Datasets:

mabidan

/

ganjoor

like 1

تنازع

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

عاشقی نکرده ایم. من به چشم گاو سبزه ام گاو در نگاه من کباب

از دوست داشتن

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

چگونه دوستش نداشته باشی هنوزا گنجشکان خاطره در آبادی صبح می مویند بذری باد آورد به ناگاه کشتزارت کرد ...

تهی شو

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

پرواز چیزی نیست جز تهی شدن از علایقِ زمینی تهی شو تهی شو بسان سایه از رنگ های چشم آزار عشق تابستان است طپش استوایی دل وزشِ دریایی اشک تهی شو تابستان زیبایی ات را برهنه می خواهد دریا نیز.

دختر

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

آیا چه می خواهد خریدن از این بازار مردی که خانه را ترک گفته باشد سیبی مچاله آمده در عفّت خانگی اش دریغا دخترم را از روزنه ها می بویند مردان پا به سال

عاشقی

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

به ناگزیر خاموش می مانی خستگی هایت را با هیچ کس در میان نخواهی داشت به ناگزیر از کنارت می گریزی دستانت در پی چیزیست که خاموشی ات را به زبان آورد که با خود نگفته باشی: از دوست داشتن

هرگز

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

دهانشان خالیست از واژگان شاداب به صدایی می میرند به سکوتی بر می خیزند نیلوفر آب های زلالم پیچان بر پهنای این گرداب نه ... نه از طبل های میان تهی هیاهویی را باور نداشته ام هرگز ...

انگیزه

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

به یکبار درّه ای پُر از پروانه می شود آغوشم چنگ می اندازم شعرهایی کوتاه در دستان شب پرپر می زنند رهایشان می کنم در ماه خرده ریز واژه ها فانوس برمی دارند به جستجوی تو ...

بیافرین

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

دستان موازی خواهنده چون درختانند خواهنده ی چهارفصل محتوم. شاخه می تواند سبد باشد تخته پاره ای قایق بیافرین تا بشناسندت ...

سه تار

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

تنهایی ملایم است گنجشک های زخمه فرا رسیده اند به ناگهانی اندوه سایه ای سینه ام را بر آتش نهاده است چادری بگستران در خلوت خانگی آقتاب چادری بگستران توت های آوازش رسیده است این شاخه

چرای لحظه ها

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

آهسته تر ببال سنجاقک گنجشکان خیالم را به بازی فرا مگیر همه چیز در گذر است ابرهای بالدار به خاموشی های فراموش خویش فرو می شوند علفزاری می وزد آرام در سکوت مه رمه های روحش را به چرای لحظه ها برده است شاعر ...

شب شعر

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

قدمگاهی ست پُر شکوفه شب های شاعران صمیمی به گاهی که زخم هایشان دهن باز می کند. دختری در بادهای انگار گُلهای دامنش را می پراکند ...

نشانه

شیون فومنی

اشعار آزاد نیمایی

جهان بربلندیهای نام انسان بیرقی ست که بادها را می جنباند. تنهایی امّا تنها نشانه ی اوست

اَچه مَچی خواب

شیون فومنی

گیلکی

رو به طیران کی خوسم گیلانِ خواباَ دینمه فوچینم می چوما او کوگا عذاباَ دینمه می زنای بخواب اَیه مراگه اَ غریبه جا کله پیش آخرئی روز تی مرگه خواباَ دینمه اَمی همساده چاکود عمارتِ سه مرتبه مردمِ خانه ولی من تی قوراباَ دینمه تی کولا پَشم ناره خنده دآره تی مشتگی کرتاکرت هچین تی او کفشِ بخواباَ دینمه دانمه مورام بزه سگه سرم نی وان بینه هچینی سنگان سر تی چاقو ساباَ دینمه بشویی کاغذ فاگیفتی نکودی بارواکونی تا بگم بازار منم تی چله چاباَ دینمه اوناگم آخر زنای خوابم مرا دس نکشی؟ می ماده بهم خوره تو لا کیتابا دینمه ترسمه صفیانی بم اَجورکی شب خواب میان تی مانستان آدم کلّه خراباَ دینمه همه خو مردِ مرا گول گیدی گول ئیشتاویدی من تی او نمکیار بساب بساباَ دینمه نیشته یی می قبر سر کراَ میره آرده یاری مورده شور خانه تی او دس آسیاباَ دینمه می دیلاَ غورصه کونه هچین ئی تا سمان پلان وختی کی سولاخ سولاخ می پاجوراباَ دینمه درازه روزاَ دری صحرا مرا محل ننی ج تووبیشتر می کنار تی عکسه قاباَ دینمه ئی تا روز خانه تکانی ئی تاروز تی گوشورا ذله یم بسکی همش تی توندِ تاباَ دینمه می چوقا چلکه چلانه دودٍکه بویا دهه تی گولاب شیشه ولی مکّه گولاباَ دینمه من کرا سیلی مرا می دیمه کا سُرخادرم در عوض بجوش بآموک تی زرده آباَ دینمه روزی صدبار نیشینم عیزرائیلهِ نامه فادم فان درم رایا اَکه اونه جواباَ دینمه گرمه خوابم .... دو خوانه مرا مسافرخانه چی ویریزم چفه عرق می رختخواباَ دینمه دمبدم شیطاناَ لانت کونمه خودایا گم اَکه پس می نازنین احمدگوراباَ دینمه؟ من کی ماشین نارمه موتورچینَه وراگیرم فورانید گشتِ جاده شکار گوراباَ دینمه ج هورام واگردمه شم فتاحی ورجا کَلَرم گمجِ من رفِ جور اربا دوشاباََ دینمه فردایی بپائیسم پا کُرسی جور تلارِه سر دسه دسه بچرا دشتگی گاباَ دینمه بارِجیر چارودارِ پیش کره مهتاب بشوپس ماسوله قاطرانِ دهن اَلاباَ دینمه گردانم می فانوساَ شب قلاکولِ صحرایی اونه کاهو باغ من کاپیش و راباَ دینمه رقایب روزهِ ره شم چارباغ قبرستانی پوشت نان و حلوا تُخس کونم اونه صواباَ دینمه من کی باور نکونم عومر اگه بفا بداشت فومنِ آغوزکله آشِخ توراباَ دینمه وختی شید هوا خوشیِ شهرِبجار حصیرشورا ماسی و مارُخ و مُمتاز و رُباباَ دینمه دمبتو ابرِ مانستان می دیلاَ گریه دره دمبدم می پاجیری روبار آباَ دینمه یانی به ... زاکی هوا دبه می کلّه ئی تا روز؟ فومنِ سه شنبانه آلبالو آباَ دینمه؟ یانی به ... کتل بنم خورشیدی قاوه خانه پیش؟ شیخالی تاوستانِ ورفه دوشاباَ دینمه؟ پاگوشا سونت کونی هفت شب و گازه فورشان آخ ئی واردِه دیهاتِ عروسی داباَ دینمه؟ ئی شکم تا بخورم اَساَ تراَ نواستنه فومنِ حلوا کوچیل می دیله باباَ دینمه؟ طیرانِ خوشکله ناناَ چیلیک زنم درجک پوشت خیابان کلوخ کلوخ دود کباباَ دینمه شیونی من کی شبان شکر خودا گوشنه خوسم پس چی واستی گیلانِ اَچه مَچی خواباَ دینمه؟ --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی خواب آشفته رو به تهران که می خوابم خواب گیلان را می بینم چشمم را می بندم و گرفتاری آن سامان را می بینم همسرم را در شهر غربت خواب می بینم که بمن می گوید آخر روزی خواب مرگت را کنار آتش خواهم دید او می گوید همسایه ما آپارتمان سه طبقه ساخته در عوض در خانه ی مردم من شاهد دروغ تو هستم می گوید کلاهت پشم ندارد و مشتگی ات خنده دار است تنها صدای سُرخوردن کفشِ بخوابت را می بینم او می گوید میدانم چاقوی زنگاربسته ات سرِ سگ را هم نخواهد بُرید تنها سائیدنش را روی سنگها می بینم او می گوید رفتی و درس خواندی و نگفتی چیز بفروشی تا من هم شاهد چاپیدنت در بازار باشم به او می گویم آخر ای زن در خواب هم مرا راحت نمیگذاری؟ دلم بهم می خورد وقتی تو لا کتاب را می بینم می ترسم دیوانه شوم اینطور که شب در خوابم مثل تو آدم کلّه خراب را می بینم همه با شوهر خود گل می گویند و گُل می شنوند من فقط سائیدن (گردوی) ترا می بینم (برای فسنجان) نشسته ای و برای سر قبرم برنج آرد می کنی در خانه ی مرده شوی آسیاب دستی ترا می بینم دلم از غصه مثل آبکشی می شود وقتی که جوراب پای خود را سوراخ سوراخ می بینم در طول روز در حیاط خانه ای و بمن نگاهی نداری بیشتر از تو در کنارم قاب عکست را می بینم یک روز خانه تکانی داری و یک روز شستن کثافت خسته ام از بسکه تلاش ترا می بینم لباس پشمی روستائی من چرکین است و بوی دود می دهد امّا در گلاب پاش تو گلاب مکّه را می بینم من با سیلی صورتم را سرخ نگاه می دارم امّا در عوض تو صفرایت بجوش می آید روزی صدبار می نشینم و برای عزرائیل نامه می نویسم چشم انتظارم چه وقت جوابش بدستم می رسد در خواب گرم هستم که مسافرخانه چی صدایم می کند بر می خیزم رختخوابم غرق در عرق است هردم به شیطان لعنت می فرستم و به خود می گویم پس چه وقت احمدگوراب آبادی نازنینم را خواهم دید؟ من که ماشین ندارم روی برترک موتورچی ها سوار می شوم آنها میرانند در جاده ی گشت آبادی شکارگوراب را می بینم از همان راه برمی گردم ودر آبادی کلرم بمنزل دوستم فتاحی می روم و در داخل ظرف گِلی او روی طاقچه اربادوشاب (شیره میوه جنگلی) را می بینم فرداهم در هال چوبی خانه برصندلی چوبی می ایستم و چرا کردن گاوهای دشت را تماشا می کنم در شبهای مهتابی جلوتر از چارودار ... بخار نفس قاطران ماسوله را نگاه می کنم فانوسم را در شب صحرای آبادی قلعه گُل می گردانم تا در باغ کاهو حلزون و آب دزدک را ببینم در روزی که برای مردگان خیرات خواهند داد به قبرستان چهارباغ (واقع در فومن) خواهم رفت و نان و حلوا قسمت خواهم کرد تا صوابی دیده باشم من که باور نمی کنم اگر عمر وفائی داشت به آبادی (آغورکله ی) فومن نزد آقاشیخ ترا خواهم رفت در روزهای آفتابی وقتی برای شُستن حصیر به شهرِبجار محله ی فومن میروند من معصومه ماهرخ و ممتاز و رباب را خواهم دید دلم چونان ابرگرفته هوای گریه دارد و هر دم زیرپایم رودخانه ایست یعنی می شود هوای کودکی روزی بسرم بزند و من در سه شنبه بازار فومن آب آلبالو ببینم؟ آیا می شود در قهوه خانه خورشیدی بر صندلی بر صندلی کوچک چوبی تابستان برف و دوشابِ(معجون برف و شیره میوه جنگلی) شیخ علی را میل کنم؟ بی آنکه اکنون طمع کرده باشی ... یک شکم سیر از حلوای کُنجدی فومن که باب دل من است بخورم؟ مراسمی چون دعوت از عروس و داماد و شب هفت بچه و مراسم بیرون آمدن دندان بچه و ختنه آه می شود دوباره آداب عروسی روستائیان را ببینم ...؟ در پشت پنجره نان خشک تهران را سق میزنم (می خورم) در حالیکه نظاره گر انبوه دودکباب در خیابانم شیون من که شکرخدا شبها گرسنه می خوابم پس چگونه است که (در تهران) خواب آشفته ی گیلان را می بینم؟

امی ماران

شیون فومنی

گیلکی

اَمی ماران گیلکی دوعا کونید گیلانِ لبظ خودایا صدا کونید خوشانِ جی جاکی دستانِ ذرهَ گیله تجربه مرهَ دوا کونید دوشمنا نفرین و دوستانا دوعا گوشت و ناخوناَ اَجور سیوا کونید دمبتو ابریدی آسمان جیر عروسهِ گریه مرهَ عزا کونید پسرِه ... دُخترِه ... خانه مرداکهِ خوشانِ جانَ ذرهَ فیدا کونید نیشینید پینیک پاره سر تنایی مرداکِ نیم تنه یاَ قبا کونید عینهو بسوخته کوسر آدمان هفت ساله کهنه جورفاَ پا کونید فچمید وقتی کی آب واغوشتنهِ آسمان کمراَ دولا کونید همه تاَ سرده زمستان شبانهِ موشاَ نقل میانی پیچا کونید دیهاتِ کل کچلانَ اوسانید نقلِ من ئی چکِ پادشا کونید وختی که جوان اونه شین جاهیله همساده کورکی یاَ کدخودا کونید آفتابِ زال درون بج بنی وخت فکر مشهد ذکر کربلا کونید غریبهَ وقتی دینید بی کس و پوشت بمیرم یادِ ایمام رضا کونید نیبه هیچّی اوشانهِ ویرجا اویر حقاَ حق گید ناحقا نیگا کونید وختی دیلخور ج سال و زمانه اید هاَچینهِ هیچّی ر کارِها کونید دوکونید ئیشکورِ خوردهَ طبجَه من نانم کو چشم اَمرهَ پا کونید هرّه پیش وختی هوا خوشی کونهِ کیشکاناَ دانه دهید بلا کونید اُردیک وشلختاناَ هولی هولی ئیشمارید ئی تا ئی تا بجا کونید تا اَمی جنگلاَ اَربادار دره غوله چمیایاَ دوشاب پلا کونید اَمی ماران همه روز زندگی مرگاَ رخشن گیریدی فنا کونید دوتا پا دارید دوتام قرضاَ کنید خانه کاروبارا روبرا کونید روزی صدبار میریدی زندهَ بیدی خوشانِ دیناَ اَجور ادا کونید آشنا غورصه بیگانه دردسر خوشاناَ صدجوری مبتلا کونید نیشینید نماز سر روبه خودا شیونم آخر پسر دوعا کونید --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی مادران ما مادرانمان به لهجه ی گیلکی دعا می کنند و خدا را بهمان لهجه صدا می کنند زخمهای دستانش را با تجارب داروی گیاهی دوا می کنند دشمن را نفرین و دوست را دعا اینگونه گوشت را از ناخن جدا می کنند در زیر آسمان ابر دلگرفته اند گریه هایشان عروسی را عزا می کنند بخاطر پسر و دختر و مرد خانه ی خود جان شیرینشان را فدا می کنند بر سر وصله پاره دوزی که تنهائی می نشینند قبای مردخانه را کلاه می کنند همچون آدمهای کوه نشین قحطی دیده جوراب کهنه ی هفت ساله را بپا می کنند بگاهی که برای برداشتن آب از چاه خم می شوند کمر آسمان را می شکنند در تمام شبهای سرد زمستان در قصه موش را گربه می کنند در قصه قدیمی کچلهای روستائی را پادشاه می کنند وقتی جوانشان جهالت می کند آنها دختر همسایه را کدخدا و قاضی می کنند در عرقریزان آفتاب بعدظهر روزدروی برنج فکر مشهد و ذکر کربلا را دارند آنگاه که غریبه ای را تنها و بی کس می یابند بمیرم بیاد امام رضا( ع ) می افتند هیچ چیز در نزد آنها گُم نمی شود حق را حق گفته و در مقابل ناحق نگران هستند وقتی از دست زمانه دلگیرند بخاطر هیچ چیز بهانه می کنند دانه های خورده شده برنج را در طبق چوبی نمیدانم با کدامین چشم پاک می کنند در مواقعی که هوا نمی بارد نزدیک پاشویه با دادن دانه به جوجه ها آنها را بلا می کنند اردک و غازهای محلی را فرا می خوانند و پس از شمردن یکی یکی به لانه می فرستند تا وقتی که در جنگل میوه های جنگلی است با شیره آنها برنج ارزان قیمت را کته می کنند مادران ما در تمام روزهای زندگی خود مرگ را به تمسخر گرفته و فنا میکنند دو پا دارند و دو پای دیگر هم قرض کرده تا کاستی های خانه را جبران کنند روزی صدبار می میرند و زنده می شوند دین خود را اینگونه ادا می کنند یکطرف غصه آشنا و یکجا دردسر بیگانه خود را به صدگونه درد مبتلا می کنند آنگاه که برسر سجاده نماز روی دل بسوی خدا دارند شیون را نیز دعا می کنند

اَجل وختی بایه

شیون فومنی

گیلکی

روباراَ آب بآمو دریا نانسته ببرده عالماَ دونیا نانسته اَجل وختی بآیه پیر شنو باز دیمیره آب من گوزگا نانسته --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی اجل وقتی رسیده باشد ... آب رودخانه بالا آمده بی آنکه دریا بداند و عالم را آب با خود برده بی آنکه دنیا بداند اجل وقتی رسیده باشد شناگرپیر هم در آب غرق خواهد شد بی آنکه بچه قورباغه بداند

اگه روراس بیبی

شیون فومنی

گیلکی

اگه روراس بیبی دونیا تی جایه تیره کیشمیش نخود موشکیل گوشایه تی سر دوشمندِ سایه جیر نیبه سبز بکفته دارِ گول لانتی کولایه --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی اگر صادق باشی... اگر صادق باشی همه ی دنیا از آن توست و حتا کشمش نخود برایت مشکل گشاست هیچگاه سرت در زیر سایه دشمن سبز نمی شود زیرا گُل درخت افتاده قارچ است

تو کی تی دیل بواسته

شیون فومنی

گیلکی

بکاراَ گیر ئیذه تی چشمِ نورا سفیدمایی نیدین کالِه کپوراَ تو کی تی دیل بواسته نان کشتاَ کله آتش نکون چوبی تنوراَ --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی تو که هوس کرده ای روشنائی چشمت را بلا استفاده نگذار ماهی کوچک و بی رنگ را ماهی سفید نبین تو که هوس کرده ای که نان کشتا (نوعی نان محلی)بخوری دیگر در تنور چوبی آتش نیفروز

جهان می جاجیگایه

شیون فومنی

گیلکی

منم کی پادشاه می ور گدایه گلیم پاره می درویشِ قبایه نه کویا عاشقم نه درّهَ پابند جی بی جایی جهان می جاجیگایه --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی جهان مسکن و مأوای من است... منم که پادشاه در مقابلم گداست و لباس درویشی ام گلیم پاره است نه عاشق کوهم نه پابند درّه از بی مأوائی، جهان مسکن و مأوای من است

دروغ کی خاش نییه

شیون فومنی

گیلکی

سلِ گوزگام خوایه کولی بگیره ئی تا خال اسب مو چولی بگیره تونم تانی ج تی سینه وازا ِکون دروغ کی خاش نییه کولی بگیر برگردان فارسی دروغ که استخوان نیست... قورباغه ی مرداب می خواهد ماهی چابک بگیرد وتار موئی از یال اسب پرنده شکار کند تو هم می توانی قصه از خود سر کنی دروغ که استخوان نیست که در گلویت گیر کند

دور آغاجانیبیم

شیون فومنی

گیلکی

دوتا نهال اَصحرا یادگاره ئی تا دئر قد کشه ئی تا بی عاره دور آغاجانیبیم بقول می مار پسر شمشاده دختر توته داره --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی از مطلب دور نشویم... یادگار حیاط منزل ما دوتا نهال است یکی دیر قد می کشد و آن دیگر بی عار است از مطلب دور نشویم بقول مادرم پسر شمشادست و دختر درخت توت (که زود رُشد میکند)

بما نسته درم

شیون فومنی

گیلکی

ئی تا گه: وازکون بلتهَ اوشن تر ئی تا گه: نه بنیش قایم تی جا سر بمانسته درم حیران تی جان گی کو لنگه سر نانم گرده اَمی در؟ --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی مانده ام یکی می گوید از دروازه ی چون به آن طرف پرش کن دیگری می گوید نه سرجایت محکم قرار بگیر بجان تو مانده ام حیران نمیدانم درِ (منزل) ما بروی کدام پاشنه میچرخد

کج کوله داراَ

شیون فومنی

گیلکی

نییه هرگز تی دس تنگ خوداخواست کو گالش آب دوبو شیراَ بزه ماست ویری تی کوله درازکاَ بسابان کج کوله داراَ آتش کونه راست --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی درختی را که بخود پیچیده... هرگز تنگ دستی تو خواسته ی خداوند نیست آخر کدام گالش (روستائی کوه نشین گیلان که صادق است) از شیر آبکی ماست زده است. حرکت کن و وسیله کوچک دروی خود جلا بده زیرا درختی را که بخود پیچیده تنها آتش راست خواهد کرد.

نخور غم

شیون فومنی

گیلکی

هو جور کی خستگی نا رادوارِه زمین خوریم نِهاَ اسب سواره اگه بشکسه نا تی سر نخور غم همیشک سنگ خوری نا مِوه داره --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی غم نخور... همانطوری که برای پیاده خستگی می ماند برای سوارکار نیز امکان زمین خوردن هست غم نخور اگر سری شکسته داری زیرا همیشه درخت پرمیوه سنگسار می شود

او ... تو بمیری

شیون فومنی

گیلکی

حیفه پاره کونه تی ترنه یا چاقو بیمیری انقدر وا بخوره تی سرا چانچو بیمیری می سر کله واسی خُب دَوَدم تفنگ به دس تی چوم سو ببره می چشم و ابرو بیمیری وختی می تفنگ گوره دیپیچسته جنگلان تونو تی دوزد برار بازو به بازو بیمیری نه ... اَجور مردنا وا وطن فروشان بکونید تو واسی سر بنی تی ارباب پهلو بیمیری تو کی موفت موفت ره گردی هی کسم زنده نانی ترا وا فوتورکانِن به کنده زانو بیمیری پرتاپرت شعله مانستن بکونی نفت واسی عینهو دودی اوتاقان چراغ سو بیمیری عین او گیران فروشی کی خودا بنده نییه تیر غیب حواله به پوشت ترازو بیمیری تی لشا وا اِگادن ناخوش احوال دیهاتان سنگین ورف میان بی دوا دارو بیمیری اَی سفر دور دور پابراندانه ده شازده فر نییه اَتو بیمیری تی جان گی او تو بیمیری --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی آن ... تو بمیری حیف است که چاقو شکم گنده ات را پاره کند و بمیری آن قدر باید بر سرت چانچو* بخورد تا بمیری سرو کله خودم را باید خوب ببندم و تفنگ به دست بگیرم تا چشم و ابروی من روشنی چشم تو را بگیرد ازحسودی بمیری وقتی که صدای تفنگ من در جنگل پیچید تو و برادر دزدت بازو به بازوی هم بمیری نه این جور مردن از آن وطن فروشان است تو باید سر بگذاری پیش اربابت بمیری تو که مفت می گردی و هیچ کس را هم زنده نمی دانی ترا باید با فشار کنده زانو کرد تا بمیری مثل شعله که از بی نفتی به پت پت می افتد همچو روشنایی چراغ اتاقهای پر دود بمیری مثل آن که گرانفروشی که خدا را بنده نیست از غیب تیری حواله شود و پشت ترازو بمیری جنازه ات را باید در روستاهای پرت و خراب انداخت تا میان برف سنگین بدون دوا و درمان بمیری این دفعه دیگر دور دور پابرهنه هاست شازده این تو بمیری به جانت قسم آن تو بمیری نیست چانچو= چوب محکم و مقاوم و اندک خمیده ای که بر دوش می گذارند و بر سر آن زنبیل می آویزند و بار می برند.

کافر راسته

شیون فومنی

گیلکی

رو به قبله دوعا درمان چی کونه؟ بتمرگ و بعله قوربان چی کونه؟ کو واسی دکلایه درّه پورابه فیلا چمچه مره آب دان چی کونه؟ آه ناره به ناله سودا بوکونه ویشتایی بمرده دندان چی کونه؟ حلا خو هرچی بتر حرف حیساب نوشت لنگا کوتا دامان چی کونه؟ کبچی لبچِه دینه گِه آق قزنا باخ که خدا مردی اَ سامان چی کونه؟ موشت به پیشانی و دس به سفره یه شکم گوشنه جا ایمان چی کونه؟ یکشی یا صدتا جیگاه توشکه زنه خاش والیس خانه مهمان چی کونه؟ آهویا گِه بدو ... تازی یه گه: بتاز جوجو وَروَر بایه میدان چی کونه؟ خودا خطّم نخانه کار نداری فارِسه تازه به دوران چی کونه؟ بدا می در جِکا آجور دیچینید واکوده کوره ره چشمان چی کونه؟ عزبی بختره پِئره بدا زن خانه سر دامادِ فرمان چی کونه؟ وامرازِه معرکه گیری اَمه رِه سر پیری گاز فورشاَن چی کونه؟ خاک بسر میدانا بی مردی بوکوشت پوشت خیمه می ره افغان چی کونه؟ بی خودی شوئن دره آسمان می داد کافر راسته موسلمان چی کونه؟ --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی راسته ی کافران آدم در حال مرگ را دعا و درمان چه می کند؟ بتمرگ و بله قربان چه می کند؟ کوه باید فرو ریزد تا درّه پر شود فیل را با چمچه آب دادن چه می کند؟ آه ندارد تا با ناله سودا کند برای کسی که از گرسنگی مرده دندان چه می کند؟ حالا به هر چه بدترش حرف حساب برای پای نوشت دامن پُرچین چه می کند؟ چانه در رفته به لب ور آمده می گویدآقارو کدخدا منشی این جا چه می کند؟ مشت به پیشانی و دست به سفره است پیش آدم گرسنه ایمان چه می کند؟ به آهو می گوید بدو به تازی می گوید بتاز آدم مذبذب داخل میدان شود چه می کند؟ کار نداشته باشی خدا را هم بنده نیست تازه به دوران رسیده چه می کند ؟ بگذار پشت دریچه ی من آجر بچینند؟ برای کور شفا یافته چشم چه می کند؟ عزبی بهتر است تا پدر به آدم زن بدهد برای داماد سر خانه فرمان چه می کند؟ معرکه گیری شایسته ما نیست سر پیری دندان درآوردن و جشن به پا کردن چه می کند؟ میدان بیچاره از حضور یک مرد خالی است پشت خیمه داد و فغان برای من چه می کند؟ بی خودی داد من به آسمان می رود در راسته ی کافران مسلمان چه می کند؟

جور نایه هیچ

شیون فومنی

گیلکی

تَمَش دارو هَلاچین؟ جورنایه هیچ شَل اسب و طلازین؟ جورنایه هیچ سیاسوخته مره سورخی نچربه پِسِ سر با عرقچین جورنایه هیچ --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی جور در نمی آید درخت خاردار و تاب بازی با هم جور در نمی آید اسب چلاق و زین طلا باهم جور در نمی آید. با سیه چرده سرخی نمی آید سر کچل با عرقچین جور در نمی آید.

تی مرغه لانه

شیون فومنی

گیلکی

ج دوزد هر چی مانه رمّاله شینه کی خرس ارثیه کفتاله شینه ایسه تا زرد سگ تی خانه برپا تی مرغه لانه در بست شاله شینه --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی لانه ی مرغ تو از دزد هرچه می ماند مال رمّال است ارثیه خرس مال کفتار است؛ سگ زرد تا نگهبان خانه ی توست لانه ی مرغ تو در اختیار شغال است. (در باور مردم سگ زرد برادر شغال می باشد)

بَمَرده ماراَ

شیون فومنی

گیلکی

اَمی سیبیل گوشه باد نوادان هَچین زحمت تره زیاد نوادان اَمی درساَ اَما دِ فوت آبیم بمرده مارا َشیون یاد نوادان برگردان فارسی مادر مرده گوشه ی سبیل ما را باد نده بی خودی به خودت زحمت زیاد نده ما درس خودمان را حسابی آموخته ایم به مادرمُرده شیون یاد نده.

اگه راس گی

شیون فومنی

گیلکی

لساَ شاخاناَ مِوَه چِن دری تو بکفته داراَ مرگاَ دِن دری تو اگه راس گی دکف مردانه میدان دوسته شالاَ راکه زِن دری تو --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی اگر راست می گویی میوه ی شاخه های شُل وتکیده را داری می چینی مرگ درخت افتاده را داری می بینی اگر راست می گویی مردانه داخل میدان شو شغال کت بسته را با ترکه داری می زنی.

گیلان ، اوی گیلان

شیون فومنی

گیلکی

کو ستاره فان درم تی چومانه سویانده ؟ کوزیمینا سربنم عطرتی زانویانده ؟ می پاتان آپیله سوغات می پابراندگی کویتا کوچا دوارم می کوچیکی بویا نده بائید آی دس براران ئیپچه می لبلا بیگیرد هه چینه ی کول ده بدا می شانه ، چانچویانده ولانید جغدازنم پسکلا پوشان بموجم بدامی خونا بجار ، آنقده زالویانده کوی دانه آینه ر می دیل سفره واکونم خورا زرخا نکونه توشکه خو ابرویانده می چومان تیرپیری شه خورشید سورما چی وابو بدا دونیا واویلان می چشم کم سویانده گیلان – اوی گیلان ! می دردا نتانه چاره کودن اگه دس نخسه حکیم تی گیله دارویا نده شعر توم بجارا واش پوراکونه تاچکره اگه قوت تی پلا «شیون»بازو یانده --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی گیلان، آهای گیلان! به کدام ستاره نظر اندازم که برق چشمان ترا نداشته باشد ؟ سر بر دامن کدامین زمین بگذارم که عطر زانوی تو از آن برنخیزد . ؟ آبله کف پایم سوغات ایام پا برهنگی من است . از کدامین کوچه بگذرم که بوی کودکیم را ندهد؟ بیایید ای دوستان دوران همبازی من ! کمی هم ناز مرا بکشید ، نگذارید شانه ام به چانچو کولی رایگان بدهد! نگذارید من غمگنانه ، پس پشت خاطرها پرسه بزنم نگذارید خونم را شالیزار به زالو بخوراند . برای کدامین آینه ، سفره دلم را بگشایم که شادی را از او نگیرم و گره بر ابروانش نیندازم ؟ چشمانم سیاهی می رود پس سرمه خورشید چه شده است ؟ نگذارید دنیا برای چشمان کم سوی من پشت چشم نازک کند . گیلان، آهای گیلان ! دردم را نمی تواند چاره بکند حکیمی که از داروهای محلی تو دست نویس نسخه نداشته باشد . علفهای هرز تا بالای قوزک پای شالیزار جوان شعر خواهد رسید اگر برنج تو به بازوی شیون توانایی ندهد . *چانچو = چوبی که بر دوش می گذارند و دوزنبیل از دو سر آن می آویزند تا باری را به سامان برسانند

دونیا راشه مانه

شیون فومنی

گیلکی

دونیا راشه مانه آدم رادوار هیچکی پاسختا نکود اروزیگار بآمو هرکس بشو خوخانه بنا حاج حاجی ببوسته خولانه بنا خوچوما گرده کوده آلوچه ر بشو ، اما بنا باغا کوچه ر دوسه روزی هی ویرشته هی بکفت خاکابوسته بادامرا راد کفت بشونه نام بنا نه م کی نیشانه اوجیگائی کی عرب نی بیگانه هیچکی ر دیل نوسوجانه روزیگار تراقوربان ، تی هوا کارا بدار عمر امی شین یخه دونیا آفتاب ذره ذره کرا بوستاندره آب --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی دنیا چون راهگذر است دنیا چون راهگذر است و آدمی رهگذرش ، هیچکس در این روزگار پاسخت نکرده است هر کس که به دنیا آمد خانه اش را گذاشت و رفت همانند پرستویی که لانه اش را گذاشته باشد برای گوجه درختی چشمانش خیره بود اما رفت و باغ را برای کوچه گذاشت . دوسه روزی افتان و خیزان زندگی کرد و آخرخاک شد و به همراه باد راهی شد . رفت و نه نامی نه نشانی از خود گذاشت ، رفت به جائی که عرب نی بیندازد روزگار برای هیچکسی دل نسوزانده است قربانت گردم هوای خودت را داشته باش عمر مانند یخ است و دنیا آفتاب ، یخی که ذره ذره در حال آب شدن است

اوروزان

شیون فومنی

گیلکی

اوروزان کی بدوخوبا نانستیم سه شاخه بادبانا نخ دوستیم زه ئیم می خط بزه مشقانا پاکون خوداجا شنبه صوب می مرگا خواستیم --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی آن روزها آن روزها ... که بد را از خوب تمیز نمی دادم و به به بادباک سه شاخه ای خود نخ می بستم تکالیف باطل و خط خورده مدرسه ام را پاک می کردم و صبح های هر شنبه مرگم را از خدا می خواستم ...

زن

شیون فومنی

گیلکی

شل ا بوسته رز ا وا خال دوستن سر پور دردا وا دسمال دوستن اگه چی زن بلای جان اما اوتاق بی زن وا مال دوستن --------------------------------------------------------------------------------------------------- برگردان فارسی زن شاخه کج شده درخت مو را باید به داربست تکیه داد به سری که درد می کند باید دستمال بست اگرچه زن بلای جان می باشد اما خانه ای را که زن در آن نباشد باید تبدیل به طویله نمود

سرشک

کارو

شکست سکوت

پرسیدم از سرشک، که "سرچشمه‌"ات کجاست؟ نالید و گفت: "سر" ز کجا "چشمه" از کجاست؟ لبخند لب ندیدهٔ قلبم که پیش عشق هر وقت دم ز خنده زدم، گفت: نابجاست

آهنگی در سکوت

کارو

شکست سکوت

بپیچ ای تازیانه! خرد کن، بشکن ستون استخوانم را به تاریکی تبه کن، سایهٔ ظلمت بسوزان میله‌های آتش بیداد این دوران پر محنت فروغ شب فروز دیدگانم را لگدمال ستم کن، خوار کن، نابود کن در تیره چال مرگ دهشت‌زا امید ناله سوز نغمه خوانم را به تیر آشیان سوز اجانب تار کن، پاشیده کن از هم پریشان کن، بسوزان، در به در کن آشیانم را به خون آغشته کن، سرگشته کن در بیکران این شب تاریک وحشت‌زا ستم‌کش روح آسیمه، سر افسرده جانم را به دریای فلاکت غرق کن، آواره کن، دیوانهٔ وحشی ز ساحل دور و سرگردان و تنها کشتی امواج کوب آرزوی بیکرانم را با وجود این همه زجر و شقاوت‌های بنیان کن که می‌سوزاند این‌سان استخوان‌های من و هم میهنانم را طنین افکن سرود فتح بی چون و چرای کار را سر می‌دهم پیگیر و بی پروا! و در فردای انسانی بر اوج قدرت انسان زحمت‌کش به دست پینه بسته، می فرازم پرچم پرافتخار آرمانم را

سوز و ساز

کارو

شکست سکوت

یک بحر سرشک بودم و عمری سوز افسرده و پیر می‌شدم روز به روز با خیل گرسنگان چو همرزم شدم سوزم همه ساز گشت و شامم همه روز

هذیان یک مسلول

کارو

شکست سکوت

همره باد از نشیب و از فراز کوهساران از سکوت شاخه‌های سرفراز بیشه زاران از خروش نغمه سوز و ناله ساز آبشاران از زمین، از آسمان، از ابر و مه، از باد و باران از مزار بی‌کسی گمگشته در موج مزاران می‌خراشد قلب صاحب مرده‌ای را سوز سازی ساز نه، دردی، فغانی، ناله‌ای، ‌اشک نیازی مرغ حیران گشته‌ای در دامن شب می‌زند پر می‌زند پر بر در و دیوار ظلمت می‌زند سر ناله می‌پیچد به دامان سکوت مرگ گستر این منم! فرزند مسلول تو... مادر، باز کن در باز کن در باز کن... تا بینمت یک بار دیگر چرخ گردون ز آسمان کوبیده این سان بر زمینم آسمان قبر هزاران ناله، کنده بر جبینم تار غم گسترده پرده روی چشم نازنینم خون شده از بس که مالیدم به دیده آستینم کو به کو پیچیده دنبال تو فریاد حزینم اشک من در وادی آوارگان، ‌آواره گشته درد جان‌سوز مرا بیچارگی‌ها چاره گشته سینه‌ام از دست این تک سرفه‌ها صد پاره گشته بر سر شوریده جز مهر تو سودایی ندارم غیر آغوش تو دیگر در جهان جایی ندارم باز کن! مادر، ببین از بادهٔ خون مستم آخر خشک شد، یخ بست، بر دامان حلقه دستم آخر آخر ای مادر، زمانی من جوانی شاد بودم سر به سر دنیا اگر غم بود، من فریاد بودم هر چه دل می‌خواست، در انجام آن آزاد بودم صید من بودند مه رویان و من صیاد بودم بهر صدها دختر شیرین صفت، فرهاد بودم درد سینه آتشم زد، اشک تر شد پیکر من لاله گون شد سر به سر، از خون سینه بستر من خاک گور زندگی شد،‌ در به در خاکستر من پاره شد در چنگ سرفه پرده در پرده گلویم وه! چه دانی سل چه ها کرده است با من؟ من چه گویم هم نفس با مرگم و دنیا مرا از یاد برده ناله‌ای هستم کنون در چنگ یک فریاد مرده این زمان دیگر برای هر کسی مردی عجیبم از آستان دوستان مطرود و در هر جا غریبم غیر طعن و لعن مردم نیست ای مادر نصیبم زیورم، پشت خمیده، گونه‌های گود، زیبم نالهٔ محزون حبیبم، لخته‌های خون طبیبم کشته شد، تاریک شد، نابود شد، روز جوانم ناله شد،‌افسوس شد، فریاد ماتم سوز جانم داستان‌ها دارد از بیداد سل سوز نهانم خواهی ار جویا شوی از این دل غمدیده ی من بین چه سان خون می‌چکد از دامنش بر دیدهٔ من وه! زبانم لال، این خون دل افسرده حالم گر که شیر توست، مادر... بی گناهم، کن حلالم آسمان! ای آسمان... مشکن چنین بال و پرم را بال و پر دیگر چرا؟ ویران که کردی پیکرم را بس که بر سنگ مزار عمر کوبیدی سرم را باری امشب فرصتی ده تا ببینم مادرم را سر به بالینش نهم، گویم کلام آخرم را گویمش مادر چه سنگین بود این باری که بردم خون چرا قی می‌کنم، مادر؟ مگر خون که خوردم سرفه‌ها، تک سرفه‌ها! قلبم تبه شد، مرد. مُردم بس کنین آخر، خدا را! جان من بر لب رسیده آفتاب عمر رفته... روز رفته، شب رسیده زیر آن سنگ سیه گسترده مادر، رختخوابم سرفه‌ها محض خدا خاموش، می‌خواهم بخوابم عشق‌ها! ای خاطرات...ای آرزوهای جوانی! اشک‌ها، فریادها، ای نغمه‌های زندگانی سوزها... افسانه‌ها... ای ناله‌های آسمانی دستتان را می فشارم با دو دست استخوانی آخر... امشب رهسپارم، سوی خواب جاودانی هر چه کردم یا نکردم، هر چه بودم در گذشته گرچه پود از تار دل، ‌تار دل از پودم گسسته عذر می‌خواهم کنون و با تنی در هم شکسته می‌خزم با سینه تا دامان یارم را بگیرم آرزو دارم که زیر پای دلدارم بمیرم تالیاس عقد خود پیچید به دور پیکر من تا نبیند بی کفن،‌ فرزند خود را مادر من پرسه می‌زد سر گران بر دیدگان تار،‌خوابش تا سحر نالید و خون قی کرد، توی رختخوابش تشنه لب فریاد زد، شاید کسی گوید جوابش قایقی از استخوان،‌ خون دل شوریده آبش ساحل مرگ سیه، منزلگه عهد شبابش بسترش دریای خونی، خفته موج و ته نشسته دست‌هایش چون دو پاروی مج و در هم شکسته پیکر خونین او چون زورقی پارو شکسته می‌خورد پارو به آب و می‌رود قایق به ساحل تا رساند لاشهٔ مسلول بی کس را به منزل آخرین فریاد او از دامن دل می‌کشد پر این منم، فرزند مسلول تو، مادر، ‌باز کن در باز کن، از پا فتادم... آخ... مادر م... ا...د...ر

گل سرخ و گل زرد

کارو

شکست سکوت

گل سرخی به او دادم، گل زردی به من داد برای یک لحظه ی ناتمام، قلبم از تپش افتاد با تعجب پرسیدم: مگر از من متنفری؟ گفت: نه باور کن،نه! ولی چون تو را واقعا دوست دارم نمی‌خواهم پس از آنکه کام از من گرفتی، برای پیدا کردن گل زرد زحمتی به خود هموار کنی

توفان زندگی

کارو

شکست سکوت

هشت سال پیش از این بود که از اعماق تیرگی از تیرگی اعماق و نظامی که می‌رفت تا بخوابد خاموش، و بمیرد آرام ناله‌ها برخاست از اعماق تیرگی آنجا که خون انسان‌ها، پشتوانهٔ طلاست وز جمجمهٔ سر آنها مناره‌ها برپاست ناله‌ها برخاست مطلب ساده بود سرمایه،‌ خون می‌خواست مپرسید چرا، گوش کنید مردم علتش این بود... علتش این است و این نه تنها مربوط به هند و چین است بلکه از خانه‌های بی نام، تا سفره‌های بی شام از شکستگی سر چوبهٔ دار خون آلود، تا کنج زندان از دیروز مرده، ‌تا امروز خونین تا فردای خندان از آسیای رمیده، تا آفریقای اسیر حلقه به حلقه، شعله به شعله، قطعه به قطعه زنجیر به زنجیر بر پا می‌شود توفان زندگی توفان زندگی، کینه ور و خشمگین بر پا می‌شود پاره می‌کند، زنجیر بندگی تا انسان ستمکش، بشکند بشکافد از هم، سینهٔ تابوت خراب کند یکسره، دنیای کهن را، بر سر قبرستان قبرستان فقر، قبرستان پول و بندگی استعمار، بیش از این دیگر نکند قبول! نکند قبول می‌لرزد آسمان... می‌ترسد آسمان و زمان... زمان و قلب زمان و تپش قلب خون آلودهٔ زمان، تند تر می‌شود، تند تر دم به دم و روز آزادی انسان ستمکش نزدیکتر می‌شود قدم به قدم

بر سنگ مزار

کارو

شکست سکوت

الا، ای رهگذر! منگر چنین بیگانه بر گورم چه می‌خواهی؟ چه می‌جویی، در این کاشانهٔ عورم؟ چه سان گویم؟ چه سان گریم؟ حدیث قلب رنجورم؟ از این خوابیدن در زیر سنگ و خاک و خون خوردن نمی‌دانی! چه می‌دانی، که آخر چیست منظورم تن من لاشهٔ فقر است و من زندانی زورم کجا می‌خواستم مردن!؟ حقیقت کرد مجبورم چه شب‌ها تا سحر عریان، به سوز فقر لرزیدم چه ساعت‌ها که سرگردان، به ساز مرگ رقصیدم از این دوران آفت زا، چه آفت‌ها که من دیدم سکوت زجر بود و مرگ بود و ماتم و زندان هر آن باری که من از شاخسار زندگی چیدم فتادم در شب ظلمت، به قعر خاک، پوسیدم ز بس که با لب محنت،‌ زمین فقر بوسیدم کنون کز خاک غم پر گشته این صد پاره دامانم چه می‌پرسی که چون مردم؟ چه سان پاشیده شد جانم؟ چرا بیهوده این افسانه‌های کهنه بر خوانم؟ ببین پایان کارم را و بستان دادم از دهرم که خون دیده، آبم کرد و خاک مرده‌ها، نانم همان دهری که بایستی به سندان کوفت دندانم به جرم اینکه انسان بودم و می‌گفتم: انسانم ستم خونم بنوشید و بکوبیدم به بد مستی وجودم حرف بیجایی شد اندر مکتب هستی شکست و خرد شد، افسانه شد، روز به صد پستی کنون... ای رهگذر! در قلب این سرمای سر گردان به جای گریه: بر قبرم، بکش با خون دل دستی که تنها قسمتش زنجیر بود، از عالم هستی نه غمخواری، نه دلداری، نه کس بودم در این دنیا در عمق سینهٔ زحمت، نفس بودم در این دنیا همه بازیچهٔ پول و هوس بودم در این دنیا پر و پا بسته مرغی در قفس بودم در این دنیا به شب‌های سکوت کاروان تیره بختی‌ها سرا پا نغمهٔ عصیان، جرس بودم در این دنیا به فرمان حقیقت رفتم اندر قبر، با شادی که تا بیرون کشم از قعر ظلمت نعش آزادی

ناز

کارو

شکست سکوت

گفتم که ای غزال! چرا ناز می‌کنی؟ هر دم نوای مختلفی ساز می‌کنی؟ گفتا: به درب خانه‌ات ار کس نکوفت مشت روی سکوت محض تو در باز می‌کنی؟

اشک عجز: قاتل عشق

کارو

شکست سکوت

آمد، به طعنه کرد سلامی و گفت: مُرد گفتم: که؟ گفت: آنکه دلت را به من سپرد وآنگه گشود سینه و دیدم که اشک عجز تابوت عشق من، به کف نور می‌سپرد

شکوهی ناتمام

کارو

شکست سکوت

ای آسمان! باور مکن، کاین پیکر محزون منم من نیستم! من نیستم! رفت عمر من، از دست من این عمر مست و پست من یک عمر با بخت بدش بگریستم، بگریستم لیک عمری پای اندر گلم باری نپرسید از دلم من چیستم؟ من کیستم؟

زبان سکوت

کارو

شکست سکوت

یک ساعت تمام، بدون آنکه یک کلام حرف بزنم به رویش نگاه کردم فریاد کشید: آخر خفه شدم! چرا حرف نمی‌زنی؟ گفتم: نشنیدی؟.... برو...

پریشانی

کارو

شکست سکوت

از بس کف دست بر جبین کوبیدم تا بگذرد از سرم، پریشانی من نقش کف دست! محو شد، ریخت به هم شد چین و شکن، به روی پیشانی من

شیشه و سنگ

کارو

شکست سکوت

او مظهر عشق بود و من مظهر ننگ وقتی که فشردمش به آغوشم تنگ لرزید دلش، شکست و نالید که: آخ... ای شیشه چه می‌کنی تو در بستر سنگ؟

آثار شب زفاف

کارو

شکست سکوت

من زادهٔ شهوت شبی چرکینم در مذهب عشق، کافری بی دینم آثار شب زفاف کامی است پلید خونی که فسرده در دل خونینم

نام شب

کارو

شکست سکوت

من اشک سکوت مرده در فریادم دادی سر و پا شکسته در بیدادم این‌ها همه هیچ... ای خدای شب عشق نام شب عشق را که برد از یادم؟

باران

کارو

شکست سکوت

ببار ای نم نم باران زمین خشک را تر کن سرود زندگی سر کن دلم تنگه... دلم تنگه بخواب، ای دختر نازم به روی سینهٔ بازم که همچون سینهٔ سازم همه‌اش سنگه... همه‌اش سنگه نشسته برف بر مویم شکسته صفحهٔ رویم خدایا! با چه کس گویم که سر تا پای این دنیا همه‌اش ننگه... همه‌اش رنگه

آرامگاه عشق

کارو

شکست سکوت

شب سیاه، همانسان که مرگ هست قلب امید در به در و مات من شکست سر گشته و برهنه و بی خانمان، چو باد آن شب،‌ رمید قلب من، از سینه و فتاد زار و علیل و کور بر روی قطعه سنگ سپیدی که آن طرف در بیکران دور افتاده بود،‌ ساکت و خاموش، روی گور گوری کج و عبوس و تک افتاده و نزار در سایهٔ سکوت رزی، پیر و سوگوار بی تاب و ناتوان و پریشان و بی قرار بر سر زدم، گریستم، از دست روزگار گفتم که‌ای تو را به خدا،‌ سایبان پیر با من بگو، بگو که خفته در این گور مرگبار؟ کز درد تلخ مرگ وی، این قلب اشکبار خود را در این شب تنها و تار کشت؟ پیر خمیده پشت جانم به لب رسید، بگو قبر کیست این؟ یک قطره خون چکید، به دامانم از درخت چون جرعه‌ای شراب غم، از دیدگان مست فریاد بر کشید: که‌ای مرد تیره بخت بر سنگ سخت گور نوشته است، هر چه هست بر سنگ سخت گور از بیکران دور با جوهر سرشک دستی نوشته بود: "آرامگاه عشق"

برای مردن

کارو

شکست سکوت

تا روح بشر به چنگ زر، زندانی ست شاگردی مرگ پیشه‌ای انسانی است جان از ته دل،‌ طالب مرگ است... دریغ در هیچ کجا ‌برای مردن جا نیست؟

گفتگو

کارو

شکست سکوت

گفتم: ‌ای پیر جهاندیده بگو از چه تا گشته، بدین سان کمرت مادرت زاد، به این صورت زشت؟ یا که ارثی ست تو را از پدرت؟ ناله سر داد: که فرزند مپرس سرگذشت من افسانه ست آسمان داند و دستم،‌که چه سان کمرم تا شد و تا خورده شکست هر چه بد دیدم از این نظم خراب همه از دیدهٔ قسمت دیدم فقر و بدبختی خود،‌ در همه حال با ترازوی فلک سنجیدم تن من یخ زده در قبر سکوت دلم آتش زده از سوزش تب همه شب تا به سحر لخت و ملول آسمان بود و من و دست طلب عاقبت در خم یک عمر تباه واقعیات، به من لج کردند تا ره چاره بجویم ز زمین کمرم را به زمین کج کردند

حدود جوانی

کارو

شکست سکوت

از شمال محدود است، به آینده‌ای که نیست به اضافهٔ غم پیری و سایهٔ مخوف ممات از جنوب به گذشتهٔ پوچی پر از خاطرات تلخ گاهی اوقات شیرین مشرق، طلوع آفتاب عشق، صلح با مرگ شروع جنگ حیات مغرب، فرسنگ‌ها از حیات دور، آغوش تنگ گور غروب عشق دیرین این چه حدودی ست! آیا شنیده‌ای و میدانی؟ حدود دنیای متزلزلی است موسوم به: جوانی

افسانه ی من

کارو

شکست سکوت

گفتم که بیا کنون که من مستم، مست ای دختر شوریده دلِ مست پرست گفتا که تو باده خوردی و مست شدی من مست باده می‌خواهم، پست یک شاخهٔ خشک، زار و غمناک شکست آهسته فرو فتاد و بر خاک نشست آن شاخهٔ خشک، عشق من بود که مرد وان خاک، دلم... که طرفی از عشق نبست جز مسخره نیست، عشق تا بوده و هست با مسخرگی، جهانی انداخته دست ای کاش که در دل طبیعت می‌مرد این طفل حرامزاده، از روز الست صد بار شدم عاشق و مردم صد بار تابوت خودم به گور بردم صد بار من غره از اینکه صد نفر گول زدم دل غافل از آنکه‌گول خوردم صد بار افسوس که گشت زیر و رو خانهٔ من مرگ آمد و پر گشود در لانهٔ من من مردم و زنده هست افسانهٔ عشق تا زنده نگاه دارد افسانهٔ من افسانهٔ من تو بودی ای افسانه جان از کف من ربودی، ای افسانه صد بار شکار رفتم دل خونین نشناختمت چه هستی ای افسانه

هست و نیست

کارو

شکست سکوت

از بادهٔ نیست سر خوشم، سرخوش و مست بیزارم و دلشکسته، ‌از هر چه که هست من هست به نیست دادم، افسوس که نیست در حسرت هست پشت من پاک شکست

سکوت

کارو

شکست سکوت

گفتم که سکوت...! از چه رو لالی و کور؟ فریاد بکش،‌که زندگی رفت به گور گفتا که خموش! تا که زندانی زور بهتر شنود، ندای تاریخ ز دور بستم ز سخن لب و فرا دادم گوش دیدم که ز بیکران،‌ دردی خاموش فریاد زمان،‌ رمیده در قلب سروش کای ژنده بتن،‌ مردن کاشانه به دوش بس بود هر آنچه زور بی مسلک پست در دامن این تیره شب مرده پرست با فقر سیاه... طفل سرمایهٔ مست قلب نفس بی کستان، کشت... شکست دل زنده کنید تا بمیرد ناکام این نظم سیاه و فقر در ظلمت شام بر سر نکشد، خزیده از بام به بام خون دل پابرهنگان، جام به جام نابود کنید، یاس را در دل خویش کاین ظلمت دردگستر، زار پریش محکوم به مرگ جاودانی است... بلی شب خاک به سر زند، چو روز آید پیش

سرشک بخت

کارو

شکست سکوت

دردا که سرشک بخت شوریدهٔ من چون حسرت عشق، مرده بر دیدهٔ من اشکم همه من! اشک تو چون پاک کنم ای بخت ز قعر قبر دزدیدهٔ من

شراب آب

کارو

شکست سکوت

گفتم: که چیست فرق میان شراب و آب؟ کاین یک کند خنک دل و آن یک کند کباب گفتا: که آب خندهٔ عشق است در سرشک لیکن شراب نقش سرشک است در سراب

درد

کارو

شکست سکوت

من اگر دیوانه ام با زندگی بیگانه‌ام مستم اگر یا گیج و سرگردان و مدهوشم اگر بی صاحب و بی چیز و ناراحت خراب اندر خراب و خانه بر دوشم اگر فریاد منطق هیچ تأثیری ندارد در دل تاریک و گنگ و لال و صاحب مردهٔ گوشم به مرگ مادرم: مُردم شما ای مردم عادی که من احساس انسانی خود را بر سرشک سادهٔ رنج فلاکت بارتان بی شبهه مدیونم میان موج وحشتناکی از بیداد این دنیا در اعماق دل آغشته با خونم هزار درد دارم درد دارم

نه... من دیگر نمی‌خندم

کارو

شکست سکوت

نه من دیگر به روی ناکسان هرگز نمی‌خندم دگر پیمان عشق جاودانی با شما معروفه های پست هر جایی نمی‌بندم شما کاینسان در این پهنای محنت گستر ظلمت ز قلب آسمان جهل و نادانی به دریا و به صحرای امید و عشق بی پایان این ملت گرد ذلت و فقر و پریشانی و موهومات می‌بارید شما،‌کاندر چمنزار بدون آب این دوران توفانی به فرمان خدایان طلا،‌ تخم فساد و یأس می‌کارید؟ شما، رقاصه‌های بی سر و بی پا که با ساز هوس پرداز و افسون ساز بیگانه چنین سرمست و بی قید و سراپا زیور و نعمت به بام کلبهٔ فقر و به روی لاشهٔ صد پارهٔ زحمت سحر تا شام می‌رقصید قسم بر آتش عصیان ایمانی که سوزانده است تخم یأس را در عمق قلب آرزومندم که من هرگز، به روی چون شما معروفه های پست هر جایی نمی‌خندم پای می‌کوبید و می‌رقصید لیکن من... به چشم خویش می‌بینم که می‌لرزید می‌بینم که می‌لرزید و می‌ترسید از فریاد ظلمت کوب و بیداد افکن مردم که در عمق سکوت این شب پر اضطراب و ساکت و فانی خبرها دارد از فردای شورانگیز انسانی و من... هر چند مثل سایر رزمندگان راه آزادی کنون خاموش،‌ در بندم ولی هرگز به روی چون شما غارتگران فکر انسانی نمی‌خندم

خدا

کارو

شکست سکوت

یک روز که مرده بودم اندر خود زیست گفتم به خدا، که این خدا، در خود کیست؟ گفتا که در آن خودی که سرمایهٔ هست در سنگر عشق، جوید اندر خود نیست

احتیاج

کارو

شکست سکوت

گفتم: بگو به من، ای فاحشه! که داد به باد؟ شرافت و غرور تو را؟ ناله از دلش سر داد کای احتیاج، زادهٔ زر، مادر فساد لعنت به روح مادر معروفهٔ تو باد

غریب

کارو

شکست سکوت

هنگام پاییز زیر یک درخت مُردم برگ‌هایش مرا پوشاند و هزاران قلب یک درخت گورستان قلب من شد

آتش شهوت

کارو

دیگر اشعار

تو ای مادر اگر شوخ چشمی‌ها نمی‌کردی تو هم ای آتش شهوت شرر بر پا نمی‌کردی کنون من هم به دنیا بی نشان بودم پدر آن شب جنایت کرده‌ای شاید نمی‌دانی به دنیایم هدایت کرده‌ای شاید نمی‌دانی از این بایت خیانت کرده‌ای شاید نمی‌دانی

خداوندا

کارو

دیگر اشعار

خداوندا! اگر روزی بشر گردی ز حال بندگانت با خبر گردی پشیمان می‌شدی از قصه خلقت از اینجا از آنجا بودنت! خداوندا! اگر روزی ز عرش خود به زیر آیی لباس فقر به تن داری برای لقمهٔ نانی غرورت را به زیر پای نامردان فرو ریزی زمین و آسمان را کفر می‌گویی، نمی‌گویی؟ خداوندا! اگر با مردم آمیزی شتابان در پی روزی ز پیشانی عرق ریزی شب آزرده و دل خسته تهی دست و زبان بسته به سوی خانه باز آیی زمین و آسمان را کفر می‌گویی، نمی‌گویی؟ خداوندا! اگر در ظهر گرماگیر تابستان تن خود را به زیر سایهٔ دیواری بسپاری لبت را بر کاسهٔ مسی قیر اندود بگذاری و قدری آن طرف تر کاخ‌های مرمرین بینی و اعصابت برای سکه‌ای این سو و آن سو در روان باشد و شاید هر رهگذر هم از درونت با خبر باشد زمین و آسمان را کفر می‌گویی، نمی‌گویی؟ خدایا! خالقا! بس کن جنایت را تو ظلمت را! تو خود سلطان تبعیضی تو خود یک فتنه انگیزی اگر در روز خلقت مست نمی‌کردی یکی را همچون من بدبخت یکی را بی دلیل آقا نمی‌کردی جهانی را چنین غوغا نمی‌کردی دگر فریادها در سینهٔ تنگم نمی‌گنجد دگر آهم نمی‌گیرد دگر این سازها شادم نمی‌سازد دگر از فرط می‌نوشی می هم مستی نمی‌بخشد دگر در جام چشمم باده شادی نمی‌رقصد نه دست گرم نجوایی به گوشم پنجه می ساید نه سنگ سینهٔ غم چنگ صدها ناله می کوبد اگر فریادهایی از دل دیوانه برخیزد برای نامرادی های دل باشد خدایا! گنبد صیاد یعنی چه ؟ فروزان اختران ثابت سیار یعنی چه ؟ اگر عدل است این پس ظلم ناهنجار یعنی چه؟ به حدی درد تنهایی دلم را رنج می‌دارد که با آوای دل خواهم کشم فریاد و برگویم خدایی که فغان آتشینم در دل سرد او بی اثر باشد خدا نیست! شما ای مولیانی که می‌گویید خدا هست و برای او صفت‌های توانا هم روا دارید! بگویید تا بفهمم چرا اشک مرا هرگز نمی‌بیند؟ چرا بر نالهٔ پر خواهشم پاسخ نمی‌گوید؟ چرا او این چنین کور و کر و لال است؟ و یا شاید درون بارگاه خویش کسی لب بر لبانش مست تنهایی و یا شاید دگر پر گشته است آن طاقت و صبرش کنون از دست داده آن صفت‌ها را چرا در پرده می‌گویم خدا هرگز نمی‌باشد من امشب ناله نی را خدا دانم من امشب ساغر می را خدا دانم خدای من دگر تریاک و گرس و بنگ می‌باشد خدای من شراب خون رنگ می‌باشد مرا پستان گرم لاله رخساران خدا باشد خدا هیچ است خدا پوچ است خدا جسمی است بی معنی خدا یک لفظ شیرین است خدا رویایی رنگین است شب است و ماه می‌رقصد ستاره نقره می‌پاشد و گنجشک از لبان شهوت آلودهٔ زنبق بوسه می‌گیرد من اما سرد و خاموشم! من اما در سکوت خلوتت آهسته می‌گریم اگر حق است زدم زیر خدایی! عجب بی پرده امشب من سخن گفتم خداوندا! اگر در نعشه ی افیون از من مست گناهی سر زد ببخشیدم ولی نه! چرا من رو سیه باشم؟ چرا قلادهٔ تهمت مرا در گردن آویزد؟ خداوندا! تو در قرآن جاویدت هزاران وعده‌ها دادی تو می‌گفتی که نامردان بهشتت را نمی‌بینند ولی من با دو چشم خویشتن دیدم که نامردان به از مردان ز خون پاک مردانت هزاران کاخ‌ها ساختند خداوندا! بیا بنگر بهشت کاخ نامردان را خدایا! خالقا! بس کن جنایت را بس کن تو ظلمت را تو خود گفتی اگر اهرمن شهوت بر انسان حکم فرماید تو او را با صلیب عصیانت مصلوب خواهی کرد ولی من با دو چشم خویشتن دیدم پدر با نورسته خویش گرم می‌گیرد برادر شبانگاهان مستانه از آغوش خواهر کام می‌گیرد نگاه شهوت انگیز پسر دزدانه بر اندام مادر می‌لرزد قدم‌ها در بستر فحشا می‌لغزد پس... قولت! اگر مردانگی این است به نامردی نامردان قسم نامرد نامردم اگر دستی به قرآنت بیالایم!

شب و ماه

کارو

دیگر اشعار

شب است و ماه می‌رقصد ستاره نقره می پاشد نسیم پونه و عطر شقایق‌ها ز لب‌های هوس آلود زنبق‌های وحشی بوسه می‌چیند و من تنهای تنهایم در این تاریکی شب خدایم آه خدایم صدایت می‌زنم، بشنو صدایم از زبان کارو فریادت دهم٬ اگر هستی برس به دادم! خداوندا! اگر روزی از عرشت به زیر آیی و لباس فقر بپوشی و برای لقمه نانی غرورت را به پای نامردان بشکنی زمین و آسمانت را کفر میگویی٬ نمی‌گویی؟ خداوندا اگر در روز گرماگیر تابستانی تن خسته خویش را بر سایه دیواری به خاک بسپاری اندکی آن طرف‌تر کاخ‌های مرمرین بینی زمین و آسمانت را کفر می‌گویی٬ نمی‌گویی؟! خداوندا اگر با مردم آمیزی شتابان در پی روزی ز پیشانی عرق ریزی شب آزرده و دل خسته تهی دست و زبان بسته به سوی خانه باز آیی زمین و آسمانت را کفر می‌گویی٬ نمی‌گویی؟! خدایا! خالقا! بس کن جنایت را بس کن تو ظلمت را تو در قرآن جاویدت هزاران وعده دادی تو خود گفتی که نا مردمان بهشت را نمی‌بینند ولی من با دو چشم خویشتن دیدم که نا مردمان ز خون پاک مردانت هزاران کاخ می‌سازند خدایا! خالقا! بس کن جنایت را بس کن تو ظلمت را تو خود گفتی اگر اهرمن شهوت بر انسان حکم فرماید تو او را با صلیب عصیانت مصلوب خواهی کرد ولی من با دو چشم خویشتن دیدم پدر با نورسته خویش گرم می‌گیرد برادر شبانگاهان مستانه از آغوش خواهر کام می‌گیرد نگاه شهوت انگیز پسر دزدانه بر اندام مادر می‌لرزد قدم‌ها در بستر فحشا می‌لغزد خدایا! خالقا! بس کن جنایت را بس کن تو ظلمت را تو خود سلطان تبعیضی تو خود فتنه انگیزی اگر در روز خلقت مست نمی‌کردی یکی را همچون من بدبخت یکی را بی دلیل آقا نمی‌کردی جهانی را این‌چنین غوغا نمی‌کردی هرگز این سازها شادم نمی‌سازد دگر آهم نمی‌گیرد دگر بنگ باده و تریاک آرام نمی‌سازد شب است و ماه می‌رقصد ستاره نقره می‌پاشد من اما در سکوت خلوتت آهسته می‌گریم اگر حق است زدم زیر خدایی....!!! خدایا! خالقا! بس کن جنایت را بس کن تو ظلمت را خداوندا تو می‌گفتی زنا زشت است و من دانم که عیسی زاده طبع زنا زاد خداوندی ست خدایا! خالقا! بس کن جنایت را بس کن تو ظلمت را زین سپس با دگران عشق و صفا خواهم کرد همچو تو یکسره من ترک وفا خواهم کرد زین سپس جای وفا چون تو جفا خواهم کرد ترک سجاده و تسبیح و ردا خواهم کرد گذر از کوی تو چون باد صبا خواهم کرد هرگز این گوش من از تو سخن حق نشنید مردمان گوش به افسانهٔ زاهد ندهید داده از پند به من پیر خرابات نوید کز توی عهد شکن این دل دیوانه رمید شِکوه ز آیین بدت پیش خدا خواهم کرد درس حکمت همه را خواندم و دیدم به عیان بهر هر درد دوایی است دواها پنهان نسخهٔ درد من این بادهٔ ناب است بدان کز طبیبان جفا جوی نگرفتم درمان زخم دل را می ناب دوا خواهم کرد من که هم می ‌خورم و دُردی آن پادشهم بهتر آنست که اِمشب به همان جا بروم سر خود بر در خُمخانهٔ آن شاه نهم آنقدر باده خورم تا ز غم آزاد شوم دست از دامن طناز رها خواهم کرد خواهم از شیخ کشی شهره این شهر شوم شیخ و ملا و مُریدان همه را قهر شوم بر مذاق همه شیخان دغل زهر شوم گر که روزی ز قضا حاکم این شهر شوم خون صد شیخ به یک مست روا خواهم کرد ز کم و بیش و بسیار بگیرم از شیخ وجه اندوخته و دینار بگیرم از شیخ آنقدر جامه و دستار بگیرم از شیخ باج میخانهٔ اَمرار بگیرم از شیخ وسط کعبه دو میخانه بنا خواهم کرد وقف سازم دو سه میخانهٔ با نام و نشان وَندَر آنجا دو سه ساقی به مه روی عیان تا نمایند همه را واقف ز اسرار جهان گر دهد چرخ به من مهلتی‌ای باده خواران کف این میکده‌ها را ز عبا خواهم کرد هر که این نظم سرود خرم و دلشاد بُود خانهٔ ذوقی و گوینده‌اش آباد بُود انتقادی نبُود هر سخن آزاد بُود تا قلم در کف من تیشهٔ فرهاد بُود تا ابد در دل این کوه صدا خواهم کرد

تکیه بر جای خدا ۱

کارو

دیگر اشعار

شبی در حال مستی تکیه بر جای خدا کردم در آن یک شب، خدایا! من عجایب کارها کردم جهان را روی هم کوبیدم، از نو ساختم گیتی ز خاک عالم کهنه، جهانی نو بنا کردم کشیدم بر زمین از عرش، دنیادار سابق را سخن واضح‌تر و بهتر بگویم، کودتا کردم خدا را بندهٔ خود کرده، خود گشتم خدای او خدایی با تسلط، هم به ارض و هم سما کردم میان آب شستم سر به سر برنامهٔ پیشین هر آن چیزی که از اول بود، نابود و فنا کردم نمودم هم بهشت و هم جهنم، هر دو را معدوم کشیدم پیش نقد و نسیه، بازی را رها کردم نماز و روزه را تعطیل کردم، کعبه را بستم حساب بندگی را از ریاکاری جدا کردم امام و قطب و پیغمبر نکردم در جهان منصوب خدایی بر زمین و بر زمان، بی کدخدا کردم نکردم خلق، ملا و فقید و زاهد و صوفی نه تعیین بهر مردم مقتدا و پیشوا کردم شدم خود عهده دار پیشوایی در همه عالم به تیپا پیشوایان را به دور از پیش پا کردم بدون اسقف و پاپ و کشیش و مفتی اعظم خلایق را به امر حق شناسی آشنا کردم نه آوردم به دنیا روضه خوان و مرشد و رمال نه کس را مفت خور و هرزه و لات و گدا کردم نمودم خلق را آسوده از شر ریاکاران به قدرت در جهان خلعید از اهل ریا کردم ندادم فرصت مردم فریبی بر عبا پوشان نخواهم گفت آن کاری که با اهل ریا کردم به جای مردم نادان نمودم خلق گاو و خر میان خلق آنان را پی خدمت رها کردم مقدر داشتم خالی ز منت، رزق مردم را نه شرطی در نماز و روزه و ذکر و دعا کردم نکردم پشت سر هم بندگان لخت و عور ایجاد به مشتی بندگان آبرومند اکتفا کردم هر آن کس را که می‌دانستم از اول بود فاسد نکردم خلق و عالم را بری از هر جفا کردم به جای جنس تازی آفریدم مردم دل پاک قلوب مردمان را مرکز مهر و وفا کردم سری داشت کو بر سر فکر استثمار کوبیدم دگر قانون استثمار را زیر پا کردم رجال خائن و مزدور را در آتش افکندم سپس خاکستر اجسادشان را بر هوا کردم نه جمعی را برون از حد بدادم ثروت و مکنت نه جمعی را به درد بی نوایی مبتلا کردم نه یک بی آبرویی را هزار گنج بخشیدم نه بر یک آبرومندی دو صد ظلم و جفا کردم نکردم هیچ فردی را قرین محنت و خواری گرفتاران محنت را رها از تنگنا کردم به جای آنکه مردم گذارم در غم و ذلت گره از کارهای مردم غم دیده وا کردم به جای آنکه بخشم خلق را امراض گوناگون به الطاف خدایی درد مردم را دوا کردم جهانی ساختم پر عدل و داد و خالی از تبعیض تمام بندگان خویش را از خود رضا کردم نگویندم که تا ریگی به کفشت هست از اول نکردم خلق شیطان را، عجب کاری به جا کردم چو می‌دانستم از اول که در آخر چه خواهد شد نشستم فکر کار انتها را ابتدا کردم نکردم اشتباهی چون خدای فعلی عالم خلاصه هرچه کردم، خدمت و مهر و صفا کردم ز من سر زد هزاران کار دیگر تا سحر، لیکن چو از خود بی خود بودم، ندانسته چه‌ها کردم سحر چون گشت از مستی شدم هوشیار خدایا در پناه می جسارت بر خدا کردم شدم بار دگر یک بنده درگاه او گفتم: "خداوندا نفهمیدم خطا کردم...!"

تکیه بر جای خدا ۲

کارو

دیگر اشعار

شبی در حال مستی تکیه بر جای خدا کردم نمی‌دانم کجا بودم، چه‌ها کردم، چه‌ها کردم در آن لمحه ز مستی حال گردان شد خدا دیدم، وجودم محو و گریان شد به خود فائق شدم، مستی ز سر رفت غرور آمد، دلم از حد کم رست خدا دیدم، خودم را بندگی کو؟ کجا شد جبر و سختی؟ بی خودی کو؟ زدم حکمی که لیلی کو و مجنون؟ زدم حکمی کجا شد جنگ و کو خون؟ چو مستی دست در جای خدا زد به چنگیزان و نامردان قفا زد به لیلی حکم عشق دائمی داد به شیرین حق خوب زندگی داد به مجنون آتشی از جنس دم داد به فرهاد اهرمی کوهان شکن داد چرا لیلی و مجنون باز مانند؟ چرا فرهاد از شیرین برانند؟ چرا وقتی که من مست و خدایم چنان باشم که گویندم گدایم؟ در آن حالت که پیمانه برم بود شرابم همدم و دل ساغرم بود من مست و خراب حالا خدایم ز ضعف و هجر و غم، حالا جدایم به پیران وقت پیری می‌دهم جان جوانان در جوانی قوت و نان چرا آهو ز مادر باز ماند؟ چرا فرزند صیادش بنالد؟ چراها و چراها و چراها شب قدرت گذشت و آرزوها به سختی قامتم را راست کردم گلوی خشک خود را صاف کردم کنار بسترم پیمانه‌ای پر ولی جیبم تهی از سکه و دُر شراب از سر برفته بی تامل نمی‌یابم اثر از تاج و از گل همان مست و رهای رو سیاهم غلط کردم که پی بردم خدایم!

باز باران بی ترانه...

کارو

دیگر اشعار

باز باران بی ترانه باز باران با تمام بی کسی‌های شبانه می‌خورد بر مرد تنها می‌چکد بر فرش خانه باز می‌آید صدای چک چک غم باز ماتم من به پشت شیشه تنهایی افتاده نمی‌دانم، نمی‌فهمم کجای قطره‌های بی کسی زیباست؟ نمی‌فهمم، چرا مردم نمی‌فهمند که آن کودک که زیر ضربه شلاق باران سخت می‌لرزد کجای ذلتش زیباست؟ نمی‌فهمم کجای اشک یک بابا که سقفی از گل و آهن به زور چکمه باران به روی همسر و پروانه‌های مرده‌اش آرام باریده کجایش بوی عشق و عاشقی دارد؟ نمی‌دانم نمی‌دانم چرا مردم نمی‌دانند که باران عشق تنها نیست صدای ممتدش در امتداد رنج این دل‌هاست کجای مرگ ما زیباست؟ نمی‌فهمم یاد آرم روز باران را یاد آرم مادرم در کنج باران مُرد کودکی ده ساله بودم می‌دویدم زیر باران، از برای نان مادرم افتاد مادرم در کوچه‌های پست شهر آرام جان می‌داد فقط من بودم و باران و گل‌های خیابان بود نمی‌دانم کجای این لجن زیباست؟ بشنو از من، کودک من پیش چشم مرد فردا که باران هست زیبا، از برای مردم زیبای بالادست و آن باران که عشق دارد، فقط جاری ست بر عاشقان مست و باران من و تو درد و غم دارد خدا هم خوب می‌داند که این عدل زمینی، عدل کم دارد

بهای نان ۱

کارو

دیگر اشعار

شبی مست رفتم اندر ویرانه‌ای ناگهان چشمم بی افتاد اندر خانه‌ای نرم نرمک پیش رفتم در کنار پنجره تا که دیدم صحنهٔ دیوانه‌ای پیرمردی کور و فلج در گوشه‌ای مادری مات و پریشان همچنان پروانه‌ای پسرک از سوز سرما می زند دندان به هم دختری مشغول عیش و نوش با بیگانه‌ای پس از آن سوگند خوردم مست نروم بر در خانه‌ای تا که بینم دختری عفت فروشد بهر نان خانه‌ای

بهای نان ۲

کارو

دیگر اشعار

دوش مست و بی‌خبر بگذشتم از ویرانه‌ای در سیاهی شب، چشم مستم خیره شد بر خانه‌ای چون نگه کردم درون خانه از آن پنجره صحنه‌ای دیدم که قلبم سوخت چون جانانه‌ای کودکی از سوز سرما می زند دندان به هم مردکی کور و فلج افتاده‌ای در یک گوشه‌ای دختری مشغول عیش و نوش با بیگانه‌ای مادری مات و پریشان مانده چون دیوانه‌ای چون که فارغ گشت از عیش و نوش آن مرد پلید قصد رفتن کرد با حالت جانانه‌ای دست در جیب کرد و زآن همه پول درشت داد به دختر زآن همه پول درشت چند دانه‌ای بر خودم لعنت فرستادم که هر شب تا سحر می‌روم مست و شتابان سوی هر میخانه‌ای من در این میخانه، آن دختر ز فقر می‌فروشد عصمتش را بهر نان خانه‌ای

کفرنامه ی من

کارو

دیگر اشعار

خدایا کفر می‌گویم، پریشانم، پریشانم چه می‌خواهی تو از جانم؟ نمی‌دانم، نمی‌دانم مرا بی آن که خود خواهم، اسیر زندگی کردی تو مسئولی خداوندا، به این آغاز و پایانم من آن بازیچه‌ای هستم که می‌رقصم به هر سازت تو می‌خندی از آن اول به این چشمان گریانم نه در مسجد، نه میخانه، نه در دیری، نه در کعبه من آن بیدم که می‌لرزم دگر بر مرگ پایانم خدایی، ناخدایی، هرچه هستی، غافلی یا رب که من آن کشتی بشکسته‌ای در کام طوفانم تویی قادر، تویی مطلق، نسوزان خشک و تر با هم

نوار سیاه

کارو

دیگر اشعار

به جای ساعت نوار سیاهی به مچ دستم بستم ... زمان برای من متوقف شده ومن پیمان خود را با هر چه زمان است و هر چه مربوط به آن شکستم!

مناجات

کارو

دیگر اشعار

الا ای مهین مالک آسمان‌ها کجا گیرم آخر سراغت کجایی؟ غلام با وفای تو بودم، نبودم؟ چرا با من با وفا، بی وفایی؟ چه سازم من آخر بدین زندگانی که فریبی است در بیکران بی ریایی چه سان خلقت مهمل است اینکه روزم فنا کرد، کام قدر، بر قضایی بیا پس بگیر این حیاتی که دادی که مردم از این سرنوشت کذایی خداوندگارا! اگر زندگانی ست این مرگ ناقص به مرگ تو، من مخلص خاک گورم دو صد بار می‌کشتم این زندگی را اگر می‌رسیدی به زور تو، زورم کما اینکه این زور را داشتم من ولی تف بر این قلب صاف و صبورم همه‌اش خنده می‌زد به صد ناز و نخوت که من جز حقیقت ز هر چیز دورم به پاس همین خصلت احمقانه کنون این چنین زار و محکوم و عورم؟ چه سود از حقیقت که من در وجودش اسیر خدایان فسق و فجورم؟ از آن دم که شد آشنا با وجودم سرشکی نهان در نگاه سرورم چو روزم، تبه کن تو، روز "حقیقت" که پامال شد زیر پایش غرورم خداوندگارا! تو فرسنگ‌ها دوری از خاک دوری تو درد من "خاک بر سر" چه دانی؟ جهانی هوس، مرده خاموش و بی کس در این بی نفس ناله آسمانی... ز روز تولد همه هر چه دیدم همه هرکه دیدم تبه بود و جانی طفولیتم بر جوانی چه بودی که تا بر کهولت چه باشد جوانی روا کن به من شر مرگ سیه را که خیری ندیدم از این زندگانی مگر از پس مرگ، روز قیامت خلاصم کن زین شب جاودانی به من بد گمانی؟ دریغا ندانم چه سان بینمت تا چنانم ندانی؟ نه بالی که پر گیرم آیم به سویت نه بهر پذیرایی‌ات آشیانی چه بهتر که محروم سازم تو را من ز دیدار خویش و از این میهمانی مبادا که حاشا نمایی به خجلت که پروردگار لتی استخوانی خداوندگارا! تو می دانی آخر، چرا بی محابا سیه پرده شم رو را ندیدم مرا ز آسمان تو باکی نباشد که خون زمین می‌طپد در وریدم من آن مرغ ابر آشیانم که روزی به بال شرف در هوا می‌پریدم حیات دو صد مرغ بی بال و پر را به رغم هوس، از هوی می‌خریدم به هر جا که بیداد می‌گشت دادی به قصد کمک، کو به کو می‌خزیدم به هر جه که می‌مرد رنگی زرنگی به یکرنگی از جای خود می‌پریدم من آن شاعر سینه بدریده هستم که عشق خود از مرگ می‌آفریدم چه سازم شرنگ فنا شد به کامم ز شاخ حقیقت، هر چه چیدم ولی ناخلف باشم از دیده باشی که باری سر انگشت حسرت گزیدم ار آنرو که با علم بر سرنوشتم ز روز ازل راه خود را گزیدم خداوندگارا! ز تخت فلک پایه آسمان‌ها دمی سوی این بحر بی آب رو کن زمین را از این سایه شیاطین جنین در جنین، کین به کین، رفت و رو کن سیاهی شکن چنگ فریادها را به چشم سکوت سیاهی فرو کن همیشه جوانی تو، پیر زمانه شبی هم "جوانی" به ما آرزو کن که تا زیر و رو نسازم آسمانت زمین را به نفع زمان زیر و رو کن

مکافات عمل

کارو

دیگر اشعار

یک شبی در راه دوری، گرگ پیری بر زمین افتاد و مرد... لاشهٔ گندیدهٔ آن گرگ را کفتار خورد در دل غار کثیفی پیر کفتار، زمین مرگ را بوسید و خفت... قاصدی این ماجرا را با کرکسان زشت گفت جسم گند آلود کفتار را کرکسان، غارتگران خوردند... لرزه بر دامان کوه افتاد سنگ‌ها بر روی هم هموار گشت کرکسان هم جملگی مردند...

برو ای دوست... برو

کارو

دیگر اشعار

برو ای دوست... برو برو ای دختر پالان محبت بر دوش دیده بر دیدهٔ من، مفکن و نازم مفروش... من دگر سیرم... سیر... به خدا سیرم از این عشق دو پهلوی تو پست تف بر آن دامن پستی که ترا پروردست کم بگو، جاه تو کو؟ مال تو کو؟ بردهٔ زر کهنه رقاصهٔ وحشی صفت، زنگی خر! گر طلا نیست مرا، تخم طلا... مردم من زادهٔ رنجم و پروردهٔ دامان شرف آتش سینهٔ صدها تن دلسردم من دل من چون دل تو صحنهٔ دلقک‌ها نیست دیده‌ام مسخرهٔ خندهٔ چشمک‌ها نیست دل من مأمن صد شور و بسی فریاد است ضربانش، جرس قافلهٔ زنده دلان طپش طبل ستم کوب، ستم کوفتگان " تِک تِک" ساعت، پایان شب بیداد است دل من، ای زن بدبخت هوس پرور، پست شعلهٔ آتش "شیرین" شکن "فرهاد" است حیف از این قلب، از این قبر طرب پرور درد که به فرمان تو، تسلیم تو جانی کردم حیف از آن که با سوز شراری، جانسوز پایمال هوس هرزه و آنی کردم در عوض با من شوریده، چه کردی؟ نامرد "نا زن " دل به من دادی؟ نیست؟ صحبت از دل مکن، این لانهٔ شهوت، دل نیست دل سپردن اگر این است که این مشکل نیست هان بگیر، این دلت از سینه فکندیم بِدَر ببرش دور ببر ببرش تحفه ز بهر پدرت، گرگ پدر

فریاد... فریاد...

کارو

دیگر اشعار

فریاد از این دوران تار تیره فرجام این تیره دورانی که خورشید از پس ابر خون می فشاند، جای می، بر جام ایام فریاد... فریاد... از دامن یخ بسته و متروک الوند تا بیکران ساحل مفلوک کارون هر جا که اشکی مرده بر تابوت یک عشق هر جا که قلبی زنده مدفون گشته در خون... هر جا که آه بی کس آوارگی‌ها... دل می‌شکافد در خم پس کوچهٔ مر در سینهٔ بی صاحب یک طفل محزون... هر جا که دیروزش، غم افزا حسرتی تلخ بر دیدهٔ بد بخت فرداست... هر جا که روزش، انعکاسی وحشت انگیز از شیون تک سرفهٔ خونین شب‌هاست یا جان انسانی به ساز مطرب پول بازیچه‌ای بر سردی لب دوز لب‌هاست هر جا که رنگ زندگی از چهرهٔ عشق از ترس فرداهای ناکامی پریده است یا هستی و ناموس فرزندان زحمت یا مال مشتی رهزن دامن دریده ست یا آتش عصیان صدها کینه گیج در تنگ شب، در خون خاموشی طپیده ست... در یا به دریا... صحرا به صحرا، سر به سر، تا اوج افلاک آن سان که من کوبیده‌ام بر فرق اوراق فریاد عصیان، از تک دل‌ها رمیده ست فریاد... فریاد... شامم سیه، بامم سیه، دل رفته بر باد... سرگشته‌ام در عالمی سر گشته بنیاد کاشانه‌ام سر پوش عریان سفرهٔ فقر گمنامی‌ام تابوت یادی رفته از یاد در خانه‌ام جز سایهٔ بیگانه، کس نیست... دیوانه شد، ز بس بیگانه دیدم بیگانه با خود بس که خود "دیوانه" دیدم پروردگارا! پس مشعل عصیان دهر افروز من کو؟ فردای ظلمت سوز من کو؟ روز من کو؟ فریاد افلاک افکن دیروز من کو؟ رفتند...؟ مُردند...؟ فریاد... فریاد... ای زندگی‌ها... ای آرزوها... ای آرزو گم کرده خیل بینوایان ای آشنایان ای آسمان‌ها ابرها دنیا خدایان عمرم تبه شد، هیچ شد، افسانه شد، وای! آخر بگویید بر هم درید این پردهٔ تاریک ابهام کشکول ناچاری به دست و واژگون پشت تا کی پی تک دانه‌ای پا بند صد دام؟ تا ستک پی سایه بیگانه بر سر لب بسته، سرگردان، ز سر سامی به سر سام؟ فریاد... فریاد... فریاد از این شام سیه کام سیه فام فریاد از این شهر... فریاد از این دهر فریاد از این دوران تار تیره فرجام؟ این تیره دورانی که خورشید از پس ابر خون می فشاند، جای می، بر جام ایام فریاد... فریاد... آری بدین سان تلخ و طوفان زا و مرموز... هر جا و هر روز... پیچیده وحشت گستر این فریاد جانسوز لیکن شما، تک شاعران پنبه در گوش بازیگران نیمه شب‌های گنه پوش... محبوب افیون آفریده، تنگ آغوش... در انعکاس شکوه‌ها، خاموش مُردید؟ آخر... خداوندان افسون‌های مطرود سرگشتگان وادی دل‌های مفقود... تا کی اسیر "خاطرات عشق دیرین"؟ مجنون صدها لیلی وهم آفریده.... فرهاد افسون تیشهٔ افیون لیلی؟ تا کی چنین کوبیده روح و منگ و مفقود بی قد و بی عار در خلوت تار خرابات تبهکار اعصابتان محکوم تخدیر موقت احساس صاحب مرده‌تان بازیچهٔ یاد... افکارتان سر گشته در تاریکی محض در حسرت آلوده پستانی هوس باز؟ زیباست گر پستان دلداری که دارید... دلدار از دلداده بیزاری که دارید... آخر، چه ربطی با هزاران طفل بی شیر یا صد هزاران عصمت آواره دارد؟ ای خاک عالم بر سر آن قلب شاعر...! آن شاعر قلب... کاندر بسیط این جهان بی کرانه.... دل بر خم ابروی دلداری سپارد شاعر؟ چرا شاعر چه شاعر هرزه گویان کور است و بیگانه ست با این ملک و ملت جانی ست هر کس، کاندرین شام تبهکار این تیره قبرستان انسان‌های محروم... با علم بر بدبختی این ملک بدبخت... بر پیکر ناکامی این قوم ناکام رقصان به افسون می و مسحور افیون گیرد ز یاری کام و بر یاری دهد کام من شاعر عصیان انسان‌های عاصی افسون شکن ناقوس دنیای فسانه درد کش می‌خانهٔ آزرده بختان مطرود درگاه خدایان زمانه... تا ظلمت افکن صبح فردا زای فردا در خدمت این شکوه‌های بیکرانه... چون آسمانی، طایری، ابر آشیانه... با هر کلام و هر طنین و هر ترانه دل می‌زنم، در تنگ شب، صحرا به صحرا.... تا جویم از فردای انسانی نشانه.... فریاد... فریاد...

خاطرات گذشته...

کارو

دیگر اشعار

تا بدانند سرنوشتش را در چه مایه بر چه پایه باید نهاد تصمیم گرفت خاطرات گذشته‌اش را بنگارد و به خدمت سرنوشت سازانش بگمارد... عجبا دید که در کلبهٔ نگون بختش حتی برای نمونه یک مداد هم ندارد از انبار یک تاجر لوازم التحریر شبانه، یک میلیون مداد به سرقت برد و تمامی یک میلیون مداد را تراشید چرا که می‌خواست خاطرات گذشته را بلاوقفه، بنگارد... چرا که نمی‌خواست خاطرات گذشته را ناتمام، بگذارد... غرق در دریای پرواز تفکراتی فاقد فرودگاه با سرکشیدن جرعه شرابی از آه آغاز به نوشتن کرد... "خاطرات گذشته" اش در یک جمله پایان یافت و آن جمله این بود تمامی عمرم را، تراشیدن مدادها به هدر دادند... و سرنوشت سازان.... سرنوشت او را با مایه گرفتن از سرگذشت او بر پایه "هدر" نهادند...

روز تولد

کارو

دیگر اشعار

شبی که او را به گردش برده بودم ز سر حد جنون می خورده بودم ز ترس مرگ من، مُرد و ندانست که من از روز تولد مرده بودم

طبال

کارو

دیگر اشعار

طبال بزن، بزن که نابود شدم بر "تار" غروب زندگی "پود" شدم عمرم همه رفت در کورهٔ مرگ آتش زده استخوان بی دود شدم

بد خط

کارو

دیگر اشعار

خدایا چون نوشتی سرنوشتم که بخت از من رمید از بس که زشتم زبانم لال، اگر خط تو بد بود تو می‌گفتی خود من می‌نوشتم

آغوش

کارو

دیگر اشعار

به آغوشم فشردم! گفت مُردم چه لذت‌ها که از آغوش تو بُردم! شبی دیگر در آغوش دگر بود خدایا کاش کمتر می‌فشردم

تا آفتابی دیگر ...

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

رهروان خسته را احساس خواهم داد ماه های دیگری در آسمان کهنه خواهم کاشت نورهای تازه ای در چشم های مات خواهم ریخت لحظه ها را در دو دستم جای خواهم داد سِهره ها را از قفس پرواز خواهم داد چشم ها را باز خواهم کرد ... * خواب ها را در حقیقت روح خواهم داد دیده ها را از پس ِ ظلمت به سوی ماه خواهم خواند نغمه ها را در زبان چشم خواهم کاشت . گوش ها را باز خواهم کرد ... * آفتاب دیگری در آسمان ِ لحظه خواهم کاشت لحظه ها را در دو دستم جای خواهم داد سوی خورشیدی دگر پرواز خواهم کرد ...

صبح ... (شاعر: سهراب صمصامی)

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

شاعر این شعر آقای سهراب صمصامی است که آن را در سال ۱۳۴۷ سروده‌اند و برای اولین بار سال ۱۳۵۲ در مجله مکتب اسلام شماره ۲ چاپ شده است. بعد از اطلاع این مطلب توسط ایشان به گنجور مجموعه اشعار خسرو گلسرخی با ذکر این مطلب تصحیح می‌شود. دگر صبح است و پایان شب تار است دگر صبح است و بیداری سزاوار است دگر خورشید از پشت بلندی ها نمودار است دگر صبح است ... دگر از سوز و سرمای شب تاریک ، تن هامان نمی لرزد دگر افسرده طفل ِ پابرهنه ، از زبان مار در شب ها نمی ترسد دگر شمع امید ما چو خورشیدی نمایان است دگر صبح است ... کنون شب زنده داران صبح گردیده ، نخوابید ، جنگ در پیش است . کنون ای رهروان حق ، شبِ تاریک معدوم است سفیدی حاکم و در دادگاهش هر سیاهی خرد و محکوم است . کنون باید که برخیزیم و خون دشمنان تا پای جان ریزیم دگر وقت قیام است و قیامی بر علیه دشمنان است سزای ِ حق کُشان در چوبه ی دار است و ما باید که برخیزیم دگر صبح است ... چُنان کاوه درفش کاویانی را به روی ِ دوش اندازیم جهان ِ ظلم را از ریشه سوزانده ، جهان دیگری سازیم دگر صبح است ... دگر صبح است و مردم را کنون برخاستن شاید ، نهال ِ دشمنان را تیغ ها باید که از بُن بشکند ، نابودشان سازد ... اگر گرگی نظر دارد که میشی را بیازارد ، قَوی چوپان بباید نیش او بندد اگر غفلت کند او خود گنه کار است دگر صبح است ... دگر هر شخص بیکاری در این دنیای ِ ما خوار است و این افسردگی ، ناراحتی ، عار است دگر صبح است و ما باید برافروزیم آتش را ، بسوزانیم دشمن را ، که شاید هَمرَه ِ دودش رَود بر آسمان شیطان و یا همراه بادی او شَود دور از زمین ها . دگر صبح است ... دگر روز ِ تبه کاران به مثل نیمه شب تار است ...

مرد خاکی

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

مردی درون میکده آمد گفت : کشمکش ِ پنجاه و پنج . از پشت پیشخوان مردی به قامتِ یک خرس دستی به زیر برد تق - چوب پنبه را کشید و بی خیال گفت : مزه ... ؟ مرد گفت : خاک ... "دستی به ته کفش خویش زد ." الکل درون کبودی لیوان ، ترانه خواند . * وقتی شمایل بطری از سوزش عجیب نگهداری و بوی تند رها شد آن مرد بی قرار ، دست خاکی خود در دهان گذاشت . ناگاه از تعجب این کار سی و هشت چشم ِ نیمه خمار بسته ، باز شد و شگفتی و تحسین ِ خویش را مثل ستون خط و خالی سیگار در چین ِ چهره ی آن مرد ِ گرم خالی کرد ... * ناگاه مردی صدای بَمَش را بر گوش پیشخوان آویخت : - میهمان ِ من ، بفرمایید ... چند لحظه سکوت ، بعد صدای پر هیبت مردی دگر فضای دود ِ کافه را شکافت : - من شرط را باختم به رفیقم میهمان من ، بفرمایید ... حساب شد . * در اوج ِ اضطراب میکده ، آن مرد خاکی ِ ساکت ، پولی مچاله شده بر چشم ِ پیشخوان گذاشت و در دو لنگه ی در ، ناپدید شد ...

خواب یلدا ...

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

شب که می آید و می کوبد پشت ِ در را ، به خودم می گویم : من همین فردا کاری خواهم کرد کاری کارستان ... و به انبار کتان ِ فقر کبریتی خواهم زد ، تا همه نارفیقان ِ من و تو بگویند : "فلانی سایه ش سنگینه پولش از پارو بالا میره ..." و در آن لحظه من مرد ِ پیروزی خواهم بود و همه مردم ،‌ با فداکاری ِ یک بوتیمار ، کار و نان خود را در دریا می ریزند تا که جشن شفق ِ سرخ ِ گستاخ مرا با زُلال خون ِ صادقشان بر فراز ِ شهر آذین بندند و به دور ِ نامم مشعل ها بیفروزند و بگویند : "خسرو" از خود ِ ماست پیروزی او در بستِ بهروزی ِ ماست ... و در این هنگام است و در این هنگام است که به مادر خواهم گفت : غیر از آن یخچال و مبل و ماشین چه نشستی دل ِ غافل ، مادر خوشبختی ، خوشحالی این است که من و تو میان قلبِ پر مهر ِ مردم باشیم و به دنیا نوری دیگر بخشیم ... شب که می آید و می کوبد پشت در را به خودم می گویم من همین فردا به شب سنگین و مزمن که به روی پلک همسفرم خوابیده ست از پشت خنجر خواهم زد و درون زخمش صدها بمب خواهم ریخت تا اگر خواست بیازارد پلکِ او را منفجر گردد ، نابود شود ... * من همین فردا به رفیقانم که همه از عریانی می گریند خواهم گفت : - گریه کار ِ ابر است من وتو با انگشتی چون شمشیر ، من و تو با حرفی چون باروت به عریانی پایان بخشیم و بگوییم به دنیا ، به فریاد ِ بلند عاقبت دیدید ما ، ما صاحبِ خورشید شدیم ... و در این هنگام است و در این هنگام است که همان بوسه ی تو خواهم بود کَز سر مهر به خورشید دهی ... * و منم شاد از این پیروزی به "حمیده" روسری خواهم داد تا که از باد ِ جدایی نَهَراسد و نگوید چه هوای سردی است حیف شد مویم کوتاه کردم ... * شب که می آید و می کوبد پشتِ در را به خودم می گویم اگر از خواب شبِ یلدا ما برخیزیم اگر از خواب بلند یلدا ، برخیزیم ما همین فردا کاری خواهیم کرد کاری کارستان ...

زخم سیاه

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

که ایستاده به درگاه ...؟ آن شال سبز را ز ِ شانه ی خود بردار * بر گونه های تو آیا شیارها زخم سیاه زمستان است ... ؟ در ریزش مداوم این برف هرگز ندیدمت زخم سیاه گونه ی تو از چیست ؟ * آن شال سبز را ز شانه ی خود بردار ، در چشم من ، همیشه زمستان است ...

ای پریشانی ...

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

مردی که آمد از فَلق ِ سرخ در این دم آرام خواب رفته ، پریشان شد ویران . و باد پراکند بوی تنش را میان خزر ، ای سبز گونه ردای شمالی ام جنگل ! اینک کدام باد بوی تنش را می آرد از میانه ی انبوه گیسوان پریشانت که شهر به گونه ی ما در خون سرخ نشسته است .... ؟ آه ای دو چشم فروزان ! در رود مهربان کلامت جاری ست هزاران هزار پرنده ، بی تو کبوتریَم بی پر ِ پرواز ...

سروده های خفته ...

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

۱ در رودهای جدایی ، ایمان ِ سبز ِ ماست که جاری است او می رود در دل مرداب های شهر در راه آفتاب ، خم می کند بلندی هر سرو سرفراز ... ۲ از خون من بیا بپوش رَدایی من غرق می شوم در برودت دعوت ای سرزمین من ، ای خوب جاودانه ی برهنه قلبت کجای زمین است که بادهای همهمه را اینک صدا زنم در حجره های ساکت تپیدن آن ؟ ۳ در من همیشه تو بیداری ای که نشسته ای به تکاپوی خفتن من ! در من همیشه تو می خوانی هر ناسروده را ای چشم های گیاهان مانده در تن خاک کجای ریزش باران ِ شرق را خواهید دید ؟ اینک میان قطره های خون شهیدم فوج پرندگان سپید با خویش می برند غمنامه ی شگفت اسارت را تا برج خون ملتهب بابک خرّم آن برج ِ بی دفاع ... ۴ این سرزمین من است که می گرید این سرزمین من است که عریان است باران دگر نیامده چندی است ، آن گریه های ابر کجا رفته است ؟ عریانی ِ کشت زار را با خون خویش بپوشان ... ۵ این کاج های بلندست که در میانهٔ جنگل عاشقانه می خواند - ترانه ی سیّال سبز ِ پیوستن برای مردم شهر نه چشم های تو ای خوبتر ز جنگل کاج اینک برهنه ی تَبرست با سبزی ِ درخت هیاهویت ... ۶ ای سوگوار سبز بهار ، این جامه ی سیاه معلّق را چگونه پیوندی است با سرزمین من ؟ آن کس که سوگوار کرد خاک مرا آیا شکست در رفت و آمد حمل ِ این همه تاراج ؟ ۷ این سرزمین من چه بی دریغ بود که سایه ی مطبوع خویش را بر شانه های ذوالاکتاف پهن کرد و باغ ها میان عطش سوخت و از شانه ها طناب گذر کرد این سرزمین من چه بی دریغ بود ... ۸ ثقل ِ زمین کجاست ؟ من در کجای جهان ایستاده ام ؟ با باری ز فریادهای خفته و خونین ای سرزمین من ! من در کجای جهان ایستاده ام ... ؟

ملاقاتی

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

آمد . دستش به دستبند بود از پشت میله ها ، عریانی دستان من ندید امّا یک لحظه در تلاطم چشمان من نگریست چیزی نگفت رفت . اکنون اشباح از میانه ی هر راه می خزند خورشید در پشت پلک های من اعدام می شود ...

با این غرور بلندت ...

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

در بقعه های ساکتِ بودن ، همراه خوب من آن شال ِ سبز کِبر را به دور بیفکن و با تمامی وسعت انسانیت بگو که ما باغی ایم باغی چنان بزرگ و سبز که دنیا در زیر سایه اش - خواب هزار ساله ی خود را خمیازه می کشد . در بقعه های خامُش ِ بودن از جوار ضریح چندی است طنین ضربه ی برخاستن بزرگ تو را نمی شنوم همراه خوب من از پله های بلند غرورت بگیر دست مرا تا قلب شب بشکافیم و با ردای ِ سپیده به رقص برخیزیم ... * همراه خوب من با این غرور بلندت در سرزمین یائسه ها تو تمامی خود نرفته ای بر باد ... اینک به ریزش رگبار سرخگونه ی خنجر ، دست مرا بگیر تا از پل نگاه صادقانه ی مردم به آفتاب سفر کنیم ...

تو

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

تن تو کوه دماوند است با غرورش تا عرش دشنه ی دژخیمان نتواند هرگز کاری افتد از پشت ، تن تو دنیایی از چشم است ... تن تو جنگل بیداری هاست هم چنان پابرجا که قیامت ندارد قدرت خواب را خاک کند در چشمت تن تو آن حرف نایاب است کز زبان یعقوب ، پسر ِ جنگل عیّاری ها در مصافِ نان و تیغه ی شمشیر - میان سبز - خیمه می بست برای شفق ِ فرداها ... تن تو یک شهر شمع آجین که گل زخمش نه که شادی بخش دستِ آن همسایه است که برای پسرش جشنی برپا دارد . گل ِ زخم تو ویران گر این شادی هاست ... تن تو سلسله ی البرز است . اولین برفِ سال بر دو کوه پلکَت خواب یک رود ِ ویران گر را می بیند در بهار ِ هر سال . دشنه ی دژخیمان نتواند هرگز کاری افتد از پشت تن تو دنیایی از چشم است ...

پرنده ی خیس

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

می دانی پرنده را بی دلیل اعدام می کنی در ژرف تو آینه ایست که قفس ها را انعکاس می دهد و دستان تو محلولی ست که انجماد ِ روز را در حوضچه ی شب غرق می کند ... ای صمیمی ، دیگر زندگی را نمی توان در فرو مردن یک برگ یا شکفتن یک گُل یا پریدن یک پرنده دید ما در حجم کوچک خود رسوب می کنیم آیا شود که باز درختان جوانی را در راستای خیابان پرورش دهیم - و صندوق های زرد ِ پُست سنگین ز غمنامه های زمانه نباشند ؟ در سرزمینی که عشق آهنی ست انتظار معجزه را بعید می دانم باغبان مفلوک چه هدیه ای دارد ؟ پرندگان از شاخه های خشک پرواز می کنند آن مرد زردپوش که تنها و بی وقفه گام می زند با کوچه های "ورود ممنوع" ، با خانه های "به اجاره داده می شود" ، چه خواهد کرد سرزمینی را که دوستش می داریم ؟ * پرندگان همه خیس اند و گفتگویی از پریدن نیست در سرزمین ما پرندگان همه خیس اند در سرزمینی که عشق کاغذی است انتظار معجزه را بعید می دانم ...

پرنده و طناب ...

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

پشت پنجره ام را کوبید گفتم که هستی ؟ گفت : آفتاب بی اعتنا طناب را آماده کردم ... * پشت پنجره ام را کوبید گفتم که هستی ؟ گفت : ماه بی اعتنا طناب را آماده کردم ... * پشت پنجره ام را کوبیدند گفتم که هستید ؟ گفتند : همه ی ستارگان دنیا بی اعتنا طناب را آماده کردم ... * پشت پنجره ام را کوبید گفتم که هستی ؟ گفت : یک پرنده ی آزاد من پنجره را با اشتیاق باز کردم ...

من شکستم در خود

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

به پشوتن آل بویه * من شکستم در خود من نشستم در خویش لیک هرگز نگذشتم از پُل که ز رَگ های رنگین بسته ست کنون بر دو سوی رود ِ آسودن باور کن نگذشتم از پُل غرق ِ یکباره شدم من فرو رفتم در حرکتِ دستان تو من فرو رفتم در هر قدمت ، در میدان من نگفتم به ذوالاکتاف سلام ، شانه ات بوسیدم تا تو از این همه ناهمواری به دیار ِ پاکی راه بری که در آن یکسانی پیروزست ... * من شکستم در خود من نشستم در خویش ...

سفر

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

تو سفر خواهی کرد با دو چشم مطمئن تر از نور با دو دست راستگوتر از همه ی آینه ها خواب دریای خزر را به شبِ چشمانت می بخشم ... موج ها . زیر پایت همه قایق هستند ماسه ها ، در قدمت می رقصند من تو را در همه ی آینه ها می بینم روبرو در خورشید پشتِ سر شب در ماه من تو را تا جایی خواهم برد که صدایی از جنگ و خبرهایی کذایی از ماه لحظه هامان را زایل نکند من تو را از همه آفاق جهان خواهم برد ... * همسفر با منی تو سفر می کنی امّا تنها صبح ِ صادق و همه همهمه ی دستان ره توشه ی تو این صمیمی هر ستاره پسته ی خندان راه ِ تو باد ... * جفت من سفری می کنیم اما دست های خود را به بهاری بخشیم که همه گل های تنها را با صداقت نوازش باشند ... چشم خود را به راهی بخشیم که برای طرح بی باکِ قدم ها ستایش باشند تو سفر خواهی کرد من تو را در نفسم خواهم خواند وقتی آزاد شوند از قفس کهنه کبوترهایم در جوار همه ی گنبدها به زیارتگاه چشمانت می آیم و در آن لحظه ، ماه در دستم خواهد خواند - زندگی در فراسوی همه زنجیرست ... * روح من گسترده ست تا قدم بگذاری در خیابان ِ صداقت هایش ... و بکاری کاج دستانت را در هزاران راهش ... * روح من گسترده ست تا که آغاز کنی فلسفه ی رُخصت چشمانت را به همه ضجه ی جاوید برادرهایم تا که احساس کنی بردگی ِ دستانم تا که آگاه شوی از قفس ِ واژه که آویزان است ؟ * سوختن نزدیک است تو سفر خواهی کرد من تو را از صفِ این آدمکان چوبی خواهم برد ...

در خیابان ...

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

در خیابان مردی می گرید پنجره های دو چشمش بسته ست دست ها را باید به گرو بگذارد تا که یک پنجره را بُگشاید ... * در خیابان مردی می گرید همه روزان ِ سپیدش جمعه ست او که از بیکاری تیر سیمانی را می شمرد در قدم های ِ ملولش قفسی می رقصد با خودش می گوید : - کاش می شد همه ی عقربکِ ساعت ها می ایستاد کاش تردید ِ سلام تو نبود دست هایم همه بیمار پریدن هایی از بغل ِ دیوارست ... کاش دستم دو کبوتر می بود * در خیابان مردی می گرید ...

خون لاله ها ...

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

گل های وحشی جنگل اینک به جست و جوی خون شهیدان نشسته اند جنگل ! کجاست جای قطره های خون شهیدان ؟ آیا امسال خواهد شکفت این لاله های خون ؟ آیا پرندگان مهاجر امسال با بالهای خونین آن سوی سرزمین ِ گرفتاران آواز می دهند ...؟ آیا کنون نام شهیدان ِ شرقی ما را آن سوی ِ مرزها تکرار می کنند ؟ امسال جای ِ پایشان بارانی از ستاره خواهد ریخت ؟ امسال سال دست های جوان است بر ماشه های مسلسل امسال سال ِ شکفتن عدالتِ مردم امسال سال مرگ دشمنان و هرزه دَرایان امسال دست های تازه تری شلیک می کنند ... * جنگل ! پیراهن ِمحافظ در ستیز ِخلق باران ِ بی امان شمالی اگر بشوید خون خون ِ مبارزان ، این لاله های شکفته در رنج و اشک ها در برگ های سبز تو هر سال زنده است ... آوازهای خونین امسال زمزمه ی ماست امّا ، در چشم ما نه ترس و نه گریه ، خشم ِ بزرگ خلق در هر نگاه ساکتِ ما شعله می کشد ...

هستی ...

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

چشمه ی پیری است در انتهای ِ راه ِ کویر ِ کور باید گذشت از این راه ؟ این مرد ِ راه ، صبوری و تسلیم جاری ست در رگش ... بََرَهوتیان ِ کَلافه ی تنهایی ! باید ز راه ِ مانده ، گذشتن باید که سرافراز به چشمه رسیدن . * این چشمه در انتظار ِ عبث نیست ...

روا مَدار ...

خسرو گلسرخی

خسرو گلسرخی

غروب ِ فصلی این کفتران عاصی ِ شهر به انزوای ساکت آن سوی میله های بلند ... * هرگز طلوع ِ سلسله وار شبی در اینجا نیست و تو بسان همیشه ، همیشه دانستن چه خوب می دانی که این صدای کاذب جاری درون کوچه و کومه در این حصار شب زده ی تار بشارتی ست بشارت ظهور جوانه ، جوانه های بلند که رنگِ اناری ِمیله ، با آن شتاب و بداهت دروغ ِ بزرگ زمانه ی خود را در اوج انزجار انکار می کنند ...