id
stringlengths
1
7
url
stringlengths
31
410
title
stringlengths
1
147
text
stringlengths
1
177k
text_len
int64
1
177k
1098995
https://uz.wikipedia.org/wiki/Qishki%20Osiyo%20o%CA%BByinlari%202011
Qishki Osiyo oʻyinlari 2011
2011-yilgi qishki Osiyo oʻyinlari () — 2011-yil 30 yanvar kuni boshlanib, 6-fevral kuni yakunlangan. Qozogʻistonning Astana va Olmaota shaharlari musobaqalarga mezbonlik qilgan. Qozogʻiston Sovet ittifoqi tarkibidan mustaqil davlat sifatida ajralib chiqqanidan keyingi ilk yirik musobaqa. Musobaqalarga Qozogʻiston davlati mezbonlik qilishini tasdiqlovchi hujjatlar 2006-yilning 4-mart kuni Kuvaytda imzolangan. Tayyorgarlik Xarajatlar Qozogʻiston sport vaziri Temirkhan Dosmukhambetov 2008-yilgi davlat byudjetidan qurilish va rekonstruksiya ishlari uchun 726 million AQSh dollari ajratilganini aytib oʻtgan. Olimpiya shaharchasining qolgan xarajatlari investorlar tomonidan moliyalashtirilgan. Umuman olganda, Qozogʻiston oʻyinlarni oʻtkazishga tayyor boʻlish uchun 1,4 milliard dollardan ortiq mablagʻ sarflagan. Joylar Astana meri Imangali Tasmagambetov 15 ming tomoshabinni oʻz bagʻriga sigʻdira oladigan keng imkoniyatli Sport saroyi, biatlon stadioni va sportchilar shaharchasi qurilishini eʼlon qilgan. Markaziy Stadion, B.Sholak Sport saroyi, Medeo sport majmasi va Shimbulak kurorti rekonstruksiya qilingan. 2008-yilda Medeu majmuasi va Shimbuloq kurortiga gondolali lift qurilishi rejalashtirilgan edi. Lekin qurilish ishlari 2010-yilning yoziga kelibgina boshlanganligi va vaqt kamligi sababli bu reja amalga oshmay qolgan. Medeu sport majmuasiTyan-Shan togʻlarida joylashgan. Shahar markazidan mashina orqali borilsa taxminan 30 daqiqalik yoʻl. 2008-yilda Medeu majmuasi va Shimbuloq kurorti oʻyinlarga tayyorgarlik koʻrish uchun rekonstruksiya qilingan. Qozogʻiston togʻ changʻisi federatsiyasi raisi oʻrinbosari Vladimir Smirnov Shimbuloq tez orada dunyodagi eng yirik kurortlardan biriga aylanib, Olimpiya oʻyinlarini oʻtkazish imkoniyatiga ham ega boʻlishini taʼkidlab oʻtgan. Manbalar Webarxiv andozasi wayback havolalari Sport musobaqalari Qishki sport musobaqalari
1,894
1099008
https://uz.wikipedia.org/wiki/Little%20Caprice
Little Caprice
Markéta Štroblová — Little Caprice nomi bilan tanilgan, chexiyalik pornografik film aktrisasi. Shtroblova 2020, 2022 va 2023-yillarda uch marta Yilning chet ellik ayol ijrochisi uchun AVN mukofotini qoʻlga kiritgan. Mukofotlari 2013 July Twistys Treat 2016 Queen of Erotic 2018 XBIZ Europa Award — Best Sex Scene — Glamcore  — Anal Beauty 10 2018 Venus Award — Best Actress 2018 Best Newcomer Website — LittleCaprice-Dreams.com 2018 Best Erotic Website Czech Republic — LittleCaprice-Dreams.com 2019 Venus Award — Best Actress International 2019 Athens Erotic Art — Best Actress EU 2019 Athens Erotic Art — Best Membership Website EU — LittleCaprice-Dreams.com 2019 February Vixen Angel 2020 AVN Award — Female Foreign Performer of the Year 2021 AVN Award — Best Foreign-Shot All-Girl Sex Scene  — Tender Kiss Little Caprice and Liya Silver 2021 XBIZ Europa Award — Performer Site of the Year — LittleCaprice-Dreams.com 2022 AVN Award — Female Foreign Performer of the Year 2022 AVN Award — Best International Group Sex Scene  — Vibes 4 2022 AVN Award — Best International Lesbian Sex Scene  — Caprice Divas Luscious 2022 XBIZ Europa Award — Performer/Director Site of the Year — LittleCaprice-Dreams.com 2023 AVN Award — Female Foreign Performer of the Year 2023 AVN Award — Best International All-Girl Sex Scene  — Wonder Woman 2024 AVN Award — Best International All-Girl Sex Scene  — Dollhouse 2 2024 AVN Award — Best International Group Sex Scene  — Newly Engaged Swingers 2024 Czech Erotic Awards — Best Czech female Performer Manbalar
1,566
1099009
https://uz.wikipedia.org/wiki/Hilda%20Crozzoli
Hilda Crozzoli
Hilda Crozzoli (; 16-avgust 1900-yil, Zalsburg — 10-avgust 1972-yil, Zalsburg) — Avstriyadagi birinchi ayol meʼmor va qurilish muhandislaridan biri. Biografiyasi Hilda Johana Crozzoli 1900-yil 16-avgustda Avstriyaning Zalsburg shahrida tugʻilgan. Otasi Ambrogio (Ambros) Crozzoli (1870—1925), onasi esa Lucia Antonia Santarossa (1871—1957) boʻlib, ular 1882-yilda turmush qurishgan. Hildaning oilasi uzoq yillar davomida Salzburgning rivojlanishida muhim rol oʻynagan Shimoliy Italiyadan boʻlgan friul quruvchi-muhandislar oilasidan chiqqandi. Ambrogio Crozzoli 1907-yil 12-fevralda oʻzi va oilasi uchun Avstriya fuqaroligini olishga hujjat topshiradi va 1915-yil 5-yanvarda Zalsburgning Maksglan tumanida fuqarolik (Heimatrecht) huquqini olishadi. Hildaning onasi faqat italyancha gapirgan va nemis tilini hech qachon oʻrganolmagan. Hilda yetti farzandning toʻrtinchisi boʻlgan, lekin uning ikki akasi goʻdakligida vafot etib, faqat qizlar tirik qolgandi. Boshlangʻich va oʻrta maktabni tugatgandan soʻng, Crozzoli Zalsburgdagi davlat savdo maktabida qurilish boʻyicha toʻrt yillik kursni tugatadi va 1921-yilda yakuniy imtihonni muvaffaqiyatli topshirib, Avstriyaning birinchi meʼmori boʻldi. Shuningdek, Hilda davlat savdo maktabining qurilish muhandisligi fakulteti tarixidagi birinchi ayol kishi boʻlgan bitiruvchisi ham edi. Faoliyati 1917-yil 1-avgustda Hilda otasining arxitektura va qurilish kompaniyasiga shogird sifatida ishga kiradi. 1921-yil 1-martidan 1925-yil 11-avgustigacha otasining kompaniyasida qurilish texnigi, ish boshqaruvchi boʻlib ishlagan. Ushbu kompaniyada ishlashdan tashqari, Hilda Shneegattern va Venada shahar meʼmori Josef Cwertschek bilan ham ishlagan. Otasining P&A Crozzoli kompaniyasida qurilish muhandisi sifatida Hilda Hofstall-Kasernedagi yirik otliq kazarma va otxonani zamonaviy Haus der Natur Salzburg, yaʼni tabiiy tarix muzeyiga aylantirishda rahbarlik qilgan. Bino shaharning markazida joylashgan. 1926-yil 1-iyuldan Hilda Zalsburgdagi universal qurilish kompaniyasida ishlay boshladi. 1927-yil 12-maydan 14-maygacha Crozzoli Klagenfurtda Baumeister (odatda usta quruvchi deb ataladigan meʼmor va qurilish muhandisi) unvoni uchun imtihonlarni topshiradi. Bu Zalsburg ommaviy axborot vositalarida keng yoritilgan va Verein Deutsch Österreichischer Ingenieure (Avstriyalik nemis muhandislari assotsiatsiyasi) unga tabrik yoʻllashgan. 1928-yilda Hilda mustaqil faoliyatini boshlaydi. Mustaqil meʼmor va qurilish muhandisi boʻlib ishlaydi. 1929-yilgacha uning sherigi Josef Sindinger boʻlgan, keyinchalik Richard Bandian bilan ishlar boshlaydi. Ular 1934-yil 1-fevralda turmush qurishadi. 1934-yilda Hilda va uning qurilish kompaniyasi Reichenhallerstraße 19 (hozirgi Reichenhaller Straße 27) ga koʻchib oʻtishdi. 1928-yildan 1966-yilgacha uning rahbarligidagi Crozzoli-Bandian kompaniyasi 65 ta bino qurgan. 1927—1928-yillarda Salzburgning Shalmos tumanida „farovonlik posyolkasi“ deb ataladigan „Fürsorge-Siedlung“ni barpo etishadi. Ikkinchi jahon urushi davrida 15 ta havo reydlari sababli shahar binolarining 46 foizini vayron qilingan va Crozzoli-Bandian kompaniyasi urushdan keyingi rekonstruksiya ishlarida ishtirok etgan. 1945-yilda Hilda urush davomida fashistlar tomonidan bosib olingan Leopoldskron qal’asining buzilgan binosini taʼmirlaydi. Uning kompaniyasi Goldener Hirsch mehmonxonasini (1945—1946) va Bankhaus Daghofer (1968) qayta qurib, tiklashgan. Shuningdek, 1965-yilda Zalsburg universiteti uchun Wallistraktes der Residenzni rekonstruksiya qilgan. Hilda 1972-yil 10-avgustda Zalsburgda uzoq davom etgan kasallikdan soʻng vafot etdi. U Maksglaner qabristoniga dafn etilgan. Merosi Hildaning hozirda koʻplab qurgan binolari saqlanib qolgan va sayyohlarga Zalsburgning meʼmoriy ekskursiyalarida eslatib oʻtiladi. Zalsburgdagi ayol meʼmorlarga bagʻishlangan 2013-yildagi Künstlerhausdagi Frauen machen Sichtbar koʻrgazmasida Crozzoli ishlari hma namoyish qilingan. Mukofotlari II darajali „Harbiy xizmatlari uchun“ xochi (1944-yil 1-sentyabr), Zalsburg qurilish sanoati uchun oltin uzuk (1965-yil 11-mart) bilan mukofotlangan Manbalar Adabiyotlar Burgi Schobersberger: „Die Baufirma Crozzoli und andere Bauunternehmer aus Friaul — ihre Bedeutung für Salzburg“. Salzburg arxivida, Schriftenreihe des Vereins Freunde der Salzburger Geschichte, Band 34, 2010. S. 455-502. Schobersberger, Walburg: „Hilda Crozzoli-Bandian“, in: Kramml, Piter F. , Lauterbacher, P. Frans, Myuller, Gvido: Maxglan Hundert Jahre Pfarre 1907-2007 Salzburgs zweitgrößter Stadtfriedhof . Pfarramt Maxglan (Hg.), Salzburg 2007. 1972-yilda vafot etganlar 10-avgustda vafot etganlar 1900-yilda tugʻilganlar 16-avgustda tugʻilganlar
4,686
1099011
https://uz.wikipedia.org/wiki/Zhaksylyk%20Ushkempirov
Zhaksylyk Ushkempirov
Zhaksylyk Ushkempirov (; 6-may 1951-yil — 2 avgust 2020-yil) — Qozogʻistonlik Yunon-rum kurashchisi. 1980-yilda olimpiya oʻyinlari oltin medali va 1981-yilda jahon chempionati medalini qoʻlga kiritgan. Ushkempirov 1969-yilda kurash bilan shugʻullanib boshlagan. „Qayrat“ (Semipalatinsk) (1972-1975), „Qayrat“ (Olma-Ota) (1975-1982) klublari sharafini himoya qilgan. Jahon chempioni (1981), Jahon kubogining kumush medali sohibi (1982), Yevropa chempionatining kumush medali sohibi (1980), ikki karra SSSR chempioni (1975, 1980), SSSR chempionatining kumush medali sohibi (1978, 1979), SSSR chempionatining bronza medali sohibi (1973, 1977), SSSR xalqlari spartakiadasi chempioni. Sportchilik faoliyatini tugatgandan soʻng, 1984—1993 yillarda Olmaotada sport maktabi direktori sifatida faoliyat yuritgan. 1993-yilda „Zhaksylyk“ sport klubini tashkil etgan. 2001-yildan Olmaotada uning sharafiga har yili oʻsmirlar oʻrtasida kurash musobaqalari oʻtkazilib kelinadi. 1984 yildan Zhaksylyk Ushkempirov sovrini uchun yoshlar oʻrtasidagi turnir oʻtkazila boshlangan. Bu turnir 2016-yildan xalqaro maqomga ega boʻlgan. 1974—1984-yillarda Zhaksylyk Ushkempirov Qozogʻiston SSR davlat sport qoʻmitasida instruktor sifatida faoliyat yuritgan. Olmaotada yashagan. Chorvachilik bilan shugʻullangan. 2020-yil 2-avgust kuni 69 yoshida virusli pnevmoniya sababli vafot etgan. Xotirasi 2019-yilda Zhaksylyk Ushkempirov hayoti haqida „Zhaksylyk“ nomli uzun metrajli film suratga olingan. Ushkempirovning yoshlik va oʻsmirlik davri mos ravishda Elnar Nazarkul va Sanurzhan Sulaimenov tomonidan ijro etilgan. 60 yoshlik payti esa Doszhan Zhanbotayev tomonidan ijro etilgan. Nur-Sultondagi Jang sanʼati saroyi Zhaksylyk Ushkempirov sharafiga nomlangan. 2021-yil 8-sentabr kuni uning sharafiga haykal oʻrnatilgan. Manbalar 2020-yilda vafot etganlar 1951-yilda tugʻilganlar
1,863
1099014
https://uz.wikipedia.org/wiki/Laja%20Lake
Laja Lake
Laguna del Laja — Chilining Bio-Bío mintaqasida joylashgan ko'l. Ko'l nomi o'ziga chegaradosh bo'lgan Laguna del Laja milliy bog'idan olingan. Havolalar
154
1099015
https://uz.wikipedia.org/wiki/Bruce%20Lee%20haykali%20%28Mostar%29
Bruce Lee haykali (Mostar)
Bruce Lee haykali 2005-yil 26-noyabrda Bosniya va Gertsegovinaning Mostar shahrida haykaltarosh Ivan Fijolić tomonidan yasalgan. Zrinjevac shahar bogʻida joylashgan haykal balandligi ni tashkil qiladi, Bruce Leening haqiqiy boʻyi dan pastroq boʻlgan. Haykal etnik jihatdan boʻlingan shaharda birdamlik ramzi boʻlib, u 2024-yilning 4-martida oʻgʻirlab ketilgan va keyinchalik boʻlaklarga boʻlingan holda topilgan. Tarixi Haykal Bruce Lee xotirasiga bagʻishlab yasalgan birinchi jamoat yodgorligi hisoblanadi. Gonkongdagi haykal ochilishi bir kun keyin boʻlib oʻtgan. Mazkur marosim asli Gonkonglik boʻlgan amerika fuqorosiga aylangan yulduzning 65 yoshini nishonlashi munosabati bilan amalga oshirilgan. Haykal loyihasiga Nino Raspudić va Veselin Gatalo hamkorligidagi Mostar Urban Harakati boshchilik qilgan, ular haykalni „yuqori ulugʻvorlikni ommaviy madaniyat va kung-fu bilan aralashtirib, eski va yangi ramzlarni uygʻunlashtirishga urinishi“ deb tariflashgan. Etnik boʻlinishlar sababli urushda parchalanib ketgan shaharda dinamik kino yulduzi „sodiqlik, mahorat, doʻstlik va adolat“ ramzi boʻlgan. Ochilish davomida Vaselin Gatalo „Bruce Lee ikkinchi jahon urushi paytida nima qilganini hech kim soʻray olmaydigan darajada uzoqda boʻlgan“ va „yaxshi odamlar gʻalaba qozonishi mumkin boʻlgan umuminsoniy adolat gʻoyamizning bir qismidir“ degan fikrlarni aytgan. Lee asli xitoylik, jang sanʼati boʻyicha mashhur aktyor boʻlsa ham, Mostar aholisi orasidagi tafovutni bartaraf eta oladigan bir narsani oʻzida ifodalagan: „Barchamizdagi umumiy narsa bu — Bruce Lee“. Haykalning ochilish marosimiga Bruce Leening mahalliy muxlislari, loyihani moliyalashtirgan Germaniya hukumati vakillari, shuningdek, Xitoy rasmiylari tashrif buyurishgan. Jang sanʼati Gertsegovinadagi yoshlar orasida mashhur, ayniqsa aralash yakkakurash sanʼati keng ommalashgan. Bu yoʻnalish boʻyicha xorvatiyalik Mirko Filipović xalqaro yulduz hisoblanadi. Koʻp oʻtmay, haykal taʼmirlash uchun olib tashlangan vaqtda buzib tashlangan va 2013-yil may oyining oxirida qayta oʻz joyiga oʻrnatilgan. Bosniyaliklar ham, xorvatlar ham haykalni provokatsiya deb shikoyat qilishgan, chunki ular jangovar pozitsiyada turgan haykalni oʻz shaharlari tomon yoʻnaltirilgan deb oʻylashgan. Shuning uchun, loyiha ijodkorlari haykalni neytral tomonga burishgan. 2024-yilning 3-martida haykal oʻgʻirlab ketilgan va u 6 kundan keyin politsiya tomonidan topilgan. Oʻgʻri uni boʻlaklarga boʻlib, metallolom sifatida sotishni rejalashtirgan. Ammo bu ishni qilishga ulgurmasdan gʻoyib boʻlgan. Yana qarang Bruce Lee haykali (Gonkong) Bruce Lee haykali (Los-Anjeles) Žitištedagi tosh haykal Manbalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Aktyorlarning portretlari Mostarda tugʻilganlar Bruce Lee yodgorliklari
2,768
1099019
https://uz.wikipedia.org/wiki/Lazar%20Drlja%C4%8Da
Lazar Drljača
Lazar Drljača (1882-yil 10-oktyabr — 1970-yil 13-iyul) Bosniya va Gertsegovinalik rassom boʻlib, oʻzini Bosniyalik bogumil deb atagan. Hayoti Lazar Drljača Bosanski Novi yaqinidagi Blatna shahrida bosniyalik serb oilasida tugʻilgan. U dastlab ekspressionist boʻlgan, lekin keyinchalik impressionizm yoʻnalishida ijod qilishni maʼqul koʻrgan. Lazar Drljača oʻzini Bosniya bogumili deb tanitgan, shuning uchun uni koʻpincha oxirgi Bosniyalik bogumil deb atashgan. U 1906-yil oktyabr oyida Vena shahrida Tasviriy sanʼat boʻyicha imtihondan oʻtgan va 1911-yil Rimda Serbiya Qirolligi pavilonida boʻlib oʻtgan Xalqaro koʻrgazmada qatnashgan. Shundan soʻng, Lazar Drljača sanʼat maktabida oʻqish uchun Parijga koʻchib oʻtgan va shu yerda ishlagan. Louvreda mahoratli rassomlar Titsian va Leonardo da Vincidan nusxa koʻchirgan, baʼzan bu boʻyicha buyurtmalar olgan. 1914-yil 9-iyuldan 1919-yilgacha boʻlgan davrda uning hayoti haqidagi maʼlumotlar deyarli yoʻq, biroq rasmdagi yozuvda u Sardiniyadagi lagerda internirlangani haqida yozilgan. Ikkinchi jahon urushidan oldin, taxminan 1935-yilda Lazar Drljača Bosniyaga butunlay qaytib kelgan va Konjic tepasida, Boračko Jezero va Prenj togʻlari orasidagi karst platosida joylashgan Borci qishlogʻida yashay boshlagan. U umrining oxirigacha u yerda yolgʻizlikda hayot kechirgan, avval qishloqda yashagan, kasal boʻlib qolganidan soʻng esa, yaqin atrofdagi Boračko koʻli ustidagi „Santića Vila“ togʻli villasiga koʻchib oʻtgan va oʻsha yerda 1970-yilda vafot etgan. Garchi, hozirda, „Santića Vila“ vayronaga aylangan boʻlsa ham, Bosniya va Gertsegovinaning milliy yodgorligi hisoblanadi. Ishlari Uch otliq Rassomning kabinasi, Blatina, 1929-yil oktyabr, akvarel, 205 x 225 Yana qarang Bosniya va Gertsegovina rassomlari roʻyxati Yugoslaviya sanʼati Manbalar 1970-yilda vafot etganlar 1881-yilda tugʻilganlar Yugoslav rassomlar Bosniya va Gersegovina rassomlari
1,917
1099020
https://uz.wikipedia.org/wiki/Yozgi%20Olimpiada%20o%E2%80%98yinlarida%20futbol%20%E2%80%93%20erkaklar%20turniri%20B%20guruhi%202024
Yozgi Olimpiada o‘yinlarida futbol – erkaklar turniri B guruhi 2024
2024-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida erkaklar oʻrtasidagi futbol turnirining „B“ guruhi 2024-yilning 24-30-iyul kunlari boʻlib oʻtadi. Guruhda Argentina, Marokash, Ukraina va uchinchi oʻrinni egallagan OFK terma jamoalari oʻrin olgan. Eng yaxshi ikki jamoa pley-off bosqichiga yoʻl oladi. Jamoalar Turnir jadvali Chorak finalda, „B“ guruhi gʻoliblari „A“ guruhi ikkinchi oʻrinlari bilan oʻynaydi. „B“ guruhida ikkinchi oʻrin egalari „A“ guruhi gʻoliblari bilan oʻynaydi. Oʻyinlar Argentina vs Marokash AFC 3 vs Ukraina Argentina vs AFC 3 Ukraina vs Marokash Ukraina vs Argentina Marokash vs AFC 3 Manbalar Havolalar Olympic Football Tournament Paris 2024, FIFA.com Yozgi Olimpiada o‘yinlarida futbol – erkaklar turniri 2024
743
1099022
https://uz.wikipedia.org/wiki/Monique%20Alexander
Monique Alexander
Monique Alexander  — amerikalik pornografik aktrisa, h model va 2017-yilda AVN sovrindori. shuningdek, soʻz erkinligi va jinsiy taʼlim tarafdori boʻlgan va Fox News telekanalida va Yel universitetida ushbu mavzularga bagʻishlangan munozarada qatnashgan. Pornografik ishi bilan bir qatorda, u asosiy filmlar va telekoʻrsatuvlarda bir nechta rollarni ijro etgan. karerasi Aleksandr Sakramentodagi striptizchi sifatida 18 yoshida resepsiyonist sifatida kunduzgi daromadini toʻldirish uchun ishlay boshlagan. U 2001-yildan boshlab 18+ filmlarida chiqishni boshladi. Manbalar 1982-yilda tugʻilganlar 26-mayda tugʻilganlar Amerikalik pornoaktrisalar
648
1099025
https://uz.wikipedia.org/wiki/Tana%20vazni%20indeksi
Tana vazni indeksi
Tana vazni indeksi(TVI) — inson boʻyi va vaznining mutanosib ekanini koʻrsatuvchi koʻrsatkichlardan biri. TVI — Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti (JSST) tomonidan, 1997-yilda yurak qon-tomir tizimi kasalliklari rivojlanish xavfidan kelib chiqib, TVIning quyidagi tasnifini tavsiya qilgan: TVIning yurak qon-tomir tizimiga taʼsiri: Yurak qon-tomir tizimi kasalliklari rivojlanish xavfiga koʻra: TVI koʻrsatkichi < 18.5 boʻlsa, past (boshqa kasalliklar rivojlanishi mumkin); TVI koʻrsatkichi < 18.5—24.9 boʻlsa, odatdagidek; TVI koʻrsatkichi < 25.0—29.9 boʻlsa, baland; TVI koʻrsatkichi < 30.0—34.9 boʻlsa, yuqori; TVI koʻrsatkichi < 35.0—39.9 boʻlsa, juda yuqori; TVI koʻrsatkichi >= 40 boʻlsa, favqulotda yuqori sanaladi. TVIni aniqlash Buning uchun tana vaznining kilogrammdagi(kg) koʻrsatkichini, boʻy oʻlchamining kvadrat metriga(m²) boʻlish kerak. Masalan, vazni 75 kg boʻlgan, boʻyi esa 170 sm boʻlgan odamda TVIni aniqlaymiz: TVI = 75 kg : (1.7)² = 25.9 Klinik ahamiyati Tana vazni indeksi — yoshga, jinsga, mehnat va yashash sharoitiga qarab farq qilishi mumkin. Masalan, sportchilarga va koʻp harakatlilarga nisbatan, oʻtirib ishlaydigan insonlarda semizlikka moyillik yuqori boʻladi. Kam harakat qiluvchilarda immunitetning pasayishi, boshqa kasalliklarga moyillikni oshiradi. Bundan tashqari, yashash joyi, uning sharoiti, ekologik muhiti ham muhim hisoblanadi. Masalan qishloqlarda yashaydigan aholi oʻrtasida ortiqcha vazn koʻrsatkichlari, shahar aholisinikiga nisbatan sezilarli darajada past. Manbalar Havolalar . Tibbiyot Diagnostika Tibbiy fanlar
1,577
1099028
https://uz.wikipedia.org/wiki/Estadio%20Rom%C3%A1n%20Su%C3%A1rez%20Puerta
Estadio Román Suárez Puerta
Estadio Román Suárez Puerta stadioni Ispaniyaning Asturiya provinsiyasi Avilés shahrida joylashgan. Hozirgi kunda ushbu stadiondan Real Avilés jamoasi oʻz uy maydoni sifatida foydalanadib keloqda. Stadion 5,352 muxlis sigʻimiga ega: ulardan 4,220tasi 2ta asosiy tribunada (usti yopiq) va 1,232tasi usti ochiq holatda joylashgan. Tarixi Birinchi marta 26-aprel 1943-yilda Real Avilés hamda Real Santander jamoalari oʻrtasidagi bahs bilan Estadio La Exposición nomi bilan foydalanishi boshlangan stadion, 1956-yilda maydonni rekonstruksiya qilishga homiylik qilgan Avilés mayori (hokimi) sharafiga hozirgi shaklga oʻzgartirilgan. Stadion 1948-yildan 1952-yilgacha boʻlib oʻtgan Atletika boʻyicha Ispaniya chempionatiga mezbonlik qilgan va 1999-yilda toʻliq yangilangan. Estadio Román Suárez Puerta stadioni 28-dekabr 2002-yil Asturia hamda Gonduras jamoalari oʻrtasidagi 5-2 hisibda yakunlangan va 7,000 muxlis koʻz oʻngida boʻlgan oʻyinga ham mezbonlik qilgan. Manbalar stadionlarIspaniya stadionlari
1,007
1099030
https://uz.wikipedia.org/wiki/Granular%20pugolovka
Granular pugolovka
Granular pugolovka (Benthophilus granulosus) — Kaspiy dengizida keng tarqalgan gobiid baliqlari turi. Uzunligi . 2008-yilda IUCN tomonidan eng kam xavf ostida boʻlgan turlar qatoriga kiritilgan. „Pugolovka“ soʻzi ukraincha „ itbaliq“ soʻzidan olingan. Tavsif Benthophilus granulosusning boshi tekis. Tana rangi baliq yashaydigan yashash joyiga bogʻliq. Benthophilus granulosus oʻz turdoshlaridan tanasini zich siqilgani va yuqoridan qaralganda aniq ajralib turadigan 3 ta qora dogʻi bilan farqlanadi. Benthophilus granulosusning boshi tomonida qora nuqtalar ham bor. Donador pugolovka oʻzining hayot siklini toʻgʻridan-toʻgʻri lichinka sifatida boshlaydi. Lichinkalar voyaga yetgan baliqdan tangachasi yoʻqligi bilan farqlanadi. Bu turga mansub baliqlar bir yildan ortiq yashamaydi. Yashash joyi Benthophilus granulosus shoʻr va chuchuk suvlarda yashaydi; shoʻrlanish darajasi past boʻlgan zonalarda koʻplab uchratish mumkin. Donador pugolovka Ural va Volga daryolari atrofida shimoliy va sharqiy qirgʻoqlarda koʻp. Hayot davrasi Benthophilus granulosus taxminan bir yil umr koʻradi va 6-7 oyda jinsiy yetuklikka erishadi. Apreldan iyulgacha sayoz suvlarda tuxum qoʻyadi. Benthophilus granulosus tuxumlardan „itbaliq“ chiqadi. Donador pugolovkaning hayot sikli taxminan bir yilni tashkil etadi. Donador pugolovkalarning hammasi tuxum qoʻygandan keyin koʻp oʻtmay nobud boʻladi. Urgʻochi pugolovkalar erkaklardan oldin halok boʻladi. Bu tur ancha kichik boʻlganligi va suv tubiga yaqin joyda yashaganligi sababli koʻproq bentos organizmlar bilan oziqlanadi. Benthophilus granulosus mizidlar, amfipodlar, ikki pallalilar, hasharotlar va boshqalarni isteʼmol qiladi. Manbalar 1877-yilda kashf etilgan baliqlar Markaziy Osiyo baliqlari
1,741
1099033
https://uz.wikipedia.org/wiki/Petrol
Petrol
Petrol — Sloveniya davlat neft kompaniyasi. Toʻliq nomi — Petrol, Slovenian Energy Company d.d. Bosh qarorgohi — Lyublyanada. Tarixi 12-may 1945-yilda Belgradda Yugoslaviya davlat neft kompaniyasi Jugopetrol tashkil topdi va u darhol butun mamlakat boʻylab oʻz boʻlimlarini ocha boshladi; oʻsha yilning iyun oyida Lyublyanada filial tashkil etildi.1947 yil 12 aprelda uning negizida Jugopetrol Lyublyana kompaniyasi tashkil etildi.1947 yil 12 aprelda uning negizida Jugopetrol Lyublyana kompaniyasi tashkil etildi. 1953 yilda kompaniya „Trgovsko podjetje Petrol v Ljubljani“ deb oʻzgartirildi va bugungi kunda ham foydalaniladigan brend nomini oldi. 1996 yilda kompaniya aktsiyadorlik jamiyatiga aylanib, toʻliq nomi Petrol, Slovenska naftna družba, d.d. Lyublyana, bir vaqtning oʻzida Petrol Xorvatiya va Bosniya bozorlariga kirdi. 2011 yil 22 martda kompaniya Rossiyaning „Gazprom Neft bilan hamkorlik shartnomasi tuzdi“. 2012 yil yozidan beri Petrol Janubiy oqim loyihasini amalga oshirish boʻyicha Rossiya-Sloveniya korxonasining boshqaruv organlari aʼzosi, Energetika departamenti direktori Yanez Groshel esa direktorlar kengashiga qoʻshildi. 2012 yilning kuzida davlat ulushini sotish iqtisodiy inqirozga qarshi kurash choralaridan biri sifatida eʼlon qilindi. Boshqaruvi Benzin 100 foiz davlat korxonasi boʻlib, hukumatning maxsus qarori bilan uni xususiylashtirish taqiqlangan. Faoliyatlari Petrol kompaniyasi Sloveniya, Bosniya va Gertsegovina, Xorvatiya va Serbiyada 348 ta yoqilgʻi quyish shoxobchalariga ega. 2005 yilda neft mahsulotlarini sotishning umumiy hajmi 2 million tonnani tashkil etdi. Xodimlar soni 2,7 ming kishi (2005). 2011 yil uchun kompaniyaning daromadi 3,27 milliard yevroni (2010 yil uchun — 2,8 milliard yevro), operatsion foydasi — 81 million yevroni (62 million yevro), sof foydasi — 52 million yevroni (36 million yevro) tashkil etdi. Havolalar Kompaniyaning rasmiy sayti Sloveniya kompaniyalari Chakana savdo kompaniyalari
1,972
1099034
https://uz.wikipedia.org/wiki/Primula%20carniolica
Primula carniolica
Primula carniolica- navroʻzguldoshlar oilasiga mansub, koʻp yillik gullaydigan oʻsimlik turi, muzlik davrida paydo boʻlgan, sloveniyada endemik tur va eng mashhur mahalliy oʻsimliklardan biri hisoblanadi. Bu oʻsimlik Idrijadagi Divye koʻli atrofida oʻsadi. Bu turni birinchi marta doktor Janeš Anton Skopoli topgan, ammo, yangi tur sifatida tan olmagan. Faqat Baltasar Xak uni qazib olib, Vena shahriga joʻnatgan, u yerda oʻsha paytdagi yetakchi botaniklardan biri Nikolaus Jozef fon Jakken uni yangi tur deb taʼriflagan. Turga oʻsha paytda Avstriya imperiyasiga tegishli boʻlgan Karniola hududi nomi berilgan. Tavsif Uzunligi 3-12 santimetr (1,2-4,7 dyuym), kengligi 1-4 santimetr (0,39-1,57 dyuym). Poyasi, asosi va barglari och yashil tusda, etli va tuksiz. Gullarining uzunligi 20-25 millimetr (0,79-0,98 dyuym), gultojibarglari yumshoq qizil, pushti yoki binafsha pushti tusda. Oʻsimlik aprel va may oylarida gullaydi, qizil-binafsha gullari koʻp rangli toʻpgullarda rivojlanadi. Changdonlarida oq kukun koʻrinishidagi changlar rivojlanadi. Hasharotlar yordamida changlanadi. Bu tur Sloveniyaning Yuqori, Quyi va Ichki Karniola hududlarida, shuningdek , Sloveniya Litoralida, Trnov oʻrmoni va Iska daryosi darasida oʻsadi. Oʻz diapazoni doirasida oʻsimlik 900-1000 metr (3000-3300 fut) balandlikdagi nam ohaktosh qoyalar, jarliklar va shimolga qaragan oʻtloqlarda uchraydi. Bu tur 1922-yildan beri himoya ostiga olingan, shuning uchun oʻsish joylarga zarar yetkazish va gullarni yigʻish taqiqlanadi. Primula carniolica madaniy oʻsimlik sifatida kamdan-kam ekiladi. Manbalar Yevropa o'simliklari
1,609
1099036
https://uz.wikipedia.org/wiki/AFC%20Futzal%20Osiyo%20Kubogi%20saralash%20bosqichi%202024
AFC Futzal Osiyo Kubogi saralash bosqichi 2024
Futzal boʻyicha 2024-yilgi Osiyo kubogi saralash bosqichi — futzal boʻyicha erkaklar oʻrtasidagi xalqaro milliy musobaqa. Musobaqa futzal boʻyicha 2024-yilgi Osiyo Kubogida ishtirok etuvchi jamoalarni saralab berdi. Final turnirida jami 16 ta jamoa ishtirok etish huquqini qoʻlga kiritgan. Format oʻzgarishlari AFC Ijroiya qoʻmitasi AFC Musobaqalar qoʻmitasi tomonidan ilgari surilgan bir qancha strategik tavsiyalarni maʼqulladi, ulardan biri AFCning futzal va plyaj futboli musobaqalarida rayonlashtirish tamoyillarini olib tashlash edi. Jamoalar AFCga aʼzo boʻlgan 46 assotsiatsiyadan biri Shri-Lankaning FIFA tomoni qurʼa marosimidan oldin xalqaro musobaqalarda qatnashishi toʻxtatilgani sababli saralash bosqichida ishtirok etmadi FIFAga aʼzo boʻlmagan Shimoliy Mariana orollari futzal boʻyicha 2024-yilgi Jahon chempionatida ishtirok etish huquqiga ega emas edi. Musobaqada faqat 30 ta jamoa, jumladan Xitoy, Hindiston va Makao kabi oldingi saralashda qatnashmagan jamoalar ishtirok etishdi. Tailand avtomatik tarzda mezbon sifatida final turniriga yoʻllanma oldi, lekin saralash musobaqasida ham ishtirok etishga qaror qildi. 17 ta jamoa, shu jumladan qura tashlash marosimidan keyin musobaqani tark etgan Turkmaniston, avvalgi turda ishtirok etgan Qatar va Birlashgan Arab Amirliklari saralash bosqichidan oʻta olmadi va quyida sanab oʻtilgan yulduzchali jamoalar hech qachon saralash bosqichiga chiqmagan jamoalardir. * * * * * (qurʼa oldidan toʻxtatildi) (qurʼa tashlash marosimidan soʻng saralashda ishtirok etmadi) * Qur’a Qura tashlash marosimi 2023-yil 22-iyun kuni Malayziyaning Kuala Lumpur shahridagi AFC uyida boʻlib oʻtgan. 31 ta jamoa, shu jumladan qur;adan keyin musobaqani tark etgan Turkmaniston va qur’adan keyin avtomatik ravishda mezbon boʻlib qolgan Tailand saralash bosqichi va avvalgi turnirning yakuniy turniridagi koʻrsatkichlariga koʻra toʻrtta idishga joylashdi. Ekish Oldingi final turnirida ishtirok etgan jamoalar oʻsha turnirdagi oʻyinlari va saralash darajasi oʻsha turnirdagi koʻrsatkichlari boʻyicha 16-27-oʻrinlarni egallagan. Oldingi turda ishtirok etmagan Xitoy, Hindiston va Makao oʻrtasida oʻrin yoʻq edi. Yakuniy reytinglar Saralashdagi reytinglar Savatlar The 31 teams including Turkmenistan who withdrew after the draw and Thailand who automatically qualified as hosts after the draw, were drawn into six groups of four teams and two groups of three teams. Eslatmalar Qalin yozgan jamoalar final turniriga yoʻllanma oldi. (H): Sarlash bosqichi guruh mezbonlari (Q): Yakuniy turnir mezbonlari, saralash natijalaridan qatʼi nazar, avtomatik ravishda saralanadi (W): Quradan soʻng olib tashlandi Guruhlar Har bir guruh gʻoliblari va 7 ta eng yaxshi ikkinchi oʻrinni egallagan jamoalar (jami 15 ta jamoa) final bosqichiga yoʻl oladi. Taybreykerlar Jamoalar ochkolar (gʻalaba uchun 3 ochko, durang uchun 1 ochko, magʻlubiyat uchun 0 ochko) boʻyicha tartiblanadi va agar ochkolar boʻyicha teng boʻlsa, reytingni aniqlash uchun berilgan tartibda quyidagi taybrek mezonlari qoʻllaniladi: Teng jamoalar oʻrtasidagi oʻzaro oʻyinlarda ochkolar; Teng jamoalar oʻrtasidagi toʻplar farqi; Teng jamoalar oʻrtasidagi oʻzaro oʻyinlarda urilgan gollar; Agar ikkitadan ortiq jamoalar teng boʻlgan boʻlsa va yuqoridagi barcha oʻzaro mezonlarni qoʻllaganidan soʻng, jamoalar kichik toʻplami hali ham teng boʻlib qolgan boʻlsa, yuqoridagi barcha oʻzaro mezonlar faqat shu jamoalar toʻplamiga qaytadan qoʻllaniladi; Guruhdagi barcha oʻyinlarda toʻplar farqi; Guruhdagi barcha oʻyinlarda kiritilgan gollar; Guruhning soʻnggi turida faqat ikkita jamoa oʻzaro oʻynasa, penaltilar seriyasi; Intizomiy ball (sariq kartochka = −1 ochko, ikkita sariq kartochka natijasida qizil kartochka = −3 ochko, toʻgʻridan-toʻgʻri qizil kartochka = −3 ochko, sariq kartochkadan keyin toʻgʻridan-toʻgʻri qizil kartochka = −4 ball); Qur’a tashlash. A guruhi Tailand allaqachon mezbon mamlakat sifatida final turniriga yoʻl olgan, shuning uchun guruh reytingini hisoblashda ularning oʻyinlari hisobga olinmagan. Keyin Turkmaniston qurʼa tashlash marosimidan soʻng musobaqani tark etdi. Faqat ikkita jamoa qatnashganligi sababli Xitoy va Hong Kong oʻrtasida jami ikkita oʻyin oʻtkazildi. B guruhi C guruhi D guruhi E guruhi </onlyinclude> F guruhi G guruhi H guruhi Ikkinchi oʻrinni egallagan jamoalar reytingi Sakkiz guruhdan ikkinchi oʻrinni egallagan eng yaxshi yettita jamoa sakkizta guruh gʻoliblari bilan birga final turniriga yoʻl oldi. A va H guruhlarida kamroq oʻyinlar oʻtkazilganligi sababli, har bir guruhning C dan G gacha boʻlgan toʻrtinchi oʻrindagi jamoalariga qarshi natijalar ikkinchi oʻrinni egallagan jamoalar reytingini aniqlashda hisobga olinmadi. Gol mualliflari Jamoalar reytingi Jamoalar reytingi saralash uchun qur’a tashlashda va malakasiz jamoalar uchun keyingi nashrning yakuniy qur’asini aniqlashda foydalaniladi. Saralangan jamoalar 2024-yilgi futzal boʻyicha Osiyo kubogiga quyidagi jamoalar yoʻllanma oldi. 2022-yilgi musoboqada ishtirok etgan 16 ta jamoadan 11 tasi navbatdagi saralash bosqichini ham muvaffaqiyatli oʻtkazdi va 2024-yilgi turnirga yoʻl oldi. Navbatdagi turnida Afgʻoniston yagona debyutant jamoa boʻlgan boʻlsa, Avstraliya jamoasi 8 yillik tanafusdan soʻng saralash bosqichini muvaffaqiyatli yakunladi va final turniriga yoʻl oldi. Xitoy, Qirgʻiziston va Myanma ham 6 yil ichida birinchi marta saralashdan oʻtishdi. Yaponiya, Eron, Tailand va Oʻzbekiston har bir turnir mavsumiga yoʻllanma olgan jamoalar boʻldi. Oldingi turning uchta terma jamoasi (Xitoy Taypeyi, Indoneziya va Livan) saralash bosqichidan oʻta olmagan, qolgan ikki mamlakat esa (Ummon va Turkmaniston) saralash bosqichiga chiqmagan. Manbalar Havolalar Futzal boʻyicha Osiyo Kubogi-2024 turnir jadvali, the-AFC.com AFC Futzal Osiyo Kubogi saralash bosqichi 2024-yilda Osiyo futzali
5,892
1099037
https://uz.wikipedia.org/wiki/Hladnikia
Hladnikia
Hladnikia — ziradoshlar oilasiga mansub gulli oʻsimliklar turkumi. Turkumga mansub yagona tur, Hladnikia pastinacifolia, Sloveniya paleoendemiti, oʻsish hududi atigi 4 kmli maydon bilan cheklangan. Nemis botaniki Geynrix Gotlib Lyudvig Reyxenbax bu turkumga karniol botanik olimi va Lyublyana botanika bogʻining asoschisi Franz Hladnik sharafiga nomlagan. Tavsif Hladnikia pastinacifolia — koʻp yillik oʻt oʻsimlik. Tik gullaydigan poyaga ega, uzunligi 15 dan 30 santimetrgacha boʻlishi mumkin. Hladnikia pastinacifolia koʻproq seldereyga (Apium graveolens) oʻxshaydi, lekin barglari qisqa va qalin. Turning ildizi uzun va enli. Oʻsimlik gulining oq, yurak shaklida, uzunligi 1 mm uzunlikdagi barglari bor. Oʻsimlikning koʻpayish tizimi haqida koʻp narsa maʼlum emas. Bu oʻsimlik turi entomofil boʻlib, turli xil changlatuvchilarga ega. Turlarning gullash davri maydan iyulgacha davom etadi. Muvaffaqiyatli changlanishdan soʻng, avgust oyining oxiridan sentabrgacha urugʻlar rivojlanadi. Meva shizokarp boʻlib, soʻng kengligi 2 mm boʻlgan 4 mm oʻlchamdagi ikkita merikarpga boʻlinadi. Hladnikia pastinacifoliada xromosoma soni 2n = 22. Tarqalishi Oʻsimlik Sloveniyaning paleoendemik turi boʻlib , Trnovski gozdda kichik maydonda (4 km 2) oʻsadi. U yerda bu oʻsimliklar faqat platoning janubiy yonbagʻirlarida va shimoliy yon bagʻirlarida 9 km uzoqlikda joylashgan ikkita alohida joylarda uchratish mumkin. Uning populyatsiyasi IUCN Qizil roʻyxatida barqaror turlar qatoriga kiritilgan. Oʻsimlik oʻsishiga xavf soluvchi tahdidlar qatoriga odamlarning oʻsimlik oʻsish joylarini oʻzlashtirishi va turli tartibsizliklar (masalan, dam olish faoliyati), shuningdek, tabiiy tizim oʻzgarishlari kiradi. Trnovo oʻrmon platosi Natura 2000 saytida roʻyxatga olingan. Manbalar Apiodeae
1,783
1099039
https://uz.wikipedia.org/wiki/Yolg%C3%B6zler
Yolgözler
Yolgözler - Turkiya Erzurum viloyati Olur tumanidagi mahalla. Aholisi 43 kishi (2022). Manbalar Olur tumanidagi mahallalar
125
1099044
https://uz.wikipedia.org/wiki/Tojikistonda%20vaqt
Tojikistonda vaqt
Tojikistondagi vaqt — Tojikiston vaqti bilan berilgan (TJT; UTC+05:00). Tojikistonda hozircha yozgi vaqtga amal qilinmayapti. Tojikiston vaqti uchun IANA identifikatori: Osiyo/Dushanbe. IANA vaqt mintaqasi maʼlumotlar bazasi Tojikiston xududida taxminan 8° uzunlik bor, bu vaqt boʻyicha 32 daqiqaga toʻgʻri keladi. Tarix Tojikiston uchun tarixiy vaqt zonalari (mustaqil davlat va Sovet ittifoqi tarkibi sifatida) Tushda maʼmuriy markazlarda Joriy rasmiy vaqt va mahalliy oʻrtacha quyosh vaqti oʻrtasidagi tafovut  rasmiy vaqt boʻyicha oʻrtacha kunduzning soat 12:00 dan ogʻishi bilan belgilanadi. Taqqoslash uchun maʼmuriy markazlarda oʻrtacha yarim kunlik qiymatlari ularning geografik koordinatalariga muvofiq berilgan: 12:25 Dushanbe 12:25 Qoʻrgʻon-tepa 12:22 Xoʻjand 12:14 Xorugʻ Manbalar Mamlakatlar boʻyicha vaqt
831
1099127
https://uz.wikipedia.org/wiki/Lu%C5%BEec%20nad%20Cidlinou
Lužec nad Cidlinou
Lužec nad Cidlinou — Chexiyaning Gradec-Králove mintaqasida joylashgan munitsipalitet. Munitsipalitetda (01.01.2023) holatiga koʻra, 500 ga yaqin aholi istiqomat qiladi. Joylashuvi Lužec nad Cidlinou — Gradec Kralovedan taxminan gʻarbda, East Elbe Table pasttekisliklardagi qishloq xoʻjaligi landshaftida joylashgan. Lužecký potok daryosi munitsipalitet hududidan oqib oʻtadi va Munitsipalitet hududiga kiruvchi Cidlina daryosi ham qishloqning sharqiy qismidan oqib oqadi. Tarixi Lužec nad Cidlinou haqida birinchi qoʻlyozma 1325-yilga tegishli. Qishloqning muhim egalari orasida Landshteyn lordlari, Postupim lordlari, Pernshteyn oilasi va Kinskiylar oilasi bor. Demografiyasi Transporti Munitsipalitet hududidan temir yoʻl yoki yirik avtomagistral yoʻllar oʻtmaydi. Diqqatga sazovor joylari Lužec nad Cidlinou’da yagona himoyalangan madaniy yodgorlik. Bu haykal dastlab Chlumec nad Cidlinou’daki Loreta monastir bogʻida joylashgan Noblaclik Avliyo Leonard haykali. Bu haykal 18-asrdan qurib bitqazilgan. Qishloqning asosiy diqqatga sazovor joyi 1872-yilda qurilgan Avliyo Jorj cherkovidir. Boshqa diqqatga sazovor joylar orasida Bokira Maryam ibodatxonasi, 1928-yildagi Birinchi jahon urushi qurbonlar yodgorligi va 1931-yildan Yan Xus yodgorligi bor. Manbalar Havolalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Chexiya Chexiya respublikasi aholi punktlari
1,364
1099149
https://uz.wikipedia.org/wiki/Sokolnice
Sokolnice
Sokolnice — Chexiya Respublikasi Janubiy Moraviya viloyati, Brno-Country tumanida joylashgan munitsipalitet. 2023-yil 1-yanvar holatiga koʻra munitsipalitet aholisi 2300 ga yaqinlashgan. Joylashuvi Sokolnice Brnodan 11 kilometr (7 mil) janubi-sharqda joylashgan. Bu munitsipalitetda Dyje-Svratka vodiysi joylashgan. Eng yuqori nuqtasi dengiz sathidan balandlikda joylashgan. Říčka daryosi qishloqqa oqadi. Dunávka oqimi shaharning gʻarbiy qismidan oʻtib, Balaton hovuziga borib quyiladi. Tarixi Sokolnice haqida birinchi marta yozma manba 1408-yilda yozilgan edi. XV asr oxirigacha qishloqqa Třebicdagi monastir egalik qilgan va turli kichik nobellarga ega boʻlgan. Hatto keyingi asrlarda ham Sokolnice koʻpincha mulkdorlikni oʻzgartirgan. Oʻttiz yillik urush paytida qishloq jiddiy zarar koʻrgan. 1705-yildan 1875-yilgacha Sokolnice Dietrichstein oilasi mulki boʻlgan. Demografiyasi Transporti Bu shaharchaga Sokolnice-Telnice poyezd stansiyasi xizmat koʻrsatadi. Stansiya shahar hududidan biroz tashqarida yaʼni uzoqroq joylashgan. Diqqatga sazovor joylari Sokolnicening asosiy koʻzga koʻringan binolaridan biri bu — Sokolnice qal’asi. Bu eski qal’a joyida qurilgan. Aslida u barokko uslubida qurilgan va keyinchalik Tarixchi uslubida qayta qurilgan. Bugungi kunda u yerda pensionerlar yaʼni qariyalar uylari joylashgan. Qal’aning bir qismi qadimgi barokko kabi qimmatbaho chapel. Qal’a erkin ochiq bogʻ bilan oʻralgan. Qadimgi donxona madaniy yodgorlik hisoblanadi. Bu 18-asrning birinchi choragidan buyon katta barok binosi hisoblanadi. Bugungi kunda u zamonaviy binoga aylantirilgan. Manbalar Havolalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda
1,658
1099164
https://uz.wikipedia.org/wiki/Qo%CA%BBqon%20xonligi%20hukmdorlari%20ro%CA%BByxati
Qoʻqon xonligi hukmdorlari roʻyxati
Qoʻqon xonligi xoni () — 1798—1876-yillarda Qoʻqon xonligidagi oliy davlat lavozimi. Qoʻqon xonligida xon unvonini oʻzbeklardan boʻlgan Ming sulolasi hukmdorlari olgan. Qoʻqon xonligining birinchi hukmdori oʻzbek ming oilasidan Shohruh-biy boʻlgan. 1709—1801-yillarda Qoʻqon xonligining dastlabki besh hukmdori bek unvoni bilan mamlakatni boshqargan. Min sulolasidan xon unvonini olgan birinchi hukmdor Olimxon (1798—1809), oxirgisi Nasriddinxon (1875) edi. Qoʻqon xonligi hukmdorlari roʻyxati Yana qarang Buxoro amiri Buxoro xoni Xiva xoni Manbalar Adabiyot Davlat va huquq tarixi / Ed. N. P. Azizov, F. Muxitdinova, M. Xamidova va boshqalar. — Toshkent: Oʻzbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi nashriyoti, 2016-yil. — 175-bet. — 335 b. Babajanov B. M., Qoʻqon xonligi: hokimiyat, siyosat, din. Tokio-Toshkent, 2010-yil. Trever K.V, Yakubovskiy A.Yu. Voronets M. E. : Oʻzbekiston xalqlari tarixi, 2-tom. — Toshkent: OʻzSSR Fanlar akademiyasi, 1947-yil. — 517 b. Qoʻqon xonligi hukmdorlari Qoʻqon xonligi
1,023
1099165
https://uz.wikipedia.org/wiki/Ostankino%20teleminorasi
Ostankino teleminorasi
Ostankino teleminorasi ( rus. Останкинская телебашня, Ostankinskaya telebashnya ) — Moskvadagi radio-televideniye minorasi, meʼmor Nikolay Nikitin tomonidan loyihalashtirilgan. 2022-yil holatiga ko‘ra dunyodagi eng baland binolari orasida 12-o‘rinni olgan Ostankino minorasi Oktyabr inqilobining 50 yilligi uchun qurilgan. Manbalar
334
1099166
https://uz.wikipedia.org/wiki/O%CA%BBzbekiston%202024-yilgi%20Yozgi%20Paralimpiada%20o%CA%BByinlarida
Oʻzbekiston 2024-yilgi Yozgi Paralimpiada oʻyinlarida
Oʻzbekiston 2024-yilgi Yozgi Paralimpiada oʻyinlarida 34 (27-aprel holatiga koʻra) nafar sportchilar ishtirok etdi. Medallar Para yengil atletika Erkaklar Ayollar Para akademik eshkak eshish Para kanoe Para oʻq otish Erkaklar Ayollar Para taekvondo Erkaklar Ayollar Para suzish Erkaklar Ayollar Yana qarang Oʻzbekiston 2024-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida Oʻzbekiston Paralimpiya oʻyinlarida Manbalar Havolalar Oʻzbekiston Milliy Paralimpiya qoʻmitasi / yoʻllanma olgan sportchilar Paralimpiya o‘yinlari 2024-yilda Oʻzbekiston sporti
558
1099169
https://uz.wikipedia.org/wiki/Katta%20madrasa%20%28Gjakova%29
Katta madrasa (Gjakova)
Buyuk Madrasa — Kosovoning Gjakova shahridagi madaniy meros yodgorligi. Tarixi Katta madrasa () Gjakovaning „Katta Čarshija“ deb nomlanuvchi shahar markazida joylashgan. Asrlar davomida u Kosovoda ham diniy maktab, ham talabalar va imomlar yotoqxonasi boʻlib xizmat qilgan. U 1748-yilda tugatilgan qurilishni boshqargan birinchi mudarrisi Veysel afandi tomonidan asos solingan. 1912-yilda Bolqon urushi paytida bino Chernogoriya Qirolligi armiyasining barqaror qoʻshinlariga qoʻmondonlik qilgan. Madrasa Kosovo urushi paytida tashqi devori yoqib yuborilgan va butunlay vayron qilingan. Usmonli uslubida qurilgan majmuada madrasadan tashqari yotoqxona, darsxona, muazzinxona, shodirvon va masjid mavjud. Muazzinning kabinetidan tashqari hammasi birinchi qavatda joylashgan. Har bir yotoqxonaning oʻz verandasi bor. Sinf xonasi oʻziga xos tuzilishga ega kutubxona boʻlib xizmat qiladi va bir paytlar u yerda ovqat zali ham boʻlgan. Muazzin majmuasi inshootning diqqatga sazovor joylaridan biri boʻlib, u uzun ayvonlar va keng geometrik detallarga ega boʻlgan uch konsolli fasadga ega: muazzin va mehmonlar qolishlari uchun joy ajratilgan. Masjid baland, lekin minorasi yoʻq, lekin lik tosh plitasi janubi-gʻarbiy burchakdagi kenglik azon uchun joy boʻlib xizmat qilgan boʻlishi kerak edi. Shodirvonda toʻrtta favvora va tahorat olish va dam olish uchun oʻrindiqlar mavjud. Manbalar Kosovodagi madrasalar Gajkovada taʼlim
1,424
1099172
https://uz.wikipedia.org/wiki/Nablus%20katta%20masjidi
Nablus katta masjidi
Nablus masjidi () — Falastinning Nablus shahridagi eng qadimgi va eng katta masjid. Dastlab Vizantiya cherkovi sifatida qurilgan va ilk islom davrida masjidga aylantirilgan. Salibchilar uni 11-asrda cherkovga aylantirgan, ammo 12-asrda Ayyubiylar tomonidan masjid qayta masjidga aylantirilgan. Masjid Eski shaharning asosiy koʻchalari chorrahasida, tumanning sharqiy chekkalari boʻylab joylashgan. Kumush gumbazli. Tarixi Nablusdagi mahalliy afsonaga koʻra, masjid Yoqubning oʻgʻillari Yoqubga ukasi Yusufning qonga boʻyalgan koʻylagini uning sevimli oʻgʻlining oʻlganiga dalil sifatida topshirgan joy boʻlgan. Masjidning joylashgan joyi dastlab milodiy 244-249-yillarda Filipp Arab hukmronligi davrida qurilgan bazilika edi. Vizantiyaliklar keyinchalik bazilika xarobalarida sobor qurdilar va bu sobor miloddan avvalgi 600-yilda Madaba mozaik xaritasida tasvirlangan. Samariyaliklar tomonidan 484- va 529-yillarda bosqinlari paytida buzilgan yoki vayron qilingan, ammo imperator Yustinian I (483-565-yillarda hukmronlik qilgan) soborni qayta tiklagan. Sobor 10-asrda Falastinda islom arab hukmronligining dastlabki davrida Nablusdagi Buyuk masjidga aylantirilgan. Arab geografi Muqaddasiyning yozishicha, Ulugʻ masjid Nablusning „oʻrtasida“ boʻlib, „juda nozik asfaltlangan“. Salibchilar masjidni cherkovga aylantirdilar, biroq faqat bir nechta oʻzgartirishlar kiritdilar. 1187-yilda Salohuddin al-Ayyubiy boshchiligidagi Ayyubiylar binoni yana masjidga aylantirdilar. Bino Templar ritsarlari tomonidan 1242-yil 30-oktyabrda shaharni talon-taroj qilishda yoqib yuborilgan 13-asr oxirida yangi bino mavjud boʻlgan, buni arab yilnomachisi al-Damashqiy 1300-yilda masjidni "namoz oʻqiladigan, kecha-yu kunduz Qur’on tilovat qilinadigan, unga erkaklar tayinlanadigan goʻzal masjid deb eslatib oʻtgan. 1335-yilda gʻarbiy sayohatchi Veronalik James bu masjid „xristianlar cherkovi boʻlgan, hozir esa Sarasenlar masjidi“ deb yozgan. Yigirma yil oʻtgach, Ibn Batuta unga tashrif buyurgan va masjidning oʻrtasida „shirin suv idishi“ borligini taʼkidladi. 1641-yilda Buyuk masjidning minorasi qayta qurildi, ammo masjid majmuasi Falastinda, ayniqsa 1927-yilda Nablusda kuchli zilzila sodir boʻlgunga qadar oʻzining keyingi faoliyati davomida deyarli daxlsiz qolgan. Oqibatda masjid gumbazi va minorasi vayron boʻlgan, ammo 1935-yilda qayta tiklangan. Manbalar Qoʻshimcha oʻqish uchun (p. 26) (pp. 311-312) (p. 203) Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda 10-asr masjidlari Nablusdagi masjidlar Ayyubiylar sulolasi tomonidan cherkovlardan aylantirilgan masjidlar Falastin davlatidagi Ayyubiylar arxitekturasi 12-asrda Ayyubiylar sultonligidagi muassasalar
2,660
1099174
https://uz.wikipedia.org/wiki/Abu%20al-Hasan%20madrasasi
Abu al-Hasan madrasasi
Abu al-Hasan madrasasi, shuningdek, Mariniy madrasasi deb ham ataladi, Marokashning eski Sale shahrida joylashgan o'rta asrga oid madrasadir. U 14-asrda Mariniy sultoni Abu al-Hasan tomonidan Sale Katta masjidi yonida qurilgan va o'zining boy bezaklari bilan ajralib turadi. Tarixi Kirish eshigining yog'och soyabonidagi yozuvga ko'ra, madrasaning qurilishi 1332–1333-yillarda Mariniylar sultoni Abu al-Hasan (1331–1348-yillar hukmronligi) buyrug'i bilan boshlangan bo'lib, u boshqa ko'plab madrasalarning barpo etilishiga ham mas'ul bo'lgan. va uning hukmronligi davrida ko'plab diniy majmualar bunyod etilgan. Hovlining shimoli-g'arbiy galereyasidagi marmar lavhaga o'yilgan poydevor yozuvida qayd etilishicha, qurilish 1341–1342-yillarda yakunlangan. Madrasa yaqin atrofdagi Buyuk Sale masjidini shahardagi diniy va intellektual hayotning markazi sifatida yanada rivojlantirishga yordam berish uchun barpo etilgan. Arxitekturasi Madrasaga taqasimon ark eshigi boʻlgan naqshinkor tosh peshtoq orqali kiriladi. Bu kirish kichik vestibyulga olib boradi, undan yon tomondagi zinapoya yuqori qavatlarga olib boradi. Hovli zellij plitkalari bilan qoplangan, markaziy qismida kichik favvorasi bor. Galereya ustunlari va hovlining tashqi devori orasidagi bo'shliqlar geometrik yulduz naqshlari bilan bezatilgan yog'och shiftlar bilan qoplangan. Ushbu shiftlarning bir qismi taxminiy asl ranglarida tiklangan. Butun inshoot, madrasa yaqinidagi Katta masjid kabi, o'sha paytdagi qibla (namoz yo'nalishi) bilan (ya'ni, taxminan janubi-sharqqa) tekislangan yoki yo'naltirilgan. Shunga ko‘ra, hovlining narigi tomonida to‘rtburchak shaklidagi katta namozxona joylashgan bo‘lib, uning mehrobi murakkab yuzalar va derazalar bilan o‘ralgan. Xona mehrobning ikki tomonidagi ark bilan uchta bo‘shliqqa bo‘lingan va ko‘proq yog‘och shiftlar bilan qoplangan. Yuqori qavatda talabalar darsxonalari va yashash xonalari joylashgan. Bu tipdagi boshqa madrasalardan farqli o‘laroq, yuqori ikki qavatdagi talabalar xonalarining hovliga qaraydigan derazalari yo‘q. Galereya Manbalar Havolalar Manar al-Atar raqamli foto arxiv manbasidagi Abu al-Hasan madrasasi tasvirlari Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Marokashdagi madrasalar Mariniylar arxitekturasi
2,238
1099177
https://uz.wikipedia.org/wiki/Banu%20Xazraj
Banu Xazraj
Banu Xazraj () — Islom paygʻambari Muhammad davrida Madinada yashagan yirik arab qabilasi. Banu Xazraj janubiy arab qahtoniy qabilasi boʻlib, Marib toʻgʻoni vayron boʻlishi natijasida Janubiy Arabistondan siqib chiqarilgan. Ular oʻzlariga qarindosh qabila Banu Avs bilan birga Yasribga (hozirgi Madina) hijrat qilganlar. Erta tarixi Abu Muhammad al-Hasan ibn Ahmad al-Hamdaniy tomonidan berilgan maʼlumotlarga koʻra Banu Xazraj va Banu Avs qabilalari Yasrib hududiga miloddan avvalgi II asrda Islomgacha boʻlgan davrda Buyuk Marib toʻgʻoni shikastlanishi natijasida Yamandan koʻchib kelishgan. Biroq boshqa koʻplab manbalar Banu Xazraj va Banu Avs bir-biriga dushman qabilalar boʻlishgan degan fikrga qoʻshiladilar. Yahudiy yilnomalarida Banu Xazraj va Avs qabilalarining Islom paygʻambari Muhammadning Madinaga hijrat qilishidan bir necha yil oldin Buas jangida bir-birlariga qarshi jangga kirganliklari aytiladi. Madinada uchta yahudiy qabilalari boʻlib, ular Banu Qaynuqo, Banu Nodir va Banu Qurayzalar edi. Jangda Banu Nodir va Banu Qurayza qabilalari Banu Avs tarafida turib jang qilgan, Banu Qaynuqo esa Banu Xazraj bilan ittifoq tuzgan. Banu Xazraj va Qaynuqolar uzoq va umidsiz kurashdan soʻng magʻlubiyatga uchragan. Quddusdagi Muqaddas qabr cherkovi vasiylari Nusaybalar oilasi Banu Xazraj qabilasi avlodlari hisoblanishadi. Ular Quddusga VII asrda islomiy fath bilan kelishgan. Hijrat Banu Avslar Madina konstitutsiyasining 30-31-bandlarida musulmonlarga ittifoqchi sifatida „moʻminlar bilan bir millat (jamoat)“ sifatida qayd etilgan. Qabila boshliqlaridan biri Abdulloh ibn Ubay ibn Salul Muhammadga qarshi fitna uyushtirgani aytiladi. Biroq Saʼd ibn Uboda va yana bir qancha Banu Xazraj boshliqlari boshqa koʻplab urugʻlar bilan birgalikda paygʻambarni yaxshi kutib olgani va Banu Avs vakillari bilan birga ansorlar nomini olgani aytiladi. Harbiy yurishlari 624-yilda Muhammad Kaʼb ibn al-Ashrafni oʻldirishni buyuradi. Ibn Is’hoqning yozishicha, Kaʼb ibn al-Ashraf yahudiy shoir boʻlib, musulmonlarning Badr jangidagi gʻalabasidan keyin Muhammadni qoralab bir qancha sheʼrlar yozgan. Kaʼb ibn al-Ashraf bu gʻalabadan gʻazablanib, musulmonlarga qarshi urush va nafrat uygʻotish uchun Makkaga yoʻl olgan. Oradan koʻp oʻtmay Kaʼb ibn al-Ashraf Madinaga qaytib kelgan va musulmon ayollar haqida haqoratli sheʼrlar yaratgan. Shu sababli Madinaga qaytganidan keyin Muhammad Banu Avs qabilasiga uni oʻldirishni buyurgan. Banu Avs qabilasi vakillari Kaʼb ibn al-Ashrafni oʻldirganidan keyin Banu Xazraj qabilasidan Abdulloh ibn Unays Muhammadning huzuriga borib, Abdulloh ibn Atiyq gʻazotida Sallam ibn Abu al-Huqayqning joniga qasd qilgan shaxsni oʻldirishga ruxsat olgan. Sallom ibn Abu al-Huqayq (Abu Rofiy) yahudiy boʻlib, musulmonlarga qarshi bir qancha ittifoqchi qoʻshinlariga yordam bergan hamda ularni moliyaviy tarafdan qoʻllab-quvvatlagan. Shuningdek, Muhammadga qarshi masxaraomuz sheʼrlar yozgan. Musulmonlar Banu Qurayza qabilasi bilan masalani hal qilib olganidan keyin Banu Avs qabilasi raqibi hisoblanmish Banu Xazrajlar Kaʼb ibn al-Ashrafning oʻlimi uchun Muhammaddan uning qotilini oʻldirishga izn soʻragan va Muhammad ham bunga rozilik bergan. Qabilaning mashhur vakillari Abdulloh ibn Ubay ibn Salul — Banu Xazraj qabilasi boshligʻi Saʼd ibn Uboda — qabila boshligʻi Abu Ayyub al-Ansoriy Hasson ibn Sobit Ubay ibn Ka’b Abdulloh ibn Ravoha Asʼad ibn Zurora Habbob ibn Munzir Anas ibn Malik Muaz ibn Jabal Al-Baro ibn Molik Saʼd ibn al-Robiy ibn Amr Rofiy ibn Molik ibn al-Ajlon Al-Baro ibn Maʼrur ibn Saxr Abdulloh ibn Amr ibn Haram Uboda ibn as-Somit ibn Qays Al-Munzir ibn Amr ibn Hunay Yana qarang Islom Muhammadning yurishlari roʻyxati Manbalar Adabiyotlar Banu Xazraj
3,746
1099178
https://uz.wikipedia.org/wiki/Therese%20Schlesinger
Therese Schlesinger
Therese Schlesinger (, qizlik familiyasi Eckstein; 1863 — 1940) — avstriyalik siyosatchi va ayollar huquqlari faoli, sotsialist yozuvchi. Schlesinger Avstriyaning Birinchi respublikasi parlamentiga saylangan ilk sotsial-demokrat ayollardan biri boʻlgan. Biografiyasi Schlesinger 1863-yil 6-iyunda Vena shahrida tugʻilgan. Liberal yahudiy sanoatchi oilasida dunyoga kelgan. Uning singlisi Emma Eckstein, ukalari Friedrich Eckstein va Gustav Eckstein boʻlgan. Therese oliy maʼlumot ola olmagan, u xususiy darslarda ishtirok etib, mustaqil ravishda oʻqigan. 1894-yilda Tereza uni feminizm bilan tanishtirgan doʻsti Marie Lang orqali Allgemeine Österreichischen Frauenverein (AÖFV) ayollar uyushmasiga qoʻshildi. Koʻp oʻtmay, Auguste Fickertning doirasiga qoʻshiladi, Therese uning maslahati bilan gazeta va jurnallarga maqolalar yoza boshladi. Schlesinger Ferdinand Kronawetterrning haftalik Volksstimme gazetasining ayollar boʻlimi uchun maqolalar yozgan va keyinchalik AÖFV vitse-prezidenti boʻlgan. Schlesinger ayollarning oliy taʼlim olish va saylov huquqi uchun kurashgan. 1896-yilda Therese Schlesinger Rosa Mayreder bilan birgalikda AÖFV tomonidan Vena ishchilarining ahvoli boʻyicha Ethischen Gesellschaft Wien konferensiyasiga yuboriladi va u yerda sotsial-demokratlar bilan birinchi aloqalarni oʻrnatishadi. Oʻsha yili Schlesinger Avstriya ayollar harakatiga bagʻishlangan Berlindagi birinchi xalqaro xotin-qizlar kongressida (Internationalen Frauenkongress) nutq soʻzlaydi. Schlesinger sotsial demokratiyaning nazariy asoslarini oʻrganishni boshladi va Vena universitetida Emil Reichning ijtimoiy axloq boʻyicha maʼruzalarida qatnashdi. 1897-yil kuzida Therese Avstriya sotsial-demokratk ishchilar partiyasiga aʼzo boʻladi. 1901-yilda Therese Vereins sozialdemokratischer Frauen und Mädchen assotsiatsiyasiga asos soldi. Therese jamiyatdagi ayollar muammolari haqida kitoblar yozgan, maʼruzalar qilgan, Der Kampf, Arbeiter-Zeitung va Die Unzufriedene kabi sotsial-demokratik nashrlarda va maqolalar chop etgan. Birinchi jahon urushi davrida Therese Viktor Adler va keyinchalik Otto Bauer boshchiligidagi partiyaning chap qanotida yetakchi shaxs boʻlgan. 1918-yilda ayollar uchun umumiy saylov huquqi joriy etilganda, Therese Schlesinger va Adelheid Popp Milliy taʼsis majlisida (Konstituierende Nationalversammlung) ayollar birinchi marta ishtirok etishlari va ovoz berishlari mumkin boʻladigan boʻlajak saylovlar munosabati bilan haftalik chiqadigan "Die Vählerin" jurnaliga asos solishadi. Adelheid Popp, Anna Boschek, Gabriele Proft, Maria Tusch, Amalie Seidel bilan birgalikda Schlesinger Milliy taʼsis majlisining sotsial-demokratlardan birinchi ayol deputatlari boʻlishgan. 1919-yildan 1923-yilgacha Avstriya Milliy Kengashi aʼzosi, keyin 1930-yilgacha Avstriya Federal Kengashi aʼzosi boʻlgan. 1933-yilda Schlesinger partiya rahbarligidan chiqadi, 1934-yilda partiya noqonuniy deb eʼlon qilinadi. 1938-yilda Avstriyaning anshlyussidan keyin Schlesinger kelib chiqishi yahudiy boʻlganligi tufayli bu yerda qolish u uchun xavfli boʻlib qoladi va Fransiyaga qochib ketadi. Schlesinger umrining qolgan qismini Blois shahridagi sanatoriyda oʻtkazadi, bu yerda 1940-yil 5-iyunda vafot etadi. 1949-yilda Venaning Josefstadt tumanidagi Wickenburggasse 8 / Schlösselgasse 14 turar-joy majmuasi „Therese-Schlesinger-Hof“ deb nomlandi. 2006-yilda Venadagi maydonlardan biri uning nomi bilan Schlesingerplatz deb atala boshlandi. Oilasi 1888-yilda Therese bank xodimi Victor Schlesinger bilan turmush qurgan. Ularning qizi Anna 1890-yilda tugʻilgan. Therese tugʻruq vaqtida tugʻruq isitmasi bilan kasallangan va ikki yarim yillik kasallikdan soʻng faqat nogironlar aravachasi va tayoqchada harakatlana olgan. Uning kasalligi paytida, 1891-yil 23-yanvarda eri sil kasalligidan vafot etdi. Advokat Jozef Freyga turmusha chiqqan yakka qizi Anna 1920-yilda oʻz joniga qasd qilgan. Manbalar Adabiyotlar Jutta Dik, Marina Sassenberg . Jüdische Frauen men 19 yoshdaman. va 20. Jahrhundert. Leben va Werk lugʻati. Rovolt, Reynbek 1993, ISBN 3-499-16344-6 . Gabriella Xauch . Shlesinger, Tereza. In: Brigitta Keyntzel, Ilse Korotin (Hrsg.): Wissenschafterinnen in und aus Österreich : Leben — Werk — Wirken. Vena : Böhlau, 2002 ISBN 3-205-99467-1, S. 650-655. Havolalar Therese Schlesinger Schlesinger Therese, geb. Eckstein 1940-yilda vafot etganlar 5-iyunda vafot etganlar Venada tugʻilganlar 1863-yilda tugʻilganlar 6-iyunda tugʻilganlar
4,452
1099179
https://uz.wikipedia.org/wiki/Hanbaliy%20masjidi
Hanbaliy masjidi
Hanbaliy masjidi () — Nablusning markazida, Jamaʼa Kabir koʻchasida, Shahidlar maydonining janubida va Nablus katta masjidining gʻarbiy qismida joylashgan yirik masjid. Tarixi Hanbaliy masjidi 16-asr boshlarida, 1526-1527-yillar orasida Nablusning al-Hanbaliylar oilasi tomonidan asos solingan va ular nomi bilan atalib keladi. Masjid qurilishida, ehtimol, Vizantiya yoki Rim davriga oid boʻlgan qadimiy tosh ustunlar oʻyilgan. Mahalliy musulmonlarning urf-odatlariga koʻra, masjiddagi yogʻoch qutida Islom paygʻambari Muhammadning uchta sochi saqlangan. Quti har yili Ramazon oyining 27-kuni namozxonlar koʻrishi va undan baraka soʻrashi uchun chiqariladi. Hanbaliy masjidining minorasi 1913-yilda qayta qurilgan. 1930-yillarda masjid imomi shayx Muhammad Radi al-Hanbaliy isyonchilar yetakchisi Izzaddin al-Qassam bilan aloqada boʻlgan. Hanbaliylar oilasi bugungi kungacha masjid ishlarini boshqaradi. 1948-yildagi Arab-Isroil urushidan keyin Gʻarbiy Sohildagi Iordaniya hukmronligi davrida bu masjidlar oʻzining zakot qoʻmitasiga ega boʻlib, mahalliy jamoa boʻylab zakot mablagʻlarini yigʻish va taqsimlashni nazorat qiladi. Manbalar Qoʻshimcha oʻqish uchun Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda 16-asr masjidlari Nablusdagi masjidlar
1,243
1099182
https://uz.wikipedia.org/wiki/Fes%20el-Jdid%20madrasasi
Fes el-Jdid madrasasi
Fes al-Jdid madrasasi — Dar al-Maxzen madrasasi sifatida ham tanilgan, 14-asrda Marokashning Fes el-Jdid kvartalida Mariniylar sulolasi tomonidan qurilgan madrasa. Madrasa keyinchalik masjidga aylantirilgan va Fezning kengaytirilgan Dar al-Maxzen (Qirollik saroyi) bilan birlashtirilgan. Tarixi 1320-yilda Mariniy sultoni Abu Said Fes al-Jdiddagi Katta masjiddan janubda yangi madrasa qurdirgan. U Madrasa Fes Jdid yoki Madrasa Dar al-Maxzen nomi bilan mashhur boʻlgan. Bu Fesda Mariniylar tomonidan qurilgan ikkinchi madrasa boʻlib, birinchisi 1271-yilda Qaraviyyin masjidi yonida qurilgan Seffarina madrasasi edi. Koʻp oʻtmay, 1321-yilda Abu Said hukmronligi davrida ham al-Andalus masjidi yonida Sahrij madrasasi qurilgan. Shunga koʻra, Abu Said Fesdagi har bir buyuk masjid atrofida ilm markazlarini yaratishni orzu qilgan boʻlishi mumkin degan taxminlar bor. Biroq, Fes al-Jdid madrasasi yirik oʻquv markaziga aylanmagan. Keyinchalik, eng nufuzli madrasalar Al-Qaroviyyin va boshqa Mariniy madrasalari Fes al-Bali shahrida qurilgan. Sulton Hassan I (1873-1894-yillarda hukmronlik qilgan) saroyning mexuvar maydonini shimoli-sharqqa tomon kengaytirgan. Koʻp oʻtmay inshoot Qirollik saroyi majmuasi tarkibiga krib ketgan, buning natijasida madrasa masjiddan uzilib, ichki mexuvarga birlashtirilgan. Oʻsha vaqtgacha qarovsiz boʻlgan madrasa taʼmirlangan va minora barpo etlgan. 1924-yildan soʻng bir muncha vaqt oʻtib Fransiya protektorati ostida qayta taʼmirlangan. Arxitekturasi Madrasaning asosiy tartibi oʻsha davrdagi boshqa madrasalarga xosdir. Uning xonalari oʻlchami 10,3x9,25 m boʻlgan toʻgʻri burchakli hovli (sahn) atrofida joylashgan boʻlib, markazida toʻgʻri burchakli suv havzasi barpo etilgan. Ikkala tomonda (gʻarbiy va sharqiy tomonda) arklar galereyasi boʻlib, ularning orqasida talabalar yashaydigan kichik xonalar boʻlgan. Hozirda madrasa va galereyasining yuqori qavati yoʻq, lekin uning dastlab xuddi oʻsha davrdagi Sahrij yoki al-Attarin madrasalariga oʻxshagan qavati boʻlgan boʻlishi mumkin. Hovlining shimoliy tomonida asosiy kirish eshigi joylashgan boʻlib, janubda ancha keng nomozxona boʻlgan. Nomozxonaga taqasimon arkali uchta eshik orqali kirish mumkin boʻlgan: katta markaziy eshik va har ikki tomonda ikkita kichikroq eshik. Namoz zali oʻziga xostarzda bezatilgan, mehrobning asl bezaklarini yoʻqotilgan. Binoning shimoli-gʻarbiy burchagida minora joylashgan boʻlib, u asl binoning bir qismi boʻlmagan, lekin madrasa saroyga kiritilganda Hassan I tomonidan qoʻshilgan. Manbalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Mariniylar arxitekturasi Marokashdagi madrasalar
2,601
1099186
https://uz.wikipedia.org/wiki/Al-Xadra%20masjidi
Al-Xadra masjidi
Al-Xadra masjidi () — Gʻarbiy Sohildagi Nablusning Eski shahri janubi-gʻarbiy kvartalidagi Gerizim togʻining quyi etagida joylashgan masjid. Masjid toʻrtburchak shaklda boʻlib, minorasi . Tarixi Mahalliy musulmon urf-odatlariga koʻra, masjid Yoqub Yusufning qonga botgan koʻylagini koʻrsatgandan keyin yigʻlagan joyda joylashgan (hovlining oʻng tomonida Yoqub oʻtirib yigʻlagan joy deb aytilgan kichkina xona bor). Shuning uchun masjidning muqobil nomi „Robbimiz Yoqubning qaygʻusi“. Samariyalik anʼanaga koʻra, al-Xadra masjidi salibchilar tomonidan vayron qilingan sinagoga boʻlgan. Ularning taʼkidlashicha, uning arabcha nomi al-Xadra („yashil“) samariyalik Mahallat Xadradan („yashillar joyi“) olingan. Arxeolog Michael Avi-Yonah Xadra masjidini samariyalik oliy ruhoniy Akbon tomonidan milodiy 362-yilda qurilgan sinagoga bilan aniqlagan. Ibodatxona 1137-yilda Akkolik Ab Giluga tomonidan qayta qurilgan. Biroq, bir qancha gʻarb olimlari, hozirgi masjidning ayrim qismlarida gotika meʼmorchiligi namunalari tufayli, 1170-yillarda salibchilar cherkovi va qoʻngʻiroq minorasi boʻlgan deb hisoblashadi. Arab geografi Yoqut al-Hamaviyning qayd etishicha, 1225-yilda Nablus Ayyubiylar hukmronligi davrida binolar qayta tiklangan va u samariyaliklar hurmat qiladigan „katta masjid“ deb atagan. Minora devoridagi samariyalik yozuvlar aynan shu davrdan boshlab yaratilgan. Ammo 1242-yilda Templar ritsarlari binoga zarar yetkazgan, keyinchalik u 1260-yilda moʻgʻullar tomonidan vayron qilingan. 1290-yilda Sulton Qalavun davrida mamluklar tomonidan masjidga aylantirilganligi vaqf yozuvi bilan tasdiqlangan. Qurilishning aksariyati Mamluk meʼmorchiligiga oʻxshaydi va masjidga mehrob qoʻshilgan. Ikkinchi Intifada Falastin hukumati va Gush Shalom maʼlumotlariga koʻra, 2002-yilda Nablus jangida Ikkinchi Intifada paytida Isroil buldozerlari masjidning 85 foizini, jumladan Mamluk davridagi mehrobni vayron qilgan. Al-Xadra masjidining hozirgi imomi Maher Xaraz („Oq arslon“) 1996-yilda Falastin maʼmuriyatining jangari imomlarga qarshi „qizgʻish“dagi vazifasidan chetlatilgan, ammo 2006-yilda qayta tiklangan Xaraz, HAMAS aʼzosi va Fathning muxolifi, haftalik juma vaʼzlarida Fath boshchiligidagi Falastin milliy maʼmuriyatiga muntazam ravishda qarshi chiqdi. Xaraz 2007-yilning 23-sentyabrida Fath yetakchiligidagi boshqa bir „Hamas“ga qarshi „bostirish“da hibsga olingan. Manbalar Qoʻshimcha oʻqish uchun Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Masjidga aylantirilgan diniy binolar va inshootlar Nablusdagi masjidlar 13-asrda Mamluklar sultonligidagi muassasalar 13-asr masjidlari 1290-yilda qurilgan diniy binolar
2,631
1099187
https://uz.wikipedia.org/wiki/Rustaveli%20teatri
Rustaveli teatri
Rustaveli milliy teatri () Gruziyaning eng katta va eng qadimgi teatrlaridan biri boʻlib, poytaxt Tbilisi shahrining Rustaveli prospektida joylashgan. Rokoko uslubida bezaklangan binoda joylashgan teatr 1887-yilda tashkil etilgan va 1921-yildan buyon Gruziya xalq shoiri Rustaveli nomi bilan ataladi. Tarixi va arxitekturasi Bino 1887-yilda „Rassomlar jamiyati“ sifatida tashkil etilgan. Rassomlar jamiyatining iltimosiga koʻra, bir necha taniqli rassomlarga podvalning devor va shiftlariga freskalar chizishga ruhsat berilgan. Ular orasida taniqli gruzin rassomlari Lado Gudiashvili va David Kakabadze, shuningdek, Rus baletlari va Metropoliten operasi uchun yaratgan ishlari bilan mashhur boʻlgan teatr sahnasi dizayneri Sergey Sudeikin ham boʻlgan. Yana ikkita muhim gruzin rassomlari — Mose va Iracly Toidze ham loyihada ishtirok etgan. Bir paytlar Rustaveli teatrining pastki qavatini bezab turgan durdona asarlar Sovet hokimiyati davrida oq boʻyoq bilan boʻyab tashlangan va freskalarning faqat kichik bir qismigina qayta tiklangan. 1921-yilda bino nomi Rustaveli teatri deb oʻzgartirilgan. Teatr qurilishi Aleksandr Mantashev tomonidan moliyalashtirilgan. Inshoot dizayni Kornel K. Tatishchev va Tbilisi shahar meʼmori Aleksandr Shimkievich tomonidan amalga oshirilgan. 2002-yildan 2005-yilgacha teatr toʻliq taʼmirlangan. Taʼmirlash xarajatlarining asosiy qismi gruziyalik tadbirkor Bidzina Ivanishvili tomonidan moliyalashtirilgan. Ishlash moslamalari Teatrda uchta sahna, jumladan, asosiy sahna (taxminan 800 oʻrinli), kichik sahna (283 oʻrinli) va eksperimental spektakllar uchun Blackbox teatri (182 oʻrinli) mavjud. Teatr konferensiyalar va tadbirlar oʻtkazish imkoniyatiga ham ega. Jumladan unda, katta bal zali, kichik bal zali va kichik foye mavjud. Fotogalereya Manbalar Havolalar Rasmiy sayt Gruziya parlamenti veb-saytidagi manbalar. Gruziyadagi teatrlar Rustaveli avenyusi Tbilisidagi diqqatga sazovor joylar
1,942
1099389
https://uz.wikipedia.org/wiki/Fadala%20ibn%20Ubayd
Fadala ibn Ubayd
Fadala ibn Ubayd al-Ansoriy (; vafoti: 673 yoki 678-679-yil) — Damashq qozisi va Umaviylar xalifasi Muoviya I () qoʻli ostidagi qoʻshin qoʻmondoni. Islom va Vizantiya manbalari tomonidan 667-668 va 672-yillar oraligʻida Fadala boshchiligidagi bir qator dengiz reydlarini oʻz ichiga olgan bir nechta harbiy yurishlar haqida turli xil maʼlumotlar berilgan. Musulmon manbalari Fadala ibn Ubaydni 673-yilda Damashq qozisi boʻlib xizmat qilgan vaqtida vafot etgan deb hisoblasa, Xalifa ibn Xayyot uni 678-679-yillarda vafot etgan deya maʼlumot beradi. Yoshlik yillari va martabasi Fadala ibn Ubayd Islom paygʻambari Muhammadning sahobasi boʻlib, ansorlarga (Muhammadning Madinadan ilk tarafdorlari) mansub edi. U 640-yillarning boshlarida Misrning musulmonlar tomonidan bosib olinishida, soʻngra Suriyaning Damashq shahridagi yurishlarda ishtirok etgan. U yerda shahar qozisi (bosh qozisi) Abu-d-Dardoning (vafoti: 652) shogirdi boʻlgan. Abu-d-Dardo Fadalani oʻziga voris qilib tayinlagan. Fadala 656-yilda xalifa Usmon oʻldirilganidan keyin yangi tayinlangan xalifa Aliga hurmat koʻrsatmagan va unga boʻysunishni istamaga oz sonli ansoriylardan biri edi. Shuningdek, ular orasida boʻlgan Zayd ibn Sobit, Maslama ibn Muhallad va Nu’mon ibn Bashir Usmoniylar tarafdorlari hisoblanishgan. Arab-Vizantiya urushlariga qoʻmondonligi Fadala xalifa Muoviya I davrida arab-Vizantiya urushlariga qoʻmondonlik qilgan (). Muhammad ibn Ahmad al-Xorazmiy va Tabariy (vafoti: 923) tomonidan berilgan maʼlumotlarga koʻra, Fadala 669-670-yillarda Vizantiyaga qarshi qishki yurishga boshchilik qilgan, Yaʼqubiyning (vafoti: 897) yozishicha esa Fadala tomonidan ushbu urushda koʻpchilik asirga olingan. Ibn Abdulhakam (vafoti: 871) Fadalaning Suriya harbiy dengiz kuchlariga, Uqba ibn Amir esa uning Misr flotiga boshchilik qilganligini qayd etgan. Shuningdek, Uqba ibn Amir tomonidan Fadalaning 671 yoki 672-yillarda Vizantiya poytaxti Konstantinopoldan Marmar dengizining narigi qirgʻogʻidagi Kizikda qishlagani aytilgan. Yaʼqubiy va Tabariy uni 671 yoki 672-yillarda Vizantiyaga qarshi qishki yurishlarga qoʻmondonlik qilgan deya maʼlumot bersa, Xalifa ibn Xayyot (vafoti: 854) uning xuddi shu yurish paytida arab dengiz kuchlariga rahbarlik qilganini aytib oʻtgan. Oʻlimi Koʻpchilik musulmon olimlar tomonidan berilgan manbalarga koʻra, Fadala 673-yilda Damashqda qozi sifatida faoliyat yuritayotgan vaqtida vafot etgan. Xalifa ibn Xayyot Fadalaning oʻlimi 678 yoki 679-yillarga toʻgʻri kelishini yozgan. U Abu-d-Dardo va uning rafiqasi Ummu Dardoning qabri yaqinidagi Bob as-Sagʻir qabristoniga dafn etilgan. Uning qabri XVI asrning oxirlarida ziyorat qilinadigan joy boʻlgan. Fadalaning vafotidan soʻng uning oʻrniga Abu-d-Dardoning oʻgʻli Bilol yoki an-Nuaym ibn Bashir oʻtirgan. Uning shogirdlaridan biri Abdurrahmon ibn al-Hashas al-Udriy xalifa Umar ibn Abdulazizga () xizmat qilgan. Manbalar Adabiyotlar Sahobalar Ansoriylar
2,932
1099391
https://uz.wikipedia.org/wiki/Qozog%E2%80%98iston-O%E2%80%98zbekiston%20muhandislik-gumanitar%20universiteti
Qozog‘iston-O‘zbekiston muhandislik-gumanitar universiteti
Qozogʻiston-Oʻzbekiston muhandislik-gumanitar universiteti () — 2001-yilda ochilgan oliy oʻquv yurti hisoblanadi. Uning tarkibiga Turkiston va Sayram pedagogika institutlari, 8 fakultet, 14 kafedra, 2 ta vakolatxona kiradi. Telekommunikatsiya, transport, telekommunikatsiya, neft va gaz, kompyuter dasturchisi, huquqshunos, iqtisodchi, ekolog, oʻqituvchi kabi jami 26 ta mutaxassislik boʻyicha taʼlim tili qozoq, oʻzbek va rus tillarida olib boriladi. Insitutlar bilan chegaralanmagan. Oʻzbek milliy madaniy markazllari ham mavjud va Oʻzbekistonda ham qozoq madaniy markazlari 1992-yildan oz faoliyatini bajarib kelmoqdalar. 2022-yili Oʻzbekistonda qozoq milliy markazimizning 30-yiligiga tashrif buyirdi. Qozogʻiston tarixi va organik kimyo boʻyicha aspiranturada tahsil olgan. 29 nafar fan doktori, 75 nafar fan nomzodi maʼruza qiladi. Universitetda 6118 nafar talaba tahsil olmoqda, ulardan 2600 nafari oʻzbekistonliklardir. 18 nafar oʻquvchi hududiy sertifikat asosida bepul, 100 nafar talaba imtiyozli, ayniqsa, yetim va 1-guruh nogironlari tekin va qisman chegirmalar asosida taʼlim oladi. Oʻzbekistondagi 586 ta qozoq umumtaʼlim maktablarida oʻqituvchilar yetishmasligini bartaraf etish maqsadida 2002-yildan buyon qozoq yoshlarini qabul qiladigan universitetning Toshkentdagi vakolatxonasi faoliyat koʻrsatmoqda. Universitetda sanʼatkorlar toʻgaragi, xalq cholgʻulari orkestri tashkil etilgan. Kikboks sport turi boʻyicha Qozogʻiston gʻolibi Kurmashev Nurbek, yunon-rim kurashi boʻyicha 3-oʻrin sohibi Yoʻldoshev Baxtiyor ushbu taʼlim muassasasi tarbiyalanuvchilaridir. Manbalar Qozogʻistondagi universitetlar
1,620
1099396
https://uz.wikipedia.org/wiki/Maslama%20ibn%20Muhallad
Maslama ibn Muhallad
Maslama ibn Muhallad ibn Somit al-Ansoriy () — Islom paygʻambari Muhammadning sahobasi, Misrning musulmonlar tomonidan fath qilinganidan keyin oʻnlab yillar davomida oʻsha yerdagi faol shaxslardan biri boʻlgan. Biografiyasi Maslama ibn Muhallad ibn Somit al-Ansoriy 616 yoki 620-yillarda tugʻilgan. Maslama Misrni musulmonlar tomonidan bosib olinishida ishtirok etgan va vafotiga qadar shu yerda yashagan. Maslama ibn Muhallad uchinchi xalifa Usmon ibn Affon tarafdorlaridan biri boʻlib, xalifaning oʻlimidan keyin Muhammadning kuyovi Alining uning oʻrnini egallashiga qarshi boʻlgan va bu hukmronlikni tan olmagan. U Muoviya ibn Hudayj boshchiligidagi xalifa Usmon tarafdorlari yetakchilaridan biri boʻlib, 657-yilda Suriya hokimi Muoviya ibn Abu Sufyon hokimiyatga kelguniga qadar hokim Muhammad ibn Abu Huzayfaga qarshi qoʻzgʻolonlarida qatnashgan. 658-yilda Muoviya ibn Abu Sufyon boshchiligidagi Ali va Suriyada joylashgan Umaviylar oʻrtasidagi ziddiyat oshkor boʻlgach, Maslama Alining Muhammad ibn Abu Bakrni Misr hokimi etib tayinlashiga qarshi chiqqan va shu sababdan ham Suriya bosqinida qatnashgan boʻlishi ehtimoldan holi emas. Bu esa oʻsha yilning yozida Amr ibn al-Osning Ibn Abu Bakr qoʻshini magʻlubiyatiga, uning qoʻlga olinib, qatl etilishiga olib kelgan. Maslama 664-yilning yanvari, yaʼni vafotiga qadar Misr hokimi boʻlgan Amr ibn al-Os qoʻl ostida sadoqat bilan xizmat qilgan, lekin uning vorislari Abdulloh ibn Amr al-Os, Utba ibn Abu Sufyon va Uqba ibn Amir davrida eʼtibordan chetda qolgan. Nihoyat, 667 yoki 668-yilda Maslamaning oʻzi oʻsha vaqtdagi xalifa Muoviya ibn Abu Sufyonga iltimosnoma bilan murojaat qilgan va Misr hokimi etib tayinlangan. Tabariyning soʻzlariga koʻra, 670-yilgacha Maslama shu lavozimda faoliyat yuritgan, biroq boshqa manbalarda uning 682-yilning 9-apreli, yaʼni vafot kuniga qadar mamlakatni doimiy ravishda boshqarib kelganligi haqida xabar berilgan. Maslama Vizantiya imperiyasiga qarshi urushlarda ham faol qatnashgan, ularga qarshi muntazam ekspeditsiyalar uyushtirgan, Fustatdagi Amr ibn al-Os masjidini qayta tiklagan va unga minoralar qoʻshgani haqida ham qisqa maʼlumotlar mavjud. Baʼzi manbalarda Maslamaning Ifriqiya va Magʻribdagi musulmon yurishlari uchun ham mas’ul boʻlganligi aytib oʻtilgan boʻlsa, yana boshqa manbalar bu hududlar miloddan avvalgi vaqtga qadar uning hokimiyatiga kirmaganligini koʻrsatadi. Maslama umrining oxiriga qadar Umaviylar tarafdori boʻlib qolgan. 680-yilda Muoviya vafot etgach, Muoviyaning oʻgʻli Yazid I ni uning vorisi sifatida tan olgan. U, shuningdek, Yazid I ning hokimiyat tepasiga kelishiga qarshilik koʻrsatgan Amr ibn al-Osning oʻgʻli, sahoba va muhaddis Abdulloh ibn Amr ibn al-Osga qatl qilish bilan tahdid solgan. Manbalar Adabiyotlar Sahobalar Ansoriylar 682-yilda vafot etganlar
2,803
1099409
https://uz.wikipedia.org/wiki/Eng%20katta%20umumiy%20bo%CA%BBluvchi
Eng katta umumiy boʻluvchi
Eng katta umumiy boʻluvchi – ikkita natural sonning umumiy tub boʻluvchilari koʻpaytmasi; m va n sonlarining EKUBi (m, n) bilan belgilanadi. Manbalar Elementar arifmetika
173
1099415
https://uz.wikipedia.org/wiki/Sora%20%28matndan%20videoga%20o%CA%BBtkazish%20modeli%29
Sora (matndan videoga oʻtkazish modeli)
Sora — matnni videoga oʻtkazishga ixtisoslashgan OpenAI tomonidan ishlab chiqilgan boʻlajak generativ sunʼiy intellekt modeli. Model foydalanuvchilardan takliflar deb nomlanuvchi matnli tavsiflarni qabul qiladi va shu tavsiflarga mos keladigan qisqa videokliplarni yaratadi. Ko'rsatmalarda badiiy uslublar, fantastik tasvirlar yoki real dunyo ssenariylarini belgilashi mumkin. Haqiqiy dunyo ssenariylarini yaratishda faktik aniqlikni taʼminlash uchun foydalanuvchi kiritish talab qilinishi mumkin, aks holda funksiyalar notoʻgʻri qoʻshilishi mumkin. Sora yuqori darajadagi vizual detallarga, jumladan, murakkab kamera harakatlariga va turli his-tuyg'ularni namoyon etuvchi belgilarga ega videolarni yaratish qobiliyati ortidan mashhur boʻldi. Bundan tashqari, model asl klipdan oldin yoki undan keyingi yangi kontent yaratish orqali mavjud qisqa videolarni kengaytirish funksiyasiga ega. 2024-yil aprel oyiga koʻra, u chiqarilmagan va hali ommaga taqdim etilmagan. Manbalar OpenAI Sunʼiy intellekt ilovalari Videoga ishlov berish Kino va video texnologiyasi
1,061
1099416
https://uz.wikipedia.org/wiki/Kibbutz%20ishchisi
Kibbutz ishchisi
Kibut koʻngillilari — bu butun dunyo boʻylab Isroildagi kibbutzda yashash va ishlash uchun kelgan odamlar. Ushbu koʻngillilar, asosan yoshlar, odatda qisqa vaqt (bir oy yoki butun yozda) kibutzda qolishadi va kibutz iqtisodiyotining turli tarmoqlarida (qishloq xoʻjaligi, oshxona, bogʻbonlik va fabrika) ishlaydilar. Koʻpchilik koʻngillilar koʻngillilar vizasi bilan ikki-uch oy davomida Isroilga kelishadi va ishtirok etadi. Oʻz ishini oʻtkazish uchun koʻpchilik oʻzlarining pullarini sarflaydi. Baʼzi koʻngillilar kibutz ulpan ibroniy tilini oʻrganish bilan birga ishlashadi. Baʼzi kibutzimlar koʻngillilar uchun sayohatlar va madaniy tadbirlar tashkil etadilar. Tarix Kibuttzimda koʻngillilik hodisasi 1960 -yillarning oʻrtalarida boshlangan. Gʻarb mamlakatlaridan kelgan yosh avlodlar kibutz hayoti haqida qiziqqan boʻlib, uni oʻz koʻzlari bilan koʻrishga intilishgan va natijada Isroilga kelish, kibutzda koʻngilli boʻlish va jamoaviy jamoatda yashash va ishlash tajribasini olishni qaror qilishdi. Olti kunlik urushga qadar kibutzimlarda koʻpchilik koʻngilli boʻlmagan boʻlsa-da, olti kunlik jang tugaganidan soʻng butun dunyoda Isroilga qiziqish koʻpaydi va bu urushdan keyin koʻp koʻp odamlar koʻngilli boʻlib kelgan. Natijada, koʻplab kibutzimlar bu oʻsish-kulgʻayishiga mos kelish uchun zarur uy-joy va infratuzilmani tashkil etishdi. Bu davrda Diaspora yahudiy jamoalari orasida Isroilga qiziqish ham oshdi, bu yerda dastlab kibutz ishchilarining aksariyati paydo boʻldi. Keyingi yillarda kibutz ishini koʻpaytirish sezilarli darajada oshdi va institutsiyalashtirildi. Vaqt oʻtib, yahudiy kibutz ishchilarining soni asta-sekin kamaydi, ammo oʻsha paytda koʻpchilik yahudiy boʻlmaganlar Gʻarbiy Yevropadan kelib chiqqan va ular guruhlar yoki yakka tartibda kelgan. Boshida kibutzimlar bu hodisadan juda mamnun boʻlishdi, chunki u arzon mehnat kuchini keltirdi, bu esa ishchilarni yollash zaruratini kamaytirdi va dunyoning turli madaniyatlariga ochiqlikni keltirdi. Shunga qaramay, vaqt oʻtgach baʼzi kibutzimlar bu hodisaning salbiy tomonlarini ham bilib olishdi, chunki koʻpchilik koʻngillilar narkotik moddalarni isteʼmol qilishgan, spirtli ichimliklarni isteʼmol qilishgan va kibutz aʼzolari bilan oʻzaro nikohlarning koʻpayib borayotgan darajasi koʻpincha bu aʼzolarning koʻchishi bilan bogʻliq boʻlgan. 1970-yillarda kibutz koʻngillilar fenomeni paytida har yili taxminan 12 ming koʻngilli kelgan va Isroil boʻylab yuzlab turli kibutzlarda ishlagan. Isroildagi kibutzimlarning koʻpchiligi 1980-yillarda boshdan kechirgan keskin iqtisodiy inqirozdan soʻng, koʻp kibutzimlar harakatga yoʻnaltirilgan bozor iqtisodiyoti qabul qilishni boshladilar va iqtisodiyotni ixtiyoriy ishchi kuchlariga asoslash, foyda keltiradigan model emasligiga erishdilar. Shu bilan birga, baʼzi kibutzimlar tailandlik chet ellik ishchilarni qishloq xoʻjalligi, kibutz va isroillik ishchilarga sanoat va xizmat koʻrsatish sohalarida ishga qabul qilishdi. XX asrning oxirgi oʻn yillarida Isroil-Falastin nizolari kuchaygani va ayniqsa, 2000-yilda Ikkinchi intifada boshlanganidan soʻng koʻplab mamlakatlar loyihaga hamkorlikni toʻxtatgan va natijada kibutz ishchilari soni sezilarli darajada kamaygan. 2001- yilda esa faqat 100 nafar koʻngilli Isroilga yetib kelgan .Soʻnggi yillarda koʻngillilar soni biroz oshdi va 2007- yilda taxminan 1500 kibutz koʻngilli Isroilga keldi . Jami 35 ta turli mamlakatdan 35 ming nafar koʻngilli isroillik 1967 -yildan beri turli kibutzimlarda koʻngillilik qildilar . Yillar davomida koʻpchilik koʻngillilar Buyuk Britaniya (tashkilgan 50,000), Janubiy Afrika (taxminan 40,000), Shvetsiya (taxminan 25,000), Daniya (taxminan 20,000) va Germaniya (taxminan 15,000) dan kelganlar . Michele Bachmann, Amerika Kongress aʼzosi va 2012- yilgi AQSh prezidentligiga nomzod, 1974-yilda 18 yoshida Kibbutz Beʼeri yozgi ishini oʻtkazdi . Sandra Bernhard, amerikalik komediyachi, aktrisa, muallif va qoʻshiqchi, 1972 -yilda 17 yoshida Kibbutz Kfar Menachemda bir yil davomida koʻngilli boʻldi. Noam Chomsky, Amerika til fanlari professori, tinchlik faollari, 1953-yilda Kibbutz HaZoreʼa-da vaqt oʻtkazdi. Sacha Baron Koen, Ali G va Borat rollari bilan tanilgan britaniyalik komediyachi, 1980-yillarning oxirida Shnat Habonim Dror bir qismi sifatida Rosh HaNikra va Kibbutz Beit HaEmek bir yil davomida koʻngilli boʻldi.. Avstriya prezidenti Heinz Fischer 1963 -yilda 25 yoshida Kibbutz Sarid koʻngilli boʻldi. Bob Hoskins, britaniyalik aktyor va Who Framed Roger Rabbit yulduzi, 1967-yilda 25 yoshida Kibbutz Zikim koʻngilli boʻldi. Duran Duran qoʻshiqchisi Simon Le Bon 1978 -yilda Kibbutz Gvulot koʻngilli boʻlib ishtirok etdi. Guruhning birinchi albomida „Tel Aviv“ nomli qoʻshiq mavjud edi. Annie Leibovitz, amerikalik portret fotograf, 1969-yilda 20 yoshida Kibbutz Amir koʻngilli boʻldi. „Qizonasi“ filmida rol oʻynagan Britaniyalik aktrisa Helen Mirren Olti kunlik urush keyin olti oy davomida kibutsiga koʻngilli boʻldi. Britaniyalik nevrolog Oliver Sacks 1955-yil yozini Ein HaShofet oʻtkazdi. Vermont shtatidan Amerika senatorlari Bernie Sanders 1963 yilda Kibbutz Shaʼar HaAmakim koʻngilli boʻldi. [./Jerry_<i id=]Seinfeld" id="mwgw" rel="mw:WikiLink" title="Jerry Seinfeld">Jerri Seinfeld, amerikalik komediyachi va Seinfeld televideniye komediyasi yulduzi, 1971-yilda 17 yoshida Kibbutz Saʼar koʻngilli boʻldi. „Alien“ seriyasida rol oʻynagan amerikalik Sigourney Weaver 1967-yilda 18 yoshida bir necha oy davomida kibutzda koʻngilli boʻldi. Amerikalik aktrisa va „A Officer and a Gentleman“ yulduzi Debra Vinger koʻp yillar davomida intervyu beruvchilarga oʻzining kibutzda koʻngilli boʻlganligini, baʼzan hatto IDF bilan mashgʻul boʻlganini aytganligini aytdi, ammo 2008 -yilgi intervyusida u kibutzni tashrif buyurgan odatiy yoshlar turida boʻlganligi haqida aytdi. Londondagi sobiq meri va Britaniya Bosh vaziri Boris Johnson 1984-yil yozida shimoliy Isroildagi Kibbutz Kfar HaNassi koʻngilli boʻlib xizmat qildi. Yana qarang Agroekologiya Tugʻilganlik huquqi Isroil Xalqaro koʻngillilik Ishga kirish va taʼtil vizasi Yoshlar qishlogʻi Manbalar Havolalar Jon Karson tomonidan birinchi qoʻlda tayyorlangan kibutz koʻrsatkichi Kibbutz dasturi markazi (KPC) rasmiy sayti Kibbutz dasturi markazi (KPC) AQSh filiali Kibbutz koʻngillilar dasturi markazi
6,315
1099422
https://uz.wikipedia.org/wiki/Kiki%20Kogelnik
Kiki Kogelnik
Kiki Kogelnik (22-yanvar 1935-yil, Grats — 1-fevral 1997-yil, Vena) — avstriyalik rassom, haykaltarosh, grafik rassom. Avstriyaning janubida tugʻilgan, Vena tasviriy sanʼat akademiyasida tahsil olgan va 1961-yilda Nyu-Yorkka koʻchib ketgan. Kogelnik pop art harakatidan boʻlganligiga qaramay, Avstriyaning eng muhim rassomi hisoblanadi. Hayoti va ijodi: 1960-yillar Kogelnik oʻz faoliyatini 1961-yilda Venadagi „Nächst St. Stephan“ galereyasida ab strakt asarlarni namoyish etishdan boshlagan. Oʻsha paytda unga Parij maktabidan boʻlgan Serge Poliakoff taʼsir koʻrsatadi, ammo keyinchalik Nyu-Yorkda boʻlgan vaqtida pop art harakati taʼsrida oʻzining yoʻnalishini topadi. Kogelnik avstriyalik abstrakt ekspressionist rassom Arnulf Rainer bilan unashtirilgandi. Kogelnik yana bir amerikalik abstrakt ekspressionist rassom Sam Francis bilan yaqin munosabatda boʻlgan boʻlib, u bilan 1961-yilda Nyu-York, Santa Monika, Kaliforniyada birga vaqtini oʻtkazgan. Kogelnik 1962-yilda Nyu-Yorkka koʻchib oʻtib, bu yerda Roy Lichtenstein, Claes Oldenburg, Andy Warhol, Larry Rivers, Tom Wesselmann, Joan Mitchell, Robert Rauschenberg va Jasper Johns kabi rassomlar qoʻshilgan guruhga qoʻshildi. 1960-yillarning boshlarida Kogelnik oʻz rasmlarini yaratish uchun doʻstlarining haqiqiy oʻlchamdagi trafaretlaridan foydalana boshladi. 1965-yilda bu prototipli kesmalar vinil ilgichlarga aylandi. Kogelnik 1966-yilda Londonda boʻlganida, uning Nyu-Yorkdagi studiyasi katta yongʻinga duchor boʻladi. Kogelnik yongʻin oldidan endigina koʻchib oʻtgan boʻlsa-da, uning pastdagi qoʻshnisi, amerikalik rassom Alfred Lesli oʻzining barcha ijodiy asarlarini mahrum boʻladi. Oʻsha yili Kogelnik Londonda radiolog-onkolog doktor Jorj Shvartsga turmushga chiqadi, 1967-yilda oʻgʻli Mono tugʻiladi va tez orada u Nyu-Yorkka qaytib keladi. 1969-yilda Kogelnik Apollon 11ning oyga qoʻnishi paytida Venadagi „Galerie Nächst St. Stephan“da „Oyning sodir boʻlishi“ asarini yaratdi. 1970-yillar 1970-yillarda Kogelnik „Ayollar ishi“ deb nomlangan, tijorat reklamasida tasvirlangan ayol roliga oʻz eʼtiborini qarata boshlaydi. Feministik masalalarni kinoya, hazil va salqin pop estetikasi bilan birlashtirish Kogelnikning oʻsha davrdagi ijodiga xos boʻlgan. 1974-yilda vaqti-vaqti bilan keramika bilan shugʻullana boshlaydi. 1978-yilda Kogelnik Jim Carroll va boshqalar ishtirok etgan 16 mmli qora va oq rangli, qisqa metrajli filmni ishlab chiqargan va filmga rejissyorlik qilgan. Oʻlimi va merosi Kiki Kogelnik 1997-yil 1-fevralda Vena shahrida saraton kasalligidan vafot etadi. Uni Blayburgda dafn qilishadi. Oʻsha yili Venadagi Österreichische Galerie Belvedere muzeyi uning asarlarining katta retrospektivini oʻtkazadi. 1998-yilda Kogelnik vafotidan keyin Avstriyaning sanʼat sohasidagi eng yuqori medali — Avstriyaning „Fan va sanʼat uchun“ faxriy nishoni bilan taqdirlandi. Oldinroq Kogelnik 1995-yilda tasviriy sanʼat boʻyicha Vena shahri mukofotiga sazovor boʻlgandi. Rassom vafotidan keyin Vena va Nyu-Yorkda ofislari boʻlgan Amerika notijorat tashkiloti Kiki Kogelnik fondi tuzildi. Fondning vazifasi Kiki Kogelnikning ijodiy merosini himoya qilish, hujjatlashtirish, tadqiq qilish va abadiylashtirishdan iborat. 2009-yildan boshlab fond Nyu-Yorkda sanʼat tarixini tadqiq qilish uchun tashkil etilgan Kogelnik asarlari maʼlumotlar bazasini saqlash va kengaytirishni davom ettirdi va Catalogue raisonné yaratishdi. 2003-yilda Avstriya pochtasi Kogelnikning „Prenez Le Temps d’Aimer“ (1973) kartinasi aks ettirilgan 55 yevrosentlik markani chiqaradi. 2015-yilda Kogelnik Tate Modernda boʻlib oʻtgan The World Goes Pop koʻrgazmasiga kiritiladi. Koʻrgazma 2015-yil 17-sentyabrdan 2016-yil 24-yanvargacha davom etgan. Manbalar Adabiyotlar Biografiya (KKF) Kiki Kogelnik / Dana Miller. — Mitchell-Innes va Nash (2020 yil 11-fevral). — 76 bet. ISBN 0998631280, ISBN 978-0998631288 Kiki Kogelnik: Ichki hayot / Jenni Sorkin, Vendi Vogel. — Xatje Kants (24.10.2017). — 120 bet. ISBN 9783775743372 Havolalar Kiki Kogelnik — 174 Artworks Kiki Kogelnik „Inner Life“ at Kunsthall Stavanger Review of Kiki Kogelnik: Fly Me to the Moon at Modern Art Oxford Works of the famous Kiki Kogelnik 1997-yilda vafot etganlar 1-fevralda vafot etganlar 1935-yilda tugʻilganlar 22-yanvarda tugʻilganlar
4,284
1099426
https://uz.wikipedia.org/wiki/Ispaniya%20Gvineyasi
Ispaniya Gvineyasi
Ispaniya Gvineyasi () — Afrika qit’asining g‘arbiy sohilida joylashgan mustamlakadir. Tarkibiga Fernando-Po orollari va boshqa orollar ham kiradi. U Kamerun va Gabon bilan chegaradosh. Maydoni 28 ming kvadrat kilometr, aholisi taxminan 209 ming kishi. Aholi asosan bantu va xausa xalqlaridan tashkil topgan. Mamlakatda 4 mingga yaqin yevropaliklar ham yashaydi. Markazi yirik port Santa-Isabel shahri (aholisi 9 ming kishi). Tabiati Rio-Munining katta qismini tropik o‘rmonlar egallaydi. Mamlakatning iqlimi og‘ir. Uyqi kasalini qo‘zg‘atadigan setse pashshasi kishiga kun bermaydi. Fernando-Po orolining tabiiy sharoiti ancha yaxshi. Iqlimi yumshoq, yerlari serunum. Orolda qazilma boyliklar ham topilgan. Tarixi XV asr oxirlarida mamlakatga portugaliyaliklar suqilib kirdilar. 1778-yilgi Ispaniya-Portugaliya bitimiga muvofiq Fernando-Po oroli Ispaniyaga o‘tdi. 1843-yilda ispanlar Rio-Munini ham bosib oldilar va aholi azob-uqubatda yashay boshlaydilar. Ispan bosqinchilari afrikaliklarni plantatsiyalarda, kon va korxonalarda quldek ishlatdilar. Ishchi va dehqonning ishlab topgani uning oilasi u yoqda tursin, o‘z qornini to‘ydirishga ham yetmas edi. Afrikaliklar doimo qashshoq, savodsiz edi. Mamlakat va xalq taqdiri Ispaniya general-gubernatori qo‘lida edi. Vatanparvarlar qattiq quvg‘in ostida yashadilar. Ularni surishtirmay otdilar, qamoqqa tashladilar. Lekin, bunday choralarga qaramasdan afrikaliklar ozodlik kurashini kuchaytirdilar. Ikkinchi jahon urushidan so‘nggi yillarda avj olgan xalq harakati mustamlakachilarni vahimaga solib qo‘ydi. Ular turli yo‘llar bilan xalqni avrashga urindilar. Ammo, kurash qizib bordi. Gvineyaliklar ispan mustamlakachilarini jilovlaydigan va o‘z mustaqilliklariga erishadigan kun uzoq emas edi. Xoʻjaligi Ispaniya Gvineyasi g‘oyat qoloq mamlakat. Qishloq xo‘jaligida kofe, kakao va moy beradigan palma yetishtiriladi. Ispanlar har yili mamlakatdan qariyb 20 mingtonna kakao, 5 ming tonna palma yog‘i, 6 ming tonna kofe olib ketdilar. Shuningdek, yurt boyligi o‘rmonlarni kesib yo‘q qilmoqdlar. Manba Mamlakatlar Mustamlakalar
2,079
1099431
https://uz.wikipedia.org/wiki/Ispaniya%20Sahroi%20Kabiri
Ispaniya Sahroi Kabiri
Ispaniya Sahroi Kabiri () — Sahroi Kabirning g‘arbiy qismida joylashgan. Ispaniya mustamlakasi bo‘lgan bu mamlakat ikki qismdan Rio-de-Oro va Sag‘iyat-al-Xamro deb atalgan hududlardan iborat. Mamlakat Mavritaniya va Ifni bilan chegaradosh. G‘arbiy qismi esa Atlantik okeaniga tutash. Maydoni taxminan 267 ming kvadrat kilometr, aholisi 625 mingdan ziyod. Aholi asosan arab-barbarlardan tashkil topgan. Markazi Vilya-Sisneros shahri. Tabiati Sathi – okean sohilidan Atlas tog‘lari tomon ko‘tarilib boradigan past tekisliklardan iborat. Mamlakat hududining katta qismini dasht-sahrolar qoplagan. Iqlimi juda issiq. Doimiy oqib turadigan daryolar yo‘q. O‘simlik va hayvonot dunyosiga boy emas. Tarixi Mahalliy aholi uzoq zamonlardan beri ispan bosqinchilariga qarshi kurashib kelgan. Osiyo va Afrikada yuz berayotgan katta o‘zgarishlardan ruhlangan arablar mustaqillik talab qildilar. Ispaniya mustamlakachilari harbiy-strategik jihatdan qulay joylashgan bu mamlakatdan ketmaslikka ko‘p urindilar. Biroq erksevar arablar to‘la g‘alabaga erishmaguncha kurashishga ahd qildilar. Keyingi yillarda milliy-ozodlik kurashi kuchayib bordi. Xoʻjaligi Ispaniya Sahron Kabiri g‘oyat qoloq mamlakat. Aholi chorvachilik va baliqchilik bilan shug‘ullanadi. Vohalarda don ekinlari yetishtiriladi. Xalqning tirikchiligi g‘oyat og‘ir. Keyingi vaqtlarda AQSH mustamlakacholari mamlakatni harbiy platsdarmga aylantirdilar. Manba Mamlakatlar Mustamlakalar.
1,439
1099433
https://uz.wikipedia.org/wiki/Haj%3A%20Jannat%20onalar%20oyog%E2%80%98i%20ostida
Haj: Jannat onalar oyog‘i ostida
“Haj: Jannat onalar oyogʻi ostida” — 2024-yil taqdim etilgan Qirgʻiziston badiiy filmi. Film syujeti Film aqliy rivojlanishi sakkiz yoshli bola darajasida bo‘lgan 35 yoshli Odilning hayratlanarli hikoyasiga asoslangan. Odil kichik bir qishloqda 75 yoshli onasi Rayxon opa bilan yashaydi. Rayhon opa Odilga Xudo uni shunchalar sevishini, to‘g‘ridan-to‘g‘ri jannatga kirishini aytadi. Ammo Odil onasisiz jannatga borishni istamaydi. Bir kuni sakkiz yoshli do‘sti Samir unga onasini Makkaga yayov olib borsa, onasining jannatga kirishini aytadi. Odil ajoyib sayohatga borishga qaror qiladi. Onasini Makkaga piyoda olib borishga bel bog‘laydi. Rayhon opa o‘g‘li Odilning ustidan kulishlaridan qo‘rqib, safarga rozi bo‘ladi. Ushbu hayajonli sayohat davomida Odil va Rayxon opa ko‘p sinovlardan o‘tadilar, yo‘lda ko‘plab mehribon insonlar bilan uchrashadilar. Film onaning o‘g‘liga mehri cheksiz ekanligini, millatidan qat’iy nazar, insoniyat onaning qiyinchiliklarini yengish uchun hech narsani ayamasligini yana bir karra isbotlaydi. Rollarda Odil rolida – Emil Esenaliyev Rayxon opa rolida – Anorqul Nazarqulova Bolot Tentimishov Kinoteatrlardagi namoyish Filmning kinoteatrlardagi namoyishi O‘zbekistonda 2024-yil 11-apreldan boshlanadi. Film Toshkentning 7 ta kinoteatrida, 7 kun ichida 50 ta seansda ko‘rsatilib, 1 308 647 350 so‘m mablag‘ yig‘ishga muvaffaq bo‘ldi. Shuningdek ikkinchi hafta 16 ta kinoteatrlarda har kuni 100 ta seansda namoyish etilib, 3 339 047 200 so‘m mablag‘ yig‘di.
1,496
1099436
https://uz.wikipedia.org/wiki/Sup%C3%ADkovice
Supíkovice
Supíkovice () — Chexiyaning Olomuk viloyati Jesenik tumanida joylashgan munisipalitet. Unda 700 ga yaqin aholi istiqomat qiladi. Etimologiyasi Bu nom, shaxsiy slavyan nomi Šupíkdan olingan boʻlib, nemis nomi esa transkripsiya orqali yaratilgan deb taxmin qilinadi. Chexiya nomi 1924-yildan beri ishlatila boshlangan. Joylashuvi Supíkovice — Jesenikdan shimoli-sharqda, Olomoucdan shimoldagi, Golden Mountains va Zlatohorska togʻlari oʻrtasidagi chegarada joylashgan. Eng baland nuqtasi Křemenáč tepaligi dengiz sathidan- yuqorida joylashgan. Tarixi Supíkovice nomi 1284-yildagi manbalardan birida uchraydi. Munitsipalitet parchalangan Piast hukmronlig davrida Polshaning bir qismi boʻlgan. Qisqa vaqtdan soʻng Nisa gersogligi tarkibiga qoʻshiladi, keyinchalik Bohemiya syuzerensiyasiga oʻtadi va 1850-yilda gersoglik tarqatib yuborilgandan soʻng u toʻgʻridan-toʻgʻri Bohemiya tarkibiga kiritilgan. Munitsipalitet tarixda ohaktosh konlari va ohak ishlab chiqarish sehlari munitsipalning rivojlanishiga sabab boʻlgan. 19-asrning ikkinchi yarmida munitsipalitet granit, marmar qazib olish va qayta ishlash bilan mashhur boʻlgan. Birinchi jahon urushidan keyin, 1918-yildan boshlab, munitsipalitet Chexoslovakiya tarkibiga kiradi va 1938-yildan 1945-yilgacha Germaniya tomonidan ishgʻol qilingan. Ikkinchi jahon urushi davrida nemislar qishloqdagi ittifoqchi harbiy asirlarl uchun Stalag VIII-B/344 harbiy asirlar lagerining E166 va E577 majburiy mehnat sublagerlarini boshqargan. Demografiyasi 2021-yilda munitsipalitet aholisi 611 kishini tashkil etgan. Transporti Munitsipalitet hududidan temir yo'l yoki yirik avtomagistral yoʻllar oʻtmaydi. Diqqatga sazovor joylari Supíkovitsedagi ohak pechi 19-asrdagi madaniy yodgorlik sifatida tarixiy yodgorliklar roʻyxatiga kiritilgan. Supíkovitsedagi 16-asrga mansub eng qadimgi bino Avliyo Xedvig cherkovidir. Taniqli odamlar Petr Ševčík (1994-yilda tugʻilgan), futbolchi shu yerda yashagan. Manbalar Havolalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Chexiya Chexiya respublikasi aholi punktlari
2,056
1099437
https://uz.wikipedia.org/wiki/Kundizbek%20Abdirasilov
Kundizbek Abdirasilov
Kundizbek Bolatovich Abdirasilov (1982-yil 16-noyabrda tugʻilgan) — qozogʻistonlik siyosatchi, davlat arbobi. 2022-yilning fevral — 2023-yilning may oraligʻida Qozogʻiston Respublikasi Bosh vaziri kotibiyati mudiri, 2023-yilning may oyi — 2024-yil fevral sanalarida Qozogʻiston Respublikasi hukumati apparati rahbari oʻrinbosari, 2024-yil apreldan esa Qozogʻiston Respublikasi Oliy Hisob palatasi apparati rahbari. Hayoti va faoliyati Kundizbek Bolatovich Abdirasilov 1982-yil 16-noyabrda Qozogʻiston SSRda tavallud topgan. K. Abdirasilov Auliye-ata universitetida „Iqtisodiyotda axborot tizimlari“ boʻyicha bakalavr darajasini olgan. Jambil gumanitar-texnika universiteti moliya fakultetini ham tamomlagan. Kundizbek Abdirasilov Oʻz faoliyatini shtatdan tashqari xodim sifatida boshlagan. 2005-yildan Qozogʻiston Respublikasi Soliq qoʻmitasining Jambil viloyati Boyzoq tumani boʻyicha soliqni hisobga olish boʻlimi mutaxassisi sifatida faoliyat yuritgan. 2014—2018-yillarda Qozogʻiston Milliy iqtisodiyot vazirligi Statistika qo‘mitasining Ostona shahar statistika boshqarmasi boshligʻi oʻrinbosari, soʻngra esa tashkilot boshligʻi lavozimlarida ishlagan. Abdirasilov Qozogʻiston Respublikasi moliya vaziri maslahatchisi, Qozogʻiston Respublikasi Bosh vazirining birinchi oʻrinbosari maslahatchisi, respublika Iqtisodiyot va moliya siyosati vaziri devonining rahbari, Qozogʻiston Respublikasi Bosh vaziri maslahatchisi kabi lavozimlarda ham faoliyat olib borgan. Kundizbek Abdirasilov Qozogʻiston Respublikasi Bosh vaziri kotibiyati mudiri sifatida ham 2022-yilning fevral oyidan to 2023-yilning may oyigacha ishlagan. 2023-yilning may oyidan 2024-yil fevral oyigacha Qozogʻiston Respublikasi hukumati apparati rahbari oʻrinbosari lavozimida ham bir muddat mehnat qilgan. 2024-yil aprel oyidan esa Qozogʻiston Respublikasi Oliy Hisob palatasi apparati rahbari lavozimida faoliyat yuritib kelmoqda. Manbalar Qozogʻiston siyosatchilari
1,942
1099442
https://uz.wikipedia.org/wiki/Borsh
Borsh
Borsch — lavlagidan tayyorlangan oʻziga xos qizil rangli issiq shoʻrva. V. I. Dahlning lugʻatida — karam shoʻrvasining bir turi boʻlib, tuzlangan lavlagidan, mol goʻshti va choʻchqa goʻshti yoki choʻchqa yogʻidan tayyorlanadigan taom. Sharqiy slavyanlarning anʼanaviy, Ukraina oshxonasining esa eng asosiy taomi. Oʻnga yaqin turlari bor, oʻtmishda Ukraina yerlarining boʻlinishi va qoʻshni xalqlarning oshpazlik odatlari va taʼmining Ukraina oshxonasining shakllanishiga taʼsiri bilan bogʻliq . Ruslar, ukrainlar (), belaruslar (), polyaklar (), litvaliklar (), ruminlar (), moldovanlar (), Ashkenazi yahudiylari () milliy oshxonalarda keng tarqalgan. Rossiyaning Ukrainaga bosqini madaniy merosi sifatida shoʻrva holatiga taʼsir qilishi xavfi tufayli shoshilinch himoyaga muhtojligi tufayli 2022-yilda Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taʼlim, fan va madaniyat masalalari boʻyicha tashkiloti (UNESCO) Ukraina borshining madaniyatini insoniyatning ogʻzaki va nomoddiy madaniy merosi durdonalari roʻyxatiga qoʻshganligini eʼlon qilgan. Yangi maqom shuni anglatadiki, Ukraina endi ushbu taomning milliy oʻzgarishini targʻib qilish va himoya qilish boʻyicha loyihalarni moliyalashtirish uchun maxsus fondlarga murojaat qilishi mumkin. Manbalar Adabiyotlar   Borщ / T. A. Agapkina // Slavyanskie drevnosti: Etnolingvisticheskiy slovar : v 5 t. / pod obщ. red. N. I. Tolstogo; Institut slavyanovedeniya RAN. — M. : Mejd. otnosheniya, 1995. — T. 1: A (Avgust) — G (Gus). — S. 239. — ISBN 5-7133-0704-2. Havolalar Rus borshi ukrainchasidan qanday farq qiladi? Afisha-Eda jurnali Rus oshxonasi Ukraina oshxonasi
1,628
1099444
https://uz.wikipedia.org/wiki/Gruziya%20san%CA%BCat%20muzeyi
Gruziya sanʼat muzeyi
Gruziya sanʼat muzeyi (GSM) (, sak’artʼvelos khelovnebis muzeumi), shuningdek, Shalva Amiranashvili Tasviriy sanʼat muzeyi nomi bilan ham tanilgan, Gruziya hududidagi yetakchi muzeylardan biri. GSM Tbilisi shahridagi Ozodlik maydoni yaqinida joylashgan boʻlib, unda gruzin, sharq, rus va boshqa Yevropa sanʼatiga aloqador 140 000 ga yaqin eksponatlar mavjud. Tarixi Tbilisida (Tiflis) 1920-yil 1-fevralda gʻarbda taʼlim olgan yosh gruzin rassomlari saʼy-harakatlari bilan hozirgi muzeyning oʻtmishdoshi boʻlgan Milliy sanʼat galereyasi ochilgan. U 1923-yil avgustda Tbilisida faoliyat boshlagan Markaziy tasviriy sanʼat muzeyiga aylanib ketgan. Qoʻshimcha eksponatlar turli xil kichik kolleksiyalardan yigʻilgan. 1932-yil oxirida muzey eski shaharning markaziga, 13-asrda qurilgan Metexi cherkovi oʻrniga koʻchirilgan. 1945-yilda Sovet va Fransiya hukumatlari oʻrtasidagi maxsus kelishuvga koʻra, Gruziya milliy xazinasini tashkil etuvchi koʻplab sanʼat asarlari — qoʻlyozmalar, metall buyumlar, zargarlik buyumlari, emallar, rasmlar — 1921-yilgi Qizil Armiya bosqinidan keyin surgundagi Gruziya hukumati tomonidan evakuatsiya qilingan. Barcha nodir buyumlar Tbilisiga qaytarilgan va muzey kolleksiyasiga qoʻshilgan. Toʻplamning shakllanishida muzeyga oʻttiz yildan ortiq rahbarlik qilgan atoqli gruzin sanʼatshunosi Shalva Amiranashvili (hozirda muzey uning nomi bilan ataladi) muhim rol oʻynagan. Muzey 1950-yilda rasmiy ravishda Gruziya sanʼat muzeyi sifatida tanilgan, xuddi shu yili u hozir egallab turgan binoga koʻchib oʻtkazilgan. 1838-yilda neoklassik uslubda qurilgan mazkur binoda, Rossiya imperiyasi davrida Tiflis diniy seminariyasi faoliyat yuritgan. Muzey 2004-yil oxirida Gruziya milliy muzeyini tashkil etuvchi boshqa muzeylar bilan qoʻshma maʼmuriyat ostida birlashtirilgan. Toʻplamlari Muzey binosining keng xonalarida gruzin, sharq, rus va yevropa sanʼati boʻlimlari boʻlib, ularda noyob kolleksiyalar saqlanadi. Muzey kolleksiyalarining eng muhimi tabiiyki, Gruziya sanʼati boʻlib, qadimgi davrlardan to hozirgi kungacha milliy badiiy madaniyatning koʻp asrlar davomida rivojlanishini oʻzida aks ettiradi. Sharq boʻlimi oʻzining hajmi va ahamiyatiga koʻra keyingi oʻrinda turadi va postsovet mamlakatlaridagi eng yiriklaridan biri hisoblanadi. Fors tasviriy sanʼati, xususan, Qajar sanʼati naʼmunalari Sharq kolleksiyasining eng muhim qismini tashkil etadi. U fors saroy rassomlarining bir nechta miniatyuralarini oʻz ichiga oladi. Jumladan, saroy goʻzallari tasvirlari, shohlar va zodagonlarning portretlari ayni shu boʻlimda namoyish etiladi. Muzeyda tez-tez mamlakatdagi va xorijdagi boshqa kolleksiyalar tarkibida boʻlgan asarlarning vaqtinchalik koʻrgazmalari oʻtkaziladi. Manbalar Adabiyotlar Gruziya Tbilisi sanʼat muzeyi, Tamaz Sanikidze tomonidan tuzilgan va kiritilgan (1985), Aurora Art Publishers, Leningrad. Havolalar Gruziya milliy muzeyi Tbilisidagi muzeylar Gruziyadagi sanʼat muzeylari va galereyalari
2,957
1099447
https://uz.wikipedia.org/wiki/Sekigahara%20jangida
Sekigahara jangida
Sekigahara jangi (Shinjitay: yēngyānīng; Kyūjitai: yīnghángyān, Xepbern romani: Sekigahara no Tatakai) 1600-yil 21-oktabrda (165-yil) hal qiluvchi jang edi. hozir Gifu prefekturasi, Yaponiya, Sengoku davrining oxirida. Ushbu jang Tokugava Ieyasu kuchlari tomonidan Ishida Mitsunari boshchiligidagi Toyotomi sodiq klanlari koalitsiyasiga qarshi kurashdi, ularning bir nechtasi jang oldidan yoki jang paytida qochib, Tokugava g'alabasiga olib keldi. Sekigahara jangi yapon feodallari tarixidagi eng yirik jang bo'lib, ko'pincha eng muhimi hisoblanadi. Mitsunarining magʻlubiyati Tokugava syogunatining oʻrnatilishiga olib keldi. Tokugava Ieyasu Toyotomi urug'i va turli Daimyo ustidan hokimiyatni mustahkamlash uchun yana uch yil kerak bo'ldi, ammo Sekigahara jangi Yaponiyani yana ikki yarim asr davomida boshqargan Tokugava syogunatining norasmiy boshlanishi deb hisoblanadi
875
1099455
https://uz.wikipedia.org/wiki/Yozgi%20Olimpiada%20o%E2%80%98yinlarida%20futbol%20%E2%80%93%20erkaklar%20saralash%20bosqichi%202024
Yozgi Olimpiada o‘yinlarida futbol – erkaklar saralash bosqichi 2024
2024-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida erkaklar futboli turnirida jami 16 ta jamoa ishtirok etishi rejalashtirilgan. Mezbon davlatdan Fransiyadan tashqari, 23 yoshgacha boʻlgan 15 nafar erkaklar terma jamoasi oltita qitʼa konfederatsiyasi turnirlarida qatnashish huquqini qoʻlga kiritdi yoki yoʻllanmani qoʻlga kiritadi. Jadval 2022-yil 24-fevralda FIFA Kengashi 2024-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari uchun maydonlar ajratilishini tasdiqladi. Mezbon mamlakat Fransiya turnirga avtomatik ravishda yoʻllanmani qoʻlga kiritadi. Qolgan 15 ta yoʻllanma uchun AFC va CAF har biriga 3 tadan avtomatik yoʻllanma berildi, bunda har ikki konfederatsiyadan 4-chi davlat bir-biriga qarshi pley off oʻyiniga yoʻl oladi, UEFA 3 tadan, KONKAKAF va KONMEBOL 2 tadan, OFK esa 1 tadan yoʻllanma oldi. Eslatma CONCACAF U-20 chemionati 2022 Yarim final gʻoliblari yoʻllanma olgan. Pley-off bosqichi UEFA Yevropa U-21 chempionati Eng yaxshi uch oʻrinni egallagan jamoalar (Angliya va Olimpiada mezbonlari Fransiyani hisobga olmaganda) saralash huquqini qoʻlga kiritdi. Angliya 21 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasidagi 2023-yilgi Yevropa chempionati gʻolibi sifatida ishtirok etishi mumkin edi. Biroq, Angliya, Shimoliy Irlandiya, Shotlandiya va Uels assotsiatsiyalari oʻrtasida kelishuvlar mavjud boʻlmagani uchun ingliz jamoasi Buyuk Britaniya uchun Olimpiya saralashida qatnasha olmaydi. Pley-off bosqichi Afrika U-23 Millatlar Kubogi Har bir guruhda gʻolib va ​​ikkinchi oʻrinni egallagan jamoalar pley-off bosqichiga yoʻl oldi. Yarim final va uchinchi oʻrin uchun oʻyin gʻoliblari 2024-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlariga yoʻllanma oldi. Uchinchi oʻrin uchun oʻyinda magʻlub boʻlgan AFC — CAF pley-off oʻyiniga yoʻl olgan. Pley-off bosqichi OFC Erkaklar Olimpiada saralash turniri 2023 Finalda Fiji ustidan gʻalaba qozongan Yangi Zelandiya saralash huquqini qoʻlga kiritgan. Pley-off bosqichi CONMEBOL Olimpiada oldi turniri 2024 Teams were drawn into two groups of five teams each and played a single round-robin stage. The winners and runners-up of each group advanced to a final single round-robin stage, with the top two teams qualifying for the Olympics. All ten nations entered the competition. Guruh bosqichi Yakuniy bosqich AFC U-23 Osiyo Kubogi Oʻn beshta jamoa mezbon Qatarga qoʻshiladi va bitta oʻyinli liga formatidagi toʻrtta guruhda oʻynaydi. Har bir guruhning gʻoliblari va ikkinchi oʻrinlari pley-off bosqichiga yoʻl oladi, yarim final va uchinchi oʻrin uchun oʻyin gʻoliblari esa 2024-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlariga yoʻllanma oladi. Uchinchi oʻrin uchun oʻyinda magʻlub boʻlgan AFC — CAF pley-off oʻyiniga yoʻl oladi. Pley-off bosqichi AFC-CAF play-off Ushbu boʻlimda Osiyo va Afrikaning saralash turnirlarida 4-oʻrinni egallagan jamoalar oʻrtasidagi bahs koʻrsatilgan, chunki Parijda boʻlib oʻtadigan futbol boʻyicha 2024 yilgi Olimpiya oʻyinlari turnirida ikkalasida ham 3 yarimtadan joy bor. Pley-offda Afrikaning 4-oʻrinni egallagan Gvineya terma jamoasi va hali aniqlanmagan 4-oʻrindagi Osiyo termasi boʻladi. Manbalar Yozgi Olimpiada o‘yinlarida futbol – erkaklar saralash bosqichi 2024 Yozgi Olimpiada o‘yinlarida futbol – saralash bosqichi 2024
3,190
1099456
https://uz.wikipedia.org/wiki/Qiziquvchan%20Matmusa%20%28ma%CA%BCnolari%29
Qiziquvchan Matmusa (maʼnolari)
Qiziquvchan Matmusa quyidagilardan birini anglatadi: Qiziquvchan Matmusa (2017) — Erkin Vohidov qalamiga mansub sheʼriy toʻplam Qiziquvchan Matmusa (2018) — Erkin Vohidov qalamiga mansub sheʼriy toʻplam
205
1099457
https://uz.wikipedia.org/wiki/Rosa%20Welt-Straus
Rosa Welt-Straus
Rosa Welt-Straus (; 1856-yil, Chernovtsi — 1938-yil, Jeneva) — Avstriya imperiyasida tugʻilgan kelib chiqishi yahudiy boʻlgan amerikalik sufrajist va feminist. Oʻrta maktabni tugatgan birinchi avstriyalik, birinchi boʻlib, tibbiyot diplomini olgan va Yevropadagi birinchi avstiyalik oftalmolog ayol . Biografiyasi Rosa yahudiy oilasida dunyoga kelgan va uchta opa-singilisi bilan birga voya yetgan: Ida (1879 —1950), Leonora (1859—1944) va Sara (1859—1944) . Maktabga borishdan tashqari, u otasi Sinaia Welt (1834—1882) va Karl Emil Franzosdan ham taʼlim olgan. 1873-yilda oʻrta maktabni aʼlo baholarga bilan tugatadi. Qizlariga tibbiyotda oʻqish imkoniyatini berish uchun oila Vena shahriga koʻchib oʻtishadi. Biroq, Vena universiteti Rosani qabul qilmaydi, shu sababdan 1874-yildan Bernda tibbiy taʼlim oladi, bu yerda 1878-yili shifokor kasbiga ega boʻladi. Leonora va Sara ham shifokor boʻlishdi va Ida esa kimyoni oʻrgangan. Venaga qaytib, Rosa oʻqishni davom ettiradi, koʻpeoqoftalmologiya boʻyicha maʼruzalarda qatnashadi va Rothschild shifoxonasida tajriba orttiradi. Keyinchalik Drezdendagi tugʻruqxonada ishlagan. Shuningdek, Rosa Vena shahridagi ayollarning ilgʻor taʼlim assotsiatsiyasi faol aʼzosi boʻlgan. 1882-yilda oila Jenevaga koʻchib oʻtadi, bu yerdan Rosa Amerikaga ketadi. Shundan keyin koʻp yillar davomida Nyu-Yorkdagi ayollar kasalxonasining koʻz boʻlimi va koʻz klinikasida oftalmolog hamda jarroh boʻlib ishlaydi. Rosa biznesmen Lui Shtrausga turmushqa chiqadi, u larning Nelli Strauss-Mohenson ismli qizi boʻlgan. Rosa Uelt-Stros professional faoliyatidan tashqari Nyu-Yorkda ayollarning saylov huquqi uchun kurashda faol ishtirok etgan. Rosa Carrie Chapman Catt, Marie Stritt, Anita Augspurg va Käthe Schirmacher tomonidan asos solingan Xalqaro ayollar saylov alyansi (IWSA) (1926-yildan Xalqaro ayollar ittifoqi) faoliyatini qoʻllab-quvvatlagan. 1904-yilda IWSAning birinchi kongressida Amerika delegatsiyasi tarkibida boʻlgan. 1919-yilda Welt-Strauss qizi Nelli bilan Falastinga koʻchib oʻtadi. Bu yerga kelganidan ikki oy oʻtib, Rosa Isroilda teng huquqlar uchun kurashuvchi birinchi milliy ayollar tashkilotiga rahbarlik qiladi va u umrining oxirigacha tashkilotni boshqaradi. Uning Amerika ayollar harakati va xalqaro ayollar saylov huquqi ittifoqi (IWSA) bilan aloqalari ehtimol bu tashkilotga rahbar etib saylanishida hal qiluvchi rol oʻynagan boʻlishi mumkin. 1919-yil sentyabr oyida Haaretz gazetasi Welt-Strausning maktubini nashr etadi, maktubda amerikalik yahudiy ayollar Qoʻshma Shtatlardagi boshqa ayollar bilan birga ayollarning saylov huquqi uchun kurashayotgani yozilgan. Rosa Isroilda bunday kurash shart emasligini haqida oʻz fikrini bildiradi. Biroq, uning kutganidan farqli oʻlaroq, uning yangi mamlakatida ayollarning saylov huquqiga erishish uzoq va qiyin boʻlib chiqdi. 1920-yil iyul oyida Rosa Xalqaro sionistik ayollar tashkiloti tashkil etilgan yigʻilishda ishtirok etish uchun Londonga bordi. Oʻsha yilning oxirida Jenevada boʻlib oʻtgan ayollarning saylov huquqi boʻyicha xalqaro alyans kongressida Isroildagi teng huquqlar uchun yahudiy ayollar ittifoqining vakili boʻldi. Rosa lyansning xalqaro qoʻmitalari aʼzosi boʻlgan, uning barcha kongresslarida qatnashgan. Rosa 1938-yilda Jenevada vafot etgan. Manbalar Adabiyotar Mary R. S. Creese, Thomas M Creese: Ladies in the laboratory II. West European women in science, 1800–1900. Scarecrow Press, Lanham, Maryland 2004, ISBN 978-0-8108-4979-2, S. 174 Ruth Kark, Margalit Shilo, Galit Hasan-Rokem (Hrsg.): Jewish Women in Pre-State Israel. Life History, Politics, and Culture. Hbi Series on Jewish Women, University Press of New England, Hanover/London 2008, ISBN 978-1-58465-702-6, S. 225 1856-yilda tugʻilganlar 1938-yilda vafot etganlar 15-dekabrda vafot etganlar 24-avgustda tugʻilganlar
3,812
1099459
https://uz.wikipedia.org/wiki/Haemobiliya
Haemobiliya
Gemofiliya- bu o't yo'llariga qon ketishining tibbiy holati. Gemofiliya ovqat hazm qilish sistemasi va ichak yoki ichakdan tashqari safro tizim o'rtasida bo'shliq mavjud bo'lganda paydo bo'ladi. U oʻtkir oshqozon- ichak (UGI) qon ketishi sifatida namoyon bo'lishi mumkin. UGI qon ketishi bilan bog'liq bo'lgan qorinning yuqori qismidagi og'riqlarda, ayniqsa, jigar shikastlanishi yoki asbob- uskunalar bilan bog'langan holatlarda bu holatni ko'rib chiqish kerak.   [citation needed] Birinchi marta 1654-yilda Kembrij professori Frensis Glisson tomonidan qayt etilgan. Taqdimot Orqa miyaning qorinning yuqori qismida og'riqlar, yuqori oshqozon-ichki qon ketishi va sariq kasalligi klassik, ammo faqat 22% holatda mavjud. Katta qon ketish bilan darhol hayot uchun xavf tug'dirishi mumkin. Biroq, kichik gemofiliyada bemor sezilarli qon yo'qotishi mumkinligiga qaramay, gemodinamik jihatdan barqarordir. Sababilar Gemofiilyaning sabablari: travma (xoletsistektomiya kabi muolajalar tufayli tasodifiy yoki yatrogen bo'lishi mumkin ), o't pufagidagi toshlar (ayniqsa ERCP dan keyin), askaridozdan PANgacha bo'lgan yallig'lanish holatlari, qon tomir malformatsiyasi, o'smalar koagulopalmiya va jigar biopsiyasini o'z ichiga oladi. Diagnoz Gemobiliya jarohatdan keyin uzoq vaqt o'tishi mumkinligini hisobga olgan holda, EGD, Kompyuter tomografiyasi va tomirlar sistemasi tekshiruvi o'tkaziladi. Teri orqali kirish bo'lsa yoki ERCP o'tkazilsa, xolangiografiya amalga oshiriladi. </link>[ iqtibos kerak ] Boshqaruv O'tkir buyumlar tufayli qon ketishlari kichik va o'z-o'zidan o'zgaradi.   [citation needed] Yuqoridagi holatlarda, qon ketishining to'xtatish va agarnafas olish qiyinlashsa bu holatda ro'y bersa, bu holatni yengillashtirish uchun mo'ljallangan bo'ladi, bu holatlar shikastlangan arteriyaning jarrohlik yo'li bilan tikilishi yoki maxsus emboliya orqali arteriya bloklanishi orqali amalga oshiriladi. Endovaskulyar qon tomirlarga embolizator yuborish (TAE) dastlab yuqori muvaffaqiyat darajasi va kamroq komplikatsiya tufayli afzal hisoblanadi. TAE hepatik arteriyaning selektiv kateterlashtirilishini, keyin embolik oklusiyani o'z ichiga oladi. TAE muvaffaqiyatsiz tug'ilganida yoki bilyar daraxtda seps yoki drenaj muvaffaqiyatsiz tushib qolganida jarrohlik ko'rsatilishi kerak.   [citation needed] Foydanilgan dabiyotlar Boshqa ma'lumotlar Gepatologiya
2,384
1099460
https://uz.wikipedia.org/wiki/Uilyam%20Hartnell
Uilyam Hartnell
Vilyam Xenri Hartnell (; 8 yanvar 1908-yil - 23 aprel 1975) - ingliz aktyori. birinchi shifokor roli uchun mashhurlikka erishgan.Filmda Hartnell, xususan, Brighton Rock (1949), The Mouse That Roared (1959) va This Sporting Life (1963) filmlarida namoyish etilgan. U ITV-ning sitkomida "The Army Game" (1957, 1961) va "Carry On" filmida (1958) serjant Grimshawning o'yinida harbiy rollar bilan bog'liq edi. yoshligi Hartnell 1908 yil 8 yanvar kuni Londondagi Sent Pankras tumanida tug'ilgan. U turmush qurmagan ona Lusi Hartnellning yagona farzandi. uning tug'ilish haqidagi guvohnomasida otasi haqida hech qanday ma'lumot yo'q edi. garchi harakat qilishiga qaramasdan u otasi kimligini bilmay o'tgan. Turli intervyularda u Devonning Seaton shahrida tug'ilganini va otasi sut fermerligi bo'lganini aytdi, ammo keyinchalik u bir askar bo'lib, birja brokerlari bo'lganligini aytdi. Hartnell onasi bilan o'sgan va Devonda onasining fermer oilasi bilan ko'plab ta'tillar o'tkazgan. U ot ot minishni fermada o'rgangan. lekin bir kun tosatdan otdan yiqiladi. O'sha yarani tozalash uchun dezinfektant qo'llaniladi. Biroq, dezinfektant birinchi yordam uchun yaroqsiz bo'lgan va bu billurlar kasallaigiga sabab bo'lgan. Natijada, boshqa holatlarda sodir bo'lganidan ko'ra jiddiyroq jarohat paydo bo'ldi. bu juda katta jarohatga sabab bo'ldi, bu fotosuratlari davomida makyaj bilan qoplangan bo'lsa ham, ko'rinadi.[1] U moda dizaynerining ikkinchi qarindoshi edi. Karyerasi Hartnell 1925 yilda teatrga kirdi Frank Benson boshchiligida umumiy sahna yordamchisi sifatida ishlaydi. U Sheksperning ko'plab dramalarida, shu jumladan "Venesiya savdosi", "Julius Kesar", "Sizga yoqadi", "Hamlet", "Torba" va "Makbet"da (1926 yil) kabi sahnalarida rol ijro etgan. U shuningdek, "She Stoops to Conquer", "The School for Scandal" (1926) va "Good Morning", "Bill" (1927) filmlarida namoyish etdi. Bu pyes Robert Neilson Stephens va E. Lyall Swete tomonidan yozilgan. U aktyor Xizer MakIntayrni o'z ichiga olgan, u keyingi yil turmushga chiqdi. Uning 60 dan ortiq filmlarida birinchi o'rinlari Say It With Music (1932) da bo'lgan. Uning radio ishi ham uning karyerasida namoyish etilgan, uning eng qadimgi tanilgan ijro - Xitoy oy partiyasi ishlab chiqarishda - BBC tomonidan 1931 yil 11 may kuni eshittirilgan. Angliyalik erkak televideniye aktyorlari Ingliz erkak film aktyorlari 1975-yilda vafot etganlar 1908-yilda tugʻilganlar
2,423
1099527
https://uz.wikipedia.org/wiki/Johanna%20Beisteiner
Johanna Beisteiner
Johanna Beisteiner (; 1976-yil 20 -fevral, Wiener Neustadt, Avstriya) — avstriyalik klassik gitarachi. Biografiyasi Johanna Beisteiner 9 yoshidan boshlab, Wiener Neustadtdagi Jozef Mattias Xauer nomidagi musiqa maktabida tahsil ola boshlagan. 1992-yilda Johanna Beisteiner Vena musiqa va ijro sanʼati universitetiga oʻqishga kiradi va universitetnii gitara yoʻnalishi boʻyicha tamomlaydi. Bundan tashqari, Beisteiner musiqashunoslikni oʻrgangan va 2005-yilda „Figurali uchish, sinxron suzish va badiiy gimnastikada klassik musiqa“ () mavzusida doktorik dissertatsiyasini himoya qilgan. Beisteiner uygʻonish davridan to hozirgi kungacha boʻlgan oʻzining keng repertuariga ega. Xususan, kompozitorlar Róbert Gulya, Reuben Pace va Eduard Shafransky asarlarining jahon premyeralarini ijro etgan. Gitarachi oʻz asarlarini ham yaratgan. Beisteiner Sochi simfonik orkestri, Malta filarmonik orkestri, Vengriya radio simfonik orkestri, Grats kamer filarmoniyasi, Budapesht torli kamer orkestri, dirijyorlar Oleg Soldatov, Michelle Castelletti, Béla Drahos va boshqalar bilan hamkorlik qilgan. 2017-yilda Beisteiner xalqaro Valletta barokko musiqa festivaliga Manoel teatrida, shuningdek, Malta Milliy kutubxonasida konsert berish uchun taklif qilinadi. Johanna Beisteinerning gitarasi madridlik usta Paulino Bernabe Senior tomonidan yasalgan. Mukofot va faxriy unvonlari 2008-yil: Konkordiya teatrining 200 yilligi billur mukofoti, (Monte Castello di Vibio, Italiya), 2011-yil: Berlin, Germaniyadagi Hohenschönhausen qal’asi jamiyatining faxriy aʼzosi, 2016-yil: Minkus Don Kixot baleti mavzusidagi Fantaziya asari uchun Teatro della Concordia mukofoti bilan mukofotlangan. Diskografiyasi Kompakt disklar Dance Fantasy (2001) Salon (2002) Between present and past (2004) Virtuosi italiani della chitarra romantica (2007) Austrian Rhapsody (2012) Don Quijote (2016) DVD Live in Budapest (2010) Badiiy filmlar uchun musiqa Truce / Sulh (AQSh 2004, rejissyor: Metyu Markoni) S. O.S Love! /S. O. S. Sevgi! (Vengriya 2007, rejissyor: Tamaş Szas) Manbalar 20-fevralda tugʻilganlar 1976-yilda tugʻilganlar Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar Yashayotgan insonlar
2,166
1099528
https://uz.wikipedia.org/wiki/Tavakkaljon%20Rahimov
Tavakkaljon Rahimov
Tavakkaljon Esonaliyevich Rahimov — Soʻx va Rishton tumani hokimi boʻlib faoliyat yuritgan. Faoliyati Tavakkaljon Esonaliyevich Rahimov 1963-yilda Fargʻona viloyati Rishton tumanidagi Dutir qishlogʻida tugʻilgan. 1986-yilda Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi institutining muhandis-texnolog mutaxassisligi boʻyicha tamomlagan. Tavakkaljon Rahimov oʻz mehnat faoliyatini 1988-yili Rishton Agrosanoat kombinati ishchiligidan boshlagan. 1993-2012-yillarda ichki ishlar organlarida turli lavozimlarda, jumladan, Rishton tuman IIB boshligʻi sifatida, 2012-2018-yillar oraligʻida esa Soʻx tumani hokimi vazifasida faoliyat yurigan. 2018-yilda Rishton tumani hokimi etib tayinlagan va 2019-yilda tuman xalq deputatlari kengashi qarori bilan, boshqa manbada esa kasalligi tufayli oʻz lavozimini tark etgan. Manbalar Hokimlar Rishton tumani hokimlari Fargʻona viloyatida tugʻilganlar Rishtonda tugʻilganlar
916
1099529
https://uz.wikipedia.org/wiki/Yaponiya%20milliy%20futbol%20terma%20jamoasi%20%2823%20yoshgacha%29
Yaponiya milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)
23 yoshgacha boʻlgan Yaponiya milliy futbol jamoasi (yaponcha: U-23サッカ) — Yaponiya milliy futbol assotsiatsiyasining yoshlar jamoasi va Yaponiya futbol assotsiatsiyasi tomonidan nazorat qilinadi. Jamoa 2010-yilgi Osiyo oʻyinlarida oltin medalni qoʻlga kiritgan va 2016-yilgi U-23 Osiyo chempionatida chempion boʻlgan. 1992-yildan boshlab, 23 yoshgacha boʻlgan sportchilarga moʻljallangan jamoalar Olimpiadada ishtirok etishi toʻgʻrisida qaror qabul qilindi (1996-yildan beri yosh chegaralari uchun qoʻshimcha qoidalar qoʻshilgan). Shu sababli, nom Olimpiya oʻyinlaridan bir yil oldin 22 yoshgacha boʻlgan Yaponiya milliy terma jamoasi va ikki yil oldin Yaponiyaning 21 yoshgacha boʻlgan futbol terma jamoasiga oʻzgaradi. 2020 yilgi Tokio Olimpiadasi bundan mustasno boʻlib, u bir yilga qoldirildi, shuning uchun 2021-yilda jamoa 24 yoshgacha boʻlgan Yaponiya milliy futbol jamoasi deb nomlandi. Jamoa tasviri Taxalluslar "サムライ・ブルー ( Samuray Moviy)" asosan Yaponiya milliy futbol jamoasiga ishora qiladi, ammo 23 yoshgacha boʻlgan futbol jamoasi baʼzan "Yosh" Samuray Blue deb ataladi. Biroq, aslida, Samurai Blue tez-tez ishlatilmaydi. Raqobat Janubiy Koreya Yaponiya Janubiy Koreya bilan kuchli futbol raqobatini saqlab kelmoqda, hatto yoshlar oʻyinida ham. Natijalar va tuzilmalar Kalit 2024 U-23 Fixtures & Results (2024) 2023 U-22 Fixtures & Results (2023), JFA.jp Oʻzaro oʻyinlar natijalari , ga qarshi oʻyindan keyin. Quyidagi jadvalda 23 yoshgacha boʻlgan Yaponiya terma jamoasining barcha vaqtlardagi xalqaro rekordi koʻrsatilgan. Murabbiylar shtabi 2023-yil martida oʻrtoqlik oʻyinlari uchun tanlangan futbolchilarni quyidagi xodimlar boshqardi. Oʻyinchilar Ushbu boʻlimda oʻyinlar va gollar alohida hisobga olinadi, har bir yosh guruhidagi (U-23, U-22 va U-21) oʻyinchilarning oʻyinlar va gollari alohida miqdorda boʻladi. Hozirgi U-23 tarkibi Quyidagi futbolchilar 2024-yilning aprel-may oylarida Qatarda boʻlib oʻtadigan AFC U-23 Osiyo kubogi 2024 musoboqasiga chaqirilganOʻyinlar va gollar ga qarshi oʻyindan keyin 2024-yil 25-aprel holatiga koʻra yangilangan. Recent U-23 call-ups The following players were called up to the squad in the past 12 months. INJ Withdrew due to injury PRE Preliminary squad / standby TRP Training partner WD Player withdrew from the squad due to non-injury issue. (Players are listed within position group by order of latest call-up, seniority, caps, goals, and then alphabetically) Current U-22 squad The following players were called up for a match against , played on 18 November 2023.Caps and goals updated as of 18 November 2023, after the match against . Recent U-22 call-ups The following players were called up to the squad in the past 12 months. INJ Withdrew due to injury PRE Preliminary squad / standby TRP Training partner WD Player withdrew from the squad due to non-injury issue. (Players are listed within position group by order of latest call-up, seniority, caps, goals, and then alphabetically) Previous squads Bold indicates winning squadsOlympic Games 1996 Summer Olympics Squad 2000 Summer Olympics Squad 2004 Summer Olympics Squad 2008 Summer Olympics Squad 2012 Summer Olympics Squad 2016 Summer Olympics Squad 2020 Summer Olympics Squad AFC U-23 Asian Cup 2013 AFC U-22 Championship Squad 2016 AFC U-23 Championship Squad 2018 AFC U-23 Championship Squad 2020 AFC U-23 Championship Squad 2022 AFC U-23 Asian Cup Squad Asian Games 2002 Asian Games Squad 2006 Asian Games Squad 2010 Asian Games Squad 2014 Asian Games Squad 2018 Asian Games Squad 2022 Asian Games Squad Overaged players in the Olympic Games Murabbiylar tarixi Rekorlar Qalindagi oʻyinchilar hali ham faol, hech boʻlmaganda klub darajasida. Oʻyinlar va gollar U21, U22 va U23 kabi barcha terma jamoalar darajasi boʻyicha hisoblanadi.'' Eng koʻp maydonga tushgan futbolchilar Eng yaxshi toʻpurarlar Musoboqalardagi natijalar Chempion   Ikkinchi oʻrin   Uchinchi oʻrin   Toʻrtinchi oʻrin Olimpiada oʻyinlari Uchrashuv tarixi AFC U-23 Osiyo Kubogi Uchrashuv tarixi Osiyo oʻyinlari Uchrashuv tarixi Yana qarang Yaponiyada sport Yaponiyada futbol Yaponiyada ayollar futboli Yaponiya Futbol Assotsiatsiyasi (JFA) Kirin kubogi (Taklifli turnir) (Xalqaro oʻrtoqlik uchrashuvi) Kirin kompaniyasi Milliy jamoalar Erkaklar Milliy futbol terma jamoasi Natijalar va oʻyinlar 2020-hozirgacha Terma jamoa futbolchilari U-23 futbol terma jamoasi U-20 futbol terma jamoasi U-17 futbol terma jamoasi Milliy futzal terma jamoasi U-20 futzal terma jamoasi Milliy sohil futboli terma jamoasi Ayollar Milliy futbol terma jamoasi Natijalar va oʻyinlar 2021 Terma jamoa futbolchilari U-20 futbol terma jamoasi U-17 futbol terma jamoasi Milliy futzal terma jamoasi Manbalar Havolalar Japan national under-21 football team (2022) — official website at JFA.jp Japan national under-24 football team (2021) — official website at JFA.jp Japan national under-23 football team (2020) — official website at JFA.jp Japan national team 2021 schedule at JFA.jp Osiyoda 23 yoshgacha futbol terma jamoalari
5,125
1099530
https://uz.wikipedia.org/wiki/Racka
Racka
Racka (talaffuzi vengriyacha [ˈrɒts.kɒ]) yoki Hortobágy Racka qoʻylari oʻzining gʻayrioddiy spiral shaklidagi shoxlari bilan mashhur qoʻy zotidir. Bu zotning shoxlari boshqa uy qoʻylarining shoxlariga oʻxshamaydi, uzunligi gacha oʻsishi mumkin. Qoʻchqorlarning shoxi eng kamida ga qoʻylarning shoxi smgacha yetadi. Bu zot koʻp asrlar davomida vengerlar tomonidan oʻstirib kelingan, bir vaqtlar Vengriyada eng keng tarqalgan zot edi. Eng katta suruvlar Vengriyaning Hortobagy dashtlarida yashaydi. Oʻzining noyob xususiyatlari tufayli u Buyuk Britaniya, Qoʻshma Shtatlar va Frantsiyaga koʻproq eksport qilinmoqda. Bu zot sut, jun va goʻsht uchun ishlatiladi. Ularning juni uzun va qoʻpol boʻlib, ikkita umumiy turi bor: och jigarrang va qora. Qoʻylarning vazni ga, qoʻchqorlar vazni gacha yetishi mumkin. Zotning oʻziga xos koʻrinishi va sokin tabiati tugayli koʻplab havaskorlarning sevimli hayvoniga aylangan. Xususiyatlari Bu zotning oʻziga xos xususiyati har ikkala jins vakillarida ham boshning tepasidan toʻgʻri chiqib turadigan uzun spiral shaklidagi shoxlaridir. Racka bilan ikkita asosiy rang turlari mavjud. Eng keng tarqalgan rang — toʻq jigarrang, och jigarrang va oq rang baʼzida qora rangli qoʻylar ham uchraydi. Qora rangli qoʻylarning jun uchlari quyosh nuri taʼsirida qizgʻish qoraga aylanadi, keyinchalik yoshi ulgʻaygan sayin tolalar kulrang tusga kiradi. Tolaning diametri bu zotda oʻzgarib turadi va odatda 12 yoki 40 mikrometr boʻlib, unumdorligi 38% dan 65% gacha. Jun uzunligi taxminan teng . Minimal yetilgan qoʻyning tana vazni , qoʻchqorlarning massasi ga yetadi. Qoʻchqorlarning oʻrtacha uzunligi . Qoʻylar koʻproq sut va goʻshti uchun boqilgan. Yungi juda dagʻal. Manbalar Qo‘y zotlari
1,728
1099533
https://uz.wikipedia.org/wiki/Sufhonjon%20Soliyev
Sufhonjon Soliyev
Sufhonjon Soliyev — 2019–2023-yillarda Rishton tumani hokimi boʻlib faoliyat yuritgan. Faoliyati Sufhonjon Soliyev 2019-yilgacha Fargʻona viloyati avtomobil yo‘llari hududiy bosh boshqarmasi boshlig‘i sifati faoliyat olib borgan. Shu yilning 31-iyulidan Fargʻona viloyati Rishton tumani hokimi vazifasiga oʻtgan. 2023-yil 27–28-iyul kunlari prezident Shavkat Mirziyoyevning Fargʻona viloyatiga tashrifida Sufhonjon Soliyev Rishton tumanidagi vakolotigagi ishlarni yetarli darajada tashkil etmagani uchun lavozimidan ozod etgan. Manba Hokimlar Rishton tumani hokimlari Rishtonda tugʻilganlar
595
1099537
https://uz.wikipedia.org/wiki/Istanbul%20cherkovidagi%20otishma%20%282024%29
Istanbul cherkovidagi otishma (2024)
Istanbul cherkovidagi otishma () 2024-yil 28-yanvarda Turkiyaning Istanbul shahrida joylashgan Rim-katolik cherkovi Santa Mariya cherkoviga IShID tomonidan qilingan hujum. Tarixi 2024-yil 3-yanvar kuni Turkiya hukumati butun mamlakat boʻylab IShIDga aʼzolikda gumon qilingan 25 nafar insonni cherkov va sinagogalarga hujum uyushtirganlikda gumon qilib hibsga oldi. 28-yanvar kuni Turkiyada guruhning ilk hujumi uyushtirildi, guruh 2017-yilda Istanbul tungi klubidagi otishma va 2015-yilda Anqara portlashlari kabi boshqa hujumlarni ham uyushtirganlikda ayblangan. Santa Mariya — 19-asrda qurilgan va Bosforning Yevropa tomonida Sariyer munitsipalitetining Buyukdere mahallasida joylashgan cherkov . U Italiyadan kelgan fransiskalik ruhoniylar tomonidan boshqariladi. Hujum 2024-yil 28-yanvar kuni Turkiya vaqti bilan soat 11:40 atrofida (GMT 8:40) yakshanba kungi ibodat vaqtida ikki niqobli qurollangan shaxs cherkovga kirib, otishma boshlaydi, natijada bir kishi halok boʻladi va yana bir kishi yaralanadi. Hujumchilar cherkovda tartibsizlik keltirib chiqarib cherkovni tark etishadi. Sarıyer shahar hokimi Şükrü Gençning aytishicha, oʻsha paytda cherkov ichida 35-40 kishi boʻlgan va hujumchilar qurollari bilan yuzaga kelgan muammo sabab ikki marta oʻq uzib, voqea joyini tark etishgan. Hujumchilar oʻtgan yili Polshadan olib kelingan va shu paytgacha foydalanilmagan mashina yordamida cherkovga borishgan. Hujum boʻlishidan oldin yashirin kameralarga tushib qolgan videolarda qurollangan shaxslarning biri quyoshdan saqlaydigan koʻzoynak taqib, qoʻllarini choʻntagiga yashirgan holda qora niqoblarni kiyganini koʻrish mumkin. Hujum qilganlikda gumon qilinganlar cherkovdan qochib ketayotganda politsiya tomonidan hibsga olingan. Keyinroq Ichki ishlar vaziri, Ali Yerlikaya hujumchilar tojikistonlik va rossiyalik boʻlib, ikkalasi ham IShID aʼzosi ekanligini tasdiqlangan. IShID Telegramdagi sahifasida hujum davlat rahbarining hamma joyda yahudiy va nasroniylarni oʻldirishga chaqirigʻining bir qismi ekanligini taʼkidlagan holda hujum uchun mas’uliyatni oʻz zimmasiga olgan. Istanbul gubernatori Davut Gülning aytishicha, jabrlanganlar faqat Turkiya fuqarolari tashkil etadi va hujumda boshqa davlat fuqorolari jabrlanmagan. Keyinroq halok boʻlgan shaxs Tuncer Cihan ismli 52 yoshli erkak ekanligi aniqlandi, uni jiyani „siyosat yoki tashkilotlarga aloqasi boʻlmagan aqliy nogiron shaxs“ deb taʼriflagan va u cherkovga boshqa bir shaxs sababli tashrif buyurgan. Biroq, Cihanning boshqa qarindoshi u nasroniylikni qabul qilmoqchi ekanligini, lekin hali dinga rasman kirmagani haqida maʼlumot berdi. Cherkovning advokati Cihanning alaviylar jamoasiga mansub ekanligi haqida xabar bergan. Munosabatlar Hujumdan soʻng cherkovga gullar va shamlar qoʻyildi, eshigiga Turkiya bayrogʻi osildi. Cherkov rasmiylari 1-fevralda jamoaviy ibodatlar qayta boshlanishini xabar qilishdi. Mahalliy munosabatlar Hujum oqibatida politsiya cherkovga olib boradigan koʻchalarni yopib qoʻydi, Turkiya hukumati tomonidan ommaviy axborot vositalarida hujumni yoritishni taqiqlash buyrugʻi berildi. Prezident Rajab Toyyib Erdoʻgʻan konsul Lesnyak va cherkov ruhoniysi Anton Bulaiga qoʻngʻiroq qilib, hamdardlik bildirdi va „jinoyatchilarni imkon qadar tezroq qoʻlga olish uchun zarur choralar koʻrilayotganini“ bildirdi. Ichki ishlar vaziri Ali Yerlikaya „Biz mamlakatimiz tinchligini buzishga urinayotganlarga — terrorchilarga, ularning hamkorlariga, milliy va xalqaro jinoiy guruhlarga, birdamlik va hamjihatligimizni maqsad qilganlarga hech qachon toqat qilmaymiz“ deya oʻz fikrini bildirdi. Bunga qoʻshimcha ravishda, politsiya tomonidan otishma boʻyicha oʻtkazilayotgan tergov doirasida 30 ta joydagi reydlar natijasida 47 kishi hibsga olingani haqida ham xabar bergan. Istanbul meri Ekrem İmamoğlu shahardagi dindorlarni qoʻllab-quvvatlashini bildirdi. Xalqaro munosabatlar Rim papasi Francis Vatikandagi Avliyo Pyotr maydonida oʻzining haftalik Anjelus ibodatining oxirida „Istanbuldagi Santa Mariya cherkovi jamoasiga yaqinligini“ bildirdi. Italiya tashqi ishlar vaziri Antonio Tajani hujum uchun „taʼziyam va qatʼiy qoralash“ni bildirdi va „turk hukumati aybdorlarni hibsga olishiga ishonchi komil“ ekanligini keltirib oʻtgan. Manbalar
4,241
1099539
https://uz.wikipedia.org/wiki/Bahodir%20Xoliqov%20%28deputat%29
Bahodir Xoliqov (deputat)
Bahodir Xoliqov (26-yanvar 1972-yil) — iqtisodchi, davlat arbobi, 2023-yildan buyon Rishton tumani hokimi, Rishton tuman Kengashi deputati. Hayoti Bahodir Rahmatullayevich Xoliqov 1972-yil 26-yanvarda Fargʻona viloyati Rishton tumanida tug‘ilgan. 1994-yil Toshkent davlat iqtisodiyot universitetini iqtisodiy kibernetika yo‘nalishini tamomlagan. Ma’lumoti bo‘yicha mutaxassisligi — iqtisodchi. Ish faoliyati Bahodir Xoliqov soliq tizimidagi oʻz faoliyatini 1994-yilda Rishton tumani davlat soliq inspeksiyasida boshlagan. Koʻp yillar mobaynida soliq tizimida turli mas’ul lavozimlarda faoliyat olib borgan, jumladan, Marg‘ilon, Quvasoy va Farg‘ona shaharlarida Davlat soliq inspeksiyalari boshlig‘i bo‘lgan. Bozorlar va savdo komplekslari faoliyatini nazorat qilish bosh boshqarmasi Farg‘ona viloyati bo‘limiga rahbarlik qilgan. 2019–2020-yillarda Quvasoy shahar hokimining moliya-iqtisodiyot va kambag‘allikni qisqartirish masalalari bo‘yicha birinchi o‘rinbosari – shahar iqtisodiy taraqqiyot va kambag‘allikni qisqartirish bo‘limi boshlig‘i sifatida, 2020–2021-yillarda Fargʻona viloyati Bandlik bosh boshqarmasi boshlig‘i lavozimida faoliyat yuritgan. 2021-yil 24-may kuni Fargʻona viloyati hokimining o‘rinbosari – mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash boshqarmasi boshlig‘i lavozimiga oʻtgan. 2023-yil 11-avgust oyida Fargʻona viloyatining Rishton tumaniga hokim etib tayinlangan. 2023-yil 15-dekabrdan Rishton tuman Kengashi deputati deb topilgan. Manba Hokimlar Rishton tumani hokimlari Rishtonda tugʻilganlar
1,525
1099541
https://uz.wikipedia.org/wiki/British%20South%20Africa%20Company
British South Africa Company
Britaniyaning Janubiy Afrika kompaniyasi („bsac“, (BSAC)) — Ingliz savdo kompaniyasi. 1889-yilda Sesil Rodos, Alfred Beyt va Aberkorn gertsogi tomonidan asos solingan. Oʻz armiyasini tuzib, kompaniya Afrika qitʼasidagi hududlarni qoʻshib oldi, ular hozirda Zimbabve va Zambiyada joylashgan. 1923-yilda Britaniya hukumati kompaniya tomonidan bosib olingan yerlarga „yarim oʻzini-oʻzi boshqarish“ maqomini berdi, yaʼni u aslida qirollik tomonidan boshqariladigan 2 davlatni tashkil etdi: Janubiy Rodeziya (Zimbabve) va Shimoliy Rodeziya (Zambiya). Biroq, kompaniya ikkala Rodeziyaning mineral resurslari, temir yoʻllari va qishloq xoʻjaligi ustidan nazoratni saqlab qoldi. 1964-yilda „BSAC“ boshqa bir qancha Britaniya kompaniyalari bilan birlashib „Charter International“ ni tashkil etdi va mustaqil ravishda faoliyatini toʻxtatdi. 2012-yilda „Charter International“ Amerikaning „Colfax Corporation“ kompaniyasi tomonidan sotib olindi. Manbalar Havolalar Kompaniya tarixi Kompaniyalar
991
1099544
https://uz.wikipedia.org/wiki/Sidi%20Ali%20Chiha%20madrasasi
Sidi Ali Chiha madrasasi
Sidi Ali Chiha madrasasi (arabcha: مدرسة سيدي علي شيحة) Tunis Madinasiga biriktirilgan zaviya madrasalaridan biridir. U Sadok Bey hukmronligi davrida qurilgan. Etimologiyasi Madrasa oʻz nomini 1854-yilda vafot etgan Aissava birodarligi shayxi avliyo Sidi Ali Chiha nomidan olgan. Joylashuvi U Tunis medinasining shimoliy chekkasida, El Halfaouine tumanidagi rue du Salut koʻchasida, Saheb Ettabaa madrasasidan bir necha metr narida joylashgan. Tarixi Madrasa 1852-yilda Aissavalar birodarligining ruhiy rahbarini juda hurmat qilgan Husayniylar vaziri Mustafo Xaznadar tomonidan qurilgan. Taʼmirlanishi 1995-yilda toʻliq restavratsiya qilingan mazkur yodgorlikda koʻp yillar davomida Milliy xattotlik markazi faoliyat yuritib kelgan. Manbalar Tunisning Madina shahridagi madrasalar
791
1099546
https://uz.wikipedia.org/wiki/Ilya%20Ilyin
Ilya Ilyin
Ilya Aleksandrovich Ilyin (; 1988-yil 24 mayda tugʻilgan) — toʻrt karra jahon chempioni. 2015-yil 12 dekabr kuni Rossiyaning Grozniy shahrida boʻlib oʻtgan Prezident kubogida Ilyin −105 kg vazn tooifasidagi musobaqada ikkita jahon rekordini oʻrnatdi. Ilya siltab koʻtarish musobaqasida 246 kg, jami 437 kg toshni koʻtargan. Ilyin 2005, 2006, 2014 va 2015-yillarda IWF talqiniga koʻra yilning eng yaxshi ogʻir atletikachisi deb topilgan. Aslida 2008 va 2012-yillarda olimpiada oltin medalini qoʻlga kiritgan. Doping bilan bogʻliq qoidabuzarliklar sababli 2016-yil 25-noyabr kuni IWF qaroriga koʻra oltin medallaridan mahrum etilgan. Sportchilik faoliyati Ilyin 2005-yilgi jahon chempionatida −85 kg vazn toifasida jahon chempionligini qoʻlga kiritdi. Bu natija orqali oʻsmirlar va yoshlar oʻrtasida jahon chempionligini qoʻlga kiritgan ilk Qozogʻistonlik sportchiga aylandi. Dast koʻtarishda 170 va siltab koʻtarishda 216 kilogramm toshni koʻtargan. Uning umumiy 386 kilogrammlik natijasi −85 kg vazn toifasidagi yoshlar oʻrtasida hozirgi kungacha jahon rekordi hisoblanadi. 2006-yilgi yoshlar oʻrtasidagi jahon chempionatida Ilyin 94 kg vazn toifasidagi musobaqada ishtirok etgan. Aynan oʻsha yilda Dohada oʻtkazilgan Osiyo oʻyinlarida ham ishtirok etgan. Yuqorida qayd etilgan musobaqalarning ikkalasida ham oltin medalni qoʻlga kiritgan. 2006-yilgi oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida Ilyin dast koʻtarishda 176 kg va siltab koʻtarishda 225 kg vaznni oʻziga boʻysindirishga muvaffaq boʻlgan. Jami 401 kg natija bilan Belaruslik Andrey Aramnauni chempionlik uchun kurashda ortda qoldirgan. Andrey Aramnauning natijasi: Dast koʻtarish — 177 kg; siltab koʻtarish — 216 kg; Jami — 393 kg. Manbalar Yashayotgan insonlar 1988-yilda tugʻilganlar
1,753
1099548
https://uz.wikipedia.org/wiki/Al-Saffahiya%20masjidi
Al-Saffahiya masjidi
Al-Saffahiya masjidi () — Halabdagi masjid. U qalʼaning janubi-gʻarbida, qadimiy shaharning „Al-Jallum“ tumanida, Al-Shiboniy cherkovining sharqida joylashgan. Masjid 1425-yilda Ahmad bin Solih bin Al-Saffah homiyligida Mamluklar davrida eski tegirmon xarobalari oʻrnida qurilgan. Masjid mamluklar davri meʼmorchiligining nafis oʻymakorlik bezaklari bilan bezatilgan. Kirish eshigi ustidagi bitta sakkiz burchakli minorasi bilan ajralib turadi. Masjid 1925-yilda qisman taʼmirlangan. Galereya Manbalar Halabdagi madrasalar Suriyadagi maqbaralar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda 15-asr masjidlari Halabdagi masjidlar Suriyadagi Mamluklar masjidlari
652
1099550
https://uz.wikipedia.org/wiki/Shimoliy%20Rodeziya
Shimoliy Rodeziya
Shimoliy Rodeziya () — 1924-yildan 1953-yilgacha Janubiy Afrikadagi Britaniya mustamlakasining nomi. U 1911-yilda Britaniyaning Janubiy Afrika kompaniyasi tomonidan boshqariladigan Shimoliy-Gʻarbiy Rodeziya va Shimoliy-Sharqiy Rodeziya koloniyalari birlashganda yagona protektorat sifatida paydo boʻldi. Ilgari tuzilgan shartnomalarga zid bo'lishiga qaramay, kompaniyaning protektorati maqomi berilgan. 1924-yilda davlatga rasman protektorat deb eʼlon qilindi. 1953-yilda Rodeziya va Nyasalend federatsiyasi tarkibiga kirdi va 1963-yilda oʻzini oʻzi boshqarish huquqiga ega boʻlib, federatsiya tarkibidan chiqdi. 1964-yilda Shimoliy Rodeziya mustaqillikka erishdi. 1964-yil 24-oktyabrdan boshlab mamlakat Zambiya deb ataldi. Boshqaruvi Shimoliy Rodeziya davlat boshqaruviga oʻtkazilgandan soʻng, Britaniya monarxi Britaniya hukumatidan koʻrsatma olib, oʻzining vakilligi va uning nomidan davlat boshligʻi sifatida ish yuritish uchun gubernator tayinladi. 1964-yil 21-yanvarda Shimoliy Rodeziya Britaniya protektorati oʻzini oʻzi boshqarish huquqini qoʻlga kiritgach, protektorat hukumati rahbari sifatida Bosh vazir lavozimi joriy etildi. Yagona bosh vazir milliy mustaqillik harakati rahbari Kennet Kaunda edi. Yana qarang Sesil Jon Rods Manbalar The Great North Road, Northern Rhodesians worldwide Northern Rhodesia and Zambia, photographs and information from the 1950s and 1960s A Brief Guide to Northern Rhodesia Mamlakatlar Mustamlakalar
1,453
1099552
https://uz.wikipedia.org/wiki/Xusreviya%20masjidi
Xusreviya masjidi
Xusrav masjidi arabcha Xusreviya masjidi (; ) Suriyaning Halab shahridagi masjid majmuasidir. U Qal’aning janubi-sharqida joylashgan. Masjid Husrev Posho tomonidan Sulton Sulaymon I davrida Halab hokimi boʻlgan vaqtda foydalanishga topshirilgan. Suriyadagi fuqarolar urushi davrida qarovsiz qolgan masjid 2014-yil avgust oyida Halab jangida dinamitlar bilan butunlay vayron qilingan. Arxitekturasi Majmua masjid, madrasa, sayohatchilar uchun xonalar, umumiy oshxona, doʻkonlar va boshqa inshootlardan iborat boʻlgan. Xusreviya majmuasi taniqli saroy meʼmori Meʼmor Sinan tomonidan loyihalashtirilgan. Yana qarang Xusrav (soʻz) Manbalar Halabdagi madrasalar Suriyadagi maqbaralar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda 16-asr masjidlari Halabdagi masjidlar Halabdagi Usmoniylar arxitekturasi
794
1099554
https://uz.wikipedia.org/wiki/An-Nasr%20masjidi
An-Nasr masjidi
An-Nasr masjidi ( — „Gʻalaba masjidi“ deb tarjima qilingan) — Falastinning Nablus shahrida joylashgan masjid. Eski shaharning markaziy maydonida joylashgan va „Nablus ramzi“ sifatida oʻrnatilgan. An-Nasr masjidi feruza gumbazli boʻlib, uning namozxonasi binoning ikkinchi qavatida joylashgan. Tarixi Dastlab an-Nasr Vizantiya cherkovi boʻlgan, keyin esa Templars Falastinning salibchilar hukmronligi davrida qizil gumbazli dumaloq binodan iborat kichik cherkov qurishgan. Salibchilar 1187-yilda Nablusni Ayyubiylarga boy berishdi va 14-asrga kelib Nablus Mamluklar qoʻlida edi. Mamluklar salibchilar cherkovini uch nefli an-Nasr masjidiga aylantirdilar. Usmonlilar masjidga tutash hukumat binosini qurdilar. An-Nasr 1927-yilda Nablusda sodir boʻlgan zilzila natijasida vayron boʻlgan. Amin al-Husayniy boshchiligidagi Oliy Musulmonlar Kengashi 1935-yilda bu yerda an-Nasr masjidini butunlay boshqacha konstruktiv dizaynda qurdirdi. Qayta qurish ishlari Nablus shahrida yashovchi Shayx Amr Arafat tomonidan nazorat qilingan, uning urugʻi Fityaniylar masjidning vaqf boshligʻi boʻlib xizmat qilgan. An-Nasr masjidi Yaqubga oʻgʻillari Yusufning (Yusuf) „qonli va yirtiq koʻylagi“ni olib kelgan joyda qurilgan. 1998-yil fevral oyida Nablusda isroillik askarlar va falastinliklar oʻrtasida zoʻravonlik sodir boʻlib, bir necha falastinliklarning oʻlimiga sabab boʻlgan, Isroil askarlari falastinlik namozxonlar bilan an-Nasr masjidida janjallashib qolgan. Galereyasi Yana qarang Nablus katta masjidi Manbalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Nablusdagi masjidlar 10-asr masjidlari
1,585
1099557
https://uz.wikipedia.org/wiki/Ittehad-e-Tanzeemat-Madaris
Ittehad-e-Tanzeemat-Madaris
Ittehad-e-Tanzeemat-Madaris — Pokistondagi turli islom maktablari, madrasalarini ifodalovchi uyushmalar federatsiyasi. Beshta tashkilot: 1- Vifaq ul Madaris Al-Arabiya, 2- Tanzim ul Madaris Ahle Sunnat, 3-Vafaq Ul Madaris Al Salafiya, 4-Rabta-ul-Madaris va 5-Vifaq Ul Madaris Al-Shia mazkur uyushmaga aʼzo boʻlgan. Prezidentlari Abdurazzoq Iskandar (2017 — 2021) Muhammad Taqi Usmoniy (2021-yildan hozirgacha) Yana qarang Pokistondagi madrasalar Manbalar Pokistonda taʼlim Pokistondagi madrasalar Pokistondagi islomiy tashkilotlar
542
1099560
https://uz.wikipedia.org/wiki/Vifaq-ul-Madaris%20al-Arabiya
Vifaq-ul-Madaris al-Arabiya
Vifaq-ul-Madaris al-Arabia (urdu : ) — Pokistondagi eng yirik islom diniy seminariyalarining federasiyasi boʻlib, 1959-yilda tashkil etilgan. Pokiston boʻylab 10 000 dan ortiq seminariyalar va 23 000 madrasalar federatsiya bilan bogʻlangan. U Deobandiy tafakkur maktabi tomonidan boshqariladigan barcha seminariyalar faoliyatini nazorat qiladi. Muftiy Taqi Usmoniy 2021-yil 19-sentyabrda sobiq prezident Abdurazzoq Iskandar vafotidan keyin yangi prezident etib tayinlangan. Qori Muhammad Hanif Jalandhariy federatsiyaning bosh kotibi. Federatsiyaning bosh ofisi Moʻlton shahrida joylashgan. Vazifalari „Vifaq ul Madaris al-Arabiya“ ning vazifalari seminariyalarni roʻyxatdan oʻtkazish, oʻquv dasturini yaratish, taʼlim standartlarini tekshirish, imtihonlarni tashkil etish va ilmiy darajalar berishdan iborat. Prezidentlari Shamsul Haq Afgʻoniy (1959-yil 19-oktyabr — 1963-yil 12-yanvar) Xair Muhammad Jalandhariy (1963-yil 12-yanvar — 1970-yil 22-oktyabr) — Jamiya Xair-ul-Madaris Moʻlton asoschisi. Sayyid Yusuf Banuriy (1973-yil 30-may — 1977-yil 17-oktabr) — Jamiya Ulum-ul-Islomiya asoschisi. Muftiy Mahmud (1978-yil 15-may — 1980-yil 14-oktyabr) Muhammad Idris Mirthi (30-noyabr 1980 — 1988) Mavlono Salimulloh Xon (1989-yil 8-iyun — 2017-yil 15-yanvar) — Jamiya Faruqiya Karachi asoschisi. Abdurazzoq Iskandar (2017-yil 5-oktabr — 2021-yil 30-iyun) — Jamiya Ulum-ul-Islomiya kansleri. Muhammad Taqi Usmoniy (2021-yil 20-sentyabr — hozir) Yana qarang Deobandiy tashkilotlari roʻyxati Ittehad-e-Tanzeemat-Madaris Pokistondagi madrasalar Qavmi madrasalari Manbalar Havolalar Wifaq-ul-Madaris rasmiy veb-sayti Wifaq ul Madaris natijalari wifaq-ul-madaris-qabul qilish Deobandiy tashkilotlari Pokistonda taʼlim Deobandiy madrasalar Pokistondagi madrasalar Pokistondagi islomiy maktablar
1,819
1099561
https://uz.wikipedia.org/wiki/Baro%20ibn%20Molik
Baro ibn Molik
Baro ibn Molik al-Ansoriy (; -yilda vafot etgan) — Islom paygʻambari Muhammadning sahobasi, Banu Xazraj qabilasining Banu an-Najjor boʻlimiga mansub ansorlardan, Anas ibn Molikning ukasi. Baro ibn Molik 641–642-yillarda Shushtarda Sosoniylar davlatiga qarshi qamal vaqtida olgan jarohatlari tufayli vafot etgan. Biografiyasi Al-Baro Banu Gʻanm urugʻidan boʻlib, lar Banu Xazraj qabilasining Banu an-Najjor urugʻining bir boʻlimi hisoblangan. Muhammad davrida Baro ibn Molik tuya chayqovchi boʻlib xizmat qilgan. Baro ibn Molik Badr jangidan tashqari Muhammad boshchiligidagi barcha yurishlarda ishtirok etgan. U, shuningdek, birinchi ziyoratda Daraxt bay’atida ham qatnashgan. Hunayn jangida Baro ibn Molik oʻzi oʻldirgan dushman askarlaridan xums yoki talon-taroj qilingan mol-mulkning beshdan bir qismini olgan. Ridda urushlari Muhammadning vafotidan soʻng Islom diniga koʻpchilik boʻlib kirgan musulmonlar xuddi shu tarzda bu dindan chiqa boshlaydilar. Xalifa Abu Bakr bu guruhlarning yetakchilariga qarshi jang qilish uchun boshlangan Ridda urushiga oʻn bitta qoʻshin yuborgan edi. Yamoma jangida isyonchilarning Musaylama qoʻmondonligi ostidagi isyonchi qoʻshin va uning Banu Hanifadan boʻlgan 40 000 nafar askarlari „Oʻlim bogʻi“ nomli qoʻrgʻonda mustahkam joylashib olishgan edi, toki Baro ibn Molik qal’a devorlariga nayzalar va katapultalar orqali hujumga oʻtib, uni yorib oʻtish rejasini taklif qilmagunga qadar Ikrima ibn Abu Jahl va Xolid ibn Valid ushbu qoʻrgʻonni yorib kirish uchun qattiq jang olib borishgan. Musulmonlar Baro tomonidan berilgan ushbu hujum rejasini amalda qoʻllashga rozi boʻlishgan. U rejaga koʻra qal’aga tushib, devor va qal’a darvozasidagi koʻplab shahar qoʻriqchilarini birma-bir oʻldirib, darvozani yolgʻiz oʻzi ichkaridan ochgan va Xolid ibn Valid boshchiligidagi musulmon qoʻshinlarining ichkariga kirishlariga imkon yaratib bergan. Xolid ibn Valid ichkariga kirib, 20 000 nafar sobiq musulmonlarni oʻldirgan, shu jumladan, ularning rahbari Musaylama Vahshi ibn Harb va Abu Dujana al-Ansoriy tomonidan oʻldirilgan. Ibn Hojar bu jangda Baro ibn Molikning oʻzi ham Ximar al-Yamama (Yamama eshagi) laqabli kuchli Musaylama jangchisiga qarshi jang qilgani haqida guvohlik bergan. Baro qilichi bilan raqibining ikkala oyogʻini kesib, uni yerga yiqitishga muvaffaq boʻlgan, keyin uni oʻz qilichi bilan oʻldirgan. 80 dan ortiq jarohat olganiga qaramay, Baro ibn Molik Yamoma jangidan keyin omon qolishga muvaffaq boʻlgan. Jangdan keyin Xolid ibn Valid askarlarning chodirlariga shaxsan tashrif buyurgani hamda u erda Baroning yarasini davolab va unga dam olishini aytgani haqida maʼlumotlar mavjud. Forsning zabt etilishi Ummon Sultonligidan boshlab Forsga qarshi dengiz bosqinining boshlanishi bilan Baro orolidan Sosoniylar imperiyasi qoʻshinlarini quvib chiqarish maqsadida al-Ala al-Xadramiy va Arfaja al-Bariqiy boshchiligidagi Bahrayndan kelgan dengiz ekspeditsiyasida ishtirok etgan. Orolning Zarah qal’asida boʻlib oʻtgan soʻnggi jangda Baro fors qoʻmondoni Marzbonni yakkama-yakka jangda oʻldirgan va jangdan soʻng uning 30 000 tangalik boyligini tortib olishga muvaffaq boʻlgan. Biroq xalifa Umar bir kishi uchun bunchalik katta miqdordagi oʻljani qoʻlga kiritish juda koʻpligini koʻrib, uni besh qismga boʻlgan va shundan toʻrt qismini Baroga berishga qaror qilgan, oʻljaning qolgan bir qismi esa xalifalik xazinasiga yuborilgan. Keyinchalik musulmonlarning Forsni zabt etish paytidagi Qodisiya jangida Baro ibn Molik ham qatnashgan va u yerda boshqa askarlar Baroni bunday qiyin jangda gʻalaba qozonishlari uchun duo qilishini soʻrashgan, chunki musulmon askarlari uning duolari Xudoga yetib borishiga va gʻalaba qozonishlariga ishonishgan. Musulmonlar Xuzistonni zabt etish chogʻida qoʻshin oliy qoʻmondoni Abu Muso al-Ashʼariy xalifaga ansoriylardan iborat elita qoʻshin yuborishini soʻraydi. Bunga javoban xalifa Umar ansoriylardan iborat boʻlinmani, shuningdek, uning tarkibida Baro ibn Molik va Anas ibn Moliklarni yuboradi. Xuzistonga yurishda musulmonlar Dajla daryosining sharqiy tomonidagi Suza koʻprigida, ayniqsa, qiyinchilik bilan jang olib borishadi, chunki jangning birinchi qismida dushman askarlari gʻalaba qozonishga muvaffaq boʻladi. Shu tariqa musulmon askarlari yana Baroning huzuriga undan jangda gʻalaba qozonishlari uchun duo qilishini soʻrab kelishadi. Baro ibn Molik ularni duolarida soʻrab, namozini oʻqib boʻlgach, musulmonlar yana jangga kirishadi va gʻalaba qozonishadi. Keyinchalik, Shushtar qamalida ham ishtirok etgan Baro ibn Molik ushbu yurish davomida ham oʻzining munosib hissasini qoʻshgan, u Mujoza ibn Savr as-Sadusiy bilan birga 35 nafar askardan iborat kichik bir guruh bilan deyarli bir yildan beri oʻtib boʻlmaydigan qal’a devori ostidagi suv yoʻlidan yashirin tarzda oʻtishga va qamalni yorib kirishga muvaffaq boʻladi. Baro boshchiligidagi askarlar boʻlinmasi shahar darvozasida turgan koʻplab qoʻriqchilarni oʻldirib, darvozani ochib berishadi va Abu Muso al-Ashʼariy boshchiligidagi musulmonlar qoʻshinining shaharga bostirib kirib, shahar aholisini boʻysundirishga imkon yaratib beradi. Zahabiy tomonidan yozilgan „Siyar Aʼlam Nubala“ yilnomasida hamda Ibn al-Asir tomonidan yozilgan „Usd al-gʻoba“ yilnomasida qayd etilgan maʼlumotlarga koʻra birgina shu jangning oʻzida Baro ibn Molik kamida 100 nafar sosoniy askarlarini oʻldirgan. Oʻlimi Musulmon yilnomachilari Baro ibn Molikning jangda qachon halok boʻlganligi haqida ikki xil rivoyatni qayd etadilar: Ibn Hojar al-Asqaloniy rivoyatiga koʻra, Baro ibn Molik Forsdagi Shushtar qamalida shahid boʻlgan. Ushbu qamal chogʻida zanjirband etilgan akasi Anasni qutqarish maqsadida uning qoʻliga bogʻlangan zanjirlarni eritib, qizib erigan temirni sugʻurib olayotgan Baroning terilari kuyib ketadi va kaft suyaklari koʻrinib qoladi. Anas ibn Molikni ozod etgan Baro oradan koʻp oʻtmay vafot etadi. Molik ibn Anas, Tabariy, Imom al-Buxoriy, Ibn Hibbon va Ibn Manda tomonidan berilgan maʼlumotlarga koʻra, Baro ibn Molik haqiqatan ham Shushtar qamalida halok boʻlgan, ammo uning oʻlimiga eritilgan poʻlat ilgagidan olgan jarohati sabab boʻlmagan. Ularning soʻzlariga koʻra, Baro ibn Molik ushbu jangda Hormuzon qoʻlida halok boʻlgan. Zahabiy ushbu rivoyatni sahih deb hisoblaydi, shuningdek, ushbu versiya Al-Bayhaqiy tomonidan ham keltirib oʻtilgan. Zahabiy, shuningdek, Baro vafot etganida yigirma yoshda boʻlganligini ham qayd etgan. Xususiyatlari Solnomachilarning aytishicha, Baro ozgʻin, biroq nihoyatda jasur shaxs boʻlgan. Xalifa Umar oʻz sarkardalariga hech qachon Baroga qoʻshinga qoʻmondonlik qilish huquqini bermasliklarini tayinlagan, chunki uning jasorati va qoʻrqmasligi butun boshli qoʻshinni har qanday jang maydoniga undashi va askarlarni xavf ostiga qoʻyishi mumkin edi. Zamonaviy yozuvchi Xolid Muhammad Xolid oʻzining „Rijala Havla Rasululloh sallallohu alayhi va sallam“ kitobida aytilishicha, xalifa Umar Baroning harbiy qobiliyatini yuqori baholagan. Musulmonlar Xuzistonni zabt etish paytida, jang maydoniga qoʻhimcha ravishda Suhayl ibn Adiy boshchiligidagi boʻlinma Abu Muso al-Ash’ariy tomonidan yuborilayotgan vaqtda xalifa Umar Abu Musoga Baro ibn Molikni ham Suhayl boʻlinmasi safiga qoʻshishni buyurgan. Anas ibn Molikning aytishicha, Baro goʻzal ovozga ega boʻlib, sheʼr oʻqishni yaxshi koʻrgan, keyinchalik Anas ukasini sheʼr oʻrniga Qur’on oʻqishga koʻndirgan. Namoz Solnomachilarning aytishicha, Muhammad Baroni Alloh tomonidan ibodatlari doimo qabul boʻladigan taqvodor shaxs sifatida ulugʻlagan. Erondagi Suza koʻprigi ustida kechgan jangda musulmon askarlari gʻalaba qozonishlari uchun Baroning oldiga uning duosini olish uchun kelishgan. Oʻlimi Diqqatga sazovor joylar Baro ibn Molik nomi bilan atalgan bir qancha joylar va institutlar mavjud boʻlib, bularga misol tariqasida Saudiya Arabistonidagi Al-Baro ibn Molik aralash boshlangʻich maktabini keltirish mumkin. Bundan tashqari Qatardagi koʻchalardan biriga ham Baro ibn Molik nomi berilgan. Yana qarang Sahobalarning sunniy qarashlari Ridda urushlari Manbalar Adabiyotlar Ansoriylar Xazrajiylar Tugʻilgan yili nomaʼlum boʻlgan kishilar 640-yilda vafot etganlar
8,134
1099566
https://uz.wikipedia.org/wiki/Ramla%20katta%20masjidi
Ramla katta masjidi
Ramla katta masjidi () — Isroilning markaziy okrugi, Ramla shahridagi masjid. Tarixi Masjid dastlab 12-asrda cherkov sifatida qurilgan. Mamluklar sultonligi davrida 1266-yilda masjidga aylantirilgan. Qurilishga mehrob va minora qoʻshilgan. Arxitekturasi Masjid uchta parallel zal, nef va ikkita transepsiyadan iborat. Transporti Masjidga Isroil temir yoʻllarining Ramla stansiyasidan janubga piyoda kirish mumkin. Yana qarang Isroildagi masjidlar roʻyxati Isroilda Islom Manbalar Isroildagi masjidlar 12-asr masjidlari Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Ramladagi binolar va inshootlar Quddus qirolligidagi 12-asr muassasalar
636
1099568
https://uz.wikipedia.org/wiki/Vafaq%20ul%20Madaris%20al-Salafiyya
Vafaq ul Madaris al-Salafiyya
Vafaq ul Madaris al-Salafiya — Pokistondagi Ahl-i Hadis firqasining seminariyalari federatsiyasidir. U 1955-yilda Faysalobodda tashkil etilgan. Manbalar Havolalar Vafaq ul Madaris Pokistondagi madrasalar Faysaloboddagi maktablar
233
1099573
https://uz.wikipedia.org/wiki/Mesbahiyya%20madrasasi
Mesbahiyya madrasasi
Mesbahiya madrasasi () — Fes-el-Balidagi madrasa, Marokashning Fes shahridagi eski Madina mahallasida joylashgan. Uning qurilishi 1346-yil, Mariniylar hukmronlik davriga toʻgʻri keladi. U al-Qaroviyyin universiteti yonida joylashgan. Tarixi Madrasa 1346-yilda, Mariniylar davrida, shahardagi madrasalarning asosiy quruvchisi boʻlgan Mariniy sultoni Abu al-Hasan homiyligida qurib bitkazilgan. Bino nomi madrasada dars bergan birinchi faqih al-Mesbahiy (Islom huquqshunosi) sharafiga qoʻyilgan. Muassasa Al-Andalusdagi (Ispaniya) Almeriya shahridan Abu al-Hassan tomonidan olib kelingan, qurilish va bezashda ishlatilgan oq marmari bilan ajralib turardi. Marmardan keng foydalanish madrasaga Madrasa ar-Rham () laqabining qoʻllanilishiga sabab boʻlgan. Bu nom „marmar maktabi“ degan maʼnoni anglatadi. Arxitekturasi Markaziy hovli atrofida joylashgan bino dastlab birinchi qavat va uchta yuqori qavatdan iborat boʻlgan, biroq yuqori qavat vayron qilingan. Hovlining shimoliy tomonida toʻrtburchak shakldagi namozxonaga olib boradigan katta qoʻsh eshik bor. Ikki arkli kirish eshigi Mariniy arxitekturasi kontekstidagi oʻziga xos element boʻlib, oʻyilgan bezaklar bilan bezatilgan, shu jumladan uning atrofida ramkada nasx uslubida yozilgan arab yozuvi bor. Faoliyatiga qaramay, namozxonada mehrob yoʻq. Madrasa turli qavatlaridagi jami 117 xonada mamlakatning turli burchaklaridan kelgan 140 ga yaqin talabalar tahsil olishi mumkin boʻlgan. Saqlanish holati Madrasa jiddiy zarar koʻrgan va vaqt oʻtishi bilan uning elementlari qarovsiz holda qolib ketgan hamda sifatsiz taʼmirlash ishlari tufayli vayronaga aylangan. Namozxonaning gumbazi, tahoratxonaning shifti va boshqa baʼzi xonalar vayron boʻlgan, ramziy marmarlar ham buzilib ketgan. Biroq, u hali ham mariniy naqshlarining qimmatli elementlarini va oʻsimlik va geometrik bezaklarning oʻziga xos shakllarini oʻzida saqlab qolgan. 1990-yillarning boshida boshlangan restavratsiya ishlari inshoot tiklanishida muhim ahamiyat kasb etgan. Shahardagi boshqa madrasalar va tarixiy obidalar uchun kengroq restavratsiya dasturi doirasida o'tkazilgan loyiha 2017-yildan boshlanib, restavratsiya ishlari nihoyat to'liq yakunlangan. Qayta tiklash ishlari nihoyalangach, madrasa Qaraviyyin universitetiga xizmat qilish uchun topshirilgan. Manbalar Havolalar Madrasaning 2023-yildagi interyeri suratlari Mariniylar arxitekturasi Marokashdagi madrasalar
2,407
1099575
https://uz.wikipedia.org/wiki/Sidna%20Ali%20masjidi
Sidna Ali masjidi
Sidna Ali masjidi (; , Misgad Sidna Ali) — Isroilning Gerzliya shimolidagi sohilidagi Al-Haram qishlogʻida joylashgan masjid. 1998-yildan boshlab masjid va diniy maktab sifatida xizmat qilgan. Masjid mahalliy avliyo Ali b. qabr atrofida joylashgan. 1081-yilda vafot etgan Olim Sulton Baybarsning tarjimai holi Muhiddin (1292-yilda vafot etgan) Alini buyuk olim va moʻjiza yaratuvchisi sifatida taʼriflagan. Mujir ad-Dinning yozishicha, qabrni 1265-yilda Baybars ziyorat qilgan va Arsufni salibchilardan qaytarib olishdan oldin gʻalaba soʻrab duo qilgan. Bu yerda 15-asrda tasdiqlangan yillik festival 1940-yillargacha davom etgan. Taragan gumbazli arkadalarning qurilishini XIII-XV asrlar oraligʻida, 15-asr oxirida kiritilgan muhim qoʻshimchalar bilan, jumladan quduq, qabr ustidagi marmar yodgorlik va nomaʼlum minorani oʻz ichiga oladi. Ikkinchi qavatdagi xonalar va endi mehrob roʻparasida joylashgan yozuv qoʻshilgan. Minora Birinchi jahon urushida dengiz bombardimonlari natijasida vayron boʻlgan va shundan beri qayta qurilgan. 1926-, 1950- va 1991-1992-yillarda katta taʼmirlash ishlari amalga oshirildi. 1990-yildan beri, xususan, Isroilning markaziy joylashuvi tufayli, ziyoratgoh yana Jalila qishloqlaridan isroillik arablar va Yaffa va Ramla kabi joylardan shahar aholisi uchun ziyorat qilish uchun taniqli maqsad boʻlib, juma kunlari qabrda ziyorat qilish va turli marosimlarda ishtirok etish uchun keladi. Yana qarang Maqom (ziyoratgoh), Levantda keng maʼlum boʻlgan musulmonlar ziyoratgohining bir turi Manbalar Adabiyotlar Ephrat, Daphna (2009): The Shaykh, the Physical Setting and the Holy Site: the diffusion of the Qadiri path in late medieval Palestine. In JRAS (Journal of the Royal Asiatic Society), Series 3, 19, 1 (2009), pp. 1–20. Havolalar Gʻarbiy Falastin boʻyicha tadqiqot, 10-xarita: IAA, Wikimedia Commons Isroildagi masjidlar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda
1,905
1099581
https://uz.wikipedia.org/wiki/Mening%20dadam%20enaga
Mening dadam enaga
Mening dadam enaga (inglizcha: “Daddy day care”) — 2003-yilda rejissyor Steve Carr tomonidan ishlangan oilaviy komediya janridagi film. Syujet Filmda Charlie Hinton (Eddie Murphy) va Phil Ryerson (Jeff Garlin) ikki ota ishlarini yoʻqotganlaridan soʻng xususiy bolalar bogʻchasi ochishadi. Ularga unchalik tajribasi yoʻq boʻlsa-da, ota-onalar oʻz farzandlarini ishoni b topshirishadi. Bogʻcha tez fursatlarda rivojlanadi. Maʼlum vaqtdan keyin ularga avvalgi ish joyidan yangi ish taklif qilishadi. Ular taklifni qabul qilishadi, lekin oʻzlarini baxtsiz his qilib yana oʻz bogʻchalariga qaytishadi. Filmda kichik shakllarida qiziqarli voqealar sodir boʻladi, shuningdek, ota-onalar va bola oʻrtasidagi munosabatlarning rivojlanishini kuzatish mumkin. Rollarda Manba Filmlar 2003-yil filmlari Komediya filmlar
814
1099582
https://uz.wikipedia.org/wiki/Shimoli-g%CA%BBarbiy%20Rodeziya
Shimoli-gʻarbiy Rodeziya
Shimoli-gʻarbiy Rodeziya — Markaziy Afrikaning janubidagi kvazi-davlat tuzilmasi, 1891-yildan beri Britaniyaning Janubiy Afrika kompaniyasi tarkibiga kirgan. 1890-yilda mintaqadagi eng qudratli hukmdor Barotseland qiroli Levanike I bilan shartnoma imzoladi. Shartnomaning baʼzi bandlariga qaramay, Britaniya koloniyalarining bu qismi rasmiy protektorat maqomiga ega emas edi. Hukumat bu hududni kompaniya protektorati sifatida faqat 1900-yil 29-yanvarda tan oldi. 1911-yilda Britaniyaning Janubiy Afrika kompaniyasi Shimoliy-Gʻarbiy va Shimoli-Sharqiy Rodeziyani birlashtirib, Shimoliy Rodeziya kompaniyasi protektoratini tashkil etib, hozirgi Zambiya bilan bir xil hudud koʻrinishiga keltirdi. 1899-yilda paydo boʻlgan Shimoli-gʻarbiy va Shimoli-sharqiy Rodeziya oʻrtasidagi asl chegara Kafue daryosi boʻylab oʻtdi. Ammo, 1905-yilda chegara janubiy qismida zamonaviy Zambiyaning Sharqiy viloyatining gʻarbiy chegarasiga toʻgʻri keladigan sharqqa koʻchirildi. Bu mintaqada yirik mis qazib olishning boshlanishi bilan bogʻliq edi, shuning uchun barcha mis konlari Shimoli-gʻarbiy Rodeziyada tugadi. Angola bilan chegara 1891-yilda Portugaliya bilan tuzilgan shartnoma bilan mustahkamlangan va 1905-yilda Italiya qiroli Viktor Emmanuil III bilan tuzilgan shartnoma bilan tasdiqlangan. 1891-yilda Kongo ozod davlati bilan chegara ham tasdiqlandi. Poytaxt dastlab Kalomo edi, lekin 1907-yilda Livingstonga koʻchirildi. Katta miqyosda mis qazib olish 1906-yilda boshlandi va 1909-yilda mis eksportini yengillashtirish uchun Livingstondan Ndola shahrigacha boʻlgan temir yoʻl (1904-yilda qurilgan) qurib bitkazildi. Yana qarang Patrik Uilyam Fotbs, boshqaruvchi, 1895—1897-yillar Ser Robert Kodrington, boshqaruvchi, 1898—1907-yillar British Sauth African Company Rodeziya Shimoliy Rodeziya Manbalar Shimoli-gʻarbiy Rodeziya protektorati tarixi, 1900—1911 Mamlakatlar Mustamlakalar
1,886
1099583
https://uz.wikipedia.org/wiki/Shimoli-sharqiy%20Rodeziya
Shimoli-sharqiy Rodeziya
Shimoli-sharqiy Rodeziya — Markaziy Afrika janubidagi kvazi-davlat tuzilmasi, 1899-yildan Britaniya Janubiy Afrika kompaniyasi tarkibiga kirgan. Hukumat bu hududni Shimoliy-Gʻarbiy Rodeziya singari 1900-yil 29-yanvarda kompaniya protektorati sifatida tan oldi. 1911-yilda Britaniyaning Janubiy Afrika kompaniyasi Shimoliy-Gʻarbiy va Shimoli-Sharqiy Rodeziyani birlashtirib, Shimoliy Rodeziya kompaniyasi protektoratini tashkil etib, hozirgi Zambiya bilan bir xil hudud koʻrinishiga keltirdi. Dastlab Rods va BSAC shimolga koʻchib oʻtib, Katanganing boy konlar tumanini egallab olishni maqsad qilib, qoʻshni hududlarda mis va oltin topishga kirishdilar. Kompaniya 1890-yilda Britaniya Janubiy Afrika kompaniyasi rahbari Sesil Rods tomonidan Zambezi daryosining shimoliy hududlarni kengaytirshni boshladi. Jozef Tomsonni mahalliy rahbarlar bilan shartnomalar tuzish uchun ushbu mintaqaga vakil qilib yubordi va bir oz oldinroq Britaniya Markaziy Afrika protektorati tashkil etilganligini eʼlon qilgan Nyasalenddagi konsul Garri Jonston Alfred Sharpni unga sherik qilib yubordi. 1891-yilda Bemba va Cheva hukmdorlari bilan shartnomalar imzolandi. Hududning chegaralari taxminan 1884—1891-yillarda aniqlandi. 1890-yilda Germaniya bilan tuzilgan konvensiya shimoli-sharqda Germaniyaning Sharqiy Afrikasi bilan chegarani belgilab berdi, bir yil oldin Britaniyaning Markaziy Afrika protektorati () tashkil etildi. 1891-yilgi Angliya-Portugal shartnomasi, boshqa narsalar qatori, Britaniyaning Shimoli-sharqiy Rodeziya va Portugaliyaning Mozambikdagi taʼsir doiralari oʻrtasidagi chegarani belgilab, janubi-sharqiy chegarani belgilab berdi. Janubi-gʻarbda hudud Barotseland bilan, gʻarbda esa Kongo ozod davlati hududi bilan chegaradosh boʻlib, uning hududi Berlin konferensiyasi va 1884-yildagi Angliya-Belgiya kelishuvida belgilandi. Shimoliy Rodeziyaga aylangan hudud, shu jumladan, Barotseland va sharqda Nyasaland va shimolda Katanga va Tanganika koʻligacha boʻlgan yerlar 1891-yil 9-maydagi Kengash qarori bilan BSAC Kengashining nazorati ostiga olindi. Mintaqa 1899-yilda butunlay bosib olindi. 1900-yil yanvarda qirolicha Viktoriya Shimoliy-Sharqiy Rodeziya ordenini imzoladi (). Ushbu hujjat rasman hududga Shimoli-sharqiy Rodeziya protektorati nomini berdi. 1899-yilda paydo boʻlgan Shimoli-gʻarbiy va Shimoli-sharqiy Rodeziya oʻrtasidagi asl chegara Kafue daryosi boʻylab oʻtdi. Ammo, 1905-yilda chegara janubiy qismida zamonaviy Zambiyaning Sharqiy viloyatining gʻarbiy chegarasiga toʻgʻri keladigan sharqqa koʻchirildi. Bu mintaqada yirik mis qazib olishning boshlanishi bilan bogʻliq edi, shuning uchun barcha mis konlari Shimoli-gʻarbiy Rodeziyada tugadi. Shu bilan birga, Shimoli-sharqiy Rodeziya qoʻshnisining togʻ-kon sanoati uchun oziq-ovqat bazasiga aylandi, ammo muvaffaqiyat qozonmadi. 1899-yildan beri poytaxti Fort Jeymson (zamonaviy Chipata shahri) boʻlib, oʻsha yili tashkil etildi, unga qadar hudud zamonaviy Malavidagi Blantayrdan boshqarilgan. Protektoratning shimoli-sharqiy chegarasi nihoyat 1901-yilda Angliya-Germaniya chegara shartnomasi bilan belgilab qoʻyildi, u Germaniya Sharqiy Afrikasining gʻarbiy chegarasini oʻrnatdi. Yana qarang Ser Robert Kodrington, boshqaruvchi, 1898—1907-yillar British South Africa Company Rodeziya Shimoliy Rodeziya Havola Manbalar Shimoli-sharqiy Rodeziya protektorati tarixi, 1900—1911 Mamlakatlar Mustamlakalar
3,387
1099586
https://uz.wikipedia.org/wiki/Musulmon%20madaniyati%20islohoti%20siyosati%3A%20Markaziy%20Osiyoda%20jadidchilik
Musulmon madaniyati islohoti siyosati: Markaziy Osiyoda jadidchilik
„Musulmon madaniyati islohoti siyosati: Markaziy Osiyoda jadidchilik“ () — 1998-yil tarixchi olim Adeeb Khalidning Kaliforniya universiteti nashriyoti — „University of California Press“ tomonidan nashr etilgan asari. Asar musulmon xalqlarni qiyosiy tadqiq etgan holda olib borilgan keng tadqiqot turkumining bir parchasidir. Mavzusi XIX asrning oxirlari va XX asrning boshlarida inqilobiy yangilanish harakati Islom dunyosining turli hududlariga yoyildi. Odatda bu harakatga Yevropa va Rus mustamlakachiligining taʼsiri borligi aytiladi. Asar Adeeb Khalidning 1860—1920-yillar mobaynida, yaʼni Chor Rossiyasi mustamlakasi davrida Markaziy Osiyo va Turkiston oʻlkasi hamda uning markazi sanalgan Toshkent hududida Jadidchilik harakati rivoji toʻgʻrisida avval foydalanilmagan adabiy manbalar asosida hamda Oʻzbekiston, Rossiya, Britaniya va Fransiya arxiv materiallariga tayangan holda tayyorlangani bilan ahamiyatli. Asar tarix sohasida mutaxassis boʻlmagan oʻquvchilar uchun XIX va XX asr boshlarida Oʻrta Osiyoning madaniy va ijtimoiy tarixi bilan tanishtirish xususiyatlariga ega. Mutaxassislar uchun esa bu tadqiqot Oʻrta Osiyoda millatparvarlik gʻoyasining ildizi va rivojlanishi haqidagi tasavvurini kengaytirishga imkon beradi. Xususan, asarda jadidchilikning musulmon dunyosidagi ilmiy bahslarning yanada keng quloch yoyilishiga turtki boʻlgani, Oʻrta Osiyodagi madaniy-intellektual rivojlanishni Usmoniylar imperiyasi, Eron, shuningdek, arab dunyosi va Janubiy Osiyodagi vaziyatga oʻxshash jarayonlarni boshidan oʻtkazgani taʼkidlangan. Muallif Yevropa mustamlakachiligining musulmon dunyosidagi jadidchilik harakatiga oʻtkazgan taʼsirini tadqiq qilgan. U Oʻrta Osiyoni Rossiya imperiyasining chekka hududi, Musulmon dunyosining esa markazi sifatida koʻrsatgan. Shuningdek, muallif Turkiston dunyoning bir parchasi ekanligini taʼkidlab, bu hududning ahamiyati yuqori ekaniga urgʻu bergan. Rossiya imperiyasining turli mustamlakalarida yashovchi musulmon xalqlari orasida, xususan, Qrim va Volga tatarlari orasida bir-biriga oʻxshab ketuvchi harakat vujudga kelgan. Adeeb Khalidning tadqiqoti Oʻrta Osiyo jadidchiligining oʻzgacha jihatlarini ochib berish bilan birga, boshqa harakatlar bilan qay tarzda aloqa oʻrnatganini ham tadqiq qilgan. Tuzilishi Asar yozuvchining shaxsiy fikrlari, tadqiqotning maqsadi va oʻquvchini tadqiqot vositalari bilan tanishtirib beruvchi kirish soʻzi bilan boshlanadi. Muallif Oʻrta Osiyodagi avloddan avlodga oʻtib kelayotgan islomiy taʼlim haqida qisqacha maʼlumot berib, Rossiyaning Oʻrta Osiyoni bosib olishi mahalliy aholining ijtimoiy va anʼanaviy hayot tarziga qanday taʼsir oʻtkazgani borasida qarashlarini ifoda etadi. Asar jadidlarning harakati bilan bogʻliq bildirilgan fikr va kelingan xulosalarga oid soʻngsoʻz bilan tugaydi. Fikrlar Oʻzbek tiliga tarjimasi Asar tarjimasi „Yoshlar uchun ming kitob“ loyihasi doirasida amalga oshirilishi rejalashtirildi. Kitobning mualliflik huquqlari sotib olinar ekan, asar muallifi Adeeb Khalid unda foydalanilgan iqtiboslarning oʻzbek va rus tilidagi asl matnlari bilan birga taqdim etishini maʼlum qilgan. Nashrlari Qattiq muqovali: 1998 (Ilk nashri), University of California Press, 400 sahifa. . Muqovasiz: 1999, University of California Press, 400 sahifa. . Manbalar Adabiyotlar Tarixiy kitoblar Tarix boʻyicha kitoblar Markaziy Osiyo boʻyicha kitoblar
3,395
1099596
https://uz.wikipedia.org/wiki/Qozog%CA%BBiston%20Dzyudo%20Federatsiyasi
Qozogʻiston Dzyudo Federatsiyasi
Qozogʻiston Dzyudo Federatsiyasi (QJF) () — Qozogʻistondagi dzyudo sport turini boshqaruvchi tashkilot. Tarixi Qozogʻiston dzyudo federatsiyasi 1973-yilda tashkil etilgan. Qozogʻistonda dzyudo rivojlanishining navbatdagi bosqichi davlat suvereniteti bilan bogʻliq. Aynan mustaqillikdan soʻng qozogʻistonlik sportchilar xalqaro musobaqalarda alohida jamoa sifatida mamlakat sharafini himoya qilish imkoniyatiga ega boʻlishgan. 1993-yil Qozogʻiston dzyudosi tarixida katta ahamiyatga ega boʻlgan. Qozogʻiston terma jamoasi Osiyo chempionatida debyut qilgan va erkaklar jamoasi birinchi ishtirokning oʻzida kumush medalni qoʻlga kiritgan. Bu chemoionatda Yaponiya milliy terma jamoasi birinchi oʻrinni qoʻlga kiritgan. 1993—1994-yillarda terma jamoaning 6 nafar aʼzosi xalqaro sport ustasi unvoniga sazovor boʻlgan. 2004-yilda Olmaotada birinchi marta Osiyo chempionati oʻtkazilgan. Qozogʻiston dzyudochilari Osiyo qitʼasiningdagi koʻplab kuchli sportchilarni magʻlub etishga muvaffaq boʻlgan. Mazkur Osiyo chempionatida Asxat Zhitkeyev (-100), Muratbek Kipshakbayev (66) va Donbay Bazarbek (60) oltin medallarga sazovor boʻlgan. Bugungi kunda Dzyudo federatsiyasining ustuvor vazifalaridan biri — jahonda ommalashib borayotgan dzyudo klublariga katta eʼtibor qaratib, ularni rivojlantirishdir. Olmaotada „Arlan“ va „Lashyn“, Qaragʻandida „Yenbek“ va „Judo Asia“ klublari faoliyat yuritib kelmoqda. 2011-yilda Qozogʻistonda ilk marta dzyudo klublari chempionatini oʻtkazish rejalashtirilgan edi. 2019-yilda esa ilk marta kadetlar oʻrtasida jahon chempionati oʻtkazilgan. 2023-yilda Qozogʻiston dzyudo federatsiyasi Xalqaro dzyudo federasiyasi bilan katta dubulgʻa turkumidagi turnirlarni qozogʻistonda oʻtkazish boʻyicha toʻrt yillik shartnomaga imzo chekkan. Manbalar Qozogʻistonda Dzyudo
1,797
1099604
https://uz.wikipedia.org/wiki/Dobkovits
Dobkovits
Dobkovits- () – Chexiyaning Usti nad Labem mintaqasida joylashga qishloq. Unda 700 ga yaqin aholi yashaydi. U Elba daryosida joylashgan. Dobkovits-taxminan Dečín janubidan 7km (4mi), Usti nad Labemdan 12 km (7 mi) shimoliy-sharqda va Pragadan shimolda joylashgan. Ma'muriy qismlar Poustka va Prosetín qishloqlari Dobkovitsning ma'muriy qismidir. Demografiya Ma'lumotnomalar Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Desin qishlog`i
432
1099607
https://uz.wikipedia.org/wiki/Katja%20Benrath
Katja Benrath
Katja Benrath (1979-yil 1-sentyabrda Germaniyaning Erbach im Odenwald shaxrida tugʻilgan) — germaniyalik aktrisa va kinorejissyor, Watu Wote filmi bilan mashhur boʻlib, u tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻlgan va Student Academy Awards sovrindori boʻlgan. Shuningdek Oscar mukofoti „Eng yaxshi badiiy qisqa metrajli film“ nominatsiyasi gʻolibiga aylandi. Bundan tashqari 2019-yilda Giffoni kinofestivalida 6dan ortiq nominatsiyada gʻolib chiqdi. Manbalar Germaniya aktrisalar
482
1099608
https://uz.wikipedia.org/wiki/Pelleas%20va%20Melisande%20%28opera%29
Pelleas va Melisande (opera)
Pelleas et Mélisande (Pelleas va Mélisande) — Klod Debüssi musiqasi bilan besh qismli opera. Fransuz libretto Moris Meterlinkning symbolist pyesasidan bir xil nomli ishlangan. 1902-yil 30-aprelda Opéra-Comique tomonidan Parijdagi Salle Favartda premyerasi boʻlib oʻtdi; Jan Perier Pelleas, Meri Garden esa Melisande edi, dirijyor Andre Messajer, opera-komikka asarni sahnalashtirishda muhim rol oʻynadi. Bu Debussining tugallangan yagona operasi. Syujet sevgi uchburchagiga tegishli. Shahzoda Golaud oʻrmonda yoʻqolgan sirli yosh ayol Melisandeni topadi. U unga uylanadi va uni bobosi Allemonde qiroli Arkel qal’asiga qaytaradi. Bu erda Melisande Golaudning kichik ukasi Pelleasga tobora koʻproq bogʻlanib qoladi va Golaudning hasadini uygʻotadi. Golaud Pelleas va Melisande munosabatlari haqidagi haqiqatni bilish uchun haddan tashqari kuch sarflaydi, hatto oʻz farzandi Ynioldni er-xotin ustidan josuslik qilishga majbur qiladi. Pelleas qasrni tark etishga qaror qiladi, lekin Melisande bilan oxirgi marta uchrashishni rejalashtiradi va nihoyat ikkalasi bir-biriga boʻlgan sevgilarini tan olishadi. Tinglayotgan Golaud yugurib chiqib, Pelleasni oʻldiradi. Koʻp oʻtmay, Melisande qiz tugʻib vafot etadi, Golaud undan „haqiqatni“ aytishni soʻraydi. Pelleas et Mélisande XX asr va XXI asr davomida muntazam ravishda sahnalashtirilib, yozib olindi. Tarkib tarixi Debüssining opera ideali 1902-yilda ortga nazar tashlab, Debyusi oʻzining yagona tugallangan operasining uzoq davom etgan geneziyasini quyidagicha izohladi: „Men uzoq vaqtdan beri teatr uchun musiqa yozishga intildim, lekin men uni yaratishni xohlagan shakl shunchalik gʻayrioddiy ediki, bir necha urinishlardan soʻng, men oʻz musiqamni oʻynashni xohlardim. gʻoyadan voz kechgan edi“. Pelleas et Mélisandedan oldin koʻplab notoʻgʻri boshlanishlar boʻlgan. 1880-yillarda yosh bastakor librettoni qabul qilishdan oldin bir nechta opera loyihalarini (Diane au Bois, Axël) oʻynagan edi. El Cid, Rodrigue et Chimène, shoir va Vagner ixlosmandidan Katulle Mendes. Oʻsha paytda Debüssi ham Vagner musiqasining ixlosmandlaridan edi, lekin otasini xursand qilishni xohlardi — Mendesning Parij operasida chiqish va bu olib keladigan pul va obroʻ-eʼtibor vaʼdasi uni koʻproq hayratda qoldirdi. Mendesning librettosi odatiy syujeti bilan uning ijodiy qobiliyatlarini unchalik kam ragʻbatlantirmasdi. Tanqidchi Viktor Ledererning soʻzlariga koʻra, „Tishlarini mazmun loyihasiga botirishni orzu qilgan yosh bastakor oʻzi qoʻrqqan eski uslubdagi librettoni qabul qildi, u hayqiriqlar va askarlarning sharobga chaqiruvchi shahvoniy xorlari bilan toʻldi“. Debussining maktublari va doʻstlari bilan suhbatlari uning Mendes librettosidan hafsalasi pir boʻlganini va bastakorning Vagner estetikasiga boʻlgan ishtiyoqi ham susayib borayotganini koʻrsatadi. 1892-yil yanvar oyidagi maktubida u shunday deb yozgan edi: „Mening hayotim mashaqqat va qashshoqlikdir, bu opera tufayli men uchun hamma narsa notoʻgʻri“. Va Pol Dukasga u „Rodrige“ men orzu qilgan barcha narsaga mutlaqo zid ekanligini va men uchun begona musiqa turini talab qilishini tan oldi. Debussi allaqachon operaning yangi kontseptsiyasini shakllantirgan edi. 1890 yilda Ernest Guiraudga yozgan maktubida u shunday deb yozgan: „Ideal ikki bogʻliq orzu boʻlar edi. Vaqt yoʻq, joy ham yoʻq. Katta sahna ham yoʻq. Operada musiqa juda ustun. Juda koʻp qoʻshiq aytish va musiqiy sozlamalar juda ogʻir. Mening gʻoyam mobil sahnalari boʻlgan qisqa librettodir, men hayot yoki taqdirning rahm-shafqatida koʻrgan qahramonlar oʻrtasida hech qanday munozara yoki tortishuvlar yoʻq“. Debüssi Moris Meterlinkning yangi simbolist pyesalarini kashf qilgandagina uning ideal talablariga javob beradigan drama turini topdi. libretto uchun. Toʻgʻri librettoni topish Meterlinkning pyesalari 1890-yillarda Parijda avangardlar orasida juda mashhur edi. Ular mazmun va uslub jihatidan tabiatga zid edi, qahramonlarning ichki hayotini ramziy ifodalash uchun tashqi dramadan voz kechdilar. Debussi Meterlinkning „Malena malikasi“ nomli birinchi pyesasini tomosha qilgan va 1891-yilda uni qoʻyish uchun ruxsat soʻrab murojaat qilgan, biroq Meterlink buni Vinsentga va'da qilgan edi. d'Indy. Debussining qiziqishi „Pelleas et Melisande“ga koʻchdi, u 1892-yil may oyida nashr etilganidan va 1893-yil 17-mayda oʻzi qatnashgan Théâtre des Bouffes-Parisiensdagi birinchi spektakli oʻrtasida biroz vaqt oʻqigan.<ref. name="Grove">Richard Langham Smit: „Pelleas et Mélisande“, Grove Music Online nashri. L. Meysi (2009-yil 21-yanvarda kirish), (obunaga kirish) Pelleas oʻsha davrning boshqa koʻplab musiqachilarni hayratga solgan asar edi: ikkalasi ham Gabriel Fore va Jan Sibelius spektakl uchun tasodifiy musiqa bastalashdi va Arnold Schoenberg mavzu boʻyicha ohangli sheʼr yozdilar. Debüssi undan izlagan ideal opera librettosini topdi. 1902-yilgi „Pourquoi j’ai écrit Pelleas“ maqolasida (Nega men Pelleasni yozganman)), Debüssi asarning jozibadorligini quyidagicha izohladi: "Pelleas dramasi tushga oʻxshash muhitga ega boʻlsa-da, oʻsha „haqiqiy hayot hujjatlari“ deb ataladigan narsalardan koʻra koʻproq insoniylikni oʻz ichiga oladi, goʻyo mening niyatlarimga juda mos tushdi. Unda taʼsirchan til mavjud boʻlib, uning sezgirligi musiqaga va orkestrning orqa kiyimiga kiritilishi mumkin." Debussi „Rodrige va Chimène“ filmidagi ishini toʻxtatdi va u 1893-yil avgust oyida doʻsti shoir Anri de Regnier orqali „Pelleas“ ni yaratishga ruxsat soʻrab Meterlinkka murojaat qildi. Meterlink ruxsat berganida, Debussi 4-qismda sevgi sahnasi ustida ishlay boshlagan edi, uning birinchi versiyasi sentabr oyining boshlarida qoralamada tayyorlandi . Noyabr oyida Debüssi Belgiyaga sayohat qildi va u erda Bryusseldagi mashhur skripkachi Eugene Ysaÿega oʻzining davom etayotgan ishlaridan parchalar ijro etdi va Meterlinkning uyiga tashrif buyurdi. Gent. Debüssi dramaturgni dastlab „qobil yigit bilan uchrashgan qiz“ kabi uyatchan edi, deb taʼrifladi, lekin tez orada ikkalasi bir-biriga iliqlik qildilar. Meterlink Debüssiga oʻzi xohlagan spektaklni kesishga ruxsat berdi. U shuningdek, bastakorga musiqa haqida hech narsa bilmasligini tan oldi. Tarkibi Debussi spektakldan toʻrtta sahnani olib tashlashga qaror qildi (1-pakt 1-sahna, 2-sahna 4, 3-pakt 1-sahna, 5-pakt 1-sahna), bu spektaklni sezilarli darajada qisqartirdi. soʻnggi aktda bir jim koʻrinishga xizmatkor ayollarning roli. U, shuningdek, Meterlink yaxshi koʻrgan batafsil tavsiflarni qisqartirdi. Debüssining kompozitsiya usuli ancha tizimli edi; u bir vaqtning oʻzida faqat bitta akt ustida ishlagan, lekin xronologik tartibda emas. U yozgan birinchi sahna 4-qism 4-sahna, Pelleas va Melisande oʻrtasidagi eng qizgʻin sevgi sahnasi. 1895-yil 17-avgustda Debüssi operaning qisqa partiturasini (batafsil orkestrsiz) tugatdi. U 1898-yilda Opera-Komik asarni qabul qilmaguncha, repetisiya uchun zarur boʻlgan toʻliq partiturani ishlab chiqarmadi. toʻliq orkestrni qoʻshdi, vokal partiturasini tugatdi va bir nechta qayta koʻrib chiqdi. Aynan mana shu versiya 1902-yil yanvar oyida repetitsiyaga kirgan. Pelleasni sahnaga qoʻyish Joy topish Debüssi bir necha yil davomida „Pelleas et Melisande“ premyerasi uchun mos joy topishga harakat qildi va bunday innovatsion asarni sahnalashtirishda qiyinchiliklarga duch kelishini tushundi. 1895-yilda u doʻsti Kamil Mauklerga shunday dedi: „Bu arzimas ish emas. Men unga joy topmoqchiman, lekin hamma joyda meni yomon qabul qilishlarini bilasiz“. U Mauklerga badavlat estet Robert de Montesquiou dan oʻzining Muses pavillonida oʻtkazishni soʻrashni oʻylaganini aytdi, lekin bundan hech narsa chiqmadi. Ayni paytda, Debussi operadan parchalarni kontsertda taqdim etish uchun barcha ruxsat soʻrovlarini rad etdi. U shunday deb yozgan edi: „Agar bu asarning ahamiyati boʻlsa, u birinchi navbatda uning sahna va musiqiy harakati oʻrtasidagi bogʻliqlikda“. Bastakor va dirijyor Andre Messajer Debüssi musiqasining ajoyib muxlisi edi va uning operadan parchalarni ijro etishini eshitgan. Messajer 1898-yilda Opéra-Comique teatrining bosh dirijyori boʻlganida, uning joʻshqin tavsiyalari opera teatri rahbari Albert Karreni Debussiga tashrif buyurishga va ikki seansda pianinoda ijro etilgan asarni tinglashga undadi. 1898-yil may va 1901-yil aprel oylarida. Buning kuchi bilan Karre Opera-Komik uchun asarni qabul qildi va 1901-yil 3-mayda Debussiga operani keyingi mavsumda ijro etishga yozma vaʼda berdi. Maeterlinck bilan muammo Meterlink Melisande rolini oʻzining uzoq yillik hamrohi Jorjet Leblankga berishni xohladi, keyinchalik u Debussi u bilan bir necha marta mashgʻulotlar oʻtkazganini va „mening talqinimdan hayajonlanganini“ daʼvo qildi. Biroq, u Albert Karre bilan „persona non grata“ edi — uning Karmen rolidagi ijrosi gʻayritabiiy deb topilgan edi — va shaxsiy ravishda Debussi doʻstiga aytdi: „u nafaqat ohangda qoʻshiq kuylaydi, balki ohangda ham gapiradi“. Karre Gyustav Sharpentierning Luiza] filmida bosh rolni oʻz zimmasiga olganida Parij jamoatchiligini oʻziga rom etgan yangi shotland qoʻshiqchisi Meri Gardenga qiziqardi. ] 1900-yildagi premyerasidan koʻp oʻtmay. Debüssi dastlab istamadi, lekin keyinchalik uning qoʻshigʻini eshitganida qanchalik taʼsirlanganini esladi: „Bu men ichki borligʻimda eshitgan yumshoq ovoz edi, uning ikkilanmasdan mayin va maftunkorligi bilan. Men umid qilishga zoʻrgʻa jur’at eta olmadim.“ Meterlinkning taʼkidlashicha, u Gardenning kastingi haqida faqat 1901-yil dekabr oyining oxirida matbuotda eʼlon qilinganida bilgan. name="Orledge, p.61"> U gʻazablandi va opera davom etmasligi uchun qonuniy choralar koʻrdi. Bu muvaffaqiyatsizlikka uchragach, — 1895-yilda Debussiga operani oʻzi xohlagancha sahnalashtirish uchun yozma ruxsatnoma berganidek, shunday qilish kerak edi—u Leblankka Debüssiga „bir necha odob-axloqni oʻrgatish uchun bir necha zarba berishini“ aytdi. U Debussining uyiga bordi va u erda bastakorga tahdid qildi. Madam Debussi aralashdi; bastakor bamaylixotir joyida qoldi. 1902-yil 13-aprelda, premyeradan taxminan ikki hafta oldin, Le Figaro Meterlinkning maktubini nashr etdi, unda u ajralib chiqdi. Oʻzi operani „men uchun gʻalati va dushman boʻlgan asar […] Men uning darhol va qatʼiy muvaffaqiyatsiz boʻlishini xohlayman“. Nihoyat Meterlink operani koʻrdi. 1920-yil, Debussining oʻlimidan ikki yil oʻtgach. Keyinroq u shunday tan oldi: „Bu ishda men butunlay xato qildim va u ming marta haq edi“. Meterlinkning asl frantsuzcha: „…dans cette affaire j’avais entièrement tort et lui, mille fois raison“.Mashqlar "Pelleas et Melisande" uchun mashqlar 1902-yil 13-yanvarda boshlandi va 15 hafta davom etdi. Ularning koʻpchiligida Debussi ishtirok etgan. Melisande kastingda muammolarga sabab boʻlgan yagona rol emas edi: Yniold rolini oʻynashi kerak boʻlgan bola (Blondin) keyinroq tanlangan edi. kuni va partiyani malakali kuylashga qodir emasligini isbotladi. Ynioldning asosiy sahnasi (4-pakt 3-sahna) kesilgan va faqat keyingi spektakllarda, rol ayolga berilganida tiklangan. Mashqlar davomida Opera-Komikning sahna texnikasi sahna oʻzgarishlariga bardosh bera olmasligi aniqlandi va Debussi ularni qoplash uchun tezda orkestr intermediyalarini yozishga majbur boʻldi, bu musiqa (Orledjga koʻra) „eng keng va kengroq ekanligini isbotladi. Shubhasiz, operada Vagnerian“. Koʻpchilik orkestr va aktyorlar Debüssining innovatsion ishiga dushmanlik bilan qarashdi va Rojer Nikolsning soʻzlariga koʻra, "Ehtimol, „Orledge, p.61“ /> Meri Garden tomonidan bildirilgan bastakorning buyrugʻi, „iltimos, qoʻshiqchi ekanligingizni unuting“. Kiyinish mashqlari 28-aprel, dushanba kuni tushdan keyin boʻlib oʻtdi va janjal bilan kechdi. Kimdir — Meri Gardenning fikricha, Meterlink — librettoning xushchaqchaq parodiyasini tarqatdi. Tomoshabinlar, shuningdek, Ynioldning „petit père“ (kichkina ota) iborasini takrorlashiga va Gardenning shotlandcha talaffuziga kulishdi: u „jasorat“ni „kurajlar“ deb talaffuz qilgan koʻrinadi. , yaʼni „drenajga tiqilib qolgan axloqsizlik“. Tsenzurachi Anri Rujon Debussidan premyera oldidan bir qancha qisqartirishlar qilishni soʻradi, shu jumladan, Ynioldning Pelleas va Melisandening „toʻshak yonida“ ekanligiga ishorasi. Debussi rozi boʻldi, lekin librettoni nashr etilgan skorda oʻzgarmagan holda saqlab qoldi. Premyera „Pelleas va Melisande“ birinchi spektaklini 1902-yil 30-aprelda Parijdagi Opera-Komikda Andre Messajer dirijyorligida oldi. Toʻplamlar Pre-Raphaelite uslubida Lucien Jusseaume va Eugène Ronsin tomonidan ishlab chiqilganEugene Ronsin. Premyeraga nisbatan iliqroq kutib olindi. Kiyinish mashqlari, chunki bir guruh Debussi ixlosmandlari Opéra-Comique ning doimiy obunachilariga qarshi turishdi, ular ishni juda nomaqbul deb topdilar. Messejjer reaksiyani shunday taʼrifladi: „Bu albatta gʻalaba emas, lekin bundan ikki kun oldin sodir boʻlgan falokat emas… Ikkinchi spektakldan eʼtiboran jamoatchilik oʻzini xotirjam tutdi va eng avvalo hamma gapirayotgan bu asarni eshitishga qiziqib qoldi. ..Kichik muxlislar guruhi, Konservatoriyasi oʻquvchilari va talabalari, kundan-kunga oʻsib bordi“… Kritik reaktsiya aralashdi. Baʼzilar musiqani „kasal va deyarli jonsiz“ va „gʻichirlagan eshik shovqini yoki mebel parchasi yoki bolaning yigʻlayotganiga oʻxshaydi“ deb aybladilar. masofa. Kamil Sen-Saens, Debüssi musiqasining shafqatsiz raqibi, u Parijda qolish uchun odatiy yozgi taʼtildan voz kechganini daʼvo qildi va „deylik. Pelleas haqida noxush narsalar.“ Lekin boshqalar, ayniqsa, bastakorlar, talabalar va estetiklarning yosh avlodi — juda gʻayratli edi. Debyusining doʻsti Pol Dukas operani maqtagan, Romain Rollan uni „Fransuz musiqa tarixidagi uch-toʻrtta ajoyib yutuqlardan biri“, deb taʼriflagan va Vinsent d'Indi asarni Vagner va XVII-asr boshidagi Italiya operasi bilan taqqoslagan keng qamrovli sharh yozdi. D’Indi „Pelleas“ni ham taʼsirli deb topdi: "Bastakor aslida tashqi koʻrinishiga qaramay, „inson“ tuygʻularini va „inson“ azoblarini „inson“ iboralarida his qildi va ifoda etdi. tushida yashayotgan qahramonlar." Opera yosh estetika orasida „kult tarafdori“ga sazovor boʻldi va yozuvchi Jan Lorren kinoyasini satira qildi. Meri Garden va boshqa aktyorlarning liboslari va soch turmagini yaratgan Pelleastres. Ishlash tarixi Dastlabki spektakl 14 ta spektakl uchun davom etdi va Opera-Comique uchun foyda keltirdi. U teatr repertuarining asosiy qismiga aylandi va 1913-yil 25-yanvarda u yerda yuzinchi spektaklini namoyish etdi. 1908-yilda Meggi Teyte ustozlikni egalladi. Meri bogʻidagi Melisande roli. U Debussining oʻz millatini oʻrganishga munosabatini shunday tasvirlab berdi: „Une autre anglaise—Mon Dieu“ (Boshqa bir ingliz ayoli—mening Xudoyim). Teyte bastakorning perfektsionist xarakteri va aktyorlar bilan munosabatlari haqida ham shunday yozgan: Oʻqituvchi sifatida u pedantik edi— bu yagona soʻz. Haqiqatan ham pedantik… Unda gʻazab va achchiqlik bor edi—Men koʻpincha u „Pelleas“dagi Golaudga oʻxshagan deb oʻylayman, lekin u emas edi. U barcha musiqalarida juda shahvoniy odam edi. Uni hech kim yoqtirmasdi. Mening Melisandimga Pelleas oʻynagan Jan Perier, agar Debüssining ismini aytsangiz, gʻazabdan oqarib ketdi… Debüssining perfektsionizmi va unga xizmat koʻrsatuvchi reklamani yoqtirmasligi uning „Pelleas et Melisande“ spektakllariga kam qatnashishining sabablaridan biri edi. Biroq, u 1907-yil 9-yanvarda Théâtre de la Monnaie, Bryusselda paydo boʻlgan operaning birinchi xorijiy spektakliga rahbarlik qildi. Shundan soʻng 19-yilda Frankfurtda xorijiy premyeralar boʻlib oʻtdi. Oʻsha yilning aprelida Nyu-York Siti Manxetten opera teatrida 1908-yil 19-fevralda va La Skalada, 2-aprelda Arturo Toskanini dirijyorligida 1908-yil. U birinchi marta Birlashgan Qirollikda Royal Opera House, Covent Garden da 1909-yil 21-mayda paydo boʻlgan. name "Viking p.248" Birinchi jahon urushidan keyingi yillarda Pelleas et Mélisande mashhurligi biroz pasaya boshladi. Rojer Nikols yozganidek, „[qochib qutulish“ va oson karikatura qilishning ikki fazilati urushdan keyingi moʻrt Parij iqlimida „Pelleas“ni endi ahamiyatsiz deb hisoblash mumkinligini anglatardi". Vaziyat xorijda ham xuddi shunday edi va 1940-yilda ingliz tanqidchisi Edvard J. Dent „Pelleas et Melisande“ butunlay unutilib ketganga oʻxshaydi", deb kuzatgan. Biroq, Kanada premyerasi oʻsha yili Monreal festivallarida Vilfrid Pelletier boshchiligida boʻlib oʻtdi. Qiziqish 1942-yil 22-mayda Opéra-Comique da Rojer” boshchiligida debyut qilingan mashhur spektakl bilan yanada jonlandi. Désormière bosh rollarda Jak Yansen va Iren Yoaxim bilan. Er-xotin „opera tomoshabinlarining butun avlodi uchun Pelleas va Melisande boʻlishdi, ular oxirgi marta 1955 yilda Opera-Komikda birga chiqishgan“.Avstraliya premyerasi 1950-yil iyun oyida Sidney musiqa konservatoriyasida Eugene Goossens tomonidan dirijyorlik qilgan, Renee Goossens (hech qanday aloqasi yoʻq) Melisande rolida oʻtkazilgan talabalar spektakli edi. Avstraliyada birinchi professional sahnalashtirish 1977-yil iyun oyida Richard Divall boshchiligidagi Viktoriya davlat operasi bilan boʻlib oʻtdi. Vinsent Pelush, „Debussy dramasi nodir zavq“, [[The Weekend Australian] ], 24-25 iyun 2017-yil, Koʻrib chiqish, s. 6 1962-yil dekabr oyida (Debyusi tavalludining 100 yilligi munosabati bilan) Opera-Komik Manuel Rozental dirijyorligida va Pyer Bertin rejissyorligida 1902-yilgi premyeradagi asl Jusseaume-Ronsin toʻplamlaridan foydalangan holda bir nechta spektakllarni namoyish etdi. name. ="OpTu">André Tubeuf. Frantsiyadan olingan hisobotlar, Opera, 1963-yil iyul, 467-bet. Eʼtiborga molik keyingi spektakllar orasida Jan Kokto tomonidan sahnalashtirilgan dizaynlar bor (birinchi marta 1963-yilda Metzda ijro etilgan),< name ="OpTu"/> va 1969-yilda Pierre Bulez tomonidan olib borilgan Kovent Garden ishlab chiqarishi. Bulezning „Pelleas“ dirijyorlik anʼanasini rad etishi tanqidchilar oʻrtasida bahs-munozaralarga sabab boʻldi, ular uni Debyusini „Vagnerlash“da aybladilar, Bulez esa bu asar haqiqatan ham Vagnerning "Parsifal asariga katta taʼsir koʻrsatgan, deb javob berdi. Bulez nemis rejissyori Piter Shtayn tomonidan [[Uelslik film] uchun mashhur boʻlgan spektaklda "Pelleas"ni boshqarish uchun qaytib keldi. Milliy opera 1992-yilda. Zamonaviy spektakllar tez-tez Meterlink sahnasini qaytadan tasavvur qildilar, koʻpincha vaqt oraligʻini hozirgi kunga yoki boshqa vaqt davriga oʻtkazdilar; masalan, 1985-yil Opéra National de Lyon spektakli operani Edvardiya davrida qoʻygan. Bu spektakl frantsuz baritonining [[Fransua Le Ru] boshlanish nuqtasi hisoblangan. tanqidchilar uni „oʻz avlodining eng zoʻr Pelleasi“ deb atashgan. 1983-yilda Marius Konstant opera asosida 20 daqiqalik „Simfoniya“ tuzdi. Rollar Asboblar Hisob quyidagini talab qiladi: 3 nay (biri dubl piccolo), 2 goboy, kor anglais, 2 klarnet, 3 [[fagot] ]s 4 shoxlari, 3 trubas, 3 trombons, tuba timpani, zillar, uchburchak, glockenspiel, qo'ng'iroq 2 arfas satrlar Konspekt 1-qism 1-sahna: oʻrmon Allemonde qiroli Arkelning nabirasi shahzoda Golaud oʻrmonda ov qilayotganda adashib qoldi. U toj koʻrinib turgan buloq yonida oʻtirgan qoʻrqib ketgan, yigʻlayotgan qizni topadi. U oʻzining ismi Melisande ekanligini aytdi, lekin uning kelib chiqishi haqida boshqa hech narsa yoʻq va Golaudga tojini suvdan olishiga ruxsat bermaydi. Golaud uni oʻrmon qorongʻi tushishidan oldin u bilan kelishga koʻndiradi. „2-sahna: Qal’adagi xona“ Olti oy oʻtdi. Knyazlar Golaud va Pelleasning onasi Jenevyev keksa va deyarli koʻr qirol Arkelga maktub oʻqiydi. Uni Golaud ukasi Pelleasga yuborgan. Unda Golaud Melisande bilan turmush qurganini aytadi, garchi u u haqida ular birinchi uchrashgan kunidan koʻra koʻproq narsani bilmaydi. Golaud Arkel undan gʻazablanishidan qoʻrqadi va Pelleasga xabarga qanday munosabatda boʻlishini bilishni aytadi. Agar chol maʼqul boʻlsa, Pelleas uchinchi kuni dengizga qaragan minoradan chiroq yoqishi kerak; agar Golaud chiroqning porlayotganini koʻrmasa, u suzib ketadi va hech qachon uyga qaytmaydi. Arkel „uzoq urushlar va qadimiy nafrat“ ga chek qoʻyish uchun beva qolgan Golaudni malika Ursule bilan turmush qurishni rejalashtirgan edi, lekin u taqdirga taʼzim qiladi va Golaudning Melisande bilan turmush qurishiga rozi boʻladi. Pelleas yigʻlab ichkariga kiradi. U oʻlim toʻshagida yotgan doʻsti Marselusdan xat oldi va u bilan xayrlashish uchun sayohat qilishni xohlaydi. Arkel, Pelleas Golaudning qaytishini kutishi kerak, deb oʻylaydi, shuningdek, Pelleasga qal’ada toʻshakda kasal yotgan otasini eslatadi. Jenevev Pelleasga Golaud uchun chiroq yoqishni unutmang. Sahna 3: Qal’a oldidan Geneviève va Melisande qal’a hududida yurishadi. Melisande atrofdagi bogʻlar va oʻrmonlarning qanchalik qorongʻi ekanligini taʼkidlaydi. Pelleas keladi. Ular dengizga qarashadi va katta kema ketayotganini va mayoq porlayotganini payqashadi, Melisande uning choʻkib ketishini bashorat qiladi. Kecha tushadi. Geneviève Golaudning oldingi turmushidan boʻlgan kichik oʻgʻli Ynioldga qarash uchun ketadi. Pelleas Melisandening qoʻlidan ushlab tik yoʻldan tushishga yordam berishga harakat qiladi, lekin u gul ushlab turganini aytishdan bosh tortadi. U ertaga ketishi mumkinligini aytadi. Melisande undan sababini soʻradi. 2-qism 1-sahna: Parkdagi quduq Bu issiq yoz kuni. Pelleas Melisandeni oʻzining sevimli joylaridan biri — „Koʻr erkaklar qudugʻi“ ga olib bordi. Odamlar uning koʻrlikni davolaydigan mojizaviy kuchga ega ekanligiga ishonishgan, ammo eski podshohning koʻrish qobiliyati pasayganligi sababli ular endi u erga kelishmaydi. Melisande quduqning marmar chetiga yotib, tubini koʻrishga harakat qiladi. Sochlari boʻshashib, suvga tushadi. Pelleas uning qanchalik gʻayrioddiy uzunligini payqaydi. U Golaudni Melisande bilan birinchi marta buloq yonida uchratganini eslaydi va u oʻsha paytda uni oʻpmoqchi boʻlganmi yoki yoʻqligini soʻraydi, lekin u javob bermaydi. Melisande Golaud bergan uzuk bilan oʻynab, barmoqlaridan quduqqa sirgʻalib ketguncha uni havoga uloqtirdi. Pelleas unga tashvishlanmasligini aytadi, lekin u xotirjam emas. U, shuningdek, uzuk quduqqa tushganda soat oʻn ikkini koʻrsatganini taʼkidlaydi. Melisande undan Golaudga nima deyish kerakligini soʻraydi. U „haqiqat“ deb javob beradi. „2-sahna: Qal’adagi xona“ Golaud Melisande bilan karavot yonida yotibdi. U ov paytida otdan yiqilib yaralangan. Soat oʻn ikkini koʻrsatayotganda ot hech qanday sababsiz birdan murvatini bosdi. Melisande yigʻlab yubordi va qasrda oʻzini yomon va baxtsiz his qilayotganini aytdi. U Golaud bilan ketmoqchi. U undan baxtsizligining sababini soʻraydi, lekin u aytishdan bosh tortadi. U undan muammo Pelleasdami, deb soʻraganda, u sababchi emasligini, lekin u uni yoqtirmaydi deb oʻylaydi. Golaud unga tashvishlanmasligini aytadi: Pelleas oʻzini gʻalati tutishi mumkin va u hali juda yosh. Melisande qal’aning gʻamginligidan shikoyat qiladi, bugun u osmonni birinchi marta koʻrgan edi. Golaudning aytishicha, u bunday sabablarga koʻra yigʻlash uchun juda keksayib qolgan va unga tasalli berish uchun qoʻllarini oladi va nikoh uzugi yoʻqolganini payqadi. Golaud gʻazablanib, Melisande uni dengiz boʻyidagi gʻorga tashlaganini aytadi, u erda u kichkina Yniold bilan qobiq yigʻish uchun borgan. Golaud unga tun boʻlsa ham, suv oqimi kelishidan oldin uni darhol qidirishni buyuradi. Melisande yolgʻiz qolishdan qoʻrqayotganini aytganida, Golaud unga Pelleasni oʻzi bilan olib ketishini aytadi.3-sahna: gʻor oldidanPelleas va Melisande zulmatda gʻorga yoʻl olishdi. Melisande kirishdan qoʻrqadi, lekin Pelleas u erda boʻlganligini isbotlash uchun Golaudga joyni tasvirlashi kerakligini aytadi. Oy gʻorni yoritib chiqadi va gʻorda uxlayotgan uchta tilanchini koʻrsatadi. Pelleas mamlakatda ocharchilik borligini tushuntiradi. U yana bir kun qaytib kelishga qaror qildi. 3-qism 1-sahna: Qal’aning minoralaridan biriMélisande minora oynasida, sochlarini taragancha qoʻshiq („Mes longs cheveux“) kuylamoqda. Pelleas paydo boʻlib, ertasi kuni ketayotganda qoʻlini oʻpish uchun undan egilib turishini soʻraydi. Uning qoʻliga yeta olmadi, lekin uning uzun sochlari derazadan tushdi va u oʻrniga oʻpdi va erkaladi. Pelleas oʻynoqicha Melisandening sochlarini tol daraxtiga bogʻlaydi, lekin kimdir ularni koʻrishi mumkin, deb norozi boʻlishiga qaramay. Kabutarlar galasi uchib ketmoqda. Melisande Golaudning qadam tovushlarini eshitib, vahima tushadi. Golaud Pelleas va Melisandeni bir juft bola sifatida rad etadi va Pelleasni olib ketadi.2-sahna: Qal’aning omborlariGolaud Pelleasni zindonlar va „oʻlim hidi“ boʻlgan turgʻun hovuzni oʻz ichiga olgan qal’a omborlariga olib boradi. U Pelleasga egilib, uni xavfsiz ushlab turgancha chuqurlikka qarashni aytadi. Pelleas atmosferani boʻgʻadi va ular ketishadi.Sahna 3: Maqbara kiraverishidagi terasPelleas yana toza havodan nafas oldi. Peshin. U minoradagi derazada Jenevye va Melisandani koʻradi. Golaud Pelleasga kecha u bilan Melisande oʻrtasidagi „bolalarcha oʻyin“ takrorlanmasligi kerakligini aytadi. Melisande homilador va eng kichik zarba uning sogʻligʻini buzishi mumkin. U Pelleas va Melisande oʻrtasida nimadir borligini birinchi marta payqamayapti, lekin Pelleas buni juda aniq koʻrsatmasdan iloji boricha undan qochishi kerak.4-sahna: Qal’a oldidanGolaud tong otguncha zulmatda kichkina oʻgʻli Yniold bilan oʻtiradi va undan Pelleas va Melisande haqida soʻradi. Bola Golaud bilishni istayotgani haqida ozgina gapiradi, chunki u nima soʻrayotganini tushunish uchun juda aybsiz. Uning soʻzlariga koʻra, Pelleas va Melisande tez-tez eshik haqida janjal qilishadi va ular Ynioldga bir kun otasi kabi katta boʻlishini aytishgan. Golaud ular (Pelleas va Melisande) Ynioldni hech qachon qoʻyib yubormasliklarini bilib, hayron boʻladi, chunki ular yoʻqligidan qoʻrqishadi va qorongʻida yigʻlashda davom etadilar. U bir vaqtlar Pelleas va Melisandeni „yomgʻir yogʻayotganida“ oʻpishayotganini koʻrganini tan oldi. Golaud oʻgʻlini yelkasiga koʻtarib, Pelleas va Melisandani deraza orqali kuzatib boradi, lekin Yniold ular yorugʻlikka qarashdan boshqa hech narsa qilmayotganini aytadi. Agar Golaud yana tushkunlikka tushmasa, u baqirish bilan tahdid qiladi. Golaud uni uzoqlashtirdi. 4-qism 1-sahna: Qal’adagi xonaPelleas Melisandega otasining ahvoli yaxshilanayotganini aytadi va undan safarlarida ketishni iltimos qilgan. U bogʻdagi Koʻrlar qudugʻi yonida Melisande bilan oxirgi uchrashuvni tashkil qiladi. 4-harakat, 2-sahna, original asarda, sahna dizayni Ronsin2-sahna: Xuddi shundayArkel Melisandega qal’aga birinchi bor kelganida unga qanday rahmi kelganini aytib beradi „birovning gʻalati, dovdirab qolgan qiyofasi bilan doimo ofatni kutmoqda“. Ammo endi bu oʻzgaradi va Melisande „men taxmin qilgan yangi davr eshigini ochadi“. U undan oʻpishini soʻraydi. Golaud peshonasiga qon bosdi — uning taʼkidlashicha, bunga tikan toʻsiq sabab boʻlgan. Melisande qonni artmoqchi boʻlganida, u jahl bilan unga tegmaslikni buyuradi va qilichini talab qiladi. Yana bir dehqon ochlikdan oʻlganini aytadi. Golaud Melisande titrayotganini payqadi va uni qilich bilan oʻldirmoqchi emasligini aytadi. U Arkel Melisandening koʻzlarida koʻrgan „buyuk aybsizlik“ ni masxara qiladi. U ularni yopishni yoki „Men ularni uzoq vaqt yopaman“ deb buyruq beradi. U Melisandadan jirkanishini va uni sochidan tortib xona boʻylab sudrab yurishini aytadi. Golaud ketgach, Arkel mastmi yoki yoʻqligini soʻraydi. Melisande shunchaki uni sevmasligini aytadi. Arkel izoh beradi: „Agar men Xudo boʻlganimda, odamlarning qalbiga rahm qilgan boʻlardim“.3-sahna: Parkdagi quduqYniold oʻzining oltin toʻpini boʻshatish uchun toshni koʻtarmoqchi boʻlib, u bilan baʼzi toshlar orasiga tiqilib qolgan. Qorongʻi tushganda, u qoʻylar suruvining toʻsatdan merashini toʻxtatganini eshitadi. Choʻpon ular qoʻyxonaga qaytmaydigan yoʻlga burilib ketganliklarini tushuntiradi, lekin Yniold ular qayerda uxlashlarini soʻrasa, javob bermaydi. Yniold gaplashadigan odamni topish uchun ketadi.4-sahna: Xuddi shundayPelleas yolgʻiz quduqqa yetib keladi. U Melisande bilan chuqur aloqada boʻlib qolganidan xavotirda va oqibatlaridan qoʻrqadi. U ketishi kerakligini biladi, lekin birinchi navbatda Melisandeni oxirgi marta koʻrishni va unga oʻzi saqlagan narsalarni aytib berishni xohlaydi. Melisande keladi. U Golaudga sezdirmasdan chiqib keta oldi. Avvaliga u uzoqroq edi, lekin Pelleas unga ketayotganini aytganda, u yanada mehribon boʻladi. Unga boʻlgan sevgisini tan olgandan soʻng, Melisande uni birinchi koʻrganidan beri sevishini tan oladi. Pelleas xizmatchilarning qal’a darvozalarini tunash uchun yopib qoʻyganini eshitadi. Endi ular qulflangan, ammo Melisande bu yaxshilik ekanini aytadi. Pelleas ham taqdirga boʻysundi. Ikki oʻpishdan keyin Melisande soyada nimadir qimirlayotganini eshitadi. Bu er-xotinni daraxt ortidan kuzatib turgan Golaud. Golaud himoyasiz Pelleasni qilich bilan urib, uni oʻldiradi. Melisande ham yaralangan, lekin u oʻlayotgan Pelleasga jasoratim yoʻqligini aytib oʻrmonga qochib ketadi. 5-qism Qal’adagi yotoqxonaMelisande bolasini tugʻgandan keyin kasal toʻshakda uxlaydi. Shifokor Golaudni jarohatiga qaramay, ahvoli ogʻir emasligiga ishontirmoqda. Aybdorlik hissini engib, Golaud hech qanday sababsiz oʻldirganini daʼvo qilmoqda. Pelleas va Melisande shunchaki „aka va opa kabi“ oʻpishdi. Melisande uygʻonib, quyosh botishini koʻrishi uchun derazani ochishni soʻraydi. Golaud shifokor va Arkeldan Melisande bilan yolgʻiz gaplashishi uchun xonani tark etishlarini soʻraydi. U hamma narsada oʻzini ayblaydi va Melisandedan kechirim soʻraydi. Golaud Melisandeni Pelleasga boʻlgan taqiqlangan sevgisini tan olish uchun bosadi. Golaudning haqiqatni aytish uchun unga tobora umidsiz iltijo qilishiga qaramay, u oʻzining aybsizligini saqlab qoladi. Arkel va shifokor qaytib kelishadi. Arkel Golaudga Melisandeni oʻldirishdan oldin toʻxtashni aytadi, lekin u „Men uni allaqachon oʻldirganman“ deb javob beradi. Arkel Melisandaga yangi tugʻilgan qizini uzatadi, lekin u bolani qoʻlida koʻtarishga juda zaif va chaqaloq yigʻlamasligini va u qaygʻuli hayot kechirishini aytadi. Xona xizmatkor ayollar bilan toʻldi, lekin ularni kim chaqirganini hech kim aytolmaydi. Melisande jimgina vafot etadi. Oʻlim paytida xizmatchi ayollar tizzalari bilan yiqiladilar. Arkel yigʻlayotgan Golaudni yupatadi. Ishning xarakteri Innovatsion libretto Asl pyesani oʻziga moslashtirish uchun librettistni jalb qilish oʻrniga (odatdagidek), Debussi matnni toʻgʻridan-toʻgʻri oʻrnatishni tanladi va faqat bir nechta qisqartirishlar qildi. Meterlinkning pyesasi sheʼrda emas, balki nasrda edi. Rus bastakorlari, xususan, Mussorgskiy (Uni Debyusi hayratda qoldirgan) 1860-yillarda prozali opera libretti qoʻyish boʻyicha tajriba oʻtkazgan edi, ammo bu Frantsiyada (yoki Italiya yoki Germaniyada) juda noodatiy edi. Debyusining misoli koʻplab keyingi bastakorlarga taʼsir koʻrsatdi, ular mavjud nasriy spektakllardan oʻzlarining librettilarini tahrir qildilar, masalan. Richard Strauss' Salome, Alban Bergning Vozzek va Bernd Alois Zimmermann ' 'Die Soldaten. Debussi oʻrnatish uchun tanlagan librettosining tabiati operaning eng mashhur xususiyatiga hissa qoʻshadi: ariyalar yoki toʻplamlarning deyarli yoʻqligi. Yakkaxon ijrochilar uchun faqat ikkita oqilona uzun parcha bor: 1-qismda Jenevyevning xatni oʻqishi va 3-qismda minoradan Melisande qoʻshigʻi (ehtimol, bu har qanday holatda ham Meterlink pyesasining ogʻzaki ijrosida musiqaga qoʻyilgan boʻlar edi). Buning oʻrniga Debüssi matnga bir notani boʻgʻinga „uzluksiz, suyuq 'cantilena'da, qoʻshiq va qoʻshiq oʻrtasida oʻrnatdi. Debussi, Vagner va frantsuz anʼanalari "Pelleas" Debyusining nemis bastakori Richard Vagner asarlariga chuqur ikkilangan munosabatini ochib beradi. Donald Grout yozganidek: "„Pelleas et Mélisande“ni Vagnerga frantsuz opera reaktsiyasi yodgorligi sifatida koʻrish odatiy va eng toʻgʻri". Vagner XIX asr operasida oʻzining sahna asarlarini yanada dramatik qilish talabi, orkestrdan koʻproq foydalanish, oʻrtasidagi anʼanaviy farqni bekor qilish orqali inqilob qildi. Ariya va recitative u „cheksiz ohang“ deb atagan narsa foydasiga va leytmotivlar qahramonlar yoki gʻoyalar bilan bogʻliq takrorlanadigan musiqiy mavzularni qoʻllash orqali. Vagner Frantsiyada juda ziddiyatli shaxs edi. Konservativ musiqiy muassasa tomonidan nafratlangan, u „avangard“ doiralarida, xususan, Vagnerning leytmotiv tushunchasi va ramzdan foydalanish oʻrtasidagi oʻxshashliklarni koʻrgan Simbolistlar kabi adabiy guruhlar orasida diniy shaxs edi. Yosh Debussi Vagner musiqasiga boʻlgan bu ishtiyoqga qoʻshildi va 1888-yilda Bayreuth festivaliga Parsifal va Die Meistersingerni koʻrish uchun ziyorat qildi va 1889-yilda qaytib keldi. Tristan und Isoldeni koʻrish. Shunga qaramay, oʻsha yili u doʻsti Ernest Guiraudga Vagner taʼsiridan qochish kerakligini tan oldi. Debüssi Vagnerga juda yaqindan taqlid qilish xavfli ekanini yaxshi bilardi. Bir qancha frantsuz bastakorlari oʻzlarining Vagner musiqa dramalarini yozishga harakat qilishgan, jumladan Emmanuel Chabrier (Gvendoline) va Ernest Chausson (Le roi Arthus). Debyusi natijalardan taassurot qoldirmadi: "Biz tan olishimiz kerakki, frantsuz dahosi Gessian etik kiygan soxta Votanlar va baxmal koʻylagi kiygan Tristanlar orasida yoʻlni adashgan neo-Vagner maktabidan koʻra dahshatliroq narsa yoʻq edi. Debüssi boshidanoq „Pelleas“ga haddan tashqari vagner taʼsiridan qochishga harakat qildi. Sevgi sahnasi uning yaratgan birinchi musiqasi edi, lekin u oʻzining dastlabki qoralamalarini juda odatiy boʻlgani uchun va "eng yomoni, eski Klingsorning sharpasi taxallusi boʻlgani uchun bekor qildi. R.Vagner, paydo boʻldi." Biroq, Debüssi Vagnerdan bir qancha xususiyatlarni oldi, shu jumladan leytmotivlardan foydalanish, garchi bular uning oldingi musiqiy dramalaridagi personaj-leytmotivlar emas, balki „Tristan“ ning etukroq Vagnerining „gʻoya-leytmotivlari“dir". Debüssi Vagnerning aniqroq leytmotivlari deb hisoblagan narsalarini „hiylalar qutisi“ (boîte à trucs) deb hisobladi va u borligini daʼvo qildi " Pelleasda hech qanday yoʻnaltiruvchi ip yoʻq, chunki „qahramonlar leytmotiv qulligiga duchor boʻlmaydilar“. Shunga qaramay, Debussi shaxsiy tan olganidek, „Pelleas“ filmidagi uchta asosiy qahramonning har biri bilan bogʻliq mavzular mavjud. Orkestrdan uzluksiz foydalanish Vagner musiqa dramasining yana bir xususiyatidir, ammo Debüssining orkestr uchun yozish usuli, masalan, „Tristan“ dan butunlay farq qiladi. Grout soʻzlari bilan aytganda, „Koʻp joylarda musiqa matnni qoplaydigan nurli pardadan boshqa narsa emas“. Asosiy urgʻu sokinlik, noziklik va libretto soʻzlarini tinglash imkonini beradi. Debyusining deklaratsiyadan foydalanishi Vagnerga xos emas, chunki u Vagner ohangi frantsuz tiliga mos kelmasligini his qildi. Buning oʻrniga, u tabiiy nutq ritmlariga yaqin boʻlib, „Pelleas“ ni frantsuz barokkosi tragédies en musique Ramo va [[Jean]ga borib taqaladigan an'ananing bir qismiga aylantiradi. -Baptiste Lully|Lully]] hamda opera asoschilari Peri va Caccini tajribalari. „Tristan“ singari „Pelleas“ mavzusi ham Oʻrta asrlar dunyosida oʻrnatilgan sevgi uchburchagidir. „Tristan“ qahramonlaridan farqli oʻlaroq, qahramonlar oʻzlarining his-tuygʻularini kamdan-kam tushunadilar yoki ifoda eta oladilar. Qasddan noaniqlik hikoya Debussi musiqasining tushunarsizligi bilan parallel. Keyingi opera loyihalari "Pelleas" Debussining tugallangan yagona operasi boʻlishi kerak edi. Shuning uchun uni baʼzan Betxovenning Fidelio asari bilan solishtirishadi. Hyu Makdonald yozganidek: „Ikkala opera ham oʻz ijodiga shunchalik koʻp pul sarflagan, undan keyin keyingi farzand boʻlolmaydigan, ixlosmand ijodkorlarning juda sevilgan farzandlari edi“ Bu Debüssini sinab koʻrmaslik uchun emas edi va u vorisi yaratish uchun koʻp mehnat qildi. Bir nechta opera loyihalari tafsilotlari saqlanib qolgan. Bizgacha saqlanib qolgan eng muhim musiqiy eskizlar Edgar Allan Poning qisqa hikoyalariga asoslangan ikkita asar uchun: Le diable dans le beffroi va La chute de la maison Usher. Debüssi, shuningdek, Shekspirning Siz yoqtirgandek asarining Pol-Jin Tulet librettosi bilan variantini ham rejalashtirgan, ammo shoirning afyunga moyilligi uning ham shunday boʻlishini anglatardi. Matn yozishga dangasalik. Yana ikkita loyiha Debüssining nemis bastakorlariga oʻz zaminida eʼtiroz bildirmoqchi ekanligini koʻrsatadi. Orfey-Roi (Qirol Orfey) Glyukning Orfeo ed Euridice asariga ajralish boʻlishi kerak edi. mavzuning anekdot, lakrimoz jihati". Ammo, Viktor Ledererning soʻzlariga koʻra, „shok qiymati uchun na [Siz yoqtirganingizdek“ na Orphee] 1907-yilgi Tristan loyihasida birinchi oʻrinni egallamaydi Léonga ko'ra. Vallas, Debyusining ilk biografiyachilaridan biri, uning „epizodik xarakteri… ritsarlik ertaklari bilan bogʻliq boʻlardi va germanlarning Vagner tushunchasiga mutlaqo zid boʻlar edi.“ Tristan afsonasi asosida opera yozish gʻoyasi bir necha hafta davomida hayratlanarli boʻlsa-da, u Vagnerning „Tristan va Izolda“ asarini hamma kabi bilar edi va uning ishonchi haqiqatan ham katta boʻlsa kerak. agar u bu mavzuni davolashga tayyor boʻlsa." Biroq, bu sxemalardan hech narsa chiqmadi, qisman rektal saraton 1909-yildan beri Debüssini azoblagan bu uning doimiy ijodiy ish bilan shugʻullanishi tobora qiyinlashayotganini anglatardi. Pelleas noyob opera boʻlib qoladi. Yozuvlar Pelleas et Mélisande qoʻshigʻining eng birinchi yozuvi 1904-yilda Gramafon va yozuv mashinkasida yozilgan Meri Gardenning „Mes longs cheveux“ parchasini kuylagani va Debussi unga pianinoda hamrohlik qilgan<ref>Penguin Guide to Opera on Compact. Disklar" nashri. Greenfield, March and Layton (1993) p.68</ref>. Operadan kengaytirilgan parchalarning birinchi yozuvi edi. 1924-yilda dirijyor Piero Koppola boshchiligidagi Grand Orchester Symphonique du Grammophone tomonidan yaratilgan va 1927-yilda ovozni yaxshilash uchun elektr jarayoni bilan qayta ishlangan. 1942-yilda Rojer Désormière tomonidan oʻtkazilgan yozuv, birinchi nota-toʻliq versiyasi koʻpchilik tanqidchilar tomonidan havola hisoblanadi. Manbalar Others by and Annette Kreutziger-Herr (in German). Adabiyotlar Holden, Amanda (Tahr.), Yangi pingvin operasi qoʻllanmasi, Nyu-York: Penguin Putnam, 2001. Havolalar Contemporaneous analysis Full Vocal Score with notes Synopsis Operas by Claude Debussy French-language operas Opera controversies 1902 operas Operas Opera world premieres at the Opéra-Comique Operas based on works by Maurice Maeterlinck Operas with mythological or folkloric settings Opera
38,284
1099620
https://uz.wikipedia.org/wiki/Chingiz%20Aytmatov%20yodgorligi
Chingiz Aytmatov yodgorligi
Chingiz Aytmatov yodgorligi — Ozarbayjon poytaxti Boku shahrida yozuvchi, qirgʻiz adabiyotining buyuk nosiri, diplomat va ijtimoiy xodimi Chingiz Aytmatovning xotirasiga bagʻishlab oʻrnatilgan obida. Tarixi Chingiz Aytmatovning xotirasini abadiylashtirish maqsadida Bokuda qad rostlagan obidaning eskiz loyihalari tayyorlanishi uchun Madaniyat Vazirligi tomonidan 2023-yil 15-iyundan 31-iyungacha haykaltaroshlar oʻrtasida ochiq tanlov eʼlon qilindi. Ushbu tanlovga Ozarbayjon haykaltaroshlari tomonidan jami 23 ta haykal oʻrnagi kelib tushgan. 2023-yil 8-avgustda kelib tushgan ishlarning baholanishi va musobaqaning yakuniy natijalari eʼlon qilinishi maqsadi asosida Ozarbayjon Respublikasi Madaniyat Vazirligi qoshida faoliyat yuritayotgan Ekspert Kengashi tomonidan gʻoliblar aniqlandi. Birinchi oʻrin uchun xalq rassomi Notiq Aliyevning tayyorlagan eskiz loyihasi munosib deb topildi. Chingiz Aytmatovning bronzadan ishlangan, balandligi 3 metrga yaqin boʻlgan haykalining ogʻirligi taxminan 6 tonnadir. Yodgorlik oldida Ozarbayjon va ingliz tillarida tayyorlangan maʼlumot lavhasi oʻrnatilgan. Ochilish marosimi 2024-yil 24-aprel kunida Ozarbayjon Respublikasi Prezidenti Ilhom Aliyev va Qirgʻiziston Respublikasi Prezidenti Sadir Japarov ushbu yodgorlikning ochilish marosimida ishtirok etdi. Manbalar Havolalar Bokuda Chingiz Aytmatov haykali oʻrnatildi — FOTO
1,378
1099624
https://uz.wikipedia.org/wiki/Christine%20Neubauer
Christine Neubauer
'''"Kristin Neubauer"' (1962-yil 24-iyunda Myunxenda tugʻilgan) — germaniyalik aktrisa va ijodkor. Hayoti va ijodi Yoshligi Kristin Neubauer nashriyotchining qizi boʻlib, uning ajdodlarining kelib chiqishi Myunxen,Quyi Bavariya, va Svabiyalik. U Nymphenburgdagi Meri Uord oʻrta maktabida oʻqigan va 1978-yilda maktabni tamomlagan. U ikki semestr davomida psixologiyani oʻrgangan, keyinchalik esa aktyorlik saboqlarini olgan. U Nyu-Yorkdagi Li Strasberg teatr va kino institutida tahsil olgan va 1980-yillarning boshlarida Myunxen volksteatri va Jugend teatrida ishlagan. Filmdagi faoliyati "Andro-Jäger" (1984) serialidagi bedarak yoʻqolgan chaqaloqning onasi rolida televideniyedagi debyutidan soʻng Neubauer oʻzining „Tapetenwechsel“ (1984) nomli filmida debyut qiladi. U boshqa televizion filmlarda kichik rollarda ishtirok etganidan soʻng, 1987-yilda „Löwengrube“ teleserialida keng eʼtirofga sazovor boʻladi. 1992-yilda u Traudl Grandauer obrazi uchun mukofotga sazovor boʻldi. 2008-yil 14-aprelda u Buyuk Britaniya teleserialining nemis tiliga moslashtirilgan „Das Geheimnis meiner Familie“ epizodida oʻz oilasi tarixini oʻrganib chiqdi. Aktrisa sifatidagi faoliyatidan tashqari, Neubauer kitoblar muallifi sifatida ham nom qozondi. Shaxsiy hayoti Neubauer oʻzining bolalikdagi sevgilisi, sport jurnalisti va „Bayerischer Rundfunk“ telekanalining boshlovchisi Lambert Dinzingerga turmushga chiqdi. Ularning 1992- yilda tugʻilgan oʻgʻli 2004-yilda Neubauerning „Eva Zacharias“ filmida ikkinchi darajali rol oʻynagan. Hatto 2011-yilning yanvar oyida ajralishlarini eʼlon qilgandan keyin ham er-xotin Pullachda birga yashagan. 2011-yil noyabrida Neubauer ajrashish uchun ariza berdi, bu 2014-yil noyabr oyida boʻlib oʻtdi. 2012-yil oʻrtalaridan boshlab u chililik fotograf Xose Kampos bilan munosabatda boʻlgan. Ijtimoiy holati 2007-yil Kristin „Neubauer Save the Children“ bolalar xayriya tashkilotiga aʼzo boʻlgan. Bundan tashqari, u 2007-yil oktyabr oyida Germaniya Qizil Xoch elchisi qilib saylangan. Manbalar
2,029
1099629
https://uz.wikipedia.org/wiki/Shohona%20tashrif
Shohona tashrif
Shohona tashrif (inglizcha: „Coming to America“) — 1988-yilda John Landis tomonidan suratga olingan, Eddie Murphyning roli va hikoyasiga asoslangan romantik komediya film. Film 1988-yil 29-iyunda AQSHda namoyish etilgan. Syujet Afrikaning boy davlati Zamunda valiahd shahzodasi Akeem Joffer oʻzining hayotidan koʻngli toʻlmaydi. Uning ota-onasi, qirol Jaffe va qirolicha Aoleon unga kelin sovgʻa qilindi, lekin Akeemga bu qilgan ishlari yoqmaydi va malikasini mustaqil tanlashni qaror qiladi. Akeem va uning eng yaqin doʻsti Semmi Nyu-Yorkning Kvins tumaniga sayohat qilishadi. Ularni mahalliy aholi tomonidan xayriya yigʻish uchun mitingga taklif qilishadi. Akeem mitingda barcha fazilatlarga ega boʻlgan Lizani koʻradi va uni sevib qoladi. Akeem va Semmi Liza bilan tanishish uchun uni otasining mahalliy fastfud restoranida ishlash uchun ishga kirishadi. Semmi oʻziga qulay kelmaydigan joyda yashashni yoqtirmaydi, shuning uchun u Jafferlarga koʻproq pul uchun telegraf yuboradi. Ular esa Akeem Semmini topish uchun Kvinsga kelishadi. Qirol va qirolicha Kvinsga kelib Lizaning ota-onasi bilan tanishadi. Ular Lizaga oʻgʻliga rafiqa boʻlolmasligini aytishadi. Liza Akeemdan haqiqatni aytmagani uchun xafa boʻladi. Akeem qirollikka qaytishga majbur boʻladi. Toʻy paytida Akeem Lizani kelin libosida kirib kelganidan hayratlanadi va ular birga boʻlishadi. Rollarda Eddie Murphy — Zamunda qirolligi valiaxti Akeem Joffer; Arsenio Hall — Semmi, Akeemning doʻsti; James Earl Jones — Zamunda qiroli Jaffe Joffer, Akeemning otasi; John Amos — Cleo McDowell, Lizaning otasi; Madge Sinclair — Zamunda qirolichasi Aoleon Joffer, Akeemning onasi; Shari Headley — Liza McDowell, Akeemning sevgilisi; Manba Filmlar 1988-yil filmlari Komediya filmlar
1,754
1099631
https://uz.wikipedia.org/wiki/Ozoda%20Sobirjonova
Ozoda Sobirjonova
Ozoda Sobirjonova (2002-yilining 7-dekabrida tugʻilgan) — oʻzbeklik taekvondochi, 57 kg va 62 kg gacha vazn toifasida, taekvondo WT boʻyicha Oʻzbekiston terma jamoa azosi. 2018-yilgi taekvondo boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionati kumush medali sohibi. Faoliyati Boshlangʻich faoliyati Ozoda Sobirjonova 2018-yili BAAda oʻtkazilgan xalqaro „Fujairah Open“ musobaqasida −52 kg vazn toifasida ukrainalik raqibi, Viktoriya Sobkoni (10-8) magʻlub etib, oltin medalni qoʻlga kiritgan. 2018-yilda Gollandiyaning Eyndxoven shahrida boʻlib oʻtgan „45th Dutch Open Taekwondo Championships“ taekvondo boʻyicha nufuzli xalqaro turnirda Oʻzbekistonlik taekvondochilar 8ta medalni kiritgan. Ularning safida Ozoda (-52 kg) chempionatda oʻsmirlar oʻrtasida 2-oʻrin bilan cheklangan. Tunisning Hammamet shahri, 2018-yili tashkil etilgan taekvondo boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida Ozoda (-52 kg) finalga chiqdi, ammo magʻlub boʻlib, kumush medaliga sazovor boʻldi. „Fujairah Open-2019“ xalqaro musobaqada Ozoda yoshlar oʻrtasida −55 kg vazn bilan barcha janglarda gʻalaba qozonib, birinchilikni qoʻlga kiritdi. Iordaniya poytaxti, Ammon shahrida oʻtkazilgan taekvondo-2019 oʻsmirlar oʻrtasidagi Osiyo chempionatida Ozoda Sobirjonova (-55 kg) bronza medali bilan taqdirlandi va ushbu chempionatda Oʻzbekiston uchinchi oʻrini egallashiga hissa qoʻshdi. Moskvadagi „Russian Open-2019“ xalqaro turnirda Ozoda (-57 kg) faqatgina finalda rossiyalik raqibi, Elena Evlampyevga imkoniyatni boy berib, 2-oʻrinni egalladi. Keyingi faoliyati 2021-yil Livanda boʻlib otgan taekvondo boʻyicha Osiya chempionati va anʼanaviy „Beirut Open“ xalqaro musobaqada Oʻzbekiston vaʼkillari qitʼa chempionatida oʻzlarining eng yaxshi natijalariga erishishgan boʻlishsa, „Beirut Open“da esa umumjamoa hisobida birinchi oʻrinni egalashdi. Unda Ozoda Sobirjonova −57 kg vazn toifasida ochiq turnirda shohsupaning eng yuqori pogʻonasiga koʻtarilib, jamoa gʻaznasini oltin medal bilan boyitdi. U 2022-yil mart oyida Kish orolida oʻtkazilgan „Fajr Open“ xalqaro musobaqada ishtirok etgan va finalda −62 kg vazn toifasida raqibi, Kosar Asasexga imkoniyatni boy berib, 2-oʻrin sohibasiga aylandi. Shuningdek, Erondagi boʻlgan boshqa musobaqa, Osiyo taekvondo federatsiyasi Prezidenti kubogida bronza medalini qoʻlga kiritdi. Ozoda 2022-yil Meksikaning Gvadalaxara shahridagi taekvondo boʻyicha jahon chempionatida ishtrok etib, 1/16 final bosqichida Matea Jelicga 2:0 hisobida yutqazib qoʻygan. Bokudagi 2023-yilgi taekvondo boʻyicha jahon chempionatida esa yarim oʻrta vaznli ayollar oʻrtasida (-67 kg) braziliyalik raqibi bilan kechgan bahsda muvaffaqiyatsizlikga uchragan. Ungacha, BAAda „Fujairah Open-2023“ musobaqada −62 kilogramm vazn toifasida Ozoda Sobirjonova barcha raqiblarini magʻlub etib, finalga chiqdi. Biroq hal qiluvchi jangda u eronlik Kosar Asasexga imkoniyatni boy berib, kumush medal bilan taqdirlandi. 2024-yildagi taekvondo WT boʻyicha „Fujairah Open“ musobaqada Oʻzbekiston terma jamoasi jami 10ta medalni qoʻlga kiritdi va bu, raqib davlatlar orasida eng yaxshi koʻrsatkich boʻlib, umumjamoa hisobida birinchi oʻrinni egallashdi. Sportchilar orasida Ozoda Sobirjonovaga teng keladigani topilmadi. U Oʻzbekiston sharafini munosib himoya qilib, finalda oltin medalni qoʻlga kiritdi. Umumiy yutuqlari Taekvondo boʻyicha Oʻzbekiston milliy terma jamoa aʼzosi — Ozoda Sobirjonova jami qitʼa musobaqalarda 1ta oltin va kumush, xalqaro turnirlarda 5ta oltin, 3ta kumush va 1ta bronza, jahon chempionatlarida esa kumush medali sohibi hisoblanadi. Manbalar Oʻzbekiston taekvondochilari
3,597
1099641
https://uz.wikipedia.org/wiki/Janina%20Elkin
Janina Elkin
Janina Elkin — 1982-yil 20-dekabrda Kiyevda tugʻilgan, (Ukraina Sovet Respublikasi) — germaniyalik kino va teatr aktrisasi. Hayot yoʻli Janina Elkin 1982-yil 20-dekabrda Ukraina (SSRning Kiev shahri) da tugʻilgan. Kievdagi davlat raqs akademiyasida tahsil olgan. U 10 yoshida oilasi bilan Germaniyaning Geydelberg shahriga koʻchib oʻtgan hamda Mannxaymdagi davlat balet akademiyasida balet raqqosasi sifatida tahsil olgan. U 2001-2004-yillarda Nyu-York shahridagi Li Strasberg teatr va kino institutida aktyorlik boʻyicha oʻqigan. 2004-yildan beri u kino va televideniya bilan bir qatorda sahnada ham aktrisa sifatida ishlamoqda. 2009-yil dan 2010-yilgacha u Berlin dagi raqslar musiqiy filmida chaqaloq rolini oʻynagan. Elkin 2013-yil yanvar oyida Germaniyada chiqqan „BelaKiss: Prologue|de“ badiiy filmida ilk marta bosh rolda oʻynagan. U Netflix mini-serialidagi „The Queenʼs Gambit“dagi roli bilan xalqaro miqyosda tanilgan. Manbalar
940
1099692
https://uz.wikipedia.org/wiki/Vikipedia%3AWikiStipendiya%20III%20marafoni/Jamoalar/Ibrat%20wikismurflari
Vikipedia:WikiStipendiya III marafoni/Jamoalar/Ibrat wikismurflari
Ibrat wikismurflari O
24
1099693
https://uz.wikipedia.org/wiki/Lockout
Lockout
Lockout (inglizcha lock out, soʻzma-soʻz „birovning oldida eshikni qulflash va uni ichkariga kiritmaslik“) — ish beruvchi tomonidan korxonaning ishini vaqtincha toʻxtatishi (yoki ishlab chiqarish hajmining sezilarli darajada kamayishi) toʻlovni toʻxtatish. Lockout — korxonani yopib qoʻyish va ishchilarni yoppasiga ishdan boʻshatish-ishchilarni oʻz talablaridan voz kechishga majbur qilish va shu yoʻl bilan ish tashlashning oldini olish yoki bostirish usullaridan biri. Lokautning ekstremal shakli jamoaviy ishdan boʻshatish, shuningdek mehnat nizosi va ish tashlash munosabati bilan ish beruvchining tashabbusi bilan tugatish, shuningdek korxona, vakolatxona yoki filialni tugatish (qayta tashkil etish) hisoblanadi. Manbalar
730
1099697
https://uz.wikipedia.org/wiki/Ivan%20Xrutski
Ivan Xrutski
Ivan Xrutski (Ivan Fomich Xrutskiy, ; ; 1810-1885) — natyurmort va portretlari bilan mashhur boʻlgan asli polyak-rus boʻlgan belarus rassomi. Hayoti Ivan Xrutski Vitebsk gubernatorligining Ulla qishlogʻida Leliva gerbi zodagonlaridan boʻlgan yunon-katolik polyak-belarus oilasida tugʻilgan. Uning otasi Tomas, qarindoshlari kabi, yunon katolik ruhoniysi boʻlgan, onasining ismi Minadora (yoki Menodova) Kuryłło boʻlgan. U Polotskdagi universitet huquqiga ega boʻlgan Piarist litseyida tahsil olgan, keyin 1827-yilda Sankt-Peterburgga joʻnab ketgan. U George Dawedan alohida taʼlim olgan, keyin taxminan 1830-yilda Imperator Sanʼat akademiyasiga oʻqishga kirgan. U yerda Ivan Xrutski boshqa polshalik rassom Yozef Oleskevich bilan tanishgan. Keyinchalik Yozef uni Ermitaj bilan tanishtirgan. Uning birinchi mashhur asarlari 1832-yilda chizilgan. Rasmlar asta-sekin jamoatchilik va tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻlgan. Xrutski ichki dizayner sifatida ham ishlagan va boy uy egalari orasida mashhurlikka erishgan. 1836-yilda u natyurmortlari uchun akademiyaning katta kumush medali bilan taqdirlangan. Ivan Xrutski boshqa janrlardagi rasmlar va portretlarni ham chizgan. Paypoq toʻqayotgan kampir nomli surati akademiyaning Kichik oltin medalini qoʻlga kiritishiga sabab boʻlgan. 1839-yilda unga akademik unvoni berilgan. 1840-yilda otasining oʻlimidan soʻng Ivan Xrutski Sankt-Peterburgni butkul tark etadi va Polotsk viloyatidagi Zacharnicze (Zaxarenichi, Zacharniczy) oilaviy mulkiga joylashadi. U Vilnyusda koʻp vaqt oʻtkazgan va u yerda Yan Kazimierz Vilchińskining „Vileński albomi“ uchun buyurtmasiga binoan tabiat manzaralari asnosida bir nechta asarlar yaratgan. Diniy rasmlardan tashqari u I. I. Glazunov, , va boshqalarning portretlari ustida ham ishlagan. Ivan Xrutski 1885-yilda Zaxarnichzedagi mulkida vafot etgan. Oilasi 1845-yilda Ivan Xrutski 1794-yilgi Kościuszko qoʻzgʻoloni kapitani Ksaverining qizi Anna Odrovez-Bębnovska (1822-yilda tugʻilgan) bilan oila quradi. Ularning Mariya ismli qizi va Yozef (1918-yilda vafot etgan) ismli oʻgʻli boʻlgan. Keyinchalik, ular oilaviy mulkni meros qilib olishgan. Xrutskining ikkita ukasi ham rassom boʻlgan. Kichigi Andrej — 1845-yildan Sankt-Peterburg Tasviriy sanʼat akademiyasining talabasi (grand asnosida) boʻlgan, 1854-yilda „tasvirlanmagan rassom“ unvoniga sazovor boʻlgan. Andrej 1870-yildan boshlab akasining oilasi bilan Zaxarnichzeda yashagan. 1842-yilda Tasviriy sanʼat akademiyasini tugatgan, portret rassomi boʻlgan katta ukasi Evstaxi ham Sankt-Peterburgda „tasniflanmagan rassom“ unvoni bilan taqdirlangan. Tanlangan suratlari Manbalar Adabiyotlar Havolalar Olga galereyasidan asarlar Biografiya 1885-yilda vafot etganlar 1810-yilda tugʻilganlar Imperator badiiy akademiyasi bitiruvchilari Lepelskiy Uyezdilik kishilar Rossiya imperiyasi rassomlari
2,846
1099700
https://uz.wikipedia.org/wiki/Lokalizasiya
Lokalizasiya
Lokalizasiya (lot. — mahalliy, biron joyga xos) — biron narsani aniq bir joy, oʻringa daxldor qilish, biron bir voqea-hodisa yoki jarayonning harakatini, tarqalib ketishini chegaralash, toʻxtatish. Manbalar
207
1099705
https://uz.wikipedia.org/wiki/Oleksandra%20Matviychuk
Oleksandra Matviychuk
Oleksandra Vyacheslavivna Matviychuk (; 1983-yil 8-oktyabrda tugʻilgan) — ukrainalik huquqshunos va Kiyevdagi fuqarolik jamiyati yetakchisi. "Fuqarolik erkinliklarini himoya qilish markazi" notijorat tashkilotiga rahbar va oʻz mamlakatida hamda YXHT mintaqasida demokratik islohotlar tarafdori. 2022-yil oktyabr oyidan buyon Inson huquqlari boʻyicha xalqaro federatsiya (FIDH) vitse-prezidenti. Taʼlimi Oleksandra Matviychuk Taras Shevchenko nomidagi Kiyev Milliy universitetiga oʻqishga kirgan, uni 2007-yilda tugatib, magistratura darajasini olgan. 2017-yilda Stanford universitetining Ukraina rivojlanayotgan yetakchilar dasturida ishtirok etgan birinchi ayol boʻlgan . Faoliyati Matviychuk "„Fuqarolik erkinliklarini himoya qilish markazi“ notijorat tashkilotiga rahbar va oʻz mamlakatida hamda YXHT mintaqasida demokratik islohotlar tarafdori"Fuqarolik erkinliklarini himoya qilish markazi" notijorat tashkilotiga rahbarlik qiladi va oʻz mamlakatida hamda YXHT mintaqasida demokratik islohotlar tarafdoriFuqarolik erkinliklarini himoya qilish markazi" notijorat tashkiloti tashkil etilgan 2007-yilda ish boshlagan. 2012-yilda Matviychuk Ukraina milliy parlamenti (Yuqori Rada) Inson huquqlari boʻyicha komissari huzuridagi Maslahat kengashi aʼzosi boʻlganb. After the violent crackdown of peaceful demonstrations on Independence Square in Kyiv on 30 November 2013, she coordinated the civic initiative. The purpose of Euromaidan SOS was to provide legal assistance to the victims of Euromaidan in Kyiv and other Ukrainian cities, as well as to collect and analyze information to protect protesters and provide interim assessments of the situation. Matviichuk has since then run multiple international mobilization campaigns for the release of prisoners of conscience such as the #letmypeoplego campaign and the #SaveOlegSentsov global action for the release of illegally imprisoned people in Russia and the occupied Crimea and Donbas. She is the author of a number of reports to various UN bodies, Council of Europe, European Union, OSCE and several submissions to the International Criminal Court in The Hague. 2021-yil 4-iyun kuni Matviichuk Birlashgan Millatlar Tashkilotining Qiynoqlarga qarshi qoʻmitasiga nomzod qilib koʻrsatildi va BMT shartnoma organiga Ukrainaning birinchi ayol nomzodi sifatida tarixga kirdi. U mojarolarda ayollarga nisbatan zoʻravonlikni cheklash uchun platformada yugurdi. Qadr-qimmat inqilobidan 2022 yilgacha u Donbasdagi urush paytidagi urush jinoyatlarini hujjatlashtirishga eʼtibor qaratdi. 2014-yilda AQSh vitse-prezidenti Jo Bayden bilan uchrashib, u urushni tugatishga yordam berish uchun koʻproq qurol qoʻllab-quvvatlashni yoqladi. 2022-yilda Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishidan soʻng, Matviichuk bir qator xalqaro ommaviy axborot vositalarida Ukraina fuqarolik jamiyatini, xususan, ichki koʻchirilgan odamlar bilan bogʻliq masalalar, urush jinoyatlari, shuningdek, inson huquqlari bilan bogʻliq boshqa masalalarda vakili sifatida chiqish qildi. Foreign Policy nashriga koʻra, u urush jinoyatlari va inson huquqlarining buzilishini koʻp sonli muammolar tufayli tergov qilish uchun maxsus „gibrid sud“ yaratish tarafdori boʻlgan. Matviichuk Vladimir Putin va rus askarlarini Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi boʻyicha maxsus tribunalda koʻrib chiqishga chaqirib, bu „Rossiya qoʻshinlari sodir etayotgan inson huquqlarining shafqatsizligi“ga sovuq taʼsir koʻrsatishi mumkinligini aytdi. Mukofot va unvonlar Manbalar 1983-yilda tugʻilganlar Yashayotgan insonlar
3,531
1099709
https://uz.wikipedia.org/wiki/Roki%20tuneli
Roki tuneli
Roki tuneli (shuningdek, Rokskiy tuneli, ; ; ) Katta Kavkaz togʻlari orqali oʻtadigan Transkam yoʻlining togʻ tunneli, Yuqori Roka qishlogʻining shimolida joylashgan. U Rossiyadagi Shimoliy Osetiya-Alaniyani Gruziya orqali oʻtib, Janubiy Osetiyaga bogʻlaydigan yagona yoʻldir. Sovet hukumati tomonidan 1984-yilda qurib bitkazilgan tunnel Shimoliy Kavkaz tizmasini kesib oʻtuvchi sanoqli yoʻllardan biri hisoblanadi. U taxminan balandlikda qurilgan, tunel uzunligi ga teng. U Roki dovonidan taxminan uzoqlikda joylashgan. Mazkur dovon orqali harakatlanish faqat yozda amalga oshiriladi. Gruziya va Rossiya oʻrtasidagi boshqa yoʻnalishlarga Gruziya harbiy yoʻlidagi Kazbegi — Verxni Lars bojxona posti kiradi, mazkur yoʻnalish 2006-yil iyun oyida yopilgan va 2010-yilda qayta ochilgan. Shuningdek, noqonuniy hisoblangan Abxaziyadagi Gantiadi — Adler oʻtish joyi ham mavjud. Tunnel Gruziya-Osetiya mojarosi davomida muhim ahamiyat kasb etgan. Janubiy Osetiya hukumati asosiy daromad manbalaridan biri sifatida tunnel transportidan undiriladigan toʻlovlardan foydalanadi. AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlangan Gruziya hukumati uzoq vaqtdan buyon tunnelning Janubiy Osetiya tomonini Janubiy Osetiya separatistlari va ularning Rossiya ittifoqchilari emas, balki xalqaro kuzatuvchilar nazorati ostiga oʻtkazishga chorlab kelgan. Rossiya hukumati 2006-yil iyunidan 2010-yil martigacha Kazbegi — Verxni Lars bojxona nazorat punktini toʻsib qoʻygan, Roki tunneli Rossiyadan Janubiy Osetiyaga boradigan yagona yoʻl boʻlib qolgan. Tunneldan 2008-yilgi Rossiya-Gruziya urushi paytida rus qoʻshinlari uchun taʼminot yoʻli sifatida ham foydalanilgan. Tunnel Rossiya-Gruziya urushi natijasida yetkazilgan zarar tufayli qayta qurilgan. Qayta qurilish ishlari yil davom etgan va 2015-yil oktyabr oyida tugatilgan. Yana qarang Gruziya-Osetin mojarosi 2008 yil Rossiya-Gruziya urushi Manbalar Havolalar Gruziya geografiyasi Janubiy Osetiyadagi yo'llar 1985-yilda qurilgan tunellar Osetiya Gruziyadagi tunellar
2,007
1099710
https://uz.wikipedia.org/wiki/WikiStipendiya%20III%20marafoni/Jamoalar/Avitsenna
WikiStipendiya III marafoni/Jamoalar/Avitsenna
Avitsenna🩺 Mazkur jamoa ishtirokchilari Toshkent Tibbiyot Akademiyasi talabalaridir 🧑‍⚕️. Vikipediya:WikiStipendiya III marafoni Vikipediya:WikiStipendiya III marafoni/Jamoalar
180
1099712
https://uz.wikipedia.org/wiki/Ibrohim%20Sultonov
Ibrohim Sultonov
Ibrohim Sultonov Ashiraliyevich (1969-yilda tavalud topgan) — Xalqaro munosabatlar, tashqi iqtisodiy aloqalar, xorijiy investitsiyalar va turizm masalalari qoʻmitasi aʼzosi, senator. Tarjimai holi Imborhim Sultonov 1969-yil 3-may kunida tavalud topgan. Maʼlumoti oʻrta, millati oʻzbek. Fargʻona viloyati Qoʻshtepa tumani „Ismoiljon gilamlari“ xususiy ishlab chiqarish korxonasi rahbari. 2020-yilda Doʻstlik ordenini olgan. Manbalar Senatorlar Shaxsiyatlar Shaxsiyatlar haqidagi chala maqolalar Shaxsiyatlar loyihasi maqolalari Inson faoliyati
548
1099720
https://uz.wikipedia.org/wiki/WikiStipendiya%20III%20marafoni/Jamoalar/Samuraylar
WikiStipendiya III marafoni/Jamoalar/Samuraylar
'''Samuraylar''' Mazkur jamoa Oʻzbekistonning turli hududlaridan yigʻilgan foydalanuvchilardan tashkil topgan. P
114
1099721
https://uz.wikipedia.org/wiki/Tavastian%20dialektlari
Tavastian dialektlari
Tavastiya dialektlari () Gʻarbiy Finlyandiya dialektlaridan biri boʻlib, Gʻarbiy va Janubiy Finlyandiya hududlaridagi aholi bu dialektda soʻzlashadi va Tampere shahrida aholisining dialekti Tavastiya dialektlarining bir qismidir. Tavastiya dialektlari boshqa fin lahjalari rivojlanishiga (ayniqsa, janubi-gʻarbiy finlandiya dialektlariga) taʼsir koʻrsatdi. Manbalar Finlandiya Xalqlari Fin tili
396
1099724
https://uz.wikipedia.org/wiki/Scoulton
Scoulton
Scoulton — Angliyaning Norfolk grafligida joylashgan kichik qishloqdir. Qishloq Norvich gʻarbidan va Tetfordning shimoli-sharqidan uzoqlikda hisoblanadi. Qishloq nomi „Skuli fermasi/posyolkasi“ degan maʼnoni anglatadi. Scoulton Norvich va Watton shaharlari oʻrtasidagi asosiy yoʻlda joylashgan. Hozirda Norwich shahrining sugʻurta va boshqa xizmat koʻrsatish sohasida ishlovchilar uchun yotoqxona vazifasini bajarayotgan qishloq aslida lavlagi yetishtirish va choʻchqa boqishga ixtisoslashgan edi. Unda yaxshi holatdagi, qisman somondan yasalgan Sakson cherkovi ham bor. Fuqarolik cherkovi maydonga ega va 2011-yilda 99 ta xonadonda 246 ta aholi boʻlgan. Mahalliy boshqaruv qarorlari sababli cherkov Breklend tumani tarkibiga kiradi. Manbalar http://kepn.nottingham.ac.uk/map/place/Norfolk/Scoulton Havolalar Scoulton cherkov kengashi Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda Buyuk Britaniya Shaharcha va qishloqlar
919
1099728
https://uz.wikipedia.org/wiki/WikiStipendiya%20III%20marafoni/Jamoalar/Vertual%20Lordlar
WikiStipendiya III marafoni/Jamoalar/Vertual Lordlar
👑VERTUAL LORDLAR👑 Mazkur jamoa umumiy marafon boʻyicha eng creativ va pozitiv ishtirokchilardan tashkil topgan👌. P
117
1099731
https://uz.wikipedia.org/wiki/Mening%20qizim
Mening qizim
Mening qizim () — 1991-yilda rejissyor Howard Zieff tomonidan suratga olingan AQSh romantik komediya-drama filmi. Uning ssenariysi Laurice Elehwany tomonidan yozilgan, filmda bosh rollarni Den Aykroyd, Jamie Lee Curtis, Macaulay Culkin va Anna Chlumskiy ijro etgan. Film 1972-yilning yozida Pensilvaniya shtati Madison shahrida yashovchi 11 yoshli qiz haqida hikoya qiladi. Filmning nomi 1964-yilda The Temptationsning xuddi shu nomdagi klassik qoʻshigʻidan ilhomlanib nomlangan, ushbu musiqa filmning yakunida ham aks ettirilgan. Filmga asoslangan kitob Patrisiya Germes tomonidan yozilgan. Film 17 million dollarlik byudjetda 121 million dollar daromad koʻrdi. "Mening qizim 2 " filmi esa 1994-yilda namoyish etilgan. Syujeti Vada Sultenfuss — 1972-yil Pensilvaniya shtatining Madison shahrida yashovchi 11 yoshli qiz. Uning otasi Garri Sultenfuss shaharda dafn marosimlarni boshqarardi. Qizchaning tarbiyasi uni gipoxondriyadan aziyat chekishiga va oʻlimga boʻlgan obsessiyasini rivojlanishiga olib keladi, otasi buni tushunolmaydi. Shuningdek, ular bilan birga yashaydigan „Gramoo“, Vadaning otasi tomonidan buvisiningg aqldan oza boshlashi Vadaning tashvishlarini kuchaytiradi. Uning amakisi Fil esa yaqin joyda yashardi va ularga tez-tez yordam berib turardi. Vada oʻzining yoshidagi „hamma narsaga“ allergiyasi bor, oʻziga xos boʻlgan bolaThomas J. Senett bilan doʻst edi. Boshqa qizlar ularni shunchaki doʻstligiga ishonishmasdi. Vada doktorga tashrif buyurganida, Thomas J. Vadaning yonida boʻlib, u kasal emasligini aytib, yupatardi. Thomas J. unga juda mehribon edi, ammo Vada bunga javoban unga qoʻpol muomalada boʻlardi. Rollarda Dan Aykroyd Harri Sultenfuss rolida Jamie Lee Curtis Shelly DeVoto rolida Thomas J. Sennett rolida Macaulay Culkin Anna Chlumsky Vada Margaret Sultenfuss rolida Richard Masur Phil Sultenfuss rolida Griffin Dunne janob Jake Bixler rolida Ann Nelson Gramoo Sultenfuss rolida Anthony R. Jones Arthur rolida Ishlab chiqarish Laurice Elehwany tomonidan yozilgan ssenariy dastlab Born Jaundiced deb nomlangan va 1990-yil iyul oyida Imagine Entertainment tomonidan sotib olingan. 1990-yil 24-avgustda Daily Variety jurnalida ushbu ssenariy "I Am Woman" deb qayta nomlangan, biroq keyinchalik 1991-yilning bahorida "Mening qizim „ yakuniy nomiga oʻzgartirilgan. Elehwany Madisonning xayoliy muhitini oʻzi oʻsgan Pensilvaniya janubi-gʻarbiy qismidagi kichik shaharlarga asoslagan. “Mening qizim" filmi 1991-yil sentyabr oyida Amerika Kinofilmlar Assotsiatsiyasiga (MPAA) taqdim etilganida, u PG-13 deb baholandi. Oʻsha oyning oxirida film prodyuserlari filmni PG reytingiga qayta tasniflash uchun apellyatsiyani qoʻlga kiritishdi. Namoyish etilishi Mening qizim filmi ilk bor 1991-yil 27-noyabrda ommaga taqdim etildi. Tanqidiy javob Film oʻn oltita sharhga koʻra Rotten Tomatoes boʻyicha 52% ballga ega boʻldi. Saytning konsensusida shunday deyilgan: „Mening qizim filmining hikoyasi juda yoqimli va bir nechta ajoyib yosh qahramonlarga ega, ammo uning tajovuzkorona tugashi asosan salbiy tanqidlarga sabab boʻlgan“. Roger Ebert filmga 4 yulduzdan 3,5 yulduz qoʻyib, shunday deb yozgan edi: "Bu filmning goʻzalligi uning toʻgʻriligida. Baʼzi zerikarli sahnalar bor, lekin oʻziga xos va taʼsirli sahnalar ham mavjud, „uning yuragi“ toʻgʻri joyda". Entertainment Weekly xodimi Owen Gleiberman Chlumskiyning filmdagi ijrosini yuqori baholadi, biroq "filmda jasur, ziddiyatli bolaning hayotida oʻzining yoshiga nisbatan koʻp narsani zimmasiga oladigan bir ogʻirlik bor: U oʻz his-tuygʻulariga qarshi turishi kerak. Mening qizimda baʼzi yoqimli, kulgili lahzalar bor, ammo u chigal, tushunarsiz manzarasida namoyon boʻlgan. Teatr kassalarida Mening Qizim filmi umumiy 12 391 783 dollar bilan ikkinchi oʻrinni egalladi, mahalliy ravishda 59 489 799 dollar, xalqaro miqyosda esa 62 million dollar boʻlib, butun dunyo boʻylab 121 489 7 99 dollar daromad koʻrdi. Musiqasi Filmning soundtrekida „Wedding Bell Blues“ (The 5th Dimension), „If You Donʼt Know Me By Now“ (Harold Melvin & the Blue Notes), „Bad Moon Rising“ (Creedence Clearwater Revival), „Good Lovinʼ“ (The Rascals) va „Saturday in the Park“ (Chikago) nomli qoʻshiqlar mavjud. Vada xafa boʻlgan vaqtda, quloqlarini toʻsib, „Do Wah Diddy Diddy“ qoʻshigʻini kuylardi. Manfred Mann versiyasi ham soundtrek albomiga kiritilgan. Bundan tashqari, Vada va Thomas J. „The Name Game“ oʻynashardi va „Witch Doctor“ ni kuylardilar, Vadaning yotoqxonasining devorida Broadway musiqasining „Hair“, „Karpenters“ va „Donny Osmond“ posterlari bor edi. Sertifikatlari Manbalar Havolalar Columbia Pictures filmlari 1991-yil filmlari AQSh filmlari 1972-yil filmlari Komediya filmlar
4,689
1099734
https://uz.wikipedia.org/wiki/Out%20of%20the%20dark
Out of the dark
Out of the dark (ispancha: Aguas rojas) }— 2014-yilda suratga olingan AQShgʻayritabiiy triller filmi boʻlib, bosh rollarni Julia Stiles, Scott Speedman va Stephen Rea ijro etgan. Ushbu filmga mustaqil ispan-kolumbiya qoʻshma prodyuseri Lluís Quílez rahbarlik qilgan, Alex Pastor, David Pastor va Javier Gullon ssenariysi asosida suratga olingan. Suratga olish jarayoni 2013-yil aprelidan 2013-yilning iyuliga qadar Kolumbiyada boʻlib oʻtdi. Filmning premyerasi 2014-yil 27-avgustda Germaniyaning Fantasy Filmfestida boʻlib oʻtdi. Syujeti 1992-yilda doktor Andres Contreras Sr. Kolumbiyaning Santa-Klara shahridagi hovlini tark etishga tayyorlanmoqda edi. U uy atrofidagi shovqinlarni eshitganida, bir qancha fayllarni sandiqqa yashirib, yoqishga harakat qiladi. Ikkinchi qavatda uni bir guruh bolalar quvib, balkondan itarib yuborishadi va u yiqilib halok boʻladi. Yigirma yil oʻtgach, Sarah va Paul Harriman qizi Hannah bilan Buyuk Britaniyadan Santa Klaraga koʻchib oʻtishadi. Sarahning otasi Iordaniyaga tegishli boʻlgan qogʻoz fabrikasining yangi menejeri boʻladi. Ular kompaniyaga tegishli boʻlgan hovliga koʻchib oʻtishadi. Kichkina oila u yerni yoqtirib qoladi, ammo Hannah oʻz xonasining devoridagi ochiq kichik liftdan qoʻrqardi. Ular kelganiga koʻp oʻtmay, Sarah va Paul Los Niños Santos festivalining ochilish kechasida kechki ovqatga tashrif buyurishadi va Hannahni enagasi Katalina qaramogʻida qoldirib ketishdi. Hovli atrofida gʻalati hodisalar roʻy bera boshlaydi va liftning tiqirlashi uxlab yotgan Hannahni uygʻotadi. Sevimli oʻyinchogʻini koʻrgan Hannah uni olish uchun liftning ichiga kiradi va tuzoqqa tushib qoladi. Rollarda Julia Stiles — Sarah Harriman oʻrinbosari rolida Scott Speedman — Paul Harriman rolida Stiven Rea — Jordan rolida Pixie Davies — Hannah Harriman oʻrinbosari rolida Alejandro Furth — Andres Contreras Jr. rolida Guillermo Morales Vitola Ishlab chiqarish "Out of the dark" rejissyori Lluis Quílez Alex Pastor, David Pastor va Javier Gullon ssenariysi asosida ishlangan. Film Ispaniya-Kolumbiya hamkorligida suratga olingan. "Out of the Dark" — Kolumbiyada joylashgan „Dinamo“ ning ingliz tilidagi birinchi asari. Ommaviy axborot vositalari ishlab chiqaruvchi kompaniyalar mamlakatlaridan subsidiyalar va soliq imtiyozlaridan tashqari byudjeti dan kam boʻlmagan miqdorda toʻliq moliyalashtirildi. Suratga olish ishlari 2013-yil aprel oyi oxirida Kolumbiyaning Bogota shahrida boshlandi va 2013-yil iyuliga kelib, film deyarli tayyor holatga keldi. Namoyish etilishi 2013-yil noyabr oyida Exclusive Media Out of Dark ni sotish boʻyicha xalqaro huquqlarga ega boʻldi. Filmning premyerasi 2014-yil 27-avgustda Germaniyaning Fantasy Filmfestida boʻlib oʻtdi. Vertical Entertainment filmni 2015-yil 27-fevralda AQShda cheklangan teatrlashtirilgan namoyishda ommaga taqdim etdi. Qabul Rotten Tomatoes 21 ta tanqidchilarning 24 foizi filmga ijobiy baho berganligini xabar qiladi; oʻrtacha reyting 4,5/10. Metacritic uni toʻqqizta tanqidchiga koʻra 33/100 ball bilan baholadi va bu „umumiy salbiy sharhlar“ni namoyon qildi. Variety kompaniyasi xodimi Dennis Harveyning taʼkidlashicha, u „professional sayqalni talab qiladi, qiziqarli gʻoyalar yoki atmosfera ymavjud emas“. The Hollywood Reporter muxbiri Frank Scheck shunday deb yozgan edi: „Oʻsha paytdagi raqamlar trilleri odatiy janrni oʻz ichiga oladi, ayniqsa uning eng yosh qahramonini doimiy xavf ostida qoldirishga urgʻu beradi“. The New York Times gazetasidan Jeannette Catsoulis uni „yasamalikdan va keskinlikdan xoli“ deb atadi. Los-Angeles Times gazetasi muxbiri Robert Abele ushbu filmni „koʻrish uchun yoqimli, ammo baʼzi epizodlari juda zerikarli“ deb yozgan edi. Fangoriyadan Michael Gingold filmni 2/4 yulduz bilan baholadi va film „tomoshabinlarga yangi narsalarni taklif qilmasdan, oʻzining shu koʻrinishdagi holati bilan ham mamnun qiladi“ deb taʼkidlagan. „Bloody Disgusting“ filmining muallifi Patrick Cooper uni 2/5 yulduz bilan baholadi va u „ajoyib fotografiya va yoqimli atmosferaga“ ega, lekin syujetini oldindan tahmin qilish mumkin, deb taʼrif bergan. Dread Central’dan Matt Boiselle uni 1,5/5 yulduz bilan baholadi va uni haqiqatdan zerikarli film deb atadi. Manbalar Havolalar Ispan tilidagi filmlar Ingliz tilidagi filmlar Dahshatli filmlar 2014-yil filmlari Triller filmlar
4,315