id
stringlengths 25
34
| title
stringlengths 2
61
| context
stringlengths 53
1.26k
| question
stringlengths 20
113
| answers
dict |
|---|---|---|---|---|
6457108675432157596#101547_1_1 | Ұлы державалар | Ұлы державалар - халықаралық дәрежеде жетекші рөл атқаратын мемлекеттерді білдіретін термин. Екінші дүниежүзілік соғыстан соң үлы державалардың қатарына БҰҰ-ның Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты мүшелері: КСРО, АҚШ, Франция, Англия, Қытай енгізілді. | Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін қандай елдер супер державалар болып саналды? | {
"text": [
"КСРО",
"АҚШ",
"Франция",
"Англия",
"Қытай"
],
"answer_start": [
201,
207,
212,
221,
229
]
} |
6467217211455282323#13693_2_1 | Микропроцессор | Бірінші бір кристалды микропроцессор 1971 жылы Intel корпорациясында жасалған Intel 4004 болып табылады. Intel-дің үш инженері: Тэд Хофф, Федерико Фаджин және Стэн Мэйзор компьютердің барлық құрушыларын, орталық процессор, сақтау, енгізу-шығару құрылғыларын қоса есептегенде бір кішкентай чипке орналастырды. Оның ені - 3 милиметр, ал ұзындығы - 4 милиметр, ол 2 300 МОЖ (металл-оксид-жартылай өткізгіштер) транзисторлардан тұрады. Intel 4004 есептеу қуаттылығы 1946 жылы бір бөлмені алатындай көлемде жасалған бірінші электрондық компьютер ENIAC-тың қуатындай болды. Микропроцессорлар микрокомпьютерлерде, қаруларда, тұрмыстық құралдарда қолданылады. | 1971 жылы алғашқы микропроцессорды кім енгізді? | {
"text": [
"Тэд Хофф, Федерико Фаджин және Стэн Мэйзор"
],
"answer_start": [
128
]
} |
6471896827513674925#3582_1_1 | Техас | Техас (Texas, ) — АҚШ-тың оңтүстігіндегі, халық саны және жер көлемі бойынша екінші орындағы штат; құрлық штаттарының арасында ең үлкен жер аумағына ие. Атауы Каддо тіліндегі «Tejas» — “"достар"” яки “"одақтастар"” деген сөзге негізделген. Техас Америка Құрама Штаттарының оңтүстік-орталығында орналасқан, оңтүстігінен Мексикамен, батысынан Жаңа Мексикамен, солтүстігінде Оклахомамен, солтүстік-шығысында Арканзаспен, шығысынан Луизиана штаттарымен шектеседі. Техастың жер көлемі 268,820 шаршы миль (696,200 шаршы километр), халқының саны 25,1 миллион адамды құрайды. | Техас Америка Құрама Штаттарында қай жерде орналасқан? | {
"text": [
"оңтүстігіндегі"
],
"answer_start": [
26
]
} |
6502574670418349749#43014_3_1 | Химиялық элементтер | Химиялық элементтер аты латынша атауының бір немесе екі алғашқы әріптерімен белгіленеді, мысалы, азот N (лат. Nіtrogenіum), алюминий Al (лат. Alumіnіum), т.б. молекуласы бір ғана элемент атомдарынан құралған зат — жай зат, молекуласы әр түрлі химиялық элементтер атомдарынан түзілген зат — күрделі зат деп аталады. Кейбір элементтер бос күйінде молекула немесе кристалды тор құрылысы айрықша әр түрлі жай зат түрінде кездеседі (О — оттек, О — озон, т.б.). Химиялық реакция нәтижесінде әрекеттесетін заттардың молекула құрамында химиялық элементтер қайта топтасады, яғни жаңа зат пайда болады. Химиялық элементтер атомдарының басқа атомға айналуы, атомдардың ыдырауы не күрделі атомдардың құрылуы ядролық реакциялар нәтижесінде ғана жүреді. Химиялық элементтердің және олардың қосылыстарының қасиетін анорганикалық химия зерттейді. | Элементтің қысқартылған атауы? | {
"text": [
"латынша атауының бір немесе екі алғашқы әріптерімен белгіленеді"
],
"answer_start": [
24
]
} |
6505775278505334809#541014_2_1 | Орудия смерти(кітабы) | "Орудия смерти немесе Өлім қаруы " циклы алғашқы "Город костей" атты кітап басылып шыққанда, яғни 2007 жылдың 27 наурызында басталды. Ең соңғы "Город небесного огня" деп аталатын кітабы 2014 жылдың 6 мамырында басылып шықты.Циклге кіретін кітаптар:*«Город костей» "(27 наурыз,2007"*«Город праха» "(25 наурыз,2008)"*«Город стекла» "(24 наурыз,2009 )" «Город падших ангелов» "(5 сәуір,2011)"*«Город потерянных душ» "(8 мамыр,2012)"*«Город небесного огня» "(27 мамыр,2014)" | Өлім құралдары туралы кітаптардың тәртібі қандай? | {
"text": [
"*«Город костей» \"(27 наурыз,2007\"*«Город праха» \"(25 наурыз,2008)\"*«Город стекла» \"(24 наурыз,2009 )\" «Город падших ангелов» \"(5 сәуір,2011)\"*«Город потерянных душ» \"(8 мамыр,2012)\"*«Город небесного огня» \"(27 мамыр,2014)\""
],
"answer_start": [
248
]
} |
6516625670491479344#119375_1_1_3 | АҚШ экономикасы | Американдықтар еркін кәсіпкерлікке деген сенімдері мен үкіметтік басқару арасында шекараны өткізу жөнінде пікірлері біркелкі болмаса да, олар ойлап тапқан аралас экономикасы өте табысты болып шықты. | Америка Құрама Штаттары экономиканың қандай түрінің мысалы болып табылады? | {
"text": [
"аралас экономикасы"
],
"answer_start": [
155
]
} |
6536425680275885585#543433_1_1 | Рашмор | Рашмор тауы — Америка Құрама Штатындағы төрт президенттің бейнесінің биіктігі 60 фут (18,6 метр) Рашмор тауында граниттен қашалған Блек-Хилзде таулы аймақта Оңтүстік Батыста Дакотада және Вайоменгтің Солтүстік Шығысында. Өзінің 70-жылдық тарихына орай Америка Құрама Штатының символы болды және атақты да мақтанышы сол. | Рашмор тауы қандай тұқымнан тұрады? | {
"text": [
"граниттен "
],
"answer_start": [
112
]
} |
6545919798706190314#148594_1_1 | Хатшепсут | Хатшепсут (б.з.д.1490/1489—1468, б.з.д.1479—1458 немесе б.з.д. 1504—1482 ) — Ежелгі Мысырдың XVIII династиясының Жаңа патшалығының әйел-фараоны. | Египетті басқарған бірнеше перғауын әйелдердің бірі кім болды? | {
"text": [
"Хатшепсут"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6562604915675967489#41837_1_1 | Бұршақ (жауын-шашын) | Бұршақ — ірілі-ұсақ түйіршік мұз түрінде жауатын атмосфералық жауын-шашын. Жылдың жылы мезгілінде найзағай мен нөсер жаңбыр кезінде бірге түседі. Бұршақ мұз түйіршіктері ауаның тік бағыттағы өте күшті қозғалысы кезінде қалыптасады. Қатты жауған бұршақ шаруашылыққа үлкен зиян келтіреді. | Аспаннан түскен мұзды қалай атайсыз? | {
"text": [
"Бұршақ"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6562604915675967489#41837_2_1 | Бұршақ (жауын-шашын) | Бұршақ — мөлшері 5-55 мм, кейде одан да үлкен тығыз мұз белшектері түрінде жауатын атмосфералық жауын-шашын. Жылдың жылы кезінде куатты будақ — жаңбыр бұлттарынан жіңішке (бірнеше км) бірақ ұзын (жүздеген км) жолақта, әдетте, күшті найзағай кезінде жауады. Бүршақ егістіктерге, жүзімдіктерге және т.б. әсіресе көктемде үлкен шығын келтіреді. | Аспаннан түскен мұзды қалай атайсыз? | {
"text": [
"Бұршақ"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6562913728087240974#200061_2_1 | Том мен Джерри | «Том мен Джерри» (Tom and Jerry) — мысық Томның және тышқан Джерридің таусылмайтын бақталастық туралы қысқа және толық метражды сериалдар, сонымен қатар, мультсериалдар топтамасы. Американдық мультипликатор Уильям Ханна және Джозеф Барберамен жасалынған ең алғаш шығарылымы «Puss Gets the Boot» "Мысық тепкі алады" деп аталынып, экрандарда 1940 жылдың 20 ақпанында көрсетілген. | Том мен Джерри туралы алғашқы мультфильм қашан эфирге шықты? | {
"text": [
"1940 жылдың 20 ақпанында"
],
"answer_start": [
340
]
} |
6577074611046731975#16005_1_1 | Гипохондрия | Ипохондрия немесе гипохондрия (ὑποχόνδριον - сөзбе-сөз: қабырға асты) - өз денсаулығына шамадан тыс көңіл бөлушілік, жазылмайтын аурумен ауырып қаламын деп қорқушылық. Ипохондриктер жай жөтелге де қатты қиналып қайғырады. Ипохондриялық синдром психикалық іс-әрекеттің бұзылу нышандарының жиынтығы, Астеноневроздық күй кезінде, психостеникалық психопатиямен мінез акцентизациясы, шизофрения, маникалды-депрессиялық психоз кезінде байқалады. | Сіз әрқашан ауырады деп ойлайтын адамды қалай атайсыз? | {
"text": [
"Ипохондриктер"
],
"answer_start": [
169
]
} |
6579547662706396219#685282_2_1 | Ресей рублі | Ресей рублі (Российский рубль; белгісі: ₽, руб; коды: RUB) немесе Рубль — Ресей Федерациясының ресми валютасы. Валюта 1993 жылы қыркүйек айында КСРО рублінің орнын алды. Рубль 100 копейкаға бөлшектенеді. | Ресейлік ақша қалай аталады? | {
"text": [
"Ресей рублі",
"Рубль"
],
"answer_start": [
0,
66
]
} |
6579547662706396219#685282_4_1 | Ресей рублі | Рубль атты валюта Ресей империясы замандарынан бері қолданылып жүр. Қазір рубль тек Ресей, Беларусь пен Транснистрия мемлекеттерінде, Ресей басқаратын оккупацияланған территорияларда (Луганск пен Донецк Халық Республикалары) және Грузия мемлекетінің Абхазия мен Оңтүстік Осетия территорияларында қолданылыста. | Ресейлік ақша қалай аталады? | {
"text": [
"Рубль"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6592062623381461787#6186_1_1 | Доминикан Республикасы | ::"Доминика елімен шатастырмау керек."Доминикан Республикасы (República Dominicana ) — Гаити аралының шығыс бөлігінде (Кариб теңізі) және жағалаудағы аралдардағы мемлекет. Аралдың батыстың үштен бірін - Гаити Республикасы алып жатыр. Арал - Үлкен Антиль аралдарының құрамына кіреді. | Доминикан республикасы картада қайда орналасқан? | {
"text": [
"Гаити аралының шығыс бөлігінде"
],
"answer_start": [
87
]
} |
6596852637660325033#549826_3_1 | Шығанақ соғысы | Ирак әскерінің 1990 жылғы 2 тамызда Кувейтке күшпен басып кіруі АҚШ-ты Сауд Арабиясының аймағында әскери күштерін орналастыруға мәжбүр етті. Ирак Президенті Саддам Хусейн Ирак әскерінің баса-көктеп кіру себебі — ол елдің мұнай өндіру мөлшері Ирактың мұнай өндіруінен 14 млн долларға артық болғандығынан деп жариялайды. Әуеден шабуыл жасау кезінде озық қару-жарақ қолданылғандықтан Ирак құрал-жабдықтарының үштен бірі істен шықты. | Парсы шығанағы соғысы кезінде Ирактың көшбасшысы болды? | {
"text": [
"Саддам Хусейн"
],
"answer_start": [
157
]
} |
6600832785837838461#45015_2_1_1 | Миссисипи (өзен) | Дүние жүзіндегі аса ірі өзендердің бірі. ұзындығы 3950 км, Миссуридің бастауынан есептегенде 6420 км. Алабы 3268 мың км<sup>2</sup>, орташа жылдық су ағымы сағасында 19000 м<sup>3</sup>/с. Ірі оң салалары – Миссури, Арканзас, Ред-Ривер, сол салалары – Висконсин, Иллинойс және Огайо. Миннесота штатындағы шағын көлден басталып, АҚШ-ты солтүстігінен оңтүстікке қарай өлы жазықтарды бойлап қиып өтеді де, Мексика шығанағына үлкен атырау жасап құяды. Миссисипи жыл сайын теңізге 360 миллион тұнба алып барады да атырауы Мексика шығанағының ішіне қарай жылына 100 метрдей жылжиды. Қар, жаңбыр суымен толығады. Оң салалары арқылы Сеңгір тауларынан, көбінесе, еріген қар суы, сол салаларымен жаңбыр суы келіп қосылады. Көктем мен жазда тасиды. Жоғарғы жағы қыста 3 – 4 ай қатады. Миссисипи өзен жүйесіндегі кеме жолының ұзындығы 25 мың км-ден асады. Каналдар арқылы өлы көлдер алабымен және Әулие Лаврентий өзені арқылы Атлант мұхитымен жалғасады. Өзен кемелері Сент-Пол қаласына дейін (3 мың км-ден артық қашықтыққа), теңіз кемелері Батон-Руж қаласына дейін қатынайды. Миссисипи және оның салалары өзен алабының оңтүстік қуаң аудандарында жер суаруға пайдаланылады. | Миссисипи өзені қай штатта басталады? | {
"text": [
"Миннесота"
],
"answer_start": [
308
]
} |
6602888989694431374#19268_2_1 | Кариб дағдарысы | :Кариб дағдарысы – 1962 жылы күзде КСРО мен АҚШ арасында Кубаға байланысты КСРО-ның Кубаға жасырын әскери ошақтарын, соның ішінде ядролық қаруды орналастыруынан туындаған төтенше саяси, дипломаттық және әскери қарсыластықты сипаттатын тарихи термин. Бұл дағдарыс дүниежүзілік ядролық соғысына әкеп соғуға шақ қалған еді. | Кубалық зымыран дағдарысы 1962 жылы Кубада ядролық зымырандарды қай ел орналастырған кезде басталды? | {
"text": [
"КСРО-ның"
],
"answer_start": [
75
]
} |
6611393387674045443#506684_1_1 | Палиндром | Палиндром (грек. palindromos-"кері жүруші")-екі бағытта да бірдей оқылатын сан(айталық, 404), сөз(айталық, қазақ, фин. saippuakauppias-"сабын сатушысы"-әлемде қолданылатын ең ұзын палиндром сөзі), немесе мәтін. Кейде палиндром деп ортасына қатысты кез келген симметриялы символды айтамыз(бейресми түрде). | Алға және кері бағытта бірдей сан дегеніміз не? | {
"text": [
"Палиндром"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6617087675229882923#44593_1_1 | Хиросима мен Нагасакиге атом бомбаларын тасталуы | Хиросима мен Нагасакиге атом бомбаларын тастау — Екінші дүниежүзілік соғыс барысында АҚШ-тың Жапонияға қарсы атом қаруын қолдануы. 1945 жылы 26 шілдеде Ұлыбритания, АҚШ және Қытай үкіметі басшыларының атынан Жапонияға тізе бүгу талабы қойылған Подстам декларациясы жарияланды. Осыдан кейін АҚШ авиациясы 1945 жылы 6 тамызда Жапонияның Хиросима қаласына бірінші атом бомбасын тастады. Қаланың елеулі бөлігі қирап, 140 мыңнан аса бейбіт тұрғын қаза тапты, жарымжан болды. 1945 жылы 9 тамызда Нагасаки қаласына екінші атом бомбасы тасталды. Оның жарылысынан қаланың бөлігі қирап, 75 мыңдай адам қаза тапты, жараланды. Хиросима мен Нагасакиге атом бомбаларын тастау соғыс талаптарынан, мұқтаждығынан туған әрекет емес еді. Бұны адамзатқа қарсы жасалған ауыр қылмыстардың қатарына жатқызуға болады және басқа халықтар мен мемлекеттерді қорқыту мақсатын көздеген әрекет саналады. | АҚШ атом бомбасын қайда тастады? | {
"text": [
"Хиросима",
"Нагасакиге"
],
"answer_start": [
0,
13
]
} |
6621761539792127061#16348_2_1 | Пабло Пикассо | Пабло Пикассо (толық есімі – "Пабло Диего Хосе Франсиско де Паула Хуан Непомусено Мария де лос Ремедиос Сиприано де ла Сантисима Тринидад Мартир Патрисио Руис и Пикассо") (Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Martyr Patricio Ruíz y Picasso; 25 қазан 1881 жыл, Малага, Испания – 8 сәуір 1973 жыл, Мужен, Франция) — испан суретшісі, мүсіншісі, графигі, керамисті және дизайнері. | Пабло Пикассо деген кім және ол не істеді? | {
"text": [
"испан суретшісі, мүсіншісі, графигі, керамисті және дизайнері"
],
"answer_start": [
385
]
} |
6621761539792127061#16348_3_1_1 | Пабло Пикассо | Шыққан тегі испандық. Пикассо 10 жасынан суретшілік талантымен танылған. Ол Барселонадағы әсемдік өнер мектебінде, Мадридтегі Сан-Фернандо Академиясында (1897–98) оқыды. 1897 жылы алғашқы шығармашылық көрмесі ұйымдастырылады. Руис фамилиясынан бас тартқан Пикассо Парижге (1900) көшіп, коллекционер А.Воллардың галереясында көрме ашты. Пикассоның осы жылдардағы еңбектері – “көгілдір” (1901–04) және “қызғылтым” (1905–06) кезең туындыларына жатады. Бұл екі түсті гамманың басымдылығымен ерекшеленетін шығармаларының басты тақырыбы – жалғыздық, қайыршылық, кезбелік. Алғашқы үздік танылған картиналары: “Әйелдің басы” (1903), “Бала ерткен қайыршы шал” (1903), “Шар үстіндегі қыз” (1905), т.б. 1907 жылдан бастап Пикассо реалистік кескіндеме дәстүрінен алшақтап кубизм, неоклассицизм, сюрреализм ағымдарына бой ұрды. Оның “Авиньон бикештері” (1907), “Желпуіш ұстаған әйел” (1909), “А.Воллар портреті” (1910), “Үш музыкант” (1920) атты еңбектері кубизм тәсілінде салынса, неоклассицизм мәнерінде “Бастау басындағы үш әйел” (1921), “Ана мен бала” (1922) шығармаларын жазды. Ал “Би” (1925), “Жағажайдағы әйел” (1930) картиналарында сюрреализм дәстүрінің негізі сақталды. | Пабло Пикассо деген кім және ол не істеді? | {
"text": [
"суретшілік"
],
"answer_start": [
41
]
} |
6621761539792127061#16348_4_1 | Пабло Пикассо | Сарапшылар Пикассоны ең «қымбат» суретші деп атады – 2008 жылы оның жұмыстарының тек ресми сатылымдарының көлемі 262 млн долл[2] құрады. 2010 жылдың 4 мамырында Пикассоның Кристис аукционында 106,482 миллион долларға сатылған «Жалаңаш, жасыл жапырақтар және мүсін» картинасы дүние жүзінде қашан да болсын сатылған ең қымда өнер туындысына айналды. | Пабло Пикассо деген кім және ол не істеді? | {
"text": [
"суретші"
],
"answer_start": [
33
]
} |
6624345213303993296#508423_1_1 | WhatsApp | WhatsApp — смартфондарға арналған мессенджер. Мәтіндік хабарландыру, сурет, видео және аудио жөнелтуге болады. Android, BlackBerry OS, BlackBerry 10, iOS, Series 40, Symbian (S60) және Windows Phone сияқты платформаларда жұмыс істейді. Мессенджерді жасаған компанияның негізін Ян Кум (Jan Koum) және Брайан Эктон (Brian Acton) 2009 жылы Калифорния штатында құрған. Компанияда 55 қызметкер жұмыс істейді. | What ' s app қолданбасын жасаушы кім? | {
"text": [
"Ян Кум (Jan Koum) және Брайан Эктон (Brian Acton)"
],
"answer_start": [
277
]
} |
6634543880871896820#570353_1_1 | Симпсондар | «Симпсондар» (The Simpsons) — америкалық телевизия тарихындағы ең ұзақ мультсериал, 28 маусымдық мультсериал 32 маусымға создырылды. Алғашқы мини-серия "Good night" «Трейси Ульман Шоуы»-нда 1987 жылы 19 сәуірде көрсетілді. Мультсериалдың толық бөлімдері 1989 жылы 17 желтоқсанда FOX телеарнасында көрсетіле бастады. «Gracie Films» «20th Century Fox» компаниясы үшін шығарады. М-сериал қазіргі уақытта 100-ден астам мемлекетте көрермендерге танымал. | Симпсондарда неше маусым бар? | {
"text": [
"32"
],
"answer_start": [
109
]
} |
6635099307335066088#46649_1_1 | Қызыл Крест және Қызыл Жарты Ай халықаралық қозғалысы | Қызыл Крест және Қызыл Жарты Ай халықаралық қозғалысы - өз күшін халықаралық қақтығыстар немесе елдегі ішкі толқулар мен қарулы қақтығыстар құрбандарын қорғауды қамтамасыз етуге және оларға көмек беруге бағыттай отыра Жер бетінде бейбітшілік болуына жағдай жасайтын халықаралаық ізгілікті қозғалыс. Бұл қозғалыс 1863 жылы құрылған.Қызыл Крест және Қызыл Жарты Ай халықаралық қозғалысы Женева конвенциясына қатысушы мемлекеттерге көмек көрсетеді, халықаралық гуманитарлық көмек жағдайларын әрбір елдің ұлттық заңына үйлестіру және халықаралық гуманитарлық құқық туралы білімді тарату шараларын ұйымдастырады. Қарулы қақтығыстар кезінде бейтараптық танытып, қарсылас жақтарға тек гуманитарлық, медициналық көмек көрсетеді. Штаб-пәтері Женева қаласында орналасқан, оған әлемнің 74 елі мүше, дүние жүзінің 50-ден астам елінде өкілдіктері бар. Қызыл крест және Қызыл Жарты Ай халықаралық қозғалысының конференциясы 4 жылда 1 рет шақырылады. | Халықаралық Қызыл Крест қашан құрылды және неге? | {
"text": [
"Қызыл Крест және Қызыл Жарты Ай халықаралық қозғалысы - өз күшін халықаралық қақтығыстар немесе елдегі ішкі толқулар мен қарулы қақтығыстар құрбандарын қорғауды қамтамасыз етуге және оларға көмек беруге бағыттай отыра Жер бетінде бейбітшілік болуына жағдай жасайтын халықаралаық ізгілікті қозғалыс.",
"1863 жылы құрылған."
],
"answer_start": [
0,
312
]
} |
6643752503540491397#200992_1_1 | Куала-Лумпур | Куала-Лумпур (Kuala Lumpur) – Малайзия елінің астанасы, Малакка түбегінің оңтүстік-батысында орналасқан қала. 2009 жылғы мәлімет бойныша қала тұрғын саны 1 790 000 адамды құрайды. 2017 жылдан бері қала мэрі Ниш Хишам Ахмад Дахлан. | Куала-Лумпур-қай елдің астанасы? | {
"text": [
"Малайзия"
],
"answer_start": [
30
]
} |
6644306915827418290#558919_1_1 | Гувер бөгеті | Гувер бөгеті (ағылш. Hoover Dam, жәнеде Boulder Dam атымен танымал) — АҚШ-тың ең ыстық, ең құрғақ бөлігінде тұратын миллиондаған адамдардың өмірлерін қажетті сумен қамтамасыз етеді. Табиғаттың дүлей күшіне тосқауыл жасаған инженерлер Невада мен Аризона штаттарының фермерлік жайылымдарын ғана емес, гидроэлектростанциялардың да сумен қамтамасыз еткен. Бөгет салу жұмыстары Колорадо өзенінде 1931 ж. басталып, бес жыл мерзімде аяқталған. Құрылыстың ұзындығы – 379 м, биіктігі – 221 м. Ол 20 жыл бойы әлемдегі ең биік бөгет болып саналған. | Гувер бөгеті картада қайда орналасқан? | {
"text": [
"Невада мен Аризона "
],
"answer_start": [
234
]
} |
6655313005217569469#15801_1_1 | Гифа | Гифа — нәзік түтікше тәрізді жасуша немесе саңырауқұлақтардың көп жасушалы жіпше сияқты бөлімі. | Саңырауқұлақтарда дененің жеке жіптері деп аталады? | {
"text": [
"Гифа"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6657707097106367694#43758_2_1 | Цинь империясы | Цинь империясы, Чинь (Шың) патшалығы (1644 — 1911) — Қытайдағы маньчжурлар әулеті билеген соңғы патшалық. Билеуші Нурцахи ("Нұрхаш") (1559 — 1626) 16 ғ-дың аяғында Солт.-Шығыс Қытайда тұратын көшпелі маньчжур тайпаларын біріктіріп, Мин империясына қарсы күрес бастады. Ол 1616 ж. Хатула деген жерде “Да чжин” (“Ұлы алтын”, тарихта оны “Ху чжин — Соңғы чжин” деп атаған) мемлекетінің құрылғанын жариялады. | Соңғы Қытай империялық әулеті қашан аяқталды? | {
"text": [
"1911"
],
"answer_start": [
45
]
} |
6664366649045330287#532875_2_1 | Калифорния университеті, Лос-Анжелес | Лос-Анджелес Калифорния университеті (The University of California, in Los-Angeles) - Калифорния штатындағы Лос-Анджелес қаласында орналасқан көпшілік оқу орны, UCLA — калифорниялық 10 қоғамдық университеттердің бірі. Мемлекеттік университетттер жүйесіне 1919 жылы кірді, екінші көп мақсаттағы Калифорния университетінің кампусына айналды. | Лос-Анджелестегі Калифорния университеті Лос-Анджелестің қай бөлігінде орналасқан? | {
"text": [
" Калифорния штатындағы Лос-Анджелес қаласында "
],
"answer_start": [
85
]
} |
6687792750687358174#126116_1_1 | Сақиналар әміршісі (роман) | «Сақиналар әміршісі» (The Lord of the Rings) – ағылшын жазушысы Дж.Р.Р. Толкиеннің романы. Фэнтези жанрындағы танымал романдардың бірі. «Хоббит» романының жалғасы. Негізінен бір бүтін кітап, көлемінің үлкендігінен баспа кезінде оны үш кітап етіп жарыққа шығарады: «Сақина бауырластығы», «Қос қамал» және «Патшаның оралуы». XX ғасырдың ең үздік әрі танымал кітаптарының бірі. Әлемнің 38 тіліне аударылған. Кітаптың мазмұн желісімен режиссер Питер Джексон фильм түсіреді, кино жоғары деңгейден көрініп, кассалық фильмдер қатарына қосылады. Толкин ағылшын эпосын құру мақсатында жазған романын 1937 жылы бастап, 1948 жылы бітірген. Алайда бірқатар қиыншылықтарға байланысты кітап тек 1954-1955 жылдары ғана жарық көреді. Кітапқа қатысты жақсы пікірлер айтылған. | Сақиналардың иесі кітабы қашан жазылды? | {
"text": [
"1937 жылы бастап, 1948 жылы бітірген"
],
"answer_start": [
591
]
} |
6689139672557400019#588999_1_1 | Жұлдызды түн | «Жұлдызды түн» (De sterrennacht) – голланд суретшісі Винсент Ван Гогтың суреті. 1889 жылдың маусымында салынған. Суретте таң атар алдындағы мезгілдегі қала көрінісі бейнеленген. Суретші бейнелеуде өзінің Сен-Реми-де-Прованс қаласындағы үйінің шығыс әйнегінен қала көрінісін қолданған. Сурет 1941 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін Нью-Йорк қаласында Заманауи өнер мұражайында сақталады. <br> | Ван Гогтың нағыз жұлдызды түні қайда? | {
"text": [
"Нью-Йорк қаласында Заманауи өнер мұражайында"
],
"answer_start": [
332
]
} |
6690486896651180433#541014_2_1 | Орудия смерти(кітабы) | "Орудия смерти немесе Өлім қаруы " циклы алғашқы "Город костей" атты кітап басылып шыққанда, яғни 2007 жылдың 27 наурызында басталды. Ең соңғы "Город небесного огня" деп аталатын кітабы 2014 жылдың 6 мамырында басылып шықты.Циклге кіретін кітаптар:*«Город костей» "(27 наурыз,2007"*«Город праха» "(25 наурыз,2008)"*«Город стекла» "(24 наурыз,2009 )" «Город падших ангелов» "(5 сәуір,2011)"*«Город потерянных душ» "(8 мамыр,2012)"*«Город небесного огня» "(27 мамыр,2014)" | Өлім құралдары сериясының екінші кітабы қандай? | {
"text": [
"«Город праха» \"(25 наурыз,2008)\""
],
"answer_start": [
282
]
} |
6695821326812052451#38506_2_1 | Лионель Месси | === Клубтық ===Месси 1987 жылы 24 маусымда Росариода дүниеге келді. Сегіз жасында "Ньюэлз олд Бойз" клубының академиясына қабылданды. 1998 жылы "Барселона" скауттарының көзі түсті де, әкесімен сөйлескен акционерлердің бірі оны клубқа қабылдауға көндіреді, нәтижесінде Месси отбасымен Барселонаға көшіп келеді. Осылайша 13 жасынан бастап "Барселона" футболшысы атанды. | Лионель Месси футбол мансабын қашан бастады? | {
"text": [
"Сегіз жасында"
],
"answer_start": [
68
]
} |
6696231987188348188#62366_1_1 | Прокариоттар | Прокариоттар — Прокариоттарға микроорганизмдер мен көк-жасыл балдырлар жатады. Прокариоттардың мөлшері өте кішкентай, ұзындығы 1—10 мкм. Прокариоттардың эукариоттардан айырмашылығы — олардың айқындалған органоидтері, яғни эндоплазмалық торы, Гольджи жиынтығы, митохондриялары болмайды. Жануарлардың және өсімдіктердің жасушаларында жақсы айқындалған түйіршіктер болады. Олар — нәруыз, май және гликоген сияқты қор заттарынан тұрады. Прокариоттың эукариоттан негізгі айырмашылығы — онда қалыптасқан ядросы және хромосомалары болмайды. Прокариот ДНҚ-сының эукариот ДНҚ-сынан айырмашылығы — мұнда ДНҚ-ның сыртын нәруыздар қаптап тұрмайды және пішіні сақина тәріздес болып келеді. Бір сақиналы ДНҚ молекуласы тікелей цитоплазмада болады және эукариот жасушасындағы сияқты ядро екі мембрана арқылы бөлінбейді. Ал қозғалу мүшесінің қызметін бір немесе бірнеше талшықтары атқаруы мүмкін. Прокариот жасушаларында мембрана құрылымы болады, олар микроорганизмдердің энергетикалық процестеріне қатысады. Мысалы, көк-жасыл балдырлардың мембрана құрылымында хлорофилл болады және олар фотосинтез процесін жүзеге асырады. | Прокариоттық жасушада ДНҚ-ны қайдан табуға болады? | {
"text": [
"цитоплазмада болады және эукариот жасушасындағы"
],
"answer_start": [
713
]
} |
6703273877223850357#42832_2_1 | Мюнхен келісімі | Мюнхен келісімі 1938 ж. 29 – 30 қыркүйек күндері Германияның Мюнхен қаласында Чехословакия жерін бөліп алу жөнінде жасалған. Оған Англия премьер-министрі Н.Чемберлен, Франция премьер-министрі Э.Даладье, Германия мен Италияның фашист диктаторлары А.Гитлер және Б.Муссолини қол қойды. Мюнхен келісімі бойынша Англия және Франция Гитлердің Батыс Еуропаға басқыншылық жасаудан бас тарқаны үшін Чехословакияның үштен бірін алып жатқан немістер көп тұратын Судет аймағын Германияға қосуды мақұлдады. Сонымен қатар бұл келісім кезінде Чехословакиямен аумақтық талас-тартыстары бар Польша мен Венгрия да өздеріне тиесілі аймақтарды алды. Мюнхен келісімі Германияның Чехословакияны түгел жаулап алуына мүмкіншілік берді және 2-дүниежүзілік соғыс өртін тұтандыру жолындағы шешуші оқиға болды. | 1938 жылы өткен қандай конференция Германия мен Батыс демократиялары арасындағы соғыстың алдын алуға бағытталған? | {
"text": [
"Мюнхен келісімі"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6704244752257135990#11380_2_1 | Апта | Апта күндерінің қысқаша айтылуы — дс және дсн, сс(сейс) және ссн, сс(сәрс) және ссн, бс және бсн, жм, сб, жс және жсн.# Дүйсенбі# Сейсенбі# Сәрсенбі# Бейсенбі# Жұма# Сенбі# Жексенбі | 1 апта неше күнге тең? | {
"text": [
"Дүйсенбі",
"Сейсенбі",
"Сәрсенбі",
"Бейсенбі",
"Жұма",
"Сенбі",
"Жексенбі"
],
"answer_start": [
120,
130,
140,
150,
160,
166,
173
]
} |
6706658958602100425#42100_1_1 | Мәрмәр теңізі | Мәрмәр теңізі Marmara, аты ақ мәрмәрдің бай өндірісі болған аралға байланысты шыққан, грекше Пропонтида (Propontіs, pro — алдыңғы және pontos — теңіз) — Атлант мұхитының Еуропа мен Кіші Азияның аралығындағы жерорта теңізі. Солтүстігінде Босфор бұғазы арқылы Қара теңізбен, оңтүстігінде Дарданелл бұғазы арқылы Эгей теңізімен жалғасады. Ауданы 11472 км². ұзындығы 280 км, енді жері 80 км. Суының орташа көлемі 4 мың км3, ең терең жері 1273 м. Еуропа, Азия және Африка құрылықтарын бөліп тұратын жер қыртысының ірі жарылыстарынан пайда болған. Ірі аралдары — Мәрмәр, Принц, тағыда басқа. Ердек, Бандырма, Гемлік шығанақтары бар. Мәрмәр теңізіне Симав, Қожабаш өзендері құяды. Суы қатпайды, беткі қабатының орташа температурасы 9ӘС, ал жазда 29ӘС-қа дейін жетеді. Мәрмәр теңізінің гидрологиялық режимі бұғаздары арқылы Қара және Эгей теңіздері суының алмасуына байланысты. Тұздалуы солтүстігінде 20%, оңтүстігінде 25 — 26%. Флора мен фаунасы Жерорта теңізіне ұқсас. Теңізден балық (скумбрия, сардины, тағы да басқа) ауланады. Мәрмәр теңізі арқылы Қара теңізден Жерорта теңізіне өте маңызды су жолдары өтеді. Жағалауында Ыстанбұл, Ізмір портты қалалары және курорттар орналасқан. | Картада Мәрмәр теңізі қайда орналасқан? | {
"text": [
"Еуропа мен Кіші Азияның аралығындағы"
],
"answer_start": [
170
]
} |
6720162215062398026#181323_2_1 | Колорадо Спрингс (Колорадо) | Колорадо Спрингс (Colorado Springs) — Колорадо штатының Эль Пасо округіне жататын АҚШ қаласы. | Колорадо-Спрингс, Колорадо штатында қай округ бар? | {
"text": [
"Эль Пасо округіне "
],
"answer_start": [
56
]
} |
6720530067728306795#621009_2_1 | AC/DC | AC/DC тобын құрған ағайындылар Ангус Янг, Малькольм Янг, Джордж Янг Шотландиядағы Глазго қаласында дүниеге келеді, бірақ 1963 жылы отбасы мүшелерімен бірге Сиднейге қоныс аударады. Ең алғаш гитараны үйренген Джордж болатын. Ол өзі The Easybets тобын құрады. Кейін Малькольм мен Ангус ,Джордждан гитара үйреніп алады. Ангус пен Малькольм Джорджбен бірге гастрольдік сапарларда жүріп, Джордж секілді топ құрғысы келеді. Сөйтіп 1973 жылы Сиднейде əнші Дэйв Эванс, басс гитарист Ларри ван Кридт жəне барабаншы Конин Берджестпен бірге топ құрады.Алғашқы кезде топ құрамы сан рет өзгеріске ұшырайды. 1974 жылы Дэйв Эванстың орнына əнші Бон Скотты топ құрамына қосады. Бон Скотт негізі The Spectors тобында тəжіребиелі əнші еді. Бон Скотт топқа кірмей тұрып AC/DC-дың көлік жүргізушісі еді, кейін Бон Скоттқа топ құрамына кіргізуге ұсыныс жасалды. | Ac DC-дің түпнұсқа вокалисті кім? | {
"text": [
"Бон Скотты "
],
"answer_start": [
630
]
} |
6728084013919415903#46581_2_1 | Ялта конференциясы | Ялта конференциясы немесе Қырым конференциясы — Қырымдағы Ялта қаласында өткен халықаралық келісім. Оған Екінші дүниежүзілік соғыстағы одақтас үш ірі мемлекеттер — Ұлыбритания, АҚШ және КСРО-ның мемлекет басшылары: Уинстон Черчилль, Франклин Рузвельт, Иосиф Сталин, сыртқы істер министрлері, штаб бастықтары және т.б. кеңесшілер қатысты. | 1945 жылы Ялта конференциясы қайда өтті? | {
"text": [
"Қырымдағы"
],
"answer_start": [
48
]
} |
6733958016192321339#518629_1_1 | Бард Биділдің ертегілері | Бард Биділдің ертегілері (The Tales of Beedle The Bard) — Дж. К. Роулинг жазған ертегілер жинағы. Дж. К. Роулинг Гарри Поттер және Ажал Сыйлары кітабын бітірген соң осыны жеті дана етіп өз қолымен жазып шыққан. 4 Желтоқсан 2008 жылы кітап бір уақытта 25 елдің ана тілдерінде жарық көрді. | Бард Бидл туралы ертегілерді кім жазды? | {
"text": [
"Дж. К. Роулинг"
],
"answer_start": [
58
]
} |
6735515837752629639#48513_2_1 | Капитолий (Вашингтон) | :Капитолий ("Capіtol") – Вашингтондағы АҚШ Конгресінің мәжілістері өтетін үйі;
*Капитолий үйінің құрылысы 1793 жылы18 қыркүйекте басталды.
*Ағылшын-американ соғысы (1812 – 14) кезінде өртке шалдықты (1814).
Капитолийдің аласа күмбезді орталық бөлігі 1827 жылы, солтүстік және оңтүстік қанаттары 1859 жылыал осы күнгі биіктігі 300 футқа жететін темір күмбезі 1865 жылысалынып бітті. Сондай-ақ, АҚШ астанасындағы жергілікті заң шығару жиналыстарының сессиялары өтетін ғимараттарды “Капитолий” деп атайды. | Америка Құрама Штаттарының Капитолий ғимараты қашан салынды? | {
"text": [
"1865 жылысалынып бітті"
],
"answer_start": [
361
]
} |
6739890934972973012#563050_4_1 | Оңтүстік Африка Одағы | 31 мамырда 1910 жылы, Британдық парламент қабылдаған "Оңтүстік Африка актісі" негізінде, Оңтүстік Африка Одағы құрылды, ол төрт Британдық колонияны қамтиды: олар Кабо колониясы, Натали колониясы, Сарғыш өзен колониясы және Трансвааль. ОАО Британия империясының доминионы болды. | Оңтүстік Африка одағына біріктірілген төрт колония? | {
"text": [
"Кабо",
"Натали",
"Сарғыш өзен",
"Трансвааль"
],
"answer_start": [
162,
178,
196,
223
]
} |
6752735034126389150#157256_2_1 | QWERTY | 1867-1971 жылдары аралығында жасалған Кристофер Шоулздың алғашқы тәжірибелік жазба машиналары әліпби тәртібі бойынша орналасқан пернелердің екі қатарынан тұрған. Бұндай тәртіп иіндердің бір-бірімен жиі соғылуына әкеліп соқты. Осы мәселені шешу барысында Кристофер Шоулз пернелердің орналасуын өзгерте отырып, бірнеше рет тәжрірибе жасаған. Нәтижесінде ол Ремингтон 1-ді жарыққа шығарды. Бұл өндірістік мақсатта шығарылған алғашқы жазба машинасы еді, пернетақтада QWERTY тәртібі қолданылған. Пернетақта нарықта орнын тауып, бес жыл бойы сатылымда болды, тұтынушылар QWERTY-ге уйреніп те үлгерді. | Пернетақтадағы әріптердің ретін кім ойлап тапты? | {
"text": [
"Кристофер Шоулз "
],
"answer_start": [
254
]
} |
6752899480647422606#653618_1_1 | Менде бір арман бар | Менде бір арман бар (I Have a Dream) - бұл американ азаматтық құқық белсендісі Мартин Лютер Кингтің 1963 жылы 28 тамызда Вашингтонда "Жұмыс және бостандық үшін" маршында сөйлеген түйінсөзі болып, онда азаматтық және экономикалық құқықтар туралы айтады және АҚШ-тағы нәсілшілдікті, расизмді ақырластыруға шақырады. Вашингтондағы Линкольн мемориалының баспалдағында тұрып 250 000-нан астам азаматтық құқық қолдаушыларына қарата айтылған бұл сөз азаматтық құқық қозғалысының айқындаушы сәті болды және ол АҚШ тарихындағы ең танымал баяндамалардың бірі есептеледі. | Менің арманым болды сөзі қайда айтылды? | {
"text": [
"Вашингтондағы Линкольн мемориалының"
],
"answer_start": [
314
]
} |
6753595212981729714#41590_1_1 | Федерация | Федерация (Federation, Federation, Federatіo — одақ, бірлестік) — мемлекеттік құрылым түрі. Заң жүзінде саяси дербестігі сақталатын бірнеше субъектінің біртұтас одақтық мемлекет құру формасы. Тұңғыш федерация Америка Құрама Штаттары 1787 жылғы конституция бойынша құрылды. Федерация құрамындағы субъектілер федерациясы жоғарғы одақтық органдарын, қарулы күштерін құрайды. Федерация заңдары бүкіл одақ аумағында орындалуы міндеттеледі. Федерацияның жекелеген мүшелерінің (штаттар, кантондар, провинциялар, республикалар, т.б.) өзіндік мемлекеттік құрылымы, заң шығару жоғ. органдары, үкіметі, құқық және сот жүйесі болады. Заңдық тұрғыда белгілі дәрежеде саяси дербестігі бар жекелеген мемлекеттік құрылымдардан құралған күрделі одақтық мемлекет. | Федерацияның басты ерекшелігі неде? | {
"text": [
"саяси дербестігі сақталатын бірнеше субъектінің біртұтас одақтық мемлекет құру"
],
"answer_start": [
104
]
} |
6764238460552413621#36702_3_1 | Ислам күнтізбесі | Ислам күнтізбесі һижрадан, яғни Аллаһ Елшісінің Меккеден Мединеге жер аударған күнінен басталады. Һижра есебін пайғамбарымыз Мұхаммед дүниеден өткен уақытанан кейін 5 жыл өткенде, 637 жылы халиф Омар ибн әл-Хаттаб р.а. (634 — 644) жасаған. Нақты жылдан 11 күн кем болғандықтан, Ислам күнтізбесіндегі жылдың басы жылжи береді. һижраның Күн қозғалысына қатысы жоқ. Ол тек Айға негізделген. Жерлері ыстық және шөлді болғандықтан Араб елдері күндіз демалып, түнгі салқында Айдың жарығымен жұмыс жасайды. Ислам күнтізбесінің шығуының басты себебі де осы. | Исламның бастауы қай жыл болып саналады? | {
"text": [
" (634 — 644) жасаған"
],
"answer_start": [
218
]
} |
6764720317969248575#486647_1_1 | TERRA (ғарыштық серігі) | TERRA серігінің сипаттамасыTerra ғарыштық құрылғысы серіктің жаңа сериясы, оның ішінде Жер бетінде болып жатқан үдерістер мен құбылыстарды ұқыпты және жан-жақты зерттейтін жаңа заманның түсірім құрылғылары орнатылған. Terra серігі 5 түсірімдік жүйеден тұрады, олар Жердің радиоциядық балансы, атмосфералық айналымы, құрлық пен мұхит арасындағы әсер ету, биоөнімділік, құрлық бетінің қасиеттері жайлы мәлімет жинайды. | Terra спутнигінің мақсаты қандай? | {
"text": [
"Жердің радиоциядық балансы, атмосфералық айналымы, құрлық пен мұхит арасындағы әсер ету, биоөнімділік, құрлық бетінің қасиеттері жайлы мәлімет жинайды."
],
"answer_start": [
265
]
} |
6775393374523220277#18674_3_1_1 | Генетика | === Алғашқы кезеңдер ===Тұқым қуалаушылық туралы алғашқы түсініктер ежелгі дәуірде — Демокрит, Гиппократ, Платон және Аристотель еңбектерінде кездеседі. Гиппократ жұмыртқа клеткасы мен сперма организмнің барлық бөліктерінің қатысуымен қалыптасады және ата-ананың бойындағы белгі-қасиеттері ұрпағына тікелей беріледі деп есептеді. Ал Аристотельдің көзқарасы бойынша белгі қасиеттердің тұқым қуалауы тікелей жүрмейді. Яғни тұқым қуалайтын материал дененің барлық бөліктерінен келіп түспейді, керісінше, оның әр түрлі бөлшектерін құрастыруға арналған қоректік заттардан жасалады.Бұдан кейін Ч.Дарвиннің пангенезис теориясы маңызды орын алады. Бұл теория бойынша өсімдіктер мен жануарлардың барлық клеткалары өзінен ұсақ бөлшектер — геммулалар бөліп шығарады. Олар жыныс органдарына өтеді де сол арқылы белгілер мен қасиеттер ұрпаққа беріледі. Геммулалар кейде “мүлгіген жағдайдаң болып, бірнеше ұрпақтан кейін білінуі мүмкін. Соған байланысты ұрпақтарда арғы ата-ана тектерінің белгі-қасиеттері қайталана алады деп есептелінген.ХІХ ғасырдың 80-жылдарында “пангенезис” теориясын А.Вейсман өткір сынға алды. А.Вейсман “ұрық плазмасы” туралы болжам ұсынды. Бұл болжамында тек жыныс клеткаларында кездесетін, тұқым қуалайтын заттың болатындығын айтты. | Генетиканың әкесі кім деп атауға болады? | {
"text": [
"Демокрит",
"Гиппократ",
"Платон",
"Аристотель"
],
"answer_start": [
85,
95,
106,
118
]
} |
6786727202222491673#530267_1_1 | Голливуд Даңқ аллеясы | Голливуд Даңқ аллеясы (Hollywood Walk of Fame) — Голливуд бульварінің он бес кварталын және Вайн стриттің үш кварталын алып жатқан тротуарлар қатары. АҚШ-тың Лос Анжелес қаласындағы Голливуд ауданында орналасқан бұл нысан өнер және ойын-сауық саласына дамуына үлес қосып жүрген актерлер мен актрисалар, музыканттар, продюсерлер, театр мен музыка ұжымының директорлары, тіпті ойдан шығарылған кейіпкерлердің "Жұлдыздары" қойылған. Тротуарларда жезден жасалған 2500 жуық жұлдыз бар. Даңқ аллеясын Голливуд сауда палатасы басқарады, Hollywood Historic Trust оны қаржыландырады. | Голливудтың Даңқ аллеясына кім кіретінін кім шешеді? | {
"text": [
" Голливуд сауда палатасы басқарады"
],
"answer_start": [
494
]
} |
6787188766602335883#70792_1_1 | Қақпалық вена | Қақпалық вена (vena portae, vena - көк тамыр, porta — қақпа) - азық (ас) қорыту мүшелері мен көкбауырдан вена қанын жинайтын көктамыр (вена). Қақпалық вена бауыр қақпасы арқылы бауырға еніп, онда қылтамырларға тарамдалып, бауырдың көктамырлық "ғажап торын" түзеді. Ғажап тордан қан бөлікшелераралық веналарға, одан бауыр венасына жиналып, артқы (адамда — төменгі) қуыс венаға құйылады. | Бауыр портал венасына қан қайдан келеді? | {
"text": [
"Ғажап тордан"
],
"answer_start": [
265
]
} |
6800180930448258667#571380_1_1 | Геоцентризм | Геоцентризм - Күн системасының құрылымы жөніндегі жалған ілім, оған сәйкес Жер әлемнің қозғалмайтын орталығы, ал оны айнала Күн, жұлдыздар, планеталар қозғалады деп есептеледі. Дүниенің геоцентрлік бейнесінің негізгі қағидаларын Аристотель мен Птолемей жасады. Геоцентризм бір жарым мың жыл бойы өзінің үстем ілім болуына негізінен дін мен теологияға қарыздар. Ол Таураттық антропоцентризммен сай келеді, креационизммен оңай үйлесті. Өз кезегінде дүниенің геоцентрлік бейнесі Таураттық космологиямен сәйкес келді. Осы себепті Геоцентризмді шіркеу өзгермейтін догма дәрежесіне көтерді және оны қайта қараудың кез келгені ең ауыр қылмыс ретінде жазаланды. Поляктың ұлы ғалымы Николай Коперниктің 1543 жылы жарық көрген "Аспан сфераларының айналуы" деген кітабы Геоцентризмнің шексіз үстемдігінің ақыры болды. Коперниктің гелиоцентрлік жүйесі әлемнің догмаланған бейнесін жоққа шығарған аса ұлы ғылыми жаңалық еді. Сондықтан да шіркеу "Коперниктік күпірлікке" қарсы батыл күрес жүргізді. 1616 жылы папа тағы Коперниктің ілімін есуастық, философиялық жағынан жалған, "қасиетті жазуға" мүлдем қайшы келетін және нағыз күпірлік ретінде тыйым салды. Оның кітабы өртеліп, "Тыйым салынған кітаптар индексіне" енгізілді. Тек 1835 жылы ғана бұл тыйым салу жойылды. | Геоцентрлік ғаламды ұсынған алғашқы адам кім болды? | {
"text": [
"Николай Коперниктің"
],
"answer_start": [
674
]
} |
6801945831914043117#52080_1_1_1 | Роланд туралы жыр | “Роланд туралы жыр” (“Chanson de Roland”) — француздың ортағасырлық батырлық эпосы. Біздің дәуірімізге “Роланд туралы жырдың” өзгеріске түскен нұсқалары ғана жеткен. Олардың ішіндегі ең көнесі Оксфордтық нұсқа (1170 ж. ш.). Жырға негіз етіп жылнамашы Эйнхардтың “Ұлы Карлдың өмірін баяндау” атты туындысы алынған. Басклерге қарсы шайқас тарихына негізделген жырда 778 ж. Карл әскерінің Пиреней тауында талқандалуы, жеке басының қамын халық мүддесінен жоғары қоятын граф Ганелонның опасыздығы әңгімеленеді. 9 — 10 ғасырларда жырды жеткізушілер шығарманы өңдеп, өзгертті, трагедиялық оқиғаны басқаша көріністермен ауыстырып, басклердің орнына сарациндіктерді қосты, бір жылға жетпей аяқталған Карл жорығын 7 жылға созды. Ең бастысы, поэмаға негіз болған тарихи оқиға поэтикалық бейнелер арқылы мүлдем жаңа сипатқа ие болды (Карл, Роландтар эпикалық батыр дәрежесіне көтерілді). Эпикалық туындының басты қаһарманы Роланд Ганелонның екі жүзді, қатыгез іс-әрекеттеріне қарама-қарсы сипатталған дара тұлға. Роланд бейнесі поэмада романтикалық-патетикалық сарында берілсе, ]Карлдың айбынды тұлғасы дараланып, оның іс-әрекеттері арқылы ел тұтастығын нығайту идеясы тұжырымдалған. Шығармада ғарыштан періштелердің келуі секілді діни-мифологиялық үлгілер де көрініс та | Роланд туралы әндер қайда өтеді? | {
"text": [
"Пиреней тауында"
],
"answer_start": [
386
]
} |
6807927944712705277#61824_2_1 | Гистамин | Гистамин — физиологиялық белсенді зат. Биогенді аминдерге жатады, организмде гистидиннен жасалады. Гистамин өсіп келе жатқан тканьдерде (эмбриондық, қайта өсіп келетін) көп түзіледі, көп мөлшерде мес клеткаларда кездеседі. Гистамин қан иммунитетінің лимфокины болып есептелінеді. Аз ғана мөлшерде организмге тағаммен кіреді. Гистамин қан құрамында байламды түрде кездеседі. Гистамин үсақ, тамырлар өткізгіштігін жақсартады және микроциркуляцияның реттелуіне қатынасады, асқазан сөлінің бөлінуіне әсерін тигізеді. Гистамин медиатор есебінде аллергиялық реакцияға қатысады (есекжем, Квинке ісігі, бронхының тарылуы). | Гистамин денеде қайдан пайда болады? | {
"text": [
"гистидиннен"
],
"answer_start": [
77
]
} |
6825597656400167037#15209_1_1 | Қолқа күретамыры | Қолқа күретамыры (Aorta) (pron-en|eɪˈɔrtə; грекше ἀορτή - aortē, ἀείρω - aeirō "көтеремін") - 1. омыртқалылардың қан айналыс жүйесіндегі ең ірі күретамыр; жүректің сол қарыншасынан басталады, дененің барлық тіндері мен органдарын қанмен қоректендіреді.Қолқа қабырғаларының серпімділігі күретамырлар бойымен қанның үздіксіз ағып тұруын қамтамасыз етеді. | Қолқа клапаны қанды қайда тасымалдайды? | {
"text": [
"Қолқа қабырғаларының серпімділігі күретамырлар бойымен"
],
"answer_start": [
252
]
} |
6826315949905463183#73340_1_1 | Аллитерация | Аллитерация ( allittera-дыбыстас) - дауыссыз дыбыстардың қайталануы арқылы әдеби тілді ажарлап, сөздің реңін келтіре түсетін көркемдік тәсіл. Мысалы Қ.Аманжоловтың "Иран шахқа мұңын шақпа, Низами, Біздіңжақта гүл кұшақта, Низами..." деген өлең жолдарында аллитерация (шәрпіқайталанып) өлең өрімін құбылтып, оның окырманға әсерін күшейтіп тұр. Аллитерация - қазақ мақал-мәтелдерінде де ұтымды қолданылатын тәсілдерінің бірі. Мақалдар құрылысында дыбыс үндестігі, бір дыбыс немесе бір сөзді ("Бейнет, бейнет түбі - зейнет") бірнеше қайталау, сөз ұйқасымы айрықша рөл атқарады. Қазақ жұмбақтарында аллитерация тәсілі жиі кездеседі ("Әуеден күбі түсті, күбінің түбі түсті").<poem>"Кеттің бе аялдамай асқақ жолға,"Кеттің бе мені санап әлсіз қорға."Кеттіңбе Абайды ертіп, ата жау боп,"Кеттім де ал ендеше қалың сорта!"Кеткен сен, жеткенің жен ажалыңа,"Кеткенсен, қос енгізбен адалыма,"Кеткенге кесер қылыш тоскауыл сен,""Кескен сен, сендім бүгін амалыңа!"</poem>(20 томдық шығармалар жинағы, 10-том, 414-бет).Мұнда «к» өрпінен басталатын "«Кеттің бе»" деген сөзді қайталау арқылы ажалдың жақын екенін сездіреді | Бастапқы дауыссыз дыбыстарды қайталау әдеби техниканың қандай түрін анықтау болып табылады? | {
"text": [
"Аллитерация"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6835186325262810163#70026_1_1_1 | Жасуша теориясы | Жасуша теориясы ("клеточная теория"); (teoria cellulae "cellula" — жасуша және теория) — жасушалар туралы биологиялық жалпы қорытынды, ғылыми тұжырым. Жасуша теориясының негізін қалаған неміс ғалымы Т. Шванн (1838-1839ж.). Жануарлар жасушасын зерттеген Т. Шванмен қатар, Жасуша теориясын жасауға өсімдіктер жасушаларын зерттеген М. Шлейден де атсалысты. Өздеріне дейінгі ғалымдар еңбектері бойынша жинақталған деректер мен өздерінің ғылыми мәліметтеріне сүйене отырып, Т. Шванн мен М. Шлейден жануарлар мен өсімдіктер ағзадағы органикалық табиғатының біртекті екендігін көрсете білді. Жасуша теориясы 19 ғасырда ашылған ұлы жаңалықтардың бірі болып саналады.Оның негізгі қағидалары: #жасуша — тірі ағзаның тым ұсақ құрылымдық бірлігі; #жануарлар мен өсімдік ағзаларындағы әртұрлі ұлпалар жасушалары құрылысы жағынан бір-біріне ұқсас. Жасуша ядродан, цитоплазмадан, негізгі органеллалардан құралған; #жасуша тек бөліну арқылы көбейеді; #жасушалар біртұтас ағзаның бір бөлігі. Организм ұлпаларында жасушалардан басқа жасуша туындылары — бейжасушалық құрылымдар (симпласт, синцитий) және оның өнімдері — жасушааралық зат болады. | Жасуша теориясын кім ұсынды, осы теорияның негізгі постулаттарын тұжырымдаңыз? | {
"text": [
"Т. Шванн"
],
"answer_start": [
199
]
} |
6838502443210798463#13274_2_1_1 | Жер атмосферасы | Атмосфера (ἀτμός — бу және σφαῖρα — шар) - Жерді қоршаған газ қабықшасы. Атмосфера 78% азоттан, 21% оттегіден және болымсыз мөлшердегі басқа газдардан тұрады.Атмосфераның төменгі қабаты тропосфера деп аталады, ол 10-12 км биіктікке дейін (орта ендіктерде) созылып жатады. Одан биіктеген сайын температура төмендейді. Онан жоғары стратосферада температура тұрақты дерлік болып қалады (-40С маңында). Ал шамамен 25 км-дей биіктіктен бастап бұл қабат Күннің ультракүлгін сәулелерін жұтатындығынан температура баяу артып отырады.Жер атмосферасының жоғарғы қабаттарында күн сәулелері күшті иондану туғызады. Атмосфераның ионданған қабаты ионосфера деп аталады. Атмосфера ғарыш кеңістігінен Жерге келетін сәулелерден басым бөлігін шағылдырады немесе жұтады. Мысалы, ол Күннің рентген сәулелерін жібермей, ұстап қалады. Атмосфера бізді микрометеориттердің үздіксіз атқылауынан және ғарыш сәулелерінің – жедел қозғалатын бөлшектердің ағынының бүлдіру әрекетінен де сақтайды. | Жер атмосферасында қанша оттегі бар? | {
"text": [
"21%"
],
"answer_start": [
96
]
} |
6839995095539134676#11670_3_1 | Бостандық ескерткіші | Француздар мүсінді, ал америкалықтар оның тұғырын жасауға келісті. Мүсінді Бартольди жасады, металл қаңқасын Г. Эйфель құрастырды, бет-бейнесіне мүсіншінің анасы Шарлотта Бартольди үлгі болды. 1884—1886 жылдарда мүсін дайын болды. Ескерткіш 1886 жылы 28 қазанда Нью-Йорктегі Бедлоу аралында ашылды. Мүсіннің биіктігі 46.5 м, тұғыры 46.94 м, жалпы салмағы 225 т. Әйел мүсінінің басына 7 шабағы бар тәж кигізілген, оң қолына алау көтерген, сол қолында заңдар кітабы бар, ол кітапта АҚШ-тың тәуелсіздік күні жазылған. 1903 жылы мыс табақша жапсырылды, онда Э. Лазарустың дастанынан үзінді берілген. Тәждегі шабақтар 7 теңіз бен 7 құрлыққа жарқырап төгілген сәулені білдіреді. Мүсін әуелде боялмаған еді, кейін мыстың қышқылдануы нәтижесінде ол жасыл түске енді. Мүсін тұғырының ішінде АҚШ-қа иммигранттардың келу тарихы және осы ескерткіштің құрылысы туралы мәліметтер беретін мұражай бар. Мүсін азаттықтың белгісі ретінде ұлттық ескерткішке айналған. | Бостандық мүсіні кім жасады? | {
"text": [
"Бартольди"
],
"answer_start": [
75
]
} |
6843431291168763175#44593_1_1 | Хиросима мен Нагасакиге атом бомбаларын тасталуы | Хиросима мен Нагасакиге атом бомбаларын тастау — Екінші дүниежүзілік соғыс барысында АҚШ-тың Жапонияға қарсы атом қаруын қолдануы. 1945 жылы 26 шілдеде Ұлыбритания, АҚШ және Қытай үкіметі басшыларының атынан Жапонияға тізе бүгу талабы қойылған Подстам декларациясы жарияланды. Осыдан кейін АҚШ авиациясы 1945 жылы 6 тамызда Жапонияның Хиросима қаласына бірінші атом бомбасын тастады. Қаланың елеулі бөлігі қирап, 140 мыңнан аса бейбіт тұрғын қаза тапты, жарымжан болды. 1945 жылы 9 тамызда Нагасаки қаласына екінші атом бомбасы тасталды. Оның жарылысынан қаланың бөлігі қирап, 75 мыңдай адам қаза тапты, жараланды. Хиросима мен Нагасакиге атом бомбаларын тастау соғыс талаптарынан, мұқтаждығынан туған әрекет емес еді. Бұны адамзатқа қарсы жасалған ауыр қылмыстардың қатарына жатқызуға болады және басқа халықтар мен мемлекеттерді қорқыту мақсатын көздеген әрекет саналады. | Жапонияға екі атом бомбасы қайда тасталды? | {
"text": [
"Хиросима",
"Нагасакиге"
],
"answer_start": [
0,
13
]
} |
6847028858887215924#18589_2_1 | Одиссея | Одиссея (көне грекше: "Ὀδύσσεια") — көне грек эпосы. Гомердің «Одиссея» атты екінші поэмасының тақырыбы – Троя соғысынан қайтып келе жатқан Итака аралының патшасы Одиссейдің басынан кешкен шытырман оқиғалары. «Одиссеяның» негізгі сюжеті – «күйеудің оралуы». Аңыздарда осындай сюжет көп кездеседі: күйеуі ұзақ таңғажайып саяхаттан үйіне келгенде, оның әйелі басқа біреуге күйеуге шығайын деп тұрған жерінде, тойдың бей-берекетін шығарады. Гомердің поэмасында Одиссейдің жоғында оның сенімді әйелі Пенелопаға көптеген батырлар құда түседі, сол себептен оның ұлы Телемах шыдай алмай әкесін іздеуге кетеді. | Одиссея - қандай оқиғаның мысалы? | {
"text": [
"күйеудің оралуы"
],
"answer_start": [
240
]
} |
6847028858887215924#18589_3_1 | Одиссея | Бұл жерде поэмаға екінші сюжет қосылады: «әкесін іздеген ұл» туралы. Бұл сюжет бойынша әкесінің жоғында туған ұлы оны іздеуге кетеді ; әкесі мен ұлы кездеседі, бірақ бір бірін танымай, ұрыс бастайды. Бір варианттарында бұл сюжет қайғымен - әкесінің немесе ұлының өлімімен аяқталады. Басқа варианттарда екеуінің татуласуымен бітеді. «Одиссеяда» бұл сюжет жартылай берілген - әкесі мен ұлының кездесуі, ұрысқа дейінгі сюжет алынған.«Одиссея» «Илиаданың» жалғасы екені белгілі, себебі онда Троя соғысынан кейінгі оқиғалар баяндалады. Илиададай «Одиссея» 24 кітапқа бөлінген. «Одиссеяның» құрылысы (композициясы ) «Илиададан» күрделі. «Илиаданың» сюжеті бір ізді келсе, «Одиссеяның» әңгімесі әрекеттің ортасынан басталады. «Илиададан» гөрі «Одиссеяда» бас кейіпкер бейнесіне ерекше көңіл аударылған. | Одиссея - қандай оқиғаның мысалы? | {
"text": [
"әкесін іздеген ұл"
],
"answer_start": [
42
]
} |
6862741593765687724#96803_3_1 | Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы | Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау Ұйымының орта әкімшілік органы – Хатшылық (штаб пәтері Женева қаласы; Швейцария). Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау Ұйымына 192 мемлекет мүше (2000). Қазақстан Республикасы Дүниежүзілік Денсаулық Сақтау Ұйымына 1992 жылы 19 тамызда мүше болып қабылданды (Еуропа аймақтық ұйымына кіреді). | Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымына қанша ел мүше? | {
"text": [
"192 мемлекет "
],
"answer_start": [
150
]
} |
6882688205542726817#7456_1_1 | Қан | Қан ( haemo ; sanguis — қан) — ағзадағы ішкі сұйық ортаның бірі. Ол қантамырларының тұйық жүйесін бойлай ағып, тасымалдау қызметін атқарады. Қан барлық мүшелердің жасушаларына қоректік заттар мен оттегін жеткізеді және тіршілік әрекетінің өнімдерін зәр шығару мүшелеріне тасымалдайды. Организмдегі биологиялық әрекетшіл заттардың гуморальдық реттелу қызметі қанның қатысуымен іске асады. Қан ағзаның инфекциядан қорғаныш реякциясын қамтамасыз етеді. | Адам ағзасында қан не істейді? | {
"text": [
"барлық мүшелердің жасушаларына қоректік заттар мен оттегін жеткізеді",
"тіршілік әрекетінің өнімдерін зәр шығару мүшелеріне тасымалдайды",
"ағзаның инфекциядан қорғаныш реякциясын қамтамасыз етеді"
],
"answer_start": [
145,
219,
392
]
} |
6883278356328119049#51836_1_1_3 | Маугли | Бұл достары, ең алдымен өзінің бөрі-бауырлары, одан кейін ақылды аю Балу, джунглидегілердің бәрі сескенетін қара қабылан Багира, сондай-ақ ержүрек қасқыр Акела, айдаһар жылан Каа және Мауглиді өзінің туған баласындай көрген ауылдағы шаруа әйел болатын. Оқиға соңында адам джунглидегілердің бәрінен де құдыретті болып шығады. Оның отты көзіне ешбір қасқыр, тіпті сымбатты Багира да тіктеп қарай алмайды. Себебі ол – бүкіл джунгли патшасы. Ержеткен Маугли кейін адамдар арасына қайтып оралады, бірақ ол бәрібір сол джунглидің қожасы болып қалады. Маугли хикаясы ағылшын жазушысы Редьярд Киплингтің хайуанаттар өмірі жайында жазған әйгілі “Джунгли кітабында” баяндалады. Киплингтің өзі Үндістанның Бомбей қаласында туып, балалық шағын сонда өткізген. Орта мектепті Англияда оқып бітіргеннен кейін туған жеріне қайта оралып, онда ұзақ жылдар бойы тұрған. Ол бұл өлкенің жергілікті тұрғындары болып табылатын үнділердің тұрмыс-салт, әдет-ғұрыптарын, аңыздарын жетік білді. Солардың бірі қасқырлар асыраған үнді баласы жайындағы аңыз еді. Киплинг соның негізінде “Маугли” ертегісін жазды. | Қасқырлар тәрбиелеген бала Мауглидің кейіпкерін кім жасады? | {
"text": [
"Редьярд Киплингтің"
],
"answer_start": [
577
]
} |
6887286594651303871#26731_2_1 | Юрий Алексеевич Гагарин | Гагарин Юрий Алексеевич (9 наурыз 1934 жыл, Смоленск облысы, Гжат ауданы (қазіргі Гагарин), Клушино ауылы — 27 наурыз 1968 жыл, Владимир облысы) – КСРО ұшқыш-ғарышкері, Кеңес Одағы батыры, ғарыш кеңістігіне сапар жасаған ең бірінші адам, полковник (1963), Кеңес Одағының Батыры (1961). | Ғарышқа сапар шеккен алғашқы адам кім болды? | {
"text": [
"Гагарин Юрий Алексеевич"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6898502168183614385#18403_1_1 | Бурж Халифа | Бурж Халифа немесе Бурж Дубай (برج خليفة) - Дубайда орналасқан әзірге әлемдегі ең биік ғимарат. | Дубайда орналасқан әлемдегі ең биік ғимарат қалай аталады? | {
"text": [
"Бурж Халифа"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6904844218047026966#14252_2_1 | Испан азамат соғысы | Испанияның азамат соғысы – 1936-1939 жж. болған әскери тартыс. Бір жақта испан социалистер болған, арғы жақта испан әскери фашистер. Азамат соғысы 17 шілде 1936 ж. басталды, және 1 сәурде 1939 ж. аяқталды. Социалистерға КСРО мен Мексика көмектесті, ал фашистерға – Үшінші Рейх және Италия. | Испаниядағы азамат соғысы қашан болды? | {
"text": [
"1936-1939 жж."
],
"answer_start": [
27
]
} |
6908584452450122259#682257_1_1 | Элиза Душку | Элиза Патрисия Душку ( ; 1980 жылы 30 желтоқсанда туған) — американдық актриса және продюсер. Ол "«Вампир өлтіруші Баффи»" (1998-2003) және оның « "Ангел" » (2000-2003) спин-офф сериясындағы Сенім рөлін сомдағанымен танымал. Ол сонымен қатар Фокстың "Tru Calling" (2003–2005) табиғаттан тыс драмалық сериалдарында және Фокстың « "Қуыршақ үйі" » (2009–2010) ғылыми-фантастикалық сериясында басты рөлдерді сомдады, оның продюсері болды. | Вампир өлтіруші Баффиде сенімді кім ойнады? | {
"text": [
"Элиза Патрисия Душку"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6917512306414848241#530969_1_1 | Эмили Бетт Рикардс | Эмили Бетт Рикардс (Emily Bett Rickards, ) — канадалық актриса. Эмили Рикардс қазіргі кезде әлемге көбінесе The CW «Стрела» телесериалында өзінің Фелисити Смоук ролімен әйгілі. Басында бұл роль екінші дәрежелі болған, бірақ 2013 жылының ақпан айында көрермендердің сұранысымен басты кейіпкерге дейін көтерілген. | Жебеде Фелиситиді ойнайтын актриса кім? | {
"text": [
"Эмили Бетт Рикардс"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6918331777720609822#74094_1_1 | Кельттер | Кельт тайпасы алғашында (б. з. б. 1 ғасыр) Рейн мен Дунай өзендерінің бойын мекендеген, кейін Солтүстік Германияға, одан соң Францияға, Бельгия, Аустрия мен Британия аралдарына барған. Тілдері үндіеуропа тілдерінің тобына жатады. Кейін жергілікті халықтардың тілімен араласып кеткен. Іздері Британия аралдарын мекендейтін исланд, шотланд т. б. халықтар тілдерінде сақталған. Кельт әдебиетінің «сага» үлгісін жасауға ерте заманда «фильд» деп аталған ақындар атсалысқан. Олар ертедегі ақсүйектік білімнің сақтаушысы ретінде жауынгерлік әндер мен мақтауларды шығарған. Әуезов «Жамбылдың айтыстағы өнері» мақаласында акындар айтысына ұқсас әдеби жанрлардың Батыс Еуро- падағы үлгілеріне токтала келіп: «Ал батыста кельттің фильдері, терістік Франциядағы труверлер, орталык Европадағы мейстерзингерлер, орыста кейде скоморохтар, Скандинавия елдерінде болған эддаларды жырлайтын скальдылар - көбінше айтысқа жүйрік акындар» деген. 1948 жылы шыққан «Қазақ әдебиеті тарихының» 1-томына жазған «Айтыс өлеңдері» тарауында: «Сол алуандас айтыс өлең Батыс Европаның орта ғасырында кельттерде «фильдер» деген ақындарды туғызған» деп тагы да айтқан. | Кельттер қайдан қоныс аударды дейді? | {
"text": [
"Рейн мен Дунай"
],
"answer_start": [
43
]
} |
6925027639126707213#621009_3_1 | AC/DC | === Топтың көпшілікке танымал болуы ===Негізі топ құрылған кезде топтың аты белгісіз болды. Топтың атын «AC/DC» деп қою Маргарет Янгтың идеясы еді. (Бір күні Маргарет Янг тігін машинасынан AC/DC сөзін көріп қалып,топтың атын осылай қоюды көздеді) | Ac dc рок тобында нені білдіреді? | {
"text": [
"тігін машинасынан AC/DC"
],
"answer_start": [
171
]
} |
6925742930891273392#17229_1_1 | Хирохито | Хирохито (裕仁), Сёва императоры (昭和天皇, "Сё:ва Тэнно:"), (29 сәуір 1901 — 7 қантар 1989) — 1926 жылдың 25 желтоқсанынан өмірінің соңына дейін 124-ші Жапония императоры. | Екінші дүниежүзілік соғыста Жапон императоры кім болды? | {
"text": [
"Хирохито"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6925742930891273392#17229_2_1 | Хирохито | Император Сёваның биліктегі қызметі Жапония тарихындағы ең ұзақ кезең болды - 62 жыл. Оның билігі кезінде жапон қоғамы түбегейлі өзгеріске ұшырады. Оның басшылығымен 20 ғасырдың бірінші жартысында Жапония өзінің әскери қуатын арттырып, Екінші дүниежүзілік соғысқа кіріп, Қытайды басып алды. Соғыста жеңіліс тапқаннан кейін және американдықтар Жапонияны басып алғаннан кейін, император Сёва құдайлықтан бас тартты және шынайы биліктен айырылды, ал император лауазымы салтанатты болды. | Екінші дүниежүзілік соғыста Жапон императоры кім болды? | {
"text": [
"Сёваның"
],
"answer_start": [
10
]
} |
6926328712215099858#40895_1_1 | Француз төңкерісі | Француз революциясы (French Revolution), Ұлы француз революциясы, Француз төңкерісі — 1789 — 1794 жылдары Франциядағы феодалдық-абсолюттік құрылысқа ауыр соққы беріп, капитализмнің дамуына жол ашқан буржуазиялық-демократиялық көтеріліс. | Француз революциясының Француз тарихындағы маңыздылығын түсіндіріңіз? | {
"text": [
"капитализмнің дамуына"
],
"answer_start": [
167
]
} |
6926328712215099858#40895_2_1_2 | Француз төңкерісі | 26 тамызда Құрылтай жиналысы қабылдаған “Адам және азамат құқықтарының Декларациясынан” көрініс тапты. Онда ұлт жоғарғы өкімет билігінің қайнар көзі ретінде жарияланды. “Адамдар ерікті және құқығы жағынан тең болып қала береді” делінді. Сөйтіп, феодалды артықшылықтар мен үстемдіктерге соққы берілді. Сөз, баспасөз, дін ұстау, жиналыс бостандықтары жарияланды. Жеке меншік мызғымас және қасиетті құқық ретінде танылды. Негізгі саяси құқықтар алдымен салық төлеушілерге берілді. | Француз революциясының Француз тарихындағы маңыздылығын түсіндіріңіз? | {
"text": [
"Адамдар ерікті және құқығы жағынан тең болып",
"Сөз",
"баспасөз",
"дін ұстау",
"жиналыс бостандықтары",
"Жеке меншік мызғымас",
"қасиетті",
"саяси құқықтар алдымен салық төлеушілерге берілді"
],
"answer_start": [
170,
301,
306,
316,
327,
361,
387,
427
]
} |
6929170362546217922#487665_2_1 | TED конференциясы | TED (Technology Entertainment Design; Технология, Ойын-сауық, Дизайн) – бірегей идеяларды таратуды («ideas worth spreading») мақсат тұтқан, жыл сайын конференциялар ұйымдастырумен айналысатын халықаралық коммерциялық емес қор. .«Таратуға тұрарлық идеялар» деген айдармен өткізілетін конференцияның басты мақсаты – қалың көпшілікке қызықты идеяларды жеткізіп тарату. TED міндеті – идея тарату, идея аясында тегін білім беретін, ойшылдар ойынан шабыт алатын бір-біріне жақын қауымдастық құру. Идея адамның құлқын, өмірін өзгерту арқылы әлемді өзгерте алады. | Ted talks-те ted нені білдіреді? | {
"text": [
"TED (Technology Entertainment Design; Технология, Ойын-сауық, Дизайн)"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6929471616356795111#86653_1_1 | Пепсин | Пепсин - түзілуінде қош иісті немесе дикарбонды аминқышқылдары қатысатын, пептидтер мен ақуыздар ыдырауы басымырақ байланыстары бойынша жүретін, қышқылды ортада катализдейтін (ерітетін), судан түз ажырату жынысына жататын, протеолизистік ферменттердің жалпы атауы. Пепсин асқазан сөлінде пепсиногеннен түзіледі жоне тағам ақуыздарын корытуға катысады. | Пепсин дегеніміз не және ол не істейді? | {
"text": [
"Пепсин - түзілуінде қош иісті немесе дикарбонды аминқышқылдары қатысатын, пептидтер мен ақуыздар ыдырауы басымырақ байланыстары бойынша жүретін, қышқылды ортада катализдейтін (ерітетін), судан түз ажырату жынысына жататын, протеолизистік ферменттердің жалпы атауы.",
"Пепсин асқазан сөлінде пепсиногеннен түзіледі жоне тағам ақуыздарын корытуға катысады."
],
"answer_start": [
0,
265
]
} |
6932591159818335743#628970_2_1 | Глазго кома шәкілі | Шәкіл көмегімен көз (E), сөйлеу (V) және қимыл (M) реакцияларын бағалайды. Көз реакциясын бағалауда 1-ден 4 ұпайға дейін, сөйлеу реакциясын бағалауда 1-ден 5, ал қимыл реакциясына 1-ден 6 ұпайға дейін беріледі. Осылайша ең аз ұпай саны — 3 (өте ауыр кома), ең көбі — 15 (анық сана). | Гласкоу кома шкаласы бойынша 15 ұпай нені көрсетеді? | {
"text": [
"анық сана"
],
"answer_start": [
271
]
} |
6932591159818335743#628970_4_1 | Глазго кома шәкілі | * 15 ұпай — анық сана* 14 ұпай — сананың әлсіз бұлыңғырлануы* 13 ұпай — сананың орташа бұлыңғырлануы* 11-12 ұпай — сананың ауыр бұлыңғырлануы* 8-10 ұпай — сопор* 6-7 ұпай — орта кома* 4-5 ұпай — ауыр кома* 3 ұпай — өте ауыр кома, ми өлімі | Гласкоу кома шкаласы бойынша 15 ұпай нені көрсетеді? | {
"text": [
"анық сана*"
],
"answer_start": [
12
]
} |
6941089378650157060#609124_2_1 | Белсенді тасымал | Жануар жасушаларының мембраналарында натрий-калий насосы нәруыз тасымалдаушы рөлін атқарады, ол плазмалық мембранасын толық өзектен өтеді. Мембрананың ішкі жағынан оған натрий мен АТФ келеді, ал сыртқы жағынан калий келеді. Натрий мен калийдің мембрана арқылы тасымалдануы осы нәруыздың конформационды өзгерістері нәтижесінде жүзеге асады. Назар аударыңыз, жасушаға енген әр 2 калий ионына жасушадан 3 натрий ионы шығарылады. Осының арқасында жасуша іші қоршаған ортаға қарағанда теріс зарядты болады да, мембрананың екі жағы арасында потенциялдар айырмашлығы пайда болады. Бұл жасушаға теріс зарядталған иондардың (анион), мысалы, хлорид иондардың өтуін тежейді. Оң зарядталған иондар (катиондар) керісінше жасушаға тартылады. Натрий-калий насосы жануар жасушаларына осмос балансын сақтау үшін қажет. Егер ол жұмыс істемесе, жасуша бөртіп, соңында жарылып кетер еді. Сонымен қатар, жануар жасушаларына бұл насос, жүйке және бұлшықет жасушаларының электр белесенділігі үшін, кейбір заттар, мысалы, аминқышқылдары мен қанттардың белсенді тасымалы үшін қажет. | Мембранада белсенді тасымалдау қай жерде жүреді? | {
"text": [
"мембрана"
],
"answer_start": [
21
]
} |
6949318410182310377#19487_1_1 | Ацетилсалицил қышқылы | Ацетилсалицил қышқылы немесе Аспирин (Acidum acetylsalicylicum) — қабынуға қарсы стероидті емес дәрі-дәрмектер тобына жататын салицил қышқылының туындысы. | Аспирин-кеңінен қолданылатын дәрі. бұл қандай дәрі? | {
"text": [
"қабынуға қарсы стероидті емес"
],
"answer_start": [
66
]
} |
6955641086688848808#51683_1_1_1 | Кроссинговер | Кроссинговер ("ағылш. crossіng-over – айқасу") – гомологтық хромосомалардың ұқсас бөліктері арасындағы ажырау және қайта бірігу нәтижесінде болатын айқасу. Кроссинговер І-ші мейоздың профазасында жүреді және әр түрлі гендердің аллельдерінің жаңа комбинацияларының түзілуіне әкеледі. Мейоз процесінде гомологты хромосомалар әр ядроға ажыраудың алдында бір-біріне қарама-қарсы орналасады. Осы уақытта екі гомологты хромосомалардың бөліктері үзіліп, олар осы хромосомалардың басқа бөліктерімен айқасып қайта жалғасады. Кроссинговер тұқым қуалайтын өзгергіштіктің бір түрі болып саналады, соның нәтижесінде ұрпақтардың генетик. әр түрлілігі артады. Кроссинговер – популяциядағы комбинативті өзгергіштікті қамтамасыз ететін және табиғи сұрыптауға материал бола алатын маңызды механизм. Сондай-ақ құрамында бір немесе бірнеше гендер орналасқан хромосоманың үлкен бөліктерінің қайта комбинациялануына немесе бір ген ішіндегі комбинацияларға әкелуі мүмкін. Гендер арасындағы кроссинговер жиілігі олардың хромосомадағы арақашықтықтарын көрсетеді. Хромосомада гендер бір-бірінен неғұрлым алшақ орналасса, олардың арасында айқасудың болу мүмкіндігі соғұрлым көбейеді. Экспериментальды (тәжірибелік) генетикада кроссинговер хромосомалардың генетик. | Адам генетикасындағы кроссинг-овердің маңызы қандай? | {
"text": [
"Кроссинговер – популяциядағы комбинативті өзгергіштікті қамтамасыз ететін және табиғи сұрыптауға материал бола алатын маңызды механизм."
],
"answer_start": [
645
]
} |
6958342081661363770#19771_2_1 | Бірінші дүниежүзілік соғыс | Бірінші дүниежүзілік соғыс (28 шілде, 1914 жыл – 11 қараша, 1918 жыл) — адамзат тарихындағы алғашқы және кең ауқымды соғыстардың бірі. Бірінші дүниежүзілік соғысына Ресей, Франция, Британия, АҚШ сияқты державалар қатысқан. Ол ең жойқын салатын соғыстардың бірі, шамамен 9 миллион адам шайқас фронттарда қырылса, 5 миллион азаматтар оккупация, бомбалау, ашаршылық немесе ауру әсерлерінен өлген. Онымен бірге Осман империясы өткізген геноцидтер мен 1918 жылы басталған испан грипп пандемиясы одан да көп адамдардың өмірлерін алған. | 1-дүниежүзілік соғыс қашан басталып, аяқталды? | {
"text": [
"28 шілде, 1914 жыл – 11 қараша, 1918 жыл"
],
"answer_start": [
28
]
} |
6963544465740341176#17268_2_1 | Дунай | Ұзындығы 2850 км, су жиналатын алабы 817 мың км². Шварцвальд тауы (Германия) маңындағы Донауэшинген қаласының жанынан Брег және Бригах өзендері қосылған жерден бастау алып, Қара теңізге құяды. Дунай Германия, Аустрия, Болгария, Мажарстан, Румыния, Словакия жерімен, аздаған бөлігі Чехия, Словения, Хорватия, Швейцария, Италия, Польша, Украина, Молдова жерімен ағып өтеді. Жоғары ағысында (Венаға дейін) Бавар таулы үстіртінің шетімен, Чех массиві мен Шығыс Альпі аралығында тар әрі терең аңғармен ағады. Арнасының ені Ульм қаласына (Германия) дейін 20 — 100 м, одан төменде 100 — 350 м. Бұл бөлігінде Дунайға Альпідегі мұздықтардан бастау алатын көптеген мол сулы салалар қосылады. Орта ағысында (Венадан “Темір қақпа” шатқалына дейін) Орта Дунай ойпатын басып өтеді. Жазыққа шыққаннан кейін өзеннің аңғары кеңейеді (5 — 20 км), ағыны баяулайды. | Дунай өзені қай су айдынына құяды? | {
"text": [
"Қара теңізге"
],
"answer_start": [
173
]
} |
6963656749810903384#522639_1_1 | Петра | Петра ((البتراء); Ежелгі Грекия: Πέτρα) – биік тас үйінді жартаста орналасқан Иордания қаласы. Әр кезеңде қала әр түрлі шапқыншыларға тиесілі болды. Б.з.д идумей, набатей, бертін келе орта ғасырда Рим, Византия, Араб шапқыншылары жаулап алды. Әр шапқыншы қаладағы сәулет өнерінің өзіндік жаңа айшықтарын әкелді. Қала шөлді даланы кезіп жүрген керуен сарай жолаушыларына арналған демалыс орны болатын. Тар каньонда керуеншілер шөлдерін қандырып, ұзақ сапарға аттанғандар өздеріне молынан су толтырып алатын. Жартастағы ойылған үйлер мен ғибадатханалар суық күндері пана болатын. Көне қала бұл күндері саяхатшыларды өзінің айшықтарымен таң қалдыруда. Петра қаласында танымал "«Индиана Джонс және соңғы крест жорығы»" ("Indiana Jones & The Last Crusade") киносы түсірілген. | Жоғалған тас қала Петра қайда? | {
"text": [
"Иордания"
],
"answer_start": [
78
]
} |
6966223640022703925#594489_2_1 | Тюдорлар | Тюдорлар (ағыл. "Tudors", жекеше түрде "Tudor") — 1485 – 1603 жылдардағы Англияның патша әулеті. | Тюдор әулеті қашан аяқталды? | {
"text": [
"1603"
],
"answer_start": [
57
]
} |
6978484716702457652#692475_1_1 | Уәзір (шахмат) | Уәзір (وزير, "wazīr" шыққан; Юникод: ♕♛) — шахматтағы ең мықты және ең бағалы фигура. Ойынның басында ақ түсті уәзір d1, қара түсті d8 позициясында тұрады. Бастапқы позицияда уәзір әрқашан өзінің түсіне сәйкес шаршыда тұрады; осыған байланысты аса кең таралған «"Уәзір өзінің түсін жақсы көреді"» деген қалыптасқан сөз бар. | Өз түсінің квадратында қалған шахмат фигурасы? | {
"text": [
"Уәзір"
],
"answer_start": [
0
]
} |
6982600437354042675#40247_1_1 | Хеопс | Хеопс пирамидасы — дүние жүзіндегі аса ірі пирамидалардың бірі . Бұл пирамиданы перғауын Хеопс (Хуфу) көзі тірісінде өзіне арнап б.з.б. 3 - мыңжылдықтың 1 - жартысында Гиза қаласы маңындағы Ливия шөлінде салғызған . Кезінде ежелгі мысырлықтар осынау алып кесене-пирамиданы “Хуфу көкжиегі” деп атаған . Хеопс пирамидасының табаны төрт бұрышты болып басталады да , жоғары қарай басқыш тәрізді көтеріліп , көп сатылы құрылыс түрінде тұрғызылған . Ұшар басы сүйірленіп бітетін Хеопс пирамидасының архитектуралық құрылысына сәулетші Хемиун басшылық жасаған. | Гизадағы пирамидалар кімге арналған? | {
"text": [
"Хеопс (Хуфу)"
],
"answer_start": [
89
]
} |
6985930029933012308#518717_1_1 | Галактика сақшылары (фильм) | «Галактика сақшылары» (ағыл. "Guardians of the Galaxy") — режиссёр Джеймс Ганн түсірген, аттас комикстерге негізделген фантастикалық атыс-шабыс фильм; Marvel кинемотография әлеміндегі "Темір адам", "Ғажайып Халк", "Темір адам 2", "Тор (кино)", "Капитан Америка", "Кекшілдер", "Темір адам 3", "Тор: Түнек әлемі" және "Капитан Америка: Қысқы жауынгер" фильмдерінен кейінгі оныншы фильм болып табылады. Басты рөлдерді Крис Прэтт, Зои Салдана, Дэйв Батиста, сондай-ақ Вин Дизель және Брэдли Купер сомдап, дыбыстаған. "Галактика сақшылары" фильмінің Қазақстан Республикасындагі тұсаукесер күні — 31 шілде 2014 жыл, 3D және IMAX 3D форматтарында өтті. | Галактика сақшылары фильміндегі кейіпкерлерді кім ойнайды? | {
"text": [
"Крис Прэтт",
"Зои Салдана",
"Дэйв Батиста",
"Вин Дизель",
"Брэдли Купер"
],
"answer_start": [
415,
427,
440,
464,
480
]
} |
6997239928224467488#579146_2_1_2 | Харли Квинн | Харлин Квинзель шебер гимнаст болғандықтан университетке түсті. Оны психиатр диплом қызықтырды, бірақ сабақ оқу орнына, үлгерімі төмен пәндердің оқытушыларын еліктірді. Харли өз кітаптар сериясын шығарып, танымал психолог болуды жоспарлап, "Аркхэм" психияторлық ауруханаға жұмысқа тұрды. Үш ай басшылықты көндіріп, кейін өзіне ғашық еткен Джокермен кездесті. Харли оған ауруханадан қашуға көмектеседі, бірақ көп ұзамай науқас ретінде жұмыс орнына түседі.DC әлемінің қайта жүктелуінен кейін Харли Квиннде өзгерістерге ұшырады. Биографиясының ең негізгі сәттері қалды — ол әлі де Джокерге "Аркхэмнен" қашуға көмектескен психиатр.Джокер оны өзі өзгерген фабрикаға әкеліп, ол өзіне ұқсау үшін қышқылға толы күбіге лақтырады. Харлидің терісі аққа айналып, ақылынан адасады.Джокермен ұрыстан кейін ол сүйіктісінің тұтқынға алынуына жауапты адамдарға шабуылдай бастайды. Ақыры Қара Шымшық оны қамауға алады, ал Аманда Уоллер Квиннді Өзін-өзі өлтірушілер жасағына кіруге мәжбүрлейді.Харли Квинн комикстардың ең үздік 100 зұлымы тізімінде № 45 орында.Comic Buyer"s Guide нұсқасы бойынша Харли комикстардың ең сексуалды 100 кейіпкер тізімінде 16 орында.Харли Квинн Куинс акцентімен сейлейді. | Харли Куинн Джокермен алғаш рет қайда кездесті? | {
"text": [
"психияторлық ауруханаға"
],
"answer_start": [
249
]
} |
6998902729550198484#528489_1_1 | Алтын ғибадатхана | Алтын ғибадатхана немесе Хармандир-Сахиб - Үндістанның Амритсар қаласындағы сикхизм дінінің ең көне және әсем орталық ғибдатханасы (гурдвара). Сонымен қатар Харимандир Сикхтің үйі деп қабылданады. Бұл - сикхи дінінің рухани және мәдени орталығы. Алтын ғибадатхаға сапар шегушілер саны Аградағы Тәж Махал кесенесіне барушылардан әлдеқайда көп. | Туристер қай штаттағы алтын ғибадатханаға барады? | {
"text": [
"Тәж Махал кесенесіне "
],
"answer_start": [
294
]
} |
7006581699201954250#531442_1_1 | Мэйси Уильямс | Мэйси Уильямс (1997 жылы 15 сəуір, Ұлыбритания, Бристоль) - ағылшын актрисасы. Көпшілікке HBO телеарнасының Тақтар ойыны телесериалында Арья Старк рөлі арқылы танымал.Ол Хилари Уильямс (қазір Фрэнсис) төртінші жəне кенже қызы. Оның анасы университет администраторы болып жұмыс істеген. Өзінің балалық шағын Мэйси Уильямс Соморсет атты жерде өткізген. Ол Клаттон бастауыш мектебінде, сосын Нортон Хилл мектептерінде оқыған. 2011 жылы Тақтар ойыны (телесериал) телесериалында Арья Старк рөлін ойнап танымал əртіс болды. Əртіс көптеген номинацияларға ие. Мысалы, 2012 жылы SFX Awards жəне АҚШ əртістерінің гильдиясының премиясы, 2013 жылғы Жас əртіс номинациясы жəне т.б. | Тақтар ойынында Мэйзи кімді ойнайды? | {
"text": [
"Арья Старк"
],
"answer_start": [
136
]
} |
7012273175073964430#90596_2_1 | Мангр | Мангр тоғайы негізінен мұхиттың жағалауындағы аудандарда кездеседі. Олар ерекше, жоғары өнімді экожүйелерді қүрайды. Түрлік құрамына байланысты мангр тоғайының таралуы екі топқа бөлінеді: # шығыс мангр тоғайы (Пәкістан, Үндістан, Бирма, Африканың шығыс жағалауы, Малайзия, Филиппин, Австралия), бүл аймақтарда мангр өсімдіктерінің 62 түрі тіркелген; # батыс мангр тоғайы (Африканың, Американың батыс жағалауы), мүнда мангр ағаштары мен бұталарының 10—12 түрі ғана өседі. | Әйгілі және ерекше мангр ағаштары қай жерде өседі? | {
"text": [
"негізінен мұхиттың жағалауындағы",
"Пәкістан",
"Үндістан",
"Бирма",
"Африканың шығыс жағалауы",
"Африканың",
"Малайзия",
"Филиппин",
"Австралия",
"Американың батыс жағалауы"
],
"answer_start": [
13,
210,
220,
230,
237,
237,
263,
273,
283,
383
]
} |
7012273175073964430#90596_3_1 | Мангр | Дж.Адегбехин мен Л.Нвайгбоның моліметтері бойынша, мангрдың ірі аудандары Индонезияда (4— 6 млн га), Үндістанда (1,42 млн га), Нигерияда (шамамен 1 млн га), Филиппинде (400 мың га) және т.б. жерлерде орналасқан (1991). Мангр ормандарының өскен кездерінде көктем, күз, жаз маусымдарында – әсіресе жемістері піскен соң, теңіз суларымен жемістері ағып алыс жерлерге жетеді. Су тасып, су асында қалған ағаштар, бұталар су қайтқанда алдымен ұзын-ұзын тақтай, тәрізді тамырлары, бағана дәндері көріне бастайды. | Әйгілі және ерекше мангр ағаштары қай жерде өседі? | {
"text": [
"Индонезияда",
"Үндістанда",
"Нигерияда",
"Филиппинде"
],
"answer_start": [
74,
101,
127,
157
]
} |
7017071598224553979#566449_4_1_1 | Екіжүзді (DC Comics) | ==Фильмдерде==* 1989 жылы шыққан "Бэтмен" фильмінде Екіжүзді рөлін Билли Ди Уильямс сомдады.* 1995 жылы шыққан "Бэтмен мәңгі-бақи" фильмінде Екіжүзді рөлін Томми Ли Джонс сомдады. | Бэтмен Қара рыцарь фильмінде екі жүзді кім ойнады? | {
"text": [
"Билли Ди Уильямс"
],
"answer_start": [
67
]
} |
7027323210766128557#91443_1_1 | Табиғи сұрыптау | Табиғи сұрыпталу (Natural selection) - тіршілік үшін күресте күштілердің жеңуін қамтитын эволюцияның жүзеге асырылуы үрдісі. Эволюция теориясы 1858 жылы Чарльз Дарвин және Альфред Рассел Уоллеспен ұсынылды. | Табиғи сұрыпталу процесін кім ойлап тапты? | {
"text": [
"Чарльз Дарвин және Альфред Рассел Уоллеспен"
],
"answer_start": [
153
]
} |
7061445595303676652#44418_1_1_1 | Мин династиясы | Мин патшалығы (Ming Dynasty) – 1368 – 1644 жылы Қытайда билік құрған мемлекет. Моңғолдар билеген Юань әулетінің орнына құрылды. Қытайлардың моңғолдарға қарсы ұзаққа созылған күресі (1350 – 56) нәтижесінде дүниеге келді. Астанасы алғашқыда – Нанкин, 1421 жылдан Пекин қаласында болды. Әулеттің негізін салған Чжу Юаньчжан (Тай-цзу) (1368 – 98 жылдары). Ол империяны қатаң тәртіпке негізделген әдіспен басқаруды жолға қойып, мемлекеттік қызметке орналасудың үш сатылы жүйесін енгізді (1382 жылы). Мин империясының билеушісі Хуэй – ди (1398 – 1402 жылдары) ақсүйектердің құқығын тежеуге тырысты. Чжу-Ди (1402 – 24 жылдары) 1421 жылы мемлекет астанасын Нанкиннен Пекинге көшірді. Ол Моңғолияға қарсы соғыс жорықтарын жасады. 15 ғасырдың басында басталған Қытай мен Моңғолия арасындағы шиеленіс ұзаққа созылды. 1449 жылы ойраттардың билеушісі Эсен хан бірнеше моңғол тайпаларын біріктіріп, Қытайға басып кірді. Ол Қытай императорын қолға түсіріп, Пекинді қоршауға алды. Тек 1488 жылы екі ел арасында бейбіт бітімге қол жетті. 15 ғасырдың басында Қытайға Әмір Темір империясы қауіп төндірді. Әмір Темір ұлы Жібек жолына бақылау жасауды өз қолына алды. 1405 жылы Ақсақ Темірдің кенеттен қайтыс болуы Қытайға төнген қауіпті сейілтті. | Мин әулеті кімнен кейін билікті өз қолына алды? | {
"text": [
" Юань әулетінің"
],
"answer_start": [
96
]
} |