਗਈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰਤਨ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦਾ ਕੋਈ ਰਸਤਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਮਿਸਰ, ਜੌਰਡਨ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਵੀ ਹਾਲਾਤ 'ਚ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ ਪਿਆ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਅਰਬ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਸਨ, ਮਹਿਜ਼ 2 ਲੱਖ ਦੇ ਕਰੀਬ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਅਰਬ ਹ��� ਇੱਥੇ ਬਚੇ ਸਨ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਵੱਧਦੀ ਆਬਾਦੀ 1917 'ਚ ਜਿਥੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨ 'ਚ ਕਰੀਬ 50,000 ਯਹੂਦੀ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1948 ਆਉਦਿਆਂ 6,50,000 ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੋ ਗਈ। ਅਤੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਅਰਬ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਮਹਿਜ਼ 2 ਲੱਖ ਦੇ ਕਰੀਬ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਅਰਬ ਹੀ ਇੱਥੇ ਬਚੇ ਸਨ। 15 ਮਈ 1948 ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਮੁਲਕ ਦੇ ਹੋਂਦ 'ਚ ਆਉਣ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਹੋਈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਸੋਵਿਅਤ ਯੂਨਿਅਨ ਵੱਲੋਂ ਉਸ ਦਿਨ ਹੀ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਅਰਬ ਮੁਲਕਾਂ ਅਤੇ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀ ਲੜਾਕੂਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ 1948 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਰਬ ਮੁਲਕਾਂ ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਕਾਰ ਦੋ ਵਾਰ ਜੰਗ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਦੋਹੇਂ ਜੰਗਾਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਜਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, 2 ਵਾਰ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ 'ਕਬਜ਼ੇ' ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇੰਤਫਾਦਾ ਯਾਨੀ ਬਗਾਵਤ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਪਰ ਫ਼ਲਸਤੀਨੀਆਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਦਲਣ 'ਚ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਖ਼ਾਸ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast/2016/03/160302_iraq_samarra_baghdad_mosul", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42354285", "doc1": "ترجع بعض أعمال العنف لأسباب طائفية. وكان أكثر من ثلثي القتلى من المدنيين، بحسب المنظمة الدولية. وترجع بعض أعمال العنف لأسباب طائفية. وقال المبعوث الأممي في العراق يان كوبيس إن هذه الأرقام تثير قدرا كبيرا من القلق والإحباط. وأكدت النائبة في البرلمان العراقي عن الكتلة الوطنية ناهدة الدايني لبي بي سي، الأربعاء أنباء واردة من قضاء المقدادية حول قيام مسلحين \"بأعمال عنف ضد أبناء السنة في القضاء تضمنت تفجير منازل واستهداف أحياء سكنية بقذائف الهاون ونهب محال تجارية و قتل وخطف\". مواضيع قد تهمك نهاية واطلعت الدايني بي بي سي على رسائل استغاثة نصية تلقتها من مواطنين في المقدادية ومناطق أخرى في محافظة ديالى يستنجدون بها. وأكد مصدر أمني في مدينة بعقوبة مركز محافظة ديالى شرقي العراق، أن مسلحين يعتقد انهم ينتمون لقوات الحشد الشعبي شنوا في وقت متأخر من ليلة الثلاثاء سلسلة أعمال انتقامية استهدفت أبناء الطائفة السنية في القضاء. وأضاف أنهم \"فجروا بعبوات ناسفة 8 منازل في مناطق متفرقة من المقدادية تعود لأسر سنية بعد إخلاء قسم منها، ومن بينها منزل الدايني\". وشهد قضاء المقدادية قبل يومين هجوما انتحاريا استهدف مجلس عزاء، وأسفر عن مقتل وجرح عشرات المعزين أغلبهم من قوات الحشد الشعبي. ونفى رئيس المجلس البلدي لقضاء المقدادية عدنان حسين الذي ينتمي لتيار الإصلاح الذي يتزعمه وزير الخارجية إبراهيم الجعفري صحة هذه الأخبار ووصفها بـ \" الكاذبة والمضللة التي تروج لها وسائل إعلام مشبوهة \". ولم يتسن لبي بي سي تأكيد أو نفي تلك الأنباء من الحشد الشعبي. وفي غضون ذلك، أكد مصدر في قيادة الشرطة بمحافظة صلاح الدين اليوم أن القوات الامنية العراقية تقدمت في عملياتها لتطهير جزيرة سامراء. وقال المصدر إن الطيران الحربي العراقي الذي يشارك بكثافة في العملية فجر 3 مركبات مفخخة يقودها انتحاريون. وتهدف العمليات العراقية في سامراء إلى قطع خطوط الإمداد عن مسلحي تنظيم \"الدولة الإسلامية\" وتضيق الخناق عليه في مدينة الموصل.", "doc2": "ਸੰਸਥਾ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਰਵੇਅ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਅੰਕੜੇ 400 ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹੈ। ਐੱਮਐੱਸਐੱਫ ਮੁਤਾਬਕ ਅਗਸਤ ਤੱਕ 6,47,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵੱਲ ਹਿਜ਼ਰਤ ਕੀਤੀ। ਰਖਾਈਨ ਦੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਕਿਸਦਾ ਡਰ? ਸੰਸਥਾ ਮੁਤਾਬਕ ਮੁਤਾਬਕ 25 ਅਗਸਤ ਤੋਂ 24 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 9 ਹਜ਼ਾਰ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਮਿਆਂਮਾਰ (ਬਰਮਾ) 'ਚ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਐੱਮਐੱਸਐੱਫ ਮੁਤਾਬਕ ਹਿੰਸਾ ਦੌਰਾਨ 6700 ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਦੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਇਸ ਵਿੱਚ 730 ਬੱਚੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫੌਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਕਰੀਬ 400 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨੂੰ ਮੁਸਲਿਮ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਿਮਿਨਲ ਕੋਰਟ ਲਈ ਕੇਸ ? ਜੋਨਾਥਨ ਹੈੱਡ, ਸਾਊਥ ਈਸਟ ਏਸ਼ੀਆ ਪੱਤਰਕਾਰ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗੱਲਾਂਬਾਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਘਾਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਹੱਥੋਂ ਹੋਏ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਬਦਤਰ ਕੇਸਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਪਿੰਡ ਤੁਲਾ ਤੁਲੀ 'ਚ ਹੋਏ ਕਤਲ-ਏ-ਆਮ ਬਾਰੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮੈਂ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਹਿਜ਼ਰਤ ਕਰ ਗਏ ਪਰ ਹਿੰਸਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡੇ 'ਤੇ ਹੰਡਾਈ ਨਹੀਂ। ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਸ਼ਰਣਾਨਰਥੀਆਂ ਦੀ ਹੱਡ-ਬੀਤੀ ਐੱਮਐੱਸਐੱਫ ਵੱਲੋਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਧੇ ਗਏ ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਘਾਣ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਿਮੀਨਲ ਕੋਰਟ (ਆਈਸੀਸੀ) 'ਚ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਫੌਜ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਬੇਹੱਦ ਖੌਫ਼ਨਾਕ ਸੀ। ਮੁਸ਼ਕਲ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਿਆਂਮਾਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕ੍ਰਿਮਿਨਲ ਕੋਰਟ ਦੇ ਕਿਸੇ ਕਰਾਰ ਵਿੱਚ ਬੰਨਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਕੈਂਪਾਂ 'ਚ ਕਿਵੇਂ ਰਹਿ ਰਹੇ ਰੋਹਿੰਗਿਆ? ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਚੱਲਿਆ ਕੇਸ ਦਾਇਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਉਂਸਲ ਦੇ 5 ਸਥਾਈ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਮਿਆਂਮਾਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਪੂਰਾ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਫੌਜ ਨੇ 25 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਅਰਸਾ ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ 30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੁਲਿਸ ਚੌਂਕੀਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਮੌਤ ਦੇ ਹਨ੍ਹੇਰੇ ’ਚ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ 'ਨੂਰ' ਇੱਕ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਤਫ਼ਤੀਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਿਆਂ��ਾਰ ਫੌਜ ਨੇ ਨਵੰਬਰ 'ਚ ਆਪ ਨੂੰ ਨਿਰਦੋਸ਼ ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਫੌਜ ਨੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਾਨਕ ਵਾਸੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਿੰਡ ਸਾੜ੍ਹਣ, ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਅਤੇ ਚੋਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਤੋਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਵਜੋਂ ਹੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਬਣੇ ਚੌਗਿਰਦੇ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ? ਬਰਮਾ: ਹਿੰਦੂ ਕਤਲੇਆਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ 'ਨਕਾਬਪੋਸ਼' ਕੌਣ? ਸਰਕਾਰ ਉਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦੀ ਬਲਕਿ ਬੰਗਾਲੀ ਮੁਸਲਿਮ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਸਬੂਤਾਂ ਤੋਂ ਉਲਟ ਹਨ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ \"ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਦਾ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬੀ ਮਿਸਾਲ \" ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਐੱਮਐੱਸਐੱਫ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸਿਡਨੀ ਵੋਂਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਜੋ ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਉਹ ਬੇਹੱਦ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਹੋਵੇ, ਜਿਨਾਂ ਨੇ ਹਿੰਸਾ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂ ਉਹ ਡਰਾਵਨੇ ਢੰਗ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਤਸੀਹੇ ਢਾਏ ਗਏ ਜਾਂ ਮੌਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।'' ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਬਣੇ ਚੌਗਿਰਦੇ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ? ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਮਾਮਲਾ: ਯੂਐੱਨ ਦੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਐੱਮਐੱਸਐੱਫ ਮੁਤਾਬਕ- ਇਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ 'ਚ ਐੱਮਐੱਸਐੱਫ ਮੁਤਾਬਕ 5 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੋਂਗ ਮੁਤਾਬਕ, ''ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦਾ ਵੀ ਖਦਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਬਸਤੀਆਂ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਮਿਆਂਮਾਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕੇ।\" ਨਵੰਬਰ 'ਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੇ ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਮਿਆਂਮਾਰ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਐੱਮਐੱਸਐੱਫ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਮਝੌਤਾ ਅਧੂਰਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਭੱਜ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਹਫਤਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਹਿੰਸਾ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੀ ਆਈਆਂ ਸਨ। ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਦੀਆਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਮਿਆਂਮਾਰ - 'ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀ ਸਮੂਹਿਕ ਕਬਰ' ਸੰਸਥਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਸਹਾਇਤਾ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦੀ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੇ ਰਖਾਇਨ ਸੂਬੇ 'ਚ ਪਹੁੰਚ ਸੀਮਤ ਹੈ। ਰੋਹਿੰਗਿਆ ਇੱਕ ਬਿਨਾਂ ਦੇਸ ਦੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਹੈ ਜਿੰਸਨੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਤਸੀਹੇ ਝੱਲੇ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲFACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-42773472", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42775648", "doc1": "متجر بقالة جديد لأمازون دون بائعين ودون آلات دفع وخلال العام الماضي، اختبر موظفو الشركة متجر \"أمازون غو\"، الذي افتتح في مدينة سياتل الأمريكية. وبمجرد أن يغادر المتسوقون المتجر تتم إضافة مشترواتهم على بطاقاتهم ��لائتمانية مباشرة. ويدخل المتسوقون المتجر عبر بوابات تشبه تلك الموجودة بمحطات قطارات الأنفاق، حيث يسجلون دخولهم عبر تطبيق خاص بالمتجر على هواتفهم الذكية. وعند اختيار أي صنف وسحبه من مكانه تقوم أجهزة الاستشعار الموجودة على الأرفف بإضافته على الفاتورة، وفي حال الرغبة في إرجاع أي منتج يجب وضعه على الرف مرة أخرى وفي نفس المكان ليتم حذفه من الفاتورة. تتبع المتسوقين كاميرات خاصة تقوم بتحديد ما يشترونه وفتح المتجر أبوابه للعاملين في شركة أمازون، عملاق التسوق بالتجزئة عبر الإنترنت، في ديسمبر/كانون الأول 2016، وكان من المتوقع أن يكون متاحا للجمهور بشكل أسرع من هذا. لكن مصدرا داخل أمازون أكد ظهور بعض مشاكل التشغيل مبكرا، وهو ما أعاق التسريع بجعله متاحا للجمهور. ومن المشاكل التحديد الصحيح للمتسوقين الذين لديهم نفس شكل الجسم، بالإضافة إلى تحريك الأطفال للمنتجات من مكانها ووضعها في أماكن أخرى. وقالت جيانا بيوريني، رئيس \"أمازون غو\"، إن العمل بالمتجر كان يجري بشكل جيد خلال فترة التجارب، مشيدة بقدرة أجهزة الكمبيوتر على الرؤية والآلات على التعلم. ولم تذكر أمازون شيئا عن افتتاح فروع أخرى من متجر \"أمازون غو\"، والتي هي منفصلة عن كل متاجر بيع الأطعمة التي اشترتها العام الماضي مقابل 13.7 مليار دولار. وحتى الآن لا توجد أي خطط لدى أمازون لتقديم هذه التكنولوجيا الحديثة إلى المئات من متاجر \"هول فوودز\". من ناحية أخرى تدرك متاجر البيع بالتجزئة أن حصول الزبائن على مشترياتهم بسرعة تزيد فرص عودتهم للتسوق مرة أخرى. كما أن القضاء على الصفوف الطويلة من المتسوقين سيمنح أي متجر ميزة كبيرة تعزز مكانته في المنافسة مع الآخرين. أمازون افتتحت متاجر لبيع الكتب في سياتل ومدن أمريكية أخرى ولم يكن متجر أمازون في سياتل هو الأول للشركة عل أرض الواقع، فمن قبل افتتحت الشركة متجرا لبيع الكتب مباشرة بعيدا عن الإنترنت، وكان في سياتل أيضا حيث المقر الرئيسي للشركة. والآن لديها 13 متجرا لبيع الكتب في الولايات المتحدة بالإضافة إلى العشرات من المنافذ المؤقتة المنبثقة عنها. وكشفت أمازون للمرة الأولى عن عائدات متاجرها الواقعية للبيع المباشر، في حسابات الربع الثالث في أكتوبر/ تشرين الأول الماضي، والتي بلغت 1.28 مليار دولار، وجاءت غالبيتها من متاجر \"هول فوودز\". وفي حين أن متاجر أمازون المباشرة لا تعد من مصادر تحقيق الأرباح، يقول محللون إن الشركة تستخدمها لزيادة الاهتمام بالعلامة التجارية وتعزيز المشاركة في عضوية \"برايم\" لديها Prime Membership. وتسمح هذه العضوية بامتيازات مادية، فمثلا يدفع الأعضاء في المتاجر الواقعية نفس الأسعار التي يدفعونها عند شراء الكتب عبر الإنترنت، بينما يدفع المشترون العاديون ثمنا أغلى للكتاب في المتجر الواقعي. وألمح بريان أولزافسكي، المسؤول المالي في أمازون، إلى أن منافسي الشركة يجب أن يتوقعوا المزيد من متاجر البيع المباشر في الأشهر والسنوات المقبلة. وقال في أكتوبر/ تشرين الأول إن \"الشركة ستشهد المزيد من التوسع، إنها لا تزال مرحلة مبكرة، لذلك سوف تتطور هذه الخطط مع مرور الوقت\".", "doc2": "ਐਮਾਜ਼ਨ ਗੋਅ ਦੇ ਸਟਾਫ਼ ਵੱਲੋਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਿਆਟਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਵੀਂ ਸੇਵਾ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਚੈਕ-ਆਉਟ ਸੇਵਾ 'ਚ ਗਾਹਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਖਰੀਦੀਆਂ ਗਈਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕੈਮਰੇ ਤੇ ਇਲੈਕਟ੍��ਾਨਿਕ ਸੈਂਸਰ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਗਈ। ਭਾਰਤੀ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦਾ ਰੰਗ ਸਾਵਲਾ? ਟਰੰਪ ਦਾ ਸੈਕਸ ਸਕੈਂਡਲ ਮੱਠਾ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਬੱਚੇ ਟੀਚਰ ਅਤੇ ਜਮਾਤੀਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਿਉਂ ਕਰਦੇ ਹਨ? ਸਟੋਰ ਛੱਡਣ ਸਮੇਂ ਬਿੱਲ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ 'ਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਟੋਰ 'ਚ ਦਾਖਿਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਐਮਾਜ਼ਨ ਗੋਅ ਦੀ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਐਪ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਗਾਹਕ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਦਿਆਂ ਹੀ ਸਟੋਰ 'ਚ ਲੱਗੇ ਸੈਂਸਰ ਉਸ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਕੀਮਤ ਬਿੱਲ 'ਚ ਪਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੇ ਕਰ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਵਾਪਿਸ ਰੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬਿੱਲ ਵਿੱਚੋਂ ਉਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਲਈ ਦਸੰਬਰ 2016 'ਚ ਐਮਾਜ਼ਨ ਗੋਅ ਸਟੋਰ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਤੇ ਛੇਤੀ ਹੀ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵੀ ਖੁੱਲਣ ਦੀ ਆਸ ਹੈ। ਐਮਾਜ਼ਨ ਗੋਅ ਦੇ ਮੁਖੀ ਗਿਆਨਾ ਪੀਉਰਿਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟੈਸਟ ਮੌਕੇ ਸਟੋਰ ਨੇ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚੱਲਿਆ। ਮਿਲੋ, ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ 'ਕਰਾਟੇ ਗਰਲ' ਨੂੰ ਕੀ ਹੈ ਸਿਆਸੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਦਾ ਔਰਤਾਂ 'ਤੇ ਅਸਰ? ਫਿਲਹਾਲ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਸੈਕੜੇ ਸਟੋਰ ਤੱਕ ਪਹੁਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਨਵੀਂ ਸੇਵਾ ਨਾਲ ਸੁਪਰ ਮਾਰਕੀਟ 'ਚ ਲੱਗਦੀਆਂ ਲੰਮੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਤੋਂ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਜਾਤ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਹ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਸੇਵਾ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਿਟੇਲਰ ਲਈ ਹੋਰਨਾਂ ਰਿਟੇਲਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੱਧ ਲਾਭ ਮਿਲੇਗਾ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42109517", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42083532", "doc1": "ينفي حافظ سعيد مزاعم اتهامه بالإرهاب. وخضع سعيد الذي كانت الولايات المتحدة قد رصدت مكافأة قيمتها 10 ملايين دولار لمن يرشد عنه، للإقامة الجبرية في مدينة لاهور ، شمال شرقي باكستان، منذ يناير/كانون الثاني الماضي. وأمرت محكمة باكستانية الأسبوع الحالي بإطلاق سراح سعيد رافضة حجج الحكومة التي قالت إنه يشكل تهديدا للأمن العام. وأدت هجمات مومباي المنسقة التي نفذها مسلحون متطرفون إلى أكثر من 160 قتيلا. ونفى سعيد، الذي أفرج عنه مساء الخميس، أي مشاركة في تنفيذ هجمات مومباي. وقال سعيد في مقطع فيديو بعد الإفراج عنه \"دأبت الهند دائما على توجيه مزاعم الإرهاب...لكن المحكمة العليا في لاهور أثبتت أن دعاية الهند خاطئة\". ويُنْظر إلى وضع سعيد رهن الإقامة الجبرية منذ يناير الماضي على أنه جاء بتعليمات من الرئيس الأمريكي، دونالد ترامب. هجمات مومباي عام 2008 وأسس رجل الدين الباكستاني تنظيم \"عسكر طيبة\" المتشدد في التسعينيات من القرن العشرين، وعندما حُظر التنطيم، أعاد تأسيس تنظيم قديم يسمى \"جماعة الدعوة\" عام 2002. ويقول سعيد إن جماعة الدعوة تهتم بالرفاهية الإسلامية، لكن واشنطن ترى أن هذه الجماعة ماهي سوى واجهة لتنظيم عسكر طيبة. وكانت الهند قد دعت باكستان مرارا إلى محاكمة سعيد، وهي القضية التي تحول دون تطبيع العلاقات بين الجارين النوويين منذ الهجوم على العاصمة التجارية للهند. وأعربت الهند عن غضبها بسبب عدم اعتقال سعيد في باكستان رغم أنها تقدمت، كما تقول، بأدلة ضده.", "doc2": "ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਸਈਅਦ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਮੁੰਬਈ 'ਚ 2008 'ਚ ਹੋਏ ਦੇ ਹਮਲੇ 'ਚ 160 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਰੇ ਸਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸੂਚੀਬੱਧ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਜਮਾਤ ਉਦ-ਦਾਵਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਮੌਲਵੀ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਸਈਅਦ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ 10 ਮਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦਾ ਇਨਾਮ ਸੀ। ਜਗਤਾਰ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਸਖ਼ਤ ਹੋਈ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਪਾਕ: ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ 'ਸਿੰਗਲ' ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਮੀਰਾ ਜਮਾਤ ਉਦ-ਦਾਵਾ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਲਾਹੌਰ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੱਲ੍ਹ ਉਸ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਅਹਿਮਦ ਨਾਦੀਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਕੇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਸਮੀਖਿਆ ਬੋਰਡ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰਬੰਦੀ ਵਧਾਉਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।' ' ਭਾਰਤ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਹ ਗੱਲ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਹਨ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ \"ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ\" ਹਮਲੇ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਪਰ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਇਸ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਮਾਤ ਉਦ-ਦਾਵਾ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤਾਇਬਾ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਰਾਜਧਾਨੀ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2008 ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਈਅਦ ਨੇ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਪੱਧਰੀ ਜਨਤਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਮਾਤ ਉਦ-ਦਾਵਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਮਾਜਕ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-53042039", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53040596", "doc1": "وصدرت الدراسة في وقت سابق من هذا الشهر، إلا أنه تم رفضها من قبل الصين وتحدى علماء مستقلون منهجيتها. ماذا جاء في الدراسة؟ يعتمد البحث على صور تم التقاطها عبر الأقمار الصناعية لحركات مرور السيارات حول المستشفيات في مدينة ووهان – بؤرة انتشار فيروس كورونا -، كما يتتبع عمليات البحث عبر الإنترنت عن أعراض طبية محددة. وبحسب هذه الدراسة ، هناك ارتفاع ملحوظ في عدد السيارات الموجودة بمواقف السيارات خارج ستة مستشفيات في مدينة ووهان منذ أواخر أغسطس/ آب وحتى 1 ديسمبر/ كانون الأول 2019. وتشير الدراسة إلى أنه بالتزامن مع هذا الارتفاع فى أعداد السيارات ، لوحظت زيادة في عمليات البحث عن أعراض محتملة متربطة بالإصابة بفيروس كورونا مثل \"السعال\" و \"الإسهال\". مواضيع قد تهمك نهاية وتعد نتائج هذه الدراسة اكتشافا مهما لأن أول حالة إصابة بفيروس كورونا في مدينة ووهان تم الإبلاغ عنها في بداية ديسمبر / كانون الأول. وأشار أكاديميون إلى أنه \"في حينأننا لا نستطيع تأكيد ما إذا كان تزايد الحركة حول المستشفيات و البحث عن أعراض كورونا عبر الإنترنت مرتبطا بشكل مباشر بانتشار فيروس كورونا ، فإن أدلتنا تدعم أبحاثا أخرى حديثة أشارت إلى أن ظهور فيروس كورونا كان سابقا على الظهور المعلن عنه في سوق هوانان للمأكولات البحرية\". ولقيت دراسة هارفارد الكثير من الزخم في وسائل الإعلام، حيث قام الرئيس الأمريكي دونالد ترامب، الذي انتقد بشدة تعامل الصين مع الوباء، بنشر تغريده تحتوي مقالا منشورا على موقع فوكس نيوز يسلط الضوء على نتائج تلك الدراسة. وتمت قراءة التغريدة أكثر من ثلاثة ملايين مرة. إلى أى مدى تعد هذه الأدلة قوية؟ تشير الدراسة إلى أن هناك زيادة في البحث عبر الإنترنت عن أعراض مرتبطة بالإصابة بفيروس كورونا، وخاصة \"الإسهال\" ، وذلك على محرك البحث الصيني الشهير \"بايدو\". وفي المقابل أكد مسؤولو شركة \"بايدو\" أنه كان هناك انخفاض في عمليات البحث عن \"الإسهال\" خلال تلك الفترة. إذن أين الحقيقة؟ إن المصطلح المستخدم في بحث جامعة هارفارد يُترجم حرفيا من اللغة الصينية على أنه \"من أعراض الإسهال\" وتحققت بي بي سي باستخدام أدوات البحث فى موقع بايدو، والتي تسمح للمستخدمين بتحليل شعبية كلمات البحث تماما كغوغل تريندز. وبحسب فحص بي بي سي ، بالفعل زاد البحث عن عبارة \"أعراض الإسهال\" منذ أغسطس/ آب 2019 إلا أن كلمة \"الإسهال\" ، وهى الأكثر شيوعا في البحث في مدينة ووهان، انخفض معدل البحث عنها اعتبارا من أغسطس/ آب 2019 وحتى بدء تفشي الفيروس. وقال الباحث الرئيسي فى الدراسة الصادرة عن هارفارد بنيامين رادر لبي بي سي إن \" كلمة البحث التى اخترناها للتعبير عن الإسهال، تم اختيارها لأنها كانت الاختيار الأقرب لحالات الإصابة المؤكدة بمرض كوفيد 19 الذي يسببه فيروس كورونا وتم اقتراحها باعتبارها كلمة البحث الأكثر ارتباطا بفيروس كورونا\". كما فحص فريق بي بي سي أيضا معدلات البحث عن كلمتي \"الحمى\" و \"صعوبة التنفس\" ، وهما من الأعراض الشائعة الأخرى المرتبطة بالإصابة بفيروس كورونا. وتبين أن معدلات البحث عن كلمة \"الحمى\" زادت بمقدار ضئيل بعد أغسطس/ آب، وتقريبا بنفس المعدل زاد البحث عن كلمة \"السعال\" ، كما انخفضت معدلات البحث عن كلمة \"صعوبة في التنفس\" خلال نفس الفترة، الأمر الذى يثير أسئلة حول الاعتماد على معدلات البحث عن كلمة الإسهال تحديدا كمؤشر على انتشار الفيروس. وكانت دراسة قد أجريت في المملكة المتحدة على ما يقرب من 17 ألف مريض بفيروس كورونا قد أشارت إلى أن الإسهال هو سابع أكثر الأعراض شيوعا عند الإصابة بفيروس كورونا، وهو أقل بكثير من الأعراض الثلاثة الأولى: السعال والحمى وضيق التنفس. ماذا عن تزايد أعداد السيارات فى محيط المشافي؟ ذكرت دراسة جامعة هارفارد ارتفاعا في أعداد السيارات في مواقف السيارات في ستة مستشفيات خلال الفترة من أغسطس/ آب إلى ديسمبر/ كانون الأول 2019. ومع ذلك وجد فريق بي بي سي عيوبا خطيرة في هذا التحليل. فدراسة هارفارد أشارت إلى أنه تم استبعاد الصور التى غطت فيها الأشجار وظلال المباني السيارات، لتجنب المبالغة بالزيادة أو النقصان في عدد السيارات. وتظهر صور الأقمار الصناعية التي تم نشرها عبر وسائل الإعلام مساحات كبيرة من مواقف السيارات في المستشفيات تغطيها مبان عالية مما يعني أنه من غير الممكن تقييم عدد السيارات الموجودة بدقة. وهناك أيضا موقف سيارات تحت الأرض في مستشفى \"تيانيو\"، لكن المدخل فقط هو ما يمكان التقاطه عبر صور الأقمار الصناعية وليس السيارات الموجودة تحت الأرض. وقال الباحث الرئيسي لدراسة هارفارد، بنيامين رادر، \"بالتأكيد لا يمكننا حساب عدد السيارات في مواقف السيارات تحت الأرض في أي فترة زمنية من الدراسة ، وهذه هي محدودية هذا النوع من الدراسات\". وهناك أيضا شكوك بشأن اختيار المستشفيات التى أجريت عليها الدراسة، إذ أن مستشفى هوبي للنساء والأطفال هو أحد المواقع المدرجة ضمن دراسة جامعة هارفارد، ولكن، كما هو معروف، نادرا ما يحتاج الأطفال إلى علاج في المستشفى عند الإصابة بفيروس كورونا. ورداً على ذلك، يقول الباحثون إن نتائجهم تظل تظهر زيادة استخدام مواقف السيارات بشكل عام حتى إذا تم استبعاد هذا المستشفى. وكان بإمكان الباحثين أيضا مقارنة بياناتهم بالمستشفيات في مدن صينية أخرى، لمعرفة ما إذا كانت الزيادات في حركة المرور وكلمات البحث مرتبطة بمدينة ووهان ، حيث ظهر الفيروس لأول مرة، أم لا. وبدون هذه المقارنة ، بالإضافة إلى الأسئلة التي طرحناها حول عمليات البحث عبر الإنترنت عن الأعراض الطبية المرتبطة بالفيروس، فإن الدليل على تلقي سكان ووهان للعلاج من فيروس كورونا في أغسطس/ آب من العام الماضي لا تزال موضع جدل كبير. كما أنه، لا يزال هناك الكثير مما لا نعرفه عن الانتشار المبكر لفيروس كورونا في مدينة ووهان الصينية.", "doc2": "ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੂਹਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਹੋਈ ਸੀ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਇਆ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤੇ ਇਸ ਰਿਸਰਚ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰਤ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਚੁਣੌਤੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਖੋਜ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ? ਖੋਜ ਦੀ ਕਿਸੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਵੱਲੋਂ ਸਮੀਖਿਆ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੂਹਾਨ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀਆਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਲੱਛਣਾਂ ਲਈ ਆਨਲਾਈਨ ਖੋਜਾਂ ਦੀ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ’ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਤਾਬਕ ਅਗਸਤ ਤੋਂ 1 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਉੱਥੇ 6 ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪਾਰਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਜਿਵੇਂ \"ਖੰਘ\" ਅਤੇ \"ਡਾਈਰੀਆ\" ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਇਹ ਸੰਜੋਗ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੋਜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵੂਹਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਾਮਲਾ ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅਧਿਐਨਕਰਤਾ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, \"ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਸੀਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਕਿ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਵਧੀ ਮਾਤਰਾ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ, ਸਾਡੇ ਸਬੂਤ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੂਆਨਨ ਸੀ ਫੂਡ ਮਾਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਹੱਲੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕੁਝ ਅਫ਼ਰਾ-ਤਫ਼ਰੀ ਵਾਲਾ ਮਾਹੌਲ ਸੀ।\" ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਟਵੀਟ ਸਣੇ ਹਾਰਵਰਡ ਅਧਿਐਨ ਨੂੰ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਾਫੀ ਥਾਂ ਮਿਲੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟਵੀਟ ਨੂੰ 30 ਲੱਖ (3 ਮਿਲੀਅਨ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ...ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਬੂਤ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ? ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਰਚ ਇੰਜਨ ਬਾਇਡੂ (Baidu) ’ਤੇ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਸਬੰਧੀ ਲੱਛਣਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਡਾਈਰੀਆ ਬਾਰੇ ਆਨਲਾਈਨ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ���ਾਲਾਂਕਿ, ਬਾਇਡੂ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਰਾਇ ਖੋਜ ’ਤੇ ਅਲਗ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ \"ਡਾਈਰੀਆ\" ਬਾਰੇ ਖੋਜ ਘਟੀ ਹੈ। ਤਾਂ ਚੱਲ ਕੀ ਰਿਹਾ ਹੈ ? ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਗਈ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦਾ ਤਰਜਮਾ ਜੇਕਰ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਕਰੀਏ ਤਾਂ \"ਡਾਈਰੀਆ ਲੱਛਣ\" ਵਜੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਬਾਇਡੂ ਟੂਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਕੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗੂਗਲ ਟਰੈਂਡਸ ਵਾਂਗ ਯੂਜਰਜ਼ ਨੂੰ ਟਰੈਂਡਿੰਗ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਾ ਹੈ। ਸਰਚ-ਟਰਮ \"ਡਾਈਰੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣ\" (symptom of diarrhea) ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਜ਼ਰ ਆਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਸੀਂ ਵੀ \"ਡਾਈਰੀਆ\" ਟਰਮ ਚਲਾਈ, ਜੋ ਵੂਹਾਨ ਵਿੱਚ ਬੇਹੱਦ ਆਮ ਖੋਜ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਅਗਸਤ 2019 ਤੋਂ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਘੱਟ ਨਜ਼ਰ ਆਈ, ਜਦੋਂ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਹਾਰਵਰਡ ਪੇਪਰ ਦੇ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਰੀਡਰ ਬੈਨਜਾਮਿਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਅਸੀਂ \"ਡਾਈਰੀਆ\" ਸਰਚ ਟਰਮ ਇਸ ਲਈ ਵਰਤੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕੋਵਿਡ-19 ਕੇਸਾਂ ਲਈ \"ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ\" ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਢੁਕਵੀਂ ਹੈ।\" ਅਸੀਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਆਮ ਲੱਛਣ \"ਬੁਖਾਰ\" ਅਤੇ \"ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ\" ਵਰਗੀਆਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਖੋਜਾਂ ਵੀ ਦੇਖੀਆਂ। ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ \"ਬੁਖਾਰ\" ਲਈ ਥੋੜ੍ਹਾ ਸਰਚ ਵੱਧ ਹੋਈ ਅਤੇ ਇੰਨੀ ਕੁ ਹੀ \"ਖੰਘ\" ਲਈ ਵੀ ਹੋਈ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ \"ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ\" ਬਾਰੇ ਸਰਚ ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਘੱਟੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰੋਗ ਦੇ ਇੱਕ ਸੰਕੇਤ ਵਜੋਂ ਡਾਈਰੀਆ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਅਧਿਐਨ ’ਤੇ ਕੁਝ ਸਵਾਲ ਵੀ ਉੱਠੇ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿੱਚ 17,000 ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ’ਤੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਡਾਈਰੀਆ ਸਤਵਾਂ ਲੱਛਣ ਹੈ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤੇ ਖੰਘ, ਬੁਖਾਰ ਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਸੀ। ਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨੰਬਰਾਂ ਬਾਰੀ ਕੀ ਸੀ? ਹਾਰਵਰਡ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ 6 ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ 2019 ਤੱਕ ਪਾਰਿਕੰਗ ਵਿੱਚ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਵੂਹਾਨ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਂ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਗੰਭੀਰ ਖਾਮੀਆਂ ਦੇਖੀਆਂ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਤਿੰਨ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਟ੍ਰੀ ਕਵਰ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਪਰਛਾਵਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਸਪਤਾਲ ਕਾਰ ਪਾਰਕਿੰਗ ਦੇ ਵੱਡੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਵੱਡੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਹੋਇਆ ਦਿਖਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਕਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਾ ਸਹੀ ਮੁਲੰਕਣ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੇਠਲੇ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ, ਚਿੱਟੇ ਬੌਕਸਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਉੱਚੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੇ ਅਸਪੱਸ਼ਟ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਟੀਆਂਯੂ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਅੰਡਰ-ਗਰਾਊਂਡ ਕਾਰ ਪਾਰਕਿੰਗ ਹੈ, ਜੋ ਬਾਇਡੂ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਗੇਟ ਹੀ ਦਿਖਦਾ ਹੈ ਨਾ ਹੇਠਾਂ ਖੜੀਆਂ ਕਾਰਾਂ। ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਲੇਖਕ ਬੈਨਜਾਮਿਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਬਿਲਕੁਲ, ਅਸੀਂ ਅਧਿਐਨ ਦੌਰਾਨ ਅੰਡਰ-ਗਰਾਊਂਡ ਪਾਰਕਿੰਗ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਸੀਮਾ ਵਾਂਗ ਹੈ।\" ਇਸੇ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ’ਤੇ ਵੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਹੁਬੈਈ ਵੂਮੈਨ ਅਤੇ ਚਿਲਡਰਨ ਹਸਪਤਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਪਰ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਦੀ ਘੱਟ ਹੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਵਜੋਂ, ਲੇਖਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸ ਹਸਪਤਾਲ ਨੂੰ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਾਰ ਪਾਰਕਿੰਗ ਦੀ ਵਧੀ ਹੋਈ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਹੀ ਦਿਖਾਉਣਗੇ। ਖੋਜਕਾਰ, ਇਹ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕਿ ਵੂਹਾਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਵਧਦੀ ਤਾਦਾਦ ਅਤੇ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਡਾਟਾ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਹੋਰ ਚੀਨੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇੱਥੇ ਹੀ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੀ ਸੀ। ਤੁਲਨਾ ਦੇ ਬਿਨਾਂ, ਅਸੀਂ ਮੈਡੀਕਲ ਲੱਛਣਾਂ ਲਈ ਆਨਲਾਈਨ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਸਵਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵੂਹਾਨ ਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਲਈ ਇਲਾਜ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੇ ਸਬੂਤ ਵਧੇਰੇ ਮੁਕਾਬਲਾਕੁਨ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵੂਹਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਰਸ ਜਲਦੀ ਫੈਲਣ ਬਾਰੇ ਛੇਤੀ ਫੈਲਣ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਪਤਾ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-42384632", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42388548", "doc1": "ترامب يدعو إلى العمل مع روسيا بطريقة بناءة وقد شكر فلاديمير بوتين نظيره الأمريكي، دونالد ترامب، على المعلومات الاستخباراتية في مكالمة بينهما، حسب البيت الأبيض. وكشفت السلطات الروسية أنه خطط لتنفيذ الهجوم يوم السبت. وجاء في بيان البيت الأبيض أن \"إرهابيين\" اعتقلوا قبل هجوم \"ربما أسفر عن مقتل عدد كبير من الناس\". وقالت وكالة الاستخبارات الروسية (أف سي بي) الجمعة في بيان إنها اعتقلت 7 أعضاء في خلية تدعم تنظيم الدولة الإسلامية، وصادرت كمية كبيرة من المتفجرات والأسلحة والمنشورات المتطرفة. وقال الكرملين إن الجماعة كانت تخطط لتفجير كاتدرائية وأماكن عامة أخرى وقتل الناس في ثاني أكبر مدن روسيا. وأخبر بوتين ترامب أن وكالة الاستخبارات الروسية ستقدم معلومات عن التهديدات الإرهابية للولايات المتحدة، حسب بيان الكرملين. وتعتقد وكالات استخباراتية أمريكية، من بينها سي آي أيه، أن روسيا حاولت التأثير في نتيجة الانتخابات الرئاسية الأمريكية الأخيرة، لصالح ترامب، ولكن الرئيس الأمريكي ينفي ذلك. وتحقق لجنة أمريكية خاصة في احتمال تعامل مسؤولين في حملة ترامب مع موسكو. وعلى الرغم من نفي ترامب أي تعامل مع روسيا، فإنه يؤكد على أهمية العمل معها بطريقة \"بناءة\". وتحدث الرئيسان الخميس بشأن ملف كوريا الشمالية. وشكر ترامب نظيره الروسي لأنه \"اعترف بأداء الولايات المتحدة الاقتصادي\"، في ندوته السنوية، حسب البيت الأبيض. وقال البيت الأبيض إن الرئيسين اتفقا في مكالمة الأحد عل�� أن هذا التعاون \"مثال عن الأشياء الإيجابية التي يمكن أن تحدث عندما يعمل بلدانا معا\". وكان تفجير قطار الأنفاق في سانت بطرسبرغ في أبريل/ نيسان قد أسفر عن مقتل 13 شخصا، ويعتقد أنه من تنفيذ إسلاميين متشددين. ونقلت وكالة إيتر تاس عن مدير وكالة الاستخبارات الروسية قوله إن المتطرفين العائدين من سوريا يشكلون تهديدا حقيقيا لروسيا. وأضاف، ألكسندر بورتنيكوف، أن الأجهزة الأمنية أحبطت 18 هجوما إرهابيا في عام 2017.", "doc2": "ਰੂਸ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਹਮਲਾ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਕਜ਼ਾਨ ਕੈਥੇਡਰਲ 'ਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸੀ 'ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਬਚਾਇਆ ਰੂਸ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ' ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਅਤੇ ਕ੍ਰੇਮਲੀਨ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਸ ਲਈ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕਰਕੇ ਸ਼ਕਰੀਆ ਅਦਾ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਮੁਤਾਬਕ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ \"ਦਹਿਸ਼ਤਗਰਦ\" ਫੜ੍ਹੇ ਗਏ ਸਨ \"ਜੋ ਵੱਡੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਕੇ ਸਕਦੇ ਸਨ\"। ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ 'ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਝੰਡੀ ਕੌਣ ਜਿੱਤੇਗਾ ਗੁਜਰਾਤ? ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਬਾਕੀ 'ਆਧਾਰ ਲਿੰਕ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਪਛਾਣੇ ਸਰਕਾਰ' ਰੂਸੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੇਵਾ ਐੱਫਐਸਬੀ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਦੇ 7 ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲੋਂ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਅਸਲਾ ਵੀ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਐੱਫਐਸਬੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਥਾਂ 'ਤੇ ਆਤਮਘਆਤੀ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਗਰੁੱਪ ਰੂਸ ਦੇ ਦੂਜੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਕੈਥਡਰਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੂਸੀ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਣ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰੇਗੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-53867131", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-53872757", "doc1": "يتمثل الهدف من إطلاق الحشرات في تقليص أعداد فصيلة أيدس أجيبتي وأدى ترخيص هذا المشروع بعد سنوات من النقاش إلى اعتراضات من قبل جماعات معنية بالبيئة حذرت من عواقب غير مقصودة لهذه الخطوة. ويحذر نشطاء من الأضرار التي قد تتعرض لها الأنظمة البيئية، واحتمال ظهور بعوض مُهَجَّن ومقاوم للمبيدات الحشرية. غير أن الشركة المعنية بهذا المشروع تقول إنه لن تكون هناك مخاطر على الإنسان أو البيئة، مشيرة إلى مجموعة من الدراسات تحظى بالدعم الحكومي. وتأتي خطة إطلاق البعوض في سلسلة جزر فلوريدا كيز، وهي مجموعة من الجزر المرجانية، العام المقبل بعد شهور من موافقة الجهات التنظيمية الأمريكية. مواضيع قد تهمك نهاية وفي مايو/أيار، سمحت وكالة البيئة الأمريكية لشركة أوكزيتيك، التي تتخذ من المملكة المتحدة مقرا لها وتعمل في الولايات المتحدة، بإنتاج ذكور بعوض معد�� وراثيا من فصيلة أيدس أجيبتي التي تُعرف بدورها في نشر أمراض قاتلة مثل حمى الضنك، وفيروس زيكا، والحمى الصفراء. ولا يعضُّ البشر سوى الإناث من البعوض بسبب حاجتها إلى الدم لإنتاج البيض. ولهذا تتمثل الخطة في إطلاق ذكور البعوض المُعدل وراثيا الذي يُؤمل أن يتم التزاوج بينه وبين الإناث الموجودة في البرية. ومع مرور الوقت، سيكون الهدف هو تقليص أعداد البعوض من فصيلة أيدس أجيبتي في المنطقة، وبالتالي تخفيض انتشار الوباء بالنسبة إلى الإنسان. ووافق مسؤولو \"دائرة مكافحة البعوض في جزر فلوريدا كيز\" على إطلاق 750 مليون حشرة مُعدلة وراثيا على مدى عامين. وتعرضت الخطة لانتقادات عديدة، ووقع نحو 240 ألف شخص وقعوا على عريضة احتجاج عبر موقع Change.org. وحسب موقع أوكزيتيك، وجدت الشركة نتائج إيجابية أثناء إجراء تجارب ميدانية في البرازيل. كما أنها تخطط لنشر البعوض في ولاية تكساس بدءا من عام 2021 وحظيت بموافقة فيدرالية، وليس على مستوى الولاية أو موافقة محلية، حسب تقارير. وحذرت مجموعة \"أصدقاء الأرض\" المعنية بالمحافظة على البيئة في بيان من \"إطلاق بعوض مُعدل وراثيا سيجعل سكان فلوريدا، والبيئة، يواجهون المخاطر في خضم الوباء\". لكن عالما في موقع أوكزيتيك قال لوكالة الأسوشييتد برس \"أطلقنا أكثر من مليار من البعوض على مدى سنوات. ليس ثمة مخاطر محتملة على البيئة أو الإنسان\". وتنتشر فصيلة أيدس أجيبتي بكثافة في جنوب فلوريدا ويمكن العثور عليها بشكل اعتيادي في المناطق الحضرية حيث تعيش في البرك المائية الراكدة. وطوَّر هذا البعوض مقاومة للمبيدات الحشرية في عدة مناطق بما في ذلك في سلسلة جزر فلوريدا كيز.", "doc2": "ਮਕਸਦ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਫੈਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਡੇਂਗੂ ਅਤੇ ਜ਼ੀਕਾ ਵਾਇਰਸ ਵਰਗੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ। ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਲਟਕ ਰਹੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਮਿਲਦਿਆਂ ਹੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ \"ਜੁਰਾਸਿਕ ਪਾਰਕ ਅਕਸਪੈਰੀਮੈਂਟ\" ਕਹਿ ਕੇ ਇਸ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਈਕੋਸਿਸਟਮਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੱਛਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਹਾਈਬਰੀਡ ਨਸਲ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਉੱਪਰ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਬੇਅਸਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਜਦਕਿ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਉੱਪਰ ਕੋਈ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗਾ। ਇਹ ਮੱਛਰ ਫੋਲਿਰੀਡਾ ਕੀਜ਼ ਨਾਂਅ ਦੇ ਦੀਪ ਸਮੂਹ ਉੱਪਰ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਛੱਡੇ ਜਾਣੇ ਹਨ। ਮਈ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੰਪਨੀ ਔਗ਼ਜ਼ੌਟਿਕ ਨੂੰ ਜਨੈਟਿਕ ਰੱਦੋਬਦਲ ਕਰ ਕੇ ਬਣਾਏ ਨਰ ਏਡੀਜ਼ ਏਜਿਪਟੀ ਮੱਛਰਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਜਿਨਾਂ ਨੂੰ OX5034 ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਟਰਾਇਲ ਏਡੀਜ਼ ਏਜਿਪਟੀ ਮੱਛਰਾਂ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਨਲੇਵਾ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਡੇਂਗੂ, ਜ਼ੀਕਾ, ਚਿਕਨਗੁਨੀਆ ਅਤੇ ਯੈਲੂ ਫੀਵਰ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੀਆਂ ਕੇਵਲ ਮਾਦਾ ਮੱਛਰ ਹੀ ਮਨੁੱਖੀ ਖੂਨ ਪੀਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹ���ਂ ਨੂੰ ਆਂਡੇ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਖੂਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਜਨੈਟਿਕ ਰੱਦੋਬਦਲ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਨਰ ਮੱਛਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਦੀਨਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜੇ ਬਣਾਉਣਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਰ ਮੱਛਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਮਾਦਾ ਦੇ ਅੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਡੰਗ ਮਾਰਨ ਦੇ ਪੜਾਅ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਾਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਨਰ ਜੋ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਰਸ ਉੱਪਰ ਹੀ ਜਿਊਂਦੇ ਹਨ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਜੀਨ ਅੱਗੇ ਤੋਰਦੇ ਰਹਿਣਗੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਾਂ ਪਾ ਕੇ ਮੱਛਰਾਂ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਜਾਨਲੇਵਾ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਨੂੰ ਠੱਲ੍ਹ ਪਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਫਲੋਰਿਡਾ ਕੀਜ਼ ਦੇ ਮੱਛਰ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਅਗਾਮੀ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ 750 ਮਿਲੀਅਨ ਮੱਛਰਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 240,000 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਚੇਂਜ.ਔਆਰਜੀ ਉੱਪਰ ਅਮਰੀਕੀ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੱਛਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਉਂਦੀ ਇੱਕ ਪਟੀਸ਼ਨ ਉੱਪਸ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੱਛਰਾਂ ਉੱਪਰ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਟਰਾਇਲਜ਼ ਦੇ ਵਧੀਆ ਨਤੀਜੇ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੱਛਰਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਾਸ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਛੱਡਣ ਦੀ ਹੈ। ਖ਼ਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਕੰਮ ਲਈ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਹਾਲਾਂਕਿ ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਤਾਂ ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਮਿਲਣੀ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਫਰੈਂਡਸ ਆਫ਼ ਦਿ ਅਰਥ ਨਾਮਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪੱਖੀ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ,\"ਇਹ ਮੱਛਰ ਛੱਡਣ ਨਾਲ ਫਲੋਰਿਡਾ ਵਾਸੀ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਈਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਇਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਲੋੜੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਣਗੀਆਂ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਇੰਸਦਾਨ ਨੇ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਏਪੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ,\"ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਅਸੀਂ ਖਰਬਾਂ ਮੱਛਰ ਛੱਡੇ ਹਨ। ਵਾਤਾਵਰਣ ਜਾਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਖ਼ਤਰੇ ਦੀ ਕੋਈ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਫਲੋਰਿਡਾ ਵਿੱਚ ਏਡੀਜ਼ ਏਜਿਪਟੀ ਦੱਖਣੀ ਫਲੋਰਿਡਾ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਭੂਰ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤੈਰਾਕੀ-ਤਲਾਬਾਂ ਦੇ ਖੜ੍ਹੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਵਧਦੇ-ਫੁਲਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਖੇਤਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫੋਲੋਰਿਡਾ ਕੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੱਛਰਾਂ ਉੱਪਰ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਵੀ ਹੋਣੋ ਹਟ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-47916734", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47919998", "doc1": "وأعلن بن عوف، في بيان بثه التلفزيون الرسمي، إنه اختار الفريق عبد الفتاح البرهان رئيسا جديدا للمجلس. وقد أدى البرهان اليمين الدستورية لاستلام مهامه رسميا. وقال بن عوف أيضا إن رئيس الأركان الفريق أول ركن كمال عبد المعروف الماحي أعفي من منصبه كنائب لرئيس المجلس العسكري. وأضاف بن عوف \"حرصا على تماسك المنظومة الأمنية والقوات المسلحة بصفة خاصة، من الشروخ والفتن، وتوكلا على الله لنبدأ مسيرة التغيير هذه، قد تعين على اجتياز المراحل الصعبة\". وفي تطور جديد، طالبت قوات الدعم السريع المجلس العسكري الانتقالي في السودان بضرورة إجراء حوار مع القوى السياسية كافة في البلاد. ودعته في بيان إلي \"وضع خطة واضحة للفترة الانتقالية التي يجب أن تكون لمدة ستة أشهر كحد أقصى\". كما اقترحت أن تكون الحكومة الانتقالية مكونة من مدنيين وعسكريين متفق عليها من قبل تجمع المهنيين والأحزاب السياسية ومنظمات المجتمع المدني. \"مستقبل السودان\" وعبر مئات الآلاف من السودانيين المعتصمين بساحة القيادة العامة الجيش عن فرحتهم بعد استقالة بن عوف. وخرج الآلاف في شوارع الخرطوم عقب الإعلان، بالرغم من دخول فرض حظر التجوال حيّز التنفيذ. وكان المجلس العسكري قد تعهد بتشكيل \"حكومة مدنية\"، مؤكدا على أن أولويته الرئيسية هي \"الحفاظ على الأمن العام\". وجاءت الإطاحة بالبشير بعد شهور من التظاهر احتجاجا على ارتفاع تكاليف المعيشة. لكن المتظاهرين استمروا في اعتصامهم أمام مقر قيادة الجيش في الخرطوم وسط مخاوف بشأن الإجراءات التي أعلن عنها المجلس العسكري. وحاول متحدث باسم المجلس طمأنة المحتجين قائلا، إن مستقبل السودان \"سيحدده المتظاهرون\" الذين خرجوا ضد البشير. ما الذي حدث يوم الجمعة؟ على الرغم من تنحي عمر البشير فإن المحتجين واصلوا اعتصامهم أمام مقر القوات المسلحة في العاصمة الخرطوم متحدين حظر التجول. ويطالب المحتجون بإدارة مدنية للفترة الانتقالية. وقال متحدث باسم القوات المسلحة الجمعة إن الجيش لا يريد السلطة وإن مستقبل السودان يصنعه المحتجون، ولكنه أضاف أن \"الجيش سيحافظ على النظام ولن يسمح بالاضطرابات\". وقال المجلس العسكري أيضا إنه لن يسلم البشير للمحكمة الجنائية الدولية لمواجهة التهم الموجهة إليه والتي ينفيها. وفرض المجلس حالة الطوارئ لمدة 3 أشهر وعلق العمل بالدستور. الجيش يتجنب العنف مع المحتجين ويرى محرر الشؤون الأفريقية في بي بي سي، فرغل كين، أنه من الصعب أو ربما من المستحيل أن يلجأ الجيش إلى العنف مع المحتجين لأنه سبق أن أعلن قبل تنحي البشير عدم استعمال العنف من أجل الحفاظ على الأرواح. ولكنه يتساءل عن دور الضباط الجيش الشباب الذين احتفى بهم المحتجون في الشوارع، إذا كانوا سيتركون الضباط من جيل البشير احتكار السلطة في البلاد.", "doc2": "ਮਿਲਟਰੀ ਕਾਊਂਸਲ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਵਦ ਇਬਨ ਅਉਫ਼ ਦੇਸ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ 'ਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਰਨਲ ਅਬਦਲ ਫਤ੍ਹਾ ਅਬਦਲਰਹਮਨ ਬੁਰਹਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਐਲਾਨਿਆ। ਫੌਜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਗਲੇ ਦੋ ਸਾਲ ਹੋਰ ਸੁਡਾਨ ਦੀ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲਣਗੇ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਓਮਰ ਅਲ-ਬਸ਼ੀਰ ਪਿਛਲੇ 30 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮੁਲਕ ਦੀ ਸੱਤਾ ਉੱਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਸਨ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵਧਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਦਅਮਨੀ ਫੈਲ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਆਖ਼ਰ 11 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੌਜ ਨੇ ਗੱਦੀਓਂ ਲਾਹ ਕੇ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਸੁਡਾਨ ਸੰਕਟ ਬਾਰੇ 7 ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸੁਡਾਨ ਸੰਕਟ ਬਾਰੇ ਜਾਨਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ: ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਰਨਲ ਅਬਦਲ ਫਤ੍ਹਾ ਅਬਦਲਰਹਮਨ ਬੁਰਹਾਨ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਵਾਦ ਕਰਦੇ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ? ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸਿਰਫ਼ ਵਧ ਰਹੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਸਨ ਪਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਓਮਰ ਅਲ-ਬਸ਼ੀਰ ਨੂੰ ਗੱਦੀਓਂ ਲਾਂਭੇ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਜੁੜ ਗਈ। 6 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਸੁਡਾਨ ਦੀ 1985 ਦੀ ਅਹਿੰਸਕ-ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਦਿਨ ਸੁਡਾਨ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਜਾਫਰ ਨਿਮੇਰੀ ਨੂੰ ਗੱਦੀ ਤੋਂ ਉਤਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਦਿਨ 2019 ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਫੜ੍ਹ ਲਿਆ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਸਾਲ 2011 ਦੇ ਅਰਬ ਸਪਰਿੰਗ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਾਉਂਦੇ ਸੁਡਾਨ ਦੀ ਫੌਜ ਦੇ ਹੈਡਕੁਆਰਟਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਜੁੜ ਗਏ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਜਾਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਕੌਣ ਹਨ? ਦੇਸ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਨੇ ਸੁਡਾਨ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਜੁੱਟ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਆ ਗਏ। ਸੁਡਾਨ ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ, ਸਿਹਤ ਕਾਮਿਆਂ ਅਤੇ ਵਕੀਲਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਾ ਸੰਸਥਾ, ਸੁਡਾਨੀਜ਼ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲਜ਼ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਐੱਸਪੀਏ) ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਸੁਡਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਿੰਦੂ ਬਣੀ ਇਹ ਕੁੜੀ ਦੇਸ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਰਹੀਆਂ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ 70 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਔਰਤਾਂ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਰ ਵਰਗ ਅਤੇ ਹਰ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਨੌਜਵਾਨ ਹਨ, ਪਰ ਭੀੜ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਫੌਜੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ ਹਨ? ਨਹੀਂ, ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਸੁਡਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਗੱਦੀ ਤੋਂ ਲਾਹੁਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਐੱਸਪੀਏ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਕੀ ਉਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਫੌਜੀ ਹੈਡਕੁਆਰਟਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣਿਓਂ ਆਪਣਾ ਧਰਨਾ ਨਾ ਚੁੱਕਣ ਜਦ ਤੱਕ ਫੌਜ ਕਿਸੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਨਹੀਂ ਸੌਂਪ ਦਿੰਦੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਰਫਿਊ ਦੀ ਵੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਐੱਸਪੀਏ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਸ਼ੀਰ ਦੇ ਨਜ਼ੀਦੀਕੀ ਕੁਝ ਫੌਜੀ ਅਫਸਰਾਂ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸੁਡਾਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਦਰਪੇਸ਼ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਕੁਝ ਫੌਜੀ ਨਾਗਰਿ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬਚਾਅ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਫੌਜੀ ਲੀਡਰਾਂ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ? ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਗੱਦੀ ਤੋਂ ਉਤਾਰਨ ਦੇ ਐਲਾਨ ਸਮੇਂ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਅਵਾਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਰਹੇਗੀ ਅਤੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤਾਂ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ਿਸ਼ਨ ਪੀਰੀਅਡ ਹੋਵੇਗਾ। ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪੱਖੀ ਲੱਗ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਸਨ, \"ਲੰਬੇ ਸਮੇ�� ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਨੂੰ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਨੂੰ ਵਾਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗਰੀਬ ਹੋਰ ਗਰੀਬ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਹਾਲੇ ਵੀ ਅਮੀਰ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਕੋਈ ਮੌਕੇ ਨਹੀਂ ਹਨ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ਿਸ਼ਨ ਪੀਰੀਅਡ ਦੋ ਸਾਲ ਦਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਜੇ ਸਭ ਕੁਝ ਸਹੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਦਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਸੁਡਾਨ ਦੇ ਲੋਕ ਹੀ ਕਰਨਗੇ। ਓਮਰ - ਅਲ ਬਸ਼ੀਰ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਕੀ ਬਣੇਗਾ? ਮਿਲਟਰਕੀ ਕਾਊਂਸਲ ਮੁਤਾਬਕ ਉਹ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹਨ ਪਰ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਦੇਖੇ ਨਹੀਂ ਗਏ। ਸੁਡਾਨ ਦੇ ਡਾਰਫੁਰ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸੰਕਟ ਸਮੇਂ ਹੋਏ ਜੰਗੀ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕੋਰਟ ਆਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਿਲਟਰੀ ਹਾਕਮਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਦੇਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਮੁਕੱਦਮਾਂ ਚਲਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਨਰਲ ਆਬਦਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, \"ਅਸੀਂ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ।\" ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਸ਼ੀਰ ਨੂੰ ਗੱਦੀਓਂ ਲਾਹੇ ਜਾਣ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਸੁਡਾਨ ਨੂੰ ਹੁਣ ਕੌਣ ਸੰਭਾਲ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਕਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਸ਼ੀਰ ਨੂੰ ਗੱਦੀਓਂ ਲਾਹੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ੀਦੀਕੀ ਸਮਝੇ ਜਾਂਦੇ ਅਵਦ ਇਬਨ ਅਉਫ਼ ਨੇ ਮਿਲਟਰੀ ਕਾਊਂਸਲ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਸਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਡਾਰੁਫ ਸੂਬੇ ਦੇ ਸੰਕਟ ਸਮੇਂ ਉਹ ਸੁਡਾਨ ਦੀ ਮਿਲਟਰੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸਨ ਅਤੇ ਸਾਲ 2007 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਡਾਰਫੁਰ ਵਿੱਚ ਜੁਰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜਨਾਜਵੀਦ ਮਿਲੀਸ਼ੀਆ ਦੇ ਹਮਾਇਤੀ ਸਨ। ਹੁਣ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਹੁੰ ਦੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਰਨਲ ਅਬਦਲ ਫਤ੍ਹਾ ਅਬਦਲਰਹਮਨ ਬੁਰਹਾਨ ਨੂੰ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ਿਸ਼ਨਲ ਮਿਲਟਰੀ ਕਾਊਂਸਲ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-47252575", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47271815", "doc1": "سايمون وغرايمي مع الطفلين ألكسندرا وكالدر والد ألكسندرا يُدعى سايمون. أما والد كالدر يُدعى غرايمي. فكيف يمكن لتوأم أن يكون من أبوين مختلفين؟ أربعة آباء، وثلاث قارات، وطفلان سايمون وغرايمي حريصان على البقاء على تواصل مع الأم البديلة، ميغ ستون، إذ يتعذر التواصل مع الأم البيولوجية عندما أراد سايمون وغرايمي أن ينجبا، كانت مهمتهما شاقة. فهما ينتميان لعدد قليل من الأزواج البريطانيين الذين اختاروا التلقيح الصناعي، وزرعا الجنينين في نفس التوقيت في رحم نفس الأم البديلة. كانت العملية طويلة ومعقدة، إذ تعين على كل منهما العثور على بويضة لتخصيبها. وكانت الفكرة المبدئية أن يُنجب كل منهما طفله من حمل مختلف. لكن الوكالة التي كانت تبحث لهما عن متبرعة قالت إنه من الممكن تلقيح جنينين في نفس الوقت، في رحم نفس الأم البديلة. ورغم أن سايمون وغرايمي يعيشان في المملكة المتحدة، إلا أنهما اضطرا للسفر إلى الخارج لإتمام مشروعهما. ويقول سايمون: \"وجدنا بويضة من متبرعة مجهولة في الولايات المتحدة، إذ أن علاج الخصوبة الذي تلقيناه كان في لاس فيغاس.\" واُخذت البويضات وقُسمت إلى مجموعتين؛ خُصبت إحداها بحيوانات منوية من سايمون، وخُصبت الأخرى بحيوانات منوية من غرايمي. وجُمعت الأجنة وجُمدت، ونُقلت الأجنة الأقوى في كل مجموعة لزراعتها في الأم البديلة في كندا. أم بديلة كندية قال سايمون أنه وشريكه قد ينجبان المزيد من الأطفال عن طريق التلقيح الصناعي. وبذلك، يكون للأجنة نفس الأم البيولوجية، وأبوان مختلفان، وزُرعا معا داخل رحم نفس الأم البديلة، وتُدعى ميغ ستون، وهي امرأة كندية عرضت أن تحمل أجنة سايمون وغرايمي. ويقول سايمون إن الاختيار وقع على كندا بسبب النظام القانوني، \"فهو يشبه النظام في المملكة المتحدة إلى حد كبير، كونه عاطفيا وليس ربحيا.\" وعاد الأبوان إلى المملكة المتحدة، في انتظار الأخبار السعيدة من كندا. وأخيرا، تلقيا المكالمة التي طالما انتظراها. ويقول غرايمي: \"اختلجتنا الكثير من المشاعر في نفس اللحظة. كنا في غاية السعادة.\" وتابع الأبوان الحمل عن بعد، ثم سافرا إلى كندا قبل ستة أسابيع من الموعد المحدد للولادة. وعبر الأبوان عن حرصهما على الحفاظ على علاقة طيبة بالأم البديلة، إذ تعذر عليهما وعلى الأطفال التواصل مع الأم البيولوجية التي تبرعت ببويضاتها. وهل يفكر الرجلان في الإنجاب مجددا؟ الطفلان مصدر سعادة بالغة للأبوين، وقد لا ينتهي الأمر عند هذه المرحلة. وقال سايمون باسما \"لا شيء مستحيل\".", "doc2": "ਸੀਮੋਨ ਅਤੇ ਗ੍ਰੇਅਮ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਮੈਗ ਸਟੋਨ ਸਗਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਬਣੀ ਐਲੈਗਜ਼ੈਨਡਰਾ ਅਤੇ ਕੈਲਡਰ 19 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਜੌੜੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਹਨ ਪਰ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕੋ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਐਲੈਗਜ਼ੈਨਡਰਾ ਸੀਮੋਨ ਦੀ ਧੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਦਾ ਭਰਾ ਕੈਲਡਰ ਗ੍ਰੇਅਮ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੌੜੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਦੋ ਵੱਖ ਪਿਤਾ ਹੋਣ? ਚਾਰ ਮਾਪੇ, ਤਿੰਨ ਦੇਸ ਅਤੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਜਦੋਂ ਸੀਮੋਨ ਅਤੇ ਗ੍ਰੇਅਮ ਬਰਨੀ-ਐਡਵਰਡਸ ਨੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਕਿ ਉਹ ਪਿਤਾ ਬਨਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸੀ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਥੋੜ੍ਹੇ ਬਰਤਾਨਵੀ ਜੋੜਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਈਵੀਐਫ਼ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਭਰੂਣ ਨੂੰ ਫ਼ਰਟੀਲਾਇਜ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਇਮਪਲਾਂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬਹੁਤ ਹੀ ਲੰਬੀ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸੀ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਅੰਡੇ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਫਰਟੀਲਾਇਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸੀਮੋਨ ਅਤੇ ਗ੍ਰੇਅਮ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਮੈਗ ਸਟੋਨ ਸਗਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਬਣੀ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਸੀ ਕਿ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਔ��ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਪਰ ਜਿਹੜੀ ਏਜੰਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡੋਨਰ ਲੱਭਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕੋ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਵਿਚ ਦੋ ਬੱਚੇ ਇਕੱਠੇ ਪਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੀਮੋਨ ਅਤੇ ਗ੍ਰੇਅਮ ਯੂਕੇ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਮਦਦ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਗਏ। ਸੀਮੋਨ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਸਾਡਾ ਫਰਟੀਲਿਟੀ ਸਬੰਧੀ ਇਲਾਜ ਲਾਸ ਵੇਗਸ 'ਚ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਅਣਪਛਾਤੀ ਐੱਗ ਡੋਨਰ ਮਿਲ ਗਈ।\" ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆਂ ਗਿਆ, ਅੱਧਿਆਂ ਨੂੰ ਸੀਮੋਨ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਨਾਲ ਫਰਟੀਲਾਇਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਧਿਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰੇਅਮ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਨਾਲ। ਫਿਰ ਭਰੂਣ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਹਾਂ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਭਰੂਣ ਚੁਣ ਕੇ ਇੱਕੋ ਕੁੱਖ ਅੰਦਰ ਇਮਪਲਾਂਟ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਇਸ ਮਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਦੋਹਾਂ ਭਰੂਣਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗਰਭ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ ਸੀ। ਸੀਮੋਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹੋਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਚਾਹਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਬਾਈਓਲੋਜਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਭਰੂਣਾਂ ਦੀ ਇੱਕੋ ਮਾਂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਦੋ ਵੱਖ- ਵੱਖ ਪਿਤਾ। ਇਹ ਦੋਨੋਂ ਭਰੂਣ ਮੈਗ ਸਟੋਨ ਦੇ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਪਲਣੇ ਸੀ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਮੈਗ ਸਟੋਨ ਨੇ ਸਾਈਮਨ ਅਤੇ ਗ੍ਰੇਅਮ ਵਾਸਤੇ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਬਨਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਾਈਮਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, \"ਅਸੀਂ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਢਾਂਚਾ ਪਸੰਦ ਆਇਆ। ਇੱਥੇ ਸਥਿਤੀ ਯੂਕੇ ਵਰਗੀ ਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਪਿਤਾ ਯੂਕੇ ਵਾਪਿਸ ਪਰਤ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਖਬਰ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਅਖੀਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਫੋਨ ਆ ਹੀ ਗਿਆ ਜਿਸਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਡੀਕ ਸੀ। ਗ੍ਰੇਅਮ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚੰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।\" ਸੀਮੋਨ ਅਤੇ ਗ੍ਰੇਅਮ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਛੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੈਨੇਡਾ ਚਲੇ ਗਏ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-43206916", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43213926", "doc1": "عاملة إغاثة تكشف تعرض السوريات للاستغلال الجنسي مقابل المساعدات وأفاد عمال في مجال الإغاثة الإنسانية بأن العملية كانت تتم بطريق مقايضة المساعدات أو التنقل بمزايا جنسية. وقد نبهت منظمتان عاملتان فى مجال الإغاثة الإنسانية إلى تلك الانتهاكات منذ نحو ثلاث سنوات، غير أن تقريرا - أُعد لصالح صندوق الأمم المتحدة للسكان العام الماضى - كشف النقاب عن أن عمليات مقايضة المساعدات بالجنس لا تزال مستمرة فى جنوب سوريا. وقالت الأمم المتحدة ووكالات الإغاثة إنها لا تتسامح مطلقا مع الاستغلال، ولم تكن على دراية بأي حالات إساءة معاملة من قِبل المنظمات الشريكة في المنطقة. وقال عمال الإغاثة لـ بى بى سى إن الاستغلال واسع الانتشار لدرجة أن بعض النساء السوريات يرفضن الذهاب إلى مراكز التوزيع لأن الناس سوف يفترضون أنهم عرضوا أجسادهم مقابل المساعدات التى جلبوها إلى ديارهم. وقال أحد العمال إن بعض الوكالات الإنسانية تغض الطرف عن الاستغلال لإن استخدام أطراف ثالثة ومسؤولين محليين هو الطريقة الوحيدة لتوصيل المساعدات في الأجزاء الأكثر خطورة من سوريا التي لم يتمكن الموظفون الدوليون من الوصول إليها. وأجرى صندوق الأمم المتحدة للسكان تقييما للعنف القائم على نوع الجنس في المنطقة في العام الماضي وخلص إلى أن المساعدات الإنسانية يجري تبادلها مقابل الجنس في مختلف المحافظات في سوريا. وسلط التقرير الذي جاء تحت عنوان \"أصوات من سوريا 2018\" على أمثلة من النساء والفتيات اللواتي تزوجن مسؤولين لفترة قصيرة من الزمن لتقديم \"الخدمات الجنسية\" مقابل الحصول على الطعام، موضحاً أن الكثير من موزعي المساعدات الإنسانية يطلبون أرقام هواتف النساء والفتيات، ويعرضون إيصالهن لمنازلهن بسيارتهم مقابل الحصول على شي في المقابل أو يعرضن الحصول على معونات غذائية مقابل زيارتهن في منازلهن وقضاء ليلة معهن. وأضافت أن \"النساء والفتيات اللواتي ليس لهن من يحميهن\" مثل الأرامل والمطلقات، والنازحات داخليا يعتبرن معرضين بشكل خاص للاستغلال الجنسي \". ومع ذلك فقد تم الإبلاغ عن هذا الاستغلال لأول مرة منذ ثلاث سنوات. وقالت دانييل سبنسر، وهي مستشارة إنسانية تعمل لصالح جمعية خيرية، إنها سمعت عن تلك المزاعم من مجموعة من النساء السوريات في مخيم للاجئين في الأردن في مارس/آذار 2015. وقد أجرت مجموعة مركزة مع بعض من هؤلاء النسوة اللاتي أخبرنها كيف أن أفرادا من المجالس المحلية في مناطق مثل درعا والقنيطرة قد عرضوا عليهن المساعدات مقابل ممارسة الجنس. وقالت سبنسر: \"كانوا يحجبون المساعدات التي تم تسليمها ثم يستخدمون هؤلاء النساء لممارسة الجنس\". وقد تم الإبلاغ عن هذا الاستغلال الجنسي في سوريا لأول مرة في 2015. وقالت سبنسر: \"أتذكر امرأة كانت تبكي في الغرفة، وكانت تشعر بضيق شديد لما تعرضت له. ويجب حماية النساء والفتيات عندما يحاولن الحصول على الغذاء والصابون والمواد الأساسية للعيش. آخر شيء تحتاج إليه هو رجل، من المفترض أن تثقِ به ويُفترض أنك ستحصلين على المساعدات منه، ثم يطلب منك ممارسة الجنس معه ويحجب عنك المعونة.\" وأضافت: \"كان الأمر منتشرا لدرجة أنه لا يمكن للنساء أن يذهبن دون أن يلحق بهن العار. وأصبح هناك افتراض بأنه إذا ذهبت أي امرأة إلى أماكن توزيع المساعدات، فإنها قد قدمت تنازلا جنسيا مقابل المساعدة\". وبعد بضعة أشهر، وبالتحديد في يونيو/حزيران 2015، أجرت لجنة الإنقاذ الدولية مسحا شمل 190 امرأة وفتاة في درعا والقنيطرة. وأشارت اللجنة إلى أن 40 بالمئة قلن إنهن تعرضن لعنف جنسي أثناء الحصول على الخدمات، بما في ذلك المساعدات الإنسانية. وقال متحدث باسم اللجنة: \"خلص المسح إلى أن العنف الجنسي كان مصدر قلق على نطاق واسع، بما في ذلك عند محاولة الوصول إلى مختلف أنواع الخدمات في جنوب سوريا، وتشمل هذه الخدمات توزيع المساعدات الإنسانية\". وقد عُرضت هذه التقارير في اجتماع لوكالات الأمم المتحدة والجمعيات الخيرية الدولية، استضافه صندوق الأمم المتحدة للسكان في العاصمة الأردنية عمان في 15 يوليو/تموز 2015. ونتيجة لهذا الاجتماع، شددت بعض وكالات الإغاثة إجراءاتها. وقالت لجنة الإنقاذ الدولية: \"ضمن عملياتنا الخاصة، أطلقنا برامج وأنظمة جديدة لحماية النساء والفتيات في جنوب سوريا بشكل أفضل. ولا تزال هذه البرامج تتلقى التمويل من قِبل مجموعة من الجهات المانحة، بما في ذلك وزارة التنمية الدولية في المملكة المتحدة\". قالت دانييل سبنسر إن \"الاستغلال والاعتداء الجنسي على النساء والفتيات قد جرى تجاهله. لقد كان معروفا وجرى تجاهله لمدة سبع سنوات\" تجاهل هذه الإساءة منذ سنوات وقد وسعت جمعية \"كير\" الخيرية فريق الرصد التابع لها في سوريا، وأنشأت آلية لتقديم الشكاوى، ولم تعد تسلم المساعدات إلى المجالس المحلية. كما طلبت من مختلف وكالات الأمم المتحدة، بما فيها مكتب الأمم المتحدة لتنسيق الشؤون الإنسانية والمفوضية السامية للأمم المتحدة لشؤون اللاجئين، إجراء مزيد من التحقيقات وإنشاء آليات جديدة للإبلاغ. لكن جمعية \"كير\" رفضت إجراء دراسات في مخيمات اللاجئين الأردنية. وتزعم سبنسر أن قطاع المساعدات يغض الطرف عن ضمان وصول المساعدات إلى جنوب سوريا. وقالت: \"الاستغلال والاعتداء الجنسي على النساء والفتيات قد جرى تجاهله. لقد كان معروفا وجرى تجاهله لمدة سبع سنوات\". وأضافت: \"الأمم المتحدة والنظام القائم حاليا قد اختارا التضحية بأجساد النساء.\" وتابعت: \"في مكان ما اتخذ قرار بالموافقة على أن تتعرض أجساد النساء للاستخدام والإيذاء والانتهاك من أجل تقديم المساعدات لمجموعة أكبر من الناس\". وقال مصدر آخر حضر اجتماع يوليو/تموز 2015 نيابة عن إحدى وكالات الأمم المتحدة، لبي بي سي: \"كانت هناك تقارير موثوقة عن وجود استغلال وانتهاك جنسي أثناء تقديم المساعدات عبر الحدود، ولم تتخذ الأمم المتحدة أية خطوات جدية للتعامل معها أو إنهائها.\" وقال متحدث باسم صندوق الأمم المتحدة للسكان إنه سمع عن حالات محتملة لاستغلال النساء السوريات في جنوب سوريا من جمعية \"كير\". وأشار المتحدث إلى أنه لم يتلق أي ادعاءات بوقوع انتهاكات أو استغلال من قِبل المنظمتين غير الحكوميتين اللتين يعمل معهما في جنوب سوريا. وأوضح المتحدث أيضا أن صندوق الأمم المتحدة للسكان لا يعمل مع المجالس المحلية كشركاء منفذين. وأكد متحدث باسم منظمة الأمم المتحدة للطفولة (اليونيسيف) إنه كان حاضرا في اجتماع يوليو/تموز 2015. وقالت المنظمة إنها أجرت مراجعة لشركائها المحليين في جنوب سوريا ولم تكن على علم بأي ادعاءات ضدهم في هذه المرحلة. لكنها قالت إن الاستغلال الجنسي يشكل خطرا كبيرا في سوريا، وأشارت إلى أنها بصدد إنشاء آلية مجتمعية للشكاوى وتقديم مزيدا من التدريب لشركائها. وقال متحدث باسم وزارة التنمية الدولية البريطانية إن الوزارة لم تكن على علم بأية حالات من هذا القبيل تتعلق بالمساعدات البريطانية. وقالت الوزارة: \"هناك آليات قائمة بالفعل للتعامل مع قضايا الاعتداء والاستغلال. ويستخدم شركاء وزارة التنمية الدولية في سوريا مراقبين من طرف ثالث للتأكد من توزيع المساعدات البريطانية في سوريا\". لا تسامح على الإطلاق وقالت متحدثة باسم منظمة أوكسفام إن المنظمة لا تعمل مع المجالس المحلية التي تقدم المساعدات في جنوب سوريا حتى عام 2015، ولا تفعل ذلك اليوم أيضا. وأضافت: \"عملنا داخل سوريا يركز إلى حد كبير على توفير أجهزة كبيرة لتوريد المياه للمجتمعات السورية، وليس تقديم المساعدات لأفراد أو أسر معينة\". وتابعت: \"لم نتلق تقارير عن وجود استغلال جنسي أثناء تسليم المساعدات في عام 2015، لكن لدينا سياسة لا تتسامح إطلاقا مع مثل هذا الاستغلال\". وقال متحدث باسم مفوضية شؤون اللاجئين إنه كان على علم بالادعاءات فى ذلك الوقت، لكن لم تكن هناك معلومات كافية لتحديد المتورطين في ذلك واتخاذ إجراءات ضدهم. لكنه قال إن المفوضية طلبت إجراء بحوث جديدة لمعرفة المزيد من المعلومات، كما بذلت جهودا إضافية لتعزيز إجراءات الوقاية، وعمليات الإبلاغ، وتقديم التدريب اللازم للشركاء المحليين.", "doc2": "ਇੱਕ ਮਦਦ ਵੰਡਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਈ ਮਰਦ ਖਾਣਾ ਦੇਣ ਦੇ ਬਦਲੇ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਦਾਤਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਚੁਨੌਤੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇੱਕ ਮਦਦ ਵੰਡਣ ਵਾਲੇ ਕਾਮੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਸਥਾਨਿਕ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਵੰਡਣਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ 'ਤੇ ਹੋਈ ਇੱਕ ਖੋਜ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ ਆਧਾਰਿਤ ਹਿੰਸਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਦੇਣ ਦੇ ਬਦਲੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਾਇਸ ਫਰੋਮ ਸੀਰੀਆ 2018 ਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ: \"ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਮਿਲ ਸਕੇ।\" ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ: \"ਵਿਧਵਾ ਅਤੇ ਤਲਾਕਸ਼ੁਦਾ ਔਰਤਾਂ, ਜੋ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਮਰਦ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਦਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਮਦਦ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਟੀਮ ਬਣਾਈ। ਇਸ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੇਸਾਂ 'ਤੇ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਰਡਨ ਦੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਡੌਨੀਅਲ ਸਪੈਂਸਰ, ਮਦਦ ਵੰਡਣ ਵਾਲੇ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀ ਹੈ। \"ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਮਦਦ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋਣਾ ਸਹੀ ਹੈ।\" ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਰੋਤ, ਜੋ ਜੁਲਾਈ 2015 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰ ਸੀ, ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ: \"ਉੱਥੇ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਸਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮਦਦ ਪਹੁੰਚਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ।\" ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਬੱਚਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸੰਗਠਨ ਯੂਨੀਸੈਫ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਜੁਲਾਈ 2015 ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਸ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਭਾਈਵਾਲਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਣਿਆ ਕਿ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ।\" ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੂਕੇ ਦੀ ਮਦਦ ਏਜੰਸੀਆਂ ਬਾਰੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਪਤਾ। ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਇਸ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਚੁੱਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" ਓਕਸਫਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਮਦਦ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਸਥਾਨਿਕ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾ 2015 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਹੁਣ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਇੱਕ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਅੰਦਰੇਜ ਮਾਹੇਸਿਕ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਦਦ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।\" (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-43848846", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43664956", "doc1": "بيعت تذاكر الفيلم الأمريكي \" النمر الاسود\"، الذي يصور بطولات أمير خيالي، عبر الانترنت في غضون دقائق وقد جاء العرض بعد رفع الحظر عن العروض السينمائية كجزء من جملة اصلاحات كشف عنها ولي العهد الامير محمد بن سلمان العام الماضي، وثمة خطط لفتح المئات من دور عرض السينما في البلاد بحلول عام 2030. وقد بيعت تذاكر الفيلم الأمريكي \" النمر الاسود\"، الذي يصور بطولات أمير خيالي، عبر الانترنت في غضون دقائق. كما تضمن العرض اعلانا لأحد المشروبات الغازية تظهر فيه امرأة وهي تقود سيارة وهو ما يشير الى اصلاح آخر مرتقب في شهر يونيو حزيران المقبل، حيث سيسمح حينها للنساء بقيادة السيارات في السعودية لأول مرة في تاريخ البلاد. وشهد العام الماضي بداية مساع حثيثة لجلب الترفيه للسعودية، ويأتي ذلك ضمن خطة طموح للإصلاح السياسي والاجتماعي وضعها ولي العهد الأمير محمد بن سلمان تحت عنوان \"رؤية 2030\"، والتي تهدف إلى إصلاح الاقتصاد السعودي بحيث لا يعتمد على النفط بحلول 2030. ويهدف برنامج الإصلاح الاقتصادي لولي العهد السعودي إلى تحويل الاقتصاد السعودي من الاعتماد على النفط وتوفير فرص عمل جديدة وفتح فرص للسعوديين لإنفاق أموالهم داخل البلاد وليس خارجها. وكانت هناك العديد من صالات السينما في السعودية خلال سبعينيات القرن الماضي، لكن رجال الدين أقنعوا السلطات بحظرها. ويقبل السعوديون على الإعلام الغربي والثقافة الغربية، ولكنهم كانوا يشاهدون الأفلام الغربية بصورة خاصة في منازلهم عبر القنوات الفضائية أو الهواتف المحمولة. وتعتقد السلطات السعودية وسلاسل دور العرض أن هناك سوقا ضخمة جديدة لدور العرض في السعودية وقد تصل عائداتها إلى مليار دولار في العام من مبيعات التذاكر عبر 350 دار عرض بحلول 2030. وقال المصدر لوكالة رويترز للأنباء إنه لن يتم الفصل بين الجنسين في دور العرض، ولكن لم يتضح بعد نوعية الأفلام التي سيسمح بعرضها، ومن المحتمل أن تقوم الرقابة بقطع بعض مشاهد من الأفلام. وقاد ولي العهد الشاب برنامجا للإصلاح تم البدء فيه العام الماضي. ويهدف إلى زيادة الإنفاق المنزلي على أنشطة الثقافة والترفيه من 2.9 في المئة إلى 6 في المئة عام 2030. وكان ولي العهد السعودي قد أعلن السماح للنساء بقيادة السيارة لأول مرة على الإطلاق بدءا من يونيو/حزيران 2018، وهي خطوة كان يعارضها رجال الدين المحافظون. وشن الأمير ايضا حملة على الفساد في المملكة أدت إلى احتجاز المئات ومن بينهم أعداد من كبار الأعضاء في الأسرة المالكة وكبار رجال الأعمال، ثم حصولهم على عفو مقابل تسويات مالية مع الدولة. ولكن منتقديه يقولون إن الاجراءات التي اتخذها تهدف لإخضاع بعض معارضيه السياسيين، ويقولون إن الإصلاحات الاقتصادية والاجتماعية لا يتقابلها إصلاحات سياسية.", "doc2": "20 ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਨੂੰ ਗਿਆਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ੌਰਟ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਦੌਰਾਨ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਿਨੇਮਾ ਚੇਨ ਏਐਮਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਏ ਕਰਾਰ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਅਗਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ 15 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ 40 ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਖੇਲ੍ਹੇ ਜਾਣਗੇ। 1970 ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿੱਚ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੀ ਇੰਡਸਟਰੀ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚਲ ਰਹੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਜ਼ਨ 2030 ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੋਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਮੁਸਲਿਮ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਸਨ। ਪਰ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਮੁਸਲਿਮ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਫ਼ਤੀ ਸ਼ੇਖ ਅਬਦੁਲ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਅਲ-ਸ਼ੇਖ ਨੇ ਸਿਨੇਮਾ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਬੁਰਾਈਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲੀ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਨੈਤਿਕਤਾ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। 2030 ਤੱਕ 350 ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਦਾ ਟੀਚਾ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਗਠਨ ਸੁੰਨੀ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਕੱਟੜ ਰੂਪ ਵਹਾਬੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਲੋਕ ਪੱਛਮੀ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ੋਨ ਤੇ ਟੀਵੀ ਜ਼ਰੀਏ ਨਿਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਾਊਦੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਿਨੇਮਾ ਆਪਰੇਟਰ ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ 2030 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 350 ਥੀਏਟਰਾਂ ਜ਼ਰੀਏ ਸਲਾਨਾ ਟਿਕ��ਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ 1 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਹੈ ਵਿਜ਼ਨ 2030? ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਨੇਮਾ ਦੀ ਸਕਰੀਨਿੰਗ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਕਿੰਗ ਅਬਦੁੱਲਾ ਫਾਇਨਾਂਸ਼ੀਅਲ ਡਿਸਟ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗੀ। ਇੱਕ ਸੂਤਰ ਨੇ ਰਾਇਟਰਸ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦਿਖਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਫ਼ਿਲਮ ਮਾਰਵਲ ਸਟੂਡੀਓ ਦੀ ਬਲਾਕਬਸਟਰ ਬਲੈਕ ਪੈਂਥਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਵਿਜ਼ਨ 2030 ਦਾ ਟੀਚਾ ਸਾਊਦੀ ਅਰਥਚਾਰੇ ਦੀ ਤੇਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਹਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਨਵੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਪੈਸਾ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖ਼ਰਚ ਕਰਨ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਦੇਣਾ ਹੈ। ਫ਼ਿਲਹਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ 32 ਸਾਲਾ ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਨੇ ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਮਕਸਦ ਤੇਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਮੁਲਕ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਮੋਨਰੰਜਨ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਉੱਤੇ ਘਰੇਲੂ ਖ਼ਰਚ ਨੂੰ 2.9% ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 2030 ਤੱਕ 6% ਕਰਨ ਦਾ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਵਿੱਚ ਜੂਨ 2018 ਤੋਂ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਇਵਿੰਗ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਰੁੜੀਵਾਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂ ਇਸਦਾ ਵੀ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54795188", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54809325", "doc1": "يتجمع الناس في تايمز سكوير بانتظار نتائج الانتخابات في مدينة نيويورك لا نعرف، لأنه لم تفرز بعد أصوات كافية لدونالد ترامب أو لجو بايدن لكي يعلن أي منهما النصر. نحن في يومنا الثاني من الفرز، ونظرا للوقت الذي يستغرقه فرز العدد الهائل من الأصوات التي أرسلت بالبريد، والتي أدلي بها خلال هذه الانتخابات التي خيم عليها وباء كورونا، فقد يقتضي إعلان النتيجة في الواقع أياما. وإذا كانت هناك اعتراضات قانونية على النتائج، فربما يستغرق الأمر أسابيع. وقد تتعقد الأمور أكثر. مواضيع قد تهمك نهاية ألم يفز جو بايدن بالتصويت الشعبي؟ نعم، حتى الآن، لكن هذا ليس ما يقرر من سيصبح رئيسا. حتى تصبح رئيسا، فإنك لا تحتاج في الواقع للفوز بالتصويت الشعبي. ولكن يتعين على المرشح، بدلا من ذلك، الفوز بالأغلبية في نظام يعرف بالمجمع الانتخابي، تحصل فيه كل ولاية على عدد معين من الأصوات أو \"الناخبين\" بما يتناسب تقريبا مع عدد سكانها. لذا إذا فزت بهذه الولاية، فستفوز بأصواتها، (باستثناء نبراسكا ومين، وهذا أمر معقد). ويبلغ إجمالي أصوات المجمع الانتخابي 538 صوتا، ويجب أن يحصل الفائز على 270 صوتا منها حتى يصبح رئيسا. لكن لماذا يستغرق كل هذا الوقت الطويل؟ يرجع هذا جزئيا إلى كيفية فرز الولايات الفردية وترتيب عد الأنواع المختلفة من الأصوات (على سبيل المثال، الأصوات البريدية). دعنا نقسم الأمر إلى ما يحدث في بعض الولايات الخلافية: أريزونا (11 صوتا): يتقدم جو بايدن بفارق ضئيل حيث لا يزال يتعين فرز حوالي 500 ألف صوت، وفقا لوسائل الإعلام المحلية. أكثر من نصف هؤلاء هم من مقاطعة ماريكوبا، موطن 60 في المئة من سكان الولاية. نيفادا (6 أصوات): يتقدم بايدن بفارق ضئيل للغاية. نشرت حكومة الولاية أسئلة شائعة تقول إن العد يسير بالوتيرة المتوقعة، وهو جدول زمني حدده قانون نيفادا. لم يتم احتساب الأصوات البريدية بعد، وستأتي التحديثات في الصباح. جورجيا (16 صوتا): يتفوق ترامب بفارق ضئيل جدا على بايدن في جورجيا، حيث قال سكرتير الولاية إن التصويت يجب أن يكتمل بحلول منتصف نهار الخميس. بنسلفانيا (20 صوتا): في ولاية بنسلفانيا، هناك أكثر من 580.000 بطاقة اقتراع بريدية متبقية للفرز، وذلك لأن قانون الولاية ينص على أنه لا يمكن عد الأصوات البريدية قبل يوم الانتخابات. يتقدم ترامب على بايدن حتى الآن ولكن نظرا لأن بطاقات الاقتراع عبر البريد تميل إلى أن تصبح ديمقراطية، بحسب محللين، لذلك فإن أي شيء ممكن. ويسكونسن (10) وميشيغان (16): تتوقع بي بي سي فوز بايدن في ميشيغان، وكذلك تفعل وسائل الإعلام الأمريكية، حيث يتقدم بنسبة تقل عن 1في المئة من الأصوات. لماذا يجب أن يكون الأمر صعبا جدا؟ على عكس بعض الدول الأخرى، لا توجد هيئة أو لجنة انتخابات واحدة تشرف على الانتخابات في الولايات المتحدة. تضع كل ولاية قوانينها وأنظمتها الخاصة لفرز الأصوات. هل هي مجرد عمليات حسابية حتى الآن؟ لكنها في الحقيقة ليست مجرد عمليات حسابية يبدو الآن أن استطلاعات الرأي الواردة هذا الأسبوع لم تخبرنا القصة الكاملة عن الجمهور الأمريكي. لم يدرك العديد من المراقبين أن السباق سيكون متقاربا للغاية. يقول روبرت كاف، رئيس قسم الإحصاء في بي بي سي، إنه لا يزال من السابق لأوانه القول ما إذا كانت هذه الانتخابات كابوسا لأصحاب الاقتراع. أظهرت استطلاعات الرأي الوطنية النهائية أن بايدن يتقدم على ترامب بنحو ثماني نقاط في الولايات الخلافية، وهو أيضا في المقدمة، ولكن بهامش أقل بكثير. ويعتقد بعض الخبراء أن هناك جزءا من الجمهور الأمريكي لن يشارك حتى في استطلاعات الرأي، لأنهم لا يثقون في المؤسسات القائمة عليها، ومن المرجح أن يصوتوا لصالح ترامب. قد تكون أولويات الناخبين أسيء تقديرها قليلا. في حين أن جائحة كورونا تسيطر على عناوين الأخبار، وجد استطلاع أجرته شركة Edison Research أن المزيد من الناخبين (ثلث الإجمالي) أدرجوا الاقتصاد باعتباره مشكلتهم الرئيسية، وكان هو رسالة ترامب الأساسية. ويبدو التصويت لترامب أكثر تنوعا قليلا مما قد يفترضه الكثيرون. يحتفل أنصار ترامب في فلوريدا، حيث حقق فوزا حاسما ماذا قالوا؟ خاطب جو بايدن مؤيديه قائلا \"نحن في الطريق إلى الفوز\"، لكنه حثهم على الصبر. وقال دونالد ترامب إن الجمهوريين فازوا. وادعى حدوث تزوير واحتيال. ولكن فرز الأصوات لا يزال لم يستكمل، ولا يوجد دليل على وجود أي تزوير. وكان ترامب قد قال في تغريدة قبل ذلك \"لقد تفوقنا كثيرا، لكنهم يحاولون سرقة الانتخابات\". وأشار موقع تويتر إلى أن التغريدة ربما تكون مضللة. وقالت حملة ترامب إن هذه رقابة. القصة في سطر واحد؟ يحقق دونالد ترامب أداء أفضل مما كان متوقعًا، أما جو بايدن فلم ينجح في الفوز بتلك الولايات التي تدور فيها المعركة، والتي تفرز الأصوات بسرعة، وهذا يعني المزيد من البلبلة وعدم اليقين انتظارا لنتائج بضع ولايات رئيسية. كانت هناك قصص انتخابية أخرى أيضا ... ما هو الوضع الآن؟ قد لا نعرف لعدة أيام. يبدو هذا هو السيناريو الأكثر احتمالا لأن هذه المعركة ستتحول إلى الأصوات الواردة بالبريد، التي لم تحتسب بعد في أماكن مثل: ميشيغان، وويسكونسن وبنسلفانيا. يمكن للمحامين أن يتدخلوا. قال دونالد ترامب في السابق إنه سيقدم طعونا قانونية إذا كانت النتيجة متقاربة. وهذا يعني أنه من المحتمل أن يستغرق إعلان النتيجة أسابيع. ولكن هل سيؤدي عدم اليقين إلى الاضطرابات؟ سيكون هناك بالتأكيد حالة من البلبلة، وعلى الرغم من أن عددا من الأمريكيين تحدثوا عن مخاوف، فمن السابق لأوانه القول بأنه سيكون هناك اضطرابات كبيرة.", "doc2": "ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਟੇਟਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਗਿਣਤੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਚੱਲੋ ਦੱਸੋ, ਫਿਰ ਕੌਣ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਗਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ? ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਜੇ ਤੱਕ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਨਹੀਂ ਗਿਣੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਜਿਸ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਜਾਂ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਦਰਅਸਲ, ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਡਾਕ ਵੋਟਾਂ ਨੂੰ ਗਿਣਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਫ਼ਤੇ ਵੀ ਲਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੁਸ਼ਕਲ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਸੁਰਾਗ਼ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ? ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਲਈ ਵੱਧ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਲਕਿ ਇਸ ਦੇ ਬਜਾਇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਲ ਕਾਲਜ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਬਹੁਮਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਹਰੇਕ ਸਟੇਟ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਅਨੁਸਾਰ ਮੋਟੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੋਟਾਂ ਜਾਂ \"ਇਲੈਕਟਰ\" ਹਾਸਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਟੇਟ ਨੂੰ ਜਿੱਤਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਵੀ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦੇ ਹੋ (ਨੈਬਰਾਸਕਾ ਤੇ ਮੈਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ)। ਕੁੱਲ 538 ਸਟੇਟ ਵੋਟ ਹਨ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਲਈ 270 ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਵੋਟ ਪੈਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅਜੇ ਵੀ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਟੇਟਾਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਵੋਟਰ ਹਾਰ-ਜਿੱਤ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀ-ਕੀ ਹੋਇਆ ਚੱਲੋ, ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਸਟੇਟਾਂ 'ਤੇ ਝਾਤ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ। ਫਲੋਰੀਡਾ: ਇੱਥੇ ਟਰੰਪ ਜਿੱਤ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ ਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਮਿਆਮੀ-ਡੇਡ ਕਾਊਂਟੀ ਵਿੱਚ ਕਿਊਬਾ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮਰਥਨ। ਅਰੀਜ਼ੋਨਾ: ਇਸ ਸਟੇਟ ਨੇ 1996 ਤੋਂ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਜ਼ ਲਈ ਵੋਟ ਨਹੀਂ ਪਾਈ ਪਰ ਇੱਥੇ ਬਾਇਡਨ ਲਈ ਸੰਭਾਵਿਤ ਜਿੱਤ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੈਟਿਨ ਨੌਜਵਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਭੁਗਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਸਕੌਨਸਿਨ ਅਤੇ ਪੈਨਸਿਲੇਵੈਨੀਆ: ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਪੋਸਟਲ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਕਈ ਦਿਨ ਲਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਇੱਕ ਰਾਤ ਦੀ ਇੱਕ ਲਾਈਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ? ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਆਸ ਨਾਲੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਟੇਟਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜਲਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਟੇਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਣ ਤੱਕ ਸਥਿਤੀ ਸਾਫ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ’ਚ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੀ ਮੁੱਦੇ ਹਨ? ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ... ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਨੇ ਸਮਰਥ���ਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਇਹ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਹਾਂ\" ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੌਂਸਲਾ ਰੱਖਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਡੌਨਲਡ ਟੰਰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਿਪਬਲਿਕਨਸ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਗਲਤ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਏ। ਜਿਵੇਂ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ, ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਹੋਰ ਕੀ ਹੈ ਖ਼ਾਸ? US ਚੋਣਾਂ: ਭਾਰਤੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਵੋਟਰ ਕਿਹੜੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆ ਸਕਦੇ ਹਨ? ਹੁਣ ਅੱਗੇ ਕੀ? ਸਾਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਤਾ ਨਾ ਲੱਗੇ। ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਭਾਵਿਤ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਿਸ਼ੀਗਨ, ਵੈਸਕਾਨਸਿਨ ਅਤੇ ਪੈਨਲਸਲੇਵੈਨੀਆ ਵਰਗੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪੋਸਟਲ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਵਕੀਲ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇ ਨਤੀਜੇ ਨੇੜੇ ਹੋਏ ਤਾਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਗੇ, ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਫ਼ਤੇ ਲਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਕਾਰਨ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇਗੀ? ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਤਾਂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਈ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਚਿੰਤਾ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਗ਼ਲਤ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੋਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-48744330", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44594369", "doc1": "مايكل جاكسون قبل وفاته بثلاثة أشهر علمت بذلك وأنا في طريقي لمشاهدة فرقة رقص في خيمة في مهرجان غلاستونبري في اليوم السابق لبدء الحدث فعلياً. أخذني المحرر جانباً وقال إن مايكل جاكسون نُقل إلى المستشفى وقد يكون في غيبوبة، كان مصدر الخبر موقع أخبار النجوم الشهير TMZ. لم يكن أحد على يقين تام بمدى صحة الخبر، لطالما ظهرت إشاعات حول ملك البوب وتم نفيها لاحقاً. خبر الوفاة ومع ذلك، عدت إلى المقصورة الخلفية التي كنت أعمل فيها، وحاولت البحث عن أي خبر يفيدني بذلك الخصوص. تحولت غرف الأخبار حول العالم إلى ورش عمل لمعرفة ما يحدث. وبعد وقت قصير، اتصل المحرر مرة أخرى وقال متلعثماً بعد أن تنهد بعمق: \" TMZ يقول أنه مات\". كان مايكل جاكسون من أشهر نجوم البوب خلال الأعوام الثلاثين الماضية، ولا يمكن إنكار عظمة موسيقاه. ولكن كان هناك جانب آخر أثار الجدل والقلق بين محبيه، وهو اتهامه (ثم تبرئته) بالتحرش الجنسي بالأطفال، إلى جانب شخصيته الغريبة وحياته الشخصية الخاصة المثيرة. في تلك المرحلة، لم يكن العالم يعرف أي شيء عما حدث له في الساعات الأخيرة التي سبقت وفاته، ولكن مع مرور الزمن، برزت تفاصيل أكثر عن يومه الأخير. كان جاكسون على موعد بعد أسابيع قليلة مع سلسلة حفلات مجزية مالياً في صالة \" ARENA 02\" في لندن وكان قد استعد لها بشكل جدي. وكان قد أنهى البروفات في لوس أنجلوس بعد منتصف الليل قبل وفاته بوقت قصير. وبحسب كتاب \"83 دقيقة: الطبيب والضرر والموت المفاجئ لمايكل جاكسون\"، فإن النجم الشهير لم يكن قادراً على النوم لسنوات دون الإستعانة بالمهدئات. TMZ كان السبّاق في نشر خبر وفاة مايكل جاكسون تفاصيل وأسباب الموت كان طبيب جاكسون الخاص كونراد موراي ( عمل لديه براتب شهري قدره 150 ألف دولار) في انتظار النجم في منزله ا��فاره، وكانت الأدوية المختلفة من زجاجات وقوارير وحقن متناثرة في كل مكان في غرفة نومه. أخبر موراي الشرطة أنه أعطى المغني بروبوفول (دواء قوي يعطى عادة قبل وأثناء العمليات الجراحية في المستشفيات) كل ليلة خلال الشهرين الماضيين، قبل أن يحذره من مخاطره في 22 يونيو/حزيران 2009. وفي الساعات الأولى من يوم 25 يونيو/حزيران، أعطاه مجموعة من الأدوية المهدئة المختلفة لمساعدته على النوم ولكن دون جدوى. وقال موراي إن جاكسون كان أكثر توتراً قبيل بروفات حفلته الموعودة في لندن وكان يقول \"علي أن أكون جاهزاً لحفلة إنجلترا\". وكان جاكسون لا يزال مستيقظاً في الساعة العاشرة، وتوسل إلى طبيبه لإعطائه بعض الحليب (كان يقصد البروبوفول لأنه يشبه الحليب). أعطاه الطبيب الدواء عن طريق الوريد بالتنقيط حوالي الساعة 10:40 بتوقيت غرينتش. فيلم \"الرحيل عن نفرلاند\" و\"نهاية أسطورة\" مايكل جاكسون الطبيب كونراد موراي خلال المحاكمة في عام 2011 تحقيقات قال موراي للمحققين أنه كان يأخذ معه المعدات اللازمة لمراقبة معدل نبضات القلب ومستويات الأوكسجين في الدم، وأنه لم يغادر سرير جاكسون إلا لدقيقتين للذهاب إلى الحمام، وعندما عاد، كان جاكسون قد توقف عن التنفس. لكن رواية الطبيب كانت موضع شك كما أظهرت مكالمات هاتفه المحمول، حيث تبين أن الطبيب علم بوجود خلل ما قبل الظهر بفترة وجيزة. وقال إنه وجد بعد ذلك اضطراباً في نبضات القلب، فحاول جاهداً إنعاشه، وادعى أنه لم يستطع الاتصال بالإسعاف على الفور لأنه كان يحاول إنعاشه، لكنه نادى بعد فشله على أحد حراس الأمن في منزل جاكسون. وقال ألبرتو ألفاريز إن الطبيب موراي أمره بإزالة القوارير والزجاجات وأكياس السيروم قبل الاتصال بالإسعاف. ولم يتم الاتصال حتى الساعة 12:21 بعد الظهر. وكان ابن وابنة جاكسون، برنس وباريس في حالة ذهول عندما سيطر الذعر على المنزل، ولم يتعرف المسعفون على النجم عندما وصلوا. كان شاحباً وهزيلاً كأنه يعاني من مرض عضال. خروج الآلاف من محبي جاكسون للمشاركة في نعيه استنفار وسائل الإعلام نقل جاكسون على وجه السرعة إلى المركز الطبي لجامعة كاليفورنيا في لوس أنجلوس، وهناك استمرت محاولات الإنعاش لكن دون جدوى، وبعد ساعة و13 دقيقة، أعلن الأطباء وفاته. وبحلول تلك الساعة، كان محبو جاكسون قد احتشدوا أمام المستشفى، وسبق موقع TMZ جميع وسائل الإعلام العالمية في نشر خبر وفاته للعالم في حوالي الساعة 22:44 بتوقيت غرينتش. مايكل جاكسون: وثائقي عن \"ملك البوب\" يثير غضب ورثته مايكل جاكسون \"تحرش بنا جنسيا مئات المرات\" نجاة ابنة مايكل جاكسون من محاولة انتحار نشر خبر وفاته في نيويورك عبر الشاشات في الشوارع ومع انتشار استخدام الهواتف الذكية، أصبحت قصة مايكل جاكسون من أكثر القصص انتشاراً عبر وسائل التواصل الاجتماعي. وكان وقتها محرر مجلة \" Word\" أندرو هاريسون، من بين أولئك المشاركين في مهرجان غلاستونبري، وقال لـ (بي بي سي راديو 5 لايف) في تلك الليلة: \"ما نراه هنا أن الكثير من الناس يحدقون في الشاشات الصغيرة في محاولة لمعرفة ما إذا كان الخبر صحيحاً أم لا، لأنه لا يمكنهم تصديق ما قيل، وهم يبحثون في كل موقع قد يخطر بالبال بحثاً عن مزيد من المعلومات\". طغى البحث عن معلومات تتعلق بخبر وفاته على شبكة الانترنت، ولم يستطع البعض الوصول إلى أي نتائج عبر البحث عن اسم مايكل جاكسون لأن مواقع البحث بدت وكأنها تتعرض لهجوم خبيث عبر البحث ��ن اسم جاكسون. كما تعطل كل من موقع \"تويتر\" و\"تايمز\" في لوس أنجلوس و\" TMZ \" و\"Wikipedia\" و\"AOL\". وبعد حادث الوفاة بعامين، أدين الطبيب كونراد موراي بالقتل غير العمد، وقضى أقل من عامين في السجن من أصل مدة العقوبة البالغة أربع سنوات. أحد محبي مايكل جاكسون في غلاستونبري يعبر عن تفاعله مع خبر وفاة مايكل جاكسون بارتداء قميص طبع عليه خبر وفاته. 2009 تعبير عن الإعجاب عبر الناس بطرق مختلفة عن إعجابهم بموسيقى جاكسون، وتعبيراً عن مشاركتهم الحزن على فقدان نجم البوب العالمي كنت تسمع أغانيه أينما اتجهت، وسط ذهول وعدم تصديق الكثيرين لخبر وفاته. وفي نهاية ذلك الأسبوع، تحدث عدد من الفنانين المشاركين في المهرجانات الفنية عن وفاة جاكسون وأذيعت أغانيه على المسارح، وكان عدد قليل منهم على استعداد لإجراء لقاءات للحديث عن جاكسون. فقد كان مدراء أعمالهم يخشون إبداء الفنانين الإعجاب به وكيل المديح له تحسباً لظهور المزيد من الفضائح بعد وفاته. وقد ظهر بعضها مؤخراً عندما قدم رجلان شهادة مقنعة في فيلم وثائقي قالا فيه إن جاكسون اعتدى عليهما مراراً عندما كانا طفلين. ورغم أن موسيقاه وأغانيه ستبقى دائماً حاضرة، إلا أن بعض جوانب حياته المثيرة للجدل تبقى مقلقة.", "doc2": "ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ 'ਤੇ ਰਾਜ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਬੱਚਾ ਆਸਮਾਨ ਛੂਹ ਲਵੇਗਾ ਇਹ ਜਾਣਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਜੋਯਤਿਸ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਲਕੀਰ ਬਣ ਗਏ ਸਨ ਜਿਹੜੀ ਸਿੱਧੀ ਆਸਮਾਨ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਤਾਂ ਲਾਸ ਐਂਜੇਲੇਸ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਪੋਸਮਾਰਟਮ ਦੇ ਟੇਬਲ 'ਤੇ ਇਹ ਲਕੀਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਿਖ਼ਰ ਕਿਵੇਂ ਗਈ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਮਰਨ ਸਮੇਂ ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਦਾ ਭਾਰ 50 ਕਿੱਲੋ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸੀ। ਸਿਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਵਾਲ ਬਚੇ ਸਨ, ਨੱਕ ਅੰਦਰੋਂ ਟੁੱਟ ਚੁੱਕੀ ਸੀ, ਢਿੱਡ 'ਚ ਅਨਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਵੀ ਦਾਣਾ ਨਹੀਂ, ਸਿਰਫ਼ ਦਰਦ ਨਾਸ਼ਕ ਗੋਲੀਆਂ ਸਨ। ਪੱਟਾਂ ਅਤੇ ਬਾਹਾਂ 'ਤੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲਗਾਏ ਗਏ ਟੀਕਿਆਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸੀ। ਛਾਤੀ 'ਤੇ ਦੋ ਸੂਈਆਂ ਦੇ ਜ਼ਖਮ ਜਿਹੜੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਮੁੜ ਜ਼ਿੰਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਾਈਆਂ ਸੀ। ਇਹ ਉਸ ਲਕੀਰ ਦੀ ਆਖ਼ਰੀ ਤਸਵੀਰ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਅਰਸ਼ 'ਤੇ ਆਸ਼ੀਆਨਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਠਾਣ ਲਈ ਸੀ। ਖ਼ੁਦ ਨਾਲ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ ਜਿਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਐਲਬਮ 11 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 14 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਜਿਹੜਾ ਸਟਾਰ ਬਣ ਚੁੱਕਿਆ ਹੋਵੇ ਅਤੇ 25 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪੌਪ ਮਿਊਜ਼ਕ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੁਪਰ ਸਟਾਰ ਕਹਾਵੇ, ਗ਼ਰੀਬ ਦੇਸਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੈਰਿਟੀ ਸ਼ੋਅ ਕਰਨ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਜਿਸਦੇ ਸਿਰ ਗਿਆ ਹੋਵੇ, ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕ ਜਿਸ ਦੇ ਦੀਵਾਨੇ ਹੋਣ, ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਝਲਕ ਲਈ ਤਰਸਦੇ ਹੋਣ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ, ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਰੰਗ-ਰੂਪ ਤੋਂ ਐਨਾ ਨਾ ਖੁਸ਼ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਐਨਾ ਨਾਖੁਸ਼ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਨੱਕ ਦਾ ਆਕਾਰ ਬਦਲਵਾ ਲਿਆ ਹੋਵੇ, ਆਪਣੇ ਜਬੜੇ ਦਾ ਆਕਾਰ ਬਦਲਵਾ ਲਿਆ ਹੋਵੇ, ਇਹ ਜਾਣਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਕਿੰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਹੋਇਆ ਵੀ। 24 ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਐਨਾ ਬਦਲ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪਛਾਣਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਉਹ ਜਿੰਨਾ ਬਦਲਦੇ ਗਏ, ਅੰਦਰੋ ਓਨਾ ਹੀ ਟੁੱਟਦੇ ਗਏ। ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸੁਰਖ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ, ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਸੀ ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਨੂੰ। ਤਿੱਖਾ ਨੱਕ, ਚੌੜੀ ਠੋਡੀ ਜਾਂ ਗੋਲ... ਬਦਾਮ ਵਰਗੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਜਾਂ ਤਿਰਛੀਆਂ ਕਟਾਰ ਵਰਗੀਆਂ। ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੁੱਲ, ਸ਼ਾਇਦ ਅਜਿਹੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ ਔਰਤ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਗੁਣ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣ। ਸ਼ਾਇਦ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਚਿਹਰਾ, ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਰੀਰ ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਨਾ ਲੱਗੇ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੂਜੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਆਏ ਇੱਕ ਜੀਵ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ। ਜਿਸਦੇ ਸੋਹਣੇਪਨ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਉਹ ਖ਼ੁਦ ਹੋਣ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ, ਸਭ ਤੋਂ ਅਨੋਖੇ। ਕਈ ਲੋਕ ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ, ਇੱਕ ਕਾਲੇ ਮਰਦ ਦਾ ਗੋਰੀ ਔਰਤ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋਣਾ ਸਿਰਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮੁਮਕਿਨ ਹੈ। ਅਮਰ ਆਵਾਜ਼ ਰੂਪ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਆਵਾਜ਼ ਵੀ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਗਾਉਂਦੇ ਜਿਹੜੀਆਂ ਨਾ ਬੱਚਿਆਂ ਵਰਗੀ ਸੀ ਨਾ ਵੱਡਿਆਂ ਵਰਗੀ। ਜਿਵੇਂ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਉਮਰ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੋਵੇ। ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ, ਕਈ ਵਰਗ ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਮਕਾਨ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਂਚ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੇਵਰਲੈਂਡ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਜ਼ਮੀਨ ਜਿਹੜੀ ਕਿਤੇ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਕਦੇ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਾਂਸ ਨੂੰ ਲੋਕ ਮੂਨਵਾਕ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ। ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨਾਲ ਪੌਪ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ। 80 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮੇਗਾ ਹਿੱਟ 'ਥ੍ਰਿਲਰ' ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਪੌਪ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਛਾ ਗਏ। ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮੈਗਜ਼ੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਲਾਸਟਿਕ ਸਰਜਰੀ ਅਤੇ ਸਕਿੱਨ ਬਲੀਚਿੰਗ ਕਰਵਾਉਣ ਵਰਗੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵੀ ਛਾਈਆਂ ਰਹੀਆਂ। ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਜੈਕਸਨ 'ਤੇ ਬਾਲ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਲੱਗੇ। ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਿਆਸ ਲਾਏ ਗਏ । ਖ਼ਬਰਾਂ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਕਿੱਨ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਸੀ। ਮਾਈਕਲ ਜੈਕਸਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ 13 ਗ੍ਰੈਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹਾਸਲ ਕੀਤੇ। ਕਿੰਗ ਆਫ਼ ਪੌਪ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜੈਕਸਨ ਦੀ 25 ਮਈ, 2009 ਨੂੰ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। (ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਬੀਬੀਸੀ ਵੱਲੋਂ 13 ਜੁਲਾਈ 2009 ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ) (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-46851596", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-46851007", "doc1": "وصول رهف إلى مطار تورنتو في كندا وكانت ��هف، 18 عاما، وصلت إلى تايلاند بعد أن هربت من عائلتها السعودية التي كانت موجودة في الكويت. وكانت تخطط للذهاب وحدها إلى أستراليا لتطلب اللجوء، لكن السلطات التايلاندية قررت إعادتها بادئ الأمر إلى الكويت. ورفضت رهف ركوب طائرة متجهة من تايلاند إلى الكويت، وحبست نفسها داخل غرفة في مطار بانكوك. وبدأت يوم 5 يناير/كانون الثاني التغريد على تويتر فلفتت أنظار العالم لها. رهف القنون: كيف أنقذ تويتر حياة شابة سعودية واستقبلت وزيرة الخارجية الكندية، كريستيا فريلاند، رهف في المطار، ووصفتها بأنها \"مواطنة كندية جديدة وهي شجاعة للغاية\". لكنها قالت إن رهف متعبة جراء المحنة التي مرت بها وبسبب رحلتها الطويلة، لذا فلن تدلي بأي تصريح يوم السبت. وأضافت: \"هي شابة شجاعة للغاية، ومرت بالكثير. ستذهب الآن إلى منزلها الجديد\". وكانت رهف قد نشرت على حسابها على تويتر صورة لها على الطائرة، قالت فيها: \"لقد فعلتها\". وكان رئيس الوزراء الكندي، جوستين ترودو، صرح في وقت سابق للصحفيين بأن بلاده استجابت لطلب من مفوضية الأمم المتحدة لشؤون اللاجئين لمنح رهف حق اللجوء. رهف السعودية تتحول لـ\"نجمة تويتر\" خلال ساعات كيف وصلت إلى كندا؟ وصلت رهف إلى مطار بيرسون الدولي في كندا على متن طائرة كورية قادمة من سيول يوم السبت. وكانت رهف قد قالت سابقا لبي بي سي إنها كانت تخشى أن تقتلها عائلتها. وقالت: \"لا يمكنني الدراسة والعمل في بلدي، لذلك أريد أن أكون حرة وأن أدرس وأعمل ما أشاء\". وكانت قد أخبرت وكالة الأنباء الفرنسية أنها عانت من الإساءة الجسدية والنفسية من قبل أفراد عائلتها، حتى أنها حبست في غرفتها لمدة ستة أشهر بعد أن قصت شعرها قصيرا. وقال متحدث باسم عائلتها لبي بي سي إنهم غير راغبين بالتعليق على ما حدث وان كل ما يعنيهم هو سلامة ابنتهم. وقالت مفوضية شؤون اللاجئين إن رهف تعتبر لاجئة، ورحبت بقرار كندا منحها حق اللجوء. وفي شهر أغسطس/آب كانت كندا قد أغضبت السعودية في وقت سابق، عندما دعت كندا إلى إطلاق سراح نشطاء وناشطات مدافعين عن حقوق المرأة محتجزين لدى السلطات السعودية، ما دفع الرياض لطرد سفير كندا وتجميد التعاملات التجارية الثنائية الجديدة. كندا متمسكة بموقفها في \"الدفاع عن حقوق الإنسان\" في السعودية كيف وصلتإلى مطار بانكوك؟ كانت رهف في رحلة إلى الكويت مع عائلتها عندما هربت على متن طائرة إلى العاصمة التايلندية، وقالت إن معها تأشيرة لدخول أستراليا لذا فهي تعتزم الطيران إلى هناك. لكنها قالت بعدها إن دبلوماسيا سعوديا صادر جواز سفرها عندما التقى بها، لكن مبعوثا سعوديا في بانكوك نفى ذلك. وفي وقت لاحق استعادت رهف جواز سفرها. وفي بداية الأزمة، وصف مسؤولون في تايلند قضيتها بأنها \"مشكلة عائلية\"، وقالوا بأنهم سيرحلونها إلى الكويت في اليوم التالي. لكنها بدأت بالتغريد من الغرفة التي حبست نفسها فيها في المطار ولفتت انتباه مسؤولين منظمة هيومن رايتس ووتش لحقوق الإنسان.", "doc2": "ਰਾਹਫ਼ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲ-ਕਿਉਨੁਨ 12 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਟੋਰੰਟੋ ਏਅਰਪੋਰਟ ਉੱਤੇ 18 ਸਾਲਾ ਰਾਹਫ਼ ਬੈਂਕਾਕ ਰਾਹੀਂ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਕੁਵੈਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਪਰਿਵਾਰ ਕੋਲ ਜਾਣ ਲਈ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਾਹਫ਼ ਨੇ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਏਅਰਪੋਰਟ ਦੇ ਹੋਟ��� ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਕ੍ਰਿਸਟੀਆ ਫ੍ਰੀਲੈਂਡ ਨੇ ਇਸ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ''ਬਹਾਦਰ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਕੈਨੇਡੀਅਨ'' ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੰਬੀ ਯਾਤਰਾ ਕਾਰਨ ਕਿਉਨੁਨ ਥਕ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਲਹਾਲ ਕੋਈ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, \"ਉਹ ਬਹਾਦਰ ਲੜਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਦਾ ਨਵਾਂ ਘਰ ਮਿਲਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।'' ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਲਕ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਅਪੀਲ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਕੈਨੇਡਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸ਼ੱਕ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਹੱਕਾਂ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹੈ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਰਾਹਫ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚੀ ਉਹ ਸਿਓਲ ਤੋਂ ਕੋਰੀਅਨ ਏਅਰ ਦੀ ਫਲਾਈਟ ਰਾਹੀਂ ਪੀਅਰਸਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਪਹੁੰਚੀ। ਉਸ ਨੇ ਫਲਾਈਟ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਟਵੀਟ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਮੈਂ ਕਰ ਦਿਖਾਇਆ!'' ਉਹ ਘਰੋਂ ਕਿਉਂ ਭੱਜੀ ਕਿਉਨੁਨ ਨੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਆਉਣ ਮਗਰੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, \"ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਅਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਨਾਰਾਜ਼ ਹਨ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ 'ਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਂ ਨੌਕਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ। ਮੈਂ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ, ਪੜ੍ਹਣਾ ਅਤੇ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ।\" ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਏਐਫਪੀ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਉਸ 'ਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਤਸ਼ੱਦਦ ਢਾਹ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਵੱਢਣ ਕਾਰਨ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਇਕ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਹਫ਼ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਰਫਿਊਜ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਦੀ ਸਰਾਹਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੈਨੇਡਾ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਨੂੰ ਲੈ ਤੇ ਤਲਖੀ ਦਿਖਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਬੈਂਕਾਕ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚੀ? ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਕੁਵੈਤ ਦੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਸੀ ਅਤੇ ਅਚਾਨਕ ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਲਈ ਫਲਾਈਟ ਫੜ੍ਹ ਲਈ ਅਤੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦਾ ਵੀਜ਼ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਉੱਥੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੈਂਕਾਕ ਪਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਲੈ ਲਿਆ, ਪਰ ਬੈਂਕਾਕ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸਾਊਦੀ ਦਾ ਕਿਉਨੁਨ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਿਉਨੁਨ ਦਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਥਾਈਲੈਂਡ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ \"ਪਰਿਵਾਰਕ ਵਿਵਾਦ\" ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕਿਉਨੁਨ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕੁਵੈਤ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਿਉਨੁਨ ਨੇ ਏਅਰਪੋਰਟ ਸਥਿਤ ਹੋਟਲ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਮਦਦ ਲ਼ਈ ਕਈ ਟਵੀਟ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/worldnews/2014/02/140218_india_rajiv_assassins", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-45466702", "doc1": "جنازة راجيف غاندي وقررت المحكمة تخفيف الحكم الصادر بحق الانفصاليين التاميل الثلاثة بسبب تأخر الحكومة في متابعة القضية. وكان الثلاثة من بين 26 شخصا اتهموا بالضلوع في عملية اغتيال راجيف غاندي، اطلق سراح 23 منهم او خففت احكامهم في وقت سابق. وينفي المدانون الثلاثة اي علم بمخطط الاغتيال الذي وقع اثناء قيام غاندي بحملة انتخابية.", "doc2": "ਹੁਣ ਇਹ ਮਤਾ ਰਾਜਪਾਲ ਬਨਵਾਰੀ ਲਾਲ ਪੁਰੋਹਿਤ ਕੋਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਤਮਿਲ ਨਾਡੂ ਕੈਬਨਿਟ ਵੱਲੋਂ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੀ ਉਸ ਟਿੱਪਣੀ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਜਪਾਲ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦਿਆਂ ਰਿਹਾਈ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਤਮਿਲ ਨਾਡੂ ਦੇ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਡੀ. ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਅਸੀਂ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਕਾਤਲਾਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਆਰਟੀਕਲ 161 ਤਹਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਜਲਦ ਹੀ ਰਾਜਪਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਆਪਣੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣਗੇ।'' ਕੌਣ ਹਨ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਕਤਲ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀ? ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਇੱਕ ਫਿਦਾਈਨ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਫਿਦਾਈਨ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਧਾਨੂੰ ਨਾਂ ਦੀ ਔਰਤ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਬੰਬ ਨਾਲ ਉਡਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਧਾਨੂੰ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਜਥੇਬੰਦੀ ਐਲਟੀਟੀਈ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਜੋ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਤਮਿਲ ਦੇਸ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜਦੋਂ ਧੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਬਾਪ ਦਾ ਅਸਲ ਸੱਚ 'ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੂੰ ਇਹ ਦਿਨ ਕਿਉਂ ਦੇਖਣੇ ਪੈ ਰਹੇ ਨੇ' 100 ਡਾਲਰ 'ਚ ਵਿਕੀ ਇਸ ਕੁੜੀ ਦੀ ਦਰਦਨਾਕ ਕਹਾਣੀ ਪਹਿਲਾਂ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ 26 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਸੀ। 1999 ਵਿੱਚ 4 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖੀ ਗਈ ਜਦਕਿ ਬਾਕੀ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਲਿਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਉਮਰ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਬਾਕੀ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਨੂੰ ਵੀ ਉਮਰ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਪਰ 21 ਮਈ 1991 ਦੇ ਦਿਨ ਆਖਿਰ ਹੋਇਆ ਕੀ ਸੀ? ਬੀਬੀਸੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰੇਹਾਨ ਫਜ਼ਲ ਨੇ ਉਸ ਦਿਨ ਹੋਏ ਪੂਰੀ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਇੱਕ ਸ��ਤਰ ਵਿੱਚ ਪਿਰੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ ਆਪਣੇ ਕਤਲ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੀ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੌਨ ਐੱਫ ਕੈਨੇਡੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਥਿਆਰਾ ਤੈਅ ਕਰ ਲਵੇ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੇ ਬਦਲੇ ਉਹ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। 21 ਮਈ, 1991 ਦੀ ਰਾਤ 10 ਵੱਜ ਕੇ 21 ਮਿੰਟ 'ਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਪੇਰੰਬਦੂਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ। 30 ਸਾਲ ਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਕੱਦ ਵਾਲੀ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੀ ਕੁੜੀ ਚੰਦਨ ਦਾ ਹਾਰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਵੱਲ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਰਾਜੀਵ ਦੇ ਪੈਰ ਛੂਹਣ ਲਈ ਝੁਕਦੀ ਹੈ, ਕੰਨ ਪਾੜਵਾਂ ਇੱਕ ਸ਼ੋਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉੱਥੋਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਦਸ ਗਜ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ 'ਗਲਫ ਨਿਊਜ਼' ਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਡੈਕਨ ਕ੍ਰਾਨੀਕਲ, ਬੇਂਗਲੁਰੂ ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਸੰਪਾਦਕ ਨੀਨਾ ਗੋਪਾਲ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੁਮਨ ਦੂਬੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। 'ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਰਾਜੀਵ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ' ਨੀਨਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਮੈਨੂੰ ਸੁਮਨ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਦੋ ਮਿੰਟ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਸਨ ਕਿ ਬੰਬ ਫੁਟਿਆ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੈਂ ਸਫੇਦ ਕੱਪੜੇ ਨਹੀਂ ਪਾਂਦੀ। ਉਸ ਦਿਨ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਸਫੇਦ ਸਾੜ੍ਹੀ ਪਾ ਲਈ ਸੀ। ਬੰਬ ਫਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾੜੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਲੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ 'ਤੇ ਮਾਂਸ ਦੇ ਟੁੱਕੜੇ ਅਤੇ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਛਿੱਟੇ ਪਏ ਹੋਏ ਸਨ।'' ''ਮੇਰਾ ਬਚਣਾ ਇੱਕ ਚਮਤਕਾਰ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਅੱਗੇ ਖੜੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਟਾਕੇ ਚੱਲਣ ਵਰਗੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਾਈ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ੋਰ ਦਾ ਸ਼ੋਰ ਹੋਇਆ। ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਅੱਗੇ ਵਧੀ, ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਲੋਕ ਚੀਕ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਚਾਰੋਂ ਪਾਸੇ ਹਲਚਲ ਸੀ। ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।'' ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਨੇਤਾ ਜੀ ਕੇ ਮੂਪਨਾਰ ਨੇ ਕਿਤੇ ਲਿਖਿਆ, ''ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ, ਲੋਕ ਭੱਜਣ ਲੱਗੇ। ਰਾਜੀਵ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਗੁਪਤਾ ਹਾਲੇ ਜ਼ਿੰਦਾ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਵੇਖਿਆ, ਦੱਬੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬੋਲੇ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦਮ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ।'' ''ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿਰ ਚੁੱਕਣਾ ਚਾਹਿਆ ਪਰ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਮਾਸ ਦੇ ਲੋਥੜੇ ਅਤੇ ਖੂਨ ਆਇਆ। ਤੌਲੀਏ ਨਾਲ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਢੱਕ ਦਿੱਤਾ।'' ਮੂਪਨਾਰ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂ ਜਯੰਤੀ ਨਟਰਾਜਨ ਹੱਕੇ-ਬੱਕੇ ਖੜੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, ''ਸਾਰੇ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ ਉੱਥੋਂ ਭੱਜ ਗਏ ਸਨ। ਮੈਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਰਹੀ ਸੀ, ਇਸ ਉਮੀਦ ਨਾਲ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਨਾ ਨਜ਼ਰ ਆਏ।'' ''ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੀ ਨਜ਼ਰ ਪ੍ਰਦੀਪ ਗੁਪਤਾ 'ਤੇ ਪਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗੋਡੇ ਕੋਲ ਜ਼���ੀਨ ਵੱਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਿਰ ਪਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਮੂੰਹ 'ਚੋਂ ਓ ਮਾਈ ਗੌਡ ਨਿਕਲਿਆ। ਮੈਂ ਕਿਹਾ, ''ਦਿਸ ਲੁਕਸ ਲਾਈਕ ਰਾਜੀਵ।'' ਨੀਨਾ ਗੋਪਾਲ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚੀ ਜਿੱਥੇ ਕੁਝ ਮਿੰਟ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਜੀਵ ਸਨ। ਨੀਨਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਮੈਂ ਜਿੰਨਾਂ ਅੱਗੇ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਗਈ। ਓਦੋਂ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਦੇਹ ਵਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।'' ''ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਟੋ ਦੇ ਬੂਟ ਵੇਖੇ ਅਤੇ ਉਹ ਹੱਥ ਵੇਖਿਆ ਜਿਸ 'ਤੇ ਗੂਚੀ ਦੀ ਘੜੀ ਬੰਨ੍ਹੀ ਹੋਈ ਸੀ।'' ''ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਕਾਰ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਸੀਟ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵੇਖ ਰਹੀ ਸੀ। ਰਾਜੀਵ ਅੱਗੇ ਵਾਲੀ ਸੀਟ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਬੰਨ੍ਹੀ ਘੜੀ ਵਾਰ ਵਾਰ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀ ਸੀ।'' ਦਸ ਵੱਜ ਕੇ ਪੱਚੀ ਮਿੰਟ 'ਤੇ 10 ਜਨਪਥ ਵਿੱਚ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਡ੍ਰਾਈਵਰ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਉਥੋਂ ਤੁਰੰਤ ਨਿਕਲਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਜਦ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਹੀ ਰੁਕਾਂਗੀ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਥੇ ਬਹੁਤ ਗੜਬੜ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਉਸ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਪਿੱਛੇ ਨਿਕਲੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦਸ ਵਜ ਕੇ ਪੱਚੀ ਮਿੰਟ 'ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰਾਜੀਵ ਦੇ ਘਰ 10, ਜਨਪਥ ਵਿੱਚ ਸੰਨਾਟਾ ਛਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਰਾਜੀਵ ਦੇ ਨਿਜੀ ਸਕੱਤਰ ਵਿਨਸੈਂਟ ਜੌਰਜ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਇੱਕ ਫੋਨ ਆਇਆ। ਫੋਨ 'ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ ਰਾਜੀਵ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਦੁਖਦ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਹੈ। ਜੌਰਜ 10 ਜਨਪਥ ਵੱਲ ਭੱਜੇ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਸੋਨੀਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਆਰਾਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਵੀ ਇਹ ਪੁੱਛਣ ਲਈ ਫੋਨ ਆਇਆ ਕਿ ਸਭ ਠੀਕ ਤਾਂ ਹੈ। ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਇੰਟਰਕੌਮ 'ਤੇ ਜੌਰਜ ਨੂੰ ਤਲਬ ਕੀਤਾ। ਜੌਰਜ ਉਸ ਵੇਲੇ ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ ਪੀ. ਚਿਦੰਬਰਮ ਦੀ ਵਹੁਟੀ ਨਲਿਨੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦ ਤਕ ਉਹ ਗੱਲ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਉਹ ਫੋਨ 'ਤੇ ਹੀ ਰਹਿਣਗੇ। ਨਲਿਨੀ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਰਾਜੀਵ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਰ ਜੌਰਜ ਸੋਨੀਆ ਨੂੰ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਦੇਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਦਸ ਵੱਜ ਕੇ ਪੰਜਾਹ ਮਿੰਟ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਟੈਲੀਫੋਨ ਦੀ ਘੰਟੀ ਵੱਜੀ। ਜਦ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਖਬਰ ਮਿਲੀ ਸੋਨੀਆ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਵਿੱਚ ਰਸ਼ੀਦ ਕਿਦਵਈ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ''ਫੋਨ ਚੇਨਈ ਤੋਂ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਾਰ ਫੋਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹਰ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਮੈਡਮ ਜਾਂ ਜੌਰਜ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਖੁਫ਼ੀਆ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਤੋਂ ਹੈ।'' ''ਹੈਰਾਨ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਜੌਰਜ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਕਿਵੇਂ ਹਨ। ਦੂਜੀ ਤਰਫ ਤੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਬੋਲਿਆ। ਜੌਰਜ ਨੇ ਭਰੀ ਹੋਈ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਚੀਕਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦੱਸਦੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਿ ਰਾਜੀਵ ਕਿਵੇਂ ਹਨ।'' ''ਫੋਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਸਰ ਉਹ ਹੁਣ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੋਨ ਕੱਟ ਗਿਆ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜੌਰਜ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੱਲ ਨੂੰ ਮੈਡਮ ਮੈਡਮ ਚੀਕਦੇ ਹੋਏ ���ੱਜੇ। ਸੋਨੀਆ ਆਪਣੇ ਨਾਈਟ ਗਾਊਨ ਵਿੱਚ ਤੁਰੰਤ ਬਾਹਰ ਆਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੁਝ ਮਾੜਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਜੌਰਜ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਰਕਤ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜੌਰਜ ਨੇ ਕੰਬਦੀ ਹੋਈ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, 'ਮੈਡਮ ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੰਬ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।' ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, \"ਇਜ਼ ਹੀ ਅਲਾਈਵ?\" ਜੌਰਜ ਦੀ ਚੁੱਪੀ ਹੀ ਸਭ ਕੁਝ ਕਹਿ ਰਹੀ ਸੀ। ਰਸ਼ੀਦ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਨੀਆ ਨੂੰ ਬਦਹਵਾਸੀ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪਿਆ ਅਤੇ 10 ਜਨਪਥ ਦੀਆਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੋਨੀਆ ਨੂੰ ਚੀਕਦੇ ਹੋਏ ਸੁਣਿਆ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਰੋ ਰਹੀ ਸੀ। ਬਾਹਰ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਰਹੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਸਾਫ ਸੁਣ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।'' ''ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਸੋਨੀਆ ਨੂੰ ਅਸਥਮਾ ਦਾ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਅਟੈਕ ਪਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਈ। ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਵਾਈ ਲੱਭ ਰਹੀ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ।'' ''ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਨੇ ਸੋਨੀਆ ਨੂੰ ਦਿਲਾਸਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਉਸਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ।'' ਕਤਲ ਵਿੱਚ ਐਲਟੀਟੀਈ ਦਾ ਹੱਥ ਕੇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਸੀਆਰਪੀਐਫ ਦੇ ਆਈਜੀ ਡਾਕਟਰ ਡੀਆਰ ਕਾਰਤੀਕੇਅਨ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਂਚ ਦਲ ਦਾ ਗਠਨ ਹੋਇਆ। ਕੁਝ ਹੀ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਤਲ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵਿੱਚ ਐਲਟੀਟੀਈ ਦੇ ਸੱਤ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਮੁੱਖ ਦੋਸ਼ੀ ਸ਼ਿਵਰਾਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਾਇਨਾਈਡ ਖਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਸ਼ੀਦ ਕਿਦਵਈ ਨਾਲ ਰੇਹਾਨ ਫਜ਼ਲ ਡਾਕਟਰ ਕਾਰਤੀਕੇਅਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, ''ਸਾਡੀ ਪਹਿਲੀ ਸਫਲਤਾ ਹਰੀ ਬਾਬੂ ਦੇ ਕੈਮਰਾ 'ਚੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਸ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦਾ ਮਿਲਣਾ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਟੋਲ ਫ੍ਰੀ ਨੰਬਰ ਦਿੱਤਾ।'' ''ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਕੁੱਲ ਤਿੰਨ ਚਾਰ ਹਜ਼ਾਰ ਫੋਨ ਆਏ। ਹਰ ਇੱਕ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਅਸੀਂ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਛਾਪੇ ਮਾਰਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਛੇਤੀ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲਣ ਲੱਗੀ।'' ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਨੀਨਾ ਗੋਪਾਲ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜਤਾਈ। ਜਦ ਨੀਨਾ ਗੋਪਾਲ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਨੀਨਾ ਗੋਪਾਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ''ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦੁਬਈ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਫੋਨ ਕਰ ਕੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸੋਨੀਆ ਮੈਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ।'' ''ਜੂਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਹਫਤੇ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਗਈ। ਸਾਡੇ ਦੋਹਾਂ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸੀ। ਉਹ ਵਾਰ ਵਾਰ ਇੱਕੋ ਗੱਲ ਪੁੱਛ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਆਖਰੀ ਪਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜੀਵ ਦਾ ਮੂਡ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਖਰੀ ਸ਼ਬਦ ਕੀ ਸਨ।'' ਨੀਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਜੀਵ ਚੰਗੇ ਮੂਡ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਸਨ।'' ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਰਹੇ ਪੀਸੀ ਐਲਗਜ਼ੈਂਡਰ ਨੇ ���ਪਣੀ ਕਿਤਾਬ 'ਮਾਈ ਡੇਅਜ਼ ਵਿੱਦ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ' ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਕਤਲ ਦੇ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਗਲਿਆਰੇ ਵਿੱਚ ਸੋਨੀਆ ਅਤੇ ਰਾਜੀਵ ਨੂੰ ਲੜਦੇ ਹੋਏ ਵੇਖਿਆ ਸੀ। ਰਾਜੀਵ ਸੋਨੀਆ ਨੂੰ ਦੱਸ ਰਹੇ ਸੀ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੋਨੀਆ ਨੇ ਸਾਫ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਸੀ ਉਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਮਾਰ ਦੇਣਗੇ। ਰਾਜੀਵ ਦਾ ਜਵਾਬ ਸੀ, \"ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਮੈਂ ਓਦਾਂ ਵੀ ਮਾਰਿਆ ਜਾਵਾਂਗਾ।\" ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜੀਵ ਦੇ ਬੋਲੇ ਹੋਏ ਉਹ ਸ਼ਬਦ ਸਹੀ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਸਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/business-44281863", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44285949", "doc1": "يقتصر بيع منتجات كوكاكولا الجديدة على الأسواق اليابانية وقد بدأت الشركة ببيع ثلاثة أصناف من المشروبات الغازية بطعم الليمون مع محتوى كحولي، وذلك للمرة الأولى في تاريخها. ويستهدف المشروب الجديد فئة متنامية من المستهلكين، خاصة من النساء والشباب. وتحوي المشروبات الثلاث نسبا من الكحول تتراوح بين 3-8 في المئة. مشروبات كحولية بنكهة الفواكه وتبقى وصفة المشروبات سرية، وفقا للسياسة التي تتبعها الشركة على مدى 125 عاما من تاريخها. وقد طرحت المنتجات الجديدة في اليابان، وتقول شركة كوكاكولا إن لا خطط لديها لطرح المنتجات الجديدة في أسواق أخرى خارج اليابان. وكانت مشروبات مشابهة قد ازدهرت في أوروبا في تسعينيات القرن الماضي، وكانت تحوي فودكا أو باكاردي أو أشياء شبيهة. وكانت الآراء بخصوصها متباينة، حيث ساد القلق من إمكانية تشجيعها الفتيان على استهلاك المشروبات الكحولية.", "doc2": "ਕੋਕਾ ਕੋਲਾ ਨੇ ਲੈਮਨ ਫਲੇਵਰ ਦੀ ਡ੍ਰਿੰਕ ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਜੇ ਇਸ ਡ੍ਰਿੰਕ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਜਪਾਨੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਤਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਇਸ ਡ੍ਰਿੰਕ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਕਾ ਕੋਲਾ ਦੀ ਨਵੇਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਗਾਹਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਦੇ 125 ਸਾਲ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਵੱਲੋਂ ਤਿੰਨ ਉਤਪਾਦ ਅਜਿਹੇ ਉਤਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 3 ਤੋਂ 8 ਫੀਸਦ ਤੱਕ ਐਲਕੋਹਲ ਹੈ। ਰਵਾਇਤ ਵਜੋਂ ਕੋਕਾ-ਕੋਲਾ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਰੈਸਿਪੀ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਪਾਨ ਦੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਚੂ ਹੀ ਡ੍ਰਿੰਕਸ ਦੀ ਤਰਜ਼ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ । ਇਹ ਸਥਾਨਕ ਅਲਕੋਹਲ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਪਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਸੰਤਰਾ, ਅੰਗੂਰ ਅਤੇ ਨਿੰਬੂ ਫਲੇਵਰ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਹੀ ਸ਼ਾਇਦ ਕੋਕਾ ਕੋਲਾ ਨੇ ਵੀ ਲੈਮਨ ਫਲੇਵਰ ਹੀ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਇਸ ਡ੍ਰਿੰਕ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਉਤਪਾਦ ਨੂੰ ਜਪਾਨ ਦੇ ਬਾਹਰ ਲੌਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਇਰਾਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। 90ਵਿਆਂ ਵਿ���ਚ ਅਲਕੋਟੌਪ ਡ੍ਰਿੰਕਸ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਸਮਿਕਨੌਰਫ ਆਈਸ ਅਤੇ ਬਕਾਰਡੀ ਬ੍ਰੀਜ਼ਰ ਦੀ ਤਰਜ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਸੌਫਟ ਡ੍ਰਿੰਕਸ ਦੇ ਸਵਾਦ ਵਿੱਚ ਅਲਕੋਹਲ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-43164804", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-43165111", "doc1": "فقد خسرت أسهم الشركة في البورصة 1.3 مليار دولار من قيمتها بعد إعلان كايلي جينر، وهي أخت غير شقيقة لكيم كارداشيان، توقفها عن استخدام هذا التطبيق. وغردت الممثلة عبر حسابها على موقع تويتر قائلة :\"هل هناك شخص آخر لم يعد يستخدم سناب شات؟ أم أنني فقط (التي توقفت عن استخدامه)..هذا محزن جدا\". وبمجرد نشر التغريدة على حسابها الذي يتابعه 24.5 مليون شخص، تعرضت أسهم سناب شات لهزة عنيفة وهوت قيمتها. وانتقدت كايلي جينر إعادة تصميم التطبيق وتغيير بعض خصائصه، ووقع مليون شخص عريضة تطالب سناب بالعدول عن التغييرات. وبلغ حجم الانخفاص في قيمة الأسهم 8 بالمائة، إلا أن تلك النسبة تراجعت عند إغلاق التداول في وول ستريت إلى 6 بالمائة، لتقترب قيمة السهم من 17 دولارا، سعره الأساسي عندما تم إدراج التطبيق لأول مرة مارس/آذار 2017. سناب شات: نستعين بالشرطة للتحقيق من صحة الأخبار طرح أسهم \"سناب شات\" للاكتتاب في بورصة نيويورك ويواجه سناب شات منافسة شرسة من تطبيقات أخرى منها انستغرام وفيسبوك، خاصة بالنسبة لمستخدميه من المشاهير، وجاء هجوم أخت كارداشيان عليه في وقت يشعر المستثمرون بقلق حول وضع الشركة الاقتصادي. وبعد الضجة التي أثارتها تغريدة نشرت كايلي جينر، كتبت قائلة:\"لا أزال أحبك سناب شات..حبي الأول\". ورفضت إدارة سناب شات شكاوى حول إعادة تصميم التطبيق في نوفمبر/تشرين ثاني الماضي،وقال الرئيس التنفيذي إيفان شبيغل، في وقت سابق من هذا الشهر، إن المستخدمين يحتاجون الوقت ليعتادوا على ذلك. وحاول شبيغل التخفيف من وطأة الخسائر، على الرغم من الأخبار التي انتشرت يوم الخميس عن حصوله على أجر ضخم العام الماضي بلغ 637.8 مليون دولار. ويعد هذا الأجر السنوي هو ثالث أكبر أجر يحصل عليه رئيس تنفيذي لأي شركة في الولايات المتحدة. ومع ذلك، فقد عززت عائدات الأسهم عند إدراج الشركة في السوق بشكل كبير من المكافأة التي حصل عليها الرئيس التنفيذي. وكان الراتب الأساسي للسيد شبيغل عن العام الماضي أكثر تواضعا وبلغ ما يقرب من 99 ألف دولارا فقط.", "doc2": "ਅਦਾਕਾਰਾ ਕਿਮ ਕਾਰਦਾਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਮਤਰੇਈ ਭੈਣ ਕੇਲੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ: \"ਕੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਵੀ ਹੈ ਜੋ ਸਨੈਪ ਚੈਟ ਨਹੀਂ ਵਰਤਦਾ? ਜਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਮੈ ਹੀ... ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ।\" End of Twitter post, 1 ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਨੈਪ ਚੈਟ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਹੇਠਾਂ ਆ ਗਈ। ਦਸ ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪਟੀਸ਼ਨ ਸਾਈਨ ਕਰ ਕੇ ਸਨੈਪ ਚੈਟ ਨੂੰ ਬਦਲਾਅ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਕਰੀਬ 8 ਫ਼ੀਸਦੀ ਸ਼ੇਅਰ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਸ਼ੇਅਰ ਵਾਲ ਸਟਰੀਟ 'ਤੇ 6 ਫ਼ੀਸਦੀ 'ਤੇ ਬੰਦ ਹੋਏ। ਹੁਣ ਇਸ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ 17 ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ 'ਤੇ ਆ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਸਨੈਪ ਚੈਟ ਦਾ ਫੇਸਬੁੱਕ ਅਤੇ ਇ��ਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਨਾਲ ਸੈਲੀਬ੍ਰਿਟੀਜ਼ ਨੂੰ ਲੈ ਕਿ ਸਿਰ ਧੜ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੈ। ਜੈਨਰ ਦਾ ਇਹ ਟਵੀਟ ਉਸ ਵੇਲੇ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਚਿੰਤਤ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੈਨਰ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ: \"ਸਨੈਪ ਚੈਟ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹਾਂ। ਮੇਰਾ ਪਹਿਲਾ ਪਿਆਰ।\" ਸਨੈਪ ਚੈਟ ਨੇ ਨਵੰਬਰ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀਆਂ ਸੋਧਾਂ 'ਤੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬੋਸ ਇਵਾਨ ਸਪੀਜਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ। ਸਪੀਜਲ ਦੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਤਨਖ਼ਾਹ 6378 ਲੱਖ ਸੀ। ਇਹ ਤੀਸਰੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਨਖ਼ਾਹ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-41873562", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-41874693", "doc1": "يرأس ولي العهد السعودي الأمير محمد بن سلمان لجنة مكافحة الفساد الجديدة. وورد اسم الأمير ورجل الأعمال الملياردير الوليد بن طلال ضمن من تم توقيفهم. ويملك الوليد استثمارات في شركات عالمية مثل تويتر وأبل. وفي تحرك منفصل، عزل الملك سلمان وزير الحرس الوطني، وقائد القوات البحرية. وتتمتع لجنة مكافحة الفساد بصلاحية إصدار مذكرات اعتقال بحق أفراد وفرض حظر السفر. وذكرت قناة \"العربية\" الإخبارية السعودية أن تحقيقات جديدة فتحت بشأن ملف سيول جدة في عام 2009، والتحقيق في قضية وباء كورونا الذي انتشر في عام 2012. لكن محللين يرون أن الاعتقالات تحرك مباشر من ولي العهد لتعزيز قبضته على قاعدة السلطة في المملكة. من هو الوليد بن طلال؟ يعتبر الوليد بن طلال، الذي يملك فندق سافوي في لندن، من أغنى أغنياء العالم، بثروة تقدر بـ 17 مليار دولار، وفقا لمجلة \"فوربس\". وانخفضت أسهم شركة \"المملكة القابضة\"، التي يملكها الأمير، بنسبة 9.9 في المئة في سوق المال السعودي عقب الإعلان عن احتجاز مالكها. وتعتبر الشركة من أهم المؤسسات الاستثمارية في المملكة. وبالإضافة إلى أبل وتويتر، تملك الشركة استثمارات في شركات عالمية كبرى مثل نيوز كوربوريشن، وبنك سيتي غروب، وسلسلة فنادق فور سيزونز، وخدمة \"ليفت\" لسيارات الأجرة. من هم الأشخاص الذين طالتهم الحملة؟ لم يمكن على الفور التعرف على أسماء الأشخاص الذين تم إيقافهم. ودون إبداء أسباب، عُزل الأمير متعب بن عبد الله من منصب وزير الحرس الوطني، والفريق عبد الله السلطان من منصب قائد القوات البحرية. الأمير متعب وكان يُنظر إلى متعب، ابن الملك الراحل عبد الله، على أنه وريث محتمل للعرش، وكان آخر فرد من فرع عبد الله في الأسرة المالكة يحتل منصبا رفيعا في الحكومة السعودية. وأضاف المسؤول الذي طلب عدم نشر اسمه، بحسب رويترز، أن وزير المالية السابق إبراهيم العساف محتجز أيضا ويخضع للتحقيق. ولم يتسن الوصول لأي من الرجلين لطلب التعقيب. ما الذي نعرفه عن ولي العهد؟ لم يسمع كثيرون خارج السعودية عن الأمير محمد بن سلمان قبل اعتلاء والده العرش في عام 2015. لكن منذ ذلك الحين، أصبح الأمير (32 عاما) أكثر الشخصيات تأثيرا في أكبر دولة مصدرة للنفط في العالم. وفي العام الماضي، كشف ولي العهد السعودي عن خطة ضخمة لإحداث تغييرات اجتماعية واقتصادية في المملكة التي يعتمد اقتصادها بشدة على تصدير النفط. وقال في الآونة الأخيرة إن عودة \"الإسلام المعتدل\" أمر ضروري من أجل نجاح خططه لتحديث السعودية. وتعهد أمام مؤتمر اقتصادي في الرياض بـ\"القضاء على بقايا التطرف قريبا جدا\". وجاء نبأ الاعتقالات بعد ساعات فقط من إصدار أمر ملكي بتشكيل لجنة عليا برئاسة ولي العهد من أجل متابعة قضايا المال العام ومكافحة الفساد. وأشار المرسوم الملكي لتشكيل اللجنة إلى أنه جاء \"نظراً لما لاحظناه ولمسناه من استغلال من قبل بعض ضعاف النفوس الذين غلبوا مصالحهم الخاصة على المصلحة العامة، ... مستغلين نفوذهم والسلطة التي اؤتمنوا عليها في التطاول على المال العام وإساءة استخدامه واختلاسه متخذين طرائق شتى لإخفاء أعمالهم المشينة\". وتضم اللجنة الجديدة روؤساء هيئة الرقابة والتحقيق، والهيئة الوطنية لمكافحة الفساد، وديوان المراقبة العامة وجهاز أمن الدولة إضافة إلى النائب العام. وأعطى المرسوم اللجنة صلاحيات استثنائية \"من الأنظمة والتنظيمات والتعليمات والأوامر والقرارات\". وأشار إلى أن الهدف من هذا الاستثناء هو تمكين اللجنة من حصر المخالفات والجرائم والأشخاص والكيانات ذات العلاقة في قضايا \"الفساد العام\"، والتحقيق وإصدار أوامر القبض والمنع من السفر، وتشكيل فرق للتحري والتحقيق واتخاذ ما يلزم مع المتورطين في قضايا \"الفساد العام\". وكان الملك السعودي أصدر في أبريل/ نيسان الماضي سلسلة أوامر بتغيير عدد من الوزراء والمسؤولين و شملت إعفاء وزير الاعلام والثقافة ووزير الخدمة المدنية فضلا عن قائد القوات البرية وتعيين محافظ جديد للهيئة العامة للاستثمار.", "doc2": "ਭਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਕਮੇਟੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਹੀ ਹੁਕਮ ਨਾਲ ਯੁਵਰਾਜ ਮੋਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਾਲਮਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਯੁਵਰਾਜ ਮੋਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਾਲਮਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਭਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਕਮੇਟੀ ਬਣਨ ਦੇ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਈ। ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹਾਲੇ ਜਨਤਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਭਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਮੁਹਿੰਮ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਸੁਰਖਿਆ ਪੱਤਰਕਾਰ ਫਰੈਂਕ ਗਾਰਡਨਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਯੁਵਰਾਜ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਇੱਕਠੀ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲੋ-ਨਾਲ ਸੁਧਾਰ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। '1984 ਕਤਲੇਆਮ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਕਹਾਣੀ ਝੂਠੀ' ਫ਼ਜ਼ੂਲ ਖ਼ਰਚੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪੰਚਾਇਤਾਂ ਨੇ ਕੀਤੇ ਮਤੇ ਪਾਸ ਇਹ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਹਿਰਾਸਤੀਆਂ ਉੱਪਰ ਕਿਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਪ੍ਰਸਾਰਣਕਾਰ ਅਲ-ਅਰੇਬੀਆ ਮੁਤਾਬਕ 2009 ਦੇ ਜਿੱਦਾਹ 'ਚ ਆਏ ਹੜ੍ਹ ਅਤੇ 2012 ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਲੇ ਮੇਰਸ ਵਾਇਰਸ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਊਦੀ ਪ੍ਰੈਸ ਏਜੰਸੀ ਦੇਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਖ਼ਬਰ ਏਜੰਸੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਤਾਬਕ, ਨਵੀਂ ਭਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਕਮੇਟੀ ਕੋਲ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਸੰਮਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਫ਼ਰੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਾਉਣ ਦੇ ਹੱਕ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਸਾਉਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਗਾਰਡ ਅਤੇ ਨੇਵੀ ਮੁਖੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਪ੍ਰੈਸ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸਲਮਾਨ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਗਾਰਡ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਮੀਤੇਬ ਬਿਨ ਅਬਦੁਲਾਹ ਅਤੇ ਨੇਵੀ ਕਮਾਂਡਰ ਐਡਮਿਰਲ ਅਬਦੁਲਾਹ ਬਿਨ ਸੁਲਤਾਨ ਨੂੰ ਬਰਖ਼ਾਸਤ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਰਖ਼ਾਸਤਗੀ ਦੀ ਵਜਾਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸੀ ਗਈ। ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਮੀਤੇਬ ਨੂੰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਗਾਰਡ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਬਰਖ਼ਾਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਮੀਤੇਬ ਬਿਨ ਅਬਦੁਲਾਹ ਮਰਹੂਮ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਬਦੁਲਾਹ ਦੀ ਔਲਾਦ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਤਖ਼ਤ ਦਾ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਸਾਊਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚੋਂ ਆਖ਼ਰੀ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਯੁਵਰਾਜ ਦਾ ਦੇਸ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਸਾਡੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਯੁਵਰਾਜ ਮੋਹੰਮਦ, ਜੋ ਕਿ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਵੀ ਹਨ, ਦਾ ਦੇਸ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਉੱਪਰ ਨਾਂਮਤਰ ਹੀ ਕਾਬੂ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਜ਼ਾਦੀ ਸਾਊਦੀ: ਰੋਬੋਟ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੱਕ ! ਰਿਆਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਰਥਿਕ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸ ਨੂੰ ਸਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ \"ਬਹੁਤ ਜਲਦ ਕੱਟੜਵਾਦ ਦੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ\" ਦੀ ਸੋਂਹ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਯੁਵਰਾਜ ਮੋਹੰਮਦ ਨੇ ਤੇਲ ਨਿਰਭਰ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਵਿਸਤਰਤ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਖ਼ੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/magazine-56567678", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-56557748", "doc1": "صورة التقطت في مدينة بسني لمجموعة من الصيادين من أبو ظبي في أواخر الثمانينيات من القرن الماضي أجابهم المالك بالايجاب وأرسل ابنه حنيف معهما لمعاينة السيارة. كانت السيارة مخصصة للأمير سرور بن محمد آل نهيان، الذي ينتمي إلى الأسرة الحاكمة في دولة الإمارات العربية المتحدة حيث كان ينوي الذهاب إلى منطقة بنجغور التي تقع على بعد حوالي مئة كيلومتر من بسني لاصطياد طيور الحبارى، وهي طيور نادرة، يعتقد البعض أن لحومها تقوي الرغبة الجنسية. أحب الشيخ السيارة وحنيف الذي كان آنذاك في الـ 31 من عمره، وهكذا نشأت صداقة قوية بينهما حسب قول الحاج حنيف. ومنذ 37 عاماً يتولى حنيف مع آخرين رعاية وخدمة أفراد أسرة آل نهيان الذين يزورون باكستان كل عام من أجل صيد طيور الحبارى، التي تشبه الديك الرومي من حيث الحجم. مواضيع قد تهمك نهاية باكستان تحبط محاولة تهريب عشرات الصقور مهددة بالانقراض إلى \"دول عربية\" أسرة مصرية تعشق تربية الصقور بدأت أعداد هذه الطيور تتراجع بشدة، وأصبح اصطيادها أمراً مثيراً للقلق، لكنها لا تزال تُصطاد على سبيل الهواية. هناك جهات نافذة وقوية في باكستان تحمي عمليات الصيد السرية المستمرة على مدار عقود من الزمن لتعزيز علاقاتها مع الأوساط المتنفذة في دول الخليج الغنية. وتبرر هذه الجهات رحلات صيد هذه الطيور في باكستان بحجة أنها توفر فرص عمل واستثمار تمس الحاجة إليها. لكن، في الواقع ليس واضحاً تماماً ما الذي تجنيه باكستان من وراء ذلك، إذ يقول بعض المطلعين على خبايا هذه المسألة، إن أفراد الأسر الحاكمة في الخليج يقومون بتلك الرحلات لمجرد اللهو والمتعة. ويرحب الحاج حنيف في كل عام بين شهري نوفمبر/تشرين الثاني وفبراير/شباط، بالحاشية الملكية التي تتوافد على القسم الباكستاني من إقليم بلوشستان الذي يبعد عن ميناء جوادر الاستراتيجي مسافة ساعة واحدة بالسيارة. وقبل انتهاء عمليات الصيد في فصل الشتاء هذا العام، دعا الحاج حنيف بي بي سي لرؤية التحضيرات والاستعدادات التي يقوم بها هو وطاقمه بعناية ودقة لاستقبال الأمراء الإماراتيين. ويعتبر حفل الاستقبال الفخم حدثاً بارزاً في بلدة مثل بسني، حيث لا تزال الاحتياجات الأساسية الضرورية حلماً بعيد المنال بالنسبة لمعظم أبناء المنطقة. قابلنا رجلين وأخذونا إلى قصر حاج حنيف الفخم، القريب من المجمعات السكنية الواقعة على بعد بضعة كيلومترات من طريق المطار. وكانت لوحة سيارة الجيب التي اقلتنا إماراتية وشعرنا وكأننا في رقعة جغرافية من إمارة أبو ظبي. لوحة عند مدخل قصر الحاج حنيف وتعزز هذا الشعور لدينا عندما شاهدنا لوحة ضخمة عليها صورة نسر، شعار دولة الإمارات العربية، ومكتوب عليها \"قصر سمو الشيخ سرور بن محمد آل نيهان\". والقصر اشبه بواحة وسط منطقة فقيرة قاحلة. يوفر أصحاب القصر فرص عملٍ للعشرات من السكان المحليين. ورأينا عند وصولنا، رجالاً يهتمون بصقور الشيخ وآخرون ينظفون المطبخ أو يصلحون سيارات الدفع الرباعي في مرآب ضخم. دعانا رجل يرتدي ملابس خاكية إلى غرفة الضيوف حيث تفوح رائحة العطور منها، وقابلنا هناك الحاج حنيف الذي رحب بنا وسألَنا عن رأينا بالمكان. الحاج حنيف في أواخر الستينات من عمره الآن، متحدث لبق وغزير الكلام. أخبرنا عن زيارات الشيخ لهذا المكان على مر السنين وقال: \"بعد أن ساعدناه في الحصول على سيارة، عاد إلينا مرة أخرى، وبحلول عام 1988 كنت أنا وأبي مسؤولان عن خدمة 20 سيارة من سيارات الشيخ لأنه وثق بنا\". أمضى الحاج حنيف معظم حياته في خدمة أفراد العائلة المالكة في الإمارات العربية المتحدة في بنسي، توفر الزيارات مدخولاً ماديا لنحو 35 شخصاً من السكان المحليين الذين يتم توظيفهم قبل ثلاثة أشهر من وصول العائلة الحاكمة. وبالإضافة إلى الرجال الذين يهتمون بالصقور والحمام الذي يستخدم في تدريب هذه الصقور، هناك ثلاثة رجال يهتمون بالحديقة التي تضم اشجار الليمون الخاصة بالشيخ، وشخص مسؤول عن غسيل الملابس، وطهاة وعمال النظافة وخدمة السيارات. ووظفوا شخصاً يقوم بجولة في المنطقة المجاورة على دراجة نارية لرصد طيور الحبارى، كي لا يضطر الشيخ إلى قيادة السيارة لمسافات طويلة. ويساعد حاج حنيف ثلاثة من أبنائه في تنظيم هذه الرحلات. يعتني الابن الأكبر بمرآب السيارات و 20 سيارة دفع رباعي خاصة بالشيخ، ويعمل الابن الأوسط مرافقاً وحارساً شخصياً للشيخ ومسؤولاً عن الأمن، والثالث يتولى منع اصطياد الحبارى أو بيعها في السوق السوداء من قبل السكان المحليين. بدأت باكستان بدعوة أفراد العائلة الحاكمة في الخليج للقيام برحلات صيد في عام 1973 ومنذ ذلك الحين تم ترتيب العديد من رحلات الصيد لأمراء الخليج لاصطياد طائر الحبارى، الذي يهاجر إلى جنوب غرب بلوشستان في فصل الشتاء. وبحلول عام 1989 قامت الحكومة الإقليمية وبدعم من السلطات الفيدرالية في إسلام أباد، بإضفاء الطابع الرسمي على تلك الترتيبات، وجرى تخصيص منطقة لكل أسرة من أسر الخليج الحاكمة. وكانت كل من بسني وبنجغور وجوادر من نصيب أفراد الأسرة الحاكمة في الإمارات العربية المتحدة، وكانت منطقة جهال جهاو في منطقة عواران إلى الشرق على طول الساحل من نصيب شيوخ قطر، وشاغي، إلى الشمال لشيوخ المملكة العربية السعودية. وهناك عائلات مثل عائلة حاج حنيف، تتولى رعاية العائلات الحاكمة في فترة رحلات الصيد. وبالعودة إلى السبعينيات، كانت فرق الصيد تخيم أينما كانت تنتشر طيور الحبارى، وكانت رحلات الصيد عادة تستمر مدة أسب��ع، وكان أفراد العائلة المالكة يطهون ويتناولون الطيور المصطادة قبل عودتهم إلى المدينة. يعتقد البعض في البلدان العربية أن لحم الحبارى مثير للرغبة الجنسية لكن بعد ظهور مسلحين بلوش قبل عدة سنوات، ظهرتمخاوف أمنية في جنوب غرب بلوشستان ولم يعد من المستحسن التخييم في مناطق نائية. ويقيم معظم أفراد الأسرة الحاكمة حالياً في فنادق أو منازل مصممة حسب رغبتهم، مثل الذي يوفره حاج حنيف لهم، إذ لا يستغرق الأمر سوى بضع دقائق بالسيارة للوصول إلى الصحراء واصطياد الطيور التي يعثر عليها مسبقاً الموظف المخصص لهذا الغرض. كانت الطريقة التقليدية المتبعة في الماضي، هي إطلاق الصقور لملاحقة طيور الحبارى الثمينة وذبحها حالما تصطاد. كان الصيادون يطلقون النار أيضاً على طيور الحبارى، ولكن في هذه الأيام، وبسبب الصيد الجائر، غالباً ما يمسك القائمون على رعاية الصقور بطيور الحبارى ثم يطلقونها للصقور فقط أثناء وجود الصيادين. الحاشية الملكية في أواخر الثمانينيات من القرن الماضي أثناء تخييمها في ضواحي مدينة بسني في باكستان بينما تُطهى الطيور التي اصطادوها. ولطالما كان صيد الحبارى، المعروف أيضاً باسم الحبارى الآسيوية، قضية مثيرة للجدل. وكان هذا الطير شائعاً في شبه الجزيرة العربية، لكن الاتحاد الدولي لحماية الطبيعة (IUCN) يقدر الآن عدد هذه الطيور حول العالم بما يتراوح بين 50 و 100 ألف، وأدرجها في القائمة الحمراء للأنواع المهددة بالانقراض. ولا يوافق الكثيرون في باكستان على ما يرون أنه مجرد استرضاء لـ \"السادة\" ، لكن بالنسبة للبعض يعتبر ذلك وسيلة لإقامة علاقات أفضل مع الدول الشقيقة. فقد اعتمدت باكستان على مر السنين بشكل كبير على دول الخليج الغنية بالنفط، حيث تلقت منها مبالغ ضخمة على شكل قروض واستثمارات. وقال متحدث سابق باسم وزارة الخارجية الباكستانية إنهم حاولوا وضع حد لهذه المسألة \"المحرجة برمتها\" لكن دون جدوى. وأضاف: \"يدرك الكثيرون من المسؤولين الحكوميين تماماً أن هذه الرحلات بلا فائدة وغير مثمرة لنا على الصعيد الدبلوماسي، لكن القوى المؤثرة هي التي قررت الاستمرار في ذلك\". وتابع المسؤول السابق قوله بأن العلاقات بين الإمارات وباكستان على مدى السنوات الـ 25 الماضية أظهرت أن باكستان لم تحصل على \"أي شيء\" من هذه العلاقة. وفي هذا الشتاء أيضاً، انتظرت باكستان بفارغ الصبر زيارة الأمير الإماراتي، على أمل أن تساعد رحلة الصيد التي يقوم بها، في التخفيف من التصدعات الأخيرة في علاقة البلدين. ففي عام 2020 ادرجت دولة الإمارات باكستان في قائمة البلدان التي لم يعد مواطنوها يحصلون على تأشيرات للعمل في الإمارات، حيث تعتبر التحويلات المالية التي يرسلها الباكستانيون في الإمارات مصدر دخل ملايين الأسر. ورأى الخبراء أن الخطوة وسيلة للضغط على باكستان بشأن قضايا مثل العلاقة مع إسرائيل والنزاع في كشمير. الحاج حنيف يقول إنه \"خادم الشيخ\" لكنه لا يريد أن يسير أبناؤه على خطاه ويرفض رئيس الوزراء عمران خان وحكومته مثل هذه المزاعم، أو تأثر علاقة بلاده بالإمارات العربية المتحدة. من المرجح أن تستمر عمليات الصيد. وحاولت المحكمة العليا في باكستان وضع حد لعمليات الصيد ومنعها في عام 2015، لكن الحظر لم يدُم إلا عاماً واحداً فقط. ففي الوقت الذي كان قرار المحكمة لا يزال ساري المفعول، كانت الحكومة تصدر تصاريح خاصة لكبار الشخصيات في الشرق الأوسط، مما سمح له�� بالصيد وفق شروط محددة. ويقول الحاج حنيف، إنه زيارات أولئك الشيوخ مصدر خير لبلدة بسني وبكل تأكيد هو على رأس المستفيدين منها. كما أنه سعيد لأن الشيخ لا يوظف سوى أبناء المنطقة فقط بل ويبني المدارس والمستوصفات هناك أيضاً ويحفر أبار مياه الشرب. لكن العقبة الوحيدة هي أن المدارس بلا معلمين والمستوصفات بلا أدوية وموظفين. ويقول:\"يستطيع الشيخ بناء المرافق، لكنه لا يستطيع ضمان وصول الموظفين إلى هنا. هذه مهمة حكومة الإقليم\". ورغم كل شيء، لا يريد حاج حنيف لأولاده أن يسيروا على خطاه. ويقول: \"أنا خادم الشيخ، وقد أمضيت حياتي في هذا العمل وسعيد به، لكنني لا أريد لأبنائي القيام بذلك، أريدهم أن يسلكوا طريقهم الخاص ويدخلوا عالم الأعمال والتجارة ويصنعوا لأنفسهم اسماً فيها\".", "doc2": "1980 ਵਿਆਂ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸਾਊਦੀ ਦੇ ਸ਼ੇਖ਼ਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਗਰੁੱਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ: \"ਕੀ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਚੰਗੀ ਕਾਰ ਹੈ? ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਅਰਬ ਸ਼ੇਖ ਨੂੰ ਪੰਜਗੁਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਹੈ।\" ਮਾਲਕ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਇੱਕ ਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਹਨੀਫ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਇਹ ਗੱਡੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਸੁਰੂਰ ਬਿਨ ਮੁਹੰਮਦ ਅਲ-ਨਾਹਯਾਨ ਲਈ ਸੀ।ਪ੍ਰਿੰਸ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ (ਯੂਏਈ) ਦੇ ਛੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਸੀ। ਮਰਦਾਨਾ ਤਾਕਤ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਉਹ ਲਗਭਗ 100 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (65 ਮੀਲ) ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਪੰਛੀ ਹੁਬਾਰਾ ਬਸਟਰਡ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ। ਪੰਛੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਮਾਸ ਨੂੰ ਕੁਝ ਲੋਕ ਕਾਮ ਉਤੇਜਨਾ ਲਈ ਵਧੀਆ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਲੋਕ ਹੁਬਾਰਾ ਪੰਛੀਆਂ ਦਾ ਮੀਟ ਮਰਦਾਨਾ ਤਾਕਤ ਲਈ ਵਧੀਆ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਸ਼ੇਖ ਨੂੰ ਕਾਰ ਪਸੰਦ ਆਈ, ਅਤੇ ਉਹ ਹਨੀਫ਼ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਗਿਆ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ 31 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ। ਹਾਜੀ ਹਨੀਫ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਦੋਸਤੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। ਹੁਣ ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਸੈਂਤੀ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਹੀ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਮਹਿਮਾਨ ਹਰ ਸਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੁਬਾਰਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਟਰਕੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਾਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਮੀਲੇ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਹੈ, ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖੇਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਲੋਕ ਹੁਬਾਰਾ ਪੰਥੀਆਂ ਦਾ ਮੀਟ ਮਰਦਾਨਾ ਤਾਕਤ ਲਈ ਵਧੀਆ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਅਮੀਰ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰਸੂਖ਼ਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਗੂੜ੍ਹੇ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸਮੂਹ ਹਨ, ਜੋ ਗੁਪਤ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਇੱਥੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਹਿੰਦੇ ਕਿ ਸ਼ੇਖ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਲੋੜੀਂਦੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਤੇ ਪੂੰਜੀ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਾਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਅਯਾਸ਼��� ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲਾ ਅਸਲ ਫ਼ਾਇਦਾ ਹਾਲੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸ਼ਿਕਾਰਗਾਹਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਬਾਸ਼ਿੰਦੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਾਹੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨਿੱਜੀ ਆਨੰਦ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ਅਤੇ ਫਰਵਰੀ ਵਿਚਕਾਰ ਹਾਜੀ ਹਨੀਫ ਸ਼ਾਹੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਜੀ ਹਨੀਫ ਗਵਾਦਰ ਦੀ ਰਣਨੀਤਕ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੋਂ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਬਲੂਚਿਸਤਾਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਸਰਦੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਸ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਟਾਫ਼ ਵੱਲੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਹੀ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ। ਪਾਸਨੀ ਜਿਹੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਦਾਅਵਤ ਸੀ। ਪਾਸਨੀ ਜਿੱਥੇ ਮੁੱਢਲੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਦੂਰ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਹਨ। ਹਾਜੀ ਹਨੀਫ਼ ਦੀ ਹਵੇਲੀ ਕੋਲ ਆਬੂ ਧਾਬੀ ਦਾ ਸ਼ਾਹੀ ਨਿਸ਼ਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਲਾ ਅਰਬ ਇੱਥੇ ਸਾਨੂੰ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀ ਸੜਕ ਤੋਂ ਕੁਝ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹਾਜੀ ਦੀ ਮਹਿਲਨੁਮਾ ਹਵੇਲੀ ਤੱਕ ਲੈ ਕੇ ਗਏ। ਯੂਏਈ ਦੇ ਨੰਬਰ ਪਲੇਟ ਵਾਲੀ ਜੀਪ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਇੰਝ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਇਆ ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਅਬੂ ਧਾਬੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈਏ। ਸਾਡੀ ਇਹ ਭਾਵਨਾ ਅਬੂ ਧਾਬੀ ਸ਼ਾਹੀਪੁਣੇ ਦੇ ਵੱਡੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਬਾਜ਼ ਨਾਲ ਸੰਪੂਰਨ ਹੋਈ। ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਅਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਬੀਹੜ ਵਿਚਕਾਰ ਨਖ਼ਲਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਹੋਈਏ। ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਾਹੀ ਮਹਿਮਾਨ ਦਰਜਨਾਂ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿੱਤੇ ਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਹੁੰਚਦਿਆਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਕਈ ਲੋਕ ਸ਼ੇਖ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਕੁਝ ਹੋਰ ਰਸੋਈ ਚਮਕਾ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਐੱਸਯੂਵੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸਾਰੇ ਗੈਰੇਜ ਵਿੱਚ ਲਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਵੀਡੀਓ: ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਇੰਝ ਲਿਆਓ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਸਕਰੀਨ ’ਤੇ ਖਾਕੀ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸਾਨੂੰ ਮਹਿਮਾਨਖ਼ਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਇਤਰ ਦੀਆਂ ਖ਼ੁਸ਼ਬੋਆਂ ਨੇ ਨੇ ਸਾਡਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ। ਇੱਕ ਸੋਫ਼ੇ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਹਾਜੀ ਹਨੀਫ਼ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, \"ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਡੀ ਜਗ੍ਹਾ ਕਿਵੇਂ ਲੱਗੀ?\" ਹੁਣ ਸੱਤਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚੇ ਹਾਜ਼ੀ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਦਿਖਾਇਆ, ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜਾਰੀ ਸ਼ੇਖ ਦੀਆਂ ਫੇਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਇੱਕ ਐੱਸਯੂਵੀ \"ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰ ਦਿਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਦੁਬਾਰਾ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਆਇਆ। 1988 ਤੱਕ ਮੈਂ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਸ਼ੇਖ ਲਈ 20 ਕਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ।\" ਪਾਸਨੀ ਲਈ ਇਹ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਲਗਭਗ 35 ਸਥਾਨਕਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਦਾ ਸਾਧਨ ਹਨ, ਜੋ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਮ 'ਤੇ ਰੱਖ ਲਏ ਹਨ। ਕੁਝ ਬਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਰੱਖੇ ��ਬੂਤਰਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤਿੰਨ ਜਣੇ ਬਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਸ਼ੇਖ਼ ਲਈ ਨਿੰਬੂ ਉਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਕੁਝ ਬਾਜ਼ਾਂ ਕੱਪੜੇ ਧੋਣ ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਰਸੋਈਏ ਹਨ ਤੇ ਕੁਝ ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ 'ਤੇ ਸਵਾਰ ਨੂੰ ਹੁਬਾਰਾ ਲੱਭਣ ਲ਼ਈ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਦੌਰੇ ਲਈ ਪੈਸੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਸ਼ੇਖ਼ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਮਿਹਨਤ ਨਾ ਕਰਨੀ ਪਵੇ। ਹਾਜੀ ਹਨੀਫ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੇਟੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਹੈ ਉਹ ਸਾਂਡਾ ਜਿਸ ਦਾ ਤੇਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪੁੱਤਰ ਗੈਰੇਜ ਅਤੇ ਸ਼ੇਖ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਰੱਖੀਆਂ ਗਈਆਂ 20 ਐੱਸਯੂਵੀਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿਚਕਾਰਲਾ ਪੁੱਤਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਹੈ, ਅੰਗ-ਰੱਖਿਅਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਇਹ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਹੁਬਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬਲੈਕ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਨਾ ਵੇਚਣ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ 1973 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਹਾਜੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸ਼ੇਖ਼ ਦੇ ਨੌਕਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਪਰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਅਣਗਿਣਤ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਨਿੱਜੀ ਹੈਸੀਅਤ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਪਰਵਾਸੀ ਪੰਛੀ ਹੁਬਾਰਾ ਬਸਟਰਡ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਖਾੜੀ ਤੋਂ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਸਾਲ 1989 ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਸੂਬਾਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਕਸੀਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਪਾਸਨੀ, ਪੰਜਗੁਰ ਅਤੇ ਗਵਾਦਰ ਨੂੰ ਯੂਏਈ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੰਢੇ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਅਵਰਾਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਝਲ ਝਾਓ ਕਤਰ ਦੇ ਸ਼ੇਖਾਂ ਲਈ ਮਿੱਥਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਸਥਿਤ ਚਾਘੀ ਨੂੰ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਜੀ ਵਰਗੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਵੀ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਮੇਜ਼ਬਾਨਾਂ ਵਜੋਂ ਅਲਾਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸੱਤਰਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਰ ਪਾਰਟੀਆਂ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਹੁਬਾਰੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਡੇਰਾ ਲਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਸ਼ਿਕਾਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਤੱਕ ਚੱਲਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਲੋਕ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਕਾ ਕੇ ਖਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਦੱਖਣੀ-ਪੱਛਮੀ ਬਲੂਚਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜਾਰੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਵੱਖਵਾਦੀ ਬਗ਼ਾਵਤ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਫੜਨ ਕਾਰਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਲਈ ਹੁਣ ਮਨ ਚਾਹੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਡੇਰਾ ਲਾਉਣਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹੁਣ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਮੁਤਾਬਕ ਹੋਟਲਾਂ ਜਾਂ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਕਿ ਹਾਜੀ ਹਨੀਫ ਵਰਗੇ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਟਿਕਾਣੇ ਪੰਛੀਆਂ ਦੇ ਸ਼���ਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੀ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਕਰਿੰਦੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲੱਭ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਜ਼ ਬੇਸ਼ਕੀਮਤੀ ਹੁਬਾਰਿਆਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨਗੇ- ਜਦੋਂ ਇਹ ਫੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪੰਛੀ ਦੇ ਗਲੇ 'ਤੇ ਚਾਕੂ ਨਾਲ ਕੱਟ ਮਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਵੀ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਹੁਣ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਨ ਕਾਰਿੰਦੇ ਅਕਸਰ ਹੁਬਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਫੜ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਜ਼ਾਂ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵਿਵਾਦਮਈ ਮੁੱਦਾ ਹੁਬਾਰਾ ਬਸਟਰਡਜ਼ ਜਾਂ ਏਸ਼ੀਅਨ ਹੌਬਾਰਜ਼, ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਮੁੱਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਕਦੇ ਅਰਬ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ 'ਤੇ ਵਧੇ ਫੁੱਲੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਕੰਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਨੇਚਰ (ਆਈਯੂਸੀਐੱਨ) ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਕਿਆਸ 50,000 ਤੋਂ 100,000 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਖਤਰੇ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਲਾਲ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ \"ਸਵਾਮੀ\" ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਭਾਈਚਾਰਕ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੇਲ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਖਾੜੀ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਰਜ਼ੇ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਚੋਖੀ ਰਕਮ ਹਾਸਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ\"ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਭਰੇ ਕੰਮ\" ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਸਾਬਕਾ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਸਾਡੇ ਲਈ ਕੂਟਨੀਤਕ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਬੇਕਾਰ ਅਤੇ ਵਿਅਰਥ ਹਨ, ਫਿਰ ਵੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਦੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਜੀ ਹਨੀਫ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬਹੁਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸ਼ੇਖ਼ਾਂ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਵਿੱਚ ਲੰਘਾਈ ਹੈ ਸਾਬਕਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 25 ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ-ਪਾਕਿ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖੀਏ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ 'ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ'। ਅਰਬ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪਾਕਿ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਇਸ ਸਰਦੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਇਸ ਆਸ ਨਾਲ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਦੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਬੜੀ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਯਾਤਰਾ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮਾਹਟ ਲੈ ਕੇ ਆਵੇਗੀ। ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਯੂਏਈ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ। ਜਿੱਥੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੱਡੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪੂੰਜੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਕਦਮ ਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਸਥਿਤ�� ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਵਾਦ ਵਰਗੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਉੱਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਉੱਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਦੇ ਇੱਕ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਅਜਿਹੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ - ਜਾਂ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਯੂਏਈ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਰੁਕਾਵਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸ਼ਿਕਾਰ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ 2015 ਵਿੱਚ ਪਾਬੰਦੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਲਾਗੂ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸ਼ਰਤਾਂ ਅਧੀਨ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਰਮਿਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਹਾਜੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੇਖ \"ਪਾਸਨੀ ਲਈ ਚੰਗੇ\" ਰਹੇ ਹਨ - ਅਤੇ ਹਾਜੀ ਨੇ ਨਿਸ਼ਚਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਖੁਸ਼ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ੇਖ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਖੂਹ, ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਡਿਸਪੈਂਸਰੀਆਂ ਵੀ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਅੜਿੱਕਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਕੂਲ ਬਿਨਾਂ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਡਿਸਪੈਂਸਰੀਆਂ ਬਿਨਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਜਾਂ ਸਟਾਫ ਤੋਂ ਹਨ। \"ਸ਼ੇਖ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਕਿ ਸਟਾਫ ਵੀ ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚੇ। ਇਹ ਸੂਬਾਈ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ।\" ਪਰ ਸਭ ਕੁਝ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਹਾਜੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੇਟੇ ਸ਼ੇਖ਼ ਦੀ ਨੌਕਰੀ 'ਤੇ ਲੱਗਣ। \"ਮੈਂ ਸ਼ੇਖ ਦਾ ਨੌਕਰ ਹਾਂ, ਪਰ ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਬੱਚੇ ਮੇਰੇ ਵਾਂਗ ਹੀ ਕਰਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਰਾਹ ਚੁਣ ਕੇ ਚੱਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।\" \" ਮੈਂ ਜੋ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਿਤਾ ਲਈ ਹੈ, ਮੈਂ ਇਸ ਨਾਲ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹਾਂ।\" ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਔਰਤਾਂ ਕਿਵੇਂ ਜਿਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47432919", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47434319", "doc1": "زوج عروس تنظيم الدولة: لم أر غضاضة في الزواج من فتاة عمرها 15 عاما وتزوج ياغو ريديك من شميمة بيغوم بعد وصولها إلى سوريا للانضمام إلى تنظيم الدولة عام 2015. واعترف ريديك، 27 سنة، لبي بي سي بأنه قاتل في صفوف تنظيم الدولة الإسلامية، لكنه أكد أنه الآن يرد العودة إلى بلاده مع زوجته لتربية طفلهم هناك. ويُحتجز الشاب الهولندي في الوقت الراهن في مركز احتجاز كردي شمال شرقي سوريا. ويواجه ريديك تهما قد تصل عقوبتها إلى السجن لست سنوات للانضمام إلى جماعة إرهابية حال عودته إلى هولندا. وأكد زوج بيغوم لمراسلة شؤون الشرق الأوسط في بي بي سي، كوينتين سومرفيل، إنه رفض الاستمرار في صفوف التنظيم وحاول الخروج منه. وأضاف أنه كان مسجونا في الرقة في سوريا وتعرض للتعذيب بعد اتهام التنظيم له بأنه جاسوس هولندي. غادرت شميمة بريطانيا وهي في الخامسة عشرة من عمرها وانضمت إلى تنظيم الدولة ا��إسلامية في سوريا واعتقلت شميمة وزوجها في مدينة باغوز في دير الزور، آخر معاقل تنظيم الدولة الإسلامية في سوريا. واستسلم ريديك لجماعة من المقاتلين السوريين بينما انتهى المآل بشميمة ووليدها إلى مخيم الهول للاجئين في شمال سوريا، لكن تقارير تشير إلى نقلها إلى مكان آخر. وأخبر الزوج بي بي سي إنه لم يخطئ عندما تزوج من بيجوم، 19 سنة، لأن الزواج كان \"باختيارها\". واستطرد في حكاية ما حدث بينه وبين شميمة، إذ قال إنه لم يهتم في البداية بفتاة مراهقة جاءت من شرق لندن وانضمت إلى مركز النساء التابع للتنظيم، ذلك لأنها كانت صغيرة السن جدا. وأضاف: \"عندما أخبرني صديق بأن هناك فتاة تريد الزواج، لم أبد اهتماما بسبب سنها. لكني وافقت على العرض فيما بعد\". وأشار إلى أنه عندما التقى شميمة كانت \"بحالة عقلية جيدة\"، مؤكدا على أن الزواج كان \"اختيارها، وأنها كانت تبحث عن شريك لها\"، وأنه دُعي لأن يكون هذا الشريك. لكنه اعترف \"بأنها كانت صغيرة جدا، وربما كان من الأفضل أن تنتظر لبعض الوقت. لكنها اختارت أن تتزوج في هذه السن المبكرة، وكذلك أنا اخترت أن أتزوجها\". وسحبت السلطات البريطانية الجنسية من بيغوم بسبب حملها جنسية دولة أخرى هي بنغلاديش عبر أمها التي تحمل نفس الجنسية. أكد ريديك أنه تزوج شميمة باختيارها بعد انضمامهما لتنظيم الدولة الإسلامية لكن وزارة الخارجية في بنغلاديش قالت إن الفتاة لا تحمل الجنسية البنغالية وأنه لن يُسمح لها بدخول البلاد. وأبلغت أسرة شميمة الشهر الماضي وزارة الداخلية البريطانية بأنها سوف تعارض القرار بسحب الجنسية من الابنة التي لا تزال عالقة في سوريا. وجاء في رسالة أرسلتها الأسرة إلى وزير الداخلية البريطانية، ساجد جافيد، القول إنهم لن \"يتخلوا عن ابنتهم\"، مطالبين بالمساعدة من أجل إعادة طفل شميمة الصغير إلى بريطانيا. وقال جيريمي كوربين، زعيم حزب العمال المعارض، إن لبيغوم \"الحق في العودة إلى بريطانيا\"، واصفا قرار سحب الجنسة منها بأنه \"متطرف\". ولم تُسحب الجنسية الهولندية من ريديك، على الرغم من وجوده في قائمة انتظار الإرهابيين في هولندا. وقد ولد ريديك في هولندا وعاش في أحد الضواحي هناك ، قبل أن يهجر كل ذلك في 2014 ويسافر إلى سوريا للانضمام إلى تنظيم الدولة الإسلامية.", "doc2": "ਜਦੋਂ ਯਾਗੋ ਦਾ ਸ਼ਮੀਮਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ 27 ਸਾਲਾ ਯਾਗੋ ਰਿਡੀਜਕ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕਬੂਲਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਗਰੁੱਪ ਲਈ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਹੈ ਪਰ ਹੁਣ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਘਰ ਪਰਤਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗ਼ਮ ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੋਂ ਭੱਜ ਕੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ 3 ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਜੋ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਆਈਐਸਆਈ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਯਾਗੋ ਰਿਡੀਜਕ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਯਾਗੋ ਉੱਤਰੀ-ਪੂਰਬੀ ਸੀਰੀਆ 'ਚ ਕੁਰਦ ਡਿਟੈਂਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਹਨ। 'ਆਈਐਸਆਈ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ' ਜੇਕਰ ਯਾਗੋ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਈਐਸਆਈ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ 6 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਮ��ਧ ਪੂਰਬ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਕੁਐਂਟਿਨ ਸੋਮਰਵਿਲੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਯਾਗੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਆਈਐਸਆਈਐਸ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕਦੀਜਾ ਸੁਲਤਾਨਾ, ਅਮੀਰਾ ਆਬੇਸ ਅਤੇ ਸ਼ਮੀਨਾ ਬੇਗ਼ਮ ਤਿੰਨੇ ਹੀ 2015 ਨੂੰ ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਤੋਂ ਭੱਜੀਆਂ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਆਈਐੱਸ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਡਚ ਜਾਸੂਸ ਹੋਣ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾ ਕੇ ਰੱਕਾ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕਰਕੇ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਸਨ।\" ਆਈਐਸਆਈਐਸ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ 'ਚ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹਾਂ ਨੇ ਬਗੈਰ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਜਿਣਸੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਔਰਤ 'ਤੇ ਪੱਥਰਬਾਜੀ ਕੀਤੀ, ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਢੇਰ ਦੇਖੇ ਅਤੇ ਨਵਜੰਮੀ ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਨਾਲ ਮਰਦੇ ਵੀ ਦੇਖਿਆ। 19 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੀਮਾ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਆਈਐਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਅੱਡੇ ਬਾਘੁਜ਼ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਯਾਗੋ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਮੀਮਾ ਆਪਣੇ ਨਵਜੰਮੇ ਬੇਟੇ ਜਾਰਾਹ ਨਾਲ ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ 'ਚ ਅਲ-ਹਵਲ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪ 'ਚ 39 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਲੱਗੀ। ਹੁਣ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਚਲੀ ਗਈ ਹੈ। 'ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤਾ ਵਿਆਹ ਲਈ ਮਨ੍ਹਾਂ' ਯਾਗੋ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗ਼ਮ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਨਾਲ ਕੋਈ ਇਤਰਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਉਹ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ 23 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹ \"ਉਸ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ\" ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਲੰਡਨ ਤੋਂ ਭੱਜੀ ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਨੂੰ ਰੱਕਾ ਦੇ ਵੂਮੈਨ ਸੈਂਟਰ 'ਚ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਵਿਆਹ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਸੀਰੀਆ ’ਚ ਆਈਐਸ 90 ਫੀਸਦ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲਾ ਇਲਾਕਾ ਗੁਆਇਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜਦੋਂ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ, ਮੈਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਇਤਰਾਜ਼ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਉਮਰ ਛੋਟੀ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਮੈਂ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ।\" ਯਾਗੋ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ, \"ਇਹ ਉਸ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਲਈ ਪਤੀ ਲੱਭ ਰਹੀ ਸੀ।\" ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ, \"ਉਸਦੀ ਉਮਰ ਛੋਟੀ ਸੀ, ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਲਈ ਇਹ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਹ ਥੋੜ੍ਹਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਲੈਂਦੀ, ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਉਸ ਨੇ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹਿਆ ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਲਈ ਚੁਣਿਆ।\" ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਨੇ ਰੱਦ ਕੀਤੀ ਸ਼ਮੀਮਾ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਫਰਵਰੀ 2015 ਵਿੱਚ ਬੈਥਾਨਲ ਗਰੀਨ ਅਕਾਦਮੀ ਤੋਂ ਭੱਜੀਆਂ ਬੇਗ਼ਮ ਅਤੇ ਆਮੀਰਾ ਆਬੇਜ਼ ਦੀ ਉਮਰ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਜਦ ਕਿ ਕਾਦੀਜ਼ਾ ਸੁਲਤਾਨਾ ਦੀ ਉਮਰ ਉਸ ਵੇਲੇ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਦੀਜਾ ਸੁਲਤਾਨਾ ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੀ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗ਼ਮ ਨਾਲ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਏ, ਹੁਣ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਸ਼ਮੀਮਾ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਨਾਗਿਰਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਨਾਗਰਿਕ ਹੈ। ਪਰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਵਿਵਾਦ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਨਾਗਰਿਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ 'ਚ ਰਹਿਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਸ਼ਮੀਮਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਮੀਮਾ ਦੀ ਬਰਤਾਨੀਆ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਰੱਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਯਾਗੋ ਵੀ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ 'ਚ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਡਚ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਅਜੇ ਤੱਕ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-47498066", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47506325", "doc1": "كان جراح هو الرضيع الثالث الذي تفقده شميمة بيغوم بعد ولادته وجاء إعلان الجماعة، التي تدير المعسكر الذي تقيم فيه شميمة، عن وفاة الطفل الرضيع الجمعة. وأشارت شهادة الوفاة إلى أن الطفل، الذي عاش لأقل من ثلاثة أسابيع، مات جراء الإصابة بالتهاب رئوي. وقال متحدث باسم الحكومة البريطانية إن وفاة أي طفل \" مآساة وفجيعة بالغة للأسرة\". وأضاف أن الحكومة دأبت على التحذير من عواقب السفر إلى سوريا وسوف \"تواصل فعل ما تستطيع لمنع الناس من الانجرار إلى الإرهاب والسفر إلى مناطق النزاعات الخطيرة\" وعُثر على شميمة، التي غادرت بريطانيا مع صديقتين لها في 2015 للانضمام إلى تنظيم الدولة، في أحد المخيمات في سوريا في فبراير/ شباط الماضي. وأرادت الشابة، التي تزوجت من عضو هولندي في التنظيم، العودة إلى بريطانيا، لكن الحكومة البريطانية سحبت منها الجنسية. وأُبلغ ياغو ريديك، زوج شميمة المحتجز في سجن قريب من مخيم اللاجئين الذي تقيم فيه، بوفاة طفله. وقال مسعف يعمل لدى الهلال الأحمر الكردي لبي بي سي إن طبيبا فحص الرضيع قبل أن يُنقل إلى المستشفى مع والدته، لكن الطفل توفي في الساعة الواحدة والنصف ظهرا بالتوقيت المحلي. وعادت شميمة إلى المخيم بعد وفاة ابنها الذي دُفن هناك. وكان متحدث إعلامي باسم قوات سوريا الديمقراطية، قد قال قبل تأكيد الوفاة، إن الطفل على قيد الحياة وفي حالة صحية جيدة. قالت شميمة إنها ليست نادمة على الالتحاق بتنظيم الدولة \"لا شيء سوى التعاطف\" قال ساجد جاويد، وزير داخلية بريطانيا، قبل تأكيد وفاة الرضيع: \"قد يكون هناك الكثير من الأطفال الأبرياء تماما الذين وُلدوا في منطقة الحرب هذه.\" وأضاف: \"ليس في وسعي سوى التعاطف مع الأطفال الذين وُرطوا في هذا الأمر، وهو ما يؤكد لنا كم هو خطير جدا أن يكون أي شخص في منطقة حرب كهذه.\" ووضعت شميمة، 19 سنة، مولودها الشهر الماضي بعد أن عثر عليها صحفي في مخيم اللاجئين السوريين بوقت قصير، وذلك بعد أن غادرت مدينة باغوز، آخر معاقل تنظيم الدولة. وقالت شميمة في وقت سابق إنها فقدت طفلين بالفعل، وإنها سمّت وليدها الجديد \"جرّاح\" على اسم مولودها الأول. وبما أن الطفل وُلد قبل سحب الجنسية من أمه، فإنه اعتبر بريطانيا. وفي مقابلة مع بي بي سي بعد ولادة جراح، قالت شميمة إنها ليست نادمة على السفر إلى سوريا مع أنه�� لا توافق على كل ما فعله تنظيم الدولة الإسلامية. وأضافت أنها لم تكن ترغب في أن تصبح \"فتاة دعاية\" لتنظيم الدولة الإسلامية، وأنها تريد فقط أن تربي طفلها في مناخ هادئ في بريطانيا. وكانت شميمة بصحبة أكاديزا سلطانا وأميرة أبايز، وهما فتاتان من مدرستها، عندما غادرت حي بيثنال غرين شرقي لندن إلى سوريا في 2015. وقال جاويد في وقت سابق إن \"سحب الجنسية من بيغوم لن يمتد إلى ابنها\"، موضحا أن \"الأطفال لا ينبغي أن يعانوا، لذا إذا فقد الوالدان الجنسية البريطانية لن يكون لذلك تأثير على حقوق الطفل.\" غادرت شميمة بريطانيا وهي في سن الخامسة عشرة للانضمام إلى تنظيم الدولة في 2015 وقالت أسرة شميمة، بعد تجريد ابنتها من الجنسية البريطانية، إنهم سوف يتقدمون بطعن على قرار وزارة الداخلية، مطالبين بإحضار الرضيع إلى بريطانيا. ونشر محامي بيغوم تغريدة على موقع التواصل الاجتماعي تويتر لرد وزارة الداخلية على مطلب الأسرة. وقال أكونجي: \"أخبرتهم الداخلية البريطانية بأن مسألة إحضار الطفل إلى بريطانيا أمر من اختصاص الخارجية، والتي تحتاج إلى موافقة من والدته.\" وتلتزم الخارجية بدراسة جميع طلبات المساعدة القنصلية، وفقا لخطاب الداخلية الذي تسلمته أسرة شميمة ردا على طلبها. وقال مراسل الشؤون الداخلية لدى بي بي سي دانيال سانفورد إنه ربما كان بإمكان الحكومة البريطانية إحضار الرضيع من سوريا، لكن الأمر \"صعب من الناحية السياسية\". وأضاف: \"ثبت مرارا أن موقف الحكومة - الذي يتضمن أن الذهاب لإخراج الناس من المخيمات ينطوي على خطورة بالغة- غير دقيق على الإطلاق لأن الصحفيين يتمكنون من الوصول إلى تلك المخيمات وهم آمنون نسبيا.\" وتابع: \"العمل مع الهلال الأحمر، على سبيل المثال، قد يساعد على إخراج الناس من تلك المخيمات إذا ما توافرت إرادة سياسية لذلك.\" \"لقد فشلت الدولة\" قال دال بابو، مفتش شرطة سابق في لندن وصديق عائلة شميمة، لبي بي سي: \"لقد فشلنا كدولة في حماية الطفل.\" وأضاف: \"كان من الممكن تفادي مقتل مواطن بريطاني، واستغاثت الأسرة بالفعل بوزارة الداخلية، وطلبت المساعدة، لكن الوزارة أرسلت ردا يفيد بأنهم توجهوا إلى الوزارة غير المعنية بالأمر.\" غادرت بيغوم بريطانيا إلى سوريا هي واثنتان من زميلات الدراسة هما أكاديزا سلطانا وأميرة أبايز. وأكد أن \"وزارة الداخلية لم تحاول المساعدة على الإطلاق\"، معربا عن صدمته من \"طريقة تعاملها مع الموقف\". كما انتقدت ديان أبوت، وزيرة الداخلية في حكومة الظل المعارضة في بريطانيا، إجراءات الداخلية عبر تغريدة على حسابها على تويتر، قائلة: \"أنا ضد القانون الدولي عندما يسمح بترك شخص بدون جنسية، والآن مات طفل بريء نتيجة لتجريد امرأة بريطانية من جنسيتها، إنه أمر قاس وغير إنساني.\" وقالت كريستي ماكنايل، رئيسة قسم السياسات والدعم والحملات بمنظمة \"سيف تشليدرن\" ( انقذوا الأطفال) الخيرية: \"جميع أطفال تنظيم الدولة ضحايا الصراع ولابد أن يُعاملوا كذلك.\" وأضافت: \"كان من الممكن تفادي وفاة هذا الطفل وغيره من الأطفال. ولابد أن تتحمل بريطانيا وغيرها من الدول التي ينتمي إليها آباء وأمهات هؤلاء الأطفال مسؤوليتها تجاه مواطنيها الموجودين في شمال شرق سوريا.\"", "doc2": "ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗਮ ਦੀ ਆਪਣੇ ਮਰਹੂਮ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗਮ ਜਿਸ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੀ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ, ਬੱਚੇ ਦੀ ਉਮਰ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸੀ। ਬਰਤਾਨੀਆ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਨੂੰ ਦੁਖਦਾਈ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਡੂੰਘੇ ਸਦਮੇ ਵਾਲਾ ਦੱਸਿਆ। ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਖਿਲਾਫ ਲਗਾਤਾਰ ਸਾਵਧਾਨ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਅਤੇ \"ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦ ਵੱਲ ਖਿੱਚੇ ਜਾਣ ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਹਰ ਸੰਭਵ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਰਹੇਗੀ।\" ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਮੇਅਰ ਸਾਦਿਕ ਖਾਨ ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਵੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕਦੀਜਾ ਸੁਲਤਾਨਾ, ਅਮੀਰਾ ਆਬੇਸ ਅਤੇ ਸ਼ਮੀਨਾ ਬੇਗ਼ਮ ਤਿੰਨੇ ਹੀ 2015 ਨੂੰ ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਤੋਂ ਭੱਜੀਆਂ ਸਨ ਬੇਗ਼ਮ ਫਰਵਰੀ 2015 ਵਿੱਚ ਬੈਥਾਨਲ ਗਰੀਨ ਅਕਾਦਮੀ (ਬਰਤਾਨੀਆ) ਤੋਂ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਦੋ ਸਹੇਲੀਆਂ ਨਾਲ ਭੱਜੀ ਸੀ। ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਇੱਕ ਰਿਫਿਊਜੀ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਬੇਗ਼ਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ ਬਰਤਾਨੀਆ ਪਰਤਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਬਰਤਾਨੀਆ ਨੇ ਉਸਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਖੋਹ ਲਈ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਘੁੰਮਣ ਜਾਣ ਦਾ ਕਹਿ ਕੇ ਗੈਟਵਿੱਕ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਤੁਰਕੀ ਭੱਜੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰ ਲਈ ਸੀ। ਸ਼ਮੀਮਾ ਦਾ ਪਤੀ ਯਾਗੋ ਰਿਡਿਕ, ਇੱਕ ਡੱਚ ਹੈ ਤੇ ਆਈਐੱਸ ਲੜਾਕਾ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ਮੀਮਾ ਦੇ ਕੈਂਪ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਹੀ ਇੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਉਸ ਤੱਕ ਵੀ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਆਇਆ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੀਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਚੁੱਪਚਾਪ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਜੱਰਾਹ ਨੂੰ ਬਰਤਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪਾਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਮੀਮਾ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਸੀਰੀਆ ਜਾਣ ਦਾ ਕੋਈ ਦੁਖ ਨਹੀਂ, ਹਾਂ ਉਹ ਆਈਐਸ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਕੰਮਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਯਾਗੋ ਰਿਡਿਕ ਆਈਐਸ ਲੜਾਕਾ ਰਹਿ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗ਼ਮ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਲਾਦ ਕੁੜੀ ਸੀ, ਉਹ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੇ 9 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਘੂਜ਼ 'ਚ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਉਸ ਦੇ 8 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਸੀ, ਉਹ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਪਸੰਦ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-42051712", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-42048115", "doc1": "وأكدت الدراسة، التي أجريت على أكثر من ألف امرأة، أن الخطر يتضاعف في حال نوم الحوامل على ظهورهن في الأشهر الثلاثة الأخيرة من الحمل. وتناولت الدراسة 291 حالة حمل انتهت بوضع الجنين ميتا، و735 حالة انتهت بوضع الجنين حيا. ويقول الباحثون إن وضع المرأة الحامل في النوم مهم للغاية، وأشاروا إلى أنه لا يجب على الحوامل أن يشعرن بالقلق إذا استلقين على ظهورهن أثناء اليقظة. وتنتهي حالة من بين كل 225 حالة حمل في المملكة المتحدة بوضع الجنين ميتا. ويقول مؤلفو الدراسة إنه يمكن إنقاذ حياة نحو 130 طفل كل عام إذا نامت الحوامل على جانبهن. وتعد الدراسة، التي أجريت في ميدلاند وشمال انجلترا ونشرت في المجلة البريطانية لأمراض النساء والتوليد، هي الأكبر من نوعها، وتؤكد النتائج التي توصلت إليها دراسات أصغر في نيوزيلندا وأستراليا. هل الاستيقاظ على ظهرك يسبب مشكلة؟ ينصح ألكسندر هيزيل، مدير مركز تومي للأبحاث المتعلقة بولادة الأجنة أمواتا بمستشفى سانت ماري في مانشستر والذي أشرف على البحث، النساء في الأشهر الثلاثة الأخيرة من الحمل بالنوم على جانبهن في أي وقت، بما في ذلك القيلولة أثناء النهار. يقول هيزيل: \"ما لا أريده هو أن تستيقظ النساء وهن على ظهورهن ثم يقلن: يا إلهي، لقد فعلت شيئا مروعا لطفلي\". ويضيف: \"السؤال الذي طرحناه كان يتعلق على وجه التحديد بالوضع الذي ينام عليه الناس، وهذا مهم لأنك تقضي وقتا أطول في هذا الوضع أكثر من غيره من الأوضاع الأخرى.\" ويتابع: \"وأيضا لا يمكنك أن تفعل أي شيء فيما يتعق بالوضع الذي تستيقظ عليه، لكن يمكنك أن تتحكم في الوضع الذي تنام عليه\". تعيش ميشيل كوتل، 36 عاما، في لندن وهي طبيبة علم نفس وتكتب في مدونة \"عزيزتي أورلا\" الحائزة على عدة جوائز ولا يمكن للباحثين أن يقولوا على وجه التحديد لماذا يزداد خطر وضع الجنين ميتا- لكن هناك الكثير من البيانات التي تشير إلى أنه عندما تكون المرأة مستلقية على ظهرها، فإن الوزن المشترك للطفل والرحم يضغط على الأوعية الدموية التي يمكن بعد ذلك أن تحد من تدفق الدم والأكسجين للطفل. يقول إدوارد موريس، من المجلة البريطانية لأمراض النساء والتوليد، إن البحث الجديد \"موضع ترحيب كبير\". ويضيف: \"هذه دراسة هامة تضيف إلى مجموعة متزايدة من الأدلة على أن وضع النوم في الفترات الأخيرة من الحمل يعد أحد عوامل الخطورة لولادة الجنين ميتا، ويمكن التحكم في هذا العامل.\" وقد بدأ مركز تومي الخيري للأبحاث حملة لزيادة الوعي بالدراسة وتشجيع النساء على النوم على جانبهن. وضعت ميشيل كوتل طفلتها، أورلا، ميتة بعد 37 أسبوعا من الحمل في عام 2016، بعد حمل صحي لم تكن به أية علامات على أن هناك أي شيء خطأ. وتكتب كوتل في مدونة باسم \"عزيزتي أورلا\" وتتواصل مع النساء اللائي يواجهن التجربة نفسها. تقول كوتل، التي وضعت ابنتها الثانية بعد عام، إن النصائح العملية من هذا القبيل للأمهات تكون مهمة للغاية. وأضافت: \"أعتقد حقا أن مثل هذه النصائح تساعد على تمكين الناس، لأنها تجعل المرء يشعر بأنها شيء يمكن الالتزام به على أمل أن يكون الحمل صحي بشكل أكبر ويسهم في التوصل إلى نتائج أفضل\". وتابعت: \"عندما أنظر إلى الوراء الآن كنت أشعر فعلا بالصدمة الشديدة في الحمل الثاني لأن الأمر كان يشبه أن تعيش أسوأ كابوس كل يوم.\" تقول كوتل: \"في كل لحظة يكون الجنين فيها مستقرا فإنك لا تعرف ما إذا كان على قيد الحياة أم لا، وهو أمر مرعب تماما.\" وتضيف: \"يكون الليل هو أسوأ فترة، لأن كثيرا من الناس يقولون إنهم يعتقدون أن طفلهم قد مات عندما يكونوا نائمين. أعتقد أن هذا أمر مخيف حقا لأنه يتعين عليك أن تنام.\" وتتابع: \"لذلك أعتقد أن وجود أشياء واضحة يمكن أن تساعدك على الشعور بأنك على ما يرام هي مهمة للغاية بالنسبة للنساء\". نصائح للذهاب إلى النوم على جانبك -ضعي وسادة أو عدة وسائد وراء ظهرك لتشجعي نفسك على النوم على جانبك -إذا كنت تستيقظين أثناء الليل، تحققي من وضعك وعودي إلى النوم على جانبك -اهتمي بوضع النوم خلال النهار كما تهتمين به تماما أثناء الليل -إذا استيقظت ووجدت نفسك على ظهرك خلال الليل، لا تقلقي وغيري وضعك للنوم على جانبك مرة أخرى -لم تجد الدراسة فرقا في المخاطر بين النوم على الجانب الأيمن أو الأيسر", "doc2": "ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ 1000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਰਵੇਖਣ ਮੁਤਾਬਕ ਆਖ਼ਰੀ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਪੈਣ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ 291 ਔਰਤਾਂ ਸਨ ਜਿੰਨਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਮਰੇ ਹੋਏ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਅਤੇ 735 ਉਹ ਗਰਭ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜਿੰਨਾਂ ਨੇ ਜੀਵਿਤ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ 225 ਗਰਭਾਂ ਚੋਂ ਇੱਕ ਨਿਰਜੀਵ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਔਰਤਾਂ ਗਰਭ ਦੌਰਾਨ ਪਾਸਾ ਵੱਟ ਕੇ ਸੌਣ ਤਾਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 130 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਦੇ 22 ਸਾਲ ਬਾਅਦ... ਮੰਗਣੀ ਵੇਲੇ ਕਿਹੜੇ ਸਵਾਲਾਂ ਤੋਂ ਖਿਝਦੀਆਂ ਨੇ ਕੁੜੀਆਂ? ਸੌਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਮੈਨਚੈਸਟਰ ਦੇ ਸੇਂਟ ਮੈਰੀਜ਼ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਟੌਮੀ ਸਟਿਲਬਰਥ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਕਲਿਨੀਕਲ ਡਾਏਰੈਕਟਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਲਗਜ਼ੈਨਡਰ ਹੀਜ਼ੈੱਲ ਨੇ ਇਹ ਰਿਸਰਚ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਅਸੀਂ ਸਵਾਲ ਇਹ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸੌਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਸੌਣ ਚ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹੋ।'' ''ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਕੇ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਣ ਜੇ ਉਹ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਪਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਪਾਉਣ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, ''ਉਠਣ ਵੇਲੇ ਕਿਸ ਦਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪਏ ਹੋ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਪਰ ਸੌਣ ਵੇਲੇ ਤਾਂ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖ ਹੀ ਸਕਦੇ ਹੋ।'' ਪਾਸੇ ਵੱਟ ਕੇ ਸੌਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਖੋਜਕਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਸੌਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਿਰਜੀਵ ਗਰਭ ਦਾ ਖਤ਼ਰਾ ਕਿਵੇਂ ਵੱਧਦਾ ਹੈ ਇਹ ਪੱਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅੰਕੜੇ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤ ਸਿੱਧਾ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਗਰਭ ਦਾ ਭਾਰ ਖ਼ੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜਾਂ ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਖ਼ੂਨ ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਘਾਟਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੰਨੇ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਪੰਨਾ ਦੇਖੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/science-and-tech-44770568", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44776078", "doc1": "يقول خبراء إن أجهزة الروبوت يمكن رصد نشاطها بسهولة على تويتر وأضافت الصحيفة أن تعليق الحسابات وحجبها يعد جزءا من جهود كبيرة تبذلها الشركة لتحسين جودة التغريدات على منصتها. ويُعتقد أن الكثير من الحسابات يستخدمها متصيدون أو برامج آلية بهدف تشويه استخدام الخدمة. ورفض تويتر التعليق على مقال الصحيفة، وقال إن الشركة تبذل جهودا بغية \"تحسين\" المحادثات العامة على شبكة التواصل الاجتماعي. وق��ل جوان غوزمان، باحث في مؤسسة \"يو سي إل\" اكتشف وجود مئات الآلاف من البرامج الآلية على مواقع التواصل الاجتماعي، إن تويتر تجاهل التصدي للتغريدات الآلية لسنوات. وأضاف لبي بي سي :\"حتى وقت قريب لم يكن يعتقد توتير أن البرامج الآلية تمثل مشكلة على منصته ولم يبذل جهودا قوية لاكتشافها\". وقال :\"جاء ذلك بعد خروج بريطانيا من الاتحاد الأوروبي والانتخابات الأمريكية عام 2016، حيث أصبحت هذه البرامج عائقا، وبدأ تويتر وفيسبوك أيضا التعامل بجدية مع الأمر\". وقالت ديل هارفي، رئيسة الثقة والسلامة في تويتر، للصحيفة إنه يتعين علينا حاليا الاهتمام \"بالحفاظ على السلامة\" أكثر من دعم حرية التعبير. وأضافت هارفي :\"من بين أكبر التحولات التي تواجهنا هو الطريقة التي نفكر بها بشأن الموازنة بين حرية التعبير والقدرة على حرية التعبير وتهدئة خطاب الآخر\". وقالت: \"حرية التعبير لا تعني حقا أي شيء إذا لم يشعر الناس بالأمان\". القط والفأر وقال متحدث باسم تويتر إن تقرير واشنطن بوست \"ليس جديدا\"، وأضاف أن تعليق الحسابات جزء من \"عمل مستمر لتحسين جودة المحادثات العامة على تويتر\". وأضاف أن إجراءات اتخذت ضد 142 ألف تطبيق ضخ ما يزيد على 130 مليون تغريدة \"منخفضة الجودة وغير مرغوب فيها\" على تويتر. وكانت شركة تويتر قد استحوذت الشهر الماضي على شركة \"سمايت\"، شركة متخصصة في التكنولوجيا تساعد المستخدمين في التصدي للبرامج الخبيثة والانتهاكات والاحتيال. وقال غوزمان، الذي ساعد في ابتكار برنامج \"أستروسكرين\" لرصد البرامج الآلية، إنه كان من الصعب على تويتر رصد وإزالة الحسابات المزيفة. وأضاف : \"توجد لعبة قط وفأر بين صناع البرامج الآلية وشبكات التواصل الاجتماعي، إذا يحدّث صناع البرامج الآلية طرقهم بسرعة تجنبا للاكتشاف\". وقال : \"مع تحقيق تقدم مثل الذكاء الصناعي مثير الجدل، سوف تشهد نشاط للبرامج الآلية في المستقبل يصعب اكتشافها\". --------------------------------------- يمكنكم تسلم إشعارات بأهم الموضوعات بعد تحميل أحدث نسخة من تطبيق بي بي سي عربي على هاتفكم المحمول.", "doc2": "ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਕਾਊਂਟਸ ਨੂੰ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਇੱਕ ਯਤਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਖ਼ਬਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਕਾਊਂਟਸ ਨੂੰ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਇੱਕ ਯਤਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਟਵਿੱਟਰ ਨੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੀ ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਪਰ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਜ਼ਰੀਏ ਜਨਤਕ ਸੰਵਾਦ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯਤਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਚੂਹੇ ਬਿੱਲੀ ਦਾ ਖੇਡ ਯੂਸੀਐਲ ਦੇ ਖੋਜੀ ਜੁਆਨ ਗੁਜ਼ਮੈਨ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਫਰਜ਼ੀ ਹਜ਼ਾਰਾ ਟਵਿੱਟਰ ਅਕਾਊਂਟ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਵਿੱਟਰ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਆਪਣੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਉੱਪਰ ਫਰਜ਼ੀ ਟਵਿੱਟਰ ਐਕਾਊਂਟ ਦੀ ਹੋਂਦ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। \"ਬੋਲਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ\" ਦਾ ਕੋਈ ਅਰਥ ਨਹੀਂ ਜੇਕਰ ਲੋਕ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਮਹਿਫੂਜ਼ ਹੀ ਨਾ ਸਮਝਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਟਵਿੱਟਰ ਨੇ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਉੱਪਰ ਫੇਕ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਹਨ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਦਾ ਯਤਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।\" \"ਬ੍ਰੈਕਸ���ਟ ਅਤੇ 2016 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਹ ਫਰਜ਼ੀ ਐਕਾਊਂਟ ਇੱਕ ਬੋਝ ਬਣੇ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਟਵਿੱਟਰ ਅਤੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।\" ਟਵਿੱਟਰ ਦੇ ਟਰੱਸਟ ਅਤੇ ਸੇਫਟੀ ਬਾਰੇ ਮੁਖੀ ਡੈਲ ਹਾਰਵੀ ਨੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ \"ਬੋਲਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ\" ਨਾਲੋਂ \"ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ\" ਵਧੇਰੇ ਸੀ। \"ਬੋਲਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ\" ਦਾ ਕੋਈ ਅਰਥ ਨਹੀਂ ਜੇਕਰ ਲੋਕ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਮਹਿਫੂਜ਼ ਹੀ ਨਾ ਸਮਝਣ। ਟਵਿੱਟਰ ਦੇ ਇੱਕ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵੀ ਨਵਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ੱਕੀ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਜਨਤਕ ਸੰਵਾਦ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਹੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਰੋਬੋਟਸ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਫੜਣਾ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਯੋਇਲ ਰੌਥ ਅਤੇ ਮਿਸ ਹਾਰਵੇ ਦੇ ਇੱਕ ਬਲੌਗ ਵੱਲ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟਵਿੱਟਰ ਉੱਪਰ ਘਟੀਆ ਅਤੇ ਝੂਠੀਆਂ ਟਵੀਟਸ ਪਾਉਣ ਬਾਰੇ 142, 000 ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਉੱਪਰ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਟਵਿੱਟਰ ਨੇ ਸਪੈਮ, ਅਬਿਊਜ਼ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਫੜਨ ਵਾਲੀ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਮਾਹਰ ਸਮਾਇਟ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਵੀ ਕਰਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਰੋਬੋਟ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਏ ਟਵੀਟਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੌਫ਼ਟਵੇਅਰ ਐਸਟਰੋਸਕਰੀਨ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਗੁਜ਼ਮੈਨ ਮੁਤਾਬਕ ਟਵਿੱਟਰ ਲਈ ਅਜਿਹੇ ਅਕਾਊਂਟ ਦੀ ਸ਼ਨਾਖ਼ਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੁੰਦਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਸਕਣ ਵਾਲੀ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਫਰਜ਼ੀ ਐਕਾਊਂਟਸ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਫੜਣਾ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਪੋਸਟ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਨੂੰ ਟਵਿੱਟਰ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਈ 8.5 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਲਈ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੌਰਨਿੰਗਸਟਾਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਅਲੀ ਮੌਘਾਰਬੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਯੂਜ਼ਰ ਘੱਟਣ ਨਾਲ ਟਵਿੱਟਰ ਦਾ ਲਾਭ ਵੀ ਘਟੇਗਾ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-54813396", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-54799689", "doc1": "حظيت الانتخابات بمتابعة كبيرة وفي الحقيقة فإن خيار المواطنين الأمريكيين كل 4 سنوات يمكنه أن يغير السياسات الخارجية للبلاد بشكل كامل. قسم المتابعة الإعلامية في بي بي سي قام بمتابعة أهم التعليقات في العالم على الانتخابات الجارية والتي أظهر ت نتائجها تقاربا شديدا بين دونالد ترامب وجو بايدن. الشرق الأوسط عكست التغطية الإعلامية للانتخابات في منطقة الشرق الأوسط عدم اليقين حول النتائج، خاصة وأن النتائج النهائية يمكن أن تستغرق عدة أيام. وقد علقت قناة \"بريس تي في\" الإيرانية الدولية برامجها المعتادة لتبث تغطية مباشرة للانتخابات. مواضيع قد تهمك نهاية أما \"خطر الحرب الأهلية\" فشكل نقطة حوار ساخنة حيث قال أحد المذيعين إن الناظر إلى الانتخابات من الخارج يرى أنها \"تبدو مرعبة\". بينما قالت قناة \"أي أر إن إن الحكومية الإيرانية\" إن الانتخابات عقدت \"في ظل المخاوف من حدوث قلاقل\". الصين العلاقات بين واشنطن وبكين سيطرت على اهتمامات الإعلام الصيني في التغطية خاصة في ظل تراجع التبادل التجاري بين الجانبين إلى مستوى منخفض لكن كلا المرشحين تعهد بالتعامل مع الصين بشكل صارم في حال نجاحه. ولذلك قد لا يبدو من الغريب أن تصف بعض وسائل الإعلام الصينية الانتخابات بأنها \"مثيرة للانقسام وفوضوية وشابها الشغب\". وقالت وكالة أنباء شينخوا \"الكثير من وسائل الإعلام والمتابعين يرون أن الانتخابات قد تؤدي إلى فوضى وقلاقل اجتماعية\". أما جريدة غلوبال تايمز الحكومية فعنونت صفحتها الرئيسية بالقول إن \"التوتر والفوضى يخيمان على الانتخابات الأمريكية\". أوروبا في روسيا أفردت التلفزة الرسمية روسيا 24 تغطية مفتوحة للانتخابات وقال أحد المذيعين \"نحن نواصل متابعتنا لهذا الجنون\". ومن المهم استرجاع أن الاستخبارات الأمريكية تعتقد أن روسيا حاولت توجيه الانتخابات الماضية عام 2016 لصالح فوز ترامب وهي اتهامات تنفيها موسكو. لكن مذيعين من قناة روسيا 24 تهكما على الاتهامات المحتملة لموسكو بالتدخل في هذه الانتخابات قائلين \"بعض الرفقاء سيستمعون لنا ويستنتجون أننا قمنا بالفعل بإعلان فوز ترامب\" بينما قال آخر \"إنها رياضيات صرفة وحسابات لا أكثر\". في بقية أنحاء أوروبا تابعت وسائل الإعلام الانتخابات، فقد حذرت وزيرة الدفاع الألمانية أنغريت كرامب كارينباور من أن الولايات المتحدة تواجه \"وضعا قابلا للانفجار\". وقالت إن الرئيس ترامب، الذي تعهد بالطعن في نتيجة الانتخابات أمام المحاكم، يخاطر بإثارة \"أزمة دستورية في الولايات المتحدة\". وأضافت \"إنه أمر يقلقنا بشدة\". أما صحيفة \"إل جورنال\" الإيطالية فحذرت من مخاطر القلاقل الاجتماعية قائلة إن \"الولايات المتحدة على حافة الاشتعال\". أمريكا اللاتينية علقت وسائل الإعلام في أمريكا اللاتينية على نقطة أن نجاح ترامب في الفوز في فلوريدا كان نتيجة دعم من الناخبين اللاتينيين. وقالت الديلي \"فولها دي ساوباولو\" البرازيلية \"نجاح ترامب في فلوريدا يدفن نصر الديمقراطيين\" بينما قالت في العنوان \"أصوات الفنزويليين والكوبيين والإيفانجليكانيين تدعم الرئيس الحالي\". وقال معلقون في المنطقة إن نتيجة فلوريدا أظهرت أن استراتيجية الرئيس الجمهوري لربط منافسه الديمقراطي جو بايدن بالاشتراكية وجدت صدى بين الناخبين الكوبيين والفنزويليين في المنفى. وقالت صحيفة \"إل إسبكتادور\" الكولومبية اليومية إن \"ترامب أمن مجموعة انتخابية رئيسية أخرى في فلوريدا: الكوبيون الأمريكيون وغيرهم من اللاتينيين مقتنعون بأن الرئيس وحده يضمن أنهم سيكونون في مأمن من حكومة اشتراكية\".", "doc2": "ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ 2020 ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਜੋਅ ਬਾਈਡਨ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਹਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਅਗਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣਨ ਲਈ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਰਿਪਬਲਿਕਨਜ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵ ਪਾਰਟੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੌਨਲਡ ਟਰੰਪ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ ਅਤੇ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਜ਼ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਜੋਅ ਬਾਇਡਨ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਆਓ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਝਾਤ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀ-ਕੀ ਹੋਇਆ:- 9 ਟਾਈਮ ਜ਼ੋਨਸ ਵਿੱਚ ਵੋਟਿੰਗ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 50 ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ 9 ਟਾਈਮ ਜ਼ੋਨਸ ਵਿੱਚ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਤੜਕੇ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਹੀ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਲਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਪੂਰੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕੇ ਦੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਜਿਵੇਂ ਸਕੂਲ, ਲਾਈਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਆਹੁਦੇ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲਈ ਰਿਪਬਲਿਕਨਸ ਵੱਲੋਂ ਮਾਈਕ ਪੈਂਸ ਤੇ ਡੈਮੋਕਰੈਟਸ ਵੱਲੋਂ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਵਿਚਕਾਰ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਦੀ ਜਿੱਤ ਲਈ ਤਮਿਲ ਨਾਡੂ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਚੇਨੱਈ ਤੋਂ 350 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਥੁਲਾਸੇਨਦਰਾਪੁਰਮ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਨਾ ਪੀਵੀ ਗੋਪਾਲਨ ਰਿਹਾ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਚੇਨੱਈ ਜਾ ਕੇ ਵਸ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਈ ਸ਼ੁਭਕਾਮਾਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਪੋਸਟਰ ਵੀ ਲਾਏ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਅਹਿਮ ਮੁੱਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੈਂਡ ਸੈਨੀਟਾਈਜ਼ਰ ਬਾਰੇ ਕੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈਂਡ ਸੈਨੇਟਾਈਜ਼ਰਸ ਨਾਲ ਬੈਲਟ ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯੂਐੱਸ ਸੈਂਟਰਜ਼ ਫਾਰ ਡਿਸੀਜ਼ ਕੰਟਰੋਲ ਐਂਡ ਪ੍ਰੀਵੈਂਸ਼ਨ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਐਲਕੋਹਲ ਬੇਸ ਹੈਂਡ ਸੈਨੀਟਾਈਜ਼ਰਸ ਪੇਪਸ ਬੈਲਟ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਬੈਲਟ ਗਿੱਲੇ ਹੋ ਜਾਣਗੇ ਉਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫਟ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇਲੈਕਟਰੋਨਿਕ ਵੋਟਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਫਸ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:- ਸੀਡੀਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੋਲਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ 'ਤੇ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਣ ਲਈ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਸੈਨੀਟਾਈਜ਼ਰਸ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏ ਜਾਣ ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਬੈਲਟ ਪੇਪਰ ਫੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੋਟਰਾਂ ਦਾ ਹੱਥ ਸੁੱਕੇ ਹੋਣ। ਅਮਰੀਕਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੋਟ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਮਗਰੋਂ ਵੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਕਿਉਂ ਹਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੋਟ ਮਿਲਣ ਮਗਰੋਂ ਵੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਾਰ ਜਾਵੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵੋਟਰ ਸੂਬਾ-ਪੱਧਰੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਵੋਟ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਲਈ ਇੱਕ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟੋਰਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ 270 ਵੋਟ ਚਾਹੀਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਹਰ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਬਾਦੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵੋਟ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਟੋਟਲ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 530 ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਸੂਬਾ ਪੱਧਰੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜਿੱਤ ਲੈਣ ਨਾਲ ਉਮੀਦਵਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣਿਆ ਜਾਵੇ, ਭਾਵੇਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਘੱਟ ਵੋਟਾਂ ਪੈਣ। ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟਿੱਕਾ ਕਿਉਂ ਟਰੈਂਡ ਕੀਤਾ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਵੋਟਾਂ ਪੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਟਿੱਕਾ ਟਰੈਂਡ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਕਾਂਗਰਸਵੂਮਨ, ਪ੍ਰਮਿਲਾ ਜਾਇਪਾਲ ਨੇ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਪਨੀਰ ਟਿੱਕਾ ਬਣਾਇਆ। ਪ੍ਰਮਿਲਾ ਅਨੁਸਾਰ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਕਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕਿ ਟਿੱਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨਪਸੰਦ ਭਾਰਤੀ ਖਾਣਾ ਹੈ। ਪਰ ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਮਿਲਾ ਦੇ ਪਨੀਰ ਟਿੱਕੇ ਦੀ ਰੈਸੇਪੀ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਈ ਯੂਜ਼ਰਸ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਪਨੀਰ ਟਿੱਕਾ ਤਾਂ ਬਿਨਾਂ ਗ੍ਰੇਵੀ ਦੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਹੋਰ ਖਾਣਿਆਂ ਦੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤ ਨਾਂ ਨਾਲ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-47242351", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47236460", "doc1": "من هي شميما بيغوم وماذا تفعل؟ شاميما بيغوم من بيثنال غرين شرقي لندن غاردت بريطانيا عام 2015 في عنفوان قوة التنظيم الدولة الإسلامية في سوريا والعراق. وكانت شاميما واثنتان من صديقاتها وهما أميرة عباسي وخديجة سلطانة غادرن لندن من مطار غاتويك إلى تركيا بعد الكذب على أولياء أمورهن بشأن خططهن، بينما سعين للانضمام لصديقة رابعة وهي شارمينا بيغوم التي غادرت عام 2014. تدابير جديدة لحماية طلبة المدارس في بريطانيا من التشدد \"معارك شرسة\" لطرد تنظيم الدولة الإسلامية من آخر معاقله شرقي سوريا وقد قام المهربون الذين يعملون لحساب التنظيم بنقلهن عبر الحدود إلى المناطق التي يسيطر عليها مقاتلو التنظيم في سوريا وهناك تزوجن بالمقاتلين الأجانب الذين تدفقوا على التنظيم من كل أنحاء العالم. كان هدف التنظيم تربية جيل جديد من الأطفال الموالين لدولة الخلافة المزعومة وإغراء الشابات كان المفتاح الرئيسي في هذه الخطة. ومثل غيرها من الشابات البريطانيات عاشت شاميما في البداية في بيت مع أخريات حيث خضعن للمزيد من الدروس الأيديولوجية لحين العثور على العريس المناسب. وقد قتلت خديجة سلطانة بعد ذلك بعامين في غارة جوية على الرقة، بحسب تقارير إعلامية. كما أفادت التقارير أن زوج شاميما هو يوغو ريدجيك وهو هولندي انجليزي تحول للإسلام وكانت قد قالت في حديثها مع صحيفة التايمز إن طفليهما الأول والثاني توفيا جراء سوء التغذية وقلة الأدوية. ومع تصاعد الغارات الجوية على الرقة وانكماش المساحة التي يسيطر عليها التنظيم هرب الزوجان إلى آخر معاقل التنظيم قبل أن تنتقل شاميما إلى مخيم للاجئين وهي حامل بطفلها الثالث. ما مدى تطرفها؟ عندما هربت شاميما وصديقتاها إلى سوريا كان الأهل وأجهزة الأمن البريطانية يأملون في أن تعود الفتيات إلى رشدهن ويحاولن العودة. كما كانت أجهزة الأمن في لندن تخشى من تحول الفتيات إلى أدوات دعائية في يد تنظيم الدولة. يبدو من لهجة شاميما مع صحيفة التايمز أنها غير نادمة فعندما وصفت رؤيتها لرأس مقاتل معادي للتنظيم مقطوعة لم تبد منزعجة ووصفته بأنه \"عدو الإسلام\". هل يمكنها العودة لبريطانيا؟ على المدى القصير الإجابة هي لا، إذ لا يوجد طاقم قنصلي بريطاني في سوريا للمساعدة ولن يأمر المسؤولون القوات بالمخاطرة بحياتهم لمساعدة شخص انضم لتنظيم إرهابي محظور. ولكن على افتراض أنها خرجت من مخيم اللاجئين وعبرت الحدود لتركيا، هل يمكنها أن تستقل الطائرة لبريطانيا؟ حكاية مغربية غادرت لاستعادة أحفادها من تنظيم الدولة الإجابة أيضا لا، إذ ليس بحوزتها أي مستندات سفر حيث أن المنضمين للتنظيم كانوا يجبرون على تسليم جوازات سفرهم وفي الواقع أن بعضهم أحرقها كدليل على ولائه للتنظيم. ولدى وزارة الداخلية البريطانية سلطة إلغاء جوازات السفر للحيلولة دون تنقل الناس بحرية وهذا تكتيك معروف لمنع المقاتلين من عبور الحدود، كما أن لبريطانيا سلطة تجريد شاميما من الجنسية وهذا الأمر مستبعد لأنها ليست مقاتلة. ولو وصلت إلى مكان آمن فإنه بوسع المسؤولين الأمنيين التحكم مؤقتا في مسألة عودتها من خلال أمر الاستبعاد المؤقت وهو إجراء قانوني استخدم 9 مرات في عام 2017. وهذا الإجراء القانوني يمنع عودة مواطن بريطاني حتى يوافق على رضوخه للتحقيق والمراقبة وإذا تطلب الأمر الخضوع لما يلزم للتخلص من \"تطرفه\". وماذا عن سنها؟ من الناحية القانونية فإن شاميما كانت طفلة عندما انضمت للتنظيم فإذا كانت دون الثامنة عشر فإن الحكومة البريطانية عليها واجب الأخذ \"بمصلحتها\" في الاعتبار لدى النظر في الخطوة المقبلة. ولكنها تبدو الآن بالغة وغير نادمة وإذا كانت تريد العودة فعليها تحمل تبعات أعمالها ومواجهة محاكمة محتملة حتى لو كانت قصتها عن زواج وإساءة معاملة. وتقول شاميما إنها في الشهر التاسع من الحمل وانها لو وضعت بسلام فإنها تريد العودة لبريطانيا وهذه قضية مختلفة قليلا وأكثر تعقيدا. فإذا كانت شاميما مازالت بريطانية فإن طفلها سيكون كذلك وذلك سيتطلب الأخذ في الاعتبار مصلحة الطفل. ولا يعني ذلك إرسال قوات لإخراجها من هناك، ولكن سيكون على الخدمات الاجتماعية النظر في مسألة عودة أم وطفل لو كانت لديهما القدرة على العودة. ووفقا للإحصائيات فإنه ومنذ عام 2015 تم منع نحو 100 طفل في انجلترا وويلز من نقلهم لمناطق الصراع في سوريا والعراق، وقد تطلب ذلك إجراءات قانونية من بينها نقل رعايتهم لأسر أخرى، وقد قدمت أدلة في بعض القضايا على تعرض الأطفال لغسيل دماغ من الآباء لذلك فإن مسألة طفل شاميما معقدة. هل تحاكم شميما بيغوم؟ هل حقا هزم تنظيم الدولة الإسلامية؟ من الصالح العام الإقدام على خطوة كهذه ،وكذلك هناك سابقة بهذا الشأن. فهناك تارينا شاكيل من بورتون آبون ترينت، وهي أيضا عروس جهادية خرجت من منطقة النزاع، ولدى عودتها لبريطانيا سجنت لعضويتها بجماعة إرهابية وهذه هي نوعية المحاكمة التي قد تواجهها شاميما في حالة عودتها. ولكن إذا عادت بيغوم إلى بريطانيا فإنها ستخضع لتحقيقات دقيقة كما ستخضع لبرنامج إعادة تأهيل لتخليصها من الافكار المتطرفة من خلال مجموعة من الخبراء المدربين وهذا عمل صعب ولا ينجح عادة. ولكن هؤلاء الخبراء هم فقط من بوسعهم تحديد ما إذا كان بوسع شاميما بيغوم العودة للحياة الطبيعية أم لا.", "doc2": "ਬੇਗ਼ਮ 15 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਛੱਡਿਆ ਸੀ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ 19 ਸਾਲਾਂ ਸ਼ਮੀਮਾ ਬੇਗ਼ਮ ਨੇ 'ਕੱਟੇ ਹੋਏ' ਸਿਰ ਕੂੜੇਦਾਨਾਂ 'ਚ ਦੇਖੇ ਜਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਪਰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ 'ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪਿਆ'। ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪ 'ਤੋਂ ਉਸ ਨੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਗਰਭਵਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨੌਵਾਂ ਮਹੀਨਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ��ੈ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਲਈ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਹੋਰ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਤੋਂ ਉਸ ਨਾਲ ਭੱਜਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਹੋਰ ਸਕੂਲੀ ਦੋਸਤਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਇੱਕ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। 'ਆਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਾਂਗ ਸੀ' ਫਰਵਰੀ 2015 ਵਿੱਚ ਬੈਥਾਨਲ ਗਰੀਨ ਅਕਾਦਮੀ ਤੋਂ ਭੱਜੀਆਂ ਬੇਗ਼ਮ ਅਤੇ ਆਮੀਰਾ ਆਬੇਜ਼ ਦੀ ਉਮਰ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਜਦ ਕਿ ਕਾਦੀਜ਼ਾ ਸੁਲਤਾਨਾ ਦੀ ਉਮਰ ਉਸ ਵੇਲੇ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਕਦੀਜਾ ਸੁਲਤਾਨਾ, ਅਮੀਰਾ ਆਬੇਸ ਅਤੇ ਸ਼ਮੀਨਾ ਬੇਗ਼ਮ ਤਿੰਨੇ ਹੀ 2015 ਨੂੰ ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਤੋਂ ਭੱਜੀਆਂ ਸਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਘੁੰਮਣ ਦਾ ਕਹਿ ਕੇ ਗੈਟਵਿੱਕ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਤੁਰਕੀ ਭੱਜੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰ ਲਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਕਾ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਉਹ ਹੋਰ ਵਿਆਹੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਰੁਕੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ 20-25 ਸਾਲ ਦੇ ਲੜਾਕੇ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।\" 10 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ 27 ਸਾਲ ਦੇ ਡਚ ਮੂਲ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਕਬੂਲ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸ ਨਾਲ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਜੋੜਾ ਆਈਐਸ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਅੱਡੇ ਬਾਘੁਜ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਭੱਜਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਹੁਣ ਉੱਤਰੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ 39 ਹਜ਼ਾਰ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੀ ਹੈ। ਟਾਈਮਜ਼ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਐਂਥਨੀ ਲੋਇਡ ਨੇ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਆਈਐਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਤਜ਼ਰਬਾ ਉਸ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਬੇਗ਼ਮ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਜੀ ਹਾਂ, ਉਹ ਇੱਕ ਆਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਾਂਗ ਸੀ, ਜਿਹੜੀ ਪ੍ਰਚਾਰ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੀ ਉਹੀ ਇਥੋਂ ਦੀ ਆਮ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੀ।\" \"ਹੁਣ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰੇਕ ਥਾਂ ਬੰਬ, ਆਦਿ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ...ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜਦੋਂ 'ਕੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਸਿਰ ਕੂੜੇਦਾਨ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਮੈਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਘਬਰਾਈ।\" \"ਇਹ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚੋਂ ਕਬਜ਼ੇ 'ਚ ਲਏ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦਾ ਸੀ।\" ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਸ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਮੁਸਲਮਾਨ ਔਰਤ ਨਾਲ ਕੀ ਕਰਦਾ।\" ਉਸ ਨੇ ਲੋਇਡ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਂ ਹੁਣ ਉਹ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਮੂਰਖ਼ ਸਕੂਲੀ ਬੱਚੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜੋ ਬੈਥਨਾਲ ਗਰੀਨ ਅਕਾਦਮੀ ਤੋਂ 4 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਭੱਜੀ ਸੀ।\" ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਘੂਟਾ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਲਈ ਕਿਉਂ ਮਜਬੂਰ ਲੋਕ? \"ਮੈਨੂੰ ਇੱਥੇ ਆਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਪਛਤਾਵਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।\" \"ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੋਚਦੀ ਸੀ ਅਸੀਂ ਇਕੱਠੇ ਮਰਾਂਗੇ।\" ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, \"ਮੈਨੂੰ ਵੱਡੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨਹੀਂ ਸਨ ਪਰ ਜੋ ਵੀ ਸਨ ਉਹ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਛੋਟੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਇੰਨਾ ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼���ਾਚਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਕਿ ਉਹ ਜਿੱਤ ਦੇ ਲਾਇਕ ਵੀ ਹਨ।\" ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਜੇਲ੍ਹ 'ਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜ਼ੁਲਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕਦੀਜਾ ਸੁਲਤਾਨਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ ਰੂਸੀ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੀ ਗਈ ਹੈ। ਬੇਗ਼ਮ ਨੇ ਟਾਈਮਜ਼ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਹੇਲੀਆਂ ਦੀ ਬੰਬ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਘਰ 'ਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਜਿੱਥੇ 'ਕੁਝ ਖ਼ੁਫ਼ੀਆਂ ਕੰਮ ਚੱਲ' ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਮੁਨਕਰ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੋਚਦੀ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਮਾਰੇ ਗਏ ਤਾਂ ਇਕੱਠੇ ਮਾਰੇ ਜਾਵਾਂਗੇ।\" ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- 'ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਚਿੰਤਾ' ਬੇਗ਼ਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਦੋ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗੁਆਉਣਾ 'ਸਦਮੇ ਵਾਂਗ' ਸੀ, \"ਜਿਸ ਤੋਂ ਮੈਂ ਹੁਣ ਬਾਹਰ ਆਈ, ਇਹ ਬੇਹੱਦ ਔਖਾ ਸੀ\"। ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਲਾਦ ਕੁੜੀ ਸੀ, ਉਹ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੇ 9 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬੁਘਜ 'ਚ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਉਸ ਦੇ 8 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਸੀ ਤੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਕੇ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਮੁਤਾਬਕ, \"ਉੱਥੇ ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਲੋੜੀਂਦਾ ਮੈਡੀਕਲ ਸਟਾਫ।\" ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚੇ ਲਈ \"ਵਧੇਰੇ ਚਿੰਤਤ\" ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਬੁਘਜ ਛੱਡਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਮੈਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸੀ, ਮੈਂ ਇਸ ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਸੰਤਾਪ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ ਜੋ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ 'ਚ ਸੀ।\" ਸੀਰੀਆ ’ਚ ਆਈਐਸ 90 ਫੀਸਦ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲਾ ਇਲਾਕਾ ਗੁਆਇਆ \"ਪਰ ਮੈਂ ਡਰ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੈਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਹੀ ਤਾਂ ਇਹ ਬੱਚਾ ਵੀ ਮੇਰੇ ਹੋਰਨਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਂਗ ਮਾਰਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹੈ ਕਿ ਕਿਤੇ ਉਹ ਬਿਮਾਰ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, \"ਇਸੇ ਲਈ ਮੈਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਬਰਤਾਨੀਆਂ ਵਾਪਸ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ। ਉੱਥੇ ਸਿਹਤ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਤਾਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।\" ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਵੀ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। \"ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਲਈ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਾਂਗੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਚੁੱਪਚਾਪ ਰਹਾਂਗੀ।\" ਆਈਐਸ ਨੇ ਈਰਾਕ ਦੇ ਮੌਸੂਲ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਰਾਕਾ ਵਰਗੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਗੜ੍ਹਾਂ ਸਣੇ ਆਪਣੇ ਵਧੇਰੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਗੁਆ ਲਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉੱਤਰੀ-ਪੂਰਬੀ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕੁਰਦਿਸ਼ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਸੀਰੀਆ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਫੋਰਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਫੜਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੋ- (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/art-and-culture-44761100", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-44764370", "doc1": "جاستين بيبر وهايلي بالدوين وأضافت أن بيبر (24 عاما) تقدم بطلب يد بالدوين، في منتجع سياحي في جزر باهاماس، مشيرة إلى أن رجال الأمن التابعين للمغني طلبوا من موظفي المطعم إبعاد هواتفهم النقالة، قبل أن يصارح بالدوين بالخطوبة، بحسب \"تي إم زد\". وأكدت سي إن إن و \"إي نيوز\" خبر خطوبة بيبر، كما احتفل والدا المغني الكندي بهذا الخبر على انستغرام وتويتر. وكان بيبر وبالدوين قد تواعدا منذ فترة، ثم افترقا، إلا أنهما عادا لبعضهما البعض في الآونة الأخيرة. ونشر والد بيبر، جيرمي صورة لابنه على إنستغرام قائلاً \"متحمس للفصل التالي\"، فيما عبرت والدته، بآتي ماليت، عن سعادتها لهذا الخبر على تويتر. وذكر تقرير \"تي إم زد\" أن بالدوين وبيبر عادا لبعضهما البعض بعد انفصال الأخير عن صديقته سيلينا غوماز. جاستين بيبر ممنوع من الغناء في الصين بسبب \"سوء التصرف\" مغنية تتهم جاستن بيبر بسرقة أغنية \"Sorry\" وقد ظهرت بالدوين على صفحات مجلة \"فوغ\" الأمريكية، و\"ماري كلير\"، و\"هاربر بازار \"الإسبانية، كما شاركت في العديد من عروض الأزياء ومقاطع فيديو كليب والبرامج التلفزيونية. ظهرت عارضة الأزياء هايلي بالدوين على صفحات مجلات شهيرة وبالدوين هي ابنة ستيفن بالدوين، الممثل والمنتج الذي لعب دور البطولة في أفلام مثل \"ولد في الرابع من يوليو/تموز\"، و\"المشتبه بهم المعتادون\"، و\"فليستونز إن فيفا روك فيغاس\". وهي أيضاً ابنة شقيق الممثل أليك بالدوين، الذي لعب دور البطولة في عدة أفلام ومنها \"ذا هانت فور ريد أكتوبر\"، كما أنه معروف بدوره في المسلسل التلفزيوني \"30 روك\"، وتجسيده لشخصية الرئيس الأمريكي دونالد ترامب في برنامج السبت المسائي. وفي الوقت التي تعتبر أخبار الخطوبة سعيدة لبيبر وبالدوين، إلا أن العديد من مستخدمي وسائل التواصل الاجتماعي لم يبتهجوا بها، إذ عبر بعض معجبيه عن غضبهم لخطوبة نجمهم المحبوب، وكذلك شعورهم بالحزن لصديقته السابقة سيلينا.", "doc2": "ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਬਹਾਮਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਵਿੱਚ ਬੀਬਰ ਨੇ ਹੈਲੀ ਬਾਲਡਵਿਨ ਨੂੰ ਪਰਪੋਜ਼ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਹੋਟਲ ਦੇ ਸਟਾਫ਼ ਦੇ ਫੋਨ ਦੂਰ ਰਖਵਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਸੀਐੱਨਐੱਨ ਅਤੇ ਈ! ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਮੰਗਣੀ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਉੱਤੇ ਮੁਹਰ ਲਾਈ ਹੈ। End of Instagram post, 1 ਜਸਟਿਨ ਬੀਬਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੇਰਮੀ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ ''ਮੈਂ ਅਗਲੇ ਚੈਪਟਰ ਲਈ ਕਾਹਲਾ ਹਾਂ'' ਜਦਕਿ ਬੀਬਰ ਦੀ ਮਾਤਾ ਪੈਟੀ ਮੈਲੇਟ ਨੇ ਆਪਣੀ ਖੁਸ਼ੀ ਟਵਿੱਟਰ ਉੱਤੇ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ। ਨਿਊਜ਼ ਵੈੱਬਸਾਈਟ TMZ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਬੀਬਰ ਤੇ ਬਾਲਡਵਿਨ ਉਸ ਵੇਲੇ ਨੇੜੇ ਆਏ ਜਦੋਂ ਬੀਬਰ ਗਾਇਕਾ ਸਲੀਨਾ ਗੋਮੇਜ਼ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਏ। ਕੌਣ ਹੈ ਹੈਲੀ ਬਾਲਡਵਿਨ? ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਯੂਜ਼ਰ ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਨਾਲ ਉਨੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਏ ਜਿੰਨੇ ਹੋਏ ਚਾਹੀਦੇ ਸਨ। (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/middleeast-47896569", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/international-47897076", "doc1": "عوض محمد أحمد بن عوف وقال وزير الدفاع، عوض بن عوف، في كلمة بثها التلفزيون الحكومي إن الجيش قرر الإشراف على فترة انتقالية لمدة سنتين، تعقبها انتخابات. وأضاف أنه تم فرض حالة طوارئ لمدة ثلاثة أشهر. واستمرت الاحتجاجات ضد البشير، الذي يحكم السودان منذ عام 1989، عدة أشهر. وأعلن بن عوف \"اقتلاع النظام\"، وأن البشير متحفظ عليه في \"مكان آمن\". وقال إن البلاد عانت من \"سوء الإدارة، والفساد وغياب العدالة\". كما أعلن وزير الدفاع تعليق العمل بالدستو، وحظر تجوال ليلا لمدة شهر، إضافة إلى إغلاق المعابر الحدودية حتى إشعار آخر، وإغلاق المجال الجوي لمدة 24 ساعة. والبشير مطلوب وفقا لمذكرة توقيف دولية، صادرة عن المحكمة الجنائية الدولية، التي تتهمه بارتكاب \"جرائم حرب\" و\"جرائم ضد الإنسانية\"، في منطقة دارفور بغرب السودان. كيف كان رد فعل المتظاهرين؟ اعتبر تجمع المهنيين السودانيين أن بيان الجيش \"انقلابا\" من شأنه أن يعيد إنتاج \"الوجوه والمؤسسات نفسها التي ثار شعبنا العظيم عليها\". وحث المواطنين على مواصلة الاعتصام خارج مقر قيادة الجيش والبقاء في شوارع المدن في جميع أنحاء البلاد. وجاء في بيان تجمع المهنيين، الذي لعب دورا بارزا في تنظيم الاحتجاجات: \"يسعى هؤلاء الذين دمروا البلاد وقتلوا الناس إلى سرقة كل قطرة دم وعرق سكبها الشعب السوداني في ثورتهم التي هزت عرش الطغيان\". وقال التجمع في وقت سابق إن أي إدارة انتقالية يجب ألا تضم أي شخص مما أسماه بـ\"النظام المستبد\". ردود فعل دولية ناشد الأمين العام للأمم المتحدة أنطونيو غوتيريش \"الجميع التحلي بالهدوء وبأقصى درجات ضبط النفس\"، كما حث على انتقال يلبي \"الطموحات الديمقراطية\" للشعب. وقال دبلوماسيون إن مجلس الأمن التابع للأمم المتحدة سيناقش الوضع في اجتماع مغلق يوم الجمعة بدعوة من الولايات المتحدة وفرنسا وبريطانيا وألمانيا وبلجيكا وبولندا. وقال وزير الخارجية البريطاني جيريمي هنت إن تشكيل مجلس عسكري لمدة عامين \"ليس حلا\". وأضاف على تويتر: \"نحتاج إلى رؤية تحرك سريع نحو قيادة تمثيلية ومدنية شاملة. وعلينا أن نضمن عدم وقوع المزيد من العنف\". كما أدان الاتحاد الأفريقي تولي الجيش السلطة، وقال رئيس مفوضية الاتحاد الإفريقي موسى فقي محمد إن بيان الجيش السوداني لا يمثل \"استجابة مناسبة\" للتحديات التي تواجه البلاد وتطلعات شعبها. ودعت روسيا إلى الهدوء، وقالت إنها تراقب الوضع. وأعرب ديمتري بيسكوف، المتحدث باسم الرئاسة الروسية، عن أمله في ألا تتضرر العلاقات الثنائية، أيا كان من في السلطة. وأشاد كومي نايدو، الأمين العام لمنظمة العفو الدولية، بشجاعة الشعب السوداني، لكنه قال إنه \"يشعر بالقلق إزاء مجموعة التدابير الطارئة\" التي أعلنها الجيش. وقال أيضا في بيان إن العدالة \"طال انتظارها\" بالنسبة للبشير. وأضاف نايدو: \"عمر البشير مطلوب في بعض أبشع انتهاكات حقوق الإنسان في جيلنا، ونحن نحتاج إلى أن نراه في النهاية يتحمل المسؤولية\". متظاهرون يحتفلون ببيان الجيش ما الدافع وراء المظاهرات؟ بدأت المظاهرات احتجاجا على ارتفاع تكاليف المعيشة، ولكن المتظاهرين صعدوا احتجاجاتهم مطالبين بتنحي الرئيس وحكومته. وأمرت الشرطة قواتها ألا تتدخل ضد المتظاهرين، ولكن جماعات حقوق الإنسان وجهت انتقادات للحكومة لقمع المتظاهرين. متظاهرون يحيون الجيش ويقول مسؤلون حكوميين إن 38 شخصا قتلوا منذ بداية الاحتجاجات ��ي ديسمبر/كانون الاول، لكن منظمة هيومن رايتس ووتش قالت إن العدد أكبر. وفي فبراير/شباط بدا كما لو أن البشير سيستقيل، ولكنه أعلن حالة الطوارئ العامة في البلاد. من هو عمر البشير؟ البشير ضابط سابق في الجيش، لكنه استولى على السلطة عام 1989 في انقلاب عسكري. وشهد حكمه حربا أهلية. وانتهت الحرب مع جنوب السودان عام 2005، وأعلن الجنوب استقلاله عام 2011. وشهد أقليم دارفور، غربي البلاد، حربا أهلية أخرى. ووجهت المحكمة الجنائية الدولية اتهامات للبشير بارتكاب جرائم حرب وجرائم ضد الإنسانية في دارفور. البشير وعلى الرغم من إصدار المحكمة الجنائية الدولية مذكرة اعتقال بحقه، فاز البشير بانتخابات متعاقبة عامي 2010 و2015. ولكن فوزه الأخير شهد مقاطعة أحزاب المعارضة الرئيسية. وأدى صدور مذكرة الاعتقال إلى حظر سفر البشير، ولكنه قام بزيارات رسمية لمصر والسعودية وجنوب أفريقيا. واضطر البشير لمغادرة جنوب افريقيا في يونيو/حزيران 2015 بعدما بحثت محكمة إمكانية تنفيذ مذكرة الاعتقال.", "doc2": "ਸਰਕਾਰੀ ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ ਉੱਤੇ ਬੋਲਦਿਆਂ ਅਵਾਡ ਇਬਨ ਓਫ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫੌਜ ਨੇ ਮੁਲਕ ਵਿਚ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਅਗਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸੱਤਾ ਤਬਦੀਲੀ ਦੌਰਾਨ ਨਿਗਰਾਨ ਬਣਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਲਈ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਵੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। 1989 ਵਿਚ ਮੁਲਕ ਦੀ ਸੱਤਾ ਉੱਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਬਾਸ਼ੀਰ ਵਿਰੋਧੀ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਜਾਰੀ ਸਨ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੌਜਦਾ ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਗਲੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੱਕ ਸੰਵਿਧਾਨ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਮੁਲਕ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਏਅਰਸਪੇਸ ਨੂੰ ਵੀ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਸ਼ੀਰ ਉੱਤੇ ਸੂਡਾਨ ਦੇ ਡਾਰਫੁਰHeadline: \"ਇਹ ਮੇਰੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਪੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ\" Facebook Teaser: ਕਿਹੜੇ ਟਵੀਟ ਨੇ ਛੇੜੀ 'ਫ਼ਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤੀ' ਅਤੇ 'ਦੇਸ਼ਭਗਤੀ' ਬਾਰੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਬਹਿਸ ? ਬੀਜੇਪੀ ਦੇ ਆਫ਼ੀਸ਼ੀਅਲ ਪੇਜ ਤੋਂ 11 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਦੁਪਹਿਰ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਟਵੀਟ ਬੀਜੇਪੀ ਦੇ ਕੌਮੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਇਹ ਟਵੀਟ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਫ਼ਿਲਮ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਜਗਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਟਵੀਟ ਸੀ, \"ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ NRC ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਾਂਗੇ। ਸਿਵਾਏ ਬੁੱਧ, ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਸਾਰੇ ਘੁਸਪੈਠੀਏ ਹਟਾ ਦੇਵਾਂਗੇ- ਸ੍ਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ #NamoForNewIndia\" https://twitter.com/BJP4India/status/1116246724119371776 ਇਸ ਟਵੀਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਹ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣ ਲਓ ਕਿ ਆਖ਼ਰ NRC ਕੀ ਹੈ ? NRC (National register of citizens of India) ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸੂਚੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ 'ਅਸਲ' ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਰਜਿਸਟਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਲ 1951 ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਜਿਸਟਰ ਦੇ ਅਗਲੇ ਤਿਆਰ ਖਰੜੇ ਵਿੱਚ ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦਰਜ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ 24 ਮਾਰਚ 1971 ਤੱਕ ਜਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦੇ ਸਬੂਤ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣਗੇ ਜਾਂ ਉਹ ਲੋਕ ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਜਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਨਾਮ 1951 ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਹੋਣਗੇ। ਅਸਾਮ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਇਕੱਲਾ ਅਜਿਹਾ ਸੂਬਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਗਿਰਕਤਾ ਰਜਿਸਟਰ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਤੋਂ ਇਸ ਰਜਿਸਟਰ ਨੂੰ ਸਮੁੱਚੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ NRC ਸਬੰਧੀ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਪੇਜ ਤੋਂ ਹੋਏ ਟਵੀਟ ਸਬੰਧੀ ਆਏ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਬਾਰੇ। ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰਾ ਪੂਜਾ ਭੱਟ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਟਵੀਟ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੁੱਛਿਆ, \"ਜੇ ਇਹ ਫ਼ਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਇਹ ਕੀ ਹੈ? ਜੇ ਇਹ ਵੰਡ ਦਾ ਭਿਆਨਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨਹੀ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਇਹ ਕੀ ਹੈ? ਜੇ ਇਹ ਨਫ਼ਰਤ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਇਹ ਕੀ ਹੈ? ਕੀ ਇਹ ਭਾਰਤ ਹੈ? ਜਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦਾ ਮੂਲ ਵਿਚਾਰ ਹਾਈਜੈਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ?\" https://twitter.com/PoojaB1972/status/1116298008335982593 ਪੂਜਾ ਭੱਟ ਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰਾ ਸੋਨੀ ਰਾਜ਼ਦਾਨ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਇਹ ਮੇਰੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਪੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ...ਅਤੇ ਜੇ ਇਹ ਲੋਕ ਜੋ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਉਹ ਵਾਕਈ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਰੱਬ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰੇ!\" https://twitter.com/Soni_Razdan/status/1116300005558689794 ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨ ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਇਸ ਟਵੀਟ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਟਿੱਪਣੀ ਵੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਖ਼ਾਤਰ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਾ ਕਰੋ..ਸਾਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚੋਂ \"ਸਿੱਖ\" ਵੀ ਹਟਾ ਦੇਓ...ਮੁਸਲਿਮ ਵੀ ਸਾਡੇ ਓਨੇ ਹੀ ਭਰਾ ਹਨ ਜਿੰਨੇ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਧਰਮ।\" https://twitter.com/AvtarSi18298015/status/1116283958029774848 ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਇਸ ਟਿੱਪਣੀ ਦੇ ਪੱਖ ਅਤੇ ਅਲੋਚਨਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਨੇਕਾਂ ਟਵੀਟ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਟਵਿਟਰ ਯੂਜ਼ਰ ਸ਼ੌਰਭ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਹਿੰਦੂ ਵੀ ਹਟਾ ਦਿਓ। ਸਿਰਫ਼ ਸੰਘੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।\" https://twitter.com/Sourabhshri88/status/1116308818349182976 ਧਰੁਵ ਰਾਠੀ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਇਸ ਟਵੀਟ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ਯੋਗ ਕੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਨਾਸਤਿਕ, ਮੁਸਲਿਮ, ਇਸਾਈ,ਪਾਰਸੀ, ਯਹੂਦੀ ਅਤੇ ਐਗਨੋਸਟਿਕ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾੜੇ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ? ਇਹ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਦੰਗੇ ਭੜਕਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ NRC ਕਿਸੇ ਨੂੰ 'ਘੁਸਪੈਠੀਆ' ਕਰਾਰ ਦੇਣ ਦੀ ਬੇਹਦ ਨਾਕਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ।\" https://twitter.com/dhruv_rathee/status/1116285684627668993 ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਪੇਜ ਤੋਂ ਹੋਏ ਟਵੀਟ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡ���ਆ 'ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੇਖਕ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤ ਸਾਨੂ ਨੇ ਬੀਜੇਪੀ ਦੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਥੱਲੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਰੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤੇ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ, \" 'ਸੈਕੁਲਰ ਲੋਕਾਂ' ਨੂੰ ਕੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ? ਉਹ ਸੋਚਣ ਅਤੇ ਤਰਕ ਦੇਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ? ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਜੋ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਇਧਰ ਰਹਿ ਗਏ ਸਨ, ਬਲਕਿ ਉਹਨਾਂ ਘੁਸਪੈਠੀਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਏ। \" https://twitter.com/sankrant/status/1116304878421385226 ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਜੋ ਲੋਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤ ਸਾਨੂ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਸੰਵਿਧਾਨ ਕੋਈ ਪਵਿੱਤਰ ਧਾਰਮਿਕ ਕਿਤਾਬ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਟੀਜ਼ਨਸ਼ਿਪ ਬਿੱਲ ਇਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।\" https://twitter.com/sankrant/status/1116389007938682881 ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਟਵੀਟ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਟਵਿਟਰ ਯੂਜ਼ਰ ਸ਼ੁਭਮ ਸੱਤਿਯਮ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, \"ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਦੇਸ਼ ਹੋਣ ਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਰਿਫਿਊਜੀ-ਹੋਸਟ ਸਟੇਟ ਬਣ ਜਾਈਏ ਜਾਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰ ਲਈਏ।ਫ਼ਰਕ ਨੂੰ ਸਮਝੋ\" https://twitter.com/SatyamRosicky/status/1116285287921881089 ਚੌਂਕੀਦਾਰ ਬਿੰਦੂ ਗੋਸਾਈਂ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, \"ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ 100 ਫ਼ੀਸਦੀ ਲਾਗੂ ਕਰੋਗੇ। ਭਾਰਤ ਅਣਚਾਹੇ ਭਾਰ ਕਾਰਨ ਓਵਰਲੋਡਿਡ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਘੁਸਪੈਠੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਦਵਾਓ।\" https://twitter.com/BinduGusain/status/1116637349964705794 ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਪੇਜ 'ਤੇ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦੀ ਕਲਿੱਪ ਸਮੇਤ ਇੱਕ ਹੋਰ ਟਵੀਟ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ (ਪਿੰਨਡ ਟੂ ਟੌਪ), ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਟਵੀਟ ਨਾਲੋਂ ਵਧਾ ਕੇ ਕੁਝ ਭਾਈਚਾਰੇ ਜੋੜੇ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਇਸ ਟਵੀਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਲਿਖਿਆ ਹੈ, \"ਮਾਂ ਭਾਰਤੀ ਲਈ ਖੂਨ ਵਹਾਉਣ ਵਾਲੇ ਬਹਾਦਰ ਗੋਰਖਾ ਜਾਤੀ ਨੂੰ ਡਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ। ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਆਏ ਸਾਰੇ ਹਿੰਦੂ, ਸਿੱਖ, ਬੋਧੀ, ਜੈਨੀ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਚਨ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੇਣ ਦਾ ਕੰਮ ਭਾਜਪਾ ਕਰੇਗੀ: ਸ੍ਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ #ModiHiAayega\" https://twitter.com/BJP4India/status/1116713604516986880 ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਮਨੁੱਖਤਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅਪਰਾਧ ਤੇ ਜੰਗੀ ਜੁਰਮ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਤਹਿਤ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕਰਿਮੀਨਲ ਕੋਰਟ ਨੇ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-52436758", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-52442570", "doc1": "تعمل ست شركات هندية على تطوير لقاحات ضد فيروس كورونا ويدير البلدان برنامجا مشتركا لتطوير اللقاحات، منذ أكثر من ثلاثة عقود. فقد عملا معا على وقف حمى الضنك والأمراض المعوية، والأنفلونزا والسل ضمن ذلك البرنامج. ومن المقرر إجراء تجارب على لقاح لحمى الضنك في المستقبل القريب. وتعد الهند من أكبر مصنعي الأدوية الواسعة الانتشار واللقاحات في العالم، فهي موطن لنحو ستة من كبريات الشركات المصنعة للقاحات، ومجموعة من الشركات الأصغر التي تصنع جرعات ضد شلل الأطفال، الالتهاب السحايا، الالتهاب الرئوي، الحصبة، النكاف، الحصبة الألمانية، وغيرها من الأمراض الأخرى. وتقوم الآن ست شركات هندية بتطوير لقاحات، ضد الفيروس الذي يسبب مرض كوفيد 19. مواضيع قد تهمك نهاية إحدى هذه الشركات هي معهد الأمصال الهندي، وهو أكبر منتج لقاحات في العالم، من حيث عدد الجرعات التي يتم إنتاجها وبيعها على مستوى العالم. وتصنع الشركة، التي تبلغ من العمر 53 عاما، نحو 1.5 مليار جرعة كل عام، بشكل رئيسي من منشأتيها الواقعتين في مدينة بوني غربي البلاد. ولدى الشركة مصنعان صغيران آخران في هولندا وجمهورية التشيك، ويعمل في مصانع الشركة نحو سبعة آلاف شخص. وتوفر الشركة نحو 20 نوعا من اللقاحات لـ 165 دولة. يتم تصدير حوالي 80 في المئة من اللقاحات، وبمتوسط سعر نصف دولار للجرعة وتعد الأرخص في العالم. وتتعاون الشركة حاليا مع شركة \"كودا جينيكس\" الأمريكية التي تعمل مجال التقنية الحيوية، لتطوير لقاح \"حي موهن\"، من بين أكثر من 80 لقاحا قيد التطوير في جميع أنحاء العالم. يعد معهد الأمصال الهندي في مدينة بوني أكبر صانع لقاحات في العالم يتم تطوير هذا اللقاح عن طريق الحد من ضراوة - أو إزالة الخصائص الضارة - للفيروس مع إبقائه على قيد الحياة. ولا يتسبب الفيروس حينها في أي مرض، أو ربما قد يسبب مرضا طفيفا للغاية، لأنه جرى إضعافه في ظروف المختبر. وقال \"أدار بوناوالا\" الرئيس التنفيذي لمعهد الأمصال الهندي، في تصريحات لبي بي سي عبر الهاتف: \"نخطط لمجموعة من التجارب لهذا اللقاح على الحيوانات في أبريل/ نيسان. وبحلول سبتمبر/ أيلول، يجب أن نتمكن من بدء التجارب البشرية\". كما تشارك الشركة في إنتاج لقاح، يتم تطويره في جامعة أوكسفورد وبدعم من حكومة بريطانيا. ويشكل فيروس الشمبانزي المعدل وراثيا أساس اللقاح الجديد. لقد بدأت التجارب السريرية على البشر في أوكسفورد، الخميس الماضي. وإذا سارت الأمور على ما يرام، يأمل العلماء في توفير مليون جرعة منه على الأقل بحلول سبتمبر/ أيلول. وقال البروفيسور أدريان هيل، مدير معهد جينر لأبحاث اللقاحات في أوكسفورد، في تصريحات إلى جيمس غالاغر مراسل بي بي سي لشؤون الصحة والعلوم: \"من الواضح تماما أن العالم سيحتاج إلى مئات ملايين الجرعات، ومن الأفضل بحلول نهاية هذا العام إنهاء هذا الوباء، لنخرج من حالة الإغلاق\". وهذه هي النقطة، التي يتفوق فيها صانعو اللقاحات الهنود على منافسيهم. فمعهد الأمصال الهندي وحده لديه طاقة إنتاج قصوى إضافية، تتراوح ما بين 400 إلى 500 مليون جرعة. ويقول السيد بوناوالا: \"لدينا طاقة إنتاج هائلة لأننا استثمرنا فيها\" وهناك شركات أخرى تعمل في هذا الميدان. فقد أعلنت شركة \"بهارات بيوتك\"، ومقرها مدينة حيدر آباد، عن عقد شراكة مع جامعة ويسكونسن ماديسون وشركة \"فلوجن\"، ومقرها الولايات المتحدة، لإنتاج ما يقرب من 300 مليون جرعة من لقاح للتوزيع العالمي. كما تعمل شركة \"زيدوس كاديلا\" على لقاحين، بينما تقوم شركة \"بيولوجيكال إي\" وشركتان أخريان بتطوير لقاح لكل منهما. وهناك أربعة أو خمسة لقاحات أخرى، محلية الصنع، في مراحل مبكرة من التطوير. وقالت سمية سواميناثان، كبيرة العلماء في منظمة الصحة العالمية، لبي بي سي: \"يعود الفضل في ذلك إلى رجال الأ��مال وشركات الأدوية، الذين استثمروا في التصنيع عالي الجودة، وفي العمليات التي جعلت من الممكن الإنتاج بكميات هائلة. كان أصحاب هذه الشركات يهدفون أيضا لخدمة العالم، فضلا عن إدارة نشاط تجاري ناجح، وهذا النموذج يحقق المنفعة لجميع الأطراف\". وينبه الخبراء إلى أن الناس لا يجب أن يتوقعوا، توفر لقاح في السوق في وقت قريب. يتوقف خروج العالم من حالة الإغلاق على توفر لقاح فعال ويقول ديفيد نابارو، أستاذ الصحة العالمية في إمبريال كوليدج في لندن، إن البشر سيضطرون إلى العيش مع تهديد فيروس كورونا\" في المستقبل المنظور\"، لأنه لا يوجد ضمان لتطوير لقاح ناجع. ويحذر تيم لاهي، باحث لقاحات بالمركز الطبي في جامعة فيرمونت الأمريكية، من أنه هناك \"سبب وجيه للقلق، من أن لقاح فيروس كورونا سيحدث استجابات مناعية ضارة أيضا\". لقد تجاوزت حصيلة الإصابات بمرض كوفيد 19، الذي يسببه الفيروس، 2.9 مليون حالة حول العالم، فضلا عن أكثر من 206 آلاف حالة وفاة، وذلك وفقا لبيانات جامعة جونز هوبكنز حتى كتابة هذا التقرير. إن تطوير لقاح آمن وإنتاجه بكميات هائلة، سيكون تحديا يستغرق وقتا طويلا، حيث يجب اختبار كل دفعة كيميائيا وبيولوجيا، قبل طرحها في السوق. ويقول بوناوالا: \"لكننا نأمل، ونأمل بشدة ، في الحصول على لقاح آمن وفعال في غضون عامين أو أقل\".", "doc2": "ਪੋਂਪੀਓ ਦੇ ਬਿਆਨ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈਰਾਨੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਵੈਕਸੀਨ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾ ਰਹ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮਾਨਤਾ ਹਾਸਲ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਮਿਲ ਕੇ ਡੇਂਗੂ, ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਫਲੂ ਅਤੇ ਟੀਬੀ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ 'ਤੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਡੇਂਗੂ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਟਰਾਇਲਜ਼ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਵੈਕਸੀਨ ਹਬ ਹੈ ਭਾਰਤ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜੈਨੇਰਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਅੱਧਾ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਛੋਟੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਪੋਲੀਓ, ਮੈਨਿਨਜਾਇਟਸ, ਨਿਮੋਨੀਆ, ਰੋਟਾਵਾਇਰਸ, ਬੀਸੀਜੀ, ਮੀਜ਼ਲਸ, ਮੰਪਸ ਅਤੇ ਰੂਬੇਲਾ ਸਮੇਤ ਦੂਜੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਧਾ ਦਰਜਨ ਭਾਰਤੀ ਫਰਮਾਂ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ 'ਚ ਜੁਟੀਆਂ ਹੁਣ ਤਕਰੀਬਨ ਅੱਧਾ ਦਰਜਨ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਵਾਇਰਸ ਲਈ ਵੈਕਸੀਨ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਜੁਟੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀਰਮ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਹੈ। ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਡੋਜ਼ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਰੀ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵੈਕਸੀਨ ਕੰਪਨੀ ਹੈ। 53 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਇਹ ਕੰਪਨੀ ਹਰ ਸਾਲ 1.5 ਅਰਬ ਡੋਜ਼ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਨੀਦਰਲੈਂਡਸ ਅਤੇ ਚੈੱਕ ਰਿਪਬਲਿਕ ਵਿੱਚ ਵੀ ਛੋਟੇ ਪਲਾਂਟ ਹਨ। ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 7,000 ਲੋਕ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਵਾਇਰਸ ਦੇ ਹੌਟਸਪੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ ਕੰਪਨੀ 165 ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ 20 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਬਣਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਕੁੱਲ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਕਰੀਬ 80 ਫ਼ੀਸਦ ਹਿੱਸਾ ਐਕਸਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਔਸਤਨ 50 ਸੈਂਟ ਪ੍ਰਤੀ ਡੋਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਸਸਤੀ ਵੈਕਸੀਨ ਵੇਚਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ’ਤੇ ਵੇਖੋ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਲਾਈਵ ਐਟੁਨੁਏਟਡ ਵੈਕਸੀਨ? ਹੁਣ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕੋਡਾਜੇਨਿਕਸ ਨੇ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੋਡਾਜੋਨਿਕਸ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਇਓਟੈਕ ਕੰਪਨੀ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ 'ਲਾਈਵ ਐਟੁਨੁਏਟਡ' ਵੈਕਸੀਨ (ਅਜਿਹੀ ਵੈਕਸੀਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਕੇ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਜਿਉਂਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ) ਬਣਾਵੇਗੀ। ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੀਆਂ ਕਰੀਬ 80 ਕੰਪਨੀਆਂ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਜਿਉਂਦਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੈਥੋਜਨ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਬੇਹੱਦ ਹਲਕੀ ਬਿਮਾਰੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੈਬੋਰਟਰੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕੰਟਰੋਲਡ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਉਤਪਾਦਨ ਸੀਰਮ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਚੀਫ਼ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟਿਵ ਅਫ਼ਸਰ ਆਧਾਰ ਪੂਨਾਵਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਅਸੀਂ ਇਸੇ ਮਹੀਨੇ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਜਾਨਵਰਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਟ੍ਰਾਇਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਂ। ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਮਨੁੱਖਾਂ 'ਤੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋਵਾਂਗੇ।'' ਪੂਨਾਵਾਲਾ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਯੂਕੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਓਕਸਫੋਰਡ ਵੱਲੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਇੱਕ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਵੀ ਕਰਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜੈਨੇਟਿਕਲੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਡ ਚਿੰਪਾਂਜੀ ਵਾਇਰਸ ਇਸ ਨਵੀਂ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਆਧਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਓਕਸਫੋਰਡ ਵਿੱਚ ਹਿਊਮਨ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟ੍ਰਾਇਲਜ਼ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਜੇਕਰ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਇਸ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10 ਲੱਖ ਡੋਜ਼ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਓਕਸਫੋਰਡ ਦੇ ਜੇਨਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਹੈੱਡ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਐਡਰਿਅਨ ਹਿਲ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਦੇ ਹੈਲਥ ਅਤੇ ਸਾਇੰਸ ਪੱਤਰਕਾਰ ਜੇਮਜ਼ ਗੈਲਾਗਰ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ''ਇਹ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲੱਖਾਂ ਡੋਜ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਸਕੀਏ ਅਤੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਸਕੀਏ।'' ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਇਸੇ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਵੈਕਸੀਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੂਜਿਆਂ ਤੋਂ ਕਾਫ਼��� ਅੱਗੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੂਨਾਵਾਲਾ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਹੀ ਇਕੱਲੇ 40 ਤੋਂ 50 ਕਰੋੜ ਡੋਜ਼ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਵੱਡੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।'' ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੀ ਭਾਰਤ ਬਾਇਓਟੈਕ ਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਵਿਸਕੋਂਸਿਨ ਮੈਡੀਸਿਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਫਰਮ ਫਲੂਜੇਨ ਦੇ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਾਰ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੰਡਣ ਲਈ 30 ਕਰੋੜ ਡੋਜ਼ ਬਣਾਵੇਗੀ। ਜਾਇਡਸ ਕੈਡਿਲਾ ਦੋ ਵੈਕਸੀਨਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਬਾਇਓਲੌਜੀਕਲ ਈ, ਇੰਡੀਅਨ ਇਮੀਊਨੋਲੌਜਿਕਲਸ ਅਤੇ ਮਿਨਵੈਕਸ ਵੀ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਵੈਕਸੀਨ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਚਾਰ-ਪੰਜ ਹੋਰ ਘਰੇਲੂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੈਕਸੀਨ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜ੍ਹਾਅ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਜਾਣੋ ਕਿਸ ਦੇਸ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਕੇਸ ਉੱਦਮੀ ਅਤੇ ਫਾਰਮਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਦੀਆਂ ਹੱਕਦਾਰ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਚੀਫ਼ ਸਾਇੰਟਿਸਟ ਸੋਮਿਆ ਸਵਾਮੀਨਾਥਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਇਸਦਾ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਉੱਦਮੀ ਅਤੇ ਫਾਰਮਾਸਿਉਟੀਕਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਆਲਿਟੀ ਮੈਨੁਫੈਕਚਰਿੰਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੇਸੇਜ਼ 'ਤੇ ਪੈਸਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ।'' ''ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੈਕਸੀਨਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਮੁਮਕਿਨ ਹੋ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਦਾ ਦੁਨੀਆਂ ਲਈ ਕੁਝ ਚੰਗਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮਕਸਦ ਵੀ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਵਾਲਾ ਧੰਦਾ ਵੀ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਹੈ।'' ਕੀ ਹਨ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ? ਮਾਹਰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਾਲ-ਫਿਲਹਾਲ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਲੰਡਨ ਦੇ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਕਾਲਜ ਦੇ ਗਲੋਬਲ ਹੈਲਥ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡੇਵਿਡ ਨਾਬਾਰੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੇ ਡਰ ਨਾਲ ਜਿਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਅਜੇ ਕੋਈ ਗਾਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਟਿਮ ਹੇਲੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਵਰਮੋਂਟ ਮੈਡੀਕਲ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਵੈਕਸੀਨ ਰਿਸਰਚਰ ਹਨ। ਉਹ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਫਿਕਰ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਤੋਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਮੀਊਨ ਰਿਸਪੌਂਸ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ 25 ਲੱਖ ਤੋਂ ਪਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਤਦਾਦ 2 ਲੱਖ ਪਾਰ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉਤਪਾਦਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵੈਕਸੀਨ ਲਈ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਖੇਪ ਨੂੰ ਮਾਰਕਿਟ ਵਿੱਚ ਭੇਜਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਦਾ ਕੈਮੀਕਲ ਅਤੇ ਬਾਇਓਲੌਜੀਕਲ ਟੈਸਟ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਪੂਨਾਵਾਲ�� ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, 'ਪਰ, ਸਾਨੂੰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦੋ ਸਾਲ ਜਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾ ਲਵਾਂਗੇ।' ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਦੇਖੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}
+{"doc1_url": "https://www.bbc.com/arabic/world-41061589", "doc2_url": "https://www.bbc.com/punjabi/india-45289186", "doc1": "قال أفراد الشرطة إن الأوامر صدرت بإطلاق النار في حالة نشوب شغب وقالت وسائل إعلام في الهند إن أتباع سينغ أضرموا النيران في عربتين قبيل صدور الحكم. وخلف العنف يوم الجمعة في بلدة بانشكولا بولاية هايانا الواقعة شمالي الهند نحو 38 قتيلا. وأدين سينغ، الذي أضفى على نفسه صفة القداسة، باغتصاب امرأتين من أتباعه عام 2002. وقال فريق المحامين لسينغ إنه سيستأنف الحكم لدى المحكمة العليا للبنجاب وهايانا. وذكرت تقارير إعلامية أن المدعين العامين طلبوا من المحكمة إصدار حكم مؤبد على سينغ. وبعد صدور الحكم على سينغ إذ يحتجز زعيم الطائفة في بناية دينية هندوسية، دعا رئيس الحكومة المحلية لهايانا إلى اجتماع طارئ. وفرضت السلطات حظرا للتجوال في عدة أماكن بولاتي هانانا والبنجاب في حين فرضت حالة تأهب في العاصمة دلهي، كما نشرت أفراد الجيش بينما قال أفراد الشرطة إن الأوامر صدرت لهم بإطلاق النار في حالة نشوب شغب. ولم تُحضِر السلطات سينغ البالغ من العمر 50 عاما للمحكمة لسماع الحكم إذ أن القاضي الذي أدانه الجمعة نُقِل جوا إلى سجن بلدة روتهاك حيث يحتجز سينغ وأخبره بالحكم. وتحول السجن إلى ثكنة عسكرية شديدة الحراسة حيث طُلِب من الصحفيين الذين حضروا لتغطية الحدث البقاء بعيدا عن بناية السجن لمسافة 1.5 كلم. وفرضت السلطات أيضا إغلاقا مؤقتا في بلدة روهتاك بولاية هاريانا إذ نصبت السياجات الشائكة في الطرقات لمنع الحركة. كما فرضت السلطات حضورا أمنيا خارج مقر طائفة \"ديرا ساشا سودا\" الذي يمتد 1000 فدان في بلدة سيرسا بولاية هاريانا. ولا يزال عشرات الآلاف من أنصار رجل الدين سينغ معتصمين في مقر الطائفة بالرغم من أن الكثير اختاروا الانصراف في أعقاب المواجهة مع الجنود المرابطين هناك. ويعد مقر الطائفة بمثابة بلدة كبيرة تضم مدارس ومستشفى ودار سينما. وُضِع الجنود في حالة تأهب قصوى للتعامل مع حالات الشغب وقال رئيس الوزراء الهندي ناريندرا موندي إن \"العنف غير مقبول في الهند مهما كان شكله\". وأضاف قائلا \"أولئك الذين يطبقون القانون بأنفسهم أو يعمدون إلى العنف، ستطالهم يد القانون مهما كانوا\". من هو غورميت رام رحيم سينغ الزعيم الديني المثير للجدل ؟ واعتقلت الشرطة الجمعة نحو 2500 شخص من أتباع زعيم الطائفة بعدما تدفق 200 ألف شخص على بلدة بانشكولا لسماع قرار المحكمة بشأن الإدانة. ولجأ بعضهم إلى تهشيم السيارات وأضرموا النيران في سيارات تابعة لوسائل إعلام كانوا حاضرين لتغطية الحدث، مصرين على أنه برئ من تهمة الاغتصاب. ونشرت السلطات أفراد الأمن لمنع مزيد من أعمال العنف. وأمرت الحكومة المحلية في ولاية هايانا بتفتيش جميع المراكز المرتبطة بالطائفة. نشرت السلطات الجنود في الطرق المؤدية إلى السجن الذي يحتجر فيه زعيم الطائفة سينغ ومنع مئات من الجنود وأفراد الأمن السبت الاقتراب من المنافذ المفضية إلى مقر الطائفة، وحثوا من هم في الداخل على الانصراف في سلام. وفرضت السلطات حظر التجوال في سيرسا إلا أنها سرعان ما رفعته السبت للسماح لأنصار زعيم الطائفة بمغادرة المقر. وقال مراسل بي بي سي، جاستين راولات، الموجود في المكان إن أنصار رجل الدين بدأوا يستقلون شاحنات وسيارات أجرة. وقال بعضهم إنهم يتجهون نحو بلدة روهتاك حيث يحتجز رجل الدين، الذي أضفى على نفسه صفة القداسة، بينما أخذ آخرون في الانصراف نحو بيوتهم. وأدانت المحكمة سينغ، الذي يزعم أن لديه ملايين الأتباع، باغتصاب امرأتين في عام 2002 في مقر طائفته. واحتجزت السلطات سينغ، 50 عاما، بعد إصدار الحكم عليه. وكان سينغ قد وصل إلى المحكمة في بانشكولا، بالقرب من شانديغرا، من معبده في هاريانا في موكب يضم 100 سيارة. من هو زعيم الطائفة، غورميت رام رحيم سينغ؟", "doc2": "ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਲ ਅੰਦਰ 20 ਕਿੱਲੋ ਭਾਰ ਘੱਟ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਤੋਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਮਜਦੂਰੀ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਖਾਣ ਲਈ ਸਾਦੀ ਰੋਟੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਖਾਸ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਹੀ ਖਾਣ ਲਈ ਮਿਠਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਭਾਰ ਕਾਫ਼ੀ ਘਟ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਵਾਹੁਣਾ, ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਮੌਸਮੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਉਗਾਉਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਹਨ। ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦਾ ਭਾਰ ਹੁਣ 84 ਕਿੱਲੋ ਹੈ ਪਰ ਜਦੋਂ ਪੰਚਕੂਲਾ ਦੀ ਸੀਬੀਆਈ ਕੋਰਟ ਵੱਲੋਂ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਾਰ 104 ਕਿੱਲੋ ਸੀ। ....................................................................................................................... ਡੇਰਾ ਸੱਚਾ ਸੌਦਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਗੁਰਮੀਤ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਗਿਆਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ਦੀ ਸੱਤਾ ਤੇ ਸਿਆਸਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਡੇਰੇ ਦੇ ਮੁਖੀ ਦੀ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿਚ ਡੇਰੇ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕੀ ਬਦਲਾਅ ਆਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਤਸਵੀਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵੱਲੋਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੜੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਲੜੀ ਤਹਿਤ ਪੇਸ਼ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਹੈਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਰੇ। .......................................................................................................................... ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹਾਈ ਪ੍ਰੋਫ਼ਾਈਲ ਮਾਮਲਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ 51 ਸਾਲਾ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਨੂੰ 10x12 ਫੁੱਟ ਦੇ ਸਪੈਸ਼ਲ ਸੈੱਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਤਿੰਨ ਹੋਰ 'ਨੰਬਰਦਾਰ' ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸੈੱਲ ਦੇ ਬਾਹਰ ਭਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਤੈਨਾਤ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕੈਦੀ ਜਾਂ ਵਿਚਾਰਅਧੀਨ (ਅੰਡਰ ਟਰਾਇਲ) ਕੈਦੀਆਂ ਨਾਲ ਘੁਲ-ਮਿਲ ਨਾ ਸਕਣ। ਜੇਲ੍ਹ ਬਾਹਰ ਖੜ੍ਹੇ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦੇ ਭਗਤ ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਵਿਚਾਰਅਧੀਨ ਕੈਦੀਆਂ ਨੇ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਨੂੰ VIP ਟਰੀਟਮੈਂਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਲ੍ਹ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੈ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦੀ ਰੁਟੀਨ ਇੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦੀ ਲੰਬੀ ਕਾਲੀ ਦਾੜ੍ਹੀ ਅਤੇ ਮੁੱਛਾਂ ਹੁਣ ਅੱਧੀਆਂ ਚਿੱਟੀਆਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਵਾਹੁਣ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਦੇਖ ਭਾਲ ਕਰਨ ਦੇ ਕੰਮ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਫਿੱਟ ਕੈਦੀ' ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ''ਸਖ਼ਤ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਢਲਣ ਲਈ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਲੱਗਿਆ ਪਰ ਹੁਣ ਮੱਛਰ ਅਤੇ ਮੱਖੀਆਂ ਦੇ ਉਹ ਆਦੀ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।'' ਜਦੋਂ ਗਰਮੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈਆਂ ਤਾਂ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਸਪੈਸ਼ਲ ਸੈੱਲ ਲਈ ਕੂਲਰ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪਰ ਜੇਲ੍ਹ ਨਿਯਮਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਮੰਗ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਉੱਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਟਨ ਗਰੀਟਿੰਗ ਕਾਰਡ ਭੇਜੇ ਗਏ ਸਨ ਸੂਚੀ ਮੁਤਾਬਕ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 10 ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਕਰੀਬੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਜਾਂ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਹੀ ਦਿਨ ਮਿਲਣ ਆਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, ''ਇੱਕ ਆਮ ਕੈਦੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਗਵਾਨੀ ਦਾ ਕੰਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 20 ਰੁਪਏ ਕਮਾਉਣ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਐਤਵਾਰ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰੀ ਛੁੱਟੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਨੇ 6000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇਗੀ।'' ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬਾਕੀ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਨੂੰ ਵੀ ਦੋ ਜੋੜੇ ਚਿੱਟੇ ਕੁੜਤੇ-ਪਜਾਮੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਂ ਫੇਰ ਵਕੀਲਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਸਿਰਫ਼ ਉਦੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ੁਦ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ। ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਬਾਗਵਾਨੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ (ਜੇਲ੍ਹ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੁੱਖ ਲਗਵਾਉਣ ਦੀ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਤਸਵੀਰ) ਉਹ ਸਵੇਰੇ 6 ਵਜੇ ਉੱਠਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਵੇਰ ਦੀ ਚਾਹ ਪੀਂਦੇ ਹਨ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 8 ਵਜੇ ਤੱਕ ਨਾਸ਼ਤਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਨਾਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਬਰੈੱਡ ਜਾਂ ਮੌਸਮੀ ਫਲ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੈੱਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਪੈਰੋਲ ਲੈਣਗੇ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਉਹ ਇੱਕ ਵਜੇ ਤੱਕ ਉੱਥੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਪਹਿਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਾਲ ਅਤੇ ਰੋਟੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਸੈੱਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਉਹ ਸਮਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਬਤੀਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਅੱਧ ਵਿਚਾਲੇ ਲਟਕੇ ਹੋਏ ਅਦਾਲਤੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਲਈ ਉਹ ਉਤਸੁਕ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। 28 ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਪੈਰੋਲ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ। ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਕੈਦੀ ਦੇ ਚੰਗੇ ਸਲੂਕ ਕਾਰਨ ਅਸਥਾਈ ਰਿਹਾਈ ਨਿਯਮ ਮੁਤਾਬਕ ਕੈਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਰੋਲ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਨ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਧਾਰਾ 3 (1) ਦੇ ਤਹਿਤ ਚਾਰ 'ਲੋੜੀਂਦੇ ਕਾਰਨਾਂ' ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਉੱਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਕਰੀਬੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੇਲ੍ਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੈਅ ਕੀਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਹੇ ਵਕੀਲ ਐਸ ਕੇ ਨਰਵਾਨਾ ਗਰਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੈਂਬਰ ਨਾਲ ਕੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: (ਬੀਬੀਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTERਅਤੇ YouTube 'ਤੇ ਜੁੜੋ।)"}