davidstap's picture
add data
09a7245
{"eng": "merchandise of gold, silver, precious stones, pearls, fine linen, purple, silk, scarlet, all expensive wood, every vessel of ivory, every vessel made of most precious wood, and of brass, and iron, and marble;", "abx": "Gana' na mamalli si mga bulawan-na, si mga salapi'-na, si mga mahal batu-na pati' pirlas-na, bawa na i pala'in-la'in mga mamahalap sida panapton, mga hadi'anon hiniro nga bali pagkapiyat pati' day igot, mga pala'in-la'in klasi si mga mamahalap kayo pati' si mga inanna' nga hinimo tikang si gimaputi'i matiryalis, mga kayo nga bali kamahalan, mga burunsi, mga ransang pati' marmol."}
{"eng": "and cinnamon, incense, perfume, frankincense, wine, olive oil, fine flour, wheat, sheep, horses, chariots, and people’s bodies and souls.", "abx": "Aniya' liwat si mga ipiktus-na mga panakot, mga insinso pati' mira, mga bino pati' lana-na si olibo, mga primira klasi harrina pati' trigo, mga baka pati' kanding, mga kabayo pati' karuwahi, hasta pa mga a'a nga mga nagbaligya'an agwanta kon ay i manakka si mga puhu'-na o espiritu-na mga iya."}
{"eng": "“Behold, I come like a thief. Blessed is he who watches, and keeps his clothes, so that he doesn’t walk naked, and they see his shame.”", "abx": "Mangno amahalling i primiro magpakibagaw si ako, “Tigamani-bi to, tipada'iro ako gihapon pariho si matangkaw! Malipayon i a'a nga pirmi agkallat ngan matapit pirmi si iya i papasul'utun-na basi' ma'in kinahanglan nga pagawas iya nga gana' sul'ut-na bawa i bali kamamalu'an-na.”"}
{"eng": "He gathered them together into the place which is called in Hebrew, “Harmagedon”.", "abx": "Ngan diritso agtiripun-na mga iya i mga kahadi'-hadi'an si lugar nga nag'arunan si Hebruhanon, Armagedon."}
{"eng": "When the living creatures give glory, honor, and thanks to him who sits on the throne, to him who lives forever and ever,", "abx": "Pirmi agparapandayaw, agparapama'unra ngan agparapamasalamat i mga allom hinimo si magtingkulo' si truno nga pirmi allom hasta si kahastahan, ngan bisan sumiran nan mga iya buhat-na"}
{"eng": "the twenty-four elders fall down before him who sits on the throne and worship him who lives forever and ever, and throw their crowns before the throne, saying,", "abx": "pa'akkom may i baynti kwatro mga mahanak si pagtu'o atubang si magtingkulo' si truno ngan agpangampo' si pirmi allom hasta si kahastahan. Agpa'anna'-na mga iya i mga kuruna-na atubang si truno dungan si pagpinugad,"}
{"eng": "The first creature was like a lion, the second creature like a calf, the third creature had a face like a man, and the fourth was like a flying eagle.", "abx": "I primiro allom hinimo akapariho si liyon, i kaduwa akapariho si butakal baka, i bayhun-na si katallo aniya' pagkaparihu'an-na si bayhun-na si a'a, ngan i ka'ampat akapariho si maglalayog nan agila."}
{"eng": "The four living creatures, each one of them having six wings, are full of eyes around and within. They have no rest day and night, saying, “Holy, holy, holy is the Lord God, the Almighty, who was and who is and who is to come!”", "abx": "Kada adda sito, aniya' annom pakpak-na ngan panno' si mga mata, hasta pa i dilalum-na si mga pakpak-na. Allaw sangom gana' si mga iya huway-huwayay pagpahalling, “Diyusnon, diyusnon, diyusnon i Paragdalom Diyos nga Makagagahom. Diyos iya ngan siray, ina'anto, ngan hasta pa si mga titakka mga panahon.”"}
{"eng": "I write to you, little children, because your sins are forgiven you for his name’s sake.", "abx": "Agsurat-koy to si ka'am mga hinigugma'-ko kadadi'-dadi'an, kay nagpasaylo na i mga sala'-bi tungod si arun-na si Jesus."}
{"eng": "I write to you, fathers, because you know him who is from the beginning. I write to you, young men, because you have overcome the evil one. I write to you, little children, because you know the Father.", "abx": "Agsurat-koy to si ka'am mga tatay, kay sakilala-bi iya pahalap, i addangan nga dati na tikang pa si panikangan. Agsurat-koy to si ka'am mga ma'in pa idaran lalla, kay salupig-bi na i girara'ati. Maliyat na i pag'isusurat-ko si ka'am mga hinigugma'-ko nga mga dadi'-dadi'on pa, kay sakilala-bi na i Tata'."}
{"eng": "For, uttering great swelling words of emptiness, they entice in the lusts of the flesh, by licentiousness, those who are indeed escaping from those who live in error;", "abx": "kay agpakasal'ungan gihapon i mga a'a nga pakalappa-na pa hamok si mga baliko' kinabuhi'-na pina'agi si mga makaruruyag allingon nga gana' kapulsanan-na pati' mga kahambugan ngan pina'agi liwat si pagpa'intom gihapon si mga kasindak-na si makasasala' kina'iya."}
{"eng": "promising them liberty, while they themselves are bondservants of corruption; for a man is brought into bondage by whoever overcomes him.", "abx": "Parapana'aran-na mga iya nga agpaka'angkon si libri kamutangan pero mismo i mga kalugaringun-na, uripon si karat'an kay ahimo uripon i a'a si bisan ay magdalom si kinabuhi'-na."}
{"eng": "Forsaking the right way, they went astray, having followed the way of Balaam the son of Beor, who loved the wages of wrongdoing;", "abx": "Andiri' mga iya si matadong lalan sanglit agkaralilingo. Amungyod mga iya si nag'agihan-na si Balaam siray, i dadi'-na si Bosor nga mabawa si kwarta nga bayad-na si mara'at binuhatan."}
{"eng": "but he was rebuked for his own disobedience. A speechless donkey spoke with a man’s voice and stopped the madness of the prophet.", "abx": "Kundi' isog dina i sakarawat-na para si sala' nagbuhat-na tikang si adda asno, i hayop nga gana' sibu'-sibu'-na pero akapahalling lugod pariho si busis-na si a'a ngan agsimul-na i paragsumat nga akawara'an si kadunung-na."}
{"eng": "and turning the cities of Sodom and Gomorrah into ashes, condemned them to destruction, having made them an example to those who would live in an ungodly way,", "abx": "Bisan ngani' i mga syudad Sodom pati' Gomora agpatukan-na si Diyos nga asunog tubtob nga agbon na hamok i mabilin ngan iyay nan i nagpumwan-na halimbawa' kon ay i tinakkahan-na si ma'in diyusnon mga a'a."}
{"eng": "and delivered righteous Lot, who was very distressed by the lustful life of the wicked", "abx": "Kundi' kas Lot hamok i nagsalbar-na. Matadong iya ngan nagsamukan gayod iya si mga kinabuhi'-na si mga masinupakon a'a nga lagtok si karat'an"}
{"eng": "(for that righteous man dwelling among them was tormented in his righteous soul from day to day with seeing and hearing lawless deeds),", "abx": "kay ngan pakasalakut-na pag'istar si mga iya, allaw sangom nagpaddihan i matadong espiritu-na tungod si mga buhat nga supak si bala'od nga pirmi sakulawan-na pati' sapamati'an-na."}
{"eng": "For he received from God the Father honor and glory when the voice came to him from the Majestic Glory, “This is my beloved Son, in whom I am well pleased.”", "abx": "Akakarawat iya si unra pati' si maka'angayan danta' magpalibot si iya tikang si Diyos Tata' ngan pakabati'-na si busis-na si Harangdon nga aniya' maka'angayan danta'-na nga agpinugad, “Iyay nan i Dadi'-ko nga hinigugma'-ko. Alipay gayod ako si iya.”"}
{"eng": "We heard this voice come out of heaven when we were with him on the holy mountain.", "abx": "Mismo kami' agpakapakali sinan busis nga tikang si langit ngan paghururuwang kami' ari si sagrado bukid."}
{"eng": "and in knowledge, self-control; and in self-control, perseverance; and in perseverance, godliness;", "abx": "Ngan maniguruha kam nga agpakatambahan nan kata'o si paglugaring pagdiri' si mga mara'at kina'iya, ngan tambahi-bi nan si padayon pag'ilob. Ngan maniguruha kam nga agpakatambahan nan pag'ilob si diyusnon kinabuhi'"}
{"eng": "and in godliness, brotherly affection; and in brotherly affection, love.", "abx": "ngan tambahi-bi nan si kadaluman para si kaburugtu'an si pagtu'o, ngan tambahi-bi liwat nan kadaluman si gugma'."}
{"eng": "Servants, be in subjection to your masters with all respect, not only to the good and gentle, but also to the wicked.", "abx": "Mga uripon, aku'u-bi i pagdalum-na si mga amu-bi huwang i hul'os pagrispitar para si mga iya, ma'in hamok si mga daluman pati' i magsabot si ka'am, kundi' hasta liwat si mga amo nga iritado."}
{"eng": "For it is commendable if someone endures pain, suffering unjustly, because of conscience toward God.", "abx": "Kay darayawon gayod i a'a kon sa'agwanta-na i paddi si kastigo nga ma'in kunta' para si iya tungod kay sa'abat-na nga aghuwangan-na iya si Diyos."}
{"eng": "who was foreknown indeed before the foundation of the world, but was revealed in this last age for your sake,", "abx": "Andang iya nagpili' myintras pa may naghimo i kalibutan, pero nagpakulaw iya ato si kalibutan si damuri to mga allaw para si ka'am."}
{"eng": "who through him are believers in God, who raised him from the dead and gave him glory, so that your faith and hope might be in God.", "abx": "Pina'agi si iya, agpanutu'o kam si Diyos, kay iya i magbanhaw si Kristo pati' i magpakulaw si ka'angayan-na, sanglit i mga pagtu'u-bi pati' i mga pagla'um-bi akapada'iray si Diyos."}
{"eng": "knowing that you were redeemed, not with corruptible things like silver or gold, from the useless way of life handed down from your fathers,", "abx": "Aku'u-bi nan liwat kamutangan tungod kay ngan paglukat si ka'am tikang si gana' pulus-na kinabuhi' nga nagpapasa-na si mga kapapu'an-bi si ka'am, akatu'anan kam nga i nagpalukat ma'in inanna' nga apara' i balur-na pariho si salapi' pati' bulawan,"}
{"eng": "but with precious blood, as of a lamb without blemish or spot, the blood of Christ,", "abx": "kundi' i gimamahali laha'-na si Kristo. Akapariho iya si adda nati karniro nga gana' gayod pangundi'an-na."}
{"eng": "Concerning this salvation, the prophets sought and searched diligently. They prophesied of the grace that would come to you,", "abx": "Hi'unong namay sinan katalwasan, bisan siray pa mga panahon aniya' na mga paragsumat nga agparapamahalling andang hi'unong si mapinalangga'on pagpanginanu-na si Diyos si ka'am. Agmato gayod mga iya pag'anda' pahalap"}
{"eng": "searching for who or what kind of time the Spirit of Christ which was in them pointed to when he predicted the sufferings of Christ and the glories that would follow them.", "abx": "basi' sasayuran-na mga iya kon sumiran nan anakka ngan kon ay kamutangana i pagtakka-na. Iyay nan i nagtukuy-na si Espiritu-na si Kristo mag'ayop si mga iya si uras ngan pagtigu-na si mga arantusun-na si Kristo pati' si mga maka'angayan pamaluwa' kahuman sinan."}
{"eng": "whom, not having known, you love. In him, though now you don’t see him, yet believing, you rejoice greatly with joy that is unspeakable and full of glory,", "abx": "Bisan kon ga'i pa iya sakulawan-bi, aghigugma'-bi iya. Ngan bisan kon ga'i pa liwat iya sakulawan-bi ina'anto, agpanutu'o kam si iya ngan panno' kam si maka'angayan kalipayan nga ga'i satugkad-na si allingon hamok."}
{"eng": "receiving the result of your faith, the salvation of your souls.", "abx": "Ada'inan nan kay agparakarawat-bi na i katuyu'an-na si mga pagtapud-bi nga iya i padayon pagparatalwas si mga espiritu-bi hasta si kahastahan."}
{"eng": "Brothers, if any among you wanders from the truth and someone turns him back,", "abx": "Mga kabugtu'an si pagtu'o, kon aniya' si ka'am nga palisa tikang si kamatu'uran mangno aniya' may makapabalik si iya,"}
{"eng": "let him know that he who turns a sinner from the error of his way will save a soul from death and will cover a multitude of sins.", "abx": "intumu-bi to: Pwidi atalwas si kamatayon i makasasala' ngan apasaylo bisan ay i kalabbat-na si sala'-na pina'agi si bisan say si ka'am nga makapamuklat si iya hi'unong si sala' isip-na."}
{"eng": "You have lived in luxury on the earth, and taken your pleasure. You have nourished your hearts as in a day of slaughter.", "abx": "Ag'istar kam ato si kalibutan nga bali ka'abundahan ngan agpamagusto kam hamok si mga kalugaringun-bi. Padayon pa kam agparapamalammok si mga kalugaringun-bi hasta si ina'anto allaw nga burunu'on na kam."}
{"eng": "You have condemned and you have murdered the righteous one. He doesn’t resist you.", "abx": "Agparapamapatukan-bi pati' agparapamatay-bi i mga matadong a'a nga ga'i ngani' angato si ka'am."}
{"eng": "Your riches are corrupted and your garments are moth-eaten.", "abx": "Alapa' i mga kayamanan-bi, nagkutkot i mga hinimus-bi bado'"}
{"eng": "Your gold and your silver are corroded, and their corrosion will be for a testimony against you and will eat your flesh like fire. You have laid up your treasure in the last days.", "abx": "ngan nagtakla' i mga bulawan-bi pati' i mga salapi'-bi. I takla'-na sinan i magtistigos kuntra si ka'am hasta pa i man'upos si mga lammuk-bi pariho si api nga titunaw sinan. Agparatipon lugod kam dina si mga kayamanan-bi si mga damuri to na allaw."}
{"eng": "For you ought to say, “If the Lord wills, we will both live, and do this or that.”", "abx": "Sanglit i angay kunta' dina pininugad-bi da'ito sito: “Kon iya i katuyu'an-na si Paragdalom, agpadayon i kinabuhi' kami' ngan pwidi atuman i mga nagplano kami'.”"}
{"eng": "But now you glory in your boasting. All such boasting is evil.", "abx": "Kundi' agparapanhinambog lugod kam dina ngan bali kamamahaya si mga dalum-bi. Panno' si karat'an i da'inan klasi paghinambog."}
{"eng": "Be subject therefore to God. Resist the devil, and he will flee from you.", "abx": "Sanglit aku'u-bi i pagdalum-na si Diyos. Atuhi-bi si Satanas ngan sigurado agrarabunos iya patalikot si ka'am."}
{"eng": "Draw near to God, and he will draw near to you. Cleanse your hands, you sinners. Purify your hearts, you double-minded.", "abx": "Paduguka kam si Diyos ngan sigurado padugok iya si ka'am. Hugasi-bi i mga tamburu'-bi, ka'am mga makasasala' nan, ngan limpyahi-bi i mga paminsada-bi, ka'am nga pirmi nan atunga' i mga isip-na."}
{"eng": "But if you have bitter jealousy and selfish ambition in your heart, don’t boast and don’t lie against the truth.", "abx": "Pero kon abaraw pa kam si pag'arawa'-awa'ay pati' pagpapalanga si katungdanan, dakam agparapahambog sinan kay agparalimbungan-bi dina i kamatu'uran."}
{"eng": "This wisdom is not that which comes down from above, but is earthly, sensual, and demonic.", "abx": "I da'inan klasi kadunong ma'in tikang si dyata' kundi' kalibutanon ngan ma'in espirituhanon lugod tawa'-na dina si mga mara'at espirito."}
{"eng": "Does a spring send out from the same opening fresh and bitter water?", "abx": "Pwidi ba' agdaras tikang si pariho bubulwang i matab'ang buwahi' pati' i masira'?"}
{"eng": "Can a fig tree, my brothers, yield olives, or a vine figs? Thus no spring yields both salt water and fresh water.", "abx": "Mga kabugtu'an, pwidi ba' i kayo igos agbuwa' dina olibo o ma'in ngani' i ubas agbuwa' dina igos? Si pariho kamutangan, ga'i may liwat pwidi i masira' bubulwang nga agdaras dina si matab'ang buwahi'."}
{"eng": "Let not many of you be teachers, my brothers, knowing that we will receive heavier judgment.", "abx": "Mga kabugtu'an-ko si pagtu'o, kunta' ma'in hamok bisan say si ka'am i maruyag pagturo' kay sayod may kam nga kami' nga mga paragturo' mas istrikto i paghusgar si kami'."}
{"eng": "For we all stumble in many things. Anyone who doesn’t stumble in word is a perfect person, able to bridle the whole body also.", "abx": "Kita kam dimu'an akahimo si ma'in tama' si malabbat pa'agi. Kon aniya' may dina a'a nga ga'i gayod agsala' si nagyawit-na, anakka naynan a'a si pagkamatgas. Kon sapugungan-na i dalla'-na, sapugungan-na may liwat i bug'os puhu'-na."}
{"eng": "But do you want to know, vain man, that faith apart from works is dead?", "abx": "Gana' ba' mga pamurubu'ut-bi? Aruyag ba' kam ibidinsya nga gana' pulus-na si pagtu'o nga ga'i naghuwangan si buhat?"}
{"eng": "Wasn’t Abraham our father justified by works, in that he offered up Isaac his son on the altar?", "abx": "Ma'in ba' i ginikanan-ta kam Abraham akwinta nga matadong si pangulawan-na si Diyos pina'agi si buhat-na ngan pagpahalad-na ari si altar si dadi'-na Isaac?"}
{"eng": "You see that faith worked with his works, and by works faith was perfected.", "abx": "Sanglit sakatu'anan-ta nga ag'adda katuyu'an i pagtu'u-na pati' i buhat-na, ngan amatgas i pagtu'u-na pina'agi si buhat-na."}
{"eng": "So the Scripture was fulfilled which says, “Abraham believed God, and it was accounted to him as righteousness,” and he was called the friend of God.", "abx": "Pina'agi sinan, atuman i maka'anna' si Kasuratan, “Agtapuran-na si Abraham i Diyos, ngan tungod sinan, sa'angkun-na i matadong kamutangan si pangulawan-na si Diyos,” ngan nagpinugad iya kumpaniya-na si Diyos."}
{"eng": "and you pay special attention to him who wears the fine clothing and say, “Sit here in a good place;” and you tell the poor man, “Stand there,” or “Sit by my footstool”", "abx": "Kon agpakulaw kam si pagpabur-bi si disul'ot mahalap panapton si pagpinugad, “Atiya' i mahalap panningkulu'an para si ka'aw,” pero i pubri may pinugad-bi dina, “Ari kaw hamok agtunggo,” o ma'in ngani', “Ato kaw hamok anlipag'ak yungod si kitiran-koy to,”"}
{"eng": "haven’t you shown partiality among yourselves, and become judges with evil thoughts?", "abx": "ma'in ba' nga ka'am mismo aniya' nagmi'in-mi'in-na ngan agkahirimo kam manhuhusgar pina'agi si mara'at panhuna'-huna'?"}
{"eng": "For if anyone is a hearer of the word and not a doer, he is like a man looking at his natural face in a mirror;", "abx": "Bisan say aha'a nga akapamati' si allingon pero ga'i agbuhat-na si kalugaringun-na, akapariho si a'a nga kahuman si kasibutan-na pagparapangispiho,"}
{"eng": "for he sees himself, and goes away, and immediately forgets what kind of man he was.", "abx": "patalikot iya ngan diritso salimutan-na kon ay i itsura-na."}
{"eng": "Let no man say when he is tempted, “I am tempted by God,” for God can’t be tempted by evil, and he himself tempts no one.", "abx": "Kon aniya' si ka'am nagtintar, kunta' ga'i iya aminugad, “Agtintar-na ako si Diyos,” kay i Diyos ga'i pwidi atintar pagbuhat si bisan ay nga mara'at ngan ga'i may liwat iya agtintar si bisan say."}
{"eng": "But each one is tempted when he is drawn away by his own lust and enticed.", "abx": "Kundi' i makatintar pirmi si kada a'a, iya i kalugaringun-na karuyag pagbuhat mara'at nga sabarawan-na hasta nga agdudukutan-na."}
{"eng": "Then the lust, when it has conceived, bears sin. The sin, when it is full grown, produces death.", "abx": "Mangno aniya' nagpatuduk-na si mara'at karuyag ngan kahuman si nagtala'an uras, a'allom i sala'. Mangno pakahuman-na si nagtala'an uras pagpatubo' si sala', anakka i kamatayon."}
{"eng": "But let him ask in faith, without any doubting, for he who doubts is like a wave of the sea, driven by the wind and tossed.", "abx": "Pero i magpalako kinahanglan agtutu'o ngan ga'i agduda, tungod kay i aniya' duda-na akapariho si alon nga agparakipu'-kipo' ngan gana' kapirmanintihan-na tungod si bariyo."}
{"eng": "For that man shouldn’t think that he will receive anything from the Lord.", "abx": "I da'inan klasi a'a kunta' ga'i agla'om nga akakarawat iya bisan ay tikang si Paragdalom."}
{"eng": "He is a double-minded man, unstable in all his ways.", "abx": "Atunga' pirmi i isip-na ngan gana' kapirmanintihan-na si bisan ay hinimu-na."}
{"eng": "Therefore let’s also, seeing we are surrounded by so great a cloud of witnesses, lay aside every weight and the sin which so easily entangles us, and let’s run with perseverance the race that is set before us,", "abx": "Sanglit tungod kay nagpalibutan kita kam si da'inan kalabbat mga tistigos pag'aghat si kita kam hi'unong si pagtapod si Diyos, kunta' ga'i kita kam pahuway paglalahi si lalan nagpalalahi'an-na si Diyos si kita kam. Si pagpakirumba-ta kam, tapukan-ta kam i bisan ay nga aka'ulang hasta pa i sala' nga magparagagapos si kita kam."}
{"eng": "looking to Jesus, the author and perfecter of faith, who for the joy that was set before him endured the cross, despising its shame, and has sat down at the right hand of the throne of God.", "abx": "Kunta' i pangulawan-ta kam agbungyod pirmi ari si Jesus nga magdahulo paghimo lalan si pagtu'o ngan magpamatgas si pagtapud-ta kam. Tungod si kararawatun-na kalipayan, ag'antos iya si pagpapako' si kudos ngan ga'i agbali-bali-na i kamamalu'an. Mangno aningkulo' iya si kawanan banda si trunu-na si Diyos."}
{"eng": "For he has been counted worthy of more glory than Moses, because he who built the house has more honor than the house.", "abx": "Pero mas angay nagdayaw si Jesus kuntra si Moises pariho may nga mas darayawon i magtindog si panimalay kuntra si mga ginsakupan-na mismo sito."}
{"eng": "For every house is built by someone; but he who built all things is God.", "abx": "I karuyag sidngun-ko nga balang panimalay aniya' magtindog pero i magpatindog si bisan ay, iya i Diyos."}
{"eng": "I thank my God always, making mention of you in my prayers,", "abx": "Pirmi agpasalamatan-ko i Diyus-ko bisan sumiran kaw sa'intuman-ko si pagparapangadyi'-ko,"}
{"eng": "hearing of your love and of the faith which you have toward the Lord Jesus and toward all the saints,", "abx": "kay akapakali ako hi'unong si pagtu'u-mo si Paragdalom Jesus pati' i paghigugma'-mo si dimu'an kapararihu-mo nagtagama paghuwang si Diyos."}
{"eng": "But when the kindness of God our Savior and his love toward mankind appeared,", "abx": "Pero ngan pagpakulaw-na si kadaluman-na pati' gugma'-na si Diyos nga Paragsalbar-ta kam,"}
{"eng": "not by works of righteousness which we did ourselves, but according to his mercy, he saved us through the washing of regeneration and renewing by the Holy Spirit,", "abx": "agtalwas-na kita. Ma'in tungod si mga matadong buhat-ta nga aruyag iya pagtalwas, kundi' tungod kay angabat iya kalu'oy para si kita. Agtalwas-na kita pina'agi si pagpabawa si Espirito Santo paghugas si kina'iya-ta pagpara' si sala' basi' akabuwan baha'o kinabuhi' ngan akapabag'o si kita."}
{"eng": "for Demas left me, having loved this present world, and went to Thessalonica; Crescens to Galatia; and Titus to Dalmatia.", "abx": "Pa'amban na si ako si Demas kay mas aghigugma'-na na dina i mga kalibutanon gawi' ngan awiray iya pan syudad Tesalonica. Pero si Cresente awiray pan prubinsya Galacia ngan si Tito may awiray pan prubinsya Dalmatia."}
{"eng": "Only Luke is with me. Take Mark and bring him with you, for he is useful to me for service.", "abx": "Si Lukas hamok satu'oy to si ako. Ala'on si Markos ngan pabaya'on si ka'aw kay aniya' sabulig-na si ako si trabahu-ko para si Diyos."}
{"eng": "But I sent Tychicus to Ephesus.", "abx": "Awiray aglihug-ko si Tiquico pan syudad Efeso."}
{"eng": "Even as Jannes and Jambres opposed Moses, so these also oppose the truth, men corrupted in mind, who concerning the faith are rejected.", "abx": "Kon ay i pagkuntra-na kas Janes pati' si Jambres si Moises siray, iya may liwat i pagkuntra-na sito mga lalla si kamatu'uran. Puro na mga baliko' i mga inisipan-na mga iya ngan bali i pagdiri'-na si Diyos si pagkaparagturu'-na mga iya tungod si mga pagtu'u-na nga gana' kapulsanan-na."}
{"eng": "But they will proceed no further. For their folly will be evident to all men, as theirs also came to be.", "abx": "Pero ga'i to mga iya agpanliyat, kay pariho si mga mahinabo' si kas Janes, kinaklaruhan gihapon si dimu'an i gana' kadatahan-na nga tinakka-na si pagpakunu-kunu-na mga iya."}
{"eng": "in gentleness correcting those who oppose him. Perhaps God may give them repentance leading to a full knowledge of the truth,", "abx": "Aghinay-na agwaydong i mga manguntra si iya tungod si pagla'um-na nga buwanan-na mga iya si Diyos karuyag pagbasol huwang i pagbag'o basi' agpakatuttutan mga iya si hul'os kata'o kon ay i kamatu'uran."}
{"eng": "and they may recover themselves out of the devil’s snare, having been taken captive by him to do his will.", "abx": "Si da'inan pa'agi, agpakabalikan mga iya si tuhay isip ngan agpakalappa si sila'ud-na si Satanas nga iya i makabihag si mga iya para hamok atuman i katuyu'an-na."}
{"eng": "May the Lord grant mercy to the house of Onesiphorus, for he often refreshed me, and was not ashamed of my chain,", "abx": "Amalako ako si Ginu'o si kalu'uy-na para si panimalay-na si Onesiforo tungod si pagparali'aw-na si ako ngan ga'i ako agkasipugan-na bisan kon priso ako."}
{"eng": "but when he was in Rome, he sought me diligently and found me", "abx": "Lugod, si panakka-na ari si Roma, sigi hamok iya pasa-pasa hasta nga sa'anda'an-na ako."}
{"eng": "(the Lord grant to him to find the Lord’s mercy in that day); and in how many things he served at Ephesus, you know very well.", "abx": "Angay hamok nga tugutan-na si Paragdalom nga akakarawat iya si kalu'uy-na si Ginu'o kon anakka i Allaw si Paghusgar. Sayod kaw si mga pala'in-la'in sabulig-na si ako ngan ari pa ako si syudad Efeso."}
{"eng": "Hold the pattern of sound words which you have heard from me, in faith and love which is in Christ Jesus.", "abx": "Himu'on pangngirugan i mga tama' nagpaturo' nga sapakalihan-mo tikang si ako, ngan intumon nga satuman-moy to hamok pina'agi si pagtapud-mo si Kristo Jesus pati' si gugma'-mo para si iya."}
{"eng": "That good thing which was committed to you, guard through the Holy Spirit who dwells in us.", "abx": "Bantayin i kamatu'uran nga nagpatapod si ka'aw. Bantayin nan huwang si bulig-na si Espirito Santo mag'ayop si kita kam."}
{"eng": "Paul, an apostle of Jesus Christ through the will of God, according to the promise of the life which is in Christ Jesus,", "abx": "Tikang to surat si Pablo. Adda ako apostul-na si Kristo Jesus tungod si katuyu'an-na si Diyos basi' apasamwak i kinabuhi' nagsa'ad-na si bisan say nga dati na ag'adda si Kristo Jesus."}
{"eng": "to Timothy, my beloved child: Grace, mercy, and peace, from God the Father and Christ Jesus our Lord.", "abx": "Tigsurat-koy to para si ka'aw Timoteo, ka'aw nga dadi'-ko nga hinigugma'-ko. Amalako ako si Diyos Tata' pati' si Kristo Jesus nga Paragdalum-ta nga sa'angkun-mo i mapinalangga'on pagpanginanu-na, i kalu'uy-na pati' i kamurayaw-na mga iya."}
{"eng": "Timothy, guard that which is committed to you, turning away from the empty chatter and oppositions of what is falsely called knowledge,", "abx": "Bantayin, Timoteo, i mga nagpamatapod si ka'aw. Likayin i mga bararagaw nga ma'in diyusnon pati' i mga turo' nga agkuntra si tuluhu'an-ta. Iyay nan i mga nagparapaminugad-na mga iya kata'o"}
{"eng": "which some profess, and thus have wandered from the faith. Grace be with you. Amen.", "abx": "ngan aniya' na magpan'ako' sinan hasta nga agkaralilingo si ungod pagtu'o. Amalako ako nga padayun-na si Paragdalom i mapinalangga'on pagpanginanu-na si ka'am dimu'an anan."}
{"eng": "I command you before God who gives life to all things, and before Christ Jesus who before Pontius Pilate testified the good confession,", "abx": "Agmandu'an-ta kaw atubang si Diyos, kay iya i magbuwan kinabuhi' si bisan say, pati' atubang si Kristo Jesus kay iya i magbusngal si mahalap pinahallingan pag'ako' kon say iya atubang si Pilato."}
{"eng": "that you keep the commandment without spot, blameless until the appearing of our Lord Jesus Christ,", "abx": "Tu'uhon nan mga nagmandu'-koy nan si tul'id pagtu'o nga gana' makabasol hasta nga ga'i pa pada'ito gihapon i Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo."}
{"eng": "But godliness with contentment is great gain.", "abx": "Ungod, aniya' matipon espirituhanon kayamanan si a'a nga diyusnon i kinabuhi'-na kon akuntinto iya kon ay i tawa'-na."}
{"eng": "For we brought nothing into the world, and we certainly can’t carry anything out.", "abx": "Kunta' akuntinto kita kam kay gana' may baga nagbawa-ta si paka'allum-ta, ngan gana' may liwat sabawa-ta kon amatay na kita."}
{"eng": "But having food and clothing, we will be content with that.", "abx": "Pero kon aniya' na kinakan-ta kam pati' panaptun-ta, tama' hamok nga akuntinto kita sito."}
{"eng": "he is conceited, knowing nothing, but obsessed with arguments, disputes, and word battles, from which come envy, strife, insulting, evil suspicions,", "abx": "hambugiro iya ngan gana' saruman-dumanan-na bisan ay. Baliko' i kina'iya-na nga makihuhuwangon si mga diribati pati' hiriran mahi'unong hamok si mga allingon. Iyay nan i nagkatikangan-na si mga pagka'awa', si mga pagsaramok, si mga pagsamyang, si mga pagpasara si gana' hingtungdan-na suspitsa,"}
{"eng": "constant friction of people of corrupt minds and destitute of the truth, who suppose that godliness is a means of gain. Withdraw yourself from such.", "abx": "pati' si mga hintak pagsisurusarumanay. Paluwa' to mga kina'iya bisan singnga mga iya agturo' ngan i mga magtarambak si mga iya puro na mga baliko' i inisipan-na nga nagsiyuhan si kamatu'uran. I pagkagasi-na mga iya nga agpakatipon mga iya kayamanan pina'agi si diyusnon kuno' kinabuhi'."}
{"eng": "Some men’s sins are evident, preceding them to judgment, and some also follow later.", "abx": "Ngan parti gihapon si pagtu'in, gana' pulos pag'apura. Aniya' mga a'a nga bali kaklarado si mga sala'-na ngan gana' duda nga iyay nan i tistigos nga akapatukan mga iya, pero i sala'-na si ditangnga' ga'i kinasayuran tubtob si katapusan."}
{"eng": "In the same way also there are good works that are obvious, and those that are otherwise can’t be hidden.", "abx": "Si pariho pa'agi, i mga mahalap binuhatan bali kaklarado ngan bisan i ditangnga' nga ga'i kinasayuran dahulo, akaguwa' to gihapon."}
{"eng": "Also command these things, that they may be without reproach.", "abx": "Pakatu'anon liwat sito mga tugon i mga a'a basi' gana' si mga iya magin basulon."}
{"eng": "But if anyone doesn’t provide for his own, and especially his own household, he has denied the faith and is worse than an unbeliever.", "abx": "Kon aniya' nga ga'i manginano si suho' paryinti-na, labihan pa kon sakop to gayod si pamilya, patalikot iya si nagtu'uhan-na ngan anmas pa iya ra'at si mga ga'i magpanutu'o."}
{"eng": "For bodily exercise has some value, but godliness has value in all things, having the promise of the life which is now and of that which is to come.", "abx": "I mga pagpagara' si puho' si pala'in-la'in payahuya aniya' ka'impurtantihan-na si adda parti, pero i pagpagara' nga magin diyusnon aniya' gayod ka'impurtantihan-na si bisan ay kiwaha si kinabuhi', kay pina'agi sinan sa'angkun-ta kam i sa'ad-na si Diyos si kinabuhi'-ta ina'anto ngan da'inan liwat si titakkay ro."}
{"eng": "This saying is faithful and worthy of all acceptance.", "abx": "Iyay nan i tarapuran parahallingon nga angay si hul'os pag'ako'."}
{"eng": "forbidding marriage and commanding to abstain from foods which God created to be received with thanksgiving by those who believe and know the truth.", "abx": "Agsimul-na mga iya i a'a pag'alla ngan agpanugunan-na nga ga'i pagkakan si ditangnga' mga karakanon. Pero yaynan mga karakanon aghimu-na si Diyos basi' sakakan-na huwang i pasalamat-na si mga magpanutu'o pati' si mga magpakatu'anan si kamatu'uran."}
{"eng": "For every creature of God is good, and nothing is to be rejected if it is received with thanksgiving.", "abx": "I dimu'an naghimu-na si Diyos intiro mahalap ngan gana' sito nagdiri' kon nagkarawat to huwang i pagpasalamat,"}
{"eng": "For it is sanctified through the word of God and prayer.", "abx": "kay ahimoy to sagrado pina'agi si allingun-na si Diyos pati' si pangadyi'."}
{"eng": "one who rules his own house well, having children in subjection with all reverence;", "abx": "Kinahanglan mahalap i pag'asikasu-na si kalugaringun-na panimalay ngan sapasunud-na i mga dadi'-na huwang i tama' pagrispitar si iya"}
{"eng": "(for how could someone who doesn’t know how to rule his own house take care of God’s assembly?)", "abx": "kay kon i lalla ga'i ata'o pag'asikaso si kalugaringun-na panimalay, iya pa ba' i pakata'u-na pag'ataman si manniniripon pag'ampo' si lugar-na?"}
{"eng": "The overseer therefore must be without reproach, the husband of one wife, temperate, sensible, modest, hospitable, good at teaching;", "abx": "Kinahanglan nga gana' makabasol si iya, gana' la'in alla-na, ata'o pagdalom si mga isip-na, aglugaring pagdiri' si mga mara'at kina'iya-na ngan tigparispitar. Kinahanglan iya andam pag'istimar si bisan say, mata'o ngan disidido pagturo',"}
{"eng": "not a drinker, not violent, not greedy for money, but gentle, not quarrelsome, not covetous;", "abx": "ma'in paralango, ma'in masisinahon kundi' daluman nga mapinasinsyahon, ma'in parasamok, ngan ma'in makikwarta."}
{"eng": "but with good works, which is appropriate for women professing godliness.", "abx": "Para namay si mga danda nga rilihuso, aruyag ako nga ga'i mga iya abaraw si mga panggawas bistida-na. Kinahanglan nga pino si pamadu'-na, ma'in nga di'arti pirmi i barahibo pariho si pagsulapid ngan ma'in malabbat sul'ut-na bulawan pati' mga pirlas o ma'in ngani' disalin si mga mahal nan panapton basi' akilala mga iya ma'in tungod si mga pamadu'-na kundi' tungod si mga mahalap buhat."}
{"eng": "although I used to be a blasphemer, a persecutor, and insolent. However, I obtained mercy because I did it ignorantly in unbelief.", "abx": "Dati ako parapakara'at si Diyos ngan adda ako parapasakit si mga magpanutu'o ngan masisinahon ako tungod si kahaya-na si dalum-ko. Bisan kon da'ito ako sito, agpakulaw-na ako gihapon si kalu'uy-na tungod kay ga'i pa may ako anutu'o siray ngan ga'i sakatu'anan-ko kon ay i nagparabuhat-ko."}
{"eng": "The grace of our Lord abounded exceedingly with faith and love which is in Christ Jesus.", "abx": "I mapinalangga'on pagpanginanu-na si Paragdalum-ta kam bali pagsangyahan ato si ako ngan da'inan liwat i pagtu'o pati' i gugma' nga nagpumwan-na si mga dati na ag'adda si Kristo Jesus."}
{"eng": "As I urged you when I was going into Macedonia, stay at Ephesus that you might command certain men not to teach a different doctrine,", "abx": "Aruyag ako nga anan kaw dahulo ag'istar si syudad Efeso nga iya i nagpakibagaw-ko si ka'aw ngan pataliwan-ko pan prubinsya Macedonia. Ag'istara anan basi' sasimul-mo ditangnga' nan mga a'a anan nga ga'i na agparaturo' si mga ma'in nan ungod nga agsalakot si tuluhu'an-ta kam."}
{"eng": "and not to pay attention to myths and endless genealogies, which cause disputes rather than God’s stewardship, which is in faith.", "abx": "Sumatin liwat mga iya nga pamahuway na pagparapangatindir si mga pala'in-la'in mga surusurumaton pati' gana' katapusan-na lista si mga kapapu'-papu'an, kay akabuwan nan hamok tinikangan si mga pala'in-la'in pagsabot. Lugod, kunta' panginanu-na mga iya pahalap i trabaho nagpatubyan-na si mga iya si Diyos nga atuman pina'agi si pagtutu'o."}
{"eng": "Paul, an apostle of Jesus Christ according to the commandment of God our Savior and the Lord Jesus Christ our hope,", "abx": "Tikang to surat si Pablo. Adda ako apostul-na si Kristo Jesus tungod si mandu'-na si Diyos nga Paragsalbar-ta kam pati' si Kristo Jesus nga katumanan-na si mga hingyap-ta."}
{"eng": "to Timothy, my true child in faith: Grace, mercy, and peace from God our Father and Christ Jesus our Lord.", "abx": "Tigsurat-koy to para si ka'aw Timoteo, ka'aw nga ungod dadi'-ko tungod si pagtu'o. Amalako ako si Diyos Tata' pati' si Kristo Jesus nga Paragdalum-ta nga sa'angkun-mo i mapinalangga'on pagpanginanu-na, i kalu'uy-na pati' i kamurayaw-na mga iya."}
{"eng": "Now we command you, brothers, in the name of our Lord Jesus Christ, that you withdraw yourselves from every brother who walks in rebellion and not after the tradition which they received from us.", "abx": "Mga kabugtu'an si pagtu'o, pina'agi si gahum-na si arun-na si Paragdalom Jesu-Kristo, agmandu'an kami' kam nga ga'i pagparahuwang-huwang si mga kabugtu'an nga mga huruhubya'on ngan ga'i ag'ako' si kinabuhi' sigon si mga sakarawat-bi tuluhu'an tikang si kami'."}
{"eng": "For you know how you ought to imitate us. For we didn’t behave ourselves rebelliously among you,", "abx": "Mismo ka'am agpakatu'anan kon papa'i-bi agsunod i nagparabuhat kami'. Ga'i kami' agparapamurungko' hamok ngan paghururuwang-ta pa kam."}
{"eng": "comfort your hearts and establish you in every good work and word.", "abx": "Amalako kami' mismo si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo pati' si Tatay-ta kam Diyos nga pabaskug-na i mga huna'-huna'-bi ngan pamuwanan-na kusog si kada mahalap buhat pati' allingon kay iya i Tata' maghigugma' si kita kam ngan pina'agi si mapinalangga'on pagpanginanu-na, iya i mamuwan si kita kam si gana' katapusan-na kali'awan pati' si hul'os kasiguruhan-ta si mga nagpanganduy-ta."}
{"eng": "But we are bound to always give thanks to God for you, brothers loved by the Lord, because God chose you from the beginning for salvation through sanctification of the Spirit and belief in the truth,", "abx": "Pero parti namay si ka'am mga kabugtu'an si pagtu'o nga mga hinigugma'-na si Paragdalom, angay hamok nga pirmi kami' agpasalamat si Diyos para si ka'am tungod kay tikang gayod si panikangan, ka'am na i nagpili'-na si Diyos mag'angkon si katalwasan. Sa'angkun-bi to pina'agi si pagsalli'-na si Espirito Santo si mga kina'iya-bi nga magin diyusnon ngan pina'agi liwat si pagtutu'u-bi si kamatu'uran."}
{"eng": "to which he called you through our Good News, for the obtaining of the glory of our Lord Jesus Christ.", "abx": "Ag'agda-na kam sito pina'agi si mahalap sumat nagparapasamwak kami' basi' agpaka'ambit kam si maka'angayan kina'iya-na si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo."}
{"eng": "Don’t quench the Spirit.", "abx": "Dakam ag'ulangu-bi i Espirito Santo,"}
{"eng": "Don’t despise prophecies.", "abx": "pariho si pagparapanhimullo' si makigpasumat-na si Diyos."}
{"eng": "For God didn’t appoint us to wrath, but to the obtaining of salvation through our Lord Jesus Christ,", "abx": "Ga'i kita kam agtu'inan-na si Diyos para hamok agsakit si kastigo, kundi' pag'angkon dina si katalwasan pina'agi si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo."}
{"eng": "who died for us, that, whether we wake or sleep, we should live together with him.", "abx": "Agpakamatay iya para si kita kam, basi' aghururuwang kita kam a'allom si iya bisan kon allom pa kita o minatay na kon anakka iya."}
{"eng": "But you, brothers, aren’t in darkness, that the day should overtake you like a thief.", "abx": "Pero para si ka'am mga kabugtu'an si pagtu'o, kunta' ga'i kam akahintakan kon anakkay nan allaw pariho si matangkaw tungod kay ga'i may kam ag'istar si kalu'uman."}
{"eng": "You are all children of light and children of the day. We don’t belong to the night, nor to darkness,", "abx": "Ka'am dimu'an puro dadi'-na si kadanta'an pati' mga dadi'-na si ka'allawon. Ma'in kita kam sakup-na si kasangumon o si kalu'uman."}
{"eng": "For this we tell you by the word of the Lord, that we who are alive, who are left until the coming of the Lord, will in no way precede those who have fallen asleep.", "abx": "Sigon mismo si allingun-na si Ginu'o, akasumat kami' si ka'am nga kita kam nga mga allom pa ngan magkabirilin tubtob si pagpada'itu-na gihapon si Ginu'o, ga'i akadahulo si mga magkamaratay na."}
{"eng": "For the Lord himself will descend from heaven with a shout, with the voice of the archangel and with God’s trumpet. The dead in Christ will rise first,", "abx": "Kay sinan uras, mismo i Ginu'o pan hawod tikang si langit ngan akapakali i mga a'a si makusog mandu'-na, huwang i busis-na si arkanghel pati' i tandu-na si trumpita-na si Diyos ngan diritso agkabaranhaw i mga dati na ag'adda si Kristo basi' mga iya i magpandahulo pan dyata'."}
{"eng": "that each one of you know how to control his own body in sanctification and honor,", "abx": "Kinahanglan nga kada addangan si ka'am agpaka'adal si tama' paggamit si kalugaringun-na kinatawo si pa'agi nga kinakulawan i nagtagamahan sito ngan aka'unrahan i pagka'a'a-mo."}
{"eng": "not in the passion of lust, even as the Gentiles who don’t know God,", "abx": "Ma'in nga a'uripon kam si kasindak si puhu'-na si la'in nga irog si mga ga'i nan magpanutu'o si Diyos ngan ga'i ag'ako' si pagkadiyus-na."}
{"eng": "Finally then, brothers, we beg and exhort you in the Lord Jesus, that as you received from us how you ought to walk and to please God, that you abound more and more.", "abx": "Si katapusan mga kabugtu'an si pagtu'o, siray agparatugunan kami' kam kon pinapa'i akabuwan kalipayan si Diyos i kinabuhi'-bi nga si kamatu'uran iya na i nagparabuhat-bi. Ngan ina'anto namay, agpalako kami' ngan ag'aghat kami' kam pina'agi si arun-na si Paragdalom Jesus nga tambahan-bi pa i katangkud-bi pagpadayon sinan si uras-uras."}
{"eng": "For you know what instructions we gave you through the Lord Jesus.", "abx": "Akapinugad ako sinan kay dati kam sayod sinan mga tugon nga nagparapasamwak kami' sigon si gahum-na si Paragdalom Jesus."}
{"eng": "For this cause, brothers, we were comforted over you in all our distress and affliction through your faith.", "abx": "Sanglit, mga kabugtu'an si pagtu'o, dungan si dimu'an mga kasamok si isip kami' pati' si mga kasakitan nag'abat kami', agka'araghat kami' si mga pagtutu'u-bi."}
{"eng": "For now we live, if you stand fast in the Lord.", "abx": "Tungod sinan, akabalikan kami' kay ga'i kam aburubantad si pagpakihuwang-bi si Ginu'o."}
{"eng": "that no one would be moved by these afflictions. For you know that we are appointed to this task.", "abx": "Himu-nay to basi' gana' ni addangan si ka'am i malingling si pagtu'u-na tungod si mga kasakitan nag'abat-bi ina'anto. Sayod kam dimu'an nga agtagama-nay to si Diyos mga kasakitan para si kita kam."}
{"eng": "For most certainly, when we were with you, we told you beforehand that we are to suffer affliction, even as it happened, and you know.", "abx": "Si kamatu'uran ngan paghuruwang-ta pa kam, human nayto agparasumat kami' si ka'am nga mga ti'agi kita kam si mga kasakitan. Ngan pariho si mga sakatu'anan-bi, iya gayod i mga mahinabo' ina'anto."}
{"eng": "Therefore when we couldn’t stand it any longer, we thought it good to be left behind at Athens alone,", "abx": "Sanglit ngan paka'abat kami' nga ga'i na kami' angagwanta si pagburulag-ta kam, aka'isip kami' nga mas mahalap kon pabilin na hamok ako sulu-sulo dahulo ari si syudad Atenas."}
{"eng": "and sent Timothy, our brother and God’s servant in the Good News of Christ, to establish you and to comfort you concerning your faith,", "abx": "Katapos aglihug-ko na hamok pada'inan si Timoteo, i bugtu'-ta kam si pagtu'o pati' i katumuy-tumuy-ko si trabaho para si Diyos pagpasamwak si mahalap sumat hi'unong si Kristo, basi' akabuwanan kam kusog ngan agka'araghat parti si mga pagtutu'u-bi."}
{"eng": "For what is our hope, or joy, or crown of rejoicing? Isn’t it even you, before our Lord Jesus at his coming?", "abx": "Tama' hamok i pagpaniguro kami' kay say i magparabuwan si dati kasiguruhan si mga nagpara'andoy kami'; say i magparapalipay si kami', o makapadayaw si kami' atubang si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo si pagbwilta-na? Ma'in ba' ka'am?"}
{"eng": "For you are our glory and our joy.", "abx": "Si kamatu'uran, tungod si ka'am akabuwanan kami' si maka'angayan pagdayaw pati' si hul'os kalipayan."}
{"eng": "But we, brothers, being bereaved of you for a short season in presence, not in heart, tried even harder to see your face with great desire,", "abx": "Mga kabugtu'an si pagtu'o, kon para may si kita kam, bali gad i nag'abat kami' kakurihan kahuman hamok si pagburulag-ta kam, bisan ma'in si inisipan kundi' si puho' hamok. Sanglit maniguro gayod kami' nga agsikurulaway kita kam gihapon."}
{"eng": "because we wanted to come to you—indeed, I, Paul, once and again—but Satan hindered us.", "abx": "Mahaya i karuyag kami' nga akapada'inan si ka'am nan. Mismo i kalugaringun-ko ma'in hamok sin adda agpapada'inan, pero pirmi kami' ag'ulang-na si Satanas."}
{"eng": "who killed both the Lord Jesus and their own prophets, and drove us out, and don’t please God, and are contrary to all men,", "abx": "Iyay nan mga a'a i magpanmatay si Ginu'o Jesus pati' si mga paragsumat-na si Diyos ngan mga iya liwat i magparapanabrog si kami'. Gana' si mga buhat-na nga akapalipay si Diyos. Anguntra gayod mga iya si dimu'an a'a"}
{"eng": "forbidding us to speak to the Gentiles that they may be saved, to fill up their sins always. But wrath has come on them to the uttermost.", "abx": "pina'agi si pagpara'ulang-na mga iya si pagparapahalling kami' si mga ma'in Hebro labihan pa nga i katuyu'an kami' basi' agkasaralbar to mga a'a. Si da'inan pa'agi, sigi-na hamok mga iya tambak i mga sala' nagparapamuhat-na mga iya ngan anakka nayto si panubtuban-na. Sanglit takka-na na mga iya si kastigu-na si Diyos."}
{"eng": "As you know, we exhorted, comforted, and implored every one of you, as a father does his own children,", "abx": "Akatu'anan kam nga i tratasyon kami' si kada addangan si ka'am pariho si pagtratar-na si adda tata' si mga kalugaringun-na dadi'."}
{"eng": "to the end that you should walk worthily of God, who calls you into his own Kingdom and glory.", "abx": "Agparapangaghat kami' kam, agparabuwanan kami' kam kali'awan ngan ga'i kami' pahuway pag'aguy-agoy si ka'am nga kunta' i kinabuhi'-bi pirmi akabuwan unra si Diyos. Iya i mag'agda si ka'am basi' agpakasakop kam si nagpanhadi'an-na si Diyos ngan agpaka'ambit si maka'angayan kina'iya-na."}
{"eng": "For you yourselves know, brothers, our visit to you wasn’t in vain,", "abx": "Mga kabugtu'an si pagtu'o, akatu'anan kam nga i pagbisita kami' si ka'am ma'in karag."}
{"eng": "but having suffered before and been shamefully treated, as you know, at Philippi, we grew bold in our God to tell you the Good News of God in much conflict.", "abx": "Akatu'anan liwat kam nga aka'abat pa kami' hamok mga kakurihan pati' mga pagpanamyang ngan kari'i kami' si syudad Filipos. Pero tungod si bulig-na si Diyus-ta kam, akabuwanan kami' si kapusukado pagsumat si ka'am si mahalap sumat nga tikang si iya bisan kon bali kusog i mga panguntra."}
{"eng": "For from you the word of the Lord has been declared, not only in Macedonia and Achaia, but also in every place your faith toward God has gone out, so that we need not to say anything.", "abx": "kay mismo ka'am i magpasara si sumat mahi'unong si Ginu'o, ngan ma'in hamok ari sinan mga prubinsya, kundi' kinabati'an liwat i sumat mahi'unong si pagtutu'u-bi si bisan singnga lugara. Sanglit ma'in na kinahanglan nga sabi kami' payto"}
{"eng": "For they themselves report concerning us what kind of a reception we had from you, and how you turned to God from idols to serve a living and true God,", "abx": "kay mismo mga iya agparapanumat kon ay klasiha i pagpanginanu-bi si kami' ngan primiro pagkarawat-bi si minsahi nagbawa kami'. Agsumat liwat mga iya kon pinapa'i-bi agtalikot i mga diyus-diyos para hamok sasirbihan-bi i gana' kamatayun-na ngan ungod Diyos"}
{"eng": "We always give thanks to God for all of you, mentioning you in our prayers,", "abx": "Agpasalamatan kami' pirmi i Diyos para si ka'am dimu'an si pagparapangadyi' kami'."}
{"eng": "remembering without ceasing your work of faith and labor of love and perseverance of hope in our Lord Jesus Christ, before our God and Father.", "abx": "Ga'i kami' alimot pag'intom atubang si Diyus-ta kam ngan Tatay-ta kam si mga trabahu-bi nga iya i binuwa'-na si mga pagtutu'u-bi, si mga pagpagal-bi nga iya i binuwa'-na si mga gugma'-bi, pati' si mga pagti'us-bi nga iya i binuwa'-na si dati kasiguruhan-bi pag'angkon si mga nag'anduy-bi si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo."}
{"eng": "All my affairs will be made known to you by Tychicus, the beloved brother, faithful servant, and fellow bondservant in the Lord.", "abx": "Si Tiquico nga hinigugma'-ta kam bugto' si pagtu'o, iya i manumat si ka'am si dimu'an mahinabo' si ako. Adda iya tangkod tinapuran kami' ngan kapariho kami' rilihugon nga magpaki'adda na si Ginu'o."}
{"eng": "I am sending him to you for this very purpose, that he may know your circumstances and comfort your hearts,", "abx": "Agpapada'inan-ko iya pagpakatu'an si ka'am si kamutangan kami' basi' agbabaskog i mga huna'-huna'-bi."}
{"eng": "If then you were raised together with Christ, seek the things that are above, where Christ is, seated on the right hand of God.", "abx": "Tungod kay nagbanhaw kam huwang si Kristo, talinguha'u-bi i mga espirituhanon karuyag nga angay si mga tipanlangit kon singnga awiray andang si Kristo agtingkulo' si kawanan-na si Diyos."}
{"eng": "Set your mind on the things that are above, not on the things that are on the earth.", "abx": "Tuninungi-bi i mga espirituhanon ngan dakam si mga kalibutanon,"}
{"eng": "For you died, and your life is hidden with Christ in God.", "abx": "kay human na kam amatay, ngan a'allom kam tungod si pagpakihuwang-bi si Kristo atubang si Diyos bisan kon nagparatago' pa i kamutangan-bi si kalabbatan."}
{"eng": "You were dead through your trespasses and the uncircumcision of your flesh. He made you alive together with him, having forgiven us all our trespasses,", "abx": "Siray, mga minatay pa kam parti si espirituhanon tungod kay mga sala'an kam ngan akapariho kam si day ma'in pa tinuri' kay ga'i pahuway i pagdalum-na si ka'am si makasasala' kina'iya-bi. Ngan da'inan pa i kamutangan-bi, iya i pag'allum-na si ka'am si Diyos huwang si Kristo. Agpasaylu-na kita kam si dimu'an mga sala'-ta"}
{"eng": "wiping out the handwriting in ordinances which was against us. He has taken it out of the way, nailing it to the cross.", "abx": "pina'agi si pagpara'-na si listahan si mga utang-ta tungod si pagtalapas-ta si mga kasugu'an pati' si mga nagtugon kabatasanan nga makahimo si kita kam mga utangan. Aka'ulang to si parada'irayan-ta. Ag'ala'-nay to ngan pakamatay-na si Jesus si kudos."}
{"eng": "He is the image of the invisible God, the firstborn of all creation.", "abx": "Iya liwat i nagpakulaw nga irog si ga'i sakulawan-ta Diyos, pati' iya i suhag nga labaw si dimu'an naghimu-na si Diyos."}
{"eng": "For by him all things were created in the heavens and on the earth, visible things and invisible things, whether thrones or dominions or principalities or powers. All things have been created through him and for him.", "abx": "Iya i gilalabawi kay pina'agi si iya, ahimo i dimu'an: I mga sari'i si langit pati' i mga satu'o si kalibutan, i mga kinakulawan pati' i mga ga'i kinakulawan. Huwang sito i kada klasi gamhanan espirito, i mga aniya' trunu-na, i mga aniya' gahum-na, hasta pa i mga aniya' nagpamunu'an-na pati' i mga aniya' nagpandaluman-na. Labaw iya si dimu'an kay ahimoy to pina'agi si iya ngan basi' akatuman mga iya si karuyag-na."}
{"eng": "who delivered us out of the power of darkness, and translated us into the Kingdom of the Son of his love,", "abx": "Agsapud-na na kita si Tata' tikang si pagdalum-na si kalu'uman ngan agpabalyu-na kita si paghadi'-na si hinigugma'-na Dadi'."}
{"eng": "in whom we have our redemption, the forgiveness of our sins.", "abx": "Pina'agi sito Dadi' alukat kita nga i karuyag sidngon, apasaylo i mga sala'-ta."}
{"eng": "We give thanks to God the Father of our Lord Jesus Christ, praying always for you,", "abx": "Pirmi kami' agpasalamat si Diyos, i Tatay-na si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo bisan sumiran kami' agparapangadyi' para si ka'am,"}
{"eng": "having heard of your faith in Christ Jesus and of the love which you have toward all the saints,", "abx": "kay sapakalihan kami' nga agtutu'o kam si Kristo Jesus ngan aghigugma' kam si dimu'an kaparihu-bi nagtagama paghuwang si Diyos."}
{"eng": "which has come to you, even as it is in all the world and is bearing fruit and growing, as it does in you also, since the day you heard and knew the grace of God in truth,", "abx": "Si primiro pagpasamwak si ka'am si allingon si kamatu'uran, sapakalihan-bi i mahi'unong si kasiguruhan nga kina'anda'an anan mismo sinan mahalap sumat. Sanglit yaynan pagtutu'o pati' paghigugma' nga sa'angkun-bi na, tikang si dati kasiguruhan nga i nag'anduy-bi andang nag'andam ari si langit. Padayon agsara i mahalap sumat si bug'os kalibutan. Sigi lalabbat i magpanutu'o dungan si paghahalap si mga pangiwa-kiwa-na pariho si mahinabo' anan si ka'am tikang pa gayod si primiro allaw pakapakali-bi sito. Sa'abat-bi liwat i mapinalangga'on pagpanginanu-na si Diyos ngan sapamatu'uran-bi nga ungod to gayod."}
{"eng": "Beware of the dogs; beware of the evil workers; beware of the false circumcision.", "abx": "Aglikaya kam si mga day ka'idu'an nga magparapaminugad agpanutu'o ngan sibot pag'ibabawa pirmi si gana' kapulsanan-na pagkarilihuso. Iyay nan i karat'an nga sagara'an-na mga iya paghimo nga day ti'utod pirmi si mga puhu'-bi si pagpirit nga aturi' kam."}
{"eng": "For we are the circumcision, who worship God in the Spirit, and rejoice in Christ Jesus, and have no confidence in the flesh;", "abx": "Pero kita kam dina i mga ungod tinuri', kay kita kam i magparapangampo' pina'agi si Espiritu-na si Diyos, kita kam i magparapandayaw si Kristo Jesus, ngan kita kam i ga'i na magtapod si mga sirimunyas nga nagbuhat si puhu'-ta,"}
{"eng": "Receive him therefore in the Lord with all joy, and hold such people in honor,", "abx": "Panginanuhu-bi iya bilang addangan nga ag'adda na si Ginu'o bawa i mahaya kalipay. Rispitari-bi i bisan say nga makapariho si iya,"}
{"eng": "because for the work of Christ he came near to death, risking his life to supply that which was lacking in your service toward me.", "abx": "kay haros amatay iya si trabahu-na para si Kristo. Agpa'unung-na i kinabuhi'-na basi' hamok sataparan-na i bulig nga ga'i pwidi sapumwan-bi si ako."}
{"eng": "doing nothing through rivalry or through conceit, but in humility, each counting others better than himself;", "abx": "Aglikaya kam si mga isip-bi pagpapalanga si katungdanan-bi, o ma'in ngani' pagdayaw si kalugaringun-bi kundi' agsipa'ubus-ubusaya kam ngan pa'anna'u-bi si mga inisipan-bi pirmi nga mas labaw i la'in kuntra si mga kalugaringun-bi."}
{"eng": "each of you not just looking to his own things, but each of you also to the things of others.", "abx": "Kinahanglan nga ga'i hamok asibot i kada addangan si mga kalugaringun-na paranginanuhon, kundi' manginano liwat iya si tawa'-na si la'in."}
{"eng": "so that you may approve the things that are excellent, that you may be sincere and without offense to the day of Christ,", "abx": "basi' agkatara'o kam pagturutimbang pati' pag'alagad kon ay i pinakamahalap, ngan si da'inan pa'agi agpakalikay kam si pagparapakasala' ngan gana' si ka'am makabasol hasta si allaw pagpada'itu-na gihapon si Kristo."}
{"eng": "being filled with the fruits of righteousness which are through Jesus Christ, to the glory and praise of God.", "abx": "Sinan uras, panno' kam si pagkamatadong nga day agbuwa' anan si ka'am pina'agi si buhat-na si Jesu-Kristo para aka'unrahan ngan adayaw i Diyos."}
{"eng": "“Honor your father and mother,” which is the first commandment with a promise:", "abx": "“Pa'unrahi-bi i tatay-bi pati' i nanay-bi.” Iyay nan i primiro sugo' nga aniya' huwang sa'ad. I sa'ad, iya nga"}
{"eng": "“that it may be well with you, and you may live long on the earth.”", "abx": "“basi' akuntinto kam si dimu'an tawa'-bi ngan basi' aglanga i mga kinabuhi'-bi ato si kalibutan.”"}
{"eng": "Wives, be subject to your own husbands, as to the Lord.", "abx": "Mga danda, aku'u-bi i pagdalum-na si mga alla-bi, sigon si pag'aku'-bi si pagdalum-na si Ginu'o."}
{"eng": "For the husband is the head of the wife, as Christ also is the head of the assembly, being himself the savior of the body.", "abx": "Kay i lalla i magtakulok si danda, pariho may nga si Kristo i magtakulok si manniniripon pag'ampo' nga puhu'-na, ngan iya mismo i Paragsalbar sito."}
{"eng": "He gave some to be apostles; and some, prophets; and some, evangelists; and some, shepherds and teachers;", "abx": "Iya i magbuwan sinan mga abilidad bilang rigalo. Aniya' magpakasirbi bilang apostol, aniya' may bilang paragsumat, aniya' bilang parapasamwak si ga'i pa magpanutu'o, ngan aniya' may bilang mangngataman nga paragturo' si magpanutu'o na."}
{"eng": "for the perfecting of the saints, to the work of serving, to the building up of the body of Christ,", "abx": "Agkarawat mga iya sinan mga katungdanan pagbulig nga akakaya i kada a'a nagtagama paghuwang si Diyos si kalugaringun-na ubligasyon basi' pina'agi si pagsirbi-na si balang addangan sigi babaskog i puhu'-na si Kristo,"}
{"eng": "But to each one of us, the grace was given according to the measure of the gift of Christ.", "abx": "Kundi' balang addangan si kita kam nagbuwanan abilidad tikang si mapinalangga'on pagpanginanu-na sigon si karuyag-na si Kristo."}
{"eng": "Therefore he says, “When he ascended on high, he led captivity captive, and gave gifts to people.”", "abx": "Pariho si maka'anna' si Kasuratan: Ngan pan dyata' na iya, agpabungyud-na i mga sapirdi-na ngan agbuwan iya rigalo si mga a'a."}
{"eng": "Now this, “He ascended”, what is it but that he also first descended into the lower parts of the earth?", "abx": "Ay kay nagpinugad nga pan dyata' iya? Apinugad to tungod kay pan hawod iya dahulo."}
{"eng": "He who descended is the one who also ascended far above all the heavens, that he might fill all things.", "abx": "I manari'i si hawod, iya may liwat i pan dyata' labaw pa ari si gidyadyaltahi langit basi' akabalik i dati kamutangan-na nga awinan iya si bisan ay."}
{"eng": "may be strengthened to comprehend with all the saints what is the width and length and height and depth,", "abx": "nga agpakakaya kam pagsabot, huwang si dimu'an nagpantagama paghuwang si Diyos, kon ay pa i kahaway-na pati' kalanga-na ngan kon ay pa i kadyalta-na pati' kalalum-na si gugma'-na si Kristo."}
{"eng": "and to know Christ’s love which surpasses knowledge, that you may be filled with all the fullness of God.", "abx": "Agpangadyi' liwat ako nga mismo anan si mga kalugaringun-bi, sa'abat-bi to gugma' nga gana' makasantop, hasta nga akapannu'an kam si kabug'usan-na si kina'iya-na si Diyos."}
{"eng": "being built on the foundation of the apostles and prophets, Christ Jesus himself being the chief cornerstone;", "abx": "Yaynan panimalay nagpasumpay si pundasyon nga iya mismo i mga apostol pati' mga paragsumat-na si Diyos ngan i bato anan si kanto nga nag'alagad-na mga iya, iya si Kristo Jesus."}
{"eng": "in whom the whole building, fitted together, grows into a holy temple in the Lord;", "abx": "Sanglit akapinugad kita nga i dimu'an matiryalis-na si pagtindog ag'adda si iya ngan sigi pupurma hasta nga ahimo adda templo nga sagrado tungod gihapon si pag'adda-na si Paragdalom."}
{"eng": "in whom you also are built together for a habitation of God in the Spirit.", "abx": "Ngan da'inan may si ka'am nga ag'adda si Kristo, nagtindog liwat kam basi' ahimo kam pangngingistaran-na si Diyos kon singnga ag'ayop i Espiritu-na."}
{"eng": "having abolished in his flesh the hostility, the law of commandments contained in ordinances, that he might create in himself one new man of the two, making peace,", "abx": "Pina'agi si pagsakit-na si puhu'-na, agpara'-na i gahum-na si bala'od pag'uripon, huwang i mga mando' pati' mga kasugu'an, basi' akahimo iya adda baha'o a'a tikang si duway to nga aka'adda huwang si iya. Si da'inan pa'agi, a'angkon i kamurayaw."}
{"eng": "and might reconcile them both in one body to God through the cross, having killed the hostility through it.", "abx": "Ngan sapabwilta-na liwat si Kristo ma'in hamok i rilasyun-na si duway to grupo, kundi' sapaduguk-na liwat gihapon mga iya pada'iray si Diyos ato si mahimoy to adda puho'. Ngan pina'agi si kamatayun-na ari si kudos, agpara'-na i nagkuruntrahan-na mga iya siray."}
{"eng": "Therefore remember that once you, the Gentiles in the flesh, who are called “uncircumcision” by that which is called “circumcision” (in the flesh, made by hands),", "abx": "Sanglit ka'am nagpanhinganak nan nga ma'in Hebro, ka'am nga nag'arunan “ma'in tinuri'” si mga magpaminugad nga “tinuri'”, i pagturi' nga buhat-na si a'a, intumu-bi kon ay i kamutangan-bi siray."}
{"eng": "that you were at that time separate from Christ, alienated from the commonwealth of Israel, and strangers from the covenants of the promise, having no hope and without God in the world.", "abx": "Intumu-bi nga siray bulag kam si Kristo, nagsikway kam si mga a'a-na si Israel ngan gana' kalabtanan-bi si pagkasarabutan nagsa'ad-na si Diyos pada'iray si mga a'a-na. Siray, ag'istar kam ato si kalibutan nga gana' pagla'um-bi ngan gana' sa'urup-urupan-bi hi'unong si Diyos."}
{"eng": "for by grace you have been saved through faith, and that not of yourselves; it is the gift of God,", "abx": "kay atalwas kam pina'agi si mapinalangga'on pagpanginanu-na huwang si pagtapud-bi. Ma'in to tikang si kalugaringon pagpaniguro, kundi' rigalu-nay to si Diyos."}
{"eng": "not of works, that no one would boast.", "abx": "Ga'i to a'angkon pina'agi si mga buhat, ngan tungod sinan, gana' bisan say makapahambog"}
{"eng": "But God, being rich in mercy, for his great love with which he loved us,", "abx": "Pero tungod si kahaya-na si gugma'-na si Diyos nga panno' si kalu'oy,"}
{"eng": "even when we were dead through our trespasses, made us alive together with Christ—by grace you have been saved—", "abx": "ag'allum-na kita kam huwang si Kristo bisan kon minatay na i mga kina'iya-ta kam tungod si pagtalapas. Ngan si kamatu'uran, pina'agi hamok si mapinalangga'on pagpanginanu-na sanglit kita kam atalwas."}
{"eng": "don’t cease to give thanks for you, making mention of you in my prayers,", "abx": "Tungod sinan, ga'i gayod ako alimot pagpasalamat si Diyos para si ka'am tikang si pakapakali-ko hi'unong si pagtu'u-bi si Paragdalom Jesus pati' si paghigugma'-bi si dimu'an nagtagama paghuwang si Diyos ngan agpara'intum-ta kam si mga pangadyi'-ko."}
{"eng": "We were also assigned an inheritance in him, having been foreordained according to the purpose of him who does all things after the counsel of his will,", "abx": "I dimu'an nagbuhat-na si Diyos ag'alagad si sapili'-na katuyu'an, ngan sigon si planu-na, agtuyo' andang iya pagpili' si kami' nga agka'adda si Kristo."}
{"eng": "to the end that we should be to the praise of his glory, we who had before hoped in Christ.", "abx": "Agpili'-na kami' mga Hebro basi' adayaw i maka'angayan kina'iya-na si Kristo pina'agi si pangiwa-kiwa kami' kay kami' i primiro nga aniya' kasiguruhan-na pag'angkon si mga nag'andoy kami' si Kristo."}
{"eng": "making known to us the mystery of his will, according to his good pleasure which he purposed in him", "abx": "Agpaguwa'-na na si kita ina'anto i tinago' katuyu'an-na, sigon si karuyag-na nga kinatu'anan i ungod planu-na pina'agi si Kristo"}
{"eng": "to an administration of the fullness of the times, to sum up all things in Christ, the things in the heavens and the things on the earth, in him.", "abx": "ngan dati to nagtigo siray nga kon anakka na i tama' panahon, iya na i pagpalangngan sito. Si kamatu'uran, yayto plano gana' la'in kon ma'in i pagpabiriyu'-na si Diyos si dimu'an mga hinimu-na ari si langit pati' ato si kalibutan nga si Kristo mismo i magtakulok."}
{"eng": "But before faith came, we were kept in custody under the law, confined for the faith which should afterwards be revealed.", "abx": "Antis paluwa' to pagtapod, nag'ingkutan kita si minuklatan-ta pamala'od ngan padayon to tubtob nagpakatu'an i pagtapod."}
{"eng": "So that the law has become our tutor to bring us to Christ, that we might be justified by faith.", "abx": "Sanglit i bala'od i magtinagal si kita pagpatuttot pada'iray si Kristo para kita nagkwinta matadong pina'agi si pagtapod si iya."}
{"eng": "But now that faith has come, we are no longer under a tutor.", "abx": "Ina'anto, tungod kay anakka na i pagtapod, ma'in na kita sakop si pagtinagal-na si bala'od."}
{"eng": "For I through the law died to the law, that I might live to God.", "abx": "Ma'in kunta' da'inan sinan kay pina'agi si pagsunod si bala'od siray, akawara'an ako pagla'om si gahum-na si bala'od pagtadong si kinabuhi'-ko. I tuyu'-na si Diyos sito, iya nga basi' i bug'os pagla'um-ko pagtadong sito anan hamok si iya."}
{"eng": "I have been crucified with Christ, and it is no longer I who live, but Christ lives in me. That life which I now live in the flesh, I live by faith in the Son of God, who loved me and gave himself up for me.", "abx": "I karuyag sidngun-ko nga day nagpapako' na ako huwang si Kristo, sanglit ma'in na ako i magkiwa kundi' si Kristo na dina nga mag'ayop si ako. I kinabuhi'-ko ina'anto agkiwa pina'agi si pagtapud-ko si Dadi'-na si Diyos nga maghigugma' si ako ngan mag'ako' si kamatayon nga para kunta' si ako."}
{"eng": "For before some people came from James, he ate with the Gentiles. But when they came, he drew back and separated himself, fearing those who were of the circumcision.", "abx": "Da'ito sito i mahinabo'. Myintras anakka i mga a'a nagpabawa-na si Santiago, agparapakihuwang dahulo pagkakan si Pedro si mga ma'in Hebro. Pero ngan panakka-na na sito mga a'a, agtikang iya pag'aliyawyaw hasta nga pabulag iya si mga ma'in Hebro. Agbuhat-nay to tungod kay atalaw iya nga aniya' sasabi-na kuntra si iya sito grupo nga magparababawa kunta' pagpaturi' si mga ma'in Hebro."}
{"eng": "And the rest of the Jews joined him in his hypocrisy, so that even Barnabas was carried away with their hypocrisy.", "abx": "I ditangnga' mga Hebro angirog si Pedro si pagparapakunu-kuno nga ga'i pa iya maki'adda si magpanutu'o nga ma'in Hebro, ngan hasta si Bernabe abawa sito pagpakunu-kuno."}
{"eng": "But not even Titus, who was with me, being a Greek, was compelled to be circumcised.", "abx": "Pero bisan kon adda Griko si Tito nga huwang-ko, ga'i iya nagturi' bisan aniya' kunta' mag'ubligar si iya pagpaturi'."}
{"eng": "This was because of the false brothers secretly brought in, who stole in to spy out our liberty which we have in Christ Jesus, that they might bring us into bondage,", "abx": "Si kamatu'uran, paluwa' to prublima tungod kay aniya' dati magpakasalakot si magpanutu'o ari nga mga kabugtu'an kuno'. Kundi', i mga tuyu'-na mga iya pagtiktik hamok si kami' nga magpan'adda na si Kristo Jesus hi'unong si pangiwa-kiwa-ta kam bilang mga a'a nga libri si pag'uripun-na si bala'od. Pwira pa sinan, aruyag liwat mga iya pag'uripon kunta' si kita kam."}
{"eng": "Then after a period of fourteen years I went up again to Jerusalem with Barnabas, taking Titus also with me.", "abx": "Mangno kahuman si katursi anyos pasagka ako gihapon pan Jerusalem, nga huwang na si Bernabe. Agpabaya'-ko liwat si Tito."}
{"eng": "I went up by revelation, and I laid before them the Good News which I preach among the Gentiles, but privately before those who were respected, for fear that I might be running, or had run, in vain.", "abx": "Pada'iray ako tungod kay agpakatu'an-na ako si Diyos nga kinahanglan ako pada'iray. Agpasayud-ko si mga iya i mahalap sumat nga nagparapasamwak-ko si mga ma'in Hebro. Pero agbuhat-koy to nga sikrito hamok, pina'agi si pagbagaw hamok si mga puno' nga labaw i pagtahud-bi, tungod kay akariman ako nga bangin ga'i mga iya ag'ako' nga ungod tikang si Diyos i nagparapasamwak-ko."}
{"eng": "But I make known to you, brothers, concerning the Good News which was preached by me, that it is not according to man.", "abx": "Mga kabugtu'an si pagtu'o, aruyag ako pagpakatu'an si ka'am nga i mahalap sumat nagparapasamwak-ko ma'in tikang hamok si isip-na si a'a."}
{"eng": "For I didn’t receive it from man, nor was I taught it, but it came to me through revelation of Jesus Christ.", "abx": "Ga'i to sakarawat-ko tikang si la'in a'a ngan gana' magturo' sito si ako, kundi' mismo si Jesu-Kristo sito i magpakatu'an si ako."}
{"eng": "I marvel that you are so quickly deserting him who called you in the grace of Christ to a different “good news”,", "abx": "Ag'usa gayod ako si kakali'-bi pag'i'a'amban si Diyos nga mag'agda si ka'am pina'agi si pagpasamwak si mapinalangga'on pagpanginanu-na si Kristo ngan aghuna'-huna' kam dayon pag'ako' si mahalap sumat kuno' nga aniya' pagkala'inan-na."}
{"eng": "but there isn’t another “good news.” Only there are some who trouble you and want to pervert the Good News of Christ.", "abx": "Si kamatu'uran, gana' na la'in pa mahalap sumat. Aniya' kuno' mga a'a nga agparapamasamok hamok si mga pamurubu'ut-bi. Agla'om to mga a'a nga sapabaliku'-na mga iya i mahalap sumat hi'unong si Kristo."}
{"eng": "I know such a man (whether in the body, or outside of the body, I don’t know; God knows),", "abx": "Bwilta-ko gihapon i mga allingun-ko pagpamatu'od nga sakilala-koy to gayod a'a. Kon nag'alsa ba' i puhu'-na o i espiritu-na hamok, ga'i ako sinan akatu'anan, pero akatu'anan i Diyos."}
{"eng": "how he was caught up into Paradise and heard unspeakable words, which it is not lawful for a man to utter.", "abx": "Nag'alsa iya pan Para'iso ngan aniya' mga sapamati'an-na ari nga ga'i sasantup-na si a'a, ngan ga'i agtugot pagpahalling mahi'unong sito."}
{"eng": "In this confidence, I was determined to come first to you, that you might have a second benefit,", "abx": "Tungod kay gana' duda-ko sinan, agplano ako pagbisita si ka'am dahulo basi' adubli i pagpulus-bi."}
{"eng": "and by you to pass into Macedonia, and again from Macedonia to come to you, and to be sent forward by you on my journey to Judea.", "abx": "I planu-ko kunta' pagbisita si ka'am si pada'iray-ko si prubinsya Macedonia ngan pahapit gihapon si ka'am nan si pagbalik-ko tikang ari. Mangno ka'am na i bahala' magbulig parti si biyahi-ko pan prubinsya Judea."}
{"eng": "For since death came by man, the resurrection of the dead also came by man.", "abx": "I karuyag sidngun-ko, nga tungod si addangan nga makadahulo pagsala', agkamaratay i dimu'an. Sanglit tungod namay si addangan nga makadahulo abanhaw, agkabaranhaw may i dimu'an."}
{"eng": "For as in Adam all die, so also in Christ all will be made alive.", "abx": "Kay kon ay i kasiguraduhan nga maratayon i dimu'an tungod si sa'ambit-na mga iya si Adan, iya may liwat i kasiguraduhan nga arallumon i dimu'an tungod si sa'ambit-na mga iya si Kristo."}
{"eng": "Therefore other languages are for a sign, not to those who believe, but to the unbelieving; but prophesying is for a sign, not to the unbelieving, but to those who believe.", "abx": "Kon sugad, kon aniya' si ka'am magpanutu'o magpahalling si la'in linggwahi, ahimoy to pangngilalahan si langitnon kastigo para si mga magpadayon si ga'i pagtutu'o ngan ma'in to para si mga magpanutu'o. Kundi' kon agpahalling kam si makigpasumat-na si Diyos, ahimoy to pangngilalahan si langitnon kasiguruhan para si mga magpanutu'o ngan ma'in to para si mga ga'i magpanutu'o."}
{"eng": "If therefore the whole assembly is assembled together and all speak with other languages, and unlearned or unbelieving people come in, won’t they say that you are crazy?", "abx": "Sanglit yayto i waydung-ko si ka'am. Kon aniya' pamasallod nga ga'i pa agpakatu'an-tu'anan o ga'i pa agpanutu'o ari si lugar nga nagbiririyu'an-na si manniniripon pag'ampo' ngan satakkahan-nay to mga iya nga kada addangan puro agpamahalling si la'in linggwahi, syimpri agpaminugad mga iya nga mga kapay-kapay kam."}
{"eng": "But if all prophesy, and someone unbelieving or unlearned comes in, he is reproved by all, and he is judged by all.", "abx": "Pero ay daw kon aniya' pasallod nga i satakkahan-na dina i kada addangan agpahalling si makigpasumat-na si Diyos? Syimpri abawa iya si pag'ako' nga adda iya makasasala' tungod si dimu'an sabati'an-na. Mismo i mga allingun-bi i maghusgar si iya"}
{"eng": "For he who speaks in another language speaks not to men, but to God, for no one understands, but in the Spirit he speaks mysteries.", "abx": "Kay i a'a namay nga nagpapahalling-na si Espirito si la'in linggwahi, ga'i to agbagaw si a'a kundi' si Diyos dina. Si kamatu'uran, gana' si iya makasabot kay mismo i kalugaringun-na espirito i nag'agihan-na si sapahalling-na mga tinago' kamatu'uran."}
{"eng": "But he who prophesies speaks to men for their edification, exhortation, and consolation.", "abx": "Pero i makapahalling si makigpasumat-na si Diyos, agbagaw dina si a'a para agpanarig i mga pagtu'u-na, agka'araghat ngan agkarili'aw."}
{"eng": "But now God has set the members, each one of them, in the body, just as he desired.", "abx": "Kundi' da'ito na gayod sito i kamutangan-na: Agpasintar-na si Diyos i mga pala'in-la'in parti si puho' kada adda sigon si dati planu-na."}
{"eng": "If they were all one member, where would the body be?", "abx": "Kon i dimu'an parti agparariho hamok klasi, gana' kina'anda'an puho'."}
{"eng": "Nevertheless, neither is the woman independent of the man, nor the man independent of the woman, in the Lord.", "abx": "Kundi' parti si kinabuhi'-ta kam nga agpaki'adda si Ginu'o, agkinahanglan-na si mga danda i mga lalla, ngan agkinahanglan-na may liwat si mga lalla i mga danda."}
{"eng": "For as woman came from man, so a man also comes through a woman; but all things are from God.", "abx": "Ungod nga naghimo i danda tikang si lalla, pero ungod may liwat nga i kada lalla a'allom tikang si danda. Kundi' i dimu'an puro agtikang si Diyos."}
{"eng": "To the Jews I became as a Jew, that I might gain Jews; to those who are under the law, as under the law, that I might gain those who are under the law;", "abx": "Kon akahuwang ako si mga Hebro, ag'irug-ko i kabatasanan-na si mga Hebro para aniya' si mga iya nga sabawa-ko. Kon akahuwang ako si mga a'a nga nagdaluman-na si bala'od, ag'irug-ko i kabatasanan-na si mga nagdaluman-na si bala'od para aniya' si mga iya nga sabawa-ko, bisan si kamatu'uran, gana' gahum-na si bala'od pagdalom si ako."}
{"eng": "to those who are without law, as without law (not being without law toward God, but under law toward Christ), that I might win those who are without law.", "abx": "Kon akahuwang ako si mga a'a nga ga'i salabutan-na si bala'od, ag'irug-ko i kabatasanan-na sinan mga a'a para aniya' si mga iya nga sabawa-ko, bisan si kamatu'uran, ga'i ako akalibri si bala'ud-na si Diyos kundi' agdaluman-na ako si pama'agi-na si Kristo."}
{"eng": "But I say this, brothers: the time is short. From now on, both those who have wives may be as though they had none;", "abx": "Mga kabugtu'an si pagtu'o, i karuyag sidngun-ko nga bali na ka'apiki si nagtala'an uras. Tikang ina'anto, i mga lalla nga mga allahan, kunta' pa'anna'-na si mga isip-na mga iya nga day gana' hamok mga alla-na,"}
{"eng": "and those who weep, as though they didn’t weep; and those who rejoice, as though they didn’t rejoice; and those who buy, as though they didn’t possess;", "abx": "i mga magparapandinamag nga day gana' hamok mga sabidu'an-na, i mga malipayon nga day gana' hamok mga salipayan-na, i mga aniya' pinamalli-na nga day ma'in maliyat i pag'antan-na mga iya."}
{"eng": "and those who use the world, as not using it to the fullest. For the mode of this world passes away.", "abx": "I mga a'a nga magpakaprubitso si mga inanna' si kalibutan, kunta' isip-na mga iya nga day gana' hamok mga sabarawan-na. Kay i dimu'an samuklatan-bi ato si kalibutan ina'anto, agtikapara' na."}
{"eng": "Some of you were such, but you were washed. You were sanctified. You were justified in the name of the Lord Jesus, and in the Spirit of our God.", "abx": "Ngan aniya' si ka'am magparapanbuhat sinan siray myintras pa iya agbasol. Pero nagpanlimpyahan na kam, agpakahugasan na si sala', ngan nagkwinta na nga mga matadong si pangulawan-na si Diyos sigon si gahum-na si Paragdalom Jesu-Kristo pati' pina'agi si Espiritu-na si Diyus-ta kam."}
{"eng": "For what do I have to do with also judging those who are outside? Don’t you judge those who are within?", "abx": "Gana' labut-ko paghusgar si mga a'a nga ma'in sakop si manniniripon pag'ampo' ngan gana' liwat labut-bi sinan, pero kinahanglan ka'am i manhusgar si mga sakop sito."}
{"eng": "But those who are outside, God judges. “Put away the wicked man from among yourselves.”", "abx": "I Diyos i manhusgar si mga ma'in sakop. “Sanglit papindahu-bi nan a'a nga mara'at i binuhatan-na.”"}
{"eng": "In the name of our Lord Jesus Christ, when you are gathered together with my spirit with the power of our Lord Jesus Christ,", "abx": "Bisan kon ga'i aghuwang si ka'am i puhu'-ko, awinan si ka'am aghuwang i gahum-ko pagdalom ngan human na dina aghusgaran-ko i magbuhat sito bilang magtunggo si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo nga day awinan hamok ako aghuwang si ka'am anan. Kon agtiriripon kam ngan i gahum-ko pagdalom awinan si ka'am hasta pa i gahum-na si Paragdalom Jesus,"}
{"eng": "According to the grace of God which was given to me, as a wise master builder I laid a foundation, and another builds on it. But let each man be careful how he builds on it.", "abx": "Tungod hamok si mapinalangga'on pagpanginanu-na si Diyos si ako, ako i magpahulma' si pundasyun-na nga day adda gipandayi. I ditangnga' may agturumoy pagtindog sito ngan kinahanglan agmato i balang addangan si mga trabahu-na mga iya."}
{"eng": "For no one can lay any other foundation than that which has been laid, which is Jesus Christ.", "abx": "Gana' na la'in pundasyon nga pwidi pa sapahulma'-na si bisan say aha'a pwira si dati na nagpahulma' nga iya si Jesu-Kristo."}
{"eng": "Who then is Apollos, and who is Paul, but servants through whom you believed, and each as the Lord gave to him?", "abx": "Kon isip-isip-bi, kay say ba' to gayod si Apolo? Ngan say ba' to liwat si Pablo? Mga rilihugon hamok kami' nga magbawa si ka'am si pagtutu'o sigon si tigpatrabahu-na si Paragdalom si kada addangan."}
{"eng": "I planted. Apollos watered. But God gave the increase.", "abx": "Pariho si uma, ako hamok i magparatanom ngan si Apolo may i magparabunyag, pero i Diyos i magpatubo' sito."}
{"eng": "So then neither he who plants is anything, nor he who waters, but God who gives the increase.", "abx": "Gana' sapayan-na kon say i magtanom pati' kon say i magbunyag, kunta', gana' na la'in nagpanginanu-bi kon ma'in hamok i Diyos nga magpatubo' si dimu'an."}
{"eng": "Now he who plants and he who waters are the same, but each will receive his own reward according to his own labor.", "abx": "I magparatanom pati' i magparabunyag ag'adda hamok i katuyu'an-na, ngan tikarawat mga iya si angay suhol sigon si kada trabahu-na si balang addangan."}
{"eng": "I thank God that I baptized none of you except Crispus and Gaius,", "abx": "Agpasalamat ngani' ako dina si Diyos kay gana' si ka'am nagbunyagan-ko pwira na si Crispo pati' Gayo."}
{"eng": "so that no one should say that I had baptized you into my own name.", "abx": "Sanglit gana' si ka'am makapinugad nga nagbunyagan kam pag'ako' si arun-ko."}
{"eng": "And honour and glory be to him, that is mighty to confirm you by my gospel, and (the) preaching of Jesus Christ, by the revelation of (the) mystery held still, in times everlasting; [Forsooth to him, that is mighty to confirm you by my gospel, and (the) preaching of Jesus Christ, after the revelation of (the) mystery holden still, that is, not showed, in times everlasting;]", "abx": "Dayaw-ta kam i Diyos! Iya i magbuwan si ka'am kasarig nga ga'i kam aburubantad si pagtu'u-bi, pina'agi si mahalap sumat mahi'unong si Jesu-Kristo nga iya i nagparapasamwak-ko. Yayto sumat ag'abuyon si nagpaklaro na ina'anto nga ga'i pa kinatu'anan siray ngan nagparatago' si maliyat na panahon."}
{"eng": "(But nowe is opened, and published among all nations by the Scriptures of the Prophetes, at the commandement of the euerlasting God for the obedience of faith)", "abx": "Pero nagpaklaro nayto ina'anto pina'agi si mga sinurat nga makigpasumat-na si Diyos, i Diyos nga agpadayon hasta si kahastahan, basi' i mga a'a si dimu'an mga nasyon agpanutu'o ngan anunod si iya."}
{"eng": "God is really great and powerful, so everybody has to tell him that he is good. He can make you strong. This is his message. It is the good news about Jesus Christ. A long time ago, God planned to get both the Jewish people, and the people that are not Jews, to believe in him. But at first he kept it a secret, and he just got the Jewish people to follow him. After that, he got his men to write about it ahead of time, and their words are in his book. Now his message about Jesus is for every nation. It is not just for the Jewish people, but everybody everywhere can trust him, and they can listen to him and do what he wants. God is the only one that can think good enough to make it all work out like that. So everybody has to tell God and Jesus Christ, “You are great.” They have always got to do that for ever. From Paul", "abx": "Para si sulo Diyos, nga gimadunungi, darayawon iya hasta si kahastahan pina'agi si Jesu-Kristo! Amen."}
{"eng": "The grace of our Lord Jesus Christ be with you all! Amen.", "abx": "Mangumusta si ka'am si Gayo, i magpa'istar si ako si ruma'-na ngan magpara'istimar liwat si bug'os manniniripon pag'ampo' nga magparabararagat pirmi ari. Mangumusta liwat si ka'am si Erasto, i tisuriru-na si syudad pati' si Cuarto nga bugtu'-ta si pagtu'o."}
{"eng": "For I will not dare to speak of any things except those which Christ worked through me for the obedience of the Gentiles, by word and deed,", "abx": "Ga'i ako agparabasang-basang hamok pagpahalling si bisan ay kon ma'in i nagpapabuhat-na si ako si Kristo nga akagiyahan i mga ma'in Hebro pagsunod si Diyos, pina'agi si mga sapahalling-ko pati' si mga sabuhat-ko."}
{"eng": "in the power of signs and wonders, in the power of God’s Spirit; so that from Jerusalem and around as far as to Illyricum, I have fully preached the Good News of Christ;", "abx": "Ahimoy to pina'agi si gahum-na si mga pangngilalahan si langitnon kasiguruhan pati' si mga makagagahom binuhatan ngan pina'agi liwat si gahum-na si Espirito. Sanglit tikang si Jerusalem hasta pada'iray si prubinsya Ilirico, sapasamwak-ko na i mahalap sumat mahi'unong si Kristo."}
{"eng": "I myself am also persuaded about you, my brothers, that you yourselves are full of goodness, filled with all knowledge, able also to admonish others.", "abx": "Mga kabugtu'an si pagtu'o, mahaya gayod i kasiguraduhan-ko nga panno' kam si mga kahalapan, gana' pangulangan si kata'u-bi ngan agpakakaya kam pagsitururu'-turu'ay."}
{"eng": "But I write the more boldly to you in part as reminding you, because of the grace that was given to me by God,", "abx": "Pero ato sito surat, midyo ako pusukado si ditangnga' mga parti nga day pariho ako si magpa'intom gihapon si ka'am. Da'ito sito i sasurat-ko tungod si mapinalangga'on pagpanginanu-na si Diyos"}
{"eng": "Now the God of perseverance and of encouragement grant you to be of the same mind with one another according to Christ Jesus,", "abx": "Tikang si Diyos i padayon pag'ilob pati' i mga pag'aghat, sanglit si padayon pagsunud-bi si Kristo Jesus amalako ako si Diyos nga iya gihapon i magpa'aradda si mga isip-bi."}
{"eng": "that with one accord you may with one mouth glorify the God and Father of our Lord Jesus Christ.", "abx": "Si da'inan pa'agi, ag'aradda kam pagdayaw si Diyus-na pati' Tatay-na si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo nga day pariho hamok si adda busis."}
{"eng": "for God’s Kingdom is not eating and drinking, but righteousness, peace, and joy in the Holy Spirit.", "abx": "kay i paghadi'-na si Diyos si mga kinabuhi'-ta kam gana' kalabtanan-na parti si karakanay o si irinumay, kundi' si pagkamatadong dina, si kamurayaw pati' si kalipayan tungod si dati na pag'adda-ta si Espirito Santo."}
{"eng": "For he who serves Christ in these things is acceptable to God and approved by men.", "abx": "Ngan bisan say i magsirbi si Kristo si da'ito pa'agi, akabuwan iya kalipayan si Diyos ngan nag'alagaran si dimu'an mga a'a."}
{"eng": "Yet if because of food your brother is grieved, you walk no longer in love. Don’t destroy with your food him for whom Christ died.", "abx": "Kon sapasamuk-mo i isip-na si bugtu'-mo tungod hamok si karakanon, kon sugad gana' na paghigugma' anan si buhat-mo. Dakaw aghimu'on nga i pagkakan-mo i makapabulag si Diyos si bugtu'-mo nga nagpakamatayan-na si Kristo."}
{"eng": "Then don’t let your good be slandered,", "abx": "Dakaw padikta si magparapaminugad nan nga mara'at i mahalap ngan tama' para si ka'aw basi' ga'i akasamyangan i pagkadiyus-na,"}
{"eng": "For none of us lives to himself, and none dies to himself.", "abx": "Iya gayod i papasalamatan kay gana' si kita kam ma'allom para hamok si kalugaringun-na, ngan gana' liwat si kita kam mamatay para hamok si kalugaringun-na."}
{"eng": "For if we live, we live to the Lord. Or if we die, we die to the Lord. If therefore we live or die, we are the Lord’s.", "abx": "Kon aniya' pa kinabuhi'-ta kam, yayto kinabuhi' naggamit pagbuwan unra si Paragdalom ngan kon amatay namay liwat kita, paray to liwat pagbuwan unra si iya. Sanglit i Paragdalom i tagtawa' si kita kam, bisan kon allom pa kita o minatay na."}
{"eng": "Do this, knowing the time, that it is already time for you to awaken out of sleep, for salvation is now nearer to us than when we first believed.", "abx": "Kinahanglan nga buhat-bi to, kay sasabutan-bi may kon ay na urasa ina'anto. Ga'i kita akatu'anan kon day ay i kaliyat-na si kinabuhi'-ta kahuman si pagtu'u-ta ngan primiro. Pero bisan kon ay pa i kaliyat-na sinan, mas apiki na i katalwasan-ta kam. Sanglit iya nayto i uras nga kinahanglan na kam pabangon si pagparapamaturi-bi."}
{"eng": "The night is far gone, and the day is near. Let’s therefore throw off the deeds of darkness, and let’s put on the armor of light.", "abx": "Tika'upos na i kasangumon ngan ma'in na pira i kanalungon. Sanglit tapukan-ta na kam i mga binuhatan si kalu'uman ngan pumwa'-ta i mga kina'iya nga pwidi apahayag si kadanta'an."}
{"eng": "For being not yet born, neither having done anything good or bad, that the purpose of God according to election might stand, not of works, but of him who calls,", "abx": "Ga'i pa a'allom mga iya, ngan myintras pa liwat mga iya agpakabuhat mahalap o mara'at, atuman i ungod tuyu'-na si Diyos si pagpili'-na si addangan to si magkaruwa:"}
{"eng": "it was said to her, “The elder will serve the younger.”", "abx": "Agpinugad-na si Diyos i magburod, “Kinahanglan nga agsirbi i siyaka si sirari.” Sanglit, i pagpili'-na si Diyos sigon si dati gayod pangagdahan-na ngan ma'in kon ay i mga sabuhat-na."}
{"eng": "For I am persuaded that neither death, nor life, nor angels, nor principalities, nor things present, nor things to come, nor powers,", "abx": "Kay sigurado gayod ako nga gana' makapabulag si kita kam tikang si gugma'-na, bisan i kamatayon o i kinabuhi', bisan i mga anghel o i mga mara'at espirito, bisan ay pa i sa'agihan-ta si ina'anto panahon o si titakka pa. Bisan ay gahuma,"}
{"eng": "nor height, nor depth, nor any other created thing will be able to separate us from God’s love which is in Christ Jesus our Lord.", "abx": "bisan i sari'i si gidyadyaltahi o ma'in ngani' si gihahawuri, o i bisan ay si dimu'an mga hinimo, gana' gayod makapabulag si kita si gugma'-na si Diyos nga kina'anda'an si pagpaki'adda si Kristo Jesus nga Paragdalum-ta."}
{"eng": "because the mind of the flesh is hostile toward God, for it is not subject to God’s law, neither indeed can it be.", "abx": "Sanglit ahimo kuntra-na si Diyos i a'a nga nagdaluman si makasasala' isip kay ga'i iya anunod si bala'ud-na si Diyos, ngan si kamatu'uran, ga'i to gayod sahimu-na agbuhat."}
{"eng": "Those who are in the flesh can’t please God.", "abx": "Ngan i mga a'a nga nagdaluman si makasasala' kina'iya, ga'i gayod akabuwan kalipayan si Diyos."}
{"eng": "Therefore don’t let sin reign in your mortal body, that you should obey it in its lusts.", "abx": "Sanglit, dakam na anugot nga daluman-na pa si mga karuyag-bi pagpakasala' i puhu'-bi nga aniya' kamatayun-na basi' hamok asunod i mga mara'at naghandum-na."}
{"eng": "Also, do not present your members to sin as instruments of unrighteousness, but present yourselves to God as alive from the dead, and your members as instruments of righteousness to God.", "abx": "Dakam agtuguti-bi nga akapasala' i pala'in-la'in parti si puhu'-bi ngan ahimo nga day mga garamiton pagbuhat si karat'an. Lugod, pahalaru-bi i mga kalugaringun-bi si Diyos nga akapariho si mga a'a nga agkamaratay na basi' agpaka'angkon si ungod kinabuhi', ngan pahalaru-bi si iya i dimu'an gayod parti si puhu'-bi basi' sagamit-na kam paghimo kon ay i matadong."}
{"eng": "For sin will not have dominion over you, for you are not under law, but under grace.", "abx": "Ga'i na kam gayod sadaluman-na si sala', kay ma'in na kam sakop si bala'od, kundi' sakop na kam dina si mapinalangga'on pagpanginanu-na si Diyos."}
{"eng": "May it never be! We who died to sin, how could we live in it any longer?", "abx": "Syimpri ga'i! Kay kon parti si sala', mga minatay na kita kam. Pinapa'i pa may kita agpadayon si pagpakasala'?"}
{"eng": "Or don’t you know that all of us who were baptized into Christ Jesus were baptized into his death?", "abx": "Sayod kam dimu'an si mahinabo' si kita ngan pagbunyag si kita kam. Dungan si pag'adda-ta si Kristo Jesus, amatay may liwat kita tungod si pagpaki'adda-ta si kamatayun-na."}
{"eng": "We were buried therefore with him through baptism into death, that just as Christ was raised from the dead through the glory of the Father, so we also might walk in newness of life.", "abx": "Si pagbunyag si kita kam, pariho kita kam si mga naglabbungan huwang si iya basi' abanhaw may liwat kita pag'angkon si baha'o kinabuhi' pariho si kabanhaw-na si Kristo pina'agi si maka'angayan kina'iya-na si Tata'."}
{"eng": "For until the law, sin was in the world; but sin is not charged when there is no law.", "abx": "Myintras pa nagparu'do' si Moises i Bala'od, sigi na pakasala' i mga a'a si kalibutan. Pero ga'i agkwinta-na si Diyos i sala' kon gana' bala'od."}
{"eng": "Nevertheless death reigned from Adam until Moses, even over those whose sins weren’t like Adam’s disobedience, who is a foreshadowing of him who was to come.", "abx": "Tikang pa may si panahun-na si Adan pada'iray si panahun-na si Moises, agdalom na i kamatayon si a'a hasta liwat si mga a'a nga ga'i akasala' pina'agi si pagsupak si mando' pariho si nagbuhat-na si Adan. Ngan parti namay si Adan, iya i aniya' kapuruparihu'an-na si addangan nga titakka."}
{"eng": "Being therefore justified by faith, we have peace with God through our Lord Jesus Christ;", "abx": "Kon sugad, tungod kay agkakwirinta kita kam matadong si pangulawan-na si Diyos pina'agi si pagtapud-ta, agsiharalapay na kita kam si Diyos ngan murayaw na kita. Ahimoy to tungod si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo,"}
{"eng": "through whom we also have our access by faith into this grace in which we stand. We rejoice in hope of the glory of God.", "abx": "ngan pina'agi si iya aniya' kasiguraduhan-ta nga saprubitsuhan-ta kam i mapinalangga'on pagpanginanu-na si Diyos tungod si padayon pagtapud-ta. Ngan agrayhak kita kam tungod si pagla'om nga agpaka'ambit kita kam si maka'angayan kina'iya-na si Diyos."}
{"eng": "For if those who are of the law are heirs, faith is made void, and the promise is made of no effect.", "abx": "Aniya' a'a nga agla'om pagprubitso si ungod kinabuhi' pina'agi si pagsunod si bala'od ngan kon i nagpana'aran-na si Diyos i mga da'ito sito, gana' pulus-na si pagtapod ngan ahimo nga ma'in na kinahanglanon i sa'ad."}
{"eng": "For the law produces wrath; for where there is no law, neither is there disobedience.", "abx": "Si kamatu'uran, iya dina i suwi'-na, kay tungod si bala'od paluwa' i ubligasyun-na si Diyos pagkastigo. Pero kon gana' bala'od, gana' may liwat mannunupak."}
{"eng": "But now apart from the law, a righteousness of God has been revealed, being testified by the law and the prophets;", "abx": "Pero ina'anto, aniya' baha'o pa'agi nagpakatu'an-na si Diyos kon pinapa'i i a'a akwinta matadong nga gana' kalabtanan-na si bala'od. Mismo i Bala'ud-na si Moises pati' i Nagpanurat-na si mga Paragsumat agtigo nga paluwa' to pagkamatadong."}
{"eng": "even the righteousness of God through faith in Jesus Christ to all and on all those who believe. For there is no distinction,", "abx": "I pagkamatadong nga tikang si Diyos, sa'angkun-na si dimu'an magpanutu'o pina'agi hamok si pagtapod si Jesu-Kristo. Gana' sapayan-na kon say kaw,"}
{"eng": "Now we know that whatever things the law says, it speaks to those who are under the law, that every mouth may be closed, and all the world may be brought under the judgment of God.", "abx": "Iyay nan i maka'anna' si bala'od ngan sayod na kita nga bisan ay i maka'anna' ari, nagpakatu'an to hamok para si mga aniya' ubligasyun-na pagtuman sito, basi' a'ala' i mga pasangilan-na mga iya ngan akahuwang i bug'os kalibutan kon husgaran-nay to si Diyos."}
{"eng": "Because by the works of the law, no flesh will be justified in his sight; for through the law comes the knowledge of sin.", "abx": "Kon sugad, gana' ni addangan nagkwinta-na si Diyos nga matadong tungod hamok kay agsunod iya si bala'od. Lugod, mismo i bala'od i magpakatu'an si kada a'a nga sala'an iya."}
{"eng": "oppression, and anguish on every soul of man who does evil, to the Jew first, and also to the Greek.", "abx": "Aniya' mga kakurihan pati' mga kabidu'an nga sa'abat-na si dimu'an mga a'a nga parapamuhat mara'at: Primiro si mga Hebro dahulo ngan nagpasunod i mga ma'in Hebro."}
{"eng": "But glory, honor, and peace go to every man who does good, to the Jew first, and also to the Greek.", "abx": "Pero para si dimu'an magparapamuhat mahalap, mga iya i makakarawat si maka'angayan kinabuhi', si unra pati' si kamurayaw: Primiro si mga Hebro gihapon, ngan nagpasunod i mga ma'in Hebro."}
{"eng": "For there is no partiality with God.", "abx": "Ada'inan nan kay gana' nagpasi'urug-na si Diyos kon aghusgar iya."}
{"eng": "who was declared to be the Son of God with power according to the Spirit of holiness, by the resurrection from the dead, Jesus Christ our Lord,", "abx": "pero parti namay si pagka'espiritu-na, i kabanhaw-na i magpamatu'od nga sa'angkun-na i gamhanan pwisto bilang dati Dadi'-na si Diyos: Iya i Paragdalum-ta, Jesu-Kristo."}
{"eng": "When he had said these words, the Jews departed, having a great dispute among themselves.", "abx": "“Sanglit sasayuran-bi kunta' nga tungod si pagpakangbungul-bungul-bi, amabawa i Diyos mammasamwak pada'iray si mga ma'in Hebro. Agpamasamwak to nga maniguro i Diyos pagtalwas si a'a, ngan sigurado nga agpantuninong mga iya.”"}
{"eng": "saying, ‘Go to this people and say, in hearing, you will hear, but will in no way understand. In seeing, you will see, but will in no way perceive.", "abx": "Pada'iraya ngan waydungin mga a'ay ray, ‘Sigi kam hamok paramati'ay, pero gana' mga sasabutan-bi, sigi buruslungay, pero gana' mga sakulawan-bi.’"}
{"eng": "For this people’s heart has grown callous. Their ears are dull of hearing. Their eyes they have closed. Lest they should see with their eyes, hear with their ears, understand with their heart, and would turn again, then I would heal them.’", "abx": "Kay yayray mga a'a agparapamakunu-kuno nga mga bulok hasta nga gana' na gayod lugod mga pamurubu'ut-na, agparapakangbungul-bungol ngan agparapakangbuta-buta. Kon ma'in da'inan sinan, amuklat na kunta' i mga mata-na, aka'abrihan i mga talinga-na, akaklaruhan i mga inisipan-na, abawa na kunta' mga iya pagtu'o si ako ngan sapahalap-ko mga iya."}
{"eng": "Now I stand here to be judged for the hope of the promise made by God to our fathers,", "abx": "Ngan ina'anto, atiya' ako nagbista tungod kay agla'om ako si sa'ad-na si Diyos si mga ginikanan-ta kam"}
{"eng": "which our twelve tribes, earnestly serving night and day, hope to attain. Concerning this hope I am accused by the Jews, King Agrippa!", "abx": "ngan si kamatu'uran, i katumanan-na sinan, iya i nagpara'anduy-na si dusi pamilya si ginikanan-ta kam pina'agi si kadisididu-na mga iya pagsirbi si Diyos allaw sangom. Talahuron Hadi', agpa'akusar-na ako si ditangnga' mga punu'-na si mga Hebro tungod sinan pagla'om."}
{"eng": "“I think myself happy, King Agrippa, that I am to make my defense before you today concerning all the things that I am accused by the Jews,", "abx": "“Hadi' Agripa, malipayon gayod ako pag'atubang ina'anto allaw si ka'aw pagpangatadungan si dimu'an sumbung-na si mga punu'-na si mga Hebro,"}
{"eng": "especially because you are expert in all customs and questions which are among the Jews. Therefore I beg you to hear me patiently.", "abx": "labihan na kay sayod kaw gayod si mga kabatasanan-na pati' si mga ga'i nagka'arabuyunan-na. Sanglit makimalu'oy ako nga ga'i kaw a'uyam pagtuninong si ako."}
{"eng": "He even tried to profane the temple, and we arrested him.", "abx": "ngan pwira pa sinan, agpurbar liwat iya pag'intrimis si templo, sanglit agdakop kami' iya."}
{"eng": "When he was called, Tertullus began to accuse him, saying, “Seeing that by you we enjoy much peace, and that prosperity is coming to this nation by your foresight,", "abx": "Pakaban'o si Pablo, agtikang dayon pagpasumbong si Tertullo ari si gubirnador si pagpinugad, “Talahuron gubirnador Felix! Bali liyat na panahon nga sa'abat kami' i kamingawan si pagtinagal-mo, ngan i kadisididu-mo pagpanginano si titakka iya i makapabag'o sito nasyon."}
{"eng": "we accept it in all ways and in all places, most excellent Felix, with all thankfulness.", "abx": "Ag'ako' kami' to pirmi bisan ay urasa ngan kinasing-kasing i pagpasalamat kami' sito."}
{"eng": "He called to himself two of the centurions, and said, “Prepare two hundred soldiers to go as far as Caesarea, with seventy horsemen and two hundred men armed with spears, at the third hour of the night.”", "abx": "Mangno agban'o i puno' duwangan si mga sinturyun-na ngan agpaminugad-na, “Agpa'andama kam sitinta sundalo mga dikabayo, dos syintos magbaktas di'ispada, pati' dos syintos pa diburos basi' akapada'iray kam si syudad Cesarea ina'anto sangom pangalasnwibi."}
{"eng": "He asked them to provide mounts, that they might set Paul on one, and bring him safely to Felix the governor.", "abx": "Agpa'andama liwat kam kabayo para si Pablo kay basi' sigurado i pagbawa-bi pada'iray si Gubirnador Felix.”"}
{"eng": "Paul, looking steadfastly at the council, said, “Brothers, I have lived before God in all good conscience until today.”", "abx": "Agbuslung-na pahalap si Pablo i bug'os Kunsiho ngan aminugad, “Mga kabugtu'an, murayaw i pamurubu'ut-ko pagtuman si katungdanan-ko si Diyos, tikang siray hasta pa ina'anto.”"}
{"eng": "The high priest, Ananias, commanded those who stood by him to strike him on the mouth.", "abx": "Pakapinugad-na sinan, i gilalabawi paraghalad Ananias agmando' dayon si mga magpanunggo matapit si Pablo pagtikmo' si iya."}
{"eng": "When the seven days were almost completed, the Jews from Asia, when they saw him in the temple, stirred up all the multitude and laid hands on him,", "abx": "Ngan tikatapos na i pito' allaw pag'antahak, aniya' mga Hebro tikang si prubinsya Asia magpakakulaw si Pablo ari si templo. Agpugulan-na mga iya si Pablo ngan agpasaramuk-na i magpantarambak ari"}
{"eng": "crying out, “Men of Israel, help! This is the man who teaches all men everywhere against the people, and the law, and this place. Moreover, he also brought Greeks into the temple and has defiled this holy place!”", "abx": "si pagparapanurakaw-na, “Mga a'a-na si Israel, amuliga kam si kami'! Iyay to i lalla magparaturo' si dimu'an mga a'a bisan singnga kuntra si mga a'a-ta, si bala'ud-ta, pati' si pag'ampu'-ta ato sito lugar. Pwira pa sinan, agbawa pa liwat iya mga Griko pada'ito si hawan-na si templo ngan tungod sito akarigsukan i sagrado lugar.”"}
{"eng": "For they had seen Trophimus the Ephesian, with him in the city, and they supposed that Paul had brought him into the temple.", "abx": "Akapinugad mga iya sinan kay ari si syudad, sakulawan-na mga iya nga aghuwang si Pablo si addangan Griko nga taga sunsari'i si syudad Efeso nag'arunan Trofimo ngan gasi-na mga iya nga agpabaya'-nay to si Pablo pada'iray si hawan-na si templo."}
{"eng": "I coveted no one’s silver, gold, or clothing.", "abx": "Ga'i ako asindak si panaptun-na o si kwarta-na si bisan say, maski bulawan o salapi'."}
{"eng": "You yourselves know that these hands served my necessities, and those who were with me.", "abx": "Ka'am mismo i magpakasayod nga agtrabaho ako pag'anda' si kinahanglanun-ko hasta i para si mga kahuruwangan-ko."}
{"eng": "For I know that after my departure, vicious wolves will enter in among you, not sparing the flock.", "abx": "Akatu'anan ako nga si pataliwan-ko, aniya' mga tihuwang si ka'am nga akapa'amban si pagtu'u-na si mga nagpangataman-bi pariho si pagpirwisyu-na si mga ma'isog hayop makatig'ob si mga karniro."}
{"eng": "Men will arise from among your own selves, speaking perverse things, to draw away the disciples after them.", "abx": "Bisan mismo anan si ka'am, aniya' pamaluwa' nga bali amabaliskad si kamatu'uran basi' aniya' sapasindak-na si mga inadalan pagbungyod si mga iya."}
{"eng": "These accompanied him as far as Asia: Sopater of Beroea, Aristarchus and Secundus of the Thessalonians, Gaius of Derbe, Timothy, and Tychicus and Trophimus of Asia.", "abx": "Agbaya'-na iya si dadi'-na si Piros nag'arunan Sopater nga taga sunsari'i si syudad Berea, kas Aristarco pati' Segundo nga mga taga sunsari'i si syudad Tesalonica, si Gayo nga taga sunsari'i si bungto Derbe, si Timoteo, hasta liwat kas Tiquico pati' Trofimo nga mga taga sunsari'i si prubinsya Asia."}
{"eng": "But these had gone ahead, and were waiting for us at Troas.", "abx": "Agpandahuloy to mga a'a ngan agparapangantahak si kami' ari si syudad Troas."}
{"eng": "Many also of those who had believed came, confessing and declaring their deeds.", "abx": "Si pagtiriripun-na mga iya pag'ampo', aniya' pirmi si mga dati na magpanutu'o nga pan dahulu'an pagkumpisal si mga sala'-na labihan na i mga pagtapud-na si mga mara'at espirito."}
{"eng": "Many of those who practiced magical arts brought their books together and burned them in the sight of all. They counted their price, and found it to be fifty thousand pieces of silver.", "abx": "Aniya' si mga iya siray nga agkagarara' pagparatangnga' si mga mara'at espirito. Agparapanipun-na mga iya i mga nilikid sinurat nga panno' si mga urasyon ngan agpamar'ugan-na atubang si ka'aha'an. Mga singkwinta mil drakma diplata i kantidad-na si dimu'an nagpabar'og."}
{"eng": "But some of the itinerant Jews, exorcists, took on themselves to invoke over those who had the evil spirits the name of the Lord Jesus, saying, “We adjure you by Jesus whom Paul preaches.”", "abx": "Ari siray lugar aniya' mga Hebro magparapanlibut-libot pagpapinda si mga mara'at espirito. Agpurbar mga iya paghilwas si arun-na si Paragdalom Jesus atubang si mga nagpamawa-bawa. Yayto i nagparapaminugad-na mga iya: “Agmandaran-ta kaw pina'agi si gahum-na si Jesus nga nagparapasamwak-na si Pablo, papindaha si puhu'-na.”"}
{"eng": "There were seven sons of one Sceva, a Jewish chief priest, who did this.", "abx": "Huwang si magparapanhimo sinan i pitungan dadi'-na lalla si Eskeva nga addangan si mga puno' paraghalad Hebro."}
{"eng": "Now a certain Jew named Apollos, an Alexandrian by race, an eloquent man, came to Ephesus. He was mighty in the Scriptures.", "abx": "Siray uras, aniya' Hebro manakka ari si Efeso nag'arunan Apolo, nga taga sunsari'i si syudad Alejandria. Mata'o gayod iya labihan na kon hi'unong si Kasuratan."}
{"eng": "This man had been instructed in the way of the Lord; and being fervent in spirit, he spoke and taught accurately the things concerning Jesus, although he knew only the baptism of John.", "abx": "Nagturu'an na iya si pa'agi pagsunod si Paragdalom, ngan masagha' gayod iya si pagpahalling. Agmatuhan-na gayod i nagparaturu'-na mahi'unong si Jesus, bisan kon i sata'uhan-na tubtob hamok si pagsabut-na si pagparabunyag-na si Juan siray."}
{"eng": "He began to speak boldly in the synagogue. But when Priscilla and Aquila heard him, they took him aside, and explained to him the way of God more accurately.", "abx": "Siray mga allaw, pusukado iya pagparapahalling ari si sinaguga. Ngan pakabati'-na kas Priscila pati' Aquila si iya, akatu'anan mga iya nga kulang pa i pagsabut-na. Sanglit ag'agda-na iya pada'iray si mga ruma'-na ngan ari mas nagpaklaro i pag'isplikar si iya si pa'agi pagsunod si Diyos."}
{"eng": "He came to Ephesus, and he left them there; but he himself entered into the synagogue and reasoned with the Jews.", "abx": "Mangno pahapit dahulo mga iya si syudad Efeso, kon singnga agbilin-na si Pablo kas Priscila pati' Aquila ngan aglugaring dayon iya pada'iray si sinaguga ngan ari agparapahalling si mahalap sumat pagpasayod si mga Hebro."}
{"eng": "When they asked him to stay with them a longer time, he declined;", "abx": "Aghawiran-na iya si mga magpamakali pag'istar maliyat-liyat pa, pero amaribad iya."}
{"eng": "but taking his leave of them, he said, “I must by all means keep this coming feast in Jerusalem, but I will return again to you if God wills.” Then he set sail from Ephesus.", "abx": "Myintras iya pa'amban aniya' sa'ad-na, “Pabwilta ako kon iya i tuyu'-na si Diyos.” Mangno amanakay gihapon iya paraw."}
{"eng": "But when Paul was about to open his mouth, Gallio said to the Jews, “If indeed it were a matter of wrong or of wicked crime, you Jews, it would be reasonable that I should bear with you;", "abx": "Si pamahalling-na na kunta' si Pablo, agpinugad-na si Galio i mga Hebro, “Aniya' kunta' pulus-na si ako pagpamati' si ka'am kon mahi'unong ba' si adda kinapilyuhan o ma'in ngani' adda mahaya kasal'anan i mga sumbung-bi."}
{"eng": "but if they are questions about words and names and your own law, look to it yourselves. For I don’t want to be a judge of these matters.”", "abx": "Pero ka'am na hamok manuhay kay parti may nan dina si nagdiriskusyunan-bi hi'unong si mga kalugaringun-bi allingon, aron pati' bala'od. Ga'i ako anhusgar kon da'inan sinan.”"}
{"eng": "But those who escorted Paul brought him as far as Athens. Receiving a commandment to Silas and Timothy that they should come to him very quickly, they departed.", "abx": "Tungod sinan, ag'apura i mga kabugtu'an si pagtu'o pagpataliwan dayon si Pablo pero pamabilin kas Silas pati' Timoteo. Aniya' nagpanlihog pagbantay si Pablo pada'iray si bungto nga matapit si kalawot, ngan agpamaya' to si iya pagtalabok pan syudad Atenas. Si pagpamalik-na sito, agpanugunan-nay to para si kas Silas pati' Timoteo nga ga'i ag'awat pagbukod si iya."}
{"eng": "Paul, as was his custom, went in to them; and for three Sabbath days reasoned with them from the Scriptures,", "abx": "sanglit pasallod dahulo si Pablo sigon si kabatasanan-na kon anakka iya si baha'o lugar. Ari pirmi iya si kada Allaw Pandidiskanso sallod si tallo duminggo ngan pina'agi si Kasuratan agparapapatadung-na i mga a'a."}
{"eng": "explaining and demonstrating that the Christ had to suffer and rise again from the dead, and saying, “This Jesus, whom I proclaim to you, is the Christ.”", "abx": "Agparapasabot ngan agparapamatu'od iya nga kinahanglan dahulo agsakit siray i Tinu'inan Mannanalwas mangno abanhaw. Si katapus-tapusan aminugad iya, “Kon sugad, sigurado nga si Jesus nga nagpasamwak-ko si ka'am, iya i Tinu'inan Mannanalwas.”"}
{"eng": "They spoke the word of the Lord to him, and to all who were in his house.", "abx": "Sanglit nagpa'ala' i dimu'an magpangistar si ruma'-na ngan agsumatan-na mga iya kas Pablo si allingun-na si Paragdalom."}
{"eng": "He took them the same hour of the night and washed their stripes, and was immediately baptized, he and all his household.", "abx": "Sinan mismo ka'urason si sangom, agtuttutan-na mga iya si wardin basi' sahugasan-na sito i mga kasamaran-na mga iya. Mangno agpabunyag dayon iya huwang i dimu'an ginsakupan-na."}
{"eng": "He brought them up into his house and set food before them, and rejoiced greatly with all his household, having believed in God.", "abx": "Agbawa-na mga iya si wardin pada'iray si ruma'-na ngan agpakakan-na. Bali kalipayan-na tungod kay anutu'o na iya si Diyos ngan da'inan may liwat i dimu'an magpangistar si ruma'-na."}
{"eng": "but Paul chose Silas and went out, being commended by the brothers to the grace of God.", "abx": "ngan si Silas may i nag'agda-na si Pablo pagbaya' si iya. Nagpatubyan kas Pablo pati' Silas si mga kabugtu'an si mapinalangga'on pagpanginanu-na si Paragdalom."}
{"eng": "He went through Syria and Cilicia, strengthening the assemblies.", "abx": "Pataliwan mga iya ngan si paka'agi-na mga iya si Siria pati' si Cilicia, sigi mga iya pabaskog si mga pagtu'u-na si manniniripon pag'ampo' si mga kaburubungtuhan ari."}
{"eng": "After they had spent some time there, they were dismissed in peace from the brothers to the apostles.", "abx": "Kahuman si pira allaw, nagpataliwan mga iya si mga kabugtu'an huwang i pagpalako kamurayaw ngan makigpangumusta mga iya si magpanlihog sito."}
{"eng": "But Paul and Barnabas stayed in Antioch, teaching and preaching the word of the Lord, with many others also.", "abx": "Pero pabilin kas Pablo pati' Bernabe ari si Antioquia. Agpadayon mga iya pagturo' ngan pagpasamwak si allingun-na si Paragdalom ngan malabbat ari i mga kapararihu-na."}
{"eng": "that the rest of men may seek after the Lord: all the Gentiles who are called by my name, says the Lord, who does all these things.’", "abx": "basi' agpanganda' si Paragdalom i ditangnga' ka'aha'an nga iya i mga ma'in Hebro nga nagtagama pag'ako' si arun-ko. Iyay nan i allingun-na si Paragdalom nga magbuhat sito"}
{"eng": "“All of God’s works are known to him from eternity.", "abx": "nga nagpakatu'an tikang pa siray.”"}
{"eng": "The priest of Jupiter, whose temple was in front of their city, brought oxen and garlands to the gates, and would have made a sacrifice along with the multitudes.", "abx": "Ari si gawas-na si syudad, aniya' templu-na si diyus-na mga iya nag'arunan Zeus ngan i pagkagasi-na mga iya nga si Bernabe si Zeus na, ngan si Pablo may si Hermes kay iya i tinu'inan parapasamwak. Sanglit i paraghalad-na si Zeus agbawa mga panhahalad pada'iray si pwirtahan-na si syudad. Agpamawa mga iya mga tinulu-tulo burak pati' mga butakal baka nga burunu'on kunta' pagpakulaw nga ag'ampo' mga iya si mga apostol."}
{"eng": "In Iconium, they entered together into the synagogue of the Jews, and so spoke that a great multitude both of Jews and of Greeks believed.", "abx": "Ari si syudad Iconio, pasallod kas Pablo pati' Bernabe si sinaguga-na si mga Hebro, sigon si kabatasanan-na na mga iya kon anakka si baha'o lugar. Tungod si kahalap-na si pagwali-na mga iya, bali labbat si mga Hebro ngan da'inan may si mga ma'in Hebro i magpanutu'o."}
{"eng": "But the disbelieving Jews stirred up and embittered the souls of the Gentiles against the brothers.", "abx": "Pero i mga Hebro nga agdiri' pagtutu'o si Jesus agpara'aghat-na i ditangnga' nga ma'in Hebro pagkuntra si mga kabugtu'an si pagtu'o."}
{"eng": "Therefore they stayed there a long time, speaking boldly in the Lord, who testified to the word of his grace, granting signs and wonders to be done by their hands.", "abx": "Bisan kon da'inan sinan, tama'-tama' i kaliyat-na kas Pablo pag'istar ari, ngan pusukado mga iya pagwali tungod si pagtapud-na mga iya si Ginu'o. Agparasumat mga iya mahi'unong si mapinalangga'on pagpanginanu-na, ngan mismo si Jesus i makapamatu'od nga ungod to pina'agi si pagbuwan-na si mga iya gahom paghimo mga urusahon pati' mga pangngilalahan si langitnon kasiguruhan."}
{"eng": "But the multitude of the city was divided. Part sided with the Jews and part with the apostles.", "abx": "Sallod sinan mga ka'urason, i mga a'a nga alisang dahulo agsadurudiki'it pag'abuyon si mga apostol ngan i ditangnga' may angabuyon si mga ga'i magpanutu'o Hebro hasta nga anakka nga agduwa na hamok grupo i mga a'a si syudad."}
{"eng": "So when the Jews went out of the synagogue, the Gentiles begged that these words might be preached to them the next Sabbath.", "abx": "Mangno agdahulo kas Pablo pati' Bernabe paggawas si sinaguga, sanglit aniya' mamungyod si mga iya pag'imbitar nga pagpahalling pa mahi'unong sito si manunod Allaw Pandidiskanso."}
{"eng": "Now when the synagogue broke up, many of the Jews and of the devout proselytes followed Paul and Barnabas; who, speaking to them, urged them to continue in the grace of God.", "abx": "Kahuman pagpalitira si magtiriripon, malabbat i mamukod si kas Pablo. Aniya' si mga iya mga Hebro pati' mga rilihuso nga magkabarawa si mga rilihiyun-na. Sanglit agpadayon pa kas Pablo pagpasayod mahi'unong si nagpanwali-na bawa i pag'aghat sito mga a'a nga agpasigi si pagtapud-na mga iya si mapinalangga'on pagpanginanu-na si Diyos."}
{"eng": "Be it known to you therefore, brothers, that through this man is proclaimed to you remission of sins;", "abx": "Sanglit mga kabugtu'an, aruyag ako agpakatu'an si ka'am nga si Jesus i nagtukoy nga Gisurusagraduhi Tinu'inan ngan pasamwak-ko nga pina'agi si kamatayun-na, apasaylo i sala'."}
{"eng": "and by him everyone who believes is justified from all things, from which you could not be justified by the law of Moses.", "abx": "Gana' nagkwinta matadong si pangulawan-na si Diyos pina'agi si pagsunod si bala'ud-na si Moises kundi' agkwinta-na matadong i kada addangan nga padayon si pagtutu'o si Jesus."}
{"eng": "Therefore he says also in another psalm, ‘You will not allow your Holy One to see decay.’", "abx": "Pwira pa sinan, tungod kay aniya' sa'ad-na si Diyos maka'anna' si Kasuratan: Tuman-ko i nagsa'ad-ko si David nga gana' la'in kon ma'in i dimu'an nga makatapuran ngan diyusnon kararawatun-mo, aniya' liwat maka'anna' si Kasuratan mahi'unong si pagbanhaw-na si Jesus nga ga'i arunot i bangkay-na: Ga'i ako agtugot nga arunot i bangkay-na si Sagrado Nagtagama-ko."}
{"eng": "But Saul, who is also called Paul, filled with the Holy Spirit, fastened his eyes on him", "abx": "Mangno si Saulo nga kilala liwat si aron Pablo, amuslong ari si Elimas. Agdaluman-na iya si Espirito Santo ngan aminugad,"}
{"eng": "As any of the disciples had plenty, each determined to send relief to the brothers who lived in Judea;", "abx": "Nagka'arabuyunan si mga inadalan nga tubtob si sakaya-na si balang addangan, angamot kwarta si mga kabugtu'an si pagtu'o mag'istar si Judea."}
{"eng": "which they also did, sending it to the elders by the hands of Barnabas and Saul.", "abx": "Agbuhat-nay nan mga iya ngan si Bernabe pati' si Saulo i nagpabawa-na si mga amut-na pada'iray si mga mahanak si pagtu'o ari."}
{"eng": "He told us how he had seen the angel standing in his house and saying to him, ‘Send to Joppa and get Simon, who is called Peter,", "abx": "Agsumatan-na kami' nga akakulaw kuno' iya anghel nga paluwa' si ruma'-na ngan aminugad, ‘Anlihuga pan Jopa, pag'ala' si Simon nga kilala liwat si aron Pedro."}
{"eng": "who will speak to you words by which you will be saved, you and all your house.’", "abx": "Iya i manumat si ka'aw kon pinapa'i kam agkasaralbar hasta i dimu'an ginsakupan-mo.’”"}
{"eng": "He saw heaven opened and a certain container descending to him, like a great sheet let down by four corners on the earth,", "abx": "Sakulawan-na nga angabri i langit ngan aniya' inanna' day tampi' nga bali lambo, nagtunton nga day nag'ingkutan si ampat kantu-na."}
{"eng": "in which were all kinds of four-footed animals of the earth, wild animals, reptiles, and birds of the sky.", "abx": "Panno' to si dimu'an klasi si hayop, mananap, pati' manuk-manok."}
{"eng": "When many days were fulfilled, the Jews conspired together to kill him,", "abx": "Kahuman si pira allaw, aniya' mga punu'-na si mga Hebro magkurunsabo pagmatay si iya,"}
{"eng": "but their plot became known to Saul. They watched the gates both day and night that they might kill him,", "abx": "sanglit allaw sangom i pagparabantay si iya ari si mga pangngagihan si kuta'-na si syudad. Kundi' sakatu'anan-na si Saulo i planu-na mga iya"}
{"eng": "and asked for letters from him to the synagogues of Damascus, that if he found any who were of the Way, whether men or women, he might bring them bound to Jerusalem.", "abx": "Siray ka'urason, sigi pa pakatalaw si Saulo nga paratukan kamatayon i mga inadalan-na si Ginu'o. Aruyag gayod iya nga akapada'iray si syudad Damasco pag'usisa kon aniya' sa'anda'an-na mga a'a ari nga huwang si baha'o pa'agi pagtapit si Diyos nagturu'-na si Jesus. Sanglit pada'iray iya dahulo si gilalabawi paraghalad pagpalako mga surat nga papakulawon si mga sinaguga ari basi' sadakup-nay to mga a'a, lalla o danda ngan sapamawa-nay to bilang priso pan Jerusalem."}
{"eng": "As they went on the way, they came to some water; and the eunuch said, “Behold, here is water. What is keeping me from being baptized?”", "abx": "Si pagparabiyahi-na mga iya, aniya' sa'agihan-na mga iya sapa', ngan aminugad i taga Etiopia, “Kulawin! Atiya' buwahi'. Aniya' ba' maka'ulang kon agpabunyag ako?”"}
{"eng": "But Peter said to him, “May your silver perish with you, because you thought you could obtain the gift of God with money!", "abx": "Anaruman dina si Pedro, “Atunaw pa kaw kunta' huwang si kwarta-moy nan, kay gasi-mo nga pwidi kabayaran kwarta i gahum-na si Diyos pagpa'ayop si Espirito Santo!"}
{"eng": "You have neither part nor lot in this matter, for your heart isn’t right before God.", "abx": "Gana' labut-mo si trabaho kami' to para si Diyos, kay ma'in tama' i katuyu'an-mo si pangulawan-na si Diyos."}
{"eng": "Now when Simon saw that the Holy Spirit was given through the laying on of the apostles’ hands, he offered them money,", "abx": "Ngan pakakulaw-na si Simon nga pa'ayop i Espirito Santo si pandu'un-na si mga apostol, amaru'do' iya kwarta si mga iya ngan aminugad,"}
{"eng": "saying, “Give me also this power, that whomever I lay my hands on may receive the Holy Spirit.”", "abx": "“Buwanin may liwat ako sito gahom basi' pa'ayop i Espirito Santo si bisan say pinadu'unan-ko si mga palat-ko.”"}
{"eng": "Now when the apostles who were at Jerusalem heard that Samaria had received the word of God, they sent Peter and John to them,", "abx": "Ngan pakapakali-na si mga apostol ari si Jerusalem nga ag'ako' i mga Samaritano si allingun-na si Diyos, aglihug-na mga iya si Pedro pati' si Juan pagpada'iray."}
{"eng": "who, when they had come down, prayed for them, that they might receive the Holy Spirit;", "abx": "Si panakka-na mga iya, agpangadyi'an-na nga aka'ayop si magpanutu'o i Espirito Santo,"}
{"eng": "for as yet he had fallen on none of them. They had only been baptized in the name of Christ Jesus.", "abx": "kay ga'i payto padugok si bisan say si mga iya. Agpabunyag hamok mga iya pag'ako' si arun-na si Ginu'o Jesus."}
{"eng": "Then they laid their hands on them, and they received the Holy Spirit.", "abx": "Mangno agpadu'un-na kas Pedro pati' Juan i mga palat-na ari si magpanutu'o ngan pa'ayop dayon i Espirito Santo."}
{"eng": "Saul was consenting to his death. A great persecution arose against the assembly which was in Jerusalem in that day. They were all scattered abroad throughout the regions of Judea and Samaria, except for the apostles.", "abx": "Huwang ari si Saulo, nga ag'alagad si pagmatay si Esteban. Mismo sinan allaw agtikang i pagpamasakit si manniniripon pag'ampo' ari si Jerusalem. Nagpanhar'as mga iya dimu'an si la'in a'a tungod hamok si mga pagtu'u-na. Pwira si mga apostol, agwarak i ditangnga' si bug'os mga prubinsya Judea pati' Samaria."}
{"eng": "Devout men buried Stephen and lamented greatly over him.", "abx": "Aniya' diyusnon mga lalla maglabbong si Esteban ngan mabidun'on gayod mga iya."}
{"eng": "But Saul ravaged the assembly, entering into every house and dragged both men and women off to prison.", "abx": "Lugod si Saulo may sigi dina kastigo si manniniripon pag'ampo' basi' pama'amban kunta' si mga pagtu'u-na. Pada'iray iya si pala'in-la'in ruma', ngan agpangguyud-na pagawas i mga lalla pati' i mga danda ngan agpamaprisu-na."}
{"eng": "‘heaven is my throne, and the earth a footstool for my feet. What kind of house will you build me?’ says the Lord. ‘Or what is the place of my rest?", "abx": "I langit, iya i trunu-ko ngan i kalibutan, iya i pannungtungan-na si kitid-ko. Ay klasiha pangngistaran i nagtindug-bi para si ako? O ma'in ngani', singnga may i pandidiskansuhan-ko?"}
{"eng": "Didn’t my hand make all these things?’", "abx": "Ma'in ba' i gahum-ko maghimo sito dimu'an?"}
{"eng": "He said, “Brothers and fathers, listen. The God of glory appeared to our father Abraham when he was in Mesopotamia, before he lived in Haran,", "abx": "Anaruman iya, “Mga kabugtu'an pati' mga mahanak, pamati'i-bi ako! Ngan kari'i-na pa si prubinsya Mesopotamia, antis iya ag'istar ari si syudad Haran, sakulawan-na si gipapu'-papu'i-ta kam Abraham i Diyos nga aniya' maka'angayan danta'-na."}
{"eng": "and said to him, ‘Get out of your land and away from your relatives, and come into a land which I will show you.’", "abx": "Agpinugad-na iya si Diyos, ‘Ambanin i nasyun-mo pati' i kabugtu'an-mo, ngan pada'iraya si pitak papakulawun-ko si ka'aw.’"}
{"eng": "Then he came out of the land of the Chaldaeans and lived in Haran. From there, when his father was dead, God moved him into this land where you are now living.", "abx": "“Sanglit pa'amban iya si Mesopotamia nga kilala liwat si aron Kaldea ngan palalin iya si Haran. Ngan minatay na i tatay-na, agpapada'itu-na iya si Diyos ato sito pitak nag'istaran-bi to ina'anto."}
{"eng": "Ananias, hearing these words, fell down and died. Great fear came on all who heard these things.", "abx": "Si pakapakali-na sinan si Ananias, atumba iya ngan amatay. Bali gayod katalaw-na si dimu'an magpakapakali hi'unong si mahinabo'."}
{"eng": "The young men arose and wrapped him up, and they carried him out and buried him.", "abx": "Mangno aniya' mga dadi'-dadi'on pa lalla pamadugok ngan agputus-na mga iya i bangkay-na. Agbawa-nay to mga iya pagawas ngan aglabbungan-na dayon."}
{"eng": "and laid them at the apostles’ feet; and distribution was made to each, according as anyone had need.", "abx": "Balang ta'ud-ta'od, aniya' si mga iya magbaligya' pitak o ma'in ngani' mga ruma' ngan agpa'intriga-na mga iya i balli-na ari si mga apostol basi' mga iya mag'antan, ngan agtaltag-nay ray mga iya si bisan say kumpurmi si nagkinahanglan-na. Sanglit gana' kinulangan si mga iya."}
{"eng": "“For truly, both Herod and Pontius Pilate, with the Gentiles and the people of Israel, were gathered together against your holy servant Jesus, whom you anointed,", "abx": "Si kamatu'uran agtiriripon kas gubirnador Herodes pati' si Poncio Pilato ato sito syudad huwang si ditangnga' pa mga a'a-na si Israel pati' si mga ma'in Hebro basi' agkurunsabo kuntra si sagrado rilihugun-mo nga si Jesus. Iya i nagtu'inan-mo pagtalwas."}
{"eng": "to do whatever your hand and your counsel foreordained to happen.", "abx": "Agbuhat-na mga iya i dati nagpili'-mo nga angay mahinabo' ngan awinan hamok si ka'aw i pagdalom tungod si gahum-mo ngan tungod kay iya i katuyu'an-mo."}
{"eng": "When they had further threatened them, they let them go, finding no way to punish them, because of the people; for everyone glorified God for that which was done.", "abx": "Kahuman si pagparagulat-na si Kunsiho, agpagawas-nay to mga iya. Ga'i mga iya aka'anda' tama' pa'agi pagkastigo si kas Pedro pati' Juan kay agpandayaw si Diyos i dimu'an mga a'a tungod si mahinabo'."}
{"eng": "For the man on whom this miracle of healing was performed was more than forty years old.", "abx": "I lalla may nga nagpasagha'-na si pambihira gahom, subra na kwarinta i idad-na."}
{"eng": "and that he may send Christ Jesus, who was ordained for you before,", "abx": "ngan basi' lihug-na gihapon i Tinu'inan Mannanalwas nga iya si Jesus nga nagtubyanan para si ka'am."}
{"eng": "whom heaven must receive until the times of restoration of all things, which God spoke long ago by the mouth of his holy prophets.", "abx": "Kinahanglan ari iya ag'istar si langit tubtob anakka i panahon si pagbag'u-na si Diyos si dimu'an, pagtuman si sa'ad-na siray mga panahon nga nagpasurat-na si mga sagrado paragsumat-na."}
{"eng": "The God of Abraham, Isaac, and Jacob, the God of our fathers, has glorified his Servant Jesus, whom you delivered up and denied in the presence of Pilate, when he had determined to release him.", "abx": "I Diyus-na si Abraham, si Isaac, si Jacob, pati' si kapapu'-papu'an-ta kam, iya i magpakulaw si ka'angayan-na si Jesus nga rilihugun-na pina'agi si pagpalangngan sito a'a. Agpa'intriga-bi si Jesus si mga puno' basi' nagmatay, ngan agsikway-bi iya atubang si Pilato bisan kon i karuyag-na, palibri-na iya."}
{"eng": "But you denied the Holy and Righteous One and asked for a murderer to be granted to you,", "abx": "Agsikway-bi i Sagrado ngan Matadong A'a-na si Diyos, ngan agpalaku-bi lugod nga akalibri dina i kriminal."}
{"eng": "Peter and John were going up into the temple at the hour of prayer, the ninth hour.", "abx": "Adda allaw sinan, ngan alas tris si kuhap nga iya i kabatasanan pagpangadyi', agsasagka kas Pedro pati' Juan si lalan pan templo."}
{"eng": "A certain man who was lame from his mother’s womb was being carried, whom they laid daily at the door of the temple which is called Beautiful, to ask gifts for the needy of those who entered into the temple.", "abx": "Mismo sinan aniya' lulid nagbayawan pada'iray si pangngagihan si kuta'-na si templo nag'arunan Pinakamahalap Pwirtahan. Allaw-allaw ari nagparapa'anna' i lulid pagpalako limos si mga a'a tisallod si mga hawan-na si templo."}
{"eng": "Seeing Peter and John about to go into the temple, he asked to receive gifts for the needy.", "abx": "Si pakakulaw-na si lulid nga tisallod kas Pedro, agduku'an to pagpalako si mga iya kwarta."}
{"eng": "Peter said to them, “Repent and be baptized, every one of you, in the name of Jesus Christ for the forgiveness of sins, and you will receive the gift of the Holy Spirit.", "abx": "Anaruman may si Pedro, “Balang addangan si ka'am kinahanglan agbasol huwang si pagbag'o. Agpabunyaga kam liwat pag'ako' si arun-na si Jesu-Kristo, kay basi' pasaylu-na kam ngan basi' pa'ayup-na si ka'am i rigalo nga iya i Espirito Santo."}
{"eng": "For the promise is to you and to your children, and to all who are far off, even as many as the Lord our God will call to himself.”", "abx": "Para si ka'am pati' si mga dadi'-bi i sa'ad, da'inan may si mga a'a nga titakka pa. Paray to si dimu'an mga a'a nag'agda-na si Diyos nga Paragdalum-ta.”"}
{"eng": "For David says concerning him, ‘I saw the Lord always before my face, for he is on my right hand, that I should not be moved.", "abx": "Kay agpinugad siray si David mahi'unong si iya: Sa'abat-ko nga pirmi huwang si ako i Paragdalom. Ga'i ako abantad tungod kay pirmi iya atiya' si kawanan-ko."}
{"eng": "Therefore my heart was glad, and my tongue rejoiced. Moreover my flesh also will dwell in hope,", "abx": "Sanglit malipayon i kasing-kasing-ko ngan malipayon ako si pagpahalling-ko. Si pagla'um-ko ga'i abaraka i puhu'-ko,"}
{"eng": "because you will not leave my soul in Hades, neither will you allow your Holy One to see decay.", "abx": "tungod kay ga'i ako pata'anan-mo si dilalom pitak. Ga'i kaw liwat agtugot nga arunot i bangkay-na si Sagrado Nagtagama-mo."}
{"eng": "You made known to me the ways of life. You will make me full of gladness with your presence.’", "abx": "Agturu'an-mo ako si lalan si ungod kinabuhi'. Si paghuwang-mo si ako pirmi ako malipayon."}
{"eng": "“Men of Israel, hear these words! Jesus of Nazareth, a man approved by God to you by mighty works and wonders and signs which God did by him among you, even as you yourselves know,", "abx": "Mangno agpadayon i mga allingun-na si Pedro, “Ka'am mga a'a-na si Israel, amati'a kam sito: Si Jesus nga taga Nasaret, iya i a'a nagpili'-na si Diyos pagpada'ito si ka'am. Agpamatu'od i mga makagagahom binuhatan, mga urusahon pati' mga pangngilalahan si langitnon kasiguruhan nga iya i nagpili'-na si Diyos pagpada'ito si ka'am. Agbuhat-nay to si Diyos atubang si ka'am pina'agi si Jesus, ngan mismo ka'am akatu'anan."}
{"eng": "him, being delivered up by the determined counsel and foreknowledge of God, you have taken by the hand of lawless men, crucified and killed;", "abx": "Yayto a'a agpa'intriga-na si Diyos si pagdalum-bi kay iya may i katuyu'an-na ngan dati iya akatu'anan kon ay i tarakkahan-na. Agpamatay-bi iya huwang i bulig-na si mga mara'at a'a, ngan nagpapako' iya si kudos."}
{"eng": "I will show wonders in the sky above, and signs on the earth beneath: blood, and fire, and billows of smoke.", "abx": "Anhimo ako mga urusahon ato si langit pati' mga pangngilalahan si langitnon kasiguruhan anan si kalibutan. Aniya' laha' pati' api hasta madakmol humbo."}
{"eng": "The sun will be turned into darkness, and the moon into blood, before the great and glorious day of the Lord comes.", "abx": "Ga'i na andanta' i allaw ngan i bulan agpiyatan pariho si laha'. Himu-koy to antis anakka i bali kapambihira ngan maka'angayan allaw nga aniya' impurtanti buruhatun-na si Paragdalom."}
{"eng": "It will be that whoever will call on the name of the Lord will be saved.’", "abx": "Ngan bisan say i mag'ampo' si arun-na si Paragdalom, atalwas.’”"}
{"eng": "Parthians, Medes, Elamites, and people from Mesopotamia, Judea, Cappadocia, Pontus, Asia,", "abx": "Sakop kita kam dina si nasyon Partia nga mga taga sunsari'i si mga prubinsya Media, Elam pati' Mesopotamia. I ditangnga' may tikang dina si mga prubinsya Judea, Capadocia, Ponto pati' Asia."}
{"eng": "Phrygia, Pamphylia, Egypt, the parts of Libya around Cyrene, visitors from Rome, both Jews and proselytes,", "abx": "Aniya' liwat tikang si Frigia, Pamfilia, Ehipto pati' parti-na si Libya nga matapit si syudad Cirene, ngan mga bisita tikang si Roma."}
{"eng": "Cretans and Arabians—we hear them speaking in our languages the mighty works of God!”", "abx": "I ditangnga' si kita kam mga Hebro, ngan aniya' liwat mga mabawa si rilihiyun-na si mga Hebro. I ditangnga' may, mga taga isla Creta pati' mga Arabo. Sapakalihan-ta kam mga iya agpahalling si mga kalugaringun-ta linggwahi pagsumat si mga urusahon naghimu-na si Diyos!”"}
{"eng": "They prayed and said, “You, Lord, who know the hearts of all men, show which one of these two you have chosen", "abx": "Mangno agpangadyi' i dimu'an magpanutu'o, “Paragdalom, sayod kaw andang si ungod kina'iya-na si balang addangan. Pakulawon kami' kon say si duwangan to i nagpili'-mo"}
{"eng": "to take part in this ministry and apostleship from which Judas fell away, that he might go to his own place.”", "abx": "pagbuhat si trabahu-na si adda apostol, nga ag'ambanan-na si Judas kay pada'iray iya si lugar nga angay si iya.”"}
{"eng": "“Of the men therefore who have accompanied us all the time that the Lord Jesus went in and out among us,", "abx": "Sanglit kinahanglan nga agpili' addangan nga huwang si kita kam si bug'os panahon pag'istar-na pa si Paragdalum-ta kam Jesus huwang si kita,"}
{"eng": "beginning from the baptism of John to the day that he was received up from us, of these one must become a witness with us of his resurrection.”", "abx": "tikang si pagparapasamwak-na si Juan mahi'unong si pagbunyag-na, tubtob a'alsa si Jesus pan dyata' tikang si paghuruwang-ta kam. Addangan sito mga a'a i magin tistigos huwang si kita nga abanhaw iya.”"}
{"eng": "“Brothers, it was necessary that this Scripture should be fulfilled, which the Holy Spirit spoke before by the mouth of David concerning Judas, who was guide to those who took Jesus.", "abx": "ngan aminugad, “Mga kabugtu'an si pagtu'o, atuman na i maka'anna' si Kasuratan ngan ga'i to akalikayan. Makigpapahalling-nay to siray si Espirito Santo si David mahi'unong si Judas, nga iya i maggiya si mga magpandakop si Jesus."}
{"eng": "For he was counted with us, and received his portion in this ministry.", "abx": "Addangan iya si kahuruwangan-ta kam ngan aka'ambit iya si trabahu-tay to kam para si Diyos.”"}
{"eng": "When he had said these things, as they were looking, he was taken up, and a cloud received him out of their sight.", "abx": "Pakatima-na sinan pagpahalling, a'alsa iya pan langit si pagparapangulaw-na mga iya ngan kasalingkupan iya si panganod hasta nga ga'i na kinakulawan."}
{"eng": "While they were looking steadfastly into the sky as he went, behold, two men stood by them in white clothing,", "abx": "Ga'i mga iya aglipatan-na pagbuslong i pagdyadyalta-na si Jesus ngan si pagparapamantaw-na, hintak mga iya agpakakulaw duwangan lalla magtutunggo si mga kagiliran-na nga mga disutana puti'."}
{"eng": "Therefore Peter and the other disciple went out, and they went toward the tomb.", "abx": "Sanglit pada'iray dayon kas Pedro pati' i addangan pa inadalan si naglabbungan."}
{"eng": "They both ran together. The other disciple outran Peter and came to the tomb first.", "abx": "Agpanlalahi mga iya duwangan, pero ahuros si Pedro, sanglit akadahulu'an anakka i addangan ari si naglabbungan."}
{"eng": "For these things happened that the Scripture might be fulfilled, “A bone of him will not be broken.”", "abx": "Ahinabo' nan dimu'an pagtuman si mga allingon nga aka'anna' si Kasuratan: “Gana' makapatti'an si mga ta'ulang-na bisan adda.”"}
{"eng": "Again another Scripture says, “They will look on him whom they pierced.”", "abx": "Ngan da'inan may i la'in pa maka'anna' si Kasuratan: “Parapamuslung-na mga iya i nagsundat-na.”"}
{"eng": "After this, Jesus, seeing that all things were now finished, that the Scripture might be fulfilled, said, “I am thirsty!”", "abx": "Mangno ngan pakakatu'an-na si Jesus nga tapos na i dimu'an buruhatun-na ngan basi' atuman i Kasuratan, amahalling iya, “Nag'uhaw ako.”"}
{"eng": "Now a vessel full of vinegar was set there; so they put a sponge full of the vinegar on hyssop, and held it at his mouth.", "abx": "Aniya' ari adda biso' nga nag'isihan malassom na bino, sanglit ag'ala' mga iya ispungha ngan aghumug-nay to si bino. Agpatulu-na mga iya i ispungha si hisop lingkawan basi' anakka si bawa'-na si Jesus."}
{"eng": "Simon Peter followed Jesus, as did another disciple. Now that disciple was known to the high priest, and entered in with Jesus into the court of the high priest;", "abx": "Amungyod si Simon Pedro pati' i addangan pa inadalan ngan pagbawa si Jesus pada'iray si palasyu-na si gilalabawi paraghalad. Akabungyod si kas Jesus i addangan pasallod si hawan-na tungod kay kilala-na iya sito,"}
{"eng": "but Peter was standing at the door outside. So the other disciple, who was known to the high priest, went out and spoke to her who kept the door, and brought in Peter.", "abx": "pero si Pedro ag'antahak hamok si gawas. Sanglit agbwiltay to pagsarit si danda magbantay si pwirtahan pagpasallod si Pedro."}
{"eng": "They answered him, “Jesus of Nazareth.” Jesus said to them, “I am he.” Judas also, who betrayed him, was standing with them.", "abx": "Lingun-na may mga iya, “Si Jesus nga taga Nasaret.” Aminugad may si Jesus, “Akoy nan.” Ngan si Judas may nga traydor, agtutunggo huwang si mga iya."}
{"eng": "When therefore he said to them, “I am he,” they went backward and fell to the ground.", "abx": "Pakapinugad-na si Jesus nga “Akoy nan,” pamasibog mga iya ngan agpakabaliskad."}
{"eng": "Some of his disciples therefore said to one another, “What is this that he says to us, ‘A little while, and you won’t see me, and again a little while, and you will see me;’ and, ‘Because I go to the Father’?”", "abx": "Aniya' si mga inadalan-na nga agsipurupinugaray, “Ay daw i karuyag sidngun-na si pagpinugad, ‘Ga'i na agliyat nga sakulawan-bi pa ako pero ga'i may liwat agliyat nga sakulawan-bi ako gihapon,’ pati' ‘Tungod kay pada'iray ako si Tata'’?”"}
{"eng": "They said therefore, “What is this that he says, ‘A little while’? We don’t know what he is saying.”", "abx": "Sigi hamok mga iya paminugad, “Ay i karuyag sidngun-na si ‘ga'i na agliyat’? Ga'i kita akasantop si nagparayawit-na.”"}
{"eng": "I am the vine. You are the branches. He who remains in me and I in him bears much fruit, for apart from me you can do nothing.", "abx": "“Ako i pu'on ngan ka'am i mga sanga. Kon padayon kam pagpaki'adda si ako ngan ako may liwat si ka'am, agpamuwa' kam malabbat. Kon bulag kam si ako, gana' sahimu-bi."}
{"eng": "If a man doesn’t remain in me, he is thrown out as a branch and is withered; and they gather them, throw them into the fire, and they are burned.", "abx": "Bisan say i ga'i padayon pagpaki'adda si ako, akapariho iya si sanga nga nagtapukan ngan a'uga. Angay hamok nagtipon i da'inan klasi mga sanga basi' agpakabar'ugan."}
{"eng": "If you remain in me, and my words remain in you, you will ask whatever you desire, and it will be done for you.", "abx": "Kundi' kon padayon kam pagpaki'adda si ako ngan kon padayon kam pagpanginano si mga allingun-ko, sa'angkun-bi bisan ay nag'ungara'-bi."}
{"eng": "“In this my Father is glorified, that you bear much fruit; and so you will be my disciples.", "abx": "Agsara i ka'angayan-na si Tatay-ko tungod kay sigi lalabbat i mga binuwa'-bi, ngan pina'agi sito, sigi may liwat kaklaro nga ka'am i mga inadalan-ko."}
{"eng": "Now before the feast of the Passover, Jesus, knowing that his time had come that he would depart from this world to the Father, having loved his own who were in the world, he loved them to the end.", "abx": "Anakka na i Bispira si Pyista si Paglabay, ngan sakatu'anan-na si Jesus nga titakka na liwat i uras si pag'amban-na ato si kalibutan, pagbalik pada'iray si Tatay-na. Aghigugma'-na i mga ginsakupan-na ato si kalibutan, ngan ina'anto agpamakulaw-nay to kon singnga gayod takka i gugma'-na."}
{"eng": "During supper, the devil having already put into the heart of Judas Iscariot, Simon’s son, to betray him,", "abx": "Ngan paglulu'om na, amangan mga iya. Agbuwanan-na na dina si Satanas mara'at inisipan si Judas Iscariote nga dadi'-na si Simon pagtraydor si Jesus."}
{"eng": "Now is the judgment of this world. Now the prince of this world will be cast out.", "abx": "Ina'anto na i paghusgar si kalibutan. Tarabrugon na ina'anto i prinsipi-na si karat'an sito kalibutan."}
{"eng": "And I, if I am lifted up from the earth, will draw all people to myself.”", "abx": "Pero si pangalsa-na mga iya si puhu'-ko tikang si pitak, paduguk-ko i dimu'an si ako.”"}
{"eng": "But he said this, signifying by what kind of death he should die.", "abx": "Agpahalling-nay nan basi' sapahayag-na i pa'agi si kamatayon aragihan-na."}
{"eng": "Jesus, having found a young donkey, sat on it. As it is written,", "abx": "Si pakabagat-na si Jesus si adda asno, agkabayuhan-nay to sigon si maka'anna' si Kasuratan:"}
{"eng": "“Don’t be afraid, daughter of Zion. Behold, your King comes, sitting on a donkey’s colt.”", "abx": "Dakam agkataralaw, ka'am mga taga Sion; kulawi-bi, awira' na i hadi'-bi, ngan agkabayo si nati-na si adda asno."}
{"eng": "But the chief priests conspired to put Lazarus to death also,", "abx": "Sanglit agplanuhan-na liwat si mga puno' paraghalad pagmatay si Lazaro,"}
{"eng": "because on account of him many of the Jews went away and believed in Jesus.", "abx": "kay tungod si iya, malabbat mga Hebro magpamabalyo pada'iray si Jesus ngan agpantapod si iya."}
{"eng": "Then they sought for Jesus and spoke with one another as they stood in the temple, “What do you think—that he isn’t coming to the feast at all?”", "abx": "Agparapanganda'-na mga iya si Jesus, ngan si pagparapanunggu-na mga iya ari si hawan-na si templo, agsipurupatilaway mga iya, “Ay si pag'abat-bi, atiya' na ba' iya mamyista?”"}
{"eng": "Now the chief priests and the Pharisees had commanded that if anyone knew where he was, he should report it, that they might seize him.", "abx": "Agmando' i mga puno' paraghalad pati' i mga Parisiyo si bisan say nga makakulaw si Jesus pagsumat dayon basi' sadakup-nay to mga iya."}
{"eng": "It was that Mary who had anointed the Lord with ointment and wiped his feet with her hair, whose brother Lazarus was sick.", "abx": "Aniya' binurungan lalla nag'arunan Lazaro nga taga baryo Betania ngan siyaka-nay to kas Marta pati' Maria. Iyay nan gihapon i Maria nga tibu'bo' pammasangngit si kitid-na si Ginu'o nga i barahibu-na mismo i nagpapahit-na."}
{"eng": "If I don’t do the works of my Father, don’t believe me.", "abx": "Dakam ako agtutu'uhu-bi kon ga'i agbuhat-ko i buhat-na mismo si Tata'."}
{"eng": "But if I do them, though you don’t believe me, believe the works, that you may know and believe that the Father is in me, and I in the Father.”", "abx": "Pero kon iya i nagbuhat-ko, bisan kon ga'i may kam dina agtutu'o si ako, kunta' anutu'o kam si mga makagagahom binuhatan naghimu-ko basi' kam agpakatu'anan ngan agpakasayuran nga i Tata' ag'ayop si ako ngan ako may ag'adda si iya.”"}
{"eng": "He who is a hired hand, and not a shepherd, who doesn’t own the sheep, sees the wolf coming, leaves the sheep, and flees. The wolf snatches the sheep and scatters them.", "abx": "I nagswilduhan manliliwat, ma'in kalugaringun-na i mga karniro nag'ataman-na. Sanglit kon aniya' tidara'on ma'isog hayop, sigurado nga palahi iya ngan ambanan-na i mga karniro. Mangno si panakka-na si ma'isog to hayop, agwararak dayon i mga kakarniruhan."}
{"eng": "The hired hand flees because he is a hired hand and doesn’t care for the sheep.", "abx": "Palahi i manliliwat kay gana' sapayan-na para si iya kon agkapara'i i mga karniro tungod kay adda may hamok iya nagswilduhan."}
{"eng": "All who came before me are thieves and robbers, but the sheep didn’t listen to them.", "abx": "I dimu'an makadahulu'an si ako, iya i mga matangkaw pati' tulisan, pero ga'i amati' ngan anunod si mga iya i mga karniro."}
{"eng": "I am the door. If anyone enters in by me, he will be saved, and will go in and go out and will find pasture.", "abx": "Ako i pwirtahan. Bisan say i pasallod nga ag'agi si ako, atalwas. Libri mga iya pagsallod pati' paggawas para agpaka'anda' pannabsaban."}
{"eng": "The thief only comes to steal, kill, and destroy. I came that they may have life, and may have it abundantly.", "abx": "I mga matangkaw padugok hamok pagtangkaw, pagmatay pati' pagpirwisyo. Pero ako padugok pagbuwan si mga iya kinabuhi' ngan para agpangabunda."}
{"eng": "“I am the good shepherd. The good shepherd lays down his life for the sheep.", "abx": "“Ako i mahalap mangngataman. I mahalap mangngataman ag'unong si mga karniru-na."}
{"eng": "His parents answered them, “We know that this is our son, and that he was born blind;", "abx": "Agpanaruman i mga mahanak-na, “Oho', ungod nga iya i dadi' kami' ngan ungod liwat nga dati iya buta si paka'allum-na."}
{"eng": "but how he now sees, we don’t know; or who opened his eyes, we don’t know. He is of age. Ask him. He will speak for himself.”", "abx": "Pero ga'i kami' akatu'anan kon apa'i kay akakulaw na iya o kon say i magpahalap si mga mata-na. Tilawu-bi na hamok iya kay tama' namay iya si idad pagpahalling para si kalugaringun-na.”"}
{"eng": "His parents said these things because they feared the Jews; for the Jews had already agreed that if any man would confess him as Christ, he would be put out of the synagogue.", "abx": "Akapinugad sinan i mga mahanak-na si lalla kay atalaw mga iya si mga puno' to nga magpa'ala' si mga iya, tungod kay agdisisyon na i mga punu'-na si mga Hebro nga pina'itsapwira si sinaguga i bisan say mag'ako' nga si Jesus, iya i Tinu'inan Mannanalwas."}
{"eng": "Therefore his parents said, “He is of age. Ask him.”", "abx": "Sanglit agpinugad i mga mahanak-na si lalla, “Idaran na iya, iya na hamok tinilawu-bi.”"}
{"eng": "I must work the works of him who sent me while it is day. The night is coming, when no one can work.", "abx": "Ngan myintras allaw pa, kinahanglan nga buhat-ta kam i trabahu-na si magpapada'ito si ako kay ma'in na pira i kasangumon nga gana' na makatrabaho."}
{"eng": "While I am in the world, I am the light of the world.”", "abx": "Myintras nga atiya' pa ako, ako i danta'-na si kalibutan.”"}
{"eng": "The scribes and the Pharisees brought a woman taken in adultery. Having set her in the middle,", "abx": "Aniya' mga paragturo' bala'od pati' mga Parisiyo magpamawa danda nga sadakup-na mga iya maki'ubay si ma'in kakasal-na. Agpatunggu-nay to mga iya tangnga' si mga a'a ngan"}
{"eng": "they told him, “Teacher, we found this woman in adultery, in the very act.", "abx": "agpinugad-na mga iya si Jesus, “Ma'istro, sadakop kami' to danda nga maki'ubay si ma'in kakasal-na."}
{"eng": "Now in our law, Moses commanded us to stone such women. What then do you say about her?”", "abx": "Ari si Bala'od agmando' si Moises pagtalutog si da'ito klasi danda. Tara', para si ka'aw ay may siguro i tama'?”"}
{"eng": "They said this testing him, that they might have something to accuse him of. But Jesus stooped down and wrote on the ground with his finger.", "abx": "Agpinugad mga iya sinan pagpurbar si Jesus basi' kon anala' pagsaruman, sapa'akusar-nay to mga iya. Pero paduko' dina si Jesus ngan agtikang pagpasurat si tutturu'-na si pitak."}
{"eng": "Jesus answered them, “I did one work and you all marvel because of it.", "abx": "Pero anaruman dina si Jesus si mga puno', “Si paghimu-ko makagagahom binuhatan, agpangusa kam dimu'an."}
{"eng": "Moses has given you circumcision (not that it is of Moses, but of the fathers), and on the Sabbath you circumcise a boy.", "abx": "Kulawi-bi daw. Ka'am agparaturi' si mga dadi' bisan kon Allaw Pandidiskanso sigon si nagmandu'-na si ka'am si Moises. Si kamatu'uran ma'in nan gayod tikang si Moises kundi' tikang pa dina si mga ginikanan-na si nasyun-ta kam."}
{"eng": "If a boy receives circumcision on the Sabbath, that the law of Moses may not be broken, are you angry with me because I made a man completely healthy on the Sabbath?", "abx": "Kon agturi' kam si dadi' si Allaw Pandidiskanso basi' ga'i nagsupak i bala'ud-na si Moises, ay kay asina kam si ako si pagpahalap-ko si bug'os puhu'-na si a'a si Allaw Pandidiskanso?"}
{"eng": "Don’t judge according to appearance, but judge righteous judgment.”", "abx": "Dakam aghusgar kon tama' ba' o ma'in i bisan ay sigon si sakulawan-bi si gawas, lugod husgari-bi dina sigon si malalom katuyu'an-na sito.”"}
{"eng": "There was much murmuring among the multitudes concerning him. Some said, “He is a good man.” Others said, “Not so, but he leads the multitude astray.”", "abx": "Si magpantambong, matabbol magparapangguru-guro hi'unong si iya. Aniya' magpaminugad, “Mahalap iya a'a.” I ditangnga' may agpanaruman, “Ma'in may. Agparadaya' dina iya si mga a'a.”"}
{"eng": "Yet no one spoke openly of him for fear of the Jews.", "abx": "Pero gana' bisan say si mga iya mamahalling nga kinabati'an si kalabbatan tungod si mga katalaw-na si mga punu'-na si mga Hebro."}
{"eng": "His brothers therefore said to him, “Depart from here and go into Judea, that your disciples also may see your works which you do.", "abx": "nagpinugad si Jesus si mga bugtu'-na lalla, “Kinahanglan kaw pa'amban ato ngan pada'iraya ari si Judea basi' agpakakulaw i mga inadalan-mo si mga makagagahom binuhatan-mo."}
{"eng": "For no one does anything in secret while he seeks to be known openly. If you do these things, reveal yourself to the world.”", "abx": "Kay gana' ato a'a nga tinago' i pagtrabahu-na kon aruyag iya nga magin bantugan. Tara', kay agparahimo may kaw lugod sinan mga buhat, hala, pahayagon i kalugaringun-mo si dimu'an a'a.”"}
{"eng": "For even his brothers didn’t believe in him.", "abx": "Agda'inan sinan pagpahalling i mga bugtu'-na tungod kay ga'i to liwat agpanutu'o si iya."}
{"eng": "They said therefore to him, “What then do you do for a sign, that we may see and believe you? What work do you do?", "abx": "Sanglit amatilaw gihapon mga iya, “Ay may pangngilalahana si langitnon kasiguruhan nga sahimu-mo basi' akakulaw kami' ngan agtapod si ka'aw? Ay may i hinimu-mo?"}
{"eng": "Our fathers ate the manna in the wilderness. As it is written, ‘He gave them bread out of heaven to eat.’”", "abx": "Agpamangan i mga ginikanan kami' si karakanon nag'arunan manna ari si disyirto nga tikang si langit, sigon si maka'anna' si Kasuratan: ‘Agbuwanan-na mga iya karakanon man langit basi' agpakakakan.’”"}
{"eng": "When the multitude therefore saw that Jesus wasn’t there, nor his disciples, they themselves got into the boats and came to Capernaum, seeking Jesus.", "abx": "Sanglit si pakakatu'an-na mga iya nga ga'i na ari si Jesus pariho si mga inadalan-na, aniya' si mga iya mamanakay si mga paraw basi' agpakapada'iray si Capernaum pag'anda' si Jesus."}
{"eng": "When evening came, his disciples went down to the sea.", "abx": "Ngan paglulu'om na, padalugdog pan danaw i mga inadalan-na si Jesus,"}
{"eng": "They entered into the boat, and were going over the sea to Capernaum. It was now dark, and Jesus had not come to them.", "abx": "ngan agpamanakay si paraw pagtalabok si danaw pan syudad Capernaum. Ngan malu'om na, ga'i pa hamok gihapon anakka si Jesus si nagtupu'an-na kunta'."}
{"eng": "Jesus therefore, lifting up his eyes and seeing that a great multitude was coming to him, said to Philip, “Where are we to buy bread, that these may eat?”", "abx": "Pamantaw-na si Jesus, sakulawan-na i kalabbatan tidugok si iya, mangno amatilaw iya si Felipe, “Singnga kita sito amalli pan pammakakan-ta si mga a'ay ro?”"}
{"eng": "He said this to test him, for he himself knew what he would do.", "abx": "Yaynan patilaw, pagpurbar hamok i katuyu'an-na kay aniya' na dati si isip-na kon ay i buruhatun-na."}
{"eng": "A great multitude followed him, because they saw his signs which he did on those who were sick.", "abx": "Kalabbatan i magpamaktas paglanat si iya kay agpakakulaw to si pagpahalap-na si mga maburong nga agbuwan si mga iya pangngilalahan si langitnon kasiguruhan."}
{"eng": "Jesus went up into the mountain, and he sat there with his disciples.", "abx": "Padu'ung-na kas Jesus pati' si mga inadalan-na, pasagka mga iya pan tagudtod ngan agtiringkulu'ay ari."}
{"eng": "Now the Passover, the feast of the Jews, was at hand.", "abx": "Matapit na siray i pyista-na si mga Hebro nag'arunan Paglabay."}
{"eng": "for an angel went down at certain times into the pool and stirred up the water. Whoever stepped in first after the stirring of the water was healed of whatever disease he had.", "abx": "Malabbat pirmi ato mga a'a magparapanlibbak nga aniya' mga pangundi'an-na pariho si mga buta, mga lulid, pati' mga irapa."}
{"eng": "After the two days he went out from there and went into Galilee.", "abx": "Kahuman si duwa allaw pataliwan si Jesus pan Galilea."}
{"eng": "For Jesus himself testified that a prophet has no honor in his own country.", "abx": "Dati na iya agpinugad nga i paragsumat-na si Diyos ga'i nagdayaw si kalugaringun-na lugar."}
{"eng": "So when he came into Galilee, the Galileans received him, having seen all the things that he did in Jerusalem at the feast, for they also went to the feast.", "abx": "Panakka-na ari si Galilea, nagpanginano hamok iya si mga taga sunsari'i tungod kay agpakakulaw to si dimu'an nagbuhat-na si Jesus si kari'i-na mga iya si Jerusalem ngan Pyista si Paglabay."}
{"eng": "So he came to a city of Samaria called Sychar, near the parcel of ground that Jacob gave to his son Joseph.", "abx": "si pagparabaktas-na, anakka iya si Sicar nga adda bungto ari. Matapit to si pitak nagpumwan-na si Jacob si dadi'-na nag'arunan Jose."}
{"eng": "Jacob’s well was there. Jesus therefore, being tired from his journey, sat down by the well. It was about the sixth hour.", "abx": "Ari siray lugar aniya' bali lalom buhon nga nagpa'ukad-na pa si Jacob. Tika'amudto na siray uras ngan tungod si kabudlayan-na si Jesus, aningkulo' iya matapit si buhon."}
{"eng": "A woman of Samaria came to draw water. Jesus said to her, “Give me a drink.”", "abx": "Kata'ud-ta'uran, aniya' Samaritana manarok ari. Mangno agpinugad-nay to si Jesus, “Pa'inumon daw ako.”"}
{"eng": "For his disciples had gone away into the city to buy food.", "abx": "Siray uras, agpamalli na dina karakanon si bungto i mga inadalan-na."}
{"eng": "Now there was a man of the Pharisees named Nicodemus, a ruler of the Jews.", "abx": "Aniya' ari addangan nag'arunan Nicodemos nga myimbro si Kunsihu-na si mga Hebro. Sakop to iya si grupu-na si mga Parisiyo."}
{"eng": "He came to Jesus by night and said to him, “Rabbi, we know that you are a teacher come from God, for no one can do these signs that you do, unless God is with him.”", "abx": "Adda sinan sangom, anungbalay iya si Jesus ngan agpakulaw iya si pag'aku'-na nga magin ma'istru-nay to si Hebruhanon allingon, “Rabbi, katu'anan kami' nga nagpabawa-na kaw si Diyos paragturo' tungod kay gana' makahimo si mga pangngilalahan si langitnon kasiguruhan nagparapamuhat-mo kon ga'i aghuwangan-na si Diyos.”"}
{"eng": "But Jesus didn’t entrust himself to them, because he knew everyone,", "abx": "Kundi' ga'i dayon pabawa si Jesus pagtapod sito mga a'a kay sayod iya si kina'iya-na si dimu'an mga a'a."}
{"eng": "and because he didn’t need for anyone to testify concerning man; for he himself knew what was in man.", "abx": "Ma'in na ministir nga nagsumatan pa iya hi'unong si a'a kay andang na iya sayod si bisan ay parti si a'a."}
{"eng": "One of the two who heard John and followed him was Andrew, Simon Peter’s brother.", "abx": "Si duwangan nan nga makapamati' si mga allingun-na si Juan ngan magpamaya' si Jesus, addangan si mga iya si Andres, nga sirari-na si Simon Pedro."}
{"eng": "He first found his own brother, Simon, and said to him, “We have found the Messiah!” (which is, being interpreted, Christ).", "abx": "Si pagbalik-na mga iya, gana' la'in isip-na si Andres kon ma'in i pag'anda' dayon si Simon ngan agpakatu'an-na, “Sabagatan kami' na i Tinu'inan Mannanalwas.”"}
{"eng": "John answered them, “I baptize in water, but among you stands one whom you don’t know.", "abx": "Anaruman si Juan, “Parti si buwahi' i pagbunyag-ko pero aniya' huwang ato nga ga'i sakilala-bi."}
{"eng": "He is the one who comes after me, who is preferred before me, whose sandal strap I’m not worthy to loosen.”", "abx": "Iya i tisunod si ako. Ma'in ngani' ako angay bisan pagbak'ad si sintas-na si sapatus-na.”"}
{"eng": "They asked him, “Why then do you baptize if you are not the Christ, nor Elijah, nor the prophet?”", "abx": "Mangno amatilaw si iya i nagpamabawa Parisiyo, “Kapa'i may kay agparabunyag kaw kon ma'in ka'aw i Tinu'inan Mannanalwas, o ma'in ka'aw si Elias, o ma'in ka'aw i nagparapanimulat kami' paragsumat?”"}
{"eng": "Also, certain women of our company amazed us, having arrived early at the tomb;", "abx": "agpa'usa kami' si isturya-na si mga kahuruwangan kami' danda. Ina'an nalung-nalong pa, agpamada'iray mga iya si kwiba naglabbungan,"}
{"eng": "and when they didn’t find his body, they came saying that they had also seen a vision of angels, who said that he was alive.", "abx": "pero ga'i mga iya sa'anda'an-na i puhu'-na. Agpamalik mga iya ngan agsumatan-na kami' nga agpakakulaw kuno' mga iya mga anghel magpaminugad nga abanhaw iya."}
{"eng": "While they talked and questioned together, Jesus himself came near, and went with them.", "abx": "Si pagparabagaw-na mga iya, patapit si Jesus si mga iya ngan makibungyod aglalangngan,"}
{"eng": "But their eyes were kept from recognizing him.", "abx": "pero aniya' maka'ulang nga ga'i mga iya samayu'-mayu'an-na gayod."}
{"eng": "returned from the tomb, and told all these things to the eleven and to all the rest.", "abx": "Si pagpamalik-na na mga iya man kwiba, agdiritso mga iya si panniripunan-na si Unsi pati' si ditangnga' pa mga inadalan ngan agsumatan-nay to si dimu'an mahinabo' si mga iya."}
{"eng": "Now they were Mary Magdalene, Joanna, and Mary the mother of James. The other women with them told these things to the apostles.", "abx": "I mga danda magpanumat sito si mga apostol, iya kas Maria Magdalena, Joana, Maria nga nanay-na si Santiago pati' i mga la'in pa mga kahuruwangan-na."}
{"eng": "(he had not consented to their counsel and deed), from Arimathaea, a city of the Jews, who was also waiting for God’s Kingdom.", "abx": "Aniya' matadong ngan bali kadaluman a'a nga nag'arunan Jose. Taga sunsari'i iya si Arimatea, Judea nga agparapanimulat si paghadi'-na si Diyos. Bisan kon myimbro iya si kunsiho, ga'i to angalagad si mga disisyun-na mga iya pati' si mga buhat-na."}
{"eng": "But they were urgent with loud voices, asking that he might be crucified. Their voices and the voices of the chief priests prevailed.", "abx": "Pero sigi hamok mga iya panurakaw nga pinapako' si kudos si Jesus, ngan abawa iya si mga tinurakaw-na."}
{"eng": "Pilate decreed that what they asked for should be done.", "abx": "Sanglit, akapinsar si Pilato pagtugot na hamok si mga karuyag-na."}
{"eng": "Now he had to release one prisoner to them at the feast.", "abx": "Sanglit, palibri-ko iya kahuman-ko si iya agpalapnit.”"}
{"eng": "Jesus said to the chief priests, captains of the temple, and elders, who had come against him, “Have you come out as against a robber, with swords and clubs?", "abx": "Mangno amahalling si Jesus ari si mga puno' paraghalad, si mga puno' si mga gwardya si templo pati' si mga mata'o kamabu'utan nga agpamada'iray pagdakop si iya, “Ribildi ba' ako nga kinahanglan kam gayod agbawa si mga ispada-bi pati' si mga batuta-bi?"}
{"eng": "When I was with you in the temple daily, you didn’t stretch out your hands against me. But this is your hour, and the power of darkness.”", "abx": "Balang allaw aghururuwang kita kam ari si mga hawan-na si templo ngan ga'i may ako agdakup-bi. Pero iya nayto i uras nagpatugut-na si ka'am si Diyos, i uras nga i kalu'uman i magdalom.”"}
{"eng": "The Lord said, “Simon, Simon, behold, Satan asked to have all of you, that he might sift you as wheat,", "abx": "“Simon, amati'a Simon. Tugot na si Satanas pagpurbar kon ungod i mga pagtutu'u-bi ngan pina'agi sito abulag i tangkod pati' i ma'in nga day nag'ag'ag trigo."}
{"eng": "but I prayed for you, that your faith wouldn’t fail. You, when once you have turned again, establish your brothers.”", "abx": "Pero ag'ampu'an-ta kaw nga ga'i arungay i pagtutu'u-mo. Si pagsarig-na gihapon si pagtutu'u-mo, pakusugon i mga pagtutu'u-na si mga kabugtu'an-mo.”"}
{"eng": "They were glad, and agreed to give him money.", "abx": "Agkaralipay i mga puno' ngan ag'aradda mga iya pagsuhol kwarta si Judas si pagtangdu'-na."}
{"eng": "He consented and sought an opportunity to deliver him to them in the absence of the multitude.", "abx": "Sanglit angabuyon iya ngan agtikang pag'anda' si tama' uras nga sapa'intriga-na si Jesus si mga iya kon ma'in ma'a'a."}
{"eng": "Satan entered into Judas, who was also called Iscariot, who was counted with the twelve.", "abx": "Siray uras akatumanan na si Satanas pagdalom si Judas Iscariote, nga addangan si Dusi."}
{"eng": "He went away and talked with the chief priests and captains about how he might deliver him to them.", "abx": "Agpada'iray-na si Judas i mga puno' paraghalad pati' i mga puno' si mga bantay si templo. Makikunsaboy to si mga iya kon pa'i-na agtraydor si Jesus."}
{"eng": "He said, “Truly I tell you, this poor widow put in more than all of them,", "abx": "Aminugad si Jesus, “Sumatan-ta kam si kamatu'uran, mas urog i naglahu'-na si pubri nan balo kuntra si tawa'-na mga iya dimu'an."}
{"eng": "for all these put in gifts for God from their abundance, but she, out of her poverty, put in all that she had to live on.”", "abx": "Kay i nagpadunar-na mga iya, subra hamok si mga kayamanan-na; pero yaynan balo bisan kon anggana' iya, aglahu'-na i dimu'an pankunsumu-na.”"}
{"eng": "He began to tell the people this parable: “A man planted a vineyard and rented it out to some farmers, and went into another country for a long time.", "abx": "Agpadayon si Jesus pagpahalling si mga a'a sito isturya nga agtukoy si kamatu'uran: “Aniya' lalla magtanom ubasan. Agpa'ataman-nay to si mga mangngataman ngan pataliwan iya. Maliyat iya ag'istar si la'in lugar."}
{"eng": "At the proper season, he sent a servant to the farmers to collect his share of the fruit of the vineyard. But the farmers beat him and sent him away empty.", "abx": "Ngan panakka-na si tigpangku'on si ubas, agpabawa iya addangan rilihugon pada'iray si mga mangngataman-na basi' pumwan-na mga iya i kapartihan-na si mga pinangku'-na. Pero agpuniti-na dina mga iya i rilihugon, ngan agpabalik-na mga iya nga gana' gayod sabawa-na."}
{"eng": "A widow was in that city, and she often came to him, saying, ‘Defend me from my adversary!’", "abx": "Aniya' liwat balo danda ari siray bungto nga agparaburubwilta pada'iray si iya pagpakimalu'oy, ‘Pumwanon si ako i pantay paghusgar kuntra si ka'asuntu-ko.’"}
{"eng": "He wouldn’t for a while; but afterward he said to himself, ‘Though I neither fear God nor respect man,", "abx": "“Si pira bisis agbaribad iya. Pero si katapus-tapusan akapaminsar iya, ‘Bisan kon ga'i ako agtahod si Diyos o manginano si bisan say,"}
{"eng": "yet because this widow bothers me, I will defend her, or else she will wear me out by her continual coming.’”", "abx": "paniguru-ko nga sakarawat-na sito balo i pantay paghusgar kay sigi-na ako samok. Himu-koy to, basi' ga'i na ako a'uyam si pagparapada'itu-na!’”"}
{"eng": "There will be two grinding grain together. One will be taken and the other will be left.”", "abx": "Aniya' liwat duwangan danda maghuwang aggiling pero addangan hamok i inala' ngan bilin i addangan.”"}
{"eng": "Likewise, even as it was in the days of Lot: they ate, they drank, they bought, they sold, they planted, they built;", "abx": "“Pariho liwat siray ngan panahun-na kas Lot. Agparapamangan may gihapon i mga a'a, agparapangirinom, agparapamalli, agparapamaligya', agparapananom ngan agparapanindog mga ruma'."}
{"eng": "but in the day that Lot went out from Sodom, it rained fire and sulfur from the sky and destroyed them all.", "abx": "Pero si allaw si pataliwan-na kas Lot si syudad Sodom, ag'uran ari api pati' asupri ngan agkamaratay mga iya dimu'an nga bulag si Diyos."}
{"eng": "As it was in the days of Noah, even so it will also be in the days of the Son of Man.", "abx": "“Kon ay i nagparabuhat-na si mga a'a siray ngan panahun-na kas Noe, iya may liwat gihapon si pagpada'itu-na si Pinili' A'a."}
{"eng": "They ate, they drank, they married, and they were given in marriage until the day that Noah entered into the ship, and the flood came and destroyed them all.", "abx": "Agparapamangan mga iya, agparapangirinom ngan agparakasalay tubtob si allaw si pasallud-na kas Noe si arka. Mangno anakka i unop ngan agkamaratay mga iya dimu'an nga bulag si Diyos."}
{"eng": "One of them, when he saw that he was healed, turned back, glorifying God with a loud voice.", "abx": "Aniya' addangan si awatong ray nga pabwilta tungod kay anhalap iya ngan sigi turakaw makusog pagdayaw si Diyos."}
{"eng": "He fell on his face at Jesus’ feet, giving him thanks; and he was a Samaritan.", "abx": "Agluhod iya atubang si Jesus ngan agpasalamat bisan kon Samaritano dina iya."}
{"eng": "I will get up and go to my father, and will tell him, “Father, I have sinned against heaven and in your sight.", "abx": "Pa'amban ako ato ngan pabwilta si tatay-ko. Pinugad-ko iya: Tay, akasala' ako si langit pati' si ka'aw."}
{"eng": "I am no more worthy to be called your son. Make me as one of your hired servants.”’", "abx": "Ma'in na ako angay kilala-mo nga dadi'-mo. Alayon himu'on ako addangan si mga trabahantis-mo.’"}
{"eng": "When he went into the house of one of the rulers of the Pharisees on a Sabbath to eat bread, they were watching him.", "abx": "Adda sinan Allaw Pandidiskanso, aniya' kilala Parisiyo mag'imbitar si Jesus. Pero si pagkakan-na si Jesus, nagparatigamanan iya"}
{"eng": "Behold, a certain man who had dropsy was in front of him.", "abx": "kay sinan uras, aniya' addangan lalla ari atubang si Jesus nga maliyat na agpanhubag i mga langngun-na pati' i mga pa'a-na."}
{"eng": "It is like a grain of mustard seed which a man took and put in his own garden. It grew and became a large tree, and the birds of the sky live in its branches.”", "abx": "Akaparihoy to si lisu-na si tinanom mustad, nga satanum-na si a'a si hawan-na. Bisan madiki' to, kon anubo' na, akaparihoy to kahaya si kayo, nga pwidi i sanga-na sa'ansalahan-na si mga manuk-manok.”"}
{"eng": "Again he said, “To what shall I compare God’s Kingdom?", "abx": "Katapos, amatilaw gihapon iya, “Singnga ba' sapatanding-ko i paghadi'-na si Diyos?"}
{"eng": "It is like yeast, which a woman took and hid in three measures of flour, until it was all leavened.”", "abx": "Akaparihoy to si pammatubo' nga nagpasakut-na si parakaran'on danda ari si malabbat harrina hasta nga agsarama si bug'os minasa.”"}
{"eng": "He was teaching in one of the synagogues on the Sabbath day.", "abx": "Adda sinan Allaw Pandidiskanso, agparaturo' si Jesus si adda sinaguga."}
{"eng": "Behold, there was a woman who had a spirit of infirmity eighteen years. She was bent over and could in no way straighten herself up.", "abx": "Aniya' ari danda magparapamati' nga disi'utso na anyos i pag'antus-na si pag'uba'uban-na tungod kay nagbawa-bawa iya si mara'at espirito."}
{"eng": "Blessed are those servants whom the lord will find watching when he comes. Most certainly I tell you that he will dress himself, make them recline, and will come and serve them.", "abx": "Agpaka'angkon kahalapan i mga rilihugon nga ag'ikmat si panakka-na si mga amu-na. Sumatan-ta kam si kamatu'uran, tungod sinan, agsalin i amo basi' iya i manulod. Mangno, pamatarangka'-na mga iya si lamisa ngan iya i manirbi si pagpamangan-na si mga rilihugon."}
{"eng": "They will be blessed if he comes in the second or third watch and finds them so.", "abx": "Agpaka'angkon kahalapan i mga rilihugon nga ag'ikmat si panakka-na si mga amu-na bisan kon anakkay to mga alas nwibi na dina si kasangumon o ma'in ngani' alas tris si kanalungon."}
{"eng": "When the multitudes were gathering together to him, he began to say, “This is an evil generation. It seeks after a sign. No sign will be given to it but the sign of Jonah the prophet.", "abx": "Si pagtatamba-na si magpanggubok, aminugad si Jesus, “Kinakulawan gayod i kara'at-na si mga a'a ina'anto panahon kay sigi hamok paralakuhay si mga pangngilalahan si langitnon kasiguruhan. Pero gana' na purumwanon pa si mga iya pwira si pangngilalahan siray nga nagbuhat si Jonas."}
{"eng": "For even as Jonah became a sign to the Ninevites, so the Son of Man will also be to this generation.", "abx": "Si Jonas mismo i naghimo pangngilalahan para si magpangistar si syudad Ninibe, ngan pariho si iya, i Pinili' A'a may liwat i papakulawon pangngilalahan si langitnon kasiguruhan sito panahon."}
{"eng": "He said to them, “Which of you, if you go to a friend at midnight and tell him, ‘Friend, lend me three loaves of bread,", "abx": "Mangno agpinugad-na mga iya, “Baga-baga addangan si ka'am mamukaw si kumpaniya-mo si magkatutnga' kay makibagaw kaw, ‘Sangkay, pa'indamon daw kita dahulo tallo bug'os pan,"}
{"eng": "for a friend of mine has come to me from a journey, and I have nothing to set before him,’", "abx": "kay aniya' kumpaniya-ko liwat nga awiray agdayon si ruma' tikang si matala biyahi. Gana' gayod sapatulud-ko si iya.’"}
{"eng": "As he was praying, the appearance of his face was altered, and his clothing became white and dazzling.", "abx": "Si pagparapangadyi'-na, agla'in i itsura-na ngan masuri'aw i badu'-na pariho si kil'at."}
{"eng": "Now Peter and those who were with him were heavy with sleep, but when they were fully awake, they saw his glory, and the two men who stood with him.", "abx": "Siray uras agpanyuyungka' kas Pedro pero pakamangnu-na na mga iya, sakulawan-na i maka'angayan danta'-na si Jesus pati' i duwangan magtutunggo huwang-na."}
{"eng": "for he had an only born daughter, about twelve years of age, and she was dying. But as he went, the multitudes pressed against him.", "abx": "Kata'ud-ta'uran, aniya' manakka punu'-na si sinaguga nag'arunan Jairo. Addangan hamok sito i dadi'-na, mga dusi anyos i idad-na nga durudangkanda. Pa'akkom dayon iya si kitiran-na si Jesus ngan agparapakimalu'oy nga kon pwidi pada'iray si Jesus si mga ruma'-na, kay agmasakit na i dadi'-na. Si pagparalalangngan-na na kas Jesus, nagparasaligsigan iya si kalabbatan magpamaya'."}
{"eng": "When Jesus stepped ashore, a certain man out of the city who had demons for a long time met him. He wore no clothes, and didn’t live in a house, but in the tombs.", "abx": "Ngan pasalta-na si Jesus si paraw, aniya' dayon sapantawan-na sunsari'i lalla nga nagbawa-bawa si mara'at espirito. Yaynan lalla maliyat na nga ga'i agparabado' ngan ga'i agpara'istar si ruma' kundi' si mga kwiba panlalabbungan dina."}
{"eng": "When he saw Jesus, he cried out and fell down before him, and with a loud voice said, “What do I have to do with you, Jesus, you Son of the Most High God? I beg you, don’t torment me!”", "abx": "Ngan pakakulaw-na may si lalla si Jesus, anggasod iya. Mangno aglalahi iya padugok ngan pa'akkom atubang si iya. Anurakaw iya, “Ay i tuyu'-mo si ako, Jesus, Dadi'-na si Gilalabawi Diyos? Makimalu'oy ako si ka'aw, dakaw ako agpasakitin!”"}
{"eng": "For Jesus was commanding the unclean spirit to come out of the man. For the unclean spirit had often seized the man. He was kept under guard and bound with chains and fetters. Breaking the bonds apart, he was driven by the demon into the desert.", "abx": "Akapinugad iya sinan kay agmandaran-na si Jesus i mara'at espirito nga pa'amban ari si a'a. Malabbat na bisis nga tinakka iya kon sakup-na iya sito. Bisan kon nagparakadinahan i mga langngun-na pati' i mga kitid-na ngan mahalap pa i pagkabantay, parapuknut-na hamok i kadina-na. Katapos, agparalahi'an-na iya si mara'at espirito pada'iray si mga mamingaw lugar."}
{"eng": "and Joanna, the wife of Chuzas, Herod’s steward; Susanna; and many others who served them from their possessions.", "abx": "ngan aniya' liwat magpamahuwang mga danda nga agpakabulig si mga pagkinabuhi'-na nga mga kalugaringun-na gayod kwarta. I ditangnga' sinan mga danda, iya i magpanhalap si mga binati'-na ngan i ditangnga' may i nagpamapindahan si mga mara'at espirito. I magpamaya', iya kas Maria nga nag'arunan Magdalena nga nag'ambanan si pito' mara'at espirito, si Juana nga alla-na si Chuza nga tinapuran si panimalay-na si Herodes, si Susana, ngan malabbat pa."}
{"eng": "But Simon Peter, when he saw it, fell down at Jesus’ knees, saying, “Depart from me, for I am a sinful man, Lord.”", "abx": "Pakakulaw-na sinan si Simon Pedro, anluhod iya atubang si Jesus ngan aminugad, “Paragdalom, patalaha si ako kay adda ako makasasala'!”"}
{"eng": "For he was amazed, and all who were with him, at the catch of fish which they had caught;", "abx": "Agda'inan iya sinan kay kinulbahan iya ngan ag'usa hasta pa i mga ka'adda-na sakayan tungod si mga pagtama'-na."}
{"eng": "But truly I tell you, there were many widows in Israel in the days of Elijah, when the sky was shut up three years and six months, when a great famine came over all the land.", "abx": "Akapasiguro ako si ka'am nga malabbat mga balo siray ato si Israel ngan panahun-na kas Elias. Anhuraw siray tallo ngani' tunga' ta'on ngan aniya' grabi gutom si bug'os nasyon."}
{"eng": "Elijah was sent to none of them, except to Zarephath, in the land of Sidon, to a woman who was a widow.", "abx": "Pero ga'i naglihog si Elias nga akapada'iray si bisan say si mga iya, pero pada'iray lugod dina iya si adda balo danda ari si bungto Sarepta nga sakop si syudad Sidon."}
{"eng": "during the high priesthood of Annas and Caiaphas, the word of God came to John, the son of Zacharias, in the wilderness.", "abx": "Ngan panakka-na si kakinsi ta'on si pagtinagal-na si Tiberio pagka'emperador, sapili'-na si Diyos si Juan nga dadi'-na si Sacarias pagpahalling si allingun-na ari si disyirto. Si Poncio Pilato, iya i gubirnador siray si Judea, si Herodes may i sari'i si Galilea, i sirari-na may nag'arunan Felipe i sari'i si Iturea pati' Trakonite, ngan si Lisanias may i sari'i si Abilinia. Iyay nan i panahon nga kas Anas pati' si Caifas i mga gilalabawi paraghalad."}
{"eng": "and when they had fulfilled the days, as they were returning, the boy Jesus stayed behind in Jerusalem. Joseph and his mother didn’t know it,", "abx": "Ari mga iya sallod si pito' allaw gayod kapyistahan myintras agpamalik. Ngan pagpamalik-na na si mga mahanak-na, pabilin si Jesus nga ga'i sakatu'anan-na mga iya."}
{"eng": "but supposing him to be in the company, they went a day’s journey; and they looked for him among their relatives and acquaintances.", "abx": "Tungod kay i mga pagkagasi-na huwang iya ari si mga magpamalik, sigi hamok mga iya baraktasay hasta nga ag'adda allaw. Mangno agtikangan-na mga iya pag'anda' si mga kaburugtu'an pati' si mga kakurumpaniyahan."}
{"eng": "There was one Anna, a prophetess, the daughter of Phanuel, of the tribe of Asher (she was of a great age, having lived with a husband seven years from her virginity,", "abx": "Aniya' liwat paragsumat-na danda si Diyos nag'arunan Ana. Dadi'-na iya si Fanuel nga sakop si pamilya Aser ngan maktong na gayod iya. Agtig'ob mga iya dahulo si alla-na pito' ta'on kahuman si pangasal si mga iya"}
{"eng": "and she had been a widow for about eighty-four years), who didn’t depart from the temple, worshiping with fastings and petitions night and day.", "abx": "ngan tikang si pakabalu-na, ga'i na iya inallahan hasta nga anakka utsintay kwatro i idad-na. Pirmi iya pada'iray si templo pag'ampo' allaw sangom huwang na i pagpu'asa pati' pagpangadyi'."}
{"eng": "Coming up at that very hour, she gave thanks to the Lord, and spoke of him to all those who were looking for redemption in Jerusalem.", "abx": "Siray mismo uras, padugok to dayon si mga iya ngan agpasalamat iya si Diyos. Sigi to pahalling mahi'unong si dadi' atubang si dimu'an a'a ari nga agparapanimulat liwat si paglukat si mga a'a nga sakop si pamunu'an-na si Jerusalem."}
{"eng": "“Now you are releasing your servant, Master, according to your word, in peace;", "abx": "“Amu-ko, tugutin na i rilihugun-mo pagkarawat si murayaw kamatayon nagsa'ad-mo"}
{"eng": "for my eyes have seen your salvation,", "abx": "kay sakulawan-na mismo si duwa mata-ko mannalbar to nagpabawa-mo"}
{"eng": "which you have prepared before the face of all peoples;", "abx": "nga nagtagama-mo basi' kinakulawan si dimu'an ka'aha'an."}
{"eng": "a light for revelation to the nations, and the glory of your people Israel.”", "abx": "Iyay to dadi' i makasana'ag nga agpakatu'anan si kamatu'uran i mga ma'in Hebro, pati' i magbuwan unra si mga ginsakupan-mo nga a'a-na si Israel.”"}
{"eng": "For there is born to you today, in David’s city, a Savior, who is Christ the Lord.", "abx": "Aniya' addangan Paragsalbar ma'allom ina'anto ato si bungtu-nay to si David para si ka'am dimu'an. Iya i Tinu'inan Mannanalwas, nga Paragdalom."}
{"eng": "This is the sign to you: you will find a baby wrapped in strips of cloth, lying in a feeding trough.”", "abx": "Yayto i pangngilalahan nga ungod isturya-koy to: Sa'anda'an-bi i dadi'-dadi' nagtukuy-ko nga nagputos si amon ngan naghulid si adda pammasabsaban kahon.”"}
{"eng": "Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, into Judea, to David’s city, which is called Bethlehem, because he was of the house and family of David,", "abx": "Sanglit pa'amban si Jose si Nasaret, adda baryo si prubinsya Galilea, ngan pasagka iya pan Betlehem, Judea. Iyay nan i bungto kina'alluman-na si Hadi' David ngan pada'iray kas Jose kay addangan may iya si mga ka'uru'ampuhan-na."}
{"eng": "to enroll himself with Mary, who was pledged to be married to him as wife, being pregnant.", "abx": "Pada'iray si Jose pagparihistro huwang si Maria i pinahanda-na nga burod na siray uras."}
{"eng": "Now in those days, a decree went out from Caesar Augustus that all the world should be enrolled.", "abx": "Siray panahon, aniya' mandu'-na si Emperador Augusto nga kinahanglan agparihistro i dimu'an nga sakop si nasyon Roma."}
{"eng": "This was the first enrollment made when Quirinius was governor of Syria.", "abx": "Iyay nan i primiro pagpanrihistro si mga a'a ngan paggubirnadur-na si Cerenio ari si Siria."}
{"eng": "All went to enroll themselves, everyone to his own city.", "abx": "Tungod sinan, agbalik i dimu'an a'a si mga bungtu-na si mga ginikanan-na pagparihistro."}
{"eng": "He has given help to Israel, his servant, that he might remember mercy,", "abx": "Agbuligan-na i mga a'a-na si Israel, nga magpanirbi si iya, ngan ag'intom si pagkalu'oy"}
{"eng": "as he spoke to our fathers, to Abraham and his offspring forever.”", "abx": "si Abraham pati' si mga ka'uru'ampuhan-na hasta si kahastahan, kay iyay nan i sa'ad-na pada'iray si kapapu'an-ta kam.”"}
{"eng": "Mary arose in those days and went into the hill country with haste, into a city of Judah,", "abx": "Ga'i agliyat, ag'andam dayon si Maria pagpada'iray si bungtu-na kas Sacarias ari si katagudturan parti si Judea."}
{"eng": "and entered into the house of Zacharias and greeted Elizabeth.", "abx": "Ngan panakka-na si ruma'-na mga iya, mangumusta dayon iya si Elisabet."}
{"eng": "He will be great and will be called the Son of the Most High. The Lord God will give him the throne of his father David,", "abx": "Labaw gayod iya ngan ararunan, Dadi'-na si Gilalabawi Diyos. Purumwanun-na si Paragdalom Diyos si iya i trunu-na si kapapu'an-na Hadi' David."}
{"eng": "and he will reign over the house of Jacob forever. There will be no end to his Kingdom.”", "abx": "Iya i magdalom si ka'uru'ampuhan-na si Jacob ngan gana' katapusan-na si ginhadi'an-na.”"}
{"eng": "according to the custom of the priest’s office, his lot was to enter into the temple of the Lord and burn incense.", "abx": "Siray mga allaw, pala'in-la'in grupo si mga paraghalad i maghimo si mga buruhaton ari si templo si adda duminggo. Kabatasanan si kada grupo i pagpili' pina'agi si ripa kon say i pasallod si templu-na si Paragdalom pagtubod si insinso. Adda allaw, ngan turnu-na na si grupu-na si kas Sacarias, ngan huwang iya sito mga buruhaton atubang si Diyos, iya i mapili' pagsallod si templo."}
{"eng": "She went and told those who had been with him, as they mourned and wept.", "abx": "Agpada'iray-na i mga magpamaya' siray si Jesus nga agparapamanangis ngan agparapandinamag pa, ngan agpanumatan-na mga iya."}
{"eng": "When they heard that he was alive and had been seen by her, they disbelieved.", "abx": "Ngan pakabati'-na mga iya si mga allingun-na si Maria nga allom si Jesus ngan iya mismo i makakulaw, ga'i mga iya agpanutu'o."}
{"eng": "They were saying among themselves, “Who will roll away the stone from the door of the tomb for us?”", "abx": "Si paglalangnganan, agsipurupatilaway mga iya, “Say si kita kam i mamaligid si bato tikang si pwirtahan-na si naglabbungan?”"}
{"eng": "for it was very big. Looking up, they saw that the stone was rolled back.", "abx": "Pero ngan pakapantaw-na mga iya si kwiba, sakulawan-na mga iya nga nagpaligid na dina i bato bisan kon bali haya."}
{"eng": "Pilate was surprised to hear that he was already dead; and summoning the centurion, he asked him whether he had been dead long.", "abx": "Ag'usa si Pilato si pakapamati'-na nga minatay nayto, sanglit aglihog iya addangan pag'ala' si sinturyon basi' satilaw-na kon minatay na ba' gayod."}
{"eng": "When he found out from the centurion, he granted the body to Joseph.", "abx": "Ngan pakakatu'an-na tikang si sinturyon mismo nga ungod, agtugutan-na si Jose pag'ala' si bangkay."}
{"eng": "When evening had now come, because it was the Preparation Day, that is, the day before the Sabbath,", "abx": "Siray allaw, Bispira na si Allaw Pandidiskanso."}
{"eng": "Joseph of Arimathaea, a prominent council member who also himself was looking for God’s Kingdom, came. He boldly went in to Pilate, and asked for Jesus’ body.", "abx": "Aniya' talahuron myimbro si Kunsiho nag'arunan Jose nga taga sunsari'i si bungto Arimatea, ngan addangan liwat iya si mga magparapanimulat si paghadi'-na si Diyos. Sanglit tungod kay kuhap na, amintas iya pagpada'iray si Pilato pagpalako si bangkay-na si Jesus."}
{"eng": "There were also women watching from afar, among whom were both Mary Magdalene and Mary the mother of James the less and of Joses, and Salome;", "abx": "Aniya' liwat mga danda magparapamantaw hamok si katalahan. Huwang si mga iya kas Maria Magdalena, si Maria nga nanay-na kas Joset pati' Santiago nga i anga'-na Sirari hasta pa si Salome."}
{"eng": "who, when he was in Galilee, followed him and served him; and many other women who came up with him to Jerusalem.", "abx": "Iyay nan i mga danda magparapamaya'-baya' si Jesus pagpanginano si mga kinahanglanun-na ngan ari pa iya si Galilea. Ngan malabbat liwat mga danda ari nga magpamaya' si Jesus ngan pada'iray-na si Jerusalem."}
{"eng": "When the sixth hour had come, there was darkness over the whole land until the ninth hour.", "abx": "Ngan ka'amudtuhan, anlu'om i bug'os pitak palibot ari mga tallo uras."}
{"eng": "At the ninth hour Jesus cried with a loud voice, saying, “Eloi, Eloi, lama sabachthani?” which is, being interpreted, “My God, my God, why have you forsaken me?”", "abx": "Pangalastris na, amahalling makusog si Jesus, “Eloi, Eloi, lama sabachthani?” nga i kahulugan-na, “Diyus-ko, Diyus-ko, kapa'i may kay ag'ambanan-mo na ako?”"}
{"eng": "The Scripture was fulfilled which says, “He was counted with transgressors.”", "abx": "Aniya' liwat duwangan bandido nga nagpapako' si mga kudus-na tingpid si Jesus, i addangan ari si kawanan-na, ngan i addangan may ari si kawiri-na."}
{"eng": "Crucifying him, they parted his garments among them, casting lots on them, what each should take.", "abx": "Mangno agpapaku'-na mga iya si Jesus si kudos. Agpararti-na mga iya i mga sul'ut-na mangno agpa'agi-na mga iya si ripa kon ay i mga sabawa-na."}
{"eng": "It was the third hour when they crucified him.", "abx": "Alas nwibi si nalong ngan pagpapako' si Jesus si kudos"}
{"eng": "The superscription of his accusation was written over him: “THE KING OF THE JEWS.”", "abx": "ngan aniya' makasurat ari sumbong kuntra si iya nga da'ito sito: I HADI'-NA SI MGA HEBRO"}
{"eng": "Pilate answered them, saying, “Do you want me to release to you the King of the Jews?”", "abx": "Amatilaw si Pilato, “Aruyag ba' kam nga yayto pinalibri-ko nagpinugad-bi to, ‘hadi'-na si mga Hebro’?”"}
{"eng": "For he perceived that for envy the chief priests had delivered him up.", "abx": "Agda'inan si Pilato kay akatu'anan iya nga agpa'intriga-na si mga puno' paraghalad si Jesus si iya tungod hamok si ka'awa'-na mga iya."}
{"eng": "But the chief priests stirred up the multitude, that he should release Barabbas to them instead.", "abx": "Pero agsamuk-na si mga puno' paraghalad i mga a'a para hamok akalibri si Barabas."}
{"eng": "There was one called Barabbas, bound with his fellow insurgents, men who in the insurrection had committed murder.", "abx": "Siray uras aniya' addangan priso nag'arunan Barabas nga adakop huwang si mga igkasi-na ribildi. Agpakamatay mga iya ari si pagsaramukan-na si mga a'a."}
{"eng": "The multitude, crying aloud, began to ask him to do as he always did for them.", "abx": "Sanglit pamadugok si Pilato i kalabbatan magpantambong ari pagpalako nga himu-na namay si mga iya i nagparabuhat-na si balang ta'on kon Pyista."}
{"eng": "As Peter was in the courtyard below, one of the maids of the high priest came,", "abx": "Ngan ari pa si gawas si Pedro, ari si hawan, aniya' si mga kabulig-na danda si gilalabawi paraghalad nga palabay."}
{"eng": "and seeing Peter warming himself, she looked at him and said, “You were also with the Nazarene, Jesus!”", "abx": "Ngan pakakulaw-na si kabulig si Pedro nga agparapadarang, agparahiling-hiling-na iya ngan aminugad, “Huwang-na liwat kaw si Jesus nan nga taga Nasaret.”"}
{"eng": "The high priest tore his clothes and said, “What further need have we of witnesses?", "abx": "Aggisi'-na dayon si gilalabawi paraghalad i sutana-na ngan mangisog, “Ga'i na kita kam agkinahanglan mga tistigos pa!"}
{"eng": "You have heard the blasphemy! What do you think?” They all condemned him to be worthy of death.", "abx": "Sapamati'an-bi na nga aglalabawan-na sito a'a i Diyos. Ay i pinahusgar-bi si iya?” Agpatukan-na mga iya dimu'an si Jesus nga kamatayon i angay si iya."}
{"eng": "They led Jesus away to the high priest. All the chief priests, the elders, and the scribes came together with him.", "abx": "Mangno agbawa-na mga iya si Jesus pada'iray si ruma'-na si gilalabawi paraghalad. Agtiriripon ari i dimu'an mga puno' paraghalad, i mga mata'o kamabu'utan, hasta pa i mga paragturo' bala'od."}
{"eng": "Peter had followed him from a distance, until he came into the court of the high priest. He was sitting with the officers, and warming himself in the light of the fire.", "abx": "Ngan amungyod si Pedro si mga iya nga apartado ngan akasallod to si hawan-na si ruma'-na si gilalabawi paraghalad. Aningkarag iya ari huwang si mga gwardya, ngan agpadarang iya si nagrambak baga ari."}
{"eng": "Jesus answered them, “Have you come out, as against a robber, with swords and clubs to seize me?", "abx": "Amahalling dayon si Jesus, “Ribildi ba' ako nga kinahanglan kam gayod agbawa si mga ispada-bi pati' si mga batuta-bi nan pagdakop si ako?"}
{"eng": "I was daily with you in the temple teaching, and you didn’t arrest me. But this is so that the Scriptures might be fulfilled.”", "abx": "Balang allaw aghururuwang kita kam ari si mga hawan-na si templo si pagparaturu'-ko, ngan ga'i may ako agdakup-bi. Pero kinahanglan atuman i maka'anna' si Kasuratan.”"}
{"eng": "Now he who betrayed him had given them a sign, saying, “Whomever I will kiss, that is he. Seize him, and lead him away safely.”", "abx": "Antis sinan, agsumatan-na dahulo si magtraydor i mga kahuruwangan-na kon ay i pangngilalahan si darakupun-na mga iya: “I lalla inuruk-ko, iya i nagkinahanglan-bi. Dakupu-bi dayon iya ngan si pagbawa-bi, bantayi-bi iya pahalap.”"}
{"eng": "When he had come, immediately he came to him and said, “Rabbi! Rabbi!” and kissed him.", "abx": "Ngan pakatapit-na si Judas si Jesus, mangumusta dayon iya, “Rabbi!” ngan diritso ag'uruk-na."}
{"eng": "He came the third time and said to them, “Sleep on now, and take your rest. It is enough. The hour has come. Behold, the Son of Man is betrayed into the hands of sinners.", "abx": "Mangno pabwilta si Jesus si katallo bisis ngan agpaminugad-na, “Agparapamaturi pa ba' kam gihapon? Ag'ikmata kam! Iya nayto i uras nga trarayduran na i Pinili' A'a ngan papa'intrigahon na iya si mga makasasala'."}
{"eng": "Arise! Let’s get going. Behold, he who betrays me is at hand.”", "abx": "Banguna na kam anan kay pada'iray na kita kam. Kulawi-bi ro, awira' na i magtraydor si ako.”"}
{"eng": "He went forward a little, and fell on the ground, and prayed that if it were possible, the hour might pass away from him.", "abx": "Ngan pakadahulu'an-na si Jesus si tallungan, pa'akkom iya ngan ag'ampo' nga kon ahimo, kalihisan iya si mga pag'antus-na siray ka'urason."}
{"eng": "He said, “Abba, Father, all things are possible to you. Please remove this cup from me. However, not what I desire, but what you desire.”", "abx": "Aminugad iya, “Tay, Tatay-ko, sahimu-mo i dimu'an. Ala'on to kupa si kasakitan tikang si ako, pero dakaw agtumanon i katuyu'an-ko hamok, kundi' i katuyu'an-mo gayod.”"}
{"eng": "It was now two days before the Passover and the Feast of Unleavened Bread, and the chief priests and the scribes sought how they might seize him by deception and kill him.", "abx": "Siray uras duwa na hamok allaw antis i Pyista si Paglabay pati' si Tinapay nga Gana' Pammatubu'-na, sanglit agparapanganda' pa'agi i mga puno' paraghalad pati' i mga paragturo' bala'od pagdakop si Jesus nga gana' makatu'anan basi' sapamatay-na mga iya."}
{"eng": "For they said, “Not during the feast, because there might be a riot among the people.”", "abx": "Pero agsarabut-sabot mga iya, “Kinahanglan ga'i kita kam agbuhat sito si kapyistahan-na, kay tingali mangisog ngan agsararamok i mga a'a.”"}
{"eng": "Watch therefore, for you don’t know when the lord of the house is coming—whether at evening, or at midnight, or when the rooster crows, or in the morning;", "abx": "“Kon sugad, agbantaya kam kay ga'i sakatu'anan-bi kon ay urasa i pagbalik-na si tagruma'. Tingali agbalik iya si baha'o sangom, tingali si magkatutnga', tingali kon si primiro pagtutturu'ok, ngan tingali si kanalungan na dina."}
{"eng": "lest, coming suddenly, he might find you sleeping.", "abx": "Kon anhintak iya pagbalik, dakam agpatugot nga sakulawan-na kam agpamaturi."}
{"eng": "Then if anyone tells you, ‘Look, here is the Christ!’ or, ‘Look, there!’ don’t believe it.", "abx": "“Sinan uras, kon aniya' magpaminugad si ka'am, ‘Kulawi-bi, atiya' na i Tinu'inan Mannanalwas!’ o ma'in ngani' ‘Kulawi-bi ro, awira' na iya!’ dakam iya agtutu'uhu-bi."}
{"eng": "For false christs and false prophets will arise and will show signs and wonders, that they may lead astray, if possible, even the chosen ones.", "abx": "Sigurado nga aniya' pamaluwa' mga burubullo' tinu'inan mannanalwas. Pamaluwa' liwat i mga burubullo' paragsumat-na si Diyos. Agpanhimoy to mga a'a pala'in-la'in pangngilalahan si langitnon kuno' kasiguruhan pati' mga makagagahom binuhatan basi' aniya' sadaya'an-na mga iya, nga kon ahimo, hasta pa i mga a'a nagpamili'-na si Diyos."}
{"eng": "Pray that your flight won’t be in the winter.", "abx": "Ampu'i-bi si Diyos nga ga'i to akatuman si tigtugnawon,"}
{"eng": "For in those days there will be oppression, such as there has not been the like from the beginning of the creation which God created until now, and never will be.", "abx": "kay i mga kakurihan-na sinan mga allaw anubra pa si bisan ay kakurihana nga sa'abat-na si kalibutan tikang si panikangan, si paghimu-na si Diyos si kalibutan, tubtob ina'anto, ngan gana' na liwat gayod sinan makapariho pa hasta si katapusan."}
{"eng": "He called his disciples to himself and said to them, “Most certainly I tell you, this poor widow gave more than all those who are giving into the treasury,", "abx": "Agban'u-na si Jesus i mga inadalan-na pagtiriripon ngan agpanumatan-na, “Sumatan-ta kam si kamatu'uran, mas urog i naglahu'-na si pubri nan balo kuntra si nagpadunar-na mga iya dimu'an."}
{"eng": "for they all gave out of their abundance, but she, out of her poverty, gave all that she had to live on.”", "abx": "Kay i nagpadunar-na mga iya, subra hamok si mga kayamanan-na; pero yaynan balo bisan kon anggana' iya, aglahu'-na i dimu'an tawa'-na nga gana' nagbilin-na.”"}
{"eng": "But about the dead, that they are raised, haven’t you read in the book of Moses about the Bush, how God spoke to him, saying, ‘I am the God of Abraham, the God of Isaac, and the God of Jacob’?", "abx": "Pero mahi'unong si mga duda-bi kon aniya' ba' mabanhaw, ga'i ba' sabasa-bi si Libru-na si Moises? Agpamatu'uran-nay nan si nagsurat-na mahi'unong si hinabo' siray si magpakayat tanaman kon singnga sapakalihan-na i busis-na si Diyos nga agpinugad, ‘Ako mismo i Diyos nagtutu'u-na kas Abraham, Isaac, pati' si Jacob hasta pa ina'anto.’"}
{"eng": "He is not the God of the dead, but of the living. You are therefore badly mistaken.”", "abx": "Kon sugad, pariho si kamutangan-na mga iya, ma'in minatay i magpadayon pagtutu'o kundi' allom dina. Sanglit sala' gayod i mga isip-bi.”"}
{"eng": "Whenever you stand praying, forgive, if you have anything against anyone; so that your Father, who is in heaven, may also forgive you your transgressions.", "abx": "Ngan kon si pag'ampu'-bi, aniya' pa humut-bi si kaparihu-bi, pasayluhu-bi iya, basi' sapasaylu-na may liwat i mga sala'-bi si Tatay-bi ari si langit.”"}
{"eng": "But if you do not forgive, neither will your Father in heaven forgive your transgressions.”", "abx": "Pero kon ga'i kam agpasaylo si sala'-na si la'in a'a, ga'i may liwat sapasaylu-na i mga sala'-bi si Tatay-bi ari si langit."}
{"eng": "The next day, when they had come out from Bethany, he was hungry.", "abx": "Ngan ka'asumuhan, si pagparalalangngan-na kas Jesus man Betania, angabat iya kalingantuhan."}
{"eng": "Seeing a fig tree afar off having leaves, he came to see if perhaps he might find anything on it. When he came to it, he found nothing but leaves, for it was not the season for figs.", "abx": "Aniya' sapantawan-na kayo igos nga bali rabong ngan iyay ray hamok i pala'in tungod kay ag'irog dina kon tig'iguson. Sanglit padugok iya pagkulaw kon aniya' buwa'-na, pero sadiskubrihan-na nga puro hamok dahon ngan gana' gayod buwa'-na."}
{"eng": "Those who went in front and those who followed cried out, “Hosanna! Blessed is he who comes in the name of the Lord!", "abx": "Sigi gagasod i magpantupo' si iya ngan da'inan may i magpamungyod: Hosanna! Malipayon gayod i a'a nga pada'ito pina'agi si gahum-na si Paragdalom!"}
{"eng": "Blessed is the kingdom of our father David that is coming in the name of the Lord! Hosanna in the highest!”", "abx": "Bali haya i kahalapan-na si ginhadi'an-na si gipapu'-papu'i-ta kam David, nga papatungguhon gihapon. Hosanna, hasta liwat ka'aw nga Gilalabawi!"}
{"eng": "But it shall not be so among you, but whoever wants to become great among you shall be your servant.", "abx": "Pero ma'in da'inan sinan i pa'agi-bi pagdalom si kapararihu-bi. Kon addangan si ka'am i maruyag mabantog, kinahanglan iya agsirbi si la'in."}
{"eng": "Whoever of you wants to become first among you shall be bondservant of all.", "abx": "Ngan kon addangan si ka'am i maruyag nga naghangad, kinahanglan ag'ako' nga magin rilihugun-na si dimu'an."}
{"eng": "Jesus said, “Most certainly I tell you, there is no one who has left house, or brothers, or sisters, or father, or mother, or wife, or children, or land, for my sake, and for the sake of the Good News,", "abx": "“Tama', ungod nan,” lingun-na may si Jesus. “Sumatan-ta kam si kamatu'uran, bisan say i pa'amban si ruma'-na, si mga kadingsirarihan-na, si nanay-na o si tatay-na, si mga dadi'-na, o si mga uma-na para atuman i katuyu'an-ko, nga agsara i mahalap sumat,"}
{"eng": "but he will receive one hundred times more now in this time: houses, brothers, sisters, mothers, children, and land, with persecutions; and in the age to come eternal life.", "abx": "iya i tikarawat si ina'anto panahon addahatos pa dina dubli si mga ruma', mga kadingsirarihan, mga nanay, mga dadi', pati' mga uma, ngan huwang pa sinan i pagpamasakit liwat si iya si la'in a'a tungod si pagtu'u-na. Ngan si titakka panahon, aka'angkon pa liwat iya si kinabuhi' nga gana' katapusan-na."}
{"eng": "The disciples were amazed at his words. But Jesus answered again, “Children, how hard it is for those who trust in riches to enter into God’s Kingdom!", "abx": "Ag'usa gayod i mga inadalan-na tungod si mga allingun-na, sanglit agbwilta-na gihapon si Jesus i mga allingun-na, “Mga dadi'-ko, makuri gayod i pagsakup-na si mga mayaman."}
{"eng": "It is easier for a camel to go through a needle’s eye than for a rich man to enter into God’s Kingdom.”", "abx": "Mas makuri payto kuntra si pag'agi-na si adda kamel si tanugan-na si dagom!”"}
{"eng": "‘where their worm doesn’t die, and the fire is not quenched.’", "abx": "Ngan kon akapa'amban si pagtutu'u-mo i nagparapada'irayan-na si kitid-mo, uturon! Mas mahalap pa kon punggol i kitid-mo nga akaprubitso kaw si gana' katapusan-na kinabuhi', kuntra kon huwang si ka'aw i duwa kitid-mo nga linaho' kaw pan impyirno."}
{"eng": "‘where their worm doesn’t die, and the fire is not quenched.’", "abx": "Pariho kon akapa'amban si pagtutu'u-mo i nagparahimu-na si tamburu'-mo, uturon! Mas mahalap pa kon punggol i tamburu'-mo nga akaprubitso kaw si gana' katapusan-na kinabuhi', kuntra kon huwang si ka'aw i duwa tamburu'-mo nga akapan'impyirno kaw, pada'iray si gana' kapaparungun-na api."}
{"eng": "He took a little child and set him in the middle of them. Taking him in his arms, he said to them,", "abx": "Aniya' dadi' nagban'u-na si Jesus ngan agpatunggu-nay to atubang si mga iya. Mangno akbayan-na ngan aminugad,"}
{"eng": "“Whoever receives one such little child in my name receives me; and whoever receives me, doesn’t receive me, but him who sent me.”", "abx": "“Bisan say i magpanginano pahalap si a'a nga ga'i mismo aka'allom si kalugaringun-na pariho sito dadi' tungod si gugma'-na si ako, agpanginano gayod si ako. Ngan bisan say i magpanginano si ako, ma'in hamok ako i nagpanginanu-na, pero hasta pa liwat i magpapada'ito si ako.”"}
{"eng": "He came to Capernaum, and when he was in the house he asked them, “What were you arguing among yourselves on the way?”", "abx": "Anakka kas Jesus si syudad Capernaum. Ngan pasallud-na mga iya si mga ruma'-na, agpatilawan-na si Jesus i mga inadalan-na, “Ay ba' i nagparapandiskusyunan-bi ngan pagparalalangngan-tay to kam ina'an?”"}
{"eng": "But they were silent, for they had disputed with one another on the way about who was the greatest.", "abx": "Gana' makasibo' si mga iya kay i nagparapandiskusyunan-na, iya i kon say i pinakabantugan si mga iya."}
{"eng": "They went out from there and passed through Galilee. He didn’t want anyone to know it,", "abx": "Pa'amban kas Jesus sinan lugar ngan pa'agi mga iya si Galilea. Ga'i aruyag si Jesus nga kinatu'anan si mga a'a kon singnga mga iya"}
{"eng": "for he was teaching his disciples, and said to them, “The Son of Man is being handed over to the hands of men, and they will kill him; and when he is killed, on the third day he will rise again.”", "abx": "kay agparaturu'an-na i mga inadalan-na sito: “Trarayduran i Pinili' A'a ngan papa'intrigahon iya si pagdalum-na si mga a'a. Matay-nay to mga iya, pero abanhaw si katallo allaw.”"}
{"eng": "Jesus said to him, “If you can believe, all things are possible to him who believes.”", "abx": "“Ay i paminugaran-mo nga kon aniya' sahimu-ko?” lingun-na si Jesus. “Gana' nga ga'i ahimo si a'a kon agtutu'o.”"}
{"eng": "Immediately the father of the child cried out with tears, “I believe. Help my unbelief!”", "abx": "Anaruman dagos i tata', “Aniya' pagtutu'u-ko, pero buligin ako nga salupig-ko i mga nagdudahan-ko pa!”"}
{"eng": "He said to them, “Elijah indeed comes first, and restores all things. How is it written about the Son of Man, that he should suffer many things and be despised?", "abx": "Anaruman si Jesus, “Ungod nan, kinahanglan pada'ito dahulo si Elias paghamis si dimu'an. Pero aniya' liwat maka'anna' si Kasuratan nga kinahanglan agsakit pala'in-la'in ngan nagdiri' i Pinili' A'a."}
{"eng": "But I tell you that Elijah has come, and they have also done to him whatever they wanted to, even as it is written about him.”", "abx": "Pero sumatan-ta kam nga manatu'o na dina si Elias, ngan gana' maka'ulang si mga a'a pagbuhat si mga nagplanu-na karat'an para si iya. Sanglit atuman i maka'anna' si Kasuratan mahi'unong si iya.”"}
{"eng": "Peter answered Jesus, “Rabbi, it is good for us to be here. Let’s make three tents: one for you, one for Moses, and one for Elijah.”", "abx": "Agsupla-na si Pedro i mga baragaw-na kas Jesus si pagpinugad, “Rabbi, mahalap gayod kay atiya' kita kam. Anhimo kami' tallo payag-payag para si ka'am, i adda para si ka'aw, i adda may tawa'-na si Moises, ngan i adda namay tawa'-na si Elias.”"}
{"eng": "For he didn’t know what to say, for they were very afraid.", "abx": "Sapinugad-nay nan kay ga'i gayod iya akatu'anan kon ay i angay pinahalling-na tungod kay bali i kangarat-na mga iya."}
{"eng": "Having eyes, don’t you see? Having ears, don’t you hear? Don’t you remember?", "abx": "Aniya' mga mata-bi; ga'i ba' sakulawan-bi? Aniya' liwat mga talinga-bi; ga'i ba' sapamati'an-bi? Ga'i ba' sa'intuman-bi"}
{"eng": "When I broke the five loaves among the five thousand, how many baskets full of broken pieces did you take up?” They told him, “Twelve.”", "abx": "kon pira pa dina sagad satipun-bi nga puro panno' si la'a-na si mga a'a ngan pagturutabbi'-ko si lima bug'os pan para si singko mil a'a?” Anaruman may mga iya, “Dusi.”"}
{"eng": "They ate and were filled. They took up seven baskets of broken pieces that were left over.", "abx": "Agpakapamangan i dimu'an ngan agpakagustuhan. Katapos akatipon pa dina i mga inadalan-na pito' sagad nga puro panno' si mga tinurutabbi' la'a."}
{"eng": "Those who had eaten were about four thousand. Then he sent them away.", "abx": "Bisan i mga lalla hamok magpakakakan siray allaw anakka si mga kwatro mil. Pakapalitira-na si Jesus si mga a'a,"}
{"eng": "He commanded the multitude to sit down on the ground, and he took the seven loaves. Having given thanks, he broke them and gave them to his disciples to serve, and they served the multitude.", "abx": "Agmandaran-na si Jesus i mga a'a paglumpagi'. Mangno ag'ala'-na i pito' bug'os pan, agpasalamat si Diyos, ngan agturutabbi'-na. Agpumwan-na si mga inadalan-na pagtaltag si mga a'a, ngan agpanbuhat-nay to."}
{"eng": "They also had a few small fish. Having blessed them, he said to serve these also.", "abx": "Aniya' pa mga iya diki'it mamadiki' agun-na. Agpasalamat liwat iya sito ngan agsumatan-na mga iya pagtaltag gihapon."}
{"eng": "For a woman whose little daughter had an unclean spirit, having heard of him, came and fell down at his feet.", "abx": "Mala' ngani' kay aniya' danda ari makapamati' mahi'unong si Jesus sanglit pada'iray dayon iya kay aniya' dadi'-na danda nagbawa-bawa si mara'at espirito. Pa'akkom iya si kitiran-na"}
{"eng": "Now the woman was a Greek, a Syrophoenician by race. She begged him that he would cast the demon out of her daughter.", "abx": "bisan kon adday to iya Grika nga a'allom sallod si Fenicia nga nagtinagalan-na si Siria. Makimalu'oy iya si Jesus pagpapinda si mara'at espirito magbawa-bawa si dadi'-na."}
{"eng": "He said to them, “Are you also without understanding? Don’t you perceive that whatever goes into the man from outside can’t defile him,", "abx": "Anaruman si Jesus, “Mga maluya pa kam gayod! Ga'i pa ba' kam gihapon agpakasabot? Gana' gayod pasallod si puhu'-na si a'a tikang si mga nagkakan-na nga akaparigsok sinan a'a"}
{"eng": "because it doesn’t go into his heart, but into his stomach, then into the latrine, making all foods clean?”", "abx": "kay ga'i may akasallod si kina'iya-na, pero pasallod dina si battung-na ngan pagawas gihapon si puhu'-na.” Si pagpahalling-na sinan, agsumat si Jesus nga angay nagkakan i dimu'an karakanon."}
{"eng": "If anyone has ears to hear, let him hear!”", "abx": "Gana' gayod pasallod si puhu'-na si a'a nga akaparigsok si iya, kundi' i pagawas dina.”"}
{"eng": "But you say, ‘If a man tells his father or his mother, “Whatever profit you might have received from me is Corban,”’” that is to say, given to God,", "abx": "Pero agturo' kam dina nga ma'in kinahanglan pagbulig si mga mahanak, ngan kon aniya' inanna'-na si addangan, pwidi iya akapasangil si pagpinugad, ‘Korban to,’ nga i kahulugan-na, ‘Tawa'-nay to si Diyos.’"}
{"eng": "“then you no longer allow him to do anything for his father or his mother,", "abx": "Kon da'inan sinan, ga'i iya agtugutan-bi pagbulig si tatay-na pati' nanay-na."}
{"eng": "Then the Pharisees and some of the scribes gathered together to him, having come from Jerusalem.", "abx": "Naggurubukan si Jesus si mga Parisiyo huwang si ditangnga' mga paragturo' bala'od nga man Jerusalem."}
{"eng": "Now when they saw some of his disciples eating bread with defiled, that is unwashed, hands, they found fault.", "abx": "Sakulawan-na sito mga a'a nga aniya' si mga inadalan-na si Jesus nga agkakan ma'in limpyado i mga tamburu'-na, nga i nagtukoy, iya i ga'i pagkusu'-na mga iya"}
{"eng": "(For the Pharisees and all the Jews don’t eat unless they wash their hands and forearms, holding to the tradition of the elders.", "abx": "sigon si minuklatan-na mga iya tuluhu'an. Gana' si mga Hebro magkakan kon ga'i dahulo agkuso' si tama' pa'agi labihan na i mga Parisiyo."}
{"eng": "They don’t eat when they come from the marketplace unless they bathe themselves, and there are many other things which they have received to hold to: washings of cups, pitchers, bronze vessels, and couches.)", "abx": "Ngan kon tikang gayod mga iya si mirkado, ga'i mga iya agpamangan hasta nga ga'i dahulo agpamandi. Ngan agsunod mga iya malabbat pa mga pala'in-la'in rilihuso kabatasanan, pariho si tama' pa'agi paghugas si baso, pitsil pati' kaldiro."}
{"eng": "but they, when they saw him walking on the sea, supposed that it was a ghost, and cried out;", "abx": "sakulawan-na si mga inadalan-na nga agparalalangngan iya si buwahi', ngan pagkagasi-na mga iya nga kalag i mga sakulawan-na. Agpakaturakaw mga iya"}
{"eng": "for they all saw him and were troubled. But he immediately spoke with them and said to them, “Cheer up! It is I! Don’t be afraid.”", "abx": "tungod kay mga iya dimu'an akakulaw, ngan bali gayod i mga katalaw-na. Pero aminugad dayon si Jesus, “Dakam atalaw, akoy to! Agsariga kam hamok.”"}
{"eng": "He commanded them that everyone should sit down in groups on the green grass.", "abx": "Mangno agmandaran-na si Jesus i mga inadalan-na pagpamalumpagi' si mga a'a grupu-grupo si kagabunan."}
{"eng": "They sat down in ranks, by hundreds and by fifties.", "abx": "Sanglit agpanlumpagi' i mga a'a, ngan aniya' mga grupo magsa'uru'addahatos pati' aniya' magsasurusingkwinta."}
{"eng": "King Herod heard this, for his name had become known, and he said, “John the Baptizer has risen from the dead, and therefore these powers are at work in him.”", "abx": "Mangno aka'aning'ing si Hadi' Herodes si dimu'an mahi'unong sinan, kay abantog na si Jesus. Aniya' magpaminugad, “Sigurado nga iya si Juan Paragbunyag nga abanhaw, sanglit akakaya iya pagpakulaw sinan mga pambihira gahom.”"}
{"eng": "But others said, “He is Elijah.” Others said, “He is a prophet, or like one of the prophets.”", "abx": "Aniya' liwat magpaminugad, “Iya si Elias nga agbwilta na pagtuman si sa'ad!” Ngan i ditangnga' may agpaminugad, “Paragsumat-na iya si Diyos nga akapariho si mga paragsumat siray mga panahon.”"}
{"eng": "But Herod, when he heard this, said, “This is John, whom I beheaded. He has risen from the dead.”", "abx": "Ngan pakapamati'-na si Herodes sinan mga pinahallingan, aka'anna' dagos si inisipan-na, “Sigurado, iya si Juan Paragbunyag! Agpapugutan-ko iya siray, pero abanhaw!”"}
{"eng": "Herodias set herself against him and desired to kill him, but she couldn’t,", "abx": "Tungod sinan, aghumutan-na si Herodias si Juan ngan aruyag kunta' iya pagpamatay sito pero ga'i iya akahimo tungod"}
{"eng": "for Herod feared John, knowing that he was a righteous and holy man, and kept him safe. When he heard him, he did many things, and he heard him gladly.", "abx": "kay aniya' katahap-na si Herodes si Juan ngan agpara'apinan-nay to dina kay sakilala-na nga matadong to ngan sagrado a'a. Awili iya pagpamati' si mga allingun-na si Juan, bisan kon agduwa pirmi iya isip si kada pagpakali-na."}
{"eng": "Then a convenient day came when Herod on his birthday made a supper for his nobles, the high officers, and the chief men of Galilee.", "abx": "Si katapusan, anakka i nagpara'antahak-na gayod uras si Herodias pagpamatay si Juan, nga iya i pagsilibrar si kumpli'anyu-na si Herodes. Agpapakan si Herodes para si dimu'an punu'an si gubyirno, si militar, huwang na i mga mahaya a'a si Galilea."}
{"eng": "When the daughter of Herodias herself came in and danced, she pleased Herod and those sitting with him. The king said to the young lady, “Ask me whatever you want, and I will give it to you.”", "abx": "Si pagkarakanay na, pasallod i dadi'-na danda si Herodias ngan agsayaw iya nga gana' kapadis-na. Alipay gayod kas Herodes pati' i mga bisita-na si sayaw-na. Sanglit agsa'aran-na iya si Herodes, “Ay i pinalaku-mo, Ni'? Buwanan-ta kaw bisan ay i karuyag-mo!”"}
{"eng": "He swore to her, “Whatever you ask of me, I will give you, up to half of my kingdom.”", "abx": "Ngan huwang si sa'ad-na agsumpa' iya, “Pumwan-ko si ka'aw bisan ay i pinalaku-mo, bisan i katunga' pa si ginhadi'an-ko.”"}
{"eng": "She went out and said to her mother, “What shall I ask?” She said, “The head of John the Baptizer.”", "abx": "Sanglit pagawas i durudangkanda ngan amatilaw iya si nanay-na, “Nay, ay i pinalaku-ko?” Anaruman may i nanay, “I takuluk-na si Juan Paragbunyag.”"}
{"eng": "She came in immediately with haste to the king and requested, “I want you to give me right now the head of John the Baptizer on a platter.”", "abx": "Padugok dayon i durudangkanda pada'iray si hadi' ngan amalako iya, “I karuyag-ko nga pumwan-mo dayon si ako ina'anto si adda bandihado i takuluk-na si Juan Paragbunyag!”"}
{"eng": "The king was exceedingly sorry, but for the sake of his oaths and of his dinner guests, he didn’t wish to refuse her.", "abx": "Akapabido' to gayod si hadi', pero ga'i iya akadiri' tungod si mga sa'ad-na nga sapamati'an-na si mga bisita."}
{"eng": "Immediately the king sent out a soldier of his guard and commanded to bring John’s head; and he went and beheaded him in the prison,", "abx": "Sanglit, aglihug-na i paragmatay-na pag'ala' si takuluk-na si Juan. Pa'amban dayon i naglihug-na ngan agpugutan-na si Juan ari si prisuhan."}
{"eng": "and brought his head on a platter, and gave it to the young lady; and the young lady gave it to her mother.", "abx": "Mangno nagbaway to si bandihado pada'iray si durudangkanda, katapos, iya na i magpumwan sito si nanay-na."}
{"eng": "When his disciples heard this, they came and took up his corpse and laid it in a tomb.", "abx": "Ngan pakapamati'-na sinan si mga inadalan-na si Juan, agpamada'iray mga iya pag'ala' si bangkay-na basi' ahulid si adda kwiba panlalabbungan."}
{"eng": "He called to himself the twelve, and began to send them out two by two; and he gave them authority over the unclean spirits.", "abx": "Katapos agtiripun-na i Dusi ngan aglihug-na mga iya paglibot si mga lugar saduwang-duwangay ngan agpamuwanan-na gahom pagpapinda si mga mara'at espirito."}
{"eng": "He commanded them that they should take nothing for their journey, except a staff only: no bread, no wallet, no money in their purse,", "abx": "Yayto i mga tugun-na si mga iya: “Dakam agbawa bisan ay si mga langngan-bi pwira na si mga bastun-bi, gana' karakanon, gana' bag, ngan gana' kwarta si rilos."}
{"eng": "but to wear sandals, and not put on two tunics.", "abx": "Agsandalyasa kam hamok ngan dakam agbawa pagsalinan.”"}
{"eng": "He said to them, “Wherever you enter into a house, stay there until you depart from there.", "abx": "Agsumatan-na liwat mga iya, “Bisan singnga kam nagkarawat pag'istar, dakam palalin si la'in ruma' tubtob nga pamataliwan kam sinan bungto."}
{"eng": "Whoever will not receive you nor hear you, as you depart from there, shake off the dust that is under your feet for a testimony against them. Assuredly, I tell you, it will be more tolerable for Sodom and Gomorrah in the day of judgment than for that city!”", "abx": "Kon anakka kam si adda lugar nga ga'i kam nagpanginano si mga a'a o ma'in ngani' ga'i kam nagpakalihan, pataliwana kam sinan lugar ngan paspasu-bi i alpug-na si kitid-bi pagpakatu'an nga gana' na baratunun-bi si mga iya.”"}
{"eng": "He could do no mighty work there, except that he laid his hands on a few sick people and healed them.", "abx": "Sanglit, ga'i iya akahimo si mga makagagahom binuhatan ari pwira na si pagbulong si diki'it mga maburong pina'agi si pagpadu'on si mga palat-na."}
{"eng": "He marveled because of their unbelief. He went around the villages teaching.", "abx": "Ngan mahaya gayod i pag'usa-na si Jesus tungod si kadiki'it-na si mga a'a magtapod si iya. Mangno, aglibot si Jesus si mga kaburubaryuhan ngan agparaturo' si mga a'a."}
{"eng": "When the Sabbath had come, he began to teach in the synagogue, and many hearing him were astonished, saying, “Where did this man get these things?” and, “What is the wisdom that is given to this man, that such mighty works come about by his hands?", "abx": "Si Allaw Pandidiskanso, agtikang iya pagturo' si sinaguga ari. Matabbol si mga magpakapamati' si mga allingun-na nga ag'usa gayod. Agsipurupatilaway mga iya, “Singngay to a'a agpara'inala' sito dimu'an? Pambihira i kadunung-na. Pinapa'i iya akahimo sito mga makagagahom binuhatan?"}
{"eng": "Isn’t this the carpenter, the son of Mary and brother of James, Joses, Judah, and Simon? Aren’t his sisters here with us?” So they were offended at him.", "abx": "Ma'in ba' iya i panday nga dadi'-na si Maria? Ma'in ba' iya i bugtu'-na kas Santiago, Joset, Judas, pati' si Simon? Ma'in ba' atiya' pa ato i mga bugtu'-na danda sinan?” Sanglit, agdiri'-na gayod mga iya si Jesus."}
{"eng": "He allowed no one to follow him except Peter, James, and John the brother of James.", "abx": "Mangno agpinahan-na i mga a'a pagbaya' si mga iya pwira na kas Pedro pati' i magdingsirarihan, Santiago pati' Juan."}
{"eng": "He came to the synagogue ruler’s house, and he saw an uproar, weeping, and great wailing.", "abx": "Ngan panakka-na kas Jesus ari si ruma'-na si puno', sakulawan-na mga iya i kasamukan-na si mga paradinamag ngan sapamati'an-na mga iya i mga tinurakaw-na."}
{"eng": "having heard the things concerning Jesus, came up behind him in the crowd and touched his clothes.", "abx": "Akapamati' iya mahi'unong si Jesus, sanglit amungyod iya si kalabbatan ngan sigi gayod iya susuksok para hamok akatapit si Jesus."}
{"eng": "For she said, “If I just touch his clothes, I will be made well.”", "abx": "Aka'anna' si huna'-huna'-na si danda, “Kon sasaphid-ko bisan hamok i badu'-na, sigurado anhalap ako.”"}
{"eng": "because he had been often bound with fetters and chains, and the chains had been torn apart by him, and the fetters broken in pieces. Nobody had the strength to tame him.", "abx": "Pirmi na nagparagapos i tamburu'-na pati' i kitid-na pero parapuknut-na hamok ngan agparabuka-na i pu'un-na si kadina ari si kitid-na. Gana' makapugong si iya tungod si kakusug-na."}
{"eng": "Always, night and day, in the tombs and in the mountains, he was crying out, and cutting himself with stones.", "abx": "Allaw sangom, sigi hamok iya layaw-layaw ari si mga panlalabbungan pati' si mga katagudturan, nga sigi hamok turakaw ngan para'unay-na agsamad si bato i puhu'-na."}
{"eng": "A big wind storm arose, and the waves beat into the boat, so much that the boat was already filled.", "abx": "Kata'ud-ta'uran, hintak angusog i bariyo, amuk'ay i mga mahaya alon nga salakay-na i paraw hasta nga mapapannu'on to."}
{"eng": "He himself was in the stern, asleep on the cushion; and they woke him up and asked him, “Teacher, don’t you care that we are dying?”", "abx": "Pero mahalap dina i pamaturi-na si Jesus nga di'ulunan pa gayod ari si ulin-na si paraw. Sanglit agpukaw-na iya si mga inadalan-na ngan agpamatilaw si iya, “Ma'istro, ga'i ba' kaw agmalasakit si kami'? Matutulluron na kita kam!”"}
{"eng": "He said, “God’s Kingdom is as if a man should cast seed on the earth,", "abx": "Agpadayon gihapon si Jesus pag'isturya, “I paghadi'-na si Diyos, akapariho sito: Aniya' lalla magpasaburak si gahi'-na."}
{"eng": "and should sleep and rise night and day, and the seed should spring up and grow, though he doesn’t know how.", "abx": "Bisan kon i nagpanginanu-na hamok i ka'agsuban buhat-na allaw sangom, agpadayon i pagtuduk-na ngan sigi tutubo' i mga tinanum-na. Pero ga'i iya akatu'anan kon pinapa'i nan ahimo."}
{"eng": "For the earth bears fruit by itself: first the blade, then the ear, then the full grain in the ear.", "abx": "I pitak mismo i magpahaya si mga tinanom basi' amuwa'. Si primiro anudok, mangno anubo', ngan si katapusan, iya i pagbuwa'-na."}
{"eng": "But when the fruit is ripe, immediately he puts in the sickle, because the harvest has come.”", "abx": "Ngan kon matahak na i buwa'-na, sa'asyab-na na kay uras na si pag'ani.”"}
{"eng": "He said to them, “Take heed what you hear. With whatever measure you measure, it will be measured to you; and more will be given to you who hear.", "abx": "Agpinugad-na liwat mga iya, “Tuninungi-bi pahalap i mga sapamati'an-bi! Bisan ay i nagsukulan-bi, iya may i surukulan pagpabalik si ka'am nga aniya' pasubra-na."}
{"eng": "For whoever has, to him more will be given; and he who doesn’t have, even that which he has will be taken away from him.”", "abx": "Bisan say i aniya', iya i binuwanan pa; pero bisan say i gana', hasta pa i diki'it tawa'-na, inala' pa tikang si iya.”"}
{"eng": "Others fell on the rocky ground, where it had little soil, and immediately it sprang up, because it had no depth of soil.", "abx": "Aniya' liwat mga gahi' nga aka'anna' dina si mga malambo bato nga manipis hamok i pitak-na si dyata'. Sanglit tulos to anudok tungod si kanipis-na si pitak."}
{"eng": "When the sun had risen, it was scorched; and because it had no root, it withered away.", "abx": "Pero ngan pamanas-na si allaw, alayong to dayon mga tinanom ngan a'uga tungod kay kulang i kalanga-na si mga gamut-na."}
{"eng": "He answered them, “Who are my mother and my brothers?”", "abx": "Amatilaw dina iya, “Sakatu'anan-bi ba' kon kas say i nanay-ko pati' i mga bugtu'-ko?”"}
{"eng": "Looking around at those who sat around him, he said, “Behold, my mother and my brothers!", "abx": "Mangno agdiritso amahalling si mga magpaningkulo' palibot si iya, “Atiya' si ka'am i nana-ko pati' i kabugtu'an-ko!"}
{"eng": "Simon (to whom he gave the name Peter);", "abx": "Yayto i dusi nagpili'-na: Si Simon nga ag'arunan-na si Jesus, Pedro;"}
{"eng": "James the son of Zebedee; and John, the brother of James, (whom he called Boanerges, which means, Sons of Thunder);", "abx": "si Santiago pati' si Juan nga mga dadi'-na si Sebedeo, nga agpangarunan-na si Jesus “Boanerges”, nga i kahulugan-na “Makusog pariho si dalugdog”;"}
{"eng": "Andrew; Philip; Bartholomew; Matthew; Thomas; James, the son of Alphaeus; Thaddaeus; Simon the Zealot;", "abx": "si Andres, si Felipe, si Bartolome, si Mateo, si Tomas, si Santiago nga dadi'-na si Alfeo, si Tadeo, si Simon nga sakop si grupu-na si mga Selote,"}
{"eng": "and Judas Iscariot, who also betrayed him. Then he came into a house.", "abx": "pati' si Judas Iscariote i titraydor si Jesus."}
{"eng": "He appointed twelve, that they might be with him, and that he might send them out to preach", "abx": "ngan agpili' iya dusi. Agpanu'inan-nay to bilang mga apostol basi' sapabaya'-na ngan basi' salihug-na pagpasamwak si allingun-na"}
{"eng": "and to have authority to heal sicknesses and to cast out demons:", "abx": "ngan da'inan may basi' sabuwanan-na gahom pagpapinda si mga mara'at espirito."}
{"eng": "The unclean spirits, whenever they saw him, fell down before him and cried, “You are the Son of God!”", "abx": "Bisan sumiran sakulawan-na si mga mara'at espirito si Jesus, agpa'akkum-na mga iya i nagbawa-bawa-na ngan agpaturakaw-na, “Dadi'-na kaw si Diyos.”"}
{"eng": "He sternly warned them that they should not make him known.", "abx": "Pero agdiri'-na dayon si Jesus i mga mara'at espirito pagparasumat pa kon say iya."}
{"eng": "He spoke to his disciples that a little boat should stay near him because of the crowd, so that they wouldn’t press on him.", "abx": "Sanglit agsumatan-na i mga inadalan-na pag'andam adda si mga madiki' paraw ari, kay nagparadarusong na iya si mga a'a."}
{"eng": "For he had healed many, so that as many as had diseases pressed on him that they might touch him.", "abx": "Malabbat i sabulung-na, sanglit agparasusuksok i ditangnga' pa mga binati'on basi' aka'antan mga iya si Jesus."}
{"eng": "Jesus withdrew to the sea with his disciples; and a great multitude followed him from Galilee, from Judea,", "abx": "Palitira kas Jesus huwang i mga inadalan-na pada'iray si danaw, ngan bali labbat si mga taga Galilea i mamaya' si mga iya. Tungod kay abantog i mga binuhatan-na si Jesus, malabbat liwat i magpandayo si iya. Aniya' sito mga taga Judea,"}
{"eng": "from Jerusalem, from Idumaea, beyond the Jordan, and those from around Tyre and Sidon. A great multitude, hearing what great things he did, came to him.", "abx": "huwang na mismo i mga taga Jerusalem, hasta pa i mga taga prubinsya Idumea pati' i magpangistar si dambila'-na si Suba' Jordan. Agpamada'iray liwat i magpangistar palibot si mga syudad Tiro pati' Sidon."}
{"eng": "He said to them, “Is it lawful on the Sabbath day to do good or to do harm? To save a life or to kill?” But they were silent.", "abx": "Mangno aminugad si Jesus si mga iya, “Singnga sito i nagpatugot si bala'od si Allaw Pandidiskanso: Pagbuhat kahalapan o karat'an? Pagpanginano si a'a basi' asalbar i kinabuhi'-na o amatay to nga bulag si Diyos?” Pero tungod kay ga'i mga iya aruyag pagpa'ubos si mga kalugaringun-na, ga'i na hamok mga iya agparapanibu'-sibo'."}
{"eng": "When he had looked around at them with anger, being grieved at the hardening of their hearts, he said to the man, “Stretch out your hand.” He stretched it out, and his hand was restored as healthy as the other.", "abx": "Amuslong si Jesus si mga iya, ngan bali gayod kabidu'-na kay makudat gayod i mga takuluk-na. Sanglit katambahan i kasina-na si mga iya. Katapos agmandaran-na i lalla, “Buklaron tamburu'-moy nan.” Agbuklad-na si lalla, ngan anhamis gihapon i pustura-na si tamburu'-na pariho si dati."}
{"eng": "He said to them, “Did you never read what David did when he had need and was hungry—he, and those who were with him?", "abx": "Anaruman may dina si Jesus, “Ga'i ba' sabasa-bi kon ay i nagbuhat-na siray si David ngan kinulang iya tubtob alinganto hasta i mga kahuruwangan-na?"}
{"eng": "How he entered into God’s house at the time of Abiathar the high priest, and ate the show bread, which is not lawful to eat except for the priests, and gave also to those who were with him?”", "abx": "Siray panahon, ngan si Abiatar i gilalabawi paraghalad, pasallod si David si pangngangampu'an tulda ngan angaddo' si pan nagla'in para si Diyos. Agkakan-nay nan nga i mga paraghalad hamok i tugot pagkakan sinan ngan agbuwanan-na pa liwat i mga kahuruwangan-na. Pero ma'in nan sala' para si mga iya.”"}
{"eng": "Immediately Jesus, perceiving in his spirit that they so reasoned within themselves, said to them, “Why do you reason these things in your hearts?", "abx": "Sakatu'anan-na dayon si Jesus i isip-na si kada addangan si mga iya, sanglit agpantilaw-nay to, “Ay kay da'inan sinan i inisipan-bi?"}
{"eng": "Which is easier, to tell the paralytic, ‘Your sins are forgiven;’ or to say, ‘Arise, and take up your bed, and walk?’", "abx": "Singnga sito i masayon: I pagpinugad sito irapa, ‘Nagpasaylo na i mga sala'-mo’ o i pagpinugad, ‘Anungguha, addu'on naglibbakan-moy nan ngan alangngana’?"}
{"eng": "John came baptizing in the wilderness and preaching the baptism of repentance for forgiveness of sins.", "abx": "Mangno a'ungod to anan si Juan. Agparabunyag iya ari si disyirto ngan agparawali si mga a'a nga kinahanglan mga iya agbasol huwang si pagbag'o ngan agpabunyag basi' apasaylo i mga sala'-na."}
{"eng": "All the country of Judea and all those of Jerusalem went out to him. They were baptized by him in the Jordan river, confessing their sins.", "abx": "Ka'urugan si magpangistar si Jerusalem i magdayo si iya ngan da'inan may i ditangnga' pa mga kaburubungtuhan si Judea. Kahuman si pagparapangumpisal-na mga iya, agbunyagan-na mga iya si Juan ari si Suba' Jordan."}
{"eng": "John was clothed with camel’s hair and a leather belt around his waist. He ate locusts and wild honey.", "abx": "Agbado' si Juan si hiniro hinimo tikang si barahibu-na si kamel ngan agpaha iya tikang si anit-na si hayop. I kinakan-na duron pati' anira'."}
{"eng": "The beginning of the Good News of Jesus Christ, the Son of God.", "abx": "I tinikangan-na si mahalap sumat nga si Jesus i Tinu'inan Mannanalwas pati' i Dadi'-na si Diyos:"}
{"eng": "As it is written in the prophets, “Behold, I send my messenger before your face, who will prepare your way before you:", "abx": "Aniya' nagsurat-na si paragsumat Isaias siray panahon nga agpahalling i Diyos pada'iray si Dadi'-na: Aniya' paragsumat-ko nga padahulu-ko si ka'aw paghawan si pangngagihan-mo."}
{"eng": "the voice of one crying in the wilderness, ‘Make ready the way of the Lord! Make his paths straight!’”", "abx": "Awiray iya si disyirto ngan agparapasamwak, “Hawani-bi i aragihan-na si Paragdalom; tadungu-bi i lalan ralangnganan-na.”"}
{"eng": "Five of them were foolish, and five were wise.", "abx": "Limangan si mga iya i ga'i mag'isip si titakka ngan i limangan may i aniya' mga dunung-na pag'andam kon ay i kinahanglanon."}
{"eng": "Those who were foolish, when they took their lamps, took no oil with them,", "abx": "Agpamawa si mga lampara-na i mga gana' isip-na, pero ga'i agpamalon si mga risirba-na lana."}
{"eng": "but the wise took oil in their vessels with their lamps.", "abx": "Pero i mga aniya' dunung-na, aniya' gayod mga pangngisihan-na lana huwang si mga lampara-na."}
{"eng": "As the days of Noah were, so will the coming of the Son of Man be.", "abx": "Kon ay i nagparabuhat-na si mga a'a siray ngan panahun-na kas Noe, iya may liwat gihapon si pagpada'itu-na si Pinili' A'a."}
{"eng": "For as in those days which were before the flood they were eating and drinking, marrying and giving in marriage, until the day that Noah entered into the ship,", "abx": "Agparapamangan mga iya, agparapangirinom ngan agparakasalay tubtob si allaw si pasallud-na si Noe si arka."}
{"eng": "and they didn’t know until the flood came and took them all away, so will the coming of the Son of Man be.", "abx": "Tungod sinan, ga'i gayod mga iya agpakamangno si panakka-na si unop ngan agkagarawad na hamok mga iya dimu'an. Da'inan gihapon sinan i mga mahinabo' si pada'itu-na si Pinili' A'a."}
{"eng": "“Then if any man tells you, ‘Behold, here is the Christ!’ or, ‘There!’ don’t believe it.", "abx": "“Sinan uras, kon aniya' magpaminugad si ka'am, ‘Kulawi-bi, atiya' na i Tinu'inan Mannanalwas!’ o ma'in ngani', ‘Kulawi-bi ro, awira' na iya!’ dakam iya agtutu'uhu-bi,"}
{"eng": "For false christs and false prophets will arise, and they will show great signs and wonders, so as to lead astray, if possible, even the chosen ones.", "abx": "kay sigurado nga aniya' pamaluwa' mga burubullo' tinu'inan mannanalwas. Pamaluwa' liwat i mga burubullo' paragsumat-na si Diyos. Agpanhimoy to mga a'a pala'in-la'in bantugan pangngilalahan si langitnon kuno' kasiguruhan pati' mga makagagahom binuhatan basi' sadaya'an-na mga iya, nga kon ahimo, hasta pa i mga a'a nagpamili'-na si Diyos."}
{"eng": "“But woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! Because you shut up the Kingdom of Heaven against men; for you don’t enter in yourselves, neither do you allow those who are entering in to enter.", "abx": "“Mga papabidu'on kam mga paragturo' nan bala'od hasta ka'am mga Parisiyoy nan, kay mga mahalap kam hamok agparapamakunu-kuno nga mga rilihuso kam! Aglangkasan-bi i mga mag'isasakop si mga nagpanhadi'an-na si man langit ngan mismo ka'am ga'i agpakaprubitso sinan. Ma'in nan hamok iya, kundi' ka'am pa liwat dina i mag'ulang si mga papasakupon to."}
{"eng": "All this was done that it might be fulfilled which was spoken through the prophet, saying,", "abx": "Ahinabo' nan pagtuman si mga allingun-na si paragsumat-na si Diyos siray nga agpinugad,"}
{"eng": "“Tell the daughter of Zion, behold, your King comes to you, humble, and riding on a donkey, on a colt, the foal of a donkey.”", "abx": "“Sumati-bi sito i mga taga Sion, ‘Kulawi-bi, awira' na agdadara'on si ka'am i hadi'-bi. Mapa'inubsanon ngan agkabayo si adda asno, si adda putro, nga nati-na dina si asno.’”"}
{"eng": "When they came near to Jerusalem and came to Bethsphage, to the Mount of Olives, then Jesus sent two disciples,", "abx": "Ngan pagdadara'un-na kas Jesus si Jerusalem, akatakka mga iya si baryo Betpahe nga aka'anna' si tagudtod nag'arunan Bukid-na si Ka'ulibuhan. Agpadahulo si Jesus duwangan inadalan"}
{"eng": "saying to them, “Go into the village that is opposite you, and immediately you will find a donkey tied, and a colt with her. Untie them and bring them to me.", "abx": "ngan agmandu'an-na mga iya sito, “Pada'iraya kam si dahulu'an-tay ro kam baryo. Si panakka-bi aro, aniya' sa'anda'an-bi nagpa'ingkot mangnganak asno nga aniya' putro nati-na. Pamak'ari-bi ngan guyuru-bi pada'ito."}
{"eng": "Therefore the Kingdom of Heaven is like a certain king who wanted to settle accounts with his servants.", "abx": "Agpadayun-na si Jesus i saruman-na si pag'isturya, “Kon sugad i paghadi'-na si man langit akapariho si adda hadi' nga aruyag na pagbalansi si mga rilihugun-na."}
{"eng": "When he had begun to settle, one was brought to him who owed him ten thousand talents.", "abx": "Si pagkwirintahay-na na mga iya, aniya' addangan nagban'u-na pagpa'atubang si iya nga bali haya kantidad i sa'utang-na."}
{"eng": "But this kind doesn’t go out except by prayer and fasting.”", "abx": "Anaruman may si Jesus, “Ada'inan nan tungod kay kulang pa gayod i pagtutu'u-bi. Kay sumatan-ta kam si kamatu'uran, kon aniya' may dina pagtutu'u-bi pariho kadiki'-diki' si lisu-na si tinanom mustad, pwidi kam akapinugad sito bukid, ‘Tigpatukala anan ngan tiglalina ari’ ngan diritsoy to palalin. Gana' si mga tuyu'-bi nga ga'i atuman.”"}
{"eng": "They all ate and were filled. They took up seven baskets full of the broken pieces that were left over.", "abx": "Agpakapamangan i dimu'an ngan agpakagustuhan. Katapos akatipon pa dina i mga inadalan pito' sagad nga puro panno' si mga tinurutabbi' la'a."}
{"eng": "Those who ate were four thousand men, in addition to women and children.", "abx": "Bisan i mga lalla hamok magpakakakan siray allaw anakka mga kwatro mil, pwira pa si mga danda pati' si mga kadadi'-dadi'an."}
{"eng": "For John said to him, “It is not lawful for you to have her.”", "abx": "Akapinugad iya sinan tungod kay akunsinsya iya. Maliyat na panahon, agparasumatan-na si Juan si Herodes: “Supak si bala'od i pagtig'ub-mo si Herodias.” Sanglit si Herodes mismo i magpadakop si Juan. Agpakadinahan-nay to ngan agpaprisu-na. Agbuhat-nay nan si Herodes tungod si Herodias nga sa'alla-na bisan kon bayaw-nay to. Dati to alla-na si sirari-na nag'arunan Felipe."}
{"eng": "So it will be in the end of the world. The angels will come and separate the wicked from among the righteous,", "abx": "Da'inan sinan i kamutangan-na si katapusan-na sito panahon. Pamada'ito i mga anghel pagbulag si mga mara'at binuhatan-na nga akasalakot si mga matadong,"}
{"eng": "and will cast them into the furnace of fire. There will be weeping and gnashing of teeth.”", "abx": "ngan mga iya i mamatapok sinan si mag'arab-arab api, si lugar nga aniya' magparapangaraba pati' magparapanrigot.”"}
{"eng": "“Come to me, all you who labor and are heavily burdened, and I will give you rest.", "abx": "“Sanglit, paduguka kam si ako, ka'am dimu'an magpangabat nan kabudlayan ngan nagpandada'og tungod si gana' kapulsanan-na kapapaniguru-bi pagtapit si Diyos. Mangno ako si ka'am i mamadiskanso."}
{"eng": "Take my yoke upon you and learn from me, for I am gentle and humble in heart; and you will find rest for your souls.", "abx": "Anunu'a kam si yugu-koy to ngan angadala kam si ako, kay ata'o ako paghinay-hinay pati' pagpa'ubos ngan sa'angkun-bi i murayaw inisipan naghingyap-bi"}
{"eng": "For my yoke is easy, and my burden is light.”", "abx": "kay i yugu-ko masayon nagpasul'ot ngan maningkarang nagbawa.”"}
{"eng": "“A disciple is not above his teacher, nor a servant above his lord.", "abx": "“I iskwila angga'i akalabaw si ma'istru-na o ma'in ngani' i rilihugon anlabaw dina si amu-na."}
{"eng": "It is enough for the disciple that he be like his teacher, and the servant like his lord. If they have called the master of the house Beelzebul, how much more those of his household!", "abx": "Tama' hamok nga saparihu'an-na si iskwila i ma'istru-na ngan saparihu'an-na may si rilihugon i amu-na. Kon i tatay si panimalay nag'arunan Beelsebul, iya pa ba' i mga myimbru-na i ga'i nagsamyangan si mara'at nan."}
{"eng": "Into whatever city or village you enter, find out who in it is worthy, and stay there until you go on.", "abx": "“Kon akatakka kam si bisan singnga bungtuha o baryuha, anganda'a kam si matadong nan a'a sinan lugar nga awili pagpa'istar si ka'am ngan dakam palalin si la'in ruma' tubtob si pagtaliwan-bi."}
{"eng": "As you enter into the household, greet it.", "abx": "Si pamanahik-bi, aminugara kam, ‘Pumwan-na kunta' i kamurayaw-na si Diyos si dimu'an mag'istar sito ruma'.’"}
{"eng": "Don’t take any gold, silver, or brass in your money belts.", "abx": "Dakam agpasuksok si rilus-bi bisan ay diplataha, bisan salapi', bulawan o burunsi."}
{"eng": "Take no bag for your journey, neither two coats, nor sandals, nor staff: for the laborer is worthy of his food.", "abx": "Dakam agbawa bag para si langngan-bi, dakam agbawa pagsalinan, sandalyas o bisan baston kay angay hamok nga nagpanginano i trabahanti."}
{"eng": "Behold, a woman who had a discharge of blood for twelve years came behind him, and touched the fringe of his garment;", "abx": "Siray uras, aniya' danda ari nga agparalalaha' dusi na ta'on. Patapit iya si damurihan-na ngan agsaphid-na i sidsid-na si badu'-na si Jesus,"}
{"eng": "for she said within herself, “If I just touch his garment, I will be made well.”", "abx": "kay aka'anna' si huna'-huna'-na si danda, “Kon sasaphid-ko bisan hamok i badu'-na, sigurado anhalap ako.”"}
{"eng": "Why do you see the speck that is in your brother’s eye, but don’t consider the beam that is in your own eye?", "abx": "“Ay kay sakulawan-mo lugod i day panarutsuhan nga makabuta si igkasi a'a-mo, pero ga'i sapanginanu-mo i day gip'at nga makasalingkop si kalugaringun-mo mata?"}
{"eng": "Or how will you tell your brother, ‘Let me remove the speck from your eye,’ and behold, the beam is in your own eye?", "abx": "Pinapa'i-mo may pakapinugad si igkasi-mo, ‘Ala'an-ta kaw si makabutay nan si ka'aw,’ nga aniya' may makasalingkop si kalugaringun-mo mata?"}
{"eng": "You hypocrite! First remove the beam out of your own eye, and then you can see clearly to remove the speck out of your brother’s eye.", "abx": "Mahalap kaw gayod agsilhig si hawan-na si la'in! Ala'on dahulo i makasalingkop si mata-mo, ngan kahuman sinan saklaru-mo na ngan sa'ala'-mo i makabuta si igkasi-mo."}
{"eng": "Why are you anxious about clothing? Consider the lilies of the field, how they grow. They don’t toil, neither do they spin,", "abx": "“Dakam liwat abaraka si pagpanaptun-bi. Kulawi-bi daw i ka'angayan-na si mga lalag burak. Ga'i mga iya agballi ngan ga'i aghimo."}
{"eng": "yet I tell you that even Solomon in all his glory was not dressed like one of these.", "abx": "Kundi' sumatan-ta kam, bisan si bug'os kayamanan-na si Hadi' Solomon gana' sapasul'ut-na pariho kahalap si adda sinan mga burak."}
{"eng": "“Don’t lay up treasures for yourselves on the earth, where moth and rust consume, and where thieves break through and steal;", "abx": "“Dakam agparatipon para si mga kalugaringun-bi manggad ato si kalibutan nga nagbaruki' o ma'in ngani' nagtakla' ngan pwidi liwat sarangka-na si mga mannangkaw i mga nag'anna'an-bi."}
{"eng": "but lay up for yourselves treasures in heaven, where neither moth nor rust consume, and where thieves don’t break through and steal;", "abx": "Lugod, agtipuna kam para si mga kalugaringun-bi manggad nan nga awiray si langit nga ga'i nagbaruki', ga'i nagtakla' ngan ga'i liwat pwidi sarangka-na si mga mannangkaw i nag'anna'an."}
{"eng": "Then that which was spoken by Jeremiah the prophet was fulfilled, saying,", "abx": "Pina'agi sinan hinabo' atuman i mga allingun-na si paragsumat Jeremias nga agpinugad:"}
{"eng": "“A voice was heard in Ramah, lamentation, weeping and great mourning, Rachel weeping for her children; she wouldn’t be comforted, because they are no more.”", "abx": "Aniya' kinabati'an mga busis ari si Rama nga bali pandinamag pati' bali i mga kabidu'an-na. Sigi dinamag si Raquel para si mga dadi'-na ngan andiri' kon nagli'aw iya, tungod kay agkamaratay na mga iya dimu'an."}
{"eng": "They, having heard the king, went their way; and behold, the star, which they saw in the east, went before them until it came and stood over where the young child was.", "abx": "Pakabati'-na mga iya si tugun-na si hadi', pamalangngan dayon. Ngan pagparalangngan-na na mga iya, pakulaw gihapon i sakulawan-na mga iya bitu'on si sirangan ngan agdahulo si mga iya tubtob nga anyungod si nag'istaran-na si dadi'."}
{"eng": "When they saw the star, they rejoiced with exceedingly great joy.", "abx": "Bali kalipay-na mga iya si pakakulaw-na mga iya si bitu'on."}
{"eng": "Now all this has happened that it might be fulfilled which was spoken by the Lord through the prophet, saying,", "abx": "Ahinabo' nan dimu'an basi' atuman i nagpahalling-na si Paragdalom, pina'agi si paragsumat-na:"}
{"eng": "“Behold, the virgin shall be with child, and shall give birth to a son. They shall call his name Immanuel,” which is, being interpreted, “God with us.”", "abx": "“Aniya' magburod dangkanda nga ga'i pa akalabutan, ngan lalla i ma'allom dadi'-na. ‘Emmanuel’ i pina'arun-na, nga i kahulugan-na, ‘Atiya' i Diyos si kita’.”"}
{"eng": "Judah became the father of Perez and Zerah by Tamar. Perez became the father of Hezron. Hezron became the father of Ram.", "abx": "Si Abraham i tatay-na si Isaac nga iya i tatay-na si Jacob nga tatay-na si Juda pati' i mga bugtu'-na lalla. Si Juda i tatay-na kas Fares pati' Sara, ngan si Tamar i nana-na mga iya. Si Fares i tatay-na si Esrom nga tatay-na si Aram."}