੩੬ ਮੋਲੀਏਰ ਦੇ ਦੋ ਨਾਟਕ ਉਤੇ ਲਾਓਂ ਨਾ; ਉਸ ਮੈਨੂੰ ਦੋਸਤਾਂ ਸਾਕਾਂ ਦੀ ਮਮਤਾ ਤੋਂ” ਵੀ ਛੁਡਾ ਦਿਤਾ ਹੈ, ਤੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਵੀਰ, ਬਚਿਆਂ, ਮਾਂ, ਵਹੁਟੀ ਸਭ ਨੂੰ ਮਰਦਿਆਂ ਵੇਖ ਕੇ ਐਨਾ ਵੀ ਦਿਲ ਉਤੇ ਨਾ ਧਰਾਂ ! ਰ ਕਲੈ'ਥਿਸ : ਬੜੇ ਇਨਸਾਨੀ ਜਜ਼ਬੇ ਨੇ ਇਹ, ਮੇਰੇ ਭਰਾ, ਮੈਨੂੰ ਮੰਨਣਾ ਪਵੇਗਾ । ਰ ਆਰਗਨ : ਆਹ ! ਜੇ ਤੁਸੀ” ਕਦੇ ਉਹਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਹੁੰਦਾ, ਜੀਕਰ ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਮੈਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਉਹਨੂੰ ਮੇਰੇ ਵਾਂਗ ਹੀ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ ਸੀ । ਜਿਸ ਲਗਨ ਨਾਲ ਉਹਦੇ ਅੰਦਰੋ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾਵਾਂ ਉਠ ਕੇ ਰੱਬੀ ਦਰਗਾਹ ਵਿਚ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ, ਵੇਖ ਕੇ ਸਾਰੀ ਸੈਗਤ ਦੀਆਂ ਅਖਾਂ ਉਹਦੇ ਉਤੇ ਲਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ । ਉਹ ਹਉਕੇ ਭਰਦਾ ਤੇ ਡੂੰਘੀ ਪੀੜ ਨਾਲ ਡੁਸਕਦਾ ਸੀ, ਪਲੇ ਪਲੇ ਨਿਮ੍ਰਤਾ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਚੁੰਮਦਾ ਸੀ; ਤੇ ਜਦੋਂ” ਮੈਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਲਗਦਾ ਸਾਂ ਉਹ ਮੇਰੇ ਅਗੇ ਹੋ ਕੇ, ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਉਤੇ ਮੈਨੂੰ ਚਰਣਾਮਤ ਭੇਟ ਕਰਦਾ ਸੀ । ਇਹਦੇ ___ ਸਾਬੀ ਮੁੰਡੇ (ਜਿਹੜਾ ਇਹਦੇ ਪੈਰ-ਚਿਤਾਂ ਉਤੇ ਤੁਰਦੈ) ਕੋਲੋਂ” ਇਹਦੀ ਗ਼ਰੀਬੀ ਦਾ ਪਤਾ ਕਰਕੇ ਮੈਂ ਇਹਨੂੰ ਸੁਗ਼ਾਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ, ਪਰ ਸੁਗ਼ਾਤਾਂ ਦਾ ਕੁਝ ਹਿੱਸਾ ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਮੈਨੂੰ ਮੌੜ ਦੇਂਦਾ । “ਇਹ ਬਹੁਤ ਬਹੁਤੀਆਂ ਨੇ, ਇਹ ਕਹਿੰਦਾ, “ਅੱਧੀਆਂ ਕਾਫ਼ੀ ਨੇ? । ਤੇ ਜਦੋਂ” ਮੈਂ” ਵਾਪਸ ਲੇਣੋ” ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੀ ਇਹ ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਵੰਡ ਦੇਦਾ । ਅਖ਼ੀਰ ਰਬੋ` ਹੀ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਇਹ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਉਠੀ ਤੇ ਮੈ“ ਇਹਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਲੈ ਆਇਆ, ਤੇ ਓਦਨ ਤੋ” ਮੈਨੂੰ ਹਰ ਕੰਮ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਲੌ ਲਿਹਾਜ਼ ਹਰ ਕਿਜੇ ਨੂੰ ਟੋਕਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਮੇਰੀ ਵਹੁਟੀ ਦੇ ਸੈਬੈਧ ਵਿਚ ਤਾਂ ਉਹ ਮੇਰੀ ਇੱਜ਼ਤ ਦਾ ਬੜਾ ਹੀ ਖ਼ਿਆਲ ਰਖਦਾ ਹੈ : ਕੋਈ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨਜ਼ਰੇ ਉਹਦੇ ਵਲ ਤੱਕੇ ਸਹੀ, ਉਹ ਬਣ ਮੈਨੂੰ ਦਸ ਦੇੱਦਾ ਏ, ਮੇਰੇ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਛੇ ਗੁਣਾਂ ਵਧੇਰੇ ਈਰਖਾ | ਮੇਰੀ ਵਹੁਣੀ ਬਾਰੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹੇ । ਪਰ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਸੋਚ ਸਕਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ, ਕਿ ਉਹ ਕੇਡਾ ਚੰਗਾ ਹੈ । ਉਹ ਆਪਣੀ ਨਗੂਣੀ ਤੋਂ” ਨਗੂਣੀ ਕਮ਼ੋਰੀ ਨੂੰ ਗੁਨਾਹ ਆਖਦੈ, ਨਿੱਕੀ ਤੋਂ ਨਿੱਕੀ ਗਲ ਦਾ ਉਹਨੂੰ ਭਰਮ ਲਗ ਜਾਂਦੈ । ਕਲ੍ਹ ਦੀ ਉਹਦੀ ਗਲ ਦੱਸਾਂ, ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਵਿਚ ਉਹ ਮਗਨ ਸੀ, ਉਡਦੀ ਮਖੀ ਉਹਦੇ ਰ ਹਥ ਆ ਗਈ, ਉਹ ਪਛਤਾਂਦੇ ਕਿ ਓਸ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਏਨੇ ਗੁਸੇ ਵਿਚ ਕਿਉ” ਰ ਮਾਰ ਦਿਤਾ । ਕਲੈ'ਥਿਸ : ਤੁਸੀ, ਭਰਾ, ਬਲੇ ਹੋ ਗਏ ਓ, ਮੈ ਸੋਚਨਾਂ, ਜਾਂ ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਗਲਾਂ ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਮੌਜੂ ਬਣਾਂਦੇ ਓ ? ਤੁਹਾਡਾ ਮਤਲਬ ਪਤਾ ਨਹੀ ਕੀ ਏ ? ਏਸ ਣਾ “ ਕਰ ੧ : : ਲਨ 1013 1 010 17111917010110.0/6 'ਐਗਕ=