Datasets:

MLDataScientist

/

Wikipedia-uzbek-2024-05-01

like 0

1083635

https://uz.wikipedia.org/wiki/Ako%20%28boshliq%29

Ako (boshliq)

Ako — Liv boshqarmasining yetakchisi (). Ularning oʻrtasida Ako, ularning rahbari va oqsoqoli, barcha xiyonat va barcha yovuzlikning qoʻzgʻatuvchisi, Polotsk knyazini Riga xalqi bilan urushga undagan, litviyaliklarni toʻplagan, Turaidalarni va butun Liv yerlarini jangga chaqirgan. xristianlarga qarshi. Manbalar Havolalar Latviya Genrix yilnomasi Livs Qabila boshliqlari 13-asr Yevropa hukmdorlari Latviya hukmdorlari Shaxslar alifbo tartibida

1083636

https://uz.wikipedia.org/wiki/Ilonostsi

Ilonostsi

Siltbearers -Coleoptera hashoratlar turkumiga mansub, ular nam tuproqda, koʻpincha suv yaqinida yashaydigan mayda hasharotlardir. Tavsiflar Ular toza suv havzalarining qirgʻoq zonasida loy bilan bogʻliq joylarda yashashadi. Ular xuddi shunday turmush tarzi bilan ajralib turadi. Ular hamma joyda, shu jumladan Rossiyada ham mavjud. Turlari "Georissus" jinsiga mansub boʻlib 80 ga yaqin turni oʻz ichiga oladi. Manbalar Havolalar Rossiyaning loy tashuvchilar atlasi (Georissidae) — A. G. Kireychuk va A. Herrmann loyihasi

1083642

https://uz.wikipedia.org/wiki/Mir%20Mohsun%20Navvob

Mir Mohsun Navvob

Mir Mohsun Navvob ((), 1833–1918 Shusha, hozirgi Ozarbayjon) eski anʼanaviy fan, sanʼat va adabiyot maktabining soʻnggi vakili sifatida Ozarbayjon madaniyati tarixida muhim oʻrin tutadi. Navvob o‘z davrining serqirra insoni hisoblanadi. U shoir, rassom, musiqa tarixchisi, astronom, duradgor, kimyogar va matematik sifatida tanilgan. Navvob 1833-yilda Shushada tug‘ilib, umrini shu shaharda o‘tkazgan. Uning hayoti va ijodi Ozarbayjon madaniyati va umumiy turmush tarzidagi eski va yangi, anʼanaviy va zamonaviy tendensiyalarning burilish nuqtasida boʻlgan tarixiy davrni aks ettiradi. Navvob sanʼatda anʼanaparvar boʻlib qolgan boʻlsa-da, u Qorabogʻning ijtimoiy hayotidagi ilgʻor shaxslardan biri hisoblanib, Qorabogʻda savodxonlik, madaniyat va sanʼatning yuksalishi uchun mehnat qilgan. Navvob Shushada mashhur xattot boʻlgan. Qorabog‘ shoirlarining sheʼrlarini nashr ettirib, mahalliy aholi orasida tarqatgan. Navvob Ozarbayjonda “Majolis-i Faramushon ” (“Unutilganlar jamiyati”) nomli ikkinchi adabiy jamiyatni va birinchi musiqa jamiyati “Majolis-i Xonande” (“Qoʻshiqchilar jamiyati”)ni tuzgan. Navvob fan va sanʼatning turli sohalariga bagʻishlangan 20 dan ortiq kitoblar yozgan. U 82 xil maqom (Ozarbayjonda mashhur boʻlgan asl improvizatsiya klassik xalq musiqasi) va oʻsha davrda Qorabogʻda ijro etilgan qoʻshiqlarni oʻzida jamlagan “Vuzuh al-argam” (“Raqamlar izohi”) nomli asar muallifi hamdir. Shuningdek, u bu maqom turlarining kelib chiqishi va ularni ijro etish qoidalari haqida ham ma’lumot bergan. Navvob “Tezkirey-i-Navvob” kitobining muallifi bo‘lib, mazkur kitobda o‘sha davrdagi yuzlab Qorabog‘ shoir va yozuvchilari haqida ma’lumot berilgan. Shuningdek, Mir Mohsun Navvob 1905–1907-yillardagi arman-tatar qirgʻinlari haqidagi guvohlarning koʻrsatmalari asosida “Tavarix-i razm u shurish-i taʼifa-yi aramana bā musalmānān-i Qafqaz ” nomli (“Armaniston musulmonlariga qarshi janglar va gʻalayonlar xronikasi”) asarni yozgan. Bu kitob taxminan 1906-yilda yozib tugatilgan. U har ikki tomon uchun muammoning asosiy manbai arman millatchilari ekanini taʼkidlagan, shunga qaramay, asosan Sotsial-demokrat Hunchak partiyasini aydor deb hisoblagan. Navvob isteʼdodli rassom ham edi. U oʻz qoʻlyozmalarini rang-barang suratlar va portretlar bilan bezagan. Shuningdek, binolarning ichki qismini turli bezaklar bilan ziynatlagan. 1992-yilgi Shusha jangi oldidan bu devor bezaklarining bir qismi, u yashagan uy, u dars bergan maktab va Shushadagi Yuxari Govhar ogʻa masjidining minoralari saqlanib qolingan. Navvob 1918-yilda Shusha qalʼasida vafot etgan. Yana qarang Mir Mohsun Navvob qabri Manbalar Ozarbayjon musiqashunoslari 1918-yilda vafot etganlar 1833-yilda tugʻilganlar Shushalik yozuvchilar Shushalik olimlar

1083650

https://uz.wikipedia.org/wiki/SATOR%20AREPO%20TENET%20OPERA%20ROTAS

SATOR AREPO TENET OPERA ROTAS

SATOR AREPO TENET OPERA ROTAS - lotincha soʻzlardan tashkil topgan palindrom boʻlib, odatda kvadrat ichiga joylashtirilgan, oʻngdan chapga, chapdan oʻngga, yuqoridan pastga va pastdan yuqoriga bir xil oʻqiladigan harflar birikmasidir. Ushbu palindromni koʻpincha nasroniylar bilan bogʻlashadi, undan asosan tumor yohud afsun sifatida foydalanilgan: xususan, Britaniyada uni qogʻoz lentaga yozishib, kasalliklardan himoya sifatida boʻyinga oʻrashgan. SATOR AREPO TENET iborasi bustrofedon — adabiy yodgorliklarda oʻngdan chapga va chapdan oʻngga tartibda oʻqiladigan yozuv usuli hisoblanadi. Agar ushbu gapni oldinga va teskari tartibda ikki marta oʻqilsa, TENET soʻzi takrorlanadi. Palindrom tasvirlari Rim imperiyasi davridan beri Gʻarbiy Yevropaning turli burchaklarida, shuningdek, Suriya va Misrdagi bir qancha meʼmoriy yodgorliklar va adabiyot namunalarida saqlanib qolgan. Eng qadimgi topilmalar — ikkita oʻyma yozuv — milodiy 79-yilda Vezuviy vulqoni otilishi natijasida vayronaga aylangan qadimgi Rimning Pompey shahri xarobalaridan topilgan. Tarjimasi Koʻp hollarda ushbu palindrom lotin tilidan quyidagicha tarjima qilinadi: sator - ekuvchi, dehqon; arepo - oʻylab topilgan nom yohud arrepo (oʻz navbatida ad repo, yaʼni, men astalik bilan olgʻa ketyapman); tenet - ushlab turish; opera - ish, vazifa; rotas - gʻildirak yohud omoch. Tugallangan shaklda ushbu ibora „Dehqon arepo gʻildiraklarni zoʻrgʻa ushlab turadi“ yoki „Ekuvchi Arepo omochni boshqaradi“ shaklida tarjima qilinadi. Buyuk arxeologik topilmalar haqidagi maqolalari bilan mashhur Germaniyalik jurnalist K. V. Keram oʻz tarjimasini taklif qiladi. Sator arepo tenet; tenet opera rotas, tenet soʻzini ikki marotaba ishlatib: „Buyuk dehqon ishlaydi; barcha ish buyuk ekuvchining qoʻlida“ (inglizcha: The Great Sower holds in his hand all works; all works the Great Sower holds in his hand) shaklida tarjima qiladi. Ushbu ibora tarkibidagi eng sirli soʻz arepo hisoblanib, ushbu soʻz lotin tilida boshqa hech ham ishlatilmagan (Tilshunoslikda gapaks hisoblanadi). Tadqiqotlarning maʼlum qismi ushbu soʻz aynan bir ibora uchungina oʻylab topilganligini aytadi. Boshqa mutaxasislar esa ushbu soʻz boshqa tildan oʻzlashtirilgan degan fikrda. Fransuz tarixchisi va yozuvchisi Jerom Karkopio, arepo soʻzi keltcha, qadimgi gall tilidan kelib chiqqan va omoch degan maʼnoni anglatishi haqida gipotezani ilgari surgan. Oksford universitetining fuqarolik huquqi sohasidagi professori David Daub fikricha ushbu soʻz qadimgi ivrit yoki oromiy tilidan kelib chiqqan boʻlib, dastlabki nasroniylar tomonidan yunon alifbosidagi alfa va omeganing analogi sifatida ishlatilgan. Miroslav Markovich esa ushbu soʻzning yunoncha Αρπως yoki Αρπων soʻzlaridan olinganligini, bu esa oʻz navbatida qadimgi Misr tilidan kelib chiqgani va Misr xudosi Xorni ifodalashini aytib oʻtadi. Manbalar Ilk oʻrta asrlarga qadar ushbu iboradan foydalanilgan bir nechta topilmalar saqlab qolingan xolos. Ularning dastlabki ikkitasi freskalar shaklida (birinchisi ustunda, ikkinchisi mahalliy amaldor hovlisida) qadimgi Pompey shahrida olib borilgan qazishmalar natijasida aniqlangan. Mutaxasislar fikricha, ushbu freskalar milodiy 50-79-yillar oraligʻida yaratilgan. Ushbu palindromning boshqa toʻrt tasviri qadimgi Dura-Evropos shahri (hozirgi Suriya hududi) harobalarida joylashgan Arrakontaga bagʻishlangan bino relyefida koʻrishimiz mumkin. Ushbu yozuvlar shahar 256-yilda forslar tomonida egallanishidan oldin yaratilgan. III asrga oid huddi shunday topilma Obuda yerlaridan, zamonaviy Budapesht hududidan topilgan. Ushbu iboraning yana bir namunasi, kopt tiliga mos ravishda oʻzgartirish kiritilgan papirusdagi yozuv Yuqori Misr hududidan topilgan. Ushbu topilmaning yaratilishi taxminan IV yoki V asrlarga toʻgʻri keladi. Taxminan IX asrdan boshlab ushbu palindrom soʻzlar yozilgan kvadrat qabrtoshlari asosan nasroniylik dini bilan bogʻliq koʻplab manbalarda uchraydi. Bizning kunlargacha saqlanib qolgan hujjatlar qatoriga Sen-Jermen-de-Pre abbatligidan topilgan IX asrga oid Injil, XIV asrga oid Avstriya tangalari va Tampliyerlar ordeni tomonidan foydalanilgan binolardagi toshlarga oʻyib yozilgan yozuvlar (Italiyada joylashgan Vasvilsiolo abbatligi devorida) kiradi. XVI asrda ushbu ibora fransuz faylasufi va iezuit Giyom Postelning sehrli beshburchak nomi ostida tanilgan talismanida paydo boʻladi. Unda kvadrat tasviri aylana ichhida joylashgan va ikkita kesishgan uchburchak ustida joylashgan hisoblanadi. XIX asrga qadar sehrli kvadrat koʻpincha talisman va tumorlarda iqoʻllanilgan. Sanʼat asarlarida Sehrli kvadrat avstriyalik bastakor va dirijor Anton Veberning qabrida tasvirlangan. Yangi Vena maktabining mashhur vakili ushbu sirli shaklga „Toʻqqiz cholgʻu uchun konsert, 24-operasi“ va „Yangi musiqaga yoʻl“ asarlarida murojaat qiladi. „SATOR AREPO TENET OPERA ROTAS“ iborasi „Singing family“ ansambli tomonidan Vladimir Bortkoning „Usta va Margarita“ teleserialidagi qora kuchlar qismida (Igor Kornelyuk musiqasi) yangraydi (2005). Shuningdek „SATOR AREPO TENET“ soʻzlari satirlar tomonidan Margaritaning yuz qirollar bali oldidan qirolichaga aylanganida yangraydi. SATOR ROTAS palindromining maʼnosining afsungar Merlin (Mirddin) tomonidan tushuntirib berilishi Nikolay Tolstoy qalammiga mansub „Qirolning kelishi“ romanining X bobining yakuni bagʻishlangan. Palindrom va undagi soʻzlar Christopher Nolanning „Tenet“ filmida foydalanilgan. Heilung neofolk guruhi ushbu iborani oʻzining „Drift“ albomidagi „Tenet“ qoʻshigʻida asosiy qism sifatida foydalanadi. Yana qarang Sehrli kvadrat Tenet (film) Manbalar Lotincha iboralar

1083651

https://uz.wikipedia.org/wiki/N%20Zero

N Zero

— yaponiyalik qizlar guruhi. Ularning „Dakara Donʼt say it!“ taronasi haftalik Oricon Singles chartida 4-oʻrinni egallagan. Diskografiyasi Albomlari Singllari Guruh aʼzolari Manbalar Musiqa loyihasi Musiqiy guruhlar

1083652

https://uz.wikipedia.org/wiki/Anja%20Nord

Anja Nord

Anja Nord — Madagaskar shaharchasidagi kommuna. Androy viloyati Bekili tumani tarkibiga kiradi. 2001- yilgi roʻyhatga koʻra kommuna aholisi aholini roʻyxatga olish taxminan 1000 kishini tashkil qiladi. Kommuna aholisining 80%i dehqonchilik bilan shugʻullanadi, qolgan 19,5% esa chorvachilik bilan tirikchilik qiladi va 0,5% esa xizmat koʻrsatish sohasida faoliyat olib boradi. Eng asosiy ekinlari manyok va yeryongʻoq ekin mahsuloti kiradi, boshqa muhim qishloq xoʻjaligi mahsulotlari esa guruch va gigir noʻxati hisoblanadi. Manbalar

1083666

https://uz.wikipedia.org/wiki/Qo%CA%BBrg%CA%BBon%20%28roman%29

Qoʻrgʻon (roman)

Qoʻrgʻon () — yozuvchi Franz Kafkaning soʻnggi romani. Asarda „K“ nomi bilan tanilgan qahramon oʻz qishlogʻiga qaytib keladi va Graf Westwestga tegishli boʻlgan qoʻrgʻondan turib boshqariluvchi sirli hokimiyat tarkibiga qoʻshilish uchun kurash olib boradi. Kafka asarni tugatolmay vafot etgan. Roman oʻlimidan keyin uning xohishiga qarshi nashr etilgan. Antiutopiya janrda yozilgan, shu bilan bir paytda esa surreal asar hisoblanmish Qoʻrgʻon odatda begonalashish, javob berishdan tonayotgan byurokratiya, shaffof boʻlmagan, oʻzboshimchalik bilan ish koʻruvchi boshqaruv tizimlariga qarshi kurashlardagi umidsizlik va erishib boʻlmaydigan maqsadga befoyda intilish haqida deya tushuniladi. Sarlavhasi Sarlavha „qal’a“ yoki „qoʻrgʻon“ deb tarjima qilinishi mumkin, ammo nemischa boʻlgan ushbu soʻz omonimlik shakliga ega boʻlib, qulf maʼnosiga ham tegishli boʻlishi mumkin. Fonetik jihatdan ham („xulosa“ yoki „oxir“, „yakun“) soʻziga yaqin. Qalʼa qulflangan boʻlib, bosh qahramon „K“ va shahar aholisi uchun yopiq hisoblanadi hamda ularning hech biri kirish huquqiga ega boʻlmaydi. Asar qahramonlari Yana qarang XX asrning eng yaxshi nemis tilidagi romanlari Manbalar Havolalar Kafkaga bagʻishlangan vebsayt Das Schloss, nemis tilidagi asl matn Amerika kafkachilar jamiyati sayti Franz Kafka romanlari Tarjima kitoblar Antiutopiya janridagi romanlar Nemis tilidagi kitoblar Falsafiy romanlar

1083669

https://uz.wikipedia.org/wiki/Jamil%20Mufidzade

Jamil Mufidzade

Jamil Miryusif oʻgʻli Mufidzade (, 1934-yil 24-fevral — 2019-yil 20-dekabr) — ozarbayjonlik rassom. U shuningdek, Ozarbayjon xalq artisti (2002) hamdir. Hayoti Jamil Mufidzoda 1934-yil 24-fevralda Ordubad shahrida tugʻilgan. 1948-1955-yillarda Azim Azimzoda nomidagi Boku rassomlik bilim yurtida tahsil olgan. Keyinchalik rassom 1955-1956-yillarda Ukrainadagi Kiyev oʻrta rassomlik maktabini, 1959-1962-yillarda Xarkov davlat rassomlik institutining grafika fakultetini tamomlagan. Ozarbayjon Davlat Tasviriy sanʼat Akademiyasining grafika boʻlimini boshqargan Jamil Mufidzoda „Etching“ darsligi muallifi hisoblanadi. Xalq rassomining shaxsiy koʻrgazmalari Polsha (1972), Ozarbayjon (1977, 1985, 1986, 1994, 2006, 2009), Rossiya (1977), Eron (1992, 2003), Fransiya (1991) va Turkiyada (1998) tashkil etilgan. Jamil Mufidzoda asarlari Ozarbayjon Milliy sanʼat muzeyi, Ozarbayjon Davlat sanʼat galereyasi, Sharq xalqlari davlat muzeyi, Gorkiy muzeyi, Lyudvig muzeyi, Zanabazar tasviriy sanʼat muzeyi, Fransiya va boshqa mamlakatlarning shaxsiy kolleksiyalarida saqlanmoqda. Rassom 2019-yil 20-dekabr kuni Bokuda vafot etgan. Faoliyati Rassom tomonidan yaratilgan „Doğma düzənlər“ (Vatan manzaralari) turkum gʻoyalari 1959-yilda Ozarbayjon adabiyoti va sanʼati oʻn kunligi doirasida Moskvada oʻtkazilgan tasviriy sanʼat koʻrgazmasida namoyish etilgan. 1961-yilda III Butunittifoq koʻrgazmasida (Moskva) „Qaldırıcı kranlar təmirdə“ (Taʼmirdagi yuk koʻtaruvchi kranlar) oʻymakorlik ishi bilan ishtirok etgan. 1967-yilda Bokuda tashkil etilgan milliy koʻrgazmada „Azərbaycanın qədim memarlıq abidələri“ (Ozarbayjonning qadimiy meʼmoriy yodgorliklari) nomi ostida uning dastlabki 4 ta aralash ishi namoyish etilgan. Jamil Mufidzodaning aralash suratlardan tarkib topgan „Abşeron nefti“ (Absheron nefti) turkumi 1967-1975-yillarda chizilgan suratlarni qamrab oladi. Bu turkumga misol tariqasida „Bakı-neft paytaxtıdır“ (Boku — neft poytaxti), „Abşeron nefti“ (Absheron nefti), „Çənlər parkı“ (Tank parki), aralash surat materiallariga esa „Neft ehramı“ (Neft piramidasi), „Neft saxlancı“ (Neft ombori), „Neft mədənlərində“ (Neft konlarida) kabilarni keltirish mumkin. Mukofotlari Ozarbayjon xalq artisti — 2002-yil 30-may Ozarbayjon SSRda xizmat koʻrsatgan artist — 1982-yil 1-dekabr Manbalar Ozarbayjon rassomlari 2019-yilda vafot etganlar 1934-yilda tugʻilganlar Ordubadlik kishilar Ozarbayjon xalq artistlari Ozarbayjon SSRda xizmat ko‘rsatgan artistlar

1083670

https://uz.wikipedia.org/wiki/Qo%CA%BBrg%CA%BBon%20%28ma%CA%BCnolari%29

Qoʻrgʻon (maʼnolari)

Qoʻrgʻon (roman) — yozuvchi Franz Kafka romani Qoʻrgʻon — hudud maʼnosi

1083675

https://uz.wikipedia.org/wiki/Look%20Away%20%282018%29

Look Away (2018)

Look Away — 2018-yilda suratga olingan Kanada psixologik dahshatli drama filmi. Film oʻzining dahshatli koʻzgu tasviri bilan oʻrnini almashtirganda hayoti tubdan oʻzgarib ketgan oʻrta maktab oʻquvchisi Maria haqida hikoya qiladi. Filmning ssenariy muallifi va rejissyori Assaf Bernstaindir. Bosh rollarni India Eisley, Mira Sorvino va Jason Isaacs ijro etgan. Syujeti 17 yoshli Maria Brennan sodda va tortinchoq oʻrta maktab oʻquvchisi boʻlib, tengdoshlari uni kalaka qilishar va sinfdoshi Mark tomonidan haqoratlanardi. Uning yagona doʻsti — Lily; Shuningdek, uni Lilyning sevgilisi Shonga nisbatan yashirincha tuygʻulari bor edi. Uning otasi Dan — filander plastik jarroh va obsesif perfektsionist edi, onasi Amy esa depressiya va dahshatli tushlardan aziyat chekardi. Mariya tasodifan egizaklarning sonogrammasini topadi. Hammomda uning aksi oʻz-oʻzidan harakatlana boshlaydi, bu Mariani dahshatga soladi. Ertasi kuni ertalab u ota-onasi bilan buni muhokama qilishga harakat qiladi; Biroq, ular uni gapirishga qoʻyishmaydi. Marianing aksi oʻzining hayotga qaytishini orzu qilib, u bilan gaplasha boshlaydi, oʻzini Airam deb tanishtirad va Mariaga qaygʻusini baham koʻrishini va tushkunlikka tushmasligini aytadi. Airam xarizmatik, qatʼiyatli va ishonchli edi. Maria uning kimligini soʻraydi va Airam shunchaki har doim shu yerda boʻlganligini aytadi. Lily Mariani rejalashtirilayotgan muz ustidagi qishki bitiruv uchun konkida uchish darsiga olib boradi, lekin Maria sirgʻalib, oʻrnidan turolmaganidan soʻng, Lily uni mazax qilib, muz ustida tashlab ketadi. Nihoyat, bitiruv marosimi boshlanadi, Maria bitiruv kechasida Mark tomonidan kamsitiladi va jismoniy hujumga uchraydi. Bu voqealardan qattiq xafa boʻlgan Maria Airamni topish uchun hammomga kiradi. Ularning kaftlari va lablari bir-biriga tegib, joylarni almashtirishadi. Amy farzand koʻrish haqida dahshatli tush koʻradi. Rollarda Yaratilishi 2016-yil avgust oyida, suratga olish boshlanishidan va film tugallanib, ekranga chiqarilishidan ikki yildan koʻproq vaqt oldin, Variety filmni Behind the Glass nomi ostida suratga olinishi haqida xabar berdi. Rejissor Assaf Bernsteinning Shimoliy Amerika birinchi filmi boʻlgan " Look Away " filmiga Bernstein, Giora „Gig“ Kaplan, Brad Kaplan va Dana Lustig prodyuserlik qilgan. Filmning suratga olish ishlari Manitoba shtatining winnipeg shahrida boʻlib oʻtdi. Namoyish etilishi Film 2018-yil 12-oktyabrda ilk bor ommaga taqdim etilgan. Qoʻshimcha maʼlumotlar Teatr kassalarida Look Away xalqaro miqyosda 1,1 million dollar, uy videolari savdosidan 13 592 dollar daromad koʻrdi. Tanqidiy qabul Film odatda salbiy tanqidlarni oldi. „Rotten Tomatoes“ da film 17 foiz tanqidchilarning ijobiy baholariga ega boʻlib, oʻrtacha reyting 4,5/10 natijani koʻrsatdi. Los Angeles Times gazetasi muxbiri Noel Murray soʻzlariga koʻra, „surat juda sekin, kayfiyat esa juda xira edi“. Baʼzi ijobiy sharhlar ham bor edi, shu jumladan Without Your Headning muxbiri Michael J. Epstein, bu film „faqat oʻz asosining munosib kengaytmasi emas, balki mavzuga asoslangan quvonch, oʻsmirlarning jozibador koʻrinishidan ancha jiddiyroq va aqlliroq edi“ deb taʼrif berdi. Manbalar Havolalar Kanada filmlari Dahshatli filmlar 2018-yil filmlari

1083683

https://uz.wikipedia.org/wiki/Ophrys%20caucasica

Ophrys caucasica

Ophrys caucasica janubi-sharqiy Yevropadan Kavkaz orqali Erongacha boʻlgan hududlarda tarqalgan orkide oʻsimliklarining ostki turi. Ophrys caucasica sifatida Armaniston, Ozarbayjon, Gruziya va Rossiyaning koʻplab hududlarida qayd etilgan. Shuningdek bir qator ahalliy nomlarga ham ega, jumladan, , va . IUCN Qizil kitob roʻyxatiga koʻra, turning toifasi va holati „Yoʻqolib ketish xavfi ostida“ — EN (endangered) B1ab(iii)+2ab(iii)[iqtibos kerak]. Tavsifi Oʻsimlik hayotining turli bosqichlarida oq gulbarglari pushti rangga aylanadi, bu yerda turli xil ranglar (yashil, sariq, qizil va boshqalar) birlashadi. Bundan tashqari, gullarida turli naqshlar ham boʻladi Tarqarilish holati Ophrys caucasica butun dunyoda keng tarqalgan. Janubi-sharqiy Yevropaning Albaniya, Bolgariya, Sharqiy Frakiya, Gretsiya, Qrim, Ruminiya va sobiq Yugoslaviya hududlarida uchraydi. Gʻarbiy Osiyoda esa Krit, Kipr, Sharqiy Egey orollari, Eron, Iroq, Livan — Suriya, Falastin mintaqasi va Turkiyada keng tarqalgan. Bundan tashqari, Shimoliy Kavkaz va Janubiy Kavkaz Ophrys caucasica oʻsimligining vatani hisoblanadi. Mahalliy etimologiyasi Arman tilidagi oʻsimlikning asl nomi (sardakir mexvakir) uning asosiy changlatuvchilari, oʻrgimchaklar (sard) va asalarilar (mexu) hamda ularning oziq-ovqatlari (kir) soʻzlarining birlashmasidan hosil qilingan[iqtibos kerak]. Xara ozarbayjoncha qalin va yaltiroq matodir. Unda turli xil naqshlar mavjud boʻlib, turli burchaklardan qaralganda turfa xil rangda koʻrinadi. Ushbu xususiyati tufayli oʻsimlik oʻzining ozarbayjoncha nomini xameleon mato nomidan olgan. Ozarbayjoncha gulning nomi „xara bulbuli“ deb tarjima qilinadi. Xara soʻzining imlosi ozarbayjon tilidagi uygʻunlik qonuni talabi bilan xariga oʻzgargan. Madaniy tadbirlardagi oʻrni 2014-yilda Rossiyadagi Ozarbayjonlar Federal Milliy Madaniy Avtonomiyasi tomonidan „Xari bulbul, tinchlik va muhabbat guli“ nomli koʻrgazma tashkil etilgan. 2014-yil mart oyida Ophrys caucasica taqdimot marosimi Amerika Qoʻshma Shtatlari Botanika bogʻi konservatoriyasida boʻlib oʻtgan. Manbalar Havolalar Hari bulbul — tinchlik va sevgi guli Xari bulbul soʻzining maʼnosi Janubi-Sharqiy Yevropa florasi Ophrys Gʻarbiy Osiyo florasi Kavkaz florasi Ozarbayjonning milliy ramzlari

1083687

https://uz.wikipedia.org/wiki/Cho%CA%BBntak%20soat

Choʻntak soat

Choʻntak soati qoʻlga taqiladigan soatlardan farqli oʻlaroq, choʻntakda olib yurish uchun moʻljallangan soatdir . Ular XVI asrda ishlab chiqilganidan beri Birinchi jahon urushidan keyin qoʻl soatlari mashhur boʻlgunga qadar eng keng tarqalgan soat turi boʻlib, shu davr davomida trench soatlari harbiylar tomonidan ishlatilgan. Choʻntak soatlari odatda jilet, koʻylagi yoki kamar ilmogʻiga mahkamlanishi va tushib qolishining oldini olish uchun biriktirilgan zanjirga ega. Soatlar, shuningdek, kalta charm tasma yoki fobga oʻrnatilgan edi, bunda uzun zanjir noqulay yoki narsalarni ushlab qolishi mumkin edi. Ushbu fob, shuningdek, ularning yuzi himoya qopqogʻi vazifasini ham oʻtab bergan. Ayollar soati odatda soatning fobi himoyadan koʻra koʻproq bezakli edi. Zanjirlar koʻpincha kumush yoki emal marjon bilan bezatilgan. Koʻrinishidan, soat oʻrash kaliti, vesta qutisi, muhr yoki sigaret kesgich kabi amaliy asboblar ham soat zanjirlarida paydo boʻlgan. Bundan tashqari, tugma teshigidan oʻtish uchun moʻljallangan va koʻylagi yoki jiletka kiyish uchun moʻljallangan mahkamlagichlar keng tarqalgan. Choʻntak soatlari haqida dastlabki maʼlumot 1462-yil noyabr oyida italyan soatsozlari Bartholomew Manfredining Marchese di Mantova Federico Gonzaga yozgan maktubida keltirilgan. Ushbu maktubda unga "Duke of Modena" nikidan yaxshiroq „choʻntak soati“ni taklif qiladi. XV asrning oxiriga kelib, bahorgi soatlar Italiyada va Germaniyada paydo boʻldi. Nuremberglik usta Peter Henlein 1526-yilga kelib muntazam ravishda choʻntak soatlarini ishlab chiqargan. Keyinchalik, choʻntak soatlarini ishlab chiqarish XVI asrning rivojlanishi bilan Yevropaning qolgan qismiga tarqaldi. Tarix XVI asrda Yevropada ishlab chiqarilgan birinchi soatlar soatlar va soatlar oʻrtasida oʻtish davri edi. Ushbu 'soat soatlari kiyimga mahkamlangan yoki boʻyin atrofidagi zanjirga taqilgan. Ularning diametri bir necha duym boʻlgan, oʻyilgan va bezatilgan ogʻir baraban shaklida edi. Yuz shisha bilan qoplanmagan, lekin odatda mentli guruch qopqogʻi bor edi, koʻpincha dekorativ panjara bilan teshilgan, shuning uchun vaqtni ochmasdan oʻqish mumkin edi. Harakat sterelkasi temir yoki poʻlatdan yasalgan va 1550-yildan keyin vintlar ishlatila boshlangunga qadar konusli Pim va takozlar bilan birga ushlab turilgan. Koʻpgina harakatlar zarba yoki signal mexanizmlarini oʻz ichiga olgan. Keyinchalik shakl yumaloq shaklga aylandi va ular Nyurnberg tuxumlari deb nomlangan. Hali ham asrning oxirlarida gʻayrioddiy shakldagi soatlar tendentsiyasi mavjud edi va kitoblar, hayvonlar, mevalar, yulduzlar, gullar, hasharotlar, xochlar va hatto bosh suyaklari kabi soat turlari yaratildi. Yana qarang Movado Ermeto tomosha qilish Soat ishlab chiqaruvchilar roʻyxati Auktsionda sotiladigan eng qimmat soatlar roʻyxati Chatelaine (zanjir) Manbalar Havolalar . Soat

1083689

https://uz.wikipedia.org/wiki/Happy%27s%20Pizza

Happy's Pizza

Happy's Pizza Amerikaning mahalliy restoranlar tarmogʻi boʻlib, tarmoq menyusi pitsa, tovuq, dengiz taomlari, sendvich, makaron mahsulotlari va salatlardan iborat. Tarixi Ilk Happy's Pizza restorani Happy Asker tomonidan 1994-yilda Detroit shahrining sharqiy qismida ochilgan. 2006-yildan 2008-yilning boshlarigacha tarmoq tezlik bilan rivojlanib, filliallari sonini 27taga yetkazdi. Hozirda tarmoqning Michigan, Nevada, California va Ohio shtatlarida 65ta filiali mavjud. Tarmoq oʻzining noodatiy ichki va tashqi dizayni bilan tanilgan. Kompaniyaning firibgarlikda ayblanishi 2010-yilda federal agentlik kompaniya bosh shtab-kvartirasiga bostirib kirdi. 2013-yilning 16-iyulida Happy Asker va boshqa beshta aksiyadorlar firibgarlik va soliq to‘lashdan bo‘yin tovlaganlikda ayblangan. Amerika Qoʻshma Shtatlarining Michigan sharqiy okrugi bo'yicha advokati Asker va boshqa aksiyadorlarni Michigan, Ogayo, Indiana shtatidagi 50 dan ortiq Happy's Pizza filiallaridan 2,1 million dollar miqdorida ish haqi soligʻimi toʻlamaganligini da'vo qilgan. Ular AQSh hukumatini aldash maqsadida fitna uyushtirish, daromad solig‘i deklaratsiyasini noto‘g‘ri topshirish va IRS qonunlariga to‘sqinlik qilish bo‘yicha korruptsion harakatlarda ayblangan. Ayblanuvchilar besh yilgacha qamoq va 25 ming dollar jarima yoki uch yillik qamoq va har biri uchun 250 ming dollar jarimaga tortilishi mumkin edi. 2015-yil iyul oyida Asker ayblovlar boʻyicha aybdor deb topilib toʻrt yil qamoq jazosi va 2,5 million dollar tovon bilan jazolandi. Pitsalar tarmog‘ining bosh operatsion direktori Maher Bashi ikki yillik qamoq jazosiga hukm qilindi va 620 297 dollar jarimaga tortildi. Ikki franshayzer qamoq jazosiga hukm qilindi, uchinchisi esa uch yillik sinov muddatini oldi. Manbalar

1083690

https://uz.wikipedia.org/wiki/Shirilikha

Shirilikha

Shirilikha (ruscha Shirilixa) — Vladimir viloyati Kovrovskiy tumani Klyazminskoye qishloq joyida joylashgan makondir. Aholi 2010- yilga kelib 23 kishidan iborat boʻlgan. Geografiyasi Shirilikha Kovrov (tumanning maʼmuriy markazi) 24 km shimoli-sharqiy tarafda joylashgan. Vereyki eng yaqin qishloq hisoblanadi. Manbalar Shirilikha Kovrovsky Kovrovskiy tumanidagi aholi punktlari

1083704

https://uz.wikipedia.org/wiki/Ko%C3%A7k%C3%B6y

Koçköy

Koçköy - Turkiya Kars viloyati Arpaçay tumanining qishlogʻi. Aholisi 818 kishidan iborat(2022). 2013- yilgi qayta tashkil etishdan oldin u shahar (belde) edi. Qishloqda Karapakhlar yashaydilar. Manbalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda

1083707

https://uz.wikipedia.org/wiki/Jantemir%20eshon%20maqbarasi

Jantemir eshon maqbarasi

Jantemir eshon maqbarasi — Qoraqalpogʻiston Respublikamizning diqqatga sazovor ziyoratgohlaridan biri boʻlib, „Hakim ota“ OFY hududida joylashgan, u XVIII-XIX asrlarga oid ziyorat maskanlaridan biri sanaladi. Bu muqaddas maskanga ziyoratga, asosan, mashina haydovchilari kelib, ziyorat qilishadi. Chunki Jantemir eshon oʻzi temir ustasi boʻlib, yaqin hududdagi yordamga muhtoj xalqqa qoʻlidan kelganicha yordamini ayamagan. Haydovchilarning aytishicha, bu yerdan oʻtishda ziyorat qilib oʻtilmasa, qandaydir yomonlikka yoʻliqasan. Jantemir eshon oʻzi saxiy va ochiqkoʻngil inson boʻlganligini aytishadi. Manbalar Qabristonlar Qoraqalpogʻistondagi diqqatga sazovor joylar

1083713

https://uz.wikipedia.org/wiki/Mariolya%20Abkovich

Mariolya Abkovich

Mariolya Abkovich ( ;) — Polshadagi qaraimlar jamoasidan boʻlgan adabiyotshunos, qaraimshunos va jamoat arbobi. Biografiyasi 1964-yil 9-dekabrda Vrotslavda qaraim oilasida tugʻilgan. Ota-ona asli Trokidan (hozirgi Trakay, Litva) koʻchib kelgan. Otasi — Boguslav (Boas) Abkovich (1921—2004), bank xodimi, onasi — Sofiya (Sosunit, qizlik familiyasi Yuxnevich) (1931—2019), oʻqituvchi. Anna ismli singlisi bor (1968-yilda tugʻilgan). Ota tomonidan bobosi Rafal Abkovich Troki, Lutsk, Vilnyus va Vrotslavda katta gazzan boʻlgan. Katta bobosi Isaak-Boguslav Firkovich (1865—1915), Troki kenassining gazzani, 1910—1915-yillarda vaqtincha Troki gahami boʻlib xizmat qilgan. 1988-yilda Vrotslav universiteti qoshidagi Ilmiy axborot va kutubxonachilik institutini magistratura bosqichida tamomlagan. 1990—2019-yillarda tibbiyot va stomatologiya fakulteti kutubxonasi mudiri lavozimida ishlagan. 2008-yildan buyon Poznanda Adam Mitskevich universitetning Osiyo tadqiqotlari kafedrasi (Ibray, oromiy va qaraimshunoslik kafedrasi) oʻqituvchisi. 1998 yildan — Polsha qaraimlari ittifoqi raisi, 1999-yildan — har chorakda bir marta chiqadigan „Awazymyz“ qaraim jurnalining bosh muharriri. Polsha qaraimlarining tarixi, madaniyati va tilini ommalashtirishda Polsha qaraimlari ittifoqining „Bitik“ nashriyoti tomonidan ushbu masalalar boʻyicha bir nechta kitoblarning muharriri sifatida ishtirok etadi. 2009-yildan — „Vrotslav madaniyatlar kaleydoskopi“ nodavlat tashkilotlari, tashkilotlari va milliy va etnik ozchiliklar vakillarining hamkorligi toʻgʻrisidagi bitimning raisi (). Milliy va etnik ozchiliklar kengashi qoʻshma komissiyasi aʼzosi. 2017-yil 9-sentyabrda Polsha Respublikasi mustaqilligi tiklanganining 100 yilligiga bagʻishlangan Milliy bayramlar qoʻmitasining aʼzosi. Hozirda Vrotslavda yashaydi. Mukofotlar Xizmat uchun kumush xoch belgisi (2011) Oltin xoch belgisi (2017) Mustaqillik tiklanganining 100 yilligi medali (2022) Manbalar Yashayotgan insonlar 1964-yilda tugʻilganlar 9-dekabrda tugʻilganlar

1083731

https://uz.wikipedia.org/wiki/Dolni%20Habartis

Dolni Habartis

Dolni Habartis ( ) Chexiyaning Usti nad Labem mintaqasida joylashgan qishloq. Unda 600 ga yaqin aholi istiqomat qiladi. Dolni Xabartis- taxminan Deěčín sharqida, Usti nad Labemdan shimoliy-sharqda va Praga shimolida joylashgan. Demografiya Manbalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Czech Republic district templates

1083732

https://uz.wikipedia.org/wiki/Nika%20Turbina

Nika Turbina

Nika Georgievna Turbina (; 1974-yil 17-dekabr, Yalta — 2002-yil 11-may, Moskva) rus shoirasi. Ilk sheʼrini toʻrt yoshida yozgan va olti yoshidan boshlab davomiy ravishda sheʼr yozishni boshlagan hamda 10 yoshida birinchi sheʼriy toʻplami „Pervoye chernoviki“ nashr etilgan. 1985-yilda sheʼrlari uchun „Zolotoy lev“ mukofoti bilan taqdirlangan. Qisqa ijodiy faoliyati mobaynida bir nechta sheʼriy toʻplamlarga mualliflik qilgan. Biografiyasi Faoliyati 6 yoshida sheʼr yozishni boshlagan va birinchi kitobi 1984-yilda, 10 yoshligida nashrdan chiqqan. Oʻzi oʻqigan sheʼrlari toʻplangan albomlari oʻsha paytdagi Sovet Ittifoqida 30 000 nusxada sotilgan. Turbina oʻzining birinchi toʻliq sheʼrini toʻrt yoshida yozgan. Ikki yil oʻtgach, uni yozuvchi Yulian Semyonov topdi, u yilning bir qismini ona shahri Yaltada oʻtkazdi. Turbinaning iqtidori uni sinfdoshlaridan ajratib turgan. Pianino chalishni oʻrgangan. Sevimli fani matematika boʻlib, ushbu fanni sheʼrlarga oʻxshash deb bilgan. 10 yoshida Turbina oʻzining birinchi kitobi „Pervoye chernoviki“ ni 1984-yilda Yevgeniy Yevtushenkoning kirish soʻzi bilan nashr etgan. Pervoye chernovikining tarjimalari Fransiya, Italiya va Britaniyada nashr etilgan. Oʻlimi 2002-yil 11-mayda Moskvada 27 yoshida 5-qavat derazasidan yiqilib vafot etgan. Turbina Moskvadagi Vagankovo qabristoniga dafn qilingan. Merosi Rejissyor Vasilisa Kuzminaning Yelizaveta Yankovskaya ishtirokidagi Nika biografik filmi uning hayotiga bagʻishlangan boʻlib, 2022-yilda „South by Southwest“ festivalida jahon premyerasi boʻlib oʻtgan. Kitoblari 1. Quaderno di appunti, 1984-yil. 2. Pervoye chernoviki, 1988-yil. 3. Stupenki vverx, stupenki vniz, 1991-yil. 4. Ne zabit, 2004-yil. 5. Sono pesi queste mie poesie, 2008-yil. 6. Nika Turbina, 2018-yil. Yana qarang Nadya Rusheva Sasha Putrya Nika (film) Manbalar Havolalar Uning sheʼrlarining italyancha va inglizcha tarjimalari va baʼzi rasmiy biografik yozuvlari Ljubov V. Kuchkina tomonidan tarjima qilingan sheʼrlarining bir nechta inglizcha tarjimalari library.ru saytida Nika Turbinaga bagʻishlangan veb-sayt Nika xotirasiga bagʻishlangan loyiha (rus) Veb-sayt (ruscha) Uning birinchi kitobi (ruscha) Uning ikkinchi kitobi (ruscha) 2002-yilda vafot etganlar 1974-yilda tugʻilganlar

1083742

https://uz.wikipedia.org/wiki/Emine%20Djaparova

Emine Djaparova

Emine Ayyarovna Djaparova (shuningdek, Emine Jeppar, ; 1983-yil 5-may) — ukrainalik qrim-tatar siyosatchisi va davlat arbobi, jurnalist, Ukraina tashqi ishlar vazirining birinchi oʻrinbosari (2020-yil 10-iyun — 2024-yil 2-aprel). Taʼlimi Taras Shevchenko nomidagi Kiev Milliy universiteti Xalqaro munosabatlar institutini (2000—2006) xalqaro aloqalar fakultetini tamomlagan. Xalqaro siyosatshunoslik va ingliz tili tarjimonligi boʻyicha imtiyozli diplom olgan. 2005-yilda AQSh Davlat departamentining „Xalqaro tashrif buyuruvchilar yetakchiligi dasturi“ va „Yoshlar uchun muqobil“ dasturlarida ishtirok etdi va Oliy Rada raisining birinchi oʻrinbosari kotibiyatida amaliyot oʻtagan. 2008-yilda Niderlandiyaning Klingendael shahridagi Xalqaro munosabatlar institutida diplomatlar uchun trening dasturida qatnashgan. Biografiyasi 2002—2003-yillarda ixtiyoriy asosda Ukraina Bosh vazirining gumanitar masalalar boʻyicha birinchi oʻrinbosari xizmatida milliy ozchiliklar masalalari boʻyicha yordamchi boʻlib ishlagan. 2008-yil martidan 2010-yil yanvarigacha Ukraina Tashqi ishlar vazirligi Madaniy-gumanitar hamkorlik departamenti ijtimoiy-gumanitar masalalar boʻlimi uchinchi kotibi lavozimida attashe lavozimida faoliyat yuritgan. 2011-yildan boshlab -jurnalistika bilan shugʻullana boshlagan. 2014-yilgacha ATR qrim-tatar telekanalida boshlovchi va dasturlar muallifi boʻlib ishlagan. 2014yil fevral oyidan — Ozodlik radiosi jurnalisti. 2015-yil oktyabridan 2016-yil apreligacha Axborot siyosati vazirining Qrim axborot siyosati boʻyicha maslahatchisi boʻlib ishlagan. 2016-yil 20-aprelda Ukraina axborot siyosati vazirining birinchi oʻrinbosari lavozimiga tayinlangan. 2019-yil 3-sentyabrda oʻz lavozimimdan isteʼfoga chiqish toʻgʻrisida ariza yozgan. 2019-yilgi parlament saylovlarida Groysman partiyasining Ukraina strategiyasidan xalq deputatligiga nomzod. 2020-yil 18-maydan — Ukraina tashqi ishlar vaziri Dmitriy Kulebaning birinchi oʻrinbosari. YuNESKO ishlari boʻyicha Ukraina Milliy komissiyasi raisi. 2021-yil 24-avgustda unga ikkinchi darajali Favqulodda va Muxtor Elchi diplomatik unvoni berilgan. 2024-yil 22-fevraldan — Ukrainaning Venadagi xalqaro tashkilotlardagi doimiy vakili . Manbalar Havolalar Perviy zamestitel Ministra // Djaparova Emine Ayyarovna Emine Djaparova: „Ukrainskoe obrazovanie dlya krimchan — zalog vozvraщeniya Krima“ Emine Djaparova: „Vosstanovlenie istoricheskix toponimov v Krimu — vozvraщenie pamyati o krimskix tatarax“ Yashayotgan insonlar 1983-yilda tugʻilganlar 5-mayda tugʻilganlar

1083748

https://uz.wikipedia.org/wiki/Erina%20Gudono

Erina Gudono

Erina Sofia Gudono — Indoneziyalik modelyer, oʻqituvchi va Indoneziya goʻzallik tanlovi sovrindori boʻlgan hamda 2022-yilda Puteri Indoneziyaning maxsus hududi boʻlgan Yogyakarta tojini qoʻlga kiritgan. U prezident Joko Widodo eng kichkina oʻgʻli Kaesang Pangarep bilan turmush qurgan. Taʼlim U 5 Yogyakarta kichik oʻrta maktabida, 3 Yogyakarta katta oʻrta maktabiga va Gadjah Mada universiteti iqtisodiyotni oʻrgandi. Karyerasi Erina Gudono Bank Indoneziya toʻlov tizimi siyosati boʻlimida yordamchi menejerlik mashgʻulotida ish boshladi. Keyin JP Morgan. Keyinchalik u 2019 yil apreldan 2020 yil oktyabrgacha Tokopediya. Goʻzallik musobaqasi Puteri Indoneziya Yogyakarta maxsus mintaqasida 2022 2022 yilda Erina 25 yoshida 2021-2022 yillarda 2021-yil 14-dekabr kuni Sheraton Mustika Hotel Yogyakarta Resort & Spa ball zalida oʻtkazilgan Puteri Indoneziya Yogyakarta maxsus mintaqasida gʻolib boʻldi. Ushbu musobaqada u Shania Binti Mahir Hamdunni magʻlub qilib, 1-bosqichchi boʻlib oʻtdi. Puteri Indoneziya 2022 Puteri Indonesia DI Yogyakarta 2022 musobaqasida gʻolib boʻlgani sababli, u 2022 yil 27 may kuni Jakarta Konvensiya markazida oʻtkazilgan Puteri Indonesia 2022-da Yogyakarta maxsus mintaqasini vakillik qilish huquqiga ega. Milliy musobaqada u Indoneziyadagi barcha viloyat vakillaridan 45 nafar ishtirokchining 11-oʻrinni egalladi. Muvaffaqiyatlari Erina 2022 yilgi Harvard Jahon Model Birlashgan Millatlar Tashkilotining delegati. Bundan tashqari, u Tokio biznes loyihalari musobaqasida, Milliy biznes rejalari musobaqasidagi 1-oʻrinni va AIESEC ijtimoiy tashabbus musobaqasining 1-oʻrnini qoʻlga kiritdi. Erina UGM FEB mukofotlari faoliyatida eng ijtimoiy ruhlangan stipendiya olgan. Erina javan, Indoneziya, ingliz, yapon va fransuz tillarini yaxshi bilgan koʻp tilli ayol. Erina Javancha shrift yozishi mumkin. Erina Yogyakarta marginal maktabida faol boʻlgani maʼlum. U ABC paketi, oʻqishni va sonlarni oʻrganish (calistung) sinflari, kitoblar ehsonlari va ayollar uchun tadbirkorlik oʻqitishi kabi ijtimoiy dasturlarni boshqargan. U COVID-19 pandemiyasi oqibatida zarar koʻrgan kichik va kichik bizneslarga yordam berish uchun Story of Love tashkilotida koʻngilli faoliyat bilan shugʻullanadi. Keyin Erinaga Papua shtatining Biak shahrida taʼlim ishlab chiquvchi boʻlishga taklif etildi. Shaxsiy hayoti Erina Joko Widodoning eng kichik oʻgʻli Kaesang Pangarep bilan turmush qurgan va uni Joko Widodo oilasining uchinchi kelini qilgan. Erina va Kaesang 10 dekabr 2022 yilda Yogyakarta shahridagi Pendopo Agung Ambarrukmo shahrida rasmiy ravishda toʻy marosimini va qabulini oʻtkazdi. Televideniya namoyishlari Manbalar Yashayotgan insonlar 1996-yilda tugʻilganlar Indonesian models

1083809

https://uz.wikipedia.org/wiki/Avstraliya%20milliy%20futbol%20terma%20jamoasi%20%2823%20yoshgacha%29

Avstraliya milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)

Avstraliya milliy 23 yoshgacha futbol jamoasi Olimpiada oʻyinlari ishtirok etadi. Jamoa Avstraliyadagi futbolni boshqarish organi, Futbol Avstraliya (FA) tomonidan boshqariladi. Avstraliya datlab Okeaniya Futbol Konfederatsiyasi (AFF) musoboqlarida ishtirok etgan boʻlsa, 2006-yilda Osiyo Futbol Konfederatsiyasi (AFC) ga aʼzo boʻlgan va shu tashkilot musoboqalarida ishtirok etmoqda. Avstraliya Olimpiada oʻyinlarida dastlabki ikki ishtirokida kattalar jamoasi ishtirok etgan. Avstraliya Olimpiya terma jamoasi olti marta, 1992, 1996, 2000, 2004, 2008 va 2020-yilgi Olimpiada oʻyinlarida ishtirok etgan. Jamoa shuningdek 2013, 2016, 2018 va 2020-yillardagi AFC U-23 Osiyo kubogi musoboqalarida Avstraliya sharafini himoya qilgan. Tarix Ilk yillar 23 yoshgacha boʻlgan Avstraliya terma jamoasi 1967-yilda Noumea shahrida Yangi Kaledoniya va Yangi Zelandiyaga qarshi turnirida qatnashga va xalqaro debyutini amalga oshirgan. Avstraliya 6-noyabrda oʻtkazilgan birinchi oʻyinda 2:1 hisobida magʻlub boʻldi, 10-noyabrda oʻtkazilgan ikkinchi oʻyinda 1:3 hisobida gʻalaba qozongan. Garri Manuel ikkala oʻyinda ham gol urgan. Jamoa keyingi sakkiz yildan soʻng 1974-yilda Avstraliya hukumati homiyligida Indoneziya boʻylab gastrol safarida oʻynagan. Tur davomida Erik Uortington bosh murabbiyligidagi Avstraliya mezbon davlatga qarshi uchta oʻyinda ham gʻalaba qozongan. Jamoa keyinchalik xalqaro musobaqalarda qatnashishi uchun yana 16 yil kerak boʻldi. 1990-yil avgust oyida Avstraliya terma jamoasi bosh murabbiyi Eddi Tomson boshchiligida Yevropada bir qator oʻrtoqlik uchrashuvi oʻtkazgan. Shveytsariyaga qarshi birinchi oʻyin 0:0 hisobidagi durang bilan yakunlangan. Ikkinchi oʻyin Irlandiya XI ligasiga qarshi oʻtkazildi va Gari Xasler va Jon Gibsonning gollari bilan 2:2 hisobidagi durang bilan yakunlangan. Avstraliyaning final oʻyini Chexoslovakiya jamoasiga qarshi oʻtkazib, 2:0 hisobida magʻlub boʻlgan. Olimpiya oʻyinlarida yoshi kattaroq oʻyinchilar 1992-yilgi Barselona Olimpiadalari Avstraliyaning eng muvaffaqiyatli Olimpiya futbol turnirida, Eddi Thomson tomonidan murabbiylik qilinadigan jamoada faqat ikki chet ellik futbolchi bor edi: KV Mechelen hujumchisi Zlatko Arambasiq va Club Brugge oʻrta himoyachisi Pol Okon, qolgan jamoa NSL klublaridan kelgan. Kompaniyada Mark Bosnix, Jon Filan, Tony Vidmar va Tony Popovic va eng muhimi, Olimpiya jamoasini ikkinchi bosqichda katta maqtanish bilan ikki marta Barcelonaga olib kelgan Ned Zelic, koʻpchilik hayratda qoldirgan Gollandiya jamoasiga qarshi oʻynashdan oldin muvaffaqiyatli kariyerasiga kirishdilar. Meksika, Daniya va Gana bilan boʻlgan oʻyinlarda olimlar Afrikadagi saragosaliklardan birinchi raunddagi oʻyinlarida uchrashadi. 12 daqiqada erta gol, Mohammed Gargo tomonidan uzoq masofadagi erkin urish Gʻana uchun soʻz oʻrnatdi, chunki ular 83-daqiqagacha etaklikni saqlab qolishdi, bu Kwame Ayew tomonidan 2-0 ga uzaytirildi.  Ayw 89 daqiqada yana bir golni qoʻlga kiritdi, keyin Tony Vidmar 91 daqiqada Avstraliya uchun tasalli goli qoʻlga kirdi va natija 3-1 ga yetdi. Jon Filan oxir-oqibat Gananing birinchi golini qoʻyishdan bosh tortganligi uchun qattiq tanqidga duch kelganidan soʻng, ushbu oʻyindan keyin qutildi va har doim yashil Mark Bosnich olib kelindi va Olimpiya oʻyinlari uchun oʻz oʻrinini mustahkamladi. Ikki kun oʻtgach, Barselona Zlatko Arambasiq 20 daqiqadan soʻng golni ochdi, Avstraliya Meksikani 1-0 bilan etaklab, 63-daqiqaga qadar Jorj Kastañeda oʻyinni 1-1 bilan tenglashtirdi. Oʻyin shu tarzda yakunlanadi, bu esa Avstraliya guruh bosqichida oʻz oxirgi oʻyinini gʻalaba qozonishi kerakligini anglatadi. Olyroos nihoyat eʼtiborga loyiq oʻyin koʻrsatdi, chunki butun jamoa barcha tsilindrlarni oʻqqa tuta boshladi va Daniya ustidan 3:0 hisobida gʻalaba qozonib, chorak final yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi. Oʻyin birinchi boʻlimda Jon Markovski tomonidan bitta gol va Damian Mori va Toni Vidmar tufayli ikkinchi boʻlimda ikkita gol kiritildi. Avstraliya va Gana pley-off bosqichiga chiqdi. Avstraliya Barselonada Shvetsiyaga qarshi oʻynadi. „Camp Nou“ stadionida 30 000 tomoshabin oldida Jon Markovski 30-daqiqada Avstraliyani oldinga olib chiqdi. 53-daqiqada Shon Merfi tomonidan urilgan zarba „Oliroos“ni 2:0 hisobida oldinga olib chiqdi, shunda Patrik Andersson 62-daqiqada Shvetsiyaga bitta gol urdi. Oʻyin 2:1 hisobida qoldi va natija Olyroosni Polsha bilan toʻqnash keladigan yarim finalga olib chiqdi. „Camp“da 45 000 tomoshabin koʻz oʻngida Polsha 27 ta gol urdi. daqiqalarda Voytsex Kovalchikning golidan keyin oldinga chiqib oldi. Biroq, Avstraliya 35-da javob qaytardi daqiqalarda Adelaida Siti hujumchisi Karl Veart hisobni tenglashtirdi. Tanaffus tugashi arafasida Mark Viduka polshalik himoyachiga zarba berib, toʻgʻridan-toʻgʻri qizil kartochkaga ega boʻldi va avstraliyalik futbolchini butun park boʻylab texnik jihatdan iqtidorli boʻlgan Polsha jamoasiga qarshi oʻyinda qoldirdi. Polsha ikkinchi boʻlimda chinakamiga jonlandi, ajoyib futbol namoyish etdi va beshta gol urdi, bu jarayonda Anjey Yuskovyakning xet-triki va Shon Merfining avtogoliga mualliflik qildi va oʻyinni 6-1da olib chiqdi. Bronza medali uchun oʻyinda Avstraliya guruh bosqichidagi Gana bilan toʻqnash keladi, u Isaak Asare 19dan keyin gol urganida peshqadam boʻldi. daqiqalar va yakunda oʻyinda 1:0 hisobida gʻalaba qozongan natija Olyroosni turnirda toʻrtinchi oʻringa daʼvo qilish uchun tark etdi, chunki Ispaniya Polshani 3:2 hisobida magʻlub etib, birinchi oʻrinni egalladi. 1996-yil Atlanta Olimpiadasi Eddi Tomson yosh jamoani Qoʻshma Shtatlarga olib ketdi, uning tarkibiga Aurelio Vidmar va Stiv Xorvatlar katta yoshli futbolchilar sifatida kirdi, jamoa 18 kishilik tarkibdan 7 nafar xorijlik oʻyinchidan iborat edi. Yosh Mark Viduka Xorvatiyaning „Dinamo Zagreb“ klubida ikkinchi yil oʻynayotgan edi va Kevin Maskat hozirgina Angliya Premer-ligasi klubi „Kristal Pelas“ bilan shartnoma imzolagan edi. Evropaning ogʻir vazn toifalari Ispaniya va Fransiya, shuningdek Saudiya Arabistoni bilan birga B guruhiga kiritilgan Olyroos Robert Pires va Florian Morisning gollari evaziga Fransiyaga 2:0 hisobida magʻlub boʻldi, chunki avstraliyalik Denni Tiatto qizil kartochka koʻrdi. 24 dan keyin daqiqa. Saudiya Arabistoni ustidan 2:1 hisobida gʻalaba qozonish Olyroosga kampaniyadagi dastlabki 3 ochkosini taqdim etdi. Piter Tsekenis bor-yoʻgʻi 12 tadan soʻng gol urdi 37-daqiqada saudiyaliklar Muhammad Al-Xilayviy bilan durang oʻynashga muvaffaq boʻlishdi daqiqa. 63 da daqiqa Mark Viduka Avstraliyani oldinga olib chiqdi, chunki Avstraliya 2:1 hisobida gʻolib chiqdi. Aurelio Vidmarning ikkita dastlabki goli evaziga Ispaniyani 2:0 hisobida oldinga olib chiqqan Raul Gonsales 40ta golga bitta gol yozdirib qoʻydi. 86-daqiqada Santyago Deniya qoʻshib qoʻydi galstukni tekislash uchun daqiqa. Oradan koʻp oʻtmay, oʻyinning 90-daqiqasida Raulning gol urib, Ispaniyaning gʻalabasini taʼminladi. Natija Avstraliyani turnirdan chiqarib yubordi, chunki Ispaniya va Fransiya pley-off bosqichiga chiqdi. 2000-yil Sidney Olimpiadasi Sten Lazaridis, Josip Skoko va Mark Vidukadan katta yoshdagi futbolchilardan iborat toʻliq tarkibda Raul Blanko boshchiligidagi oliroosliklar A guruhida Italiya, Nigeriya va Gondurasga qarshi kurash olib borishdi. Avstraliyaning Melburn Kriket maydonida 93, 252 tomoshabin oldida 81 goldan keyin italiyalik Andrea Pirloning goli bilan 1:0 hisobida magʻlub boʻldi. daqiqa.Sidney futbol stadionida boʻlib oʻtgan ikkinchi guruh bosqichida Avstraliya terma jamoasi Nigeriyaga qarshi atigi 22 oʻyindan keyin 2:0 hisobida magʻlub boʻldi. daqiqa. Xeyden Foks va Kasey Vermanning atigi toʻrt daqiqa ichida ikkita gol urgan gollari avstraliyaliklar taym oldidan durangga erishdilar. Ikkinchi boʻlimda Brett Emerton va Selestin Babayaro oʻyin boshlanganidan 10 daqiqa oʻtib maydondan chetlatildi. 64 da Daqiqada Viktor Agalining goli Nigeriyaga 3:2 hisobida gʻalaba qozonish uchun yetarli boʻldi. Natijada Avstraliya bitta oʻyin qolganida turnirdan chiqib ketdi. Sidneyda Gonduras "Kalyari" hujumchisi David Suazoning dublidan soʻng 2:1 hisobida gʻalaba qozondi. Gonduras uchinchi oʻrinni egallaydi, Nigeriya va Italiya kuchli ikki pogʻonani egalladi, mezbonlar esa 0 ochko bilan quyi oʻrinni egalladi, bu esa mahalliy OAV va oʻsha paytda faol boʻlgan Avstraliya Futbol Assotsiatsiyasining hafsalasi pir boʻldi. 2004-yil Afina Olimpiadasi Frenk Farina 18 kishidan iborat tarkibni qabul qildi, ular orasida „Milluoll“dan Tim Cahill, „Osasuna“ hujumchisi Jon Aloisi va "Reynjers" himoyachisi Kreyg Mur ham bor edi. Jamoa chorak finalga chiqish uchun yetarli darajada yaxshi ekanligini isbotladi, Aloisi tomonidan kiritilgan gol evaziga Tunis bilan 1:1 hisobida durang oʻynadi va Serbiya va Chernogoriyani 5:1 hisobida magʻlub etgan. Avstraliya Argentinaga 1:0 hisobida magʻlub boʻlgan. Guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida ikkala jamoa ham pley-off bosqichiga yoʻl olishgan. Avstraliya chorak finalda Iroq bilan uchrashadi, Emad Muhammad 64-daqiqada gol urdi va Iroq 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, yarim finalga yoʻl olgan. 2008-yil Pekin Olimpiadasi Olyroosning 2008-yilgi Pekin Olimpiadasi uchun birinchi saralash oʻyini 2007-yil 7-fevralda Avstraliya Adelaida shahrida Tayvanni qabul qilganida boʻlib oʻtdi. Yarim himoyachi Kristian Sarkies Osiyo musobaqasida 23 yoshgacha boʻlganlar uchun xet-trik qayd etgan birinchi futbolchi boʻldi va Avstraliya oʻz uyida 11:0 hisobida gʻalaba qozondi. Keyin ular Taypeyga yoʻl olishdi va qiyin sharoitlarda mezbonlarni 1:0 hisobida magʻlub etib, saralashning ikkinchi bosqichiga yoʻl olishdi. 2007-yilning fevral oyida Olyroos ikkinchi davraning birinchi oʻyinida Eron bilan oʻynadi va natijada 0:0 hisobi qayd etildi. Turning ikkinchi oʻyinida Iordaniyaga qarshi Adelaida shahrida 1:1 hisobida durang oʻynadi. Bu natija Avstraliyani peshqadam Saudiya Arabistonidan 4 ochko ortda qoldirib, ikkinchi oʻrinda qoldirdi. Saudiya Arabistoniga qarshi oʻyinda Avstraliya birinchi oʻyinda 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, ikkinchi oʻyinda esa 2:1 hisobida magʻlub boʻldi. 2007-yilning may oyida ular Eronni 3:1 hisobida magʻlub etishdi. Avstraliya 2007-yil iyun oyida oʻzining soʻnggi oʻyinida Iordaniyani 4:0 hisobida magʻlub etib, Osiyo saralashining uchinchi va oxirgi bosqichiga yoʻllanma oldi. Olyroos final bosqichida Iroq, Koreya KXDR va Livan bilan uchrashdi (2007-yil avgustdan noyabrgacha). Avstraliya terma jamoasi Dohada Iroqqa qarshi oʻyinni ochkosiz durang bilan boshladi. Keyin Olyroos Shimoliy Koreya (1-0) va Livan (3-0) bilan uy uchrashuvlarida gʻalaba qozonishdi. Bayrutda Livan bilan yana bir ochkosiz durangdan soʻng Avstraliya ikkala sakkiz ochko bilan Iroqdan ortda qoldi, ammo toʻplar farqi yaxshi boʻlgani uchun Iroq oldinda. 2007-yil 17-noyabrda Gosfordda hal qiluvchi oʻyin boʻlib oʻtdi va Adrian Leyjer va Mark Milliganning gollari evaziga Olyroos 2:0 hisobida gʻalaba qozondi. Pxenyanda Shimoliy Koreyaga qarshi kechgan 1:1 hisobidagi durang Avstraliyaning Pekinga yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi, chunki ular Iroqdan bir ochko koʻp, 12 ochko bilan guruh gʻolibi sifatida yakunlandi. Yakuniy turnir 2008-yil avgust oyida boʻlib oʻtganda, „Oliroos“ Argentina, Kot-d’Ivuar va Serbiyaga qarshi kurash olib bordi, bu erda murabbiy Grexem Arnold xorijdagi oʻyinchilar Natan Berns va Bryus Djiteni, shu jumladan mahalliy futbolchilarni ham tark etgan edi. Jamoatchilik koʻrayotgan umidli tarkibga „Nyurnberg“dan Metyu Spiranovich va "Gençlerbirligi" aʼzosi Jeyms Troisi, Archi Tompson va Jeyd Nortning tajribasi katta yoshdagi futbolchilar sifatida kiritildi. Shanxay Avstraliyaning Serbiyaga qarshi guruh bosqichidagi birinchi toʻqnashuvi joyi boʻlib, ular 69-dan keyin oldinga chiqib olishdi. daqiqalar Ruben Zadkovichning goli evaziga. Slobodan Raykovich esa 78-dan keyin hisobni tenglashtirdi Oʻyin 1-1da tugaydi. Avstraliyaning ikkinchi oʻyini Argentinaga qarshi boʻlib, dastlabki bahsda Kot-d’Ivuarni 2:1 hisobida magʻlub etgandi. "Napoli" aʼzosi Ezequiel Lavezzi 76-dan soʻng toʻpni uzatmaguncha „Oliroos“ „Albiselest“ni 0:0 hisobida ushlab turishdi. daqiqa. Roman Rikelme, Serxio Aguero va Lionel Messini oʻz ichiga olgan Argentina terma jamoasi 1:0 hisobida gʻalaba qozondi va Avstraliyani Kot-d’Ivuarga qarshi gʻalaba qozonishi shart boʻlgan vaziyatda qoldirdi. 81-daqiqada Salomon Kaluning zarbasi Kot-d’Ivuarning 1:0 hisobidagi gʻalabasi bilan Avstraliyani turnirdan chiqarib yubordi. 2012-yil London Olimpiadasi Murabbiy Aurelio Vidmar boshchiligida Avstraliya 2012-yilgi London Olimpiadasi futbol turniriga saralashning ikkinchi bosqichida Yaman bilan ikki oʻyindan iborat sarlash bosqichi boʻlgan. Birinchisi 2011-yil 19-iyun kuni Gosforddagi „Central Coast Stadium“da, ikkinchisi esa 23--iyunda Nyukasldagi Nyukasl xalqaro sport markazida boʻlib oʻtgan. Avstraliya umumiy hisobda 7:0 hisobida gʻalaba qozondi va keyingi bosqichga yoʻl olgan. Saralashning uchinchi bosqichida Avstraliya Iroq, Oʻzbekiston va Birlashgan Arab Amirliklari joylashgan „B“ guruhida ishtirok etdi. Guruh oʻyinlari 2011-yilning sentyabr oyida boshlanib, 2012-yilning mart oyida yakuniga yetgan. Avstraliya 2012-yilgi Olimpiada oʻyinlariga yoʻllanmani qoʻlga kiritishga urinishi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Jamoa toʻrt durang va ikki magʻlubiyat bilan oʻz guruhida oxirgi oʻrinni egallagan. Toʻrtta durangning barchasi nolga teng va Avstraliya olti oʻyinda ham gol ura olmadi. 2020 Tokio Olimpiadasi Avstraliya 2012 va 2016-yilgi musoboqalarni oʻtkazib yuborganidan soʻng Olimpiadaga qaytdi, jamoa asosan A-Liga oʻyinchilaridan va bir qator Yevropadagi oʻyinchilar, Mitchell Duke iborat boʻlgan yagona yoshi katta oʻyinchi bilan musoboqaga tashrif buyurgan. Avstraliya C guruhida Argentina, Ispaniya va Misr jamoalari bilan birga oʻrin olgan. Avstraliya 2008-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlaridagi dastlbaki oʻyinida Argentinani Lachlan Uels va Marko Tilio tomonidan kiritilgan gollar evaziga 2:0 hisobida magʻlub etgan. Oʻyin davomida argentinalik Fransisko Ortega chetlatilishidan keyin son jihatdan ustunlikka ega boʻlgan. Avstraliya Ispaniya bilan durang oʻynashga oz qoldi, ammo 81-daqiqada Mikel Oyarzabal tomonidan kiritilgan golni oʻtkazib yuborgan va oʻyinni 1:0 hisobidagi magʻlubiyat bilan yakunlagan. Avstraliya keyingi bosqichga chiqish uchun Misrga qarshi kamida durang qayd etishi kerak edi, ammo 2:0 hisobida magʻlub boʻldi va guruhda oxirgi oʻrinni egallagan. 2032-yil Brisben Olimpiadas Avstraliya 2032-yilda Brisbenda boʻlib oʻtadigan yozgi Olimpiya oʻyinlariga avtomatik ravishda yoʻllanma oldi. U23 Osiyo chempionati / Osiyo kubogi 2013-yil U22 Osiyo chempionati 2012-yil iyul oyida Olyroos 22 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasidagi 2013-yilgi Osiyo chempionatida ishtirok etish uchun Indoneziyaning Pekanbaru shahriga yoʻl olgan. Indoneziya, Makao va Timor-Sharqiy ustidan gʻalaba qozongan, Singapur bilan durang va Yaponiya bil;an ogʻir oʻyindagi magʻlubiyat Avstraliyani guruhda ikkinchi oʻrinda qoldirdi. Bu 2014-yil yanvar oyida Ummon mezbonlik qilgan final turniriga yoʻllanma olish uchun yetarli boʻlgan. Guruh bosqichida Yaponiyaga 4:0 hisobida magʻlub boʻlganiga qaramay, Avstraliya oʻz guruhida birinchi oʻrinni egallashga muvaffaq boʻldi, ammo Saudiya Arabistoniga 2:1 hisobida magʻlub boʻlgach, chorak finalda musobaqadan chiqib ketgan. 2016-yil U23 Osiyo chempionati 2016-yil 12-yanvardan 30-yanvargacha Qatarda 23 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasidagi Osiyo chempionati final turniri boʻlib oʻtgan. Avstraliya 2015-yil mart oyida Tayvanda boʻlib oʻtgan saralash bosqichida guruhdagi uchta oʻyinda ham gʻalaba qozonib, turnirga yoʻllanma olgan. Olyroos keng qamrovli gʻalabalarni qayd etdi; Gonkongga qarshi 6-0, Jeymi Maklaren uchta gol urdi, Mezbonlar Xitoy Taypeyi bilan 4:0 va Myanma ustidan 5:1 hisobida gʻalab qozongan va Endryu Xul xet-trik qayd etgan. 2016-yilgi U-23 Osiyo chempionati Rio-de-Janeyroda boʻlib oʻtadigan futbol boʻyicha 2016-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlariga saralash turniri sifatida ikki baravar koʻpaydi. Avstraliya guruh bosqichida chempionatdan chiqib ketdi. Birlashgan Arab Amirliklariga 1:0 hisobida magʻlub boʻlish va Vyetnam ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonish, guruhning soʻnggi oʻyinida Avstraliya Iordaniyani magʻlub etishi kerakligini anglatardi. Hech boʻlmaganda durang natija Avstraliyaning turnirdan chiqib ketishiga olib keldi va shu sababli ketma-ket ikkinchi marta Olimpiada oʻyinlariga yoʻllanma oldi. 2018-yilgi U23 Osiyo chempionati Avstraliya 2018-yil yanvar oyida Xitoyda boʻlib oʻtadigan 23 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasidagi Osiyo chempionati final bosqichida Bruney, Singapur va Myanma termalariga qarshi oʻyinda gʻalaba qozongan holda ishtirok etish huquqini qoʻlga kiritgan. Avstraliya saralash bosqichida 12 ta gol urdi va gol oʻtkazib yubormagan. Turnirda guruhdan chiqa olmagan jamoaga Ante Milichich murabbiylik qildi. Ular Suriyaga qarshi birinchi oʻyinda 3:1 hisobida gʻalaba qozonishdi va Jorj Blekvud ikki gol urdi. Keyingi oʻyinda ular Vyetnamga 1:0 hisobida magʻlub boʻlishdi. U23 Osiyo chempionati 2020 2019-yil mart oyida Avstraliya 23 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasidagi Osiyo chempionati-2020 saralash bosqichida ishtirok etdi. Ular Xitoy Taypeyi va Janubiy Koreyani oʻz ichiga olgan guruh mezbonlari boʻlgan Kambodjaga sayohat qilishdi. Avstraliya birinchi oʻyinida Kambodjaga qarshi 6:0 hisobida gʻalaba qozongan edi. Ikki kundan soʻng ular Xitoy Taypeyini xuddi shu hisobda magʻlub etishdi. Oʻn bir guruh gʻoliblari va toʻrtta eng yaxshi ikkinchi oʻrin sohibi 2020-yilda Tailandda boʻlib oʻtadigan final turniriga yoʻllanma oladi, shuning uchun Avstraliya Janubiy Koreyaga qarshi uchinchi oʻyinda magʻlub boʻlmasligini taʼminlashi kerak edi. Nicholas D’Agostino 16-daqiqada Avstraliyani oldinga olib chiqdi, keyin esa 24-daqiqada dubl qayd etdi. Biroq koreyslar tezkorlik bilan javob qaytarishdi va 26-daqiqada gol urishdi va 63-daqiqada hisobni tenglashtirishgach, Avstraliya xisobiga guruhda birinchi oʻringa chiqib oldi. Oʻyin 2 ta natija bilan yakunlandi, ammo 11 guruhning eng yaxshi ikkinchi oʻrni boʻlgan Avstraliya 2020-yilgi Osiyo chempionatida 23 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasidagi eng yaxshi 4 ta ikkinchi oʻrindan biri sifatida ishtirok etish huquqini qoʻlga kiritdi. 2020-yilgi Osiyo chempionati U-23 Tailand mezbonlik qilgan musoboqada Avstraliya 2008-yildan beri ilk bor Olimpiadaga yoʻl olishi uchun kuchli uchlikka ega boʻlishi kerak edi. Grem Arnold bosh murabbiyligidagi Avstraliya birinchi oʻyinda Iroq bilan toʻqnash keldi. Ikkinchi boʻlimda Reno Piskopo hisobni ochdi, ammo oradan 15 daqiqa oʻtib Iroq hisobni tenglashtirdi va oʻyin 1:1 hisobida yakunlangan. Avstraliyaning navbatdagi oʻyini mezbon Tailandga qarshi boʻldi. Birinchi boʻlimda hisobni tenglashtirgan Nikolas D’Agostino 76-daqiqada gʻalaba golini urgan. Guruhda birinchi oʻrinni egallagan holda, debyutant Bahraynga qarshi durang natija qayd etgan. Rami Najjarine Avstraliyaning yagona golini kiritdi va birinchi boʻlimda jarohat olgan Bahrayn gol urishiga qaramay, Olyroos guruhda birinchi oʻrinni egallab, chorak finalga yoʻl olgan. Chorak finaldagi raqib Suriya boʻlib, toʻqson daqiqadan soʻng oʻyin qoʻshimcha boʻlimlarda ham oʻynagan. Avstraliyalik Al Hassan Ture oʻyindagi yagona golga mualliflik qildi va ilk bor yarim finalga yoʻl olgan. Avstraliya toʻrtta oʻyinda ham gʻalaba qozongan Janubiy Koreya bilan oʻynadi. Oʻyinda koreyslar 2:0 hisobida gʻalaba qozonishdi va har ikkala gol ikkinchi boʻlimda kiritildi va Avstraliya 2020-yilgi Olimpiada oʻyinlariga soʻnggi saralash yoʻllanmasi uchun amaldagi chempion Oʻzbekiston bilan uchinchi oʻrin uchun pley-offga yoʻl olgan. Avstraliya Bangkokdagi „Rajamangala“ stadionida Oʻzbekiston jamoasini 1:0 hisobida magʻlub etib, uchinchi oʻrinni qoʻlga kiritdi va bu turnirdagi eng yaxshi natijani qoʻlga kiritgan. Yagona golni 47-daqiqada D’Agostino kiritdi. Oʻzbekistonlik Oybek Bozorov 59-daqiqada, maydonga tushganidan 6 daqiqa oʻtib maydondan chetlatilgan boʻlsa-da, Avstraliya bundan unumli foydalana olmadi va oʻyinda hisob oʻzgarmagan. 2022-yilgi Osiyo U-23 Osiyo Kubogi 2022-yilgi Osiyo U-23 Osiyo Kubogi uchun Avstraliya terma jamoasi Iroq, Iordaniya va Quvayt bilan „B“ guruhidan joy oldi. Avstraliya turnirini Lui D’Arrigo va Jey Rich-Baguelu gollari bilan Quvayt ustidan 2:0 hisobidagi gʻalaba bilan boshlagan. Uch kundan soʻng, Avstraliyaning ikkinchi oʻyinining 17-daqiqasida Kusini Yengiga qizil kartochka koʻrsatilganidan soʻng, Avstraliya Iroqqa qarshi oʻyinda oʻn kishi qolgan. Tanaffus oxirlarida Alou Kuol uchrashuvning dastlabki golini kiritdi, ammo ikkinchi boʻlimda Hasan Abdulkarim Iroq terma jamoasini tenglashtirdi va oʻyin 1:1 hisobidagi durang bilan yakunlangan. Iordaniyaga qarshi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida, 61-daqiqada Rami Najjarin tomonidan belgilangan penalti Avstraliyaga 1:0 hisobida gʻalaba keltirdi, garchi Tristan Hammond 79-daqiqada qizil kartochka olgan boʻlsa ham. Bu gʻalaba Avstraliyaning „B“ guruhida birinchi oʻrinni egalladi va chorak finalga yoʻl oldi. Avstraliya chorak finalda Turkmaniston bilan toʻqnash keldi va Oraz Orazovning avtogoli Avstraliyaning 1:0 hisobidagi gʻalabasini taʼminladi. Yarim finalda Avstraliya Saudiya Arabistoniga 2:0 hisobida imkoniyatni boy berdi. Oʻyin davomida Jey Rich-Baguelu 35-daqiqada qizil kartochka olganidan soʻng, Avstraliya uchinchi marta turnirda oʻn kishi boʻlib yakunlagan. Uchinchi oʻrin uchun pley-offda Avstraliya Yaponiyaga 3:0 hisobida magʻlub boʻldi va turnirni toʻrtinchi oʻrinda yakunlagan. Natijalar va tuzilmalar Quyida soʻnggi 12 oydagi oʻyin natijalari, shuningdek, rejalashtirilgan boʻlajak oʻyinlar roʻyxati keltirilgan. Afsona 2023 yil 2024 yil Murabbiylar shtabi Hozirgi murabbiylar shtabi Oʻyinchilar Hozirgi tarkib Quyidagi 23 nafar futbolchi 2024-yil aprel va may oylarida boʻlib oʻtadigan AFC U-23 Osiyo Kubogi-2024 uchun chaqirilgan edi.2024-yil 15-aprel holatiga koʻra, Iordaniyaga qarshi oʻyindan keyin oʻyinlar va gollar toʻgʻri keladi. Zahira tarkib Quyidagi oʻyinchilar oxirgi 12 oy ichida jamoaga chaqirilganlar Eslatmalar; INJ jarohati sabab safdan chiqdi. Olimpiya oʻyinlari Raqobat rekordi 1992, 1996 va 2004-yilgi Olimpiadalarda Avstraliya OFC vakili boʻlgan boʻlsa, 2008 va 2020 yillarda AFC vakili boʻlgan. Ular avtomatik ravishda 2000-yilgi Olimpiada oʻyinlariga mezbon sifatida yoʻllanma oldilar va 2032-yilgi Olimpiada oʻyinlari mezboni sifatida ham yana buni amalga oshirishga tayyor. Yana qarang Avstraliyada sport Avstraliyadagi futbol Avstraliya milliy futbol terma jamoasi Avstraliya 20 yoshgacha futbolchilari uchun milliy terma jamoasi Avstraliyalik 17 yoshgacha futbol jamoasi Manbalar Havolalar OZ Futbol Olimpiya arxivlari   Osiyoda 23 yoshgacha futbol terma jamoalari

1083810

https://uz.wikipedia.org/wiki/Tojikiston%20milliy%20futbol%20terma%20jamoasi%20%2823%20yoshgacha%29

Tojikiston milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)

Tojikiston U-23 futbol terma jamoasi U-23 jamoalari oʻrtasidagi xalqaro musobaqalarda Tojikiston sharafini himoya qiladi. Jamoa Tojikiston futbol federatsiyasi tomonidan nazorat qilinadi va Osiyo futbol konfederatsiyasida U23 musoboqalarda ishtirok etadi. Musobaqa tarixi Osiyo oʻyinlari U23 Osiyo Kubogi Soʻnggi moslamalar 2021 2022 2023 Hozirgi tarkib 2024-yilgi AFC U-23 Osiyo Kubogiga quyidagi futbolchilar chaqirildi. Manbalar Osiyoda 23 yoshgacha futbol terma jamoalari

1083815

https://uz.wikipedia.org/wiki/Viktoriya%20Baginskaya

Viktoriya Baginskaya

Viktoriya Ilyinichna Baginskaya (qizlik familiyasi Gurji;) — sovet va rus yozuvchisi, oʻqituvchisi, Qrimchak qoʻshiqlari va folklorining toʻplovchisi, tirik qrimchak tilining soʻnggi soʻzlovchilaridan biri. Biografiyasi 1921-yil ocharchilik yilida Kerchdan (Qrim) Krasnodarga kelgan qrimchaklar Ilya Yakovlevich va Vera Petrovna Gurja oilasida tugʻilgan. 1974-yilda „Uchitelskaya gazeta“ ning 50 yilligiga bagʻishlangan „Uchitel nashix dney“ Butunittifoq adabiy insholar tanlovi gʻolibi (1-oʻrin) sifatida „Uchitelskaya gazeta“ bilan hamkorlikka taklif qilingan. „Uchitelskaya gazeta“da V.Baginskayaning nostandart darslar, taʼlim texnikasi va metodlari, insholar, hikoyalar va boshqalar haqidagi maqolalari yaqin vaqtgacha eʼlon qilingan. Butunittifoq va viloyat davriy nashrlarida: „Literatura v shkole“, „Uroki literaturi“, „Semya i shkola“, „Drujba narodov“, „Sovetskaya jenщina“ (keyinchalik „Mir jenщini“), „Priroda i chelovek“, „Nauka i jizn“ va boshqalar; markaziy gazetalarda: „Uchitelskaya gazeta“, „Pravda“, „Gudok“ va boshqalar. Baginskaya V. I. eng yaxshi insho uchun beshta: xalqaro (ikkita birinchi va bir uchinchi mukofotlar), Butunittifoq (birinchi va uchinchi mukofotlar) adabiy tanlovlarining laureati. Ijtimoiy faoliyati Qrimdan uzoqda yashagan Gurja oilasining yetti nafar aʼzosi ham uyda qrimchak tilida soʻzlashar, qrimchakcha qoʻshiqlarni bilar, qrimchak maqol va matallarini, rivoyatlarini saqlagan, urf-odat va anʼanalarni unutmagan. 1960-yillarning boshlarida Baginskaya rus tiliga tarjima qilgan 12 ta qoʻshiqni SSSR Davlat etnografiya muzeyiga yuborgan. Muzey uni muzeyning yordam kengashi aʼzosi sifatida qabul qilgan. 1983-yilda „Pravda“ gazetasi V. Baginskayaning „Pripadayu k rodniku“ maqolasini nashr etgan, unda birinchi marta oʻz xalqi va qrimchaklarning xalq sanʼatini saqlab qolish zarurligi haqida gapirgan. Baginskaya 100 ta qoʻshiq, 230 ta maqol, masal, ertak va soʻzlarni toʻplagan, barcha ishlarni rus tiliga tarjima qilgan, biroq uni bir necha oʻn yillar davomida nashr etishning iloji boʻlmgan. 2003-yilda Baginskaya eri va oʻgʻillarining yordami bilan oʻz mablagʻlari hisobidan „Qrimchak xalq qoʻshiqlari va maqollari“ toʻplamining 100 nusxasini nashr etishga muvaffaq boʻlgan. Toʻplam folklor ixlosmandlariga topshirilgan. Kitob Kongress kutubxonasi tomonidan kataloglangan. Baginskaya A. S. Pushkin va M. Y. Lermontovning sheʼrlaridan saylanmalarni qrimchak tiliga tarjima qilgan. Ijodi Viktoriya Baginskaya I. K. Ayvazovskiy rasmlarining miniatyura nusxalarini chizgan, fantast yozuvchilarning asarlarini suratlar bilan bezagan (A. N. Tolstoy, „Aelita“; A. R. Belyaev, „Amfibiya odam“ va boshqalar). Adabiy janrda ilmiy-fantastik sheʼrlar va qisqa hikoyalar yozib turgan („Kontakt“, „Zov“ va boshqalar). Havolalar Sheʼriyat Sheʼrlar, rasmlar Poetic Duet. Mates and show The publication List Manbalar SSSR jurnalistlari 2012-yilda vafot etganlar 7-yanvarda vafot etganlar Krasnodarda tugʻilganlar 1926-yilda tugʻilganlar 30-iyunda tugʻilganlar

1083822

https://uz.wikipedia.org/wiki/Uchinchi%20jahon%20urushi

Uchinchi jahon urushi

Uchinchi jahon urushi — birinchi va ikkinchi jahon urushlaridan keyin sayyoraviy miqyosda kutilayotgan uchinchi qurolli mojarodir. Bu atama birinchi marta 1941 yilda tilga olingan . Ikkinchi jahon urushining oxiriga kelib, yadro qurolining faol rivojlanishi va qoʻllanilishi, shuningdek, ularni keyinchalik baʼzi mamlakatlar tomonidan sotib olinishi tufayli yer yuzidagi sivilizatsiya va boshqa barcha hayotni toʻliq vayron qilish xavfi mavjud. Yuqoridagilar uchinchi jahon urushi haqidagi turli muhokama mavzularidan biri hisoblanadi. Tabiiy ofatlardan farqli oʻlaroq, inson qoʻli bilan sodir boʻlgan yana bir ofat — biologik urush ham qurbonlarga olib kelishi mumkin. Ilgʻor texnologiyalar tomonidan yaratilgan va qoʻllab-quvvatlangan, bu kabi hodisalar Yer yuzasini yashash uchun yaroqsiz holga keltirishi mumkin. Ikkinchi Jahon urushi boshlanishidan oldin ham, Birinchi Jahon urushi (1914-1918) aynan „barcha urushlarni tugatadigan urush“ deb hisoblangan va agar global mojaro bunday misli koʻrilmagan chorasizlik hamda qiyinchilikga olib kelsa, bunday katta mashtabdagi mojaro sodir boʻlmasligi kerak deb hisoblashgan. Urushlararo davrda Birinchi Jahon urushini shunchaki „Buyuk urush“ deb atashgan. 1939 yilda Ikkinchi Jahon urushi boshlanishi bilan insoniyat keng koʻlamdagi bunday urushlarni sabablarni yengib oʻta olamiz deb oʻylashgan. 1945 yilda Sovuq urush boshlanishi va yadroviy qurol texnologiyasining tarqalishi bilan uchinchi global mojaro ehtimoli yanada oshdi. Sovuq urush davrida koʻplab mamlakatlardagi harbiy tahlilchilar Uchinchi jahon urushi ehtimolini oldindan bilishgan. Ssenariylar odatiy urushdan tortib cheklangan yoki toʻliq yadroviy urushgacha boʻlgan. Sovuq urush davrida bu global yadroviy qarama-qarshilik sayyoradagi barcha insoniyat hayotini yoʻq qilishi aniqladi. Insoniyatning halokati Amerika va Sovet rahbarlarini bunday tartibsizlikdan qochishga undagan. Termindan ilk foydalanishlar Time jurnali, tashabbuskor boʻlmasa ham, hech boʻlmaganda „Uchinchi jahon urushi“ ning dastlabki izdoshi edi. Bu atama birinchi marta 1941-yil 3-noyabr (1941-yil 7-dekabrda Pearl-Harborga Yaponiya hujumidan oldin) „Milliy ishlar“ boʻlimida va „Uchinchi jahon urushi?“ sarlavhali sahifasida paydo boʻlgan boʻlib, unda natsist qochqin Hermann Rausch haqida yozilgan. 1943-yil 22-martdagi navbatdagi sonida „Chet el xabarlari“ boʻlimida Time oʻsha sarlavhani qayta ishlatgan, „Uchinchi jahon urushi?“ AQSh vitse-prezidenti Genri A. Uollesning soʻzlari bilan: „Biz 1943 yoki 1944 yilda qaror qabul qilganmiz… Uchinchi jahon urushi urugʻini ekishni boshlash kerak yoki yoʻqligi haqida ?“ Oʻn yillikning qolgan qismida (va undan keyin ham) oʻz maqolalarida „III jahon urushi“ atamasini eslatishda davom etdi: 1944 , 1945 , 1946 „(mikrob urushi“) , 1947 , 1948 . .Time (jurnal) keyinchalik ham ushbu termindan foydalanadi. Urush rejalari Harbiy rejalashtiruvchilar Sovuq Urushning dastlabki kunlaridan beri eng yomoniga tayyorlanib, dahshatli mojaro uchun turli ssenariylarni koʻrib chiqishgan. Ushbu rejalarning baʼzilari endi eskirgan va qisman yoki toʻliq maxfiylashtirilgan. „Aql bovar qilmas“ operatsiyasi Buyuk Britaniya Bosh vaziri Uinston Cherchill Ikkinchi Jahon urushi oxirida Evropada sovet qoʻshinlarining koʻpligi va „ishonchsiz Sovet rahbari“ Iosif Stalin tufayli Gʻarbiy Evropaga jiddiy tahdid borligidan xavotirda edi. 1945-yil aprel-may oylarida Britaniya Qurolli Kuchlari Uchinchi jahon urushining birinchi rejasi hisoblangan „Aql bovar qilmas“ operatsiyasini ishlab chiqdi. Uning asosiy maqsadi „AQSh va Britaniya imperiyasini SSSRga yuklash“ edi . Reja Britaniya shtab boshliqlari tomonidan harbiy jihatdan amalga oshirib boʻlmaydigan deb rad etildi. Dropshot operatsiyasi "Dropshot" operatsiyasi Gʻarbiy Evropa va Osiyo Sovet Ittifoqi bilan mumkin boʻlgan yadroviy va odatiy urush uchun AQShning rejasi edi. Oʻshanda AQSh yadroviy arsenali hajmi cheklangan, asosan Qoʻshma Shtatlarda joylashgan va yetkazib berish uchun bombardimonchilarga bogʻliq edi. „Dropshot“ bir zarbada Sovet Ittifoqining sanoat salohiyatining 85 foizini yoʻq qilish uchun 100 ta shahar va qishloqlardagi 200 ta nishonga 300 ta yadroviy bomba va 29 000 ta kuchli portlovchi bombalardan foydalanadigan missiyalarni oʻz ichiga oladi. 300 ta yadro qurolidan 75 dan 100 tagachasi Sovet harbiy samolyotlarini yerda yoʻq qilishga qaratilgan edi. Reja qitʼalararo ballistik raketalarni ishlab chiqishdan oldin yaratilgan. Bu, shuningdek, AQSh prezidenti Jon Kennedi va uning mudofaa vaziri Robert MakNamara AQShning yadro urushi rejasini „shaharlarni vayron qilish“dan „qarshi“ rejaga (koʻproq harbiylarga qaratilgan) oʻzgartirishlardan oldin ham ishlab chiqilgan edi. Bu vaqtda yadroviy qurollar qoʻshni shaharni vayron qilmasdan dengiz bazasiga zarba berish uchun etarli darajada aniq emas edi, ulardan maqsad urush iqtisodiyotiga zarar yetkazish uchun dushmanning sanoat salohiyatini yoʻq qilish edi. Manbalar

1083830

https://uz.wikipedia.org/wiki/Fotima%20bint%20Sa%CA%BCd

Fotima bint Saʼd

Fotima binti Saʼd al-Amriy az-Zahroniy () — Islom paygʻambari Muhammadning ota tomondan katta buvisi. Biografiyasi Fotima binti Saʼd Hijozda, xususan, Al Bahada yashagan zahronlik Banu Amir qabilasi vakili Saʼdning qizi boʻlgan. Fotima dastlab Kilab ibn Murraga turmushga chiqqan va ular ikki nafar oʻgʻil koʻrishgan. Katta oʻgʻli Zuhra ibn Kilab Banu Zuhra qabilasi avlodi, kenja oʻgʻli Qusay ibn Kilab Kaʼbaning birinchi qurayshlik qoʻriqchisi boʻlgan. Erining vafotidan keyin Fotima Banu Azra qabilasi vakili Rabiʼa ibn Haramga turmushga chiqqan, Rabiʼa xotinini oʻzi bilan Shomga olib ketgan. U yerda ularning Darroj ismli oʻgʻil dunyoga kelgan. Oila daraxti {{chart |:|!| | | | ZbM | | RbM |y| UbA |~| UKM | | ZiH | ZbM=Zaynab bint Muhammad qizi|RbM=Ruqayya binti Muhammad qizi|UbA=Usmon ibn Affon amakisi va kuyoviUsmonning oila daraxti|UKM=Ummu Kulsum bint Muhammad qizi|ZiH=Zayd ibn Horisa asrab olingan oʻgʻli}} * Nikoh tartibi bahsli ekanligini bildiradi. Eʼtibor bering, toʻgʻridan-toʻgʻri nasli qalin''' yozuvda berilgan. Yana qarang Muhammadning shajarasi Manbalar Sahobalar ajdodlari Tugʻilgan yili nomaʼlum boʻlgan kishilar Oʻlgan yili nomaʼlum boʻlgan kishilar

1083832

https://uz.wikipedia.org/wiki/Beglerbekov%20Rasul

Beglerbekov Rasul

Rasul Beglerbekov 1979-yil 23-avgustda Qoraqalpog'iston Respublikasi Kegeyli tumanida tugʻilgan. Oʻzbekistonlik olim, texnika fanlari boʻyicha falsafa doktori (PhD). Biografiyasi Rasul Beglerbekov 1979-yil 23-avgustda Qoraqalpog'iston Respublikasi Kegeyli tumanida tugʻilgan. 1999-yilda Qoraqalpoq davlat universitetining Amaliy matematika va informatika taʼlim yunalishi bakalavrini tugatib, 2001-yilda Qoraqalpoq davlat universitetining Matematik tahlil mutaxassisligi boʻyicha magistrantini tamomlagan. Mehnat faoliyati 2001-2003-yillarda Qoraqalpoq davlat universitetining Amaliy matematika va informatika kafedrasi assistenti lavozimida boshlagan. 2003-2006-yillarda Nukus pedagogika instituti Umimiy matematika kafedrasi assistenti. 2006-2008-yillarda Toshkent axborot texnologiyalari universitetining Nukus filiali Axborot texnologiyalari kafedrasi assistenti. 2008-2009-yillarda Qoraqalpoq davlat universitetining Amaliy matematika va informatika kafedrasi assistenti. 2011-2023-yillarda Qoraqalpog’iston qishloq xo’jaligi va agrotexnologiyalar institutining Axborot texnologiyalari, matematika, fizika va kimyo kafedrasida katta oʻqituvchi. 2024-yildan esa Qoraqalpog’iston qishloq xo’jaligi va agrotexnologiyalar institutining Axborot texnologiyalari, matematika, fizika va kimyo kafedrasi mudiri lavozimida ishlab kelmoqda. Ilimiy ishlari Modified Stages of Algorithms for Computing Estimates in the Space of Informative Features TOSHKENT DAVLAT TRANSPORT UNIVERSITETI Tashkent state transport university Havolalar YouTube Kafedra sahifasi Scholar Google havolasi. Researchgate havolasi Scopus havolasi Manbalar

1083833

https://uz.wikipedia.org/wiki/Sulaymaniya%20madrasasi

Sulaymaniya madrasasi

Sulaymaniya madrasasi () sobiq madrasa va Tunis madinasida qurilgan Usmonlilar davri yodgorliklaridan biri. Tarixi Sulaymaniya madrasasi 1754-yilda Abu Hasan Ali tomonidan oʻgʻli Sulaymon xotirasiga (ukasi tomonidan zaharlangan) Al-Zaytuna masjidi va Souk El Kachachine yaqinida qurilgan. Bu muassasa Abu Hasan Ali tomonidan qurilgan toʻrtta madrasalarning birinchisidir: al-Bashia madrasasi, al-Ashuriya madrasasi va Bir Lahjar madrasasi. Arxitekturasi Sulaymaniya madrasasi koʻchaga nisbatan balandroqda joylashgan ayvoni bilan mashhur. Bu ayvon turli bezaklar bilan bezatilgan kirish qismiga kirish imkonini beradi. Ustunlarning goʻzal tosh kamarini (kadhel et harch) yashil tom arkali karnizlar tutib turadi. Hovli toʻrtta galereya bilan oʻralgan: ulardan biri namozxonaga, qolgan uchtasi esa ilgari talabalar joylashtirilgan 18 ta xonaga kirish imkoniyatini beradi. Namoz xonasi uchta koʻrfazdan iborat uchta qismga boʻlingan va rang-barang marmardan yasalgan mehrobga ega. Bu yerda yashil koshinlar bilan qoplangan sakkiz burchakli gumbaz ham mavjud. Bu xonaning devorlari mahalliy ustalar tomonidan ishlab chiqarilgan fayans panellari bilan qoplangan, ularda Bismilloh yozuvi va Allohning 99 ismi yozilgan. Sulaymaniya madrasasi 1982-yilda Milliy meros instituti va Tunis de sauvegarde de la médina assotsiatsiyasi tomonidan qayta tiklangan. Hozirgi kunda u koʻplab tibbiyot birlashmalarining bosh ofisi hisoblanadi. Manbalar Tunisning Madina shahridagi madrasalar

1083835

https://uz.wikipedia.org/wiki/Zavviya%20al-Bakriya%20madrasasi

Zavviya al-Bakriya madrasasi

Zaviyya al-Bakriya madrasasi () Tunis madinasidagi madrasalardan biri. Tarixi Zavviya al-Bakriya madrasasi Hafsidlar sulolasi davrida qurilgan. Bu madrasaning nomi Usmon ibn Affonning avlodlaridan boʻlgan Abu Bakr nomidan olingan. Unda madrasa va maqbara mavjud boʻlib, Marjoniya Madrasasi singari qurilish uslubiga ega. Al-Bakri oilasi Bu oilaning koʻplab avlodlari Ali Tej al-Arifin Bakri kabi al-Zaytuna masjidining buyuk imomlaridan boʻlishgan. Manbalar Tunisning Madina shahridagi madrasalar

1083838

https://uz.wikipedia.org/wiki/B%C3%BCy%C3%BCk%20A%C4%9Fa%20madrasasi

Büyük Ağa madrasasi

Büyük Ağa madrasasi yoki Kapı Ağa madrasasi — Turkiyaning Amasiya shahridagi XV asrga oid tarixiy madrasa. Majmua 1488-yilda Usmonlilar sultoni Boyazid II davrida Kapı Ağası (haramda ishlagan amaldorlar boshligʻi) Husayn ogʻaning buyrugʻiga binoan qurilgan. Bino tuzilishi Madrasa bu binoda birinchi marta qoʻllanilgan oʻziga xos sakkiz burchakli tuzilish rejasiga ega boʻlib, sakkiz burchakli ustunga ega hovli atrofida har biri kichik gumbaz bilan qoplangan talabalar xonalari joylashgan. Eng katta gumbazli xona asosiy oʻquv xonasi sifatida ishlatilgan. Hozirda bu binodan mahalliy yoshlarni hofizlikka oʻrgatish uchun foydalaniladi. Galereya Manbalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Turkiyadagi madrasalar Amasya Turkiyada Usmonlilar arxitekturasi

1083840

https://uz.wikipedia.org/wiki/Umar%20Al-Faruq%20masjidi

Umar Al-Faruq masjidi

Umar Al-Faruq masjidi, shuningdek, Jame Omer masjidi sifatida ham tanilgan — Afgʻonistondagi eng katta masjidlardan biri. Qandahor markazida, Shahidlar maydoni yonida joylashgan. Masjid qurilishi dastlab 1990-yillar oxirida mulla Umar tomonidan rejalashtirilgan edi. Qurilish 2010-yilda boshlangan va masjid 2014-yilda qurib bitkazilgan. Yana qarang Afgʻonistondagi masjidlar roʻyxati Manbalar Havolalar Gumbazli masjidlar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda emas Qandahordagi masjidlar

1083842

https://uz.wikipedia.org/wiki/Kafera%C4%9Fa%20madrasasi

Kaferağa madrasasi

Kaferağa madrasasi yoki Kafer ogʻa madrasasi () Turkiyaning Istanbul shahrida, Ayasofya yonida joylashgan sobiq madrasadir. 1559-yilda Kafer ogʻa buyrugʻi bilan Meʼmor Sinan tomonidan, Sulton Sulaymon (1520-1566) davrida qurilgan. Madrasa 1989-yilda Turk Madaniyat Xizmati Jamgʻarmasi tomonidan 15 ta oʻquv xonalari/koʻrgazma xonalari, katta salon va anʼanaviy turk hunarmandchiligi boʻlgan xattotlik, kulolchilik, zargarlik buyumlari va boshqalar oʻqitiladigan, ishlab chiqariladigan va sotiladigan bogʻga ega turistik markazga aylantirilgan. Hozirda u Turk madaniyatiga xizmat koʻrsatish jamgʻarmasi tomonidan boshqariladigan turk mumtoz sanʼatining muhim markazi sifatida tan olingan. Har yil oxirida oʻtkaziladigan koʻrgazmada turli sinf oʻquvchilariga (kulolchilik, mozaika va boshqalar) oʻqituvchilari tomonidan ushbu maxsus koʻrgazma uchun oldindan tanlangan ishlarini namoyish qilish imkoniyati beriladi. Madrasa Ayasofya yaqinida joylashgan. Kichik koʻchadagi zinapoyalar orqali Topkapi saroyiga borish mumkin. Inshootga ichki hovliga olib boradigan asosiy darvoza orqali kiriladi, uning atrofida sobiq oʻquv xonalari joylashgan. Ichkarida turli xil turk taomlari tayyorlaydigan restoran mavjud. Madrasa Istanbuldagi Sultonhamat tumanining tarixiy markazida joylashgan boʻlib, u butun tumanni qamrab olgan YuNESKOning Jahon merosi roʻyxatiga kiritilgan. Manbalar Havolalar Istanbuldagi binolar va inshootlar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Meʼmor Sinan qurgan binolar Fatih Turkiyadagi madrasalar Istanbulda Usmonlilar arxitekturasi

1083844

https://uz.wikipedia.org/wiki/Hatuniye%20K%C3%BClliyasi

Hatuniye Külliyasi

Hatuniye — Turkiyaning Tokat shahri markazida joylashgan tarixiy kulliya, islom diniy majmuasi. Uning 1485-yilda qurilishi Usmonli sultoni Boyazid II tomonidan onasi Gulbahar Xotun sharafiga amalga oshirilgan. Majmua binolari orasida masjid, imorat va madrasa mavjud. Ayni paytda masjid namoz va boshqa diniy xizmatlar uchun foydalanib kelinadi. Majmuaning qolgan qismi esa sayyohlar va tub yerlik aholining tashrifi uchun ochiq qilib qoʻyilgan. Galereya Yana qarang Hatuniye madrasasi Manbalar Turkiyadagi madrasalar Tokat

1083846

https://uz.wikipedia.org/wiki/Vahb%20ibn%20Abdumanof

Vahb ibn Abdumanof

Vahb ibn Abdumanof () ibn Zuhra ibn Kilab ibn Murra — Banu Zuhra qabilasi boshligʻi, Omina binti Vahbning otasi. Islom paygʻambari Muhammadning ona tomondan bobosi. Oilasi Vahbning katta bobosi Makkadagi Quraysh qabilasining Banu Zuhra urugʻi avlodi Zuhra ibn Kilab boʻlgan. Onasi Qayla (Hind) binti Vajz ibn Gʻolib Banu Xuzoa urugʻidan edi. Ukasi Vuhayb ibn Abdumanof boʻlgan. Vahb ibn Abdumanof Quraysh qabilasining Banu Abduddor urugʻidan Barra binti Abdul Uzzoga uylangan. Vahbning bosh xotini Barra binti Abdul Uzzo Qusayning nevarasi, ikkinchi xotini esa Yasribning taniqli ayollaridan biri Rugʻayba binti Zurara ibn Addas boʻlgan. Oʻgʻli Abduyagʻut ham taniqli boshliqlardan biri edi. Vahb ibn Abdumanofdan keyin Vahb va uning xotini Barra vafot etganidan keyin (u haqida boshqa hech qanday maʼlumot berilmagan) Ayyila Barraning qizlari Hola va Ominani oʻz qaramogʻiga olgan. Beva qolgan ikkinchi xotini Rugʻayba esa erining ukasi bergan taklifni qabul qilmay, Banu Adiy ibn Najjor qabilasidan Qays ibn Amrga turmushga chiqib, Yasribga qaytib kelgan va Salma (Ummu Munzir) va Solit ismli farzandlarini dunyoga keltirgan. Shuningdek, Oyyilaning ham turmush qurish yoshidagi bir nafar qizi boʻlgan. Abdulloh ibn Abdulmuttalib otasi oila qurgan yoshga yetganda, Abdulmuttalib unga turmush oʻrtoq izlay boshlaydi. Abdulmuttalibning amakivachchalaridan biri Muttalibning qizi Ayyila allaqachon Banu Zuhra qabilasi vakillaridan biri, Zuhraning nabirasi va Vahbning ukasi Vuhaybga turmushga chiqqan. Abdulmuttalib yoshi 70 dan oshganiga qaramay, Holaning qoʻlini soʻragan. Holaning oʻsha vaqtda necha yoshda boʻlgani nomaʼlum, ammo Omina Abdullohga uylanganida 15 yoshda boʻlgan. Ikkala qiz ham ularga turmushga chiqishga rozilik bergan va ikkalasining ham nikohi bir vaqtning oʻzida boʻlib oʻtgan. Yana qarang Muhammadning shajarasi Barra binti Abdul Uzzo Omina binti Vahb Manbalar Sahobalar ajdodlari Tugʻilgan yili nomaʼlum boʻlgan kishilar Oʻlgan yili nomaʼlum boʻlgan kishilar

1083849

https://uz.wikipedia.org/wiki/Umm%20an-Nasr%20masjidi

Umm an-Nasr masjidi

Umm an-Nasr masjidi () yoki Bayt Hanun masjidi — Falastinning Gʻazo sektoridagi Bayt Hanun shahridagi eng qadimgi masjid. Shahar markazida joylashgan. Tarixi Umm an-Nasr masjidi 1239-yilda Ayyubiylar tomonidan masjid maydonida salibchilar bilan jangda halok boʻlgan askarlarini xotirlash uchun qurilgan. Ayyubiylar gʻalaba qozongan, shuning uchun Umm an-Nasr („Gʻalabalar onasi“) nomi berilgan. Masjid eshigi ustidagi devordagi yozuvda qurilish Ayyubid sulton al-Odil II ga tegishli. Jang katta emas edi, ammo keyingi salib yurishlari tarixida bu muhim ahamiyatga ega edi. Misrlik tarixchi al-Maqriziy jang 1239-yil 13-noyabrda boʻlib, Misr (ayyubiylar)ning gʻalabasi bilan yakunlanganini eslatib oʻtadi. Salibchilar haqidagi xabarlar al-Maqriziyning Genrix grafi Bar va uning 1000 nafar askarlari jangovar harakatlarda halok boʻlganligi haqidagi daʼvosini tasdiqlaydi. Qoʻshimcha maʼlumotlarga koʻra, 600 kishi asirga olingan, ularning aksariyati Misrga ketayotganda oʻldirilgan. 2006-yil 3-noyabrda masjid ichida yashiringan falastinlik jangarilar Isroil qoʻshinlari bilan oʻq uzdilar. Bu 2006-yilgi Gʻazo-Isroil mojarosining bir qismi edi. Jang paytida masjidga katta zarar yetgan. Koʻplab mahalliy ayollar masjidni himoya qilish va falastinlik jangarilarning qochishiga yordam berish uchun yurish qilgan, biroq Isroil kuchlari tomonidan oʻqqa tutilgan. Natijada ikki ayol va bir necha jangari halok boʻldi. Masjidga yetkazilgan zarar Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan qoralangan. Arxitekturasi Asl masjid bitta katta xonadan iborat boʻlib, oddiy gumbazli, toshlardan qurilgan. Namoz zali sharsimon uchburchaklar ustiga qoʻyilgan gumbaz bilan tomlangan sharq tomonda joylashgan xona bilan tugaydi. Poydevor lavhasi Ayyubiy nasxi xatida yozilgan. Manbalar Qoʻshimcha oʻqish Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Gʻazo sektoridagi masjidlar 13-asr masjidlari 1239-yilda qurib bitkazilgan masjidlar

1083852

https://uz.wikipedia.org/wiki/Lamine%20Yamal

Lamine Yamal

Lamine Yamal Nasraoui Ebana (; 2007-yil 13-iyulda tugʻilgan) — ispaniyalik professional futbolchi. La Liga klubi Barcelona va Ispaniya terma jamoasida yarim himoyachi sifatida oʻynaydi. Manbalar Havolalar Lamine Yamal La Liga veb-saytida La Liga oʻyinchilari FC Barcelona futbolchilari FC Barcelona Atlètic oʻyinchilari Futboldagi erkak hujumchilar Ispaniyalik erkak futbolchilar Yashayotgan insonlar 2007-yilda tugʻilganlar

1083854

https://uz.wikipedia.org/wiki/Al-Os%20ibn%20Vail

Al-Os ibn Vail

Al-Os ibn Vail () — Islom paygʻambari Muhammadning sahobasi, Misrni uch marta zabt etgan Amr ibn al-Osning hamda Shomni islomiy zabt etishda ishtirok etgan Hishom ibn al-Osning otasi. Al-Os ibn Vailning Laylo binti Harmala bilan aloqasi borligi haqida mish-mishlar tarqalgan. Qurʼonning 108-surasi yaʼni Kavsar surasi eng qisqa surasi hisoblanadi. Ibn Isʼhoqning yozishicha, ushbu sura Makkada, Isro va Meʼrojdan birmuncha oldin Os ibn Voil as-Sahmiy paygʻambar Muhammad haqida: „U (erkak nasl-nasabidan) uzilgan, hech qanday oqibati yoʻq inson, u oʻlsa ham hech kim uni eslamaydi“, deganida nozil boʻlgan. Al-Os ibn Voil hech qachon musulmon boʻlmagan. Manbalar Havolalar http://www.islaam.net/main/display.php?id=1126&category=13 Sahobalar ajdodlari

1083857

https://uz.wikipedia.org/wiki/Ya%CA%BCrub

Yaʼrub

Yaʼrub () shuningdek, Yarob, Yaʼrob, Yarrob, Yarab yoki Yaarub deb ham yoziladi. U Qahtonning oʻgʻli Yeverning nabirasi va Yamanning Himʼyariy va Saboiy podshohlarining ajdodidir. Shunga oʻxshash maʼlumotlarda Yaʼrub Qahtonning (Yorub bin Yashjub ibn Qahton) nabirasi sifatida tilga olinadi va, odatda, Qahtoniylar bilan birlashtirilgan al-Arab al-Aribaning (arab arablari yoki sof arablar) ajdodi ekanligi taʼkidlanadi. Baʼzi afsonaviy rivoyatlarda Yaʼrub birinchi boʻlib arab tilida soʻzlashgan shaxs ekanligi va bu til uning nomi bilan atalganligi haqida hikoya qilinadi. Shohlarning ajdodlari Yaʼrub eng buyuk arab podshohlaridan biri boʻlgan, u birinchi boʻlib Yamanning butun yerlarini (janubiy-gʻarbiy Arabiston) boshqargan. Yaʼrub qolgan Aditlarni (sobiq shohliklari vayron boʻlganidan keyin omon qolganlarni) yerlardan quvib chiqargan yoki mutlaqo yoʻq qilib yuborgan. U Yaman davlatini mustahkamlab, uning boshqaruvini aka-uka Ummon va Hadramautga topshirgan. Uning nabirasi shoh Saba Qurʼonda tilga olingan Saba yoki Sheba shohligining asoschisi boʻlgan. Manbalar Adabiyotlar  Sahobalar ajdodlari

1083860

https://uz.wikipedia.org/wiki/Abdulloh%20al-Mahdiy%20Billoh

Abdulloh al-Mahdiy Billoh

Abu Muhammad Abdulloh ibn Husayn (; 874-yil 31-iyul — 934-yil 4-mart), hukmdorlik nomi al-Mahdiy biʼlloh (, „Alloh toʻgʻri yoʻlga tutgan“) sifatida mashhur, islom tarixidagi yagona yirik shia xalifaligi boʻlgan Ismoiliy Fotimiylar xalifaligining asoschisi va shialik tarmogʻi boʻlgan Ismoiliy oqimining oʻn birinchi imomi boʻlgan. U Askar Mukramda yashirin imom Muhammad ibn Ismoil nomidan targʻibot olib boruvchi yashirin ismoiliy missionerlik tarmogʻiga (daʼvat) rahbarlik qiladigan oilada tugʻilgan. Tugʻilgan vaqtida Said ibn al-Husayn () deya ism qoʻyilgan. Yoshligida ota-onadan yetim qolib, oila bazasi bo‘lgan Salamiyaga ko‘chib o‘tib, amakisi asrab olgan. 890-yillarning oʻrtalarida Said kengayib borayotgan daʼvatga rahbarlik qilishga muvaffaq boʻlgan va daʼvati oʻsha davr musulmon dunyosi boʻylab keng tarqalib, tarafdorlar orttirgan. Biroq, uning nafaqat yashirin imomning ishonchli vakili, balki oʻzi va ota-bobolarining imomlik maqomiga ega ekanligi haqidagi daʼvolari 899-yilda ismoiliylar harakatida boʻlinishga olib keldi. Uning daʼvolarini tan olmaganlar ajralib chiqib, Qarmatlar oqimini tashkil qilishgan. Bu ajralish ortidan 902—903-yillarda Suriyada ismoiliylik tarafdori boʻlgan badaviylar qoʻzgʻolonlari boʻlib, haddan tashqari ishtiyoqli tarafdorlar Abdullohni oʻzi roziligisiz mahdiy sifatida chiqishga majbur qilishgan. Badaviylar qoʻzgʻoloni bostirgan Abbosiy maʼmurlari eʼtiborini Abdullohga qaratib, uni Salamiyani tashlab, avval Ramlaga, soʻngra Misrdagi Fustat, nihoyat hozirgi Marokash hududidagi Sijilmasaga qochib yurishga majbur qilgan. U yerlarda savdogar sifatida yashab, 909-yilda Kutama berberlarining yetakchisi boʻlgan missionerlaridan biri Abu Abdulloh ash-Shiiy Ifriqiyaning Agʻlobiylar sulolasini agʻdarib tashlaguncha qolgan. 910-yil yanvarida Ifriqiyada xalifa deb eʼlon qilingan va hokimiyatni egallagan holda, o‘zining Xudo nomi bilan dunyoni zabt etish huquqini eʼlon qildi. Biroq, tez orada Abu Abdulloh va uning oʻzlari targʻib qilgan yarim ilohiy mahdiy emasligidan hafsalasi pir boʻlgan yetakchi missionerlar oʻrtasida kelishmovchilik yuzaga kela boshladi. Al-Mahdiy bu dissidentlarni zarasizlantirishga muvaffaq boʻlsa-da, oʻz hokimiyatining tayanchi boʻlgan Kutama talablariga qarshilik tufayli yoki ismoiliylarning ming yillik vaʼdalarini amalga oshira olmaganidan izdoshlarining hafsalasi pir boʻlgani sababli oʻz hokimiyatiga qarshi bir qator qoʻzgʻolonlarni yengishga majbur boʻlgan. Al-Mahdiy qurgan davlat, garchi masihiy mafkuraga asoslangan boʻlsa-da, anʼanaviy tarzda tashkil etilgan boʻlib, avvalgi Agʻlobiy tuzumi xodimlari va Kutama qilichlariga tayangan. Uning ekspansionistik maqsadlari juda kam muvafaqqiyatga erishgan. Misrga nisbatan ikki istilo Abbosiylardan magʻlub boʻlgan va faqat Kirenaikani qoʻlida saqlab qolishga muvaffaq boʻlgan. Janubiy Italiyadagi Vizantiya imperiyasi bilan urush esa talon-taroj va qullar uchun bosqinlar bilan tavsiflanib, hech qanday doimiy muvaffaqiyatga erishmagan. Gʻarbda itoatsiz berberlar ustidan Fotimiylar hukmronligini oʻrnatishga boʻlgan bir nechta urinishlari nafaqat Berberlarning raqobatchilari, balki Al-Andalus Umaviylari tomonidan ham shubha ostiga olinib, vaqtinchalik muvaffaqiyatga erishgan. 921-yilda oʻz saroyini Tunis qirgʻogʻida yangi qurilgan mustahkam saroy shahar Mahdiyaga koʻchirib, umrining qolgan qismini shu yerda oʻtkazgan. 934-yilda vafotidan keyin o‘rniga yagona o‘g‘li al-Qoim taxtga o‘tirgan. Yoshlik davri Kelib chiqishi Fotimiylar xalifaligiga asos solgan insonning kelib chiqishi, shaxsi va ilk tarixi noaniq, hatto uning ismi, tug‘ilgan joyi va sanasi ham bahsli. Rasmiy tarjimai holiga koʻra, Forsning Xuziston viloyatidagi Askar Mukram shahrida 874-yil 31-iyulda (hijriy 260-yilning 12-shavvolida) yoki boshqa maʼlumotga koʻra roppa-rosa bir yil avval tugʻilgan. Boshqa manbalarga koʻra, Bagʻdod yoki Iroqning Kufa shahrida yoki Suriya choʻlining gʻarbiy qismidagi Salamiya shahrida tugʻilgan. Asl ismi Saʼid ibn al-Husayn boʻlishi mumkin, ammo oʻzi hayoti davomida haqiqiy ism Ali ekanligi va Said esa taxallusi ekanligini taʼkidlagan. Otasi 881/2-yilda vafot etgach, Saidni amakisi Abdul-Shalagʻlag nomi bilan ham tanilgan Abu Ali Muhammad Salamiyaga tarbiyalash uchun yuborgan. Yoʻlda unga oʻzidan bir necha oylik katta va ayni bir tarbiyachi qoʻlida tarbiyalangan Jaʼfar ismli bola qoʻshilgan. Jaʼfar amaldor, Saidning yaqin sirdoshi va gʻoyadoshiga aylanib, hayoti haqidagi asosiy manbalardan birini ham yozgan. Faqatgina ismi Abu Muhammad ekanligi maʼlum boʻlgan ukasi Abu Muhammad Said bilan birga Salamiyaga bormagan. Ilk ismoiliya va Salamiya Abul-Shalagʻlag va Said badavlat savdogar xonadonida yashasa-da, oilasidan yashirincha yashirin siyosiy va diniy harakat — „Ismoiliy da'vo“ („daʼvat“)ni boshqargan. Bu harakat shialarning imomat oqimining bir qismi boʻlib, musulmonlar jamoasiga rahbarlik qilish Xudo tomonidan islom paygʻambari Muhammadning kuyovi va toʻrtinchi xalifa Ali ibn Abu Tolibdan boshlanib, Muhammadning qizi Fotima orqali davom etgan uzluksiz shajaraning yagona, ilohiy qobiliyatga ega va hidoyatli imom (rahbar) zimmasiga yuklangan, deb hisoblagan. Imomiylar Allohning vahiysini talqin qilishda imomning yagona vakolati va ilohiy ilmi borligi sababli, har doim imomning mavjudligi zarur deb hisoblaydilar. Haqiqatda imom hech boʻlmaganda aqidaviy masalalarda masʼum sanaladi. Imomiyat avvalgi imom tomonidan aniq belgilanish () orqali amalga oshiriladi, bu tanlov Xudo tomonidan amalga oshirilgan deb hisoblanadi. Bu taʼlimot imomiy shialarning 765-yilda oltinchi imom Jaʼfar as-Sodiq vafotidan keyin unga voris tayinlash masalasida ismoiliylar va oʻn ikkiliklarga boʻlinishiga sabab boʻlgan vorislik toʻqnashuvi edi. As-Sodiq voris etib oʻzining ikkinchi oʻgʻli, ismoiliylar uning nomi bilan nomlangan Ismoilni tayinlagan boʻlishi mumkin. Biroq, Ismoil otasidan avval vafot etgan. As-Sodiqning baʼzi izdoshlari vakolat avtomatik ravishda Ismoilning oʻgʻli Muhammadga oʻtadi, deb hisoblashsa, baʼzilari esa Ismoilning oʻzi oʻlmagan va hukmron Abbosiy xalifaligi taʼqibidan qutulish uchun yashirinib yurgan, deb daʼvo qilishgan. Biroq, as-Sodiq izdoshlarining aksariyati Ismoilning ukasi Muso al-Kozim va uning avlodlariga ergashib, shialikning oʻn ikkilik tarmogʻiga aylangan. Uning izdoshlariga koʻra, Muhammad ibn Ismoil Abbosiylar taʼqibidan ham, amakisi tarafdorlarining dushmanligidan ham qutulish uchun Hijozdan qochib, yashiringan () boʻlgan. U -yilda Xuzistonda vafot etganidan soʻng ismoiliylar harakatining taqdiri qorongʻu boʻlib, IX asr oxirlarida harakat qaytadan vujudga kelgan. IX asr ikkinchi yarmida Abbosiylar xalifaligining chuqur inqirozi bilan bir vaqtda musulmon olamida umidlar to‘lqini tarqalgan. 860-yillarda Samarradagi anarxiya, so‘ngra Zanj qo‘zg‘oloni, viloyatlarda boʻlginchi va avtonom rejimlarning kuchayishi Abbosiylar hokimiyatini zaiflashtirgan. Ilk islom olamida oxirzamon boshlovchisi boʻlgan Aliy naslidan boʻlgan masihiy, („Toʻgʻri yoʻlda“) yoki („Turuvchi“)ga ishonish keng tarqalgan. Uning kelishidan darak beruvchi turli anʼanalarga koʻra, mahdiy tezda Abbosiylar xalifaligini agʻdarib, ularning poytaxti Bagʻdodni vayron qiladi, musulmonlar birligini tiklaydi, Konstantinopolni (Vizantiya imperiyasining poytaxti, ilk xalifaliklarning eng qadimgi nomusulmon dushmani) zabt etib, Islomning yakuniy gʻalabasini taʼminlab, tinchlik va adolat hukmronligini oʻrnatadi. Shunday qilib, Zanj qoʻzgʻoloni rahbari Aliy naslidan ekanligini daʼvo qilib, oʻzini , mazlum va huquqdan mahrum boʻlganlar uchun samoviy adolatni tiklovchi deb eʼlon qilgan. Tarixchi Maykl Brett taʼkidlaganidek, „Mahdiylarning umidlari [...] dunyo tarixini yakunlash uchun moʻljallangan ikkinchi Muhammad qiyofasidagi sirli, gʻayritabiiy, oxir-oqibat esxatologik shaxsning kelishiga qaratilgan edi“. Ismoiliylar kutgan ularning yashirin imomi Muhammad ibn Ismoildan boshqa hech kim emas edi. Imom yashirin boʻlsa-da, oʻz izdoshlari oldida imom mavjudligining jonli dalili boʻlmish hujja () bilan ifodalangan. Keyingi manbalarga koʻra, bu mansabga Saidning bobosi Abdulloh al-Akbar daʼvo qilgan. Abdulloh al-Akbar tugʻilgan joyi Asqar Mukramni tark etib, bir qancha sarson-sargardonliklardan soʻng Salamiyaga joylashib, u yerdan oʻz izdoshlari bilan daʼvatning rivojlanishiga rahbarlik qilgan. Keyinchalik Ismoiliy anʼanalari va zamonaviy olimlarning qayta tiklagan maʼlumotlariga koʻra, Abdulloh al-Akbardan keyin oʻz navbatida 827/8-yilda oʻgʻli Ahmad, keyin Ahmadning oʻgʻli Abul-Shalagʻlag taxtga oʻtirgan. Biroq, Salamiyaga asoslangan harakatning kelib chiqishi bundan ancha avval boʻlib, u xalifa Mutavakkil () davrida Abbosiylar tomonidan qabul qilingan Aliylar va shialarga qarshi siyosat boshlanganidan keyin yuzaga kelgan boʻlishi mumkin. Bu siyosatlar nafaqat keyingi oʻn yilliklarda bir qator Aliy/shia qoʻzgʻolonlariga, balki 874-yilda oxirgi oʻn ikki imomning gʻoyib boʻlguniga qadar va taxminiy „okkultatsiya“ga qadar soʻnggi oʻn ikkilik imomga nisbatan taʼqiblarning kuchayishiga olib kelgan. Aynan shu davrda Muhammad ibn Ismoilning yaqin orada qaytishi haqidagi ismoiliy xabari mahdiylar orasida katta qiziqish uygʻotgan. Bunda oʻn ikki tarafdorlar oʻz rahbariyatining siyosiy jimjitligidan noroziligi va eng avvalo, koʻzga koʻrinadigan imomni sodiqlik va diniy yoʻl-yoʻriq manbai sifatida bekor qilgan gʻaybdan qolgan boʻshliq paydo boʻlgan. Faoliyatiga qaramay, ismoiliylar harakatining bu bosqichi keyingi ismoiliy manbalarida kam yoritilgan. IX asrning soʻnggi oʻn yilliklarida sodir boʻlgan va 899-yilgi „Qarmatiya boʻlinishi“ bilan yakunlangan voqealarning aksariyati bir qator zamonaviy olimlar, asosan Vladimir Ivanov, Samuel Miklos Shtern, Vilferd Madelung va Hayns Halm tomonidan asosan fotimiylarga qarshi polemik asarlardan foydalangan holda qayta tiklangan va ishlab chiqilgan. Bu versiyaga koʻra, Hamdan Qarmat va uning qaynisi Abdan boshchiligidagi Ismoiliy doʼiylar 870-yillarning oxirlarida oʻz tarafdorlari tarmogʻini Kufa atrofidagi hududlarga, u yerdan Fors va Xurosonga qadar yoyishgan. Bu borada Yaman ayniqsa muhim rol oʻynagan. Yamanlik ismoiliy agenti Ibn Havshab Sindga (Haysam, 883/84), Bahraynga (Abu Said al-Jannabiy, 899) va Ifriqiyaga (Abu Abdulloh ash-Shiiy, 893) missionerlarni yuborgan. Oʻrta asr manbalari va ular asosida yozilgan zamonaviy asarlarda bu faoliyatning barchasi yagona harakat, Vilferd Madelungning fikricha, „musulmon dunyosining koʻplab mintaqalarida jadal missionerlik faoliyatini olib boradigan yashirin inqilobiy tashkilot“ bilan bogʻliq. Bu Salamiyadagi Abul Shalagʻlag boshchiligidagi harakat edi. Bu harakatning haqiqiy rahbari hatto yirik missionerlardan ham yashirin boʻlib, Fayruz bosh missioner () va yashirin rahbarga „darvoza“ () vazifasini bajargan. Biroq Brett ogohlantiradiki, „fotimiylarning kelib chiqishi haqidagi buyuk fitna nazariyasi“ asosan Fotimiylar tarafdorlari va fotimiylarga qarshi boʻlgan keyingi manbalarning tarafkashligini aks ettirib, oʻsha paytda mavjud boʻlgan va bir-biri bilan siyosiy yoki doktrinal munosabatlarini qayta tiklash qiyin boʻlgan koʻplab, alohida rivojlanayotgan ming yillik harakatlar haqiqatini yashiradi. Bretga ko‘ra, Salamiyadagi harakat ko‘pchilik harakatlardan biri bo‘lgan va faqat Fotimiylar xalifaligi o‘rnatilgandan keyingina bu harakatlar fotimiylar va fotimiylarga qarshi targ‘ibotlar orqali retrospektiv tarzda yagona izchil tarmoqqa birlashgan. Darhaqiqat, zamonaviy olimlar ismoiliylik tafakkuri islom olamining sharqiy hududlarida Abu Hotim ar-Roziy (vaf. 934/5) kabi missionerlar tomonidan Ozarbayjonda va Muhammad ibn Ahmad an-Nasafiy (vaf. 943) tomonidan Xurosonda targʻib qilingan ismoiliy tafakkurining mustaqil yoʻnalishlari mavjudligiga ishora qilishgan. Faqat keyinroq, 10-asrning ikkinchi yarmida, Ismoiliy jamoalarining baʼzilari Fotimiylar rahbariyati bilan yarashib, rasmiy Fotimiy taʼlimoti ularning koʻplab taʼlimotlarini oʻz ichiga olgan. Ismoiliylar daʼvatining yetakchiligi va Qarmatiylarning boʻlinishi Abul-Shalagʻlagning oʻgʻli va nabirasi Abbosiylar tomonidan asir olinib, qamoqqa tashlangani sababli merosxoʻrlari yoʻq edi. Shu tariqa Saidni o‘z o‘rniga o‘rinbosar etib tayinlab, amakisining qizini turmushga bergan. Saidning yolg‘iz farzandi Abdurrahmon, bo‘lajak xalifa al-Qoim bi-Amrulloh 893-yilning mart yoki aprel oylarida tug‘ilgan. Abu Muhammad ismli ukasi Abdulloh al-Akbar bir muddat yashab, vaʼz qilgan Daylamdagi Toleqonga borgan. Amaldor Jaʼfarning xabar berishicha, ning kelishiga tayyorgarlik koʻrish uchun qurolli istehkomlar qurib, daʼvatning tez surʼatlar bilan rivojlanishini ragʻbatlantirgan Abul Shalagʻlag daʼvatning bir necha yirik aʼzolariga oʻzini maxfiy ravishda Muhammad ibn Ismoil uchun emas, balki haqiqiy imom deb eʼlon qilib, jiyani Saidga lik, uning goʻdak oʻgʻli Abdurrahmonga esa lik unvonini daʼvo qilgan. Bu daʼvoni Said amakisining oʻrniga oʻtgandan soʻng qabul qilgan, ammo keyinchalik Fotimiylar taʼlimoti Saidning otasi al-Husayn Abul-Shalagʻlagdan koʻra Ahmad ibn Abdulloh al-Akbar oʻrniga yashirin imom boʻlganini taʼkidlagan. Boshqa asarlarda esa Said mavqeni egallab olishga urinishda ayblangan. Keyinchalik Fotimiylar va ularning izdoshlarining imomlikka boʻlgan daʼvolarini oqlash uchun turli nasabnomalar ilgari surilgan va bugungi kungacha davom etayotgan qizgʻin bahs-munozaralarga sabab boʻlgan. Eng keng tarqalgan versiyada Abdulloh al-Akbar Muhammad ibn Ismoilning oʻgʻli deb eʼlon qilingan, lekin hatto ismoiliylik tarafdori boʻlgan manbalarda ham Saiddan oldingi yashirin imomlarning nasl-nasabi va ismlari bir xil boʻlmay, bu qisman ismoiliylarning quvgʻinlardan qochish uchun kod nomlardan foydalanishi va oʻz shaxsini () yashirish amaliyoti bilan bogʻliq. Anti-Ismoiliy sunniy va oʻn ikki shia manbalari, tabiiyki, Fotimiylarning Ali ibn Abu Tolibdan tarqagani haqidagi daʼvoni butunlay rad etib, ularni yolg'onchi deb hisoblashgan, hatto baʼzilari yahudiylardan kelib chiqqanini daʼvo qilgan. Vaziyat Saidning oʻgʻliga berilgan mahdiy unvoni qoim unvoni bilan sinonim boʻlgani sababli yanada murakkablashgan. Bu oʻrta asrlardayoq, Abdurrahmon haqiqiy imom boʻlsa-da, Said hujjalar avlodidan boʻlib, Abdurahmonning otasi ham, qonuniy imom ham emas, balki faqat oʻzboshimchalik qiluvchi boshqaruvchi boʻlgan, degan daʼvolarga sabab boʻlgan. 893-yildan keyin Abul-Shalagʻlag vafot etgach, Said daʼvatga rahbarlik qilgan. 899-yilda Salamiyadan yirik missionerlarga yuborilgan maktublar harakatning rasmiy taʼlimotidagi oʻzgarishlarni koʻrsatgan. Bu holat Hamdan Qarmatni xavotirga solib, bu masalani o`rganish uchun qaynog‘asini Salamiyaga yuborgan. Abdan yangi daʼvoni, yaʼni yashirin imom, odatda Muhammad ibn Ismoil emas, balki Said ekanligini faqat oʻsha yerda bilib olgan. Bundan xabar topgan Hamdan Salamiyadagi rahbarlikni qoralab, Iroq daʼiylarini yigʻgan va ularga missionerlik faoliyatini toʻxtatishni buyurgan. Ko‘p o‘tmay u o‘z qarorgohidan g‘oyib bo‘lgan. Abdan aftidan Salamiyaga sodiq qolgan Zakaravayh ibn Mihravayhning tashabbusi bilan o‘ldirilgan. Bu voqealar ismoiliylar harakatida Saidning imomlikka boʻlgan daʼvolarini tan olganlar va rad etganlar oʻrtasida katta boʻlinishga sabab boʻlgan. Rad etganlar bugungi kunda „qarmatiylar“ nomi bilan tanilgan. Garchi mazkur ismning asl maʼnosi noaniq boʻlsa-da, uni ismoiliy boʻlmagan mualliflar ham Fotimiylar tarafdorlariga nisbatan qoʻllagan. Asosan sharqiy islom dunyosi, Iroq, Bahrayn va Ray atroflarini oʻz ichiga olgan shimoliy Forsdagi ismoiliy jamoalar qarmatiylik nuqtai nazariga amal qilgan. Yaman, Sind, Ifriqiya va ehtimol Xurosondagi jamoalar esa Salamiyaga sodiq qolishgan. Badaviylar qoʻzgʻoloni va Ramlaga qochish Abdanning o‘ldirilishidan so‘ng Zakaravayh ibn Mihravayh Iroqdan qochib, Suriya sahrosining sharqiy qismidagi badaviy qabilalari orasida missionerlik faoliyatini davom ettirib, kam muvaffaqiyat qozongan. Uning oʻgʻillari al-Husayn va Yahyo shimoli-gʻarbiy Suriya choʻlidagi Banu Kalb qabilasining koʻplab aʼzolarini tarafdorlariga aylantirishga muvaffaq boʻlishgan. Mos ravishda sohib ash-shama („Moleli odam“) va sohib an-naqa („Tuya egasi“) nomlarini nazarda tutsak, aka-ukalar va ularning tarafdorlari oʻzlarini al-Fotimiyyun (Fotimiylar) deb nomlab, 902-yilda qoʻzgʻolon koʻtarishgan. Ivanov va Halm ta'kidlaganidek, Zakaravayh va uning oʻgʻillari Saidga ergashganmi va uning nomidan harakat qilganmi yoki bir-biriga aloqasi yoʻqmi, bu haligacha bahsli mavzu. Bagʻdodlik amaldor va tarixchi Tabariyning asarida Salamiyadagi ismoiliylar rahbariyati haqida hech qanday maʼlumot mavjud emas. Shuningdek, isyonchilarning eʼtiqod tizimi haqida ham notoʻgʻri maʼlumot bergan. Faraj ibn Usmon ismli shaxs ularni mahdiy deb daʼvo qilgan. An-Naysaburiyning 11-asrda Fotimiylar tarafdori sifatida yozgan maʼlumotida qoʻzgʻolonni ismoiliy doʼiyning uch oʻgʻli qoʻzgʻatgani taʼkidlangan. Haqiqat nima boʻlishidan qatʼiy nazar, qoʻzgʻolon Saidning xabari va ruxsatisiz sodir boʻlgan koʻrinadi, ammo keyinchalik Fotimiy manbalarida Zakaravayh Saidning ukasini yashirin imom vakili va qoʻzgʻolon rahbari sifatida badaviylarga tanishtirganini daʼvo qilgan. Haqiqatan ham, haddan tashqari ishtiyoqli izdoshlari boshlaganmi yoki yoʻqligidan qatʼiy nazar qoʻzgʻolon Saidni halokatli xavf ostida qoldirgan. Chunki u hukumatni jangari ismoilizm xavfidan ogohlantirib, daʼvat rahbariyatining qayerdaligini oshkor qilgan. Qoʻzgʻolon, shuningdek, soʻnggi oʻttiz yil davomida Bagʻdod emas, balki Misrning Fustat shahrida joylashgan avtonom Tuluniylar sulolasi boshqargan Suriyadagi Abbosiylarning toʻgʻridan-toʻgʻri harbiy aralashuviga olib kelgan. Badaviylar hukumat qoʻshinlariga qarshi dastlabki muvaffaqiyatga erishganlarida, Saidga Bagʻdoddagi malaylari kaptar orqali Abbosiylarning Salamiyadagi noibi uning shaxsini aniqlagani haqida xabar bergan. Said tunda faqat oʻgʻli, bosh missioner Fayruz va toʻrtta qul bilan birga shaharni tark etgan. Uydagi ayollar, jumladan, onasi va ikki qizi, jiyani quli Suluk himoyasida qolgan. Guruh tezda janubga yoʻl olgan. Uch kun ichida ular Homs, Tripoli, Damashq va Tiberiyadan oʻtib, Ramla shahriga yetib kelishgan. U yerdagi mahalliy noib yashirincha ismoiliy tashabbuskori boʻlib, ularni himoya qilgan. Said va uning guruhi qisqa fursatda qochib ketgan. Damashqqa xalifa xatchisi o‘z tavsifi va uni hibsga olish haqidagi farmoyishlari bilan ular shaharni tark etishlari bilan yetib kelib, o‘sha kuni kechqurun guruh joylashgan Ramla shahriga ham boshqa chopar yetib kelgan. Fotimiylar tarafdori boʻlgan manbalarga koʻra, bu orada Zakaravayhning oʻgʻillari Salamiya rahbariga hurmat bajo keltirishgan. Buning sababi esa, Tabariyga koʻra, shahar Abbosiylar sulolasiga aloqador Hoshimiy oilalari bilan aloqadorligi edi. Fotimiylar tarafdori boʻlgan manbalarning batafsil maʼlumotlariga koʻra, ikki aka-uka dastlab, xonadonidagi ayollar ularning fikrini oʻzgartirguncha Abu Muhammadni oʻzlariga imom qilib koʻrsatishgan. Yahyo Damashqni qamal qilishda davom etar ekan, al-Husayn Saidni kutib olish uchun Ramlaga borgan. Keyinchalik Fotimiy manbalari Saidni aka-ukalar qoʻzgʻolonidan ajratib olishga harakat qilishsa-da, oʻsha paytda Said ularning harakatlariga rozi boʻlgan va hatto ularga pul toʻlashni buyurgan boʻlishi mumkin. 903-yil iyulida Yahyo Damashq oldida vafot etgach, al-Husayn qamalni tashlab, shimolga tomon ketgan. U Salamiya, Homs va boshqa shaharlarni egallab olib, nihoyat mahdiy chiqishiga umid qilib, davlat muassasalarini tiklashga kirishgan. Jumladan, Hums zarbxonasida hali nomi nomaʼlum mahdiy nomidan tangalar chiqargan, Juma xutbasida Abbosiylar xalifasi Muktafiyning nomi „Valis, toʻgʻri yoʻl-yoʻriqli merosxoʻr, zamonlar sohibi, moʻminlar amiri Mahdiy“ foydasiga oʻzgartirilgan. 903-yil avgustida Salamiyada qarorgoh qurgan badaviylar Said qaytib kelib, oʻzini eʼlon qilishini kutgan boʻlishi kerak. Qayta-qayta iltijo qilishlariga qaramay, Said Ramladagi xavfsizlikni tark etishdan bosh tortgan. Tabariy asarida keltirgan ikki maktubdan biri maxfiy mahdiyga yuborilgan, ikkinchisini esa Abbosiy qoʻshinlari qoʻlga olgan boʻlib, unda mahdiy Abdulloh ibn Ahmad ibn Abdulloh deb atalgan. Agar bu haqiqatan ham Said boʻlsa, u shu paytgacha oʻziga shohlik nomini qabul qilgan boʻlsa-da, otasining nomini qoldirgan. Oxir-oqibat, Abbosiylar hukumati Muhammad ibn Sulaymon al-Kotib boshchiligida qoʻshin yuborgan. Ushbu qoʻshin 903-yil 29-noyabrdagi Hama jangida „fotimiy“ badaviy qoʻshinini magʻlub etgan. Ilohiy hidoyatli imomning ochiqdan-ochiq tashlab ketganidan gʻazablangan al-Husayn unga qarshi chiqib, Salamiyadagi qarorgohni vayron qilgan va u yerda duch kelgan barcha oila aʼzolari va xizmatkorlarini qatl qilgan. Biroq Saidning ayollarini Suluk qutqarib, oxir-oqibat Ifriqiya zabt etilganda ularni xoʻjayinining huzuriga olib kelgan. Bu vahshiylik, qoʻzgʻolonning muvaffaqiyatsizligi bilan birga, keyinchalik Fotimiy tarixchilari Saidning Zakaravayh oʻgʻillari bilan munosabatlarini qiyoslashiga va tarixchi Haynts Halmning damnatio memoriae harakati deb ataydigan harakatiga olib kelgan. Al-Husaynning oʻzi koʻp oʻtmay qoʻlga olinib, qiynoqlar ostida Ismoiliylar harakati rahbari haqida bilganlarini oshkor qilgan. Zakaravayhning o‘zi ozodlikda qolib, tarixchi Farhod Daftariyga koʻra, 906-yilda Iroqdagi qo‘zg‘olonni „dissident qarmatizm xususiyatlariga ega bo‘lgan“ harakatda jonlantirishga harakat qilgan. Bu qoʻzgʻolon ham 907-yilda Abbosiylar qoʻshinlari tomonidan magʻlubiyatga uchrab, Zakaravayh qoʻlga olinganidan koʻp oʻtmay olgan jarohatlaridan vafot etgan. Misr va Sijilmasaga qochish Said va uning atrofidagilar yana Abbosiylar taʼqibidan qochib, Tuluniylar Misriga borishga majbur boʻlgan. Said 904-yil boshida Misr poytaxti Fustatga yetib kelib, u yerda mahalliy doiy Abu Alining yordami bilan oʻz dinini qabul qilgan mahalliy bir kishining uyiga joylashgan. Ibn Havqalning umumiy hisoblangan ishonchli maʼlumotiga koʻra, Saidga uyidan joy bergan shaxs Saidning bayʼatiga qaytgan Hamdan Qarmatdan boshqa emas edi. Said boy Hoshimiy savdogar qiyofasiga kirsa-da, Bagʻdod tomonidan ogohlantirilgan mahalliy hokimiyatlar undan shubhalangan. Sadoqatli amaldor Jaʼfarni qiynoqlar ostida soʻroq qilishsa-da, hech narsani oshkor qilmagan. Said Fustatda 905-yil yanvarigacha, Muhammad ibn Sulaymon al-Kotib boshchiligidagi abbosiy qoʻshinlari Misrga bostirib kirib, Tuluniylar tuzumiga barham berib, viloyatni yana toʻgʻridan-toʻgʻri Abbosiylar qoʻliga oʻtkazguniga qadar yashagan. Said Abbosiylardan qutulish uchun yana qochishga majbur bo‘lgan. Atrofidagilar, aftidan, Ismoiliy imom nomi bilan mamlakatning katta qismini zabt etgan missionerlar Ibn Havshab va Ibn al-Fadl uning Yamanga borishini kutishgan. Buning oʻrniga Said gʻarbga, Magʻrib tomon borishga qaror qilib, oʻz izdoshlarini hayratda qoldirgan. Chunki Yaman sivilizatsiyalashgan arab dunyosining bir qismi boʻlsa, Magʻrib vahshiy va madaniyatsiz, islom dunyosi markazlaridan uzoqda, siyosiy jihatdan parchalangan va berber qabilalari hukmronlik qilayotgan hudud edi. Darhaqiqat, bosh missioner Fayruz xo‘jayinini tashlab, o‘zi Yamanga jo‘nab ketgan. Saidning ushbu tanlovining sababi nomaʼlum, biroq tarixchi Vilferd Madelung Ibn al-Fadlning sodiqligiga shubhalari borligini taxmin qilgan. Ibn al-Fadl oxir-oqibat oʻz bayʼatidan voz kechib, oʻzini kutilgan mahdiy deb eʼlon qilgan. Shu bilan birga, Magʻribdagi vaziyat istiqbolli ham edi. Doiy Abu Abdulloh ash-Shiiy Kutama berberlarini oʻziga boʻysundirib, 905-yilga kelganda Abbosiylar hukmronligi ostidagi Ifriqiyani (hozirgi Tunis va Sharqiy Jazoir) boshqargan avtonom Agʻlobiylar sulolasiga qarshi dastlabki gʻalabalarga erishgan. Fotimiylarning keyingi apologi Qozi an-Nuʼmonning taʼkidlashicha, Abu Abdulloh Salamiyaga oʻz xoʻjayinini Magʻribga taklif qilib, qarorni oldindan belgilab qoʻyilgandek koʻrsatish uchun elchilar yuborgan. Halm va Brett taʼkidlaganidek, ushbu epizod Said oʻz harakatini boshqargan koʻrinishidagi improvizatsiya uslubiga oydinlik kiritadi. Said ishonchli Jaʼfarni Salamiyaga qaytib, u yerda yashirilgan xazinalarni qazish uchun yuborib, oʻzi esa Abu Abdullohning ukasi Abul Abbos Muhammad hamrohligida gʻarbga ketayotgan savdogarlar karvoniga qoʻshilgan. Yo‘lda karvonga berber qabilalari hujum qilishi natijasida Abul Abbos Muhammad yarador bo‘lib, Said kutubxonasi va ko‘plab mol-mulki hujumchilar qo‘liga o‘tgan. Karvon Tripolida toʻxtab, u yerda Jaʼfar topilgan xazina bilan yetib kelishini kutgan. Bu orada Abul Abbos Muhammad oldindan Agʻlobiy poytaxti Qayravonga yuborilgan. Said haqidagi xabar va uning Abbosiylar tomonidan qidirilayotgani xabari shaharga yetib kelganini bilmagan holda shaharga kirib kelgach, darhol hibsga olingan. Natijada Said yana oʻz rejalarini oʻzgartirishga majbur boʻlgan. U Agʻlobiylar hududini kesib oʻtib, Kutama mamlakati tomon yoʻl olish oʻrniga, Agʻlobiylar hududining janubiy chegaralari boʻylab gʻarbga ketayotgan boshqa karvonga qoʻshilgan. Unga faqat oʻz oʻgʻli va Jaʻfar hamrohlik qilgan. Karvonboshiga bosim o‘tkazib, hatto pora berib, shoshqaloqlik bilan oxiri Sijilmasaga yetib kelgan. Hozirgi Marokashning sharqiy qismidagi voha shahri boʻlgan Sijilmasa bir qancha trans-Saxara savdo yoʻllarining oxiri boʻlib, Agʻlobiy amirlari yetib bora olmaydigan joyda edi. Darhaqiqat, shaharning Midrariy hukmdori Yasa ibn Midrar koʻpchilik berberlar kabi xorijiylarni qoʻllab-quvvatlagani tufayli Abbosiy xalifalariga dushman edi. Oʻzini yana bir boy savdogar sifatida koʻrsatgan Said shaharda yaxshi qarorgoh sotib olgan va keyingi oylarda sekin-asta oila aʼzolarini ham chaqirib olgan. Keyingi toʻrt yil davomida shu shaharda yashab, savdo faoliyatini davom ettirgan. Ushbu faoliyat qoʻshimcha boylik keltirib, shu vaqt ichida Ifriqiyani zabt etishga kirishgan Abu Abdulloh ash-Shiiy bilan aloqada boʻlgan. Uning shaxsi uzoq vaqt sirligicha qolmagan. Agʻlobiy amiri Ziyodatulloh III Midrariy amiriga sharqdan kelgan savdogarning asl qiyofasini ma’lum qildi, ammo Saiddan qimmatbaho sovg‘alar olgan Sijilmasa amiri unda hech qanday yomonlik alomati koʻrmagan. Abu Abdulloh Agʻlobiylar amirligi zabt etilishidan oldin Saidni Ifriqiyaga kuzatib qoʻyish uchun Kutama qoʻshinini yuborgan, biroq ularni Tahertdagi Rustamiy amiri yoʻldan ozdirib, ortga qaytishga majbur boʻlgan. Hukmronlik Fotimiylar xalifaligining tashkil etilishi 909-yil 18-martda Abu Abdulloh qoʻl ostidagi Kutama al-Aribusda soʻnggi Agʻlobiy qoʻshinini magʻlub etgan. Ertasi kuni Ziyadatulloh III oʻzining koʻp xazinalari bilan Raqqada shahridan Misrga qochib ketgan. Yirik haramining katta qismini qoldirib ketgan va yer soligʻi departamenti idoralarini va barcha moliyaviy hujjatlarni yoqib yuborishga buyruq bergan. Bu maʼlum boʻlgach, tartibsizlik boshlanib, saroylar talon-taroj qilingan va keyingi qarshilik haqida hech kim oʻylamagan. Taniqli shaxslar delegatsiyasi Qayravonni taslim qilib, ertasi kuni, 909-yil 25-martda Abu Abdulloh Raqqadaga kirib, amir saroyini qarorgoh qilgan. Abu Abdulloh ash-Shiiyning regentligi Rahbari uzoq Sijilmasada ekanligi tufali Ifriqiyada yangi shia tuzumini o‘rnatish Abu Abdullohga bog‘liq edi. Qayravon fuqarolari va Agʻlobiy rejimining barcha sobiq xizmatchilariga avf (omon) maktubi chiqargan, saroylarning qiymatini hisoblab chiqqan, hokimlarni tayinlagan va yangi rejimni aks ettiradigan rasmiy muhrlar, tangalar, azon va xutbalarni oʻzgartirishni buyurgan. Yangi hukmdorning nomi ommaga eʼlon qilinmagan. Buning oʻrniga, yangi vaʼzlarda Muhammad oilasini, Alloh vaʼdasining amalga oshishini, Alloh haqiqati (haqq) gʻalabasini va Alloh Hujjatini (hujjat Alloh, yaʼni mahdiy) ulugʻlaydigan Qurʼon oyatlari yoki iboralar ishlatilgan. Qamoqdan qochib, akasining g‘alabasigacha yashirinib yurgan Abul Abbos Muhammad Qayravondagi Katta masjidda mahalliy sunniy huquqshunoslar bilan bahs yuritib, ismoiliylik ta’limotini tarqata boshlagan. Abu Abdulloh mahalliy shia Muhammad ibn Umar al-Marvarrudiyni yangi bosh qozi (sudya) etib tayinlagan. Hokimiyati yetarlicha barqarorlashgach, 909-yil 6-iyunda Abu Abdulloh xoʻjayinini topib, hokimiyatni topshirish uchun katta qoʻshin bilan Raqqadadan yoʻlga chiqqan. Oʻz oʻrniga Raqqadada Abu Zaki Tammam ibn Muarikni rahbar, ukasi Abul-Abbos Muhammadni yordamchi qilib qoldirgan. Yoʻlda Abu Abdulloh koʻchmanchi Zenata berberlari sardori Muhammad ibn Xazarning boʻysunishini qabul qilgan. Tahertdagi Rustamiy imomligini agʻdarib, u yerda Kutama hokimligini oʻrnatgan. Kutama qoʻshini yaqinlashayotganidan xabar topgan Sijilmasa amiri Saidni oʻgʻli bilan birga soʻroq qilib, uy qamogʻiga olsa-da, ularga yaxshi munosabatda boʻlgan. Boshqa tomondan, ularning xizmatkorlari qamoqqa tashlanib, muntazam ravishda qamchilangan. Mahdiyni eʼlon qilish va Ifriqiyaga kelish 909-yil 26-avgustda Kutama qoʻshini Sijilmasaga yetib kelib, asir olingan imomni ozod qilishni talab qilgan. Midrariy qoʻshinlari bilan kichik toʻqnashuvlardan soʻng amir al-Yasa bosib olingan va talon-taroj qilingan oʻz shahrini tark etgan. Otga minib, nafis liboslar kiygan Said va uning o‘g‘lini diniy hayqiriqlar va ko‘z yoshlari ostida qo‘shinga taqdim etishgan. Ertasi kuni, 27-avgustda Said taxtga chiqqan va qoʻshinlar tomonidan olqishlangan. Tarixchi Maykl Brett taʼkidlaganidek, bu voqea ikki xil maʼnoga ega edi. Bir tomondan, Saidning xalifaligini tan olish boʻlsa, boshqa tomondan, Kutama askarini „sodiq“ (moʻmin) yoki „Xudoning doʻstlari“ (avliyo) sifatida oddiy musulmonlar ommasidan ajralib turadigan elita deb tan olish ham edi. Armiya Sijilmasada bir necha hafta turgan. Bu vaqt davomida gʻarbiy Magʻribdan boʻysunishni taklif qilgan delegatsiyalar kelgan. Sijilmasaning qochoq amiri qoʻlga olinib, shaharga kutama boshligʻi Ibrohim ibn Gʻolib noib etib tayinlangan. 12-oktyabrda armiya ortga qaytishni boshlagan. Yoʻlda Ibn Xazar boshchiligida Zenatalar hujumiga uchragan Tahertga yordam berilgan. Togʻdagi qoʻrgʻonlarda joylashgan Sadina qabilasiga hujum qilib, Ibn Xazarni qoʻlga olish uchun yurish boshlangan, ammo u sahroga qochishga muvaffaq boʻlgan. Keyin qoʻshin shimoli-sharqqa yurib, Said Abu Abdullohning Kutamadagi missiyasining asl markazi boʻlgan Ikjonga tashrif buyurgan. Said u yerda kutama qabilalarining ishlarini tartibga solib, oʻz nomiga yillar davomida yig‘ilgan xazinalarni toʻplash bilan shug‘ullangan. Yigirma kundan soʻng qoʻshin Qayravon tomon yoʻl olgan. 910-yil 4-yanvarda shahar zodagonlari yangi hukmdorni kutib olish uchun chiqishgan. Abu Abdullohning omonini yangilashni soʻragan Said darhol ularning hayotini kafolatlagan, lekin mol-mulki haqida hech narsa demagan. Yangi xalifa hayoti davomida mutlaqo tashrif buyurmagan boʻlsa-da, Qayravonga kirmay, toʻgʻri Raqqadaga otlangan. Ertasi kuni, 910-yil, 5-yanvar, juma kuni, juma namozi xutbasida xalifalik oʻzining qonuniy egalari boʻlmish Muhammad oilasiga qaytishini olqishlovchi manifest oʻqilib, yangi hukmdorning ismi va unvonlari rasman „Abdulloh Abu Muhammad, mo‘minlar amiri Alloh tomonidan to‘g‘ri yo‘lga qo‘yilgan imom“ deya eʼlon qilingan. Ichki siyosat Inqilobiy tuzumning muammolari Al-Mahdiyning xalifa deb eʼlon qilinishi Ismoiliy daʼvatining oʻnlab yillar davom etgan saʼy-harakatlari yakuni boʻlib, Ali ibn Abu Tolib (656-661) xalifaligidan keyin birinchi marta musulmon dunyosining asosiy qismini Muhammad oilasi vakillari boshqarishi boʻlgan. Fotimiylar xalifaligining barpo etilishi 10-asr musulmon dunyosida shia rejimlarining keng koʻlamli yuksalishi bir qismi boʻlgan. Shuningdek, bu davr „Shia asri“ deb ham atalib, Yaman va Tabaristonda Zaydiy amirliklari, Suriyada Hamdoniylar, Fors va Iroqda Buvayhiylarning yuksalishi kuzatilgan. Shia imomlari sifatida al-Mahdiy va uning vorislari nafaqat davlatning (davla) dunyoviy hukmdorlari, balki ayni paytda shia imomlari ham boʻlib, oʻsha vaqtga qadar saqlanib qolgan va keng koʻlamli daʼvat tarmogʻining boshida turganlari sunniy Abbosiylarga butun islom olamining yetakchiligi uchun bevosita mafkuraviy qiyinchilik tugʻdirgan. Al-Mahdiy oʻzining inauguratsion nutqidayoq „Allohning vaʼdasiga binoan dunyoni Sharq va Gʻarbgacha gunohkor isyonchilardan ozod qilish“ mandatini daʼvo qilgan. Biroq, yuqoridagi universal daʼvolarda yangi rejim muammosi koʻzga tashlanadi. Tarixchi Xyu Kennedi yozganidek, „inqilobiy harakatning hokimiyatga erishishi har doim hal qiluvchi ahamiyatga ega“, chunki u oʻz tarafdorlariga bergan vaʼdalarini bajarishi kerak. Al-Mahdiy hokimiyat tepasiga ming yillik va masihiy vaʼdalar toʻlqinida kelgan edi. Uning tarafdorlari moʻjizalar koʻrsatishga qodir boʻlgan ilohiy rahbarni kutishgan. Hokimiyatga kelgach, oʻzini oddiy odam qilib koʻrsatib, Abu Abdulloh eʼlon qilgan „Allohning isboti“ga nisbatan haddan ortiq umidlarni roʻyobga chiqarishga urinishdan koʻra, Alining avlodi sifatida xalifalik taxtiga qonuniy daʼvosiga koʻproq eʼtibor qaratgan. Al-Mahdiy umidlarni boshqarishga harakat qilganini shoh nomini tanlashidan ham koʻrish mumkin. „Abdulloh Abu Muhammad“ islom paygʻambari Muhammad ismining toʻliq teskarisi edi. Shuningdek, uning oʻgʻli, Abdurrahmon emas, balki Abul-Qosim Muhammad nomi bilan tanilgan. Shunda mahdiy uzoq vaqtdan beri bashorat qilinganidek, Islom paygʻambari bilan bir xil nomga ega boʻlar edi, yaʼni Abul Qosim Muhammad ibn Abdulloh. Halm taʼkidlaganidek, bu al-Mahdiyga oʻz tarafdorlarining ming yillik umidlarini oʻgʻliga meros qilish imkonini berib, vaqtdan yutgan. Shu bilan birga, bu mahdiyning yagona, yarim ilohiy siymosi endi „Alloh hidoyat qilgan imom“ (al-imom al-mahdiy billoh) sifatida xalifalik unvonidagi sifatga aylanganini ham anglatib, vaʼda qilingan masihiy oʻrniga al-Mahdiy Ali va Fotima naslidan boʻlgan bir qancha imomlar ketma-ketligidan biri edi. Yangi maʼmuriyatni qaror toptirish Al-Mahdiy duch kelgan asosiy muammo yangi rejim asosining tor doira ekanligi edi. Fotimiylar sulolasini hokimiyatga kutamalar olib kelgan boʻlib, Bretning fikricha, ular „ajralmas“, lekin ayni paytda mamlakatning omon qolishi uchun „masʼuliyat va tahdid“ edi. Halm ilk Fotimiylar rejimini „Kutama gegemonligi“ deb taʼriflagan. Bu yarim madaniyatli qabila vakillarining imom-xalifa tanlangan jangchilar sifatidagi mavqeidan nafaqat boshqa berber qabilalari, balki asosan arab madaniyati hukmron boʻlgan shaharlar aholisi ham qattiq norozi edi. Manbalar

1083863

https://uz.wikipedia.org/wiki/Ziyofatboshi

Ziyofatboshi

Ziyofatboshi () — ziyofat, ommaviy tadbir boshqaruvchisi, tor manʼoda — toʻy marosimining rahbari. Ziyofatboshi, qoida tariqasida, tadbir tashkilotchilari yoki ishtirokchilari tomonidan saylanadi. Ziyofatboshchini vazifalariga tostlar, tartibini orʼnatish, sanʼatkorlarning chiqishlarini tashkil etish va nazorat qilish kiradi. Ziyofatboshi ozʼi spirtli ichimliklarni ichmaydi, yoki mehmonlarga qaraganda ancha kam miqdorda ichadi. Koʻpgina mamlakatlarda bunday anʼanalar mavjud edi. Postsovet vaqtida, tost ustalarining anaʼnalari Sovet Ittifoqining barcha respublikalarida tarqaldi. Gruzin tilida „Ziyofatboshi“ soʻzi (). Ehtimol „kuyov“. Boshqa maʼnoga koʻra — adig. tiyamat — „rahbar, xojʼayin“. Tbilisida, Shardeni koʻchasidan Sioni koʻchasiga chiqish joyida tost ustasining bronza haykalchasi — miloddan avvalgi VII asrda qilingan, kattalashtirilgan nusxas. Gʻarbiy Jorjiyadagi qazishmalar paytida arxeologlar tomonidan topilgan. Shuningdek qarang Marosimlar ustasi Toʻy qilish Mambalar Ichimlik madaniyati Gruziya oshxonasi Gruzincha soʻzlar va iboralar Gruziya madaniyati Toʻy

1083864

https://uz.wikipedia.org/wiki/Bedriye%20Tohir

Bedriye Tohir

Bedriye Tohir Gokmen turkiyalik uchuvchi ayol, u uchuvchilik litsenziyasi olgan birinchi turk ayol uchuvchisi boʻlgan. Hayoti Bedriye Tohir dastlkab „Vecihi Hurkush“ nomli xususiy uchish maktabida tahsil olgan va 1933-yilda uchuvchilik litsenziyasini qoʻlga kiritgan. Biroq, ish beruvchisi uning uchuvchi sifatida ishlashini hohlamaydi va jazo sifatida uning maoshini kamaytirdi. Shunga qaramay, u 1934-yilda parvoz maktabini tamomlaydi va litsenziyasini tasdiqlash uchun Turkiya Harbiy havo kuchlariga murojaat qiladi. Turkiya havo kuchlari maktabga uchuvchilarning mahoratini tekshirish maqsadida guruh yuboradi, ammo, maktabda Bedriye Tohir oʻz mahoratini namoyish etishi uchun foydalana oladigan samolyot yoʻq edi. Uchuvchilarning mahoratini tekshiruvchi guruh qaytib kelmadi va maktab oʻsha yilning oxiriga kelib yopildi. Turkiyalik parashyutchi Abdurrahmon Turkkuşu Berdiye Tohirga „Gokmen Baji“ („Moviy osmonning singlisi“) deb nom bergan. Turkiyada 1934-yilda turk familiyasi qonuni kiritilgan va shundan soʻng Bedriye Tohir Gokmen familiyasini olgan. See also Sabiha Gökçen Ahmet Ali Çelikten Mehmet Fesa Evrensev Manbalar Turk ayollar aviatorlari Turk aviatorlari Aviatsiya kashshoflari

1083865

https://uz.wikipedia.org/wiki/Bloshinsi

Bloshinsi

Bloshinsi () — Ukrainaning Kiyev viloyati Belotserkovskiy tumaniga qarashli qishloq. 2001-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, aholi soni 617 kishi edi. 1796-yil 14-yanvarda qishloq yaqinida Belaia Tserkov meteoriti topildi. Sovet Ittifoqi Qahramoni Sergey Melnichenko shu qishloqda tugʻilgan. Mahalliy kengash Kiyev viloyati, Belotserkovskiy tumani, Ostriyki qishlogʻi, Lenin koʻchasi, 29a-uy. Pochta indeksi — 09164. KATO kodi — 3220484602. Manbalar

1083869

https://uz.wikipedia.org/wiki/Susuz%20yaz

Susuz yaz

Quruq yoz () — Metin Erksan direktori tomonidan psixologik drama elementlariga ega turk filmi. Bu film keyinchalik turk kinosining eng koʻp talablangan va mashhur aktrisalaridan biriga aylangan Xulya Koʻchugit uchun film debuti boʻldi. Sujet Film voqealari Izmir viloyatidagi qishloqlardan birida boʻlib oʻtadi. Usmon oʻz buloqini bahorda toʻsishga qaror qildi, chunki u suvga tayangan barcha dehqonlarni qoʻllab-quvvatlash uchun yoz juda quruq boʻlishini biladi. Ukasi Hasan uni buloqni toʻsmaslikka undaydi, lekin istar-istamas u bilan birga boradi. Dehqonlar undan norozi. Ular huquqiy nizo qoʻzgʻatadilar. Usmonga kelishmovchilik hal boʻlgunga qadar buloqni ochiq saqlash buyuriladi, lekin u bu buyruqqa boʻysunmaydi. Hasan qoʻshnilariga rahmi kelib, baʼzan toʻgʻonni ochsa, Usmon tezda uni yopadi. Bu orada Hasan Bahor ismli yosh qizni koʻnglini ovlaydi va unga uylanadi. Ularning nikoh oqshomida Usmon ularning yotoqxonasiga kirib, 10 nafar farzandi boʻlgach, ajrashishni buyuradi. Hasan mast akasini toʻxtatish uchun deraza oldiga bir komod qoʻyishi kerak. Usmon devordagi yoriqni topib, tugallanishini kuzatadi. Fermerlardan biri Usmonning itini oʻldiradi, bu esa aka-ukalarni yana zoʻravonliklarning oldini olish uchun tunda qoʻriqlashga undaydi. Oʻsha kechasi ikki fermer toʻgʻonni portlatib yubordi. Usmon va Hasan diversantlarni taʼqib qilmoqda. U bir necha marta oʻq uzib, fermerlardan birini oʻldiradi. U Hasanni qotillik uchun aybdor ekanligiga ishontiradi va Hasan ancha yoshroq va engilroq jazo oladi deb daʼvo qiladi. Hasan 24 yilga ozodlikdan mahrum etildi, bu muddat 8 yilga qisqartirildi, chunki u gʻazablangan edi. Usmon uning yoʻqligidan foydalanib, Bahar tomon oldinga siljiydi. U Hasanni unutgandek qilish uchun uning xatlarini yoʻq qiladi. Mahbus eri bilan bir xil qamoqxonada oʻldirilganida, Bahorning ranjiydi. U fermadan qochib, onasiga qaytadi. Usmon uni qaytishga koʻndiradi va Hasanning bevasi boʻlgani uchun hamma narsaning yarimi unga tegishli ekanligini tushuntiradi. Hasan oʻlmadi va oxir-oqibat afv etildi. Qamoqdan qaytayotib, Usmon uni qanday aldaganini bilib qoladi. U toʻgʻridan-toʻgʻri ukasi bilan yuzma-yuz boradi. Usmon avvaliga bolta bilan chopayotgan Bahorga qarata otadi. U Hasanni qayta-qayta otadi, lekin u akasini agʻdarib, uni choʻktirishga muvaffaq boʻladi. Usmonning jasadi suvdan mahrum boʻlgan fermer xoʻjaliklari darvozasi ustidan yuviladi. Rollarda Ulvi Doʻgʻon — Hasan, bosh qahramon, Usmonning ukasi Hulya Kochyugit — Bahor, Hasanning xotini Erol Tosh Hasanning ukasi Kojabash Usmon rolida Haqki Haktan — Veli Sari Alaettin Oltok Zeki Tyuney Yavuz Yalinqilich Ishlab chiqarish Film oʻzi moslagan hikoya muallifi Necati Cumali bir vaqtlar yurist boʻlgan joyda, Izmirning Urlin tumanidagi Bademler qishlogʻida suratga olingan. Hikoya muallifning oʻsha yillardagi kuzatishlari asosida yaratilgan. Suv va yer bahslari mavzusiga bagʻishlangan filmda qishloq aholisi qoʻshimcha sifatida ishtirok etdi. 1963-yilda boshlangan suratga olish ishlari katta guruh tomonidan toʻqqiz oyda yakunlandi. Shundan soʻng film toʻxtatildi va rejissyor Metin Erksan va prodyuser hamda bosh aktyorlardan biri Ulvi Doʻgʻan oʻrtasida cheksiz tortishuvlar boshlandi. U kinoteatrga havas bilan kirib, uni mashina yukxonasida yashirincha Yevropaga olib borgan va Berlin kinofestivaliga oʻz ismini Metin Erksan qilib oʻzgartirgan liboslar dizayneri va stilisti edi. Film festivalning Oltin mukofotini qoʻlga kiritib, Evropada katta muvaffaqiyatlarga erishganida, hukumat bu safar filmga oʻz obroʻsini qaytarishga qaror qildi, ammo bu hech qachon amalga oshmadi. Mukofotlar va nominatsiyalar Film 14-Berlin xalqaro kinofestivalida „Oltin ayiq“ bosh mukofotini, shuningdek, 29-Venetsiya kinofestivalida Biennale mukofotini oldi. Film 37-Oskar mukofotlari marosimida xorijiy tildagi eng yaxshi film nominatsiyasida Akademiya mukofotiga nomzod boʻlgan birinchi turk filmi boʻldi, ammo qisqa roʻyxatga kiritilmadi. Meros Film butun dunyo bilgan birinchi turk filmi boʻldi. Bu Erksan ilgari "Ilonlar qasosi" filmida koʻrsatgan egalik mavzusini davom ettiradi. Bu film Turkiya Madaniyat va turizm vazirligi maʼlumotlariga koʻra „Turkiyaning 100 ta eng yaxshi filmi“ roʻyxatida birinchi oʻrinda turadi. Manbalar Turk tilidagi filmlar Turkiya filmlari 1964-yil filmlari

1083870

https://uz.wikipedia.org/wiki/Ivanovka%20%28Beloserkovskiy%20tumani%29

Ivanovka (Beloserkovskiy tumani)

Ivanovka — qishlogʻi, Ukrainaning Kiyev viloyati, Beloserkovskiy tumani tarkibiga kiradi. 2001-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra 971 kishini tashkil qilgan. Qishloq boʻylab Qizil dengiz oqib oʻtadi. Tarixi 1946-yilda Yankovka qishlogʻi Ivanovka nomi bilan qayta nomlangan. Mahalliy kengash Kiyev viloyati, Beloserkovskiy tumani, Ivanovka qishlogʻi, 73 Markaziy koʻchasi. Pochta indeksi — 09145. KATO kodi — 3220481601. Manbalar Havolalar Ivanovka na sayte Verxovnoy radi Ukraini Administrativno-territorialnoe ustroystvo Kievskoy oblasti

1083873

https://uz.wikipedia.org/wiki/Alfred%20Abel

Alfred Abel

Alfred Peter Abel (1879-yil 12-mart — 1937-yil 12-dekabr) - nemis aktyori, rejissyori va prodyuseri. U 1913—1938- yillarda 140 dan ortiq ovozsiz filmlarda rol oʻynagan. Uning eng mashhur ijrosi Fritz Langning 1927-yilda suratga olingan "Metropolis" filmidagi Joh Fredersen roli edi. Bolalik yillari 1879-yil 12-martda Leyptsigda tugʻilgan. Alfred Piter Abel savdogar Lui Abel va Anna Mariya Selmaning oʻg'li edi.. Voyaga yetganida Abel dastlab oʻrmonchilikda oqigan, keyinroq Mittveydada bogʻdorchilikni oʻrgandi. U tadbirkor boʻlish umidida oʻqish sohasini biznesga oʻzgartirdi. Keyinchalik Leyptsig akademiyasida badiiy chizmachilik boʻyicha qisqacha tadqiqot oʻtkazgan. Bu vaqt ichida Abel xususiy aktyorlik darslarida ham qatnashdi. Sahnadagi faoliyati Abel aktyor sifatida faoliyatini Shveytsariyaning Lyusern shahrida boshladi. U Lucerne Shveytsariya kantonlaridagi koʻplab teatrlarda aktyorlik faoliyatini olib bordi. Soʻngra Maks Reynxardt rahbarligidagi Berlindagi Baranovskiy teatrida ijodini davom ettirdi. U tezda shuhrat qozonganligi sababli bir qancha kinolardan takliflar oldi. U Fritzi Massary bilan Erich Englesning Königgrätzer Straße teatrida "The First Mrs. Shelby" spektaklida rol oʻynagan. U Nyu-Yorkdagi Irving Pleys teatrida mehmon sifatida rol oʻynashi bilan xalqaro muvaffaqiyatga ham erishdi. Aktyor hamkasbi, Rudolf Kristianlarning tavsiyasiga koʻra, 1904-yilda Berlindagi Deutschen teatrida aktyorlik ansamblida ham rollar ijro eta boshladi. Shu paytgacha u Berlindagi barcha teatrlarda chiqish qilgan aktyordir. Filmdagi faoliyati Yigirmanchi asrning birinchi yarmida Abel kino industriyasida ishlay boshladi. 1913-yilda u Asta Nilsenning e'tiborini tortgani bois uni turli xil kinolarga taklif qila boshladi. Oʻsha yili u Maks Reynxardtning "Eine Venezianische Nacht" nomli ovozsiz filmida "Anselmus Aselmeyer" rolini oʻynagan holda ekrandagi debyutini qildi. Abel taniqli rejissyorlar tomonidan ishlangan yuzdan ortiq ovozsiz filmlarda rol oʻynagan. Ernst Lubitsch, F. V. Murnau , Richard Osvald, Pola Negri, Henni Porten, Jenni Jugo va Asta Nilsen kabi mashhur kino yulduzlari qatorida boʻldi. U koʻpincha obroʻli shaxslar rolida oʻynaganligi bois "Nemis rasmlaridagi Lewis Stone" deb ataldi. Abelning ovozsiz filmdagi eng koʻzga koʻringan rollariga uning "Phantom" (1922) filmidagi "Lorenz Lubota" va "Dr. Qimorboz Mabuse" rollari (1922), "Die Flamme" (1923) filmidagi "Gaston" va "L'Argent" (1928), "Alfons Gunderman" rollari kiradi. Abelning eng mashhur kino spektakllaridan biri Frits Langning futuristik filmi boʻlgan "Metropolis" filmidagi (1927) metropol rahbari, Joh Fredersen rolini ham ijro etgan. Abel dramatik imo-ishoralardan qochish bilan ajralib turadigan aktyorlik uslubi bilan mashhur edi. U oʻz qahramonlarining psixologiyasi va ichki yorqinligini oʻzini tutashgan ifodalar bilan koʻrsatisi orqali muslihlarini hayratga solib kelgan. Ovozli kino boshlanishi bilan Abel juda mashhur aktyorga aylandi va 38 ta filmda rol oʻynadi. U Duglas Sirk va Anatole Litvak kabi koʻplab taniqli rejissyorlar bilan ishlagan. U rol oʻynagan filmlar qatoriga Litvakning Dolly's Way to Stardom (1930) graf Eberxard roli, Xaynts Ruhmanning "Meine Frau, die Hochstaplerin" (1931), Reynhold Shuenzelning romantikasi, Beautiful Adventure kabi filmlari kiradi. Abelning filmdagi soʻnggi roli Gerbert Mayshning Frau Sylvelin (1938) filmidagi Daffinger roli boʻlib, u oʻlimidan keyin ham ekranga chiqarilmagan. 1922-yilda “Nosferatu” filmi suratga olingan va undan keyin koʻp yillar davomida Count Orlok rolini ijro etgan Maks Shrek aslida mavjud boʻlmagani va uning oʻzi boʻlganligi haqida mish-mishlar tarqalgan edi.. Rejissiyorlik faoliyati 1920-yillarning boshida Abel rejissyorlik faoliyatida ham oʻzini sinab koʻra boshladi va Artifex Film nomli prodyuserlik kompaniyasini yaratdi. Kompaniyaning yagona filmi The Strike of the Thieves(1921) boʻlib, uni Abel oʻzi boshqargan. Film kassada muvaffaqiyatsizlikka uchraydi. Abel 1929-yilgacha boshqa rejissyorlik qilmadi, Narcoseuning eng shuhratparast rollaridan biri hisoblanadi. Narcose filmidan keyin Abel Bon Voyage (1933) va Everything for a Woman (1935) filmlarini suratga oldi. Abel 1935-yilda Karl Xoffmanga Viktoriafilmida dialog rejissyori sifatida yordam bergan. Shaxsiy hayoti va o'limi Abel Elizabet Zaydel bilan turmush qurdi, va Ursula ismli qizli boʻlishgan (1915-1951). Ursula, otasi kabi, aktyori boʻldi. Biroq, Natsistlar rejimi 1935-yilda otasi yahudiy emasligini isbotlashi kerak boʻlgan hujjatni tayyorlay olmagani sababli unga boshqa filmlarda suratga tushishni taqiqlashdi. Uzoq davom etgan kasallik bilan kurashgan Abel, 1937-yil 12-dekabrda 58 yoshida vafot etdi. U Berlinning Sharlottenburg tumanidagi Friedhof Heerstraße qabristonida dafn etildi. Keyinchalik qabriston toʻlovlari toʻlamaganligi tufayli uning jasadi nemis uslubida eksgumatsiya qilindi. Direktor sifatidagi ishlari The Strike of the Thieves (1921) Narcose (1929) Bon Voyage (1933) Everything for a Woman (1935) Eslatmalar Havolalar Alfred Abel Virtual Historyda Manbalar

1083877

https://uz.wikipedia.org/wiki/Misr%20yoshlar%20partiyasi

Misr yoshlar partiyasi

Misr yoshlar partiyasi Misrdagi kichik demokratik dunyoviy siyosiy partiya. Havolalar sis.gov.eg-da Siyosiy partiyalar

1083882

https://uz.wikipedia.org/wiki/Yablonovka%20%28Beloserkovskiy%20tumani%29

Yablonovka (Beloserkovskiy tumani)

Yablonovka () — Ukrainaning Kiyev viloyati Belotserkovskiy tumaniga qarashli qishloq. 2001-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, aholi soni 877 kishini tashkil etgan. Telefon kodi — 4563. Tarix XIX asrda Yablonovka qishlogʻi Kiyev viloyatining Vasilkovskiy tumanidagi Yezeryanskaya volostining bir qismi boʻlgan. Qishloqda Aziz Nikolay cherkovi ham boʻlgan. 1775-yil — ruhoniy Fyodor Zrazevskiy 1847-1848 — ruhoniy Anton Rudkevich 1847-yil — Deakon Teodosius Panchinskiy 1848-yil — sekston Evdokim Panchinskiy, sekston Naum Zaleskiy 1862-yil — ruhoniy Mixail Rudkevich (Rutkevich) Taniqli shaxslar Yuriy Andreevich Andersen (1921.11.11, Yablonovka qishlogʻi — 2001.07.18, Moskva) — sovet qoʻmondoni, general-leytenant Mahalliy kengash Kiyev viloyati, Belotserkovskiy tumani. Yablonovka. Markaz 66. Pochta indeksi — 09154. KATO kodi — 3220489701 Manbalar Havola Yablonovka na sayte Verxovnoy radi Ukraini Administrativno-territorialnoe ustroystvo Kievskoy oblasti

1083896

https://uz.wikipedia.org/wiki/Eduard%20Mammadov

Eduard Mammadov

Eduard Mammadov (; 1978-yilda Bokuda tugʻilgan) – ozarbayjonlik professional kikbokschi. „Oq boʻri“ laqabi bilan tanilgan. 28 karra jahon chempioni, 9 karra Yevropa chempioni, 9 karra jahon kubogi sohibi, 15 karra Ozarbayjon chempioni, Osiyo va Yevroosiyo chempioni, professionallar oʻrtasida jahon chempioni, professionallar oʻrtasida WAKO qitʼalararo kamar sohibi. Ozarbayjonda xizmat koʻrsatgan sport ustasi, Ozarbayjonda xizmat koʻrsatgan murabbiy. Ozarbayjon Respublikasida faxriy jismoniy tarbiya va sport xodimi. Ozarbayjon kikboksing federatsiyasi boshqaruvi raisi oʻrinbosari, milliy terma jamoa bosh murabbiyi yordamchisi, Ozarbayjon Ichki ishlar vazirligi sport tayyorgarligi boshqarmasi boshligʻi, podpolkovnik. Sportdagi faoliyati 1978-yil 2-yanvarda Boku shahrida tugʻilgan. 1993-yildan professional kikboksing bilan shugʻullana boshlagan. Faoliyatidagi ilk gʻalabasini 1995-yilgi Ozarbayjon chempionatida qoʻlga kiritgan. 1996—1999-yillarda harbiy xizmatni oʻtagan. Eduard oʻzining eng unutilmas gʻalabalaridan birini 2000-yilda Gretsiyada boʻlib oʻtgan jahon chempionatida qoʻlga kiritgan. Jangning 15-soniyasida raqibini nokautga uchratib, jahon chempioni nomiga sazovor boʻlgan. 2015-yilning 25-dekabr kuni Ozarbayjon Prezidenti Eduard Mamedovni sportni rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun bir qator mukofotlar bilan taqdirlagan. 2006, 2009, 2011 va 2014-yillarda Eduard Mamedov Ozarbayjonda yilning eng yaxshi sportchisi deb topilgan. Murabbiylik faoliyati 2000-yildan beri Eduard kikboksing boʻyicha professional murabbiy hisoblanadi. Uning shogirdlari orasida koʻp karra jahon va Yevropa chempionlari mavjud. 2021-yilning 22-aprelida Ozarbayjon kikboksing federatsiyasi boshqaruvi raisi oʻrinbosari va terma jamoa bosh murabbiyi oʻrinbosari etib tayinlangan. 2021-yil 15-iyulda Ozarbayjon Respublikasi Ichki ishlar vazirligining „DINAMO“ sport jamiyatining bosh inspektori etib tayinlangan. 2016-yilda Eduard Mammadov „Oq boʻri“ () nomli xususiy sport maktabiga asos solgan. Manbalar Bokuda tugʻilganlar Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar Yashayotgan insonlar 1978-yilda tugʻilganlar 2-yanvarda tugʻilganlar

1083900

https://uz.wikipedia.org/wiki/Kalkulyator%20%28Apple%29

Kalkulyator (Apple)

Kalkulyator — Apple Inc. tomonidan ishlab chiqarilgan va uning macOS, iOS va watchOSoperatsion tizimlari bilan birlashtirilgan asosiy kalkulyator ilovasi. U uchta rejimga ega: asosiy, ilmiy va dasturchi. Asosiy rejim raqamlar paneli, qoʻshish, ayirish, koʻpaytirish va boʻlish uchun tugmalar, shuningdek, xotira tugmachalarini oʻz ichiga oladi. Ilmiy rejim koʻrsatkichlar va trigonometrik funktsiyalarni qoʻllab-quvvatlaydi. Kalkulyatorning macOS versiyasida foydalanuvchiga kompyuter dasturlash bilan bogʻliq koʻproq imkoniyatlardan foydalanish imkonini beruvchi dasturchi rejimi ham mavjud. Kalkulyator dasturi Macintosh platformasining boshlanishi bilan uzoq tarixga ega boʻlib, bu erda oddiy toʻrt funktsiyali kalkulyator dasturi eng qadimgi tizim versiyalaridan boshlab standart stol aksessuari boʻlgan. Garchi yuqoriroq matematik qobiliyat kiritilmagan boʻlsa-da, uchinchi tomon ishlab chiquvchilari yangilanishlarni taqdim etdilar va Apple Mac OS ning birinchi PowerPC versiyasi (7.1.2) bilan Grafik Kalkulyator ilovasini chiqardi va u Mac OS 9 orqali standart komponent edi. Apple ham Buning uchun Grapher deb nomlangan boshqa ilovani macOS bilan joʻnatadI. Kalkulyator funksiyasi iPhone va iPod Touch-da ishga tushirilgandan beri iOS-ga kiritilgan. Biroq, iPadlar hech qachon birinchi tomon kalkulyator ilovasi boʻlmagan. Apple Watchga watchOS 6 bilan mahalliy kalkulyator funksiyasi qoʻshildi, unda maslahatlar uchun maxsus tugma mavjud edi. Xossalar Kalkulyator teskari polyak yozuvlarini qoʻllab-quvvatlaydi, shuningdek, bosilgan va qaytarilgan natijani gapira oladi. Kalkulyator, shuningdek, quyidagi toifalardagi birliklar oʻrtasida konvertatsiya qilish uchun baʼzi asosiy konvertatsiya funksiyalarini oʻz ichiga oladi: Hudud Valyuta (valyuta kursi Internet orqali yangilanishi mumkin) Energiya yoki ish Harorat Uzoqligi Tezlik Siquv Vazn/masasi Kuch Joriylik Mac OS X Leopard chiqarilgandan beri oddiy arifmetik funktsiyalarni Spotlight xususiyatidan hisoblash mumkin. Ular standart qoʻshish, ayirish, koʻpaytirish va boʻlish operatsiyalarini oʻz ichiga oladi, bunda koʻrsatkich koʻtariladi va foizni belgilash uchun foiz belgisi ishlatiladi. Dashboard Calculator vidjeti Mac OS X Tigerdan Mojavegacha barcha macOS versiyalariga kiritilgan, shundan soʻng asboblar paneli toʻxtatilgan. U faqat ish stoli hamkasbining asosiy rejimiga ega. OS X Yosemitening chiqarilishi bilan Spotlight kalkulyatoriga birlikni oʻzgartirish funksiyalari, shuningdek, Bildirishnoma markazida mavjud oddiy kalkulyator vidjeti qoʻshildi. Mac OS X Tiger boshlab Mojavegacha barcha macOS versiyalarida Dashboard hisoblagich widjeti kiritilgan. U faqat dasturiy taʼminotning asosiy usuliga ega. OS X Yosemite chiqarilganida Spotlight kalkulatoriga birlik konvertatsiyasi funksiyalari qoʻshildi, shuningdek, Notification Centerda mavjud boʻlgan oddiy kalkulator widjeti qoʻshilgan. Tarix Kalkulyator birinchi marta 1984- yil Macintosh 128K uchun Macintosh tizimining birinchi versiyasistol aksessuari sifatida paydo boʻldi. Uning asl mujassamlanishi Kris Espinosa tomonidan ishlab chiqilgan va uning tashqi koʻrinishi qismanSteve Jobs tomonidan ishlab chiqilgan boʻlsa, Espinosa Jobsning oʻzining barcha prototip dizaynlaridan noroziligidan gʻazablanib, Jobsga ruxsat bergan Stiv Jobs oʻz kalkulyatoringizni qurish toʻplamini ishlab chiqdi. kalkulyatorning koʻrinishini oʻz xohishiga koʻra moslashtirish. Uning dizayni 2001-yilda Klassik Mac OS-ning yakuniy chiqarilishi bir xil asosiy matematik operatsiyalar bilan saqlanib qoldi. iPad versiyasi yoʻq Kalkulyator ilovasi Apple iPad planshetida mavjud emas. 2020- yilda amerikalik texnologik YouTuber Marques Brownlee bu haqda soʻraganida, Apple dasturiy taʼminot boʻlimi boshligʻi Kreyg Federighi Apple iPad ekranining oʻlchamiga „adolatli“ dizaynni topmaganligini aytdi. 2022 yilda Wall Street Journal muxbiri Joanna Stern Apple marketing boʻlimi boshligʻi Greg Joswiak soʻradi, u shunday javob berdi: „Ularning koʻpi bor. App Store doʻkoniga oʻting.“ „Belfry“ deb nomlangan jailbreak tweak ilovani 2012- yil boshida iPad-ga faqat iPhone-ga moʻljallangan boshqa ilovalar bilan bir qatorda norasmiy tarzda oʻrnatishga muvaffaq boʻldi. Manbalar Apple iOS Klassik Mac OS dasturlari Kalkulyator

1083903

https://uz.wikipedia.org/wiki/Futbol%20bo%CA%BByicha%20Ozarbayjon%20chempionati

Futbol boʻyicha Ozarbayjon chempionati

Ozarbayjon Premyer-ligasi () Ozarbayjon futbolidagi eng yuqori darajali chempionat. 4 davrali tizim asosida oʻtkaziladi. 2007—2008-yilgi mavsumdan eʼtiboran Ozarbayjon chempionati nomi „Oliy liga“dan „Premyer-liga“ga oʻzgartirildi. CBC SPORT HD telekanali musobaqa homiysi hisoblanadi. 2022—2023-yilgi mavsumdan eʼtiboran turnirda 10 ta jamoa ishtirok etib kelmoqda. Tarixi Ozarbayjondagi dastlabki futbol klublari 1905-yilda tashkil etila boshlagan. Jamoalar, asosan, Boku shahridagi yirik neft sanoati korxonalariga qarashli boʻlgan. Birinchi rasmiy chempionat 1911-yilda Bokuda oʻtkazilgan. Unda ingliz neft kompaniyasining „British Club“ nomli jamoasi gʻalaba qozongan. Ozarbayjon klubi ishtirokida xalqaro maydondagi ilk bahs 1912-yilda Tbilisida boʻlib oʻtgan. Unda Ozarbayjonning „Boku“ futbol klubi „Falcon“ klubiga qarshi bahs olib borgan va 4:2 hisobida gʻalaba qozongan. Ozarbayjon mustaqillikka erishgach, 1992-yil mart oyida Ozarbayjon Futbol Federasiyalari Assotsiatsiyasi (AFFA) tashkil etilgan. 1994-yilda AFFA UEFA va FIFA tashkilotlariga aʼzo boʻlgan. Ozarbayjon mustaqillikka erishgandan keyingi ilk chempionat 1992-yilda oʻtkazilgan. Unda 26 ta jamoa ishtirok etgan. mazkur chempionatda Bokuning "Neftchi" klubi gʻolib boʻlgan. Kumush medallarga Sumgaitning „Xazar“ klubi ega chiqqan. Bronza medali esa Tovuzning „Turon“ klubiga nasib etgan. Xazar klubi aʼzosi — Nozim Aliyev 39 gol bilan chempionatning eng yaxshi toʻpurari deb topilgan. 2023—2024-yilgi mavsumda „Qarabağ“ futbol klubi chempionat tugashiga 8 tur qolganda chempionlikni qoʻlga kiritgan. Bu natija klubni muddatidan oldin chempionlikni qoʻlga kiritish boʻyicha oʻz rekordini yangilashiga sabab boʻlgan. Avvalgi rekord 2015—2016 va 2017—2018-yilgi mavsumlarda qayd etilgan. Chempionat tugashiga toʻrt tur qolganda „Qarabağ“ chempionlikni qoʻlga kiritgan edi. Manbalar Havolalar Ozarbayjon Premyer-ligasi UEFA.com saytida Ozarbayjom — chempionlar roʻyxati, RSSSF.com Ozarbayjon Premyer-ligasi yakunlari, Soccerway Futbol Futbol ligalari Sport

1083908

https://uz.wikipedia.org/wiki/Champion%20%282002%20yilgi%20film%29

Champion (2002 yilgi film)

Chempion — 2002-yilda Koku Kyung-taek tomonidan ishlab chiqarilgan Janubiy Koreya bokschisi Duk Koo Kim haqidagi sport drama filmi. Film tasviri Yu Oh-seong tomonidan yaratilgan. Fon “ Chempion” filmi 1982-yil 13-noyabrda Nevada Las-Vegas shahridagi Caesar's Palaceda boʻlib oʻtgan xalqaro miqyosdagi musobaqada yengil vazn toifasi chempioni Rey Manchini bilan musobaqalashgan Janubiy Koreyaning eng mashhur bokschisi Duk Ku Kimning hayoti haqida hikoya qiladi. Nihoyat Kim oʻn toʻrt raunddan soʻng oʻyinda magʻlub boʻldi va bir necha daqiqa komaga tushib qoldi shundan keyin, u hech qachon tuzalmadi. Uchrashuv butun dunyo boʻylab boks qoidalarini oʻzgartirdi, ayniqsa Janubiy Koreyaga ta'sir qildi. Film aktyorlari Yu Oh-seong - Duk Koo Kim Chae Min-seo - Lee Kyeong-mi Yun Seung-won - Kim Xyon-ji Jung Doo-hong - Li Sang-bok Kim Byeong-seo - Park Jong-pal Ji Dae-han - Xwang Jun-seok Shin Jung-geun - Kim Yun-gu Kim Hyun-sook - avtobus haydovchisi Han Dae-gwan Matyu Ray Filipps - Ray Mancini Hoss Mortezaie - Mancinining burchakdoshi Manbalar Wayback Machine. Boxofficemojo. Retrieved 2012-yil 4-martrch Havolalar 2002-yil filmlari Webarxiv andozasi wayback havolalari

1083920

https://uz.wikipedia.org/wiki/Cholpon%20Sultanbekova

Cholpon Sultanbekova

Choʻlpon Aaliyevna Sultonbekova (1969-yil 19-avgustda tugʻilgan) — qirgʻizistonlik siyosat va davlat arbobi, Jogorku Kenesh V va VI chaqiriq deputati, V chaqiriq Jogorku Kenesh vitse-spikeri, Qirgʻiziston Respublikasi sobiq bosh vaziri oʻrinbosari. Biografiyasi Choʻlpon Sultonbekova 1969-yil 19-avgustda Bishkekda (oʻsha paytda Frunze shahri) tugʻilgan. 1991-yilda Michurinskiy davlat pedagogika institutini, 2006-yilda Qirgʻiziston davlat yuridik akademiyasining yuridik fakultetini tamomlagan. 2007-yilda Qirgʻiziston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligining Q.Dikambaev nomidagi Diplomatik akademiyasini xalqaro munosabatlar yoʻnalishi boʻyicha tamomlagan. Sultonbekova 1995-yilda Oʻshdagi „Palvan“ MChJ bosh direktori boʻlgunga qadar Jalolobodda FHDYo boʻlimida ishlagan. 2000-2001-yillarda Qirgʻiziston Respublikasi Xotin-qizlar Kongressining janubiy mintaqasi boʻyicha prezidenti boʻlgan, 2005-yilda esa „Ayollar ekologik uygʻunligi“ nodavlat tashkilotiga asos solgan. 2005-yilda eri oʻldirilganidan soʻng, 2006-yilgi takroriy saylovda Qadamjoy saylov okrugidan deputatlikka nomzodini qoʻygan, ammo magʻlub boʻlgan. 2005-yilda „Alish“ xalqaro belbogʻli kurash federatsiyasi prezidenti etib saylangan. 2010-yildan 2015-yilgacha Sultonbekova Choʻlpon „Respublika“ siyosiy partiyasi aʼzosi, 2012-yildan 2015-yilgacha „Respublika“ parlament partiyasi fraksiyasi rahbari oʻrinbosari. Sultonbekova 2010-yilgi parlament saylovlarida Jogorku Kenesh deputati etib saylangan. 2010-yilda Jogorku Keneshning Yoshlar siyosati va sport qoʻmitasi raisi, 2013-yilda esa Taʼlim, fan, madaniyat va sport masalalari qoʻmitasi raisining oʻrinbosari boʻlgan. 2011-yilda Qirgʻiziston Respublikasining „Milliy sport turlari toʻgʻrisida“gi qonuniga oʻzgartishlar kiritish toʻgʻrisida"gi qonunining tashabbuskori va gʻoyaviy ilhomlantiruvchisi boʻlgan. Ushbu oʻzgartirish Qirgʻiziston Respublikasining respublika byudjetida milliy sport turlarini moliyalashtirishga ajratiladigan mablagʻlar alohida qator sifatida koʻrsatilishi bilan bogʻliq. Qirgʻiziston Respublikasining ushbu Qonuni Qirgʻiziston Respublikasi hukumati huzuridagi Yoshlar ishlari, jismoniy tarbiya va sport davlat agentligi qoshida Milliy sport turlari boʻyicha direksiyani tashkil etish uchun asos boʻlgan. 2013-yil oktyabr oyida parlament spikeri oʻrinbosari etib saylangan. 2015-yilda „Qirgʻiziston“ siyosiy partiyasi partiya roʻyxati boʻyicha Jogorku Kenesh VI chaqiriq deputati etib saylangan. Qirgʻiziston Respublikasi Jogorku Keneshining Konstitutsiyaviy qonunchilik, davlat tuzilishi, sud-huquq masalalari va Reglamenti qoʻmitasi raisining oʻrinbosari boʻlgan. 2015-yil 25-yanvardan 2017-yil 22-yanvargacha Yevropa Kengashi Parlament Assambleyasi aʼzosi. 2016-yil 9-noyabrdan 2018-yil 20-aprelgacha Qirgʻiziston Respublikasi Bosh vazirining ijtimoiy masalalar boʻyicha oʻrinbosari boʻlib ishlagan. 2017-yilda Qirgʻiziston va Afgʻoniston oʻrtasida erishilgan kelishuvlar (Kichik va Katta Pomirda yashovchi qirgʻizlarga gumanitar, tibbiy yordam koʻrsatish va h.k.) doirasida vatandoshlarni qoʻllab-quvvatlash boʻyicha hukumat ekspeditsiyasini boshqargan. Ekspeditsiya natijasida Qirgʻizistonga 34 kishi yetib kelgan. Hozirda Oʻsh viloyatining Oloy tumanida pomir qirgʻizlari istiqomat qiladi. 2018-yilning 5-avgustidan buyon Birlashgan jahon kurashi (UWW) Belbogʻli kurash qoʻmitasi prezidenti. Uning nomzodi tashkilotning Rimedagi byurosi yigʻilishida maʼqullangan. 2012-yildan Maxpirat nomidagi Markaziy Osiyo xalqlari tarixi instituti akademigi. 2013-yil Qirgʻiziston Respublikasi davlat xizmatining uchinchi darajali davlat maslahatchisi. 2013-yil Qirgʻiziston Respublikasi jismoniy tarbiya va sport aʼlochisi. 2015-yil Qirgʻiziston Respublikasi taʼlim aʼlochisi. Shaxsiy hayoti Sultonbekova Bayaman Erkinboyevga turmushga chiqqan, afsuski u 2005-yil 21-sentyabrda oʻz uyi ostonasida otib oʻldirilgan. Uch nafar farzandi bor. Manbalar Jogorku Kengeshining deputatlari Bishkekda tugʻilganlar Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar Yashayotgan insonlar 1969-yilda tugʻilganlar 19-avgustda tugʻilganlar

1083923

https://uz.wikipedia.org/wiki/Milan%20Malpensa%20aeroporti

Milan Malpensa aeroporti

Milan Malpensa aeroporti Lombardiya, Pyemont hamda Liguriya viloyatlari hamda Shveysariyaning Tichino kantoniga xizmat koʻrsatuvchi, shimoliy Italiyadagi eng yirik aeroport. Aeroport Milandan shimoli-sharqda, Lombardiya va Pyemontni ajratuvchi Tichino daryosi yonida joylashgan. 1909-yilda Jovanni Agusta va Jianni Kaproni tomonidan oʻzlari yasagan samolyot prototipini sinab koʻrish uchun ochilgan va 1948-yilda fuqarolik maqsadida foydalanila boshlangan. Malpensa aeroporti toʻgʻridan-toʻgʻri muntazam parvozlarga xizmat koʻrsatadigan mamlakatlar soni boʻyicha jahonning 9-oʻrindagi, Yevropaning 6-oʻrindagi aeroportidir. 2022-yilda Malpensa aeroporti 21,3 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatdi va yoʻlovchilar soni boʻyicha Yevropaning 23-eng gavjum, Rim Fiumichinodan keyin Italiyaning 2-eng gavjum aeroportiga aylandi. Yuk tashish boʻyicha Italiyaning eng gavjum aeroporti boʻlib, 2022-yil holatiga koʻra yiliga 721 254 tonna xalqaro yuklar tashilgan. Linate va Orio al Serio aeroportlari bilan birgalikda 2022-yilda 42,2 million yoʻlovchiga ega Milan aeroport tizimini tashkil qiladi, yoʻlovchilar soni boʻyicha Italiyaning eng yirik aeroport tizimidir. Tarixi Dastlabki davri Malpensa aeroportining hozirgi oʻrni 100 yildan ortiq aviatsiya faoliyatiga guvoh boʻlgan. Birinchisi, 1910-yil 27-mayda, aka-uka Kaproni oʻzlarining „uchar mashinasi“ — Kal biplanida uchganida boshlandi. Keyingi yillarda koʻplab samolyotlar prototiplari ayni joydan uchib ketdi; oxir-oqibat, qishloq xoʻjaligi maydonini yanada rasmiy aerodromga koʻtarishga qaror qilindi. Janni Kaproni ham, Jovanni Agusta ham yangi maydonda zavodlar tashkil etishdi, tez orada aerodrom Italiyadagi eng yirik samolyot ishlab chiqarish markaziga aylandi. 1920- va 1930-yillarda aerodromda Regia Aeronautica Italiana (Italiya havo kuchlari) ikkita eskadroni joylashtirildi. 1943-yil sentyabrda Adolf Gitler tomonidan shimoliy Italiya bosib olinganida Malpensa aerodromi fashistlar Germaniyasi Lyuftvaffe tomonidan egallab olingan. Ularning kelishidan koʻp oʻtmay, nemislar aerodromning birinchi beton uchish-qoʻnish yoʻlagini yotqizdilar. Ikkinchi jahon urushi paytida harbiy harakatlar toʻxtatilgandan soʻng, Banca Alto Milanese bankiri Benigno Ajroldi boshchiligidagi Milan va Varese mintaqalarining ishlab chiqaruvchilari va siyosatchilari aerodromni tikladilar. Uni Italiyaning urushdan keyingi tiklanishi uchun sanoat tayanch nuqtasiga aylantirishni maqsad qilgandilar. Italiya shimolidan chekinayotgan nemis qoʻshinlari tomonidan katta zarar koʻrgan asosiy uchish-qoʻnish yoʻlagi qayta qurildi va 1800 metrgacha uzaytirildi. Yuklarni va yoʻlovchilarni yomon ob-havodan himoya qilish uchun kichik yogʻoch terminal qurildi. 2-jahon urushidan keyin Malpensa aeroporti rasman 1948-yil 21-noyabrda Aeroporto Città di Busto Arsizio nomi bilan tijoriy faoliyatini boshladi, garchi Belgiya flagmani Sabena Brusseldan bu yerga bir yil oldinroq ucha boshlagan boʻlsa-da. 1950-yil 2-fevralda Trans World Airlines (TWA) Nyu-York Idlewild aeroportiga (hozirgi JFK) reyslarda Lockheed Constellations samolyotidan foydalangan holda Malpensadan uzoq masofalarga parvozlarni amalga oshirgan birinchi kompaniya boʻldi. 1952-yilda Milan munitsipaliteti aeroport operatori Società Aeroporto di Busto Arsizio nazoratini oʻz qoʻliga olgachm aeroport egaligi oʻzgardi. Operatorning nomi nos ravishda Società Esercizi Aeroportuali SpAga (SEA) oʻzgardi. Toʻliq nazoratni oʻz qoʻliga olgach, SEA Malpensani xalqaro va qitʼalararo shlyuz sifatida rivojlantirishga qaror qildi, Milanning boshqa aeroporti, Linate, esa faqat mahalliy reyslarga xizmat koʻrsatishga moʻljallandi. 1958—1962-yillarda Malpensaga yangi terminal keltirildi va aeroportning ikkita parallel uchish-qoʻnish yoʻlagi 3 915 metrga uzaytirildi va oʻsha payt Yevropasidagi eng uzuniga aylandi. Biroq 1960-yillarning boshiga kelib British Airways, Air France, Lufthansa va Alitalia kabi Yevropaning yirik tashuvchilari oʻz xizmatlarining koʻp qismini Milan shahri markazidan 11 kilometrgina sharqdagi Linate aeroportiga koʻchirdi, bu esa yoʻlovchilarga Milan markaziga yetib olishni qulaylashtirdi. Bu Malpensaga faqat bir nechta qitʼalararo aloqalar, charter reyslari va yuk operatsiyalarini qoldirdi. Malpensa tijoriy transportda pasayib ketdi, yoʻlovchilar soni 1960-yildagi 525 000 dan 1965-yilga kelib atigi 331 000 ga kamaydi. U yana 20 yil davomida Linate aeroportiga ikkinchi skripkada oʻynashga moʻljallangan edi. Kengaytirilishi va rivojlantirilishi (1995-1998) 1980-yillar oʻrtalariga kelib Linate aeroporti yiliga yetti million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatar edi va faqat bitta qisqa uchish-qoʻnish yoʻlagi va cheklangan toʻxtash joylari bilan toʻyinish nuqtasiga yetgan edi. Kengayitirish uchun yer yoʻqligi sababli, muqobil yechim izlandi: Società Esercizi Aeroportuali SpA (SEA) tezda Malpensani rivojlantirish yagona amaliy muqobili ekanligini aniqladi. 1985-yil oxiriga kelib, Italiya parlamenti tomonidan Milan aeroporti tizimini qayta tashkil etish uchun yoʻl ochgan qonun qabul qilindi. Malpensa shimoliy Italiyani qamrab olgan barcha xizmatlar uchun markaz sifatida belgilandi, Linate aeroporti esa mahalliy va qisqa masofali inshootga tushirildi. Reja „Malpensa 2000“ yangi terminal qurishni, shuningdek, Milan shahar markazi bilan tez va samarali aloqalarni rivojlantirishni oʻz ichiga oladi. Yevropa Ittifoqi ushbu loyihani „Ittifoq taraqqiyoti uchun muhim“ 14 ta loyihadan biri sifatida tan oldi va ishni moliyalashtirish uchun 200 million yevro ajratdi. Qurilish 1990-yil noyabr oyida boshlandi, Malpensa aeroporti sakkiz yildan keyin qayta ochildi. Alitalianing asosiy habi (1998-2008) 1998-yil 24-oktyabrdan 25-oktyabrga oʻtar kechasi Alitalia oʻzining asosiy flotini 50 yildan ortiq vaqt davomida uchib kelayotgan Rim Fiumichino aeroportidan Malpensaga koʻchirdi. Aeroport Italiyaning flagman aviakompaniyasining asosiy markazi sifatida yangi hayotini boshladi. Alitalia 1998-yil oxiriga kelib 5,92 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan obyektda kuniga 488 ta harakat va 42 000 yoʻlovchini qoʻshdi (oʻtgan yilgi koʻrsatkichga nisbatan ikki milliondan ortiq oʻsish). 1999-yilda u 16,97 millionga ajoyib sakrashni qayd etdi va 2007-yilga kelib yoʻlovchilar soni 23,9 millionga yetdi. Milandagi ikkita turli bekatdan (Markaziy va Kadorna bekatlari) samarali temir yoʻl aloqalari temir yoʻl orqali oson kirishni taʼminladi, yaqin atrofdagi A8 avtomagistrali esa shahar markaziga va undan tashqariga harakatni tezlashtirish uchun har bir yoʻnalishda qoʻshimcha qatorga ega edi. 2001-yilgacha Malpensada yerda xizmat koʻrsatish xizmatlari SEA (aeroport operatori) va Trans-World Airlines tomonidan taqsimlangan. Oʻshandan beri shartnoma tuzish jarayoni asta-sekin tartibga solindi. 2000-yilda Malpensadagi aeroport xavfsizligi xizmatlari Polizia di Statodan (davlat politsiyasi) SEA ichki boʻlimi, SEA Airport Securityga oʻtkazildi. 2002-yilgacha SEA IVRI tomonidan xavfsizlik xizmatlarini koʻrsatishda yordam bergan, ammo shartnoma muddati tugaganidan keyin yangilanmagan. Shunga qaramay, SEA aeroporti xavfsizligini Polizia di Stato (Italiya davlat politsiyasi), Guardia di Finanza (Italiya harbiy bojxona politsiyasi) va Ente Nazionale Aviazione Civile (Italiya fuqarolik aviatsiyasi boshqarmasi), Carabinieri (Italiya harbiy politsiyasi) nazorat qiladi. Ramp xizmatlari SEA Handling, ATA va yaqinda Aviapartner tomonidan taqdim etiladi. SEA Handling asosiy mijozi Alitalia tufayli Malpensa aeroportida rampa xizmatlarining 80 foizini taqdim etdi. Biroq, 2006-yil may oyida Italiya fuqaro aviatsiyasi boshqarmasi ikkita rampa boshqaruvchisini cheklashni bekor qildi. 2008-yilda Società Esercizi Aeroportuali SpA (SEA) tomonidan 1,4 milliard yevroga baholangan yangi rivojlanish rejasi ishga tushirildi, unga 1-terminal uchun uchinchi iskala va uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi qurilishi kiradi. Ammo kutilmagan harakat bilan Alitalia, Malpensa aeroportidagi „yuqori operatsion xarajatlar“ tufayli Rim Fiumichino aeroportiga oʻzining asosiy markazi sifatida qaytish qarorini eʼlon qildi. Alitalia Malpensani butunlay tark etmadi va Milandan bir nechta mahalliy va Yevropa qatnovlarini va ikkita qitʼalararo reyslarni (Nyu-York-JFK va Tokio-Naritaga) amalga oshirishni davom ettirdi. Biroq, Malpensa kunlik harakatining taxminan 20 foizini yoʻqotdi, bu 700 dan 550 taga qisqardi, bu 2008-yilda atigi 19,2 million yoʻlovchini oʻtkazdi. Xalqaro moliyaviy inqiroz va yoqilgʻi narxining oshishi tufayli aeroport 2009-yilda zarar koʻrishda davom etdi, oʻsha yili atigi 17,6 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatdi. 2010-yillarda Alitalia kompaniyasining chekinishiga javoban, SEA operatori keng qamrovli reklama dasturini ishga tushirdi va Malpensa aeroportini butun dunyo boʻylab agressiv tarzda sotdi. Natijada, 2008-yildan 2011-yilgacha Malpensa tarmogʻiga jami 34 ta yangi yoʻlovchi va yuk tashish yoʻnalishlari qoʻshildi. EasyJet arzon tashuvchisi Malpensani London-Gatvikdan keyingi asosiy bazaga aylantirdi, u yerda 20 dan ortiq Airbus A319 va Airbus A320 samolyotlari joylashgan. Aviakompaniya hozirda Malpensadan Italiya va Yevropa boʻylab 70 dan ortiq yoʻnalishlarga parvozlarni amalga oshiradi. Raqobatchi Ryanair 2015-yilning dekabr oyidan boshlab Malpensada dastlab bitta samolyot bilan operatsion baza ochish rejalarini tasdiqladi. 2014-yilda temir yoʻl liniyasini 1-terminaldan 2-terminalgacha uzaytirish boʻyicha shartnoma tuzildi. Bu liniya 2016-yil dekabr oyida ochilgan. Yangi Malpensa 2-terminal temir yoʻl vokzali T2 zalidan 200 m shimolda joylashgan boʻlib, unga ochiq yopiq yoʻlak orqali kirish mumkin. Terminallari Malpensa aeroportida ikkita yoʻlovchi terminali bor va ular aeroport shatl avtobuslari va poyezdlari bilan bogʻlangan. 1-terminal 1998-yilda ochilgan 1-terminal yangiroq, kattaroq va mashhurroq terminaldir. Terminal 3 ta boʻlimga boʻlinadi va koʻproq muntazam, shuningdek, charter reyslarda yoʻlovchilarga xizmat koʻrsatadi: A zal mahalliy va Shengen ichidagi parvozlarga xizmat koʻrsatadi. B zal Shengendan tashqaridagi va qitʼalararo parvozlarga xizmat koʻrsatadi. C (B2) zal, 2012-yil yanvarda ochilgan, Shengen boʻlmagan, qitʼalararo parvozlar va AQSh va Isroilga xavfsizlik nuqtai nazaridan sezgir reyslarni amalga oshiradi. 2-terminal 2-terminal eskiroq terminal hisoblanadi. Ilgari u faqat easyJet tomonidan ekskyuziv ravishda foydalanilgan, biroq 2020-yilda COVID-19 pandemiyasi tufayli yopildi. 2023-yil 31-mayda qayta ishga tushirildi. Ilgari ushbu terminalda joylashgan barcha charter xizmatlari, uning ochilishi bilan 1-terminalga koʻchirildi. Malpensa aeroporti qoʻshimcha ravishda 2-terminalni 1-terminalga bogʻlaydigan bepul transport xizmatlarini taqdim etadi. Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar Yoʻlovchi tashish Quyidagi aviakompaniyalar Malpensa aeroportida muntazam va charter yoʻnalishlariga xizmat koʻrsatadi: Yuk tashish Quyidagi aviakompaniyalar Malpensa aeroportida muntazam yuk reyslarini amalga oshiradi: Yer usti transporti Temir yoʻl Aeroportga 2 ta temir yoʻl bekati, har bir terminalga bittadan xizmat koʻrsatadi. Malpensa Express Malpensa Express 2-terminal, 1-terminal va Milan shahri markazini bogʻlaydigan toʻgʻridan-toʻgʻri poyezd aloqasini tashkil qiladi. 2019-yil holatiga koʻra, uning xizmati har ikki yoʻnalishda ham soatiga toʻrtta xizmat koʻrsatish jadvaliga asoslanadi: ikkita aeroport terminali va Milan Kadorna bekati oʻrtasida ikkita qatnov, qolgan ikkitasi aeroportning ikkita terminali, Milan Garibaldi va Milan Centrale bekatlari oʻrtasida. Barcha xizmatlar Busto Arsizio Nord, Saronno (Como, Novara va Varese uchun ulanishlar) va Milan Bovisa bekatlariga boradi. Sayohat vaqti xizmat turiga va toʻxtashlar soniga qarab 30 dan 50 minutgacha davom etadi. Boshqa poyezd xizmatlari TiLo Shveysariyadagi Bellinzonaga xizmat koʻrsatadi. Milanning shahar atrofi S10 liniyasi (Milano Rogoredo-Milano Bovisa) 2010-yil iyunidan Malpensa aeroporti/Aeroportogacha borgan. Poezdlar Ferno, Busto Arsizio, Castellanza, Rescaldina, Saronno, Milano Bovisa, Milano Lancetti, Milano Porta Garibaldi M2-M5, Milano Repubblica M3, Milano Porta Venezia M1, Milano Dateo va Milano Porta Vittoriaga borardi. Xizmat 2012-yil oktyabr oyida toʻxtatildi. Malpensa — Varese — Mendrisio (CH) — Lugano (CH) liniyasi Malpensa aeroporti / Aeroporto va Shveysariyaning janubi-sharqiy qismi oʻrtasida toʻgʻridan-toʻgʻri aloqani taʼminlaydi. Tezyurar xalqaro liniyalarga qulayroq kirishni taʼminlash uchun Gallarate bekati va Milanning markaziy bekatini (FS) ulash rejalashtirilgan. Avtobus Malpensa Shuttle va Malpensa Bus Express aeroportni Milan markaziy bekatiga (Trenitalia milliy temir yoʻl markazi) va Milan metro tarmogʻiga ulaydi. Shuttle avtobusi 1 va 2-terminallarga, Busto Arsizio va Milan yarmarkasiga (soʻrov boʻyicha) olib boradi. Sayohat vaqti 60-70 minut. 24 soatlik bepul avtobus 1-terminaldan 2-terminalga kirish imkonini beradi. Avtobus har 7 daqiqada joʻnaydi. Sayohat vaqti 15-20 minut. Malpensa aeroporti Milanning Linate aeroporti bilan bevosita avtobus aloqasiga ega. 2018-yil mart oyidan boshlab ikkala terminal ham shimoliy Italiyaning yirik shaharlariga ulanadi. Ushbu xizmat BusItalia Fast (Trenitalia va Italian Rail Co. ishtirokidagi jamiyat) tomonidan taqdim etiladi va aeroportni Aosta (Aosta vodiysi), Novara, Santhià, Turin (Pyemont), Sanremo, Savona, Ventimiglia (Liguriya) bilan kuniga bir martalik, Paduya, Venetsiya Marko Polo aeroporti, Verona (Veneto), Triyest (Friuli Venezia Giulia) kuniga ikki martalik, Genuya (Liguriya) kuniga uch martalik jadval bilan bogʻlaydi. Yoʻl Malpensa aeroportiga A8 (Shveysariyani Milan bilan bogʻlaydigan) toʻrt qatorli avtomobil yoʻli va A4ga besh qatorli avtomobil yoʻli orqali (Turin/Torino, Verona, Venetsiya va Triyest/Triesteni bogʻlovchi) kirish mumkin. Aeroportga mahalliy kirish Busto Arsiziodan SS336 davlat yoʻli va Magentadan SS336dir davlat yoʻli orqali taʼminlanadi. Manbalar Havolalar Milan-Malpensa Airport — Official website SEA SpA — Official website Malpensa Airport AOC & USERS Committees MXP Milan Malpensa Airport Arrivals and Departures Milan aeroportlari Varesedagi bino va inshootlar 1909-yilda tashkil etilgan aeroportlar 1909-yil Italiyada tashkil etilganlar

1083928

https://uz.wikipedia.org/wiki/%C3%87ar%C5%9Famba%20shahri

Çarşamba shahri

Çarşamba — Turkiyaning Qoradengiz sohilidagi Samsun viloyatining Ilçe (tuman)dagi shu nomdagi munitsipalitet (Belediye) va ayni paytda Samsunning Buyuksehir belediyesi (metropolitan munitsipalitet) tarkibiga kiradi.Büyüksehir belediyesi Samsun 1993 — yilda tashkil etilgan. 2013-yilda hududiy islohotdan buyon munitsipalitet hududi va aholisi boʻyicha tuman bilan bir xil boʻlib keldi . Çarşamba shahri taxminan 33 km Qora dengizdagi eng yirik port shahri Samsun. Yeşilirmak shahri boʻylab oqib oʻtadi va Chorshamba deltasi sifatida Qora dengizga quyiladi. Tumanning janubi-gʻarbiy qismida Chakmak toʻgʻoni joylashgan. Tarixi Miloddan avvalgi 4000 — yillar atrofida hozirgi Çarşamba shahrining hududi birinchi marta miloddan avvalgi 4 — asrda xett aholisi oʻrnashgan va vaqtincha ular tomonidan boshqarilgan. Miloddan avvalgi 670 — yil miloddan avvalgi IV asrda shahar mileziyaliklar hukmronligi ostiga oʻtib, Amisos (Samsun) koloniyasining bir qismiga aylanadi. 6 — dan to miloddan avvalgi 19 — asrgacha bu yerda xettlar hukmronlik qiladi. Shahar miloddan avvalgi 63 — yilda forslar tomonidan bosib olingan. Miloddan avvalgi 4 — asrda Rim imperiyasi tarkibiga kiritilgan. 11 — da 19 — asrda Çarşamba turk saljuqiylari tomonidan bosib olingan. 1185 — yilda Saljuqiy sulton oʻz imperiyasini oʻn bir oʻgʻli uchun oʻn bir hududga boʻlib beradi. Ruknettin Sulaymon Shah,Çarşamba ham joylashgan hududga ega boʻldi. Saljuqiylar imperiyasi tugagandan soʻng, Çarşamba besh shahzoda boshchiligidagi Canik turk knyazligining markaziga aylandi, ulardan Taceddinoğullari (Taceddin oʻgʻillari) Chorshamba va uning atrofidagi hududlarni boshqargan. 1428 — yilda Usmonli imperiyasi tarkibiga qoʻshildi va vaqtincha Yörgüch Posho, Xoja Ali Posho, Hazinedarogʻullari tomonidan boshqariladi. 17 — asrdan 19 — asrgacha daryoning gʻarbiy qismida xristianlar kvartal mavjud edi. Taxminan 1847 — yilda Samsun atrofidagi hudud Sivas viloyatidan ajratilib, Trabzon viloyati tarkibiga kiritildi. 1870 — yilda Çarshamba shahar (qozo) maqomiga koʻtarildi. Bu vaqtda shaharda 32 153 erkak, 9 200 uy oilasi (har bir oilaga bitta uy yoki kvartira) va 119 qishloq bor edi. Yosh aholining katta qismi Turk ozodlik urushida qatnashdi. 1920 — yilda Topal Usmon ogʻaga (Usmon Choʻloq) togʻlardagi yunon va arman guruhlarini zararsizlantirish topshiriladi. Shahar aholisining xavfsizligi kafolatlanganidan keyin, koʻproq odamlar asta-sekin yana Çarşambaga koʻchib oʻtishni boshlashadi . Maʼmuriyat Çarshamba shahri Vilayet Trabzonning Sanjak Canik (Samsun) shahrida 1923 — yilda yangi tashkil etiladi. Turkiyaning tumaniga (Ilche) aylandi va 1925 — yilda esa tuman maʼmuriyati tashkil etildi. (2012 — yil oxirigacha) tuman markazidan tashqari, toʻrtta munitsipalitet (Belediye) Agcaguney, Chinarlik, Dikbıyik va Hurriyet, shuningdek, ikkita bucakdagi 121 qishloq (Koʻy). 2013 — yilda shaharda maʼmuriy islohot otkazilib toʻrtta Belediye mahallasi birlashtiriladi va qishloqlar singari Mahallaga koʻchirildi. Tumandagi mavjud 11 ta mahalla saqlanib qolgan. Belediye va qishloqlarning obodonlashtirilishi natijasida mahallalar soni 26 tadan 136 taga koʻpaydi. Mahalla oliy mansabdor shaxs sifatida muxtor tomonidan boshqariladi. 2020 — yilning yakunida, shahardagi xonadonlaring har birida oʻrtacha 981 kishi istiqomat qilgan, hozir 143 ta mahallada, 13 957 nafar aholi eng zich joylashgan joyda (Oʻrta Mah.); yaqindan keyin Chay Mah. (12,365), Kirazlikchay Mah. (12,583) va Sarıcali Mah. (11961). Shaxslar Jek Nuri (Nuri Özkan) (* 1972), kabare rassomi Sabri Sarıogʻlu (1984 yilda tugʻilgan), futbolchi Ferhan Shensoy, aktyor Sabri Sarıogʻlu, futbolchi Havolalar Mahalle (turk) Manbalar

1083959

https://uz.wikipedia.org/wiki/Manuela%20Anwander

Manuela Anwander

Manuela Anwander (1992-yil 9-yanvarda tugʻilgan) — germaniyalik xokkeychi. Xalqaro faoliyati Anwander 2014-yilgi qishki olimpiya oʻyinlarida ishtirok etuvchi Germaniya ayollar xokkey terma jamoasi tarkibiga jalb etilgan. U barcha oʻyinlarda maydonga tushgan. Bitta gol urgan va bitta golga hammualliflik qilgan. Anwander 2014-yilgi qishki olimpiya oʻyinlari uchun saralash bahslarida ham qatnashgan. Jahon chempionati davomida uchta oʻyinda ishtirok etgan. Bu oʻyinlarda bitta gol urgan va ikkita golga hammualliflik qilgan. 2010-yilgi saralash bosqichida ham ishtirok etgan. 2014-yildan Anwander Germaniya terma jamoasi safida toʻrtta jahon chempionatida ishtirok etgan. Uning birinchi ishtiroki 2008-yilga toʻgʻri kelgan. Anwander 2008-yilgi 18 yoshgacha boʻlgan ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida ishtirok etgan. Mazkur chempionat doirasida Germaniya terma jamoasi safida 3ta oʻyinda maydonga tushgan. Manbalar Yashayotgan insonlar 1992-yilda tugʻilganlar

1084087

https://uz.wikipedia.org/wiki/Yulen

Yulen

Yulen () — Pirin milliy bogʻidagi qoʻriqxona, Bolgariyaning janubi-gʻarbiy qismidagi togʻ tizmasida joylashgan. Blagoevgrad viloyati, Bansko munitsipaliteti hidudiga kiradi. Yulen 1994-yil 26-avgustda alp togʻlari oʻsimlik turlarini inson omilisiz oʻsishini kuzatish, shuningdek, noyob oʻsimlik va hayvonlar turlarini himoya qilish uchun tuzilgan. U 31,56 km2 hududni egallagan. Geografik koʻrinish Yulen dengiz sathidan 1600–2581 m balandlikda joylashgan. Togʻ jinslari asosan granit va gneysdan iborat, ammo karbonatli jinslar ham bor. Qoʻriqxona suv resurslariga boy, masalan, Vasilashki koʻllari, Tipitskiy koʻllari, Gazeyskiy koʻllari, Polejanskiy koʻllari. Tuproqlari asosan qoʻngʻir. Flora Yulenda yuksak oʻsimliklarning 700 dan ortiq turi oʻsadi. Ulardan 44 tasi Bolgariya Qizil kitobiga kiritilgan. Muhofazaga muhtoj turlardan baʼzilari globeflower (Trollius europaeus), narcissus anemone (Anemone narcissiflora), Aquilegia aurea, Isoetes lacustris va boshqalar. Makedon qaragʻay (Pinus peuce), shotland qaragʻayi (Pinus sylvestris), Norvegiya archa (Picea abies) va Yevropa kumush archasi (Abies alba), Bosniya qaragʻayining (Pinus holdreichii) oʻsadigan oʻrmonlar mavjud. Fauna Yulendagi eng tipik sutemizuvchilar jigarrang ayiq, kulrang boʻri va chamoisdir. Qushlar muhofaza qilishda muhim ahamiyatga ega boʻlib, ular orasida dogʻli yongʻoqqichin, bedana-moshak, gʻarb kaperkaili, tosh kaklik, shoxli lark, burgut, shimol goshavki va boshqalar kiradi. Quyoshli hududlarda Yevropa ilonlari mavjud. Daryolar va baʼzi muzlik koʻllarida jigarrang olabaliqlar uchraydi. Tarix Yulen qoʻriqxonasi hududida antik davrdan qolgan qalʼa mavjud. Qalʼa Bansko shahridan taxminan 12 km uzoqlikda joylashgan. Qazishmalar va arxeologik topilmalar uning Rim imperiyasi hukmronligidan oldin qurilganini koʻrsatadi. Qalʼaning uzunligi 100 m, kengligi 25 dan 40 m gach. Inshootning koʻzga koʻrinadigan qoldiqlari shimoliy devorlarning kichik bir qismidir. Manbalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda

1084089

https://uz.wikipedia.org/wiki/Anastasiya%20Vertinskaya

Anastasiya Vertinskaya

Anastasiya Aleksandrovna Vertinskaya (1944-yil 19-dekabrda Moskva, SSSRda dunyoga kelgan) — sovet va rus aktrisasi; RSFSR xalq artisti (1988). Aktrisa ishtirokidagi eng mashhur filmlar: „Aliye parusa“ (1961), „Chelovek amfibiya“ (1961), „Gamlet“ (1964), „Voyna i mir“ (1967), „Anna Karenina“ (1967). Tarjimai holi Anastasiya Vertinskaya 1944-yil 19-dekabrda Moskvada shoir, qoʻshiq yozuvchisi va aktyori Aleksandr Nikolayevich Vertinskiy oilasida tavallud topgan. Aktrisaning otasi 1943-yilda koʻp yillik muhojirlikdan soʻng Shanxaydan SSSRga qaytgan. Uning onasi Lidiya Vladimirovna Tsirgvava rassom va kino aktrisasi boʻlgan. Anastasiya katta farzand va katta opasi Marianna bilan birga katta boʻlgan. Marianna Shanxayda dunyoga kelgan (u hazil qilganidek, uch oyligida, „chet elga birinchi safarini“ qilgan), Anastasiya Moskvada, Metropol mehmonxonasida dunyoga kelgan. Opa-singillar baxtli bolaligini yaxshi oʻtkazganlar, ota-onalari musiqa darslariga va chet tillarini oʻrganishga alohida eʼtibor berib, ularga eng yaxshi taʼlim berishga harakat qilishgan. „Otam bizni har tomonlama rivojlantirishga harakat qilgan: u bizga adabiyot, sanʼat, musiqani sevishni oʻrgatdi va uning qizlari voyaga yetganida qanday boʻlishidan qatʼi nazar, ular har tomonlama barkamol boʻlishlari kerak deb hisoblagan“ Anastasiya Vertinskaya shunday deb eslaydi. Aktrisa otasi haqida doim mehr bilan gapirgan. "Otam hech qachon singlim va meni tarbiyalamagan. Bizning kundaliklarimizda nima borligini soʻramagan. Ular muloqot qilish uchun ajoyib til topganlar. Misol uchun, u: „Sening yaramas ekaningni bilsam, juda qiynalib ketaman“ degan. Otam azob chekmasligi uchun men soʻnggi kuchimni „qoʻrqinchli“ xarakterimni boshqarishga sarfladim" dedi u. Anastasiyaning soʻzlariga koʻra, otasi u va singlisi qoʻshiq aytishda aʼlo baho olganidan xursand boʻlgan. Birinchi muvaffaqiyati Bolaligida Anastasiya Vertinskaya balerina boʻlishni xohlagan, lekin aktrisa „juda gavdali qiz“ deb tan olinib, balet truppasiga qabul qilinmagan. Keyin oʻz hayotini chet tillariga bagʻishlashga qaror qilgan, ammo 1960-yilda hamma narsa oʻzgardi. „Aliye parusa“ filmidagi bosh rolni qidirayotgan rejissor Aleksandr Ptushko kalta sochli sport kiyimidagi oʻsmir qizni koʻrgani kelganida, rejissor dastlab uni tinglashdan bosh tortmoqchi boʻlgan. Vertinskaya uzun soch kiyib, koʻylak kiyganidan keyingina, Ptushko unga bir nechta suratga tushishga ruxsat bergan, oʻn besh yoshli maktab oʻquvchisining ifodali qiyofasini qadrlagan va uni Assol roliga olgan. Filmda Vasiliy Lanovoy, Ivan Pereverzev, Sergey Martinson, Oleg Anofriev ham rol oʻynagan (Vertinskayaning qahramoni filmda aktrisa Nina Gulyaevaning ovozida gapirgan). „Aliye parusa“ filmini faqat chiqqan birinchi yilida 23 million tomoshabin tomosha qilgan. Aktrisa bu filmidan nafratlangan, chunki bu film uni „mashhur qilgan va uni tinchgina koʻcha boʻylab erkin yurishdan mahrum qilgan“, lekin Anastasiya doimo suratga olish maydonchasidagi sherigi Vasiliy Lanov haqida katta iliqlik bilan gapirgan. 1961-yilda Aleksandr Belyaevning romani asosidagi „Chelovek amfibiya“ filmi Gennadiy Kazanskiy va Vladimir Chebotarev tomonidan mamlakat ekranlarida chiqqan. Suratga olish ishlari Koktebel, Yalta, Boku va Pitsundada boʻlib oʻtgan. Moskva badiiy teatridagi ijrosi „Valentin i Valentina“ (M. Roshchin) — Valentina „Chayka“ (A. Chexov) — Nina Zarechnaya „Tartuf“ (J.-B. Molière) — Elmira, Orgonning rafiqasi „Jivoy trup“ (L. Tolstoy) — Liza „Nayedine co vsemi“ (A. Gelman) — Natasha Golubeva „Dyadya Vanya“ (A. Chexov) — Yelena Andreyevna „Esheleon“ (M. Roshchin) — Katya „Perlamutrovaya Zinaida“ (M. Roshchin) — Pat „Prekrasnoye voskresenye dlya piknika“ (T. Uilyams) — Doroteya. Manbalar Manbalar RSFSRda xizmat koʻrsatgan artistlar Rossiyaning Doʻstlik ordeni sohiblari Hurmat ordeni sohiblari (Rossiya) Rossiyaning Aleksandr Nevskiy ordeni sohiblari Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar Rossiyalik aktrisalar Sovet aktrisalari Moskvada tugʻilganlar Yashayotgan insonlar 1944-yilda tugʻilganlar 19-dekabrda tugʻilganlar

1084123

https://uz.wikipedia.org/wiki/Kasimiye%20madrasasi

Kasimiye madrasasi

Kasımiye madrasasi () yoki Qosim posho madrasasi — sobiq madrasa, Turkiyaning Mardin shahrida joylashgan. Joylashuvi Madrasa eski Mardin shahar markazining janubi-gʻarbida joylashgan. Kasımiyening balandligi taxminan ni tashkil etadi. Tarixi Artukiylar sulolasidan boʻlgan sulton Az-Zohir Majdiddin Iso ibn Dovud (yoki Iso Bey) Anadolu beyliklaridan birining hukmdori boʻlgan va aynan u madrasa qurilishiga buyruq bergan. Ammo bino toʻliq qurilmasdan 1407-yilda Qoraqoʻyunlilarga qarshi jangda halok boʻlgan. Shahar Oq qoʻyunli turkmanlari qoʻliga oʻtgandan soʻng qurilish qaytadan boshlangan. Madrasaning qurilishi 1445-yilda Oqqoʻyunlu sulton Muizziddinning oʻgʻli Kasım tomonidan nihoyasiga yetkazilgan. 1924-yilda Turkiyadagi barcha madrasalar diniy hayotga umumiy hujum va jamiyatni dunyoviylashtirishga qaratilgan ishlar doirasida yopilgan. Bino Asosiy bino toʻrtburchaklar shaklida qurilgan. Naqshli peshtoq orqali janubiy tomondan kirish mumkin. Hovlida hovuz bor. Hovuzdagi suv oʻlim va sirotni (islom dinida jannatga olib boruvchi doʻzax ustidagi tor koʻprik) ifodalovchi tor yoriqdan oqib oʻtadi. Sinf xonalari hovuz atrofi boʻylab joylashtirilgan. Talabalar oʻqituvchilari oldida hurmat bilan taʼzim qilishlari uchun sinf eshiklari ataylab past qilib qoʻyilgan. Fil soati Ayvonning shimolida 12-asrda yashagan musulmon muhandisi al-Jazariy tomonidan yaratilgan fil soati reproduksiyasi joylashtirilgan. Manbalar Turkiyadagi madrasalar Artuqiylar arxitekturasi

1084129

https://uz.wikipedia.org/wiki/Mehmet%20Shokir%20Posho%20madrasasi

Mehmet Shokir Posho madrasasi

Mehmet Shokir Posho madrasasi, shuningdek, Mustafopasha madrasasi sifatida ham tanilgan, Turkiyaning Nevshehir viloyatida bunyod etilgan, 19-asrga oid madrasa, Islom taʼlim muassasasi. U karvonsaroy sifatida ham tanilgan. Joylashuvi Madrasa Nevshehir viloyatining Ürgüp tumanidagi Mustafopasha hududida, sobiq Sinasos shahrida joylashgan. Tarixi U 1890-yilda Mehmet Shokir Posho tomonidan shahar markazida qurilgan. Binodan imorat, oshxona, Respublika davrida esa gilam bozori sifatida foydalanilgan. Madrasa 1982-yilda qayta tiklangan. Hozirda u Kapodokya bakalavriat maktabining bir qismiga sifatida faoliyat yuritadi. Tuzilishi Madrasa U-rejali bino hisoblanadi. Asosiy darvozada yetti qatorli yozuv bor. Talabalar turar joylari arkali ayvon orqasida joylashgan. Manbalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Ürgüp tumani Turkiyadagi madrasalar Nevşehir viloyati tarixi

1084134

https://uz.wikipedia.org/wiki/Aybakiy%20masjidi

Aybakiy masjidi

Al-Aybakiy masjidi (shuningdek , Shayx Abdulloh al-Aybakiy masjidi deb ham atalad) — Falastinning Gʻazo shahri at-Tuffah mahallasida joylashgan tarixiy masjid. 13-asr oxirida mamluklar tomonidan qurilgan masjid diniy yetakchisi Shayx Abdulloh al-Aybakiy nomi bilan atalgan. „Aybakiy“ nisbasiga koʻra, Shayx Abdulloh Misrning birinchi mamluk sultoni Izzaddin Aybakning mamluk yoki qarindoshi boʻlgan. Shayx Abdullohning oʻgʻli Shayx Iyod darajdagi Sayid al-Hoshim masjidiga yaqin joyda dafn etilgan boʻlsa, uning boshqa oʻgʻli Ahmad al-Aybakiy, mahalliy avliyolardan biri, al-Mozor ash-Shayx Aybak nomli ziyoratgohga dafn etilgan. Manbalar Qoʻshimcha oʻqish Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Gʻazo shahridagi masjidlar 13-asr masjidlari

1084140

https://uz.wikipedia.org/wiki/Pervane%20madrasasi

Pervane madrasasi

Pervane madrasasi () — Turkiyaning Sinop shahridagi tarixiy madrasa, islom maktabidir. Joylashuvi Madrasa Sinop yarim orolining markazida bunyod etilgan. Yana bir tarixiy bino — Alaaddin masjidi madrasaning janubida, ikkisi orasidagi yoʻlning qarshisida joylashgan. Tarixi Muyiddin Sulaymon Parvona, yaʼni Pervâne nomi bilan mashhur boʻlgan. U 13-asrning ikkinchi yarmida Anadolu saljuqiylari parchalanishi davrida vazir etib tayinlangan. 1262-yilda Pervâne Sinopni Trepezund imperiyasidan qaytarib olgan. Sulton Sinopni Pervanega iqto, feod qilib bergan. Pervane saljuqiylarning vassali boʻlsa ham, amalda Sinop hukmdori boʻlgan. U madrasani 1265-yilda qurdirgan. Madrasadan keyingi Candar beyligi va Usmonlilar imperiyasi davrida foydalanilgan. Turkiya Respublikasi eʼlon qilinganidan keyin madrasalar oʻrniga zamonaviy maktablar ochilgan, Pervane madrasasi esa yopilgan. 1932-yildan madrasa binosidan 1921-yildan toʻplangan arxeologik ashyolar va etnografik ashyolar ombori sifatida foydalanilgan. U 1941-yilda muzey sifatida tashkil etilgan boʻlib, 1970-yilda muzey yangi binoga koʻchirilgunga qadar muzay vazifasini bajarib kelgan. 2002-yilda bino Sinop viloyati hokimligiga topshirilgan. Endilikda undan suvenirlar doʻkoni bozori sifatida foydalanilmoqda. Bino oʻlchamlari boʻlib, shimoldan janubga tomon boʻlgan yoʻnalishda joylashgan. Marmar peshtoq janubdagi asosiy kirish joyidir. Peshtoqning har ikki tomonida ikkita xona mavjud. Binoning har ikki tomonida beshta arka joylashgan. Hovlida favvora bor. Madrasada admiral (Gʻozi Chelebiy) va uning qizining qabri ham mavjud. Manbalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Turkiyadagi bozorlar Turkiyadagi madrasalar

1084144

https://uz.wikipedia.org/wiki/Ibn%20Marvon%20masjidi

Ibn Marvon masjidi

Ibn Marvon masjidi () — Falastinning Gʻazo shahridagi Mamluk davriga tegishli masjid. Tuffah mahallasidagi qabriston oʻrtasida joylashgan. Ichkarida Hasaniylar oilasidan boʻlgan Shayx Ali ibn Marvonning qabri joylashgan. Hasaniylar oilasi Marokashdan kelib, Gʻazoga joylashgan. Ibn Marvon bu yerda 1314-yilda vafot etgan. Qabriston ham Ibn Marvon nomi bilan atalgan. Masjidning oʻzi 1324-yilda qurilgan. Ibn Marvon masjidida notiqlik soʻzlari mavjud boʻlib, qoʻshni qabristondagi qabr toshlarida tarixiy yozuvlar borligi taxmin qilinadi. Manbalar Qoʻshimcha oʻqish uchun Havolalar Masjidning ichki qismidagi fotosuratlari Wayback Machine Discover Islamda Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda 14-asr masjidlari Gʻazo shahridagi masjidlar Falastin davlatida Mamluk arxitekturasi

1084145

https://uz.wikipedia.org/wiki/Sayyid%20Battol%20G%CA%BBozi%20majmuasi

Sayyid Battol Gʻozi majmuasi

Sayyid Battol Gʻozi majmuasi () — Turkiyaning Eskishahar viloyati Seyitgazi tumanidagi kulliya, tarixiy diniy ijtimoiy majmua. 720-yilda shu hududda Vizantiya qoʻshiniga qarshi jangda halok boʻlgan afsonaviy musulmon xalq qahramoni Sayyid Battol Gʻozi sharafiga masjid va ziyoratgoh 1207–1208-yillarda Eskishaharning janubi-sharqidagi, bugungi kunda Seyitgazi deb nomlanuvchi joyda qurilgan. U Rum saljuqiy sultoni Alouddin Kayqubod I ning onasi Ummuxon Xotun (1188–1237) hamkorlgi ostida barpo etilgan. Usmoniylar imperiyasi davrida masjid atrofiga madrasa, zakotxona va darveshxona kabi ijtimoiy majmua binolari qurilgan. Usmonli sultonlari Mehmed Fotih (1444–1446, 1451–1481), Boyazid II (1481–1512) va Salim I (1512–1520) majmuani qoʻshimcha binolar bilan boyitgan. Sulton Sulaymon (hukmronlik yillari:1520–1566) va uning qoʻshini Bagʻdod yurishi (1534) oldidan bu yerda qarorgoh qurgan. Murod IV (hukmronlik yillari:1623–1640) Yerevan yurishi (1635) vaqtida bu yerda karvonsaroy qurdirgan. Majmua ziyoratchilar uchun toʻxtash joyi sifatida xizmat qilgan. Bu yerdan Istanbul — Bagʻdod — Hijoz Haj yoʻnalishida qatnovchilar toʻxtab xordiq chiqargan. Madrasa qurilishi bilan majmua islomshunoslik markaziga aylantirilgan. Dastlab Kalenderi darveshlariga mezbonlik qilgan, keyinchalik Bektoshi ordeni darveshlarining markaziga aylantirilgan. Majmua 1954 va 1957-yillarda restavratsiya qilingan. 2007-yilda boshlangan taʼmirlash ishlari ikki yildan soʻng toʻxtatilgan. Manbalar Havolalar Very fine perspective drawing of complex, with text in Turkish Turkiyadagi madrasalar Turkiyadagi Saljuqiy masjidlar Turkiyada Usmonlilar arxitekturasi

1084150

https://uz.wikipedia.org/wiki/Shifaiye%20madrasasi

Shifaiye madrasasi

Shifaiye madrasasi — Turkiyaning Sivas shahrida 1217-yilda qurilgan madrasa. U saljuqiylar arxitekturasiga xos xususiyatlarga ega boʻlib, hukmronlik davrining katta qismini oʻtkazgan Sivas shahrini yaxshi koʻrishi bilan mashhur boʻlgan Rum Saljuqiy sultoni Kaykaus I tomonidan qurilgan. Majmua Dar ush-shifo (Dar ash-Shifo, soʻzma-soʻz „salomatlik uyi“, kasalxona) va tibbiyot fanlari oʻqitiladigan madrasadan iborat. Majmua muqobil ravishda qabri majmua ichida joylashgan sulton Iziddin Kaykavus I nomi bilan ham ataladi. Galereya Manbalar Havolalar Over 400 pictures of town and its sights Sivas Medrese Info Turkiyadagi madrasalar

1084153

https://uz.wikipedia.org/wiki/S%C4%B1r%C3%A7al%C4%B1%20madrasasi

Sırçalı madrasasi

Sırçalı madrasasi (soʻzma-soʻz Sirli madrasa) — Turkiyaning Konya shahridagi 13-asrda qurilgan madrasa (islom maktabi). Tarixi 1242-yilda saljuqiylar sultoni Kaykovs II davrida, amir Bedrettin Muslih buyrugʻi bilan fiqh (islom taʼlimotlarini) oʻrganish uchun qurilgan. Ichki qismi rangli plitkalar bilan bezatilgan, madrasa nomi ham aynan shunga koʻra olingan. Bino juda bezakli tosh hovlisiga ega boʻlib, unda turli xil geometrik naqshlardan ishlangan relyef ishlari mavjud. Kirish tepasida arab xattotligi bilan yozilgan yozuv bor. Binoning ochiq hovlisi ikki qavatli talabalar yahash xonalari va maʼruzalar oʻtadigan katta ayvondan tashkil topgan. Bino hozir Koniyadagi qabr toshlari muzeyi vazifasini oʻtaydi. Unda qadimgi Rim, Vizantiya, Saljuqiy va Usmonli qabr toshlari mavjud. Galereya Yana qarang Saljuqiylar abadiylik belgisi Manbalar Havolalar Turkiyadagi madrasalar Turkiyadagi arxeologik muzeylar

1084156

https://uz.wikipedia.org/wiki/Yerevan%20tarixi%20muzeyi

Yerevan tarixi muzeyi

Yerevan tarix muzeyi () — Armaniston poytaxti Yerevan shahrining markaziy qismida, shahar hokimiyati bilan bir xil binoda joylashgan tarixiy muzey. Muzey oʻz faoliyatini 1931-yilda boshlagan. Hozirda shaxar tarixiga oid 94 mingdan ortiq eksponatlar namoyish etilmoqda. Tarix 1931-yilda Yerevan oʻt oʻchirish stansiyasining ikkinchi qavatidagi ikkita xonada ochilgan muzey. Avvaliga, Yerevan shahar kengashining kommunal boʻlimiga qarashli boʻlganligi sababli Kommunal muzey () deb atalgan. 1936-yilda nomi Yerevan tarixi muzeyi deb oʻzgartirildi va Moviy masjidga koʻchirildi. Muzey masjid hududida 56 yil faoliyat yuritdi. 1994-yilda sobiq Sankt-Xripsime qizlar gimnaziyasiga, 1997-yilda inqilobchi va siyosatchi Stepan Shaumyan nomidagi Yerevan 1-oʻrta maktabiga koʻchirilgan. 2005-yilda muzey oʻzining hozirgi joyiga, Yerevan shahar kengashining yangi binosi chap qanotiga joylashtirildi. Esponatlar Muzeyda qadim zamonlardan to hozirgi kunga qadar shahar va uning aholisi hayotini aks ettiruvchi 94 mingdan ortiq tarixiy buyumlar: arxeologik, etnografik, numizmatik, mehnat anjomlari, rasmlar, haykallar, arxitektura namunalari, xatlar, kitoblar, qurollar, fotosuratlar, texnik va maishiy buyumlar saqlanmoqda. Ilmiy kengash Muzeyda ilmiy kengash tashkil etilgan boʻlib, uning aʼzolari oʻz davrining eng buyuk mutafakkirlari va sanʼatshunoslari hisoblanadi. Masalan: meʼmorlar Aleksandr Tamanyan, Toros Toromanyan, Nikolay Buniatyan, Mikael Mazmanyan, rassomlar Martiros Saryan, Gagik Gyurjyan, Taragros, olim Arakskulp, Stepan Lisitsyan, Yervand Shahaziz, Sergey Barxudaryan, Babken Arakelyan va boshqalar. Galereya Manbalar

1084157

https://uz.wikipedia.org/wiki/Jon%20%28qissa%29

Jon (qissa)

Jon (ruscha: Джан, forschadan olingan: جان(jon) — „hayot baxsh etuvchi ruh“ degan maʼnoni anglatadi) — Andrey Platonov tomonidan yozilgan asar. Platonov 1935-yilda Turkmaniston Respublikasiga ikkinchi safari natijasida ushbu asarni yozishga qaror qilgan. Garchi 1930-yillarda Sovet davlati Jon asarini senzura qilib, faqat tanlangan boblarni nashr etgan boʻlsa-da, senzuralarsiz nashr 1999-yilda toʻliq chop etilgan. Ruh asarini „Stalinizm davrining tipik, sotsial-realistik romani“ sifatida oʻqish mumkin. Asar Markaziy osiyolik „gʻayrirus“ iqtisodchi Nazar Chagatayevning Moskvani tark etib, oʻz xalqiga sotsializm gʻoyasini olib borish uchun joʻnab ketgani haqida hikoya qiladi. Jonga yetib borgach, Chagataev xalqiga yordam berish uchun hech narsa qila olmasligini tushunadi, ammo hikoya oxirida Moskvaga qaytishdan oldin ular bilan sahro orqali togʻlar oralab xavfli sayohatga chiqadi. Hikoyaning aksariyati jon xalqining Sari-Qamish deltasidan Qoraqum choʻli orqali Ustyurt togʻlariga xavfli ravishda koʻchishlari haqida hikoya qiladi. Jo‘g‘rofik bilimlar ushbu romanda muhim rol o'ynaydi, ayniqsa Platonov rus yozuvchisi sifatida O'rta Osiyoda "insayder" nuqtai nazaridan yozgan "begona" shaxs edi. Voqea 1930-yillarda, aniqrog‘i 1924-1936 yillarda Oʻrta Osiyoda sodir boʻlgan milliy chegaralanish jarayonining yakunida, Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Tojikiston, Turkmaniston va Oʻzbekiston SSRlarning tashkil topishida sodir boʻladi. Bugungi kunda romanda ushbu oʻziga xos geografik belgilarga havolalari mos ravishda Oʻzbekiston, Turkmaniston va Qozogʻiston xalqlarida mavjud. Tarjimalar Inglizcha tarjima "Soul" - "Jon" ingliz tiliga 2003 yilda Robert va Elizabeth Chandler tomonidan tarjima qilingan (Harvill Press nashriyoti tomonidan nashr etilgan). Koʻp oʻtmay, 2008-yilda New York Review Books Classics Andrey Platonovning Robert va Elizabet Chandler, Katia Grigoruk, Anjela Livingstone, Olga Meerson va Eric Naiman tomonidan ingliz tiliga tarjima qilingan asarlari toʻplamini nashr etdi, unda " Jon " romani, „Jon“ va „Qaytish“ qissalari va yana oltita hikoya bor. Oʻzbekcha tarjima Kitobni o‘zbek tiliga Sharifjon Ahmad tarjima qilgan. Birinchi nashri 2019-yilda kirill yozuvida, ikkinchi nashri esa lotin yozuvida 2024-yil fevralida akadem•nasr ruknida chop etilgan. Manbalar

1084158

https://uz.wikipedia.org/wiki/Gadesh

Gadesh

Gadesh () yoki Balagadesh () — Ozarbayjondagi submadaniyat. U faqat Boku va Boku yaqinidagi hududlarga xos madaniyat hisoblanadi. 2010-yillarning oxiridan boshlab, mazkur submadaniyat faqatgina Bokuning ayrim qishloq hududlarida uchraydigan boʻlgan. Gadeshlik Ozarbayjonga, ayniqsa Bokuga xos mahalliy submadaniyat hisoblanadi. Etimologiyasi Bir qancha manbalarga koʻra, „gadesh“ soʻzi barcha turkiy tillarda uchraydigan „birodar“ soʻzidan olingan boʻlib, tat tili orqali absheron shevasiga moslashtirilgan. Qoraqalpoq va qirgʻiz tillarida bu soʻz „kichik opa“ maʼnosini bildiradi. Shuningdek, „karindash/kerentesh/xarantesh“ boshqirdcha soʻz boʻlib, tilning janubiy shevalarida „kichik opa“ maʼnosini bildiradi. Tarixi Gadesh submadaniyati 1950-yillarda paydo boʻlgan. Ular Ozarbayjonga, asosan Boku va uning atrofidagi hududlarga xosdir. Gadesh bilan bir vaqtda mavjud boʻlgan va unga qarama-qarshi hisoblangan Stilyagas submadaniyati oʻrtasidagi qarama-qarshilik, asosan, Gadeshning Stilyagasga bosim oʻtkazishi va ularga nisbatan zoʻravonlik harakatlarini qoʻllash holatlarida namoyon boʻladi. Gadesh Stilyagalarni milliy va axloqiy gʻoyalardan yiroq, ruhiy qadriyatlarga zid harakat qiladigan va oʻz ildizlaridan voz kechuvchi guruh sifatida koʻradi. Xuddi shunday, Bokuda gadeshlar 1970-yillarda mavjud boʻlgan hippi va rokchilarga ham xuddi shunday munosabatda boʻlishgan. Boku markazida joylashgan baʼzi koʻchalar va aholi punktlari gʻarbiy submadaniyatlarning mahalliy vakillari uchun ayniqsa xavfli deb hisoblangan. Umuman olganda, mayxona Ozarbayjonda Ikkinchi Jahon urushidan 1980-yillarning oʻrtalarigacha — qayta qurish davrigacha mavjud boʻlgan submadaniy modellarni birlashtirgan yagona sheʼriy-musiqiy janr hisoblanadi. Xususiyatlari Gadeshlar konservatizm va maskulizmni (erkaklar tarafdorlari) afzal koʻrishlari, milliy anʼanalarga sodiqligi bilan ajralib turgan. Sovet davrida ularni koʻchada kun oʻtkazadigan, janjalkash, bezori turmush tarziga ega boʻlgan ijtimoiy guruh aʼzolari sifatida koʻrishgan. Gadeshlar Gʻarb musiqasi va madaniyatiga qarshi boʻlganlar. Shu bilan birga, ular yashagan hududlarda voyaga yetgan Vagif Mustafozodaning mamlakatga jaz musiqasini olib kelgani ushbu submadaniyatning ayrim vakillarini xavotirga solgan. Ular odatda Boku shevasida gaplashganlar. Bundan tashqari, gadeshlar adabiy til meʼyorlaridan chetga chiqqan oʻziga xos jargon va atamalardan ham foydalangan. Ularning ismlari koʻpincha nizolar va koʻcha janglarida, shuningdek, yengil jinoyatlarda tilga olingan. Gadeshlarning oʻziga xos xususiyatlaridan biri ular yer osti dunyosi va uning anʼanalarini tarannum etuvchi qoʻshiqlarni, shanson, mayxona kabi sheʼriy-musiqiy janrlarni tinglashni afzal koʻrishgan. Ular, ayniqsa, shoʻrolar davrida qandaydir yozilmagan qonunlar taʼsirida boʻlib, kelishmovchiliklar paytida maxsus xizmatlar va militsiyaga murojaat qilishni notoʻgʻri, deb hisoblashgan. Bunday hollarda ular voqea joyiga politsiyani jalb qilishdan koʻra, kelishmovchiliklarni oʻzaro hal qilishni afzal koʻrishgan. Gadeshlar shtat qonunlariga rioya qilishni ham notoʻgʻri deb hisoblab, davlat amaldorlariga kamsituvchi ismlar bilan murojaat etishgan. Gadeshlar hamda rude boy, mod va greaser submadaniyatlari oʻrtasida oʻxshashliklar mavjud. Gadeshlar koʻproq klassik uslubda kiyinishni afzal koʻrganlar, ayniqsa kiyimdagi ikkita rang: oq va qoraning boʻlishi juda ahamiyatli hisoblangan. Ular Gʻarb kiyimini ayollik omili deb bilishgan. Aksariyat gadeshlar odatda „aerodromlar“ deb nomlanuvchi katta shlyapa kiyib, koʻpincha tasbeh olib yurishgan. Bu ikki xususiyat ular uchun ramziy belgi sanalgan. Gadesh submadaniyati Sovet davrida oʻziga xos xususiyatlari tufayli ozchilik guruhga aylanib qolgan. Buning sababi shundaki, ular hech qanday ijtimoiy qadriyatga ega boʻlgan ish bilan shugʻullanishmagan, jamiyatda ham, davlat darajasida ham sovet ziyolilari va zodagonlariga qarshi turadigan odamlar boʻlishgan. Jurnalist Xazar Oxundov gadeshlarni „ruhiy jihatdan shahar muhiti va viloyat muhiti oʻrtasida qolib ketganlar“ deb taʼriflagan. Asli bokulik boʻlgan rassom Mir Teymur Mammadov „gadesh“ obrazi bokuliklarni kamsitishini taʼkidlagan. Ommaviy madaniyatda Bir vaqtlar Icheri-sheherda tasbeh ushlagan, qalpoq va shippak (shapshapi) kiyib olgan gadesh haykali oʻrnatilgan, ammo keyinchalik bu haykal olib tashlangan. Kinorejissyor Eldar Guliyev Rustam Ibrohimbekov ssenariysi asosida suratga olingan „Bir cənub şəhərində“ filmida boku gadeshlarining tafakkuri va innovatsiyalarga salbiy munosabatini aks ettirgan. Said Riadning soʻzlariga koʻra, filmda oʻtmish qoldiqlari odamlar tafakkurida qanday ildiz otishi va insonning maʼnaviy erkinlikka erishishi naqadar qiyin ekanligi yoritilgan. „Uşaqlığın son gecəsi (Bolalikning oxirgi kechasi)“ filmidagi Dovud obrazi, „Baladadoshning ilk muhabbati“dagi Baladadosh obrazi gadesh obraziga mos keladi. Yozuvchi Komil Afsaroʻgʻlining „Sovet koʻchasi serenadasi“ asari Gadesh submadaniyati haqidagi asarlar orasida muhim oʻrin tutadi. Gunduz Agʻayev Ozodlik radiosi uchun ishlangan multfilmlaridan birida „gadesh“ iborasini ishlatgan qahramonni tasvirlangan. Manbalar Submadaniyatlar Boku Ozarbayjon madaniyati Boku gubernatorligi

1084161

https://uz.wikipedia.org/wiki/Umut%20ko%CA%BBprigi

Umut koʻprigi

Umut koʻprigi (, ), avvaldan Boraltan koʻprigi nomi bilan tanilgan, uzunlikdagi Ozarbayjon-Turkiya chegarasidan oqib oʻtuvchi Aras daryosini kesib oʻtuvchi arkali koʻprik. Hozirgi koʻprik 1991-yildan 1992-yilgacha boʻlgan davrda qurilgan va 1992-yil 25-mayda Dilucu bojxona nazorat punkti bilan birga rasmiy ravishda ochib berilgan. Asl koʻprik tarixan 1945-yilda Sovet Ittifoqi va Turkiya oʻrtasidagi Boraltan koʻprigi fojeasi () deb nomlanuvchi voqea orqali tanilgan. Unga koʻra, Ikkinchi jahon urushi paytida Germaniya uchun jang qilganlikda ayblangan 195 nafar sovet askari Turkiya hukumati tomonidan Sovet Ittifoqiga qaytarilgan. Undan avvalroq, yaʼni 1944-yilda 146 nafar ozarbayjonlik Stalin taʼqibidan qochib Turkiyadagi Boraltan chegara postlaridan boshpana izlagan. SSSR va Turkiya oʻrtasidagi ziddiyat kuchayganligi sababli, taranglikning yanada kuchayishiga yoʻl qoʻymaslik uchun mahkum askarlar SSSR hukumatiga topshirilgan. Askarlar chegarani kesib oʻtganidan koʻp oʻtmay, ular vatanga xiyonatda ayblanib, qatl qilingan. Turkiya Kars shahrini Igdir viloyati orqali Naxichevan bilan bogʻlash rejasining bir qismi sifatida ozmi-koʻpmi xuddi shu joyda temir yoʻl koʻprigi qurish niyatini bildirgan. Armanistonni toʻliq aylanib oʻtuvchi Boku-Naxichevan temir yoʻlini taʼminlash uchun Boku-Tbilisi-Axalkalaki-Kars temir yoʻlini kengaytirish ham rejaga kiritilgan. Ammo Ikkinchi Qorabogʻ urushidan keyin Zangazur yoʻlagi temir yoʻlini (Horadiz-Agband-Ordubad) reabilitatsiya qilish ishlari yoʻlga qoʻyilgan va natijada Boku-Naxichevan temir yoʻl loyihasi amalga oshmay qolgan. 1990-yillarning boshlarida koʻprik Naxichevan hukumati boshdan kechirgan iqtisodiy qiyinchiliklarni, ayniqsa transport blokadasini bartaraf etishda beqiyos rol oʻynagan. 1992-yil 28-mayda Turkiyaning o‘sha paytdagi Bosh vaziri Sulaymon Demirel 60 nafar deputat va 40 dan ortiq nufuzli ommaviy axborot vositalari vakillari bilan Araz daryosi ustidagi “Umut ko‘prigi”ni ochish uchun Naxichevanga kelgani butun xalqning eʼtiborini tortgan. Manbalar Havolalar BIURmF Umut koʻprigi toʻrtburchakli taklif Ozarbayjonda transport Ozarbayjondagi binolar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Iğdır viloyatida transport Turkiyadagi yoʻl koʻpriklari Ozarbayjondagi yoʻl koʻpriklari Turkiyaning chegara oʻtish joylari Ozarbayjonning chegara oʻtish joylari

1084472

https://uz.wikipedia.org/wiki/G%CA%BBolib%20%28film%29

Gʻolib (film)

Gʻolib — 2019-yilda rejissyor Vamshi Paidipally hamda Shri Venkatesvara Creations, Vyjayanthi Movies va PVP Cinema tomonidan telugu tilida ishlab chiqarilgan hind drama filmi. Syujet AQSHdagi muvaffaqiyatli bosh direktor K. Rishi Kumar Hindistondagi oʻrta sinf oilasidan Origin kompaniyasidagi yuksalishigacha boʻlgan yoʻlini eslaydi. Bu yoʻlda u shaxsiy va axloqiy qiyinchiliklarga duch keladi. Shu jumladan uning doʻsti Ravining uning kelajagi haqida qaygʻurib qilgan qurbonligi ham roʻy beradi. Hindistonga qaytib kelgach, Rishi buzuq tadbirkorga qarshi Ravining daʼvosini qoʻlga kiritadi va oxir-oqibat Hindistonda qolishni va qishloq xoʻjaligi bilan shugʻullanishni tanlaydi. U oʻz vatandoshlarida yordam berishdan baxt va halovat topadi. Rollarda Mukofotlar Manba 2019-yil filmlari Hindiston filmlari

1084475

https://uz.wikipedia.org/wiki/Kozolec

Kozolec

Kozolec () asosan Sloveniyada qoʻllanilgan pichan quritish va saqlash uchun moʻljallangan uy qismi. Kozoleclar asosan yogʻochdan yasalgan doimiy foydalanish inshooti boʻlib, ularda hayvonlar uchun yem quritiladi, ammo ulardan foydalanish faqat pichanni quritish bilan cheklanmaydi. Dala makkajoʻxorisi singari boshqa oziq-ovqatlar ham ular ustida quritiladi. Garchi bu amaliy tuzilma boʻlsa-da, pichan koʻpincha alohida ishlov bilan qoʻlda tayyorlangan boʻlib, bu figura slovenlar xalq meʼmorchiligining oʻziga xos shakli sifatida qabul qilinadi. Tarqalishi Kozolec Prekmurje viloyati, Sharqiy Shtiriya va Sloveniya sohilidan tashqari butun Sloveniya hududida keng tarqalgan. Shunga oʻxshash tuzilmalarni Italiyaning Friuli shahrida va Avstriyaning Sharqiy Tirol mintaqasida ham uchratish mumkin. Nemis tilida u yoki deb ataladi. Nomlanishi va tipologiya Kozolecning slovencha nomlari orasida kozolec va kazuc (soʻzlashuv tilida, odatda, bitta tekis chiziqli pichan maʼnosida qoʻllaniladi), stog (koʻpincha Yuqori Karniolada va ayniqsa, Boxinj mintaqasidagi Studor atrofida joylashgan) va toplar singari nomlari mashhur. Kozolec ham, kozuc ham kozel „echki“ soʻzining kichikraytrilgan shakllari boʻlib, u pichan yoki donni saqlash va quritish uchun ishlatiladigan shoxlangan tuzilish maʼnosini beradi. Stog soʻzi pichan maʼnosida qoʻllanilib, umumiy slavyanchada stog „uyma, toʻp“ soʻzidan olingan. Toplar (yoki doplar) soʻzi avstriyalik nemis olimi Doppler ismidan olingan boʻlib, umuman qoʻsh tuzilishga ishora qiladi. Kozolecning oʻziga xos turlariga quyidagilar kiradi: Bitta toʻgʻri chiziqli kozolec (enojni stegnjeni kozolec) Bitta toʻgʻridan-toʻgʻri chiziqli kozolec (stegnjeni kozolec s plaščem) Ikkita tekis chiziqli kozolec (dvojni stegnjeni kozolec) Qoʻsh tomli kozolec (dvojni vezani kozolec) Bir tirgakli qoʻshaloq tomli kozolec (dvojni vezani kozolec v eno drevo) Ikki tirgakli qoʻsh tomli kozolec (dvojni vezani kozolec v dve drevesi, toplar) Kengaytirilgan qoʻsh tomli qoʻsh kozolec (toplar z repom) Shiyponli qoʻsh tomli kozolec (kozolec s hišo) Ikki darajali kozolec (kozolec na kozla, kozolec na psa) Ochiq osmon ostidagi muzey 2010-yildan 2013-yilgacha Sloveniya janubi-sharqidagi Šentrupert munitsipalitetining maʼmuriy markazi boʻlgan Šentrupertning janubiy qismida tarixda birinchi boʻlib ochiq osmon ostidagi „Kozoleclar oʻlkasi“ muzeyi(slovencha: Dežela kozolcev) faoliyat yuritgan. Toʻplam 17 turdagi kozolec va 19 ta pichan quritish moslamasini oʻz ichiga olgan. Ularning eng qadimgisi 1795-yilga tegishli boʻlib, barcha turdagi kozoleclar namoyish etilgan. Muzey shuningdek, tadbirlarni oʻtkazish joyi sifatida ham xizmat qilgan. Loyihaning asosiy tashkilotchisi Šentrupert meri Rupert Gole edi. Aholi punkti hisoblangan Mirna vodiysidagi 650 dan ortiq kozoleclar muzeyning asosiy eksponati vazifasini bajargan. Ularning orasida butun mamlakat boʻylab eng kattasi Simončič kozolec boʻlgan. Galereya Manbalar Adabiyotlar Čop, Jaka; Cevc, Tone: Slovenski kozolec = Sloveniya Hay-rack, Žirovnica 1993, Agens  (sloven, ingliz) Havolalar kozolec.si — Har xil turdagi pichanlar. Sloveniya arxitekturasi Kozoleclar Sloveniya folklori

1084478

https://uz.wikipedia.org/wiki/Alaotra%20mangora

Alaotra mangora

Alaotra-Mangoro — sharqiy Madagaskardagi mintaqa. Shimolda Sofiya viloyati, shimoli-sharqda Analanjirofo va Betsiboka, sharqda Atsinanana, janubi-gʻarbda Vakinankaratra, gʻarbda Analamanga bilan chegaradosh. Viloyat poytaxti Ambatondrazaka boʻlib, 2018-yilda aholi soni 1 255 514 kishini tashkil etdi. Viloyatning maydoni . Maʼmuriy boʻlinmalar Alaotra-Mangoro viloyati beshta tumanga boʻlingan, ular 82 ta kommunaga boʻlingan. Ambatonzarzaka tumani — 20 ta kommuna Amparafaravola tumani — 21 ta kommuna Andilamena tumani — 8 ta kommuna Anosibe An'ala tumani — 11 ta kommuna Moramanga tumani — 22 ta kommuna Aholisi Mintaqani asosan shimolda Sihanaka, janubda Bezanozano va Merina aholisi tashkil qiladi. Iqtisodiyot Qishloq xoʻjaligi 120.000 ga ekin maydoniga ega, Madagaskarning asosiy ekin mahsulotini guruch tashkil qiladi. Boshqa ekinlar manyak (175 ming tonna), kartoshka (49 ming tonna), makkajoʻxori (50 ming tonna) va shakarqamish (50 ming tonna) ekiladi. Chorvachilik (Zebu) yiliga 265 mingga, baliq ovlash boʻyicha 2000-2500 tonnaga yetadi. Konchilik Moramanga/Ampitambe yaqinida nikel koni bor: Ambatovy koni. Kon ishlari Andilamena, Ambatondrazaka va Didyda safir joylarida olib boriladi va u yerdan yoqut qazib olinadi. Transport Milliy yoʻllar 2-milliy marshrut (Antananarivo — Moramanga — Toamasina). Milliy yoʻnalish 44 (Moramanga — Ambatondrazaka — Imerimandroso — Amboavory). Temir yoʻllar TCE (Tananarive-Côte Est) temir yoʻli — (Toamasina — Moramanga — Antananarivo). MLA (Moramanga-Lac Alaotra) temir yoʻli (Moramanga — Ambatondrazaka). Aeroportlar Ambatonzarzaka aeroporti Amparafaravola aeroporti Amboxiyanahari aeroporti Himoya qilinadigan hududlar Torotorofotsy Yangi qoʻriqlanadigan hudud Ankeniheny-Zahamena koridori qismi Alaotra ko'li Ko'proq Ambatofotsy yangi qo'riqlanadigan hudud Ampanganangongi-Behasina Yangi muhofaza qilinadigan hudud Ampotaka Ankorabe Yangi muhofaza qilinadigan hudud Analabe Betanatanana Yangi muhofaza qilinadigan hudud Analalava yangi qo'riqlanadigan hudud Mahialambo Yangi qoʻriqlanadigan hudud Mangabe-Ranomena-Saxasotra Yangi muhofaza qilinadigan hudud Ambohidray Yangi qoʻriqlanadigan hudud Zahamena milliy bog'i qismi Mantadia milliy bogʻi Analamazaotra milliy bogʻi Marotandrano qo'riqxonasi qismi Peyrieras sudraluvchilar qo'riqxonasi Marozevodagi kapalak fermasi va sudraluvchilar markazi Daryolar Ivondro daryosi Marimbona Gilos yashil Sahatandra Sandrangato River Village Maʼlumotnomalar Madagaskar hududlari

1084488

https://uz.wikipedia.org/wiki/Nass%20%28Islom%29

Nass (Islom)

Nass () — arabcha soʻz boʻlib, turlicha, xususan „maʼlum, aniq qonuniy buyruq“, „ilohiy farmon“, „belgi“, yozilmagan qonundan farqli ravishda „yozma qonun“, taqiqlovchi yoki talab qiluvchi „kanonik matn“, „matnli dalil“ kabi tarjima qilinadi. Shialikda (Oʻn ikkilik va Ismoiliylar) nass avvalgi masʼum imom tomonidan yangi masʼum imomni belgilash jarayonini anglatadi. Manbalar Oʻn ikkilik ilohiyoti Islom atamashunosligi Ismoiliylik

1084499

https://uz.wikipedia.org/wiki/%C5%A0avrinke

Šavrinke

Šavrinke (, birlik shakli: ; yoki ) shimoliy Sloveniya Istriyasining hinterlandlaridan, shuningdek, Xorvatiya Istriyasidan kelgan qizlar va ayollar boʻlib, ular shahar bozorlarida ekinlar va boshqa mayda tovarlarni sotish bilan shugʻullanganlar. Faoliyati Ayniqsa, hozirda Italiya hududiga qarashli boʻlgan Trieste shahri atrofida faol faoliyat yuritgan Šavrinke qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini yaqin atrofdagi shaharlarga sotish orqali oʻz uy xoʻjaliklariga daromad keltirishgan. Šavrinke tomonidan sotilgan asosiy mahsulot tuxum boʻlgan. Ular xarid qilish uchun baʼzan igna, ip, toʻgʻnogʻich, qaychi kabi mahsulotlarni ham olib kelishgan. Ayollarning uydan tashqaridagi boshqa koʻplab mehnat turlari singari, Šavrinke ham, odatda, yosh oʻsmirlik davridanoq savdo-sotiq bilan shugʻullangan. Xususan, ular boshlangʻich maktabning olti sinfini tamomlaganidan soʻng onalaridan hunar oʻrgangan va turmush qurgach, ish faoliyatini toʻxtatganlar. Faqat ogʻir iqtisodiy vaziyatlarda turmush qurgan ayollar bu hunari orqali daromad topishni davom ettirganlar, bu esa baʼzan shahar va qishloq markazlari orasida bir necha kun yurish yoki kuniga kamida uch soat yurish singari qiyinchiliklarni keltirib chiqargan. Šavrinke asosan tuxum va non sotgan, lekin yoʻldan rezavorlar va yongʻoqlarni ham yigʻib borgan. Etimologiyasi Ayollar Šavrinke boʻlib ishlagan uy xoʻjaliklari asosan juda kambagʻal qatlamdan boʻlgan. Shunday qilib, uy xoʻjaligi erkaklari koʻpincha yelkalarida ketmon bilan Triest viloyatidagi qishloqlarni aylanib, pullik ish qidirganlar. Usha davrda odamning yelkasidagi ketmon uni ishlashga yaroqli va kambagʻal ekanligini bildirgan. Šavrinke uchun ularni boshqalardan ajratib turadigan belgisi oyoqlari boʻlib, ular chang, loy va yoʻllarni toʻldirgan hayvonlarning axlatlari bilan ifloslangan boʻlgan. Bu hududda soʻzlashuvchi sloven lahjasida (Bržanija yoki Kraški rob deb nomlanadi) bu turdagi yoʻl sarqitlarini oʻziga ilashtirib olish šavre deb atalgan, shuning uchun ham, bu ayollarga aynan shu nom berilgan. Aksariyat lugʻatlarda šavra „noqulay, qoʻpol“ ayol deb tarjima qilinadi. Sloveniyadagi Šavrin tepaliklari Šavrinke nomi bilan atalganmi yoki aksinchami, bu haqida aniq maʼlumot mavjud emas. Tarixi Ushbu mehnat shakli asosan XIX asrning oxirlarida paydo boʻlgan va Ikkinchi Jahon urushi oxirida deyarli yoʻq boʻlib ketgan. Tinchlik davrida Istriya qishlogʻidagi Šavrinkening asosiy ishi boʻlmish tuxum sotish, Birinchi Jahon urushi davrida Avstriyada va urushdan keyin fashizm davrida mintaqa tegishli boʻlgan Italiya hududida tuxum sotishni tartibga solishga qaratilgan hukumat qoidalari bilan cheklangan. Keyinchalik ancha qimmat boʻlgan tuxum sotish litsenziyalarining joriy etilishi Šavrinkening aksariyat qismini oʻzlarini va bolalarini xavf ostiga qoʻygan de-fakto kontrabandachilarga aylantirgan. Italiya hukmronligi davrida tuxumlarning noqonuniy savdosi bilan shugʻullanganlik uchun jazo asosan mahalliy politsiya kuchlari tomonidan amalga oshirilgan, ular tuxumlarni musodara qilgan va baʼzida kontrabandachini bir kecha hibsda saqlagan. Ularning noqonuniy holatga moslashishi Šavrinke sotadigan mahsulotlar qatoriga grappa va sigaretalar kabi boshqa juda kerakli tovarlarning qoʻshilishiga olib kelgan. Zamonaviy Sloveniyada Šavrinke mahalliy folklorning bir qismiga aylanib ulgurgan. Ular mashaqqatli mehnat evaziga qishloqlariga havas qilsa arzigulik daromad keltirgan ayollar sifatida esga olinadi, bu esa ularni maʼlum bir davr davomida qimmatli turmush oʻrtoqqa aylantirgan. Istriya ramzi boʻlgan Šavrinkelarning hayoti Marjan Tomšičning „Šavrinke“ (1986) kabi romanlarida, shuningdek, Alojz Kocjančičning sheʼrlarida (Šavrinske pesmi, 1962) tilga olingan. Sloveniya sohilidagi Xrastovlje qishlogʻining janubida mashhur rassom, qishloqda tugʻilib-oʻsgan Jože Pohlen tomonidan 1990-yilda oʻrnatilgan haykal boʻlib, unda boshiga bir savat non koʻtarib olgan Šavrinka tasvirlangan. Mahalliy „Šavrini inu anka Šavrinke“ madaniy birlashmasi merosni muhofaza qilish shakli sifatida koʻpincha bu ayollar hayotidan keltirilgan sahnalarni ommaga namoyish etishadi. Šavrinkening qayta kashf etilishi baʼzi olimlar tomonidan davlat chegaralarini kesib oʻtuvchi mintaqaviy Istriyaning oʻziga xos tarzda rivojlanishining bir qismi sifatida koʻriladi, lekin mintaqada Sloveniya milliy elementiga urgʻu beriladi. Manbalar Istriya Sloven ayoli

1084501

https://uz.wikipedia.org/wiki/Dangal%20%282016-yilgi%20film%29

Dangal (2016-yilgi film)

Dangal filmi Nitesh Tiwari boshchiligida, Aamir Khan va Kiran Rao tomonidan Walt Disney Company India kompaniyasi nazorati ostida Siddharth Roy Kapur bilan Aamir Khan Productions tomonidan ishlab chiqarilgan 2016-yilgi Hind tili biografiyasiga oid sport dramasidir. Filmda Xon mahovir sinh Fogat oʻz qizlari Geeta Phogat va Babita Kumarilarni kurash tushishga oʻrgatadi va keyinchalik ular Hindistonning birinchi dunyo tan olgan ayol kurashchilariga aylanishadi. Fatima Sana Shaikh va Sanya Malhotra ikki opa-singilning oʻsmirlik davridagi koʻrinishini, Zaira Wasim va Suhani Bhatnagar boʻlsa ularning yoshlik davridagi koʻrinishini ijro etishadi. Ularning onasi rolini Sakshi Tanwar va oʻgʻil jiyanining yoshlikdagi koʻrinishini Ritvik Sahor, oʻsmirlik davridagi koʻrinishini Aparshakti Xurana tasvirlaydilar. Film haqida Filmni ishlab chiqish ishlari Tiwari ssenariyani yozishni boshlaganida, yaʼni 2013-yilning boshida boshlanadi. Tiwari senariy bilan murojaat qilmasidan oldin, Xon 2014-yilda oʻzining „Satyamev Jayate“ nomli shousida Fogat opa-singillar bilan intervyu oʻtkazgan edi. Asosiy suratga olish 2015-yilning sentyabr oyida qoʻshni Punjabda boshlandi. Satyajit Pande kinomatograf va Ballu Saluja esa muharrir sifatida xizmat qilishdi. Bundan tashqari Pritam filmning tungi musiqa va ovozli qoʻshiqlarini yozadi, qoʻshiq soʻzlari esa Amitabh Bhattacharya tomonidan yozilgan. Hindiston xotin-qizlar kurash jamoasining murabbiyasi Kripa Shankar Patel Bishnoi Xon va uning qizlariga kurash jarayonlari uchun shugʻillanishni oʻrgatgan. Mukofotlari 2016-yil 21-dekabr kuni Shimoliy Amerikada boʻlib oʻtgan premyeradan soʻng, Dangal 23-dekabr kuni butun dunyo boʻylab eʼlon qilinadi va tanqidchilar tomonidan ijobiy baholandi. Filmda haqiqiy hayot hikoyasining tasvirlashi va Xon rolining ijro etilishi, shu jumladan hissiy jihatdan barchaga birdek taʼsir etishi bilan maqtovlar oladi. Shuningdek, u 2017-yil aprel oyida Pekin xalqaro kino festivali va 2017-yil iyun oyida ikkinchi BRICS festivalida namoyish etiladi. 62-sonli Filmfare mukofotlari tanlovida u toʻrtta mukofotni qoʻlga kiritdi: Eng yaxshi film, eng yaxshi rejissyor, Eng yaxshi aktyor (Xan) va Eng yaxshi harakat (Shyam). 64-sonli Milliy Film mukofotlarida Vasim Geetaning yoshlik davridagi koʻrinishini ijro etganligi uchun eng yaxshi qoʻllab-quvvatlovchi aktrisa sovrinini qoʻlga kiritadi. Dangal Avstraliyaning 7-sonli AACTA mukofotlari tanlovida eng yaxshi Osiyo filmi mukofotiga, Dangal yilgi Duban Film mukofotlari festevalida eng yaxshi chet el filmi va eng yaxshi chet davlat aktyori (Aamir Khan uchun) mukofotiga va Jackie Chan Action Movie mukofotlariga sazovor boʻldi va 68-sonli Berlin xalqaro kinofestivali Osiyodagi eng zoʻr yulduzlar nominatsiyasiga nomzod boʻladi. Daromadi Dangal filmining tijorati muvaffaqiyatli boʻlib, boks ofisida bir nechta rekordlar oʻrnatdi, shu jumladan eng koʻp daromad keltiradigan hind filmi, eng koʻplab daromad keltiradigan Hindiston filmi, eng yuqori daromad keltiradigan 30-inglizcha film va butun dunyo boʻylab eng yuqori daromad keltirgan 16-sport filmi kabi nomlarga sazovor boʻladi. Ishlab chiqarilgan film butun dunyo boʻylab 2,024 million () turli xil taxminlar boʻyicha, jumladan Xitoyda ishlab chiqarilgan mamlakatning eng yuqori daromad koʻrsatadigan 20 ta chet el filmi qatoriga kiritiladi. Baʼzi taxminlarga koʻra, bu kungacha 2000 mlrdga baholangan yagona Hindiston filmi boʻlib qoladi. Film shuningdek, 2018-yil noyabr oyidan boshlab Xitoyda 400 milliondan ortiq marta tomosha qilindi. Filmning asosiy mazmuni Mahavir Singh Phogat, Hindiston kurashining pehlwani uslubida mashq qilgan sobiq kurashchi, Haryana Balali shahrida yashovchi milliy kurash chempioni boʻladi. Yoshligida uning otasi uni sportdan voz kechishga majbur qilib, ish haqiga ega boʻlgan ish topishga majburlaydi. Oʻz yurti uchun medal qoʻlga kiritolmayotganidan tushkunlikka tushib, tugʻilmagan oʻgʻlini chempion qilishga qasam ichadi. Toʻrtta qizi borligidan umidsizlangan ota,, katta qizlari Geeta va Babita ikki oʻgʻil bolani ularga haqoratli soʻzlarni aytgani uchun doʻpposlashadi, uyga qaytishganida, otasi ularda kurashchi boʻlish imkoniyatini tushunadi va ularni shugʻullantirishni boshlaydi. Opa-singillarning kurashga kirib kelishi Uning usullari qattiq koʻrinadi. U ularni ertalab mashq qilishga majburlaydi va sochlarini qisqartiradi. Qishloqda yashovchilarning qarshiliklariga qaramay, u ularni oʻz vaqtinchalik loydan oʻrgatadi. Oʻshanda qizlar otasiga gʻazablanib, uning usullaridan azob chekishadi, ammo tez orada otasi oʻzlarining kelajagi haqida gʻamxoʻrlik qilayotganini tushunishadi. Ular gʻalaba qozonish uchun moʻljallangan kurash turnirlarida ishtirok etishadi. Mahavir kurash matraslariga ega boʻlmay, ularni matraslardan foydalanib, erkin kurash da mashq qiladi va ularni raqobatli tadbirlarga tayyorlaydi. Geeta oʻshanda davlat va milliy darajada oʻsmirlar va kattalar chempionatlarida qatnashishdan oldin, kelgusi Kommonvelts oʻyinlari uchun mashq qilish uchun Patiala Milliy sport akademiyasiga yoʻl oladi. Getaning AKADEMIYAdagi hayoti U yerda Geeta doʻstlar orttirib, oʻz murabbiyi Pramod Kadamning majburlashi bilan Mahavir oʻrgatgan usullardan voz kechishga majbur boʻladi. Shuning uchun u Xalqaro miqyosida oʻtkazilgan oʻyinlarni yoʻqotadi. Uyiga tashrif buyurganida, u otasi yoshi oʻtib qolgan Mahavirni qattiq jangda magʻlub qiladi. Babita Geetaga oʻz xatolarini eslatadi va u Mahavirga hurmat koʻrsatishi kerakligini aytadi. Oradan biroz vaqt oʻtgach, Babita milliy chempionlikni qoʻlga kiritadi va Geeta ham akademiyaga joʻnatiladi. Va nihoyat, opa-singillar va ularning otasi oʻylagan maqsadlariga yetishadi. murabbiy bilan bogʻliq kelishmovchliklar Commonwealth oʻyinlaridan oldin Pramod Geetaga odatdagidan 55 kg emas, balki 51 kg ogʻirlik darajasida musobaqa qilishga majbur qiladi.  Bu haqda bilganida xafa boʻlgan Mahavir oʻgʻli Omkar bilan Patialaga borib, qizlarga yashirincha murabbiylik qila boshlaydi. Bu haqda bilib, Mahavirning aralashuviga gʻazablanib, Pramod qizlarni quvib chiqarishni istaydi; sport hokimiyati ogohlantirish beradi, ammo ularga davom ettirishga ruxsat beradi. Mahavirga akademiyaga kirish taqiqlanadi va qizlarga tashqariga chiqish taqiqlanadi. Mahavir qizlariga yordam berishni davom ettirishga qatʼiy qaror qilib, Geetaning avvalgi muvaffaqiyatsiz kurashlaridan kasetalar oladi va telefon orqali xatolarini koʻrsatadi. Aamir Khan-Mahavir Singh Phogat Sakshi Tanwar-Daya Shobha Kaur-Mahavirning xotini sifatida Fatima Sana Shaikh-Geeta Phogat-Mahavirning katta qizi sifatida Zaira Wasim-Geeta Phogning bolaligi sifatida Sanya Malhotra-Babita Kumari-Mahavirning ikkinchi qizi Suhani Bhatnagar-Babitaning yoshligi sifatida Aparshakti Xurana-Omkar Singh Phogat-Rajpalning oʻgʻli; Mahavirning jiyani Ritvik Sahore-oʻsmirlikdagi Omkar Ananya Sharma bola sifatida Ritu Phogat-Mahavirning uchinchi qizi Lakshita Goyal bola sifatida Sangeeta Phogat-Mahavirning eng kichik qizi Girish Kulkarni Pramod Kadam-Milliy sport akademiyasi murabbiyi sifatida Harkinder-Mahavirning hamkori sifatida Vivan Bhatena Shishir Sharma Milliy sport akademiyasi kafedra boshligʻi sifatida Meenu Prajapati Jasmeet-Milliy sport akademiyasidagi Geetaning doʻsti sifatida Badrul Islam Shamim sifatida-goʻsht doʻkonining egasi Karmveer Choudhary-Maʼan Singh Phogat-Mahavirning otasi sifatida Anurag Arora Rajpal Singh Phoga-Mahavirning ukasi; Omkarning otasi sifatida Ishlab chiqarish Taraqqiyot Disneyning ijodiy jamoasi aʼzosi Divya V. Rao 2012-yilda oʻz qizlarini jahon chempionlari boʻlishga oʻrgatgan Mahavir Singh Phogat haqida gazeta maqolasini oʻqib berdi. U bu ajoyib filmga aylanadi deb oʻyladi va bu haqda Kapur va boshqa Disney xodimlari bilan gaplashdi. Disney Nitesh Tiwariga hikoyani yozish va yoʻnaltirish uchun murojaat qildi. Tiwari Phogat va uning qizlari bilan uchrashadi, ular darhol hikoyani aytib berishga rozi boʻladilar Tiwari Gupta, Jain va Mehrotra bilan bir yilga yaqin ssenariy ustida ishladi, keyin UTV Motion Pictures bosh direktori Ronni Skrewvala va oxirgi ssenariy bilan Kapurga olib boradi. Film Xitoy kino ham taʼsir koʻrsatdi. Filmning muvaffaqiyati xitoylik film ijodkorlarini Xitoy jamiyati oʻz ichiga olgan ijtimoiy realist mavzularni hal qilishda yanada ishonch hosil qilishga olib keldi. Filmning taʼsiri 2018 yilgi blokbuster Dying to Survive-da koʻrish mumkin. Akhada: Mahavir Singh Phogatning 2017-yil yanvar oyida nashr etilgan „Authorized Biography of Mahavir Singh Phogat“ (Mehvavir Singh Phogattning rasmiy tarjimai holi). Fogat opa-singillar -filmning asosiy qahramonlari 2016-yilgi Bollivud filmlari roʻyxati Eng koʻp daromad keltiradigan hind kinolarining roʻyxati Walt Disney Pictures filmlari 2016-yil filmlari Hind kurashi Hindistondagi ayol kurashchilar Hind aktrisalari

1084512

https://uz.wikipedia.org/wiki/Prekmurska%20gibanica

Prekmurska gibanica

Prekmurska gibanica (Prekmurje qatlamli pirojnoesi) — sloven gibanicasi yoki qatlamli pishiriqning bir turi. Uning tarkibida koʻknori urugʻi, yongʻoq, olma, mayiz va kvark kabi mahsulotlar mavjud. Prekmurjeda mashxur boʻlgan bu yegulik Sloveniyaning milliy mahsulotiga aylanib ulgurgan. Noyob shirinlik bu mintaqadagi qishloq xoʻjaligining xilma-xill hayot tarzini koʻrsatadi. Gibanica nomi guba dialekt iborasidan kelib chiqqan va pishiriqdagi burmalarga ishora qiladi. Tarixi Asrlar davomida prekmurska gibanica Prekmurje hududida bayramona va marosim taomi sifatida tayyorlanib kelingan. Retseptning aniq kelib chiqishi maʼlum emas. Ilk manbalar uning retsepti asrlar davomida rivojlanganligini koʻrsatadi. József Kossics tomonidan saqlanib qolgan eng qadimgi hujjatda (1828) yozilishicha, toʻy hech qachon gibanikasiz (Prekmurje lahjasi: gostüvanje) oʻtkazilmasligi aytiladi. Taomning tayyorlanilishi quyidagicha amalga oshiriladi: „Xamir yupqa holatda yoyiladi, mayda toʻgʻralgan karam, sholgʻom yoki kvark aralashtirilib, sepiladi. Uning usti boshqa yupqa qilib yoyilgan xamirning ikkinchi qatlami qoplanadi, soʻngra avvalgi jarayon qaytarilib, 10 yoki 11 ta qatlam hosil qilinadi. Natijada tort koʻrinishidagi pishiriq holatiga keladi“. Sloveniya Prekmurska gibanica taomiga vakillik qilishi uchun 2006-yil Yevropa kunida, Yevropa Ittifoqiga Avstriyaning Café Europe nomli madaniy tashabbusidagi taklifi bilan tanlangan. 2010-yil mart oyidan beri prekmurska gibanica Yevropa Ittifoqida anʼanaviy mutaxassislik kafolati sifatida himoyalangan. Yana qarang Međimurska gibanica: oddiyroq retseptdan foydalangan holda, Xorvatiyaning qoʻshni mintaqasidan olingan, shunga oʻxshash, ammo kamroq ishlab chiqilgan gibanica turi Sloveniya oshxonasi Manbalar Havolalar Prekmurska gibanica retsepti: http://www.food.com/recipe/slovenian-traditional-prekmurska-gibanica-412339 Prekmuje Sloveniya pishiriqlari

1084514

https://uz.wikipedia.org/wiki/Uwe%20Bohm

Uwe Bohm

Uwe Bom (Uwe Enkelmann; 1962-yil 23-yanvar — 2022-yil 8-aprel) Germaniyalik aktyor. U 1973-yildan 2020-yilgacha 100 dan ortiq film va telekoʻrsatuvlarda rol oʻynagan. Biografiyasi Rejissor Hark Bohm 1973-yilda 11 yoshli Uve Enkelmanni I can also build an Ark filmiga taklif qilgan. 1976-yilda u Hark Bohmning North Sea Is Dead Sea dramasida bosh rolni oʻynadi. Direktor Enkelmanni asrab olishga va oʻzi bilan Myunxenga olib ketishga qaror qildi. Gʻarbiy Germaniyaning 61-Oskar mukofotlari taqdimotida premyera qilingan „Yasemin“ (1988) filmida bosh rolni oʻynadi. Shuningdek, aktyor 1990-yilda boʻlib oʻtgan 40-chi Berlin xalqaro kinofestivalidan joy olgan „Herzlich willkommen“ filmida ham rol oʻynagan. Yoshligida u rassomga shogirdlikka tushdi, ammo keyinroq fikridan qaytib, aktyor boʻlishga qaror qildi. 1980—2000-yillar davomida mashhur rejissyor Peter Zadek bilan bir necha bor ishlagan. Bohm Germaniya televideniyesida ham faol ijod qilgan, ayniqsa yovuz rollari bilan tanilgan. Bohm aktrisa Ninon Bohmga bilan oila qurgan va bir farzandi bor. Bohm 2022-yil aprel oyida 60 yoshida kutilmaganda yurak hurujidan vafot etdi. Filmografiyasi North Sea Is Dead Sea (1976) Moritz, Dear Moritz (1978) The Heartbreakers (1983) Yasemin (1988) Herzlich willkommen (1990) A Demon in My View (1992) Paul und Clara – Liebe vergeht nie (1999, television film) Cloned to Kill (2000, television film) Heart (2001) Unpleasant Encounter in the Moonlight (2004, television film) Hunger for Life (2004, television film) Vacation (2007) The Lie (2008, television film) Germany 09 (2009) In the Shadows (2010) Gold (2013) A Blind Hero: The Love of Otto Weidt (2014, television film) Sanctuary (2015) Goodbye Berlin (2016) Manbalar

1084515

https://uz.wikipedia.org/wiki/Abecedarium%20%28Trubar%29

Abecedarium (Trubar)

Abecedarium (Abecedary) — katexizm asosida yozilgan Catechismus in der windischenn Sprach (qisqacha Catechismus) kitobidan oldinroq chop etilgan sloven tilidagi birinchi bosma kitob. Bu odamlarga alifboni oʻrganishga yordam beradigan sakkiz varoqli buklet. Protestan islohotchisi Primož Trubar uni 1550-yilda schvabacher (gotik yozuv)da chop etgan va 1555 va 1566-yillarda lotin yozuvida baʼzi tuzatishlar bilan qayta nashr ettirgan. Uning takomillashtirilgan versiyasi 1566-yilda Sebastyan Krelj tomonidan chop etilgan. Abecedarium ham, Catechismus ham sloven tilining rivojlanishida muhim ahamiyatga ega. Tarixi Bir necha oʻn yillar davomida Catechismus Tübingenda bosilgan deb taxmin qilingan boʻlsa-da, yangi tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, u 1550-yilda Peter Frentz tomonidan Schwäbisch Hallda chop etilgan. Zamonaviy nashr Abecedarium 2008-yil oktyabr oyida birinchi marta zamonaviy sloven tilida nashr etilgan. Ushbu ilmiy nashr Trubar davridagi sloven tilini va ilmiy eslatmalar bilan zamonaviy sloven tiliga tarjimani oʻz ichiga oladi. Xuddi shunday, Catechismus 2009-yil oktyabr oyida nashr etilgan, yana bir „birinchi“ sloven kitobidir. Catechismusning „Pridiga o veri“ (Imon haqida vaʼz) qismining sloven, ingliz, nemis va esperanto tillaridagi tarjimalari mavjud. Yana qarang Abecedarium Manbalar Havolalar Trubar Forum veb-sayti ingliz va sloven tillarida — Trubarni zamonaviy sloven tiliga tarjima qilish! Alifbo kitoblari Sloveniyaning madaniy tarixi

1084518

https://uz.wikipedia.org/wiki/Zayd%20ibn%20Umar

Zayd ibn Umar

Zayd ibn Umar () — ikkinchi xalifa Umar ibn al-Xatob va uning rafiqasi Ummu Kulsum binti Alining oʻgʻli, Islom paygʻambari Muhammadning nabirasi. Biografiyasi Zayd ibn Umar oʻz qabilasi Banu Adiyga tinchlik olib kelish yoʻlidagi saʼy-harakatlari natijasida oʻldirilgan. Zayd ibn Umardan hech qanday avlod qolmagan. Ota-onasining nikohi Ali oʻz qizlarini ukasi Jaʼfar ibn Abu Tolibning oʻgʻillariga turmushga berishni xohlaydi, ammo boʻlajak xalifa Umar Alining qizi Ummu Kulsumning qoʻlini soʻraydi va Aliga qarata: „Yer yuzidagi hech bir kishi unga men kabi yaxshiroq munosabatda boʻlmaydi“ deb aytadi. Ali Umarga qizi hali balogʻat yoshiga yetmaganini tushuntiradi, lekin shunday boʻlsa-da, Umar undan rozilik bildirishini soʻraydi. Soʻngra Ali qiziga yoʻl-yoʻl chopon beradi va unga shunday buyuradi: „Buni amirul moʻminga olib boring va otam, agar bu chopon sizga yoqsa, uni oʻzingiz bilan olib qoling, agar yoqmasa, uni qaytarib bering deb aytdi deng“. Ummu Kulsum ushbu xababrni Umarga yetkazgach, qaytib kelib otasiga: „U kishi choponning tugmalarini ham yechmas, mendan boshqa narsaga qaramas edi“, — deydi. Umar Ummu Kulsumga chopon unga yoqqanligini aytadi va bu xabardan keyin Ali Ummu Kulsumni Umarga turmushga berishga rozi boʻladi. Umar rafiqasi uchun 40 ming dirham mahr beradi, ularning nikohi milodiy 638-yilning noyabr yoki dekabr oylarida (hijriy 17-yilning Zulqaʼda oyi) boʻladi. Umar va Ummu Kulsum Zayd va Ruqayya ismli ikki farzand koʻrishadi, qizi Ruqayya keyinchalik Saʼd ibn Abi Vaqqosning oʻgʻli Ibrohimga turmushga chiqadi va undan qiz farzandni dunyoga keltiradi. Yana qarang Sahoba Manbalar Adabiyotlar Al-Maorif, Ibn Qutayba 77-bet, „Zikri Umar“ bobi Sahobalar ajdodlari

1084521

https://uz.wikipedia.org/wiki/Va%C4%8De%20Situla

Vače Situla

Vače Situla (, shuningdek, ) 19-asrning ikkinchi yarmida Sloveniya markazidagi Vače shahridagi Hallstatt arxeologik manzilgohidan topilgan temir davriga oid bezakli bronza idish (situla). U bunday idishlar orasida eng yuqori sifatda saqlangan va mamlakatning eng qimmat arxeologik artefaktlari qatoriga kiradi. Miloddan avvalgi 5-asrga oid artefakt Sharqiy Hallstatt hududida topilgan shimoliy iliriyaliklarning eng qadimgi situla buyumlaridan biri hisoblanadi. Idishda hukmron tabaqaning oddiy hayotini aks ettiruvchi, shuningdek, oʻsha davrdagi dunyoning diniy tushunchasini tasvirlab beruvchi uchta qator relyef belgilari mavjud. Vače Situla Sloveniya milliy muzeyida saqlanadi. Izlanish Vače Situla 1882-yil boshida dehqon Yanez Grilc tomonidan topilgan (ogʻzaki anʼanaviy yil hisobiga koʻra 17-yanvarda, lekin katta ehtimol bilan oʻsha yilning martida). Situla chuqurlikdan qazib olingan. Oʻsha yili Carniola viloyat muzeyi () direktori Karel Dezmanga topilma haqida maʼlum qilishgan. Tarixiy artefakt muzey agenti tomonidan 18 florin va 20 kreuzerga sotib olingan. Keyinchalik muzey uning qiymatini taxminan 6000 floringa baholagan. Tuzilishi Situlaning uzunligi boʻlib, bronza qavati bilan birlashtirilgan uchta alohida bronza mixparchinlaridan tayyorlangan. Tutqich qalin torkli simdan yasalgan va uchlarida oʻrdak boshi shakli tasvirlangan. U toreutik texnikasi asnosida qilingan va muqaddas suvni saqlash uchun marosim idishi sifatida ishlatilgan boʻlishi mumkin. Idishning hajmi ni tashkil etadi. Frizlari Situla uchta gorizontal parallel qatorlar bilan bezatilgan, ularda jangchilar, marosim janglari va hayvonlarning kichik figuralari relyef, boʻrtma tasvir yordamida tasvirlangan. Yuqorida otda va ikkita aravadagi, hamda piyoda jangchilarning tantanali yurishi tasvirlangan. Idish oʻrtasidagi tasvirlar asosiy voqeani koʻrsatib beradi: dastlab gʻallani qurbon qilish marosimi, keyin toʻrtta munosib vakilning oʻz taxtlarida oʻtirgan va har biri turli odamlardan sovgʻalar olgan bayram holati koʻrsatib berilgan. Shundan soʻng, kubok (uzun qirrali dubulgʻa shaklidagi qozon) uchun kurash marosimi tasvirlangan. Pastki qismda ketma-ket sakkizta hayvon tasviri bor: birinchisi hayvonning oyogʻini yutib yuborgan boʻri dumli sher, undan keyin uchta doʻst va toʻrtta echki. Yuqoridagi ikki qator epopeyaga oʻxshash davomiylikni hosil qilgan. Idishning relyeflari etrusk sanʼatining taʼsirini oʻzida namoyon etgan. Taʼsiri Ushbu situladan olingan kichik tasvirlar Sloveniya pasportida fon grafikasi sifatida ishlatiladi va mahalliy Vače arxeologik harakatining asosi hisoblangan bronza nusxasida besh marta kattalashtirilgan holda koʻrsatilgan. Arxeologik harakat davomida boshqa muhim yodgorliklar — Ronkar jarliklaridagi Reber, Nad Lazom va Drage hududlaridan topilgan temir davri qabristonlari (), hamda Spodnja Krona va Zgornja Krona hududlaridagi qadimiy terassali turar-joy maskanlari aniqlangan. Galereya Yana qarang Este madaniyati Manbalar Havolalar Sloveniya temir davrida Illiriya sanʼati Bronza buyumlar 1882-yilda ilm-fan

1084528

https://uz.wikipedia.org/wiki/Narimon%20Dexkanov

Narimon Dexkanov

Dexkanov Narimon Burxonjonovich (1984-yil 21-fevral, Chust tumani, Namangan viloyati) — siyosiy fanlar doktori (2021), professor (2024). Namangan davlat universiteti yoshlar masalalari va maʼnaviy-maʼrifiy ishlar boʻyicha birinchi prorektori. Biografiyasi Narimon Dexkanov 1984-yil 21-fevralda Namangan viloyati, Chust tumanida tavallud topgan. 2002-2006 yillarda Namangan davlat universitetida bakalavriat, 2006-2008 yillarda magistratura, 2008-2011 yillarda Oʻzbekiston tarixi ixtisosligi boʻyicha aspirantura bosqichini tamomlagan. Mehnat faoliyatini 2008-2008-yillarda Namangan davlat universiteti fakultetlararo Oʻzbekiston tarixi kafedrasi o‘qituvchisi sifatida boshlagan. 2011-2014-yillarda Namangan davlat universiteti tarix fanlari kafedrasi o‘qituvchisi, katta oʻqituvchisi, 2014-2020-yillarda Namangan davlat universiteti Ijtimoiy-iqtisodiy fakulteti dekani, 2020-2020-yillarda Namangan davlat universiteti Ijtimoiy fanlar fakulteti dekani, 2020—2022-yillarda Namangan davlat universiteti yoshlar bilan ishlash boʻyicha prorektor, 2022-yildan hozirga qadar Namangan davlat universiteti yoshlar masalalari va maʼnaviy-maʼrifiy ishlar boʻyicha birinchi prorektor lavozimida faoliyat koʻrsatmoqda. Ilmiy faoliyati Narimon Dexkanov 2012-yilda „Oʻzbekistonda mahalliy davlat hokimiyati vakillik organlari faoliyatini takomillashtirishning tarixiy tajribasi (1995-2010-yillar)“ mavzusida nomzodlik, 2021-yilda „Jamiyatni barqaror taraqqiyotini taʼminlashda jamoatchilik bilan aloqa texnologiyalari (PR)ning oʻrni“ mavzusida doktorlik dissertatsiyalarini himoya qilgan. Ilmiy faoliyati 86 ta ilmiy ishi eʼlon qilingan. Shundan 1 ta darslik, 2 ta monografiya, 2 ta oʻquv qoʻllanma, 2 ta ilmiy-uslubiy ishlar, 79 tasi ilmiy maqola va tezislar. Shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 3 ta yaratilgan dasturning rasmiy roʻyxatdan oʻtkazilganligi toʻgʻrisidagi guvohnomaga ega. Hindistonning yangi tarixi, Uslubiy qoʻllanma. Namangan: „Namangan“ nashriyoti, 2010. Namangan mustaqillik yillarida, Risola. Namangan: „Namangan“ nashriyoti, 2011. Oʻzbekistonda mahalliy davlat hokimiyati vakillik organlarining shakllanishi va rivojlanishi tarixi, Monografiya. Toshkent: „Iqtisodiyot“ nashriyoti, 2015. Oʻzbekistonda mahalliy boshqaruv tizimi, Uslubiy qoʻllanma. Namangan: „Namangan“ nashriyoti, 2015. Jamiyat taraqqiyotida PR texnologiyalarning oʻrni, Monografiya. Namangan: „Namangan“ nashriyoti, 2020. Jahon tarixi (Osiyo va Afrika mamlakatlarining oʻrta asrlar tarixi), Oʻquv qoʻllanma. Toshkent, „OʻZKITOB SAVDO NASHRIYOT MATBAA IJODIY UYI“ nashriyoti. 2021. Mustaqil Oʻzbekiston taraqqiyot strategiyasi va fuqarolik jamiyati, Darslik. Namangan: „Namangan“ nashriyoti, 2023. N.Dexkanovning tashabbusi bilan Namangan davlat universitetida yoshlarni qoʻllab-quvvatlash, ijtimoiy himoya qilish va bandligini taʼminlash boʻyicha yangi tashabbuslar yoʻlga qoʻyilgan. Uning tashkilotchiligi natijasida Namangan davlat universitetida „Ochiq osmon ostidagi kinoteatr“, „Karyera markazi“, „Kovorking markazi“ tashkil etilgan. Bundan tashqari, iqtidorli talabalarda jamoatchilik ishlarini olib borish va daxldorlik tuygʻusini yanada oshirish maqsadida „Yosh ekopatrul“, „Yoʻl harakati xavfsizligi targʻibotchisi“, „Koʻngillilar“ oʻzini-oʻzi boshqarish organi, „NamDU FM“ onlayn radiosi va ovoz yozish studiyasi faoliyatining yoʻlga qoʻyilgani ham oliy taʼlim muassasalari orasidagi ilk tashabbus hisoblanadi. Mukofotlari „Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligining 30 yilligi“ esdalik nishoni (2021); „Xalqaro Amir Temur xayriya jamoat fondi“ esdalik nishoni (2023); „Maʼnaviyat fidoyisi“ koʻkrak nishoni (2023); Manbalar Professorlar Namanganda tugʻilganlar 1984-yilda tugʻilganlar 21-fevralda tugʻilganlar Chust tumanida tugʻilganlar Fan doktorlari

1084541

https://uz.wikipedia.org/wiki/Piz%20Cengalo

Piz Cengalo

Piz Cengalo ([tʃ'ɛŋɡalɔ]) (3,369 m) — Alplar taxtalasidagi Bregaglia togʻ, Graubünden va Italiya Shveytsariya kanton chegarasida joylashgan. D. W. Freshfield va C.Comyns Tucker tomonidan birinchi marta togʻga chiqish yoʻlboshchisi F. F. Devouassoud bilan 1866-yil 25-iyul kuni sodir boʻldi. „Cengalo“ nomi „tschingel“ degan maʼnoni anglatadi. 2011-yil 28-dekabr kuni taxminan 1,5 million kub metr tosh summit hududidan ajralib, togʻning Shveysariya tomonida katta yer siljishiga sabab boʻldi. Soglio va Bondo eshitilishi mumkin edi. Shu hududda yana koʻp toshlar tushib qolishi kutilayotganligi sababli, baʼzi koʻchalar va togʻlarga chiqish yoʻllari yopilgan. 2017-yil 23-avgust kuni togʻda yana bir yer siljishi yuz berdi, bu 2011-yilgiga qaraganda taxminan uch baravar katta deb taxmin qilinadi. Manbalar Havolalar Piz Cengalo SummitPostda Hikrdagi Pizzo Cengalo Piz Cengalo shahridan 360° panorama Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda

1084546

https://uz.wikipedia.org/wiki/Misaki%20Matsutomo

Misaki Matsutomo

yaponiyalik badminton boʻyicha ikki baravarlik mutaxassis boʻlgan futbolchi. Manbalar

1084547

https://uz.wikipedia.org/wiki/Yenido%C4%9Fan%20%28Aral%C4%B1k%29

Yenidoğan (Aralık)

Yenidoğan (Ermaniya: Ակոռի<Iran about="#mwt19" data-ve-ignore="true">, romaniyacha: ; kurdcha: ; ruscha: Axuri, Akhuri) [past alfa 1] — Sharqiy Turkiya qishloq, Ararat togʻi shimoli-sharqiy tomonida, Turkiya, Eron va Ermoniston chegaralari uchrashadigan markazga yaqin joylashgan. Tarix jihatdan erman tilida Akori deb nomlangan boʻlib, u 1965-yilgacha Turkiyada Ahora deb tanilgan. Bu qishloqqa Turkiyaning Iğdır viloyati Aralık okrugining bir qismi kiradi, u asosan Surmali tarixiy hududiga mos keladi. Uning aholisi 367 kishidan(2022). Bu Ermaniya poytaxti Yerevan janubiy qismida 50 kilometr uzoqlikda joylashgan. Etimologiyasi Yenidoʻgʻan nomi turkiy tilda „yangi tugʻilgan“ degan maʼnoni anglatadi. Fridrix Parrot Axurining tarixiy nomi Bibliyadan kelib chiqqanligini va mahalliy armanlarning urf-odatlari dan kelib chiqqan holda, qishloqning uzumzorlarini Nuh kemadan tushganidan keyin ekkanligini taxmin qildi."Qishloqning armancha nomida bu hodisaga aniq ishora bor. , — deb yozgan Toʻtiqush, „argʻanel, bu tilda, oʻrnatmoq yoki oʻtqazmoq, argh, u qayerdan ekgan va urri, tok“ degan maʼnoni anglatadi. Bu nazariyani fransuz Kavkaz olimi Mari- Félicite Brosset rad etdi. Tarixi Yangidoʻgʻon yaqinidagi qoyalarda qadimiy, erta proto-chix yozuvi gliflarining koʻplab namunalari topilgan. ''''Arguri Arghurri nomi bilan ham tanilgan, Arghuri Rossiya Armanistonidagi etnik arman qishlogʻi edi. Anʼanaga koʻra, Arguri dunyodagi eng qadimgi qishloq boʻlib, birinchi tokni bu erda Nuh tomonidan ekilganligi aytilgan'''' ''''. Arman tilida „Arghurri“ soʻzi „u ekgan“ yoki „uzum“ degan maʼnoni anglatadi''''''''. 1840-yilda halokatli zilzila qishloqni koʻmib tashladi. Aholisi 1600 armandan iborat boʻlib, bir qancha kurdlar ham bor edi''''''''.'''' Akori jangi 481-yilda boʻlib oʻtgan va qadimgi Akori qishlogʻidagi forslar Armanistonga hujum boshlagan edi. Arman otryadlari forslarni Ararat togʻlariga olib borib, oxir-oqibat fors qoʻshinlarini magʻlub etishdi. Arman isyonchilari 300 kishidan iborat boʻlib, Agoridagi 7000 fors qoʻshinlariga qarshi kurashishgan edi. 1829-yilda Fridrik Parrot, erman yozuvchi Xachatur Abovian va toʻrtta kishi Ararat togʻining yuqoriga yetib kelishgan. Ular oʻzlarining bazasi sifatida Aziz Xakob erman monastiridan foydalanganlar. Monastir keyinchalik 1840-yilgi zilzila oqibatida vayron boʻlgan. Geografiya va iqlimi Yenidoğan Ararat togʻining shimoli-sharqiy tomirida 1,743 metr (5,718 fut) balandlikda joylashgan. Bu yer Araratning shimoliy tomonidagi katta kanyon boʻlgan Ahora (yoki Akhuri) Gorge 1800 metr chuqurligi bilan tanilgan. Qishloqda juda baland temperatura, ekstrem iqlim va yomgʻirlar hukmronlik qiladi. Demografiyasi 1840-yilgi zilzila natijasida qishloq vayron boʻlgunga qadar Axuri aholisi asosan etnik armanlar edi. Qayta tiklangan Axuri asosan qoʻshni qishloqlardan kelgan etnik Kurdlar tomonidan istiqomat qilgan. Zamonaviy Yenidoʻgʻon bugungi kunda asosan Kurdlar yashaydigan qishloqdir. Jeyms Bryce 1877-yilda 1840-yilgi zilzila haqida shunday yozgan: Ilgari u yerda ikki yuzga yaqin uydan iborat boʻlgan Argʻuri yoki Aghurri nomli yoqimli kichkina arman qishlogʻi bor boʻlgan edi. . . sakkiz asrlik Avliyo Yoqubning kichik monastiri turardi. 1840-yil 20-iyun kuni kechqurun quyosh botayotganda, yer osti shovqini va dahshatli shamol bilan birga boʻlgan toʻsatdan zilzila Arghuri uylarini vayron qildi va shu vaqtning oʻzida juda koʻp odamlarni halok qildi. Jarlikni oʻrab turgan qoyalardan oʻzlarining super-qoʻshni muzlari bilan tosh yomgʻiri boshlandi. Qishloqni, monastirni va tepadagi yaylovlardagi Kurd qarorgohini bir zumda qulagan tosh yomgʻir bosib ketdi. Ertakni aytib berish uchun birorta tirik jon omon qolmadi. Toʻtiqush bir necha keksa rohiblar orasida juda baxtli yashagan va kichkina monastir abadiy gʻoyib boʻlgan. 1840-yilda Argʻuri qishlogʻini vayron qilgan zilzila va toshlarning tushib ketishi vulqon portlashi natijasida sodir boʻlishi mumkin, ammo dalillar qoniqarli emas. Manbalar Izohlar Qayd etish Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Aralik Turkiyadagi kurd aholi punktlari

1084548

https://uz.wikipedia.org/wiki/Marcel%20Adams

Marcel Adams

Marsel Adams (1920-yil 2-avgust — 2020-yil 11-avgust) – kanadalik koʻchmas mulk investori, milliarder. Ish faoliyati Marcel Abramovich (keyinchalik Adams) 1920-yilda Ruminiyaning yahudiy oilalaridan birida tavallud topgan. Otasi koʻnchi edi. Ikkinchi jahon urushi yillarida fashistlarning mehnat lagerlarida ishlashga majbur boʻlgan (1941— 1944). Avval Turkiyada, keyin esa Falastinda Isroil mustaqilligi uchun kurashgan. 1951-yilda Kanadaga koʻchib kelgan va Quebec shahridagi koʻnchilik zavodida ishlagan. 1955-yilda binolar barpo qilishni boshlagan va birinchi qurilishdayoq 70% foyda koʻrgan. Shundan keyin koʻchmas mulkka sarmoya kirita boshlagan.1958-yilda Iberville Developments Adams nafaqaga chiqqandan keyin, oʻgʻli Sylvan Adams kompaniyani 25 yil davomida boshqargan. Meros oʻgʻli Joshga oʻtgan. 2017-yil holatiga koʻra, Iberville sakkiz million kvadrat futdan iborat yuzdan ortiq mulkga egalik qiladi va boshqaradi. Shaxsiy hayoti 1953-yilda Annie Adamsga uylangan. To'rtta farzandi bo'lgan: Julian, Sylvan, Linda va Leora. Oʻgʻli Julian – biokimyogar. Linda – advokat, Leora esa hamshira. Annie 1997-yil noyabr oyida vafot etgan. Marcel 2020-yil 11-avgustda avgustda vafot etgan. 2020-yilda vafot etganlar 1920-yilda tugʻilganlar Manbalar

1084550

https://uz.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cnye

Ünye

Ünye (Antika yunoncha Oinòe, Οἰνόη) — Turkiya Ordu viloyati joylashgan shahar va tuman. Uning maydoni 569 km2 boʻlib, aholisi 132.432 kishi (2022). UQora dengiz sohilida, Ordu shahri gʻarbiy tomonidan 76 km uzoqlikda joylashgan. Geografiyasi Ünyeda Qora dengiz sohilidagi tekis hududlardan birida joylashgan kichik port bor qishloqdir. Qishloq xoʻjaligi mahalliy iqtisodiyotning asosini tashkil etadi, xususan, yongʻoqchilik, yongʻoʻl savdosi va yongʻoqni qayta ishlashadi. Iyul oyining oxiri va avgust oylarida shahar juda tinch boʻlib, koʻp odamlar yongʻoq yigʻim-terimi uchun qishloqda boʻladi. Ünye shahri atrofdagi qishloq joylarga oʻrta maktablar, oliy taʼlim va boshqa xizmatlarni taqdim etadi, boshqa sanoatlarga katta sement zavodi, un zavodi, mahalliy hunarmandchilik va portni oʻz ichiga oladi. Shahar soʻnggi oʻn yilliklarda koʻpayib, koʻplab turk shaharlariga xos qirgʻoq boʻylab tarqalgan koʻp qavatli beton bloklarini ega boʻldi. Talabalar orasida mashhur kafelar va internet kafelari mavjud. Taomlari orasida Pide deb nomlangan mahalliy pizza ham mavjud. Oʻzining tinch joylari bilan piknik va yurish uchun va ajoyib plyajlari bilan Ünye Qora dengiz sharqiy sohilidagi eng yoqimli taʼtil shaharlaridan biridir. Yozgi davrda arzon pensiyalar va kampinglar, shuningdek, 2 yoki 3 yulduzli mehmonxonalar mavjud. Iyul oyida yozgi festivallar va konsertlar boʻladi. Iqlimi Ünye namli subtropik iqlimga ega (Köppen: Cfa). Iqlim Qora dengiz mintaqasida oʻziga xos, issiq va nam, garchi qirgʻoqdan yiroq boʻlgan hudud boʻlsada, qirgʻoq chizigʻining aksariyatiga qaraganda tekis boʻlgani uchun Ünyeda yogʻingarchilik kam boʻladi. Razreshit obщiy dostup  — domashnyaya set Kompyuter budet dostupen s drugix kompyuterov v seti (naprimer, s drugix kompyuterov v seti budut vidni ego obщie papki i printeri). Etot rejim podxodit dlya domashney ili ofisnoy seti. Etimologiyasi Shaharning ismi yunoncha Oinoe, Unihe,Unie va Unia orqali hozirgi Ünyega aylangan. Tarixi Ünye tarixi milodiy XV asrda yashagan xitt davridan kelib chiqqan. Shundan keyin Qashkalar, Skitlar, mileysiylar, farslar, Pontus va Qadimgi Rim/Bizantin davrlari davom etgan. Yunon-rum davrida u Oenoe deb nomlangan va Genius daryosining ogʻzida Pontus port shahri edi. Shuningdek, 1086 va 1098 yillar, 1141-1144 va 1150-1157 yillar orasida Daniyaliklar tomonidan, 1188 va 1204 yillar orasida Rum sultanati, 1214-1228 va 1230-1243 yillar, 1204-1214 yillarda Trebizond imperiyasi, 1228-1230, 1243-1297 va 1302-1346 yillarda va 1297-1302 va 1346-1461 yillarda Hacıemiroğlu emiratiliklar tomonidan hukmronlik qilingan 1290-yillarda Ünye qalasi Trebizond imperatori Ioanni (II) tomonidan qurilgan. 1806 yilda Laz Ünyega hujum qildilar. Bu shaharni Bishop Meletios rahbarligida evakuatsiya qilish va Sinop koʻchib oʻtishga olib keldi. Tarkibi Ünye tumanida 85ta mehmonxona mavjud:   Ağıdere Ataköy Atatürk Aydıntepe Başköy Bayramca Beylerce Buruncu Çakmak Çamurlu Çatak Çatalpınar Çataltepe Cevizdere Çiğdemköy Çınarcık Çınarlık Denizbükü Dereköy Dizdar Döşemedibi Düzköy Düzsaylan Elmalık Erenyurt Esenkale Eskikızılcakese Fatih Fevziçakmak Göbü Gölcüğez Gölevi Görecülü Günpınarı Güzelkale Güzelyalı Hamidiye Hanyanı Hızarbaşıgünlük Hızarbaşıkumarlı İnkur İpekyolu Kadılar Kaledere Kaledibi Kaleköy Karşıyaka Keşköy Killik Kocuklu Kuşçulu Kuşdoğan Liseler Nadirli Nurettin Nuriye Ortaköy Ortayılmazlar Pelitliyatak Pınarbaşı Sahilköy Saraçlı Saraycık Sarıhalil Şenyurt Seylan Sofutepesi Taflancık Taşça Tekkiraz Tepeköy Üçpınar Uğurlu Yavı Yaycı Yaylalı Yazkonağı Yenikent Yenikızılcakese Yeniköy Yeşilada Yeşilkent Yiğitler Yüceler Yunus Emre Iqtisodiyoti İrfan Akar Qora dengiz mintaqasidagi muhim savdo markazlaridan biri boʻlgan Ünye Savdo va sanoat palatasining prezidenti hisoblanadi[.Osman Sarıkahraman — Unye Qishloq xoʻjaligi palatasining prezidenti. Asosiy diqqatga sazovor joylar 18 asrdagi shahar hokimyati. Çamlık — dengizga koʻz tikib turgan oʻrmonda piknik uchun joy Çakırtepe — shaharning tepalikdagi manzara Ünye qalʼasi (Pont davridan). Uzunkum — Qora dengizning eng uzun plyajlari Maʼlum mahalliy aholi Fahrettin Çiloğlu- yozuvchi va tarjimon Ferhan Şensoy-aktyor va yozuvchi Gulsen-rassom Davlat vaziri-MP Refaiddin Shahin Ünyega davlat xarajatlarini jalb qildi Tamer Karan-qoʻshiqchi Manbalar Tashqi havolalar Kommunal rasmiy sayt Oʻzbekiston Respublikasi Davlat soliq qoʻmitasi Yangiliklar & shahar portalı (turk tilida) Tarixiy maʼlumot sahifasi (turk tilida) Tashrifga olinadigan joylar (turk tilida) „Siti Futbol Klubi“ (Ünyespor) (turk tilida) Turkiyaning metropolitan tuman munisipalitetlari Turkiyaning qirgʻoqboʻyi aholi punktlari Turkiyadagi baliqchilik jamoalari Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Turkiyagadi Shaharlar Turkiya qishloqlari va shaharlari ¥

1084555

https://uz.wikipedia.org/wiki/Zonguldak

Zonguldak

Zonguldak — Turkiyaning Qora dengiz mintaqasida joylashgan shahri. Zonguldak viloyati va Zonguldak tumanining markazi. Aholisi 101,749 kishini tashkil qiladi (2022). Shahar 1849-yilda Ereğlidagi koʻmir konlari uchun port shahri sifatida tashkil etilgan va haligacha koʻmir savdosi shaharning asosiy iqtisodiy faoliyati boʻlib kelmoqda. Hozirgi shahar hokimi CHP vakili Tahsin Erdem. Manbalar Turkiyaning qirgʻoqboʻyi aholi punktlari

1084556

https://uz.wikipedia.org/wiki/Berta%20P%C4%ABpi%C5%86a

Berta Pīpiņa

Berta Pīpiņa (tugilgan paytidagi ismi Berta Ziemele; 1883-yil 28-sentyabr — 1942-yil) — latviyalik oʻqituvchi, jurnalist, siyosatchi va ayollar huquqlari faoli. Latviya Konstitutsiyaviy Assambleyasining 1920-yil 1-maydan 1922-yil 7-noyabrgacha 1-Saeima yigʻilishiga saylangan birinchi ayol. Ayollar huquqlari boʻyicha faol, Riga shahar kengashi va Saeimadagi faoliyati davomida ayollar tengligini taʼminlash va oilalarni himoya qilish uchun qonun hamda qolab chiqishga harakat qilgan. Sovet qoʻshinlari Latviyani bosib olgach, Sibirga surgun qilingan, biografiyasi ensiklopediyalardan chiqarib tashlangan va gulagda vafot etgan. Hayotining ilk davrlari Berta Ziemele 1883-yil 28-sentabrda Rossiya imperiyasining Code Parish hozirgi Latviya hududidagi Boltiqboʻyi davlatida Liza (tugʻilgan paytidagi ismi Kula) va Jekabs Ziemelis oilasida tugʻilgan. Ota-onasi ferma va traktirda ishlagan. Ziemele davlat tomonidan boshqariladigan qizlar qrammatika maktabida, ayollarga toʻrt yillik oʻrta taʼlimni beradigan Bauskadagi Beķeris qizlar gimnaziyasida oʻqigan. Faoliyati 1901-yilda Ziemele hozirgi Ukrainadagi Xarkovda dars berishni boshlagan. 1904-1908-yillarda Berlinda doktor Liebman qoʻl ostida nogiron bolalarga yordam berishda nutq terapiyasi usullarini oʻrganish uchun tahsil olgan. Keyingi yili taʼlim tizimlari boʻyicha bilimini oshirish uchun Shveysariya va Rossiyaga safar qilgan. 1910-yilda Latviyaga qaytib kelgan Ziemele kitob sharhlovchisi, jurnalist va adabiyotshunos Ermanis Pīpiņšga (1873-1927) turmushga chiqqan. Er-xotinning uchta farzandi: qizlari Biruta va Nora va oʻgʻli Jānis boʻlgan. 1918-yilda Latviya mustaqillikka erishgach, Pīpiņa ijtimoiy va siyosiy masalalarda faol ishtirok eta boshlagan. Demokratik Markaz partiyasining asoschilaridan biri boʻlib, Markaziy Qoʻmitasi aʼzoligiga saylangan, shu bilan birga partiyaning markaziy boshqaruv organiga saylangan birinchi ayol. 1919-yilda Riga shahar kengashiga saylangan hamda jamoaviy ichkilik ichish, ayollar va bolalar bilan bogʻliq muammolar kabi masalalar ustida ishlay boshlagan. Taʼminot komissiyasiga tayinlangan va koʻplab tadbirlarda ayollar muammolari haqida soʻz yuritgan. Taxminan 1922-yilda Latviya ayollar milliy ligasi va Xalqaro Ayollar Kengashi Ligasiga (ICW) qoʻshilgan. 1925-yilda Pipina Liga prezidentligiga saylangan, bolalar bogʻchasini tashkil etish, kutubxonani boshqarish, yakshanba maktablarini tashkil etish, ayollar uchun taʼlim va tikuvchilik kurslarini oʻtkazish kabi xayriya ishlarini tashkil etgan Tashkilot, shuningdek, ayollarga bepul huquqiy maslahatlar bergan, Pīpiņa buni ayollarni birlashtirish, ularni kelajak avlodlarni tarbiyalash va milliy ruhni rivojlantirishga yordam berishdan iborat tashkilot maqsadining bir qismi deb hisoblagan. 1925-1928-yillarda Pīpiņa Riga qashshoqlar boʻlimiga rahbarlik qilgan va keyin 1931-yilgacha shahar idoralarini nazorat qiluvchi Riga taftish komissiyasida ishlagan. 1928-yilda ayollarga farzandlarini tarbiyalashda yordam berish uchun „Kā es runāju ar saviem bērniem par dzimumdzīvi“ (Bolalarim bilan jinsiy aloqa haqida qanday gaplashish kerak) asarini nashr etishni boshlagan. 1930-yilda ayollarning ijtimoiy va siyosiy tengligini taʼminlash uchun soyabon tashkilot boʻlgan Latviya xotin-qizlar tashkilotlari kengashini tuzishda ishtirok etgan. Tashkilot uning boshqaruvida faoliyat yuritgan va tashkilot rahbari etib tayinlangan. 1931-yilda Pīpiņa Saeimada faoliyat yuritgan birinchi ayol va urushlararo davrda 100 aʼzolik organning yagona ayol parlamentariysi boʻlgan. Demokratik Markaz vakili sifatida deputat etib saylangan va oʻzini oʻzi boshqarish komissiyasi raisining yordamchisi hamda Murojaat komissiyasi kotibi boʻlib ishlagan. Pīpiņa ayollar va oilalar uchun qonuniy himoya izlashga intilgan. Turmushga chiqqan ayollarni ishdan boʻshatishga majburlovchi qonun taklif qilinganida, Pīpiņa oʻz qarshiligini bildirishda shov-shuvga sabab boʻlib, Kārlis Ulmanisning nafratiga sabab boʻlgan. Shuningdek, oilalar va kambagʻallarni davlat tomonidan qoʻllab-quvvatlash boʻyicha qonunlar ustida ishlagan. Shu bilan birga, Pīpiņa xalqaro ayollar konferensiyalarida ishtirok etgan, „ICWning Vena (1930), Stokgolm (1933), Parij (1934) va Dubrovnik (1936) kongresslari“ hamda Avstriya, Vengriya va Rossiyada oʻtkazilgan ayollar yigʻilishlarida qatnashgan. 1934-yilda „Latviete“ (latviyalik ayol) oylik davriy nashrga asos solgan. Jurnalning maqsadi ayollarni millatga oid masalalarda oʻrgatish va ayollarga jamiyatda teng huquqli munosabatda boʻlishni taqiqlovchi „patriarxal stereotiplar“ga qarshi kurashish boʻlgan. Oʻsha yili Pīpiņa Riga shahar kengashidagi faoliyatini tugatgan va 1935-yilda soyabon kengashi rahbariyatidan ketgan. „Lejaskrodzinieka meita“ (Mehmonxona egasining qizi, 1935) romanini nashr etgan va 1936-yilda ICW vitse-prezidenti boʻlgan. 1934-yilda avtoritar rejim hokimiyatga kelgach, Pīpiņa jurnalist sifatida faol boʻlgan, lekin siyosatdan uzoqlashgan. 1940-yilda Sovet qoʻshinlari Latviyani bosib olgach, nishonga aylangan va 1941-yilda Sibirga surgun qilingan. Oʻlimi va merosi Pīpiņa 1942-yilda Ob daryosidagi mehnat lagerida vafot etgan. Sovet davrida mustaqil Latviya parlamentida ishlagan va uning tarjimai holi ensiklopediyalardan tozalangan holda davlat dushmani sifatida koʻrilgan. Uning siyosiy tarix va ayollar harakatidagi ahamiyati Latviya mustaqillikka erishgandan keyin yana qaytarilgan. Manbalar Adabiyotlar 1942-yilda vafot etganlar 1883-yilda tugʻilganlar

1084560

https://uz.wikipedia.org/wiki/Talapov%20Baxriddin%20Alijanovich

Talapov Baxriddin Alijanovich

Talapov Baxriddin Alijanovich (1958-yil 11-may, Chust tumani, Namangan viloyati) — falsafa fanlar doktori (2023), professor (2023). Namangan davlat universiteti Yuridik fakulteti dekani. Biografiyasi [[Talapov 1958-yil 11-mayda Namangan viloyati, Chust tumanida tavallud topgan. 1976-1981 yillarda Toshkent davlat universiteti bakalavriat, 1985-1987 yillarda Toshkent davlat universiteti aspiranti, 1991-1994 yillarda Rossiya Fanlar akademiyasi Sharqshunoslik instituti doktoranti bosqichini tamomlagan. Mehnat faoliyatini 1981-1982-yillarda Namangan davlat pedagogika instituti oʻqituvchisi sifatida boshlagan. 1987-1991 yil. — Namangan davlat pedagogika instituti katta oʻqituvchisi. 1994-2003 yil. — Namangan davlat universiteti tarix fakulteti dekani, huquqshunoslik kafedrasi mudiri, huquqshunoslik fakulteti dekani 2003-2008 yil — Namangan shahri huquqshunoslik kolleji direktori 2008-2010 yil — Namangan davlat universiteti tarix fakulteti dekani 2010-2010 yil. — Namangan davlat universiteti maʼnaviy — ahloqiy tarbiya ishlari boʻyicha prorektori vazifasini bajaruvchi 2010-2011 yil. — Namangan davlat universiteti oʻquv ishlari prorektori vazifasini  bajaruvchi 2011-2012 yil. — Namangan davlat universiteti maʼnaviy — ahloqiy tarbiya ishlari boʻyicha prorektori vazifasini bajaruvchi 2012-2013 yil. — Namangan davlat universiteti milliy gʻoya, maʼnaviyat va xuquq asoslari kafedrasi mudiri 2013-2014 yil. — Namangan davlat universiteti  Ijtimoiy-iqtisodiy fakul’teti dekani 2014-2018 yil. — Namangan davlat universiteti  milliy gʻoya, maʼnaviyat  asoslari va xuquq taʼlimi kafedrasi mudiri 2018-2020 yil. — Namangan davlat universiteti  milliy gʻoya, maʼnaviyat  asoslari va xuquq taʼlimi kafedrasi dotsenti 2020-yildan. — hozirgi vaqtgacha.  - Namangan davlat universiteti  Yuridik fakulteti dekani lavozimida samarali faoliyat olib bormoqda.. Ilmiy faoliyati 2023-yilda „Oʻzbekistonda milliy demokratik taraqqiyotning falsafiy — huquqiy masalalari“ mavzusidagi doktorlik dissertatsiyalarini himoya qilgan. Mukofotlari 2021-yil Xalqaro Amir Temur hayriya jamoat fondi esdalik nishoni Manbalar Professorlar Namanganda tugʻilganlar Chust tumanida tugʻilganlar Fan doktorlari

1084561

https://uz.wikipedia.org/wiki/Pippa%20%28film%29

Pippa (film)

Pippa —2023-yil hind tilida su’ratga olingan boʻlib 1971-yilgi Hindiston-Pokiston urushiga aka-ukalari bilan birgalikda sharqiy frontda jang qilgan Hindistonning 45-otliq qoʻshin kapitani Balram Singh Mehta hayotiga bagʻishlangan biografik jangovor film. Suvda boʻsh ‘pippaʼ dek harakatlanuvchi va quruqlikda ham, suvda ham birdek suzuvchi, urush uchun moʻljallangan PT-76 nomi bilan atalgan rus tanki bilan Mehta Bangladesh ozodlik urushida mardonavor jang qilgani tasvirlangan film..1971-yilda Garibpur jangi paytida boʻlib oʻtgan voqealarga asoslangan hayotiy filmdir. Bu filmga Raja Krishna Menon prodyuserlik qilgan. Film RSVP Movies va Roy Kapur Films tomonidan ishlab chiqarilgan, prodyuserlari Ronni Screvvala va Siddharth Roy Kapur. Filmda bosh rollarni Ishaan Xatter, Mrunal Thakur va Priyanshu Painyuli oʻynagan. Film Balram Singh Mehtaning "Yonayotgan tank " nomli urushda mardonavor qatnashgani sababli olingan. Film 2023-yil 10-noyabr kuni Amazon Prime video da taqdim etildi. Voqealar rivoji 1971-yil 25-martda Pokiston armiyasi askarlari Dhaka universitetiga bostirib kiradilar va talabalar va xodimlarga toʻsatdan oʻq uzadilar. Pokiston prezidenti Yahyo Xon Bengaliya ommaviy harakatini yoʻq qilish uchun Searchlight operatsiyasini uyushtirdi. Minglab odamlar oʻldirildi va minglab bengal ayollari Pokiston armiyasi tomonidan choʻri sifatida asirlikka olindi. Millionlab odamlar esa chegaradan Hindistonga qochib ketishgan. 45-otliq qoʻshin kapitani Balram Singh Mehta „Pippa“ nomli PT-76 tanki bilan qurollangan yosh ofitseri. Uning xulqida baʼzi kamchiliklar boʻlib, mansabdor kishilar bilan koʻpincha kelisha olmaydi. Uning katta akasi Ram Mehta, ukasini shu sifatlar bilan tarbiyalagan. Radha Mehta, singlisi va onasi Maati bilan Dehlida yashaydi. Bir kuni Ram yaqinlashayotgan urushga tayyorgarlik koʻrish uchun chaqiriladi. Kapitan Balram intizomsizlik bilan frontga borishdan voz kechadi, ishxonada ishlash uchun qoladi, qolganlar esa frontga olib ketiladi. Shu bilan birga, Radha cryptography yaxshi ekanligini isbotlab, dushman xabarlarini tarqatib beradigan va maxfiy maʼlumotlarni yigʻuvchi tashkilotga ishga kiradi. Mayor Ram soxta nom bilan Sharqiy Pokistonga (Bangladesh) kirib, Mukti Bahini oʻqitish va unga operatsiyani oʻzi boshqarishlarini maslahat beradi. Kapitan Balramga esa muvoffaqiyatli PT-76 tankini boshqarish buyurildi. Nazorat davomida Harbiy qoʻmondon Sam Manekshaw uning kiritayotgan yangiliklaridan xursand boʻlib, uni oʻz harbiy boʻlinmasiga qabul qiladi. Mayor Ram Pokiston armiyasiga qarshi bir qator muvaffaqiyatli operatsiyalarda Mukti Bahini qoʻshinini boshqaradi. Biroq, operatsiyalarning birida uning xiylasi oshkor boʻladi. Keyin uni bir lagerga olib ketishadi va undan maʼlumot olish uchun qiynashadi. Ammo, u azob-uqubatlarga chidaydi va shaxsiy yoki boshqa maʼlumotlarni ham oshkor qilmaydi. Kapitan Balramning askarlari 14-Punjab batalion bilan birga chegara oʻtadi va Garibpur jangida Pokiston qoʻshinlariga qarshi jang qiladi. Urushda kapitan Balramning katta ofitseri va eskadron komandiri mayor Daljit „Chiefy“ Singh Narang jangida oʻldirilgan. Kapitan Balram oʻz qoʻshinini muvoffaqiyatli gʻalaba sari undaydi. Biroz oʻtgach, Radha tomonidan xabar keladi, maʼlumotlarga koʻra, mayor Ram tovsatdan gʻoyib boʻladi. Bir Bengal ofitseri Pokiston armiyasiga qarshi isyon koʻtargani uchun qamoqqa olinganligi va muayyan xujrada asirlikda saqlanayotganini aytadi. Radha, shuningdek, AQShning yettinchi flotida Pokistonni qoʻllab-quvvatlash uchun bir guruh askarlar Sharqiy Pokiston tomon harakatlanayotganini koʻrsatilgan xabarni ham tarjima qiladi. AQSh kemalarining hujumga yetib kelishi , Pokistonning taslim boʻlishiga va Hindistonni shubxasiz gʻalaba qozonishini taʼminladi. Kapitan Balram qoʻshini Mukti Bahini bilan aloqada boʻladilar. Mayor Ramni hech qanday maʼlumotni oshkor qilmasligiga ishonishgan, ammo Mukti Bahini isyonchilari uni oʻldirishga harakat qiladilar. Ammo kapitan Balramning tanklari kelib, Pokiston qoʻshini bilan jang qiladilar va qoʻlga oladilar va choʻri sifatida olib ketilgan Bengaliyalik koʻplab ayollarni ozod qiladilar. Mayor Ram ham ozod qilindi va kapitan Balram bilan birlashdi. Koʻp oʻtmay, Pokiston armiyasi taslim boʻldi va Bangladesh mustaqil boʻldi. Mayor Ram, kapitan Balram va Radha ona Vataniga qaytishdi. Film aktyorlari Ishaan Khatter kapitan Balram Singh Mehta rolida Mrunal Thakur Radha Mehta rolida Priyanshu Painyuli major Ram Mehta rolida Soni Razdan Maati rolida Inaamulhaq Shibli rolida Bishal Rungta LD Harish rolida Suryansh Patel Ramphal rolida Anuj Singh Duhan „Spyedi“ Tejinder Singh Sidhu rolida Kamal Sadanah — qoʻmondon Sam Manekshaw rolida Chandrachoor Rai mayor Daljit Singh Narag „Chiefy“ rolida Soham Majumdar Anirban Mukherjee rolida Leysan Karimova- Zena rus tilida tarjimoni rolida Neeraj Purohit — mayor Pratap Singh rolida oʻynashgan. Ishlab chiqarilgan Su’ratga olish jarayoni 2021-yil sentyabr oyida boshlandi. 2021-yil oktyabr oyida yakunlandi filmni su’ratga olish yakunlanadi. Soundtrek Film musiqasini A. R. Rahman ijro etgan. „Rampage“ nomi bilan birinchi marotaba 2023-yil 6-noyabr kuni chiqarilgan. Qabul qilish Veb saytlarni koʻrib chiquvchi Rotten Tomatoes internet kompaniyasi filmni 10 ballik tanqidiy baholashda 50% ijobiy baholab 10 baldan 5.3 bal qoʻyadi. Manbalar Havolalar 2023-yil filmlari

1084563

https://uz.wikipedia.org/wiki/%C3%87a%C4%9Fhan%20K%C4%B1z%C4%B1l

Çağhan Kızıl

Çağhan Kızıl (1981-yil 14-oktabrda tugʻilgan) turk va nemis nevrologi va genetigi. Taub instituti nevrologiya fanlari dotsenti hamda Columbia University Vagelos College of Physicians and Surgeons kolleji qoshidagi Columbia University Irving Medical Center markazida miya qarishi bilan bogʻliq tadqiqotlar olib borgan. Faoliyati Uning faoliyati genetika, neyrologiya, hujayra biologiyasi, neyroimmunologiya, biotexnologiya va dori vositalarini ishlab chiqishni oʻz ichiga olgan fanlararo tadqiqotlardan iborat. Uning jamoasi, asosan, kattalar miyasining neyrodegenerativ kasalliklarga bardosh berishi va qayta tiklanishida zebrafishdan foydalanishga eʼtibor qaratgan. Avvalo kattalar zebrafish miyasining Altsgeymer modelini yaratib, va bu modeldagi ildiz hujayra plastisiyasini bir hujayrali sekvensiyaga asoslangan tadqiqotini oʻtkazish orqali miya regenerativ nerv ildiz hujayralarining plastisiyasini qoʻzgʻatish va zebrafish miyasida Altsgeymer kasalligi bilan bogʻliq inson genlarining funktsiyalarini aniqlashga yordam beruvchi molekulyar dasturlarni oʻrganishni maqsad qilgan. Shuningdek, u dori industriyasiga hissa qoʻshgan in vitro platformasi boʻlmish, 3D inson miyasi modellari kabi sutemizuvchilar miyasida qiyosiy tadqiqotlarda ishlatiladigan vositalarni ishlab chiqqan. Çağhan Kızıl Helmholtz assotsiatsiyasi tarkibidagi Nemis neyrodegenerativ kasalliklar markazida Helmgolts tadqiqot guruhini boshqargan. Soʻngra 2013-yilda Helmholtz Young investigator mukofotini olganidan soʻng oʻz laboratoriyasini ochgan. 2014 yilda Turkiya Oliy Taʼlim Kengashida dotsentlik dissertatsiyasini yoqladi. 2019-yil Helmgolts uyushmasi doirasida DZNE Drezdenda guruh rahbari sifatida ham faoliyat olib borgan. U neyrologik kasalliklar uchun 3D yuqori oʻtkazuvchanlikdagi dori skrining platformasiga ixtisoslashgan Neuron-D GmbH neyrodegenerativ kasalliklar markaziga asos solgan. Manbalar Havolalar Google Scholarda Çağhan Kızıl tomonidan yozilgan maqolalar 1981-yilda tugʻilganlar Yashayotgan insonlar

1084640

https://uz.wikipedia.org/wiki/Gandugali%20Kumara%20Rama

Gandugali Kumara Rama

Gandugali Kumara Rama Kumara Rama hayotiga asoslangan 2006 yilda Kannada tilidagi biografik film (milodiy 1290 — milodiy 1320), Vijayanagara imperiyasi tashkil etilishidan oldin jangchi shahzoda hisoblangan. Filmda rejissyor H. R. Bhargava va prodyuser Anita Pattabhiram boʻlgan,film Su Rudramurti Shastri tomonidan yozilgan roman asosida suratga olingan. Filmda asosiy rollarda Shiva Rajkumar Rambha, Laya va Anita Hassanandanilar bosh rollarni ijro etgan. Filmni suratga olish jarayonida Shivrajkumarning otasi va mashhur aktyor Rajkumar vafot etdi. Afsona Karnatakadagi Kampilini Maharaja Devaraya boshqargan va u Devagiri, Kakatiyalar va Hoysalalarning Yadavalar yoki Seunaslariga muvaffaqiyatli qarshilik koʻrsatgan. Uning oʻgʻli Yuvaraja Ramanata, xalq orasida Kumara Rama (1290-1320) nomi bilan mashhur boʼlgan.Buyuk qahramon oʻgay onasining fitnalari tufayli surgun qilingan. U Karnatakaning har bir qismida, shuningdek Andxra Pradesh ning ayrim chegaradosh tumanlarida hanuzgacha eslanadi. Koʻpgina kastalar, ayniqsa agrar jamoalar Maharaja Devarayani oʻzlarining oilaviy xudosi deb bilishgan va har yili Karnataka va uning atrofida yarmarkalar va festivallar uyushtirishadi. U Kampili qirollari mahalliy Bedarlar, Ramoshi nomi bilan tanilgan Kshatriya Bedar qabilasining Valmiki Nayaka nasliga mansub boʻlib Buyuk Vijayanagara imperiyasi asoschilari Harixara I va Bukka Raya I shahzoda Kumara Ramaning jiyanlari edi. Bu ikki aka-ukaning onasi shahzoda Kumara Ramaning katta singlisi Maravve Nayakiti edi. Manbalar

1084641

https://uz.wikipedia.org/wiki/Tomorr%20milliy%20bog%CA%BBi

Tomorr milliy bogʻi

Tomorr milliy bogʻi (), Albaniyaning janubida, Tomorr massivining oʻrta va baland qismlarida joylashgan boʻlib, 2012-yil holatiga koʻra  — hududni qamrab olgan milliy bogʻ . 2019-yilda u kon qazish maydonlarini qamrab olgan holda kengaytirildi. Milliy bogʻning koʻp qismi Berat viloyati chegaralarida joylashgan va atigi Elbasan viloyatida joylashgan. Park 1956-yilda tashkil etilgan boʻlib, milliy miqyosda togʻlarning biologik xilma-xilligi va ekotizim yaxlitligini saqlash uchun eng muhim qoʻriqlanadigan hududlardan biri sifatida tan olingan. Park Plantlife tomonidan xalqaro ahamiyatga ega boʻlgan muhim oʻsimliklar hududi sifatida tan olingan. Tomorr — ohaktosh va karstdan tashkil topgan antiklinal . Togʻ sharqda Berat yaqinidagi Osum va Tomorrica daryolari vodiylari orasidan koʻtariladi va Albaniya janubidagi eng baland tabiiy nuqtalardan biridir. Bogʻ Pindus togʻlari, aralash oʻrmonlar, Palearktika Oʻrta er dengizi oʻrmonlarining quruqlik ekoregioni, oʻrmonzorlar va butazorlar biomasida joylashgan. Uning xilma-xil geologiyasi va topografiyasi oʻsimlik va hayvonot dunyosining noyob xilma-xilligiga olib keldi. Tomorri milliy bogʻining oʻrmonlari turli xil bargli va ignabargli daraxtlar va turli xil gullardan iborat. Parkni tashkil etuvchi oʻrmonlarda Evropa olxasi, Bosniya qaragʻayi, turk findiq, linaria, katta sariq gentian, kuzgi krokus, yunon oq tog 'kuli, Evropa ökse oʻti, Avliyo Ioann wort va boshqa koʻplab turlari mavjud . Milliy bogʻda boʻri , tulki, yovvoyi choʻchqa, elik, yovvoyi echki, quyon, burgut, boyoʻgʻli, qirgʻiy kabi koʻplab yirik sut emizuvchilar turlari mavjud. Kichik sutemizuvchilarga oʻrmon sichqonchasi va daraxt sichqonchasi kiradi. Milliy bogʻning diqqatga sazovor joylari orasida Osum kanyoni, Osum daryosi va xristianlar va bektoshilar tomonidan muqaddas hisoblangan Tomorr massivi kiradi. Shuningdek qarang Tomorr Albaniya geografiyasi Manbalar Bibliografiya Albaniya

1084643

https://uz.wikipedia.org/wiki/Franhti%20g%CA%BBori

Franhti gʻori

Franchti gʻori () — Argolik koʻrfazidagi Kiladha koʻrfaziga qaragan arxeologik joy, Gretsiya janubi-sharqidagi Argolisdagi Kiladha qishlogʻi qarshisida. Odamlar gʻorga birinchi marta yuqori paleolit davrida joylasha boshlagan, u miloddan avvalgi 38 000 va ehtimol undan oldin paydo boʻlgan. Inson guruhlari mezolit va neolit davrlarida mavsumiy ravishda gʻorda yashashni yoki undan foydalanishni davom ettirdilar, vaqti-vaqti bilan qisqa muddatlarda gʻorni tashlab ketishdi. Miloddan avvalgi 3000 (soʻnggi neolit) atrofida oxirgi marta yashagan Franchti taxminan 35 000 yil davomida boshpana sifatida ishlatilgan va janubi-sharqiy Evropadagi eng keng qamrovli oʻrganilgan tosh davri saytlaridan biri hisoblanadi. Qazish tarixi Indiana universitetining klassik arxeologiya va klassik tadqiqotlar professori T. V. Yakobsen 1967 yilda Franchti gʻorida qazish ishlarini boshlagan. Qazishmalarni boshlaganda, Jeykobsen va tadqiqotchi hamkasbi M. H. Jeymson yaqin atrofdagi yerdan foydalanish masalalari hal etilishini kutishgan holda, bu hududda qisqa vaqt qolishni rejalashtirishgan. Biroq, tez orada Franchti gʻori ular kutganidan ham muhimroq ekanligi maʼlum boʻldi. Jeykobsen tomonidan boshqariladigan qazish ishlari 1976 yilda tugaydigan deyarli oʻn yil davom etadi. Oʻshandan beri koʻplab olimlar keng qamrovli topilmalarni oʻrganib chiqdilar. Oʻz tarixining koʻp qismida Franchti edi. Dengiz sathining atrofida koʻtarilishi tufayli u qirgʻoq chizigʻidan bugungi kunga qaraganda ancha uzoqroq edi. Shunday qilib, uning aholisi sohil boʻyi tekisligiga duch kelishdi, ular oʻzlarining joylashishi paytida asta-sekin suv ostida qoldi. Yuqori paleolit davrida Franchti gʻori mavsumiy ravishda kichik guruh (yoki guruhlar), ehtimol 25-30 kishi tomonidan ishgʻol qilingan, ular asosan yovvoyi eshaklar va qizil kiyiklarni ovlagan va chaqmoq tosh pichoqlar va qirgʻichlardan iborat tosh asboblar toʻplamini olib yurgan. Oxirgi muzlik maksimalidan (LBM) soʻng, vaqti-vaqti bilan tanaffuslar boʻlsa-da, turar-joy sifatida foydalanish sezilarli darajada oshdi. Değirmenlik orolidan olib kelingan obsidian Franchtida miloddan avvalgi 13000-yillarda paydo boʻla boshlaydi va Gretsiyadagi anatomik jihatdan zamonaviy odamlar tomonidan dengizchilik va navigatsiya mahoratining eng dastlabki dalili hisoblanadi. Bundan tashqari , Homo erectus yoki Homo heidelbergensis kabi qadimgi dengizchilar Kritga kamida 130 000 yil oldin etib kelgan boʻlishi mumkinligini koʻrsatadigan dalillar mavjud. G'orda Gretsiyadagi qishloq xo'jaligining eng qadimgi dalillari ham mavjud. Miloddan avvalgi 7000 yillarga oid xonakilashtirilgan oʻsimlik va hayvonlar qoldiqlari mezolit davrida ovlangan va yigʻilgan odatiy yovvoyi oʻsimlik va hayvon turlari qatoriga kiritilgan; Bu shuni ko'rsatadiki, Franchti aholisi yo dehqonchilikni boshlagan yoki Yaqin Sharqdan yangi kelgan neolit ​​odamlari bilan urug'lik va go'sht savdosini boshlagan. Qishloq xo'jaligi Gretsiyada mahalliy darajada rivojlanganmi yoki Gretsiyaga mustamlakachilar tomonidan olib kelinganmi, degan bahs-munozaralar mavjud. Manbalar Yunoniston geografiyasi

1084653

https://uz.wikipedia.org/wiki/Qora%20dengiz%20biosfera%20rezervati

Qora dengiz biosfera rezervati

Qora dengiz biosfera rezervati () — Ukrainaning Xerson va Mykolaiv viloyatlari hududida joylashgan biosfera rezervati. Maydoni — 109254,8 ga. Qoʻriqxona Ukraina milliy fanlar akademiyasi tomonidan nazorat qilinadi. Qoʻriqxona maʼmuriyati Xerson viloyati Xola Pristan shahrida joylashgan. Rezervat Ukrainadagi eng yirik muhofaza qilinadigan hududlardan biridir. Qoʻriqxonaning asosiy maqsadi qishlaydigan va koʻchmanchi qushlarni, shuningdek, qumli arenalar hamda choʻl dashtlarining noyob hayvonot olamini himoya qilish. Qoʻriqxonaning bir qismi boʻlgan Tendrovskiy koʻrfazi va Tendrovskaya oroli Ramsar konvensiyasiga muvofiq, xalqaro ahamiyatga ega boʻlgan suv-botqoq yerlar maqomiga ega. Tarix 1927-yil 14-iyulda (1933-yildan qoʻriqxona) qishlaydigan, koʻchib yuruvchi, uyali qushlar va ularning yashash joylarini himoya qilish uchun yaratilgan. 1933-yilda mustaqil ekologik va tadqiqot institutiga aylandi. 1984-yilda biosfera rezervati maqomini oldi. 2006-yilda Xerson viloyat kengashi qarori bilan qoʻriqxona hududi deyarli 21 ming gektarga kengaytirildi. Ukraina qurolli kuchlari tomonidan qoʻriqlanadi. 2023-yilda Rossiya tarkibiga kirdi. Geografiya Qora dengiz biosfera rezervati Qora dengizning shimoliy qirgʻogʻida — Xerson viloyati va qisman Mykolaiv viloyati hududida (masalan, Volijin-Les filiali) joylashgan — materik hududlari, orollar va ikkita koʻrfazning suv zonalarini oʻz ichiga oladi. Maydoni 109 254,8 gektar boʻlgan Qora dengiz biosfera rezervati uchta zonadan iborat: qoʻriqxona (maydoni 90 134,9 ga), bufer (maydoni 18 620 ga), antropogen landshaftlar zonasi (maydoni 499,9 ga, Tendratda). Qoʻriqxonaning qoʻriqlanadigan hududlari atrofida uning tarkibiga kirmaydigan, lekin uning nazorati ostida boʻlgan, maydoni 8013,8 gektar boʻlgan muhofaza zonalari mavjud. Qoʻriqxona hududi (qoʻriqxona xaritasi) qoʻriqlanadigan hududlarning 4 ta alohida joylashgan uchastkalari — asosiy (katta) qism, Ivano-Rybalchanskiy va Solenoozerniy uchastkalari, Volijyn Les filiali — asosiy qismi esa qoʻriqxona bilan bogʻlangan. Qoʻriqxona chegaralarida 20 dan ortiq kichik va oʻrtacha kattalikdagi orollar mavjud, masalan, Tendrovskaya Spit, Dolgiy va Krugli; Tendrovskiy koʻrfazida — Smoleniy, Orlov, Babin, Sibirskiy, Egorlitskiy (Misr); Egorlitskiy koʻrfazida — Orlov, Konskie (Konskiy va Velikiy). Qoʻriqxona hududida koʻplab koʻllar mavjud. Masalan: Yegorlitskoye; Potievskiy hududida — Kefalnoye, Dolgoye, Krugloye; Potievskaya Strelka va Yegorlytskiy Kut oʻrtasidagi bufer zonada — Kefalnoe, Kefalnoe; Solenoozerny hududida — Vysokoye, Krugloye, Makhortovo. Iqlim Iqlimi issiq, ammo qirgʻoq boʻyida joylashganiga qaramay, havo kontinental va quruq. Oʻrtacha yillik harorat 10,8 °C. Tabiat Qoʻriqxonada umurtqali hayvonlarning 446 turi, umurtqasizlarning 3000 dan ortiq turlari va oʻsimliklarning 728 turi mavjud. Ulardan sut emizuvchilar 14 turi, qushlarning 57 turi, hasharotlarning 37 turi, oʻsimliklarning 41 turi Ukraina Qizil kitobiga va Yevropa Qizil kitobiga kiritilgan. Qoʻriqxona qishlaydigan, koʻchib yuruvchi va oʻtroq qushlar hamda ularning yashash joylarini muhofaza qilish uchun tashkil etilgan. Koʻp sonli optroq qushlar baliqchilar, qushqoʻrgʻonlar, oʻrdaklar, laylaksimonlar. Koʻrfaz oqqushlar (qiyqiroq va soqov oqqushlar), oʻrdaklar ommaviy qishlash joyidir. 1957-yilda Askaniya-Novadan olib kelingan dogʻli bugʻu iqlimga yaxshi moslashgan. Suvlarda kefal, glossa (daryo kambalasining kenja turi) va buqa baliqlar yashaydi. 2004-yilda Bexteri qishlogʻi yaqinidagi hududda shifobaxsh geyzer ochildi. Manbaning chuqurligi 1572 m, harorat butun yil davomida 65 °C. Keyinchalik erdan otilib chiqayotgan buloq asosida shifobaxsh vannalar qabul qilish uchun basseyn tayyorlangan (harorat 45-50 °C). Manbaning tayanch-harakat tizimiga, qalqonsimon bezga, asab tizimiga va nafas olish yoʻllariga foydali taʼsir koʻrsatishi aniqlandi. Manbalar Mamlakatlar boʻyicha qoʻriqxonalar

1084685

https://uz.wikipedia.org/wiki/Y%C3%A2kutiye%20madrasasi

Yâkutiye madrasasi

Yâkutiye madrasasi () Turkiyaning Erzurum shahrida qurilgan, 14-asrga oid tarixiy madrasa. Madrasa 1310-yilda Hulokuiylarning mahalliy hokimi Xoja Yoqut buyrugʻi bilan qurilgan va uning nomi bilan atalgan. Tuzilishi U toʻrtburchak shakldagi bino boʻlib, ichki hovlisining atrofi talabalar uchun moʻljallangan xonalar bilan oʻralgan. Uning tosh oʻymakorligi bilan bezatilgan monumental peshtoqi va geometrik bezakli bitta minorasi bor. Bugungi kunda binodan etnografiya, turk va islom sanʼatiga bagʻishlangan muzey sifatida foydalaniladi. Dizayni Yâkutiye madrasasi masjidida muqarna dizayni bilan bezatilgan gumbaz va 1310-yilda qurilgan va oxir-oqibat arman gavit narteksi gumbazidan olingan markaziy okulusga ega. Manbalar Saljuqiylar arxitekturasi Turkiyadagi madrasalar

1084689

https://uz.wikipedia.org/wiki/K%C3%BCtahya%20arxeologiya%20muzeyi

Kütahya arxeologiya muzeyi

Kütahya arxeologiya muzeyi — Turkiyaning Kütahya shahridagi muzey. Muzey Germinyaniylar hukmdori Umur tomonidan 1314-yilda foydalanishga topshirilgan tarixiy madrasa (Islom maktabi) binosi boʻlgan Vacidiye madrasasi binosida joylashgan. U Kütahya Ulu masjidi („Katta masjid“) yonida barpo etilgan. 1965-yilda inshoot muzey sifatida faoliyat yurita boshlagan. Qayta tiklash davridan keyin 1999-yil 5-martda qayta ochilgan. Qurilish materiallari kesma tosh boʻlib, peshtoqi saljuqiylar uslubida bunyod etilgan. Madrasada toʻqqizta xona bor. Eksponatlar paleolit, eneolit, bronza, xet, frig, ellin, rim, vizantiya, saljuqiylar va usmonlilar davrlariga tegishli. Eng qadimiy buyumlar boʻyalgan sopol idishlaridir. Muzeydagi qiziqarli narsalardan biri Amazonkalar sarkofagidir, bu noyob namuna hisoblanadi. Manbalar Havolalar Virtual sayohat 1965-yilda tashkil etilgan muzeylar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Turkiyadagi madrasalar Turkiyadagi arxeologik muzeylar

1084692

https://uz.wikipedia.org/wiki/Katib%20al-Vilayat%20masjidi

Katib al-Vilayat masjidi

Katib al-Vilayat masjidi () — Gʻazo shahridagi Eski shaharning Zaytun kvartalidagi joylashgan kichik tarixiy masjid edi. Masjid 1432-yilda Burji Mamluklar tomonidan qurilgan. Masjidning gʻarbiy qismiga qoʻshimchalar 1584-yilda Damashq viloyati (Damashq viloyati) ning Usmonli kotibi Ahmad Bey tomonidan topshirilgan. Damashq viloyatining arabcha transliteratsiyasi Viloyat Dimashq edi, shuning uchun masjid Katib al-Vilayat („viloyat kotibi“) nomini olgan. Masjid 2023-yil 19-oktyabrda Isroil havo kuchlarining yaqin atrofdagi Avliyo Porfiriy cherkoviga bergan zarbasi natijasida zarar koʻrgan. Arxitekturasi Masjidning asosiy qismi uning namozxonasi boʻlib, toʻrtburchak shaklda. Minorasi Masjidning sharqiy devori ustida qad rostlagan minorasi Avliyo Porfiriy cherkovining qoʻngʻiroq minorasiga tutash edi. Falastinlik tarixchi Aref al-Arefning aytishicha, mahalliy afsonalar binoning bunday joylashishini Rashidun xalifasi Umar ibn al-Xattobning musulmonlar qoʻmondoni Amr ibn al-Osga fath qilingan mamlakatlardagi har bir cherkov yonida masjid qurish haqidagi buyrugʻi bilan bogʻlaydi. 1432-yilda minora keyinchalik 1453-yilda sulton boʻlgan burji mamluki Sayf ad-Din Inal tomonidan tiklangan. Manbalar Qoʻshimcha oʻqish uchun Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda 1432-yilda qurib bitkazilgan masjidlar 1584-yilda qurib bitkazilgan masjidlar Gʻazo shahridagi masjidlar 15-asr masjidlari

1084699

https://uz.wikipedia.org/wiki/Jamiya%20al-Kavsar

Jamiya al-Kavsar

Jamiya al-Kavsar (; )— Angliyaning Lancashire shtati, Lancaster shahridagi sobiq Qirollik Albert boshpanasida joylashgan mustaqil akademik qizlar muassasasi boʻlib, 11 yoshdan oshgan qizlarga musulmon anʼanalariga mos ravishda taʼlim beradi. Jamiya al-Kavsar 1996-yilda 60 ta oʻquvchi bilan ish faoliyatini boshlagan va hozirda 450 tagacha talabaga xizmat koʻrsatish imkoniyatiga ega. Jamiya al-Kavsar 1996-yilda Qirollik Albert kasalxonasining tarixiy binosiga joylashgan va uni oʻziga moslashtirishda jamiyatning turli qatlam vakillarining maʼnaviy va moliyaviy yordamiga tayangan. Tarixi Tashkil etilganidan beri maktab Britaniya va Yevropa Ittifoqi oʻquvchilarini qabul qilib kelmoqda. Maktabda turar joy va noturar joyga ega xodimlar ishlaydi. Ular oʻquvchlargaquyidagilarni taklif qiladi: anʼanaviy olti yillik Alimiyya kursi, Sanatayn, GCSEs, A-Levels va boshqa kasb-hunar kurslari deb nomlanuvchi Alimiyya kursining ikki yillik qisqartirilgan versiyasi. Oʻquv dasturi bilan bir qatorda, oʻquvchilar mahalliy va xalqaro xayriya tashkilotlari uchun mablagʻ yigʻish, tashrif buyurgan maʼruzachilarni qabul qilish va mahalliy loyihalarda qatnashish kabi bir qator oʻqishdan tashqari faoliyatlar bilan ham shugʻullanishlari mumkin. Jamiya al-Kavsar, shuningdek, Preston shahrida Dorul Ulum Preston nomi bilan tanilgan oʻgʻil bolalar uchun moʻljallangan maktab-internatiga ham ega. Shuningdek, internatda Abror Akademiyasi deb nomlanuvchi kunduzgi va kechki taʼlim oʻquvchilari uchun yaqin atrofdagi oʻquv hududi ham faoliyat olib boradi. Yana qarang Royal Albert kasalxonasi, asosiy binoning oldingi foydalanish holati. Manbalar Angliyadagi islomiy maktablar

1084705

https://uz.wikipedia.org/wiki/Nusaybalar%20oilasi

Nusaybalar oilasi

Nusayba urugʻi (; Nusayba va Nusaybe) — Quddusdagi eng qadimgi musulmon sulolasi. Nusaybalar oilasi uzoq tarixga ega boʻlib, ularning eng birinchi ota-bobolari VII asrda Quddusni zabt etgan kundan boshlab Muqaddas Yer va Levantning nasroniy xalqi bilan chambarchas bogʻlanib ketgan. Anʼanaga koʻra, Nusaybalar oilasi oʻz ismini Islom paygʻambari Muhammadning Nusayba binti Ka'b sahobiy ayolidan olgan. U Madinadagi siyosiy boshqaruvni Muhammadga topshirgan ansoriylar aʼzolaridan biri edi. Nusayba jangda Muhammad bilan birga jang olib borgan va Islomda yetakchilik rolini oʻz zimmasiga olgan dastlabki ayollardan boʻlgan. Oila daraxti Nusaybalar oilasining ajdodlari miloddan avvalgi 300-yillarda Ptolemeylar davrida Quddusga kelgan, milodiy 637-yilda Islom dini kirib kelishi bilan Nusayba urugʻi Falastinga joylashgan. Ular El-Issa oilasi va al-Gʻusaynlar oilasi kabi Levantning koʻplab taniqli nasroniy va musulmon oilalari bilan turmush qurgan va ular bilan aralashib ketgan. Muhammadning ikki sahobasi Abdulloh ibn Nusayba va Muoz ibn Jabal, shuningdek, Muhammadning boshqa koʻplab sahobalari va amakilari, Xazraj qabilasining Banu Najjor urugʻidan boʻlgan Salma avlodi, otasi Hoshimning rafiqasi, Hoshimiylar oilasining ota-bobolari va uning mashhur rahbari, Muhammadning bobosi Abdulmuttalibning onasi asl musulmon Nusayba urugʻiga mansub kishilar hisoblanadi. Nusaybalar oilasi Madinaning Xazraj qabilasidan boʻlib, Islomda Muhammad Makkadan surgun qilingan vaqtida uni qoʻllab-quvvatlagan va himoya qilgan Ansorlar nomi bilan tanilgan. Taniqli vakillari Oilaning taniqli aʼzolariga quyidagilar kiradi: Anvar Nusayba — Iordaniyaning sobiq vaziri va Buyuk Britaniyada faoliyat yurituvchi diplomat. Bashar Ahmad Nusayba (1967) Buyuk Britaniyaning The Open University professori. Gʻanem Nusayba — qurilish muhandisi, Cornerstone Global Associatesning strategiya va boshqaruv boʻyicha maslahat kengashi asoschisi. Hazem Nusayba — Iordaniya tashqi ishlar vaziri. Lana Zaki Nusayba — Birlashgan Arab Amirliklarining Birlashgan Millatlar Tahkiloti doimiy vakili hamda BMT Ayollar tashkiloti prezidenti. Nihod Nusayba — harbiy ofitser va Fath partiyasi aʼzosi. Sari Nusayba — falsafa professori va Quddusdagi Al-Quds universiteti prezidenti. Zaki Nusayba — Birlashgan Arab Amirliklari vaziri. Manbalar Adabiyotlar Fischbach, Maykl R. „Nuseibeh oilasi“. Filipp Mattar tomonidan tahrirlangan Falastin entsiklopediyasida . Nyu-York: Fayl haqidagi faktlar, 2000 yil. Xeller, Mark va Nusseibeh, Sari. Karnay yoʻq, baraban yoʻq: Isroil-Falastin mojarosini ikki davlat hal qilish . Nyu-York: Xill va Vang, 1991 yil. Muslih, Muhammad Y. Falastin millatchiligining kelib chiqishi . Nyu-York: Kolumbiya universiteti nashriyoti, 1988 yil. Musulmon sulolalari Nusaybalar oilasi