filename
stringlengths
7
16
img_pt
imagewidth (px)
125
1.71k
img_vmw
imagewidth (px)
152
1.73k
first_pass_pt_gv
stringlengths
0
1.39k
first_pass_pt_tesseract
stringlengths
5
1.39k
post_correction_pt
stringlengths
5
1.37k
first_pass_vmw_gv
stringlengths
5
1.38k
first_pass_vmw_tesseract
stringlengths
5
1.39k
post_correction_vmw
stringlengths
5
1.38k
144_01_04
levar
levar
levar
okuxa
okuxa
okuxa
28_01_02_1_2_2
3. - Os homens, que trabalho fazem? - O trabalho dos homens é cortar as árvores e bambus, tirar a casca para fazer cordas, cavar os buracos, pôr os paus e amarrar com as cordas.
3. - Os homens, que trabalho fazem? - O trabalho dos homens é cortar as árvores e bambus, tirar a casca para fazer cordas, cavar os buracos, pôr os paus e amarrar com as cordas.
3. - Os homens, que trabalho fazem? - O trabalho dos homens é cortar as árvores e bambus, tirar a casca para fazer cordas, cavar os buracos, pôr os paus e amarrar com as cordas.
3.- Alopwana anivara muteko xèni? Muteko w'alopwana wùha miri ni mithala, okhava mikhoi, othipa malitti, ohela mìri ni otthukwa ni mikhoi. m
3. - Alopwana anivara muteko xèni? - Muteko w'alopwana wùha miri ni mithala, okhava mikhoi, othipa malitti, ohela mìri ni otthukwa ni mikhoi.
3. - Alopwana anivara muteko xèni? - Muteko w'alopwana wùha miri ni mithala, okhava mikhoi, othipa malitti, ohela mìri ni otthukwa ni mikhoi.
139_01_08
A que vieste? Vim ver. Falas a sério? Falas a brincar?
A que vieste? Vim ver. Faltas a sério? Falas a brincar?
A que vieste? Vim ver. Faltas a sério? Falas a brincar?
Murwenle-ni? Kirwenle wòna. Munilavula exariya? Munilavula murukuneyaka?
Murwenle-ni? Kirwenle wòna. Munilavula exariya? Munilavula murukuneyaka?
Murwenle-ni? Kirwenle wòna. Munilavula exariya? Munilavula murukuneyaka?
71_01_05
é só passear? vai mesmo bem? essa criança costuma dormir? qualquer comida, não lhe acho o gosto qualquer pessoa anos e anos sem conta esta mesma pessoa estas mesmas pessoas este mesmo dia estes mesmos dias esta mesma comida estas mesmas comidas estę mesmo rio estes mesmos rios
é só passear? vai mesmo bem? essa criança costuma dormir? qualquer comida, não lhe acho o gosto qualquer pessoa anos e anos sem conta esta mesma pessoa estas mesmas pessoas este mesmo dia estes mesmos dias esta mesma comida estas mesmas comidas este mesmo rio estes mesmos rios
é só passear? vai mesmo bem? essa criança costuma dormir? qualquer comida, não lhe acho o gosto qualquer pessoa anos e anos sem conta esta mesma pessoa estas mesmas pessoas este mesmo dia estes mesmos dias esta mesma comida estas mesmas comidas este mesmo rio estes mesmos rios
wètta wène? murettelène? mwan'owo orupa wène? yòlya ene nkinona osiva mutthu ène iyakha iyakha sène mutthu ène yòla atthu ène yala nihiku nene nenla mahiku ène yala yòlya ène yèla sòlya sène seiya muró ène yòla miró sène seiya
wètta wène? murettelène? mwan'owo orupa wène? yòlya ène nkinona osiva mutthu ène iyakha iyakha sène mutthu ène yòla atthu ène yàla nihiku nène nenla mahiku ène yàla yòlya ène yèla sòlya sène seiya murô ène yòla mirô sène sciya
wètta wène? murettelène? mwan'owo orupa wène? yòlya ène nkinona osiva mutthu ène iyakha iyakha sène mutthu ène yòla atthu ène yàla nihiku nène nenla mahiku ène yàla yòlya ène yèla sòlya sène seiya murô ène yòla mirô sène sciya
117_02_02
Quanto milho? Quantas vezes? Onde?
Quanto milho? Quantas vezes? Onde?
Quanto milho? Quantas vezes? Onde?
nakhuwo mikavi? vakavi? wowi? vàvi? vai? imara kavi?
nakhuwo mikavi? vakavi? - imara kKavi? WÒWi? vàvi? vai?
nakhuwo mikavi? vakavi? = imara kKavi? WÒWi? vàvi? vai?
142_01_01
vamos! avante! força! (uma pessoa) vamos! avante! força! (mais pessoas)
vamos! avante! força! (uma pessoa) vamos! avante! força! (mais pessoas)
vamos! avante! força! vamos! avante! força!
haya! hayaka! hayani! hayakani!
haya! hayaka! hayani! hayakani!
haya! hayaka! hayani! hayakani!
4_01_02_1_2_1
- Bom dia! Como está a senhora? (literal.): Amanheceu bem para si, senhora? - Estou bem. (literal.): Amanheceu bem para mim. Que tal, as novidades? - Tudo bem. (Paz). E você? - Mais ou menos. (literal.): Pouco pouco.
- Bom dia! Como está a senhora? (literal.): Amanheceu bem para si, senhora? - Estou bem. (literal.): Amanheceu bem para mim. - Que tal, as novidades? - Tudo bem. (Paz). E você? - Mais ou menos. (literal.): Pouco pouco.
- Bom dia! Como está a senhora? - Estou bem. - Que tal, as novidades? - Tudo bem. E você? - Mais ou menos.
- Mòxeleliwa, màma? - Kòxeleliwa. Sai ihàli? - Salàma. Khi nyuwo? Vakhàni-vakhành. - m
- Mòxeleliwa, màma? - Kòxeleliwa. - Sai ihàli? - Salàma. Khi nyuwo? - Vakhàni-vakhàni.
- Mòxeleliwa, màma? - Kòxeleliwa. - Sai ihàli? - Salàma. Khi nyuwo? - Vakhàni-vakhàni.
141_02_08
antes de, quando ainda não quando até, até que depois de
antes de, quando ainda não quando até, até que depois de
antes de, quando ainda não quando até, até que depois de
ohinatthi va, vale, vàvo mpakha, mpakha wira numalá
chinatthi va, vale, vàvo mpakha, mpakha wìra numalà
chinatthi va, vale, vàvo mpakha, mpakha wìra numalà
61_01_01
Maria mudou-se para a sua casa. A casa da Maria acaba de ser construída. Pôs a porta de bambu. Matacou(-a) toda. Cobriu(-a) com muito capim. Dividiu(-a) em quar- tos. Pôs a sua cama. Ainda não fez o celeiro (dentro de casa), mas fez o galinheiro. Maria mudou-se ontem para a sua casa nova: hoje espera ser visitada pelas suas amigas. Amanhã vai passear no monte.
Maria mudou-se para a sua casa. À casa da Maria acaba de ser construida. Pôs a porta de bambu. Matacou(-a) toda. Cobriut-a) com muito capim. Dividiu(-a) em quar- tos. Pós a sua cama. Áinda não fez o celeiro (dentro de casa), mas fez o galinheiro. Maria mudou-se ontem para a sua casa nova: hoje espera ser visitada pelas suas amigas. Amanhã vai passear no monte.
Maria mudou-se para a sua casa. À casa da Maria acaba de ser construida. Pôs a porta de bambu. Matacou-a toda. Cobriu-a com muito capim. Dividiu-a em quartos. Pôs a sua cama. Áinda não fez o celeiro (dentro de casa), mas fez o galinheiro. Maria mudou-se ontem para a sua casa nova: hoje espera ser visitada pelas suas amigas. Amanhã vai passear no monte.
AMaria àthàmela emp'aya. Empa y'aMaria yòmala otekiwa. Ahela nsele na mithala. Àmara yòthène. Atthunyela ni malaxi manjène. Àthikilanya. Àhela olili aya. Ninlèlo khìrale ntatha, nnya àteka ehili ya ilyakhu. AMaria athàmenle nsana emp'aya esyá: olelo aniwehererya oxekuriwa n'a- xipatthani aya. Mèlo anrowa wèttakasa omwako.
AMaria àthàmela. emp'aya. Empa y'aMaria yòmala otekiwa. Àhela nsele na mithala. Àmara yòthène. Àtthunyela ni malaxi manjène. Àthikilanya. Àhela olili aya. Ninlèlo khìrale ntatha, nnya àteka ehili ya ilyakhu. AMaria athàmenle nsana emp'aya esya: olelo aniwehererya oxekuriwa n'a- xipatthani aya. Mèlo anrowa wèttakasa omwako.
AMaria àthàmela emp'aya. Empa y'aMaria yòmala otekiwa. Àhela nsele na mithala. Àmara yòthène. Àtthunyela ni malaxi manjène. Àthikilanya. Àhela olili aya. Ninlèlo khìrale ntatha, nnya àteka ehili ya ilyakhu. AMaria athàmenle nsana emp'aya esya: olelo aniwehererya oxekuriwa n'axipatthani aya. Mèlo anrowa wèttakasa omwako.
130_01_04
O cego, sentado na praça, pedia comida aos que passavam.
O cego, sentado na praça, pedia comida aos que passavam.
O cego, sentado na praça, pedia comida aos que passavam.
Mulipa-òhòna, akilànthe vapuwani, ànavekela yòlya atthu yàvira.
Mulipa-òhòna, àkilànthe vapuwani, ànavekela yòlya atthu yàvira.
Mulipa-òhòna, àkilànthe vapuwani, ànavekela yòlya atthu yàvira.
44_01_02_1_2
- Estás boa, amiga? - Estou. E tu estás boa? - Eu também estou boa. Estás desaparecida! Onde estavas? - Estava em casa: o meu irmão está doente. -0 que tem? (De que morre?) - Feriu-se na perna, a capinar. -Levaste-o ao hospital? - Não o levei. - Porque não o levaste? - A casa fica longe, e dinheiro não tinha. - Mesmo que não tenhas leva-o. - Então, levá-lo-ei amanhã. Sim, faz isso, amiga.
Oo» o * - Estás boa, amiga? - Estou. E tu estás boa? - Eu também estou boa. Estás desaparecida! Onde estavas? - Estava em casa: o meu irmão está doente. - O que tem? (De que morre?) - Feriu-se na perna, a capinar. - Levaste-o ao hospital? - Não o levei: - Porque não o levaste? - À casa fica longe, e dinheiro não tinha. - Mesmo que não tenhas leva-o. - Então, levá-lo-ei amanhã. - Sim, faz isso, amiga.
* * * - Estás boa, amiga? - Estou. E tu estás boa? - Eu também estou boa. Estás desaparecida! Onde estavas? - Estava em casa: o meu irmão está doente. - O que tem? (De que morre?) - Feriu-se na perna, a capinar. - Levaste-o ao hospital? - Não o levei: - Porque não o levaste? - A casa fica longe, e dinheiro não tinha. - Mesmo que não tenhas leva-o. - Então, levá-lo-ei amanhã. - Sim, faz isso, amiga.
- Mòkhala, mwàpara? - Kòkhala. Khi nyuwo, mòkhala? - Ni miyàno kòkhala. Orila! Mwàri wowi? - Kàri owàni: murokor'aka onòwereiwa. - Onikhwa-ní? - Ovulanle mwetto, àmulima. - Mwàhimuroiha osipiritàli? - Nkàmuroihale. Mwahamuroihenle-ni? Owàni orakama, ni musurukhu nkà- khalanne. H Muhinakhalane, mmuroiheke. - Nanso, kinòmuroiha mèlo. - Ayo, mwìre siso, mwàpara.
- Mòkhala, mwàpara? - Kòkhala. Khi nyuwo, mòkhala? - Ni miyàno kòkhala. Orila! Mwàri wòwi? - Kàri owàni: murokor'aka onòwereiwa. - Onikhwa-ni? - Ovulanle mwetto, àmulima. - Mwàhimuroiha osipiritàli? - Nkàmuroihale. - Mwahàmuroihenle-ni? - Owàni orakama, ni musurukhu nkà-~ khalanne. - Muhinakhalane, mmuroiheke. - Nanso, kinòmuroiha mèlo. - Ayo, mwìire siso, mwàpara.
* * * - Mòkhala, mwàpara? - Kòkhala. Khi nyuwo, mòkhala? - Ni miyàno kòkhala. Orila! Mwàri wòwi? - Kàri owàni: murokor'aka onòwereiwa. - Onikhwa-ni? - Ovulanle mwetto, àmulima. - Mwàhimuroiha osipiritàli? - Nkàmuroihale. - Mwahàmuroihenle-ni? - Owàni orakama, ni musurukhu nkàkhalanne. - Muhinakhalane, mmuroiheke. - Nanso, kinòmuroiha mèlo. - Ayo, mwìre siso, mwàpara.
73_02_03
Eles não vão permitir: apesar disso devo tentar (prová-los).
Eles não vão permitir: apesar disso devo tentar (prová-los).
Eles não vão permitir: apesar disso devo tentar (prová-los).
Awo khanrowa wèmya: ohiya vo kihàna owèrerya.
Awo khanrowa wèmya: ohiya vo kihàna owèrerya.
Awo khanrowa wèmya: ohiya vo kihàna owèrerya.
144_01_02
Esta caneta com que escrevo é tua. Esta caneta com que escrevo é tua.
Esta caneta com que escrevo é tua. Esta caneta com que escrevo é tua.
Esta caneta com que escrevo é tua. Esta caneta com que escrevo é tua.
Ekanet'ela kinlepanáka Ekanet'ela kinlepàkano ti yawinyu. ti yawinyu.
Ekanet'ela kinlepanàka ti yawinyu. Ekanet'ela kinlepàkano ti yawinyu.
Ekanet'ela kinlepanàka ti yawinyu. Ekanet'ela kinlepàkano ti yawinyu.
45_01_02_1_2
Certa noite, a raposa sentiu muita fome: por isso, foi a um galinheiro onde havia animais de criação. A passagem era estreita: a ra- posa teve dificuldade em pas- sar. Mas encolheu-se e entrou. Encontrou naquele gali- nheiro galinhas, galos, patos e perus. Agarrou e comeu até se fartar. E saciou-se até não se poder mexer. De repente, ouviu ruído de passos no pátio. Procurou fugir, mas, como tinha comido muito, já não podia passar naquele buraco por onde tinha entrado. Por isso, estendeu-se no chão. E o dono, quando viu que a raposa tinha comido toda a criação, ficou muito zangado. Mas, vendo que a raposa estava mortą, arrastou-a para o mato. Então a raposa, quando deu conta de que estava no mato, fugiu e não voltou mais a essa aldeia.
Certa noite, a raposa sentiu muita fome: por isso, foi a um galinheiro onde havia animais de criação. 4 passagem era estreita: a ra- posa teve dificuldade em pas- sar. Mas encolheu-se e entrou. Encontrou naquele gali- nheiro galinhas, galos, patos e perus. Agarrou e comeu até se fartar, E saciou-se até não se poder mexer. De repente, ouviu ruído de passos no pátio. Procurou fugir, mas, como tinha comido muito, já não podia passar naquele buraco por onde tinha entrado. Por isso, estendeu-se no chão. , E o dono, quando viu que a raposa tinha comido toda a criação, ficou muito zangado. Mas, vendo que a raposa estava morta, arrastou-a para o mato. Então a raposa, quando deu conta de que estava no mato, fugiu e não voltou mais a essa aldeia.
Certa noite, a raposa sentiu muita fome: por isso, foi a um galinheiro onde havia animais de criação. 4 passagem era estreita: a raposa teve dificuldade em passar. Mas encolheu-se e entrou. Encontrou naquele galinheiro galinhas, galos, patos e perus. Agarrou e comeu até se fartar. E saciou-se até não se poder mexer. De repente, ouviu ruído de passos no pátio. Procurou fugir, mas, como tinha comido muito, já não podia passar naquele buraco por onde tinha entrado. Por isso, estendeu-se no chão. E o dono, quando viu que a raposa tinha comido toda a criação, ficou muito zangado. Mas, vendo que a raposa estava morta, arrastou-a para o mato. Então a raposa, quando deu conta de que estava no mato, fugiu e não voltou mais a essa aldeia.
Ohiyu omosá, khwatté àhivoliwa van- jène: tivó, àhirowa mwèhilini, mwàri mi- huwo. Ephaka yàri yamukhàni¹: khwatté àhive- lavela vòvira. Vano, àhiphunyereriha, khuvo- lowa. Àhiphwanya mwèhilini-mme ilyakhu ni mithupi ni marattha ni mipiru. Àhivara, khukhùra mpakha ovona. Khuvona mpakha ahinawerya witannya. Nànànoru, àhìwa mukhitto vaté. Àhiphavela otthyawa, masi, okhala wira àhivona vanjène, khàwerya-tho ovira ephaka ele yàvolonwàwe. Tivó àhì- sàtalela² vathi. Vano mwanene, vònalyawe wìra khwatté àhikhùrasa muhuwo wòthène, àhinanariwa vanjène. Masi, ònaka wira khwatté ole àhòkhwa, àhimpurulela mutakhwani. Vano khwatté ole, vàsuwenlyawe wira àri otakhwani, àhitthyawa, khuhitthikela-tho³ muttetthe owo.
Ohiyu omosi, khwatté àhivoliwa van- jène: tivô, àhirowa mwèhilini, MWàri mi- huwo. Ephaka yàri yamukhàni!; khwatté àhive- lavela vòvira. Vano, àhìiphunyereriha, khuvo- lowa. Àhiphwanya mwèhilini-mme ilyakhu ni mithupi ni marattha ni mipìru. Àhivara, khukhùra mpakha ovona. Khuvona mpakha ahinawerya witannya. Nànànoru, àhìwa mubkhitto vaté. Àhiphavela otthyawa, masi, okhala wìra àhivona vanjène, khàwerya-tho ovira ephaka ele yàvolonwàwe. Tivô àhìi- sàtalela? vathi. Vano mwanène, vònalyawe wìra khwatté àhikhùrasa muhuwo wòthène, àhinanariwa vanjène. Masi, ònaka wìra khwatté ole àhòkhwa, àhimpurulela mutakhwani. Vano khwatté ole, vàsuwenlyawe wìra àri otakhwani, àhitthyawa, khuhitthikela-tho? muttetthe owo.
Ohiyu omosi, khwatté àhivoliwa vanjène: tivó, àhirowa mwèhilini, mwàri mihuwo. Ephaka yàri yamukhàni: khwatté àhivelavela vòvira. Vano, àhìphunyereriha, khuvolowa. Àhiphwanya mwèhilini-mme ilyakhu ni mithupi ni marattha ni mipìru. Àhivara, khukhùra mpakha ovona. Khuvona mpakha ahinawerya wìtannya. Nànànoru, àhìwa mukhitto vaté. Àhiphavela otthyawa, masi, okhala wìra àhivona vanjène, khàwerya-tho ovira ephaka ele yàvolonwàwe. Tivó àhìsàtalela vathi. Vano mwanène, vònalyawe wìra khwatté àhikhùrasa muhuwo wòthène, àhinanariwa vanjène. Masi, ònaka wìra khwatté ole àhòkhwa, àhimpurulela mutakhwani. Vano khwatté ole, vàsuwenlyawe wìra àri otakhwani, àhitthyawa, khuhitthikela-tho muttetthe owo.
120_02_03
Um galo muito grande.
Um galo muito grande.
Um galo muito grande.
Muthupi mutokotoko.
Muthupi mutokotoko.
Muthupi mutokotoko.
24_01_02_2_1
O que há na tua casa? Na minha casa há muitas coisas: doze enxadas e treze zagaias. Vais trabalhar esta tarde? Sim, hei-de trabalhar, eu e a minha mulher. Vou-me embora (daqui). Sim, vai!
O que há na tua casa? Na minha casa há muitas coisas: doze enxadas e treze zagaias. Vais trabalhar esta tarde? Sim, hei-de trabalhar, euea minha mulher. Vou-me embora (daqui). Sim, vai!
O que há na tua casa? Na minha casa há muitas coisas: doze enxadas e treze zagaias. Vais trabalhar esta tarde? Sim, hei-de trabalhar, eu e a minha mulher. Vou-me embora (daqui). Sim, vai!
- Mpàni mwanyu muri-ni? - Mpàni mwaka sòkhala itthu sinjène: ihipa muloko ni pìli ni mavaka muloko ni mararu. · Munòvara muteko makàripi ala? - Ayo, kinòvara muteko, miyo n'amwàr'aka. Kòrowa vo. - Àá: muroke!
- Mpàni mwanyu muri-ni? - Mpàni mwaka sòkhala itthu sinjène: ihipa muloko ni piìli ni mavaka muloko ni mararu. -~ Munòvara muteko makàripi ala? - Ayo, kinòvara muteko, miyo n'amwàr'aka, - Kòrowa vo. - Aà: muroke!
- Mpàni mwanyu muri-ni? - Mpàni mwaka sòkhala itthu sinjène: ihipa muloko ni pìli ni mavaka muloko ni mararu. - Munòvara muteko makàripi ala? - Ayo, kinòvara muteko, miyo n'amwàr'aka, - Kòrowa vo. - Aà: muroke!
119_01_03
alguém, um tal, um... outro... uns... outros... ele próprio as coisas alheias
alguém, um tal, um... ouiro... uns... OUÍros... ele próprio as coisas alheias
alguém, um tal, um... ouiro... uns... OUÍros... ele próprio as coisas alheias
mutthu mmosá mukina... mukina.. akina... akina... mwanène itthu s'anène
mutthu mmosà mukina... mukina.. akina... akina... mwanène itthu s'anène
mutthu mmosà mukina... mukina.. akina... akina... mwanène itthu s'anène
11_01_02_2_1
Estas pessoas são meus familiares. Estas cabras vão beber. Este jovem é meu amigo. (Esta menina é minha amiga). Tu, de onde vens? (sais?) Venho (saio) do campo (da machamba), vou para casa.
Estas pessoas são meus familiares. Estas cabras vão beber. Este jovem é meu amigo. (Esta menina é minha amiga). Tu, de onde vens? (sais?) Venho (saio) do campo (da machamba), vou para casa.
Estas pessoas são meus familiares. Estas cabras vão beber. Este jovem é meu amigo. Tu, de onde vens? Venho do campo, vou para casa.
Atthu ala t'amusi aka. Ipur'iya sinrowa owurya, Mmirav'ola ti mpatthani aka. Nyuwo munkhuma vai? Kinkhuma omatta, kinrowa owàni.
Atthu ala t'amusi aka. Ipur'iya sinrowa owurya. Mmirav'ola ti mpatthani aka. * K£ * Nyuwo munkhuma vai? Kinkhuma omatta, kinrowa owàni.
Atthu ala t'amusi aka. Ipur'iya sinrowa owurya. Mmirav'ola ti mpatthani aka. Nyuwo munkhuma vai? Kinkhuma omatta, kinrowa owàni.
24_01_02_1_2
Na tua machamba, o que fazes? Faço o meu trabalho: capino e amontò o capim. O pai, o que faz dia a dia? Todos os dias vai trabalhar na machamba. Tu tens animais domésticos? Sim: tenho oito cabras, oito patos, oito galos e trinta galinhas.
Na tua machamba, o que fazes? Faço o meu trabalho: capino e amontô o capim. O pai, o que faz dia a dia? Todos os dias vai trabalhar na machamba. Tu tens animais domésticos? Sim: tenho oito cabras, oito patos, oito galos e trinta galinhas.
Na tua machamba, o que fazes? Faço o meu trabalho: capino e amontóo o capim. O pai, o que faz dia a dia? Todos os dias vai trabalhar na machamba. Tu tens animais domésticos? Sim: tenho oito cabras, oito patos, oito galos e trinta galinhas.
- Mmatta mwanyu munìra-ni? - Kinvara muteko aka: kinòlima ni okweserya malaxi. - Apàpa anìra-ni nihiku ti nihiku? - Mahiku òthène annirowa ovara muteko mmatta. - Nyuwo mòkhalana inama sa vaté? - Ayo: kòkhalana ipuri thanu na tthàru, marattha mathanu na mararu, mithupi mithanu na miraru n'ilyakhu milokó miraru.
- Mmatta mwanyu munìra-ni? - Kinvara muteko aka: kinòlima ni okweserya malaxi. - Apàpa anìra-ni nihiku ti nihiku? - Mahiku òthène annirowa ovara muteko mmatta. -~ Nyuwo mòkhalana inama sa vaté? - Ayo: kòkhalana ipuri thanu na tthàru, marattha mathanu na mararu, mithupi mithanu na miraru n'ilyakhu milokô miraru.
- Mmatta mwanyu munìra-ni? - Kinvara muteko aka: kinòlima ni okweserya malaxi. - Apàpa anìra-ni nihiku ti nihiku? - Mahiku òthène annirowa ovara muteko mmatta. - Nyuwo mòkhalana inama sa vaté? - Ayo: kòkhalana ipuri thanu na tthàru, marattha mathanu na mararu, mithupi mithanu na miraru n'ilyakhu milokô miraru.
77_01_01_1_2
Amigos! Aqui vamos morrer de fome. Querem que mudemos daqui para ir ficar naquela banda de acolá, para comermos capim? Todos os animais respon- Queremos: é muito bom. Sim, vamos fazer assim... Mas, como fazer? Se chegarmos na outra margem, não vamos ser comidos? deram: Ma O coelho disse: - Olhem para mim só. Saindo dai, o coelho foi cha- mar o peru-bravo, a raposa, os patos com seus filhos e a rola. Mandou-os alinhar todos ao longo do rio. Atrás deles vi- nham todos os outros animais herbívoros. Os animais carnivoros, ao verem chegar os animais que comem capim, esconderam-se todos no capim, e placaram no chão. O coelho disse aos seus companheiros: Vamos, avancemos todos juntos para acolá. Todos começaram a avan- çar, indo para onde estavam os animais ferozes. Um peru começou a cantar, dizendo: Está lá: já placou! Está lá: já placou! Outro peru respondeu: Quem? Quem? Quero apa- nhá-lo. Quem? Quem? Quero apanhá-lo. A raposa disse: - Engole-o! Engole-o! - Engole-o! Engole-o! E a rola é que voava, voa e voa, e levanta muita poeira. -
- Amigos! Aqui vamos morrer de fome. Querem que mudemos daqui para ir ficar naquela banda de acolá, para comermos capim? - Todos os animais respon- deram: - Queremos: é muito bom. Sim, vamos fazer assim... Mas, como fazer? Se chegarmos na outra margem, não vamos ser comidos? O coelho disse: - Olhem para mim só. + o % o % Saindo dai, o coelho foi cha- mar o peru-bravo, a raposa, os patos com seus filhos e a rola. Mandouw-os alinhar todos ao fongo do rio. Atrás deles vi- nham todos os outros animais herbivoros. Os animais carnivoros, ao verem chegar os animais que comem capim, esconderam-se todos no capim, e placaram no chão. O coelho disse aos seus companheiros: - Vamos, avancemos todos juntos para acolá. “Todos começaram a avan- gar, indo para onde estavam os animais ferozes. Um peru começou a cantar, dizendo: - Está lá: já placou! Está lá: já placou! Outro peru respondeu: - Quem? Quem? Quero apa- nhá-lo. Quem? Quem? Quero apanhá-lo. 4 raposa disse: - Engole-o! Engole-o! - Engole-o! Engole-o! E a rola é que voava, voa e voa, e levanta múita poeira.
- Amigos! Aqui vamos morrer de fome. Querem que mudemos daqui para ir ficar naquela banda de acolá, para comermos capim? - Todos os animais responderam: - Queremos: é muito bom. Sim, vamos fazer assim... Mas, como fazer? Se chegarmos na outra margem, não vamos ser comidos? O coelho disse: - Olhem para mim só. * * * Saindo dai, o coelho foi chamar o peru-bravo, a raposa, os patos com seus filhos e a rola. Mandou-os alinhar todos ao fongo do rio. Atrás deles vinham todos os outros animais herbivoros. Os animais carnivoros, ao verem chegar os animais que comem capim, esconderam-se todos no capim, e placaram no chão. O coelho disse aos seus companheiros: - Vamos, avancemos todos juntos para acolá. Todos começaram a avançar, indo para onde estavam os animais ferozes. Um peru começou a cantar, dizendo: - Está lá: já placou! Está lá: já placou! Outro peru respondeu: - Quem? Quem? Quero apanhá-lo. Quem? Quem? Quero apanhá-lo. A raposa disse: - Engole-o! Engole-o! - Engole-o! Engole-o! E a rola é que voava, voa e voa, e levanta múita poeira.
Akhwaka, va nnòkhwasa etala. Munni- tthuna nithamé nno, nakhaleke ekhopel'ele iwe, nilyeke malaxi? Inama sòthène khwàkhula wira: - Ninnitthuna: khivarère orèra. Àa! Nire siso... Vale, ninrowa wìra sai? Naphiya okhopela iwe, khaninrowa okhùriwa? Namarokolo khwira: - Mukiweheke mi pàhi. * * * Akhumaka vale, namarokolo khurowa wihana mipisa ni khwatté ni marattha n'axàn'aya ni ekhuntta. Khwàthata òthène aya mmuró. Ottuli waya khíyarwasa inama sikina sòthène sàlya malaxi. Inama iye sàkhùra akhwàya, vònalyaya sirwaka inama sàlya malaxi, khwìpithasa sòthène mmalaxini, khurupàthi lapáà. Na- marokolo khwahimerya akhwàwe wira: Haya, òthène nètteke vamosá, nro- waka weiwe. – Othène aya khukelela wètta, erowaka iwe wàri inama sòwòpiha. Mpisa mmosá khukelela wipa, ohimyaka wira: · Yòkhala, yòkhala: yìralé lapáà. - Yökhala, yòkhala: yìralé lapáà. Mpisa mukina khíyakhula wira: Tivi? Tivi? Kittotte vo Tivi? Tivi? Kittotte vo? Khwatte khwira: Omwire lwé! Omwire lwé! Omwire Iwé! Omwire lwé! Vano ekhuntta ti yàvavàya, khuvava, khuvava, khwìra si vale ntthupi pwé-pwé.
- Akhwàka, va nnòkhwasa etala. Munni- tthuna nithamé nno, nakhaleke ekhopel'ele iwe, nilyeke malaxi? Inama sòthène khwàkhula wìra: _ - Ninnitthuna: khivarère orèra. Aa! Nire sìso.... Vale, ninrowa wìra sai? Naphiya okhopela iwe, khaninrowa okhùriwa? Namarokolo khwìra: - Mukiweheke mi pàhi. * k * Akhumaka vale, namarokolo khurowa wìihana mipisa ni khwatté ni marattha n'axàn'aya ni ekhuntta. Khwàthata òthène aya mmurô. Ottuli waya khiyarwasa inama sikina sòthène sàlya malaxi. Inama iye sàkhùra akhwàya, vònalyaya sirwaka inama sàlya malaxi, khwipithasa sòthène mmalaxini, khurupàthi lapaà. Na- marokolo khwahimerya akhwàwe wira: - Haya, òthène nètteke Vamosà, nro- waka weiwe. Othène aya khukelela wètta, erowaka iwe wàri inama sòwòpiha. Mpisa mmosà khukelela wipa, ohimyaka wira: - Yòkhala, yòkhala: yiralé lapaà. - Yokhala, yòkhala: yiralé lapaà. Mpisa mukina khiyakhula wìra: - Tìvi? Tivi? Kittotte vo? - Tivi? Tivi? Kittotte vo? Khwatte khwìra: - Omwìre lwé! Omwire lwé! Omwire lwé! Omwìre lwé! Vano ekhuntta ti yàvavàya, khuvava, khuvava, khwìra si vale ntthupi pwé-pwé.
- Akhwàka, va nnòkhwasa etala. Munnitthuna nithamé nno, nakhaleke ekhopel'ele iwe, nilyeke malaxi? Inama sòthène khwàkhula wìra: - Ninnitthuna: khivarère orèra. Àa! Nìre sìso... Vale, ninrowa wìra sai? Naphiya okhopela iwe, khaninrowa okhùriwa? Namarokolo khwìra: - Mukiweheke mi pàhi. * * * Akhumaka vale, namarokolo khurowa wìhana mipisa ni khwatté ni marattha n'axàn'aya ni ekhuntta. Khwàthata òthène aya mmuró. Ottuli waya khíyarwasa inama sikina sòthène sàlya malaxi. Inama iye sàkhùra akhwàya, vònalyaya sirwaka inama sàlya malaxi, khwipithasa sòthène mmalaxini, khurupàthi lapáà. Namarokolo khwahimerya akhwàwe wira: - Haya, òthène nètteke Vamosà, nrowaka weiwe. Òthène aya khukelela wètta, erowaka iwe wàri inama sòwòpiha. Mpisa mmosà khukelela wipa, ohimyaka wira: - Yòkhala, yòkhala: yíralé lapáà. - Yòkhala, yòkhala: yiralé lapáà. Mpisa mukina khíyakhula wìra: - Tìvi? Tìvi? Kittotte vo? - Tìvi? Tìvi? Kittotte vo? Khwatte khwìra: - Omwìre lwé! Omwire lwé! Omwire lwé! Omwìre lwé! Vano ekhuntta ti yàvavàya, khuvava, khuvava, khwìra si vale ntthupi pwé-pwé.
114_02_05
há 4 dias anteontem hoje depois de amanhã daqui a 4 dias daqui a 6 dias no dia imediato
há 4 dias anteontem hoje depois de amanhã daqui a 4 dias daqui a 6 dias no dia imediato
há 4 dias anteontem hoje depois de amanhã daqui a 4 dias daqui a 6 dias no dia imediato
masurisuri nsuri olelo murotto epalama enthela oxawaya - elejo
masurisuri nsuri olelo murotto epalama enthela _oxawaya —eleio
masurisuri nsuri olelo murotto epalama enthela oxawaya
41_01_01_2_1_1
Não te gabes da tua força!
Não te gabes da tua força!
Não te gabes da tua força!
Owerya khunihimyaniwa
Owerya khunihimyaniwa
Owerya khunihimyaniwa
120_02_05
saber bem, ao certo olhar muito bem, perscrutar amar muito
saber bem, ao certo olhar muito bem, perscrutar amar muito
saber bem, ao certo olhar muito bem, perscrutar amar muito
osuwelexa owehexexa ophentexa
osuwelexa owehexexa ophentexa
osuwelexa owehexexa ophentexa
10_01_02_2_2_2_1
Portanto estas pessoas são dois homens e três mulheres
Portanto estas pessoas são dois homens e três mulheres
Portanto estas pessoas são dois homens e três mulheres
Vano, atthu ala ari alopwana ànli n'athiyana ararú.
Vano, atthu ala ari alopwana ànli n'athiyana araru.
Vano, atthu ala ari alopwana ànli n'athiyana araru.
30_01_01_1_2_2
Tu, Hassani, estás bem? -Estou bem. O que queres? - Vamos dançar A noite. Queres? - li! Esta minha machamba é grande. Tenho de capinar todo o dia. A noite quero dormir. - Amanhã, onde vais? - Amanhã vou capinar outra ma- chamba. - Essa tua machamba está perto? - Não! Está longe. - Essa machamba é pequena? - Ìi! É grande, muito grande.
- Tu, Hassani, estás bem? - Estou bem. O que queres? - Vamos dançar À noite. Queres? - di! Esta minha machamba é grande. Tenho de capinar todo o dia. À noite quero dormir. - Amanhã, onde vais? - Amanhã vou capinar outra ma- chamba. - Essa tua machamba está perto? - Não! Está longe. - Essg machamba é pequena? - hi! É grande, muito grande.
- Tu, Hassani, estás bem? - Estou bem. O que queres? - Vamos dançar À noite. Queres? -Ìi! Esta minha machamba é grande. Tenho de capinar todo o dia. À noite quero dormir. - Amanhã, onde vais? - Amanhã vou capinar outra machamba. - Essa tua machamba está perto? - Não! Está longe. - Essa machamba é pequena? -Ìi! É grande, muito grande.
- Hasani nyu, salama? Salàma. Mumphavela-ni? - Nrowé òkomani ohiyu: munnitthuna? Ìi! Ematt'aka ela yùlupale. Kihàna olima othana wòthène. Ohiyu kirupeke. Mélo munrowa wowi? Mèlo kinrowa olima ematta ekina. - Ematt'anyu iyo eri vakhiviru? - Nnàri! Eri ottaiwène. - B - Ematt'eyo yamukhàni? - Ii! Yùlupale: khirère wùnnuwa. P
- Hasàni nyu, salàma? - Salàma. Mumphavela-ni? - Nrowé òkomani ohiyu: munnitthuna? - li! Ematt'aka ela yùlupale. Kihàna olima othana wòthène. Ohiyu kirupeke. - Mèlo munrowa wòwi? - Mèlo kinrowa olima ematta ekina. - Ematt'anyu iyo eri vakhiviru? - Nnàri! Eri ottaiwène. - Ematt'eyo yamukhàni? - Yi! Yùlupale: khirère wùnnuwa.
- Hasàni nyu, salàma? - Salàma. Mumphavela-ni? - Nrowé òkomani ohiyu: munnitthuna? - Ìi! Ematt'aka ela yùlupale. Kihàna olima othana wòthène. Ohiyu kirupeke. - Mèlo munrowa wòwi? - Mèlo kinrowa olima ematta ekina. - Ematt'anyu iyo eri vakhiviru? - Nnàri! Eri ottaiwène. - Ematt'eyo yamukhàni? - Ìi! Yùlupale: khirère wùnnuwa.
13_01_01_1_1_2
* - Dá licença? - Faça favor! É servido? (Fique à vontade!) - Obrigado... O pai onde está? - Está na machamba com a mãe.
- Dá licença” - Faça favor! É servido? (F ique à vontade!) - Obrigado... O pai onde está? - Está na machamba com a mãe.
- Dá licença? - Faça favor! É servido? - Obrigado... O pai onde está? - Está na machamba com a mãe.
Hoti? - Hotini. Kharipu. - Kòxukhuru ... Atìthi ari wówi? - Ari omatta n'amàma. B
- Hoti? - Hotini. Kharipu. - Kòxukhuru ... Atìthi ari wòwi? - Ari omatta n'amàma.
- Hoti? - Hotini. Kharipu. - Kòxukhuru ... Atìthi ari wòwi? - Ari omatta n'amàma.
77_01_02_1_2_2
Os patinhos continuavam a seguir os seus pais, dizendo: - Sinto no estômago: Que bom! Que bom! Os animais que estavam escondidos na outra margem do rio disseram: Ai, amigos! Os que estão a chegar são muito fortes. Alguns já descobriram onde estamos escondidos, outros querem agarrar-nos, para nos engolir. Outro diz para nos baterem. Outro é aquele que diz que o coração se lhe virou. Não estão eles zangados? Ouvi também aqueles outros que se gabam da sua faca. E os outros que já se sentem com a barriga cheia. Aquilo não é vontade de comer? Se não fugirmos, como aguenta- remos? Cá por mim, vou-me embora. O primeiro a fugir foi o leão, gritando: - Wàa! Atrás dele fugiram os outros animais. Todos eles atravessaram o rio para a margem onde es- tavam os animais herbívoros. E OS animais herbívoros mu- daram para onde estavam os carnívoros. E comeram à von-
Os patinhos continuavam a seguir os seus pais, dizendo: - Sinto no estômago: Que bom! Que bom! do od o % Os animais que estavam escondidos na outra margem do rio disseram: - Ai, amigos! Os que estão a chegar são muito fortes. Alguns já descobriram onde estamos escondidos, outros querem agarrar-nos, para nos engolir. Outro diz para nos baterem. Outro é aquele que diz que o coração se lhe virou. Não estão eles zangados? Ouvi também aqueles outros que se gabam da sua faca, E os outros que já se sentem com a barriga cheia. Aquilo não é vontade de comer? Se não fugirmos, como aguenta- remos? Cá por mim, vou-me embora. O primeiro a Jugir foi o leão, gritando: - Wãa! Atrás dele fugiram os outros animais. Todos eles atravessaram o rio para a margem onde es- tavam os animais herbívoros. E os animais herbívoros mu- daram para onde estavam os carnivoros. E comeram à von-
- A minha faca! A minha faca! Os patinhos continuavam a seguir os seus pais, dizendo: - Sinto no estômago: Que bom! Que bom! * * * Os animais que estavam escondidos na outra margem do rio disseram: - Ai, amigos! Os que estão a chegar são muito fortes. Alguns já descobriram onde estamos escondidos, outros querem agarrar-nos, para nos engolir. Outro diz para nos baterem. Outro é aquele que diz que o coração se lhe virou. Não estão eles zangados? Ouvi também aqueles outros que se gabam da sua faca. E os outros que já se sentem com a barriga cheia. Aquilo não é vontade de comer? Se não fugirmos, como aguentaremos? Cá por mim, vou-me embora. O primeiro a fugir foi o leão, gritando: - Wàa! Atrás dele fugiram os outros animais. Todos eles atravessaram o rio para a margem onde estavam os animais herbívoros. E os animais herbívoros mudaram para onde estavam os carnivoros. E comeram à vontade a erva que abundava aí.
Mwàlo aka! Mwàlo aka! Axàna aya marattha khuvira yàttha- raka amàm'aya n'apàp'aya, ehimyasaka wira: - Kinòna mmirimani lyo-lyo! Lyo-lyo! Lyo-lyo! Lyo-lyo! Inama iye sìpithale ekhopel'ele iwe ya muró khwira: Khùu! Alopwana! Awo aniwasa kha- rère wìlipiha. Akina anninòna wìpithalyahu: akina amphavela onittotta vo, enimirye. Mukina onìra wìra nìrihiwe lwé. Mukina ti yòwo onìra wira murima wòmurukunuwa. Khari òviruwa yàwo? Nkawìweni-tho akina awo: anttottopela mwalo aya. Akina awo: mmirimani muhàkhutupuwa. Kàhi ikhwilu iyo? Va nàhitthyaweke, ninlipana-ní? Ari miyo kòrowa vo. Opajerya otthyawa ti kharamu, khu- ruma: - Wàa! ´Vattuli vawe, khutthyawaka inama siki- naku. Òthène khulapuwela ekhopela ele iwe sàkhalaya inama sàlya malaxi. N'iye sàlya malaxi khuthàmela iwe wakhalaya iye sàkhùra akhwàya. Khíyalyasa malaxi ale yahàrère ophipa vale.
Mwàlo aka! Mwàlo aka! Axàna aya marattha khuvira yàttha- raka amàm'aya n'apàp'aya, ehimyasaka wira: j - Kinòna mmirimani lyo-lyo! Lyo-lyo! Lyo-lyo! Lyo-lyo! * k xk Inama iye sìpithale ekhopel'ele iwe ya murô khwiìra: - Khùu! Alopwana! Awo aniwasa kha- rère wìlipiha. Akina anninòna wìpithalyahu: akina amphavela onittotta vo, enimirye, Mukina onìra wìra nìrihiwe lwé. Mukina ti yòwo onìra wìra murima wòmurukunuwa. Khari òviruwa yàwo? Nkawìweni-tho akina awo: anttottopela mwàlo aya. Akina awo: mmirimani muhàkhutupuwa. Kàhi ikhwilu iyo? Va nàhitthyaweke, ninlipana-ni? Ari miyo kòrowa vo. Opajerya otthyawa ti kharamu, khu- ruma: - Wàa! _Vattuli vawe, khutthyawaka inama siki- naku. Othène khulapuwela ekhopela ele iwe sàkhalaya inama sàlya malaxi. N'iye sàlya malaxi khuthàmela iwe wàkhalàya iye sàkhùra akhwàya. Khiyalyasa malaxi ale yahàrère ophipa vale.
Mwàlo aka! Mwàlo aka! Axàna aya marattha khuvira yàttharaka amàm'aya n'apàp'aya, ehimyasaka wira: - Kinòna mmirimani lyo-lyo! Lyo-lyo! Lyo-lyo! Lyo-lyo! * * * Inama iye sìpithale ekhopel'ele iwe ya muró khwìra: - Khùu! Alopwana! Awo aniwasa kharère wìlipiha. Akina anninòna wìpithalyahu: akina amphavela onittotta vo, enimirye. Mukina onìra wìra nìrihiwe lwé. Mukina ti yòwo onìra wìra murima wòmurukunuwa. Khari òviruwa yàwo? Nkawìweni-tho akina awo: anttottopela mwàlo aya. Akina awo: mmirimani muhàkhutupuwa. Kàhi ikhwilu iyo? Va nàhitthyaweke, ninlipana-ni? Ari miyo kòrowa vo. Opajerya otthyawa ti kharamu, khuruma: - Wàa! Vattuli vawe, khutthyawaka inama sikinaku. Òthène khulapuwela ekhopela ele iwe sàkhalaya inama sàlya malaxi. N'iye sàlya malaxi khuthàmela iwe wàkhalàya iye sàkhùra akhwàya. Khíyalyasa malaxi ale yahàrère ophipa vale.
70_01_06
ser gerado, nascer coisa comestível a tua camisa fica-te bem estou contente contigo esta coisa agrada-me perdi a minha faca a minha faca perdeu-se-me dar de vestir aos esfarrapados
"ser gerado, nascer coisa comestivel a tua camisa fica-te bem estou contente contigo esta coisa agrada-me perdi a minha faca a minha faca perdeu-se-me dar de vestir aos esfarrapados
"ser gerado, nascer coisa comestivel a tua camisa fica-te bem estou contente contigo esta coisa agrada-me perdi a minha faca a minha faca perdeu-se-me dar de vestir aos esfarrapados
oyariwa etthu enlyiwa malaya anyu mòphwaneliwa kòsiveliwa ni nyuwo etthu ila yokisivela kòrimeliwa ni mwàlo aka mwàlo aka wòkirimela onvaha yòwara òthàleliwa
oyariwa etthu enlyiwa malaya anyu mòphwaneliwa kòsiveliwa ni nyuwo etthu ila yòkisivela kòrimeliwa ni mwàlo aka mwàlo aka wòkirimela onvaha yòwara òthàleliwa
oyariwa etthu enlyiwa malaya anyu mòphwaneliwa kòsiveliwa ni nyuwo etthu ila yòkisivela kòrimeliwa ni mwàlo aka mwàlo aka wòkirimela onvaha yòwara òthàleliwa
50_01_01_2_2_1
se Deus quiser, voltarei em paz se não quiseres, não vás logo que chegar a casa, vou comer se tivesse tabaco, dar-lhe-ia se não estivesse eu, morrias no rio se não tivesse chovido, não teríamos muita colheita este ano
se Deus quiser, voltarei em paz se não quiseres, não vás logo que chegar a casa, vou comer se tivesse tabaco, dar-lhe-ia se não estivesse eu, morrias no rio se não tivesse chovido, não teriamos muita colheita este ano
se Deus quiser, voltarei em paz se não quiseres, não vás logo que chegar a casa, vou comer se tivesse tabaco, dar-lhe-ia se não estivesse eu, morrias no rio se não tivesse chovido, não teriamos muita colheita este ano
Muluku átthuná, kinohokolowa ni murettele Mwàhitthune, muhirowé Kaphiyakaru owàni, kinimòlya Kàrina sòne, kàmunvaha mutth'ule Kahákhanle miyo, mwàmòkhwa mmuró Yahàrumpe epula, khinaruwenrye mitano
Muluku àtthunàa, kinòhokolowa ni murettele Mwaàhitthune, muhirowé Kaphiyakaru owàni, kinimòlya Kàrina sòne, kàmunvaha mutth'ule Kahàkhanle miyo, mwàmòkhwa mmurô Yahàrumpe epula, khinaruwenrye mitano
Muluku àtthuná, kinòhokolowa ni murettele Mwàhitthune, muhirowé Kaphiyakaru owàni, kinimòlya Kàrina sòne, kàmunvaha mutth'ule Kahàkhanle miyo, mwàmòkhwa mmuró Yahàrumpe epula, khinaruwenrye mitano
74_02_04
As árvores, cujas folhas estavam secas, morreram depressa.
As árvores, cujas folhas estavam secas, morreram depressa.
As árvores, cujas folhas estavam secas, morreram depressa.
Mìri, makukhu aya yùmale, sihòkhwa nànàno.
Miri, makukhu aya yùmale, sihòkhwa nànàno.
Miri, makukhu aya yùmale, sihòkhwa nànàno.
147_01_11
Outros animais estão zangados.
Outros animais estão zangados.
Outros animais estão zangados.
*Axinama akina mmurimani muhàrukunuwa.
*Axinama akina mmurimani muhàrukunuwa.
*Axinama akina mmurimani muhàrukunuwa.
147_02_01
Antes da estação das chuvas, a gente desbrava o mato e prepara o campo.
Ântes da estação das chuvas, a gente desbrava o mato e prepara o campo.
Antes da estação das chuvas, a gente desbrava o mato e prepara o campo.
Eyìta ehinatthi ophiya, atthu annùha, enarehererya imatta saya.
Eyìta ehinatthi ophiya, atthu annùha, enarehererya imatta saya.
Eyìta ehinatthi ophiya, atthu annùha, enarehererya imatta saya.
30_01_01_2_1
- Agora cheguei a casa. Estou muito cansado, meu filho, mas andei bem. - Onde foste, pai? - Fui capinar aquela machamba do monte. - Indo no caminho, viste a mapira da minha machamba? Sim, vi a tua machamba: está boa. Encontrei os teus amigos e Hassani. - Estão bons? - Sim, deixei-os com saúde. Mas agora é tarde, quero comer alguma coisa. - Sim! A mãe preparou. Vai trazer já. -
- Agora cheguei a casa. Estou muito cansado, meu filho, mas andei bem. - Onde foste, pai? -“Fui capinar aquela machamba do monte. - Indo no caminho, viste a mapira da minha machamba? - Sim, vi a tua machamba: está boa. Encontrei os teus amigos e Hassani. - Estão bons? - Sim, deixei-os com saúde. Mas agora é tarde, quero comer alguma coisa. - Sim! À mãe preparou. Vai trazer já.
- Agora cheguei a casa. Estou muito cansado, meu filho, mas andei bem. - Onde foste, pai? - Fui capinar aquela machamba do monte. - Indo no caminho, viste a mapira da minha machamba? - Sim, vi a tua machamba: está boa. Encontrei os teus amigos e Hassani. - Estão bons? - Sim, deixei-os com saúde. Mas agora é tarde, quero comer alguma coisa. - Sim! À mãe preparou. Vai trazer já
Vano kòphiya owàni: kòvela vanjène, mwan'aka, nto kihètta salama. - Mwàronwe wòwi, tìthi? - Kàronwe olima ematt'ele y'omwako. Mwèttaka mphironi, muhòna mèle a mmatta mwaka? Ayo! Kihòna ematt'anyu: yòruwerya. Kihaphwanya apatthan’inyu ni Hasani. - Akhala? B m Ayo! Kihàhiya n'ekumi. Nto vano vahò- xa, kintthuna olya vakhàni. Aá! Amàma àlikanyiha: anòrùha nà- nàno.
- Vano kòphiya owàni: kòvela vanjène, mwan'aka, nto kihètta salàma. - Mwàronwe wòwi, tìthi? - Kàronwe olima ematt'ele y'omwàko. - Mwèttaka mphironi, muhòna mèle a mmatta mwaka? - Ayo! Kihòna ematt'anyu: yòruwerya. Kihàphwanya apatthan'inyu ni Hasàni. - Akhala? - Ayo! Kihàhiya n'ekumi. Nto vano vahò- xa, kintthuna olya vakhàni. - Aa! Amàma àlikanyiha: anòrùha nà- nàno.
- Vano kòphiya owàni: kòvela vanjène, mwan'aka, nto kihètta salàma. - Mwàronwe wòwi, tìthi? - Kàronwe olima ematt'ele y'omwàko. - Mwèttaka mphironi, muhòna mèle a mmatta mwaka? - Ayo! Kihòna ematt'anyu: yòruwerya. Kihàphwanya apatthan'inyu ni Hasàni. - Àkhala? - Ayo! Kihàhiya n'ekumi. Nto vano vahòxa, kintthuna olya vakhàni. - Aa! Amàma àlikanyiha: anòrùha nànàno.
70_01_02_1_2
Vamos ao rio pilar. Despa- cha-te, leva o pilão, a mapira e a peneira. Não esqueças na- da. - Mamã, não vamos pescar (se- cando a água) depois de pilar? - Não sei, ainda não sei: só se não atrasarmos. Leva a enxa- da e a cabaça. · Levo tudo. - E o pau do pilão onde está? - Esqueci. - Volta atrás: despacha-te.
- Vamos ao rio pilar. Despa- cha-te, leva o pilão, a mapira e a peneira. Não esqueças na- da. - Mamã, não vamos pescar (se- cando a água) depois de pilar? - Não sei, ainda não sei: só se não atrasarmos. Leva a enxa- da e a cabaça. - Levo tudo. - E o pau do pilão onde está? - Esqueci. - Volta atrás: despacha-te.
* * * - Vamos ao rio pilar. Despacha-te, leva o pilão, a mapira e a peneira. Não esqueças nada. - Mamã, não vamos pescar (secando a água) depois de pilar? - Não sei, ainda não sei: só senão atrasarmos. Leva a enxada e a cabaça. - Levo tudo. - E o pau do pilão onde está? - Esqueci. - Volta atrás: despacha-te.
* * * Nrowe nathite omuro. Mwàkuveke, mukuxe eryawe, mèle n'ithokwa. Muhiliyale etthu. - Mama, khaninrowa wùya namalá othita? - Kàhi, nlelo nkisuwenle: nahileliweru. Muku- xe ehipa n'ikahi. · Kòkuxa sòthène. M · Khi mwithi ori vai? - Kòliyala. Mutthikele: mwàkuveke. —
* k * - Nrowe nathite omuro. Mwàkuveke, mukuxe eryawe, mèle n'ithokwa. Muhiliyale etthu. - Màma, kKhaninrowa wùva namalà othita? - Kàhi, nlelo nkisuwenle: nahìleliweru. Muku- xe chipa n'ikahi. - Kòkuxa sòthène. - Khi mwithi ori vai? - Kòliyala. - Mutthikele: mwàkuveke.
* * * - Nrowe nathite omuro. Mwàkuveke, mukuxe eryawe, mèle n'ithokwa. Muhiliyale etthu. - Màma, khaninrowa wùva namalà othita? - Kàhi, nlelo nkisuwenle: nahìleliweru. Mukuxe ehipa n'ikahi. - Kòkuxa sòthène. - Khi mwithi ori vai? - Kòliyala. - Mutthikele: mwàkuveke.
58_01_01_2_1
- Amanhã onde vais? - Vou passar o tempo no rio, a lavar a roupa. Quando tiver lavado, vou pescar. E tu? Eu fico em casa a pilar, a varrer em casa, a lavar as panelas. Quando acabar, vou buscar água ao rio. Quando voltar, vou cozinhar a comida. - E eu, à tarde, voltando do rio, VOU ver as minhas armadilhas. Assim, como tu vês, voltarei à noite. Deixa-me comida, irmã. Sim! Deixar-ta-ei. Esperar- te-ei conversando com a mãe. O que Deus esqueceu as mulheres lembram J
*oOoo - Amanhã onde vais? - Vou passar o tempo no rio, a lavar a roupa. Quando tiver lavado, vou pescar. E tu? - Eu fico em casa a pilar, a varrer em casa, a lavar as panelas. Quando acabar, vou buscar água ao rio. Quando voltar, vou cozinhar a comida. - E eu, à tarde, voltando do rio, vou ver as minhas armadilhas. Assim, como tu vês, voltarei à noite. Deixa-me comida, irmã. - Sim! Deixar-ta-ei. Esperar- te-ei conversando com a mãe. O que Deus esqueceu, as mulheres lembram
* * * - Amanhã onde vais? - Vou passar o tempo no rio, a lavar a roupa. Quando tiver lavado, vou pescar. E tu? - Eu fico em casa a pilar, a varrer em casa, a lavar as panelas. Quando acabar, vou buscar água ao rio. Quando voltar, vou cozinhar a comida. - E eu, à tarde, voltando do rio, vou ver as minhas armadilhas. Assim, como tu vês, voltarei à noite. Deixa-me comida, irmã. - Sim! Deixar-ta-ei. Esperar-te-ei conversando com a mãe. O que Deus esqueceu, as mulheres lembram
- Mèlo munrowa wowi? Kinrowa othwèlaka omuró, okattha. Kakatthá vale, kimiseryeke. Khi nyuwo? Miyo kinihala owàni kitthupulaka, kive- laka mpàni, kirapihaka miyàpu. Kamalihá, kirowèle màsi omuró. Katthiká, kàpeye yòlya. Nto miyo, makàripi, kàtthikaka omuró, kinrowa wòta mirakho saka. Vàvo vanòna- nyu, kintthika ohiyu: mukihiyeryeke yòlya, nàrokore. Ayo! Kinimohiyeryani. Kinimòwehere- ryani kivànelaka n’amàma. - - W Muluku eliyanlyawe, athiyana annùpuwela
- Mèlo munrowa wòwi? - Kinrowa othwèlaka omurô, okattha. Kakatthà vale, kimiseryeke. Khi nyuwo? - Miyo kKinihala owàni kitthupulaka, kive- laka mpàni, kirapihaka miyàpu. Kamalihô, kirowèle màsi omurô. Katthikà, Kkàpeye yòlya. - Nto miyo, makàripi, kàtthikaka omurô, kinrowa wòta mirakho saka. Vàvo vanòna- nyu, kintthika ohiyu: mukihiyeryeke yòlya, nàrokore. ~ Ayo! Kinimòhiyeryani. Kinimòwehere- ryani kivànelaka n'amàma. Muluku eliyanlyawe, athiyana annùpuwela
* * * - Mèlo munrowa wòwi? - Kinrowa othwèlaka omuró, okattha. Kakatthà vale, kimiseryeke. Khi nyuwo? - Miyo kinihala owàni kitthupulaka, kivelaka mpàni, kirapihaka miyàpu. Kamalihá, kirowèle màsi omuró. Katthiká, kàpeye yòlya. - Nto miyo, makàripi, kàtthikaka omuró, kinrowa wòta mirakho saka. Vàvo vanòna-nyu, kintthika ohiyu: mukihiyeryeke yòlya, nàrokore. - Ayo! Kinimòhiyeryani. Kinimòwehereryani kivànelaka n'amàma. Muluku eliyanlyawe, athiyana annùpuwela
147_01_15
O leãozinho subiu ao morro onde havia erva.
O leãozinho subiu ao morro onde havia erva.
O leãozinho subiu ao morro onde havia erva.
Mwakharamu àhiwela veruwani vàri malaxi.
Mwiàkharamu àhiwela veruwani vàri malaxi.
Mwiàkharamu àhiwela veruwani vàri malaxi.
78_01_02_1_1_2
O MACACO E O CÁGADO
O MACACO E O CÁGADO
O MACACO E O CÁGADO
KHOLÉ NI KHAPÁ
KHOLEÉ NI KHAPÀ
KHOLÉ NI KHAPÁ
146_02_04
se Deus quiser, voltarei em paz se não quiseres, não vás logo que chegar a casa, vou comer se não estivesse eu, morrias no rio se não chover, não teremos muita colheita este ano
se Deus quiser, voltarei em paz se não quiseres, não vás logo que chegar a casa, vou comer se não estivesse eu, morrias no rio se não chover, não teremos muita colheita este ano
se Deus quiser, voltarei em paz se não quiseres, não vás logo que chegar a casa, vou comer se não estivesse eu, morrias no rio se não chover, não teremos muita colheita este ano
Muluku atthuná, kinòhokołowa ni murettele Mwahitthune, muhirowé Kaphiyakaru owàni, kinimòlya Kahakhanle miyo, mwàmòkhwa mmuró Yahirupe epula, khinniruwerya mitano
Muluku atthunà, kinòhokolowa ni murettele Mwàhitthune, muhirowé Kàphiyakaru owàni, kinimòlya Kahàkhanle miyo, mwàmòkhwa mmurô Yàhirupe epula, khinniruwerya mitano
Muluku atthunà, kinòhokolowa ni murettele Mwàhitthune, muhirowé Kàphiyakaru owàni, kinimòlya Kahàkhanle miyo, mwàmòkhwa mmuró Yàhirupe epula, khinniruwerya mitano
72_01_02_2_2_1
Um homem via uma rapariga que ainda vivia na família dos seus pais. Então, se gostasse dela, dizia aos pais dele. Estes, conhecendo os bons costumes daquela família, permitiam ao seu filho ir pedir casamento àquela menina.
Um homem via uma rapariga que ainda vivia na família dos seus pais. Então, se gostasse dela, dizia aos pais dele. Estes, conhecendo os bons costumes daquela familia, permitiam ao seu filho ir pedir casamento àquela menina.
Um homem via uma rapariga que ainda vivia na família dos seus pais. Então, se gostasse dela, dizia aos pais dele. Estes, conhecendo os bons costumes daquela familia, permitiam ao seu filho ir pedir casamento àquela menina.
Mulopwana ànimòna mwali akhalaka nlelo vatthokoni v’axitìthi awe. Vano àsive- liwa n'uwo, mulopwana ànalèla axitìthi awe. Ala, esuwelaka mukhalelo wòrèra wa nloko nle, yanimutthuniherya mwan'aya oro- wa omùrya muthiyan'ole.
Mulopwana ànimòna mwali akhalaka nlelo vatthokoni v'axitìthi awe. Vano àsive- liwà n'uwo, mulopwana ànalèla axitìthi awe. Ala, esuwelaka mukhalelo wòrèra wa nloko nle, yànimutthuniherya mwan'aya oro- wa omùrya muthiyan'ole.
Mulopwana ànimòna mwali akhalaka nlelo vatthokoni v'axitìthi awe. Vano àsiveliwà n'uwo, mulopwana ànalèla axitìthi awe. Ala, esuwelaka mukhalelo wòrèra wa nloko nle, yànimutthuniherya mwan'aya orowa omùrya muthiyan'ole.
63_02_06
Pegue na panela e va buscar água.
Pegue na panela e va buscar água.
Pegue na panela e va buscar água.
Mukuxe mwàpu, murowé mwarikele màsi.
Mukuxe mwàpu, murowé mwarikele màsi.
Mukuxe mwàpu, murowé mwarikele màsi.
70_01_05
Logo que cheguei em casa, trouxeram-me água para lavar as mãos.
Logo que cheguei em casa, trouxeram-me água para lavar as mãos.
Logo que cheguei em casa, trouxeram-me água para lavar as mãos.
Kiphiyakaru owàni, kòrùheliwa màsi ònyawa.
Kiphiyakaru owàni, kòrùheliwa màsi ònyawa.
Kiphiyakaru owàni, kòrùheliwa màsi ònyawa.
73_02_06
Quer ele queira quer não, eu vou.
Quer ele queira quer não, eu vou.
Quer ele queira quer não, eu vou.
Owo otthuna n'uhitthuna, miyo kinòrowa.
Owo otthuna n'uhitthuna, miyo kinòrowa.
Owo otthuna n'uhitthuna, miyo kinòrowa.
61_01_01_2_1_2
Maria mudou-se para a sua casa. A casa da Maria acaba de ser construída. Pôs a porta de bambu. Matacou(-a) toda. Cobriu(-a) com muito capim. Dividiu(-a) em quar- tos. Pôs a sua cama. Ainda não fez o celeiro (dentro de casa), mas fez o galinheiro. Maria mudou-se ontem para a sua casa nova: hoje espera ser visitada pelas suas amigas. Amanhã vai passear no monte.
Maria mudou-se para a sua casa. À casa da Maria acaba de ser construida. Pôs a porta de bambu. Matacou(-a) toda. Cobriut-a) com muito capim. Dividiu(-a) em quar- tos. Pós a sua cama. Áinda não fez o celeiro (dentro de casa), mas fez o galinheiro. Maria mudou-se ontem para a sua casa nova: hoje espera ser visitada pelas suas amigas. Amanhã vai passear no monte.
Maria mudou-se para a sua casa. A casa da Maria acaba de ser construida. Pôs a porta de bambu. Matacou(-a) toda. Cobriu(-a) com muito capim. Dividiu(-a) em quartos. Pôs a sua cama. Ainda não fez o celeiro (dentro de casa), mas fez o galinheiro. Maria mudou-se ontem para a sua casa nova: hoje espera ser visitada pelas suas amigas. Amanhã vai passear no monte.
AMaria àthàmela emp'aya. Empa y'aMaria yòmala otekiwa. Ahela nsele na mithala. Àmara yòthène. Atthunyela ni malaxi manjène. Àthikilanya. Ahela olili aya. Ninlèlo khirale ntatha, nnya àteka ehili ya ilyakhu. AMaria athàmenle nsana emp'aya esyá: olelo aniwehererya oxekuriwa n'a- xipatthani aya. Mèlo anrowa wèttakasa omwako.
AMaria àthàmela. emp'aya. Empa y'aMaria yòmala otekiwa. Àhela nsele na mithala. Àmara yòthène. Àtthunyela ni malaxi manjène. Àthikilanya. Àhela olili aya. Ninlèlo khìrale ntatha, nnya àteka ehili ya ilyakhu. AMaria athàmenle nsana emp'aya esya: olelo aniwehererya oxekuriwa n'a- xipatthani aya. Mèlo anrowa wèttakasa omwako.
AMaria àthàmela emp'aya. Empa y'aMaria yòmala otekiwa. Àhela nsele na mithala. Àmara yòthène. Àtthunyela ni malaxi manjène. Àthikilanya. Àhela olili aya. Ninlèlo khìrale ntatha, nnya àteka ehili ya ilyakhu. AMaria athàmenle nsana emp'aya esya: olelo aniwehererya oxekuriwa n'axipatthani aya. Mèlo anrowa wèttakasa omwako.
37_01_01_1_1_2
- Estás bem? - Estou bem, sim. E tu? - Também eu estou bem. Andas a passear? - Vim somente visitar-te. - Que tal em casa? Vai bem. Ontem caiu muita chuva.
- Estás bem? - Estou bem, sim. E tu? - Também eu estou bem. Andas a passear? - Vim somente visitar-te. - Que tal em casa? - Vai bem. Ontem caiu muita chuva,
- Estás bem? - Estou bem, sim. E tu? - Também eu estou bem. Andas a passear? - Vim somente visitar-te. - Que tal em casa? - Vai bem. Ontem caiu muita chuva.
Mòkhala? Kòkhala àa! Khi nyuwo? - Ni mi kòkhala sàna. Wètta wène? - Kàrwiye¹ wòxekuryani pàhi. - Sai sai owani? Salama. Nsana yàhirupa epula yinjène. T
- Mòkhala? - Kòkhala àa! Khi nyuwo? - Ni mi kòkhala sàna. Wètta wène? - Kàrwiye! wòxekuryani pàhi. - Sai sai owàni? - Salàma. Nsana yàhirupa epula yinjène.
- Mòkhala? - Kòkhala àa! Khi nyuwo? - Ni mi kòkhala sàna. Wètta wène? - Kàrwiye wòxekuryani pàhi. - Sai sai owàni? - Salàma. Nsana yàhirupa epula yinjène.
14_01_01_1_2
Cada dia, eu pego na minha enxada, e vou para a machamba. Está uma pessoa aí fora (no pátio). Há cinco pessoas aí fora (no pátio). Há um rato em casa. Há três ratos em casa. Há uma cabra na machamba. Há duas cabras na machamba. Há uma árvore no bosque. Há quatro árvores no bosque.
Cada dia, eu pego na minha enxada, e vou para a machamba. Está uma pessoa ai fora (no pátio). Há cinco pessoas aí fora fno pátio). Há um rato em casa: Há três ratos em casa. Há uma cabra na machamba. Há duas cabras na machamba. Há uma árvore no bosque. Há quatro árvores no bosque.
Cada dia, eu pego na minha enxada, e vou para a machamba. Está uma pessoa ai fora (no pátio). Há cinco pessoas aí fora fno pátio). Há um rato em casa: Há três ratos em casa. Há uma cabra na machamba. Há duas cabras na machamba. Há uma árvore no bosque. Há quatro árvores no bosque.
Khula nihiku, miyo kinnikuxa ehip'aka, kinarowa omatta. Òkhala mutthu mmosá vaté. Àkhala atthu athanu vaté. Nokhala nikhule nimosa mpàni. Àkhala makhule mararu mpàni. Yokhala epuri emosá mmatta. Sòkhala ipuri pìli mmatta. Wokhala mwiri mmosá mutakhwani. Sokhala miri mixexé mutakhwani.
Khula nihiku, miyo kinnikuxa ehip'aka, kinarowa omatta. Okhala mutthu mmosa vaté. Akhala atthu athanu vaté. Nòkhala nikhule nimosa mpàni. Akhala makhule mararu mpàni. Yòkhala epuri emosa mmatta. Sòkhala ipuri pìli mmatta. Wôkhala mwiri mmosà mutakhwani. Sòkhala miri mixexé mutakhwani. * OK OR
Khula nihiku, miyo kinnikuxa ehip'aka, kinarowa omatta. Òkhala mutthu mmosá vaté. Àkhala atthu athanu vaté. Nòkhala nikhule nimosa mpàni. Àkhala makhule mararu mpàni. Yòkhala epuri emosá mmatta. Sòkhala ipuri pìli mmatta. Wôkhala mwiri mmosà mutakhwani. Sòkhala miri mixexé mutakhwani.
145_01_02
Vou para a machamba, mesmo que vós não vades.
Vou para a machamba, mesmo que vós não vades.
Vou para a machamba, mesmo que vós não vades.
Kinrowa omatta, munàmwi nyuwo muhirowaka.
Kinrowa omatta, munàmwi nyuwo muhirowaka.
Kinrowa omatta, munàmwi nyuwo muhirowaka.
28_01_02_2_2_1
7.- Porque é que muitas pessoas constroem casas de paus, não construindo com adobes? - Muitas pessoas constroem casas de paus por causa de lhes ser mais fácil e por causa da pobreza.
7. - Porque é que muitas pessoas constroem casas de paus, não construindo com adobes? - Muitas pessoas constroem casas de paus por causa de lhes ser mais fácil e por causa da pobreza.
7. - Porque é que muitas pessoas constroem casas de paus, não construindo com adobes? - Muitas pessoas constroem casas de paus por causa de lhes ser mais fácil e por causa da pobreza.
7. Xèni atthu anjène antekàya ipa sa miri, ehitekaka n'itùpu? - Atthu anjène anniteka ipa sa miri mwaha wo wakhwèla ni mwaha w'othoiwa.
7. - Xèni atthu anjène antekàya ipa sa miri, ehitekaka n'itùpu? - Atthu anjène anniteka ipa sa miri mwaha wo wakhwèla ni mwaha w'othoiwa. (DOMINGOS CINTURA)
7. - Xèni atthu anjène antekàya ipa sa miri, ehitekaka n'itùpu? - Atthu anjène anniteka ipa sa miri mwaha wo wakhwèla ni mwaha w'othoiwa.
63_02_08
Perdi o machado com que cortei aquela árvore.
Perdi o machado com que cortei aquela árvore.
Perdi o machado com que cortei aquela árvore.
Epasó kikitthanalyaka mwiri ule yòkirimela.
Epasô kikitthanalyaka mwiri ule vòkirimela.
Epasô kikitthanalyaka mwiri ule vòkirimela.
63_02_9
A enxada com que capina o meu filho é esta.
4 enxada com que capina o meu filho é esta.
4 enxada com que capina o meu filho é esta.
Ehipa enlimanàwe mwan'aka t'ila.
Ehipa enlimanàwe mwan'aka t'ila.
Ehipa enlimanàwe mwan'aka t'ila.
60_01_04
Maria procurou Jesus, mas não o encontrou.
Maria procurou Jesus, mas não o encontrou.
Maria procurou Jesus, mas não o encontrou.
Maria àhimphavela Yesu, khuhimphwanya (Luc 2.45).
Maria àhimphavela Yesu, khuhimphwanya (Luc 2.45).
Maria àhimphavela Yesu, khuhimphwanya (Luc 2.45).
147_01_01
Quando leste esse livro? Li-o hoje.
Quando leste esse livro? Li-o hoje.
Quando leste esse livro? Li-o hoje.
Musomme lini elìvuru iyo? Kisomme olelo.
Musomme lìni elìvuru iyo? Kisomme olelo.
Musomme lìni elìvuru iyo? Kisomme olelo.
67_01_02_1_1_2
O PORCO E A ÁGUIA
O PORCO E À ÁGUIA
O PORCO E A ÁGUIA
EKULUWE NI XÀKA
EKULUWE NI XÀKA
EKULUWE NI XÀKA
117_02_01
Quanto? Quantos? Quantas pessoas? Quantas mãos? Quantas cabras? Quantas árvores?
Quanto? Quantos? Quantas pessoas? Quantas mãos? Quantas cabras? Quantas árvores?
Quanto? Quantos? Quantas pessoas? Quantas mãos? Quantas cabras? Quantas árvores?
atthu matata ipuri miri kavi? akavi? makavi? sikavi? (ikavi?) mikavi?(ikavi?)
kavi? atthu akavi? matata makavi? ipuri sikavi? (ikavi?) miri mikavi?(ikavi?)
kavi? atthu akavi? matata makavi? ipuri sikavi? (ikavi?) miri mikavi?(ikavi?)
120_02_02
Vi uma árvore altíssima.
Vi uma árvore altíssima.
Vi uma árvore altíssima.
Kihòna mwiri wòrekamàà!
Kihòna mwiri wòrekamàà!
Kihòna mwiri wòrekamàà!
23_01_02_1_1_2
Como estão vocês? (Vocês estão bem?) - Estamos bem. - - Os vossos familiares estão todos bem? - Estão bem. O que estão a fazer ai? - Estamos a conversar
- Como estão vocês? (Vocês estão bem?) - Estamos bem. - Os vossos familiares estão todos bem? - Estão bem. - O que estão a fazer ai? - Estamos a conversar
- Como estão vocês? (Vocês estão bem?) - Estamos bem. - Os vossos familiares estão todos bem? - Estão bem. - O que estão a fazer ai? - Estamos a conversar
L Mòkhalasa? - Nòkhala. - Amus'inyu òthène àkhala? - Àkhala. - Munira-nil vo? - Nnòvànela!
- Mòkhalasa? - Nòkhala. - Amus'inyu òthène àkhala? - Àkhala. - Munìra-ni! vo? - Nnòvànela!
- Mòkhalasa? - Nòkhala. - Amus'inyu òthène àkhala? - Àkhala. - Munìra-ni vo? - Nnòvànela!
10_01_02_2_1_2
Olhai (vede, olhem, vejam) Este é o pai. Esta é a mãe. O pai é (um) homem. A mãe é (uma) mulher.
Olhai (vede, olhem, vejam) Este é o pai. Esta é a mãe. O pai é (um) homem. A mãe é (uma) mulher.
Olhai (vede, olhem, vejam) Este é o pai. Esta é a mãe. O pai é (um) homem. A mãe é (uma) mulher.
Mòneke: Ala t'atìthi. (1) Ala t'amàma. (2) Tithi mulopwaná. Máma muthiyaná.
Mòneke: Ala t'atìthi. (1) Ala t'amàma. (2) Tithi mulopwana. Màma muthiyana.
Mòneke: Ala t'atìthi. (1) Ala t'amàma. (2) Tìthi mulopwaná. Màma muthiyana.
80_01_02_1_2_2
O COELHO EO ELEFANTE Antigamente, o elefante dizia que era ele o maior de todos os animais da selva. Por isso é que devia ser rei.
O COELHO E O ELEFANTE Antigamente, o elefante dizia que era ele o maior de todos os animais da seiva. Por isso é que devia ser rei.
O COELHO E O ELEFANTE Antigamente, o elefante dizia que era ele o maior de todos os animais da seiva. Por isso é que devia ser rei. Um dia, o coelho disse que era bom fazer a assembleia geral dos animais para escolherem um rei.
NAMAROKOLO NI ETTHEPO Khalai etthepo yahihimya wìra ti yàri yulupale ovikana inama sòthène sa muta- khwani. Tivó-nto yàtthunàya okhala mwené. Nihiku nimosa, namarokolo àhihimya
NAMAROKOLO NI ETTHEPO Khalai etthepo yàhihimya wìra ti yàri yùlupale ovikana inama sòthène sa muta- khwani. Tivô-nto yàtthunàya okhala mwené. Nihiku nimosa, namarokolo àhihimya
NAMAROKOLO NI ETTHEPO Khalai etthepo yàhihimya wìra ti yàri yùlupale ovikana inama sòthène sa mutakhwani. Tivó-nto yàtthunàya okhala mwené. Nihiku nimosa, namarokolo àhihimya wìra vàrèrela opaka muthukumano w'axinama òthène, wìra athanliwe mwené.
113_02_04
Todos nós todos vós todos eles
Todos nós todos vós todos eles
Todos nós todos vós todos eles
othène ahu othène anyu othène aya hiyo òthène nyuwo othène awo othène
òthène ahu hiyo òthène òthène anyu nyuwo òthène òthène aya awo òthène
òthène ahu hiyo òthène òthène anyu nyuwo òthène òthène aya awo òthène
38_01_01_1_2
Certo dia, dois gatos roubaram exima. Mas, não sabendo dividir entre si, chamaram o macaco para lha dividir. Aquele macaco veio e mandou buscar uma balança. Assim, dividiu aquela xima, pôs em cada prato e disse: - Esta xima não é igual à outra: uma é leve, a outra é pesada. E tirou um bocado e comeu. Então a balança fugiu para o outro lado. O macaco disse: Esta coisa não tem remédio! Que vou fazer? E comeu daquela outra. Então, aqueles gatos disseram-lhe: - Deixa assim: embora não seja. igual, nós ficamos contentes! O macaco respondeu dizendo: Não! Temos de fazer mesmo - igual! E assim ia comendo daquela massa, uma e outra. Ora, da pouca massa que ficou, o macaco disse: - Esta é minha, por este trabalho que fiz.
Certo dia, dois gatos roubaram exima. Mas, não sabendo dividir entre si, chamaram o macaco para lha dividir. Aquele macaco veio e mandou buscar uma balança. Assim, dividiu aquela xima, pôs em cada prato e disse: - Esta xima não é igual à outra: uma é leve, a outra é pesada. E tirou um bocado e comeu. Então a balança fugiu para o outro lado. O macaco disse: - Esta coisa não tem remédio! Que vou fazer? E comeu daquela outra. Então, aqueles gatos disseram-lhe: - Deixa assim: embora não seja. igual, nós ficamos contentes! O macaco respondeu dizendo: - Não! Temos de fazer mesmo igual! E assim ia comendo daquela massa, uma e outra. Ora, da pouca massa que ficou, o macaco disse: - Esia é minha, por este trabalho que fiz.
Certo dia, dois gatos roubaram exima. Mas, não sabendo dividir entre si, chamaram o macaco para lha dividir. Aquele macaco veio e mandou buscar uma balança. Assim, dividiu aquela xima, pôs em cada prato e disse: - Esta xima não é igual à outra: uma é leve, a outra é pesada. E tirou um bocado e comeu. Então a balança fugiu para o outro lado. O macaco disse: - Esta coisa não tem remédio! Que vou fazer? E comeu daquela outra. Então, aqueles gatos disseram-lhe: - Deixa assim: embora não seja. igual nós ficamos contentes! O macaco respondeu dizendo: - Não! Temos de fazer mesmo igual! E assim ia comendo daquela massa, uma e outra. Ora, da pouca massa que ficou, o macaco disse: - Esia é minha, por este trabalho que fiz.
Nihiku nenlo, apàkha ànli yàhîyasa exima. Vano, ehisuwelaka okawana, yà- himwihana khole wìra àkawele. Khole ole àhirwa, khwihaniha ebalan- sa. Vano, àhikawanya exim'ele, àhihela khula muhasa, khwira: Exim'ela khinlikana n’ikhwaya: emo- sá oveya, ekina olemela. Khumeya, khulyaka. Vano, ebalansa yàhitthyawela wòkinaru. Khole ole àhìra: · Etthu ila khi murette! Kireke sai? Khulyaka ekina ele. Vano, apàkh'ale yàhimwirela: Muhiyeke siso: ehinalikaneke, hiyo - nnòsiveliwa! Khole ole àhàkhula, ìraka: Nnàri! Nihàna olikanyiha pàhi! Ni sìso ànilya exim'ele, ekina n'ikina. Vano, ele vakhàni yàhanle khole khwira: Ela ti yawaka, wa mutek'ola kivan- - MA ryaka.
Nihiku nenlo, apàkha ànli yàhîyasa exima. Vano, ehisuwelaka okawana, yà- himwìihana khole wira àkawele. _ Khole ole àhirwa, khwiìhaniha ebalan- sa. Vano, àhikawanya exim'ele, àhihela khula muhasa, khwìra: - Exim'ela khinlikana n'ikhwaya: emo- sà oveya, ekina olemela. Khumeya, khulyaka. Vano, ebalansa yàhitthyawela wôkinaru. Khole ole àhira: - Etthu ila khi murette! Kireke sai? Khulyaka ekina ele. Vano, apàkh'ale yàhimwirela: - Muhiyeke siso: ehinalikaneke, hiyo nnòsiveliwa! Khole ole àhàkhula, ìraka: - Nnàri! Nihàna olikanyiha pàhi! Ni sìso ànilya exim'ele, ekina n'ikina. Vano, ele vakhàni yàhanle khole khwira: - Ela ti vawaka, wa mutek'ola kivan- ryaka.
Nihiku nenlo, apàkha ànli yàhiyasa exima. Vano, ehisuwelaka okawana, yàhimwìihana khole wira àkawele. Khole ole àhirwa, khwìhaniha ebalansa. Vano, àhikawanya exim'ele, àhihela khula muhasa, khwìra: - Exim'ela khinlikana n'ikhwaya: emosà oveya, ekina olemela. Khumeya, khulyaka. Vano, ebalansa yàhitthyawela wòkinaru. Khole ole àhìra: - Etthu ila khi murette! Kìreke sai? Khulyaka ekina ele. Vano, apàkh'ale yàhimwirela: - Muhiyeke siso: ehinalikaneke, hiyo nnòsiveliwa! Khole ole àhàkhula, ìraka: - Nnàri! Nihàna olikanyiha pàhi! Ni sìso ànilya exim'ele, ekina n'ikina. Vano, ele vakhàni yàhanle khole khwìra: - Ela ti yawaka, wa mutek'ola kivanryaka.
66_01_01_1_2
- Dá licença? Faça favor. Este quintal de quem é? - Aqui é o meu quintal. - Com quem moras? Quem mora sou eu com a minha mulher e os meus filhos. - Tens galinhas? - Sim. Tenho galinhas, patos e cabras. - Vende-me uma galinha. Não... Hoje ofereço-ta. Comprarás (uma) outro dia. - Ēstas cabras eram assim há muito tempo? - Não! No começo eram duas. Multiplicaram-se este ano. Vais passear esta tarde? - Não, não vou. Hei-de pilar mandioca para cozinhar para os meus irmãos. A mãe não está. Foi a Nacala. Quando volta? - Não sei: não mo disse. Ela foi só passear... - Não sei: o meu irmão é que sabe. ■ - Ai em Nacala, a que lugar foi? -- Foi a Naherenke. - Vou-me embora, irmã. - Sim!
- Dá licença? - Faça favor. - Este quintal de quem é? - Aqui é o meu quintal. - Com quem moras? - Quem mora sou eu com a minha mulher e os meus filhos. - Tens galinhas? - Sim. Tenho galinhas, patos e cabras. - Vende-me uma galinha. - Não... Hoje ofereço-ta. Comprarás (uma) outro dia. - Estas cabras eram assim há muito tempo? - Não! No começo eram duas. Multiplicaram-se este ano. - Vais passear esta tarde? - Não, não vou. Hei-de pilar mandioca para cozinhar para os meus irmãos. 4 mãe não está. Foi a Nacala. - Quando volta? - Não sei: não mo disse. - Ela foi só passear... - Não sei: o meu irmão é que sabe. - Aí em Nacala, a que lugar foi? “- Foi a Naherenke. - Vou-me embora, irmã. - Sim!
- Dá licença? - Faça favor. - Este quintal de quem é? - Aqui é o meu quintal. - Com quem moras? - Quem mora sou eu com a minha mulher e os meus filhos. - Tens galinhas? - Sim. Tenho galinhas, patos e cabras. - Vende-me uma galinha. - Não... Hoje ofereço-ta. Comprarás (uma) outro dia. - Estas cabras eram assim há muito tempo? - Não! No começo eram duas. Multiplicaram-se este ano. - Vais passear esta tarde? - Não, não vou. Hei-de pilar mandioca para cozinhar para os meus irmãos. A mãe não está. Foi a Nacala. - Quando volta? - Não sei: não mo disse. - Ela foi só passear... - Não sei: o meu irmão é que sabe. - Aí em Nacala, a que lugar foi? - Foi a Naherenke. - Vou-me embora, irmã. - Sim!
- Hòti? - Hotini. - Vaté va, ti vawani? Va vate vaka. - Munkhala nàni? - Kinkhala ti miyo n'amwar'aka n'an'aka. Muhàna ilyakhu? - Ayo. Kihàna ilyakhu ni marattha n'ipuri. - Kitumiheryeni mwalakhu mmosa. li... Olelo kinòvahani mahala. Munòmu- thumaka nihiku nikina. - Ipuri iya sàri sìso khalai? - Ìi! Sipajeryaka sàri pili. Sirelanne mitano. - Munirowa wèttakasa nxekuw'ola? Nnàri, nkinrowa. Kinòtthupulasa, kiwàpèle axihim'aka. Amàma khàvo. Aronwe oNakala. Antthika silini? Kahiki: khàkilènle. Yawo arowale wètta wène... Ìi! Nkisuwenle: amunna t'ansuwela. ONakala iwo, arowale nipuro xèni? ONaherenke t'arowalyaya. - Kòrowa, nàrokore. - Aa! A M
- Hòti? - Hotini. - Vaté va, ti vawani? - Va vate vaka. - Munkhala nàni? - Kinkhala ti miyo n'amwar'aka n'an'aka. - Muhàna ilyakhu? - Ayo. Kihàna ilyakhu ni marattha n'ipuri. - Kitumiheryeni mwalakhu mmosa. - Ìi... Olelo kinòvahani mahala. Munòmu- thumaka nihiku nikina. ~ Ipuri iya sàri sìso khalai? - li! Sipajeryaka sàri pili. Sirelanne mitano. - Munirowa wèttakasa nxekuw'ola? - Nnàri, nkinrowa. Kinòtthupulasa, kiwàpèle axihim'aka. Amàma khàvo. Aronwe oNakala. - Antthika silini? - Kàhiki: khàkilènle. ~ Yawo arowale wètta wène... - li! Nkisuwenle: amunna t'ansuwela. - ONakala iwo, arowale nipuro xèni? - ONaherenke t'arowalyaya. - Kòrowa, narokore. - An!
- Hòti? - Hotini. - Vaté va, ti vawani? - Va vate vaka. - Munkhala nàni? - Kinkhala ti miyo n'amwar'aka n'an'aka. - Muhàna ilyakhu? - Ayo. Kihàna ilyakhu ni marattha n'ipuri. - Kitumiheryeni mwalakhu mmosa. - Ìi... Olelo kinòvahani mahala. Munòmuthumaka nihiku nikina. - Ipuri iya sàri sìso khalai? - Ìi! Sipajeryaka sàri pili. Sirelanne mitano. - Munirowa wèttakasa nxekuw'ola? - Nnàri, nkinrowa. Kinòtthupulasa, kiwàpèle axihim'aka. Amàma khàvo. Aronwe oNakala. - Antthika silini? - Kàhiki: khàkilènle. - Yàwo arowale wètta wène... - Ìi! Nkisuwenle: amunna t'ansuwela. - ONakala iwo, arowale nipuro xèni? - ONaherenke t'arowalyaya. - Kòrowa, nàrokore. - Àa!
139_01_07
no meio de nós atrás de mim debaixo deles
no meio de nós atrás de mim debaixo deles
no meio de nós atrás de mim debaixo deles
variyari vahu ottuli waka vathí vaya
variyari vahu ottuli waka vathi vaya
variyari vahu ottuli waka vathi vaya
6_01_01_1_2_1
A cabeça do leão é grande. O corpo da gazela é pequeno. A mão do António é bonita. O filho do rei é alto.
À cabeça do leão é grande. O corpo da gazela é pequeno. A mão do Antônio é bonita. O filho do rei é aito.
À cabeça do leão é grande. O corpo da gazela é pequeno. A mão do António é bonita. O filho do rei é aito.
Muru wa kharamu ti mùlupale. Erutthu ya nàhe ti ekhàni. Ntata na Antonio ti nòrèra. Mwana a mwené t'òrekama.
Muru wa kharamu ti mùlupale. Erutthu ya nàhe ti ekhàni. Ntata na Antonio ti nòrèra. Mwiàna a mwené t'òrekama.
Muru wa kharamu ti mùlupale. Erutthu ya nàhe ti ekhàni. Ntata na Antonio ti nòrèra. Mwiàna a mwené t'òrekama.
145_02_04
Veio uma grande jibóia e deu a volta ao morro.
CC E a O O Veio uma a grande jibóia e deu a volta ao morro.
Veio uma a grande jibóia e deu a volta ao morro.
Yahirwa ekhuka yùlupale, khurukurerya eruwa
Yahirwa ekhuka yùlupale, khurukurerya eruwa
Yahirwa ekhuka yùlupale, khurukurerya eruwa
22_01_02_1_2_1_2
Nós falamos com a língua: as pessoas ouvem com os ouvidos.
Nós falamos com a língua: as pessoas ouvem com os ouvidos.
Nós falamos com a língua: as pessoas ouvem com os ouvidos.
ni nlumi: atthu anniwa ni màru. Hiyo ninnilavula
Hiyo ninnilavula ni nlumi: atthu annìwa ni màru.
Hiyo ninnilavula ni nlumi: atthu annìwa ni màru.
63_02_04
Dê-me tabaco para eu fumar.
Dê-me tabaco para eu fumar.
Dê-me tabaco para eu fumar.
Mukivahe sòne, kimpahe.
Mukivahe sòne, kimpahe.
Mukivahe sòne, kimpahe.
112_01_03
pequeno muito próprio muito primeiro novo grande
pequeno muito próprio muito primeiro novo grande
pequeno muito próprio muito primeiro novo grande
mukhàni munjène munène munjipale muraji musyá mutoko
mukhàni munjène munène munjipale muràji musya mutoko
mukhàni munjène munène munjipale muràji musya mutoko
71_01_04
A mãe voltou para casa contente.
À mãe voltou para casa contente.
À mãe voltou para casa contente.
Amàma áhokolowela owàni etteliwène murima.
Amàma àhokolowela owàni etteliwène murima. ~ "i
Amàma àhokolowela owàni etteliwène murima.
142_01_04
calai-vos! calem-se! silêncio! (lit.: barulho! muito barulho!) cala-te! não chores!
calai-vos! calem-se! silêncio! it.: barulho! muito barulho!) cala-te! não chores!
calai-vos! calem-se! silêncio! cala-te! não chores!
mmále! mmåleke! onyakula! màla! nkamála!
mmàle! mmàleke! onyakula! màla! nkamàla!
mmàle! mmàleke! onyakula! màla! nkamàla!
144_02_06
O meu amigo não veio, por estar doente.
O meu amigo não veio, por estar doente.
O meu amigo não veio, por estar doente.
Mpatthani aka kharwiye, màna (okhala wira, wòna) onòwereiwa.
Mpatthani aka kharwiye, màna (okhala wìra, wòna) onòwereiwa.
Mpatthani aka kharwiye, màna (okhala wìra, wòna) onòwereiwa.
145_02_06
Maria procurou Jesus, mas não o encontrou.
Maria procurou Jesus, mas não o encontrou.
Maria procurou Jesus, mas não o encontrou.
Maria àhimphavela Yesu, khuhimphwanya
Maria àhimphavela Yesu, khuhimphwanya
Maria àhimphavela Yesu, khuhimphwanya
45_01_02_1_1_2
A RAPOSA QUE FOI AO GALINHEIRO
A RAPOSA QUE FOI AO GALINHEIRO
A RAPOSA QUE FOI AO GALINHEIRO
KHWATTÉ ÀRONWE MWÈHILINI
KHWATTÉ ÀRONWE MWÈEHILINI
KHWATTÉ ÀRONWE MWÈHILINI
147_02_10
Logo que chegarem a casa, as meninas pilarão mapira.
Logo que chegarem a casa, as meninas pilarão mapira.
Logo que chegarem a casa, as meninas pilarão mapira.
Yaphiyakaru owàni, aximwàli anòthita mèle.
Yàphiyakaru owàni, aximwàli anòthita mèle.
Yàphiyakaru owàni, aximwàli anòthita mèle.
147_01_09
A raposa foi à capoeira onde havia galinhas.
Á raposa foi à capoeira onde havia galinhas.
Á raposa foi à capoeira onde havia galinhas.
Khwatté àhirowa mwehilini mwàri ilyakhu.
Khwatté àhirowa mwehilini mwàri ilyakhu.
Khwatté àhirowa mwehilini mwàri ilyakhu.
139_02_02
A casa da minha mãe. Ele saiu de Angoche. Não falemos disso. Ele chegou de noite. Ele é querido de todos. Todos têm medo do leão. O ladrão puxou da catana.
A casa da minha mãe. Ele saiu de Angoche. Não falemos disso. Ele chegou de noite. Ele é querido de todos. Todos têm medo do leão. O ladrão puxou da catana.
A casa da minha mãe. Ele saiu de Angoche. Não falemos disso. Ele chegou de noite. Ele é querido de todos. Todos têm medo do leão. O ladrão puxou da catana.
Empa y'amama. Owo okhuma oParapato. Nihivànele itthu iyo. Owo ophiya ohiyu. Owo óphentiwa n'atthu othène. Atthu othène annimòva mwatto. Nawîye àhikumiha ekatana.
Empa y'amàma. Owo òkhuma oParapato. Nihivànele itthu iyo. Owo òphiya ochiyu. Owo òphentiwa n'atthu òthène. Atthu òthène annimòva mwatto. Nawiye àhikumiha ekatana.
Empa y'amàma. Owo òkhuma oParapato. Nihivànele itthu iyo. Owo òphiya ochiyu. Owo òphentiwa n'atthu òthène. Atthu òthène annimòva mwatto. Nawiye àhikumiha ekatana.
51_01_02_1_1_2
A HIENA E O COELHO
A HIENA E O COELHO
A HIENA E O COELHO
KUSUPA NI NAMAROKOLO
KUSUPA NI NAMAROKOLO
KUSUPA NI NAMAROKOLO
81_01_01_1_1_2
Quando chegaram na reu- nião, os animais começaram a ovacionar gritando. E quando o coelho desceu, perguntou aos animais quem merecia ser rei. Todos os animais responderam que era o coelho que merecia ser rei, porque tinha subido nas costas do elefante. Assim, os animais fizeram elulu. Naquele mesmo dia o coelho foi feito rei. E o elefante ficou envergonhado.
Quando chegaram na reu- nião, os animais começaram a ovacionar gritando. E quando o coelho desceu, perguntou aos animais quem merecia ser rei. Todos os animais responderam que era o coelho que merecia ser rei, porque tinha subido nas costas do elefante. Assim, os animais fizeram elulu. Naquele mesmo dia o coelho foi feito rei. E o elefante ficou envergonhado.
Quando chegaram na reunião, os animais começaram a ovacionar gritando. E quando o coelho desceu, perguntou aos animais quem merecia ser rei. Todos os animais responderam que era o coelho que merecia ser rei, porque tinha subido nas costas do elefante. Assim, os animais fizeram elulu. Naquele mesmo dia o coelho foi feito rei. E o elefante ficou envergonhado.
axinama yà- Vàphiyaya omuthukumanoni, hipajerya otthapa ekhuwelaka. Vano nama- rokolo vàkhurunwàwe, ahàkoha axinama tàni àrèrela okhala mwené. Axinama òthène yahakhulasa wira namarokolo t'arèrela okhala mwené, okhala wìra àhiwela ottuli w'etthepo. Sìso axinama yàhòpa ilulu. Nihiku nen- le, namarokolo òkhalihiwa mwené. Vano etthepo yahuliwa muru. (DOMINGOS CINTURA)
Vàphiyàya omuthukumanoni, axinama yà- hipajerya otthapa ekhuwelaka. Vano nama- rokolo vàkhurunwàwe, ahàkoha axinama tàni àrèrela okhala mwené. Axinama òthène yahakhulasa wìra namarokolo t'arèrela okhala mwené, okhala wira àhiwela ottuli w'etthepo. Sìso axinama yàhòpa ilulu. Nihiku nen- le, namarokolo òkhalihiwa mwené. Vano etthepo yàhùliwa muru. _ (DOMINGOS CINTURA)
Vàphiyàya omuthukumanoni, axinama yàhipajerya otthapa ekhuwelaka. Vano namarokolo vàkhurunwàwe, ahàkoha axinama tàni àrèrela okhala mwené. Axinama òthène yahakhulasa wìra namarokolo t'arèrela okhala mwené, okhala wira àhiwela ottuli w'etthepo. Sìso axinama yàhòpa ilulu. Nihiku nenle, namarokolo òkhalihiwa mwené. Vano etthepo yàhùliwa muru.
42_01_02_1_2_2_1
o pano que eu não compro o pano que vós não comprais o pano que eles não compram
o pano que eu não compro o pano que vós não comprais o pano que eles não compram
o pano que eu não compro o pano que vós não comprais o pano que eles não compram
ekuwo ki hin thumàka ekuwo mu hin thumànyu ekuwo a hin thumàya
ekuwo ki hin thumàka ekuwo mu hin thumànyu ekuwo a hin thumàya
ekuwo kihinthumàka ekuwo muhinthumànyu ekuwo ahinthumàya
146_02_02
Vamos pescar!
Vamos pescar!
Vamos pescar!
Nrowé namiserye
Nrowé namiserye
Nrowé namiserye
96_01_02_1_2
À noite com que caril acompanhastes o jantar? Comemos feijão verde. O feijão cozinhado com casca verde é chamado maruru. O feijão seco na machamba, é recolhido e posto ao sol. É malhado e joeirado. No dia em que cozinhamos feijão, primeiro o moe- mos na pedra, depois o joeiramos para sair a casca, então o pomos ao lume na panela com água. Quem quiser, pode moê-lo com água para torrar pastéis. O amendoim é arrancado na machamba. Seco, é descascado com as mãos para o ven- dermos. Outro torramo-lo para comer. Não descascado, é conservado para a sementeira. Pilamos o amendoim no pilão, depois, joe- ramo-lo na peneira pequena para temperar o caril ou para tirar o óleo. O arroz é ceifado na machamba, é amar- rado em molhos para o levarmos para casa. É secado. Seco é malhado. É pilado no pilão e joeirado na peneira para o cozinharmos. Cozinhado chama-se murama. Mankulela é a parte que fica em cima na panela, esturro a parte queimada. O milho, depois de colhido na machamba, é secado e debulhado ou malhado. Pilamo-lo e joeiramo-lo. Tornamos a pilar, pomos a farinha ao sol para depois amassar. Pode- mos cozinhar o milho verde (maçaroca) ou assar para o comer. A mapira é ceifada e malhada. Então, para cozinhar a massa de mapira, começamos a pilar, joeirar, moer e pôr ao sol. Então pomos a panela ao lume para amassar.
À noite com que caril acompanhastes o jantar? Comemos feijão verde. O feijão cozinhado com casca verde é chamado maruru. O feijão seco na machamba, é recolhido e posto ao sol. E malhado e joeirado. No dia em que cozinhamos feijão, primeiro o moe- mos na pedra, depois o joeiramos para sair a casca, então o pomos ao lume na panela com água. Quem quiser, pode moê-lo com água para torrar pastéis. O amendoim é arrancado na machamba. Seco, é descascado com as mãos para o ven- dermos. Outro torramo-lo para comer. Não descascado, é conservado para a sementeira. Pilamos o amendoim no pilão, depois, joe- ramo-lo na peneira pequena para temperar o caril ou para tirar o óleo. O arroz é ceifado na machamba, é amar- rado em molhos parao levarmos para casa. É secado. Seco é malhado. É pilado no pilão e joeirado na peneira para o cozinharmos. Cozinhado chama-se murama Mankulela é a parte que fica em cima na panela, esturro a parte queimada. O milho, depois de colhido na machamba, é secado e debulhado ou malhado. Pilamo-lo e joeiramo-lo. Tornamos a pilar, pomos a farinha ao sol para depois amassar. Pode- mos cozinhar o milho verde (maçaroca) ou assar para o comer. A mapira é ceifada e malhada. Então, para cozinhar a massa de mapira, começamos a pilar, joeirar, moer e pôr ao sol. Então pomos a panela ao lume para amassar.
À noite com que caril acompanhastes o jantar? Comemos feijão verde. O feijão cozinhado com casca verde é chamado maruru. O feijão seco na machamba, é recolhido e posto ao sol. E malhado e joeirado. No dia em que cozinhamos feijão, primeiro o moemos na pedra, depois o joeiramos para sair a casca, então o pomos ao lume na panela com água. Quem quiser, pode moê-lo com água para torrar pastéis. O amendoim é arrancado na machamba. Seco, é descascado com as mãos para o vendermos. Outro torramo-lo para comer. Não descascado, é conservado para a sementeira. Pilamos o amendoim no pilão, depois, joeramo-lo na peneira pequena para temperar o caril ou para tirar o óleo. O arroz é ceifado na machamba, é amarrado em molhos parao levarmos para casa. É secado. Seco é malhado. É pilado no pilão e joeirado na peneira para o cozinharmos. Cozinhado chama-se murama. Mankulela é a parte que fica em cima na panela, esturro a parte queimada. O milho, depois de colhido na machamba, é secado e debulhado ou malhado. Pilamo-lo e joeiramo-lo. Tornamos a pilar, pomos a farinha ao sol para depois amassar. Podemos cozinhar o milho verde (maçaroca) ou assar para o comer. A mapira é ceifada e malhada. Então, para cozinhar a massa de mapira, começamos a pilar, joeirar, moer e pôr ao sol. Então pomos a panela ao lume para amassar.
Osisilo mwàrenrye-ni? Nàreryale maruru. Ekhutte yowapeiwa epurukuma ennìhaniwa maruru. Ekhutte yowùma mmatta, ennùruliwa, khwaneiwa vansuwani. Vano ennèpetthi- wa, ennihoriwa mweryaweni, khuvèriwa muthokwani. Nihiku nnàpeyahu ekhutte, nimpajerya okhola vaxiloni, khukhana mu- thokwani, khwèxaka vaikho ni màsi muni- kapuni. Antthuna, anihaka wìra arike epa- tiya. Mattuvi onnitholiwa mmatta. Owùma onniperiwa (okaxiwa) wira nimutumihe. Mukina nnimwàrika wira nimukhùre. Ohiperiwa ninnisukerya omwàla eyita. Ninninvotta mattuvi muryaweni, khunvera (khumukhana) mphajeni wira nithitele ma- thàpa walá nimukikitthe. Musoro onnihemphwa mmatta, khutthu- kiwa mavisi wira niroihe owàni. Onna- neiwa. Wùma, onnèpetthiwa. Onnithitiwa mweryaweni, khuvèriwa muthokwani wira napeye. Wowapeiwa onnìhaniwa murama. Mankulela epäntte ya murama onkhala vasulu munikhalakoni, niwowo epantte yòpahiwa. Nakhuwo, numala ohattiwa mmatta, onnaneiwa, khukokholiwa walá khwèpe- tthiwa. Ninnimuthita, khumukhana. Vano ninnimutthupulasa, khwàneya otthú wira numala niruwe exima. Ninniwerya omwà- peya nakhuwo mukithi walá omòxa wira nimukhùre. Mèle annihemphwa, khwèpetthiwa. Wìra niruwe exima ya mèle, nimpajerya othita, khuvèra, khuxila, khwàneya otthú. Vano ninnèxa ekhalako vaikho wira niruwe.
Osisilo mwàrenrye-ni? Nàreryale maruru. Ekhutte yòwàpeiwa epurukuma ennìhaniwa maruru. Ekhutte yòwùma mmatta, ennùruliwa, khwàneiwa vansuwani. Vano ennèpetthi- wa, ennihoriwa. mweryaweni, khuvèriwa muthokwani. Nihiku nnàpeyàhu ekhutte, nimpajerya okhòla vaxiloni, khukhana mu- thokwani, khwèxaka vaikho ni màsi muni- kapuni. Antthuna, anihaka wìra arike epa- tiya. Mattuvi onnitholiwa. _mmatta. Owùma onniperiwa (okaxiwa) wWìra nimutumihe. Mukina.. nnimwàrika.. wìra.. nimukhùre. Ohiperiwa ninnisukerya. omwàla _ eyita. Ninninvotta mattuvi muryaweni, khunvera (khumukhana) mphajeni wìra nithitele ma- thàpa walà nimukikitthe, Musoro onnihemphwa mmatta, khutthu- kiwa mavisi wìra niroihe owàni. Onna- neiwa. Wùma, onnèpetthiwa. Onnithitiwa mweryaweni, khuvèriwa muthokwani wiìra nàpeve. Wòwàpeiwa onnìhaniwa murama. Mankulela epantte ya murama onkhala vasulu munikhalakoni, niwowo _epantte yòpahiwa. Nakhuwo, numala ohattiwa... mmatta, onnaneiwa, khukokholiwa walà khwèpe- tthiwa. Ninnimuthita, khumukhana. Vano ninnimutthupulasa, khwàneya otthù wìra numala niruwe exima. Ninniwerya omwà- peya nakhuwo mukithi walà omòxa wìra nimukhùre. Mèle annihemphwa, khwèpetthiwa. Wìra niruwe exima ya mèle, nimpajerya othita, khuvèra, khuxila, khwàneya otthù. Vano ninnèxa ekhalako vaikho wìra niruwe.
Osisilo mwàrenrye-ni? Nàreryale maruru. Ekhutte yòwàpeiwa epurukuma ennìhaniwa maruru. Ekhutte yòwùma mmatta, ennùruliwa, khwàneiwa vansuwani. Vano ennèpetthiwa, ennihoriwa mweryaweni, khuvèriwa muthokwani. Nihiku nnàpeyàhu ekhutte, nimpajerya okhòla vaxiloni, khukhana muthokwani, khwèxaka vaikho ni màsi munikapuni. Antthuna, anihaka wìra arike epatiya. Mattuvi onnitholiwa mmatta. Owùma onniperiwa (okaxiwa) wìra nimutumihe. Mukina nnimwàrika wìra nimukhùre. Ohiperiwa ninnisukerya omwàla eyita. Ninninvotta mattuvi muryaweni, khunvera (khumukhana) mphajeni wìra nithitele mathàpa walà nimukikitthe. Musoro onnihemphwa mmatta, khutthukiwa mavisi wìra niroihe owàni. Onnaneiwa. Wùma, onnèpetthiwa. Onnithitiwa mweryaweni, khuvèriwa muthokwani wìra nàpeve. Wòwàpeiwa onnìhaniwa murama. Mankulela epantte ya murama onkhala vasulu munikhalakoni, niwowo epantte yòpahiwa. Nakhuwo, numala ohattiwa mmatta, onnaneiwa, khukokholiwa walà khwèpetthiwa. Ninnimuthita, khumukhana. Vano ninnimutthupulasa, khwàneya otthù wìra numala niruwe exima. Ninniwerya omwàpeya nakhuwo mukithi walà omòxa wìra nimukhùre. Mèle annihemphwa, khwèpetthiwa. Wìra niruwe exima ya mèle, nimpajerya othita, khuvèra, khuxila, khwàneya otthù. Vano ninnèxa ekhalako vaikho wìra niruwe.
147_01_03
Porque não trouxeste? Não trouxe, porque não sabia onde pôr.
Porque não trouxeste? Não trouxe, porque não sabia onde pôr.
Porque não trouxeste? Não trouxe, porque não sabia onde pôr.
Muhirùhenle-ni? Kihirùhenle mwaha w'ohòna vohela-vo.
Muhirùhenle-ni? Kihirùhenle mwaha w'ohòna vohela-vo.
Muhirùhenle-ni? Kihirùhenle mwaha w'ohòna vohela-vo.
70_01_02_1_1_2
Bom dia. Está bom? - Estou bem. Anda desaparecido nestes dias: como está? - Estou bom. Não sei você - Eu também estou bom. - De onde vem? - Venho da machamba. Tudo bem nessa machamba? - Oh não! Cortei-me ao derru- bar árvores. - Então isso é mau! - Você aonde vai? Vou ao rio, tomar banho e ver a minha nassa. * *
- Bom dia. Está bom? - Estou bem. - Anda desaparecido nestes dias: como está? - Estou bom. Não sei você - Eu também estou bom. - De onde vem? - Venho da machamba. - Tudo bem nessa machamba? - Oh não! Cortei-me ao derru- bar árvores. - Então isso é mau! - Você aonde vai? - Vou ao rio, tomar banho e ver é minha nessa. do ko *
- Bom dia. Está bom? - Estou bem. - Anda desaparecido nestes dias: como está? - Estou bom. Não sei você - Eu também estou bom. - De onde vem? - Venho da machamba. - Tudo bem nessa machamba? - Oh não! Cortei-me ao derrubar árvores. - Então isso é mau! - Você aonde vai? - Vou ao rio, tomar banho e ver é minha nessa.
- Mòxeleliwa? - Kòxeleliwa. C - Orila mahiku ala: munkhala sai? - Kihàvo. Kàhiki nyuwo. - Ni miyo kòkhala. Munkhuma wowi? - Kinkhuma omatta. - Omatta iwo sàna sàna? - Hù! Nnàri! Kirimwiphwata kìkitthaka miri. - Vàvo vònanara. - Atthu anrowa wòwi? - Kinrowa omuro, orapa ni wòta elem'aka.
- Mòxeleliwa? - Kòxeleliwa. - Orila mahiku ala: munkhala sai? - Kihàvo. Kàhiki nyuwo. - Ni miyo kòkhala. - Munkhuma wòwi? - Kinkhuma omatta. - Omatta iwo sàna sàna? - Hù! Nnàri! Kirimwiphwata kikitthaka miri. - Vàvo vònanara. - Atthu anrowa wòwi? - Kinrowa omuro, orapa ni wòta elem'aka.
- Mòxeleliwa? - Kòxeleliwa. - Orila mahiku ala: munkhala sai? - Kihàvo. Kàhiki nyuwo. - Ni miyo kòkhala. - Munkhuma wòwi? - Kinkhuma omatta. - Omatta iwo sàna sàna? - Hù! Nnàri! Kirimwiphwata kikitthaka miri. - Vàvo vònanara. - Atthu anrowa wòwi? - Kinrowa omuro, orapa ni wòta elem'aka.
27_01_02_2_1
- De quem é esta casa? - É minha. Fui eu que construí esta casa. - Esta casa é grande:quem mora nela? - Moro eu, a minha mulher, os meus três filhos e os meus dois irmãos mais novos. Tenho outra casa pequena. - Eu estou cá fora; a minha mulher está a amassar a chima em casa. - Os meus filhos, um está na escola, outro está a colher feijão cute na machamba, o terceiro está na varanda. A mãe vai ao rio buscar água: volta já para cozinhar a comida. - Esta é a tua casa? Sim, a minha casa nova. È pequena, mas quero construir outra grande. - Esta casa, embora pequena, é bonita. Quem mora nela? - Moro eu, o meu marido e os meus filhos. O pai e a mãe moram naquela casa além.
- De quem é esta casa? - E minha. Fui eu que construi esta casa, - Esta casa é grande:quem mora nela? - Moro eu, a minha mulher, os meus três filhos e os meus dois irmãos mais novos. Tenho outra casa pequena. - Eu estou cá fora: a minha mulher está a amassar a chima em casa. - Os meus filhos, um está na escola, outro está a colher feijão cute na machamba, o terceiro está na varanda. A mãe vai ao rio buscar água: volta já para cozinhar a comida. * dk x - Esta é a tua casa? a - Sim, a minha casa nova E pequena, mas quero construir outra grande. - Esta casa, embora pequena, é bonita. Quem mora nela? - Moro eu, o meu marido e os meus filhos. O pai e a mãe moram naquela casa além.
- De quem é esta casa? - E minha. Fui eu que construí esta casa. - Esta casa é grande: quem mora nela? - Moro eu, a minha mulher, os meus três filhos e os meus dois irmãos mais novos. Tenho outra casa pequena. - Eu estou cá fora: a minha mulher está a amassar a chima em casa. - Os meus filhos, um está na escola, outro está a colher feijão cute na machamba, o terceiro está na varanda. A mãe vai ao rio buscar água: volta já para cozinhar a comida. * * * - Esta é a tua casa? - Sim, a minha casa nova. É pequena, mas quero construir outra grande. - Esta casa, embora pequena, é bonita. Quem mora nela? - Moro eu, o meu marido e os meus filhos. O pai e a mãe moram naquela casa além.
- Emp'ela ti yawani? - Ti yawaka. Ti miyo kitenke enup'ela. - Emp'ela yùlupale: ankhala-mo pàni? - Kinkhala-mo ti miyo n'amwàr'aka n'a- n'aka araru n'axihim’aka ànli. Kòkhala- na empa ekina yamukhàni. Miyo kiri vaté-va: amwàr'aka anruwa exima mpani. An'aka, mukina ori oxikola, mukina onrukula ikhutte mmatta, anèraru ori mpithela. Amàma anrowa omuró orika màsi: animorwa nànàno, wira yàpeyeke yòlya. *** - Ela emp'anyu? Aaá! Emp'aka esyá. Eroyeva, masi kimphavela oteka ekina yùlupale. Emp'ela, erokhalaru yamukhani, ti yòrèra. Ankhala-mo tàni? - Kinkhalamo ti miyo n'aiy'aka n'an'aka. Atìthi n'amáma annikhala emp'ele vale. K
- Emp'ela ti vawani? ~ Ti yawaka. Ti miyo kitenke enup'ela. - Emp'ela yùlupale: ankhala-mo pàni? - Kinkhala-mo ti miyo n'amwàr'aka n'a- n'aka araru n'axihim'aka ànli. Kòkhala- na empa ekina vamukhàni, - Miyo Kiri vaté-va: amwàr'aka anruwa exima mpani. - An'aka, mukina ori oxikola, mukina onrukula ikhutte mmatta, anèraru ori mpithela. Amàma anrowa omurô orika màsi: animorwa nànàno, wira yàpeyeke yvòlya. * * *k - Ela emp'anyu? - Aaà! Emp'aka esyà Eroyeva, masi kimphavela oteka ekina vùlupale. ~ Emp ela, erokhalaru yamukhani, ti yòrèra. Ankhala-mo tàni? - Kinkhalamo ti miyo n'aiy'aka n'an'aka. Atìthi n'amàma annikhala emp'ele vale.
- Emp'ela ti yawani? - Ti yawaka. Ti miyo kitenke enup'ela. - Emp'ela yùlupale: ankhala-mo pàni? - Kinkhala-mo ti miyo n'amwàr'aka n'an'aka araru n'axihim'aka ànli. Kòkhalana empa ekina yamukhàni. - Miyo Kiri vaté-va: amwàr'aka anruwa exima mpani. - An'aka, mukina ori oxikola, mukina onrukula ikhutte mmatta, anèraru ori mpithela. Amàma anrowa omuró orika màsi: animorwa nànàno, wira yàpeyeke yòlya. * * * - Ela emp'anyu? - Aaà! Emp'aka esyà. Eroyeva, masi kimphavela oteka ekina yùlupale. - Emp'ela, erokhalaru yamukhani, ti yòrèra. Ankhala-mo tàni? - Kinkhalamo ti miyo n'aiy'aka n'an'aka. Atìthi n'amàma annikhala emp'ele vale.
139_02_04
Passo por aí. Há-de vir por estes dias. Soube isto por carta.. Não veio por doença. Comprou por dez contos. Esteira para dormir. Batam-lhe para se emendar. Este livro para quem é? Pago para o mês que vem. Cortas para a direita... Traz sacos sem nada (vazios). Ele falou sem ter visto. Vi-o sem óculos. Desde manhã até à noite.
Passo por aí. Há-de vir por estes dias. Soube isto por carta. Não veio por doença. Comprou por dez contos. Esteira para dormir. Batam-lhe para se emendar. Este livro para quem é? Pago para o mês que vem. Cortas para a direita... Traz sacos sem nada (vazios). Ele falou sem ter visto. Vi-o sem óculos. Desde manhã até à noite.
Passo por aí. Há-de vir por estes dias. Soube isto por carta. Não veio por doença. Comprou por dez contos. Esteira para dormir. Batam-lhe para se emendar. Este livro para quem é? Pago para o mês que vem. Cortas para a direita... Traz sacos sem nada (vazios). Ele falou sem ter visto. Vi-o sem óculos. Desde manhã até à noite.
Kinivira weiwo. Ontthuna orwa mahiku ala. Kòsuwela n'ipaphelo. Kharwiye mwaha w'eretta. Òthuma ikonto mulokó. Ntthatto nòrupela. Amaniwe wira attharuwe. Elivuru ila ti wa pàni? Kiniliva mwèri ontthuna orwa. Muhapuwe mono wòlopwana. Murühe isako sihin'etthu. Owo òlavula ahònne. Kòmòna ahiwanre iluneta. Okhuma vàsisu mpakha ohiyu.
Kinivira weiwo. Ontthuna orwa mahiku ala. Kòsuwela n'ipaphelo. Kharwiye mwaha w'eretta. Othuma ikonto mulokô. Ntthatto nòrupela. Amaniwe wìra attharuwe. Elìvuru ila ti wa pàni? Kiniliva mwèri ontthuna orwa. Muhapuwe mòno wòlopwana. Murùhe isako sihin'etthu. Owo òlavula ahònne. Kòmòna ahiwanre iluneta, Okhuma vàsisu mpakha ohiyu.
Kinivira weiwo. Ontthuna orwa mahiku ala. Kòsuwela n'ipaphelo. Kharwiye mwaha w'eretta. Othuma ikonto mulokô. Ntthatto nòrupela. Amaniwe wìra attharuwe. Elìvuru ila ti wa pàni? Kiniliva mwèri ontthuna orwa. Muhapuwe mòno wòlopwana. Murùhe isako sihin'etthu. Owo òlavula ahònne. Kòmòna ahiwanre iluneta, Okhuma vàsisu mpakha ohiyu.
73_02_04
Não tenho obrigação disso, mas vou pagar.
Não tenho obrigação disso, mas vou pagar.
Não tenho obrigação disso, mas vou pagar.
Nkinkhanyereriwa oliva, nnya kinòliva.
Nkinkhanyereriwa oliva, nnya Kindliva.
Nkinkhanyereriwa oliva, nnya Kindliva.
139_01_03
vou para casa de meu pai no pátio do régulo há coqueiros fique tudo para você tudo sirva como remédio
vou para casa de meu pai no pátio do régulo há coqueiros fique tudo para você tudo sirva como remédio
vou para casa de meu pai no pátio do régulo há coqueiros fique tudo para você tudo sirva como remédio
kinrowa wa pàpa wa mwené sòkhala mikole sòthène sikhale wa nyuwo sòthène sikhale wa murette
kinrowa wa pàpa wa mwené sòkhala mikole sòthène sikhale wa nyuwo sòthène sikhale wa murette
kinrowa wa pàpa wa mwené sòkhala mikole sòthène sikhale wa nyuwo sòthène sikhale wa murette
71_01_03
A chuva apanhou-me quando já tinha chegado em casa do tio.
A chuva apanhou-me quando já tinha chegado em casa do tio.
A chuva apanhou-me quando já tinha chegado em casa do tio.
Epula yakiphwannye kiphiyalène w'atàta
Epula yàkiphwannye kiphiyalène w'atàta (
Epula yàkiphwannye kiphiyalène w'atàta
31_01_02_1_2
Há muitas pessoas em casa! A cabeça dói-me muito: não vou à machamba. Hoje chove muito. No céu há muitas nuvens: não faltam. Há muitas cobras na machamba: não faltam. Levantai-vos! Estais a dormir demais! O teu olho está muito vermelho: procu- ra um remédio. Há muito barulho aqui! Calai-vos!
Há muitas pessoas em casa! A cabeça dói-me muito: não vou à machamba. Hoje chove muito. No céu hã muitas nuvens: não faltam. Há muitas cobras na machamba: não faltam. Levantai-vos! Estais a dormir demais! O teu olho está muito vermelho: procu- ra um remédio. Há muito barulho aqui! Calai-vos!
Há muitas pessoas em casa! A cabeça dói-me muito: não vou à machamba. Hoje chove muito. No céu há muitas nuvens: não faltam. Há muitas cobras na machamba: não faltam. Levantai-vos! Estais a dormir demais! O teu olho está muito vermelho: procura um remédio.
Atthu kharère mpàni! Muru khurère okiwereya: nkinrowa omatta. Olelo khirère orupa epula. Osulu khurère mèku: khanthowa. Khasirère inowa mmatta: khasin- thowa. Venyani! Khamurère orupa! Nitho nanyu khanrère oxèrya: mpha- vele murette.
Atthu kharère mpàni! Muru khurère okiwereya: nkinrowa omaftta. Olelo khirère orupa epula. Osulu khurère mèku: khanthowa. Khasirère inowa mmatta: Kkhasin- thowa. Venyani! Khamurère orupa! Nitho nanyu khanrère oxèrya: mpha- vele murette.
Atthu kharère mpàni! Muru khurère okiwereya: nkinrowa omatta. Olelo khirère orupa epula. Osulu khurère mèku: khanthowa. Khasirère inowa mmatta: khasinthowa. Venyani! Khamurère orupa! Nitho nanyu khanrère oxèrya: mphavele murette.
116_02_01
o meu companheiro o teu companheiro o seu companheiro o nosso companheiro o vosso companheiro o companheiro deles
o meu companheiro o teu companheiro o seu companheiro o nosso companheiro o vosso companheiro o companheiro deles
o meu companheiro o teu companheiro o seu companheiro o nosso companheiro o vosso companheiro o companheiro deles
mukhwaka mukhwàwo mukhwawe mukhwihu mukhwinyu mukhwaya
mukhwàka mukhwàwo mukhwàwe mukhwìhu mukhwìnyu mukhwàya
mukhwàka mukhwàwo mukhwàwe mukhwìhu mukhwìnyu mukhwàya
147_01_06
Na casa onde dormimos descansámos bem.
Na casa onde dormimos descansâmos bem.
Na casa onde dormimos descansámos bem.
Mpàni murumpyahu-mo nòmumula sàna.
Mpàni murumpyahu-mo nòmumula sàna.
Mpàni murumpyahu-mo nòmumula sàna.
145_02_12
O porco caiu do alto e achatou o focinho.
O porco caiu do alto e achatou o focinho.
O porco caiu do alto e achatou o focinho.
Ekuluwe yahithowa osulu, ekhutupula mpitthi
Ekuluwe yàhithowa osulu, ekhutupula mpitthi.
Ekuluwe yàhithowa osulu, ekhutupula mpitthi.
76_01_09
A raposa foi à capoeira onde havia galinhas.
Á raposa foi à capoeira onde havia galinhas.
A raposa foi à capoeira onde havia galinhas.
Khwatté àhirowa mwèhilini mwàri ilyakhu.
Khwatté àhirowa mwèhilini mwàri ilyakhu.
Khwatté àhirowa mwèhilini mwàri ilyakhu.
33_01_02_2_2_1
Quem veste farrapos, Deus olha para ele.
Quem veste farrapos, Deus olha para ele.
Quem veste farrapos, Deus olha para ele.
Nanwara sòthàla, Muluku onnimòna
Nanwara sòthàla, Muluku onnimòna
Nanwara sòthàla, Muluku onnimòna
71_01_02
Pedro encontrou muita gente já reunida.
Pedro encontrou muita gente já reunida.
Pedro encontrou muita gente já reunida.
Pedru àhàphwanya atthu anjène ethukumannène
Pedru àhàphwanya atthu anjène ethukumannène
Pedru àhàphwanya atthu anjène ethukumannène
139_01_02
fui chamado vamos todos, vós comigo eu trabalho com a minha enxada pelo meu amigo
jui chamado pelo meu amigo vamos todos, vós comigo eu trabalho com a minha enxada
jui chamado pelo meu amigo vamos todos, vós comigo eu trabalho com a minha enxada
kihitthaniwa ni mpatthani aka nrowé nòthène, nyuwo ni miyo • kinnivara muteko ni ehip’aka
kihitthaniwa ni mpatthani aka nrowé nòthène, nyuwo ni miyo ; kKinnivara muteko ni chip'aka
kihitthaniwa ni mpatthani aka nrowé nòthène, nyuwo ni miyo Kinnivara muteko ni chip'aka
146_02_06
Se tivesse tabaco, dava (daria) a essa pessoa.
Se tivesse tabaco, dava (daria) a essa pessoa.
Se tivesse tabaco, dava (daria) a essa pessoa.
Karina sòne, kàmunvaha mutth'ule.
Kàrina sòne, kàmunvaha mutth'ule.
Kàrina sòne, kàmunvaha mutth'ule.
27_01_01_1_2
- Está bom, amigo? - Estou bom. - Onde vais?. - Vou à escola: quero a- prender a ler e escrever. Os que estudam quantos são? - São vinte e cinco. - Todos eles sabem ler? - Uns sabem, outros ainda não sabem. O que estudam na escola? Estudamos os livros. Eu estudo todos os dias. Con- sigo escrever o meu nome e muitas outras coisas. E tu, onde vais? Vou à machamba, tra- balhar com o papá. - Os teus familiares estão todos com saúde? -Não! A avó está doente das pernas. Não consegue (não pode) andar. - Toma remédio? - Sim, toma
- Está bom, amigo? - Estou bom. - Onde vais?. - Vou à escola: quero a- prender a ler e escrever. - Os que estudam quantos são? - São vinte e cinco. - Todos eles sabem ler? - Uns sabem, outros ainda não sabem. - O que estudam na escola? - Estudamos os livros. Eu estudo todos os dias. Con- sigo escrever o meu nome e muitas outras coisas. E tu, onde vais? - Vou à machamba, tra- balhar com o papá. - Os teus familiares estão todos com saúde? - Não! À avó está doente das pernas. Não consegue (não pode) andar. - Toma remédio? - Sim, toma
- Está bom, amigo? - Estou bom. - Onde vais? - Vou à escola: quero aprender a ler e escrever. - Os que estudam quantos são? - São vinte e cinco. - Todos eles sabem ler? - Uns sabem, outros ainda não sabem. - O que estudam na escola? - Estudamos os livros. Eu estudo todos os dias. Consigo escrever o meu nome e muitas outras coisas. E tu, onde vais? - Vou à machamba, trabalhar com o papá. - Os teus familiares estão todos com saúde? - Não! À avó está doente das pernas. Não consegue (não pode) andar. - Toma remédio? - Sim, toma
- Mòkhala, mpatthani? - Kòkhala. Munrowa vai? Kinrowa oxikola: kimphavela wìxutta osoma ni olepa. Ale anixutta ari akavi? - Ari miloko mìli n'athanu. - Òthène aya annisuwela osoma? - Akina annisuwela, akina khansuwela nlèlo. Munsoma-ni muxikola? -Ninsoma ilivuru. Miyo kinnisoma nihiku ti nihiku. Kinniwerya olepa nsina naka n'itthu sikina sinjène. Khi nyuwo, munrowa vai? Kinrowa omatta ovara muteko n'apàpa. - Amus'inyu òthène akumí? - Nnàri! Apipi anòwereiwa metto. Khanwerya wetta. K - Annòlya murette? - Ayo, annòlya.
- Mòkhala, mpatthani? - Kòkhala. - Munrowa vai? - Kinrowa oxikola: kimphavela wìxutta osoma ni olepa. - Ale anìxutta ari akavi? - Ari miloko mìli n'athanu. - Òthène aya annisuwela osoma? - Akina annisuwela, akina khansuwela nlèlo. - Munsoma-ni muxikola? -Ninsoma ilìivuru. Miyo kinnisoma nihiku ti nihiku. Kinniwerya olepa nsina naka n'itthu sikina sinjène. Khi nyuwo, munrowa vai? - Kinrowa omatta ovara muteko n'apàpa. - Amus'inyu òthène akumi? - Nnàri! Apìpi anòwereiwa metto. Khanwerya wetta. - Annòlya murette? - Ayo, annòlya.
- Mòkhala, mpatthani? - Kòkhala. - Munrowa vai? - Kinrowa oxikola: kimphavela wìxutta osoma ni olepa. - Ale anìxutta ari akavi? - Ari miloko mìli n'athanu. - Òthène aya annisuwela osoma? - Akina annisuwela, akina khansuwela nlèlo. - Munsoma-ni muxikola? -Ninsoma ilìvuru. Miyo kinnisoma nihiku ti nihiku. Kinniwerya olepa nsina naka n'itthu sikina sinjène. Khi nyuwo, munrowa vai? - Kinrowa omatta ovara muteko n'apàpa. - Amus'inyu òthène akumi? - Nnàri! Apìpi anòwereiwa metto. Khanwerya wetta. - Annòlya murette? - Ayo, annòlya.
76_02_03
O terreno pedregoso em que caiu a semente indica aqueles.
O terreno pedregoso em que caiu a semente indica aqueles.
O terreno pedregoso em que caiu a semente indica aqueles.
Vamasorosoroni vàmorenle epyó *vànlikana n'ale
Vamasorosoroni vàmorenle epvô *vànlikana n'ale
Vamasorosoroni vàmorenle epvô *vànlikana n'ale
75_01_01_1_2
O INDEPENDENTE
O INDEPENDENTE
O INDEPENDENTE
NAMWÈTTELA MURIM’AWE
NAMWÈTTELA MURIM'AWE
NAMWÈTTELA MURIM'AWE
112_01_02
grande companheiro, igual quanto? quantos? outro não maduro νίνο inteiro
grande companheiro, igual quanto? quantos? outro não maduro vivo inteiro
grande companheiro igual quanto? outro não maduro vivo inteiro
můlupale mukhwàwe mukavi? mukina mukithi mukumi mpurukuma
muiupale mukhwàwe mukavi? mukina mukithi mukumi mpurukuma
muiupale mukhwàwe mukavi? mukina mukithi mukumi mpurukuma
143_02_01
O homem foi agarrado pelo leão A cabra foi comida pelo leopardo O coelho foi agarrado pelo elefante
O homem foi agarrado pelo leão A cabra foi comida pelo leopardo O coelho foi agarrado pelo elefante
O homem foi agarrado pelo leão A cabra foi comida pelo leopardo O coelho foi agarrado pelo elefante
Mulopwana òvariwa ni kharamu Epuri yokhuriwa ni havara Namarokolo óvariwa ni (ti) etthepo
Mulopwana òvariwa ni kharamu Epuri yòkhuriwa ni havara Namarokolo òvariwa ni (ti) etthepo
Mulopwana òvariwa ni kharamu Epuri yòkhuriwa ni havara Namarokolo òvariwa ni (ti) etthepo