Datasets:

lunovian

/

vietnamese-poem-context

like 1

Nghĩa tôn phò vằng vặc bóng dương

Lòng trung nghĩa của vua sáng ngời như ánh mặt trời

The loyalty of the king is shining like the sun

Rút dây vâng mệnh phụ hoàng

Vua tuân theo mệnh lệnh của cha, thể hiện lòng hiếu thảo

The king obeyed his father's orders, showing filial piety

Thuyền lan, chèo quế thuận đường vu qui

Khung cảnh vua trở về với chiến thắng, vẻ vang trong lòng dân chúng

The scene of the king returned to the victory, glorious in the hearts of the people

Trăm ngàn dặm quản chi non nước

Vượt qua hàng ngàn dặm gian khó để lập nên chiến công

Passing thousands of miles of hardships to make a feat

Chữ nghi gia mừng được phải duyên

Mừng vì được duyên phận cùng vua, thể hiện niềm hạnh phúc trong hôn nhân

Glad to be fate with the king, show happiness in marriage

Sang yêu muôn đội ơn trên

Biểu thị lòng biết ơn với đấng tối cao vì có được hạnh phúc

Indicate gratitude to the supreme person for being happy

Rỡ ràng vẻ thuý, nối chen tiếng cầm

Niềm hạnh phúc và sự rực rỡ trong cuộc sống vợ chồng

Happiness and brilliance in married life

Lượng che chở, vụng lầm nào kể

Biết ơn sự bao dung của vua đối với lỗi lầm của bà

Grateful to the king's tolerance to her mistake

Phận đinh ninh cặn kẽ mọi lời

Lời thề nguyện gắn bó và trung thành

The vow of attachment and loyalty

Dầu rằng non nước biến dời

Dù thời gian có thay đổi, tình cảm vẫn vững bền

Although the time changes, the affection is still stable

Nguồn tình ắt chẳng chút vơi đâu là

Tình yêu sâu nặng của bà không bao giờ vơi cạn

Her deep love was never shallow

Lòng đùm bọc thương hoa đoái cội

Tấm lòng yêu thương dành cho quê hương và gia đình

Love for the homeland and family

Khắp tôn thân cũng đội ơn sang

Lòng biết ơn dành cho vua và dòng họ

Gratitude for the king and family

Miếu đường còn dấu chưng thường

Ký ức về nơi thiêng liêng của gia đình, nơi bà từng sống

Memories of the sacred place of the family, where she used to live

Tùng thu còn rậm mấy hàng xanh xanh

Cảnh vật cũ vẫn còn đó, gợi nhớ về những kỷ niệm xưa

The old scenery is still there, reminiscent of old memories

Nhờ hồng phúc, đôi cành hoè quế

Nhờ phúc đức mà dòng họ được bảo hộ

Thanks to blessing, the family is protected

Đượm hơi dương, dây rễ cùng tươi

Cây cối sinh trưởng mạnh mẽ, tượng trưng cho sự bảo vệ

The trees grow strongly, symbolizing the protection

Non Nam lần chúc tuổi trời

Cầu nguyện cho tuổi thọ của vua và đất nước

Pray for the life of the king and the country

Dâng câu thiên bảo, bày lời Hoa phong

Mong muốn mang lại phúc lành cho đất nước

Desire to bring blessings to the country

Những ao ước trập trùng tuổi hạc

Mong ước cho vua sống lâu và hạnh phúc

Wishing for the king to live long and happy

Nguyền trăm năm ngõ được vầy vui

Mong được sống cùng nhau đến già

Looking forward to living together to grow old

Nào hay sông cạn, bể vùi

Nỗi buồn khi phải chia xa vì cái chết

Sadness when having to be separated from death

Lòng trời tráo trở, vận người biệt ly

Than trách số phận nghiệt ngã, phải chia lìa

Complain of grim fate, must be separated

Từ nắng hạ, mưa thu trái tiết

Thời tiết trở nên trái ngược, thể hiện sự buồn bã và bất an

The weather becomes the opposite, showing sadness and insecurity

Xót mình rồng mỏi mệt chẳng yên

Thương xót khi thấy vua mệt mỏi

Mercy when the king is tired

Xiết bao kinh sợ lo phiền

Lo lắng không ngừng về sức khỏe của vua

Constantly worried about the king's health

Miếu thần đã đảo, thuốc tiên lại cầu

Mong ước tìm được cách chữa trị nhưng thất bại

Wish to find a cure but fail

Khắp mọi chốn đâu đâu tìm rước

Đi khắp nơi tìm thuốc nhưng không thành công

Going everywhere looking for medicine but unsuccessful

Phương pháp nào đổi được cùng chăng

Than thở vì không có cách nào cứu chữa

Complain because there is no cure

Ngán thay, máy Tạo bất bằng

Cảm thán về sự bất công của số phận

Exclamation of the injustice of fate

Bóng mây thoắt đã ngất chừng xe loan

Như một cơn mây lướt qua, vua đã ra đi

As a cloud passed by, the king had gone

Cuộc tụ, tán, bi, hoàn kíp bấy

Cảm thán về sự ngắn ngủi của hạnh phúc

Exclamation of the shortness of happiness

Kể sum vầy đã mấy năm nay

Hạnh phúc chỉ kéo dài trong thời gian ngắn

Happiness only lasts for a short time

Lênh đênh chút phận bèo mây

Cảm giác cuộc đời bấp bênh, vô định

The feeling of life is precarious, indefinitely

Duyên kia đã vậy, thân này nương đâu

Không biết nương tựa vào đâu sau khi vua qua đời

Do not know where to rely on after the king died

Trằn trọc luống đêm thâu, ngày tối

Không ngủ được vì nỗi đau quá lớn

Can't sleep because of the great pain

Biết cậy ai dập nỗi bi thương

Không biết chia sẻ nỗi đau cùng ai

Do not know how to share the pain with anyone

Trong mong luống những mơ màng

Chìm vào những giấc mộng để tìm lại hình ảnh vua

Sink into dreams to rediscover the image of the king

Mơ hồ bằng mộng, bàng hoàng như say

Tâm trạng ngơ ngẩn, bàng hoàng trong nỗi nhớ

The mood is bewildered, shocked in nostalgia

Khi trận gió, hoa bay thấp thoáng

Tưởng tượng hình ảnh của vua trong từng cơn gió, cánh hoa

Imagine the king's image in every wind, petals

Ngỡ hương trời bảng lảng còn đâu

Cảm giác như còn thoang thoảng hương của vua

It feels like a faint scent of the king

Vội vàng sửa áo lên chầu

Chuẩn bị như thể sắp gặp lại vua

Prepare as if you were about to see the king again

Thương ôi, quạnh quẽ trước lầu nhện chăng

Nhưng thực tế chỉ là không gian trống trải và cô đơn

But the reality is just an empty and lonely space

Khi bóng trăng, lá in lấp lánh

Cảm nhận bóng dáng của vua trong ánh trăng, cành lá

Feel the king's figure in the moonlight, branches

Ngỡ tàn vàng nhớ cảnh ngự chơi

Nhớ lại thời kỳ hạnh phúc khi còn ở bên vua

Recalling the happy time when I was with the king

Vội vàng dạo bước tới nơi

Vội vã đến nơi mong gặp lại hình bóng của vua

Hurry to the place of seeing the king's silhouette again

Thương ơi, vắng vẻ giữa trời tuyết sa

Chỉ còn lại sự vắng vẻ trong cảnh vật lạnh lẽo, cô đơn

Only the deserted in the cold, lonely scenery

Tưởng phong thể xót xa đòi đoạn

Tưởng tượng thể trạng yếu đuối của vua, khiến bà đau xót, thương cảm

Imagine the weak state of the king, making her painful, compassionate

Mặt rồng sao cách dán lâu nay

Thắc mắc vì sao đã lâu không được gặp lại hình ảnh của vua

Wondering why it has not been able to see the king's image again for a long time

Có ai chốn ấy về đây

Mong có ai từ cõi tiên trở về, mang tin tức của vua đến

Hopefully anyone from the fairy realm to return, bring the news of the king

Nguồn cơn xin ngỏ cho hay được lành

Khát khao biết được vua có bình an hay không

The desire to know whether the king is peaceful or not

Nẻo u minh khéo chia đôi ngả

Nhận thức nỗi đau khi vua và bà phải chia lìa hai cõi âm dương

Recognizing the pain when the king and her have to separate the two realms of Yin and Yang

Nghĩ đòi phen, nồng nã đòi phen

Bao lần suy nghĩ, bao lần nhớ thương sâu nặng

How many times of thinking, how many times I miss the deep love

Kiếp này chưa trọn chữ duyên

Cảm giác hối tiếc vì kiếp này duyên phận không trọn vẹn

The feeling of regret for this life is not complete

Ước xin kiếp khác vẹn tuyền lửa hương

Mong ước kiếp sau có thể tiếp tục mối tình đậm sâu

The desire for the next life can continue the deep love affair

Nghe trước có đấng vương Thang, Võ

Nhắc đến các vị vua nổi tiếng thời xưa để so sánh với vua Quang Trung

Referring to the famous kings to compare with King Quang Trung

Công nghiệp nhiều, tuổi thọ thêm cao

Tán dương những vị vua có công và được hưởng thọ lâu dài

Praise the kings with meritorious services and enjoy long -term longevity

Mà nay áo vải, cờ đào

Hình ảnh vua Quang Trung, một vị vua áo vải từ nhân dân, đem lại công bằng và hạnh phúc

The image of King Quang Trung, a litchi king from the people, brings fairness and happiness

Giúp dân, dựng nước biết bao công trình

Tán dương công lao của vua Quang Trung trong việc giúp dân, xây dựng đất nước

Praise the merits of King Quang Trung in helping people and building the country

Nghe rành rành trước vua Nghiêu, Thuấn

So sánh vua Quang Trung với vua Nghiêu và vua Thuấn, những vị vua đức độ

Compare King Quang Trung with King Nghieu and King Thuan, the Duc Do kings

Công đức dày, ngự vận càng lâu

Những vị vua này sống lâu, để lại phúc đức cho đời sau

These kings live for a long time, leaving blessings for the next life

Mà này lượng cả, ơn sâu

Vua Quang Trung có lòng nhân từ, ơn nghĩa sâu nặng với dân

King Quang Trung has kindness, deep gratitude to the people

Móc mưa rưới khắp chín châu đượm nhuần

Hình ảnh vua Quang Trung mang lại hạnh phúc, ấm no cho toàn dân

The image of King Quang Trung brings happiness and prosperity to the entire people

Công dường ấy mà nhân dường ấy

Than thở vì vua Quang Trung có công lớn và nhân đức, nhưng không được hưởng thọ lâu dài

Lamented because King Quang Trung had great merit and virtue, but did not enjoy longevity

Cõi thọ sao hẹp bấy hoá công

Cảm thán vì số phận không công bằng, tuổi thọ của vua bị ngắn ngủi

Exclamation because the fate is unfair, the life of the king is short

Rộng cho chuộc được tuổi rồng

Ước mong có thể chuộc lại tuổi thọ cho vua

Wishing to redeem the life of the king

Đổi thân ắt hẳn bõ lòng tôi ngươi

Nguyện hy sinh bản thân để vua được sống lâu hơn

May sacrifice himself so that the king can live longer

Buồn thay nhẽ! sương rơi, gió lọt

Cảnh vật đìu hiu, gió lạnh và sương rơi, tăng thêm nỗi buồn

The scenery is gloomy, cold wind and fog, increasing sadness

Cảnh đìu hiu, thánh thót châu sa

Hình ảnh cảnh vật vắng vẻ, sương như giọt nước mắt rơi

The image of the scenery is deserted, dew like a drop of tears

Tưởng lời di chúc thiết tha

Nhớ lại những lời căn dặn cuối cùng của vua, cảm thấy vô cùng xúc động

Recalling the last instructions of the king, feeling extremely touched

Khóc nào nên tiếng, thức mà cũng mê

Nỗi đau quá lớn đến nỗi khóc không thành tiếng, cảm giác mê man

The pain was so great that crying was not loud, the feeling of being delirious

Buồn thay nhẽ! xuân về, hoa ở

Xuân đã đến nhưng hoa vẫn đứng im, thể hiện sự cô đơn, mất mát

Xuan has come but Hoa still stands still, showing loneliness and loss

Mối sầu riêng ai gỡ cho xong

Nỗi buồn không ai có thể xoa dịu, không biết bày tỏ cùng ai

Sadness no one can soothe, do not know to express to anyone

Quyết liều mong vẹn chữ tòng

Quyết tâm giữ chữ “tòng” (theo chồng), dù khó khăn, gian khổ

Determined to keep the word "tong" (according to her husband), although difficult and arduous

Trên rường nào ngại, giữa dòng nào e

Sẵn lòng theo vua dù ở bất cứ nơi nào, không ngại khó khăn

Willing to follow the king anywhere, not afraid of difficulties

Còn trứng nước thương vì đôi chút

Thương xót cho con nhỏ còn thơ dại

Mercy for children is still romantic

Chữ tình thâm chưa thoát được đi

Dù thương vua vô cùng nhưng còn vướng bận tình thân với con

Although the king is extremely loving, he still has a friendship with him

Vậy nên nấn ná đòi khi

Vì vậy, còn nấn ná lại trần thế thêm một thời gian

Therefore, he still lingered back to earth for a while

Hình tuy còn ở, phách thì đã theo

Thể xác còn nhưng linh hồn đã theo vua

The body still but the soul has followed the king

Theo buổi trước ngự đèo Bồng đảo

Hình dung linh hồn của bà theo vua về cõi tiên

Imagine her soul follow the king of the first realm

Theo buổi sau ngự nẻo sông Ngân

Tưởng tượng linh hồn theo vua đến dòng sông Ngân Hà

Imagine the soul along the King to the Milky Way

Theo xa thôi lại theo gần

Linh hồn của bà lúc xa lúc gần, không rời xa vua

Her soul was far away, not leaving the king

Theo phen điện quế, theo lần nguồn hoa

Hình dung linh hồn theo vua trong các cảnh đẹp nơi thiên giới

Imagine the soul of the king in the beautiful scenes in the world

Đương theo, bỗng tiếng gà sực tỉnh

Đang trong mộng tưởng, bất ngờ bị đánh thức bởi tiếng gà gáy

In the dream, suddenly awakened by the sound of chickens

Đau đớn thay, ấy cảnh chiêm bao

Nhận ra rằng tất cả chỉ là giấc mộng, cảm giác đau xót vô hạn

Realize that all is just a dream, the feeling of infinite pain

Mơ màng thêm nỗi khát khao

Càng thêm khát khao được đoàn tụ với vua trong cõi tiên

More and more desire to reunite with the king in the first realm

Ngọc kinh chốn ấy ngày nào tới nơi

Mong ước đến được cõi thiên giới để gặp lại vua

Wish to come to the realm of heaven to see the king again

Tưởng thôi lại bồi hồi trong dạ

Tưởng rằng có thể nguôi ngoai nhưng nỗi nhớ lại dâng trào

Thinking that it might be calm

Nguyện đồng sinh sao đã kíp phai

Mong muốn sống cùng nhau nhưng duyên phận lại ngắn ngủi

The desire to live together but fate is short

Xưa sao sớm hỏi, khuya bày

Nhớ lại những kỷ niệm xưa khi vua và bà còn bên nhau

Recalling old memories when the king and her were together

Nặng lòng vàng đá, cạn lời tóc tơ

Tình cảm chân thành, sâu nặng và không gì lay chuyển được

Sincere affection, deep and unmistakable

Giờ sao bỗng thờ ơ lặng lẽ

Cảm thấy lạnh lẽo, cô đơn khi vua không còn

Feeling cold, lonely when the king is gone

Tình cô đơn, ai kẻ xét đâu

Nỗi đau không ai thấu hiểu, phải chịu đựng một mình

The pain no one understood, suffered alone

Xưa sao gang tấc gần chầu

Trước đây còn được gần gũi, kề cận vua

Previously, it was close, adjacent to the king

Trước sân phong nguyệt, trên lầu sinh ca

Nhớ lại những buổi hẹn hò, vui đùa cùng nhau

Recalling dating, having fun together

Giờ sao bỗng cách xa đôi cõi

Giờ đây hai người đã cách xa nhau ở hai cõi âm dương

Now the two are far apart in the two realms of Yang Yang

Tin hàn huyên khôn hỏi thăm nhanh

Không còn cách nào liên lạc, hỏi thăm tình hình của vua

There is no way to contact and ask the king's situation

Nửa cung gẫy phím cầm lành

Như một chiếc đàn bị đứt dây, không còn hòa âm

Like a broken guitar, no more harmony

Nỗi con côi cút, nỗi mình bơ vơ

Thương con còn bé bỏng, cảm giác bản thân cô độc

Loving the little child, feeling alone

Nghĩ nông nỗi, ngẩn ngơ đòi lúc

Tâm trạng bâng khuâng, ngơ ngác không yên

The mood is wistful, bewildered