Lemika commited on
Commit
d364fc6
1 Parent(s): b4c5764

Delete khayyam poem - Sheet1 (1).csv

Browse files
Files changed (1) hide show
  1. khayyam poem - Sheet1 (1).csv +0 -237
khayyam poem - Sheet1 (1).csv DELETED
@@ -1,237 +0,0 @@
1
- poem,translation,type,poet
2
- ای دل ز غبار جسم اگر پاک شوی تو روح مجردی، بر افلاک شوی عرش است نشیمن تو، شرمت بادا کآیی و مقیم خطهٔ خاک شوی,"Why, if the Soul can fling the Dust aside, And naked on the Air of Heaven ride, Were't not a Shame-were'it not a Shame for him In this clay carcass crippled to abide?",رباعی,عمر خیام
3
- افسوس که سرمایه ز کف بیرون شد در پای اَجَل بسی جگرها خون شد کس نآمد از آن جهان که پرسم از وی کاحوالِ مسافران عالم چون شد؟,"Strange, is it not? That of the myriads who Before us pass'd the door of Darkness through, Not one returns to tell us of the Road, Which to discover we must travel too.",رباعی,عمر خیام
4
- ای کاش که جای آرمیدن بودی یا این ره دور را رسیدن بودی کاش از پی صد هزار سال از دل خاک چون سبزه امید بر دمیدن بودی,"Would but the Desert of the Fountain yield One glimpse—if dimly, yet indeed, reveal'd, Toward which the fainting Traveler might spring, As springs the trampled herbage of the field!",رباعی,عمر خیام
5
- ابر آمد و باز بر سر سبزه گریست بی بادهٔ گل‌ رنگ نمی‌باید زیست این سبزه که امروز تماشاگه ماست تا سبزهٔ خاک ما تماشاگه کیست؟,"And we, that now make merry in the Room They left, and Summer dresses in new Bloom, Ourselves must we beneath the Couch of Earth Descend, ourselves to make a Couch for whom?",رباعی,عمر خیام
6
- دریاب که از روح جدا خواهی رفت در پرده اسرار فنا خواهی رفت می نوش ندانی از کجا آمده‌ای خوش باش ندانی به کجا خواهی رفت,"Yesterday This Day's Madness did prepare To-morrow's Silence, Triumph, or Despair: Drink! for you not know whence you came, nor why; Drink! for you know not why you go, nor where.",رباعی,عمر خیام
7
- ای دوست بیا تا غمِ فردا نخوریم وین یک دمِ عمر را غنیمت شمریم فردا که ازین دیرِ فنا درگذریم با هفت‌هزارسالگان سربه‌سریم,"Oh, my Beloved, fill the Cup that clears To-day of past Regrets and future Fears­ To-morrow? Why, To-morrow I may be Myself with Yesterday's Sev'en Thousand Years.",رباعی,عمر خیام
8
- گردون نِگَری ز قدّ‌ فرسودهٔ ماست، جیحون اثری ز اشکِ پالودهٔ ماست، دوزخ شَرَری ز رنجِ بیهودهٔ ماست. فردوس دمی زِ وقتِ آسودهٔ ماست.,"Heav'n but the Vision of fulfill'd Desire, And Hell the Shadow of a soul on fire, Cast on the Darkeness into which Ourselves, So late emerg'd from, shall so soon expire.",رباعی,عمر خیام
9
- در هر دشتی که لاله‌زاری بوده‌ست از سرخی خون شهریاری بوده‌ست هر شاخ بنفشه کز زمین می‌روید خالی‌ست که بر رخ نگاری بوده‌ است,I sometimes think that never blows so red The Rose as where some buried Caesar bled; That every Hyacinth the Garden wears Dropt in its Lap from some once lovely Head.,رباعی,عمر خیام
10
- با سرو قدی تازه‌تر از خرمن گل از دست منه جام می و دامن گل زان پیش که ناگه شود از باد اجل پیراهن عمر ما چو پیراهن گل,"Do you within your litte hour of Grace, The Waving Cypress in your Arms enlace Before the Mother back into her arms Fold and dissolve you in a last embrace.",رباعی,عمر خیام
11
- گویند مرا که‌ دوزخی باشد مست‌ قولی‌ست خلاف‌، دل در آن نتوان بست گر عاشق و می‌خواره به دوزخ باشند فردا بینی بهشت همچون کف دست,"If but the Vine and Love-abjuring Band Are in the Prophet's Paradise to stand, Alack, I doubt the prophet's paradise Were empty as the hollow of one's Hand.",رباعی,عمر خیام
12
- صبح است، دمی بر می گلرنگ زنیم، وین شیشهٔ نام و ننگ بر سنگ زنیم، دست از اَمَلِ درازِ خود باز کشیم، در زلفِ دراز و دامنِ چنگ زنیم.,"Oh, plagued no more with Human or Divine, To-morrow's tangle to itself resign, And lose your fingers in the tresses of The Cypress-slender Minister of Wine.",رباعی,عمر خیام
13
- من مِی خورم وهر که چو من اهل بود می خوردن من به نزد او سهل بود می خوردن من حق ز ازل می‌دانست گر می نخورم علم خدا جهل بود,"Why, be this Juice the Growth of God, who dare Blaspheme the twisted tendril as a Snare? A Blessing, we should use it, should we not? And if a Curse-why, then, Who set it there?",رباعی,عمر خیام
14
- چون عمر به سر رسد چه بغداد و بلخ پیمانه چو پر ش��د چه شیرین و چه تلخ خوش باش که بعد از من و تو ماه بسی از سَلخ به غُرّه آید از غُرّه به سلخ,"Whether at Naishapur or Babylon, Whether the Cup with sweet or bitter run, The Wine of Life keeps oozing drop by drop, The Leaves of Life keep falling one by one.",رباعی,عمر خیام
15
- دل سِرّ‌‌ حیات اگر کَماهی دانست، در مرگ هم اسرار الهی دانست؛ امروز که با خودی، ندانستی هیچ، فردا که ز خود رَوی چه خواهی دانست؟,"But if in vain, down on the stubborn floor Of Earth, and up to Heav'n's Unopening Door, You gaze To-day, while You are You-how then To-morrow, when You shall be You no more?",رباعی,عمر خیام
16
- خيام اگرچه خرگـه چرخ كبود زد خيمه و در بست در گفت و شنود چون شكل حباب باده در جام وجود ساقىِّ ازل هزار خيّام نمود,"And fear not lest Existence closing your Account, and mine, should know the like no more; The Eternal Saki from that Bowl has pour'd Millions of Bubbles like us, and will pour.",رباعی,عمر خیام
17
- بر گیر پیاله و سبو ای دلجوی فارغ بنشین به کشتزار و لب جوی بس شخص عزیز را که چرخ بدخوی صد بار پیاله کرد و صد بار سبوی,"With me along some Strip of Herbage strown That just divides the desert from the sown, Where name of Slave and Sultan scarce is known, And pity Sultan Mahmmud on his Throne.",رباعی,عمر خیام
18
- آن قصر که با چرخ همی‌زد پهلو بر درگه آن شهان نهادندی رو دیدیم که بر کنگره‌اش فاخته‌ای بنشسته همی‌گفت که کوکو کوکو,"The Palace that to Heav'n his pillars threw, And KIngs the forehead on his threshold drew- I saw the solitary kingdove there, And ""coo, coo, coo"", she cried and ""coo, coo, coo.""",رباعی,عمر خیام
19
- چون لاله به نوروز قدح گیر بدست با لاله‌رخی اگر تو را فرصت هست می نوش به خرمی که این چرخ کهن ناگاه تو را چو خاک گرداند پست,"As then the Tulip for her wonted sup Of Heavenly Vintage lifts her chalice up, Do you turn offering of the soil, till Heav'n To Earth invert you-like an empty Cup.",رباعی,عمر خیام
20
- بر من قلم قضا چو بی من رانند پس نیک و بدش ز من چرا می‌دانند دی بی من و امروز چو دی بی من و تو فردا به چه حجتم به داور خوانند,"What! from his helpless Creature be repaid Pure Gold for what he lent us dross allay'd­ Sue for a Debt we never did contract, And cannot answer-Oh the sorry trade!",رباعی,عمر خیام
21
- در خواب بُدَم مرا خردمندی گفت کز خواب کسی را گُلِ شادی نَشِکُفْت کاری چه کنی که با اَجَل باشد جُفْت‌؟ می خور که به زیر خاک می‌باید خُفْت,"Another Voice, when I am sleeping cries, ""The flower should open with the Morning skies."" And a retreating Whisper, as I wake- ""The Flower that once has blown forever dies!""",رباعی,عمر خیام
22
- تا کی غم آن خورم که دارم یا نه وین عمر به خوشدلی گذارم یا نه پرکن قدح باده که معلومم نیست کاین دم که فرو برم برآرم یا نه,"Were it not folly, Spider-like to spin The Thread of present Life away to win- What? for ourselves, who know not if we shall Breathe out the very Breath we now breathe in!",رباعی,عمر خیام
23
- ای بس که نباشیم و جهان خواهد بود نی نام ز ما و نی‌ نشان خواهد بود زین پیش نبودیم و نَبُد هیچ خِلَل زین پس چو نباشیم همان خواهد بود,"When you and I behind the Veil are past, Oh, but the long, long while the World shall last, Which of our coming and Departure heeds As the Sea's self should head a pebble cast.",رباعی,عمر خیام
24
- از منزل کفر تا به دین، یک نفس است، وز عالم شک تا به یقین، یک نفس است، این یک نفس عزیز را خوش می‌دار، کز حاصل عمر ما همین یک نفس است.,"Would you that spangle of Existence spend About the Secret-quick about it, Friend! A Hair perhaps divides the False from True And upon what, prithee, does life depend?",رباعی,عمر خیام
25
- آمد سحری ندا ز میخانه ما کای رند خراباتی دیوانه ما برخیز که پر کنیم پیمانه ز می زآن پیش که پر کنند پیمانه ما.,"Dreaming when Dawn's Left Hand was in the Sky I heard a Voice within the Tavern cry, ""Awake, my Little Ones, and fill the Cup Before Life's Liquor in its Cup be dry.""",رباعی,عمر خیام
26
- آنان که محیط فضل و آداب شدند در جمع کمال شمع اصحاب شدند ره زین شب تاریک ن��ردند برون گفتند فسانه‌ای و در خواب شدند.,"The Revelations of Devout and Learn'd Who rose before us, and as Prophet burn'd, Are all but Stories, which, awoke from Sleep They told their comrades and to sleep return'd.",رباعی,عمر خیام
27
- یاران، چو باتّفاق دیدار کنید باید که ز دوست یاد بسیار کنید چون بادهٔ خوشگوار نوشید بهم نوبت چو بما رسد؛ نگونسار کنید.,"And when Thyself with shining Foot shall pass Among the Guests Star-scatter'd on the Grass, And in thy joyous Errand reach the Spot Where I made one-turn down an empty Glass!",رباعی,عمر خیام
28
- مهتاب به نور دامن شب بشکافت می نوش دمی بهتر از این نتوان یافت خوش باش و میندیش که مهتاب بسی اندر سر خاک یک به یک خواهد تافت,"Ah, Moon of my Delight who know'st no wane, The Moon of Heav'n is rising once again: How oft hereafter rising shall she look Through this same Carden after me-in vain!",رباعی,عمر خیام
29
- گر بر فلکم دست بدی چون یزدان، برداشتمی من این فلک را ز میان، از نو فلکی دگر چنان ساختمی، که آزاده به کام دل رسیدی آسان.,"Ah, love! could thou and I with Fate conspire To grasp this sorry Scheme of Things entire, Would not we shatter it to bits-and then Re-mould it nearer to the Heart's Desire!",رباعی,عمر خیام
30
- افسوس که نامهٔ جوانی طی شد و آن تازه‌ بهار زندگانی دی شد، آن مرغ طرب که نام او بود شباب، افسوس ندانم که کی آمد؟ کی شد؟,"Alas, that Spring should vanish with the Rose! That Youth's sweet-scented Manuscript should close! The Nightingale that in the Branches sang, Ah, whence, and whither flown again, who knows!",رباعی,عمر خیام
31
- با آنکه شراب پرده ما بدرید، بهتر ز می ناب کسی هیچ ندید، من در عجبم ز می‌فروشان کایشان، به زانچه فروشند چه خواهند خرید.,"And much as Wine has play'd the Infidel, And robb'd me of my Robe of Honour-well I often wonder what the Vintners buy One half so precious as the Goods they sell.",رباعی,عمر خیام
32
- هر روز بر آنم که کنم شب توبه، وز جام پیاپی لبالب توبه، اکنون که رسید وقت گل ترکم ده، در موسم گل ز توبه یارب توبه.,"Indeed, indeed, Repentance oft before I swore-but was I sober when I swore? And then and then came Spring, and Rose-in-hand My thread-bare Penitence apieces tore.",رباعی,عمر خیام
33
- طبعم به نماز و روزه چون مایل شد، گفتم که مراد کلیم حاصل شد؛ افسوس که این وضو بگوزی بشکست وین روزه به نیم جرعه می باطل شد.,"Indeed the Idols I have loved so long Have done my Credit in Men's Eye much wrong: Have drown'd my Honour in a shallow Cup, And sold my reputation for a Song.",رباعی,عمر خیام
34
- چندان بخورم شراب کاین بوی شراب، آید ز تراب چون روم زیر تراب، گر بر سر خاک من رسد مَخموری، از بوی شراب من شود مست و خراب.,"That ev'n my buried Ashes such a Snare Of perfume shall fling up into the Air, As not a True Believer passing by But shall be overtaken unaware.",رباعی,عمر خیام
35
- چون فوت شوم به باده شویید مرا، تلقین ز شراب ناب گویید مرا، خواهید به روز حشر یابید مرا؟ از خاک در میکده جویید مرا.,"Ah, with the Grape my fading Life provide, and wash my Body whence the Life has died, And in a Windingsheet of Vine-leaf wrapt, So bury me by some sweet Garden-side.",رباعی,عمر خیام
36
- ماه رمضان گذشت و شوّال آمد، هنگام نشاط و عیش و قوّال آمد، آمد گه آنکه خیک‌ها اندر دوش، گویند که «پشت پشت حمّال آمد».,"So while the Vessels one by one were speaking, One spied the little Crescent all were seeking: And then they jogg'd each other, ""Brother! Brother! Hark to the Porter's Shoulder-knot a creaking!""",رباعی,عمر خیام
37
- روزی که نهال عمر من کنده شود، و اجزای مرکبم پراکنده شود؛ گر زان‌ که صراحیی کنند از گِل من، حالی که ز باده پر کنی زنده شود.,"Then said another with a long-drawn Sigh, ""My Clay with long oblivion is gone dry: But, fill me with the old familiar Juice Methinks I might recover by-and-bye!""",رباعی,عمر خیام
38
- گویند به حشر گفتگو خواهد بود. و آن یار عزیز تند خو خواهد بود. از حشر مگو به جز نکوئی ناید. خوش باش که عاقبت نکو خواهد بود.,"Said one-""Folks of a surly Tapster tell, And daub his Visage with the Smoke of Hell; They talk of some strict Testing of us Pish! He's a Good Fellow, and 'twill all be well.-""",رباعی,عمر خیام
39
- دارنده چو ترکیب طبایع آراست، از بهر چه اوفکندش اندر کم و کاست؟ گر نیک آمد، شکستن از بهر چه بود؟ ور نیک نیامد، این صور عیب که راست؟,"None answer'd this, but after Silence spake A Vessel of a more ungainly Make: ""They sneer at me for leaning all awry; What! did the Hand then of the Potter shake?""",رباعی,عمر خیام
40
- ترکیب پیاله‌ای که در هم پیوست، بشکستن آن روا نمی‌دارد مست، چندین سر و پای نازنین از سر دست، از مهر که پیوست و به کین که شکست؟,"Another said-'Why, ne'er a peevish Boy, Would break the Bowl from which he drank in Joy; Shall he that made the Vessel in pure Love, And Fancy, in an after Rage destroy!""",رباعی,عمر خیام
41
- جامی است که عقل آفرین می‌زندش، صد بوسه ز مهر بر جبین می‌زندش، این کوزه‌گر دهر چنین جام لطیف می‌سازد و باز بر زمین می‌زندش.,"Then said another-""Surely not in vain My substance from the common Earth was ta'en, That He who subtly wrought me into Shape Should stamp me back to common Earth again.""",رباعی,عمر خیام
42
- در کارگه کوزه‌گری رفتم دوش، دیدم دو هزار کوزه گویا و خموش، ناگاه یکی کوزه برآورد خروش، کو کوزه‌گر و کوزه‌خر و کوزه فروش.,"And, strange to tell, among that Earthen Lot Some could articulate, while others not: And Suddenly one more impatient cried­ ""Who is the Potter, pray, and who the Pot?""",رباعی,عمر خیام
43
- شامگاه در آخرین ایام رمضان پیش از آنکه هلال عید روی بنماید در کارگاه کوزه گری تنها ایستاده بودم و باین همه تن خاکی که دور من گرد آمده بودند مینگریستم,"Listen again. One Evening at the close of Ramazan, ere the better Moon arose, In that old Potter's Shop I stood alone With the clay Population round in Rows.",رباعی,عمر خیام
44
- یا رب تو جمال آن مه مهر انگیز، آراسته‌ای به سنبل عنبر نیز، پس حکم همی‌کنی که در وی منگر، این حکم چنان بود که کج دار و مریز.,"Oh, Thou, who Man of baser Earth didst make, And who with Eden didst devise the Snake; For all the Sin wherewith the Face of Man is blacken'd, Man's Forgiveness give and take!",رباعی,عمر خیام
45
- "بر رهگذرم هزار جا دام نهی، گوئی که ""بگیرمت اگر گام نهی""، یک ذرّه ز حکم تو جهان خالی نیست؛ حکمم تو کنی و عاصیم نام نهی.","Oh Thou, Who didst with Pitfall and with Gin Beset the Road I was to wander in, Thou wilt not with Predestination round Enmesh me, and impute my Fall to Sin?",رباعی,عمر خیام
46
- با تو به خرابات اگر گویم راز، به زانکه به محراب کنم بی تو نماز؛ ای اول و ای آخر خلقان همه تو، خواهی تو مرا بسوز و خواهی بنواز.,"And this I know; whether the one True Light, Kindle to Love, or Wrath consume me quite, One Glimpse of it within the Tavern caught Better than in the Temple lost outright.",رباعی,عمر خیام
47
- چون جود ازل بود مرا انشاء کرد، بر من ز نخست درس عشق املاء کرد؛ آنگاه قراضه ریزه قلب مرا، مفتاح در خزائن معنی کرد.,"The Vine had struck a Fibre: which about If clings my being-let the Sufi flout; Of my Base Metal may be filed a Key, That shall unlock the Door he howls without.",رباعی,عمر خیام
48
- آن روز که مرکب فلک زین کردند، آرایش مشتری و پروین کردند؛ این بود نصیب ما ز دیوان قضا، ما را چه گنه قسمت ما این کردند.,"I tell Thee this-When, starting from the Coal, Over he shoulders of the flaming Foal Of Heav'n Parwin and Mnushtari they flung, In my predestin'd Plot of Dust and Soul.",رباعی,عمر خیام
49
- خوش باش که پخته‌اند سودای تو دی، فارغ شده‌اند از تمنای تو دی؛ قصه چه کنم که به تقاضای تو دی، دادند قرار کار فردای تو دی.,"With Earth's first Clay They did the Last Man's Knead, And then of the Last Harvest sow'd the Seed: Yea, the first Morning of Creation wrote What the Last Dawn of Reckoning shall read.",رباعی,عمر خیام
50
- نیکی و بدی که در نهاد بشر است، شادی و غمی که در قضا و قدر است؛ با چرخ مکن حواله کاندر ره عقل، چرخ از تو هزار بار بیچاره‌تر است.,"And that inverted Bowl we call The Sky, Whereunder crawling coopt we live and die, Lift not thy hands to It for help-for It Rolls impotently on as Thou or I.",رباعی,عمر خیام
51
- ای دل چو حقیقتِ جهان هست مَجاز، چندین چه بری خواری ازین رنجِ دراز! تن را به قضا سپار و با درد بساز، کاین رفته قلم ز بهر تو ناید باز.,"The Moving Finger writes: and, having writ, Moves on; nor all thy Piety nor Wit Shall lure it back to cancel half a Line, Nor all thy Tears wash out a word of it.",رباعی,عمر خیام
52
- ای رفته به چوگان قضا همچون گو، چپ می‌خور و راست میرو و هیچ مگو؛ کانکس که تو را فکنده اندر تک و پو، او داند و او داند و او داند و او.,"The Ball no Question makes of Ayes and Noes, But Right or Left as strikes the Player goes; And He that toss'd Thee down into the Field, He knows about it all-He knows-He knows!",رباعی,عمر خیام
53
- از روی حقیقتی؛ نه از روی مجاز، ما لعبتکانیم و فلک لعبتباز؛ بازیچه همی‌کنیم بر نطع وجود، رفتیم به صندوق عدم یک یک باز.,"Tis all a Chequer-board of Nights and Days Where Destiny with Men for Pieces plays: Hither and thither moves, and mates, and slays, And one by one back in the Closet lays.",رباعی,عمر خیام
54
- در دایرهٔ سپهر ناپیدا غور، جامی‌ست که جمله را چشانند به دور؛ نوبت چو به دور تو رسد آه مکن، می نوش به خوشدلی که دور است نه جور.,"While the Rose blows along the River Brink, With old Khayyam the Ruby Vintage drink: And when the Angel with his darker Draught Draws up to Thee-take that, and do not shrink.",رباعی,عمر خیام
55
- خیام اگر ز باده مستی خوش باش، با ماهرخی اگر نشستی خوش باش؛ چون عاقبت کار جهان نیستی است، انگار که نیستی چو هستی خوش باش.,"And if the Wine you drink, the Lip you press, End in the Nothing all Things end in-Yes­ Then fancy while Thou art, Thou art but what Thou Shalt be-Nothing- Thou shalt not be less.",رباعی,عمر خیام
56
- این چرخ فلک که ما در او حیرانیم، فانوس خیال از او مثالی دانیم؛ خورشید چراغ‌دان و عالم فانوس، ما چون صوریم کاندر او حیرانیم.,"For in and out, above, about, below, Tis nothing but a Magic Shadow-show, Play'd in a Box whose Candle is the Sun, Round which we Phantom Figures come and go.",رباعی,عمر خیام
57
- از درس و علم جمله بگریزی به، و اندر سر زلف دلبر آویزی به؛ ز آن پیش که روزگار خونت ریزد، تو خون قنینه در قدح ریزی به.,"But leave the Wise to wrangle, and with me The Quarrel of the Universe let be: And, in some corner of the Hubbub coucht, Make Game of that which makes as much of Thee.",رباعی,عمر خیام
58
- با باده نشین، که ملک محمود این است، و از چنگ شنو، که لحن داوود این است؛ از آمده و رفته دگر یاد مکن، حالی خوش باش، زان‌که مقصود این است.,"The mighty Mahmud, the victorious Lord, That all the misbelieving and black Horde Of Fears and Sorrows that infest the soul Scatters and slays with his enchanted Sword.",رباعی,عمر خیام
59
- می خور که ز می کثرت و قلت ببرد و اندیشه هفتاد و دو ملت ببرد؛ پرهیز مکن ز کیمیایی که از او یک جرعه خوری هزار علت ببرد.,The Grape that can with Logic absolute The Two-and-Seventy Jarring Sects confute: The subtle Alchemist that in a Trice Life's leaden Metal into Gold transmute.,رباعی,عمر خیام
60
- سر مست به میخانه گذرکردم دوش، پیری دیدم و مست و سبویی بردوش؛ گفتم ز خدا شرم نداری ای پیر، گفتا کرم از خداست می نوش خموش.,"And lately, by the Tavern Door agape, Came stealing through the Dusk an Angel Shape Bearing a Vessel on his Shoulder; and He bid me taste of it; and 'twas-the Grape!",رباعی,عمر خیام
61
- من ظاهر نیستی و هستی دانم، من باطن هر فراز و پستی دانم؛ با این‌همه از دانش خود شرمم باد، گر مرتبه‌ای ورای مستی دانم.,"For ""Is"" and ""Is-Not"" though with Rule and Line, And ""Up-And-Down"" without, I could define, I yet in all I only cared to know, Was never deep in anything but-Wine.",رباعی,عمر خیام
62
- امشب پی جام یک‌می خواهم کرد، خود را به دو جام می غنی خواهم کرد؛ اول سه طلاق عقل و دین خواهم داد، پس دختر رَز را به زنی خواهم کرد.,"You know, my Friends, how long since in my House For a new marriage I did make Carouse: Divorced old barren Reason from my Bed, And took the Daughter of the Vine to Spouse.",رباعی,عمر خیام
63
- آنان‌که اسیر عقل و تمییز شدند، در حسرت هست و نیست ناچیز شدند؛ رو با خبرا، تو آب انگور گزین، کان بی‌خبران به غوره می‌ویز شدند!,"How long, how long, in infinite Pursuit Of This and That endeavour and dispute? Better be merry with the fruitful Grape Than sadden after none, or better, Fruit.",رباعی,عمر خیام
64
- این قافلهٔ عمر عجب می‌گذرد، دریاب دمی که با طرب می‌گذرد؛ ساقی غم فردای حریفان چه خوری، پیش آر پیاله را که شب می‌گذرد.,"One Moment in Annihilation's Waste, One Moment, of the Well of Life to taste- The Stars are setting and the Caravan Starts for the Dawn of Nothing-Oh, make haste!",رباعی,عمر خیام
65
- از دی که گذشت هیچ از او یاد مکن، فردا که نیامده‌ست فریاد مکن؛ بر نامده و گذشته بنیاد مکن، حالی خوش باش و عمر بر باد مکن.,"Ah, fill the Cup:-what boots it repeat How Time is slipping underneath our Feet: Unborn To-morrow, and dead Yesterday, Why fret about them if To-day be sweet!",رباعی,عمر خیام
66
- دی کوزه‌گری بدیدم اندر بازار، بر پاره گلی لگد همی زد بسیار؛ و آن گل به زبان حال با او می‌گفت، من همچو تو بوده‌ام مرا نیکودار.,"For in the Market-place, one Dusk of Day, 1 watch'd the Potter thumping his wet Clay: And with its all obliterated Tongue It murmur'd- ""Gently, Brother, gently, pray!""",رباعی,عمر خیام
67
- این کوزه چو من عاشق زاری بوده‌ست، در بند سر زلف نگاری بوده‌ست؛ این دسته که بر گردن او می‌بینی، دستی‌ست که بر گردن یاری بوده‌ست.,"I think the Vessel, that with. fugitive Articulation answer'd, once did live, And merry-make; and the cold Lip I kiss'd How many Kisses might it take-and give!",رباعی,عمر خیام
68
- لب بر لب کوزه بردم از غایت آز، تا زو طلبم واسطهٔ عمر دراز؛ لب بر لب من نهاد و می‌گفت به راز: می خور، که بدین جهان نمی‌آیی باز!,"Then to this Earthen Bowl did I adjourn My Lip the secret Well of Life to learn: And Lip to Lip it murmur'd-""While you live, Drink!-for once dead you never shall return!""",رباعی,عمر خیام
69
- در گوش دلم گفت فلک پنهانی، «حکمی که قضا بود، ز من می‌دانی؟» در گردش خویش اگر مرا دست بُدی، خود را برهاندمی ز سرگردانی.,"Then to the rolling Heav'n itself I cried, Asking, ""What Lamp had Destiny to guide Her little Children stumbling in the Dark?"" And ""A blind Understanding!"" Heav'n replied.",رباعی,عمر خیام
70
- اسرار ازل را نه تو دانی و نه من، وین حرف معمی، نه تو خوانی و نه من؛ هست از پس پرده گفتگوی من و تو، چون پرده در افتد، نه تو مانی و نه من.,"There was a Door to which I found no Key, There was a Veil past which I might not see: Some little Talk awhile of Me and Thee There seem'd-and then no more of Thee and Me.",رباعی,عمر خیام
71
- از جرم گل سیاه، تا اوج زحل، کردم همه مشکلات گیتی را حل؛ بگشادم بندهای مشکل مجیل، هر بند گشاده شد به جز بند اجل.,"Up from Earth's Centre through the Seventh Gate I rose, and on the Throne of Saturn sate, And many Knots unravel'd by the Road, But not the Knot of Human Death and Fate.",رباعی,عمر خیام
72
- چون آمدنم به من نبُد روز نخست، وین رفتن بی‌مراد عزمی است درست؛ برخیز و میان ببند ای ساقی چُست، کاندوه جهان به می فروخواهم شست.,"What, without asking, hither hurried whence? And, without asking, whither hurried hence! Another and another Cup to drown The Memory of this Impertinence!",رباعی,عمر خیام
73
- این یک دو سه روز نوبت عمر گذشت، چون آب به جویبار و چون باد به دشت؛ هرگز غم دو روز مرا یاد نگشت، روزی که نیامده‌ست و روزی که گذشت.,"Into this Universe, and why not knowing, Nor whence, like Water willy-nilly flowing: And out of it, as Wind along the Waste, I know not whither, willy-nilly blowing.",رباعی,عمر خیام
74
- یک چند به کودکی به استاد شدیم، یک چند به استادی خود شاد شدیم؛ پایان سخن شنو که ما را چه رسید، از خاک در آمدیم و بر باد شدیم.,"With them the Seed of Wisdom did I sow, And with my own hand labour'd it to grow: And this was all the Harvest that I reap'd­ ""I came like Water, and like Wind I go.""",رباعی,عمر خیام
75
- بازی بودم پریده از عالم راز؛ بوتا که پرم دمی نشیبی بفراز؛ اینجا چو نیافتم کسی محرم راز؛ زان در که در آمدم برون رفتم باز.,"Myself when young did eagerly frequent Doctor and Saint, and heard great Argument About it and about: but evermore Came out by the same Door as in I went.",رباعی,عمر خیام
76
- می در کف من نِه که دلم در تاب است، وین عمر گریزپای چون سیما بست؛ دریاب که آتش جوانی آب است، خوش دار که بیداری دولت خواب است.,"Oh, come with old Khayyam, and leave the Wise To talk, one thing is certain, that Life flies; One thing is certain, and the Rest is Lies; The Flower that once has blown for ever dies.",رباعی,عمر خیام
77
- آنها که ز پیش رفته‌اند ای ساقی، در خاک غرور خفته‌اند ای ساقی؛ رو باده خور و حقیقت از من بشنو: باد است هر آن‌چه گفته‌اند ای ساقی.,"Why, all the Saints and Sages who discuss'd Of the Two Worlds so learnedly-are thrust Like foolish Prophets forth; their Words to Scorn Are scatter'd, and their Mouths are stopt with Dust.",رباعی,عمر خیام
78
- قومی متفکرند در مذهب و دین، جمعی متحیرند در شک و یقین؛ ناگاه برآورد منادی ز کمین کای بی‌خبران راه نه آنست و نه این.,"Alike for those who for To-day prepare, And those that after a To-morrow stare, A Muezzin from the Tower of Darkness cries ""Fools! Your Reward is neither Here nor There!""",رباعی,عمر خیام
79
- می خور که برین گل بسی خواهی خفت، بی مونس و بی حریف و بی همدم و جفت؛ زنهار به کس مگو تو این راز نهفت هر لاله که پژمرد، نخواهد بشکفت.,"Ah, make the most of what we yet may spend, Before we too into the Dust descend; Dust into Dust, and under Dust, to Lie, Sans Wine, sans Song, sans Singer, and-sans Ende!",رباعی,عمر خیام
80
- هر جرعه که ساقیش بخاک افشاند، در سینه خاک ، آتش غم بنشاند؛ سبحان الله تو باد می‌پنداری آبی که ز صد درد دلت برهاند,"And not a drop that from our Cups we throw On the parcht herbage, but may steal below To quench the fire of Anguish in some Eye There hidden-far beneath, and long ago.",رباعی,عمر خیام
81
- یاران موافق همه از دست شدند، در پای اجل یکان یکان پست شدند؛ بودیم به یک شراب در مجلس عمر، دوری دو سه پیشتر ز ما مست شدند.,"Lo! some we loved, the loveliest and the best That Time and Fate of all their Vintage prest, Have drunk their Cup a Round or two before, And one by one crept silently to Rest.",رباعی,عمر خیام
82
- هر سبزه که بر کنار جویی رسته‌ست، گویی ز لب فرشته‌خویی رسته‌ست؛ پا بر سر سبزه تا به خواری ننهی، کآن سبزه ز خاک لاله‌رویی رسته‌ست.,"And this delightful Herb whose tender Green Fledges the River's Lip on which we lean - Ah, lean upon it Lightly! for who knows From what once lovely Lip it springs unseen.",رباعی,عمر خیام
83
- خیام تنت به خیمه ماند راست، سلطان روحست و منزلش دار بقاست؛ فراش اجل ز بهر دیگر منزل ویران کند این خیمه چو سلطان برخاست.,"But that is but a Tent wherein may rest A Sultan to the realm of Death addrest; The Sultan rises, and the dark Ferrash Strikes, and prepares it for another guest.",رباعی,عمر خیام
84
- یزدان چو گل وجود ما می‌آراست، دانست ز فعل ما چه بر خواهد خواست؛ بی حکمش نیست هر گناهی که مر است، پس سوختن قیامت از بهر چه خواست.,"What! out of senseless Nothing to provoke A conscious Something to resent the yoke Of Unpermitted Pleasure, under pain Of Everlasting Penalties, if broke!",رباعی,عمر خیام
85
- آن قصر که جمشید در او جام گرفت، آهو بچه کرد و شیر آرام گرفت؛ بهرام که گور می‌گرفتی همه عمر، دیدی که چگونه گور بهرام گرفت؟,"They say the Lion and the Lizard keep The Courts where Jamshyd gloried and drank deep; And Bahram, that great Hunter - the Wild Ass Stamps o'er his Head, and he lies fast asleep.",رباعی,عمر خیام
86
- این کهنه رباط را که عالم نام است و آرامگه ابلق صبح و شام است؛ بزمی‌ست که واماندۀ صد جمشید است، قصرى‌ست که تکیه‌گاه صد بهرام است.,"Think, in this batter'd Caravanserai Whose Doorways are alternate Night and Day, How Sultan after Sultan with his Pomp Abode his Hour or two, and went his way.",رباعی,عمر خیام
87
- زآن پیش که بر سرت شبیخون آرند، فرمای که تا بادهٔ گلگون آرند؛ تو زر نه‌ای ای غافل نادان که تو را در خاک نهند و باز بیرون آرند.,"And those who husbanded the Golden Grain, And those who flung it to the Winds like Rain, Alike to no Such aureate Earth are turn'd As, buried once, Men want dug up again.",رباعی,عمر خیام
88
- ای دل، همه اسباب جهان خواسته گیر، باغ طربت به سبزه آراسته گیر؛ و آنگاه بر آن سبزه شبی چون شبنم، بنشسته و بامداد برخاسته گیر.,"The Worldly Hope men set their Hearts upon Turns Ashes-or it prospers; and anon, Like Snow upon the Desert's dusty Face Lighting a little Hour or Two-is gone.",رباعی,عمر خیام
89
- گل گفت که دست زرفشان آوردم، خندان‌خندان رو به جهان آوردم؛ بند از سر کیسه برگرفتم رفتم، هر نقد که بود در میان آوردم.,"Look to the Rose that blows about us - ""Lo, Laughing, ""she says, ""into the World I blow: At once the silken Tassel of my Purse Tear, and its Treasure on the Garden throw,""",رباعی,عمر خیام
90
- گویند کسان بهشت با حور خوش است، من می‌گویم که آب انگور خوش است؛ این نقد بگیر و دست از آن نسیه بدار، کآواز دهل شنیدن از دور خوش است.,"""How Sweet is mortal Sovranty!''-think some: Others-''How blest the Paradise to come!"" Ah, take the Cash in hand and waive the Rest, Oh, the brave Music of a distant Drum!",رباعی,عمر خیام
91
- تُنگی میِ لعل خواهم و دیوانی، سدّ رَمَقی باشد و نصف نانی؛ وانگه من و تو نشسته در ویرانی، عیشی است که نیست درخور سلطانی.,"Here with a Loaf of Bread beneath the Bough, A Flask of Wine, A Book of Verse-and Thou Beside me singing in the Wilderness- And Wilderness is Paradise enow.",رباعی,عمر خیام
92
- برتر ز سپهر خاطرم روز نخست، لوح و قلم و بهشت و دوزخ می‌جست؛ پس گفت مرا معلم از رأی درست: لوح و قلم و بهشت و دوزخ با تو است.,"I sent my Soul through the Invisible, Some letter of that After life to spell: And by and by my Soul return'd to me, And answer'd ""I Myself am Heav'n and Hell.""",رباعی,عمر خیام
93
- تا در تن تست استخوان و رگ و پی، از خانهٔ تقدیر منه بیرون پی؛ گردن منه ار خصم بود رستم زال؛ منت مکش، ار دوست بود حاتم طی.,"But come with old Khayyam, and leave the Lot of Kaikobad and Kaikhosru forgot: Let Rustum Lay about him as he will, Or Hatim Tai cry Supper-heed them not.",رباعی,عمر خیام
94
- هنگام صبوح ای صنم فرخ‌پی، بساز ترانه‌ای و پیش‌آور می، کافکند به خاک صد هزاران جم و کی، این آمدن تیر مه و رفتن دی.,"And look-a thousand Blossoms with the Day Woke-and a thousand scatter'd into Clay, And this first Summer Month that brings the Rose Shall take jamshyd and Kaikobad away.",رباعی,عمر خیام
95
- زان باده که عمر را حیات دگر است، پر کن قدحی گرچه تو را دردسر است؛ بر نه به کفم که کار عالم سمر است، بشتاب که عمر ای پسر در گذر است.,"Come, fill the Cup, and in the Fire of Spring Your Winter Garment of Repentance fling: The Bird of Time has but a little way To fly-and Lo! the Bird is on the Wing.",رباعی,عمر خیام
96
- روزی است خوش و هوا نه گرم است و نه سرد، ابر از رخ گلزار همی‌شوید گرد، بلبل به زبان خود با گل زرد، فریاد همی‌زند که می باید خورد!,"And David's Lips are lock't; but in divine High piping Pehlevi, with 'Wine! Wine! Wine! Red Wine!''-the Nightingale cries to the Rose That yellow Cheek of hers to incarnadine.",رباعی,عمر خیام
97
- بارگاه ارم با آنهمه گلبنانش به باد رفته و جام جهان نمای جمشید چنان ناپدید گشته است که کسی را از آن خبری نیست. اما هنوز تاک لعل دیرینش را میدهد و آب روان در میان جویبار های خود همان زمزمه تحسین را دارا است,"Iram indeed is gone with all its Rose, And Jamshy'ds sev'n-ring'd Cup where no one knows; But Still the Vine her ancient Ruby yields, And still a Garden by the Water blows.",رباعی,عمر خیام
98
- اکنون که جهان را به خوشی دسترسی است، هر زنده‌دلی را سوی صحرا هوسی است؛ بر هر شاخی طلوع موسی دستی است، در هر قفسی خروش عیسی نفسی است.,"Now the New Year reviving old Desires, The thoughtful Soul to Solitude retires, Where the White Hand of Moses on the Bough Puts out, and Jesus from the Ground suspires.",رباعی,عمر خیام
99
- وقت سحر است، خیز ای مایه ناز؛ نرمک نرمک باده خور و چنگ نواز. کان‌ها که بجایند نپایند بسی، و آنها که شدند، کس نمی‌آید باز.,"And, as the Cock crew, those who stood before The Tavern shouted-''Open then the Door. You know how little while we have to stay, And, once departed, may return no more.""",رباعی,عمر خیام
100
- گویند کسانی که ز می پرهیزند، زانسان که بمیرند، بدانسان خیزند. ما با می و معشوق از آنیم مقیم؛ باشد که بحشرمان چنان انگیزند.,"Wither resorting from the vernal Heat Shall Old Acquaintance Old Acquaintance greet, Under the Branch that leans above the Wall To shed his Blossom over head and feet.",رباعی,عمر خیام
101
- خورشید کمند صبح بر بام افکند کیخسرو روز، مهره در جام افکند می خور که منادی سحرگه خیزان آوازه اشربوا در ایام افکند,Awake! for Morning in the Bowl of Night Has flung the Stone that puts the Stars to Flight: And Lo! the Hunter of the East has caught The Sultan's Turret in a Noose of Light.,رباعی,عمر خیام
102
- بر گیر شراب طرب‌انگیز و بیا پنهان ز رقیب سفله بستیز و بیا مشنو سخن خصم که بنشین و مرو بشنو ز من این نکته که برخیز و بیا,"Take wine, joy-exciting; and come Secretly. With thy mean watcher, strive not; and come. The adversary's speech (of counsel), hear not­ ""Sit down; go not."" O idol! me, hear; arise, and come.",رباعی,حافظ
103
- جز نقش تو در نظر نیامد ما را جز کوی تو رهگذر نیامد ما را خواب ار چه خوش آمد همه را در عهدت حقا که به چشم در نیامد ما را,"Save Thy picture, naught cometh into the vision of ours Save Thy street, other cometh not the path of ours. Though to all, sweet cometh sleep, in thy time, O God! (I swear) that it (sleep) cometh not into the eye of ours.",رباعی,حافظ
104
- امشب ز غمت میان خون خواهم خفت وز بستر عافیت برون خواهم خفت باور نکنی خیال خود را بفرست تا درنگرد که بی‌ تو چون خواهم خفت,"To-night, through grief (of love) for thee, in the midst of blood (weltering I shall sleep; Out from the couch of ease, I shall sleep. Thou believest not: thy own image, send; So that it may see how without thee, I shall sleep.",رباعی,حافظ
105
- باز آی که جانم به جمالت نگران است بازآی که دل در غم هجرت به فغان است باز آی که بی روی تو ای یار عزیز سیلاب ز چشم من سرگشته روان است,"Come back! for an account of thy beauty, my soul is expectant; Come back! for, in grief of separation from thee, my heart is in torment. Come back! for, without thy face, O sweet beloved! From the eye of me, head bewildered, flowing is the torrent (of tears).",رباعی,حافظ
106
- گفتم که لبت گفت لبم آب حیات گفتم دهنت گفت زهی حبّ نبات گفتم سخن تو گفت حافظ گفتا شادیّ همه لطیفه گویان صلوات,"I spake, saying: ""Thy lip?"" She said:­ ""My lip (is) the water of life:"" I said: ""Thy mouth?"" She said: ""Excellent, ('tis) the ball of candy."" I said: ""Thy speech?"" She said: ""Hafiz said; 'Tis the joy of all subtlety-speakers of prayer.""",رباعی,حافظ
107
- ماهم که رخش روشنی خور بگرفت گرد خط او چشمهٔ کوثر بگرفت دل‌ها همه در چاه زنخدان انداخت و آنگه سر چاه را به عنبر بگرفت,"My moon whose (resplendent) face the sun's luminosity; took Around her down, the skirt of Kausar took. In the chin-pit (dimple), hearts all (she) cast; And, then, with amber (down), the pit-mouth took (closeu).",رباعی,حافظ
108
- ماهی که قدش به سرو می‌ماند راست آیینه به دست و روی خود می‌آراست دستارچه‌ای پیشکشش کردم، گفت وصلم طلبی زهی خیالی که تو راست,"A moon, whose stature like to the cypress (was) straight, Mirror in the hand, her face made straight (decked). When the kerchief (of love) I offered, she said: ""Union with me, thou seekest? Excellent, that (vain) fancy that is thine!""",رباعی,حافظ
109
- من با کمر تو در میان کردم دست پنداشتمش که در میان چیزی هست پیداست از آن میان چو بربست کمر تا من ز کمر چه طرْف خواهم بربست,"My hand, I put within thy girdle, Within which, I thought something was. From that waist, what (profit) the girdle gained is clear; From the girdle, let us see what profit I shall gain.",رباعی,حافظ
110
- نی قصهٔ آن شمع چگل بتوان گفت نی حالِ دلِ سوخته‌دل بتوان گفت غم در دلِ تنگِ من از آن است که نیست یک دوست که با او غمِ دل بتوان گفت,"Neither the tale of that candle of Chigil­ can one utter, Nor the state of the consumed heart can one utter. In my straitened heart, is grief on that account. that there is not A friend to whom the heart's grief one can utter.",رباعی,حافظ
111
- هر روز دلم به زیر باری دگر است در دیدهٔ من ز هجر خاری دگر است من جهد همی‌کنم قضا می‌گوید بیرون ز کفایت تو کاری دگر است,"Daily, my heart beneath another load is; On account of separation, in my eye another thorn is. Striving, I kept; Fate keepeth crying out: ""Beyond thy sufficiency (of work) another work is.""",رباعی,حافظ
112
- از چرخ به هر گونه همی‌دار امید وز گردش روزگار می‌لرز چو بید گفتی که پس از سیاه رنگی نبُوَد پس موی سیاه من چرا گشت سفید,"In every way, hope (of the propitiousness) of the sky keep holding; Of time's revolution, tremble like the willow; Thou spakest, saying: ""After black, is no colour:"" Then, my black hair wherefore white became?",رباعی,حافظ
113
- اشکم چو رخ نگار من گلگون شد وز خون دلم خانه چشم خون شد محبوب من از نار چنین گفت مرا کای یار عزیز حال چشمت چون شد ,"Like the (ruddy) face of my idol, my tears rose of hue (bloody) became; From the heart's blood, the house (socket) of my eye blood became. With grace, thus to me my beloved spake, saying: ""O dear friend! the state of the eye, how became?""",رباعی,حافظ
114
- اوّل به وفا میِ وصالم درداد چون مست شدم جام جفا را سرداد پر آب دو دیده و پر از آتش، دل خاک ره او شدم به بادم برداد,"At first, with fidelity the cup of union me she gave. When intoxicated (with union) I became, to me the cup of tyranny (of separation) she gave. (When) with the weeping of both eyes, and with the heart full of fire, The dust of her path, I became. Me to the wind (of destruction) she gave.",رباعی,حافظ
115
- با می به کنار جوی می‌باید بود وز غصّه کناره‌جوی می‌باید بود این مدّت عمر ما چو گل ده روز است خندان لب و تازه‌روی می‌باید بود,"With wine on the stream-bank, 'tis proper to be; And from the grief of the corner-seeker (the recluse), 'tis proper to be. Since our precious life is (only) ten days, 'tis proper to be. Smiling of lip, fresh of face, 'tis proper to be.",رباعی,حافظ
116
- بردار دل از مادر دهر ای فرزند با نصف اخیر شوهرش در پیوند بی قلب ندانی اینچنین شخصی را چون حافظ اگر شوی برویش خرسند,"O son! from the mother of time (the world), thy heart up-pluck; To the latter half of her husband (faith), cling. O heart! like this, a person thou knowest not If, like Hafiz, on her face (the face of the mother time), joyous thou be.",رباعی,حافظ
117
- تا حکم قضای آسمانی باشد کار تو همیشه کامرانی باشد گر جام می ز دست تو نوش کنم سرمایه عمر جاودانی باشد,"As long as the decree of celestial destiny shall be, Ever joyous, thy work shall be. The cup that from Taktamun's hand thou drinkest, The source of lasting life shall be.",رباعی,حافظ
118
- تا کار به کام دل مجروح شود تا ملک دلم بی ملک روح شود امید من آن است به درگاه خدا که درب‌های سعادت همه مفتوح شود,"Till, to the desire of my wounded heart, its work shall be; Till, without the King, the soul, the country of my body shall be; From God's court, my hope is this, That, all opened, the gates of happiness may be.",رباعی,حافظ
119
- جانم به فدای آنکه او اهل بود سر در قدمش اگر نهم سهل بود خواهی که بدانی به یقین دوزخ را دوزخ به جهان صحبت نااهل بود,"My soul, in sacrifice for that one who a man (of worth), I may be, If, my head at his feet, thou place, easy, it may be. Thou wishest to know verily of hell; Verily, hell the society of the worthless shall be.",رباعی,حافظ
120
- چون غنچهٔ گل قرابه‌پرداز شود نرگس به هوای می قدح‌ساز شود فارغ دل آن کسی که مانند حباب هم در سر میخانه سرانداز شود,"As flagon-emptier, the bud of the rose becometh, In desire of wine, goblet-preparer, the narcissus becometh. Free (happy) of heart is that one, who, like the bubble, Possessed of desire for wine, house-down caster, becometh.",رباعی,حافظ
121
- زان باده دیرینه که دهقان پرورد در ده! که بساط غم طی خواهم کرد مستم کن و بی‌خبر ز احوال جهان تا سرّ جهان بگویمت ای سره مرد!,"Of that old wine, villager-prepared, Give; for, life's decoration, anew I will make. Me, intoxicated; and void of news of the world's state, make; So that the world's mystery, I may utter O faultless man!",رباعی,حافظ
122
- مردی ز کنندهٔ درِ خیبر پرس اسرار کرم ز خواجهٔ قنبر پرس گر طالب فیض حق به صدقی حافظ سر چشمهٔ آن ز ساقی کوثر پرس,"From the door-plucker of Khaibar, (Ali Murtaza) manliness ask: From Kumbar's Khwaja, the mysteries of liberality ask: Hafiz! if, in sincerity, thirsty for God's grace thou be, From the Saki (Ali Murtaza) of Kausar, its fountain ask:",رباعی,حافظ
123
- هجرت که به جام من درویش آمد گویی نمکی برجگر ریش آمد ترسیدم من که کز تو شوم روزی دور دیدی که همان روز بدم پیش آمد,"The (bitter) separation that, on the soul of poor me, came. Thou mayst say, ""On the wounded liver, a piece of (bitter) salt came."" I feared that one day, far from thee, I should go, Thou sawest that, verily, the evil day (of separation) before me came.",رباعی,حافظ
124
- هر دوست که دم زد ز وفا، دشمن شد هر پاک‌روی که بود، تردامن شد گویند شب آبستن و این است عجب کاو مرد ندید، از چه آبستن شد؟,"Every friend who boasted of fidelity an enemy became; Pure of face, every one who was, wet of skirt (impure) became. They say: ""Pregnant with the hidden is night."" Wonder! Since man she saw (knew) not, pregnant by whom (is it that) she became?",رباعی,حافظ
125
- یاران چو به هم دست درآغوش کنید این گردش چرخ را فراموش کنید چون دور به من رسد نباشم بر جای بر یاد من این دور بقا نوش کنید,"Friends! when hand together (ye are) embrace ye (In friendship), this revolution of the sphere forget ye. When, to me, the turn (of death) reacheth; (and), in my place, I remain not, In recollection of me, (during) that remaining time, drink ye.",رباعی,حافظ
126
- ایّام شباب است شراب اولیٰتر با سبزخطان، بادهٔ ناب اولیٰتر عالم همه سر به سر رباطیست خراب در جای خراب هم خراب اولیٰتر,"Tis the season of youth, wine, II best; Every grief-stricken one completely intoxicated, best. All, end to end, ruined and waste, is the world; In the place of ruin, ruined (intoxicated), best.",رباعی,حافظ
127
- خوبانِ جهان، صید توان کرد به زَر خوش خوش بر از ایشان بتوان خورد به زَر نرگس که کُلَه‌دارِ جهان است، ببین ک‌او نیز، چگونه سر درآورد به زَر,"Prey of the world's lovely ones, one can make with gold; On account of them, happily, happily, one cannot enjoy (life, only) with gold. The narcissus, that is crown-possessor (king) of the world, behold, How it also lowereth its head with gold.",رباعی,حافظ
128
- سیلاب گرفت گرد ویرانهٔ عمر و آغاز پری نهاد پیمانهٔ عمر بیدار شو ای خواجه که خوش خوش بکشد حمّال زمانه رخت از خانهٔ عمر,"Took the torrent of death the ruined house of life (And) established the beginning of the fulness of the cup of life. O Khwaja! watchful be. For, soon, soon, (to the grave) draweth Time's porter the chattels from the house of life.",رباعی,حافظ
129
- عشقِ رخِ یار، بر منِ زار مگیر بر خسته‌دلانِ رندِ خمّار مگیر صوفی چو تو رسمِ رهروان می‌دانی بر مردمِ رند، نکته بسیار مگیر,"Against me, love for the beloved's face plaint take not; Against those shattered of heart, censure altogether, take not. Sufi! since the way of the way-farers, thou knowest, Against the man-profligate, much carping take not.",رباعی,حافظ
130
- در سنبلش آویختم از روی نیاز گفتم من سودازده را کار بساز گفتا که لبم بگیر و زلفم بگذار در عیش خوش‌آویز، نه در عمر دراز,"By way of supplication, to that hyacinth (tress of the true Beloved), I clung; I said: ""For me distraught, remedy make."" He spake saying: ""My (sweet) lip take; my (long) tress, let go; ""To sweet ease (the lip), cling: not to life long.""",رباعی,حافظ
131
- چشم تو که سِحرِ بابِل است استادش یا رب که فسون‌ها برواد از یادش آن گوش که حلقه کرد در گوش جمال آویزهٔ دُرّ ز نظم حافظ بادش,"The eye, whose teacher is the sorcery of Babil; O God! (I swear) that, from its (the eye's) mind, the sorcery departeth not. That tress, that be-ringed (enslaved) beauty, Of the pearl of Hafiz's verse, its attachment be!",رباعی,حافظ
132
- چون جامه ز تن برکشد آن مشکین‌خال ماهی که نظیر خود ندارد به جمال در سینه دلش ز نازکی بتوان دید مانندهٔ سنگ خاره در آب زلال,"(O God!) when the garment off from the body that musky (fragrant) mole (the beloved) draweth, A moon that, in beauty, hath not her equal, In the chest, by reason of its transparency one can see heart, Like the hard stone in limpid water.",رباعی,حافظ
133
- آواز پر مرغ طرب میشنوم یا نفحه گلزار ارب میشنوم یا باد حدیثی ز لبش میگوید از غصه روایتی عجب میشنوم,"The beating of the pinion of the bird of joy, I hear; Or, the perfume of the rose-bed of wish, I perceive: Or, the tale from his lips, the breeze uttereth; In short, a wonderful tale, I hear.",رباعی,حافظ
134
- جانا چو شبی با تو به روز آوردم گر بی تو دمی برآوردم نامردم از مرگ نترسم پس از این که آب حیات از چشمه نوش آبدارت خوردم,"O soul! since, with thee, a night to day brought I, If, without thee, I heave a breath not man am I; After this, death I fear not. For of the water of life From thy sweet glistening fountain (the ruby lip) drank I.",رباعی,حافظ
135
- در آرزوی بوس و کنارت مُردم وز حسرت لعل آبدارت مُردم قصّه نکنم دراز، کوتاه کنم بازآ بازآ کز انتظارت مُردم,"In desire for thy kiss and embrace, I die. In grief for thy glistening ruby (lip), I die. Long, the tale, wherefore do I make? Short, (it) I will make; Comeback! for again in expectation (longing) for thee, I die.",رباعی,حافظ
136
- در هجر تو من ز شمع افزون گریم دائم چو صراحی اشک گلگون گریم چون ساغر باده‌ام که از دلتنگی چون نالهٔ چنگ بشنوم خون گریم,"In separation from thee, more than the (guttering) candle, I weep: Even like a wine-flagon, tears, rose of hue (bloody) I weep. Like the cup of wine, I am. For, from heart-straitenedness, When the harp's wail, I hear, blood, I weep.",رباعی,حافظ
137
- عمری ز پی مراد ضایع دارم وز دور فلک چیست که نافع دارم با هر که بگفتم که تو را دوست شدم شد دشمن من وه که چه طالع دارم,"A long life in pursuit of desire, lost I have; And from the sky's revolution, what is it that profitable I have? To whomsoever, I spake saying: ""Thy friend, I was;"" Became my enemy. Alas! what (ill-) star, I have.",رباعی,حافظ
138
- لب باز مگیر یک زمان از لب جام تا بستانی کام جهان از لب جام در جام جهان چو تلخ و شیرین به هم است این از لب یار خواه و آن از لب جام,"A moment take not thy lip back from the lip of the cup; So that the world's desire thou mayst take from the lip of the cup. Since, in the world's cup, together are the bitter and the sweet, Desire this (the sweet) from the lip of the Beloved; that (the bitter) from the lip of the cup.",رباعی,حافظ
139
- من جای غم تو در دل خویش کنم درد تو دوای جگر ریش کنم چندان که تو بر دلم جفا پیش کنی من بر سر آنم که وفا پیش کنم ,"In my own heart, the place of grief for thee, I make; The pain for thee, the remedy for my rent liver, I make. Even as violence against my heart, the more thou makest, Intent on that I am that fidelity, the more, I make.",رباعی,حافظ
140
- آی انکه نهند مهر و ماه از تمکین بر خاک جناب تو شب و روز جبین بر دست و زبان و دل تنگم منشان بر آنش انتظار و فارغ منشین,"O Thou, on account of whose majesty, the sun and the moon lay Their forehead (in homage), night and day, on the dust of Thy garden! Me, possessed of hand, of tongue, and of heart, strait (by Thy shunning, and want of kindness) plant not; I on the fire of expectation; and, thou careless (of me) sit not.",رباعی,حافظ
141
- امروز در این زمانهٔ عهد شکن کو دوست که عاقبت نگردد دشمن؟ تنهایی را از آن گرفتم دامن تا دوست نبیندم به کام دشمن,"To-day, at this time of covenant-breaking, enemy. Where, the friend who, in the end, becometh not enemy. Solitude's skirt, I took on that account, That, me, the friend should not see with the desire of the enemy.",رباعی,حافظ
142
- سر تا سر آفاق به هاون سودن نه طاق فلک به خون دل‌ اندودن صد سال دگر اسیر زندان بودن به زانکه دمی همدم نادان بودن,"In a mortar, end to end, the climes to pound; With the heart's blood, the nine arches of the sky to smear; A hundred years more, the prison-captive to be, Better than a moment, the associate of the fool to be.",رباعی,حافظ
143
- ای شَرم‌زده غنچه‌ی مَستور از تو حیران و خجِل، نرگسِ مَخمور از تو گل با تو برابری کجا یارَد کرد؟ ک‌او نور زِ مَه دارد و مَه نور از تو,"O thou! the veiled rose-bud, shame-stricken by thee; The intoxicated narcissus, astonied and abashed by thee. Equality with thee, the rose how can make? For, it hath light from the moon; and the mouth, light by thee.",رباعی,حافظ
144
- چشمت که فسون و رنگ می‌بارد از او افسوس که تیر جنگ می‌بارد از او بس زود ملول گشتی از هم‌نفَسان آه از دل تو که سنگ می‌بارد از او,"(O thou,) whose eye! sorcery: I deceit keep raining from it. Ho! the sword of battle keepeth raining from it. Vexed with friends, too quickly thou becamest; Alas thy heart! for stone keepeth raining from it.",رباعی,حافظ
145
- ای سایهٔ سنبلت سمن پرورده یاقوت لبت درّ عدَن پرورده همچون لب خود مدام جان می‌پرور زان راح که روحیست به تن پرورده,"O thou, the shadow of whose hyacinth-trese the jessamine cherished! The ruby of whose lip 'Adn's pearl, cherished! As thy lip (is wine-cherished, so), ever the soul wine-cherished. With that wine, which is spiritual, thy body cherished.",رباعی,حافظ
146
- گفتی که تو را شوم مدار اندیشه دل خوش کن و بر صبر گمار اندیشه کو صبر و چه دل، کآنچه دلش می‌خوانند یک قطرهٔ خون است و هزار اندیشه,"Thou spakest saying: ""Thine, I am; have no care."" The heart, joyous make; to patience, consign thy care. Patience where? The heart, what? That which heart, thou callest, Is a drop of blood, and many a care.",رباعی,حافظ
147
- از عاجزی و سلیمی و مسکینی وز کبر و بزرگواری و خودبینی برآتش اگر نشانیم بنشینیم بر اسیپب اگر نشانمت ننشینی,"From feebleness, humbleness, and wretchedness, From haughtiness, greatness, and self-sufficingness, If, me, on the fire, thou place, (quietly) I sit; If thee, on the steed, I place, thou sittest not.",رباعی,حافظ
148
- ای دوست به کام دشمنانم کردی بودم چو بهار، چون خزانم کردی در کیش تو من راست بدم همچون تیر قربان شومت چرا کمانم کردی,"O friend! me to the enemy's desire, thou madest. When I was (fresh) spring, me, like (sere) autumn, thou madest. In thy quiver, straight (of body), like the arrow, I was; Sacrifice for thee, I am; me (bent like), the bow why (is it that) thou madest?",رباعی,حافظ
149
- ای کاش که بخت، سازگاری کردی با جور زمانه یار، یاری کردی از دست جوانی‌ام چو بِرْبود عنان پیری چو رکاب، پایداری کردی,"O would that concordance, fortune had made, Or (that) again, aid, time's revolution had made. When from the hand, the rein of my youth, it (time) snatched, (Would that) footedness like the stirrup, old age had made.",رباعی,حافظ
150
- با شاهد شوخ شنگ و با بربط و نی کنجی و فراغتی و یک شیشهٔ می چون گرم شود ز باده ما را رگ و پی منّت نبریم یک جو از حاتم طی,"With the mistress, saucy and amorous; and with the minstrel and the reed, A quiet corner, a little leisure, and a bottle of wine. When warm with wine became our vein and tendon, (Even) to a barley-corn, favour I take not from (the generous) Hatim Tai.",رباعی,حافظ
151
- بر دل غم روزگار تا کی داری بگذار جهان و هرچه در وی داری با یار شرابی طلب و پای گلی در دست کنون که جرعه می داری,"On the heart, grief for time how long thou hast? The world, abandon; and whatever in it thou hast. Desire a friend, a little wine, and the foot of propinquity to the rose, Now, that, in the hand, a draft of wine, thou hast.",رباعی,حافظ
152
- در غربت اگر کسی بماند ماهی گرکوه بود از او نماندکاهی بیچاره غریب اگر چه ساکن باشد چون یاد وطن کند برآرد آهی,"If, in wandering, a person remain a month, If the mountain (in strength) he be, of him shall remain (only) a straw. Though (in a foreign place) dweller be the poor stranger, When his native land, he remembereth, heaveth he a sigh.",رباعی,حافظ
153
- گفتم که چه خالست بدین شیرینی گفتا تو تسلیم و ساده و مسکینی در آینه جمال ما خالی نیست تو مردم چشم خود در آن می‌بینی,"I spake saying: ""Thy (dark) mole is what with this sweetness?"" She said: ""Simple, foolish, and pitiful thou art. ""Not a mole is in our beauty's mirror. ""In it (the mirror), thy own (dark) pupil (of the eye) thou seest.""",رباعی,حافظ
154
- یا رب چو بر آرندهٔ حاجات تویی هم قاضی و کافی مهمات تویی من سر دل خویش بتو کی گویم چون عالم اسرار خفیات تویی,"O Lord! since the accomplisher of needs Thou art; Both Kazi (of our need) and all sufficient Thou art. To Thee, my own heart's secret how shall I utter? Since the knower of hidden mysteries Thou art.",رباعی,حافظ
155
- بهار آ ید به هر شاخی گلی بی به هر باغی هزاران بلبلی بی به هر مرزی نیارم پا نهادن مباد از مه بتر سوته دلی بی,"Tis Spring, and birds are singing: The roses hear, and heed. And I alone am weary, My heart for grief doth bleed; I cannot tread the mead.",دوبیتی,باباطاهر
156
- دیدم آلاله ای در دامن خار گفتم آلالیا کی چینمت بار بگفتا باغبان معذور میدار درخت دوستی دیر اورد بار,"I saw a rose within a thorn in bloom And asked, ""Can your presence adorn my room?"" But, said the rose, ""To claim me as a friend, You must await with time for my perfume.""",دوبیتی,باباطاهر
157
- "آلاله کوهساران هفته ای بی بنفشه جوکناران هفته ای بی منادی میکنند شهران به شهران وفای گلعذاران هفته ای بی
158
- ","The Mountain Tulip lasts but seven days, The River Violet lives but seven days, And I will cry the news from town to town That Rosy Cheeks keep faith but seven days.",دوبیتی,باباطاهر
159
- جره بازى بدم، رفتم به نخجير سيه دستى بزد بر بال من تير دلا غافل مچر دركوهساران هر آن غافل چره، غافل خوره تير,"A falcon I! and, as I chased my prey, An evil-eyed one's arrow pierced my wing; Take heed ye Heedless! wander not the heights, For him who heedless roams, Fate's arrow strikes.",دوبیتی,باباطاهر
160
- دلا بارت همه خار وخسک بى گذرگاه تو بر اوج فلک بى گر ازدستت برآيد پوست از تن بيفكن تا كه بارت كمترک بى,"Briar and thorn beset thy way, O Heart, Beyond the Dome of Heaven is thy road; If thou art able, then thy very skin Cast off from thee, and lighten thus thy load.",دوبیتی,باباطاهر
161
- به صحرا بنگم، صحرا تو بینم به دریا بنگرم، دریا تو بینم به هر جا بنگرم، کوه و در و دشت نشان از قامت رعنا تو بینم,"And as I move o'er land and sea, I trace Those paths where you have walked or danced with grace. I find in laughing streams and garden's dreams Eternal signs of your immortal face.",دوبیتی,باباطاهر
162
- اگر مستان مستیم از تویی مان وگر بی پا و دستیم از تویی مان اگر گبریم و ترسا، ور مسلمان به هر ملت که هستیم از تویی مان,"Drunkards and drunk though we be, Thou art our Faith, Unstable, weak though we be, Thou art our Faith, Though we be Muslims, Guebres, Nazarenes, Whate'er the Outward Form, Thou art our Faith.",دوبیتی,باباطاهر
163
- اگر دل دلبره، دلبر کدامه وگر دلبر دله، دل را چه نامه دل و دلبر بهم آمیته بینم ندانم دل که و دلبر کدامه,"If my Sweetheart is my heart, how shall I name her? And if my heart is my Sweetheart, whence is she named? The two are so intimately interwoven that I can no longer distinguish one from the other.",دوبیتی,باباطاهر
164
- "بود درد من و درمانم از دوست بود وصل من و هجرانم از دوست اگر قصابم از من واکند پوست جدا هرگز نگردد جانم از دوست
165
- "خداوندا که باشم واکیان شم به این بی خانمانی ورکیان شم همم کز در برانند واتو آیم تو گر از در برانی واکیان شم
166
- ","Homeless as I am, to whom shall I apply? A houseless wanderer, whither shall I go? Turned from all doors, I come at last to Thee, If thy door is denied, where shall I turn?",دوبیتی,باباطاهر
167
- گرم خوانی، ارم رانی، تو دانی ورم آخر بسوزانی تو دانی ارم بر سر نهی الوند و میمند همی گویم خداجانی تو دانی,"Whether I cling, whether I part you know. Whether I break or keep my heart you know. Whether I crown my head or drown my eyes, You know my goal from end to start you know.",دوبیتی,باباطاهر
168
- خوشا آنان که که الله یارشان بی به «حَمد» و «قُل هُوَالله» کارشان بی خوشا آنان که دایم در نمازند بهشت جاودان بازارشان بی,"Happy are they indeed whose Friend is God, Who, giving thanks, say ever, ""He is God!""; Happy are they who always are at prayer, Eternal Heaven is their just reward.",دوبیتی,باباطاهر
169
- ز دل نقش جمالت در نشی یار خیال خط و خالت در نشی یار مژه کردم به گرد دیده پرچین که خوناب خیالت در نشی یار,"The picture of thy Beauty, Love, quits not my heart, The down, the mole, Love, on thy cheek I see always; I'll knit my lashes close, o'er wrinkled eyes, That, weeping, thine image ne'er can leave me, Love.",دوبیتی,ب��باطاهر
170
- به روی دلبری گرما یلستم مکن منعم، گرفتار دلستم خدا را ساربان آهسته میران که من وامانده این قافلستم,"If the mood takes me to seek my Loved One's face, Restrain me not, my heart is thrall to her; Ah, Camel-man, for God's sake haste not so! For I am a laggard behind the Caravan.",دوبیتی,باباطاهر
171
- "دو زلفانت بود تار ربابم چه میخواهی ازاین حال خرابم توکه وا من سر یاری نداری چرا هر نیمه شب آیی به خوابم.
172
- ","With two strands of thy hair will I string my rebab, In my wretched state what canst thou ask of me? Seeing that thou hast no wish to be my Love, Why comest thou each midnight, in my sleep?",دوبیتی,باباطاهر
173
- "دلم از دست تو دائم غمینه به بالین خشتم و بستر زمینه همین جرمم ترا من دوست دارم نه هرکت دوست داره حالش اینه
174
- "خرم آنان که هر زامان تو بینند سخن واتو کنند، واتو نشینند گرم پایی نبی کایم تو بینم بشم آنان بوینم که تو بینند
175
- بی تو هرگز به گلشن گل مرویا وگر رویا کسش هرگز مبویا به خنده بی تو هر کس لب گشاید رخش از خون دل هرگز مشویا,"Without Thee in the Garden, Lord, may no rose bloom, Or, blooming, may none taste its sweet perfume, So, should my heart expand when Thou art not nigh, 'Twere vain! my heart's grief naught could turn to joy.",دوبیتی,باباطاهر
176
- "خور آیین چهره ات افروته تر بی دلم از تیر عشقت دوته تر بی ز چه خال رخت دانی سیاهه هر آن نزدیک خور بی سوته تر بی
177
- "نسیمی کز بن آن کاکل آید مرا خوشتر ز بوی سنبل آید چو شب گیرم خیالش را در آغوش سحر از بسترم بوی گل آید
178
- "مسلسل زلف بر رخ ریته دیری گل و سنبل به هم آمیته دیری پریشان چون کنی آن تار زلفان به هر تاری دلی آویته دیری
179
- ","Thy tangled curls are scattered o'er thy face, mingling the roses with the hyacinths; but part asunder those entangled strands, on every hair thou'lt find there hangs a heart.",دوبیتی,باباطاهر
180
- "هزارت دل به غارت برده بیش است هزارانت جگر خون کرده بیش است هزاران داغ ریش از سینه اِشمرد هَنی نشمرده از اِشمرده بیش است
181
- "پریشان گیسوان ترتاب مَکّه خمارین نرگسان پر خواب مکه بر آنی تو که دل از ما بُرینی بُرینه روزگار اشتاب مکّه
182
- ","Subdue the glories of thine hyacinthine hair, wipe the tears of blood from thy narcissus-eyes; why robb'st thou me of the Sun - which is thy love? Day passes quick, bring not the night too soon!",دوبیتی,باباطاهر
183
- منم آن آذرین مرغی که در حال بسوزم عالم ار بر هم زنم بال مصور گر کشد نقشم به دیوار بسوزد خانه از تاثیر تمثال,"A Phoenix I, whose attributes are such that when I beat my wings, the World takes fire; and should a Painter limn me on a wall, mine image being there would burn the house.",دوبیتی,باباطاهر
184
- "مدامم دل پر آذر، دیده تر بی خم عیشم پر از خون جگر بی به بویت زندگی یابم پس از مرگ ترا گر بر سر خاگم گذربی؟
185
- "دلی نازک به سان شیشه ام بی اگر آهی کشم اندیشه ام بی سرشکم گر بود خونین عجب نی مه آن دارم که در خون ریشه ام بی
186
- "چه خوش بی مهربانی هر دو سر بی که یک سر مهربانی درد سر بی اگر مجنون دل شوریده ای داشت دل لیلی از ان شوریده تر بی
187
- "دلی دیرم که بهبودش نمیبو نصیحت میکنم سودش نمیبو به بادش میدهم، نش میبرد باد بر اتش مینهم، دودش نمیبو
188
- ندانم لوت و عریانم که کرده خودم جلاد و بی جانم که کرده بده خنجر که تا سینه کنم چاک ببینم عشق بر جانم چه کرده ,"You ask me why in nakedness I stroll. Because the griefs of heart have claimed their toll, Come and abide within my heart in brief And see what love has within my soul.",دوبیتی,باباطاهر
189
- "مرا نه سر، نه سامان آفریدند پریشانم، پریشان آفریدند پریشان خاطران رفتند در خاک مرا از خاک ایشان آفریدند
190
- "من آن پیرم که خوانندم قلندر نه خان دارم، نه مان دارم، نه لنگر چو روز آید بر آیم گرد گیتی چو شب آید به خشتی وانهم سر
191
- "جو من يك سوته دل پروانه اى نه جهان را همچو من ديوانه اى نه همه موران و ماران لانه ديرند من بيچاره را ويرانه اى نه
192
- توكت زیبنده بالا دلربابى توكت نازنده چشمان سرمه سابى توكت مشكينه گيسو در قفا يه به من گویی كه سرگردان چرایی؟,"O thou whose sweet soft eyes the surmeh shades, O thou whose slender figure rends my heart, O thou whose musky ringlets cluster on thy neck, Why passest thou unheeding? art thou dumb?",دوبیتی,باباطاهر
193
- بيا بلبل بناليم ازسر سوز بيا عشق سحر از من بياموز تو از بهر گل پنجروزه نالى من از بهر دلارامم شب و روز,"I cannot see my Lover, My heart with grief doth fail. The rose is in the garden, Yet mourns the nightingale; And shall I not bewail?",دوبیتی,باباطاهر
194
- "غمم غم بى و همراز دلم غم غمم هم مونس و هم يار و همدم غمم نهله كه من تنها نشيتم مريزا، بارك الله، مرحبا غم!
195
- "بيا ين سوته دلان تاما بناليم زدست يار بى پروا بناليم بشيم وا بلبل شيدا به گلشن اگر بلبل نناله، مابنالیم
196
- "دلی دارم ز عشقت گیج و ویژه مژه بر هم زنم سیلاوه خیژه دل عاشق مثال چوب تر بی سری سوزه، سری خوناوه ریزه
197
- "مه کز سوته دلانم چون ننالم؟ مه کز بی حاصلانم چون ننالم نشسته بلبلان با گل بنالند مه که دور از گلانم چون ننالم
198
- "جدا از تو دلم یکدم نمانه وگر مانه همی بی غم نمانه ا��ر درد دلم قسمت نمایند دل بی درد در عالم نمانه
199
- "اگر دردم یکی بودی چه بودی وگر غم اندکی بودی چه بودی به بالینم حبیبی یا طبیبی ازاین دو، گر یکی بودی چه بودی
200
- "ز دشت خاطرم جز غم نروید ز باغم جز گل ماتم نروید ز صحرای دل بی حاصل من گیاه نا امیدی هم نروید
201
- "بی تو سر درگریبانم شب و روز سرشک از دیده بارانم شب و روز نه تب دارم، نه جایم میکند درد همی دانم که نالانم شب و روز
202
- "من آن شمعم که اشکم آذرین بی کسی کش سوته دل اشکش همین بی همه شب سوزم و گریم همه روز ز تو روزم چنان، شامم چنین بی
203
- ","A taper I, whose flame sheds waxen tears, Are not the tears from burning hearts the same? All night I burn, throughout the day I weep, Such days and nights are all on thine account.",دوبیتی,باباطاهر
204
- "بیاین سوته دلان گرد هم آییم سخن واهم کنیم، غم وا نماییم ترازو آورید، غمها بسنجیم هر آن سوته تریم، سنگین تر آییم
205
- ","Come, O ye Burnt-in-Heart, let us gather round, Let us converse, setting forth our woes, Bring scales, make trial of our weight of woe, The more we burn, the heavier weighs our grief.",دوبیتی,باباطاهر
206
- "اگرآیی به جانت وانوازم وگر نایی زهجرانت گدازم بیا دردی که داری بر دلم نه بمیرم یا بسوزم یا بسازم
207
- "بشم واشم ازاین عالم بدر شم بشم از چین و ماچین دورتر شم نویسم نامه ای بر یار جانی که این دوری بسه یا دورتر شم
208
- "کشیمان گربه زاری ازکه ترسی برانی ار به خواری ازکه ترسی مه وا این نیمه دل از کس نترسم جهانی دل تو داری ازکه ترسی
209
- "خدایا دل بلا بی، دل بلابی گنه چشمان کنند، دل مبتلابی اگر چشمان نبینی روی زیبا چه دانی دل که دلبر درکجا بی
210
- ز دست دیده و دل هر دو فریاد که هر چه دیده بیند، دل کند یاد بسازم خنجری نیشش ز فولاد زنم بر دیده تا دل گردد آزاد,"Beneath the tyranny of eyes and heart I cry, For, all that the eyes see, the heart stores up: I’ll fashion me a pointed sword of steel, Put out mine eyes, and so set free my heart.",دوبیتی,باباطاهر
211
- "مگر شیر و پلنگی ای دل، ای دل! همیشه دم به جنگی ای دل، ای دل! اگر دستم فتی خونت بریزم ببینم تا چه رنگی ای دل، ای دل!
212
- ","Art thou a lion or leopard, O Heart, O Heart, That thou warrest ever with me, O Heart, O Heart? Fall thou into my hands; I’ll spill thy blood, To see what colour it is, O Heart, O Heart!",دوبیتی,باباطاهر
213
- "هر آن باغی که دارش سر بدر بی مدامش باغبان خونین جگر بی بباید کندش از بیخ واز بن اگر بارش همه لعل وگهر بی
214
- "زدست چرخ گردون داد دیرم هزاران ناله و فریاد دیرم نشسته دلستانم وا خس و خار دل خود را چگونه شاد دیرم
215
- "اگر دستم رسد بر چرخ گردون از او پرسم که این چون است و آن چون: یکی را داده ای صد گونه نعمت یکی را قرص جو، آلوده در خون
216
- "دلت ای سنگدل بر ما نسوزه عجب نبود اگر خارا نسوزه بسوزم تا بسوزانم دلت را در آتش چوب تر تنها نسوزه
217
- خرم کوهان، خرم هامون، خرم دشت خرم آنان که این آلالیان گشت بسی بودند، بسی باشند و آیند همان کوه است و هامون و همان دشت,"And those who plow and plant and bless this earth Or feed the branch which brings the flower’s birth Shall tend their growth, shall watch their glorious phase, And fade with them in want and grief and dearth.",دوبیتی,باباطاهر
218
- "وای آن روزی که درگورم کنند تنگ بریزند بر سرم خاک و خس و سنگ نه پای دارم که از ماران گریزم نه دست آن که با موران کنم جنگ
219
- "بدیدم برزگر نالان دراین دشت به خون دیدگان آلاله میگشت همی کشت و همی گفت ای دریغا که باید کشتن و واهشتن این دشت
220
- "من از«قالوا بلی» اندیش دیرم گنه از برگ داران بیش دیرم چو فردا نامه خوانان نامه خوانند مه در دست نامه و سر پیش دیرم
221
- "نگار تازه خيز من كجایی به چشمان سرمه ريز من كجایى نفس بر سينة طاهر رسيده دم رفتن عزيز من كجائى
222
- "توكه ناخوانده اى علم سماوات تو كه نابرده اى ره در خرابات تو كه سود وزيان خود ندانى به مردان كى رسى هيهات هيهات
223
- "درخت غم به جانم كرده ريشه به دركاه خدا نالم هميشه عزيزان قدر يكدیگر بدانيد اجل سنگ است و آدم مثل شيشه
224
- "من آن بحرم که در ظرف آمدستم چو نقطه برسر حرف آمدستم به هراَلفی اَلف قدی بر آیه اَلف قدم که در اَلف آمدستم
225
- "نگارینا دل و جانم تودیری همه پیدا و پنهانم تو دیری ندانم من که این درد ازکه دیرم همی دانم که درمانم تو دیری
226
- "بيا يک شو منور كن وثاقم مهل در محنت روز فرا��م به طاق جفت ابروى تو سوگند كه هم جفت غمم تا از تو طاقم
227
- ","Love, since my Day, by reason of thy Flight Is all so dark, O come, illume my Night; By those fair Curves that are thy Brows. I swear Grief only shares my bed in my despite.",دوبیتی,باباطاهر
228
- "سيه بختم كه بختم واژكون بى تبه روزم كه روزم تيره گون بى شدم محنت كش كوى محبت ز دست دل،كه يا رب، غرق خون بى
229
- بی تو اشکم ز مژگان ترآیه بی تو نخل امیدم بی بر آیه بی تو در کنج تنهایی شب و روز نشینم تا که عمرم بر سر آیه,"When thou art absent Sorrow dims my sight, My Tree of Hope is barren of Delight, And I, when thou art absent, all alone Sit, and shall sit until my Soul takes flight.",دوبیتی,باباطاهر
230
- "نوای ناله غم -اندو ته داند عیار زر خالص بوته داند بیا سوته دلان واهم بنالیم که حال سوته دل، دلسوته داند
231
- "همه حرمان نصیب جان مابی به درد ما فراغت کیمیا بی همه دردی رسد اخر به درمان دل ما بی که درمانش فنابی
232
- "همه بند تنم مانند نی بی مدامم درد هجرانت ز پی بی مرا سوز و گدازه تا قیامت خدا دانه قیامت تا بکی بی
233
- "خداوندا بسی زارم از این دل شب و روزان در آزارم از این دل ز بس نالیدم از نالیدنم تنگ زمن بستان که بیزارم ازاین دل
234
- "دلا پوشم ز هجرت جامه نیل نهم داغ غمت چون لاله بر دیل دم از مهرت زنم همچون دم صبح از این دم تا دم صور سرافیل
235
- "از آن روزی که ما را آفریدی به غیر از معصیت از ما چه دیدی خداوندا به حق هشت و چارت ز من بگذر، شتر دیدی ندیدی
236
- "زشور انگيزى چرخ و فلک بى كه دايم ديده من پر نمك بى دمادم دود آهم بر سما بى پیاپى اشک چشمم تا سمک بى
237
- ","Such Storms descend upon me from the Skies, That salt Tears ever sparkle in mine Eyes; The Smoke of my Lament goes up to Heaven, For ever fall my Tears, my Groans arise.",دوبیتی,باباطاهر