text
stringlengths
37
38.5k
label
stringclasses
4 values
AFLANDS-ÁFANGAR Fallin króna, fjármagnshöft, frónbúans eilíf pína. Yfirvalda axarsköft yfir pöpli gína. Ýmiss konar ofurrusl innflutt beint frá Kína. Í aflandi geyma Engeyingar auramergðina sína. Ærið var gott í Garðabæ gróða- fyrir -punga. Þegar sækir þjóðin fast þingkosningaboðun, allir skyldu aðhyllast útvarpssöguskoðun. FYRIR SVEITARSTJÓRNARKOSNINGAR 2018 Frá Árborg kom hnakki og hnokki, sem hnuðlaði selló í rokki. Við staurinn hann áði, en aflát svo þáði því almættið var í hans flokki. Dýrð sé Guði! Í gleði og trega er geistlegur náðarkraftur: Í Sjálfstæðisflokki er sennilega sonur Guðs snúinn aftur. EFTIR SVEITARSTJÓRNARKOSNINGAR 2018 Já, sumir nú sigrinum veifa, en samt mátti atkvæðum dreifa. Það illt finnst mér þó að enginn fékk nóg svo allir nú þukla og þreifa. VORVÍSA (EFTIR SVEITARSTJÓRNARKOSNINGAR 2018) Lóa kom að kveða lag. Kannski að hann þorni ef ræðir hún við Dag í dag og D-listann að morgni. ENN EINU SINNI KOSNINGASJÓNVARP Ei furða að ég gapi og góni, en glöð virðist þjóðin í tjóni. Já, kjósendur gleyma, þá gjarna má teyma, því glás er af bjánum á Fróni. Framapot er ferleg pest. Flokksdindla úr barka lygar streyma – loforð flest lítið er að marka. Allsnægtum og Edens tíð allir flokkar lofa. Ætíð helst svo ár og síð – æ, ég fer að sofa. STÖKUR ORTAR VIÐ STJÓRNARMYNDUN HAUSTIÐ 2017 Ugla sat með úlfum kænum, eftirgjöf var heljar glomma. Ég vini mína í Vinstri grænum vil nú kalla semikomma. Önnur útgáfa: Í umræðum er enginn rykkur, afar hægt þar mjakast tomman. Úlfur kænn og uxi þykkur og svo blessuð semikomman.
0
Við vorum komin til hans með æfða og undirbúna orðræðu í höfðinu - ákveðin í að tala út; barnið væri að veslast upp í vöggu vísindanna, þrifist ekki í þessum þrotlausu rannsóknum. - Sko ... þetta gengur náttúrlega ekki lengur. Þetta var byrjunin. Við sátum bæði á stólunum okkar með klemmdar rasskinnar og krosslagðar hendur. Og létum dæluna ganga ... Ég reyndi að rifja upp hægðir síðustu ára þar sem ég sat á undarlega völtum kolli inni á læknastofu ungs manns sem líkast til var nýstiginn út úr fræðunum frá dýrum háskóla í Vesturheimi, ekki vantaði skrautskrifuð viðurkenningarskjölin á veggnum handan skrifborðsins. Maðurinn var furðulega mjósleginn og barkakýlið stóð eins og annes út úr hálsinum og ég velti því fyrir mér hvort hann nærðist nógu vel í þessu sótthreinsaða rými sem var vandlega skreytt með stóreflis myndum af meltingarfærum homo sapiens í sérkennilega æpandi litum. - Liturinn, endurtók læknirinn. Já, alveg rétt. Það var eins og hugurinn væri ekki alveg kominn í gang og kannski ekki að undra eftir stuttan svefn á þunnri dýnu innan um fólk sem hafði næsta lítinn áhuga á að sofa hvert hjá öðru. - Hægðirnar, manstu ekkert eftir þeim? spurði læknirinn svolítið ákafri röddu.
0
Þegar kristniboðar komu til landsins á ný upp úr miðri 19. öld vakti það athygli að þeir fundu Kakure-kristna (huldu-kristna) í landinu - sem höfðu þrátt fyrir allt varðveitt trú sína í yfir 250 ár. „Ég finn engar tilfinningar gagnvart þeim.“ Martin Scorsese þarf vart að kynna, hann hefur gert slíkan fjölda þekktra kvikmynda. Jafnframt verður horft sérstaklega til kenninga og áherslna jesúítahreyfingarinnar þar sem tvær aðalpersónur myndarinnar eru jesúítaprestar: Að hvaða leyti hafa þær áherslur áhrif á hvernig myndin tekst á við trúarlega sannfæringu og afneitun trúar í óbærilegum aðstæðum? Örvænting Rodrigues er afhjúpuð. Eins og áður er getið er myndin byggð á sögulegri skáldsögu Shusakus Endo þar sem gengið er út frá tilskipun Tokugawa-lénsherrans frá 1638 um að banna kristni í landinu og reka alla útlendinga úr landi. Hann var sonur hjóna af sikileyskum ættum, þeirra Catherine og Charles Scorsese. „Ég finn að mín er freistað. Kvikmyndin Kundun er byggð á handriti eftir Melissu Mathieson um líf Dalaí Lama, frá því hann var uppgötvaður af munkum sem hinn fjórtándi Dalaí Lama árið 1937, fram að því að hann varð að flýja í útlegð frá Tíbet til Indlands árið 1959. Hann er jafnframt þeirrar skoðunar að enginn finni í rauninni endanlegt svar við því hver merkingin er, það sé ævilangt viðfangsefni. Um leið verða þær spurningar sem fengist er við í myndinni ágengar. Hann hefur lýst nálgun sinni með þessum hætti: Þá hefur hann hlotið ótal viðurkenningar og verðlaun fyrir myndir sínar, m.a. Golden Globe-, Emmy-, BAFTA- og Óskarsverðlaun.
1
(Lagt fyrir Alþingi á 126. löggjafarþingi 2000–2001.) 1. gr. 11. gr. laganna fellur brott. 2. gr. Lög þessi öðlast þegar gildi. Athugasemdir við lagafrumvarp þetta. Frumvarp þetta er flutt með það fyrir augum að fella niður ákvæði laga um Ríkisútvarpið er varðar framkvæmdasjóð stofnunarinnar. Framkvæmdasjóður Ríkisútvarpsins var stofnaður með breytingu á útvarpslögum árið 1970. Var þá kveðið á um að 5% af heildartekjum stofnunarinnar skyldu renna í sjóðinn. Það hlutfall var hækkað í 10% með breytingu á útvarpslögum árið 1979. Þau markmið sem stefnt var að með stofnun Framkvæmdasjóðs Ríkisútvarpsins voru að tryggja viðunandi húsnæði, tækjakost og dreifikerfi fyrir starfsemi Ríkisútvarpsins. Þessum markmiðum hefur verið náð. Öll starfsemi Ríkisútvarpsins hefur nú verið flutt í hús Ríkisútvarpsins við Efstaleiti og verið sameinuð þar. Samhliða flutningum hefur tækjakostur verið endurnýjaður. Þá hefur uppbyggingu dreifikerfis fyrir eina sjónvarpsrás og tvær rásir hljóðvarps, sem Ríkisútvarpinu ber skylda til að reka lögum samkvæmt, verið lokið með þeim árangri að meira en 99% þjóðarinnar ná þessum útsendingum. Í ljósi þessa er lagt til með frumvarpi þessu að sú lagaskylda sem hvílt hefur á Ríkisútvarpinu að taka frá 10% af brúttótekjum stofnunarinnar verði felld niður. Ætti það að greiða fyrir því að Ríkisútvarpinu verði gert betur kleift en áður að framleiða og kaupa dagskrárefni til flutnings í útsendingum sínum. Fylgiskjal I. Greinargerð útvarpsstjóra Ríkisútvarpsins. (1. desember 2000.) Ákvæði um sérstakan framkvæmdasjóð Ríkisútvarpsins var fyrst sett í lög með breytingum á útvarpslögum 5. apríl 1971. Í 14. gr. þeirra laga var svohljóðandi ákvæði: „Í sjóð er nefnist Framkvæmdasjóður Ríkisútvarpsins skal leggja 5% af brúttótekjum stofnunarinnar.
3
Niturbasaröð útraðar 5 í geni andrógenviðtækis stúlknanna var ákvörðuð og fundust basaskiptastökkbreyting í amínósýrukóða 752 (mynd 1). Allar átta útraðirnar í geni andrógenviðtækisins voru fjölfaldaðar með því að nota 14 pör fákirna, en niturbasaröð þeirra hefur áður verið lýst (16). Vísindasiðanefnd Sjúkrahúss Reykjavíkur og Tölvunefnd gerðu ekki athugasemd við birtingu niðurstaðna. Erfðagreiningin skapaði grundvöll til erfðaráðgjafar hjá fjölskyldunni. Niðurstöður og ályktun: Með notkun SSCP og niturbasaraðgreiningar fannst sama stökkbreytingin í útröð 5 í geni andrógenviðtækis stúlknanna tveggja með AIS. Stökkbreytingin fólst í niturbasaskiptum í kóða 752 í fjölpeptíðkeðju andrógenviðtækisins og hefur í för með sér að glútamín kemur í stað argeníns í sterabindistað viðtækisins (R752Q). J Mol Endocrineol 1989; 2: R1-R4. Einstrengja DNA-bútar voru síðan einangraðir með notkun á Dynabeads M-250 streptavidín (Dynal) og Dynal segli. Í gagnagrunni yfir allar stökkbreytingar, sem hafa fundist í andrógenviðtækinu (netfang http://www. Þeir eru: 1) amínóendi sem ber þann hluta viðtækisins sem miðlar örvun á genaafskrift, 2) DNA bindisvæði sem inniheldur tvo svokallaða sínkfingur og þekkir sérstakar raðir í prómóter svæði gena, 3) hjararhluti sem ber markröð fyrir frumukjarna (nuclear targeting signal) og 4) sterabindistaður sem bindur andrógen. Mikilvægur þáttur í því ferli er myndun andrógenstera og tenging þeirra við viðtæki sitt. DNA niturbasaraðgreining: Sú útröð andrógenviðtækis, sem gaf óeðlilegt SSCP mynstur við rafdrátt (niðurstöður ekki sýndar), var rannsökuð frekar með niturbasaraðgreiningu. Leitað var að stökkbreytingum í geni andrógenviðtækisins í fjölskyldunni. Heilkennið er í langflestum tilvikum orsakað af stökkbreytingu í geni andrógenviðtækis, en í einstaka tilvikum getur skortur á ensýminu 5a-redúktasa valdið klínískt svipuðu heilkenni (1). Rannsóknin var gerð með upplýstu samþykki allra þátttakenda.
1
Ef hér er um að ræða eitthvert ferli, þá er það beygingarferli. Þegar höfundur tekur að beita deiliþáttum til að lýsa íslenskum hljóðum (bls. 49-54) finnst mér vera gloppur í frásögninni. Og það er einmitt þetta sem gerir vafasamt að líta á w-hljóðvarp sem hljóðferli í nútímaíslensku. Ekki veit ég af hverju höfundur sleppir að nefna í sömu andrá gömul H-stofna orð sem höfðu a í rót, eins og börkur og hafa skipti á sérhljóðum sem sögulega má rekja til svipaðra aðstæðna. geta einhverjar af þessum athugasemdum komið að gagni við endurútgáfu ritsins. að málhljóð tilheyri tali, en fónem málkerfinu. Fyrst eru talin upp „Nokkur grundvallarrit og ritgerðir almenns eðlis, síðan „Greinar og rit um íslenska hljóðkerfisfræði og loks „Bækur um íslenska hljóðfræði. (Og þó - í reglunni sem gefin er á bls. 67 um að stutt sérhljóð taki á eftir sér lokhljóð virðist eins og gert sé ráð fyrir því að stuttleiki sérhljóðsins sé einhvers konar frumþáttur.) s. frv. hafa því stutt sérhljóð. m. er í samhljóðunum einungis sýnt að /s/ og /þ/ myndi andstæðu sín á milli, en ekki athugað hvort þessi hljóð myndi andstæður með öðrum hljóðum. Hins vegar skilur, að mati höfundar, á milli sunnlensku og norðlensku í því að í norðlensku eru aðeins tvö nefhljóðafónem, /m/ og /n/, en í sunnlensku fjögur: /m,m,n,n/. s. frv., og hallast höfundur að því að líta beri á hvert tvíhljóð sem eitt fónem. Höfundur virðist ætla að nota þáttagreiningu sína, sem áður er vikið að, til að útfæra þessa hugmynd nánar.
1
Forstjóri Samkeppniseftirlitsins segir að eftirlitið kanni hvort sveitarfélög brjóti samkeppnislög með því að bjóða íbúum blátunnuna. Eftirlitið hefur áður úrskurðað í svipuðu máli og komst þá að þeirri niðurstöðu að reksturinn félli innan lögbundinna skylduverkefna sveitafélaga. Síðastliðinn föstudag sagði fréttastofa frá kvörtun Gámaþjónustunnar til Samkeppniseftirlitsins um að sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu séu, undir forystu Sorpu, að ryðja fyrirtækinu út af markaði fyrir endurvinnslutunnur. Gámaþjónustan hafi boðið upp á slíka þjónustu í sjö ár en nú gerist það svo að Sorpa innleiði svo kallaða blátunnu á öll heimili á höfuðborgarsvæðinu. Íbúar geti afþakkað blátunnuna en þeim möguleika sé þó lítt haldið að borgarbúum og því sé brotið gegn samkeppnislögum og markaðsráðandi staða misnotuð. Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, segir að málið sé nú í forskoðun áður en hægt verður að taka það upp formlega. Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins: Við fengum kvörtun og höfum verið að afla sjónarmiða frá aðilum og það liggur fyrir okkur núna bara mjög fljótlega að taka afstöðu til nánari meðferðar málsins. Páll bendir á að mál frá 2007 þar sem kvartað var undan blátunnum Reykjarvíkurborgar. Niðurstaðan var sú að vísbendingar væru fyrir hendi um að tunnurnar röskuðu samkeppni á markaði fyrir sorphirðu. Hendur eftirlitsins væru hins vegar bundnar vegna lagalegrar skyldu sveitarfélaga til sorphirðu. Í núverandi máli sé þetta einnig mikilvægur þáttur. Páll Gunnar Pálsson: Skiptir miklu máli að taka afstöðu til gildis samkeppnislaga gagnvart skyldum og rétti sveitarfélaga til þess að skipuleggja sorphirðu en nú þurfum við að taka afstöðu til þess að nýju hvort að eitthvað hafi breyst í því.
2
Söngur hans kippti burt þessum fáu þráðum sem eftir voru af tilfinningu fyrir veruleikanum og andveruleikinn sem áður hafði togað í hana varð nú helbert hlutskipti hennar. Allt huldist móðu og hún hafði ekki lengur neina stjórn á þessum þunga og þjáða líkama sem engdist í ekkasogum. Henni fannst hún ekki ná andanum almennilega en miðað við það hvernig brjóstið gekk upp og niður var hún sennilega að taka inn of mikið súrefni. Hún reyndi að anda hægar þótt ekki yrði við neitt ráðið. Og hýr á brá og heillar menn, söng Sveinn. Dúmm dúmm dúmm dúmm og bomm bomm bomm og síðan saga þeirra varð sögum margra lík. Þau áttu börn og buru og þau búa í Reykjavík. Lóa fann bragð af koníakslegnu galli og vissi eftir það varla af sér. Hún heyrði eins og úr fjarlægð skræka og gjallandi útgáfu af eigin rödd koma upp um hið fyrirlitlega fórnarlamb innra með henni sjálfri. Kannski var hún ekki einu sinni að tala frá eigin brjósti heldur með einhverri biturri samkvenlegri rödd sem bergmálaði aldirnar, klemmdri af bældum sársauka og passífri agressjón. Svona gat þetta ekki gengið lengur. Nú var komið að einhvers konar kúvendingu án þess að hann hefði endilega kært sig um það. Hann kærði sig aldrei um breytingar; þær komu bara og heimtu hann eins og tíund, felldu hann eins og fullþroskað hveitiax á akri. Hann horfði í kringum sig og vissi að tilveru hans hér var lokið. Hann hefði átt að ranka við sér fyrir löngu.
0
Í frumvarpi þessu er því fordæmi fylgt. Umboðsmaður getur verið hvort heldur sem er einstaklingur eða lögpersóna. Krafan um umboðsmann er byggð á hagkvæmnisjónarmiðum. Það getur verið erfiðleikum bundið fyrir einkaleyfayfirvöld að eiga samskipti við umsækjendur, sem búsettir eru erlendis, vegna tungumálaerfiðleika og vanþekkingar þeirra á íslenskum réttarreglum. Frágangur einkaleyfisumsókna og umsjón með þeim gagnvart einkaleyfayfirvöldum krefst mikillar sérþekkingar. Því er algengt að umsækjendur, búsettir hérlendis og erlendis, leiti til sérfróðra umboðsmanna til að hafa umsjón með umsóknum sínum. Í greininni er ekki tilgreint hverjir hafi rétt til að hafa umboðsmann. Til þessa hefur umsækjendum, sem búsettir eru hérlendis, einnig verið heimilt að fela umboðsmanni að koma fram fyrir sína hönd gagnvart einkaleyfayfirvöldum. Frumvarpi þessu er ekki ætlað að breyta því. Það er búseta en ekki þjóðerni sem skiptir máli varðandi skyldu til að hafa umboðsmann. Ekki er nánar skilgreint í frumvarpinu hvað átt er við með heimilisfesti. Því verður að styðjast við almenn sjónarmið úr alþjóðarétti og réttarfari. Heimilisfesti telst vera sá staður þar sem viðkomandi hefur fasta búsetu að undanskildum skammvinnum fjarvistum vegna leyfa eða veikinda. Samkvæmt greininni má ekki takmarka umboðið. Umboðsmaður hefur því heimild til að taka bindandi ákvarðanir gagnvart einkaleyfayfirvöldum um öll þau málefni sem upp koma varðandi einkaleyfisumsóknina. Hann getur þó orðið bótaskyldur gagnvart umbjóðanda sínum ef hann tekur ákvarðanir sem fara út fyrir samkomulag þeirra í milli. Nánari reglur um umboð og frágang þeirra verða settar í reglugerð. Um 13. gr. Í núgildandi lögum eru ekki samsvarandi ákvæði og hér um ræðir.
3
Friðrik var nefnilega talinn afburðavinnusamur maður. – Sestu, sagði hann án þess að líta upp úr bunkanum. – Já, frændi. – Þótt við séum skyldir þá skiptir það engu máli hér, sagði hann, þetta er ekki ættarmót. – Nei, frændi. Hann leit upp. Var þá með klámskýrsluna mína fyrir framan sig. Helgarpósturinn lá á skrifborðinu. Það var bara svona. Samanburðarlesning. Ekki gott. Frikki frændi þagði drykklanga stund. Fletti skýrslunni minni hægt. Gaut augunum á Helgarpóstsblaðið, og svo aftur á skýrsluna. Hann lagði greinilega talsverðan metnað í þessa löngu þögn. Svo kom það, loksins. – Það er ekki hollt að sitja of lengi á vertshúsunum. – Það er rétt, frændi. – Friðrik, bara Friðrik. – Bara Friðrik. Ég brosti auðmjúkur til að þóknast honum. Það var nú það minnsta sem ég gat gert fyrir þennan góða mann. Þá lokaði hann klámskýrslunni og stakk henni ásamt Helgarpóstinum ofan í skúffu. – Þínu hlutverki er lokið, sagði hann. Rannsóknardeildin tekur við málinu. Ég kinkaði kolli. Rannsóknardeildin, það voru þessir sköllóttu með ístrurnar. – Smálærdómur, Jónas, sagði Friðrik, blaðamenn eru fláráðir. Annar kennari birtist og gat smeygt sér fram hjá hópnum í dyrunum. Sá var nokkuð aldurhniginn, hávaxinn með krákulegt andlit. – Fariði úr dyrunum, greyin mín, svo ég geti lokað, sagði sá gamli. – Leyfið okkur að sjá nýja kennarann! æptu krakkarnir. Er hann sætari en John Travolta? Eða er þetta kannski fílamaðurinn? – Læstu dyrunum, Jóhann, skipaði Hannes. Hann gekk til mín og heilsaði mér með handabandi: Gott að þú ert kominn, sagði hann.
0
Erfitt er að átta sig á því hvaða áhrif skuldabréfaútgáfa erlendra fjárfesta hefur á íslenskt efnahagslíf. Eiríkur Guðnason, seðlabankastjóri segir að engin ástæða sé til að óttast að fjárfestarnir selji allir bréf sín á sama tíma. Jafn líklegt sé að þeir vilji eiga skuldabréfin áfram eða gefa út ný. Forstöðumaður Hagfræðistofnunar telur íslenska hagkerfið hins vegar komið að þolmörkum varðandi útgáfu erlendra aðila á skuldabréfum í íslenskum krónum. Erlendir fjárfestar hafa gefið út skuldabréf í íslenskum krónum fyrir rúma hundrað milljarða króna. Þar á meðal er austurríska ríkið og Alþjóðabankinn, sem aflar sér fjár á mörkuðum með því að gefa út skuldabréf. Eiríkur Guðnason, seðlabankastjóri segir að erfitt sé að átta sig á því hvaða þýðingu skuldabréfaútgáfa hafi fyrir íslenskt efnahagslíf. Sumir óttist að þetta geti haft alvarleg áhrif síðar þegar eigendur bréfanna þurfi að selja, sérstaklega þegar margir geri það samtímis. En ekki sé ástæða til að óttast þetta. Bæði séu fjárfestarnir margir og líklegt að þeir vilji eiga skuldabréfin áfram eða gefa út ný þannig að bréfin verði til í eignasöfnum ýmissa aðila. Útgáfan geti valdið flökti á gengi krónunnar en ekki sé nein sérstök ástæða til að óttast það. Það vilji Íslendingum til happs að vera ekki lengur með gengismarkmið heldur verðbólgumarkmið. Eiríkur segir skuldabréfaútgáfuna jákvæða fyrir þjóðina að því leytinu til að útlendingar kynnist íslensku krónunni. Þeir muni kynna sér íslenskt efnahagslíf í meiri mæli en áður vegna þessa. Þá sé sú staðreynd að alþjóðabankinn sé farinn að gefa út þessi bréf viðurkenning á því að íslenska krónan sé gjaldmiðill meðal gjaldmiðla í heiminum.
2
Gildistaka laganna verði ákveðin af utanríkisráðherra og hún verði komin undir áframhaldandi lýðræðisþróun í landinu. Hér á eftir fer stutt yfirlit um afstöðu nokkurra landa til viðskiptabanns á SuðurAfríku. Danmörk og Evrópubandalagið. Afstaðan til Suður-Afríku hefur oft og ítarlega verið rædd í danska þinginu á undanförnum árum. Töluverður ágreiningur hefur verið um málið milli stjórnar og stjórnarandstöðu. Stjórnvöld hafa stefnt að því að afnema viðskiptaþvinganirnar í áföngum. Afstaða stjórnarandstöðunnar, sem hefur verið á öndverðum meiði, hefur nú tekið breytingunum í ljósi hinnar jákvæðu þróunar í Suður-Afríku og í kjölfar þjóðaratkvæðagreiðslu hvíta minni hlutans 17. mars 1992 ákváðu dönsk stjórnvöld að afnema viðskiptabannið á Suður-Afríku. Dönsk stjórnvöld ákváðu í janúar 1992 að hætta að standa í vegi fyrir því að Evrópubandalagið aflétti banni við innflutningi á járni, stáli og gulli frá Suður-Afríku sem sett var á 1986. Ellefu EB-ríki ákváðu í apríl 1991 að aflétta banninu, en það kom ekki til framkvæmda vegna andstöðu dönsku stjórnarandstöðunnar. Að öðru leyti hefur Evrópubandalagið afnumið allar viðskiptaþvinganir gagnvart SuðurAfríku nema að því er varðar útflutning á olíu og vopnum og samvinna á sviði kjarnorkumála er bönnuð. Í framhaldi af niðurstöðum þjóðaratkvæðagreiðslunnar hvöttu portúgölsk stjórnvöld, sem nú fara með forystuna innan Evrópubandalagsins, ríki Evrópubandalagsins til þess að aflétta þeim viðskiptaþvingunum sem enn væru í gildi gagnvart Suður-Afríku. Finnland. Í finnskum stjórnmálum er ekki ágreiningur um afstöðuna gagnvart Suður-Afríku. Finnsk stjórnvöld afnámu viðskiptabannið við Suður-Afríku í júní 1991. Enn er þó í gildi bann við fjárfestingum, en stefnt er að því að afnema það fljótlega. Noregur.
3
Fölsku tennurnar hennar brostu stundum sjálfstætt þótt andlitið væri að öðru leyti grafalvarlegt. -Og hvað viltu með það? spurði Jón Ármann úrillur. -Ég fór í kirkju, svaraði Hanna-Mamma. -Og hvað varstu að vilja þangað? spurði fasteignasalinn ólundarlega. -Hann Tómas Tómasson var að syngja, sagði Hanna-Mamma. -Ekki þó prentari? spurði Jón Ármann og leit á hana rannsakandi. -Jú, ég held nú það, sagði Hanna-Mamma ánægð. -Hann var nú mállaus og að deyja í fyrra, sagði fasteignasalinn og blés háðslega. -Guð minn almáttugur hjálpi þér, sagði Hanna-Mamma æst, - hann Tómas er enn í fullu fjöri og syngur eins og engill. -Ja, það kemur mér ekki á óvart, vegna þess að hann var mállaus á skírdag og lá fyrir dauðanum, svo það er kannski þess vegna sem hann syngur í engilslíki núna, sagði Jón Ármann og hló hátt. -Heldurðu að ég ljúgi þessu? spurði Hanna-Mamma með þjósti. -Nei, ég hef aldrei vænt þig um lygi væna mín, sagði fasteignasalinn með uppgerðar sakleysi. Gunnsteinn: - Hver er þessi Tómas prentari? Jón Ármann: - Æ, hann Tommi kjaftur. Hanna-Mamma snögg upp á lagið: - Varstu við jarðarförina hans Hjálmars? Jón Ármann sakbitinn: - Nei, heldurðu að ég hafi ekki steingleymt því. Það hýrnaði yfir Hönnu-Mömmu og hún sagði sakleysislega: - Það er allt í lagi, það hefur enginn tekið eftir því hvort sem var, en hún er víst orðin svo ósköp veik, konan hans.
0
Niðurstöður heilbrigðisrannsóknar gætu haft jákvæð áhrif á það hvort íraninn Medhi Kavyan Pour fær hér dvalarleyfi af mannúðarástæðum. Hann situr í gæsluvarðhaldi eftir að hafa reynt að kveikja í sér í höfuðstöðvum Rauða kross Íslands á föstudaginn. Á næstu klukkustundum skýrist hvort Medhi áfrýjar til Hæstaréttar þeirri ákvörðun héraðsdóms að úrskurða hann í tveggja vikna gæsluvarðhald. Hann er vistaður á sjúkrastofnun. Lögfræðingur Medhis segir að hann virðist rólegur en enginn sem til hans þekki efist um að raunverulegur ásetningur hans hafi verið að svipta sig lífi. Lögreglan rannsakar málið en hefur ekki tekið ákvörðun um hvort eða hvenær gefin verður út ákæra á hendur honum. Útlendingastofnun tekur að líkindum ekki ákvörðun um örlög Medhis hérlendis fyrr en ákvörðun lögreglu liggur fyrir og niðurstöður heilbrigðisrannsóknar. Kristín Völundardóttir, forstjóri Útlendingastofnunar: Við erum að bíða eftir niðurstöðu úr þá heilbrigðisskoðunum því að það getur haft áhrif á afgreiðslu umsóknar, þá á jákvæðan hátt ef að heilbrigði hans er með þeim hætti að, að það eigi að veita dvalarleyfi. Sigríður Hagalín Björnsdóttir: Er með öðrum orðum hægt að segja að það séu auknar líkur á því að hann fái dvalarleyfi hérna eftir það sem gerðist á föstudaginn? Kristín Völundardóttir: Ekki út af atburðunum sjálfum heldur ef að það kemur út úr læknisrannsóknum og skoðunum að hann sé veikur og þá segir í 12. grein f sem að er dvalarleyfi af mannúðarástæðum að það eigi að skoða sérstaklega heilbrigðisfar viðkomandi.
2
Þing kemur saman til fundar í dag í fyrsta skipti eftir sumarfrí. Þingflokksformenn hittast á fundi klukkan 11:00 til að ræða dagskrá haustþingsins og búist er við að fjármálaráðherra og forsætisráðherra kynni í dag frumvörp sem eiga að draga úr vægi verðtryggingar. Þingfundur hefst á óundirbúnum fyrirspurnatíma þar sem til svara verða meðal annars Sigurður Ingi Jóhannsson, forsætisráðherra, og Illugi Gunnarsson, mennta-og menningarmálaráðherra. Að þeim loknum mun Sigurður Ingi síðan flytja munnlega skýrslu um stöðu þjóðmála. Fram kom í fréttum RÚV í gærkvöld að nýtt frumvarp sem væri ætlað að draga úr vægi verðtryggingarinnar, væri væntanlegt á næstunni. Það er byggt á tillögum sérfræðinganefndar sem lagði meðal annars til að óheimilt yrði að bjóða neytendum verðtryggð lán með jöfnum greiðslum til lengri en 25 ára. Stjórnarflokkarnir hafa lýst því yfir að þeir ætlist til þess að nokkrum mikilvægum málum verði komið í gegn áður en þing verður rofið og boðað verður til kosninga sem ráðgert er að verði 29. október. Gunnar Bragi Sveinsson, utanríkisráðherra, sagði til að mynda í fréttum Stöðvar 2 á laugardagskvöld að það væri lítið mál að kalla saman nýtt þing og hætta við kosningar ef stjórnarandstaðan kæmi í veg fyrir mikilvæg mál. Innan Framsóknarflokksins hefur verið nokkur óánægja með að gefin hafi verið út dagsetningu kosninga. Vigdís Hauksdóttir lýsti því yfir að hún vildi slíta þingi strax í dag og Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, formaður flokksins, sagði að skynsamlegra hefði verið að bíða með tímasetninguna.
2
Almindelig del, bls. 309; Viggo Hagstrøm: Obligasjonsrett, bls. 208; Per Augdahl: Den norske obligasjonsretts almindelige del, bls. 62; Carl Jakob Arnholm: Almindelig obligasjonsrett, bls. Hér vísast einnig til ítarlegrar umfjöllunar um þetta efni hjá Stig Jørgensen: „Betaling er i flere skyld forhold“. Kröfuréttindi falla einnig niður við eftirgjöf kröfuhafa. Að frátöldu því sem hér hefur verið rakið og án sérstakrar heimildar í samningi getur skuldari tæplega sett frekari skilyrði fyrir greiðslu af sinni hálfu. Þessi réttur skuldara getur þó verið takmarkaður ef krafan er mun hærri en nemur þeim verðmætum sem standa henni til tryggingar og þá sennilega í réttu hlutfalli við verðmæti þeirra muna sem undirorpnir eru tryggingarréttinum. 30 Loks er sennilegt að kröfuhafi geti ekki vísað greiðslu á bug ef það sem upp á vantar er smávægilegt. Að öðrum kosti hefur greiðslan ekki Sjá um eftirgjöf af þessu tagi, Bernhard Gomard: Obligationsret. Aftur á móti verður ekki talið að kröfuhafa beri að ráðstafa greiðslu inn á yngri kröfu þótt það sé í þágu hagsmuna skuldara að eldri krafa fyrnist. Til að krafa falli niður við efndir verður greiðsla skuldara að vera í samræmi við efni kröfunnar. Þegar krafa er fallin í gjalddaga ber skuldara að standa að fullu í skilum gagnvart kröfuhafa. Svo að um réttar efndir kröfu sé að ræða verður greiðsla skuldara meðal annars að vera innt af hendi á réttum stað og tíma, en ef það síðara brestur er um að ræða greiðsludrátt. 36 Bernhard Gomard: Obligationsret.
1
Allt frá árinu 1909 hefur Matthías notað myndavél til skráningar á ferðum sínum. Ljósmyndun var enn fjarri þessum vettvangi, enda ekki komin á það þroskastig hér á landi að vera nýtt við rannsóknir af neinu tagi af heimamönnum. Þorsteinn Erlingsson skáld fór í fornleifaleiðangur á vegum fröken Corneliu Horsford sumarið 1895. og ein að auki sem sýnir bæjarstétt. Árið 1924 stóð Matthías fyrir rannsókn í Herjólfsdal í Vestmannaeyjum og eru nokkrar ljósmyndir varðveittar frá þeirri rannsókn. Meðal leiðangursmanna var Ólafur Magnússon ljósmyndari sem Einar hafði ráðið til að ljósmynda í ferðinni. Matthías Þórðarson fornminjavörður vann að margþættum verkefnum í minjavörslu eftir að hann tók til starfa við Forngripasafnið árið 1907. Það eru fyrst og fremst stærri rannsóknir sem taldar voru verðskulda myndatökur. Myndir eru frá Áslákstungu, Eiríksstöðum, Lambhöfða, Flóka nausti, Hrafns haug og einum óþekktum stað. Ekki er kunnugt um eldri ljósmyndir frá fornleifarannsóknum hér á landi en þessar myndir Þorsteins. Tvær myndir eru af haugnum áður en ráðist var í að grafa en hinar myndirnar sýna fremur menn við mokstur en þær rústir sem grafnar voru fram. Hann hafði ekki stundað fornleifauppgröft fyrr, hann hafði ekki ástundað teikningu og hann hafði heldur ekki ljósmyndað áður. Hann stundaði rannsóknir á íslenskri byggingararfleifð og margvíslegum þáttum þjóðmenningar Íslendinga auk þess að sinna fornleifarannsóknum. Þar er veitt yfirlit yfir rannsóknirnar og framvindu þeirra. Þáttaskil verða í íslenskum fornleifarannsóknum sumarið 1939 þegar hópur norrænna fornleifafræðinga ásamt Matthíasi Þórðarsyni stóð fyrir umfangsmiklum rannsóknum í Þjórsárdal og víðar. Einnig er þar að finna fjölda teikninga af rústum og minjum.
1
Hann var með hálshári úr gulli, og var litur hans silfurhvítur, og var maður látinn fara til suðurparts jarðarinnar til að láta hann koma. En maðurinn sem var giftur henni, var á rauðum, fljótum hesti, hvers eigandi hann er sjálfur. Láttu hlutinn til mín, góði, sem hesti eru gefin högg með, sagði konuþjóðstjórinn, og maðurinn, sem var giftur henni, lét höfuðið niður og lét hlutinn, sem hesti eru gefin högg með, til hennar. Hann var úr gulli. Og svo var gerð byrjun á ferðinni. máli, að hún bæri stórum af öllum þeim útleggingum á Hamlet Shakespeares, er hann hefði séð. Og þessi prófessor í Oxford var svo hlægilega ólíkur steingröfunum við Austurvöll, að hann gerðist eindreginn esperantisti. Hamlet-þýðing Zamenhofs hefir nú verið gefin út sex sinnum. Og enn þann dag í dag telja Englendingar hana glæsilegustu útlegginguna, sem nokkurn tíma hafi verið gerð á Hamlet Shakespeares. Ég segi frá þessu til þess að sýna hleypidómafullum steingervingum, að dómar og hleypidómar geta verið tvent ólíkt. Ég skammast mín ekki fyrir að segja það um sjálfan mig, að ég hefi alveg eins næman smekk fyrir máli og stíl og aðrir íslenzkir rithöfundar. Ég hefi lesið fjölda bóka á útlendum þjóðtungum nú í milli tíu og tuttugu ár. Ég hefi lesið nokkrar bækur á esperantó í hálft annað ár. Og fyrir minn smekk er esperantó fyllilega eins náttúrlegt og lifandi og útlendu þjóðtungurnar, þrátt fyrir hina löngu viðkynningu mína af þeim, en stuttu afskifti mín af esperantó.
0
Stóðaréttir haustsins Tími stóðarétta er runninn upp en fyrstu réttir fara fram í Miðfirði, í Vestur-Húnavatnssýslu á laugardag. Bændasamtökin hafa að tekið saman eftirfarandi lista yfir stóðaréttir haustsins. Miðfjarðarrétt í Miðfirði, V. – Hún., laugardag 3. sept. kl. 9 Skarðarétt í Gönguskörðum, Skag., laugardag 17. sept. kl. 12-13 Staðarrétt í Skagafirði., laugardag 17. sept. um kl. 16 Skrapatungurétt í A.-Hún., sunnudag 18. sept. kl. 8-10 Silfrastaðarétt í Blönduhlíð, Skag., sunnudag 18. sept. um kl. 16 Hlíðarrétt við Bólstaðarhlíð, A.-Hún., sunnudag 18. sept. síðdegis Deildardalsrétt í Skagafirði, föstudag 23. sept. kl. 13 Árhólarétt í Unadal, Skag., föstudag 23. sept. kl. 13 Auðkúlurétt við Svínavatn, A.-Hún., laugardag 24. sept. kl. 16 Laufskálarétt í Hjaltadal, Skag., laugardag 24. sept. kl. 13 Undirfellsrétt í Vatnsdal, A.-Hún., laugardag 24. sept. kl. 10 Þverárrétt í Vesturhópi, V.-Hún., laugardag 24. sept. um kl. 13 Tungurétt í Svarfaðardal, Eyf., laugardag 1. okt. kl. 10 Flókadalsrétt, Fljótum, Skag., laugardag 1. okt. kl. 13 Víðidalstungurétt í Víðidal, V.-Hún., laugardag 1. okt. kl. 10 Þverárrétt ytri, Eyjafjarðarsveit, laugardag 8. okt. kl. 10 Melgerðismelarétt í Eyjafjarðarsveit, laugardag 8. okt. kl. 13 Bændasamtökin benda þó á að alltaf geti slæðst villur í lista af þessu tagi. Því er þeim sem hyggjast kíkja í réttir á komandi hausti bent á að gott getur verið að hafa samband við heimamenn og fá staðfestingu á dagsetningum og tímasetningu réttanna.
2
Ákvæði um þetta efni er nú að finna í síðasta málslið c-liðar 1. mgr. 36. gr. laga nr. 117/1993, um almannatryggingar, en þar segir: „Eftir að lyf hefur verið skráð hér á landi skal heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið ákveða hvort sjúkratryggingar taki þátt í greiðslu viðkomandi lyfs.“ Lagt er til að þetta hlutverk verði fengið nefnd sem ráðherra skipar samkvæmt tilnefningum Tryggingastofnunar ríkisins, fjármálaráðuneytis, landlæknis og læknadeildar Háskóla Íslands. Formaður skal skipaður af ráðherra án tilnefningar. Ráðherra skal setja nánari reglur um störf nefndarinnar með reglugerð. Gert er ráð fyrir að nefndin verði sjálfstæð og óháð og að ákvarðanir hennar verði ekki kæranlegar til ráðherra. Tekið er fram að ákvarðanir nefndarinnar skuli byggja annars vegar á mati á gagnsemi lyfs og hins vegar kostnaði við greiðsluþátttöku. Eðlilegt þykir að slíkar ákvarðanir séu teknar af sjálfstæðri nefnd sem skipuð er fagmönnum á sviði læknisfræði, lyfjafræði og fjármála. Slíkt ætti að tryggja að fagleg og fjárhagsleg sjónarmið ráði ferðinni og að samræmis sé gætt í ákvörðunum um greiðsluþátttöku. Þá eru í 3. mgr. ákvæði um málsmeðferð umsókna um ákvörðun lyfjaverðs og eru þau í samræmi við tilskipun 89/105/EBE. Um 30. gr. Nauðsynlegt þykir að kveða skýrar á um valdheimildir og þvingunarúrræði Lyfjamálastofnunar. Um 31. gr. Í ákvæðinu er heimilað að birta sem reglugerðir reglur Evrópusambandsins um Lyfjamálastofnun Evrópu, en Íslendingar fengu aðild að henni með ákvörðun sameiginlegu EES-nefndarinnar 28. maí 1999. Um 32. gr. Breyting þessi er gerð í samræmi við breytingu á 41. gr. lyfjalaga. Vísað er til athugasemdar við 25. gr. frumvarpsins. Um 33. gr. Ákvæðið þarfnast ekki skýringar. Fylgiskjal.
3
Arion banki telur að vandræðin sem Íslendingar lentu í þegar greiðslur að heiman skiluðu sér ekki séu að baki eftir að rof kom á samband greiðslukerfis bankans og erlendu fjárálastofnunarinnar sem er mótaðili bankans þegar kemur að greiðslum í evrum á milli landa. Þetta staðfesti Haraldur Guðni Eiðsson, upplýsingafulltrúi hjá Arion banka í skriflegu svari til Fréttablaðsins í dag. Óánægjuraddir heyrðust að utan að peningarnir væru ekki að skila sér á réttum tíma og einhverjir kvörtuðu undan því að kortin þeirra virkuðu ekki. Haraldur kannaðist ekki við það að kortin væru hætt að virka en sagði að hnökrar hefðu komið upp í kerfinu þegar kemur að millifærslum. „Í upphafi vikunnar varð rof á sambandi milli greiðslukerfa Arion banka og þeirrar erlendu fjármálastofnunar sem er mótaðili bankans þegar um er að ræða greiðslur í evrum á milli landa. Þetta hafði í för með sér að greiðslur skiluðu sér í einhverjum tilfellum seinna til viðtakenda. Búið er að koma í veg fyrir vandamálið og eðlilegt flæði á greiðslum komst á um miðjan dag í gær.“ Þá lentu fjölmargir í því að sjá ekki yfirdráttarheimild sína þegar þau fóru inn á netbankann. Haraldur segir að búið sé að leysa úr því. „Yfirdráttarheimildir á reikningum hafa í mörgum tilvikum ekki verið sýnilegar í netbanka og appi í morgun þrátt fyrir að heimildirnar séu í gildi og hægt að ganga á þær. Þetta hefur því hvorki áhrif á raunverulega stöðu reikninga né greiðslur. Heimildir eru nú sýnilegar í netbanka og appi Arion banka.“
2
Leikmenn hjálpa líka munkunum að fella tré og flytja niðursagað timbrið í hafnarturninn; safna saman ólífum, valhnetum og öðrum ávöxtum; tína þrúgur og pressa þær til víngerðar, ólífur til olíugerðar. Meðan á þrúgutínslunni stendur er eins víst að klausturgarðurinn endurspegli litríka ringulreiðina í margbreytilegri framtakssemi munkanna og hjálparmanna þeirra. Á einum stað er kannski segldúkur með fjólubláum og brúnum fíkjum sem þorna í sólinni. Á öðrum stað eru hraukar af fíkjum og valhnetum. Á timburpalli standa raðir af sívölum pjáturbökkum á búkkum og geyma hlaup af kreistum tómötum. Fram og aftur um steinlögnina skarka múldýrin og bera hvert um sig tvö strýtumynduð ker kúffull af þrúgum. Nærföt úr sirsi og þykkir hvítir ullarsokkar hanga til þerris á svölunum innanum potta með basilíku og kryddjurtum. Fjórir þeirra fara með framkvæmdavald eitt ár í senn og sinna því með einföldum hætti. Ríkið á einn fjórskiptan stimpil, og er hver fjórðungur hans í vörslu eins ráðherrans, þannig að engin skjöl verða afgreidd nema allir fjórir séu viðstaddir. Það tók á taugarnar að komast frá Aþenu til Aþos. Tólf tíma lestarferð til Þessalóníku reyndi á þolinmæðina, en var samt hátíð hjá átta tíma ferð með rútubíl frá Þessalóníku til Jerissos, smábæjar við landamæri munkalýðveldisins. Vegurinn þangað var lygilega lélegur, en til allrar lukku voru stuttar viðdvalir í nokkrum þorpum. Farþegar voru harla sundurleitir en áttu það flestir sameiginlegt að vera á leið í páskafrí á Aþos. Meðal þeirra voru þrír ungir liðsforingjar sem stofnuðu til vinskapar við mig.
0
Þetta gekk svo hægt að sá grunur læddist að áhorfendum að annar þeirra héldi að hljóðfærið ætti að fara inn í verslunina en hinn að það ætti að fara út úr henni. Ég held að það sé best að þú fáir þér sæti, sagði hann alvöruþrunginni röddu. Thomas ýtti tréhnalli að olíukogaranum og tyllti sér þétt upp við hann. Ég vildi að ég hefði betri fréttir að færa, en því miður ... Bretar hafa snúið vörn í sókn, sagði Stefán. Þeir hafa stökkt þýska hernum á flótta og Frakkar eru komnir langt inn í Þýskaland. Menn halda að Berlín falli fyrir haustið. Hitler sárbænir um friðarsamninga en enginn virðir hann lengur viðlits. Þú - þú ert að grínast, stamaði Thomas og fölnaði. Stefán hristi höfuðið, grafalvarlegur sem fyrr. Það eru fleiri ótíðindi. Þýskir flóttamenn eru skotnir, hvar sem þeir finnast. Skotnir! Af hverju?! Þeir þykja bara svo ótrúlega ljótir, sagði Stefán og fór að skellihlæja. Thomas sat dofinn og óttasleginn á hnallinum og var fáeinar sekúndur að átta sig á að spilað hefði verið með hann. En við hláturroku Stefáns snaraðist hann á fætur, sótvondur. Djöfulsins skepnan þín, hrópaði hann og ætlaði að rjúka í Stefán, sem hljóp hlæjandi undan honum og endasentist í loftköstum út úr bústaðnum. Thomas elti. Stefán reyndi margvíslegar og skyndilegar kúvendingar og þeir hlupu þvers og kruss um túnið, annar hlæjandi storkandi hlátri, hinn þögull sem gröfin. Thomas dró jafnt og þétt á Stefán og loksins stóðu þeir andspænis hvor öðrum og komu ekki upp orði fyrir mæði drjúga stund.
0
Við bjuggum þá hjá tengdaforeldrum mínum og þurftum að bíða í þrjár vikur þangað til gömlu hjónin skruppu í bíó. Það eyddi svo miklum tíma í að kvarta um kulda að starfsemin var í algjöru lágmarki. Broshornið: Hvar eru húmoristarnir ? Sannfæringin er enn sú sama en sennilega eru lítillæti og hæverska ríkari þættir í fari manna en reiknað var með. Þegar broshorninu var hleypt af stokkunum fyrir tveimur mánuðum leyfði pistilskrifari sér að vitna um það eftir áratuga starf sem læknir að fáar ef nokkrar starfsgreinar geta státað af jafn mörgum og jafn miklum húmoristum og læknar. Var í bíl sínum kyrrstæðum er á hana keyrði bíll, jeppi þannig að hún kastaðist á kyrrstæðan bíl fyrir framan sig, sem einnig var jeppi. Við hjónin höfum verið gift í sjö ár og konan hefur eignast barn á hverju ári. Þegar fólkið þurfti að hlýja sér fór það út úr húsinu. Á þessum tíma hafa verið sagðir nokkrir brandarar án þess að þeim væri beinlínis ætlað pláss í Broshorninu og nokkrir hafa sent hreyfimyndir með tölvupósti. Ég hef hvorki verið hranalegur við konuna mína né fundið að neinu við blessuð börnin. Nú síðast ráðlagðir þú konu minni að nota það sem þú kallaðir örugga tímabilið. Við höfum komist að þeirri niðurstöðu, að getnaðarvarnir séu gagnslausar fyrir okkur. Hvað segirðu, sagði hin veistu að ég er búin að vera alveg afleit líka og það á að gera hjá mér stutta ristilspeglun eftir helgina. Það var fyrst þá sem við áttum öruggt tímabil. Átt þú kannski að fara í HEILAspeglun?
1
Úrbætur í reiðvegmálum. Nú stendur Landssamband hestamannafélaga fyrir málþingi um úrbætur í reiðvegamálum sem er afar mikilvægt málefni hestamanna. Fjármagn til reiðvega hefur staðið í stað í langan tíma og dugar vart til að viðhalda þeim reiðvegum sem fyrir eru. Málþinginu er ætlað að setja saman áskorun til yfirvalda um aukið fjármagn til reiðvegagerðar og viðhalds, auk annara mikilvægra málefna eins og að skilgreina reiðvegi í umferðalögum og tryggja öryggi ríðandi umferðar gagnvart annari umferð. Við vonum að þið hafið áhuga á að fjalla um málþingið sem haldið verður næstkomandi laugardag 14.október í Menntaskóla Borgarfjarðar Borganesi. Ekkert þátttökugjald og hádegisverður í boði LH. Dagskráin er eftirfarandi Mæting og skráning 10:00-10:30 (Léttur morgunverður) 10:30 Setning – Ávarp Ásta Þorleifsdóttir starfsmaður samgönuráðuneytisins. 10:45 Formaður ferða og samgöngunefnd LH – Halldór Halldórsson 11:00 Skráning og flokkun – Kortasjá – Sæmundur Eiríksson 11:15 Reiðvegir gerð og uppbygging Vegagerðin – Haraldur Sigursteinsson 11:30 Reiðleiðir í Þjóðgörðum – Einar Sæmundssen og Þórður Ólafsson 11:50 Umræður / fyrirspurnir 12:00 -13:00 Hádegisverður 13:00 Umferðaröryggi; reiðvegir/akvegir Ólafur Kr. Guðmundsson 13:15 Vegahald reiðvega – Arnór Halldórsson 13:30 Fulltrúi hestatengdrar ferðaþjónustu – Begga Rist 13:45 Jarðvegsvernd og reiðvegir – Gústav M. Ásbjörnsson – Landgræðslu ríkisins 14:00 Gamlar reiðgötur – Mosfellsheiðarleiðir – Bjarki Bjarnason 14:15 Umræður / fyrirspurnir 14:30-14:45 Kaffihlé 14:45 Vinnuhópar • Hugmyndir um úrbætur í reiðvegamálum Samantekt og útbúin áskorun um úrbætur í reiðvegamálum til yfirvalda 16:15 Lokaorð Lárus Ástmar Hannnesson formaður LH /Jóna Dís Bragadóttir varaformaður LH Kort af Borganesi: https://ja.is/kort/?d=hashid%3AG4EV9&x=360326&y=452191&z=9&type=map
2
Talið er að leiðslukerfi séu öruggur kostur í umhverfislegu tilliti miðað við að dæla kolvetni í olíuskip. Í 1. málsl. 1. mgr. er kveðið á um það að leyfi ráðherra þurfi til byggingar og rekstrar leiðslukerfa til vinnslu og flutnings kolvetnis. Eðlilegt þykir að leyfi ráðherra þurfi fyrir þessum framkvæmdum þar sem þær geta raskað annars konar starfsemi, t.d. togveiðum eða lagningu sæstrengja. Á það skal bent að leiðslukerfi eru hafstöðvar í skilningi 2. mgr. 2. gr. frumvarpsins. Skv. 2. málsl. 1. mgr. skal í leyfinu m.a. setja skilyrði um skipulag leiðslubúnaðarins, þar á meðal legu og stærð lagna, eignarhald á kerfinu, afnot annarra af því, greiðslur fyrir afnotin og greiðslur til ríkisins. Telja verður nauðsynlegt að sett verði skilyrði fyrir skipulagi leiðslubúnaðarins vegna þeirra ástæðna sem að framan eru raktar. Ákvæði 2. mgr. undanþiggur staðbundinn leiðslubúnað sem er hluti hafstöðvar og notaður er til vinnslu úr einstakri kolvetnisauðlind. Hafstöðvum fylgir leiðslubúnaður sem nauðsynlegur er fyrir starfsemina en er ekki ætlaður til flutnings kolvetna af vinnslusvæðum til lands. Þykir því nauðsynlegt að undanskilja þennan búnað þeirri reglu 1. mgr. að leyfi ráðherra þurfi sérstaklega fyrir honum, enda verður tekið á þessu atriði í leyfi fyrir hafstöð. Ákvæði 3. mgr. varðar þá stöðu þegar leiðslubúnaður leyfishafa nær til landsvæðis eða landgrunns annars ríkis og samstarfssamningur um byggingu og starfrækslu leiðslukerfisins er milli þess ríkis og íslenska ríkisins. Hér getur ráðherra lagt þá skyldu á leyfishafa íslensks hluta leiðslubúnaðarins að taka þátt í samstarfinu og sett nánari skilyrði um þátttökuna. Það eru fyrst og fremst hagkvæmnisrök sem búa að baki þessari reglu.
3
Æskan hafði eignast sína eigin tónlist og um leið fór hún að skapa sér sjálfstæðari lífsstíl. Ungt fólk tók að ögra foreldrum sínum með djörfum klæðaburði, villtri hárgreiðslu, gagnrýnum skoðunum og alls kyns stælum. Það vildi ekki láta segja sér fyrir verkum og ekki leið á löngu þar til æskan gerðist róttæk og fór að krefjast margvíslegra samfélagsbreytinga. Aukið sjálfstæði æskunnar byggði á mikilli velmegun sem kom til sögunnar skömmu eftir seinni heimsstyrjöld. Með tímanum fóru flestir unglingar í skóla og mynduðu þeir sístækkandi hóp ungmenna sem hafði meiri frítíma og vasapeninga en áður hafði þekkst. Viðskiptalífið áttaði sig á að unglingar væru orðnir markhópur sem hægt væri að græða á. Þar með hafði myndast grundvöllur fyrir tónlist, kvikmyndir og fatatísku sem sértaklega var ætlað ungu fólki. Framleiðendur reyndu yfirleitt að móta smekk æskunnar eftir eigin höfði en það reyndist ekki alltaf auðvelt. Unglingamenningin náði fullum þroska á sjöunda áratugnum. Vegna aukinnar fæðingartíðni eftir stríð fjölgaði unglingum hratt. Ungt fólk úr ólíkum stéttum blandaðist betur saman en áður hafði þekkst en sameiginlegur vettvangur þess var skólinn, sjoppur, bíóhús, skemmtistaðir, rúnturinn en þó einkum rokktónlistin. Æskan fann til aukinnar samkenndar en um leið fjarlægðist hún þá sem eldri voru. Á seinni hluta sjöunda áratugarins náði kynslóðabilið hámarki. Unga fólkið tók að gagnrýna samfélagið og mótmæla því hvernig yfirvöld hegðuðu sér í ýmsum málum. Það sem ýtti hvað helst við æskunni var stríðsrekstur Bandaríkjanna í Víetnam. Um sömu mundir komu hipparnir fram en þeir höfnuðu neyslusamfélaginu og leituðust við að skapa sér einfalt og innihaldsríkt líf.
0
Þrír Íslendingar hafa nú greinst með Covid-19 kórónaveiruna. Þeir eiga það allir sameiginlegt að haf komið nýlega frá Ítalíu. Öll Ítalía hefur nú skilgreind áhættusvæði. Kona á fimmtugsaldri greindist í gærkvöld með Covid-19 krórónaveiruna. Hún kom til landsins með flugi Icelandair frá Munchen á laugardag en hafði verið á skíðum á Norður-Ítalíu. Þetta er þriðji Íslendingurinn sem greinist með veiruna en fyrr í gær var greint frá því að karlmaður á sextugsaldri væri með veiruna. Sá kom með flugi frá Verona eftir skíðaferð á Norður-Ítalíu. Líðan þeirra beggja er góð en þau sýna dæmigerð einkenni sjúkdómsins. Allir sem hafa greinst með veiruna eru búsettir á höfuðborgarsvæðinu. Þriðji Íslendingurinn, karlmaður á fimmtugsaldri, greindist á föstudag. Hann er í einangrun á smitsjúkdómadeild Landspítalans í Fossvogi en hann kom til landsins 22. febrúar. Almannavarnir og sóttvarnalæknir hafa skilgreint Ítalíu sem áhættusvæði frá og með 29. febrúar. Sóttvarnalæknir ráðleggur gegn ónauðsynlegum ferðum þangað. Þeir sem koma frá áhættusvæðum eru beðnir um að vera í sóttkví í 14. daga frá dvöl þar. Með dvöl á áhættusvæði er átt við að hafa gist á því. Um 300 manns eru nú í sóttkví heima hjá sér. Það eru m.a. allir þeir sem komu frá Ítalíu á laugardag auk samstarfsmanna og ættingja mannsins sem fyrst greindist með veiruna. Áhöfn flugvélarinnar sem fór til og frá Verona á laugardag eru í sóttkví fyrir utan flugmennina.
2
Hæstiréttur hefur dæmt Ísafjarðarbæ til þess að greiða tvítugum pilti tæplega 6 milljónir króna í skaðabætur ásamt vöxtum vegna slyss sem hann varð fyrir á skíðasvæði Ísfirðinga fyrir rúmlega fjórum árum. Með þessu sneri Hæstiréttur við dómi Héraðsdóms Vestfjarða sem sýknaði Ísafjarðarbæ af kröfu um skaðabætur ásamt Súðavíkurhreppi sem einnig var stefnt í málinu. Málsatvik voru þau að pilturinn sem þá var nemandi í Grunnskólanum í Súðavík slasaðist alvarlega í skíðaferðalagi á skíðasvæði Ísafjarðarbæjar í Tungudal. Stökk hann á skíðum af palli nokkrum sem var ætlaður fyrir snjóbrettaiðkendur. Ekki lágu fyrir í málinu greinargóðar upplýsingar um aðstæður á slysstað en vitni höfðu borið að þau hafi talið umræddan pall hættulegan bæði með tilliti til gerðar hans og staðsetningar. Fram kom í Héraðsdómi að ekki væri að finna í gögnum málsins myndir eða uppdrætti af vettvangi slyssins ef undan er skilinn mynddiskur af upptöku af stökki áfrýjanda. Einnig loftmynd af hluta skíðasvæðisins tekin að sumarlagi. Þá kom fram að sérstakar merkingar hafi verið einhvers staðar við umræddan pall en þær ekki verið fyrir hendi þann dag sem slysið varð. Hvorki er upplýst hvar þær voru nákvæmlega né hvernig þeim var að öðru leyti háttað. Að öllu þessu virtu var stefndi, Ísafjarðarbær, talinn bera skaðabótaábyrgð á tjóni áfrýjanda. Læknar mátu varanlega miska piltsins 60% og örorku 80%. Ísafjarðarbær greiðir stefnanda 5 milljónir og 800 þúsund tæpar ásamt vöxtum. Málskostnaður bæjarins er 600 þúsund. Súðavíkurhreppi var einnig stefnt í málinu en hann var sýknaður af skaðabótakröfum.
2
Á það við starfsmannastjóra, fjármálastjóra og aðstoðarmann rektors eins og áður var getið. Auk þess situr varaforseti háskólaráðs fundina. Hópurinn ræðir vikulega úrlausnarefni sem efst eru á baugi og myndar því eins konar framkvæmdanefnd. Í tillögunum felst að völdum verði dreift innan stjórnsýslu yfirstjórnar þannig að ábyrgð á framkvæmd einstakra, afmarkaðra málaflokka er samkvæmt tillögum nefndarinnar falin fleiri aðilum en áður. Tillögurnar gera ráð fyrir að starfsemi hinnar almennu stjórnsýslu verði skipt í sex meginsvið, er heyri undir rektorsembættið, þar sem fari saman vald og ábyrgð. Fyrir stjórnsýsluframkvæmd sviðsins sé einn embættismaður eða framkvæmdastjóri ábyrgur. Starfsmenn viðkomandi sviðs starfi í nánum tengslum við nefndirnar og veiti þeim upplýsingar. Lagt er til að háskólaráð ráði framkvæmdastjóra stjórnsýslusviða til fimm ára í senn. Stjórnsýslusviðin, sem gert er ráð fyrir, eru þessi: bygginga- og tæknisvið, fjármálasvið, kennslusvið, rannsóknasvið, samskiptasvið og starfsmannasvið. Framkvæmdastjóri stjórnsýslusviðs skal framkvæma ákvarðanir háskólaráðs og rektors um málefni á sínu sviði og leysa úr málum sem upp koma innan þess. Hann skal hafa frumkvæði að því að stefna sé mörkuð í málefnum sviðsins. Hann skal stuðla að samstarfi og samræmingu verkefna við önnur svið og deildir. Framkvæmdastjóri stjórnsýslusviðs skal vera í nánum tengslum við starfsnefndir háskólaráðs á sviðinu og sjá þeim fyrir aðstoð og aðgangi að upplýsingum sem lúta að viðfangsefnum þeirra. Stutt lýsing á ábyrgðarsviði einstakra framkvæmdastjóra fer hér á eftir: Framkvæmdastjóri fjármálasviðs (háskólaritari) hefur í umboði rektors og háskólaráðs heimild til að skuldbinda háskólann og háskólastofnanir fjárhagslega, hefur yfirumsjón með fjármálastjórn háskólans, bókhaldi og samræmdri innkaupastarfsemi.
3
Í öðru lagi skal vera gild ástæða til veiðanna, annaðhvort að verið sé að nytja afurðir dýranna eða að koma í veg fyrir tjón af þeirra völdum. Auk þess getur umhverfisráðherra heimilað takmarkaðar veiðar í rannsóknarskyni, fyrir söfn og dýragarða eða til ræktunar og undaneldis, sbr. 5. og 6. mgr. Hægt er að setja eina eða fleiri reglugerðir um friðun, vernd eða heimildir til veiða á villtum dýrum. Í 6. kafla eru talin upp öll þau dýr sem heimilt er að aflétta friðun á með reglugerð. Þar skal koma fram til hvaða tegunda reglugerðin nær, á hvaða tímabili, hvar og í hve miklum mæli megi veiða þær og hvaða veiðiaðferðum megi beita. Einnig skal í reglugerðum kveðið á um hefðbundnar nytjar, svo sem æðarrækt, kópaveiði, lunda- og fýlaveiðar, eggnytjar á bjargfugli o.s.frv., og eru þær tegundir, sem þetta ákvæði á við, taldar upp í 7. kafla frumvarpsins. Reglugerðir kveði á um aukna friðun fágætra tegunda, t.d. dvöl manna og myndatökur við hreiður, sbr. gildandi reglugerð nr. 97/1968, skrá yfir fágætar tegundir sem unnt er að vísa til þegar refsing er metin, sbr. 20. gr., skráningu og merkingu á sjaldgæfum dýrum sem eru til uppsett frá því fyrir gildistöku nýrra laga, skylduskil til opinberra náttúrugripasafna á dýrum sem finnast dauð eða ósjálfbjarga og skilgreiningu á hvað teljist opinber náttúrugripasöfn. Umhverfisráðuneytið hefur samkvæmt grein þessari umsjón með útflutningi á villtum dýrum, enda var útflutningur villtra fugla undir stjórn menntamálaráðuneytis fyrir stofnun umhverfisráðuneytis.
3
Samkvæmt lögum um málefni fatlaðra er heimilt að taka gjald fyrir skammtímavistun, sbr. 22. og 50. gr. laga um málefni fatlaðra, nr. 59/1992. Gjaldtökuheimild hefur ekki verið beitt. Rétt þykir að gjaldtökuheimild sé áfram í lögum, en að hún verði afmörkuð sérstaklega. Lagt er til að gjaldtökuheimildin nái til hluta annars rekstrarkostnaðar en launa. 5. Stuðningsfjölskyldur. Heimild til gjaldtöku er nú í 50. gr. laga um málefni fatlaðra, sbr. 21. gr. sömu laga. Gjaldtökuheimild hefur ekki verið beitt. Rétt þykir að gjaldtökuheimild sé áfram í lögum en að hún verði afmörkuð sérstaklega. Lagt er til að gjaldtökuheimildin nái til hluta annars rekstrarkostnaðar en launa. 6. Tómstundastarf. Rétt þykir að gjaldtaka fái beina lagastoð. Sem dæmi um gjaldtöku fyrir tómstundastarf má nefna að í Reykjavík kostar hvert námskeið 400 kr. á mánuði, en 100 kr. ef greitt er fyrir sérstök námskeið. Í Kópavogi er ekki greitt fyrir félagsstarf nema þegar sérstakir leiðbeinendur eru og eru þá greiddar 1.700 kr. fyrir fimm skipti í 2 1/ 2 klst. í senn. 7. Nýmæli er að heimila gjaldtöku fyrir veitingu rekstrarleyfa og gerð þjónustusamninga. Í gjaldtökuheimild samkvæmt ákvæði þessu felst hér sem endranær að gjaldið má ekki vera hærra en sá kostnaður sem hlýst af því að veita umrædda þjónustu. Þar sem gjaldtökuheimild samkvæmt framansögðu hefur verið beitt hjá sveitarfélögum hefur það einungis verið fyrir litlum hluta kostnaðar. Jafnframt er í greininni lagt til að lögfest verði að heimilt sé að taka leigu af einstaklingum fyrir afnot af húsnæði sem er sérstaklega ætlað til að mæta sérþörfum á þjónustu.
3
Veiti fjármálafyrirtæki í tengslum við hlutafjárútboð lán til kaupa á eigin hlutabréfum eða stofnfjárhlutum fyrir hærri fjárhæð en 5% af nafnverði heildarhlutafjár eða stofnfjár hlutaðeigandi fyrirtækis skulu settar traustar tryggingar fyrir lánum sem eru umfram framangreint hlutfall. 30. gr. Takmarkanir á stórum áhættum. Áhætta vegna eins eða fleiri innbyrðis tengdra viðskiptamanna má ekki fara fram úr 25% af eigin fé fjármálafyrirtækis. Samtala fyrir stórar áhættur má ekki fara yfir 800% af eigin fé en með stórri áhættu er átt við þá áhættu sem nemur 10% eða meira af eigin fé. Með eigin fé er átt við eigið fé skv. 84. gr. Með áhættu skv. 1. mgr. er átt við lánveitingar, verðbréfaeign, eignarhluta og veittar ábyrgðir fjármálafyrirtækis vegna einstakra viðskiptamanna eða fjárhagslega tengdra aðila, svo og annarra skuldbindinga sömu aðila gagnvart fjármálafyrirtækinu. Fari áhættuskuldbindingar fjármálafyrirtækis yfir þau mörk sem kveðið er á um í 1. mgr. skal það tilkynnt Fjármálaeftirlitinu án tafar. Fjármálaeftirlitið getur veitt fyrirtækinu frest til að koma skuldbindingum sínum í lögmætt horf. Fjármálaeftirlitið setur nánari reglur um stórar áhættur fjármálafyrirtækja. V. KAFLI Starfsemi fjármálafyrirtækja á milli landa. A. Starfsemi erlendra fjármálafyrirtækja hér á landi. 31. gr. Útibú fjármálafyrirtækja innan EES. Erlent fjármálafyrirtæki, sem hefur staðfestu og starfsleyfi í öðru ríki innan Evrópska efnahagssvæðisins, getur stofnsett útibú hér á landi tveimur mánuðum eftir að Fjármálaeftirlitið hefur fengið tilkynningu um fyrirhugaða starfsemi frá lögbæru yfirvaldi í heimaríki fyrirtækisins. Útibúinu er heimilt að stunda hverja þá starfsemi sem lög þessi taka til, enda sé hún fyrirtækinu heimil í heimaríki þess.
3
Hitt er vonandi líka ljóst að til þess að vinna þetta verk þarf ég góða liðsmenn. (Hann lítur hvasst og snöggt á viðstadda.) ÞORVALDUR: Yður mun ekkert skorta. LÁRUS: Gott. Skrifið þá niður. ÞORVALDUR: (mundar blýant og blað) Við erum tilbúnir. LÁRUS: Fyrsta verk mitt er að skipa nýja réttarvotta. SOPHUS: (lítur upp undrandi) Nú? LÁRUS: Það er nauðsyn. SOPHUS: (stendur upp) Herra dómari! Mér þykir leitt að trufla, en við höfum tvo réttarvotta hér í bænum. LÁRUS: Ég veit það. SOPHUS: Að vísu er annar með staurfót og hinn slæmur í baki - sem sagt báðir lélegir til erfiðisvinnu, - en . . . ÞORVALDUR: (stendur hálfvegis upp og bendir Sophusi á að setjast.) Sophus! SOPHUS: Ég vildi bara . . . (Sest.) Þessir menn njóta trausts hjá öllum. LÁRUS: (eitilharður) Ekki hjá mér. Að tillögu Þorvalds er hótelhaldarinn skipaður réttarvottur ásamt Páli sem hér er mættur og verður lögregluþjónn bæjarins. SOPHUS: En hvað um núverandi lögregluþjón? LÁRUS: Fyrsta verk nýrra réttarvotta er að handtaka hann ásamt báðum fyrrverandi réttarvottum. SOPHUS: (rís enn á fætur og ætlar að segja eitthvað en hættir við og sest aftur.) LÁRUS: Þessa menn ber alla að færa hingað tafarlaust til yfirheyrslu. - Þér, Sophus, fáið allt annað að hugsa um. Þér farið þegar ríðandi til Flateyrar við annan mann og sækið meintan morðingja, Sigurð skurð. SOPHUS: En hvað um höfuðpaurinn? LÁRUS: (drjúgur) Við látum hann bíða. DIANA: (kemur inn með vatnskaröflu og tvö glös. Hún lítur í kringum sig og kemur auga á Lárus. Þau standa hreyfingarlaus örstutta stund.
0
Enn ber mikið í milli í kjaraviðræðum iðnaðarmanna og Samtaka atvinnulífsins. Deiluaðilar gera nú úrslitatilraun til að ná samkomulagi áður en boðaðar verkfallsaðgerðir hefjast á miðnætti. Verkfallsaðgerðirnar ná til 6 landssambanda og félaga iðnaðarmanna, það er Rafiðnaðarsamband Íslands, Samiðn, Félag bókagerðarmanna, Matvís, Félag hársnyrtisveina og VM - Félag vélstjóra og málmtæknimanna. Samtök atvinnulífsins slitu viðræðum á þriðjudag í síðustu viku út af ágreiningi um sérkjör en viðræður hófust á ný á föstudag. Deiluaðilar hafa svo fundað stíft um helgina. Guðmundur Ragnarsson, formaður VM: Við erum bara í þessum töluðu orðum að setjast niður hérna iðnaðarsamfélagið og fara bara yfir stöðuna, svona aðallega varðandi hvernig staðan á sameiginlegu málunum eru og síðan munu einstök félög taka svona einhvern snúning á SA í dag varðandi lokaniðurstöðu í þessum sérmálum sínum. Höskuldur Kári Schram: Eru þá góðar líkur á því að þið náið að koma í veg fyrir verkfall? Guðmundur Ragnarsson: Ég held að það sé nú bara í báðar áttir sko, ég held að það verði bara, dagurinn verði að leiða það í ljós. Það er ýmislegt sem stendur út af. Höskuldur: Það er ýmislegt. Hvað þá helst? Guðmundur Ragnarsson: Ja bara svona í þessum sérkröfum sem við ætlum að reyna, varðandi orlofsrétt og bara ýmislegt svona sem að við ætluðum þá að reyna að ná inn samhliða þessu. Höskuldur: Þannig að það er ekkert endilega neitt samkomulag í sjónmáli akkúrat núna? Guðmundur Ragnarsson: Ekki núna, nei.
2
Ragnhildur talar svellköld og klár við þá um ófögnuðinn (eins og hún kallar vírusinn) í læknisfræðilegum og manneskjulegum smáatriðum, nýjustu rannsóknir og lyf. Þannig núllar hún niður drekaskrímslið sem þeir berjast við svo það verður í bili sauðmeinlaust eðluhró. Vinir Mumma gera sér stundum glaðan dag í Grænustofu (sem er ekki lengur græn heldur dumbrauð). Þá getur verið að Mummi bregði sér í svarta krepkjólinn hennar Ragnhildar og taki sporin - fæddur dansari, þetta barn sem var alltaf á hausnum - umbreyttur í dularfulla og hættulega veru sem er hvorki uppburðarlítil né eftirgefanleg, eins og hann sjálfur þegar hann er ekki að dansa. Inni í varalitaða Mummanum í kjólnum sé ég litla bróður minn kjökrandi uppi í rúmi: Verður nú enginn grautur framar? Ég sé hann beran að ofan á læknisbekknum með rautt kúlupennahjarta á rifjahylkinu og mig yfir honum með reiddan hnífinn: Á ég að skera úr þér hjartadrusluna krakkakvöl? En Ragnhildur situr í sófanum milli tveggja fremstu klæðskiptinga bæjarins og horfir á Mummadansinn eins og hún væri á nemendaútskrift í dansskóla. Ég horfi á hana og spyr sjálfa mig hvort það væri ekki eðlilegt að hún tæki hálfnærri sér að horfa á fullorðna drenginn sinn í kjól (og það af henni sjálfri) að hrista upp í hommunum í Grænustofu. Nei hún bara situr og horfir í gegnum allt og alla eins og hún er vön. Mummi magnar dansinn með skörpum mjaðmahnykkjum og þokukenndu augnaráði (kannski húsmiðillinn dansi í gegnum hann) og einhver úr hópnum réttir Ragnhildi mandólínið.
0
Björt Ólafsdóttir, þingmaður Bjartrar framtíðar, segir að það þurfi að milda stefnu Sjálfstæðisflokksins, þess vegna taki flokkurinn þátt í stjórnarmyndunarviðræðum. Nokkuð hefur á borið á gagnrýni innan Bjartrar framtíðar og frá vinstri væng stjórnmálanna á forystu Bjartrar framtíðar fyrir að ganga til stjórnarmyndunarviðræðna við Sjálfstæðisflokkinn. Páll Valur Björnsson, stjórnarmaður í Bjartri framtíð og fyrrverandi alþingismaður, segir í Fréttablaðinu í dag að flokkur hans eigi enga samleið með Sjálfstæðisflokknum. Blásið hafi verið til kosninga vegna Panamaskjalanna og að Bjarna Benediktsson, formann Sjálfstæðisflokksins, hafi verið að finna þar. Samstarf við Sjálfstæðisflokkinn hefði átt að vera síðasti kosturinn í stjórnarmyndunarviðræðum. Björt Ólafsdóttir, alþingismaður Bjartrar framtíðar, bendir á að þriðjungur kjósenda vilji að Sjálfstæðisflokkurinn komi að stjórn landsins, en að Björt framtíð fari ekki inn í stjórnarsamstarf sem feli í sér að flokkurinn svíki það sem flokkurinn stendur fyrir. Hann sé í nokkuð sterkri stöðu til að ná fram sjónarmiðum sínum. Björt Ólafsdóttir, þingmaður Bjartrar framtíðar: Og mér myndi aldrei detta í hug að koma tilbaka til hans og annarra í Bjartri framtíð með stjórnarsáttmála sem hann gæti ekki verið stoltur af og við. Hún bendir á að flokkurinn sé í góðu meirihlutasamstarfi við Sjálfstæðisflokkinn í stórum sveitarfélögum eins og Kópavogi og Hafnarfirði og hún segir að það þurfi að milda Sjálfstæðisflokkinn. Björt Ólafsdóttir: Já, það þarf að gera það, að mínu viti. Þess vegna erum við í stjórnarmyndunarviðræðum við þau. Þau ættu, það eru mörg atriði þar sem við erum sammála, hugsanlega getum við dregið Sjálfstæðisflokkinn í það að vera frjálslyndari flokk að einhverju leyti, ég ber miklar vonir til þess.
2
Jafnrétti kynjanna var honum ofarlega í huga, a.m.k. framan af ævi, og talaði hann fyrir kosningarétti kvenna í ræðu og riti á níunda áratug 19. aldar samhliða því að tala fyrir almennri endurskoðun á kosningalöggjöfinni (Svanur Kristjánsson 2008: 67–73). Fari það svo að þeir njóti réttar síns og fái „hæfilegan minni hlut fulltrúa í nefndunum“ þá segir Jón að Írar hafi sannað að þeir séu „hæfir til að stjórna sjálfum sér“ og þá aðeins tímaspursmál hvenær þeir hljóti heimastjórn eða fullt sjálfstæði (1898: 59). Engu að síður bera skrif Jóns í senn með sér þau vonbrigði, sem fylgdu þeirri allsherjar endurskoðun á hugmyndum og gildum frjálslyndisstefnunnar sem átti sér stað undir lok aldarinnar, og þá hugmyndafræðilegu óvissu sem af því leiddi. Gagnrýni á auðsöfnun var því ekkert nýtt meðal frjálslyndra (Bellamy 2000: 29–31; Waldron 2005: 574). Föðurlandsást var einnig kveikjan að seinni landflótta Jóns, en hann hafði skrifað röð heiftúðugra greina um Hilmar Finsen landshöfðingja í kjölfar átakanna um stöðulögin svokölluðu frá 1871 og stofnun landshöfðingjaembættisins þar á eftir. Hann segir þessa tvo evrópsku þjóðflokka þegar í fornöld hafa sýnt ólíkt eðli sitt: Frjálslyndi Germana sem bjuggu stjórn sína og skipulag „alt með mestum lýðveldisbrag“ og ófrelsi og grimmd samfélags Galla í fornöld. Þar beitir hann dæmigerðri orðræðu marxískrar hugmyndafræði, t.a.m. hugtökum á borð við „burgeisastétt“, og segir hann að „mannkynið skiftist alt í tvo flokka, sem eigi áttu sameiginlega hagsmuni, heldur alveg gagnstæða“, annars vegar ræningja og hins vegar þá sem rændir eru.
1
Lögregla í brasilísku borginni Salvador fann í dag tugi milljóna brasilískra ríala í reiðufé, andvirði milljarða króna, í ferðatöskum og pappakössum í íbúð sem tengist áhrifamanni í brasilísku ríkisstjórninni. Seðlarnir fundust við húsleit í íbúð sem talið er að Geddel Vieira Lima, sem til skamms tíma var aðstoðarráðherra í ríkisstjórn Michels Temer, Brasilíuforseta, hafi haft til afnota. Svo mikið reiðufé fannst á vettvangi að lögregla flutti ekki færri en sjö seðlatalningavélar á staðinn. Þegar langt var liðið á kvöld var búið að telja ríflega 33 milljónir ríala, jafnvirði um 1.100 milljóna íslenskra króna, samkvæmt upplýsingum lögreglu, sem sagði talningu langt í frá lokið. Í yfirlýsingu frá lögreglunni segir, að miðað við seðlabunkana sem enn væru ótaldir mætti búast við því að talningin stæði fram á morgun. Húsleitin var gerð í tengslum við lögreglurannsókn á umfangsmiklu fjársvikamáli í ríkisbankanum Caixa Economica Federal, þar sem Lima var háttsettur yfirmaður í stjórnartíð Dilmu Roussef. Sem fyrr segir var hann aðstoðarráðherra og ráðgjafi eftirmanns Roussef, Michel Temer, en var settur af í júlí síðastliðnum, handtekinn og dæmdur í stofufangelsi á meðan mál sem honum tengjast eru í rannsókn. Er hann einn fjölmargra háttsettra stjórnmála- og embættismanna í Brasilíu sem hafa misst embætti sín og jafnvel frelsi vegna víðtækra spillingarmála sem skekið hafa brasilískt samfélag síðustu misseri. Dilma Roussef, forveri Temers á forsetastóli, er líka í þeim hópi, en henni var birt formleg ákæra fyrir spillingu og fjársvik þennan sama dag.
2
Verður skoðunarmaður að staðreyna þessi atriði og framkvæma þær tilfæringar sem þarf til þess að ganga úr skugga um þetta. Hann á líka að lýsa því hvort einhverjar skemmdir séu á eign, sem séu meiri en telja má til venjulegs slits miðað við aldur hennar og endurbætur sem á henni hafa verið gerðar. Þetta á ekki aðeins við eignina að utan, heldur einnig innréttingar og búnað innan húss. Þá á skoðunarmaður að geta þess hvort hönnunargallar séu á eign eða búnaði hennar. Slíkt er ekki á færi nema byggingarfróðra manna að meta. Má ljóst vera að til skoðunarmanns eru gerðar ríkar kröfur um þekkingu og reynslu. Loks ber honum að tilgreina aðra galla sem vera kunna á eign eða hann telur að séu á henni. Séu öll framangreind atriði skoðuðu og tíunduð vandlega í ástandsskýrslu má búast við að hún teljist nokkuð tæmandi lýsing á fasteign og greinargerð um ástand hennar. Það á hún að vera, enda er hún grundvöllur þess að seljandi losni undan hugsanlegum kröfum kaupanda vegna galla. Skoðunarmaðurinn verður að vanda verk sitt, ella er líklegt að hann beri skaðabótaábyrgð á því tjóni sem kaupandi kann að verða fyrir ef galli kemur fram sem tiltaka átti í ástandsskýrslu. Um 63. gr. Í þessari grein eru ákvæði um leyfi til að gera ástandsskýrslu og fleiri atriði. Í 1. mgr. er mælt fyrir um að dómsmálaráðherra veiti leyfi til að gera ástandsskýrslu samkvæmt lögunum. Í 2. mgr. er lögbundið það skilyrði að umsækjandi leggi fram staðfestingu um að hann hafi ábyrgðartryggingu vegna þess starfa síns.
3
Eftir að farið hafði verið vandlega yfir þá þætti sem áður eru nefndir og athugasemdir og ábendingar umsagnaraðila og í ljósi þess að ekki er ætlunin að leggja fram frumvarp til nýrra laga um skipströnd og vogrek rak endurskoðunarnefndin smiðshöggið á verkið og skilaði til umhverfisráðherra í september 2001. Lög nr. 32/1986, um varnir gegn mengun sjávar, og önnur lög er varða málefnið. Lög nr. 32/1986 mörkuðu tímamót í sögu íslenskra umhverfismála. Lögin eru fyrstu heildarlög hér á landi um varnir gegn mengun sjávar. Lögin voru sett í samræmi við 8. gr. laga nr. 41/1979, um landhelgi, efnahagslögsögu og landgrunn, svokölluð landgrunnslög. Sett voru í einn lagabálk ákvæði þeirra alþjóðasamninga um mengun sjávar sem Ísland hafði staðfest auk þess sem lögin hafa að geyma ákvæði er taka mið af verndun sjávar gegn mengun með tilliti til séraðstæðna hér á landi. Rétt er að geta þess að lög nr. 20/1972, um bann við losun hættulegra efna í sjó, voru ekki sett inn í lög nr. 32/1986 og gilda þau enn sem sérlög. Eru lög nr. 20/1972 því einu lögin er varða mengun sjávar sem eru í gildi til hliðar við lög nr. 32/1986. Eftir að lög nr. 32/1986 öðluðust gildi hafa orðið töluverðar breytingar á lagaumhverfinu ekki síst í tengslum við stjórnkerfið og alþjóðlega samninga og hafa lögin verið löguð að þeim eftir föngum. Rétt er að hafa í huga að löggjöf sem snýr að vernd hafsins byggist á alþjóðlegum samþykktum að verulegu leyti.
3
Meðal helstu ættjarðarljóða íslenskra skálda eru svokölluð minni eða skáldlegar skálarræður. Minni má almennt skilgreina sem „formála fyrir drykkjarskálum“ eða „einskonar staðlaðar tækifærisræður sem haldnar voru í ýmsum ölveislum“.64 Í orðinu felst að verið sé að minnast einhvers. Á miðöldum voru ortar minnisvísur til minningar um látin ættmenni eða postula sem hafðir voru í heiðri.65 Á 18. og 19. öld beindust minnin frekar að landi og þjóð. Skáldin þrjú sem lögðu grunninn að ættjarðarljóðum á Íslandi - Eggert Ólafsson, Bjarni Thorarensen og Jónas Hallgrímsson - ortu kvæði af þessu tagi. Þau bera öll sama nafn og heita einfaldlega Íslands minni. Þetta eru hin þjóðkunnu kvæði „Ísland ögrum skorið“, „Eldgamla Ísafold“ og „Þið þekkið fold með blíðri brá“. Eggert segir beinlínis í minni sínu að drukkin sé skál landsins - „Uppá það að enda / eg drekk þína skál!“66 - og minni Bjarna og Jónasar voru ort fyrir veislur.
0
Á ósigrandi og sigurvissum flota sem komst lítið lengra en í miðjan Húnaflóann þar sem var murkað úr þeim lífið með steinkasti frá smábændum og útróðramönnum á heyferjum og slorugum fiskiskútum. Grýttir í hel. Með þungum sæbörðum hnullungum. Margir voru svo illa leiknir að þeir voru óþekkjanlegir. Og þurfti rannsak á alblóðugum líkunum til þess að þeir mættu kennast. Og svo dó Kolbeinn og Brandur Kolbeinsson tók við og þá átti að heita að friður væri kominn á við Sturlungana sem sátu í Eyjafirðinum, en sá friður entist ekki nema veturinn og þá voru Sturlungarnir komnir með ógrynni liðs og enn þessi Enginn minni maður er Gissur Þorvaldsson sá frægi Haukdæli og foringi Sunnlendinga var kominn hér á hlaðið í gærmorgun. Ég hafði verið í rólegheitum dormandi inni í bæli en finn eins og þyt í loftinu, fólk að pískra og jafnvel jesúsa, hestar á hlaði og hundgá og forvitnin rak mig á lappir og á leið út bæjargöngin mæti ég konu minni með mikinn gust og hún hverfur að baki mér með hurðaskellum og er ég kem út er þar semsé Gissur. Og heilsar mér með vinsemd, óvopnaður og bara með þrjá eða fjóra í sínu fylgdarliði. Brosir. Þrýstir hönd mína. Segist vera kominn að hitta okkur hina meiri menn héraðsins og stærri bændur. Mér hafði ekki liðið vel að undanförnu, einhvernveginn fundist eins og veröldin væri mér andsnúin og að enginn sýndi virðingu, og þessi heimsókn og hans elskulega bros var eitthvað svo óvænt að ég neita því ekki að mér vöknaði um augu.
0
Heimildir fréttastofu herm að lögreglumenn sem eru orðnir langeygir eftir kjarabótum, hafi hringst á og rætt saman á Facebook um aðgerðir sem miða að því að svelta ríkissjóð með því að draga úr hraðasektum. Lögreglumenn sem fréttastofa ræddi við vildu ekki láta nafns síns getið en fullyrtu að þessar óformlegu skærur væru á landsvísu. Á ruv.is var í gær haft eftir ónafngreindum lögreglumanni að þessar aðgerðir hefðu staðið yfir í um mánuð. Einn orðaði það svo að þeir vildu svelta ríkissjóð um sektir. Annar sagði lögreglumenn ekki hlynnta því að skila tekjum í ríkiskassann á sama tíma og ríkið hefði ekki rætt við þá. Lögreglumenn beiti frekar tiltali heldur en að draga upp sektarbókina. Þá geri þeir sig sýnilegri við hraðaeftirlit til að minnka líkur á sektum. Þeir sekti hins vegar áfram fyrir gróf hraðabrot og hraðamyndavélar virki áfram. Erfiðlega gengur að fá tölur sem varpa ljósi á umfang þessara aðgerða. Starfsmenn á innheimtumiðstöð sekta á Blönduósi eru í verkfalli og sömuleiðis skrifstofufólk hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu. Kristján Þorbjörnsson, yfirlögregluþjónn á Norðurlandi vestra, segir í samtali við fréttastofu að hann merki greinilega breytingu síðustu vikur. Kærur um hraðaakstursbrot komi ekki inn nema að sérstakar ástæður séu þar að baki. Hann segir þó erfitt að meta umfangið eða staðfesta hvað veldur. Lögreglumenn hafi dregið úr svokallaðri frumkvæðisvinnu eins og hraðamælingum í umferðinni og þá dragi einnig úr umferð á haustin.
2
[10] Dagný Kristjánsdóttir, „Skápur skápur, herm þú mér …“, Undirstraumar: Greinar og fyrirlestrar, Reykjavík: Háskólaútgáfan, 1999, bls. 290–296, hér bls. 294–95. [8] Sama rit, bls. 481. Slík nálgun er alls ekki óumdeild og um hana stóðu til dæmis deilur sem náðu hápunkti í kringum aðalfund Samtakanna 78 árið 2016. Í samspili þeirra á milli, svo sem í úrvinnslu Judith Butler á kenningum Sigmunds Freud og Jacques Lacans en ekki síður í nýlegri gagnrýni fræðimanna á borð við Tim Dean og Patriciu Gherovici á skrif Butler og þeirra eigin nálgun á grunnkenningar sálgreiningarinnar, hefur orðið til frjó umræða um kyn, kynverund og mótun sjálfsins. Í greininni er varpað nýju ljósi á kenningu Platons sem tengir gjörðir manns í þessum heimi við örlög í næsta heimi í gegnum kenningu um sálina sem lifir dauða líkamans. Sögusagnir samtímafólks Guðrúnar, og annarra sem síðar komu, sýna engu að síður að í augum annarra var hún á einhvern hátt hinsegin, það er á skjön við hefðir, venjur og hugmyndir samtímans um hvað væri „satt“ eða eðlilegt kyn. Svar hennar er já, sannarlega fara kenningar sálgreiningar og hinsegin fræði saman en þær rekast líka á. Auk þeirra heimilda má geta nýútkomins greinasafns um hinsegin sögu og sagnfræði á Íslandi, Svo veistu að þú varst ekki hér, sem grein Hafdísar birtist einmitt í. Í grein Soffíu Auðar Birgisdóttur er viðfangsefnið einnig hið erfiða og oft ómögulega verkefni að ákvarða kyn og kynverund. Í akademísku samhengi eru þau nátengd femínisma og kynjafræðum, eftirlendufræðum, fötlunarfræðum og fleiri sviðum sem rannsaka jaðarsetningu, valdatengsl og málefni minnihlutahópa.
1
Nemendum í eldri bekkjum íslenskra grunnskóla líður almennt vel. Stúlkur eru þó óöruggari með sig en drengir. Þetta er meðal niðurstaðna úr rannsóknarverkefni sem 58 grunnskólar á landinu taka þátt í. Skólapúlsinn kallast vefkerfi sem miðar að því að veita skólastjórnendum upplýsingar um virkni nemenda í 6. til 10. bekk og líðan þeirra í skólanum. Kristján Ketill Stefánsson, stundakennari og doktorsnemi við menntavísindasvið Háskóla Íslands stendur að þessu verkefni. Hann var gestur Morgunútvarpsins á Rás 2 í morgun og heldur fyrirlestur um niðurstöðurnar í Háskólanum í dag. Kristján segir að almennt líði börnum í elstu bekkjum grunnskóla vel en um 10-15% þeirra sýni þó einhverja vanlíðan. Marktækur munur sé á milli kynja. Kristján Ketill Stefánsson, stundakennari og doktorsnemi við menntavísindasvið HÍ: Já það kemur fram, sérstaklega við lok grunnskólans, í 8., 9. og 10. bekk þá fer að myndast kynjamunur marktækur og töluverður kynjamunur þegar að litið er til þátta eins og sjálfsálits og einkenni kvíða og vanlíðunar að þá eru það stúlkur sem að eru sem sagt með minna sjálfsálit og líður sem sagt tölfræðilega marktækt verr á þessum kvarða. Kristján telur að þetta megi ekki síst rekja til óraunhæfra staðalímynda. Stúlkur eigi erfitt með að samsama sig þeim. Lélegt sjálfsmat geti síðan haft áhrif á náms- og starfsval. Kristján Ketill Stefánsson: Þeir sem að koma að uppeldi barna að þeir þurfa að hjálpa börnum við að lesa úr þeim skilaboðum sem þau fá frá samfélaginu.
2
Við sem störfum á Landspítala höfum beðið eftir fréttum af byggingu nýs spítala. Á Landspítala fer menntun flestra heilbrigðisstarfsmanna fram, þar fæðast nær allir Íslendingar og þar er reynt að leysa vandamál sem oft geta verið mjög flókin. Það er í lagi að taka aukavaktir í skamman tíma, en þegar það er orðið daglegt brauð og starfsfólk kemst ekki heim af vakt vegna þess að það er enginn til að taka við, missir það móðinn. Oftar en ekki er leitað á bráðamóttöku Landspítala vegna félagslegra vandamála. Þau eru ákveðin í kjarasamningum og þar sem sparnaðarkrafan hefur sífellt verið uppi er ekki möguleiki á sveigjanleika í launamálum. Hlúa þarf betur að starfsfólki og gera þarf átak til að laða að þær starfsstéttir sem mestur skortur er á. Þau tóku af öll tvímæli, spítali mun rísa við Hringbraut í náinni framtíð. Landspítalinn getur ekki verið í samkeppni við einkareknar stofnanir eða læknastofur, til þess eru engar forsendur. Þetta er bæði gefandi og göfugt starf og mjög skemmtilegt þegar vel gengur. Hins vegar má færa verk út frá Landspítalanum til aðila sem heilbrigðisyfirvöld treysta til að veita þá þjónustu sem krafa er gerð um. Meðan þessi háttur var hafður á leysti það vandann að hluta en reyndar þótti mörgum einkennilegt að vinna við hlið einhvers sem fékk betur borgað fyrir sama starf. Hvernig er það hægt þegar hvorki er hægt að stjórna inn- eða útflæði sjúklinga? Mér finnst að það þurfi að hafa þetta í huga þegar talað er um samkeppni í heilbrigðisþjónustu.
1
Brokkur sneri sér að Þór. – Ég vann þetta veðmál og ætla ekki að gefa eftir. Hafrarnir þínir yrðu varla lengi að ná honum. Ég vænti að þú leggir mér lið. – Skal gert, sagði Þór og stökk upp í vagninn. Hann þeysti af stað og dró hratt og örugglega á Loka sem renndi sér eftir skýjaræmu í austrinu. Innan skamms hafði Þór náð honum og kippt honum upp í vagninn til sín. – Nú hegg ég af þér hausinn, sagði Brokkur þegar þeir voru lentir. – Þér er það velkomið en þú mátt ekki taka örðu af hálsinum, hann fylgdi ekki með í kaupunum, svaraði Loki. Brokkur skipaði honum að leggjast niður og skoðaði höfuðið í krók og kring. Sleipnir tók óðara stefnu í norður og innan skamms var Niflheimur framundan. Það rann upp fyrir Óðni að þó að hann hefði dvalið alla sína bernsku og æsku á jötnaslóðum hafði hann aldrei komið svona norðarlega. Hér var allt frosið og kuldinn skelfilegur. Hrafnarnir þrýstu sér þétt að vöngum Óðins til að halda á honum hita. Þeir þeystu áfram gegnum hríðarmuggu þar til rótin blasti við. – Mér finnst alltaf jafnundarlegt að hún skuli þola þennan kulda, krunkaði Huginn. – Askurinn er einstakt tré, svaraði Óðinn. Þeir fylgdu rótinni niður á við og komu loks að Hvergelmi. – Þetta er mikill brunnur enda renna öll vötn veraldar úr honum, sagði Óðinn. – Hér er margt um manninn, sagði Muninn. Í fjarska sáu þeir fjölda fólks sem hafði látið lífið á sóttarsæng, úr elli eða af slysförum.
0
Með framangreint í huga er nauðsynlegt að allir þættir í þessum verkferli geti gengið upp, ekki síst sá þáttur sem að starfsmönnum snýr. Þessi breyting á rekstrarformi hefur hvorki áhrif á starfsöryggi þeirra starfsmanna sem eru fastráðnir í fullu starfi né leiðir sjálfkrafa til breytinga á störfum. Breyting getur þó orðið á verkefnum, en slík breyting gæti eins vel átt sér stað í óbreyttu rekstrarfyrirkomulagi og er sjálfsagður og eðlilegur hlutur í vaxandi fyrirtæki sem leitast við að gera hlutina á sem hagkvæmastan hátt. Starfsmenn hafa tekið þátt í viðamiklum breytingum á undanförnum árum vegna samruna þriggja fyrirtækja. Sú aðlögun hefur tekið á mörgum málum, sem virðast hafa fengið farsæla lausn. Athugasemdir við einstakar greinar frumvarpsins. Um 1. gr. Í þessari grein er Akureyrarbæ veitt heimild til að stofna hlutafélag um rekstur Norðurorku (áður Hita- og vatnsveitu Akureyrar og Rafveitu Akureyrar) er nefnist Norðurorka hf. og leggja til þess eignir sem hlutafé. Í 2. mgr. er gert ráð fyrir að lögin veiti undanþágu frá ákvæðum hlutafélagalaga, nr. 2/1995, er varða innborgun hlutafjár skv. 2. mgr. 14. gr., fjölda hluthafa skv. 1. mgr. 20. gr. og 2. tölul. 1. mgr. 107. gr. og greiðslu hlutafjár skv. 6. og 7. gr. laga nr. 2/1995.
3
Því hvorki kýrin í fjósinu né kindin í krónni eru verr sett en kona sem hvorki á ættir né upphaf, er aðeins griðkona í sveit eða þjónustupíka í verbúð og til alls brúkleg að allra áliti. En af litlu ástarævintýri blíðunnar getur logað sá eldur sem einn yljar á frostbitrum nóttum og regnþrútnum morgnum veruleikans. Og haltu þessu bara áfram en niðurlægðu ekki þetta fólk því niðurlægingin er sárasta kvölin sem manninum hefur tekist að verða sér úti um. Og þetta get ég sagt með sann. Mín niðurlæging hófst þó ekki vestur á Ísafirði þegar ég ól þig af mér þó að ég lygi því til að ég væri falleruð lausakona með óekta barn undir brjósti. Og alls ekki þegar faðir þinn var tekinn af. Því þrátt fyrir tilraunir konungsins embættismanna til að niðurlægja bæði hann og mig var þó smánin þeirra og aftakan með mannlegri reisn þess sem hogginn var og hinnar sem eftir stóð til hans hinstu stundar. Það var ekki fyrr en ég kom til þings að hljóta minn dóm fyrir að hafa verið konan hans föður þíns að mín niðurlæging hófst. Þó var ekki laust við að ég fyndi fyrir smán á leið minni suður yfir heiðar eftir að ég hafði skilið þig eftir hjá vandalausum og með upplogna ættarskrá svo að þú gyldir þess ekki í uppvexti að vera sonur hans föður þíns og húðlátinnar kerlingar sem ekkert átti nema martröð minninga og eitt rif úr síðu manns síns til að gera sér úr tilbera.
0
Evans 1989: 6–31. 113 Sem dæmi mætti nefna Mark. 10.12, sem gerir ráð fyrir því að kona geti skilið við manninn sinn. Gyðingleg lög gerðu ekki ráð fyrir þessum möguleika; því verðum við að gera ráð fyrir því að 12. versið sé viðbót við 11. versið þar sem Jesús spyr hvort maður geti skilið við eiginkonu sína. Mark. 10.11–12: „En hann sagði við þá: „Sá sem skilur við konu sína og kvænist annarri, drýgir hór gegn henni. Og ef kona skilur við mann sinn og giftist öðrum, drýgir hún hór.““ Bæði Fílon og höfundur Jóhannesarguðspjalls litu á „Guð föður“ sem hinn sama og Guð Ísraels. Í goðsögu gnosta er Guð Ísraels hins vegar ekki sá sami og hinn æðsti guð heldur tengist hann hinum ófullkomna heimssmiði Jaldabát eða frumgróða hans, Sabót. Heimssmiðurinn er þannig aðskilinn guði undirstöðunnar. Þótt heimssmiðurinn í goðsögu gnosta sé ófullkominn er hann þó ekki alillur; hins vegar birtist hann sem fáfróður eiginhagsmunaseggur sem á enga ósk heitari en að öðlast enn meira af þeim krafti sem einkennir hið guðlega. Þrá hans til að drottna og deila knýr hann til að skapa samsvarandi þrá meðal manna eftir að þeir koma til sögunnar. Í þriðja þætti eru Adam, Eva og börn sköpuð. Þessi og næsti þáttur fjalla að stærstum hluta um tilraun viskunnar til að endurheimta hinn stolna kraft með aðstoð æðri eóna hins andlega heims. Þegar Jaldabát hafði verið blekktur og glatað mætti sínum var Adam og mannkynið skapað.
0
Eigendur verktakafyrirtækisins Yls lögðu í veg fyrir innheimtumenn Lýsingar sem hugðust gera vinnuvélar þeirra upptækar vegna vanskila. Mennirnir körpuðu í nokkra stund á miðri akbraut áður en lögregla skarst í leikinn. Starfsmenn fjármögnunarfyrirtæksins Lýsingar fjarlægðu jarðýtu, beltagröfu og fleyg af af vinnusvæði verktakafyrirtæksisins Yls áður en starfsmenn mættu til vinnu í morgun. Sigþóri Halldórssyni, eiganda fyrirtækisins var brugðið þegar hann mætti á vinnusvæðið. Hann segist strax hafa farið í að stöðva þennan gjörning. Innheimtumenn hefðu ekki verið með neina pappíra í höndunum. Sigþór ásamt fleirum lokaði veginum með pallbíl sínum við botn Berufjarðar þannig að menn Lýsingar komust hvergi með tækin. Hann segist ósáttur við hvernig unnið hafi verið úr endurútreikningi á lánum hans hjá fyrirtækinu. Taldi hann sig eiga í samningaviðræðum við Lýsingu um hvernig ætti að vinna úr málinu. Hann segist hafa staðið í skilum við fyrirtækið fram að endurútreikningi. Sigþór segir að Lýsinga hafi ekki rukkað sína samninga í átta mánuði, en hrúgað þeim upp á þrjár fjórar greiðslur og sent honum sem sé óásættanlegt. Lögreglan var kölluð á staðinn og reyndi að miðla málum. Það tókst með semingi eftir klukkustunda karp á veginum. Þá færðu menn sig á Djúpavog að beiðni lögreglunnar. Þar tókustu að lokum sættir sem fela í sér að forsvarmenn Yls greiða ákveðna upphæð til Lýsingar þar til endanlega hefur tekist samkomulag um endurútreikning lánsins.
2
En þegar litið er á heildarveltu stofnunarinnar sem er nærri 20 milljarðar kemur í ljós að í prósentum reiknað er um að ræða 2-3% fram yfir fjárlög. Þeir þurfa á stuðningi að halda frá atvinnustjórnendum. Á háskólasjúkrahúsinu sem ég vann á í Bern var líffærakerfasviðum komið á fyrir tæpum þremur árum þrátt fyrir mótmæli margra yfirlækna spítalans. Gísli er þaulvanur stjórnandi og því leitaði Læknablaðið til hans eftir hollráðum um lækna og stjórnun, en því er stundum haldið fram að læknar hafi takmarkaðan áhuga á stjórnun og undir það tekur Gísli: Ætti að taka þessi vinnubrögð upp hér á landi? Það er greinilegt að ekki er litið sérstaklega upp til stjórnenda meðal lækna. Á meðan þessi stóru áform móta starfsemi ykkar er ýmislegt smærra sem einnig hefur áhrif á starfsemi sjúkrahúsa, svo sem sumarlokanir. Nokkuð góð heilbrigðisþjónusta á Íslandi Á Íslandi eru umtalsverðir biðlistar í flestum greinum lækninga og auðvitað lengjast þeir meðan á sumarlokunum stendur. Þetta hefur því sjaldnast komið mikið niður á gæðum eða magni starfseminnar. Það er hiklaust gert hér. Með því að ná hagkvæmni í mannahaldi er hægt að ná hagkvæmni í heildarrekstri sem gæti réttlætt að farið væri út í stórar fjárfestingar eins og að koma starfseminni í eitt hús. Í fámennu landi eins og Íslandi er einungis hægt að bjóða út tiltölulega lítinn hluta af læknisþjónustunni til einkaaðila, til dæmis minni skurðaðgerðir á tiltölulega frískum sjúklingum. Stór hluti Íslendinga virðist vera sannfærður um að allt einkarekið sé betra en það sem er ríkisrekið. Starfsfólkið er til staðar og aðstaðan bíður.
1
Annars vegar með skráningu, þ.e. talningu á fjölda smitaðra án persónuauðkenna og hins vegar með tilkynningu, þ.e. persónuauðkennum hins smitaða með upplýsingum um smitleiðir. Tilgangur skráningar um heildarfjölda smitaðra einstakinga án persónuupplýsinga er sá að fá faraldsfræðilega yfirsýn yfir þýðingarmikla smitsjúkdóma þar sem það hef ur ekki hagnýta þýðingu að þekkja til einstaklinganna við sóttvarnir. Tilgangur tilkynningar um smitsjúkdóm með persónueinkennum hins smitaða er sá að hindra útbreiðslu smits með aðgerðum sem beinast að hinum smitaða, t.d. með ein angrun, meðferð og rakningu smits milli einstaklinga eða frá menguðum matvælum, vatni eða öðrum efnum til einstaklinga. Til þess að fullnægja þessum skilyrðum verða að fylgja tilkynningunni upplýsingar um líklegan smitunarstað og smitunartíma og ein kenni til að tengja smitaða einstaklinga með faraldsfræðilegum hætti og meta áhrif smitsins. Alþjóðlegar skuldbindingar. Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin samþykkti árið 1969 alþjóðlegar heilbrigðisreglur (International Health Regulations) með breytingum sem tóku gildi 1973 og aftur 1981. Hefur Ísland skuldbundið sig til að fylgja þeim án fyrirvara. Í reglugerðinni eru til greindir eftirtaldir sjúkdómar sem lúta tilkynningarskyldu til Alþjóðaheilbrigðismála stofnunarinnar: 1. svarti dauði, 2. kólera og 3. gulusótt (febris flava). Sjúkdómar sem skrá skal án persónueinkenna. Í frumvarpi til sóttvarnalaga er gert ráð fyrir því að sett verði reglugerð yfir skrán ingarskylda smitsjúkdóma. Í fylgiskjali er tillaga að lista yfir skráningarskylda sjúk dóma. Þar eru taldir smitsjúkdómar sem ástæða er til að fylgjast með, t.d. til þess að meta árangur ónæmisaðgerða. Þar er einnig að finna ýmsa sjúkdóma sem ekki eru landlægir á Íslandi en gætu borist til landsins og náð útbreiðslu hér.
3
Miðstöð munnlegrar sögu hófu í október í vetur að safna sögum fólks sem tengjast kreppunni. Brynhildur Sveinsdóttir, þjóðfræðingur, segir að þetta sé í fyrsta sinn sem sögum sé skipulega safnað um leið og atburðirnir gerast í fyrsta sinn hér á landi. Sögumennirnir eru jafnmisjafnir og þeir eru margir, ungir og gamlir, karlar og konur, úr borginni og utan af landi. Brynhildur Sveinsdóttir, þjóðfræðingur: Það er eins og mörgum finnist virkilega bara gott að koma og fá að segja sögu sína. Það hafa margir margt að segja. Ég tók viðtal við fullorðna konu, Bryndísi Bjarnadóttur og hún gefur okkur kannski dæmi um það hvernig að sýn fullorðna fólksins er á þetta. Bryndís Bjarnadóttir: En enginn þorir að taka á málum af því að það er komið hér fólk sem að er, veður yfir, veður yfir og það er ekkert hugsað um samkeppni það er bara rústað litlum búðum sem eldra fólk hefði miklu heldur viljað kaupa í heldur en þurfa að fara yfir í Bónus eða eitthvað aðrar þessar búðir. Maður hefur ekki bíla, maður þarf að fá sér leigubíl eða þiggja að Jóhannes af lítillæti sínu láti sækja gamalt fólk í öldrunarhús. Ég bara vonast til þess að núna í kreppunni myndi eitthvað af fólki sem er að missa vinnu geta farið að vinna sig upp í að búa til smáverslanir. Brynhildur Sveinsdóttir: Fyrst þá sáum við vantrú, óöryggi, ótta, afneitun og svo nú er það reiðin og vanmáttarkenndin. Maður sér ferli. Þetta var Brynhildur Sveinsdóttir á Morgunvakt Rásar 1. Einnig heyrðist í Bryndísi Bjarnadóttur.
2
Ljóst er að leyfisveitendur hafa eftirlitshlutverki að gegna samkvæmt öðrum lögum. Af þeim sökum er jafnframt lagt til að hið sama gildi um þvingunarúrræði og aðrar ráðstafanir sem sá sem eftirlitinu gegnir grípur til. Því er lagt til að ákvæði 16. gr. gildandi laga um refsingu verði fellt niður og fer þá um slíkt samkvæmt sérlögum, svo sem skipulags- og byggingarlög um og lögum um hollustuhætti og mengunarvarnir, enda er þá brotið gegn þeim eða reglu gerðum gefnum út samkvæmt þeim. Um 18. gr. Í greininni er að finna ákvæði sem er efnislega sambærilegt við 9. mgr. 1. gr. tilskipunar 97/11/EB um mat á umhverfisáhrifum þegar líklegt þykir að framkvæmd muni hafa umtals verð umhverfisáhrif í öðru ríki. Hér er um þjóðréttarlega skyldu að ræða sem þarfnast lögfest ingar auk þess sem slík tilkynningarskylda er sjálfsögð milli ríkja. Að öðru leyti þarfnast greinin ekki skýringar. Um 19. gr. Greinin er efnislega samhljóða 15. gr. núgildandi laga nema lagt er til að ráðherra leiti um sagnar Skipulagsstofnunar áður en hann setur reglugerð á grundvelli laganna. Gildandi reglu gerð á þessu sviði er nr. 179/1994, um mat á umhverfisáhrifum. Um 20. gr. Tilskipun Evrópusambandsins 97/11/EB öðlast gildi 14. mars 1999 í Evrópusambandinu, sbr. 1. mgr. 3. gr. tilskipunarinnar. Ísland hefur skuldbundið sig til þess að leiða þær breyt ingar sem fram koma í tilskipuninni í lög fyrir 26. ágúst 1999 eða sex mánuðum eftir að sam þykkt var í sameiginlegu EES-nefndinni að hún væri tæk.
3
Ekki eru allar kreatínínmælingar landsins í gagnagrunninum en þó er líklegt að flestir sjúklingar með bráðan nýrnaskaða á Íslandi hafi gengist undir mælingu sem greina megi í gagnagrunni rannsóknarstofunnar á spítalanum. Jafnframt voru skráðir helstu áhættu- og orsakaþættir fyrir bráðum nýrnaskaða, þar með talið notkun lyfja sem geta haft skaðleg áhrif á nýrun. Af þeim 76 sjúklingum sem þurftu á skilunarmeðferð að halda í spítalalegunni voru þó aðeins fimm, eða 0,7%, sem þurftu meðferð lengur en 30 daga og voru því með tap-nýrnaskaða samkvæmt RIFLE-skilmerkjunum. Auk þess er mögulegt að það gildi sem tekið er sem grunngildi hafi ekki verið raunverulegt grunngildi heldur kreatínín í miðri hækkunarkúrfu og viðkomandi flokkist því ekki með eins alvarlegan bráðan nýrnaskaða og hann fékk í raun. Alls fengu 11% blóðskilunarmeðferð, 5 sjúklingar (0,7%) þurftu blóðskilun í meira en 30 daga en enginn í meira en 90 daga. Þetta er töluvert lægra en þau 2,4% sem Cartin-Ceba og félagar sýndu fram á í stórri rannsókn árið 2009. 11 Af þessu má ætla að þeir sem fá bráðan nýrnaskaða á vægari stigum leggist síður inn á gjörgæsludeild, okkar rannsókn bendir einnig til að þeir sem eru með bráðan nýrnaskaða á vægari stigum leggist síður inn á sjúkrahús en þeir sem fá alvarlegri sjúkdóm. Þetta endurspeglar þær takmarkanir sem fylgja mælingum á einum tímapunkti án samhengis. 19,20 Líkleg skýring er sú að kreatínínhækkunin við bráðan nýrnaskaða verður ekki samtímis skaðanum heldur að 4-27 klukkustundum liðnum. Rannsóknin nær til sjúklinga innan sem utan gjörgæsludeilda og að auki til göngudeildarsjúklinga, ólíkt flestum öðrum rannsóknum á þessum sjúkdómi.
1
Óli Björn Kárason, þingmaður Sjálfstæðisflokksins og formaður efnahags- og viðskiptanefndar, segir að Sjálfstæðisflokkurinn geti ekki haldið áfram í ríkisstjórn sem ríkisvæði heilbrigðiskerfið. Svandís Svavarsdóttir, heilbrigðisráðherra, hefur verið gagnrýnd af sérfræðilæknum sem hafa sagt að núverandi stefna leiði til tvöfalds heilbrigðiskerfis. Því hefur ráðherra hafnað. Óli Björn er harðorður í grein í Morgunblaðinu í dag. „Það þarf ekki mikla innsýn eða skilning á stefnu Sjálfstæðisflokksins til að átta sig á því að flokkurinn getur ekki tekið þátt í ríkisstjórn sem heldur áfram að ríkisvæða heilbrigðiskerfið, kemur í veg fyrir samþættingu og samvinnu sjálfstætt starfandi þjónustuaðila og hins opinbera – tekur hagsmuni kerfisins fram yfir hagsmuni sjúkratryggðra (okkar allra) og undirbýr þannig jarðveg fyrir tvöfalt heilbrigðiskerfi, sem er eitur í beinum hvers sjálfstæðismanns,“ segir hann. Óli Björn, sem skipar fjórða sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í Suðvesturkjördæmi í kosningunum í haust, setur svo fleiri skilyrði fyrir þátttöku flokksins í ríkisstjórn. Beinir hann þá spjótum sínum að Ríkisútvarpinu. Ekki sé hægt að styðja ríkisstjórn sem haldi sjálfstæðum fjölmiðlum í heljargreipum. „Ríkisrekin fjölmiðlun gengur þvert á hugmyndir hægri manna og grefur undan borgaralegum öflum. Ekki síst þess vegna verður Sjálfstæðisflokkurinn að spyrna við fótum – loksins gæti einhver sagt.“ Fer hann svo út í almennari mál. „Uppbygging menntakerfisins er eitt. Skynsamleg og sjálfbær nýting náttúruauðlinda annað. Jákvætt viðhorf til atvinnulífsins er skilyrði. Að gera launafólki kleift að taka með beinum hætti þátt í rekstri fyrirtækja er mikilvægt og byggja þannig fleiri stoðir undir fjárhagslegt sjálfstæði heimilanna, er lykillinn að hjarta sjálfstæðismanna.“
2
Hannes Smárason neitaði allri sök þegar hann mætti í fyrsta skipti fyrir dómara í morgun til að svara fyrir milljarða fjárdráttarákæru sérstaks saksóknara á hendur honum. Hannesi er gefið að sök að hafa árið 2005 þegar hann var stjórnarformaður FL Group, dregið sér tæplega 3 milljarða króna af fjármunum félagsins. Samkvæmt ákæru var féð millifært á reikning Fons og fór þaðan á reikning þáverandi eiganda flugfélagsins Sterling. Í ákærunni segir að millifærslan hafi ekki verið í þágu FL Group og féð hafi verið millifært án vitundar og samþykkis forstjóra, fjármálastjóra og stjórnarmanna FL Group, annarra en Hannesar. Fullyrt hefur verið að millifærslan hafi átt þátt í að Inga Jóna Þórðardóttir og fleiri stjórnarmenn sögðu af sér árið 2005. Málið var þingfest í Héraðsdómi Reykjavíkur í janúar en Hannes sem býr erlendis, kom í fyrsta skipti fyrir dómara í morgun. Hann sagðist alfarið neita sök. Hannes fær nokkurra mánaða frest til að skila greinargerð og gert er ráð fyrir að réttað verði í málinu í nóvember. Hannes vék tímabundið úr starfi forstjóra Nextcode eftir að honum var birt ákæran. Nextcode er fyrirtæki sem Íslensk erfðagreining setti á laggirnar til að selja sjúkdómsgreiningar til alþjóðlegra heilbrigðisfyrirtækja. Áætlað er að um 25 vitni komi fyrir dóminn en samkvæmt upplýsingum fréttastofu er líklegt að þeim verði fækkað eitthvað. Ragnhildur Geirsdóttir, fyrrverandi forstjóri FL Group og Inga Jóna Þórðardóttir eru á meðal þeirra sem gert er ráð fyrir að beri vitni.
2
Það hittist svo á að Ragnhildur var á Reykjalundi fyrstu tvo daga í lífi númer tvö á Sjafnargötu, svo ég gekk óhindrað gegnum herbergin, inn í herbergi, út úr herbergi. Ég reyndi að eiga við bólgna hurðina að myglaða herberginu mínu, en hún lét ekki undan. Sólin stakk mig í augu þegar ég kom afturég sem hélt ég mundi ekki koma aftur, ekki í þetta hús, ekki alkomin. Miskunnarlausa sólin í heilhring kringum FORELDRAHÚSIÐ. HEIMAVÖLLINNog gardínulítið í herbergjunum ... Hún gaf ekki grið um nætur þessi hringlandi hringsól, veitti mér eftirför herbergi úr herbergi. Ég fékk ekki að hvíla mín þrautpíndu augu af vöktunumein í Húsinu hávaxna og steingráa og gráglettnafermetrum þrjúhundruð og sextíu,undir tómarúm Lillu og Mumma, með háaloftifermetrum þar sem líffærin gáfu sig, eitt af öðru, herbergisdag eftir dag. Í eldhúsinu tárakirtlar,hvort sem laukur var skorinn eða ekki laukurá Haraldarkjötsúpudeginum. Á langa ganginum gaf sig hausinnég rásaði um hann fram og afturósýnileg fyrir hússins Hjónumóheyranleg fyrir Haraldi og Ragnhildivissi ekki hvort ég kom eða fór eða var. Engin hugsun var eftir í höfðinu;alls ekki neitt nema tómið blábert, Á ganginum enginn grátur,á ganginum ekkertnema þá símtöl við sóninn vinkonuna sem var ekki til. Besta Dór. Sú átti gott í grænu húsi, með gullfiski og mömmu á bónus. Í þartilgerðum herbergjum var það maginn sem gaf sig. Þó veit guð að það var ekki á klósetti sem ég þjáðist mest,hvorki á efri né neðri hæð. Í stofu áttu lungun í vök að verjastfyrir Ragnhildarreykmekki í einræðum. Þvílík Rakarastofu Guðmanns.
0
Allir aðrir en ég virtust skilja þetta. Þeirra á meðal var Benni suða. Hann fyllti frystikistuna af ódýrum fiski, aðallega ýsu sem hann hausaði og flakaði sjálfur á vinnuborðinu í skúrnum. Við höfðum svo steikt fiskflök í matinn dag eftir dag, soðna ýsu, stóreflis fiskibollur úr hökkuðum ufsa og nætursaltaðan þorsk; dag eftir dag eftir dag. Pabbi kunni að bjarga sér. Hann brá hnífnum á loft og sagði mér að hann hefði smíðað hann sérstaklega með mig og barnshönd mína í huga. Hann flugbítur, sagði hann. Og svo útskýrði hann fyrir mér að ég fengi ekki gripinn í hendur fyrr en hann hefði flakað með honum tonn af fiski og heilan hest. – Nýr hnífur er bitlaus og fellur ekki að hendi nokkurs manns, sagði hann. Þess vegna á maður helst að stela hnífum því að þá eru meiri líkur á að maður komist yfir gott verkfæri. Þegar ég verð búinn að brýna hnífinn þinn svo oft að bitið verður orðið honum eðlislægt eins og kjafturinn keilunni, sagði faðir minn, þá verður hann loksins þinn. Og hann kjökraði kuldalega af innibyrgðum hlátri. Hlátur hans var jafnan læstur inni í honum. Maður heyrði ekki hlátur hans en hafði nánast af honum spurnir eða skynjaði í andrúmsloftinu. Pabbi kjökraði kuldalega eins og hestur sem sýpur hregg eða mótor sem nötrar af brjóstþyngslum þegar honum er snúið í gang. Ég fann sem sagt gamla hnífinn, hannaðan og smíðaðan af hnífamanninum, föður mínum. Hann var smágerðari en mig minnti. Blaðið mjórra og sveigðist upp í framanvert þannig að oddurinn varð hvass.
0
Að lokinni hópvinnu koma nemendur saman í hring og kynna niðurstöður sínar og ræða hvernig þeim gekk að skiptast á reynslu og skoðunum. Að endingu er strákunum bent á töfluna á bls. 25 og þeir hvattir til að fylla hana út heima. 5. vinnulota – Sjálfsmyndin Kynning á umræðu um sjálfsmyndina Ef tækifæri gefst mætti spila þægilega tónlist við hæfi. Njótið þess að vera í líkamanum ykkar. Við skulum þegja og loka augunum og skoða hvernig okkur líður og við skulum sjá fyrir okkur yndislegan stað sem okkur líður vel á og koma okkur fyrir þar – úti í náttúrunni, liggjandi í mjúkum mosanum, á ströndinni, í baði, í fanginu á ömmu og afa eða mömmu eða pabba. Lagt er til að byrjað sé á þessari stuttu æfingu. Látið nú fara vel um ykkur og slakið vel á. Við erum oft með ranghugmyndir um okkur sjálf. Öll þráum við það mest af öllu að tilheyra, vera samþykkt og vera elskuð. Það þarf nefnilega lítið af vondri reynslu til að særa tilfnningar okkar og koma inn hjá okkur minnimáttarkennd, vantrausti og ótta við höfnun. Sjálfsmyndin er samansafn af hugmyndum sem við höfum um okkur sjálf. Slíkt þekkjum við flest af eigin raun og getur sú reynsla haft áhrif á hugsun okkar, líðan og framkomu. Hugmyndir sem við höfum fengið úr uppeldinu og í samskiptum við aðra. Viðfangsefni dagsins er sjálfsmyndin. Lengd: u.þ.b. 9 mín. Mynd – Forfallakennarinn. 4. hluti – Sjálfsmyndin Að lokinni sýningu myndar er gert ráð fyrir að nemendur vinni verkefni á bls. 34 og 36.
0
Eitt þeirra er að leysa þarf úr því hvernig ríkið ætlar að standa við skuldbindingar sínar vegna skuldar við LSR sem ekki hefur verið tekið á í mörg ár. 7. október kom síðan yfirlýsing frá stjórnvöldum þar sem afgreiðslu frumvarpsins var frestað. Þeir hjúkrunarfræðingar, sem koma inn í félagið frá og með næstu áramótum, munu njóta aldurstengdrar ávinnslu og komast á lífeyrisaldur 67 ára. Þær breytingar, sem boðaðar eru í frumvarpinu, snerta félagsmenna Fíh sem í dag eru aðilar að A-deild LSR á þrennan hátt að mati Fíh: Alvarlegar athugasemdir við efni frumvarpsins Regla þessi tekur t.d. til launagreiðenda sem eru sjálfseignarstofnanir en lífeyrisframlög hjúkrunarfræðinga renna samt til A-deildar LSR. Miðað er við að eftir breytingarnar búi allir á vinnumarkaði við sama fyrirkomulag í lífeyrismálum og geti fært sig milli lífeyrissjóða hvenær sem er starfsævinnar án þess að það hafi teljandi áhrif á réttindi þeirra. Daginn eftir að samkomulagið var undirritað var lagt fram frumvarp á Alþingi með breytingum á lífeyrissjóði starfsmanna ríkisins. Ljóst er að baráttunni fyrir því að hjúkrunarfræðingar verði hafðir með í ráðum þegar gera á breytingar á lífeyrisréttindum þeirra er hvergi nærri lokið og mun félagið halda áfram að gæta hagsmuna félagsmanna í þeim efnum. Sjóðsfélaginn mun eiga rétt á lífeyrisaukanum meðan hann er í föstu starfi og greiðslur hans til sjóðsins falli ekki niður í meira en 12 mánuði annars muni réttur til lífeyrisauka falla niður. Breytingarnar taka til A-deildar LSR (lífeyrissjóðs starfsmanna ríkisins) og Brúar (lífeyrissjóðs starfsmanna sveitarfélaga).
1
Tíundu umferð Olís-deildar kvenna lauk í dag með tveimur leikjum. Þrátt fyrir að vera fimm mörkum undir þegar tíu mínútur voru til leiksloka náði Selfoss í jafntefli gegn HK í Hleðsluhöllinni í 10. umferð Olís-deildar kvenna í kvöld. Lokatölur 27-27. Útlitið var ekki gott hjá Selfyssingum sem voru 19-24 undir þegar tíu mínútur voru til leiksloka. Heimakonur lögðu þó ekki árar í bát, skoruðu átta af síðustu ellefu mörkum leiksins og tryggðu sér annað stigið. Hrafnhildur Hanna Þrastardóttir fór mikinn á lokakaflanum og skoraði þá sex af ellefu mörkum sínum. Systir hennar, Hulda Dís, skoraði jöfnunarmark Selfoss þegar mínúta var eftir. Perla Ruth Albertsdóttir skoraði sex mörk fyrir Selfoss og varði lokaskot HK í vörninni. Díana Kristín Sigmarsdóttir og Valgerður Ýr Þorsteinsdóttir skoruðu fimm mörk hvor fyrir HK sem er með sjö stig í 6. sæti deildarinnar. Selfoss er með fjögur stig í áttunda og neðsta sætinu. Hanna G. Stefánsdóttir tryggði Stjörnunni stig gegn Íslands- og bikarmeisturum Fram þegar hún jafnaði í 24-24 úr vítakasti þegar leiktíminn var runninn út. Stjörnukonur voru þremur mörkum undir, 24-21, þegar fjórar mínútur voru eftir en sýndu mikla seiglu og sóttu stig. Stjarnan er með sex stig í 7. sæti deildarinnar. Þórey Anna Ásgeirsdóttir skoraði sjö mörk fyrir Stjörnuna og Hanna fjögur. Steinunn Björnsdóttir skoraði sjö mörk fyrir Fram sem er í 3. sæti deildarinnar með 13 stig. Ragnheiður Júlíusdóttir skoraði fimm mörk fyrir meistarana. Olís-deild kvenna er nú komin í tæplega tveggja mánaða jólafrí. Keppni hefst aftur 8. janúar á næsta ári.
2
Vátryggingareftirlitið skal a.m.k. árlega kanna gjaldhæfi og greiðsluhæfi vátryggingarfélaga á grundvelli ársreiknings fyrir sl. reikningsár og annarra gagna og upplýsinga um starfsemina sem nauðsynleg eru til að slík könnun geti farið fram. Vátryggingareftirlitið leggur mat á það að lokinni könnun hvort það telur gjaldhæfi og greiðsluhæfi fullnægjandi og tilkynnir félaginu hafi það athugasemdir fram að færa. Sé nauðsynlegt að grípa til ráðstafana vegna þessa eiga ákvæði IX. kafla við. Vátryggingareftirlitið leggur árlega mat á vátryggingarskuld vátryggingarfélaga til að tryggt verði að nægilegt fé sé á hverjum tíma lagt til hliðar til að mæta henni, þar á meðal að tekið sé á fullnægjandi hátt tillit til óvissu í mati með nauðsynlegu álagi. Vátryggingarfélög skulu í gögnum til Vátryggingareftirlitsins með ársreikningi gera grein fyrir því hvernig vátryggingarskuldin er ákveðin. Vátryggingareftirlitið getur sett sérstakar almennar reglur um mat á vátryggingarskuldinni og hvaða gögn skuli fylgja í því sambandi auk ársreiknings. Vátryggingareftirlitið kannar vátryggingarskilmála vátryggingarfélaga og gætir þess að þeir séu í samræmi við lög og góða viðskiptaháttu í vátryggingum. Telji Vátryggingareftirlitið að svo sé ekki, eða ekki sé með nægilega skýrum hætti gerð grein fyrir innihaldi þeirra, skal eftirlitið gera kröfu um að slíkum ákvæðum verði breytt eða þau verði afnumin. Jafnan skal leita samþykkis Vátryggingareftirlitsins á vátryggingarskilmálum lögboðinna vátrygginga. Skilmálar vátrygginga sem boðnir eru hér á landi skulu vera á íslensku.
3
Meðal nýjunga á nýjum vef Doktor.is er sérstök þjónustuskrá sem ætluð er að auðvelda aðgengi almennings að upplýsingum um lækna, sérgrein þeirra og aðsetur. Á Íslandi hefur um árabil verið starfræktur heilsuvefur undir heitinu Doktor.is sem getið hefur sér gott orðspor. Þannig er tryggt að notendur síðunnar hafi aðgang að nýjustu upplýsingum hverju sinni. Unnur Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur og ritstjóri Doktor.is Því miður eru þó ekki allar upplýsingar sem sækja má á netið áreiðanlegar og þess eru dæmi að notendur heilbrigðisþjónustu sæki beinlínis rangar eða villandi upplýsingar á netið sem jafnvel geta valdið skaða. Íslenskar rannsóknir benda þó til að þeir einstaklingar sem eru duglegastir við að afla sér upplýsinga á netinu og annars staðar um heilsutengd málefni, ástundi betri heilsuhegðun en aðrir. Þetta hefur bæði kosti og galla í för með sér. Segja má að Íslendingar búi vel að hafa aðgang að slíkum vef því frá upphafi hefur verið lögð á það áhersla að allt efni sem birtist á vefsíðunni sé unnið af fagfólki og að umfjöllunin sé aðgengileg og vel skiljanleg öllum þeim er þangað leita upplýsinga. Þetta hefur verið ein vinsælasta vefsíða landsins og langvinsælasti heilsuvefurinn. Íslenskir læknar hafa lagt vefnum lið í ríkulegum mæli í gegn um tíðina, meðal annars með greinarskrifum og með því að taka þátt í að svara fyrirspurnum. Þetta hefur leitt til þess að sjúklingar hafa mun betri aðgang en áður að upplýsingum sem þá varða og eru betur meðvitaðir um sinn sjúkdóm, sjúkdómseinkenni, mögulega meðferð og annað slíkt. Þessi þjónusta er endurgjaldslaus og geta áhugasamir skráð inn upplýsingar á www.doktor.is/thjonustuskra.
1
Um almennar athugasemdir við þennan kafla vísast til athugasemda við XIV. kafla frumvarps til laga um fjármálafyrirtæki. Um 68. gr. Í greininni er kveðið á um að tiltekin brot gegn ákvæðum frumvarpsins varði sektum. Um 69. gr. Í greininni er kveðið á um að tiltekin brot gegn ákvæðum frumvarpsins varði sektum eða fangelsi allt að einu ári. Lagt er til að brot gegn grundvallarákvæðum laganna varði nefndri refsingu, svo sem þau brot sem fela í sér starfsleyfisskylda starfssemi án starfsleyfis. Hið síðastnefnda er og í samræmi við 186. gr. almennra hegningarlaga, nr. 19/1940. Í 2. mgr. er kveðið á um refsinæmi þess að gefa rangar eða villandi upplýsingar um hagi verðbréfasjóðs eða fjárfestingarsjóðs opinberlega. Telja verður að ákvæði 153. og 154. gr. hlutafélagalaga, nr. 2/1995, verndi að einhverju leyti þá hagsmuni sem framangreindu ákvæði var ætlað að vernda, en þar er kveðið á um refsinæmi þess að skýra rangt frá högum hlutafélags. Framangreint ákvæði verður að teljast vernda mikilvæga hagsmuni. Um 70. gr. Í 1. mgr. er kveðið á um refsiábyrgð fjárfestingarsjóða sem reknir eru sem hlutafélög. Í II. kafla A almennra hegningarlaga er kveðið á um refsiábyrgð lögaðila. Skv. 19. gr. a almennra hegningarlaga, nr. 19/1940, verður lögaðila gerð sekt ef lög mæla svo fyrir. Skv. 19. gr. c almennra hegningarlaga, nr. 19/1940, er refsiábyrgð lögaðila bundin því skilyrði, nema annað sé tekið fram í lögum, að fyrirsvarsmaður lögaðilans, starfsmaður hans eða annar á hans vegum hafi með saknæmum hætti unnið refsinæman og ólögmætan verknað í starfsemi lögaðilans.
3
Gareth Southgate gefur fjórum nýliðum tækifæri ásamt því að kalla til fjóra markmenn í æfingarleikina sem eru framundan gegn Ítalíu og Hollandi. Nick Pope og James Tarkowski, leikmenn Burnley, eru meðal nýliða hjá Gareth Southgate, þjálfara enska landsliðsins fyrir leikina gegn Hollandi og Ítalíu í lok þessara mánaðar. Eru þeir tveir af fjórum nýliðum en Alfie Mawson, fyrrum liðsfélagi Gylfa Þórs Sigurðssonar hjá Swansea, fær einnig tækifæri með enska landsliðinu í fyra sinn sem og Lewis Cook, leikmaður Bournemouth. Jack Wilshere er í enska landsliðshópnum í fyrsta sinn síðan hann kom inn af bekknum í 1-2 tapi gegn Íslandi í Nice á Evrópumótinu í Frakklandi en ásamt honum koma Jordan Henderson og Adam Lallana aftur inn í markið. Þá heldur Joe Hart sæti sínu í liðinu þrátt fyrir að spila lítið sem ekkert þessa dagana en hann er einn fjórra markvarða sem Southgate valdi. Hópinn má sjá hér fyrir neðan. Markmenn: Joe Hart, West Ham Jordan Pickford, Everton Nick Pope, Burnley Jack Butland, Stoke Aðrir leikmenn: Ryan Bertrand, Southampton, Eric Dier, Tottenham Joe Gomez, Liverpool Ashley Young, Manchester United Kyler Walker, Manhcester City Kieran Trippier, Tottenham John Stones, Manchester City James Tarkowski, Burnley Danny Rose, Tottenham Alfie Mawson, Swansea City Harry Maguire, Leicester Lewis Cook, Bournemouth Dele Alli, Tottenham Jordan Henderson, Liverpool Adam Lallana, Liverpool Jesse Lingard, Manchester United Jake Livermore, West Brom Alex Oxlade-Chamberlain, Liverpool Raheem Sterling, Manchester City Jack Wilshere, Arsenal Danny Welbeck, Arsenal Jamie Vardy, Leicester Marcus Rashford, Manchester United
2
Thomas Ekstrand hefur t.a.m. gert grein fyrir fimm ólíkum grunngerðum (idealtyp) þjóðkirkjuguðfræði sem hann telur hafa komið fram í sænskri kirkjuumræðu á 20. öld: 1) Áhersla á þjóðkirkjuna sem „náðarmeðalastofnun“ (nådemedelsinstitution) sem fer með þjónustu sakramentanna meðal ákv. þjóðar, 2) áhersla á þjóðkirkjuna sem trúarsamfélag ákv. þjóðar sem aftur á móti er hluti af sköpunarreglu Guðs (skapelseteologisk folkkyrkotanke), 3) áhersla á kirkjuna sem þjónustustofnun í ákv. velferðarsamfélagi (tjänsteinriktad folkkyrkosyn), 4) áhersla á þjóðkirkjuna sem samfélag ákv. þjóðar um náðarmeðölin (nådemedelsförvaltande gemenskap) og 5) áhersla á kirkju sem er meðvituð um samband kynferðis og valds og kemur fram sem málsvari kvenna/jafnréttis (feministiskt bestämd folkkyrkosyn). Sjá Eiríkur Tómasson og Þorgeir Örlygsson: „Álitsgerð“. 87 Þessi norræna hefð sem einkennist af beinni stjórn hins veraldlega valdhafa (áður furstans eða konungsins en nú hins veraldlega löggjafa) er almennt ekki talin samræmast kirkjuskilningi Lúthers sjálfs. Á það ekki síst við hér á landi þar sem trúfélög utan þjóðkirkju hafa enn ekki náð að hasla sér verulegan völl á þeim 140 árum sem trúfrelsi hefur verið við lýði hér. Heitið „kirkjuskipan ríkisins“ getur skilist svo að greinin bindi ríkisvaldið við evangelísk-lútherska trú eins og raun var á hér fyrir 1874. Sérhver maður á rétt á að vera frjáls hugsana sinna, samvisku og trúar. Loks má nefna að mörg trúfélög hafa fastmótaðar hugmyndir um ýmis mál er lúta að samskipum kynjanna í sameiginlegu rými, ekki síst guðshúsum þeirra, sem og klæðaburði þeirra sem félögunum tilheyra (hér er átt við blæjur af ýmsu tagi, túrbana, búninga munka og nunna o.fl.).
1
Nánar um Ritið 3:2011 Grein hennar er fyrsta grein heftisins utan Evrópuþemans en höfundur tekur upp þráð loftslagsumræðunnar sem áður hefur ratað inn á síður Ritsins og fléttar hann loftslagsbreytingum innan kristinnar guðfræði. Erla segir frá þýðingum á frásögnum þeirra og rekur ferðalag textanna frá Suður- Evrópu norður til Íslands. Litið er til náttúrunnar sem kennara en einnig sagt frá aldagamalli gagnrýni á þær kenningar sem markhyggja byggist á. Hér er sjónum beint að framlagi femíníska vistguðfræðingsins Sallie McFague og því guðfræðilega líkani sem hún hefur sett fram og byggist á því að líta á guðdóminn sem lífskraft, en ekki alvitran og allsráðandi persónulegan alvald. Til þess þurfi hins vegar „friðsama uppreisn fjöldans“, pólitískari almenning og menntafólk. Balibar telur að svo sé nema byrjað verði á nýjum grunni sem byggi á endurskoðun jafnréttis og lýðræðis innan Evrópu. spyr höfundur, eða er þetta upphafið að endalokum þess? Þeir voru sannfærðir um eigin yfirburði gagnvart öðrum þjóðum á fjölmörgum sviðum og sjálfsmynd þeirra efldist í samræmi við það. Hér er sagt frá landafundum Spánverja og frásögnum landkönnuða af ferðalögum, náttúru og íbúum nýrrar álfu. Hér er farið inn á brautir markhyggju og spurt hvort sú leið að hafna henni hafi fært okkur betri tengsl við náttúruna. Í greininni, sem ber heitið „Allur raunveruleiki er framleiddur“, mætast gaman og alvara; þar kemur fram að þáttaröðin, sem var í stíl sviðsettrar heimildamyndar, var bæði ádeila á heimildamyndarformið og á íslenskt neyslusamfélag ársins 2006 þar sem leit að fullkomnun er drifkraftur og fjölmiðlamenn og listamenn selja sig samkvæmt ráðandi kapítalískum viðmiðum.
1
Til glöggvunar má draga saman nöfnin, og eru gerðir Guðmundar Gísla kallaðar A og B, en gerð Helgu er C. Bjálfi var mannsnafn að fornu,62 en hefur einnig verið gjaldgengt jarðvættanafn. Scortea, Scorteum, penula coriacea. 27 I íslensku þulunni koma kýr karls (eða keríingar) ofan af fjalli og ganga sumar í helli, og virðist engan veginn einsýnt að þar sé sagt frá búsmala mannheimafólks. í kvæðinu er sagt frá Gýlu hyski, þar á meðal er Giljargaur, sem er sagður bróðir Grýlu, og Stekkjarstaur, sem er grimmur við unga sveina. 42 Þessi þula er einnig til í Noregi, t. Nafnaraðir eru algengar í þeim kveðskap sem kallast þulur á síðari tímum. , kannast við orðið reddi sem skammaryrði um mann: Hann er bölvaður reddi. 23 í íslensku þulunni er samstæðan: Flekka og hún Fræna; í þulu úr Valdres er: „Lekrast va ho Frögna. Orðið pungur var nothæft viðurnefni í fornu máli og er einnig þekkt frá síðari tímum sem lastyrði eða hæðilegt auknefni. 9 Leiknum er lýst í uppskrift úr 0sterdal í Noregi: Þátttakendur ganga í hring. 31 Guðnvundur Gísli hefur skrifað nöfnin upp tvívegis, og á tilvísunin til Bjarna Bjarnasonar ugglaust við síðari gerðina. - Helga fór tvívegis með nöfnin, og bar ekkert á milli; í síðara skiptið fór hún með þau hálfsönglandi. Stærri var hann Godm. Lœkjaræsir er aðeins í A. fl. í þeim hópi er einnig orðið „tutr, og er raunar með fyrirvara útgefanda, að þannig megi lesa fremur en „totr.
1
Um ágæti staðarins talaði hann undir þeim formerkjum að hann hefði aðeins dvalið þar sem gestur og sagði að Salé hefði komið sér fyrir sjónir líkt og tímalaus staður allra alda sem um miðjan daginn lyktaði eins og volgur kanilsnúður í hesthúsi en við áttstrenda markaðshúsið þar sem síðdegis væri boðinn gróður jarðar, lifandi ket og ropandi fiskur úr ánni stafaði frá henni lykt af köldu slori, blandin appelsínum, hænsnaskít og sítrón. «Og,» sagði hann og lagði áherslu á orðin, «þar er nær stöðugur vindsperringur frá sólarupprás til sólarlags.» Eitt kvöld, þegar Jón Grindvíkingur sat andspænis honum, lauk hann Salésögum sínum með því að taka undir þau góðu orð sem Helgi Jónsson frá Járngerðarstöðum hefði látið falla um bæinn fyrir mörgum árum en þeir Alsíringar höfðu þá efast nokkuð um sannleiksgildi þeirra, var kankvís, horfði í augu nafna síns og hnýtti aftan í að sér virtist sem bróðir hans hefði frekar dregið úr en aukið í. «Guðsmaður af góðri trú getur þurft að færa í stílinn,» sagði Jón Jónsson sem var í fangageymslum Mórats í kastalanum við Sidi Ben Acher sína fyrstu ánauðardaga og hafði ávallt haldið því fram að sögur Helga af ágæti Salé væru uppspuni til þess gerður að telja sér og þeim bræðrum báðum trú um það á vanmáttardögum þeirra að ekki væsti um Héðin bróður þeirra þar vestra.
0
Talsvert magn er framleitt af amfetamíni og kókaíni hér á landi. Lögreglan segir ástæðu til að ætla að íslenskir glæpahópar stundi skipulagða vændissölu og séu í samstarfi við erlenda glæpahringi. Staðhæft er í nýútkominni ársskýrslu lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu að framleiðsla á amfetamíni og kókaíni fari fram hér á landi. „Það hafa komið upp mál þar sem við höfum lagt hald á efni til þess að búa til þessi fíkniefni, í talsverðu magni, amfetamínbasi og annað slíkt, og við drögum okkar ályktanir af því að lokaframleiðslan sé hér á landi,“ segir Friðrik Smári Björgvinsson, sem er yfirlögregluþjónn hjá embættinu. Íslenskir glæpahópar stundi vændissölu Friðrik segir lögregluna hafa lagt hald á talsvert magn efna sem framleitt sé hérlendis en ekki tekist ennþá að finna hvar efnið er framleitt. Hann segir allt benda til þess að Íslendingar stundi þetta í samstarfi við erlenda glæpamenn. Þá kemur fram í skýrslunni að ástæða sé til þess að ætla að íslenskir glæpahópar stundi vændissölu meðfram annarri glæpastarfsemi. „Þetta er bara mynstrið sem tíðkast þar, þar er öll flóran og þar á meðal vændi og við teljum enga ástæðu til að ætla að þetta sé með öðrum hætti hér,“ segir Friðrik. Tengjast erlendum glæpahópum Í skýrslunni segir einnig að vitað sé að hér á landi starfi afbrotamenn sem tengist öflugum erlendum glæpahópum. „Ég held að það sé nokkuð ljóst og hefur verið talsvert í umfjöllun fjölmiðla; afskipti lögreglu af Hells Angels samtökum hér á landi sem vafalaust tengjast móðursamtökum erlendis og öðrum bræðraklúbbum til dæmis, og það eru fleiri dæmi um slíkt,“ segir Friðrik að lokum.
2
Er þetta ótvírætt í samræmi við upprunalegt markmið 3. og 4. mgr. þegar þeim var bætt samtímis við 64. gr. með stjórnarskipunarlögum, nr. 12/1915. Þess má geta að ekki er hróflað við þeirri skipan sem kemur fram í núgildandi 62. gr. stjórnarskrárinnar að hin evangelíska lúterska kirkja skuli vera þjóðkirkja á Íslandi og að hún njóti þannig verndar og stuðnings frá ríkinu. Slíkt fyrirkomulag hefur ekki verið talið brjóta gegn trúfrelsi svo lengi sem það skerðir ekki rétt manna utan þjóðkirkju til þess að aðhyllast aðra trú, stofna trúfélög eða standa utan trúfélaga og þeim er ekki mismunað af þeirri ástæðu. Þessi sjónarmið hafa komið fram í tengslum við túlkun alþjóðasamninga um mannréttindi sem hafa að geyma ítarleg ákvæði um trúfrelsi og Ísland er aðili að. Í því sambandi má benda sérstaklega á mannréttindasáttmála Evrópu og alþjóðasamninginn um borgaraleg og stjórnmálaleg réttindi. Meðal annars hefur nefnd, sem starfar samkvæmt síðarnefnda samningnum, lýst þessari skýringu sinni í almennri umsögn nr. 22(48) um trúfrelsi skv. 18. gr. samningsins frá 20. júlí 1993. Að endingu má vekja hér athygli á að mælt er fyrir um bann við mismunun á grundvelli trúarbragða í almennu jafnræðisreglunni í 3. gr. frumvarpsins, en þeirri reglu er lýst nánar í athugasemdum við þá grein. Um 3. gr. Í þessari grein frumvarpsins er gerð tillaga um upphafsákvæði VII. kafla stjórnarskrárinnar sem er hinn eiginlegi mannréttindakafli og er ætlast til að hefjist sem fyrr á 65. gr., en í þessu upphafsákvæði er að finna reglu sem hefur ekki áður verið bundin í stjórnarskipunarlög með skýrum hætti.
3
Sagði hann, að mönnum, sem færu í sjóinn skyti jafnan upp þrisvar. Væri þriðja skiptið síðasti möguleikinn til björgunar. Honum hafði sjálfum verið bjargað á því augnabliki, en þá sagðist vinnumaðurinn hafa verið kominn í svo mikið sæluástand, að hann hefði aldrei getað fyrirgefið manninum sem bjargaði honum. Hann var maður einhleypur og barnlaus og hefði kosið að hverfa alveg yfir til þess ástands, sem var þarna að taka völdin. Hann vissi, að hann átti að þakka lífgjöf sína, en það var honum um megn. Álfsteinn sleginn. Álagahelgi rofin Við heimreiðina, skammt frá bæjarhlaði á Mosfelli er stór klettur, nefndur Álfsteinn, ekki hár, en allur grasi vaxinn að ofan. Þjóðtrúin sagði, að ekki mætti slá Álfstein, þá myndi besta kýrin í fjósinu drepast. En prestssonurinn gat ekki setið á strák sinum, og einhvern tíma, þegar séra Stefán var ekki heima, tók Ólafur sig til og sló klettinn. Varð nú uppi fótur og fit. Gjörð piltsins varð ekki aftur tekin, en hvað átti eftir að gerast í fjósinu? Svar landshöfðingja 11. apríl 1891 olli séra Stefáni vonbrigðum og það jafnvel svo, að þykknaði í honum. Lánið var að vísu veitt bæði til þakgerðar og kaupa á hlut hans í baðstofunni, en það átti að greiðast upp á 15 árum. Auk þess voru sett þau skilyrði, að undir járnið beggja vegna þaksins yrðu settar rennur úr blikki. Hann sagði skilyrðið um lánsfrestinn þannig lagað, að hann yrði að hverfa frá lántökunni, yrði ekki gerð breyting þar á. Hann segist hafa áætlað framkvæmdina þannig, að eftirmönnum hans í brauðinu yrði hún ekki ofvaxin.
0
Af hálfu skoðunarstofu þarf ekki aðeins að sýna fram á hæfni, það verður einnig að sýna fram á að unnið sé eftir skýrum og skjalfestum reglum og hlutleysis gætt og jafnræðis í markaðseftirliti. Sama skoðunarstofan getur unnið að markaðseftirliti fyrir mörg stjórnvöld. Með því fæst mikilvæg samþætting eftirlits með ýmsum vöruflokkum. Það segir sig sjálft að engin skynsemi er í því að margar stofnanir hafi eftirlitsmenn á sínum vegum sem hafa meira og minna eftirlit með vörum hjá sömu aðilum. Með samþættingu má lækka kostnað og einfalda mjög öll samskipti við stjórnvöld af hálfu seljenda almennrar neysluvöru. Þess skal getið í þessu sambandi að viðskiptaráðuneytið gerði síðari hluta ársins 1992 samning við Bifreiðaskoðun Íslands hf. um þróunarverkefni á sviði markaðseftirlits með rafföngum. Þetta verkefni hefur gengið að óskum og að mati ráðuneytisins liggur nú að mestu ljóst fyrir hvaða verklagsreglum þurfi að fylgja við markaðseftirlit, hvernig háttað skuli verksamningum við þá aðila sem taka að sér markaðseftirlit og hvernig skipuleggja skuli samstarf stjórnvalds og skoðunarstofu. Gert er ráð fyrir því að samstarf stjórnvalds og skoðunarstofu fari fram í sérstakri samvinnunefnd. Þar er fjallað um starfsáætlanir og áherslur í eftirliti, rætt um athugasemdir sem gerðar eru um einstakar vörur og tillögur gerðar til stjórnvalds um aðgerðir. Stjórnvald tekur í öllum tilfellum endanlega ákvörðun um aðgerðir. Verkaskipting stjórnvalda. Þegar setja á almenn lög á sviði þar sem fyrir eru mörg sérlög þarf að draga hvar mörkin milli sérlaga og almennra laga eigi að liggja.
3
Í 1. málsl. greinarinnar er sett fram sú meginregla að félagið geti gert fyrirvara um ábyrgð sína ef varúðarreglum er ekki fylgt. Það er skv. 2. málsl. þó skilyrði að vátryggður hafi brotið varúðarreglur með saknæmri háttsemi og að sökin verði ekki talin óveruleg. Þá er einnig gerð krafa um að orsakasamband sé milli brota vátryggðs á varúðarreglum og þess að vátryggingaratburður verður. Félagið hefði sönnunarbyrði fyrir því að vátryggður hafi brotið varúðarreglur með þeim hætti að huglægum skilyrðum sé fullnægt og fyrir því að orsakasamband sé milli þess brots og vátryggingaratburðar. Hér er því gerð tillaga um aðrar sönnunarreglur en í 51. gr. VSL og er þessi breyting mjög vátryggðum í hag. Regla 51. gr. VSL hefur verið skýrð svo, að sönnunarbyrði um að varúðarreglur hafi verið brotnar og það hafi verið gert af ásetningi eða gáleysi hvíli á félaginu, en ef vátryggður geti samt fært sönnur að því að háttsemi hans hafi ekki haft þýðingu fyrir það að vátryggingaratburður varð geti hann þó krafist bóta. Þessari sönnunarbyrði er létt af vátryggðum. Þótt skilyrðum 1. og 2. málsl. sé fullnægt er samt unnt að leggja ábyrgð að hluta á félagið. Það er háð mati hver ábyrgð félagsins á að vera í slíkum tilvikum, en sérstaklega er tekið fram að við matið eigi að líta til þess hvers konar varúðarreglur hafi verið brotnar, hve mikil sök hins vátryggða var, hvernig vátryggingaratburð bar að og atvika að öðru leyti. Vísast um skýringar á þessu til skýringa við 20. gr. frumvarpsins. Um 27. gr.
3
Í 1. mgr. 2. gr. laganna segir að ekki skuli beita finnskum lögum eða reglum ef þau brjóta í bága við óskilyrt og nægilega skýrt ákvæði samningsins.“ Munnlegur málflutningur í Andersson-málinu fór fram 11. nóvember 1998. 10 Dómstóllinn komst loks að þeirri niðurstöðu að „í ljósi markmiðsins um einsleitni ... og til þess að tryggja sömu aðstöðu einstaklinga á EES-svæðinu, verður 16. gr. einnig að vera túlkuð þannig að hún uppfylli skilyrðin um að vera óskilyrt og nægilega skýr“. Í áliti, dags. 25. júní 1998, hafði lögsögumaður í málinu, Saggio, lagt til að Evrópudómstóllinn dæmdi austurríska ríkið skyldugt til að innleiða tilskipunina fyrir 1. janúar 1995, vegna laganna um aðild að Evrópusambandinu. Prófessor Per Christiansen, sem á þessum tíma var skrifstofustjóri (dómritari) EFTA-dómstólsins, lét í ljós þá skoðun sína, árið 1997, að færa mætti rök með og á móti því að grundvallarreglur bandalagsréttar, svo sem um bein réttaráhrif, væru hluti af EES-rétti. Hæstiréttur hafði dóm EFTA-dómstólsins til hliðsjónar – en vék ekki frá tvíeðliskenningunni, þar sem skaðabótaábyrgð var byggð á skaðabótareglum landslaga. Þegar ríkisstjórnir Íslands, Noregs og Svíþjóðar, í Erlu Maríu-málinu, og ríkisstjórn Noregs í Karlsson-málinu, héldu því fram að skaðabóta 100 d. í málum C-10/89, Hag II, og C-267 C-268/91, Keck og Mithouard. Í raun komst dómstóll EB á fyrsta dómstigi að þeirri niðurstöðu, í máli T-115/94 Opel Austria, að 10. gr. 47 Þeir sem hafa staðið gegn skaðabótaábyrgð ríkja í EESrétti benda einnig á að í Andersson-málinu lét Evrópudómstóllinn vera að vísa í Erlu Maríu-málið yfir höfuð. Að mínu mati eru þessi rök máttlaus, í raun einungis sparðatíningur.
1
Líkt og undanfarin 14 ár ætlar Húnahornið að bjóða lesendum sínum að velja mann ársins í Austur-Húnavatnssýslu. Við biðlum til lesenda að senda inn tilnefningu í gegnum þar til gerðan rafrænan atkvæðaseðil. Hver og einn getur sent inn eina tilnefningu og er jafnframt óskað eftir ástæðu tilnefningarinnar. Maður ársins í Austur-Húnavatnssýslu getur verið einn einstaklingur eða hópur manna. Allir lesendur Húnahornsins eru hvattir til að taka þátt í valinu - Smelltu hér. Lesendur Húnahornsins völdu Guðjón Ragnarsson á Blönduósi sem mann ársins í Austur-Húnavatnssýslu árið 2018, ásamt hundinum Tinna. Guðjón og Tinni gerðu fjölskyldu við Heiðarbraut á Blönduósi viðvart þegar eldur kom upp í hjólhýsi þeirra snemma morguns sumarið 2018. Má kallast mildi að ekki fór verr en rúður sprungu í húsinu vegna hita frá eldinum og þá logaði um stund í þakskeggi bílskúrs hússins. Þetta er í 15. sinn sem Húnahornið stendur fyrir vali á manni ársins í Austur-Húnavatnssýslu. Valið stendur til miðnættis 26. janúar næstkomandi og verða úrslit kynnt á þorrablóti á Blönduósi, laugardaginn 1. febrúar. Allir lesendur Húnahornsins eru hvattir til að taka þátt í valinu - Smelltu hér. Menn ársins í Austur-Húnavatnssýslu síðustu ár eru þessir: 2018: Guðjón Ragnarsson og hundurinn Tinni 2017: Eyþór Franzon Wechner 2016: Skarphéðinn Húnfjörð Einarsson 2015: Róbert Daníel Jónsson 2014: Brynhildur Erla Jakobsdóttir 2013: Elín Ósk Gísladóttir 2012: Kári Kárason og Pétur Arnar Kárason 2011: Einar Óli Fossdal 2010: Bóthildur Halldórsdóttir. 2009: Bóthildur Halldórsdóttir. 2008: Lárus Ægir Guðmundsson. 2007: Rúnar Þór Njálsson. 2006: Lárus B. Jónsson. 2005: Lárus B. Jónsson. RAFRÆNN ATKVÆÐASEÐILL
2
Íslenskur sérfræðingur í hjartasjúkdómum í Kaupmannahöfn telur að banna eigi eitt algengasta verkjalyf sem ávísað er á gigtarsjúklinga. Hann segir íslenskar lýsingar lyfjaskrár á aukaverkunum lyfja beinlínis rangar. Gunnar H. Gíslason, yfirlæknir á Gentofte sjúkrahúsinu í Kaupmannahöfn og sérfræðingur í hjartasjúkdómum, telur að banna eigi öll verkjalyf sem innihalda diclofenac. Hann segir þessi lyf auka líkur á blóðtappa og hjartastoppi og valda að minnsta kosti 100 dauðsföllum í Danmörku á ári hverju. Í íslensku lyfjaskránni eru sex diclofenac-lyf á skrá, þar á meðal þekkt lyf á borð við Voltaren og Vóstar. Samkvæmt tölum frá Landlæknisembættinu eru vísbendingar um að þessum lyfjum sé ávísað í meira mæli hér á landi en í Danmörku. Tölur embættisins sýna að rúmlega 30 þúsund manns nota þessi lyf á hverju ári, en inni í þessum tölum eru ekki lyf sem er ávísað inni á sjálfum sjúkrahúsunum og á hjúkrunarheimilum. Ljóst má því vera að að minnsta kosti 10% Íslendinga noti þessi lyf á hverju ári. Í lýsingum lyfjaskrár á aukaverkunum þessara lyfja stendur að hjartabilanir og hjartsláttarónot komi örsjaldan fyrir. Þetta telur Gunnar vera mjög misvísandi upplýsingar. Gunnar H. Gíslason, yfirlæknir á Gentofte sjúkrahúsinu í Kaupmannahöfn og sérfræðingur í hjartasjúkdómum: Þetta er mjög eiginlega röng lýsing á því, því að við getum sýnt fram á það í okkar rannsóknum og líka fleiri rannsóknum að einmitt diclofenac veldur í mörgum tilfellum alvarlegum hjartaaukaverkunum. Hjá Lyfjastofnun fengust þær upplýsingar að rannsóknir Gunnars séu nú þegar til athugunar hjá Lyfjastofnun Evrópu.
2
Því fer fjarri að þeir sitji með hendur í skauti en fyrir tilstuðlan þeirra er búið að koma á fót muna- og minjanefnd, auk þess sem félagar öldungadeildarinnar stóðu fyrir því að láta endurgera slörhatt Sigríðar Eiríksdóttur sem var frumsýndur á sögusýningunni í Hjúkrun í 100 ár. Þá eru áhugaverðar fræðslugreinar í blaðinu, m.a. um sýkingavarnir á sjúkrahúsum, húðbruna vegna þvag- og hægðaleka og um reynslu sjúklinga og aðstandenda af lífi með parkinsonveiki. Öldungadeildin á stórafmæli á næsta ári og verður fertug en deildin var stofnuð 1980 og hlaut þá nafnið Hlíf. Þeir eru nokkrir félagsmenn öldungadeildar Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga á tíræðisaldri og muna því tímana tvenna og láta sig ekki vanta á þá fjölmörgu viðburði sem deildin stendur fyrir. Öldungadeildin er langfjölmennust af þeim fagdeildum sem starfræktar eru innan félagsins og fert félagsmönnum ört fjölgandi. Þrátt fyrir háan aldur fylgist hún vel með fréttum og man tímana tvenna en hún unir sér vel á hjúkrunarheimilinu Sóltúni. Þriðja tölublað afmælisársins er í veglegri kantinum en þrátt fyrir að blaðið sé orðið 120 síður bíður enn efni birtingar í fyrsta tölublaði 2020. Það var því úr vöndu að ráða en fyrir valinu varð ljósmynd Sigurveigar Björgólfsdóttur sem hún tók á kvöldgöngu við Reykjavíkurtjörn í september. Ritnefnd ritrýndra greina hefur unnið að því að uppfæra leiðbeiningar til höfunda ritrýndra greina og birtum við þær af því tilefni í þessu tölublaði. Markmiðið er að endurspegla fjölbreytileika stéttarinnar og fá innsýn í líf og störf félagsmanna.
1
Hið sama á við ef brotið hefur verið gegn 7. gr. þannig að viðvörunin þjóni ekki tilgangi sínum. 12. gr. Hámarksfjárhæð innheimtukostnaðar. Viðskiptaráðherra skal í reglugerð ákveða hámarksfjárhæð innheimtukostnaðar, m.a. þóknunar, sem heimilt er að krefja skuldara um samkvæmt lögum þessum. Skal fjárhæðin taka mið af öllum þeim kostnaði sem kröfuhafi verður fyrir vegna innheimtunnar og nauðsynlegur getur talist. VI. KAFLI Ýmis ákvæði. 13. gr. Þagnarskylda. Innheimtuaðili og starfsmenn hans eru bundnir þagnarskyldu um persónuhagi og rekstrar- eða viðskiptamál og um önnur atriði sem þeir fá vitneskju um í innheimtustarfi sínu og leynt skulu fara samkvæmt lögum eða eðli máls. Þagnarskyldan helst þótt látið sé af starfi. 14. gr. Starfsábyrgðartrygging. Innheimtuaðili, sem stundar innheimtu á grundvelli leyfis skv. 4. gr., skal hafa starfsábyrgðartryggingu sem tryggir skuldara og kröfuhafa bætur ef þeir verða fyrir fjárhagstjóni sem leyfishafinn ber skaðabótaábyrgð á og rakið verður til gáleysis í störfum hans eða starfsmanna hans. Slíka tryggingu má setja með því að kaupa vátryggingu hjá vátryggingafélagi eða setja bankaábyrgð hjá banka eða sparisjóði sem hefur heimild til að starfa hér á landi. Trygging skal nema minnst 5.500.000 kr. vegna hvers einstaks tjónsatburðar. Heildarfjárhæð tryggingabóta innan hvers vátryggingarárs eða ábyrgðarárs skal nema minnst 16.500.000 kr. Tryggingarfjárhæðir eru miðaðar við vísitölu neysluverðs og skulu þær breytast 1. janúar ár hvert frá gildistöku laganna. Falli vátrygging eða bankaábyrgð úr gildi skal hlutaðeigandi vátryggingafélag eða ábyrgðaraðili tilkynna það vátryggingar- eða ábyrgðartaka og viðkomandi eftirlitsaðila þegar í stað.
3
Áslaug nokkur Árnadóttur, sem starfaði á tollstjóraskrifstofunni um leið og hann, kann að hafa verið fylgikona hans samkvæmt Þórbergi Þórðarsyni sem segir í dagbók sinni á einum stað um Erlend, að setið hafi ásamt sér og þessari fylgikonu sinni við innileika um miðnæturbil í Unuhúsi. Áslaugu þessari trúði Erlendur fyrir persónulegum pappírum sínum, mest bréfum, þegar heilsa hans tók að þverra um fimmtugt. Hún var fjarskyld frænka hans, dóttir Árna Árnasonar á Höfðahólum í Austur-Húnavatnssýslu. Hún var honum hjálparhella hvað sem öðru leið. Og þegar Erlendur lést 54 ára gamall kom í ljós, að hann hafði gert Áslaugu að erfingja sínum. Hann var þá búinn að selja Unuhús Ragnari í Smára, helstu eign sína, og fylgdi búseturéttur til æviloka. Fátt er heimilda um Erlend sjálfan meðal varðveittra pappíra hans, engar eftirliggjandi dagbækur og nálega ekkert um þessa konu. Þessi tónn nær ekki takti, hann er gamaldags, lífsþreytan leynir sér ekki, jafnvel ekki heldur beiskja. Tilfinningarnar nafnlausar í kuðli í geymslu sem ekki hefur verið opnuð lengi, lykillinn líklega týndur. Beiskjutónn leyfist opinberlega þá aðeins að kona fjalli um hlutskipti kvenna í bókmenntum aldanna. Allt sama þrástaglið sem aðeins er vært við vegna hugkvæmni þeirra sem af komast, að skjóta inn húmor, grípa með honum fram í sinn eigin málflutning. Uppgerðarhlátrar, sinnulaus, viljabundin bros. Harka til augna afhjúpar ósamlyndi hugar og tilfinninga. Þá fremur tindrandi augnaráð þeirrar austurlensku, trega þeirrar suðuramerísku. Umfram allt trúnaður konunnar úr fjarlægu landi sem í svip sýnir karlmanni í huga sinn af fullri einurð eins og siðirnir í heimalandinu hafa boðið henni að gera.
0
Óheimilt er að bora eftir eða hagnýta jarðhitaréttindi skv. 7. gr. án leyfis ráðherra, sbr. ákvæði 10. og 11. gr.“ Athugasemd. 1. mgr. felur í sér að ákvæði vatnalaga, orkulaga og laga um raforkuver skuli að öðru leyti gilda um orkunýtingu fallvatna. Má sérstaklega benda á í þessu sambandi V. kafla vatnalaga um notkun vatnsorku, VI. kafla um vatnsmiðlun, XIV. kafla um vatnsvirki, II. kafla orkulaga um vinnslu raforku og ákvæði laga um raforkuver um heimildir til virkjunar. Í 2. mgr. er ákvæði 7. gr. frv. tekið upp með þeirri breytingu að hún á nú við jarðhita á afréttum og almenningum og háhita utan þeirra svæða. 10. 9. gr. (8. gr. frv.) Lagt er til að orðið „háhita“ komi í stað orðsins „jarðhita“ og að viðmiðunartími verði 1. janúar 1992. Athugasemd. Tillögu þessa leiðir af framangreindum breytingartillögum ef samþykktar verða. Þá nær einkaréttur ríkisins til nýtingar jarðhita í byggð og utan landareigna ríkissjóðs einungis til háhitasvæða. 11. 10. gr. (9. gr. frv.) Lagt er til að orðið „íslenskum“ falli út úr greininni og við bætist 2. mgr. svohljóðandi: „Verði land, sem er í einkaeign, fyrir einhverjum skemmdum við rannsóknina eða bíði landeigandi eitthvert tjón af henni skal það bætt að fullu eftir mati ef ekki næst samkomulag milli aðila um bæturnar. Sama gildir um skemmdir á landi í eigu ríkissjóðs.“ Athugasemd. Um 1. mgr.
3
Heldurðu að hann hafi ekki bara … hoppað? – Ég er ekkert að segja að hann hafi hoppað eða ekki hoppað, sagði Elín Sandra pirruð. Ég er bara að segja að það er eitthvað mjög skrýtið að koma fyrir dýrin í hverfinu. Og þessi gullfiskur var á lífi á fimmtudaginn en dauður á föstudag. Svo verður þú bara að draga þínar eigin ályktanir um það hvort þessir atburðir tengist. – Vó, sagði Gói. – Uhu. Hvar er kanínan? – Bara hérna á bakvið. Hún heitir Mangó. – Hverskonar nafn er það? – Bara gott nafn! Gói fann að hann var orðinn frekar stuttur í spuna. Hann kunni ekki að meta þessar athugasemdir um gæludýr í hættu. Ekki um leið og var talað um Mangó. – Ertu ekki með hengilás á búrinu? – Nei. Kötturinn sem var tekinn var líka bara heima hjá sér. Ég held að hengilás myndi ekkert stoppa gullfiskamorðingjann. Hann opnaði búrið og lyfti Mangó upp í fangið á sér og bar kanínuna snöggt að andlitinu. Hún var mjúk og hlý og honum sýndist að hún væri glöð að sjá hann. – Nei, hvað? spurði Gói með fullan munninn. – Krakkar, ekki tala um þetta við matarborðið, sagði mamma þeirra hvöss. – Má ekki tala um ketti við matarborðið? spurði Gói hissa. Hann vissi að það mátti ekki syngja við matarborðið og ekki tala um líkamlegan úrgang – en ketti? – Það má ekki tala um það sem kom fyrir köttinn hennar Brittu við matarborðið, sagði mamma hans. – Ó.
0
Greining Kristínar leiðir í ljós að kynferðislegar sviðsetningar sem ekki snúast um hefðbundnar gagnkynja samfarir í leggöng voru líklegri til að þykja klámfengnar. Klámið á tímum fjöldaframleiðslu sinnar Klám hefur verið skilgreint út frá markmiðum höfundarins og viðbrögðum viðtakandans, framleiðsluaðferðum þess, neytendum, frágangi, framsetningu og innihaldi.“ Sumir vilja jafnvel meina að menningin sjálf hafi verið klámvædd, hvort heldur er átt við bera stúlku– og kvennalíkama í auglýsingum og myndefni af ólíku tagi (leikkonur hafa t.a.m. ekki fyrr stigið inn á sviðið í HBO þáttum en þær eru einhverra hluta vegna búnar að fara úr öllum fötunum), eða þær kröfur sem gerðar eru til kvenna um klæðnað og kynhegðun. Átökin snúast um eðlilegt kynlíf og afbrigðilegt kynlíf og þær aðferðir sem notast má við í lýðræðissamfélagi til að staðfesta og viðhalda forræði ríkjandi viðhorfa og þannig staðfesta og viðhalda samfélagsgerðinni, og í framhaldinu þeim valdaafstæðum sem um hana liggja. Þegar þannig er um hnútana búið stafar auðvitað engin ógn af textanum, hann skautar ekki svo ýkja langt frá grunnsjónarmiðum tímabilsins, og því ástæðulaust að kæra slíkar sviðsetningar. Þá var mögulegt aðgengi barna að efninu dómstólum umhugsunar– og áhyggjuefni, „ríki sjoppunnar“ var auðvitað óvissusvæði og mælti það gegn ritunum að þeim væri fyrst og fremst dreift þar. Tæpum áratug síðar féll Kvikmyndahátíð í Reykjavík hins vegar frá áætluðum sýningum á Veldi tilfinninganna eftir að Kvikmyndaeftirlit ríkisins hafði látið í ljós grunsemdir þess efnis að um klámmynd væri að ræða, og þær svo verið staðfestar af lögregluyfirvöldum á sérsýningu.
1
Að öðru leyti vísast til athugasemda við b-lið 15. gr. frumvarps þess er varð að lögum nr. 68/1996. Um d-lið (17. gr.). Hér er lagt til að ákvæði um endurákvörðun kílómetragjalds verði í 17. gr. laganna. Ákvæðið er efnislega samhljóða c-lið 15. gr. frumvarps þess er varð að lögum nr. 68/1996 og vísast til athugasemda við þá grein. Um e-lið (18. gr.). Í greininni er kveðið á um að leggja skuli sérstakt olíugjald á eigendur skráningarskyldra ökutækja ef í ljós kemur að lituð olía hefur verið notuð á ökutæki þeirra. Þar sem eigendur skráningarskyldra ökutækja eru ekki gjaldskyldir skv. 3. gr. laganna er ekki unnt að kveða á um endurákvörðun olíugjalds ef bann við notkun litaðrar olíu á ökutæki hefur verið virt að vettugi. Þess vegna er þörf á sjálfstæðu ákvæði um gjaldskyldu í þessum tilvikum. Ákvæðið er hliðstætt ákvæðum í lögum um þungaskatt þar sem ríkisskattstjóra er gert skylt að áætla þungaskatt þegar ekki hefur verið komið með ökutæki í álestur. Eðli máls samkvæmt er ekki mögulegt að meta hversu lengi notkun litaðrar olíu hefur staðið yfir. Í ákvæðinu er við það miðað að ökutæki í atvinnurekstri hafi verið knúið litaðri olíu 50.000 km vegalengd. Fjárhæð gjalds miðast við áætlaða olíunotkun ökutækja í hverjum gjaldflokki og fer því hækkandi eftir þyngd. Gert er ráð fyrir að gjald á fólksbifreiðar, sem ekki eru nýttar í atvinnurekstri og á dráttarvélar sem ekki eru nýttar til landbúnaðarnota miðist þó við 20.000 km akstur.
3
Mig sem er þó ennþá lifandi! „Þarna siturðu.“ „Má ég ekki sitja hérna?“ „Farðu að sofa.“ „Ég er að tala við Guð.“ „Áttu eitthvert sérstakt erindi við hann?“ Hún vatt sér frá honum með höfuðhneigingu sem hefði hæft breskri prinsessu og kom fram fyrir afgreiðsluborðið, greip með sér Winston-pakka og gekk út í dyr og fékk sér að reykja. „Manni er bannað að reykja hérna inni,“ sagði hún á innsoginu. „En ekki finnur doktor Baldur út úr því hvað er að mér. Ég hef verið með stöðuga hálsbólgu í fjögur ár, það eru ekki streptókokkar, ekki barkabólga, ekki vírus og ekki einhyrningasótt – en ekkert finnur doktor Baldur, hann breiðir bara svunturnar upp fyrir haus og sendir sýni út um hvippinn og hvappinn en allt kemur fyrir ekki og ég má líða.“ Bensínmaðurinn var orðinn nokkuð æstur eftir þessa þulu og málrómurinn breyttist, varð allt í einu með miklum veikindabrag. „Einkirningasótt, það heitir einkirningasótt,“ sagði stelpan og blés frá sér sígarettureyk í hringjum. „O ekki,“ sagði karlinn – ég benti Begga að koma, þetta var orðið ágætt þarna. Mér til skelfingar spurði Beggi um þennan handverksmarkað. Bensíntitturinn graði kom fram að dyrum og benti og pataði og útskýrði einfalda leið með mörgum orðum og nuddaði sér um leið utan í mjöðmina á stelpunni sem stóð í klemmu við dyrastafinn. Víðir Þeir eru í bláum búningum. Bróðir minn er besti maðurinn á vellinum, samt hefur hann varla snert á bolta frá því fyrir jól. Vertíðin er fyrst, fiskurinn, svo boltinn. Hann stjórnar leiknum.
0
Á áttunda áratug síðustu aldar þótti ljóst að gera þurfti breytingar á íslensku dómskerfi vegna álags og skorts á málshraða. Í upphafi árs 2018 tók Landsréttur til starfa. Í þriðja lagi var vísað til þess að óhóflegt vinnuálag í Hæstarétti skapaði hættu á að réttarskapandi áhrif dóma réttarins yrðu minni en æskilegt væri. Mætti því færa fyrir því rök að heimildinni skyldi ekki aðeins beitt í undantekningartilvikum. Í öðru lagi var talið að ákveðið jafnvægi þyrfti að vera á milli þess álags sem yrði á Hæstarétti annars vegar og nýjum Landsrétti hins vegar. Aðgangur að hæsturéttum hefðarinnar er yfirleitt afar takmarkaður 3 J. Með öðrum orðum muni nákvæmari endurskoðunar aðferðin „smitast“ yfir á önnur sakamál. Af þessum sökum yrði meðferð áfrýjunarleyfa sífellt umfangsmeiri hluti af störfum hæstaréttardómara. Árið 1995 skrifaði Hrafn Bragason hæstaréttardómari að langt væri frá því að hraði meðferðar einkamála væri viðunandi. Lengi vel lét Hæstiréttur nægja að vísa til þess að ekki væru skilyrði til að fallast á veitingu leyfis en hin síðustu ár gat rökstuðningur oft orðið býsna ítarlegur eða tvær til þrjár blaðsíður. Í gildandi lögum nr. 88/2008 er nú mælt fyrir um það í 5. mgr. 215. gr. að ekki sé heimilt að veita leyfi til að áfrýja dómi Landsréttar til Hæstaréttar til endurskoðunar á mati Landsréttar á sönnunargildi munnlegs framburðar.
1
Bandvefsstofnfrumum fjölgaði vel ex vivo og ekki varð vart við neinar aukaverkanir við gjöf bandvefsstofnfrumnanna. Í beinmergnum er að finna ýmsar gerðir stofnfrumna. Talið er að CD105 stjórni sérhæfingu bandvefsstofnfrumna yfir í beinforvera og miðli samskiptum á milli bandvefsstofnfrumna og blóðfrumna í beinmergnum þar á meðal blóðmyndandi stofnfrumna (29). Bandvefsstofnfrumur hafa hæfileika til fjölbreyttari sérhæfingar en þekkt er meðal annarra frumna fullorðinna einstaklinga (34). Dr. Torstein Egeland og Hlíf Steingrímsdóttir fá þakkir fyrir yfirlestur á handriti og góðar ábendingar. Í kjölfarið komu nokkrar rannsóknir sem sýndu að bandvefsstofnfrumur geta sérhæfst í margar tegundir bandvefs svo sem bein (36,37), brjósk (37,38), sinar (39), vöðva (40), fituvef (41), stoðvef beinmergs (36) og taugar (42) (mynd 1). Gott dæmi um slíkan teygjanleika er að hægt er að klóna heila kind frá einni mjólkurkirtilsfrumu (18) og búa til bein og taugar frá bandvefsstofnfrumum (19). Svo virðist sem bandvefsstofnfrumur tryggi betri og áhrifameiri ígræðslu blóðmyndandi stofnfrumna með því að flýta fyrir endurnýjun á beinmergsumhverfinu (56). Í einni slíkri rannsókn voru börnum með beinbrotasýki gefnar bandvefsstofnfrumur eftir að hafa fengið háskammta lyfja- og geislameðferð. Þessar niðurstöður eru studdar af annarri rannsókn í músum þar sem bandvefsstofnfrumur frá gjafanum voru enn greinanlegar í beinmerg þegans rúmum 450 dögum eftir ígræðslu (48). Bandvefsstofnfrumur eru ákjósanlegar sem markfrumur í genameðferð. Tilraunir í mönnum hafa verið gerðar í svipuðum tilgangi. Bandvefsstofnfrumur í mönnum tjá hvorki HLA- (human leukocyte antigen) flokks II sameindir né hjálparsameindina B7 sem er að finna á angalöngum sýnifrumum (dendritc cells).
1
Nú sé ég stokkinn opnast og niður úr honum falla rýting oddhvassan og hárbeittan, að mér virðist, og hangir hann á taug niður úr stokknum. Vissi oddurinn á rýtingnum niður og stefndi beint á ljóssímann, sem lá milli hjartna piltsins og stúlkunnar togar í taugina, en kippist upp, er pilturinn tekur í hana. Þessi togstreita um stokkinn gengur um hríð. Pilturinn gerir allt, sem hann getur, til að toga á móti venzlafólki stúlkunnar, en því veitir betur, og rýtingurinn þokast nær og nær ljósþræðinum. Þessi átök ganga lengi, og á meðan horfast pilturinn og stúlkan í augu hvort frá sínum staur, döpur í bragði. Loks er rýtingsoddurinn kominn það langt niður, að varla er lengra en sentimetri milli hans og ljóssímans. Og nú er ég viss um, að hann muni snerta símann og kútta hann sundur í næsta átaki skylduliðsins. En áður en það yrði, heyrði ég kallað: Það er mál að fara að mjólka. Við það hrekk ég upp og hafði ekki fengið að njóta draumsins til enda. En þó var honum svo langt komið, að ég veit, að pilturinn og stúlkan verða aldrei hjón, og það er venzlafólk hennar, sem stendur á móti því. Litlu eftir þetta kemur pilturinn sunnan úr Reykjavík og er þá með trúlofunarhring á hendi. Hann hafði verið heitbundinn stúlkunni, þegar Björn dreymdi drauminn, þó að ekki væri það frétt vestur. Ég hitti piltinn rétt eftir, að hann kom að sunnan. Ég tók í höndina á honum og óskaði honum til hamingju. Hann þegir við og er daufur í bragði.
0
Algengt er að í inngangi sé stuttur hnitmiðaður útdráttur úr efni bókarinnar, tíu til fimmtán línur. Í lok inngangs er tekið fram hvernig fjallað verður um efnið og hvaða spurningum verður svarað í meginmálinu eða á hvað verður lögð áhersla. Ef ritgerðinni er skipt í kafla er gott að segja frá því í inngangi hvernig skiptingunni er háttað og um hvað er fjallað í hverjum kafla. meginmál Í meginmáli er fjallað ítarlega um efni bókarinnar um leið og spurningunum sem settar voru fram í inngangi er svarað. Þar setur höfundur ritgerðarinnar fram eigin skoðanir og túlkun á efninu. Gott er að nota textadæmi úr bókinni til að styðja mál sitt. Einnig má vísa í skrif annarra um bókina, t.d. ritdóma sem birst hafa í dagblöðum eða tímaritum. Þegar dæmi eru tekin úr bókinni þarf að gæta þess að hafa blaðsíðutal í sviga svo lesandi ritgerðarinnar geti flett þeim upp og lesið nánar. Meginmáli er stundum skipt niður í smærri kafla sem hver hefur sitt heiti eða fyrirsögn. lokaorð Í lokaorðum eða niðurlagi ritgerðarinnar dregur höfundur saman það helsta úr því sem hann skrifaði, gerir eins konar útdrátt úr eigin skrifum. Æskilegt er að víkka síðan aftur út umfjöllunarefnið, segja eitthvað almennt um það. Jafnvel má varpa fram spurningum sem vöknuðu við ritgerðarsmíðina. heimildaskrá Heimildaskrá fylgir með bókmenntaritgerð ef vísað er til annarra rita en skáldsögunnar sem er til umfjöllunar í ritgerðinni. Til dæmis ef notaðir eru ritdómar og handbækur um bókmenntahugtök eða rit með upplýsingum um höfund bókarinnar. Ef ekki eru notuð önnur rit fylgir ekki heimildaskrá. 2.
0
Þrátt fyrir það virðist sem gengið hafi verið út frá því gagnstæða í þessum efnum í framkvæmd allar götur frá gildistöku laganna. Til að taka af tvímæli í þessum efnum er gert ráð fyrir nokkuð breyttu orðalagi umræddrar reglu í 1. mgr. 22. gr. frumvarpsins, þar sem m.a. er berum orðum tekið fram að lánardrottinn njóti réttar til dráttarvaxta, dagsekta eða févítis vegna vanefnda skuldarans án tillits til heimildar til greiðslustöðvunar. Loks má nefna í fjórða lagi að í 3. mgr. 22. gr. er tekin afstaða til þess í hverjum mæli heimild til greiðslustöðvunar geti staðið í vegi fyrir að stjórnvöld neyti þvingunarúrræða gagnvart skuldaranum vegna vanefnda hans, en skýr svör koma ekki fram við spurningum um þetta í núgildandi lögum. Hefur þetta m.a. leitt til óvissu um hvort gjaldheimtur og innheimtumenn ríkissjóðs geti neytt heimilda til að loka atvinnustarfsemi vegna vanskila á staðgreiðsluskatti og virðisaukaskatti, svo eitthvað sé nefnt. Reglan sem er lögð til í þessum efnum er í samræmi við þær skoðanir sem virðast fremur hafa verið ríkjandi í framkvæmd. Um 23.–26. gr. Í 23.–26. gr. er að finna fyrirmæli um hvernig greiðslustöðvun ljúki. Almennar reglur um þetta koma fram í 23. gr., sem eiga sér að nokkru hliðstæður í 12. gr. laga nr. 6/1978.
3
Lyfjafaraldsfræði er hratt vaxandi fræðigrein sem gagnast vel við rannsóknir á verkunum og aukaverkunum lyfja. 3 Segja má að lyfjafaraldsfræði noti aðferðir faraldsfræðinnar til að auka skilning á klínískri lyfjafræði og er því einnig undirgrein faraldsfræðinnar. Fáein dæmi um spurningar sem lyfjafaraldsfræðirannsókn gæti svarað: Forsenda fyrir gagnsemi safnanna til rannsókna er að þau séu persónugreinanleg og þannig hægt að samkeyra þau. Fylgir bólgueyðandi verkjalyfjum (NSAID) hætta á nýrnaskemmdum? Þegar slys eru skráð í Slysaskrá fá þau einkvæmt atburðarnúmer sem verður til í Slysaskrá Íslands en skráist auk þess í gagnagrunna skráningaraðila. Nýlega var varðveislu persónugreinanlegra upplýsinga í þessu gagnasafni breytt úr þremur árum í 30. Auðvelt er að búa til töflur með þeim tölum sem þarf að nota hverju sinni og vista til dæmis sem excel-skjal. Í töflu II er yfirlit yfir helstu gagnasöfn á þessu sviði á Íslandi. Stöðluð skráning dánarmeina á sér langa sögu hér á landi sem nær allt aftur til ársins 1911 en þá bað landlæknir Hagstofuna að halda slíka skrá og sinnti hún því til 1. maí 2011. Annars vegar eru þau sem innihalda gögn sem verða til við vinnu með sjúklinga (klínísk gagnasöfn) og hins vegar þau sem verða til í stjórnsýslunni (stjórnsýsluleg gagnasöfn). Gögnin eru flutt rafrænt jafnóðum úr Sögukerfinu. Ef rannsóknin felur í sér aðgang að sjúkraskrám þarf leyfi viðkomandi lækningaforstjóra og einnig formlegt leyfi Persónuverndar. Lyfjafaraldsfræðilegar rannsóknir eru í örum vexti í heiminum. Hlutfall ávinnings og áhættu er metið með ýmsum aðferðum en aðferðir lyfjafaraldsfræði vega þar þungt. Þarna er rúm fyrir úrbætur.
1
Í reglugerð skal setja nánari ákvæði um deildir háskólans, þar með talið mat á starfsemi þeirra. 10. gr. Fastir kennarar háskólans eru lektorar, dósentar eða prófessorar. Einnig starfa stundakennarar við skólann. Dósents- eða prófessorsstöðu skal því aðeins stofna að forsendur séu fyrir því að staðan tengist rannsóknastörfum. Forseti Íslands skipar prófessora, menntamálaráðuneyti skipar dósenta, en háskólanefnd ræður lektora. Rektor ræður stundakennara. Þá eina má skipa fasta kennara sem lokið hafa fullnaðarprófi frá háskóla eða annarri sambærilegri stofnun í aðalgrein þeirri er þeir eiga að kenna. Háskólanefnd skipar hverju sinni þriggja manna nefnd til þess að dæma um hæfi umsækjenda til að gegna fastri stöðu prófessors, dósents eða lektors. Menntamálaráðuneyti tilnefnir einn mann í nefndina, Háskóli Íslands annan, háskólanefnd Háskólans á Akureyri hinn þriðja og er hann formaður nefndarinnar. Í nefnd þessa má skipa þá eina sem lokið hafa háskólaprófi í hlutaðeigandi grein eða eru að öðru leyti viðurkenndir sérfræðingar í greininni. Dómnefnd skal láta uppi rökstutt álit um það hvort af vísindagildi rita og rannsókna umsækjanda svo og námsferli hans og störfum megi ráða að hann sé hæfur til að gegna embættinu. Álitsgerð nefndarinnar skal höfð til hliðsjónar þegar embættið er veitt og má engum manni veita embætti prófessors, dósents eða lektors við Háskólann á Akureyri nema meiri hluti dómnefndar hafi látið í ljós það álit að hann sé hæfur til þess og að meiri hluti háskólanefndar hafi mælt með honum. Um starfsskyldur og réttindi kennara fer eftir kjarasamningum og nánari ákvæðum í lögum og reglugerðum. 11. gr.
3
Aðrar læknastöðvar hafa einnig svipað form á sínum rekstri þar sem hver og einn læknir sendir Tryggingastofnun reikninga fyrir þau verk sem hann framkvæmir og borgar síðan aðstöðugjöld til stöðvarinnar fyrir afnot af skurðstofum og leigu fyrir læknastofu í húsinu. Ég starfa hér í rauninni í þremur hlutverkum. Við teljum að læknar sem heild eigi ekki lengur endilega samleið þar sem um rekstur skurðstofa er að ræða. Spítali er fyrst og fremst fólkið sem vinnur þar og ég sé ekkert að því að undir merkjum spítalans séu mismunandi rekstrarform eftir því sem er hagkvæmast í hverri grein fyrir sig. Þrátt fyrir þetta mikla umfang starfseminnar er Læknastöðin ekki með sjúkrahúsleyfi og því er hvorki aðstaða né heimild til að reka deild fyrir inniliggjandi sjúklinga. Flestar aðgerðirnar eru liðspeglunaraðgerðir á hnjám, öxlum og öðrum minni liðum, svo og krossbandaaðgerðir sem eru stærstu aðgerðirnar. Hér er engin meiriháttar yfirstjórn á skrifstofu og engin í neinum forstjóraleik. Þeir bæklunarlæknar sem að eru að flytja heim hafa margir hverjir mestan áhuga á að starfa hjá okkur og á síðustu einu til tveimur árum hafa þeir fjórir bæklunarlæknar sem komið hafa til starfa á Reykjavíkursvæðinu svo til allir komið í fullt starf í Orkuhúsinu. Hér áður voru nánast allir læknar í sömu stöðu utan sjúkrahúsanna að því leyti að þeir voru með stofu en aðgerðir voru framkvæmdar á sjúkrahúsunum. Sigurður hristir hausinn þegar hann er spurður hvort þetta sé ekki býsna róttæk hugmynd.
1
Halldór Ásgrímsson, forsætisráðherra, tók í gærkvöldi af öll tvímæli um framboð Íslendinga til setu í Öryggisráði Sameinuðu þjóðanna þegar hann lýsti því yfir á leiðtogafundi samtakanna að Íslendingar ætluðu að bjóða sig fram. Verðandi utanríkisráðherra vill ekki tjá sig um málið. Miðað er við kjörtímabilið 2009 til 2010 og fengi íslenski fulltrúinn ekki neitunarvald eins og fulltrúar ríkja með fastafulltrúa. Davíð Oddsson, utanríkisráðherra, sagði nýverið að það biði Geirs Haarde, verðandi utanríkisráðherra, að taka endanlega ákvörðun í málinu. Geir hefur sagt að hann vilji ekki tjá sig um málið fyrr en hann hefur formlega tekið við embætti utanríkisráðherra og var það ítrekað í ráðuneytinu í morgun en nú liggur ákvörðunin hins vegar fyrir. Athygli vekur að í frétt frá forsætisráðuneytinu um innihald ræðu Halldórs, en tilkynningin var send út rétt fyrir miðnætti, er ekki minnst einu orði á þessa yfirlýsingu hans og í ræðu Halldórs, sem væntanlega var birt eftir handriti hans á vef Sameinuðu þjóðanna í gærkvöldi, var yfirlýsingin heldur ekki með en Halldór bar hana hins vegar fram alveg í lok ræðunnar á fundinum sjálfum. Áætlað hefur verið að það kosti um það bil 600 milljónir króna að vinna framboðinu fylgi því fleiri sækjast eftir sætinu. Ríkisstjórnir hinna Norðurlandanna hafa þegar lýst stuðningi við framboðið og líta á fulltrúa Íslendinga í ráðinu sem fulltrúa Norðurlanda allra samkvæmt þeirri hefð að Norðurlöndin standa saman á þessum vettvangi. Ýmsar aðrar þjóðir hafa líka lýst stuðningi við framboð Íslendinga þótt niðurstaða sé alls ekki í hendi.
2
Á þessu hefur nú orðið sú breyting að til að tryggja samræmi í almannaskráningu hafa Norðurlandaþjóðirnar orðið ásáttar um að ef menn dveljast lengur en sex mánuði í hverju landi skuli þeir skráðir með búsetu í því landi. Grundvöllur þessa er sá að tryggingalöggjöf er svipuð á öllum Norðurlöndum en tilgangur þessa ákvæðis er að koma í veg fyrir að menn geti ýmist verið skráðir í fleiri en einu landi eða hvergi. Þykir rétt að tekið sé mið af þessum samningi í lögheimilislögum. Í þessu sambandi má enn benda á að samkvæmt lögum um breytingu á lögum um kosningar til Alþingis, nr. 66/1989, halda menn sjálfkrafa kosningarrétti til alþingiskosninga í átta ár eftir að þeir voru hér síðast á íbúaskrá og lengur ef þeir sækja um það sérstaklega. Þessi regla gildir og um forsetakjör. Í frumvarpinu er einnig tillaga um nýtt ákvæði um þá sem stunda nám hér á landi en í öðru sveitarfélagi en þeir áttu heima í er námið hófst. Þessi tillaga er til þess ætluð að taka af tvímæli og skerpa framkvæmd í þessum efnum. Er gert ráð fyrir að menn geti haldið lögheimili í því sveitarfélagi sem þeir bjuggu í er námið hófst enda hafi þeir þar bækistöð í leyfum og taki ekki upp fasta búsetu annars staðar.
3
Hjúkrunarfræðingar á Landspítalanum munu eiga þess kost að fá fjögurra vikna samfellt sumarfrí. Þetta tilkynnti hjúkrunarforstjóri Landspítalans formanni Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga á fundi þeirra í gær. Um tíma leit út fyrir að ekki væri hægt að veita hjúkrunarfræðingum það frí sem þeir ættu rétt á vegna manneklu á spítalanum. Í fréttum útvarpsins í vikunni sagði Anna Stefánsdóttir, hjúkrunarforstjóri Landspítalans, að hjúkrunarfræðingar og sjúkraliðar gætu ekki tekið sex vikna sumarfrí í sumar og að ekki gætu allir heldur tekið fjórar vikur samfleytt eins og þeir eiga þó rétt á samkvæmt kjarasamningum. Elsa B. Friðfinnsdóttir, formaður Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, fundaði með Önnu í gær vegna málsins. Elsa segist hafa komið sátt af þeim fundi. Elsa B. Friðfinnsdóttir, formaður Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga: Ég sem sagt treysti því að það standist, að þeir sem vilja taka fjórar vikur samfellt þeir fái það eins og hjúkrunarforstjóri greindi mér frá í gær. En, en síðan eru þá alla jafna tvær vikur eftir og fólk hefur nú líka undanfarið viljað gjarna eiga eftir vikur til að taka yfir vetrartímann. Elsa segir áætlanir spítalans í samræmi við kjarasamninga og með þessu sé komið nægjanlega til móts við óskir hjúkrunarfræðinga. Elsa B. Friðfinnsdóttir: Meginatriðið er auðvitað það að hjúkrunarfræðingar komist í sumarfrí til þess að, að hvíla sig eftir erfiðan vetur og safna kröftum fyrir, fyrir næsta ár. Þannig að það er auðvitað aðalatriðið. Svo, hitt atriðið er að starfsemi spítalans haldist eins mikil eins og mögulegt er á þessum tíma og, og það tel ég vera með þessum aðgerðum.
2
Í þeim efnum taldi héraðsdómur að ekki yrði framhjá því litið að orðalag 1. mgr. 264. gr. er rúmt og gerir meðal annars refsivert að nýta, flytja eða geyma ávinning af refsiverðu broti. Ákvörðun Mannréttindadómstólsins frá 2. maí 2017 í máli nr. 23572/07 ...... 19 Rannsókn, saksókn og sakfellingar í peningaþvættismálum hér á landi hafa á síðustu árum verið að aukast mikið frá því sem áður var og enn má gera ráð fyrir aukningu á næstu árum, m.a. vegna þeirra áherslubreytinga í alþjóðasamvinnu að hvetja ríki til að „elta ávinninginn“. Í dæmaskyni má nefna að undir ákvæðið fellur sú háttsemi að leyna, senda, millifæra, til dæmis af bankareikningum, umbreyta, veðsetja eða fjárfesta með ávinningnum. Um þvætti ávinnings af öðrum brotum en fíkniefnabrotum voru ekki skýr ákvæði í íslenskri löggjöf. 3. mgr. 4. gr. alm. hgl. kemur fram að refsað skal eftir íslenskum hegningarlögum fyrir brot gegn 264. gr. alm. hgl. enda þótt frumbrotið sem ávinningur stafar frá hafi verið framið erlendis og án tillits til hver var valdur að því. Mikill viðsnúningur hefur orðið í lagaumhverfinu á Íslandi á seinustu árum að því er varðar peningaþvætti. Mannréttindadómstóll Evrópu hefur staðfest að umrædd framkvæmd brjóti ekki í bága við mannréttindasáttmála Evrópu.
1

The Icelandic Gigaword Corpus (IGC-2022)[1] is a diverse collection of Icelandic texts from 9 individual corpora. Each is available as raw text placed in <p> tags and as processed text with tokenization, POS tags, and lemmatization.

Dataset Description

This dataset was created for Icelandic text classification from the IGC-2022 corpus. XML files were parsed. The books category, which contains the fewest total tokens, was selected as a benchmark. The news category, having the lowest average token count per entry, was chosen as another benchmark. Entries from books, journals, and law were segmented into chunks of approximately same amount of tokens, without splitting sentences:

Books (unannotated) (Label 0): Contains texts from books that have been published in Iceland; 56,788 entries.
Journals (unannotated) (Label 1): Contains texts from scientific and scholarly journals or websites publishing scientific or scholarly articles; 57,728 entries.
News (unannotated) (Label 2): Contains texts from news media, online and written as well as some from TV and radio; 58,451 entries.
Law (unannotated) (Label 3): Contains texts from Icelandic legislative and legal documents; 54,376 entries.

[1]: Barkarson, Starkaður; et al., 2022, Icelandic Gigaword Corpus (IGC-2022) - unannotated version, CLARIN-IS, http://hdl.handle.net/20.500.12537/253.

Downloads last month
31
Edit dataset card