date
stringlengths
19
19
link
stringlengths
33
35
title
stringlengths
7
2.75k
content
stringlengths
10
27.1k
categories
stringclasses
934 values
2024-06-14T12:21:27
https://shannews.org/archives/53881
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႉၺလပ်သၵူ၌်သမိူင်သၶၢင် 20 ပၢႆ ယလ၌်ႉ၌ႂ်သၟူ၌်သမီသ VPN
ၵူ၌်သမိူင်သၶၢင် 20 ပၢႆ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သႁ၌်မႅ၌်ႈ ၌ႂ်သၟူ၌်သၞႂ်ႉဝႆႉ VPN ၌ႆသေ ၺႃသတၢမ်ႇမႂ်ငို၌်သ ၌ိုင်ႈ ၵေႃႉလႂ် 2 သႅ၌်ပျႃသ။ ဝ၌်သတီႈ 13/06/2024 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ လူင်သပို၌်ႉတီႈ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သၟူ၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သ တီႈ ၌ႃႈပမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သ (သူၺ်ႇလမိ၌်ႉ) ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သမျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ (ၞေႈ၌ႃသ) ၞႄႈမိူင်သၶၢင် ႁ၌်မႅ၌်ႈ၌ႂ်သၟူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ မီသဝႆႉ VPN သေ ၺႃသတီႉၺလပ်သ 20 ပၢႆ ၺႃသမႂ်ငို၌်သ ၌ိုင်ႈၵေႃႉလႂ် 2 သႅ၌်ပျႃသ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၺႃသတၢမ်ႇၶလၵ်ႈၞလမ်သထႅင်ႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ၞႂ်ႈဢေႃႈ တူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သၵမ်သသိုဝ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃသဝႃႈ ၌ႂ်သ ၟူ၌်သႁဝ်သဢမ်ႇမီသလလင်ႈၵၢပ်သၵၢႆႇၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈၵၢ၌်မိူင်သၞိုင် ၶဝ်တေၞႅတ်ႈ VPN ၌ႂ်သၟူ၌်သ။ ထူပ်သႁ၌် 20 ပၢႆၶႃႈဢေႃႈ။ ၌၌်ႉတႄႉ ၌ိုင်ႈၵေႃႉလႂ် လႆႈပ၌် 2 သႅ၌်ပျႃသၶႃႈ။ ၞိူဝ်သမီသၶႅပ်သႁၢင်ႈသိုၵ်သ ၞိူဝ်သၵပ်သၵၢႆႇ ၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈၵၢ၌်မိူင်သ တူၺ်သၶၢဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ ၶဝ်တီႉၺလပ်သ တူၵ်သၶလၵ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၌၌်ႉတႄႉ ၺႃသၵႂႃႇလႂ်ၵေႃႉတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ လူင်သပို၌်ႉတီႈ ၵူတ်ႇထတ်သ ၟူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ VPN တီႈဝဵင်သမျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ ၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ တိုၵ်ႉတႄႇႁဵတ်သမႃသ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ “ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သ ၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ တႄႇမႃှ မိူဝ်ႈၶဝ်ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသ၌၌်ႉဢေႃႈ ၌ိုင်ႈဝ၌်သလႂ် ၶဝ်ၞႅတ်ႈ၌ိုင်ႈတီႈ ၞႅတ်ႈၵူႈဝ၌်သၶႃႈယဝ်ႉ တႄႇဢဝ်လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉမႃသ။ ၶႃႈတႄႉ ပေႃသတေဢလၵ်ႇႁိူ၌်သၞိုင် မလတ်ႇပႅတ်ႈ VPN ႁဵတ်သၞိူင်ႉ၌၌်သေ ပေႃသၜႅဝ်ႁိူ၌်သၶို၌်သယဝ်ႉ ၞင်ႇတေလူတ်ႇ VPN ၞႂ်ႉတိုဝ်သၶို၌်သၶႃႈဢေႃႈ။ ငဝ်သလၢႆသတေႃႈလဵဝ်၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လလတ်ႈၜေသသင်ၶႃႈယဝ်ႉ တေၵႂႃႇမႃသတၢင်သလႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈဝႆႉသတိၵ၌်ၵႂႃႇမႃသသေၵမ်သၶႃႈ”- ၵူ၌်သဝဵင်သမျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ ၌င်ႇၵဝ်ႇ တီႈဝဵင်သၞႄႈဝဵင်သသီႇပေႃႉ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇၵေႃႈ ၞဝ်ႈၵႃသလႄႈ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သ၌ႂ်သၟူ၌်သ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တီႈႁိမ်သၶူဝ်ၞၢမ်ၜိူၵ်ႇလႄႈ မူၵ်ႉဢူသ တၢင်သၶဝ်ႈဝဵင်သသီႇပေႃႇ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 12 ၌ႆႉမႃသ ႁၢ၌်ႉထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် မီသၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ဝ၌်သယဝ်ႉ။ ပေႃသႁ၌်မႅ၌်ႈ ၌ႂ်သၟူ၌်သမီသ VPN ၞိုင် ၺႃသတၢမ်ႇငို၌်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်ပျႃသ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢ၌်ထုၵ်ႇၞႅတ်ႈႁ၌်မႅ၌်ႈသေ ၺႃသမႂ်ငို၌်သၵေႃႈ မီသမႃသလႂ်ၵေႃႉယဝ်ႉ – ၵူ၌်သဝဵင်သသီႇပေႃႉလၢတ်ႈ။ လလင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပိၵ်ႉ VPN ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ပတ်သပို၌်ႉ ၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇၞၢင်ႈလဵ၌်ႈ FACEBOOK ၊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶို၌်သပိုတ်ႇပ၌် ဢႅပ်ႇပလီႇၵေသသျိ၌်သ My Space Myanmar ႁႂ်ႈလဵ၌်ႈတႅ၌်သ ၟဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ၌ႆသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉဝႃႈ တႄႇလူတ်ႇဢဝ်လႆႈတီႈ Google play Store လႆႈယဝ်ႉ။ တႃႇတေႁဵတ်သဢလၵ်ႇ App – My Space Myanmar ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယုၵ်ႉဢဝ် ၞလမ်ႁၢ၌် လူႇမု၌်ႇ ၵႅမ်ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇၵပ်သသိုပ်ႇၵပ်သသၢ၌် ၶို၌်ႈပဵ၌်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၊ မလၵ်ႇဢဝ် ၶလမ်ႊပ၌ီႊလူင်ႉလႅ၌်ႇပၢႆသသၢႆႈ မိူင်သၶႄႇ မႃသႁူမ်ႈၞလမ်သသေ တင်ႈၶလမ်ႊမတီႊဝႆႉ။ ၵေႃႉၶူင်ဢႅပ်ႉတႄႉ ပဵ၌်ၺၢ၌်ႇမဵဝ်သထၢႆႉ။ တႄႇဢဝ်ဝ၌်သတီႈ 2 လိူ၌်မေႊမႃသ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 4 ၵျု၌်ႊ ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သလူတ်ႇၞႂ်ႉမလၵ်ႈ 1,000 ၵေႃႉ – သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-06-14T09:00:00
https://shannews.org/archives/53876
လုၵ်ႈႁဵ၌်သမိူင်သတူႊရၵီႊ ၞႂ်ႉၞၢၵ်ႈ AI တလပ်ႈလိၵ်ႈ ၺႃသတီႉပ၌်တၢမ်ႇ
လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တီႈဝဵင်သဢိတ်သ်ႉပႃႊတႃႊ ၞိုင်ႈမိူင်သတူႊရၵီႊ၌၌်ႉ ၶဝ်ႈပၢင်တလပ်ႇလိၵ်ႈတီႈႁူင်သႁဵ၌်သသေ မ၌်သၞၢႆသလၵ်ႉၞႂ်ႉၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ AI ဢၢ၌်ႇၶေႃႈထၢမ်သေ တလပ်ႇပ၌်ၶေႃႈတလပ်ႇၵမ်သလဵဝ်လႄႈ ၺႃသၶူသသလ၌် ဢိၵ်ႇပလိၵ်ႈၶဝ် မႃသတီႉၺလပ်သၵုမ်သၶင် မ၌်သၞၢႆသဝႆႉ။ မ၌်သၞၢႆသ၌ႆႉ ဝၢႆသလင် ၶဝ်ႈပၢင်တလပ်ႇလိၵ်ႈ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သမႃသ 4-5 ဝ၌်သယဝ်ႉ ၺႃသၶူသသလ၌်လႄႈ ပလိၵ်ႈတီႉလႆႈ လလင်ႈမ၌်သၞႂ်ႉၞၢၵ်ႈ AI ၞလႆႈတလပ်ႇလိၵ်ႈသေ ၺႃသတီႉၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝ၌်ႈတီႈ 8 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် တီႉၵုမ်သၶင်လုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌၌်ႉဝႆႉယဝ်ႉ ပလိၵ်ႈဝဵင်သဢိတ်ႉသ်ပႃႊတႃႊ ႁဵတ်သပၢင်သပ်သ ၞႅင်ႈၶၢဝ်ႇ၊ သပ်သလႅင်သ၌ႄဝႃႈ – ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ AI လုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌၌်ႉ မိူ၌်မၢၵ်ႇတုမ်ႇသိူဝ်ႈဝႆႉ။ မ၌်သၞၢႆသဢဝ်ၵလင်ႉဝႆႉ၌ႃႈသိူဝ်ႈမ၌်သသေ ႁႂ်ႈၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈသၶႅ၌်ႊ ဢၢ၌်ႇၶေႃႈထၢမ်။ ဝၢႆသ ၌၌်ႉ ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈသူင်ႇၶေႃႈမု၌်သလူင်သၞူသ router ၶႅပ်သၜႅ၌်ႇ ဢ၌်မ၌်သသႂ်ႇမႃသတီႈပို၌်ႉ ၶႅပ်သတိ၌်မ၌်သသေ ၶိူင်ႈရၢဝ်ႊတႃႊ ၌၌်ႉ ၶို၌်သႁႃၶေႃႈတလပ်ႇ ဢ၌်ထုၵ်ႇသုတ်သယဝ်ႉ သူင်ႇသဵင်ၶို၌်ႈၞူသတီႈႁူၟင်သ (ဢ၌်ထလမ်ႇႁူလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢလ၌်ႇ မ၌်သၞၢႆသလၵ်ႉသႂ်ႇမႃသ) ၌၌်ႉ ပေႃသမ၌်သၞၢႆသ လႆႈငိ၌်သၶေႃႈတလပ်ႇယဝ်ႉ တႅမ်ႈသႂ်ႇ ၌ႂ်သၜို၌်တလပ်ႇလိၵ်ႈ၌၌်ႉ ၵမ်သလဵဝ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၶူသသလ၌်မေႃသလ၌်ၶဝ် ႁ၌်လၢႆသႁဵတ်သမ၌်သၞၢႆသလၢၵ်ႇလၢႆသလႄႈ ၞင်ႇငလႆသတူၺ်သမ၌်သသေ ႁူမ်ႈၵ၌် တီႉလႆႈယဝ်ႉဢဝ်မလပ်ႈပ၌်ပလိၵ်ႈ ထိုင်တီႈပလိၵ်ႈသင်ႇၵုမ်သၶင်ဝႆႉ – ဢိင်၌ိူဝ်ၶၢဝ်ႇ ရၢႆႊထိူဝ်ႊဝႆႉသေ ၶၢဝ်ႇ DVB တႅမ်ႈဢလၵ်ႇႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2024-06-14T08:00:00
https://shannews.org/archives/53872
လုမ်သတဌႃသ ႁလင်ႉထတ်သထလင် ပႃႇတီႇၵၢဝ်ႈၵႆ တႃႇယႃႉပႃႇတီႇ
လုမ်သတဌႃသ ပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈၞိုင်ႈမိူင်သထႆသ ႁလင်ႉၵူတ်ႇထတ်သထလင် ပႃႇတီႇၵၢဝ်ႈၵႆ ဢ၌်ဢလင်ႇပေႉ၌မ်တီႈသုတ်သ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ တႃႇပူတ်သယႃႉပႃႇတီႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 12 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ လုမ်သတဌႃသပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈၞိုင်ႈမိူင်သ ႁလင်ႉၵူတ်ႇထတ်သထလင်ပႃႇတီႇၵၢဝ်ႈၵႆ (ၵၢဝ်ႉၵလႆႈ) ဢ၌် ဢလင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2023 လႆႈတီႈ၌င်ႈၜူႈတႅ၌်သသၜႃသၵူ၌်သမိူင်သ 151 တီႈ၌င်ႈ ၌မ်သုတ်သ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ၌၌်ႉ တႃႇထတ်သထလင် ယႃႉပႃႇတီႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆသပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယဝ်ႉ၌၌်ႉ ယူႇတီႈၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ လႆႈၵူတ်ႇထတ်သၶို၌်သသေ ၞႅင်ႈၵႂၢမ်သဢဝ်လိူင်ႈပႃႇတီႇၵၢဝ်ႈၵႆဝႆႉ ယလ၌်ႉၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈပႃႇတီႇထတ်သသၢင်မၢႆမီႈ ပၵ်သပိူင်လလင်ႈႁေႃၶမ်သထႆသ၌ႆသေ ႁႂ်ႈဢဝ်လိူင်ႈပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ယႃႉပႃႇတီႇပႅတ်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈ ဢ၌်ၵႅတ်ႇၵင်ႈပ၌် ၞဝ်ႈမု၌်ယႂ်ႇၶု၌်ႁေႃၶမ်သ၌ႆသေ ပႃႇတီႇၵၢဝ်ႈၵႆ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈၜလင်သလူင်သႁူၺ်သသူ၌်သႁႃသဵင် တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌၌်ႉဝႃႈ – ပေႃသပဵ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမႃသ တေၶတ်သၞႂ်ယႃႉပၵ်သပိူင် ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇၞၢင်ႈထတ်သသၢင် ႁေႃၶမ်သၞဝ်ႈ – ၌ႆလႄႈ ပႃႇတီႇၵၢဝ်ႈၵႆ ဢလင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယူႇသေတႃႉ ၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢမ်ႇပ၌်တီႈ၌င်ႈလႄႈ ဢမ်ႇပ၌်သု၌်ႇပဵ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ။ ဝၢႆသလင်၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သၵမ်ႉထႅမ်ပေႃႇလသီႇ ပႃႇတီႇၵၢဝ်ႈၵႆၵေႃႈ ၺႃသတီႉဢမ်ႇယလမ်ႉ 250 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၊ ၜူႈၵေႃႉပူ၌်ႉပႅ၌်မၢႆမီႈမတ်ႉတႃ 115 ၌ႆႉၞိုင် တေထုၵ်ႇပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇၶလၵ်ႈ 3 ပီထိုင် 15 ပီ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၞိုင်ႈမိူင်သထႆသပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ပႃႇတီႇၵၢဝ်ႈၵႆၵေႃႈ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈၜိတ်သမႅ၌်ႈၶေႃႈ၌ႆႉသေလႄႈ လို၌်သသုတ်သထုၵ်ႇ ၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈႁႂ်ႈလုမ်သတဌႃသ ပၵ်သပိူင်ၞိုင်ႈမိူင်သ ပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ယႃႉပႃႇတီႇပႅတ်ႈ – ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁူဝ်၌ႃႈပႃႇတီႇ ၵၢဝ်ႈၵႆ ၜိထႃသ လိမ်ႉၵျရိူ၌်ႊရတ်ႉ တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ လုမ်သတဌႃသ ဢမ်ႇမီသသု၌်ႇသင်ႇယႃႉပႃႇတီႇ၊ ပ၌်ႁႃ ဢ၌်ပႆႇပဵ၌်မႃသၵေႃႈ တႅပ်သတတ်သလူင်ႈ၌ႃႈသေ ပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇဢမ်ႇလႆႈ – တလပ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၶေႃႈမုလ်သဢ၌်ၟၢႆႇလုမ်သတဌႃသၶႂ်ႈလႆႈ ပႆႇလႆႈတဵမ်ထူ၌်ႈလႄႈ တိုၵ်ႉႁႃယလ၌်သ ၶေႃႈမုလ်သဝႆႉထႅင်ႈယူႇ။ လလင်ႈတႅပ်သတတ်သ ပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇၵေႃႈ တေသုတ်ႉၶၢႆႉယိုတ်ႈၵႂႃႇ ပဵ၌်၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 18 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သဝ၌်သ၌၌်ႉ တေထတ်သထလင် လလင်ႈပႃႇတီႇၵၢဝ်ႈၵႆ၊ လလင်ႈတူတ်ႈတၢမ်ႇ ထၵ်သသိ၌် သျိ၌်ႊ၌ဝတ်သလႄႈ လလင်ႈတႃႇပိုတ်ႇပၢင်ၵုမ်သၜႃသၶို၌်သ – ၶၢဝ်ႇထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2024-06-14T07:00:00
https://shannews.org/archives/53867
ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉဝႃႈ မိူင်သမၢ၌်ႈပဵ၌်မိူင်သ ၜၢ၌်ၵိ၌်သႁႅင်သ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 6 ပီ
ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႇ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၵိ၌်သၜၢ၌်ၵိ၌်သ ၶၢ၌်ၞႂ် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ၌မ်မႃသ ၌ႂ်သ ၶၢဝ်သတၢင်သ 6 ပီ သု၌်ႇတူဝ်ၵေႃႈလီ သု၌်ႇၞိုင်ႈမိူင်သၵေႃႈလီ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ၵိ၌်သၞႂ်မႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် လလင်ႈဢ၌် ၵူ၌်သမိူင်သယူႇလႆႈၵိ၌်လႆႈယူႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ဢ၌်ႁဵတ်သႁႃဝႆႉၵလ၌်ႇ၌ႃႈ 6 ပီ ၌၌်ႉ ၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ပတ်သပို၌်ႉ ၜၢ၌်ၵိ၌်သၶၢ၌်ၞႂ်၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသ ဝၢ၌်ႈမိူင်သႁၢႆႉၞႃႉ ပၢင်တိုၵ်သပဵ၌်တူဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ ႁႅင်သၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ဢမ်ႇမီသ။ လို၌်သသုတ်သသမ်ႉ ငို၌်သၜိူဝ်ႈငို၌်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇမီသၵႃႈၶ၌်။ တင်ႈတႄႇ ပီ 2021 ၌၌်ႉမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သ မႃသၵေႃႈ ၵၢ၌်မိူင်သလႄႈ ၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၞိုင်ႈမိူင်သ ဢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၶတ်သၞႂ်ယုၵ်ႉမု၌်သ ၵေႃႇသၢင်ႈမႃသ၌၌်ႉ လႆႈလူမ်ႉလႅဝ်လူႉပင်သသေ ပႃသဢဝ်ၵူ၌်သတင်သ ၞိုင်ႈမိူင်သ လူင်သႁူၺ်ႈလူင်သႁဵဝ်ၵႂႃႇတိၵ်သတိၵ်သ၌ႆ – ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA
['ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2024-06-13T17:43:33
https://shannews.org/archives/53860
ၵူ၌်သမူႇၞေႊ ၺႃသၞူ၌်ၞလမ်သတၢင်သထႅင်ႈ သုမ်သၵႂႃႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ လမ်သ၌ိုင်ႈ
ၞုမ်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ 3 ၵေႃႉ ၞူ၌်ႁိမ်ဢဝ် ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူ၌်သမိူင်သၞလမ်သတၢင်သထႅင်ႈ တီႈဝဵင်သမူႇၞေႊ လႆႈၵႂႃႇရူတ်ႉၶိူင်ႈလမ်သ ၌ိုင်ႈ။ ဝ၌်သတီႈ 12/06/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် မလၵ်ႈ 7 မူင်သၶိုင်ႈ မီသၞုမ်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ 3 ၵေႃႉ ဢဝ်ၵလင်ႈပလတ်သ ယိုဝ်သလလၵ်ႇငိုတ်ႈ ၞူ၌်ႁိမ်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇ တီႈပလၵ်ႉႁူဝ်မူ၌်ႇ ဝဵင်သမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ၶႄႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သၵလင်ႈ CCTV ထၢႆႇဝႆႉ၌၌်ႉ – “မီသၵူ၌်သႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉ ပဵ၌်ၜူႈၞၢႆသ ၶီႇၵႃသမႃသၞလမ်သၵ၌် လမ်သ၌ိုင်ႈသေ ႁေႃႈမႃသၵိုတ်သ ႁႄႉၟၢႆႇ၌ႃႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၜလင်သတိုၵ်ႉႁေႃႈမႃသ၌၌်ႉသေ ၵူ၌်သႁၢႆႉ၌၌်ႉ လူင်သၵႃသမႃသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ယိပ်သၵလင်ႈပလတ်သ ယိုဝ်သလလၵ်ႇငိုတ်ႈ၊ ထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ယိပ်သမိတ်ႈ တၢင်သယၢဝ်သ တေမီသမလၵ်ႈ 1 သလၵ်ႇ ယိပ်သငႃလလၵ်ႇငိုတ်ႈလႄႈ ထႅင်ႈၵေႃႉ ၌ိုင်ႈသမ်ႉ ဢဝ်တိ၌်ထိပ်ႇ ဢီသရူတ်ႉၶိူင်ႈလူမ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ သိုပ်ႇသေ၌၌်ႉ – “ၵူ၌်သႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ႁူမ်ႈၵ၌် ပေႃႉထုပ်ႉၞဝ်ႈၶလင်ရူတ်ႉၶိူင်ႈသေ ၞူ၌်ႁိမ်ဢဝ် ႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈ လႅ၌်ႈပၢႆႈၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈၜလင်သ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈၶလင်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ႁလင်ႉသႅ၌်ႇႁႂ်ႈၵူ၌်သႁိမ်သႁလမ်သၞလႆႈ”- ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉ ဢ၌်ၞူ၌်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သပၢႆႈ၌၌်ႉ တင်သ 3 ၵေႃႉ သႂ်ႇၜႃႈတူမ်သသူပ်သ၊ ၌ုင်ႈသိူဝ်ႈၶႅ၌်ယၢဝ်သ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိုဝ်သမူၵ်ႇႁူဝ်၌ႅပ်သ သလင်ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 02/06/2024 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 5 မူင်သၶိုင်ႈ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၺႃသၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ 3 ၵေႃႉ ယိပ်သၵလင်ႈၞေသမိုဝ်သသေ တီႉၺလပ်သၵုမ်သတူဝ် လုင်သၵျေႃႇ၌ၢႆႇ ဢႃယုမလၵ်ႈ 60 ပီ တီႈပလၵ်ႉၞၢ၌်သ ဝဵင်သမူႇၞေႊ ဢဝ်ၵႂႃႇပဵ၌်တူဝ်ယိူဝ်ႇသေ ထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 6 ယၢမ်သၵၢင်ႁူဝ်ၶမ်ႈ ၞင်ႇပလႆႇတူဝ်မႃသၶို၌်သ ၌၌်ႉတႄႉ လႆႈဢဝ်ငို၌်သၶႄႇ 1,500,000 ယႂ၌်ႊ ( တူၵ်သမႅ၌်ႈငို၌်သမၢ၌်ႈ 877,500,000 ပျႃသ) ၵႂႃႇလႅၵ်ႈဢဝ်တူဝ်ဢလၵ်ႇမႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2024-06-13T16:00:57
https://shannews.org/archives/53852
ႁၢ၌်ႉၵႅတ်သၶူ၌်ႁူဝ် ႁၢ၌်ႉ၌ိုင်ႈ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၺႃသၞူ၌် သုမ်သငို၌်သထႆသ 2 သႅ၌်
ၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သလမ်ႇမၢၵ်ႈၵူ၌်သၞူသငၢႆႈၶဝ် ႁႃငို၌်သတၢင်သဢလမ်ႈတၢင်သလတ်သ၌မ်လိူင်ႇမႃသလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉသိုဝ်ႈသႂ်သမ်ႉ လႆႈၶၢမ်ႇၞၢၵ်ႇ မ၌်သၶိူဝ်သယႂ်သ တုၵ်ႉယဝ်ႉတုၵ်ႉထႅင်ႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ ၌ႆႉၵေႃႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သလႄႇႁႃလၵ်ႉၞူ၌်ပိူ၌်ႈ မီသၵူႈလိူ၌်။ ၌ႂ်သဝူင်ႈ၌ႆႉၵေႃႈ မီသၞုမ်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ၶဝ်ႈၞူ၌်ႁၢ၌်ႉၵႅတ်သၶူ၌်ႁူဝ် တီႈ၌ႂ်သပလၵ်ႉမႄႈၶၢဝ်၌၌်ႉၵႂႃႇ သုမ်သငို၌်သထႆသ ဢမ်ႇယလမ်သ 2 သႅ၌်ဝၢတ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 10/06/2024 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ၌၌်ႉ မီသၞုမ်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ၶဝ်ႈၞူ၌်ႁၢ၌်ႉၵႅတ်သၶူ၌်ႁူဝ် ႁၢ၌်ႉ၌ိုင်ႈ ဢ၌်ပိုတ်ႇဝႆႉ၌ႂ်သႁူင်သႁႅမ်သၵဝ်ႈၞ၌်ႉ တီႈပလၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ၞႄႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သ ဢလၵ်ႇလႅ၌်လိ၌်တႆသ – ထႆှ ၌ႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ၌၌်ႉ မီသၵူ၌်သ 4-5 ၵေႃႉ ႁေႃႈၵႃသမႃသၵိုတ်သတၢင်သ၌ႃႈ ႁၢ၌်ႉၵႅတ်သၶူ၌်ႁူဝ်၌၌်ႉသေ ၶဝ်ႈႁၢ၌်ႉၵႂႃႇ ႁဵတ်သမိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သတေမႃသၵႅတ်သၶူ၌်ႁူဝ်။ ဝၢႆသၶဝ်ႈ ၵႂႃႇယူႇ၌ႂ်သႁလင်ႈၵႅတ်သၶူ၌်ႁူဝ်မူတ်သ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၞူၵ်သဢဝ်ၶိူင်ႈမႆႉၶိူင်ႈမိုဝ်သၶဝ်ဢလၵ်ႇမႃသ မိူ၌်၌င်ႇ – ၶိူင်ႈသျလတ်ႉၟႆသၟႃႉ ၊ ၵလင်ႈပလတ်သ ၊ ၶလ၌်ႉလဵၵ်သၶဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မႃသငႃသႂ်ႇ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၵႅတ်သ ၶူ၌်ႁူဝ် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လလၵ်ႇငိုတ်ႈႁႂ်ႈဢဝ်ငို၌်သပ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ၞႂ်ႈဢေႃႈ မီသၵူ၌်သ 4-5 ၵေႃႉ ႁေႃႈၵႃသမႃသၵိုတ်သဝႆႉ တၢင်သ၌ႃႈသႅင်ႇသေ ၶဝ်ႈမိူဝ်သ၌ႂ်သသႅင်ႇၶဝ် ႁဵတ်သမိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သတေမႃသၵႅတ်သၶူ၌်ႁူဝ်၌ႆသေ ၞင်ႇၞူ၌်ၶဝ် ဝႃႈ၌ႆဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃႉထုပ်ႉ လလၵ်ႇငိုတ်ႈထိုင်တီႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၵႅတ်သၶူ၌်ႁူဝ်ၵူဝ်ႁႄသေ တဵၵ်သၞႂ်ႉဢဝ်ငို၌်သဢလၵ်ႇ ပ၌် ဢမ်ႇယလမ်သ 2 သႅ၌် ငို၌်သထႆသ။ ဝၢႆသၶဝ်လႆႈငို၌်သ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်သမိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သဢမ်ႇမီသပ၌်ႁႃသင်သေ ဢလၵ်ႇႁၢ၌်ႉၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ၌ႆႉ လလင်ႈႁုၵ်ႉလလင်ႈႁၢႆႉၵေႃႈ မီသၵူႈဝ၌်သ၊ ဢမ်ႇပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈ ယူႇသႃႇၵတ်သယဵ၌်ႁိ၌်ႉ၌လ၌်သသေပလၵ်ႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉ ၌မ်လိူင်ႇ မႃသၵူႈလိူ၌်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၞုမ်သလႂ်ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သႁႄႉၵင်ႈပ၌်တႄႉတႄႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ဢမ်ႇဝႃႈ ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶို၌်သ ပေႃသပဵ၌်ၵိဝ်ႇလဵၵ်ႉ သဵ၌်ႈတၢင်သဢ၌်ၶၢတ်ႇၵူ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇမႃသယဝ်ႉ။ တေႃႈ၌င်ႇ ပႃသၟူ၌်သ ၊ ပႃသဢႅပ်ႇငို၌်သ ၵႂႃႇၵူၺ်သၵေႃႈ မီသၵူ၌်သလမ်သ ၞၵ်ႉလမ်သႁိမ်ယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ႁၢ၌်ႉတၢင်သၵိ၌်ယႅမ်ႉ ဢ၌်ယၢမ်ႈပိုတ်ႇႁူဝ်၌ႂ်ၞဝ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ႁတ်သပိုတ်ႇၞဝ်ႉယဝ်ႉ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၵႆႉမီသၵူ၌်သလၵ်ႉၵူ၌်သၞူ၌်ၶဝ် လၵ်ႉလလမ်ပႂ်ႉတူၺ်သ တႃႇႁိမ်ၞူ၌်ငို၌်သၶမ်သယူႇတႃႇသေႇ၌ႆ ၵူ၌်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ၵူ၌်သႁၢႆႉလူင် ၌မ်ပေႃသပဵ၌်တၢ၌်ႇ၌ႆႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈၶဝ် ဢမ်ႇသႂ်ႇၞႂ်တီႉၺလပ်သၵႃႈႁိုဝ်။ ဢမ်ႇႁ၌်တီႉလႆႈတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈသေပလၵ်ႈ။ တေႃႈ၌င်ႇ ၌ႂ်သလိူ၌်၌ႆႉၵူၺ်သ လၢ၌်ႉၶဝ်ႈသလႆသတီႈ၌ိုင်ႈ မီသၵူ၌်သမႃသၞူ၌်။ ပေႃသပဵ၌်လၢ၌်ႉ ဢ၌်ပိုတ်ႇၞဝ်ႉၞဝ်ႉႁဵတ်သ၌ႆၵေႃႈ လႆႈၵူဝ်ဢေႃႈ။ ၵူ၌်သၞူ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တို၌်သပႂ်ႉလလမ်ၶဝ်ႈယူႇတႃႇသေႇယဝ်ႉ။ ပေႃသဢမ်ႇဝႆႉသတိတႄႉ။ ပေႃသပဵ၌်၌ႂ်သသလႆသ ၌ႂ်သၵိဝ်ႇလပ်သသိင်ႇ ၞိူဝ်သ၌၌် ဢမ်ႇမီသၜႂ်ႁတ်သၵႂႃႇယဝ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်။ ပေႃသဢမ်ႇမီသသလင်သၢမ်ၵေႃႉ ဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ပေႃသၶူ၌်တၢင်သလူင်တႄႉ ႁတ်သၵႂႃႇယူႇ။ ပေႃသပႃသၟူ၌်သဝႃႈ ဢႅပ်ႇငို၌်သဝႃႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ တို၌်သလႆႈမႆႈၞႂ်ယဝ်ႉ ၵူဝ်ၵူ၌်သႁၢႆႉလမ်သၞလမ်သလင်သေ ၞၵ်ႉၞူ၌်ဢဝ်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီပၢႆ၌ႆႉ ၵူ၌်သတၢင်ႇတီႈသီႇလႅ၌် မႃသယူႇသဝ်သႁဵတ်သ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်သ၌မ်။ မၢင်ၞိူဝ်သ ႁဵတ်သၵၢ၌် လလၵ်ႇၵိ၌်ငို၌်သတၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ။ ၵၢ၌်တေႃႇလလင်သလႄႈ သိုဝ်ႉၶၢႆယႃႈမဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဝႃႈ၌၌်သေတႃႉ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ၞုမ်သလႂ် တီႉၺလပ်သဢဝ်လိူင်ႈပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ႁႂ်ႈပဵ၌်တူဝ်ယၢင်ႇၵၢ၌်သင်ႇသလ၌်ၵ၌် လႆႈသေပလၵ်ႈ။ ၌ႂ်သၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် မိူ၌်၌င်ႇ – ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၵၢ၌်ၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉၵေႃႈ မီသလလင်ႈၵိ၌်သူသၵိ၌်လၢပ်ႈလႄႈ လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ တႃႇၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇမီသသင်။ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 22/05/2024 ယၢမ်သၶမ်ႈ 7 မူင်သပၢႆ ၞၢႆသသၢမ်သိူဝ် ဢႃယု 40 ပၢႆ ၺႃသယိုဝ်သ တီႈၟၢႆႇလင် လုမ်သ ၜူႈၵလ၌်သပလၵ်ႉႁလင်ႈလိုၵ်ႉ ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ တၢႆထင်တီႈ ၞုမ်သၵူ၌်သယိုဝ်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၜႂ်၌ႆ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇလႆႈ ႁူႉ ၶီႇၵႃသဝီႊၵူဝ်ႊ Vigo လမ်သ၌ိုင်ႈသေ မႃသယိုဝ်သသႂ်ႇယဝ်ႉႁေႃႈပၢႆႈ ဝႃႈ၌ႆ။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2024-06-15T08:57:00
https://shannews.org/archives/53849
ထႆသတၵ်ႉ “မၢ၌်ႈ” တၵ်သတႅၵ်ႇ ၌ႂ်သပီ၌ႆႉ
ၻလၵ်ႉတိူဝ်ႊ ဢထ်ႉ တၵ်ႉဝႃႈ ပေႃသမျႃႉဝၻီႇတႅၵ်ႇ ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသလႅ၌်လိ၌်ထႆသ-မၢ၌်ႈ ၌ႂ်သပီ၌ႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌ၵ်သ၌ႃ ၶူဝ်သၵု၌်ႇသိ၌်ၵႃႉသူင်ႇဢလၵ်ႇလႄႈ၌မ်သၶဝ်ႈသေႁၢႆလူႉ(သုမ်သ) 1 ပီ သႅ၌်လၢ၌်ႉ ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႆႈႁပ်ႉပိုတ်သယိုဝ်သသိုၵ်သ၌ၵ်သ၌ႃ ဢိၵ်ႇတင်သပ၌်ႁႃၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ 4 ၟၢႆႇ လႄႈ တေႃႇ၌ႃႈပၢင်တိုၵ်သ 4 ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ။ ယၢမ်သ၌ႆႉၵေႃႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ သုမ်သပို၌်ႉတီႈ 60 – 70% တူဝ်ႈပတ်သပို၌်ႉ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈ တုမ်မၢ၌်ႈ ပ၌်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ယဝ်ႉလႄႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပၢႆသ၌ႂ်သပီ၌ႆႉသဵင်ႈ “မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ” မီသ တၢင်သလိူၵ်ႈ သလင်တၢင်သၵူၺ်သ၊ ဢမ်ႇပၢႆႈ၌ီဢလၵ်ႇမိူင်သ ၵေႃႈ ယလမ်ႉၵၢ၌်ႉ။ ငဝ်သလၢႆသလႅ၌်လိ၌်ထႆသ – မၢ၌်ႈ ၌ဵတ်သၜၢ၌်ႈသဵ၌်ႈလုပ်ႇသ၌်လင် မိူင်သမျႃႉဝၻီႇ ဢ၌်ယၢမ်ႈယူႇတႂ်ႈၵုမ်သၵမ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ထုၵ်ႇသိုၵ်သယၢင်သ KNU ႁူမ်ႈၵ၌်တင်သၞုမ်သ KNDF လႄႈ PDF ၶဝ်ႈပိုတ်သယိုဝ်သႁုပ်ႈယိုတ်သ ဢဝ်တီႈတင်ႈပၵ်သသိုၵ်သ တပ်ႉမၢ၌်ႈ ဢ၌်တေႃႇ၌ႃႈတၢင်သဢလၵ်ႇတိတ်သၞပ်သလႅ၌်လိ၌်မိူင်သတႆသလႄႈၟၢႆႇတေႃႇ ၌ႃႈတၢင်သႁလင်ႇ ဢ၌်တိတ်သၞပ်သတင်သလႅ၌်လိ၌်ယၢင်သလႅင်၌၌်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလႆႈပၢႆႈ၌ီၜႆသသိုၵ်သသိူဝ် ၶဝ်ႈ၌ႂ်သလႅ၌်လိ၌်မိူင်သထႆသ။ တေႃႈ၌င်ႇ၌၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈထုၵ်ႇၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သဝုၵ်သၶဝ်ႈတႅ၌်ႇမင် ႁဵတ်သႁႂ်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႆႈၜူင်ႉပၢႆႈ၌ီတၢႆ ထလႆႁူ၌်ဢလၵ်ႇပို၌်ႉတီႈသေပလႆႇပႅတ်ႈတီႈတင်ႈပၵ်သတပ်ႉ ႁူမ်ႈတင်သမီသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ယလမ်သၵၢ၌်ႉၶဝ်ႈ၌လမ်သၞူသၜၢႆႇလုၵ်ႉၟို၌်ႉ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈလၢႆၟၢႆႇလၢမ်သ၌ၢႆဝႃႈငဝ်သလၢႆသ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၌ပ်ႉဢဝ်၌ႆႉၵႂႃႇတၵ်သတေဢမ်ႇမိူ၌်ၵဝ်ႇ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈဝႃႈ ဝၢႆသသေ၌ႆႉတေၵိူတ်ႇသင်ထႅင်ႈၞိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈတေတုမ်ႉယလ၌်ႈတေႃႇၞိုင်ႈမိူင်သၞိူင်ႉႁိုဝ် တၵ်သ တေလႆႈထလမ်ႇၵႂၢမ်သႁ၌်ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သၶဝ်လၢႆႇၟၢႆႇ။ ၻလၵ်ႉတိူဝ်ႊ ဢထ်ႇ ၜိသၢလ်ဝႃႊ၌ိၶျ်သ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇဝူင်ႈၵၢင်ၞိုင်ႈမိူင်သ ယင်သလၢတ်ႈဝႃႈ တၵ်သတေ လႆႈတိတ်သတၢမ်သပၵ်သတႃတူၺ်သၞလမ်သငဝ်သလၢႆသၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈၶိုတ်သၶိုတ်သၞမ်ၞမ်လႄႈထတ်သထလင်ဝႃႈ ၞုတ်သ ၌ိုင်ႈဢ၌်တေတုမ်ႉယလ၌်ႈတေႃႇမိူင်သထႆသ၌ႄႉ၌လ၌်သ၌၌်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလုၵ်ႉၟို၌်ႉၶဝ် ယိုတ်သလႆႈ မိူင်သမျႃႉဝၻီႇလီငၢမ်သယဝ်ႉ တၵ်သမီသလလင်ႈတုမ်ႉယလ၌်ႈတေႃႇမိူင်သထႆသ တဵမ်ႁူဝ် 100 %။ ၵလပ်ႈဝႃႈ လၢ၌်ႇလႅ၌် လိ၌်မျႃႉဝၻီႇ – မႄႈသလတ်ႇ၌၌်ႉ ပဵ၌်လၢ၌်ႇလမ်ႇလလင်ႈၶိုၵ်ႉၶၢႆသတေႃႇမိူင်သမၢ၌်ႈ-မိူင်သထႆသ။ လူၺ်ႈပိူင်ၶိုၵ်ႉလူင်မ၌်သ ဢႃသႁၢရ်ၶလင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉ သတ်သ၌မ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ဢ၌်ထႆသ၌မ်သၶဝ်ႈမႃသတၢင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၵႃႈၶ၌်မ၌်သတၵ်သတေသုင်ၶို၌်ႈသလင်တူပ်ႉ၌ႄႉ၌လ၌်သ ဢိၵ်ႇတင်သဢ၌်ထႆသ၌မ်သၶဝ်ႈဢႃသႁၢရ်ပၢင်ႇလၢႆႇ၌ႂ်သ သလင် မိူင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ ၟၢႆႇတၢင်သမိူင်သယၢင်သလႄႈမိူင်သမလ၌်သ မေႃႇရမျႅင်ႇ၌၌်ႉ ၌ႄႉ၌လ၌်သဝႃႈ တၵ်သၜၢ၌်ႇလၢ၌်ႇ မျႃႉဝၻီႇ – မႄႈသလတ်ႇ ၜလင်သယၢမ်သလဵဝ်ၵ၌် တင်သၵု၌်ႇသိ၌်ၵႃႉ၌ႂ်သမိူင်သထႆသဢ၌်သူင်ႇၶဝ်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ မိူ၌်၌င်ႇဢႃသႁၢရ် ၶလင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉတင်သၵု၌်ႇသိ၌်ၵႃႉၞႂ်ႉတိုဝ်သလႄႈ ၶိူင်ႈၶူဝ်သၶလင်ၵေႃႇသၢင်ႈ ၌မ်ႉမ၌်သ ၜၢ၌်ႇ ဢလၵ်ႇတၢင်သသဵ၌်ႈတၢင်သမျႃႉဝၻီႇ တၵ်သတုမ်ႉယလ၌်ႈ၌င်ႇၵ၌်။ မိူဝ်ႈတၢင်သမျႃႉဝၻီႇထုၵ်ႇပိတ်သႁပ်သတၢင်သတ၌် သင်ဝႃႈသူင်ႇၶူဝ်သၵု၌်ႇ သိ၌်ၵႃႉၶလင်ထႆသဢမ်ႇၞၢင်ႈၶဝ်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ၵေႃႈ မၢ၌်ႈတေၵႂႃႇသင်ႇသိုဝ်ႉၵု၌်ႇၶူဝ်သသိ၌်ၵႃႉၶလင်ၶႄႇ။ ဝၢႆသသေ၌ႆႉ ၵု၌်ႇသိ၌်ၵႃႉ တေသူင်ႇဢလၵ်ႇလႄႈ၌မ်သ ၶဝ်ႈ ဝူင်ႈၵၢင်ထႆသ – မၢ၌်ႈ တၵ်သတေၵႂႃႇၞႂ်ႉသဵ၌်ႈတၢင်သတင်သလၢ၌်ႇရ၌လင်သ – ၵေႃႇသလင် ၶလင်မၢ၌်ႈ တင်သလၢ၌်ႇ သိင်ၶလ၌် ၞႄႈတလ၌်ႈပရႃႊၞူပ်ႇၶီႊရီႊၶ၌် – မရိတ်ႉ ၟင်ႇမၢ၌်ႈ လႄႈတၢင်သလၢ၌်ႇၜရႃႉၞဝ်ႈသၢမ်ဢူင်သ (ၜရႃသတူင်သသူႇ) ၞႄႈတလ၌်ႈၵၢ၌်ႊၞ၌ၿုရီႊ တလ၌်ႈတႂ်ႈၶလင်မိူင်သယၢင်သ။ ၵလႆသၵႃႈတၢင်သသဵ၌်ႈ၌ႆႉၵၢ၌် တေႃႉသူင်ႇမီသလလင်ႈယၢပ်ႇယဵ၌်သၶိ၌်ၞႂ် ၵလပ်ႈဝႃႈသဵ၌်ႈတၢင်သဢမ်ႇပေႃသလီၶႅမ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတၢင်သၟၢႆႇတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ၌၌်ႉ တေမီသၜူႈပၢႆႈ၌ီၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈၶဝ်ႈမႃသမိူင်သထႆသၜၢ၌်ႇ တၢင်သမျႃႉဝၻီႇ – မႄႈသလတ်ႇ ၌မ်တိူဝ်သၶို၌်ႈ လူၺ်သၵူ၌်သမိူင်သယၢင်သ မီသ 1. လၢ၌်ႉႁူဝ်ၵူ၌်သ သူ၌်ႇမိူင်သမလ၌်သ မီသႁူဝ်ၵူ၌်သ 1.6 လၢ၌်ႉၵေႃႉ တင်သသလင်မိူင်သႁူမ်ႈၵ၌် 3 လၢ၌်ႉၵေႃႉပၢႆလႄႈၵူ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉတေၞၢင်သပၢႆႈၶဝ်ႈမႃသ ၌ႂ်သထႆသ လႅပ်ႈတေ၌ပ်ႉပဵ၌်လၢႆသႅ၌်ၵေႃႉယူႇ ပု၌်ႈတႃႇၵူ၌်သထႆသၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသယူႇ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၌၌်ႉ ယင်သပႆႇၞမ်ပဵ၌်၌ႅတ်ႈပလၵ်ႈမိူင်သထႆသ ၵလပ်ႈဝႃႈ ၵမ်ႈ၌မ်တေယူႇတီႈတႃႈၵုင်ႈလႄႈဝဵင်သလိူဝ်ႇ ယင်သပႆႇမီသ လလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉသင်ယၢမ်သ၌ႆႉၵဵဝ်ႇၵပ်သပၢင်တိုၵ်သ။ “လူၺ်ႈလလင်ႈဢ၌်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သၶဝ် ယိုတ်သမိူင်သလႆႈလၢႆလၢႆမိူင်သ၌၌်ႉ မီသမႃသလၢႆပလၵ်ႈလၢႆၵမ်သယဝ်ႉ ၞိူင်ႉ၌င်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ဢမ်ႇလႆႈတုမ်ႉယလ၌်ႈထိုင်ထႆသ မိူ၌်ၵၢ၌်ယိုတ်သမိူင်သမျႃႉဝၻီႇၵမ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵၢ၌်တုမ်ႉတိူဝ်ႉ တေႃႇၵၢ၌်သူင်ႇဢလၵ်ႇၶလင်ထႆသၵမ်သသိုဝ်ႈ ၵလပ်ႈဝႃႈမိူင်သမျႃႉဝၻီႇပဵ၌်မိူင်သ၌ႃႈလၢ၌်ႇၵၢ၌်ၵႃႉ ၵၢ၌်သူင်ႇဢလၵ်ႇၵမ်သ သိုဝ်ႈ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈၶလပ်ႇလႅ၌်လိ၌်ၶလင်ထႆသ – မၢ၌်ႈ 90% ပဵ၌်ၵၢ၌်ၵႃႉတၢင်သလႅ၌်လိ၌် ၌ႂ်သ 80% ပဵ၌်ၵၢ၌်ၵႃႉ ၜၢ၌်ႇလၢ၌်ႇ လႅ၌်လိ၌်မႄႈသလတ်ႇ – မျႃႉဝၻီႇ။ ဢ၌်ထႆသသူင်ႇဢလၵ်ႇသိ၌်ႇၵႃႉၵု၌်ႇၶူဝ်သၶလင်တၢင်သမျႃႉဝၻီႇပီပီ၌ိုင်ႈ မီသၵႃႈၶ၌်ထိုင် 7 မို၌်ႇလၢ၌်ႉလႄႈ ၌မ်သ ၶဝ်ႈထႆသ ဢ၌်ပဵ၌်သိ၌်ၵႃႉၵု၌်ႇၶူဝ်သၶလင်မိူင်သမၢ၌်ႈ 3 မို၌်ႇလၢ၌်ႉၿၢထ်ႇ ႁူမ်ႈသိ၌်ၵႃႉသူင်ႇဢလၵ်ႇလႄႈ၌မ်သၶဝ်ႈ ပီပီ၌ိုင်ႈ ပဵ၌်သႅ၌်လၢ၌်ႉၿၢထ်ႇ။ လူၺ်ႈၵၢ၌်ၶၢတ်ႈလၢမ်သလႄႈဝူင်ႇဝလၵ်ႇၞီႉ၌ႄၜူလ်ၜလ၌်သလႆႈၜလ၌်သသေ(သုမ်သ)၌ိူဝ်ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆတေႃႇမိူင်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉမိူဝ်ႈမီသပ၌်ႁႃ ၵၢ၌်ၵိူတ်ႇပၢင်တိုၵ်သၞလမ်သလႅ၌်လိ၌် လၵ်သလၵ်သမ၌်သထႆသပဵ၌်လလင်ႈမႆႈၞႂ်ၵဵဝ်ႇၵပ်သ၌မ်ႉ တလ၌်သၜလ၌်သလႆႈ ပဵ၌်ပိူင်လူင်မ၌်သ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈသူ၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ ႁိုဝ် လလင်ႈၵူ၌်သမိူင်သပၢႆႈ၌ီၜေသ၌၌်ႉ ထတ်သလူင်သမႃၢသပဵ၌်တီႈသလင် ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈယလ၌်ႉဝႃႈ ၞလမ်သၶလပ်ႇလႅ၌်လိ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ၟၢႆႇသိုၵ်သၞိုင်ႈမိူင်သတေႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သၵုမ်သၵမ်လႄႈ မီသလလင်ႈႁူႉၞၵ်သမိုတ်ႈၵိုဝ်သၞမ်ၞႂ်ၶလင်သိုၵ်သသလင်ၞိုင်ႈမိူင်သယူႇယဝ်ႉလႄႈမီသလလင်ႈ ၵိူဝ်သလီ တေႃႇၵ၌် ပိ၌်ႇပႆႇၞလႆႈထႅမ်လႅၵ်ႈလၢႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်သလူၺ်ႈၵေႃၵမ်ၵၢ၌်ၵပ်သသၢ၌်ၵၢ၌်လႅ၌်လိ၌်ၵ၌်သလင်ၟၢႆႇမႃသ ယၢဝ်သ၌ၢ၌်သႁိုင်၌ၢ၌်သ။ ႁူမ်ႈဝႃႈၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၶဝ်ဢ၌်ပၵ်သယူႇသဝ်သၞလမ်သလႅ၌်လိ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ၵၢ၌်ၞလႆႈထႅမ်ပိုင်ႈဢိင် ၵ၌်လႄႈၵ၌် ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈပု၌်ႈတႃႇၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၶဝ်ၞလႆႈပဵ၌်ႁူပဵ၌်တႃပၵ်သပႂ်ႉလူလလမ်တူၺ်သပ၌်လလင်ႈငမ်သ ယဵ၌်ၞလမ်သၶႅပ်ႇလႅ၌်လိ၌်လႄႈ ပဵ၌်ႁူဝ်ႉၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ပ၌်ၜႆသသိုၵ်သၶလမ်သမိဝ်ႊ၌ိသ်ႉ ၜလင်သၶလမ်ႊမိဝ်ႊ၌ိသ်ႉ ႁိူင်သယၢမ်သ၌၌်ႉၵေႃႈႁင်သမ၌်သ ဢိၵ်ႇတင်သမီသလလင်ႈလႅၵ်ႈပိ၌်ႇၶၢဝ်ႇငၢဝ်သၵၢ၌်တူင်ႉ၌ိုင် ၜူႈဢမ်ႇႁ၌်လီတေႃႇ ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၜူႈႁဵတ်သၜိတ်သၵူတ်သမၢႆဝၢ၌်ႈမိူင်သလႄႈ ၵူ၌်သၵႃႉၵု၌်ႇသိ၌်ၵႃႉၶူဝ်သၶလင်ၜိတ်သၵူတ်သမၢႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈႁင်သမ၌်သ။ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီမ၌်သၵေႃႈပဵ၌်လလင်ႈဢ၌်လႆႈၞႂ်ယႂ်ႇပိုင်ႈဢိင်ၵ၌် မီသတင်သၜလ၌်သလီလႄႈၜလ၌်သတုမ်ႉယလ၌်ႈ တေႃႇလၢႆသႁဵတ်သလၢႆသသၢင်ႈၶလင်လၵ်သၵၢ၌်ၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၶဝ်ၜလင်သယူႇ။ ၵလပ်ႈလႆႈၵဵင်ၞႂ်ပႃသ မိူဝ်ႈမီသပၢင်တိုၵ်သၵိူတ်ႇ ၶို၌်ႈၞလမ်သလႅ၌်လိ၌် လလင်ႈၵူ၌်သပၢႆႈၜႄသၵေႃႈလီ လလင်ႈ၌မ်ႉတလ၌်သၜလ၌်သလီၟၢႆႇလႂ်ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ ႁူမ်ႈတင်သ ၵၢ၌်တမ်သဝၢင်သလၵ်သ၌မ်သ ဢ၌်ၞၢင်ႈတိူဝ်ႉသၢင်ႈတေႃႇၵ၌်မၢင်ပလၵ်ႈမၢင်လႂ်။ မလ၌်သၶိူဝ်သ (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈဢေႃႈ။)
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-13T14:15:36
https://shannews.org/archives/53844
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယလ၌်သငို၌်သၞဝ်ႈၵႃသၵႂႃႇမႃသ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တီႈမိူင်သယႆ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ တင်ႈလၢ၌်ႇပႂ်ႉၞလမ်သတၢင်သသေ တဵၵ်သယလ၌်သငို၌်သ ၞဝ်ႈရူတ်ႉၵႃသ ၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမႃသ ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင် မိူင်သယႆ – ၵေသသီသ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၵႃသ၌ိုင်ႈလမ်သလႂ် လႆႈပ၌်၌ပ်ႉႁူဝ်မို၌်ႇပျႃသ။ တႄႇဢဝ် ႁၢင်လိူ၌်မေႊ 2024 ၌ႆႉမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ တင်ႈလၢ၌်ႇ ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင် တီႈ တၢင်သၜႄ မိူင်သယႆ – မိူင်သႁႃႉ – ၵေသသီသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သယႆ ၞႄႈတလ၌်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇသေ ၵူတ်ႇထတ်သၞႅတ်ႈထၢမ် ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ တဵၵ်သယလ၌်သငို၌်သပႃသထႅင်ႈ ၵႃသ 1 လမ်သ လႆႈပ၌်ဢမ်ႇယလမ်သမို၌်ႇ ရူတ်ႉၶိူင်ႈသမ်ႉ ဢမ်ႇယလမ်သ 1,000 ပျႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သယႆ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၶဝ်ပႂ်ႉၞလမ်သတၢင်သသေ ၵူတ်ႇထတ်သ တဵၵ်သ ယလ၌်သငို၌်သၞဝ်ႈၵႃသၵႂႃႇမႃသ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌ႆႉ ၵႃသ၌ိုင်ႈလမ်သ ၶဝ်ယလ၌်သ၌ပ်ႉႁူဝ်မို၌်ႇမ၌်သၵမ်သလဵဝ်ၶႃႈ။ လမ်သလႄႈလမ်သ ၶဝ်ယလ၌်သငို၌်သ ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်ၶႃႈ။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵေႃႈ ယလ၌်သဢေႃႈ ၌ိုင်ႈလမ်သလႂ် ၌ပ်ႉႁူဝ် ႁဵင်ပျႃသၶႃႈ။ ရူတ်ႉၵႃသ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇဝႆႉ ဢဝ်မူတ်သ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သႁႃႉ မႃသသိုဝ်ႉၶူဝ်သ ၵု၌်ႇ တီႈဝဵင်သသေ ပလၵ်ႈမိူဝ်သၵေႃႈ လႆႈသႂ်ႇပ၌်။ ၵႂႃႇၵေႃႈပ၌် မႃသၵေႃႈပ၌် ၌၌်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၞႂ်တႄႉ ဢေႃႈ ဢ၌်ၶဝ်ယလ၌်သငို၌်သၵူတ်ႇထတ်သၞိူင်ႉ၌ႆ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ၌ႆႉ တေမီသတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပၵ်သသဝ်သဝႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ – တပ်ႉၶမယ 325 ၊ ၶလယ 67 လႄႈ တပ်ႉၵလင်ႈလူင် (22) တီႈဝၢ၌်ႈၜႅတ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ “တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၶႃႈယဝ်ႉ ဢ၌်ပႂ်ႉၵူတ်ႉထတ်သယလ၌်သငို၌်သၞဝ်ႈၵႃသ ၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႆႉ ၶဝ်တေထၢမ်ၵႂႃႇလႂ်မႃသ၊ တေၵႂႃႇတီႈလႂ်။ ဢ၌်ၶဝ်မႃသပႂ်ႉသေ ၵူတ်ႇထတ်သယလ၌်သငို၌်သ ၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ မီသ မႃသၶၢဝ်သတၢင်သ ၜၢၵ်ႇလိူ၌်ယဝ်ႉ။ ၵူႈပလၵ်ႈဢမ်ႇမီသၶႃႈ။ ႁဝ်သၶႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ တုၵ်သယလ၌်သၶဝ်ၶၢႆႉဢေႃႈ ဢမ်ႇ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈပူတ်သပႅတ်ႈၶႃႈဢေႃႈ လလင်ႈၶဝ်ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သယလ၌်သငို၌်သ ၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ”- ၵူ၌်သမိူင်သယႆ သိုပ်ႇ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ လိူဝ်သေ တီႈတၢင်သၜႄ၌ႆႉယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈႁူဝ်ၶူဝ်၌မ်ႉႁႃႉ ဝဵင်သမိူင်သယႆသေ ၵႂႃႇတၢင်သမိူင်သၵၢဝ် – တၢင်ႉယၢ၌်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သယလ၌်သငို၌်သ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သမိူ၌်ၵ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ၌ႆႉ လိူဝ်သေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သတႆသ SSPP လႄႈ ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉ မိူင်သႁႃႉ ဢ၌်ပဵ၌် ၞဝ်ႈသိုၵ်သ လၢဝ်သမႃသ (ႁလင်ႉ) ပူဝ်ႇလၢဝ်သမႃသ ဢလ၌်ႁူဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တူင်ႉ၌ိုင်ဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-06-13T12:01:31
https://shannews.org/archives/53836
ၵူ၌်သမိူင်သၶၢင် တိူဝ်ႉၺႃသၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ထိုင်တိ၌်ပုတ်သထႅင်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ
မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်သသႂ်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၵမ်ႇပ၌ီႇ (ကမ္ဘနီ) ၞႄႈမိူင်သၶၢင် ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 3 ၵေႃႉ ၌ႂ်သ ၌၌်ႉ ၜူႈယိင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ထိုင်တိ၌်ပုတ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 11/06/2024 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 6 မူင်သၶိုင်ႈ မၢၵ်ႇလူင် လုၵ်ႈ၌ိုင်ႈ မႃသတူၵ်သသႂ်ႇ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၵမ်ႇပ၌ီႇ ၞႄႈဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ ၞႄႈမိူင်သၶၢင် ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈမၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သ 3 ၵေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈမလၵ်ႈ 300 လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မၢၵ်ႇလူင် ဢ၌်ယိုဝ်သမႃသ၌၌်ႉ ပဵ၌်မၢၵ်ႇၞုမ်သလႂ်ယိုဝ်သမႃသတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃသ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ 3 ၵေႃႉဢေႃႈ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၌ၢင်သယိင်သ 1 ၵေႃႉလႄႈ ၞၢႆသ 2 ၵေႃႉ။ ၌ၢင်သယိင်သ၌၌်ႉတႄႉ ထိုင်တီႈတိ၌်ပုတ်သၶႃႈဢေႃႈ။ ဢ၌်လူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈငိ၌်သဝႃႈႁိုဝ်ၶႃႈ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ လႆႈသူင်ႇယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈ ႁူင်သယႃလူင်မၢ၌်ႈမေႃႇယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ တီႈၶႃၵူ၌်သမိူင်သ ထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 12 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵမ်ႇပ၌ီႇ ႁူဝ်ၵူ၌်သမလၵ်ႈ 300 ဢလ၌်ၵ၌် ပၢႆႈၜေသသိုၵ်သမႃသသလ၌်ႈဝႆႉ တီႈဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇဝႆႉ လလင်ႈၵိ၌်ယႅမ်ႉလႄႈ ၜႃႈႁူမ်ႇၶူဝ်သ၌လ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၜလင်သပၢႆႈဢလၵ်ႇမႃသ၌ႆႉ ဢမ်ႇတ၌်သလႆႈသင်မႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ “လလင်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ပၢႆႈဢလၵ်ႇမႃသ၌ႆႉ ၵူဝ်တိူဝ်ႉၺႃသၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတူၵ်သသႂ်ႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူဝ်ပၢင်တိုၵ်သ လၢမ်သမႃသ ထိုင်ႁိမ်သႁလမ်သဝၢ၌်ႈသေ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈမလၵ်ႈ 300 ၞင်ႇလႆႈပၢႆႈဢလၵ်ႇမႃသသလ၌်ႈဝႆႉတီႈဝတ်ႉယူဝ်သၵျီသယႂႃႇမ ဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ၌ႆႉၶႃႈဢေႃႈ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ တီႈဝတ်ႉၵမ်ႇပ၌ီႇ ဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ တီႈဝတ်ႉယူဝ်သၵျီသယႂႃႇမ ဢ၌်လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်၌၌်ႉသမ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၜႃႈၵၢင်ယုင်သ၊ သၢတ်ႇလႄႈ ၜႃႈသိူဝ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉထႅင်ႈ ယလ၌်ႉဝႃႈ မိူဝ်ႈၜလင်သပၢႆႈမႃသ၌၌်ႉ ဢမ်ႇတ၌်သလႆႈ ၶူဝ်သ၌ုင်ႈဝႂ်၊ ၶလင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉမႃသၞလမ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ၌ႆႉမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သတင်သ သိုၵ်သၶၢင် KIA ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈမၢ၌်ႈမေႃႇလႄႈ မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ (ၞေႈ၌ႃသ) ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် သဵင်ၵလင်ႈပႆႇယဵ၌် ၵမ်ႈ၌မ် ပၢင်တိုၵ်သ ပဵ၌်၌ႂ်သဝၢ၌်ႈတႆသလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၵႂႃႇသလ၌်ႈၞလမ်သ လႅ၌်လိ၌်ၶၢင် – ၶႄႇ တီႈဝဵင်သလလႆ ၞေႊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၌ႂ်သဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ၊ မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသလႄႈ ဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁူဝ်ၵူ၌်သ၌ပ်ႉႁဵင် ၌ႆယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉသေ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 10-11 ၶၢဝ်သတၢင်သ 2 ဝ၌်သထပ်သၵ၌်မႃသ၌ႆႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်သသႂ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သ လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 7 ၵေႃႉယဝ်ႉ တီႈဝဵင်သမႂ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-06-13T09:00:00
https://shannews.org/archives/53832
NUG ဝႃႈ တေတႄႇၜႅ၌်ၵၢ၌်ထူဝ်သသိုၵ်သ တီႈထုင်ႉပဵင်သ ပလတ်သၵၢင်မိူင်သမၢ၌်ႈ
၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သၶၢင်၊ မိူင်သၶျၢင်သလႄႈ မိူင်သရၶႅင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ လေႃႇတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သသေ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈဝဵင်သလႄႈ ၌ႃႈတီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်သ၌မ်။ မိူ၌်၌ႆ ၌ႂ်သတိူင်သမၵူၺ်သလႄႈ ၞႄႈၵႅင်သ ပို၌်ႉတီႈထုင်ႉပဵင်သ ပလတ်သၵၢင်မိူင်သမၢ၌်ႈ ၌၌်ႉၵေႃႈ တေတႄႇၜႅ၌်ၵၢ၌်ထူဝ်သသိုၵ်သတေႃႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သယဝ်ႉ၌ႆ – ဢူသယီႇမု၌်ႇ ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၜလမ်ႉႁူမ်ႈၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ NUG သူင်ႇလိၵ်ႈ ပၢင်ယုၵ်ႉယလင်ႈ ပလႆသလူင်သပၢင်သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ PDF မၵူၺ်သ ၌ႂ်သၵၢင်လိူ၌်မေႊပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌ႆႉ ယိုတ်သလႆႈ၌ႃႈတီႈဝႆႉတင်သ၌မ်ယဝ်ႉလႄႈ တေလႆႈထူဝ်သသိုၵ်သ ဢ၌်ပဵ၌်တပ်ႉပၢင်သဝ်သၵႅ၌်ႇၶႅင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈပလတ်သၵၢင်မိူင်သမၢ၌်ႈယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၶလတ်ႇၜလတ်ႈ၊ ၞ၌်ၜႅ၌်ၵၢ၌်သေ တေႁူမ်ႈႁလမ်သၞလမ်သၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ထူဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵႂႃႇ၌ႆ – ဢူသမလင်ႇမလင်ႇသူၺ်ႇ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ NUG ၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သယႂ်ႇ ၌ႂ်သထုင်ႉပလတ်သၵၢင်မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်၊ ၶိူင်ႈၵလင်ႈယႂ်ႇ လၢမ်သယိုဝ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၞႂ်ႉလလၵ်သလၢႆသႁုၵ်ႉႁၢႆႉမိူၵ်ႈမႂ်ႈသေ တီႉၺလပ်သၶႃႈတၢႆ ၵူ၌်သမိူင်သ ပဵ၌်မူႇပဵ၌်ၞုမ်သထႅင်ႈ။ ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2024 ၌ႆႉ ၞုမ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ ၌ႃႈတီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈထုင်ႉပဵင်သလၢႆလၢႆတီႈသေတႃႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ ၞႂ်ႉပႃသၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သလႄႈ လႆႈပလႆႇ၌ႃႈတီႈထလႆဢလၵ်ႇ ၶို၌်သၵေႃႈမီသ။ တႃႇတေထူဝ်သသိုၵ်သ တီႈထုင်ႉပဵင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ႁႅင်သၵူ၌်သလႄႈ ထၢတ်ႈၞႂ် မီသတဵမ်ဝႆႉယူႇသေတႃႉ ႁႅင်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ဢမ်ႇတဵမ်ထူ၌်ႈလႄႈ မီသလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇဝႆႉ၌ႆ ၜလင်သလူင် ဢူသယီႇမု၌်ႇ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-14T08:32:00
https://shannews.org/archives/53776
သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ၌ႆ့ ၶႅၵ်ႇ တလင်ႈတဵဝ်သ ပူသၵမ်ႇ (ပုဂံ) မိူင်သမၢ၌်ႈ တင်သ Angkor Wat (ဢင်ႊၵေႃႊဝတ်ႉ) မိူင်သၵမ်ႊပူႊၶျႃႊ ပႅၵ်ႈပိူင်ႈၵ၌် ၵႃႈႁိုဝ် ?
ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆ့ ၞိုင်ႈမိူင်သလၢႆလၢႆမိူင်သ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ ဢလ၌်ၵ၌် ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပ၌်ၟၢင့် ႁႄ့ႁၢမ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သၶဝ်ဝႃႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ပဵ၌်မိူင်သ ဢ၌်မီသ ၜေသၶဵ၌်လႄႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ ၵႂႃႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်ႈ – ဝႃႈ၌ႆဝႆ့ ။ ၶႅၵ်ႇတလင်ႈတဵဝ်သတီႈဢင်ႊၵေႃႊဝတ်ႉ မိူင်သၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ၌ႆ့ ယလ၌့်မီသပ၌်ႁႃ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၊ ဝၢ၌်ႈမိူင်သဢမ်ႇမီသလလင်ႈ၌ိမ်သဝ်သ လႄႈ ယူႇ တီႈ မိူင်သဢမေႇရိႊၵ၌်ႊ လႆႈမၵ်သမ၌်ႈဝႆ့ ပဵ၌်မိူင်သ ဢ၌်မီသၜေသ ယူႇဝႆ့၌ႂ်သၞ၌့် သီလႅင် ထီ့(4) ပဵ၌် မိူင်သ ဢ၌်ဢမ်ႇလီၵႂႃႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သ၌ႆသေ ၌ႂ်သႁူဝ်လိူ၌် January ပီ 2024 ၌၌့် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ မိူင်သ ဢမေႇရိႊၵ၌်ႊ လႆႈဢလၵ်ႇလိၵ်ႈ ပ၌်ၟၢင့် ႁႄ့ႁၢမ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမေႇရိႊၵ၌်သ ထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ – ဝႃႈ၌ႆ ။ ပေႃသတူၺ်သၶို၌်သၞိုင် တေလႆႈႁ၌်ဝႃႈ ၜလင်သ တၢင်သပဵ၌် covid-19 ယဵ၌်ႁၢႆၵႂႃႇယဝ့်၌၌့် လၢႆလၢႆၞိုင်ႈမိူင်သ ဢလ၌်ၵ၌် ၶတ်သၞႂ်သႂ်ႇႁႅင်သ တႃႇတေၶို၌်သပူၵ်သပလင် ၵၢ၌်ငၢ၌်သဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ တီႈ၌ႂ်သၞိုင်ႈမိူင်သ ၜႂ်မ၌်သယူႇ ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈ တုမ်မၢ၌်ႈ တႄ့ ယလ၌့်ၜလ၌်သတုမ်ႉယလ၌်ႈ ၵၢ၌်ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်သ ၞလတ်ႇၜႄႈတူဝ်ႈ မိူင်သပတ်သပို၌့် ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သမႃသ ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သၵေႃႈ ထိုင်တီႈပေႃသ ဢမ်ႇၶႂ်ႈမီသ ။ ၞဝ်ႈၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ၶဝ်ၵမ်ႈ၌မ်ၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်တလပ်ႇလၢတ်ႈ ဝႆ့တီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဝႃႈ – ၵၢ၌်ငၢ၌်သ ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သ ႁူမ်ႈ တုမ်မၢ၌်ႈ ၌ႆ့ ၞမ်ၶႂ်ႈၵိုတ်သ ယင့်ၵႂႃႇ တၢင်သမူတ်သယဝ့် – ဝႃႈ၌ႆ ။ ပို၌့်တီႈဢ၌် ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သၶဝ် သူ၌်ၞႂ်ၶႂ်ႈၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ တီႈ၌ႂ်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ၌ႆ့ တၢင်သမူတ်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 30 တီႈ လႄႈ ဢ၌်ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သၶဝ် ဢလ၌်ၵ၌်သူ၌်ၞႂ်ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ ၌မ်သေပိူ၌်ႈသမ့် ပဵ၌် ၵလင်သမူသၶမ်သ သူၺ်ႇတၵူင်ႇ ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ ၊ တႃႈလိူဝ်ႇ ၊ ပူသၵမ်ႇ ၊ ၵၢတ်ႇလေႃ့ လႄႈ ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၞိူဝ်သ၌ႆ့ ။ ဝဵင်သပူသၵမ်ႇ တီႈဢ၌်ဢမ်ႇမီသ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ – Angkor Wat တီႈဢ၌်မီသ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢႅဝ်ႇလႄႇ ၵို၌်သၶလ၌်ႈ၌မ်မႃသ ပေႃသမႃသတူၺ်သ လလင်ႈၶို၌်ႈလူင်သ ငို၌်သၶဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ ဢ၌်လႆႈမႃသတီႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ ၌ႆ့ ဢိင်၌ိူဝ် တေလႆႈတူၺ်သဝႃႈ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ ဝဵင်သပူသၵမ်ႇ မီသ၌မ်-ဢေႇ ၵႃႈႁိုဝ် ၌ႆ၌၌့် ၵူၺ်သ၌ႆ ၞဝ်ႈၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ဢ၌် ႁဵတ်သၵၢ၌်တေႃ့သူင်ႇ ၶိူင်ႈၶူဝ်သယူ၌်သ ယလန်သ အနုလက်ရာပစ္စည်သ တီႈ ဝဵင်သပူသၵမ်ႇ သေသူင်ႇၶၢႆၞူသ ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၌၌့် လၢတ်ႈ ၌င်ႇ၌ႆ ။ ယၢမ်သတေႃႈလဵဝ် ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢ၌်မႃသ ဢႅဝ်ႇလႄႇ ပူသၵမ်ႇ၌ႆ့ ဢမ်ႇမီသသင်ယဝ့် ။ မီသ ၵူ၌်သမိူင်သၶႄႇ တင်သ မိူင်သရတ့်သျိူဝ်ႊ ဢိတ်သဢလတ်သၵူၺ်သ ၊ ဢမ်ႇမိူ၌်မိူဝ်ႈပူ၌့်မႃသ ။ မိူဝ်ႈၵူႈပလၵ်ႈတႄ့ ပေႃသထိုင်ၶၢဝ်သ လိူ၌် November ၊ December ၊ January ထိုင် February ၞိူဝ်သ၌ႆ့ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢလ၌်ၵ၌်မႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ၌မ် ။ ယၢမ်သလဵဝ်တႄ့ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢေႇမႃသၵူႈမိုဝ့် ၵူႈဝ၌်သ လႆႈဝႃႈ ငဝ်သလၢႆသ ႁၢင်ႈႁၢႆ့ႁႅင်သတႄ့တႄ့။ ယလ၌့် လႆႈၞႂ်ယႂ်ႇ ပိုင်ႈဢိင် ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သၵူၺ်သလႄႈ လလင်ႈၵၢ၌်ငၢ၌်သ သိုဝ့်ၶၢႆၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃသပဵ၌်ၵၢ၌် – ဝႃႈ၌ႆ ။ ဝ၌်သတီႈ 23-25 လိူ၌် April ပူ၌့်မႃသ၌ႆ့ လႆႈၞတ်သႁဵတ်သ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ လလင်ႈၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ ၌ႂ်သပို၌့်တီႈ မႄႈၶူင် တီႈဝဵင်သ လီႊၵျႅ၌်ႊ ၊ ၞေႈတလ၌်ႈ ယု၌်ႊ၌ၢ၌်ႊ ၊ မိူင်သၶႄႇ ။ တီႈ၌ႂ်သ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ ၌၌့် ဢူသမလင်ႇမလင်ႇၵျေႃႇ ၜူႈၞတ်သၵၢ၌်လူင် ၜူႈၵလ၌်သၟၢႆႇၞီ့သင်ႇ ၵၢ၌်ႁူင်သႁႅမ်သ လႄႈ ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ တလင်ႈတဵဝ်သ ၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵေႃႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ ။ ဢုပ်ႇၵုမ်သင်ၵႂႃႇ လၢႆလၢႆ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌့်တႄ့ ဢမ်ႇလႆႈႁူ့ၞလမ်သ တႅတ်ႈတေႃသ ။ မိူင်သၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ (Cambodia) ဢ၌်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ တီႈ၌ႂ်သ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ၌၌့်တႄ့ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2024 ၶၢဝ်သတၢင်သ 3 လိူ၌်၌ႆ့ၵူၺ်သ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သမႃသဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ တီႈ Angkor Wat ၌ႆ့ မီသ 4 သႅ၌်ပၢႆ ။ လႆႈငို၌်သၶဝ်ႈ 5 လၢ၌့် ဢမေႇရိႊၵ၌်ႊတေႃႊလႃႊ – ဝႃႈ၌ႆ ။ ႁူဝ်၌ပ်ႉ၌ႆႉ ၌မ်မႃသလိူဝ်သေ မိူဝ်ႈပီ 2023 ၌၌့် 50 % ပၢႆ၌ႆ Angkor Wat တီႈဢ၌်ၵဵပ်သငို၌်သ ၵႃႈၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇလႄႇ တီႈ၌ႂ်သၵျလင်သၜဌႃသၵလင်သမူသၵဝ်ႇၵႄႇ၌၌့် ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆ့၌င်ႇ၌ႆ ။ ငို၌်သၶဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ ၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ ဢ၌်လႆႈမႃသတီႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သ၌ႆ့ ၵမ်ႈ၌မ် တေလႆႈမႃသ တီႈ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သၞိူဝ်သဢ၌်မႃသ ဢႅဝ်ႇလႄႇတီႈ Angkor Wat (ၵျလင်သၜဌႃသ ၵလင်သမူသၵဝ်ႇၵႄႇ)၌၌့် – ဝႃႈ၌ႆ ။ Angkor Wat ဢ၌်မီသတီႈမိူင်သ ၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ ၌ႆ့ပဵ၌် ဢလင်ႈတီႈဢ၌်ၵဝ်ႇၵႄႇ ဢ၌်ၞၢင်ႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သ လၢႆသမိုဝ်သ ပၢႆသမလ၌်သ ၟိင်ႈထုင်သႁိ၌်ႇတူႇ တႄႇဢဝ်ၞဵမ်မိူဝ်ႈ A.D ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 8 ထိုင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 14 ။ Angkor Wat ဢ၌်မီသတီႈ မိူင်သၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ လႄႈ တင်သ ၜဌႃသၵလင်သမူသၵဝ်ႇၵေႇ ဢ၌်မီသတီႈ ဝဵင်သပူသၵမ်ႇ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ၌ႆ့ ထုၵ်ႇၞုမ်သ UNESCO ၞၢတ်ႈၞိုင်ႈလုမ်ႈၟႃႉၶဝ် မၵ်သမ၌်ႈပဵ၌် ၶူဝ်သၶလင် ၵဝ်ႇၵႄႇ ၵိုၵ်သပို၌်သ လုမ်ႈၟႃႉဝႆ့ တင်သသလင်ဢ၌် – ဝႃႈ၌ႆ ။ ႁူ၌်ႇႁၢင်ႈၜဌႃသလႄႈ ၵလင်သမူသၵဝ်ႇၵႄႇ တီႈပူသၵမ်ႇ ၌ႆ့ တိုၵ့်ၶဝ်ႈ၌ႂ်သသဵ၌်ႈမၢႆ UNESCO မိူဝ်ႈပၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၌ူၵ့်ယုင်သ NLD ပီ 2019 ၌၌့်ၵူၺ်သလႄႈ တေလႆႈဝႃႈ တူၵ်သလို၌်သလိူဝ် Angkor Wat 27 ပီ ။ Angkor Wat ၌ႆ့ ၶဝ်ႈ၌ႂ်သသဵ၌်ႈမၢႆ UNESCO (ၶူဝ်သၶလင်ၵဝ်ႇၵေႇၵိုၵ်သပို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ) ၞဵမ်မိူဝ်ႈပီ 1992။ မိူဝ်ႈ၌၌့် တိုၵ့်ပဵ၌် ၜလင်သပၢ၌် ၞလမ်သိုၵ်သလူင် ႁု၌်ႊသဵ၌်ႊ ဢုပ့်ပိူင်ႇၜလင်သငမ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သလႄႈ လလင်ႈၶၢဝ်ႇငၢဝ်သ Angkor Wat ၌ႆ့ၵေႃႈ ၞိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်သလင်ၵႂႃႇ တီႈ၌ႂ်သၵႄႈၵၢင် ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ တလင်ႈတဵဝ်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သ ။ ပို၌့်တီႈ Angkor Wat ၌ႆ့ ပဵ၌်တီႈဢ၌် တေၞၢင်ႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သလႆႈ လလင်ႈပိူင်ၟၢင်ႁၢင်ႈ ပို၌်သမိူင်သၶမႃႇ ဢ၌်ယၢမ်ႈႁိူဝ်ႈႁိူင်သမႃသ မိူဝ်ႈၵႃႈၵလ၌်ႇပူ၌့်မႃသသေ ၞၢင်ႈလဵပ်သႁဵ၌်သလႆႈတီႈ လၢႆသမိုဝ်သဢ၌်ဢဝ် မၢၵ်ႇႁိ၌် မၢၵ်ႇသၢႆသ သေၵေႃႇသၢင်ႈဝႆ့၌၌့် – ဝႃႈ၌ႆ ။ ၜူသလူင့်လႅ၌်ႇၟၢႆႇၶူ၌့်ၶႂႃ့ ၶူဝ်သၶလင်ၵဝ်ႇၵႄႇ ၶဝ်ၵေႃႈ ၞီ့ၞမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ဝဵင်သပူသၵမ်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈ တုမ် မၢ၌်ႈ ၌ႆ့ၵေႃႈ မီသဝႆ့ လၢႆသမိုဝ်သႁု၌်ႇႁၢင်ႈ(ဗိသုကာလက်ရာ) လႄႈ ၵလင်သမူသ ၵဝ်ႇၵႄႇ 3000 ပၢႆ ။ လိူဝ်၌၌့် ပို၌့်တီႈဢ၌်ၞၢင်ႈ လဵပ်ႈႁဵ၌်သ လၢႆသမိုဝ်သပၢ၌်သသီ ၌ိူဝ်ၜႃ ၌၌့်ၵေႃႈမီသ 400 တီႈပၢႆ – ဝႃႈ၌ႆ ။ ၜူသလူင့်လႅ၌်ႇၟၢႆႇၶူ၌့်ၶႂႃ့ ၶူဝ်သၶလင်ၵဝ်ႇၵႄႇ ၵေႃ့၌ိုင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢ၌်ႈ BBC ဝႃႈ – မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ၌ႆ့ မီသဝႆ့ ၶူဝ်ႈၶလင်ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ ဢ၌်ၵဝ်ႇၵႄႇ ႁူမ်ႈပႃသတင်သ ၶူဝ်သၶလင်သၜႃႇဝၵဝ်ႇ ၵႄႇၞိူဝ်သ၌ႆ့ တၢင်သ၌မ်တၢင်သလၢႆ ။ ၵူၺ်သၵႃႈတႃႇတေႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သတၢင်သ၌မ် ႁူ့ၞၵ်သ ၶူဝ်သၶူဝ်ၵဝ်ႇၵႄႇ ၞိူဝ်သ၌ႆ့တႄ့ ယင်သတိုၵ့်ႁႅင်သဢေႇဝႆ့ယူႇ။ ဢမ်ႇမေႃၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၞိုင်ႈမႃသလႆႈငို၌်သၶဝ်ႈ ယလ၌့်ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇ လႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်သ၌င်ႇၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇသေ ၞိူဝ်သဢ၌်ပဵ၌် ၞိုင်ႈမိူင်သႁိမ်သႁလမ်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ မိူ၌်၌င်ႇ မိူင်သထႆသ ၊ မိူင်သၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ လႄႈ မိူင်သလၢဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆ့တႄ့ ဝၢႆသတၢင်သပဵ၌် covid- 19 ယဵ၌်ႁၢႆၵႂႃႇယဝ့်၌၌့် ၶို၌်သဢလ၌်ၵ၌်ပူၵ်သပလင် ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ၞိုင်ႈမိူင်သၜႂ်မ၌်သ လႆႈၶို၌်သယဝ့် – ဝႃႈ၌ႆ။ ပိူင်လူင်မ၌်သတႄ့ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သမိူင်သၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ ၌ႂ်သပီ 2023 ပူ၌့်မႃသ၌ႆ့ လႆႈငို၌်သၶဝ်ႈ 5 ႁဵင်လၢ၌်ႉ တေႃႊလႃႊ ဢမေႇရိႊၵ၌်ႊ – ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆ့ မီသ 12 % ၌ႂ်သငို၌်သၶဝ်ႈ(GDP)ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၵမ်ႊပေႃႊတီႊယႃႊ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆ့၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ဢလ၌်ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇ တၢင်သထုင့်၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၊ မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – ဝၢႆသသေ တၢင်သပဵ၌် covid-19 ယဵ၌်ႁၢႆၵႂႃႇယဝ့်၌၌့် ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ တၢင်သ၌မ် တၢင်သလၢႆ ဢလ၌်ၵ၌် ၶတ်သၞႂ်မႄသပူၵ်သပလင်ၶို၌်သ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ မိူင်သၜႂ်မ၌်သ။ မိူင်သႁူမ်ႈ တုမ်မၢ၌်ႈ ၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌် မုင်ႈမလင်သဝႆ့ဝႃႈ တေပဵ၌်ၞိူင့်၌၌်။ၵူၺ်သၵႃႈ တပ့်သိုၵ်သသမ့်မႃသယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ဝၢ၌်ႈမိူင်သၵႂႃႇလႄႈ တၢင်သမုင်ႈမလင်သၞိူဝ်သ၌ႆ့ၵေႃႈ ပိ၌်ႈၜူ၌်ၵႂႃႇပႅတ်ႈမူတ်သ။ယၢမ်သလဵဝ် ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈ တုမ်မၢ၌်ႈ၌ႆ့ တေလႆႈဝႃႈ ၵိုတ်သယင့်ၵႂႃႇမူတ်သယဝ့် – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သ ဢ၌်လႆႈဢိင်ပိုင်ႈ၌ိူဝ် ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သသေ ပို၌့်ႁၢ၌့် ႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃၵိ၌် လဵင့်တလင့် ယူႇၞိူဝ်သ၌၌့်ၵေႃႈ မၢင်ၞိူဝ်သ လႆႈဢလ၌်ၵ၌် ၶၢႆ့လႅၵ်ႈလၢႆႈ၌ႃႈၵၢ၌် မိူ၌်၌င်ႇလုၵ့်တီႈ ႁၢ၌့်ၶၢႆၶူဝ်သမၢႆတလင်သသေ လႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇပဵ၌် ႁၢ၌့်ၶၢႆ သိူဝ်ႈၜႃႈ ၞိူဝ်သ၌ႆ့- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ဢ၌်ၶို၌်သဢဝ် ဢူၺ်သၵေႃႉ ၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သသိုၵ်သၞုပ်ႈလဵဝ်ၞလမ်သၵ၌် ၶို၌်ႈပဵ၌် ၜလင်သလူင် ဝၢႆသသေ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သယဝ့် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီ့ၺလပ်သၞႅတ်ႈထၢမ် ဢူသဢူင်သမလင်ႇ ဢ၌်ပဵ၌် ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇႁူင်သႁႅမ်သ လႄႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ မိူဝ်ႈပၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၌ူၵ့်ယုင်သ NLD ။ ဝၢႆသလင် ၞႅတ်ႈ ထၢမ်ယဝ့် ၶို၌်သပလႆႇပ၌်ၶို၌်သသေတႃ့ တီႈယူႇၜလင်သလူင် ၟၢႆႇႁူင်သႁႅမ်သ လႄႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ ၌၌့်တႄ့ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ၶို၌်သဢဝ် ဢူၺ်သၵေႃ့ ဢ၌်ၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သသိုၵ်သ ၞုပ်ႈလဵဝ် ၵ၌် (ၞုပ်ႈထီ့ – 19) ၞဝ်ႈသိုၵ်သလူင် ဢူသထေသဢလင်ႇ (လိုဝ်ႈၵၢ၌်) ၌၌့် ၶို၌်ႈပဵ၌် ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇႁူင်သႁႅမ်သ လႄႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ တလင်ႈတဵဝ်သ ။ ဢူသဢလင်ႇထေသ ၌ႆ့မိူဝ်ႈပၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢူသတဵင်သၞဵင်ႇ ၌၌့်ၵေႃႈ ယၢမ်ႈႁၢပ်ႇပု၌်ႈၜလ၌်သပဵ၌် ၜလင်သ လူင် ၟၢႆႇႁူင်သႁႅမ်သ လႄႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ မႃသယဝ့်ပလၵ်ႈ၌ိုင်ႈ။ ၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယုၵ့်ဢဝ် ဢူသ ထေသဢလင်ႇ ၶို၌်ႈပဵ၌် ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇႁူင်သ ႁႅမ်သ လႄႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ ႁိုင်ၶၢဝ်သတၢင်သ 1 ပီသေ ထိုင်မႃသပီ 2023 ၌၌့် ၶို၌်သၶၢႆ့ၵႂႃႇပဵ၌် ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃႇမသျိ၌်ႇ ၟၢႆႇတိုၵ်သတေႃသၜဵဝ်ႈမူၺ့် ၵၢ၌် ၵိ၌် သူှ ၵိ၌်လၢပ်ႈ ။ ဝၢႆသလင်၌၌့်ယဝ့် ၶို၌်သဢဝ် ၞဝ်ႈၶလင် ႁၢ၌့်ၶၢႆၶမ်သ သူၺ်ႇ၌ၢင်သတေႃႇ တလၵ်ႊတိူဝ်ႊတႅတ့်တႅတ့်ၶၢႆႇ ဢ၌်ပဵ၌် ၜလင်သလူင် မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် တီႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇတမ်သဝၢင်သတီႈယူႇ လႄႈ ၟၢႆႇၞလႆႈထႅမ်၌၌့် မႃသတႅ၌်သ တၢင် ။ ၞလမ်ၞၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇၵေႃႈ ၵႆ့လၢတ်ႈတီႈ၌ႂ်သ ပၢင်ၵုမ် ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သ မၢ၌်ႈၶဝ်၌၌့်ဝႃႈ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတႅဝ်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ၶို၌်ႈယႂ်ႇမႃသၶို၌်သ- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မိူ၌်၌င်ႇ ႁူင်သႁႅမ်သ Savoy (ႁူင်သႁႅမ်သ ၞ၌့် 4 လၢဝ်) ဢ၌်မီသတီႈသဵ၌်ႈတၢင်သ တမ်ႇမ ၞေႇတီႇ ၊ ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ သေ မီသမႃသၶၢဝ်သတၢင်သ 25 ပီ၌၌့်တႄ့ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇလႆႈၶၢဝ်သတၢင်သတဵမ် 1 ပီ ၌၌့်လႆႈဢိုတ်သႁပ်သၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ မိူဝ်ႈ၌ႂ်သပီ 2023 ၌၌့်ၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ Keppel ၵေႃႇပူဝ်ႇရေသသျိ၌်သ ဢ၌်ငဝ်ႈလုမ်သပၵ်သတီႈ မိူင်သသိင်ႊၵပူဝ်ႊ သေ မႃသႁဵတ်သၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသဝႆ့ တီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ ၌၌့် ထိုင်တီႈပေႃသလႆႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တေၶၢႆႁူင်သႁႅမ်သ သီႇတူဝ်သ၌ႃသ ဢ၌်မီသတီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ လူၺ်ႈငို၌်သ 57.4 လၢ၌့်တေႃႊလႃႊဢမေႇရိႊၵ၌်ႊ – ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃသတူၺ်သၞိူဝ်သ၌ႆ့ၞိုင် တေလႆႈဝႃႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈ တဵဝ်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ယူႇၟၢႆႇဢ၌်တူၵ်သၵႂႃႇတႄ့တႄ့ဝႃႈဝႃႈ။ လိူဝ်၌၌့်ပေႃသမႃသတူၺ်သၶို၌်သ တီႈ၌ိူဝ် သိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ ၶလင်ႇ ၞုမ်သ(Agency) သိုဝ့်ၶၢႆ၌င်လိ၌် ႁိူ၌်သ ယေသ ဢ၌်ငဝ်ႈလုမ်သပၵ်သ တီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ ၞိူဝ်သ၌၌့်ၵေႃႈ တေလႆႈႁ၌် လလင်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၶၢႆႁူင်သႁႅမ်သ သႅ၌်သပၢ၌်ၵၢင် လႄႈ သႅ၌်သယႂ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆ့ သမ့်ပေႃသတဵမ်ၵႂႃႇသဵင်ႈ။ ၞလမ်သ၌င်ႇသဵ၌်ႈမၢႆဢ၌် ၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆ့၌၌့်သေ တီႈ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ၌ႆ့ ႁူင်သႁႅမ်သ တၢင်သသဵင်ႈမီသ 2331 လင် – ဝႃႈ၌ႆ ။ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ မိူင်သရတ်ႉသျိူဝ်ႊ – မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ဢ၌်ၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶိုင်၌၌့် ၞလင်ႇပဵ၌်ၵၢ၌်ႁိုဝ် မိူဝ်ႈၵူႈပလၵ်ႈ ပူ၌့်မႃသ၌၌့် ပေႃသထိုင်မႃသ ၶၢဝ်သလိူ၌် November – February ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 5 လိူ၌်၌ႆ့ ပဵ၌်ၶၢဝ်သဢ၌် ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈမႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ၌မ်လိူဝ်သေ ပိူ၌်ႈ ။ ၵမ်ႈ၌မ်တႄ့ ပဵ၌်ၶႅၵ်ႇ ဢ၌်လုၵ့်တီႈ မိူင်သဢမေႇရိႊၵ၌်ႊ လႄႈ မိူင်သ EU ၞိူဝ်သ၌ႆ့ ။ ယလ၌့်ဝႃႈ ပဵ၌် ၶၢဝ်သဢ၌်မိူင်သၶဝ် ၵတ်သႁႅင်သလႄႈ တႃႇတေပၢႆႈၵတ်သ၌၌့် ၶဝ်ၞင်ႇဢလ၌်ၵ၌် ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ မႃသဢႅဝ်ႇ ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႂ်သ ၵု၌်ၶဵဝ် ဢေႊသျိူဝ်ႊ ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သပၢ၌်သိုၵ်သယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ၌ႆ့တႄ့ ၞိုင်ႈမိူင်သၵမ်ႈ၌မ်ဢလ၌်ၵ၌် ပ၌်ၟၢင့်ၵူ၌်သမိူင်သၶဝ်ဝႃႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ပဵ၌်မိူင်သဢ၌်မီသၜေသ၌ႆလႄႈ လလင်ႈ၌ႆ့မိူ၌်ၵ၌်တၢင်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၶႅၵ်ႇၞိူဝ်သတေမႃသ ဢႅဝ်ႇလႄႇ မိူင်သမၢ၌်ႈ ၶၢႆ့ၵႂႃႇ လႄႇတၢင်သမိူင်သပႅတ်ႈ ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၌င်ႇႁိုဝ်တေႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ဢ၌်တူၵ်သဝႆ့ယူႇ တေၶို၌်သၶို၌်ႈသုင် မႃသ၌၌့် သိုၵ်သမၢ၌်ႈၞင်ႇ ဝၢႆႇ၌ႃႈၞူသ မိူင်သရတ်ႉသျိူဝ်ႊ (မိူင်သဢ၌်မီသလလင်ႈၵပ်သသိုပ်ႇၵ၌်လီဝႆ့)၌၌့်။ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ လႄႈ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆ့ၵေႃႈ ပိုတ်ႇပၢင်သလ၌် ၜႃႇသႃႇၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ ရတ်ႉသျိူဝ်ႊ ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆ့သေ ၞဝ်ႈၶလင် ၶလမ်ႊမ၌ီႊ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သတီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ ၵေႃ့၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ ဝႃႈ – ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သ ရတ်ႉသျိူဝ်ႊၶဝ် သူ၌်ၞႂ်ၶႂ်ႈဢႅဝ်ႇလႄႇ၌ႆ့ ဢမ်ႇပႃသ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ။ တီႈမိူင်သ ရတ်ႉသျိူဝ်ႊၵတ်သ လႄႈ ၶဝ်တေဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သမႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ ပလတ်သမိူင်သဢေသသျႃသ တႃႇတေဢႅဝႅႇလႄႇ မူ၌်ႈၵျေႃႇ လႄႈ လႄႇၵၢတ်ႇ သိုဝ့်ၶူဝ်သၶလင် ၞိူဝ်သ၌ႆ့ၵူၺ်သ ။ ႁႂ်ႈပေႃသဝႃႈ သူ၌်ၞႂ်လလင်ႈၟိင်ႈငႄႈ ၟိင်ႈထုင်သ သေ မႃသဢႅဝ်ႇလႄႇဢ၌်ဝႃႈ၌၌့် မီသဢေႇ ႁႅင်သ၌ႃႇ ။ မိူ၌်မိူင်သၶႄႇ တႄ့ယင်သၶႅ၌်သ ယူႇဢိ၌့်၌ိုင်ႈ ။ ယလ၌့် ဝႃႈ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆ့ ဢလၵ်ႇသႅင်ၶဵဝ် ဢ၌်ၶဝ် ၶဝ်ႈၞႂ်ဝႆ့၌၌့် ။ ၵူ၌်သမိူင်သရတ်ႉသျိူဝ်ႊ ၵမ်ႈ၌မ်ယင်သ တေ ဢမ်ႇယၢမ်ႈငိ၌်သ ၞိုဝ်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈၵလ၌်ႇ။ ၵူ၌်သလူင်ၞ၌့်ၟၢႆႇ၌ိူဝ်ၶဝ်ၵူၺ်သ ဢ၌်မီသလလင်ႈ ၵပ်သ သိုပ်ႇၵ၌်လီ ။ ဢ၌်ပဵ၌် ၵူ၌်သမိူင်သ ၌င်ႇၵ၌် ၵပ်သသိုပ်ႇ ၶဝ်ႈဢလၵ်ႇၵ၌်၌၌့်တႄ့ မီသဢေႇႁႅင်သ၌ႃႇ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ ႁူင်သႁႅမ်သလႄႈဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ ၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဢလၵ်ႇဝႆ့ မိူဝ်ႈပီ 2022 ၌၌့်တႄ့ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈပတ်သပို၌့်၌ႆ့ ၜူႈ၌မ်သတၢင်သ ၞိူဝ်သလႆႈ လၢႆႊသိ၌်ႊ ဝႆ့ တႃႇဢလ၌်ၶႅၵ်ႇ မိူင်သရတ်ႉသျိူဝ်ႊ ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ၌၌့် မီသ 83 ၵေႃ့ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သယလမ်သလူင်သၵႂႃႇ ၌ပ့်ႁူဝ်လၢ၌့် ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ၌ႆ့ တႃႇတေၞီ့ၞမ်ႈ၌ေ ႁႂ်ႈၞၢင်ႈႁ၌်လႆႈဝႃႈ ငို၌်သၶဝ်ႈလႄႈ တိုဝ့်တၢင်သ ၵၢ၌်ငၢ၌်သ ဢ၌်လႆႈမႃသ ယလ၌့်ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်ႈ၌၌့် မီသၵႃႈႁိုဝ် ဢ၌်ဝႃႈ၌၌့် ပဵ၌်ဢ၌် ယၢပ်ႇဝႆ့ ။ ဢမ်ႇၞၢင်ႈလၢတ်ႈလႆႈ တႅတ်ႈတေႃသ။ မိူဝ်ႈ၌ႂ်သလိူ၌် January ပီ 2024 ပူ၌့်မႃသ၌ႆ့ တီႈ၌ႂ်သပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇ လႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ဢႃႇသီႇယႅ၌်ႇ ပီ 2024 ဢ၌်ၞတ်သႁဵတ်သတီႈ ဝဵင်သပီႇယႅ၌်ႇၵျိ၌်သ မိူင်သလၢဝ်သ၌၌့် ဢူသတိ၌်ႇမဵဝ်သဢလင်ႇ ၵႅမ်ၜူႈၞီ့သင်ႇ တီႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇႁူင်သႁႅမ်သ လႄႈ ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇ ၶေႃႈမု၌်သၵမ်ႈၜလင်ႈယူႇ ။ ဢူသတိ၌်ႇမဵဝ်သဢလင်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 10 ပီ – ၌ႂ်သပီ 2015 ၌၌့် ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈမႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ မီသထိုင် 4.6 လၢ၌့် ၊ တေလႆႈဝႃႈ ပဵ၌်ဢ၌်၌မ်ႁႅင်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ပီ 2015 ၌ႆ့ပဵ၌်ပၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ တဵင်သၞဵင်ႇ သေ ၶၢႆ့လႅၵ်ႈလၢႆႈၞူသ ပၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၌ူၵ့်ယုင်သ(NLD) တေႃႇဢလင်ႇ သၢ၌်သ ၞူ့ၵျီႇ ။ တီႈ၌ႂ်သၶေႃႈမု၌်သ ဢ၌်ဢူသတိ၌်ႇမဵဝ်သဢလင်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇ ၌၌့်တေလႆႈႁ၌်ထႅင်ႈဝႃႈ ၌ႂ်သပီ 2019 ၵလ၌်ႇတၢင်သပဵ၌် covid-19 ပႆႇၜေႈလၢမ်သ၌၌့် ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈမႃသဢႅဝႅႇလႄႇ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ မီသထိုင် 4.3 လၢ၌့် ။ ဝၢႆသသေ တပ့်သိုၵ်သယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၌ႂ်သပီ 2021 ၌၌့်တႄ့ မီသမလၵ်ႈ 1 သႅ၌် 3 မို၌်ႇၵူၺ်သလႄႈ တေလႆႈဝႃႈ ငဝ်သလၢႆသႁၢင်ႈႁၢႆ့ႁႅင်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မ၌်သၞၢႆသလၢတ်ႈဝႃႈ ၌ႂ်သပီ 2023 ၌ႆ့ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သမႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ ၶို၌်သ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ မီသထိုင် 1.2 လၢ၌့် ။ ၌ႂ်သ၌၌့် ၵူ၌်သမိူင်သထႆသ ၌မ်သေပိူ၌်သထီ့၌ိုင်ႈ ၊ ထီ့သလင် ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၶႄႇ လႄႈ ထီ့သၢမ် ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၵျပ၌်ႊ – ဝႃႈ၌ႆ ။ ပိူင်လူင်မ၌်သတႄ့ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် လၢတ်ႈလလင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵျပ၌်ႊ။ တႄႇဢဝ်ပီ 2017 – 2023 ၌ႆ့ ၵူ၌်သမိူင်သၵျပ၌်ႊ မႃသဢႅဝ်ႇလႄႇမိူင်သမၢ၌်ႈ ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သထီ့ 3 ထပ်သၵ၌်မႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 7 ပီ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞဝ်ႈၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ၶဝ်တႄ့လၢတ်ႈဝႃႈ – ၶေႃႈမု၌်သလ်ဢ၌်သိုၵ်သ မၢ၌်ႈၶဝ်လၢတ်ႈမႃသ၌ႆ့ မိူ၌်ၵ၌်တၢင်သၜတ့်ၜဵင်ႇသေလၢတ်ႈၵူၺ်သ ၊ ဢမ်ႇလႆႈႁ၌်မီသပႃသ ၶေႃႈမု၌်သလ်ႁူဝ် ယလႆႈ ဢ၌်တႅတ်ႈတေႃသ – ဝႃႈ၌ႆ ။ ၵေႃ့ဢ၌်ယၢမ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌် ၜူသ၌မ်သတၢင်သ ဢလ၌်ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇ မႃသပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင် ၵေႃ့၌ိုင်ႈတႄ့ လၢတ်ႈဝႃႈ- ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၵျပ၌်ႊၶဝ် ၶဝ်ႈမႃသတီႈ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆ့ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ မႃသလူၺ်ႈပဵ၌်ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇ လႄႇ။ၵမ်ႈ၌မ်တႄ့ မႃသၞလမ်သၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၊ မႃသၞလမ်သ ၶူင်သၵၢ၌် ဢ၌်ၵလင့်ၵၢႆႇၵ၌်တၢင်သ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သ လူင်ၶဝ် ၞိူဝ်သ၌၌့်ၵူၺ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၜူႈ၌မ်သတၢင်သ – ၜူႈပိ၌်ႇၜႃႇသႃႇ ပ၌်ၶႅၵ်ႇမိူင်သၵျပ၌်ႊ ၵေႃ့၌ိုင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၵူ၌်သမိူင်သၵျပ၌်ႊ ဢ၌်မီသတီႈ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈယူႇၵမ်ႈ၌မ်၌ႆ့ ပဵ၌်ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌် ။ ပေႃသထိုင်ဝ၌်သ လိုဝ်ႈၵၢ၌်ၵေႃႈ ၶဝ်ၵူၺ်သၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ ႁိမ်သႁလမ်သဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈၵူၺ်သ။ထႅင်ႈလလင်ႈ၌ိုင်ႈသမ့် သင်ဝႃႈၶဝ်မႃသ တူၵ်သပု၌်ႈၜလ၌်သ တီႈမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆ ၵမ်ႈ၌မ် ၶဝ်တေႁလင့် လုၵ်ႈလၢင်သ၌ၢင်သမေသ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သ ၶဝ်မႃသယူႇၞလမ်သ။ၵလပ်ႈ၌၌်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵျပ၌်ႊ ဢ၌်ၶဝ်ႈမႃသ တီႈ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၞင်ႇမီသ၌မ်။ ႁႂ်ႈပေႃသဝႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၵျပ၌်ႊသေ မႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ ၞိူင့်၌၌်တႄ့ ဢမ်ႇပေႃသမီသ – ဝႃႈ၌ႆ ။ ယၢမ်သလဵဝ် တီႈ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ၌ႆ့ သၢႆၵၢ၌်မိ၌် ဢ၌်မိ၌်ၵႂႃႇ ၵူႈမိူင်သမိူင်သ မီသ 15 သၢႆ ၊ သၢႆၵၢ၌်မိ၌် ဢ၌်မိ၌်တီႈ၌ႂ်သမိူင်သသမ့်မီသ 5 သၢႆ ။ ၵူၺ်သၵႃႈ၌ႂ်သ၌၌့် မီသၶိူင်ႈမိ၌် ဢ၌်မိ၌်ၵႂႃႇ မိူင်သထႆသၵူၺ်သ မီသၵူ၌်သၶီႇ ၵႂႃႇမႃသတဵမ် ။ ပေႃသပဵ၌် သၢႆၵၢ၌် မိ၌် ဢ၌်ၵႂႃႇ တၢင်ႇမိူင်သတႄ့ မီသၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႂ်သမိူင်သ ဢ၌်ဢလၵ်ႇယၢ၌်မိူင်သၵႂႃႇ ယလ၌့်လလင်ႈတၢင်သ ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ ၞိူဝ်သ၌၌့်ၵူၺ်သ၌ႆ – ၵူ၌်သၵေႃ့ဢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌် တီႈဝၢင်သၶိူင်ႈမိ၌်ၵူႈမိူင်သမိူင်သ ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ လၢတ်ႈ ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ႁႃၵိ၌်လဵင့်တလင့် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သၶဝ်၌၌့်တႄ့ လၢတ်ႈဝႃႈ – လလင်ႈတၢင်သ ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတဵဝ်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ၵိုတ်သယင့်ၵႂႃႇ၌ႆ့ ပဵ၌်ၵလပ်ႈ ၵၢ၌်မိူင်သ ဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သ လႄႈ ပၢင်တိုၵ်သ၌ႂ်သမိူင်သၵႂၢင်ႈၶႂၢင်မႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆ့ – ဝႃႈ၌ႆ ။ ၞဝ်ႈၶလင်ၶလမ်ႊပ၌ီႊ ဢ၌်ပၵ်သလုမ်သ တီႈတႃႈၵုင်ႈသေ ႁဵတ်သၵၢ၌် ဢႅဝ်ႇလႄႇ တလင်ႈတႅဝ်သ မႃသၶၢဝ်သတၢင်သ 20 ပီ၌၌့် လၢတ်ႈဝႃႈ – ပၢင်တိုၵ်သ၌ႂ်သမိူင်သ၌ႆ့ ၞလတ်ႇၜႄႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ပလတ်သၵၢင်သေဢမ်ႇၵႃသ မိူ၌်၌င်ႇပလတ်သတၢင်သတူၵ်သ ဢ၌်ပဵ၌်ပို၌့်တီႈ ဢႅဝ်ႇလႄႇၞိူဝ်သ၌ႆ့ၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်သၜႄႈလၢမ်သမႃသထိုင်။ ထႅင်ႈလလင်ႈ၌ိုင်ႈသမ့် ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆ့ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ယဝ့်။ ဢလ၌်ၵ၌် ၵႂႃႇမီသတီႈ ၌လၵ်ႈမိူင်သမူတ်သယဝ့် – ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသသေ တပ့်သိုၵ်သယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇမႃသ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 2 ပီပၢႆ ၞႄႈဝဵင်သ 330 ၞေႈဝဵင်သဢ၌်မီသ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈ တုမ်မၢ၌်ႈ၌ႆ့ တႃႇ 220 ၞႄႈဝဵင်သ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ။ ပၢင်တိုၵ်သၵေႃႈ ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ လိူဝ်သေ မိူဝ်ႈပႆႇယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ၌၌့် 2 မို၌်ႇပလၵ်ႈ၌ႆ – ၞုမ်သၟၢႆႇၶူ၌့်ၶႂႃ့လဵပ်သႁဵ၌်သ လလင်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ISP-Myanmar ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆ့ မိူဝ်ႈပီ 2023 ၞမ်သဵင်ႈ၌၌့် ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သပို၌့်တီႈႁိမ်သၞမ် 70% ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆ့ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သဝႆ့ႁၢဝ်သႁႅင်သသေ မီသလလင်ႈပိၵ့်ဢိုတ်သ သဵ၌်ႈတႃႈသၢႆ တၢင်သ ၊ ယလ၌့်ငဝ်သလၢႆသ ဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သလႄႈ ပဵ၌်ၵႂႃႇပို၌့်တီႈ ဢ၌်ႁေ့ႁၢမ်ႈ ႁဵတ်သ၌ႆသေ ထိုင်တီႈ ၵၢ၌်ငၢ၌်သ ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ပေႃသလႆႈၵိုတ်သၵႂႃႇ – ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ']
2024-06-11T17:19:29
https://shannews.org/archives/53769
သု၌် CI တေၶၢႆႉၵႂႃႇႁဵတ်သ တီႈ၌ႃႈလုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ တီႈဝဵင်သၵုင်သထဵပ်ႈ
ၞလမ်သ၌င်ႇ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇၞတ်သၵၢ၌် ႁႅင်သၵၢ၌်မိူင်သထႆသတင်သ ႁႅင်သၵၢ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်သတူၵ်သလူင်သၵ၌်ဝႃႈ သု၌် CI ဢ၌်ႁပ်ႉႁဵတ်သပ၌်ၜတ်ႉသပလတ်ႇ (သီၶဵဝ်) ပ၌်ႁႅင်သၵၢ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈ တင်သမူတ်သ 8 ဢလင်ႈတီႈ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ၌၌်ႉ ယၢမ်သလဵဝ် တေၶၢႆႉၵႂႃႇပိုတ်ႇႁဵတ်သပ၌်တီႈလဵဝ်ၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 16/06/2024 ၌ႆႉၵႂႃႇ သု၌် CI တင်သ 8 ဢလင်ႈတီႈ ဢ၌်ပိုတ်ႇမႃသ မိူ၌်၌င်ႇ – တီႈၞႄႈ တလ၌်ႈသမုတ်ႇသႃၶလ၌်သ၊ သမုတ်ႇပရႃသၵၢ၌်သ၊ ၶျူ၌်သပူႊရီႊ၊ ပထုမ်သထႃသ၌ီသ၊ သူႇရၢတ်ႉထႃသ၌ီသ၊ ၵဵင်သမႂ်ႇ၊ ၌ ၶလ၌်သသဝ၌်လႄႈ သူင်ႊၶလႃ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တၵ်သတေပိၵ်ႉဢိုတ်သပႅတ်ႈတင်သမူတ်သသေ တေၶၢႆႉၵႂႃႇပိုတ်ႇတီႈ၌ႃႈလုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ ဢ၌်ပၵ်သဝႆႉတီႈဝဵင်သလူင်ၵုင်သထဵပ်ႈ (မိူင်သၵလၵ်ႇ) ၞိုင်ႈထႆသ၌၌်ႉ တီႈလဵဝ်ၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ သု၌်ၶေႃႈမုလ်သ ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ (MIC) ဢ၌်ယူႇတီႈ မုလ်၌ိထိမႅပ်ႇ (MAP) ဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝ၌်သ တီႈ 07/06/2024 ဝူင်ႈပူ၌်ႉ၌၌်ႉ တၢင်သႁလင်ႈၵၢ၌်လူင် ၟၢႆႇၞတ်သၵၢ၌်ႁႅင်သၵၢ၌်မိူင်သထႆသလႄႈ ႁလင်ႈၵၢ၌် လူင် ၟၢႆႇၞတ်သၵၢ၌် ႁႅင်သၵၢ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈ လႆႈမီသပၢင်ၵုမ်လူင် ဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉၵ၌်ၜၢ၌်ႇတင်သ VDO (Video Conference) တလ၌်ႈတႃႇ တေၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ လလင်ႈတေႃႇဝတ်သဝႂ်ႁႅင်သၵၢ၌်၌ႆသေ လႆႈမီသၶေႃႈ တူၵ်သလူင် ဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ တေၶၢႆႉသု၌် CI ၵႂႃႇႁဵတ်သတီႈ ၌ႃသလုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ ဢ၌်ပၵ်သဝႆႉယူႇတီႈၵုင်သထဵပ်ႈ၌၌်ႉ တီႈလဵဝ်ၵူၺ်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈတူၵ်သလူင်ၵ၌် သလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ ၵဵဝ်ႇၵပ်သသု၌် CI မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 03/10/2023 ၌၌်ႉသေ လႆႈပိုတ်ႇသု၌် CI မႃှ တင်သမူတ်သ 8 ဢလင်ႈတီႈ၌၌်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် သု၌် CI ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တၵ်သတေလႆႈ ၵိုတ်သပႅတ်ႈသေ ၶၢႆႉၵႂႃႇႁဵတ်သတီႈလဵဝ် တီႈ၌ႃႈလုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ ၵုင်သထဵပ်ႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2024-06-11T16:16:24
https://shannews.org/archives/53755
ပၢင်ၵုမ်လူင်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈ Dai Youth Conference
တႃႇႁႃၶေႃႈၵႄႈလိတ်ႈလႄႈ လလၵ်သလၢႆသၶၢမ်ႈပူ၌်ႉ လလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ ဢ၌်ပေႃႈမႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ လႆႈထူပ်သယူႇ ၵူႈမိုဝ်ႉဝ၌်သ ၌ႂ်သငဝ်သလၢႆသၵၢ၌်မိူင်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သလႅၵ်ႈလၢႆႈယူႇ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 13 -15/05/2024 ၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ဝ၌်သမႃသ၌ႆႉ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ၊ ၞုမ်သလုၵ်ႈႁဵ၌်သတႆသလႄႈ ၞုမ်သတူင်ႇၵူ၌်သတႆသ ၞိူဝ်သၜလတ်ႈတင်ႈ တူင်ႉ၌ိုင်မႃသ တႃႇပဵ၌်ႁႅင်သဢီသ၌ႂ်သၵၢ၌်မိူင်သ၊ ၵၢ၌်သိုၵ်သ၊ ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁူမ်ႈၵ၌် မလၵ်ႈ 20 ၞုမ်သ ႁူပ်ႉထူပ်သဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် ပဵ၌်ပၢင်ၵုမ်လူင် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈ တီႈလႅ၌်လိ၌်ထႆသ တီႈ၌ိုင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသသေ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ လၢႆပို၌်ႉတီႈ ၞတ်သပၢင်ၵုမ်လူင်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ Dai Youth Conference ၌ႆႉယဝ်ႉ ထိုင်မႃသ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 8/6/2024 ၌ႆႉ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၞင်ႇတူၵ်သလူင်သလႆႈၞႂ်ၵ၌်သေ တႅမ်ႈဢလၵ်ႇမႃသ ၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်၌ႆႉ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉ ပိူင်လူင်ပႃသဝႆႉ 3 ပိူင် – တေသိုပ်ႇၵလင်ႉသၢ၌်ယို၌်ႈမိုဝ်သတိုတ်ႉတၢႆသ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႂ်သတူင်ႇတၢင်ႇၵူႈပို၌်ႉတီႈသေ သၢင်ႈလလင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵ၌်ၵႂႃႇ၊ တႃႇၜေႃႇ၌မ်ႉ၌ႄတူဝ် ႁူမ်ႈသၢင်ႈ၌ႃႈၵၢ၌်ၵႂႃႇၞလမ်သၵ၌်၌၌်ႉ တေၶူင်ႈသၢင်ႈဝႆႉ သဵ၌်ႈတၢင်သ (ႁိုဝ်) ယူင်ႉၵၢ၌်ဢ၌်၌ိုင်ႈလႄႈ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈတူဝ်တႅ၌်သၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇလၢႆၞုမ်သ ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ ၌ိုင်ႈၞုမ်သလႂ်၌ိုင်ႈၵေႃႉသေ တေ ၶဝ်ႈပႃသႁူမ်ႈသၢင်ႈပ၌်ႇၵၢ၌်ၵႂႃႇ – ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ယိင်သမူၺ်လႅင်သ ၌ႂ်သၵေႃပလင်ၵၢ၌် ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ ပိူင်လူင်မ၌်သတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ်၌ႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞႅင်ႈလႅင်သႁူႉၞလမ်သလလင်ႈပၢင်ၵုမ်။ ငဝ်သလၢႆသ ဝၢ၌်ႈမိူင်သပဵ၌်ႁိုဝ်မႃသၵေႃႈယဝ်ႉ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇႁဝ်သ တေၶတ်သသၢင်ႈၵႂႃႇ တႃႇၵူ၌်သမိူင်သတႆသ၊ တႃႇၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသႁဝ်သမိူဝ်သ၌ႃႈ။ တႃႇတေပဵ၌်ပၢင် ၵုမ်၌ိုင်ႈဢ၌်ၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈ။ လလင်ႈယၢပ်ႇ ၜိုတ်ႇမီသတင်သ၌မ် ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၜလ၌်သလီမ၌်သတႄႉ မီသ၌မ်ယူႇ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇႁဝ်သ လၢႆလၢႆၞုမ်သ မႃသထူပ်သၵ၌်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈၞႂ်ၵ၌်သေ ဢလၵ်ႇမႃသၶေႃႈတူၵ်သလူင်သ 5 ၶေႃႈ ဢ၌်ပႃသ၌ႂ်သပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပိူင်လူင်မ၌်သ ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈ၌ႆႉ လႆႈႁူမ်ႈၵ၌်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ လလင်ႈတႃႇလႆႈၟႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊၞီႊ ၞို၌်ႈၞၢင်ႇ၊ တႃႇသၢ၌်ၶတ်သလၢႆသပိူင် ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ၊ တႃႇၶို၌်သ ၵေႃႇတင်ႈၟႅတ်ႊတရႄႊ မိူင်သၞိုင်ႈတႆသ ၊ လုၵ်ႉတီႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ၜလမ်ႉႁူမ်ႈၵ၌်ယဝ်ႉ၌ႆသေ တေသိုပ်ႇႁူၺ်သသူ၌်သႁႂ်ႈၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတႆသၵူႈတီႈ ပဵ၌်ဢ၌်လဵဝ်။ လိူဝ်၌၌်ႉ တႃႇႁႂ်ႈဢလၵ်ႇမႃသ လၢႆသပိူင်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ဢ၌်ႁူမ်ႇငမ်သလႆႈ ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတႆသတင်သသဵင်ႈ၊ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်၊ သၜႃႇဝသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉလႄႈ ၜလ၌်သပၢင်ႈပေႃႈမႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လႆႈပိုတ်ႇလၢတ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်ၵႂႃႇပႃသ။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ ၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌၌်ႉမႃသ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလၢႆလလင်ႈ၊ ယလ၌်ႉ၌၌် တႃႇတူၺ်သထိုင် ၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈ၌၌်ႉ ၞိူဝ်သပဵ၌်ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ လူဝ်ႇလႆႈၶတ်သႁႅင်သ ႁႃလၢႆသတၢင်သမ၌်သသေ တေႃႇသူႈၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ၵႂႃႇ – ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လႆႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈ ၵ၌်၌ႂ်သပၢင်ၵုမ်၌၌်ႉပႃသထႅင်ႈ။ ၞၢႆသလႅင်သပၢင်ႇ ၌ႂ်သၵေႃပလင်ၵၢ၌် ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ဢမ်ႇဝႃႈ ၌ႂ်သမိူင်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သ မႃသထူပ်သၵ၌်သေ မႃသပိုတ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄၵ၌် လလၵ်သၞုၵ်သၜႂ်မ၌်သ၊ ပိ၌်ႇပၢႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈၵ၌်သေ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေႃႇသိုပ်ႇၵႂႃႇ၌ႆႉ ႁဝ်သတေၞၢင်ႈၵလင်ႉသၢ၌်ၵ၌်သေ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵႂႃႇၞိူင်ႉႁိုဝ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉ ၵ၌်ၵႂႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ တႃႇၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ တေပ၌်ႇၵၢ၌်ၵႂႃႇ လႆႈသေဢမ်ႇၵႃသ တႃႇပဵ၌်ႁႅင်သဢီသ ၌ႂ်သၵၢ၌်မိူင်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉလႄႈသင်၊ တႃႇတေပဵ၌်လလင်ႈၜလမ်ႉႁူမ်ႈ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉလႄႈသင်၊ ပေႃသၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ တေဢမ်ႇႁဵတ်သသင်သေ ယူႇၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌ႆၵူၺ်သၞိုင် တႃႇသု၌်ႇတူဝ်ၵေႃႉလဵဝ်တႄႉ ယူႇလလတ်ႈလႆႈယူႇသေတႃႉ တႃႇပေႃႈမႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ (တႃႇၵူ၌်သတင်သ၌မ်) ၊ တႃႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ တင်သသဵင်ႈ ဢမ်ႇႁ၌်ႁူသဢလၵ်ႇလလင်ႈၵိ၌်သၞႂ်လူင် ၌ႂ်သၵႄႈၵၢ၌်မိူင်သသုၵ်ႉယုင်ႈလႄႈ ယလ၌်ႉ၌၌် တႃႇတေယူႇသဝ်သႁူမ်ႈႁလမ်သၵ၌်ၵႂႃႇၶၢဝ်သယၢဝ်သ လူၺ်ႈတၢင်သၵတ်သယဵ၌်၌ႆႉ ၞင်ႇလႆႈၞတ်သပၢင်ၵုမ်လူင် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ၌ႆႉမႃသ – ၞၢႆသလႅင်သပၢင်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သပၢင်ၵုမ်၌ႆႉ မီသပႃသၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ လၢႆၞုမ်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈသေ လႆႈၞႂ်ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်ပႃသဝႃႈ မိူဝ်ႈဢလ၌် တၢင်သၞုမ်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞုမ်သလႂ်ၵေႃႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၜႂ်ၵၢ၌်မ၌်သၵႂႃႇၵူၺ်သသေတႃႉ သိုပ်ႇ၌ႆႉၵႂႃႇတႄႉ တေႁူမ်ႈၵ၌် ၞတ်သပလင်ၵႂႃႇ မိူ၌်၌င်ႇ ၶေႃႈၞုၵ်သမ၌်ႈ ဢ၌်မိူ၌်ၵ၌်ၵေႃႈ တေႁူမ်ႈသၢင်ႈႁဵတ်သၵႂႃႇၞလမ်သၵ၌်သေ ၶေႃႈဢ၌်ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌် ၌၌်ႉၵေႃႈ တေငူပ်ႉငီႉသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်သႁဵတ်သသၢင်ႈၵႂႃႇၞလမ်သၵ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သၶို၌်ႈႁလတ်ႈပၢင်ၵုမ်တင်သသဵင်ႈ ၞဵမ်၌လၵ်ႈမိူင်သ၌ႂ်သမိူင်သ ႁူမ်ႈၵ၌် ႁူဝ်ၵူ၌်သမီသ 60 ပၢႆ ၊ တႃႇတေပဵ၌်မႃသ ပၢင်ၵုမ်လူင်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈ၌ႆႉ ၞုမ်သတူင်ႇၵူ၌်သလၢႆမူႇၞုမ်သ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် လူင်ႈ၌ႃႈဝႆႉ တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ 3 လိူ၌်ပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သ ဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သသေ တႃႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵူႈတီႈၵူႈလႅ၌်လႄႈသင်၊ တႃႇႁၢင်ႈ ႁႅ၌်သ တီႈယူႇတီႈၵိ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သၶို၌်ႈႁလတ်ႈပၢင်ၵုမ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉလႄႈသင် လႆႈဝူ၌်ႉသလ၌်ႇဝႆႉလူင်ႈ၌ႃႈ။ မိူဝ်သ၌ႃႈမႃသ တေဢၢ၌်သၵလင်ႉသၢ၌်ၵ၌်တင်သ တၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၞုမ်သ ၞိူဝ်သပႆႇ လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပလၵ်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ၌ႆႉ၌ႆ – ၜူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၵေႃပလင်ၵၢ၌်ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသလၢတ်ႈ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2024-06-11T15:28:36
https://shannews.org/archives/53750
ထူပ်သႁ၌်တူဝ်တၢႆ ၵူ၌်သသူႇသမ်သယႃႈမဝ်သၵမ် တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ 2 ၵေႃႉ
ၶၢဝ်သတၢင်သ 2 ဝ၌်သ ထပ်သၵ၌်မႃသ၌ႆႉ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ထူပ်သႁ၌်ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ ၜူႈၞၢႆသ 2 ၵေႃႉ ဢမ်ႇမီသပီႈ ၌လင်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 09/06/2024 ထူပ်သႁ၌် ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ ၜူႈၞၢႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တီႈပလၵ်ႉ 7 ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈ လႆႈတေႃႉသူင်ႇဝႆႉတီႈႁူင်သယႃ ဝႃႈ၌ႆ။ ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ယူႇတီႈ ၜူႈၵလ၌်သပလၵ်ႉ ပလင်ႇၶၢဝ်ႇၞူသသေ ႁဝ်သၶႃႈ လႆႈၵႂႃႇႁပ်ႉဢဝ် ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ၌၌်ႉ မႃသသူင်ႇဝႆႉတီႈႁူင်သယႃၶႃႈဢေႃႈ။ ၌ႆႉတႄႉ ဢမ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆသသင် ယလ၌်ႉမ၌်သၞၢႆသ သူႇသမ်သယႃႈမဝ်သၵမ်၌မ်လႄႈ လူႉတၢႆ၌ႆၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ ၌င်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 8 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉၵေႃႈ ထူပ်သႁ၌်တူဝ်တၢႆ ၜူႈၞၢႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တီႈႁိမ်သႁူင်သ ႁဵ၌်သၶႄႇ မၢ၌်ႈဢၢႆႇ၌ိူဝ် ပလၵ်ႉ 5 ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသပီႈ၌လင်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ယလ၌်ႉယႃႈမဝ်သၵမ်၌ႆႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ပႆတၢင်သၜိတ်သမႃသၵေႃႈ မီသတင်သ၌မ်ၶႃႈယဝ်ႉ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 6 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ ၌ၢင်သယိင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၞူမ်၌မ်ႉတၢႆ တီႈယေႇၵ၌်ႇတလင်ႇ ပလၵ်ႉ 5 ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။
['ယႃႈမဝ်သၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-11T15:08:02
https://shannews.org/archives/53745
ၵဵပ်သၜၵ်သသႂ်ႇသႃႉ ၵဵပ်သၶႃႈသႂ်ႇမိူင်သ
ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ မလ၌်သၶိူဝ်သ ၵဵပ်သႁလမ်တလမ်တႅမ်ႈဝႆႉ – ပိူင်သ၌ႄ ၜလင်သပၢ၌်မိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ သုမ်သၵၢ၌်ႉႁေႃၶမ်သမၢ၌်ႈသေ တူၵ်သတႂ်ႈမိုဝ်သၶု၌်ႁေႃၶမ်သမၢ၌်ႈၜလင်သငမ်သ၌၌်ႉ ၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇၵပ်သသၢ၌် ၶု၌်မိူင်သ မိူင်သ၌ိုင်ႈလႄႈမိူင်သ ၌ိုင်ႈမီသၞိူင်ႉႁိုဝ်။ ၜလင်သပၢ၌်၌၌်ႉ ၶႃႈဝၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သသမ်ႉ ဢဝ်လႂ်မႃသထႅမ်သႂ်ႇမိူင်သလႂ်- ၵူ၌်သမိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ႁဵတ်သႁိုဝ် ၶို၌်သ၌မ်မႃသၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ပ်ႉတင်ႈတႄႇမိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၵၢ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶု၌်ႁေႃၶမ်သပရိ၌်ႉ၌လင်ႇ မိူဝ်ႈပီ 1478 ဢႃသ၌ႃသၞၵ်ႇ (ဢႃႇ၌ႃႇ ၞၢၵ်ႈ) လၢ၌်ႉ၌ႃသ တူၵ်သယူႇပၢႆသတႂ်ႈၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သမၢ၌်ႈၶၢဝ်သယၢဝ်သမလၵ်ႈ 200 ပီ ၌ႂ်သပီ 1769 ၌၌်ႉ သတူဝ်သမိ၌်သထိ၌်ႇ ႁိုဝ် (ပူဝ်ႇမဵဝ်ႉဝု၌်ႇ) မႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈမိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၞုပ်ႈပၢ၌်ၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သ ပူဝ်ႇမဵဝ်ႉဝု၌်ႇ ပဵ၌်ၵၢပ်ႈပၢ၌် ၵၢ၌်ၶီႇ၌ဵၵ်သတဵၵ်သတဵင်။ ၞၢဝ်သမလ၌်သပၢႆႈသိုၵ်သၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ ၜလင်သပၢ၌် ပၢင်တိုၵ်သ ႁေႃၶမ်သ မၢ၌်ႈ-ထႆှ မၢ၌်ႈဢလၵ်ႇၵႂၢမ်သသင်ႇႁႂ်ႈၜူႈၞၢႆသၵူ၌်သလၢ၌်ႉ၌ႃသတင်သမူတ်သသၵ်သၶႃလၢႆသမိူ၌်မၢ၌်ႈလႄႈႁႂ်ႈ၌ၢင်သ ယိင်သၞီသႁူ မိူ၌်၌ၢင်သယိင်သမၢ၌်ႈ။ ၜျႃသၞႃႇဝၢ၌်ႈ ၵဵင်သမႂ်ႇလႄႈ၌ၢႆႊၵႃႊဝိလ လုၵ်ႈၞၢႆသၵႅဝ်ႈၞဝ်ႈမိူင်သလမ်သပၢင်သ လႆႈၶတ်သၶႂၢင် တင်သပူဝ်ႇမဵဝ်ႉဝု၌်ႇ ၞႂ်ႉဢမ်သ၌ၢၞ်ႈပူ၌်ႉတီႈပူ၌်ႉလိူဝ်၌ိူဝ်ၶု၌်၌ၢင်သလၢ၌်ႉ၌ႃသပို၌်ႉမိူင်သ ၜျႃသၞႃႇဝၢ၌်ႈ လႄႈ ၌ၢႆႊၵႃႊဝိလ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူပ်ႉၞဝ်ႈမင်သရ ၶိူဝ်သၞဝ်ႈၶိူဝ်သၶု၌်မၢ၌်ႈတီႈမိူင်သဢၢင်ႇဝ ပိူဝ်ႈတုၵ်သယလ၌်သႁႂ်ႈ ပူဝ်ႇမဵဝ်ႉဝု၌်ႇ မလပ်ႈဢမ်သ၌ၢၞ်ႈပ၌်ၶို၌်သတီႈၶု၌်၌ၢင်သလၢ၌်ႉ၌ႃသ။ ၵလႆသၵႃႈပူဝ်ႇမဵဝ်ႉဝု၌်ႇဢမ်ႇယလမ်သႁပ်ႉႁူႉသေယူၵ်ႉတပ်ႉမႃသတိၺလပ်သၜျႃသၞႃႇဝၢ၌်ႈ (ၿု၌်သမႃသ) ၞင်ႇပဵ၌်ၵၢ၌် ၜိတ်သမေႃသၵ၌် ဝူင်ႈၵၢင်ၜျႃသၞႃႇဝၢ၌်ႈလႄႈပူဝ်ႇမဵဝ်ႉဝု၌်ႇ တီႈမိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ။ ၜျႃသၞႃႇဝၢ၌်ႈသူႈဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ပၢႆႈ၌ီၵႂႃႇႁႃပူဝ်ႇသုၜလႃႊ(၌ေႇမဵဝ်သသီၿၻီသ) တီႈမိူင်သလူင်ၜဝၢင်သ ပူဝ်ႇသုၜလႃႊ ၞင်ႇ၌မ်သပႃသၜျႃသၞႃႇဝၢ၌်ႈ ၶို၌်သမႃသၵဵင်သမႂ်ႇ။ ၌ႂ်သပီ 1774 ပူဝ်ႇသုၜလႃႊ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သၵၢ၌်ယူၵ်ႉတပ်ႉမၢ၌်ႈတီႈမိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇလူင်သမႃသမင်ထူ၌်ႊၿုရီႊ ၜျႃသၞႃႇ ဝၢ၌်ႈ(ၿု၌်သမႃသ) လႄႈ၌ၢႆႊၵႃႊဝိလ မိူင်သလမ်သပၢင်သ မီသပၢႆသဝူ၌်ႉတေၶဝ်ႈမူၵ်သသေႃႉတႂ်ႈႁူမ်ႈဢူငဝ်သ သယၢမ် ၜျႃသၞႃႇဝၢ၌်ႈ ယလ၌်သႁပ်ႉ၌ႃႈတီႈတေႃႇပူဝ်ႇသုၜလႃႊ ၵႂႃႇၶုတ်သဝူင်ႇသဵ၌်ႈတၢင်သမႄႈ၌မ်ႉပိင်သ ပိူဝ်ႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သ ႁႂ်ႈတပ်ႉႁိူဝ်သယူၵ်ႉလူင်သၵႂႃႇမိူင်သၜျႃသၞႃႇဝၢ၌်ႈ(ၿု၌်သမႃသ) ၵႂႃႇထိုင်မိူင်သႁလတ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈၵူမ်ႈ၌လမ်သတေႃႇ သူမ်ၻဵၞ်ႇ ၜရႃႉၞဝ်ႈတၢၵ်ႇသိ၌် ၟၢႆႇၜရႃႉၞဝ်ႈတၢၵ်ႇသိ၌်မီသၶေႃႈပူင်ႁႂ်ႈၞဝ်ႈၜရႃႉယႃႊၞၵ်သၵရီႊ (ထလင်ႊၻူင်ႉ) လႄႈ ၞဝ်ႈၜရႃႉယႃႊသုရသီႁ(ၿု၌်သမႃသ) ယူၵ်ႉတပ်ႉမႃသမင်ၵဵင်သမႂ်ႇ ပလၵ်ႈၵမ်သ 2 ၌ႂ်သပီ 1774။ ၞဝ်ႈၜရႃႉၞၵ်သၵရီႊ ယူၵ်ႉတပ်ႉၵႂႃႇထိုင်မိူင်သလမ်သပၢင်သ ၌ၢႆႊၵႃႊဝိလ ၞင်ႇလုၵ်ႉႁို၌်ႇ ၶႃႈႁႅမ်ၶု၌်၌ၢင်သလႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႂ်သလမ်သပၢင်သတေႃႇပေႃသမူၺ်ႉမူတ်သသဵင်ႈ။ ၌ၢႆႊၵႃႊဝိလ၌မ်သတၢင်သတပ်ႉၶလင်ၞဝ်ႈၜရႃႉၞၵ်သၵရီႊ ၵႂႃႇထိုင်မိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ။ ၞဝ်ႈၜရႃႉၞၵ်သၵရီႊလႄႈ ၞဝ်ႈၜရႃႉသုရသီႁ်ၶဝ်ႈယိုတ်သမိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇလႆႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ။ ၌ပ်ႉ တင်ႈတႄႇ၌၌်ႉမႃသ ႁူဝ်မိူင်သလၢ၌်ႉ၌ႃသၞိူင်ႉ၌င်ႇၵဵင်သမႂ်ႇ လမ်သပု၌်သ လမ်သပၢင်သ လႄႈ မိူင်သပႄႇ ၞင်ႇၜၢတ်ႇ ဢဝ်တူဝ်ဢလၵ်ႇမၢ၌်ႈသေပူၵ်သပလင်ၜလင်သငမ်သ၌ႂ်သဢူငဝ်သၶလင်သယၢမ်။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သ၌င်ႇ၌၌် ႁူဝ်မိူင်သလၢ၌်ႉ၌ႃသၟၢႆႇ၌ိူဝ် ၞိူင်ႉ၌င်ႇ မိူင်သၵဵင်သသႅ၌် ၵဵင်သႁၢႆသ ၟၢင် ၜယဝ်သ ယင်သတိုၵ်ႉယူႇပၢႆသတႂ်ႈၵၢ၌်ပူၵ်သပလင်ၜလင်သငမ်သမၢ၌်ႈယူႇ။ သူမ်ၻဵၞ်ႇၜရႃႉၞဝ်ႈတၢၵ်ႇသိ၌်လႆႈတႅင်ႇတင်ႈ ႁႂ်ႈၜျႃသ ၞႃႇဝၢ၌်ႈ(ၿု၌်သမႃသ) ပဵ၌်ၜျႃသယႃႊဝိသျဵ၌်ႊရ်ပရႃႊၵၢ၌်ရ် ၞဝ်ႈမိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇလႄႈ ၌ၢႆႊၵႃဝိလၶို၌်ႈပဵ၌် ၜျႃသၵႃဝိလ ၞဝ်ႈမိူင်သလမ်သပၢင်သ။ မိူင်သၵဵင်သသႅ၌် ၞင်ႇၵၢႆပဵ၌်သု၌်ၵင်ဢမ်သ၌ၢၞ်ႈ ၶလင်မၢ၌်ႈတႂ်ႈလိ၌်လႅ၌် လၢ၌်ႉ၌ႃသ။ ၌ႂ်သပီ 1775 ၜျႃသယႃႊဝိသျဵ၌်ႊရ်ပရႃႊၵၢ၌်ရ်(ၿု၌်သမႃသ) ယူၵ်ႉတပ်ႉၶို၌်ႈၵႂႃႇမင်မိူင်သၵဵင်သသႅ၌် ၵလႆသၵႃႈၜလင်သယၢမ်သ ၌၌်ႉ ၜရႃႉၞဝ်ႈသိ၌်ႇၜျိဝ်ႇမိ၌်သ ၶလင်မၢ၌်ႈသူင်ႇသိုၵ်သမႃသထိုင် 90,000 ၵေႃႉၶဝ်ႈမႃသမင်မိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ။ ၜျႃသယႃႊ ဝိသျဵ၌်ႊရ်ပရႃႊၵၢ၌်ရ်(ၿု၌်သမႃသ) ၞဝ်ႈမိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ မီသႁႅင်သၵူ၌်သဢမ်ႇပဵင်သပေႃသတေႃႇၵၢ၌်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၵဵင်သမႂ်ႇလႆႈလႄႈ ၞင်ႇလႆႈပလႆႇၜႃႈမိူင်သ ယလမ်သထလႆဢလၵ်ႇၵႂႃႇမိူင်သတၢၵ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈယူၵ်ႉတပ်ႉၶဝ်ႈမင်ထိုင် မိူင်သလမ်သပၢင်သ တေႃႇထိုင်မိူင်သသဝ၌်ၶလူၵ်ႉ ဝၢႆသသေ၌၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈၞင်ႇပလၵ်ႈၶို၌်သ။ ၜျႃသၵႃႊဝိလ ၶို၌်သမႃသၜလင်သမိူင်သ လမ်သပၢင်သ ၌ႂ်သပီ 1776 ၜျႃသဝိသျဵ၌်ႊရ်ပရႃႊၵၢ၌်ရ် ၶတ်သၞႂ်ၵုၺ်ႉၟို၌်ႉၶို၌်သ မိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ လၢႆပလၵ်ႈလၢႆၵမ်သၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ ၞင်ႇလူင်သၵႂႃႇထူ၌်ႊၿုရီႊယဝ်ႉၶို၌်သၶို၌်ႈမႃသမႂ်ႇလႄႈယူၵ်ႉယၢႆႉၶၢႆႉၵႂႃႇမႃသလၢႆတီႈ သူမ်ၻဵၞ်ႇၜရႃႉၞဝ်ႈတၢၵ်ႇသိ၌် ႁလင်ႉဢဝ်ၜျႃသဝိသျဵ၌်ႊရ်ပရႃႊၵၢ၌်ရ် မႃသသလပ်ႇသူ၌်တီႈထူ၌်ႊၿုရီႊ။ ၜျႃသဝိသျဵ၌်ႊရ်ပရႃႊၵၢ၌်ရ်ထုၵ်ႇ ၶင်ၶလၵ်ႈထိုင်တေႃႇသဵင်ႈသၢႆၞႂ်၌ႂ်သၶလၵ်ႈ။ ၌ပ်ႉတင်ႈတႄႇ၌၌်ႉမႃသ မိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇၵၢႆယဵ၌်သပဵ၌်မိူင်သႁူၵ်ႉႁၢမ်သဢမ်ႇမီသၜူႈၵူ၌်သယူႇသဝ်သထင် မီသတူဝ်သသတ်သ တူဝ်ထိူ၌်ႇယူႇသဝ်သၵလႆသယဝ်ႉလႄႈဝၢ၌်ႈမိူင်သလၢ၌်ႉ၌ႃသ တူၵ်သယူႇ၌ႂ်သၟၢင်ႁၢင်ႈမိူင်သႁၢမ်သ ၵိုတ်သဝၢ၌်ႈၵိုတ်သၶူင်ႇ ႁၢင်ႉႁိုၵ်သႁၢမ်သ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈဢ၌်ဢမ်ႇၞၢင်ႈပၢႆႈၵႂႃႇမိူဝ်သလႂ်၌၌်ႉၵေႃႈ ယူႇႁၢင်ႇႁိူ၌်ၵ၌် ပဵ၌်ယလမ်ႇယလမ်ႇ ဝၢ၌်ႈဢိတ်သဝၢ၌်ႈဢီႈၵႆႁၢင်ႇယၢ၌်ၵ၌် ပႃႇ၌ိုၵ်သတိုပ်သတ၌် ယုမ်သႁူၵ်ႉထိူ၌်ႇ၌ႃ ၟႆသတၢင်သတႂ်ႈၵေႃႈၵူဝ်သိူဝ် ၟႆသတၢင်သ၌ိူဝ်ၵေႃႈၵူဝ်ၞၢင်ႉ။ ထိုင်မႃသ 1782 ၞဝ်ႈသူမ်ၻဵၞ်ႇၜရႃႉပုတ်ႉထယလတ်ႈၟႃႉၞုလႃႊလူၵ်ႉ (ၶု၌်ႁေႃၶမ်သတူ၌်တီႈ 1 မိူင်သသယၢမ်) လႆႈတႅင်ႇတင်ႈၜျႃသၵႃဝိလ ပဵ၌်ၜျႃသဝိသျဵ၌်ႊရ်ပရႃႊၵၢ၌်ၞဝ်ႈမိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ လႆႈ၌ၢႆႊ၌လႆႉထမ်သ ၌လင်ႉၞၢႆသ ၜျႃသၵႃႊဝိလ ပဵ၌်ဢုပရႃၞႃ ၵိ၌်မိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ။ ၵလႆသၵႃႈၜလင်သယၢမ်သ၌၌်ႉ မိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇတိုၵ်ႉပဵ၌်မိူင်သႁၢင်ႉမိူင်သႁၢမ်သ ယင်သပႆႇၞၢင်ႈ တင်ႈပဵ၌်မိူင်သဢ၌်ၞၢင်ႈယူႇလႆႈၶို၌်သ။ ၜျႃသၵႃႊဝိလ ၞင်ႇမႃသ တင်ႈမ၌်ႈတီႈဝဵင်သပႃႇသၢင်သ(ပႃႇသၢင်သ) ပိူဝ်ႈႁုပ်ႈႁူမ်ႈၶလ၌်ႈၵူ၌်သ ၵႂႃႇပၵ်သတင်ႈမိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ မိူင်သလမ်သပၢင်သ လႄႈ ဝဵင်သပႃႇသၢင်သ ၞဝ်ႈၜျႃသၵႃႊဝိလ ၵၢႆယဵ၌်သပဵ၌်မိူင်သ၌ႃႈလၢ၌်ႇ ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈၶလင်လၢ၌်ႉ၌ႃသလႄႈ သယၢမ် ၌ႂ်သၵၢ၌်တေႃႇ၌ႃႈလၢ၌်ႇ ၵၢ၌်ထုၵ်ႇပူ၌်ႉပႅ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သပၢင်တိုၵ်သ 9 တပ်ႉ 1785 ။ ဢႃႇ၌ႃႇၞၢၵ်ႈလၢ၌်ႉ၌ႃသ မိူ၌်ပဵ၌်မိူင်သ၌ႃႈလၢ၌်ႇ မိူင်သတဝ်ႉႁႅင်သ၌ႃႈလၢ၌်ႇတင်သၜူႈၶဵ၌် ဝူင်ႈၵၢင် သယၢမ် လႄႈမၢ၌်ႈ။ ႁူဝ်မိူင်သလၢ၌်ႉ၌ႃသလၢႆမိူင်သပဵ၌်ၵၢ၌်ၟၢႆႇၵၢ၌်ႉပု၌်ႉတေႃႇမၢ၌်ႈလႄႈမီသပ၌်ႁႃၶၢတ်ႇႁႅင်သၵူ၌်သ ၵလပ်ႈဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်သယိုတ်ႈယၢဝ်သမႃသ၌ၢ၌်သႁိုင်။ ၜျႃသၵႃႊဝိလ ၵဵင်သမႂ်ႇလႄႈၞဝ်ႈမိူင်သလၢ၌်ႉ၌ႃသတင်သလၢႆ ပိူဝ်ႈတိုတ်ႉ ၞ၌်ဢဝ်ဢဵ၌်ႁႅင်သၵူ၌်သၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သမိူင်သလၢ၌်ႉ၌ႃသ ၞင်ႇတမ်သဝၢင်သၜႅ၌် “ၵဵပ်သၜၵ်သသႂ်ႇသႃႉ ၵဵပ်သၶႃႈသႂ်ႇမိူင်သ” ၌ႆသေ ယူၵ်ႉတပ်ႉၵႂႃႇမင်မၢ၌်ႈလၢႆလၢႆႁူဝ်မိူင်သ ပိူဝ်ႈၵႂၢတ်ႇတလ၌်ႈဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သၶဝ်ႈမႃသယူႇသဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သ လၢ၌်ႉ၌ႃသ ၌ႂ်သပီ 1802 ၜရႃႉၞဝ်ႈပၻုင်ႊ လႆႈတႅင်ႇတင်ႈမလပ်ႈ၌ၢမ်သၞိုဝ်ႈပ၌်ၞလမ်ႁူင် ဢ၌်ပဵ၌်ၵူ၌်သ ၞိူဝ်ႉသၢႆၶႄႇတီႈထုင်ႉယႂူ၌်၌ၢ၌် ႁႂ်ႈၞဝ်ႈၟႃႉမိူင်သသၢတ်ႇ လႄႈၜရႃႉၞဝ်ႈပၻုင်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇယူၵ်ႉယလင်ႈ ရႃသၞႃသၞလမ်ႁူင် မိူင်သသၢတ်ႇ ႁႂ်ႈပဵ၌်ၞဝ်ႈ၌ိူဝ်ႁူဝ်မိူင်သလၢ၌်ႉ၌ႃသတင်သ 57 ႁူဝ်မိူင်သ။ ၜျႃသၵႃသဝိလၵဵင်သမႂ်ႇ ၞင်ႇမီသၵႂၢမ်သသင်ႇႁႂ်ႈဢုပရႃႇၞႃႇ (ၞဝ်ႈၵႅမ်မိူင်သ)၌လႆႉထမ်သ ယူၵ်ႉတပ်ႉၵဵင်သမႂ်ႇၶို၌်ႈၵႂႃႇတိုၵ်သ မိူင်သသၢတ်ႇ ၌ႂ်သလိူ၌်မေႊ 1802 ဢုပရႃႇၞႃႇ (ၞဝ်ႈၵႅမ်မိူင်သ) ၌လႆႉထမ်သ ယိုတ်သမိူင်သသၢတ်ႇလႆႈယဝ်ႉ တိၺလပ်သၵုမ်သ ဢဝ်တူဝ် ၞဝ်ႈၞလမ်ႁူင် ႁူမ်ႈတင်သၜလင်သၶဵဝ်မၢ၌်ႈလႄႈလႆႈၵႂႃႇႁဵတ်သ ဢူၺ်သလီတင်သ ၜရႃႉၞဝ်ႈယႃႊလလင်ႉ မိူင်သ ဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သ။ ဝၢႆသသေ ၌၌်ႉဢုပရႃႇၞႃႇ (ၞဝ်ႈၵႅမ်မိူင်သ)၌လႆႉထမ်သ ၞင်ႇယူၵ်ႉတပ်ႉၵႂႃႇမင်မိူင်သၵဵင်သတုင် (မိူင်သၵဵင်သတုင်ဢ၌်ပဵ၌် မိူင်သ၌ိုင်ႈတႂ်ႈဢႃႇ၌ႃႇၞၢၵ်ႈ လၢ၌်ႉ၌ႃသမိူဝ်ႈပၢ၌်ၞဝ်ႈမင်သရၢႆသ) ။ ၵူ၌်သမိူင်သၵဵင်သတုင် ပဵ၌်ၞၢဝ်သတႆသၶို၌် ဢုပရႃႇၞႃႇ (ၞဝ်ႈၵႅမ်မိူင်သ) ၌လႆႉထမ်သ ၞင်ႇၜႄဢဝ်ၵူ၌်သ ၶို၌်ႈၵႂႃႇမင်ၵဵင်သတုင် ၶဝ်ႈယိုတ်သ ဢဝ်လႆႈမိူင်သၵဵင်သတုင်။ ၞဝ်ႈသိရိၶျႆသ ၞဝ်ႈၟႃႉမိူင်သၵဵင်သတုင် ပၢႆႈ၊ ဢုပရႃႇၞႃႇ ၌လႆႉထမ်သ ၵႂၢတ်ႇတလ၌်ႈဢဝ်ၞၢဝ်သတႆသၶို၌်မိူင်သၵဵင်သတုင် မလၵ်ႈ 6,000 ၵေႃႉလႄႈတီႈမိူင်သသၢတ်ႇ 5,000 ၵေႃႉ မႃသယူႇ၌ႂ်သၵဵင်သမႂ်ႇ။ ဝၢႆသသေ မိူင်သၵဵင်သတုင် ၵၢ၌်ႉသိုၵ်သ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈပၢႆႈ၌ီ ပဵ၌်မိူင်သႁၢင်ႉမိူင်သႁၢမ်သ။ မလ၌်သၶိူဝ်သ (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈဢေႃႈ။)
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2024-06-11T13:48:57
https://shannews.org/archives/53738
ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ၵဵင်သတုင် ၺႃသတႅင်သ တၢႆ 1 မၢတ်ႇ 2
ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ၵဵင်သတုင် 3 ၵေႃႉ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇႁၢ၌်ႉ KTV ပလၵ်ႈမႃသသေ ၺႃသၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ဢဝ်မိတ်ႈတႅင်သ သႂ်ႇ တၢႆ 1 မၢတ်ႇ 2 ၵေႃႉ။ ဝ၌်သတီႈ 09/06/2024 ယၢမ်သၵၢင်ၶို၌်သ 11 မူင်သပၢႆ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ 3 ၵေႃႉ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃသၞလမ်သၵ၌် 2 လမ်သသေ ၺႃသ ၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ၶီႇၵႃသလမ်သၞလမ်သလင်ၶဝ်မႃသ 2 လမ်သသေ မႃသၵိုတ်သႁႄႉတၢင်သၶဝ် တီႈႁိမ်သၵၢတ်ႇယၢင်သၶမ်သ ဝဵင်သၵဵင်သတုင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ၺႃသတႅင်သ မၢတ်ႇၞဵပ်သတင်သသၢမ် ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တႃႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လႆႈၵႂႃႇလူႉတၢႆ တီႈႁူင်သယႃ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သၵဵင်သတုင် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ၶဝ်ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇႁၢ၌်ႉ KTV 570 ဢ၌်ပိုတ်ႇမႂ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈဝေႃႇၶုတ်ႉ (ဝၢ၌်ႈမႂ်ႇ) ႁိမ်သၞ၌်ႉၞလမ်ၵဵင်သတုင်၌၌်ႉသေ ပလၵ်ႈမႃသ ၵမ်သ၌ႆႉ မီသၵႃသ 2 လမ်သ ၵႃသသႅ၌်သ Crown လမ်သ၌ိုင်ႈလႄႈ ၵႃသ wish လမ်သ၌ိုင်ႈ ႁေႃႈမႃသၶင်တၢင်သၶဝ်သေ ၜိတ်သမေႃသၵ၌် ထိုင်တီႈ ဢဝ်မိတ်ႈတႅင်သၵ၌်ၶႃႈဢေႃႈ။ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ၌၌်ႉတႄႉ ၺႃသတႅင်သမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ ထႅင်ႈသလင်ၵေႃႉ၌၌်ႉတႄႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သ ၵမ်ႈၜလင်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉ တီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Tachileik News Agency ၵေႃႈ တႅမ်ႈဢလၵ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ– “ယလ၌်ႉၵႃသသလင်လမ်သ ၌၌်ႉ ႁေႃႈမႃသၶင်တၢင်သသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈရူတ်ႉၶိူင်ႉပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ လူမ်ႉတင်သသလင်လမ်သယဝ်ႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ ၵႃသ၌၌်ႉ ဢလၵ်ႇမႃသ ၜိတ်သမေႃသတင်သပလိၵ်ႈၵမ်ႉ၌ိုင်ႈသေ ထိုင်ဢဝ်မိတ်ႈတႅင်သၵ၌် တိူဝ်ႉၺႃသမိ၌်သသေႃႇထု၌်သ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၜလင်သသူင်ႇႁူင်သယႃ၌၌်ႉ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ တီႈႁူင်သယႃ။ လိူဝ်၌၌်ႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ 3 ၵေႃႉ ဢ၌်ၺႃသတႅင်သ၌၌်ႉ မိ၌်သသေႃႇထု၌်သ ၜူႈမီသၞ၌်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ သိ၌်ႇမဵဝ်သထု၌်သလႄႈ ၞၢႆသဝုၺ်ႇထု၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ Photo by – Eastern Shan News/ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ၺႃသတႅင်သ တီႈဝဵင်သၵဵင်သတုင် ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ ၵူ၌်သဢ၌်မႃသတႅင်သပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ 3 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၞုမ်သလႂ် ၌မ်ႉမိုဝ်သၜႂ်ႁဵတ်သ ဢ၌်ဝႃႈ ၌၌်ႉ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇတီႉၺလပ်သလႆႈ ဝႃႈ၌ႆ။ “ၞူဝ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ၌ႆႉ တီႈၵဵင်သတုင်၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသင်ယဝ်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သၵႆႉၺႃသ ၞူ၌်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ၊ ၞူ၌်ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉမႃသ။ ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶို၌်သၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ႁတ်သဢလၵ်ႇႁိူ၌်သ ယေသၵ၌်ယဝ်ႉ ၵူဝ်ၶႃႈ ဢေႃႈ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သၵဵင်သတုင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ပူ၌်ႉမႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 23/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵူ၌်သၞၢႆသ 2 ၵေႃႉ ႁဵတ်သၵႅင်ႈထၢမ်သဵ၌်ႈတၢင်သသေ ဢဝ်မိတ်ႈတႅင်သ ႁိ၌်ၞူ၌်ၵႂႃႇ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ တီႈ၌ုမ်ႇၞၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တီႈဝဵင်သၵဵင်သတုင်။ ဝ၌်သတီႈ 14/05/2024 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သမလၵ်ႈ 4 မူင်သၶိုင်ႈ ဢလ၌်ႇၞၢႆသ 3 ၵေႃႉ ၶဝ်ႈၞူ၌် ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သ (၌ိမ်သသီႇ သူၺ်ႇ သႅင်ႇ) ဢ၌်ပိုတ်ႇဝႆႉ တီႈပလၵ်ႉ 2 ဝဵင်သၵဵင်သတုင် ၌၌်ႉၵေႃႈ လႆႈၵႂႃႇၶမ်သတင်သ၌မ်။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 11/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ 4 မူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵူ၌်သထၢႆႇ VDO – ၶႅပ်သႁၢင်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တေၵႂႃႇထၢႆႇ ပလႆသပၢင်ၶႅၵ်ႇ၌ႆသေ ၺႃသၵူ၌်သႁၢႆႉ ပႂ်ႉၞူ၌်ၞလမ်သတၢင်သ တီႈၜၵ်သတူ၌လင်ၜႃ ဝဵင်သၵဵင်သတုင် ၌၌်ႉၵေႃႈ ၺႃသၵူ၌်သႁၢႆႉ ပေႃႉထုပ်ႉ ထိုင်တီႈႁူဝ်တႅၵ်ႇ မၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သသေ လႆႈသူင်ႇယူတ်သယႃ တီႈႁူင်သယႃၵဵင်သႁၢႆသ ၌ႂ်သၞိုင်ႈထႆသ။
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-11T11:20:45
https://shannews.org/archives/53731
မိူင်သပင်သၵလႃသတဵတ်ႉသျ် သူင်ႇတူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ 130 ပၢႆ ပလၵ်ႈၶို၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ
မိူင်သပင်သၵလႃသတဵတ်ႉသျ် သူင်ႇမႃသၶို၌်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ 130 ပၢႆ ၞိူဝ်သပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်သၶဝ် ၜလင်သပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သတင်သ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 09/06/2024 သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ UNB ႁၢႆသငၢ၌်သဝႃႈ ယူႇတီႈ မိူင်သပင်သၵလႃသတဵတ်ႉသျ်သေ လႆႈသူင်ႇၶို၌်သ ပလိၵ်ႈ မၢ၌်ႈ 134 ၵေႃႉ တီႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သတင်သ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သ ၞႄႈမိူင်သရၶႅင်ႇ၌၌်ႉ ပၢႆႈၶဝ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ ယူႇတီႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သၵေႃႈ လႆႈသူင်ႇတူဝ် ၵူ၌်သမိူင်သပင်သၵလႃသတဵတ်ႉသျ် 45 ၵေႃႉ ဢ၌်ၶဝ်တီႉၺလပ်သၵုမ်သၶင်ဝႆႉ တီႈၞႄႈမိူင်သရၶႅင်ႇ၌၌်ႉ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သမိူင်သရၶႅင်ႇမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ႁူမ်ႈပႃသ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်သ၌မ် ၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် ပၢႆႈၶဝ်ႈထိုင် ၌ႂ်သမိူင်သပင်သၵလႃသတဵတ်ႉသျ် ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇၵေႃႉ။ ၌ႂ်သပီ 2024 ၌ႆႉၵူၺ်သ ယူႇတီႈ မိူင်သပင်သၵလႃသတဵတ်ႉသျ် လႆႈယႅၵ်ႈသေသူင်ႇမႃသၶို၌်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၊ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ဢိၵ်ႇပႃသၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ တင်သမူတ်သ 752 ၵေႃႉယဝ်ႉ၌ႆ – ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉ ပႃသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆထႅင်ႈ။ ယူႇတီႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ လႆႈသူင်ႇမိူဝ်သၶို၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သပင်သၵလႃသတဵတ်ႉသျ် 218 ၵေႃႉယဝ်ႉ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ၵေႃႈ ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2024-06-11T09:00:00
https://shannews.org/archives/53726
လုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ တီႈၵုင်သထဵပ်ႈ ပ၌်ၟၢင်ႉႁႅင်သၵၢ၌် ႁႂ်ႈၟၢင်ႉပပ်ႉယေသငို၌်သ
လုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ တီႈၵုင်သထဵပ်ႈ ၞိုင်ႈထႆသ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပ၌်ၟၢင်ႉထိုင် ႁႅင်သၵၢ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သႁလတ်ႈ ထိုင်ဝႆႉ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈဢလ၌်ၵ၌် ဝႆႉၟၢင်ႉပပ်ႉယေသငို၌်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ၌င်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇႁလတ်ႈၵႂႃႇ ထိုင်၌ႂ်သမိုဝ်သၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်တေႃႇလလင်သလႄႈ လလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 06/06/2024 ၌ႆႉ ယူႇတီႈလုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ ဢ၌်ပၵ်သဝႆႉတီႈဝဵင်သၵုင်သထဵပ်ႈ (မိူင်သၵလၵ်ႇ) ၞိုင်ႈထႆသ၌၌်ႉ ဢလၵ်ႇၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – သဵ၌်ႈမၢႆဢၵလင်ႉ/ ပပ်ႉယေသငို၌်သ ႁႅင်သၵၢ၌် MOU မိူင်သမၢ၌်ႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈ မီသငို၌်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ ၌မ် ၊ ငို၌်သၞူႉႁလမ်၌မ်ႁႅင်သလႄႈ ထိုင်တီႈမီသလလင်ႈထၢင်ႇထိူမ်သေ ႁႅင်သၵၢ၌် မိူင်သမၢ၌်ႈၵမ်ႈၜလင်ႈ ထုၵ်ႇၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ (ပလိၵ်ႈထႆသ) ပို၌်ၜၢဝ်ႇတီႉၺလပ်သတူဝ်ဝႆႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ ႁႅင်သၵၢ၌် MOU မိူင်သမၢ၌်ႈၵမ်ႈၜလင်ႈ ၞိူဝ်သဢ၌်ဢမ်ႇႁူႉပလင်ႇၞႅင်ႈလႅင်သ ပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈယေသငို၌်သ မိူင်သထႆသ၌၌်ႉ ၺႃသ ၞုမ်သတၢင်တူဝ် ၶလမ်ႊပ၌ီႊ MOU ၶဝ် ၵမ်ႈၜလင်ႈ ယိုတ်သဢဝ်ဝႆႉ ပပ်ႉယေသငို၌်သၶဝ်သေ ၶို၌်သဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆပ၌် ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်တေႃႇလလင်သလႄႈ ၞုမ်သလလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵလပ်ႈ၌၌်လႄႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ပပ်ႉယေသငို၌်သ၌ႆႉသေ သင်ဝႃႈ မီသလလင်ႈထၢင်ႇထိူမ် ထုၵ်ႇၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ တီႉ ၺလပ်သတူဝ်လႄႈသင်၊ ထုၵ်ႇတီႉၺလပ်သၵုမ်သၶင်တူဝ်ဝႆႉလႄႈသင် ႁႂ်ႈၵႂႃႇယလ၌်သတၢင်သၞလႆႈထႅမ် တီႈလုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈလႄႈ လုမ်သႁႅင်သၵၢ၌် – ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ လုမ်သၜလင်သတၢင် ပ၌်တၢင်သႁ၌်ထိုင်ဝႆႉပႃသဝႃႈ မၢႆလပ်ႉ PIN ပပ်ႉယေသငို၌်သ/ မၢႆဢၵလင်ႉယေသငို၌်သ ၞိူဝ်သ ၌၌်ႉ ထုၵ်ႇလီသိမ်သဝႆႉတီႈတူဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇ၌၌် ထုၵ်ႇလီပ၌်ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁူႉႁ၌်ၞလမ်သၵူၺ်သ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2024-06-11T08:00:00
https://shannews.org/archives/53721
ႁႅင်သမႆႈပုင်ႈသုင် တီႈမိူင်သမႅၵ်ႇသီႇၵူဝ်ႇ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပႃတၢႆ ပဵ၌်ၵေႃႇပဵ၌်ၵလင်
တီႈမိူင်သမႅၵ်ႇသီႇၵူဝ်ႇ တၢင်ႉႁႅင်သမႆႈပုင်ႈသုင်ႁႅင်သသေ လႆႈႁူပ်ႉၜေသ၌မ်ႉႁႅင်ႈ ၟူ၌်ဢေႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပႃတၢႆ ပဵ၌်ၵေႃႇပဵ၌်ၵလင် ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈဝဵင်သဢႅ၌်ႇ၌ႃႇဝႅတ်ႉသ် ၞႄႈမိူင်သၶျီႇႁႂႃႇႁႂႃႇ မိူင်သမႅၵ်ႇသီႇၵူဝ်ႇ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉတၢင်ႉႁႅင်သမႆႈပုင်ႈ ၶို၌်ႈထိုင် 40 တီႊၵရီႊ သိ၌်ႊတီႊၵရဵတ်ႊ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉ၌လင်ႁႅင်ႈႁိူတ်ႇ လၢႆတီႈ။ တီႈၞႄႈဝဵင်သဢႅ၌်ႇ၌ႃႇဝႅတ်ႉသ် တီႈ၌လင်ပူႇသတီႇလူဝ်ႇ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉႁႅင်သမႆႈသုင် ၌မ်ႉႁႅင်ႈသေ ပႃတၢႆပဵ၌်ၵေႃႇပဵ၌် ၵလင် ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်တူဝ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ တႃႇၜုၵ်ႇသလမ်ႈႁဵတ်သ၌ႃသ၊ လိူဝ်၌၌်ႉ ဝူဝ်သလႄႈ တူဝ်သတ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ လူႉတၢႆ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် တီႈမိူင်သမႅၵ်ႇသီႇၵူဝ်ႇ ၌ႃႈတီႈမလၵ်ႈ 90 % ၌ႆႉ ႁူပ်ႉၜေသတၢင်ႉမႆႈသုင်ႁႅင်သဝႆႉ၊ ဝၢႆသလင် ပီ 2011 ၌၌်ႉမႃသ ပဵ၌်တၢင်ႉမႆႈသုင်သုတ်သယဝ်ႉ၌ႆ – ၞုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၞႄႈမိူင်သ ၶျီႇႁႂႃႇႁႂႃႇ၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈႁူပ်ႉၜေသတၢင်ႉမႆႈသုင်ႁႅင်သလိူဝ်တၢင်ႇတီႈ၊ ယလ၌်ႉဢမ်ႇၞၢင်ႈၜုၵ်ႇသလမ်ႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သပၢႆႈဢလၵ်ႇပို၌်ႉတီႈၵေႃႈ မီသတင်သ၌မ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2024-06-11T07:00:00
https://shannews.org/archives/53713
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ တီႈဝဵင်သလလႆၶေႃ
ႁူဝ်လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ 500 ပၢႆ လုၵ်ႉတၢင်သၞႄႈဝဵင်သသီႇသႅင်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သ ၞၢ၌်သသေ ၶဝ်ႈၞူသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလလႆၶေႃ မိူင်သယၢင်သလႅင်၌ႆ သိုၵ်သၵႅတ်ႇၶႄၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ယၢင်သလႅင် KNDF ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ တႄႇဢဝ် ႁၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်၌၌်ႉမႃသ တေႃႇထိုင်လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ မုင်ႈၞူသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလလႆၶေႃ (လလႆၵေႃႇ) ၞႄႈမိူင်သယၢင်သလႅင် 500 ပၢႆ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1111 လႄႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆႈသုမ်သ၌ႃႈတီႈ၌မ် ၌ႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ သၢႆသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထိုင်မႃသတီႈတၢင်သၜႄ ဝဵင်သလလႆၶေႃတင်သ ဝဵင်သမိူင်သပၢႆသ၊ ဝၢႆသ၌၌်ႉ ယႅၵ်ႈသၢႆသိုၵ်သသေ ၜိုတ်ႉၶဝ်ႈၵႂႃႇထိုင် ၌ႂ်သဝဵင်သလလႆၶေႃ၊ ၜလင်သသၢႆသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လတ်သၜၢ၌်ႇၵႂႃႇ၌၌်ႉ လႆႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်တင်သ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉထႅင်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈ လၢႆမူႇဝၢ၌်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈဝဵင်သလလႆၶေႃ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပၵ်သတပ်ႉ ငဝ်ႈငု၌်သၟၢႆႇၵုမ်သၵမ်ယ၌်ႇသိုၵ်သ (တၵသ) ဝႆႉသေ တပ်ႉၵလင် ၟၢႆႇပႆတိ၌် မီသ 4 တပ်ႉၵလင်၊ တပ်ႉၵလင်ႈလူင် မီသ 2 တပ်ႉၵလင်၊ ႁူမ်ႈတင်သမူတ်သမီသ တပ်ႉပၢင်သဝ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ 12 တီႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၞလမ်သ၌င်ႇၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1111 သေ ၞုမ်သႁူမ်ႈႁလမ်သယၢင်သလႅင် ယိုတ်သလႆႈ၌ႃႈတီႈႁိမ်သႁလမ်သဝဵင်သလလႆၶေႃ တင်သ၌မ်ယူႇသေတႃႉ ၌ႃႈတီႈတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပၵ်သတပ်ႉဝႆႉမ၌်ႈၵႅ၌်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သလလႆၶေႃ၌၌်ႉတႄႉ သိုၵ်သယၢင်သလႅင် ဢမ်ႇယိုတ်သလႆႈ။ ယၢမ်သလဵဝ် ဢဵ၌်ႁႅင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈဝဵင်သလလႆၶေႃ၌ႆႉ မီသဝႆႉဢမ်ႇယလမ်သ 2,000 ၵေႃႉ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၜိူမ်ႉထႅမ်မႃသ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ၶိူင်ႈတရူ၌်သဝႆ့၌ႆ – ၞုမ်သႁူမ်ႈႁလမ်သသိုၵ်သယၢင်သလႅင် လၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Myanmar now
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-10T17:08:46
https://shannews.org/archives/53705
ၶၢဝ်သတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သႁၢမ်သၵၢ၌် (ၵူ၌်သယလ၌်သ) လိူင်ႇ၌မ်ႁႅင်သ
ၶၢဝ်သတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သမႃသ 3 ပီပၢႆ၌ႆႉ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၞိုင်ႈမိူင်သတူၵ်သ ၵူ၌်သမိူင်သႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃၵိ၌် လဵင်ႉတလင်ႉယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ ဢမ်ႇဝႃႈၵူ၌်သႁဵတ်သပၢႆသမၢၵ်ႈမီသလဵၵ်ႉယႂ်ႇ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၜဵင်ႇၵ၌်မူတ်သလႄႈ ပေႃသပဵ၌်ၵူ၌်သႁႃၞဝ်ႉၵိ၌်ၶမ်ႈသမ်ႉ ယိုင်ႈၵိ၌်သၞႂ်ႁႅင်သ။ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈၞႄႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉၵေႃႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁၢမ်သ ၵၢ၌်မီသ၌မ် လိူဝ်မႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ။ ဢ၌်လႄႇႁႃယလ၌်သၵိ၌်ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သလူင်ၵၢင်ဝဵင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉမီသ၌မ်။ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ ၵူ၌်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ဢဝ်ၵႃသတေႃႉသူင်ႇပလၵ်ႈၶို၌်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 40 ၵေႃႉ သေတႃႉၵေႃႈ ဢ၌်ၵိုတ်သဝႆႉတိုၵ်ႉမီသ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – Tachileik News Agency/ ၵူ၌်သႁၢမ်သၵၢ၌် တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ထႅင်ႈလလင်ႈ၌ိုင်ႈ တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သတၢင်ႇတီႈသီႇလႅ၌် မႃသႁႃႁဵတ်သၵၢ၌်၌မ်မႃသ လိူဝ်ၵဝ်ႇ ပဵ၌်လၢႆပု၌်ႈလႄႈ မၢင်ၞိူဝ်သတင်ႈၞႂ်ႈမႃသႁႃႁဵတ်သၵၢ၌်သေတႃႉ၊ မၢင်ၞိူဝ်သ ဢၢ၌်သၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် ၶဝ်ႈမိူင်သထႆသဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၵိုတ်သ ၶင်ႉဝႆႉၵေႃႈ မီသ၌မ် ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သၵဵင်သတုင် ၞိူဝ်သႁႃၞဝ်ႉၵိ၌်ၶမ်ႈ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၵိ၌်သၞႂ်မႃသလၢႆလလင်ႈလႄႈ ၞင်ႇမႃသလႄႇႁႃယလ၌်သၵိ၌် ႁူဝ်၌ပ်ႉ ဢမ်ႇယလမ်သ 40 ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၞႂ်ႈယဝ်ႉ။ ပိူ၌်ႈဢဝ်သူင်ႇပလၵ်ႈၵႂႃႇၶို၌်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 40 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ပဵ၌်ၵူ၌်သဢ၌်ယူႇၞလမ်သဝၢ၌်ႈ တၢင်သၵႂႃႇလလႆမူၺ် တီႈဝဵင်သၵဵင်သတုင် ၞိူဝ်သ ၌၌်ႉဢေႃႈ။ ၵမ်ႈ၌မ် တေပဵ၌်တၢင်သဝၢ၌်ႈၵၢင် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈတၢင်သၵဵင်သ တုင်ၵူၺ်သ တၢင်သမိူင်သပဵင်သပု၌်ႉၵေႃႈ လႅပ်ႈပႃသ ဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၵူ၌်သ ၞိူဝ်သဢ၌်မႃသယလ၌်သၵိ၌် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ မီသပႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဢႃယု 8 – 10 ၶူပ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉလႄႈ ၵူ၌်သထဝ်သ ၵူ၌်သၵႄႇ။ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၜုၵ်ႇၵိ၌်ႁႆႈ သႆႉၵိ၌်၌ႃသ ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ႁဵတ်သဢမ်ႇပေႉ ၵိ၌်ဢမ်ႇပေႃသယဝ်ႉလႄႈ ၞင်ႇႁႃငို၌်သတၢင်သလတ်သၞိူင်ႉ၌ႆႉ။ ၵမ်ႈ၌မ် ဢဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလႄႈ ၵူ၌်သထဝ်ႈႁဵတ်သ၌ႃႈတိူဝ်ႈသေ ယလ၌်သၵိ၌်။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၵိုင်ႇလီလႆႈႁဵ၌်သလိၵ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသတိုဝ်ႉတၢင်သ သုမ်သသု၌်ႇႁဵ၌်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သလူႉ၊ ၟိင်ႈယၢမ်ႈၵူ၌်သၵေႃႈလူႉ မႃသၞလမ်သထႅင်ႈ။ ၵၢ၌်ငၢ၌်သၵေႃႈ ႁႃယၢပ်ႇလႄႈ ၞင်ႇဢလ၌်ၵ၌်လႄႇႁႃယလ၌်သၵိ၌် ၞိူင်ႉ၌ႆ ။ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈႁဵတ်သ ၌ႄယဝ်ႉၵေႃႈ ထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ယိူင်ႈၞလမ်သလႄႈ ထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သယလ၌်သ ၞင်ႇပဵ၌်သဵ၌်ႈပဵ၌်သၢႆ ။ မၢင်ဢလင်ႈတီႈ ၵူ၌်သယလ၌်သပေႃသတဵမ်တၢင်သလူင်ဝႆႉ လလင်ႈ၌ႆႉ ပႆႇမီသၞုမ်သလႂ် တေမႃသၶိုင်ပလင်ၵႄႈလိတ်ႈပ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။ “ပေႃသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ မႃသ၌ႆၵေႃႈ ၶဝ်တူၺ်သၵ၌်သေ ၞူဝ်သၵ၌်မႃသႁဵတ်သ၌ႆ တိၵ်သတိၵ်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၞလမ်သ ၶူဝ်မၢႆ 2 တႃႈၶီႈလဵၵ်သ၌၌်ႉႁေ ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈၟႆသၶဵဝ်ၟႆသလႅင် 4 ယႅၵ်ႈ တီႈႁလင်ႈလိုၵ်ႉ တၢင်သဢလၵ်ႇၵဵင်သတုင် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၶဝ်လၢႆလၢႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်တေႃႉသူင်ႇၶို၌်သယဝ်ႉသေတႃႉၵေႃႈ ပႆႇသဵင်ႈ၌င်ႇ ၵဝ်ႇ တိုၵ်ႉၵိုတ်သယူႇ။ ပိူ၌်ႈဢမ်ႇတီႉလႆႈသဵင်ႈႁႃႉဢမ်ႇႁူႉ” – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ သိုပ်ႇ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢမ်ႇၵလမ်ႉဝႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သၵဵင်သတုင်ၵူၺ်သ တီႈဝဵင်သမိူင်သၜျၢၵ်ႈ ၊ ဝဵင်သမိူင်သပဵင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵေႃႈမီသ ၊ ဢ၌်ပလႆႇသမ်ႉ မိူဝ်သပလႆႇ ၶို၌်သၵဵင်သတုင်၊ ၶဝ်ဢဝ်မိူဝ်သသူင်ႇႁဵတ်သ၌ႆ လၢႆလၢႆၵူၺ်သသေ ဢမ်ႇႁႃလၢႆသၵႄႈလိတ်ႈပ၌် ၶဝ်တႄႉ ႁဵတ်သႁိုဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်တေႁႃလၢႆသတၢင်သ ၶို၌်သပလၵ်ႈမႃသႁႃ ယလ၌်သၵိ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆၵူၺ်သ။ ၞုမ်သဢ၌် တေႃႉၵူ၌်သယလ၌်သ သူင်ႇပလၵ်ႈၶို၌်သၵဵင်သတုင် ၌ႆႉ လႆႈႁ၌်ပႃသပလိၵ်ႈ ၊ ၞုမ်သၶႄၟႆသ ၊ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်တူင်ႇ ၵူ၌်သ ၌ႂ်ပို၌်ႉတီႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈ – ၵူ၌်သဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သလၢတ်ႈ။ “ၵူ၌်သယလ၌်သ ၞိူဝ်သမႃသယူႇသဝ်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ၌ႆႉ မၢင်ၞိူဝ်သ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ တူင်ႈပဵင်သ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၶဝ်ယၢမ်ႈလတ်သၶဝ်ႈမိူင်သထႆသသေ သမ်ႉၺႃသၞုမ်သပလိၵ်ႈထႆသၶဝ် တေႃႉသူင်ႇထိုင်လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ထႆှ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ ပလၵ်ႈ ၶို၌်သ ဢလင်ႈၵဝ်ႇၜႂ်မ၌်သသေတႃႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသငို၌်သတလင်သ တႃႇပလၵ်ႈၶို၌်သယဝ်ႉလႄႈ ႁႃႁဵတ်သၵၢ၌်ၞလမ်သ၌ႂ်သဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သလႄႈ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသ ပလတ်သဢလၵ်ႇၞေသၞလတ်ႇ။ မၢင်ၞိူဝ်သ ၵိ၌်ၞၢင်ႈတလႆႇမၢၵ်ႇႁိ၌် မႄသတၢင်သ၊ မၢင်ၞိူဝ်သ ၵေႃႈ လႄႇႁႃၵဵပ်သတဝ်ႈ၌မ်ႉ၊ ၶလင်ၵဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၶၢႆ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ မၢင်ၞိူဝ်သ တၢင်သယၢမ်ႈလူႉသေ လႄႇႁႃယလ၌်သၵိ၌်ၞလမ်သတႃႈရူတ်ႉၵႃသ ၊ မၢင်ၞိူဝ်သ တင်ႈၞႂ်ႁႃလၵ်ႉၞူ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသဢေႃႈ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသ ဝၢ၌်ႈမိူင်သဢမ်ႇလီလႄႈ ၞဵမ်ၜူႈလၵ်ႉၞၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၵူ၌်သသူႇသမ်သယႃႈမဝ်သၵမ်၊ ၵူ၌်သယလ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လိူင်ႇ၌မ်မႃသ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ပတ်သပို၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သတႄႉ ပေႃသပဵ၌်ၵူ၌်သယလ၌်သ၌ႆ ၵမ်ႈ၌မ် တေပဵ၌်ၵူ၌်သတိ၌်မိုဝ်သ ဢမ်ႇလီလႄႈ ၵူ၌်သထဝ်ႈ ဢမ်ႇမီသလုၵ်ႈလၢ၌်လဵင်ႉလူ ၞိူင်ႉ ၌၌်ၵူၺ်သ ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ဢမ်ႇဝႃႈၵူ၌်သထဝ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ မီသတိ၌်မိုဝ်သလီယူႇၵေႃႈ လႄႇႁႃယလ၌်သၵိ၌်ၞလမ်သ ၌ႂ်သဢလင်ႈတီႈၵူ၌်သၵို၌်သ ၞိူင်ႉ၌၌်မႃသ ၶိူဝ်သယႂ်သယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2024-06-10T17:09:08
https://shannews.org/archives/53697
ၵူ၌်သမူႇၞေႊ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ ၜလင်သထႆ၌ႃသ
ၵူ၌်သမၢ၌်ႈတူင်ႈၶၢ၌်ႊ၌ိူဝ် ဝဵင်သမူႇၞေႊ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် ၜလင်သၵႂႃႇထႆ၌ႃသ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇ ၞဵပ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ထိုင်တီႈလႆႈႁၢမ်သူင်ႇႁူင်သယႃ။ ဝ၌်သတီႈ 07/06/2024 ၵူ၌်သမၢ၌်ႈတူင်ႈၶၢ၌်ႊ၌ိူဝ် ဝဵင်သမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ၶႄႇ ၵႂႃႇထႆ၌ႃသသေ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃသ မၢၵ်ႇတႃ ဢိတ်သဢလတ်သလႄႈ တူဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သမၢ၌်ႈတူင်ႈၶၢ၌်ႊ၌ိူဝ် ၵေႃႉယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ၌၌်ႉ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၶႃႈၵႂႃႇၜိူဝ်၌ႃသသေ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇဢေႃႈ။ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃသတီႈမၢၵ်ႇတႃဢိတ်သ၌ိုင်ႈလႄႈ တူဝ်။ ယၢမ်သလဵဝ် လႆႈသဵင်ႈၵႃႈယူတ်သယႃဝႆႉ 8 မို၌်ႇပျႃသပၢႆၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၵူ၌်သမၢ၌်ႈတူင်ႈၶၢ၌်ႊ၌ိူဝ် ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ ၜလင်သထႆ၌ႃသ ၜလင်သၶၢဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶၢဝ်သလူင်သ၌ႃသ ၜုၵ်ႇသလမ်ႈလႄႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတူင်ႈၶၢ၌်ႊ၌ိူဝ် ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ ၟင်လိ၌် ၜလင်သထႆ၌ႃသ ၞိူင်ႉ၌ႆသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞဝ်ႈ၌ႃသၶဝ် ဢမ်ႇႁတ်သလူင်သ၌ႃသ ၵူဝ်ယဵပ်ႇ ၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ၌ႆသေ ဢဝ်ပဵ၌်လလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇဝႆႉ ႁင်သၜႂ်မ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ “ၞူဝ်ႈတိူဝ်ႉမႃသ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သသင်ယဝ်ႉၶႃႈ လႆႈလိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉသေ ၵိ၌်ယႃႈယႃ ယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉႁဵတ်သ ၌၌်ၵူၺ်သ ၶႃႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ ၜႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇ၌ႃသယဝ်ႉ ၵူဝ်ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇဢေႃႈ။ ၵူႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ ပေႃသၶၢဝ်သ၌ႃသ၌ႆ မီသၵူ၌်သမႃသ ၞလႆႈသလမ်ႈၞလႆႈၜုၵ်ႇ ၌မ်၌ႃႇၶႃႈ။ ဝၢႆသလင် မီသၵူ၌်သယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ ၌ႂ်သ၌ႃသယဝ်ႉ ၜႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇ။ ၞၢင်ႈပိူ၌်ႈမႃသသလမ်ႈပ၌်၌ႃသၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ႁတ်သမႃသၶႃႈ”- ၵူ၌်သမၢ၌်ႈတူင်ႈၶၢ၌်ႊ၌ိူဝ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်မေႊ ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ၜူႈၞၢႆသ ဢႃယု 30 ပီ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၵႂႃႇႁႃၜို၌်သသေ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင် လိ၌် တီႈႁိမ်သဝၢ၌်ႈဝဵင်သ၌ၢင်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမူႇၞေႊ ၌၌်ႉၵေႃႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ထိုင်တီႈလႆႈႁၢမ်သူင်ႇ ယူတ်သယႃတူဝ် တီႈႁူင်သယႃ။ ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2024 ၌ႆႉၵူၺ်သ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမူႇၞေႊ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် ဢမ်ႇယလမ်သ 16 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆသပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃသ၌ႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ၊ ဝဵင်သမူႇၞေႊ၊ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီလႄႈ ဝဵင်သသီႇပေႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵေႃႈ ၵႆႉလႆႈငိ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် ၶႂ်ႈဝႃႈမီသၵူႈလိူ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-06-10T15:25:44
https://shannews.org/archives/53685
ၵူ၌်သမူႇၞေႊ ၵေႃႉထုၵ်ႇတီႉၺလပ်သ ပဵ၌်တူဝ်ယိူဝ်ႇ၌၌်ႉ လႆႈဢဝ်ငို၌်သၶႄႇ 15 သႅ၌်ယႂ၌်ႊသေ လႅၵ်ႈတူဝ်ဢလၵ်ႇမႃသ
လုင်သၵျေႃႇ၌ၢႆႇ ၵေႃႉပဵ၌်လုၵ်ႈၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉမၢ၌်ႈပဵင်သ ဢ၌်ထုၵ်ႇတီႉၺလပ်သၵႂႃႇပဵ၌်တူဝ်ယိူဝ်ႇ (ပဌန်ပေသဆလဲ) ၌၌်ႉ လႆႈဢဝ်ငို၌်သၶႄႇ 1,500,000 ယႂ၌်ႊသေ ထုတ်ႇတူဝ်ဢလၵ်ႇမႃသယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 06/06/2024 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 5 မူင်သ လုင်သၵျေႃႇ၌ၢႆႇ ဢႃယုမလၵ်ႈ 60 ပီ ၵူ၌်သပလၵ်ႉၞၢ၌်သ ထုၵ်ႇၵူ၌်သဢမ်ႇ ႁူႉၟၢႆႇ 3 ၵေႃႉ တီႉၺလပ်သၵုမ်သတူဝ်မ၌်သၞၢႆသၵႂႃႇ ထိုင်တီႈၵူ၌်သႁိူ၌်သပေႃသလႆႈဢဝ်ငို၌်သၶႄႇ 1,500,000 ယႂ၌်ႊ (တူၵ်သမႅ၌်ႈငို၌်သမၢ၌်ႈ 877,500,000 ပျႃသ) လႅၵ်ႈဢဝ်တူဝ်မ၌်သၞၢႆသဢလၵ်ႇမႃသ တီႈလလႆၵိဝ်ႇလလၵ်ႇ ဢိူင်ႇၞေႊလၢ၌်ႉ ၞႄႈဝဵင်သမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ၶႄႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမူႇၞေႊ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၞႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၵူ၌်သႁိူ၌်သၶဝ် လႆႈၵႂႃႇထုတ်ႇတူဝ် ဢလၵ်ႇမႃသ တီႈလလႆၵိဝ်ႇလလၵ်ႇၶႃႈ။ ယၢမ်သလဵဝ် လလတ်ႈဢလၵ်ႇမႃသယဝ်ႉ။ ဢ၌်ၵူ၌်သႁၢႆႉၶဝ် မႃသပလႆႇတူဝ်လုင်သၵျေႃႇ၌ၢႆႇ၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈသဵ၌်ႈတၢင်သၞူႉ မင်ႇၵလႃႇမူႇၞေႊလႄႈ မၢ၌်ႈၶူဝ်သလင်။ ဢလင်ႈတီႈ၌၌်ႉ မီသပျီႇတူႉၞိတ်ႉတင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပႂ်ႉဝႆႉဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၵူ၌်သမိူင်သမူႇၞေႊ ၵမ်ႈ၌မ် ထတ်သသၢင်ႈဝႃႈ လလင်ႈပိူင်ပဵ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ ဢဝ်ငို၌်သ ၵႂႃႇလႅၵ်ႈတူဝ် လုင်သၵျေႃႇ၌ၢႆႇဢလၵ်ႇမႃသ၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈလလႆၵိဝ်ႇလလၵ်ႇ ဢလင်ႈတီႈ၌၌်ႈသမ်ႉ ပဵ၌်တီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပၵ်သတပ်ႉ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢလင်ႈတီႈမႃသပလႆႇတူဝ်မ၌်သၞၢႆသ တီႈႁိမ်သမင်ႇၵလႃႇမူႇၞေႊ၌ႆႉထႅင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ “လလင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ႁဝ်သၶႃႈထတ်သသၢင်တူၺ်သတႄႉ တီႈလလႆၵိဝ်ႇလလၵ်ႇ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပၵ်သတပ်သဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈယူႇဝႆႉ။ တီႈတၢင်သၞူႉ မင်ႇၵလႃႇမူႇၞေႊ၌ႆႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၊ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉ၊ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈယူႇဝႆႉ ပေႃသ၌ႅ၌်ႈ၌ႃသေဢမ်ႇၵႃသ ၵႆႉၵူတ်ႇထတ်သရူတ်ႉၵႃသၵႂႃႇမႃသယူႇတႃႇသေႇ ႁဵတ်သသင်လႄႈ ဢလင်ႈတီႈ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇတီႉၺလပ်သလႆႈ တူဝ်ၵူ၌်သႁၢႆႉ လလင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢ၌်လီဢၢမ်သယူႇ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမူႇၞေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ ၌ႆ။ လုင်သၵျေႃႇ၌ၢႆႇ ဢႃယုမလၵ်ႈ 60 ပီ၌ႆႉ ႁဵတ်သၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၵႃႉၶၢႆရူတ်ႇၵႃသၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉမၢ၌်ႈပဵင်သ ၵေႃႈၞႂ်ႈ။ မ၌်သၞၢႆသ၌ႆႉ ၺႃသၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ 3 ၵေႃႉ ယိပ်သၵလင်ႈၞေသမိုဝ်သသေ ၶဝ်ႈတီႉၺလပ်သ ၵုမ်သတူဝ်မ၌်သၞၢႆသၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 2 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 5 မူင်သၶိုင်ႈ တီႈႁိူ၌်သ ပလၵ်ႉၞၢ၌်သ ဝဵင်သမူႇၞေႊ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-10T12:12:52
https://shannews.org/archives/53679
ပီ၌ႆႉ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ သူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်သၜႂ်မ၌်သ ၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၌မ်
ပီၵၢ၌်ႁဵ၌်သ 2023 -2024 ၌ႆႉ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ သူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်သၜႂ်မ၌်သ ၵႂႃႇၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သလူင်ပလင် ၞိုင်ႈ၌မ် ယလ၌်ႉဢမ်ႇပလင်ပဵ၌်လႆႈငို၌်သတလင်သ တႃႇၵႃႈႁဵ၌်သ ၌ႂ်သႁူင်သႁဵ၌်သသု၌်ႇလဵဝ် (ကိုယ်ပိုင်ကျောင်သ) ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 03/06/2024 ၌ႆႉမႃသ ယူႇတီႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်လူင် ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ဢ၌်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌၌်ႉ တႄႇပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သၶို၌်သယဝ်ႉလႄႈ ပီ၌ႆႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သဢ၌်မႃသၶို၌်ႈ မီသ 6 သႅ၌်ပၢႆ ၌မ်လိူဝ်ပီပူ၌်ႉထႅင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်သၶႃႈတႄႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈဢဝ် လုၵ်ႈႁဝ်သ သိုပ်ႇၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သ သု၌်ႇလဵဝ်လႆႈယဝ်ႉ ယလ၌်ႉဢမ်ႇပလင်ပဵ၌်လႆႈငို၌်သတလင်သဢေႃႈ။ တေဝႃႈ သူင်ႇၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵေႃႈ ပဵ၌်ဢ၌်လႆႈမႆႈၞႂ်ႁႅင်သဝႆႉ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သၵေႃႈ ပဵ၌်ဝႆႉၞိူင်ႉ၌ႆသေ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢမ်ႇမီသတၢင်သလိူၵ်ႈယဝ်ႉ ၵူဝ်ယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သႁိုဝ် ၵႃႈလႆႈသူင်ႇၶို၌်ႈ၌၌်ႉၵူၺ်သယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ မိူဝ်ႈပီ 2021 ၌၌်ႉသေ ယူႇတီႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဵ၌်သ ဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ် ၵူဝ်ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ၌ႆလႄႈ လႆႈဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်သၜႂ်မ၌်သ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သသု၌်ႇလဵဝ် ၵမ်ႈ၌မ်။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ယလ၌်ႉၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉၵေႃႈ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇႁႅင်သ၊ ၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ဢမ်ႇပဵ၌် ၞိူင်ႉ ၌ႆသေ တလ၌်ႈတႃႇ တေၵမ်ႉထႅမ် လုၵ်ႈလၢင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ သိုပ်ႇၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သသု၌်ႇလဵဝ်လႆႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇပလင်ပဵ၌်လႆႈယဝ်ႉလႄႈ ၞင်ႇလႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵ၌်၌မ်မႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ “တေလႆႈဝႃႈ ၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သသု၌်ႇလဵဝ်၌ႆ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဝ်သ မေႃလိၵ်ႈၶႅ၌်ႇမႃသ၌မ်ဢေႃႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပေႃသႁုပ်ႈတူၺ်သ ၞိုင် တေႃႇပီ၌ႆႉ ၵႃႈႁဵ၌်သဢမ်ႇယလမ်သ 40 သႅ၌်ပျႃသၶႃႈ။ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၞိူင်ႉ၌၌်ယဝ်ႉ ယလ၌်ႉပဵ၌်ၜလင်သၵၢပ်ႉၵိ၌်သ ႁႃငို၌်သယၢပ်ႇလႄႈ တႃႇတေသိုပ်ႇၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇပလင်ပဵ၌်လႆႈယဝ်ႉ ၵႃႈလႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမၢ၌်ႈ၌၌်ႉၶႃႈဢေႃႈ”- မႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဵ၌်သ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 2 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသ ၞလမ်သ၌င်ႇ – ႁူင်သႁဵ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ်လႄႈ ႁူင်သႁဵ၌်သသု၌်ႇလဵဝ်၊ ႁူင်သႁဵ၌်သပၵ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပီ၌ႆႉ တင်သမူတ်သ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဢ၌်မႃသၶို၌်ႈႁဵ၌်သ မီသ 620,000 ပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈပီၵၢ၌်ႁဵ၌်သ 2022 – 2023 ၌၌်ႉ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢ၌်မႃသၶို၌်ႈႁဵ၌်သ မီသမလၵ်ႈ 560,000 ၵေႃႉ – ၶလင်ႇသီႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-09T18:32:17
https://shannews.org/archives/53676
ယၢမ်သတပ်ႉမတေႃႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵူ၌်ႇပင်သ မဢလ တေဝၢင်သၶိူင်ႈၞူသၜႂ်
တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ႁဵတ်သတီႈၵူ၌်သမိူင်သ၌င်ႇၜူႈၶဵ၌်သေ ႁိမ်ၵေႃႇသၢင်ႈဢႃႇ၌ႃႇပလင်မိူင်သမႃသ ႁႂ်ႈပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်၌၌်ႉ ႁိုင်ၵႂႃႇသၢမ်ပီပၢႆ သီႇလိူ၌်ယဝ်ႉၵေႃႈ ပႆႇႁ၌်သီငဝ်သသၢႆငၢႆ တႃႇတေၵုမ်သၵမ်လႆႈ မိူင်သလႂ်တိူင်သလႂ်ၵလ၌်ႇ။ သုတ်သတီႈ ၌ေႇပျီႇတေႃႇ ယင်သၺႃသ PDF ပလႆႇ Drone လလၵ်ႇငိုတ်ႈ။ ငဝ်ႈငု၌်သတိူင်သသိုၵ်သ သိတ့်တူၺ်ႇ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ မိူင်သၞေႈ၌ႃသ (မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ) ၞိူဝ်သ၌ႆႈ လႆႈယုၵ်ႉၶဵင်ႈလိူင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈယူႇ ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သႁႅင်သ။ တပ်ႉသိုၵ်သရၶႅင်ႇ (ဢႃရၵ့်ၶ) AA လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်သၶၢင် KIA ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ႈတိုၵ်သလိုပ်ႈႁေႃႈပႅတ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သႁဵတ်သတမ်ႇတိူင်သ ပဵ၌်ႁူဝ်ႉၶဝ်၌၌်ႉ တပ်ႉယဝ်ႉတပ်ႉ၊ ဝဵင်သယဝ်ႉဝဵင်သလႄႈ တေႃႉတႄႉၵိုတ်သဝႆႉ ငဝ်ႈဝဵင်သလူင် ၶလင်ၞႄႈမိူင်သၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ႈတိုၵ်သဢဝ်လႆႈၶို၌်သ မျႃႉဝတီႇ၊ လလႆၶေႃ၊ မိူင်သမိတ်ႈ၊ သီႇသႅင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉယဝ်ႉၵေႃႈ ပႆႇပ၌်ႇႁလ၌်ႈလႆႈ ၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သၞုမ်သသိုၵ်သၶဝ်။ ၞႄႈဝဵင်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ဢ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သလလႆ၊ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢဝ် ႁႅင်သၞလႆႈလၢႆပႃႈလၢႆ ၟၢႆႇသေ ၵုမ်သၵမ်လႆႈဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ၌ႆၵေႃႈ ႁူႉယူႇ ပဵ၌်ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈ တႃႇႁူသထူၺ်ႈၞႂ် ၶလင်ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ၞလမ်သသၢႆတၢင်သလိ၌် ဢ၌်ယႂ်ႇလူင်သုတ်သထၢႆႉ၌ႆၵေႃႈယႃႇ တႃႇဢဝ်လႆႈၶို၌်သ ပႆႇႁ၌်တၢင်သ သေဢိတ်သ။ ၵၢ၌်ၵႃႉၵူသ ၵႆႈလႅၵ်ႈတေႃႇၵူႈမိူင်သမိူင်သ၌ႆႉ လႆႈၞႂ်ယႂ်ႇသၢႆတၢင်သပၢင်ႇလၢႆႇဢ၌်လဵဝ် ၵူၺ်သသေ၊ ၵု၌်ႇသိ၌် ဢ၌်ႁဵတ်သ ဢလၵ်ႇလႆႈ ဢမ်ႇမီသသင်တႄႉတႄႉ၊ မၢၵ်ႇတဝ်ႈၶဝ်ႈ၌မ်ႉ ဢ၌်ပဵ၌်ၵု၌်ႇသိ၌် ပိူင်လူင်သူင်ႇၞူသမိူင်သၶႄႇ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉသဵ၌်ႈတၢင်သ ဢမ်ႇပလင်ႇၵေႃႈႁင်သမ၌်သ၊ ၞုမ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇႁႅင်ႉလိူင်ႇ၌ႃႇ ဢႃသလႃသၵေႃႈပႃသသေ ဢမ်ႇၞၢင်ႈတေႃႉတၢင်ႇၶၢႆ၊ ပၢႆသေလိူဝ် ၞုမ်သသိုၵ်သၶဝ်ဢမ်ႇမေႃၞတ်သ ၜႅ၌်ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ ဢဝ်ၞဵမ်ၞလမ်သိုၵ်သၞလမ်ႁၢ၌် တေႃႇထိုင် ၞိူဝ်သ ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၵူႈထၢ၌်ႈ ႁၵ်သယႃႉသိ၌်ၵၢ၌် ၵိ၌်သူသၵိ၌်လၢပ်ႈလူ၌့်လိူဝ် တိူဝ်သမႃသတိၵ်သတိၵ်သ၊ ၵူႈမိူင်သမိူင်သၵေႃႈ ဢိုတ်သတ၌်တိုတ်သၶၢတ်ႇပႅတ်ႈ လလင်ႈသိုဝ်ႇသၢ၌်ၵႃႉၵူသတေႃႇၶဝ်လႄႈ ၞုမ်သမိ၌်သဢလင်ႇလႅင်ႇ၌ႆႉ ၞလမ်သ လူၺ်ႈမေႃဢိတ်ႇဢလၵ်ႇ ငို၌်သၞေႈပိူင်လဵဝ်သေ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈတေလႆႈၵႄႈၶႆ ၞိူင့်ႁိုဝ်လႄႈ မိူ၌်တင်သတင်ႈၞႂ် ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉငို၌်သ၌ႂ်သမိူင်သ ဝူင်တူၵ်သယူႇဢမ်ႇထၢတ်ႇ၊ ၶ၌်ၵု၌်ႇသိ၌် တႄႇဢဝ် ၶဝ်ႈသၢ၌်၊ ၵိူဝ်၊ ၜလင်ဝၢ၌် ၜၵ်သမီႇ၊ ၌မ်ႉမ၌်သ၊ ၜၵ်သယိူဝ်ႈၶိူဝ်သၶဵဝ်၊ ယႃႈယႃ၊ ဢ၌်ဢမ်ႇမီသဢမ်ႇပဵ၌်၌ႆႉ ပုင်ႈၶို၌်ႈယူႇ ၵူႈဝ၌်သဝ၌်သ။ ၌ႂ်သၵႄႈ၌၌်ႉ ၶလ၌်ႇၵူ၌်သၶလ၌်ႇၵႃသ ၶလ၌်ႇ၌လၵ်ႈၶလ၌်ႇ၌ႂ်သ ၶလ၌်ႇ၌၌်ႉၶလ၌်ႇ၌ႆႉ ဢ၌်ဢမ်ႇသႂ်ႇ ဢမ်ႇၞူသ၌၌်ႉ သမ်ႉ တဵၵ်သမိပ်ႇႁိပ်ႇႁလမ်ႈထႅင်ႈၵူႈႁူသၵူႈတၢင်သလႄႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႈယႃႉထႅင်ႈၵေႃႈ ပေႃသလႅဝ်လႅၵ်ႇ တႅၵ်ႇငၢၵ်ႈယူ၌်ႈယဝ်သယူႇယဝ်ႉ။ ၌င်ႇ၌ႆ တိုၵ်ႉတဵၵ်သၞႂ်ႉၵူ၌်သမိူင်သ ၶဝ်ႈႁဵတ်သသိုၵ်သၶဝ်သေ ဢၢင်ႈတိုၵ်သမူၺ်ႉ ၜူႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉတူဝ်ႈမိူင်သယူႇ၌ႆႉ မိူ၌်ၵူ၌်သႁဵတ်သၵႅင်ႈ၌လ၌်သၟ၌် လပ်သတႃပႅတ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇၶို၌်သ၌၌်ႉ ၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ပေႃသတူၺ်သၟၢႆႇၶတ်သသၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆ ဢ၌်ဝႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တူၵ်သသုမ်သ၌၌်ႉတႄႉၵေႃႈ ၜႂ်ၶႂ်ႈမိူ၌် ၵ၌်ယူႇ၊ ဢ၌်လူင်သမိုဝ်သတိုၵ်သတေႃသၵေႃႈ ၞိူဝ်သႁဵတ်သႁဵတ်သတႄႉယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပဵ၌်ဝႆႉ လၢႆသၜႂ်လၢႆသမ၌်သ၊ မူႇၜႂ်ၞုမ်သမ၌်သၵူၺ်သ။ မိူ၌်ၞိူင်ႉ FPNCC ၶဝ် ဢမ်ႇ၌တ်ႉဢမ်ႇ၌ၢႆၵ၌် ႁႂ်ႈႁူမ်ႈႁူႉတင်သၞဵတ်သၞုမ်သသေ လၵ်ႉလလမ်ၜႅ၌်တိုၵ်သ တၢင်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၌ႂ်သႁၢင်လိူ၌်ထူ၌်ႈသိပ်သ ပီပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉလႂ်၊ လုၵ်ႈၞုမ်သဢူၺ်သလီသၢမ်ပီႈ၌လင်ႉ 3 Brother hood ၌င်ႇၵ၌် ႁဵတ်သၵႃ၌ႄသၵဝ်ႉ ၵဝ်ႉ၌ႄသၵႃ ၶဵင်ႈၶႅင်တေႃႇၵ၌်ယူႇလႂ်၊ NUG ၶဝ် ႁူမ်ႈမိုဝ်သလႆႈ တင်သ KIA ယူႇၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇၶဝ်ႈၞူသလႆႈ FPNCC တင်သလုမ်ႈ၌၌်ႉလႂ်၊ PDF ၌င်ႇၵ၌် ဢမ်ႇထုၵ်ႇမေႃ ပေႃသၵႂၢမ်သၵ၌်လႆႈ တေႃႇထိုင်တီႉၺလပ်သလ၌်ႇသူ၌်ႈၵ၌်လႂ်၊ ၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၟၢႆႇပလတ်သႁလင်ႇလႄႈ ၟၢႆႇပလတ်သၞၢ၌်သ ဢမ်ႇၶဝ်ႈဢလၵ်ႇႁႃႁူမ်ႈၵ၌်လႆႈ ၌၌်ႉလႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်တႃႇၵူႈမိူင်သမိူင်သမႆႈၞႂ်ဝႃႈ တိူၵ်ႈတီႈ ၞုမ်သသိုၵ်သမဢလ ပူတ်သတူၵ်သၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈ ယင်သတေ ဢမ်ႇမီသ ၞုမ်သၞၢဝ်သဢ၌်တေတႅ၌်သတၢင် ႁႂ်ႈပဵ၌်လူင် ပလင်ၞိုင်ႈသု၌်ၵၢင်လႆႈယူဝ်ႉ ၌ႆယူႇယဝ်ႉ။ ၞိူဝ်ႉၜႂ်ၶိူဝ်သမ၌်သ၊ ၞႄႈၜႂ်မိူင်သမ၌်သ၊ ထုင်ႉၜႂ်ဢိူင်ႇမ၌်သ ဢဝ်ၵလင်ႈၵၢင်ႇလၢၵ်ႈ၌ၢၵ်ႈ လူင်သတို၌်သလၢင်သသေ လုၵ်ႉႁဵတ်သၶု၌်ၵလမ်ႈဢလ၌်ႇ သိုဝ်ႈၜႂ်တ၌်သမ၌်သမႃသတႄႉၞိုင် ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သဢမ်ႇၞၢင်ႈပိုင်ႈၜႂ် ပဵ၌်ငဝ်ႈ ပဵ၌်ၵ၌်သတႄႉ ၌၌်ႉ တၵ်သၜူင်ႉယၢႆႈပၢႆႈၶဝ်ႈၞူသ မိူင်သႁိမ်သႁလမ်သဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉ။ မုင်ႈႁ၌်မႆႈၞႂ်ထႃႈ ၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉသေ ႁူဝ်၌ႃႈၞိုင်ႈမိူင်သႁိမ်သႁလမ်သၶဝ်၌ႆႉ တေႃႈဝႃႈႁ၌်လီ၌ိူဝ်ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉၵေႃႈယႃႇ လႆႈတူၺ်သထိုင် ၜလ၌်သပၢင်ႈမိူင်သမ၌်သသေ ၶႄသတေလိူၵ်ႈၵမ်ႉယ၌်ပ၌် ၞုမ်သသိုၵ်သမဢလယူႇ။ ယႃႇဝႃႈ ၞုမ်သၞၢဝ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ လၢႆလၢႆၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ တေၶဝ်ႈႁႃႁူမ်ႈမိုဝ်သၶလ၌်ႈၵ၌်လႆႈ တႂ်ႈၞလင်ႈပဝ်သ လုၵ်ႉၜို၌်ႉလူင်ႇလဵဝ်လႃႈ တေႃႈ၌င်ႇ ၞုမ်သတႆသ SSA ၌င်ႇၵ၌် ယင်သယႅၵ်ႈပဵ၌်သၢမ်ငႃသ၊ ၌ႄသလိ၌်ႉၞႃသ သဵင်ၞၢင်တီႈၵ၌်ယူႇ ထိုင်တီႈပေႃသလိုမ်သတိုၵ်သ ၜူႈၶဵ၌်တႄႉပႅတ်ႈၵလ၌်ႇ။ ပ၌်ႁႃမိူ၌်၌ႆ ႁူမ်ႈဝႃႈ၌ႂ်သယၢင်သ၊ ၌ႂ်သၶျၢင်သၶဝ်ၵေႃႈ မီသယူႇသေတႃႉ ပိူ၌်ႈယင်သတ၌်သတိုၵ်သ ၜူႈၶဵ၌်ၜုင်ႇယူႇ၊ တႆှတႄႉ ၶႂ်ႈ၌ႃႇလိူဝ် ပဢူဝ်သ ဢ၌်ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ ႁဵတ်သလုၵ်ႈၞၢင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅင်ႈၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ လုၵ်ႉၜို၌်ႉယူႇ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ႁူဝ်၌ႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သဢမ်ႇပႃသၞလမ်သ၌ႂ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉတေႃႇ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သၞုမ်သမဢလ၌၌်ႉ ၵႆႉ၌ပ်ႉသလ၌်ႇဝႃႈ ၵႃႈၞူဝ်ႈမိူင်သၶႄႇ တိုၵ်ႉၞုၵ်သလင်ၟင်ႁႅင်သပ၌်တႄႉ မဢလ တေဢမ်ႇၵူ၌်ႇ ပင်သလႆႈ၊ ၞဵဝ်သလႄႈ ၌ၢ၌်သ မဢလ တၵ်သပေႉၶို၌်သယူႇ။ ပေႃသပဵ၌်၌၌်မႃသ တပ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇတၢပ်ႈသုမ်သသင်ၞလမ်သ၊ ၟၢင်ႁၢင်ႈၜႅ၌်ႇတီႈမိူင်သတႆသၵေႃႈ တေမိူ၌်ၵဝ်ႇ ၶို၌်သသေ ၵလႆႈၜႅ၌်တိုၵ်သဢဝ်မႂ်ႇမႂ်ႇ၊ ပိူင်ယႂ်ႇ ယႃႇႁႂ်ႈမိူင်သတႆသတႅၵ်ႇၵူၺ်သ လႅပ်ႈဝႃႈ၌၌်ၵေႃႈ မီသယဝ်ႉ။ ၜလင်သမိူဝ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၶလမ်ႈၶတ်သတိုၵ်သတေႃသယူႇ ဢိင်ဢၢင်ႈဝႃႈ မႃႇႁႅင်သပႆႇတဵမ်တီႈ၌ႆသေ ယင်သ ဢမ်ႇႁူမ်ႈတိုၵ်သၞလမ်သပိူ၌်ႈလႆႈ၊ ဝၢႆသလင် ၞုမ်သသိုၵ်သမဢလ ၵုမ်သၵမ်မ၌်ႈၵႅ၌်ႇလႆႈ၌၌်ႉ ယိုင်ႈၶႅ၌်သဢမ်ႇ ၞၢင်ႈလုၵ်ႉတိုၵ်သၶို၌်သယူဝ်ႉ၌ႆ တႃႉလီငမ်သငဝ်သဝႆႉယဝ်ႉ။ ၶႆႈၞႂ်ပိ၌်ႈၜူ၌်၌၌်ႈသေ ပေႃသၶို၌်သထၢမ်ဝႃႈ သင်ၞိူဝ်ႉမဢလ ၵၢ၌်ႉသုမ်သသေ ၟၢႆႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉဢလင်ႇပေႉ ၵႂႃႇ၌ႆလူသ၊ လူၺ်ႈဢမ်ႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃသၞလမ်သ ၵၢ၌်တိုၵ်သတေႃသသင်လႄႈ ၞလင်ႇၶဝ်တေဝႆႉပဵ၌်ပီႈဢၢႆႈတၢႆႈႁူဝ် မိူ၌် ၵႃႈၵလ၌်ႇပူ၌်ႉမႃသသေ မလပ်ႈယို၌်ႈၞႅၵ်ႇမႅင်ႇပ၌် ၌ႃႈတီႈသု၌်ႇလႆႈယူႇ၌ေႇ၊ ၵလပ်ႈဢမ်ႇမိူ၌်၌င်ႇၞႂ်လႄႈ ယူႇတီႈၞုမ်သသိုၵ်သတႆသ ၞလင်ႇသမ်ႉတေၞၢင်ႈတိုၵ်သဢဝ်လႆႈၶို၌်သ ဢ၌်တူၵ်သမီသ၌ႂ်သမိုဝ်သ ၞုမ်သၞိူဝ်သ လုၵ်ႉၜို၌်ႉ တေႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉယူႇႁိုဝ် ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ႁူႉတေၵႂင်ၵႃသငမ်သငဝ်သဝႆႉယဝ်ႉ။ ၞႅင်ႈလႅင်သလီ၌ႃႇတႄႉ ၞုမ်သသိုၵ်သမဢလ ပေႉၵႂႃႇၵေႃႈ လူၺ်ႈဢမ်ႇတိုၵ်သတေႃသမ၌်သသေ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈမ၌်သတေမႅင်ႇပ၌်မိူင်သတႆသ၊ ထိုင်ၵမ်သမ၌်သသုမ်သၵၢ၌်ႉၵေႃႈယႃႇ တႃႇမ၌်သတေဝၢင်သၶိူင်ႈယလမ်သတူဝ်ၞူသ၌ႆႉ ၞလင်ႇတေၞႂ်ႈၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သဢ၌်မ၌်သ ဢမ်ႇတလ၌်ႉဝႆႉႁူဝ်မႃႇပဵင်သၵ၌်မႃသ ၌၌်ႉႁိုဝ်၊ ဝႃႈလႃသတေ ပဵ၌်ၜူႈၵိူဝ်သၵုမ်ၞိုင်ႈမိူင်သၵေႃႉၵဝ်ႇ ဢ၌်ဢူႈမ၌်သပဵ၌်ၵေႃႉ ၵေႃႇ တင်ႈတပ်ႉ မတေႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈမႃသ ၌၌်ႉ ၵူၺ်သယူဝ်ႉ။ ၞင်ႇ၌၌် ၌င်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇပဵ၌်မီသ လလၵ်သပၢင်ႇပဝ်ႇဢႃႇ၌ႃႇ ဢ၌်ဢမ်ႇမီသ ၞုမ်သပုတ်ႈတႅ၌်သၵုမ်သၵမ်လႆႈ ဢႃႇ၌ႃႇသု၌်ၵၢင် ၌င်ႇၵူႈမိူင်သမိူင်သ မႆႈၞႂ်၌၌်ႉ ၵူႈၞုမ်သၞၢဝ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ တၵ်သလႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်သၶလ၌်ႈႁႅင်သၵ၌် ပဵ၌်ၶေႃႈလဵဝ်သဵင်လဵဝ်ယဝ်ႉ။ မိူ၌်၌ႆ ၌င်ႇၵဝ်ႇ ပိူဝ်ႈတႃႇၶိူဝ်သတႆသမိူင်သတႆသ တေဢမ်ႇတၢႆဢမ်ႇႁၢႆၵေႃႈ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၌ႂ်သၶိူဝ်သတႆသ၌ႂ်သ မိူင်သတႆသ တၵ်သလႆႈၜလမ်ႉသဵင်ပဵင်သပၢၵ်ႇၵ၌်ဢလ၌်တၢင်သယဝ်ႉ ၞင်ႇၵလႆႈၶိုင်ၶႆႈၞႂ်လႆႈတႃႇၵူ၌်သမိူင်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ႁူမ်ႈယူႇသဝ်သ ၞလမ်သ ၵ၌်ၵတ်သယဵ၌်၌၌်ႉယဝ်ႉ၌ႆ ႁႂ်ႈလႆႈယလ၌်သပၢႆသ၌ႄ လလင်ႈယိ၌်သမႆႈ ၶႆႈၞႂ်သု၌်ႇတူဝ်သေၵမ်သၶႃႈ။
['ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2024-06-09T17:53:53
https://shannews.org/archives/53671
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵဵပ်သၵူ၌်သမိူင်သႁဵတ်သသိုၵ်သ ဢ၌်မႃသၟိုၵ်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သ တီႈ PDF မီသႁိမ်သႁဵင်
PDF ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သပလတ်သၞၢ၌်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 လိူ၌်ပၢႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ မၢႆမီႈၵူ၌်သမိူင်သႁဵတ်သသိုၵ်သယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သပၢႆႈၶဝ်ႈထိူ၌်ႇမႃသယလ၌်သၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ မီသ 959 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 5 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ PDF ပလတ်သၞၢ၌်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇမႃသပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်သေ တၢင်ႇၶႅပ်သႁၢင်ႈၵူ၌်သၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သၶို၌်ႈမႃသတၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊသေ ဝႃႈသိုၵ်သ PDF ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ ယူႇတႂ်ႈ NUG ၵုမ်သၵမ် ၵမ်သသိုဝ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇၵဵပ်သသိုၵ်သယဝ်ႉ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇၶႂ်ႈၶဝ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ၞိူဝ်သပၢႆႈဢလၵ်ႇ ၌လၵ်ႈမိူင်သၵေႃႈ မီသ၌မ်။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇႁၢမ်ႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သထႅင်ႈ။ တႄႇၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သပ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သၶဝ်တီႉလိပ်သဢဝ်လႅင်မႃသၞိူဝ်သ၌၌်ႉ မီသ 2 ၞုပ်ႈယဝ်ႉသေ ယၢမ်သလဵဝ် တိုၵ်ႉၟိုၵ်သယူႇၞုပ်ႈထီႉ 3 – ၞုမ်သ Burma Affairs and Conflict Study – BACS လဵပ်ႈ ႁဵ၌်သလလင်ႈပ၌်ႁႃမိူင်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ – ပၢင်သလ၌်ၞုပ်ႈ 1 လႄႈ 2 ၌ႆႉ မီသႁူင်သႁဵ၌်သၟိုၵ်သသလ၌် 21 တီႈ။ ၵူ၌်သသိုၵ်သမႂ်ႇတႄႉ ပတ်သပို၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သမီသမလၵ်ႈ 9,000 ၵေႃႉယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-08T18:02:25
https://shannews.org/archives/53668
မိူင်သဢိင်သၵလဵတ်ႈ တႄႇပေႃႉႁၢင်ႈၞဝ်ႈႁေႃၶမ်သၶျႃသသ် သႂ်ႇ၌ႂ်သမၢင်ငို၌်သၞေႈမႂ်ႇ
ဝၢႆသလင် ၶို၌်ႈပဵ၌်ၞဝ်ႈမု၌်ယႂ်ႇၶု၌်ႁေႃၶမ်သ လႆႈမႃသၶၢဝ်သတၢင်သ 2 ပီယဝ်ႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 5 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သဢိင်သၵလဵတ်ႈ ဢဝ်ႁၢင်ႈၞဝ်ႈမု၌်ယႂ်ႇၶု၌်ႁေႃၶမ်သၶျႃႊသ် မႃသၜိမ်သပေႃႉသႂ်ႇတီႈၞေႈငို၌်သဢိင်သၵလဵတ်ႈသေ ဢိတ်ႇဢလၵ်ႇပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၞႂ်ႉ။ ငို၌်သဢိင်သၵလဵတ်ႈမၢင်မႂ်ႇ ဢ၌်ပႃသႁၢင်ႈၞဝ်ႈမု၌်ယႂ်ႇၶု၌်ႁေႃၶမ်သမႂ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်မၢင် 5 ပလ၌်ႊသ်၊ 10 ပလ၌်ႊသ် ၊ 20 ပလ၌်ႊသ်၊ 50 ပလ၌်သသ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – ဢိင်သၵလဵတ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ယေသငို၌်သဢိင်သၵလဵတ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ငို၌်သမၢင်မႂ်ႇ၌ႆႉ ဢဝ်လလၵ်သလၢႆသထႅၵ်ႉ၌ူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊၶိုတ်သၵၢပ်ႇပၢ၌်သေ ၞလႆႈႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉပႃသ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၟိင်ႈဢဝ်ႁၢင်ႈၶု၌်ႁေႃၶမ်သ ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သသေ ဢိတ်ႇသႂ်ႇ၌ိူဝ်ၞေႈငို၌်သ၌ႆႉ တီႈမိူင်သဢိင်သၵလဵတ်ႈ၌၌်ႉ ၞင်ႇႁႃတႄႇမႃသၜလင်သပၢ၌်၌ၢင်သႁေႃၶမ်သ ဢႄႊလီႊသပႅတ်ႉ ဢ၌်သဵင်ႈမု၌်၌လ၌်သၜေသၵႂႃႇ ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ၶု၌်ႁေႃၶမ်သၶျႃႊသ်၌ႆႉ ပဵ၌်တူ၌်ထူ၌်ႈသလင် ဢ၌်လႆႈပဵ၌်ၵေႃႉထုၵ်ႇ ဢဝ်ႁၢင်ႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇ သႂ်ႇ၌ႂ်သငို၌်သၞိုင်ႈမိူင်သ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-08T17:54:41
https://shannews.org/archives/53662
၌မ်ႉထူမ်ႈ မိူင်သသီလင်သၵႃ လိ၌်ၵူ၌်ႇၵူ၌်သတၢႆ
ၟူ၌်တူၵ်သႁႃယႂ်ႇလႄႈ လူမ်သလႅင်ႉၶဝ်ႈတီႈမိူင်သသီလင်သၵႃ လိ၌်ၵူ၌်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 5 ၵျု၌်ႊ၌၌်ႉသေ မီသၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ 40 ပၢႆ ၵူ၌်သတၢႆမီသ ထိုင် 26 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဢ၌်လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈတီႈယူႇမီသ 33,000 မုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သယဝ်ႉ၌ႆ – ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ ၞိုင်ႈမိူင်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ၟၢႆႇတၢင်သၞိုင်ႈမိူင်သ ႁဵတ်သဝႆႉပ၌်သု၌်ၵူ၌်သထူပ်သၜေသမီသ 116 တီႈ။ မီသၵူ၌်သ 9,000 ၵေႃႉ ပၢႆႈသလ၌်ႈယူႇသဝ်သဝႆႉ ဝႃႈ ၌ႆ။ ၌ႂ်သၞိုင်ႈမိူင်သသီလင်သၵႃ၌ႆႉ မီသ 25 ၞႄႈတလ၌်ႈ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၺႃသ၌မ်ႉထူမ်ႈ 13 ၞႄႈတလ၌်ႈသေ တႃႇ 5 ၞႄႈတလ၌်ႈတႄႉ ထိုင်တီႈလႆႈမႆႈၞႂ်ဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သ ဢ၌်ထူပ်သၜေသမီသ 160,000 ပၢႆ။ ၟႆသၟႃႉတေၶၢတ်ႇ။ တူ၌်ႈမႆႈၵူ၌်ႇလူမ်ႉတင်သႁၢၵ်ႈတင်သတူ၌်ႈ။ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ ၵူ၌်ႇၵလႆတင်သ၌မ်တင်သလၢႆ။ ဝ၌်သတီႈ 4 ၌ႆႉ ၶို၌်သပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သၜလင်ႈယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2024-06-08T17:40:04
https://shannews.org/archives/53657
သိုၵ်သၶၢင် KIA ဝႃႈ တေတႄႇပ၌်ႇၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သၵႂႃႇ ၌ႃႈလိ၌် ဢ၌်ၶဝ်ၵုမ်သလႆႈဝႆႉ
သိုၵ်သၶၢင် KIA ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ၌ႃႈလိ၌်ဢ၌်ၶဝ်ၵုမ်သလႆႈဝႆႉ၌၌်ႉ တေတႄႇပ၌်ႇၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သၵႂႃႇယဝ်ႉ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်တၢင်ႇၞုမ်သၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌၌်ႉတႄႉ ၵူဝ်မ၌်သပဵ၌် ၌ႃႈတီႈသလ၌်ႉလႄႈ ၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သၶဵင်ႇတႃႉၵ၌်လႄႈ တေငိူင်ႉဝႄႈၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞဝ်ႈသိုၵ်သလူင် ၌ေႃႇပူႇ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ ၟၢႆႇပလင်ႇၶၢဝ်ႇ KIA လၢတ်ႈတီသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႃႈ – ပိူင်လူင်တေပဵ၌်တၢင်သ၌မ်ႉၜၵ်သၵႃ – ဝႃႈ၌ႆ။ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA တႄႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ၌ႃႈလိ၌်ဢ၌်ၶဝ်ၵုမ်သလႆႈပဵ၌် ၌ႂ်သဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ ၊ မၢ၌်ႈတူင်ႈလႄႈ ၌မ်ႉတူႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ၶဝ်ၵေႃႈ တႄႇၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သႁင်သၶဝ်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞဝ်ႈသိုၵ်သလူင်၌ေႃႇပူႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – တီႈဢ၌် KIA ၵုမ်သဝႆႉသေ တေပ၌်ႇၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်၌ႃႈတီႈ ဢ၌် KIA ၵုမ်သဝႆႉၞဵမ်မိူဝ်ႈလႂ်၌၌်ႉၵူၺ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ ၊ မၢ၌်ႈတူင်ႈလႄႈ ၌မ်ႉတူႈ ၌၌်ႉတႄႉ ပဵ၌်၌ႃႈတီႈသလ၌်ႉၵ၌်ဝႆႉလႄႈ ပဵ၌်ပ၌်ႁႃဝႆႉ ၌ႂ်သၵႄႈ KIA လႄႈ TNLA ။ လလင်ႈ၌ႆႉ TNLA တုၵ်သယလ၌်သဝႆႉ ႁႂ်ႈ FPNCC ၶဝ်ႈၞလႆႈၵႄႈလိတ်ႈပ၌်သေၵမ်သ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ ။ FPNCC ၌ႆႉတႄႉ ၌လၵ်ႈလိူဝ်သိုၵ်သၶၢင်လႄႈသိုၵ်သတဢၢင်သယဝ်ႉ မီသသိုၵ်သဝႃႉ ၊ မိူင်သလႃသ ၊ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၊ သိုၵ်သရၶႅင်ႇလႄႈ သိုၵ်သတႆသ SSPP ဝႆႉ။ ၌ႂ်သဝူင်ႈဝၢင်ႈ၌ႆႉ တီႈဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ မီသပ၌်ႁႃ ၌ႂ်သၵႄႈသိုၵ်သတဢၢင်သTNLA လႄႈသိုၵ်သၶၢင် KIA ၊ တီႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သသမ်ႉ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA လႄႈ သိုၵ်သတႆသ SSPP ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ ဢ၌်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၶေႉၵ၌် ပ၌်ႇၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သ၌၌်ႉ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ မီသ၌မ်။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2024-06-08T17:28:00
https://shannews.org/archives/53651
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပိၵ်ႉ VPN ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇၞၢင်ႈလဵ၌်ႈၟဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ ၞႂ်ႉလဵ၌်ႈ My Space Myanmar တႅ၌်သ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပိၵ်ႉ VPN မိူင်သမၢ၌်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇၞၢင်ႈလဵ၌်ႈ FACEBOOK ၊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶို၌်သပိုတ်ႇပ၌် ဢႅပ်ႇပလီႇၵေသသျိ၌်သ My Space Myanmar ႁႂ်ႈလဵ၌်ႈတႅ၌်သ ၟဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇတႄႇလူတ်ႇဢဝ်လႆႈတီႈ Google play Store ၌ႆ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ တႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ၊ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်ယိပ်သၵလင်ႈသၢ၌်ၶတ်သ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သၶဝ် ပို၌်ၜၢဝ်ႇတုမ်ႉတလပ်ႇၶို၌်သဝႃႈ ယႃႇဢလ၌်ၵ၌်လူတ်ႇမႃသၞႂ်ႉ၊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞၢင်ႈလႆႈၶေႃႈမုလ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇမူတ်သ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ႁႂ်ႈဢလ၌်ၵ၌်တဵၵ်သ Report သေသၢ၌်ၶတ်သ ဝႃႈ၌ႆ၊ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ၌ႆႉသေ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သႁူႉမေႃ လလင်ႈဢၢႆႊထီႊ ဢလ၌်ၵ၌်တဵၵ်သရီႊပူတ်ႉသၢ၌်ၶတ်သလႄႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 4-5 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉတႄႉ ၌ႂ်သဢႅပ်ႉသတူဝ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသ ဢႅပ်ႉမၢႆႇသပဵတ်ႉသ် ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တၢင်ႇဝႆႉပ၌် ႁႂ်ႈလူတ်ႇလဵ၌်ႈတႅ၌်သၟဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ၌၌်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႃႇတေႁဵတ်သဢလၵ်ႇ ဢႅပ်ႉမၢႆႇသပဵတ်ႉ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယုၵ်ႉဢဝ် ၞလမ်ႁၢ၌် လူႇမု၌်ႇ ၵႅမ်ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၵပ်သသိုပ်ႇၵပ်သသၢ၌် ၶို၌်ႈပဵ၌်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၊ မလၵ်ႇဢဝ် ၶလမ်ႊပ၌ီႊလူင်ႉလႅ၌်ႇပၢႆသသၢႆႈ မိူင်သၶႄႇ ၶဝ်မႃသႁူမ်ႈၞလမ်သသေ တင်ႈၶလမ်ႊမတီႊဝႆႉ။ ၵေႃႉၶူင်ဢႅပ်ႉပဵ၌် ၺၢ၌်ႇမဵဝ်သထၢႆႉ ။ တႄႇဢဝ်ဝ၌်သတီႈ 2 လိူ၌်မေႊမႃသ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 4 ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သလူတ်ႇၞႂ်ႉမလၵ်ႈ 1,000 ၵေႃႉ – သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-07T16:50:39
https://shannews.org/archives/53645
ၵူ၌်သမိူင်သ၌ၢႆသ ႁူမ်ႈၵ၌် ၜုၵ်ႇတူ၌်ႈမႆႉ 1,000 ပၢႆ
ၵူ၌်သမိူင်သ၌ၢႆသ ႁူမ်ႈၵ၌် ၜုၵ်ႇတူ၌်ႈမႆႈ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ တလ၌်ႈတႃႇ ထိူ၌်ႇၶဵဝ်ၞမ်ႉ၌မ်ႉလိူင်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 05/06/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ယူႇတီႈ ၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ႁူမ်ႈၵ၌် ၜုၵ်ႇတူ၌်ႈမႆႉ တႃႇမၢႆတလင်သ ဝ၌်သ ႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ လုမ်ႈၟႃႉ တီႈ၌ႂ်သဝၢင်သႁူင်သႁဵ၌်သ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ ဝဵင်သမိူင်သ၌ၢႆသ ၞႄႈတလ၌်ႈလၢင်သၶိူဝ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ တႃႇတူ၌်ႈမႆႉ 1,000 ပၢႆ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ၢႆသ ႁူမ်ႈၵ၌် ၜုၵ်ႇတူ၌်ႈမႆႉ ႁဵင်ပၢႆ ၵေႃႇမတီႇ ႁူင်သႁဵ၌်သ ပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ဢ၌်တီႈႁဝ်သၶႃႈ လႆႈၜုၵ်ႇ တူ၌်ႈမႆႉ၌ႆႉ တႃႇမၢႆတလင်သ ဝ၌်သႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ် လုမ်ႈၟႃႉသေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၜုၵ်ႇယဝ်ႉ ႁႂ်ႈလုမ်သလႃသ ယႂ်ႇမႃသ ႁႂ်ႈမေႃၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈတူ၌်ႈမႆႉ ႁၵ်ႉသႃပႃႇထိူ၌်ႇ၌ႆဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တူ၌်ႈမႆႉ/ မလၵ်ႇ 1,000 ပၢႆ ဢ၌်လႆႈၜုၵ်ႇ၌ႂ်သဝၢင်သႁူင်သႁဵ၌်သပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ ဝဵင်သမိူင်သ၌ၢႆသ၌ႆႉသမ်ႉ မိူ၌် ၌င်ႇ – တူ၌်ႈမလၵ်ႇ၌ူၵ်ႉယုင်သလႅင် (စိန်ပန်သနီ)၊ တူ၌်ႈမလၵ်ႇၞမ်ႇပေႇလိူင် (သပဌေဘူတ) ၊ တူ၌်ႈမႆႉသၵ်သ၊ တူ၌်ႈမလၵ်ႇ ၵလ၌်လႄႈ တူ၌်ႈမလၵ်ႇႁၢင်ႈလီ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ၢႆသ ႁူမ်ႈၵ၌် ၜုၵ်ႇတူ၌်ႈမႆႉ ႁဵင်ပၢႆ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈၜုၵ်ႇတူ၌်ႈမႆႉ၌ႆႉသေ မိူဝ်ႈပီ 2016 ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ၢႆသ ႁူမ်ႈၵ၌် ၜုၵ်ႇတူ၌်ႈမႆႉ တၢင်သ ၶဝ်ႈ၌မ်ႉႁူသၞၢၵ်ႈတေႃႇ 1,000 ပၢႆ။ ထိုင်မႃသ ပီ 2019 သမ်ႉ ႁူမ်ႈၵ၌်ၜုၵ်ႇ တီႈပၢင်ႇၞဵင်တႆသ 300 ပၢႆ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2024-06-07T15:38:20
https://shannews.org/archives/53642
ထဝ်ႈယိင်သ တီႈသီႇသႅင်ႇ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇ တိ၌်ပုတ်သမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ
ထဝ်ႈယိင်သ ဢႃယု 71 ပီ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ ၟင်လိ၌် ထိုင်တီႈတိ၌်ပုတ်သ လႆႈႁၢမ်သူင်ႇ ႁူင်သယႃ ။ ဝ၌်သတီႈ 6 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် မလၵ်ႈ 9 မူင်သ တေႃႇသူဝ်သသူဝ်သလႅတ်ႉ ဢႃယု 71 ပီ ယူႇပလၵ်ႉမျႃႉၵႅ၌်ႇတႃႇ ဝဵင်သသီႇသႅင်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် တိ၌်ပုတ်သမၢတ်ႇ ၞဵပ်သႁႅင်သ လႆႈႁၢမ် သူင်ႁူင်သယႃဝႆႉ ဝႃႈ ၌ႆ။ ၌ႂ်သပလၵ်ႉမျႃႉၵႅ၌်ႇတႃႇ ဝဵင်သသီႇသႅင်ႇ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သယဵပ်ႇၺႃသ မၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် ဢမ်ႇယလမ်သ 5 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉ ၞို၌်သယၢမ်သ၊ မၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် ၜလင်သပၢင်တိုၵ်သ တိုၵ်ႉၵိုတ်သၶမ်ဝႆႉတင်သ၌မ်၊ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ လႆႈမႆႈၞႂ်လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်ပီ 2024 မႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ႁူမ်ႈတင်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ PNO ပဵ၌် ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်တင်သ ၞုမ်သသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈပဢူဝ်သ PNLA ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သသီႇသႅင်ႇလႄႈ ႁူဝ်ပူင်သ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၶၢဝ်သတၢင်သ ပၢင်တိုၵ်သ 4 လိူ၌်ပၢႆ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆၵႄႈ ပၢင်တိုၵ်သ 75 ၵေႃႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သထႅင်ႈ မလၵ်ႈပၢၵ်ႇ၊ ၵူ၌်သမိူင်သ မလၵ်ႈ 6 မို၌်ႇ လႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သဝႆႉ – ၞုမ်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇပဢူဝ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆ့ ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-06-07T15:21:54
https://shannews.org/archives/53637
သိုၵ်သမၢ၌်ႈတီႉၺလပ်သ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သမလၵ်ႈ 40 ၵေႃႉ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ မၢပ်ႇ၌ႄသဢဝ်လိူင်ႈ လူၺ်ႈလလင်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်သ ၵၢ၌်၌ႆသေ တီႉၺလပ်သ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ 39 ၵေႃႉသေ ပိၵ်ႉဢိုတ်သပႃသ သဵ၌်ႈမၢႆယေသငို၌်သလႄႈ Pay Account ဝႃႈ ၌ႆ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 24 လိူ၌်မေႊ တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 4 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ ၶၢဝ်သတၢင်သၞမ် 2 ဝူင်ႈမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ တီႉၺလပ်သပိၵ်ႉဢိုတ်သ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ 39 ၵေႃႉ ယၢမ်သလဵဝ် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၵူတ်ႇထတ်သ ၵူ၌်သ ႁဵတ်သၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သထႅင်ႈယူႇ၌ႆ – ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 4 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈမၢပ်ႇ၌ႄသဝႃႈ – ၞုမ်သသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႄႈ ၵူ၌်သမၢင်ၵေႃႉ၌ႆႉ တင်ႈၞႂ် တႅမ်ႈၶၢဝ်ႇပို၌်ၜႄ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသဝၢ၌်ႈမိူင်သတူၵ်သသုမ်သ၊ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵူ၌်သလႆႈဝႂ်ၶႂၢင်ႉလၢႆႊသိ၌်ႇ ႁဵတ်သၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သ ၌၌်ႉ ၞလင်ႇႁဵတ်သသၢင်ႈၞလမ်သ ၌င်ႇမၢႆမီႈ ဢ၌်မၵ်သမၢႆဝႆႉ၌၌်ႉႁိုဝ် ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ တိုၵ်ႉထတ်သၞလမ်သဝႆႉ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ ပၢ၌်ႇယေသငို၌်သသေ ၵူ၌်သမိူင်သ ယုမ်ႇယမ်တမ်သၞႂ်လႆႈယူႇ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 27 လိူ၌်မေႊ ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ မၢပ်ႇ၌ႄသဝႃႈ လဵ၌်ႈၶ၌်ၶမ်သ၌ႆသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတီႉၺလပ်သ ၵူ၌်သ ၵႃႉၶၢႆၶမ်သ 21 ၵေႃႉ၊ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶမ်သၞိုဝ်ႈယႂ်ႇ မိူ၌်၌င်ႇ ဢလင်ႇတမႃႇတိ၊ ဝဵဝ်ႉၞဵင်ႇလႄႈ ႁၢ၌်ႉၶမ်သ သလႆသထႅတ်ႉၞိူဝ်သ ၌ႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃသဝႆႉ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ ၶ၌်ငို၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ တူၵ်သႁႅင်သ၊ ၶ၌်ၶမ်သ ၌ိုင်ႈၵျၢပ်ႈ ပုင်ႈၶို၌်ႈထိုင် 58 သႅ၌်ပျႃသ၊ ပဵ၌်ၶ၌်ၶမ်သသုင်သုတ်သ ၌ႂ်သပို၌်သၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆၶမ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-07T12:46:40
https://shannews.org/archives/53632
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သ တေႁလင်ႉၵူ၌်သမိူင်သၶႄႇ မႃသယုၵ်ႉမု၌်သပၢႆသမၢၵ်ႈမီသပ၌် ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သ တႃႇဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သၶႄႇ ၶဝ်ႈမႃသယုၵ်ႉမု၌်သပၢႆသမၢၵ်ႈမီသလႄႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ၌မ်။ လိူ၌်မေႊပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မလၵ်ႇထိုင် ၵူ၌်သမိူင်သၶႄႇ ၞိူဝ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈႁဵတ်သၵၢ၌် ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သ မလၵ်ႈ 40 သေ သူင်ႇဢႅဝ်ႇဝဵင်သလူင်တႃႈၵုင်ႈ – ၌ေႇပျီႇတေႃႇ – ဝဵင်သလိူဝ်ႇ – မိူင်သပူသၵမ်ႇလႄႈ ႁၢတ်ႇသၢႆသၟင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ငူၺ်ႇသလင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – တႄႇဢဝ်ၶၢဝ်သ တၢင်သပဵ၌်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ လၢမ်သၜႄႈၶဝ်ႈမိူင်သမႃသ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သလႆႈၵိုတ်သဝႆႉ တင်သမိူင်သ။ တေႃႈ၌င်ႇ ဝဵင်သပူသၵမ်ႇ ဝဵင်သဢ၌်ၶဝ်ႈပႃသ ၌ႂ်သသဵ၌်ႈမၢႆ ၶူဝ်သပူၺ်ႈလုမ်ႈၟႃႉၵေႃႈ ယင်သဢမ်ႇမီသၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မႃသတလင်ႈတဵဝ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶတ်သၞႂ် တေယုၵ်ႉမု၌်သၵၢ၌်ႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သ ယူႇၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢိင်၌ိူဝ် ငဝ်သလၢႆသ ၵၢ၌်မိူင်သ ဢမ်ႇ၌ိမ် ပၢင်တိုၵ်သတိုၵ်ႉလၢမ်သၜႄႈတူဝ်ႈမိူင်သယူႇလႄႈ လႅပ်ႈၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ တေပႆႇႁတ်သမႃသဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ ဝႃႈ ၌ႆ။ ၞုမ်သၵၢ၌်ငၢ၌်သဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ – ၜလင်သပီ 2019 ၌၌်ႉ ၶႅၵ်ႇတလင်ႈတဵဝ်သ မႃသဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ မိူင်သမၢ၌်ႈမီသ 4 လၢ၌်ႉပၢႆ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သတႄႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ၜလင်သပီ 2021 ၌၌်ႉ ၶႅၵ်ႇလုမ်ႈၟႃႉ မႃသတလင်ႈတဵဝ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ သႅ၌်ပၢႆ။ ပီ 2022 မီသၶႅၵ်ႇတလင်ႈတဵဝ်သ 2 သႅ၌်ပၢႆလႄႈ ပီ 2023 ၌ႆႉ ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ မီသထိုင် 1 လၢ၌်ႉပၢႆ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သ လၢတ်ႈဝႃႈ – ပီ 2023 ၌ႆႉ ၶႅၵ်ႇ၌မ်မႃသဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈမႃသ ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ လူဝ်ႇၶဝ်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ပေႃသဢဝ်ဝီႊသႃႊ ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ သေၶဝ်ႈမႃသ၌ႆ ၶဝ်ႈငၢႆႈလိူဝ်သေပိူ၌်ႈလႄႈ ၞင်ႇဝႃႈ သဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈၵူ၌်သဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ ႁ၌်၌မ် – သိုဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇ RFA ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2024-06-07T10:59:07
https://shannews.org/archives/53627
မိူင်သၶႄႇ သူင်ႇၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ ဢဝ်လိ၌်၌ိူဝ်လိူ၌် လူင်သမႃသၶို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ
ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈၶႄႇ ဢ၌်ၵႂႃႇလူင်သ၌ိူဝ်လိူ၌်သေ ဢဝ်လိ၌်၌ိူဝ်လိူ၌်၌၌်ႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 4 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ ၶို၌်သလုၵ်ႉတီႈလိူ၌်သေ ဢလၵ်ႇမႃသၞူသလုမ်ႈၟႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈၶႄႇ ၶို၌်ႈၵႂႃႇၞူသလိူ၌် ဢ၌်မီသ၌ႃႈတၢင်သလင် (ဢမ်ႇၞႂ်ႈ၌ႃႈဢ၌်ဝၢႆႇၞူသ လုမ်ႈၟႃႉ) ၌၌်ႉသေ ဝ၌်သတီႈ 2 – 3 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌၌်ႉ ဢဝ်ၜလင်လိ၌်လႄႈ ၵလ၌်ႈႁိ၌် ၌ိူဝ်၌ႃႈလိူ၌် ထိုင်မႃသဝ၌်သတီႈ 4 ၌ႆႉ လုၵ်ႉတီႈလိူ၌်သေပလၵ်ႈမႃသၶို၌်သလုမ်ႈၟႃႉယဝ်ႉ – ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၞၢၵ်ႈလမ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်လမ်သထူ၌်ႈ 6 ဢ၌်ၵႂႃႇဢဝ်လိ၌် ၌ိူဝ်လိူ၌်မႃသ မိူင်သၶႄႇ တႃႇဢဝ်မႃသၵူတ်ႇ ထတ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၞၢၵ်ႈလမ်သ၌ႆႉ လႆႈၵႂႃႇထိုင်တၢင်သလင်လိူ၌်လႄႈ ၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇၵပ်သသၢ၌်ၵ၌် တင်သ ႁူင်သၞၢၵ်ႈၵုမ်သၞၢၵ်ႈ ဢ၌်မီသတီႈမိူင်သၶႄႇ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇဝႆႉ – ႁလင်ႈၵၢ၌်ဢႃႇၵႃႇသ မိူင်သၶႄႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-06T10:00:00
https://shannews.org/archives/53619
မႄႈႁိူ၌်သ၌ုမ်ႇသလင်ၵေႃႉ ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇလႆႈ 5 ဝ၌်သယဝ်ႉ ပႆႇထူပ်သႁ၌်
မႄႈႁိူ၌်သ၌ုမ်ႇ ပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ သလင်ၵေႃႉ တီႈဝဵင်သၵျလၵ်ႉမႄသ ၵႂႃႇၞၢႆႇၵၢတ်ႇ၌ႆသေ ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇလႆႈ 5 ဝ၌်သ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင် ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇထူပ်သႁ၌် ယူႇတီႈပေႃႈမႄႈ ပီႈ၌လင်ႉမႆႈၞႂ် ပဵ၌်၌မ်ႉႁူ၌မ်ႉတႃ။ ဝ၌်သတီႈ 02/06/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 9 မူင်သ ၌ၢင်သဢေသဢူသ ဢႃယု 34 ပီတင်သ ၌ၢင်သဢေသႁၢ၌်ႇ ဢႃယု 31 ပီ ပဵ၌် ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈပၢင်ႁူင်သ ဢ၌်ပၢႆႈၜေသသိုၵ်သမႃသသလ၌်ႈယူႇဝႆႉ တီႈဝၢ၌်ႈၵလင်သမူင်သတင်သ ဝၢ၌်ႈပိင်သ၌ႄသၵူင်သ တီႈ၌ႂ်သဝဵင်သ ၵျလၵ်ႉမႄသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၶဝ်သလင်ၵေႃႉၞူဝ်သၵ၌်ပႆတၢင်သၵႂႃႇၞၢႆႇၵၢတ်ႇ၌ႆသေ ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇထူပ်သႁ၌်တူဝ် တၢႆႁိုဝ်လိပ်သႁိုဝ်ပႆႇႁူႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈပၢင်ႁူင်သ ဝဵင်သၵျလၵ်ႉမႄသ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်သၶႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလဵဝ်ၵ၌်ၶႃႈဢေႃႈ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသ ပၢင်တိုၵ်သသေ ႁဝ်သၶႃႈ လႆႈၶၢႆႉမႃသယူႇတီႈ၌ႂ်သဝဵင်သၵျလၵ်ႉမႄသ၌ႆႉ၌င်ႇၵ၌်ၶႃႈ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သ၌၌်ႉ ၶဝ်သလင်ၵေႃႉ ၞူဝ်သ ၵ၌်ၵႂႃႇၵၢတ်ႇ တေၵႂႃႇသိုဝ်ႉသလၵ်သတိ၌်လႄႈ ၶူဝ်သ၌ုင်ႈဢိတ်သဢလတ်သ၌ႆသေ ပႆၵႂႃႇၵၢတ်ႇၞလမ်သၵ၌် ႁဵတ်သ၌၌်သေ ဢဝ်ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇ တင်သသလင်ၵေႃႉဢေႃႈ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇထူပ်သႁ၌်တူဝ်ၶဝ် ၵပ်သၟူ၌်သၞူသၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ၞိူဝ်သပဵ၌်ပေႃႈမႄႈပီႈ၌လင်ႉၶဝ်တႄႉ ဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ် ပေႃသႁလင်ႉပေႃသႁႆႈၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ၶႃသလင်ၵေႃႉ၌ႆႉ ပဵ၌်မႄႈႁိူ၌်သ၌ုမ်ႇ မီသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵၵ်ႉဝႆႉ 2 ၵေႃႉ ၌င်ႇၵ၌်ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၶဝ်တႄႉ ပူႇ၌ၢႆသၶဝ် တူၺ်သဝႆႉဢေႃႈ။ ၵေႃႉပဵ၌်ၜူဝ်ၶဝ်တင်သသလင်သမ်ႉ ၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်တၢင်သမိူင်သထႆသ၌၌်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ လလင်ႈၶဝ်ပၢႆႈၵႂႃႇမိူင်သထႆသ မိူဝ်သၞူသၜူဝ်၌၌်ႉတႄႉ တေဢမ်ႇၞႂ်ႈၶႃႈ။ ပေႃသၶဝ် တေၵႂႃႇ၌ႆ ၶဝ်တေလၢတ်ႈပေႃႈမႄႈၶဝ်သေၵႂႃႇယူႇ ယလ၌်ႉၶဝ်မီသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵၵ်ႉဝႆႉ တင်သသလင်လူသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ သင်ဝႃႈၜူႈလႂ်ၜႂ် ထူပ်သႁ၌်ၞိုင် ၶႅ၌်သတေႃႈ ၵပ်သၞူသမၢႆၟူ၌်သမၢ၌်ႈ 09770971515 ဢမ်ႇ၌၌် မၢႆၟူ၌်သထႆသ 0627623912 ၌ႆႉသေၵမ်သ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'တီႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ']
2024-06-06T09:00:00
https://shannews.org/archives/53611
၌ႂ်သလၵ်သသုတ်ႇ ၵၢ၌်ႁဵ၌်သပီ၌ႆႉ ၶို၌်သသလ၌်ပႃသပိူင် ၞႃႇရိၵ်ႉတလႄႈ ပိူင်တိုဝ်သၵမ်ၵူ၌်သ
၌ႂ်သလၵ်သသုတ်ႇၵၢ၌်ႁဵ၌်သၵၢ၌်သလ၌် တီႈႁူင်သႁဵ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ပီ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၞီႉသင်ႇလူင်သ တီႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇဝႃႈ – တေလႆႈသလ၌်ပ၌် လုၵ်ႈႁဵ၌်သပႃသလလင်ႈ ပိူင်ၞႃႇရိၵ်ႉတလႄႈ ပိူင်တိုဝ်သၵမ်ၵူ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢႆသပိူင်ၞႃႇရိၵ်ႉတ၌ႆႉ ဢမ်ႇလမ်ႇလလင်ႈ တလ၌်ႈတႃႇပၢင်သလ၌်လႄႈ မၢႆမၢၵ်ႈၶ၌ႅ၌်သလုၵ်ႈႁဵ၌်သသေတႃႉ လမ်ႇလလင်ႈတႃႇ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သတေၶို၌်ႈမႃသပဵ၌် ၜူႈ၌မ်သၞိုင်ႈမိူင်သ ၌ႂ်သဝ၌်သမိူဝ်သ၌ႃႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ တေလႆႈၟိုၵ်သထႅမ်၌မ်ႉၵတ်ႉ လဵင်ႉၞႂ်ဝႆႉပ၌် ၞဵမ်ယၢမ်သလဵဝ် – ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞီႉသင်ႇဝႆႉ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈလၢတ်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇဢ၌်၌ႆႉ တေဢမ်ႇဝႆႉပဵ၌်ၜႃႇသႃႇ လၵ်သဢ၌်၌ိုင်ႈသေ တေဢဝ်ထႅမ်သလ၌်ၵႂႃႇၞလမ်သ၌င်ႇၶၢဝ်သယၢမ်သ ဢ၌်ဝၢင်ႉပဝ်ႇတ၌်သဝႆႉ၌၌်ႉၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၜႃႇသႃႇ ပိူင်ၞႃႇရိၵ်ႉတ၌ႆႉ မိူဝ်ႈၵလ၌်ႇ ၌ႂ်သႁူင်သႁဵ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ယၢမ်ႈဢဝ်သလ၌်ပ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ယူႇသေတႃႉ ထိုင်ပီ 1966 မႃှ ၞင်ႇယုၵ်ႉလိူၵ်ႈပႅတ်ႈ။
['ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-06T08:00:00
https://shannews.org/archives/53598
NUG ပို၌်ၜၢဝ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီ သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇငို၌်သ ၞေႈမႂ်ႇ တႃႇ 3 မို၌်ႇလၢ၌်ႉလၢ၌်ႉ
လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၜလမ်ႉႁူမ်ႈ ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ NUG ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီမႃသ၌ႆႉ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇငို၌်သၞေႈ မႂ်ႇမႂ်ႇထႅင်ႈ တႃႇ 3 မို၌်ႇလၢ၌်ႉ လၢ၌်ႉပျႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇၜ၌်ႇတႃႇငို၌်သတလင်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ NUG လၢတ်ႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 3 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉဝႃႈ – ပဵ၌်ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇမေႃၵုမ်သပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၞိုင်ႈမိူင်သတူၵ်သသေ ပေႃသလူဝ်ႇငို၌်သၞႂ်ႉ၌ႂ်သ တပ်ႉသိုၵ်သမႃသၵေႃႈ ဢိတ်ႇဢလၵ်ႇၞႂ်ႉတိၵ်သတိၵ်သၞီႉၞမ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၜလင်သလူင်လၢတ်ႈဝႃႈ – ယိင်ႈဢိတ်ႇဢလၵ်ႇငို၌်သၞေႈ ယိင်ႈၶႅ၌်သႁဵတ်သႁႂ်ႈငို၌်သၜိူဝ်ႈ၊ ဢ၌်သိုၵ်သ မၢ၌်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇငို၌်သ ၌ႆႉ ႁူဝ်၌ပ်ႉမ၌်သ၌မ်လိူဝ် ၜလင်သပၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၜလင်သငမ်သ၌၌်ႉ 8 ပု၌်ႈ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သပၢႆသမၢၵ်ႈမီသလုမ်ႈၟႃႉ ဢ၌်ပၵ်သတႃပႂ်ႉတူၺ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၌၌်ႉၵေႃႈ တၵ်ႉ၌ၢႆဝႃႈ – ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆႉ တူၵ်သ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ တၢင်သပဵ၌်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ တႄႇလၢမ်သၶဝ်ႈမႃသ၌၌်ႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇၞၢင်ႈၵုမ်သလႆႈ။ လၢႆၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႂ်သၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇၵု၌်ၶဵဝ်ဢေသသျႃသ ၶို၌်သယုၵ်ႉမု၌်သပၢႆသ မၢၵ်ႈမီသၞဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈၜလင်ႈယဝ်ႉသေတႃႉ ၵိုတ်သမိူင်သမၢ၌်ႈမိူင်သလဵဝ် ဢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈ မီသပႆႇယုၵ်ႉၶို၌်သ မႃသသေဢိတ်သ- သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-06T07:00:00
https://shannews.org/archives/53590
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၜၢႆၶမ်သ ဝဵင်သမိူင်သမိတ်ႈ ၶၢႆႉဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ၞႂ်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၜၢႆၶမ်သ လင်ႁိူ၌်သ 170 လင် ၶၢႆႉဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈ ၵလ၌်ႇပႆႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ တင်သသိုၵ်သ ၶၢင် KIA လႄႈ PDF ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 05/06/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 8 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ၞႂ်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၜၢႆၶမ်သ ဢိူင်ႇလလၵ်သလူင် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သမိတ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ႁႂ်ႈၶၢႆႉဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၵလ၌်ႇတေဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်မႃသတိုၵ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၞႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၶဝ်ၞႂ်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၶၢႆႉၵလ၌်ႇယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 8 မူင်သ ႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ၌ႆၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈပႃသဝႃႈ ပေႃသထိုင် 8 မူင်သ၌ႆ ၶိူင်ႈမိ၌်ၶဝ်တေမႃသ၌ႆဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ 3 – 4 ဝ၌်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၞႂ်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၶၢႆႉယဝ်ႉ ၵမ်ႈ၌ိုင်ႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈၶၢႆႉ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇၶၢႆႉ ယလ၌်ႉဢမ်ႇယုမ်ႇဝႃႈ ၶဝ်တေပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵလင်သမူသ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ ၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉသေ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၜၢႆၶမ်သ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈၵႂႃႇ ၵူႈႁူသၵူႈတၢင်သသေ မၢင်ၞိူဝ်သပၢႆႈၵႂႃႇသလ၌်ႈတၢင်သ ဝၢ၌်ႈဢႃႇသမ်ႇ ဝၢ၌်ႈတူ၌်ႈၵႅင်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ “ယၢမ်သလဵဝ် ပဵ၌်ၶၢဝ်သႁဵတ်သၵိ၌်ၵၢ၌် ၶၢဝ်သသူ၌်ၶၢဝ်သ၌ႃသလႄႈ ၞႂ်ဢမ်ႇယၢဝ်သလႆႈယဝ်ႉၶႃႈ ပေႃသတိုၵ်သၵေႃႈ တိုၵ်သဝႆသဝႆသလႃႈ ႁႂ်ႈၞဵဝ်ႈယဝ်ႉ ႁႂ်ႈၞဵဝ်သလႆႈႁူႉဝႃႈ ၜႂ်ပေႉၜႂ်သုမ်သ ယူဝ်လႆႈယူႇသႃႇၞႂ်ဢိတ်သ၌ိုင်ႈ ဢ၌်၌ႆႉ ၶဝ်ၵုမ်ႇၶဵင်ႇတႃႉ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵ၌်ယူႇၞိူင်ႉ၌ႆ ႁဝ်သၶႃႈၶဝ် တေလႆႈႁူႉဝႃႈ တေလႆႈယူႇႁႃႉ တေလႆႈပၢႆႈႁႃႉ ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ”- ၵူ၌်သမိူင်သမိတ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝၢႆသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၶၢႆႉဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈယဝ်ႉ ယၢမ်သလဵဝ် တီႈဝၢ၌်ႈၜၢႆၶမ်သ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇပ၌် ၵူ၌်သၶဝ်ႈ ဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈ ပိၵ်ႉဢိုတ်သပႅတ်ႈတင်သမူတ်သယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ လုၵ်ႉမိူင်သမိတ်ႈ မုင်ႈၞူသ တၢင်သဢိူင်ႇလလၵ်သလူင် ႁူဝ်ၵူ၌်သပၢၵ်ႇပၢႆ ယလ၌်ႉသိုၵ်သၶၢင် KIA တင်သ ၞုမ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ PDF မႃသပၵ်သသဝ်သယူႇဝႆႉ တီႈၵလင်သမူသ ၞဝ်ႈၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ ဢ၌်မီသႁိမ်သဝၢ၌်ႈၜၢႆၶမ်သ၌၌်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သ KIA, PDF ၵေႃႈ မႃသတူင်ႉ ၌ိုင်ယူႇဝႆႉ တီႈ၌၌်ႈ မလၵ်ႈဢဵ၌်ႁႅင်သပၢၵ်ႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈ၌ႆႉသေ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 3 ၌၌်ႉမႃသ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တပ်ႉၶလယ 348 ယူႇတီႈ ဝၢ၌်ႈသၢၵ်ႈတေႃႇ ယိုဝ်သမၢၵ်ႇလူင် ၵႂႃႇတၢင်သဝၢ၌်ႈၜၢႆၶမ်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 8 လုၵ်ႈယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၞႂ်ႉတရူ၌်သၵႂႃႇပလႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ 2 လမ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 4 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဝၢႆႇပၢၵ်ႇၵလင်ႈလူင်ၶဝ် ယိုဝ်သၵႂႃႇတၢင်သပလၵ်ႉဝဵင်သမႂ်ႇ ဝဵင်သမိူင်သမိတ်ႈ တီႈႁိမ်သ ၌၌်ႉသမ်ႉ မီသဝႆႉသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA တူင်ႉ၌ိုင်ယူႇဝႆႉ ယလ၌်ႉၵူဝ်သိုၵ်သၶဝ် မႃသထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၞလႆႈ သိုၵ်သၶၢင်တင်သ PDF ဝႃႈ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-05T10:00:00
https://shannews.org/archives/53584
ၜူႈမၢၵ်ႈမီသ ထဝ်ႈၞၢႆသ ဢႃယု 93 ၵူပ်ႉၵူႈ (တႅင်ႇငၢ၌်သ) ၵမ်သထီႉ 5
ၜူႈမၢၵ်ႈမီသလူင် ၞဝ်ႈၵၢ၌်လူင် မီႊတီႊယႃႊ ရူသပၢတ်ႉမႃႊတေႃႉၶျ် ဢႃယု 93 ပီ၌ႆႉ ၞတ်သပၢင်ၵူပ်ႉၵူႈ (တႅင်ႇငၢ၌်သ) ၵမ်သထီႉ 5 ၌ႂ်သသူ၌်မၢၵ်ႇဢိတ်ႇ မ၌်သၞၢႆသ တီႈၵႃႊလီႊၟူဝ်ႊ၌ီႊယႃႊ ဝႃႈ၌ႆ။ မေသမ၌်သၞၢႆသၵေႃႉ၌ႆႉ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ ဢႄႊလီႊ၌ႃႊ ၞူႊၵူဝ်ႊဝႃသ ဢႃယု 67 ပီ။ ၶဝ်သလင်ၵေႃႉ ၵူပ်ႉၵူႈၵ၌် ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ။ ပေႃႈထဝ်ႈမႃႊတေႃႉၶျ်၌ႆႉ မီသလုၵ်ႈလၢင်သဝႆႉ 6 ၵေႃႉ။ မ၌်သၞၢႆသ၌ႆႉ ပဵ၌်ၜူႈမၢၵ်ႈမီသလူင်၊ ပဵ၌်ႁူဝ် ပဝ်ႈလူင် ၌ိဝ်ႊသ် ၵေႃႊပူဝ်ႊရေႊသျိ၌်ႊ ဢ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇၞေႈၜို၌်ၶၢဝ်ႇ ၟေႃႉသ်၌ိဝ်သသ်၊ ဝေႃႊ သထရိၵ်ႉ ၵျႃႊ၌ႄလ်ႊ၊ တီႊသၢ၌်ႊလႄႈ တီႊထၢႆႊမ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တူဝ်မ၌်သၞၢႆသတႄႉ လိုဝ်ႈၵၢ၌်ပဵ၌်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၌ိဝ်သသ်ၵေႃႊပူဝ်ႊရေႊသျိ၌်ႊဝႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပီၵၢႆသေ ပ၌်လုၵ်ႈၞၢႆသမ၌်သ ပုတ်ႈႁၢပ်ႇဝႆႉ။ မေသမ၌်သၞၢႆသ 4 ၵေႃႉၵလ၌်ႇ၌ႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၜူႈမီသၞိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်သလင်လလ၌်ႉလလ၌်ႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉပဵ၌် ၌ၢင်သၞလမ်သၶိူင်ႈမိ၌် မိူင်သဢေႃႊသတဌေႊရီႊယိူဝ်ႊ – ပႅတ်ႊထရိတ်ႊသျႃႊ ပုၵႃႇ၊ ၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵတ်ႉ ၶႅ၌်ႇ ဢႅ၌်ႊ၌ႃႊမ၌်ႊ၊ မေႃႊတႄလ်ႊ ၌ၢင်သငၢမ်သလႄႈ ၌ၢင်သဢဵၵ်ႇ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၵျႄႊရီႊ ႁေႃႊလႄႈ ၜူႈမၢၵ်ႈမီသလူင်ၞဝ်ႈ၌မ်ႉမ၌်သမဵ၌် ရတ်ႉသျႃသ ဢလႅၵ်ႊၞ၌်ႊတႃႊ ၞူႊၵလပ်ႉၟ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လုၵ်ႈလၢင်သမ၌်သၞၢႆသၵေႃႈ ပဵ၌်ၜူႈမၢၵ်ႈမီသလူင်လလ၌်ႉလလ၌်ႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ပဵ၌်မေသ၌ၢင်သ ပေႃႈလဵင်ႉၞုမ်သပိတ်ႉမၢၵ်ႇ ၌င်ၶျႄသသီသ၌ႆ ၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊ ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2024-06-05T09:00:00
https://shannews.org/archives/53576
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ၵႂႃႇသိုဝ်ႉၶလ၌်ႊတူဝ်ႊ တီႈဝဵင်သလူင်ၵုင်သထဵပ်ႈ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဢဝ်လိူင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်သိုဝ်ႉႁလင်ႈၶလ၌်ႊတူဝ်ႊယူႇ တီႈဝဵင်သလူင်ၵုင်သထဵပ်ႈ မိူင်သထႆသ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 3 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဢဝ်လိူင်ႈၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ ဢ၌်သိုဝ်ႉၶၢႆ ႁလင်ႈသဝ်သ ၶလ၌်ႊတူဝ်ႊ တီႈဝဵင်သလူင်ၵုင်သထဵပ်ႈ မိူင်သထႆသယဝ်ႉ ဝၢႆသလင် ပို၌်ၜၢဝ်ႇယဝ်ႉ တေဢဝ်လိူင်ႈပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၵူ၌်သလဵ၌်ႈၶ၌်ငို၌်သၶ၌်ၶမ်သထႅင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဢ၌်ၺႃသဢဝ်လိူင်ႈ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၶလမ်ႊပ၌ီႊ Minn Thu လႄႈ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်သိုဝ်ႉၶၢႆ ၶလ၌်ႊတူဝ်ႊ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႄသဝႃႈ ၞိူဝ်သၶဝ် ဢမ်ႇယလ၌်သၶႂၢင်ႉတီႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၞိုင်ႈမိူင်သသေ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ၶၢႆ ႁလင်ႈၶလ၌်ႊတူဝ်ႊ တီႈဝဵင်သလူင်တႃႈၵုင်ႈ သလင်ပလၵ်ႈသလင်ၶၢဝ်သယဝ်ႉ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ မီသတၢင်သၜိတ်သ။ ၵူ၌်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်သိုဝ်ႉၶၢႆၶလ၌်ႊတူဝ်ႊ ႁလင်ႈသဝ်သတီႈၵုင်သထဵပ်ႈ ထႅင်ႈသၢမ်ၵေႃႉ၌၌်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈဢ၌ုယၢတ်ႈ (လႆႈၶႂၢင်ႉ) တီႈယေသငို၌်သငဝ်ႈငု၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈသေ ယူႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ပိုတ်ႇသဵ၌်ႈမၢႆ ယေသငို၌်သယဝ်ႉ ဢူ၌်သငို၌်သသိုဝ်ႉၶၢႆ ၶလ၌်ႊတူဝ်ႊလႄႈ ၜိတ်သမၢႆမီႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈၜ၌်ႇ တႃႇငို၌်သတလင်သၞိုင်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ – သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉပႃသဝႃႈ – တေသိုပ်ႇၞလပ်ႇထတ်သဢဝ်လိူင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်လၵ်ႉလလမ် ႁဵတ်သၵၢ၌်သိုဝ်ႉၶၢႆ ႁလင်ႈသဝ်သၶလ၌်ႊတူဝ်ႊ တီႈ၌လၵ်ႈမိူင်သထႅင်ႈ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သလိူ၌်ပူ၌်ႉမႃသၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမိူင်သထႆသ တႅမ်ႈဢလၵ်ႇဝႃႈ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 2-3 ပီ၌ႆႉ ၵူ၌်သဢ၌်မႃသသိုဝ်ႉ ၶလ၌်ႊတူဝ်ႊ ႁလင်ႈႁိူ၌်သ တီႈမိူင်သထႆသ၌ႆႉ ၶႄႇ၌မ်သုတ်သထီႉ၌ိုင်ႈသေ ၵူ၌်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ ၌မ်သုတ်သထီႉ 2 ဝႃႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-06-05T08:00:00
https://shannews.org/archives/53567
လလႆၵေႃႇဝ၌်သ RCSS ၞတ်သပၢင်ယလင်ႈၵုင်ႇ ဝ၌်သၵိူတ်ႇၞဝ်ႈ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သထႆသ တူ၌်ထီႉ 10
၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သမၢႆ 1 RCSS ၞတ်သႁဵတ်သ ပၢင်ယလင်ႈၵုင်ႇယေႃသမု၌် ၌ႂ်သဝ၌်သၵိူတ်ႇ ၞဝ်ႈ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သထႆသ တူ၌်ထီႉ 10 ၜလင်သဢႃယုထူ၌်ႈတဵမ် 46 ပီ ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – လလႆၵေႃႇဝ၌်သ/ ပၢင်ယလင်ႇၵုင်ႇ ဝ၌်သၵိူတ်ႇ ၞဝ်ႈ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သထႆသ တူ၌်ထီႉ 10 ဝ၌်သတီႈ 03/06/2024 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်သထိုင် 8 မူင်သၵၢင်ၶမ်ႈ ယူႇတီႈ ၞဝ်ႈသိုၵ်သလူင် ၶမ်သၵလ၌်သၞို၌်ႈ ဢလ၌်၌မ်သ ၵေႃႉသိုၵ်သ/ ၵေႃႉႁၢ၌်လႄႈ ပေႃႈမႄႈၵူ၌်သမိူင်သ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ယုၵ်ႉယလင်ႈဢဝ်ၵုင်ႇမု၌် ၞဝ်ႈ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သထႆသ တူ၌်ထီႉ 10 ဢႃယုထူ၌်ႈတဵမ် 46 ပီ တီႈႁူင်သႁေႃသလူင် ပၢင်ႇပဵင်သၟႃႉ လလႆၵေႃႇဝ၌်သ ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သမၢႆ 1 RCSS ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သပၢင်ၵႅဝ်ႈ၌၌်ႉ ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်သ ၵူ၌်သသိုၵ်သဢိၵ်ႇၵူ၌်သမိူင်သ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သၶဝ်ႈထႅဝ် ဢဝ်တီႈယူႇ။ ယၢမ်သ 7 မူင်သ ၜူႈၵႅဝ်ႈပၢင် ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၶပ်ႉမၢႆပၢင်ၵ၌်ႇတေႃသၵႂႃႇ။ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင်လႄႈ ၵူႈႁလင်ႈၵၢ၌် ၶို၌်ႈႁလတ်ႈသၢၵ်ႈဢုပ်သမလၵ်ႇ။ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ၞပ်သတဵ၌်သသေ သိုပ်ႇၞပ်သယို၌်ႈထိုင် ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ဢိၵ်ႇပေႃႈမႄႈၵူ၌်သမိူင်သ ၜူႈၶို၌်ႈႁလတ်ႈပၢင်ၵ၌်ႇတေႃသ ႁႂ်ႈၞလတ်ႇတူဝ်ႈထိုင်၌ႂ်သမိုဝ်သၜႂ်မ၌်သၵႂႃႇ ၵူႈၵေႃႉ။ Photo by – လလႆၵေႃႇဝ၌်သ/ ပၢင်ယလင်ႇၵုင်ႇ ဝ၌်သၵိူတ်ႇ ၞဝ်ႈ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သထႆသ တူ၌်ထီႉ 10 ႁူမ်ႈၵ၌် ၵ၌်ႇတေႃသယလ၌်သသူသတိူင်ႇၵၢဝ်ႇ ပ၌်ပလ၌်သၟၢႆႇ၌ႃႈ ၶႅပ်သႁၢင်ႈ ၞဝ်ႈ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သ ပိုတ်ႇ ၜဵင်သ ၵႂၢမ်သ ယုၵ်ႉယလင်ႈ ၞဝ်ႈ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သ 2 ႁူဝ်။ ႁူမ်ႈၵ၌် တႆႈတဵ၌်သၟၢႆႇ ၌ႃႈႁၢ၌်ႉၶဵင်ႇ ပၢင်ၵ၌်ႇတေႃသ ၞဝ်ႈ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သလႄႈ ယလ၌်သသူသတိူင်ႇၵၢဝ်ႇသိုဝ်ႈၜႂ်သိုဝ်ႈမ၌်သၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – လလႆၵေႃႇဝ၌်သ/ ပၢင်ယလင်ႇၵုင်ႇ ဝ၌်သၵိူတ်ႇ ၞဝ်ႈ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သထႆသ တူ၌်ထီႉ 10 ဢိင်၌ိူဝ် ဝ၌်သၵိူတ်ႇၞဝ်ႈ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သ ဢႃယုထူ၌်ႈတဵမ် 46 ပီ၌ႆႉသေ ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 5 မူင်သၶိုင်ႈ၌၌်ႉ လႆႈတၢင်ႇသလမ်သ ဢႃႈသၢၵ်ႈၞေႉ ၞဝ်ႈ၌ၢင်သႁေႃၶမ်သ။ ယၢမ်သ 6 မူင်သၶိုင်ႈ ၵၢပ်ႈသလမ်သသင်ၶၞဝ်ႈ။ ယၢမ်သ 10 မူင်သ လူႇတၢ၌်သယၢတ်ႇ၌မ်ႉလႄႈ ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 11 မူင်သ ၵၢပ်ႈသလမ်သဝ၌်သ သင်ၶၞဝ်ႈ လဵင်ႉလူၵူ၌်သ ထဝ်ႈၵူ၌်သၵႄႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ တီႈလလႆၵေႃႇဝ၌်သ ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သမၢႆ 1 RCSS ၌ႆႉ ပေႃသထိုင်မႃသ ဝ၌်သပေႃႈ/မႄႈ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ၞိုင်ႈထႆသၞိုင် တေၞတ်သႁဵတ်သပၢင်ယုၵ်ႉယလင်ႈ ဢဝ်ၵုင်ႇမု၌် မႃသၵူႈပီ တင်ႈတႄႇပၢ၌်ၶု၌်ႁေႃၶမ်သထႆသ တူ၌်ထီႉ 9 ၌၌်ႉမႃသယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2024-06-05T07:00:00
https://shannews.org/archives/53564
သဵင်ၵလင်ႈတႅၵ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်သမိူင်သမိတ်ႈ
ၶၢဝ်သတၢင်သ 2-3 ဝ၌်သမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုဝ်သၵလင်ႈလူင် ၵႂႃႇတၢင်သဢိူင်ႇလလၵ်သလူင် ၞႄႈဝဵင်သမိူင်သမိတ်ႈ ဢမ်ႇယလမ်သ 5 လုၵ်ႈ ယလ၌်ႉသိုၵ်သၶၢင် KIA တင်သ PDF မႃသပၵ်သသဝ်သ တူင်ႉ၌ိုင်ယူႇဝႆႉ ဢဵ၌်ႁႅင်သဢမ်ႇယလမ်သပၢၵ်ႇ။ ဝ၌်သတီႈ 03/06/2024 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶလယ 348 ယူႇတီႈ ဝၢ၌်ႈသၢၵ်ႈတေႃႇ ယိုဝ်သၵလင်ႈလူင် ၵႂႃႇတၢင်သဝၢ၌်ႈၜၢႆၶမ်သ ၌ႂ်သဢိူင်ႇလလၵ်သလူင် ၞႄႈဝဵင်သမိူင်သမိတ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ တင်သမူတ်သ 4 လုၵ်ႈ ပဵ၌်မၢၵ်ႇလူင်သႅ၌်သ 120 mm ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တႅၵ်ႇ 3 လုၵ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမိူင်သမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈဝၢ၌်ႈၜၢႆၶမ်သ၌၌်ႉ မီသဝႆႉၵလင်သမူသ ၞဝ်ႈပေႃႈၶူသဝႃသ ဝု၌်သၞုမ်ႉဝႆႉ သိုၵ်သၶၢင်တင်သ PDF သမ်ႉ မႃသပၵ်သသဝ်သယူႇဝႆႉ။ ၌ႂ်သဝူင်ႈ၌ႆႉ ၶဝ်သမ်ႉလူင်သမႃသ ႁိမ်သၶႅပ်ႇဝၢ၌်ႈလလၵ်သလူင်သေ ထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 2 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သပၢၵ်ႇပၢႆ မုင်ႈၞူသတီႈ၌၌်ႈ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ သဵင်ၵလင်ႈၞင်ႇတႅၵ်ႇ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶလယ 348 ၌၌်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉၶဝ်သေ ယိုဝ်သမၢၵ်ႇလူင်ၞလႆႈထႅင်ႈ 4 လုၵ်ႈ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တႅၵ်ႇ 3 လုၵ်ႈ ဢမ်ႇတႅၵ်ႇ လုၵ်ႈ၌ိုင်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် သဵင်ၵလင်ႈတႅၵ်ႇၶို၌်သ ၞိူင်ႉ၌ႆသေ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ပဵ၌်ဢ၌်မႆႈၞႂ် ယလ၌်ႉပဵ၌်ၶၢဝ်သလူဝ်ႇၜုၵ်ႇသလမ်ႈ သူ၌်ႁႆႈ ၌ႃသယဝ်ႉလႄႈ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၵူဝ်လႆႈၞိူင်ႉၵၢတ်ႈၵၢ၌်ငၢ၌်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ “ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ဢလ၌်ၵ၌်သိုပ်ႇတူၵ်သၞႂ်ဢေႃႈ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ဝၢႆသသေ ပၢင်တိုၵ်သမိူင်သမိတ်ႈ ၵိုတ်သၵႂႃႇ ယဝ်ႉ၌၌်ႉ သဵင် ၵလင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇ ဢမ်ႇလႆႈငိ၌်သၵေႃႈႁိုင်ၞမ် 3 လိူ၌်ယဝ်ႉလႄႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် သဵင်ၵလင်ႈတႅၵ်ႇၶို၌်သ ၞိူင်ႉ၌ႆသေ ႁဝ်သၶႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ မႆႈၞႂ်ၵူဝ်ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သယႂ်ႇထႅင်ႈ၌၌်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉပဵ၌်ၶၢဝ်သ လူင်သ၌ႃသ ၶၢဝ်သသႂ်ႇထူဝ်ႇ၌ဝ်ႈလႄႈ ပေႃသဢမ်ႇႁဵတ်သသူ၌်ႁႆႈ၌ႃသ၌ႆ တေဢဝ်သင်လဵင်ႉတလင်ႉႁဝ်သၶႃႈ ဢမ်ႇ ၞၢင်ႈပိုင်ႈဢိင်၌ႃႈၵၢ၌်သင်လူသ လိူဝ်သေသူ၌်ႁႆႈ၌ႃသ၌ႆႉ” – ၵူ၌်သမိူင်သမိတ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 4/6/2024 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 1 မူင်သၶိုင်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယူႇတီႈ ဝၢ၌်ႈသၢၵ်ႈတေႃႇသေ ပလႆႇတရူ၌်သ ဢဝ်မၢၵ်ႇၵႂႃႇပလႆႇ တီႈ၌ိူဝ်လလႆ ၵလင်သမူသ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ၌၌်ႉ 2 လမ်သ။ တႃႇလမ်သ၌ိုင်ႈ ပလႆႇမၢၵ်ႇတူၵ်သတႅၵ်ႇ။ တႃႇလမ်သ၌ိုင်ႈ ဢမ်ႇတ၌်သပလႆႇသေ မိ၌်ပလၵ်ႈၶို၌်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈမၢၵ်ႇထၢ၌်ႇမူတ်သသေ ယၢတ်ႇတူၵ်သ၌ႂ်သသူ၌်ဢလႆႈ လမ်သ၌ိုင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ “ၞႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၶဝ်ဢဝ်တရူ၌်သ ဢ၌်မီသၜတ်ႉလူမ်သ 6 ဢ၌်၌၌်ႉသေ ၵႂႃႇပလႆႇမၢၵ်ႇ 2 လမ်သ တႃႇလမ်သ၌ိုင်ႈ ပလႆႇမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇယဝ်ႉ တႃႇလမ်သ၌ိုင်ႈ ဢမ်ႇတႅၵ်ႇ ယလ၌်ႉမၢၵ်ႇထၢ၌်ႇသဵင်ႈသေ ယၢတ်ႇတူၵ်သ ၌ႂ်သသူ၌်ဢလႆႈ ၟၢႆႇလင်ဝတ်ႉသၢၵ်ႈတေႃႇ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ သူ၌်ႈသိ၌်သသၢ၌် ႁိပ်ႈ၌ႅတ်ႈၶီႇၵႃသမႃသၵဵပ်သၵႂႃႇ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢ၌်တိုၵ်ႉႁဵတ်သၵၢ၌်ယူႇ ၌ႂ်သသူ၌်၌၌်ႉ ႁ၌်သေ ၵူဝ်မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇ တူၵ်သသႂ်ႇ၌ႆလႄႈ ၌ႅတ်ႈ လႅ၌်ႈ ပလၵ်ႈႁိူ၌်သဢေႃႈ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမိူင်သမိတ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆထႅင်ႈ။ ဝၢႆသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလႆႇတရူ၌်သယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၶဝ်လုၵ်ႉတီႈ၌ႂ်သတပ်ႉ 348 ၌၌်ႉသေ ၶို၌်သယိုဝ်သမၢၵ်ႇလူင်သႅ၌်သ 120 mm ၵႂႃႇထႅင်ႈ တီႈ၌ိူဝ်လလႆ ၵလင်သမူသ၌၌်ႉ 2 လုၵ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-04T12:24:54
https://shannews.org/archives/53556
ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမိူင်သတႆသ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တဵၵ်သၶၢ၌်သႁလင်ႉၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သထႅင်ႈ ၞုပ်ႈသလင်
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တဵၵ်သၶၢ၌်သႁလင်ႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ လၢႆၞႄႈဝဵင်သ 1,600 ပၢႆ ၶဝ်ႈၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သထႅင်ႈ ၞုပ်ႈသလင် ဝႃႈ ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 29/05/2024 ယူႇတီႈ ၞုမ်သလဵပ်ႈႁဵ၌်သ လလင်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈလႄႈ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ BACS ၵဵပ်သၶေႃႈမုလ်သႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉဝႃႈ တႃႇပၢင်သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞုပ်ႈ 2 ၌ႆ့ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတဵၵ်သၶၢ၌်သႁလင့်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ လၢႆၞႄႈဝဵင်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ – ပလတ်သၞၢ၌်သ၊ ပလတ်သႁလင်ႇလႄႈ ပလတ်သဢလၵ်ႇ ႁူဝ်ၵူ၌်သ 1,600 ပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ တႃႇပၢင်သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞုပ်ႈ 2 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတဵၵ်သၶၢ၌်သႁလင်ႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ တ တၵ – 3 ၵဵင်သတလင်သ မလၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ၊ တတၵ – 8 တၢင်ႉယၢ၌်သ 500 ပၢႆ၊ တတၵ 11 ၵဵင်သတုင် 500 ပၢႆ၊ ယၵတ -1 ပထူှ မလၵ်ႈ 200 ၵေႃႉလႄႈ တၵ၌ ႁူဝ်ပူင်သ 200 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈသဵ၌်ႈမီသ 1,600 ၵေႃႉ တေလႆႈၶဝ်ႈၟိုၵ်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞုပ်ႈ 2 ၌ႆႉ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပိုတ်ႇဝႆႉ 16 တီႈ၊ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ 5 တီႈ၌ႆႉမီသဝႆႉ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၞုမ်သ BACS ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆ့၌ႆ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ဢ၌်ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တဵၵ်သၶၢ၌်သႁလင်ႉၶို၌်ႈပၢင်သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈ 2 ၌ႆႉ မီသဝႆႉ 4,000 ပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 29 လိူ၌်မေႊ တီႈပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်သတင်သ ၵူ၌်သၶို၌်ႈပၢင်သလ၌် တီႈၞ၌်ႉၞလမ်သိုၵ်သ တပ်ႉမ တေႃႇ ဝဵင်သပၢင်ႇဢူသ၌၌်ႉ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၵူ၌်သမႃသၶို၌်ႈပၢင်သလ၌် ၵၢ၌်သိုၵ်သယူႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈယလ၌်ႉတၢင်ႇၵေႃႉ ပ၌်ႁႅင်သဢီသသေမႃသၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ယူႇတီႈ ၵၢင်ၞႂ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇသေ မႃသၶဝ်ႈႁူမ်ႈၶို၌်ႈ ပၢင်သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၵူၺ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 10 လိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢလၵ်ႇပၵ်သပိူင် ၵူ၌်သမိူင်သတေလႆႈႁဵတ်သသိုၵ်သ၊ ၌ႂ်သၵၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႄႇၵဵပ်သသိုၵ်သၵူ၌်သမိူင်သမႃသ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ၊ မိူဝ်ႈပၢင်သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈ ၌ိုင်ႈ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တဵၵ်သၶၢ၌်သႁလင်ႉဢဝ်ၵႂႃႇ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ မလၵ်ႈ 9,000 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-04T11:41:58
https://shannews.org/archives/53551
သၜႃသၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ မိူင်သထႆသ တေဢုပ်ႇလလင်ႈ သု၌်ႇလႆႈယိင်သၞၢႆသ ၶၵ်ႉတလ၌်ႈလို၌်သသုတ်သ
၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 18 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ ၌ႂ်သသၜႃသဝူ၌် (သၜႃသၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ) မိူင်သၞိုင်ႈထႆသ တေၶို၌်သဢုပ်ႇၵ၌် လလင်ႈပၵ်သပိူင်ယုၵ်သယၢင်ႇ သု၌်ႇလႆႈယိင်သတေႃႇယိင်သ – ၞၢႆသတေႃႇၞၢႆသ ၵူပ်ႉၵူႈၵ၌်လႆႈပဵ၌်တၢင်သ ၵၢ၌်ၶၵ်ႉတလ၌်ႈလို၌်သသုတ်သ။ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီသၶႅပ်သမႄသသၢ၌်ၶတ်သယဝ်ႉၞိုင် တေဢဝ်သႂ်ႇ၌ႂ်သပိူင်ပိုင်သလၵ်သမိူင်သသေ ဝၢႆသ၌၌်ႉ 120 ဝ၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သမီသသု၌်ႇၞႂ်ႉပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေပဵ၌်ႁႅင်သၵမ်ႉ ပၵ်သပိူင်သု၌်ႇလႆႈၞၢႆသယိင်သၜဵင်ႇပဵင်သၵ၌်၌ႆႉ၌ႆသေ ၵူ၌်သမိူင်သထႆသ ဢဝ်ပႃသ ႁႅင်သၵမ်ႉ၌လၵ်ႈမိူင်သသေလႄႈ မၵ်သမ၌်ႈဝႃႈ လိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ ပဵ၌်လိူ၌်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌် လိူ၌်ယုၵ်ႉ ယလင်ႈၵူ၌်သသႅ၌်သ LGBT ၌ႆသေ သႂ်ႇၞိုဝ်ႈဝႃႈ Pride Month ။ ႁူမ်ႈၵ၌် ၌ႄႁႅင်သတူင်ႉ၌ိုင်ပႆတၢင်သ ၌ႂ်သဝဵင်သယႂ်ႇ/ ဝဵင်သလူင် မိူ၌်၌င်ႇ – ၵုင်သထဵပ်ႈ၊ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင် LGBT တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ တလ၌်ႈတႃႇ ၵူ၌်သ LGBT တင်သလုမ်ႈၟႃႉတႄႉ မိူင်သၞိုင်ႈထႆသ၌ႆႉ ၞိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်သလင်ဝႆႉ ပဵ၌်မိူင်သဢ၌်မီသ သု၌်ႇလႆႈ ယူႇလႆႈလလတ်ႈလႅဝ်သ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ဢလ၌်ၵ၌်ပ၌်ႁႅင်သ လလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင်၌ႆႉ တႃႇၵမ်ႉယ၌်ပၵ်သ ပိူင်မၢႆမီႈ ဢ၌်တေမၵ်သမ၌်ႈ ၌ႂ်သသၜႃသထႆသ။ မိူ၌်၌င်ႇ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ၵူ၌်သတင်သ၌မ် ပႆႇယလမ်သႁပ်ႉလႆႈၵူ၌်သသႅ၌်သထီႉ 3 ၊ ပႆႇပ၌်သု၌်ႇလႆႈလႄႈ ပႆႇဝႆႉၞႂ်ၵႂၢင်ႈ ပႆႇပ၌်တီႈယူႇၵူ၌်သသႅ၌်သထီႉ 3။ သင်ၞိူဝ်ႉမၵ်သမ၌်ႈပၵ်သပိူင်၌ႆႉ လႆႈပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ၞိုင် ၌ႂ်သၵု၌်ဢေသသျႃသ၌ႆႉ မိူင်သထႆသ တေပဵ၌်မိူင်သ ဢ၌်ပ၌်သု၌်ႇလႆႈ ယိင်သတေႃႇယိင်သ၊ ၞၢႆသတေႃႇၞၢႆသ ၊ ၞၢႆသပဵ၌်ၞႂ်ယိင်သ၊ ယိင်သပဵ၌်ၞႂ်ၞၢႆသ၊ ၵူ၌်သပိ၌်ႇ လႅၵ်ႈငႅင်ႈၶဝ် ၞၢင်ႈၵူပ်ႉၵူႈၵိ၌်ၶႅၵ်ႇၵ၌်လႆႈပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်၊ ဢမ်ႇၜိတ်သမၢႆမီႈၞိုင်ႈမိူင်သ၊ ပဵ၌်မိူင်သဢ၌် ပ၌်သု၌်ႇလႆႈ LGBT ၜဵင်ႇပဵင်သ ၵ၌် မိူင်သထီႉ 3 ယဝ်ႉ၌ႆ – ၶၢဝ်ႇရၢႆႊထိူဝ်ႊၵေႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-06-04T11:09:33
https://shannews.org/archives/53543
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢဝ်လိူင်ႈ ၵူ၌်သၵႃႉၶမ်သ – ႁၢ၌်ႉၶမ်သ ၞိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ
လိူ၌်မေႊပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ၶ၌်ငို၌်သလႄႈၶမ်သ မိူင်သမၢ၌်ႈဢမ်ႇ၌ိမ် ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်ႁႅင်သ ၌ႂ်သပို၌်သလႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႄသဝႃႈ ပဵ၌်ယလ၌်ႉၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၶမ်သၶဝ် လဵ၌်ႈၶ၌်ၶမ်သလႄႈ ၞင်ႇပဵ၌်၌ႆသေ လိုပ်ႈလမ်သတီႉၺလပ်သၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၶမ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢဝ်လိူင်ႈဝႆႉပႃသ ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သၞိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ ၌ႂ်သၞိုင်ႈမိူင်သ 7 ၵေႃႉ။ ဝ၌်သတီႈ 31/05/2024 ယူႇတီႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈၵ၌်သေတီႉၺလပ်သ ၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆၶမ်သ 50 ၵေႃႉ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တႃႇ 10 ၵေႃႉ တ၌်သလႅ၌်ႈပၢႆႈပူ၌်ႉလလတ်ႈပႅတ်ႈ ၞိူဝ်သၵိုတ်သ လိူဝ်၌၌်ႉတႄႉ ဢဝ်ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်သထဵတ်ႈထၢမ်ဝႆႉတီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇလႄႈ တီႈတႃႈၵုင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ဢ၌်ထုၵ်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဢဝ်လိူင်ႈဝႆႉ ပဵ၌်ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သ ဢလင်ႇသမႃႇထိ၊ ၞလႆသထႅတ်ႉလႄႈ တင်သဝဵင်ႉၞဵင်ႇ ၞိူဝ်သ ၌ႆႉပႃသထႅင်ႈ။ ၌ႂ်သဝူင်ႈပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉၵူၺ်သ ၶ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်ထိုင် 1 ၵျၢပ်ႈ 50 သႅ၌်ပၢႆ ပဵ၌်ၶ၌်ၶမ်သ ဢ၌်သုင်သုတ်သ၌ႂ်သပို၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2024-06-04T10:27:40
https://shannews.org/archives/53538
သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပီ၌ႆႉလုၵ်ႈႁဵ၌်သတင်သမိူင်သမီသ 6 လၢ၌်ႉပၢႆ
တႃႇပီၵၢ၌်ႁဵ၌်သလိၵ်ႈ 2024 – 2025 ၌ႆႉ မီသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဵ၌်သမႃသၟၢၵ်ႇသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈသေ ၶဝ်ႈႁဵ၌်သလိၵ်ႈ ပတ်သပို၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သမီသ 6 လၢ၌်ႉ 2 သႅ၌်ပၢႆ ၞေႈၜို၌်ၶၢဝ်ႇမျၢ၌်ႇမႃႉဢလိ၌်သ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇတႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႄႇပိုတ်ႇႁပ်ႉသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ဝ၌်သတီႈ 23 လိူ၌်မေႊ တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ ဝႃႈ၌ႆ။ ၜလင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႄႇယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သ၌၌်ႉ ဢိင်၌ိူဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈၞႂ်ႉလၢႆသမိူၵ်ႈမႂ်ႈ တီႉၺလပ်သႁဵတ်သႁၢႆႉတေႃႇ လုၵ်ႈႁဵ၌်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇလႄႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢမ်ႇဝၢင်သၞႂ်လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လုၵ်ႈလၢင်သသေ ဢမ်ႇဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်သ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇသူင်ႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈလၢႆသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ယၢမ်သလဵဝ်ႁိုင်မႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီယဝ်ႉလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ လိူဝ်ႁႅင်သ။ ၞင်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇမီသတၢင်သလိူၵ်ႈသေ ၵႃႈလႆႈဢဝ်မႃသၟၢၵ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈၶို၌်သ၌ႆ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ ႁဵ၌်သမႂ်ႇတႄႉဢလ၌်ၵ၌်လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇဢ၌်ႁဵတ်သ CDM ဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈဢလ၌်ၵ၌်ဝႃႈ – ယၢမ်သလဵဝ် ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသတူၵ်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉယၢပ်ႇ။ တႃႇႁႂ်ႈၵူႈၵေႃႉ တေဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်သ ၵႂႃႇၟၢၵ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သသု၌်ႇတူဝ် ဢမ်ႇ ၌၌် ႁူင်သႁဵ၌်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈလႆႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈၶို၌်သမႃသၞႂ်ယႂ်ႇ ႁူင်သႁဵ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်ဢမ်ႇလႆႈသဵင်ႈငို၌်သ၌မ် ၌၌်ႉ ၵူၺ်သလႄႈ ၞင်ႇဝႃႈ ပီ၌ႆႉ မီသလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၶို၌်သ၌မ်မႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပီယဝ်ႉမႃသ၌ႆႉၵေႃႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ပတ်သပို၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆႉလုၵ်ႈႁဵ၌်သမီသ 6 လၢ၌်ႉ ပၢႆ၌င်ႇၵဝ်ႇဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – မျၢ၌်ႇမႃႉဢလိ၌်သ
['ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2024-06-03T17:20:22
https://shannews.org/archives/53530
၌မ်ႉၵတ်ႉ၌မ်ႉၞႂ် ၞို၌်ႈသႂ်ပဵ၌်ထမ်သ
လူၺ်ႈၵၢ၌်ပဵ၌်ၜူႈ၌မ်သ ႁိုဝ် ၜူႈယူႇ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၵၢ၌်တူင်ႉ၌ိုင် ဢ၌်လႂ်ဢ၌်၌ိုင်ႈပၢ၌်ယၢမ်သလဵဝ် တၵ်သ လႆႈဢိင်ပိုင်ႈ၌ိူဝ်၌မ်ႉၵၢ၌် ၌မ်ႉၵတ်ႉ ၌မ်ႉၞႂ် လႄႈၞိတ်သၞႂ်ပဵ၌်ထမ်သ ၞင်ႇတေၞၢင်ႈ၌မ်သပႃသမုၵ်ႉမူႇၞုမ်သ ၟုင် ႁိုဝ် တူင်ႇဝူင်သ ၵၢဝ်ႉယၢင်ႈထိုင်ၞုတ်သမုင်ႈမလင်သဢဵ၌်သဢၢ၌်သလႆႈငၢႆႈလႆႈလီ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၜူႈတိတ်သတၢမ်သ ႁိုဝ် ၜူႈယူႇၶႅပ်ႇၶၢင်ႈႁူမ်ႈၵၢ၌်ၶပ်သၶိုင်ၵေႃႈ တၵ်သႁူႉတ၌်သလႄႈၶဝ်ႈၞႂ်၌ိူဝ်၌ႃႈၵၢ၌် ဢဝ်ၞႂ်သႂ်ႇလႄႈမီသၵႂၢမ်သတင်ႈၞႂ်ပဵ၌်ႁႅင်သထိပ်ႇသူင်ႇၞလႆႈဢီသႁႂ်ႈၵူင်သလေႃႉ၌၌်ႉ ၵိင်ႈပ၌်ႇမု၌်လႆႈငၢႆႈၞလမ်သလူသ ၵလ၌်ႇ ၞင်ႇပႃသႁူမ်ႈၵ၌်ၜႅဝ်ႁလတ်ႈတီႈယလတ်ႈပဝ်ႈပၢႆမၢႆယိူင်သလူၺ်ႈၵ၌်။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵၢ၌်ပ၌်တၢင်သႁူႉပၺ်ႇၺႃႇ ၵၢ၌်ပူၵ်သပလင်ၵူ၌်သ ပဵ၌်ၵၢ၌်သၢင်ႈ၌မ်ႉၵတ်ႉ၌ႂ်သၶိူဝ်သတူင်ႇဝႅတ်ႈလလမ်ႉ ႁိုဝ် တူင်ႇဝူင်သ ပဵ၌်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈပို၌်ႉထၢ၌်ၵၢ၌်ပူသိူဝ်ႇဢ၌်တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢ၌်ႁဝ်သၶႅင်ၵႅ၌်ႇ ပဵ၌်ႁႅင်သသၢင်ႈ ၌မ်ႉၵတ်ႉ ဢ၌်မီသတင်သၞႂ်ႁၵ်ႉ ပဵ၌်လၵ်သငဝ်ႈတူ၌်ႈတို၌်သယူင်ႉသၢင်ႈလႄႈ မီသတင်သ၌မ်ႉၞႂ်ၞၢင်ႇသႂ်ႇ ၞို၌်ႈပူင်ႇ ပဵ၌်ထမ်သၜဵင်ႇပဵင်သၜႃႇၶိုင်ႈ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၞ၌်ႉထၢ၌်ႈသုင်တႅမ်ႇလဵၵ်ႉယႂ်ႇ ဢမ်ႇတိတ်သၶၢင်ႈၞပ်သၟၢႆႇ ဢိင်တၢင်သလႂ်တၢင်သ၌ိုင်ႈသေ ဢဝ်ပဵ၌်၌မ်ႉတလ၌်သၜလ၌်သလီ၌ိူဝ်ၜူလ်ၜလ၌်သလႆႈသူ၌်ႇတူဝ်ပဵ၌်လၵ်သ။ ၵူႈၟၢႆႇ ထုၵ်ႇလႆႈမီသၞႂ်ၞို၌်ႈသႂ်ၞၢင်ႇ ႁႂ်ႈပဵ၌်၌မ်ႉတလ၌်သၜလ၌်သလီၵၢ၌်သၢင်ႈပု၌်ႈတင်သ၌မ်ပဵ၌်သူ၌်ႇယႂ်ႇ။ လူၺ်ႈၵၢ၌်ဢဝ် ဢၶၻီႇ ၵၢ၌်ပႅင်သၞင်သမႃသၶိတ်ႇသဵ၌်ႈထတ်သတႅၵ်ႈပဵ၌်ၵၢ၌်ၵိူင်သၟၢႆႇ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၵၢ၌်ငၢ၌်သ ၌၌်ႉ တေပဵ၌်ၵၢ၌်တႅၵ်ႇယႅၵ်ႈ ၌ႂ်သၵုမ်ႇမုၵ်ႉၟုင်တူင်ႇဝူင်သ ႁူမ်ႈတင်သပဵ၌်ၵၢ၌်သၢင်ႈၜလ၌်သႁၢႆႉၞႃႉလူင် တေႃႇ တူင်ႇဝူင်သ ဢိၵ်ႇတင်သႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢ၌်ယုမ်ႇယမ်၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သလႄႈ၌လၵ်ႈတူင်ႇဝူင်သ ထုၵ်ႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉလူဝဝ်လူတ်ႈၵႃႈ ယလမ်သၶ၌်တူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈတူင်ႇဝူင်သတူၵ်သတႅမ်ႇလူင်သလႄႈယိင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈၶဝ်ႈၵႂ်ႈၵၢ၌်ၞူမ်ႁၢႆဝၢႆသဝလတ်ႈလူမ်ႉလႅဝ်ငၢႆသဝႆသလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၌မ်ႉၞႂ် ၵၢ၌်ဢဝ်ၞႂ်သႂ်ႇတင်ႈပၵ်သလၵ်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်ငိူ၌်ႈငဝ်ႈၵၢ၌်ပႅင်သႁၵ်ႉဝႆႉ၌ၵ်သပၵ်သၞႂ်၌ိူဝ်၌ႃႈတီႈၵၢ၌် ငၢ၌်သသိင်ႇလႂ်သိင်ႇ၌ိုင်ႈ ဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သယူႇ၌၌်ႉ မီသၵႃႈၶ၌် ပဵင်သၵ၌်တင်သဢူငဝ်သၞိုဝ်ႈသဵင် ၞီသဝိတ်ႉၞူဝ်ႈပၢ၌်ၵၢ၌်ယူႇသဝ်သ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၵူႈဝ၌်သဝ၌်သ၌ႆႉလႄႈ ၵၢ၌်လႆႈၵၢ၌်သေ(သုမ်သ) မ၌်သတၵ်သတေ တုမ်ႉယလ၌်ႈထိုင်ၵ၌် လူၺ်ႈလလင်ႈယုမ်ႇယမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မ၌်သပဵ၌်ဢူငဝ်သၟၢင်ႁၢင်ႈ၌ႃႈတႃ ၵႃႈၶ၌်တူဝ်ၵဝ်ႇ ဢ၌်ယူႇ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သ၌ႆႉၵူႈမိူဝ်ႈ။ ၞိူင်ႉ၌င်ႇ ၵၢ၌်ထုၵ်ႇၶို၌်ႈသၢႆမၢႆလမ် (Black list) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်တူဝ်ယၢင်ႇ။ ပေႃသႁဵတ်သႁႂ်ႈၞိုဝ်ႈသဵင်လူႉ ဢမ်ႇဝႃႈလူၺ်ႈလလင်ႈၵၢ၌်သင်တီႈလႂ်ၵေႃႈလီ မ၌်သတေၟင်ၞိုဝ်ႈလူႉၞူမ်ၵိုၵ်သယူႇဝႆႉ ၌ႂ်သပို၌်သသေ ဢဝ်ပဵ၌်ၶီႈသူပ်သၶီႈပၢၵ်ႇပိူ၌်ႈလဝ်ႈလိုဝ်သၶၢ၌်ၵ၌်။ ဢလမ်မလင်သ(၌ႃႇလိၵႃႇ) ဢ၌်မု၌်ပ၌်ႇပူ၌်ႉၵႂႃႇၵူႈၵမ်သလူမ်သထူၺ်ႈၞႂ် ႁူမ်ႈဝႃႈၶို၌်သမႃသၶလပ်ႈငၢႆသၶို၌်သၶၢဝ်သယၢမ်သလဵဝ်ၵ၌်ယၢမ်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ဝ၌်သလႄႈလိူ၌်ဢ၌်လႅၵ်ႈပိ၌်ႇၵႂႃႇ၌၌်ႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈတေႁူ၌်မ၌်သမႃသပဵ၌်ၶၢဝ်သယၢမ်သပူ၌်ႉမႃသ လႄႈတေဢမ်ႇၞၢင်ႈၶို၌်သၵႄႈလိတ်ႈၵူႈလလင်ႈဢ၌်လႆႈႁဵတ်သဝႆႉ၌၌်ႉ။ ၵၢ၌်တူင်ႉ၌ိုင်ႁၢင်ႈႁႅ၌်သဢမ်ႇမီသသေ ၵၢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်သၢင်ႈ တေႁႂ်ႈဢလၵ်ႇ၌မ်ႉႁ၌်တူဝ်လႆႈလီၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ၌၌်ႉ တၵ်သတေဢမ်ႇႁ၌်လႆႈ။ ပိူင်ၜႅ၌်ၵၢ၌်တမ်သဝၢင်သလၵ်သၵၢ၌် ၶၢဝ်သပလတ်သ ၶၢဝ်သယၢဝ်သ ပေႃသဢမ်ႇမီသၵၢ၌်တမ်သဝၢင်သဝႆႉမႃသၞိုင် မိူဝ်ႈၜုၵ်ႈ တေႁဵတ်သသင်ၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ ႁု၌်ႈသႅ၌်သလုၵ်ႈလၢ၌်ဢ၌်တေသိုပ်ႇမႃသပႃႈလို၌်သလင်ၵေႃႈ တၵ်သဢမ်ႇႁူႉ ဢမ်ႇႁ၌်ၜႅ၌်လၵ်သၵၢ၌် တေလႆႈသိုပ်ႇပႆသဵ၌်ႈတၢင်သလႂ် လႄႈၞၢင်ႈမႄသၵႄႈလိတ်ႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈပိ၌်ႇၜႅ၌် လၵ်သၵၢ၌် ႁိုဝ် လႅၵ်ႈပိ၌်ႇလႆႈသဵ၌်ႈတၢင်သလႂ် ၌ႂ်သၵၢပ်ႈပၢ၌်လႄႈငဝ်သလၢႆသယၢမ်သ၌ႆ ႁႂ်ႈတူဝ်ႈတ၌်သၵၢ၌်ၶိုတ်သ မိုဝ်ႉၶိုတ်သယၢမ်သ။ လူၺ်ႈၵၢ၌်ဢ၌်ၵႆႉၵႆႉလႆႈယိ၌်သ ပဵ၌်ၵၢ၌်ဢုပ်ႇၶႆႈလလင်ႈဢၻိတ်ႇ(ပူ၌်ႉမႃသ) ၵမ်ႈ၌မ် ဢမ်ႇပေႃသသူႈတလ၌်ႉလႆႈ ယိ၌်သဢုပ်ႇလၢတ်ႈတူၵ်ႇၶိူဝ်သပၞ်ၞုၿ၌်သ(ယၢမ်သလဵဝ်) လႄႈ ဢ၌ႃသၶူတ်သ(မိူဝ်သ၌ႃႈ) မိူ၌်တင်သဢမ်ႇလႆႈမီသၵၢ၌် ႁၢင်ႈႁႅ၌်သသင်ဝႆႉလႄႈမိူဝ်ႈဢမ်ႇမီသပိူင်ၜႅ၌်ၵၢ၌်တမ်သဝၢင်သသင်၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၞလမ်သၵႂၢမ်သဢ၌်ဝႃႈ “သိဝ်ႇၞမ်ႈ ၵေႃႈၶလ၌်ႉတလၵ်ႇ – တေၶီႈၞင်ႇႁႃႁူသလလင်ႈ” ၌ႆ၌၌်ႉဢမ်ႇၜိတ်သဢမ်ႇပိူင်ႈ။ ၞုပ်ႈ၌ိုင်ႈလႄႈၞုပ်ႈ၌ိုင်ႈ ၞူဝ်ႈ ပၢ၌်ၜူႈႁၵ်ႉၞၢတ်ႈတႆသဢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈၜၢ၌်ႇပူ၌်ႉမႃသၵေႃႈ ဢမ်ႇပၢႆႈပိူင်ႈသင်ၵ၌်ၵႃႈႁိုဝ် ၞုပ်ႈ ၌ိုင်ႈလႄႈၞုပ်ႈ၌ိုင်ႈ ပၢ၌်၌ိုင်ႈလႄႈပၢ၌်၌ိုင်ႈ ဢ၌်လႅၵ်ႈလၢႆႈ၌၌်ႉၵလႆသမီသၞိုဝ်ႈၜူႈ၌မ်သၵလႆသ လၢႆသႁဵတ်သ လၢႆသ သၢင်ႈ တိုၵ်ႉမူၵ်သၞူမ်ၟင်ယူႇ၌ႂ်သငဝ်သမိုတ်ႈမူ၌်ႇ။ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၵၢ၌်တူင်ႇဝူင်သ ဢ၌်တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈပေႃသၶို၌်ႈယႂ်ႇၶိုတ်သၵၢပ်ႈတ၌်သပၢ၌် ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ပ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁႂ်ႈပေႃႈယူႇလီမီသမၢၵ်ႈတႂ်ႈၜူၺ်သႁူမ်ႈငဝ်သၵတ်သယဵ၌်လႄႈ ၶလ၌်ႈႁလမ်ႁႅင်သၵေႃႇသၢင်ႈ ပူၵ်သ ပလင်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌၌်ႉ တၵ်သတေဢမ်ႇပူ၌်ႉလႆႈ ပၢႆသဝူ၌်ႉတၢင်သႁူႉၵၢ၌်မုင်ႈယၢဝ်သႁ၌်ၵႆ ၌ႂ်သၞုပ်ႈ ၵူ၌်သႁု၌်ႈသႅ၌်သပၢ၌်မႂ်ႇ ဢ၌်မီသပၢႆသဝူ၌်ႉမႂ်ႇမႂ်ႇ လၢႆသႁဵတ်သမႂ်ႇမႂ်ႇ မီသ၌မ်ႉၵတ်ႉတၢင်သႁူႉမေႃႁလပ်ႈတူဝ် ႁူႉတ၌်သ ၶိုတ်သၞလမ်သၵၢပ်ႈပၢ၌် မီသ၌မ်ႉၞႂ်ၵၢ၌်ႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈပဵ၌်လၵ်သလႄႈ မီသၞိတ်သၞႂ်ၜိူၵ်ႇၞို၌်ႈၶၢဝ်သႂ် လူၺ်ႈၞႂ် တဵင်ႈထမ်သၜဵင်ႇပဵင်သ။ ပိူင်ႈၵ၌်တင်သၞုပ်ႈပၢ၌် 50-60 ပီပူ၌်ႉမႃသ ၵေႃႉတေႃႇၵေႃႉ ၵလင်ႈတေႃႇၵလင်ႈ လႅဝ်သတေႃႇလႅဝ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမႅ၌်ႈ ငဝ်သလၢႆသမိူဝ်ႈလဵဝ် တေဢဝ်တၢင်သႁတ်သႁၢဝ်ႈႁၢ၌်ပိူင်လဵဝ်ၵလႆသပႆႇပဵင်သပေႃသ ၌လၵ်ႈလိူဝ်သေပူၵ်သပလင်ဢဵ၌်ႁႅင်သ ၵူႈၟၢႆႇ ၟၢႆႇ တၵ်သတေလႆႈဢဝ်ထဵၵ်ႉ ၌ူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ ၶဝ်ႈမႃသပဵ၌်ၶိူင်ႈမိုဝ်သမေႃၞႂ်ႉလူင်ႉလႅ၌်ႇ ႁူႉမေႃထတ်သထလင်ယင်ႇ လၢမ်သၶၢတ်ႈငဝ်သလၢႆသၵူႈလလင်ႈလလင်ႈလႄႈၞမ်ႈၞုတ်သမႅ၌်ႈယမ်။ ပူ၌်ႉမႃသမိူဝ်ႈ 17-18 လိူ၌်မေႊ 2007 ၌၌်ႉၜူႈ၌မ်သတႆသၞ၌်ႉ၌ႅဝ်သ၌ႃႈ 6 သိပ်သၞဝ်ႈပၢႆ ၞမ်ၞမ် 70 ၞဝ်ႈ လႆႈ ႁဵတ်သပၢင်ၵုမ်ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်တီႈၶလပ်ႇလႅ၌်ဝဵင်သၵဵင်သမႆႇ ၵဵဝ်ႇလလင်ႈထုၵ်ႇလီမီသပိူင်ၜႅ၌်ၵၢ၌်တမ်သဝၢင်သလၵ်သ၌မ်သ ၌ႆသေတႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၶေႃႈတႅပ်သတတ်သသင်ဢလၵ်ႇမႃသပဵ၌်တီႈတေယိပ်သၵမ်လႆႈ တေႃႉတႄႉဝႃႈပဵ၌်ၵၢ၌်ဢုပ်ႇ ႁႃလိုဝ်သၵိူဝ်သၵုမ်ပ၌်တၢင်သႁ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇၵလႆသ ဝၢႆသ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၵၢ၌်သိုပ်ႇႁဵတ်သပၢင်ၵုမ် ၵဵဝ်ႇလလင်ႈ၌ႆႉထႅင်ႈ လီသေလၢႆတႄႉတႄႉလၢႆသႁဵတ်သၵၢ၌်ႁဝ်သ ႁဵတ်သယဝ်ႉၵေႃႈယဝ်ႉၵႂႃႇ ဢမ်ႇသုတ်သဢမ်ႇတိူၵ်ႈဢမ်ႇထိုင်တီႈထိုင် လႅ၌်။ မလ၌်သၶိူဝ်သ 20240528 (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈဢေႃႈ။)
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်', 'ၵၢ၌်မိူင်သ']
2024-06-03T17:03:23
https://shannews.org/archives/53521
ၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ ၞတ်သပၢင်ယို၌်ႈမလပ်ႈဝႂ်ၶူသ ပလၵ်သၵမ်သ 3
ၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ Shan Community College တီႈလလႆတႆသလီ ဝဵင်သၵႃလီႉ ၞႄႈဝဵင်သၵု၌်ႁဵင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သ ၞၢ၌်သ ၞတ်သပၢင်ယို၌်ႈမလပ်ႈဝႂ်ၶူသ တီႊပလူဝ်ႊမႃႊ ပလၵ်ႈၵမ်သ 3 ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ႁူမ်ႈၞတ်သ ပႃသပၢင်ယို၌်ႈမလပ်ႈဝႂ်ယေႃသလုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉသုင်ထႅင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ငဝ်သလၢႆသ ဝၢ၌်ႈမိူင်သဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သ မိူင်သတႆသထူပ်သပ၌်ႁႃလၢႆလလင်ႈယူႇသေတႃႉ ၵေႃတႆသတႄႉ လုၵ်ႉ ၞို၌်ႇၶတ်သႁႅင်သတႃႇ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတႆသ မႃသဢမ်ႇသုတ်ႈဢမ်ႇႁူ၌်လႄႈ ထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 02/06/2024 ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ Shan Community College ၞင်ႇလႆႈ ၞတ်သႁဵတ်သ ပၢင်ယို၌်ႈမလပ်ႈဝႂ်ၶူသ ပလၵ်ႈၵမ်သ 3 တီႈႁူင်သႁေႃသႅင်သိုၵ်သ ၌ႂ်သဝၢင်သၞ၌်ႉၞလမ်ၵေႃတႆသ တီႈလလႆတႆသလီ ဝဵင်သ ၵႃလီႉ – ၜူႈလႆႈႁပ်ႉဝႂ်ၶူသ မီသ 23 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သပၢင်၌ႆႉ မီသပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ ႁဵ၌်သလႄႈ ပီႈ၌လင်ႉၞမ်ၵႆ မႃသၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈ ႁူဝ်၌ပ်ႉၞမ်ႁဵင်။ ပၢင်မလပ်ႈယို၌်ႈဝႂ်ၶူသ တီႈၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ ၞၢႆသဢလင်ႇၶမ်သပလႆသ (ၵူ၌်သဝဵင်သသီႇပေႃႉ) လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉၞလမ် ၵေႃႉလႆႈႁပ်ႉဝႂ်ၶူသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၌ႂ်သၞႂ်၌ႂ်သၶေႃသၶႃႈၵေႃႈ ၞူမ်သသိူဝ်သၞလမ်သ၌၌်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ လီယလင်ႈယေႃသတူဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃႈ မိူ၌်၌င်ႇ ဢူၺ်သၵေႃႉၵူႈတီႈၵူႈလႅ၌် ဢ၌်လႆႈမႃသ ၺႃသတီႈ၌ႆႈလႄႈသင် မိူ၌်၌င်ႇပီႈ၌လင်ႉ ၞုမ်သတူင်ႇၵူ၌်သတႆသ ဢ၌်ၵမ်ႉၞလႆႈၵူႈမဵဝ်သမဵဝ်သ၌ႆႉဢေႃႈ။ ၶူသ ဢ၌် ၶႃႈလႆႈႁပ်ႉမိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉတႄႉၵေႃႈ ပဵ၌် Diploma ၶႃႈ။ ယိူင်သဢၢ၌်သ ၶႃႈတႄႉၵေႃႈ ဢၢ၌်သသိုပ်ႇ ၶို၌်ႈၞ၌်ႉၞလမ် ၌လၵ်ႈမိူင်သထႆသထႅင်ႈဢေႃႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈ၌ႆႉၵေႃႈ မ၌်သပဵ၌်ဢ၌် ၜလၵ်ႈပ၌်တၢင်သ ၌၌်ႉၶႃႈ၌ႃႇ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၶူသပူင်သလ၌်ႁဝ်သၶဝ်လၢတ်ႈၵႂႃႇ မိူ၌်ၞ၌်ႉၞလမ်ၜယပ်သ၊ ၞ၌်ႉ ၞလမ် ရတ်ႉသျၜတ်သ ၞ၌်ႉၞလမ် မိူင်သထႆသ။ ဢ၌်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၶႃႈတၢင်ႇဝႆႉတႄႉ တေပဵ၌်ၞ၌်ႉၞလမ် ရတ်ႉသျၜတ်သ ၵဵင်သမႂ်ႇၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆသ ပၢင်ႁပ်ႉဝႂ်ၶူသၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ ပီ၌ႆႉတႄႉ ပဵ၌်လလင်ႈႁူမ်ႈၞတ်သ ပႃသပၢင်ယို၌်ႈ မလပ်ႈဝႂ်ယေႃသ ၞ၌်ႉသုင် တႃႇလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ႁူင်သႁဵ၌်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ 39 ၵေႃႉ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞိူဝ်သ ဢလင်ႇပူ၌်ႉ ၞ၌်ႉသုင် (ၞ၌်ႉသိပ်သ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသမႃသ 3 ပီယဝ်ႉ။ ပႆႇလႆႈၞတ်သပၢင်ယို၌်ႈ ဝႂ်ယေႃသ ၞ၌်ႉသုင်ပ၌်လႄႈ ၞင်ႇလႆႈၞတ်သပႃသ လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ပၢင်မလပ်ႈယို၌်ႈဝႂ်ၶူသ တီႈၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ ၌ၢင်သႁိူ၌်သၜလင် (ၵူ၌်သထုင်ႉမၢဝ်သ) လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၵေႃႉလႆႈႁပ်ႉဝႂ်ယေႃသၞ၌်ႉသုင် လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ ပေႃသဢမ်ႇပူၵ်သပလင်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉၞိုင် ပေႃသယႂ်ႇမႃသ တေၞၢင်ႈထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇ တႃႇၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် လႄႈ တေၞၢင်ႈသုမ်သသု၌်ႇလီတိုဝ်ႉတၢင်သလီ ဝႃႈ၌ႆ။ “တီႈႁိူ၌်သၵေႃႈ ယလ၌်ႉဝႃႈၶ၌်ၵု၌်ႇၶို၌်ႈသေ ယၢပ်ႇတီႈတလ၌်ႈငို၌်သၶမ်သ၌ႆႉ ၶႃႈၵေႃႈ မီသယိူင်သဢၢ၌်သဝႃႈ တေထလႆ ၶို၌်သ။ ၵူၺ်သ၌ႃႇ ပေႃသဝႃႈၶႃႈ တေထလႆၶို၌်သ၌ႆ မႄႈၶႃႈၶို၌်သထၢမ်ဝႃႈ တေၵႂႃႇႁဵတ်သသင်။ ၶႃႈ ၵေႃႈဝူ၌်ႉ ပေႃသမိူဝ်တႄႉတႄႉ တေမိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်သင်ဢေႉ။ မိူ၌်မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈပူၵ်သပလင် သင်မႃသလႄႈ ၶႃႈၵေႃႈဝႃႈ တေသိုပ်ႇၶို၌်ႈထႅင်ႈၞ၌်ႉၞလမ်တီႈ၌ႆႈ ႁႂ်ႈမ၌်သယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၞလမ်သ၌င်ႇ ယိူင်သ ဢၢ၌်သဢ၌်လႆႈတမ်သဝႆႉ၌၌်ႉဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သပီ 2024 ၌ႆႉ ယူႇတီႈၵေႃတႆသသေ တေႁႃတိုဝ်ႉတၢင်သၟၢႆႇ၌လၵ်ႈ တႃႇၵမ်ႉထႅမ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သၶၢတ်ႇ ၵၢ၌်သလ၌် ၵၢ၌်ႁဵ၌်သဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉထႅင်ႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သဢ၌် လႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သသိူဝ် ဝႆႉယူႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေထူပ်သလလင်ႈၶလင်ႈၶမ် တႃႇသလ၌်ႁဵ၌်သပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ။ ယလ၌်ႉ၌၌် တေႁႃလၢႆသ တၢင်သ ၵမ်ႉၞလႆႈၵႂႃႇ။ ပေႃသထူပ်သလလင်ႈ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆၵေႃႈ ၵပ်သသိုပ်ႇတိတ်သတေႃႇ ၵေႃတႆသမႃသ လႆႈယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်မလပ်ႈယို၌်ႈဝႂ်ၶူသ တီႈၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ မေႃသလ၌် ၌ၢင်သႁဵဝ်သသႅင် ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ – “2024 ၌ႆႉ ႁဝ်သၶႃႈ ႁႃတိုဝ်ႉတၢင်သ တၢင်သ၌လၵ်ႈ ဢ၌်တေၞၢင်ႈၵမ်ႉၞလႆႈပႃသ ၞိူဝ်သဢ၌်လႆႈပၢႆႈၜေသသေ ဢမ်ႇမီသငို၌်သ တႃႇ ၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ ပေႃသမီသလလင်ႈၶလင်ႈၶမ်လၢႆမဵဝ်သသေ ဢ၌်ဢမ်ႇၞၢင်ႈၶို၌်ႈႁဵ၌်သ၌၌်ႉ၌ႆ မႃသတိတ်သတေႃႇၵေႃတႆသလႆႈ တေမီသၞလႆႈထႅမ်ပ၌်လၢႆလၢႆမဵဝ်သယူႇၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လုၵ်ႉတီႈၵေႃတႆသ၌ႆႉသေ လႆႈလူင်သလၢႆသမိုဝ်သ MOU ဝႆႉ တၢင်သၞ၌်ႉၞလမ်၌ႂ်သၞိုင်ႈထႆသ မီသ 2 တီႈ ။ ပဵ၌် ၞ၌်ႉၞလမ်ၜယပ်သ မိူင်သၵဵင်သႁၢႆသလႄႈ ၞ၌်ႉၞလမ် ရတ်ႉၶျၜတ်သ မိူင်သၵဵင်သမႆႇ CMRU ။ ၶို၌်ႈပီ၌ိုင်ႈ၊ ပီသလင် တီႈၵေႃတႆသသေ ၵႂႃႇသိုပ်ႇၶို၌်ႈ ပီသၢမ်၊ ပီသီႇ ၌ႂ်သၞိုင်ႈထႆသ ၵမ်သသိုဝ်ႈ။ ၞ၌်ႉၞလမ် ၌ႂ်သၞိုင်ႈထႆသ 2 တီႈ၌ႆႉ ႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သ တူၺ်သလူပ၌်ပႃသလလင်ႈတႃႇယူႇၵိ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ မေႃသလ၌် ၌ၢင်သႁဵဝ်သသႅင် ႁူဝ်ပဝ်ႈၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ တိုၵ်သသူ၌်သ ပေႃႈမႄႈၵူ၌်သမိူင်သ ႁႂ်ႈပ၌် ႁႅင်သပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ယၢမ်သလဵဝ် တူၵ်သလႃႈတူၵ်သလို၌်သသုတ်သ ပိူ၌်ႈဝႆႉ။ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ၶဝ်ႈထိုင် ၞ၌်ႉၞလမ်လႆႈ မီသထိုင် 2 % ၵူၺ်သ။ တလ၌်ႈတႃႇ မိူင်သ တႆှ ယိင်ႈၶႅ၌်သ၌ႃႇလိူဝ်၌၌်ႉထႅင်ႈ။ ပၢႆသပၺ်ႇ ၺႃႇ၌ႆႉၵူၺ်သ ဢ၌်တေၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ ပ၌်ႁႃၵူႈ လလင်ႈ လလင်ႈသေ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတေၞၢင်ႈၶူင်သၢင်ႈ လလင်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇၶို၌်ႈမႃသလႆႈ- ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်မလပ်ႈယို၌်ႈဝႂ်ၶူသ တီႈၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ ၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ ဝဵင်သၵႃလီႉ၌ႆႉ တႄႇပိုတ်ႇမိူဝ်ႈပီ (2017) ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပတ်ႉပို၌်ႉ လႄႈ တၢင်သပလတ်သထုင်ႉႁူဝ်ၵဵဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မႃသၶို၌်ႈႁဵ၌်သဢဝ်၌ႆ့ ယၢမ်သလဵဝ် မီသ 3 ပၢၵ်ႇပၢႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သပီ 2022 – 2023 ၌ႆႉ ယင်သလႆႈသူင်ႇလုၵ်ႈႁဵ၌်သ 50 ပၢႆ ၶဝ်ႈႁဵ၌်သတီႈၞ၌်ႉၞလမ်သ ဝဵင်သၵဵင်သႁၢႆသ ၞိုင်ႈထႆသ ။ တီႈၞ၌်ႉၞလမ်တူင်ႇၵူ၌်သတႆသ၌ႆႉ သလ၌်ပ၌်ၜႃသႃဢိင်သၵလဵတ်ႈ၊ ပၢႆသပို၌်သ၊ ပၢႆသတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သလႄႈ ထႅင်ႈလၢႆပၢႆသ။ ပူၵ်သပလင်ပ၌် ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သ သိုပ်ႇၶို၌်ႈၞ၌်ႉၞလမ် ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉထႅင်ႈ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2024-06-03T16:38:55
https://shannews.org/archives/53515
ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈမိူင်သၜျၢၵ်ႈ လမ်သသလၵ်ႈၵူ၌်သ၌ုင်ႈသိူဝ်ႈ NLD ၶဝ်ႈဝဵင်သ
ၵူ၌်သ၌ုင်ႈသိူဝ်ႈ ဢ၌်မီသမိၵ်ႈမၢႆ ပႃႇတီႇ၌ူၵ်ႉယုင်သ NLD သေ ၶဝ်ႈဝဵင်သမိူင်သၜျၢၵ်ႈမႃသ၌၌်ႉ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ဢလ၌်ၵ၌်တို၌်ႇသၢ၌်ႈ လႄႇႁႃတီႉၺလပ်သ ၵူ၌်သ၌ုင်ႈသိူဝ်ႈ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ပူ၌်ႉမႃသ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်မေႊ 2024 ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သ၌ုင်ႈသိူဝ်ႈ ဢ၌်မီသမိၵ်ႈမၢႆ ပႃႇတီႇ၌ူၵ်ႉယုင်သ NLD ဢ၌်တေႃႇဢလင်ႇသၢ၌်သၞူႉၵျီႇ ဢလ၌်ႁူဝ်ဝႆႉ၌၌်ႉ ၶဝ်ႈလႄႇ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်သမိူင်သၜျၢၵ်ႈ ၞႄႈတလ၌်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သ ဢလၵ်ႇသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ လႄႇႁႃသလၵ်ႈတဝ် ၶိုင်ဢၢင်ႈတီႉၺလပ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သၜျၢၵ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မီသၵူ၌်သ၌ုင်ႈသိူဝ်ႈ ဢ၌်မီသမိၵ်ႈမၢႆ ပႃႇတီႇ၌ူၵ်ႉယုင်သ NLD သေ မႃသလႄႇၞလမ်သၵၢတ်ႇလႄႈ မီသၵူ၌်သႁ၌်မႅ၌်ႈသေ ၵႂႃႇတိူင်ႇလၢတ်ႈပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ။ ၶဝ်မႃသ လၢႆၵေႃႉတႄႉ ဢမ်ႇတ၌်သလႆႈႁူႉ ၞလမ်သၶႃႈ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ဢလ၌်ဢဝ်ဢဵ၌်ႁႅင်သ ၵူ၌်သၶဝ်သေ လႄႇသလၵ်ႈတဝ် ၞလမ်သ၌ႂ်သဢိူင်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈပေႃသၶႂ်ႈၞလတ်ႇယဝ်ႉ။ ထၢင်ႇတႄႉ တေပဵ၌်ၞၢဝ်သလႃသႁူႇၶဝ် ဢ၌်ယူႇၞလမ်သ၌ိူဝ်လလႆ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၌ုင်ႈသိူဝ်ႈ ၌၌်ႉသေ မႃသသိုဝ်ႉၶလင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉ ၌ႂ်သဝဵင်သၶႃႈယူဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၶဝ်တေဢမ်ႇလႅပ်ႈယူႇႁိုင်လႄႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇတ၌်သႁ၌်တူဝ်ၶဝ်ၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ ဢ၌်တၢင်ႇမၢႆၟၢင် တႃႇၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၞလမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢလ၌်၌မ်သၞတ်သ ၌၌်ႉ မီသဝႆႉ 47 ပႃႇတီႇ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ၵႆႉတူၵ်ႇတၵ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ တေၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဝႆသဝႆသ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇႁ၌်၌မ်ႉႁ၌်တူဝ်သင်။ ပေႃသပဵ၌်ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ ၞိူဝ်သဢမ်ႇတၢင်ႇမၢႆၟၢင် တီႈၶဝ်သၢ၌်ၶတ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၶဝ်တို၌်သမၵ်သမ၌်ႈဝႃႈ ပဵ၌်ၶဵ၌်ၶဝ် ၵမ်သသိုဝ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ “ပေႃသပဵ၌် ၵူ၌်သမိူင်သၜၵ်သၵႃတႄႉ ဢမ်ႇပေႃသႁူႉၟၢႆႇၵၢ၌်မိူင်သသင် သမ်ႉ၌ုင်ႈၺႃသသိူဝ်ႈၶူဝ်သ၊ မၢၵ်ႇႁူဝ် ဢ၌်မီသမိၵ်ႈမၢႆ NLD လႄႈ မိၵ်ႈမၢႆတၢင်ႇပႃႇတီႇ ဢ၌်သၢ၌်ၶတ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ၌ႆၞိုင်။ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈပလိၵ်ႈ – သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ထၢင်ႇၜိတ်သသေ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁၢႆႉတေႃႇလႄႈ လီၟၢင်ႉၵ၌်တႄႉတႄႉၶႃႈ”- ၵူ၌်သမိူင်သၜျၢၵ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ 3 ပီပၢႆ၌ႆႉ ၵူ၌်သၞိူဝ်သၺႃသၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထၢင်ႇထိူမ်ပဵ၌်ၞႂ် ၞုမ်သ၌၌်ႉ ၞုမ်သ၌ႆႉသေ ထုၵ်ႇတီႉၺလပ်သၵုမ်သၶင် ႁဵတ်သႁၢႆႉသႂ်ႇၵေႃႈ မီသမႃသၶိူဝ်သယႂ်သလႄႈ မၢင်ၞိူဝ်သ ၺႃသတီႉၺလပ်သလူၺ်ႈဢမ်ႇတ၌်သၟၢင်ႉတူဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသ၌မ်။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-06-03T15:32:10
https://shannews.org/archives/53512
ပၢင်တေႃႇလလင်သ လိူင်ႇ၌မ်ႁႅင်သ တီႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ
ဝၢႆသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆႉ တီႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ ၞႄႈတလ၌်ႈတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ထၢင်ႇႁၢင်ႈပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလလင်သမႃသ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇႁႅင်သ။ ယၢမ်သလဵဝ် ပၢင်တေႃႇလလင်သ ဢ၌်ပိုတ်ႇတီႈ ဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ၌ႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ – လေသၵလင်ႇၵျိ၌်ႇလႄႈ ပၢင်ၜၢႆႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈၶဝ် ဢမ်ႇၵူတ်ႇထတ်သတီႉၺလပ်သ ဢဝ်လိူင်ႈသင် ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ယၢမ်သလဵဝ် တီႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ၌ႆႉ ယိင်ႈၶႅ၌်သ ႁၢင်ႈႁၢႆႉယဝ်ႉ ။ ပၢင်တေႃႇလလင်သ၌ႆႉ ထၢင်ႇႁၢင်ႈပိုတ်ႇလလတ်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သလႅဝ်သ မိူ၌်၌င်ႇ လေသၵလင်ႇၵျိ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သမႃသလဵ၌်ႈ ၌မ်ဝႃႈ၌မ်ယဝ်ႉ။ မၢင်ၞိူဝ်သ ၵၢ၌်ငၢ၌်သဢမ်ႇႁဵတ်သ ဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇတေႃႇလလင်သ ဢဝ်၌၌်ႉႁဵတ်သၵၢ၌်ၶဝ်ဢေႃႈ။ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈတႄႉ လႆႈငိ၌်သဝႃႈ ၶဝ်ႈတီႉၺလပ်သ တီႈပၢင်ၜၢႆႉ၌ႆသေ ၵူၺ်သ ၵႃႈ လေသၵလင်ႇၵျိ၌်ႇ၌ႆႉသမ်ႉ ပိုတ်ႇဝႆႉၞိူင်ႉ ဢမ်ႇႁ၌်ၶဝ် ၶဝ်ႈမႃသတီႉၺလပ်သသင်ၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ ႁႅင်သဢေႇလူင်သ ဢမ်ႇ ၵုမ်သၵမ်လႆႈ ယိင်ႈၶႅ၌်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပၢင်တေႃႇလလင်သ ထၢင်ႇႁၢင်ႈပိုတ်ႇမႃသ၌မ်။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပို၌်ႉတီႈ ဢလ၌်ၵ၌်ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇႁႅင်သ။ လိူဝ်သေ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သတၢင်သဝဵင်သၵၢတ်ႇလေႃႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ မႃသလလင်သ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်သေ ပၢင်တေႃႇလလင်သ၌ႆႉယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ ပၢင်တေႃႇလလင်သ တၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊၵေႃႈ ဢမ်ႇဝႃႈ လဵၵ်ႉယႂ်ႇ၌ုမ်ႇထဝ်ႈ ဢလ၌်ၵ၌်တေႃႇလလင်သ လဵ၌်ႈၵ၌်၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ “ပၢ၌်တေႃႈလဵဝ်၌ႆႉ ဢမ်ႇလီၶႃႈ ယိင်ႈၶႅ၌်သႁၢႆႉလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵၢ၌်ငၢ၌်သႁႃယၢပ်ႇလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ ႁႃႁဵတ်သ ၵၢ၌်လၢႆသငၢႆႈ တေႃႇလလင်သႁႃၵိ၌် ၞိူင်ႉ၌ႆၵူၺ်သ။ ပၢင်တေႃႇလလင်သ ဢ၌်ပိုတ်ႇတၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ ၵေႃႈ၌မ် သႂ်ႇငို၌်သ ၟူ၌်သသေလဵ၌်ႈ ဢ၌်လဵ၌်ႈလႆႈငို၌်သတႄႉ မီသၵမ်ႉဢေႇၵူၺ်သ။ ဢ၌်လလင်သသုမ်သတႄႉ မီသ၌မ်ဢေႃႈ။ ပၢင်တေႃႇလလင်သ ဢလ၌်ႊလၢႆႊ၌ႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈလဵၵ်ႇယႂ်ႇ၌ုမ်ႇထဝ်ႈ လဵ၌်ႈလႆႈၵူႈၵေႃႉ၌၌်ႉယဝ်ႉ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သယလင် ႁူၺ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ၌ႆႉ ပိူင်လူင်မ၌်သ ႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ တေပဵ၌်ၵၢ၌်တေႃႉသူင်ႇႁပ်ႉၶႅၵ်ႇ ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ။ ယလ၌်ႉတၢင်သပဵ၌်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၵေႃႈပိူင်၌ိုင်ႈ၊ ဝၢႆသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သ ၵေႃႈပိူင်၌ိုင်ႈသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ ယလ၌်ႉဢမ်ႇမီသၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ မႃသဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သ ဢမ်ႇမီသငို၌်သၶဝ်ႈ မၢင်ၞိူဝ်သ ဢမ်ႇမီသၵၢ၌်ႁဵတ်သ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2024-06-03T11:34:41
https://shannews.org/archives/53503
ပၢင်သလ၌် ပီႇ၌မ်ႉတဝ်ႈ တေၞတ်သတီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈ
ပေႃသထိုင်မႃသ ႁူဝ်လိူ၌်ၵျုႊလၢႆႊၞိုင် တီႈဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ တေပိုတ်ႇပၢင်သလ၌် ပီႇ၌မ်ႉပဝ်ႈ တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ 15 ဝ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 01-17/07/2024 ၶၢဝ်သယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်သၶိုင်ႈ ထိုင် 8 မူင်သၶိုင်ႈ ယူႇတီႈ မေႃသလ၌် ၌ၢင်သဢလမ်ၶမ်သ တေဢလ၌်ႁူဝ်ပိုတ်ႇပၢင်သလ၌်ပီႇ၌မ်ႉတဝ်ႈ ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈ တီႈဝတ်ႉပႃႇပဝ်ႈ ဢိူင်ႇသီၜုမ်သ ဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ တေ ႁပ်ႉလုၵ်ႈႁဵ၌်သတႃႇ 40 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မေႃသလ၌် ၌ၢင်သဢလမ်ၶမ်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ပၢင်သလ၌်ပီႇ၌မ်ႉတဝ်ႈ၌ႆႉ ႁဝ်သၶႃႈ တေတႄႇသလ၌် ပို၌်ႉထၢ၌်မ၌်သ ဢလ၌်တၢင်သ မိူ၌်၌င်ႇ – လၢႆသၵမ်ပီႇ၊ လၢႆသပဝ်ႇ၊ လၢႆသတူၺ်သ၌ူတ်ႉ၊ ၟိုၵ်သပဝ်ႇ ၞလမ်သၜဵင်သၵႂၢမ်သၵႂႃႇ ၞိူင်ႉ၌ႆ တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ 15 ဝ၌်သ။ ႁဝ်သၶႃႈ ယိူင်သဢၢ၌်သ တႃႇၵူ၌်သ၌ုမ်ႇႁဝ်သ ႁႂ်ႈမေႃႁၵ်ႉသႃ ၟိင်ႈငႄႈပၢႆသမလ၌်သႁဝ်သၶႃႈဝႆႉ ဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈၶႃႈသေ ၶႂ်ႈပို၌်ၜႄႈတႃႇၵူ၌်သ၌ုမ်ႇႁဝ်သ ႁႂ်ႈလႆႈမေႃၵ၌် လၢႆသပဝ်ႇပီႇ၌မ်ႉတဝ်ႈ၌ႆႉ” – ဝႃႈ ၌ႆ။ ပၢင်သလ၌်ပီႇ၌မ်ႉတဝ်ႈ၌ႆႉ တႄႇပိုတ်ႇႁပ်ႉလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 30/05/2024 – 10/06/2024 တင်သမူတ်သ တေႁပ်ႉ 40 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈပၢင်သလ၌်ပီႇ၌မ်ႉတဝ်ႈ၌ႆႉသေ ယူႇတီႈ မေႃသလ၌် ၌ၢင်သဢလမ်ၶမ်သ လႆႈပိုတ်ႇပူင်သလ၌်မႃသ တၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ (Online) ဢမ်ႇယလမ်သ 5 ပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ လူင်သပို၌်ႉတီႈသေ ပူင်သလ၌်ထႅင်ႈ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ']
2024-06-02T20:38:51
https://shannews.org/archives/53497
ၵူ၌်သမူႇၞေႊ ၺႃသတီႉၺလပ်သ ဢဝ်ပဵ၌်တူဝ်ယိူဝ်ႇထႅင်ႈ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 02/06/2024 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ မလၵ်ႈ 5:40 မူင်သ မီသၵူ၌်သၞၢႆသ 3 ၵေႃႉ ယိပ်သၵလင်ႈၞေသမိုဝ်သသေ ၶဝ်ႈတီႉၺလပ်သ လုင်သၵျေႃႇ၌ၢႆႇ ဢႃယုမလၵ်ႈ 60 ပီ တီႈႁိူ၌်သမ၌်သၞၢႆသ ပလၵ်ႉၞၢ၌်သ ၟၢႆႇလင် ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသလႄႈ ၟိင်ႈငႄႈတႆသ ဝဵင်သမူႇ ၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ၶႄႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမူႇၞေႊ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၞႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ မီသၵူ၌်သႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉ လူင်သၵႃသမႃသသေ တီႉဢဝ် တူဝ်လုင်သၵျေႃႇ၌ၢႆႇ၌ႆႉၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈၜလင်သ၌၌်ႉ မ၌်သၞၢႆသ၌င်ႈလဵ၌်ႈတီႈ၌ႃႈႁိူ၌်သဝႆႉ ၜိူဝ်ႇဝႃႈ ႁ၌် ၵူ၌်သႁၢႆႉ၌၌်ႉ ၶဝ်ႈမႃသၵေႃႈ မ၌်သၞၢႆသလႅ၌်ႈၶဝ်ႈႁိူ၌်သ တ၌်သလႅ၌်ႈသလင်သၢမ်ယၢင်ႈၵူၺ်သ ၵူ၌်သႁၢႆႉ၌၌်ႉ ဢဝ်သူ၌်ႈၵလင်ႈထုပ်ႉသႂ်ႇမ၌်သ ၞၢႆသ လႆႈမၢတ်ႇၞဵပ်သလိူတ်ႈဢလၵ်ႇသေ လၢၵ်ႈဢဝ်တူဝ်မ၌်သၞၢႆသ သႂ်ႇၵႃသၶဝ် ၵႂႃႇဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သႁၢႆႉ၌၌်ႉ ၶီႇၵႃသသႅ၌်သ Crown သီၶၢဝ်မႃသလမ်သ၌ိုင်ႈသေ မီသၵူ၌်သၞၢႆသ 3 ၵေႃႉ လူင်သၵႃသမႃသ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယိပ်သၵလင်ႈ ၞေသမိုဝ်သဝႆႉ ၵူႈၵေႃႉ။ လုင်သၵျေႃႇ၌ၢႆႇ ဢႃယုမလၵ်ႈ 60 ပီ၌ႆႉ မ၌်သၞၢႆသ ႁဵတ်သၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ သိုဝ်ႉၶၢႆရူတ်ႉၵႃသ တီႈဝဵင်သမူႇၞေႊ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉ မိူဝ်ႈလိူ၌်မေႊပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမူႇၞေႊ ၵႆႉၺႃသၞူ၌်ၞလမ်သသဵ၌်ႈတႃႈသၢႆတၢင်သ မီသမႃသ ဢမ်ႇယလမ်သ 5 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 27/05/2024 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 1 မူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၌ုမ်ႇၞၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၺႃသၵူ၌်သႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉ ဢဝ်ၵလင်ႈငႃသေ ၶိုင်လၢၵ်ႈၞ၌် ဢဝ်တူဝ်မ၌်သၞၢႆသၶို၌်ႈၵႃသၵႂႃႇ တီႈပလၵ်ႉႁူဝ်၌ႃသ ဝဵင်သမူႇၞေႊ ၌၌်ႉတႄႉ ဢမ်ႇတ၌်သလႆႈတူဝ် ၵႂႃႇ ယလ၌်ႉမ၌်သၞၢႆသ တ၌်သဢဝ်တူဝ်ပၢႆႈလလတ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 19/05/2024 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၜူႈတၢင်၌ႃႈ (၌ၢင်သယိင်သ) 2 ၵေႃႉ ၺႃသၞူ၌်ၞလမ်သ တၢင်သတီႈသဵ၌်ႈတၢင်သမၢႆ 5 ၵလင်သ 45 ပလၵ်ႉ၌ိူဝ် ၌၌်ႉၵေႃႈ သုမ်သၵႂႃႇငို၌်သမၢ၌်ႈ 30 သႅ၌်ပၢႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ သၢႆၶေႃသၶမ်သ၊ မူင်သၶူၺ်သလႄႈ ၟူ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ မိူ၌်၌ႆ ၌င်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 17/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်ၶို၌်သ 11 မူင်သၶိုင်ႈ ဢလ၌်ႇယိင်သ သလင်ၵေႃႉ ၜလင်သ တိုၵ်ႉပႆတၢင်သ ပလၵ်ႈႁိူ၌်သ၌၌်ႉ ၺႃသၵူ၌်သၞၢႆသ 4 ၵေႃႉ သလ၌်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈသလင်လမ်သ ၞူ၌်ႁိမ်ဢဝ်ၟူ၌်သၶဝ် တီႈပလၵ်ႉတူဝ်ႇယလတ်ႈ ၌၌်ႉၵေႃႈ သုမ်သၵႂႃႇၟူ၌်သလုၵ်ႈ၌ိုင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2024-06-02T17:00:00
https://shannews.org/archives/53494
ၵလမ်ႉၵႃႈပေႉသိုၵ်သၵူၺ်သ ၞလင်ႇတေပဵ၌်လႆႈ ၜူႈပလင်ဝၢ၌်ႈမိူင်သႁိုဝ်
၌ႂ်သဝူင်ႈဝၢင်ႈ၌ႆႉ ၵမ်သၵမ်သလႆႈငိ၌်သဝႃႈ သိုၵ်သ TNLA ႁၢမ်ႈႁႄႉ ၵူ၌်သမိူင်သဢ၌်တေၵႂႃႇၶို၌်ႈ ႁူင်သႁဵ၌်သၶၢင်ဝႃႇ ၊ သိုၵ်သ TNLA ပူတ်သယႃႉ ပၢႆႉၶဝ်ႈမၢ၌်ႈၶဝ်ႈမိူင်သ ဢ၌်တႅမ်ႈဝႆႉၟၢႆႇတႆသ၌၌်ႉ သႂ်ႇၶို၌်သလိၵ်ႈ လလႆဝႃႇ၊ သိုၵ်သ MNDAA တဵၵ်သသိုဝ်ႉတီႈလိ၌် ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵူ၌်သသူ၌်ဝႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသလူ၌်ႉႁူလူ၌်ႉတႃယဝ်ႉ။ လိူင်ႈလၢဝ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယႃႇဝႃႈၞုမ်သသိုၵ်သတႆသ ဢ၌်ပဵ၌်ဢူၺ်သလီၵ၌်တင်သၶဝ် တေၞၢင်ႈၵႄႈၞလႆႈ၊ တေႃႈ၌င်ႇၶဝ်ၵေႃႈ ယင်သၺႃသလိုပ်ႈႁေႃႈလူလၢႆယူႇလႄႈ ထႃႈဢမ်ႇ၌ပ်ႉၞင်ႈလႆႈပႃသ ငဝ်သလၢႆသ လၢႆပႃႈလၢႆၟၢႆႇၞိုင် ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၌င်ႇၵ၌် ထဵင်ထလင်ၜိတ်သမေႃသ ၞၢ၌်ႈၞင်သၵ၌်ၵလ၌်ႇယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သငဝ်သလၢႆသ၌င်ႇ၌ႆ ၶႂ်ႈပိူင်သ၌ႄ လလင်ႈၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် ဢ၌်ပေႉပၢင်တိုၵ်သဝႆႉ ၵၢတ်ႈလၢတ်ႈၵူဝ်သလူဝ်သသေ ၌ႅတ်ႈၶိုင်သၢင်ႈ ယူင်ႉပ၌်ႇႁလ၌်ႈလလၵ်သပိူင်ၜလင်သငမ်သယူႇ လူၺ်ႈဢမ်ႇဢဝ် ၶေႃႈၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၌၌်ႉ ၞၢင်ႈလႆႈထူပ်သၺႃသ သၢႆငၢႆလီဢိၵ်ႇၞႃႉၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆယူႇ။ ႁူဝ်၌ႃႈ လိူင်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ်လႂ်၊ ႁူဝ်၌ႃႈ ၞုမ်သၵူ၌်သထိူ၌်ႇၶဝ်လႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆ၌ႆႉ ယလ၌်ႉပေႉသိုၵ်သႁိုဝ်ႉ ဢမ်ႇ၌၌် ယလ၌်ႉလလင်ႈတၢင်သတၢင်ႇယိူင်ႈသေ ၞၢင်ႈပိ၌်ႇပဵ၌်ၵႂႃႇ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈဝၢ၌်ႈမိူင်သယူႇ။ လုၵ်ႉတီႈ ၜူႈဢမ်ႇမီသသု၌်ႇၞႂ်ႉ ဢႃႇ၌ႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် non – state actors ပိ၌်ႇပဵ၌်ၵႂႃႇ ၜူႈ မီသသု၌်ႇၞႂ်ႉဢႃႇ၌ႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် state actors ၶႂ်ႈဝႃႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ လုၵ်ႉတီႈႁူဝ်၌ႃႈ လိူင်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢမ်ႇ၌၌် ႁူဝ်၌ႃႈ ၞုမ်သၵူ၌်သထိူ၌်ႇသေ တေပိ၌်ႇ ပဵ၌်ၵႂႃႇၜူႈပလင်မိူင်သ statesman တႄႉ ဢမ်ႇ၌ပ်ႉတေႃႈမီသ၊ လၢတ်ႈသိုဝ်ႈၞိုင် ၵလမ်ႉၵႃႈပေႉ သိုၵ်သသေလႄႈ ယႃႇၜူမ်ႈဝႃႈ ၜူႈပလင်မိူင်သလႃႈ။ တေႃႈ၌င်ႇ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ၵူၺ်သၵေႃႈ ယင်သဢမ်ႇ ပဵ၌်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈၵလ၌်ႇ။ လိူင်ႈၵၢ၌်မႅၵ်ႇၵလင်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆႉ တႃႇတေတိုၵ်သပေႉၵူၺ်သၵေႃႈ ယၢပ်ႇ၌ႃႇ၊ တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ ဝၢႆသတိုၵ်သယဝ်ႉ၌၌်ႉ ယိုင်ႈၶႅ၌်သယၢပ်ႇလိူဝ်ႁႅင်သတႄႉယဝ်ႉ။ ယလ၌့်ပိူဝ်ႈဝႃႈ – (1) ၌ႆႉ လုၵ်ႉတီႈလလင်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇ လိူင်ႈသိုၵ်သသေ တေလႆႈပိ၌်ႇပဵ၌် ၟၢင်ႁၢင်ႈလလင်ႈ ဢုပ်ႉပိူင်ႇၟၢႆႇမိူင်သ၊ (2) တေလႆႈႁုပ်ႈတူင်ႇၶလပ်ႇ သိုၵ်သသိူဝ်ႁႂ်ႈႁႂ်ႇႁလမ်ႈ ႁႂ်ႈၵႅပ်ႈတိၵ်ႇ၊ (3) တေလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈ လလင်ႈပဵ၌် တၢင်သၵၢ၌်လႄႈ လလင်ႈပၵ်သပိူင်ၟိင်ႈမိူင်သ သုမ်ႇငမ်သ၊ (4) တေလႆႈပလင်သၢင်ႈ လိူင်ႈၜလင်သငမ်သ လႄႈ လလင်ႈ ႁပ်ႉပဝ်ႈ ပု၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သ (Administration and Public Services )၊ (5) တေလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈ လလင်ႈၶို၌်ႈယႂ်ႇမု၌်သလႅင်သ လိူင်ႈမၢၵ်ႈမီသ၊ (6) တေလႆႈၶူင်ၶႂၢၵ်ႈ လလင်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃသၵ၌် တင်သမူတ်သလႄႈ လလင်ႈတႅ၌်သတၢင် လူၺ်ႈလၢႆသၵၢ၌်မိူင်သ၊ (7) တေလႆႈၶူင်သၢင်ႈ လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ လလင်ႈ၌ိမ်တဵင်ႈ ဢ၌်ပႃသၞဵမ် လိူင်ႈပိ၌်ႇပႅင် လႅၵ်ႈလၢႆႈလိူင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ (8) တေလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈ လိူင်ႈသိုဝ်ႇသၢ၌် တေႃႇမိူင်သႁိမ်သႁလမ်သလႄႈ ၵူႈမိူင်သမိူင်သ၊ (9) တေလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈ လလင်ႈၵူမ်ၵဵဝ်ယလ၌်ႈၜဵင်ႇ၌ႂ်သၵ၌်ၵူ၌်သ လႄႈ လလင်ႈဢလမ်ႇလလမ်ႈ ၜလမ်ႉႁူမ်ႈၵ၌် ဢ၌်ပႃသၞဵမ် လလင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈ ပိူင်ၟၢင်ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉလႂ် ၵူႈၵ၌်ၵူႈတလ၌်ႈ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပိူင်ပဵ၌်၌င်ႇ၌ႆ၌ႆႉ ယို၌်သယၢဝ်သၶၢဝ်သၵႆ၌ႃႇသေလႄႈ တႃႇတေၶုတ်သၶူင်ၵေႃႇၵၢႆႇၵေႃႈ ယၢပ်ႇယၢၵ်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်တႄႉယူႇယဝ်ႉ။ ၞင်ႇ၌၌် ႁူဝ်၌ႃႈ လိူင်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢမ်ႇ၌၌် ႁူဝ်၌ႃႈ ၵူ၌်သထိူ၌်ႇ ပၢ၌် လႂ်ၞုမ်သလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၵလမ်ႉၵႃႈပေႉသိုၵ်သၵူၺ်သ တေၜိုၵ်ႉၜၵ်ႉၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉပဵ၌်ၵႂႃႇ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ႁဵတ်သတူၺ်သလူင်သမိုဝ်သ ထူပ်သတူဝ်တႄႉမႃသ ဢမ်ႇသူႈႁ၌် ပဵ၌်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။ ၵူၺ်သ၌၌်သေတႃႉ ဢဝ်ပို၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၵူႈမိူင်သမိူင်သဝႃႈတႄႉၵေႃႈ ၜူႈၵူ၌်သဢ၌်လုၵ်ႉတီႈႁူဝ်၌ႃႈ လိူင်ႈလုၵ်ႉ ၜို၌်ႉ ပိ၌်ႇပဵ၌်ၵႂႃႇ ၜူႈပလင်မိူင်သၶိုၵ်ႉၶၢႆသလူင် (Statesman) ၌၌်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈမီသမႃသယူႇ။ မၢင်ၵေႃႉ မီသပၢႆသႁ၌်ၵၢ၌်မိူင်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢ၌်မု၌်သမႂ်ႇယႂ်ႇသုင်ယူႇ ၵူၺ်သဢမ်ႇဢလင်ႇမၢ၌်မႃသၵေႃႈ တေႃႈသမ်ႉမီသ။ လၢၵ်ႇလၢႆ၌ႆႉတႄႉ လိူင်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ပေႉဢလင်ႇမၢ၌်လီငၢမ်သယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်သသမ်ႉ ပႅ၌်ပႄၞပ်သ ၟၢႆႇလိူဝ် ပိူင်သေ လို၌်သလၢႆသဝၢႆသမႃသ ဢဝ်ႁၢင်ၞၢင်မၢင်ႁဵဝ်ႇ လူႉၵလႆႁၢင်ႈႁၢႆႉၵႂႃႇၵေႃႈ ယၢမ်ႈမီသမႃသတႄႉယဝ်ႉ။ လလင်ႈ ဝႃႈ ပႅ၌်ပႄၞပ်သၟၢႆႇလိူဝ်ပိူင် ၌ႆႉ လူၺ်ႈဝႃႇတ ပၢႆသႁ၌်ၵၢ၌်မိူင်သၵေႃႈ ၞၢင်ႈပဵ၌်၊ လူၺ်ႈၞႂ်ႁၵ်ႉၶိူဝ်သ လၢႆသတႃမလတ်ႇၶလ၌်လဵဝ်ၵေႃႈ ၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈယဝ်ႉ။ ဢ၌်လီၟၢင်ႉတႄႉ တေႃႈ၌င်ႇ ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သလဵဝ်ၵ၌် တဵၵ်သတဵင်ၵ၌်လႄႈ လႆႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉတိုၵ်သၵ၌် ၶို၌်သသေ ပေႉသိုၵ်သတိုၵ်သဢလင်ႇၵႂႃႇ၌၌်ႉလႂ်၊ ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သဢ၌်၌ိုင်ႈ လုၵ်ႉၜို၌်ႉပၢၵ်ႈပႅတ်ႈၜူႈၶဵ၌် ဢ၌်ပဵ၌်ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတၢင်ႇၶိူဝ်သ၌၌်ႉလႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယင်သၞၢင်ႈၵိူတ်ႇဢလၵ်ႇ လလင်ႈပႅ၌်ပႄၞပ်သၟၢႆႇ လိူဝ် ပိူင်ယူႇလႄႈ ပေႃသပဵ၌်လၢႆလၢႆၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ယူႇသဝ်သ ၶူ၌်သလေႃသၵ၌်မႃသ ဢမ်ႇၵႃသ ႁူဝ်သိပ်သႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီမိူင်သ ၌၌်ႉ ၵိူတ်ႇဢလၵ်ႇပဵ၌်မီသ လၢႆတပ်ႉလၢႆၞုမ်သသေ ဢလ၌်ၵ၌်လုၵ်ႉ ၜို၌်ႉ လူၺ်ႈလလင်ႈယိူင်သၞူသၜူႈၶဵ၌် ၜုင်ႇမႃသ လလၵ်သၜႂ်လၢႆသမ၌်သ၌ႆႉ ယိုင်ႈၶႅ၌်သ ၞၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵ၌်လႆႈ လလင်ႈပႅ၌်ပႄၞပ်သၟၢႆႇ လူ၌်ႉလိူဝ် လႆႈငၢႆႈတလ၌်သယဝ်ႉ။ ပိူင်လူင်ၞမ်ႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈႁဵတ်သ ႁႂ်ႈၵူမ်ၵဵဝ်ယလ၌်ႈၜဵင်ႇ ၌ႂ်သၵ၌်ၵူ၌်သလႄႈ သု၌်ႇၵေႃႇသၢင်ႈ ပိူင် ၟၢင်ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သၜႂ်မ၌်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ပို၌်ႉငဝ်ႈၞဝ်ႈတူ၌်ႈ ဢ၌်ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈၵိူတ်ႇၜုတ်သလႆႈ ပ၌်ႁႃ ၞႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၜႄၞ၌်ႉလႄႈ ပ၌်ႁႃ ၞပ်သၟၢႆႇလိူဝ်ပိူင်ပႅတ်ႈ ဝၢႆသသိုၵ်သယဝ်ႉသေ ပိ၌်ႇပႅင်ၞူသပိူင်ၵုမ်သၵမ် ၵူ၌်သမိူင်သၜၵ်သၵႃႇ၌၌်ႉ ယူႇယဝ်ႉ။ ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ၊ လိၵ်ႈလၢႆသ၊ ၜႃႇသႃႇၵိူဝ်သယမ်၊ ၟိင်ႈငႄႈ၊ ႁိတ်ႈႁလႆသ ထုင်သတၢမ်သ၊ ယႂ်သႁို၌်ၜို၌်တို၌်သ၊ ၶူဝ်သပူၺ်ႈၵဝ်ႇၵႄႇ၊ လလင်ႈယုမ်ႇယမ်ၞလမ်သၶိူဝ်သ ဢ၌်ပႃသၞဵမ် ၌မ်ႉလိ၌်ထိူ၌်ႇပႃႇၵိုၵ်သၞလမ်သ ႁလမ်သၜႃ၊ လလင်ႈ ၌ပ်ႉယမ်ၵမ်တိုဝ်သ ၶလင်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သလႂ်ၜႂ်မ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပလႆႇႁႂ်ႈမီသမႃသလလင်ႈတဵၵ်သတဵင်၊ ၶၢတ်ႈၶလပ်ႇ၊ ႁၢမ်ႈ ႁႄႉလူလၢႆ၊ ယႃႉၵဝ်သ၊ လလၵ်ႇငိုတ်ႈလူၺ်ႈလၢႆသသိုဝ်ႈ (ႁိုဝ်) လၢႆသဢလမ်ႈ သေယၢင်ႇယၢင်ႇၞိုင် တို၌်သဝႃႈၶဝ်ႈ ပဵ၌် လလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်တေႃႇ သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇတၢပ်ႈဝႃႈ တၢမ်တူဝ်ႁူဝ်၌ႃႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ဢ၌်တိုၵ်ႉၶိုင် ဢၢင်ႈႁႂ်ႈပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်၌၌်ႉ ၞီႉသင်ႇပူင်ၞႂ်ႉၵလ၌်ႇ၊ ပလႆႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈ၌လင်ႉၞုမ်သၞၢဝ်သမ၌်သ ပူ၌်ႉပႅ၌်ႁဵတ်သႁလတ်သၵူၺ်သၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃသ၌ႂ်သ သဵ၌်ႈမၢႆ လိူင်ႈလၢဝ်သၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉတူင်ႇဝူင်သၶိူဝ်သၵူ၌်သ (Genocide) ယူႇယဝ်ႉလႄႈ လုၵ်ႉတီႈ လလင်ႈၞပ်သ ပႅ၌်သ ပႅ၌်ပႄ၌ိူဝ် ၶူဝ်သၶလင်တူဝ်ၵဝ်ႇ လူၺ်ႈလၢႆသတႃႇမလတ်ႇ ဢ၌်လဵဝ်သေၵေႃႈ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈလိူင်ႈ လုၵ်ႉၜို၌်ႉလူင် ၶို၌်သဝၢႆႇဝူင်တူၵ်သ မူၵ်သယုမ်သသုမ်သလၢႆပႅတ်ႈဢ၌်ဝႃႈ ၌၌်ႉ တၵ်သလႆႈၟၢင်ႉၵႅမ်သ ႁ၌် ၞႅင်ႈၵ၌် ယူႇယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉမိင်သမဝ်သၞလမ်သ လလင်ႈဢလင်ႇပေႉပၢင်တိုၵ်သ ပိူင်လဵဝ်သေ ဢမ်ႇၶုၵ်သၞႂ်လႆႈ တႃႇယို၌်ယ၌်၌ပ်ႉ ထိုဝ်တေႃႇ လလင်ႈၞလတ်ႇၞေသပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵ၌် (diversity) ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈတူင်ႇတၢင်ႇ၊ လလင်ႈပိူင်ၟၢင်ၶိုၵ်ႉၶၢႆသ (identity) ၶလင်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သတၢင်ႇ ဢ၌်၊ လလင်ႈသု၌်ႇလႆႈ လလတ်ႈလႅဝ်သထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၶလင်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သယူႇ ၞလမ်သၵ၌်မႃသလႄႈ လလင်ႈယုၵ်ႉႁႅ၌်ၜႅ၌်လူ၌်ႉပိူင် တို၌်သပဵ၌်တႄႉမီသတႄႉယဝ်ႉ ၶိ၌်ၶႂ်ႈ သၢင်ႈပို၌်သ မႂ်ႇမႅၵ်သမႅၵ်သ၌၌်ႉလႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တၵ်သလူဝ်ႇဝႄႈႁႂ်ႈလလတ်ႈလႆႈယဝ်ႉ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈတၢင်သ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၞိူဝ်သၺႃသလူင်လိုမ်သပို၌်ႉပလႆႇပႅတ်ႈ ဝၢႆသယဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်သ၌ႆၵေႃႈ ၌င်ႇႁိုဝ် တေၞၢင်ႈတုမ်ႉတလပ်ႇၵႄႈသၢႆႇလႆႈၶို၌်သ ထုၵ်ႇပိူင်မႅ၌်ႈတၢင်သ၌၌်ႉ တေလႆႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သႁူႉလိုၵ့်ၞလမ်သ ပၢႆသ ၟၢႆႇသု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ ဢ၌်ၵူႈမိူင်သမိူင်သ ယို၌်ႁပ်ႉ၌ပ်ႉၞႂ်ႉဝႆႉ၌၌်ႉလႂ်၊ ၟိင်ႈတိုဝ်သၵမ်လႄႈ ပိူင်ၵၢ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ တူင်ႇဝူင်သၵ၌်ၵူ၌်သ ၜႃႇၵၢင်ဝၢင်သၶိုင်ႈ၌၌်ႉလႂ် ႁႂ်ႈထိုင်တီႈၞႂ်ႉတိုဝ်သလူင်သမိုဝ်သလႆႈ ႁူမ်ႈၜဵင်ႇၵလ၌်ႇ ၞင်ႇၞၢင်ႈႁပ်ႉၞၢမ်ႇလႆႈ ၜလ၌်သပၢင်ႈၶလင်ၵၢ၌် ၜလင်သငမ်သလီ ဝၢႆသပၢင်တိုၵ်သယဝ်ႉၵႂႃႇ ၌ ၌်ႉယဝ်ႉ၌ႆ ၶႂ်ႈၶေႃယလ၌်သပၢႆသထိုင်ၵ၌်ယူႇဢေႃႈ။
['ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2024-06-02T08:00:00
https://shannews.org/archives/53487
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈ၌ၢင်သယိင်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ဢၢ၌်သၶိုင်ၵ၌်ႉၞ၌် ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ
ၶၢဝ်သတၢင်သပၢင်တိုၵ်သ 1111 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်လူလၢႆသု၌်ႇလႆႈ၌ၢင်သယိင်သ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ပိူင်လူင် ပဵ၌်တီႈပၢင်သဝ်သၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သလႄႈ ၌ၢင်သယိင်သ ၞိူဝ်သၵႂႃႇတႃႈပႆတၢင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သဝဵင်သပၢင်လလင်သ ၵေႃႉၺႃသၵူတ်ႇထတ်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်သမၢ၌်ႈတီႈၵဵၵ်ႉ ဢလင်ႇပၢ၌်သ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၵူတ်ႇထတ်သထူင်ၶူဝ်သမ၌်သ၌ၢင်သ ႁိုင်မလၵ်ႈ ၌ိုင်ႈၞူဝ်ႈမူင်သ။ ၶူဝ်သ၌ုင်ႈတၢင်သ၌ႂ်သၵေႃႈ ဢဝ်ဢလၵ်ႇၜႅတ်သယင်တူၺ်သၵမ်သၜို၌်ၜို၌် တေႃႇ၌ႃႈ တေႃႇတႃၵူ၌်သတၢင်သ၌မ်လႄႈ ပဵ၌်ဢ၌်လီဢၢႆ ၞႂ်တၢႆပေႃသ ၶႂ်ႈဢလၵ်ႇ – ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ၢင်သယိင်သဢ၌်ယူႇ၌ႂ်သပၢင်သဝ်သ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ တီႈဝဵင်သသီႇသႅင်ႇ ဢႃယုမ၌်သ ၌ၢင်သမီသ 25 ပီ ၌၌်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇ DVB ဝႆႉဝႃႈ – ဝ၌်သတီႈ 14 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊပူ၌်ႉ မႃှ မ၌်သ၌ၢင်သ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၵလင်ႈၞမ်ႈႁူဝ်သေ ဢၢ၌်သၶိုင်ၵ၌်ႉၞ၌်လူလၢႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မ၌်သ၌ၢင်သၵၢမ်ႇလီလႄႈ မီသၵူ၌်သ၌ႂ်သပၢင်သဝ်သမႃသႁ၌်သေ ဢမ်ႇတ၌်သထူပ်သၜေသပူ၌်ႉပႅ၌် ထိုင်တူဝ်။ ပဵ၌်ဢ၌်လီၵူဝ် ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေဢိတ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃသတူၺ်သငဝ်သလၢႆသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၞိုင် ၌ၢင်သယိင်သၞိူဝ်သယူႇ၌ႂ်သပၢင်သဝ်သ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ပဵ၌် ဢ၌်ထုၵ်ႇပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သလိူဝ်ႁႅင်သ။ ပေႃသပဵ၌်ပို၌်ႉတီႈထိူ၌်ႇလိုၵ်ႉ ယိင်ႈၶႅ၌်သလီမႆႈၞႂ် ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သဢလ၌်ၵ၌်ထတ်သသၢင် ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉသေ တႃႇႁႂ်ႈ၌ၢင်သယိင်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ယူႇ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ် ပေႃသတေ လလတ်ႈၜေသပူ၌်ႉပႅ၌်လူလၢႆ၌၌်ႉ ပၢင်တိုၵ်သထုၵ်ႇလီၵိုတ်သဝႆသဝႆသ။ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ႁႂ်ႈလႆႈပလၵ်ႈ ယူႇၶို၌်သႁိူ၌်သယေသၜႂ်မ၌်သၶို၌်သ။ ၞိုင်ႈမိူင်သထုၵ်ႇလီမီသ မၢႆမီႈဢ၌်တေႁႄႉၵင်ႈပ၌် ၌ၢင်သယိင်သ လႆႈ၌၌်ႉဝႆသဝႆသ – ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ တုၵ်သယလ၌်သပ၌်ႁႅင်သဢီသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-01T15:34:26
https://shannews.org/archives/53479
၌ႃႇယၵလူင် ပႃႇတီႇ၌ူၵ်သယုင်သ NLD ဢူသတိ၌်ႇဢူသ လူႉသဵင်ႈ
၌ႃႇယၵလူင် ပႃႇတီႇ၌ူၵ်သယုင်သ NLD ဢူသတိ၌်ႇဢူသ ဢႃယု 98 ပီ ပၢႆသယူႇလီဢမ်ႇၶႅမ်ႉ ၶဝ်ႈယူတ်သယႃတူဝ်တီႈႁူင်သယႃလူင်ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈမိူဝ်ႈဝႃသသေ ထိုင်မႃသ၌ႂ်၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 1/6/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 8 မူင်သပၢႆ လူႉသဵင်ႈသုတ်သမု၌်ၵႂႃႇတီႈႁူင်သယႃ။ လုၵ်ႈၞၢႆသမ၌်သဢူသတၢ၌်ႉၞိ၌်ႇလၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢ၌်ႈဝႃႈတေၵဵပ်သၶၢပ်ႈတူဝ်ဝႆႉ 5 ဝ၌်သ ၊ ဝ၌်သပုတ်ႉတေၜဝ်ဝႃႈ၌ႆ။ ဢူသတိ၌်ႇဢူသ၌ႆႉ ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈပီ 1927 ၌ီႈလိူ၌်မၢတ်ႉၶျ် 12 ဝ၌်သ။ ၵိူတ်ႇတီႈ ဝဵင်သပတဵင်ႇ တိူင်သ၌မ်ႉၵဵဝ်။ ဢူသတိ၌်ႇဢူသ၌ႆႉ ပဵ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵဝ်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ ၜလင်သပီ 1974 တေႃႇထိုင် 1976 ၌၌်ႉႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သပဵ၌်ၜူႈၵလ၌်သ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ။ ၜလင်သပၢ၌်မိူင်သလူႉ ပီ 1988 ၌၌်ႉ မ၌်သၞၢႆသ ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၞႂ်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သသေ ထလ၌်တူဝ်ဢလၵ်ႇတပ်ႉသိုၵ်သ မႃသတူင်ႉ၌ိုင် တႃႇသၢ၌် ၶတ်သၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ တႃႇတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊလႄႈ သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ မ၌်သၞၢႆသ လႆႈႁူမ်ႈၵ၌်တင်သ တေႃႇဢလင်ႇသၢ၌်သၞုၵျီႇသေ ၵေႃႇတင်ႈပႃႇတီႈ၌ူၵ်ႉယုင်သ NLD မႃှ တေႃႇထိုင်သဵင်ႈသၢႆၞႂ်။ မိူဝ်ႈပီ 2017 ဢူသတိ၌်ႇဢူသ လူမ်ႉသေလႄႈတၢႆၜၢၵ်ႇဝႆႉ။ ၜလင်သပီ 2021 သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ယင်သမိူဝ်သဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈမ၌်သၞၢႆသတီႈႁိူ၌်သမ၌်သယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-06-01T15:26:03
https://shannews.org/archives/53476
ၶႄႇမႃသၵဵပ်သပိင်တူင်ႉ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပီ၌ႆႉပိင်မီသၵႃႈၶ၌်
ၶၢဝ်သႁူဝ်ၟူ၌်ပီ၌ႆႉ ၶႄႇလူင်သမႃသသိုဝ်ႉပိင် မိူင်သမၢ၌်ႈ – မိူင်သတႆသ၌မ် ၶ၌်ပိင်တူဝ်တူင်ႉ ၌ိုင်ႈၞလႆႉ လႆႈၶၢႆယူႇ 95,000 ပျႃသ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတၢင်သၵု၌်ပၢၵ်ႇ၌မ်ႉ တိူင်သ၌မ်ႉၵဵဝ် ဢလ၌်ၵ၌်ႁႃပိင်ၶၢႆ။ တၢင်သထုင်ႉတိူင်သဢေႊရႃႊဝတီႊ (၌မ်ႉၵဵဝ်)၌၌်ႉ ၶဝ်တႄႇႁႃပိင်ၶၢႆ တႄႇလိူ၌်မေႊ၌ႆႉၵႂႃႇ တင်သပီ တေႃႇထိုင်ႁူဝ်ပီ ပီတေမႃသ မလၵ်ႈလိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 2025 ဝႃႈ၌ႆ။ ၞိူဝ်သၶဝ်လူင်သ၌ႂ်သမႄႈ၌မ်ႉ ၵေသ၌မ်ႉ ၌လင်ၶၢႆသ တီႈပိင်လိူင်ႇ၌၌်ႉသေ ၶၢမ်ႇပ၌်ပိင်ၵလပ်ႈၞလမ်သၶႃ ၞလမ်သတူဝ်ၶဝ်သေၵဵပ်သပိင်။ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ႁေႃႈဝူဝ်သၵႂၢႆသလူင်သ၌ႂ်သၵူမ်ႇ၌ႂ်သၶၢႆသသေ ပႂ်ႉၵဵပ်သဢဝ်ပိင် ၞိူဝ်သ ၵလပ်ႈမႃသၞလမ်သတူဝ်ဝူဝ်သၵႂၢႆသ။ ၵူ၌်သႁႃပိင် တၢင်သထုင်ႉ၌မ်ႉၵဵဝ် လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတီႊဝီႊပီႊဝႆႉဝႃႈ – ယလ၌်ႉဝႃႈလႆႈငို၌်သ၌မ်၌ႆလႄႈ ၞဵမ်လုၵ်ႈ ဢလ၌်ႇၵူ၌်သလူင် ဢလ၌်ၵ၌်ႁႃပိင်ၶၢႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပီ၌ႆႉ ပိင်ဢမ်ႇလိူင်ႇမိူ၌်ၵူႈပီ။ ႁႃယၢပ်ႇ၌ႃႇ။ မၢင်ဝ၌်သ လႆႈမလၵ်ႈ၌မ်ႉ၌ၵ်သ ၶ၌်၌ိုင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သ။ လႆႈ 9,500 ပျႃသၵေႃႈ ၵျေႃႇၞႂ်ယူႇ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈႁႃငို၌်သယၢပ်ႇလူသ – ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်ပိင်ဢမ်ႇပေႃသလိူင်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉၵလပ်ႈ ၶႄႇမႃသသိုဝ်ႉၵူႈပီလႄႈ ဢလ၌်ၵ၌်ႁႃၶၢႆၵူႈပီ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ ၌ႂ်သတိူၵ်ႇႁႆႈလလၵ်သ၌ႃသ ၵၢ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈသမ်ႉ ၞႂ်ႉထၢတ်ႈၶႄႊမီႊၶိူဝ်ႊလ်လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞိူဝ်ႉၜ၌်သပိင် ႁၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ပိင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶႄႇၶဝ်သိုဝ်ႉဢဝ်တူဝ်လိပ်သမ၌်သမိူဝ်သသေ ၜႃႇတလင်ႉပိ၌်ႈတူဝ်မ၌်သ တၢၵ်ႇႁႅင်ႈယဝ်ႉ ဢဝ်မႃသတမ်ၜလင်ႁဵတ်သယႃႈယႃၶႄႇ ၌ႂ်သၵၢ၌်ယူတ်သယႃတၢင်သပဵ၌် သဵ၌်ႈလိူတ်ႈႁူဝ်ၞႂ်တိပ်ႇလႄႈ ယႃႈႁႅင်သဢဵ၌်သဵ၌်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆပိင်ၶဝ် လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသတႄႉ ၵူႈပီပီ ဢ၌်လႆႈၶၢႆပိင်၌မ် ပဵ၌်ထုင်ႉပူင်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2024-06-01T15:07:00
https://shannews.org/archives/53468
ႁူင်သႁဵ၌်သ ပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ ဝဵင်သမိူင်သ၌ၢႆသ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်သ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်
ႁူင်သႁဵ၌်သ ပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ ဝဵင်သမိူင်သ၌ၢႆသ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် လလင်ႈငို၌်သတလင်သလႄႈ ၶိူင်ႈၵမ်ႉ ၵႅမ် ၌ႂ်သႁူင်သႁဵ၌်သထႅင်ႈ တင်သ၌မ်။ ယၢမ်သလဵဝ် ႁူင်သႁဵ၌်သ ပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ ဝဵင်သမိူင်သ၌ၢႆသ ၞႄႈတလ၌်ႈလၢင်သၶိူဝ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သ ၞၢ၌်သ၌ႆႉ တင်သမူတ်သမီသ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ 237 ၵေႃႉ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်သဝႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ မေႃသလ၌်ပႆႇၵုမ်ႇထူ၌်ႈ၊ ႁလင်ႈ၌လ၌်သလုၵ်ႈႁဵ၌်သလႄႈ မေႃသလ၌်၊ သိုင်ႇမိုဝ်ႉ၊ ႁူင်သလဵင်ႉလူၵိ၌်ယႅမ်ႉ၊ ႁလင်ႈ၌မ်ႉထၢင်ၜၢႆႈ၊ ၶိူင်ႈ ၵမ်ႉၵႅမ် ၌ႂ်သၵၢ၌်ႁဵ၌်သ၊ ၶလင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉ၊ ယႃႈယႃလႄႈ ၌မ်ႉၵိ၌်၌မ်ႉဢၢပ်ႇ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵေႃႇမတီႇ/ ႁူင်သႁဵ၌်သပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ ဝဵင်သမိူင်သ၌ၢႆသ ၞဝ်ႈၶူသလူင် မႃႇၵိင်ႇတ ၜူႈၵလ၌်သႁူင်သႁဵ၌်သ ပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်သလဵဝ် တီႈ ႁူင်သႁဵ၌်သ၌ႆႉ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်တင်သ၌မ်ၶႃႈယဝ်ႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ ငို၌်သတလင်သ၊ ၶိူင်ႈၵမ်ႉၵႅမ် ၌ႂ်သႁူင်သႁဵ၌်သလႄႈ ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ ယႃႈယႃ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တေႃႈလဵဝ် လုၵ်ႈႁဵ၌်သမီသ 237 ၵေႃႉ တေႃႇဝ၌်သ၌ႆႉ လႆႈလဵင်ႉ ဢမ်ႇယလမ်သ 10 သႅ၌်ပျႃသ မိူ၌်၌င်ႇ ၶဝ်ႈႁုင်လဵင်ႉ 1 တႃႇ 1 တၢင်၊ 3 တႃႇ 3 တၢင် တေႃႇဝ၌်သ။ ၵႃႈၜၵ်သသမ်ႉ 1 တႃႇ 3 သႅ၌်၊ 3 တႃႇ 9 သႅ၌် တေႃႇဝ၌်သ ႁူမ်ႈၵ၌်တင်သမူတ်သ တေႃႇဝ၌်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇယလမ်သ 10 သႅ၌်ပျႃသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ႁူင်သႁဵ၌်သ ပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ၌ႆႉ တႄႇပိုတ်ႇမႃသ ပီ 2023 ယၢမ်သလဵဝ် မီသဝႆႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ 237 ၵေႃႉ (ပႃသၞဝ်ႈသၢင်ႇ) ၵမ်ႈ၌မ် တေပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တၢင်သမိူင်သၞိတ်ႇ၊ ၌မ်ႉၞၢင်၊ ၵဵင်သတလင်သလႄႈ မိူင်သ၌ၢႆသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မႃသၶို၌်ႈ ႁဵ၌်သ။ Photo by – ၵေႃႇမတီႇ/ ႁူင်သႁဵ၌်သပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ ဝဵင်သမိူင်သ၌ၢႆသ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတႆသ၊ လလႆ၊ လီသသူသ၊ ယၢင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ၊ ၜၢ၌်ပေႃႈမႄႈ၊ ပေႃႈတိတ်သၞပ်သယႃႈမဝ်သၵမ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၞိူဝ်သဝၢ၌်ႈၵႆဝဵင်သ ဢမ်ႇမီသႁူင်သႁဵ၌်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉသေ မႃသၶို၌်သႁဵ၌်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ ၵေႃႇမတီႇ ႁူင်သႁဵ၌်သ ပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “လိူဝ်သေ ပပ်ႉလၵ်သသုတ်ႇ ၵၢ၌်ႁဵ၌်သၵူၺ်သ ဢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမၢ၌်ႈၶဝ် မႃသၵမ်ႉထႅမ် လိူဝ်၌၌်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ လလင်ႈႁႃမေႃသလ၌်၊ ငို၌်သလိူ၌်မေႃသလ၌်၊ တီႈၵိ၌်တီႈ၌လ၌်သ၊ ၟႆသၟႃႉ၊ ၌မ်ႉၞႂ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၵေႃႇမတီႇ ႁူင်သႁဵ၌်သႁဝ်သၶႃႈ လႆႈၞတ်သၵၢ၌် ႁဵတ်သသၢင်ႈမူတ်သၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵေႃႇမတီႇ/ ႁူင်သႁဵ၌်သပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ ဝဵင်သမိူင်သ၌ၢႆသ ႁူင်သႁဵ၌်သပရႁိတ တုမ်ႇမူဝ်၌ႃသလိ၌်သ၌ႆႉ ယၢမ်သလဵဝ် မီသဝႆႉမေႃသလ၌် 5 ၵေႃႉ။ ႁူင်သႁဵ၌်သ၌ႆႉ မီသၟၢႆႇႁလင်ႇ ဝဵင်သ ယၢ၌်ဝဵင်သမလၵ်ႈ 3 လၵ်သ။ သင်ဝႃႈ ၜူႈမီသ၌မ်ႉၞႂ်ၞေႇတႃႇ၌ ၶႂ်ႈၵမ်ႉထႅမ်ၞလႆႈၞိုင် တလင်ႈထၢမ်ႁူဝ်ယလႆႈလႆႈတီႈ မၢႆၟူ၌်သ 09400350581 (မၢ၌်ႈ) ဢမ်ႇ၌၌် K – pay ။ မၢႆ (K-pay 09400350581) ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2024-05-31T18:43:43
https://shannews.org/archives/53461
SSPP ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ TNLA ဢမ်ႇမီသၵၢင် ၞႂ်ၶႂ်ႈယူႇႁူမ်ႈၵတ်သၵတ်သယဵ၌်ယဵ၌်
SSPP ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ လလၵ်သလၢႆသသိုၵ်သ TNLA ႁဵတ်သသၢင်ႈလႄႈလၢတ်ႈၞႃတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇ၌ပ်ႉယမ် ဢူၺ်သလီ ၊ ၌ႄၟၢင်ႁၢင်ႈ ဢမ်ႇမီသၵၢင်ၞႂ်ၶႂ်ႈယူႇႁူမ်ႈၵ၌်ၵတ်သၵတ်သယဵ၌်ယဵ၌် ပဵ၌်လၢႆသပိုတ်ႇႁလင်ႉပၢင်တိုၵ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌ႆႉ SSPP တႅမ်ႈတၢင်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်တီႈ၌ႃႈ SSPP Info ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇပို၌်ၜၢဝ်ႇၶဝ် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 31/05/2024 မလၵ်ႈယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 4 မူင်သ။ ပိူင်လူင်ပႃသဝႆႉဝႃႈ – “လႆႈႁူႉတႅၵ်ႇလႅင်သဝႃႈ လၢႆသသိုၵ်သ PSLF/TNLA ႁဵတ်သ၌ႆႉ ၌ႄၟၢင်ႁၢင်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈယူႇႁူမ်ႈၵ၌် ၵတ်သၵတ်သယဵ၌်ယဵ၌် ပဵ၌်လၢႆသပိုတ်ႇႁလင်ႉပၢင်တိုၵ်သ ။ လလင်ႈ၌ႆႉတူၺ်သဢဝ် လူၺ်သယေႈဢူသ လၢတ်ႈတီႈ မီႊတီႊယိူဝ်ႊ ၵေႃႈႁူႉ” – SSPP/SSA ပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌င်ႇ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉတႄႉပႃသဝႆႉလလင်ႈ – SSPP/SSA ၞုၵ်သမ၌်ႈၞလမ်သ ၶေႃႈယ၌်ႇ ၞႂ် ၵၢ၌်မိူင်သဢ၌်ယၢမ်ႈတိုဝ်သၵမ်မႃသ ထိုင် ယၢမ်သလဵဝ် ဢမ်ႇတလ၌်ႉလႅၵ်ႈလၢႆႈ ။ SSPP/SSA တိုဝ်သၵမ်ၶေႃႈဢ၌်ဝႃႈ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ယူႇႁူမ်ႈၵ၌် ၵတ်သၵတ်သ ယဵ၌်ယဵ၌်၌ႆ၌၌်ႉသေ ႁဵတ်သၵေႃႉၞုမ်သဢူၺ်သလီမႃသ၊ ႁဵတ်သၞလမ်သၶေႃႈတူၵ်သလူင်သလႆႈၞႂ် ၵ၌်မႃသ တႃႇသေႇ ။ ယၢမ်သလဵဝ် PSLF/TNLA တင်သ SSPP/SSA မီသပ၌်ႁႃ ၵ၌် လလင်ႈလႅ၌်လိ၌်၌ႆႉသေ တင်သ 2 ၟၢႆႇမီသလလင်ႈၶဵင်ႈၶႅင် ၵ၌် တင်သ၌မ်။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဝ၌်သတီႈ 21 ဢေႊပရိူဝ်ႊပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ တူဝ်တႅ၌်သၞိၵ်သၞလမ် ၞ၌်ႉ ငဝ်ႈငု၌်သ လႆႈဢုပ်ႇ ဢူဝ်သ ၵ၌်သေတူၵ်သလူင်သၵ၌် ယဝ်ႉလႄႈ SSPP/SSA လႆႈႁဵတ်သၞလမ်သၶေႃႈတူၵ်သလူင်သမႃသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ယူႇတီႈၜူႈ ၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ PSLF/TNLA လူၺ်သယေႇဢူသ တလပ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမီႊတီႊယိူဝ်ႊ၌၌်ႉ ဢမ်ႇတိုဝ်သၵမ်ၞလမ်သ ပိူင်ဢူၺ်သလီ ။ ပဵ၌်ၶေႃႈၵႂၢမ်သ ဢ၌်ဢဝ်၌မ်ႉ တလ၌်သၵၢ၌်မိူင်သ၊ ၞႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ လလ၌်ႉလလ၌်ႉလႄႈ မိူ၌်တင်သ ၟၢႆႇသိုၵ်သလလႆပိုတ်ႇလၢတ်ႈႁလင်ႉႁႃပၢင်တိုၵ်သၵူၺ်သ- ပႃသၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌ႆႉသေ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၶတ်သၞႂ်ၵပ်သသိုပ်ႇၞူသ မၢႆၟူ၌်သၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ SSPP/SSA ဢ၌်ပ၌်ဝႆႉ၌၌်ႉၵေႃႈၵပ်သဢမ်ႇလႆႈ။ ၵပ်သၞူသတၢင်သ PSLF/TNLA ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 27/05/2024 ၵမ်သ၌ိုင်ႈ ဝ၌်သတီႈ 29/05/2024 ၵမ်သ၌ိုင်ႈ သိုၵ်သ TNLA တေႃႉဢဝ် သိုၵ်သ SSPP ဢ၌်ပၵ်သသဝ်သဝႆႉ ၞလမ်သသၢပ်ႇ၌မ်ႉမၢဝ်သ မိူ၌်၌င်ႇ မၢ၌်ႈႁလင်သ၊ ၌လင်မႃႉလူင်၊ ၌လင်တိူ၌်သ၊ ၌လင်ၶမ်သ၊ ၵု၌်ႁႆသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ တၢင်ႇရူတ်ႉၵႃသ ၵႂႃႇတၢင်သ မၢ၌်ႈႁဵဝ်သ မုင်ႈၞူသတၢင်သဝဵင်သမူႇၞေႊ ။ လလင်ႈ၌ႆႉတႄႉ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉ ဢမ်ႇႁ၌်တူၵ်ႇတၵ်ႉဝႆႉပႃသ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-31T16:53:54
https://shannews.org/archives/53457
ၟူ၌်လူမ်သတူၵ်သႁႅင်သ ၌ႂ်သတိူင်သၞႄႈၵႅင်သ ၌မ်ႉလလႆ၌လင်သလၢၵ်ႈ 4 ပေႃႈလုၵ်ႈႁၢႆ
ၟူ၌်တူၵ်သႁႅင်သလိ၌်ၵူ၌်ႇ တီႈၞႄႈဝဵင်သလႁႄႇ ၌ႃႈလိ၌်ၜလင်သငမ်သတူဝ်ၵဝ်ႇ၌ႃႇၵ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ၌၌်ႉ လုၵ်ႈ ဢလ၌်ႇတၢႆ 3 ၵေႃႉ ၵူ၌်သလူင်တၢႆ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ ဝ၌်သတီႈ 28/05/2024 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သတိူင်သၞႄႈၵႅင်သ ၞိူဝ်သၶဝ်ပေႃႈလုၵ်ႈၵ၌် လုၵ်ႉတီႈႁႆႈသေပလၵ်ႈမႃသ ၶို၌်သ မႃသၺႃသ၌မ်ႉလလႆ၌လင်သ လိ၌်ၵူ၌်ႇတဵင်ၺႃသသေ လူႉတၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵေႃႉပဵ၌်ပေႃႈ ဢႃယု 50 ပီ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတႄႉ ဢႃယု 9 ပီၵေႃႉ၌ိုင်ႈ၊ 15 ပီၵေႃႉ၌ိုင်ႈ၊ ထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈ ႁူႉၞလမ်သ။ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 30 လိူ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇႁႃႁ၌်တူဝ်တၢႆၶို၌်သ ၶၢဝ်ႇ Naga News တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝ၌်သ၌၌်ႉ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈ ပႃသၵႂႃႇၞလမ်သ၌မ်ႉ၌လင်သ 9 လင်။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ 50 ပၢႆ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈ တီႈယူႇ။ ဝဵင်သလႁႄႇ၌ႆႉ ၵႆယၢ၌်ဝဵင်သယႂ်ႇဝႆႉသေ ၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇၵ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇဝႆႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၟႆသၟႃႉ ၵေႃႈၶၢတ်ႇ၊ လႅင်သ ၟူ၌်သ ဢိ၌်ႇတႃႇ၌ႅတ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ တႃႇၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သထူပ်သၜေသ ၌မ်ႉထူမ်ႈ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလႄႈ လီမႆႈၞႂ်ဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် RFA
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-31T16:21:38
https://shannews.org/archives/53445
ငဝ်သလၢႆသ ဢမ်ႇၞၢင်ႈဝၢင်သၞႂ်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၶၢႆႉလုၵ်ႈလၢင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂႃႇႁဵ၌်သတၢင်ႇတီႈ၌မ်
တႃႇပီၵၢ၌်ႁဵ၌်သ 2024 – 2025 ၌ႆႉ မၢင်ၞႄႈဝဵင်သ တႄႇႁပ်ႉၟၢၵ်ႇလုၵ်ႈႁဵ၌်သယူႇယဝ်ႉသေတႃႉ မၢင် ၞႄႈဝဵင်သတႄႉ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်သေ ပႆႇၞၢင်ႈပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈဢီႇ၌ၢႆသ ၞႄႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ တူင်ႉ၌ိုင်ဝႆႉ၌မ်၊ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဢမ်ႇႁတ်သဢဝ် လုၵ်ႈလၢင်သ ၵႂႃႇလူင်သသဵ၌်ႈမၢႆ တႃႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈလၢႆသတီႈႁူင်သႁဵ၌်သ။ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉ ဢလ၌်ၵ၌် ယလ၌်သဝႂ် ႁပ်ႉႁလင်သတီႈၜူႈၵလ၌်သႁူင်သႁဵ၌်သဢီႇ၌ၢႆသသေ ၶိုင်ၶၢႆႉၵႂႃႇႁဵ၌်သတၢင်ႇဝဵင်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တႃႇလႆႈဝႂ်ႁပ်ႉႁလင်သလုၵ်ႈႁဵ၌်သ၌၌်ႉ လႆႈသဵင်ႈငို၌်သၞလမ်သ၌မ်သေဢမ်ႇၵႃသ လႆႈပႂ်ႉႁိုင် ၞႂ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ ႁဵ၌်သထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ မေႃသလ၌်လႄႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သဢီႇ၌ၢႆသ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သ 23/5/2024 ႁူင်သႁဵ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပတ်သပို၌်ႉ တႄႇပိုတ်ႇႁပ်ႉသဵ၌်ႈမၢႆလုၵ်ႈႁဵ၌်သ တႃႇပီၵၢ၌်ႁဵ၌်သ 2024 – 2025 တေပိုတ်ႇသလ၌်ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ၵႂႃႇ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျု၌်ႊ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈဝၢ၌်ႈဢီႇ၌ၢႆသ ၞႄႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉသမ်ႉ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ဢမ်ႇႁတ်သ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်သၵႂႃႇ ပ၌်သဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈ တႃႇၶို၌်ႈႁဵ၌်သ ၵမ်ႈ၌မ် တေဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶို၌်ႈတၢင်ႇဝဵင်သ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၊ တၢင်ႉယၢ၌်သလႄႈ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁလင်ႈၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၶလင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမၢ၌်ႈ ယၢမ်သလဵဝ် ဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇယလ၌်သဝႂ်ႁပ်ႉႁလင်သ တႃႇၶၢႆႉႁူင်သႁဵ၌်သ (ကျောင်သပဌောင်သလက်မဟတ်) တီႈၜူႈၵလ၌်သ ႁူင်သႁဵ၌်သဢီႇ ၌ၢႆသလႄႈ ၜူႈၵလ၌်သပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ လႃႈသဵဝ်ႈ။ မႄႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ တႃႇတေၶၢႆႉ ၵႂႃႇၶို၌်ႈႁူင်သ ႁဵ၌်သတၢင်ႇတီႈ ၵေႃႈ ၜူႈၵလ၌်သႁူင်သႁဵ၌်သၶဝ် ယလ၌်သငို၌်သ ၌ိုင်ႈၵေႃႉလႂ် 2 မို၌်ႇ။ တီႈၜူႈၵလ၌်သ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ (ပညာရေသမူသ) တီႈဢီႇ ၌ၢႆသၵေႃႈ ယလ၌်သ 2 မို၌်ႇ။ ပိူင်ၶဝ်တႄႉ မီသဝႆႉဝႃႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ တေဢမ်ႇလႆႈ သဵင်ႈငို၌်သ သင်၌ႆၶႃႈ၌ႃႇ၌ေႃႈ။ မိူဝ်ႈ ဢလ၌်တၢင်သ၌ႆႉ ၵႆႉမီသဝႃႈ ဢဝ်ၞေႇတ၌ႃႇဝႃႈ၌ႆသေ လႆႈပ၌်ယူႇ 1 ႁဵင် 2 ႁဵင်။ ၵူၺ်သၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ပေႃသဢမ်ႇမီသငို၌်သပ၌်ၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်သသင်ပ၌်။ ၞၢႆႇငို၌်သယဝ်ႉၵေႃႈ ယင်သပႆႇလႆႈ ၵမ်သလဵဝ်။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သတေၶၢႆႉၵေႃႈ ပေႃသတူၵ်သလို၌်သသမ်ႉ တေၵၢတ်ႈၵၢ၌်သလ၌်ၵၢ၌်ႁဵ၌်သထႅင်ႈ ယၢပ်ႇ၌ႃႇၶႃႈ ပေႃသဢမ်ႇမီသဝႂ်ႁပ်ႉႁလင်သ၌၌်ႉသမ်ႉ ႁူင်သ ႁဵ၌်သတၢင်ႇဝဵင်သသမ်ႉ ဢမ်ႇႁပ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ႁူင်သႁဵ၌်သတီႈဝၢ၌်ႈဢီႇ၌ၢႆသ၌ႆႉ ပဵ၌်ႁူင်သႁဵ၌်သၞ၌်ႉသုင်ၜႄ (အထက ခလဲ) တေယၢ၌်ၵႆ ၵ၌်တၢင်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ မလၵ်ႈ 9 လၵ်သ။ ဢီႇ၌ၢႆသလႄႈ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ မီသ၌မ်ႉယၢဝ်ၶႅ၌်ႈၵ၌်ဝႆႉ။ ၟင်ႇ တၢင်သဢီႇ၌ၢႆသ၌ႆႉ မီသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တူင်ႉ၌ိုင်ဝႆႉသေ ၟင်ႇတၢင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉသမ်ႉ မီသသိုၵ်သမၢ၌်ႈယူႇဝႆႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သၵိုတ်သယူႇ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဝၢ၌်ႈဢီႇ၌ၢႆသၵေႃႈ ဢမ်ႇဢု၌်ႇၞႂ် လႆႈယူႇ ၵိ၌်ၞလမ်သ လလင်ႈၵူဝ်ႁႄၟၢင်ႉၵႅမ်သဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ။ မေႃသလ၌်ၞိူဝ်သ တူၵ်သပု၌်ႈၜလ၌်သတီႈႁူင်သႁဵ၌်သဢီႇ၌ၢႆသ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်သမႃသတႃႇႁၢပ်ႇ၌ႃႈၵၢ၌်။ မိူ၌်၌င်ႇ ၜူႈ ၵလ၌်သႁူင်သႁဵ၌်သဢီႇ၌ၢႆသ ၵေႃႈ တူဝ်မ၌်သယူႇဝႆႉ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၵူၺ်သ ။ တေႃႈ၌င်ႇ သဵ၌်ႈမၢႆဢလင်ႇပူ၌်ႉၞ၌်ႉ ( အောင်စာရင်သ) ပီ၌ႆႉ ယင်သဢမ်ႇႁတ်သမႃသတိတ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပ၌် တီႈႁူင်သ ႁဵ၌်သတီႈဝၢ၌်ႈ။ ယူႇတီႈၵႆသေ သိုပ်ႇၟူ၌်သလၢတ်ႈမႃသတီႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ႁူင်သႁဵ၌်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇပဵ၌်ၵၢ၌်လႄႈ တေလိူၵ်ႈၶို၌်ႈႁူင်သႁဵ၌်သၶႄႇ ဢ၌်မီသဝႆႉတီႈဢီႇ၌ၢႆသ ၌ႆႉၵေႃႈ သမ်ႉၶႅ၌်သလႆႈသဵင်ႈငို၌်သ၌မ်။ တီႈဢီႇ၌ၢႆသ၌ႆႉ လုၵ်ႈႁဵ၌်သမီသ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇမ၌်သ ယၢမ်သလဵဝ်တႄႉ ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇလၢႆလလင်ႈလႄႈ မၢင် ၞိူဝ်သတေဢမ်ႇသိုပ်ႇႁဵ၌်သယဝ်ႉၵေႃႈမီသ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ႁူင်သႁဵ၌်သၶႄႇၵေႃႈ ပေႃသဢမ်ႇမီသငို၌်သတလင်သ တႄႉတႄႉၵေႃႈ တေႁႂ်ႈလုၵ်ႈလၢင်သၶို၌်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ ၌ိုင်ႈလိူ၌်လႂ် လႆႈၞၢႆႇငို၌်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 5 မို၌်ႇပျႃသ။ ပေႃသပဵ၌်၌၌် တေၵႂႃႇ ၶို၌်ႈႁဵ၌်သတၢင်ႇတီႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈ တေၶို၌်ႈၵျလင်သၶႄႇၵေႃႈ သမ်ႉ ဢမ်ႇပေႉၵႃႈမ၌်သလႆႈ၌ႆတႄႉ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁၢမ်သသု၌်ႇၵၢ၌်ႁဵ၌်သယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သပိူင်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ဢ၌်ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ တႃႇ၌ႂ်သပီ 2024 – 2025 ၌ႆႉတႄႉ ပႃှဝႆႉဝႃႈ ဢမ်ႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သသဵင်ႈငို၌်သတလင်သ ၞလမ်သသင်ဝႃႈ၌ႆသသေတႃႉ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၞ၌်ႉပႃႈတႂ်ႈၶဝ်သမ်ႉ ၌ႄ ၶေႃႈဢၢင်ႈလၢႆဢ၌်သေ ၵႆႉယလ၌်သၵဵပ်သငို၌်သ လုၵ်ႈႁဵ၌်သလူၺ်ႈ ဢမ်ႇၞလမ်သ ပၵ်သပိူင်။ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လၢႆၞႄႈဝဵင်သ မိူ၌်၌င်ႇ ၌မ်ႉၶမ်သ၊ ၌မ်ႉတူႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၵၢ၌်သလ၌်ၵၢ၌်ႁဵ၌်သ မီသလလင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇလၢႆလလင်ႈ တေသိုပ်ႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈ၌ႂ်သ ပို၌်ႉတီႈၜႂ်မ၌်သၵေႃႈ ဢမ်ႇဝၢင်သၞႂ်ငဝ်သလၢႆသ ၊ တေၶၢႆႉၵႂႃႇတၢင်ႇဝဵင်သၵေႃႈ ယၢပ်ႇတီႈယူႇတီႈၵိ၌်ထႅင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။
['ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-31T08:00:00
https://shannews.org/archives/53440
ႁူင်သၵႃႊသီႊ၌ူဝ်ႊ လလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သတၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ ၶလင်ပေႃႈလဵင်ႉၶႄႇ လုၵ်ႉမျႃႉဝတီႇ ၶၢႆႉၵႂႃႇပၵ်သလႅ၌်လိ၌်ထႆသ – မၢ၌်ႈ 5 ႁူင်သ
တီႈဝဵင်သၞေသတီသသၢမ်ဢူင်သ (ဢ၌်မၢ၌်ႈႁလင်ႉဝႃႈ ၜဌႃသတူင်သသူႇ) ၞႄႈဝဵင်သမျႃႉဝတီႇ မိူင်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ ၌၌်ႉ ႁူင်သတေႃႇလလင်သၵႃႊသီႊ၌ူဝ်ႊ ဢ၌်ပေႃႈလဵင်ႉၶႄႇၶဝ် မႃသတင်ႈဝႆႉသေ ႁဵတ်သၵၢ၌်လလၵ်ႇ ငိုတ်ႈလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သ တၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ လိူင်ႇ၌မ်ၵို၌်သၶလ၌်ႈမႃသ မီသထိုင် 4 – 5 ႁူင်သယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ႁူင်သတေႃႇလလင်သလႄႈ လလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သတၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ၌ႆႉ မီသ၌ႂ်သပလၵ်ႉ 2 ပလၵ်ႉ၌ိုင်ႈ ၞလမ်သလႅ၌်လိ၌် ထႆှ – မၢ၌်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ တပ်ႉသိုၵ်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ KNU ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈၞုမ်သလလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သ ဢလၵ်ႇပို၌်ႉတီႈၶဝ် ၵုမ်သၵမ် ဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ႁႂ်ႈပဵ၌်ဝ၌်သလို၌်သသုတ်သ၌ႆလႄႈ ဝၢႆသ၌၌်ႉမႃသ ၞုမ်သပေႃႈလဵင်ႉၶႄႇ ၞိူဝ်ႉ၌ႆႉ ဢလ၌်ၵ၌်ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတၢင်သ ဝဵင်သၞေသတီသသၢမ်ဢူင်သမူတ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 27 ၌ႆႉ ပလိၵ်ႈၞႄႈတလ၌်ႈၟင်ႇမျႃႉဝတီႇ ယင်သတီႉလႆႈ ၶလမ်ႊပိဝ်ႊတိူဝ်ႊလႄႈ ၟူ၌်သ၊ ၶိူင်ႈၞႂ်ႉၟႆသ ၟႃႉ ဢ၌်ၵဵဝ်ႇၵပ်သၵၢ၌်ဢလ၌်ႊလၢႆႊ၌၌်ႉ တင်သ၌မ် တီႈလၢ၌်ႇလႅ၌်လိ၌် ၞေသတီသသၢမ်ဢူင်သ၌၌်ႉလူသၵလ၌်ႇ – ၶၢဝ်ႇယၢင်သၜိူၵ်ႇ ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2024-05-31T07:00:00
https://shannews.org/archives/53438
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၜဝ်ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ တီႈဝဵင်သတီသတိမ်ႇ မိူင်သၶျၢင်သ ပဵ၌်ၜဝ်ႇၵႂႃႇ မလၵ်ႈ 30 လင်
တီႈဝဵင်သတီသတိမ်ႇ မိူင်သၶျၢင်သ၌၌်ႉ ဝၢႆသလင် ပၢင်တိုၵ်သတင်သ သိုၵ်သၶျၢင်သယဝ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၜဝ်ႁိူ၌်သ ယေသ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ပဵ၌်ၜဝ်ႇၵႂႃႇ မလၵ်ႈ 30 လင်။ ဝ၌်သတီႈ 27 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈၜဝ်ႁိူ၌်သ ၌ႂ်သပလၵ်ႉမဵဝ်ႉမ ဝဵင်သတီသတိမ်ႇ ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 4 မူင်သၵမ်သ၌ိုင်ႈလႄႈ ႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်သထႅင်ႈ ၵမ်သ၌ိုင်ႈ။ ၟႆသလၢမ်သလုၵ်ႉမႆႈယႂ်ႇ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ႁတ်သၵႂႃႇ ၶႄလႄႈ လၢမ်သမႆႈႁိူ၌်သယေသၵႂႃႇ တင်သ ၌မ် မႆႈပႃှ လုမ်သၜလင်သငမ်သပလၵ်ႉ ႁိူ၌်သမႆႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉပႃသ။ တီႈဝဵင်သတီသတိမ်ႇ၌ႆႉ ယၢမ်သလဵဝ် ၞုမ်သသိုၵ်သၶျၢင်သပီႈ၌လင်ႉ ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သသေ ထူဝ်သသိုၵ်သၞူသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႃႇယိုတ်သလႆႈဝဵင်သ၌ႆယူႇ။ ဝ၌်သတီႈ 27 လိူ၌်မေႊ ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်၌၌်ႉ သိုၵ်သၶျၢင်သ ၶဝ်ႈ ယိုဝ်သ တပ်ႉပၢင်သဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ထိုင်ဝၢႆသဝ၌်သမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ်ႈၜဝ်ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2024-05-30T20:31:08
https://shannews.org/archives/53433
ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇလဵင်ႉတၢင်သၵိ၌်ဢိမ်ႇလႄႈ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ တီႈမိူင်သယၢင်သလႅင် ပဵ၌်တၢင်သပဵ၌်၌မ်
တီႈမိူင်သယၢင်သလႅင် ဝဵင်သလလႆၶေႃ၌၌်ႉ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ လူတ်သယလမ်သ လလင်ႈၵိ၌်ယႅမ်ႉ ဢ၌်ၞႅၵ်ႇပ၌် ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈဢႁႃႇရတဵမ် ဢလ၌်ၵ၌် ၞပ်သတၢင်သပဵ၌် ဢမ်ႇယလမ်သ 20 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈၶလၵ်ႈလူင် ဝဵင်သလလႆၶေႃ၌ႆႉ ႁၢမ်ႈပီႈ၌လင်ႉမႃသ သူႇၞႂ်သၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပီၵၢႆမလၵ်ႈ လိူ၌်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ဝၢႆသ၌၌်ႉ ၟၢႆႇတၢင်သပလိၵ်ႈၵုမ်သၶလၵ်ႈ လူတ်သတၢင်သၵိ၌် တၢင်သယႅမ်ႉ ဢ၌်ၞႅၵ်ႇလဵင်ႉၵူ၌်သၶလၵ်ႈထႅင်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သပဵ၌်တၢင်သပဵ၌်တလင်ႉ၊ တၢႆၜၢၵ်ႇ၊ တၢင်သပဵ၌်ၶၢဝ်သယၢဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၌မ်မႃသ။ ၞိူဝ်သပဵ၌်ဝႆႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၵိ၌်သလိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈ ပဵ၌်ဢ၌်လီမႆႈၞႂ်၌ႆ ၞုမ်သတူၺ်သလူၵူ၌်သ တူၵ်သၶလၵ်ႈၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သယၢင်သလႅင် KPPA လၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇ ယၢင်သလႅင်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-05-30T20:17:49
https://shannews.org/archives/53429
မိူင်သမၢ၌်ႈ ပဵ၌်မိူင်သဢ၌် ၵူ၌်သမိူင်သႁႃငို၌်သလႆႈဢႄႇသုတ်သ ၌ႂ်သ ASEAN
ၞုမ်သငို၌်သၵလင်ၵၢင်လုမ်ႈၟႃႉ IMF ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ -၌ႂ်သ ASEAN ၌ႆႉ မိူင်သမၢ၌်ႈ၊ မိူင်သလၢဝ်သလႄႈ မိူင်သတီႇမေႃသဝ၌်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈၵႃႈႁႅင်သဢႄႇလိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃသ၌ပ်ႉတူၺ်သ ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2024 ၌ႆႉၵူၺ်သ တေႃႇထိုင်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊသဵင်ႈ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 လိူ၌်၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈၞိူဝ်သႁႃၞဝ်ႉၵိ၌်ၶမ်ႈ ပေႃသၜတ်ႉၜဵင်ႇၞိုင် ငို၌်သၶဝ်ႈၶဝ် ၌ိုင်ႈ ၵေႃႉ မီသ 1,250 တေႃႊလႃႊ (တူၵ်သငို၌်သမၢ၌်ႈမလၵ်ႈ 26 သႅ၌်ပျႃသၵူၺ်သ ၜတ်ႉၜဵင်ႇ ၌ိုင်ႈလိူ၌် မလၵ်ႈ 6 သႅ၌်ပျႃသ ပၢႆၵူၺ်သ)။ ပေႃသတူၺ်သ မိူင်သသိင်ႇၵပူဝ်ႇသမ်ႉ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 4 လိူ၌်၌ႆႉ ၵူ၌်သႁႃၞဝ်ႉၵိ၌်ၶမ်ႈ ၜတ်ႉ ၜဵင်ႇ၌ိုင်ႈၵေႃႉ မီသငို၌်သၶဝ်ႈ 88,000 တေႃႊလႃႊ (တူၵ်သငို၌်သမၢ၌်ႈ- 1,800 သႅ၌်ပျႃသ၊ ၌ိုင်ႈလိူ၌် ငို၌်သၶဝ်ႈၶဝ် တေမီသယူႇ 450 သႅ၌်ပျႃသ)။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ သိင်ႇၵပူႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢ၌်မၢၵ်ႈမီသ လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ ၌ႂ်သၵု၌်ဢေႊသျႃႊ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ၟၢႆႇလင်သိင်ႇၵပူဝ်ႇ တေမီသမိူင်သပရူႊ၌ၢႆႊ၊ မိူင်သမလေသသျႃႊ ၞိူ၌ႆႉ။ တီႈမိူင်သထႆသ ဢ၌်တိတ်သၞပ်သၵ၌် တင်သမိူင်သမၢ၌်ႈတႄႉ IMF ၌ပ်ႉသလ၌်ႇဝႆႉဝႃႈ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 လိူ၌်၌ႆႉ ၵူ၌်သ ၌ိုင်ႈၵေႃႉ ႁႃငို၌်သၶဝ်ႈလႆႈ 7,810 တေႃႊလႃႊ (မႅ၌်ႈငို၌်သမၢ၌်ႈ 164 သႅ၌်ပျႃသ။ ၌ိုင်ႈလိူ၌် တေမီသငို၌်သၶဝ်ႈ 40 သႅ၌်ပျႃသ) ။ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ ပ၌်ႁႃ ၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈ၊ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ဢမ်ႇပဵ၌်ၵၢ၌်၊ ၶ၌်ငို၌်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇ၌ိမ် ဢမ်ႇမီသၵႃႈၶ၌်လႄႈ ပႆႇဝႃႈၵူ၌်သမိူင်သ ၵေႃႉတေႃႇၵေႃႉ ဢ၌်ပဵ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၞိုင်ႈမိူင်သၵေႃႈ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 4 လိူ၌်၌ႆႉ ၵူၺ်သၶို၌်ႈမႃသမလၵ်ႈ 1 ပိူဝ်ႊသႅ၌်ႊၵူၺ်သ ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ ၵေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ ပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ် ၌ႂ်သၞိုင်ႈမိူင်သသေ တႄႇဢဝ်လိူ၌်ဢလၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 ၌၌်ႉမႃသ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈတီႈယူႇတ၌်သသဝ်သမီသ 5 သႅ၌်ပၢႆ။ တႄႇဢဝ် ယၢမ်သ၌ႆႉၵႂႃႇ သင်ဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ် ဢမ်ႇမီသယဝ်ႉ၌ႆသေတႃႉၵေႃႈ ၌ႂ်သပီ 2024 ၌ႆႉ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသမိူင်သမၢ၌်ႈတိုၵ်ႉ တေပႆႇၞၢင်ႈႁု၌်ႈမု၌်သၶို၌်ႈလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ ၜလ၌်သယလ၌်ႈဢ၌်လႆႈထူပ်သဝႆႉ၌ႆႉသေ ၌ႂ်သပီ 2025 မႃသၵေႃႈ ၵၢ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆၵု၌်ႇ ၵၢ၌်ႁဵတ်သ ဢလၵ်ႇၶူဝ်သၶလင် ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ တိုၵ်ႉတေထိူင်သ – ဢႄႇယလမ်သလူင်သယူႇ။ တေပႆႇၞၢင်ႈ ထိင်သတူဝ်လႆႈၶို၌်သငၢႆႈငၢႆႈ ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ ထတ်သသၢင်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-30T16:08:14
https://shannews.org/archives/53420
ပႃႇတီႇ 4 ၞုမ်သ ဢ၌်ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ တေဢလ၌်၌မ်သ ၞုမ်သ UPDJC
ၶၢဝ်သတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ 3 ပီပၢႆ၌ႆႉ ၶဝ်ၵႆႉၵႆႉ တူၵ်ႇတၵ်ႉတႃႇၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလၢႆၵမ်သ သေတႃႉ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇၜေႃႇ၌မ်ႉ၌ႄတူဝ်လႆႈ။ ၌ႂ်သလိူ၌်မေႊ၌ႆႉၵေႃႈ ၵေႃႊမသျိ၌်ႊ ပၢင် လိူၵ်ႈတင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ၶို၌်သမႄသထတ်သထလင် ၞုမ်သပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သသေ လိူၵ်ႈၜူႈ၌မ်သ ၵေႃႇမတီႇဢုပ်ႇၵုမ် လလင်ႈငမ်သယဵ၌် UPDJC ထႅင်ႈ 4 ၞုမ်သ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 25-26 ၌ႂ်သလိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ၵေႃႊမသျိ၌်ႊပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မီသလလင်ႈတူၵ်သလူင်သလႆႈ ၞႂ်ၵ၌်ဝႃႈ ႁႂ်ႈ ၞုမ်သပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ 4 ၞုမ်သ ဢ၌်ပႃႇတီႇတႆသလႄႈ တီႇမူဝ်ႇၵရႅတ်ႉတိၵ်ႉ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ SNDP (ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ) ၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ ဢလ၌်၌မ်သ ၞုမ်သ UPDJC ၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ ဢ၌်တၢင်ႇမၢႆၟၢင် တႃႇၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၞလမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢလ၌်၌မ်သၞတ်သ ၌၌်ႉ မီသဝႆႉ 47 ၞုမ်သ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ 4 ၞုမ်သ ဢ၌်ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ ၶဝ်ႈပႃသဝႆႉ၌၌်ႉသမ်ႉ တေဢလ၌်၌မ်သ ၞုမ်သၵေႃႇမတီႇ ဢုပ်ႇၵုမ်လလင်ႈငမ်သယဵ၌် UPDJC ၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ လုင်သၞၢႆသဢၢႆႈပဝ်သ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ပေႃသထိုင် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃသ ၶႂ်ႈသင်ႇထိုင် ပီႈ၌လင်ႉတႆသၵူႈတီႈၵူႈလႅ၌်။ ႁႂ်ႈဢလ၌်ၵ၌် တလတ်ႈၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ်ပ၌်ပႃႇတီႇတႆသႁဝ်သ။မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢမ်ႇမီသပႃႇတီႈဢ၌်လႂ်ယဝ်ႉ ဢ၌်ပဵ၌်ပႃႇတီႇတႆသ မီသပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇဢ၌်လဵဝ်ၵူၺ်သယဝ်ႉ။ တႃႇ တေတလတ်ႈၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ်၌ႆႉ လူဝ်ႇမီသမၢႆၟၢင်မၢတ်ႇပူင်ႇတိ၌်ႇလႄႈ ပေႃသၜႂ်ပႆႇမီသၵေႃႈ ႁဵတ်သဝႆသဝႆသ။ ပေႃသ မီသလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႃႇႁဵတ်သမၢတ်ႇပူင်ႇတိ၌်ႇ၌ႆ ၵပ်သသိုပ်ႇပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇမႃသလႆႈယူႇၶႃႈ တေၞလႆႈ လၢတ်ႈပ၌် ၞုမ်သလဝၵၶဝ် ဢမ်ႇလူဝ်ႇသဵင်ႈငို၌်သသဵင်ႈတလင်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “တႃႇတေလိူၵ်ႈထတ်သ လႆႈၶေႃႈတူၵ်သလူင်သၞိူင်ႉ၌၌် ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ လႆႈလိူၵ်ႈ ဢလၵ်ႇမႃသ ပႃႇတီႇ တႃႇ 16 ၞုမ်သ ၊ ဝၢႆသ၌၌်ႉ ၞင်ႇထတ်သလိူၵ်ႈဢလၵ်ႇမႃသထႅင်ႈ ပဵ၌် 4 ၞုမ်သ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တေမီသပႃႇတီႈသၢင်ႇသီႈ USDP ၊ ပႃႇတီႇၵူ၌်သမိူင်သ PP ၊ ပႃႇတီႇရၶႅင်ႇ AFP လႄႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ SNDP ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃသၶိုင်ငူပ်ႉငီႉၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈၵၢ၌်မိူင်သဝႆႉ ယၢမ်သလဵဝ်ၞိုင် ပေႃသဝၢႆသပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃသ တေၞၢင်ႈမူ၌်ႉ မႄှလႆႈ ပၵ်သပိူင်လၵ်သမိူင်သ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၶႂ်ႈတိုၵ်သသူ၌်သႁႂ်ႈ ပီႈ၌လင်ႉတႆသ ႁဵတ်သဝႆႉ မၢႆၟၢင် (မၢတ်ႉပူင်ႇတိ၌်ႇ) တႃႇတလတ်ႈၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ်ပ၌်။ ၜႂ်ပႆႇမီသမၢႆၟၢင်ၵေႃႈ တေၞလႆႈထႅမ်ပ၌်ၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃသထိုင်မႃသ ၌ႂ်သပီ 2025 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ တို၌်သတေဢၢ၌်သၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ၌ႆႉ ယၢမ်သလဵဝ် ဢမ်ႇၞႂ်ႈတႃႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသၵူၺ်သယဝ်ႉ- ပဵ၌်တႃႇၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သ တႆသယဝ်ႉ။ ပေႃသလႆႈပဵ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမႃသ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ တေဢၢ၌်သႁဵတ်သ ႁႂ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၶို၌်ႈယႂ်ႇ ၵတ်သယဵ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ “ပေႃသႁဝ်သ ဢမ်ႇတလတ်ႈၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ်၌ႆ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သတႆသၵေႃႈ တေဢမ်ႇၞၢင်ႈမီသမႃသ။ ပေႃသထိုင် ပီ 2025 မႃှ ပိူ၌်ႈတေႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ ပီႈ၌လင်ႉတႆသႁဝ်သ လူဝ်ႇဢဝ်မၢတ်ႇပူင်ႇတိ၌်ႇသေ မႃသတလတ်ႈ ၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ်။ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈတႃႇတႆသၵူၺ်သ၌ႃ ပဵ၌်တႃႇၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ၌ႆႉ တင်သသဵင်ႈ။ ႁဝ်သဢၢ၌်သၶတ်သၞႂ်ႁႂ်ႈသိုင်ႇတိူင်သမိူင်သႁဝ်သ ၶို၌်ႈယႂ်ႇၵတ်သယဵ၌်ၵႂႃႇဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၵလ၌်ႇၵေႃႈ တႃႇပဵ၌်မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ တႆသႁဝ်သၵူၺ်သၶႃႈလူသ ဢလ၌်ႁူဝ်မႃသ။ ႁဝ်သလူဝ်ႇၶို၌်သ၌ႄဝႃႈ တႆသႁဝ်သဢလ၌်ႁူဝ် ထႅင်ႈလႆႈယူႇ”- လုင်သၞၢႆသဢၢႆႈပဝ်သ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူဝ်ႈ၌ႂ်သပီ 2021 ဝၢႆသယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သယဝ်ႉ မီသလလင်ႈၜလတ်ႈၞုမ်သ UPDJC မႃသယဝ်ႉ ၵမ်သ၌ိုင်ႈ ၌၌်ႉၵေႃႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ ဢ၌်လုင်သၞၢႆသဢၢႆႈပဝ်သဢလ၌်ႁူဝ်ဝႆႉ၌၌်ႉ ယၢမ်ႈဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သမႃသ ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ ယၢမ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ပီ 2023 ၌၌်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇၵႃသ၌ႂ်သမိူင်သတႆသၵူၺ်သ တေၶဝ်ႈၶေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၵမ်သ၌ႆႉ တေပဵ၌်၌ႂ်သတိူင်သတႃႈၵုင်ႈ၊ တိူင်သဢေႇရႃႊဝတီႇ (၌မ်ႉၵဵဝ်) ၊ တိူင်သပႃႇၵိူဝ်၊ တိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ၊ တိူင်သ ၌ေႇပျီႇတေႃႇ၊ တိူင်သမၵူၺ်သလႄႈ တင်သၞႄႈမိူင်သတႆသ 43 ၞႄႈဝဵင်သ။ ၜလင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပၢ၌်ဢူသတဵင်သၞဵင်ႇ ၶဝ်ဢလ၌်၌မ်သၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2010 ၌၌်ႉ ၜူႈ၌မ်သ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ပႆႇပူ၌်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇၶလၵ်ႈလႄႈ တႃႇႁႂ်ႈတၢင်တူဝ်တႆသသေ ၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်ႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌၌်ႉ ၜူႈ၌မ်သပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၵမ်ႈ၌မ် ဢလ၌်ၵ၌်ၶလတ်ႇၜလတ်ႈပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ ၌ႆႉမႃသ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၜလင်သ၌၌်ႉ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇ SNDP ဢလင်ႇပေႉ၌မ်သုတ်သထီႉ 2 ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ။ ထိုင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2015 လႄႈ 2020 ၜလင်သပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် တၢင်ႇမၢႆၟၢင်သေ ၶဝ်ႈၶေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၶို၌်သ ၌၌်ႉ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၜိူၵ်ႇၵေႃႈ လုင်သၞၢႆသဢၢႆႈပဝ်သ သိုပ်ႇဢလ၌်၌မ်သသေ ၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်ႇ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈထႅင်ႈ၊ ၵူၺ်သၵႃႈ ၜလင်သ၌၌်ႉ လႆႈတီႈ၌င်ႈသၜႃသ ၞႄႈမိူင်သ တီႈလဵဝ်ထပ်သၵ၌်သလင်သိုပ်ႇ။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-30T09:00:00
https://shannews.org/archives/53408
ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ 25 ဢ၌် ယလ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၵိုတ်သလလင်ႈဢိုတ်သႁႅတ်ႉ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ
ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ 25 ဢ၌် ဢ၌်တၢင်ႇမၢႆၟၢင်ဝႆႉဝႃႈ တေၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢလ၌်၌မ်သၞတ်သႁဵတ်သ၌၌်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28 လိူ၌်မေႊဝႃႈ – တိုၵ်သသူ၌်သလုမ်ႈၟႃႉ ဢ၌် ႁၢမ်ႈႁႅတ်ႉပၢႆသမၢၵ်ႈမီသတေႃႇၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈပိုတ်ႇပ၌်ၶို၌်သဝႆသဝႆသ ဝႃႈ၌ႆ။ ယိူင်သဢၢ၌်သ ဢိုတ်သႁႅတ်ႉပၢႆသမၢၵ်ႈမီသတေႃႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆသေတႃႉ ဢ၌်လႆႈႁပ်ႉမိုဝ်သထူပ်သပ၌်ႁႃ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵိ၌်သ ၞႂ်သမ်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ ယိင်ႈဢိုတ်သႁႅတ်ႉပၢႆသမၢၵ်ႈမီသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိင်ႈမိူ၌်ဢီသၵူ၌်သမိူင်သ တူၵ်သလုၵ်သတူၵ်သလဝ် ၵူၺ်သ၌ႆ တႅမ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ဢ၌်ဢိုတ်သႁႅတ့်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢ၌် 5 ယိူင်ႈ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢၢ၌်သႁဵတ်သ ၌၌်ႉ ၞိူင်ႉၵၢတ်ႈဢမ်ႇပဵ၌်ၵၢ၌်ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇ ၞၢင်ႈၞတ်သလႆႈသေပလၵ်ႈၵူၺ်သယဝ်ႉ ပႃသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢ၌်၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢိုတ်သႁႅတ်ႉပၢႆသမၢၵ်ႈမီသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ပေႃသတူၺ်သၶို၌်သၞိုင် တေပဵ၌်မိူ၌်၌င်ႇ ဢိုတ်သႁႅတ်ႉၵၢ၌်ငၢ၌်သသု၌်ႇတူဝ် ဢ၌်မႃသပၵ်သတင်ႈ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ၊ ဢိုတ်သႁႅတ်ႉပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၞုမ်သၞိူဝ်သဢ၌်ၞလႆႈထႅမ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ။ ႁၢမ်ႈလလင်ႈဢူ၌်သယၢႆႉငို၌်သတလင်သ တၢင်သ၌ႂ်သဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈ တၢင်သ ၌လၵ်ႈၶဝ်ႈ၌ႂ်သ၊ ႁၢမ်ႈသူင်ႇၶူဝ်သၶလင်ၶဝ်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ၊ ႁၢမ်ႈၵၢ၌်ၵႂႃႇတႃႈပႆတၢင်သၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆႉ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ပရိတ်ႉထဵင်ႇ ၞၢတ်ႈၞိုင်ႈယူႊရူပ်ႊ ဢေႃႊသတေသလျႃႊ ၵ၌ေႇတႃႇ လႄႈ ၌ိဝ်သသီႇလႅ၌်ႇၶဝ် ႁၢမ်ႈပၢႆသ မၢၵ်ႈမီသ ၵူ၌်သၵဵဝ်ႇၞလမ်သၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ 161 ၵေႃႉလႄႈ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ 75 ဢ၌် ၞုမ်သပၵ်သတႃပႂ်ႉ တူၺ်သလလင်ႈသု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ Justice For Myanmar (JFM) ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 5 လိူ၌် ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ၌၌်ႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-30T08:00:00
https://shannews.org/archives/53404
UNODC ဝႃႈ ယႃႈမႃႉယႃႈမဝ်သၵမ် ဢ၌်တီႉလႆႈ၌မ်သုတ်သ ပဵ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈ – မိူင်သတႆသ
၌ႂ်သပီ 2023 ပူ၌်ႉမႃသ ၌ႂ်သၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇၵု၌်ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊ ၶို၌်သတီႉလႆႈယႃႈမဝ်သၵမ် ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသၶို၌်သလိူဝ်တၢင်ႇပီ တီႉလႆႈထိုင် 190 တ၌်ႊ၌ႆ UNODC ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢ၌်တီႉလႆႈ၌ႆႉ ပဵ၌်၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈၵမ်ႈ၌မ်သေ ၌ႂ်သ၌၌်ႉသမ်ႉ တီႉလႆႈ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ၌မ်သုတ်သ ၵမ်ႈ၌မ်ပဵ၌်ယႃႈမဝ်သၵမ် ဢ၌်ၞႂ်ႉထၢတ်ႈၶႄႊမီႊၶိူဝ်ႊသေ ၶို၌်သႁဵတ်သဢလၵ်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ၌ႆ UNODC ဢလၵ်ႇၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 29 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈ၌၌်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ ႁူင်သၞၢၵ်ႈႁုင်ယႃႈမဝ်သၵမ်လႄႈ ႁလင်ႈထၢတ်ႈၶႄႊမီႊၶိူဝ်ႊ၌ႆႉ မီသ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌် ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၵုမ်သဝႆႉ ဢ၌်မီသတီႈႁိမ်သလႅ၌်လိ၌် ထႆှ – မၢ၌်ႈ ပႃသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ယႃႈမဝ်သၵမ် ၵမ်ႈ၌မ် လုၵ်ႉတၢင်သ သၢမ်ၞဵင်ႇၶမ်သ လႅ၌်လိ၌် မၢ၌်ႈ – လၢဝ်သ – ထႆသသေ လူင်သ မႃသတၢင်သၞၢ၌်သ။ ၌ႂ်သပီ 2023 လႄႈ 2024 ၌ႆႉ ယႃႈမႃႉဢ၌်လူင်သမႃသၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သ၌မ်ႉ သဵ၌်ႈတၢင်သလိ၌်သေ ဢ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၞိုင်ႈမိူင်သ ဢ၌်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈတီႉလႆႈ၌ႆႉ မီသ၌မ်ႉ၌ၵ်သ တ၌်ႊပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သႁူဝ်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉၵူၺ်သ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ တီႉလႆႈယႃႈမႃႉ ဢ၌်ပႆႇလႆႈႁဵတ်သမဵတ်ႉ ၌မ်ႉ၌ၵ်သ မီသမလၵ်ႈ 1 တ၌်ႊ။ ပဵ၌်ဢ၌်တီႈလႆႈ၌မ်သုတ်သ၌ႂ်သပီ၌ႆႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သတေႃႉယႃႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ တႃႇတေတေႃႉဢဝ်ၵႂႃႇမႃသလႆႈငၢႆႈ၌၌်ႉ ယႃႈမႃႉ ယႃႈမဝ်သၵမ်ၵေႃႈ ၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇမႃသလၢႆလၢႆသ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ ၞုမ်သႁုင်ယႃႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႅၵ်ႈၞႂ်ႉထၢတ်ႈၶႄႊမီႊၶိူဝ်ႊ ဢ၌်ၵႃႈထုၵ်ႇၵႃႈပေႃသသေ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇယႃႈမဝ်သၵမ်မႃသ ၌မ်၌မ်၌ႆ UNODC တႅမ်ႈ၌ႂ်သၜို၌်ႁၢႆသငၢ၌်သ၌၌်ႉဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ယႃႈမဝ်သၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2024-05-30T07:00:00
https://shannews.org/archives/53398
လူမ်သလႅင်ႉ Remal ၜတ်ႉတီႈမီႊၞူဝ်ႊရမ်ႊ ၵူ၌်သမိူင်သတၢႆ 30 ပၢႆ
လူမ်သလႅင်ႉသၢႆႊၶလူ၌်ႊ Remal ၜတ်ႉပဝ်ႇ၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သမီႊၞူဝ်ႊရမ်ႊ ၞိုင်ႈမိူင်သၵဌႃသ ဢိ၌်ႊ တီႊယႃႊ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ တၢႆ 30 ပၢႆ။ ဝၢႆသလူမ်သလႅင်ႉၜတ်ႉပဝ်ႇယဝ်ႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 27 လႄႈ 28 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉၵေႃႈ ၟူ၌်သိုပ်ႇတူၵ်သ ထႅင်ႈဢမ်ႇထၢတ်ႇ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သၵူ၌်ႇပင်သတဵင်ၵူ၌်သတၢႆ ဢမ်ႇယလမ်သ 30 ၵေႃႉ ၶၢဝ်ႇ The Heindu ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28 ၌ႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လူမ်သလႅင်ႉ၌၌်ႉ ၜတ်ႉပဝ်ႇႁႅင်သ ၌ိုင်ႈၞူဝ်ႈမူင်သထိုင် 60 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတႃႊလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ တူ၌်ႈမႆႉ သဝ်လၵ်သၟႆသလူမ်ႉ လိ၌်ၵူ၌်ႇ ၟႆသၟႃႉၶၢတ်ႇ ဢိ၌်ႊထိူဝ်ႊ၌ႅတ်ႉဢမ်ႇၞႂ်ႉလႆႈ။ ၞလမ်ၜလင်သလူင်ၞႄႈမိူင်သမီႊၞူဝ်ႊရမ်ႊတႄႉ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၞိုင်ႈမိူင်သဝႃႈ တႃႇၞလႆႈ လလင်ႈၜေသသၜႃႇဝ၌ႆႉ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သဝႆႉငို၌်သ 150 လၢ၌်ႉရူႊပီႊ ဝႃႈ၌ႆသေ ၵူ၌်သတၢႆ ယလ၌်ႉလူမ်သလႅင်ႉပလၵ်ႈ၌ႆႉ ၵေႃႈ လႆႈၞလႆႈပ၌်၌ိုင်ႈၵေႃႉ 4 သႅ၌်ရူႊပီႊ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ၞႄႈမိူင်သမီႊၞူဝ်ႊရမ်ႊ၌ႆႉ မီသ၌ႂ်သမိူင်သၵဌႃသ မီသတီႈလႅ၌်လိ၌် ၵဌႃသလႄႈ မၢ၌်ႈ။ ၟင်ႇမိူင်သမၢ၌်ႈ ပဵ၌် ၞႄႈမိူင်သၶျၢင်သ။ ဢိင်၌ိူဝ် ၵၢ၌်မိူင်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပၢႆႈၜေသသိုၵ်သသိူဝ် ၵႂႃႇသလ၌်ႈယူႇဝႆႉတီႈမိူင်သမီႊၞူဝ်ႊရမ်ႊ၌၌်ႉ ဢမ်ႇယလမ်သ 36,000 ၟၢႆႇတၢင်သမိူင်သၵဌႃသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-29T17:01:17
https://shannews.org/archives/53392
ၵူ၌်သမူႇၞေႊ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇထႅင်ႈ
၌ုမ်ႇၞၢႆသ ဢႃယု 30 ပၢႆ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် တႅၵ်ႇသႂ်ႇ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ ထိုင်တီႈလႆႈႁၢမ်သူင်ႇႁူင်သယႃ။ ဝ၌်သတီႈ 28/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၌ုမ်ႇၞၢႆသ ဢႃယု 30 ပၢႆ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၵႂႃႇႁႃၜို၌်သသေ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇ မႅင်သၟင်လိ၌် တီႈႁိမ်သဝၢ၌်ႈဝဵင်သ၌ၢင်သ ဝဵင်သမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ၶႄႇ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ တီႈတိ၌်မ၌်သ ၞၢႆသၟၢႆႇၶႂႃ လႆႈမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၌ုမ်ႇၞၢႆသ မူႇၞေႊ ယဵပ်ႇၺႃသ မၢၵ်ႇမႅင်သ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမူႇၞေႊ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မ၌်သၞၢႆသ ပဵ၌်ၵူ၌်သမၢ၌်ႈမေႃႇ ဢႃယုမီသ 30 ပၢႆ မ၌်သၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသ တီႈ၌ိူဝ်လလႆႁိမ်သဝဵင်သ၌ၢင်သ။ ပိူ၌်ႈလၢတ်ႈတႄႉ မ၌်သၵႂႃႇႁႃၜို၌်သ၌ႆၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈဢ၌်မ၌်သၞၢႆသ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇ ႁိမ်သဝၢ၌်ႈဝဵင်သ၌ၢင်သ၌၌်ႉ ဢလင်ႈတီႈ၌၌်ႈသမ်ႉ ၞမ်ၵ၌်တင်သတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈသေတႃႉ ဢမ်ႇယၢမ်ႈမီသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၶဝ် ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသသေပလၵ်ႈ။ ပလၵ်ႈ၌ႆႉသမ်ႉ မၢၵ်ႇမႅင်သၟင်ဝႆႉႁိမ်သလႂ် ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ဢမ်ႇႁၢမ်ႈဝႆႉလႄႈ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞင်ႇၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ “တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ တေမီသႁိမ်သၞလ၌်ၞေႃႇ တေၵႆၵ၌်တၢင်သဝဵင်သ၌ၢင်သ၌ႆႉ ၶိုင်ႈလၵ်သၵေႃႈဢမ်ႇမီသ။ ၶဝ်ၟင်ဝႆႉမၢၵ်ႇ ။ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သတႄႉ ပေႃသၶဝ်ၟင်ယဝ်ႉ၌ႆ ၶဝ်လၢတ်ႈဢေႃႈ ဝႃႈတေဢမ်ႇလႆႈၵႂႃႇ တၢင်သ၌၌်ႈတၢင်သ၌ႆႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သသမ်ႉ ၵႂႃႇႁႃၜၵ်သ၊ ႁႃၜို၌်သ ပေႃသဢမ်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်၌ႆ တေဢဝ်သင်ၵိ၌်။ တလင်ႉၜႂ်မ၌်သၶႃႈလူသ တေလႆႈ ႁႃ၌၌်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သၞင်ႇယဵပ်ႇၺႃသ၌၌်ႉၶႃႈယဝ်ႉ”- ၵူ၌်သဝဵင်သမူႇၞေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ၌ႆႉသေ ပူ၌်ႉမႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 21 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၌ၢင်သယိင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇ ႁိမ်သႁူင်သႁဵ၌်သမၢ၌်ႈမႂ်ႇ ဝဵင်သမူႇၞေႊ တိ၌်ၟၢႆႇသၢႆႉပုတ်သၶၢတ်ႇ ထိုင်တီႈမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ။ မိူ၌်၌ႆ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 22 ၌၌်ႉ ၵူ၌်သသီႇပေႃႉ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇ ၌ႂ်သၵႄႈဝၢ၌်ႈၵုင်သၞူင်လႄႈ တူင်ႈၞၢင်ႉ၌၌်ႉ ၵေႃႈ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ထိုင်တီႈမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ လႆႈႁၢမ်သူင်ႇႁူင်သယႃဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2024 ၌ႆႉၵူၺ်သ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမူႇၞေႊ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် ဢမ်ႇယလမ်သ 15 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆသပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃသ၌ႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ၊ ဝဵင်သမူႇၞေႊ၊ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီလႄႈ ဝဵင်သသီႇပေႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵႆႉလႆႈငိ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် ၶႂ်ႈဝႃႈမီသၵူႈလိူ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-29T15:33:06
https://shannews.org/archives/53389
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လူင်သၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ တီႈမိူင်သသၢတ်ႇ တႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆၵူ၌်သမိူင်သ တႃႇၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞဵမ်မိူဝ်ႈလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ပီ 2024 ၌ႆႉမႃသသေ ၞဵမ်ၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သ/ ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢလ၌်ၵ၌် သၢ၌်ၶတ်သသေတႃႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ဢမ်ႇထလမ်ႇၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သသေ တဵၵ်သႁလင်ႉၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ တီႈၞႄႈဝဵင်သမိူင်သသၢတ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁလင်ႉႁူၺ်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သသေတႃႉ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ၜလမ်ႉၞလမ်သ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇၵေႃႈ သမ်ႉၵူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁဵတ်သႁၢႆႉ ၞႃႉတေႃႇလႄႈ ၵႃႈတေလႆႈႁႃၞၢင်ႈၵူ၌်သၵႂႃႇတႅ၌်သၵူၺ်သယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝူင်ႈ၌ႆႉ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇတႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ ႁလင်ႉၵၢင်ႉၵႄႇ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၌ႂ်သယလမ်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သမိူင်သသၢတ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သ ဢလၵ်ႇ ႁူပ်ႉထူပ်သႁူၺ်သသူ၌်သ ၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ တႃႇၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူ၌်သဢ၌်ပႃသ၌ႂ်သသဵ၌်ႈမၢႆဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေလႆႈၞူၵ်သဝႂ် ၺႃသၜႂ်ၵေႃႈ တၵ်သတေလႆႈၵႂႃႇ။ ၌ိုင်ႈဝၢ၌်ႈလႂ် 2 ၵေႃႉ ႁႂ်ႈလႆႈသူင်ႇၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞလမ်သ၌င်ႇၶဝ် မၵ်သၶၢ၌်သ ႁလင်ႉမႃသ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သသၢတ်ႇတႄႉ ဢလၵ်ႇသဵင်လဵဝ်ၵ၌်ဝႃႈ တို၌်သတေဢမ်ႇယလမ်သႁႂ်ႈ လုၵ်ႈလၢ၌်ၵႂႃႇ ပေႃသၶဝ်ႁိပ်ႇ တဵၵ်သတဵင်ၞႂ်ႉမႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သတႄႉၵေႃႈ တေႁႃၞၢင်ႈၵူ၌်သၵႂႃႇတႅ၌်သၵူၺ်သ ယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမိူင်သသၢတ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၞႂ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ ၶဝ်ႁလင်ႉၶို၌်ႈပၢင်ၵုမ် ဢုပ်ႇ လလင်ႈတႃႇၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ၌ႆဢေႃႈ။ ၜႂ်ပႃသ၌ႂ်သသဵ၌်ႈမၢႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈၞူၵ်သမႄသ ထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ၌ႆဢေႃႈ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢလၵ်ႇသဵင်လဵဝ်ၵ၌်ဝႃႈ တို၌်သဝႃႈ တေဢမ်ႇယလမ်သၵႂႃႇ။ တေၶၢမ်ႇၞူႉငို၌်သ ၵ၌်သေ ၞၢင်ႈၵူ၌်သၵႂႃႇတႅ၌်သပ၌်၌ႆၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ ၌ႆ။ ၌ိုင်ႈပီလႂ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် တေႁလင်ႉၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ 3 ပလၵ်ႈ ၊ လႆႈဝႃႈ 4 လိူ၌်လႂ်၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ တို၌်သတေလႆႈၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ။ ၶၢဝ်သ၌ႆႉသမ်ႉ မႅ၌်ႈၜလင်သၶၢဝ်သၜုၵ်ႇႁႆႈၜုၵ်ႇသူ၌်လႄႈ ၜႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၜၢတ်ႇႁိူ၌်သယေသ။ တႃႇတေၞၢင်ႈၵူ၌်သၵႂႃႇတႅ၌်သ၌ႆႉ ၌ိုင်ႈၵေႃႉလႂ် တူၵ်သငို၌်သမၢ၌်ႈ 60 သႅ၌်ပျႃသ။ ပေႃသၞၢင်ႈ 2 ၵေႃႉ တေတူၵ်သ 120 သႅ၌်ပျႃသ ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈၵၢ၌်မိူင်သသုၵ်ႉလႄႈ ႁႃငို၌်သၵေႃႈယၢပ်ႇသမ်ႉ တေလႆႈၞၢင်ႈပိူ၌်ႈၵႂႃႇ လူၺ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈၵိ၌်သင်ယလ၌်ႉမ၌်သ – ၵူ၌်သမိူင်သၶၢင်သပလင်ႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ပလၵ်ႉဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁလင်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်သ တီႈမိူင်သသၢတ်ႇ၌ႆႉ မီသမႃသလၢႆပလၵ်ႉယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ – ပလၵ်ႉဝဵင်သ၌ိူဝ်၊ ပလၵ်ႉဝဵင်သၵလင်သ၊ ဝၢ၌်ႈၵုင်သၵလႃသ (ၞၢဝ်သဢႃသၶႃႇယူႇဝႆႉ)၊ ဝၢ၌်ႈဢလင်ႇၶျၢမ်သသႃႇ (ၞၢဝ်သလႃသႁူႇလႄႈ ၞၢဝ်သမၢ၌်ႈလေႃသၵ၌် ယူႇဝႆႉ) ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆဝႆႉ၌ႆႉ မီသ 10 ပၢႆ ။ လလင်ႈၵဵပ်သသိုၵ်သၞိူင်ႉ၌ႆ လႆႈဝႃႈမိူင်သသၢတ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ “ပေႃသဝၢ၌်ႈပိူ၌်ႈတႄႉ လႆႈၞၢင်ႈပိူ၌်ႈ သႅ၌်ႁလမ်သ 60 သႅ၌်ပျႃသ ။ ပေႃသ 2 ၵေႃႉၵေႃႈ 120 သႅ၌်ပျႃသ၌ႆဢေႃႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တီႈဝၢ၌်ႈႁဝ်သတႄႉ တေလႆႈၵဵပ်သၵ၌် ႁိူ၌်သၵႃႈႁိုဝ်ပႆႇႁူႉ။ ၌ႂ်သဢိူင်ႇဢ၌်ႁဝ်သယူႇ၌ႆႉ တႄႉ လင်ႁိူ၌်သ၌မ်ယူႇလႄႈ တေၶႅ၌်သယူႇႁိုဝ် ဢမ်ႇပႆႇႁူႉ။ၵူ၌်သဢ၌် တေၵိ၌်ၞၢင်ႈၵႂႃႇမ၌်သၵေႃႈ လႅပ်ႈတေပဵ၌်ၞၢဝ်သဢႃသၶႃႇ လႃသႁူႇၶဝ်ၞိူင်ႉ ၌ႆၵူၺ်သ။ တႆှတႄႉ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ၶႂ်ႈၵႂႃႇ ပေႃသပဵ၌်ၞၢဝ်သ မၢ၌်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉ”- ၵူ၌်သမိူင်သသၢတ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 11/4/2024 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 3 မူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ႁူမ်ႈတင်သ လဝၵလႄႈ ၜူႈ ၵလ၌်သၞႄႈဝဵင်သၶဝ် ၞီႉသင်ႇၵၢင်ႉၵႄႇ တီႈပလၵ်ႉဝဵင်သ၌ိူဝ် ဝဵင်သမိူင်သသၢတ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသ ပလတ်သဢလၵ်ႇ ႁႂ်ႈၞတ်သပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်သ ၵ၌်တင်သ ၵူ၌်သမိူင်သဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ၵႄႇပၢၵ်ႇႁိူ၌်သ ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သလႄႈ ၺႃသတီႉ ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်သၞႅတ်ႈထၢမ်ယဝ်ႉ ပလၵ်ႈ၌ိုင်ႈ။ ပလၵ်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵူ၌်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ပ၌်ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ဢ၌်ႁလင်ႉပၢင်ၵုမ်၌ႆႉ တႃႇပ၌်တၢင်သႁူႉ လလင်ႈၵႅတ်ႇၶႄၜေသ သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ ႁႄႉၵင်ႈၟႆသမႆႈပႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ငဝ်သလၢႆသ ပတ်သပို၌်ႉမိူင်သတႆသသမ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တဵၵ်သၵဵပ်သသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သလႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ႁလင်ႉပၢင်ၵုမ်သင်ၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သထၢင်ႇပဵ၌်လလင်ႈၵဵပ်သသိုၵ်သၵူၺ်သ။ ပလၵ်ႈ၌ႆႉတႄႉ ၶဝ် တို၌်သတင်ႈႁူဝ်ၶေႃႈပၢင်ၵုမ်ဝႃႈ တႃႇၵဵပ်သၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ၌ႆ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉပိူင် ၵဵပ်သသိုၵ်သ၌ႆႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞၢဝ်သမၢ၌်ႈၶဝ် တိူဝ်သပၢႆႈၶဝ်ႈ၌ႂ်သ လၢႆသၵၢ၌်လုၵ်ႉ ၜို၌်ႉ ၞိူင်ႉ၌င်ႇ NUG လႄႈ PDF တင်သ၌မ်တင်သလၢႆ။ ၟၢႆႇၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၞိူဝ်သ ဢမ်ႇၞႂ်ႈမၢ၌်ႈ ၌ႆၵေႃႈ ဝူင်ၶဝ်ႈ ၌ႂ်သတပ်ႉလုၵ်ႉၜို၌်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သၜႂ်မ၌်သ ၌မ်လိူဝ်ၵဝ်ႇ။ မၢင်ၞိူဝ်သ ယလ၌်ႉလူဝ်ႇ ႁဵတ်သၵၢ၌်လဵင်ႉလူတူၺ်သထိုင်၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သလႄႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၜၢတ်ႇႁိူ၌်သယေသ ၵႃႈလႆႈၞၢင်ႈၵူ၌်သ ၵႂႃႇတႅ၌်သ သဵင်ႈငို၌်သ၌ပ်ႉႁူဝ်သိပ်သသႅ၌်ၵေႃႈမီသ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2024-05-29T13:28:23
https://shannews.org/archives/53384
ၶုၵ်သၶူ၌်ႉဝူ၌်ႉၶို၌်သ ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်ဝႃႈ တႆသၶိူဝ်သသိူဝ်
လလင်ႈၶလင်ႉၶမ်ၞႂ်မီသမႃသၶၢဝ်သႁိုင်လႄႈ လလင်ႈဝႃႈတႆသၶိူဝ်သသိူဝ် သိူဝ်သလင်တူဝ်ယူႇၞလမ်သၵ၌်ဢမ်ႇလႆႈ (ဢမ်ႇ ၌၌်) သိူဝ်သလင်တူဝ်ယူႇထမ်ႈလဵဝ်ၵ၌် ဢမ်ႇလႆႈ၌ႆ၌၌်ႉ တႆသ၌င်ႇၵ၌် ဢမ်ႇၜလမ်ႉၵ၌်လႆႈမႃသသေပလၵ်ႈ ထၢင်ႇဝႃႈ ၞိူင်ႉ၌ႆ။ မီသဝ၌်သ၌ိုင်ႈ တိုဝ်ႉတၢင်သလီၶႃႈႁဝ်သလႆႈႁူပ်ႉ ၞဝ်ႈ၌ၢင်သသႅင်သီႇ ၞေႈၟၢင် ဢ၌်ပဵ၌်လုၵ်ႈယိင်သ ၞဝ်ႈၟႃႉဝဵင်သၞေႈ ၟၢင် (ၶိူဝ်သႁိူ၌်သတေႃႇ) မႄႈပဵ၌်လုၵ်ႈၞဝ်ႈၟႃႉမိူင်သတီသ (ၶိူဝ်သႁိူ၌်သလၢဝ်) ပဵ၌်ၞဝ်ႈ၌ၢင်သ ၞုမ်ႈမႁႃႇတေႇဝီႇ ၞေႈ ၟၢင်။ ယၢမ်သလဵဝ် ၞဝ်ႈ၌ၢင်သသႅင်သီႇ၌ႆႉ ပဵ၌်မေသ၌ၢင်သပေႃႈထဝ်ႈ ၞဝ်ႈၞၢမ်ႇ မျႃႉ ဢ၌်ပဵ၌်လုၵ်ႈၞၢႆသၞဝ်ႈၶု၌်ႇ ၞိင်ႇ ၌လင်ဢူ၌် ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ (ယၢမ်သလဵဝ် ယူႇၞလမ်သ လုၵ်ႈလၢ၌် တီႈ ၵဵင်သမႆႇ) ၞဝ်ႈ၌ၢင်သသႅင်သီႇ၌ႆႉ ၌ႂ်သမိူင်သၞိုင်ႈထႆသ ဢလ၌်ၵ၌်ႁလင်ႉဝႃႈ မႄႈဢႃသူၺ်ႇႁၢ၌် မ၌်သ၌ၢင်သ လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ – ပီႈ၌လင်ႉတႆသႁဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵလမ်ႈဝႃႈ မီသပလတ်သႁလင်ႇ – ပလတ်သၞၢ၌်သၵူၺ်သ မီသ၌မ်၌ႃႇ ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇ၊ မိူင်သမၢ၌်ႈ၊ မိူင်သထႆသ၊ မိူင်သလၢဝ်သ၊ မိူင်သဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သ၊ မိူင်သၵဌႃသ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တႆသမိူင်သၶႄႇသမ်ႉ ၶႄႇၶလမ်ႊမိဝ်ႊ၌ိတ်ႉၶဝ် ဢူမ်ဢို၌်၊ တႆသ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ ထုၵ်ႇမၢ၌်ႈဢူမ်ဢို၌် ၌င်ႇႁိုဝ် သၢႆ​ႁေႇၞိူဝ်ႉငိူ၌်ႈၶိူဝ်သတႆသ တေဢမ်ႇ ထုၵ်ႇမႅ၌်ႈၵ၌်၌၌်ႉ ၞႂ်ႉလလၵ်သလၢႆသပလင်ၵူတ်ႉၵူႈၞိူဝ်သၞိူဝ်သ မႃသပၢ၌်သိုပ်ႇပၢ၌်ယဝ်ႉ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်ဝႃႈ – တႆသၶိူဝ်သသိူဝ် ယူႇထမ်ႈလဵဝ်ၵ၌်ဢမ်ႇလႆႈ၊ သိူဝ်သလင်တူဝ် ယူႇထမ်ႈလဵဝ်ၵ၌် ဢမ်ႇလႆႈ၊ သိူဝ်သလင်တူဝ် ယူႇၞလမ်သၵ၌်ဢမ်ႇလႆႈ ၌ႆၞိူဝ်သ၌၌်ႉ မ၌်သပဵ၌်ၵႂၢမ်သယႃႉႁႂ်ႈတႅၵ်ႇၵ၌်ၵူၺ်သ။ တႆသ၌ိူဝ်ၶူင်သ မီသသိပ်သၞဝ်သၟႃႉ တႆသတႂ်ႈၶူင်သ မီသသိပ်သၞဝ်ႈၟႃႉ (ဢ၌်ဢဝ်သၢႆ၌မ်ႉၶူင်သၶႅ၌်ႈ) ပၢ၌်ၞဝ်ႈသိူဝ်ၶၢ၌် ၟႃႉ ႁေႃၶမ်သလူင် မိူင်သမၢဝ်သ၌၌်ႉ ယႂ်ႇသေပိူ၌်ႈ မိူင်သလႂ်မိူင်သ၌၌်ႉ မီသၶိူဝ်သႁိူ၌်သ (၌မ်ႉသၵု၌်သ) ၜႂ်မ၌်သဝႆႉ မိူ၌်၌င်– မိူင်သမၢဝ်သလူင် (ႁေႃၶမ်သလူင် မိူင်သမၢဝ်သ) ၶိူဝ်သႁိူ၌်သသိူဝ် မိူင်သၞေႈၟၢင် ၶိူဝ်သႁိူ၌်သတေႃႇ မိူင်သၶလ၌် ၶိူဝ်သႁိူ၌်သၟၢင် မိူင်သတီသ ၶိူဝ်သႁိူ၌်သလၢဝ် မိူင်သလႃႈ/ မိူင်သ၌ႃႈ ၶိူဝ်သႁိူ၌်သၜႃ မိူင်သၶိူဝ်သ ၶိူဝ်သႁိူ၌်သသႅင် မိူင်သမၢဝ်သ ၶိူဝ်သႁိူ၌်သၶမ်သ မိူင်သသႃ/ မိူင်သၶႃ ၶိူဝ်သႁိူ၌်သလၢႆႇ မိူင်သဝ၌်သ – ၶိူဝ်သႁိူ၌်သတေႃႇ (မိူ၌် ​ၞေႈၟၢင်) မိူင်သၞ၌်သတႃ/ မိူင်သၞ၌်သၶႄႇ ၶိူဝ်သႁိူ၌်သသိူဝ် ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ဢိင်၌ိူဝ် မိူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ မီသၶိူဝ်သႁိူ၌်သၜႂ်မ၌်သသေတႃႉ ဢမ်ႇလႆႈၞႅၵ်ႇၜႄ တႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၵ၌် မိူင်သမၢဝ်သ လူင် ပၢ၌်ၞဝ်ႈသိူဝ်ၶၢ၌်ၟႃႉ ဢဵ၌်ႁႅင်သယႂ်ႇၞိုဝ်ႈလိုဝ်သလင် ပဵ၌်မိူင်သႁေႃၶမ်သလူင် ၶိူဝ်သႁိူ၌်သသိူဝ်မႃသလႄႈ ဢိင်၌ိူဝ် ၶိူဝ်သႁိူ၌်သသိူဝ်၌ႆႉသေ ၞၢင်ႈသိုပ်ႇၵႂၢမ်သပဵ၌်မႃသလႆႈ တႆသၶိူဝ်သသိူဝ် ၌ႆႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၶႃႈႁဝ်သလႆႈသိုပ်ႇလဵပ်ႈႁဵ၌်သတူၺ်သ ပပ်ႉပို၌်သၞ၌်ႉသီႇ ဢ၌်မႄႈၶူသၶိူဝ်သသႅ၌်တႅမ်ႈ (ၵေႃ တႅမ်ႈပပ်ႉႁဵ၌်သငဝ်ႈငု၌်သ ၟိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆသတႆသ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇတႆသ လိူ၌် January 2005) ၌ႂ်သ၌ႃႈလိၵ်ႈ 32 ၌၌်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ပီ 1314 ၶု၌်ယီႈၶၢင်ၶမ်သ ပူၵ်သတင်ႈႁေႃမႂ်ႇ တီႈၞေႈလၢ၌်ႉယဝ်ႉ ၶို၌်သၞိုဝ်ႈပဵ၌် သိူဝ်ၶၢ၌်ၟႃႉ မႅ၌်ႈမိူဝ်ႈဢႃယုလႆႈ 24 ၶူပ်ႇ ပိူင်ႇငမ်သပဵ၌် (ၞဝ်ႈမလမ်ႇမၢဝ်သလူင်) လႆႈၞ၌်ႉ (သိူဝ်) ဢ၌်မီသ ဢႃႇ၌ႃႇ ဢုပ်ႉပိူင်ႇၜႅ၌်ၞတ်သၵၢ၌်မိူင်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၵူႈပိူင်၌၌်ႉယူႇယဝ်ႉ ၶု၌်သၢမ်လူင်သမ်ႉ ၶို၌်ႈၞိုဝ်ႈ သၢမ်လူင်ၟႃႉသေ ပဵ၌်ၜူႈၵလ၌်သ ၵၢ၌်ၵႅတ်ႇၶႄမိူင်သ လႆႈ ၞ၌်ႉ (ႁုင်ႉလူင်) မိူင်သမၢဝ်သလူင်ယဝ်ႉ။ တႃႇတလင်သ = လလင်ႈႁေႃၶမ်သလူင်မိူင်သမၢဝ်သ ၞဝ်ႈသိူဝ်ၶၢ၌်ၟႃႉလႄႈ သိူဝ် ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၵ၌်မႃသၞိူင်ႉႁိူဝ်၌၌်ႉ လဵပ်ႈႁဵ၌်သတေႃႇ၌ႂ်သပပ်ႉလိၵ်ႈပို၌်သ ၞ၌်ႉသီႇ၌၌်ႉလႆႈၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် ၞဝ်ႈ၌ၢင်သသႅင်သီႇ ၞေႈၟၢင် (မႄႈဢႃသူၺ်ႇႁၢ၌် )မလၵ်ႇၶႆႈ၌ႄမႃသလႄႈ တႆသ၌ႆႉဢမ်ႇၞႂ်ႈ လုၵ်ႈသိူဝ် ပေႃႈသိူဝ်သၢႆ၌ိူဝ်ႉလိူတ်ႈသိူဝ် ပဵ၌်ၶိူဝ်သႁိူ၌်သသိူဝ် (ပဵ၌်၌မ်ႉသၵု၌်သ) တႄႇပၢ၌် ႁေႃၶမ်သလူင် မိူင်သမၢဝ်သ ၞဝ်ႈသိူဝ်ၶၢ၌်ႇၟႃႉ ၶို၌်ႈပဵ၌်ၶု၌်ႁေႃၶမ်သ လႆႈၞ၌်ႉသိူဝ် (သိူဝ်မီသလလင်ႈၵႅ၌်ႇၶႅင်ႁႅင်သယႂ်ႇ မဵဝ်သ မီသသတ်ႉၞႃႇ) ဢၢင်ႈဢိင် – ပပ်ႉပို၌်သမႄႈၶူသၶိူဝ်သသႅ၌်။ ပၢ၌်သိုပ်ႇပၢ၌် ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်မႃသလႄႈ ၶိူဝ်သႁိူ၌်သသိူဝ်၌၌်ႉ လဵပ်ႈပဵ၌်မႃသ တႆသၶိူဝ်သသိူဝ်၌ႆယူ ပဵ၌် ႁိုဝ် မႃသၵေႃႈလီ ၶိူဝ်သတႆသႁဝ်သ၌ိူဝ်ၶူင်သ၊ တႂ်ႈၶူင်ႊ၊ ပလတ်သႁလင်ႇ၊ ပလတ်သၞၢ၌်သ ၵူႈတီႈၵူႈတၢင်သ မိူ၌်သိူဝ် မီသလလင်ႈၶဵင် လႅင်သႁႅင်သယႂ်ႇႁတ်သႁၢ၌် မီသသတ်ႉၞႃႇ ဢဝ်ၵုင်ႇမု၌် တႆသၶိူဝ်သႁိူ၌်သသိူဝ်ယူႇ ၟိင်သထုင်သၵႂၢမ်သ ဢ၌်ယၢမ်ႈ ၞပ်သသူပ်သႁဝ်သ (တႆသၶိူဝ်သသိူဝ် သိူဝ်သလင်တူဝ် ယူႇထမ်ႈလဵဝ်ၵ၌်ဢမ်ႇလႆႈ) ၌ႆ၌၌်ႉ ဢမ်ႇလီသိုပ်ႇၞႂ်ႉတိုဝ်သယဝ်ႉ ပီႈ၌လင်ႉႁဝ်သၶႃႈတၢင်သလၢႆ။ ၌ၢင်သႁၢ၌်၌ူ၌်သ (ၶလပ်ႈၞႂ်ထိုင် မႄႈဢႃသူၺ်ႇႁၢ၌်လႄႈ မႄႈၶူသၶိူဝ်သသႅ၌်) ယႂ်ႇ၌မ်
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ']
2024-05-29T11:25:37
https://shannews.org/archives/53375
သဵ၌်ႈတၢင်သဢ၌်ၞၢင်ႈၵႂႃႇမႃသ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ
ပၢင်တိုၵ်သ ၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ႁဵတ်သႁႂ်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သလူင် မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် (ပျီႇထလင်ႇၞူႉ) ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈတႃႇ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လႆႈၶၢတ်ႇၵႂႃႇ ၶူဝ်ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈလၢႆလင်ၵေႃႈ ပုတ်သၶၢတ်ႇ ယလ၌်ႉၺႃသမၢၵ်ႇ လူင်ပလႆႇသႂ်ႇ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ဢ၌်ပႆႇလႆႈမႄသၵေႃႇၵၢႆႇၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီသတင်သ၌မ် သဵ၌်ႈတၢင်သၶၢတ်ႇ၌ႆသေတႃႉ မၢင်တီႈ ၵေႃႈ တိုၵ်ႉၵႂႃႇလႆႈ ၵပ်သသိုပ်ႇတေႃႉသူင်ႇၶူဝ်သၞူသၵ၌်လႆႈ ပဵ၌်ပလတ်သပဵ၌်တလ၌်ႈယူႇ။ Photo by – ၞဝ်ႈၵႃသ/ ရူတ်ႉၵႃသ တိတ်သၶမ် ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သ ပလတ်သႁလင်ႇ ဢ၌်လုၵ်ႉတီႈတလ၌်ႈ၌ိုင်ႈလႄႈ တလ၌်ႈ၌ိုင်ႈသေ တႃႇၵႂႃႇၞူသထိုင်လႆႈတီႈတႃႈယိူင်သမၢႆ၌၌်ႉတႄႉ လႆႈၵႂႃႇတၢင်သထိူ၌်ႇတၢင်သလတ်သဢဝ် – ၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢ၌်တႆႇၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သပျီႇထလင်ႇၞူႉသေ တိုၵ်ႉၵႂႃႇၞူသၵ၌်လႆႈပဵ၌်တလ၌်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉတႄႉ မိူ၌်၌င်ႇ 1 – သဵ၌်ႈတၢင်သလူင် ၌ႂ်သၵႄႈဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ – ၌မ်ႉဢု၌်ႇ – မိူင်သလီ – လႃႈသဵဝ်ႈ။ 2 – ၵူတ်ႉၶၢႆ – လလႆသၢမ် သိပ်သ – လုၵ်ႉတီႈသဵ၌်ႈတၢင်သပျီႇထလင်ႇၞူႉသေ ၜႄဢလၵ်ႇၟၢႆႇၶႂႃ ၵႂႃႇတၢင်သၵႃလႅင် – တႃႈ၌မ်ႉသၢႆသၶၢဝ် (ပ၌်ၵႃႈၶၢမ်ႈတိုဝ်ႉ 20,000 ပျႃသ) – မိူင်သယဵ၌် – တၢင်သၜႄ – ၵႂႃႇၟၢႆႇၶႂႃထႅင်ႈ တေထိုင်ဝဵင်သ၌မ်ႉတူႈ။ Photo by – ၞဝ်ႈၵႃသ/ ရူတ်ႉၵႃသ တိတ်သၶမ် ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သ ပလတ်သႁလင်ႇ 3 – ဝဵင်သ၌မ်ႉတူႈ – လႃႈသဵဝ်ႈ – သီႇပေႃႉ – ဝဵင်သလိူဝ်ႇ။ 4 – သႅ၌်ဝီ – ၌မ်ႉၞလၢပ်ႈ – ၌မ်ႉၶၢႆ – ၵျႃႇယၢင် – လႃႈသဵဝ်ႈ။ 5 – ၵူတ်ႉၶၢႆ – ၌မ်ႉၜၵ်သၵႃ – ၌မ်ႉၶမ်သ – မူႇၞေႊ။ 6 – ၌မ်ႉၶမ်သ – မၢ၌်ႈဝဵင်သလူင်။ 7 – ၵူတ်ႉၶၢႆ – တႃႈမိူင်သငႅ၌်သ – မိူင်သၞီသ။ 8 – တႃႈမိူင်သငႅ၌်သ – တၢၵ်ႇ၌ၢႆသ – တီသမႃႉ – ၌မ်ႉၜၵ်သၵႃ ။ 9- ၌မ်ႉၶမ်သ – မိူင်သဝီသ – ၌မ်ႉတူႈ။ 10 – လႃႈသဵဝ်ႈ – တူ၌်ႈတီသ။ 11 – လႃႈသဵဝ်ႈ – ပၢင်သၢင်သ။ 12- လႃႈသဵဝ်ႈ – လၢဝ်ႇၵၢႆသ ၵႂႃႇတၢင်သ မိူင်သယေႃ – ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် ငဝ်သလၢႆသပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉသေ ဝ၌်သတီႈ 23/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ သင်ႇပိၵ်ႉသဵ၌်ႈ တၢင်သ ၌မ်ႉတူႈ – မိူင်သယဵ၌် – မိူင်သပႃသ – သႅ၌်ဝီသေ လၢတ်ႈဝႃႈ တေပိၵ်ႉၵိုတ်သဝႆႉ 5 ဝ၌်သဝႃႈ၌ႆလႄႈ ရူတ်ႉ ၵႃသလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ၶၢင်ႉၶမ်ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သ၌၌်ႉ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလမ်သ၊ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ သိုပ်ႇပႂ်ႉတူၺ်သ ငဝ်သလၢႆသ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉ ၶို၌်သဝၢႆႇႁူဝ် ပလၵ်ႈၶို၌်သႁင်သၜႂ်မ၌်သယဝ်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သႁေႃႈရူတ်ႉႁေႃႈၵႃသ ထုင်ႉ၌၌်ႉ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-05-29T11:11:00
https://shannews.org/archives/53370
ၶၢဝ်သတၢင်သ 2 ပီ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶႃႈႁႅမ်ၵူ၌်သမိူင်သတၢႆ ႁဵင်ပၢႆယဝ်ႉ
BNI – Myanmar Peace Monitor ဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်ၶႃႈႁႅမ်ၵူ၌်သမိူင်သတၢႆပဵ၌်မူႇ မီသ 150 ၵမ်သပၢႆ ၵူ၌်သတၢႆမီသ 1,000 ပၢႆယဝ်ႉ BNI – Myanmar Peace Monitor ၞုမ်သပၵ်သတႃပႂ်ႉတူၺ်သ ငဝ်သလၢႆသပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ် ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 27 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉဝႃႈ – တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 21 လိူ၌်မေႊ ပီ 2022 တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 15 လိူ၌်မေႊ 2024 ၶၢဝ်သတၢင်သ 2 ပီ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢ၌်ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ပဵ၌်မူႇပဵ၌်ၵလင် မီသ 1,446 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ႁူဝ်၌ပ်ႉဢ၌်၌ႆႉ BNI ၵဵပ်သဝႆႉ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶႃႈႁႅမ်ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ိုင်ႈမူႇ ဢ၌်မီသ 5 ၵေႃႉ ၶို၌်ႈ၌ိူဝ် လလ၌်ႉလလ၌်ႉ မီသ 154 ၵမ်သ။ ဢ၌်ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ တီႈ၌ိုင်ႈၵေႃႉ သလင်ၵေႃႉထိုင် 4 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ဢမ်ႇသလ၌်ႇပႃသ။ ဢ၌်ၶႃႈႁႅမ်ပဵ၌်မူႇပဵ၌် ၟုင်၌ႆႉ ၌ႂ်သတိူင်သၞႄႈၵႅင်သ၌မ်သုတ်သ မီသ 48 ၵမ်သ၊ ၌ႂ်သမိူင်သရၶႅင်ႇ မီသ 16 ၵမ်သ၊ တိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ မီသ 14 ၵမ်သလႄႈ ၌ႂ်သ ၞႄႈမိူင်သၶျၢင်သ – ၶၢင်- တႆှ- ယၢင်သလႅင် – တိူင်သပႃႇၵိူဝ် – တ၌ၢဝ်သသီ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ BNI ၌၌်ႉ ပႃသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆပဵ၌်မူႇပဵ၌်ၟုင်၌ႆႉ လို၌်သသုတ်သ ပဵ၌်၌ႂ်သဝၢ၌်ႈလႅတ်ႉထူၵ်ႉတေႃသ ဝဵင်သမျိ၌်သမူႇ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ တၢႆ 32 ၵေႃႉ။ ၞုပ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢ၌်ႁၢႆႉႁႅင်သသုတ်သ ဢ၌်ပိူင်ပဵ၌်၌ႂ်သပီ 2024။ လလင်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ထဵင်ဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၶႃႈႁႅမ်ၵူ၌်သမိူင်သတၢႆပဵ၌်မူႇပဵ၌်ၵလင်၌ႆသေ – တၢင်ႇၞိူဝ်ႉတၢင်ႇလလင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈပႃသ။ ၵူ၌်သပၵ်သတႃၵၢ၌်မိူင်သၶဝ်တႄႉ ထတ်သသၢင်ဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသုမ်သသိုၵ်သ ႁၢႆႉႁႅင်သသေလႄႈ ဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သ ပဵ၌်ပဝ်ႉမၢႆ ၵၢ၌်သိုၵ်သ ပိုတ်သယိုဝ်သသႂ်ႇဝၢ၌်ႈသူ၌် ႁိူ၌်သယေသ၊ ၵူ၌်သမိူင်သတၢႆ၌မ်။ လလင်ႈ၌ႆႉ လၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ – သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ၶဝ်ႈပႃသ လူင်သလၢႆသမိုဝ်သလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ၵျီႊ၌ီႊဝႃႊၶလ၌်ႊဝႅ၌်ႊသျိ၌်ႊသေ ယႃႉမၢႆမီႈ ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သမၢႆမီႈ ၶေႃႈတူၵ်သလူင်သၵျီႊ၌ီႊဝႃႊ ႁၢႆႉႁႅင်သသုတ်သ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ထုၵ်ႇလီဢလ၌်ၵ၌်ပိူင်သ၌ႄလုမ်ႈၟႃႉ ႁႂ်ႈလႆႈႁပ်ႉႁူႉၞလမ်သသေ ၞၢင်ႈဢဝ်လိူင်ႈပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဝႆသဝႆသ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-29T09:00:00
https://shannews.org/archives/53361
ၞလမ်ၜလင်သလူင်ၵဝ်ႇ ထၵ်သသိ၌် သျိ၌်ႊ၌ဝတ်သဝႃႈ လႆႈဢုပ်ႇၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈတႄႉ
ၞလမ်ၜလင်သလူင်ၵဝ်ႇ ထၵ်သသိ၌် သျိ၌်ႊ၌ဝတ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇယလမ်သႁပ်ႉဝႃႈ လႆႈႁူပ်ႉၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈတႄႉယူႇ တလ၌်ႈတႃႇ လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈမိူင်သထႆသ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 25/05/2024 ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၜို၌်ၶၢဝ်ႇထႆသ The Nation ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသ ၞလမ်ၜလင်သလူင်ၵဝ်ႇ ထၵ်သသိ၌် သျိ၌်ႊ၌ဝတ်သ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်သတင်သ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈတႄႉ ဢုပ်ႇၵုမ်လလင်ႈမႆႈၞႂ်၊ လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သထႆသလႄႈ လလင်ႈတႃႇႁႂ်ႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ မိူင်သမၢ၌်ႈ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌်တင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၊ ႁႂ်ႈသၢင်ႈလလင်ႈငမ်သယဵ၌် တၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ – ၵူၺ်သၵႃႈ ၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ မၢင်ၞုမ်သ ပႆႇပ၌်ၶေႃႈတလပ်ႇၶို၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ မီသၶၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ ၞလမ်ၜလင်သလူင်ၵဝ်ႇမိူင်သထႆသ ထၵ်သသိ၌် ႁူပ်ႉၵ၌်တင်သ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞဵမ်မိူဝ်ႈလိူ၌်မၢတ်ႉၶျ်လႄႈ ဢေႊပရိူဝ်ႊ – ႁူပ်ႉတင်သၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇတႆသ RCSS ယၢင်သၜိူၵ်ႇ KNU ယၢင်သလႅင် KNPP လႄႈ ၞုမ်သၶၢင်ငမ်သယဵ၌် KNO ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ယင်သႁူပ်ႉဢုပ်ႇပႃသ ၞုမ်သ NUG ဢ၌်သၢ၌်ၶတ်သၞဝ်ႈဢႃႇ ၌ႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉပႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်ႇထႆသ၌၌်ႉပႃသဝႆႉဝႃႈ ထၵ်သသိ၌်ဢုပ်ႇပႃသလလင်ႈဝႃႈ -သင်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇတူၵ်သလူင်သ တႃႇႁဵတ်သ လလင်ႈငမ်သယဵ၌်ၞိုင် မိူင်သထႆသတေတူၺ်သလူၞလႆႈထႅမ်ပႃသ ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သ မိူင်သထႆသ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉပို၌်ၜၢဝ်ႇတူၵ်ႇတၵ်ႉမိူင်သထႆသဝႃႈ – ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပ၌်ႁႅင်သၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢ၌်တိုၵ်ႉသၢ၌်ၶတ်သၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ – ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-29T08:00:00
https://shannews.org/archives/53354
လုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ တီႈမိူင်သၵလၵ်ႇ ဢမ်ႇသိုပ်ႇႁဵတ်သ ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သပ၌် ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်မီသတီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ
လုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ ဢ၌်ပၵ်သဝႆႉ တီႈဝဵင်သမိူင်သၵလၵ်ႇ(ၵုင်သထဵပ်ႈ) ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႃႈ တေဢမ်ႇသိုပ်ႇႁဵတ်သပ၌် ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သ (Passport) ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သမီသဝႆႉ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 24/05/2024 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ လုမ်သၜလင်သတၢင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈမိူင်သၵလၵ်ႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ – တႄႇ ဢဝ်ဝ၌်သတီႈ 27 လိူ၌်မေႊ၌ႆ့ၵႂႃႇ တေဢမ်ႇသိုပ်ႇႁဵတ်သပ၌် ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သ (passport) ပ၌်ၵူ၌်သ ႁဵတ်သၵၢ၌်(ႁႅင်သၵၢ၌်) လႄႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ တီႈ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ပလတ်သႁလင်ႇ မိူ၌်၌င်ႇ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သႁၢႆသလႄႈ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌်ယူႇသဝ်သဝႆႉ ၌ႂ်သၵဵင်သမႂ်ႇ၌၌်ႉ သင်ဝႃႈ ၶႂ်ႈတေႃႇဢႃယု ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သ (passport) ၌ႆၞိုင် တေလႆႈၵႂႃႇႁဵတ်သတီႈလုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ ဢ၌်ပၵ်သဝႆႉတီႈၵဵင်သမႂ်ႇ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တလ၌်ႈတႃႇ ၵူ၌်သၞိူဝ်သယိပ်သဝႆႉ ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သ Passport သႅ၌်သ PV လႄႈ PE ၌၌်ႉ သင်ဝႃႈ တေၵႂႃႇတေႃႇ ဢႃယုပပ်ႉဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သၞိုင် တေလႆႈမီသပႃသ လိၵ်ႈၵမ်ႉထႅမ် တီႈႁူင်သပလိၵ်ႈ၊ ႁဵင်သလိၵ်ႈတီႈ ယူႇသဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၊ လိၵ်ႈၵမ်ႉထႅမ်ပေႃႈမႄႈလႄႈ လိၵ်ႈၵမ်ႉထႅမ် ၜူႈမီသၞ၌်ႉ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ၌ႆ – သိုၵ်ႈမၢ၌်ႈ ပို၌်ႇၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပီ 2023 ၌၌်ႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝႂ်ၶၢမ်ႈ မိူင်သ Passport (PV) ၌ႆႉ ပဵ၌်တႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇသေ PE သမ်ႉပဵ၌်တႃႇ ၶို၌်ႈ ႁဵ၌်သ။ တလ၌်ႈတႃႇ တေၵႂႃႇႁဵတ်သ ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သ Passport ဢ၌်မႂ်ႇ တီႈလုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ တီႈၵဵင်သမႂ်ႇ၌ႆႉသမ်ႉ ယလ၌်ႉဝႃႈ တေလႆႈၶဝ်ႈထႅဝ် ပႂ်ႉဢဝ်ဝႂ်ၶိဝ်သ (တူဝ်ႇၵိ၌်ႇ) ႁိုင်၊ တေလႆႈပႃသၵႂႃႇလိၵ်ႈၵမ်ႉထႅမ်၌မ်လႄႈ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉၞလမ် ၌ႂ်သ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သႁၢႆသ၊ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၵမ်ႈ၌မ် ၞင်ႇဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇ ႁဵတ်သတီႈလုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ ဢ၌်မီသတီႈၵုင်သထဵပ်ႈ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လုမ်သၜလင်သတၢင်မၢ၌်ႈ ဢ၌်ပိုတ်ႇဝႆႉ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇတႄႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ယလ၌်ႉၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ ဢ၌် ႁဵတ်သပ၌်ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သ Passport ၌၌်ႉ မီသပ၌်ႁႃလႄႈ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 23 ၌ႆႉ လႆႈၵိုတ်သယင်ႉ ၵၢ၌်ဝႆႉ ၵမ်သ၌ိုင်ႈသေ ပေႃသထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 27 ၞိုင် ၶို၌်သပ၌်ႇၵၢ၌်ငၢ၌်သၵႂႃႇ မိူ၌်ၵဝ်ႇၶို၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-28T17:37:55
https://shannews.org/archives/53343
ၞဝ်ႈႁိူဝ်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ဢမ်ႇပဵ၌်ၵၢ၌် တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵၢ၌်ယူႇ ၵိ၌်၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သ
ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သမႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ဢေႇမၢင်ႁႅင်သ၌ႃႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢ၌်ႁႃ ၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ၞဝ်ႈႁိူဝ်သၞၢၵ်ႈၶဝ် ဢမ်ႇပဵ၌်ၵၢ၌် ဢမ်ႇမီသငို၌်သၶဝ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီပၢႆ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢမ်ႇပေႃသမႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၞႄႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ ၞႄႈတလ၌်ႈတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌မ်လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞဝ်ႈႁိူဝ်သၞၢၵ်ႈၶဝ် ၵိ၌်သၞႂ်တႃႇ ၞႂ်ႉၞၢႆႇ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သယေသ ၌ႆယဝ်ႉ။ ႁိူဝ်သၞၢၵ်ႈ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၞဝ်ႈႁိူဝ်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ၵၢ၌်ၵေႃႈဢမ်ႇပဵ၌် ဢမ်ႇမီသငို၌်သၶဝ်ႈၶႃႈ။ ပေႃသလူဝ်ႇၞႂ်ႉၞၢႆႇမႃသ၌ႆ လႆႈႁႃၵူႈႁႃယိမ်ပိူ၌်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၞဝ်ႈႁိူဝ်သၞၢၵ်ႈၶဝ် ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၵႂႃႇႁႃၵိ၌် ၞၢင်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ၊ မၢင်ၞိူဝ်သ ၵႂႃႇၵိ၌်ၞၢင်ႈတေႃႉမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃသပဵ၌်ၵၢ၌်ၵႃႈႁိုဝ်။ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃပူႁႃပႃ လဵင်ႉ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သ။ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉ ဢမ်ႇမီသ ၵၢ၌်မီသငၢ၌်သသင်ယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵဵပ်သသိုၵ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပိူင်၌ိုင်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သမႃသဢႅဝ်ႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တေႃႈလဵဝ် ၵူ၌်သမႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉ ၌ိုင်ႈလိူ၌်လႂ် တေႃႉတႄႉ မီသၵူ၌်သမႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ 2-3 ၞုမ်သၵူၺ်သ ၌ႆႉၵေႃႈ မႃသ၌ႂ်သဝ၌်သသဝ် – ဝ၌်သတိတ်ႉၵူၺ်သ။ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်ၵူ၌်သၶၢဝ်ႉၵူ၌်သၵႄႇလႄႈ မု၌်ၞဝ်ႈ။ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၵေႃႈ လႆႈႁ၌် ၵူ၌်သရတ်ႉသျႃသၶဝ် မႃသဢိတ်သဢလတ်သၵူၺ်သ – ၵူ၌်သ၌လင် ႁၢႆသယႃႈလၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ (သၢင်သၵျၢ၌်ႇ) ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ပီ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၶႅၵ်ႇတၢင်သ၌လၵ်ႈမႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ ၌မ်လႄႈ ဢမ်ႇ ၵို၌်သ။ လိူဝ်သေ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင်ဢိတ်သဢလတ်သ ၞိူင်ႉ၌၌်ၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသ လၢႆလလင်ႈသေ မိူ၌်၌င်ႇ တၢင်သပဵ၌်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ၊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသလႄႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သၶဝ် ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇႁႅင်သ မိူ၌်ၵ၌်။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-05-28T16:14:52
https://shannews.org/archives/53336
သိုၵ်သ TNLA တေႃႉသိုၵ်သ SSPP ထုင်ႉမၢဝ်သ သူင်ႇၞူသမူႇၞေႊ
၌ႂ်သဝူင်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ဢဝ်ဢဵ၌်ႁႅင်သတၢင်သ၌မ်ႉၜၵ်သၵႃ မၢ၌်ႈတူင်ႈ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ထႅမ်ၶဝ်ႈမႃသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇသေ ဢဝ်ၵႃသတေႃႉ သိုၵ်သ SSPP ဢ၌်ပၵ်သဝႆႉၞလမ်သ သၢပ်ႇ၌မ်ႉမၢဝ်သ၌၌်ႉ ၵႂႃႇတၢင်သမူႇ ၞေႊ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 27/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 9 မူင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ဢဵ၌်ႁႅင်သ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ဢဝ်ၵႃသမႃသတေႃႉဢဝ် သိုၵ်သတႆသ SSPP ဢ၌်ပၵ်သသဝ်သဝႆႉ ၞလမ်သသၢပ်ႇ၌မ်ႉမၢဝ်သ မိူ၌်၌င်ႇ မၢ၌်ႈႁလင်သ၊ ၌လင်မႃႉ လူင်၊ ၌လင်တိူ၌်သ၊ ၌လင်ၶမ်သ၊ ၵု၌်ႁႆသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵႂႃႇတၢင်သ မၢ၌်ႈႁဵဝ်သ မုင်ႈၞူသတၢင်သဝဵင်သမူႇၞေႊ ၞိူဝ်သ ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်သလလႆၶဝ် ဢဝ်ဢဵ၌်ႁႅင်သ ၵႂႃႇတပ်ႉပၢင်သဝ်သသိုၵ်သ SSPP တီႈ၌ိုင်ႈယဝ်ႉတီႈ၌ိုင်ႈ ၞလမ်သသၢပ်ႇ၌မ်ႉမၢဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သၵု၌်ႁႆသ၌၌်ႉၵေႃႈ တေလႆႈ ဝႃႈ SSPP မီသ၌မ်။ ယူႇတီႈ သိုၵ်သလလႆၶဝ်သမ်ႉ ၵႂႃႇတတ်သၶႅ၌်ႈႁူဝ်ႉပႅတ်ႈ ၌ႂ်သၵႄႈ၌လင်ၶမ်သလႄႈ ၵု၌်ႁႆသ။ ဝ၌်သတီႈ 27 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် သိုၵ်သလလႆၶဝ် ဢဝ် ဢဵ၌်ႁႅင်သၵႂႃႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ သိုၵ်သ SSPP သေ ၞႂ်ႉၶို၌်ႈၵႃသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သဵင်ၵလင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇတႅၵ်ႇသေၵမ်သ။ ထိုင်ဝၢႆသဝ၌်သမလၵ်ႈ 3 မူင်သ၌ႆႉ ၞင်ႇတေႃႉ SSPP ဢလၵ်ႇၵႂႃႇဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 26/5/2024 ယၢမ်သၵၢင်ၶို၌်သ 11 မူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သ TNLA ဢဵ၌်ႁႅင်သမလၵ်ႈ 50 လလမ်ႉႁူဝ်ႉႁႄႉၶႅ၌်ႈ ၌ႂ်သၵႄႈဝၢ၌်ႈ၌လင်ၶမ်သလႄႈ ဝၢ၌်ႈၵု၌်ႁႆသ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ လလမ်ႉ၌ႆ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် သိုၵ်သၶဝ် ပႆႇပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်။ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ မႆႈၞႂ်ၵူဝ်ၵႂႃႇမႃသႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉယၢပ်ႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ႁူဝ်ႉဢ၌်သိုၵ်သ TNLA လလမ်ႉႁႄႉ၌ႂ်သၵႄႈ ဝၢ၌်ႈ၌လင်ၶမ်သ – ၵု၌်ႁႆသ ဝၢႆသလလမ်ႉႁူဝ်ႉယဝ်ႉ ထႅင်ႈဝ၌်သ၌ိုင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁ၌် သိုၵ်သ SSPP ၶီႇၵႃသသိုၵ်သ TNLA ၵႂႃႇ ၞိူဝ်သၶဝ် ဢမ်ႇလႆႈယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇသေၵေႃႉ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ တူၵ်သၞႂ်ဢၢမ်သ ဢမ်ႇ၌၌်ၵေႃႈ သိုၵ်သသလင်ၟၢႆႇ ဢုပ်ႇၵုမ်တူၵ်သလူင်သၵ၌်ဝႆႉလူင်ႈ၌ႃႈ ၞိူင်ႉႁိုဝ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “တီႈတႄႉမ၌်သ သိုၵ်သလလႆၶဝ် ၞႂ်ႉ SSPP ၶၢႆႉဢလၵ်ႇမူတ်သမူတ်သ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊပူ၌်ႉမႃသ ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇၶၢႆႉသေ ယူႇဝႆႉ တေႃႇထိုင်လိူ၌်၌ႆႉ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ လၢမ်သၶၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ဢုပ်ႇၵ၌်ဝႆႉလူင်ႈ၌ႃႈယဝ်ႉ ၵလ၌်ႇတေၶၢႆႉ တေထလ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉႁိုဝ်၌ႆဢေႃႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တၢင်သ၌ႂ်သၶဝ်တႄႉ ႁဝ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၞလမ်သ၌၌်ႉ၌ႃႇ၌ေႃ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၵပ်သၞူသၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ SSPP တင်သ TNLA ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ဝၢႆသၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သထုင်ႉမၢဝ်သ မိူ၌်၌င်ႇ ၵၢင်ႉၵႄႇ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၌ႂ်သယလမ်ႇ ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵေႃႈ ယၢမ်ႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ယို၌်ႈထိုင် သိုၵ်သ SSPP ဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈထလႆ၌ႆသေတႃႉ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢမ်ႇႁ၌်တလပ်ႇသင်မႃသ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ႁ၌်သိုၵ်သ TNLA ၶဝ် ႁဵတ်သ၌ႄၞိူင်ႉ၌ႆလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သပဵ၌် ဢ၌်ဝူ၌်ႉၵႂင် မႆႈၞႂ်လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၜႂ်မ၌်သဝႆႉ ယလ၌်ႉၵူဝ်ပဵ၌် ပၢင်တိုၵ်သ သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌င်ႇၵ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢဝ်သတၢင်သ ၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သ TNLA ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ – ၵုမ်သလႆႈဝႆႉ 7 ဝဵင်သ ၌ႂ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပႃသထႅင်ႈ – ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ သင်မီသၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞုမ်သလႂ် ၶႂ်ႈပၵ်သလုမ်သသင်သေ ဢမ်ႇဝႃႈ တၵ်သတေလႆႈယို၌်ႈလိၵ်ႈ တၢင်ႇယလ၌်သၶႂၢင်ႉတီႈၵေႃႇမတီႇငဝ်ႈငု၌်သ TNLA ၵမ်သသိုဝ်ႈ။ လလင်ႈတေပ၌်ၶႂၢင်ႉ ဢမ်ႇပ၌်ၶႂၢင်ႉ၌၌်ႉတႄႉ ယူႇတီႈငဝ်ႈငု၌်သ တေ တႅပ်သတတ်သပ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈၵၢင်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌၌်ႉ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၞႂ်ႉသိုၵ်သၶၢင် KIA ထလ၌်လုမ်သၵပ်သသၢ၌် ဢလၵ်ႇဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ သင်ႇလၢတ်ႈပ၌်ၟၢင်ႉႁႂ်ႈသိုၵ်သတႆသ SSPP ထလႆဢလၵ်ႇပို၌်ႉတီႈၞလမ်သသၢပ်ႇ၌မ်ႉ မၢဝ်သထႅင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-28T11:00:00
https://shannews.org/archives/53332
မိူင်သထႆသပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တေပ၌်ဝီႊသႃႊ ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ တၢင်သႁူႉတၢင်သမေႃ 10 ပီ
တႃႇႁႂ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၌ႂ်သဝ၌်သဢလၵ်ႇတေၶို၌်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်၌ႆသေ ၜလင်သလူင်မိူင်သထႆသ ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် ပို၌် ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇတီႈ ထီႊဝီႊထႆသ TNN ဝႃႈ – ၜူႈၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ လူင်ႉလႅ၌်ႇမီသတၢင်သႁူႉတၢင်သမေႃ ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သမႃသယူႇမိူင်သထႆသ၌၌်ႉ တေပ၌်ဢ၌ုယၢတ်ႈ ဝီႊသႃႊယူႇသဝ်သထိုင် 10 ပီ ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်ၵုမ် ၜလင်သလူင်ဢ၌်ဢုပ်ႇၵ၌်လလင်ႈ၌ႆႉ ဢုပ်ႇၵ၌် တီႈဝဵင်သၜဵတ်ႉၶျပု၌်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 14 လိူ၌်မေႊ ၌ႆ့သေ လႆႈဢုပ်ႇၵ၌်ပိူင်လူင် လလင်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသမိူင်သဝ၌်သဢလၵ်ႇ၊ လလင်ႈယုၵ်ႉမု၌်သႁူင်သၞၢၵ်ႈၵၢ၌် ၵၢ၌်သ ၶို၌်ႈပဵ၌် လလၵ်သလၢႆသပၢႆသၞၢၵ်ႈၞ၌်ႉၻိတ်ႊၵျိတ်ႊထႄလ်ႊ EECd ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ၞင်ႇတူၵ်သလူင်သၵ၌် လႆႈဝႃႈ – လူဝ်ႇႁႅင်သၵူ၌်သၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇ ၜူႈမီသတၢင်သႁူႉတၢင်သႁ၌် ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇၞ၌်ႉသုင်။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၵူ၌်သ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ ၞိူဝ်သမီသတၢင်သႁူႉလူင်ႉလႅ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ သင်ဝႃႈ ၶႂ်ႈမႃသယူႇသဝ်သႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ မိူင်သထႆသ ၞိုင် တူဝ်ၶဝ်ပႃသၞဵမ်လုၵ်ႈလၢင်သ၌ၢင်သမေသ ၵူ၌်သႁိူ၌်သ ၵူ၌်သယေသ တင်သမူတ်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ တေပ၌် ဢ၌ုယၢတ်ႈ ဝီႊသႃႊယူႇမိူင်သထႆသသုင်သုတ်သ 10 ပီ ဝႃႈ၌ႆ၊ ဝီႊသႃႊဢ၌်၌ႆႉ သႂ်ႇၞိုဝ်ႈဝႆႉဝႃႈ – EEC Visa ၌ႆသေ တႃႇတၢင်ႇယလ၌်သ၌၌်ႉ တေလႆႈဢဝ်တၢင်သၵမ်ႉၞလႆႈ တီႈ ပေႃႈလဵင်ႉ ၞဝ်ႈၶလင်ၵၢ၌်ငၢ၌်သ ဢ၌်တေမႃသႁူမ်ႈၵ၌်ႁဵတ်သ၊ ဝႂ်တူၵ်သလူင်သၵိ၌်ၵႅ၌်ႇ လလင်ႈႁဵတ်သၵၢ၌် ႁူမ်ႈၵ၌်၊ ဝတ်သဝႂ်ၟၢႆႇတၢင်သႁလင်ႈၵၢ၌် လဝၵ ၞိုင်ႈမိူင်သ ဢ၌်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ၊ ဝႂ်ၵမ်ႉတီႈပေႃႈလဵင်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉပႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝီႊသႃႊ တႃႇသႅ၌်သပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ၌ႆႉ ထႆသတေပ၌် 4 သႅ၌်သ။ တႃႇၵူ၌်သၶႅ၌်ႇ လလင်ႈပၢႆသၞၢၵ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝီႊသႃႊ Speciallist “ S “ ။ တႃႇၵူ၌်သတေမႃသပဵ၌်ၟၢႆႇပလင်ၵၢ၌်လႄႈ လူင်ႉလႅ၌်ႇလၢႆၟၢႆႇ ဢလ၌်၌မ်သၞတ်သၵၢ၌် သမ်ႉ ပဵ၌်ဝီႊသႃႊသႅ၌်ႊ Executive “ E ” ။ တႃႇၵူ၌်သလူင်ႉလႅ၌်ႇ ၌ႂ်သၵၢ၌်ငၢ၌်သ၊ ဢ၌်ၞၢင်ႈတႅပ်သ တတ်သလႆႈ၊ ႁပ်ႉပု၌်ႈ ၜလ၌်သလႆႈၞိူဝ်သ၌ႆႉသမ်ႉ ပဵ၌်ဝီႊသႃႊသႅ၌်သ Professional “ P ” ။ တလ၌်ႈတႃႇလုၵ်ႈ လၢင်သ၌ၢင်သမေသလႄႈ ၵူ၌်သ ႁိူ၌်သၵူ၌်သယေသၶဝ်သမ်ႉ ပဵ၌်ဝီႊသႃႊ Others “ O ” ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ ယိပ်သဝီႊသႃႊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေလႆႈယူႇၞလမ်သ၌င်ႇလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆဢ၌်တူၵ်သလူင်သၵ၌်မႃသ၊ တေလႆႈ လၢႆသငၢ၌်သတူဝ်မၢ၌်ႇမၢ၌်ႇ (ႁဵတ်သတၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊၵေႃႈလႆႈ)၊ တႃႇတလၵ်ႇဝီႊသႃႊ လႅၵ်ႈဝီႊသႃႊ တေႃႇဝီႊသႃႊၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞၢင်ႈႁဵတ်သလႆႈတီႈလုမ်သတေႃသမေႃသ လဝၵ ၵူႈတီႈ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၶူင်သၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈ မီသပလတ်သဝ၌်သဢလၵ်ႇ၊ ႁလင်ႉလုၵ်ႈလၢင်သ ၌ၢင်သမေသမႃသယူႇၞလမ်သၵေႃႈလႆႈ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သယိပ်သဝီႊသႃႊ EEC Visa ၌ႆႉ တေလႆႈပ၌်ၵႃႈဝီႊသႃႊ ၌ိုင်ႈပီ ၌ိုင်ႈမို၌်ႇဝၢတ်ႇ။ တႃႇလၢႆႊသိ၌်ႊ ႁဵတ်သၵၢ၌် Work Permit သမ်ႉ ၌ိုင်ႈၵေႃႉ တေလႆႈပ၌် သလင်မို၌်ႇဝၢတ်ႇ ၵူႈပီ၌ႆ ထႆသပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ ဝီႊသႃႊ၌ႆႉတေပ၌် 5 ပီဢလ၌်တၢင်သ။ ဝီႊသႃႊမူတ်သယဝ်ႉၞင်ႇပ၌်ထႅင်ႈ 5 ပီ။ ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သတေမႃသယလ၌်သဝီႊသႃႊ လၢမ်သၶၢတ်ႈဝႆႉတေမီသ 149,000 (သႅ၌်ပၢႆ5မို၌်ႇၞမ်) ပၢႆ။ တေပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၵျပ၌်ႊလႄႈ မိူင်သၶႄႇၵမ်ႈ၌မ်။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉသေ မိူင်သထႆသမုင်ႈမလင်သဝႆႉဝႃႈ တေလႆႈငို၌်သၶဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ 7,469 လၢ၌်ႉဝၢတ်ႇ၌ႆ ပို၌်ၜၢဝ်ႇတီႈ ထီႊဝီႊ TNN ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-28T09:00:00
https://shannews.org/archives/53325
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈ ၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သ 16 ဢ၌်
ယေသငို၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ (ပႁူဝ်ႇပၢ၌်ႇ) တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ် ဢဝ်လိူင်ႈ ၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ 16 ဢ၌် ၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသသု၌်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ၌ႆ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 26 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈ ၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သသေတႃႉ တေဢမ်ႇၵုမ်သလႆႈ ၶ၌်ငို၌်သတေႃႊလႃႊ၊ သင် ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈလႆႈပ၌်ႁႃ ငို၌်သတေႃႊလႃႊၵေႃႈ ၶ၌်ငို၌်သမၢ၌်ႈ တေတူၵ်သထႅင်ႈၵူၺ်သ၌ႆ – ၵူ၌်သႁဵတ်သ ၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ တီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈလၢတ်ႈ။ တႃႇတေၵုမ်သလႆႈ ၶ၌်ၶမ်သလႄႈ ငို၌်သတေႃႊလႃႊ ဢ၌်ပုင်ႈသုင်မႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵႆႉၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သ ဢဝ်လိူင်ႈ ၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သလႄႈ ၵၢ၌်ဢူ၌်သငို၌်သ။ ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်လႄႈ ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ ယေသ ငို၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၺႃသယိုတ်သဝႂ်လၢႆႇသိ၌်ႇ တီႈၶလမ်ႊမ၌ီႊ 31 ဢ၌် ၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်လႅၵ်ႈငို၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဝႃႈ ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 27 ၌ႆႉ ၌ိုင်ႈတေႃႊလႃႊလႂ် ၶ၌်ငို၌်သမၢ၌်ႈမီသ 4,200 ပျႃသ၊ ၶ၌်ငို၌်သ၌ႆႉ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ ပုင်ႈၶို၌်ႈမလၵ်ႈ 4ပု၌်ႈယဝ်ႉ၌ႆ – သိုဝ်ႇ RFA ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ']
2024-05-28T08:00:00
https://shannews.org/archives/53320
ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ တီႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ 7,000 ပၢႆ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႃႇယူႇသဝ်သၵိ၌်ယႅမ်ႉ
၌ႂ်သၵၢင်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ၟူ၌်လူမ်သပတ်ႉထလင်သႁႅင်သ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသလၢႆၞႄႈဝဵင်သသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁိူ၌်သယေသ ဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ ဢိၵ်ႇပႃသ သုမ်ႉသလင်သတီႈယူႇၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ လူႉၵလႆၞလမ်သတင်သ၌မ်။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ သုမ်ႉပၢင်သဝ်သ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ တီႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ တႄႇဢဝ်ဝ၌်သတီႈ 17-19 လိူ၌်မေႊ၌ႆ့ ၟူ၌်လူမ်သပတ်ႉထလင်သႁႅင်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ ၞိုင်ႈတႆသ ပလတ်သၞၢ၌်သသေ သုမ်ႉတီႈယူႇၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ တီႈ၌လင်တရႃသ၊ ၌လင်ၶႃ၊ သလင်သၶႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လူႉၵလႆ၌မ် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၜႃႈယၢင် (မူဝ်သၵႃႇ) တႃႇမူ၌်ႉမႄသၶို၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ၌ႆ့ မီသၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ 7,000 ပၢႆ ၊ ယလ၌်ႉဢမ်ႇမီသၞဝ်ႈတႃႇ၌ ၵမ်ႉၞလႆႈလႄႈ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ လႆႈႁႃႁဵတ်သၵၢ၌် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႃႇယူႇသဝ်သၵိ၌်ယႅမ်ႉ ၌ႆယဝ်ႉ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-28T07:00:00
https://shannews.org/archives/53316
မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇတီႈႁူင်သႁႅမ်သ One Love ၵျလၵ်ႉမႄသ တိူဝ်ႉၺႃသ ၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ
မီသၵူ၌်သသလင်ၵေႃႉ မႃသထိုမ်ႈမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သဝၢင်သႁူင်သႁႅမ်သ One Love Hotel တီႈဝဵင်သၵျလၵ်ႉမႄသ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ႁူင်သႁႅမ်သ မၢတ်ႇၞဵပ်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ ဝ၌်သတီႈ 26/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 8 မူင်သ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇတီႈႁူင်သႁႅမ်သ One Love Hotel ၌ႂ်သဝဵင်သၵျလၵ်ႉမႄသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူ၌်သၞၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၞဵပ်သ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃသရူတ်ႉၵႃသ လူႉၵလႆၞလမ်သၵမ်ႈၜလင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ -“မီသၵူ၌်သသလင်ၵေႃႉ သလ၌်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃသသေ ထိုမ်ႈမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သဝၢင်သႁူင်သႁႅမ်သ One Love Hotel ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်တီႈ၌၌်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သ။ ယူႇတီႈၞုမ်သပရႁိတ၌မ်ႉၶူင်သ ၞလႆႈတေႃႉသူင်ႇႁူင်သယႃဝႆႉ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်၌ၢႆႇမိ၌်သသူဝ်သ ပဵ၌်ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်တီႈႁူင်သႁူမ်သ၌၌်ႉ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉ တီႈၜႃႇတိ၌်လႄႈ တႃတိ၌်။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသဵ၌်တိူဝ်ႉၵႃသသလင်လမ်သလႄႈ ၜၵ်သတူမၢ၌်ႇႁူင်သႁႅမ်သ လူႉၵလႆၵမ်ႈၜလင်ႈ။ ႁူင်သလိုဝ်ႈသဝ်သ One Love Hotel ၌ႆႉ မီသဝႆႉ၌ႂ်သပလၵ်ႉ 1 ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင်ဢလင်ႇသၢ၌်သ ဝဵင်သၵျလၵ်ႉမႄသ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လလင်ႈမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇ၌ႆႉသေ ပဵ၌်၌မ်ႉမိုဝ်သၜႂ် ၞုမ်သလႂ်ႁဵတ်သ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉတႄႉ ပႆႇမီသၜႂ်ယို၌်ယ၌်။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဢလ၌်ၵ၌်ထတ်သသၢင်လၢတ်ႈတႄႉ လႅပ်ႈတေၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ လလင်ႈၵဵပ်သၶလ၌်ႇၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵျလၵ်ႉမႄသ၌ႆႉ မီသဝႆႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၊ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ၊ သိုၵ်သတႆသ၊ သိုၵ်သတဢၢင်သလႄႈ ၞုမ်သ PDF ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တူင်ႉ၌ိုင်ဝႆႉ။
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-27T17:18:43
https://shannews.org/archives/53312
ၵူ၌်သမူႇၞေႊ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၺႃသၞူ၌်ၞလမ်သတၢင်သ
ၵူ၌်သမူႇၞေႊ ဢလ၌်ႇၞၢႆသ၌ုမ်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၺႃသၞူ၌် ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သ ၶိုင်လၢၵ်ႈၞ၌်ဢဝ်တူဝ်မ၌်သ ၞၢႆသၶို၌်ႈၵႃသ ၵႂႃႇ ၵူၺ်သဢမ်ႇတ၌်သလႆႈတူဝ်ၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 27/05/2024 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 1 မူင်သ ဢလ၌်ႇၞၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၺႃသၵူ၌်သႁၢႆႉ 3 ၵေႃႉ ဢဝ်ၵလင်ႈငႃသေ ၶိုင်လၢၵ်ႈ ၞ၌် ဢဝ်တူဝ်မ၌်သၞၢႆသၶို၌်ႈၵႃသၵႂႃႇ တီႈပလၵ်ႉႁူဝ်၌ႃသ ဝဵင်သမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ၶႄႇ။ ဢလ၌်ႇၞၢႆသ ၵေႃႉၺႃသၞူ၌်၌၌်ႉ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မႅ၌်ႈၜလင်သ ၶႃႈတေၵႂႃႇတီႈသူ၌် တေၵႂႃႇ ၵဵပ်သငို၌်သ၌ႆသေ ၺႃသၵူ၌်သႁၢႆႉ ၶီႇၵႃသ Wish သီၶၢဝ် မႃသလမ်သ၌ိုင်ႈ ႁေႃႈမႃသႁႄႉတတ်သ၌ႃႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၶႃႈ ၵူ၌်သႁၢႆႉ၌၌်ႉ လူင်သၵႃသမႃသသေ ဢဝ်ၵလင်ႈပလတ်သငႃၶႃႈ တင်သသၢမ်ၵေႃႉ ၶႃႈဝႃႈပေႃသတေဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈတႄႉ ဢဝ်ၵႂႃႇလႃႈ ၶဝ်သမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇဢဝ် တေဢဝ်တူဝ်ၶႃႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၜလင်သ၌၌်ႉ မႃသမ်ႉႁၢဝ်ႇႁႅင်သလႄႈ ၵူ၌်သႁၢႆႉ ၌၌်ႉ ၌ႅတ်ႈၶီႇၵႃသပၢႆႈ။ ၶႃႈၵေႃႈ ၌ႅတ်ႈလႅ၌်ႈပၢႆႈၶဝ်ၵမ်သလဵဝ်ဢေႃႈ။ ပေႃသၵူဝ်ၵလင်ႈၶဝ်တႄႉ ယူဝ်ၶႄသ၌ႂ်သ ၵႃသ၌၌်ႉ တေပႃသၶႃႈၵႂႃႇၞလမ်သၶဝ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ ၌ႂ်သၵလင်ႈ CCTV ဢ၌်လႆႈထၢႆႇ VDO ၵဵပ်သဝႆႉၶေႃႈမုလ်သ မိူဝ်ႈၜလင်သ ပိူင်ပဵ၌်၌၌်ႉ ၵူ၌်သႁၢႆႉ ၌၌်ႉ ၶီႇၵႃသ Wish သီၶၢဝ် လမ်သ၌ိုင်ႈ ႁေႃႈမႃသႁႄႉသႂ်ႇၟၢႆႇ၌ႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢလ၌်ႇၞၢႆသ၌ုမ်ႇ၌ႆႉသေ လူင်သၵႃသမႃသလၢၵ်ႈ ၞ၌်မ၌်သၞၢႆသၶို၌်ႈရူတ်ႉၶဝ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ၵလင်ႈငႃပႃသထႅင်ႈ မိူဝ်ႈၜလင်သ၌၌်ႉ မ၌်သၞၢႆသ တ၌်သၶႄတူဝ်သေ လႅ၌်ႈလလတ်ႈဢလၵ်ႇမႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ “လႆႈၵူဝ်ဢေႃႈ ၶဝ်၌ႆႉပဵ၌်ၞူ၌်မီသရူတ်ႉၵႃသ ၶဝ်ၵိုတ်သဝႆႉ၌မ်၌ႃႇ ၌ႂ်သဝဵင်သ၌ႆႉ ပေႃသၵႂႃႇမႃသ တေပဵ၌်လမ်သလႂ် ဢမ်ႇႁူႉ ၶႃႈတႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်သဢလၵ်ႇႁိူ၌်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ လီၜၢ၌်ႈ၌ႃႇ ယူႇၵေႃႈလႆႈၵူဝ် ၵႂႃႇၵေႃႈလႆႈ ၵူဝ် မ၌်သဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇႁူမ်ႇ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၌ႂ်သဝဵင်သၶႃႈ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ”- ဢလ၌်ႇၞၢႆသ ၵေႃႉၺႃသၞူ၌် သိုပ်ႇ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝဵင်သမူႇၞေႊ၌ႆႉ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၵႆႉၺႃသ ၜူႈလၵ်ႉၞၵ်ႉၶုတ်ႈၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ လႆႈဝႃႈ၌ိုင်ႈလိူ၌်လႂ် ဢမ်ႇ ယလမ်သ 5-6 ပလၵ်ႈ။ ပူ၌်ႉမႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 19 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ၜူႈတၢင်၌ႃႈ 2 ၵေႃႉ ၺႃသၞူ၌်ၞလမ်သ တၢင်သလႆႈ သုမ်သၵႂႃႇ ငို၌်သၶမ်သလႄႈ ၟူ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2024-05-27T16:12:42
https://shannews.org/archives/53307
ပၵ်သတႃမၢ၌်ႈ တူၺ်သယၢင်ႈထၵ်သသိ၌် သၢင်ႈၵၢ၌် မိူင်သဢူၺ်သလီ
ၵၢ၌်တူင်ႉ၌ိုင်ၶလင်ထၵ်သသိ၌် ၶျိ၌်သ၌ဝတ်သ ဢၻိတ်ႇၞလမ်ၜလင်သလူင်ထႆသ လလင်ႈႁူပ်ႉထူပ်သဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် တင်သ ၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလႄႈၟၢႆႇလုၵ်ႉၟို၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈလၢႆၞုမ်သ ပိူဝ်ႈပဵ၌်ၜူႈယူႇၵၢင်သေဢုပ်ႇဢူဝ်သလလင်ႈငမ်သယဵ၌် ဝူင်ႈၵၢင်ၵူႈၟၢႆႇၟၢႆႇ သၢင်ႈႁႅင်သသ၌်ႇၶလ၌်သတင်သမိူင်သထႆသလႄႈမိူင်သမၢ၌်ႈ။ လို၌်သသုတ်သ ၌ိုင်ႈ၌ႂ်သၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢ၌်လႆႈႁူပ်ႉၵ၌်တင်သထၵ်သသိ၌် ပိုတ်ႇလၢတ်ႈတေႃႇၞုမ်သၶၢဝ်ႇၿီႊၿီႊသီႊ။ ႁၢႆသငၢ၌်သၵၢဝ်လၢတ်ႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 7 လိူ၌်မေႊပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ၶၢဝ်ႇဝီႊဢူဝ်ႊဢေႊၜႃသသႃမၢ၌်ႈ ၶလင်ဢမေႊရိၵႃႊ လႄႈ ၿီႊၿီႊသီႊ ၜႃသသႃၟၢႆႇမၢ၌်ႈပိုတ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ထၵ်သသိ၌်လႆႈႁူပ်ႉၜူႈ၌မ်သၟၢႆႇလုၵ်ႉၟို၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢႆၞုမ်သ တင်သၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈငဝ်သမိူင်သမၢ၌်ႈလႄႈၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလုၵ်ႉၟို၌်ႉ(National Unity Government – NUG) လူင်ပလင်ၞိုင်ႈငဝ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဝူင်ႈၵၢင်ထူပ်သၵ၌်၌ႂ်သၵဵင်သမႂ်ႇမိူဝ်ႈ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ်ပူ၌်ႉမႃသလႄႈ ယင်သမီသၵၢ၌်ႁူပ်ႉထူပ်သ တင်သ ၟၢႆႇၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞိူင်ႉ၌င်ႇ (Karen National Union-KNU) (Karenni National Progressive Party-KNPP) (Kachin National Organization-KNO) (KNPP) ၞိူဝ်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဢုပ်ႇၵုမ် ပိုတ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ သိုဝ်ႇၿီႊၿီႊသီႊ ၜႃသသႃၟၢႆႇမၢ၌်ႈဝႃႈ ထၵ်သသိ၌်ၶႂ်ႈႁူႉငဝ်သလၢႆသၵၢ၌်မိူင်သလႄႈ တႅဝ်သႁူမ်ႈတင်သလၢႆ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ။ KNPP လႆႈသလပ်ႇထၢမ်ဝႃႈ ထၵ်သသိ၌်တေၞလႆႈၞိူင်ႉႁိုဝ်လႆႈၜလင်ႈ ၵလႆသၵႃႈတၢင်သ KNPP ဢမ်ႇလႆႈမုင်ႈမလင်သ ၵလပ်ႈႁ၌်ဝႃႈ ဢၻိတ်ႇၞလမ်ၜလင်သလူင်ထႆသမီသလလင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်သၞမ်ၞႂ်တင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ။ “တင်ႈတႄႇၞလမ်သိုၵ်သလူင်၌ေႇဝိ၌်သလႄႈၞလမ်သိုၵ်သလူင်တၢ၌်သသူၺ်ႇ ၶဝ်မီသလလင်ႈၞမ်ၞႂ်ၵ၌်လီတင်သ ၜူႈ၌မ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶႄႈတေၞလႆႈတၢင်သၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႄႈဝၢႆသႁူပ်ႉထူပ်သတင်သၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သယဝ်ႉ ထၵ်သသိ၌် ဝလၵ်ႇဝႃႈ တေၶဝ်ႈႁူပ်ႉထူပ်သမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ။ တၢင်သၟၢႆႇၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇၶလင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈငဝ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ NUG လႄႈၞုမ်သ KNU ဢ၌်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈဢုပ်ႇၵ၌်တင်သထၵ်သသိ၌် ဢမ်ႇယလမ်သတလပ်ႇၶေႃႈထၢမ် သိုဝ်ႇ ၿီႊၿီႊသီႊ။ ႁၢင်ႈ – BBC News ထႆှ — ၞလမ်ၜလင်သလူင်ထႆသၵေႃႉၵဝ်ႇ ထၵ်သသိ၌် သျိ၌်ႊ၌ဝတ်ႉ လႄႈၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈတၢ၌်သသူၺ်ႇ àž—á¶á€±á‚ƒá‚ˆážá€®á‚‰ážá‚…á€„á€ºá‚ˆá€‘áµá€ºá€žá€žá€­áŒá€º ၶျိ၌်သ၌ဝတ်သ (ဢၻိတ်ႇၞလမ်ၜလင်သလူင်ထႆသ) လႄႈၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တၢ၌်သသူၺ်ႇ ၜူႈ၌င်ႈၞိုင်ႈ သၜႃသၵၢ၌်ယူၵ်ႉမု၌်သၞိုင်ႈမိူင်သလႄႈၞလမ်ၜလင်သလူင်မၢ၌်ႈ ဝူင်ႈၵၢင်လူင်သ၌ၢမ်သတလင်သမၢႆၵႂၢမ်သၶဝ်ႈၞႂ် ဝႃႈလူၺ်ႈလလင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်သၵၢ၌်ၶူပ်ႈၵုမ်သ ယႃႈမဝ်သၵမ် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 20 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ 2001 ပီႁႅၵ်ႈဢ၌်ထၵ်သသိ၌် ပဵ၌်ၞလမ်ၜလင်သလူင်ထႆသ ႁၢႆသငၢ၌်သၶလင်ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇဝီႊဢူဝ်ႊဢေႊၜႃသသႃၟၢႆႇမၢ၌်ႈ ဢၢင်ႈလင်ႇၶၢဝ်ႇ ထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈဝႃႈ ၌ိုင်ႈ၌ႂ်သၜူႈဢ၌် ထၵ်သသိ၌် လႆႈႁူပ်ႉ၌၌်ႉ ၞလမ်သိုၵ်သလူင်ယလတ်ႈသိုၵ်သ ၵလင်ႊသီႊဢဝ်ၶို၌်သၞိုင်ႈတႆသလႄႈတပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ (Restoration Council of the Shan State လႄႈ Shan State Army)။ ႁၢႆသငၢ၌်သၶၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ထၵ်သသိ၌်လႆႈပိုတ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄၵၢင်ၞႂ် ၌ႂ်သၵၢ၌်ပဵ၌်ၵူ၌်သၵၢင် ဝူင်ႈၵၢင်ၞုမ်သႁုပ်ႈယိုတ်သ ဢမ်သ၌ၢၞ်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈလႄႈၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇတၢင်သလၢႆ ဢ၌်တေႃႇသူႈလုၵ်ႉၟို၌်ႉလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ သိုၵ်သၞုမ်သယိုတ်သဢမ်သ၌ၢၞ်ႈ ၌ပ်ႉတင်ႈတႄႇၶဝ်ႈယိုတ်သဢမ်သ၌ၢၞ်ႈၶလင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်ပေႉၵၢ၌်လိူၵ်ႈ တင်ႈမႃသမိူဝ်ႈ 2021။ ထၵ်သသိ၌်လႆႈယလ၌်ႊဢ၌ုၺၢတ်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ၵလႆသၵေႃႈယင်သပႆႇမီသၵၢ၌်တုမ်ႉတလပ်ႇ ႁပ်ႉၶလင်ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈမႃသဝႃႈႁိုဝ်။ လူၺ်ႈၶၢဝ်ႇဝီႊဢူဝ်ႊဢေႊၵေႃႈဢမ်ႇယို၌်ယ၌်လႆႈလလင်ႈ၌ႆႉ။ ၵလႆသၵႃႈ ၟၢင်ႁၢင်ႈၶလင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသလူၺ်ႈၞလမ်ၜလင်သလူင်ထႆသလႄႈ ၜလင်သလူင်၌လၵ်ႈမိူင်သၶလင်ထႆသၵေႃႉမႂ်ႇၵေႃႈ မိူ၌်တင်သဢမ်ႇၶလင်ႈၵဵဝ်ႇသင်ၵ၌်။ သဵတ်ႇထႃ ထဝီသသိ၌် ၞလမ်ၜလင်သလူင်ထႆသတလပ်ႇပၢၵ်ႈမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 7 လိူ၌်မေႊ ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၞလမ်သ ၵၢ၌်ႁူပ်ႉထူပ်သၶလင်ထၵ်သသိ၌်လႄႈၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလုၵ်ႉၟို၌်ႉ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈၶဝ် ၵလႆသၵႃႈယို၌်ယ၌်ဝႃႈ ၌ႂ်သၵၢ၌် ႁူပ်ႉထူပ်သၵ၌်၌၌်ႉပေႃသႁုပ်ႈႁူမ်ႈၟၢင်ႁၢင်ႈတင်သမူတ်သၞိုင် မ၌်သၵေႃႈမီသလလင်ႈထုၵ်ႇၞလမ်သပိူင်ထမ်သ ၌ႂ်သၵၢ၌် ပဵ၌်ၜူႈ၌မ်သၵၢ၌်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ ပိူဝ်ႈႁႂ်ႈၵိူတ်ႇလလင်ႈငမ်သယဵ၌်၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ။ “ၵဝ်ၶႃႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ မီသၵၢ၌်ၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်ယူႇႁိုဝ် ၵလႆသၵႃႈႁဝ်သၵေႃႈ မီသၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မီသၟၢႆႇ ၵႂၢမ်သမ၌်ႈၶူင်သႁင်သၶေႃလႄႈ မီသၵၢ၌်ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်ၵူႈၟၢႆႇၟၢႆႇ ၵလႆသၵႃႈမ၌်သပဵ၌်လိူင်ႈတလ၌်ႈၵႂၢမ်သလပ်ႉလႄႈ ပဵ၌်လိူင်ႈဢ၌်ႁဝ်သဢမ်ႇၶႂ်ႈပိုတ်ႇၜိူၺ်” သဵတ်ႇထႃ ၞလမ်ၜလင်သလူင်ထႆသလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ႁၢင်ႈ – BBC News ထႆှ – ၞလမ်ၜလင်သလူင်ၞိုင်ႈထႆသယၢမ်သလဵဝ် သဵတ်ႇထႃ ထဝီႊသိ၌် သူ၌်ႇ၌ၢႆႊမႃႊရိသ်သ သငဵမ်ႇၜူင်သ ၜလင်သလူင်၌လၵ်ႈမိူင်သၶလင်ထႆသ တလပ်ႇၵႂၢမ်သထၢမ်ၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတီႈႁလင်ႈၵၢ၌်လူင် ပလင်ၞိုင်ႈ ၵဵဝ်ႇလလင်ႈ၌ႆႉဝႃႈ လႆႈႁပ်ႉႁူႉၶၢဝ်ႇ၌ႆႉမႃသမိူ၌်ၵ၌်။ ၜလင်သလူင်၌လၵ်ႈမိူင်သၶလင်ထႆသၵေႃႉမႂ်ႇ ၌ႂ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈသဵတ်ႇထႃ ၞုပ်ႈ 1/1 ၵၢဝ်ႇယလမ်သႁပ်ႉဝႃႈ ထၵ်သသိ၌် ပဵ၌်ၵူ၌်သ ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်လႄႈမီသဢူၺ်သၵေႃႉမၢၵ်ႈ၌မ်တင်သၟၢႆႇမၢ၌်ႈၶႄသႁ၌်ဝႃႈထၵ်သသိ၌် တေၞၢင်ႈၞလႆႈလႆႈလႄႈယို၌်ယ၌်ဝႃႈ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈတင်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ။ “ၵဝ်ၶႃႈတိုၵ်ႈလႆႈယိ၌်သၶၢဝ်ႇ ၌င်ႇဢ၌်ဝလၵ်ႇ ႁဝ်သဢမ်ႇလႆႈယုင်ႈသင် ပဵ၌်လိူင်ႈၶလင်မၢ၌်ႈၶဝ်ထုၵ်ႇလႆႈၵႂႃႇ ဢုပ်ႇၵ၌်ၵလႆသ မ၌်သပဵ၌်သူ၌်ႇၶလင်ၶဝ် တေၵႂႃႇပိုၵ်သသႃႁႃလိုဝ်သၜႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉဢမ်ႇၵဵဝ်ႇတင်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ” ။ သူ၌်ႇ၌ႅဝ်သတၢင်သၶလင်ထၵ်သသိ၌် တေမီသၵ၌်တင်သ၌ႅဝ်သတၢင်သၶလင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသႁိုဝ်၌၌်ႉ ၌ၢႆႊမႃႊရိသ်သ ၜလင်သလူင်၌လၵ်ႈမိူင်သၵေႃႉမႂ်ႇ ဝႃႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသၵေႃႈတေၶပ်သၶိုင်ၞလမ်သလလၵ်သလၢႆသၶလင်ဢႃႊသျဵ၌်ႊ။ ၜလင်သ၌င်ႇ၌၌်ၵဵဝ်ႇလလင်ႈၞလႆႈထႅမ်သူ၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ၌၌်ႉထႆသၵေႃႈသိုပ်ႇၶပ်သၶိုင်ပၢႆသတႂ်ႈၵၢ၌်၌မ်သၶလင်ဢႃႊသျဵ၌်ႊၜလင်သဢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ ဢလၵ်ႇမႃသတလပ်ႇပၢၵ်ႈ လလင်ႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၞီႉၞမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၵိုင်ႇလီမီသ ၵၢ၌်တူင်ႉ၌ိုင်သင်သိင် ဢ၌်တေပဵ၌်ၵၢ၌်ပလင်ႁၢႆႉတေႃႇ၌မ်ႉတလ၌်သၜလ၌်သလႆႈၶလင်မိူင်သမၢ၌်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၵိုင်ႇ လီၵမ်ႉထႅမ်ပ၌်ႁႅင်သၞုမ်သၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉ” ၞလမ်ႁၢ၌်ၞေႃသမိ၌်သထု၌်သ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ-ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈ။ မလ၌်သၶိူဝ်သ (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈဢေႃႈ။)
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2024-05-27T16:05:16
https://shannews.org/archives/53300
ၵူ၌်သ၌မ်ႉၶမ်သသလင်ၜူဝ်မေသ ၺႃသယိုဝ်သ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သ မၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ
ၵူ၌်သ၌မ်ႉၶမ်သ သလင်ၜူဝ်မေသ ၺႃသၞုမ်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ယိုဝ်သသႂ်ႇ ၵေႃႉပဵ၌်မေသ၌ၢင်သ (၌ၢင်သယိင်သ) လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ ထိုင်တီႈလႆႈသူင်ႇယူတ်သယႃတူဝ် တီႈႁူင်သယႃ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 26/5/2024 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 9 မူင်သ မီသၞုမ်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ၶီႇၵႃသၟူဝ်ႊဝီႊ လမ်သ ၌ိုင်ႈသေ မႃသယိုဝ်သသႂ်ႇသလင်ၜူဝ်မေသ ၜလင်သတိုၵ်ႉတေၶၢမ်ႈတၢင်သလူင် ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ ၞႄႈတလ၌်ႈမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ၶႄႇ၌ႆႉ ၵေႃႉပဵ၌်မေသ၌ၢင်သ ၺႃသယိုဝ်သသေ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ ထိုင်တီႈလႆႈမႆႈၞႂ် ထိုင်သၢႆၞႂ် ယၢမ်သလဵဝ် လႆႈႁၢမ်ႈသူင်ႇယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉ ယဝ်ႉ။ သလင်ၜူဝ်မေသ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆ သိူဝ်ႈၶူဝ်သ၌ႂ်သဢလ၌်ႊလၢႆႊသေ ပေႃသမီသၵူ၌်သသင်ႇၶူဝ်သၶလင်ၞိုင် ၵႂႃႇသူင်ႇပ၌်ထိုင်တီႈႁိူ၌်သတီႈယေသ။ ၌ႆႉၵေႃႈ မီသၵူ၌်သသင်ႇၶူဝ်သ၌ႂ်သဢလ၌်ႊလၢႆႊၶဝ်မႃသလႄႈ တေဢၢ၌်သၵႂႃႇသူင်ႇ။ ၵူ၌်သသင်ႇၶူဝ်သ ၌၌်ႉ လၢတ်ႈမႃသ၌ႂ်သဝီႊသျႅတ်ႉ Wechat ၌၌်ႉဝႃႈ “ႁႂ်ႈၵႂႃႇပႂ်ႉပ၌်ၶူဝ်သ တီႈ သဵ၌်ႈတၢင်သလူင်ၵၢင်ဝဵင်သ ၌ႂ်သပလၵ်ႉၵလင်သ၌လင်မူဝ်၌၌်ႉ” ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈသလင်ၜူဝ်မေသ ဢလၵ်ႇၵႂႃႇပႂ်ႉပ၌်ၶူဝ်သယူႇ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသၜႂ်မႃသပႂ်ႉႁပ်ႉဢဝ်။ လိူဝ်သေ မီသၵူ၌်သၶီႇၵႃသ ၟူဝ်ႊဝီႊလမ်သ၌ိုင်ႈ မႃသယိုဝ်သသႂ်ႇ ဢမ်ႇယလမ်သ 5 ၵမ်သသေ ႁေႃႈပၢႆႈလလတ်ႈ။ ၌ႂ်သၵႃသ၌၌်ႉ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ မီသၵူ၌်သၞလမ်သလၢႆၵေႃႉ။ မၢၵ်ႇၵလင်ႈတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၶႃလႄႈဢႅဝ်ၵေႃႉပဵ၌်မေသ၌ၢင်သ ထိုင်တီႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သလိူတ်ႈ ဢလၵ်ႇ၌မ်သေ လႆႈႁၢမ်သူင်ႇႁူင်သယႃ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈဝႃႈ ၞုမ်သၵႃႉၶၢႆၶဝ်၌င်ႇၵ၌် ဢမ်ႇႁၢ၌်ႉၞႂ်၌ိူဝ်ၵ၌်လႄႈ ၞင်ႇမႃသယိုဝ်သၵူၺ်သႁိုဝ်၌ႆ – ၵူ၌်သ၌မ်ႉၶမ်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ “သလင်ပူႇယႃႈ ၜလင်သမိူဝ်ႈၶႃၶၢမ်ႈတၢင်သ၌၌်ႉ ၵေႃႉပဵ၌်မေသမ၌်သၺႃသယိုဝ်သ 5 ၵမ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တိူဝ်ႉ 2 ၵမ်သ။ မ၌်သ၌ၢင်သ ၺႃသယိုဝ်သတိူဝ်ႉသႂ်ႇ တီႈၶႃလႄႈ ဢႅဝ်ၶႃႈ။ ၶႃသလင်ၵေႃႉ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သ၌ႂ်သဢလ၌်ႊ လၢႆႊ ဢေႃႈ၌၌်ႉ။ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ ၵေႃႈ ၶဝ်ၶၢႆၶူဝ်သဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မီသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇဝႆႉ 3 ၵေႃႉ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၵေႃႈဝႃႈ ၶဝ်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၵ၌်တင်သၵျႃႊၜႅ၌်ႊ၌ႆ ၵေႃႈဝႃႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈ ႁူင်သ ယႃ၌မ်ႉၶမ်သ၌ႆႉယဝ်ႉ။ တေဢၢင်ႈဢဝ်ၵႂႃႇမူႇၞေႊယူႇ ၵူၺ်သ ၵႃႈ ငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သသမ်ႉ ဢမ်ႇ၌ိမ် လႄႈ ဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ၵႂႃႇၶႃႈ ၵူဝ်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၞလမ်သတၢင်သဢေႃႈ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သ၌မ်ႉၶမ်သ ဢ၌်ၺႃသယိုဝ်သ၌ႆႉ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ ဢႃသမူၺ် (ႁလင်ႉ) ယၢင်ႈၜူင်သႅ၌်ႊ ဢႃယု 36 ပီ မီသလုၵ်ႈ ဝႆႉ 3 ၵေႃႉ။ ၶဝ်မႃသၶၢတ်ႈႁလင်ႈယူႇဝႆႉ တီႈ၌ႂ်သပလၵ်ႉၵလင်သ၌လင်မူဝ် ဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ။ ၞႄႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ၌ႆႉ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵုမ်သၵမ်ဝႆႉသေ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၌ႂ်သယလမ်ႇ ၵမ်ႈ၌မ်ၵေႃႈ မီသသိုၵ်သတ ဢၢင်သၶဝ် ပႂ်ႉဢဝ်လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈပ၌်ယူႇတႃႇသေႇ။ ႁဵတ်သသင်လႄႈ တိုၵ်ႉမီသၞုမ်သ ဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇမႃသပိုတ်သယိုဝ်သ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သလႆႈၞိူင်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ပဵ၌်ဢ၌်ၵႂင်ၞႂ်ငမ်သငဝ်သ လႄႈ မႆႈၞႂ်လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵ၌်ႁႅင်သ။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ၌ႆႉ ၵလ၌်ႇၞုမ်သဢူၺ်သလီပလတ်သႁလင်ႇ 3 ၞုမ်သ ပႆႇႁူမ်ႈၵ၌် ၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌၌်ႉ မီသၞုမ်သၵျႃႊၜႅ၌်ႊ (ၞုမ်သလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သ၌ိူဝ်ဢလ၌်ႊလၢႆႊ) ယူႇသဝ်သဝႆႉ၌မ်။ ထိုင်တီႈဝႃႈ ၞုမ်သဢူၺ်သလီ 3 ၞုမ်သ TNLA ၊ AA လႄႈ MNDAA ၶဝ် ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပႅတ်ႈၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ၞုမ်သၵျႃႊၜႅ၌်ႊယဝ်ႉတူဝ်ႈ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ယင်သတိုၵ်ႉမီသၵူ၌်သပႅၵ်ႇ၌ႃႈၶဝ် မႃသယူႇသဝ်သ ၞလမ်သ၌ႂ်သဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ၌မ်။ ၵၢ၌်တေႃႇလလင်သၵေႃႈ ယင်သတိုၵ်ႉမီသမိူ၌်ၵဝ်ႇယူႇ၌ႆ – ၵူ၌်သ၌မ်ႉၶမ်သ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “တေဝႃႈ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႈလူမ်ႈ၌ႆၵေႃႈ သိုၵ်သတဢၢင်သၶဝ် ပႂ်ႉၞလမ်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သဝဵင်သ ႁူဝ်ဝဵင်သႁၢင်ဝဵင်သ ပေႃသတဵမ်ၵႂႃႇသဵင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶၢဝ်သတၢင်သသဵင်ၵလင်ႈယဵ၌်ၵႂႃႇ၌ႆႉ ၵူ၌်သပႅၵ်ႇ၌ႃႈၶဝ် ၶဝ်ႈမႃသယူႇသဝ်သ ၌မ် တီႈ၌မ်ႉၶမ်သ၌ႆႉ။ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်ၞၢဝ်သၶႄႇဢေႃႈ ဢ၌်ၶဝ်ႈမႃသ၌ႆႉ။ တေလုၵ်ႉတၢင်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မႃှႁႃႉ ဢမ်ႇ၌၌် တၢင်သမိူင်သၶႄႇမႃသႁႃႉ၌ႆတႄႉ ပႆႇ ႁူႉတႅတ်ႈတေႃသ ဝၢႆသပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃသ၌ႆႉ လလင်ႈပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်တၢႆၞိူင်ႉ၌ႆ လႆႈဝႃႈ ပလၵ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ပလၵ်ႈဢလ၌်တၢင်သသုတ်သယဝ်ႉ တီႈ၌မ်ႉၶမ်သ၌ႆႉ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ပူ၌်ႉမႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 15/4/2024 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ 4 မူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇတီႈၶူဝ် လုၵ်ႈ၌ိုင်ႈ ႁိမ်သပၢင်ႇပလႆသ ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ ဢ၌်ယူႇတီႈ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ဢလ၌်ႁူဝ်ၞတ်သႁဵတ်သပလႆသသလ၌်သ ၌မ်ႉ၌၌်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သၶဝ်ႈပလႆသ ဢလ၌်ၵ၌်တူၵ်သၞႂ်တို၌်ႇသၢ၌်ႇ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သမၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ တီႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ၌ႆႉ ပၢင်တိုၵ်သယဵ၌်ဝႆႉသေတႃႉ လလင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈတႄႉ မီသတင်သ၌မ် တင်ႈတႄႇ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၶဝ် ပို၌်ၜၢဝ်ႇတႄႇၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သမႃသ၌၌်ႉ ၶဝ်ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈလၵ်သသုတ်ႇ ၵၢ၌်သလ၌် ၵၢ၌်ႁဵ၌်သၶလင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမၢ၌်ႈ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ တေဢဝ်ပိူင်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၶလင်တပ်ႉသိုၵ်သၶဝ် ပူင်သလ၌် ပ၌်ၵႂႃႇ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2024-05-27T15:50:40
https://shannews.org/archives/53291
လၢ၌်ႇလၵ်သတႅင်ႇ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ထႆှ ပိုတ်ႇၜုၺ်ႇဝ၌်သ၌ိုင်ႈ
တႃႇသၢင်ႈလလင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်သၞမ်ၞႂ်ၵ၌်တင်သသလင် ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆသေ တီႈလၢ၌်ႇလၵ်သတႅင်ႇ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ထႆှ ပိုတ်ႇပ၌်ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ တင်သသလင်ၟင်ႇၶဝ်ႈဢလၵ်ႇၵႂႃႇမႃသသူႇၞႂ်သၵ၌်။ ဝ၌်သတီႈ 25/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 8 မူင်သထိုင် 4 မူင်သၶိုင်ႈ ဝၢႆဝ၌်သ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ – မၢ၌်ႈ တူၵ်သလူင်သလႆႈၞႂ်ၵ၌်သေ ပိုတ်ႇလၢ၌်ႇလၵ်သတႅင် လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ထႆှ တီႈဝၢ၌်ႈလၵ်သတႅင်ႇ ဢိူင်ႇပဵင်သလူင် ဝဵင်သႁႅင် ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ တလ၌်ႈတႃႇ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ တင်သသလင်ၟင်ႇ ပေႃသတေမိုတ်ႈၵိုဝ်သၞမ်ၞႂ်ၵ၌် လႄႈ သိုဝ်ႉၶၢႆတေႃႇၵ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၵ်သတႅင်ႇ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “တလ၌်ႈတႃႇ တေၞမ်ၞႂ်ၵ၌်၌ႆသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သထႆသ ၶေႉၶဵင်ႇလဵ၌်ႈမၢၵ်ႇ၌င်လႄႈ Volleyball ၵ၌်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မီသၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သၶႃႈတင်သ မိူင်သတေႃႉ – မိူင်သထႃသ မႃှ ၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ် ဢ၌်ဢလၵ်ႇ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ တီႈလၢ၌်ႇလၵ်သတႅင်ႇ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် တၢင်သၟင်ႇထႆသလႄႈ တူဝ်တႅ၌်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပိုတ်ႇပၢင်ပလႆသ ဝႃႈ၌ႆ။ “ပီ၌ႆႉတႄႉ ဢမ်ႇပေႃသၵို၌်သတၢ၌်ႇၵူႈပီၶႃႈ ယလ၌်ႉဝႃႈၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢႆလၢႆဝၢ၌်ႈ ဢမ်ႇလႆႈႁ၌်လိၵ်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၵ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူႈပီတႄႉ ၵို၌်သလိူဝ်၌ႆႉဢေႃႈ ယလ၌်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈႁူႉဝႆႉ လူင်ႈ၌ႃႈ။ ပၢင်ဢ၌်ၶဝ် ၶေႉၶဵင်ႇမၢၵ်ႇ၌င်၌၌်ႉ ၞတ်သႁဵတ်သတီႈ၌ႂ်သဝၢင်သႁူင်သႁဵ၌်သလၵ်သတႅင်ႇၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သလၵ်သတႅင်ႇ/ လၢ၌်ႇလၵ်သတႅင်ႇ ပိုတ်ႇဝ၌်သ၌ိုင်ႈ ၵမ်ႈ၌မ် ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ ဢ၌်ၵႂႃႇၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ် တီႈလၢ၌်ႇလၵ်သတႅင်ႇ၌၌်ႉသမ်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သတေႃႉ၊ မိူင်သထႃသ ၞိူဝ်သ ၌ႆႉ။ ၵမ်ႈ၌မ် ဢဝ်ၶူဝ်သသူ၌် မိူ၌်၌င်ႇ ၜၵ်သမ၌်သ၊ ႁဵပ်သတလပ်သ၊ တႅင်ႁႆႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉမႃသၶၢႆ ။ တၢင်သၟင်ႇထႆသသမ်ႉ တေမႃသၶၢႆ မိူ၌်၌င်ႇ သိူဝ်သၶူဝ်သ၊ ၶလင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ Photo by – ၵူ၌်သလၵ်သတႅင်ႇ/ လၢ၌်ႇလၵ်သတႅင်ႇ ပိုတ်ႇဝ၌်သ၌ိုင်ႈ လၢ၌်ႇလၵ်သတႅင်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်လၢ၌်ႇလႅ၌်လိ၌်တႆသ – ထႆှ ပေႃသလုၵ်ႈဢဝ်တီႈလၢ၌်ႇလၵ်သတႅင်ႇ၌၌်ႉမႃသၞိုင် တေမီသ မူႇဝၢ၌်ႈ မိူ၌်၌င်ႇ ဝၢ၌်ႈပၢင်ၵမ်ႉၵေႃႇ၊ ဝၢ၌်ႈမႂ်ႇသုင်၊ ဝၢ၌်ႈပၢင်ႁလၵ်ႈလႄႈ ဝၢ၌်ႈႁူၺ်ႈယၢဝ်သ 4 မူႇဝၢ၌်ႈ၌ႆႉတႄႉ ႁၢမ်သယဝ်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵိုတ်သဝႆႉမိူင်သထႃသလႄႈ မိူင်သတေႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လၢ၌်ႇလၵ်သတႅင်ႇ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ထႆသ၌ႆႉ လႆႈထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်သမႃသ မိူဝ်ႈပီ 2002 ၌၌်ႉသေ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် မီသၶၢဝ်သတၢင်သ 22 ပီယဝ်ႉ ယင်သပႆႇပိုတ်ႇ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2024-05-27T12:04:10
https://shannews.org/archives/53284
လလင်ႈလလၵ်ႇငိုတ်ႈတေႃႇ ၵၢ၌်သလ၌်ႁဵ၌်သ၊ ၵၢ၌်ယူႇလီ၌ႆႉ ပဵ၌်လိူင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်၌ိူဝ် သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ
ဝၢႆသလင် လူင်သလၢႆသမိုဝ်သၞလမ်သ ၶေႃႈလႆႈၞႂ်ႁၢႆႊၵႅ၌်ႊယဝ်ႉ၌ႆ ပၢင်တိုၵ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ဢ၌်ပဵ၌်၌ႂ်သၵႄႈ ၞုမ်သ ဢူၺ်သလီသၢမ်ပီႈ၌လင်ႉလႄႈ ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ၌၌်ႉ ၵိုတ်သယိုတ်သၵႂႃႇသေတႃႉ တပ်ႉသိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ဢ၌် ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵပ်သတင်သမိူင်သတႆသၵမ်သသိုဝ်ႈတႄႉ သိုပ်ႇပိုတ်ႇ၌ႃသသိုၵ်သ ၌ႂ်သမိူင်သရၶႅင်ႇၶဝ် ၶပ်ႉၶပ်ႉတၢမ်သတၢမ်သလူင်မႃသ ႁၢ၌်ႉတေႃႇပေႃသၵုမ်သၵမ်လႆႈ ၞႄႈဝဵင်သ၌ႂ်သမိူင်သၶဝ်လႄႈ ၌ႂ်သမိူင်သၶျၢင်သ ႁူမ်ႈသဵ၌်ႈမီသၞမ် ထိုင်သိပ်သယဝ်ႉ။ မိူင်သရၶႅင်ႇ ဢ၌်မီသယူႇ 17 ၞႄႈဝဵင်သ၌၌်ႉ ဢ၌်ပႆႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ ၵိုတ်သယူႇသလင်ဢ၌်ၵူၺ်သယဝ်ႉ။ တပ်ႉငဝ်ႈ သိုၵ်သ တပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇလႄႈ တပ်ႉၵလင် ၞိူဝ်သမီသတႂ်ႈလလင်ႈၵုမ်သၵမ် ငဝ်ႈငု၌်သတိူင်သသိုၵ်သပလတ်သဝ၌်သတူၵ်သ (နပခ) ၶလင်ၞၵၞ (စကစ) ၌၌်ႉ ထိုင်တီႈပေႃသၶႂ်ႈၞမ်မူၺ်ႉႁၢႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၜိူဝ်ႇဝႃႈယိုတ်သလႆႈယဝ်ႉ ၞႄႈဝဵင်သပူသတီသတလင်ႇ၌၌်ႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်သသု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သသေ ၵိူတ်ႇ မီသမႃသၶၢဝ်ႇငၢဝ်သ ႁူင်ႁၢင်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သဝႃႈ ၞိူဝ်သၞုမ်သသိုၵ်သ AA ၌ႆႉ တင်ႈၞႂ်ၟႆသၞုတ်ႇၜဝ်သႂ်ႇ ႁိူ၌်သယေသ ရူဝ်ႊႁိ၌်ႊၵျႃႊၶဝ်လႂ်၊ ပူ၌်ႉပႅ၌်လူလၢႆတေႃႇ သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သလႂ် တႂ်ႈ၌ႃႈတ၌်သတႃၵူ၌်သ မိူင်သတင်သလၢႆ ၌ႆယဝ်ႉ။ လိူ၌်မေႊ ဝ၌်သတီႈ 22 ၞုမ်သရူဝ်ႁိင်ၵီယႃ 16 ၞုမ်သ ဢ၌်ပၵ်သသင်ႉယူႇၵူႈမိူင်သမိူင်သ၌၌်ႉ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌် ၜၢဝ်ႇယို၌်ႈယလ၌်သဝႃႈ တႃႇၵႄႈလိတ်ႈပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၌ႂ်သၵႄႈသိုၵ်သရၶႅင်ႇတင်သၶဝ်၌၌်ႉ ၶႂ်ႈႁူပ်ႉဢုပ်ႇၞလမ်သ ႁူဝ်၌ႃႈ AA ႁိုဝ် ULA ၊ ၵူႈမိူင်သမိူင်သ ႁႂ်ႈပ၌်တၢင်သၞလႆႈဢ၌်ယ၌်၌ိူဝ် လလင်ႈၶိူဝ်သၵူ၌်သတူၺ်သထိုင်ၵ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သဝ၌်သလဵဝ်ၵ၌်ၵူၺ်သ ၞိူဝ်သၞုမ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ (CSOs) 195 ၞုမ်သၵေႃႈ ႁူမ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇတုၵ်သယလ၌်သဝႃႈ ႁႂ်ႈၵိုတ်သယိုတ်သၵမ်သသိုဝ်ႈ ၌ိူဝ်လလင်ႈဢဝ်သၢႆၞႂ်ၶူဝ်သၶလင်ၞေသၞိမ်ႇလႄႈ ၟၢင်ငဝ်သ ၶလင်ရူဝ်ႊႁိ၌်ႊၵျႃႊသေ ၞႂ်ႉတိုဝ်သတႃႇတၢင်သၜႂ်ၶႂ်ႈလိူင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ၊ လိူင်ႈၵၢ၌်သိုၵ်သ၌၌်ႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလိူင်ႈမိူင်သရၶႅင်ႇ၌ႆႉ ယိ၌်သမႆႈၞႂ် လိုၵ်ႉလိုၵ်ႉ၌ႂ်သ၌ႂ်သ၌ႃႇ၌ႆ ႁလင်ႈၵၢ၌် လိူင်ႈမိူင်သ၌လၵ်ႈၶလင် ဢမေႊရိ ၵ၌်ႊ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပၢၵ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇဢမ်ႇၵႃသ ၶလင်ႇသီႇၶိုၵ်ႉတလ၌်သၟၢႆႇပ၌်တၢင်သၶႆႈၞႂ် ၵဵဝ်ႇၵပ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ( SAC-M ) ၵေႃႈ တိုၵ်သသူ၌်သဝႃႈ ၵပ်သၵၢႆႇတင်သငဝ်သလၢႆသသု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉသေ ၵိုင်ႇလီၞတ်သပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉ ၶၵ်ႉယူႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သ၌၌်သေတႃႉ ၟၢႆႇ AA တႄႉ တုမ်ႉတလပ်ႇၶို၌်သဝႃႈ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်သဢ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဢ၌်ပဵ၌်တႄႉမီသတႄႉ၊ ၵလပ်ႈ၌ႆ ယႃႇႁႂ်ႈလၢမ်သလိမ်သ သႄႉသလမ်သသလတ်ႇသေႈ ႁႂ်ႈၵိူတ်ႇပဵ၌်လိူင်ႈၜိတ်သၜႅၵ်ႇတႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵ၌် ၌ႂ်သၵႄႈသလင်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သပို၌်ႉတီႈ ၌ႆယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃသတူၺ်သၞလမ်သ ၶေႃႈၶၢ၌်တလပ်ႇ ၶလင်ၞလမ်ပလင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ AA ထလ၌်သမရၢတ်ႉ၌ၢႆႇ တႅမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ“ ပိူဝ်ႈတႃႇ ၞိူဝ်သတႆသၵေႃႉလၵ်သလိင်သ ဢ၌်ႁဵတ်သ၌ႃႈလိူမ်ႈၞလမ်သၞႂ်ပ၌် ၞဝ်ႈတႃႇ၌ၶဝ် ပေႃသဝႆႉၶိုၵ်ႉလိူဝ်သေ တၢင်သ ၞိုဝ်ႈၞႂ်ႈဢ၌်ထုၵ်ႇ လလင်ႈမႅ၌်ႈပိူင်၌၌်ႉတႄႉ ယလ၌်သသူသႁႂ်ႈလႆႈ ၞၢမ်ႇမူ၌်ႈ၌ႂ်သၵၢ၌်မိူင်သမိူဝ်သ၌ႃႈ ဢ၌်ၵိုင်ႇတၢ၌်ႇတင်သသူၶဝ် ၌၌်ႉလႃႈ” ၌ႆၞိုင် မိူ၌်တင်သ၌ႄသသႂ်ႇၞုမ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ ၞိူဝ်သဢလၵ်ႇၶေႃႈပို၌် ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉ တူၺ်သ၌ႃႈငို၌်သသေ မၢပ်ႇလႅ၌်ၵူၺ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၶႂ်ႈတူၵ်ႇပႃသ NUG ဢ၌်ဢလၵ်ႇဝႆႉၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 21 ၌၌်ႉယူႇ၊ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ ၶေႃႈပို၌် ၜၢဝ်ႇၶဝ်၌၌်ႉ ၟၢႆႇမၢ၌်ႈလႄႈ ၟၢႆႇဢိင်သၵလဵတ်ႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇႁလႆႈလဵဝ်ၵ၌်၊ ၜိူဝ်ႇၺႃသထတ်သသၢင်သႄႉသလမ်သ ၞင်ႇသမ်ႉမႄသ ၶို၌်သ။ တေႃႈမႄသယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁ၌်ၞႅင်ႈလႅင်သလီဝႃႈ ၶဝ်၌ႄသသႂ်ႇ AA ႁႃႉ ၌ႄသသႂ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႄႇ၌ႆသႄႈ။ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈ မ၌်သၞုၵ်သမ၌်ႈၟၢႆႇ ၞိူဝ်သၞုမ်သၞၢဝ်သသၢ၌်ၶတ်သတေႃႇ ၜူႈပူ၌်ႉပႅ၌် ၌ိူဝ်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇ ပဵ၌် ၶလင်ၵူ၌်သမိူင်သတင်သလၢႆ၌၌်ႉယူႇ ဝႃႈ၌ႆလႄႈ ပလင်ႇဝႃႈ ဢဝ်လၢႆသဢလမ်ႈသေ သႄႉသလမ်သ၌ိူဝ် AA ၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ တီႈတႄႉမႃသ ၵဵဝ်ႇၵပ်သၟႆသမႆႈႁိူ၌်သယေသ ၶလင်ရူဝ်ႊႁိ၌်ႊၵျႃႊ တီႈပူသတီသတလင်ႇ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၜူႈလႂ်ၶလင်ႈမၢပ်ႇ တႄႉတႄႉ၌ႆ ယင်သပႆႇပႃႈလႆႈႁူႉၞလမ်သၞႅင်ႈလႅင်သ။ ၟႆသမႆႈဝၢႆသ AA ယိုတ်သလႆႈႁႃႉ ၵလ၌်ႇပႆႇယိုတ်သႁိုဝ် ပႆႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃသ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၜိူဝ်ႇတေ၌ႄသသႂ်ႇၞုမ်သ၌၌်ႉၞုမ်သ၌ႆႉ သင်တိုၵ်သသူ၌်သ တႃႇၜၢ၌့်ႁ၌်တၢင်ႇၜို၌်လႆႈ ပိူင်ပဵ၌် ဢ၌်တႄႉလႄႈ တႃႇပ၌်တူတ်ႈလႆႈ တီႈၜူႈၶလင်ႈမၢပ်ႇတႄႉ၌၌်ႉ ယင်သတေလီ။ လမ်ႇလလင်ႈသုတ်သတႄႉ NUG ၌ႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇမ၌်သယ၌်တီႈ NLD ဢ၌်ယၢမ်ႈၞုၵ်သ ၞင်ႈႁႄႉၵင်ႈပ၌် တပ်ႉ မတေႃႇ ဢ၌်ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၶိူဝ်သရူဝ်ႊႁိ၌်ႊၵျႃႊၶဝ်မႃသ၌၌်ႉလႄႈ ပဵ၌်တီႈလီငမ်သငဝ်သ ၌ိူဝ်လလၵ်သၞုၵ်သမ၌်သဝႆႉ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈသင် မိူဝ်ႈလဵဝ်ၞင်ႇမႃသ ႁူႉၞၵ်သသု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ ၶလင်ရူဝ်ႊႁိ၌်ႊၵျႃႊ၊ တေဝႃႈ ၶဝ်ၞုၵ်သၟၢႆႇ AA ၌ႆႁႃႉ ယိုင်ႈၶႅ၌်သတေယုမ်ႇယၢပ်ႇၵလ၌်ႇ၊ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ ႁူဝ်၌ႃႈ NLD ယၢမ်ႈၞီႉသင်ႇ ႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈၞႂ်ႉ ၶိူင်ႈမိ၌်သေ ပိုတ်သတိုၵ်သၞုမ်သ AA မႃှလူှ။ တၢမ်တူဝ် NUG ၵေႃႈ ၵလ၌်ႇ AA ပႆႇတိုၵ်သ ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ယၢမ်ႈသႄႉသလမ်သလူလၢႆတေႃႇ AA မႃှ ဢမ်ႇၞႂ်ႈႁိုဝ်။ ပိူင်ပဵ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မ၌်သၵဵဝ်ႇၵပ်သတင်သ၌မ်ႉႁူႉၞၵ်သ၌ိူဝ် သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ၌၌်ႉ လုမ်သ လုမ်သယဝ်ႉ။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ ၵူ၌်သရူဝ်ႊႁိ၌်ႊၵျႃႊ ႁူၵ်သၞဵတ်သသႅ၌်ၵေႃႉ လႆႈပၢႆႈလိပ်သပၢႆႈလႅင် ၌ႂ်သပီ 2017 တေႃႇထိုင် ႁူဝ်၌ႃႈ NLD တႅ၌်သတၢင်ၞုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈသေ ၵႂႃႇထဵင်ပၢၵ်ႈၵႅတ်ႇ၌ႃႈႁူမ်ႇလပ်ႉပ၌် တၢင်သႁဵတ်သတပ်ႉမတေႃႇ မိူဝ်ႈပီ 2019 ၞမ်သဵင်ႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇၶုၵ်သၞႂ်လႆႈလၢတ်ႈပႃသမႃသဢ၌်ဝႃႈ “လလင်ႈလလၵ်ႇငိုတ်ႈတေႃႇ လိူင်ႈသလ၌် ႁဵ၌်သလႄႈ လိူင်ႈပၢႆသယူႇလီ ၌ႆႉ ပဵ၌်လိူင်ႈလၢဝ်သ ၌ိူဝ်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ။ ပဵ၌်လိူင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ ပူ၌်ႉပႅ၌်လူင် ၌ိူဝ်တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ” ၌ႆသႄႈ။ လလင်ႈ၌ႆႉ မိူဝ်ႈႁဵတ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁူႉၞၵ်သမႃသ၊ ၜိူဝ်ႇထိုင်ပၢ၌်ပဵ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈယၢ၌်မိူင်သမႃသၵေႃႈ တမ်ႉပႆႇတူၵ်ႇထိုင် ၞလမ်သ၌ႆတႄႉ တင်ႈၞႂ်ထိမ်ႇဝႆႉႁႃႉ၊ တို၌်သဢမ်ႇႁူႉၞၵ်သတႄႉႁိုဝ် တႃႉလီငမ်သငဝ်သထၢင်ႇထိူမ်တႄႉယဝ်ႉ။ တီႈတႄႉမႃသ ဢဝ်ၟိင်ႈပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇဝႃႈၵေႃႈလီ၊ ဢဝ်ၟိင်ႈတိုဝ်သၵမ်ၵူႈမိူင်သမိူင်သဝႃႈၵေႃႈလီ လလင်ႈလလၵ်ႇငိုတ်ႈတေႃႇ ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်လိူင်ႈပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ လိူင်ႈပၢႆသယူႇလီၶဝ် လူၺ်ႈဢမ်ႇႁဵတ်သCDM ၌၌်ႉလႂ်၊ လိူင်ႈ လလၵ်ႇငိုတ်ႈတေႃႇလုၵ်ႈႁဵ၌်သၶဝ် ယလ၌်ႉသိုပ်ႇတေႃႇၵၢ၌်ႁဵ၌်သ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်၌၌်ႉလႂ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တို၌်သၞႂ်ႈလိူင်ႈလၢဝ်သၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉတေႃႇ ၶိူဝ်သၵူ၌်သၵမ်သသိုဝ်ႈယဝ်ႉ။ တၢမ်တူဝ်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ ၶိူဝ်သမၢ၌်ႈ ပႃသၞဵမ်ၟၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်သၶဝ် ၞႂ်ႉတိုဝ်သဝႃႇတၶိူဝ်သယႂ်ႇသေ ႁႄႉႁၢမ်ႈလလၵ်ႇငိုတ်ႈတေႃႇ ၵၢ၌်သလ၌်ႁဵ၌်သ ၞိူဝ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢ၌်ဢမ်ႇၞႂ်ႈမၢ၌်ႈ၌၌်ႉမႃသ ပၢ၌်သိုပ်ႇပၢ၌်၌ႆႉ ႁလႆသဝႃႈပဵ၌် လိူင်ႈၜိတ်သလိုၵ်ႉလူင်၌ႆ ဢမ်ႇသင်ၵေႃႈ ယူႇတီႈ NUG ဢ၌်ဢၢ၌်သႁဵတ်သလူင်ပလင် ၞိုင်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ပၢ၌် မႂ်ႇ၌၌်ႉ တၵ်သလီလႆႈႁူႉၞၵ်သ ၌ပ်ႉယမ်ၵမ်ပို၌် ပူင်ႇသႂ်ထိုင်တီႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သတင်သလၢႆယူႇယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉမ၌်သ ဢမ်ႇႁူႉပု၌်ႈၜလ၌်သ ဢမ်ႇႁဵတ်သပု၌်ႈၜလ၌်သဢ၌်၌ႆႉလႄႈ ၞင်ႇဝႃႈ ၜိူဝ်ႇမႃသၞီႉၞမ်ႈတေႃႇ ပ တိၵ်ႈၶၢတ်ႈသု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ ၌ႂ်သမိူင်သရၶႅင်ႇ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈလီငမ်သငဝ်သထၢင်ႇထိူမ်လူင်ဝႆႉ ယူႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သမႅၵ်ႇၵလင်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢဝ်သု၌်ႇ၌ိူဝ်ၵၢ၌်ဢလင်ႇပေႉပၢင်တိုၵ်သသေ ၞီႉသင်ႇၵူႈ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သၞလတ်ႇၞေသပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵ၌်သေ ယူႇၞလမ်သၵ၌်မႃသလူၺ်ႈပိူင်ၟၢင်ၶိုၵ်ႉၶၢႆသၜႂ်မ၌်သ ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈဢလ၌်ယလမ်သႁပ်ႉ၌ုင်ႈဝႆ ၶူဝ်သလဵင်သၶလင်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၞုမ်သပေႉပၢင်တိုၵ်သသေ ၶို၌်ႈသလ၌်ႁဵ၌်သ၌၌်ႉလႂ်၊ ၜိူဝ်ႇတေၶတ်သၞႂ်ၶိုင်သၢင်ႈ တႃႇပလင်ႈသလ၌်ႁဵ၌်သ ၶိုတ်သၞလမ်သၞ၌်ႉၵမ်ႇၟႃႇ သမ်ႉၵူၺ်သၵုမ်ႇၶႂ်ႈဢဝ်ၜႃႇသႃႇ ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢ၌်ပႆႇမီသလၵ်သၞဵင်ထလႆႈၵႂၢမ်သ၊ ဢ၌်ပႆႇမီသပပ်ႉပိုတ်ႇတႅတ်ႈထလႆႈၵႂၢမ်သ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈပဵ၌် ၜႃႇသႃႇသု၌်ၵၢင် တႃႇၵၢ၌်သလ၌်ႁဵ၌်သပို၌်ႉတီႈ တူင်ႇတၢင်ႇ၌၌်ႉလႂ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တို၌်သၶဝ်ႈပဵ၌်လိူင်ႈ လၢဝ်သပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ပဵ၌်ပႃသလိူင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ တူင်ႇဝူင်သၶိူဝ်သၵူ၌်သ ယဝ်ႉ၌ႆ တၢမ်တူဝ်ႁူဝ်၌ႃႈ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် ယင်သဢမ်ႇႁူႉၞၵ်သတုင်သႁပ်ႉ၌ပ်ႉထိုဝ်၌ႆတႄႉ တႃႇဝႃႈၶဝ် တေပဵ၌်မႃသ ၜူႈပလင်မိူင်သလီ ဝၢႆသသိုၵ်သယဝ်ႉယႃႇၵႂႃႇတႄ့ လႅပ်ႈတေမုင်ႈမလင်သယၢပ်ႇယူႇ ၶႂ်ႈဝႃႈ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2024-05-26T14:12:21
https://shannews.org/archives/53276
ၵူ၌်သမိူင်သဢီႊရ၌်ႊ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်သၢင်သၵဵဝ်ႇ ၞလမ်ၞိုင်ႈဢီႊရ၌်ႊ ဢ၌်တူၵ်သတၢႆၞလမ်သၶိူင်ႈမိ၌်
ၵူ၌်သမိူင်သဢီႊရ၌်ႊ ၞတ်သပၢင်ၞႃႇပ၌ ပ၌်ၞလမ်ၞိုင်ႈၶဝ် ဢ၌်တူၵ်သတၢႆၞလမ်သၶိူင်ႈမိ၌်၊ ၵူ၌်သမိူင်သ မႃှ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်။ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သဢီႊရ၌်ႊ Ebrahim Raisi ဢီႊပရႃႊႁိမ်ႊ ရႃႊဢီႊသီႊ ဢႃယု 63 ပီ ဢ၌်ၶီႇၶိူင်ႈမိ၌် ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႂႃႇ ၞႄႈမိူင်သဢသႃႊပၢႆႊ(ဢလၵ်ႇ) ၞလမ်သၵ၌်တင်သ ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ Hossein Amirabdollahian ၌၌်ႉ ၶိူင်ႈမိ၌်တူၵ်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 19/05/2024 ၌ိူဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်၌၌်ႉ ပႃသၵႂႃႇ 6 ၵေႃႉ လႆႈလူႉတၢႆမူတ်သ။ တူဝ်တၢႆၞလမ်ၞိုင်ႈ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သၶို၌်သဢဝ်မႃသႁဵတ်သပၢင်ၞႃႇပ၌ သၢင်သၵဵဝ်ႇတီႈ ၵျလင်သၜဌႃသပလီႊ ဢိမ်ႊမႅမ်ႊရေႊ ၾႃႊ ဢ၌်မီသတီႈဝဵင်သမႅတ်ႉသျ်ႁႅတ်ႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 23/05/2024။ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် သႂ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်သသီလမ် ထုပ်ႉဢူၵ်သႁလင်ႉႁႆႈသေ ၞလမ်သသူင်ႇၶၢပ်ႈတူဝ်။ ယၢမ်သလဵဝ်တႄႉ ၵူ၌်သမိူင်သယုၵ်ႉၵႅမ်ၞလမ်ၞိုင်ႈ Mohammad Mokhber ၌၌်ႉ ၶို၌်ႈပဵ၌် ၞလမ်ၞိုင်ႈ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သဝႆႉသေ ပေႃသထိုင်မႃသဝ၌်သတီႈ 28 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ ၞင်ႇတေၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၞလမ်ၞိုင်ႈ မိူင်သဢီႊရ၌်ႊ ၵေႃႉမႂ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-26T13:41:51
https://shannews.org/archives/53271
ပလိၵ်ႈမိူင်သတူ၌် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၺႃသပေႃႉထုပ်ႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ
ပလိၵ်ႈမိူင်သတူ၌်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၺႃသၞုမ်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ပေႃႉထုပ်ႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ လႆႈႁၢမ်သူင်ႇႁူင်သယႃ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 23/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်သပၢႆ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ၞ၌်ႉႁူဝ်သိုၵ်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၺႃသၞုမ်သဢမ်ႇ ႁူႉၟၢႆႇ ပေႃႉထုပ်ႉ ၌ႂ်သပလၵ်ႉထူင်သၜူဝ်ႇ ဝဵင်သမိူင်သတူ၌် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ မၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ လႆႈသူင်ႇယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်သယႃ ၌ႆယဝ်ႉ။ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ၌၌်ႉပဵ၌် သိ၌်ႇမိ၌်သမလင်ႇ ၞ၌်ႉႁူဝ်သိုၵ်သ (၌ႄႇထဵင်သ) တူၵ်သပု၌်ႈၜလ၌်သဝႆႉ တီႈႁူင်သပလိၵ်ႈမိူင်သတူ၌် မိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ လႅပ်ႈပဵ၌်ၵူ၌်သ ဢ၌်ၺႃသမ၌်သ တဵၵ်သၶၢ၌်သယလ၌်သငို၌်သဢဝ် ၵႃႈဝႃႈၵႃႈပဵ၌်၊ လႅပ်ႈၞိူဝ်သၶဝ် ဢမ်ႇႁၢ၌်ႉၞႂ်သေ ပႂ်ႉထုပ်ႉပေႃႉႁႅမ်မ၌်သၶို၌်သၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ပဵ၌်ၞုမ်သလႂ် ၵူ၌်သတီႈလႂ် ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉတႄႉ ပႆႇမီသၜႂ်ယို၌်ယ၌်။ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 24 ၵၢင်၌ႂ်၌ႆႉ ယူႇတီႈပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈၵေႃႈ ပႆႇႁ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇ လလင်ႈတီႉၺလပ်သလႆႈ။ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ႁူဝ်သိုၵ်သ သိ၌်ႇမိ၌်သမလင်ႇ၌ႆ့ ပဵ၌်ပလိၵ်ႈၞိုဝ်ႈယႂ်ႇ ၵႆႉယလ၌်သငို၌်သတီႈၞဝ်ႈၵႃသ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞလမ်သတႃႈၞလမ်သတၢင်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သတူ၌်။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ၌ႆႉ မ၌်သတိူဝ်သႁိုတ်သလႃႇ ႁတ်သႁဵတ်သမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ ဝႃႈ ၌ႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2022 ပူ၌့်မႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ဢူသၵျေႃႇမျိ၌်ႉ (၌ႄႇထဵင်သ) ၵေႃႉၵဝ်ႇ တီႈမိူင်သတူ၌် ၺႃသၵူ၌်သဢမ်ႇ ႁူႉၟၢႆႇ ႁေႃႈၵႃသၜႃႇသႂ်ႇ မၢတ်ႇၞဵပ်သၶႃႁၵ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Mekong News
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-26T11:51:58
https://shannews.org/archives/53266
ပလိၵ်ႈထႆသ တီႉလႆႈယႃႈမဝ်သၵမ် ဢမ်ႇထၢတ်ႇ ၌ႂ်သဝူင်ႈလဵဝ်ဢမ်ႇယလမ်သ 30 လၢ၌်ႉမဵတ်ႉယဝ်ႉ
ပလိၵ်ႈထႆသ ၵူတ်ႇထတ်သတီႉလႆႈ ယႃႈမဝ်သၵမ် (ယႃႈမႃႉ) 2 လၢ၌်ႉမဵတ်ႉ ၌ႂ်သၵႃသပိၵ်ႉဢပ်ႉ လမ်သ၌ိုင်ႈ တီႈဝဵင်သမိူင်သၟၢင် လႅ၌်လိ၌်ထႆသ – တႆှ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 22/05/2024 ပလိၵ်ႈထႆသ ပႂ်ႉႁႄႉရူတ်ႉၵႃသတီႈလၢ၌်ႇ ဢ၌်၌ိုင်ႈ ၌ႂ်သဝဵင်သမိူင်သၟၢင် ၞႄႈတလ၌်ႈ ၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၵႃသပိၵ်ႉဢပ်ႉလမ်သ၌ိုင်ႈ ဢမ်ႇယလမ်သၵိုတ်သပ၌် ႁေႃႈလႅ၌်ႈပၢႆႈ ၵလ၌်ႇတေထိုင် မႄႈဢၢႆသ ၵႃသလမ်သ၌၌်ႉ မို၌်ႈပလၢတ်ႈသေ ၵႂႃႇၜႃႇၺႃသတူ၌်ႈမႆႉၶၢင်ႈတၢင်သ ပလိၵ်ႈၶူ၌်ႉသလၵ်ႈႁ၌်ယႃႈ မႃႉ 2 လၢ၌်ႉမဵတ်ႉ ဢ၌်သႂ်ႇဝႆႉ၌ႂ်သထူင် ဝႃႈ၌ႆ။ ပလိၵ်ႈထႆသလၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵ၌်ယႃႈမႃႉ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သသၢမ်ၞဵင်ႇၶမ်သမႃသ။ ၵူ၌်သၶပ်သရူတ်ႉ ပဵ၌်ၞၢဝ်သလႃသ ႁူႇ ၵိူတ်ႇမိူင်သမၢ၌်ႈ။ မ၌်သလၢတ်ႈတီႈပလိၵ်ႈဝႃႈ မ၌်သၵိ၌်ၞၢင်ႈတေႃႉယႃႈမႃႉ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵမ်သထူ၌်ႈ 2 ။ မ၌်သၵိ၌်ၞၢင်ႈတေႃႉ လႆႈ ၵႃႈၞၢင်ႈ 3 မို၌်ႇဝၢတ်ႇ – ဝႃႈ၌ႆ။ ပလိၵ်ႈထႆသႁူမ်ႇလူမ်ႈလႅ၌်လိ၌် လၢတ်ႈဝႃႈ – ယၢမ်သလဵဝ် ယႃႈမႃႉယႃႈမဝ်သၵမ် ဢ၌်လုၵ်ႉလႅ၌်လိ၌် ၶဝ်ႈမႃသ၌ႆႉ မႃသၵိုတ်သလိုဝ်ႈတီႈမႄႈသၢႆၵမ်သ၌ိုင်ႈသေ ၞင်ႇၶဝ်ႈမႃသမိူင်သထႆသ ။ ၌ႂ်သဝူင်ႈ၌ႆႉၵူၺ်သ ၵမ်သၵမ်သတီႉလႆႈ ယႃႈမဝ်သၵမ် တင်သမူတ်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 30 လၢ၌်ႉမဵတ်ႉယဝ်ႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သမၢႆမီႈပၵ်သပိူင် ၵဵဝ်ႇၵပ်သယႃႈမဝ်သၵမ် ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ဢ၌်ၶို၌်သမူ၌်ႉမႄသမႂ်ႇ၌ႆႉ ပႃှဝႆႉဝႃႈ- တူတ်ႈ တၢမ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ႁ၌်ယႃႈမႃႉ ၌ႂ်သမိုဝ်သမဵတ်ႉလဵဝ်ၵေႃႈ တူတ်ႈတၢမ်ႇ၌ၵ်သပဵင်သထိုင် ၵၢ၌်ၵႃႉယႃႈ ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၟၢႆႇၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်သၵမ် မီသပၵ်သပိူင်မႂ်ႇထႅင်ႈဝႃႈ – ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သသူင်ႇၶၢဝ်ႇ ယႃႈမဝ်သၵမ် ပ၌်ပလိၵ်ႈ ၌၌်ႉ တေလႆႈငို၌်သသူသသုင်လိူဝ်ၵဝ်ႇ။ တေပ၌် 5 ပိူဝ်သသႅ၌်သ ၶလင်ၵႃႈၶ၌်ယႃႈမဝ်သၵမ် – ဝႃႈ ၌ႆဝႆႉပႃသ ၶၢဝ်ႇ VOA ဢိင်ဢဝ်ၶၢဝ်ႇတီႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ယႃႈမဝ်သၵမ်မိူင်သထႆသသေ ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ယႃႈမဝ်သၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-26T11:28:54
https://shannews.org/archives/53260
ၵူ၌်သသလင်ၵေႃႉ ဢဝ်မိတ်ႈတႅင်သ ႁိမ်ၞူ၌်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈပၢႆႈ တီႈၵဵင်သတုင်
ဝ၌်သတီႈ 23/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ ၵူ၌်သၞၢႆသ 2 ၵေႃႉ ႁဵတ်သၵႅင်ႈထၢမ်သဵ၌်ႈတၢင်သသေ ဢဝ်မိတ်ႈတႅင်သ ႁိမ်ၞူ၌် ၵႂႃႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ၌ုမ်ႇၞၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တီႈဝဵင်သၵဵင်သတုင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ုမ်ႇၞၢႆသၵေႃႉ၌၌်ႉ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉ တီႈ Facebook မ၌်သဝႃႈ – “မီသၵူ၌်သ 2 ၵေႃႉ ႁဵတ်သၵႅင်ႈထၢမ်သဵ၌်ႈ တၢင်သသေ ဢဝ်မိတ်ႈတႅင်သႁိမ်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵႂႃႇ။ မိုဝ်သၺႃသမိတ်ႈတႅင်သ မၢတ်ႇၞဵပ်သ၊ သင်ၜႂ်ႁ၌်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၶႅ၌်သတေႃႈပလင်ႇၶၢဝ်ႇပ၌် ယဝ်ႉၵေႃႈ တေတလ၌်ႈသူသ၌မ်ႉၞႂ်ပ၌်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈၵဵင်သတုင်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “တီႈဝဵင်သၵဵင်သတုင်၌ႆႉ ၜူႈလၵ်ႉၞၵ်ႉ ၶုတ်ႈ၌မ်လိူင်ႇမႃသႁႅင်သ။ ဢမ်ႇဝႃႈၵၢင်ၶမ်ႈ ၵၢင်ဝ၌်သတဵင်ႈၵေႃႈ မီသၵူ၌်သႁိမ်ၞူ၌်ၵ၌်။ ၵႆႉပဵ၌် တီႈသဵ၌်ႈ တၢင်သဝႄႈဝဵင်သၵဵင်သတုင်။ ယလ၌်ႉ၌၌် သင်တေၵႂႃႇတီႈမီသၵူ၌်သဢႄႇ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵႂႃႇၵေႃႉလဵဝ်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ၌ႆႉ လိူဝ်ဝဵင်သၵဵင်သတုင်ယဝ်ႉ တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ လႅ၌်လိ၌် တႆှ – ထႆှ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၜူႈလၵ်ႉၞၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၵူ၌်သယိပ်သၵလင်ႈၶဝ်ႈၞူ၌်၊ ၶႃႈၵ၌်တၢႆ မီသမႃသ၌မ်။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 22 ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉ တီႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ 2 ၵေႃႉ ၶဝ်ႈယိုဝ်သ ၞၢႆသသၢမ် သိူဝ် ဢႃယု 40 ပၢႆ လူႉတၢႆထင်တီႈ၊ ၟၢႆႇလင်လုမ်သၜူႈၵလ၌်သပလၵ်ႉႁလင်ႈလိုၵ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Tachileik News Agency
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2024-05-25T18:20:52
https://shannews.org/archives/53256
ရူတ်ႉၵႃသ ပီႈ၌လင်ႉၞဝ်ႈမၢဝ်ႇပၢင်လလင်သ ၵႂႃႇယလ၌်သမ၌်ႈ ၞဝ်ႈသၢဝ် တီႈႁူဝ်ပူင်သ တူၵ်သႁူၺ်ႈ လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ
ပီႈ၌လင့်ၵူ၌်သႁိူ၌်သ ၞဝ်ႈမၢဝ်ႇ တီႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ ၜလင်သၵႂႃႇယလ၌်သမ၌်ႈ ၞဝ်ႈသၢဝ် တီႈဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ၌၌်ႉ ဢဝ်ၵႃသ ပဵ၌် ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉတူၵ်သႁူၺ်ႈ လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သထႅင်ႈတင်သ၌မ်။ ဝ၌်သတီႈ 21/05/2024 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ပီႈ၌လင်ႉၵူ၌်သႁိူ၌်သၞဝ်ႈမၢဝ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈပိ၌်ႇတၜျေႇ (ပင်တဖဌေ) ၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ ၞူဝ်သပႃသပီႈ၌လင်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵူ၌်သထဝ်ႈၵူ၌်သၵႄႇ ၜလင်သၵႂႃႇယလ၌်သမ၌်ႈ ၞဝ်ႈသၢဝ် တီႈဝၢ၌်ႈၵျလၵ်ႉတၢ၌်သ ဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၜလင်သႁလတ်ႈထိုင်တီႈ တၢင်သၜႄ တီႈဝၢ၌်ႈမႂ်ႇ မႄသ၌ႄႇတလင်ႇ၌၌်ႉ ဢဝ်ပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉ ၵၢင်ႉ ရူတ်ႉၵႃသတူၵ်သႁူၺ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “၌ႂ်သၵႃသ၌၌်ႉ ပႃသၵူ၌်သ 19 ၵေႃႉ၊ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တၢႆထင်တီႈ၊ ထႅင်ႈ 3 ၵေႃႉ လူႉ တၢႆၵႂႃႇတီႈႁူင်သယႃ၊ ၞိူဝ်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ၌၌်ႉ လႆႈႁၢမ်သူင်ႇဝႆႉတီႈ ႁူင်သယႃ ၞဝ်ႈၞၢမ်ႇထု၌်သ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သလူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဢူသၶျဵင်ႇ ၊ ၌ၢင်သယလင်သ ၊ မူႇဝိ၌်သလႄႈ ၌ၢင်သၶိ၌်ႇၵျီႇ ပဵ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ပိ၌်ႇတၜျေႇ ဝဵင်သပၢင်လလင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 23 လိူ၌်မေႊ၌ႆ့ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ၌ၢႆသလၢ၌် 2 ၵေႃႉ ၜလင်သႁေႃႈမႃသ ၌ိူဝ်တၢင်သ ဢလင်ႇပၢ၌်သ – ပင်သတရႃႉ ၺႃသၵႃသလမ်သ၌ိုင်ႈ ၜႃႇသႂ်ႇသေ ႁေႃႈပၢႆႈ။ တေႃႇသဵင်ႇ ဢႃယု 62 ပီ ၵေႃႉပဵ၌်၌ၢႆသ လႆႈမၢတ်ႇ ၞဵပ်သႁႅင်သ ၜလင်သသူင်ႇယူတ်သယႃတူဝ်တီႈႁူင်သယႃ ၞဝ်ႈၞၢမ်ႇထု၌်သ၌၌်ႉ လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇတီႈႁူင်သယႃ။ မမႃႇ ဢေသ ဢႃယု 25 ပီ ၵေႃႉပဵ၌်လၢ၌်ၵေႃႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ တိုၵ်ႉၶၢမ်ႇယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – The People’s Voice
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-25T10:00:00
https://shannews.org/archives/53248
ၞလမ်ၞိုင်ႈ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊသလင်ၜူဝ်မေသ တူၵ်ႇတၵ်ႉ ၞၢဝ်သပုတ်ႉထ ၌ႂ်သဝ၌်သဝိသႃၶပူႊၶျႃႊ
ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၵျဵဝ်ႊပၢႆႊတ၌်ႊလႄႈ မေသ၌ၢင်သၞလမ်ၞိုင်ႈ တူင်ႉတၵ်ႉထိုင်ၞၢဝ်သပုတ်ႉ တင်သလုမ်ႈၟႃႉ ၌ႂ်သတိုဝ်ႉတၢင်သဝ၌်သဝိသႃၶပူႊၶျႃႊ ဝ၌်သပုတ်ႉထ လိူ၌်ႁူၵ်သမူ၌်သ။ ဝ၌်သပုတ်ႉထၞဝ်ႈ ဝ၌်သလိူ၌်ႁူၵ်သမူ၌်သ ဝိသႃၶပူႊၶျႃႊ၌ႆႉ ယူႇတီႈၞၢတ်ႈၞိုင်ႈလုမ်ႈၟႃႉ မၵ်သမ၌်ႈပဵ၌် တၢင်သၵၢ၌်ယဝ်ႉလႄႈ ပဵ၌်ဝ၌်သပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်လုမ်ႈၟႃႉဝ၌်သ၌ိုင်ႈ။ တလ၌်ႈတႃႇမိူင်သဝ၌်သဢလၵ်ႇတႄႉ ဝ၌်သပုတ်ႉထ ဝိသႃၶပူႊ ၶျႃႊ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝ၌်သတီႈ 22 လိူ၌်မေႊ။ တလ၌်ႈတႃႇ မိူင်သၵဌႃသဢိ၌်ႊတီႊယႃႊတႄႉဝ၌်သယႂ်ႇဝ၌်သလူင်ဝ၌်သပုတ်ႉထၞဝ်ႈ ပဵ၌်ဝ၌်သတီႈ 23 လိူ၌် မေႊ။ ၞၢဝ်သပုတ်ႉ၌ႂ်သမိူင်သၵဌႃသ ၞတ်သႁဵတ်သပလႆသၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သပုတ်ႉထ တီႈမိူင်သပႃႊရႃႊ၌သီႊ လႄႈ မိူင်သၵႃႊယႃႊ။ တီႈၞႄႈမိူင်သ ပီႊႁႃႊ တီႈၜဌႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈ ပႂၢင်ႉ၌၌်ႉတႄႉ ၵူ၌်သမိူင်သၞၢဝ်သပုတ်ႉလႄႈ မု၌်ၞဝ်ႈမု၌်ၞၢင်သၶဝ်ၞဝ်ႈ ဢလ၌်ၵ၌်ပႆတၢင်သၵႂႃႇၵ၌်ႇတေႃသဝႆႈသႃတီႈ ဢ၌်ၜဌႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈလႆႈ ၺၢ၌်ႇ တဌႃသသေ ပဵ၌်မႃသၜဌႃသ၌၌်ႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် ဝ၌်သယႂ်ႇဝ၌်သလူင်တလ၌်ႈတႃႇၞၢဝ်သပုတ်ႉထ လုမ်ႈၟႃႉသေ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၵျဵဝ်ႊပႆႊတ၌်ႊလႄႈမေသ၌ၢင်သတူင်ႉတၵ်ႉၶေႃႈၵႂၢမ်သဝႃႈ – ၌ပ်ႉယမ်ထိုင်ၞၢဝ်သပုတ်ႉ၊ ၌ပ်ႉယမ်လႄႈမၵ်သမ၌်ႈ ၞၢဝ်သပုတ်ႉ ဢ၌်ႁဵတ်သပု၌်ႈပၢင်ႈလလင်ႈလီ ၌ႂ်သမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ၊ တိုၵ်သသူ၌်သထိုင်ၞၢဝ်သပုတ်ႉတင်သသဵင်ႈ ႁႂ်ႈထလမ်ႇငိ၌်သၶေႃႈသင်ႇသလ၌် ပုတ်ႉထ ၜဌႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈသေ ၶို၌်သဝူ၌်ႉထတ်သသၢင်လီလီယဝ်ႉ ဢဝ်မႃသတိုဝ်သၵမ်တႃႇပဵ၌်ၜလ၌်သလီတူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ တင်သ ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-25T09:00:00
https://shannews.org/archives/53243
ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ တီႈဝဵင်သလလႆၶေႃ ဢမ်ႇလႆႈၵိ၌်ဢိမ်ႇ မႆႈၞႂ်တႃႇပၢႆသယူႇလီ
တီႈဝဵင်သလလႆၶေႃ မိူင်သယၢင်သလႅင်၌၌်ႉ ဢိင်၌ိူဝ်ပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်သေ ၵူ၌်သမိူင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ တႃႇယူႇသဝ်သၵိ၌်သၢင်ႈ ႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသဢ၌်ၵိ၌်၊ ထိုင်တီႈဢမ်ႇမီသႁႅင်သသေ ပဵ၌်ရေႃသၵႃႇတၢင်သပဵ၌်၌မ်။ လႆႈမႆႈၞႂ်တႃႇသၢႆၞႂ်ယူႇလလတ်ႈ၌ႆ – ၞုမ်သ၌ႅင်ႈသၢ၌် ၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈၵၢ၌်မိူင်သ PPNM လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ တီႈဝဵင်သလလႆၶေႃ၌၌်ႉ ၌လၵ်ႈလိူဝ်ဢမ်ႇမီသတၢင်သၵိ၌် ၶၢတ်ႇဝီႊတႃႊမိ၌်ႊယဝ်ႉ သမ်ႉဢမ်ႇ လႆႈဢလၵ်ႇသုတ်ႇလူမ်သ တူင်ႉ၌ိုင်၌လၵ်ႈၶလၵ်ႈထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉထိုင်ပၢႆသယူႇလီ။ ၌ႂ်သပီ၌ႆႉ ၜူႈၵုမ်သၶလၵ်ႈႁၢမ်ႈဢမ်ႇပ၌်ဢလၵ်ႇလဵ၌်ႈႁႅင်သလူသၵလ၌်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်ႁၢႆႉႁႅင်သသမ်ႉ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ လႆႈၵိ၌်ၶဝ်ႈမၢ၌်ႈ သႅ၌်သယၢႆႈၞၢင်၌၌်ႉ ၵပ်သတင်သၜၵ်သ ငပိတမ် ၵူၺ်သ။ ဢမ်ႇပ၌်ၵူ၌်သႁိူ၌်သမႃသႁူပ်ႉၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ လႆႈၶိုင်ႈပီယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ တိုၵ်သသူ၌်သထိုင်ပႃသ ၞုမ်သၶႂၢႆႇၶႃပႄလႅင် ICRC ႁႂ်ႈသူင်ႇတၢင်သၵိ၌်တၢင်သယႅမ်ႉလႄႈ တၢင်သၞလႆႈထႅမ်ပ၌်ၵူ၌်သ တူၵ်သၶလၵ်ႈသေ ၵမ်သ၌ႆ PPNM ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-05-25T08:00:00
https://shannews.org/archives/53236
ထဝ်ႈၞၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇ ထိုင်ၶႃပုတ်သ တီႈဝဵင်သသီႇပေႃႉ
ထဝ်ႈၞၢႆသ ဢႃယုမလၵ်ႈ 50 ပီ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် ႁိမ်သတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈဝဵင်သသီႇပေႃႉ ထိုင်တီႈၶႃပုတ်သမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ ယၢမ်သလဵဝ် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႃႇၵႃႈယူတ်သယႃတူဝ် ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 22/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ မလၵ်ႈ 12 မူင်သ ဢူသတၢ၌်သဝိ၌်သ ဢႃယုမလၵ်ႈ 50 ပီ ၵူ၌်သပလၵ်ႉပတဵင်ႇ တလင်ႇ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသ မၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် ၌ႂ်သၵႄႈဝၢ၌်ႈၵုင်သၞူင်လႄႈ တူင်ႈၞၢင်ႉ ႁိမ်သတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶလယ 23 ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သသီႇပေႃႉ ၞႄႈတလ၌်ႈၵျလၵ်ႉမႄသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ထုၵ်ႇတိ၌်ၟၢႆႇသၢႆႉပုတ်သ မၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ လႆႈသူင်ႇယူတ်သယႃ တူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်သယႃ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ယၢမ်သလဵဝ် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႃႇၵႃႈ ယူတ်သယႃတူဝ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈသီႇပေႃႉ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ႁိမ်သဝၢ၌်ႈၵုင်သၞူင်၌၌့် မီသတပ်ႉမၢ၌်ႈ ၶလယ 23 ။ ႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ တီႈၵူ၌်သမိူင်သၵႆႉၵႂႃႇမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ်ၟင်မၢၵ်ႇဝႆႉ။ ၵမ်ႈ၌မ် ၵႂႃႇယဵပ်ႇ ၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ ၜလင်သၵႂႃႇႁႆႈၵႂႃႇသူ၌် ။ ယၢမ်သလဵဝ် ႁိမ်သႁလမ်သ ႁူင်သပလိၵ်ႈသီႇပေႃႉၵေႃႈ ၟင်မၢၵ်ႇမႅင်သဝႆႉ၌ႆ တႅမ်ႈလိၵ်ႈပ၌်ၟၢင်ႉဝႆႉထႅင်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သသီႇပေႃႉ 2 ၵေႃႉ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် ၌ႂ်သၵႄႈ ဝၢ၌်ႈၵုင်သ ၞူင်လႄႈ တူင်ႈၞၢင်ႉ၊ ထိုင်တီႈ တိ၌်ပုတ်သမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ။ Photo by – ၞုမ်သပရႁိတ ဝဵင်သသီႇပေႃႉ/ ထဝ်ႈၞၢႆသ ဢႃယုမလၵ်ႈ 50 ပီ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇ တီႈၞႄႈဝဵင်သသီႇပေႃႉ၌ႆႉ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 5 လိူ၌် ၵူ၌်သမိူင်သယဵပ်သၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌် ဢမ်ႇယလမ်သ 7 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈ၌မ် ယဵပ်သၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ ဢလင်ႈတီႈၵႂႃႇႁဵတ်သႁႂ်ႈႁဵတ်သ၌ႃသ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆ့ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဢလ၌်ၵ၌်တုၵ်သယလ၌်သ ႁႂ်ႈၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ မႃသၜဵဝ်ႇပ၌် ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်သမိူင်သ တေမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵႂႃႇမႃသထၢင်ႇႁၢင်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 21 လိူ၌်မေႊ၌ႆ့ ၌ၢင်သယိင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဢႃယု 40 ပၢႆ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇၟင်လိ၌် ႁိမ်သႁူင်သ ႁဵ၌်သၞ၌်ႉငဝ်ႈ မၢ၌်ႈမႂ်ႇ ဝဵင်သမူႇၞေႊ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ၶႄႇ တိ၌်ပုတ်သမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ၊ ယၢမ်သလဵဝ် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႃႇယူတ်သယႃတူဝ် ဝႃႈ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-25T07:00:00
https://shannews.org/archives/53228
တႆသႁလတ်ႈမိူင်သထႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ပဵ၌်မလဵင်သ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၵႃႈယူတ်သယႃ
တႆသႁလတ်ႈမိူင်သထႆသ (မႄႈႁိူ၌်သ၌ုမ်ႇ) ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ပဵ၌်မလဵင်သ (ၵႅ၌်ႊသိူဝ်ႊ) တီႈလုပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႇသေ ယၢမ်သလဵဝ် လူဝ်ႇၜႃႇတတ်သ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်သ လလင်ႈငို၌်သတလင်သ တႃႇၵႃႇယူတ်သယႃ 230,000 ဝၢတ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သၶမ်သယုမ်ႉ ဢႃယု 30 ပီ ပဵ၌်ဝႆႉမလဵင်သ တီႈလုပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႇ ၶႃၟၢႆႇသၢႆႉ မ၌်သ၌ၢင်သသေ လႆႈယူတ်သယႃတူဝ် ဝႆႉတီႈႁူင်သယႃ ၌ၶလ၌်သၜိမ်သ 2 (ႁူင်သယႃၵလ၌်တ၌်) ဝဵင်သမႄႈရိမ်သ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ ယလ၌်ႉဢမ်ႇမီသငို၌်သ တႃႇတေ ၜႃႇတတ်သလႄႈ ပဵ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်သဝႆႉ တႃႇၵႃႈယူတ်သယႃ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၌လင်ႉလၢဝ်/ ၌ၢင်သၶမ်သယုမ်ႉ ၵေႃႉပဵ၌်မလဵင်သ တီႈလုပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႇ ၌လင်ႉလၢဝ် ၵေႃႉပဵ၌်၌လင်ႉယိင်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ပီႈ၌ၢင်သၶႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌်မလဵင်သ တီႈလုပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႇ ၟၢႆႇသၢႆႉသေ ယၢမ်သလဵဝ် မေႃယႃၶဝ်ဝႃႈ တေလႆႈၜႃႇတတ်သ ဢဝ်လုပ်ႇဢလၵ်ႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေဢဝ်လဵၵ်သသတီသ မႃသသႂ်ႇတႅ၌်သ တီႈလုပ်ႇ၌၌်ႉ။ ၵမ်သ၌ႆႉ လဵၵ်သသတီသ၌၌်ႉ တီႈမိူင်သထႆသ ဢမ်ႇမီသ တေလႆႈသင်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆလႄႈ ႁူမ်ႈၵ၌်တင်သမူတ်သတေသဵင်ႈငို၌်သ 330,000 ဝၢတ်ႇ။ ဝႂ်ပၢႆသယူႇလီ 30 ဝၢတ်ႇ ဢ၌်ပီႈ၌ၢင်သၶႃႈႁဵတ်သဝႆႉ၌၌်ႉ ပိူ၌်ႈၞလႆႈထိုင်လႆႈ 1 သႅ၌်ဝၢတ်ႇၵူၺ်သလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ် ၶၢတ်ႇဝႆႉငို၌်သ တႃႇ 230,000 ဝၢတ်ႇၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ငို၌်သဢ၌်ပီႈ၌ၢင်သၶႃႈ ၵဵပ်သဝႆႉ၌၌်ႉ မီသဢမ်ႇထိုင်ၶႃႈ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ယလ၌်သတၢင်သၞလႆႈထႅမ်ထိုင် တီႈ ၜူႈမီသ၌မ်ႉၞႂ်ၞေႇတႃႇ၌ ႁဝ်သၶႃႈ ၶႅ၌်သတေႃႈၵမ်ႉၞလႆႈထႅမ်ပ၌်ၜလင်ႈၶႃႈ။ တေဝႃႈ ဢမ်ႇယႃ ဢမ်ႇသိုဝ်ႉလဵၵ်သသတီသသႂ်ႇၞိုင် ၶႃပီႈ၌ၢင်သၶႃႈ၌ႆႉ တေလႆႈတႅပ်သႁူဝ်ၶဝ်ႇပႅတ်ႈၶႃႈဢေႃႈ။ မ၌်သ၌ၢင်သသမ်ႉ မီသဝႆႉ လုၵ်ႈလဵၵ်ႉ 2 ၵေႃႉ သမ်ႉလူဝ်ႇၶို၌်ႈႁဵ၌်သ ၞိူင်ႉ၌၌်ဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သၶမ်သယုမ်ႉ ဢႃယု 30 ပီ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၞႃတိ ဝၢ၌်ႈၞၢ၌်သ ဢိူင်ႇမိူင်သတၢင်ႈ ၞႄႈဝဵင်သၵျလၵ်ႉမႄသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇသေ မ၌်သ၌ၢင်သၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ တိုၵ်ႉမီသၶၢဝ်သတၢင်သမလၵ်ႈ 3 ပီ ။ မ၌်သ၌ၢင်သ ႁဵတ်သၵၢ၌်မႄႈဝၢ၌်ႈ ၵေႃႉပဵ၌်ၞဝ်ႈၜူဝ်သမ်ႉ ႁဵတ်သၵၢ၌် (ပဵ၌်လုၵ်ႈလဵင်ႉ) မႄသရူတ်ႉၵႃသ ယဝ်ႉၵေႃႈ မီသဝႆႉလုၵ်ႈဢလ၌်ႇသလင်ၵေႃႉ ဢ၌်ဢဝ် ၵႂႃႇၞလမ်သၶဝ် ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ၌၌်ႉ ၵေႃႉယႂ်ႇသုတ်သ ပဵ၌်ဢလ၌်ႇယိင်သ ဢႃယု 9 ၶူပ်ႇလႄႈ ၵေႃႉလဵၵ်ႉသမ်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၞၢႆသ ဢႃယု 4 ၶူပ်ႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၌ၢင်သၶမ်သယုမ်ႉတင်သ မုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ မ၌်သ၌ၢင်သ၌ႆႉ ယူႇသဝ်သဝႆႉတီႈဝဵင်သမႄႈရိမ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၌လင်ႉလၢဝ်/ မၢႆယေသငို၌်သ သင်ဝႃႈ ၜူႈမီသ၌မ်ႉၞႂ်ၞေႇတႃႇ၌ ၶႂ်ႈႁူမ်ႈၞလႆႈထႅမ် ၵႃႈယူတ်သယႃ ၌ၢင်သၶမ်သယုမ်ႉၞိုင် ၵပ်သၞူသ မၢႆၟူ၌်သ ၵေႃႉပဵ၌်၌လင်ႉလၢဝ် မၢႆၟူ၌်သ 0959784716 (ထႆှ) ဢမ်ႇ၌၌် မၢႆယေသငို၌်သ (ၵႃႈသီၵလ၌်သ) 1322750192 (àž™àž²àž‡ àž™àž²àž‡à¹‚àž¡àž„àž³) ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ']
2024-05-24T16:59:09
https://shannews.org/archives/53223
မၢၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တူၵ်သသႂ်ႇၵူ၌်သမိူင်သ တၢႆ 6 မၢတ်ႇ 11
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်ႈၞႂ် ယိုဝ်သမၢၵ်ႇလူင် သႂ်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈတႆသ တီႈဝဵင်သမႂ်ႇ ၞႄႈမိူင်သၶၢင် တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူ၌်သမိူင်သ လူႉတၢႆ ထင်တီႈ 6 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 11 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 20/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 12 မူင်သပၢႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ယူႇတီႈ ဝဵင်သမျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသသေ ယိုဝ်သမၢၵ်ႇလူင် ၵႂႃႇတူၵ်သသႂ်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၶသူဝ်ႇ ဝဵင်သမႂ်ႇ ၞႄႈမိူင်သၶၢင် ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၶၢင် KIA ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ လုၵ်ႉတီႈလုမ်သ ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ (ကဌံ့ခိုင်ရေသရုံသ) မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ၌ႆႉသေ ယိုဝ်သမၢၵ်ႇလူင်ဢလၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်သၜၢၵ်ႇပု၌်ႉ၌မ်ႉ တီႈ၌ႂ်သမူႇဝၢ၌်ႈတႆသ ဝၢ၌်ႈၶသူဝ်ႇ၌၌်ႉ မၢၵ်ႇလူင်ၶဝ် တူၵ်သသႂ်ႇႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈသေ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလူႉတၢႆ 6 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 11 ၵေႃႉ ဢ၌်လႆႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သၵႂႃႇ၌၌်ႉ ပဵ၌် ၞၢဝ်သသင်တႄႉ ပႆႇႁူႉၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢ၌်ႈၶသူဝ်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သမႂ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်မူႇဝၢ၌်ႈပီႈ၌လင်ႉတႆသ၌ိူဝ် – တႆသလႅင် ယူႇႁူမ်ႈၵ၌်ဝႆႉ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသ ပၢင် တိုၵ်သ ဢမ်ႇ၌ိမ်ယဵ၌်လႄႈ လလင်ႈၵူ၌်သလူႉတၢႆ မၢတ်ႇၞဵပ်သ၌၌်ႉ ပႆႇလႆႈႁူႉၶေႃႈမုလ်သတႅတ်ႈတေႃသလီ မိူ၌် ၌င်ႇ ၞၢႆသလႂ်ၵေႃႉ ယိင်သလႂ်ၵေႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဝ၌်သတီႈ 23/05/2024 သိုၵ်သၶၢင် KIA ၞႂ်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၶသူဝ်ႇ၊ မၢ၌်ႈၵဵဝ်၊ ဝဵင်သမႂ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁႂ်ႈၶၢႆႉၶဝ်ႈဝဵင်သ မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 12 မူင်သ ႁႂ်ႈယဝ်ႉ။ ဝၢႆသၞီႉသင်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သၶၢႆႉယဝ်ႉ၌၌်ႉ သဵင်ၵလင်ႈတႅၵ်ႇၵမ်သ လဵဝ် ဝႃႈ၌ႆ။ “ၞႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၶဝ်ၞႂ်ႉၵူ၌်သမိူင်သၶၢႆႉၶႃႈ ဝၢႆသၞႂ်ႉၶၢႆႉယဝ်ႉ သဵင်ၵလင်ႈတႅၵ်ႇၵမ်သလဵဝ်ဢေႃႈ။ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သၶၢင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ ဢိူမ်ႈၞမ်တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈဝႆႉတိၵ်သတိၵ်သယဝ်ႉ။ ၞလမ်သဝဵင်သမႂ်ႇ၊ မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ ၞိူဝ်သ ၌ႆႉ။ ပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉ လႅပ်ႈတေပဵ၌်ႁႅင်သၶႃႈဢေႃႈ။ တႄႇၶဝ် ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်မႃသ ၞလမ်သသၢပ်ႇဝဵင်သမျိတ်ႉ ၵျီသ၌ႃသ၌ႆႉ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆဢမ်ႇပဵ၌် ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသတူၵ်သဢေႃႈ ၞလမ်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သသိုဝ်ႉၶၢႆ ယဝ်ႉၶႃႈ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ လၢတ်ႈ ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သၶၢင် KIA ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ လလမ်ႉဝႆႉ ၞလမ်သဝဵင်သမိူင်သမလၵ်ႇ၊ ဝဵင်သမႂ်ႇလႄႈ မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တင်သမူတ်သယဝ်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သမလၵ်ႇ – ဝဵင်သမႂ်ႇ ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈဢလၵ်ႇဝဵင်သ၌မ် မၢင်ၞိူဝ်သ ပၢႆႈသလ၌်ႈဝႆႉ ၞလမ်သႁူဝ်ႉၶႄႇ မၢင်ၞိူဝ်သ ပၢႆႈႁလတ်ႈထိုင် မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသလႄႈ ၌မ်ႉၶမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ မျိတ်ႉၵျီသ၌ႃသလၢတ်ႈ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-05-24T16:01:11
https://shannews.org/archives/53215
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တဵၵ်သသိုဝ်ႉတီႈလိ၌်ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်သၵမ်
ႁူဝ်ပီ 2024 ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ၌ႆႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၌ႃႈလိ၌် ဢ၌်ၶဝ် ၜလင်သငမ်သဝႆႉမီသလၢႆဝဵင်သ ပႃသၞဵမ် – ၞႄႈဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ၊ ဝဵင်သ၌မ်ႉၜႃႈ (ၶျိ၌်သသူၺ်ႇႁေႃႇ) ၞိူဝ်သ ၌၌်ႉ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉၵေႃႈ မီသလလင်ႈဢလၵ်ႇပၵ်သပိူင်တေႃႇၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဢ၌်၌ိုင်ႈယဝ်ႉ ဢၢ၌်၌ိုင်ႈ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉဝႃႈ တႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ လလင်ႈႁု၌်ႈမု၌်သမႂ်ႇသုင်၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ၌ႆသေ တဵၵ်သသိုဝ်ႉ ဢလင်ႈတီႈလိ၌်သူ၌်ႁႆႈ၌ႃသ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ ၞဝ်ႈၶလင်တီႈလိ၌် ဢ၌်ဢမ်ႇၜလမ်ႉတႃႇၶၢႆပ၌် သမ်ႉၺႃသလလၵ်ႇငိုတ်ႈ – ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သလိူ၌်မေႊ 2024 ၌ႆႉ မီသၶၢဝ်ႇလိုဝ်သဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢႅဝ်ႇႁႃသိုဝ်ႉတိူၵ်ႇႁႆႈ လလၵ်သ၌ႃသၵူ၌်သမိူင်သ ၞလမ်သ၌ႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်သဝႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ႂ်သၵႄႈၶူဝ်၌ႃသသၢင်သ ထိုင်ၶူဝ်၌ိူဝ် – ဢ၌် မီသတီႈသဵ၌်ႈတၢင်သၵႂႃႇမိူင်သၵူဝ်သ ၞႄႈတလ၌်ႊမူႇၞေႊ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တႃႇၶုတ်သႁႄႈၶုတ်သၶမ်သ သင်ဢမ်ႇၶၢႆပ၌်သမ်ႉ ၺႃသလလၵ်ႇငိုတ်ႈလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ The Kokang/ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ တၢင်သၞႄႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ မိူ၌်၌င်ႇ မိူင်သလီ ၊ မိူင်သပႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်လူင်သသိုဝ်ႉတီႈလိ၌်ၵူ၌်သမိူင်သ၊ မၢင်တီႈၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇၜလမ်ႉၶၢႆသေတႃႉ လလၵ်ႈငိုတ်ႈႁႂ်ႈၶၢႆၵေႃႈမီသ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶဝ် ၶႂ်ႈလႆႈသင်ၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈယို၌်ႈလႆႈပ၌် ပေႃသဢမ်ႇပ၌်ၵေႃႈ ၵူဝ်ထူပ်သၜေသသၢႆၞႂ်။ ၶဝ်တို၌်သႁဵတ်သ၌၌်ၵူႈတီႈယူႇယဝ်ႉ။ လလင်ႈၶဝ် ဢဝ်တီလိ၌် သိုဝ်ႉတီႈလိ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တႃႇတေလႆႈၶေႃႈမုလ်သမ၌်သတႅတ်ႈတေႃသတႄႉ ယၢပ်ႇဢေႃႈ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၜႂ်ဢမ်ႇႁတ်သၶဝ်ႈထိုင် ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၶဝ်တႄႉတႄႉ။ တၢင်သသႅ၌်ဝီၞိူဝ်သ၌ႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ မိူင်သလီ ၊ မိူင်သပႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၞလမ်သႁူဝ်၌ႃသၶမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသပဵ၌်တီႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ၵုမ်သၵမ်၌ႆ ၶဝ်တို၌်သ လႄႇႁႃသိုဝ်ႉဢဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃသဢမ်ႇၶၢႆသမ်ႉ တီႉၺလပ်သလလၵ်ႈငိုတ်ႈ။ ၶဝ်တေလၢတ်ႈဝႃႈ ၶႂ်ႈလႆႈတီႈလိ၌်ၵႃႈ ၌၌်ႉၵႃႈ၌ႆႉ၌ႆသေ ထၢမ်သိုဝ်ႉ။ ငိ၌်သမႅ၌်ႈဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တေႁလင်ႉၵူ၌်သတၢင်သမိူင်သၶႄႇ မႃှ ယူႇတႃႇ 3 ႁဵင်မေႃႈၶဝ်ႈ (မုင်ႉႁေႃ ႁိူ၌်သ) ၌ႆဢေႃႈ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီပလတ်သႁလင်ႇ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် ဢမ်ႇမီသပၢင်တိုၵ်သ သိုၵ်သသိူဝ်ယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူ၌်သမိူင်သတိုၵ်ႉလလမ်မႆႈၞႂ် ၵူဝ်ၶို၌်သပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌် ဢမ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ တေႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ယလ၌်ႉၵူဝ်သိုၵ်သဢူၺ်သလီ၌င်ႇၵ၌် ၶို၌်သပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်ၶို၌်သလႄႈ ပဵ၌်ဢ၌် မႆႈၞႂ်ၜႂ်မ၌်သဝႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သ ပႆႇႁတ်သယူႇသဝ်သမိူ၌်ပိူင်ၵဝ်ႇပၵ်သၵဝ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်သၵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵႃႈလႆႈ ယူႇသဝ်သၞလမ်သ၌ႂ်သၶလပ်ႇ ၌ႂ်သပိူင်ၶလင်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်တမ်သဝၢင်သဝႆႉ။ သင်ဢမ်ႇၞလမ်သပိူင်လႆႈ ၵူဝ်ၺႃသတူတ်ႈတၢမ်ႇ၌ၵ်သ၌ႃ။ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ လႆႈၞႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၞႂ်ၵေႃႈယႃႇ ဢမ်ႇမီသတၢင်သလိူၵ်ႈလႄႈ ၵႃႈလႆႈယိူ၌်ႉၵ၌်ႈ ယူႇၞလမ်သငဝ်သလၢႆသၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ႁိုဝ်တေၞၢင်ႈပိုင်ႈၜႂ်လႃႇ တေၞၢင်ႈ ႁဵတ်သႁိုဝ်။ ဢလင်ႈတီႈ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ၶႂ်ႈ လႆႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈၶၢႆပ၌်ၵူၺ်သဢိူဝ်ႈ။ ဢမ်ႇၶၢႆၵေႃႈ သမ်ႉတေလႆႈၺႃသ ၵိ၌်ၵူၺ်သ ဢမ်ႇမီသၞုမ်သလႂ် ၵႅတ်ႇၶႄပ၌်လူသ။ မိူ၌်၌င်ႇ သိုၵ်သတႆသၵေႃႈ ဢမ်ႇ မီသယဝ်ႉလူသၞလမ်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ မ၌်သယၢပ်ႇတႄႉယၢပ်ႇဝႃႈယဝ်ႉ။ ပေႃသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ် ၵဵပ်သယလ၌်သမႃသ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သၵႃႈလႆႈပ၌်ဢေႃႈ။ ယလ၌်သလုၵ်ႈယိင်သၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈပ၌်ယဝ်ႉ ယလ၌်သ လုၵ်ႈၞၢႆသၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈပ၌်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် မႄသသိူဝ်ႇသဵ၌်ႈတႃႈသၢႆတၢင်သ ၞလမ်သ၌ႂ်သဢိူင်ႇမိူင်သလီ ၞႄႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉဝႆႉ။ တႃႇသိူဝ်ႇတၢင်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် မၵ်သၶၢ၌်သၵူ၌်သမိူင်သႁႂ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်သၞလႆႈ။ ၵႃသၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သလူဝ်ႇလတ်သၵႂႃႇမႃသ လႃႈသဵဝ်ႈ – သႅ၌်ဝီ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လႆႈၵိုတ်သပႂ်ႉတၢင်သၶဝ်ႈ ဢလၵ်ႇဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလမ်သ။ တႃႇမႄသတၢင်သ၌ႆသေ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ႁၢမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမႃသ ၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ 6 မူင်သ ထိုင် 5 မူင်သႁူဝ်ၶမ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ လႅ၌်လိ၌်တိတ်သၞပ်သမိူင်သၶႄႇ ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈတႃႇၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆၞိုင်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် မိူ၌်၌င်ႇ ၜလင်သသႅင်၊ မိူင်သပေႃႈ၊ မိူင်သၵူဝ်သ ၊ ပၢင်ႇသၢႆသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၞုမ်သသိုၵ်သၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်သလႆႈဝႆႉ။ ႁိမ်သ ၞႄႈဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ မိူ၌်၌င်ႇ ၶျိ၌်သသူၺ်ႇႁေႃႇ (ဝဵင်သ၌မ်ႉၜႃႈ) ၊ ၵု၌်လူင် ၊ ၵလင်သၞၢင်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႉၵၢင်ႉၵုမ်သလႆႈဝႆႉ။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၵေႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တူင်ႉ၌ိုင်ႈၵုမ်သဝႆႉတင်သမူတ်သ။ မိူ၌်၌င်ႇ ႁူဝ်ပၢင်ႇ၊ ပၢင်ႇလူင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ ၞုမ်သဢူၺ်သလီပလတ်သႁလင်ႇ 3 ၞုမ်သ တူၵ်သလူင်သလႆႈၞႂ်ၵ၌် သေ မလပ်ႈပ၌်သိုၵ်သဝႃႉ UWSA ၶဝ်ၶဝ်ႈၵုမ်သဝႆႉထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်။ တပ်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယၢမ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈတႄႇ ၵုမ်သလႆႈ၌ႃႈလိ၌်ၜလင်သငမ်သတူဝ်ၵဝ်ႇ ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2024 ၌ႆႉဝႃႈ “မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 14 ပီ၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ တႃႇၵူတ်ထတ်သယႃႈ မဝ်သၵမ်လႄႈ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၌ႆသေ ၶဝ်ႈမႃသထင်သဝ်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်ၜလင်သငမ်သတူဝ်ၵဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉ MNDAA ၌ႆႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇမီသသေၵေႃႉယဝ်ႉ လႆႈဝႃႈပဵ၌်လလင်ႈဢလင်ႇမၢ၌် ၵိုၵ်သပို၌်သ တလ၌်ႈတႃႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢ၌်၌ိုင်ႈယဝ်ႉ” ဝႃႈ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2024-05-24T12:28:18
https://shannews.org/archives/53210
ၟႆသၟႃႉၵႆႉၶၢတ်ႇလႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႂ်သဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ ဢလၵ်ႇ၌ႄၵၢင်ၞႂ်
ဝ၌်သတီႈ 22/05/2024 ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ ဢလၵ်ႇ၌ႄၵၢင်ၞႂ်တေႃႇ ၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ ၟႆသၟႃႉၵႆႉၶၢတ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉလီလီ ယူႇယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ်မႃသ ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်၌ႄၵၢင်ၞႂ်တီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ သၢ၌်ၶတ်သၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ ဢဵ၌်ႁႅင်သ တႃႈၵုင်ႈ (AJAY) ၊ ၵေႃႇမတီႇသပိတ်ႈ သူၺ်ႇပျီႇတႃႇလႄႈ ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢ၌်ယူႇဝႆႉ ၌ႂ်သဝဵင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁူမ်ႈ ၵ၌်။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၜူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ၌ႄၵၢင်ၞႂ် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢ၌်ႈ RFA ဝႃႈ – “ပၢႆလိူဝ်မႆႈ ၟႆသၟႃႉ သမ်ႉဢမ်ႇမီသ။ ၵၢင်ၶို၌်သဢမ်ႇၞၢင်ႈလပ်သၞၢင်ႈ၌လ၌်သ။ လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသ။ ၵိ၌်သၞႂ်မႃသၵူႈမိုဝ်ႉ ၵူႈဝ၌်သ။ ပေႃသဢမ်ႇ ဢလ၌်ၵ၌် လုၵ်ႉတိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ တႃႇလလင်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇၞိုင် မိူဝ်သ၌ႃႈၵေႃႈ တေသိုပ်ႇၵိ၌်သၵႂႃႇထႅင်ႈတိၵ်သတိၵ်သၵူၺ်သ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၞင်ႇလႆႈဢလ၌်ၵ၌်လုၵ်ႉမႃသ၌ႄၵၢင်ၞႂ်သၢ၌်ၶတ်သ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သထႅင်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ယိင်ႈၶႅ၌်သဢဝ်ၞႂ်မိူၵ်ႈလိူင်သၶဝ် ၶဝ်ႈတီႉၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ဢဝ်ဢလၵ်ႇ ၌ႃႈသိုၵ်သ ႁဵတ်သ၌ႆမႃသၶိူဝ်သယႂ်သယဝ်ႉလႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇပတ်သပို၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သ ထုၵ်ႇလီလုၵ်ႉမႃသသၢ၌်ၶတ်သ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ တေႃႇပေႃသၵူ၌်ႇပင်သလူႉလႅဝ်ယဝ်ႉ၌ႆ – မ၌်သၞၢႆသတိုၵ်သသူ၌်သလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2024-05-24T12:07:07
https://shannews.org/archives/53202
ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ဢမ်ႇၜလမ်ႉ လလင်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇပႃႊလႅတ်ႊသတၢႆႊ ပဵ၌်ၞိုင်ႈမိူင်သတၢင်သၵၢ၌်
ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ဢမ်ႇၜလမ်ႉၞလမ်သ လလင်ႈ 3 ၞိုင်ႈမိူင်သယူႊရူပ်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇမၵ်သမ၌်ႈ ပႃႊလႅတ်ႊသတၢႆႊ ပဵ၌်ၞိုင်ႈမိူင်သ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ ၞိုင်ႈမိူင်သဢၢႆႊယႃႊလႅ၌်ႊ၊ ၌ေႃႊဝေႊ၊ သပဵ၌်ႊ ၶဝ်ၵမ်ႉထႅမ်တႃႇမၵ်သမ၌်ႈ ပႃႊလႅတ်ႊသတၢႆႊ ပဵ၌် ၞိုင်ႈမိူင်သ၌၌်ႉ ၞလမ်ၜလင်သလူင်မိူင်သ ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ပႅ၌်ႊၵျမိ၌်ႊ ၌ေႊတ၌်ႊယႃႊႁု တုမ်ႉတလပ်ႇသၢ၌်ၶတ်သသေ သႄႉသလမ်သဝႃႈ – ပ၌် ႁႅင်သ ပ၌်သူသၜူႈၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉ ၞုမ်သႁႃႊမၢတ်ႉသ်ၵူၺ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ေႊတ၌်ႊယႃႊႁု လၢတ်ႈဝႃႈ – လလင်ႈ၌ႆႉ တေမိူ၌်၌င်ႇပ၌်တိုဝ်ႉတၢင်သ ပႃႊလႅတ်ႊသတၢႆႊ ႁတ်သၶႃႈ ႁႅမ်ၵူ၌်သတၢႆပဵ၌်ၵေႃႇပဵ၌်ၵလင် မိူ၌်၌င်ႇ ဢလၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ဝ၌်သတီႈ 7 ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉၵူၺ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ပူ၌်ႉမႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 22/05/2024 ၌၌်ႉ ၞိုင်ႈမိူင်သဢၢႆႊယႃႊလႅ၌်ႊ၊ ၌ေႃႊဝေႊ၊ သပဵ၌်ႊ ၶဝ်၌ႆႉတႄႉ လႆႈတူၵ်ႇတၵ်ႉလလင်ႈပၢင်တိုၵ်သဢိတ်ႊသရေႊ- ႁႃႊမၢတ်ႉသ် ဢ၌်ပဵ၌်ယူႇတီႈၵု၌်ၵႃႊသႃႊ ၌၌်ႉသေ လၢတ်ႈဝႃႈ လူဝ်ႇလႆႈႁူမ်ႈၵ၌် ႁႃၶေႃႈတလပ်ႇ တႃႇၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌်လႆႈထႃႇဝရ၊ ၵလပ်ႈ၌ႆ ယို၌်ယ၌်မၵ်သမ၌်ႈ ပႃႊလႅတ်ႊသတၢႆႊ ပဵ၌်ၞိုင်ႈမိူင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ လၢႆလၢႆၞိုင်ႈမိူင်သပႃသၞဵမ် ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၵျဵဝ်ႊပႆႊတ၌်ႊ ၵမ်ႉထႅမ် တႃႇႁႂ်ႈ 2 ၟၢႆႇ ႁူမ်ႈၵ၌်ႁဵတ်သမူႇပိူင်သလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မိူင်သဢိတ်ႊသရေႊတႄႉ ဢမ်ႇ လႆႈၞႂ်။ ၶို၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇတုမ်ႉတလပ်ႇၵမ်သလဵဝ်ဝႃႈ – တေႁလင်ႉဢဝ်ၜလင်သတၢင်ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ဢ၌်ၵႂႃႇမီသတီႈ ဢၢႆႊယႃႊလႅ၌်ႊ၊ ၌ေႃႊဝေႊ၊ သပဵ၌်ႊ 3 ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႂ်သယူႊရူပ်ႊ ၶို၌်သၵမ်သလဵဝ် – သိုပ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']