[
  {
    "translation": {
      "tl": "magandang umaga",
      "bic": "marhay na aldaw"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "magandang gabi",
      "bic": "marhay na banggui"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "magandang hapon",
      "bic": "marhay na hapon"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mabuti",
      "bic": "marhay"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "maganda",
      "bic": "magayon"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "panget",
      "bic": "makanos"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ano",
      "bic": "uno"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "bakit",
      "bic": "hadaw"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sino",
      "bic": "sisay"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "saan",
      "bic": "sain"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "pwede",
      "bic": "pwede"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "doon",
      "bic": "duman"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "dito",
      "bic": "digdi"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "paano",
      "bic": "pa'no"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ikaw",
      "bic": "ika"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ako",
      "bic": "ako"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "bata",
      "bic": "aki"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "matanda",
      "bic": "gurang"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ito",
      "bic": "ini"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "basta",
      "bic": "basta"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "maliit",
      "bic": "sadit"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "malaki",
      "bic": "dakula"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "matigas",
      "bic": "matagas"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "malambot",
      "bic": "malumoy"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "pangalan",
      "bic": "pangaran"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "si",
      "bic": "si"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kailan",
      "bic": "nuarin"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kailangan",
      "bic": "Kaipuhan"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "harap",
      "bic": "atubangan"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "likod",
      "bic": "likod"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "malakas",
      "bic": "makusog"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mahina",
      "bic": "maluya"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mabagal",
      "bic": "buntol"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mabilis",
      "bic": "marikas"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "salamat",
      "bic": "dios mabalos"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "paalala",
      "bic": "parigumdom"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mahal",
      "bic": "padaba"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mahal",
      "bic": "mahal"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mura",
      "bic": "barato"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mura",
      "bic": "muda"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ayaw",
      "bic": "habo"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "gusto",
      "bic": "muya"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "oo",
      "bic": "eu"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "hindi",
      "bic": "baku"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "malinis",
      "bic": "malinig"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mabango",
      "bic": "mahamot"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "marumi",
      "bic": "maati"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mabaho",
      "bic": "mabata"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "matapang",
      "bic": "maisog"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kanan",
      "bic": "tuo"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kaliwa",
      "bic": "wala"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "malapit",
      "bic": "harani"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "malayo",
      "bic": "harayo"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mahirap",
      "bic": "pobre"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "benta",
      "bic": "benta"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mayaman",
      "bic": "mayaman"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "pera",
      "bic": "kuwarta"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mayabang",
      "bic": "hambugon"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sakanya",
      "bic": "saiya"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sayo",
      "bic": "saimo"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "may",
      "bic": "may"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "dala",
      "bic": "dara"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ilan",
      "bic": "pira"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "isa",
      "bic": "saro"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "dalawa",
      "bic": "duwa"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "tatlo",
      "bic": "tulo"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "apat",
      "bic": "apat"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "lima",
      "bic": "lima"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "anim",
      "bic": "anom"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "pito",
      "bic": "pito"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "walo",
      "bic": "walo"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "siyam",
      "bic": "siyam"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sampu",
      "bic": "sampulo"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "edad",
      "bic": "edad"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kaarawan",
      "bic": "kumpleaniyo"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sarili",
      "bic": "sadiri"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "katawan",
      "bic": "hawak"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "taon",
      "bic": "taon"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mas",
      "bic": "mas"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "tulong",
      "bic": "tabang"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sigaw",
      "bic": "kurahaw"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "magkano",
      "bic": "gurano"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "pareho",
      "bic": "pareho"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "lahat",
      "bic": "gabos"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "alam",
      "bic": "aram"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "pababa",
      "bic": "padalhog"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "pataas",
      "bic": "pataas"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "akyat",
      "bic": "sakat"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ngayon",
      "bic": "ngunyan"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mamaya",
      "bic": "atchan"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "bukas",
      "bic": "saaga"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ilong",
      "bic": "dungo"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kain",
      "bic": "kaon"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "matulog, matulog",
      "bic": "katorog, katorog"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kukunin ka ng baong ",
      "bic": "sakloton nin barog"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "at dadalhin ka",
      "bic": "ipaglayolayog"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sa puno ng niyog",
      "bic": "sa poon manuyog"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "dadalhin ka",
      "bic": "ipaglakawlahaw"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sa puno ng hakaw",
      "bic": "sa poon makakaw"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ipagduduyan",
      "bic": "ipagduyanduyan"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sa puno ng kawayan",
      "bic": "sa poon kawayan"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sa aming bayan",
      "bic": "dumaan sa samuya"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "isla ng rapu-rapu ",
      "bic": "islang rapurapu"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ang lahat ng tao",
      "bic": "an ang tawo diya"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "aay milyunaryo",
      "bic": "anas milyonaryo"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "wala namang lalandingan",
      "bic": "mayo man nin landing"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "may bitbit na tao",
      "bic": "may bitbit na tawo"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "pero mayroong eroplano ",
      "bic": "igwang eroplano"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "na lumilipad kung gabi",
      "bic": "na layong kun banggi"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sa bayan kung saan lumaki ang lolo ko, bawal magsalita kapag gabi na.",
      "bic": "sa banwaan kun sain nagdakula an sakuyang lolo, dai pwedeng magtaram an dawa siisay kun banggi."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "naririnig ko pa rin yung tunog ng bakal na kariton niya, madalas sabihin ng lolo ko.",
      "bic": "nadadangog ko pa giraray an tanog kan saiyang batbat na kariton, an perming sinasabi ni lolo kaidto."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kakaiba ang naranasan ko nang tumatanda kasama siya. nung bata pa kami at mag-iingay kami tuwing gabi, tatakbo siya papunta sa amin at sisiguraduhin niyang tahimik kami, habang hindi siya nag-iingay.",
      "bic": "kakaiba an magdakula ki lolo. kan kami mga aki pa dangan maribok kun banggi, madalagan tulos si lolo papunta samo para siguradohon na magtrangkilo kami, sinisigurado man niya na dawa siya mayong tanog na magibo."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "lagi kong pinagsisisihan dahil tinanong ko kung bakit.",
      "bic": "nagsisisi akong permi na hinapot ko siya kun tano."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sa bayan na iyon naglalakbay siya, hila-hila ang kanyang bakal na kariton. puno ang kariton ng mga bungo ng mga biktima niya.",
      "bic": "nag-iikot idto sa banwaan kun banggi, butong-butong an saiyang batbat na kariton. panu an kariton nin mga bungo kan saiyang mga dating biktima."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "yung mga hindi marunong manahimik.",
      "bic": "sinda an mga dai tatao magtuninong."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sa paraan ng pagkukwento ni lolo, halatang nawalan si lolo ng mahal sa buhay dahil sa kanya. hindi nya masyadong binabanggit, pero tuwing gabi naririnig ko siya.",
      "bic": "aram ko sa kun pano iistorya idto ni lolo na nawaran siya nin kadugo dahil duman. dai siya nagpaparataram na maray tungkol diyan, pero minsan, kun banggi nadadangog ko habang turog siya."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ernesto, ernesto kapatid ko, hayaan mo na siya.",
      "bic": "ernesto, hermanong ernesto, pabayaan mo siya"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sabi ni lolo dumaan daw siya sa bahay nila. yung kapatid nya matapang at ignorante, akala niya walang makakatalo sa kanya. bakas ang kahambugan ng kabataan sa kanya.",
      "bic": "sinabi niya sako na nag-agi daa idto sa harong ninda. an saiyang tugang maisog asin palpal, akala niya mayo saiyang makakadaog. an kusog kan kahubinan yaon saiya."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "hinamon niya yung halimaw at nagbayad siya.",
      "bic": "inangat niya an tandayag dangan binayaran niya ini."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "laging magsesermon si lolo tungkol sa kabayaran. kung paano nakukuha yung bayad kung masusunod siya. hindi ko naintindihan, hangga't nung pinaliwanag niya.",
      "bic": "permi ni lolo pinapagirumdom an bayad. na kun pano kadakula an bayad pagnagsingil ini sa pagbagat sa ginigibo niya. dai ko masyadong maintindihan an sinabi niya hanggan sa pinaliwanag niya sako."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "hindi naman importante kung buhay lang ang kinukuha nung halimaw, pero ang kinukuha nito ay bagay na si kamatayan lamang ang nararapat humawak.",
      "bic": "mayo kuta kitang labot kun an tandayag nangkukua lang nin buhay, pero may kinua ining bagay na si kamatayan lang an dapat magkua."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "nanakaw nito ang kaluluwa ng kapatid ni lolo.",
      "bic": "tigkua niya an kaluluwa kan tugang ni lolo."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ngayon, hindi naman ako naniniwala sa mga kaluluwa o halimaw na nakikinig sa gabi, pero nang mamatay si lolo nagsimula na marinig ko yung mga tunog.",
      "bic": "dai talaga ako nagtutubod sa mga kaluluwa asin mga tandayag na nagdadangog kun banggi, pero pagkatapos magadan ni lolo, nagpoon ng magpadangog an mga tanog."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "naririnig ko ang pagkalembang nga mga bungo sa isa't isa sa loob nung bakal na kariton niya. naririnig ko ang sigaw ng mga biktima niya, nagmamakaawa para sa panghabangbuhay na paglaya mula sa kanya. naririnig ko ang huling hininga ng lolo ko, nagmamakaawa para sa kaluluwa ng kapatid niya.",
      "bic": "madadangog ko an mga bungo na nagtatarangkuan sa laog kan kariton. madadangog ko an kurahaw kan saiyang mga biktima, nag-aagrangay na sinda tawan nin daing kasagkuran na katalingkasan. madadangog ko pa an huring hinangos ni lolo, nagmamakaherak para sa buhay kan saiyang tugang."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "parang awa mo na, ako na lang ang kunin mo.",
      "bic": "ako na lang, tabi."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "pinagdadasal ko na mawala na ang mga tunog. hindi ko alam kung bakit niya sinusundan si lolo, at kung bakit niya sinusundan ako. sinusubukan kong wag na lang pansinin, pero hindi ko kaya.",
      "bic": "sana lang an mga tanog magpurundo na. dai ko aram kun tano sinunod kaini si lolo saka kun tano pigsusunod man ako kaini. gusto kong dai intindihon, pero dai talaga kaya."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sa bawat gabing lumilipas, palakas nang palakas ang mga tunog.",
      "bic": "sa pag-abot kan mga banggi, pakusog sanang pakusog ini."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "nagkaroon ka na ba ng kaibigan na nabuhay sa dalawang katauhan nagkaigwa ka na daw nin amigo na namuhay nin duwang beses",
      "bic": "nagkaroon ka na ba ng kaibigan na nabuhay sa dalawang katauhan nagkaigwa ka na daw nin amigo na namuhay nin duwang beses"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "may  sikretong itinatago sa mga tao, ang ilan ay hindi mo inaasahan at kapag nalaman mo kailangan mong pumili.",
      "bic": "may mga sektreto an kada tawo, mga sekretong tig tatago. minsan, dai mo linalaoman, asin maaraman mo na kaipuhan mo pa mag pili. "
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "may nababago ba ang sikreto",
      "bic": "may nabago daw sa mga sikretong ini"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "hindi ko pa rin masagot ang tanong na iyon. noong nalaman ko kung ano siya hindi naging pareho ang mga bagay sa pagitan namin. ngayon hindi ko akalain na kilala ko siya.",
      "bic": "dai ko man nanggad nasisimbag an kahapotan na iyan. kan naaraman ko na sya bako na kami arog kan dati. ngonian, dai ko aram kun talagang bistado ko sya."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "nalaman ko ito habang pauwi na kami. pasado hatinggabi na at nang makarating kami sa baybayin ng ilog  at nang  nalaman naming wala ng tagabangka na magdadala sa amin patawid.",
      "bic": "naaraman ko kan naglalakaw kami papuli. matanga na. kan nakaabot kami sa pampang kang salog, mayo nang parabaroto na madara samo sa saibong."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "gusto kong bumalik sa baryo, maghanap ng matutuluyan, ngunit pinilit ako ng aking  kaibigan na tumawid kami sa ilog.",
      "bic": "gusto kong magbalik na sa baryo, maghanap nin lugar na matuturugan, alagad pinirit ako kan amigo ko ma magbalyo nin salog."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "nang tanungin ko kung paano niya sinabi na ako ang magdadala sa iyo",
      "bic": "kan hinapot ko sya kun pano, an sabi nya papasanon taka."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "tumawa ako. akala ko nagbibiro siya.",
      "bic": "nagngirit ako. huna ko nagsusuba lang sya."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ngunit hindi pala,  at bago ko nalaman na lumilipad kami sa hangin tulad ng isang pares ng mga ibon. ang isang bahagi ng aking isipan ay nababalot ng takot, habang ang isa naman ay nasiyahan sa kalayaan na tanging  hangin lamang ang makapagbibigay.",
      "bic": "pero dai, namalayan ko nalang, na naglalayog na kami sa panganoron na garo gamgam. may parte sako na gustong matakot, asin may parte man na naoogma sa malaya ka na dara kan paglayog mi."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "muntik na kaming mahulog sa langit dahil may lemons pala  akong  dala sa bulsa. tanda ko pa ang sinabi sa akin ng mga matatanda na sila ay isang mabisang sandata laban sa mga uri ng aswang. ang mga lemon ay maaring magdulot ng mabigat na pakiramdam para sa kanila.",
      "bic": "kadikit na syang mahulog sa kalangitan nin huli ta may mga limonsito ako sa bulsa. sabi kan mga gurang, matibay daa ining panlaban sa mga arog ninda. nagagabatan sinda sa mga limonsito."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "aswang ang kaibigan ko.",
      "bic": "aswang palan an amigo ko."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "hinayaan kong mahulog ang mga lemon upang magpatuloy siya sa paglipad at ng makarating kami ay ibinaba niya ako sa kabilang ilog. hindi na kami nag-uusap simula noon, ngunit alam kong sapat ang tiwala sa akin ng kaibigan para itago ang kanyang sikreto.",
      "bic": "binutasan ko an mga limonsito asin binaba nya ako sa balyong salog. dai na sya nagtaram puon kadto. alagad aram ko na nagtitiwala sako an sakong amigo."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "nagpasya akong huwag sabihin kahit kanino, nakuha ko  ang tiwala niya sa tinging ko ay sapat na  ang pagiging kaibigan ko para hindi siya  ipagkakanulo sa anumang bagay.",
      "bic": "napagdesisyonan ko na dai ipagsabi sa iba, nakua na niya ang sakong boot sa pagiging amigo ko asin dai ko siya kayang traydor sa ano man na rason."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ngunit kung minsan ay nagpupuyat ako sa gabi at nagtataka sa kakaisip na kung  kaibigan ko ba talaga siya o ako na  ang susunod niyang kakainin",
      "bic": "alagad minsan dai ako makaturog sa banggi asin nag hohorop-horop amigo nya daw talaga ako o sunod na kakanon"
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sa gitna ng bagyo, kung saan dinadala ng malalakas na hangin ang mga patak ng ulan, may dalawang magkapatid na tahimik na nakaupo sa kanilang tahanan, iniisip nila kung paano masosolusyunan ang kanilang problema. ganito kasi, nawala nila ang isang mahalagang gamit ng kanilang ama isang natatanging espadang ginunting na niregalo ng kaniyang ama.",
      "bic": "nangyari sa katahawan kan mauran na panahon, kan an mga tagdo kan uran, piglalayap kan duros, an magtugang na lalaki matrangkilong nagtutukaw sa saindang harong, nagngangalas kun pano sinda makakatalingkas sa remalaso na saindang nalaogan. an magtugang, nawaran nin sarong pinaka-importanteng bagay sa saindang ama, sarong mahalagang sundang na ginunting na naresebi niya sa saiyang ama bilang regalo."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kasalanan mo kaya nawala natin iyon sigaw ng nakatatandang kapatid. ayaw niyang harapin ang kanilang ama dahil dito. sinasabi niya sa sarili ako ang mas matanda, kaya ako ang mananagot sa ating ama.",
      "bic": "kasalan mo kaya nawara ito, kuslab kan matuang tugang. dai niya gustong atubangon an saiyang ama nin huli kaini. sabi niya sa sadiri niya, ako an matua. sakuya kuta an trabaho. cierto ako na babasolon ako ni papa."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "huwag kang mag-alala, mahahanap natin iyon. sagot ng nakababatang kapatid. hilig talaga nito ang pagiging positibo sa lahat ng pagkakataon. kailangan lang nating balikan kung saan tayo naglaro. siguro malapit lang ito sa may sapa. hahanapin lang natin bago makauwi si itay, at para bang walang nangyari.",
      "bic": "dai ka maghadit. mahahanap ta iyan,  simbag kan kangodhan. pirmi kan sadit na aki pighihiling an positibong parte kan gabos na bagay. kaipohan ta na sanang bumalik sa lugar kun saen kita nagkawat. garo duman ito sa lugar na harani sa tibo. kaya ta itong hanapon bago si papa umuli sa harong nganing garo man sana dai nin nangyari."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "napakahangal naman sigaw ng nakatatandang kapatid habang nakasilip sa bintana. binabayo sila ng malakas na ulan at alam niyang delikado na ang magtungo sa bahaging iyon ng gubat.",
      "bic": "dangag ka man naggad.  nagsirip sa bintana an matuang tugang. nagkukusog an uran asin aram niya na delikado na kun lumuwas pa siya pasiring sa kadlagan."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "bakit, gusto mo bang ikaw ang magsabi kay itay tukso ng nakababatang kapatid.",
      "bic": "gusto mo ika na sana logod an magtaram kay papa, nakangisi an kangodhan."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kaya naman, sinugod ng magkapatid ang hagupit ng bagyo at nagtungo sa gubat.",
      "bic": "nagrabas pasiring sa kadlagan an magtugang dawa na nag-uuran."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "doon banda wika ng nakababatang kapatid at dali dali itong nagpunta sa nakabagsak na puno. baka narito.",
      "bic": "yaon digdi dali-daling nagpasiring an kangodhan sa nakatumbang kahoy. garo igwa akong nahiling."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "mag-ingat ka baka madisgrasya ka sumunod ang nakatatandang kapatid. may nakita rin siyang kinang ng bakal sa likod ng puno, pero may sabi-sabi tungkol sa naninirahan dito. hindi niya nanaising makaharap ito.",
      "bic": "pag-ingat. tibaad makulogan ka suminunod an matuang tugang. nahiling niya man an sarong bagay na garo bakal paghilingon sa likodan kan kahoy alagad nakadangog na siya nin istorya manongod sa bagay na naka-istar sa parting ini kan kadlagan. dai pa niya gustong mamidbidan siya."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ngunit minalas ang magkapatid.",
      "bic": "dai naotob an saiyang kamawotan."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "nakita ng nakatatandang kapatid na nakatindig ang isang halimaw sa harap ng kaniyang nakababatang kapatid. balot ng mahaba at maitim na buhok, patusok ang mga tainga, at may matatalas na kuko sa kamay at paa. mas malala pa ang hitsura ng galit na mukha ng halimaw, hawig ito sa isang unggoy, ngunit higit na nakakatindig-balahibo.",
      "bic": "nagtindog an matuang tugang sa irarom kan troso asin nahiling niya an saiyang tugang na kahampangan an sarong halimaw na igwang halabang maitom na buhok sa bilog niyang hawak, mapanas na talinga asin matatarom na kuko sa saiyang mga kamot asin bitis. an saiyang lalawgon an pinakaterible, an anggot na pamandokon nagpapagiromdom sa matuang tugang nin sarong gorilya, alagad orog pa na mas halimaw."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sagad ang kilabot na naramdaman ng nakatatandang kapatid nang makitang hawak ng halimaw na ito ang hinahanap nilang espada.",
      "bic": "sa saiyang pagkatakot, nahiling kan matuang tugang an halimaw na kapot-kapot an ginunting."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "nakiki-usap po kami, pakibalik na po ito sa amin. napakahalaga po nito para sa aming ama. paliwanag ng nakababatang kapatid. umaasa ito na maiintindihan sila ng halimaw. siguro naman ay may ama rin ito at alam niya ang pakiramdam kapag nawalan ng importanteng pag-aari.",
      "bic": "pakibalik tabi iyan samuya. importante iyan na marhay sa samuyang ama.  naisip kan kangodhan na puede siyang masabotan kan halimaw. tibaad baga igwa man siya nin ama asin aram na sinda namomondo ta an sarong bagay na saindang piglilikayan, nawara."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "sa kabilang banda, parang binuhusan ng malamig na tubig ang nakatatandang kapatid. hindi niya alam ang dapat niyang gawin. base sa sabi-sabi, inaatake ng halimaw na ito ang sinumang lumapit sa tinitirhan niya sa gubat. hindi niya napaghandaan ang susunod na gagawin ng halim",
      "bic": "hiniling nin puntok kan kangodhan an halimaw. dai niya aram kun ano an gigibuhon. aram niya na an mga bagay na ini puedeng mangulog nin maski siisay na tawo na makakadulok sa saindang pinag-eerokan alagad bako siya preparado sa kun ano man an masunod na mangyayari."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "inabot ng halimaw ang espada sa nakababata niyang kapatid, at sumenyas na umalis na sila.",
      "bic": "itinao kan halimaw an ginunting sa kangodhan na tugang asin pinahale sinda."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "maraming salamat bati ng nakababatang kapatid. dali bago makauwi si itay",
      "bic": "dios mabalos. sabi kan kangodhan na tugang na nakangising nagpapasalamat. dali-dali na puede pa kitang maka-puli sa harong antes makabalik si papa."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kaya naman patakbong umuwi ang magkapatid at iniwan ang halimaw. nagsalitan pa sila sa pagdala ng mabigat na espada para mas mabilis na makarating sa tahanan nila.",
      "bic": "nagparadalagan an magtugang pasiring sa harong ninda. binayaan nindang nawalat an halimaw. nagsoro-subli-an sinda sa pagdara kan magabat na ginunting tanganing maka-antos tulos sinda sa saindang harong."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ngunit, parang sinumpa ang magkapatid.",
      "bic": "alagad antes pa sinda makapuli, igwa sainda nin maraot na nangyari."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "ang bitbit nilang espada ay balot ng maliliit at maiitim na buhok ng halimaw. lingid sa kaalaman ng magkapatid, delikado ang mga hiblang ito sa tao.",
      "bic": "ramog nin buhok na hale sa halimaw an ginunting. an dai aram kan magtugang na an mga buhok na ini puedeng maka-apektar sa mga tawo."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "tinakbo ng magkatapid ang lakas ng buhos ng ulan, pero nakaramdam sila ng nakakangalisag na kati sa kanilang balat. kinamot nila nang kinamot ang kanilang balat, hanggang hindi na sila makatakbo.",
      "bic": "nagparadalagan an magtugang dawa nag-uuran, alagad igwa sinda nin namate na makulog na gatol mientras sinda nagdadangadang pasiring sa saindang harong. nakagaratol sinda sagkod sa tumunong sinda sa pagdalagan."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kuya, ano ang nangyayari naluluhang banggit ng nakababatang kapatid. kahit anong gawin nila, hindi nila mapigilang magkamot nang magkamot. ang mga braso at binti niya ay balot na tuloy ng mahahapding sugat.",
      "bic": "manoy, ano an nangyayari nagpaparahibi an kangodhan na tugang. dai niya mapugulan na dai magkagaw. an saiyang mga takyag asin tabay ramog nin mapupulang mga burutog-butog."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "hindi ko alam sagot ng nakatatandang kapatid, na todo rin sa pagkamot ng sariling balat. ang tumatakbo na lamang sa isip niya ay magkamot hanggang maibsan ang nadaramang kati. hindi napansin ng magkapatid na sila ay nahinto sa gilid ng rumaragasang ilog, sa gitna ng walang habas na pagbagyo",
      "bic": "dai ko aram nagpaparakagaw nin marahay an matuang tugang. an nasa isip niya sana iyo an magparakagaw sagkod na maogkad. dai niya napaghorophorop na yaon sinda sa gilid kan salog asin an uran nagkukusog."
    }
  },
  {
    "translation": {
      "tl": "kinagabihan pag-uwi ng kanilang ama, natataranta na ito kakahanap sa kanilang bahay. saan naman kaya napadpad ang kaniyang dalawang anak",
      "bic": "kan bangging ito an saindang ama nakapuli asin naglibotlibot sa laog kan harong nagngangalas kun saen nagduman an saiyang duwang aki."
    }
  }
]