Datasets:

kz-transformers

/

kazakh-unified-national-testing-mc

like 1

kazakh

Дауысты дыбыстардың ашық, қысаң болып бөлінуі

A

Тілдің қатысына қарай

Жақтың қатысына қарай

Ерін мен езудің қатысына қарай

Езудің қатысына қарай

Еріннің қатысына қарай

None

None

None

kazakh

Туынды сөз

A

Бесік

Жүзік

Тауық

Тесік

Қасық

None

None

None

kazakh

Сөйлемдегі одағайға қатысты қойылмаған тыныс белгі

A

сызықша

нүктелі үтір

қос нүте

үтір

көп нүкте

None

None

None

kazakh

Кіші баланың ұятын үлкен бала көтереді.

A

нақ осы шақ

ауыспалы өткен шақ

болжалды келер шақ

жедел өткен шақ

ауыспалы осы шақ

None

None

None

kazakh

Тыныс белгісі дұрыс қойылған төл сөз

A

С.Ерубаевтың: «Күнгей мен Теріскей боп егіз жатқан ел едік», ‒ деуіне қарағанда, екеуінің айырмасы болмауға тиісті.

‒ Жел соғып, шаршап келген боларсың. Жатып дем ал. Деді Дина.

Сіздіңше, қашан жетеміз, деп сұрады жүргізушіден Аман.

Майбасар Абайдың жауабын ұнатып тұрып, «Өзі тіпті көшелі кісі боп қалыпты! – деді.

– Жақсы келдіңіз Мейрам Орманович! Іздеп отыр едік, деді Щербаков.

None

None

None

kazakh

Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем

A

Үйі жақын, сондықтан ол жұмысқа ерте келді.

Хатты біресе кеудесіне қысады да, біресе оған мейірі қанбағандай бетіне басады.

Жанар орнын ұсынып еді, – Дәмелі отырған жоқ.

Бес минут өткен жоқ, әскери адам кірді.

Өзеннің суы таяз болғанымен, жағасы тік.

None

None

None

kazakh

Сөйлем соңында қосарлана қойылатын тыныс белгілері

A

Жақша, сұрау белгісі

Сұрау белгісі, леп белгісі

Көп нүкте, нүктелі үтір

Нүктелі үтір, сызықша

Қос нүкте, жақша

None

None

None

kazakh

Мәтелге жататын нұсқа

A

Айдағаны бес ешкі, ысқырығы жер жарады.

Жігіттің кеудесін көтергені – ақылы жоқтығы.

Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей.

Ең әдемі сөз – ең ақылды сөз болып табылар.

Қар жауды деп қуанба, аязы бар артында.

None

None

None

kazakh

Қысаң дауыстыдан жасалған көнерген сөз

A

отарба

қорамсақ

старшын

күпі

барымта

None

None

None

kazakh

Сөз тудырушы жұрнағы бар сөйлем

A

Ежелден ұйқысы қатты Әлимаға бұл түн мазасыздық әкелді.

Сәукеле жайында ауыздан-ауызға, елден-елге тараған әңгіме бар.

Бұл жолы да Сәукеле жайлы аңызды асықпай отырып жыр етіп еді.

Жас күнде адамда күш-қайрат көп болады.

Аманай ес білгелі Сәукелені де, ол туралы қызық әңгіме де біледі.

None

None

None

kazakh

Сын есімнің сөйлемдегі қызметі

A

Анықтауыш

Пысықтауыш

Баяндауыш

Бастауыш

Толықтауыш

None

None

None

kazakh

Біздің тауарымыз жөнінде мәлімет сұрап, сұраныс бергеніңізге алғыс білдіреміз..

A

Ғылыми стиль

Көркем әдебиет стилі

Ауызекі сөйлеу стилі

Публицистикалық стиль

Ресми іс қағаздар стилі

None

None

None

kazakh

Сөз аралығындағы кейінді ықпал

A

Түсіндің жанын жырымның, қарадың үнсіз асқарға.

Біреуден кек алуды ойлама, ол өзіңе ыңғайсыз жай болып оралуы мүмкін.

Ғарыш зымырандарының тұрқы – жүз метр.

Ешкімге ізденіп соқтықпайды.

Ішсе асқа, кисе киімге жарымады емес пе?

None

None

None

kazakh

Салалас құрмалас сөйлем

A

Уақыттың зымырай, зырылдай өте шығатынын кім білген.

Сендермен санасып, салғыласатын менің де уақытым жоқ.

Алтын уақытымыздың жартысынан көбін жұмыста өткіземіз.

Бұл уақыттың ішінде ел де өзгеріп кетті, адамдар да өзгерді.

Білімді болу уақыт талаптарының бірегейі болып табылады.

None

None

None

kazakh

Мәтелдерге тән белгі(-лер)

A

Көбінесе жай сөйлем күйінде келеді.

Істің салдары айтылып, себебі айтылмай қалып қояды.

Бірінші бөлімде шарт немесе себеп-салдары айтылады.

Көбінесе екі бөлімді болып келеді.

Жаңа мағыналар жасауға негіз болады.

Тыйым салынған сөздер негізінде жасалады.

Бір ғана сұраққа жауап береді.

Көбінесе құрмалас сөйлем күйінде келеді.

kazakh

Бірыңғай ұяң дауыссыз дыбыстардан құралған сөз(-дер)

A

Сөзшең

Парасат

Мерей

Ақыл

Өрнек

Жезде

Қайың

Дастан

kazakh

Сапалық сын есім(-дер)

A

Аттылы

Сазды

Отты

Жаман

Зерек

Иманды

Қызыл

Мінезді

kazakh

Жеке тұрып сөйлем мүшесі бола алмайтын сөз(-дер)

A

Қаратпа сөздер

Кәсіби сөздер

Диалект сөздер

Көмекші етістік

Термин сөздер

Одағай сөздер

Есім сөздер

Көнерген сөздер

kazakh

Леп белгісі қойылатын сөйлем(-дер)

A

Күн шықпай-ақ тау беткейіне жеткен

Неге таңырқап тұрсыңдар

– Е, бәрекелді, жаным

Бұл – таудың көктемгі көркі

– Ойбай, ол пәленің қолынан келмейтін нәрсе жоқ көрінеді

Битабар кештетіп келсе, ауыл іші у-шу

Түу, тауда күн күркірегені қандай

Құрманғазы жасынан домбыраға әуес болды

kazakh

Жауынгерлікке қатысты тарихи сөз(-дер)

A

Терлік

Бұйда

Үзеңгі

Сауыт

Өмілдірік

Садақ

Қанжыға

Делбе

kazakh

Дұрыс жазылған тұйық етістік(-тер)

A

Тіл үшін күресу

Жерге қою

Адамға ұнау

Адамдарды табыстырыу

Санды кемітіу

Тамаққа тойу

Мәтінді оқытыу

Тез байу

kazakh

Сабақтас құрмалас сөйлем(-дер)

A

«Кеңесті білім озады екен, кеңессіз білім азады екен»,- дейді дана халық.

Мен бүгін үйге асығып келсем, Нығмет жаймен кітап оқып отыр екен.

Тереңге балық уылдырық шаша алмайды, онда не шөп, не қамыс жоқ.

Ұлжан мен Зейнептің екеуі бірдей қостаған соң, ол әңгімесін доғарды.

Күні бүгін де кейбір үйге кірсең, есігіне дейін ыбырсып жатқанын көресің.

Сәлем берген саулық береді екен, сәлем алған қызығын көреді екен.

Сен танкіге соғыста үйренген адам едің, енді тракторға кетіп барасың.

Жақын отырған сыйдың құрметтісін алады, алыс отырғанға ол тимейді.

kazakh

Зат есімнен туынды етістік жасайтын жұрнақ(-тар)

A

-ық, -ік, -қ, -к

-ла, -ле, -та, -те

-ай, -ей, -й

-ар, -ер, -р

-лы,-лі,-ды,-ді

-ыра, -іре

-дай,-дей,-тай,-тей

-қар, -кер, -ғар, -гер

kazakh

Тыныс белгілері дұрыс қойылған оқшау сөз(-дер)

A

Меніңше екеуі мені мазақтап бара жатқан сияқты.

Амал қайсы мен кінәлі екенмін.

Нұрбек, Естайлар үй сыртында біраз бөгеліп қалды.

Амалым жоқ ызаланып келемін.

Шынында, таудың басына шығу қиын-ақ екен.

Мүмкін, мен ауылдан қашқанда осы шамның жарығы жетелеп әкетпек болар.

Ал ақсақалдар бөгелмеңіздер.

Мұрынды, шоқша сақалды сұрғылт беті дөңгелек, жалпақтау.

kazakh

Мақал қатысқан сөйлем

A

– Бас аман болса, бөрік табылар, – деп әжем күрсінді.

Сыныққа сылтау іздегендер де табылады бұл жерден.

Жылы-жылы сөйлесең, жылан да інінен шығады.

– Сұлуынан жылуы, осы тонды аламын, – деді ол.

Біреу тоңып секірсе, біреу тойып секіреді.

None

None

None

kazakh

Бірыңғай қысаң дауысты қатысқан сөз

A

Қыран

Құлын

Қарын

Қораз

Қазық

None

None

None

kazakh

Түбір сөзден басталған сөйлем

A

Әке – асқар тау, бала – жағасындағы құрақ.

Балалы үй – базар, баласыз үй – қу мазар.

Балалық мінезі әлі қала қойған жоқ.

Балалық шаққа саяхат жасағыңыз келе ме?

Сыныптасын көріп, бала қуанып қалды.

None

None

None

kazakh

Тәуелдік жалғаулы зат есімдер қатары

A

Інісімен, кітапты

Достықпен, жазуы

Елін, оқушым

Ақылдың, мектебің

Баланы, жастық

None

None

None

kazakh

Матаса байланысқан сөз тіркесі

A

мәдениет үйі

қызықты ертегі

сыныптас досы

әңгіме оқыды

шешендік сөз

None

None

None

kazakh

Жалқы есімнен болған анықтауыш

A

Туған жердің қадірін шетте жүрсең білерсің.

Бурабайда бұрын болған емеспін.

Жүректен шыққан сөз жүрекке жол табады.

Сарыарқаның саумал иісті күзі еді.

Күннің қай уағы екенін ажыратып болмайды.

None

None

None

kazakh

Кәсіби сөзі бар сөйлем

A

Қыздың ақ құба өңі қып-қызыл өрттей алаулады.

Қазақ – табиғатынан ділмар, шешен халық.

Атам балаларға алма сатып алды.

– Атауызды көтере алмайсың, ауыр, – деді Данияр Асылға.

Бірақ онысы құмға сіңген судай ұзаққа бармады.

None

None

None

kazakh

Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалы сөздер қатары

A

Үйшіктен, қораға

Сәнқой, емхана

Жұмысшы, құрылысшы

Еліктер, бөкенді

Ғалымдар, жұлдызша

None

None

None

kazakh

Біріккен сөз

A

ақ(көйлек)

ақ(тон)

ақ(шұлық)

ақ(жол)

ақ(жейде)

None

None

None

kazakh

Қабысуды белгілеңіз

A

Көшеді ел, көшеді замандар да.

Біздің жұрт «Кеңбұлақты» мекендеген.

Ірімшігін қайнатып, құртын жайды.

Боз далам, күрең далам, жасыл далам.

Ризамын жастыққа, текке өтпеді.

None

None

None

kazakh

Көсемшелі сөйлем

A

Жығылған күреске тоймас.

Жомарт жоқтығын білдірмес.

Ерінбеген етікші болар.

Талапты ерге нұр жауар.

Семіздікті қой көтереді.

None

None

None

kazakh

Хабарлы сөйлемге тән интонациялық ерекшелік

A

Барлық жағдайда да лепті үнмен айтылады.

Дауыс ырғағы сөйлем соңында көтеріңкі қалыпта болады.

Дауыс ырғағы бірте-бірте көтеріліп, соңында бәсеңдейді.

Дауыс қатал немесе сыпайы талап ету ырғағында айтылады.

Сөйлем басы көтеріңкі айтылып, аяғы да көтеріңкі айтылады.

None

None

None

kazakh

Бірыңғай жуан дауысты дыбыстардан жасалған сөз(-дер)

A

Планета

География

Мұзарт

Ойпаттар

Алматы

Әулиеата

Материк

Африка

kazakh

Есімді сөз тіркес(-тер)і

A

Әлденеге алаңдау

Қалулары қиын

Модель жасады

Бөтен біреулер

Тұрып қалды

Жапанда өскен

Авторын анықтау

Белгілі туынды

kazakh

Ауызекі сөйлеу стилінің лексикалық тұлғасы (тұлғалары)

A

Жаңа сөздер

Образды сөздер

Ғылыми сөздер

Ұранды сөздер

Жергілікті сөздер

Қарапайым сөздер

Термин сөздер

Теңеу сөздер

kazakh

Тура мағыналы сөз(-дер)

A

Білімді мұғалім

Ауыр мінез

Ұйқысы ашылды

Денсаулық көзі

Досына тіл қатты

Қара барқыт аспан

Жаңбырсыз жаз

Көңілдің кілті

kazakh

Көмекші есімдері бар сөйлем(-дер)

A

Маңына жан жуытпайтын жануар аздап көндігейін деді.

Жүрек тұсы шымырлап, көзіне ыстық жас келді.

Бұл жолы дастархан басына түгел жиналды.

Басынан бастамақшы болып еді, бірақ шыдамы жетпеді.

Алды-артына қармастан, ол ұзақ жүгірді.

Түбінде Амантайдың айтқаны тура келеді-ау.

Жанындағы бейтаныс қария тоқтап, жөн сұрасты.

Ана алдында – құрмет, ата алдында – қызмет.

kazakh

Сөйлемде бастауыш қызметін атқарып тұрған жинақтық сан есім(-дер)

A

Ер бала – он үште отау иесі.

Әнді екеуі сызылта шырқады.

Ақыл алтау, ой жетеу.

Кеңсесі екінші қабатта екен.

Жарысқа жүздеген адам қатысты.

Ер жігіт сегіз қырлы болсын.

Біреуінің жазуы ап-анық.

Тура жігіт – елге тіреу.

kazakh

Сөз тіркестері қатары

A

Қорқақ бай, отамалы

Көтеріп берді, он үш бөлме

Сұлу әйел, асқазан

Мықты ел, жібек мата

Зерек бала, тың дерек

Он бірінші, кең үй

Сезген сайын, ұзын таяқ

Әдемі көйлек, сұрап алды

kazakh

Бірыңғай жіңішке дауыстылардан жасалған сөз

A

Шалқарды

Өсімдік

Жолдас

Айнамкөз

Көкқұтан

None

None

None

kazakh

Дара сан есім

A

Ондаған

Он бес

Он-он бір

Отыз екі

Он жарым

None

None

None

kazakh

Берілген үзіндінің стилі

A

көркем әдебиет стилі

ғылыми стиль

публицистикалық стиль

ауызекі сөйлеу стилі

ресми ісқағаздар стилі

None

None

None

kazakh

Жадағай– астарсыз тігілген жеңіл шапан.

A

Диалект сөз

Кірме сөз

Кәсіби сөз

Жаңа сөз

Тарихи сөз

None

None

None

kazakh

Мекен үстеуі қатысқан сөйлем

A

Жеңгелеріміз тездетіп ас әзірледі.

Ауылдың жас-кәрісі қуанысып қалды.

Көлдің беті шыбын-шіркейге толы.

Барлық аттылар алға шаба жөнелді.

Көлсайдың табиғаты тамаша!

None

None

None

kazakh

Сын есімнен жасалған анықтауышты белгілеңіз.

A

Адал достық асыл махаббатқа апарады.

Жақсымен дос болсаң, жетерсің мұратқа.

Ежелден мал шаруашылығымен айналысқан халықтың бірі – қазақ халқы.

Май қарағайдың діңі жып-жылтыр.

Алаған қолым – береген.

None

None

None

kazakh

Жалғау арқылы байланысқан сөз тіркестері қатары

A

Жер үшін, ел үшін.

Елім жайлы, халқым арқылы.

Қазақ халқы, момын ел.

Ол – белсенді, ол – ақын.

Халқымды сүйемін, еліме ризамын.

None

None

None

kazakh

Сөйлемдегі архаизм сөз

A

Ынтымақ – оқ өтпес сауыт, татулық – тамаша сауық.

Хан ақылдаспақ болып, түгел уәзірлерін сарайға жинап алды.

Мұз жарылып, өзендерде сең жүре бастаған кез еді.

Әжесі дүриядан тігіп беріп еді, сондықтан ол ерекше ыстық болатын.

Олар бізге жәмше, қарбыз жиюға көмектесті.

None

None

None

kazakh

Термин сөз(-дер)ді белгілеңіз

A

қазына

антоним

синоним

кесе

көйлек

омоним

тәртіп

кітап

kazakh

Жалаң ашық буынды сөз(-дер)

A

сезім

дерек

алғыс

дорба

адам

есек

ойшыл

орын

kazakh

Сапалық сын есім

A

үркек

рухани

мәуелі

заңғар

ұсақ

жирен

үстеме

толық

kazakh

Сабақтас құрмалас сөйлем(-дер)ді анықтаңыз.

A

Қысылғанда сүйенері де, қуанғанда сүйсінері де туған жері – өз Отаны.

Бұл күні қуаныштан көзге жас толады, көңіл толқып мас болады.

Осы сәтте Дәукен кіріп келмегенде, мұның немен тынатыны белгісіз еді.

Әңгімешіл, сөзуар, сөзімен көпті үйіргіш адамдар бар.

Ана баулыған бала – епті, әке баулыған бала – есті.

Әлгі түсімді қайта көргім келгендей көзімді жұмып едім, ‒ ұйқым келмеді.

Соңғы он жылы саяси қысыммен, тіршіліктің тәлкегімен өтті.

Бұл күні рух көтеріліп, еңсе тіктеледі.

kazakh

Көркем әдебиет стиліне тән ерекшелік(-тер)

A

қарапайым сөздерден құралады

үгіт-насихаттық сипаты басым

сөз арқылы көркем образ жасайды

өзіне тән сөз тіркестері бар

дәлелдеуді, түсіндіруді қажет етеді

сөйлеуде еркіндік басым

эмоцияға, экспрессияға жол берілмейді

интернационалды терминдер жиі қолданады

kazakh

Диалект сөз(-дер)ді табыңыз

A

әпше

кәсе

зор

сиықты

құдағи

кәрлі

зиян

қамыт

kazakh

Салыстырмалы шырайлы сөз(-дер)

A

қуаң

көгілдір

киіктей

нағыз батыр

шымқай көк

аппақ

орасан зор

бұлбұлша

kazakh

Тыныс белгісі дұрыс қойылған сабақтас құрмалас сөйлем(-дер).

A

Үлкеннің алдын кеспе, сөзін жерге тастама.

Сөз жоқ, Қанекең, ең алдымен тамаша геолог болды.

Абай тақап, келгенде үй иесі шыққан еді.

Абайдың құбылысы орасан болғанмен, енді Ербол бұны түсіне бастады.

Абырой болғанда, Нұрбек орнында отыр екен.

Бірде Жанқұтты шешен Құнанбайдың үйінде, отырғанда Абай сәлем бере келіпті.

Жауынгерлер енді кері қайтуға болатынын, болмайтынын сұрады.

Дұрыс, балам, ақылсыз жігіттің жауы жанында жүреді.

kazakh

Салтты сабақтыға айналдыратын қосымша(-лар)

A

-қалы

-ған

-т

-дыр

-ғыз

-ын

-ыл

-ып

kazakh

Дара баяндауышы бар сөйлем(-дер)

A

Жүсіпті кімнің айдап отырғанын сезіп отырмыз.

Аяғын көріп, асын іш, анасын көріп, қызын ал.

Жаудың өз ішіне кіріп соғысуымыз керек.

Әбдірахмандарға жұрт біртіндеп қосыла бастады.

Абайдың кәрі әжесімен, өз шешесімен тұратын үйі осы еді.

Су киімдері лезде мұз болып қата бастады.

Көкбай соңғы келісімін айтып отыр.

Білек сүріндіре алмағанды, білім сүріндіреді.

kazakh

Сөздің ауыспалы мағынасы

A

Қоңыр дауыс

Қоңыр киім

Қоңыр кірпіш

Қоңыр сиыр

Қоңыр көйлек

None

None

None

kazakh

Араб тілінен енген сөз

A

Жол-жөнекей балалармен ойнадым.

Мектептен үйге қайттым.

Ойын алыс-жұлыстан басталды.

Бастауышта оқитын кезім.

Жазғытұрымғы кез болатын.

None

None

None

kazakh

Орфография заңдылығы бойынша жазылған сөз

A

Ішшең

Ұшсаң

Күшсүз

Көшшін

Көссіз

None

None

None

kazakh

Сөз тудырушы жұрнағы бар сөйлем

A

Өзге хайуандарда жоқ қасиеттер әр кез білініп тұрады.

Ақ қасқырлар ерекше хайуан болып табылады.

Бөлтірік тәрбиесінің міндетін өз мойнына алған.

Қасқыр – аса сақ, қу хайуан, дала тағысы.

Қасқыр аса азулы, жыртқыш ретінде суреттеледі.

None

None

None

kazakh

Қалау райда тұрған сөз

A

жазса

келсінші

барғайсың

оқырмын

оқыңдар

None

None

None

kazakh

Нақ осы шақ болатын сөйлем

A

Ерлан саған сәлем айтты.

Гүлжан ертегі оқыпты.

Нұрлан кеше келіп кеткен.

Айжан хат жазып отыр.

Біржан қалаға жүреді.

None

None

None

kazakh

Төл сөз автор сөзінің ортасында келген сөйлем

A

Жамал: «Осыны шынымен айтып отырмысың?» ‒ деп Есенәліге тесіле қарады.

‒ Өмірбай – енді ермектің адамы емес, үлкен істің адамы, ‒ деді Асан.

– Қымыз, қымыз кешікпесін, ‒ деді Ербол, ‒ Сабалар сарқылып қалды.

Командир сарбаздарға ескертті: «Ұйқыны қойып, тез жиналайық».

‒ Шешеңнің атын білемісің? ‒ деп қартаң әйел қасына келді.

None

None

None

kazakh

Етістікті сөз тіркесі

A

алтын білезік

үлгілі істер

шынайы сезім

үйді жинады

үздік оқушы

None

None

None

kazakh

Мақтаға қатысты кәсіби сөздер қатары

A

Отбасы, әмбебап

Пышқы, шиіт

Торлама, қоза

Ыңғыру, қылша

Балдаң, терімші

None

None

None

kazakh

Дұрыс жазылған сөз

A

Гауқар

Шаһар

Әліппи

Қахарман

Ақмет

None

None

None

kazakh

Күрделі сөзі бар сөйлем

A

Отырғандарға сәлем беріп, ауыл-аймақ амандығын сұрады.

Көрмеде бір суретші маған Пушкиннің портретін сыйлады.

Әке – асқар тау, бала – жағасындағы құрақ.

Ағам екеуіміз еш жұмысты ойластырмай, білмей істемейміз.

Ағаш табаққа буы бұрқыраған ет салып, екеуіміз ортаға алдық.

None

None

None

kazakh

Гауһар түйме, жалғанда ақ бешпент бар,

A

Өтініш-тілек білдіру

Шартты рай

Қалау рай

Ашық рай

Бұйрық рай

None

None

None

kazakh

Жалғаулықты бірыңғай мүшелі сөйлем

A

Мен туған жердің түнін де, күнін де, өзенін де, тауын да сүйемін.

Бұл жұмыс білімділікті, тапқырлықты қажет етеді.

Нағыз азамат елінің бақыты, даңқы, бостандығы үшін күреседі.

Тәуелсіздік алғалы Ербол, Ләззат, Қайрат сынды тұлғаларымыз әлемге танылды.

Көрген, естігендерін қағаз бетіне түсіре берді.

None

None

None

kazakh

Меңгеріле байланысқан сөз тіркесі бар сөйлем

A

Бұл – Шолақсай, табысымыз мол, ертеңіміз айқын.

Тіл байлығы – ой байлығы.

Тас бұлақтың суындай жарқырады.

Көженің кенеуі бар, қымыздың қызуы бар.

Білгенге – маржан, білмеске – арзан.

None

None

None

kazakh

Пешене кірмесөзінің баламасы

A

Тәлім

Өнеге

Тағдыр

Тәрбие

Өмір

None

None

None

kazakh

Сөз аралығындағы кейінді ықпал

A

Ешкімге ізденіп соқтықпайды.

Біреуден кек алуды ойлама, ол өзіңе ыңғайсыз жай болып оралуы мүмкін.

Ғарыш зымырандарының тұрқы – жүз метр.

Ішсе асқа, кисе киімге жарымады емес пе?

Түсіндің жанын жырымның, қарадың үнсіз асқарға.

None

None

None

kazakh

Күрделі еліктеуіш сөздер қатысқан сөйлем

A

Биіктен қарғып, жерге дік ете түсті.

Гүрс-гүрс еткен мылтық дауысына баж-бұж еткен дауыстар араласты.

Терезеден тырс еткен дыбысқа отырғандар елеңдей қалды.

Жадыраның артына жалтаң-жалтаң қарай бергені ұнамады.

Желкесінен көтерген қол батса да, қыңқ ете қойған жоқ.

None

None

None

kazakh

Қыстырма сөз қатысқан сөйлем

A

Өлеңім, шарла ауылды.

Жалғыз сен ғана емессің ғой, қалқам.

Ел-жұртың тегіс аман ба, қадірлі Дарабоз?

Қазір екеуміз мергендік сынасайық.

Тегі, мен әлдекімдерге ұнай бастаған болуым керек.

None

None

None

kazakh

Көп мағыналы сөз(-дер)

A

Бас

Ақыл

Кеңес

Жәрдем

Бата

Адам

Көз

Түбір

kazakh

Кейінді ықпалды сөйлем(-дер)

A

Бесін ауа қыраттан көш көрінді.

Қарттар салмақты ойларын ортаға салды.

Келесі күні қатты дауыл тұрды.

Олар таң ата жолға аттанды.

Көзқарастары үйлеспей қалғанын аңғарды.

Оқушыларға жол ережесін түсіндірді.

Ақ жүректі адам азбайды.

Дүйсенбек бастаған жігіттер аңнан олжалы оралды.

kazakh

Дерексіз зат есім қатысқан тіркес(-тер)

A

Өріске малын айдаған кәрі-құртаңдар көрінеді.

Қазақ-қырғыз достығы бұрыннан жарасқан.

Екеуі тау басында көп отырды.

Түнімен мазалаған ойы сан-саққа жүгірді.

Асқар таудай талабы сөзінен байқалып тұр.

Ағаш дөңбектер ауласында шашылып жатыр.

Балқарағай ағашы көп өсетін жер екен.

Қоралары тастан салынған үлкен ауыл екен.

kazakh

Қыстырма сөздері бар сөйлем(-дер)

A

Қайдағыны бастамай тиыш отыр сен енді!

Амал не, кітапты қойныма тықтым да, үйге беттедім.

Апыр-ау, амансыңдар ма өздерің?!

Өкінішке орай, келген хабар рас боп шықты.

Шынында да, әкемнің айтқаны шын болып шықты.

Асықпаңыз, ата, балаларыңызды әлі-ақ көресіз.

Ой, айналайындар-ай, шаршаған боларсыңдар?

Әй, кемпір, оның бәрін сұрап қайтесің?

kazakh

Тыныс белгісі дұрыс қойылған сөйлем(-дер)

A

Қырандардың ең алыбы – бүркіт.

Ауаның салқындығы – білінбейді.

Өне бойын, тот басып, зіл тартады.

Сендер – беріп жібересіңдер ме?

Мың да бір рахмет саған Төреқұл!

Демек, онда бүркіттің күші бар.

Ақ халатты қыз, аса сүйкімді екен.

Кәне, шуылдамай жыр естиік!

kazakh

Монғол тілінен ел билеуге байланысты енген кірме сөз(-дер)

A

Нұра

Нөкер

Ұлыс

Шайыр

Қоғам

Қордай

Жарлық

Ғибрат

kazakh

Бұйрық райлы етістіктен болған төл сөздің баяндауышының төлеу сөзге айналдырылған нұсқасы (нұсқалары)

A

Жігіт: «Осындай әнді үйреніп алсайшы!» – деп қулана күлді.

Қойды еркіне шашыратып жібергеніне қатты ашуланды.

Қасенді еріксіз шақыртып, оның да үйге кіруін талап етті.

Елдар басқалардан бұрын бұған иелік етіп шыға келді.

Даурығып жатқанда, Сырбай: «Тоқтатыңдар!» – деп ақырды.

«Бұны талап етудің ешқандай реті жоқ», – деді ойлана.

«Бері кел! – деп шақырды оны Нұрлан. – Кел ойнаймыз!».

«Бірің де қалмай, тегіс жиналыңдар», – деп бұйырды.

kazakh

Сілтеу есімдіктері бар сөйлем(-дер)

A

Сонау көз ұшынан жыпырлаған ауыл үйлері көрінді.

Бәріміз де рақат тұрмысты еңбектен тапқан адамдармыз.

Машина жолшыбай бірнеше жерге тоқтады: біреулері кіріп, біреулері түсіп жатыр.

Есімін ең болмаса біреуі естір деп ойлап, келгендерден сұрау салды.

Сол күш Қаракөзді көп заман қинап жүрді.

Таң алдында бір ғана сағат мызғығаны болмаса, Абай түнді ұйқысыз өткізді.

Шындық әр заман емес, тіпті бір заманның әр қауымының өздеріне де әр алуан танылады.

Бұл аттың маңына жолама дегенім қайда саған?

kazakh

Себеп бағыныңқылы сабақтас сөйлем(-дер)

A

Маған бура я жетер, я жетпес еді.

Не мына Әбдіні қолымызға шығарып бер, не болмаса кепіл бол.

Енді жасыру мүмкін емес, себебі үйлену тойы ертең, кеште!

Бір елді бір ел жақсы білсе, жақсы өнегесін алар еді.

Нұрым қамшыны да босатпады, өйткені басқа соғар деп қауіптенді.

Бүгін осында маза бермеген соң, әжең екеуіміз қуып шыққанбыз.

Оттың жалыны әзір көрінбейді, жаңа тұтанды.

Ушаков үйінде болмағандықтан, Бұланбай қайтып кетті.