passage_answer_candidates
sequence | question_text
stringlengths 1
226
| document_title
stringlengths 1
116
| language
stringclasses 11
values | annotations
sequence | document_plaintext
stringlengths 11
739k
| document_url
stringlengths 31
792
|
---|---|---|---|---|---|---|
{
"plaintext_start_byte": [
1,
512,
1085,
1467,
2646,
3423,
4753,
6560,
7725,
8494,
8800,
10729,
11632,
11693
],
"plaintext_end_byte": [
489,
1084,
1466,
2623,
3258,
4701,
6536,
7689,
8443,
8799,
10652,
11494,
11691,
12028
]
} | 2011 నాటికి బాదామి పట్టణ జనాభా ఎంత? | బాదామి | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
బాదామి లేదా వాతాపి కర్ణాటక రాష్ట్రం లోని బాగల్కోట్ జిల్లా లోని ఒక పట్టణము మరియు అదే పేరు గల తాలూకా కేంద్రము. ఈ పట్టణము క్రీస్తు శకం 540 నుండి 757 వరకు బాదామి చాళుక్యుల రాజధానిగా ఉండేది.
ప్రకృతి
బాదామి మరియు దాని పరిసరాలు అతి సుందరమైన ప్రకృతి దృశ్యాలకు నెలవులు. ఈ కారణం చేత ప్రపంచ వ్యాప్తంగా పలు దేశాల నుండి ఇక్కడికి యాత్రికులు వస్తారు. పలు సినిమాలు కూడా ఇక్కడ చిత్రీకరించబడ్డాయి. ఇక్కడ రుతువులు ఇలా ఉంటాయి.
వేసవి కాలము- మార్చి నుండి జూన్ వరకు
వసంత కాలము- జనవరి నుండి మార్చి వరకు
వర్షాకాలము- జూలై నుండి అక్టోబరు వరకు
శీతాకాలము - నవంబరు నుండి జనవరి వరకు.
వేసవిలో ఉష్ణోగ్రత కనీసము 23 డిగ్రీల నుండి గరిష్ఠము 45 డిగ్రీల వరకు ఉంటుంది. అదే శీతాకాలంలో 15 నుండి 29 డిగ్రీల వరకు ఉంటుంది. వర్షపాతము ఏడాదికి 50 సెంటీమీటర్లు ఉంటుంది. నవంబరు నుండి మార్చి వరకు పర్యటనలకు మిక్కిలి అనువైన కాలము. ఇక్కడి వాతావరణం కోతులకు మిక్కిలి అనువైనది. కావున వీటి సంతతి ఇక్కడ బాగా అభివృద్ధి చెందింది. పర్యాటకులు వీటిని చూడటానికి ఆసక్తి కనబరుస్తుంటారు. ఇవి ప్రకృతిలో ఎలాంటి ప్రతిబంధకాలు లేకుండా స్వేచ్ఛగా తిరుగుతుంటాయి.
.
చరిత్ర
ఈ ప్రాంతం చుట్టూ అనేక చారిత్రాత్మక ప్రదేశాలు ఉన్నాయి. వీటిలో చెప్పుకోదగినవి ఖ్యాద్ గ్రామము, హిరేగుడ్డ, సిద్లఫడి మరియు కుట్కంకేరి (జుంజున్పాడి, షిగిపాడి మరియు అనిపాడి). ఇక్కడ పురాతన రాతి సమాధులు మరియు వర్ణచిత్రాలు చూడవచ్చును.
బాదామి చాళుక్య సామ్రాజ్యము మరియు ఇతర సామ్రాజ్యాలు
పురాణగాధ
పురానగాధల ప్రకారం వాతాపి రాక్షసుడు అగస్త్య మహర్షిచే ఈ ప్రాంతంలోనే సంహరింపబడ్డాడు. ఆ సంఘటనకు గుర్తుగా ఈ ప్రాంతాన్ని వాతాపి అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ ప్రాంతానికి దగ్గరగా అయ్యవోలే అయినూరవరు అనే వర్తక సంఘం ఉండేది. ఇది కర్ణాటక మరియు తమిళనాడు రాష్ట్రాల మధ్య వాణిజ్యమును పర్యవేక్షించేది. ప్రసిద్ధ పండితుడు డాక్టర్ డి. పి. దీక్షిత్ అభిప్రాయం ప్రకారం క్రీస్తు శకం 500 సంవత్సరంలో మొదటి చాళుక్య రాజు జయసింహ చాళుక్య సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించాడు. అతని మనవడు పులకేశి వాతాపిలో కోట కట్టించాడు.
బాదామి చాళుక్యులు
కీర్తివర్మ కుమారుడు పులకేశి. ఇతను వాతాపిని బలోపేతం చేసి విస్తరించాడు. ఇతనికి ముగ్గురు కుమారులు. రెండవ పులకేశి, విష్ణువర్ధన మరియు బుద్దవరస. అతను మరణించేనాటికి ముగ్గురు కుమారులు చిన్నవారు కావడంచేత కీర్తివర్మ మరియొక కుమారుదు మంగలేశ రాజ్యాధికారాన్ని చేపట్టాడు. ఇతను తనదైన శైలిలో పరిపాలించి శాశ్వతంగా పగ్గాలు చేపట్టాలనుకున్నాడు. కానీ రెండవ పులకేశి చేతిలో హత్యకు గురయ్యాడు. తర్వాత రెండవ పులకేసి క్రీస్తుశకం 610 నుండి 642 వరకు బాదామి సామ్రాజ్యాన్ని పరిపాలించాడు. వాతాపిని కేంద్రముగా చేసుకొని చాళుక్యులు కర్ణాటక, మహారాష్ట్ర మరియు ఆంధ్రప్రదేశ్, తమిళనాడు లోని కొన్ని ప్రాంతాలకు తమ సామ్రాజ్యాన్ని విస్తరించారు. 6 నుండు 8 వ శతాబ్దం వరకు వీరు విజయవంతంగా పరిపాలన సాగించారు.
శాసనాలు
బాదామిలో మొత్తం ఎనిమిది శాసనాలు ఉన్నాయి. వీటిలో కొన్ని అతి ప్రధానమైనవి. వీటిలో మొదటిది సంస్కృత మరియు పాత కన్నడ భాషలో 543 CE పులకేశి కాలం నాటిది.రెండవది 578 CE మంగళేశ శాసనము కన్నడ భాషలో ఉంది. మూడవది కప్పే ఆరభట్ట రికార్డులలోనిది. ఇది కన్నడ సాహిత్యంలో త్రిపది వాడుకలో లభించిన మొదటి కవిత. భూతనాధ ఆలయం వద్ద లభించిన ఒకశాసనం 12 వశతాబ్దమునకు చెందినదిగా భావింపబదుతున్నది. ఇందులో జైన శైలిలో త్రికంటర ఆదినాధను కీర్తిస్తూ రాతలు రాయబడ్డాయి.
వాతాపి గణపతి
కర్ణాటక సంగీతం లోని హంసధ్వని రాగం లోని వాతాపి గణపతిం భజే కీర్తన. సంకలనం శ్రీ ముత్తుస్వామి దీక్షితార్.[1]. వాతాపి గణపతి విగ్రహమును తదనంతరం పల్లవులు తమ రాజధాని ఐన తంజావూరుకు తరలించుకొని పోయారు. 7వ శతాబ్దంలో చాళుక్యులను ఓడించి పల్లవులు ఈ విగ్రహాన్ని తరలించుకొని పోయారు.[2]
దర్శనీయ ప్రదేశాలు
బాదామిలో అనేక పర్యాటక ప్రదేశాలు ఉన్నాయి. వీటిలో ముఖ్యమైనవి గుహాలయాలు, శిలా తోరణాలు, కోటలు మరియు శిల్పాలు ఉన్నాయి.
ఇక్కడ ఉన్న బౌద్ధ గుహలోనికి కేవలం మోకాళ్లపై పాకుతూ మాత్రమే వెళ్ళగలము.
5వ శతాబ్దంలో కట్టబడిన భూతనాధ ఆలయం ఒక చిన్న గుడి. ఇది అగస్త్య చెరువునకు ఎదురుగా నిర్మించబడింది.
కొండపై నిర్మింపబడిన బాదామి కోట
7వ శతాబ్దంలో నిర్మింపబదిన అనేక శివాలయాలు ఉన్నాయి. అందులో ముఖ్యమైనది మేలెగట్టి శివాలయం.
దత్తాత్రేయ ఆలయం
11వ శతాబ్దంలో నక్షత్రాకారంలో నిర్మింపబడిన మల్లికార్జున ఆలయం
కోట దక్షిణ భాగాన ఇస్లామిక్ శైలిలో నిర్మింపబడిన గుమ్మటము. ఇక్కడ ప్రార్థనలు చేసుకొనే వీలుంది.
బాదామి నగరాన్ని వీక్షించుటకు వీలుగా ఉత్తర కోటలో నిర్మించిన ఎత్తైన స్థానాలు
హిందువులలో కొందరు కులదేవతగా కొలిచే బనశంకరి ఆలయము.
బాదామి, ఐహోల్ మరియు పత్తడకల్ ప్రాంతాల నుండి సేకరించిన శిల్పాలతో ఏర్పాటుచేసిన పురాతత్వ సంగ్రహశాల (మ్యూజియం).
రవాణా సౌకర్యాలు
చిత్ర మాలిక
బాదామి రాతిగుట్టలు
Bolted routes in the Temple area, Badami
భూతనాధ ఆలయ సముదాయము, ఇది అగస్త్య చెరువునకు అభిముఖంగా కట్టబడ్డాయి.
మల్లికార్జున ఆలయ సముదాయము.
మూడవ గుహాలయంలో విష్ణుమూర్తి చిత్రము.
మూడవ గుహాలయంలో చాళుక్యరాజు మంగలేశ కాలానికి చెందిన పురాతన కన్నడ శాసనాలు. ఇవి 578 CE కాలానికి చెందినవి.
బాదామిలోని ఒక ఆలయము
పురాతన శాసనాలు మరియు కట్టడాలు
మూలాలు
బయటి లంకెలు
BADAMI, World Heritage Site, Karnataka, India
వర్గం:కర్ణాటక దర్శనీయస్థలాలు
వర్గం:కర్ణాటక నగరాలు మరియు పట్టణాలు
వర్గం:బాగల్కోట్ జిల్లా
వర్గం:బాగల్కోట్ జిల్లా గ్రామాలు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BF |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
988,
1658,
2493,
3292,
4301,
5542,
5841,
5921,
6062,
6165,
6272,
6379,
6594,
6729,
7036,
7628,
7814,
7940,
8107,
8200,
8294,
8442,
8643,
8967,
9997,
10557,
11496,
11812,
12562,
12813,
13952,
14592,
15321,
15866,
16143
],
"plaintext_end_byte": [
987,
1657,
2468,
3257,
4300,
5487,
5840,
5920,
6061,
6164,
6271,
6378,
6593,
6728,
6983,
7627,
7813,
7939,
8106,
8199,
8293,
8441,
8633,
8951,
9953,
10523,
11495,
11783,
12561,
12799,
13951,
14569,
15277,
15847,
16101,
16240
]
} | هل قلة الخوف من علامات إضطراب السلوك ؟ | اضطراب الشخصية الاجتنابي | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
اضطراب الشخصية الاجتنابي [1] ويعرف أيضا باضطراب الشخصية التجنبية[2]، ويقع اضطراب الشخصية الاجتنابي في المجموعة الثالثة من مجموعة اضطرابات الشخصية المعترف بها في الدليل التشخيصي والإحصائي للاضطرابات العقلية ويَظهر الأشخاص الذين يعانون من هذا الاضطراب أنماط سائدة من القلق الاجتماعي والكبح الاجتماعي، الشعور بالعجز والدونية، الحساسية الشديدة تجاه التقييم السلبي، وتجنب التفاعل الاجتماعي.ويصف الأفراد المصابين بهذا الاضطراب أنفسهم بأنهم لا يشعرون بالراحة، قلقون، وحيدون، وعموما يشعرون بأنهم غير مرحبٍّ بهم من قبل الآخرين ومنعزلين عنهم.
وغالبا ما يعتبرون انفسهم أنهم غير أكفاءٍ اجتماعيا أو غير جذابين شخصيا، ويتجنبون التفاعل الاجتماعي بسبب خوفهم من أن يكونوا موضع سخرية للآخرين، مهانين ، منبوذين، أو مكروهين. وعادة ما تلاحظ أعراض اضطراب الشخصية الاجتنابي في بدايات مرحلة البلوغ. ويرتبط كلا من تجاهل مشاعر الأطفال العاطفية ورفض جماعة الأقران (كالمتنمّرين مثلا ) بزيادة خطر نشوء اضطراب الشخصية الاجتنابي.
هناك جدل حول ما إذا كان اضطراب الشخصية الاجتنابي اضطراب مختلف تماما عن الرهاب الاجتماعي المعمّم، وادعى البعض بأن كلاهما مفهومان مختلفان تماما لنفس الاضطراب ولكن اضطراب الشخصية الاجتنابي قد يمثل اضطراب شديد في الشخصية. وأثار هذا الأمر جدلا لأن كلا من الرهاب الاجتماعي المعمّم واضطراب الشخصية الاجتنابي لهما نفس المعايير التشخيصية، وقد يتشاركان في نفس الأسباب، التجربة الذاتية، السلوكيات، المعالجة، ويتطابقان في سمات الشخصية الأساسية كالخجل.
لمحة تاريخية
قد وصف اضطراب الشخصية الاجتنابي في مصادر عديدة بقدر ما يعود إلى أوائل عام 1900م بالرغم من أنه لم يسم لبعض الوقت. ووصف الطبيب النفسي السويسري أوغين بلولر المرضى الذين ظهرت عليهم علامات اضطرابات الشخصية الاجتنابي في كتابه "العته الباكر" أو "جماعات الفصام" عام 1911. وغالبا ما يتم اللبس ما بين سمات الشخصية الاجتنابي والفصامية أو يشار إليهما على أنهما مترادفان حتى قدم كرتشمر (1921) أول وصف كامل نسبيا لهما كشف به الاختلافات بينهما.
العلامات والأعراض
ينشغل الأشخاص المصابين باضطراب الشخصية الاجتنابي بعيوبهم وبتكوين علاقات مع الآخرين في حالة واحدة فقط إذا كانوا يؤمنون بأن الآخرين لن ينبذوهم. فالخسارة والنبذ مؤلمان جدا بالنسبة لهؤلاء الأفراد حيث أنهم سوف يختارون البقاء وحيدين بدلا من المخاطرة بمحاولة التواصل مع الآخرين. وهم غالبا ما ينظرون إلى أنفسهم بازدراء، في حين تبين ازدياد عدم قدرتهم على تحديد سماتهم والذي يعتبر عموما بأنه أمر إيجابي في مجتمعاتهم. وقد ارتبط تجاهل مشاعر الأطفال على وجه الخصوص نبذ أحد الوالدين أو كليهما للطفل بزيادة خطر نشوء اضطراب الشخصية الاجتنابي، فضلا عن نبذ الأقران له.
الحساسية الشديدة تجاه النبذ/النقد.
فرض العزلة الاجتماعية على الذات.
الخجل أو القلق الشديد في المواقف الاجتماعية، بالرغم من رغبة الشخص القوية في تكوين علاقات وثيقة.
تجنب التواصل الجسدي لأنه قد ارتبط بمحفزات غير سارة ومؤلمة.
الشعور بالعجز.
انخفاض شديد في تقدير الذات.
كره الذات.
الشك في الآخرين.
البعد العاطفي المتعلق بالعلاقة الحميمة.
الوعي بالذات بشكل كبير.
نقد الذات بشأن مشاكلهم مع الآخرين.
مشاكل في الأداء المهني.
التصور الذاتي بالوحدة، بالرغم من أن الاخرين يجدون العلاقة معهم ذات معنى.
الشعور بأنهم أقل شأنا من الآخرين.
في بعض الحالات الشديدة، يكون لديهم رهاب الأماكن العامة.
يستخدمون الخيال كشكل من أشكال الهروب من الواقع ولقطع حبل الأفكار المؤلمة.
التشخيص
منظمة الصحة العالمية
يسجل التصنيف الدولي العاشر للأمراض لمنظمة الصحة العالمية اضطراب الشخصية الاجتنابي باضطراب الشخصية (الاجتنابي) القلقة. ويتصف هذا الاضطراب بأربعة على الأقل مما يلي:
المشاعر المتواصلة والسائدة للتوتر والتوجس.
2.الاعتقاد بأن الشخص غير كفء اجتماعيا، غير جذاب شخصيا، أو أقل شأنا من الآخرين.
3.انشغال البال بكونه انتقد أو نبذ في المواقف الاجتماعية.
4.عدم القدرة على الانخراط مع الأشخاص إلا بعض ممن استلطفوهم.
5.وجود القيود في نمط حياتهم بسبب حاجتهم إلى الاحساس بالأمن.
6.تجنب الأنشطة الاجتماعية أو المهنية التي تنطوي على التواصل الهام بين الأشخاص بسبب الخوف من الانتقاد، الرفض، أوالنبذ.
قد تتضمن السمات المرتبطة ببعضها على الحساسية المفرطة تجاه النبذ والنقد.
ومن متطلبات التصنيف الدولي العاشر للأمراض أن يلبي التشخيص أيضا لأي من الاضطرابات النوعية في الشخصية مجموعة من معايير اضطراب الشخصية العام.
جمعية الطب النفسي الأمريكية
يوجد لدى الدليل التشخيصي والاحصائي الرابع للاضطرابات العقلية تشخيص لاضطرابات الشخصية الاجتنابي. ويشير التشخيص في العموم إلى أنماط شائعة للموانع لدى الأشخاص، كالشعور بالعجز، وكونه شخص حساس جدا تجاه التقييم السلبي منذ بدايات مرحلة البلوغ وتقع في نطاقات المواقف. وبالإضافة إلى ذلك أربعة من سبعة معايير محددة يجب أن تتحقق وهي:
تجنب الأنشطة المهنية التي تنطوي على التواصل الضروري بين الأشخاص بسبب الخوف من النقد، الرفض، أو النبذ.
2.هل الشخص غير قادر على الانخراط مع الأشخاص إلا مع بعض ممن يستلطفونهم.
3. يظهر الشخص بعض القيود أثناء العلاقات الحميمة بسبب الخوف من أن يفضح أو أن يكون موضع سخرية.
4.هل ينشغل بالانتقاد أو الرفض في الواقف الاجتماعية.
5.هل يكون خجولا في المواقف الشخصية بسبب مشاعر العجز.
6.ينظر إلى نفسه على أنه غير كفء اجتماعياَ، غير جذاب شخصيا، أو أنه أقل شأنا من غيره.
7.هل الشخص كاره على غير العادة في أن يخاطر شخصيا أو أن ينخرط في أية أنشطة جديدة لأن الآخرين قد يؤكدون خجله.
أخرى
اقترح الْمُنظّرون الأوائل بأن اضطراب الشخصية الذي يجمع بين سمات اضطرابات الشخصية الحدية واضطرابات الشخصية الاجتنابي يدعى "بالشخصية المختلطة ما بين الاجتنابي والحدية".
الأسباب
لم يتم تحديد أسباب اضطراب الشخصية الاجتنابي بشكل واضح، ولكنها قد تكون متعلقة بعوامل اجتماعية، وراثية، ونفسية. وقد يكون هذا الاضطراب ذا صلة بعوامل وراثية متعلقة بالمزاج. وقد ارتبطت العديد من اضطرابات القلق على وجه التحديد في مرحلتي الطفولة والمراهقة بالمزاج الذي يتصف بالتثبيط السلوكي، بما في ذلك أن يتصف الشخص بالخجل، الخوف والانسحاب في الأوضاع الجديدة. وقد توفر هذه الصفات الوراثية استعدادا وراثيا لدى الفرد للإصابة باضطراب الشخصية الاجتنابي. وقد يرتبط كلا من تجاهل مشاعر الأطفال ورفض الأقران له بزيادة خطر نشوء اضطراب الشخصية الاجتنابي.
الأنواع الفرعية لميلون
يذكر الأخصائي النفسي ثيودور ميلون أنه نظرا لأن معظم المرضى ذكروا صورا متفاوتة للأعراض، فإن اضطرابات شخصياتهم تميل أن تكون مزيجاَ من النوع الرئيسي لاضطرابات الشخصية مع نوع أو أكثر من أنواع اضطرابات الشخصية الثانوية. وحدد ثيودور أربعة أنواع فرعية لاضطرابات الشخصية الاجتنابي لدى البالغين.
التشخيص التفريقي
أشارت الأبحاث بأن الأشخاص المصابون باضطراب الشخصية الاجتنابي، يعانون عموما من اضطراب القلق الاجتماعي المزمن(المسمى أيضا بالرهاب الاجتماعي)، فهم يراقبون ردات فعلهم بحذر شديد عندما ينخرطون في التفاعل الاجتماعي. ولكن خلافا عن الأشخاص المصابين بالرهاب الاجتماعي فإنهم يراقبون أيضا بحذر شديد ردات فعل الأشخاص الذين يتعاملون معهم. فالتوتر الشديد الناجم عن هذه المراقبة قد يفسر تردد حديث العديد من الأشخاص المصابين باضطراب الشخصية الاجتنابي وقلة كلامهم؛ لأنهم منشغلون جدا بمراقبة أنفسهم وبصعوبة تكلم الأشخاص بطلاقة.
ووفقا للدليل التشخيصي والاحصائي للاضطرابات العقلية يجب تفريق اضطراب الشخصية الاجتنابي عن اضطرابات الشخصية الاعتمادية، الزورانية، الفصامية، وفصامية النمط.
التواكب المرضي
ذكرت التقارير بأن اضطراب الشخصية الاجتنابي يكون سائدا على وجه الخصوص لدى الأشخاص المصابين باضطرابات القلق. وعلى الرغم من أن تقديرات التواكب المرضي تختلف بشكل كبير بسبب الاختلافات في (ومن بينها) أدوات التشخيص. وأشارت التقارير إلى أن حوالي 10-50% من الأشخاص المصابين بنوبات الهلع ورهاب الأماكن العامة مصابون باضطرابات الشخصية الاجتنابي. وأيضا حوالي 20-40% من الأشخاص مصابين بالرهاب الاجتماعي (اضطراب القلق الاجتماعي).
أظهرت بعض الدراسات أن معدلات انتشار اضطراب القلق العام بلغت بنسبة 45% بين الأشخاص ومعدلات انتشار اضطراب الوسواس القهري تصل إلى 56 ٪ .
العلاج
يمكن استخدام تقنيات مختلفة في معالجة اضطراب الشخصية الاجتنابي مثل: التدريب على المهارات الاجتماعية، العلاج المعرفي، العلاج بتعريض المريض للتواصل الاجتماعي بالزيادة تدريجيا كل مرة، العلاج الجماعي لممارسة المهارات الاجتماعية، وفي بعض الأحيان العلاج الدوائي. والمسألة الأساسية في المعالجة هي كسب ثقة المريض واستمرارها؛ لأن الأشخاص المصابون باضطراب الشخصية الاجتنابي سوف يتجنبون جلسات المعالجة غالبا إذا لم يثقوا في المعالج أو خافوا من النبذ. والغرض الأساسي من كلا العلاج الفردي وجماعات التدريب على المهارات الاجتماعية هو ليبدأ الأفراد المصابين باضطراب الشخصية الاجتنابي بتحدي اعتقاداتهم السلبية المبالغ فيها عن أنفسهم.
يمكن للأشخاص المصابين باضطراب الشخصية الاجتنابي أن يحسنوا وعيهم ومهاراتهم الاجتماعية، ولكن مع وجود المشاعر المتأصلة في ذواتهم للدونية والرهاب الاجتماعي؛ فإن هذه السمات لا تتغير عادة بشكل كبير. ويمكن لمثبطات الانزيم المؤكسد لأحاديات الأمين مثل الفينلزين أن تكون مفيدة جدا من خلال زيادة الثقة والشعور بأنه مرغوب فيصبح نشيط اجتماعيا أكثر.
علم الأوبئة
ووفقا للدليل التشخيصي والاحصائي الرابع للاضطرابات العقلية يحدث اضطراب الشخصية الاجتنابي تقريبا بنسبة 1.0% إلى 5.0% من عموم السكان. ولكن تشير بيانات المسح الوطني الوبائي للكحول والحالات المرتبطة به عام 2001-2002 أن معدلات انتشار الاضطراب بلغت بنسبة 36.0% لدى أغلب سكان الولايات المتحدة. و10% من المرضى المترددين على العيادات الخارجية لمستشفى الطب النفسي لديهم اضطراب الشخصية الاجتنابي.
الأنواع الفرعية لميلون
يذكر الأخصائي النفسي ثيودور ميلون أنه نظرا لأن معظم المرضى ذكروا صورا متفاوتة للأعراض، فإن اضطرابات شخصياتهم تميل أن تكون مزيجاَ من النوع الرئيسي لاضطرابات الشخصية مع نوع أو أكثر من أنواع اضطرابات الشخصية الثانوية. وحدد ثيودور أربعة أنواع فرعية لاضطرابات الشخصية الاجتنابي لدى البالغين.
انظر أيضا
اضطراب الشخصية
متلازمة آسبرجر
اضطراب الشخصية الانعزالية
اضطراب الشخصية الاكتئابية
اضطراب الشخصية الفصامي
اضطراب الشخصية الحدي
مراجع
وصلات خارجية
*
تصنيف:اضطرابات الشخصية
تصنيف:تشخيص الأمراض النفسية
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B6%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%20%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%AE%D8%B5%D9%8A%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%A8%D9%8A |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
281,
570,
1356,
1969,
2396,
3093,
3305,
3521,
4296,
4767,
5649,
6216,
6829,
7161,
7674,
7926,
8331,
9222,
10184,
10678,
11212,
11538,
11764,
12083,
12126,
12447,
12685,
13444,
14022,
14813,
16266,
16419,
16627,
16784,
18438,
19829,
20504,
20850,
21072,
21911,
22453,
23055,
23645,
24326,
25592,
26283,
26792,
27171,
27730,
28807,
29080,
29263,
29661,
29726,
30739,
31655,
32377,
32435,
33753,
34447,
34559,
34911,
35624,
36743,
37099,
37754,
39042,
39844,
40474,
41071,
41464,
43275,
43353,
43424,
43461
],
"plaintext_end_byte": [
273,
569,
1355,
1961,
2395,
3078,
3304,
3520,
4265,
4766,
5648,
6215,
6802,
7160,
7673,
7925,
8316,
9221,
10183,
10677,
11170,
11537,
11762,
12082,
12125,
12446,
12684,
13443,
13980,
14812,
16265,
16418,
16626,
16783,
18437,
19828,
20503,
20822,
21071,
21873,
22452,
23023,
23644,
24325,
25591,
26282,
26791,
27163,
27729,
28806,
29062,
29262,
29645,
29725,
30724,
31654,
32376,
32434,
33699,
34446,
34551,
34896,
35623,
36725,
37098,
37736,
39018,
39823,
40473,
41057,
41463,
43260,
43345,
43385,
43458,
43762
]
} | 조선의 무신 출신 왕은 몇 명인가? | 조선 태조 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
조선 태조(朝鮮 太祖, 1335년 10월 27일 (음력 10월 11일) ~ 1408년 6월 18일 (음력 5월 24일), 재위: 1392년 8월 5일 (음력 7월 17일) ~ 1398년 10월 14일 (음력 9월 5일))는 고려 말의 무신 겸 정치가이자 조선의 초대 왕이다.
이력
이성계는 함경도 영흥에서 출생하였으며 함경도 함흥에서 성장하였고 본관은 전주이다. 성(姓)은 이(李), 휘는 단(旦), 초명은 성계(成桂), 초자는 중결(仲潔), 자는 군진(君晉), 호는 송헌(松軒)·송헌거사(松軒居士)이다.
1388년부터 1392년까지 고려 왕조의 실권을 맡은 적이 있는 이성계는 고려에서의 관직이 문하시중 직위에 이르렀고, 고려 우왕 때, 우군도통사(右軍都統使)로서 요동 정벌을 위하여 북진을 하다가 위화도에서 회군하여 문하시중으로서 정권을 장악하고 고려 공양왕으로부터 보위 선양의 형식으로 개경(지금의 개성특급시) 수창궁에서 즉위함으로써 조선을 개국하였다. 원래 이름은 성계였으나 조선을 개국한 후에 '단'으로 개명하였다. 조선 군주 보위에 오른 이후 막강한 권력으로 전제개혁을 단행하였고, 신진세력의 경제적 토대를 구축하였으며, 도읍을 한양으로 옮겨 조선의 기틀을 다졌다.
시호는 태조강헌지인계운성문신무대왕(太祖康獻至仁啓運聖文神武大王)[1] 이며 이후 존호를 더하고 대한제국 때 명나라에서 내린 시호 강헌(康獻)을 폐지하고 고황제(高皇帝)로 추존하여 정식 시호는 태조지인계운응천조통광훈영명성문신무정의광덕고황제(太祖至仁啓運應天肇統廣勳永命聖文神武正義光德高皇帝)이다.[2] 재위 기간은 6년 2개월이며, 상왕위(上王位)에는 약 10년 동안 있었다. 경기도 구리시 동구릉 내에 있는 건원릉(健元陵)에 안장되었다.
가계
이성계의 고조부 목조 이안사는 전주에서 삼척으로 이주하여 간도 지방에서 기반을 마련하였고, 몽고군의 산길이 쳐들어왔을 때 조씨와 함께 항복하여 다루가치가 되었다. 이후 증조부 이행리, 조부 이춘에 이르기까지 대대로 이를 세습하였고, 실록에는 풍속을 바로잡고 개혁을 추진하여 백성들의 환영을 받았다고 한다.
고려 충숙왕 복위 3년(1335년) 음력 10월 11일 함경도 영흥 흑석리에서 태어났다. 이성계의 아버지 이자춘은 원의 쌍성총관부 만호였다. 어느 날 당시 쌍성총관부 만호 이자춘이 꿈을 꾸었는데, 꿈 속에서 하늘에서 오색 구름을 타고 선녀가 내려왔다. 그 선녀는 이자춘에게 절을 하고 "천계에서 그대에게 내리는 것이니, 장차 이것을 동쪽 나라를 측량할 때 쓰십시오."라며 소매 속에서 침척(바느질에 사용하는 자)을 꺼내 바쳤다. 이자춘이 그 자를 받은 뒤에 부인 최씨는 임신하였고, 13개월 만에 아들을 낳았다고 한다.
삶
유년기
실록의 기록에 따르면, 태어날 때 부터 총명하고 우뚝한 콧마루와 임금다운 얼굴로서, 신체는 영특하고 준수하며, 지략과 용맹은 월등하게 뛰어났다고 한다.[3]
어린 시절 고향인 함경도 영흥과 함주에서 살았다. 북방 민족들이 매를 구하러 주로 내려왔는데, 흔히 말하길 "이성계와 같이 걸출한 매를 얻고 싶다"라고 하였다.
고려의 무신 가문 출신인 이성계는 어릴 때부터 영웅의 기질을 타고나서 말을 잘 타고 활을 잘 쏘며, 용맹하여 수많은 전쟁터에서 전공을 세웠다. 특히 활을 잘 쏘아서 '신궁(神弓)'이라는 별명이 붙을 정도로 천하의 명궁으로 알려졌다. 훗날 그의 눈부신 활약상에 관해서는 여러 영웅담이 전설처럼 전해지고 있으며, 이성계는 30 여년 동안 전장에 나아가 단 한 번도 패하지 않았다고 알려져 있다. 이성계의 군대가 전장에 나아갈 때는 대라(大螺)를 부는 특유의 의식이 있었는데, 적들이 멀리서 그 소리만 듣고도 바로 이성계가 왔다는걸 알고 두려워했다고 한다.
원나라와 홍건적 격퇴
고려 공민왕(恭愍王) 5년(1356년) 유인우가 이끄는 고려군이 원의 쌍성총관부를 공격할 때 공민왕은 원나라에 부역하던 조씨와 이씨에게 조상의 죄를 씻을 기회를 준다고 하여 공민왕에 투항하였고 아버지 이자춘과 함께 공을 세웠고, 5년 뒤에 이자춘이 죽자 아버지의 벼슬을 이어받아 금오위상장군(金吾衛上將軍) · 동북면상만호(東北面上萬戶)가 되었다.
1361년(공민왕 10년) 음력 10월에 독로강만호(禿魯江萬戶) 박의(樸儀)의 반란을 평정하였으며, 같은 달에 다시 압록강의 결빙을 이용하여 홍건적이 10만 대군을 이끌고 고려의 영내에 침입하여 삽시간에 수도가 함락되자 이성계는 휘하의 고려인 및 여진족으로 구성된 강력한 친병 조직 2,000명을 거느리고 수도 탈환 작전에 참가하였다. 또한 이들 대부분은 기병이였다. 개인 병력으로만 수많은 전장에서 단련된 수천의 기병을 거느린 이성계의 군사력은 위협적이였다. 팔준(八駿)이라 불리는 이성계의 여덟 마리 애마 이름들은 다음과 같다. 유린청(遊麟靑), 횡운골(橫雲鶻), 추풍오(追風烏), 발전자(發電赭), 용등자(龍騰紫), 응상백(凝霜白), 사자황(獅子黃), 현표(玄豹).
1362년(공민왕 11년) 심양행성승상(審陽行省丞相)을 자처한 원의 장수 나하추 (納哈出)가 수만 명의 군대를 이끌고 함경도 홍원 지방으로 쳐들어와 기세를 올리자, 고려에서는 이성계를 동북면 병마사(東北面兵馬使)로 삼아 적을 막게 하였다. 여러 차례의 격전 끝에 마침내 함흥 평야에서 원 군대를 격퇴시켜 명성을 크게 떨쳤다. 적장인 나하추마저 이성계의 뛰어난 용맹과 탁월한 군사적 재능에 감탄하며 깊이 존경할 정도였다.
1364년(공민왕 13년) 원나라의 기황후가 최유(崔濡)를 시켜 원의 군사를 이끌고 공민왕을 몰아내고 덕흥군(德興君)을 세우려고 압록강을 넘어 침입하자 이를 막았고, 함주를 침공한 여진족 김삼선(金三善)·김삼개(金三介) 형제를 격퇴하여 밀직부사(密直副使)에 임명되었으며, 1370년(공민왕 19년) 평양의 원의 동녕부(東寧府)를 원정하여 국토를 확장하였다. 이성계는 군대를 이끌고 압록강을 사흘에 걸쳐 도강한 후, 진군하여 요동성을 점령한다.
신진사대부와 연대
정치적 연대가 필요하던 그는 개혁성향이되 무장능력이 없던 신진사대부와 연대하여 손을 잡게 되었다. 동북면에 있을 때 정몽주가 그를 수시로 찾아왔고, 그를 통해 정도전이 함주 막사의 그를 수시로 방문하여 그와 정사와 현안을 논하기도 하였다.
정몽주와 정도전을 통해 이색, 우현보, 권근, 성석린, 설장수, 이숭인 등의 인사들과 만나서 친분을 형성해 나갔다. 또한 친명 세력이자 반원 정책을 하던 신진사대부에 대한 압력과 위협에서 이들을 지켜주고 보호함으로써 신진사대부와 결속력을 다져나가게 되었다. 한편 최영, 조민수와도 친분관계를 유지하였고, 최영이 임견미, 염흥방 세력을 숙청할 때는 최영을 적극적으로 도왔다.
이성계와 비교되던 최영은 유서 깊은 권문세족 가문의 출신으로 그 딸은 우왕의 왕비이다. 이성계가 신흥 무인세력의 대표라면 반대로는 최영이 구 권문세족 세력의 대표라고 할 수 있었다.
황산대첩에서 승리를 거둔후 이성계가 대풍가(大風歌)를 읊으며 새로운 왕조를 개창할 뜻을 드러낸 때는 1380년, 이성계가 동북면도지휘사(東北面都指揮使)로 임명된 때는 1382년, 정도전이 이성계를 찾아가서 처음 만났을 때는 1383년, 즉 정도전이 이성계를 부추겼다는건 근거도 없고 억지스럽다.
왜구 격퇴
고려 말기에는 왜구의 약탈이 각지에서 빈번하였다. 우왕 6년(1380년) 아지발도(阿只拔都, 阿其拔都)가 이끄는 왜구의 대규모 군단이 지리산 일대를 약탈하며 북진을 하자 이성계는 삼도도원수(三道都元帥)로 임명되어 군대를 이끌고 출전하였다. 전라도 운봉(남원)에 도착한 이성계는 운봉을 넘다가 길 오른쪽의 험한 길을 보고 "적이 반드시 이 길로 우리를 갑자기 습격하려 올 것이니, 우리도 이 길로 들어가야 한다"라고 말하고는 험한 곳에 들어갔는데, 과연 이성계의 예측대로 왜구가 습격해 왔다. 이에 이성계는 화살 70여 발을 쏘아 모두 얼굴을 맞히니, 왜구들이 활시위 소리를 따라 모두 쓰러졌다. 마침내 이성계의 군대가 황산에 진을 치고 왜구와 대치하게 되었다.
아지발도는 고려군이 토벌에 나선 것을 알았지만 자신의 힘만을 믿고 교만을 부리다가 이성계가 쏜 화살에 맞아 죽었다. 이에 왜구의 기세는 크게 꺾여져서 물러났다. 당시 이성계는 아키바츠의 투구를 활로 쏘아 맞히어 벗긴 뒤 벗겨진 이마를 향해 다시 활을 쏘아 죽였다고 한다. 일설에는 화살 두 대를 연사하여 투구가 벗겨지자마자 다시 화살이 날아와, 맞아 죽었다고도 한다. 이에 왜구의 사기는 땅에 떨어졌고, 고려군의 공격은 더욱 맹렬해져서 왜구의 정예부대가 모두 죽었다. 기록에 따르면 "죽임을 당하는 왜구의 곡성이 마치 만 마리의 소의 울음소리 같았고, 냇물이 모두 그들의 피로 붉게 물들었다."라고 한다. 이 전투를 '황산대첩(荒山大捷)'이라고 한다. 이때 이색, 김구용, 권근이 시를 지어 승리를 하례하였다.
한 고조 유방(劉邦)이 반란을 평정하고 돌아가는 길에 패군(沛郡) 풍현(豊縣) 즉 풍패(豊沛)에 들러 승리를 기념하며 고향 사람들을 모은 자리에서 대풍가(大風歌)를 읊었듯, 이성계는 왜구를 평정하고 돌아가는 길에 전주(全州)에 들러 황산대첩의 대승을 기념하며 전주 이씨 종친들을 모은 자리에서 대풍가(大風歌)를 읊으며 드디어 새로운 왕조를 개창할 포부를 드러냈다.
이렇듯 고려 말기의 여러 가지 혼란스러운 상황은 이성계를 변방의 무명 장수에서 일약 고려 제일의 장수이자 영웅으로 만들었다. 계속되는 승전은 이성계의 무장으로서의 진가를 확실하게 보여주어 고려에서 입지를 굳히게 만들었다. 백성들의 신망을 받게 되었고, 그에 따라 벼슬도 올라갔다. 군사력을 갖춘 신망받는 이성계에게는 자연히 신진 사대부들이 몰려들었다.
요동 정벌 반대와 위화도 회군
1388년(우왕 14년) 2월 명나라는 철령(만주 심양 북쪽) 이북의 땅을 점령하겠다는 통고를 해 왔다.[4] 본래는 원나라의 쌍성총관부가 있던 지역이니, 이제는 명나라의 땅이라는 것이었다. 그리고는 철령위라는 관청을 설치하고 관리를 파견했다.[4][5]
4월, 최영과 우왕은 이 기회에 명의 만주 기지인 요동을 공격해서 명나라의 야심을 꺾자고 주장했다. 그러나 이성계는 요동정벌을 반대하면서 그 이유로 4가지를 들었다.
이것이 이른바 '4불가론'이다. 역사학자들은 그러나 이성계가 실제로 적국인 명나라를 큰 나라라고 부르는 반역죄를 저지를 수는 없었다고 본다. 4불가론은 명나라를 정벌하러 간 이성계가 명나라와 화친하기 위해 후세에 지은 글로 보인다.
그러나 요동정벌은 단행되었다.
최영과 협력하여 전횡을 일삼던 임견미, 염흥방 등 은퇴한 이인임의 남은 잔당들을 제거하고 수문하시중(守門下侍中)에 이르렀다. 병력 4만, 최영이 8도 도통사로 총지휘관이 되고, 이성계는 우군도통사, 조민수는 좌군도통사로 임명되었다.[6]
5월에 고려군은 압록강 어귀의 작은 섬 위화도에 이르렀다. 장맛비가 계속 내렸으므로 회군을 청하였지만, 받아들여지지 않자 마침내 좌군도통사 조민수를 설득하여 회군하였다.
회군한 이성계는 개경을 점령하여 우왕을 폐위하고 9세의 창왕을 옹립하여 섭정을 전담, 최영을 제거하여 군사적 실권을 장악하고 한 명실상부한 최고 권력자가 되었다. 이때 길가의 어린 아이들이 "십팔자위왕(十八子爲王)" 이(李)를 파자(破字)하면 十八子가 되니 즉 "이씨(李)성을 가진 자가 왕(王)이 되리라."라는 동요(참요)를 부르자 백성들이 너나 할 것 없이 모두 다 따라 불렀다고 한다. 그런데 훨씬 이전부터 이씨(李)성을 가진 자가 왕(王)이 된다는 도참이 있어 고려 왕실에서 한양에 오얏나무(李)를 심고 베기를 반복하며 그 기를 누른다는 의식을 행하기도 하였다.
위화도 회군은 이성계가 혼자 일으킨 쿠데타가 아니라, 신진사대부가 신흥 무인 세력을 끌어들여 구세력을 몰아내고 정권을 장악한 사건이자, 조선왕조가 개창되는 단초를 이룬 사건이다. 그의 위화도 회군에는 정도전, 정몽주 등의 적극적인 찬성과 지지가 있어 내부 반발을 무마할 수 있었다. 손쉽게 개경을 손에 넣은 이성계 일파는 구세력의 대표 최영을 유배보냈다가 두달 후 유배지에서 처형시켰다.
새로운 왕조 건국과 정적 숙청
이성계는 위화도 회군 이후 삼군도총제사(三軍都摠制使)가 되어 조준 등과 결탁하여 사전(私田)을 개혁하고 특권층의 세력을 좌절시키는 한편 신흥세력의 기반을 굳게 하였다. 우왕 때에 정치 일선에서 배제되었던 신진 사대부도 속속 정계에 복귀하여 본격적인 개혁의 계기를 마련하였다. 하지만 신진 사대부 사이에는 사회의 모순에 대한 개혁의 방향을 둘러싸고 서로 대립하였다. 이색, 정몽주 등 온건 개혁파는 고려 왕실을 보존하여 그 틀 안에서 점진적인 개혁을 추진하려 하였다. 반면 정도전 등 급진 개혁파는 고려 왕조를 부정하는 쿠데타를 주장하였다. 점차 쿠데타가 시작되고 있었다.
1392년(공양왕 4년) 정몽주는 1392년 3월 명나라에 갔다 돌아오는 세자를 마중하기 위해 황주로 나갔던 이성계가 사냥중에 낙마하여 크게 다치는 바람에 한동안 은신해 있자, 정몽주는 이성계가 없는 틈을 이용하여 측근들과 함께 역성혁명파의 핵심 세력인 정도전, 남은, 조준 등과 그들의 측근 윤소종, 남재, 조박 등을 탄핵하여 유배시켜 버린다. 황주에서 이 소식을 접한 이성계는 불편한 몸에도 불구하고 한밤중에 부랴부랴 가마에 몸을 싣고 개경 (지금의 개성) 으로 향했지만 이미 때는 늦은 상태였다. 그 이유는 이성계가 낙마로 인해 크게 다쳤기 때문에 불편한 몸이 되어 있어서 왕의 어전으로 입궐할 수 없는 입장인 데다가, 설사 입궐한다고 해도 이성계의 측근 핵심들이 모두 탄핵받아 유배된 상태였기 때문에 정몽주를 당해낼 재간이 없었던 것이다. 이성계는 아들 이방원을 불러 정몽주에게 찾아가 자기 자신들과 함께 새로운 왕조를 주창할 것을 권하라고 지시하였다. 그래서 이방원은 그의 마음을 떠보기 위해 정몽주를 만나 정자에 둘러 앉아 시조를 한 수 지어 정몽주의 마음을 떠보았다. 이 시조가 그 유명한 '하여가'와 '단심가'다. '하여가'는 이방원이 지은 시조로, 내용은 이렇다.
이런들 어떠하리 저런들 어떠하리, 만수산 드렁 칡이 엵혀진들 그 어떠리, 우리도 이 같이 얽혀 천년만년 살고지고
라는 시조 한 수를 남겨 같이 새 나라, 왕조를 세우는 데에 같이 이루어 보자는 이방원의 뜻이었고, 그리고 '단심가'는 정몽주가 지은 시조로 내용은 이렇다.
이 몸이 죽고 죽어 일백 번 고쳐 죽어, 백골이 진토 되어 넋이라도 있고 없고, 임 향한 일편단심이야 가실 줄이 있으랴
라는 시조를 내어 정몽주 자신은 자신의 몸이 백번 천번 죽어도 고려의 왕만을 섬긴다는 것이 정몽주의 뜻이었다. 그래서 이방원은 정몽주가 있는 한 역성혁명(새 나라 새 왕조를 세우는 것)을 이룰 수가 없다고 판단이 되자 다섯째 아들 방원은 자신의 수하 조영규를 시켜 밤중에 집에 돌아가는 정몽주을 쫓아가 선죽교에서 타살(살해)시켜 버린다. 그러하여 정몽주가 살해되자 고려 조정은 다시 이성계 일파가 득세하였다. 그래서 정몽주의 측근들인 온건 개혁파들을 대거 축출되어 유배길에 올랐고, 정몽주에 의해 탄핵받았던 이성계 일파인 급진개혁파들이 정계에 속속 복직하여 세력을 결집시켰다. 그리고 나머지 온건개혁파들에 대한 많은 척결들이 이루어졌고, 정도전이 정계에 복귀하면서 사실상 역성혁명이 구체화되어 1392년 7월에 정도전, 남은, 조준, 배극렴 등은 공양왕을 왕위에서 폐위시키고 이성계를 왕으로 추대할 것을 결정한다. 그들은 이를 위해 정비 안씨를 찾아가 공양왕의 폐위와 이성계의 옹위를 명령하는 교지를 요청하였고, 정비가 이를 수용함으로써 공양왕이 비로소 정식으로 폐위되고 이성계가 신하들의 계속된 추대와 간청으로 이성계는 마침내 1392년 7월 17일, 수창궁에 나아가 왕위에 올라 새로운 왕조를 개창하였다. 이로써 고려의 왕조는 태조 왕건이 개국한지 474년 만에 제 34대 공양왕을 끝으로 하여 멸망되었다.
고려왕조를 멸망시킨 태조 이성계는 고려의 왕족 후손들인 왕씨들을 대단히 싫어해 그 동조 세력들을 강화도와 거제도 두 곳에 살도록 제한했으나 곧 왕씨들을 제거하기 위한 음모가 시작되었다. 이성계의 측근들의 신하들은 "왕씨를 살려두면 큰 화가 미칠 것이오! 조선의 앞날에 큰 걸림돌이 될 것이니 모두 죽이시오!"라는 명분이 없는 말을 태조 이성계가 믿고 명령을 내어 강화도에 있던 왕씨들을 강화나루에 던져 수장시켜버렸고, 거제도에 있던 왕씨들 또한 바다에 던져 죽여버렸다. 그리고 원주로 유배갔다가 삼척으로 유배된 공양왕은 공양군으로 강등되어 살다가 이성계의 명령에 의해 1394년 4월 17일(태조 2년), 공양군 부자는 사사되었다. 공양군은 나중 태종 이방원에 의해 공양왕 실록이 편찬되고, 공양왕으로 다시 추봉 되었다. 이로 인해 남아있는 왕씨들은 곧 죽게 될 것이라고 알고 '왕(王)'성에서 어머니 성을 따르거나 '전(全)'씨, '옥(玉)'씨, '용(龍)'씨, '전(田)'씨 등으로 성을 바꾸고 비참하게 살아가야 했다. 이로써 고려 왕족인 왕씨일가와 조선 건국에 반대했던 정적들을 숙청하여 왕권을 강화하여 조선 왕조 500년이 시작이 된다.
섬네일|right|250px|즉위 초기의 태조 이성계
뒤이어 이성계는 정도전 등의 추대를 받아 1392년 8월 5일(음력 7월 17일)에 송경(松京) 수창궁(壽昌宮)에서 공양왕으로부터 선위(禪位) 받는 형식으로 왕위에 올라 개국하였다.[7] 즉위한 다음날 개경 거리와 궁궐에 단비가 내렸다. 오랜 가뭄 끝에 모처럼 비가 내리자 사람들은 천지신명이 새 임금을 축복하여 내리는 비라고 떠들며 기뻐하였다.[8] 처음에는 민심의 동요를 염려하여 국호는 그대로 고려로 두었으나, 1393년 3월 27일(음력 2월 15일) 조선(朝鮮)이라 고쳤다.[9]
한편 명나라에 책봉을 청하는 사신을 보냈지만 명나라의 홍무제는 그를 정식 국왕으로 봉하지 않고 권지고려국사라는 직책을 내린다. 즉위 초반의 집권기반은 취약하였고, 정도전과 무학대사에게 명하여 민심을 수습할 방안을 마련케 한다.
고려 구신들의 반발
그러나 이성계를 지지한 신진사대부의 무력 쿠데타는 수많은 사람들을 죽음으로 몰아넣었고, 유능한 관리들로 하여금 벼슬길을 버리고 은둔생활을 하게 만들었다.[10]
이때 두문동의 72현을 비롯하여 고려의 유신들에게 개국공신과 그에 상응하는 개국원종공신의 지위를 내렸지만 이들 중 상당수는 거절하고, 낙향하거나 산으로 숨어버린다. 두문동(경기도 개풍군)에 모여 있던 고려의 옛 신하들이 마을에 불을 질렀는데도 한 사람도 나오지 않고 모두 타죽었다는 이야기는 당시 새 왕조에 대한 반감이 어느정도로 심했는가를 알게 해주는 일화이기도 했다.[10] 결국 태조는 새로운 도읍지를 정할 것을 명한다. 바로 그는 지역의 민심과 사상적 기반을 달리 해야 될 필요가 있다는 정도전의 건의를 받아들여 도읍지 천도와 국교(國敎)를 불교에서 유교로 개정할 결심을 한다.
고려 구신들에 대한 회유책
태조 이단은 즉위 초, 민심을 두려워하여 나라 이름을 그대로 고려라고 했으며, 모든 법제를 고려의 예에 따르게 했다.[10] 개국 직후 그는 길재, 이색 등의 구신들을 방문하여 협력을 요청했다. 권근, 하륜, 심덕부, 설장수 등은 그의 요청에 협력하여 새 조정에 참여하였지만 길재, 신호 등은 그가 보낸 사자들의 면담을 거절하였다. 신진사대부의 스승격인 이색 역시 이단의 조선 조정 참여 요청을 거절하였다.
이색은 한양의 왕궁에 온 뒤에도 그를 임금이라 하지 않고 그대, 송헌이라 불러서 남은, 정도전, 조준 등이 반발하기도 했다. 개국공신인 남은의 동생 남재와 숙부 남을진 역시 이단의 협력 요청을 거부하고 은둔생활을 한다. 개국공신을 책록하면서 고려의 구신들에게도 원종공신의 칭호를 내려 회유, 포섭하려 하였으나 일부만이 협력하고 대부분 고려의 구신으로 남겠다며 요청을 거절하여 조선 초기에 많은 어려움들이 있었다.
한양 천도와 조선 선포
새 왕조를 연 태조 이단은 즉위 한 달 만에 수도를 옮길 결심을 했다.[11] 처음에는 나라 이름도 고치지 않고 수도도 그대로 개경으로 할 생각이었으나 무슨 까닭에서인지 천도를 결심, 후보지를 고르기 시작했다.[11] 백성의 생활이 채 안정되기도 전에 큰 역사를 벌임은 옳지 않다는 천도 반대론을 물리치고 재위 3년(1394년) 8월 태조는 마침내 신도궁궐조성도감(新都宮闕造成都監)을 설치하여 새 수도의 도시 계획을 구상, 천도를 명령했다.[12][13]
처음 후보지로 지목된 곳은 계룡산이었으나[12] 하륜이 계룡산은 땅이 좁고 토지가 비옥하지 않으며 금강과도 멀리 떨어져 있다는 이유를 들어 천도에 반대하는 상소를 올렸고[14][12] 계룡산 대신 하륜이 거론한 무악(지금의 서울특별시 서대문구 신촌 일대)은 "예로부터 제왕은 모두 남면하여 나라를 다스려왔고, 동향했다는 말은 한 번도 들어보지 못했다."는 정도전의 반대로 중지되었다.[12][14] 다음날, 태조는 왕사 무학, 정도전, 하륜 등과 함께 새 도읍지를 둘러보기 시작했다. 그 곳은 바로 고려의 남경 터였다.
《연려실기술》에는 한양을 새로운 왕조의 수도로 추천한 것은 승려 무학으로, 삼각산에 이어 목멱산(木覓山)을 거쳐 백악산 아래의 땅(지금의 서울특별시 종로구 필운동)에 도착한 무학은 인왕산을 주산으로 삼고 백악산과 남산으로 좌우 용호(龍虎)를 삼는 이곳을 궁궐터로 정하고 태조에게 아뢰었다.[12] 무학은 이곳이 적당하다고 생각했지만, 한 노인이 소를 타고 지나가다가 "이놈의 소! 미련하기가 무학과 꼭 같구나. 바른 길을 버리고 굽은 길을 찾아가다니, 이럇!"라고 소리질렀다고 한다. 무학은 노인을 쫓아가 길지를 알려달라고 간청했고, 노인은 "여기서 서쪽으로 십리를 더 가면 알 일이다.[12]"라고 말하고 사라졌다. 무학은 그대로 태조에게 길지를 보고하였고 정도전 등이 찬성하자, 태조는 그곳으로 도읍지를 정했다. 그곳이 북악산 밑, 경복궁 자리였다고 한다. 하지만 실록에는 태조 본인이 한양으로의 천도를 결정한 주체였다고 되어 있다. 새 도읍지 한양이 '조운이 잘 통하고 사방의 이수도 고르니 사람들에게 편리하다.'는 이유였다.[12]
10월 태조는 각 관청당 2명씩만 남겨두고 문무백관을 거느리고 개경을 출발, 한양으로 들어왔다.[15] 그리고 새 수도의 이름을 한성부로 고쳤다. 12월부터 본격적인 역사에 들어갔다.[12] 이는 왕씨의 본거지인 개경을 버리고 한양(漢陽)으로 천도하여 도성을 신축하는 등으로 국가의 새로운 면모를 갖추게 하는 효과가 있었다. 재위 4년(1395년)에는 도성축조도감이라는 관청을 설치, 성을 쌓기 위한 기초측량을 하게 했다.[16] 총책임자는 정도전을 임명했다. 태조 5년(1396년) 쌓기 시작한 한양 성곽은 1년여 만에 완성되었다.[16]
고려를 무너뜨리고 새 왕조를 세운 이단(이성계)은 명나라로 가서 국명을 지어주길 부탁했다. '화령'과 '조선'중 하나로 이름을 지어주길 부탁하자 명의 홍무제는 국명을 조선으로 최종 결정하였다. 이는 단군 이래로 내려오는 우리 역사에서 나라의 이름을 중국에 정해달라고 부탁한 경우는 한 번도 없었고, 이 일 때문에 태조 이단은 자주적인 태도를 버렸다는 오명을 남기게 되었다.
논공행상으로 창업에 공을 세운 이에게 개국공신의 호를 주고 전지(田地)와 노비를 내리어 왕권을 튼튼히 하였으며 관제(官制)를 비롯한 국가의 시설을 정비하고 정도전 등으로 하여금 《조선경국전》,《경제육전》등을 찬집(纂輯)하게 하여 반포하는 등 여러 가지 정책에 힘썼다.
퇴위
태조에게는 정비인 신의왕후 한씨 소생의 여섯 왕자와 계비인 신덕왕후 강씨 소생의 두 왕자가 있었는데, 그 가운데 강씨 소생의 막내아들 방석을 몹시 사랑하여 세자로 책봉했다. 한편 조선 개국에 공이 컸던 한씨 소생의 다섯째 아들인 이방원의 불만이 갈수록 쌓여갔다. 이방원은 정도전 일파가 방석을 끼고 자신들을 해치려 한다는 이유를 들어 제 1차 왕자의 난을 일으켜 정도전 일파와 강씨 소생 왕자들을 살해했다.
태조(太祖)는 이 사건에 몹시 상심하여 왕위를 둘째 아들 방과(정종)에게 물려주고 상왕으로 물러났다. 그러나 정종(定宗)마저 2년간의 재위기간동안 동생 이방원에 의해 좌지우지되어 힘이 없어지고 동생 이방원의 힘이 갈수록 세지자 방원(태종)을 왕세제 책봉하고 개경으로 다시 천도를 하자 왕세자였던 이방원이 이를 구실로 제2차 왕자의 난을 일으키자 9개월 뒤인 음력 11월 13일에 왕위를 물려주고 상왕으로 물러났다. 마침내 이방원(태종)이 왕이 되었다. 태종이 즉위하자 성석린(成石璘)을 보내 서울로 모셔 왔다. 그러나 1402년(태종 2년)에 다시 함경도로 들어간 채 돌아오지 않으므로 태종이 차사(差使)를 보내어 돌아오기를 권유하니, 차사(差使)마저 돌려보내지 않고 활에 화살을 넣고 족족 오는 차사마다 죽였다는 전설이 있어 함흥차사란 말이 생겨났다. 뒤에 무학대사가 가서 겨우 서울로 오게 하였다.
1401년 한성부로 돌아온 태조는 태상왕으로 7년을 더 살며 염불삼매로 조용한 나날을 보내다가 1408년 음력 5월 24일에 지병으로 있던 중풍이 악화되어 창덕궁 광연루 별전에서 74세로 승하하였다.
태조의 시호
8월 7일, 새로운 왕조의 개창자로써 묘호를 태조(太祖), 존시(尊諡)는 강헌지인계운성문신무대왕(康獻至仁啓運聖文神武大王)으로 정했다.
강헌(康獻)이라는 시호는 명의 영락제가 보내 온 것인데, 광무 원년(1898년) 대한제국을 선포한 고종이 태조를 고황제(高皇帝)로 추존하면서 명에서 보냈던 시호를 폐기하고 지인계운응천조통광훈영명성문신무정의광덕고황제(至仁啓運應天肇統廣勳永命聖文神武正義光德高皇帝)라 하였다.
능원(陵園)
능은 경기도 구리시에 있는 건원릉(建元陵)이다.
섬네일|right|300px|태조의 건원릉
생전에 계비인 신덕왕후 강씨의 곁에 묻히고자 하였으나, 아들 태종에 의해 경기도 양주군 구리면(현재의 경기도 구리시)의 동구릉 터에 최초로 안장되었다. 그의 능호는 건원릉(健元陵)이다. 그가 죽자(1408) 태종은 부왕이 수시로 찾기 위해 마련한 신덕왕후의 능을 바로 도성 밖으로 이장하고(1409), 능의 석물과 문인, 무인석은 청계천 광통교 교량의 난간과 받침돌로 훼철해버렸으며(1410) 신덕왕후를 후궁으로 격하시켜버렸다(1410).
태조는 신덕왕후의 무덤이 태종에 의해 훼철된 뒤, 태종에게 자신을 선산이 있는 함흥에 묻어 달라는 유언을 남겼으나, 태종은 왕조의 개창자이기도 한 아버지의 무덤을 한양과 멀리 떨어진 함흥에 묻는 대신 한양 근교의 양주에 모시고, 함흥의 흙과 억새풀을 가져다 무덤을 덮었다고 한다.
가족 관계
고려로 귀순한 뒤 태조는 고려의 관습을 따라 개경 출신의 경처와 고향 출신의 향처, 두 사람의 정실 부인을 두었다. 향처 청주 한씨(훗날 조선 왕조의 개국과 함께 신의왕후로 추존)로부터는 여섯 명의 아들을 두었고, 경처인 신천 강씨(신덕왕후)로부터 두 아들을 두었다. 경처 신천 강씨는 그가 1392년 7월 출정을 머뭇거릴 때 갑옷을 입힐 정도로 그의 건국에 기여했다 한다. 그는 강씨 소생의 막내아들 방석을 몹시 사랑하여 세자로 책봉했다. 혹은 정안군 이방원을 세자로 책봉하려 하자 신덕왕후가 대전 뒤에서 곡을 하는 바람에 대신들이 방석을 택했다고 한다. 강씨 소생 아들들에 대한 편애는 후일 정안군에 의한 방번, 방석이 살해되는 제1차 왕자의 난의 원인이 되었다는 지적이 있다.
현조부: 이양무(李陽茂, ? ~ 1231년), 대장군
현조모: 삼척 이씨 상장군 이강제(李康濟)의 딸
고조부: 추존 목조대왕(穆祖大王) 이안사(李安社)
고조모: 효공왕후 이씨
증조부: 추존 익조대왕(翼祖大王) 이행리(李行里)
증조모: 정숙왕후 최씨
조부: 추존 도조대왕(度祖大王) 이춘(李椿)
조모: 경순왕후 박씨
부왕: 추존 환조대왕(桓祖大王) 이자춘(李子春)
모후: 추존 의혜왕후 최씨(懿惠王后 崔氏)
형: 완풍대군(完豐大君) 이원계(李元桂)
제: 의안대군(義安大君) 이화(李和)
누나: 정화공주(貞和公主), 하가(下嫁) 용원부원군(龍原府院君) 조인벽(趙仁璧)
태조 (1335 ~ 1408 / 재위: 1392 ~ 1398) - 6년 2개월
정비: 신의왕후, 신의고황후(神懿高皇后) 한씨(韓氏)
진안대군(鎭安大君) 이방우(李芳雨), 태조 2년(1393년) 졸.
영안대군(永安大君) 이방과(李芳果) - 조선 제2대 국왕 정종
익안대군(益安大君) 이방의(李芳毅)
회안대군(懷安大君) 이방간(李芳幹)
정안대군(靖安大君) 이방원(李芳遠) - 조선 제3대 국왕 태종
덕안대군(德安大君) 이방연(李芳衍)
경신공주(慶愼公主), 하가(下嫁) 정사좌명공신(定社佐命功臣) 상당부원군(上黨府院君) 이애(李薆)
경선공주(慶善公主), 하가(下嫁) 청원군(靑原君) 심종(沈淙)
계비: 신덕왕후, 신덕고황후(神德高皇后) 강씨(康氏)[17]
무안대군(撫安大君) 이방번(李芳蕃)
의안대군(宜安大君) 이방석(李芳碩)
경순공주(慶順公主), 하가(下嫁) 개국공신(開國功臣) 흥안군 이제(興安君 李濟)
후궁: 성비 원씨(誠妃 元氏)
후궁: 정경궁주 유씨(貞慶宮主 柳氏)
후궁: 화의옹주 김씨(和義翁主 金氏)
숙신옹주(淑愼翁主), 하가(下嫁) 당성위(唐城尉) 홍해(洪海)
후궁: 찬덕 주씨(贊德 周氏)[18]
의령옹주(宜寧翁主), 하가(下嫁) 계천위(啓川尉) 이등(李䔲)
태조가 등장한 작품
드라마
영화
외모
왕조의 개창자로써 태조는 조선 왕조가 존속하던 기간 내내 존숭받았다. 태조의 모습을 그린 진영(眞影)은 태조가 태어난 고향인 함경도 영흥(永興)의 준원전(濬源殿) 및 전주(全州)의 경기전(慶基殿), 경주의 집경전 등에 소장되었으나, 순조 32년(1832) 도둑이 들어 파손되면서 어진이 파괴되어 여러 개의 모사본이 그려졌는데 고종 10년(1872)에 그려져 전북 전주의 경기전에 남은 것만이 전해져왔다. 그후 2006년 5월에 모사본 초상화가 발견되었으며 이것은 순조 32년(1832)에 그려져 영흥 준원전에 봉안한 모사본 초상화이다.[19]
남아 있는 어진을 보면 태조는 검은 수염에 광대뼈가 도드라진 얼굴이었다.[19]
기타
태조 이단에 대한 설화는 전국에 분포되어 있는데 고려의 무신이면서 조선을 개국한 태조 이성계에 관한 설화로 『조선왕조실록』과 『대동야승』·『동사강목』·『연려실기술』·『성호사설』·『용비어천가』 등의 자료에 상세하게 전하는 신화이다.
왕씨 몰살
왕건이 세운 고려는 1392년에 이성계를 중심으로 한 혁명세력에 의해 멸망되었는데, 이때부터 왕씨들에게는 대대적인 수난이 시작되었다. 이성계는 처음에는 고려조의 왕씨의 후예에 대해 구세력의 유화(宥和)하는 뜻에서도 비교적 온건책을 썼으나 왕손인 왕씨가 한 사람이라도 살아 있다면 고려조 복위를 기도할 수 있으므로 후환을 없애려고 했던 개국공신(開國功臣)들의 강력한 주장에 따라 이들 왕씨 일족을 몰살시켰던 것이다. 왕씨들이 죽임을 당하는 이야기는 '조선왕조실록(朝鮮王朝實錄)' 등에서 단편적으로만 찾아 볼 수 있다.
'추강냉화(秋江冷話ㆍ남효온의 한문 수필집)' 별지에도 "조선조 태조 3년 갑술 여름에 모든 왕씨를 바다 가운데 잠궈 죽이고 밖으로 명령하여 크게 왕씨의 남은 겨레를 찾아서 다 죽이다"라고 한 문장으로 기록하고 있기도 하다. 살아 남은 왕씨도 물론 있었다.[20] 전국에 방이 나붙었으나 은둔하여 보지 못한 사람이 있고, 조선 조정의 왕씨 멸족계획을 눈치 채고 피신한 사람이 있었던 것이다. 살아 남은 왕씨들은 이때부터 변성명(變姓名)을 하며 근근이 목숨을 부지했다. 이때 왕씨들이 변성명한 이야기는 '일토초가자(一土草家者)가 왕이 된다'는 기자조선시대의 고사(古事)와 중첩된다. 田씨, 全씨, 玉씨, 車씨, 申씨 등으로 임금 왕(王)자를 숨기거나 아예 다른 성씨를 사용하며 살아 남았다고 한다.[21] 그러다 제5대 왕인 문종(文宗) 때 이르러 왕씨 멸족령은 해제됐다. 그리고 이후 정조 때는 탕평책에 따라 관직에도 등용되었다.
회룡사 전설
1401년(태종 1년) 함흥에 은거한 태조를 모시고자 태종은 무학대사를 시켜 태조를 회유하여 양주까지 내려오게 했다. 이때 태종은 아버지를 뵙고자 찾아갔지만 태조는 만나주지 않았는데, 이때 태조와 태종이 머물던 곳을 회룡(回龍)이라는 이름이 붙여지게 되었다 한다.
다른 전설에 의하면 1398년(태조 7년) 태조가 함흥에서 한양의 궁성으로 되돌아오던 길에 왕사인 무학대사를 방문했는데, 무학대사는 1394년에 정도전(鄭道傳)에게 미움을 받아 이곳 토굴에서 몸을 숨기고 있던 중 태조의 방문을 받았던 것이다. 태조는 여기서 며칠을 머물렀고, 이에 절을 짓고는 임금이 환궁한다는 뜻으로 그 이름을 회룡(回龍)이라 했다는 설도 있다. 후자의 전설은 후일 1881년(고종 18년) 구한 말의 승려 우송(友松)이 쓴 '회룡사중창기'(回龍寺重倉記)에도 실려 있다.
성계탕 설화
돼지고기와 관련해서 경기도 개성 지역에는 돼지고기를 가리켜 성계라고 부르는 전설이 있다. 태조가 직접 지시한 것의 여부는 불확실하나 고려 멸망 후 수많은 고려의 왕족들이 개성과 강화도 앞바다에서 실족사와 익사 등으로 살해당했다. 그리하여 고려 말부터 개성사람들은 이성계에 대한 반감을 노골적으로 드러냈다. 개성 왕씨와 고려의 절신들을 무수히 죽였으며 수도 역시 개성에서 한양으로 옮겼다. 개성 사람과 평안도 사람들은 '위화도 회군'으로 억울하게 죽은 최영 장군을 기리기 위해 제사를 지냈는데, 이때부터 최영 장군은 무속의 신이 된다. 그런데 일부 최영 장군 제사 때는 집돼지 혹은 멧돼지를 통으로 삶아서 제물로 바쳤다. 이때 제물로 바쳐진 통 돼지를 '성계육'이라 했는데 제사가 끝나고 음복을 할 때 통 돼지를 칼로 도려냈다. 또한 개성과 평안도 지역 전설에는 돼지고기를 썰어 국을 끓여 먹었는데 이때의 돼지탕을 돼지탕이라 부르지 않고 '성계탕'이라 불렀다. 이는 바로 이성계가 을해년생(乙亥年生) 돼지띠였기 때문이다.
이연계와 이원계
그의 이복 형 이원계는 조선 태조 이성계의 위화도 회군에 부정적이었고, 고려에 충성을 바칠 것을 애써 설득하기도 하였으나 끝내 그의 마음을 되돌리지 못했다. 이원계는 1388년 죽으면서 아들들에게 자신과는 다르니 숙부를 따를 것을 유언하며 죽었다. 그의 6촌 형 대흥군(大興君) 이연계(李連桂)는 고려말기에 예문관제학(藝文館提學)과 이부상서(吏部尙書)를 역임했다. 이연계 역시 사람을 보내 그의 새 왕조 수립을 만류하였으나, 조선 태조는 듣지 않았다. 실망한 이연계는 충청남도 예산군 대흥으로 낙향하였고, 이후 이연계의 후손들은 그를 시조로 하여 대흥 이씨로 분관하였다.[22]
최영과의 비교
이성계는 당시 신흥 무인의 대표이자 신진사대부의 일원이었다. 이성계의 조상은 본래 전주에서 살다가 강원도를 거쳐 함경도 지방으로 옮겨가 그 지역의 유력자로 성장했다. 원이 그 자리에 쌍성총관부를 설치하면서 이성계의 아버지 이자춘은 원나라의 다루가치를 지냈다. 그러나 고려 공민왕이 쌍성총관부를 공격 할 때 이에 동조, 왕의 신임을 얻었다. 그리고 아버지 이자춘과 함께 출정하여 여진족 토벌과 고려군을 지원함으로써 이성계는 두각을 나타내기 시작하였다.
최영은 권문세족의 후예였다. 이성계와 비교되던 최영은 유서깊은 가문 출신으로 그 딸은 우왕의 왕비이다. 이성계가 신흥 무인세력의 대표라면 최영은 구세력의 대표라고 할 수 있었다. 또한 요동정벌 실패 후 최영의 최후가 너무도 당당해서 뭇 사람들이 감동한 나머지 그의 시체가 버려진 곳을 지나는 사람마다 경의를 표했다고 한다. 최영의 의연한 죽음은 무력으로 권력을 장악한 이성계와 좋은 대조를 이루며 하나의 전설이 되었다.[6]
함흥차사
태종은 자주 차사(差使)를 함흥으로 보내어 아버지와 아들 간의 불화를 풀고 태조를 환궁시켜 옥새를 얻고자 하였으나, 태조는 차사로 오는 이들을 보는 족족 활을 쏘아 맞추어 죽였고, 그로 말미암아 보낸 사람이 다시 돌아오지 않는다는 뜻의 함흥차사라는 말이 생겨났다는 이야기가 전해 온다.
그러나 함흥차사 고사는 태조 이단과 태종 이방원이 제 1차와 제 2차의 왕자의 난 이후로 서로 화해하지 못하는 상황을 빗대어 만들어낸 이야기이다. 함흥차사의 모티브는 신덕왕후 강씨의 친척인 조사의는 태종 이방원이 자기자신의 친척인 신덕왕후 강씨를 후궁으로 격하시키고 강씨의 소생들을 죽였다는 소식을 접하고 분노한 조사의가 난을 일으켰다. 조사의는 동북면에서 반란을 일으켰는데 당시 그는 그곳에 기반이 있지도 않았고 신덕왕후 강씨 또한 그 지역과 아무 관련이 없었으며 그 시기 태조 이단이 이단의 조상들의 능을 돌본다는 명목으로 동북면에 들어간 것으로 보아 조사의의 난에 대한 배후에 태조 이단이 들어간 것을 알게 되었다. 그 후 태종 이방원은 박순을 보내어 반군을 설득하게 하고 태조를 설득하기 위해 이서와 설오대사를 보냈으며 이천우를 선발로 하여 진압군을 보냈다. 하지만 박순은 반군에게 살해당하고 이서와 설오대사는 반군들에게 가로막혀 돌아왔고 진압군은 패하며 상황이 어렵게 되자 태종은 장인인 민제에게 수도를 맡기고 직접 출전하였다. 그 후, 반군의 포로로 잡힌 김천우가 "관군이 4만여명 정도 된다, 썩 항복해라! 그러면 목숨만은 살려줄 것이다."라는 소문을 내어 그날 밤 반군의 도망치는 도망병들이 속출하였고, 한 도망병이 지른 불때문에 하룻밤 만에 와해되고, 조사의는 관군에 잡혀 처형되고 그 후 평양에 머물고 있었던 태조는 태종이 보낸 무학대사의 간청과 부탁으로 다시 한양으로 돌아왔다.
같이 보기
조선왕조실록 (삼조실록, 三朝實錄)
서빙고동부군당
참고
명
명 태조 (1368년~1398년)
각주
참고 문헌
외부 링크
한겨레 2006년 03월 13일자
분류:1335년 태어남
분류:1408년 죽음
이성계
분류:고려의 문신
분류:고려의 무신
이성계
이단
이단
이단
분류:함경남도 출신
분류:창업군주
분류:궁수
분류:쿠데타로 집권한 군주
분류:대량 살인자
분류:전주 이씨
분류:조선 환조 | https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A1%B0%EC%84%A0%20%ED%83%9C%EC%A1%B0 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
682,
1229,
1606,
1900,
3442,
3846,
4546,
5178,
6036,
6787,
7115,
7781,
7978,
9197,
9597,
10305,
11018,
12052,
12819,
13440,
14135,
14701,
15617,
16398,
17259,
17507,
18081,
18649,
19334,
19876,
20989,
21617,
22387,
23053,
23881,
24940,
25836,
26168,
26816
],
"plaintext_end_byte": [
681,
1228,
1579,
1899,
3441,
3845,
4525,
5177,
6035,
6786,
7114,
7780,
7963,
9175,
9596,
10304,
11002,
12051,
12818,
13439,
14116,
14700,
15616,
16397,
17234,
17506,
18065,
18648,
19333,
19858,
20965,
21616,
22386,
23016,
23880,
24939,
25835,
26167,
26805,
26914
]
} | Minkä ajanjakson Apartheid oli voimassa Etelä-Afrikan tasavallassa? | Etelä-Afrikan siirtomaahistoria | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Etelä-Afrikan siirtomaahistoria alkoi ensimmäisten hollantilaisten siirtolaisten saapuessa maahan vuonna 1652. Ajanjaksoa leimasivat konfliktit toisaalta siirtolaisten ja maan alkuperäisasukkaiden ja toisaalta buurien ja 1790-luvulla alueelle saapuneiden brittien välillä. Siirtomaakausi päättyi vuonna 1910 perustetun Etelä-Afrikan unionin muodostamiseen. Siirtomaa-aikana nykyisen Etelä-Afrikan valtion alueella sijaitsi Kapmaan ja Natalin siirtokuntien, itsenäisten Transvaalin ja Oranjen vapaavaltion buuritasavaltojen sekä erilaisten protektoraattien lisäksi joukko alkuperäisasukkaiden kuningaskuntia, joista merkittävin oli kuningas Shakan luoma zuluvaltio.
Kapmaa oli aluksi Hollannin Itä-Intian kauppakomppanian hallussa ja sinne asettui hollantilaisten siirtolaisten lisäksi muun muassa ranskalaisia hugenotteja. Britit ottivat alueen hallintaansa pysyvästi vuonna 1806. Tuhannet brittihallintoon tyytymättömät buurit lähtivät Kapmaasta niin sanotulle "Suurelle vaellukselle" kohti sisämaata, mikä johti itsenäisten buuritasavaltojen Oranjen vapaavaltion ja Transvaalin perustamiseen. Tunkeutuessaan syvemmälle sisämaahan buurit ajautuivat yhteenottoihin maan alkuperäisväestön kanssa.
Valtavien timantti- ja kultaesiintymien löytäminen Etelä-Afrikan sisäosista 1800-luvun jälkipuoliskolla ajoi buurit ja britit vastakkain, kun molemmat tahtoivat luonnonrikkaudet hallintaansa. Lopulta Yhdistynyt kuningaskunta kukisti itsenäiset buuritasavallat toisessa buurisodassa ja ryhtyi ajamaan yhtenäistä Etelä-Afrikan liittovaltiota.
Varhainen siirtomaakausi
Tiettävästi ensimmäisinä eurooppalaisina Etelä-Afrikan maaperällä vierailivat portugalilaiset, jotka 1400-luvun lopulla etsivät meritietä Intiaan. 1500-luvun aikana portugalilaiset vierailivat maan rannikolla säännöllisesti, ja muut eurooppalaiset seurasivat 1500-luvun lopulla.[1]
Vuonna 1602 perustettu Hollannin Itä-Intian kauppakomppania edisti Hollannin taloudellisia etuja Aasiassa ja pyrki turvaamaan sinne johtavan merireitin Afrikassa. Tämän vuoksi kauppakomppanian palkkaama Jan van Riebeeck saapui vuonna 1652 Kapmaahan tehtävänään järjestää huolto Aasiaan matkaaville laivoille. Muutaman vuoden kuluttua alueelle saapuivat ensimmäiset hollantilaiset siirtolaiset, jotka ryhtyivät viljelemään maata ja käymään kauppaa kauppakomppanian kanssa.[2] Vuoteen 1707 mennessä Kapmaahan oli asettunut 1779 hollantilaista, saksalaista siirtolaista ja uskonnollista vainoa paennutta ranskalaista hugenottia. Siirtokunta kasvoi vuosisadan loppuun mennessä 15000 ihmiseen ja sen pinta-ala laajeni suhteessa vielä nopeammin. Monet siirtokuntalaiset muuttivat rannikolta sanien ja khoiden asuttamaan sisämaahan. Vuoteen 1770 mennessä hollantilainen asutus oli siirtynyt noin 650 kilometrin päähän Kapkaupungista. Sisämaassa siirtolaiset elivät puolinomadisina paimentolaisina. Näitä sisämaahan siirtyneitä perheitä ryhdyttiin nimittämään trekboereiksi, eli vaeltaviksi maanviljelijöiksi, ja nimitys lyheni pian boeriksi. Trekboerit kahakoivat jatkuvasti ympäröivien afrikkalaisheimojen kanssa ja vuosien 1785–1795 välisenä aikana kahakoissa kuoli 2000 san-heimoon kuulunutta miestä ja naista. Lisäksi 700 joutui orjuuteen.[3] Kapmaahan rannikolle jääneitä hollantilaisperäisiä siirtolaisia ryhdyttiin puolestaan nimittämään Kapmaan hollantilaisiksi erotukseksi trekboereista.
1700-luvun puolivälissä Kapmaassa oli enemmän orjia kuin vapaita kansalaisia, eli eurooppalaisia siirtolaisia. Maahan tuodut aasialaiset orjat olivat pääasiassa keskittyneet kaupunkeihin ja työskentelivät käsityöläisinä. Heidän mukanaan Etelä-Afrikkaan saapui myös islamin usko. Afrikkalaisperäiset orjat puolestaan työskentelivät pääasiassa maatiloilla ja kaupunkien ulkopuolella.[1]
Buurien lähestyttyä xhosa-heimon aluetta heidän kohtaamansa vastarinta koveni. Vuodesta 1779 alkaen buurien ja xhosien välillä käytiin sarja rajasotia. Trekboerit pettyivät siihen, etteivät Kapmaan hollantilaiset tukeneet heitä sodassa ja julistivat vuonna 1795 Graaff Reinetin alueen itsenäiseksi tasavallaksi. Käytännössä tämä johti buurien ja Kapmaan hollantilaisten lopulliseen irtaantumiseen kahdeksi eri väestöryhmäksi. Trekboerit ryhtyivät myös käyttämään itsestään ilmaisua afrikaanerit korostaakseen sitä, että olivat syntyneet Afrikassa.[3] Itsenäisyyssuunnitelmat kuitenkin kaatuivat samana vuonna brittiläisten saapumiseen Kapmaahan.[4]
Zulu-kuningaskunta
1700-luvun lopulla pohjoisten ngunien keskuudessa syntyi poliittisia levottomuuksia liiallisen väestönkasvun ja kaupallisen kilpailun seurauksena. Koska ngunien hallitsema itäinen rannikkoalue rajoittui Intian valtamereen, Lohikäärmevuoristoon ja eurooppalaisten hallitsemaan Kapmaahan, kasvavan väestön vaatiman uuden viljelysmaan hankkiminen oli mahdollista vain sisäisten sotien avulla. Ngunien väliset etniset yhteenotot johtivat uudenlaisen sotilaallisen ja hallinnollisen järjestelmän syntymiseen. ”Mustaksi Napoleoniksi” kutsutun Shaka Zulun johdolla alueen johtavaksi voimaksi nousi uusi vahva zuluvaltio.[5]
Nguni-heimot jakautuivat alkujaan kolmeen pääryhmään, Dingiswaoyn johtamaan Mtethwan, Sobhuzan johtamaan Ngwanen ja Zwiden johtamaan Ndwandwen kuningaskuntiin. Vuonna 1817 Zulumaan hallinnasta kamppailivat Zwide ja Dingiswaoy. Sodan aikana Shaka nousi Dingiswaoyn joukkojen tärkeimmäksi komentajaksi. Hän aloitti uudenlaisen zulukuningaskunnan rakentamisen pääasiassa valloitusten avulla. Shakaa pidetään yhtenä Afrikan merkittävimmistä armeijan ja sodankäynnin organisoijista. Hän korvasi aikaisemmin aseina käytetyt pitkät heittokeihäät lyhyillä iskukeihäillä, joita voitiin käyttää taistelussa toistuvasti. Zulusoturit ryhtyivät lähestymään vihollista myös mahdollisimman hiljaa ja näkymättömissä ja pyrkivät yllättämään sen äkillisellä rynnäköllä. Uuden sotataktiikan avulla Shaka löi pian Zwiden joukot.[6]
1820-luvun puoleenväliin mennessä Shaka hallitsi jo yli 100000 ihmisen valtakuntaa ja hänen armeijassaan oli 40000 miestä. Shaka keskitti vallan kuninkaan hoviin ja ryhtyi perimään heimopäälliköiltä veroja. Hän myös sijoitti armeijansa yksiköitä ympäri valtakuntaa taatakseen alueiden uskollisuuden. Shaka loi zulujen keskuuteen myös uudenlaisen kansallistunteen korostaessaan valtakuntansa ”zulumaisuutta”. Koko valtakunnan väestön katsottiin kuuluvan zulu-heimoon ja kaikkien alamaisten tuli osoittaa uskollisuutta suoraan kuninkaalle. Perinteisistä ngunijuhlista tehtiin valtakunnan virallisia festivaaleja. Uusi zuluidentiteetti korvasi pian hänen alaisuudessaan olleiden heimojen ja ryhmien alkuperäiset identiteetit.[7]
1820-luvun aikana Shaka laajensi valtakuntaansa pohjoisessa nykyisen Mosambikin rajalle asti, lännessä Lohikäärmevuorten taakse ja etelässä myöhemmän Transkein bantustanin rajoille asti. Hän toivotti myös brittiläiset kauppiaat tervetulleiksi alueelleen ja lähetti diplomaattisia lähetystöjä Englannin hoviin.[7]
Vuonna 1828 Shakan velipuoli Dingane toteutti onnistuneen salajuonen Shakan salamurhaamiseksi ja nousi zulujen kuninkaaksi. Dinganen asema valtaistuimella ei kuitenkaan koko hänen valtakaudellaan ollut täysin vakaa.[8] Voortrekkerien ja zulujen välisessä Blood Riverin taistelussa buurit tuhosivat Andries Pretoriuksen johdolla suuren zuluarmeijan. Taistelun jälkeen zuluvaltakunta ajautui sisäpoliittiseen kriisiin ja hajosi. Dinganen velipuoli Mpande pakeni etelään tuhansien seuraajien kanssa voortrekkerien vasalliksi ja löi Dinganen joukot buurien tuella Magongon taistelussa 1840. Dingane pakeni ja murhattiin vuotta myöhemmin Lebombovuoristossa.[8]
Zulut puolustivat elinalueitaan brittejä vastaan aina 1870- ja 1880-lukujen taitteeseen asti, mutta he joutuivat lopulta tappiolle eurooppalaisten tehokkaiden tuliaseiden vuoksi.[9]
Mfecaneliike
Shakan valloituksia pakoon lähti suuri joukko väestöä. Pakolaiset muodostivat niin sanotun Mfecaneliikkeen (, tunnetaan myös sesothonkielisellä nimellä Difaqane ja Lifaqane) jonka vaikutukset tuntuivat Keski- ja Itä-Afrikassa saakka. Mfecaneliikkeen väestöhistorialliset vaikutukset ovat epäselviä. Aikaisemman tutkimuksen perusteella luultiin, että sen seurauksena suuret alueet Afrikassa autioituivat, mutta uudemman tutkimuksen mukaan tämä näkemys on ollut liioiteltu. Sen poliittiset vaikutukset olivat kuitenkin merkittäviä. Eri banturyhmien valtiollinen kehitys nopeutui, ja Afrikkaan syntyi useita uusia kuningaskuntia kuten Ndebele ja Gaza sekä edelleen olemassa olevat Besotho (nykyinen Lesotho) ja Swazi (nykyinen Swazimaa).[6] Mfecane aiheutti alueella laaja kärsimystä. Tuhansia ihmisiä kuoli sodissa ja nälänhädissä ja lukuisat ihmiset joutuivat pakenemaan kodistaan. Monet pakolaiset ajautuivat Kapmaahan siirtotyöläisiksi huonoihin olosuhteisiin.[7] Mfecanen aikainen sekasorto mahdollisti myös buurien levittäytymisen pohjoisemmaksi 1830-luvulta alkaen ja loi pohjan apartheidin aikana esitetylle myytille buurien muuttamisesta "tyhjään maahan".[10]
Brittihallinnon aika
Vuonna 1795 britit valloittivat Kapmaan strategiseksi tukikohdaksi ranskalaisia vastaan hallitakseen meritietä itään. Napoleonin sotien aikana se palautui lyhyeksi aikaa hollantilaisille, mutta jo vuonna 1806 britit valtasivat sen uudelleen. Hollantilaisten merkantilistinen talousjärjestelmä uudistettiin ja Kapmaan siirtokunta integroitiin brittiläisen imperiumin talousjärjestelmään.[10]
Brittien mukana alueelle tuli protestanttisten lähetystyöntekijöiden mukana myös evankelisia lähetystyöntekijöitä, jotka uskoivat, että alueen alkuperäisväestö voitaisiin täydellisesti assimiloida länsimaiseen kristilliseen kulttuuriin. Lähetystyöntekijöiden vaikutuksesta vuonna 1828 siirtokunnan värilliselle väestölle taattiin täydet kansalaisoikeudet ja kiellettiin lakiin perustunut syrjintä. Vuonna 1834 voimaan tulleella lailla alueella lakkautettiin myös orjuus neljän vuoden siirtymäkauden jälkeen. Entisten orjien asema ei kuitenkaan oleellisesti parantunut vapauttamisen jälkeen ja värillisiä syrjittiin edelleen heidän sosiaalisen asemansa sekä rotunsa vuoksi.[10]
Vuonna 1843 britit anneksoivat Natalin alueen turvatakseen Port Natalin (nykyinen Durban) kautta kulkeneen laivaliikenteen. Natalin alueen suuri musta väestö ei mahdollistanut Kapmaan kaltaista assimiloivaa politiikkaa ja siirtokunnan sisään perustettiin erillisiä mustien alueita, joissa heillä oli perinteisten tapojensa mukainen itsehallinto. Natalin kaupungit olivat varattu valkoiselle väestölle. Natalin hallintomallia on pidetty mallina myöhemmille 1900-luvun rotuerottelujärjestelmille. Siirtokuntaan perustettiin laajoja sokeriplantaaseja, joita varten Intiasta tuotiin halpaa työvoimaa 1860-luvulla. Pian alueelle muutti myös intialaisia kauppiaita ja maanviljelijöitä.[10]
Suuri vaellus
Vuosina 1835–1843 noin 12000 buuria lähti Kapmaan siirtokunnasta niin sanotulle Suurelle vaellukselle kohti pohjoista. Muuttoliikkeen syinä olivat taloudelliset ongelmat, xhosien ja buurien välinen aseellinen konflikti ja erityisesti tyytymättömyys brittihallintoa kohtaan. Britit eivät voortrekkerien näkemyksen mukaan olleet tarjonneet heille turvaa xhosia vastaan ja olivat lisäksi edistänet afrikkalaisten ja eurooppalaisten siirtolaisten välistä tasa-arvoa muun muassa kieltämällä orjakaupan Kapmaassa. Voortrekkerit katsoivat, että nämä toimet olivat tuhonneet heidän perinteisen sosiaalisen järjestyksensä, joka perustui tiukkaan rotuerotteluun. Lisäksi se vaaransi heidän mielestään eurooppalaisten Jumalan tahdon mukaista etuoikeutettua asemaa. Voortrekkerit lähtivät Kapmaasta useissa ryhmistä, jotka koostuivat useista sadoista ihmisistä ja lukuisista härkävankkureista sekä suuresta määrästä karjaa. Ryhmät muotoutuivat yleensä jonkin tietyn yksittäisen johtohahmon ympärille.[11]
Ensimmäinen ryhmä voortrekkereitä lähti liikkeelle vuonna 1835 Louis Trichardtin ja Hans van Rensburgin johdolla ja kulki kohti pohjoista nykyiseen Mpumalangaan. Muita ryhmiä, joiden johtajina oli muun muassa Andries Pretorius, Gert Maritz ja Piet Retief seurasi pian perässä. Zulukuningas Dinganen kanssa käydyissä neuvotteluissa voortrekkerit saivat itselleen laajoja alueita Keski- ja Etelä-Natalista, mutta poistuessaan neuvotteluista buurineuvottelijat joutuivat zulujen väijytykseen ja tapettiin. Väijytyksessä kuoli myös keskeisiin voortrekkerer-johtajiin kuulunut Retief. Zulut hyökkäsivät vielä Lohikäärmevuorten juurelle leiriytyneiden buurien leiriin, tappoivat noin 500 voortrekkeriä ja varastivat suuren osan heidän karjastaan.[12]
Andries Pretoriuksen johdolla voortrekkerit toteuttivat kostoiskun. 16. joulukuuta 1838 zulut lyötiin täydellisesti Blood Riverin taistelussa, missä 464 buuria kukisti kuningas Dinganen arvioilta 15000 impin armeijan. Taistelu sai nimensä siitä, että kaatuneiden zulujen veri värjäsi läheisen Ncomejoen veden punaiseksi.[13] Voiton jälkeen buurit perustivat ensimmäisen lyhytaikaisen tasavallan Nataliin, jonka pääkaupungiksi tuli Pietermaritzburg. Vuonna 1842 britit miehittivät nykyisen Durbanin kaupungin ja anneksoivat suuren osa Natalia. Tämän johdosta buurit vetäytyivät Drakensbergin taakse.[12]
Sisämaassa voortrekkerit ryhmittyivät kahdeksi buuritasavallaksi, Transvaaliksi ja Oranjen vapaavaltioksi. Valtioiden kansalaisuus oli rajattu vain eurooppalaistaustaisille henkilöille, vaikkakin buurit käyttivät paljon afrikkalaisperäistä työvoimaa ja orjia. Painostamalla voimakeinoilla buurit loivat liittolaissuhteita joihinkin heitä ympäröiviin afrikkalaisiin heimoihin samalla, kun tuhosivat sellaiset heimot, jotka kokivat uhkaksi omalle olemassaololleen. Kuitenkin vasta kaivannaisteollisuuden syntymisen myötä 1800-luvun loppupuolella buuritasavallat nousivat alueen kiistattomiksi valtiaiksi ja niiden onnistui ylläpitää hallintoa koko alueellaan.[1]
Timanttiryntäys
1860-luvulla Etelä-Afrikan alueelta löytyi merkittäviä timanttiesiintymiä, minkä jälkeen Vaaljoen rannoille ja nykyisen Kimberleyn kaupungin alueen ympäristöön muutti kymmeniätuhansia kaikkiin maan etnisiin ryhmiin kuuluneita ihmisiä. Kaivosten myötä Kimberleystä muodostuikin koko Afrikan ensimmäinen merkittävä teollinen keskus ja maailman suurin timanttien tuottaja. Alueen hallinnasta käynnistyi kamppailu Britannian ja buuritasavaltojen välille, joka päättyi vuonna 1871 brittien anneksoitua alueen Läntisen Griquamaan siirtokuntana.[14]
Alueen strategista merkitystä lisäsi oleellisesti se, että Läntinen Griquamaa muodosti Britannialle ainoan mahdollisen väylän etenemiseen kohti pohjoista: idässä esteenä oli saksalaisten hallitsema Lounais-Afrikka ja lännessä alue rajoittui Oranjen vapaavaltioon ja Transvaaliin. Koko Kapmaan kauppa Afrikan sisäosien kanssa kulki tätä käytävää pitkin. Timanteilla valtavan omaisuuden tehnyt ja sittemmin politiikkaan lähtenyt Cecil Rhodes kampanjoi Kapmaan parlamentissa aktiivisesti alueen liittämiseksi Kapmaahan ja sai lopulta tahtonsa läpi vuonna 1880.[15][14] 1880-luvun aikana timanttikaivokset alkoivat konsolisoitua ja niistä syntyi valtava De Beers -yhtiö, jolla oli käytännössä monopoli-asema timanttikaupassa. Yhtiön johdossa oli Cecil Rhodes. Rhodes käytti hyväksi omaisuuttaan ja vaikutusvaltaansa ja nousi Kapmaan siirtokunnan pääministeriksi vuosina 1890 ja 1896.[14]
1800-luvun lopulla elettiin eurooppalaisen imperialismin toista aaltoa, jonka aikana Euroopan suurvallat kilpailivat maailman vielä jakamattomien alueiden valtaamisesta. Britit pyrkivät hankkimaan ennen kaikkea Niilin yläjuoksun sekä reitin Egyptin ja Etelä-Afrikan välille. Tämän ”punaisena linjana” tunnetun ajatuksen esitti ensimmäisenä Cecil Rhodes. Sudan, Nigeria, Kenia ja Uganda valloitettiin 1890-luvulla ja 1900-luvun alkuvuosina. Rhodes loi Britannian imperialistisia pyrkimyksiä edistämään myös uuden yhtiön, British South Africa Companyn, jonka tavoitteeksi asetettiin mahdollisimman suurien alueiden valtaaminen ja hallinta eteläisestä Afrikasta. Yhtiön hallintaan joutuivat lopulta nykyisten Sambian ja Zimbabwen (entinen Rhodesia) alueet.[14]
Kaivannaisteollisuuden kehittymisen myötä Etelä-Afrikka koki laajoja muutoksia. Sisämaan rannikon satamiin yhdistävä rautatieverkko helpotti tavaroiden kuljettamista ja tehosti maataloutta. Myös rannikon kaupungit nauttivat taloudellisesta noususuhdanteesta timanttien tuoman vaurauden myötä. Samaan aikaan mustien hallitsemat kuningaskunnat kukistettiin yksitellen ja liitettiin valkoisten hallitsemiin alueisiin. Näistä konflikteista merkittävin oli vuonna 1879 käyty zulu-sota, jossa Isandlwanan taistelussa saavutetusta voitosta huolimatta zuluvaltio kukistettiin ja liitettiin Natalin siirtokuntaan vuonna 1897. Myös eteläisten sothojen ja swazien valtiot alistettiin Britannian kruunulle, mutta säilyttivät asemansa erillisinä kuningaskuntina. Näistä alueista syntyi nykyiset Swazimaan ja Lesothon valtiot.[14]
Ensimmäinen buurisota
Britit lujittivat valtaansa zulu-sodan jälkeen suurimmassa osassa Etelä-Afrikan siirtomaa-alueita. He olivat liittäneet Transvaalin siirtokuntaansa pakolla vuonna 1877. Buurit protestoivat liittämistä nousemalla kapinaan joulukuussa 1880.[16]
Schuinshoogten taistelussa 8. helmikuuta 1881 brittiläiset joukot hädin tuskin pelastuivat tuholta. Suurin nöyryytys briteille kuitenkin tapahtui 27. helmikuuta 1881 Majuba Hillin taistelussa usean buurijoukon vallatessa rynnäköllä kukkulan, jolta brittiläiset joukot ajettiin pois kovin tappioin.[16] William Gladstonen johtama brittihallitus katsoi sodan menetetyksi ja allekirjoitti aselevon 6. maaliskuuta. Lopullisen rauhansopimus allekirjoitettiin 23. maaliskuuta 1881. Buureille myönnettiin itsehallinto Transvaalissa brittien valvonnassa.[16]
Kultaryntäys
Eurooppalaiset löysivät ensimmäisiä alluviaalisia kultavarantoja Eerstelingistä, nykyisestä Limpopon provinssista jo 1840–1870-luvuilla. Maan ensimmäinen suuri kultaryntäys alkoi kuitenkin vasta helmikuussa 1873, kun Alec ”Wheelbarrow” Patterson ja William Trafford löysivät kultaa Pilgrim's Creekistä. Trafford rekisteröi valtauksensa syyskuussa ja Pilgrim’s Restistä tuli virallisesti kultakenttä. Vuotta myöhemmin jo 1500 kullankaivajaa työskenteli alueella 4000:lla valtauksella ja vuoteen 1876 alueelle oli kasvanut jo pieni kaupunki.[17]
Historiallisesti merkittävämpää oli kuitenkin kullan löytyminen Transvaalin Witwatersrandista vuonna 1886. Toisin kuin aikaisemmissa esiintymissä, Witwatersrandissa kulta oli syvällä kalliossa ja sen kaivamisen ja käsittelyn myötä Etelä-Afrikasta alkoi muodostua moderni teollisuusvaltio.[14] Kullan löytämisen jälkeen tuhannet brittiläiset siirtolaiset alkoivat vyöryä rajan yli Kapmaasta Transvaaliin. Johannesburgin kaupunki syntyi hökkelikylästä lähes yhdessä yössä, kun uitlanderit (ulkomaalaiset) leiriytyivät kaivosten lähelle. Britit ryhtyivät painostamaan Paul Krugerin hallintoa antamaan englanninkielisille siirtolaisille enemmän oikeuksia.[14]
Luettaen englanninkielisten siirtolaisten kapinahalukkuuteen ja kaivosyhtiöiden johtajien tukeen Cecil Rhodes sponsoroi vuonna 1895 epäonnistuneen vallankaappauksen, johon liittyi aseellinen isku, Jamesonin hyökkäys. Laiton ja epäonnistunut hyökkäys päätti Rhodesin poliittisen uran. Yhdistyneen kuningaskunnan kenraalikuvernööri Alfred Milner oli kuitenkin päättänyt kukistaa Krugerin hallinnon ja saattaa koko alueen Britannian hallintoon. Transvaal pakotettiin julistamaan sota Britannialle vuonna 1899.[14]
Toinen buurisota
Toisen buurisodan sytyttyä myös Oranjen vapaavaltio liittyi siihen Transvaalin puolelle. Sodan alkuvaiheessa buuritasavallat pitivät aloitteen käsissään ja piirittivät pian Mafekingin, Kimberleyn ja Ladysmithin kaupungit. Myös Kapmaassa jotkut afrikaanerit nousivat kapinaan. Britannian lähetytti kuitenkin pian Etelä-Afrikkaan suuren siirtomaa-armeijan lordien Robertsin ja Kitchenerin johdolla ja aloitti nopean etenemisen kohti buuritasavaltojen pääkaupunkeja. Krugerin onnistui paeta maasta hiukan ennen kuin Pretoria vallattiin kesäkuussa 1900. Varsinaisen sodan päättymisen jälkeen monet buurit jatkoivat sissisodankäyntiä pitkään brittejä vastaan. Britit vastasivat tähän laajamittaisella terrorilla, jonka aikana maatiloja poltettiin ja arviolta 26000 naista ja lasta kuoli keskitysleireillä.[14] Sota päättyi lopulta Vereenigingin sopimukseen toukokuussa 1902. Transvaalin ja Oranjen vapaavaltion itsenäisinä buurivaltioina lakkasi ja ne liitettiin brittiläisen imperiumin osiksi. Sopimus kuitenkin lupasi alueille tulevaisuudessa itsehallinnon.[18]
Kohti itsenäisyyttä
Etelä-Afrikan kuvernööri Alfred Milner piti toisen buurisodan jälkeen tärkeänä muuttaa Etelä-Afrikka brittiläiseksi yhteiskunnaksi. Hän kannusti maahanmuuttoa emämaasta, jotta äänestäjäkuntaan saataisiin brittiläinen enemmistö. Samaan aikaan lainsäädännöllä pyrittiin häivyttämään buurien hollantilaisia piirteitä ja erillinen kansallinen identiteetti esimerkiksi kieltämällä hollannin käyttäminen julkisissa kouluissa ja oikeusistuimissa. Tavoitteissa ei kuitenkaan onnistuttu, koska maan kaivosteollisuuden maksamat matalat palkat eivät onnistuneet houkuttelemaan brittiläisiä siirtolaisia.
1800-luvun loppupuolella buurien afrikaanerinationalismina tunnettu kansallisuustunne alkoi voimistua, ja he alkoivat perustaa omia ”kristillis-kansallisia” koulujaan, korostaa afrikaansin luonnetta omana hollannin kielestä erillisenä kielenään ja muodostaa itselleen uutta identiteettiä afrikaanereina eli Afrikan kansana vanhan siirtolaisidentiteetin sijaan. Näitä päämääriä ajamaan perustettiin myös kaksi uutta puoluetta: Louis Bothan ja Jan Smutsin transvaalilainen Het Volk (Kansa) vuonna 1905 ja J. B. M. Hertzogin oranjelainen Orangia Unie vuonna 1906. Liberaalien noustua valtaan Isossa-Britanniassa vuonna 1906 Etelä-Afrikan itsenäistymisprosessi nopeutui ja Transvaal sekä Oranjen vapaavaltio saivat täyden itsehallinnon jo vuonna 1907.
Vuosina 1908 ja 1909 valkoiset eteläafrikkalaiset alueen neljästä brittiläisestä siirtokunnasta kokoontuivat kansalliskonventtiin ja päättivät perustaa Etelä-Afrikan liittovaltion. Etelä-Afrikan unioni perustettiin muodollisesti 31. toukokuuta 1910, ja sen ensimmäiseksi pääministeriksi nimitettiin Louis Botha.[19] Etelä-Afrikan unionin perustuslaki oli käytännössä maan valkoisten väestöryhmien, brittien ja afrikaanerien yhteistyösopimus. Unionissa muutamia harvoja poikkeuksia lukuun ottamatta vain valkoisilla oli oikeus äänestää ja parlamentin kaikki jäsenet olivat eurooppalaista alkuperää.[20]
Rotuerottelu ja apartheidin juuret
Vaikka apartheid-politiikkaa ryhdyttiin virallisesti toteuttamaan Etelä-Afrikassa vuonna 1948, maassa harjoitettu oli rotuerottelua jo paljon aikaisemmin. Hollantilaisten perustaman Hyväntoivonniemen siirtokunnan talous perustui Itä-Afrikasta ja Kaakkois-Aasiasta tuotuihin orjiin. Brittiläisen imperiumin kiellettyä orjuuden 1830-luvulla rotusyrjintä jatkui toisin muodoin sekä brittien että buurien hallitsemilla alueilla. Vaikka britit esittivät afrikkalaisten huonon kohtelun buuritasavalloissa erääksi vuosien 1899 ja 1902 välisenä aikana käytyjen buurisotien syyksi, ilmoitti Etelä-Afrikan brittiläinen kuvernööri Alfred Milner vuonna 1901 käydyissä rauhanneuvotteluissa, että mustille tultaisiin myöntämään kansalaisoikeuksia vain siten, ”ettei se vaarantaisi valkoisen rodun ylivaltaa”.[21]
Kaivosteollisuuden kasvava halvan työvoiman tarve sai hallituksen myös uudistaman politiikkaansa afrikkalaista enemmistöä kohti. Godfrey Lagden, Milnerin alkuasukasasioiden komissaari Transvaalissa, nimettiin Etelä-Afrikan alkuasukasasioiden komission (South Africa Native Affairs Commission, SANAC) puheenjohtajaksi. SANAC:n loppuraportissa muotoiltiin rotuerottelujärjestelmä, joka säilyi maassa lähes sata vuotta ja joka muodostui myös apartheidin pohjaksi. Komission suosituksessa afrikkalaisilta poistettiin oikeus omistaa maata, päättää omasta hallinnostaan tai edes työskennellä muualla kuin afrikkalaisille osoitetuilla alueilla. Mustille perheille annettaisiin pieni maa-alue näiltä alueilta, jotta miehiä voitaisiin tämän jälkeen käsitellä siirtotyöväkenä kaivoskaupungeissa. Perheiden oli tarkoitus pystyä hankkimaan itsenäisesti elantonsa maasta miehen työskennellessä kaivoksissa. Lisäksi afrikkalaiset eivät saisi äänestää tai asettua ehdolle missään vaalissa, jossa eurooppalaisilla oli äänioikeus.[21]
Rotuerottelupolitiikka ja afrikkalaisten, intialaisten ja värillisten pettymys brittihallinnon haluttomuuteen poistaa se siirtomaistaan johti vastarinnan nousuun uudenlaisten poliittisten järjestöjen kautta. Vuonna 1898 perustettiin Etelä-Afrikan alkuasukaskongressi (South African Native Congress), jonka tarkoituksena oli turvata afrikkalaisten oikeudet brittiläisen imperiumin kansalaisina. Mohandas Gandhin vuonna 1894 perustama Natalin intialainen kongressi (Natal Indian Congress) pyrki turvaamaan intialaisten oikeudet, ja Afrikan kansanjärjestö (African Political Organization, myöhemmin African People's Organization) ajoi värillisten asiaa. Näiden järjestöjen kautta afrikkalaiset, intialaiset ja värilliset ryhtyivät organisoimaan vastarintaa hallituksen rotuerottelupolitiikalle. Gandhi aloitti vuonna 1906 passiivisen vastarintakampanjan uutta passilakia vastaan.[21]
Samana vuonna zulu-päällikkö Bambatha aloitti aseellisen kapinan, jonka syinä olivat pakkotyö, maiden takavarikointi ja verotus. Kapina kukistettiin verisesti ja se johti yli 3000 afrikkalaisen kuolemaan. Bambatha vangittiin ja teloitettiin. Kapina lisäsi valkoisten pelkoa laajamittaisesta afrikkalaisten kansannoususta.[22]
Liittovaltion perustanut kansalliskonventti sääti, että kaikkien tulevan valtion parlamentin edustajien tulee olla eurooppalaista alkuperää olevia ja että äänioikeus määräytyisi osavaltioiden aikaisempien lakien perusteella. Käytännössä tämä tarkoitti sitä, että Transvaalissa ja Oranjessa vain valkoiset miehet olivat äänioikeutettuja, Kapmaassa säilyi talouteen pohjautuva järjestelmä, jossa valtaosa valkoisista miehistä, mutta vain murto-osa värillisistä tai afrikkalaisista oli äänioikeutettuja. Natalissa intialaiset eivät saaneet äänestää ja afrikkalaisista vain 0,08% oli äänioikeutettuja.[21]
Lähteet
Luokka:Etelä-Afrikan historia
Luokka:Siirtomaahistoria
Luokka:Yhdistyneen kuningaskunnan historia
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Etel%C3%A4-Afrikan%20siirtomaahistoria |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
909,
1150,
4530,
4809
],
"plaintext_end_byte": [
858,
1067,
4478,
4668,
4960
]
} | భువనగిరి జిల్లా లో ఎన్ని మండలాలు ఉన్నాయి? | యాదాద్రి - భువనగిరి జిల్లా | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
280
],
"minimal_answers_end_byte": [
282
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
యాదాద్రి - భువనగిరి జిల్లా తెలంగాణ లోని 31 జిల్లాలలో ఒకటి.[2] ఈ జిల్లా అక్టోబరు 11, 2016న అవతరించింది. ఈ జిల్లాలో 16 మండలాలు, 2 రెవెన్యూ డివిజన్లు ఉన్నాయి.[2] జిల్లా పరిపాలన కేంద్రం భువనగిరి. తెలంగాణలోని ప్రముఖమైన అధ్యాత్మికక్షేత్రం యాదాద్రి పేరిట జిల్లాకు నామకరణం చేయబడింది. ఇందులోని అన్ని మండలాలు మునుపటి నల్గొండ జిల్లా లోనివే.[3]
పరిపాలనా విభాగాలు
ఈ జిల్లాలొ భువనగిరి, చౌటుప్పల్ రెవెన్యూ డివిజన్లు ఉన్నాయి.
ముఖ్య ప్రదేశాలు
యాదగిరిగుట్ట
మహర్షి ఋష్యశృంగుని కుమారుడైన యాదగిరి అనే సన్యాసి వలన ఈ కొండకు ఈ పేరు వచ్చింది. యాదర్షి ఇక్కడ ఉన్న ఒక గుహలో ఆంజనేయుడి అనుగ్రహంతో నరసింహుని గురించి తపమాచరించాడు. ఈ కొండ నల్లగొండ లోని భువనగిరి మరియు రాయగిరి మధ్యలో ఉంది. యాదర్షి గాఢతపస్సుకు మెచ్చి నరసింహుడు ఐదు రూపాలలో సాక్షాత్కరించాడు. జ్వాలానరసింహ, యోగానంద నరసింహ, గంఢభేరుండ నరసింహ, ఉగ్ర నరసింహ మరియు లక్ష్మీ నరసింహ అనేవి ఆ ఐదు రూపాలు. ఇలా ప్రత్యక్షమైన నరసింహ రూపాలు ఈ కొండలలో స్వయంభువులుగా వెలసి భక్తుల పూజలు అందుకుకుంటున్నాడు. అందుకనే ఇది పంచ నరసింహ క్షేత్రం అయింది. పురాణ కథనం ప్రకారం యాదర్షికి మొదట జ్వాలా నరసింహుడిగా ప్రత్యక్షమైన జ్వాలా నరసింహరూపాన్ని దర్శించే శక్తి లేని యాదర్షి కోరిక మీద నరసింహుడు తరువాత యోగనరసింహుడిగా దర్శనమిచ్చాడు. యాదర్షి అంతటితో సంతోషపడక లక్ష్మీ సహితంగా దర్శనమివ్వమని కోరడంతో ఓడిలో లక్ష్మీసహితంగా లక్ష్మీనరసింహుడై దర్శనమిచ్చాడు. లక్ష్మీనరసింహుడు ఆళ్వారుల పూజలు అందుకుంటున్నాడు. ఊగ్రనరసింహుడి ఉగ్రతను తగ్గించడానికి గరుత్మంతుడు గండభేరుండ పక్షి రూపంలో స్వామికి ముందు నిలిచి స్వామి ఉగ్రతను తగ్గిస్తుంటాడు. ఈ శిలను దాటి వంగుతూ వెళ్ళి స్వామిని దర్శించాలి. ఈ క్షేత్రానికి పాలకుడు ఆంజనేయుడు. యాదర్షి స్వామిని ఈ ప్రదేశాన్ని తనపేరుతో పిలవాలని కోరాడు. అందుకే ఇది యాదగిరి గుట్ట అయింది. చాలాకాలం నుండి ఇక్కడ లక్ష్మీనరసింహుడు భక్తుల పూజలు అందుకుంటున్నాడు.
దర్శనీయ ప్రాంతాలు
యాదగిరి లక్ష్మీనరసింహస్వామి దేవాలయం.
భువనగిరి కోట.
జిల్లాలోని రెవెన్యూ మండలాలు
మూలాలు
వెలుపలి లంకెలు
వర్గం:తెలంగాణ జిల్లాలు
వర్గం:యాదాద్రి - భువనగిరి జిల్లా | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%20-%20%E0%B0%AD%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF%20%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
450,
1083,
1754,
2684,
3542,
4007,
4696,
4967,
5372,
5843,
6168,
7509,
8074,
8322,
8727,
9178,
9644,
10631
],
"plaintext_end_byte": [
449,
1082,
1753,
2638,
3541,
3987,
4678,
4915,
5291,
5842,
6139,
7480,
8073,
8275,
8726,
9177,
9643,
10564,
13102
]
} | هل سارة بالين سحاقية ؟ | ألين دي جينيريس | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
إلين دي جينيريس لي ولدت في 26 كانون الثاني/يناير 1958، هي ممثلة كوميدية أمريكية وكاتب ومنتجة وناشطة مثلية.[1] لعبت جينيريس دور البطولة في المسرحية الهزلية الشعبية إلين من عام 1994 إلى عام 1998؛ ثم زادت شهرتها بتقديمها لبرنامج ألين دي جينيريس شو منذ عام 2003.
شارك في عشرات الأعمال منذ بداية ظهورها في أوائل عام 1980، حيث ظهرت عام 1986 في عرض الليلة من بطولة جوني كارسون، ثم شاركت في فيلم السيد الخاطئة سنة 1996 وظهرت بعد ذلك في رسالة حب (1999)، كما شاركت بصورتها في فيلم الرسوم المتحركة البحث عن نيمو عام 2003) ثم البحث عن دوري عام 2016. حصلت إلين على جائزة زحل لأفضل ممثلة مساعدة كما فازت بنفس الجائزة في فئة الأداء الصوتي.
في عام 2010؛ شاركت في البرنامج الشهير أمريكان آيدول الموسم التاسع كحكمة مواهب. تألقت إلين في اثنين من المسلسلات التلفزيونية، الأول تحت عنوان إلين ثم التاني بعنوان إظهار من عام 2001 إلى عام 2002. خلال الموسم الرابع من مسلسل إيلين في عام 1997، لقد أفصحت دي جينيريس عن مثليتها وأكدت على أنها سحاقية خلال مقابلة لها في برنامج اوبرا.[2] في عام 2008 تزوجت بصديقتها القديمة بورشيا دي روسي.
قدّمت دي جينيريس العديد من الحفلات بما في ذلك حفل جائزة الأوسكار، جائزة غرامي ثم جائزة الإيمي برايم تايم كما ألفت أربع كتب وبدأت حياتها الخاصة عندما قامت بتأسيس شركة إلين فيلين وكذلك شركة إنتاج جديدة. كما أطلقت العلامة التجارية إد دي جينيريس التي تختص بالملابس والإكسسوارات، الأطفال وأصناف الحيوانات الأليفة.[3] فازت إلين بـ 30 جائزة إيمي و20 من جوائز خيار الشعب (أكثر من أي شخص آخر)[4] كما فازت بالعديد من الجوائز الأخرى بفضل جهودها في الأعمال الخيرية. في عام 2016 ، تلقت وسام الحرية الرئاسي.[5]
الحياة المبكرة والتعليم
ولدت ونشأت جينيريس في لويزيانا وهي ابنة أخصائي النطق إليوت إيفرت جينيريس في حين تشغل أمها منصب وكيلة تأمين.[6][7][8] لديها شقيق واحد هو فانس ويعمل كمنتح موسيقى. تعود أصول إلين للعرق الفرنسي-الإنجليزي-الألماني-الأيرلندي. تلقت تعليميا مسيحيا.[9] طلب والدها الطلاق عام 1973 ثم انفصلا في العام التالي. بعد وقت قصير تزوجت والدتها بروي جريسوندورف الذي يعمل كبائع مما اضطر إلين للانتقال إلى نيو أورلينز في أتلانتا بولاية تكساس رفقة زوج والدتها أما فانس فقد بقي مع والده في لويزيانا.[10][11]
تخرجت جينيريس من مدرسة أتلانتا الثانوية في أيار/مايو 1976، انتقلت فيما بعد إلى نيو أورلينز لحضور جامعة نيو أورلينز حيث تخصصت في دراسات التواصل. بعد فصل دراسي واحد تركت إلين المدرسة للمشاركة في أعمال كتابية في مكتب محاماة رفقة ابنة عمها ورا جيلن.[12]
الكوميديا
بدأت جينيريس تعلم الكوميديا في الأندية الصغيرة والمقاهي. في عام 1981 شغلت إلين منصب مديرة التشريفات في نادي كلايد للكوميديا في نيو أورلينز. اعترفت جينيريس في وقت لاحق أن وودي آلن وستيف مارتن قد أثرا بشكل كبير في مسيرتها المهنية والخاصة.[13] في 1980 (خلال وقت مبكر من مسيرتها المهنية) بدأت إلين جولة على الصعيد الوطني، وفي عام 1984 انضمت لشبكة شوتايم لتقديم بعض العروض البسيطة.[14]
نيتفليكس
في أوائل عام 2017 أعلنت جينيريس أنها ستقدم عرض ستاند أب كوميدي على شبكة نيتفليكس بعد 15 سنة من انسحابها من مجال الكوميديا.[15]
المسيرة المهنية
في السينما
لعبت جينيريس دور البطولة في سلسلة أفلام تحت عنوان مغامرة إلين لشركة عالم والت ديزني رفقة كل من بيل نآي، أليكس تريبك، مايكل ريتشاردز، جيمي لي كرتيس. شاركت فيما بعد في برنامج المحك.
في التلفزة
جوائز
مشاريع أخرى
إد دي جينيريس
أطلقت إلين علامة تجارية خاصة بها تحت اسم إد إلين في صيف عام 2015.[16] غيرت فيما بعد اسم العلامة إلى إد دي جينيريس حتى تُصبح هذه العلامة هي الرئيسية فيما سيكون لها فروع أخرى.[17] اختصت العلامة التجارية بالملابس، الأحذية، الإكسسوارات، الحيوانات الأليفة وغير ذلك.[18][19]
في تشرين الثاني/نوفمبر 2017 أطلقت العلامة التجارية الخاصة بدي جينيري حملة على موقع إنستغرام من أجل دفع لشركة ديفيد شيلدريك الخيرية للحفاظ على الحياة البرية.[20][21][22]
التمثيل الصوتي
أدت جينيريس عام 2003 الدور الصوتي لدوري التي تُعاني من فقدان الذاكرة على المدى القصير في فيلم الرسوم المتحركة المُنتج من قبل شركة والت ديزني البحث عن نيمو.[23] صرح مخرج الفيلم أندرو ستانتون في وقت لاحق مؤكدا على أنه اختار إلين لأنها قادرة على التلاعب بصوتها وتغييره لخمس نبرات أو لهجات على الأقل.[24] فازت عن أدائها لصوت دوري بجائزة زحل في فئة أفضل ممثلة مساعدة من أكاديمية الخيال العلمي وأفلام الرعب، كما فازت عن نفس الدور بجائزة اختيار أطفال نكلوديون وجائزة آني من جمعية التمثيل الصوتي المتميز. رُشحت أيضا لنيل جائزة من جمعية شيكاغو لنقاد السينما عن فئة أفضل ممثلة مساعدة. شاركت فيما بعد في تقديم صوت الكلب في فيلم الدكتور دوليتل، ففازت بجائزة زحل للمرة الثانية. ثم عاودت لعب دور دوري في تتمة فيلم البحث عن نيمو العثور على دوري.
الحياة الشخصية
قدرت مجلة فوربس أن أرباح جينيريس قد تجاوزت مبلغ 77 مليون دولار.[25] في عام 2015 صنفتها نفس المجلة ضمن قائمة أقوى 50 امرأة في العالم.[26][27] بحلول 30 تموز/يوليو أصبح عدد مُتابعي جينيريس على موقع تويتر أكثر من 71 مليون مقابل 47 مليون على إنستغرام مما جعلها سادس أكثر شخصية مٌتابعة على تويتر وحلت في الرتبة 28 على مستوى إنستغرام.
إلين معجبة بالدوري الوطني لكرة القدم الأمريكية وقد أظهرت دعماً خاصا لفريق نيو اورليانز وغرين باي باكرز.[28][29][30]
التوجه الجنسي والعلاقات
في عام 1997 أفصحت جينيريس عن مثليتها؛ وقد أثار كشفها لميولها الجنسي اهتماما كبيرا من قبل صحافة التابلويد.[31] خلال تصويرها لأحد الأفلام؛ كانت دي جينيريس قد توقفت مؤقتا عن التصوير بسبب شعورها بالاكتئاب عندما أفصحت عن ميولاتها.
في كتابها الحب، إلين كشفت إلين عن صدمة والدتها بعدما أعلنت هي عن مثليتها لكنها ومنذ ذلك الحين أصبحت واحدة من أقوى مؤيدي موضوع المثلية الجنسية كما أصبحت عضوا نشطا في مجمع المثليين بل باتت المتحدثة الرسمية باسم حملة ومشروع الإفصاح عن الميول المثلية.
خلال نفس العام جاءت بدأت جينيريس علاقة عاطفية مع الممثلة آن هاش واستمرت حتى آب/أغسطس 2000.[32] من عام 2000 إلى 2004 حافظت جينيريس على علاقة وثيقة مع الممثلة والمصورة ألكسندرا هيدسون.[33] وقد ظهر "الزوجان" على غلاف مجلة ذا أدفوكيت بعد إعلان انفصالهما لوسائل الإعلام.[34]
منذ عام 2004 ارتبطت جينيريس بالممثلة الأسترالية-الأمريكية بورشيا دي روسي.[35] بعد فك الحظر عن الزواج من نفس الجنس في ولاية كاليفورنيا؛ قررت جينيريس ودي روسي الزواج في أغسطس 2008 في منزلهما في بيفرلي هيلز ويعيش الثنائي حاليا هناك مع أربعة كلاب وثلاث قطط.[36][37] لاحقت الثنائي بعض المشاكل القانونية بخصوص زواجهما لكن المحكمة العليا في كاليفورنيا حكمت لصالحهما في نهاية المطاف.[38][39][40] في 6 آب/أغسطس 2010 قدمت دي روسي التماسا قانونيا من أجل تغيير اسمها إلى بورشيا لي جيمس دي جينيريس،[41] وحصلت على الموافقة في 23 سبتمبر 2010.[12]
قائمة أفلامها
مراجع
وصلات خارجية
*
تصنيف:أشخاص على قيد الحياة
تصنيف:أمريكيون من أصل ألماني
تصنيف:أمريكيون من أصل أيرلندي
تصنيف:أمريكيون من أصل إنجليزي
تصنيف:أمريكيون من أصل فرنسي
تصنيف:حائزون على الوسام الرئاسي للحرية
تصنيف:حائزون على جائزة آني
تصنيف:حائزون على جائزة إيمي برايم تايم
تصنيف:حائزون على جائزة مارك توين
تصنيف:شخصيات إل جي بي تي من كاليفورنيا
تصنيف:شخصيات إل جي بي تي من لويزيانا
تصنيف:فاعلو خير أمريكيون
تصنيف:كاتبات أمريكيات
تصنيف:كاتبات أمريكيات في القرن 20
تصنيف:كاتبات أمريكيات في القرن 21
تصنيف:كاتبات القرن 20
تصنيف:كاتبات القرن 21
تصنيف:كتاب وكاتبات أمريكيون في القرن 21
تصنيف:كتاب من كاليفورنيا
تصنيف:كتاب من نيو أورلينز
تصنيف:كتاب وكاتبات أمريكيون في القرن 20
تصنيف:كوميديات أمريكيات
تصنيف:كوميديو ستاند أب أمريكيون
تصنيف:كوميديون أمريكيون في القرن 20
تصنيف:كوميديون أمريكيون في القرن 21
تصنيف:كوميديون من لويزيانا
تصنيف:مثليون ومثليات من الولايات المتحدة
تصنيف:مدافعون عن حقوق الحيوان
تصنيف:مشاركون في أمريكان آيدول
تصنيف:مقدمو برامج تلفزيونية حوارية أمريكيون
تصنيف:مقدمو برامج مسابقات أمريكيون
تصنيف:ممثلات أداء صوتي أمريكيات
تصنيف:ممثلات أفلام أمريكيات
تصنيف:ممثلات أمريكيات في القرن 20
تصنيف:ممثلات أمريكيات في القرن 21
تصنيف:ممثلات تلفزيون أمريكيات
تصنيف:ممثلات سحاقيات
تصنيف:ممثلات من بيفرلي هيلز (كاليفورنيا)
تصنيف:ممثلات من نيو أورليانز
تصنيف:مواليد 1958
تصنيف:ناشطات أمريكيات
تصنيف:ناشطو حقوق إل جي بي تي أمريكيون
تصنيف:ناشطون من كاليفورنيا
تصنيف:نباتيون أمريكيون
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%8A%D9%86%20%D8%AF%D9%8A%20%D8%AC%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%B3 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
277,
569,
882,
1282,
1341
],
"plaintext_end_byte": [
276,
568,
881,
1268,
1340,
1587
]
} | Milloin Green Cargo on perustettu? | Green Cargo | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
302
],
"minimal_answers_end_byte": [
320
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Green Cargo AB (GC) on ruotsalainen valtion omistama logistiikkatoimintoja hoitava osakeyhtiö, joka hoitaa kotimaan tavaraliikennettä junilla ja kuorma-autoilla. Yhtiön toimitusjohtaja on Sören Belin. Suomessa vastaavanlainen yhtiö on VR Groupiin kuuluva VR Transpoint.
Green Cargo perustettiin 1. tammikuuta 2001, kun Ruotsin valtionrautatiet, Statens Järnvägar, yhtiöitettiin. Aiemmin Green Cargo oli ollut valtionrautateiden tavaraliikenneyhtiö SJ Gods. Yhtiöllä on Ruotsissa noin 70prosentin markkinaosuus rautateitse tapahtuvasta tavaraliikenteestä.
Yhtiö työllistää suoraan ja tytäryhtiöidensä kautta 3115 ihmistä. Yhtiö omistaa 433 veturia, joista 230 on sähkövetureita ja loput 203 dieselvetureita, sekä 6805 tavaravaunua. Yhtiöllä on logistiikkakeskukset Tukholmassa, Norrköpingissä, Göteborgissa, Helsingborgissa sekä Kööpenhaminassa.[1]
Vuonna 2004 Ruotsin valtio, Green Cargo ja Deutsche Bahn aloittivat yhteistoimintaneuvottelut tavoitteena paremmat tavaraliikenneyhteydet Ruotsin ja manner-Euroopan välillä. Vuodesta 2008 alkaen Ruotsin ja Saksan välistä Tanskan kautta kulkevaa tavaraliikennettä on hoitanut Green Cargon ja Deutsche Bahnin yhdessä omistama Railion Scandinavia, jonka kotipaikka on Kööpenhamina.
Toimialajako
Green Cargo AB:n toiminnot on jaettu kuuteen osastoon: [2]
Operation, operatiivinen osasto
Road, kuorma-autoliikenteestä vastaava tieliikenneosasto, aikaisempi Svelast
Logistics, logistiikkatoiminnoista vastaava osasto
Business
Marketing & Sales, markkinointiosasto
Customer Service, asiakaspalveluosasto
Lähteet
Aiheesta muualla
Luokka:Ruotsalaiset rautatieyhtiöt
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Green%20Cargo |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
648,
830,
1213,
1563,
1665,
1830,
2286,
2947,
3418,
4282,
4832,
5456,
5681,
5894,
6162,
6735,
6927,
7381,
7609,
7856,
8012,
8911,
10212,
11234,
11755,
12301,
12397,
12778,
13503,
13998,
14284,
14817,
15505,
15792,
15987,
16191,
16346,
16617,
17071,
17381,
17464,
18053,
18416,
18855,
19128,
19611,
20184,
20476,
20623,
21081,
21595,
21805,
22053,
22521,
22820,
23225,
23519,
23844,
24507,
24569,
25361,
25607,
25760,
25801,
25987
],
"plaintext_end_byte": [
647,
829,
1205,
1562,
1664,
1811,
2285,
2946,
3417,
4267,
4824,
5435,
5638,
5893,
6161,
6734,
6906,
7367,
7608,
7836,
8011,
8903,
10198,
11226,
11754,
12300,
12396,
12764,
13488,
13983,
14269,
14802,
15490,
15791,
15969,
16179,
16335,
16609,
17049,
17373,
17441,
18021,
18394,
18854,
19119,
19610,
20183,
20455,
20614,
21073,
21580,
21767,
22029,
22506,
22819,
23217,
23518,
23830,
24470,
24553,
25310,
25585,
25738,
25793,
25985,
26353
]
} | 경상북도 기념물 제 1호는 무엇인가요? | 독도 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
독도(獨島)는 동해의 남서부, 울릉도와 오키 제도 사이에 있는 섬으로, 동도와 서도를 포함한 총 91개의 크고 작은 섬들로 이루어져 있다.[1][2] 독도의 동도는 동경 131도 52분 10.4초, 북위 37도 14분 26.8초에 자리 잡고 있고, 서도는 동경 131도 51분 54.6초, 북위 37도 14분 30.6초에 위치해 있다.[3] 일본에서는 다케시마()라는 명칭으로 영유권을 주장하고 있으며, 제3국에서는 1849년 서양권에서 독도를 최초로 발견한 프랑스 선박인 '리앙쿠르 호'의 이름을 딴 리앙쿠르 암초(, ) 등으로 불리고 있다.
현재 대한민국이 실효지배하고 있으나, 일본에서는 이 섬을 대한민국이 불법으로 점거하고 있다고 항의하며 영유권을 주장하고 있다.[4]
최종덕이 1965년 3월부터 최초 거주한 이래로 김성도 부부 및 독도경비대원 35명, 등대 관리원 2명, 울릉군청 독도관리 사무소 직원 2명 등 약 40명이 거주하고 있다.[5] 또한, 2005년 동도에 대한 입도 신고제 도입 이후 현재까지 약 200만 명이 방문하였고, 1일 평균 660명이 입도하고 있다.[6]
명칭
돌로 된 섬이란 뜻의 '돌섬'의 경상도 사투리 독섬</b>을 한자의 음과 훈을 빌려쓰면서 독도(獨島)가 되었다. 홀로 있는 섬에서 독도가 아니다.
독도(獨島)라는 명칭은 한국어와 중국어 화자들이 일반적으로 사용하는 이름이며, 과거에는 우산도(于山島)라고 불렸다.
인도유럽어권에서는 리앙쿠르 암초(, )라는 중립적인 명칭을 주로 사용한다.
일본에서는 다케시마()라는 명칭으로 이 섬의 영유권을 주장하고 있으며, 막말 이전의 명칭은 마쓰시마()였다.
지리 및 지질
이 섬은 동해의 해저 지형 중 울릉분지의 북쪽 경계부분에 위치하고 있으며, 평균 수심 2,000m의 해양 평원에 솟아 있는 화산섬이다.[7] 두 개의 큰 섬인 동도(東島)와 서도(西島)를 중심으로 총 91개의 크고 작은 섬과 암초로 이루어져 있으며, 동도와 서도 사이의 거리는 151m이다. 일본에서는 동도를 오시마(男島), 서도를 메시마(女島)라고 부른다.
독도의 총 면적은 187,554m²로, 서도(西島)가 88,740m², 동도(東島)가 73,297m², 그 밖의 부속도서가 25,517m²이다. 서도의 최고 높이는 168.5m이고, 동도의 최고 높이는 98.6m이다. 2012년 11월부터 대한민국 정부 고시에 의거하여 서도의 최고봉은 '대한봉'(大韓峰), 동도의 최고봉은 '우산봉'(于山峰)으로 부른다.[8] 동도의 최고봉은 1950년대에는 '성걸봉'으로 불렸으며[9], 2005년부터 고시 이전까지는 '일출봉'(日出峰)이라 불렸다.[10] 동도와 서도 및 부속 도서는 대부분 수심 10m 미만의 얕은 땅으로 연결되어 있다.
독도의 동도는 동경 131도 52분 10.4초, 북위 37도 14분 26.8초에 위치하고 있다. 이 섬은 대한민국 경상북도 울릉도에서 동남쪽으로 약 87.4km 떨어져 있으며, 일본 시마네 현 오키 제도에서는 약 157.5km 떨어져 있다. 한반도에서의 거리는 약 216.8km이며, 일본 혼슈에서의 거리는 약 211km이다. 날씨가 좋으면 울릉도 동쪽 해안에서 육안으로 이 섬을 볼 수 있다.[11][12]
독도는 약 460~250만 년 전에 형성된 해양섬 기원의 화산체로서, 섬 주변에 분포하는 지층들을 아래에서부터 괴상 응회각력암, 조면안산암 I, 층상 라필리응회암, 층상응회암, 조면안산암 II, 스코리아성 층상 라릴리응회암, 조면안산암III, 각력암, 조면암, 염기섬 암맥 등 총 9개의 화산암층으로 이루어져 있다.[13] 현재는 오랜 세월동안 침식되어 화산의 흔적은 찾기 힘들다.[14] 독도(특히 동도)의 지반은 불안정한데, 이것은 단층과 절리, 균열, 그리고 불완전한 공사 등이 원인으로 추정된다.[13] 독도는 지질학적으로 울릉도의 화산암류와 비슷한 전암 화학조성을 갖는 알칼리 현무암, 조면 현무암, 조면 안산암 및 조면암으로 구성되어 있다.[7]
행정 구역
대한민국의 행정구역에서는 경상북도 울릉군 울릉읍 독도리 산 1-96번지에 속하며 우편번호는 40240이다.[15] 대한민국은 이 섬을 천연기념물 제336호 독도 천연보호구역으로 지정하여 보호하고 있다. 울릉군은 국민 공모를 통해 도로명 주소법에 따른 이 섬의 도로명 주소를 '독도안용복길'(서도)과 '독도이사부길'(동도)로 정하였다. 일본이 주장하는 행정 구역에서는 시마네현 오키군 오키노시마정에 속해 있다.
기후
난류의 영향을 많이 받는 전형적인 해양성 기후로 연간 평균강수량은 1,240mm 정도, 연평균 기온 약 12℃[16], 1월 평균기온 1℃, 8월 평균기온 23℃로 온난한 편이다. 연평균 풍속은 4.3m/s로[17] 겨울과 봄에는 북서풍이 빈번하고, 여름과 가을에는 남서풍이 빈번하여 계절에 따른 주풍향이 뚜렷하다.[18] 안개가 잦고 연중 날씨 중 흐린 날은 160일 이상이며 비 또는 눈 오는 날은 150일 정도로, 겨울철 강수량이 많다. 즉, 일 년 중 맑은 날은 45일 정도밖에 없다.[19][20]
자연 및 자원
두 섬과 주변 섬들은 서로 분리된 듯이 보이지만, 실제로는 해저 2천여 미터로부터 바다 위로 솟은 해산(海山)의 봉우리 부분에 해당된다.
천연기념물
독도천연보호구역
대한민국은 독도 섬 주변의 바다에 다양한 해양생물이 서식하고 있으며, 섬 일대의 자연환경을 보존하기 위해 이 섬을 천연기념물로 지정하여 보호하고 있다.
1982년에 "독도 해조류(바다제비·슴새·괭이갈매기) 번식지(獨島海鳥類-繁殖地)"라는 이름으로 천연기념물로 지정했고, 1999년에 천연보호구역으로 명칭을 바꾸어 동식물 전체의 식생을 관리하게 되었다.
2005년 독도의 기존 토지 및 부속도서를 측량하고 그 결과에 따라 지적공부를 정정하여 독도의 지적현황이 전체적으로 변경됨에 따라 2006년 9월 14일 문화재청장은 문화재보호법 제6조에 의거 천연기념물 제336호로 지정된 《독도 천연보호구역》의 문화재구역을 당초 고시한 "경상북도 울릉군 울릉읍 독도리, 37필지 180,902평미터(보호구역)"을 "경상북도 울릉군 울릉읍 독도리, 101필지 187,554평방미터(지정구역)으로 정정고시하였다.[21]
2002년 경상북도는 환경부에 '울릉도·독도 해상국립공원' 지정을 건의했으나, 이는 울릉군 주민들의 반대로 무산되었다.[22][23][24]
독도 사철나무
울릉군 독도리 30번지에 있는 독도 사철나무는 독도를 구성하는 2개 섬인 동도와 서도 중 동도의 천장굴 급경사 지역 위쪽 끝 부분에서 자라고 있으며, 강한 해풍과 극히 열악한 토양조건 등에서 자란 나무로 독도에서 생육하는 몇 안 되는 수목 중 가장 오래된 나무로 2012년 10월 25일 대한민국의 천연기념물 제538호로 지정되었다.[25]
특정도서
대한민국은 독도가 독특한 자연환경이 유지되고 있고, 해양생물상이 다양하고 풍부하여 독도 등 도서지역의 생태계보전에 관한 특별법에 의거 특정도서로 지정하였다.[26]
지정일자: 2000년 9월 5일
지정번호: 제1호
면적: 187,554m2 (지번은 경상북도 울릉군 울릉읍 독도리 산1 ~ 산96이고, 2000년 9월 5일 특정도서로 최초 지정 당시 면적은 180,902m2였다)
국가지질공원
2012년 12월 27일 환경부장관은 자연공원법 제36조의3의 규정에 의거 울릉도·독도 국가지질공원을 인증 고시하였다.[27]
지질공원의 명칭: 울릉도·독도 국가지질공원
지질공원의 구역: 경상북도 울릉군 전 지역
지질공원의 면적: 1,279 평방킬로미터
인증연월일: 고시일
공원관리청: 경상북도
인증목적: 울릉도·독도의 우수한 지질유산자원을 보전하고 교육·관광자원으로 활용하여 국민의 휴양 및 정서함양에 기여하고 지역경제 활성화 도모
지정명소: 23개소(울릉도 19, 독도 4)
울릉도: 19개소 (봉래폭포, 저동 해안산책로, 도동 해안산책로, 거북바위 및 향나무자생지, 국수바위, 버섯바위, 학포 해안, 황토굴, 태하 해안산책로 및 대풍감, 노인봉, 송곳봉, 코끼리바위, 용출소, 알봉, 성인봉 원시림, 죽암몽돌해안, 삼선암, 관음도, 죽도)
독도: 4개소 (숫돌바위, 독립문바위, 삼형제굴바위, 천장굴)
동물
2005년과 2006년에 이루어진 실태조사를 통해 독도에서 관찰된 조류는 126종이다. 개체수가 가장 많은 종은 괭이갈매기이었고, 약 7,000여 마리가 서식하고 있다. 그리고 바다제비, 슴새, 참새가 서식하고 있는데,[28] 최근 슴새의 수는 감소하고 있는 반면 바다제비 수는 증가하고 있다고 알려져 있다. 섬은 남북으로 왕래하는 철새들이 쉬어가는 주요 휴식처이다. 조류는 여러 가지의 천연 기념물이 있다. 짐승은 1973년 경비대에서 토끼를 방목하였으나 지금은 한 마리도 서식하지 않는다. 곤충은 7목 26과 37종이 서식하고 있다. 인근 해양에는 파랑돔, 가막베도라치, 일곱줄얼게비늘, 넙치, 미역치, 주홍감펭 등 다양한 어류가 서식하고 있다.[29] 또한 대구지방환경청은 지난 2007년 5월부터 6개월 동안 경북대학교 울릉도·독도연구소와 공동으로 네 차례에 걸쳐 이 섬의 생태계를 조사한 결과 이 섬에 무척추동물 26종이 살고 있다는 사실을 2007년 12월 11일에 발표했다.[30] 2013년에는 시베리아의 텃새인 솔양진이 수컷 한 개체가 남한 지역에서는 처음으로 동도에서 발견되었다.[31]
바다사자
바다사자(독도강치)는 동해 연안에 서식하던 강치의 아종이다. 현재 멸종되었다고 알려진 동물로, 조선시대 사람들은 이들을 "가제" 또는 "가지"로 불렀으며 이 섬을 중심으로 동해에 수만 마리가 서식했다고 한다. 이들이 머물렀다는 가제바위가 독도에 남아 있다. 러일 전쟁 전후로 가죽을 얻기 위해 시작된 일본인들의 무분별한 남획으로 바다사자는 서서히 그 모습을 감추었으며 1974년 홋카이도에서 새끼 강치가 확인된 이후로 목격되지 않는다.[32][33] 1905년 일본 시마네현이 이 섬을 무단으로 편입한 이후 일본인들의 어획이 시작되었지만, 1905년 이전에 울릉도에 살던 한국인들이 1904년과 1905년에 독도에서 강치를 잡아 매년 가죽 800관(600엔)씩 일본에 수출한 기록이 1907년 시마네현 다케시마 섬 조사단의 오쿠하라 헤키운이 쓴 책 '죽도 및 울릉도'에 나온다.[34]
식물
박선주 등이 2008년과 2009년에 걸쳐 실행한 독도의 식물상 및 식생 조사에서는 독도의 식물은 29과 48속 49종, 1아종 3변종 총 53종류로 조사되었다. 이 중 특산식물은 섬기린초와 섬초롱꽃 2종류이고, 귀화식물은 갓, 방가지똥, 큰이삭풀, 콩다닥냉이, 흰명아주, 둥근입나팔꽃 6종류가 있다. 식생형은 주로 해국-땅채송화, 해국-갯제비쑥, 왕호장근-도깨비쇠고비, 돌피, 물피군락 등으로 구분된다.[35]
경사가 급하여 토양이 발달하지 못하였고, 비는 내리는 대로 배수되어 수분이 부족하여 자생하는 식물이 적으나 울릉도에서 씨앗이 날아와 50~60종의 풀과 나무가 있다. 이 섬에 사는 식물은 키가 작아 강한 바람에 적응하고 잎이 두껍고 잔털이 많다. 물론 가뭄과 추위에도 잘 견딘다. 2007년 12월, 외부에서 들여와 직접 심은 나무 가운데 무궁화, 후박나무, 곰솔, 향나무 등이 대부분 말라 죽은 것으로 알려졌다.[30]
인근 얕은 바다에는 모자반, 대황 등의 해양식물이 군락을 이루고 있다.
독도 사철나무는 독도에서 현존하는 수목 중 가장 오래된 나무로 독도에서 생육할 수 있는 수종이라는 의미뿐만 아니라, 국토의 동쪽 끝 독도를 100년 이상 지켜왔다는 영토적·상징적 가치가 큰 점을 감안하여 2012년 10월 5일 대한민국의 천연기념물 제538호로 지정되었다.[25] .[36]
박테리아
섬 일대는 '박테리아의 보고'로 불릴 만큼 다양한 종의 박테리아가 많이 서식하는 곳이다. 한국생명공학연구원에서 조사한 바에 따르면 2005년 5종, 2006년 13종, 2007년 16종, 2008년 4종 등 2008년 기준으로 이 섬에서 발견된 신종 박테리아는 38종에 이른다. 발견된 신종 박테리아들의 학명에는 독도넬라 코린시스(Dokdonella koreensis), 동해아나 독도넨시스(Donghaeana dokdonensis) 등과 같이 '독도'나 '동해'의 명칭이 포함되었다. 독도에서 발견된 박테리아들로 인해 2005년부터 2008년까지 대한민국이 3년 연속으로 신종 세균 발표 건수 1위를 차지했다.[37]
매장 자원
KAIST 생명공학과의 조사에 따르면, 섬 근해 해저에 이른바 '불타는 얼음'으로 불리는 메탄 하이드레이트(methane hydrate, 고체 천연가스 또는 메탄 수화물)가 확인된 양만 약 6억 톤가량 매장되어 있다고 밝혀졌다. 메탄 하이드레이트는 녹으면서 물과 메탄 가스를 발생시켜 효용가치가 큰 미래 청정자원으로 주요 선진국의 개발·연구 대상으로 주목받는 자원이다.[38]
주변 해류
독도 주변은 쿠로시오 지류인 따뜻한 대만남류와 찬 북한 해류가 만나는 지역으로, 영양염류가 풍부하며, 이로 인한 동·식물 플랑크톤이 다양하고, 경제적 가치가 높은 회유성 어족이 다량 분포하고 있다.
해저 해산
독도는 지형적으로 수심 2,068 m 정도 되는 동해 새중에서 분출한 화산성해산으로, 물위로 솟아있는 독도의 면적은 비록 작지만(0.186km2), 수면아래 독도의 면적을 합하면 울릉도의 2배 이상되는 거대한 해산이며, 동도와 서도를 중심으로 주변에 물개바위를 비롯한 크고 작은 32개 이상의 바위섬과 암초가 있어 단단한 바닥에 부착하여 생활하는 해양 저서생물에게 좋은 서식지를 마련하고 있다.
해양 환경
독도의 바다는 난류와 한류가 만나는 곳으로 생물종이 다양하고 수산자원이 풍부한 곳으로 섬 주변에는 감태, 대황, 모자반 등 해조류를 비롯하여 게류, 고둥류가 넓게 서식하고 있고, 어류로서는 볼락, 자리돔, 도화돔 등의 냉온대성, 온대성 및 아열대성 생물종이 집합하여 서식하고 있다. 또한 독도의 섬효과를 통해 깊은 바다의 영양염류가 표층으로 용승되어 플랑크톤을 먹이로 하는 동해의 회유성 및 독도 정착성 어종의 치어와 유어들이 모여 사는 산란장 내지 성육장의 기능으로서도 중요한 어장이다.
해양 생물
국립수산과학원에서 동도와 서도 주변연안 및 수중생태를 조사한 바에 의하면 해양·자포동물 22종, 고둥류 30종, 극피동물 23종, 갑각류 22종, 갈조식물류 17종과 어류 17종 등 총 169종이 서식하고 있는 것으로 나타났다.
독도 주변연안에서 서식하고 있는 갑각류 중에서 도화새우, 물렁가시붉은새우, 가시배새우를 통틀어 '독도새우'라고 부르고 있다.[39]
교통
선착장
동도에 선착장과 접안 시설(1997년 11월 완공, 1998년 8월 지적공부에 등록) 80미터로 500톤급 선박 접안이 가능하며, 유인 등대 1기가 설치되어 있다.
여객선
대저해운에서 포항~울릉도~독도 구간을 1일 2회 운항한다. 단 풍랑 등 기상특보가 발생시 결항될 수 있다.
[40]
헬기장
동도에 있는 독도 헬기장(ICAO:RKDD)은 경찰청이 관할하는 헬리콥터 이착륙장이다. 동도에 있기 때문에 '동도 헬기장'으로도 불린다. 2008년 국제민간항공기구(ICAO)로부터 지명약어 RKDD를 부여받았다.[41]
통신
2013년 6월 12일 한국방송통신전파진흥원(KCA) 경북본부와 대구·경북 소재의 이통3사 및 협력사 공동 주관으로 독도에 입도해 독도의 전파환경을 측정한 결과 독도는 방송, 통신뿐 아니라 아마추어 무선 주파수까지 모두 양호하게 도달되며, 최신 초고속 광대역 통신인 롱텀에볼루션(LTE)까지 끊김없이 전달된 것으로 조사됐다.[42]
주요 시설
동도
경비 초소: 1999년 건물 옥상(해발고도 95m)에 무인기상관측장비(Automatic Weather System, AWS)를 설치하여 독도의 기온, 풍향, 풍속, 강수량을 매시간 측정하여 그 자료를 무선통신으로 울릉도로 송신하고 있음 [43]
막사 9동
등반로 610미터
서도
어민 숙소 1동(2층, 120m2로 약 36평)
등반로 550 m
역사
환경 오염
독도에 하수처리시설이 설치된 이후, 그 오작동으로 인해 독도 경비대나 등대 관리자와 같은 거주자들로부터 발생한 오수가 바다에 그대로 쏟아지는 일이 반복돼 독도 부근은 심각한 바다 오염의 우려가 높다. 독도 부근 바다에서는 바닷물이 우윳빛으로 변하거나, 해초들이 죽고 산호초가 석회화되는 현상이 발견되고 있다.[44] 현재는 이러한 오염을 줄이기 위한 공공 단체와 시민 조직에 의한 노력이 진행중이다.[45][46]
관련 법령과 정부 조직
독도 등 도서지역의 생태계보전에 관한 특별법
독도의용수비대 지원법
독도의 지속가능한 이용에 관한 법률
독도지속가능이용위원회: 독도의 지속가능한 이용을 위한 기본(시행)계획을 심의하기 위하여 설치된 대한민국 국토해양부 소속의 자문위원회이다.
관련 문화
전설
독도와 관련되어 전해 내려오는 전설이 여러 있는데, 그중에 하나가 '구멍바위'[47] 형성에 관한 전설이다. 전설에 따르면, 먼 옛날 힘센 노인 하나가 노인의 집 앞을 가리고 있던 바위를 묶어 배를 타고 옮기던 중에 다른 바위를 던져 바위에 구멍을 내고 난 후 독도에서 좌초되어 지금의 자리에 구멍바위가 있게 되었다는 것이다.[48]
한편 일본에는 잔태평기(殘太平記)의 권7에 전하는 죄인원도유형평정지사(「罪人遠島流刑評定之事」) 조에 전하는 이야기가 있다. 섬에 대나무 옷을 잎은 검은 색 외눈의 거인이 산다는 내용이다.[49]
우표
1954년 9월 15일 대한민국은 3종의 독도 우표 3000만 장을 발행했는데 2환권과 5환권은 각각 500만 장, 10환권은 2000만 장이 팔렸다. 일본 외무성에서 독도 우표가 붙은 우편물을 받지 않겠다고 했으나, 만국우편연합(UPU) 규정중 '우편물 중계의 자유보장' 조항에 따라 허용하기로 하였다. 일본은 항의의 표시로 독도 우표가 붙은 한국 우편물에 먹칠을 해서 배달을 하였다.
대한민국은 이 섬을 도안으로 한 우표를 2002년과 2004년 1월 두 차례 더 발행했다. 2002년 8월 1일 내고향 특별우표 시리즈(32종)중 경북편에도 독도우표가 포함, 90만장이 발행되었으나 당시 일본의 항의는 없었다. 2004년 1월 대한민국이 독도 우표 4종 224만장을 발행하자 가와구치 일본 외상은 독도의 영유권을 주장하는 일본의 입장과 한국의 우표발행이 만국우편연합헌장의 정신에 위배된다고 주장하고 주일 한국대사에게 항의하였다.
2004년 6월 조선민주주의인민공화국에서도 이 섬이 조선의 영토임을 보여주고 있는 고지도를 도안으로 한 우표를 발행하였으며 2006년 8월에는 도안이 약간 수정되어 대한민국에서 판매되기도 하였다.[50][51]
크리스마스 실
대한결핵협회는 2006년 크리스마스 실로 독도의 자연을 그린 '아이러브 독도'(I ♡ Dokdo)를 발행하였다.[52]
노래
1982년에 한국방송의 PD였던 박인호는 이 섬을 주제로 한 노래 〈독도는 우리 땅〉을 만들어 코미디 프로그램인 《유머 일번지》를 통해 발표했는데, 시기적절한 곡이라는 평가를 받아 곧 정광태의 정식 음반이 출시되면서 큰 인기를 모았다. 그 밖에도 박명수의 〈We Love 독도〉 등 수많은 연예인과 가수들이 독도에 관한 노래를 발표해 왔다.
관광
본래 이 섬은 대한민국에서 천연기념물로 지정되어 있어서 입도가 제한되었으나 2005년 3월 24일 대한민국 정부가 일본의 영유권 주장에 대항하기 위한 대책의 일환으로 입도 허가제를 신고제로 변경함으로써 동도 선착장에 한해서 하루 1,800명씩 일반인의 관광을 허용했다. 학술 조사와 같이 관광 이외의 목적으로 이 섬을 방문할 경우에는 14일 전에 신청서를 제출해야 한다.[53]
독도의 날
독도의 날은 고종이 대한제국칙령 제41호 1900년 10월 25일로 독도를 울릉도의 부속 섬으로 제정된 일을 기념하기 위해 제정되었다.
일본 홋카이도 교직원 조합
2009년 12월 일본 교직원 조합의 산하 기관인 홋카이도 교직원 조합이 독도에 대해 "대한민국의 독도 영유권 주장이 맞다"라고 명기한 자료를 각 학교에 배포하였다.[54][55]
미국 지명위원회
미국 지명위원회(BGN)의 GNS Search에서는 독도의 별칭인 "리앙쿠르 암초"(Liancourt rocks)로 검색을 했을 때 주권(Country Code)을 대한민국(South Korea)으로 표기하였다. 공식 명칭인 "리앙쿠르 암초"의 별명 가운데 '독도'(Tok-to)를 '다케시마 섬'(Take-shima)보다 앞에 표기하였으며, 또한 다케시마 섬을 클릭한 경우에도 주권을 대한민국으로 표기하고 있다.[56]
게임 관련
2007년에는 엑스박스 라이브에 지역을 등록할 때 다케시마('たけしま')와 다케시마의 한자 표기인 '竹島'라는 지명은 등록이 불가능한 단어인 데 비해 독도('独島')는 등록이 가능한 것으로 알려져 네티즌들의 관심을 모았다.[57]
2004년에 대한민국과 조선민주주의인민공화국이 공동으로 개발한 모바일 게임인 〈독도를 지켜라〉를 개발하여 대한민국으로 수출했다.[58] 이 게임은 통일부로부터 외교적인 문제를 피할 것을 요청받아 〈섬을 지켜라〉로 이름을 바꾸었으나 네티즌의 항의로 다시 〈독도를 지켜라〉로 바뀌었다.[59]
군함
독도함(獨島艦, LPH-6111)은 대한민국 해군의 독도급 강습상륙함의 첫 번째 함이다. 독도의 이름을 함명으로 정하였다. 실제로는 LHD(다목적 강습상륙함)의 기능을 갖고 있으나, 공식적으로는 LPH(강습상륙함)라고 불리고 있다.
2002년 10월 말에 한진중공업이 대한민국 해군으로부터 수주를 받아 건조를 시작한 뒤, 2005년 7월 12일 진수하였고 2006년 5월 22일부터 시운전을 시작하여 2007년 7월 3일 취역하였다. 2010년 3월 천안함 침몰 사고 수색구조 작전에 투입되었다.
독도학과
한국복지사이버대학에 2012년 독도학과가 개설되어 2014년 첫 졸업생을 배출하였다. 정치·경제·사회·문화·지리·환경·역사학적 관점에서 체계적으로 연구하고 교육할 수 있는 학문적 기반 구축을 위해 전국 최초로 개설되었으며, 울릉군수와 독도경비대장 등 독도와 관련해 직·간접적으로 업무를 담당하고 있는 여러 인사들뿐만 아니라, 교육계 전문가, 독도 관련 시민사회단체 대표 등 사회 각계각층에서 활발한 활동을 전개하는 인사들이 재학 중이거나 졸업하였다.[60]
한국영토의 다른 분쟁지역
녹둔도
간도
이어도
백두산
대마도
같이 보기
대한민국 독도향우회
독도 분쟁
독도 헬기장
독도는 우리 땅
독도밀약
독도방어훈련
독도의 날
독도의 달
독도의용수비대
다케시마의 날
대마도의 날
미국 지명위원회 - 세계 명칭에 대한 기준을 정하는 미국의 정부 기관으로, 2008년 7월 초 이 섬을 대한민국 영토에서 ‘주권 미지정’으로 변경한 것이 알려져 한국 정부의 항의를 받았다가 같은 해 7월 31일 조지 W. 부시 미국 대통령의 지시로 다시 대한민국 영토로 변경하였다.
센카쿠 열도
안용복
우산도
울릉공항
울릉도
쿠릴 열도 분쟁
쿠릴 열도
평화선
한국방공식별구역
한일어업협정
호사카 유지
홍순칠
각주
외부 링크
대한민국 정부 기관
- 대한민국 국토해양부
- 대한민국 외교통상부
- 경상북도청
- 경북지방경찰청
- 울릉군청
- 울릉군청
- 공감코리아
- 공감코리아
- KOREA.net
- 대한민국 문화재청
일본 정부 기관
, 일본 외무성
, 일본 외무성
, 시마네 현
,《포토 시마네 (フォトしまね)》 161호, 시마네 현 현청
민간 단체 기관
- 동북아역사재단
, KBS
개인
- 캐나다인 스티븐 바버(Steven Barber)의 독도 역사 및 영토 근거
- 미국의 교사 마크 로브모(Mark S. Lovmo)의 문헌 연구
- 남북의 천연기념물
분류:동해의 섬
분류:영토 분쟁
분류:대한민국의 극점
분류:대한민국의 특정도서
분류:울릉군의 섬
분류:시마네현의 섬
분류:오키노시마정
분류:대한민국의 영토 분쟁
분류:일본의 영토 분쟁
분류:영토 분쟁 섬
분류:일본-한국 관계
분류:대한민국-일본 국경
분류:경상북도의 섬
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8F%85%EB%8F%84 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
259,
563,
790,
1211,
3358
],
"plaintext_end_byte": [
258,
562,
788,
847,
3356,
3379
]
} | Kuna visiwa vingapi katika bara Asia? | Asia | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Asia ni bara kubwa kabisa kuliko mabara yote mengine ya dunia. Bara hili lina eneo la kilomita za mraba 44,579,000 (maili za mraba 17,212,000), ambalo ni sawa na asilimia 30% ya ardhi yote. Wakazi wa bara la Asia ni 3,701,000,000 kwa mujibu wa makisio 2003.
Bara la Asia lina nchi 44 na visiwa mbali mbali vya madola mbalimbali. Mlima mrefu kabisa ulimwenguni ambao ni mlima wa Everesti wenye urefu wa mita 8,850 (futi 29,035) ulioko Nepal pia uko kwenye bara hili. Kadhalika, nchi zenye wakazi wengi zaidi ulimwenguni China na India pia ziko kwenye bara hili.
Ziwa kubwa kabisa ulimwenguni, bahari ya Kazwini (Caspian Sea) lenye eneo la kilomita za mraba 394,299 (maili za mraba 152,239) vile vile liko Asia kati ya ya nchi hizi: Azerbaijan, Urusi, Kazakhstan, Turkmenistan, na Uajemi.
Bara la Asia linaweza kugawanywa katika sehemu zifuatazo:
Orodha ya nchi na maeneo
Jina la nchi au eneo,
benderaEneo
(km²)Wakazi
(1 Julai 2008)Wakazi kwa km²Mji mkuuAsia ya Kati: Kazakhstan2,724,92715,666,5335.7Astana Kirgizia198,5005,356,86924.3Bishkek Tajikistan143,1007,211,88447.0Dushanbe Turkmenistan488,1005,179,5739.6Ashgabat Uzbekistan447,40028,268,44157.1TashkentAsia ya Mashariki: Uchina9,584,4921,322,044,605134.0Beijing Hong Kong1,0927,903,3346,688.0— Macau25460,82318,473.3— Japani377,835127,288,628336.1Tokyo Taiwan35,98022,920,946626.7Taipei Korea Kaskazini120,54023,479,095184.4Pyongyang Korea Kusini98,48049,232,844490.7Seoul Mongolia1,565,0002,996,0821.7UlaanbaatarAsia ya Kaskazini: Urusi17,075,400142,200,00026.8MoscowAsia ya Kusini-Mashariki: Brunei5,770381,37166.1Bandar Seri Begawan Myanmar676,57847,758,22470.3Pyinmana Kamboja181,03513,388,91074Phnom Penh Timor Mashariki15,0071,108,77773.8Dili Indonesia1,919,440230,512,000120.1Jakarta Laos236,8006,677,53428.2Vientiane Malaysia329,84727,780,00084.2Kuala Lumpur Ufilipino300,00092,681,453308.9Manila Singapuri7044,608,1676,545.7Singapuri Uthai514,00065,493,298127.4Bangkok Vietnam331,69086,116,559259.6HanoiAsia ya Kusini: Afghanistan647,50032,738,77542.9Kabul Bangla Desh147,570153,546,9011040.5Dhaka Bhutan38,394682,32117.8Thimphu Uhindi3,287,2631,147,995,226349.2New Delhi Uajemi1,648,19570,472,84642.8Tehran Maledivi300379,1741,263.3Malé Nepal147,18129,519,114200.5Kathmandu Pakistan803,940167,762,049208.7Islamabad Sri Lanka65,61021,128,773322.0Sri JayawardenapuraAsia ya Magharibi: Armenia29,8002,968,586111.7Yerevan Azerbaijan46,8703,845,12782.0Baku Bahrain665718,306987.1Manama Kupro9,250792,60483.9Nikosia Palestina3631,537,2693,315.7Gaza Georgia20,4604,630,84199.3Tbilisi Irak437,07228,221,18154.9Baghdad Israel20,7707,112,359290.3Yerusalemu Yordani92,3006,198,67757.5Amman Kuwait17,8202,596,561118.5Jiji la Kuwait Libanon10,4523,971,941353.6Beirut Omani212,4603,311,64012.8Muskat Qatar11,437928,63569.4Doha Uarabuni wa Saudia1,960,58223,513,33012.0Riyad Syria185,18019,747,58692.6Dameski Uturuki756,76871,892,80776.5Ankara Falme za Kiarabu82,8804,621,39929.5Abu Dhabi Yemeni527,97023,013,37635.4Sana'aJumla43,810,5824,162,966,08689.07
Jamii:Bara
Jamii:Asia | https://sw.wikipedia.org/wiki/Asia |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1835,
2870,
4365,
6346,
8340,
9476,
10927,
11843,
12348,
13351,
13776,
14646
],
"plaintext_end_byte": [
1815,
2819,
4304,
6291,
8251,
9462,
10901,
11842,
12347,
13350,
13728,
14616,
14764
]
} | জাহাজ ভাঙ্গা শিল্প প্রথম কোথায় শুরু হয় ? | জাহাজ ভাঙ্গা শিল্প | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
উন্নয়নশীল দেশগুলোর বদৌলতে জাহাজ ভাঙ্গা শিল্প পুরো বিশ্বে খুব দ্রুত ছড়িয়ে পড়ছে। মূলত যেসব পণ্যবাহী বা যাত্রীবাহী জাহাজের মেয়াদ শেষ হয়ে যায়, সেসব জাহাজের মালিকেরা ঐ জাহাজগুলো উন্নয়নশীল দেশগুলোতে বিশেষ করে দক্ষিণ এশিয়ার দেশগুলোতে তা বিক্রি করে। প্রতি বছর প্রায় গড়ে ৬০০ টি[1] পুরানো জাহাজ দক্ষিণ এশিয়ার মত দেশগুলোতে কাটা হচ্ছে। জাহাজ ভাঙ্গা শিল্পকে কেন্দ্র করে এসব দেশের সমুদ্র সৈকতগুলোতে গড়ে উঠেছে বড় বড় রিসাইক্লিং ইন্ডাস্ট্রি। যেসব এলাকায় এ ধরনের ইন্ডাস্ট্রি গড়ে উঠেছে সেসব এলাকার অর্থনীতির মূল চাকা এই ইন্ডাস্ট্রিকেই কেন্দ্র করে আবর্তিত হয়। এই শিল্প যেভাবে একদিকে অর্থনীতিকে প্রভাবিত করছে অন্যদিকে সমগ্র বাস্তুসংস্থানের উপর বিরূপ প্রতিক্রিয়া সৃষ্টি করছে।
ইতিহাস
বিংশ শতাব্দী [2] পর্যন্ত জাহাজ ভাঙ্গা শিল্পায়িত দেশগুলো যেমন আমেরিকা, ব্রিটেন এর মত দেশগুলোর মধ্যেই সীমাবদ্ধ ছিল। বর্তমানে এই শিল্প উন্নয়নশীল দেশগুলোতে ছড়িয়ে পড়ছে, যার প্রধান কারণ হচ্ছে অল্প পারিশ্রমিক, সস্তায় কাচাঁমালের যোগানসহ ইত্যাদি। নব্বই দশকের পড়ে এই শিল্প দক্ষিণ এশিয়ার দেশগুলোসহ দুবাই, সংযুক্ত আরব আমিরাত, চীনসহ সমগ্র উন্নয়নশীলে দেশে ছড়িয়ে পড়েছে।
অর্থনীতিতে প্রভাব
বৈশ্বিক অর্থনীতিতে জাহাজ ভাঙ্গা শিল্পের প্রভাব খুবই সুস্পষ্ট। বিশ্ববাজারে বর্তমানে ৪০ হাজার কোটি ডলারের বাজার উন্মুক্ত রয়েছে। এই বাজার ধরতে উন্নয়নশীল দেশগুলো এই শিল্পের দিকে মনোযোগী হচ্ছে। এক সমীক্ষায় দেখা যায়, ভারতের এক কোম্পানী অ্যালাং ১৯৮২ সাল থেকে ২০০৩ সাল পর্যন্ত মোট ৩৮০০ টি [3] মেয়াদ উর্ত্তীণ জাহাজ ভাঙ্গে যা গড়ে প্রায় ১৮১ টি। কিন্তু আশ্চার্যজনক ভাবে ঐ একই কোম্পানী ১৯৯৬ সাল থেকে ২০০৬ সাল পর্যন্ত গড়ে প্রতি বছর ২৫০ টি জাহাজ ভাঙ্গে। এই ছোট একটি সমীক্ষা থেকে বুঝা যায় উন্নয়নশীল দেশগুলোর অর্থনীতিতে এই শিল্পের প্রভাব কতটুকু।
জাহাজ ভাঙ্গার পদ্ধাতি
জাহাজ ভাঙ্গার পদ্ধতি বিভিন্ন দেশে বিভিন্ন ধরনের। উন্নত দেশগুলো জাহাজ ভাঙ্গার পদ্ধতিতে নতুন নতুন পদ্ধতি আবিষ্কার করছে। কিন্তু ভারত, বাংলাদেশসহ উন্নয়নশীল দেশগুলো এখনও পুরানো পদ্ধতিতে এই শিল্পকে এগিয়ে নিয়ে যাচ্ছে। যার কারণে এসব দেশগুলোতে নিয়মিত বিরতিতে দূর্ঘটনা ঘটছে এবং প্রাণহানি ঘটছে। জাহাজ শিল্পের সাথে সংযুক্ত মেরিন ইনসাইট[4] নামের একটি সংগঠন এর মতে বর্তমান বিশ্বে জাহাজ ভাঙ্গার ১০টি [5] প্রথা চালু রয়েছে। এই ১০টি পদ্ধতির মধ্যে সবচেয়ে যে পদ্ধতি জনপ্রিয় সেটি হচ্ছে সমুদ্র সৈকতে জাহাজকে টেনে এনে সেখানে ভাঙ্গা। অন্যান্য পদ্ধতির চেয়ে এই পদ্ধতিটিকে আয়ত্ত করার প্রধান কারণে হচ্ছে স্বল্প খরচ এবং অধিক লোকবলের সরবেরাহের নিশ্চিয়তা। যদিও এই পদ্ধতির কারণে উপকূলীয় অঞ্চলের পরিবেশের উপর বিরূপ প্রতিক্রিয়া সৃষ্টি হয়।
পরিবেশের উপর প্রভাব
জাহাজ ভাঙ্গা একটি অতি ঝুঁকিপূর্ন কাজ। উন্নত দেশগুলোতে এখন আর এই কাজটি এখন আর করা হয়না। কারণ নানা রকম বিষাক্ত উপাদান থাকে পুরানো এইসব জাহাজে। যেমন Asbestos এবং Polychlorinated Biphenyls। Asbestos দিয়ে লোহার উপর আস্তর দেয়া হয়। মানব দেহের জন্য হ্মতিকারক হওয়ায়, ৮০ দশকের মাঝামাঝিতে জাহাজ নির্মাণে Asbestos এর ব্যবহার নিষিদ্ধ করা হয়। উন্নত দেশে জাহাজ থেকে এই পদার্থ অপসারণ করতে হলে অনেক ঝামেলা। জাহাজ ভাঙ্গার কিংবা কাটার সময় একধরনের বিষাক্ত নির্গত হয়। তার উপর রয়েছে asbestos মিশ্রিত ধুলা যা অতি সহজে মানব দেহের ফুসফুসে গিয়ে বড় ধরনের হ্মতি করতে পারে। পুরাতন জাহাজ থেকে মারাত্মক বিষাক্ত পারমাণবিক বর্জ্য, বিষাক্ত রাসায়নিক, টক্সিন, প্রাণঘাতি যৌগ ডাম্প করা হয় সমুদ্রে যা সমুদ্র উপকূলীয় এলাকার সমুদ্র বাস্তুসংস্থানের চরম পর্যায়ের ক্ষতি সাধন করছে।[6]
বিশ্বময়ী জাহাজ ভাঙ্গার দেশগুলো
বর্তমানে জাহাজ ভাঙ্গা শিল্প দক্ষিণ এশিয়ার দেশগুলো যেমন ভারত, বাংলাদেশ, পাকিস্তানসহ বিভিন্ন দেশে খুব দ্রুত ছড়িয়ে পড়েছে। ভারত, বাংলাদেশ, পাকিস্তান, চীন, তুর্কি এই পাঁচটি দেশ বিশ্বের পরিত্যক্ত জাহাজের প্রায় ৭০-৮০ ভাগ [7] জাহাজ রিসাইক্লিং করার জন্য নিয়ে আসে। এই থেকে বুঝা যায় এশিয়ার দেশগুলোতে এই শিল্পের প্রভাব কতটুকু। যে যে দেশগুলো এই সব পরিত্যক্ত জাহাজ ভাঙ্গা শিল্পের সাথে যুক্ত তাদের সংক্ষিপ্ত বিবরণ নিচে তুলে ররা হল।
ভারত
দক্ষিণ এশিয়ার দেশগুলোর মধ্যে ভারত জাহাজ ভাঙ্গা শিল্পে অনেকদূর এগিয়ে গেছে। জাহাজ রিসাইক্লিং এর আন্তর্জাতিক সম্মেলন এর এক প্রতিবেদনে দেখা যায় ভারত ২০১১ সালে প্রায় ৮৫০৪৫১৭ টন [8] আয়তনের জাহাজ ভাঙ্গা হয়। যা পুরা বিশ্বে আর কেউ করতে পারেনি। জাহাজ ভাঙ্গা শিল্পে এশিয়ার সবচেয়ে বড় প্রতিষ্ঠানটি ভারতেই অবস্থিত যার নাম অ্যালাং। এটি ভারেতের গুজরাটে অবস্থিত। প্রায় ১০ কি:মি: সমুদ্র তীর নিয়ে এটি ১৯৮৩ সাল [9] থেকে তার পথ চলা শুরু করে। জোয়ার-ভাটা, ভৌগোলিক অবস্থান এবং জলবায়ুর অনন্য বৈশিষ্ট্যের জন্যই অ্যালাং আদর্শ প্রতিষ্ঠানে পরিণত হয়েছে।
বাংলাদেশ
১৯৬০ সালের[10] শুরুতে গ্রীক জাহাজ এমডি আলপাইন নামক একটি জাহাজ বাংলাদেশের চট্টগ্রামের এক সমুদ্র সৈকতে বিকল হয়ে পড়ে। ঐ জাহাজটিকে এলাকার মানুষ ও চট্টগ্রাম স্টিল মিলের শ্রমিক একত্রিত হয়ে রশি দিয়ে টেনে সমুদ্র তীরে নিয়ে আসে। বিভিন্ন নির্মাণ কাজে পুনরায় ব্যবহার উপযোগী করার লক্ষ্যে জাহাজটিকে ভাঙ্গার মাধ্যমে বাংলাদেশ এক নতুন শিল্পে প্রবেশ করে।
২০০৪-২০০৯ এই পাঁচ বছর বাংলাদেশ জাহাজ ভাঙ্গাতে বিশ্বে প্রথম স্থানে[10] ছিল। ২০১২ সালে দ্বিতীয় স্থান দখল করে। বাংলাদেশের স্থানীয় রড এবং ইস্পাতের বাজার সর্ম্পূণভাবে এই শিল্পের উপর নির্ভরশীল।
বাংলাদেশের জাহাজ শিল্প মূলত চট্টগ্রামকে কেন্দ্র করেই আবর্তিত। চট্টগ্রামের সীতাকুন্ডে জাহাজ শিল্পের অনেক প্রতিষ্ঠান গড়ে উঠেছে। এই শিল্পের সাথে প্রায় ৫০ হাজার [10] মানুষ সরাসরিভাবে জড়িত এবং প্রায় ২ লক্ষ মানুষ পরোক্ষভাবে এই শিল্পের সাথে জড়িত। এসব প্রতিষ্ঠানে শ্রমিকেরা স্থানীয় ঠিকাদার দ্বারা জাহাজ থাকা ভিত্তিতে নিয়োগ হয়ে থাকে। অর্থাৎ এরা অন্থায়ীভাবে নিয়োগ লাভ করে।
এছাড়া ও চট্টগ্রাম এর সীতাকুন্ডে জাহাজ ভাঙ্গা শিল্পের উপর নির্ভর করে জীবিকা নির্বাহ করে স্থানীয় হাজারের অধিক ক্ষুদ্র ও মাঝারী ব্যবসায়ীরা।
ভবিষ্যৎ সম্ভাবনা
জাহাজ ভাঙ্গা শিল্পের ভবিষ্যৎ সম্ভাবনা খুবই উজ্জ্বল। এই শিল্পকে আরো এগিয়ে নেয়ার জন্য মালিক, শ্রমিক ও সামজিক নিরাপত্তা বিষয়ক সংস্থাগুলোকে একত্রিত হয়ে সামনে এগিয়ে যেতে হবে। শ্রমিকদের স্বাস্থ্য নিরাপত্তার দিকে কতৃপহ্মকে নজর দিতে হবে। প্রযুক্তি ব্যবহার করে সম্পূর্ন নিশ্চিত করতে হবে জাহাজের পরিবেশ নিরাপদ কিনা।
তথ্যসূত্র
বিষয়শ্রেণী:জাহাজ ভাঙ্গা
বিষয়শ্রেণী:শিল্প
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A6%BE%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%9C%20%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%97%E0%A6%BE%20%E0%A6%B6%E0%A6%BF%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AA |
{
"plaintext_start_byte": [
12,
2461,
4951,
6157,
7359,
8164,
9005,
10134,
11661,
13358,
15027,
16399,
17076,
17977,
19698,
20819,
21482,
22673,
25117,
25964,
26746,
27713,
28481,
30380,
31749,
32939,
33801,
35196,
36788,
38152,
39046,
40128,
40744,
41890,
42973,
44636,
46199,
46914,
47244,
47853,
48749,
51744,
52746,
53623,
54827,
56363,
57973,
59652,
62253,
63685,
64692,
65177,
66508,
67643,
68295,
69003,
71547,
72706,
73844,
75257,
76968,
77261,
77447,
78249,
79594,
80498,
81396,
82506,
83869,
84822,
85367,
86321,
87140,
88557,
90608,
92025,
93542,
93896,
94937,
95701,
97611,
98339,
98801,
99720,
100557,
101802,
102690,
103273,
103859,
104595,
104913,
105682,
107027,
107789,
108561,
109523,
110004,
111199,
111981,
112971,
114766,
115633,
116518,
117223,
118834,
119380,
119751,
120512,
120769,
121326,
122656,
123026,
123063,
123108
],
"plaintext_end_byte": [
2460,
4950,
6156,
7348,
8163,
8963,
10133,
11660,
13357,
14912,
16398,
17075,
17976,
19697,
20818,
21481,
22590,
25036,
25963,
26745,
27712,
28479,
30377,
31748,
32893,
33799,
35194,
36787,
38150,
39045,
40046,
40743,
41889,
42971,
44634,
46198,
46913,
47243,
47774,
48748,
51743,
52744,
53622,
54826,
56296,
57972,
59650,
62252,
63683,
64691,
65166,
66506,
67641,
68294,
68962,
71545,
72705,
73842,
75255,
76921,
77260,
77446,
78223,
79592,
80497,
81393,
82505,
83843,
84820,
85366,
86320,
87139,
88556,
90594,
92024,
93527,
93895,
94918,
95700,
97553,
98338,
98800,
99719,
100529,
101801,
102689,
103224,
103858,
104593,
104912,
105681,
106999,
107788,
108560,
109522,
109977,
111198,
111959,
112969,
114765,
115611,
116517,
117168,
118832,
119379,
119750,
120511,
120768,
121299,
122629,
122942,
123062,
123103,
123565
]
} | উসমানীয় সাম্রাজ্যের রাজধানী কোথায় ছিল ? | উসমানীয় সাম্রাজ্য | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
63
],
"minimal_answers_start_byte": [
78250
],
"minimal_answers_end_byte": [
78317
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Part of a series on theHistory of Turkey
PrehistoryPrehistory of Anatolia
Palaeolithic Anatolia c. 500,000–
10,000 BC Mesolithic Anatolia c. 11,000–
9,000 BC Neolithic Anatolia c. 8,000–
5,500 BC
Bronze AgeTroy 3000–700 BCHattians 2500–2000 BCAkkadian Empire 2400–2150 BCLuwians 2300–1400 BCOld Assyrian Empire 2025 BC–1378 BCAssyria 1950–1750 BCAchaeans (Homer) 1700–1300 BCKizzuwatna 1650–1450 BCHittites 1680–1220 BCArzawa 1500–1320 BCMitanni 1500–1300 BCHayasa-Azzi 1500–1290 BCLycia 1450–350 BCMiddle Assyrian Empire 1392–934 BCAssuwa 1300–1250 BC
Iron AgeDiauehi 1200–800 BCNeo-Hittites 1200–800 BCPhrygia 1200–700 BCCaria 1150–547 BCDoris 1100–560 BCAeolis 1000–560 BCTuwanuwa 1000–700 BCIonia 1000–545 BCNeo-Assyrian empire 911–609 BCUrartu 859–595/585 BCLydia 685–547 BCMedian Empire 678–549 BCNeo-Babylonian Empire 626 BC–539 BC
Classical AgeClassical AnatoliaClassical Thrace
Achaemenid Empire 559–331 BCKingdom of Alexander the Great 334–301 BCKingdom of Cappadocia 322–130 BCAntigonids 306–168 BCSeleucid Empire 305–64 BCPtolemaic Kingdom 305–30 BCKingdom of Pontus 302–64 BCBithynia 297–74 BCKingdom of Pergamon 282–129 BCGalatia 281–64 BCParthian Empire 247 BC–224 ADArmenian Empire 190 BC–428 ADRoman Republic 133–27 BCKingdom of Commagene 163 BC–72 ADRoman Empire 27 BC–330 ADSassanian Empire 224–651 AD
Medieval AgeMedieval Anatolia
Byzantine Empire (330–1453)Rashidun Caliphate (637–656)Great Seljuk State (1037–1194)Danishmends (1071–1178)Anatolian beyliks (1081–1423)Sultanate of Rum (1077–1307)Armenian Kingdom of Cilicia (1078–1375)County of Edessa (1098–1150)Artuqids (1101–1409)Empire of Trebizond (1204–1461)Empire of Nicaea (1204–1261)Latin Empire (1204–1261)Ilkhanate (1256–1335)Kara Koyunlu (1375–1468)Ak Koyunlu (1378–1501)
Ottoman EraPeriods of Ottoman Empire
Rise (1299–1453) Classical Age (1453–1566) Transformation (1566–1703) Old Regime (1703–1789) Decline and modernization (1789–1908) Defeat and dissolution (1908–1922)
Republic of TurkeyPeriods of Turkey
War of Independence (1919–1922) Provisional government (1920–1923) One-party period (1923–1930)
(1930–1945) Multi-party period (1945–present)
By topic
Anatolian peoples
Migration of Turks into Anatolia
Constitutional history
Economic history
Military history
Cultural history
Timeline
Turkeyportalvt
উসমানীয় সাম্রাজ্য ([دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثمَانِیّه, Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye]error: {{lang-xx}}: text has italic markup (help), আধুনিক তুর্কি: [Osmanlı İmparatorluğu বা Osmanlı Devleti]error: {{lang}}: text has italic markup (help)), ঐতিহাসিকভাবে তুর্কি সাম্রাজ্য বা তুরস্ক বলে পরিচিত, ছিল একটি ইসলামি সাম্রাজ্য। ১২৯৯ সালে অঘুজ তুর্কি বংশোদ্ভূত প্রথম উসমান উত্তরপশ্চিম আনাতোলিয়ার দ্বায়িত্ব পান সেলযুক সাম্রাজ্য কতৃক। প্রথম দিকে সেলযুক সাম্রাজ্যের প্রতি অনুগত থাকলেও সেলজুক সাম্রাজ্যের ক্রান্তিলগ্নে স্বাধীনতা ঘোষণা করেন।
এবং ধীরে ধীরে একটি বৃহত সালতানাত প্রতিষ্ঠা করেন। তিনি সেলজুক রাজবংশের জামাতাও ছিলেন [7] এবং প্রথম উসমানের মাতা হালিমে সুলতান ছিলেন সেলজুক শাহজাদা নুমান এর মেয়ে অর্থাৎ আর্তুগুলের স্ত্রী প্রথম মুরাদ কর্তৃক বলকান জয়ের মাধ্যমে উসমানীয় সাম্রাজ্য বহুমহাদেশীয় সাম্রাজ্য হয়ে উঠে এবং খিলাফতের দাবিদার হয়। ১৪৫৩ সালে সুলতান দ্বিতীয় মুহাম্মদের কনস্টান্টিনোপল জয় করার মাধ্যমে উসমানীয়রা বাইজেন্টাইন সাম্রাজ্য উচ্ছেদ করে।
১৫২৬ সালে হাঙ্গেরি জয়ের পর ইউরোপের বলকান অঞ্চল সমূহ নিয়ে বড় রাজ্য প্রতিষ্ঠা লাভ করে।
[8][9][10]
১৬শ ও ১৭শ শতাব্দীতে বিশেষত সুলতান প্রথম সুলাইমানের সময় উসমানীয় সাম্রাজ্য দক্ষিণপূর্ব ইউরোপ, উত্তরে রাশিয়া কৃষ্ণ সাগর, পশ্চিম এশিয়া, ককেসাস, উত্তর আফ্রিকা ও হর্ন অব আফ্রিকা জুড়ে , মধ্যপ্রাচ্য ও আরব অঞ্চলসহবিস্তৃত একটি শক্তিশালী বহুজাতিক, বহুভাষিক সাম্রাজ্য ছিল।[11] ১৭শ শতাব্দীর শুরুতে সাম্রাজ্যে ৩৬টি প্রদেশ ও বেশ কয়েকটি অনুগত রাজ্য ছিল। এসবের কিছু পরে সাম্রাজ্যের সাথে একীভূত করে নেয়া হয় এবং বাকিগুলোকে কিছুমাত্রায় স্বায়ত্ত্বশাসন দেয়া হয়।
উসমানীয় সাম্রাজ্য সুদীর্ঘ ছয়শত বছরেরও বেশী ধরে প্রাচ্য ও পাশ্চাত্যের যোগাযোগের কেন্দ্র হিসেবে কাজ করেছে। তবে দীর্ঘদিনব্যাপী ইউরোপীয়দের তুলনায় সামরিক ক্ষেত্রে পিছিয়ে পড়ে। ধারাবাহিক অবনতির ফলে সাম্রাজ্য ভেঙে পড়ে এবং প্রথম বিশ্বযুদ্ধের পর সম্পূর্ণ বিলুপ্ত হয়ে যায়। এরপর আনাতোলিয়ায় নতুন প্রজাতন্ত্র হিসেবে আধুনিক তুরস্কের উদ্ভব হয়। বলকান ও মধ্যপ্রাচ্যে সাম্রাজ্যের সাবেক অংশগুলো প্রায় ৪৯টি নতুন রাষ্ট্র হিসেবে আত্মপ্রকাশ করে।[12]
নাম
সালতানাতের প্রতিষ্ঠাতা প্রথম উসমানের নাম থেকে উসমানীয় বা অটোমান নামটি এসেছে। একইভাবে রাজবংশকে উসমানীয় রাজবংশ বা অটোমান রাজবংশ বলা হয়। তুর্কি ভাষায় সাম্রাজ্যকে বলা হত দেভলেতি আলিয়া উসমানিয়া[13] বা উসমানলি দেভলেতি[14] বলা হত। আধুনিক তুর্কি ভাষায় উসমানলি ইম্পারাতুরলুগু বা উসমানলি দেভলেতি বলা হয়।
পাশ্চাত্যে "উসমানীয় সাম্রাজ্য" ও "টার্কি" তথা তুরস্ক নাম দুইটির একটি অন্যটির বদলে ব্যবহার হত। আনুষ্ঠানিক বা অনানুষ্ঠানিক ক্ষেত্রে "টার্কি" শব্দের ব্যবহার বৃদ্ধি পায়।[15] প্রজাতন্ত্র গঠিত হওয়ার পর আঙ্কারা ভিত্তিক নতুন সরকার টার্কি শব্দকে সরকারি নাম হিসেবে ব্যবহার শুরু করলে এই দ্বৈতপ্রথার অবসান হয়।
ইতিহাস
উত্থান
প্রথম সুলাইমানের বাবা এরতুগরুল গাজি বাইজেন্টাইনদের বিরুদ্ধে সেলজুকদের সাহায্য করার জন্য ৪০০ ঘোড়সওয়ার নিয়ে মার্ভ থেকে আনাতোলিয়া আসেন।[16] তুর্কি বংশোদ্ভূত সেলজুক রুম সালতানাতের পতনের পর আনাতোলিয়া বেশ কিছু স্বাধীন রাজ্যে বিভক্ত হয়ে পড়ে যাদেরকে গাজি আমিরাত বলা হত। এর মধ্যে একটি আমিরাত প্রথম উসমানের অধীন ছিল।[17] তার নাম থেকে উসমানীয় নামটি এসেছে। তিনি বাইজেন্টাইন সাম্রাজ্যের প্রান্ত পর্যন্ত সীমানা বিস্তৃত করেন। [18]
প্রথম উসমানের মৃত্যুর পর উসমানীয় শাসন ভূমধ্যসাগরের পূর্বপ্রান্ত এবং বলকান পর্যন্ত বিস্তৃত হয়। উসমানের ছেলে প্রথম ওরহান ১৩২৪ সালে বুরসা জয় করেন এবং একে উসমানীয়দের নতুন রাজধানী করা হয়। বুরসার পতনের ফলে বাইজেন্টাইনরা উত্তরপশ্চিম আনাতোলিয়ায় নিয়ন্ত্রণ হারায়। ১৩৮৭ সালে ভেনিসিয়ানদের কাছ থেকে সেলোনিকা জয় করে নেয়া হয়। ১৩৮৯ সালে কসোভো জয় করার পর অত্র অঞ্চলে সার্বিয়ান শক্তির সমাপ্তি ঘটে ফলে ইউরোপের দিকে উসমানীয়দের অগ্রযাত্রা সহজ হয়।[19] ১৩৯৬ সালে নিকোপোলিসের যুদ্ধকে মধ্যযুগের শেষ ব্যাপকভিত্তিক ক্রুসেড হিসেবে দেখা হয়। এই যুদ্ধে উসমানীয়রা জয়ী হয়েছিল।[20]
বলকানে তুর্কিদের অগ্রযাত্রার সাথে কনস্টান্টিনোপল জয় করা কৌশলগত কারণে গুরুত্বপূর্ণ হয়ে উঠে। কনস্টান্টিনোপলের চতুর্পাশ্বের সকল এলাকা এসময় উসমানীয়রা নিয়ন্ত্রণ করত। তুর্কি-মঙ্গোলিয়ান সুলতান তৈমুর আনাতোলিয়া আক্রমণ করলে বাইজেন্টাইনরা সাময়িকভাবে উসমানীয়দের হাত থেকে রেহাই পায়। ১৪০২ সালে আঙ্কারার যুদ্ধে পৃথিবীর শাসক তৈমুর লং উসমানীয়দের পরাজিত করেন এবং সুলতান প্রথম বায়েজিদকে বন্দী করা হয়। ফলে সাম্রাজ্যে বিশৃঙ্খলা সৃষ্টি হয়। বায়েজিদের সন্তানরা উত্তরাধিকার দাবি করলে ফলশ্রুতিতে সৃষ্ট গৃহযুদ্ধ ১৪০২ থেকে ১৪১৩ সাল পর্যন্ত স্থায়ী হয়। শেষপর্যন্ত প্রথম মুহাম্মদ সুলতান হন এবং উসমানীয়দের ক্ষমতা পুনপ্রতিষ্ঠিত করেন।[21]
১৪০২ সালে বলকানে কিছু এলাকা যেমন সেলোনিকা, মেসিডোনিয়া ও কসোভো উসমানীয়দের হাতছাড়া হয়। তবে সুলতান দ্বিতীয় মুরাদ ১৪৩০ এর দশক থেকে ১৪৫০ এর দশকের মধ্যে তা পুনরুদ্ধার করেন। ১৪৪৪ সালের ১০ নভেম্বর তিনি পোল্যান্ডের তৃতীয় লাডিস্লো ও জন হানয়াডির অধীন হাঙ্গেরিয়ান, পোলিশ ও ওয়ালিচিয়ান বাহিনীকে ভারনার যুদ্ধে পরাজিত করেন। এটি ভারনার ক্রুসেডের শেষ যুদ্ধ। তবে আলবেনীয়রা স্কেনডারবার্গের অধীনে প্রতিরোধ অব্যাহত রাখে। চার বছর পর, তুর্কিদের উপর আক্রমণ করার জন্য জন হানয়াডি হাঙ্গেরিয়ান ও ওয়ালাচিয়ানদের আরেকটি বাহিনী প্রস্তুত করেন তবে ১৪৪৮ সালে কসোভোর দ্বিতীয় যুদ্ধে তিনি পরাজিত হন।[22]
সাম্রাজ্যের বিস্তৃতি ও সর্বোচ্চ পর্যায়
দ্বিতীয় মুরাদের ছেলে দ্বিতীয় মুহাম্মদ রাষ্ট্র ও সেনাবাহিনীর পুনর্গঠন করেন। ১৪৫৩ সালের ২৯ মে দ্বিতীয় মুহাম্মদ কনস্টন্টিনোপল জয় করেন। উসমানীয়দের প্রতি আনুগত্যের বিনিময়ে ইস্টার্ন অর্থোডক্স চার্চকে তার কার্যক্রম চালু রাখার অনুমতি দেয়া হয়।[24] পশ্চিম ইউরোপের রাজ্যগুলোর সাথে বাইজেন্টাইনদের সম্পর্ক খারাপ ছিল বিধায় অধিকাংশ অর্থোডক্স জনগণ ভেনেসিয়ানদের পরিবর্তে উসমানীয়দের অধীনে থাকাকে সুবিধাজনক মনে করে।[24] ইতালীয় উপদ্বীপে বাইজেন্টাইনদের অগ্রগতির ক্ষেত্রে একটি বড় বাধা ছিল আলবেনিয়ানদের প্রতিরোধ।[25]
১৫শ ও ১৬শ শতাব্দীতে উসমানীয় সাম্রাজ্য বিস্তৃতির যুগে প্রবেশ করে। নিবেদিত ও দক্ষ সুলতানদের শাসনের ধারাবাহিকতায় সাম্রাজ্য সমৃদ্ধি লাভ করে। ইউরোপ ও এশিয়ার মধ্যকার বাণিজ্য রুটের বিস্তৃত অংশ নিয়ন্ত্রণ করার কারণে সাম্রাজ্য অর্থনৈতিক উন্নতি লাভ করে।[26][27]
সুলতান প্রথম সেলিম পারস্যের সাফাভি সম্রাট প্রথম ইসমাইলকে পরাজিত করে দক্ষিণ ও পূর্ব দিকে সাম্রাজ্যের সীমানা বিস্তৃত করেন।[28] তিনি মিশরে উসমানীয় শাসন প্রতিষ্ঠা ও লোহিত সাগরে নৌবাহিনী মোতায়েন করেছিলেন। উসমানীয়দের এই সম্প্রসারণের পর পর্তুগিজ সাম্রাজ্য ও উসমানীয় সাম্রাজ্যের মধ্যে এই অঞ্চলের প্রধান পক্ষ হওয়ার প্রতিযোগিতা শুরু হয়।[29]
সুলতান প্রথম সুলাইমান ১৫২১ সালে বেলগ্রেড জয় করেন এবং উসমানীয়-হাঙ্গেরিয়ান যুদ্ধের এক পর্যায়ে হাঙ্গেরি রাজ্যের দক্ষিণ ও মধ্য অংশ জয় করে নেয়া হয়।[30][31] মোহাচের যুদ্ধে জয়ের পর তিনি বর্তমান হাঙ্গেরির পশ্চিম অংশ ও মধ্য ইউরোপীয় অঞ্চল ছাড়া বাকি অংশে তুর্কি শাসন প্রতিষ্ঠা করেছিলেন। ১৫২৯ সালে তিনি ভিয়েনা অবরোধ করেন তবে শহর জয় করতে ব্যর্থ হন।[32] ১৫৩২ সালে তিনি পুনরায় ভিয়েনা আক্রমণ করেন তবে গুনসের অবরোধের পর তিনি ব্যর্থ হন।[33][34][35] ট্রান্সিলভানিয়া, ওয়ালাচিয়া ও মলডোভিয়া উসমানীয়দের অনুগত রাজ্যে পরিণত হয়।। পূর্বে দিকে উসমানীয়রা পারস্যের কাছ থেকে বাগদাদ দখল করে নেয়। ফলে মেসোপটেমিয়া ও পারস্য উপসাগরে নৌ চলাচলের উপর তাদের নিয়ন্ত্রণ আসে।
উসমানীয় সাম্রাজ্য ও ফ্রান্স হাবসবার্গ শাসনের বিরুদ্ধে ঐক্যবদ্ধ হয় এবং শক্তিশালী মিত্রে পরিণত হয়। ফরাসি ও উসমানীয়রা যৌথ প্রচেষ্টায় ১৫৪৩ সালে নাইস ও ১৫৫৩ সালে করসিকা জয় করে নেয়।[36] নাইস অবরোধের এক মাস আগে এজতেরুগুম জয়ের সময় ফ্রান্স উসমানীয়দেরকে গোলন্দাজ ইউনিট দিয়ে সহায়তা করেছিল। উসমানীয়রা আরো সামনে অগ্রসর হওয়ার পর হাবসবার্গ শাসক ফার্ডিনেন্ড ১৫৪৭ সালে আনুষ্ঠানিকভাবে উসমানীয়দের বশ্যতা স্বীকার করে নেন।
১৫৫৯ সালে প্রথম আজুরাম পর্তুগিজ যুদ্ধের পর উসমানীয় সাম্রাজ্য দুর্বল আদাল সালতানাতকে সাম্রাজ্যের অংশ করে নেয়। এই সম্প্রসারণ সোমালিয়া ও হর্ন অব আফ্রিকা পর্যন্ত বিস্তৃত হয়। পর্তুগিজদের সাথে প্রতিযোগীতার জন্য ভারত মহাসাগরে প্রভাব বাড়ানো হয়।[37]
প্রথম সুলাইমানের শাসনের সমাপ্ত হওয়ার সময় সাম্রাজ্যের মোট জনসংখ্যা ছিল প্রায় ১৫,০০০,০০০ এবং তিন মহাদেশব্যপী সাম্রাজ্য বিস্তৃত ছিল। উপরন্তু সাম্রাজ্য একটি শক্তিশালী নৌ শক্তি হয়ে উঠে। ভূমধ্যসাগরের অধিকাংশ এলাকা উসমানীয়রা নিয়ন্ত্রণ করত।[38] এই সময় নাগাদ উসমানীয় সাম্রাজ্য ইউরোপের রাজনৈতিক পরিমন্ডলের বৃহৎ অংশ হয়ে উঠে। উসমানীয় সাম্রাজ্যের রাজনৈতিক ও সামরিক শ্রেষ্ঠত্ব রোমান সাম্রাজ্যের সাথে তুলনা করা হয়।
অনগ্রসরতা ও সংস্কার (১৫৬৬-১৮২৭)
সাম্রাজ্যের অনগ্রসরতা ও অবনতি বিষয়ে স্টিফেন লি বলেন যে ১৫৬৬ সালের পর থেকে তা বিরতিহীনভাবে চলছিল যার মাঝে কিছু সংস্কার ও পুনরুদ্ধার কার্য সম্পাদন হয়। অনেকের মতে সুলতানের অযোগ্য উজিরে আজম, দুর্বল ও অপ্রতুল অস্ত্রে সজ্জিত সেনাবাহিনী, দুর্নীতি পরায়ণ অফিসার, লোভী শত্রু ও বিশ্বাসঘাতক মিত্রদের কারণে সমস্যার সৃষ্টি হয়েছে।[39] লির মতে ১২৯২ থেকে ১৫৬৬ পর্যন্ত একজন বাদে সবাই যোগ্য শাসক ছিলেন এবং ১৫৬৬ থেকে ১৭০৩ এর ১৩জন সুলতানের মধ্যে দুইজন বাদে বাকিরা দক্ষ ছিলেন না।[40] কেন্দ্রীভূত সরকার ব্যবস্থায় কেন্দ্রের দুর্বলতা ক্ষতির কারণ ছিল। এর ফলে প্রাদেশিক অভিজাত ব্যক্তিবর্গ ধীরে ধীরে কনস্টান্টিনোপলের শাসনকে উপেক্ষা করতে থাকে। দ্বিতীয়ত ইউরোপীয় শত্রুদের সামরিক সক্ষমতাও বৃদ্ধি পেয়েছিল কিন্তু সে তুলনায় উসমানীয়দের সেনাবাহিনীতে অগ্রগতি হয়নি।[41][42] শেষপর্যায়ে যুদ্ধের ফলশ্রুতিতে সৃষ্ট মুদ্রাস্ফীতি, বিশ্ববাণিজ্য অন্যদিকে মোড় নেয়া ইত্যাদি কারণে উসমানীয় অর্থনীতি বিক্ষিপ্ত হয়ে পড়ে।[43]
বিদ্রোহ ও পরিবর্তন (১৫৬৬-১৬৮৩)
পূর্বের শতকগুলোর কার্যকর সামরিক ও প্রশাসনিক কাঠামো পরবর্তী সময়ে দুর্বল নেতৃত্বের হাতে পড়ে। সামরিক প্রযুক্তির দিক থেকে উসমানীয়রা ইউরোপের চেয়ে পিছিয়ে পড়ছিল। কিন্তু এসব সমস্যা সত্ত্বেও উসমানীয় সাম্রাজ্য সম্প্রসারণশীল শক্তি হিসেবে টিকে ছিল। ১৬৮৩ সালে ভারনার যুদ্ধের পর ইউরোপে উসমানীয় সম্প্রসারণ সমাপ্ত হয়।
পশ্চিম ইউরোপীয় দেশগুলো কর্তৃক নতুন নৌপথ আবিষ্কার হওয়ার তারা উসমানীয়দের বাণিজ্যিক একচেটিয়া কর্তৃত্বের বাইরে যেতে সক্ষম হয়। ১৪৮৮ সালে পর্তুগিজরা উত্তমাশা অন্তরীপ আবিষ্কার করে যার ফলে ভারত মহাসাগরে উসমানীয়-পর্তুগিজ নৌযুদ্ধ শুরু হয়। আজুরান সাম্রাজ্য এসময় উসমানীয়দের সাথে যোগ দেয়।[44]
জার চতুর্থ আইভান ভলগা ও কাস্পিয়ান অঞ্চলে রাজ্যবিস্তার করেন। ১৫৭১ সালে ক্রিমিয়ান খান দেভলেত গিরাই উসমানীয়দের সমর্থন প্রাপ্ত হয়ে মস্কো জ্বালিয়ে দেন।[45] পরের বছর পুনরায় আক্রমণ করা হয় তবে মুলুডির যুদ্ধে তা প্রতিহত করা হয়। ক্রিমিয়ান খানাত পূর্ব ইউরোপে আক্রমণ অব্যাহত রাখে[46] এবং ১৭শ শতাব্দীর শেষ নাগাদ পূর্ব ইউরোপের একটি গুরুত্বপূর্ণ শক্তি হিসেবে টিকে ছিল।[47]
দক্ষিণ ইউরোপে স্পেনের দ্বিতীয় ফিলিপের নেতৃত্বাধীন ক্যাথলিক জোট লেপান্টোর যুদ্ধে উসমানীয় নৌবহরের সাথে লড়াইয়ে জয়ী হয়। তবে উসমানীয়রা দ্রুত সেরে উঠে। ১৫৭৩ সালে ভেনিসের সাথে শান্তিচুক্তি স্বাক্ষরিত হয় যা উসমানীয়দেরকে উত্তর আফ্রিকায় তাদের সীমানা বৃদ্ধি ও সংহত করার সুযোগ দেয়।[48]
অন্যদিকে হাবসবার্গ সীমান্ত কিছুটা অবস্থা পুনরুদ্ধার করে।[49] হাবসবার্গ অস্ট্রিয়ার বিরুদ্ধে দীর্ঘ লড়াইয়ের কারণে আগ্নেয়াস্ত্রসহ ব্যাপক সংখ্যক পদাতিক সরঞ্জাম প্রয়োজন ছিল। এসবের কারণে সেনাদলে শৃঙ্খলাভঙ্গের ঘটনা ঘটে। সেনাবাহিনীতে অনিয়মিত সৈনিক নেয়া হয়েছিল। পরে তাদের অব্যাহতি দেয়া হলে বিদ্রোহ সংঘটিত হয় যার ফলে আনাতোলিয়ায় নৈরাজ্য সৃষ্টি হয়েছিল।[50] ১৬০০ সাল নাগাদ সাম্রাজ্যের জনসংখ্যা ৩,০০,০০,০০০ তে পৌছায়। প্রয়োজনীয় ভূমির জন্য সরকারের উপর চাপ সৃষ্টি হয়।[51] এসব সমস্যা সত্ত্বেও উসমানীয় সাম্রাজ্য শক্ত অবস্থানে ছিল এবং সামরিক বাহিনী কোনো ভয়াবহ পরাজয়ের মুখে পড়েনি। শুধুমাত্রা পূর্ব দিকে সাফাভিদের সাথে লড়াইয়ে অনেক উসমানীয় প্রদেশ হাতছাড়া হয়, তার মধ্যে কিছু আর পুনরুদ্ধার করা সম্ভব হয়নি।
সুলতান চতুর্থ মুরাদ তার শাসনামলে কেন্দ্রীয় কর্তৃত্ব জোরদার করেন এবং সাফাভিদের কাছ থেকে ইরাক পুনরুদ্ধার করেন। পরবর্তীতে তরুণ সুলতানদের মায়েরা রাষ্ট্রীয় ক্ষমতার ব্যবহার করেছিলেন। এই সময়কালকে মহিলা সালতানাত বলা হয়ে থাকে। কোপরুলু যুগে ধারাবাহিক উজিরে আজমরা কার্যকরভাবে সাম্রাজ্যের নিয়ন্ত্রণ বজায় রাখেন। কোপরুলু উজিরদের সময় সাম্রাজ্য নতুন সামরিক সাফল্য প্রত্যক্ষ করে। এসময় ট্রান্সিলভানিয়ায় কর্তৃত্ব পুনপ্রতিষ্ঠা করা হয়, ১৬৬৯ সালে ক্রিট জয় সম্পন্ন হয় এবং দক্ষিণ ইউক্রেনে সীমানা বিস্তার করা হয়।
উজিরে আজম কারা মোস্তফা পাশা দ্বিতীয়বার ভিয়েনা অবরোধ করতে গেলে এই যুগের সাফল্য বাধাপ্রাপ্ত হয়। তাদের মিত্র হাবসবার্গ, জার্মান ও পোলিশরা উসমানীয়দের হটিয়ে দেয়। হলি লীগের মৈত্রী ভিয়েনার পরাজয়ের সুবিধা আদায় করে নেয় এবং কার্লোউইতজের চুক্তি স্বাক্ষর হয়। উসমানীয়রা বেশ কিছু এলাকার নিয়ন্ত্রণ হস্তান্তর করে। দ্বিতীয় মোস্তফা ১৬৯৫-১৬৯৬ সালে হাঙ্গেরিতে হাবসবার্গের বিরুদ্ধে পাল্টা আঘাত হানেন। কিন্তু এই অভিযান ব্যর্থ হয়।
রুশ হুমকি বৃদ্ধি
এই সময় রাশিয়ার সীমানা সম্প্রসারণ হুমকি হিসেবে দেখা দেয়।[52] ১৭০৯ সালে পোলটাভার যুদ্ধে সুইডেনের রাজা দ্বাদশ চার্লস পরাজিত হলে উসমানীয়রা তাকে মিত্র হিসেবে স্বাগত জানায়।[52] তিনি উসমানীয় সুলতান তৃতীয় আহমেদকে রাশিয়ার বিরুদ্ধে যুদ্ধ ঘোষণার অনুরোধ জানান যা ১৭১০-১৭১১ সালে প্রুথ নদীর অভিযানে উসমানীয়দের বিজয় নিয়ে আসে।[53]
১৭১৬-১৭১৮ সালের অস্ট্রো-তুর্কি যুদ্ধের পর পাসারোউইতজের চুক্তি অনুযায়ী বানাত, সার্বিয়া ও অল্টেনিয়া অস্ট্রিয়ার হাতে ছেড়ে দিতে হয়। এই চুক্তির ফলে এও প্রতীয়মান হয় যে উসমানীয় সাম্রাজ্য প্রতিরক্ষামূলক অবস্থানে চলে এসেছে এবং ইউরোপে কোনো অভিযানে যাচ্ছে না।[54] অস্ট্রো-রুশ-তুর্কি যুদ্ধ ১৭৩৯ সালে বেলগ্রেড চুক্তির সমাপ্তি ঘটায়। ফলে সার্বিয়া ও অল্টেনিয়া পুনরুদ্ধার হয় কিন্তু আজভ বন্দর রাশিয়ার কাছে ছেড়ে দিতে হয়। চুক্তির পর রাশিয়া ও অস্ট্রিয়া প্রুশিয়ার উত্থান নিয়ে ব্যস্ত হলে উসমানীয়রা তাদের থেকে মুক্ত হয়।[55]
বিজ্ঞান ও প্রযুক্তির ক্ষেত্রে সংস্কার সাধন করা হয়। এজন্য ইস্তানবুল টেকনিকাল ইউনিভার্সিটির মত প্রতিষ্ঠান গড়ে তোলা হয়।[56] ১৭৩৪ সালে পাশ্চাত্য গোলন্দাজ কৌশলের সাথে পাল্লা দেয়ার জন্য আর্টিলারি স্কুল প্রতিষ্ঠা করা হয়।[57] ১৭২৬ সালে ইবরাহিম মুতেফেরিকা উজিরে আজম নেভশেহিরলি দামাত ইবরাহিম পাশা, উজিরে আজম ও অন্যান্য ধর্মীয় নেতাদেরকে ছাপাখানার প্রয়োজনীয়তা বোঝাতে সক্ষম হন এবং সুলতান তৃতীয় আহমেদ ধর্মীয় বিষয় বাদে অন্যান্য বই ছাপানোর অনুমতি দেন।[58] ১৭২৯ সালে মুতেফেরিকার প্রেস প্রথম বই প্রকাশ করে এবং ১৭৪৩ সাল নাগাদ ২৩ খন্ডে ১৭টি রচনা প্রকাশ করেন যার প্রত্যেক খন্ডের ৫০০ থেকে ১০০০ এর মত কপি ছিল।[58][59]
১৭৬৮ সালে রুশ সমর্থিত ইউক্রেনিয়ান সেনারা উসমানীয়দের নিয়ন্ত্রিত বাল্টায় প্রবেশ করে এবং এখানকার নাগরিকদের উপর গণহত্যা চালায় ও শহরে আগুন লাগিয়ে দেয়। এর ঘটনা রুশ-তুর্কি যুদ্ধে অংশ গ্রহণের জন্য উসমানীয়দের প্রভাবিত করেছে। ১৭৭৪ সালে কুচুকের সন্ধি যুদ্ধ সমাপ্ত করে।[60] ১৮শ শতাব্দীর শেষ নাগাদ রাশিয়ার সাথে কিছু লড়াইয়ে পরাজয়ের ফলে কারো কারো মনে ধারণা জন্মায় যে পিটার দ্য গ্রেটের সংস্কার রুশদের শক্তিশালী করেছে এবং উসমানীয়দেরও সামনে আর পরাজয় থেকে রক্ষা পাওয়ার জন্য পাশ্চাত্য প্রযুক্তি গ্রহণ করতে হবে।[57]
তৃতীয় সেলিম সর্বপ্রথম উসমানীয় সেনাবাহিনীতে ব্যাপক সংস্কারের প্রচেষ্টা শুরু করে। কিন্তু ধর্মীয় নেতৃবৃন্দ ও জানিসারি সদস্যরা সংস্কারে আপত্তি করে। এসবকে কেন্দ্র করে জানিসারিরা বিদ্রোহ করে। সেলিমের প্রচেষ্টায় তাকে শেষপর্যন্ত নিহত হতে হয়। তবে তার উত্তরসূরি সুলতান দ্বিতীয় মাহমুদ সংস্কার বিরোধীদের দমন করে সংস্কার সম্পন্ন করেন।
সার্বিয়ান বিপ্লব (১৮০৪-১৮১৫) বলকান অঞ্চলে উসমানীয় সাম্রাজ্যের ভেতর জাতীয়তাবাদের উত্থানের সূচনা ঘটায়। ১৮২১ সালে উসমানীয় গ্রীসে স্বাধীনতা যুদ্ধ শুরু হয়। মলডাভিয়ায় সৃষ্ট একটি বিদ্রোহের পর করিন্থ উপসাগরের উত্তর অংশসহ উসমানীয় সাম্রাজ্যের প্রথম কোনো অংশ স্বাধীন হয়। ১৯ শতকের মধ্যভাগ নাগাদ উসমানীয় সাম্রাজ্যকে ইউরোপের রুগ্ন ব্যক্তি বলে ইউরোপীয়রা অবিহিত করতে থাকে।
অবনতি ও আধুনিকায়ন (১৮২৮-১৯০৮)
তানজিমাত যুগে ধারাবাহিক সাংবিধানিক সংস্কারের মাধ্যমে সেনাবাহিনীতে যোগদান, ব্যাংকিং প্রক্রিয়া সংস্কার, সেকুলার আইনের প্রবর্তন[61] ও আধুনিক কারখানার প্রবর্তন করা হয়। ১৮৪০ সালের ২৩ অক্টোবর উসমানীয় ডাক মন্ত্রণালয় স্থাপিত হয়।[62][63]
স্যামুয়েল মোর্স ১৮৪৭ সালে সুলতান প্রথম আবদুল মজিদের কাছ থেকে টেলিগ্রাফ নিয়ে প্যাটেন্ট লাভ করেন। সুলতান এই নতুন আবিষ্কার ব্যক্তিগতভাবে পরীক্ষা করেছিলেন।[64] এই সফল পরীক্ষার পর তুরস্কে প্রথমবারের মত ইস্তানবুল-এডির্ন-শুমনু লাইনে টেলিগ্রাফ স্থাপন করা হয়।[65] ১৮৪৭ সালের ৯ আগস্ট এর কার্যক্রম শুরু হয়।[66] সংস্কারকালীন সময়ে সংবিধান প্রণয়ন করা হয়। এই প্রথম সংবিধান স্বল্পস্থায়ী ছিল। সংসদ চালু থাকার দুই বছর পর সুলতান তা স্থগিত করেন।
সাম্রাজ্যের খ্রিষ্টান নাগরিকরা উচ্চশিক্ষায় মুসলিমদের চেয়ে অগ্রসর হয়ে যায়।[67] ১৮৬১ সালে উসমানীয় খ্রিষ্টানদের জন্য ৫৭১টি প্রাথমিক ও ৯৪টি মাধ্যমিক স্কুল ছিল যার মোট শিক্ষার্থী ছিল ১,৪০,০০০ জন যা সেসময়ে স্কুলে পড়া মুসলিম শিক্ষার্থীদের চেয়ে অনেক বেশি। মুসলিম শিক্ষার্থীরা মূলত আরবি ও ইসলাম বিষয়ে পড়াশোনা করত।[67] ১৯১১ সালে ইস্তানবুলের ৬৫৪টি পাইকারি কোম্পানির মধ্যে ৫২৮টির মালিক ছিল জাতিগত গ্রীকরা।[67]
ক্রিমিয়ার যুদ্ধ ছিল দুর্বল হয়ে পড়া উসমানীয় সাম্রাজ্যের অঞ্চলগুলোর উপর প্রভাব নিয়ে প্রধান ইউরোপীয় শক্তিগুলোর মধ্যকার লড়াই। যুদ্ধের আর্থিক বোঝা সাম্রাজ্যকে ৫ মিলিয়ন (৫০ লক্ষ) পাউন্ডের বৈদেশিক ঋণ নিতে বাধ্য করে।[68][69] এই যুদ্ধের ফলে ক্রিমিয়ান তাতাররা দেশত্যাগে বাধ্য হয়, প্রায় ২,০০,০০০ তাতার এসময় উসমানীয় সাম্রাজ্যে চলে আসে।[70] ককেসিয়ান যুদ্ধের শেষ নাগাদ ৯০% সিরকাসিয়ান জাতিগত হত্যার শিকার হয়[71] এবং ককেসাসে তাদের আবাসভূমি থেকে উৎখাত হয়ে উসমানীয় সাম্রাজ্যে চলে আসে[72] যার ফলে তুরস্কে ৫,০০,০০০ থেকে ৭,০০,০০০ সিরকাসিয়ান বসতি স্থাপন করে।[73][74][75] কিছু সিরকাসিয়ান সংগঠন নিহত বা উৎখাত হওয়ার সংখ্যা ১-১.৫ মিলিয়ন দাবি করে[76]
উসমানীয় অনিয়মিত বাহিনী বাশিবাজাউক ১৮৭৬ সালে বুলগেরিয়ানদের একটি উত্থানকে কঠোরভাবে দমন করে এবং এতে প্রায় ১,০০,০০০ জন নিহত হয়।[77] রুশ-তুর্কি যুদ্ধে রুশরা জয়ী হয়েছিল। ফলে উসমানীয়দের হাতে থাকা ইউরোপীয় এলাকাগুলোর দ্রুত অবনতি হতে থাকে। বুলগেরিয়া রাজ্য উসমানীয় সাম্রাজ্যের ভেতরেই একটি স্বাধীন রাজতন্ত্র গঠন করে। রোমানিয়া স্বাধীন হয়ে যায়। সার্বিয়া ও মন্টিনিগ্রো অল্প এলাকা নিয়ে স্বাধীন রাজ্যে পরিণত হয়। ১৮৭৮ সালে অস্ট্রিয়া-হাঙ্গেরি উসমানীয় প্রদেশ বসনিয়া ভিলায়েত ও নোভি সানজাক দখল করে নেয়। উসমানীয় সরকার এসকল দখল প্রচেষ্টার বিপক্ষে অগ্রসর হলেও শেষপর্যন্ত পরাজিত হয়।
১৮৭৮ সালে বার্লিন কংগ্রেসের সময় বলকান উপদ্বীপের উসমানীয় অঞ্চলগুলো ফিরিয়ে দেয়ার বিনিময়ে ব্রিটিশ প্রধানমন্ত্রী বেঞ্জামিন ডিসরায়েল সাইপ্রাসে ব্রিটেনের প্রশাসন লাভ করেন[78] এবং ১৮৮২ সালে মিশরে সেনা প্রেরণ করে উরাবি বিদ্রোহ দমনের জন্য উসমানীয়দের সহায়তা করা হয়।
১৮৯৪ থেকে ১৮৯৬ পর্যন্ত সাম্রাজ্যজুড়ে বসবাসরত ১,০০,০০০ থেকে ৩,০০,০০০ আর্মেনীয় হামিদলান গণহত্যা নামক হত্যাকান্ডে নিহত হয়[79]
উসমানীয় সাম্রাজ্য আয়তনের ছোট হতে থাকলে বলকান মুসলিমরা বলকানে অবশিষ্ট ভূখন্ড বা আনাতোলিয়ার মূল ভূখন্ডে আসা শুরু করে।[80] ১৯২৩ সাল নাগাদ শুধু আনাতোলিয়া ও পূর্ব থ্রেস মুসলিম ভূখন্ড হিসেবে টিকে ছিল।[81]
পরাজয় ও বিলুপ্তি (১৯০৮-১৯২২)
১৯০৮ সালে তরুণ তুর্কি বিপ্লবের পর দ্বিতীয় সাংবিধানিক যুগ শুরু হয়। বিপ্লবের পর ১৮৭৬ সালের সংবিধান এবং উসমানীয় সংসদ পুনরায় চালু করা হয়। বিপ্লব পরবর্তী ছয় বছর ব্যাপক আকারে রাজনৈতিক ও সামরিক সংস্কার শুরু হলেও এই সময়কে উসমানীয় সাম্রাজ্যের বিলুপ্তির সূচনা হিসেবে ধরা হয়। এই সময়টি কমিটি অব ইউনিয়ন এন্ড প্রোগ্রেসের আধিপত্যকাল ছিল।
গৃহবিবাদের সুবিধা নিয়ে অস্ট্রিয়া-হাঙ্গেরি ১৯০৮ সালে বসনিয়া ও হার্জেগোভিনা দখল করে নেয় তবে যুদ্ধ এড়ানোর জন্য উসমানীয় ও অস্ট্রিয়ানদের মধ্যকার অন্যতম প্রতিদ্বন্দ্বিতামূলক অঞ্চল নোভি পাজার সানজাক থেকে সেনা প্রত্যাহার করে নেয়া হয়েছিল। ইতালীয়-তুর্কি যুদ্ধের সময় উসমানীয়দের বিরুদ্ধে বলকান লীগ যুদ্ধ ঘোষণা করে। উসমানীয়রা বলকান যুদ্ধে পরাজিত হয়েছিল। পূর্ব থ্রেস ও ঐতিহাসিক উসমানীয় রাজধানী এডির্ন ছাড়া বাকি অঞ্চলগুলো যুদ্ধের সময় হারাতে হয়। ধর্মীয় কারণে নির্যাতনের আশঙ্কায় প্রায় ৪,০০,০০০ মুসলিম বর্তমান তুরস্কে পালিয়ে আসে। একটি কলেরা মহামারীতে অনেকে যাত্রার সময় মারা যায়।[82] জাস্টিন ম্যাককার্থির হিসাব অনুযায়ী ১৮২১ থেকে ১৯২২ সাল পর্যন্ত বলকানে উসমানীয় মুসলিমদের উপর জাতিগত নিধনযজ্ঞের ফলে কয়েক মিলিয়ন মানুষ মৃত্যুবরণ করে এবং প্রায় সমসংখ্যক পালিয়ে যায়।[83][84][85] ১৯১৪ সাল নাগাদ উসমানীয় সাম্রাজ্য ইউরোপ ও উত্তর আফ্রিকায় তার অধিকাংশ অঞ্চল হারিয়ে ফেলে। এসময় সাম্রাজ্যের অধীনে ২৮ মিলিয়ন জনসংখ্যা ছিল যার ১৫.৫ মিলিয়ন বর্তমান তুরস্কে, ৪.৫ মিলিয়ন সিরিয়া, লেবানন, ফিলিস্তিন ও জর্ডানে এবং ২.৫ মিলিয়ন ইরাকের অধিবাসী ছিল। বাকি ৫.৫ মিলিয়ন বাসিন্দা ছিল উসমানীয়দের অনুগত আরব উপদ্বীপ অঞ্চলের অন্তর্গত।[86]
১৯১৪ সালের নভেম্বরে উসমানীয় সাম্রাজ্য কেন্দ্রীয় শক্তির পক্ষে প্রথম বিশ্বযুদ্ধে যোগ দেয়। উসমানীয়রা মধ্যপ্রাচ্য রণাঙ্গনে অংশ নিয়েছিল। যুদ্ধের প্রথমদিকে উসমানীয়রা বেশ কিছু বিজয় অর্জন করেছিল। এর মধ্যে গ্যালিপলির যুদ্ধ ও কুত অবরোধ অন্তর্গত। তবে রুশদের বিরুদ্ধে ককেসাস অভিযানে ব্যর্থতার মত উদাহরণও রয়েছে। যুক্তরাষ্ট্র কখনো উসমানীয়দের বিরুদ্ধে যুদ্ধ ঘোষণা করেনি।[87]
১৯১৫ সালে রুশ ককেসাস সেনাবাহিনী পূর্ব আনাতোলিয়ায় অগ্রসর অব্যাহত রাখে।[88] উসমানীয় সরকার স্থানীয় জাতিগত আর্মেনীয়দের স্থানান্তর শুরু করে। ফলশ্রুতিতে প্রায় ১.৫ মিলিয়নের মত আর্মেনীয় মৃত্যুবরণ করেছিল যা আর্মেনীয় গণহত্যা বলে পরিচিত।[89] এছাড়াও গ্রিক ও এসিরিয়ান সংখ্যালঘুদের বিরুদ্ধেও বড় আকারের হত্যাকান্ডের ঘটনা ঘটেছে।[90]
১৯১৬ সালে আরব বিদ্রোহ শুরু হলে তা মধ্যপ্রাচ্য রণাঙ্গনে উসমানীয়দের স্রোতকে উল্টে দেয়। ১৯১৮ সালের ৩০ অক্টোবর মুড্রোসের যুদ্ধবিরতি স্বাক্ষর হলে তা মধ্যপ্রাচ্যের লড়াইয়ের অবসান ঘটায় এবং এরপর কনস্টান্টিনোপল দখল ও উসমানীয় সাম্রাজ্যের বিভাজনের ঘটনা ঘটে। ১৯ শতকের শেষ চতুর্থাংশ ও ২০ শতকের প্রথম অংশে প্রায় ৭-৯ মিলিয়ন তুর্কি মুসলিম উদ্বাস্তু হাতছাড়া হওয়া ককেসাস, ক্রিমিয়া, বলকান ও ভূমধ্যসাগরীয় দ্বীপগুলো থেকে আনাতোলিয়া ও পূর্ব থ্রেসে চলে আসে।[91]
কনস্টান্টিনোপল ও ইজমির দখলের ঘটনার কারণে তুর্কি জাতীয় আন্দোলনের সূচনা হয়। পরবর্তীতে মোস্তফা কামাল আতাতুর্কের অধীনে তুর্কিরা স্বাধীনতা যুদ্ধে জয়ী হয়। ১৯২২ সালের ১ নভেম্বর সালতানাত বিলুপ্ত করা হয় এবং শেষ সুলতান ষষ্ঠ মুহাম্মদ ১৭ নভেম্বর দেশ ছেড়ে চলে যান। সালতানাত বিলুপ্ত হলেও এসময় খিলাফত বিলুপ্ত করা হয়নি। ষষ্ঠ মুহাম্মদের স্থলে দ্বিতীয় আবদুল মজিদ খলিফার পদে বসেন। ১৯২৩ সালের ২৯ অক্টোবর গ্র্যান্ড ন্যাশনাল এসেম্বলি তুরস্ককে প্রজাতন্ত্র ঘোষণা করে। ১৯২৪ সালের ৩ মার্চ খিলাফত বিলুপ্ত করা হলে[92] সর্বশেষ খলিফা দ্বিতীয় আবদুল মজিদ দেশত্যাগ করেন।
আঞ্চলিক পরিবর্তন
সরকার
১৯ ও ২০ শতকের সংস্কারের পূর্বে সাম্রাজ্য দুটি প্রধান অংশ সহযোগে গঠিত সরল প্রক্রিয়ায় চলত। এই অংশগুলো ছিল সামরিক ও বেসামরিক প্রশাসন। সুলতানের অবস্থান ছিল প্রক্রিয়ার সর্বোচ্চ স্থানে। বেসামরিক প্রশাসন আঞ্চলিক বৈশিষ্ট্যের ভিত্তিতে স্থানীয় প্রশাসনিক ইউনিট দ্বারা পরিচালিত হত। উসমানীয় সাম্রাজ্যে রাষ্ট্র কর্তৃক ধর্মতাত্ত্বিক বিষয় নিয়ন্ত্রণ করা হত। ইসলাম পূর্ব যুগের কিছু তুর্কি প্রথা শাসনতান্ত্রিক ক্ষেত্রে গুরুত্বপূর্ণ ছিল।[93] মুসলিম ভূখন্ডের রক্ষা ও সম্প্রসারণ এবং ইসলামি রীতি ও রাজবংশের সার্বভৌমত্বের অনুকূলে সীমানার ভেতর নিরাপত্তা ও সম্প্রীতি সালতানাতের প্রাথমিক দায়িত্ব হিসেবে ধরা হত।[94]
মুসলিম বিশ্বে আকার ও সময়সীমার দিক থেকে উসমানীয় রাজবংশ অতুলনীয় ছিল।[95] ইউরোপে হাবসবার্গ পরিবার শুধু অনুরূপ বংশীয় ধারা ধরে রাখতে পেরেছিল। উসমানীয় রাজবংশ ছিল তুর্কি বংশোদ্ভূত। বিভিন্ন সময়ে মোট এগারোবার সুলতানকে ক্ষমতাচ্যুত হয় এবং এসব ক্ষেত্রে সুলতানের ভাই, ছেলে বা ভাইয়ের ছেলেরা সিংহাসন লাভ করতেন। উসমানীয় ইতিহাসে মোট দুইবার রাজবংশের ক্ষমতা কেড়ে নেয়ার ব্যর্থ চেষ্টা হয়। শেষ উসমানীয় সুলতান ষষ্ঠ মুহাম্মদ ছিলেন প্রথম উসমানের সরাসরি বংশধর। রাজবংশের এই অবিচ্ছিন দীর্ঘ ধারা ব্যতিক্রম। রাজকীয় হারেমের দায়িত্ব ছিল উসমানীয় রাজমুকুটের উত্তরাধিকারীর জন্ম নিশ্চিত করা এবং সুলতানদের সরাসরি পিতৃবংশীয় ধারা অব্যাহত রাখা।
সর্বপ্রথম সুলতান প্রথম মুরাদ মুসলিম বিশ্বের সর্বোচ্চ রাষ্ট্রীয় পদ খলিফা দাবি করেন।[3] এর মাধ্যমে উসমানীয় খিলাফতের সূচনা হয়। উসমানীয় সুলতান সাম্রাজ্যের কেন্দ্রীয় অভিভাবক ছিলেন। তবে সুলতান সব ক্ষেত্রে সরাসরি ক্ষমতা প্রয়োগ করতেন না। উসমানীয় দরবারের অন্যতম গুরুত্বপূর্ণ শক্তি ছিল রাজকীয় হারেম। এটি ভালিদ সুলতান কর্তৃক নিয়ন্ত্রিত হত। কিছু কিছু ক্ষেত্রে ভালিদ সুলতান রাষ্ট্রীয় কার্যকলাপে অংশ নিতেন। এমন একটি সময়কে মহিলা সালতানাত বলা হয়। পূর্ববর্তী সুলতানের সন্তানদের থেকে নতুন সুলতান নির্বাচন করা হত। প্রাসাদের স্কুলের কঠোর শিক্ষাক্রম মেধাবী উত্তরাধিকারীদের শিক্ষাদান করার জন্য তৈরী হয়েছিল। এছাড়াও এখানে ভবিষ্যত প্রশাসকদের শিক্ষাদান করার জন্য প্রাসাদের স্কুল ব্যবহৃত হত। এই স্কুল একটি ধারার উপর সবসময় পরিচালিত হয়নি। মুসলিমদের জন্য মাদ্রাসা স্থাপন করা হয়। এছাড়া ছিল খ্রিষ্টানদের জন্য এন্ডেরুন নামক আবাসিক স্কুল।[96] এতে আট থেকে বিশ বছরের মধ্যবর্তী বার্ষিক ৩,০০০ জন খ্রিষ্টান বালককে শিক্ষাদান করা হত। রুমেলিয়া ও বলকান অঞ্চলের বিভিন্ন তাদের নিয়ে আসা হত।
সুলতান সর্বোচ্চ ক্ষমতার অধিকারী হলেও তার রাজনৈতিক ও নির্বাহী ক্ষমতা প্রতিনিধিদের হাতে ন্যস্ত থাকত। দিওয়ান বা পরামর্শ কাউন্সিলে পদে উপদেষ্টা ও মন্ত্রীরা উপস্থিত থাকতেন। বেইলিক অবস্থায় থাকার সময় উসমানীয় সাম্রাজ্যের দিওয়ান বয়োজ্যেষ্ঠদের নিয়ে গঠিত হত। পরবর্তীতে এর গঠনে পরিবর্তন আনা হয় এবং সামরিক অফিসার এবং স্থানীয় ধর্মীয় ও রাজনৈতিক অভিজাত ব্যক্তিদের এর অন্তর্ভুক্ত করা হয়। আরো পরে সুলতানের কিছু দায়িত্ব সম্পন্ন করার জন্য উজিরে আজম নিয়োগ করা হয়। নিয়োগ, পদচ্যুতি ও তদারকির ক্ষেত্রে উজিরে আজম অনেক স্বাধীনতা ভোগ করতেন।[97]
উসমানীয় শাসনামলে স্থানীয় সরকার অনেক সময় স্বাধীনভাবে পরিচালিত হত। কিছু কিছু ক্ষেত্রে শাসকের বিরুদ্ধাচারণের ঘটনায় ঘটেছে। ১৯০৮ সালের তরুণ তুর্কি বিপ্লবের পর উসমানীয় সাম্রাজ্য সাংবিধানিক রাজতন্ত্রে পরিণত হয়। ফলে সুলতানের হাতে আর নির্বাহী ক্ষমতা ন্যস্ত ছিল না। প্রদেশগুলো থেকে প্রতিনিধি নিয়ে সংসদ গঠন করা হয়েছিল। এসব প্রতিনিধিদের নিয়ে উসমানীয় রাজকীয় সরকার গঠিত হত।
সুলতানের সীলমোহর হিসেবে তুগরা ব্যবহৃত হত। এতে সুলতান ও তার পিতার নাম উল্লেখ করা থাকত। পাশাপাশি দোয়াও লেখা হত। তুগরা থেকে উসমানীয়-তুর্কি ক্যালিগ্রাফির একটি শাখার উদ্ভব হয়েছে।
আইন
উসমানীয় আইন ব্যবস্থা ধর্মীয় আইন নিয়ে গড়ে উঠেছিল। পাশাপাশি কানুন নামক সেকুলার আইন শরিয়ার পাশাপাশি বজায় ছিল। সাম্রাজ্যের বিভিন্ন স্থানে স্থানীয় আইনি মতবাদসমূহ প্রচলিত ছিল। আইন প্রশাসনে কেন্দ্র ও স্থানীয় কর্তৃপক্ষের ভারসাম্য বজায় রাখা হত। সাম্রাজ্যে তিন ধরনের আদালত চালু ছিল। প্রথমত, মুসলিমদের জন্য আদালত; দ্বিতীয়ত, ইহুদি ও খ্রিষ্টান সম্প্রদায়ের জন্য গঠিত আদালত যাতে ইহুদি ও খ্রিষ্টানরা নিযুক্ত হত; তৃতীয়ত, বাণিজ্য আদালত। সামগ্রিক ব্যবস্থা কানুন নামক প্রক্রিয়ার মাধ্যমে পরিচালিত হত।
আদালতের ধরনের পার্থক্য থাকলেও এক আদালতের মামলা অন্য আদালতে নেয়ার প্রচলন ছিল। বাণিজ্য সংক্রান্ত মামলা মুসলিম শরিয়া আদালতেও নিষ্পত্তি করা যেত। এছাড়াও ইহুদি ও খ্রিষ্টানদের মধ্যকার সমস্যা নিরসনের জন্যও মুসলিম আদালতে মামলা উত্থাপন করা হত। উসমানীয় সাম্রাজ্যে অমুসলিমদের ধর্মীয় আইনের উপর হস্তক্ষেপ করা হত না। কুরআন, হাদিস, ইজমা ও কিয়াসের ভিত্তিতে মুসলিম আদালতের কার্যক্রম পরিচালিত হত। আইনি বিষয়াদি শিক্ষালয়ে পড়ানো হত।
উসমানীয় আদালতের সাথে ইউরোপীয় আদালতের পার্থক্য ছিল। কাজি বিচারকাজ পরিচালনা করতেন। এসময় ইজতিহাদ চর্চা বহুদিন যাবত স্তিমিত হয়ে পড়ায় অনেক সময় কাজিদেরকে স্থানীয় প্রথার অনুসরণ করতে হত। বিচারের ক্ষেত্রে আপিলের প্রক্রিয়ার ব্যবস্থা ছিল না।
১৯ শতকে উসমানীয় আইন ব্যবস্থায় অনেক সংস্কার করা হয়। ১৮৩৯ সালে গুলহানের ফরমানের মাধ্যমে আধুনিকীকরণ শুরু হয়। ক্রমান্বয়ে বিভিন্ন বিষয়ে আইন প্রণয়ন করা হয়। সংস্কারগুলোতে ফরাসি মডেল অনুসরণ করা হয় এবং তিনস্তর বিশিষ্ট আদালত ব্যবস্থা গ্রহণ করা হয়।
সামরিক বাহিনী
১৩শ শতাব্দীতে পশ্চিম আনাতোলিয়ার গোত্রীয় ব্যক্তিদের নিয়ে প্রথম উসমান সর্বপ্রথম সামরিক বাহিনী গড়ে তোলেন। উসমানীয় সেনাবাহিনীতে মূল অংশে ছিল জানিসারি, সিপাহি, আকিনজি ও মেহতেরান। যুদ্ধক্ষেত্রে উসমানীয়রা সর্বপ্রথম মাস্কেট ও কামান ব্যবহার করে যা বিশ্বের অন্যান্য সেনাবাহিনী থেকে উসমানীয় সেনাবাহিনীকে অগ্রসর করে তুলেছিল। উসমানীয় তুর্কিরা ফেলকোনেটের ব্যবহার শুরু করে। এগুলো ছিল ছোট ও প্রশস্ত কামান। কনস্টান্টিনোপল বিজয়ের সময় এগুলো ব্যবহার করা হয়। উসমানীয় ঘোড়সওয়াররা ভারি অস্ত্রের চেয়ে দ্রুত গতি ও চলমানতার উপর বেশি নির্ভর করত। দ্রুতগামী তুর্কমেন ও আরব ঘোড়া ব্যবহার করা হত।[98][99] এছাড়া প্রায় সাবেক মোঙ্গল সাম্রাজ্যের মত কৌশল প্রয়োগ করা হত। এর মধ্যে ছিল পালানোর ভান করে শত্রুকে অর্ধচন্দ্রাকারে ঘিরে ফেলা এবং এরপর চূড়ান্ত আক্রমণ করা। মধ্য ১৭শ শতাব্দীতে বৃহৎ তুর্কি যুদ্ধের পর থেকে সেনাবাহিনীর পারদর্শিতা কমতে থাকে। ১৮শ শতাব্দীতে ভেনিসের বিরুদ্ধে সীমাবদ্ধ সাফল্য দেখা যায়। কিন্তু উত্তরে রুশ সেনাবাহিনী উসমানীয়দের পিছু হটতে বাধ্য করে।
১৯শ শতাব্দীতে উসমানীয় সাম্রাজ্যের আধুনিকায়ন শুরু হয়। ১৮২৬ সালে সুলতান দ্বিতীয় মাহমুদ জানিসারি দলকে বিলুপ্ত করেন এবং আধুনিক উসমানীয় সেনাবাহিনী প্রতিষ্ঠা করেন। তাদেরকে নিজাম-ই জেদিদ নাম দেয়া হয়। সেনাবাহিনীতে দক্ষ বিদেশিদের নিয়োগ দেয়া হয় এবং অফিসারদের প্রশিক্ষণের জন্য পাশ্চাত্যের দেশগুলোতে পাঠানো হয়। তরুণ তুর্কি আন্দোলন শুরু হওয়ার সময় এসব তরুণ ও নতুন প্রশিক্ষণপ্রাপ্ত অফিসাররা তাদের শিক্ষা সমাপ্ত করে ফিরে আসছিলেন।
ইউরোপে সাম্রাজ্যের বিস্তারে উসমানীয় নৌবাহিনী বড় ভূমিকা রেখেছিল। উত্তর আফ্রিকা জয়ের মাধ্যমে এর সূচনা হয়। ১৮২১ সালে গ্রীস ও ১৮৩০ সালে আলজেরিয়া হারানোর মাধ্যমে দূরবর্তী অঞ্চলে নৌবাহিনীর প্রভাব কমা শুরু হয়। সুলতান আবদুল আজিজ শক্তিশালী নৌবাহিনী গঠনের প্রচেষ্টা চালান। ব্রিটেন ও ফ্রান্সের পর বৃহত্তম নৌবহর গড়ে তোলা হয়। ১৮৮৬ সালে ইংল্যান্ডের বেরোর জাহাজ নির্মাণস্থল উসমানীয় সাম্রাজ্যের জন্য প্রথম সাবমেরিন তৈরি করে।[100]
তবে অবনতিশীল অর্থনীতির কারণে নৌবহরের শক্তি দীর্ঘসময় ধরে রাখা সম্ভব হয়নি। সুলতান দ্বিতীয় আবদুল হামিদ সংস্কারপন্থি মিদহাত পাশার পক্ষাবলম্বনকারী এডমিরালদের অবিশ্বাস করতেন। তিনি দাবি করেন যে রুশ-তুর্কি যুদ্ধে বড় ও ব্যয়বহুল নৌবাহিনীর কোনো প্রয়োজন নেই। অধিকাংশ জাহাজ গোল্ডেন হর্নের ভেতর আটকে রাখা হয়। পরের ৩০ বছর জাহাজগুলো এখানেই ছিল। ১৯০৮ সালে তরুণ তুর্কি বিপ্লবের পর কমিটি অব ইউনিয়ন এন্ড প্রোগ্রেস শক্তিশালী নৌবাহিনী গড়ে তুলতে অগ্রসর হয়। ১৯১০ সালে জনসাধারণের দানে নতুন জাহাজ কেনার জন্য অটোমান নেভি ফাউন্ডেশন গঠিত হয়।
১৯০৯ সালের জুন থেকে ১৯১১ সালের জুলাইয়ের মধ্যে উসমানীয় বিমান বাহিনী প্রতিষ্ঠিত হয়।[101][102] উসমানীয় সাম্রাজ্য তার নিজস্ব পাইলট ও প্লেন তৈরি শুরু করে। ১৯১২ সালের ৩ জুলাই এভিয়েশন স্কুল প্রতিষ্ঠা করা হয়। এখানে সাম্রাজ্যের ফ্লাইট অফিসারদের প্রশিক্ষণ দেয়া হত। এভিয়েশন স্কুল প্রতিষ্ঠার ফলে নতুন অনেকে বাহিনীতে তালিকভুক্ত হয় এবং নৌ ও বিমানবাহিনী নতুন পাইলট লাভ করে। ১৯১৪ সালের জুনে নতুন সামরিক একাডেমি, নেভাল এভিয়েশন স্কুল প্রতিষ্ঠিত হয়। প্রথম বিশ্বযুদ্ধ শুরু হওয়ার পর আধুনিকীকরণ প্রক্রিয়া থমকে যায়। যুদ্ধে উসমানীয় বিমানবাহিনী পশ্চিমে গালিসিয়া থেকে পূর্বে ককেসাস ও দক্ষিণে ইয়েমেনে অনেক যুদ্ধক্ষেত্রে অংশ নিয়েছে।
প্রশাসনিক বিভাগ
উসমানীয় সাম্রাজ্য প্রদেশে বিভক্ত ছিল। এগুলো ছিল নির্দিষ্ট অঞ্চল এবং সুলতান প্রদেশের গভর্নর নিয়োগ দিতেন।[103]
এলায়েত ছিল বেলেরবেয়ির অফিসের অঞ্চল। এগুলো সানজাকে বিভক্ত করা হত।[104]
১৮৬৪ সালে ভিলায়েত আইনের মাধ্যমে ভিলায়েত চালু করা হয়।[105] তানজিমাত সংস্কারের অংশ হিসেবে এই পাশ হয়।[106] সাবেক এলায়েত প্রক্রিয়ার মত না হয়ে এই আইনে উপর থেকে নীচের দিকে ভিলায়েত, লিভা/সানজাক, কাজা ও গ্রাম কাউন্সিল এসব প্রশাসনিক ইউনিট গঠন করা হয়। ১৮৭১ সালে ভিলায়েত আইনে নাবিয়ে যুক্ত করা হয়।[107]
অর্থনীতি
বুরসা, এডির্ন ও ইস্তানবুল ধারাবাহিকভাবে উসমানীয় সাম্রাজ্যের রাজধানী হয়। এসকল শহরের উন্নয়নের জন্য সরকার উদ্যোগ নেয়। এগুলোকে শিল্প ও বাণিজ্যের কেন্দ্র হিসেবে গড়ে তোলা হয়েছিল।[108] সুলতান দ্বিতীয় মুহাম্মদ ও তার উত্তরসুরি বায়েজিদ ইউরোপের বিভিন্ন স্থান থেকে ইহুদিদের অভিবাসী হিসেবে উৎসাহ দেন ও স্বাগত জানান। তারা ইস্তানবুল ও সেলোনিকার মত অন্যান্য বন্দরনগরীগুলোতে বসতি স্থাপন করে। ইউরোপের বিভিন্ন স্থানে ইহুদিরা খ্রিষ্টানদের হাতে নির্যাতিত ছিল। তুর্কিদের সহনশীলতা ইহুদি অভিবাসীদের উৎসাহ যোগায়।
উসমানীয় অর্থনীতি মধ্যপ্রাচ্যের রাষ্ট্র ও সমাজের ধারণার সাথে ঘনিষ্ঠভাবে সম্পর্কিত ছিল। এর প্রধান উদ্দেশ্য ছিল শাসকের ক্ষমতাকে সংহত করা এবং উৎপাদনশীল শ্রেণীর উন্নয়নের মাধ্যমে রাজস্ব বৃদ্ধি করা।[109] চূড়ান্তভাবে উদ্দেশ্য ছিল প্রজাদের ক্ষতি না করে ও সামাজিক বৈষম্য রোধ করে রাজস্ব বৃদ্ধি এবং ঐতিহ্যবাহী সামাজিক প্রতিষ্ঠানগুলো অক্ষত রাখা।
উসমানীয় সাম্রাজ্যের কোষাগার ও দলিল অফিসের ব্যবস্থাপনা অন্য যেকোন ইসলামি সরকারের চেয়ে অনেক উন্নত ছিল। ১৭শ শতাব্দী পর্যন্ত তারা ছিল সমসাময়িক অন্যান্যদের চেয়ে এ বিষয়ে অনেক বেশি অগ্রসর।[97] প্রতিষ্ঠানে পেশাদার লিপিকার আমলাতন্ত্র গড়ে তোলা হয়।[97] এই পেশাদার অর্থনৈতিক কর্মীদল অনেক উসমানীয় কর্মকর্তার সাফল্যের পেছনে ভূমিকা রেখেছে।[110]
সাম্রাজ্যের ভূরাজনৈতিক কাঠামোর উপর অর্থনৈতিক কাঠামো গড়ে উঠে। উসমানীয় সাম্রাজ্য প্রাচ্য ও পাশ্চাত্যের মধ্যে বিস্তৃত ছিল। ফলে স্প্যানিশ ও পর্তুগীজ নাবিকরা প্রাচ্যের দিকে নতুন পথের সন্ধানে বেশি অগ্রসর হতে পারেনি। মার্কো পোলোর ব্যবহৃত মশলার রুট উসমানীয়দের নিয়ন্ত্রণে ছিল। ১৪৯৮ সালে ভাস্কো দা গামার ভারতের পথ আবিষ্কার ও ১৪৯২ সালে কলম্বাসের বাহামাসে প্রথম যাত্রার সময় উসমানীয় সাম্রাজ্য এর সমৃদ্ধির শীর্ষে ছিল।
আধুনিক উসমানীয় গবেষণায় ধরা হয় যে নতুন সমুদ্রপথের আবিষ্কারের ফলে উসমানীয় তুর্কিদের সাথে মধ্য ইউরোপের সম্পর্ক পরিবর্তন হয়। প্রাচ্যের আসার সমুদ্রপথ আবিষ্কারের ফলে পশ্চিমাদের আর উসমানীয় ভুখন্ড অতিক্রম করতে হত না। ইঙ্গ-উসমানীয় চুক্তির মাধ্যমে উসমানীয় বাজারে ইংরেজ ও ফরাসি প্রতিযোগীদের সুযোগ দেয়া হয়। বাণিজ্যিক কেন্দ্র ও পথের উন্নয়ন, কৃষিজমির বৃদ্ধিতে উৎসাহ প্রদান ইত্যাদির মাধ্যমে রাষ্ট্র অর্থনৈতিক দায়িত্বপালন করত। এসকল কার্যক্রমে সাম্রাজ্যের অর্থনৈতিক ও রাজনৈতিক স্বার্থ প্রধান ছিল।
জনসংখ্যা
হিসাব অনুযায়ী ১৫২০-১৫৩৫ সময়ে সাম্রাজ্যের জনসংখ্যা ১,১৬,৯২,৪৮০ ছিল। এই সংখ্যা সাম্রাজ্যের খাজনা আদায় সংক্রান্ত হিসাব থেকে পাওয়া যায়।[111] অনির্দিষ্ট কারণে ১৮শ শতকের জনসংখ্যা ১৬শ শতকের জনসংখ্যার চেয়ে কম ছিল।[112] ১৮৩১ সালের একটি হিসাবে ৭২,৩০,৬৬০ এর হিসাব পাওয়া গেলেও এই হিসাব ছিল অসম্পূর্ণ কারণে এতে শুধু সেনাবাহিনীতে যোগদানের জন্য রেজিস্টার করা হয়েছিল।[111]
১৯শ শতাব্দীতে আদমশুমারি শুরু হয়। ১৮৩১ এর পর থেকে এ সংক্রান্ত সরকারি দলিল পাওয়া যায় তবে এতে সমগ্র জনসংখ্যার হিসাব পাওয়া যায় না।[111] প্রথমদিককার হিসাবগুলো জরিপকৃত জনসংখ্যার গঠনের উপর ভিত্তিতে প্রণীত।[113]
১৮০০ সাল জনসংখ্যা নাগাদ ২৫-৩২ মিলিয়নে পৌছায়। এর মধ্যে ইউরোপীয় প্রদেশগুলোতে ছিল প্রায় ১০ মিলিয়ন (প্রাথমিকভাবে বলকানে), এশীয় প্রদেশগুলোতে ১১ মিলিয়ন এবং আফ্রিকান প্রদেশগুলোতে প্রায় ৩ মিলিয়ন। ইউরোপীয় প্রদেশগুলোতে জনসংখ্যা তুলনামূলকভাবে বেশি ছিল যা ছিল আনাতোলিয়ার দ্বিগুণ। আবার আনাতোলিয়ার জনসংখ্যা ইরাক ও সিরিয়ার তিনগুণ এবং আরবের পাঁচগুণ ছিল।[114]
সাম্রাজ্যের শেষদিকে গড় বয়স ছিল ৪৯ বছর।[115] রোগ ও দুর্ভিক্ষ জনসংখ্যার পরিবর্তনে প্রভাব ফেলেছে। ১৭৮৫ সালে মিশরের এক ষষ্ঠাংশ প্লেগে মারা যায় এবং একই শতাব্দীতে আলেপ্পোতে ২০% জনসংখ্যা হ্রাস পায়। ১৬৮৭ থেকে ১৭৩১ সালের মধ্যে মিশরে ছয়টি দুর্ভিক্ষ আঘাত হানে এবং শেষ দুর্ভিক্ষ চার দশক পর আনাতোলিয়ায় সৃষ্টি হয়।[116]
বাষ্পীয় জাহাজ ও রেলপথের নির্মাণের ফলে বন্দর নগরীগুলোতে অনেক লোক সমাগম ঘটে। ১৭০০ থেকে ১৯২২ সালের মধ্যে নগরায়ন বৃদ্ধি পায়। স্বাস্থ্যব্যবস্থার উন্নয়নের ফলে অনেক লোক কাজের জন্য এসকল স্থানে ভীড় করে। ১৮০০ সাল থেকে ১৯১২ সালের মধ্যে গ্রীসের সেলোনিকা বন্দর নগরীর জনসংখ্যা ৫৫,০০০ থেকে বৃদ্ধি পেয়ে ১,৬০,০০০ তে এবং ইজমিরে ১৮০০ সাল থেকে ১৯১৪ সালের মধ্যে জনসংখ্যা ১,৫০,০০০ থেকে বৃদ্ধি পেয়ে ৩,০০,০০০ তে পৌছায়।[117][118] তবে কিছু অঞ্চলে জনসংখ্যা হ্রাস পেয়েছিল। রাজনৈতিক সমস্যার কারণে বেলগ্রেডের জনসংখ্যা ২৫,০০০ থেকে হ্রাস পেয়ে ৮,০০০ তে পৌছায়।[117]
অর্থনৈতিক ও রাজনৈতিক অভিবাসন সাম্রাজ্যের উপর প্রভাব ফেলেছে। উদাহরণস্বরূপ রুশ ও অস্ট্রিয়া-হাবসবার্গ কর্তৃক ক্রিমিয়া ও বলকান অঞ্চল একীভূত করে নেয়ার পর উসমানীয় সাম্রাজ্যে ব্যাপক সংখ্যক মুসলিম উদ্বাস্তু আশ্রয় নেয়। প্রায় ২,০০,০০০ ক্রিমিয়ান তাতার দুবরুজায় পালিয়ে আসে।[119] ১৭৮৩ থেকে ১৯১৩ সালের মধ্যে প্রায় ৫ থেকে ৭ মিলিয়ন (৫০ থেকে ৭০ লক্ষ) উদ্বাস্তু উসমানীয় সাম্রাজ্যে আশ্রয় নেয় যাদের মধ্যে ৩.৮ মিলিয়ন ছিল রাশিয়া থেকে আগত। কারিগর, বণিক, নির্মাতা, কৃষিবিদ হ্রাস পাওয়ার ফলে সাম্রাজ্যের অর্থনীতি ক্ষতিগ্রস্ত হচ্ছিল।[120] ১৯শ শতাব্দী থেকে বলকান থেকে ব্যাপক সংখ্যক মুসলিম বর্তমান তুরস্কে আশ্রয় নেয়। তাদের মুহাজির বলা হত।[121] ১৯২২ সালে উসমানীয় সাম্রাজ্যের সমাপ্তির সময় তুরস্কের অর্ধেক শহুরে নাগরিকরা ছিল রাশিয়া থেকে উদ্বাস্তু হিসেবে আসা মুসলিমদের বংশধর।[67]
ভাষা
উসমানীয় তুর্কি ছিল সাম্রাজ্যের সরকারি ভাষা। এটি ফারসি ও আরবি প্রভাবিত এবং অঘুজ তুর্কি ভাষার একটি শাখা। উসমানীয়দের কয়েকটি প্রভাবশালী ভাষা ছিল। আনাতোলিয়ার অধিকাংশ বাসিন্দা এবং আলবেনিয়া ও বসনিয়া ছাড়া বলকানের অধিকাংশ মুসলিম উসমানীয় তুর্কি ভাষায় কথা বলত; শিক্ষিত লোকেরা ফারসি ব্যবহার করত;[122] আরবি ভাষা মূলত আরব, উত্তর আফ্রিকা, ইরাক, কুয়েত, লেভান্ট ও হর্ন অব আফ্রিকায় বলা হত। শেষ দুই শতাব্দী শতাব্দী এগুলোর ব্যবহার সীমিত হয়ে পড়ে তবে ফারসি ভাষা সাহিত্যিক কর্মে শিক্ষার জন্য ব্যবহার হত,[122] অন্যদিকে ধর্মীয় কাজে আরবি ব্যবহার হত।
উসমানীয়দের প্রথম সময় থেকে উসমানীয় তুর্কি ভাষা সামরিক ও প্রশাসনিক ক্ষেত্রে ব্যবহৃত হত। ১৮৭৬ সালের উসমানীয় সংবিধানে তুর্কি ভাষাকে সরকারিভাবে রাষ্ট্রভাষার মর্যাদা দেয়।[123] নৃতাত্ত্বিক জাতিগোষ্ঠীগুলো তাদের পরিবার ও মহল্লার প্রতিবেশিদের মধ্যে নিজস্ব ভাষায় কথা বলত। এদের মধ্যে ছিল ইহুদি, গ্রীক, আর্মেনিয়ান ইত্যাদি জাতিগোষ্ঠী। যেসব গ্রামে দুই বা ততোধিক জনগোষ্ঠী থাকত সেখানকার বাসিন্দারা পরস্পরের ভাষা ব্যবহার করত। বহুজাতিক শহরগুলোর নাগরিকরা প্রায় তাদের পারিবারিক ভাষায় কথা বলত। তুর্কি প্রথম ভাষা নয় এমন নাগরিকরা দ্বিতীয় ভাষা হিসেবে তুর্কি ব্যবহার করত।
ধর্ম
উসমানীয় সাম্রাজ্য ছিল ইসলামি সাম্রাজ্য। অমুসলিম নাগরিকদের ইসলামি প্রথানুযায়ী রাষ্ট্রীয় স্বীকৃতি ও নিরাপত্তা প্রদান করা হয়।[124]
১৫শ শতাব্দীর দ্বিতীয়ার্ধের আগ পর্যন্ত সাম্রাজ্যে মুসলিম সংখ্যালঘুদের শাসনের অধীনে খ্রিষ্টান সংখ্যাগরিষ্ঠতা ছিল। ১৯ শতকের শেষের দিকে অমুসলিম জনসংখ্যা কমতে থাকে। অভিবাসন এর অন্যতম কারণ ছিল।[124] ১৮২০ এর দশকে ৬০% মুসলিম ছিল যা ১৮৭০ এর দশকে ৬৯% এবং পরে ১৮৯০ এর দশকে ৭৬% এ পৌছায়।[124] ১৯১৪ সাল নাগাদ, ১৯.১% জনসংখ্যা ছিল অমুসলিম। এদের অধিকাংশ ছিল খ্রিষ্টান গ্রীক, এসিরিয়ান, আর্মেনিয়ান ও ইহুদি।[124]
ইসলাম
ইসলাম গ্রহণের পূর্বে তুর্কীয় জাতিসমূহ শামানিবাদের বিভিন্ন ধরন চর্চা করত। মধ্য এশিয়ায় আব্বাসীয় প্রভাবে ইসলাম প্রচার সহজ হয়। সেলজুক ও উসমানীয়দের পূর্বপুরুষ অঘুজ তুর্কিরা অন্যান্য অনেক তুর্কি গোত্রের মত ইসলাম গ্রহণ করে। তারা ১১শ শতাব্দীর শুরুর দিকে আনাতোলিয়ায় ইসলাম নিয়ে আসে।
কিছু গোষ্ঠীকে ইসলাম পরিপন্থি মনে করা হত। এদের মধ্যে ছিল দ্রুজ, ইসমাইলি, আলেভি ও আলাউয়ি সম্প্রদায়। ইহুদি ও খ্রিষ্টানদের চেয়ে তাদের অবস্থান নিচে ছিল।[126] ১৫১৪ সালে সুলতান প্রথম সেলিম আনাতোলিয়ায় আলেভিদের হত্যার জন্য "ভয়ানক" নামে পরিচিত হয়ে উঠেন।,[127] তিনি মধ্যপ্রাচ্যে নজিরবিহীনভাবে ও দ্রুততার সাথে সাম্রাজ্য সম্প্রসারণ করেন এবং মিশরের মামলুক সালতানাতের সমগ্র অঞ্চল জয় করে নেন। উসমানীয়রা ১৪শ শতাব্দী থেকে খিলাফতের দাবি করে আসছিল। এসকল জয়ের মাধ্যমে তিনি উসমানীয়দের খিলাফতের দাবিকে আরও সংহত করেন। [3] সাম্রাজ্যের বাকি সময় জুড়ে খিলাফত উসমানীয়দের হাতে ছিল এবং ১৯২৪ সালের ৩ মার্চ গ্র্যান্ড ন্যাশনাল এসেম্বলি খিলাফত বিলুপ্ত করে এবং শেষ খলিফা দ্বিতীয় আবদুল মজিদকে ফ্রান্সে নির্বাসনে পাঠায়।
খ্রিষ্ট ও ইহুদি ধর্ম
মুসলিম জিম্মি রীতি অনুযায়ী উসমানীয় সাম্রাজ্যে খ্রিষ্টানদের কিছু সীমাবদ্ধতা সহকারে ধর্মীয় স্বাধীনতা ছিল। তাদের অস্ত্রবহনের অনুমতি ছিল না এবং ধর্মীয় চর্চা মুসলিমদের মত হতে পারত না। এছাড়া আইনি আরো কিছু বাধ্যবাধকতা ছিল।[128] অনেক খ্রিষ্টান ও কিছু ইহুদি ইসলাম গ্রহণ করে।[129]
দেভশিরমে নামক প্রথা অনুযায়ী বলকান ও আনাতোলিয়া থেকে নির্দিষ্ট সংখ্যক খ্রিষ্টান বালককে তাদের বয়ঃপ্রাপ্তির আগে সেনাবাহিনীতে ভর্তি করা হত এবং মুসলিম হিসেবে গড়ে তোলা হত।[130]
মিল্লাত প্রথা অনুযায়ী অমুসলিম নাগরিকরা সাম্রাজ্যের প্রজা হিসেবে বিবেচিত হত তবে ইসলামি আইন তাদের উপর প্রযোজ্য হত না। অর্থোডক্স মিল্লাত তখনও জাস্টিনিয়ান কোডের অনুসরণ করত যা ৯০০ বছর ধরে বাইজেন্টাইন সাম্রাজ্যে প্রচলিত ছিল। সর্ববৃহৎ অমুসলিম সম্প্রদায় হওয়ায় অর্থোডক্স মিল্লাতকে রাজনীতি ও বাণিজ্যের ক্ষেত্রে কিছু বিশেষ সুবিধা দেয়া হয়।[131][132]
উসমানীয় ইহুদি সম্প্রদায়ের জন্য অনুরূপ মিল্লাত প্রথা চালু করা হয়। তারা হাখাম বাশি বা উসমানীয় প্রধান রেবাইয়ের নেতৃত্বে থাকত; আর্মেনিয়ান অর্থোডক্স সম্প্রদায় একজন প্রধান বিশপের অধীনে ছিল; এছাড়া কিছু অন্যান্য ধর্মীয় সম্প্রদায় ছিল। মিল্লাত প্রথা প্রাক আধুনিক সমাজে ধর্মীয় বহুত্ববাদের উদাহরণ।[133]
সংস্কৃতি
উসমানীয়রা অধিকৃত অঞ্চলের কিছু প্রথা, শিল্প ও প্রতিষ্ঠান আত্মীকরণ করে নিয়ে তাতে নতুন মাত্রা যোগ করে। পূর্ববর্তী সাম্রাজ্যগুলোর বেশ কিছু প্রথা ও সাংস্কৃতিক দিক যেমন স্থাপত্য, রান্না, সঙ্গীত, অবসর ও সরকার উসমানীয় তুর্কিরা গ্রহণ করে এবং এগুলোকে নতুন আকারে সাজায়। ফলে বৈচিত্রময় উসমানীয় সাংস্কৃতিক পরিচয় সৃষ্টি হয়। আন্তসম্প্রদায় বিবাহ উসমানীয় অভিজাত সংস্কৃতি গড়ে তুলতে ভূমিকা রেখেছে। তুর্কি লোক সংস্কৃতির সাথে তুলনা করলে এই নতুন সংস্কৃতির প্রভাব স্পষ্ট হয়।
দাসপ্রথা উসমানীয় সমাজের অংশ ছিল।[134] ১৯০৮ সাল পর্যন্ত সাম্রাজ্যে নারী দাস বিক্রি হত।[135] ১৯শ শতাব্দীতে পশ্চিমা ইউরোপীয় দেশগুলো এই প্রথা উঠিয়ে দেয়ার জন্য সাম্রাজ্যের উপর চাপ প্রয়োগ করে। ১৯ শতক জুড়ে বিভিন্ন সুলতানগণ দাস ব্যবসা হ্রাস করার জন্য বিভিন্ন প্রচেষ্টা চালান কিন্তু বহুযুগ ধরে চর্চিত হওয়ায় এই প্রথা তুলে দেয়া সহজ ছিল না।
১৯শ শতাব্দীর কিছু সময় পর্যন্ত প্লেগ উসমানীয় সমাজের একটি বড় ঘটনা ছিল। ১৭০১ থেকে ১৭৫০ সালের মধ্যে ইস্তানবুলে ২৭টি বড় ও ছোট প্লেগ মহামারী এবং ১৭৫১ থেকে ১৮০১ সালের মধ্যে ৩১টি প্লেগ মহামারীর ঘটনা ঘটে।[136]
উসমানীয় সাহিত্য
উসমানীয় লেখ্য সাহিত্যে গদ্য ও পদ্য ধারা ছিল। কবিতা ছিল প্রধান মাধ্যম। ১৯শ শতাব্দী পর্যন্ত উসমানীয় গদ্যসাহিত্য ইউরোপের মত ফিকশনের উদাহরণ তৈরি করতে পারেনি। তুর্কি লোক সাহিত্য ও দিওয়ান কাব্যেও অনুরূপ উদাহরণ দেখা যায়।
উসমানীয় দিওয়ান কবিতা ছিল উচ্চস্তরের ও প্রতীকায়িত শৈল্পিক মাধ্যম। এটি ফারসি কবিতা থেকে অনুপ্রাণিত ছিল। দিওয়ান সদৃশ্য (مراعات نظير mura'ât-i nazîr / تناسب tenâsüb) ও ভিন্নার্থবোধক (تضاد tezâd) প্রতীকে সমৃদ্ধ ছিল। গজল বা কাসিদা উভয় প্রকারের অধিকাংশ দিওয়ান গীতধর্মী। এছাড়াও মসনবি একপ্রকার কাব্য।
১৯ শতকের আগ পর্যন্ত উসমানীয় গদ্য সাহিত্য দিওয়ানের মত উন্নত হয়ে উঠেনি। এসময়ের সাহিত্যে ননফিকশন ধরনের গদ্য রচিত হত। .
ফ্রান্সের সাথে ঐতিহাসিকভাবে ঘনিষ্ঠ সম্পর্কের কারণে ফরাসি সাহিত্য ১৯ শতকের দ্বিতীয়ার্ধে উসমানীয় সাম্রাজ্যে প্রধান পশ্চিমা প্রভাব সৃষ্টি করে। ফলে এসময় ফ্রান্সে সংঘটিত অনেক আন্দোলন উসমানীয় সমাজে দেখতে পাওয়া যায়। তানজিমাত যুগে রোমান্টিসিজম উসমানীয় গদ্য সাহিত্যে প্রভাব ফেলেছিল।
তানজিমাত যুগের অনেক লেখক ভিন্ন ধাচের রচনার দিকে অগ্রসর হন। তাদের মধ্যে ছিলেন কবি নামিক কামাল যিনি ১৮৭৬ সালে "ইনতিবাহ" (জাগরণ) রচনা করেন। সাংবাদিক ইবরাহিম শিনাসি লেখালেখির জন্য প্রসিদ্ধ। ১৮৬০ সালে প্রথম আধুনিক তুর্কি নাটক "শাইর এভলেনমেসি" প্রদর্শন হয়। এছাড়াও কিছু নাটক রচিত হয়েছিল। ঔপন্যাসিক আহমেদ মিদহাত এফেন্দি রোমান্টিসিজম, বাস্তববাদ, প্রকৃতিবাদের উপর উপন্যাস করেন। তানজিমাতের পর লেখকরা নতুন ধরনের সাহিত্যের দিকে ঝুকে পড়েন। তাদের ধারণা ছিল এতে উসমানীয় সমাজের কাঠামো পুনরুজ্জীবিত হবে।[137]
স্থাপত্য
উসমানীয় স্থাপত্য পারস্য, বাইজেন্টাইন ও ইসলামি স্থাপত্য দ্বারা প্রভাবিত। উসমানীয় সাম্রাজ্যের উত্থানের সময় উসমানীয় শিল্প নতুন ধারণার সন্ধানে ছিল। সাম্রাজ্যের সম্প্রসারণের সময় স্থাপত্যের ধ্রুপদি সময় চলছিল।সাম্রাজ্যের অচলাবস্থার সময় উসমানীয় স্থাপত্য তার শৈলী থেকে সরে পড়ে।
টিউলিপ যুগে পশ্চিম ইউরোপের অলংকারপূর্ণ শৈলীর প্রভাব সাম্রাজ্যের উপর পড়ে। উসমানীয় স্থাপত্যের ধারণা মূলত মসজিদের স্থাপত্যকে কেন্দ্র করে ছিল। মসজিদ ছিল সমাজ, নগর পরিকল্পনা ও সম্প্রদায়ের জীবনের সাথে একীভূত। মসজিদ ছাড়াও মাদ্রাসা, হাসপাতাল, হাম্মাম ও মাজারে স্থাপত্যের নিদর্শন দেখা যায়।
ইস্তানবুল ও এডির্ন ছাড়াও মিশর, ইরিত্রিয়া, তিউনিসিয়া, আলজিয়ার্স, বলকান, রোমানিয়ায়ও দেখতে পাওয়া যায়। এসব স্থানে মসজিদ, সেতু, ফোয়ারা ও স্কুল প্রতিষ্ঠা করা হয়েছিল। সাম্রাজ্যে বৈচিত্র্যময় জাতিগোষ্ঠীর অবস্থানের ফলে অলংকরণেও এসবের প্রভাব পড়ে। দরবারের শিল্পীরা বাইজেন্টাইন শিল্পের সাথে চীনা শিল্পের মিশ্রণের মত ধারায় কাজ করে শিল্পকে সমৃদ্ধ করেছেন।[138]
হজ পালনে সুবিধার জন্য উসমানীয় সরকার মদিনায় একটি রেল স্টেশন তৈরি করেছিল। যা তৈরি করতে খরচ হয়েছিল ১৬ মিলিয়ন ডলার। সৌদি সরকার বর্তমানে এটিকে জাদুঘরে রূপান্তরিত করেছে।[139]
শিল্পকলা
পান্ডুলিপি চিত্রায়নের জন্য ব্যবহৃত উসমানীয় অণুচিত্রশিল্প পারস্যের অণুচিত্রের দ্বারা প্রভাবিত ছিল। এছাড়াও এতে বাইজেন্টাইন শিল্প, পান্ডুলিপি চিত্রায়নের প্রভাব ছিল। ১৫শ শতাব্দীতে তোপকাপি প্রাসাদে চিত্রশিল্পীদের গ্রিক একাডেমি 'নাকাশান-ই-রুম প্রতিষ্ঠিত হয়। পরের শতাব্দীর প্রথমদিকে পারস্য একাডেমি নাকাশান-ই-ইরানি প্রতিষ্ঠিত হয়। সুলতান বা প্রশাসকদের দরবার থেকে শিল্পীদের সহায়তা করা হত। স্বাক্ষর হিসেবে ব্যবহৃত তুগরাও শিল্পকলার অন্তর্গত।
গালিচা তৈরি সাম্রাজ্যের একটি সমৃদ্ধশালী শিল্প ছিল। সৌন্দর্যমন্ডিত অলংকরণ ও ধর্মীয় কাজে গালিচার ব্যবহার ছিল।[140] এরূপ গালিচা তৈরির প্রণালি মধ্য এশিয়ার যাযাবরদের মধ্যে উৎপত্তি লাভ করে। আনাতোলিয়ার সমাজে এই প্রথা ছড়িয়ে পড়েছিল। মেঝে ছাড়াও দেয়াল ও প্রবেশপথে গালিচা ব্যবহার করা হত।
সঙ্গীত
উসমানীয় অভিজাতদের শিক্ষাক্ষেত্রে উসমানীয় ধ্রুপদি সঙ্গীত গুরুত্বপূর্ণ অংশ ছিল। কয়েকজন সুলতান নিজেরাই শিল্পী ও সুরকার ছিলেন। সুলতান তৃতীয় সেলিম তন্মধ্যে অন্যতম। এখনও তার সুর প্রচলিত রয়েছে। বাইজেন্টাইন, আর্মেনিয়ান, আরবি ও ফারসি সঙ্গীত উসমানীয় সঙ্গীতের উপর প্রভাব ফেলেছে। গঠনগতভাবে এই সঙ্গীত উসুল নামক এককের উপর প্রতিষ্ঠিত যা অনেকটা পশ্চিমা সঙ্গীতের মিটারের মত।
আনাতোলিয়া ও মধ্য এশিয়ার বাদ্যযন্ত্র যেমন বাগলামা, ওদ ইত্যাদি সঙ্গীতের ক্ষেত্রে ব্যবহৃত হত। পরবর্তীতে পশ্চিমা বাদ্যযন্ত্র যেমন ভায়োলিন, পিয়ানো ব্যবহার শুরু হয়। রাজধানী ও অন্যান্য স্থানের মধ্যে ভৌগলিক ও সাংস্কৃতিক পার্থক্য থাকায় সাম্রাজ্যে পৃথক দুইপ্রকার সঙ্গীত জন্মলাভ করে। এগুলো ছিল উসমানীয় ধ্রুপদি সঙ্গীত ও লোক সঙ্গীত। প্রদেশসমূহে বিভিন্নপ্রকার লোক সঙ্গীত সৃষ্টি হয়। ভিন্ন বৈশিষ্ট্যপূর্ণ সঙ্গীতের অঞ্চলগুলোর মধ্যে প্রধান ছিল, বলকান-থ্রেসিয়ান তুরকু, উত্তর-পূর্বাঞ্চলীয় তুরকু, এজিয়ান তুরকু, মধ্য আনাতোলিয়ান তুরকু, পূর্ব আনাতোলিয়ান তুরকু ও ককেসিয়ান তুরকু। কিছু বৈশিষ্ট্যমন্ডিত শৈলী ছিল উসমানীয় সামরিক ব্যান্ড, রোমা সঙ্গীত, বেলি নাচ, তুর্কি লোক সঙ্গীত।
ঐতিহ্যবাহী ছায়া নাটককে বলা হত কারাগুজ ও হাজিভাত যা সাম্রাজ্যজুড়ে বিস্তৃত ছিল। এর চরিত্রগুলো সে সংস্কৃতির সকল নৃতাত্ত্বিক ও সামাজিক গোষ্ঠীগুলোকে উপস্থাপন করত।[141][142] একজন পুতুল পরিচালক এটি পরিচালনা করতেন। তিনি সকল চরিত্রের স্বরে কথা বলতেন। এর উৎপত্তি স্পষ্ট না তবে ধরা হয় যে মিশরীয় বা এশিয়ান প্রথা এর উদ্ভব হয়েছে।
রান্না
উসমানীয় রান্না দ্বারা রাজধানী ইস্তানবুল ও আঞ্চলিক রাজধানী শহরগুলোর রান্নাপ্রণালীকে বোঝানো হয়। এসব স্থান ছিল সাংস্কৃতিক মিলনস্থল ফলে জাতিসত্ত্বা নির্বিশেষে সকলে এসকল খাবার গ্রহণ করত। এসকল বৈচিত্র্যপূর্ণ রান্না রাজপ্রাসাদের বাবুর্চিরা সাম্রাজ্যের বিভিন্ন স্থান থেকে নিয়ে আসত এবং সেখানে তাদের হাতে এগুলো আরো সমৃদ্ধি লাভ করে।
তুর্কি রান্না এবং গ্রীক, বলকান, আর্মেনিয়ান ও মধ্যপ্রাচ্যের রান্না সাম্রাজ্যের সাবেক অঞ্চলগুলোতে উৎপত্তি লাভ করে বর্তমানে এসেছে।[143] এসবের মধ্যে রয়েছে দই, ডোনার কাবাব, শর্মা, জাজিক, আয়রান, পিটা রুটি, ফেটা পনির, বাকলাভা, পোলাও, তুর্কি কফি ইত্যাদি।
বিজ্ঞান ও প্রযুক্তি
উসমানীয় ইতিহাসের বিভিন্ন পর্যায়ে উসমানীয়রা বড় আকারের গ্রন্থাগার গড়ে তুলতে সক্ষম হয়। এতে মূল পান্ডুলিপির পাশাপাশি অনুবাদ বইও ছিল।[35] ১৫শ শতাব্দিতে স্থানীয় ও বিদেশি পান্ডুলিপির জন্য আগ্রহ সৃষ্টি হয়। সুলতান দ্বিতীয় মুহাম্মদ উসমানীয় শিক্ষাকেন্দ্রে ব্যবহারের জন্য ট্রেবিজনের গ্রিক পন্ডিত জর্জিয়াস আমিরুটজাসকে টলেমির ভূগোল বিষয়ক বইগুলো অনুবাদের দায়িত্ব দেন। আলি কুশজি নামক সমরকন্দের একজন জ্যোতির্বিদ, গণিতবিদ ও পদার্থবিজ্ঞানী দুটি মাদ্রাসার অধ্যাপক হন। মৃত্যুর পূর্বে মাত্র দুই বা তিন বছর ইস্তানবুলে থাকলেও তার লেখা ও ছাত্রদের কার্যক্রমের কারণে তার প্রভাবশালী উসমানীয় পরিমন্ডল ছিল।[144]
১৫৭৭ সালে তাকি উদ্দিন মুহাম্মদ ইবনে মারুফ ইস্তানবুলে একটি মানমন্দির স্থাপন করেছিলেন। ১৫৮০ সাল পর্যন্ত তিনি এখানে তার জ্যোতির্বিজ্ঞান পর্যবেক্ষণ চালিয়ে যান। তিনি সূর্যের কক্ষপথ বিষয়ে গবেষণা করেছেন।[145]
১৬৬০ সালে উসমানীয় পন্ডিত ইবরাহিম এফেন্দি আল জিগেতভারি তেজকিরেজি নোয়েল ডুরেটের ফরাসি জ্যোতির্বিজ্ঞান বিষয়ক রচনা আরবিতে অনুবাদ করেন।[146]
শরিফউদ্দন সাবুনজুগলু শল্যচিকিৎসার বই এবং মুসলিমদের মধ্যে শেষ প্রধান চিকিৎসার বিশ্বকোষ রচনা করেছিলেন। তার কর্ম ব্যাপকভাবে আবুল কাসিম আল জাহরাউয়ির আল তাসরিফের উপর নির্ভরশীল হলেও তিনি তার নিজস্ব অনেক আবিষ্কার এতে লিপিবদ্ধ করেছেন। নারী শল্যচিকিৎসকরাও প্রথমবারের মত চিত্রায়িত হয়।[147]
১৭০২ সালে মিনিটে সময় মাপন মেশুর শাইহ দেদে নামক একজন উসমানীয় ঘড়ি প্রস্তুতকারক নির্মাণ করেন।[148]
১৯শ শতাব্দীতে ইসহাক এফেন্দি উসমানীয়দের মধ্যে পাশ্চাত্যের বৈজ্ঞানিক ধারণা ও উন্নয়ন সূচনা করেন। এছাড়া পশ্চিমা কর্মের অনুবাদের মাধ্যমে তিনি যথাযথ তুর্কি ও আরবি বৈজ্ঞানিক পরিভাষা সৃষ্টি করেছিলেন।
খেলাধুলা
উসমানীয়দের মূল খেলা ছিল কুস্তি, শিকার, তীরনিক্ষেপ, অশ্বারোহণ, বর্শা নিক্ষেপ, সাতার ইত্যাদি। ১৯শ শতাব্দীতে কনস্টান্টিনোপলে ফুটবলের জনপ্রিয়তা বৃদ্ধি পাওয়ার পর ইউরোপীয় রীতির স্পোর্টস ক্লাব গঠিত হয়। এসময়কার শীর্ষস্থানীয় ক্লাবগুলোর মধ্যে ছিল ইস্তানবুলের বেশিকতাশ জিমন্যাস্টিকস ক্লাব (১৯০৩), গালাটাসারাই স্পোর্টস ক্লাব (১৯০৫) ও ফেনেরবাহচে স্পোর্টস ক্লাব (১৯০৭)। এছাড়া অন্যান্য প্রদেশেও ফুটবল ক্লাব গঠিত হয় যেমন কারসিয়াকা স্পোর্টস ক্লাব (১৯১২), আলতাই স্পোর্টস ক্লাব (১৯১৪) ও উলকুসপুর।
আরও দেখুন
উসমানীয় সাম্রাজ্যের সংসদ
উসমানীয় খিলাফত
সেলজুক খিলাফত
পৃথিবীর শাসক তৈমুর
মুহতেশেম ইউযিউয়েল
ফেতিহ ১৪৫৩
নোটসমূহ
তথ্যসূত্র
বহিঃসংযোগ
Library resources about
Main Page
Shapell Manuscript Foundation
, 1920
বিষয়শ্রেণী:১২৯৯-এ প্রতিষ্ঠিত উসমানীয় সাম্রাজ্য
বিষয়শ্রেণী:ঐতিহাসিক তুর্কি রাজ্য
বিষয়শ্রেণী:তুরস্ক
বিষয়শ্রেণী:ইসলামের ইতিহাস
বিষয়শ্রেণী:প্রাক্তন সাম্রাজ্যসমূহ
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%89%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC%20%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%AF |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
485,
1652,
2932,
3494,
3610
],
"plaintext_end_byte": [
476,
1651,
2931,
3484,
3609,
3689
]
} | Has Naughty Dog teased a new game? | Ready at Dawn | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Ready At Dawn Studios is an American video game developer located in Irvine, California and is composed of former members of Naughty Dog[1] and Blizzard Entertainment.[2] Formed in 2003, the company has primarily worked on games for the PlayStation Portable (PSP), most notably the Sony Computer Entertainment intellectual property God of War and Daxter. Ready At Dawn also now has a satellite campus in Portland, Oregon to assist with future PC and console game development.
History
Ready At Dawn was founded in 2003 in Irvine, California, United States by Ru Weerasuriya, Andrea Pessino, Didier Malenfant, and former members of the Sony Computer Entertainment subsidiary Naughty Dog.[1] They released their first game, Daxter, in 2006. The company finished working on their second PSP game, God of War: Chains of Olympus[3] as well as a Wii port of Ōkami, with added motion controls.[4] In June 2008 it was confirmed that the company had ceased developing games for the PSP, and that they had returned the relevant development kits to Sony.[5] However, reports claim that the developer received new development kits after returning. Their next game was God of War: Ghost of Sparta, collaboratively developed with Sony's Santa Monica Studio for the PSP, with their new proprietary engine. Ready At Dawn released the God of War: Origins Collection for the PlayStation 3 on September 13, 2011. This collection is a port of their two God of War games for the PSP, Chains of Olympus and Ghost of Sparta, to the PS3 with high-definition graphics, DualShock 3 support, Trophies, and Stereoscopic 3D, the first God of War release to support this feature.
In October 2009, Ready At Dawn began working on a new game engine. The Ready At Dawn Engine is said to be a wholly console-centric platform, integrated with a suite of third-party tools that require no additional license. These tools include 3D content editing, audio, user interface, and asset management systems.[6] In July 2010, it was announced that Ready At Dawn had made thirteen employees redundant, citing difficulties in finding funding between projects behind the redundancies.[7] In early 2012, the company began hiring for the development of a third-person action-adventure game for a "next generation home console game system."[8] Ready At Dawn and Sony later revealed the game at E3 2013 as The Order: 1886. In June 2015, Ru Weerasuriya, the founder of the company, announced that his position as CEO will be replaced by Paul Sams and will step down to become the company's president and chief creative officer.[9] Ready At Dawn was in attendance at the large Chinese game publisher, Tencent’s UP Conference in April of 2017, this was to announce a partnership to bring Ready At Dawn games into China. This partnership was headlined by bringing the game Deformers to China, although it was short lived due to the Deformers servers being shut down August of 2018.
In July of 2017, Ready At Dawn released Lone Echo and [10] exclusively for the Oculus Rift. Echo Arena has since been included in the [11], a VR esports segment of ESL, since Season 1. In November 2018, Ready At Dawn released ,[12] a first-person shooter DLC using the same zero-g movement found in Echo Arena, and announced that the company had opened a satellite studio in Portland, Oregon.[13] It is to be believed that this new satellite studio is a part of the development of Ready At Dawn’s new project that was teased back in February of 2018.
Works
Wawro, A. (n.d.). Ready At Dawn joins list of devs working with Tencent to launch games into China. Retrieved from
Kidwell, E. (n.d.). Ready at Dawn shuts down Deformers servers. Retrieved from
| https://en.wikipedia.org/wiki/Ready%20at%20Dawn |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
391,
1029,
1401,
1881,
2607,
3198,
3990,
4564,
5069,
5279,
6361,
6414,
6602,
6842,
6955,
7095,
7300,
7932,
8192,
8264,
8446,
8730,
8890,
9098,
9512,
9733,
9827,
10953,
11079,
11189
],
"plaintext_end_byte": [
390,
1021,
1400,
1873,
2606,
3197,
3989,
4549,
5061,
5271,
6346,
6406,
6601,
6841,
6947,
7087,
7292,
7931,
8191,
8249,
8445,
8729,
8889,
9083,
9501,
9732,
9819,
10945,
11049,
11126,
11284
]
} | 몽골은 언제 현행 체제 수립을 했나요? | 몽골 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
180
],
"minimal_answers_end_byte": [
186
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
몽골국(, 음차: 몽고(蒙古)) ), 약칭 몽골</b>은 동아시아의 내륙국이다. 가장 큰 도시는 수도인 울란바토르고, 정치 체제는 의회 공화국이다. 1992년 민주주의 체제로 변경되었다. 1,564,116km2의 넓은 면적으로서 카자흐스탄에 이어 세계에서 두 번째로 큰 내륙국이나, 인구는 약 300만 명[1]으로 적다.
13세기 칭기즈 칸이 몽골 제국을 건국했으며, 칭기즈 칸의 손자이자 몽골 제국의 제5대 칸인 쿠빌라이 칸 시절에는 국호를 원으로 개칭하고, 이후 명나라가 중원을 탈환하게 되어서 몽골 초원지대로 물러났다. 이후 1688년 만주족이 세운 청나라에 복속하여 외몽골</b>로 불렸다. 1911년 제1차 혁명을 일으켰으나 1920년 철폐되었고, 러시아의 10월 혁명에 영향을 받아 1921년 제2차 혁명을 일으켜 현재의 형태로 독립하였다. 북쪽으로 러시아, 남쪽으로 중화인민공화국에 접하여 있다.
명칭
몽골의 정식 명칭은 몽골 올스(Монгол Улс) 즉, 몽골국이다. "몽골 올스"에서 "몽골"(Монгол)은 "용감한"이라는 뜻을 가진 부족 이름에서 유래된 명칭으로 민족 이름을 뜻하고 "올스"(Улс)는 몽골어로 "나라" 또는 "국가"를 의미한다. 직역하면 "몽골 민족의 나라"라는 뜻이 된다.
간혹 몽골을 몽고(蒙古)라고 부르는 경우가 많다. 그러나 이 몽고라는 표현은 오랫동안 몽골족에게 시달려왔던 중국인들이 우매할 몽(蒙)과 옛 고(古)를 조합하여 몽골족을 비하하기 위해 만든 단어다.[2] 그러나 몽골 제국 원나라의 대승상 메르키트 토크토아가 편찬을 주도한 요사에는 1차례, 금사에는 36차례, 송사에는 5차례 몽고(蒙古)의 용례가 확인된다.
역사
고대로부터 몽골 초원에는 흉노, 돌궐 등 여러 유목 민족들이 나타났다가 사라졌다. 하지만 고고학적인 발굴로 인해 묘제와 장식구들을 보면 흉노와 돌궐등 여러 유목 민족이 몽골과 혈연적인 연관성은 보이지 않는다. 하지만 흉노와 돌궐이 현재의 몽골 초원에 존재했어서 몽골에서는 몽골의 역사로 배운다. 몽골의 직계 조상은 몽골 초원 동부에 존재하던 더더우위이며 오랫동안 고구려에 복속되어 있었다. 또한 몽골이라는 이름은 몽고비사에 나오는 몽올실위와 연관성을 보여 몽골인은 더더우위와 몽올실위의 후계 민족이라고 볼 수 있겠다.
1206년 칭기즈 칸의 몽골 부족이 초원을 통일하고 역사상 영토가 2번째로 넓었던 대제국 몽골 제국을 건설했다. 14세기 말에 몽골 제국이 몰락하자 몽골 초원에는 다시 여러 부족이 나타났다. 몽골과 중국 명나라를 차례로 정복한 청나라의 강희제(재위 1661년 ~ 1722년)는 몽골의 세력을 견제하기 위해 몽골을 내몽골과 외몽골로 분리시켰다. 만주족의 발흥 과정에서 내몽골은 부족들이 일찍 후금과 연합을 이룬 지역, 외몽골은 후에 복속한 지역이다.
1911년 중국에서 신해혁명이 일어나 청나라가 위기에 빠지자, 외몽골은 기회를 잡고 그 해 12월에 혁명(제1차 혁명)을 일으켜 자치를 인정받았다. 1913년 티베트와 우르가(울란바토르)에서 몽장 조약을 체결하였고 러시아에서 10월 혁명이 일어나자 1920년에 국민당이 외몽골의 자치를 철폐시켰으나, 그 해에 반중국·민족해방을 목표로 몽골 인민당이 결성되었다. 1921년에 담딘 수흐바타르가 혁명군을 조직하여 제2차 혁명을 일으켜 독립하였다. 현재 내몽골은 중화인민공화국 내의 영토이며, 외몽골은 1924년 11월 26일에 중화민국으로부터 독립을 받은 뒤에는 현재까지 독립 국가 체제를 유지하고 있다.
1924년 11월 26일에는 정부 형태를 군주제에서 인민 공화제로 고쳐 국호를 몽골 인민 공화국</b>으로 정하고, 세계에서 2번째로 공산주의 국가가 되었다. 그 후 소련의 영향력이 강화되었으며, 몽골은 중소 국경 분쟁 발생시 소련을 지원하였다.[3] 1991년 초에 민주화 혁명이 일어났으며, 1992년 2월 13일에 복수 정당제를 원칙으로 하는 민주주의 헌법을 채택하였다. 또한 계획 경제 체제를 폐기하고 시장 경제 정책을 도입하였다.
자연 환경
몽골은 지리적으로 동아시아에 속하기도 하며 또한 중앙아시아에 속하기도 한다. 국토는 4가지 성격의 지대로 나뉜다. 서쪽은 알타이, 항가이라고 하는 큰 산맥, 남쪽은 바위와 모래가 전부인 고비사막, 동쪽은 아무것도 없는 초원, 그리고 북쪽은 후브스굴 호와 사람이 뚫고 지나가기 불가능한 시베리아의 남쪽 산림(타이가)으로 이루어져 있다. 해발고도는 평균 1,500m 정도다.
기후
섬네일
고비사막의 영향을 받아 매우 건조하다. 일년 평균 강수량이 388mm 정도다. 고비사막에서 발생하는 황사는 중국, 한국의 큰 문제로 작용하고 있다.
정치
1924년부터 1991년까지는 소련의 지원을 매우 많이 받은 공산주의 국가였으나 소련이 해체된 후 1992년의 선거를 통해 공산주의를 사실상 폐기하였고 대신 민주공화제를 채택, 총리와 대통령의 권한을 나눈 정치제도로 확립된 이원집정부제로 연임이 가능한 4년 임기의 대통령을 국민 직접선거를 통해 선출하는 헌법을 채택하였다. 나차긴 바가반디 대통령에 이어 2005년부터 남바린 엥흐바야르 대통령이 정권을 이양받았으나 2009년 몽골 대통령 선거에서는 빈곤층의 지지에 힘입어 민주당의 차히아긴 엘베그도르지 전 총리가 대통령으로 당선되어 첫 정권교체를 이룩했으며, 2017년 대통령을 선출하는 선거에서 과거 삼보 선수로 활동한 경력을 갖고 있던 할트마긴 바툴가가 결선 투표 끝에 승리하여 두번째 민주당 출신 대통령이 당선되었고 2017년 7월 10일부터 취임함으로써 현재는 동거 정부가 수립되었다.
행정 구역
몽골은 21개 주로 구성되어 있다.
군사
18세~25세까지의 남자들은 1년간 복무해야 하지만 생업에 종사하거나 학생, 질병이 있는 자 등은 징병이 면제되기 때문에 실제 복무율은 낮다.
몽골군은 몽골 국군(육군과 육군항공대가 통합)과 국경수비대, 전투경찰(경찰소속)으로 이루어져 있다(내륙국이라 해군이 없다). 국방예산은 약 2.2%정도로 세계평균보다 약간 낮다.
몽골 국군(통합군): 12,000여 명
국경수비대: 8,500여 명
전투경찰(경찰): 20,000여 명
경제
2012년 기준 1인당 명목 GDP 예측값은 $3627, PPP는 $5371이다.
썸네일|왼쪽|190px|몽골 상공회의소 본회의장
인구
몽골의 인구는 2016년 기준 3,080,000명[4]이다. 넓은 영토에 비해 적은 인구를 가지고 있어 전세계의 공식 독립국 중 가장 낮은 인구밀도를 가지고 있다.
언어
몽골어가 공용어다. 러시아어는 공산주의 시절에 제2국어 수준으로 널리 가르쳤던 언어였다. 소련 해체 이후에 러시아어를 배우는 사람들이 줄었지만, 2007년에 블라디미르 푸틴이 몽골을 방문한 이후, 다시 중요한 언어로 각광받고 있다. 서쪽에는 소수의 카자흐족들이 카자흐어를 사용하고 있다. 한국과 일본과의 활발한 외교관계의 영향으로 한국어, 일본어를 배우는 몽골인들도 존재해 있으나, 지리적으로는 중국과 가까우므로 중국어도 필수 과목으로서 가르치기도 했다.
몽골어는 알타이제어의 하나로 넓은 뜻으로는 몽골민족이 과거에 사용했고 또 현재 사용하고 있는 몽골계 언어 전반을 가리킨다. 좁은 뜻으로는 위구르계 몽골문자로 쓰인 몽골어 문어를 뜻한다.
현재 몽골어는 키릴 문자를 주로 사용한다.
사용 지역
사용지역은 중화인민공화국 내몽골 자치구와 몽골을 중심으로 중국 변경지구, 아프가니스탄, 볼가강(江) 유역 등 광대한 지역에 미친다.
현대 몽골어는 동서의 대방언군(大方言群)으로 나뉘고 그 밖에 약간 고립된 방언이 있으나, 지역적 언어차는 별로 심하지 않다. 그러나 2, 3개의 고립된 방언은 어형(語形) 변화가 심하여 다른 방언과의 차이가 크다.
몽골어를 대표하는 방언은 동(東)몽골방언군에 속하는 할하어 계(系)의 언어로 현재 몽골 전지역의 공통어 구실을 한다.
역사적 관점에서 볼 때 몽골어는 13세기부터 16세기 말에 이르는 중세 몽골어 시대, 17세기부터 현대까지의 근대 몽골어 시대 등 두 시기로 나뉜다.
문화
종교
몽골인의 주된 종교는 티베트 불교로 역사적으로는 티베트와의 관계가 깊다. 하지만 1992년 선거로 민주화된 이후 개신교가 선교사들에 의해 유입되고 있으며, 그 이전부터 러시아의 영향으로 러시아 정교회 신자들이 소수 있다. 신앙자 분포는 불교 53%, 이슬람교 3%, 토속종교 3%, 기독교 2%, 무종교 39%이다.
스포츠
썸네일|왼쪽|140px|몽골의 브흐 선수
몽골의 전통 무술 브흐는 몽골의 국기(國技)로 정착되어 있다. 체구가 건장한 청년들은 일본에 가서 스모 선수로 등단하기도 한다.
축구가 인기 있으며 몽골 내셔널 프리미어리그가 운영되고 있다.
교통
몽골 횡단 철도(The Trans-Mongolian Railway)가 시베리아의 울란우데(시베리아 횡단 철도와 연결)에서 울란바토르를 거쳐 중국의 얼롄하오터 시를 잇고 있다. 얼롄하오터에서는 선로가 바뀌며 베이징까지 잇는다. 이 철도의 몽골 내 노선은 1,110km다.[5] 그 지선 하나는 다르항에서 구리 광산이 있는 에르데네트까지 잇고, 또 다른 지선 하나는 울란바토르에서 구리 광산이 있는 바가누르()를 잇는다. 그 외에 처이발상 철도가 시베리아 횡단 철도와 접속되어 있다. 몽골정부는 이 두 철도를 연결하는 노선을 건설하려고 하고 있다.[6] 또한 초이발산과 중국 대륙을 연결하는 노선도 추진되고 있다.[7] 몽골 철도의 총 길이는 1,810km이고, 철도 밀도는 11.5km/10,000km2로, 이웃한 중국에 비하여 0.12배에 불과하다. 자동차 도로는 잘 발달되어 국내 항공로와 마찬가지로 각 주에 통해 있다. 국내 항공로는 중국, 러시아와 연결되어 있다.[8] 몽골의 차량은 약 21만대다.
항공
수도 울란바토르에 몽골 유일의 국제공항인 칭기즈 칸 국제공항이 있다.
대외 관계
같이 보기
몽골 제국
몽골어
몽골 음식
몽골반
출처
외부 링크
몽골
대한민국
해외
기타
분류:내륙국
분류:유엔 회원국
분류:내륙아시아
분류:타이가·북방수림
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%AA%BD%EA%B3%A8 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
772,
1384,
1931,
2471,
3046,
3411,
3502,
4085,
4629,
6488,
6904,
7290,
7383,
7742,
7920,
8604,
9407,
9508,
9972,
10380,
10462,
10769,
11336,
11755,
11898,
12527,
12640,
12769
],
"plaintext_end_byte": [
744,
1383,
1930,
2470,
3045,
3378,
3501,
4084,
4619,
6476,
6892,
7278,
7371,
7730,
7908,
8592,
9395,
9496,
9959,
10379,
10418,
10768,
11335,
11718,
11897,
12513,
12638,
12757,
12827
]
} | Milloin YK:n lasten oikeuksien julistus tapahtui? | Lasten oikeudet | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
7
],
"minimal_answers_start_byte": [
3589
],
"minimal_answers_end_byte": [
3609
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Lasten oikeudet ovat ihmisoikeuksia, jotka on kohdennettu erityisesti lapsille. Lasten yleisiä oikeuksia on vaikea määritellä, mutta esimerkiksi YK on julkistanut itse oman Lapsen oikeuksien julistuksensa, jota käytetään maailmanlaajuisesti valtioiden välisenä ihmisoikeuskirjana. Lasten oikeuksien julistus käsittelee lasten oikeuksia muun muassa nimeen, kansalaisuuteen, fyysiseen, henkiseen ja sosiaaliseen kehitykseen, sosiaaliseen turvaan ja koulutukseen.[1] Tämän lisäksi YK on vuonna 1989 hyväksynyt yleiskokouksessaan Lapsen oikeuksien sopimuksen, joka perustuu ihmisoikeuksien kuulumisen kaikille maailman ihmisille syntymästä alkaen. Se tuli voimaan Suomessa vuonna 1991 ja se myös sitoo valtioita oikeudellisesti.[2]
Lasten oikeudet Euroopassa
Euroopassa tapahtuu parhaillaan merkittäviä taloudellisia, poliittisia, ympäristöä koskevia ja sosiaalisia muutoksia, jotka vaikuttavat myös lapsiin. EU:n alueella lapsilla on korkeampi suhteellisen köyhyyden riski kuin väestöllä kokonaisuudessaan (0–15-vuotiailla lapsilla 20 prosenttia ja 16–24-vuotiailla 21 prosenttia, kun aikuisten kohdalla riski on 16 prosenttia). Köyhien vanhempien lapsi tai lapset, jotka eivät voi elää vanhempiensa kanssa, sekä eräisiin etnisiin yhteisöihin kuten romaneihin kuuluvat lapset ovat erityisen alttiita köyhyydelle, syrjäytymiselle ja syrjinnälle.
Lapset, ja erityisesti köyhät lapset, kärsivät suhteettoman laajasti myös ympäristön pilaantumisesta. EU pyrkii puuttumaan näihin ongelmiin, ja tätä varten se on muun muassa sijoittanut työlistansa kärkisijoille strategian, jonka tavoitteena on edistää kestävää kasvua ja luoda enemmän ja parempia työpaikkoja. Strategian toteuttaminen on edellytys osallistavan eurooppalaisen yhteiskunnan luomiselle, jossa otetaan täysimääräisesti huomioon niin nykyiseen kuin tuleviinkin sukupolviin kuuluvien lasten oikeudet ja tarpeet.
Viime vuosina myös identiteettikysymykset ovat nousseet esille eri puolilla Eurooppaa. Kaikenlaisia rasismin muotoja on esiintynyt jo pitkään, mutta niiden rinnalle on EU-alueella yhä huolestuttavammaksi ilmiöksi noussut vihamielisyys ja pelko ”ulkopuolisia” kohtaan. Vähemmistöihin kuuluvat lapset joutuvat helposti tällaisen rasismin kohteeksi. Käänteisesti katsottuna taas joihinkin enemmistöryhmien lapsiin saattaa olla helppo vaikuttaa ääripoliitikkojen ja -puolueiden esittämillä yksinkertaistetuilla ratkaisuilla.
Viime vuosina lapsiin kohdistuva väkivalta on aiheuttanut EU:ssa yhä lisääntyvää huolta. Sitä esiintyy monissa eri muodoissa; on toisaalta perhe- ja kouluväkivaltaa ja toisessa ääripäässä ulottuvuudeltaan kansainvälisiä väkivallan muotoja, joihin kuuluu lapsikauppa ja lasten hyväksikäyttö, lapsiseksimatkailu ja lapsipornografia Internetissä. Haasteena on myös huolehtia siitä, että maahanmuuttaja-, turvapaikanhakija- ja pakolaislasten oikeudet otetaan täysimääräisesti huomioon EU:n ja sen jäsenvaltioiden lainsäädännössä ja politiikassa.
Lasten hoitamiseen käytetyistä lääkkeistä yli 50:tä prosenttia ei vuosikymmeniin ole testattu ja hyväksytty lasten käyttöön, minkä vuoksi on vaikea tietää, tehoavatko lääkkeet todella ja mitä sivuvaikutuksia niillä saattaa olla. Tämä ongelma pyritään ratkaisemaan pian annettavalla lastenlääkeasetuksella [3].
YK:n Lapsen oikeuksien julistus
Lapsen oikeuksien julistus on hyvin yleisluontoinen, eikä sido valtioita oikeudellisesti.
YK:n Lapsen oikeuksien julistus esitettiin Yhdistyneiden kansakuntien yleiskokouksessa 20. marraskuuta 1959, mutta vasta vuonna 1989 hyväksytystä lapsen oikeuksien yleissopimuksesta[4] tuli laajimmin ratifioitu ihmisoikeussopimus, jonka ulkopuolella on ainoastaan yksi maa, Yhdysvallat. Sopimus on yleisesti hyväksytty käsitys siitä, mitä oikeuksia kaikilla lapsilla pitäisi olla " ihonväriin, sukupuoleen, kieleen, uskontoon, poliittisiin mielipiteisiin, kansallisuuteen, etniseen tai sosiaaliseen alkuperään, varallisuuteen, vammaisuuteen tai syntyperään" katsomatta.
Sopimus koskee kaikkia alle 18-vuotiaita. Artikla 38 suojelee vain alle 15-vuotiaita lapsia osallistumiselta sotatoimiin. Vuonna 2000 laadittu Lapsen oikeuksien sopimuksen lisäpöytäkirja Lasten osallistumisesta aseellisiin konflikteihin nostaa alaikärajan 18 vuoteen. Se astui voimaan 12. helmikuuta 2002. Sen on marraskuuhun 2007 mennessä allekirjoittanut 122 valtiota ja ratifioinut 119 valtiota. Toinen lisäpöytäkirja käsittelee lapsikauppaa, lapsiprostituutiota ja lapsipornografiaa. Se astui voimaan 18. tammikuuta 2002.
Johdanto
Kun Yhdistyneiden kansakuntien kansat ovat YK:n peruskirjassa vakuuttaneet uskovansa ihmisen perusoikeuksiin ja ihmisyksilön arvoon ja merkitykseen sekä vakaasti päättäneet edistää sosiaalista kehitystä ja parempia elinehtoja aikaansaamista vapaammissa oloissa, kun Yhdistyneet kansakunnat on Ihmisoikeuksien yleismaailmallisessa julistuksessa tuonut julki että siinä mainitut oikeudet ja vapaudet kuuluvat erottamatta jokaiselle katsomatta rotuun, ihonväriin, sukupuoleen, kieleen, uskontoon, poliittiseen tai muuhun vakaumukseen, kansalliseen tai sosiaaliseen alkuperään, varallisuuteen tai syntyperästä tai muusta johtuvaan asemaan, kun lapsi ruumiillisen ja henkisen kypsymättömyytensä tähden tarvitsee sekä ennen syntymäänsä että syntymänsä jälkeen erityistä turvaa ja huolenpitoa, siihen kuuluva lakisääteinen suojelu mukaan luettuna, kun erityisen suojelun tarve on todettu lapsen oikeuksia koskevassa Geneven julistuksessa vuonna 1924 ja tunnustettu Ihmisoikeuksien yleismaailmallisessa julistuksessa sekä YK:n erityisjärjestöjen perussäännöissä ja lasten hyvinvointia edistävien kansainvälisten järjestöjen säännöissä, ja kun ihmiskunnan velvollisuutena on antaa lapselle paras mitä se pystyy sille tarjoamaan niin yleiskokous antaa sen vuoksi tämän lapsen oikeuksien julistuksen siinä tarkoituksessa, että hänellä olisi onnellinen lapsuus ja että hän voisi omaksi ja yhteiskunnan parhaaksi nauttia tässä julistuksessa määriteltyjä oikeuksia ja vapauksia ja vetoaa lasten vanhempiin, miehiin ja naisiin yksilöinä, vapaaehtoisiin järjestöihin, paikallisiin viranomaisiin ja maiden hallituksiin, jotta ne tunnustaisivat nämä oikeudet ja pyrkisivät turvaamaan niiden kunnioittamisen lainsäädännöllisten ja muiden toimenpiteiden kautta seuraavien periaatteiden mukaisesti:
Periaate 1
Lapsen tulee saada nauttia kaikkia tässä julistuksessa määriteltyjä oikeuksia. Nämä oikeudet kuuluvat poikkeuksetta jokaiselle lapselle yhtäläisesti ja erottamatta katsomatta hänen tai hänen perheensä rotuun, ihonväriin, sukupuoleen, kieleen, uskontoon, poliittiseen vakaumukseen, kansalliseen tai sosiaaliseen alkuperään, varallisuuteen tai syntyperästä taikka muusta johtuvaan asemaan.
Periaate 2
Lapsen tulee saada nauttia erityistä suojelua ja hänelle tulee lainsäädännöllä tai muulla tavoin suoda edellytykset ruumiillisesti, henkisesti, moraalisesti, sielullisesti ja sosiaalisesti terveeseen ja normaaliin kehitykseen vapaissa ja ihmisarvon mukaisissa oloissa. Säädettäessä tätä tarkoittavia lakeja lapsen etujen tulee olla tärkeimpänä näkökohtana.
Periaate 3
Lapsella tulee syntymästään lähtien olla oikeus nimeen ja kansalaisuuteen.[5]
Periaate 4
Lapsen tulee saada nauttia sosiaalista turvaa. Hänen tulee saada kasvaa ja kehittyä terveenä. Lapsen ja hänen äitinsä on sen vuoksi saatava erityistä hoitoa ja huolenpitoa siihen luettuna asianmukainen hoito ennen ja jälkeen synnytyksen. Lapsella tulee olla oikeus asianmukaiseen ravintoon, asumiseen, virkistykseen ja lääkintähuoltoon.
Periaate 5
Lapsen, joka on ruumiillisesti, henkisesti tai sosiaalisesti vajaakykyinen, tulee saada erityistä tilansa edellyttämää erikoishoitoa, -kasvatusta ja -huolenpitoa.
Periaate 6
Lapsi tarvitsee kehittyäkseen tasapainoiseksi yksilöksi rakkautta ja ymmärtämystä. Hänen tulee saada kasvaa, mikäli mahdollista, vanhempiensa huolenpidon ja vastuun alaisena, ja joka tapauksessa ilmapiirissä, jossa hän saa tuntea hellyyttä sekä moraalista ja siveellistä turvallisuutta; varhaisiässä olevaa lasta ei saa erottaa äidistään kuin poikkeustapauksessa. Yhteiskunnan ja viranomaisten velvollisuutena on osoittaa erityistä huolenpitoa niille lapsille, jotka ovat vailla perheensä turvaa ja riittäviä toimeentulomahdollisuuksia. On suotava, että suurten perheiden lasten ylläpitoa helpotetaan valtion avustuksin ja muulla avustustoiminnalla.
Periaate 7
Lapsella on oikeus saada koulutusta, jonka ainakin alkeisasteella tulee olla maksuton ja pakollinen. Hänen tulee saada koulutusta, joka edistää hänen yleissivistystään ja suo jokaiselle yhtäläisen mahdollisuuden kehittää kykyjään, yksilöllistä arvostelukykyään sekä moraalista ja sosiaalista vastuuntuntoaan tullakseen hyödylliseksi yhteiskunnan jäseneksi. Lapsen koulutuksesta ja ohjauksesta vastuussa olevien on johtavana periaatteena pidettävä lapsen parasta; ensisijaisesti tämä vastuu kuuluu lapsen vanhemmille. Lapsella tulee olla riittävät mahdollisuudet leikkiin ja virkistykseen, jotka olisi ohjattava palvelemaan samoja päämääriä kuin koulutuskin. Yhteiskunnan ja viranomaisten tulee pyrkiä edistämään mahdollisuuksia tämän oikeuden nauttimiseen
Periaate 8
Lapsen tulee aina ja kaikissa olosuhteissa olla ensisijalla suojelua ja apua annettaessa.
Periaate 9
Lasta on suojeltava kaikelta laiminlyönneiltä, julmuudelta ja väärinkäytöltä. Häntä ei saa missään muodossa saattaa kaupankäynnin kohteeksi. Lasta ei saa ottaa työhön ennen asianmukaista minimi-ikää, missään tapauksessa häntä ei saa panna työhön eikä sallia hänen ryhtyä työhön, joka saattaisi olla hänen terveydelleen tai koulutukselleen vaaraksi taikka haitata hänen ruumiillista, henkistä tai moraalista kehitystään.
Periaate 10
Lasta tulee suojella sellaisilta toiminnoilta, jotka saattavat kasvattaa hänessä taipumuksia rodulliseen, uskonnolliseen tai muunlaiseen syrjintään. Häntä on kasvatettava ymmärtämykseen, suvaitsevaisuuteen, kansojen välisen ystävyyden, rauhan ja yleismaailmallisen veljeyden hengessä sekä täysin tietäen, että hänen tarmonsa ja kykynsä olisi saatettava palvelemaan hänen lähimmäisiään.
Lisätietoa löytyy Unicefin sivuilta.
Lasten oikeudet Suomessa
Oikeudet koulussa
Suomen perustuslain 11 §:n 2 momentin perusteella ketään ei voida velvoittaa osallistumaan vakaumuksensa vastaisesti uskonnon harjoittamiseen. Tämän perusteella oppilasta ei voida velvoittaa osallistumaan jumalanpalvelukseen, uskonnolliseen päivänavaukseen tai muuhun uskonnolliseen tilaisuuteen.[6]
Nykyinen käytäntö on, että oppilaan huoltaja ilmoittaa, jos oppilas ei osallistu uskonnon harjoittamiseen. Ilmoituksen voi tehdä kertaluontoisesti esimerkiksi kouluun ilmoittauduttaessa tai tapauskohtaisesti. Ilmoituksen jälkeen koulun on huolehdittava siitä, että oppilas ei osallistu kyseisiin tilaisuuksiin. Koululla on vastuu oppilaan turvallisuudesta myös silloin, kun oppilas ei osallistu koulun järjestämään uskonnolliseen tilaisuuteen. Koulu järjestää oppilaalle tilaisuuden ajaksi muuta toimintaa. Lukiossa ilmoituksen tekee oppilas itse.[6]
Suurin osa koulujen päivänavauksista on uskonnon harjoittamista.[7] Vapaa-ajattelijain liiton entinen pääsihteeri Erkki Hartikainen valitti YK:n ihmisoikeuskomitealle, että lukion aamuhartaudet, kuten myös peruskoulun päivänavaukset loukkaavat kirkkoon kuulumattomien oikeuksia. Yhdysvaltain korkein oikeus on kieltänyt päivänavaukset, koska ne rikkovat perustuslakia.[8]
Kritiikki Suomen tilannetta kohtaan
Euroopan Ihmisoikeustuomioistuin on antanut useita langettavia tuomioita Suomen valtiolle lasten oikeuksien noudattamatta jättämisestä. [9]
Suomen lastensuojelujärjestelmä sisältää epäkohtia ja vakavia oikeusturvaongelmia. Eduskunnan oikeusasiamies nosti joulukuussa 2013 lastensuojelun ja lapsiasioiden käsittelyn puutteet yhdeksi vakavista suomalaisista perus- ja ihmisoikeusongelmista.
Vuonna 2008 voimaan tulleen lastensuojelulain kokonaisuudistuksen yhteydessä eduskunnan oikeusasiamies kiinnitti huomiota siihen, ettei uudessa laissa selvitetty Euroopan ihmisoikeustuomioistuimen havaitsemien ongelmien ehkäisemistä. Hän ehdotti, että lapsen ja vanhemman välisen suhteen suoja ja huoltajan oikeudet tulisi ottaa paremmin huomioon. [10]
Katso myös
Lastensuojelulaki
Laki lapsen huollosta ja tapaamisoikeudesta
UNICEF
Lapsiasiavaltuutettu
Lapsen kaltoinkohtelu
Lapsen hyväksikäyttö
Haastava käytös
Kuritus
Kansainvälinen lasten päivä
Maailman autismitietoisuuden päivä
Lähteet
Luokka:Lastensuojelu
Luokka:Ihmisoikeudet
Luokka:Syrjintä
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Lasten%20oikeudet |
{
"plaintext_start_byte": [
4,
440,
1653,
1772,
2068,
2592,
3160,
3455,
4688,
5677,
6447,
6633,
7860,
8182,
8529,
8849,
9855,
10243,
10484,
10820,
11918,
12744,
13428,
14037,
14687,
15022,
15822,
16521,
17718,
18258,
19142,
19809,
20258,
20949,
21655,
22360,
23015,
23704,
23887,
23993,
26340,
35314,
44348,
52217,
60831,
61578,
61830,
62651,
63451,
64110,
64524,
64812,
65249,
65701,
66288,
66739,
66898,
67609,
68251,
68430,
68620,
68932,
69472,
69739,
69862,
70432,
70602,
70893,
71088,
71603,
72005,
72167,
72192,
72312,
73299,
74130,
74745,
75426,
75741,
76122,
77068,
77102,
77588,
78195,
78247,
78407,
78730,
79111,
79411,
80140,
80430,
81349,
81539,
81759,
82265,
82536,
82829,
83617,
83884,
84460,
84719,
85069,
85681,
86051,
88305,
88403,
88881,
89280,
89529,
89927,
90039,
90098,
90190,
91671,
91730,
92955,
93640,
94008,
94215,
97416,
97491,
97664,
97834,
97971,
98278,
98480,
98738,
100487,
101189,
101341,
101544,
101622
],
"plaintext_end_byte": [
439,
1614,
1725,
2067,
2591,
3159,
3454,
4687,
5676,
6446,
6632,
7859,
8181,
8509,
8848,
9854,
10242,
10483,
10819,
11917,
12686,
13427,
14036,
14686,
14990,
15821,
16520,
17667,
18257,
19141,
19715,
20257,
20915,
21654,
22359,
22987,
23703,
23886,
23974,
26328,
35302,
44336,
52205,
60802,
61570,
61792,
62650,
63450,
64109,
64523,
64811,
65214,
65700,
66287,
66706,
66897,
67608,
68250,
68429,
68619,
68931,
69471,
69738,
69861,
70431,
70582,
70892,
71087,
71602,
72004,
72166,
72191,
72311,
73298,
74129,
74744,
75425,
75740,
76121,
77067,
77101,
77587,
78194,
78246,
78384,
78729,
79110,
79410,
80139,
80392,
81348,
81538,
81758,
82264,
82535,
82828,
83616,
83883,
84459,
84696,
85068,
85680,
86027,
88277,
88372,
88841,
89256,
89427,
89899,
90019,
90096,
90189,
91651,
91728,
92935,
93616,
94000,
94211,
97376,
97468,
97663,
97833,
97937,
98277,
98461,
98724,
100406,
101160,
101327,
101533,
101605,
101697
]
} | 星里もちるのデビュー作品はなんですか? | サザンオールスターズ | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
サザンオールスターズ([Southern All Stars]error: {{lang-xx}}: text has italic markup (help))は、日本のロックバンド。所属芸能事務所はアミューズ。所属レコード会社はJVCケンウッド・ビクターエンタテインメント、所属レーベルはタイシタレーベル。略称は「サザン」「SAS」。公式ファンクラブ名は「サザンオールスターズ応援団」。
メンバーは青山学院大学の学生らで結成され1974年から断続的に活動が始まり、1978年に「勝手にシンドバッド」でデビュー。1979年に「いとしのエリー」が大ヒットし、1980年代では「チャコの海岸物語」「Ya Ya (あの時代を忘れない)」「ミス・ブランニュー・デイ」「Bye Bye My Love (U are the one)」などがヒット。1990年代になると「涙のキッス」「エロティカ・セブン」「あなただけを 〜Summer Heartbreak〜」「愛の言霊 〜Spiritual Message〜」の4作がミリオンセラーを記録。2000年代には「TSUNAMI」がダブルミリオンを記録し「HOTEL PACIFIC」や「涙の海で抱かれたい 〜SEA OF LOVE〜」「I AM YOUR SINGER」などもヒット。2010年代では、「ピースとハイライト」がオリコンチャートで1位獲得して、1980年代から2010年代まで4つの年代でチャート1位という記録を持ち、幅広い世代に支持されているロックバンドである。大半の曲はバンドのリーダーである桑田佳祐が作詞・作曲・歌唱を担当している。
メンバー
元メンバー
経歴
各メンバーのソロ活動については個々のページ参照。
結成までの推移とアマチュア時代
1974年、青山学院大学に入学した桑田佳祐と関口和之は、音楽サークル「AFT」(青山フォークサークルたびだち)で知り合い意気投合。同年夏にAFTのメンバーらとロックバンド「温泉あんまももひきバンド」を結成する。
翌1975年には青山学院大学に大森隆志と原由子が入学し、同じくAFTに入部。「温泉あんまももひきバンド」を知った原は桑田を危険人物だと思い、他のAFTメンバーらとフォークグループを組んでいた。初夏に「温泉あんまももひきバンド」は「ピストン桑田とシリンダーズ」と改名、この頃から大森は桑田に興味を持つようになり、バンドの練習現場にしばしば現れるようになったという。
同年AFTの夏合宿の際にロック派とフォーク派が対立し、AFTは分裂する。桑田らロック派は新たなサークル「Better Days」を立ち上げるが、同年秋に「ピストン桑田とシリンダーズ」が解散する。まもなく一度はフォーク派に行った原がBetter Daysに移り、同年10月に桑田と原はバンドを結成する。このバンドは「青学ドミノス」「脳卒中」「桑田佳祐とヒッチコック劇場」など、メンバー構成が変わるたびに名前を変えていた。
この時期の一部の活動は、桑田が宮治淳一らとともに地元で立ち上げた「湘南ロックンロールセンター」というサークルが企画したコンサートで行われていた。「青学ドミノス」のライブもここで行われていたという。
1976年、桑田の望んでいたパーマネントに近いメンバーが揃ったものの、この時桑田は新たなバンド名を思い付けずにいた。4月11日にコンサートが行われるのに伴い、宮治は桑田にバンド名を早く決めるよう催促していたが、バンド名が決定しないままコンサートのポスター製作が進行されていった。最終的に宮治がバンド名の考案役となり、ニール・ヤングの『アフター・ザ・ゴールド・ラッシュ』をBGMにポスターを製作中、一息入れるために風呂でラジオを聴いていた際にファニア・オールスターズの来日コンサートの宣伝が流れ、風呂から上がった際につけっぱなしのレコードからニール・ヤングの「サザン・マン」が流れていて、これを組み合わせた際の響きが良い事と、当時桑田の家が茅ヶ崎市南湖にあった事に掛け[1]、「サザンオールスターズ」という名前を考え出し、バンド名を「桑田佳祐&サザンオールスターズ」とした。宮治によるとこのバンド名を桑田本人に伝えたのはライブ当日だという[2]。
桑田が望んでいたパーマネントな「桑田佳祐&サザンオールスターズ」は長く続かず、再びメンバーが頻繁に入れ替わる事態に陥る。後の音楽評論家萩原健太がギタリストとして参加していた時期もあったが、翌1977年初頭に一旦活動を停止する。しかし、このような状況に懸念を抱いた大森が桑田のバンドの復活をもくろみ、桑田に「ちゃんとしたバンドをやろうよ」と声をかけ、昔のバンド仲間で大森を慕い上京していた松田弘を桑田に紹介したり、各メンバーの親の承諾を得たうえで自ら「EastWest」に申し込んだり、バイト先で知り合ったセミプロの野沢秀行をバンドに加入させようとしたり(ただし、野沢は「オレはセミプロだからアマチュア・バンドに付き合ってる暇はないんだよ」と言って断った)するなど暗躍した[3][4]。
1977年3月に「サザンオールスターズ」として再編された。この時のメンバーは桑田、大森、原、松田、天野和平(後にトランザム)であった。なお、原の著書によれば、この頃に一度だけ「パロディハウス」という名前に変えようとしたが、「ダサい」との理由で即サザンオールスターズに戻したという。新生サザンはヤマハ主催の音楽コンテスト「EastWest」に参加するが、予選のテープ審査の時期に天野が脱退し、入れ替わりで関口が加入。本選では入賞を果たし、桑田がベストボーカル賞を獲得した。この直後に野沢が大森の勧誘を受ける形でなし崩し的に加入した。
なお、サザンの事実上の結成はこの再編時の1977年であるが、最初の約1年間は現在で称するところのインディーズとしての活動であった。
レコード会社は早々にビクターに決まったものの、事務所がなかなか決まらなかった。ビクターのディレクターの高垣健が「女呼んでブギ」のカセット(前述のEastWest '77で披露した曲であり、当時の代表曲的存在)を持って事務所周りをしていた際、当時新興事務所のアミューズの社長大里洋吉が興味を持ち、練習スタジオを訪問する。この際に「勝手にシンドバッド」を披露し、大里が「この男をテレビに出したら面白い」と考えたことから契約が決まる。アミューズは原田真二の個人事務所的存在として1977年に設立された会社だったが、大里が解散直前のキャンディーズのプロデュースに専念し事務所の仕事から離れていた時期に、ロック志向を強めていた原田がテレビ的な売り出し方を嫌うようになり、大里が事務所の仕事に復帰した直後に移籍してしまったという。サザンとの出会いはこの事件の2週間後であり、もし原田が移籍してなかったらサザンオールスターズをやる余裕はなかったという[5]。
桑田と高垣は事務所周り中に宇崎竜童にあいさつをしたとされ、その際にデモテープを渡したが「言葉のわからないロックは嫌いだ」と言われ突き返されたと桑田は語っている[6][7]。なお、後に宇崎は原に「うさぎの唄」を提供している。
デビューに向けて着々と準備が進めている中、メンバー全員が他のレコード会社の契約書にサインしてしまうという事件があったが、ビクター関係者が出向いて話を収めた。この時期はまだ学生バンドの思い出作り的な意識があったという[8]。
デビュー初期
1978年6月25日にメジャーデビューした。同日シングル「勝手にシンドバッド」でビクター音楽産業(現・JVCケンウッド・ビクターエンタテインメント)から発売となったが、発売当初は売り上げは低迷し、チャート100位にも入らなかった。
同年8月にコミックバンドのザ・ハンダースが「思い出の渚」でレコードデビューしたのを受けて、事務所はコミックバンド的な路線を取る。8月31日にサザンは人気音楽番組『ザ・ベストテン』のスポットライトのコーナーで初出演(新宿ロフトから中継)。この際に桑田の「目立ちたがり屋の芸人です」発言[9][10](この発言はのちに「台本によるもの」と明かしている[11])が飛び出し、この発言で初期サザンの色が決定づけられることになった。青学の後輩やあいざき進也ファンクラブのメンバー[12]を集めてどんちゃん騒ぎの中で「勝手にシンドバッド」を熱唱。「勝手にシンドバッド」は徐々にチャートが上がり売り上げを伸ばしていった。同年11月9日に「勝手にシンドバッド」が『ザ・ベストテン』10位にランキングされスタジオに登場。
当時、桑田の日本語を英語っぽく発音してロックに乗せるいわゆる「巻き舌唱法」は[13][14]、音楽ファンや関係者の間で賛否両論となった。なお、桑田はこの歌唱法や後述の作詞・作曲法をアマチュア時代からしていたため、歌唱法が批判されたりしたことを意外に思っていたという[15]。
『10ナンバーズ・からっと』を製作していた期間はそれと並行して雑誌の取材やテレビ出演、CM撮影などに忙殺された日々を送っており[16]、精神的にも落ち込んでいたという[17]。
1979年3月25日、3rdシングル「いとしのエリー」、同年4月5日、2ndアルバム『10ナンバーズ・からっと』を発表。特に「いとしのエリー」は、徐々にヒットしロングセラー化。この頃から世間のサザンに対する評価は少しずつ変化していくようになった。
1980年には「テレビなどに一切出ず、楽曲製作やレコーディングに集中する」「5ヶ月の中で毎月1枚ずつシングルを出す」FIVE ROCK SHOWと銘打った計画を開始[18]。しかし、メディアへの露出が大幅に減ったのが影響し「ヒット」と呼ぶには至らず、アルバムは売れるのにシングルは売れない状況に陥る。FIVE ROCK SHOW終了後再びテレビ番組に出演するようになったが、この傾向は変わらず、1981年発売の12thシングル「Big Star Blues (ビッグスターの悲劇)」はサザン史上シングル中ワーストの売り上げを記録している[19]。その後1982年に「チャコの海岸物語」がヒットし、以降順調にバンド活動を進め、シングルやアルバムがヒットを連発し、野外ライブでは大滝詠一、長渕剛、沢田研二、RCサクセション、サード・ワールドなどとも共演し[20]、1985年には佐野元春から声がかかり「国際青年年記念 ALL TOGETHER NOW」にも出演した。
同年に、サザンとしては初の2枚組オリジナルアルバム『KAMAKURA』を発売した。同製作時期に原が産休に入り、サザンとしての活動も一旦活動を休止。桑田はKUWATA BANDとしての活動の後に個人ソロを開始し、他のメンバーもそれぞれソロ活動に入った。この活動休止は、桑田が「全員がソロ活動をやって、一つ一つが別個性として出てくれば理想的だね」と持ち掛けたところ、全員がそれを受け入れたことや、「あのままだとサザンはパンク寸前だった」「俯瞰で自分やサザンを見直した方がいいんじゃないか」というムードがメンバー全員にあった事が語られている[21]。
10周年での活動再開 - 小林武史とのコラボ
1988年6月25日、デビュー10周年の記念となる日に24thシングル「みんなのうた」を発売し、サザンとしての活動を本格的に再開した。加えてこのシングルから小林武史がアレンジ、プロデュース業を共に行うようになっている。同年に桑田はソロ活動で小林と共同プロデュースを行いソロアルバムをリリースしており、「このアルバムのシェフは小林君、自分は素材として気持ちよく仕事ができた」と語っている[22]。また、KUWATA BANDのアルバム『NIPPON NO ROCK BAND』で作詞を手掛けたTommy Snyderもサザンに合流した。
この時期から楽曲製作に関して「桑田(+アレンジャー)+スタジオ・ミュージシャン+プログラマー・マニピュレーター+レコーディング・エンジニア」という図式が見られるようになり[23]、桑田以外のメンバーが干渉する割合が減ったと言われている。小林と桑田はさらに原由子の2枚組ソロアルバム『MOTHER』のプロデュースも担当し、桑田はソロライブで「彼が嫌だと言っても、これからのサザン関係巻き込んでいきます!」と小林を絶賛していた[24]。
1991年には関口が病気療養で休養に入るが、1992年7月21日に30thシングル「シュラバ★ラ★バンバ」、31stシングル「涙のキッス」を2枚同時発売し、サザン、そしてオリコン初のシングルチャート初登場1,2フィニッシュを果たした。「涙のキッス」はTBS系ドラマ「ずっとあなたが好きだった」の主題歌となり大ヒット、サザンでは最高記録となる7週連続オリコン首位を獲得するなどサザン初のシングルでのミリオンセラーを突破した[25]。この年には中国・北京で公演を行い話題となる。
1993年には32ndシングル「エロティカ・セブン」がフジテレビ系ドラマ「悪魔のKISS」の主題歌となり再びミリオンを超える大ヒットを記録[26]。そんな中1994年には桑田がソロ活動を再開し、サザンの活動は約1年間休止となった。
セルフアレンジ時代へ
小林武史がアルバム『世に万葉の花が咲くなり』、34thシングル「クリスマス・ラブ (涙のあとには白い雪が降る)」を最後にサザン(桑田ソロ含め)との共同作業から離れる。これについて桑田は小林のアレンジャーやミュージシャンとしての才能を存分に評価しつつも、サザンの正規のメンバーを差し置いて小林に頼りすぎてしまうという意味で「(小林は)危ないヤツと分かった」という風に語っていた[27]。その後この小林との縁で桑田佳祐&Mr.Children名義でのチャリティー活動や、小林と桜井和寿 (Mr.Children) が中心となって活動するap bank fesへの出演など作品面以外での交友が続いている。
1995年に関口が長期の休養から復帰し、5月22日に35thシングル「マンピーのG★SPOT」で活動を再開。これ以降プロデュース名義は主に<b data-parsoid='{"dsr":[12102,12118,3,3]}'>サザンオールスターズ</b>と表記されるようになった。直後に発売された36thシングル「あなただけを 〜Summer Heartbreak〜」はフジテレビの「月9」枠ドラマ「いつかまた逢える」の主題歌に使われミリオンセラーとなる。次の37thシングル「愛の言霊 〜Spiritual Message」でもミリオンセラーとなり、アルバム『Young Love』は過去最高のアルバム売り上げを記録した。
しかし1997年あたりからライト層が抱えるイメージである「夏」「爽やか」などの売れ線系路線の曲とは程遠いハードロック、プログレなどを意識した曲を多くリリースし、同年の年越しライブ『おっぱいなんてプー』では桑田が「レアでコアでディープな選曲」[28]と述べたようにマニアックな楽曲が中心となり、ライトファン離れが急激に加速していった。1998年にはベスト・アルバムリリースブームの中、ベスト・アルバム『海のYeah!!』を発売し、大ヒットを記録した。しかしほぼ同時に発売したオリジナルアルバム『さくら』は暗い作風や上記のハードロック、プログレなどを意識した作品であったため、過去のアルバム3作連続で記録したミリオンを僅かに下回る結果となった。1999年には初のドームツアーを行い人気の健在振りを示したが、43rdシングル「イエローマン 〜星の王子様〜」は累計で10万枚を(オリジナル盤)下回る結果となった。
「TSUNAMI」記録的ヒット、大森の独立
1999年9月26日・27日、ファンクラブシークレットライブ『'99 SAS事件簿 in 歌舞伎町』を行う。デビュー以来初めて本格的にライブハウスで行われ、初期のヒット曲・アルバム収録曲が多く披露され、往年のサザンファンを喜ばせた。また、アンコールのオープニングでは桑田が観客に「一緒に歌ってちょうだい」と呼びかけ、アコースティックギターの弾き語りで国歌「君が代」を観客と共に斉唱した。
翌2000年1月26日に44thシングル「TSUNAMI」を発売。サザンのシングルでは久々となった切ないラブバラードのこの曲は、当時大人気だったTBS系バラエティ番組『ウンナンのホントコ!』のコーナー『未来日記III』のテーマソングとなり大ヒットし自身最高の累計293万枚を売り上げ、当時のオリコン歴代シングルランキングで3位にランクインした[29]。かねて何度も逃した日本レコード大賞もこの年に獲得した。今作を機にサザンは長らく続いたセールス低迷から脱け出し、続く45thシングル「HOTEL PACIFIC」もヒットし、夏には桑田の地元である神奈川県茅ヶ崎市の地元住民の署名運動の結果、2日間の野外ライブ『茅ヶ崎ライブ 〜あなただけの茅ヶ崎〜』を行った。
46thシングル「この青い空、みどり 〜BLUE IN GREEN〜」とベストアルバム『バラッド3 〜the album of LOVE〜』が発売された直後に大森が休養を発表し、翌2001年には正式に独立を発表しメンバーから脱退した。その前後から桑田らは再びソロ活動を開始。桑田はシングル「波乗りジョニー」「白い恋人達」がそれぞれミリオンセラーを達成した。以降、5年単位でサザンとしての活動とソロ活動を交互に行うサイクルをとるようになる。
25周年での活動再開、『KAMAKURA』以来の2枚組オリジナルアルバム発表
2003年6月25日にデビューから25周年を迎え、それを記念してデビューシングルの復刻盤CD「勝手にシンドバッド 胸さわぎのスペシャルボックス」をリリース。同作は1週間で約22万枚を売り上げ発売から25年のブランクを置いてオリコンウィークリーチャートで1位を記録。また同日にFMラジオ局のいくつかが24時間サザン特集を実施した。
7月23日、47thシングル「涙の海で抱かれたい 〜SEA OF LOVE〜」をリリースし活動再開するとともに、5人での活動が本格的に始まる。直後には大規模な野外・スタジアムツアーを行い復活をアピールした。2005年には『KAMAKURA』以来の2枚組オリジナルアルバム『キラーストリート』を発売し、10月からは2度目のドームツアーが行われた。2006年には『THE 夢人島 Fes.』を開催しサザンオールスターズとしてもプロモーションのため精力的に活動した。2007年4月、桑田のソロ活動再開に伴い活動休止。
30周年、活動無期限休止
2008年1月にメンバーは「サザンという看板に頼らないで、サザンの活動だけをあてにしないで視野を広げていこう」という方針を決め、5月19日に30周年に伴う53rdシングル「I AM YOUR SINGER」の発売やライブなどの活動・プロモーションの発表と同時に、2009年以降メンバー個々の自由な発想による音楽活動を展開するべくサザンオールスターズとしての活動を無期限休止にすることも発表した(2006年のTHE 夢人島 Fes.を最後に実質的にサザンとしての活動は行われていなかったものの、この間を活動休止期間と定めていない)[30]。
この活動休止については、発表の当日にNHKの『おはよう日本』がこの活動休止についてを報じた他、民放各局で、報道や特集が大々的になされた。また、直前の2008年5月12日の東京スポーツ紙上で「サザン解散か」などといった誤った報道がなされたこともあり、ファン及び世間に動揺を与えることとなってしまい、桑田はその事への反省の弁を自身のラジオで述べ、活動休止の理由をつまびらかに語り、前述の騒ぎに対する謝罪や無期限休止への理解を求める発言をし、「(サザンの)解散は絶対にない」と断言した[30]。
2009年から各自がソロ活動を行う。このソロ期間は、桑田の食道がんによる休養と闘病、東日本大震災の復興支援のための「チーム・アミューズ!!」結成や「宮城ライブ」の開催など、「これまでにない濃密な5年間」と振り返っている。2012年12月に、桑田とスタッフの間で35周年を迎えるにあたっての話が持ち上がったことがきっかけで、「ファンをはじめとした多くの人たちと、楽しめるときに大いに楽しもうじゃないか」とメンバー5人の気持ちが合致した[31][32]。
35周年での活動再開
デビュー35周年の2013年6月25日に活動再開を発表。8月7日に54thシングル「ピースとハイライト」をリリースし、10日より全国コンサート・ツアーを開始した。2014年9月10日、55thシングル「東京VICTORY」発売。12月31日には第65回NHK紅白歌合戦にシークレットゲストとして31年ぶりに出演。2015年3月31日『キラーストリート』以来約10年振りとなるアルバム『葡萄』を発売。オリコン首位達成により1980年代、1990年代、2000年代、2010年代の4世代において首位達成となった。4月から全国ツアー「おいしい葡萄の旅」スタート。
2016年からの2年間は各自ソロ活動を行った。ちなみにソロ活動期間中の2017年はサザンとして「三ツ矢サイダー」のCMには出演している。
デビュー40周年を迎えた2018年6月25日、サザンの活動を再開する。
年表
1970年代
1974年
青山学院大学のサークル“Better Days”内で元となるバンドが結成。
1977年
アマチュアバンドのコンクールである『ヤマハ East West'77』に出場し、桑田がベストボーカル賞を獲得。なおこの時の様子は他の出場者の曲と共にLPで発売され、その内サザンのナンバーは「女呼んでブギ」が収録された。
1978年
6月25日、ビクター音楽産業(現ビクターエンタテインメント)からシングル「勝手にシンドバッド」でデビュー。
8月25日、1stアルバム『熱い胸さわぎ』発売。
8月31日、TBS系『ザ・ベストテン』にスポットライトで新宿ロフトより中継で初登場、「勝手にシンドバッド」を演奏。桑田の大学の後輩を多数集めてどんちゃん騒ぎをさせ視聴者に強烈な印象を残す[33]。
11月9日、「勝手にシンドバッド」が『ザ・ベストテン』10位にランキングされスタジオに初登場。
11月25日、2ndシングル「気分しだいで責めないで」発売。
12月10日、初のライブツアー『胸さわぎ』スタート。
1979年
3月20日、ライブツアー『春五十番コンサート』スタート。
3月25日、3rdシングル「いとしのエリー」発売。
4月5日、2ndアルバム『10ナンバーズ・からっと』発売。
7月25日、4thシングル「思い過ごしも恋のうち」発売。
8月4日・5日、江ノ島ヨットハーバーで行われた『JAPAN JAM』に出演。出演者はサザン以外は全員外国人アーティストで、その中には桑田の音楽性に大きな影響を与える事となるザ・ビーチ・ボーイズもいた。桑田本人はこのイベントに出演したことに関して「外国人客には何をやってもうけず、いちばん盛り上がったのは、『勝手にシンドバッド』のイントロ部分だった」と回想している[34]。
9月22日、ライブツアー『Further on up the road』スタート。
10月25日、5thシングル「C調言葉に御用心」発売。
11月25日、企画アルバム『ベスト・オブ・サザンオールスターズ』発売。
12月31日、「いとしのエリー」でNHK紅白歌合戦(第30回)に初出場。
1980年代
1980年
楽曲製作に重きを置くためテレビ出演を控えるようになる。その流れで「FIVE ROCK SHOW」と銘打ち、シングルを5ヶ月連続毎月リリースする計画を発表した。
2月21日、6thシングル「涙のアベニュー」発売。
3月21日、7thシングル「恋するマンスリー・デイ」、3rdアルバム『タイニイ・バブルス』を同時発売。アルバムは自身初のオリコンチャート1位獲得となった
5月21日、8thシングル「いなせなロコモーション」発売。
6月21日、9thシングル「ジャズマン (JAZZ MAN)」発売。
7月5日、企画アルバム『Kick Off!』発売。
7月19日、ライブツアー『サザンオールスターズがやってくる ニャー!ニャー!ニャー!』スタート。
7月21日、10thシングル「わすれじのレイド・バック」発売。
11月21日、11thシングル「シャ・ラ・ラ/ごめんねチャーリー」発売。
12月5日、企画アルバム『アーリー・サザンオールスターズ』発売。
12月10日、コンサートツアー『ゆく年・くる年』スタート。初の日本武道館公演を行う。
1981年
4月、原のソロシングル「I Love Youはひとりごと」が歌詞が卑猥であるとして放送禁止になり、日本ビクタービル屋上で抗議のゲリラライブを行う。ザ・ビートルズのゲット・バック・セッションを意識した行動である。また、原宿でもメンバーとスタッフの男性陣が女装をして抗議デモを行った。
6月21日、12thシングル「Big Star Blues (ビッグスターの悲劇)」発売。
7月4日、ライブツアー『そちらにおうかがいしてもよろしいですか?』スタート。このツアーで桑田の故郷・茅ヶ崎にある茅ヶ崎市民会館で初の地元公演を行う。
7月21日、4thアルバム『ステレオ太陽族』発売。
9月21日、13thシングル「栞のテーマ」発売。
映画『モーニングムーンは粗雑に』の音楽監督をサザンオールスターズとして務め、「Big Star Blues (ビッグスターの悲劇)」「朝方ムーンライト」「栞のテーマ」などが使用される。
10月25日、企画アルバム『SOUTHERN ALL STARS BEST』発売。後に『BEST ONE '82』としてジャケットのみ若干変更し発売されたが、内容は同一。
12月31日、『ステレオ太陽族』で第23回日本レコード大賞 '81 アルバムベスト10受賞。
1982年
1月9日、ライブツアー『愛で金魚が救えるか? サザンオールスターズ Paa Pooツアー '82』スタート。
1月19日、上記ツアーの北海道厚生年金会館公演で、桑田と原が結婚を発表する。
1月21日、14thシングル「チャコの海岸物語」発売。
5月1日、企画アルバム『Shout!』発売。
5月21日、15thシングル「匂艶 THE NIGHT CLUB」発売。
7月21日、5thアルバム『NUDE MAN』発売。
9月8日、ライブビデオ『武道館コンサート』発売。同年1月26日に行われた日本武道館でのコンサートを収録。
9月21日、ライブツアー『青年サザンのふらちな社会学 ツアー THE NUDE MAN』スタート。アルバムタイトルを冠したタイトル。初めて年を跨いでのツアーで、現在でも最多の全57公演の長丁場であった。
10月2日、16thシングル「Ya Ya (あの時代を忘れない)」発売。
12月5日、初のバラードベスト『バラッド '77〜'82』発売。
「チャコの海岸物語」で第16回全日本有線放送大賞最多リクエスト曲賞受賞。グループとしても最多リクエスト歌手賞を受賞する。
『NUDE MAN』で第24回日本レコード大賞 ベスト・アルバム賞、'82 アルバムベスト10を受賞。
12月31日、「チャコの海岸物語」で2度目の紅白出場。その中での桑田のパフォーマンスが物議を醸す。
1983年
1月26日、ビデオ『Southern All Stars THE BEST』『匂艶 THE NIGHT CLUB』発売。
3月5日、17thシングル「ボディ・スペシャルII」発売。
自主レーベル「TAISHITAレーベル」設立(原による命名)。
「いとしのエリー」がドラマ『ふぞろいの林檎たち』(TBS系)の主題歌となり人気再燃。またその他の曲も同番組の挿入歌に使用された。
7月5日、18thシングル「EMANON」、6thアルバム『綺麗』を同時発売。
7月24日、『オールナイト・ニッポン スーパー・フェス `83』に出演し大滝詠一、ラッツ&スターと競演する。最後は「蛍の光」「上を向いて歩こう」をセッションした。
7月29日、ナゴヤ球場にてのちに桑田との間に確執が起こる事になった長渕剛とジョイントライブを行う。
10月24日、ライブツアー『SASたいした発表会 私は騙された!!ツアー'83』スタート。年を跨いでの公演。
11月5日、19thシングル「東京シャッフル」発売。
12月6日、企画アルバム『原由子 with サザンオールスターズ』発売。
『綺麗』で第25回日本レコード大賞 ベスト・アルバム賞、'83 アルバムベスト10を受賞。
12月31日、「東京シャッフル」で3度目の紅白出場。
1984年
6月25日、20thシングル「ミス・ブランニュー・デイ (MISS BRAND-NEW DAY)」発売。
7月7日、7thアルバム『人気者で行こう』発売。
7月20日、ライブツアー『熱帯絶命!ツアー夏「出席とります」』スタート。サザン初の野外スタジアムツアー。オープニング・アクト(前座)として現在はサポートメンバーとしても知られる斎藤誠と、斎藤のサポートを務めた河内淳一・片山敦夫・今野多久郎・角田俊介らの在籍するバンドSTR!Xが出演。河内・片山・角田はこの時期に桑田と面識が出来たという。
9月、シングル「Tarako」のレコーディング・ビデオ撮影を兼ねて、約1ヶ月間ロサンゼルスへ渡る。
10月21日、21stシングル「Tarako」発売。
10月25日、ライブツアー『大衆音楽取締法違反 "やっぱりアイツはクロだった!" 実刑判決2月まで』スタート。タイトル通り翌年2月までのロングツアー。
12月21日、ビデオ『サ吉のみやげ話』発売。
『人気者で行こう』で第26回日本レコード大賞 優秀アルバム賞受賞。
12月31日、初の年越しカウントダウンライブ『縁起者で行こう』を新宿コマ劇場にて開催。ライブにはSET、嘉門達夫、斎藤誠らも出演。
1985年
5月26日、22ndシングル「Bye Bye My Love (U are the one)」発売。
6月15日、「国際青年年記念 ALL TOGETHER NOW」に出演し、佐野元春 with the Heart Landと共に演奏を行った。その中で桑田が佐野の指示した段取りを忘れ、立ち位置や歌の順番を間違えるハプニングを起こしている[35]。なお、桑田と佐野の親交が途絶えることはなく、これ以降も手紙のやり取りをしたり[36]、お互いの才能を認め合ったりしている[37][38]。
8月21日、23rdシングル「メロディ (Melody)」発売。
9月14日、8thアルバム『KAMAKURA』発売。
9月21日、ライブツアー『KAMAKURA TO SENEGAL サザンオールスターズAVECトゥレ・クンダ』スタート。アルバム発売から1週間後、『KAMAKURA』を引っさげてのツアー。
『KAMAKURA』で第27回日本レコード大賞 優秀アルバム賞受賞。
1986年
原の産休のため一時活動休止。その間は各個人ソロ活動を行う。
桑田と松田はKUWATA BANDとして1年限定の活動を開始。
1987年
6月21日、4年半ぶりのバラッド第2弾、『バラッド2 '83〜'86』発売。
1988年
6月25日、24thシングル「みんなのうた」発売。
7月26日、サザンとして3年ぶりのデビュー10周年を記念する野外ライブツアー『サザンオールスターズプレゼンツ 1988大復活祭』スタート。
1989年
4月12日、25thシングル「女神達への情歌 (報道されないY型の彼方へ)」と「Oh! クラウディア」「みんなのうた」のビデオクリップを収録したビデオを同時発売。
6月7日、26thシングル「さよならベイビー」発売。シングル初のオリコンチャート1位を獲得する。
7月21日、初のベスト・アルバム『すいか SOUTHERN ALL STARS SPECIAL 61SONGS』を限定発売。
11月21日、27thシングル「フリフリ'65」発売。
12月31日、『縁起者で行こう』以来のカウントダウンライブ『いっちゃえ'89 サザンde'90』を横浜アリーナで開催。
1990年代
1990年
1月13日、9thアルバム『Southern All Stars』発売。初回限定盤と通常版を合算してアルバムでは初のミリオンセラーとなる。
第4回日本ゴールドディスク大賞アーティスト・オブ・ザ・イヤー受賞。
2月28日、5年振りの全国アリーナ(屋内)ツアー『夢で逢いまSHOW』スタート。
7月25日、28thシングル「真夏の果実」発売。
9月1日に、Southern All Stars & All Stars名義でサウンドトラック『稲村ジェーン』発売[39]。ミリオンセラーを記録。
12月31日、年越しライブ『歌うサザンに福来たる』開催。TBS系にて全国ネットで生放送。サポートキーボードとして当時のアレンジャーである小林武史も参加。
「真夏の果実」で第32回日本レコード大賞 ポップス・ロック部門 ロック・ゴールド・ディスク賞、最優秀ロック・ボーカル賞、作曲賞を受賞。『Southern All Stars』でポップス・ロック部門 優秀アルバム賞受賞。
1991年
第5回日本ゴールドディスク大賞・ベスト5アーティスト賞受賞。更にサザンオールスターズ&オールスターズ名義で発売したサウンドトラック『稲村ジェーン』でロック・フォーク部門(男性)アルバム賞受賞。
7月10日、29thシングル「ネオ・ブラボー!!」発売。
8月14日、東名阪の野外スタジアムツアー『THE 音楽祭 1991』スタート。この時期から関口が体調不良による休養でサザンの活動から一時離れる。
12月29日 - 31日、年越しライブ『闘魂! ブラディ・ファイト年越しライブ』開催。
1992年
7月18日、30thシングル「シュラバ★ラ★バンバ」、31stシングル「涙のキッス」を同時発売し、オリコン史上初の初登場で1,2位を独占する。「涙のキッス」がシングルで初のミリオンセラー達成。
9月12日・13日、コンサート『南天群星 北京で会いましょう』開催。2日間に渡り中国・北京で公演。
9月26日、11thアルバム『世に万葉の花が咲くなり』発売。
10月14日、全国アリーナツアー『歌う日本シリーズ 1992〜1993』スタート。
12月31日、「涙のキッス」で第34回日本レコード大賞 ポップス・ロック部門 ゴールド・ディスク賞を受賞。『世に万葉の花が咲くなり』でポップス・ロック部門 アルバム大賞受賞。
TBS系『元旦まで感動生放送!史上最大39時間テレビ「ずっとあなたに見てほしい 年末年始は眠らない」』にて年越しのカウントダウンを挟み、デビューからの歴史を振り返る『ロック怪獣サザン伝説』が放送。
1993年
第7回日本ゴールドディスク大賞・ベスト5アーティスト賞受賞。更に『涙のキッス』でベスト5・シングル賞を受賞。
3月27日、ライブビデオ『歌う日本シリーズ 1992〜1993 LIVE at YOKOHAMA ARENA 29th Dec.1992』発売。1982年に発売された『武道館コンサート』は一部抜粋のみの編集だった為、サザンとしては初めてほぼ全編を収録したライブビデオとなった。
7月21日、32ndシングル「エロティカ・セブン」、33rdシングル「素敵なバーディー (NO NO BIRDY)」を同時発売。「エロティカ・セブン」がフジテレビ系ドラマ『悪魔のKISS』の主題歌になり、シングルでは2作目のミリオンとなる。
9月8日、Z団名義でサザンの曲をリミックスしたアルバム(オリコンなどではシングル扱い)『江ノ島 Southern All Stars Golden Hits Medley』を発売。
11月20日、34thシングル「クリスマス・ラブ (涙のあとには白い雪が降る)」発売。
12月11日、年末コンサート『しじみのお味噌汁』スタート。会場は横浜アリーナのみで31日のカウントダウンまで全12公演の予定であったが、中盤の4公演が松田の体調不良の為年明けの1月2日 - 5日に順延となった。
1994年
Z団名義で発売した『江ノ島 Southern All Stars Golden Hits Medley』で第8回日本ゴールドディスク大賞・アルバム賞/企画部門を受賞。
2度目の活動休止期間に入り、桑田のみがソロ活動を行う。
12月のAAAにサザンとして出演。休養中だった関口も登場し久々に6人揃った。
1995年
5月22日、35thシングル「マンピーのG★SPOT」発売と同時に本格的に活動再開。バンドから長期離脱していた関口が正式に復帰する。
6月24日、ベスト・アルバム『HAPPY!』発売。完全予約限定生産の作品で、70万セットが即日完売した。
7月17日、36thシングル「あなただけを 〜Summer Heartbreak〜」発売。シングルでは3作目のミリオンセラーとなる。
8月5日・6日、サザン復活を記念する野外イベント『スーパー・ライブ・イン・横浜 ホタル・カリフォルニア』横浜みなとみらいにて開催。
12月2日、ライブビデオ『ホタル・カリフォルニア (HOTARU CALIFORNIA)』発売。
1996年
5月20日、37thシングル「愛の言霊 〜Spiritual Message」発売。シングル4作目のミリオンセラーとなる。
6月25日、38thシングル「太陽は罪な奴」発売。
7月20日、12thアルバム『Young Love』発売。ダブルミリオンを達成し、オリジナル・アルバムでは最高の売上を記録。
8月4日、野外ライブツアー『ザ・ガールズ万座ビーチ』スタート。9月22日の横浜スタジアム公演が台風のため延期となり、10月12日に順延となった。
12月28日 - 31日、年越しライブ『牛』開催。
1997年
3月5日、ビデオ『平和の琉歌 〜Stadium Tour 1996 "ザ・ガールズ万座ビーチ" in 沖縄〜』発売。「平和の琉歌」のPV、ライブツアーのドキュメント、ボーナストラックとして前年末の年越しライブで唄われた「平和の牛歌」が収録された。
8月21日、39thシングル「01MESSENGER 〜電子狂の詩〜」発売。
CS特番『01 MESSEAGE』放送。
11月6日、40thシングル「BLUE HEAVEN」発売。
12月27日 - 31日、年越しライブ『おっぱいなんてプー』開催。
1998年
2月11日、41stシングル「LOVE AFFAIR 〜秘密のデート」発売。
6月25日、デビュー20周年を記念してベスト・アルバム『海のYeah!!』発売。
6月28日、“Southern All Stars 20th Anniversary Area Party”と題して全国6ヶ所(札幌・仙台・渋谷・名古屋・大阪・福岡)でファンクラブが主体となったイベントを開催し、2万5千人を動員[40]。また、同日にはスペースシャワーTVの特番『電リク野郎ELVISスペシャル“オール サザン電リク”』にサザンが生出演し、KEIKO・ユースケ・サンタマリア・ゆずと共演。各会場と電話をつないでのイベント・レポートが行われ、リクエストに応える形で「勝手にシンドバッド」を即席でアコースティック演奏し、スタジオと各イベント会場を盛り上げた[40]。
7月29日、42ndシングル「PARADISE」発売。
7月31日、TBS系『金曜テレビの星!』内にて『サザン20周年緊急特番 バカさわぎの腰つき!!』放送。
8月8日・9日、20周年記念野外ライブ『スーパーライブ in 渚園 モロ出し祭り 〜過剰サービスに鰻はネットリ父ウットリ〜』、静岡県・浜名湖畔「渚園」にて開催。
9月23日、JFL発足5周年を記念して、「サザンを通じて人と音楽の素晴らしい関係を表現したい」というテーマで企画、制作された特別ラジオ番組「JFL 5TH ANNIVERSARY SPECIAL 三菱電機モバイル BLOW IN THE SOUTHERN WIND」が放送された。ナビゲーターは小林克也が務め、ゲストとしてメンバー全員が出演、ミニライブも披露した。
10月21日、13thアルバム『さくら』発売。
12月12日、ライブビデオ『スーパーライブ in 渚園』発売。
1999年
『海のYeah!!』と『さくら』の2作品で、第13回日本ゴールドディスク大賞・ロックアルバム・オブ・ザ・イヤー受賞。
3月24日、『Se O no Luja na Quites(セオーノ・ルーハ・ナ・キテス)〜素敵な春の逢瀬〜』スタート。初の4大ドーム公演を含めた大規模なツアーとなる。
3月25日、43rdシングル「イエローマン 〜星の王子様〜」発売。
9月26日・27日、ファンクラブ限定ライブ『'99 SAS事件簿 in 歌舞伎町』開催。
12月10日、DVDソフト『SPACE MOSA』発売。
12月27日 - 31日、年越しライブ『晴れ着 DE ポン』開催。
2000年代
2000年
1月26日、44thシングル「TSUNAMI」発売。シングルでは自己最高セールスを記録し、自身最大のヒット曲を記録。
「TSUNAMI」で第14回日本ゴールドディスク大賞でソング・オブ・ザ・イヤー受賞。
2月26日、ライブビデオ『シークレットライブ'99 SAS 事件簿 in 歌舞伎町』発売。
7月19日、45thシングル「HOTEL PACIFIC」発売。
8月19日・20日、地元住民の署名活動[注 1]が実り1981年のツアー以来19年ぶりに茅ヶ崎の茅ヶ崎公園野球場で2日間のコンサート『茅ヶ崎ライブ 〜あなただけの茅ヶ崎〜』を行う。18日にはファンクラブ会員と地元市民を客席に招き公開ゲネプロ(本番同様のリハーサル)も行い、実質3公演とも言えるライブであった。なお、年末に大森がサザンとしての活動を休止する発表をしたためこれが6人編成での最後のライブとなった[41]。
11月1日、46thシングル「この青い空、みどり 〜BLUE IN GREEN〜」発売。
11月22日、13年ぶりのバラッド第3弾『バラッド3 〜the album of LOVE〜』発売。アルバムでは自身最高の初動売上を記録。
12月27日 - 31日、年越しライブ『ゴン太くんのつどい』開催。これが事実上5人編成での最初のライブとなった。
12月31日、「TSUNAMI」で第42回日本レコード大賞を初受賞。
2001年
3度目の活動休止期間に入る。各メンバーソロ活動を開始。
『バラッド3 〜the album of LOVE〜』で第15回日本ゴールドディスク大賞・ロックアルバム・オブ・ザ・イヤー受賞。
「TSUNAMI」が2001年JASRAC賞金賞、カラオケ分配額最高位を獲得。
8月11日、8月7日付で大森が正式に独立したことを『桑田佳祐のキヤノンFMワンダーランド 〜やさしい夜遊び〜』内で発表。13日には大森とメンバー全員によるコメントが発表された[42]。
2002年
サザンオールスターズとしての活動なし。各個人精力的にソロ活動をこなす。
2003年
6月25日、デビュー25周年を記念し、25万セット限定でデビューシングル「勝手にシンドバッド」を再発。翌週にはオリコンチャートで発売から25年経過してのオリコン1位獲得という記録。
6月28日、ファンクラブ限定ライブ『サザンオールスターズ SPECIAL LIVE IN 建長寺』開催。この模様はフジテレビ系『FNS27時間テレビ みんなのうた』内の『桑田佳祐の音楽寅さん 〜MUSIC TIGER〜』の企画として放送された。
7月23日、47thシングル「涙の海で抱かれたい 〜SEA OF LOVE〜」発売。本格的に活動を再開する。
野沢が持病のヘルニアのためサザンの活動を欠席。
8月16日、25周年野外ライブツアー『流石(SASが)だ真夏ツアー! あっっ!生。だが、SAS! 〜カーニバル出るバニーか!?〜』スタート。札幌・福岡でのファンクラブ限定ライブハウス公演と横浜・名古屋・神戸での本公演の他、特別公演として沖縄でも開かれた。
8月30日、初のイメージビデオ『Inside Outside U・M・I』発売。
11月30日、HMVが発表した『』の第1位に選ばれる。なお、桑田個人としても同チャートの12位に選出された。
12月17日、ライブビデオ『SUMMER LIVE 2003「流石だスペシャルボックス」胸いっぱいの "LIVE in 沖縄" & 愛と情熱の "真夏ツアー完全版"』発売。
2004年
「涙の海で抱かれたい 〜SEA OF LOVE〜」が第18回日本ゴールドディスク大賞・ソング・オブ・ザ・イヤー受賞。
4月14日、48thシングル「彩 〜Aja〜」発売。
7月21日、49thシングル「君こそスターだ/夢に消えたジュリア」発売。
11月24日、50thシングル「愛と欲望の日々」発売。
12月15日、初のPV集『ベストヒットUSAS (Ultra Southern All Stars)』発売。
12月27日 - 31日、年越しライブ『暮れのサナカ』開催。
2005年
「君こそスターだ/夢に消えたジュリア」で第19回日本ゴールドディスク大賞・ソング・オブ・ザ・イヤー受賞。更にDVD『ベストヒットUSAS (Ultra Southern All Stars)』でミュージック・ビデオ・オブ・ザ・イヤーを受賞。
3月31日、「愛と欲望の日々」でSPACE SHOWER Music Video Awards 05・BEST ART DIRECTION VIDEOを受賞。
6月25日、「勝手にシンドバッド」から「TSUNAMI」までのシングル作品44枚を再リリース。
野沢がヘルニアのためサザンの活動を再度欠席。
7月20日、51stシングル「BOHBO No.5/神の島遥か国」発売。
8月7日、国営ひたち海浜公園で行われた「ROCK IN JAPAN FESTIVAL 2005」にバンドとしては初出演。
10月5日、14thアルバム『キラーストリート』発売。
10月13日、6年ぶりの全国ツアー『みんなが好きです!』が広島からスタートし、12月31日に横浜アリーナでの恒例年越し公演まで5大ドームツアーを含めた全21公演を行った。
2006年
『キラーストリート』で第20回日本ゴールドディスク大賞・ロック&ポップ・アルバム・オブ・ザ・イヤー受賞。
3月15日、サザンとしては初のドキュメントビデオを含めたライブDVD『FILM KILLER STREET (Director's Cut) & LIVE at TOKYO DOME』を発売。
8月9日、52ndシングル「DIRTY OLD MAN 〜さらば夏よ〜」発売。
8月26・27日、桑田の呼びかけでサザンオールスターズを中心にアミューズの人気アーティストや、桑田と親交の深いアーティストがゲストとして挙って出演した野外フェスティバル『THE 夢人島 Fes.2006』を行う。サザン及び桑田が主催するフェスティバルの開催は初。
2007年
1月、ビクターエンタテインメントとアミューズがサザンの楽曲管理・配信などを行う合弁会社「タイシタレーベルミュージック」を設立[43]。
4月、桑田のソロ活動決定が発表され、再びバンドでの活動が休止。
2008年
5月19日、デビュー30周年を迎えるにあたり、作品リリースやライブ開催など活動再開に関わる報告と同時に、翌2009年以降無期限でのバンド活動休止が発表された。
6月24日、8月に行われる『真夏の大感謝祭』の演奏曲リクエスト投票(リクエスト結果については別掲)、オリジナル壁紙、サザンケータイの発売などを発表。
8月6日、53rdシングル「I AM YOUR SINGER」発売。
8月16日・17日、23・24日、約2年半ぶりとなる単独コンサート「サザンオールスターズ 『真夏の大感謝祭』 30周年記念LIVE」を横浜市の日産スタジアムにて開催。野沢がヘルニアのため後半部分のみの参加となった。
11月、サザンの楽曲の中から抜粋した33曲を、各10分毎計33話(最終話のみ60分)楽曲を基に構成したテレビドラマ『the波乗りレストラン』が日本テレビ系にて放送。1週間にわたり毎日不定期に放送した斬新な企画であり、メンバーの関口と野沢もドラマに出演した。
12月3日、ライブDVD『真夏の大感謝祭 LIVE』発売。同時に、『キラーストリート』までのオリジナルアルバムと『稲村ジェーン』をリマスタリングして再発。
12月17日、『真夏の大感謝祭 LIVE』Blu-ray Disc版発売。サザンオールスターズとしては初のBlu-rayでのライブビデオリリースとなる。
2010年代
2011年
5月25日発売のチャリティシングル「Let's try again」にメンバー全員がソロアーティストとして参加。MV内の「勝手にシンドバッド」「LOVE AFFAIR〜秘密のデート〜」の部分では、メンバー5人が揃った映像が見られる。
2013年
6月24日、Yahoo! JAPANトップページのロゴに「明日はサザン35周年」と表示され、そのロゴをクリックすると曲(この時点ではまだ「ピースとハイライト」のタイトルは伏せられている。)のイントロが再生される仕掛けが施される。(曲の再生と同時にロゴ内を左から右へと5種類の音符が流れる。)
6月25日、デビュー35周年の日に活動再開を発表。
8月7日、54thシングル「ピースとハイライト」発売。
8月10日、ツアー『灼熱のマンピー!! G★スポット解禁!!』を開始。5年前の活動休止の地である日産スタジアムに始まり『茅ヶ崎ライブ』以来13年ぶりとなる茅ヶ崎でのライブを含めた5会場、全9公演を行う。
8月21日、過去全54枚のシングル音源の配信をmoraなどで解禁。
10月、第61回菊池寛賞を受賞。
11月30日 - 12月1日、12月3日 - 12月4日、『桑田佳祐 Act Against AIDS 2013「昭和八十八年度! ひとり紅白歌合戦」』に、メンバー全員がザ・ドリフターズに扮してゲスト出演し、「チョットだけョ! 全員集合」「ドリフのズンドコ節」「ドリフのビバノン音頭」を歌った。
12月31日、ライブDVD・Blu-ray『灼熱のマンピー!! G★スポット解禁!! 胸熱完全版』発売。
2014年
6月25日、公式サイトにて、9月にニューシングルを発売すること、12月にサザンとしては9年ぶりとなる年越しライブを開催すること、オリジナルアルバム制作中であり年内完成であることを発表した。当日の読売新聞に全面広告で告知が掲載され、当時流行していた漫画「進撃の巨人」をもじり「進撃のサザン」と銘打たれていた。
9月10日 55thシングル「東京VICTORY」を発売。4作連続1位を記録した。
12月17日、ライブ音源を除くシングル55作品、オリジナルアルバム14作品、企画盤アルバム4作品の全266曲のiTunes Storeでの配信を解禁、日本を含む111カ国で配信を開始。同時にmoraでも全アルバム配信を開始[44]。
12月30日、「東京VICTORY」が第56回日本レコード大賞優秀作品賞に選ばれた。当日の授賞式にはライブのため参加していない。
12月27日・28日・30日・31日、10年ぶりとなる年越しライブ『ひつじだよ! 全員集合!』開催。12月28日には、安倍晋三首相・昭恵夫人が来場した[45]。12月31日には、第65回NHK紅白歌合戦にシークレットゲストとして中継出演を果たした。グループとしてのNHK紅白歌合戦は31年ぶりとなる。また、その日の終盤には2015年3月31日にオリジナルアルバムをリリースすることと、それに伴う全国ツアーが行われることを発表した[46]。このライブ中に同年秋に桑田が受章した紫綬褒章[47]を披露した際の冗談・ハプニングと、紅白歌合戦出演時に着用した付け髭・2013年のライブツアーで映した社会情勢の映像などに対しての批判やデマが流れ、それらのシーンに対する抗議デモが起きたりするほどになった[48]。(騒動・謝罪の詳細についてはひつじだよ! 全員集合!#紫綬褒章の披露で起きたトラブル・ピースとハイライト・桑田佳祐#哲学・思想を参照のこと。)
2015年
1月15日、所属事務所のアミューズが桑田との連名で前述の騒動に対する謝罪文を発表[49]。
1月17日、桑田本人が自身のラジオ番組「桑田佳祐のやさしい夜遊び」の冒頭で前述の騒動に対する謝罪・釈明と、ネット上で流れた批判への反論やデマの否定を行った[50][51]。
3月31日、15thアルバム『葡萄』発売。
4月11日、10年ぶりの全国ツアー、『おいしい葡萄の旅』を愛媛県武道館より開始。8月17日・18日の日本武道館での追加公演まで5大ドームを含む11会場・全23公演が行われた。
4月24日、『葡萄』の発売に合わせ、週刊文春(文芸春秋)、週刊現代(講談社)、週刊ポスト(小学館)、週刊プレイボーイ(集英社)、週刊SPA!(扶桑社)の5誌との協力により「スペシャルマガジン 総力特集 サザンオールスターズ『葡萄』」が制作され、全国のローソンで無料配布された。収録曲を基に各編集部が自由な発想で記事を制作し[52]、長嶋茂雄や横田滋・早紀江夫妻からの称賛のコメントも掲載された[53][54]。かねてから週刊誌に度々目を通している桑田はこのパンフレットについて「面白い」という感想を残している[53]。
12月30日、『葡萄』が第57回日本レコード大賞 最優秀アルバム賞を受賞。桑田がビデオメッセージによるコメントを寄せた。
2016年
1月6日、ライブDVD・Blu-ray『おいしい葡萄の旅ライブ –at DOME & 日本武道館-』発売。
2017年
7月17日、自身が初めて出演したCMであるアサヒ飲料『三ツ矢サイダー』に38年ぶりにCMを担当することになった[55]。
2018年
4月2日、2017年から続くアサヒ飲料『三ツ矢サイダー』のCMソングとして、「勝手にシンドバッド」「みんなのうた」「LOVE AFFAIR~秘密のデート」「I AM YOUR SINGER」が起用される方が発表された。なお、これらの曲はデビューから10年ごとに発表された曲である[56]。
4月3日、2014年に発売されたシングル「東京VICTORY」がTBS系列「2018アジア大会&世界バレー」テーマ曲に決定した[57]。
4月4日、2017年4月から始まった桑田のスペシャルサイト『ROUND30』が完結され、サイトの動画で2018年にサザンの活動を再開することを発表し、意気込みをジョークを交えて語った[58]。
6月15日、1st配信シングル「闘う戦士たちへ愛を込めて」発売[59]。オリコン週間デジタルシングルランキングで1位を獲得し、サザンとしてはシングル・アルバムを通して同チャート初首位獲得となった[60]。
6月25日・26日、25日にデビュー40周年を迎えNHKホールでワンマンライブ「キックオフライブ 2018『ちょっとエッチなラララのおじさん』」を開催[61]。
7月23日、2nd配信シングル「壮年JUMP」発売[62]。
8月1日、ベストアルバム『海のOh, Yeah!!』が発売[63]。
8月12日、サザンとしては2005年以来13年ぶりとなる『ROCK IN JAPAN FESTIVAL 2018』に出演[64]。
10月11日、MTV Video Music Awards Japan 2018にて、「SAS Lifetime Achievement Award Japan」を受賞。VMAJでアーティスト名が入った賞を獲得するのは初の快挙となった[65]。
10月27日、茅ヶ崎市にあるサザンビーチちがさきで『茅ヶ崎サザン芸術花火2018』が開催され、花火に合わせてサザンの楽曲が流れるというイベントで、楽曲提供として“タイシタレーベル”がクレジットされている。なお、メンバー5人は出演しない[66]。
11月29日・12月1日・2日、『桑田佳祐 Act Against AIDS 2018 平成三十年度! 第三回ひとり紅白歌合戦』に、第二回の時と同様にメンバー全員がザ・ドリフターズに扮してゲスト出演し、「世界に一つだけの花」(SMAP)と「いい湯だな」(ザ・ドリフターズ)を振り付きで歌唱した[67]。
12月31日、『第69回NHK紅白歌合戦』に特別枠としてNHKホールから出場、平成最後の「究極の大トリ」という形で「希望の轍」と「勝手にシンドバッド」の2曲を歌唱した。NHKホールでの披露は1983年ぶり以来35年ぶりとなった[68]。歌手別瞬間最高視聴率では45.3%を記録し、出場者の中では最も高かった[69]。
2019年
3月 - 6月、約3か月かけて6大ドームを含む全11ヶ所22公演の全国ツアーを開催予定[70]。
バンド・楽曲の特徴
楽曲は一般的には夏をイメージしたポップスや、ロック色の強いもの、バラードなどが知られているが、他にもヒップホップ・民族音楽・郷土音楽・歌謡曲・ジャズ・ハードロック・コミックソングまで幅広い要素を取り入れた楽曲があり、題材は恋愛・セックス・郷土愛・ユーモア・応援歌・反戦・社会風刺・ハナモゲラなど多岐にわたり、こうした様々な要素を意欲的に取り入れている。当然、夏以外の季節をイメージした楽曲も多く発表されている[注 2][71][72]。ちなみに、桑田は日本の四季の中では春が一番好きである事を公言している[73]。
影響
桑田は、ニール・ヤング、ボブ・ディラン、ポール・マッカートニー、エリック・クラプトン、アラン・トゥーサン、ビートルズからの影響を語っている[74]。
楽曲制作・レコーディング
桑田はメロディやサウンドを鳴らしたいという動機で作曲・演奏を始めたため、主に"曲先"で楽曲を制作している[75]。そのため、初期の頃は「歌詞の意味はどうでもいい」と捉え「料理でいうお皿のようなもの」という感覚だったと述べていた[75]。その後はファンの反応や[76]、サポートミュージシャンを務めた小林武史・小倉博和といった桑田曰く「詞の事をとても気にする人達」の影響で洗練されたものが多くなっていった[77]。1990年代からは仏教用語や熟語が少しずつ登場するようになり[78]、2010年代からは英語を意識的に減らしていくようになり日本語の歌詞を重視して書かれることが多くなった[79]。
サザンの大半の楽曲のレコーディング形式としてはまず桑田が曲やポイントとなる言葉の一部分を作り、スタジオでメンバー・サポートミュージシャン・スタッフ・エンジニアなどにそれを伝え、全員がアイディアを出し合いながらイメージを膨らませ仮歌やオケを録音する。それと並行して桑田が作詞の作業に取り掛かり、一通り作詞して歌入れを始める。これ以降アレンジなどの細かな修正を繰り返して楽曲が完成するというものである[80][81][82]。また、「曲によって異なったニュアンスを出すため」という理由でベースなどを桑田が担当メンバーに代わって演奏することも時折ある[83]。
桑田は作詞をする際に入念な下調べを行っており、さまざまな情報をくまなくチェック・インプットをし、それが曲のアイデアに繋がっていると野沢は述べており、「週刊誌なんかは、ぜんぶ読んでるんじゃないか」といった推測もしている[84]。歌詞はほとんど想像で書くこともあれば[85]、楽曲のテーマに関係する人物あるいはそれに詳しい周囲の人物やスタッフへの取材をもとに書かれることもある[86]。歌詞の中で桑田自身と異なる歌手像やペルソナが設定されていることも多い[87]。
桑田が制作した楽曲の歌詞には前述の理由からメロディや符割りを優先する故に文法として正しくないものや[88]、勘違いして書いてしまった歌詞がそのまま使われたりする事もあり[89][84]、スタッフが訂正を促すこともあるが、歌いやすさなどを理由とした桑田の意向で大抵はそのまま残されている[88][89]。
近年ではライブなどで演奏することを想定して制作したものも多くなった[90]。過去の作品には制作したものの、作り込み過ぎたが故にライブでの再現ができなかった楽曲が何曲も存在すると桑田は述べている[90]。
サザンの楽曲は前述のとおり大半を桑田が制作・歌唱しているが、野沢を除き他のメンバーも一部の楽曲を制作・歌唱している。なお、メンバー全員で制作した曲は「ブルースへようこそ」「シャッポ」、個々のメンバー同士の共作は「チャイナムーンとビーフン娘」「人生の散歩道」のみである。
バンドとしてのスタンス
前述の通りバンド活動に集中する時期と各メンバーがソロ活動に集中する時期があるため、関口は「良くも悪くも、何かしら口実を設けないと動きにくいバンド」と表現している[91]。桑田は「大本営発表がある方が動き易いというか、先に流れをパーッと決める方がみんな楽だから。そういうバンドなんですよ(笑)」と語っている[92]。
バンド仲について桑田は「やっぱりお互い若い時分には険がありましたよ。だけどもう、これこそ何度かバンドを休ませたりしているうちに、角が取れてきたというか(中略)互いの光る部分を見出し易くなった。今更無理難題を投げ合うくらいなら、その分できる事をたくさん頑張る方がいいもんね」と述べている[92]。また、関口はサザンが長く続いた秘訣として「『休み休みやることかな』としか答えようがない」と述べている[91]。
桑田はサザンは5人だけではなく、スタッフを含めた総力戦であると述べている[82]。また、桑田はサザンをディレクションする点で最も重きを置いている点として「自分を含めたメンバー全員のバンドマンとしての気概とプライド」を挙げており[92]、メンバー全員は陰ながら努力を重ねていると述べている[93]。
楽曲の世界観
和洋折衷
マーティ・フリードマンやマキタスポーツのようにコード進行やメロディなどを「和洋折衷」と評す者も多い[94][95]。
歌詞については教育学者で明治大学文学部教授の齋藤孝が「日本語の可能性を最大限に広げている」と評しており、桑田がたびたび行う当て字(二重読み)についても「こうした表現は江戸や明治の時代によく見られる表現なんですね(中略)ひらがなは私たちの身体にスッと入っているもの、漢字は理知的で、頭のほうに入って来るものですのでこうして表現をする事によって、頭と身体の両方から掴む効果も生んでいると思います」と評価している。また、文語体と口語体の混在も桑田の歌詞の大きな特色であるとしている[96]。
桑田は日本語の情緒を「ある面でサザンがやっている事と合うと思う」と考えており、「言葉の意味そのものよりも、古来から日本語の持つ情緒、"粋さ"みたいなもんで自分の感性をダイレクトに出したい」「ビートルズとか外国の文化にもろに影響を受けてるけど、やっぱり日本の“ワビ”“サビ”の感覚っていうのを、もっと音楽に出していきたい」と述べている[97]。また、日本的なものから「平和」を含めた「”和”という言葉が好き」といった発言もしている[98][99]。
初期の楽曲に登場した「ちょいと」などのフレーズに関しては、長唄や落語などの語感に影響を受けたものであると述べている[97]。
「JAPPANEGGAE(ジャパネゲエ)」「CRY 哀 CRY」「通りゃんせ」などのように古語を取り入れた歌詞をロック調のメロディに乗せた楽曲も存在する。
松田はこうした和洋折衷な路線を「自分たちなりの和モノ路線というか、洋楽と和モノの折衷を、俺たちはかっこ悪いものとしてとらえていないから」と述べており、桑田の楽曲に対するバランスのとり方を高く評価している[100]。
亀田誠治は、桑田の事を「『日本人である』っていうことを最大の武器にして音楽を作られてる方だと思いますね」と評し、上述する和洋折衷な歌詞を「すごく日本っぽいキーワードをたくさん使ってる」「日本っていう国が持つ文化とか日本民族の歴史みたいなものを、桑田さんはごく自然に音楽の歌詞としてまとめあげてるんじゃないかっていう気がするんですね」などと高く評価している[101]。
主に初期作品での英詞の監修を手掛けていた小林克也は和洋折衷な表現をする桑田の事を「日本人の洋楽コンプレックスを解放してくれた男」「明治や大正の文豪に連なる人」と評価している[102]。
楽曲だけでなくライブの演出やグッズ・DVDなどにも和風要素を取り入れることも多い[103]。
異国情緒的なモチーフを取り入れることについては、桑田が監督を務めた映画『稲村ジェーン』の制作時に「(劇中でスペイン語で歌唱する楽曲が流れたり、ハングル文字が書かれた看板やラマが登場する事について)ミスマッチの仕方が、多少定番とズレている方が面白い」といった持論を語っている[104]。また、こういった要素を興味本位で取り入れた楽曲[105]がきっかけで出自や思想に関するデマが流れた事もある[106]。
「ナチカサヌ恋歌」「平和の琉歌」「神の島遥か国」などのような沖縄音楽を意識した楽曲も制作されている。
エロティック
エロティックな曲を制作する理由について桑田は「音楽って、やっぱりセックスがないとダメだと思うのね。(中略)そういう事の方が素直に歌詞にしやすいわけ。これは性格だと思うんだけど」と述べている[107]。
齋藤孝は桑田のエロティックな表現について「日本人が明らかに性を謳歌していた江戸時代の文学作品に通じるものがある」と評している[108]。
徳光正行とミッツ・マングローブは、桑田のエロティックな表現を「桑田さんは精神的な”永遠の童貞”的なところがいい」「エロ全開の曲もあれば、私小説のような美しいエロもある」(徳光)、「セックスに憧れている中坊の妄想みたいな感じが歌詞に出てる」「生々しさがない」「これが生々しいエロだったら、老若男女に支持されるはずがない」(ミッツ) と評価している[109]。
亀田誠治は、桑田の妻である原由子の存在が桑田のエロティックな表現の品格を上げていると評価しており、「「桑田さんのエロは、かわいいエロなんですよ。ゆるしてあげてね、みんなでパーティー楽しもうね!」といった空気を、原由子さんの存在が醸し出してくれている」と述べている[110]。
加山雄三は桑田の事を「本当にいいやつ。心が素晴らしいから、あんなスケベな曲が作れるんだよ」と述べている[111]。
社会風刺・反戦歌
社会風刺や反戦歌などの楽曲については5thアルバム「NUDE MAN」の頃から制作されている。
こうしたテーマの楽曲を作ることについて桑田は「光を描こうとすれば、どうしてもその対極にある忘れてはならないことも描かなければならない」[87]「明るいだけの歌はあまり面白くない」「大人でいれば辛いことがたくさんある」「世の中が不穏で歪んでいれば、歌だって自ずと歪むと思うんです」[112]「僕だって自分の日常がありますから、全ての問題について毎日思い続けていられるわけじゃない。(中略)ただ、それでもおかしいことはおかしいと思うものだし、たまたまそれがきっかけで音楽が生まれたのなら、それを歌えない空気も、そこで歌えない自分も僕は嫌なんです」[113]といった考えを述べている。一方で、インタビューでは「難しいことはよく分からない」[99]「政治も疎い」[114]といった事も述べている。
また、風刺は人を過剰に傷つけるためのものではあってはならないとし、「たとえば直接的に『○×反対』というのではなく、どこか粋でありたいし、○と×の間に様々なグラデーションがあると思います」[112]といった考えを述べている。事実、桑田が風刺や反戦をテーマにして制作した楽曲は、単に世相を批判したり、後ろ向きな事柄を描くだけでなく、曲によっては後ろ向きな事柄を描いた上で前向きな歌詞を書いたり[115]、日本国民に寄り添いエールを送ったり[116]、平和ボケをしている自分たちへの自戒を込めたり[117]、解釈を聞き手にゆだねるものも存在する[118]など、趣向を凝らしている事も特徴である。
なお、かつてはこういったテーマの曲で歌詞に過激なフレーズを入れた事も何度かあったが[注 3]、後年にはそうしたフレーズへの興味はなくなっており、「やっぱり流れが良くないと、尖った言葉ばっかりの羅列だと、やっぱりポップミュージックとしてはね。僕はあまり好きじゃないんですよね。メロディも大事だし」[119]「僕だってこう見えて、コンプライアンスだのなんだのと昔と比べたら相当気を配っているんです」[120]といった発言をしている。
反戦歌を作ることについては「戦争はなかなか無くならないことも、平和を訴えるうえでのある種の虚しさも、大人ですから薄々は気付いています。でも言うだけでも言わなきゃ夢が持てない。僕は夢のない世の中が一番怖いと思っています」と述べている。桑田の反戦を訴える姿勢は祖母や父の影響によるものであり、特に父からは満州からの引揚者だったこともあって、満州での話や「品格とは真逆の、人間が究極の状態に追い込まれた時の様子」などの話をよく聞かされていた事を述べている[113]。
また、反戦歌の面ではザ・ビートルズやボブ・ディランがきっかけで戦争や平和を意識した事と[98]、社会風刺の面では牧伸二の漫談やハナ肇とクレイジー・キャッツが出演していた『おとなの漫画』が好きだった旨を語っている[87]。
渋谷陽一は、桑田がこうしたテーマで制作した楽曲を「自分の言葉のメッセージで社会を変えよう、政治に物申すっていうのではなくて、桑田佳祐も清志郎も、歌にした動機はひとつ、歌いたいからだったと思うんですよね」と評しており、桑田本人もこの主張に賛同している[119]。
2015年のインタビューでは「メインストリームで風刺やプロテストソングを歌うアーティストが少ない現代で寂しさや使命感、もしくは矜持のような感情を抱くことはありますか?」といった質問をされ、桑田は「全くありません。そこは人それぞれですから。若い頃は恋愛や遊びに大半の時間を割くし、何より今の若い人と僕らでは生活環境も情報量もまったく違うでしょうから」「(自身に特定の主義主張や思想が無い事や、エロティックな楽曲を多数制作している事を述べた上で)つまり僕も俗物なんですよ」「ましてやシンガーソングライターの矜持なんかじゃない」「強いて言えば“衝動”でしょうか。作品としての歌って、本来は衝動的な叫びみたいなものじゃないですか」と答えている[112]。
タイアップ先への気配り
CMソングや映画主題歌などの場合はタイアップのコンセプトや内容に合わせて制作することもあり、桑田がそういったイメージを曲より先に言葉にしてメンバーやスタッフに伝えるケースも存在している[121][122]。これについては桑田自身も「ぜーんぜん関係ない曲が『タイアップ決まりました』って言われても、あんまり楽しくないからね」と語っている[121]。
渋谷陽一は「いや、そこがまたすごい。そして、やっぱり正しい、ポップミュージシャンとして」[121]、岸谷五朗は「桑田さんが台本をもらって曲を書くと、ものすごいものができる」[123]、寺脇康文は「心を震わせるって、こういうことだね。桑田さんの曲って、心を震わせたり、踊らせたりーー耳で聴くっていうより、心に聴かせるという感じ。桑田さん自身がそういう人間だからなんだろうな」[123]とこういった桑田の姿勢を高く評価している。
メンバー、スタッフ、ファンへの感謝
楽曲の中にはメンバー、スタッフ、ファンへの感謝が込められているものも存在している[124][125][41]。
パフォーマンス
ライブではその時点でリリースした新曲から、初期の頃の楽曲まで幅広く選曲がされており、年々演奏曲が増えていくようになり[126]、現在では曲数はアンコールを含め30曲を超えることが多く、公演時間も長い場合で約3時間半に及ぶ[127]。
楽曲によっては世界観を表現するためにバックモニターに楽曲のテーマにちなんだ映像が投影されたりダンサーが登場したりすることがある[128]。また、激しい楽曲に乗せて桑田が観客をあおったり[129]、女性ダンサーと絡んだり、野外ライブでは客席に水を撒く事も特徴である[48]。
桑田はよく歌詞や段取りを間違えてしまうことがあり[130][48]、それが全国放送されてしまうこともある。それが2014年の年越しライブ「ひつじだよ! 全員集合!」の時のように一連の騒動を誘発する結果になった事もある[48]。
音楽番組やライブでは、桑田が率先して近況・時事ネタ・下ネタ・ジョーク、メンバーやスタッフへのいじり・内輪ネタ・自虐ネタを交えてのトーク[131]、会場の状況に合わせた演出[132]、小道具やコスプレなどで観客や視聴者を笑わせることが多いが[133]、それらの意図が曲解されたり、度が過ぎたことで大きな問題になり、謝罪することになった事が何度かある[48]。また、ライブでは他のメンバーもその時々の流行や会場に合わせたネタをしたり、ものまねや内輪ネタ・自虐ネタ・メンバーいじりなどをして観客を笑わせている[134][130]。
近年のライブではエンディングで桑田が観客やファンに対して感謝の念を述べるとともに「みんな死ぬなよ!」「頑張ろうな!」と呼びかけてステージを退場することが多くなった[127][128]。
バンド・メンバーへの評価
10代から70代まで幅広い年齢層にファンが存在しているのが特徴であり[115]、多くのファンにとってサザンは、幅広い音楽性、パフォーマンス、メンバーのキャラクターを含め、“良質なエンタテインメント”として楽しみ、“青春の1ページ”として心に刻まれているといわれている[135]。また、サザンの楽曲で励まされ、心の支えにしている者も多いのも特徴の一つであり[136]、それゆえに「国民的バンド」と評されることもある[137]。『週刊文春』はこれについて「サザン・サウンドが国民的なのは、単に広い人気を誇るからだけではない。多くの問題を孕みながらも何とか前を向こうとする、そんな「日本の今」の気分が、どの曲にも凝縮されているからだ」と評している[138]。
サザンの世代ではない10代・20代は音楽番組や自身の親が楽曲を聞いていたことからサザンを知り、ファンになった人が多い傾向がある[135]。
楽曲だけでなくメンバーの人柄も評価されており、2014年にビクタースタジオを取材した『週刊文春』はサザンを「日本一のおもてなしバンド」と評している[139]。
ファンに対しての対応も評価されており、チーフマネージャーの話によると、サザンのメンバー全員はファンレターにはすべて目を通しており、返信ハガキが同封されたものは時間が許す限り返信を書いているという[140]。また、桑田は公式BBS[141]やライブ後のアンケートの意見[142]にも目を通しており、それに対して共感したり[142]、ライブの演出の参考にする事もある[141]。
サザンの幅広い音楽性やエンターテインメント性は幅広いミュージシャンからリスペクトされている[143]。また、レイ・チャールズ[注 4]やKISS[144]などの外国人アーティストからも高い評価を得ている。
メンバーの人柄と上述した多様な作風やエンターテインメント性も相まって、性別や職業はもちろんの事、思想・主義主張や国籍・人種を問わず、多くの者から高い評価を得ているのも特徴である[145][146][147][148][106]。
こういった高い評価を得ている一方で、一部楽曲やパフォーマンスに対しては毀誉褒貶・賛否両論となる事もある[48][106]。原は桑田の一部の楽曲やパフォーマンスが物議を醸したりすることに対して「『そんな時は一緒に怒られましょうね』という気持ちです(笑)」とコメントしている[149]。また、2014年のライブで起きた騒動の影響で炎上や曲解を怖れ「詞を書くときは気をつけなければ」と思うようになり、桑田に対して「変な曲解されませんように」と祈るようになった事や、騒動への謝罪の内容が正確に伝わるように伝えることの難しさを角田光代との対談で明かしている[150]。
桑田夫妻と交流がある竹内まりやは、桑田の事を”ライブでいつもふざけて、バカばっかりやってる”としたうえで「サザンオールスターズの主体はやっぱり原坊だと確信した」と評している[151]。
亀田誠治は「サザンは、"大人の世界にはこんなお楽しみがあるんだぜ!!"と公共の電波に乗せて、国民的レベルで知らしめた画期的なバンドだと思うんです(中略)忘れてはいけないことは、桑田さんは、どんなにやんちゃをしても、どんなに激しいメッセージを出したり、どんなにエッチな事を言ったりしても、基本にあるのは"ラブ&ピース"であって、破壊的なパフォーマンスは絶対にしないということです」と評している[152]。
サザンの楽曲には桑田の出身地である神奈川県茅ヶ崎市やその周辺都市が取り上げられる事も多く、市の関係者をはじめとして知名度や経済への貢献を評価する声も多い[153]。
別名義での活動
アルバム『稲村ジェーン』は同名映画のサウンドトラックという性格上、収録されている楽曲により演奏者などのメンバーが異なる。このため、アルバムの名義は「サザンオールスターズアンドオールスターズ(SOUTHERN ALL STARS and ALL STARS)」とされている[154]。
ちなみに、個々の楽曲でこの名義が使われたのは「稲村ジェーン」「美しい砂のテーマ」「LOVE POTION NO.9」「東京サリーちゃん」の4曲のみで、残りの7曲はサザンオールスターズおよび「稲村オーケストラ」「原由子 & 稲村オーケストラ」のいずれかで表記されている。特に、多くのアルバムに収録されている「希望の轍」は「稲村オーケストラ」のものであり、『ミュージックステーション』(テレビ朝日)においても同名義で出演し、披露された[155]。
また、その他のユニットなどでは松田・野沢・大森を中心メンバーとする「S.A.S.Project」がオムニバスアルバム『SNOWBIRD HOTEL』に参加している他、関口のソロアルバム『World Hits!? of Southern All Stars』では「関口和之&砂山(SAZAN)オールスターズ」が結成された。
作品
シングル
1978年: 勝手にシンドバッド
1978年: 気分しだいで責めないで
1979年: いとしのエリー
1979年: 思い過ごしも恋のうち
1979年: C調言葉に御用心
1980年: 涙のアベニュー
1980年: 恋するマンスリー・デイ
1980年: いなせなロコモーション
1980年: ジャズマン (JAZZ MAN)
1980年: わすれじのレイド・バック
1980年: シャ・ラ・ラ/ごめんねチャーリー
1981年: Big Star Blues (ビッグスターの悲劇)
1981年: 栞のテーマ
1982年: チャコの海岸物語
1982年: 匂艶 THE NIGHT CLUB
1982年: Ya Ya (あの時代を忘れない)
1983年: ボディ・スペシャル II (BODY SPECIAL)
1983年: EMANON
1983年: 東京シャッフル
1984年: ミス・ブランニュー・デイ (MISS BRAND-NEW DAY)
1984年: Tarako
1985年: Bye Bye My Love (U are the one)
1985年: メロディ (Melody)
1988年: みんなのうた
1989年: 女神達への情歌 (報道されないY型の彼方へ)
1989年: さよならベイビー
1989年: フリフリ'65
1990年: 真夏の果実
1991年: ネオ・ブラボー!!
1992年: シュラバ★ラ★バンバ SHULABA-LA-BAMBA
1992年: 涙のキッス
1993年: エロティカ・セブン EROTICA SEVEN
1993年: 素敵なバーディー (NO NO BIRDY)
1993年: クリスマス・ラブ (涙のあとには白い雪が降る)
1995年: マンピーのG★SPOT
1995年: あなただけを 〜Summer Heartbreak〜
1996年: 愛の言霊 〜Spiritual Message
1996年: 太陽は罪な奴
1997年: 01MESSENGER 〜電子狂の詩〜
1997年: BLUE HEAVEN
1998年: LOVE AFFAIR 〜秘密のデート
1998年: PARADISE
1999年: イエローマン 〜星の王子様〜
2000年: TSUNAMI
2000年: HOTEL PACIFIC
2000年: この青い空、みどり 〜BLUE IN GREEN〜
2003年: 涙の海で抱かれたい 〜SEA OF LOVE〜
2004年: 彩 〜Aja〜
2004年: 君こそスターだ/夢に消えたジュリア
2004年: 愛と欲望の日々
2005年: BOHBO No.5/神の島遥か国
2006年: DIRTY OLD MAN 〜さらば夏よ〜
2008年: I AM YOUR SINGER
2013年: ピースとハイライト
2014年: 東京VICTORY
配信限定シングル
2018年:闘う戦士たちへ愛を込めて
2018年:壮年JUMP
スタジオ・アルバム
1978年: 熱い胸さわぎ
1979年: 10ナンバーズ・からっと
1980年: タイニイ・バブルス
1981年: ステレオ太陽族
1982年: NUDE MAN
1983年: 綺麗
1984年: 人気者で行こう
1985年: KAMAKURA
1990年: Southern All Stars
1990年: 稲村ジェーン
1992年: 世に万葉の花が咲くなり
1996年: Young Love
1998年: さくら
2005年: キラーストリート
2015年: 葡萄
ライブ・コンサートツアー
なお、「年越しライブ」と呼ばれるカウントダウンライブは、横浜アリーナが所在する神奈川県の条例により18歳未満の入場が禁止となっている(12月31日公演のみ。かつては20歳以上の保護者同伴の場合だけ許可されていたが、2007年からの条例改正で入場が完全禁止となった)。
その他イベント
本表ではサザンオールスターズが出演した公演日のみを記載してあり、それ以外の公演日は記載していない。
受賞
日本レコード大賞
日本ゴールドディスク大賞
日本有線大賞
その他
SPACE SHOWER Music Video Awards
特別賞(1998年)
BEST ART DIRECTION VIDEO「愛と欲望の日々」(2005年)
ゴールデン・アロー賞
音楽賞(2000年)[162]
JASRAC賞
金賞「TSUNAMI」(2001年)
CDショップ大賞
マエストロ賞 『葡萄』(2016年)
MTV Video Music Awards Japan
SAS Lifetime Achievement Award Japan(2018年)[65]
主な記録
オリコン
シングル・アルバム総売上:4897.0万枚(歴代5位・2017年6月現在)[163]
シングル記録
シングル売上ランキング(2008年現在)[164]
※「勝手にシンドバッド」は、2003年に再発された売上枚数も含む。
シングル売上枚数:2535.2万枚(歴代4位・2015年12月現在)[166]
シングル1位獲得数:16作品(歴代23位タイ・2018年9月現在)
シングルTOP10獲得数:45作品(歴代14位タイ・2017年10月現在)
10位内獲得最多週数:253週(歴代1位・2014年現在)
トップ100同時滞在最多数:44作品(歴代1位・2005年7月4日付)[167]
最長キャリア首位獲得記録数:36年2ヶ月(グループ歴代1位・2014年現在)[168][169]
4つの年代(西暦)で首位獲得:1980年代 - 2010年代(歴代1位タイ)[168]
1980年代 「さよならベイビー」
1990年代 「ネオ・ブラボー」「涙のキッス」「エロティカ・セブン EROTICA SEVEN」「あなただけを 〜Summer Heartbreak〜」「愛の言霊 〜Spiritual Message〜」
2000年代「TSUNAMI」「勝手にシンドバッド[注 6]」「涙の海で抱かれたい 〜SEA OF LOVE〜」「彩 〜Aja〜」「君こそスターだ/夢に消えたジュリア」「愛と欲望の日々」「DIRTY OLD MAN 〜さらば夏よ〜」「I AM YOUR SINGER」
2010年代「ピースとハイライト」「東京VICTORY」
シングルミリオン獲得数:5作品 (ミリオン・4作品/ダブルミリオン・1作品)(歴代5位タイ・2016年現在)[注 7][170]
シングル歴代売上ランキング:4位「TSUNAMI」[29]
CDシングル歴代売上ランキング:2位「TSUNAMI」
アルバム記録
アルバム売上ランキング(2008年現在)[164]
アルバム1位獲得数:17作品(歴代5位タイ・2016年9月現在)[172]
最長キャリア首位獲得記録数:40年2ヶ月(国内グループ歴代1位)[173]
4つの年代(西暦)で首位獲得:1980年代 - 2010年代(歴代2位タイ・グループ歴代1位)[174][175][注 8][173]
1980年代『タイニイ・バブルス』『ステレオ太陽族』『NUDE MAN』『バラッド '77〜'82』『綺麗』『人気者で行こう』『KAMAKURA』『バラッド2 '83〜'86』『すいか SOUTHERN ALL STARS SPECIAL 61SONGS』
1990年代『Southern All Stars』『稲村ジェーン』『世に万葉の花が咲くなり』『HAPPY!』『Young Love』『海のYeah!!』『さくら』
2000年代『バラッド3 〜the album of LOVE〜』『キラーストリート』
2010年代『葡萄』『海のOh, Yeah!!』
週間1位を獲得したアルバム作品の値段:『すいか SOUTHERN ALL STARS SPECIAL 61SONGS』(税込1万円[注 9]、歴代1位)[176]
アルバム歴代売上:『海のYeah!!』(歴代9位)
アルバムミリオン獲得数:7作品 (ミリオン・4作/ダブルミリオン・2作/トリプルミリオン・1作)(歴代7位)
映像作品記録
最長キャリア首位獲得記録数:37年6ヶ月(歴代1位・2016年現在)[177][178]
4つの年代(西暦)で首位獲得:1980年代 - 2010年代(歴代1位・2014年現在)[179]
1980年代:『女神達への情歌 (報道されないY型の彼方へ)』
1990年代:『歌う日本シリーズ 1992〜1993 LIVE at YOKOHAMA ARENA 29th Dec.1992』
2000年代:『FILM KILLER STREET (Director's Cut) & LIVE at TOKYO DOME』『真夏の大感謝祭 LIVE』
2010年代:『SUPER SUMMER LIVE 2013 「灼熱のマンピー!! G★スポット解禁!!」 胸熱完全版』『おいしい葡萄の旅ライブ –at DOME & 日本武道館-』
ザ・ベストテン
16週以上ベストテン入りした曲:4位タイ「いとしのエリー」
100週以上ベストテン入りした歌手:歴代9位(120週)
10曲以上ベストテン入りした歌手:歴代13位タイ(14曲)
10週以上第1位を獲得した歌手:歴代9位(14週)
3曲以上第1位を獲得した歌手:歴代8位タイ(4曲)
出演
桑田佳祐も参照のこと。桑田の単独出演は、サザン名義の楽曲が使われたCMのみ掲載。その他各メンバーの出演番組などは、それぞれのページを参照。
CM
日清食品、焼きそば「焼そばU.F.O.」(1979年)
使用曲「アブダ・カ・ダブラ」(CM仕様の別歌詞バージョン)
ヤマザキビスケット、チップスター(1979年 - 1980年)
使用曲「C調言葉に御用心」
アサヒ飲料、三ツ矢サイダー(1980年・2017年 - )
1980年使用曲「青い空の心 (No me? More no!)」→「いなせなロコモーション」(「勝手にシンドバッド」も一時期使用)
2017年・2018年使用曲「弥蜜塌菜のしらべ」
2018年使用曲「壮年JUMP」
アシックス/モンクレール、ダウンジャケット(1981年)
使用曲「栞のテーマ」
日産自動車、パルサー(1982年)
使用曲「走れ!! トーキョー・タウン」「来いなジャマイカ」
松下電器、ヘッドホンステレオ・World Way(1982年)
使用曲「NUDE MAN」
TDK、カセットテープ「AD」(5代目、1985年、原以外のメンバー5人で出演)
富士通、富士通テレフォン(1985年)
使用曲「Computer Children」(CMのみのオリジナルバージョン)
大塚製薬、オロナミンCドリンク(1985年)
使用曲「怪物君の空」(原以外のメンバー5人で出演)
日本生命、ロングラン(1990年)
使用曲「愛は花のように(Olé!)」(桑田のみ出演)→「YOU」(桑田のみ出演)
NTTドコモ(1992年)
使用曲「シュラバ★ラ★バンバ SHULABA-LA-BAMBA」(関口以外のメンバー5人で出演)
キリンビール、ラガー(1996年)
使用曲「恋のジャック・ナイフ」「太陽は罪な奴」
GM.キャデラック、セビル(1996年)
使用曲「胸いっぱいの愛と情熱をあなたへ」(桑田のみ出演)
三菱電機、Pedion(1998年)
使用曲「CRY 哀 CRY」
WOWOW(2000年・2015年)
2000年使用曲「HOTEL PACIFIC」(桑田のみ出演)→「この青い空、みどり 〜BLUE IN GREEN〜」(桑田のみ出演)
2015年使用曲「アロエ」
JAL(2003年 - 2004年)
使用曲「雨上がりにもう一度キスをして」→「彩 〜Aja〜」(桑田のみ出演) 「夢見るアニバーサリー」 (原のみ出演)→「夢に消えたジュリア」
トヨタ自動車、「MORE THAN BEST」キャンペーン(2004年 - 2006年)
使用曲「君こそスターだ」 (桑田のみ出演)→「LONELY WOMAN」→「神の島遥か国」(桑田のみ出演)→「BOHBO No.5」→「ロックンロール・スーパーマン 〜Rock'n Roll Superman〜」
資生堂「サマーキャンペーン」(2008年)
「OH!! SUMMER QUEEN 〜夏の女王様〜」
au、「LISMO Recommend サザンオールスターズ」キャンペーン(2008年)
使用曲「I AM YOUR SINGER」
フォルクスワーゲン、「ゴルフ」(2013年)
使用曲「ピースとハイライト」
サッポロビール、プレミアムアルコールフリー(2014年)(桑田のみ出演)
使用曲「パリの痴話喧嘩」
三井住友銀行(2013年 - 2014年)
使用曲「栄光の男」→「東京VICTORY」(桑田のみ出演)
NHK紅白歌合戦出場歴
注意点
出演順は「出演順/出場者数」で表す。
タイアップ楽曲
グループのソロ曲やカバー曲などは含まない。アルバムCMのために使用された曲など、サザン関連のCMで使用された楽曲は除く。
※タイアップやテーマソングとして使用された順に掲載。同一楽曲の別時期に渡る仕様の場合、1曲として使用順に掲載する。
2008年放送の『the波乗りレストラン』で使用された楽曲は、当該項目を参照。
バージョン違いの楽曲
サザンの楽曲の中には、タイトルに表記がされていなくとも、シングルとアルバムでバージョンやテイクの異なる曲がいくつか存在する。また、シリーズものや、メドレー形式で構成される歌詞やテイクの異なった楽曲も多い。
※シングルに収録されたライブテイク、再発によるリマスタリング、『キラーストリート』収録曲でアレンジの変更が無い楽曲は除く。
書籍
写真集
『たいした夏 -Big Deal summer-』(1983年、CBSソニー出版)
『Mr. & Ms. EVERYBODY』(1988年、ビクターブックス)
『LIVE at CHIGASAKI CITY』(茅ヶ崎ライブ写真集)(2001年、アミューズブックス)
関連書籍
『勝手にシンドブック』(ベップ出版、1979年)
『ただの歌詩じゃねえかこんなもん』(桑田佳祐著、エッセイつき歌詞集、新潮社、1984年) ISBN 4-10-135301-8
『ケースケランド』(桑田佳祐著、集英社、1984年) ISBN 4-08-780079-2
『ロックの子』(桑田佳祐著、インタビュー構成萩原健太、講談社文庫、1987年) ISBN 4-06-184043-6
『ブルーノート・スケール』(桑田佳祐著、ロッキング・オン、1987年) ISBN 4-947599-13-8
『ただの歌詩じゃねえかこんなもん'84-'90』(桑田佳祐著、上の同名作品の続編、新潮社、1990年) ISBN 4-10-135302-6
『突然ですがキリギリス―サザンオールスターズ音楽青春物語』(関口和之著、集英社文庫、1991年) ISBN 4-08-749719-4
『娘心にブルースを』(原由子著、ソニーマガジンズ、1998年) ISBN 4-7897-1284-2
『地球音楽ライブラリー サザンオールスターズ』(萩原健太・大畑幸子・太田綾子・佐伯明・前田祥丈著、株式会社アミューズ監修、TOKYO FM出版、1999年) ISBN 4-88745-034-6
『地球音楽ライブラリー サザンオールスターズ 改訂版』(株式会社アミューズ監修、2005年、TOKYO FM出版、上記に新作などを追加した新装版) ISBN 4-88745-135-0
『クワタを聴け!』(中山康樹著、集英社新書、2007年) ISBN 4-08-720380-8
『やっぱり、ただの歌詩じゃねえか、こんなもん 桑田佳祐 言の葉大全集』(上の同名作品の続編、2012年、新潮社)ISBN 978-4-10-332831-5
脚注
注釈
出典
関連項目
サポートメンバー、関係者など
キーボード・ピアノ・シンセサイザー
奥慶一・国本佳宏・八木正生・小林武史・藤井丈司・門倉聡・島健・曽我淳一
ギター
小倉博和・佐橋佳幸・斎藤誠
ベース
根岸孝旨・美久月千晴
パーカッション
三沢またろう
コーラス
EPO・平松八千代・佐藤嘉風
ブラス・ホーン・ストリングス
スペクトラム (日本のバンド)・新田一郎 (ミュージシャン)・山本拓夫・村田陽一・金原千恵子
アレンジャー
桑野聖・中西俊博・宮川泰
その他
Z団・小林克也・萩原健太・トミー・スナイダー・岩本えり子・宮治淳一
テレビ・ラジオ番組
桑田佳祐のやさしい夜遊び・桑田佳祐の音楽寅さん 〜MUSIC TIGER〜・稲村ジェーン・the波乗りレストラン
会社など
ビクターエンタテインメント
アミューズ
タイシタレーベル - SPEEDSTAR RECORDS内のパーソナルレーベル。
サザン通り商店街
サザンビーチちがさき
その他
爆笑問題
内村光良
さまぁ〜ず
桂春蝶 (3代目)
外部リンク
- ファンクラブ会員サイト
on Twitter
on Facebook
on YouTube
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B5%E3%82%B6%E3%83%B3%E3%82%AA%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%82%B9%E3%82%BF%E3%83%BC%E3%82%BA |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
377,
915,
1451,
1680,
2085,
3543,
4746,
5387,
5880,
6283,
6862,
7176,
7802,
9315,
9907
],
"plaintext_end_byte": [
376,
903,
1450,
1679,
2068,
3523,
4690,
5367,
5848,
6212,
6861,
7156,
7779,
9314,
9893,
10241
]
} | コラーゲンはしわの改善に役立ちますか? | プラセンタ | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
プラセンタ(English: placenta products, placental products[1])とは、胎盤から抽出した成分を含有する処方箋医薬品またはサプリメントである。処方箋医薬品としては更年期障害や乳汁分泌不全、慢性肝炎などに使用される。美容領域や歯科領域としても使用されるが、自由診療となる。
サプリメント・化粧品としても関連商品が広く流通しているが、経口投与のサプリメントの中には効果が期待できないばかりか健康被害の報告がある製品もある。なお、英語の Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. は「胎盤」を意味するが、本項で解説する「プラセンタ」は、「胎盤を原料として製造された医薬品および健康食品」という意味である。
医薬品
処方箋医薬品として使用されるプラセンタは、ヒトの胎盤から製造され、微黄色澄明の水性注射液である。日本で診療報酬や調剤報酬の保険収載されている医療用医薬品製品として、商品名「メルスモン(Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.)」および「ラエンネック(Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.)」がある。
ヒト胎盤由来成分として、多種の微量成分を含有するが、有効成分とされる成分は特定されていない[2]。リジン、アラニン、アスパラギン酸などのアミノ酸が主成分[2]。
ホルモンやタンパク質は、精製時の処理で完全に取り除かれ、含有されない。特定生物由来製品のため、投与前にリスクを含めた患者へのインフォームドコンセントが必要であり、アンプルの製造番号は、少なくとも20年間の診療録保管管理が必要となる(平成15年7月30日改正薬事法)[2]。
メルスモン
メルスモン(Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.)は、1956年(昭和31年)に販売開始され、1959年(昭和34年)に薬価収載されている[2]。原料は胎盤(臍帯及び羊膜は含まれない)抽出方法は塩酸加水分解法。抽出後のプラセンタエキスの総窒素濃度は0.08w/v%。含有するプラセンタ成分は低分子の成分。更年期障害と乳汁分泌障害で、共にフラセボと比較して有意な症状改善効果が確認されている[2][3][4]。マウスでの動物実験では、抗疲労作用・創傷治療促進作用なども確認されている[5]。販売はメルスモン製薬株式会社。1日1回2mLを毎日または隔日に皮下注射して使用する[2]。原料は日本国内の妊婦より出産時に排出された胎盤であり、提供者の海外渡航歴等の問診のほかに、血清学的検査によってウイルス・細菌の感染症スクリーニング検査を実施し、更にHBV-DNA、HCV-RNA、HIV-1-RNAについて核酸増幅検査(NAT)等を実施して問題なかった胎盤を使用する[2]。原料は、塩酸加水分解法によって101℃以上、1時間以上の塩酸加熱処理および121℃、60分間の高圧蒸気滅菌を実施され[2]、ウイルス等の不活性化処理が行われている[2]。
ラエンネック
ラエンネック(Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.)は、1974年(昭和49年)に販売開始され、同年薬価収載されている[6]。原料は胎盤、臍帯及び羊膜。抽出方法は分子分画法。抽出後のプラセンタエキスの総窒素濃度は0.8w/v%。含有するプラセンタ成分は低分子~中分子~高分子の成分。効能効果は、「慢性肝疾患における肝機能の改善」となっている[6]。124例を対象としたCross Over法による二重盲検試験では、ラエンネックの投与により血清トランスアミナーゼ(GOT、GPT)値が有意に改善することが確認されている(1984年に薬効再確認済)[6]。実験用ラットでの動物実験では、肝再生促進作用・肝障害抑制作用・抗脂肝作用、肝線維化抑制作用が観察されている[6]。ラエンネックは1日2-3回を、皮下注射で投与することが出来る[6]。ペプシン(ブタ、胃粘膜由来)、乳糖(牛乳由来)を製造工程で使用する[6]。
美容外科・形成外科・歯科領域での利用
プラセンタを創部に局所注射すると、創傷治癒が促進されることが知られており、美容外科・形成外科領域で使用されている[7]。歯科領域でも、プラセンタが使用されている。プラセンタはヒト歯肉線維芽細胞(HGF)のI型コラーゲン産生量に影響を及ぼすことが知られており[8]、歯周病や抜歯後の治癒促進、口内炎などへ応用されている。これらの領域へのプラセンタの使用は、日本では診療報酬として認可されておらず、全額自費治療(自由診療扱い)となる。
感染症リスク
上記の2製剤は、高度な病原体不活性化処理が行われており、現在までに本剤の投与により、変異型クロイツフェルト・ヤコブ病(vCJD)や後天性免疫不全症候群等の感染症を引き起こした症例は報告されていない[2][6]。しかし生体組織を原料としている以上、未知の病原体を含む感染症を伝播させてしまう可能性は、完全にゼロではない[2][6]。
副作用・使用上の注意
アレルギー体質の患者へは慎重投与となっている[2][6]。併用禁忌薬は特に挙げられていない[6]。副作用として最も多いものは注射部位の発赤・疼痛で[6]、投与例の3.7-7.1%に観察される[2][6]。悪寒、悪心、発熱などが0.1-5%未満の頻度で見られる[2][6]。
サプリメントや化粧品としてのプラセンタ関連商品
サプリメントや化粧品としても、「プラセンタ関連商品」が流通している。原料としてはヒトの胎盤ではなく、牛や馬・豚・羊といった家畜の胎盤が使用されている[9]。日本ではかつてサプリメントの原材料として牛の胎盤が使われていたが、牛海綿状脳症 (BSE) が確認されたことから安全性が疑問視され、その後は牛以外の家畜の胎盤を使用している[9]。羊も牛と同じ反芻動物であることよりBSEのリスクが懸念されている[9]。
滅菌処理は60度程度の低温処理であり、「メルスモン」や「ラエンネック」のような高度の処理は行われていない。そのため、家畜の性ホルモンや、飼育時に使用された残留抗生物質が検出されたという報告がある[10]。
化粧品として
胎盤抽出成分を混合した塗布薬が化粧品として販売されている。きめ・毛穴・発赤部分において改善効果を認める報告もあり、皮膚炎症の改善効果やメラニンの生成抑制効果、ターンオーバーの促進効果の可能性があることが示唆されている[11]。スーパーオキサイドを低減し、しわの原因となるコラーゲン分子の光老化架橋形成を抑制する効果もあり有望な抗老化素材とする発表もある[12]。アンチエイジング効果についても評価する声がある[13]。
健康食品として
ウシ、ブタ、ヒツジ、ウマなどの家畜の胎盤の抽出成分を素材とした健康食品やサプリメントとして販売されている[9]。俗に、「更年期障害によい」「冷え性によい」「貧血によい」「美容によい」「強壮・強精によい」など言われているが、信頼に足る臨床データはない[9]。小規模な臨床研究では、簡易更年期指数(SMI)スコアの改善や膝関節痛の軽快を見たという報告や[14]、男性の性機能改善効果があったという報告が存在する[15]。しかし、有効とされる成分も明確になっておらず、仮にあったとしても経口摂取ではペプチドホルモン、酵素、成長因子、サイトカインは消化管で分解されてしまうとされている[9][16]。また原料となった家畜由来のトリプトファン、男性ホルモン、女性ホルモン、黄体ホルモンなどを検出した製品や[9][17][10]、アリストロキア酸[18]やエフェドリン[18]、バイアグラ類似の勃起不全治療薬などが混合された製品が報告されている[19]。日本国内でも基準値を超える安息香酸が含有されていることが発覚して自主回収となった製品がある[20]。また販売方法についても、「特定商取引法」に違反して効能効果を偽って販売する業者もあり、経済産業局によって取締を受けるケースが出ている[21]。
また健康食品・サプリメントでは、上記の家畜の胎盤を原料にした製品の他に、魚の卵巣膜の抽出成分を含む商品を「海洋性プラセンタ」・「マリンプラセンタ」と称したり、植物の胎座(Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.)の抽出成分を混合した商品を『植物性プラセンタ』等と称することもあるが[9]、そもそも哺乳類の胎盤を原料としていないので、全く関係無い別の食品である[9]。
健康被害
プラセンタ関連の健康食品・サプリメントで、薬剤性肝炎、薬剤性肺炎、接触皮膚炎や全身性斑状強皮症を起こすなどの健康被害も報告されている[9][22]。プラセンタエキスを含む健康食品により成人型アトピー性皮膚炎が悪化したケースもある[9]。
脚注
関連項目
アンチエイジング
美容外科
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%97%E3%83%A9%E3%82%BB%E3%83%B3%E3%82%BF |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
813,
1394,
2321,
2991,
3750,
4461,
5086,
5819,
6643,
7843,
8467,
8888,
9764,
10908,
11643,
12202,
13247,
14687,
16021,
16579,
17072,
17782,
18376,
18696,
19077,
19171,
20218,
20358
],
"plaintext_end_byte": [
805,
1350,
2280,
2990,
3749,
4460,
5085,
5818,
6635,
7842,
8466,
8887,
9735,
10907,
11635,
12201,
13206,
14639,
15998,
16578,
17071,
17756,
18375,
18679,
19076,
19170,
20203,
20315,
20625
]
} | 国防総省外国語学校はどこにある | アメリカ国防総省語学学校 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
1089
],
"minimal_answers_end_byte": [
1335
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
アメリカ国防総省語学学校(アメリカこくぼうそうしょう ごがくがっこう、Defense Language Institute, DLI)は、アメリカ国防総省(DoD)の教育・研究機関である。2つの独立した組織で構成されており、国防総省、その他の連邦機関および世界中の多くの機関に対し、語学および文化に関する教育を行っている。国防総省外国語学校は、国防語学プログラムを担任しており、その主だった活動は、国防総省の要員に対する外国語教育および海外から留学生に対する英語教育である。その他の活動には、語学訓練に関する計画の立案、教育カリキュラムの開発および第二言語習得に関する研究などがある。
概要
国防省語学学校の主要な組織は、国防省語学学校外国語センター(Defense Language Institute Foreign Language Center, DLIFLC)と国防省語学学校英語センター(Defense Language Institute English Language Center, DLIELC)の2つである。外国語センターはカリフォルニア州モントレーのプレシディオ・オブ・モントレーに所在しており、英語センターはテキサス州ラックランド空軍基地のサンアントニオ統合基地に所在している。
国防省語学学校外国語センター
外国語センターの指揮官は陸軍大佐であり、副指揮官は空軍大佐である。指導部には、他に陸軍上級曹長と軍属の参謀長が配置されている。外国語センターにおいては、年間を通して、約3,500名の学生に対し、24ヵ国語以上の外国語の授業が行われている。教育は、連邦休日および代休日を除き、毎週5日間、毎日6時間実施される。各課程の期間は、履修する言語の難易度に応じて、26週から64週に設定されている。外国語センターは、通信教育、電子黒板、インターネット、双方向テレビ、ポッドキャストなどの学生に支給されたデジタル音声機器やノートパソコンなどの先端技術を活用した授業を実施し、外国語教育の先駆者としての役割を担っている。[3]
国防省語学学校英語センター
英語センターは、国防省英語プログラム(Department of Defense English Language Program, DELP)を運営している。2015年に第367訓練群と命名された英語センターは、その双方の指揮官を兼務する空軍大佐の指揮官および陸軍中佐の副指揮官により指揮されている。また、運用部隊指揮官には、空軍中佐が配置されている。その他の軍人の職員には、陸軍、空軍および海軍の隊員が割り当てられている。300人以上の軍属の職員には、第二言語としての英語に関する教育資格を有する教官などが配置されている。
[4]
英語センターは、英語教育プロ グラム認定協会(Commission on English Language Program Accreditation)およびアメリカ教育省の認定を受けている。
一般英語(General English)、専門英語(Specialized English)および教官育成(Instructor Development)の3つの校内教育セクションに分かれており、その教育期間は、留学生のニーズに応じ、9週間(専門英語の場合の一例)から52週間(一般英語の一例)に設定される。一般英語においては、限定的な英語能力しか有しない留学生であっても、事前に設定された英語理解力レベル(English comprehension level, ECL)に到達するまで教育が行われる。
アメリカ国内でのじ後の連接した訓練(follow-on training, FOT)が予定れている留学生は、母国において、または、語学学校の一般英語プログラムにおいて、要求される英語理解力レベルに到達していることが確認された後、専門英語訓練に参加する。専門英語プログラムにおいては、じ後の連接した訓練において必要とされる技術的用語および特定の語学能力を網羅した課程に入校する。教官養成プログラムにおいては、それぞれの母国において、英語教官またはプログラム・マネージャーとして勤務するための訓練が行われる。
例年、100か国以上の国の留学生たちが国防省語学学校に入校し、その訓練プログラムに参加している。留学生の訓練費用は、対外有償軍事援助(Foreign Military Sales, FMS)または国際軍事教育訓練プログラム(International Military Education and Training Programs, IMET Programs)などのアメリカが認可した支援プログラムを通じ、母国から支払われる。国防省語学学校は、海外留学生に対する訓練に加えて、英語を母国語としないアメリカ軍兵士たちに対する英語教育も行っている。
ラックランド空軍基地(Lackland AFB)の南西区画に所在する英語センターには、教育を効果的に行うために必要な施設や器材が備えられている。学生は、最新式の教場から徒歩圏内にある、快適に居住できる現代的な宿泊施設(lodging)に居住できる。課業日には、通常、6時間の教育が行われる。一部の教育は、コンピューターを利用できる語学教室(computer-based language laboratory)で実施される。すべての留学生は、さまざまなマルチメディア・ソフトウェアが閲覧可能であり、図書館も併設されている学習センター(learning center)を利用できる。
留学生は、留学生相互またはアメリカ学生とのスポーツイベントに参加して、異文化交流を経験できる。また、国防省語学学校が行う校外教育プログラム(Field Studies Program)にも参加できる。さらに、AMIGO(American Members of International Goodwill to Others)と呼ばれる国防省語学学校留学生支援プログラムを通じ、アメリカ軍人および地域住民のボランティアとの交流も深めることができる。留学生は、国防省語学学校への入校でアメリカ人と初めて接する場合が多いが、AMIGOプログラムは、留学生がアメリカの生活様式をより良く理解し、アメリカ人の文化および習慣の多様性を学ぶための機会を提供している。
歴史
国防省語学学校外国語センター(Defense Language Institute Foreign Language Center, DLIFLC)の起源は、アメリカの第二次世界大戦参戦前夜までさかのぼる。サンフランシスコのプレシディオにある非公開の学校が設立され、アメリカ陸軍による日本語教育が開始された。その教育は、1941年11月1日、クリッシー・フィールドにあった使われていない航空機用格納庫で、4名の教官により60名の学生に対して開始された。主に西海岸に住んでいた日系アメリカ人の二世であった学生たちは、アメリカで教育を受けていたことから、両親から日本語を学んでいたものの、その日本語力は限定的であった。その他の学生には、「帰米二世」と呼ばれる日本で教育を受けたために日本人と同じように日本語を話せる日系人や2名のコーカサス人の学生もいた。ニセイ(二世)ホールは、他のいくつかの建物と並んで、その学校の「アメリカの侍」展で栄誉を受けた初代学生たちを記念して名付けられた建物である。
戦時中、その学校は、陸軍情報部語学学校(Military Intelligence Service Language School, MISLS)と呼ばれるようになり、劇的な成長を遂げた。1942年、西海岸の日系アメリカ人が日系人収容所に移動させられると、語学学校は、ミネソタ州キャンプ・サベージの施設に一時的に移転した。1944年、学校の規模が拡大し、施設が手狭になったため、近傍のフォート・スネリングに移設された。戦時中およびそれに続く日本占領の間、6,000名以上の卒業生が太平洋戦域で活躍した。
1946年、プレシディオ・オブ・モントレーに移設されて陸軍語学学校と改称された語学学校は、1947年から48年の冷戦時代に入ると急速に拡張された。30以上の言語や方言について、教官たちが世界中から集められた。当時の最大の語学プログラムはロシア語であり、中国語、韓国語およびドイツ語がそれに続いた。
国防省語学学校英語センター(Defense Language Institute English Language Center, DLIELC)の正式な発足は、1954年5月の第3746飛行前訓練部隊(語学)が設立され、すべての英語教育を担任したことにさかのぼる。1960年、アメリカ空軍語学学校(Language School, USAF)が発足し、その任務を引き継いだ。1966年、国防省語学学校英語学校(Defense Language Institute English Language School, DLIELS)を設立した国防総省は、その学校を陸軍の統制下においたが、学校の施設はラックランド空軍基地に残された。1976年、国防総省は、アメリカ空軍を英語学校の管理機関に指定し、国防総省語学学校英語センター(Defense Language Institute English Language Center)へと改称した。
冷戦時代の語学教育
1950年代、アメリカ空軍によって行われていたイェール大学、コーネル大学、インディアナ大学およびシラキュース大学との契約プログラムによる外国語教育、およびアメリカ海軍によって行われていたワシントンD.C.の海軍調査学校(Naval Intelligence School )での外国語教育は、1963年に国防外国語プログラム(Defense Foreign Language Program)に統合された。国防省語学学校本部がワシントンD.C.に新たに設立され、元陸軍語学学校校長のジェームズ・L・コリンズ・ジュニアが初代学部長に就任した。陸軍語学学校は国防総省語学学校の西海岸支部(East Coast Branch)に、海軍調査学校の外国語部は東海岸支部(East Coast Branch)にそれぞれ改編された。大学との契約プログラムは、順次、廃止された。また、テキサス州ラックランド空軍基地の英語学校も国防総省語学学校に統合され、国防総省語学学校英語センター(DLI English Language Center, DLIELC)に改編された。
ベトナム戦争(1965〜73年)のピーク時には、国防総省語学学校における語学教育の必要性も増大した。通常の語学訓練を継続しつつ、20,000人以上の隊員に対するベトナム語の訓練が行われた。その多くは、軍事顧問団の「サバイバル」課程における8週間の特別訓練として実施された。1966年から1973年にかけては、テキサス州フォート・ブリス近郊のブリッグス空軍基地において、契約インストラクターを活用したベトナム支部の運営も行われた(後に、国防総省語学学校南西支部と命名された)。ベトナム語教育は、2004年まで続けられた。
統合
1970年代、国防総省語学学校の本部およびすべての語学訓練施設は、西海岸支部に統合され、国防総省語学学校外国語センター(Defense Language Institute Foreign Language Center, DLIFLC)へと改称された。(1973年には、新設されたアメリカ陸軍訓練教義コマンド(United States Army Training and Doctrine Command, TRADOC)に管理が一旦委譲されたが、1976年になると、すべての英語訓練業務がアメリカ空軍に再移譲され、今日まで至っている。
1979年、国防総省語学学校外国語センター(DLIFLC)は、アメリカ西部地域私立学校大学協会(Western Association of Schools and Colleges)の認定を取得し、学部長の地位が再確立された。1980年代の初頭、モンテレーが手狭になったため、国防総省語学学校は、2つの支部を一時的に開設した。テキサス州ラックランド空軍基地の空軍下士官兵ロシア語課程の支部(1981年〜1987年)およびサンフランシスコのプレシディオにあった陸軍下士官兵のドイツ語、韓国語、ロシア語およびスペイン語課程の支部(1982年〜1988年)である。このような状況を踏まえ、国防総省語学学校は、プレシディオにおける大規模な施設の拡大を開始した。2002年、学校・大学基準協会(Accrediting Commission for Community and Junior Colleges)が国防総省語学学校を準学士授与機関に認定した[5]。
地方行政および公共サービス
1993年春、基地閉鎖および再編(Base Realignment and Closure, BRAC)委員会は、国防総省語学学校の移転または閉鎖に関する提案を認めず、現在の場所でその任務を継続することを勧告した。2005年夏、委員会は、海軍大学院(Naval Postgraduate School)の閉鎖と併せて、その問題を再検討することとなった。閉鎖の理由は、モントレー湾地域の資産価値および生活費用の上昇により、2つの学校をオハイオ州のより土地価格の安い場所に移設すれば、納税者の負担を低減できるというものであった。これに対し、国防総省語学学校の経験豊富な外国語を母国語とする教官たちを入れ替えることは(不可能ではないにしても)困難であるという意見が提出された。サンフランシスコおよびカリフォルニア州のセントラルコーストは、地元の教官の供給源であり、学校の移設は、軍の情報機関にとって大きな痛手となる可能性があったからである。2005年8月8日、モントレーで会合を開いた基地閉鎖および再編委員会は、双方の意見を聴取した。2005年8月25日、委員会は、国防総省語学学校をモントレーの現在の場所に維持することを満場一致で決定した。
学校とその周辺環境
英語センター
国防総省語学学校英語センターは、アメリカ空軍の第37訓練航空団によって運営される国防総省の機関であり、海外の軍人および軍属に対する英会話教育およびその教官としての訓練を行っている。英語センターは、また、アメリカ軍のための第二言語としての英語プログラムおよび海外における英語教育プログラムを実施している。海外留学生は、国防省庁による保証を得た者でなければならず、通常、NATO(North Atlantic Treaty Organization, 北大西洋条約機構)加盟国の要員が含まれていなければならない。英語センターには、100か国以上の国からの留学生が常時入校している。メインキャンパスは、現在、テキサス州サンアントニオのラックランド空軍基地内にあるサンアントニオ統合基地の敷地内に所在している。英語センターは、海外留学生の英会話能力および母国における英会話教育能力を向上させ、アメリカ軍兵士の第二言語としての英語に関する訓練を実施し、世界各国における英会話訓練プログラムを実施することにより、国防総省の任務達成に寄与している。
外国語センター
カリフォルニア州プレシディオ・オブ・モントレーにある国防総省語学学校外国語センターは、国防総省の主要な外国語学校となっている。軍人たちに対する外国語訓練は、短期集中的に実施されており、各課程の教育機関は、24週間から64週間に設定されている[6] 。2001年10月、国防総省語学学校は、すべての基本プログラムの卒業生に対し、外国語に関する文系準学士を授与する連邦政府認可権限を取得した[7]。
学校の資産はすべてアメリカ陸軍の管轄下にあるが、その職員にはアメリカ海軍、アメリカ海兵隊およびアメリカ空軍の要員が配置されており、4つの軍種すべてがその学生を入校させ、その教官を差し出している。軍以外の連邦政府機関および諸外国の軍隊の要員に対する訓練も実施している。また、法執行機関の要員に対するスペイン語の教育も実施している。
2015年現在、アフリカ語を含む数多くの言語がワシントンD.C.の国防総省語学学校外国語センターで教育されており、以下の言語がモントレーにおいて教育されている。
現代標準アラビア語、エジプト系アラビア語、 レバントン系アラビア語 、イラク系アラビア語、中国語(標準)、フランス語、ドイツ語、ヘブライ語、ヒンディー語、インドネシア語、日本語、韓国語、パシュトー語、ペルシャ語、ロシア語、セルビア語/クロアチア語、スペイン語、フィリピン語(タガログ語)、トルコ語、ウルドゥー語
ワシントン事務局
国防総省語学学校は、ワシントンD.C.地区に国防総省語学学校ワシントン事務局を設置している。ワシントン事務局は、プレシディオ・オブ・モントレーでは行われていない「低密度言語」など、多くの教育陣を必要としない語学教育を行っている。しかしながら、一部の言語については重複しているものもあり、駐在武官要員に対しては、モントレーにおいて実施されている言語についても、ワシントンD.C.において教育が実施されている。
国防総省語学学校ワシントン事務局における英語訓練は、アメリカ国務省の国家外務研修センター(National Foreign Affairs Training Center, NFATC)およびワシントンD.C.地区の首都圏に所在する各外国語学校との契約により実施される。
栄誉の殿堂
国防総省語学学校は、2006年11月に行われた国防総省語学学校外国語センターの創立65周年記念式典において、国防総省外国語センターの栄誉の殿堂入りを決定した最初の10人を発表した。国防総省語学学校外国語センターは、毎年5月に新たに殿堂に加えるべき人物を募集している[8]。
国防総省語学学校外国語センターの栄誉の殿堂に加えられている人物
Air Force Colonel William Fife: Russian basic, 1948
Air Force Lieutenant Colonel Rick Francona: Vietnamese basic, 1971; Arabic basic, 1974; Arabic intermediate, 1978
Shigeya Kihara: Instructor of Japanese, 1941–1974
Army Major General Roland Lajoie: Russian basic, 1968
Army Specialist Park Young Chae, Korean Counsel General, 10 June 2003
Air Force Major General Doyle Larson: helped develop the career linguist force within the USAF
Hugh McFarlane: Russian basic, 1966; Hebrew basic, 1970
Army Colonel David McNerney: commandant of DLI 1981–1985
Glenn Nordin: Russian basic, 1950s; Vietnamese Adviser Course, 1966
Former Department of Defense Secretary and former White House Chief of Staff and Congressman Leon Panetta, became Director of the Central Intelligence Agency on 19 February 2009: championed language education in the military.
Whitney E. Reed: commandant of the National Cryptologic School 1986–1993; and NSA/CSS deputy director for education and training
Army Major General James A. Adkins: Russian basic, 1976
参考文献
資料源
Cameron Binkley, A Pictorial History of the Defense Language Institute (US Army, 2011).
関連項目
言語教育
外部リンク
Online language lessons developed by DLI
Online/Downloadable language software developed by DLI
Specialized phrasebooks developed by DLI in various languages for specific tasks
The short film The short film is available for free download at the Internet Archive
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB%E5%9B%BD%E9%98%B2%E7%B7%8F%E7%9C%81%E8%AA%9E%E5%AD%A6%E5%AD%A6%E6%A0%A1 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
422,
847,
1271,
1655,
2073,
2550,
2792,
3525,
3760,
4599,
5256,
6213,
7380,
7816,
8146,
8596,
9223,
9952,
10664,
11119,
11530,
11881,
12175,
12587,
12736,
12875,
13704,
13801
],
"plaintext_end_byte": [
421,
846,
1233,
1654,
2072,
2549,
2771,
3524,
3759,
4598,
5255,
6161,
7379,
7796,
8136,
8578,
9222,
9934,
10644,
11107,
11508,
11864,
12162,
12586,
12704,
12863,
13694,
13770,
13832
]
} | Adakah Rembrandt Harmenszoon beragama katolik? | Abraham | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Abraham (Hebrew: אַבְרָהָם, Modern:Avraham, Tiberian:ʾAḇrāhām AshkenaziAvrohom atau Avruhom; Arabic: ابراهيم, Ibrāhīm ; Ge'ez: አብርሃም, ʾAbrəham) adalah tokoh penting di Alkitab dan Al-Quran. Agama Yahudi dan Kristen mengakuinya sebagai patriarkh, sementara dalam tradisi Islam ia dikenal sebagai Ibrahim. Dalam tradisi agama Abrahamik, Abraham adalah bapak rohani dari banyak orang.
Menurut Alkitab, Abraham dipanggil Allah dari Mesopotamia ke negeri Kanaan, sekitar tahun 2000 SM.[1] Di sana ia mengadakan perjanjian: Abraham diminta mengakui bahwa Yahweh adalah Tuhan dan otoritas tertinggi satu-satunya dan universal, dan untuk itu Abraham akan diberkati dengan keturunan yang tak terhitung banyaknya. Kehidupannya yang dikisahkan dalam Kitab Kejadian (pasal 11–25) dapat mencerminkan berbagai tradisi.
Nama aslinya adalah Abram (Hebrew: אַבְרָם, Modern:Avram, Tiberian:ʾAḇrām, "bapa (ab) yang terpuji" atau "bapa[-ku] dipuji/dimuliakan" (bandingkan Abiram). Belakangan dalam hidupnya ia dikenal dengan nama "Abraham", seringkali disebut pula sebagai av hamon (goyim) "bapak dari banyak (bangsa)" menurut , meskipun dalam bahasa Ibrani kata ini tidak mempunyai arti harafiah.[2]
Abraham dalam pandangan agama samawi
Abraham mempunyai arti yang sangat penting bagi semua agama samawi yaitu Yahudi, Kristen dan Islam. Islam menganggap Ibrahim sebagai bapaknya orang-orang mu'min, karena Allah menetapkannya demikian. Ia adalah contoh ideal dari seorang yang disebut mu'min. Ini ditunjukkannya dengan penyerahan diri yang sempurna kepada Allah, dengan kesediaannya untuk menyembelih anak kesayangannya.
Agama Yahudi memandang Abraham sebagai salah satu leluhur mereka. Di dalam Kitab Suci Ibrani, Allah sering menyatakan diri-Nya sebgai "Allah Abraham, Ishak, dan Yakub". Hal ini misalnya terjadi ketika Allah menyatakan diri kepada Musa di padang belantara di Midian: "Lagi Ia berfirman: 'Akulah Allah ayahmu, Allah Abraham, Allah Ishak dan Allah Yakub.' Lalu Musa menutupi mukanya, sebab ia takut memandang Allah." ().
Bagi orang Kristen, Abraham adalah bapak orang percaya. Imannya menjadi teladan bagi semua orang Kristen. Surat Ibrani mengatakan demikian: "Karena iman Abraham taat, ketika ia dipanggil untuk berangkat ke negeri yang akan diterimanya menjadi milik pusakanya, lalu ia berangkat dengan tidak mengetahui tempat yang ia tujui... Karena iman maka Abraham, tatkala ia dicobai, mempersembahkan Ishak. Ia, yang telah menerima janji itu, rela mempersembahkan anaknya yang tunggal" ().
Dengan demikian, Abraham adalah bapak yang sama bagi ketiga agama ini, sekaligus mengingatkan bahwa ketiga-tiganya mempunyai akar yang sama, yaitu monoteisme. Untuk itu Abraham disebut juga sebagai Bapak Monoteisme Dunia.
Abraham dalam Islam
Dalam agama Islam, Abraham disebut Ibrahim. Ia merupakan salah satu dari lima nabi Ulul Azmi. Dalam Al-Qur'an disebutkan bahwa Ibrahim melakukan pencarian Tuhan yang panjang. Ia pernah menyembah matahari, bulan, dan bintang sebelum akhirnya bertaubat. Ibrahim juga penentang masyarakatnya yang pagan termasuk bapaknya Azar. Dalam Al-Qur'an disebutkan pula bahwa Ibrahim bukan seorang Yahudi atau Nasrani, tetapi ia adalah Muslim. Berbeda dengan dalam Kitab Kejadian, para penafsir Al-Qur'an menyepakati bahwa yang disembelih Ibrahim bukanlah Ishaq namun Isma'il meskipun dalam Al Qur'an (surat Ash Shaaffaat: ayat 102-107) hanya disebutkan bahwa Ibrahim (atau Abraham) akan mengorbankan anaknya dan tidak menyebutkan nama anak itu.
Sejarawan Islam al-Tabari percaya bahwa janji yang ditulis dalam surat Ash Shaaffaat ayat 100-101 diberikan kepada Ibrahim ketika masih di Suriah dan hanya mempunyai satu istri, yaitu Sara, sehingga anak yang dikorbankan adalah Ishak:
"Dari bukti yang disebutkan terdahulu dalam Quran sesungguhnya adalah Ishak, firman Allah memberitahukan kepada kita tentang doa sahabat-Nya, Ibrahim, ketika ia meninggalkan umatnya untuk pindah ke Suriah bersama Sara. Ibrahim berdoa, 'Aku akan pergi kepada Tuhanku yang akan menuntunku. Tuhanku! Berikanlah aku anak yang saleh.' Ini terjadi sebelum ia mengenal Hagar, yang akan menjadi ibu Ismail. Setelah menyebut doa itu, Allah kemudian menggambarkan doa ini dan mengatakan bahwa Ia telah meramalkan kepada Abraham bahwa ia akan mempunyai anak yang lembut. Allah juga mengatakan penglihatan Ibrahim tentang pengorbanan anaknya apabila anak itu cukup umurnya untuk berjalan bersamanya. Quran tidak menyebut berita mengenai anak laki-laki akan diberikan kepada Ibrahim kecuali dalam hal yang merujuk kepada Ishak, dimana Allah berkata, '
Dan istrinya, berdiri di sampingnya tertawa ketika Kami memberikan kepadanya berita mengenai Ishaq, dan setelah Ishaq, Yaqub', dan 'Kemudian ia menjadi takut akan mereka'. Mereka berkata. 'Jangan takut!' dan memberikannya berita tentang anak yang bijak. Lalu istrinya mendekat, mengeluh dan memukul wajahnya, dan berseru, 'Perempuan tua yang mandul'. Jadi, bilamana Quran menyebut Allah memberikan berita kelahiran anak laki-laki kepada Ibrahim, itu merujuk kepada Sara (dan kepada Ishaq) dan hal yang sama benar untuk firman Allah 'Jadi Kami memberikan kepadanya berita tentang anak yang lembut', sebagaimana ini benar untuk semua rujukan dalam Quran."[3]
Riwayat yang menyebutkan anak itu bernama Ishaq turun kepada kami melalui Abu Kurayb- Zayd b. al-Hubab- al-Hasan b. Dinar- 'Ali b. Zayd b. Jud'an- al-Hasan- al-Ahnaf b. Qays- al-'Abbas b. 'Abd al-Muttalib- Sang Nabi dalam suatu percakapan berkata, ‘Lalu kami menebusnya dengan korban yang besar.' Dan ia juga berkata, ‘Ia adalah Ishaq.'"[4]
Menurut al-Husayn b. Yazid al-Tahhan - Ibn Idris - Dawud b. Abi Hind - 'Ikrimah - Ibn 'Abbas: Dia yang Abraham disuruh untuk mengorbankan adalah Ishaq. Menurut Ya'qub - Ibn 'Ulayyah - Dawud - 'Ikrimah - Ibn 'Abbas: Korban itu ialah Ishaq.[5]
Menurut Musa b. Harun - 'Amr b. Hammad - Asbat - al-Suddi - Abu Malik and Abu Salih - Ibn 'Abbas and Murrah al-Hamdani - Ibn Mas'ud dan beberapa sahabat Nabi: Ibrahim diperintahkan dalam mimpi untuk "melaksanakan janjimu bahwa jika Allah memberikan seorang anak laki-laki melalui Sara, engkau akan mengorbankannya."[6]
Abraham menurut pandangan Yahudi dan Kristen
Abram
Abraham bernama asli Abram. Ia adalah anak Terah, berasal dari Ur-Kasdim. Abram lahir ketika Terah berusia 130 tahun (mengingat Abram berusia 75 tahun ketika Terah wafat pada usia 205 tahun). Lalu Terah membawa Abram, anaknya, serta cucunya, Lot, yaitu anak Haran, dan Sarai, menantunya, isteri Abram, anaknya; ia berangkat bersama-sama dengan mereka dari Ur-Kasdim untuk pergi ke tanah Kanaan, lalu sampailah mereka ke Haran, dan menetap di sana. Umur Terah ada 205 tahun; lalu ia mati di Haran.[7] Setelah itu, Abram dan istrinya Sarai, Lot (anak dari saudara laki-laki Abram, Haran), dan semua pengikutnya, kemudian pergi ke Kanaan. Abram berumur 75 tahun, ketika ia berangkat dari Haran. TUHAN memerintahkan Abram untuk pergi ke "negeri yang akan Kutunjukkan kepadamu", dan berjanji untuk memberkatinya dan membuatnya bangsa yang besar.[8] Karena percaya akan janji-Nya ini, Abram pergi ke Sikhem, dan menerima janji baru bahwa negeri itu akan diberikan pada keturunannya. Setelah membangun sebuah mezbah untuk memperingati perjanjian ini, ia pergi dan memasang kemah di antara Betel dan Ai, di mana ia membangun sebuah mezbah lagi dan "memanggil nama TUHAN."[9]
Di sini ia tinggal untuk beberapa waktu, sampai ketika ada perselisihan antara gembala-gembalanya dan gembala-gembala Lot. Abram mengusulkan pada Lot bahwa mereka berpisah, dan mengizinkan keponakannya untuk memilih lebih dahulu. Lot memilih tanah yang subur di sebelah timur sungai Yordan, sementara Abram, setelah menerima janji lagi dari TUHAN, pergi ke Mamre, dekat Hebron, dan mendirikan mezbah lagi bagi TUHAN.
Berdoa untuk Sodom
Dalam cerita mengenai Lot dan pemusnahan Sodom dan Gomora, Abram muncul ketika ia memohon pada TUHAN untuk mengasihani Sodom.[10] Di saat itu, TUHAN mengatakan kepada Abram bahwa Ia akan turun dan melihat, apakah benar-benar mereka telah berkelakuan seperti keluh-kesah orang yang telah sampai kepada-Nya atau tidak.[10]
Di Mesir
Karena kelaparan yang hebat, Abram dan keluarganya pergi ke Mesir (), di mana ia takut bahwa kecantikan istrinya akan menawan hati orang-orang Mesir. Karena itu ia berdusta bahwa Sarai adalah saudara perempuannya. Ini tidak menyelamatkannya dari Firaun, yang mengambilnya untuk harem pribadinya dan memberi Abram banyak ternak dan budak. Tapi ketika TUHAN menimpakan tulah yang hebat pada Firaun, Abram dan Sarai meninggalkan Mesir.
Hagar dan Ismael
Karena Sarai tidak dapat mengandung, janji Tuhan bahwa keturunan Abraham akan mewarisi tanah perjanjian tampak seperti mustahil. Sarai, sesuai dengan kebiasaan saat itu, memberi hamba perempuannya yang bernama Hagar kepada Abram. Ketika Hagar mengandung anak Abram, ia menjadi sombong dan merendahkan Sarai. Sarai mengusirnya ke padang gurun. Hagar dijanjikan bahwa keturunannya akan menjadi sangat banyak, "sehingga tidak dapat dihitung karena banyaknya." Maka Hagar kembali dan melahirkan anaknya Ismael yang merupakan putra Abram yang pertama. Hagar dan Ismael kemudian diusir dari Abram oleh Sarai selamanya (Kejadian 21).
Dalam agama Kristen dan Yahudi disebutkan bahwa yang disebut keturunan Abraham adalah berasal dari Ishak (Kejadian 21:12 Tetapi Allah berfirman kepada Abraham: "Janganlah sebal hatimu karena hal anak dan budakmu itu; dalam segala yang dikatakan Sara kepadamu, haruslah engkau mendengarkannya, sebab yang akan disebut keturunanmu ialah yang berasal dari Ishak.) Meskipun Ismael lahir sebelum Ishak tetapi adalah anak yang dilahirkan dari budak perempuan, yaitu Hagar, wanita Mesir yang menjadi budak bagi keluarga Abraham—pelayan bagi Sara. Menurut adat istiadat pada waktu itu, yang terhitung sebagai anak adalah dari istri yang sah, dalam hal ini maka Ishak-lah yang paling berhak disebut sebagai ahli waris.
Perjanjian sunat
Nama Abraham diberikan pada Abram (dan Sara pada Sarai) pada waktu yang sama dengan perjanjian sunat (Kejadian 17), yang dipraktikkan dalam agama Yahudi dan Islam sampai hari ini. Sekarang Abraham dijanjikan bukan saja keturunan yang banyak, melainkan juga bahwa keturunan ini akan berasal dari Sara, dan juga bahwa negeri di mana ia tinggal akan menjadi milik keturunannya. Perjanjian ini dipenuhi lewat Ishak, walaupun Tuhan berjanji bahwa Ismael akan menjadi bangsa yang besar pula. Perjanjian sunat (tidak seperti janji-janji lainnya) memiliki dua sisi dan bersyarat: bila Abraham dan keturunannya memenuhi janji mereka, TUHAN akan menjadi Tuhan mereka dan memberi mereka negeri tersebut.
Ujian iman Abraham
Beberapa waktu setelah kelahiran Ishak, Abraham diperintahkan Tuhan untuk mengorbankan Ishak di gunung Moria. Sebelum Abraham sempat mematuhi hal ini, ia dicegah seorang malaikat dan ia mengorbankan seekor domba jantan. Sebagai imbalan akan kepatuhannya ini ia menerima janji lain bahwa ia akan membuat keturunannya "sangat banyak seperti bintang di langit dan seperti pasir di tepi laut", dan bahwa mereka "akan menduduki kota-kota musuhnya."
Sara wafat
Sara wafat dalam usia lanjut, 127 tahun. Saat itu Ishak masih berusia 36 tahun dan belum menikah. Untuk menguburkan istrinya itu, Abraham membeli sebidang tanah ladang beserta suatu gua yang bernama gua Makhpela dari Efron bin Zohar, orang Het itu. Sesudah itu Abraham menguburkan Sara, isterinya, di dalam gua ladang Makhpela itu, di sebelah timur Mamre, yaitu Hebron di tanah Kanaan.[11]
Istri ketiga, Ketura
Abraham mengambil pula seorang isteri, namanya Ketura. Perempuan itu melahirkan baginya Zimran, Yoksan, Medan, Midian, Isybak dan Suah. Yoksan memperanakkan Syeba dan Dedan. Keturunan Dedan ialah orang Asyur, orang Letush dan orang Leum. Anak-anak Midian ialah Efa, Efer, Henokh, Abida dan Eldaa. Itulah semuanya keturunan Ketura.[12]
Warisan Abraham
Abraham memberikan segala harta miliknya kepada Ishak, tetapi kepada anak-anaknya yang diperolehnya dari gundik-gundiknya ia memberikan pemberian; kemudian ia menyuruh mereka—masih pada waktu ia hidup—meninggalkan Ishak, anaknya, dan pergi ke sebelah timur, ke Tanah Timur.[13]
Akhir hayat
Abraham mencapai umur 175 tahun lalu ia meninggal. Ia mati pada waktu telah putih rambutnya, tua dan suntuk umur, maka ia dikumpulkan kepada kaum leluhurnya. Dan putra-putranya, Ishak dan Ismael, menguburkan dia dalam gua Makhpela, di padang Efron bin Zohar, orang Het itu, padang yang letaknya di sebelah timur Mamre, yang telah dibeli Abraham dari bani Het; di sanalah terkubur Abraham dan Sara isterinya.[14]
Berabad-abad kemudian makam ini menjadi tempat kunjungan agama dan umat Islam membangun Masjid Ibrahim di tempat ini.
Perhitungan waktu
Selisih usia
Abraham lebih muda dari
Terah: 130 tahun[15]
Abraham lebih tua dari
Sara: 9 tahun[16]
Ismael: 86 tahun[17]
Ishak: 100 tahun[18]
Masa hidup
Abraham berusia 75 tahun ketika berangkat dari Haran ke tanah Kanaan,[19] setelah Terah, ayahnya, mati pada usia 205 tahun.[20]
Abraham berusia 85 tahun ketika Sara memberikan Hagar hambanya kepada Abraham supaya mendapat anak; waktu itu mereka sudah tinggal di Kanaan 10 tahun.[21]
Abram berusia 86 tahun ketika Hagar melahirkan Ismael baginya.[22]
Abraham berusia 99 tahun ketika disunat.[23]
Abraham berusia 100 tahun ketika Sara melahirkan Ishak baginya.[24]
Abraham mati pada usia 175 tahun, ketika Ishak berusia 75 tahun, Ismael 89 tahun,[25] sedangkan Esau dan Yakub, cucu-cucu kembar Abraham dari Ishak dan Ribka, saat itu berusia 15 tahun.[26]
David Rohl memperkirakan Abraham hidup sekitar tahun-tahun 2000-1825 SM dan raja Mesir yang ditemui Abraham adalah Nebkaure Khety IV dari Dinasti kesepuluh Mesir.[27]
Silsilah
Menurut catatan Alkitab, silsilah Abraham adalah sebagai berikut:
Referensi dan pranala luar
Kategori:Tokoh Perjanjian Lama | https://id.wikipedia.org/wiki/Abraham |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
910,
3632,
12072
],
"plaintext_end_byte": [
890,
3609,
12050,
12195
]
} | తూర్పు గోదావరి జిల్లాలలో అతిపెద్ద పట్టణం ఏది? | తెలంగాణలోని నదులు, ఉపనదులు | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
తెలంగాణ రాష్ట్రంలో గోదావరి, కృష్ణా, భీమ, మంజీరా, మూసీ, డిండి, ప్రాణహిత, తుంగభద్ర, కిన్నెరసాని, మున్నేరు, పాలేరు, పెన్ గంగ, వైరా, తాలిపేరు మొదలైన నదులు, ఉపనదులు ఉన్నాయి.[1][2] తెలంగాణ రాష్ట్ర భూభాగమంతా వాయవ్యంలో ఎత్తుగా, ఆగ్నేయ దిశలో వాలి ఉండడంతో ఇక్కడ ప్రవహించే నదులన్ని వాయవ్య దిశ నుండి ఆగేయ దిశకు ప్రవహిస్తూ బంగాళాఖాతంలో కలుస్తున్నాయి.[3]
నదులు
గోదావరి నది: ద్వీపకల్ప నదులన్నింటిలో ఇది అతిపెద్ద నది. మహారాష్ట్ర నాసిక్ లోని త్రయంబకం లో జన్మించి ఆదిలాబాద్ జిల్లా బాసర వద్ద తెలంగాణలోకి ప్రవేశించి కరీంనగర్, వరంగల్, నిజామాబాద్, ఖమ్మం మీదుగా 1465 కి.మీ. ప్రయాణించి ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లోని బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది. ప్రాణహిత, మంజీరా, కిన్నెరసాని, ఇంద్రావతి, శబరి, సీలేరు, వార్థా, పెన్గంగ, వెయిన్గంగ మొదలైన ఉపనదులు కలిగివున్న ఈ నదిపై కరీంనగర్లో ఇచ్చంపల్లి, ఎల్లంపల్లి ప్రాజెక్టులు, వరంగల్లో దేవాదుల ఎత్తిపోతల పథకం, పీవీ నర్సింహారావు పథకం, ఖమ్మంలో దుమ్ముగూడెం ప్రాజెక్టు మొదలైనవి నిర్మిచబడ్డాయి.
కృష్ణా నది: ఇది తెలంగాణలోని రెండో అతిపెద్ద నది. పశ్చిమ కనుమలులోని మహాబలిపురం వద్ద జన్మించి, మహబూబ్నగర్ జిల్లా మఖ్తల్ మండలంలోని తంగడి గ్రామం వద్ద తెలంగాణలోకి ప్రవేశించి, నల్లగొండ జిల్లా మీదుగా ప్రయాణించి ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లోని హంసలదీవి వద్ద బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది. డిండి, కొయినా, ఘటవూపభ, మలవూపభ, దూద్గంగ, భీమ, తుంగభద్ర, మున్నేరు, మూసీ మొదలైన ఉపనదులు కలిగివున్న ఈ నదిపై మహబూబ్నగర్లో జూరాలా ప్రాజెక్టు, నల్లగొండలో నాగార్జునసాగర్ ప్రాజెక్టు మొదలైనవి నిర్మిచబడ్డాయి.
ఉపనదులు
తుంగభద్ర: కృష్ణానదికి గల ఉపనదులలో ఒకటైన తుంగభద్ర నది కర్నాటకలోని వరాహ కొండల్లో తుంగ, భద్ర అనే రెండు నదుల కలయిక వలన జన్మిస్తుంది. మహబూబ్నగర్లోని ఆలంపూర్ వద్ద తెలంగాణ రాష్ట్రంలోకి ప్రవేశించి, ఆంధ్రప్రదేశ్లోని కర్నూలు జిల్లాలో సంగమేశ్వరం వద్ద కృష్ణా నదితో కలుస్తుంది. దీనికి కుముద్వతి, వరద, వేదవతి ఉపనదులు ఉన్నాయి.
మంజీరా నది: గోదావరినదికి గల ఉపనదులలో ఒకటైన మంజీరా నది మహారాష్ట్రలోని ‘బాలాఘాట్’ పర్వతాల్లో జన్మించి, అక్కడ నుంచి ఆగ్నేయ దిశగా మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక రాష్ట్రాల ద్వారా ప్రవహించి, తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని మెదక్ జిల్లాలోకి ప్రవేశిస్తోంది. ఆ తర్వాత నిజామాబాద్ జిల్లాలో కొంత దూరం ప్రవహించి పోచంపాడు వద్ద గోదావరి నదిలో కలుస్తోంది. దీని పొడవు 644 కి.మీ. ఈ నదిపై నిజామాబాద్ జిల్లాలోని అచ్చంపేట సమీపంలో నిజాంసాగర్ ప్రాజెక్టు, మెదక్ జిల్లాలోని సంగారెడ్డి పట్టణ సమీపంలో సింగూర్ డ్యాం నిర్మించడం జరిగింది.
మూసీ నది: కృష్ణానదికి గల ఉపనదులలో ఒకటైన మూసీ నది రంగారెడ్డి జిల్లా శివారెడ్డి పేట వద్ద అనంతగిరి కొండల్లో జన్మించి, హైదరాబాద్ నుండి ప్రవహించి నల్లగొండ జిల్లాలోని వాడపల్లి వద్ద కృష్ణానదిలో కలుస్తుంది. దీనిని గండిపేట చెరువు అని కూడా అంటారు. 1920లో ఈ నది పైన ఉస్మాన్సాగర్ డ్యామ్ను నిర్మించబడింది. ఈసా, ఆలేరు అనేవి దీనికి ఉపనదులు.
డిండి నది: కృష్ణానదికి గల ఉపనదులలో ఒకటైన డిండి నది మహబూబ్నగర్లో షాబాద్ గుట్టలో జన్మించి దేవరకొండ ఏలేశ్వరం వద్ద కృష్ణానదిలో కలుస్తుంది. దీని పొడవు 153 కి.మీ.
ప్రాణహిత నది: గోదావరినదికి గల ఉపనదులలో ఒకటైన ప్రాణహిత నది మధ్యప్రదేశ్లోని సాత్పురా పర్వతాలలో పెన్గంగా, వైన్గంగా, వార్ధా నదుల కలయిక వలన ఏర్పడి, మహారాష్ట్ర, ఛత్తీస్గఢ్ ద్వారా ప్రయాణించి, ఆదిలాబాద్ సరిహద్దు ద్వారా ప్రవహిస్తూ కరీంనగర్ జిల్లాలోకి ప్రవేశించి, మహదేవ్పూర్ మండలంలోని కాళేశ్వరం వద్ద గోదావరి నదితో కలుస్తోంది. ఈ నదిపై ప్రాణహిత చేవెళ్ళ ఎత్తి పోతలపథకం నిర్మించబడింది.
కిన్నెరసాని: గోదావరినదికి గల ఉపనదులలో ఒకటైన కిన్నెరసాని నది వరంగల్ జిల్లాలో మేడారం-తాడ్వాయి కొండసానువుల్లో జన్మించి ఆగ్నేయ దిశగా ఖమ్మం జిల్లా ద్వారా ప్రవహిస్తూ భద్రాచలంకు సమీపాన గల బూర్గంపాడు, వేలేరు గ్రామాల మధ్య గోదావరితో కలుస్తోంది. సుమారు 96 కి.మీ. పొడవున్న కిన్నెరసాని ఉపనది ‘ముర్రేడు’.
మున్నేరు: కృష్ణానదికి గల ఉపనదులలో ఒకటైన మున్నేరు నది వరంగల్ జిల్లా పాకాల చెరువు నుంచి బయలుదేరి వరంగల్, ఖమ్మం జిల్లాల ద్వారా ప్రవహించి అంధ్రప్రదేశ్లోని కృష్ణాజిల్లా నందిగామ తాలూకాలోని ఏలూరు గ్రామం వద్ద కృష్ణానదిలో కలుస్తోంది. సమారు 198 కి.మీ. పొడవున్న ఈ నదికి వైరా, కట్లేరు దీని ముఖ్యమైన ఉపనదులుగా ఉన్నాయి.
పాలేరు నది: కృష్ణానదికి గల ఉపనదులలో ఒకటైన పాలేరు నది వరంగల్ జిల్లా దక్షిణ భాగంలోని బాణాపురం ప్రాంతంలో పుట్టి నల్లగొండ, ఖమ్మం జిల్లాల్లో ప్రయాణించి ఆంధ్రప్రదేశ్ కృష్ణాజిల్లాలోని జగ్గయ్యపేట వద్ద కృష్ణానదిలో కలుస్తుంది. సుమారు 145 కి.మీ. పొడవున్న ఈ నదిపై నిజాంల కాలంలో ఖమ్మం జిల్లాలోని ‘పాలేరు’ పట్టణ సమీపంలో రిజర్వాయర్ నిర్మించబడింది.
భీమా నది: కృష్ణానదికి గల ఉపనదులలో ఒకటైన భీమానది మహారాష్ట్ర లోని పశ్చిమ కనుమలలో పుట్టి ఆగ్నేయ దిక్కుగా మహారాష్ట్ర, కర్ణాటక, తెలంగాణ రాష్ట్రాల గుండా 725 కిలోమీటర్ల దూరము ప్రవహించి కృష్ణా నదిలో కలుస్తుంది.
పెన్ గంగ: గోదావరినదికి గల ఉపనదులలో ఒకటైన పెన్ గంగ నది అదిలాబాదు గుండా ప్రవహిస్తున్నది.
వైరా నది: ఇది ఖమ్మం జిల్లాలో ప్రవహించే చిన్న నది.
తాలిపేరు నది: గోదావరినదికి గల ఉపనదులలో ఒకటైన తాలిపేరు నది ఖమ్మం జిల్లాలో చర్ల మండలంలో జన్మించి ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లో గోదావరి నదిలో కలుస్తుంది. దీనిపై తాలిపేరు ప్రాజెక్టు నిర్మించబడింది.
మూలాలు
వర్గం:తెలంగాణ
వర్గం:తెలంగాణ నదులు
వర్గం:నదులు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%A3%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%BF%20%E0%B0%A8%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81%2C%20%E0%B0%89%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
369,
762,
1363,
1972,
2542,
2981,
3263,
4082,
4611,
5063,
5809,
6080,
6404,
6631,
6857,
7016,
7159,
7578,
8012,
8061,
8235,
8512,
8577,
8662,
8857,
9020,
9519,
9592,
9660,
9879,
10284,
10464,
10571,
10835,
11066,
11215,
11438,
11674,
11978,
12176,
12261,
12463,
12638,
12751,
13174,
13676,
13953,
14438,
14968,
15224,
15403,
16078,
16718,
18269,
19170,
19394,
19599,
19855,
20034,
20426,
20646,
21944,
22044,
22861,
23090,
23499,
23789,
24805,
25206,
25404,
25522,
25655,
25801,
25957,
26235,
26399,
26580,
26721,
27008,
27193,
27296,
27591
],
"plaintext_end_byte": [
368,
748,
1347,
1949,
2526,
2980,
3262,
4081,
4610,
5030,
5808,
6079,
6403,
6630,
6856,
7015,
7158,
7577,
8011,
8060,
8234,
8511,
8576,
8661,
8856,
8959,
9518,
9591,
9659,
9878,
10283,
10463,
10570,
10834,
11065,
11214,
11437,
11673,
11977,
12175,
12260,
12462,
12637,
12750,
13173,
13675,
13909,
14415,
14967,
15223,
15366,
16060,
16662,
18246,
19145,
19393,
19598,
19854,
20033,
20425,
20630,
21943,
22043,
22860,
23089,
23498,
23739,
24804,
25205,
25403,
25521,
25654,
25800,
25956,
26234,
26398,
26579,
26720,
27007,
27192,
27275,
27575,
27914
]
} | اين توجد الكوفة ؟ | الكوفة | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
14
],
"minimal_answers_end_byte": [
188
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
الكوفة مدينة عراقية ومركز قضاء تتبع إداريا إلى محافظة النجف في منطقة الفرات الأوسط جنوب العاصمة بغداد، وتبعد عنها بنحو 156 كم و10 كم شمال شرق النجف. ويقدر عدد سكانها بحوالي 230 الف نسمة حسب تقديرات عام 2014.[1]
كانت المدينة عاصمة للخلافة الإسلامية في زمن الخليفة الرابع الإمام علي بن أبي طالب والمركز الرئيسي لوجود الكثير من العلماء المسلمين اتخذها الإمام علي بن أبي طالب عاصمة لحكومته بعد الانتقال من المدينة إليها.[2]
الموقع
تقع المدينة على الضفة اليمنى لنهر الفرات الأوسط ( شط الهندية القديم ) شرق مدينة النجف بنحو 10 كم وغرب العاصمة بغداد بنحو 156 كم. ترتفع المدينة عن سطح البحر بنحو 22 م ويحدها من الشمال مدينة الكفل ( محافظة بابل ) ومن الشرق ناحية السنية وناحية الصلاحية ( محافظة الديوانية ) ومن الغرب كري سعد ، ومن الجنوب قضاء ابي صخير ، وناحية الحيرة.
التسمية
حينما مصرها العرب عرفت بالكوفة من التكوف ( التجمع ) وسميت كوفاني ( المواضع المستديرة من الرمل ) ، وكل ارض فيها الحصباء مع الطين والرمل تسمى كوفة ، وسميت كوفان بمعنى (البلاء والشر) أو (ما بين الدغل والقصب والخشب) وسميت كوفة الجند لأنها اسست لتكون قاعدة عسكرية تتجمع فيها الجند ومهما يكن فأن اسمها اسم عربي ، وقيل ان اسمها سرياني.
معنى الكوفة
قيل أن المواضع المستديرة من الرمل تسمّى كوفاني. وبعضهم يسمّي الأرض التي فيها الحصباء مع الطين والرمل كوفة. وقال الأثرم كما عن البلاذري: التكوّف يعني الاجتماع.[3] وأورد ياقوت الحموي نفس ما ذكره البلاذري في معنى الكوفة، مضيفا إليه: والكوفان الإستدارة، وكوفان اسم أرض وبها سمّيت الكوفة، وكوفان والكوفة واحد.[4]
التاريخ
أسسها سعد بن أبي وقاص كمعسكر، عام 638م، بعد معركة القادسية زمن خلافة عمر بن الخطاب بالقرب من مدينة الحيرة، حاضرة المناذرة. وقد ازدهرت الكوفة في أيام الحكم الأموي. وقد دمجت المدينتان عام 691م في عهد عبد الملك بن مروان. وكانت تسمى قديماً ب (كوفان).
في عام 638م كانت الكوفة قاعدة جيش المسلمين لمهاجمة المدائن (بالفارسية: مهوزة) حاضرة الفرس الساسانيين. ولقد انتصر المسلمون في معركة المدائن على الفرس المجوس.
وفي خلافة علي ابن ابي طالب اتخذها عاصمة لدولته، ومع الزمن أصبحت للكوفة مكانة مهمّة في مجال السياسة والحرب. وشهدت الكوفة أحداثاً وتطورات سياسية واضطرابات كثيرة ومهمة في ذلك الزمان، حيث وقعت حادثة كربلاء (واقعة الطف) قريباً من الكوفة، وكان الجيش الذي خرج لقتال الحسين يتألف بشكل أساسي من أهل الكوفة، كما وقعت فيها أيضاً ثورات العلويين في النصف الثاني من القرن الثاني للهجرة كثورة ابن طباطبا، وكذلك شهدت خروج أبو السرايا في زمن المأمون، وثورة القرامطة.
وتحوي الكوفة الموقع الذي استشهد فيه الامام علي عليه السلام على يد الخارجي عبد الرحمن بن ملجم في شهر رمضان المبارك عند صلاة الفجر. ويحي الشيعة هذا اليوم من السنة في كل عام اذ ان عبد الرحمن بن ملجم جرح رأسه في التاسع عشر من شهر رمضان المبارك وتوفي علي بن أبي طالب في الواحد والعشرون من شهر رمضان.
وتحتوي المدينة على عدد من المراقد الدينية منها: مسجد الكوفة، ومحراب علي بن أبي طالب الذي استشهد فيه، ومرقد مسلم بن عقيل، وهانئ ابن عروة، وكذلك تحوي بيت علي والمسجد الاعظم ومسجد السهلة ومقام إبراهيم الغمر وكذلك مرقد المختار الثقفي.
التوسعة والاعمار
في عهد المغيرة بن شعبة ( ت سنة 50 هـ ) بنيت جدران بيوتها باللبن وفي عهد زياد بن أبيه ( ت سنة 53 هـ ) شيدت بالآجر ، وأول ما شيد ابواب الدور ، وأول دور نهضت كانت بشارع كندة ( محلة المتنبي). ـ أول شيء اختطه أبو الهياج الاسدي في الكوفة مسجدها في وسطها على بعد 5 ,1 كم من الفرات وحفر خندقاً عليه وبنى في مقدمته صفة من رخام الاكاسرة ، جيء به من الحيرة ، وكان يتسع إلى 4 الاف انسان وزاد به عبيد الله بن زياد حتى صار يتسع لـ 20 الف إنسان.
في رجب سنة 36 هـ حين شرفها الامام علي بن أبي طالب غير في الاقسام القبلية للكوفة واجرى بعض التنقلات بين القبائل وحفر فيها بئراً ليس هنالك أعذب من مائها.
انشأ زياد بن ابيه ( ت سنة 53 هـ ) جسراً يمنع فيضان الكوفة ظل هذا الجسر قائماً طوال الحكم الاموي وقام باصلاحه وتجديده كل من عمر بن هبيرة ( سنة 103 هـ ) وخالد بن عبد الله القسري سنة ( 105 هـ).
احدث ابن هبيرة قنطرة الكوفة المعروفة عند الناس ( كنيدرة ) في الجانب الشرقي من جامع الكوفة واصلحها من بعده الامير خالد القسري .
في عهد الوالي خالد بن عبد اللّه القسري ( المتوفى سنة 126 هـ ) بني فيها الاسواق وجعل لاهل كل باعة داراً وطاقاً وجعل غلالها للجند.
سنة 136 هـ بنى ابو جعفر المنصور قصرا يعرف بـ ( ابي الخصيب ) وحفر خندقاً وسوّر المدينة بسور.
سنة 314 هـ وفي عهد المتنبي ( 303 ـ 354 هـ ) بلغت المدينة اقصى حالة من العمران والبناء.
سنة 676 هـ حفر عطاء الملك الجويني صاحب ديوان الدولة الايلخانية نهراً إلى ارض النجف واوصل الماء إلى مسجد الكوفة وسمي هذا النهر بـ ( نهر التاجية ) نسبة إلى المتولي على حفره السيد تاج الدين علي بن امير الدين أحد فضلاء ذلك العصر وأعلامهم.
سنة 943 هـ / امر الشاه طهماسب الأول الصفوي بحفر نهر من الفرات إلى الكوفة ويعرف النهر بالطهماسية ثم صحف إلى الطهمازية وفي سنة 1032 هـ امر الشاه اسماعيل الاول بكري هذا النهر الذي طمّ في زمن محاصرة الاتراك للنجف ويعرف النهر بنهر الشاه او ( الكرية).
سنة 1208 هـ / حفر نهر الهندية.
سنة 1290 هـ هبطها بعض النازلين وبنوا فيها بيوتاً من القصب واحدثوا فيها البساتين على جانبي الفرات.
- سنة 1305 هـ / لما جف الماء في بحر النجف وبسعي وكيل منطقة السنية تقدم عمران الكوفة واحدث فيها الدور والاسواق حيث عرف هذا المكان أول الامر بـ ( شريعة الكوفة).
- سنة 1317 هـ نصب الجسر على نهر الفرات.
- سنة 1323 هـ مدت أسلاك البرق إلى الكوفة من الحلة.
- سنة 1325 هـ قام السيد علي كمونة سادن الحرم العلوي الشريف ببناء محل واسع وسوق وغرف لراحة الزائرين في المدينة.
- سنة 1327 هـ مدت سكة الحديد ( الترامواي ) بين الكوفة والنجف.
أبرز الأحداث التي مرت بها الكوفة
يبدأ تاريخ المدينة الفعلي بعد انهيار الحكم الساساني بالعراق سنة 636 م. فقد كانت اولاً منزل العرب وحدهم وكان غالبيتهم عناصر متحضرة من اليمن وحضرموت ، ثم نزلها الموالي من الفرس واخلاط من أبناء المدن المجاورة كالسريان والنبط والنصارى واليهود الذين أَتو اليها من اليمن
سنة 20 هـ.
سنة 30 هـ جرت حادثة ابي الحيسمان الخزاعي.
سنة 33 هـ جرت حادثة عبد الرحمن بن حبيش.
سنة 35 هـ كانت الكوفة مركزاً لانطلاق احداث كثيرة منها أن أهلها قد شاركوا اهل البصرة في الثورة ضد عثمان والتي ادت إلى قتله.
سنة 36 هـ جرت حادثة ابي موسى الاشعري الذي خذّل اهل الكوفة عن نصرة الامام علي في وقعة الجمل ، وفي هذه السنة وفي شهر رجب شرّف الكوفة الامام علي ونقل مركز الخلافة اليها ، ومن باب الكوفة ( النخيلة ) عسكر الامام علي لما خرج إلى صفين.
سنة 40 هـ قتل ابن ملجم المرادي الامام علي واعلن معاوية خلافته في الشام وارغم اهل الكوفة على مبايعته.
سنة 41 هـ قتل زياد بن ابيه عمرو بن الحمق الخزاعي وحجر بن عدي.
سنة 49 هـ او 50 هـ ضم معاوية الكوفة إلى زياد ابن ابيه وجمعها له مع البصرة ، وعُرِفت المدينتان في العهد الاموي بـ ( العراقينِ ) أي انهما عاصمتا العراق.
سنة 60 هـ قدم الكوفة مسلم بن عقيل سفير الامام الحسين وفي هذه السنة استشهد على يد عبيد اللّه بن زياد بعد خيانة الكوفيين وغدرهم به.
سنة 66 هـ حدثت ثورة التوابين ، وثورة المختار بن أبي عبيدة الثقفي ، وثورة زيد بن علي.
وفي ايام الحجاج ابن يوسف الثقفي جرت حادثة ابن الاشعث ، وحادثة قنبر مولى علي ( ع ) ، وحادثة كميل بن زياد ، وحادثة سعيد بن جبير.
سنة 145 هـ وبعد تأسيس بغداد بدأت الكوفة تفقد اهميتها كمركز للامارة العامة ولكنها بقيت لمدة قليلة من الزمن مركزاً عسكرياً وثقافياً.
سنة 312 هـ استولى القرامطة على الكوفة وعبثوا فيها وفي سنة 317 هـ نقلوا الحجر الاسود اليها من مكة ونصب على مقام إبراهيم ودعا القرامطة الناس إلى حج مسجد الكوفة بدلاً من مكة.
سنة 334 هـ استعادت الكوفة بعض مكانتها على يد البويهيين الذين اهتموا بها وبالنجف الاشرف والمشهد العلوي الشريف.
سنة 375 هـ استولى القرامطة على الكوفة مرةً أخرى.
سنة 580 هـ زارها الرحالة ابن جبير وشاهد علامات تأخرها وسقوطها وقال: ان من اسباب خرابها قبيلة خفاجة المجاورة لها.
سنة 726 هـ زارها الرحالة ابن بطوطة وكان الجزء الأكبر منها مهجوراً بسبب غارات البدو المجاورين لها.
في العهد العثماني اصبحت الكوفة ناحية تابعة لادارة قضاء النجف.
كانت الكوفة مركزاً مُهماً للعلم والآداب وكان الشعر فيها أكثر من البصرةوكانت الكناسة مثل مربد البصرة مكاناً للمفاخرات والمناظرات والتنافس ، كما ظهر فيها الخط الكوفي الذي اشتهر باسمها.
سنة 1335 هـ / حدثت واقعة الكوفة بين أهلها وبني حسن.
سنة 1336 هـ / 1917 م قام النجفيون بثورة ضد الانكليز وكانت الكوفة مقر الاجتماعات والمفاوضات بين النجفيين والانكليز اذ كان يسكن فيها المرجع الديني السيد محمد كاظم اليزدي ، وفي هذه السنة ايضاً وردت الكوفة مقدمة الجيش الإنكليزي ، حيث عسكروا في ( شريعة التبن ) من شرائع الفرات في الكوفة.
سنة 1920م في المدينة وضعت الخطط لثورة العشرين ، وفيها اغرقت الباخرة الحربية ( فاير فلاي ) على يد الثوار ، وقصف الانكليز مسجد الكوفة.
الثقافة
التأريخ الكوفي
اشتهرت الكوفة بالتحفظ في كل أمورها، على النقيض من دمشق. لذا فقد أعطى المؤرخ أبو مخنف الكوفي (المتوفي عام 774م) تاريخاً مخالفاً لنظرة دمشق، حاضرة وعاصمة الأمويين، مما جعل الخلفاء العباسيون يتخذون منه تاريخاً رسمياً، ولقد ذكره الطبري في مواقع عدة من تاريخه.
الخط الكوفي
وقال القلقشندي "الخط العربي هو ما يسمى الآن بالكوفي، ومنه تطورت باقي الخطوط." إلا أن موريتز في موسوعة الإسلام يوضح أن الخط العربي ذو الزوايا الحادة الذي عرف لاحقاً بالخط الكوفي الكلاسيكي ترجع أصوله إلى ما قبل بناء الكوفة بقرن من الزمان. إذ أن العربية قبل الإسلام كان تكتب بأربعة خطوط أو أقلام:
الحيري (نسبة إلى الحيرة) والذي منه اشتق الخط الكوفي.
الأنباري (نسبة إلى الأنبار)
المكي (نسبة إلى مكة المكرمة)
المدني (نسبة إلى المدينة المنورة)
وأول تسمية لهذا الخط بالكوفي كان في كتاب الفهرست لابن النديم (المتوفي عام 999 م).
الجوامع والحسينيات
مسجد الكوفة ، مسجد السهلة ، مسجد الحمراء ، مسجد زيد بن صوحان ، جامع الملا ، جامع الخلخالي ، مسجد السهيلية ، مسجد الحسين ، مسجد الحاج هادي الصفار ، مسجد السيد حسين التركي ، جامع وحسينية الرشادية ، مسجد حمزة هلال ، جامع وحسينية ال محيى الدين ، وهناك أكثر من عشر حسينيات ، منها حسينية الخبازين ، وحسينية العلويين ، حسينية الهادي حسينية البوشيخ رسول ، حسينية الهاشمية.
المكتبات
مكتبة مسلم بن عقيل العامة ، مكتبة دار الرسالة الاسلامية العامة ، مكتبة الإدارة المحلية العامة ، مكتبة جامع الملا العامة ، ومن المكتبات الخاصة: مكتبة جعفر الشيخ علي المذحجي ، مكتبة الشيخ علي البازي ، مكتبة السيد تقي الخلخالي ، مكتبة الشيخ كاتب الطريحي مكتبة الدكتور عبد الرزاق الشهرستاني ، مكتبة محمد حسين السيد احمد ربيع.
ولاة الكوفة حسب تاريخ ولايتهم
سعد بن أبي وقاص ( ت سنة 55 هـ ) ، المغيرة بن شعبة ( ت سنة 50 هـ ) عمار بن ياسر ( ت سنة 37هـ ) ، الوليد بن عقبة بن ابي معيط ( ت سنة 61 هـ ) سعيد بن العاص ، عقبة بن عمرو بن ثعلبة الانصاري ( ت سنة 40 هـ ) ، عمارة بن شهاب ،ابو موسى الاشعري ( ت سنة 42 هـ ) ، زياد بن أبيه ( ت سنة 53 هـ ) الضحاك بن قيس الفهري ( ت سنة 65 هـ ) ، عبد الله بن خالد بن أسيد ، سعد بن زيد العزي ( ت سنة 50 هـ ) ، النعمان بن بشير الانصاري ( ت سنة 66 هـ ) عبد الرحمن بن عبدالله بن عثمان بن ربيعة الثقفي ( ت سنة 66هـ ) ، عبيد الله بن زياد ( ت سنة 67 هـ ) عمرو بن حريث ( ت سنة 85 هـ ) ، عامر بن مسعود ، السائب بن مالك الاشعري ، مصعب بن الزبير ( سنة 71 هـ ) ، الحارث بن عبدالله بن ربيعة. بشر بن مروان ( ت سنة 75 هـ ) ، الحجاج بن يوسف الثقفي ( ت 95 هـ ) ، عروة بن المغيرة بن شعبة ( ت سنة 90 هـ ) يزيد بن أبي كبشة السكسكي ( ت سنة 100 هـ ) ، يزيد بن المهلب الازدي ( ت سنة 102 هـ ) حرملة اللخمي ، عمر بن هبيرة الفزاري ( ت 110 هـ ) ، خالد بن عبد الله القسري ( ت سنة 126 هـ).
قضاة الكوفة
عروة بن الجعد البارقي ، شريح بن الحارث ( ت سنة 76 هـ ) ، سلمان بن ربيعة ، مسروق بن الأجدع ( ت سنة 63 هـ ) ، عبد الملك بن عمير ( ت سنة 136 هـ ) عبيد الله بن عتبة ( ت سنة 73 هـ ) ، أبو بردة بن أبي موسى الأشعري ( ت سنة 103 هـ ) أبو قرة الكندي ، نوح بن دارج النخعي ( ت سنة 182 هـ ) ، عيسى بن المسيب البجلي ، حفص بن غياث ( ت سنة 194 هـ ) ، سعيد بن جبير ( ت سنة 95 هـ ) ، احمد بن بديل ( ت سنة 258 هـ ) علي بن محمد بن هارون الحميري ( ت سنة 323 هـ ) ، علي بن غراب الكوفي ( ت سنة 184 هـ ) عبد الواحد بن احمد الثقفي ( ت سنة 555 هـ ) وغيرهم من القضاة.
علماء الكوفة
- في الفقه: الامام علي بن أبي طالب (ت سنة 40 هـ ) والامام جعفر الصادق (148 هـ ) ، النعمان بن ثابت ( أبو حنيفة النعمان ) ( ت سنة 187 هـ).
- في الرواية والحديث: البراء بن عازب ( ت سنة 72 هـ ) ، قرظة بن كعب الانصاري ، معاذ بن مسلم الهراء ( ت سنة 150 هـ ) وغيرهم.
- في النحو: أبو الأسود الدؤلي ( ت سنة 67 هـ ) ، علي بن حمزة الكسائي ( ت سنة 189 ) ، أبو جعفر الرؤاسي ( ت سنة 190 هـ). يعقوب بن اسحاق بن السكيت ( ت سنة 244هـ).
- في اللغة: حماد بن هرمز ( 2 ) ، المفضل بن محمد الضبي ( ت سنة 168 هـ ) ، محمد بن عبد الاعلى ( ت سنة 207 هـ ) ( 4).
- في الشعر: الكميت بن زيد ( ت سنة 126 هـ ) ( 1 ) ، محمد بن غالب بن الهذيل ( ت سنة 200 هـ ) ( 3 ) ، الطرماح بن حكيم ( ت سنة 100هـ ) دعبل الخزاعي ( ت سنة 246هـ ) ابو العتاهية ( ت سنة 211هـ ) المكاء بن هميم الربعي ، ابو الطيب المتنبي ( ت سنة 354 هـ).
- في الكيمياء: جابر بن حيان الكوفي. وفي الكوفة أكثر من 25 بيتا علميا ذكر اكثرها السيد محمد مهدي بحر العلوم في رجاله.
المعالم
كانت الكوفة مدينة واسعة كبيرة تتصل قراها وجباناتها إلى الفرات وقرى العذار وكان فيها من الدور 50 الف دار للعرب و24 الف دار لغير العرب ، وتبلغ مساحتها اليوم 510 كم2 ، وهي تتمتع بموقع استراتيجي مهم من جميع النواحي فهي حلقة وصل بين مدن الفرات الذي يغذي مساحات شاسعة ومقاطعات واسعة بمياهه العذبة ، وهو يكون شارعاً يخترق روضة كثيفة بالازهار المحاطة باشجار الآس واليوكالبتوس ، ولما تمصرت الكوفة وقسمت إلى ارباعها المعروفة ومحلاتها انشئت فيها السكك والشوارع والقصور واصبحت مركزاً للاداب والعلوم والثقافة فمن محلاتها القديمة: الثوية ، الجبانة ، خانقين ، دار الحكيم ، دار قمام دوران ، رحا عمارة ، رحبة خنيس ، رصافة الكوفة ، زرارة ، صحراء البردخت الكناسة ، عبس ، عرزم.اللسان ( كان يطلق على ظهر الكوفة ) ، ومحلة السبيع ، محلة شيطان.
ومن اسواقها: سوق حراضة ، وسوق أسد ، وسوق حكمت وسوق يوسف.
ومن قراها القديمة: استينيا ، اقساس ، حبانية ، الحصاصة ، الاكيراح سنينيا ، السوارية ، عقر بابل ، الغاضرية ، بانقيا ، الرداة ، برثة البويب ، جرعة ، جرير ، حرورا ، حضر السبيع ، حمام سعد ، حمام أعين ، الخورنق ، درتا ، زوره ، زيدان ، شانيا ، شوميا ، شيلي ، صحراء ، ام سلمة ، صريفين ، الصنين ، عين جمل ، الغريان. ومن محلاتها الحديثة ، محلة السراي ، الرشادية ، الجديدة ، السهيلية ، البوحداري ( في الجانب الثاني من النهر ) ، البراكية ، ومحلة كندة ، واحياء حديثة كثيرة.
ـ ومن قراها الحديثة: قرية علوة الفحل ، قرية الكريشات ، قرية البوماضي ، التاجية ، قرية آل عيسى ، الزرفات والجعافرة ، قرية خرخيت.
- شوارعها: شارع 26 المعروف بشارع الجنابات ، شارعيا 14 و13 في محلة السراي والاول يعرف بـ (شارع السيد ياسين الصعبري) ، والثاني يعرف بـ ( شارع آل الفحام ) ، شارع النهر وقد سميت شوارعها الحديثة باسماء تراثية تمت بصلة إلى تاريخها القديم.
- أنهارها القديمة: نهر كوثى ، نهر أبا ، نهر البردان ، نهر البويب ، نهر سورا ، نهر التاجية ، نهر الغدير ، نهر شيلي ، نهر الصنين ، نهر نرس.
معالمها واثارها التاريخية
مسجد الكوفة ، أول ما اختط في الكوفة مسجدها على بعد 5 / 1 كم من الفرات في الجهة الغربية من الكوفة وهو اليوم يتألف من اربعة جدران مدعومة بابراج نصف دائرية يبلغ عددها 28 برجاً وفي ساحته عدة مقامات منها ، مقام النبي إبراهيم ( ع ) ، ومقام الخضر ( ع ) ، ومقام بيت الطشت ، ودكة القضاء ، ومقام النبي ( ص ) ، ومقام الامام جعفر الصادق ( ع ) ، ومقام آدم ( ع ) ، ومقام جبرائيل ( ع ) ، ومقام الامام زين العابدين ( ع ) ، وفي صدر الجدار القبلي للمسجد يقع محراب المسجد الذي ضرب فيه الامام ( ع ) وهو مزخرف بالقاشاني وفي وسطه مشبك نحاسي.وفي وسط المسجد منفذ يؤدي إلى سرداب يعرف بـ ( سفينة نوح أو التنور).
دار الامارة: اختطت في موضع الفضاء المتصل بمسجد الكوفة من جهة القبلة من الخارج وجعل فيها بيت المال وسكن فيها سعد بن أبي وقاص ، وكانت منزلا خاصا للخلفاء والملوك والامراء من بعد سعد تكون بها مؤامراتهم ومؤتمراتهم ومشاوراتهم.
مسجد السهلة: يقع في الجهة الشمالية الغربية من مسجد الكوفة على بعد 2 كم عنها ، وفيه مقام الامام المهدي المنتظر.
بيت الامام علي: يقع على ارض مرتفعة ملاصق لسور دار الامارة الغربي.
مسجد زيد بن صوحان ( صاحب الامام علي ) يقع في الجهة الجنوبية من مسجد السهلة.
مرقد مسلم بن عقيل وهانيء بن عروة: في الجهة الشرقية من جامع الكوفة وبشكل ملاصق له.
ضريح المختار بن أبي عبيدة الثقفي: في الزاوية الشرقية بجنب الحائط القبلي لمسجد الكوفة.
مسجد الحمراء: وهو مسجد النبي يونس وليس بقبره ، سمي بذلك لانه كان يسكن حوله جماعة من غير العرب تميل وجوهم إلى اللون الاحمرـ غير الاسمر ـ فأطلق عليهم الحمر.
مرقد ميثم التمار: يقع في الجهة الجنوبية الغربية من دار الامارة وعلى بعد 1كم عن مسجد الكوفة.
موضع حرق عبد الرحمن بن ملجم المرادي: وهو التل الذي احرقت فيه جثته ويقع حالياً بجوار قبر ميثم التمار.
قبر خديجة بنت الامام علي: وهو مكان لحانوت ميثم التمار الذي كان يبيع فيه التمر.
قبر السيد ابراهيم الغمر: يقع في الطريق العام بين الكوفة ـ النجف وعلى الجهة اليمنى. ـ قبر السادة اولاد الحسن: يقع على يسار الطريق القديم للذاهب إلى مسجد السهلة.
كري سعدة او ( خندق سابور ): وهو يكون الحد الفاصل بين الكوفة والنجف وينسب إلى سابور ذي الاكتاف الذي حفره.
قصر ام عريف: يقع خارج المدينة على بعد 7كم عنها.
معرض الصور
مقام النبي محمد في مسجد الكوفة
مرقد مسلم بن عقيل
معمل سمنت الكوفة
المسجد المعظم
محراب مسجد الكوفة
نهر الفرات بالقرب من الكوفة
مرقد ميثم التمار في الكوفة
المراجع
تصنيف:الكوفة
تصنيف:أماكن مقدسة في العراق
تصنيف:الجغرافيا في العصر الإسلامي
تصنيف:تاريخ العراق
تصنيف:شيعة
تصنيف:عواصم الخلافة الإسلامية
تصنيف:محافظة النجف
تصنيف:مدن العراق
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D9%81%D8%A9 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1314,
2367,
4046,
5058,
5815,
6321,
7502,
8179,
9181,
9918,
10646,
11496,
12377,
13768,
14465,
15842,
17594,
18975,
19482,
21085,
23255,
24633,
26169,
27225,
28647,
30303,
30485,
31869,
32757,
34654,
35112,
36594,
36867,
37778,
38585,
39463,
40313,
41528,
42423,
44279,
45596,
46801,
47529,
48054,
49857,
50403,
51430,
51708,
52415,
53468,
53879,
55178,
55813,
56422,
56896,
57556,
58110,
59028,
60728,
61738,
63244,
63937,
64902,
65566,
66646,
67286,
68011,
68780,
70066,
70568,
71990,
72826,
72959,
73743,
74524,
75535,
76917,
77868,
78539,
79420,
80459,
82000,
83125,
83659,
84802,
86866,
94287,
95895,
98722,
99220,
99603,
99955,
99999,
100113,
100150,
100316,
100643
],
"plaintext_end_byte": [
1313,
2366,
4045,
5057,
5795,
6320,
7501,
8178,
9157,
9917,
10645,
11495,
12309,
13767,
14464,
15822,
17536,
18974,
19481,
21009,
23210,
24632,
26127,
27224,
28646,
30302,
30438,
31868,
32713,
34653,
35111,
36593,
36866,
37777,
38584,
39402,
40312,
41527,
42422,
44222,
45595,
46800,
47528,
48002,
49856,
50402,
51429,
51675,
52414,
53419,
53878,
55177,
55812,
56421,
56895,
57555,
58078,
59027,
60727,
61737,
63243,
63898,
64901,
65565,
66645,
67285,
68010,
68750,
70065,
70567,
71989,
72825,
72958,
73742,
74523,
75534,
76916,
77867,
78481,
79419,
80458,
81940,
83124,
83620,
84801,
86764,
94286,
95851,
98696,
99188,
99577,
99898,
99998,
100112,
100149,
100274,
100563,
101862
]
} | ఇందిరాగాంధీ గిరిజన విశ్వవిద్యాలయం ఏ రాష్ట్రంలో ఉంది? | ఇందిరా గాంధీ | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ఇందిరా ప్రియదర్శిని గాంధీ (నవంబర్ 19, 1917 – అక్టోబర్ 31, 1984) భారతదేశపు మొట్టమొదటి మరియు ఏకైక మహిళా ప్రధానమంత్రి. ఆమె 1966 నుండి 1977 వరకు వరుసగా 3 పర్యాయాలు మరియు 1980లో 4వ పర్యాయం ప్రధానమంత్రిగా పనిచేసింది. ఆమె భారత తొలి ప్రధానమంత్రి జవహర్ లాల్ నెహ్రూ ఏకైక కుమార్తె. జవహర్ లాల్ నెహ్రుకి మొదటి సారి ప్రధాన మంత్రిగా ఉన్నప్పుడు ప్రధానమంత్రికి సెకట్రరీగా జీతం లేకుండా పనిచేసింది. 1964 సంవత్సరములో తండ్రి మరణం తరువాత రాజ్యసభకు ఎన్నిక అయింది. లాల్ బహదుర్ శాస్త్రి మంత్రి మండలిలో ప్రసారశాఖ మంత్రిగా పనిచేసింది.[1].
మోతీలాల్ నెహ్రూ పేరుమోసిన న్యాయవాది. సంపదలకు నెలవైన ఆ ఇంటికి మోతీలాల్ ఇంగ్లీషు స్నేహితులు (బ్రిటిష్ వారు), స్వదేశీ స్నేహితులు వస్తూ పోతూ ఉండేవారు. అతని కుమారుడు జవహర్లాల్ నెహ్రూ, కోడలు కమలా నెహ్రూ. కమలా నెహ్రూ సాంప్రదాయక కాశ్మీరీ బ్రాహ్మణ కుటుంబం నుంచి రావడం వల్ల అత్తవారింటికి అలవాటు పడటానికి మొదట్లో కొంచెం ఇబ్బంది పడింది. మోతీలాల్ కుటుంబంలోని వారు సవీన సాంప్రదాయానికి అలవాటు పడినవారు.
ఇందిరా ప్రియదర్శిని 1917, నవంబర్ 19 తేదీన జవహర్ లాల్ నెహ్రూ, కమలా నెహ్రూ ల ఏకైక సంతానంగా అలహాబాదులోని ఆనంద్ భవన్ లో జన్మించింది. ఆమ మోతీలాల్ నెహ్రూకు మనుమరాలు. మోతీలాల్కు మనుమరాలంటే చాలా ఇష్టం. అప్పటికే ఆయన నేషనల్ కాంగ్రెస్ సభ్యునిగా ఉన్నాడు. అయినా తన వృత్తిని వదలలేదు. 1919లో పంజాబ్ లోని వైశాఖీ పండుగ జరుగుతున్న తరుణంలో బ్రిటిష్ వారు జలియన్ వాలా బాగ్లో జరిపిన మారణ కాండలో కొన్ని వేలమంది బలయ్యారు. ఈ సంఘటన మోతీలాల్ హృదయాన్ని కదిలించి వేసింది. వెంటనే తన వృత్తిని వదిలిపెట్టాడు. తన వద్ద ఉన్న ఖరీదైన విదేశీ వస్తులనన్నింటినీ తగులబెట్టాడు. ఖద్దరు దుస్తులను మాత్రమే ధరించడం మొదలు పెట్టాడు. తన కుమార్తెకు కాన్వెంట్ స్కూలు మానిపించాడు.
ఇలాంటి తరుణంలో మోహన్దాస్ కరంచంద్ గాంధీ వారి ఇంటికి వచ్చాడు. నెహ్రూతో చాలా సేపు మాట్లాడాడు. ఇందిరకు వారు మాట్లాడుకున్నది ఏమిటో అర్థం కాకపోయినా ఇంటిలో జరిగే మార్పులకు ఒక చిన్ని ప్రేక్షకురాలిగా ఉంది. అది మొదలు వారి ఇల్లు స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో పాల్గొనే వీరులకు తమ కార్యక్రమాలను రూపొందించుకునే కేంద్రంగా మారింది. ఆమె తల్లి, తండ్రి ఇద్దరూ స్వాంతంత్ర్యం కోసం కదనరంగంలోకి దూకారు.
చిన్నారి ఇందిర సైతం తన విదేశీ బొమ్మలను వదిలివేసింది. ఇప్పటి దాకా భోగ భాగ్యాలకు అలవాటు పడిన నెహ్రూలు కష్టాలను కోరి ఆహ్వానించినా ఆ కష్టాలను ధైర్యంగా ఎదురీది స్వాతంత్ర్య భారత చరిత్రలో వారికి ఒక స్థానాన్ని సంపాదించుకున్నారు. వారి వంశానికి ఎనలేని కీర్తిని సంపాదించుకున్నారు.
బాల్యం
ఇందిర తొలి పేరు ప్రియదర్శిని ఇందిర. తండ్రి జవహర్ లాల్ నెహ్రూ రాజకీయాలలో ఆరితేరిన వ్యక్తి. తాత మోతీలాల్ నెహ్రూ కూడా అలహాబాదులో పేరుపొందిన బారిష్టరే కాకుండా జాతీయోద్యమ నాయకులలో ప్రముఖుడు.
ఇందిర పుట్టేసరికి భారతదేశమంతా ఆంగ్లేయుల పాలనలో ఆర్థికంగాను, సామాజికంగాను అనేక సమస్యలతో అల్లకల్లోలంగా ఉంది. ప్రతీ ఒక్కరూ వారి పాలనకు వ్యతిరేకిస్తున్నారు. వారిలో సమైక్యతను తీసుకు రావలసిన అవసరం ఏర్పడింది. జాతీయ భావాన్ని పొంపొందించాల్సిన ఆసరం వచ్చింది. దీనికి శరీరంలోని ప్రతీ అవయవంలోనూ దేశభక్తి నిండిన నాయకులు కావాలి. బాల గంగాధర్ తిలక్, గోపాలకృష్ణ గోఖలే, సరోజినీ నాయుడు, జవహర్లాల్ నెహ్రూ, మహాత్మా గాంధీ వంటి నాయకులు ఈ పనికి పూనుకున్నారు.
జవహర్లాల్ నెహ్రూ, కమలా నెహ్రూ స్వాతంత్ర్య పోరాట సమయంలో జైలుకు వళ్ళవలసి వచ్చేది. అటువంటి సమయంలో చిన్నారి ఇందిరకు ఆమె తాతగారైన మోతీలాల్ నెహ్రూ తూడుగా ఉండేవారు. మోతీలాల్ కూడా జైలుకు వెళ్ళవలసి ప్వచ్చినపుడు ఆమెకు తోడు ఎవరూ లేక ఒంటరితనాన్ని అనుభవించేది.
ఒక చిన్నారి తన ఎదురుగా జరిగే సంఘటనలను బట్టి తన వ్యక్తిత్వాన్ని మలుచుకుంటుంది. తాను ఆడుకొనే ఆటలు సైతం ఆ సంఘటనలకు అనుగుణంగా ఉండేవి. ఇందిర తాను ఆడుకునే ప్రతీ ఆటలో బ్రిటిష్ వారిని ఎదిరింది పోరాడే ఒక దేశభక్తురాలిగానే తనను ఊహించుకుంటూ ఆడుకొనేది. ఆమె ఆటలు ఆమెలో దేశభక్తిని ఎంత బాగా నింపాయంటే ఆమె స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో చిన్నతనంలోణే తనతోటి వారితో కలసి పాల్గొనేలా చేసాయి.
వానర సేన
స్వాతంత్ర్య పోరాట సమయంలోనాయకులకు బ్రిటిష్ ఆరు ఏ క్షణాన అరెస్టు చేస్తారో తెలిసేది కాదు. కాంగ్రెస్ కార్యకర్తల మీద ఎప్పుడు దాడి చేస్తారో కూడా తెలిసేది కాదు. ఒకరి నుండి ఒకరికి వార్తలు చేరటం కష్టంగా ఉండేది. అటువంటి సామయంలో ఇందిర తన స్నేహితులతో కలసి "వానర సేన" ను ఏర్పాటు చేసింది.
వారు వార్తనలను చేరవేయడాం, జెండాలను తయారుచేయడాం పోలీసుల చర్యలపై గూఢచర్యం చేయడం వంటి పనులను చేసేవారు. ఈ వానరసేనకు ఇందిర నాయకత్వం వహించి చెయ్యవలసిన పనులను వారికి నిర్దేశిస్తూ ఉండేది. "మనం పిల్లలమైనా స్వాతంత్ర్యం కోసం మనవంతు కృషి చెయ్యాలి". అని తోటి పిల్లలకు చెప్తూ ఉండేది.
గాంధీజీ నిరాహార దీక్షలో ఉన్నప్పుడు ఆయన పక్కనే కూర్చుని తమ పిల్లల మద్దతు ఆయనకుందని తెలియజెప్పేది. ఆమె విద్యార్థినిగా ఉన్న సమయంలో తన తల్లిదండ్రులు, గాంధీజీ మొదలైన కాంగ్రెస్ నాయకులు ఉన్న జైళ్ళకు వెళ్ళి వారిని చూసి వచ్చేది. ఇందిర వయసులో చిన్నదైనా భారతదేశపు చరిత్రను, స్వాతంత్ర పోరాటం గురించి క్షుణ్ణంగా తెలుసుకుంది.
ఆమె తండ్రి నెహ్రూ తన బిడ్డకు లోకజ్ఞానం గురించి తెలియజెప్పవలసిన సమయంలో ఎక్కువకాలం జైలులో ఉండటం వలన ఇందిరకు ఏమీ నేర్పే అవకాశం లేదని ఆలోచించి జైలు నుండి ఆమెకు భారతదేశ సంస్కృతి గురించి, భారతదేశ చరిత్ర గురించి, ప్రపంచ చరిత్ర గురించి ఉత్తరాలను రాసేవారు. ఆయన తన కుమార్తె ఇందిరను ప్రియదర్శిని అని పిలిచేవాడు
విద్యాభ్యాసం, తల్లి మృతి
పూణే విశ్వవిద్యాలయం నుండి మెట్రిక్ పరీక్షలో ఆమె ఉత్తీర్ణురాలయింది. రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ స్థాపించిన శాంతినికేతన్ లో చేరింది. అక్కడ క్రమశిక్షణతో కూడిన జీవితాన్ని గడిపింది. తరచుగా జైలుకు వెళ్ళడం మూలాన కమలా నెహ్రూ ఆరోగ్యం చెడిపోయింది. ఆమెను చికిత్స కోసం స్విడ్జర్లాండ్ తీసుకు వెళ్ళారు. తల్లికి తోడుగా ఆమె అక్కడే ఒక స్కూలులో చేరింది. ఎంత చికిత్స చేయించినా కమలా నెహ్రూ ఆరోగ్యం కుటుదపడలేదు. పైగా అంతకంతకూ క్షీణించింది. ఇందిరకు పదిహేడు సంవత్సరాల వయస్సు వచ్చేటప్పడికి ఆమె ఎంతో అభిమానించే తల్లి మరణం ఆమెను ఒంటరిని చేసింది.
తల్లి మరణం వలన ఏర్పడిన ఒంటరితనం నుండి ఆమె త్వరగా కోలుకోవాలంటే ఆమె ఐరోపాలోనే చదవాలని నెహ్రూ నిర్ణయించాడు. అక్కడ ఆమె చదువు ఆమెకు మనోధైర్యాన్ని, వ్యక్తిత్వాన్ని సరైన రీతిలో నిర్మించుకుని నాయకత్వ లక్షణాలను పెంపొందించుకోవడానికి సహాయపడుతుందని నెహ్రూగారి ఆశయం
తండ్రి ఆశయానికి అనుగుణంగా నడుచుకోవాలని ఇందిర కూడా నిర్ణయించుకుంది. పశ్చిమ విద్యను అభ్యసిస్తూ ఆమె తనలోని సంకోచాన్ని, ఒంటరితనాన్ని వదిలించుకుంది. లండన్లో ఎక్కువ రోజులు గడిపింది. ఇంగ్లండు లోని ఆక్స్ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం లోని సోమర్ విల్ కళాశాలలో చదివేటప్పుడు, స్వాతంత్ర్యం సంపాదించడంకోసం లండనులో స్థాపించబడిన ఇండియాలీగ్ లో, 1930 లో, చేరింది.[2] ఆ తర్వాత లండన్ లోని ఆక్స్ఫర్డ్ విశ్వవిద్యాలయంలో చదువుకునే సమయంలోనే, జర్నలిస్ట్ ఫిరోజ్ గాంధీ తో స్నేహం ఏర్పడింది. ఫిరోజ్ తో స్నేహం ఆమె ఒంటరి తనాన్ని పోగొట్టింది.
వివాహం
ఫిరోజ్ తో పరిచయము క్రమంగా పరిణయానికి దారి తీసింది. ఫిరోజ్ గాంధీ నెహ్రూ కుటుంబానికి తెలిసినవాడు మాత్రమేకాదు స్నేహితుడు కూడా. ఇందిరకు అతని వ్యక్తిత్వం బాగా నచ్చింది. అతడినే వివాహం చేసుకోవాలని నిశ్చయించుకుంది. ఫిరోజ్ పూర్వీకులు పర్షియా నుండి భారతదేశానికి వలస వచ్చి స్థిరపడ్డారు. వారు పార్సీలు. నెహ్రూ కాశ్మీరీ భ్రాహ్మణ కుటుంబానికి చెందింవవారు. అందువల్ల ముందు నెహ్రూ వీరి వివాహానికి అంగీకరించలేదు. నెహ్రూ ఇందిర నిశ్చయాన్ని విని గాంధీ సలహాని తీసుకోవాల్సిందిగా ఇందిరను కోరాడు. గాంధీ వీరి ప్రేమను అర్థం చేసుకుని వారి వివాహానికి అంగీకరించాల్సిందిగా నెహ్రూను కోరాడు. మహాత్మా గాంధీ ఒప్పించడంతో 1942లో ఇందిర, ఫిరోజ్ ల వివాహం జరిగింది.
క్విట్ ఇండియా ఉద్యమం
1942లో క్విట్ ఇండియా ఉద్యమం మొదలయింది. జవహర్లాల్ నెహ్రూ జైలు నుండి విడుదల అవుతూనే మళ్ళీ అరెస్టు అయ్యారు. గాంధీజీ కూడా అరెస్టు అయ్యారు. అరెస్టుకు నిరసనగా దేశమంతా సమ్మెలు జరిగాయి. అయితే బ్రిటిష్ వారు పోలీసు బలంతో సమ్మెలను అణచివేసారు. ఈ నేపధ్యంలో ఆమె అరెస్టు అయి జైలుకు వెళ్ళి 1943 మే 13 న విడుదలైంది.[3] జైలులో ఉండగానే ఆమె ఒక మగ పిల్లవాడికి తల్లి అయింది. ఆ పిల్లవాడికి రాజీవ్ అని పేరు పెట్టింది. పెళ్ళి జరిగినది మొదలు అరెస్టు అయ్యి, విడదలయ అయ్యేలోపు ఆమెలో జాతీయ భావం పెరిగి పెద్దయ్యింది. దేశంలోసం పనిచేయాలి అనే తపన మొదలయింది.
రాజీవ్ గాంధీకి రెండు సంవత్సరాల వయసు ఉండగా వారు లక్నో బయలుదేరి వెళ్లారు. అక్కడ నేషనల్ హెరాల్డు పత్రికా సంపాదకునిగా ఫిరోజ్ గాంధీ పనిచేసేవాడు. రాజీవ్ గాంధీకి తమ్ముడు సంజయ్ గాంధీ జన్మించాడు.
భర్తతో కలిసి అలహాబాదులో ఉంటున్న సమయంలో విభేదాలు రావడంతో అలహాబాదును వదలి ఢిల్లీ చేరి తండ్రితో జీవించింది. తండ్రికి కూతురు మాదిరిగానే కాకుండా కార్యదర్శిగా, స్నేహితుడిగా మెలగింది. 1951లో జరిగిన మొదటి సార్వత్రిక ఎన్నికలలో జవహర్ లాల్ నెహ్రూకు పోటీగా ఫిరోజ్ గాంధీ రాయ్బరేలీ నియోజకవర్గంలో పోటీ చేసినప్పుడూ ఇందిర తండ్రి తరఫున ప్రచారం చేసి గెలిపించింది. ఫిరోజ్ గాంధీ, నెహ్రూకు వ్యతిరేకంగా గళమెత్తి అవినీతి అక్రమాలను ముఖ్యంగా ఇన్స్యూరెన్స్ కుంభకోణాన్ని బయటపెట్టాడు. తత్ఫలితంగా అప్పటి నెహ్రూ మంత్రివర్గంలో ఆర్థిక మంత్రి అయిన టి.టి.కృష్ణమాచారి రాజీనామా చేయవలసి వచ్చింది.
రాజకీయ జీవితానికి శ్రీకారం
ఇందిర ఎన్నో సంవత్సరాలపాటు నెహ్రూగారి వెనుకనే ఉన్నా, అనుకోని విధంగా తన రాజకీయ జీవితానికి శ్రీకారం చుట్టింది. ఇది ఆమె ప్రమేయం లేకుండానే జరిగిపోయింది. కాంగ్రెస్ పార్టీ ప్రచారంలోను, తండ్రి రాలేక పోయిన సభలలో ఆమె మాట్లాడవలసి వచ్చేది. ఆమె ఉపన్యాసం, ముఖ్యంగా ఖంగుమని మోగే కంఠస్వరం, సామాన్యులలో కలసిపోయే ఆమె స్వభావం అందరినీ ఆకట్టుకునేవి. ఇది గమనించిన కాంగ్రెస్ కార్యకర్తలు ఆమెను 1959 ఫిబ్రవరి 2 న భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అధ్యక్షురాలిగా ఎన్నుకున్నారు. [[ సెప్టెంబర్ 8న ఆమె భర్త ఫిరోజ్ గాంధీ మరణించాడు. ఇది ఆమెలో అభద్రతా భావాన్ని కలుగజేసింది. అయితే పార్టీ అధ్యక్షురాలిగా భాద్యతలను నిర్వహించడం, భర్త మరణం వలన ఏర్పడిన ఒంటరితనం ఆమె మౌనాన్ని పెంచడంతో పాటు, ఆమెకు జీవితం పట్ల అవగాహనను, ఆత్మస్థైర్యాన్ని కూడా పెంచింది. నెమ్మదిగా నెహ్రూగారి స్నేహితులతోను, రాజకీయ నాయకులతోనూ సంభాషణలలో పాల్గొనడం ప్రారంభించింది.
తేజ్పూర్ యాత్ర
1962 చివరిలో చైనా భారత సరిహద్దుపై వివాదం చెలరేగి అస్సాంలో తేజ్పూర్ చైనా దాడికి గురయ్యింది. అటువంటి సమయంలో ఆర్మీ ఛీఫ్ హెచ్చరికను గానీ, స్నేహితుల మాటలను గానీ, తండ్రి చెప్పినది గానీ, వినకుండా అస్సామీలకు ధైర్యాన్నిచ్చి, వారిని కష్టాలకు వదిలి వెయ్యమనే నమ్మకాన్ని వారికి ఇవ్వడానికి ఇందిరా ఒంటరిగా తేజ్పూర్ ప్రయాణం చేసి వెళ్ళారు. చైనా వారు వెనక్కి తగ్గేదాకా తాను తేజ్పూర్ వదలనని వారి వెన్నంటి ఉంటానని అక్కడి అక్కడి ప్రజలకుక్ ధైర్యం చెప్పారు. అయితే ఆమె వచ్చిన రోజే చైనావారు వారి సేనలను ఉపహరించుకోవడం మొదలుపెట్టారు.
చైనా సమస్య వల్ల నెహ్రూ చాలా అలసటకు, ఒత్తిడికి గురి అయ్యాడు. రాజకీయ వర్గాలలోనూ, ప్రజలలోనూ నెహ్రూ పట్ల వ్యతిరేకత మొదలయ్యింది. ఆయనకు వ్యతిరేకంగా కొంతమంది ప్రచారం చెయ్యడం మొదలుపెట్టారు.నెహ్రూకు వీటికి ప్రతిగా చర్యలను చేపట్టేందుకు శక్తిగానీ, ఆసక్తి గానీ లేకపోయింది. ఇందిర తండ్రి పరిస్థితిని గమనించింది. నెహ్రూ తన వద్దకు వచ్చేవారి సమస్యల పరిష్కారానికి, కొన్ని కఠినమైన విషయాల పరిష్కారానికి ఇందిర సహాయం తీసుకోవడం ప్రారంభించాడు. కాంగ్రెస్ పార్టీ అధ్యక్షురాలిగా ఆమె తీసుకున్న చర్యలు, ఆమె పద్ధతి, పట్టుదల నెహ్రూకి ఆమె నాయకత్వం పట్ల, ఆమె పట్ల నమ్మకాన్ని పెంచాయి.
కామరాజ్ ప్లాన్
1963లో కామరాజ్ ప్లాన్ కు ఇందిర మద్దతు తెలిపింది. దీని ప్రకారం వయసు ముదిరిన వారు రాజీనామా చేసి యువకులకు అవకాశమివ్వాలి. ఎందరో సీనియర్ నేతలను రాజీనామా చేయవలసినదిగా కోరారు. మొట్టమొదటిగా జవహర్లాల్ నెహ్రూ తాను ప్రధాని పదవికి రాజీనామా చెయ్యబోతున్నట్లుగా ప్రకటించారు. ఎవరైతే నెహ్రూని పదవిని నుండి తప్పించాలని అనుకున్నారో వారే రాజీనామాకు అంగీకరించలేదు. నెహ్రూని పదవిలో కొనసాగించవలసినదిగా కోరారు.
1963 ఆగస్టు 25న పదకొండు మంది సీనియర్ నేతలు పార్టీ నుండి వైదొలగారు. కామరాజ్ పార్టీ కొత్త అధ్యక్షునిగా ఎన్నికయ్యాడు. ఎంతో పకడ్బందీగా వ్యూగం పన్ని పార్టీలో వ్యతిరేకతను ఎదుర్కొన్నాడు. ఇందిరాగాంధీ రాజకీయంగా ఎదగడానికి ఇది ఒక సువర్ణావకాశం. నెహ్రూని అంటిపెట్టుకుని, ఆయనకు తానొక సంరక్షకురాలిగా మారి, ఆయనకు అవసరమైన వేళ తన యుక్తితో తన శక్తిని నిరూపించిన గొప్ప మేథావి, రాజకీయవేత్త ఇందిరాగాంధీ. ఒకే ఒక దెబ్బతో నెహ్రూని ఎదురు నిలిచిన రాజకీయ నాయకులనందరినీ మట్టి కరిపించారు. ఆమె నాయకత్వాన్ని సమర్థించేవారు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలను నడుపుతున్నారు.
ఇది ఎంత సువర్ణావకాశమైనా ఆమె దానిని సంపూర్ణంగా వినియోగించుకోలేకపోయింది. "కామరాజ్ ప్లాన్" అమలులోకి తీసుకువచ్చిన కొన్ని నాళ్లకే నెహ్రూ ఆరోగ్యం బాగా దెబ్బతింది. ఆమె తండ్రికి సపర్యలు చేస్తూ తండ్రి వద్దే ఉండిపోయింది. 1964 జనవరి 6న నెహ్రూగారికి పక్షవాతం వచ్చింది. అప్పుడు భువనేశ్వర్ లో 68వ నేషనల్ కాంగ్రెస్ పార్టీ సమావేశాలు జరుగుతున్నాయి. నెహ్రూ ఆరోగ్యం మీద నమ్మకం కుదరక కొంతమంది నేతలు ప్రధాని పదవికి పోటీ పడటం మొదలుపెట్టారు. కొంతమంది శ్రేయోభిలాషులు నెహ్రూ వారసుడిని ప్రకటిస్తే బాగుంటుందని సూచించారు. ఆ అవసరం లేదని, తనకేం కాదని, తనకు స్వస్థత చేకూరుతుందని త్వరలో తాను మరలా హుషారుగా తిరగగలుగుతానికి వారికి నెహ్రూ చెప్పాడు.
అయితే 1964 మే 27న జవహర్ లాల్ నెహ్రూ తుదిశ్వాస విడిచాడు.
కేంద్ర మంత్రిగా..
నెహ్రూ మరణం తరువాత లాల్ బహాదుర్ శాస్త్రి ప్రధాని పదవిని అధిష్టించాడు. శాస్త్రిగారు ఇందిరా గాంధీని ప్రధానిగా ఉండమని కోరాడు. అయితే నెహ్రూకు ఆఖరి దశలో ఏర్పడిన వ్యతిరేకత తనను రాజకీయంగా ఎదగనివ్వదని తెలిసిన ఇందిరా గాంధీ శాస్త్రిగారి ప్రతిపాదనను వెంటనే తిరస్కరించింది. శాస్త్రిగారు ఆమె ఏ మంత్రిత్వ శాఖనైనా నిర్వహించాలని మరీ మరీ కోరగా, కొంత అయిష్టంగానైనా అందుకు అంగీకరించింది. ఆమె రాజ్యసభ సభ్యురాలిగా ఎన్నికై లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి మంత్రివర్గంలో కేబినెట్ హోదా కలిగిన సమాచార, ప్రసార శాఖ మంత్రిగా బాధ్యతలు చేపట్టింది.
దక్షిణ భారతదేశంలో గొడావలు జరిగాయి. బలవంతంగా హిందీ భాషను వారిపై రుద్దాలని నేతలు నిర్ణయించారు. దీనికి వ్యతిరేకంగా దక్షిణ భారత ప్రజలు సమ్మెను మొదలుపెట్టారు. ఇందిర తానే వెళ్ళి అక్కడివారికి హిందీ బలవంతంగా వారిపై రుద్దమని, ఇష్టమైన వారే ఆ భాషను చేర్చుకోవచ్చని ప్రభుత్వం తరపున వారికి హామీ ఇచ్చి వారిని శాంతింపజేసింది.
ప్రధానమంత్రిగా
1964 లో ప్రధాని పదవిని చేపట్టిన శాస్త్రిగారు తాష్కెంట్ నగరంలో 1966 జనవరి 10న గుండెపోటుతో మరణించాడు. గుల్జారీలాల్ నందా కొద్ది కాలం పాటు తాత్కాలిక ప్రధానమంత్రిగా పదవి నిర్వహించాడు. శాస్త్రి తరువాత ప్రధాని ఎవరన్న ప్రశ్న పార్టీలో తలెత్తింది. మొరార్జీ దేశాయ్, గుల్జారీలాల్ నందా మొదలైన మహామహులంతా ఇందిరాగాంధీకి ప్రత్యర్థులుగా ప్రధాని పదవికి పోటీ పడుతున్నారు. చివరకు మొరార్జీ దేశాయ్, ఇందిరాగాంధీ పోటీలో మిగిలారు. అప్పటి కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడు కామరాజ్ ఇందిరాగాంధీకి తన మద్దతు తెలిపాడు. అతని మద్దతుకు కారణం - ఆమె ఎందరో స్వాతంత్ర్య సమరయోధుల పరిచయాలను కలిగి ఉండటమే కాక వారిమధ్యనే పెరగడం, అనేక దేశాలను చూడడమే కాక, ఎంతో మంది ప్రపంచ నేతలతో పరిచయాలను కలిగి ఉండటం, రాష్ట్ర, కుల, మతాలకు అతీతంగా నవీన భావాలను కలిగిన ఆమె ఆదర్శం.
ఆమె 1966 జనవరి 24న మొదటిసారిగా ప్రధానమంత్రి బాధ్యతలను స్వీకరించి దేశ మొట్టమొదటి మహిళా ప్రధానమంత్రిగా రికార్డు సృష్టించింది. నేటివరకు కూడా మరో మహిళ ఆ స్థానాన్నిచేపట్టలేదు.
ఇందిర ప్రధానమంత్రి అయ్యే నాటికి కాంగ్రెస్ పార్టీ రాజకీయాలు ఏమంత సజావుగా లేవు. అంతర్గత కుమ్ములాటలు అప్పుడే ప్రారంభమయ్యాయి. పార్టీలో మొరార్జీ దేశాయ్ లాంటి వారు అసమ్మతివాదులుగా తమ గళాన్ని వినిపించారు. ప్రధాన మంత్రి పదవికి జరిగిన పోటీలో ఇందిరా గాంధీ మొరార్జీ దేశాయ్ ను అప్పటి కాంగ్రెస్ పార్టీ అధ్యక్షుడు కుమారస్వామి కామరాజ్ మద్దతుతో సిండికేట్ సహాయంతో 355-169 ఓట్లతో ఓడించి దేశ 3వ ప్రధాన మంత్రిగా పదవీ బాధ్యతలు చేపట్టింది. మొరార్జీ దేశాయ్ ఇందిరను మూగ బొమ్మ (గూంగీ గుడియా) గా అభివర్ణించాడు. అయితే అది సరైనది కాదని ఇందిర తదనంతరం తన చర్యల ద్వారా నిరూపించింది.
ఆమె ధైర్యం, సమయస్పూర్తితో చర్యలు గైకొనే రీతి ఆమెను ఎన్నో సంవత్సరాలు ప్రధాని పదవిలో ఉండేటట్లు చేసాయి.
ఆమె ప్రధాని పదవిని చేపట్టేవరకు ఆమె తన చర్యలను తన ఆలోచనలను బహిరంగపరచలేదు. స్త్రీ శక్తిని తక్కువగా అంచనావేసే ఆ రోజుల్లో ఒక మహిళ ప్రధానమంత్రిగా అంత పెద్ద దేశాన్ని, అంతమంది ప్రజలను, తనకున్న తక్కువ అనుభవంతో ఎలా పరిపాలిస్తుందో ప్రపంచం మొత్తం గమనిస్తోంది. వారందరి అంచనాలను తల్లక్రిందులు చేస్తూ ఆమె కొద్ది కాలంలోనే తన సమర్థతను నిరూపించుకుంది.
ఆమె ప్రధానిగా భాద్యతలను స్వీకరించిన కొత్తలోనే అధికార యంత్రాంగంలో విప్లవాత్మకమైన మార్పులు తీసుకురాబోతున్నట్లుగా ప్రకటించింది. పాత పద్ధతులకు స్వస్తి చెప్పి, కొత్త పద్ధతులను చేపట్టబోతున్నట్లు, ఇది పాత సాంప్రదాయ పద్ధతులకు వ్యతిరేకంగా పోరాడే నవీన భావాలు గల యువతరానికి జరిగే పోరాటంగా ఆమె చెప్పింది.
సామాన్యుని అండ రాజకీయనేతలకు ఎంత ముఖ్యమో ఆమెకు తెలుసు. అందుకే తాను కార్యాలయానికి వెళ్ళే ముందు దేశం నలుమూలల నుండి తనను కలవడానికి వచ్చే ఎంతో మంది ప్రజలను కలసి వారి సమస్యలను వినేది. వారిచ్చే పిటీషన్లను స్వీకరించేది. వాటిని అంతటితో వదిలెయ్యకుండా వాటికి తగ్గ చర్యలను తీసుకోవల్సిందిగా వెంటనే ఆదేశాలిచ్చేది.
ప్రపంచ నేతల గుర్తింపు
సిక్కుల కోరిక మేరకు వారికి హర్యానా రాష్ట్రాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. ఈ ఏర్పాటుకు ఒప్పుకోని కొంతమంది తిరుగుబాటు చెయ్యగా దానిని ఆమె అణచివేసింది. దేశంలో కరువు కాటకాలు ఎక్కువగా ఉండటంతో ఆమె ఆహార ధాన్యాల దిగుమతిపై దృష్టి సారించింది. పేదరికాన్ని నిర్మూలించడానికి ఆమె నడుం కట్టింది. వీటి మీదే ఆమె దృష్టిని కేంద్రీకరించింది.
పశ్చిమ దేశాల సహాయంతోను, ప్రపంచ బ్యాంకు సహాయంతోను దేశ ఆర్థిక పరిస్థితిని చక్కదిద్దాలని ఆమె ఆశించింది. అందుకే ఆమె అమెరికా ప్రయాణమయింది. మధ్యలో పారిస్ లో ఆగి అప్పటి ఫ్రెంచ్ అధ్యక్షుడు ఛార్లెస్ డిగాలేని కలిసింది. స్త్రీల్ అశక్తి సామర్థ్యాల మీద ఏ మాత్రం నమ్మకం లేని ఛార్లెస్ ఇందిరాగాంధీతో మాట్లాడాక, "స్త్రీలలో ఇంతటి శక్తి సమర్థ్యాలు ఉంటాయని నేనూహించలేదు. ఆమెలోని సామర్థ్యం చూసిన వారికి ఆశ్చర్యం కలుగక మానదు. ఆమె ఏమైనా సాధించగలదు." అని వ్యాఖ్యాంచించారు.
అప్పటి అమెరికా అధ్యక్షుడు లిండన్ జాన్సన్ను, రష్యా ప్రధాని అలెక్సి కోసిజిన్ తోను, ప్రపంచ బ్యాంకు అధికారులతోను, అంతర్జాతీయ ద్రవ్యనిథి అధికారులతోను చర్చలు జరిపింది. ఆ చర్చలు చాలా ప్రాముఖ్యతను పొందాయి. ఆమె భారత దేశ గౌరవానికి, ఉన్నతికి ఏ మాత్రం భంగం కలుగకుండా మాట్లాడిన తీరు, ఆమె కనబరచిన రాజకీయ పరిపక్వత చురుకుదనం అందరినీ ఆకట్టుకుంది.
మొరార్జీ దేశాయ్ని సంతృప్తి పర్చడానికి ఉప ప్రధానమంత్రి మరియు కీలకమైన ఆర్థిక మంత్రి పదవులను ప్రసాదించింది. అంతర్గత పోరాటాల ఫలితంగా 1967 ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్ పార్టీ దాదాపు 60 స్థానాలను కోల్పోవాల్సివచ్చింది. ఆమె మాత్రం విజయం సాధించింది. దీనికి అసలు కారణం ఆమె సామాన్యునికి దగ్గరగా ఉండటం. మరలా ప్రధాని పదవికి పోటీ ఏర్పడింది. ఓడినవారు కూడాఅ వ్యాపారవేత్తలు, కొంతమంది జమీందారీ కుటుంబాలకు చెందిచవారి అండాతో ప్రధాని పదవికై పోటీ పడ్డారు. అయితే బరిలో చివరికి ఇందిరాగాంధీ, మొరార్జీ దేశాయ్ లు మిగిలారు. ఆమె తన తెలివితేటలతో ఆనిని పోటీ నుండి విరమింపజేసింది. ఆమె ప్రధాని అయింది. మొరార్జీ దేశాయ్ డిప్యూటీ ప్రధానిగా భాద్యతలు చేపట్టాడు. అంతే కాక ఆమె నేతృత్వంలో ఆర్థిక శాఖను నిర్వహించింది.
ప్రధానిగా రెండవసారి
ఆమె ప్రధాని పీఠాన్ని రెండవసారి అలంకరించింది. అప్పటి అధ్యక్షుడు సర్వేపల్లి రాధాకృష్నన్ గారి పదవీకాలం పూర్తి కావచ్చింది. కాంగ్రెస్ వారు మరలా అతనినే ఆ పదవిలో నిలబెట్టాలని అనుకున్నారు. కానీ ఇందిర అప్పటి ఉపాధ్యక్షుడు జాకీర్ హుస్సేన్ ను అధ్యక్షునిగా పదవికి నామినేట్ చేసింది. ప్రతిపక్షాల వారు ఛీఫ్ జస్టిస్ సుబ్బారావుగారిని నామినేట్ చేసారు. జాకీర్ హుస్సేన్ ఓటమి తనకు పెద్ద దెబ్బ అవుతుందని తెలిసీ, ఆమె అందుకు సిద్ధపడింది. ఆమె అంచనాలు ఎప్పుడూ తలకిందులవ్వలేదు. జాకీర్ హుస్సేన్ పోటీలో నెగ్గాడు.
ఇజ్రాయిల్, అరబ్బు దేశాలకు మధ్య తగవులు వచ్చినప్పుడు ఇందిర అరబ్బుల పట్ల తన సానుభూతిని వెలిబుచ్చడం అమెరికా తదితర అభివృద్ధి చెందిన దేశాలకు ఆగ్రహం తెప్పించింది. అయినా ఆమె వెరవలేదు. తన పద్ధతులను, ఆలోచనా పంథాను మార్చుకోలేదు. ఎవరికీభయపడని మనస్తత్వం ఆమెది. ఆరెండు దేశాల మధ్య యుద్ధం దేనికైనా దారి తీయవచ్చని, ప్రపంచ యుద్ధమే సంభవించవచ్చని, మన దేశ పరిస్థితి దృష్ట్యా మన ఆసియా ఖండంలో, శాంతి సుస్థిరత అవసరమని ఆమె ప్రజలనుద్దేశించి చేసిన ప్రసంగంలో తెలియజేసింది.
1969లో జాకీర్ హుస్సేన్ మరణం ఆమెకు సవాల్గా మారింది. ఆమె వ్యతిరేకులు ఆమెను ఎలాగైనా గద్దె దించాలనే ప్రయత్నంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి నీలం సంజీవరెడ్డిని అధ్యక్ష పదవికి పోటీలో పెట్టారు. కానీ, ఇందిరా గాంధీ చేత నామినేట్ చేయబడ్డ వి.వి.గిరి పోటీలో నెగ్గి అధ్యక్షుడయ్యాడు.
మొరార్జీ నుండి ఆర్థిక శాఖను వెనక్కి తీసుకోవడమే కాక 1969లో బ్యాంకులను జాతీయం చేసి ఒక్కసారిగా సంచలనం సృష్టించడం వి.వి.గిరి గెలుపుకుకారణం కావచ్చు. మొరార్జీ దేశాయ్ రాజీనామా చేసాడు.
కాంగ్రెస్ లో చీలిక
బ్యాంకుల జాతీయకరణం ద్వారా ప్రజల మన్ననల నందుకున్న ఇందిర పార్టీలో మాత్రం శత్రువుల సంఖ్యను పెంచుకుంది. జరుగుతున్న జరిగిన సంఘటనలతో నష్టపోయిన కొంతమంది నాయకులు, ఆమె నాయకత్వం సహించలేని మరికొందరు ఆమె పార్టీనుండి వీడిపోవాలని నిశ్చయించుకున్నారు. కాంగ్రెస్ ఆవిర్భవించిన 100 సంవత్సరాల తరువాత దానిలో చీలిక ఏర్పడింది. ఇందిర నేతృత్వంలోని కాంగ్రెస్ ను కాంగ్రెస్ (ఆర్) గాను, రెండవ చీలికను కాంగ్రెస్ (ఓ) గాను గుర్తించారు. ఈ చీలిక వల్ల ఇందిరాగాంధీకి మెర్జారిటీ తగ్గడం జరిగింది. ఇందిరపై అవిశ్వాస తీర్మానాన్ని ప్రవేశపెట్టారు. అక్కడ కూడా వారి ప్రయత్నాలు వ్యర్థమయ్యాయి. పార్లమెంటులో మిగిలిన చిన్న పార్టీలు, ఇండిపెండెంట్ సభ్యులు ఆమెకు మద్దతునిచ్చారు. ఇది ఆమె దూరదృష్టికి చక్కటి నిదర్శనం.
జమీందారీ వ్యవస్థ రద్దుకై ఆమె ప్రవేశపెట్టిన బిల్లు లోక్సభలో నెగ్గినా రాజ్యసభలో వీగిపోయింది. అయితే పట్టువదలని ఆమె అధ్యక్షుని ద్వారా జమీందారీ వ్యవస్థను రద్దు చెస్తున్నట్లుగా అధికార ప్రకటన చేయిందింది.
ఇది సహించలేని జమీందారులు, కాంగ్రెస్ (ఓ) నేతలు, కొన్ని పార్టీలను కలుపుకొని, వ్యాపారవేత్తలు, వారి మద్దతుతో నడిచే పత్రికల సహాయంతో ఇందిరకు వ్యతిరేకంగా ప్రచారం మొదలుపెట్టారు. ఇది గమనించిన ఇందిరా గాంధీ ప్రజల ఓట్లతోనే తన సామర్థ్యాన్ని నిరూపించి తన శత్రువులకు చూపించదలచి లోక్సాభను రద్దు చెయ్యవలసినదిగా అధ్యక్షునికి సిఫారసు చేసింది. 1971 ఫిబ్రవరిలో ఎన్నికలు నిర్వహించాలని నిర్ణయించింది.
1969లో కాంగ్రెస్ పార్టీ చీలిపోయినప్పటికీ సోషలిస్టుల సహాయంతో అలాగే రెండేళ్ళు పరిపాలించింది.
గరీబీ హటావో
ఎలాగైనా ఇందిరాగాంధీని పదవీచ్యుతిరాలిని చెయ్యాలని ఎత్తులు వేసే నేతలు ఇందిరా హటావో (ఇందిరను తొలగించండి) అనే నినాదంతో ప్రచారం మొదలు పెట్టారు. ఎత్తులకుపై ఎత్తులు వేయగల నేర్పరి ఇందిర "గరీబీ హటావో" (పేదరికాన్ని పారద్రోలండి) అనే నినాదంతో తన ప్రచారాన్ని నిర్వహించింది.
నలభై మూడు రోజుల పాటు దేశమంతా పర్యటించింది. ముప్పై ఆరు వేల మైళ్ల పర్యటనలో మూడు వందల సభలను నిర్వహించి కొన్ని లక్షల మంది ప్రజలను కలుసుకుంది. ఆమెను చూసిన ప్రజల కళ్ళు ఆనందంతో మెరిసాయి. వారందరి దృష్టిలోనూ అమె వారి కోసం పోరాడే ఒక గొప్ప యోధురాలు. ప్రజలే ఆమె బలం. వారిచ్చే తీర్పు తనకు అనుకూలంగా ఉంటుందని తెలిసినా ప్రత్యక్షంగా వారిని కలసి కాంగ్రెస్ (ఆర్) ను గెలిపించవలసినదిగా కోరింది.
మరలా ప్రధాని పదవి
ఆమె తిరుగులేని మెజార్టీతో గెలిచింది. ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. మూడవసారి ప్రధాని పదవిని చేపట్టింది. ఈ పదవీ కాలంలోనే బంగ్లాదేశ్ ఆవిర్భావం జరిగింది.
తూర్పు పాకిస్తాన్లో, పశ్చిమ పాకిస్తాన్ బలగాలు సృష్టించే అల్లర్లను, అరాచకాలను భరించలేక లక్షలకొద్దీ ప్రజలు భారతదేశంలోకి వలస రావడం మొదలుపెట్టారు. ముక్తి బహిని (తూర్పు పాకిస్తాన్ స్వాతంత్ర్యసమరయోధులు) తూర్పు పాకిస్తాన్ విముక్తికై పోరాడుతున్నారు. ఇది 1970 నుండి 71 వరకు జరిగింది. వారికి తన మద్దతును తెలుపుతూ మన దేశ సైన్యాన్ని వారికి అండగా పంపించింది. మనదేశ సైన్య సహకారంతో ముక్తి బహిని విజయం సాధించి బంగ్లాదేశ్ ఆవిర్భావానికి అంకురార్పణ చేసారు. ఆనాటి తూర్పు పాకిస్తాన్ నేటి బంగ్లాదేశ్.
ఈ కాలంలో రాజభరణాల రద్దు, 1966లో రూపాయి మూల్య న్యూనీకరణ, 1969లో బ్యాంకుల జాతీయీకరణ లాంటి నిర్ణయాలతోపాటు దేశంలో పంటల ఉత్పత్తిని పెంచడానికి హరిత విప్లవం, పేదరిక నిర్మూలన కై గరీబీ హటావో నినాదం, 20 సూత్రాల పథకము లాంటి ప్రజాకర్షక పథకాలు చేపట్టింది.
1971 పాకిస్తాన్ తో యుద్ధంలో నిర్ణయాత్మక విజయం ప్రపంచం దృష్టిని ఆకర్శించింది. 1974లో రాజస్థాన్ ఎడారి లోని పోఖ్రాన్లో అణుపాటవ పరీక్ష చేసి అమెరికా కన్నెర్రకు గురైంది. అంతేకాదు, ఆ చర్య వల్ల భారత అణు కార్యక్రమానికి బలమైన పునాది పడింది.
1971 డిసెంబరు 16న లోక్సభలో ఆమె ఈ చారిత్రాత్మక సంఘటన గురించి సగర్వంగా ప్రకటిస్తూ, మనదేశ వాయు, నావిక, ఆర్మీ సేవల శౌర్యానికి, సామర్థ్యానికి దేశ ప్రజల గర్విస్తున్నారని అబినందించింది.
ఈ సందర్భంగా ఆమెకు వ్యతిరేకులు, ప్రతిపక్ష నేతలు సైతం లేచి నిలబడి ఆమెను అభినందిస్తూ చప్పట్లు కొట్టారు. ఈ నిర్ణయం, విజయం తనది కాదని దేశ ప్రజలందరిదీ అని ఆమె చెప్పింది. దీనివల్ల ఆమె ప్రజలలో మరింత పేరు తెచ్చుకోవడమే కాక వారందరి దృష్టిలో మరింత ఎదిగింది.
కానీ కాలం గడుస్తున్నకొద్దీ ప్రజలలో అసహనం పెరిగింది. ఆర్థిక వ్యవస్థలో పెద్దగా మార్పు రాకపోవడం, పెరిగిన లంచగొండితనం, ప్రజాజీవన స్థితిగతులలో మార్పు రాకపోవడం వంటివి ప్రజల అసహనానికి కారణాలయ్యాయి.
ఎమర్జెన్సీ
1971లో అమేథీ లోక్ సభ నియోజకవర్గంలో రాజ్ నారాయణ్ పై గెల్చిన ఇందిర ఎన్నిక చెల్లదని ఇందిరాగాంధీ విజయాన్ని సవాలు చేస్తూ రాజ్నారాయణ్ దాఖలు చేసిన పిటీషన్పై ఇందిరాగాంధీ ఎన్నిక చెల్లదని, తరువాత 6 సంవత్సరాల వరకు ఇందిరాగాంధీ ఎన్నికల కార్యక్రమాల్లో పాల్గొనరాదని అలహాబాదు హైకోర్టు 1975లో తీర్పు ఇచ్చింది. దీనిపై ఇందిరాగాంధీ స్టే ఆర్డర్ తెచ్చుకున్నది.
ప్రతిపక్ష నాయకులు, ఆమె వ్యతిరేకులు కలిసి ఇందిరకు వ్యతిరేకంగా ఒక పెద్ద ర్యాలీని నిర్వహించి, పోలీసులను, అధికార యంత్రాంగాన్ని ఇందిరకు తమ అవిధేయతను తెలియజేయాల్సిందిగా కోరదలిచారు. ఈ సంగతిని పసిగట్టిన ఇందిర పరిస్థితిని చేజారనీయకుండా అదుపులోకి తీసుకురావాలని ఆలోచిందింది. వారిని అలా వదిలేస్తే దేశంలో శాంతి భద్రతలు దెబ్బతింటాయని, శాంతిని స్థాపించడం కోసం తాను ఎంతటి కఠినమైన చర్యకైనా సిద్ధమని నిరూపిస్తూ ఇందిర దేశామంతటా ఎమర్జెన్సీ ప్రకటించేందుకు రంగం సిద్ధం చేసింది. అప్పటి అధ్యక్షుడు ఫక్రుద్దీన్ అలీ అహ్మద్ రాజ్యాంగంలోని 352 వ ఆర్టికల్ ప్రకారం 1975 జూన్ 25న ఎమర్జన్సీ ప్రకటించింది. అదే రోజు ర్యాలీ నిర్వహించాలని ప్రతిపక్ష నాయకుల వ్యూహం.
1975 జూన్ 26న దేశ ప్రజలనందరినీ ఉద్దేశించి రేడియోలోను, దూరదర్శన్లోనూ, ఏ మాత్రం ఆవేశపడాకుండా, మొరార్జీ దేశాయ్, జయప్రకాష్ నారాయణ్ వంటి నేతలు అరెస్టు చెయ్యబడ్డారని చెప్పినపుడు ప్రజలందరూ ఒక్కసారిగా నిర్ఘాంతపోయారు. కారణం అరెస్టు అయిన వారిలో కొందరు ఆమె తండ్రి నెహ్రూతో కలసి పనిచేసారు. కొంతమంది స్వాతంత్ర్యసమరయోధులు. ఎమర్జెన్సీ విధించడంతో ఆమె అసలు అంతర్యం ప్రజలెవ్వరికీ బోధపడలేదు.
చట్టం కఠినంగా అమలు పరచబడింది. విదేశీ పత్రికలకు సంబంధించిన జర్నలిస్తులను దేశం వదిలిపెట్టి వెళ్లవలసినదిగా ఆదేశించారు. మొరార్జీ దేశాయ్, జయప్రకాష్ నారాయణ్ వంటి నేతలను అరెస్టు చేసి జైలులో పెట్టలేదు. గృహ నిర్బంధం గావించారు. అసాంఘిక శక్తులు, అరాచక శక్తులు ఏవైతే ప్రజల శాంతి భద్రతలను భంగం చెయ్యాలని ప్రయత్నిస్తున్నాయో, ప్రజాస్వామ్యాన్ని తమ స్వప్రయోజనాలకు వాడుకొని ఆ ప్రజాస్వామ్యాన్నే బ్రష్టుపట్టించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయో ఆ శక్తులను అరెస్టు చేసి జైళ్ళలో పెట్టారు. అన్ని పౌర హక్కులను రద్దు చేసి, వేలకొలది ప్రతిపక్ష నాయకులను, జర్నలిస్టులను జైలుపాలు చేసింది.
ఎమర్జెన్సీ కాలంలో ప్రభుత్వ కార్యాలయాల్లో ఉద్యోగులు సమయపాలన పాటించి సమయానికి ఆఫీసులకు రావడం జరిగింది. లంచగొండితనం మాయమయింది. మహిళల పట్ల అసభ్య ప్రవర్తనలు, అత్యాచారాలు జరగడం లేదు. రైళ్ళు సమయానికి నడిచాయి. ప్రజలలో నేరాల పట్ల భయాందోళనలు తగ్గాయి.
20 సూత్రాల పథకం
పంచ వర్ష ప్రణాళికలతో దేశాన్ని అభివృద్ధి చెయ్యాలని నెహ్రూగారి ఆకాంక్ష. కాని, బీదప్రజలు కానీ, మధ్య తరగతికి చెందిన వారు కానీ ఆ ప్రణాళికల ఫలాన్ని సరిగ్గా అందుకోలేక పోయారు. అసలు ఆ ప్రణాళికల ఆశయం నెరవేరడం లేదు. గాంధీ గారి సూత్రాన్ని అనుసరించి సామాన్యులకు అర్థమయ్యే రీతిలో వారి కోసం ఇరవై సూత్రాల పథకాన్ని రూపొందించింది. వెట్టి చాకిరీ చట్ట విరుద్ధమని ప్రకటించింది.
20 సూత్రాల పథకం ద్వారా పేదరికాన్ని నిర్మూలిస్తానని ఆమె చేసిన ప్రతిజ్ఞను చెల్లించుకోవడమే ఆమె ఆశయం. ఇరవై సుత్రాల పథకాన్ని అమలు చెయ్యాలని అన్ని రాష్ట్రాల ముఖ్యమంత్రులకు, కేంద్రమంత్రులకు సూచించింది. దేశ ఆర్థిక పరిస్థితి నెమ్మదిగా మెరుగుపడసాగింది.
ప్రతిపక్ష నాయకులు ఎమర్జెన్సీ పట్ల తమ అసంతృప్తిని వ్యక్తపరిస్తే, అందులో కొందరు నాయకులు దీనిలో విదేశీ హస్తం ఉందని ఆరోపించారు. విదేశాల్లో ఉండి స్వాతంత్ర్య పోరాటానికి సహకరించిన ఎందరో మిత్రులు కూడా ఇందిర చర్యను వ్యతిరేకించారు. ఈ వ్యతిరేకత ఆమెకు మనశ్శాంతిని దూరం చెయ్యడం మాత్రమే కాక ఆమె ఆరోగ్యాన్ని కూడా కొంచెం పాడు చేసింది. తన భావాలను ఎదుటి వారితో పంచుకునే అలవాటు లేని ఆమె ఇప్పుడు మరింత ఒంటరి అయ్యింది.
అంతేకాకుండా 1975 ఆగస్టు 15న బంగ్లాదేశ్ అధ్యక్షుడు హత్యకావించబడటం, ఆమెలో అనేక సందేహాలను రేకెత్తించింది. అందులోనూ ఎమర్జెన్సీ వల్ల ఏర్పడిన పరిస్థితుల వల్ల కూడా ఆమెకు సందేహాలు ఎక్కువయ్యాయి. ప్రతివారిని అనుమానించడం, నమ్మకం కోల్పోవడం జరిగింది.
ఆ సమయంలో ఆమెకు అండగా ఆమె రెండవ కుమారుడు సంజయ్ గాంధీ నిలిచాడు. సంజయ్ గాంధీ ఇందిర నుండి ధైర్యం, ఓటమిని అంగీకరించని మనస్తత్వం, నిర్ణయత్మక ధోరణిని పుణికిపుచ్చుకున్నాడు. వీటికి అదనంగా తండ్రి నుండి అనుకున్నది సాధించాలనే గుణం, స్నేహతత్త్వం మొదలైనవి వారసత్వంగా అందుకున్నాడు.
సాంప్రదాయాలకు వ్యతిరేకి. కార్యసాధనే ముఖ్యంగా భావించేవాడు. సాధనా పద్ధతి ఎటువంటిదైనా లెక్కచేసేవాడు కాదు. యువజన కాంగ్రెస్ నుస్థాపించి తమ దద్దతును ఇందిరకు ప్రకటించాడు. అవసరమైన సమయంలో తనకు సహకరించిన యువజన కాంగ్రెస్ కార్యకర్తలకు తన కృతజ్ఞతలను, ధన్యవాదాలను తెలియజేసింది ఇందిర.
ఇందిర ఓటమి
సంజయ్ గాంధీ ఐదు సూత్రాల పథకాన్ని ప్రారంభించాడు. కుటుంబ నియంత్రణ, వరకట్నం, కులాల మీద ఆయన దృష్టి సారించాడు. ఇందిర ఆయనపై విశ్వాసాన్ని పెంచుకుని, అవసరమైన వేళల రాజకీయ్హ విషయాలపై తగు సూచనలు చెయ్యవచ్చని అభిప్రాయపడింది. సంజయ్ గాంధీ చర్యల వల్ల కొంతమంది ఇందిరాగాంధీ అనుచరులు కొన్ని విషయాలలో బాధపడిన సందర్భాలున్నాయి. వారిలోకొందరు సంజయ్ గాంధీ గురించి ఇందిరకు చూచాయగా తెలియజేసారు. కానీ, ఆమె కొట్టి పారేసింది. మరి కొందరు ఆమెకు చెప్తే తాము ఆమె అభిమానానికి దూరమవుతామని భయపడి మిన్నకున్నారు.
సంజయ్ గాంధీ పరిపాలనలో జోక్యం చేసుకోవడం, ఎమర్జెన్సీ గురించి సరియైన పత్రికా ప్రచారం లేకపోవడం వంటివి ప్రజలలో ఇందిరమీద అభిమానాన్ని తగ్గించాఇ. 1977లో జరిగిన ఎన్నికలలో ఇందిరాగాంధీ ఓడిపోయింది.
సన్నిహితులు ఆమెను ఎన్నోసార్లు ఎమర్జెన్సీ వల్ల కొన్ని దుష్పలితాలు ఎదురవుతున్నాయని, ప్రజలలొ ప్రభుత్వం పట్ల వ్యతిరేకత ఏర్పడుతోందని, ఎమర్జెన్సీ ఎత్తెయ్యమని హెచ్చరించారు. ఆమె వినలేదు. ఎమర్జెన్సీ ఎత్తివెయ్యకుండానే గృహ నిర్భంధంలో ఉన్న నాయకులంతా విడుదల చెయ్యబడ్డారు. 1977 మార్చి 19న ఎన్నికలు నిర్వహించబడతాయని ప్రకటించింది. ఎమర్జెన్సీ ఇంకా అమలులో ఉన్నందున పోలింగు సమయంలో అవినీతికి ఆస్కారం ఉండదు. తమకు అనుకూల చర్యలు చేపట్టేందుకు ఆమె వ్యతిరేకులకు సరియైన వ్యవధి లేకపోయింది. 1977లో అత్యవసర పరిస్థితిని ఉపసంహరించి ఎన్నికలను ప్రకటించింది.
జనవరి 30న జయప్రకాష్ నారాయణ్, మొరార్జీ వంటి నాయకులు ఊరేగింపు జరిపి ప్రజల వద్దకు వెళ్ళారు. వారిని చాలాకాలం తరువాత చూసిన ప్రజలు జయజయ ధ్వానాలు చేసారు. అత్యవసర పరిస్థితి పరిణామం 1977 ఎన్నికలలో ఓటమి రూపంలో బయటపడింది. ఇందిరా గాంధీ సొంత నియోజకవర్గమైన రాయ్ బరేలీలో కూడా జనతా పార్టీకి చెందిన రాజ్ నారాయణ్ చేతిలో ఓడిపోయింది.
మార్చి 22న ఇందిరాగాంధీ తన పదవికి రాజీనామా చేసింది.
ఓటమిని చవిచూసినా, రాజకీయాల నుండి రిటైర్ అవలేదు. జనతాపార్టీ విజయానికి ముఖ్యకారణం ఇందిర మీద జరిగిన దుష్ప్రచారమే. జనతా పార్టీలో వారివి విభిన్న ధ్యాయాలు, అభిప్రాయాలు. ఒకరితొ ఒకరికి పడదు. ఎన్ని భేదాభిప్రాయాలు ఉన్నా ఇందిరను పదవీచ్యుతురాలిని చేయాలనే సంకల్పమే వారిని ఒకటిగా పనిచేసేటట్లు చేసింది.
ఇందిరపై కొన్ని కేసులలో ఇరికించి అరెస్టు చేయించారు. కానీ ఏ కేసులూ ఆమె మీద నిలువలేదు. వెంటనే ఆమెను విడుదల చేయాలని కోర్టు ఆదేశించింది. ప్రజలలో ఇది జనతా పార్టీ మీద అవిశ్వాసాన్ని కలుగజేసింది. ఇందిర మిద అభిమానాన్ని పెంచింది. ఇందిర విడుదలవుతూనే ప్రజలలోకి వెళ్లింది. ప్రజల అభిమానాన్ని చూరగొన్నది.
ఇందిరాగాంధీ తనకు అనుకూలంగా ఉన్నవారందరిని కూడగట్టి ఇందిరా కాంగ్రెస్ గా ఏర్పాటు చేసింది. ఆ పార్టీకి ఇందిర అధ్యకురాలిగా ఎన్నికయింది. ఆంధ్రప్రదేశ్, కర్ణాటక, మహారాష్ట్ర లలో ఇందిరా కాంగ్రెస్ విజయభేరి మ్రోగించి రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలను ఏర్పాటు చేసింది. నవంబరు 7, 1978 న ఇందిర మరలా పార్లమెంటు సభ్యురాలిగా ఎన్నికయింది. కర్ణాటక లోని చిక్మగలూరు నుండి లోక్సభకు పోటీ చేసి విజయం సాధించింది.
అయితే ఇందిరను దారిలోంచి తొలగించుకోవాలనే వారు చేసే ప్రయత్నాలు ఆపలేదు. ఆమె పదవిలో ఉండగా అధికారులను పీడించినట్లు ఆరోపించి ఆమెను తీహార్ జైలులో ఉంచారు. అయినా ఆమెలోని పోరాట పటిమ తగ్గలేదు. అక్కడ ఉండే తాను విడుదల అయిన తరువాత చెయ్యవలసిన ప్రణాళికను తయారుచేసింది. విడుదల అవగానే తన ప్రణాళికను అమలు పరచింది. అప్పటి మొరార్జీ దేశాయ్ పరిపాలనలో ధరలు ఆకాశాన్నంటాయి. నేరాలు పెరిగాయి. అదను చూసి ప్రతిపక్షమైన కాంగ్రెస్ వారు అతనిపై అవిశ్వాస తీర్మానాన్ని ప్రవేశపెట్టారు. దానిలో నెగ్గలేకపోయిన దేశాయ్ ప్రధాని పదవికి రాజీనామా చేసాడు.
ఇందిరా కాంగ్రెస్ మద్దతుతో చరణ్ సింగ్ ప్రధానిగా పదవిని చేపట్టాడు. నెలలోపే అతను తన బలాన్ని నిరూపించుకోవాల్సి ఉంది. అతను ప్రధానిగా ప్రజల సమస్యలను గురించి ఏ మాత్రం పట్టించుకోలేదు. 23 రోజులు అతని పాలనను గమనించిన ఇందిర అతనికి తన మద్దతును ఉపసంహరించుకుంది. గత్యంతరం లేని పరిస్థితులలో అప్పటి రాష్ట్రపతి నీలం సంజీవరెడ్డి లోక్సభను రద్దు చెయ్యవలసినదిగా కోరాడు.
ఇందిర ప్రజలలో సుడిగాలివలె తిరుగుతూ వారి సమస్యల పరిష్కారానికి కృషి చెస్తానని వారికి మాట ఇచ్చింది. ఇందిరపై ప్రజలకు గల నమ్మకం మరొకసారి ఋజువయింది. లోక్సభ ఎన్నికలలో 529 స్థానలకు గాను 351 సీట్లు గెలుచుకుని తమ సత్తాను నిరూపించుకున్నది.
ప్రధానిగా మరలా ఇందిర
ఆమె స్వయంగా ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లోని మెదక్ లోక్సభ నియోజకవర్గం నుంచి మంచి ఆధిక్యతతో గెలుపొందింది. 1980 జనవరిలో ప్రధానిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేసిన ఇందిర తన మంత్రివర్గంలో యువజన కాంగ్రెస్ సభ్యులకు చోటిచ్చింది. ఎంతమందికి మంత్రి పదవి ఇచ్చినా తనకుమారుడైన సంజయ్ గాంధీకి మాత్రం అవకాశం ఇవ్వలేదు. అతడికి ఇంకా రాజకీయానుభవం కావాలని ఆమె ఉద్దేశ్యం.
అప్పటికి దేశ పరిస్థితి అల్లకల్లోలంగా ఉంది. 1979 లో వచ్చిన కరువు, బంగ్లాదేశ్ నుండి వచ్చిన కాందిశీకులు అస్సాంలో నివాసమేర్పరచుకొని అక్కడే ఉండిపోవడం వంటివి దేశంలోని పరిస్థితిని తల్లక్రిందులు చేసాయి. ఇంకా కొన్ని రాష్ట్రాలు జనతాపార్టీ పాలనలో ఉండిపోవడంతో దేశ పరిస్థితిని చక్క దిద్దడానికి ఆటంకంగా మారింది. అందువల్ల 1980 ఫిబ్రవరి 13న ఆ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలను రద్దు చేసి రాష్ట్రపతి పాలన విధించింది.
తన మంత్రివర్గంలోని మంత్రులకు అనుభవం లేకపోవడం వల్ల ఆయా రంగాల్లో అనుభవం ఉన్నవారిని, మేధావులను వారికి సహాయకులుగా ఏర్పాటు చేసింది. నెమ్మదిగా దేశ పరిస్థితిని అదుపులోకి తీసుకు రాసాగింది. ఖలిస్తాన్ ఉద్యమాన్ని ఎదుర్కోవలసి వచ్చుంది. ఉగ్రవాదులు పంజాబ్ స్వర్ణదేవాలయం నుండి ఉద్యమాన్ని నడపాలని నిర్ణయించారు. బింద్రన్ వాలే నాయకత్వంలో జరుగుతున్న ఈ ఉద్యమాన్ని ఆపడానికి భారత సైన్యం సహాయంతో "ఆపరేషన్ బ్లూస్టార్" పేరుతో జరిపించిన పోరాటంలో బింద్రన్ వాలేతో పాటు ఇంకా చాలా మంది మరణించారు. కానీ స్వర్ణదేవాలయం దెబ్బతింది. దీనివల్ల సిక్కుల కోపానికి ఇందిర గురయ్యింది.
రాజకీయాల్లోకి రాజీవ్
1980 జనవరిలో ప్రధానిగా పదవిని చేపట్టిన ఇందిరకు జూన్ లో అనుకోని కష్టం ఎదురైంది. జూన్ 23న సంజయ్ గాంధీ విమానం కూలి మరణించాడు. ఆమెకు కలిగిన శోకాన్ని వర్ణించడం ఎవరి తరమూ కాదు. అయినా ఆమె అంతటి కష్టాన్ని కడుపులో దాచుకొని గాంభీర్యాన్ని ప్రదర్శించింది. ఆమె పెద్ద కుమారుడు రాజీవ్ గాంధీ పైలట్ గా తన ఉద్యోగానికి రాజీనామా చేసి, సోదరుని మరణంతో కుంగిన తల్లికి తన అండదండలు అందించాడు. కానీ సంజయ్ గాంధీ భార్య (మేనకా గాంధీ) ఆమెకు దూరమయ్యింది.
1983 లో అలీనోద్యమ దేశాల సమావేశాన్ని భారతదేశంలో నిర్వహించారు. కామన్వెల్త్ సమావేశాన్ని కూడా భారతదేశంలో నిర్వహించారు. దీని ద్వారా భారత దేశ కీర్తిని ప్రపంచంలో అత్యున్నత స్థానంలో ఉంచింది.
అంతిమ క్షణాలు
ఆమె తనపై హత్యాయత్నం జరుగవచ్చని అనుమానిస్తూనే ఉంది. ఆమె తన మరణం హింస వల్ల వచ్చినా, ఆశ్చర్యం లేదని, ఎవరెన్ని ప్రయత్నాలు చేసినా ఆఖరి రక్తపు బొట్టు ఇంకిపోయేవరకు తాను దేశం కోసం శ్రమిస్తానని, ప్రజలపై తనకు గల ప్రేమను ఎవరూ చంపలేరని పత్రికల్లో ప్రకటించింది. ఆమె అన్నట్లుగానే 1984 అక్టోబరు 31న ఆమె బాడీ గార్డులు ఆమెను కాల్చి చంపారు. ఆమెను చంపిన ఇద్దరు బాడీ గార్డులూ సిక్కులే. స్వర్ణదేవాలయం దెబ్బతినడం వలన ఏర్పడిన ద్వేషానికి బలయిపోయింది.
1984లో స్వర్ణదేవాలయంలో సైనికులను పంపి ఆపరేషన్ బ్లూస్టార్ నిర్వహించి సిక్కు నాయకుడు సంత్ జర్నెయిల్ సింగ్ భింద్రన్ వాలేను హతమార్చింది. చివరికదే ఆమె ప్రాణాలకు ముప్పు తెచ్చింది. 1984 అక్టోబర్ 31న ఆమె తన స్వంత అంగరక్షకుల తుపాకి గుళ్ళకు బలైపోయింది. చివరి రక్తపు బొట్టు దాకా దేశం కోసమే ధారపోస్తాననే ఆమె మాటలు 66 ఏట నిజం అయ్యాయి. న్యూజిలాండ్లోని అతిపెద్ద గురుద్వారాలో ఇందిరాగాంధీ హంతకులు సత్వంత్సింగ్, బియాంత్సింగ్ లతోపాటు కుట్రదారుడు కేహార్సింగ్ లకు అమర వీరుల సరసన చోటుకల్పించడం నిరసనలకు కారణమైంది. వీరిని 'షహీద్ భాయ్'లుగా అభివర్ణిస్తూ రూపొందించిన చిత్రపటాలను సిక్కు మతవిశ్వాసాల కోసం ప్రాణాలు విడిచిన వారి పటాల పక్కనే ప్రచురించారు. ఈ పరిణామంతో ఆక్లాండ్లోని సిక్కు మతస్థుల్లో విభజన ఏర్పడింది. ఇతర వర్గాల ప్రజలూ హతాశులయ్యారు.
ఇందిరా గాంధీ జీవితంలో ప్రధాన ఘట్టాలు
1938: భారత జాతీయ కాంగ్రేసులో ప్రవేశం
1942-3-26న ఫిరోజ్ గాంధీతో వివాహం జరిగింది.తరువాత ఇందిరాగాంధీగా మారింది.
1944-8-20న రాజీవ్ గాంధీ, 1946-12-14న సంజయ్ గాంధీలకు జన్మనిచ్చింది.
1955: కాంగ్రేస్ పార్టీ కార్యాచరణ సంఘంలో ప్రవేశం
1955లోనే అఖిలభారత కాంగ్రెసుకి అధ్యక్షరాలుగా ఎన్నికైనది.
1966-01-10న ప్రధాని లాల్ బహుదూర్ మరణంతో ఆ స్థానానికి కాంగ్రెస్ పార్లమెంటరీ పార్టీ నాయకురాలుగా ఎన్నికైనది.
1966-01-24న భారతప్రధానిగా ఎన్నికై అతిచిన్నవయసులో తొలి మహిళా ప్రధానిగా బాధ్యతలు చేపట్టింది.
1966: రాజ్యసభ ద్వారా ప్రధానమంత్రి పదవి చేపటిన వ్యక్తులలో ఇందిరా గాంధీ మొట్టమొదటిది.
1966-1977 1980-1984: జవహర్ లాల్ నెహ్రూ తర్వాత అత్యధిక కాలం పాటు ప్రధానమంత్రి పదవి చేపట్టి రెండో స్థానంలో నిల్చింది.
1967-03-13న కాంగ్రెసుపార్టీ నాయకురాలిగా ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికై, ప్రధానిగా 2వసారి ప్రమాణస్వీకారం చేసింది. తన పాలనలో గోల్డ్ కంట్రోల్ ను ఎత్తివేసింది.
1969: ఇందిరా కాంగ్రెస్ పార్టీ స్థాపన
1971లో 19 బ్యాంకులను జాతీయం చేసింది.
1971-03-18న ఎన్నికల్లో గెలిపొంది, 3వసారి ప్రధానిగా ప్రమాణస్వీకారం చేసింది.
గరీబీ హటావో అనే నినాదంతో దేశప్రజలని ఉత్తేజపరిచింది.
1971లో పాకిస్తానుతో యుద్ధం జరగగా, ఓడించింది.
1971: తూర్పు పాకిస్తాన్ను పాకిస్తాన్ నుండి విడదీసి బంగ్లాదేశ్ను ఏర్పాటు చేసింది.
1971: భారతరత్న పురస్కారాన్ని పొందిన మొట్టమొదటి మహిళ కూడా ఇందిరా గాంధీ.
1973 మేలో సముద్రంలోని తైలనిక్షేపాలను వెలికితీసే సాగర్ సామ్రాట్ ని ఏర్పాటుచేసింది.
ఈమె హయంలో రాజస్థానలోని ఫోఖ్రాన్ వద్ద భూగర్బ అణుపేలుడు ప్రయోగం జరిపింది.
1975-04-19న తొలిసారిగా కృత్రిమ ఉపగ్రహమైన ఆర్యభట్ట ప్రయోగం ఈమె హయంలో జరిగింది.
సిక్కులను భారతదేశంలో అంతర్భాగం చేసింది. రాజభరణాల రద్దు చేసింది.
1975-06-25న దేశంలో అత్యవసరపరిస్థితి విధించింది.
1977: ఎన్నికలలో ఓడిపోయిన మొట్టమొదట భారత ప్రధానమంత్రి ఇందిరా గాంధీ.
1980: కొద్ది కాలం విరామం తర్వాత మళ్ళీ భారత ప్రధానమంత్రి పదవి చేపట్టిన వారిలో మొట్టమొదటి వ్యక్తి.
ఈమె హయంలో ఆలీనోద్యమం కొత్తరూపు సంతరించుకుంది.
1983లో కామన్వెల్త్ ప్రధానుల సభను నిర్వహించింది.
సిక్కుల పవిత్రదేవాలయం స్వర్ణమందిరాన్ని నివాసం చేసుకొని మారణకాండ సాగించిన ఉగ్రవాది బిందైన్ వాలా. బిందైన్ వాలాపై దాడికోసం స్వర్ణదేవాలయంలోకి సైన్యాన్ని పంపించి, ఆ దాడిలో అతడితోపాటు అతడి అనుచరులు మరణించారు. ఈ దాడియే ఆపరేషన్ బ్లూస్టార్గా ప్రసిద్ధిగాంచింది.
ఈమె ఆర్థిక కార్యక్రమంపై 20సూత్రాలని కూడా అమలపరిచింది.
1983: అలీన దేశాల సదస్సును ఢిల్లీలో నిర్వహించింది.
1984: ఆపరేషన్ బ్లూ స్టార్ చర్యకు ఆదేశం
1984-10-31న ఉదయం 9గంటల16నిమిషాలకి ఈమెను ఈమె అంగరక్షకులే కాల్చగా, స్వంతయింటిలోనే మరణించెను. హత్యకు గురైన మొట్టమొదటి భారత ప్రధానమంత్రి కూడా ఇందిరా గాంధీ.
ఈమె సమాధి నిర్మించిన ప్రదేశానికి శక్తిస్థల్ అని పేరుపెట్టారు. ది ఇయర్స్ ఆఫ్ ఛాలెంజ్ 1966-1969, ది ఇయర్స్ ఆఫ్ ఎన్డీవర్ 1969-1972, ఇండియా 1975 మొదలగు పుస్తకాలు రచించెను.
1953లో ఈమె సేవలకు అమెరికా వారిచే మదర్స్ అవార్డ్,
1960లో ఏల్ యూనివర్షిటీ వారిచే హాలెండ్ మెమొరియల్ అవార్డ్,
1965లో ఇటాలియన్ ఇసబెల్లా డిఎస్టె అవార్డులు వరించాయి.
1967, 1968లల్లో రెండుసార్లు ఈమెని ఫ్రెంచ్ ప్రజలు, మిక్కిలి అభిమాని పాత్రురాలైన నాయకురాలుగా, ఎన్నుకున్నారు.
అంతరిక్షంలో ఉన్న వ్యోమగామితో మాట్లాడిన మొట్టమొదటి భారత ప్రధానమంత్రి ఇందిరా గాంధీ
అమెరికావారి గ్యాలప్ పోల్ లో ప్రపంచాభిమానిగా ఈమె యావత్ ప్రపంచప్రజల అభిమానాన్ని పొందింది. అక్టోబరు 31న ఈమె నర్థంతిని జాతీయసమైక్యతా దినోత్సవంగా జరుపుకుంటున్నాము. 16 సంవత్సరాలపాటు ప్రధాన మంత్రిగా దేశాన్ని పరిపాలించింది. ప్రధానంగా ఈమె హయంలో రాజభరణాల రద్దు, గరీబీ హటావో, 20 సూత్రాల కార్యక్రమం, హరిత విప్లవం, బంగ్లాదేశ్ విమోచన, 1971 పాకిస్తాన్తో యుద్ధంలో గెలుపు మొదలగు సంఘటనల వల్ల ప్రజాదరణ పొందిననూ 1975 నాటి అత్యవసర పరిస్థితి, స్వర్ణ దేవాలయంలో ఆపరేషన్ బ్లూస్టార్ వంటి వివాదాస్పద నిర్ణయాలవల్ల తీవ్ర విమర్శల పాలైంది. చివరకు బ్లూస్టార్ చర్య పర్యవసానంగా ఆమె తన అంగరక్షకుల తుపాకి గుళ్ళకు బలైంది.
సంతానం / వారసులు
ఇందిరా గాంధీకి ఇద్దరు కుమారులు - రాజీవ్ గాంధీ (1944 - 1991), సంజయ్ గాంధీ (1946 - 1980) . సంజయ్ గాంధీని రాజకీయాలలో తెచ్చి, అత్యవసర పరిస్థితి కాలంలో తీవ్ర విమర్శలను ఎదుర్కొంది. సంజయ్ ని తన రాజకీయ వారసుడిగా తీర్చిదిద్దాలన్న సమయంలో విమాన ప్రమాదంలో మరణించాడు[ఈ సమయ౦. ఆ తర్వాత 1981 ఫిబ్రవరిలో పైలట్ ఉద్యోగాన్ని వదలి రాజీవ్ గాంధీ రాజకీయాలలో ప్రవేశించాడు. ఇందిర హత్య అనంతరం రాజీవ్ గాంధీ ప్రధానమంత్రి పదవిని చేపట్టి అత్యంత పిన్న వయస్సులో ఆ పదవిని చేపట్టిన రికార్డు సృష్టించాడు. అయితే బోఫోర్స్ కేసులో ఇరుక్కొని ఎన్నికలలో ఓటమిపాలైనాడు. 1991 మేలో శ్రీపెరంబుదూర్లో ఎన్నికల ప్రచారం సమయంలో తమిళ ఈలం మానవ బాంబు దాడిలో ప్రాణాలు కోల్పోయాడు.
రాజీవ్ గాంధీ భార్య సోనియా గాంధీ పార్టీ ఆద్యక్ష పదవిలో ఉంటూ 2004 లోక్సభ ఎన్నికలలో యూ.పి.ఏ.కూటమితో కల్సి కాంగ్రెస్ పార్టీని గెలిపించింది. రాజీవ్ గాంధీ కుమారుడు రాహుల్ గాంధీ, కుమారై ప్రియాంకలు కూడా రాజకీయాలలో ప్రవేశించారు.
సంజయ్ గాంధీ భార్య మేనకా గాంధీ సంజయ్ మరణం తర్వాత ఇంటి నుంచి గెంటివేయబడింది. వేరు కుంపటి పెట్టి సంజయ్ విచార్ మంచ్ పార్టీ పెట్టిననూ మంచి ఆదరణ పొందలేదు. సంజయ్ గాంధీ కుమారుడు వరుణ్ గాంధీ ప్రస్తుతం భారతీయ జనతా పార్టీ సభ్యుడు.
బిరుదులు
1971లో భారత ప్రభుత్వపు అత్యున్నత అవార్డు భారత రత్నను స్వీకరించి ఈ పురస్కారాన్ని పొందిన మొట్టమొదటి మహిళగా స్థానం సంపాదించింది.
1983-84 లో రష్యా దేశపు లెనిన్ శాంతి బహుమతి లభించింది
ప్రాచుర్యం
1971 లో బంగ్లాదేశ్ విమోచనాన్ని విజయవంతంగా సాధించిన సందర్భంలో నాటి ప్రతిపక్ష నేత అటల్ బిహారీ వాజపేయి ఆమెను దుర్గామాత</i>గా కీర్తించాడు.[4]
విమర్శలు
ఇందిరా గాంధీ స్వతంత్ర భారతదేశంలో పలు రాజ్యాంగ వ్యవస్థల పతనానికి నాంది పలికిన ప్రధానిగా విమర్శలు ఎదుర్కొంది.
ప్రచురణలు
పుస్తకాలు
1. *Indira: The Life of Indira Nehru Gandhi
By Katherine Frank
Published by Houghton Mifflin Books, 2002
ISBN 0-395-73097-X, ISBN 978-0-395-73097-3
567 pages
2. *indira gandhi: Daughter of India
By Carol Dommermuth-Costa
Published by Twenty-First Century Books, 2001
ISBN 0-8225-4963-8, ISBN 978-0-8225-4963-5
128 pages
ఇవికూడా చూడండి
రాజీవ్ గాంధీ
జవహర్లాల్ నెహ్రూ
మోతీలాల్ నెహ్రూ
కాంగ్రెస్ పార్టీ
సోనియా గాంధీ
ప్రధానమంత్రి
మూలాలు, వనరులు
బయటి లింకులు
వర్గం:భారత ప్రధానమంత్రులు
వర్గం:భారతరత్న గ్రహీతలు
వర్గం:1వ లోక్సభ సభ్యులు
వర్గం:2వ లోక్సభ సభ్యులు
వర్గం:3వ లోక్సభ సభ్యులు
వర్గం:జాతీయోద్యమ నాయకులు
వర్గం:భారత స్వాతంత్ర్య సమర యోధులు
వర్గం:సుప్రసిద్ధ భారతీయులు
వర్గం:ప్రపంచ ప్రసిద్ధులు
వర్గం:భారత జాతీయ కాంగ్రెసు అధ్యక్షులు
వర్గం:1917 జననాలు
వర్గం:1984 మరణాలు
వర్గం:మహిళా ప్రధానమంత్రులు
వర్గం:నెహ్రూ-గాంధీ కుటుంబం
వర్గం:భారత తపాలా బిళ్ళపై ఉన్న ప్రముఖులు
వర్గం:శాంతి నికేతన్ పూర్వ విద్యార్థులు
వర్గం:హత్యలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BE%20%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%80 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
538,
1064,
1838,
2058,
2475,
2979,
3522,
4059,
4909,
5922,
6890,
7152,
7627,
8318,
8905,
9624,
10409,
11238,
11760,
12462,
12903,
13683,
14687
],
"plaintext_end_byte": [
522,
1063,
1816,
2057,
2474,
2978,
3492,
4058,
4878,
5921,
6865,
7127,
7626,
8317,
8878,
9623,
10408,
11237,
11734,
12441,
12881,
13669,
14686,
14746
]
} | Siapa nama pemimipin perang Goguryeo-Su Dinasti Sui pertama ? | Perang Goguryeo-Sui | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
5
],
"minimal_answers_start_byte": [
2858
],
"minimal_answers_end_byte": [
2869
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Perang Goguryeo-Sui (598-614) adalah perang besar antara Dinasti Sui, Cina melawan Kerajaan Goguryeo, Korea. Selama tahun 598 hingga 614, Cina beberapa kali melakukan kampanye militer menyerbu Korea, namun selalu gagal karena perlawanan yang sengit dari bangsa Korea dan ganasnya cuaca. Perang ini menyebabkan huru-hara di dalam negeri Cina karena pemberontakan dari rakyat yang diperas harta dan tenaganya untuk membiayai perang. Akibatnya stabilitas nasional pun goyah dan berujung pada runtuhnya Dinasti Sui tahun 618.
Latar belakang
Pada tahun 589, Kaisar Wen (Yang Jian), sang pendiri Dinasti Sui, menaklukan Dinasti Chen dan berhasil menyatukan Cina yang sebelumnya terpecah-belah dalam Zaman Dinasti Selatan dan Utara. Setelah penyatuan itu, Cina menjadi negara adidaya di Asia dan negara-negara sekitarnya menyatakan tunduk padanya. Korea sendiri saat itu sedang dalam Zaman Tiga Negara. Goguryeo, salah satu dari tiga negara itu, menolak untuk tunduk pada Cina. Raja Pyeongwon dan penerusnya Raja Yeongyang menuntut status sama dan sejajar dengan Cina.
Kaisar Wen sangat marah atas kelancangan Goguryeo yang sering melakukan serangan kecil di sepanjang perbatasan utara kedua negara. Pada tahun 596, Kaisar Wen mengirim nota diplomatik ke Goguryeo setelah utusan Sui mendapati diplomat Goguryeo sedang menjalin persekutuan dengan Tujue Timur (suku pengembara Turki di wilayah utara Cina). Dalam nota diplomatik tersebut Cina menuntut agar Goguryeo membatalkan aliansi militer dengan Tujue; menghentikan serangan di perbatasan; dan mengakui Cina sebagai penguasa tertinggi. Ultimatum ini ditanggapi dingin oleh Raja Yeongyang, tahun berikutnya, ia bersama suku Mohe (nenek moyang suku Manchu di utara Cina) melakukan serbuan besar terhadap pos-pos jaga Cina di wilayah yang sekarang menjadi Provinsi Hebei.
Perang pertama (598)
Kaisar Wen mengirim putra bungsunya, Yang Liang, dengan didampingi oleh penasehat kaisar Gao Jiong dan Laksamana Zhou Luohou, memimpin pasukan sebesar 300.000 (termasuk angkatan darat dan laut) untuk menaklukan Goguryeo
Setiba di Korea, Yang Liang dan pasukannya menghadapi musim hujan yang datang lebih awal. Hujan lebat menghambat gerak laju pasukan dan transportasi peralatan perang. Mereka pun harus menghadapi perlawanan sengit dari pasukan Goguryeo sehingga jatuh banyak korban. Yang Liang sadar bahwa ia sendirian tidak akan sanggup mencapai kemenangan, maka ia memutuskan untuk bergabung dengan angkatan laut yang dipimpin Zhou.
Zhou sendiri mengalami masalah cukup serius, situasi di laut saat itu tidak bersahabat, gelombang besar dan badai sering terjadi sehingga banyak kapal yang karam sebelum mencapai tujuan. Ketika mereka tiba di pesisir, pasukan Goguryeo telah siap menyambut mereka. Pertempuran antara angkatan laut Sui melawan angkatan laut Goguryeo yang berkekuatan 50.000 dibawah pimpinan Laksamana Gang Yi-Sik itu terjadi sekitar Laut Bohai. Armada Sui menderita kerugian besar akibat sergapan musuh dan ganasnya alam.
Baik di laut maupun di darat Cina telah kalah, catatan sejarah menyebutkan sekitar 90% pasukan Sui gugur dalam perang itu, sementara kerugian di pihak Goguryeo tidak sebesar itu. Yang Liang tidak punya pilihan lain selain mundur. Kekalahan ini merupakan tamparan keras bagi Kaisar Wen yang sepanjang hidupnya baru pernah mengalami kekalahan sebesar ini. Sebelum ia sempat mengirim ekspedisi militer untuk membalas kekalahannya ia sudah keburu meninggal tahun 604, diduga dibunuh oleh putranya sendiri, Yang Guang.
Perang kedua (612)
Persiapan
Yang Guang naik tahta pada tahun 604 dengan gelar Kaisar Yang dari Sui. Proyek besar pada masa pemerintahannya adalah pembangunan Kanal Besar yang menghubungkan dua sungai besar di utara dan selatan Cina. Kanal ini juga berfungsi sebagai jalur transportasi besar-besaran untuk keperluan perang. Jutaan rakyat meninggal dalam pembangunan kanal ini, namun kaisar tidak peduli, ia malah memamerkan keagungannya dengan berlayar bersama selir-selirnya di kanal itu diatas sebuah perahu mewah. Perbuatannya ini membangkitkan kemarahan rakyat.
Setelah proyek Kanal Besar rampung, ia mulai merekrut prajurit pada tahun 611. Mereka yang terpilih dikumpulkan di pos militer Zhuozhou (sekarang Beijing) sebelum diberangkatkan ke Korea. Menurut Kitab Sui, pasukan itu adalah yang terbesar (sekitar 1.138.000 prajurit siap tempur)yang pernah dimobilisasikan hingga masa ditulisnya kitab itu. Jumlah ini belum termasuk pasukan pendukung yang bertanggung jawab atas penyediaan logistik dan transportasi peralatan, yang konon jumlahnya juga tidak sedikit. Jumlah keseluruhan pasukan tersebut hingga kini masih diperdebatkan, perkiraan sementara adalah 3-5 juta lebih. Mereka mulai diberangkatkan pada awal 612 dan pemberangkatan itu membutuhkan waktu sepanjang 40 hari karena jumlahnya yang sedemikian besar. Pasukan itu membentuk barisan sepanjang 400 km bila dibariskan.
Kampanye militer di Manchuria
Menghadapi invasi ini, Raja Yeongyang mengambil keputusan dengan bijak dan tepat. Ia melepaskan wilayah-wilayah penyangga yang telah didudukinya pada perang tahun 598 dengan pertimbangan wilayah-wilayah itu tidak cocok untuk menghadapi musuh dengan kekuatan besar. Pasukan Goguryeo ditarik mundur hingga ke wilayah Sungai Liao. Dengan demikian mereka telah meraih satu keuntungan yaitu, lapisan es sungai itu meleleh lebih dini dari biasanya. Ketika pasukan Sui yang dipimpin langsung oleh kaisar tiba disana, sungai itu telah mencair seluruhnya. Kaisar Yang segera memerintahkan untuk membangun tiga jembatan untuk menyeberangi sungai. Karena keterbatasan bahan, jembatan itu tidak cukup panjang untuk mencapai seberang, pasukan Goguryeo memanfaatkan kesempatan ini untuk melakukan sergapan sehingga berhasil mematahkan serangan pertama lawan. Namun tak lama kemudian Cina memperpanjang jembatan itu sehingga mereka berhasil menyeberangi sungai dengan lancar, lalu terus maju mengepung benteng-benteng Goguryeo.
Sebelum kampanye itu, Kaisar Yang telah mengingatkan para jenderalnya agar tidak sembarangan mengambil keputusan sendiri mengenai pergerakan pasukan, mereka diharuskan melapor terlebih dahulu untuk menerima instruksi selanjutnya. Perintah inilah yang membuat pasukan Sui tidak dapat bermanuver dengan efektif karena luasnya medan dan juga ganasnya cuaca. Ketika mereka mengepung Benteng Yodong, komandan pasukan harus mengirim pembawa pesan dulu ke kaisar untuk melaporkan mengenai tawaran menyerah musuh. Ketika pembawa pesan itu kembali, pasukan Goguryeo sudah keburu memulihkan diri dan meneruskan pertahanannya. Memanfaatkan kelemahan sistem militer Sui, Benteng Yodong dan benteng-benteng Goguryeo bangkit moralnya untuk terus bertahan. Hingga bulan Juli, setelah lima bulan berperang, pasukan Sui tidak berhasil merebut satupun benteng Goguryeo. Kaisar Yang menyadari bahwa diperlukan sebuah perubahan yang fundamental dalam strateginya.
Penyerbuan ke Pyongyang
Sementara itu di front lain, Cina juga mengirim pasukan besar ke Pyongyang, ibukota Goguryeo. Serangan ini dilakukan lewat dua jalur yaitu darat dan laut. Pasukan darat yang dikirim berjumlah 305.000 dan angkatan lautnya sebesar 200.000.
Penyerbuan melalui laut
Angkatan laut Sui tiba lebih awal dari angkatan darat, mereka mendarat di Sungai Daedong. Mengetahui angkatan darat musuh belum tiba, Raja Yeongyang mengirim pasukan kecil untuk memerangi angkatan laut Sui yang baru tiba itu. Setelah beberapa pertempuran singkat, pasukan Goguryeo berpura-pura kalah dan mundur ke kota. Komandan angkatan laut Sui, Lai Huni, merasa inilah saat baginya untuk mengukir prestasi, ia segera mengerahkan 100.000 pasukan untuk mengepung Pyongyang.
Ketika pasukan Sui mencapai benteng di bagian luar, tempat itu telah kosong, tidak ada satu prajuritpun di atas tembok kota dan gerbang telah terbuka. Ketika memasuki benteng mereka menemukan barang-barang berharga dan senjata yang ditinggalkan begitu saja. Curiga dengan gelagat aneh ini, Lai melarang pasukannya menjarah benda-benda itu. Ketika mereka melewati sebuah kuil besar, pasukan Goguryeo menyergap mereka, namun pasukan Sui yang dalam keadaan siaga berhasil menghalau mereka dan mundur. Gagalnya sergapan itu menyebabkan Lai berpikir bahwa strategi Goguryeo telah berhasil dipatahkan sehingga ia memperbolehkan prajuritnya mengambil barang-barang yang tertinggal di benteng tadi.
Lai tidak sadar bahwa musuh telah memancing pasukannya dalam kondisi tidak siaga. Ketika pasukannya sedang sibuk menjarahi barang, pasukan terkuat Goguryeo yang berjumlah ribuan datang dan menyergap mereka. Dalam keadaan bingung dan pasukannya kocar-kacir, Lai tidak banyak memberikan perlawanan berarti. Ia terpaksa mundur ke laut dengan pasukannya yang tinggal ribuan orang. Kegagalan ini membuat Lai patah semangat, ia tidak berani lagi bergerak sendiri dan terpaksa harus menunggu angkatan darat tiba lalu bergabung dengan mereka untuk menyerang Pyongyang.
Penyerbuan angkatan darat
Sementara itu, pasukan darat yang dipimpin oleh Yuwen Shu dan Yu Zhongwen juga menghadapi masalah. Walaupun transportasi perbekalan dari Tiongkok berjalan lancar, namun begitu memasuki wilayah Goguryeo, pasukan itu harus menghadapi risiko disergap musuh dalam perjalanan. Untuk itu, Kaisar Yang memerintahkan agar setiap prajurit membawa sendiri perbekalannya masing-masing. Solusi ini bukannya memecahkan masalah malah menimbulkan masalah baru karena dengan demikian beban prajurit akan semakin bertambah. Banyak yang membuang makanan itu karena menghambat gerakan dan memilih untuk mengambil apa saja yang ditemui di jalan untuk dimakan. Ketika mencapai Sungai Yalu, kurangnya perbekalan menjadi masalah yang serius.
Raja Yeongyang mengirim komandan lapangan, Jenderal Eulji Mundeok ke kemah Sui dengan penawaran negosiasi damai, namun tujuannya adalah untuk mengamati kekuatan musuh. Yu Zhongwen atas perintah rahasia kaisar yang memerintahkan untuk menangkap Raja Yeongyang atau Eulji bila jatuh ke tangan mereka segera menahan Eulji. Namun para penasehatnya, termasuk Liu Shilong dari departemen urusan dalam negeri, mengatakan bahwa menawan negosiator musuh bukanlah tindakan yang bijak karena tidak sesuai dengan etika perang. Yu akhirnya membebaskan Eulji dan membiarkannya kembali ke Goguryeo. Belakangan Yu sangat menyesali keputusannya, ia berusaha memancing Eulji kembali dengan alasan untuk mendiskusikan masalah lebih jauh. Eulji yang telah mengetahui tujuan Yu tidak menanggapi surat itu.
Kedua komandan tertinggi Sui sibuk berdebat mengenai tindakan apa yang harus diambil selanjutnya. Yu bersikeras agar Eulji harus diburu, selain itu ibukota Pyongyang juga harus direbut. Maka pasukan Sui pun digerakan ke selatan menuju ke Pyongyang. Strategi Eulji adalah menghadapi serangan lawan tujuh kali dalam sehari, setiap kalinya diakhiri dengan pura-pura kalah dan mundur. Dengan demikian, pasukan Sui yang merasa diri telah di atas angin akan terpancing dan masuk semakin jauh ke wilayah Goguryeo. Pasukan Sui terpancing dan terus mengejar hingga 20 km dari Pyongyang. Yu Zhongwen akhirnya menyadari bahwa selama ini ia sedang membuang-buang tenaga sia-sia, pasukannya telah dilanda kelelahan sehingga tujuan mereka mencaplok kota Pyongyang pun tidak mungkin lagi dilakukan dengan tenaga yang sudah sedemikian terkuras.
Yu kini menghadapi dilemma, maju dan mundur adalah pilihan yang sulit baginya. Eulji mengirim surat berisi puisi yang mengolok-olok ketidakbecusan Yu sebagai komandan tertinggi. Melihat pasukan Sui sudah tidak bisa maju dan mundur, Eulji mengirim utusan. Ia mengajukan proposal yang menyatakan bahwa negaranya akan menyerah dan mengakui kekuasaan Cina dengan syarat Cina menarik mundur pasukannya dari Goguryeo. Kesempatan ini digunakan Yu untuk menarik mundur pasukannya dan kembali ke Tiongkok.
Pertempuran Sungai Salsu
Ketika pasukan Sui tiba di Sungai Salsu (sekarang Sungai Chongchon), air di sungai itu dalam keadaan dangkal karena Eulji telah memutus aliran sungai dengan membangun bendungan. Saat setengah dari pasukan itu tengah menyeberangi sungai, Eulji memerintahkan bendungan dibuka dan sehingga air menenggelamkan ribuan pasukan Sui. Pasukan Goguryeo keluar dari persembunyian dan menyerang sisa pasukan Sui. Catatan sejarah menulis bahwa pasukan Sui harus berlari sejauh 200an km untuk menyelamatkan nyawa mereka. Pertempuran Sungai Salsu ini merupakan kemenangan terbesar Goguryeo terhadap Sui. Dari 305.000 pasukan Cina yang menyeberangi Sungai Liao hanya 2700 yang kembali hidup-hidup.
Perang ketiga (613)
Pada tahun 613, Kaisar Yang kembali mengirim pasukan menginvasi Liaodong, namun sekali lagi berhasil dipukul mundur oleh Korea. Ketika kaisar sedang sibuk memimpin penyerbuan, Yang Xuan'gan, putra perdana menteri Yang Su, yang menaruh dendam pada kaisar, melakukan pemberontakan. Khawatir diserang dari dua front, Kaisar Yang terpaksa mundur dari Liaodong dan memerintahkan pasukannya untuk menumpas pemberontakan Yang.
Perang keempat (614)
Pemberontakan Yang Xuan’gan berhasil ditumpas dalam waktu singkat. Setelahnya Kaisar Yang kembali mengirim pasukan ke Korea tahun 614. Walaupun ia berhasil menembus garis depan pertahanan Goguryeo tanpa mencaplok benteng perbatasan, pasukannya tidak dapat maju lebih jauh ke seberang Sungai Liao karena sergapan musuh yang sering menghadang dan gangguan terhadap jalur perbekalannya. Yeongyang berniat untuk mengakhiri perang yang melelahkan ini dengan menawarkan perdamaian dan mendeportasi Husi Zheng, seorang sekutu Yang Xuan’gan yang kabur ke Goguryeo setelah kekalahannya. Merasa perang ini semakin sia-sia dan menguatnya tekanan dari dalam negeri, Kaisar Yang terpaksa menerima tawaran damai Raja Yeongyang dan menarik mundur seluruh pasukannya dari Korea.
Pasca perang
Kampanye militer yang gagal ini telah menyebabkan Sui kehilangan jutaan rakyatnya. Ketidakpuasan terhadap pemerintah pusat mulai timbul dimana-mana. Pemberontakan Yang Xuan’gan walaupun telah ditumpas namun bibit-bibit pemberontakan itu telah menyebar ke berbagai daerah. Pemberontakan petani meletus dimana-mana menentang kesewenang-wenangan sang kaisar. Ketika ibukota sudah dalam keadaan kritis karena dibayangi pemberontakan, Kaisar Yang memindahkan ibukotanya ke Jiangdu (sekarang Yangzhou, Jiangsu). Pemberontakan terus meluas, bahkan para pejabat dan jenderal-jenderal Sui pun mulai ikut melawan kaisar. Pada tahun 618, Kaisar Yang dibunuh dalam sebuah kudeta yang dipimpin oleh jenderalnya, Yuwen Huaji. Sementara itu, Goguryeo walaupun meraih kemenangan dalam perang ini, namun kekuatan dan sumber dayanya banyak terkuras. Hal ini menyebabkan runtuhnya kerajaan itu pada tahun 668 karena diserang lawannya, Kerajaan Silla yang beraliansi dengan Cina yang saat itu telah dikuasai Dinasti Tang.
Kategori:Invasi
Kategori:Dinasti Sui
Kategori:Sejarah Korea | https://id.wikipedia.org/wiki/Perang%20Goguryeo-Sui |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
540,
780,
1437,
2193,
2930,
3228,
3798,
5466,
6457,
7899,
8457,
9339,
9952,
10704,
11101,
12280,
13142,
13390,
14243,
14548,
15895,
16185,
16605,
17006,
17308,
18099,
19055,
19289,
19527
],
"plaintext_end_byte": [
539,
771,
1429,
2192,
2929,
3219,
3797,
5452,
6424,
7891,
8415,
9330,
9951,
10703,
11100,
12266,
13141,
13367,
14223,
14547,
15894,
16184,
16597,
17005,
17285,
18098,
19041,
19256,
19525,
19585
]
} | グレンフェル・タワーの建築に問題点は見つかった? | グレンフェル・タワー火災 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
12
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"YES"
]
} |
グレンフェル・タワー火災(English: Grenfell Tower fire)は、2017年6月14日にイングランド・ロンドン西部に建つ高層住宅棟(タワー・ブロック)「グレンフェル・タワー」で発生した火災。日本での報道では単に「ロンドン高層住宅火災」[1][2]などと表記されている。同16日に完全鎮火したと発表された[3]。英国内では第二次世界大戦後最悪の死者数70人(死産の赤ちゃん1人を含まず)を出した火災[4][5]。
グレンフェル・タワーの名前は、建設時に南側を走っていたグレンフェル道路に由来し、また、グレンフェルという固有名詞は、英国軍人だったグレンフェルに由来する。
概要
6月14日未明、ロンドン西部ケンジントン・アンド・チェルシー区の地区にある公営住宅「」のグレンフェル・タワー(24階建て・全127戸)から出火。英国夏時間で午前0時54分に通報が行なわれた[6]。出火元は住宅部分の4階目だった[6]。消火活動には消防車40台、消防士約200人が出動し[7]、鎮火するまでには24時間以上かかった[8]。2日半を要したと報じる報道機関もある[1]。ロンドン消防隊の消防総監は消防士として働いてきた29年間の中で見たことのない規模の火災だと述べた[6][9]。
被害
ロンドン警視庁の同16日の発表時点で確認されていた死者は30人[1][3]、また19日の発表時点では推定死亡者数は79人(前述の30人含む)[10][11]であり、9月27日までに67人の身元が確認された[12]。ロンドン警視庁によると、歯の診療記録を世界各地から取り寄せる必要があることなどが理由で身元確認が進んでいないという[13]。また、高温のため全員を発見しなければ身元同定が困難かもしれないとも述べた[14]。28日には猛烈な火勢のために身元特定不可能な犠牲者がいると公開された[15]。7月5日、警視庁は視認により識別できる遺体は全て収容したと発表した[16]。
不法入国したために処罰を受けないよう被害申告していない移民がいる可能性があり、最終的な死者は前述の79人を超えると考えられている[17]。英国紙の「ガーディアン」は住民が作成した一覧によれば死者は120人以上だと報道した[15]。警視庁は23日の記者会見の中で、被害の全容を把握するため当時タワーにいた人物を全員把握したいと主張し、内務省から入国資格を追及しないと保障されているので警察への被害申告を躊躇しないでほしいと呼び掛けた[14]。28日の発表によると、正確な被害者数が確定するまで数ヶ月かかる見込みである[15]。
15日時点で病院で治療を受けた負傷者は78人[18][9]、うち重体は17人[2][19]確認された。また、この火災で近隣の集合住宅も含めて151戸が焼失した[14]。また、158世帯がこの火災で住居を失ったことが確認されている[16]。
調査
テリーザ・メイ首相は15日、現場を視察した後に火災の原因や責任を解明するための公開調査を実施するよう命じた[2]。建物内が高温で危険であること[20]、足場が不安定な場所があること[21]、倒壊する可能性があること[2]などから、15日時点では建物内の捜索には数週間かかる見込みだった[18][22]。23日の警視庁の発表によると、専門調査官250人で捜査しているが鑑識完了が終了するのは年末になる可能性があるという[14]。
16日、ロンドン警視庁は火災は完全鎮火したと発表し、放火であることを示すものはなかったと述べた[3]。23日、米国の大手家電メーカーであるワールプール社の「ホットポイント」ブランドの冷蔵庫が火元であったと警視庁が公開[14][23]、型番FF175BP(白)またはFF175BG(黒)のホットポイント冷蔵庫の所有者は同社に連絡するよう促した[14]。また、ワールプール社も同様に当該モデルの所有者は自社に連絡するよう呼びかけた[23]。火元になったモデルは2006年3月から販売終了した2009年7月までに6万4千台が販売された[14]が、ワールプール社によればリコールの対象になったことはないという[23]。23日の警視庁の発表では火元の情報に加えて、外装材と断熱材の安全性試験を実施したところ双方とも基準値に届かなかったと述べた[14]。さらに、業務上過失致死などの容疑で立件を検討しているとも語った[14]。7月27日、警視庁の担当官はケンジントン・アンド・チェルシー行政区とケンジントン・チェルシー入居者管理団体 (KCTMO)に2007年の団体による過失致死罪および殺人罪に関する法令(en:Corporate Manslaughter and Corporate Homicide Act 2007参照)に基づき、この2団体による過失致死を疑うだけの根拠があると伝えた[24]。なお、団体による過失致死罪では有罪になった場合、その組織に対して上限のない罰金刑が課されることになる[24]。
公的支援
16日、メイ首相は500万ポンドの「グレンフェル・タワー住民裁量基金」を創設すると発表した[8][25][26]。グレンフェル・タワー住民に対して3週間以内に住宅を提供し[25]、必要に応じて資金援助を行うという[8][25]。また、週末には1世帯あたり現金と振込合わせて5500ポンド(約78万円)の緊急援助資金を提供するなど、詳細な支援内容を発表した[26]。また、行政区、中央政府、赤十字、ロンドン警視庁、ロンドン消防庁が参加する「グレンフェル火災対応チーム」が設置された[26]。地域社会・自治大臣のは、火災で焼け出された住民に対し無償で近隣の不動産を一時的な滞在場所として提供すると提案したが、19世帯は連絡がとれず、残り138世帯のうち提案を受け入れたのは14世帯、入居したのは3世帯だった[16]。
グレンフェル・タワー
グレンフェル・タワーはノース・ケンジントン地区の高層住宅である。ノース・ケンジントン地区のあるケンジントン・アンド・チェルシー区は富裕層などが住む地域として知られているが、この地区には貧しい地域も点在しており、ノース・ケンジントン地区はその中の1つである[27]。このタワーは1974年に完成した[6][28]全127戸で[6]築43年の低所得者向け高層住宅であり[7]、ケンジントン・アンド・チェルシー区が管理していた[29]。イギリスの都市部で主に見られるタワー・ブロックと呼ばれるタイプの高層住宅であり、グレンフェル・タワーのような低所得者向けのカウンシル・フラット(公営住宅)にしばしば利用されているタイプの建物だった[30]。また、全24階であり、地上1階から4階はオフィスや保育所などの共有フロア、5階以上が居住フロアだった[31]。
火災当時は約600人が住んでいた[7]。火災後の住民の証言によれば、このタワーには多様な国籍の住民が居住しており、モロッコ人が多かったという[32]。また、ムスリムの住民も居住しており、ラマダンの期間だった火災当日はムスリムたちが深夜に起きており出火に気付いたとの証言もある[32][33]。
改修
2015年から2016年5月にかけて公営住宅地全体に予算860万ポンドの大規模な修繕工事が行われた[6]。なお、この工事を請け負った施工会社は火災の発生後に、修繕工事は必要な基準を満たしたものだったとコメントした[6][28]。このとき使用された外壁材が延焼の原因になったとの指摘があり(#外壁)、修繕を受けた他の高層住宅に対し点検が行われることになった(#高層住宅の点検)。
火災対策の問題点
住民の主張
グレンフェル・タワーでは数年前から住民たちが防火対策を不安視しており[22]、運営者側に火災対策の不備を指摘していたという[20]。2013年2月に住民団体「グレンフェル行動グループ」は前年の防火設備点検報告から消火器の使用期限切れなどの問題点を指摘し、火災のリスクがあると主張していた[28]。また、デイリー・テレグラフの報道によれば、階段が1箇所で他に避難経路がないことも繰り返し警告していた[34]。火災の後、米国紙『ニューズウィーク』と仏国メディア『AFP』は地元住民がこの火災に関して地方行政への不満を感じていることを報道し、防災上の不備を住民が指摘していたが無視されたという地元民の主張を掲載した[27][35]。
外壁
この火災では短時間に建物全体に燃え広がり[20][22]、逃げ遅れた住民が多かったと報じられている[22]。英国紙『タイムズ』の掲載した目撃証言によれば出火から約15分で建物全体に火が回った[21]。火の回りが早かった理由として、改修工事の際に外壁に使用した素材が一因となった可能性が指摘されている[20][22]。フィリップ・ハモンド財務大臣はこの耐火性の低い外壁材について、欧州や米国だけでなく英国でも使用禁止だと認識していると述べた[36]。
グレンフェル・タワーに使用されていた外装材は米国企業の「レイノボンドPE」だった[37]。レイノボンドは3種類発売されておりうち2種類は耐火性のある芯が素材だったが、タワーに使用されたPEは安価だが可燃性のプラスチックが芯になっていた[34]。英国紙「デイリー・テレグラフ」の報道によれば、米国ではレイノボンドPEの以上の建築物への使用は既に禁止されていたが、英国の基準には違反していなかった[34]。
アーコニックはこの火災を受けて当該商品の高層建築への販売を中止すると発表した。なお、低層建築物向けの販売は継続するという[37]。
(ABI) の広報担当者は、ABIは2017年5月に外装材の危険性について政府に警告していたと述べた。この発言によれば、2017年2-5月にコミュニティー・地方自治省が住宅白書への意見を募集した際に、可燃性物質が材料である外装材は火災が延焼する原因になる可能性があると指摘していたという[38]。
英国紙『ロイター』はグレンフェル・タワー改修工事の計画書に防火壁についての記載がなかったと報じた。この報道によれば、 (BRE) と外壁断熱材の業界団体は、元の壁の外側に断熱材などを設置するときは隙間を伝って炎が上昇するのを防ぐため各階への防火壁の設置を推奨しているという[39]。『日本経済新聞』の報道によれば、グレンフェル・タワーの既存の外壁は厚さ250ミリメートルのコンクリート(右図の灰色部分)であり、改修時には厚さ150ミリメートルの断熱材(右図の黄色部分)と外装として厚さ3ミリメートルの亜鉛製金属パネル(右図の水色部分)で覆ったが、断熱材と外装の間に50ミリメートルの通気層(右図のAir cavity)が設けてあり、ここに炎が侵入して断熱材が急速に延焼した可能性が高いとする専門家がいる。また、断熱材が燃焼していた場合、金属パネルにより火元まで水が届かず消火に支障をきたした可能性も指摘されている[31]。
避難方法
自宅以外で火災が発生した際は室内に留まるよう掲示していたとの指摘があり[20][28]、指示に従って逃げ遅れた住人がいた可能性があるとの意見が報じられた[20]。一方で、自室での火事、もしくは自室に影響するような火事以外では指示がない限り室内に留まるよう勧告するのはイギリスの大型集合住宅では標準的なことだとする意見もある[40]。その理由としては、不必要に避難して通路を塞いでしまう可能性があること、高層住宅は一般的に延焼を防いで建物全体に火が回らないように設計されていることが挙げられている[40]。また、室内に残留するという方針は危険を感じた人々が外へ避難するのを禁じている訳ではないという[40]。
『日本経済新聞』の報道によると、各階にバルコニーがなく階段はエレベーターホールを囲んでいるコア部分の1箇所だけであり、2方向避難はできなかったという[31]。
スプリンクラー
イングランドではビルへのスプリンクラーの設置義務は2007年以降に建てられた高さ30メートル以上の建物が対象であり、また英国では既存の建物にスプリンクラーを後付する義務はないため、グレンフェル・タワーにはスプリンクラーは設置されていなかった。ただ今回の火災では外壁部から炎が伝わって拡大していることからスプリンクラーがあっても差異はなかったとの意見もある[41]。一方、デイリー・テレグラフの報道した意見では、スプリンクラーがあれば延焼を食い止められたかどうかは別問題だが、スプリンクラーを設置していれば住民を救出しやすくなり、生存率も高まったはずだと主張している[34]。
英国内の反応
イギリスではこの火災への追悼集会や抗議集会が行われた[8]。6月16日には抗議デモの参加者数十人がケンジントン&チェルシー王立区の区役所内に突入し、役所の外にもリリー・アレン含む数百人が抗議のために集まった[42]。
2017年6月21日、被災者支援のためのチャリティー・ソング『明日に架ける橋』が発売された。サイモン&ガーファンクルの曲のカバーであり、音楽プロデューサーのサイモン・コーウェルの呼びかけで録音され、イギリスの著名なアーティストらが参加した[43]。50人以上のアーティストが参加し[44]、アーティスツ・フォー・グレンフェル (Artists for Grenfell) を結成した[45]。参加者はアデル[43][46]、ザ・フーのメンバー[43][47]、ジェームズ・ブラント[47]、ジェシー・J[46]、ジンジャー・スパイス[43][46]、[47]、ナイル・ロジャース[44]、ピート・タウンゼント[44]、ピクシー・ロット[46]、ブライアン・メイ[43][46]、リアム・ペイン[44][46]
、リタ・オラ[43][46]、ルイ・トムリンソン[46]、レオナ・ルイス[43][47][46]、ロジャー・ダルトリー[44]、ロビー・ウィリアムズ[47][46]、[44]など。売上は「ロンドン・コミュニティ・ファンデーション」に全て寄付される予定だという[47]。このチャリティー・ソングは発売から2日間でストリーミング含めて17万ユニットの売上を記録し、英国のヒットチャートで1位を獲得した[46]。
2017年6月21日、火災への対応を批判されていたケンジントン&チェルシー区の区長ニコラス・ホルゲートが辞任した[48]。この他に、区議会議長、ロック・フィールディング=メリン副議長、KCTMOのCEOも辞任している[24]。
『BBC』の報道によれば、住民支援団体の「Silence of Suicide (自殺の沈黙)」創設者は少なくとも20件の自殺未遂があったと話している。また、住民団体「Justice4Grenfell(グレンフェルに正義を)」でボランティア調整を担当している看護師も、支援ボランティアの20名が自殺未遂をしたと聞いているという[49]。
批判
ロンドン市長のサディク・カーンは今回の火災は防げた事故だったと述べた[50]。また、地域住民は長年の放置や火災後の対応に怒りを覚えていると述べ、英国の日曜紙『オブザーバー』に寄稿して1960年代から1970年代にイギリス全土で建設された高層公営住宅を全て建て直すべきだと提案した[26]。
超党派の「防火安全救助議員連盟」の名誉幹事であるロニー・キング元消防総監は、議連では4年前から高層住宅の防火対策についてコミュニティ・地方自治省
に警告をしていたが無視されたと非難した[51]。
高層住宅の点検
6月14日、警察・消防を担当する閣外大臣のは、グレンフェル・タワーのように大規模修繕を受けた高層住宅に対し一斉点検を行うと述べた[52]。2017年6月22日、イングランドでは約600の高層建築で同様の可燃性の外壁材が使用されていたと首相官邸が発表し[53][54]、600棟の外壁材の点検が始められた[23][55]。同25日、英政府はイングランド25行政区の公営高層住宅60棟の外装材が防火検査の結果不合格だったと公表した[56]。この検査結果は家主と地元の消防・救急当局に通知された[38]。26日、地域社会・自治相はこれまで安全性検査を行った75棟の高層住宅全てが不合格だったと発表した[37]。
23日、ロンドンのカムデン区議会は外装材の除去作業を実施するため地区内の高層住宅5棟の住民を避難させた[23]。避難対象の建物は同地区のにあり、合計すると約800世帯が居住している[57]。うち1棟は危険性が比較的低いとみなされ住民は帰宅できた[55]が、他の4棟650戸の住民は避難対象となり大半が避難したものの約200人が避難を拒否した[56]。これらの建物はグレンフェル・タワーと同じ業者による外装工事を受けており[57]、調査の結果使用されていた外装材はグレンフェル・タワーと同じではなかったが要求水準を満たさなかったという[23][57]。グレンフェル・タワーと類似の外装材だったと報じる報道機関もある[56][31]。また、防火扉やガス管など外壁材以外の防火基準違反も発見された[56]。
関連項目
- アルミニウム外壁被覆材による火災拡大は、アメリカの他、フランス、韓国、アラブ首長国連邦でも報告されている[58]。
2010年上海マンション火災
注釈
出典
外部リンク
(英語) - ロンドン警視庁の公開しているグレンフェル・タワー火災の最新調査結果。
(英語) - 火災以前からグレンフェル・タワーの問題点を指摘していた住民団体のサイト。
Media related to Grenfell Tower fire at Wikimedia Commons
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B0%E3%83%AC%E3%83%B3%E3%83%95%E3%82%A7%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%BF%E3%83%AF%E3%83%BC%E7%81%AB%E7%81%BD |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
396,
646,
1018,
1978,
3340,
4215,
4503,
4609,
5411,
5594,
6266,
6306,
6482,
6963,
7138,
7727,
7831
],
"plaintext_end_byte": [
315,
645,
1017,
1954,
3339,
4214,
4422,
4538,
5366,
5449,
6222,
6304,
6418,
6930,
7124,
7691,
7829,
8298
]
} | За какой клуб начинал играть Нойер? | Тер Стеген, Марк-Андре | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Марк-Андре́ тер Сте́ген[1] (German: Marc-André ter Stegen; родился 30 апреля 1992, Мёнхенгладбах, Германия) — немецкий футболист, вратарь клуба «Барселона» и национальной сборной Германии.
Клубная карьера
«Боруссия» (Мёнхенгладбах)
В возрасте четырёх лет пришёл в школу местной «Боруссии», в которой занимался всё детство и юношество и из которой выпустился в 2010 году.
В начале 2010 года вызывался во вторую команду «Боруссии», где дебютировал 9 апреля в гостевом поединке 28 тура региональной лиги «Запад» против «Ворматии (Вормс)», который закончился победой со счётом 3:2[2].
Сезон 2010/11 тер Стеген начал первым номером во второй команде, после новогоднего перерыва стал привлекаться к основной команде. У «Боруссии» была проблема с вратарями, Логан Бейи и Кристофер Хаймерот много ошибались, из-за чего Люсьен Фавре, новый главный тренер «Боруссии», решил доверить место в воротах Марку-Андре. 10 апреля 2011 года он дебютировал в Бундеслиге в поединке 29-го тура против «Кёльна», который закончился крупной победой со счётом 5:1[3]. После этого матча тер Стеген прочно занял место в рамке ворот.
«Барселона»
22 мая 2014 года тер Стеген перешёл в испанскую «Барселону», чтобы заменить ушедшего из клуба Виктора Вальдеса[4]. Сумма трансфера составила 12 млн евро, контракт был подписан на пять лет, с прописанной суммой отступных — 80 млн евро. Дебют в составе нового клуба состоялся 19 июля в товарищеской встрече против испанского «Рекреативо». Немецкий вратарь вышел на поле на 46-й минуте игры, заменив Жорди Масипа. Перед началом сезона Марк-Андре получил травму спины[5] и вынужден был пропустить первые матчи чемпионата, поэтому место в воротах занял чилиец Клаудио Браво. В дальнейшем по решению главного тренера команды Луиса Энрике в матчах Примеры основным голкипером команды стал именно Браво, а Марк-Андре занял место в воротах в кубковых встречах.
17 сентября в первом матче группового этапа Лиги чемпионов против АПОЭЛа состоялся дебют тер Стегена в официальных играх за «Барселону». Немец вышел на поле с первых минут, а поединок закончился минимальной победой каталонцев со счётом 1:0[6]. Дебют в Кубке Испании состоялся 4 декабря в выездном матче с «Уэской», в котором «Барселона» разгромила соперника 4:0[7]. 6 июня 2015 года тер Стеген вышел в стартовом составе в финальном матче против «Ювентуса» и стал победителем турнира (3:1).
После перехода Клаудио Браво в «Манчестер Сити» в августе 2016 года Тер Стеген стал основным вратарём «Барселоны».
Статистика выступлений
Клубная статистика
As of 27 января 2019 года
КлубСезонЛигаКубкиЕврокубкиДругиеИтогоИгрыГолыМатчи
на нольИгрыГолыМатчи
на нольИгрыГолыМатчи
на нольИгрыГолыМатчи
на нольИгрыГолыМатчи
на ноль Боруссия2010/116−23000---2-118-342011/1234−24155-23------39-26182012/1334−4792-119-153---45-63132013/1434−439101------35-4310Итого108−135368−359-1532-11127−15445 Барселона2014/150008-5413-116---21-16102015/167-737-4310-832-8026-2792016/1736-33131-209-12400046-47172017/1837-28190009-652-5048-39242018/1921-2180005-421-1027-2610Итого101-894316−11746-41205-140168-15570Всего за карьеру209-2247924−141255-56237-151295-309115
Выступления за сборную
As of 9 сентября 2018 года
Выступления за сборную по годам и турнирамСборнаяГодОтборочные матчи ЧМФинальные матчи ЧМЛига наций УЕФАФинальные матчи ЧЕКубок конфедерацийТоварищеские матчиИтогоИгрыГолыИгрыГолыИгрыГолыИгрыГолыИгрыГолыИгрыГолыИгрыГолыГермания2012----------2-82-82013----------1-41-42014----------10102015------------00201610--------3-24-220174-2------4-32010-52018----------3-33-3Всего за карьеру5-20000004-312-1721-22
Матчи и голы за сборную
As of 9 сентября 2018 года
Итого: 21 матч / 22 пропущенных гола; 13 побед, 4 ничьи, 4 поражения.
Достижения
Командные
«Барселона»
Чемпион Испании (3): 2014/15, 2015/16, 2017/18
Обладатель Кубка Испании (4): 2014/15, 2015/16, 2016/17, 2017/18
Обладатель Суперкубка Испании (2): 2016, 2018
Победитель Лиги чемпионов УЕФА: 2014/15
Обладатель Суперкубка УЕФА: 2015
Победитель Клубного чемпионата мира: 2015
Итого: 12 трофеев
Сборная Германии
Бронзовый призёр чемпионата Европы: 2016
Обладатель Кубка конфедераций: 2017
Итого: 1 трофей
Личные
Команда турнира чемпионата Европы (до 17): 2007
Бронзовая Медаль Фрица Вальтера: 2009
Серебряная Медаль Фрица Вальтера: 2011
Вратарь сезона в Бундеслиге по версии Kicker: 2011/12
Команда турнира Лиги чемпионов УЕФА: 2014/15[8]
Сэйв турнира Лиги чемпионов УЕФА: 2014/15[9]
Лучший игрок финального матча Кубка конфедераций: 2017[10]
Примечания
Ссылки
‹See Tfd›(in English)
‹See Tfd›(in English)
‹See Tfd›(in English)
‹See Tfd›(in German)
Категория:Футболисты Германии
Категория:Игроки сборной Германии по футболу
Категория:Игроки ФК «Боруссия» Мёнхенгладбах
Категория:Игроки ФК «Барселона»
Категория:Чемпионы Европы по футболу среди юниоров
Категория:Награждённые медалью Фрица Вальтера | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%80%20%D0%A1%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D0%BD%2C%20%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BA-%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B5 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
245,
2489,
4084,
4483,
6994,
7099,
8247,
8418,
8709,
9468,
9825,
10429,
10656,
11310,
13232,
13415,
14465,
14716,
14877,
19086,
20107,
20835,
21333,
21519,
22694,
23785,
25063,
25945,
27318,
27532,
28314,
30333,
32416,
33016,
33568,
34587,
37293,
38521,
39315,
40409,
42680,
43656,
44510,
44934,
45659,
47744,
48727,
50120,
50982,
51809,
52552,
53398,
53664,
55210,
56402
],
"plaintext_end_byte": [
244,
2463,
4083,
4434,
6993,
7098,
8246,
8417,
8644,
9467,
9652,
10428,
10655,
11164,
13231,
13414,
14464,
14715,
14876,
18996,
20070,
20834,
21332,
21518,
22658,
23784,
25040,
25944,
27317,
27531,
28228,
30215,
32415,
33015,
33505,
34517,
37292,
38520,
39285,
40327,
42679,
43655,
44509,
44933,
45658,
47743,
48691,
50119,
50918,
51808,
52551,
53397,
53663,
55171,
56238,
56499
]
} | కీమోథెరపీ ద్వారా ఎంత శాతం కాన్సర్ కేసులని నయం చేస్తున్నారు? | వృషణాల క్యాన్సర్ | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
1666
],
"minimal_answers_end_byte": [
1668
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
వృషణాల క్యాన్సర్ (Testicular Cancer) పురుష ప్రత్యుత్పత్తి వ్యవస్థలో భాగమైన వృషణాలలో వచ్చే క్యాన్సర్.
అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలలో ప్రతి సంవత్సరం 7,500 నుంచి 8,000 మందిలో వృషణాల క్యాన్సర్లను నిర్ధారిస్తున్నారు.[1][2] ఒక మనిషి జీవిత కాలంలో, ప్రతీ 250 మందిలో ఒక్కరికి (0.4%) వృషణాల క్యాన్సర్ రావడానికి అవకాశం ఉంది. 15-40 ఏళ్ళ వయసు గల మగవారిలో సాధారణంగా ఇది రావడానికి అవకాశం ఉంది. మిగిలిన అన్ని రకాల క్యాన్సర్ల కంటే వృషణ సంబంధ క్యాన్సర్లో దాదాపుగా 90 శాతం వరకూ నయం అయ్యే అవకాశాలు ఉన్నాయి. అది వ్యాప్తి చెంది ఉండకపోతే వంద శాతం వరకూ కూడా నయం కావడానికి అవకాశం ఉంది[3]. కొన్ని సందర్భాలలో హానికారకమైన క్యాన్సర్ బాగా వ్యాపించి ఉన్నప్పటికీ కూడా, కీమోథెరపీ ద్వారా 85 శాతం కేసులను ఈ రోజు నయం చేస్తున్నారు. వృషణాలపై వచ్చే అన్ని రకాల గడ్డలూ కణితులు కావు. కణితులన్నీ హానికరమైనవి కావు. వృషణాలపై వచ్చేటెస్టిక్యులార్ మైక్రోలిథియాసిస్, ఎపిడిడైమల్ తిత్తిలు, ఎపెండిక్స్ వృషణాలు (మొర్గాగ్ని యొక్క హైడేటిడ్) వంటివి నొప్పిని కలిగిస్తాయే కానీ అవి క్యాన్సర్ సంబంధమైనవి కావు.
వర్గీకరణ
వృషణాలలోని ఏ రకమైన కణాలనుండైనా వృషణ క్యాన్సర్ రావడానికి అవకాశం ఉంది. అయితే 95 శాతం వరకూ వృషణ క్యాన్సర్లన్నీ బీజ కణాల కణితిలు గానే వస్తుంటాయి. మిగిలిన 5శాతం లేడిగ్ కణాల నుంచి లేదా సెర్టోయిల్ కణాల నుంచీ ఏర్పడే ముష్కాంతఃకణజాల కణితులై ఉండవచ్చు. రోగాన్ని ప్రభావశీలంగా నయం చేయడానికీ, మరియు చికిత్సనుంచి కలిగే హానిని తగ్గించడానికిగాను రోగనిర్ధారణను సరిగా చేయాల్సి ఉంటుంది. ట్యూమర్ మార్కర్ల కోసం రక్త పరీక్షలను చేయడం ద్వారా కొంతవరకూ వ్యాధిని నిర్ధారించవచ్చును. కానీ దాన్నిఇంకా బాగా నిర్ధారించుకోవడం కోసం, ఆ కణతిపై శరీర ధర్మశాస్త్ర నిపుణుడిచే కణజాల శాస్త్ర సంబంధ పరీక్షలను నిర్వహించవలసి ఉంటుంది.
వృషణ కణితులను వర్గీకరించడానికి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ వర్గీకరణను చాలా మంది శరీర ధర్మ శాస్త్ర నిపుణులు ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తున్నారు[4][5]
జీవాణు కణ కణితులు
పూర్వగామి గాయాలు
ఇంట్రాట్యూబ్యులర్ జీవాణు కణాంగలోపం
వర్గీకృతంకాని రకం (సితులోని కార్సినోమా)
పేర్కొనబడిన రకాలు
ఒక కణజాల రకపు కణతులు (శుద్ధ రూపాలు)
వృషణ కణుపు
అస్థిరరాశి -సిన్సిటియోట్రోఫోబ్లాస్టిక్ కణాలతో వృషణ కణుపు
స్పెర్మటోసిటిక్ వృషణకణుపు
అస్థిరరాశి - కేన్సర్ కణుపుతో స్పెర్మటోసిటిక్ వృషణకణుపు
ఎంబ్రియోనల్ కార్సినోమా
యోల్క్ శాక్ కణుపు
ట్రోపోబ్లాస్టిక్ కణుపులు
కోరియోకార్సినోమా
అస్థిరరాశి - ఏకీకృత కొరియోకార్సినోమా
ప్లేసెంటెల్ సైట్ ట్రోపోబ్లాస్టిక్ కణుపు
క్రిస్టిక్ ట్రోపోబ్లాస్టిక్ కణుపు
టెరటోమా
అస్థిరరాశి - డెర్మోయిడ్ సిస్ట్
అస్థిరరాశి - ఎపిడెర్మోయిడ్ సిస్ట్
అస్థిరరాశి - మోనో డెర్మల్ టెరటోమా (కార్సినాయిడ్, ఆదిమ న్యూరోఎక్టోడెర్మల్ కణితి (PNET), నెప్రోబ్లాస్టోమా- కణితులు వంటివి.
అస్థిరరాశి - టెరటోమిక్ సొమేటిక్-ప్రమాదకారి వంటిది
ఒకటి కంటే ఎక్కువగా హిస్టోలాజిక్ రకం (మిశ్రమ రూపాలు)వంటి కణితులు
ఎంబ్రియోనల్ కార్సినోమా మరియు టెరటోమ
టెరటోమా మరియు సెమినోమా
కోరియోకార్సినోమా మరియు టెరటోమా. ఎబ్రియోనల్ కార్సినోమా
ఇతరాలు
సెక్స్ కార్డ్/గోండల్ స్ట్రామల్ కణతులు
లేడిగ్ జీవకణ కణతి
సెరటోలి సెల్ కణితి
లిపిడ్ సుసంపన్న అస్థిరరాశి
స్కెలెరియోజింగ్ అస్థిరరాశి
పెద్ద కణం కాల్సిఫైయింగ్ అస్థిరరాశి
ప్యూట్జ్-జెగ్గర్స్ సిండ్రోమ్లో ఇంట్రాట్యూబులర్ సెర్టోలి సెల్ నియోప్లాసియా
గ్రాన్యులోసా సెల్ కణితి
పెద్ద రకం
చిన్న రకం
తెకోమా ఫైబ్రోమా గ్రూప్
తెకోమా
ఫైబ్రోమా
సెక్స్ కార్డ్/గోనడల్ స్ట్రామల్ ట్యూమర్ - పూర్తికాకుండానే వ్యత్యాసం చూపించబడింది
సెక్స్ కార్డ్/గోండల్ స్ట్రామల్ కణితి - మిశ్రమరూపాలు
మిశ్రమ జీవాణు కణం మరియు సెక్స్ కార్డ్/గోనడల్ స్ట్రామల్ కణితులు
గోనడోబ్లాస్టోమా
జీవాణు కణం-సెక్స్ కార్డ్/గోనడల్ స్ట్రామల్ కణితి, వర్గీకరించబడనిది
వృషణం యొక్క ఇతర కణితులు
కార్సినాయిడ్
ఒవారిన్ ఎపిథెలియల్ రకాలకు చెందిన కణితులు
ప్రమాదకరమైన బోర్డర్లైన్ సీరియస్ కణితి
తీవ్రమైన కార్సినాయిడ్
పూర్తిగా వ్యత్యాసం చూపబడినది ఎండోమెట్రోయిడ్ కణితి
మ్యుసినస్ సిస్టాడెనోమా
మిసినస్ సిస్టాడెనోకార్సినోమా
బ్రెన్నర్ ట్యూమర్
నెప్రోబ్లాస్టోమా
పారగాన్గ్లియోమా
హామటోపొయిటిక్ కణితులు
పైత్యరసాన్ని మరియు రెటె సేకరించే రకం కణితులు
అడెనోమా
కార్సినోమా
పారాటెస్టిక్యులర్ నిర్మాణాల యొక్క కణితులు
అడెనోమటోయిడ్ కణితి
హానికరమైన మెసోథెలియోమా
బెనిగ్న్మెసోథెలియోమో
అడెనోకార్సినోమా ఆఫ్ దిఎపిడిడిమ్స్
పాపిల్లరీ కిస్టాడెనోమా ఆఫ్ ది ఎపిడిడైమిస్
మెలనోటిక్ న్యూరోఎక్టోడెర్మల్ కణితి
డెస్మోప్లాస్టిక్ స్మాల్ రౌండ్ సెల్ కణితి
స్మెర్మటిక్ కార్డ్ మరియు టెస్టిక్యులర్ అడ్నెక్సాకు సంబంధించిన మెసెంచిమల్ కణితులు
కొవ్వుకణితి
లిపోసర్కోమా కణితి
రాబ్డోమియోసర్కోమా
దూకుడుతత్వపు అంజియోమిక్సోమా
అంజియోమియోఫైబ్రోబ్లాస్టోమా-వంటి కణుపు (చూడండి మిక్సోమా)
పైబ్రోమటోసిస్
ఫైబ్రోమా
ఏకాంత ఫైబ్రస్ కణితి
ఇతరులు
వృషణంలో ద్వితీయ కణితి
వ్యాధి సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు
వృషణాలను తడిమి చూడడం ద్వారా ఎక్కువగా వ్యాధిని నిర్ధారిస్తున్నారు. వృషణ క్యాన్సర్ సంబంధ లక్షణాలేవీ పైకి కనిపించని యువకులకూ, పెద్దవాళ్ళకూ మామూలుగా నిర్వహించే వ్యాధి నిర్ధారణ పరీక్షలకు బదులుగా అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల ప్రివెంటివ్ సర్వీసెస్ టాస్క్ ఫోర్స్ (USPSTF) కొన్ని పరీక్షలను సిఫారసు చేసింది. ఇవి తమంత తాముగా పరీక్షలు జరుపుకోని వారిని ఉద్దేశించి తయారు చేసినవి.[6] తమంతతాము వృషణాలను పరీక్షించుకోవడాన్ని గతంలో బాగా ప్రోత్సహించారు. కానీ ఇవేవీ అనారోగ్యాన్ని కానీ, మరణాలను కానీ తగ్గించలేకపోతున్నాయని ప్రస్తుత శాస్త్రీయ ఆధారాలు చెపుతున్నాయి.[7] ఏది ఎలా ఉన్నా, క్యాన్సర్తో బాధపడిన చరిత్ర ఉన్న కుటుంబాలకు చెందిన పురుషులు తమ వృషణాలను నెలకొకసారి తమంతతామే పరీక్షించుకోవాలని అమెరికన్ క్యాన్సర్ సొసైటీ సలహానిస్తోంది.[8]
వ్యాధి లక్షణాలు కిందివాటిలో ఒకటి లేదా ఎక్కువ అంశాలను కలిగివుంటాయి:
ఒక వృషణంలో బొబ్బ నొప్పి కలిగించవచ్చు లేదా కలిగించకపోవచ్చు [9][10]
దిగువ పొత్తికడుపు లేదా వృషణంతిత్తి[10]లో తీవ్రమైన నొప్పి లేదా తక్కువ నొప్పి
తరచుగా వృషణంతిత్తి[10]లో "భారస్థితి"గా వర్ణించబడే అనుభూతి
β-hCG హార్మోన్ ప్రభావాల నుంచి వక్షోజ విస్తరణ (పురుషులలో స్తనవృద్ధి) [9][10]
వెన్నెముక పొడవునా శోషరసం కణుపులకు వ్యాపించిన దిగువ వెన్నెముక నొప్పి (నడుంనొప్పి) ట్యూమర్[9][10]
శ్వాస తగ్గిపోవడం (ఆయాసం), దగ్గు లేదా
ఊపిరితిత్తులకు వ్యాపించిన రోగసంబంధి కణవ్యాప్తి నుంచి రక్త (శ్వాసనాళం నుంచి రక్తపు దగ్గు) [9][10]
శోషరసపు కణుపుకు రోగసంబంధ కణవ్యాప్తి కారణంగా మెడలో బొబ్బ[9][10]
వ్యాధి లక్షణాలేవీ పైకి కానరాని ముష్కగోణిలోని గడ్డలను అల్ట్రా సౌండ్తో పరీక్షిస్తారు. ఆ పరీక్ష ద్వారా అది నెలకొనిఉన్న ప్రదేశాన్నీ, అది కోశంలాగా ఉందా లేకుంటే గట్టిగా ఉందా, ఒకేరకంగా ఉందా లేక వివిధ రకాలుగా ఉందా, నిర్ధిష్టమైన ఒక ఆకారమంటూ ఏదైనా ఉందా లేక అలా నిర్వచించలేని స్థితిలో ఉందా వంటి లక్షణాలను నిర్ధారిస్తారు. వ్యాధి ఎంత వరకూ వ్యాపించిందన్న సంగతిని CT స్కాన్ల సహాయంతో నిర్ధారిస్తారు. వీటిని వ్యాధి వ్యాప్తిని నిర్ధారించడానికి ఉపయోగిస్తారు. రక్త పరీక్షలతో పాటుగా కణితి పరిమాణాన్ని లెక్కించడానికి ప్రత్యేకించి వృషణ క్యాన్సర్లలలో ట్యూమర్ మార్కర్లను ఉపయోగిస్తారు. వృషణ క్యాన్సర్లను గుర్తించడానికి AFB ఆల్ఫా1 ఫీటో ప్రోటీన్[[, బీటా-HCG మరియు LDH వంటి మార్కర్లను ఉపయోగిస్తారు.]] వ్యాధి నిర్ధారణను ఇంగ్వినల్ ఆర్కిక్టోమీ[[అనే పద్ధతి ద్వారా చేస్తారు. దీనిలో వృషణాన్నీ, దానితోపాటుగా ఎపిడిడైమిస్, శుక్ర దండాలను కూడా శస్త్ర చికిత్స ద్వారా తొలగించి, వానిలో వ్యాధికి గురైన భాగపు నమూనాని శరీర ధర్మ శాస్త్ర నిపుణునిచే పరీక్షింపజేస్తారు.]] క్యాన్సర్ కణాలు ముష్కంలోనికి వ్యాపించే అవకాశాలు ఉన్నప్పుడు జీవాణు పరీక్షని చేయకూడదు. ముష్కానికి సంబంధించిన శోషరస కణజాల వ్యవస్థ దిగువనున్న భాగాలకూ; వృషణం రెట్రోపెరిటోనియంకూ కలపబడినందువలన ఇంగ్వినల్ ఆర్కిక్టోమి ఎంతో ప్రాముఖ్యం కలిగిన వ్యాధి నిర్ధారక చికిత్సగా ఉపయోగపడుతుంది. ట్రాన్స్స్క్రోటల్ జీవాణు పరీక్ష లేదా ఆర్కిక్టోమీ పద్ధతిలో కొన్ని క్యాన్సర్ కణాలను వదలి వేయడం వలన ముష్కం రెండు వాహికలుగా మారి, ఒక భాగం నుండి మరొక భాగానికి క్యాన్సర్ వ్యాపించడానికి వీలు ఏర్పడుతుంది. గజ్జల్లో వృషణాల తొలగింపులో మాత్రం అలా వ్యాపించడానికి వీలుండదు. దీనిలో ఒకేఒక్క రెట్రోపెరీనియల్ మార్గము మాత్రమే ఉనికిలో ఉంటుది.
వ్యాధివిజ్ఞాన శరీరధర్మశాస్త్రం
చాలా వృషణ బీజ కణాల కణితులకు అనేక క్రోమోజోములుంటాయి. చాలా సందర్భాలలో అవి త్రయస్థితికంగానూ, చతుస్థితికంగానూ ఉంటాయి. 80శాతం కణితులలో 12p (12 క్రోమోజోమ్ యొక్క పొట్టి బాహువులు అదే సెంట్రోమియర్కు ఇరు వైపులా ఉంటాయి) అనే ఐసోక్రోమోజోమ్ ఉంటుంది. మిగిలిన వానిలో ఈ క్రోమోజోమ్ బాహువులు జన్యు సంబంధ కార్యకలాపాలను వేగవంతం చేసే ఇతర పనులను నిర్వహించడం వలన అదనపు పదార్థం ఏర్పడుతుంది.[11]
రోగ నిర్ధారణ
వృషణ క్యాన్సర్ను వృషణంలో ఏర్పడే పదార్థాన్ని ఆధారంగా చేసుకొని ప్రధానంగా నిర్ధారిస్తారు. వృషణం ఒక వైపు పెద్దది కావడం, నొప్పి ఉండడం, ఒక్కోసారి నొప్పి లేకుండా ఉండడం వంటి లక్షణాలు యువకులలోనూ, పెద్దవాళ్ళలోనూ కనిపించినట్లయితే, వారు వృషణ క్యాన్సర్ పట్ల అవగాహనతో ఉండడం అవసరం.
25శాతం వరకూ తొలి పరీక్షలలో సరైన నిర్ధారణ చేయక పోవడం వలన, చికిత్స చేయించుకోవడం ఆలస్యమవడం, లేదా దిగువ స్థాయి సంతృప్తికర పద్ధతిని ఎంచుకోవడం (ముష్కాల తొలగింపు) వంటి విపత్తులు జరుగుతున్నాయి.
ఎపిడిడైమిటిస్ లేదా ఎపిడిడైమోర్చిటిస్
వృషణతొడుగుపై వాపు
వెరికోసెల్
వృషణ క్యాన్సర్ను వివిధ రకాలుగా నిర్ధారించడానికి గజ్జల్లో వృషణాల తొలగింపు పద్ధతిలో సేకరించిన నమూనాలోని కణజాలంపై కణజాల శాస్త్ర పరీక్షలను నిర్వహించవలసి ఉంటుంది. కణతి హానికరంగా ఉండి, చుట్టూ వ్యాపించే స్వభావంతో ఉన్నట్లయితే అలాంటి ప్రమాదాన్ని ట్రాన్స్ స్క్రొటల్ జీవాణుపరీక్షలో కంటే వృషణాల తొలగింపు విధానంలో బాగా తగ్గించవచ్చును. ఆర్కిక్టోమీ విధానంలో గజ్జల్లో వృషణాల తొలగింపు శస్త్రచికిత్స విధానాన్ని ఎంచుకోవడం మంచిది.
దశల నిర్ధారణ
వృషణ కణతిని తొలగించిన తరువాత, అది ఏ దశలో ఉన్నదో ACJR క్యాన్సర్ స్టేజింగ్ మ్యాన్యువల్లో ప్రచురించిన ప్రకారం శరీర ధర్మ శాస్త్ర నిపుణుడు హానికర కణతులTNM వర్గీకరణననుసరించి నిర్ధారిస్తాడు. వృషణ క్యాన్సర్ను ఒక పద్ధతిననుసరించి మూడు దశలుగా వర్గీకరిస్తారు. (వీటిని తిరిగి మరలా ఉప వర్గీకరణ కూడా చేస్తారు). కణితి ఏ దశలో ఉన్నదో చెప్పడానికి కణతి పరిమాణంతో నిమిత్తం లేదు. స్థూలంగా వృషణ క్యాన్సర్ ఈ కింది దశలుగా ఉంటుంది:
ఒకటవ దశ: క్యాన్సర్ వృషణానికే పరిమితమై ఉంటుంది.
రెండవ దశ: ఇది వృషణాల నుంచి రెట్రోపెరిటోనియల్ యాండోర్, పెరాయోర్టీక్ శోష రస కణుపులకూ, ఉదర వితానము కింది భాగంలోని శోషరస కణుపులకూ వ్యాప్తి చెందుతుంది.
మూడవ దశ: రెట్రోపెరిటోనియల్ మరియు పెరాయోర్టీక్ శోషరస కణుపులను దాటి వ్యాప్తి చెందుతుంది. మూడవ దశను తిరిగి పెద్దగా ఉండి కదలజాలని స్థితి 3, పెద్దగా ఉండి కదలగల స్థితి 3గా విభజిస్తారు.[12]
4వ దశ: లివర్ యాండోర్ లంగ్ సెకండరీస్ లక్షణాలు కనిపించినట్లయితే దాన్ని నాలుగవ దశగా గుర్తిస్తారు.
నిర్వహణ
1970కి ముందు పురుషులలో మరల మరలా వచ్చే వృషణ క్యాన్సర్ను వేగంగా వృద్ధి చెంది, మరణానికి గురి చేసే జబ్బుగా భావించేవారు. ప్రస్తుతం అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలలో సంవత్సరానికి 7000 నుంచి 8000 మందికి కొత్తగా ఈ వ్యాధి సోకినప్పటికీ కేవలం 400 మంది మాత్రమే ఈ జబ్బు వలన చనిపోతున్నారని అంచనా. సహాయక చికిత్స బాగా అభివృద్ధి చెందడం వలన ఈ స్థితి ఏర్పడింది.
వ్యాధి ఇతర ప్రదేశాలకు వ్యాపించే అవకాశాలు ఉండడంవలన వృషణాల తొలగింపుతో పాటుగా శస్త్రచికిత్సానంతర సహాయక చికిత్స కూడా నిర్వహిస్తారు. సహాయక చికిత్స, కణితి కణజాల లక్షణాలనూ, శస్త్ర చికిత్స నిర్వహించేనాటికి అది ఏ దశలో ఉన్నదన్న దానినిబట్టి వివిధ రకాలుగా ఉంటుంది. క్యాన్సర్ వ్యాప్తించే విధానం, వ్యాధి మరలా వచ్చే అవకాశం ఈ రెండు కారకాలను బట్టే ఉంటుంది. వ్యాధి సోకిన సమీప ప్రదేశాలకు కీమోథెరపీ, రేడియోథెరపీ లేదా క్యాన్సర్ వ్యాధి నిపుణులచే తరుచూ CT స్కాన్ మరియు రక్త పరీక్షలు నిర్వహించడం వంటి వాటి ద్వారా చికిత్స చేస్తారు.
ప్రధానమైన చికిత్సా విధానాలు శస్త్ర చికిత్స, రేడియేషన్ థెరపీ, మరియూ కీమోథెరపి.[13]
శస్త్రచికిత్సను యూరాలజిస్టులు; రేడియో ధార్మిక చికిత్సను రేడియో ధార్మిక క్యాన్సర్ చికిత్సా నిపుణులు; కీమోథెరపీని మందులతో నయంచేసే క్యాన్సర్ చికిత్సా నిపుణులు నిర్వహిస్తారు. వృషణ క్యాన్సర్ను చాలా మంది రోగులలో కనీస దీర్ఘకాలిక రోగవ్యాప్తితో నయం చేయవచ్చును.
శస్త్ర చికిత్స
వృషణాల తొలగింపు
అది సాధ్యమే అయినా, కొన్ని సందర్భాలలో సాధారణంగా ప్రభావిత వృషణాలు కాన్సర్ పూర్వ కణాలని వృషణాలంతటా వ్యాపించినట్లుగా కలిగి ఉండటం వలన వృషణాల క్రియలు మినహాయించి, వృషణాల నుండి వృషణ సంబంధ కాన్సర్ను తొలగించుట దాదాపుగా ఎప్పుడూ నిర్వహించలేదు. ఆ విధంగా అదనపు చికిత్స లేకుండా కేవలం పుండును తొలగించటం, వృషణాలలో మరొక కాన్సర్ ఏర్పడే ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. ఫలన సామర్ధ్యం, హార్మోన్ల ఉత్పత్తి మరియు ఇతర పురుష క్రియలని నిర్వహించేటందుకు ఒకే ఒక వృషణం కీలకంగా అవసరమైనందున, వృషణాల తొలగింపు అని పిలవబడు ప్రక్రియలో ఎల్లప్పుడు ప్రభావిత వృషణాన్ని పూర్తిగా తొలగిస్తారు. (దాదాపుగా వృషణాన్ని వృషణతిత్తి ద్వారా ఎప్పుడూ తొలగించరు, వృషణ ప్రదేశంలో పటకా క్రింద ఒక గాటు చేస్తారు.) UKలో ఈ ప్రక్రియని రాడికల్ వృషణ తొలగింపు అని పిలుస్తారు.
రెట్రోపెరిటోనియల్ లింప్ నోడ్ డిసెక్షన్ (RPLND)
స్టేజ్ Iగా కనబడు నాన్ సెమినోమాల సందర్భంలో, కాన్సర్ మొదటి దశలో ఉందో లేక రెండవ దశలో ఉందో ఖచ్ఛితంగా నిర్ధారించేందుకు మరియు ప్రాణాంతక వృషణ సంబంధ కాన్సర్ కణాలు క్రింది పొత్తికడుపులోని శోష రస గ్రంథులకు రోగ సంబంధ కణ వ్యాప్తి చెందగల ప్రమాదాన్ని తగ్గించేందుకు రెట్రోపెరిటోనియల్ పారాఓట్రిక్ శోష రస గ్రంథుల పైన శస్త్ర చికిత్స (ఒక విడి శస్త్ర చికిత్సలో) చేయవచ్చు. ఈ శస్త్ర చికిత్సని రెట్రోపెరిటోనియల్ లింప్ నోడ్ డిసెక్షన్ (RPLND) అని పిలుస్తారు. ఏదేమైనా, పెక్కు ప్రదేశాలలో ఇది ప్రామాణికం కాగా, ఈ చేరిక, ముఖ్యంగా అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలలో, శస్త్ర చికిత్స నిర్వహించేందుకు ఉన్నతశ్రేణి నిపుణులు అవసరం కావటం మరియు ధర రీత్యా ప్రీతికరం కాకుండా పోయింది. సంతానవంతులు కాని పురుషుల విషయంలో మూత్ర సంబంధ వైద్యుడు బయటకు చిమ్ముటలో ప్రమేయం గల నాడులను యధాస్థితిలో ఉంచేందుకు మరింత శ్రద్ధ తీసుకుంటాడు.
పెక్కుమంది రోగులు నిఘాని ఎంచుకుంటారు, అందులో కాన్సర్ తిరగబెట్టిందని పరీక్షలు సూచిస్తే తప్ప తదుపరి శస్త్రచికిత్సలు నిర్వహించబడవు. నిఘా సాంకేతికతలలో కచ్చితత్వం పెరగటం వలన ఈ చేరిక ఉన్నతమైన స్వస్థతా రేటుని నిర్వహిస్తోంది.
కీమోథెరపీ తర్వాత మిగిలిపోయిన పదార్ధాలని తొలగించేందుకు, ప్రత్యేకించి వృద్ధి చెందిన తొలి కాన్సర్ లేదా భారీ నాన్ సెమినోమాల సందర్భాలలో శోషరస గ్రంథి శస్త్ర చికిత్స నిర్వహింపబడుతుంది.
రేడియోధార్మిక చికిత్స
సెమినోమా కాన్సర్ యొక్క రెండవ దశకు చికిత్సగా, లేదా తొలి దశ సెమినోమా సందర్భంలో అనుబంధ (నివారణ) థెరపీగా, సజాతీయంగా ఉండే చిన్న, గుర్తించబడని పుళ్ళ అస్తిత్వాన్ని, మరియు వ్యాప్తిని (ఇంగ్యునల్ మరియు పారా-యోర్టిక్ శోషరస గ్రంథులలో) కనిష్ఠం చేసేందుకు రేడియోధార్మిక చికిత్సను వాడవచ్చు. రేడియోధార్మిక చికిత్సను నాన్సెమినోమాకు ప్రాథమిక చికిత్సగా ఎప్పుడూ వాడరాదు.
రసాయన చికిత్స (కీమో థెరపీ)
సెమినోమా యొక్క చికిత్సలో రేడియో ధార్మిక చికిత్సకు ప్రత్యమ్నాయంగా అనుబంధ చికిత్సగా కీమోథెరపీ వాడకం పెరుగుతూ ఉంది, ఎందుకంటే రేడియో ధార్మిక చికిత్స మరింత ప్రాముఖ్యం గల దీర్ఘ కాలిక దుష్ఫలితాలని కలిగి ఉన్నట్లు కనబడుతోంది (ఉదాహరణకి, అంతర్గత మచ్చలు, రెండవ ప్రాణాంతకం యొక్క ప్రమాదవృద్ధి మొదలైనవి.). రేడియో ధార్మిక చికిత్సకు సమాన స్థాయిలో ఆవర్తనా వేగంతో రెండు మోతాదులు, లేదా సందర్భవశాత్తు ఒక మోతాదులో కార్బోప్లాటిన్[[ను కీలకమైన మూడు వారాల అంతరంతో ఇవ్వడం, విజయవంతమైన అనుబంధ చికిత్సగా నిరూపించబడింది.]] ఏదేమైనా, ఈ అమరికలో అనుబంధ కార్బోప్లాటిన్ యొక్క సామర్ధ్యాన్ని గురించిన సుదీర్ఘకాలపు దత్తాంశం అస్తిత్వంలో లేదు. ప్రాథమిక పుండు తొలగించబడిన దశాబ్దాల తర్వాత కూడా సెమినోమా పునరాగమించ గలిగి నందున, అనుబంధ కీమోథెరపీ పొందిన రోగులు తప్పని సరిగా నిఘాలో కొనసాగాలి మరియు చికిత్స అనంతర 5 సంవత్సరాలకు గానీ వారిని స్వస్థులుగా పరిగణించలేము. ఏక మోతాదు థెరపీగా కార్బోప్లాటిన్ యొక్క సిద్ధాంతం బార్ట్స్ మరియు ది లండన్ స్కూల్ ఆఫ్ మెడిసిన్ అండ్ డెంటిస్ట్రీలో ప్రొఫెసర్ ఆఫ్ ఓన్కాలజీ అయిన టిమ్ ఓలివర్ చేత అభివృద్ధి చేయబడింది[14].
శరీరంలోని ఇతర భాగాలకు కాన్సర్ వ్యాప్తి చెందినప్పుడు (అది 2B లేదా 3వ దశ) నాన్-సెమినోమాకు కీమోథెరపీ ప్రామాణికమైన చికిత్స. బ్లెయోమైసిన్-ఎటోపొసైడ్-సిస్ప్లాటిన్ (BEP) ల యొక్క ప్రామాణిక కీమో థెరపీ ప్రోటోకాల్ మూడు, లేదా కొన్నిసార్లు నాలుగు మార్లు ఉంటుంది. ఈ చికిత్స ఇండియానా విశ్వవిద్యాలయంలోని డాక్టర్ లారెన్స్ ఐన్ హార్న్ చేత అభివృద్ధి చెయ్యబడింది.[15] ఒక ప్రత్యామ్నాయ, సమాన ప్రభావశీల చికిత్స ఎటోపొసైడ్-సిస్ప్లాటిన్ (EP) యొక్క నాలుగు ఆవర్తనాల వాడకంతో ప్రమేయం కలిగి ఉంది.
చిక్సిత విజయవంతం కావటం దశ మీద ఆధారపడి ఉండగా, 5 ఏళ్ళ తర్వాత సగటు శేష జీవన రేటు దాదాపు 95%, మరియు ఒకటవ దశ కాన్సర్ సందర్భాలలో (తగిన రీతిలో నియంత్రించ బడితే) తప్పనిసరిగా ఒక 100% శేష జీవన రేటు కలిగి ఉంది (వృషణ సంబంధ కాన్సర్కు అవకాశం ఉన్నప్పుడు కచ్చితమైన చర్య చేపట్టడం అన్నది అత్యంత ముఖ్యమైన విషయం).
రోగ నిరూపణ
న్యూ ఇంగ్లాండు జర్నల్ ఆఫ్ మెడిసిన్</i>లో దశలకు అతీతంగా, 90% కంటే ఎక్కువ సందర్భాలలో చికిత్సకు సమర్ధించదగిన స్పందనతో వృషణ సంబంధ కాన్సర్ యొక్క చికిత్స ఆధునిక వైద్యం యొక్క విజయ గాథలలో ఒకటిగా పిలువబడుతోంది.[16] కీమోథెరపీలో అభివృద్ధి కారణంగా, మొత్తంగా స్వస్థత రేటు ఇప్పుడు 85%కు చేరింది, స్థానిక రోగానికి 95% కంటే ఎక్కువ, మరియు మెటాస్టాటిక్ రోగానికి 80%–ఏ పెద్దపుండుకైనా శ్రేష్ఠమైనా స్పందన.[17]
మారుతున్న సమాచారంపై నియంత్రణ
మొదట దశ కాన్సర్ గల పెక్కుమంది రోగులకు, అనుబంధ (నివారణ) థెరపీ, తర్వాత శస్త్ర చికిత్స తగినవే కాకపోవచ్చు మరియు దానికి బదులుగా రోగులు నిఘాకు గురికావచ్చు[18]. ఈ నిఘా యొక్క తీరు ఉదాహరణకు పరిశోధన యొక్క తీరు మరియు తరచుదనం మరియు ఎంత కాలం అది కొనసాగివలసి ఉంది అన్నవి కాన్సర్ యొక్క రకం నాన్-సెమినోమా లేదా సెమినోమాపై ఆధారపడి ఉంటుంది, అయితే దాని లక్ష్యం వారి శస్త్ర చికిత్స వలన స్వస్థులైన పెక్కుమంది రోగులలో అనవసర చికిత్సలను నివారించటం మరియు మెటాస్టేట్స్ (రెండవ కాన్సర్) తో ఏ విధమైన రోగం తిరగబెట్టటాన్ని ఆదిలోనే కనుగొనటం మరియు స్వస్థపరచటాన్ని బట్టి ఉంటుంది. ఈ చేరిక కీమోథెరపీ మరియు లేదా రేడియో థెరపీ కేవలం అవసరమైన రోగులకి మాత్రమే ఇవ్వాలని హామీ ఇస్తుంది. మొత్తంగా స్వస్థ పడిన రోగుల సంఖ్యకు శస్త్రచికిత్స-అనంతర “అనుబంధ” చికిత్సల వంటి నిఘాలకు వాడే వారి సంఖ్య సమానంగా ఉంటుంది, కానీ రోగులు సుదీర్ఘమైన వరుస సందర్శనలు మరియు పరీక్షలను అనుసరించేందుకు సంసిద్ధపడాలి.
నాన్-సెమినోమా మరియు సెమినోమాలు రెండింటికీ, నిఘా పరీక్షలలో సాధారణంగా భౌతిక పరీక్ష, పుండు గురుతులకు రక్త పరీక్షలు, ఛాతీ X–కిరణాలు మరియు CT స్కాన్లు సమకూడి ఉంటాయి. ఏదేమైనా, నిఘా ప్రణాళిక యొక్క అవసరాలు వ్యాధి యొక్క రకాన్ని బట్టి మారతాయి, ఎందుకంటే సెమినోమా రోగులకు రోగం తిరగ బెట్టటం తర్వాత సంభవించవచ్చు మరియు రక్త పరీక్షలు రోగం తిరగ బెట్టటానికి సంకేతాలుగా మంచివి కావు.
CT స్కాన్లు పొత్తికడుపు మీద (మరియు కొన్నిసార్లు కటి మీద) మరియు కొన్ని ఆసుపత్రులలో ఛాతీ మీద నిర్వహింపబడతాయి. ఛాతీ X–కిరణాలు ఒక స్వల్ప మిధ్యా-ధనాత్మక రేటుతో తగినంత వివరమైన మిళాయింపునీ మరియు CT కంటే చెప్పుకోదగినంత తక్కువ రేడియో ధార్మిక మోతాదునీ ఇవ్వగలిగినందున ఊపిరి తిత్తుల కొరకు ఛాతీ X–కిరణాలకు ప్రాముఖ్యత పెరుగుతోంది.
నిఘా వ్యవధిలో CT స్కాన్ల యొక్క తరచుదనం తప్పనిసరిగా తొలిదశలో పునర్లోపాలు గుర్తించబడినవని హామీ కలిగి ఉండాలి కాగా రేడియో ధార్మికతకి గురికావటం కనిష్ఠం కావాలి.
నాన్-సెమినోమా మొదటి దశకు చికిత్స పొందిన రోగుల కొరకు, (మెడికల్ రీసెర్చి కౌన్సిల్ TE08[19]) ఒక యాదృచ్ఛిక ప్రయత్నం, తొలిదశలో పునర్లోపాలని గుర్తించటంలో పైన వర్ణించిన ప్రామాణిక నిఘా పరీక్షలతో మిళితం చేసినప్పుడు 3 మరియు 12 నెలలకు 2 CT స్కాన్లు 2 ఏళ్ళకు 5 కంటే శ్రేష్ఠమైనదని చూపించింది.
అనుబంధ థెరపీకి గురికావటం కంటే నిఘాని ఎంచుకున్న సెమినోమా మొదటి దశకి చికిత్స పొందిన రోగుల కొరకు స్కాన్ల యొక్క అత్యంతానుకూల తరచుదనం మరియు సందర్శనల లెక్కింపునకు వారికి యాదృచ్ఛిక ప్రయత్నాలు ఉండవు మరియు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఇంకా స్వతంత్ర దేశాల పరిధిలో కాలవ్యవధి ప్రణాళిక మరింత విస్తారమైన విభిన్నత కలిగి ఉంది. యూకేలో, TRISST గా పిలవబడుతున్న వైద్యపరమైన ప్రయత్నం కొనసాగుతున్నది.[20]. ఇది ఎంత తరచుగా స్కాన్లు తీసుకోవచ్చో మరియు CT స్కాన్లకు బదులుగా అయస్కాంత అనునాద ప్రతిబింబం (MRI) ఎంత వరకూ వాడవచ్చో అంచనా వేస్తుంది. రోగిని రేడియో ధార్మికతకి మరియు అటువంటి వాటికి గురిచేయదు గనుక MRI ఇంకా పరిశోధించ బడవలసి ఉంది, అది పునర్లోపాలని గుర్తించటంలో శ్రేష్ఠమైనదిగా కనబడినట్లయితే, CT కంటే అదే ప్రీతికరం కావచ్చు. రానున్న సంవత్సరాలలో కెనడాలోని ఒకటి మరియు ఎక్కువ కేంద్రాలు ఈ ప్రయత్నంలోకి చేరే అవకాశం ఉంది.
వృషణ సంబంధ కాన్సర్ యొక్క మరింత వృద్ధి చెందిన దశల కొరకు, రేడియోధార్మిక థెరపీ మరియు కీమో థెరపీలు నిర్వహించబడిన సందర్భాల కొరకు, చికిత్సానంతరం (పరీక్షల) నిర్వహణా పరిధి పరిస్థితుల మీద ఆధారపడి మారుతుంది, అయితే సాధారణంగా క్లిష్టతరం కాని సందర్భాలలో అయిదేళ్ళ వరకూ తప్పనిసరిగా చేయాలి, ఇంకా పునర్లోపాల ప్రమాదం ఎక్కువగా గల సందర్భాలకు అంతకంటే ఎక్కువ కాలం చేయాలి.
ప్రజనన శక్తి
ఒకే వృషణం కలిగి ఉన్న వ్యక్తి కూడా సాధారణ జీవితం గడపగలడు, ఎందుకంటే మిగిలివున్న వృషణం టెస్టోస్టెరోన్ తయారీ సమస్యను తన మీద వేసుకుంటుంది మరియు సాధారణంగా ఇది తగినంత ప్రజనన శక్తిని కలిగి ఉంటుంది.[21] అయితే, వృషణాన్ని తొలగించేముందు, హార్మోన్ స్థాయిలను కొలవడానికి చాలా (తక్కువ) ఖర్చవుతుంది, పిల్లలను కనాలనుకుంటున్న యువకులకు వీర్య బ్యాంకు తగినదిగా ఉంటుంది, ఎందుకంటే ఒక వృషణాన్ని తొలగించిన తర్వాత ప్రజనన శక్తి తగ్గిపోతుంది మరియు తీవ్రస్థాయిలో కెమోథెరపీ మరియు/లేదా రేడియోథెరపీ నిర్వహించినట్లయితే ఇది తీవ్రంగా దెబ్బతింటుంది.
వృషణ కేన్సర్ కలిగి ఉన్న వారిలో అయిదు శాతం కంటే తక్కువ మంది తక్కిన టెస్టులలో మళ్లీ వస్తుంది రెండు వృషణాలను కోల్పోయిన వ్యక్తి సాధారణంగానే హార్మోన్ సప్లిమెంట్లను (ప్రత్యేకించి, టెస్టోస్టెరోన్ను, వృషణాలలో రూపొందుతుంది) తీసుకుంటాడు, మరియు ఇతడిలో ప్రజనన శక్తి ఉండదు కాని సాధారణ జీవితాన్ని గడపవచ్చు
సాంక్రమిక రోగ విజ్ఞానం
వృషణ కేన్సర్ కాకేసియన్ పురుషులలో అత్యంత సాధారణంగా మరియు ఆఫ్రికన్ వంశ పురుషులలో అరుదుగా ఉంటుంది.[22] ఆసియా మరియు ఆఫ్రికా ఖండాలలో వృషణ కేన్సర్ చాలా అరుదుగా ఉంటుంది. స్కాండినేవియా, జర్మనీ, మరియు న్యూజిలాండ్లలో జీని ఉనికి అత్యధిక స్థాయిల్లో వెలుగుచూడడంతో ప్రపంచ వ్యాప్తంగా దీని ప్రభావం 1960లలో రెట్టింపు అయింది.
వృషణ కేన్సర్ పట్ల పక్షపాత దృక్పధం కారణంగా 1988 నుంచి 2001 వరకు దీని సంభావ్యత ఆఫ్రికన్ అమెరికన్లలో రెట్టింపు అయింది. ఈ కాలక్రమంలో ప్రారంభదశలోని వృషణ కేన్సర్ ఘటనలలో గణనీయంగా పెరుగుదల లేకపోవడం అన్నది వ్యాధి గురించిన చైతన్యాన్ని అత్యధికంగా పెంచిపోషించిన కారణంగా కాదని సూచిస్తోంది.
వృషణ కేన్సర్ దాదాపుగా 15-40 సంవత్సరాల వయస్సు కలిగిన పురుషులలో తరచుగా వస్తున్నప్పటికీ, ఇది మూడు దశలను కలిగి ఉంది: నాలుగేళ్ల వయసులో పిల్లలకు వచ్చేది కణజాల కణితులు మరియు యోల్క్ శాక్ కణితులు, కాగా 25–40 సంవత్సరాల వయస్సులో యవ్వనానంతరం వృషణ కేన్సర్ మరియు వృషణేతర కేన్సర్, మరియు ౬౦ ఏళ్ల వయస్సులో స్పెర్మోసిటిక్ వృషణ కేన్సర్.[23]
వృషణాలలోని జీవాణు కణ కేన్సర్లు 15 మరియు 35 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు కల యువకులలో సాధారణంగా వస్తుంటాయి.[24]
వృషణ కేన్సర్ ఏర్పడడానికి అత్యంత ప్రమాద కారణం ఏమిటంటే, జననాంగవైఫల్యం (పైకి ఎదగలేని వృషణాలే). కణితి ఉనికిలోకి రావడమే వృషణాల వైఫల్యానికి దారితీస్తుందని సాధారణంగా విశ్వసించబడుతోంది; కణితితో సంబంధంతో వృషణవైఫల్యం సంభవిస్తున్నప్పుడు కణితి పెద్దదిగా మారుతుంది. ఇతర ప్రమాద కారణాలు గజ్జపై గిలక[25], గవదబిళ్లలు వృషణాల వాపు
[26]. శారీరక శ్రమతో ప్రమాదం తగ్గుతుంది మరియు చలనం లేని జీవనశైలి వల్ల ప్రమాదం పెరిగే అవకాశం ఉంది. పురుషుడి జీవన స్వభావాలు ఈ వ్యాధి పెరిగే ప్రమాదానికి దోహదం చేస్తుంటాయి. ఇవి శరీరంలో సహజంగా జనించిన లేదా పర్యాటక పరమైన హార్మోన్లుగా ప్రతిఫలిస్తుంటాయి.
ఇతర జంతువులలో
జంతువులలో కూడా సంభవించవచ్చు. గుర్రాలలో, ఇవి ఇంటర్స్టిటియల్ కణ కణతులు మరియు టెరటోమస్లను కలిగి ఉంటాయి. సాధారణంగా మొదటివి పాత విత్తుకొట్టబడని గుర్రాలలో కనబడతాయి (స్టాలియన్ల ప్రభావానికి గురయినవి తీవ్రంగా విషపూరితంగా మారతాయి, ఇది అత్యధిక స్థాయిలో మగగుర్రాల్లో లైంగిక హార్మన్) ని తయారు చేస్తాయి మరియు పైన చెప్పినవాటిలో రెండోరకంవి లేత గుర్రాల్లో, అత్యధిక స్థాయిలో కనబడుతుంటాయి.[27]
సూచనలు
బాహ్య లింకులు
ఆస్ట్రేలియా కేన్సర్ కౌన్సిల్ నుండి
వర్గం:ఆండ్రోలజీ
వర్గం:కేన్సర్ రకాలు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B0%A3%E0%B0%BE%E0%B0%B2%20%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B0%B0%E0%B1%8D |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1155,
3830,
5085,
7159,
9610,
10783,
12134,
13578,
14375,
15815,
17002,
17793,
19069,
20287,
22268,
25319,
26860,
28109,
29098,
31551,
33794,
35157,
37042,
39659,
41092,
44446,
44987,
46124,
46827,
47190,
49100,
50200,
51641,
54618,
58647,
60906,
63533,
64265,
65422,
67924,
71040,
72651,
74426,
75403,
77523,
83116,
85514,
89264,
90485,
91925,
93253,
95081,
100192
],
"plaintext_end_byte": [
1154,
3829,
5084,
7158,
9609,
10782,
12049,
13577,
14374,
15814,
16968,
17792,
19068,
20203,
22267,
25290,
26859,
28108,
29097,
31492,
33793,
35127,
36937,
39658,
40993,
44398,
44986,
46123,
46717,
47140,
49099,
50083,
51639,
54617,
58607,
60862,
63532,
64261,
65421,
67923,
70951,
72650,
74425,
75362,
77488,
83115,
85441,
89211,
90484,
91924,
93224,
95017,
100178,
100516
]
} | ভারতবর্ষে নগরায়নের বিকাশ কবে দেখে দেখা যায় ? | ভারতের ইতিহাস | bengali | {
"passage_answer_candidate_index": [
16
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
এই নিবন্ধটি ১৯৪৭ সালে ভারত বিভাগের পূর্ববর্তী ভারতীয় উপমহাদেশের ইতিহাস-সম্পর্কিত। ১৯৪৭-পরবর্তী ভারতীয় প্রজাতন্ত্রের ইতিহাস জানতে হলে দেখুন ভারতীয় প্রজাতন্ত্রের ইতিহাস নিবন্ধটি। এছাড়া পাকিস্তান বা বাংলাদেশ রাষ্ট্রের ইতিহাস জানতে হলে দেখুন যথাক্রমে পাকিস্তানের ইতিহাস ও বাংলাদেশের ইতিহাস। দক্ষিণ ভারত, অবিভক্ত বাংলা ও পশ্চিমবঙ্গের ইতিহাস জানতে হলে দেখুন যথাক্রমে দক্ষিণ ভারতের ইতিহাস, বাংলার ইতিহাস ও পশ্চিমবঙ্গের ইতিহাস।
ভারতের ইতিহাস বলতে মূলত খ্রিষ্টপূর্ব তৃতীয় সহস্রাব্দ থেকে খ্রিষ্টীয় বিংশ শতাব্দীর মধ্যভাগ পর্যন্ত, ভারতীয় উপমহাদেশের প্রাচীন -মধ্যযুগীয় ও প্রাক-আধুনিক কালের ইতিহাসকেই বোঝানো হয়। খ্রিষ্টের জন্মের প্রায় দশ লক্ষ(?) বছর আগে উক্ত ভূখণ্ডে প্রথম মানববসতি গড়ে উঠতে দেখা যায়। তবে ভারতের জ্ঞাত ইতিহাসের সূচনা হয় ৩৩০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ থেকে ১৩০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দের মধ্যবর্তী সময়ে ভারতীয় উপমহাদেশের উত্তর-পশ্চিমাঞ্চলে সিন্ধু সভ্যতার উন্মেষ ও প্রসারের সঙ্গে সঙ্গে। পরবর্তী হরপ্পা যুগের সময়কাল ২৬০০ – ১৯০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ। খ্রিষ্টপূর্ব দ্বিতীয় সহস্রাব্দের সূচনায় এই ব্রোঞ্জযুগীয় সভ্যতার পতন ঘটে। সূচনা হয় লৌহ-নির্ভর বৈদিক যুগের। এই যুগেই সমগ্র গাঙ্গেয় সমভূমি অঞ্চলে মহাজনপদ নামে পরিচিত ১৬টি প্রধান প্রধান রাজ্য-তথা-জনবসতির উত্থান ঘটে। এই জনপদগুলির অধিকাংশই রাজতান্ত্রিক হলেও এদের মধ্যে "লিচ্ছিবি" ছিল গণতান্ত্রিক। এই জনপদের মধ্যে অন্যতম ছিল মগধ।খ্রিষ্টপূর্ব ষষ্ঠ শতাব্দীতে মগধে জন্মগ্রহণ করেন মহাবীর ও গৌতম বুদ্ধ; পরবর্তীকালে যাঁরা ভারতের জনসাধারণের মধ্যে শ্রমণ ধর্মদর্শন প্রচার করেন।
অব্যবহিত পরবর্তীতেই একাধিক বৈদেশিক শাসনে আওতায় চলে আসে উত্তর-পূর্বের এই অঞ্চল। এগুলির মধ্যে ৫৪৩ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ নাগাদ প্রতিষ্ঠিত হখামনি পারসিক সাম্রাজ্য[1] ৩২৬ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ নাগাদ মহামতি আলেকজান্ডারের [2] রাজত্বকাল বিশেষভাবে উল্লেখযোগ্য। এছাড়া পাঞ্জাব ও গান্ধার অঞ্চলে ব্যাকট্রিয়ার প্রথম ডিমেট্রিয়াস কর্তৃক ১৮৪ খ্রিষ্টপূর্বাব্দে স্থাপন করেন ইন্দো-গ্রিক রাজ্য। প্রথম মিনান্ডারের আমলে গ্রিকো-বৌদ্ধ যুগে এই রাজ্য বাণিজ্য ও সাংস্কৃতিক সমৃদ্ধির চরমে পৌঁছায়।
খ্রিষ্টপূর্ব তৃতীয় ও চতুর্থ শতাব্দীতে মৌর্য সাম্রাজ্যের অধীনে উপমহাদেশে রাজনৈতিক ঐক্য সাধিত হয়। পরবর্তী দশ শতাব্দীকালে একাধিক ক্ষুদ্রকায় রাজ্য ভারতের বিভিন্ন অংশ শাসন করে। চতুর্থ খ্রিস্টাব্দে উত্তর ভারত পুনরায় ঐক্যবদ্ধ হয় এবং পরবর্তী প্রায় দুই শতাব্দীকাল গুপ্ত সাম্রাজ্যের যাবৎ এই ঐক্য বজায় থাকে। এই যুগটি ছিল হিন্দু ধর্ম ও সংস্কৃতির পুনর্জাগরণের কাল। ভারতের ইতিহাসে এই যুগ "ভারতের সুবর্ণ যুগ" নামে অভিহিত । এই সময় ও পরবর্তী কয়েক শতাব্দীতে দক্ষিণ ভারতে রাজত্ব করেন চালুক্য, চোল, পল্লব ও পাণ্ড্য রাজন্যবর্গ। তাঁদের রাজত্বকাল দক্ষিণ ভারতের নিজস্ব এক সুবর্ণ যুগের জন্ম দেয়। এই সময়ই ভারতীয় সভ্যতা, প্রশাসন, সংস্কৃতি তথা হিন্দু ও বৌদ্ধধর্ম এশিয়ার অধিকাংশ অঞ্চলে ছড়িয়ে পড়ে। ৭৭ খ্রিস্টাব্দ নাগাদ কেরলের সঙ্গে রোমান সাম্রাজ্যের সামুদ্রিক বাণিজ্যের কথাও জানা যায়।
৭১২ খ্রিস্টাব্দে আরব সেনানায়ক মুহাম্মদ বিন কাশিম দক্ষিণ পাঞ্জাবের সিন্ধ ও মুলতান অধিকার করে নিলে ভারতীয় উপমহাদেশে মুসলমান শাসনের সূচনা ঘটে।[3] এই অভিযানের ফলে দশম থেকে পঞ্চদশ শতাব্দীর মধ্যবর্তী সময়ে মধ্য এশিয়া থেকে সংগঠিত একাধিক অভিযানের ভিত্তিভূমি সজ্জিত করে। এরই ফলস্রুতিতে ভারতীয় উপমহাদেশে দিল্লি সুলতানি ও মুঘল সাম্রাজ্যের মতো মুসলমানি সাম্রাজ্যের প্রতিষ্ঠা সম্ভব হয়। মুঘল শাসনে উপমহাদেশের প্রায় সমগ্র উত্তরাঞ্চলটি ঐক্যবদ্ধ হয়েছিল। মুঘল শাসকরা ভারতে মধ্যপ্রাচ্যের শিল্প ও স্থাপত্যকলার প্রবর্তন ঘটান। মুঘলদের সমকালেই দক্ষিণ ও উত্তর-পূর্ব পশ্চিম ভারতে বিজয়নগর সাম্রাজ্য, অহোম রাজ্য এবং বাংলা, মারাঠা সাম্রাজ্য ও একাধিক রাজপুত রাজ্যের মতো বেশ কিছু স্বাধীন রাজ্যের উন্মেষ ঘটে। অষ্টাদশ শতাব্দীর প্রথম ভাগে ধীরে ধীরে মুঘলদের পতন শুরু হয়। এর ফলে আফগান, বালুচ ও শিখরা উপমহাদেশের উত্তর-পশ্চিমাঞ্চলে নিজেদের আধিপত্য বিস্তারে সক্ষম হয়।[4] অবশেষে ব্রিটিশরা সমগ্র দক্ষিণ এশিয়ার উপরে নিজেদের শাসন কায়েম করে।
অষ্টাদশ শতাব্দীর মধ্যভাগে ও পরবর্তী শতাব্দীতে ধীরে ধীরে ভারত ব্রিটিশ ইস্ট ইন্ডিয়া কোম্পানির শাসনাধীনে চলে যায়। ভারতের প্রথম স্বাধীনতা যুদ্ধের নামে অভিহিত সিপাহী বিদ্রোহেরপ্রেক্ষিতে কোম্পানির শাসনে অসন্তুষ্ট ব্রিটিশ সরকার সরাসরি ভারতকে ব্রিটিশ রাজের প্রত্যক্ষ শাসনে নিয়ে আসেন। এই সময়টি ছিল ভারতের পরিকাঠামো উন্নয়ন ও অর্থনৈতিক অবনমনের এক অধ্যায়। যদিও পাশ্চাত্য আধুনিক শিক্ষার প্রসার এই যুগেই বাংলার মাটিতে নবজাগরণের জন্ম দেয়।
বিংশ শতাব্দীর প্রথমার্ধে ভারতীয় জাতীয় কংগ্রেস দেশব্যাপী এক স্বাধীনতা সংগ্রামের ডাক দেয়। অবশেষে, ১৯৪৭ সালে ভারতীয় উপমহাদেশ গ্রেট ব্রিটেনের অধীনতাপাশ ছিন্ন করে ধর্মের ভিত্তিতে ভারত বিভক্ত হয়। উপমহাদেশের পূর্ব ও পশ্চিমাংশের মুসলমান অধ্যুষিত অঞ্চলগুলি নিয়ে পাকিস্তান ও অবশিষ্ট অঞ্চল ভারতীয় প্রজাতন্ত্র নামে পরিচিত হয়। পূর্ব পাকিস্তান নামে পরিচিত পাকিস্তানের পূর্বাঞ্চল ১৯৭১ সালে এক রক্তক্ষয়ী যুদ্ধের মাধ্যমে স্বাধীন বাংলাদেশ রাষ্ট্র হিসেবে আত্ম-প্রতিষ্ঠা করে।
প্রাগৈতিহাসিক যুগ
প্রস্তর যুগ
মধ্যভারতের নর্মদা উপত্যকার হাথনোরায় প্রাপ্ত হোমো ইরেকটাস-এর প্রক্ষিপ্ত অবশেষগুলি ২০০,০০০ থেকে ৫০০,০০০ বছর পূর্ববর্তী মধ্য প্লেইস্টোসিন যুগে ভারতে মানববসতি উন্মেষের সম্ভাবনার দিকটি নির্দেশ করে।[5][6] সম্ভবত ভারত মহাসাগরের উপকূলভাগে বহিঃআফ্রিকা অনুপ্রবেশের যাবতীয় নিদর্শন অবলুপ্ত হয়ে গেছে উত্তর-তুষার যুগের বন্যার ফলে। তামিলনাড়ু অঞ্চলে সাম্প্রতিক কিছু আবিষ্কার (যার সময়কাল খ্রিষ্টের জন্মের ৭৫,০০০ বছর পূর্ববর্তী, টোবা আগ্নেয় উদ্গীরণের আগে ও পরে) থেকে এই অঞ্চলে প্রথম শারীরতাত্ত্বিকভাবে আধুনিক মানব প্রজাতির উপস্থিতির কথা জানা যায়।
ভারতীয় উপমহাদেশে মেসোলিথিক যুগের সূচনা ৩০,০০০ বছর আগে। এই যুগ স্থায়ী হয় ২৫,০০০ বছর। আজ থেকে ১২,০০০ বছর আগে সর্বশেষ তুষার যুগের অন্তিমপর্বে উপমহাদেশে নিবিড় জনবসতি গড়ে উঠতে দেখা যায়। প্রথম স্থায়ী জনবসতির প্রমাণ মেলে আধুনিক ভারতের মধ্যপ্রদেশ রাজ্যের ৯০০০ বছর প্রাচীন ভীমবেটকা প্রস্তরক্ষেত্রে।
আধুনিক পাকিস্তানের বেলুচিস্তান প্রদেশের মেহেরগড়ে খননকার্য চালিয়ে ৭০০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ ও তৎপরবর্তীকালের দক্ষিণ এশীয় নিওলিথিক সভ্যতার নিদর্শন আবিষ্কৃত হয়েছে। ভারতের খাম্বাত উপসাগরে নিমজ্জিত নিওলিথিক সভ্যতার কিছু নিদর্শন পাওয়া গেছে; রেডিও কার্বন পদ্ধতিতে পরীক্ষার পর যার সময়কাল নির্ধারিত হয়েছে ৭৫০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ।[7] এডাক্কল গুহা প্রস্তরযুগীয় লিপির আদিতম নিদর্শনগুলির অন্যতম। সিন্ধু উপত্যকায় ৬০০০ থেকে ২০০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ ও দক্ষিণ ভারতে ২৮০০ থেকে ১২০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দের মধ্যে পরবর্তী নিওলিথিক সভ্যতা স্থায়ী হয়।
উপমহাদেশের উত্তর-পশ্চিমাঞ্চলে বিগত ২০০০০০০(?) বছরে নিয়মিত জনবসতি গড়ে উঠতে দেখা গেছে।[8][9] এই অঞ্চলের প্রাচীন ইতিহাসে দক্ষিণ এশিয়ার প্রাচীনতম কয়েকটি মানববসতির[10] এবং প্রধান সভ্যতাসমূহের[11][12] সন্ধান পাওয়া যায়। উপমহাদেশের প্রাচীনতম প্রত্নক্ষেত্রটি হল সোন নদী উপত্যকার প্যালিওলিথিক হোমিনিড স্থলটি।[13] উপমহাদেশের গ্রামীণ জীবনের সূচনা হয় নিওলিথিক স্থল মেহেরগড়ে [14] এবং প্রথম নগরাঞ্চলীয় সভ্যতার বিকাশ ঘটে সিন্ধু অববাহিকা অঞ্চলে।[15][16]
ব্রোঞ্জ যুগ
৩৩০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দে সিন্ধু সভ্যতার উন্মেষের সঙ্গে সঙ্গে ভারতীয় উপমহাদেশে ব্রোঞ্জ যুগের সূত্রপাত ঘটে। এই সভ্যতার কেন্দ্রভূমি ছিল সিন্ধু নদ ও তার উপনদী বিধৌত অববাহিকা অঞ্চল; এবং এই সভ্যতার বিস্তার ঘটে ঘগ্গর-হাকরা নদী উপত্যকা, ,[11] গঙ্গা-যমুনা দোয়াব,[17] গুজরাট,[18] এবং উত্তর আফগানিস্তান [19] পর্যন্ত।
সিন্ধু সভ্যতার উন্মেষ ঘটে আধুনিক ভারতীয় প্রজাতন্ত্র (গুজরাট, হরিয়ানা, পাঞ্জাব ও রাজস্থান রাজ্য) এবং পাকিস্তান (সিন্ধ, পাঞ্জাব ও বেলুচিস্তান প্রদেশ) রাষ্ট্রের বিভিন্ন অঞ্চলে। ঐতিহাসিকভাবে প্রাচীন ভারতীয় সভ্যতার অন্তর্গত এই সভ্যতা ছিল মেসোপটেমিয়া ও প্রাচীন মিশরের মতো পৃথিবীর আদিতম নগরাঞ্চলীয় সভ্যতাগুলির অন্যতম। হরপ্পাবাসী হিসেবে পরিচিত প্রাচীন সিন্ধু নদ উপত্যকার অধিবাসীরা ধাতুবিদ্যার কিছু নতুন কৌশল আয়ত্ত্ব করে তামা, ব্রোঞ্জ, সিসা ও টিন উৎপাদনে সক্ষমতা অর্জন করেছিল।
সিন্ধু সভ্যতা ২৬০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ থেকে ১৯০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ পর্যন্ত স্থায়ী হয়। এই সময়েই ভারতীয় উপমহাদেশে নগরকেন্দ্রিক সভ্যতার সূচনা ঘটে। আধুনিক ভারতীয় প্রজাতন্ত্রের ধোলাবীরা, কালিবঙ্গান, রুপার, রাখিগড়ি, লোথাল ও পাকিস্তানের হরপ্পা, গানেরিওয়ালা, মহেঞ্জোদাড়োতে এই প্রাচীন সভ্যতার বিভিন্ন নগরকেন্দ্রের সন্ধান পাওয়া গেছে। এই সভ্যতার বিশেষত্ব ছিল ইষ্টকনির্মিত শহর, পথপার্শ্ববর্তী নিকাশি ব্যবস্থা ও বহুতল আবাসন।
বৈদিক ও বেদোত্তর যুগ
বৈদিক যুগ
বৈদিক সংস্কৃতে মৌখিকভাবে রচিত হিন্দুদের পবিত্র ধর্মগ্রন্থ বেদকে কেন্দ্র করে গড়ে ওঠা আর্য সভ্যতাই ছিল বৈদিক যুগের ভিত্তি। বেদ বিশ্বের প্রাচীনতম প্রাপ্ত গ্রন্থগুলির অন্যতম। এই গ্রন্থ মেসোপটেমিয়া ও প্রাচীন মিশরের ধর্মগ্রন্থগুলির সমসাময়িক। বৈদিক যুগের সময়কাল ১৫০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ থেকে ৫০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ। এই সময়েই হিন্দুধর্ম ও প্রাচীন ভারতীয় সমাজের বিভিন্ন সাংস্কৃতিক উপাদানের মূল ভিত্তিগুলি স্থাপিত হয়। গাঙ্গেয় সমভূমি অঞ্চলকে কেন্দ্র করে সমগ্র উত্তর ভারতে বৈদিক সভ্যতাকে ছড়িয়ে দেয় আর্যরা। ভারতীয় উপমহাদেশে ইন্দো-আর্যভাষী উপজাতিগুলির অনুপ্রবেশের ফলে প্রাগৈতিহাসিক পরবর্তী হরপ্পা সভ্যতার পতন ঘটে এবং বিদ্যমান স্থানীয় সভ্যতার উপরেই স্থাপিত হয় বৈদিক সভ্যতা। স্থানীয় বাসিন্দারা আর্যদের কাছে দস্যু নামে পরিচিত হয়।
আদি বৈদিক সমাজ ছিল গ্রামকেন্দ্রিক। ফলত এই যুগে পরবর্তী হরপ্পা সভ্যতার নগরায়ণের ধারণাটি পরিত্যক্ত হয়।[21] ঋগ্বেদোত্তর যুগে, আর্য সমাজ অধিকতর কৃষিভিত্তিক হয়ে পড়ে এবং এই সময়েই সমাজে বর্ণাশ্রম প্রথার উদ্ভব ঘটে। মনে করা হয়, হিন্দুদের আদি ধর্মগ্রন্থ বেদ ছাড়াও সংস্কৃত মহাকাব্য রামায়ণ ও মহাভারতের আদি সূত্রগুলি এই যুগেই নিহিত ছিল।[22] বিভিন্ন পুরাতাত্ত্বিক খননের ফলে প্রাপ্ত মৃৎপাত্রগুলিতে আদি ইন্দো-আর্য সভ্যতার কিছু নিদর্শনের সন্ধান পাওয়া যায়।[23]
প্রাচীন ভারতের কুরু রাজ্যে [24] কৃষ্ণ ও রক্ত ধাতব ও চিত্রিত ধূসর ধাতব সভ্যতার নিদর্শন পাওয়া যায়। ১০০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দে উত্তর-পশ্চিম ভারতে লৌহ যুগের সুচনা হয়। এই সময়ে রচিত অথর্ববেদে প্রথম লৌহের উল্লেখ মেলে। উক্ত গ্রন্থে লৌহকে "শ্যাম অয়স" বা কালো ধাতু বলে চিহ্নিত করা হয়। চিত্রিত ধূসর ধাতব সভ্যতা উত্তর ভারতে ১১০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ থেকে ৬০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ পর্যন্ত স্থায়ী হয়।[23] বৈদিক যুগেই ভারতে বৈশালীর মতো একাধিক গণরাজ্য স্থাপিত হয়। এগুলি খ্রিষ্টপূর্ব ষষ্ঠ শতাব্দী এমনকি কোনো কোনো অঞ্চলে চতুর্থ খ্রিস্টাব্দ পর্যন্তও স্থায়ী হয়েছিল। এই যুগের পরবর্তী পর্যায়ে বিভিন্ন জনগোষ্ঠীর মধ্যে রাজ্যস্থাপন ও রাজ্যবিস্তারের সংগ্রাম শুরু হয়। এই রাজ্যগুলিই পরিচিত হয় মহাজনপদ নামে।
মহাজনপদ
পরবর্তী বৈদিক যুগে ১০০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ নাগাদ সমগ্র উপমহাদেশে একাধিক ক্ষুদ্রকায় রাজ্য ও নগররাষ্ট্রের উদ্ভব ঘটে। এই সব রাজ্যগুলির উল্লেখ পাওয়া যায় বৈদিক এবং আদি বৌদ্ধ ও জৈন সাহিত্যে। ৫০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ নাগাদ মহাজনপদ নামে পরিচিত নিম্নোক্ত ষোলোটি রাজ্য ও গণরাজ্যের উন্মেষ ঘটে – কাশী, কোশল, অঙ্গ, মগধ, বজ্জি (বা বৃজি), মল্ল, চেদী, বৎস (বা বংশ), কুরু, পাঞ্চাল, মচ্ছ (বা মৎস), শূরসেন, অশ্মক, অবন্তী, গান্ধার ও কম্বোজ। বর্তমান আফগানিস্তান থেকে মহারাষ্ট্র ও বাংলা পর্যন্ত গাঙ্গেয় সমভূমি অঞ্চল বরাবর এই রাজ্যগুলি বিস্তৃত ছিল। সিন্ধু সভ্যতার পর এই যুগেই ভারতের দ্বিতীয় প্রধান নগরায়ণ ঘটে।
মনে করা হয় প্রাচীন সাহিত্যে উল্লিখিত বিভিন্ন ক্ষুদ্রকায় জনগোষ্ঠী উপমহাদেশের অবশিষ্টাংশে ছড়িয়ে ছিটিয়ে ছিল। এই রাজ্যগুলির কোনো কোনোটিতে রাজপদ ছিল বংশানুক্রমিক; আবার কোনো কোনো রাজ্যে শাসক নির্বাচিত হতেন। শিক্ষিত সম্প্রদায়ের ভাষা ছিল সংস্কৃত। যদিও উত্তর ভারতের জনসাধারণ প্রাকৃতের বিভিন্ন উপভাষায় কথা বলতেন। ৫০০/৪০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দে সিদ্ধার্থ গৌতমের সময়কালে এই ষোলোটি মহাজনপদের অধিকাংশ সংযুক্ত হয়ে বৎস, অবন্তী, কোশল ও মগধ রাজ্যচতুষ্টকের সঙ্গে মিলিত হয়।[25]
হিন্দু ধর্মানুষ্ঠান এই সময় অত্যন্ত জটিল ও পুরোহিত শ্রেণীনির্ভর হয়ে পড়ে। মনে করা হয় পরবর্তী বৈদিক সাহিত্য উপনিষদ পরবর্তী বৈদিক যুগের শেষভাগ ও মহাজনপদ যুগের প্রথম ভাগে (৬০০ – ৪০০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ) রচিত হয়। ভারতীয় দর্শনের উপর গভীর প্রভাব সৃষ্টিকারী উপনিষদ ছিল বৌদ্ধধর্ম ও জৈনধর্মের বিকাশের সমসাময়িক। এই কারণে এই যুগকে ভারতের দর্শনচিন্তার সুবর্ণযুগ বলে মনে করা হয়।
মনে করা হয়, খ্রিষ্টপূর্ব ৫৩৭ অব্দে বোধি লাভ করে সিদ্ধার্থ গৌতম ‘বুদ্ধ’ নামে পরিচিত হন। একই সময় চতুর্বিংশতিতম জৈন তীর্থঙ্কর মহাবীর একই ধরনের অপর একটি ধর্মতত্ত্ব প্রচার করেন; পরবর্তীকালে যা জৈনধর্ম নামে পরিচিত হয়।[26] অবশ্য জৈন বিশ্বাস অনুযায়ী তাঁদের ধর্মতত্ত্ব অনাদিকাল থেকেই প্রচলিত। এও মনে করা হয় যে বেদে কয়েকজন জৈন তীর্থঙ্কর ও শ্রমণ ধর্মান্দোলনের অনুরূপ এক আধ্যাত্মিক সংঘাদর্শের কথা লিখিত আছে।[27] বুদ্ধের শিক্ষা ও জৈন ধর্মতত্ত্ব নির্বাণতত্ত্বের কথা বলে। প্রাকৃত ভাষায় রচিত হওয়ায় তাঁদের ধর্মমত সহজেই সর্বজনগ্রাহ্য হয়ে উঠতে সক্ষম হয়। হিন্দুধর্ম ও ভারতীয় অধ্যাত্মতত্ত্বের বিভিন্ন অভ্যাস যথা নিরামিষ ভক্ষণ, পশুবলি নিবারণ ও অহিংসা প্রভৃতির উপর এই নতুন ধর্মমতের প্রভাব ছিল অত্যন্ত গভীর। জৈনধর্মের ভৌগোলিক বিস্তার ভারতের মধ্যে সীমাবদ্ধ হলেও বৌদ্ধ ভিক্ষু ও ভিক্ষুণীরা বুদ্ধের শিক্ষাদর্শকে মধ্য এশিয়া, পূর্ব এশিয়া, তিব্বত, শ্রীলঙ্কা ও দক্ষিণ-পূর্ব এশিয়ায় ছড়িয়ে দিতে সক্ষম হয়েছিলেন।
পারসিক ও গ্রিক আক্রমণ
৫২০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দে প্রথম দারায়ুসের রাজত্বকালে ভারতীয় উপমহাদেশের উত্তর-পশ্চিমাঞ্চলের (বর্তমান পূর্ব আফগানিস্তান ও পাকিস্তান) অধিকাংশ অঞ্চল পারসিক হখামনি সাম্রাজ্যের অন্তর্ভুক্ত হয় এবং পরবর্তী দুই শতাব্দী উক্ত সাম্রাজ্যেরই অধীনস্থ থাকে।[28] ৩২৬ খ্রিষ্টপূর্বাব্দে এশিয়া মাইনর ও হখামনি সাম্রাজ্য জয় করে মহামতি আলেকজান্ডার উপনীত হন ভারতীয় উপমহাদেশের উত্তর-পশ্চিম সীমান্ত অঞ্চলে। সেখানে হিদাসপিসের যুদ্ধে (অধুনা ঝিলম, পাকিস্তান) রাজা পুরুকে পরাস্ত করে পাঞ্জাবের অধিকাংশ অঞ্চল দখল করে নেন।[29] এরপর আলেকজান্ডার মগধের নন্দ সাম্রাজ্য ও বাংলার গঙ্গারিডাই সাম্রাজ্যের সম্মুখীন হতে চাইলে বৃহত্তর ভারতীয় সেনাবাহিনীর সম্মুখীন হওয়ার ভয়ে ভীত ক্লান্ত তাঁর বাহিনী হাইফেসিসে (বর্তমান বিপাশা নদী) বিদ্রোহ করে এবং পূর্বদিকে অগ্রসর হতে অস্বীকার করে। সেনা আধিকারিক কোনাসের সঙ্গে আলোচনাক্রমে আলেকজান্ডার প্রত্যাবর্তনকেই শ্রেয় বিবেচনা করেন।
পারসিক ও গ্রিক আক্রমণ ভারতীয় সভ্যতায় গুরুত্বপূর্ণ পরোক্ষ প্রভাব বিস্তারে সক্ষম হয়েছিল। পারসিকদের রাজনৈতিক ব্যবস্থা উপমহাদেশের ভবিষ্যত সরকার ব্যবস্থায়কে, বিশেষত মৌর্য প্রশাসনকে বিশেষভাবে প্রভাবিত করে। একই সঙ্গে গান্ধার অঞ্চল (অধুনা আফগানিস্তান ও উত্তর-পশ্চিম পাকিস্তান) ভারতীয়, পারসিক, মধ্য এশীয় ও গ্রিক সংস্কৃতির মিলনক্ষেত্র হয়ে ওঠে। এই অঞ্চলে গ্রিকো-বৌদ্ধধর্ম নামে এক মিশ্র সংস্কৃতির জন্ম হয়; যা পঞ্চম খ্রিস্টাব্দ অবধি স্থায়ী হয়ে মহাযান বৌদ্ধধর্মের শৈল্পিক বিকাশে বিশেষ সহায়তা করে।
মৌর্য যুগ
মৌর্য রাজবংশ শাসিত মৌর্য সাম্রাজ্য (৩২২-১৮৫ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ) ছিল ভৌগোলিকভাবে সুবিস্তৃত ও মহাশক্তিশালী এক প্রাচীন ভারতীয় রাজনৈতিক ও সামরিক সাম্রাজ্য। মৌর্য সাম্রাজ্যের প্রতিষ্ঠাতা চন্দ্রগুপ্ত মৌর্য। সম্রাট অশোকের রাজত্বকালে এই সাম্রাজ্য চরম উৎকর্ষ লাভ করে। এই সাম্রাজ্যের বিস্তার ছিল উত্তরে হিমালয় পর্বতমালা ও পূর্বে অসম অঞ্চল পর্যন্ত। পশ্চিমে বর্তমান পাকিস্তান, বেলুচিস্তান, এবং হেরাত ও কান্দাহার সহ আধুনিক আফগানিস্তানের অনেকাংশ এই সাম্রাজ্যের অন্তর্ভুক্ত ছিল। মধ্য ও দক্ষিণ ভারতের অনেক অঞ্চল চন্দ্রগুপ্ত মৌর্য ও বিন্দুসার মৌর্য সাম্রাজ্যভুক্ত করলেও কলিঙ্গের নিকটবর্তী অনাবিষ্কৃত উপজাতীয় ও অরণ্যাঞ্চলগুলি এই সাম্রাজ্যের অন্তর্ভুক্ত করেন সম্রাট অশোক।
আদি মধ্যকালীন রাজ্যসমূহ – সুবর্ণ যুগ
প্রাচীন যুগের মধ্যকাল গুরুত্বপূর্ণ সাংস্কৃতিক বিকাশের জন্য প্রসিদ্ধ। ২৩০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দ নাগাদ সাতবাহন বা অন্ধ্র রাজবংশ দক্ষিণ ও মধ্যভারতে এক বিশাল সাম্রাজ্য গড়ে তুলেছিল। সাতবাহন বংশের ষষ্ঠ রাজা সাতকর্ণী উত্তর ভারতের শুঙ্গ সাম্রাজ্যকে পরাভূত করেন। গৌতমীপুত্র সাতকর্ণী ছিলেন এই বংশের অন্যতম উল্লেখযোগ্য সম্রাট। কুনিন্দ রাজ্যটি ছিল একটি ক্ষুদ্রাকার হিমালয় রাজ্য। এই রাজ্য দ্বিতীয় খ্রিষ্টপূর্বাব্দ থেকে মোটামুটি তৃতীয় খ্রিস্টাব্দ অবধি স্থায়ী হয়। প্রথম খ্রিষ্টাব্দের মধ্যভাগে মধ্য এশিয়া থেকে উত্তর-পশ্চিম ভারতে প্রবেশ করে কুষাণরা পেশাওয়ার থেকে মধ্য গাঙ্গেয় সমভূমি তথা সম্ভবত বঙ্গোপসাগর পর্যন্ত প্রসারিত এক সুবিশাল সাম্রাজ্য গড়ে তোলে। প্রাচীন ব্যাকট্রিয়া (আধুনিক আফগানিস্তানের উত্তরাঞ্চল) ও দক্ষিণ তাজিকিস্তানও এই সাম্রাজ্যের অন্তর্গত ছিল। পশ্চিম সত্রপরা (৩৫-৪০৫ খ্রিষ্টাব্দ) ছিল পশ্চিম ও মধ্য ভারতের শক শাসনকর্তা। এরা ছিল ইন্দো-সিথিয়ানদের উত্তরসূরি (নিচে দেখুন) তথা ভারতীয় উপমহাদেশের উত্তরাঞ্চলের কুষাণ ও মধ্য ভারতের সাতবাহন (অন্ধ্র) রাজবংশের সমসাময়িক।
বিভিন্ন সময়ে বিভিন্ন রাজবংশ ও সাম্রাজ্য ভারতীয় উপদ্বীপের দক্ষিণভাগ শাসন করেছিলেন। এগুলির মধ্যে পাণ্ড্য রাজ্য, চোল রাজবংশ, চের রাজবংশ, কদম্ব রাজবংশ, পশ্চিম গঙ্গ রাজবংশ, পল্লব ও চালুক্য রাজবংশ উল্লেখযোগ্য। দক্ষিণ ভারতের একাধিক রাজ্য দক্ষিণ-পূর্ব এশিয়ায় বৈদেশিক সাম্রাজ্য স্থাপনে সক্ষম হয়েছিল। দক্ষিণ ভারতে আধিপত্য বিস্তারকে কেন্দ্র করে এই অঞ্চলের রাজ্যগুলির মধ্যে প্রায়শই যুদ্ধবিগ্রহ লেগে থাকত। বৌদ্ধ রাজ্য কলভ্র দক্ষিণ ভারতে চোল, চের ও পাণ্ড্যদের ধারাবাহিক আধিপত্য সাময়িকভাবে ভঙ্গ করেছিল।
উত্তর-পশ্চিমাঞ্চলের মিশ্র সংস্কৃতি
ভারতীয় উপমহাদেশের উত্তর-পশ্চিমাঞ্চলের মিশ্র সংস্কৃতির ধারক ও বাহক ছিল ইন্দো-গ্রিক, ইন্দো-সিথিয়ান, ইন্দো-পার্থিয়ান ও ইন্দো-সাসানিড জাতীয়েরা। এগুলির মধ্যে সর্বপ্রাচীন ছিল ইন্দো-গ্রিক রাজ্য। ১৮০ খ্রিষ্টপূর্বাব্দে গ্রিকো-ব্যাকট্রীয় রাজা ডিমেট্রিয়াস এই অঞ্চল আক্রমণ করে উক্ত রাজ্যটি প্রতিষ্ঠা করেন। বর্তমান পাকিস্তান ও আফগানিস্তানের বিভিন্ন অঞ্চল এই রাজ্যের অন্তর্গত ছিল। পরবর্তী দুই শতাব্দী ধরে একাদিক্রমে ৩০ জনেরও বেশি গ্রিক রাজা এই অঞ্চল শাসন করেন। তাঁরা প্রায়ই পরস্পরের সঙ্গে যুদ্ধবিগ্রহে লিপ্ত থাকতেন। ইন্দো-সিথিয়ানরা ছিল ইন্দো-ইউরোপীয় শক (সিথিয়ান) জাতির শাখা। তারা প্রথমে দক্ষিণ সাইবেরিয়া থেকে ব্যাকট্রিয়ায় এবং পরে সোডিয়ানা, কাশ্মীর, আরাকোশিয়া ও গান্ধার অঞ্চলে অনুপ্রবিষ্ট হয়। দ্বিতীয় খ্রিষ্টপূর্বাব্দের মাঝামাঝি সময় থেকে প্রথম খ্রিষ্টপূর্বাব্দ পর্যন্ত স্থায়ী হয়েছিল তাদের রাজ্য। পহ্লব নামে পরিচিত ইন্দো-পার্থিয়ানরাও কুষাণ শাসনকর্তা কুজুলা কদফিসিসের মতো গান্ধার অঞ্চলের একাধিক রাজার সঙ্গে যুদ্ধ করে বর্তমান আফগানিস্তান ও উত্তর পাকিস্তানের অধিকাংশ অঞ্চলে নিজেদের আধিপত্য বিস্তার করতে সক্ষম হয়েছিল। পারস্যের সাসানিড সাম্রাজ্য ছিল গুপ্ত সাম্রাজ্যের সমসাময়িক। বর্তমান পাকিস্তান অঞ্চল পর্যন্ত এই সাম্রাজ্য প্রসারিত ছিল। এখানে ভারতীয় ও পারসিক সংস্কৃতি মিশে গিয়ে ইন্দো-সাসানিড সংস্কৃতির জন্ম দেয়।
ভারত-রোম বাণিজ্য
প্রথম খ্রিস্টাব্দে রোমান সম্রাট অগাস্টাসের শাসনকালে তাঁর মিশর বিজয়ের সময় থেকেই ভারতের সঙ্গে রোমের বাণিজ্য শুরু হয়। সেই সময় থেকেই ভারতের মধ্যকালীন রাজারা ছিলেন পাশ্চাত্যের বৃহত্তম বাণিজ্য সহযোগী।
১৩০ খ্রিস্টাব্দে সিজিয়াসের ইউডোক্সাস যে বাণিজ্যের সূত্রপাত ঘটান, তা ক্রমশ সমৃদ্ধিলাভ করে। স্ট্র্যাবোর (দুই।৫।১২। [30]) মতে, অগাস্টাসের সময়কালে প্রতিবছর সর্বাধিক ১২০টি বাণিজ্যতরী ভারতের মায়োস হর্মোসের উদ্দেশ্যে যাত্রা করত। এই বাণিজ্যে এত সোনা নিয়োজিত হত এবং কুষাণরা তাদের নিজস্ব মুদ্রাব্যবস্থায় তা পুনর্ব্যবহার করত, তাতে প্লিনি (হিস্টোরিয়া নেচারে পাঁচ।১০১) ভারতে তাঁদের মুদ্রার নির্গমণের বিরুদ্ধে অভিযোগ জানিয়েছিলেন:
ভারত, চিন ও আরব উপদ্বীপ প্রতি বছর আমাদের সাম্রাজ্য থেকে পরিমিতভাবে প্রায় ১,০০০,০০০,০০ সেসেরটি নিয়ে যায়: আমাদের বিলাস ও নারীরা আমাদের এই পরিমাণ খরচের কারণ। এই রফতানির কত শতাংশ দেবতা বা মৃতের আত্মার উদ্দেশ্যে বলিপ্রদত্ত হয়?—প্লিনি, হিস্টোরিয়া নেচারে, ১২।৪১।৮৪।[31]
প্রথম খ্রিস্টাব্দে রচিত পেরিপ্লাস অফ দি ইরিথ্রিয়ান সি গ্রন্থে এই সব বাণিজ্যপথ ও বন্দরসমূহের বর্ণনা প্রদত্ত হয়েছে।
গুপ্ত সাম্রাজ্য
খ্রিষ্টীয় চতুর্থ ও পঞ্চম শতাব্দীতে গুপ্ত রাজবংশের শাসনকালে উত্তর ভারত পুনরায় ঐক্যবদ্ধ হয়। হিন্দু নবজাগরণের সুবর্ণযুগ নামে পরিচিত এই সময়কালেই হিন্দু সংস্কৃতি, বিজ্ঞান ও রাজনৈতিক প্রশাসন এক নতুন উচ্চতায় প্রতিষ্ঠিত হয়। গুপ্ত রাজবংশের সর্বাপেক্ষা উল্লেখযোগ্য সম্রাট ছিলেন প্রথম চন্দ্রগুপ্ত, সমুদ্রগুপ্ত ও দ্বিতীয় চন্দ্রগুপ্ত। প্রাপ্ত আদি পুরাণ গ্রন্থগুলি এই সময়েই রচিত বলে অনুমিত হয়। মধ্য এশিয়ার হুনদের আক্রমণে এই সাম্রাজ্যের পতন ঘটেছিল। ষষ্ঠ শতাব্দীতে গুপ্ত সাম্রাজ্যের পতনের পর ভারতে একাধিক আঞ্চলিক রাজন্যশক্তির উদ্ভব ঘটে। সাম্রাজ্য বিভাজনের পর গুপ্তবংশের একটি অপ্রধান শাখা মগধ শাসন করতে থাকে। পরে বর্ধন রাজা হর্ষ তাদের ক্ষমতাচ্যুত করে সপ্তম শতাব্দীর প্রথমভাগে নিজস্ব সাম্রাজ্য স্থাপনে সমর্থ হন।
শ্বেত হুনরা ছিল সম্ভবত হেফথালাইট গোষ্ঠী। পঞ্চম শতাব্দীর প্রথমার্ধে বামিয়ানকে রাজধানী করে বর্তমান আফগানিস্তান অঞ্চলে নিজেদের অধিকার প্রতিষ্ঠিত করে তারা। তারাই ছিল গুপ্ত সাম্রাজ্যের পতনের কারণ। তৎসঙ্গে ঐতিহাসিকেরা যাকে ভারতের সুবর্ণযুগ বলে থাকেন তারও সমাপ্তি ঘটে এদের হাতেই। অবশ্য দক্ষিণ ভারতের বৃহত্তর অংশই উত্তর ভারতের এই রাষ্ট্রীয় অস্থিরতার প্রভাব মুক্ত ছিল।
পরবর্তী মধ্যকালীন রাজ্যসমূহ – ধ্রুপদী যুগ
ভারতের ধ্রুপদী যুগের সূচনা ঘটে গুপ্ত শাসনকালে। সপ্তম শতাব্দীতে যখন হর্ষ উত্তর ভারতে নিজ কর্তৃত্ব স্থাপন করেন তখন এই যুগ মধ্যগগনে। ত্রয়োদশ শতাব্দীতে উত্তর ভারতীয় আক্রমণকারীদের চাপে বিজয়নগর সাম্রাজ্যের পতন ঘটলে এই যুগেরও সমাপ্তি ঘটে। এই যুগেই ভারতীয় শিল্পকলার চরম সমৃদ্ধি ঘটে। এই সমৃদ্ধির সঙ্গে সঙ্গেই হিন্দুধর্ম, বৌদ্ধধর্ম ও জৈনধর্মের প্রধান আধ্যাত্মিক ও দার্শনিক বিকাশ সম্ভব হয়। গুপ্ত সাম্রাজ্যের পতনের পর সপ্তম শতাব্দীতে কনৌজের রাজা হর্ষ সমগ্র উত্তর ভারতকে পুনরায় ঐক্যবদ্ধ করেন। তবে তাঁর মৃত্যুর পরেই তাঁর সাম্রাজ্যের পতন ঘটে।
সপ্তম থেকে নবম শতাব্দীর মধ্যবর্তী সময়ে উত্তর ভারতের শাসনাধিকারকে কেন্দ্র করে দাক্ষিণাত্যের রাষ্ট্রকূট, মালবের প্রতিহার ও বাংলার পাল সাম্রাজ্যের মধ্যে বিরোধ বাধে। সেন সাম্রাজ্য পরে পাল সাম্রাজ্যকে গ্রাস করে নেয়। প্রতিহারেরা একাধিক রাজ্যে বিভক্ত হয়ে পড়ে। এরাই ছিল আদিযুগের রাজপুত, যাদের অনেকের রাজ্য পরবর্তীকালে ব্রিটিশ শাসনের হাত থেকে ভারতের স্বাধীনতা অর্জনের সময়কাল অবধি বিদ্যমান ছিল। রাজস্থানে প্রথম ঐতিহাসিক রাজপুত রাজ্যের উদ্ভব ঘটে ষষ্ঠ শতাব্দীতে। পরবর্তীকালে ছোটো ছোটো রাজপুত বংশ সমগ্র উত্তর ভারত শাসন করেছিল। চৌহানবংশীয় রাজপুত রাজা পৃথ্বীরাজ চৌহান আগ্রাসী ইসলামি সুলতানির বিরুদ্ধে রক্তক্ষয়ী সংগ্রামের জন্য প্রসিদ্ধি অর্জন করেন। সপ্তম শতাব্দীর মধ্যভাগ থেকে একাদশ শতাব্দীর প্রথম ভাগ অবধি পূর্ব আফগানিস্তানের কিছু অংশ, উত্তর পাকিস্তান ও কাশ্মীর শাসন করে শাহি রাজবংশ। হর্ষের সাম্রাজ্যের পতনের পর যখন সর্বভারতীয় সাম্রাজ্য স্থাপনের উত্তর ভারতীয় ধারণাটি বর্জিত হয়, তখনই সেই আদর্শটি স্থানান্তরিত হয় দক্ষিণ ভারতে। প্রকৃৃপক্ষে উত্তর ভারতের আধিপত্যকে কেন্দ্র করে পূর্বভারতের পাল রাজারা দাক্ষিণাত্যর রাষ্ট্রকুট রাজ্য ও পশ্চিম ভারতের প্রতিহার রাজ্যর সঙ্গে দীর্ঘস্থায়ী দ্বন্দ্বে জড়িয়ে পরেন৷
৫৫০ খ্রিস্টাব্দ থেকে ৭৫০ খ্রিস্টাব্দ পর্যন্ত কর্ণাটকের বাদামী থেকে এবং ৯৭০ খ্রিস্টাব্দ থেকে ১১৯০ খ্রিস্টাব্দ পর্যন্ত কর্ণাটকের কল্যাণী থেকে চালুক্য সাম্রাজ্য দক্ষিণ ও মধ্যভারতের বিভিন্ন অংশ শাসন করে। কাঞ্চীর পল্লবরা সুদুর দক্ষিণে ছিল তাদের সমসাময়িক। চালুক্য সাম্রাজ্যের পতনের পর তাদের হালেবিডুর হোয়সল, ওয়ারঙ্গলের কাকতীয়, দেবগিরির সেউনা যাদব প্রভৃতি চালুক্যদের সামন্তরা ও কালচুরিদের একটি দক্ষিণী শাখা দ্বাদশ শতাব্দীর মধ্যভাগে চালুক্য সাম্রাজ্যকে নিজেদের মধ্যে ভাগ করে নেয়। পরবর্তীকালে মধ্যযুগে উত্তর তামিলনাড়ুতে চোল রাজ্য ও কেরলে চের রাজ্যের উদ্ভব ঘটে। চোলরাজা তাদের সাম্রাজ্য উত্তরে বাংলা থেকে দক্ষিণে শ্রীলঙ্কা ও পূর্বে ইন্দোনেশিয়া পর্যন্ত বিস্তৃৃত করেন৷ ১৩৪৩ সালের মধ্যেই এই সকল রাজ্যের পতন ঘটে এবং উত্থান হয় বিজয়নগর সাম্রাজ্যের। দক্ষিণ ভারতীয় রাজ্যগুলির প্রভাব শুধুমাত্র সুদূর ইন্দোনেশিয়া অঞ্চল পর্যন্তই বিস্তৃত হয়নি, তার একাধিক সুবিশাল বৈদেশিক সাম্রাজ্যের নিয়ন্ত্রকও ছিল। দক্ষিণ ভারতের বন্দরগুলি ভারত মহাসাগরে বৈদেশিক বাণিজ্যে লিপ্ত ছিল। তারা প্রধানত পশ্চিমে রোমান সাম্রাজ্য ও পূর্বে দক্ষিণ পূর্ব এশিয়ায় মশলা রফতানি করত।[32][33] চতুর্দশ শতাব্দীর প্রথম ভাগ পর্যন্ত দক্ষিণ ভারতীয় ভাষাগুলিতে সাহিত্য ও বিভিন্ন অঞ্চলে দৃষ্টিনন্দন স্থাপত্যের বিকাশ ঘটে। এরপরই দাক্ষিণাত্যে দিল্লির সুলতানের অভিযান শুরু হয়। হিন্দু বিজয়নগর সাম্রাজ্যের সঙ্গে ইসলামি বাহমনি রাজ্যের সংঘাত বাধে এবং এই দুই রাজ্যের সংঘাতের ফলে দেশীয় ও বিদেশি সংস্কৃতির মিশ্রণ ঘটে, যার ফল পরস্পরের উপর সুদূরপ্রসারী হয়। উত্তর ভারতের দিল্লির সুলতানদের চাপে পরে ধীরে ধীরে বিজয়নগর সাম্রাজ্যের পতন ঘটে।
মুসলমান শাসন
সুপ্রাচীনকাল থেকে ভারতের পশ্চিমের প্রতিবেশী পারস্যে আরব অভিযানের পর সেই অঞ্চলের বাহিনী ভারতে অভিযানে আগ্রহী হয়ে ওঠে। ভারতের সমৃদ্ধ ধ্রুপদী সভ্যতা, বিকাশশীল বৈদেশিক বাণিজ্য এবং তৎকালীন বিশ্বের একমাত্র হিরের খনি তাদেরও আকর্ষণ করে। কয়েক শতাব্দী উত্তর ভারতীয় রাজন্যবর্গের বাধার সম্মুখীন হওয়ার পর উপমহাদেশের উত্তরাঞ্চলে একাধিক স্বল্পকাল স্থায়ী ইসলামি সাম্রাজ্য বা সুলতানেৎ স্থাপিত হয়। এই সুলতানেৎগুলি কয়েক শতাব্দীকাল স্থায়ী হয়েছিল। তবে তুর্কি আক্রমণের পূর্বেই দক্ষিণ ভারতের উপকূলভাগে, বিশেষত কেরলে, মুসলমান বণিক সম্প্রদায়গুলি বিকশিত হয়ে ওঠে। কেরলে তারা এসেছিল অল্পসংখ্যায়, ভারত মহাসাগরে বাণিজ্যের সূত্র ধরে আরব উপদ্বীপ থেকে। এইভাবেই আব্রাহামীয় মধ্যপ্রাচ্য ধর্মব্যবস্থা দক্ষিণ ভারতে বিদ্যমান রক্ষণশীল হিন্দু সমাজে পরিচিতি লাভ করে। পরবর্তীকালে দক্ষিণ ভারতেই বাহমনি সুলতানি ও দাক্ষিণাত্য সুলতানির উন্মেষ ঘটে।
দিল্লি সুলতানি
দ্বাদশ ও ত্রয়োদশ শতাব্দীতে তুর্কি ও পাশতুনরা ভারত আক্রমণ করেন। ত্রয়োদশ শতাব্দীতে পূর্বতন রাজপুত অঞ্চল দখল করে নিয়ে তারা দিল্লি সুলতানির সূত্রপাত ঘটান।[34] এরপর দিল্লির দাস রাজবংশ উত্তর ভারতের এক বৃহৎ অঞ্চল নিজেদের শাসনভুক্ত করে। তাদের সাম্রাজ্য প্রাচীন গুপ্ত সাম্রাজ্যের সম আকার ধারণ করে। খিলজি রাজবংশ মধ্যভারতের প্রায় সমগ্র অঞ্চল দখল করলেও উপমহাদেশের সমগ্র অঞ্চলকে জয় করে পুনরায় ঐক্যবদ্ধ করতে পারেনি। দিল্লি সুলতানি যুগে ভারতের সাংস্কৃতিক পুনর্জাগরণ ঘটে। জন্ম নেয় "ইন্দো-মুসলিম" মিশ্র এক সংস্কৃতি। যার প্রভাব পড়ে স্থাপত্য, সঙ্গীত, সাহিত্য, ধর্ম ও পোশাক ব্যবস্থায়। মনে করা হয় দিল্লি সুলতানি যুগেই স্থানীয় অধিবাসীদের সংস্কৃতায়িত প্রাকৃত ভাষার সঙ্গে ফার্সি, তুর্কি ও আরবিভাষী অনুপ্রবেশকারীদের ভাষার মিশ্রণে জন্ম হয় উর্দু ভাষার (বিভিন্ন তুর্কি উপভাষায় উর্দু শব্দের অর্থ দল বা শিবির)। দিল্লি সুলতানির শাসক রাজিয়া সুলতানা (১২৩৬-৪০) ছিলেন ভারতীয় ইসলামি সাম্রাজ্যগুলির একমাত্র নারী শাসনকর্তা এবং যে অল্প কয়েকজন সমগ্র ভারতবর্ষ শাসন করে ইতিহাশখ্যাত হয়েছেন, তাঁদের অন্যতম।
তুর্কি-মোঙ্গল শাসনকর্তা তৈমুর ১৩৯৮ সালে ভারত অভিযান করেন এবং দিল্লির তুঘলক বংশীয় সুলতান নাসিরুদ্দিন মেহমুদকে রাজ্য আক্রমণ করেন।[35] ১৩৯৮ সালের ১৭ ডিসেম্বর সুলতানের বাহিনী পরাজিত হয় এবং তৈমুর দিল্লিতে প্রবেশ করে ব্যাপক লুণ্ঠন ও গণহত্যা চালান। শহরটি ধ্বংসস্তুপে পরিণত হয়।
১৫২৬ সালে তৈমুর ও চেঙ্গিজ খানের বংশধর বাবর খাইবার পাস পার হয়ে ভারত আক্রমণ করেন এবং গোড়াপত্তন করেন মুঘল সাম্রাজ্যের। এই সাম্রাজ্য স্থায়ী হয় পরবর্তী দুই শতাব্দী কাল।[36] ১৬০০ সালের মধ্যেই মুঘল সাম্রাজ্য সমগ্র ভারতীয় উপমহাদেশ অধিকার করে নেয়। ১৭০৭ সালের পর থেকে ধীরে ধীরে পতনের দিকে এগিয়ে যায় এই সাম্রাজ্য। ১৮৫৭ সালে সিপাহি বিদ্রোহের (ভারতের প্রথম স্বাধীনতা যুদ্ধ) ব্যর্থতার সঙ্গে সঙ্গে ইংরেজ কর্তৃক মুঘল সাম্রাজ্যের অবলুপ্তি ঘটে।
মুঘল যুগে ভারতে গুরুত্বপূর্ণ সামাজিক পরিবর্তন সাধিত হয়েছিল। উপমহাদেশের সংখ্যাগরিষ্ট হিন্দুরা মুসলমান মুঘল সম্রাটদের দ্বারা শাসিত হলেও উভয়ের মধ্যে যথেষ্ট পরধর্মসহিষ্ণুতা লক্ষিত হত। মুঘল সম্রাটগণ হিন্দু সংস্কৃতির পৃষ্ঠপোষক ছিলেন। বাবরের পৌত্র আকবর হিন্দুদের সঙ্গে সুসম্পর্ক স্থাপনে সচেষ্ট হন। পরবর্তীকালে অবশ্য আওরঙ্গজেব সম্পূর্ণ ইসলামি কর্তৃত্ব স্থাপন করতে চাইলে একাধিক ঐতিহাসিক হিন্দু মন্দির ধ্বংসপ্রাপ্ত হয় এবং অমুসলমানদের উপর বিভিন্ন করভার চাপিয়ে দেওয়া হয়। পতনের পূর্বে মুঘল সাম্রাজ্য প্রাচীন মৌর্য সাম্রাজ্যের সম আকার ধারণ করেছিল। পরে একাধিক ক্ষুদ্রকায় সাম্রাজ্যের আক্রমণে মুঘল সাম্রাজ্য ক্রমে ধ্বংসের পথে অগ্রসর হয় এবং ওই সকল সাম্রাজ্য মুঘল সাম্রাজ্যকে ধীরে ধীরে গ্রাস করে নেয়। সম্ভবত মুঘল সাম্রাজ্য ছিল সর্বাধিক ঐশ্বর্যশালী একক সাম্রাজ্য। ১৭৩৯ সালে কারনালের যুদ্ধে নাদির শাহ মুঘল বাহিনীকে পরাস্ত করে দিল্লি দখল ও লণ্ঠন করেন। এই সময়ই বহু ধনরত্নের সঙ্গে ঐতিহাসিক ময়ূর সিংহাসনটিও তিনি লুণ্ঠন করে নিয়ে যান।[37]
মুঘল যুগে যেসকল শক্তিগুলি মুঘলদের প্রধান সহকারী ছিল, পতনের পর তারাই মুঘল সাম্রাজ্যের ধ্বংসাবশেষের উপর স্বাধীন রাজ্যের জন্ম দেয়। এদের মধ্যে অন্যতম ছিল মারাঠা রাজ্যসংঘ। তারা দুর্বল ও পতনোন্মুখ মুঘল সাম্রাজ্যের উপর উপর্যুপরি আঘাত হানে। অল্প কয়েকটি ক্ষেত্রে মুঘলরা পশুশক্তির মাধ্যমে সাম্রাজ্য সংগঠন করলেও, তাদের প্রধান নীতি ছিল ভারতীয় সংস্কৃতির সঙ্গে সংহতি স্থাপন। এই কারণেই একাধিক স্বল্পকাল স্থায়ী সুলতানি রাজনৈতিকভাবে ব্যর্থ হলেও মুঘলরা নিজেদের সাম্রাজ্য সুদীর্ঘকাল টিকিয়ে রাখতে সক্ষম হয়। এই কৃতিত্ব সর্বাধিক প্রাপ্য আকবরের। আকবর জৈন উৎসবের দিনগুলিতে "অমারি" অর্থাৎ, পশুহত্যা নিষিদ্ধ করেন। তিনি অমুসলমানদের উপর থেকে জিজিয়া কর প্রত্যাহার করে নেন। বিভিন্ন রাজন্যবর্গের বৈবাহিক সম্পর্ক স্থাপন করে বা বন্ধুত্বসূত্রে আবদ্ধ হয়ে তাঁরা তুর্কি-পারসিক প্রথার সঙ্গে প্রাচীন ভারতীয় প্রথাগুলির সংমিশ্রণের প্রয়াস চালান। এর ফলে স্বতন্ত্র ইন্দো-সারাসেনিক স্থাপত্যের উদ্ভব ঘটে। আওরঙ্গজেব এই সব জনপ্রিয় বহুত্ববাদী নীতি প্রত্যাহার করে নিয়ে সংখ্যাগুরু হিন্দু সম্প্রদায়ের ক্রোধের কারণ হন। তাঁর পতনের পর থেকে এই সব প্রথার অবলুপ্তির সঙ্গে সঙ্গে পশুশক্তি প্রয়োগের বাহুল্য ও অতিরিক্ত কেন্দ্রিকতা সাম্রাজ্যকে ধ্বংসের পথে ঠেলে দেয়।
মুঘল-পরবর্তী আঞ্চলিক রাজ্যসমূহ
মুঘল-পরবর্তী যুগে একাধিক ক্ষুদ্রকায় রাজ্যের সঙ্গে সঙ্গে উত্থান ঘটে মারাঠা রাজ্যেরও। এই সময় ভারতে ইউরোপীয় শক্তিগুলির কার্যকলাপও বৃদ্ধি পায় (নিচে ঔপনিবেশিক যুগ দেখুন)। মারাঠা রাজ্যের প্রতিষ্ঠাতা ও সংগঠক ছিলেন শিবাজী। অষ্টাদশ শতাব্দীর মধ্যে পেশোয়াদের অধীনে মারাঠা রাজ্য মারাঠা সাম্রাজ্যের রূপ নেয়। ১৭৬০ সাল নাগাদ এই সাম্রাজ্য সমগ্র উপমহাদেশ ব্যাপী প্রসারিত হয়। ১৭৬১ সালে পানিপথের তৃতীয় যুদ্ধে আহমদ শাহ আবদালির নেতৃত্বধীন আফগান বাহিনীর হাতে মারাঠাদের পরাজয় ঘটলে তাদের সাম্রাজ্যের প্রসার বন্ধ হয়। তৃতীয় ইঙ্গ-মারাঠা যুদ্ধে ব্রিটিশদের হাতে সর্বশেষ পেশোয়া দ্বিতীয় বাজি রাওয়ের পরাজয় ঘটে।
পঞ্চদশ শতাব্দীতে ওদেয়ার রাজবংশ কর্তৃক মহীশূর রাজ্য স্থাপিত হয়। ওয়েদার শাসনের মধ্যে হায়দার আলি ও তাঁর পুত্র টিপু সুলতান কিছুকালের জন্য ক্ষমতা দখল করেন। তাঁদের রাজত্বকালে ব্রিটিশ ও মারাঠদের বিরুদ্ধে একাধিক যুদ্ধ সংগঠিত হত। ব্রিটিশদের বিরুদ্ধে অধিকাংশ যুদ্ধে তাঁরা ফরাসি সাহায্য বা সাহায্যের আশ্বাস লাভ করেন। ১৫৯১ খ্রিস্টাব্দে গোলকুন্ডার কুতুব শাহি রাজবংশ হায়দ্রাবাদের পত্তন ঘটান। স্বল্পকালীন মুঘল শাসনের পর মুঘল রাজকর্মচারী আসিফ জাহ ১৭২৪ সালে হায়দ্রাবাদের ক্ষমতা দখল করে নিজেকে হায়দ্রাবাদের নিজাম-অল-মুলক ঘোষণা করেন। ১৭২৪ থেকে ১৯৪৮ সাল পর্যন্ত বংশানুক্রমিকভাবে নিজামরা হায়দ্রাবাদ শাসন করেন। ব্রিটিশ ভারতে মহীশূর ও হায়দ্রাবাদ দুইই ছিল দেশীয় রাজ্য।
শিখ ধর্মাবলম্বীশাসিত পাঞ্জাবি রাজ্য ছিল বর্তমান পাঞ্জাব অঞ্চলের একটি রাজনৈতিক ব্যবস্থা। শিখ রাজ্যই ব্রিটিশদের দখল করা এই উপমহাদেশের সর্বশেষ অঞ্চল। ইঙ্গ-শিখ যুদ্ধের সঙ্গে সঙ্গে ভারতে শিখ সাম্রাজ্যেরও পতন ঘটে। অষ্টাদশ শতাব্দীতে গোর্খা শাসকরা আধুনিক নেপাল রাজ্যের পত্তন ঘটান; শাহ ও রানারা তাঁদের জাতীয় পরিচয় ও সার্বভৌমত্ব কঠোরভাবে রক্ষা করে চলতেন।
ঔপনিবেশিক যুগ
১৪৯৮ সালে ভাস্কো দা গামার সমুদ্রাভিযানের সাফল্য ইউরোপীয়দের সম্মুখে ভারতের এক নতুন পথ উন্মুক্ত করে দেয়। এর ফলে ভারতের সঙ্গে ইউরোপের বাণিজ্যের পথও মসৃণ হয়।[38] এই ঘটনার অব্যবহিত পরেই পর্তুগিজরা গোয়া, দমন, দিউ ও বোম্বাইতে বাণিজ্যকুঠি স্থাপন করে। এরপর আসে ডাচ ও ব্রিটিশরা। ১৬১৯ সালে তারা পশ্চিম উপকূলীয় বন্দর সুরাটে একটি বন্দর স্থাপন করে।[39] সবশেষে আসে ফরাসিরা। ভারতীয় রাজন্যবর্গের অভ্যন্তরীণ গোলযোগের কারণে ইউরোপীয় বণিকদের পক্ষে রাজনৈতিক প্রভাব বিস্তার ও অঞ্চল দখল সহজ হয়। পরবর্তী শতাব্দীতে দক্ষিণ ও পূর্বভারতের বিভিন্ন এই সকল ইউরোপীয় মহাদেশীয় শক্তিগুলি নিজ আধিপত্য বিস্তারে সক্ষম হলেও, পরবর্তীকালে ব্রিটিশরা তাদের সকল উপনিবেশ দখল করে নিতে সক্ষম হয়। কেবলমাত্র পন্ডিচেরি ও চন্দননগরে ফরাসি কুঠি, ত্রিভাঙ্কুরে ডাচ বন্দর এবং গোয়া, দমন ও দিউয়ে পর্তুগিজ উপনিবেশগুলি রয়ে যায়।
ব্রিটিশ রাজ
১৬১৭ সালে মুঘল সম্রাট জাহাঙ্গির ব্রিটিশ ইস্ট ইন্ডিয়া কোম্পানিকে ভারতে বাণিজ্যের অনুমতি দান করেন।[40] ধীরে ধীরে নিজেদের ক্রমবর্ধমান প্রভাবকে কাজে লাগিয়ে ১৭১৭ সালে কোম্পানি তৎকালীন আইনসম্মত মুঘল সম্রাট ফারুক শিয়রকে দিয়ে বাংলায় রাজস্বমুক্ত বাণিজ্যের দস্তক বা পারমিট আদায় করে নেয়। কিন্তু মুঘল বাংলা প্রদেশের প্রকৃত শাসনকর্তা নবাব সিরাজদ্দৌলা তাদের এই পারমিট ব্যবহারে বাধা দেন। ফলস্রুতিতে ১৭৫৭ সালে পলাশীর যুদ্ধে রবার্ট ক্লাইভ নেতৃত্বাধীন ইস্ট ইন্ডিয়া কোম্পানির 'বাহিনী' নবাবের সেনাবাহিনীকে পরাস্ত করে। এই ঘটনা ছিল ব্রিটিশদের ভারত অধিকারের ক্ষেত্রে কোনো অঞ্চল জয়ের মাধ্যমে প্রথম রাজনৈতিক প্রাধান্য স্থাপনের ঘটনা। ১৭৫৭ সালে ইস্ট ইন্ডিয়া কোম্পানি ক্লাইভকে 'বাংলার গভর্নর' নিযুক্ত করে।[41] ১৭৬৪ সালে বক্সারের যুদ্ধের পর কোম্পানি মুঘল সম্রাট দ্বিতীয় শাহ আলমের কাছ থেকে বাংলা শাসনের রাষ্ট্রীয় অধিকার অর্জন করে। এর ফলে কোম্পানির নিয়মতান্ত্রিক শাসনের সূত্রপাত ঘটে। এক শতাব্দীকালের মধ্যেই তারা ভারত থেকে মুঘল সাম্রাজ্য সম্পূর্ণ অবলুপ্ত করে দেশে নিজেদের একচ্ছত্র আধিপত্য স্থাপন করে।[42]
ইস্ট ইন্ডিয়া কোম্পানি বাংলায় একচেটিয়া বাণিজ্যের অধিকার লাভ করেছিল। এর মাধ্যমে তারা চিরস্থায়ী বন্দোবস্ত নামে এক ভূমিরাজস্ব প্রথা চালু করে। ফলে বাংলায় জমিদারি এক নতুন সামন্ত্রতান্ত্রিক ব্যবস্থা প্রবর্তিত হয়। ১৮৫০-এর দশকের মধ্যেই বর্তমান ভারত, পাকিস্তান ও বাংলাদেশ সহ ভারতীয় উপমহাদেশের অধিকাংশ অঞ্চলেই ব্রিটিশরা নিজের আধিপত্য বিস্তার করতে সক্ষম হয়েছিল। তাদের নীতি ছিল 'বিভাজন ও শাসন'। বিভিন্ন দেশীয় রাজ্য, সামাজিক ও ধর্মীয় সম্প্রদায়ের পারস্পরিক কলহের সুযোগ নিয়ে তারা তাদের অধিকার রক্ষায় সক্ষম হয়। ব্রিটিশ শাসনকালে ভ্রান্ত সরকারি নীতির কারণে একাধিক দুর্ভিক্ষ দেখা দেয়। তার মধ্যে কয়েকটি ছিল ইতিহাসের সর্বাপেক্ষা ভয়ংকর দুটি দুর্ভিক্ষ: ১৮৭৬-৭৮ সালে মহামন্বন্তর (মৃতের সংখ্যা ৬১,০০০,০০ থেকে ১০৩,০০০,০০ জন)[43] ও ১৮৯৯-১৯০০ সালের ভারতীয় মন্বন্তর (মৃতের সংখ্যা ১২৫,০০০,০০ থেকে ১০০,০০০,০০ জন)। ঊনবিংশ শতাব্দীর মধ্যভাগে চিনে তৃতীয় প্লেগ প্যান্ডেমিকের সূত্রপাত ঘটে। এই মহামারী সকল জনবহুল মহাদেশে ছড়িয়ে পড়ে এবং ভারতে প্রায় ১০০,০০০,০০ লোকের প্রাণহানির কারণ হয়।[44] এই সকল মহামারী ও দুর্ভিক্ষ সত্ত্বেও ভারতীয় উপমহাদেশের জনসংখ্যা ১৭৫০ সালে ১,২৫০,০০০,০০ থেকে বেড়ে ১৯৪১ সালে দাঁড়ায় ৩,৮৯০,০০০,০০তে।[45]
ভারতে ইস্ট ইন্ডিয়া কোম্পানির নিষ্ঠুর শাসনের বিরুদ্ধে প্রথম যে আন্দোলনটি সংগঠিত হয় সেটি ছিল ভারতের প্রথম স্বাধীনতা যুদ্ধ নামে পরিচিত ১৮৫৭ সালে সিপাহি বিদ্রোহ। নানা সাহেব, তাঁতিয়া টোপি, লক্ষ্মীবাই, ২য় ষ বাহাদুর শাহ জাফর বিদ্রোহে নেতৃৃত্ব দেন৷ এক বছর নৈরাজ্যের পর ইস্ট ইন্ডিয়া কোম্পানির বাহিনীর বদলে ব্রিটিশ সৈন্য নিয়োগ করে ব্রিটিশরা বিদ্রোহীদের দমন করতে সক্ষম হন। সর্বশেষ মুঘল সম্রাট বাহাদুর শাহ জাফরকে ব্রহ্মদেশে নির্বাসিত করা হয়; এবং তাঁর সন্তানদের শিরোচ্ছেদ করে মুঘল বংশকে নির্মূল করা হয়। এরপর ব্রিটিশ রাজশক্তি সকল রাষ্ট্রীয় ক্ষমতা ইস্ট ইন্ডিয়া কোম্পানির হাত থেকে স্বহস্তে তুলে নেয়। ব্রিটিশ সরকার কোম্পানি অধিকৃত ভারতের সকল অঞ্চল নিজের উপনিবেশ হিসেবে শাসন করতে থাকে। অবশিষ্ট অঞ্চলগুলি শাসিত হতে থাকে দেশীয় রাজ্যগুলির শাসনকর্তাদের মাধ্যমে। ১৯৪৭ সালের অগস্ট মাসে যখন ভারত ব্রিটেনের হাত থেকে স্বাধীনতা অর্জন করে তখন ভারতের দেশীয় রাজ্যের সংখ্যা ছিল ৫৬৫।[46]
ভারতের স্বাধীনতা আন্দোলন
ভারতের স্বাধীনতা ও পাশ্চাত্য-ধাঁচের গণতান্ত্রিক রাষ্ট্রগঠনের প্রথম পদক্ষেপটি ছিল ব্রিটিশ ভাইসরয়ের উপদেষ্টা হিসেবে ভারতীয় কাউন্সিলরদের নিয়োগ।[47] এরপর ভারতীয় সদস্য সহ প্রাদেশিক কাউন্সিল স্থাপিত হলে আইনসভায় কাউন্সিলরদের যোগদান উত্তরোত্তর বৃদ্ধি পায়।[48] সুরেন্দ্র নাথ ব্যানার্জী, গোপালষ্ণ গোখলে, লাজপত রায়, বাল গঙ্গাধর তিলক, বিপিন চন্দ্র পালরা প্রথম স্বরাজের দাবী তোলেন৷ ১৯২০ সাল থেকে মোহনদাস করমচাঁদ গান্ধীর মতো ভারতীয় নেতৃবৃন্দ ব্রিটিশ রাজের বিরুদ্ধে গণ আন্দোলন সংগঠিত করে তোলেন। তার নেতৃৃত্বে অসহযোগ আন্দোলন, আইন অমান্য আন্দোলন ও ১৯৪২এর ভারত ছাড় আন্দোলোনকে ঘিরে সমগ্র ভারত অহিংস স্বাধীনতা আন্দোলোনে ঐক্যবদ্ধ হয়৷ জহরলাল নেহেরু, সর্দার বল্লভভাই প্যাটেল, মৌলানা আবুল কালাম আজাদ, চিত্তরঞ্জন দাশ, সুভাষ চন্দ্র বসুরাও গণআন্দোলোন গড়তে গুরুত্বপূর্ণ ভূমিকা পালন করেন৷ পরে সুভাষচন্দ্র বসু ব্রিটিশ শাসনের বিরুদ্ধে আজাদ হিন্দ ফৌজ গড়ে সশস্ত্র সংগ্রামে অবতীর্ণ হন। ভারতীয় বিপ্লবীদের মধ্যে শহিদ ভগৎ সিং সূর্য সেন, বাঘা যতীন, চন্দ্রশেখর আজাদ, আশফাকউল্লাহ, রামপ্রসাদ বিসমিল, অরবিন্দ ঘোষরা ছিলেন সর্বাপেক্ষা প্রভাবশালী নেতা। অপর এক স্বাধীনতা সংগ্রামী বীরাপাণ্ড্য কাট্টাবোম্মান কর দানে অসম্মত হয়ে ব্রিটিশ সরকারের বিরুদ্ধে আন্দোলন সংগঠিত করে তোলেন। সমগ্র ভারতীয় উপমহাদেশ জুড়েই বিপ্লবী কার্যকলাপ সংগঠিত হতে থাকে। ১৯৪৬এ বোম্বাই ও করাচীতে নৌবাহিনী বিদ্রোহ করে৷ এই সকল আন্দোলনের ফলস্রুতিতে ১৯৪৭ সালে ভারত স্বাধীনতা অর্জনে সক্ষম হয়। এক বছর বাদেই আততায়ীর গুলিতে নিহত হন গান্ধীজি।
স্বাধীনতা ও দেশভাগ
স্বাধীনতা অর্জনের আকাঙ্ক্ষার সঙ্গে সঙ্গে বিগত বছরগুলিতে হিন্দু ও মুসলমানের মধ্যে সাম্প্রদায়িক উত্তেজনাও বৃদ্ধি পেয়েছিল। সংখ্যালঘু মুসলমান সম্প্রদায়ের মধ্যে ভবিষ্যতে কেবলমাত্র হিন্দু সরকারের আশঙ্কা জেগে ওঠে। তাই ব্রিটিশ রাজের বিরোধিতার সঙ্গে সঙ্গে তারা হিন্দু শাসকদেরও অবিশ্বাস করতে শুরু করে। ১৯১৫ সালে মোহনদাস করমচাঁদ গান্ধীর উত্থান ঘটে। তিনি তাঁর সুযোগ্য নেতৃত্ববলে দুই সম্প্রদায়ের ঐক্যসাধনের ডাক দেন ও দেশকে স্বাধীনতার পথে এগিয়ে নিয়ে চলেন।
ভারতে গান্ধীজির গভীর প্রভাব এবং সম্পূর্ণ অহিংস পথে গণআন্দোলন পরিচালনার মাধ্যমে দেশের স্বাধীনতা অর্জনের তাঁর ক্ষমতা তাঁকে বিশ্বের অন্যতম শ্রেষ্ঠ গণনেতার স্বীকৃতি দান করে। ব্রিটিশ বস্ত্রশিল্পকে দুর্বল করে তোলার লক্ষ্যে খাদি বস্ত্র পরিধান বা লবণ উৎপাদনের একচেটিয়া ব্রিটিশ নীতিকে খর্ব করে এক বিশাল পদযাত্রার মাধ্যমে সমুদ্রতীরে গিয়ে স্বহস্তে লবণ উৎপাদনের আন্দোলনে তিনি নেতৃত্ব দেন। রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর তাঁকে মহাত্মা নামে ভূষিত করেন এবং ভারতবাসীও তাঁকে সেই নামে নন্দিত করে। ব্রিটিশ সরকার ১৯৪৭ সালে মধ্যে ভারত ত্যাগের পরিকল্পনা গ্রহণ করে।
ব্রিটিশ ভারতীয় অঞ্চলগুলি ১৯৪৭ সালে ভারত অধিরাজ্য ও পাকিস্তান অধিরাজ্যে বিভক্ত হয়ে স্বাধীনতা অর্জন করে। পাঞ্জাব ও ব্রিটিশ বাংলা প্রদেশদুটি দ্বিধাবিভক্ত হয়। দেশবিভাগের অব্যবহিত পূর্বে পাঞ্জাব, বাংলা ও দিল্লি সহ দেশের বহু অঞ্চলে শিখ, হিন্দু ও মুসলমানদের মধ্যে দাঙ্গা ছড়িয়ে পড়ে। ফলে প্রায় ৫০০,০০০ লোকের মৃত্যু হয়।[49] এই সময়েই ঘটে আধুনিক ইতিহাসের বৃহত্তম গণঅনুপ্রবেশের ঘটনাটি। নবগঠিত ভারত ও পাকিস্তান উভয় রাষ্ট্রে প্রায় ১২০,০০,০০০ লোক হিন্দু, মুসলমান ও শিখ শরণার্থী আশ্রয় নেয়।[49]
আরও দেখুন
দক্ষিণ এশিয়ার ইতিহাস
ভারতীয় প্রজাতন্ত্রের ইতিহাস
পাকিস্তানের ইতিgহাস
বাংলাদেশের ইতিহাস
ভারতীয়ত্বপ্রাপ্ত রাজ্যসমূহ
প্রাচীন ভারতীয় সভ্যতার কৃতিত্ব
ভারতের অর্থনৈতিক ইতিহাস
ভারতে ধর্ম
ভারতীয় ধর্ম
বৌদ্ধধর্মের ইতিহাস
হিন্দুধর্মের ইতিহাস
জৈনধর্মের ইতিহাস
শিখধর্মের ইতিহাস
ভারতীয় দর্শন
প্রাচীন ভারতে বিজ্ঞান ও প্রযুক্তি
ভারতীয় আবিষ্কারসমূহের তালিকা
ভারতীয় সামুদ্রিক ইতিহাস
ভারতের সামরিক ইতিহাস
প্রাচীন ভারতের রাজ্যসমূহ
ভারতীয় ইতিহাসের কালপঞ্জি
ভারতীয় অর্থনীতির কালপঞ্জি
প্রাচীন ভারতের ঐতিহাসিক ব্যক্তিত্ব
ভারতীয় জাতীয়তাবাদ
হরপ্পা গণিত
নেগেশনিজম ইন ইন্ডিয়া – কনসিলিং দ্য রেকর্ড অফ ইসলাম
ইসলামের ভারত বিজয়
ব্রিটিশ রাজ
ব্রিটিশ রাজের ইতিহাস
তথ্যসূত্র
গ্রন্থপঞ্জি
R.S. Sharma, Aspects of Political Ideas and Institutions in Ancient India, (Motilal Banarsidass, Fifth Revised Edition, Delhi, 2005), . Translated into Hindi and Tamil.
R.S. Sharma, Sudras in Ancient India: A Social History of the Lower Order Down to Circa A D 600(Motilal Banarsidass, Third Revised Edition, Delhi, 1990; Reprint, Delhi, 2002). Translated into Bengali, Hindi, Telugu, Kannada, Urdu and Marathi (two volumes).
R.S. Sharma, Perspectives in Social and Economic History of Early India, paperback edn., (Munshiram Manoharlal, Delhi, 2003). Translated into Hindi, Russian and Bengali. Gujrati, Kannada, Malayalam, Marathi, Tamil and Telugu translations projected.
R.S. Sharma, Material Culture and Social Formations in Ancient India, (Macmillan Publishers, Delhi, 1985). Translated into Hindi, Russian and Bengali. Gujrati, Kannada, Malayalam, Marathi, Tamil and Telugu translations projected.
R.S. Sharma, Urban Decay in India (c.300-1000), (Munshiram Manoharlal, Delhi, 1987). Translated into Hindi and Bengali.
R.S. Sharma, Advent of the Aryans in India (Manohar Publishers, Delhi, 2003).
R.S. Sharma, Early Medieval Indian Society: A Study in Feudalisation (Orient Longman Publishers Pvt. Ltd., Delhi, 2003).
R.S. Sharma, Looking for the Aryans, (Orient Longman, Madras, 1995, ).
R.S. Sharma, India's Ancient Past, (Oxford University Press, 2005, ).
R.S. Sharma, Indian Feudalism (Macmillan Publishers India Ltd., 3rd Revised Edition, Delhi, 2005).
R.S. Sharma, The State and Varna Formations in the Mid-Ganga Plains: An Ethnoarchaeological Vew (New Delhi, Manohar, 1996).
R.S. Sharma, Origin of the State in India (Dept. of History, University of Bombay, 1989)
R.S. Sharma, Land Revenue in India: Historical Studies, Motilal Banarsidass, Delhi, 1971.
R.S. Sharma, Light on Early Indian Society and Economy, Manaktala, Bombay, 1966.
R.S. Sharma, Survey of Research in Economic and Social History of India: a project sponsored by Indian Council of Social Science Research, Ajanta Publishers, 1986.
R.S. Sharma, Communal History and Rama's Ayodhya, People's Publishing House (PPH), 2nd Revised Edition, September, 1999, Delhi. Translated into Bengali, Hindi, Kannada, Tamil, Telugu and Urdu. Two versions in Bengali.
R.S. Sharma, Social Changes in Early Medieval India (Circa A.D.500-1200), People's Publishing House, Delhi.
R.S. Sharma, In Defence of "Ancient India", People's Publishing House, Delhi.
R.S. Sharma, Rahul Sankrityayan and Social Change, Indian History Congress, 1993.
R.S. Sharma, Indo-European languages and historical problems (Symposia papers), Indian History Congress, 1994.
R.S. Sharma, Some economic aspects of the caste system in ancient India, Patna, 1952.
R.S. Sharma, Ancient India, a Textbook for Class XI, National Council of Educational Research and Training, 1980. Translated into Bengali, Hindi, Japanese, Korean, Kannada, Tamil, Telugu and Urdu. Italian and German translations projected. Revised and enlarged book as India's Ancient Past, (Oxford University Press, 2005, ).
R.S. Sharma, Transition from antiquity to the Middle Ages in India (K. P. Jayaswal memorial lecture series), Kashi Prasad Jayaswal Research Institute, Patna, 1992.
R.S. Sharma, A Comprehensive History of India: Volume Four, Part I: the Colas, Calukyas and Rajputs (Ad 985-1206), sponsored by Indian History Congress, People's Publishing House, 1992, Delhi.
R.S. Sharma, Rethinking India's Past, (Oxford University Press, 2009, ).
Allan, J. T. Wolseley Haig, and H. H. Dodwell, The Cambridge Shorter History of India (1934)
Chandavarkar, Raj. The Origins of Industrial Capitalism in India: Business Strategies and the Working Class in Bombay 1900-1940 (1994)
Cohen, Stephen P. India: Emerging Power (2002)
Daniélou, Alain. A Brief History of India (2003)
Das, Gurcharan. India Unbound: The Social and Economic Revolution from Independence to the Global Information Age (2002)
Elliot, Sir H. M., Edited by Dowson, John. The History of India, as Told by Its Own Historians. The Muhammadan Period; published by London Trubner Company 1867–1877. (Online Copy: - This online Copy has been posted by: )
Keay, John. India: A History (2001)
Kishore, Prem and Anuradha Kishore Ganpati. India: An Illustrated History (2003)
Kulke, Hermann and Dietmar Rothermund. A History of India. 3rd ed. (1998)
Mahajan, Sucheta. Independence and partition: the erosion of colonial power in India, New Delhi [u.a.]: Sage 2000,
R.C. Majumdar Majumdar, R. C., H.C. Raychaudhuri, and Kaukinkar Datta. An Advanced History of India London: Macmillan. 1960.
R.C. Majumdar Majumdar, R. C. The History and Culture of the Indian People New York: The Macmillan Co., 1951.
Mcleod, John. The History of India (2002)
Rothermund, Dietmar. An Economic History of India: From Pre-Colonial Times to 1991 (1993)
Smith, Vincent. The Oxford History of India (1981)
Spear, Percival. The History of India Vol. 2 (1990)
Thapar, Romila. Early India: From the Origins to AD 1300 (2004)
von Tunzelmann, Alex. Indian Summer (2007). Henry Holt and Company, New York.
Wolpert, Stanley. A New History of India 6th ed. (1999)
at Curlie
বিষয়শ্রেণী:এশিয়ার ইতিহাস
বিষয়শ্রেণী:দক্ষিণ এশিয়ার ইতিহাস
বিষয়শ্রেণী:ভারতের ইতিহাস
বিষয়শ্রেণী:ভারতবর্ষের ইতিহাস
| https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%A4%E0%A7%87%E0%A6%B0%20%E0%A6%87%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B8 |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
2973,
4464,
5888,
6490,
7468,
8913,
10014,
10881,
14901,
17057,
18931,
20757,
21007,
21475,
24161,
24589,
25513,
26647,
26865,
28133,
36767,
40152,
40820,
43175,
43358,
44118,
45127,
48832,
49502,
50809,
51619,
51838,
52236,
53103,
53277,
54593,
54764,
55009,
55679,
56216
],
"plaintext_end_byte": [
2952,
4463,
5887,
6489,
7467,
8886,
9885,
10831,
14900,
17040,
18928,
20728,
21006,
21474,
24160,
24588,
25512,
26573,
26836,
28132,
36725,
40005,
40818,
43120,
43322,
44078,
45071,
48784,
49388,
50729,
51577,
51793,
52207,
53061,
53276,
54592,
54763,
54977,
55636,
56048,
56598
]
} | విశాఖపట్నం జిల్లాలో ఎన్ని అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి? | విశాఖపట్నం | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
విశాఖపట్నం (విశాఖ , విశాఖపట్టణం , వైజాగ్) భారత దేశంలోని ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని ప్రముఖ నగరం.[1]
విశాఖపట్నం (పట్టణ), ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రములోని విశాఖపట్నం జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలము. ఆంధ్ర ప్రదేశ్లో గ్రేటర్ సిటి హోదా పొందిన తొలి నగరం (హైదరాబాదు కంటే ముందే). బ్రిటిషు పాలనలో వాల్తేరుగా కూడా పిలువబడింది ఈ నగరం. బంగాళా ఖాతం ఒడ్డున గల ఈ నగరంలో భారత దేశపు నాలుగో పెద్ద ఓడరేవు, దేశంలోనే అతి పురాతన నౌకా నిర్మాణ కేంద్రం ఉన్నాయి. స్వతంత్ర భారత దేశపు మొట్ట మొదటి ఓడ అయిన "జల ఉష" ఇక్కడే తయారయి, అప్పటి ప్రధాన మంత్రి జవహర్లాల్ నెహ్రూ చేతుల మీదుగా జలప్రవేశం చేసింది. సుందరమైన సముద్ర తీరం, అహ్లాదకరమైన కొండలతో అలరారే విశాఖపట్నం నగరానికి చుట్టుపక్కల ఎన్నో ప్రసిద్ధ యాత్రా స్థలాలు ఉన్నాయి.
అద్భుతమైన అరకు లోయ సౌందర్యం, మన్యం అడవుల సౌందర్యం, లక్షల సంవత్సరాల క్రితం ఏర్పడిన బొర్రా గుహలు, 11 వ శతాబ్ది నాటి దేవాలయం, ప్రాచీన బౌద్ధ స్థలాలు మొదలైన ఎన్నో యాత్రా స్థలాలు విశాఖ చుట్టుపట్ల చూడవచ్చు. విశాఖపట్నం రేవుకు ఒక ప్రత్యేకత ఉంది. ఇది సహజ సిద్ధమైన నౌకాశ్రయం. సముద్రంలోకి చొచ్చుకొని ఉన్న కొండ కారణంగా నౌకాశ్రయానికి అలల ఉధృతి తక్కువగా ఉంటుంది. "డాల్ఫిన్స్ నోస్" అనే ఈ కొండ సహజ సిద్ధమైన బ్రేక్వాటర్స్గా పనిచేస్తుంది.
చరిత్ర
శివ పార్వతుల తనయుడు, శుక్ర గ్రహాధినేత, యుద్ధాల దేవుడు, ధైర్య సాహసాలకు మారు పేరూ అయిన, విశాఖ పేరిట నగరానికి ఈ పేరు వచ్చిందని ప్రతీతి. ప్రాచీన గ్రంథాలైన రామాయణ, మహాభారతాలలో ఈ ప్రాంత ప్రస్తావన ఉన్నట్లు కనిపించుచున్నది. రాముడు సీత కొరకు వెదకుచూ ఈ ప్రాంతం గుండానే వెళ్ళినట్లు, ఈ పరిసరాల్లోనే శబరిని కలవగా ఆమె హనుమంతుడు నివసించే కొండలకు దారి చూపినట్లుగా రామాయణం తెలియజేస్తున్నది. రాముడు జాంబవంతుని కలిసింది కూడా ఈ ప్రాంతంలోనే. ఈ ప్రాంతంలోనే భీముడు బకాసురుని వధించినాడని ప్రతీతి. నగరానికి 40 కిలోమీటర్ల దూరంలోని ఉప్పలం గ్రామంలో పాండవుల రాతి ఆయుధాలను చూడవచ్చు.
స్థానికంగా వినవచ్చే కథ ఒకటి ఇలా ఉంది.(9-11 శతాబ్దపు) ఒక ఆంధ్ర రాజు, కాశీకి వెళ్తూ ఇక్కడ విశ్రాంతి కొరకు ఆగాడు. ఆ ప్రదేశ సౌందర్యానికి ముగ్ధుడై, తన ఆరాధ్య దైవమైన విశాఖేశ్వరునికి ఇక్కడ ఒక గుడి నిర్మింపజేసాడు. కాని పురాతత్వ శాఖ ప్రకారం మాత్రం ఈ గుడి 11, 12 శతాబ్దాలలో కుళోత్తుంగ చోళునిచే నిర్మించబడినదని తెలుస్తోంది. శంకరయ్య చెట్టి అనే ఒక సముద్ర వ్యాపారి ఒక మండపాన్ని నిర్మించాడు. ప్రస్తుతం ఈ గుడి లేనప్పటికీ, - ఒక 100 ఏళ్ళ కిందట తుపానులో కొట్టుకు పోయి ఉండవచ్చు - ఈ ప్రాంతపు పెద్దవారు తమ తాతలతో ఈ గుడికి వెళ్ళినట్లుగా చెప్పే వృత్తాంతాలు ఉన్నాయి.
గోదావరి నది వరకు విస్తరించిన ప్రాచీన కళింగ సామ్రాజ్యంలో భాగమైన ఈ ప్రాంతపు ప్రస్తావన క్రీ. పూ. 5, 6 శతాబ్దాల నాటి హిందూ, బౌద్ధ గ్రంథాలలోను, క్రీ.పూ. 4 వ శతాబ్దికి చెందిన సంస్కృత వ్యాకరణ పండితులైన పాణిని, కాత్యాయనుని రచనలలోను ఉంది.
ఈ ప్రాంతాన్ని ఎన్నో ప్రముఖ వంశాల వారు పరిపాలించారు. వాటిలో కొన్ని: 7 వ శతాబ్దంలో కళింగులు, 8 వ శతాబ్దంలో చాళుక్యులు, తరువాతి కాలంలో రాజమండ్రి రెడ్డిరాజులు, చోళులు, గోల్కొండకు చెందిన కుతుబ్ షాహీలు, మొగలులు, హైదరాబాదు నవాబులు. 1700 సంవత్సరం నాటికి బ్రిటీష్ ఈస్టిండియా కంపెనీవారు దక్షిణ భారతదేశంలో నెలకొల్పిన అతికొద్ది వర్తకస్థానాల్లో విశాఖపట్టణం కూడా ఒకటిగా ఉండేది.[2]
18 వ శతాబ్దంలో విశాఖపట్నం ఉత్తర సర్కారులలో భాగంగా ఉండేది. కోస్తా ఆంధ్రలోని ప్రాంతమైన ఉత్తర సర్కారులు మొదట ఫ్రెంచి వారి ఆధిపత్యంలో ఉండి, తరువాత బ్రిటిషు వారి అధీనంలోకి వెళ్ళాయి. మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీ లో విశాఖపట్నం ఒక జిల్లాగా ఉండేది. స్వాతంత్ర్యం వచ్చే నాటికి విశాఖపట్నమే దేశంలోకెల్లా అతి పెద్ద జిల్లా. తరువాత దానిని శ్రీకాకుళం, విజయనగరం, విశాఖపట్నం జిల్లాలుగా విడగొట్టారు. 1950 ఆగస్టు 15 న శ్రీకాకుళం జిల్లా ఏర్పడింది. విశాఖపట్నం జిల్లా లోని కొంత భాగం, శ్రీకాకుళం జిల్లా నుంచి మరి కొంతభాగం కలిపి 1979 జూన్ 1 న విజయనగరం జిల్లా ఏర్పడింది
భౌగోళికం
విశాఖపట్నం బంగాళా ఖాతము నానుకొని సముద్రపు ఒడ్డున ఉంది. విశాఖపట్నానికి ఎల్లలు; ఉత్తరాన ఒడిషా రాష్ట్రము మరియు విజయనగరం జిల్లా, దక్షిణాన తూర్పుగోదావరి జిల్లా గలదు. తూర్పున బంగాళాఖాతము, మరియు పశ్చిమాన తూర్పు కనుమలు ఉన్నాయి. ఈ నగరపు అక్షాంశ రేఖాంశాలు; 17.6883° ఉత్తర అక్షాంశం, మరియు 83.2186° తూర్పు రేఖాంశం. ఈ నగరం మైదాన ప్రాంతం మరియు తీరప్రాంతాలతో ఉంది. దీని వైశాల్యం 11,161km2 (4,309sqmi).
వాతావరణం
నగరం పేరు వెనుక చరిత్ర
గ్రామనామ వివరణ
విశాఖ పట్నం అన్న గ్రామనామం విశాఖ అనే పూర్వపదం, పట్నం అనే ఉత్తరపదాల కలయికతో ఏర్పడింది. వీటిలో పట్నం పట్టణానికి రూపాంతరం. పట్టణమంటే వ్యాపారకేంద్రం, నగరం, సముద్రతీరం అనే అర్థాలు వస్తున్నాయి.[5] సముద్రతీరప్రాంతం కావడంతో ఈ నగరం పేరులోని పట్నం అనే పదానికి సముద్రతీర జనావాసం అనే అర్థం ప్రధానంగా స్వీకరించవచ్చు.
మహా విశాఖ నగర పాలన
మహా విశాఖపట్నం నగరపాలక సంస్థలో ఉన్న 72 వార్డుల వివరాలు (జనాభా, వార్డు హద్దులు, వార్డులో ఉన్న గ్రామాలు, ప్రాంతాల వివరాలు, సౌకర్యాలు, పాఠశాలలు, ఆసుపత్రులు మొదలైనవి)కోసం విశాఖపట్నం వార్డులు చూడండి.
జాతీయ పట్టణ అభివృద్ధి పధకం ద్వారా విశాఖపట్నాన్ని అభివృద్ధి చేయాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ఈ నిర్ణయంతో, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ప్రభుత్వం, విశాఖ పట్నం పురపాలక సంఘాన్ని, మహా విశాఖ పట్నం పురపాలక సంఘంగా అభివృద్ధి చేయాలనే ఉద్దేశంతో, విశాఖపట్నం చుట్టుపక్కల వున్న 32 గ్రామాలను (గ్రామాల పేర్లు కింద చూడు), గాజువాక పురపాలక సంఘాన్ని, మహా విశాఖ పురపాలక సంఘం ప్రభుత్వ ఆర్డరు G.O. Ms.No.938 MA & UD (Elec.II) Dept.తేది 2005 నవంబరు 21 ఇచ్చిన అధికారంతో విలీనం చేసారు. 9.82 లక్షల జనాభా వున్న విశాఖ, ఈ 32 గ్రామాలు, గాజువాక పురపాలక సంఘం కలిసి పోయిన తరువాత 14.25 లక్షల జనాభాకి పెరిగింది. ఈ విలీనం వల్ల 111 చదరపు కిలోమీటర్లు (చ.కీ.మీ.) పరిధిలో విస్తరించిన విశాఖ, 534 చ.కీ.మీ. విస్తీర్ణానికి పెరుగుతుంది.
(1) మధురవాడ, (2) పరదేశి పాలెం, (3) కొమ్మాది, (4) బక్కన్న పాలెం, (5) పోతిన మల్లయ్య (పి.ఎమ్) పాలెం, (6) యారాడ (యారాడ మలుపు రోడ్డు ప్రమాదాలకు పెట్టింది పేరు. ఇక్కడ ఎల్లప్పుడూ 108 అంబులెన్స్ వుంటుంది), (7) గుడ్లవాని పాలెం, (8) ఎల్లపువాని పాలెం, (9) వేపగుంట, (10) పురుషోత్తమపురరం, (11) చిన్న (చిన) ముషిడివాడ, (12) పులగాలి పాలెం, (13) పెందుర్తి, (14) లక్ష్మీపురం, (15) పొర్లుపాలెం, (16) నరవ, (17) వెదుళ్ళ నరవ, (18) సతివాని పాలెం, (19) నంగి నరపాడు, (20) గంగవరం (పోర్టు వుంది), (21) ఇ. మర్రిపాలెం, (22) లంకెల పాలెం, (23) దేశపాత్రుని పాలెం, (24) దువ్వాడ (రైల్వే స్టేషను వుంది), (25) అగనంపూడి (ఆల్ ఇండియా రేడియో స్టేషను వుంది), (26) కె.టి. నాయుడి పాలెం, (27) దేవాడ, (28) పాలవలస, (29) చిన్నిపాలెం, (30) అప్పికొండ (సోమేశ్వరాలయం ప్రసిద్ధి) (31) అడివి వరం (32) మంత్రి పాలెం.(33) పందూరు అడవిలో ఉన్న వాటర్
మహా విశాఖ నగర పాలక సంస్థను 11 విబాగాలుగా విడదీసి, పరిపాలన చేస్తున్నారు. రెవెన్యూ శాఖ, అక్కౌంట్సు (పద్దులు) శాఖ, సాధారణ పరిపాలన, బట్వాడా శాఖ (సంస్థలోని మిగతా శాఖలు రాసిన ఉత్తరాలు, నోటీసులు పంపించటం), ఇంజినీరింగ్ శాఖ, ప్రజారోగ్య శాఖ (ప్రజల ఆరోగ్యం, వీధులు, మురికి కాలువలు శుభ్రం చేయటం, ఆసుపత్రులు ), టౌన్ ప్లానింగ్ శాఖ, అర్బన్ కమ్యూనిటీ డెవలప్మెంట్ (నగర్ అభివృద్ధి సంస్థ), విద్యా శాఖ, ఆడిట్ శాఖ (అక్కౌంట్సు శాఖ రాసిన జమా ఖర్చులు సరిగా ఉన్నాయా లెవ అని పరిశీలించి, తప్పులను, అనవరంగా చేసిన ఖర్చులను వెదికి అభ్యంతరాలను నమోదు చేస్తుంది), లీగల్ సెల్ (మహా విశాఖ నగరపాలక సంస్థ మీద ఎవరైనా దావాలు వేసిన వాటికి సమాధానలు ఇవ్వటం, కొన్ని న్యాయసంబంధమైన సలహాలు సంస్థకు ఇవ్వటం, వంటి పనులు చేస్తుంది). ఈ 11 శాఖలకు అధిపతులు ఉంటారు. ఈ 11మంది అధిపతులు, మహా విశాఖ నగర పాలక సంస్థ అధిపతి అయిన కమిషనరు (ఐ.ఏ.ఎస్ అధికారి) ఆధ్వర్యంలో పనిచేస్తారు.
జనాభా
జనాభా పెరుగుదల కారణంగా 1981లో 180 మురికి వాడలున్న విశాఖపట్నంలో, 2011 సంవత్సరానికి 650 పైగా మురికి వాడలు ఉన్నాయి. వీరికి ఉండటానికి చోటు లేక, సిండియా నుంచి గాజువాక వరకూ వున్న పారిశ్రామిక ప్రాంతంలోని కొండల మీద నివాసం ఉంటున్నారు. అలాగే కప్పరాడ, మధురవాడ ప్రాంతాలలోని కొండల మీద నివాసాలు పెరిగాయి. వీరంతా వలస వచ్చిన వారే. ఫలితంగా వర్యావరణ సమస్యలు, కొండల మీద పచ్చదనం అంతరించి పోవటం జరుగు తుంది. విశాఖపట్నంలో జనాభా పెరిగిన తీరు. క్రింద ఇచ్చిన టేబుల్ చూడు.
విశాఖపట్నం మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ జనాభా (2001 జనాభా లెక్కల ఆధారంగా)........... 9,82,910
32 గ్రామ పంచాయతీల జనాభా (ఇవి మహావిశాఖపట్నం నగరపాలక సంస్థలో కలిసినవి).. 1,95,489.
గాజువాక పురపాలక సంఘము (ఇది మహావిశాఖపట్నం నగరపాలక సంస్థలో కలిసినది)... 2,48,953.
మొత్తం జనాభా ...........................................................................20,91,320.
జనాభా 2001 నుంచి 2011 వరకు (గత పదేళ్ళలో) నాలుగు లక్షల వరకు పెరిగి ఉంటుందని జనాభా అధికారులు అంచనా వేస్తున్నారు. 2011 ఫిబ్రవరి 9 నుంచి 2011 ఫిబ్రవరి 28 వరకు రెండో విడత జనాభా లెక్కల సేకరణ జరిగింది. 2001 లో నగర జనాభా 13.5 లక్షలు.ఇంతవరకూ, సేకరించిన జనాభా లెక్కల ఆధారంగా, 17.5 లక్షలవరకు నగర జనాభా పెరగవచ్చని అధికారులు అంచనా వేస్తున్నారు. ఇది ప్రాథమిక అంచనా. పూర్తిగా జనాభా లెక్కలు సేకరించిన తరువాత ఈ లెక్కలు మరింత పెరగ వచ్చును. గ్రామీణ ప్రాంతంలో పెరుగుదల 11 శాతం అంటే 2.5 లక్షల నుంచి 3 లక్షల వరకు ఉండ వచ్చును. 2001 జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామీణ ప్రాంతంలో 24.50 లక్షల మంది ఉండగా, ఆ అంకె 27.50 లక్షలకు చేరవచ్చని అంచనా. విశాఖ నగరంతో కలిపి విశాఖపట్నం జిల్లా జనాభా 2001లో 38 లక్షలు. అదే 2011 నాటికి ఈ అంకెలు 45 లక్షలకు చేరవచ్ఛని అంచనా.
పరిశ్రమలు
విశాఖ ప్రముఖ పారిశ్రామిక కేంద్రం. ఎన్నో భారీ పరిశ్రమలు ఇక్కడ నెలకొని ఉన్నాయి. వాటిలో కొన్ని:
HPCL(హిందుస్దాన్ పెట్రోలియం కార్పొరేషన్ లిమిటెడ్ ) చమురు శుద్ధి కర్మాగారం
విశాఖపట్నం ఉక్కు కర్మాగారం: ఉక్కులో ఐరన్ ఓర్ యార్డుకు శంకుస్థాపన. రూ.418 కోట్లతో నిర్మాణపనులు ప్రారంభం.
ఉక్కునగరంలోని విశాఖ ఉక్కు కర్మాగారం 6.3 మిలియన్ టన్నుల సామర్ధ్యానికి విస్తరిస్తున్న తరుణంలో భవిష్యత్తులో ముడిసరుకు కొరత తలెత్తకుండాఅ ఉండేందుకు ఐరన్ ఓర్ (ఇనుప ఖనిజం) ఐరన్ ఓర్ యార్డు నిర్మాణాన్ని సంస్థ చేపడుతోంది సుమారు రూ.418 కోట్లతో నిర్మించనున్న ఐరన్ ఓర్ యార్డు నిర్మాణానికి 2010 జూలై 21 బుధవారం శంకుస్థాపన జరిగింది. ఐరన్ ఓర్ యార్డు నిర్మాణం పూర్తయితే సుమారు ఆరు లక్షల టన్నుల ముడి ఇనుప ఖనిజాన్ని నిల్వ చేయవచ్చు. యార్డు నిర్మాణంలో 65 వేల ఘనపు మీటర్ల కాంక్రీటు, 930 టన్నుల ఇనుము ఉపయోగించనున్నారు యార్డు నుంచి బ్లాస్ట్ ఫర్నేస్ విభాగానికి నేరుగా ఇనుప ఖనిజాన్ని చేరవేసేందుకు పది కి.మీ పొడవుగల కన్వేయరు బెల్టును నిర్మిస్తారు. ఐరన్ ఓర్ యార్డు నుంచి 3.4 కి.మీ పొడవుగల రైల్వే లైను ఏర్పాటు చేస్తున్నారు. అనుకోని పరిస్థితిలో (బందులు, లారీల సమ్మె, ఆందోళనలు, శాంతిభద్రతలకు భంగం జరిగిన సమయంలో, యుద్ధ వాతావరణంలో) రవాణా జాప్యమైతే కర్మాగారం ఇబ్బందుల్లో పడకుండా నిల్వ ఉంచిన ముడిసరుకును వినియోగించుకోవచ్చును. భవిష్యత్తులో గనుల నుంచి నేరుగా కర్మాగారానికి పైపుల ద్వారా ముడిసరుకు సరఫరా చేసేలా ఇప్పటికే ఒప్పందం చేసుకున్నారు.
జింకు శుద్ధి కేంద్రం
భారత్ హెవీ ప్లేట్స్ అండ్ వెస్సెల్స్ లిమిటెడ్
హిందూస్థాన్ షిప్యార్డు
కోరమండల్ ఫెర్టిలైజర్సు
గంగవరం పోర్ట్, ఇది ఫ్రైవేటు పోర్టు.
పరిశ్రమల అభివృద్ధి కొరకు విశాఖపట్నంలో ఒక ప్రత్యేక ఆర్ధిక ప్రాంతాన్ని ప్రభుత్వం నెలకొల్పింది.
విశాఖపట్నంలో తమ కార్యకలాపాలను ప్రారంభించే విషయమై వివిధ సంస్థలతో ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ప్రభుత్వం సంప్రదిస్తూ ఉంది. భారత ప్రభుత్వపు భాభా అణు పరిశోధనా సంస్థ వారు తమ పరిశోధనా కేంద్రాన్ని, ఒక అణు విద్యుత్ కేంద్రాన్ని ఏర్పాటు చేసే విషయం పరిశీలిస్తున్నారు.
ఐ.టీ రంగంలో శీఘ్రంగా పురోగమిస్తున్న నగరాలలో విశాఖ ఒకటి. సత్యం కంప్యూటర్స్, హెచ్.ఎస్.బి.సి, సైనెక్టిక్ ఇన్ఫోటెక్ ప్రైవేటు లిమిటెడ్, నూనెట్ టెక్నాలజీస్ ఇక్కడ స్థావరం ఏర్పరచుకున్న ప్రముఖ సంస్థలు. ఐ.బీ.ఎమ్ వారు విశాఖ నడి ఒడ్డున వున్న రాంనగర్ లో కార్యాలయం ఏర్పాటు చేసారు
వైజాగ్ సమీపంలోని పరవాడ,పైడి భీమవరంలో ఫార్మా కంపెనీలు అభివృద్ధి చెందాయి mylan,pfizer,avra వంటి కంపనులు ఉన్నాయి.దువ్వడా v సెజ్ లో కూడా ఉన్నాయి
భారత నౌకాదళం (ఇండియన్ నేవీ)
భారత నౌకా దళ తూర్పు కమాండుకు విశాఖపట్నం కేంద్ర స్థానం.(ప్రధాన స్థావరం).
పర్యాటకం
జిల్లాలో పర్యాటక రంగం అభివృద్ధి చెందింది, పలు పర్యాటక స్థలాలు, పుణ్యక్షేత్రాలు పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తున్నాయి. జిల్లాలోని పర్యాటక ప్రదేశాలన్నీ కలిపి 2017లో కోటి 78 లక్షల మంది పైచిలుకు, 2016లో రెండుకోట్ల 6 లక్షల పైచిలుకు పర్యాటకులు సందర్శించారని ప్రభుత్వ అంచనా.[6] 2016, 2017 సంవత్సరాల్లో అత్యధిక పర్యాటకులు సందర్శించిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల్లో విశాఖపట్టణం జిల్లా మూడవ స్థానంలో కొనసాగుతోంది. విదేశీ పర్యాటకులు అత్యధికులు సందర్శించిన జిల్లాల్లో 2016, 2017ల్లో రెండో స్థానం నిలబెట్టుకుంది.
సింహాచలం - శ్రీ వరాహ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి దేవాలయం.
డాల్ఫిన్స్ నోస్ (డాల్ఫిన్ చేప ముక్కులాగ వుంటుందని, ఈ కొండకు, ఆ పేరు పెట్టారు). 174 మీటర్ల ఎత్తులో, సముద్ర మట్టానికి 358 మీటర్ల ఎత్తులో ఉంది. ఈ కొండమీద ఉన్న లైట్ హౌస్, సముద్రంలో ప్రయాణిస్తున్న నావికులకు, దారి చూపుతుంది. యాత్రికులు ఈ లైట్ హౌస్ను చూడవచ్ఛు. ఈ కొండ మీద నౌకాదళ సిబ్బందికి బహుళ అంతస్తుల భవనాలు నిర్మించారు. ఈ కొండ దిగితే, యారాడ అనే గ్రామం కనిపిస్తుంది. అరటి, కొబ్బరి పంట పొలాలతో పచ్ఛని పొలాలతో ఈ పల్లె కనిపిస్తుంది. కనకాంబరాలు కూడా ఇక్కడ పండిస్తారు.
రామకృష్ణ బీచ్ - విశాఖ వాసులకు ఇది మొదటి బీచ్. చాలా సుందరమైనది. సముద్రపు కోత వలన, బీచ్ విస్తీర్ణం తగ్గింది. ఈ ప్రాంతంలో, దేశ నాయకుల విగ్రహాలు, ప్రాంతీయ నాయకుల విగ్రహాలు నెలకొల్పారు. ఈ తీరానికి దగ్గరలోనే కాళికాలయం, రామకృష్ణా మిషన్, హవా మహల్, జలాంతర్గామి (కాల్వరి) మ్యూజియం ఉన్నాయి. భారత దేశంలో ఇటువంటి మ్యూజియం మరెక్కడా లేదు
కాళికా దేవి ఆలయం
ఆంధ్ర విశ్వవిద్యాలయం (ఆంధ్ర విద్యా కళా పరిషత్)
కైలాసగిరి - శంఖం, ఛక్రం, నామాలు రాతిపూట కైలాసగిరి కొండ మీదనుంచి రాత్రివేళ మెరుస్తూ కనిపిస్తాయి. శివ పార్వతుల విగ్రహాలు కనువిందు చేస్తాయి కొండమీద.
వైజాగ్ స్టీలు ప్లాంటు
రిషికొండ బీచ్ - నగరానికి 8కి.మీ దూరంలో ఉంది. ఇక్కడ పర్యాటక శాఖ, పున్నమి రిసార్టులను వర్యాటకులకు అద్దెకు ఇస్తుంది. ఇక్కడి సముద్ర తీరం స్నానాలు చేయటానికి సురక్షితమైన చోటు.
జగదాంబా సెంటరు - జగదాంబ సినీమా హాలు కట్టక ముందు, ఈ ప్రాంతాన్ని, ఎల్లమ్మ తోట</i>గా పిలిచే వారు. నాగుల చవితి నాడు, ఇక్కడి చుట్టుపక్కల వున్న ప్రజలు పుట్టలో పాలు పోసేవారు. అన్ని పాము పుట్టలు వుండేవి. చిన్న అడవి లాగా వుండేది. ఇప్పటికీ, ఇక్కడ ఎల్లమ్మ గుడి ఉంది. ఇక్కడి భూములన్నీ 'దసపల్లా' రాజులకు చెందినవి. అందుకు గుర్తుగా ఇక్కడ కట్టిన సినిమా హాలు పేరు 'దసపల్లా ఛిత్రాలయ'. హోటల్ వేరు 'దసపల్లా హోటల్'. జగదాంబ 70 ఎమ్. ఎమ్. థియేటర్ కట్టిన తరువాత, ఈ ప్రాంతం అంతా వ్యాపార పరంగా అభివృద్ధి చెంది, విశాఖపట్నం అంటే, జగదాంబ సెంటరు ఆందరికీ గుర్తు వస్తుంది. అర్.టి.సి. కాంప్లెక్స్ కట్టేవరకు, విశాఖపట్నం జగదాంబ సెంటర్ వరకే వుండేది.
విశాఖపట్నం జిల్లా కలెక్టరు కార్యాలయం
ఆంధ్ర వైద్య కళాశాల
విశాఖ నౌకాశ్రయము
విశాఖపట్నం చేపలరేవు
ఇందిరా గాంధీ జంతుప్రదర్శనశాల
అరకు: వేసవి విడిది. ఇక్కడికి 112 కి.మీ దూరం. అరకు లోయ 3100 అడుగుల ఎత్తులో ఉంది. విశాఖ నుంచి అరకు లోయకు రైలు ప్రయాణం ఒక మధురానుభూతి. పచ్ఛని లోయలు, హోటళ్ళు, విశ్రాంతి మందిరాలు వునాయి. పద్మాపురం గార్డెన్స్, బొర్రా గుహలు కూడా చూడదగినవి. బొర్రా గుహలు (90 కి.మీ దూరం) 10లక్షల సంవత్స్రరాల క్రితం ఏర్పడినవి. పర్యాటక శాఖ ఈ గుహలను విద్యుత్ దీపాలతో అలంకరించింది.
జంగిల్ బెల్స్, తైద: విశాఖకి 75 కి.మీ దూరంలో వున్న తైద ఒక గిరిజన గ్రామం
ముడసర్లోవ
భీమిలి బీచ్
ఆంధ్రా తాజ్ మహల్ (కురుపాం రాజులది)
ఇసుక కొండ మీద వెలిసిన సత్యనారాయణ స్వామి.
నీలమ్మ వేపచెట్టు.
కరక చెట్టు పోలమాంబ.
శ్రీ కనక మహాలక్ష్మి అమ్మ వారి దేవస్థానం
పోర్టు వెంకటేశ్వర స్వామి. ఇక్కడ మూడు కొండలు ఉన్నాయి.ఒక కొండపై వెంకటేశ్వర స్వామి, ఒక కొండపై ముస్లిములకు పవిత్రమైన దర్గా, మరొక కొండపై (రాస్ కొండ) క్రైస్తవులకు పవిత్రమైన ఛర్చి ఉన్నాయి. విశాఖపట్నంలోని ఈమూడు మతాల పవిత్ర ప్రదేశాలు చూడటం ఒక మధురానుభూతి.
కణితి బేలన్సింగ్ రిజర్వాయరు (స్టీల్ సిటీలో ఉన్నది).
అయ్యప్ప గుడి (షీలా నగర్ దగ్గర).
వైశాఖి జల ఉద్యానవనం
ఎర్రమట్టి దిబ్బలు
వుడా పార్క్
బావనా ఋషి కోవెల (బురుజు పేట దగ్గర వున్న కనక మహాలక్ష్మి గుడికి దగ్గర)
ఇస్కాన్ టెంపుల్
శారదా పీఠం. (చిన ముషిడివాడ దగ్గర)
కాళికాలయం. మూడు కాళికాలయాలు ఉన్నాయి. ఒకటి రామకృష్ణ బీచ్ దగ్గర, రెండవది ఉక్కు నగరంలో, మూడవది రైల్వే స్టేషను దగ్గర.
సాగర దుర్గాదేవి (డాల్ఫిన్స్ నోస్ కొండ క్రింద - కోరమాండల్ బీచ్ )
కటికి జలపాతం
విద్యుత్ శక్తి
విశాఖపట్నానికి, 2011 వేసవి కారణంగా, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ట్రాన్స్కో, 'ఈస్ట్రన్ పవర్ డిస్ట్రిబ్యూషన్ కంపెనీ లిమిటెడ్'(ఈపీడీసీఎల్) కు, ప్రతిరోజు 12 మిలియన్ యూనిట్ల వరకు వినియోగించుకునేందుకు అవకాశం 2011 మే 6 నుంచి ఇచ్చింది. ఈపీడీసీఎల్ సంస్థ పరిధిలో విశాఖపట్నం జిల్లాలోనే విద్యుత్ వాడకం ఎక్కువగా ఉంటుంది. భారీ పరిశ్రమలు, వాణిజ్య, గృహావసరాలకు అవసరమైన విద్యుత్ సరఫరాను ఈ సంస్థ సరఫరా చేయాలి. ప్రతి ఏడాది రోజువారీ పరిమితి (కోటా) 8 మిలియన్ యూనిట్ల నుంచి పది మిలియన్ యూనిట్ల వరకు ఉండేది. 2011 సంవత్స్రానికి ఈ పరిమితి 11 మిలియన్ యూనిట్లకు పెరిగింది. 2011 మే 3 నుంచి పగటి వేడి 37 డిగ్రీలకు పెరగడంతో, నగరంలో ఏ.సి.ల వాడాకం విపరీతంగానే ఉంది. పరిశ్రమలు, సినిమాహాళ్ళు, వాణిజ్య సముదాయాలు, ప్రభుత్వరంగ సంస్థల వినియోగం ఒక్కసారిగా పెరిగింది. అందుచేత, పట్టణ అవసరాలకు అనుగుణంగా, కోతల్లేని సరఫరా చేయటానికి సహకరించాలని, ఈపీడీసీఎల్ ఏపి ట్రాన్స్కోకు విన్నవించుకుంది. వెంటనే 'ఏపిట్రాన్స్కో' రోజువారీ వాడకానికి తగ్గట్లుగా పరిమితిని 12 మిలియన్ యూనిట్లకు పెంచింది. మే 2011 వరకూ ఈ పరిమితి ఉంటే ఛాలు అనుకుంటుంది ఈపీడీసీఎల్. కానీ, గ్రామాలలో విద్యుత్ కోత మామూలుగానే ఉంటుంది. వ్యవసాయానికి ఏడు గంటలు విద్యుత్తును ఇవ్వాలని నిర్ణయించింది.నగరంలోని పరిశ్రమలకు 'హేపీ డే' అమలు కారణంగా, పారిశ్రామికులు ఆనందిస్తున్నారు. వాణిజ్య విద్యుత్ సరఫరాకు ఎటువంతి అంతరాయాలు కలగటంలేదు.
చూడు: విద్యుత్తు వాడకం
రవాణా సౌకర్యాలు
రోడ్డు మార్గము
విశాఖపట్నం నగరంలోని నగర బస్సులు ఆంధ్ర ప్రదేశ్ స్టేట్ రోడ్డు ట్రాన్స్ పోర్టు కార్పొరేషన్ (ఎ.పి.ఎస్.ఆర్.టి.సి) వారి అజమాయిషీలో నడుపుతున్నారు. ఈ బస్సులు ఆరు రూట్లలో నడుపుతున్నారు. రూట్ నెంబర్లు 1 నుంచి 9ఇ 9జి నుంచి 25, 28 నుంచి 38, 38 నుంచి 55, 56 నుంచి 338, 400 ఎమ్ నుంచి 777.
ఈ స్టేషను నుంచి ఇతర రాష్ట్రాలకి, ఇతర నగరలాకి, ఇతర జిల్లాలకి బస్సులు ఉన్నాయి. బస్సు ప్లాట్ పారాలు కూడా ఎక్కువగానే ఉన్నాయి. సిటీ బస్సుల ప్లాట్ పారాలు వేరుగాను, రూట్ బస్సుల ప్లాట్ పారాలు వేరుగాను ఉన్నాయి. రమారమి 40 రూటు సర్వీసులను ఇక్కడ నుంచి నడుపుతున్నారు.
ఆర్.టి.సి బస్సుల మీద రాసే ఈ దిగువ అక్షరాలకి అర్ధం ఇలా వుంటుంది. ఆయా బస్సు డిపోల పేర్లు క్లుప్తంగా ఇలా వుంటాయి.
సి.బి.ఎస్ అంటే సెంట్రల్ బస్ స్టేషను (ద్వారకా బస్ స్టేషను) కానీ ప్రజల వాడుకలో ఇది ఆర్.టి.సి. కాంప్లెక్స్.
ఎమ్.డి.పి. అంటే మద్దిలపాలెం డిపో.
ఎమ్.వి.పి. అంటే మువ్వలవాని పాలెం డిపో.
ఎస్.ఎమ్.ఎల్ అంటే సింహాఛలం.
జి.డబల్యు.కె అంటే గాజువాక.
ఓ.హెచ్.పి.ఓ అంటే ఓల్డ్ హెడ్ పోస్టు ఆఫీసు (పాత పోస్టు ఆవీసు అని వాడుక).
జెడ్.పి అంటే జిల్లా పరిషత్ ఆఫీసు. (కలెక్టరు ఆఫీసు దగ్గర).
ప్రజలకు, పర్యాటకులకు కావలసిన అద్దె కార్లు (టాక్సీలు), లగ్జరీ బస్సులు, సరుకు రవాణాకు కావలసిన్ లారీలు సరఫరా చేయటానికి నగరంలో చాలా ప్రైవేటు సంస్థలు ఉన్నాయి.
మెట్రో రైలు వ్యవస్థ
నగరంలో మెట్రో రైలు వ్యవస్థ ఏర్పాటు ప్రతిపాదించబదింది.
రైలు మార్గము
విశాఖపట్నంలో రైల్వేస్టేషను ఉంది. మర్రిపాలెమ్ రైల్వేస్టేషను, గోపాల పట్నం రైల్వేస్టేషను, సింహాఛలం రైల్వీస్టేషను కూడా ఉన్నాయి. దువ్వాడ దగ్గర ఒక రైల్వే స్టేషను ఉంది. క్రమంగా విశాఖ పట్నం రైల్వేస్టేషను పై ఒత్తిడి తగ్గించుటకు రైళ్ళను దువ్వాడ మీదుగా మళ్లించుట జరుగుతొంది.
విమాన మార్గము
విశాఖపట్నంలో అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం ఉంది. ఇక్కడి నుంచి విజయవాడ, హైదరాబాదు, బొంబాయి, ఢిల్లీ, చెన్నై, భువనేశ్వర్ నగరాలకు విమానాలు తిరుగుతాయి. ఇక్కడ రెండు విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. ఒకటి పౌరులకు. రెండవది నౌకాదళానికి చెందిన విమానాశ్రయం (దీన్ని ఐ.ఎన్.ఎస్. డేగ అంటారు). ఇక్కడ నౌకాదళానికి చెందిన విమానాలు, హెలికాప్టర్లు ప్రయాణిస్తుంటాయి. ఇది పౌరులకు నిషిద్ధ ప్రాంతం.
మార్కెట్లు / బజార్లు
పూర్ణా మార్కెట్: (సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్ మార్కెట్)
కురుపాం మార్కెట్: మొదటి నుంచి ఈ ప్రాంతం బంగారం, వెండి వ్యాపారానికి ప్రసిద్ధి. విశాఖపట్నంలో మొట్ట మొదటి బంగారం, వెండి వ్యాపార కేంద్రం. కురౌపాం రాజులు,వారి పాలనా కాలంలో ఈ మార్కెట్టును కట్టించారు. ఇప్పటికీ, కురుపాం మార్కెట్టు లోనికి వెళ్ళే ద్వారం మీద వారి పేరు వుంటుంది. ఈ ప్రాంతంలో దొరకని ఆయుర్వేద మూలిక వుండదు. అలగే, యజ్ఞాలు చేసే సమయంలో వేసే పూర్ణాహుతి సామాన్లు కోసం, పెళ్ళి చేసుకునే సమయంలో వేసే కర్పూరం దండలు వగైరా సామాన్లు కోసం కురుపాం మార్కెట్ కి రాక తప్పదు.
కాన్వెంట్ జంక్షన్ అని పిలిచే చావుల మదుం దగ్గరకి తెల్లవారు ఝామునే, లారీల మీద దేవరాపల్లి, మాడుగుల వంటి అటవీ (ఏజెన్సీ) ప్రాంతాల నుంచి, చుట్టుపక్కల కూరగాయలు పండించే రైతులు, ఇక్కడికి తెచ్చి వేలంపాట ద్వారా కూరగాయలు అమ్ముతారు. విశాఖపట్నంలోని కూరగాయల వ్యాపారులు, హోటళ్ళ వారు వీటిని పెద్ద మొత్తంలో కొనుక్కుని వెళతారు. వీరు, విశాఖ నివాసులకి స్థానికంగా వున్న బజారులలో అమ్ముకుంటారు.
గాజువాక: గాజువాక మెయిన్ రోడ్డుకి దగ్గరలోనే, పళ్ళ మార్కెట్ ఉంది.ఆరటి పళ్ళ గెలలు, కాలాన్ని బట్టి పండే, మామిడి, పుచ్చకాయలు వంటివి ఇక్కడ వేలంపాట ద్వారా అమ్ముతారు. ఆ పక్కనే, కణితి గ్రామానికి వెళ్ళే దారిలో, గాజువాక చుట్టుప్రక్కల గ్రామాల వారికి కావలసిన కిరాణా సరుకులు, కూరగాయలు, మాంసాహారం, చేపలు వగైరా అమ్ముతారు. ఇది ఈ చుట్టు ప్రక్కల చాలా పెద్ద మార్కెట్టు. రెండు, మూడు సార్లు పెద్ద అగ్నిప్రమాదాల పాలై, కోలుకున్న మార్కెట్టు ఇది. అక్కడికి దగ్గరలోనే వెండి, బంగారం దుకాణాలు ఎక్కువగానే ఉన్నాయి.
స్వచ్ఛంద సంస్థలు
విశాఖపట్నంలో లైన్స్ క్లబ్ (లయన్స్ క్లబ్), రోటరీ క్లబ్, ఇన్నర్ వీల్ క్లబ్. సావిత్రిబాయి ఫూలే ట్రస్టు, గోపాల పట్నం. ప్రతిజ్ఞ ఛారిటబుల్ ట్రస్టు, ఆర్.పి.పేట, మర్రిపాలెం, ప్రేమ సమాజం వంటి అనేక స్వచ్ఛంద సంస్థలున్నాయి
సాంస్కృతిక సంస్థలు
విశాఖ సాహితి
కళాభారతి
విశాఖపట్నంలో సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలకు, సంప్రదాయ కళలకు కాణాచి అయిన కళాభారతి 1991 మార్చి 3 న స్థాపించారు. వ్యవస్థాపక దినోత్సవము ప్రతీ సంవత్సరము 3 మార్చి న జరుగుతుంది. సంగీత విద్వన్మణి సుసర్ల శంకర శాస్త్రి కలలకు ప్రతీకగా పుట్టిన ఈ ఆడిటోరియాన్ని 1991 మే 11 తేదీన పిఠాపురం కాలనీలో ప్రారంభించారు. ఇక్కడ నిత్యం, వివిధ సంగీత కార్యక్రమాలు, నృత్య ప్రదర్శనలు (సంప్రదాయ, జానపద), నాటకాలు జరుగుతూ, ఆంధ్ర దేశపు ఔన్న్తత్యాన్ని తెలియ జేస్తుంటాయి. ఆగస్టు 2011 లో రజతోత్సవాలు జరుగుతాయి.
విశాఖ మ్యూజిక్ డాన్స్ అకాడమీ
ఈ సంస్థ విశాఖపట్నంలోని సంగీత (కర్ణాటక, హిందుస్థానీ), నృత్య కార్యక్రమాలకు కేంద్ర స్థానంగా ఉంది. సంగీత, నృత్య ప్రదర్శనల కార్యక్రమాలను, త్యాగరాజు ఆరాధనోత్సవాలు, మొదలైన కార్యక్రమాలు జరిస్తుంది. విశాఖపట్నంలోని సంగీతం, నృత్యం అంటే అభిమానం ఉన్నవారికి, ఈ సంస్థ వారిని నిత్యం ఆనందింపచేస్తుంది.
కళ్యాణ మండపాలు
తి.తి.దే. కళ్యాణమండపం. ఇది ఎం.వి.పీ. (మువ్వల వాని పాలెం) కాలనీలో ఉంది.
పత్రికా సంస్థలు
ఈనాడు,
సాక్షి,
ఆంధ్రజ్యోతి,
వార్త,
ఆంధ్ర భూమి,వాలు పాఠ్యం
ఆంధ్ర ప్రభ,
ఇండియన్ ఎక్స్ ప్రెస్,
ద హిందూ (విజయ నగరం నుంచి ముద్రితం అవుతుంది)
andhralekha daily
ప్రముఖులు
ఆరుద్ర
దూళిపాళ కృష్ణయ్య గారు పలు యక్షగానాలు రాసారు. భజన కీర్తనలు రాసారు పాడారు
అబ్బూరి గోపాలకృష్ణ చిత్రకారుడు,రచయిత,రంగస్థల కళాకారుడు
రాగతి పండరి
రేణుకా చౌదరి
జ్యోతిర్మయి మళ్ళ - తొలి తెలుగు మహిళా గజల్ గాయకురాలు.
నందివాడ రత్నశ్రీ అంతరిక్ష విజ్ఞాన రంగంలో పరిశోధకురాలు.
లక్ష్మణయ్యర్ రామస్వామి
కళ్ళు చిదంబరం
నియోజక వర్గాలు
విశాఖపట్నం లోకసభ నియోజకవర్గం పరిధిలోని అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు
శృంగవరపుకోట అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం
భీమిలి అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం - సింహాఛలం (కొంత భాగం), భీమిలి (భీమునిపట్నం) మునిసిపాలిటీ, భీమిలి మండలం, పద్మనాభం, ఆనందపురం.
తూర్పు విశాఖపట్నం అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం - 1 నుంచి 11 వార్డులు,
దక్షిణ విశాఖపట్నం అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం - 12 నుంచి 34, 42, 43 వార్డులు.
పశ్చిమ విశాఖపట్నం అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం - 35 నుంచి 49, మరియు 66 నుంచి 69 వార్డులు.
ఉత్తర విశాఖపట్నం అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం - 26 నుంచి 33 వార్డులు.
గాజువాక అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం - గాజువాక, పెద గంట్యాడ మండలాల్లో వున్న 50నుంచి 65 వార్డులు.
అనకాపల్లి లోకసభ నియోజకవర్గం పరిధిలోని అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు
పెందుర్తి అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం - 69 నుంచి 72 వార్డులు. పెందుర్తి, సింహాచలం మండలంలు.
చిత్రమాలిక
సింహాచలం ప్రధాన ఆలయ విమానం
రామకృష్ణ బీచ్
విశాఖపట్నం స్టేడియంలో క్రికెట్ మాచ్
ఆంధ్ర విశ్వకళాపరిషత్లో యోగా విద్యాలయం
విశాఖపట్నం ఓడరేవు దృశ్యం
విశాఖపట్నం నగరంలో భవనాలు
విశాఖపట్నం ఓడరేవు సంపూర్ణ దృశ్యం
విశాఖపట్నంలో మత్స్యకారులు
ఇవికూడా చూడండి
తెలుగు సమాజము(గ్రామము) లో పొటీ మరియు సాంప్రదాయ బహుమానము(ట్రిబ్యూట్)
కింగ్ జార్జి ఆసుపత్రి
విశాఖపట్నం వార్డులు
జిల్లా కలెక్టరు కార్యాలయం
బయటి లింకులు
మూలాలు
ఈనాడు వార్త ఆంధ్ర జ్యోతి
మూసలు, వర్గాలు
వర్గం:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ నగరాలు మరియు పట్టణాలు
వర్గం:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ తీర పట్టణాలు
వర్గం:విశాఖపట్నం జిల్లా
వర్గం:కోస్తా
వర్గం:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ ఓడరేవులు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%96%E0%B0%AA%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%82 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
123,
363,
750,
1608,
1995,
2471,
2741,
2976,
4328,
4763,
5310,
5719,
5799,
6118,
6200,
6536,
7037,
7562,
8226,
8666,
9226,
9505,
10051,
10571,
11132,
12546,
12969,
13418,
14397,
14958,
15420,
16548,
17259,
17809,
18297,
18766,
19052,
19649,
20263,
20520,
21436,
21914,
22323,
22891,
23336,
23620,
23983,
24377,
25065,
25709,
26127,
26968,
27336,
27591,
27794,
28563,
28822,
29240,
29571,
29977,
30707,
30880,
31253,
31629,
31920,
32235,
32936,
33306,
33710,
34335,
34533,
35300,
36030,
36915,
37152,
38009,
38163,
38377,
38615,
39134,
39575,
39779,
39935,
40170,
41254,
42039,
42888,
43388,
44102,
44616,
44908,
45174,
48573,
54447,
56383,
58161,
58701,
59964,
61150,
62249,
62870,
68581,
73866,
74961,
77353,
81632,
85972,
87274,
88043,
88624,
90200,
90354,
90479,
91546,
91618,
93226,
93287,
94356,
94434,
94489,
94629,
94663,
94698,
94739,
95812,
95902,
96212,
96307,
96354,
96431,
96483,
96525,
96780,
102227,
104032,
104188,
104329,
104667,
106895
],
"plaintext_end_byte": [
122,
355,
749,
1587,
1994,
2457,
2740,
2944,
4317,
4746,
5309,
5702,
5798,
6117,
6199,
6535,
7036,
7561,
8225,
8665,
9203,
9504,
10050,
10570,
11131,
12545,
12954,
13417,
14396,
14943,
15419,
16527,
17258,
17808,
18296,
18765,
19051,
19648,
20262,
20519,
21435,
21913,
22322,
22890,
23335,
23619,
23982,
24362,
25064,
25708,
26126,
26967,
27335,
27573,
27793,
28562,
28821,
29223,
29570,
29976,
30706,
30879,
31239,
31628,
31919,
32224,
32935,
33251,
33709,
34334,
34479,
35270,
36011,
36892,
37132,
37918,
38162,
38376,
38601,
39133,
39574,
39764,
39914,
40169,
41203,
42031,
42873,
43367,
44088,
44615,
44907,
45166,
48564,
54409,
56382,
58160,
58700,
59963,
61149,
62248,
62831,
68570,
73858,
74947,
77330,
81603,
85937,
87263,
88016,
88622,
90199,
90352,
90478,
91545,
91616,
93225,
93286,
94355,
94433,
94488,
94628,
94662,
94696,
94731,
95811,
95901,
96204,
96306,
96353,
96420,
96482,
96516,
96769,
102219,
104009,
104180,
104290,
104665,
106879,
107238
]
} | 郵政民営化が決定した当時の日本の首相は誰? | 小泉純一郎 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
小泉 純一郎(こいずみ じゅんいちろう、1942年〈昭和17年〉1月8日 - )は、日本の政治家。
衆議院議員(12期)、厚生大臣(第69・70・81代)、郵政大臣(第55代)、内閣総理大臣(第87・88・89代)、自由民主党総裁(第20代)、農林水産大臣(第38代)などを歴任した。
概要
福田赳夫の秘書を経て、1972年の第33回衆議院議員総選挙で初当選し、以来12期連続当選。自由民主党では清和会(福田派、安倍派、三塚派、森派)に所属した。また、山崎拓や加藤紘一と「YKK」を結成し、経世会支配からの脱却や党の世代交代を訴え「グループ・新世紀」を旗揚げした。
竹下政権にて厚生大臣として初入閣、宇野政権、橋本政権でも厚生大臣を務め、宮澤政権では郵政大臣を務めた。森喜朗の後任として自由民主党総裁に選出され、2001年(平成13年)4月に内閣総理大臣に就任した。内閣総理大臣の在任期間は1980日で、第二次世界大戦後の内閣総理大臣としては佐藤栄作、吉田茂、安倍晋三に次ぐ第4位。平成時代においては安倍晋三に次ぐ第2位の長期政権である。2009年(平成21年)の第45回衆議院議員総選挙には立候補せず、二男の小泉進次郎を後継指名して政界を引退した。引退後は、奥田碩、田中直毅らとシンクタンク「国際公共政策研究センター」を設立し、その顧問を務めていた。
経歴
生い立ち
1942年(昭和17年)1月8日、神奈川県横須賀市に、父小泉純也と母芳江の長男として生まれる。母方の祖父小泉又次郎は第2次若槻内閣で逓信大臣を務め、若い頃に全身に入れ墨を彫っていたことから、“いれずみ大臣”“いれずみの又さん”などの異名で知られる大衆政治家だった[注 1]。
戦後、又次郎と純也は相次いで公職追放にあったため、小泉家の経済状態は決して恵まれていたわけではない。井料克己によれば「日本全体が食べるのに必死だったけど、小泉家もまだしくて夕食の食卓には芋の煮っころがしなんかが並んでいた。僕がたまに川や海に行って魚やうなぎを釣ってくると純一郎たちが喜んでくれた。」という[1]。
学生時代
神奈川県立横須賀高等学校から二浪したのちに慶應義塾大学経済学部を卒業。英国ロンドン大学群ユニヴァーシティ・カレッジ・ロンドン (U.C.L.) に留学の後、1969年(昭和44年)8月に父が急死し帰国。
同年12月、亡父の跡を継ぎ、弔い選挙となった第32回衆議院議員総選挙に自由民主党公認で立候補し、10万3000票余りを獲得するが、4000票差で落選した。
福田赳夫の秘書として
福田赳夫の秘書を務め、後に総理となる福田から政治家としての薫陶を受けた。社会人生活の第一歩を浪人でスタートした小泉は、毎朝4時に起床した[2]。横須賀駅5時半発の電車に乗って、2時間かけて世田谷区にある福田赳夫邸へと通った[2]。福田のもとには初当選したばかりの塩川正十郎がいた[2]。当時のことを塩川正十郎は『週刊文春』の阿川佐和子との対談でこう語っている「そうそう。彼は早起きで、福田さんの家の玄関で靴えておったね。下足番だったの」「で代議士が帰るときモータープールで“何々先生お帰り〜お車ぁ〜”て運転手を呼んでたの(笑)。だから、僕は彼のホームページに“まさか総理大臣になるとは思わなかった”って書いたんです。大変な苦労をしてますよ。」、「そのとき、福田さんが“こいつは意地の強いやっちゃ。なかなかしっかりしとる。だから、大物になったら、とんでもない大物になるけど、はぐれたら処置ない奴ぜぇ”と言うたことがあるの」[3]。福田邸で秘書の仕事は午前中で終わり、午後からは地元横須賀で自身の政治活動を行っていた。
初当選
1972年(昭和47年)12月、第33回衆議院議員総選挙で自民党公認として立候補し、12万2000票余りを獲得し初当選。清和会(福田派)に属し、後に首相秘書官となる飯島勲が秘書となった。大蔵委員会に所属し、以降生粋の大蔵族として地歩を築く。また、同期の山崎拓・加藤紘一と懇意になり後のYKKへとつながる。
結婚と離婚
1978年(昭和53年)にエスエス製薬の元会長泰道照山の孫と結婚。この結婚に父親的な存在だった泰道照山は反対だったという。泰道照山の血縁者は「結局、泰道家とは絶縁寸前までいった。“出て行くならその身体一つでいけ”という具合。それでも小泉さんから“何の心配もいらない。僕たちの結婚には関係ない。白紙のままで来てほしい。”と言われ、その言葉を信じて嫁に行った」と述べている[4]。
3人の子供をもうけたが、1982年に離婚。離婚時に妻は三男を懐妊中であった。関係者の話によれば、「小泉の面倒は姉で秘書をしている信子がみており、系図をみてもわかるように周囲は姉弟の身内で固めている。離婚の理由は本人がおかしくなり、よほど結婚にはこりたようだ」という[5]。
衆議院議員
1979年(昭和54年)、第2次大平内閣で大蔵政務次官に就任。
ポストに執着せずもっぱら政策の習熟に徹していたが、子分を作らない一匹狼的な行動をとり、言いたいことを直言し、与野党政治家の既得権益を害する郵政民営化論を主張することもあって永田町では「変人」と評されるようになる。
1988年(昭和63年)、竹下改造内閣で厚生大臣として初入閣。
1989年(平成元年)にリクルート事件で竹下政権が倒れ、続く宇野政権も参院選で惨敗し、わずか2か月で退陣した。政治不信が高まり、政治改革の柱として「小選挙区制の導入」が叫ばれた際、小泉はこれに強く反対し、推進派の羽田孜と対立した。
1991年(平成3年)、自民党総裁選で再選を目指し、最大派閥の経世会(竹下派)の支持を受けた海部俊樹(首相)に対抗し、盟友の山崎拓(渡辺派)・加藤紘一(宮沢派)と組んで、「海部続投阻止」「経世会支配打倒」を打ち上げた。所属する三塚派のほか、渡辺派・宮沢派の反主流派が結束したため、海部内閣は機能不全に陥り、海部は総裁選不出馬に追い込まれた。
後任の総理総裁に宮澤喜一が就任すると、小泉は1992年(平成4年)の宮澤改造内閣で郵政大臣に就任する。就任会見で、かねてからの持論の郵政民営化論に基づき、国は民間では採算の採れないことだけをすべきとして、老人マル優限度額引き上げなど従来の郵貯事業拡張政策の見直しを唱えたが、この老人マル優限度額引き上げ見直しは反対派議員(郵政族)等の反発で失敗に終わった。
国連カンボジア暫定機構に派遣されていた日本の文民警察官が武装グループに襲撃され、1人が死亡、4人が重軽傷を負う事件が起こった際には、宮澤改造内閣の郵政相として閣議の席で、「血を流してまで貢献しろ、ということでは無い。金やものでの貢献ではいけないということから、汗を流そうということだ」[6]、「カンボジアは実質内戦に近い状態にあり、事実上危険な状態であれば、PKOの引き揚げも今後の選択肢に入れるべきだ」[7] 等と語り、自衛隊カンボジア派遣に異議を唱えた。
また、この死傷事件をきっかけにタケオ州に駐在する自衛隊施設大隊が選挙監視要員を支援することにした政府決定についても異議を唱えている[注 2]。さらに、5月18日の閣議でも「日本独自の判断で文民警察官をより安全な場所に移動させよ」「政府は国会で言ってきたこと、国民に約束したことを尊重すべきだ」とした[8]。
1993年(平成5年)、羽田孜・小沢一郎ら羽田派(改革フォーラム21)らの賛成もあって、宮澤内閣へ不信任決議が可決され、第40回衆議院議員総選挙で自民党は過半数を割った。小泉は、宮澤の責任や退陣を閣僚懇談会でも要求し、郵政大臣を辞職した。なお、総選挙後に日本新党の細川護熙を首班とする連立政権が成立、自民党は野党に転落した。宮澤の後任の自民党総裁には河野洋平が就任した。
総裁選への挑戦
1994年(平成6年)、自民党は日本社会党委員長の村山富市を内閣総理大臣指名選挙で支持して自社さ連立政権を成立させ政権に復帰、野中広務らの平成研究会(旧竹下派)が主導的な力を持つようになった。
1995年(平成7年)の参議院議員選挙で自民党は新進党に敗北。河野は続投を望んだが、平成研究会は政策通で人気のある橋本龍太郎を擁立した。小泉らの清和会は河野を支持したが、情勢不利を悟った河野が出馬断念を表明したことで、橋本の総裁就任は確実になった。無投票で総裁が決まることを阻止したい小泉らは森喜朗(清和会)擁立を図るが森が辞退したため、小泉が自ら出馬することを決めた。
既に大勢が決していた上に、郵政民営化を主張する小泉は党内で反発を買っており、出馬に必要な推薦人30人を集めることができたことがニュースになる有り様だったが、それでも若手議員のグループが小泉を推した(中川秀直や山本一太、当選1回の安倍晋三もいた)。結果は橋本の圧勝に終わったが、総裁選出馬により郵政民営化論を世間にアピールして存在感を示すことはできた。
1996年(平成8年)に村山が首相を辞任し、橋本内閣が成立すると、小泉は第2次橋本内閣で再び厚生大臣に就任する。小泉は相変わらず自説を曲げず「郵政民営化できなければ大臣を辞める」と発言、国会答弁で「新進党が郵政三事業民営化法案を出したら賛成する」と郵政民営化を主張したときは、与党から野次を受け、逆に野党から拍手を受けることもあった。同年、在職25年を迎えたが永年在職表彰を辞退した。
1997年(平成9年)、厚生大臣時代に厚生省幹部と参議院厚生委員会理事と食事を取っていたが、村上正邦自由民主党参議院幹事長が円滑な参議院審議を求める参議院理事のスケジュール管理の立場から、村上への事前通告がなく参議院理事を動かしたことで参議院スケジュール管理に支障を来たしたことを理由に反発した。村上が参議院厚生委員長に対して議事権発動を促し、厚生省幹部の出席差し止めという形で小泉厚相に反発。YKKの盟友だった加藤紘一幹事長を中心とする党執行部は異常事態を打開するために村上を参議院幹事長から更迭しようとするが、村上は参議院の独自性を盾に抵抗。村上更迭という強行案には、党内連立反対派(保保連合派)らの反発を党執行部が恐れたため、小泉厚相に対して村上参院幹事長に全面謝罪させることを提案、小泉が村上に謝罪したことで収束した(この事件が小泉にとって、参議院の影響力の大きさを実感する出来事であった。2001年に首相になった時、トップダウン方針と言われながらも、参議院の実力者であった青木幹雄に参議院枠を初めとする一定の配慮を示す原因になったと言われている)。
1998年(平成10年)の参議院議員選挙、自民党は大敗を喫し、橋本は総理大臣を辞任した。後継として、小渕恵三、梶山静六と共に小泉も立候補したが、盟友の山崎・加藤の支持を得られず、仲間の裏切りにもあい、所属派閥の清和会すらも固めることもできず最下位に終わった(総裁には小渕が選出)。
加藤の乱
2000年(平成12年)、小渕が急死し、党内実力者の青木幹雄、野中広務らの支持により幹事長だった森喜朗が総理・総裁に就任。小泉は清和政策研究会(森派)の会長に就任した。第2次森内閣組閣では安倍晋三が内閣官房副長官に、中川秀直官房長官のスキャンダル辞任後の後任に福田康夫が、それぞれ小泉の推薦を受けて就任した。
この総理就任の経緯は密室談合と非難され、森内閣は森の旧来政治家的なイメージも相まって人気がなく、森の失言が次々とマスコミに大きく取り上げられ、支持率は急落した。このころの小泉は公明党との協力に批判的で、2000年6月の衆院選で公明党候補が多く落選したことについて野中幹事長が「大変なご迷惑をかけた。万死に値する」とコメントしたことを、猛然と批判している。森内閣の支持率は2000年11月には18.4パーセントを記録し、これに危機感を抱いた反主流派の加藤紘一・山崎拓が公然と森退陣を要求し始めた。加藤と山崎は、自派を率いて、野党の提出する内閣不信任案に同調する動きを見せた。一方、森派の会長だった小泉は森支持の立場を明確にし、党の内外に加藤・山崎の造反を真っ先に触れ回った。
加藤はマスコミに積極的に登場して自説を主張し、普及し始めたインターネットを通じて世論の支持を受けたが、小泉ら主流派は猛烈な切り崩し工作を行い、加藤派(宏池会)が分裂して可決の見通しは全くなくなり、加藤・山崎は内閣不信任案への賛成を断念した。これにより、総理候補と目された加藤は、大きな打撃を受け小派閥に転落、一方、森派の顔として活躍した小泉は党内での評価を上げた。
小泉旋風
森の退陣を受けた2001年4月の自民党総裁選に、橋本龍太郎、麻生太郎、亀井静香と共に出馬。敗れれば政治生命にも関わるとも言われたが、清新なイメージで人気があった小泉への待望論もあり、今回は森派・加藤派・山崎派の支持を固めて出馬した。小泉は主婦層を中心に大衆に人気のあった田中眞紀子(田中角栄の長女)の協力を受けた。
最大派閥の橋本の勝利が有力視されたが、小泉が一般の党員・党友組織自由国民会議会員・政治資金団体国民政治協会会員を対象とした予備選で眞紀子とともに派手な選挙戦を展開した。小泉は「自民党をぶっ壊す!」「私の政策を批判する者はすべて抵抗勢力」と熱弁を振るい、街頭演説では数万の観衆が押し寄せ、閉塞した状況に変化を渇望していた大衆の圧倒的な支持を得て、小泉旋風と呼ばれる現象を引き起こす。こうした中で、次第に2001年7月に参院選の「選挙の顔」としての期待が高まる。そして小泉は予備選で地滑り的大勝をし、途中で中曽根元首相、亀井元建設相の支持も得、4月24日の議員による本選挙でも圧勝して、自民党総裁に選出された。4月26日の内閣総理大臣指名選挙で公明党・保守新党の前身保守党、「無所属の会」所属の中田宏・土屋品子・三村申吾の支持を受け内閣総理大臣に指名された。
内閣総理大臣
小泉は組閣にあたり従来の派閥順送り型の人事を排し、慣例となっていた派閥の推薦を一切受け付けず、閣僚・党人事を全て自分で決め、「官邸主導」と呼ばれる流れを作った。少数派閥の領袖である山崎拓を幹事長に起用する一方で、最大派閥の平成研究会(橋本派)からは党三役に起用しなかった。人気のある石原伸晃を行政改革担当大臣に、民間から経済学者の竹中平蔵を経済財政政策担当大臣に起用した。また、総裁選の功労者の田中眞紀子は外務大臣に任命された。5人の女性が閣僚に任命された(第1次小泉内閣)。
「構造改革なくして景気回復なし」をスローガンに、道路関係四公団・石油公団・住宅金融公庫・交通営団など特殊法人の民営化など小さな政府を目指す改革(「官から民へ」)と、国と地方の三位一体の改革(「中央から地方へ」)を含む「聖域なき構造改革」を打ち出し、とりわけ持論である郵政三事業の民営化を「改革の本丸」に位置付けた。特殊法人の民営化には族議員を中心とした反発を受けた。
発足時(2001年4月)の小泉内閣の内閣支持率は、戦後の内閣として歴代1位の数字となり、最も高かった読売新聞社調べで87.1パーセント、最も低かった朝日新聞社調べで78パーセントを記録した。「小泉内閣メールマガジン」を発行し、登録者が200万人に及んだことも話題となった。こうした小泉人気に乗るかたちで同年7月の参議院議員選挙で自民党は大勝した。
終戦の日の8月15日に靖国神社参拝をすることを、小泉は総裁選時に公約としていた。総理の靖国神社参拝は中国・韓国の反発に配慮して長年行われていなかった。小泉は、批判に一定の配慮を示し、公約の8月15日ではなく13日に靖国神社参拝を行った。翌年以降も、毎年靖国参拝を行った。2006年には公約であった終戦の日における参拝を実現した。
9月11日、米同時多発テロの発生を受けて、ブッシュ大統領の「テロとの戦い」を支持した。米軍らのアフガニスタン侵攻を支援するテロ対策特別措置法を成立させ、海上自衛隊を米軍らの後方支援に出動させた。
国際情勢が緊迫する中、外務省は、田中外相が外務官僚や元外務政務次官の鈴木宗男議員と衝突し、機能不全に陥っていた。小泉は2002年2月に田中外相を更迭した。人気の高い田中の更迭により、80パーセントを超える異例の高支持率であった小泉内閣の支持率は40~50パーセント台にまで急落した(読売新聞では支持率48.9%、下げ幅30.7ポイントという急落ぶりだった)。田中は大臣更迭後の同年8月に秘書給与流用疑惑が浮上し議員辞職した。
小泉は、2002年(平成14年)9月に電撃的に朝鮮民主主義人民共和国(北朝鮮)を訪問し、金正日国防委員長と初の日朝首脳会談を実現し、日朝平壌宣言に調印した。この訪問で金正日は北朝鮮による日本人拉致を公式に認め、拉致被害者のうち5名を日本に帰国させることを承認した。しかし、残りの拉致被害者のうち8名が死亡・1名が行方不明とする北朝鮮の回答に対し、拉致被害者家族は怒りを隠さず、交渉を終え帰国した小泉を面罵する場面もあった。
2002年9月30日、小泉改造内閣が発足。柳澤伯夫を金融大臣から更迭して、竹中平蔵に兼務させた。これにより、以後は不良債権処理の強硬策を主張する竹中が小泉政権の経済政策を主導した。
2003年(平成15年)3月、アメリカはイラクへ侵攻してフセイン政権を打倒した。小泉は開戦の数日前にアメリカ支持を表明し、野党やマスコミの一部から批判を受けた。日米同盟こそが外交の基軸とのスタンスを崩さず、ブッシュ大統領との蜜月関係を維持した。イラク戦後復興支援のための陸上自衛隊派遣が喫緊の課題となり、7月にイラク特措法を成立させた。これに先立つ6月には、長年の安全保障上の懸案だった有事関連三法案(有事法制)を成立させている。ここで、小泉がイラク戦争を公式に支持する際、数日前の2003年3月2日に起きたアメリカ軍電子偵察機に対する北朝鮮戦闘機のスクランブル発進を引き合いにして朝鮮有事における日米同盟の重要性を強調している。
9月に行われた自民党総裁選で平成研究会は藤井孝男元運輸大臣を擁立して小泉おろしを図ったが、参院自民党幹事長であった青木幹雄がこれに与せず派閥分裂選挙となり、藤井は大敗。藤井擁立の中心となった野中広務は10月に政界を引退した。平成研究会(旧経世会)の凋落を示す事件で、清和政策研究会(森派)が党の主導権を掌握することになる。
2003年9月、自民党総裁選で再選された小泉は小泉再改造内閣発足させ、党人事では当選わずか3回の安倍晋三を幹事長に起用する異例の人事を行い、11月の総選挙では絶対安定多数の確保に成功。閣僚を留任させた第2次小泉内閣が発足した。この際、中曽根康弘元首相、宮澤喜一元首相に引退を勧告した。
2004年(平成16年)1月、陸上自衛隊をイラク南部のサマーワへ派遣したが、4月に武装集団がイラクにいた日本人を拉致して「イラクからの自衛隊の撤退」を要求する事件が起きた(イラク日本人人質事件)。小泉は「テロには屈しない」とこれを明確に拒否。人質3人は後に解放された(地元部族長の仲介によるものとされる)。また、この際には「自己責任論」を主張し、解放された人質らに対して外交経費を請求した。
2004年5月、小泉は再び北朝鮮を訪問、平壌で金正日総書記と会談した。北朝鮮に対する25万トンのミニマム・アクセス米や1000万ドル相当の医療品の支援を表明し、日朝国交正常化を前進させると発表した。この会談で新たに5名の拉致被害者が日本に帰国した。小泉はアメリカとの連係を強化して「対話と圧力」の姿勢を維持した。
2004年6月、2003年6月に制定された有事関連三法に基づいて、「米軍と自衛隊の行動を円滑かつ効果的にする法制」、「国際人道法の実施に関する法制」、国民保護法等の有事関連七法(有事法制)を成立させた。
2004年7月の第20回参議院議員通常選挙を控え、年金制度改革が争点となった。小泉内閣は参院選直前の6月に年金改革法を成立させたが、選挙では自民党が改選50議席を1議席下回り、民主党に勝利を許した。この責任をとって安倍幹事長が辞任し、武部勤が後任となった。
小泉の最大の関心は、持論の郵政民営化にあった。参院選を乗り切ったことで小泉は郵政民営化に本格的に乗り出し、2004年9月に第2次小泉改造内閣を発足させ、竹中を郵政民営化担当大臣に任命した。「基本方針」を策定して、4月に開設した郵政民営化準備室を本格的に始動した。
小泉劇場
2005年(平成17年)、小泉が「改革の本丸」に位置付ける郵政民営化関連法案は、党内から反対が続出して紛糾した。小泉は一歩も引かぬ姿勢を示し、党内調整は難航する。反対派は亀井静香、平沼赳夫が中心となり長老の綿貫民輔を旗頭に100人近い議員を集めた。法案を審理する党総務会は亀井ら反対派の反発で紛糾し、遂に小泉支持派は総務会での全会一致の慣例を破って多数決で強行突破した。反対派はこれに激しく反発し、事態は郵政民営化関連法案を巡る小泉と亀井・平沼ら反対派との政争と化した。
衆議院本会議における採決で、反対派は反対票を投じる構えを見せ、両派による猛烈な切り崩し合戦が行われた。7月5日の採決では賛成233票、反対228票で辛うじて可決されたが、亀井、平沼をはじめ37人が反対票を投じた。参議院では与野党の議席差が少なく、亀井は否決への自信を示した。小泉は法案が参議院で否決されれば直ちに衆議院を解散すると表明するが、亀井ら民営化反対派は、衆院解散発言は単なる牽制であり、そのような無茶はできないだろうと予測していた。
2005年8月8日、参議院本会議の採決で自民党議員22人が反対票を投じ、賛成108票、反対125票で郵政民営化関連法案は否決された。小泉は即座に衆議院解散に踏み切り、署名を最後まで拒否した島村宜伸農林水産大臣を罷免、自ら兼務して解散を閣議決定し、同日小泉は、憲法第7条に基づき衆議院解散を強行した。
小泉は、法案に反対した議員全員に自民党の公認を与えず、その選挙区には自民党公認の「刺客」候補を落下傘的に送り込む戦術を展開。小泉は自らこの解散を「郵政解散」と命名し、郵政民営化の賛否を問う選挙とすることを明確にし、反対派を「抵抗勢力」とするイメージ戦略に成功。また、マスコミ報道を利用した<b data-parsoid='{"dsr":[15278,15289,3,3]}'>劇場型政治</b>は、都市部の大衆に受け、政治に関心がない層を投票場へ動員することに成功した。それにより9月11日の投票結果は高い投票率を記録し、自民党だけで296議席、公明党と併せた与党で327議席を獲得した。この選挙はマスコミにより「小泉劇場」と呼ばれた。
2005年9月21日、小泉は圧倒的多数で首班指名を受け、第89代内閣総理大臣に就任する。10月14日の特別国会に再提出された郵政民営化関連法案は、衆参両院の可決を経て成立した。この採決で、かつて反対票を投じた議員の大多数が賛成に回り、小泉の長年の悲願は実現した。
なお、賛成票を投じた永岡洋治議員の自殺のように郵政民営化関連法案の成立には多くの事件が発生していた(葬儀に小泉が出席した後、故人の親族は本法案の賛成を表明)。
ポスト小泉
2005年10月、第3次小泉改造内閣が発足。ポスト小泉と目される麻生太郎が外務大臣に、谷垣禎一が財務大臣に、安倍晋三が内閣官房長官に起用された。
この後、2005年11月 - 2006年1月にかけて、構造計算書偽造問題、皇位継承問題、ライブドア・ショックと堀江貴文の逮捕、米国産牛肉輸入再開問題など、政権への逆風となる出来事が相次いで発生した。野党は攻勢を強め、9月の退陣へ向けて小泉内閣はレームダックに陥るのではないかとの予測もあった。しかし、堀江メール問題で民主党が自壊したため、内閣の求心力が衰えることはなく、通常国会では「健康保険法等の一部を改正する法律」(後期高齢者医療制度を創設)などの重要法案を成立させている。なお、堀江メール問題の後、永田寿康議員は自殺している。
2006年(平成18年)8月15日の終戦の日に小泉は最初の総裁選の公約を果たして靖国神社へ参拝した。小泉はこの時のインタビューで自身の参拝理由を明確かつ丹念に提示することに努めている。
2006年9月20日の自民党総裁選では、選挙前から確実視された安倍晋三が後継に選ばれる。翌9月21日に小泉の自民党総裁任期は満了し、9月26日に総辞職して内閣総理大臣を退任した。任期満了による退任は1987年の中曽根政権以来であり、また、小泉政権は戦後4位であり21世紀最初の長期政権となった。
首相退任後
首相退任後は、テレビ出演やインタビューなど、国民の前でほとんど発言していない。マスコミ記者からインタビューを受けても何も言わないで去っていくことが多い。ただし、講演会などをまれに行っており、立ち見が出るほどの反響になる。
小泉には院政の意思はなく、もともと一匹狼であるため子分もおらず、かつて所属していた森派にも戻らなかった。岸信介や田中角栄、中曽根康弘、竹下登など大派閥を擁し退任後も政界に影響力を残した元総理たちのような政治的基盤はない(清和会はもともと森喜朗の派閥で、町村信孝が継承)。
「小泉再登板待望論」も一部で囁かれるが、小泉は再登板を完全に否定している。2007年9月12日に、安倍晋三が首相辞任を表明した際、ポスト安倍としていわゆる小泉チルドレンたちから小泉に総裁選立候補の強い要請があったが、本人は「100パーセント出馬しない」と出馬の可能性を否定。小泉自身は、「福田さんも小泉政権を支えてくれた人じゃないか」と福田康夫支持を表明したが、これが飯島秘書官に辞任を決意させたとも言われる(飯島は小泉在任中に福田としばしば対立し、2007年の総裁選でも小泉擁立に動いたとされる)[9][10]。
2006年以降は8月15日(終戦の日)に靖国神社参拝を実施している。また、息子進次郎も父と同様に靖国神社参拝を実施している。
2007年(平成19年)9月、安倍が退陣を発表後、「福田さんも小泉政権を支えてくれた人」と福田康夫支持の意向を示した。また、2008年5月22日には、東京都目黒区(東京5区)にてかつて岐阜1区で造反した野田聖子議員への刺客だった佐藤ゆかりの応援演説を行った[11]。
政界引退
麻生内閣が成立した翌日の2008年(平成20年)9月25日、地元支持者の会合において、次回の衆議院議員選挙に立候補しない意向を明らかにした。首相経験者が首相退任後の衆院選に立候補せずに政界を引退するのは池田勇人や小渕恵三の病気退任を除けば戦後初めてのことである。
ただし、国会の外での政治活動は継続すると表明している。政界引退後の総選挙においては、かつての選挙区である神奈川11区から小泉の次男で私設秘書の小泉進次郎が後継(世襲候補)として立候補し、当選した。
2012年夏に消費税増税法案で民主党が分裂するなどした際には、自民党幹部や派閥領袖に対して「野党が解散権を握ってる政局というチャンスは珍しいんだ。ちゃぶ台返しをやれ」と民主党に強硬姿勢でのぞむことを支援した。
脱原発
総理大臣時代は原発推進の立場だったが、東日本大震災を経た2011年夏頃までには「脱原発」を主張するようになっていた[12][13]。2013年秋頃からは、講演会等でも盛んに発言するようになり、メディアに頻繁に取り上げられるようになった。この発言を脱原発や反原発を主張するみんなの党代表渡辺喜美や生活の党代表小沢一郎など野党各陣営が歓迎し、10月29日には反原発を掲げる社民党党首吉田忠智と会談まで行った。2014年2月の東京都知事選では、脱原発を争点に立候補した細川護熙を支援したが、細川は落選した。
2018年1月10日には、自らが顧問を務める民間団体「原発ゼロ・自然エネルギー推進連盟」の記者会見で「原発ゼロ・自然エネルギー基本法案」を発表。内容は原発の即時停止を求めるもので、法案への支持を与野党に呼び掛けた[14][15]。
政策
政権公約となった政策
郵政民営化
紺谷典子によれば、2004年9月におこなわれた自民党内の与党手続きでは多数決を採らず、怒号の中、「多数と認めます」との宣言だけが行われ、「少数決」だと批判された[16]。以降の手続きは中央省庁改革法33条6項「民営化等の見直しは行わない」を削除修正せず、これに反して行われたという[16]。
2005年に政府が国会に提出した郵政民営化法案が衆議院において可決された後、参議院において否決されたため衆議院を解散した(郵政解散)。この解散は参議院の意義を否定するものとして一部では問題視されたが、解散により実施された衆議院選挙で自民党は、結果的に法案が参議院で否決された場合でも衆議院で再可決することにより成立させられる3分の2超の議席を与党自民党で確保した。選挙後の特別国会において衆参ともに郵政民営化法が可決された。
小泉が郵政民営化にこだわった動機については、特定郵便局長会との個人的な遺恨にあるとの見方もある。
靖国神社への8月15日(終戦の日)参拝
2001年の自民党総裁選で「私が首相になったら毎年8月15日に靖国神社をいかなる批判があろうと必ず参拝します」と公約。しかしながら、2001年から2005年までは国内外からの批判に配慮して8月15日以外の日に参拝していた。自民党総裁の任期が満了する2006年には公約通り8月15日に参拝した。なお首相就任前は厚生大臣在職時の1997年に終戦記念日に参拝している他(私的か公的かについては明言せず)、それ以前も初当選以来ほぼ毎年、終戦記念日を含む年数回の頻度で参拝してきた[17]。退任後は2009年に参拝した。2010年の8月15日は参拝していない。
タウンミーティング
タウンミーティングの構想は2001年に行われた小泉純一郎首相の所信表明演説で初めて打ち出され、政権公約となった。タウンミーティングは全国で開かれ、まず特定テーマは設けずに都道府県を一巡し、その後「地域再生」「市町村合併」「教育改革」などをテーマに開かれるようになった。このタウンミーティングでは、謝礼金を使ったやらせ質問の横行、電通社員へ日当10万円の払い、エレベーター係へ一日数万の払い、などといった実態が明るみに出た。コストは平均2000万円、全国一巡したことで20億円弱かかっていた。
国債30兆円枠
小泉内閣は各年度予算編成において国債発行額を30兆円以下に抑制することを公約として掲げた。実際に達成できたのは政権初期の2001年度と政権末期の2006年度予算の2回のみであった。ただし2001年時などでもNTT株の売却収入によって歳出補填がされるなどしたため、実質的な歳出削減は行われなかったことから批判が相次いだ。
国債30兆円枠はシーリングによる財政管理政策であり、その結果として一貫して増加傾向であった一般歳出の増加は抑制されその後微減傾向に転換した。
しかし、当時の政権が推し進めていた緊縮財政の下で、国債発行が抑制されて景気対策が疎かになり、日本のデフレを悪化させたという見方も出てきている。
ペイオフの解禁
2001年の自民党総裁選で他の総裁候補と同様にペイオフの解禁を公約に掲げた。しかし、不良債権処理が2004年までかかったため2005年4月まで解禁は先送りされた。
一内閣一閣僚
小泉は閣僚の交代に批判的で、「一内閣一閣僚」を標榜していたが、田中眞紀子外相の更迭で原則を破り、2002年9月30日に内閣改造を行い、以後1年間をめどに<!--「組閣」は第2次内閣組閣や第3次内閣組閣では全閣僚再任であるため、不記載とする-->内閣改造で定期的に閣僚を交代させていった。2001年の小泉内閣誕生から2006年の退任まで、一貫して国務大臣だった竹中平蔵のみが一内閣一閣僚に該当するという意見もある。また、これまでの内閣と異なり、大臣人事においては派閥領袖が推薦した人を任命せず、派閥均衡人事を保ちながら首相の一本釣り人事を行った。
政権獲得後に推進した政策
バブル後の金融問題の処理と構造改革
金融再生プログラムを推し進め、バブルの遺産と呼ばれていた不良債権を処理し金融システム正常化を果たした。
特殊法人改革においては「原則として廃止か民営化」を掲げ、郵政民営化・道路公団民営化・政策金融機関再編・独立行政法人の再編・民営化を実現させた。
その結果、本格的な改善については持ち越されることになったものの、日本経済は一旦底打ちし、外需に牽引される形で失われた10年と呼ばれた長期停滞を脱出した。
財政再建
プライマリーバランスの回復を目標とした財政計画作成・国債30兆円枠・公共事業の大幅削減・社会保障の抑制などを行い財政再建を推進した。その結果、就任時には一般予算・補正予算合わせて11兆8000億円あった公共事業費は退任時の平成18年には7兆8000億円にまで削減され、その一環として道路公団は民営化された。また社会保障費にはマクロ経済スライドが2005年4月に導入された。
その結果、日本経済の回復(いざなみ景気)による税収増もあり、財政は大幅に改善した。しかし一方で公共事業削減に対しては、亀井静香議員などを始めとする、道路族と呼ばれる族議員などが反発した。また社会保障費の年間2,200億円削減は、社会保障受給者や病院などの供給者などの負担となり、医療制度問題となった。
対照的に消費税の増税については、自身の内閣では行わないと発言し、議論も低調となったほか、累進課税色を薄めることも行わなかった。
年金改革
年金制度を変革。マクロ経済スライドを導入、また老齢者控除廃止や公的年金等控除の縮小をした。
医療制度改革
30兆円を超える国民医療負担の膨張に歯止めを打つため、小泉は患者・医療機関・保険者の「三方一両損」による改定を指示、医療制度改革関連法案を国会で可決させた[18]。
被用者健康保険の医療費自己負担を2割から3割へ引上げた。また高所得の後期高齢者医療制度加入者(夫婦世帯で年収約621万円以上)について医療費の窓口負担が2割から現役世代と同じ3割へ上げた。2008年度からは70 - 74歳で今は1割負担の人も2割負担になる。
2006年度の診療報酬改定において、再診料を引き下げ(病院で10円、診療所で20円)、医療費を削減した(本体部分:2002年-1.3%,2004年0%,2006年-1.36%、薬価部分:2002年-1.4%,2004年-1.0%,2006年-1.8%、総額:2002年-2.0%,2004年-1.0%,2006年-3.16%)ほか、病院と診療所で異なっていた初診料の統一、小児・救急医療など医師不足が指摘される分野で重点的に報酬を加算することなどが決まっている(財務省主計局の平成22年調査では勤務医の平均年収は1479万円、開業医の平均年収は2530万円)。
政管健保の保険料率を値上げした[18]。
ビジット・ジャパン・キャンペーン
2003年1月に「2010年に訪日外国人を1000万人にする」とする趣旨の施政方針演説で観光立国への意欲を見せ、「ビジット・ジャパン・キャンペーン」と呼ばれる訪日促進活動が実施された。リーマン・ショックによる影響などによりこの目標自体は達成できなかったものの、この政策は成長戦略の一環として歴代政権に引き継がれた。ビザ緩和や訪日プロモーションが実を結び、特に2010年代の訪日外国人旅行の伸びは東日本大震災による落ち込みを経ながらも目覚ましいものとなり、第3次安倍内閣が2016年に打ち出した政府目標では2030年までに6000万人を目指すこととされている。
外交
意欲的に首脳外交・多国間外交を推進した。他国への資金援助については削減を進めたため、海外への発言力の低下に危機感を持つべきと批判を浴びたが、一方で日本の国柄の在り方を考える機会ともなった。また靖国参拝を巡り中国と激しく対立した(詳しくは下記の経緯・エピソードを参照)。東シナ海ガス田問題では帝国石油に試掘権を与えるなど積極的な関与を行っていたが途中より、担当閣僚である経産大臣を、強硬派の中川昭一から親中派の二階俊博に変えてしまいソフト対応路線に転じた。その後民主党政権となったこともあり、結果的に東シナ海ガス田問題は中国に一方的に押し切られる形となった。
小泉談話
2005年8月15日、戦後60年目の終戦記念日に過去に日本がアジア諸国に対して行った侵略と植民地支配を謝罪する「小泉談話」を閣議決定の上、発表した。談話の内容は10年前の1995年8月15日、戦後50年の終戦記念日に当時の村山富市首相が閣議決定の上、発表した村山談話を踏襲したものであり、村山談話と並ぶ日本政府の歴史認識の公式見解として扱われる。
女系天皇容認
長い間、とりわけ平成の皇室に皇位継承権を有する男子が誕生していなかったことなどから、皇室典範に関する有識者会議を設置して女性天皇のみならず、女系天皇容認に向けた皇室典範改正への動きを積極的に推進した。その後、秋篠宮家における男子継承者誕生(悠仁親王)から改正議論を棚上げしたものの、根本的な問題(継承者不足)が無くなった訳ではないとして「女系の天皇陛下も認めないと、将来については皇位継承というのはね、なかなか難しくなるんじゃないかと思ってます」との見解を述べた[19]。
政権運営
小泉政権の手法については、マスコミ報道を利用した「劇場型政治」や「ワンフレーズポリティクス」などと評され、従来の自民党支持層とは異なる都市部無党派層・政治に関心がない層からも幅広い支持を集めた。小泉旋風は具体的な政策論議よりも小泉自身のキャラクターや話題性に依存する面が大きく、敵対勢力からはポピュリズム政治であるとの評価がしばしばなされる。
また、政策指針としては清和会出身者に多い「小さな政府」指向であり、個人に対しては相続税の減税(最高税率70%→50%)や社会保障費の削減を、法人に対しては研究開発投資減税や公共事業費の削減を求めている。
ただ、この時代は住専問題や防衛庁疑惑を追及していた民主党石井紘基衆議院議員が刺殺される等、不透明な政府支出や事件も多数起きており、政府への信頼感が低下していた時代でもある。
内政
竹中平蔵を閣僚に起用し、「官から民へ」という理念に基づく改革の旗振り役を任せた。
経済財政諮問会議を活用して、従来の党主導の政策決定過程を官邸主導に転換した。予算編成の基本方針(骨太の方針)を策定し、かつて財務省の専権とされた予算編成を政治主導で行った。
財政再建のため骨太の方針にもとづき、歳出削減を実行した。歳出削減は道路建設から防衛費、社会保障費にいたるまで広範に及んだ。
三位一体の改革として地方交付税の削減。
労働者派遣法を改正し、派遣社員の派遣期間を3年から無制限に延長した。
労働基準法の改正で、企業による解雇権濫用を無効とした。
生活保護費や児童扶養手当の削減。
介護保険では特別養護老人ホームなど施設入所者の居住費、食費を保険から外した。
「健康保険法等の一部を改正する法律」(2006年6月21日公布)を与党多数で採決し、後期高齢者医療制度を導入。
国民負担率の維持を試みたが、日本医師会の反対により医療費の伸び率管理を断念した。
財政再建のため、診療報酬の引き下げ(2002年に1.3%、2006年に1.36%)、サラリーマンの窓口負担の増加(2割→3割)、保険料の引き上げ(月収をベースとした算定→年収をベースとした「総報酬制」)の三方一両損を行った。
2006年には谷垣禎一財務相、中川昭一農水相の反対を押し切って、6.5兆円の不良債権(2007年3月期)を抱える政策金融機関の統合民営化(株式会社日本政策金融公庫)を推し進めた。
特別会計合理化法案(仮称)を閣議決定し、特別会計透明化の方向性をつけた。
日本道路公団総裁の藤井治芳を更迭した。
道路関係四公団の民営化法案成立。
産業再生機構法を成立させ、事業再生を支援する体制を整備した。これにより、ダイエー、りそなホールディングスへの出資金を回収しつつ、事業再生に成功した。
最低資本金制度の特例措置(後に会社法の制定)により1円から企業を立ち上げることを可能にした。
有事関連法案を成立させた。
パソコン等の製造業者にリサイクルを義務付ける資源有効利用促進法を成立させた。
構造改革特区により規制緩和を促進。
特殊法人(住宅金融公庫など)の独立行政法人化。
国家戦略本部を設置。
らい予防法違憲国家賠償訴訟において、日本国政府の責任を認め、控訴を断念し、ハンセン病患者・遺族側と和解した。
建築確認・検査の厳格化、建築士への罰則強化、住宅売主への瑕疵担保責任の履行等を行った。
郵政民営化などにおいて米国からの要望をまとめた年次改革要望書の内容を実行に移しただけという批判があるが、郵政民営化については1970年代から主張していた。
発明や著作物等の創作活動を奨励するため、知的財産戦略本部を立ち上げ、知的財産権の紛争処理を迅速に行うため、知的財産高等裁判所を設置した。
外交
従来の事務協議の積み重ねの延長である外交から、首相が自らの意見を積極的に主張し首脳間の信頼関係の下で国家間の合意を取り付ける首脳外交に転換した。
小泉外交は出身派閥である清和政策研究会の伝統的な親米路線に則っている。また、小泉首相自身がアジアやアフリカなどの国々にも積極的に訪問し、サミットをはじめ、ASEAN、APEC、ASEM、日・EU定期協議、アジア・アフリカ首脳会議などの多国間協議へも25回参加した。
在任中合計51回、実数では49ヶ国延べ数81ヶ国を訪問した。また訪問先の決定も外務省を始め、関係省庁が作ったシナリオに従うのではなく、官邸が積極的に関与した。さらに多数の電話での首脳会談も行い積極的な官邸外交・首脳外交を展開した。
2006年7月3日にドミニカ共和国のレオネル・フェルナンデス大統領と会談。その後、ドミニカ移民訴訟において政治判断により控訴をせず、謝罪や1人当り最高額を200万円とする補償金の支払いを行った。
モンゴルのエンフバヤル大統領と2006年8月に会談。その後、モンゴルに対して多額のODAを行い、モンゴルは2008年の非常任理事国ポストを日本に譲っている。
外務省機密費流用事件等で問題となっていた外務省に対し、事務次官経験者である斎藤邦彦JICA総裁、林貞行駐英大使、柳井俊二駐米大使、川島裕外務省事務次官の4人および飯村豊官房長の更迭を行った (2001/8/2)。
国別では、米国8回、韓国7回、ロシア4回、インドネシア4回、中国3回、タイ、マレーシア、ベトナムにそれぞれ2回訪問した。またブルネイ、シンガポール、フィリピン、ラオス、カンボジア、モンゴルなどのアジアの国々や今まで首相がほとんど訪問していなかったウズベキスタンやカザフスタン、イスラエル、ヨルダン、パレスチナ、サウジアラビア、エジプト、トルコなどの中近東諸国にも訪問している。
NHKのプロジェクトXで紹介された、イラン・イラク戦争の際邦人を救助したトルコ航空元機長のアリ・オズデミルと2006年1月12日に面会した。
アジア太平洋経済協力会議首脳会議 (APEC) に5回、東南アジア諸国連合 (ASEAN) +日中韓首脳会議に5回、アジア欧州会議 (ASEM) 首脳会議に3回などのようにアジア地域の中心の多国間協議に総理として積極的に参加していた。
また、多くの国を訪問し多くの国際会議の常連メンバーであったため、当時のアジア各国首脳、フィリピンのアロヨ大統領や、マレーシアのマハティール首相、シンガポールのゴー・チョク・トン首相などとも非常に親しかった。一方靖国神社参拝により中国首脳との関係は韓国首脳以上に悪く、2002年以降首脳の相互訪問を拒否され、2005年4月から2006年9月の退任まで第三国で中国との首脳会談は行わなわず、退任後も亀裂化したままである。
サミットにも6回出席の常連メンバーであり、そのつど各国首脳と多国間・二国間の会談を重ねている。そのため、アメリカのブッシュ大統領だけではなく、フランスのシラク大統領、ドイツのシュレーダー首相、ロシアのプーチン大統領、イギリスのブレア首相とも「率直に話のできる顔見知りの仲」であり、重要な案件でも首脳同士が直接電話で話をして決めることもあった[20]。
またウズベキスタンやカザフスタンなどに対し、資源の優先的供給を受けるための資源外交・経済外交の展開を始めた。
靖国神社参拝により、中国・韓国の態度を硬化させ、在任期間中は首脳会談はもとより、首相特使派遣すらできないほどまでに関係が悪化した。小泉は韓国と中国が日本との首脳会談に応じなかったことを批判し、「いつか後悔することになるだろう」と発言した[21]。中国は小泉政権での日本の常任理事国入りには強固に反対の姿勢を示すようになり、さらにアメリカがイラク戦争を反対したドイツの常任理事国入りに反対したことでG4改革に反対し、日本は常任理事国入りを断念せざるを得なくなった。それにより日本では「国連分担金を削減すべき」という世論が高まった。
アメリカ同時多発テロ後にテロ対策特別措置法を制定し、アメリカのアフガニスタン侵攻では海上自衛隊をインド洋に派遣し、イラク戦争後は米国主導の「イラク復興事業」に支援活動として陸上・航空自衛隊の派遣を決定したが、派遣した国の首脳の中で唯一、現地慰問を行わなかった。
戦略的外交諮問機関 対外タスクフォース[22] を設立。
日本に観光客を呼び込むYOKOSO!JAPANキャンペーンを実行。その一環として、中国人や韓国人、台湾人等の観光客に対するビザ免除等を行った(日本国籍保持者は相互主義により相手国でビザ免除となる)。2003年の時点で524万人であった訪日外国人旅行者数は2007年には834万人となり過去最高を記録した。
北朝鮮に訪朝し金正日総書記と正式会談。北朝鮮政府は日本人拉致への直接関与を認めた。また、5人が生存して日本へ帰国(交渉継続中)。
靖国神社参拝をめぐる動き
2001年に就任以来、靖国参拝を堅持する小泉に対して[注 3]、江沢民国家主席または中国政府はすでに4年間にわたって日中間首脳の相互訪問を拒み続けてきた。最初の参拝の際には終戦の日には行かなかったために結局中国の圧力に屈したと漫画家の小林よしのりは非難している。2001年にAPECのために上海を訪問して、同年に首脳会談で北京を訪問した小泉は抗日戦争記念館に訪問して遺憾の意を表し[23]、そこで献花を行った(日本政府首脳が盧溝橋で献花するのは初)[24]。しかし小泉は靖国参拝を行っても同年10月26日には中国大使館にて「川劇」を参観しており、小泉は「川劇」を絶賛、出演者に敬意を示した。2002年には海南島の「ボアオ・アジア・フォーラム」第1回年次総会に出席し、同年の9月26日には中国の建国53周年と中日国交正常化30周年を祝う大型レセプションを開催したものの、日中国交正常化30年で式典で中国に訪中を拒否されており、2002年以降小泉は中国に訪問していない。小泉の北朝鮮への電撃訪問の際に江沢民に直接電話をしたが、江沢民はこれを拒否をした。胡錦濤が国家主席になっても冷却した関係であり、そんな中、2004年マレーシアで開催された東アジアサミットの際は、共同宣言に署名する際に、自分のペンを使わず、日本との首脳会談を拒んでいた中国の温家宝首相からわざわざペンを借りて署名し、両国の関係改善を示唆するパフォーマンスに各国首脳から拍手が送られた。しかし同年のアジアカップではこれが影響で反日ブーイングが起きた。中国の胡錦涛国家主席との会談が決まらなかった。
2005年に反日デモが起こり、同年秋に小泉が5回目の靖国参拝を果たすと、中国政府はさらに、国際会議を利用して日中首脳会談・外相会談をすべて拒否するという強硬姿勢を示した。小泉は「靖国参拝するから首脳会談に応じないというのは、私はいいとは思っていない」と中国を批判した。第3国での会談も2005年4月のジャカルタで胡錦濤国家主席と実施したのが最後となっている。また2005年に呉儀副総理との会談も急遽キャンセルとなった。中国人タレントのaminは「愛・地球博」ファイナルテーマソングを小泉の前でも歌っていたものの、同年10月の「日中友好歌謡祭」の招待を小泉は取り消された。同年の11月中旬釜山でのAPEC首脳会議、12月中旬マレーシアでの東アジアサミットでも首脳会談は行われなかった。APECの閉幕後、イギリスのメディアの記者は、靖国神社の博物館では、アジアでの戦争は日本の防衛のためだったとか、南京大虐殺はなかったなどと主張しているが、これを支持しているかと質問した。小泉は「その見解は支持していない」と明言、「多くの戦没者に哀悼の誠を捧げるために参拝している。そして戦争の反省を踏まえ2度と戦争をしてはいけないということから参拝している」と述べ、参拝は戦争を正当化するものではないとの立場を示した。唐家璇は「日中関係の改善は小泉首相に期待しない」と述べ、安倍晋三官房長官は同発言について「指導者としては不適切な発言」と抗議した。
2006年には、閣僚や自民党首脳が中国を訪問しても事態は好転せず、日中関係は最悪の関係にあった。後の首相となる安倍と麻生は小泉同様に中国を批判し[注 4]、ロバート・ゼーリックは安倍・麻生との会談では「アメリカは日中関係を良くするために何かする必要があれば喜んでしたい」と仲介役を申し出た。しかし小泉は退任直前までに靖国参拝の姿勢を貫き、終戦記念日に念願の参拝を行った。
退任後も亀裂化しており、人民日報は訪中を決断した安倍を「智者」と持ち上げて絶賛する一方、靖国神社参拝問題などで日中関係を悪化させた小泉を「自己陶酔する独裁者」と非難した。東京・八王子市で演壇に立った小泉は「多くの戦没者の方々に敬意と哀悼の誠をささげるために私は靖国神社に参拝してきた。もし多くの国民が私の靖国参拝を批判するならば、そのような国民の総理大臣になっていたいと思わない。中国政府は将来『なんと大人げない恥ずかしいことをしたのか』と後悔する時がくる」と発言。中国の唐家セン国務委員が来日して友好ムードを盛り上げている最中に靖国参拝を理由に首脳会談を拒み続けた中国への怨嗟であり、親中路線にひた走る福田康夫への警鐘とも受け取れた。胡錦濤が来日を歓迎する朝食会・夕食会に小泉が参加せず、2008年に開催された北京オリンピックの開会式に歴代首相の福田康夫・森喜朗・安倍晋三や東京都知事の石原慎太郎を招待したのに対し[注 5]、小泉は招待されなかった。
2010年12月の講演会で開かれた国際安全保障学会年次大会で、小泉は日中関係については「日中関係は大事だ。私は日中友好論者だ。経済を考えれば、これから日中関係は極めて重要だ。だが、一国の関係は経済だけではない。日本の平和と独立を守るためにアメリカに代わる国はない。」と述べ、日中首脳会談については「胡錦涛国家主席との会談が決まらなかった。外務省の担当者が「中国が『来年靖国神社を参拝しなければ会談する』と言っている」と言う。「じゃあ、小泉は来年、必ず靖国神社に参拝すると言ってます。会談をしたくなかったら、しなくて結構です」と。すると中国は「会談前と会談後に『靖国神社参拝する』と言わなければ会談する」という。だから私は記者に聞かれて「適切に判断する」と言った。中国は拒否しないでokしてきた。私の方がびっくりした。本当に首脳会談をしないと言ってきたのは、2005年に首相退任を明言してからだ。」と述べた。
韓国の場合、金大中は対日穏健派であったために難無く日韓ワールドカップに出席しており、反日的な盧武鉉になると当初は良好であったが、後に小泉が国際連合安全保障理事会常任理事国入りを目指すと盧武鉉が反日路線に切り替え、靖国神社参拝を理由に2005年には日韓シャトル外交の中止を迫られ、他に竹島問題で反日感情が高まり、同年の6月には子供達が描いた反日ポスターが地下鉄駅に展示させられた際に「小泉首相を犬や猿に模して中傷する絵」があった。さらに大邱日報によると[25]、8月18日に親日派財産を取り戻すための汎政府機構である「親日反民族行為者財産調査委員会」が本格発足し、支持率回復もあって盧武鉉は同年の12月に親日反民族行為者財産の国家帰属に関する特別法を制定した。しかし盧武鉉の死後、小泉は駐日韓国大使館1階に設けられた盧武鉉前大統領の焼香所を訪れ献花した。
靖国神社参拝に反発する中国・韓国との関係は悪化。反日感情が強い韓国と中国、反日感情が比較的穏やかな香港で起きた反日デモで自身の肖像が燃やされる事も度々あった。一方、台湾の歴代総統の李登輝、陳水扁からは支持を得ており、陳水扁は台湾新幹線開業式に招待をしたものの、台湾では外省人が多い一部の国民党からは批判があり、退任後小泉は歴代首相と違い台湾の要人との会談や個人での台湾訪問を行っていない。
対外関係・外国からの評価
アメリカのブッシュ大統領とは仲の良さをアピールし、日本の首相としては初めてエアフォースワンに搭乗しキャンプデービッドの別荘に招かれた。2003年にはブッシュ夫妻が所有するテキサス州のクロフォード農場にも招かれた[26][27]。
北朝鮮に対しては「対話と圧力」を掲げて、硬軟取り合わせた対応を行った。2006年のミサイル発射問題では関係国中最も強硬な国連外交を展開した。
2002年のカナナスキスサミットの際、2003年のエビアン・サミットの日程とロシアのサンクトペテルブルク建都300周年記念行事の日程が重なっていたため、各国首脳がその記念行事に参加できないという悩みをプーチン大統領が抱えていると知った小泉総理は、サミットの日程を2日ずらすことを進言し、シラク大統領も了解したことから、各国首脳はサンクトペテルブルクを訪問した後にエビアンに行くという日程になった。このことに対してプーチン大統領は「感謝に堪えない。公表できないがシベリアに金正日がくるので協力できることはないか」ということとなり、その後プーチン大統領は金正日に小泉のメッセージを伝えることを約束した。その後もプーチン大統領との友好関係は続き、2003年にロシアを訪問した際には晩餐会終了後に、プーチン大統領のクレムリンの個人住居に招かれ、通訳を交えただけの2人きりで約1時間半にわたって懇談した(なおロシアでは大統領が非公式に外国の首脳と懇談するのは異例のことである)。小泉は政界引退後も露日経済協議会理事長の職にあり、また北方領土問題解決に強い関心を持っているといわれる[28]。
2002年のカナナスキスサミット終了後、ドイツのシュレーダー首相が政府専用機のスケジュールの調整ができずに日韓ワールドカップの決勝戦(ドイツ対ブラジル)を見に行けないと悩んでいることを知り「だったら日本の政府専用機に乗っていったらいいじゃないか」という話になった。そしてシュレーダー首相は日本の政府専用機に乗り日本に向かいワールドカップ最終戦を観戦した。その際機内では首脳会談が持たれ、懇談の際にはサッカー談義にも花が咲いた。外国首脳が日本の政府専用機に搭乗したことはこれが初めてのことである[28]。
2002年のサミットにおいて、カナダの日刊紙『グローブ・アンド・メール』の「サミットのベストドレッサー」に選ばれた[28]。
2002年のサミットにおいて、シラク大統領が各国の首相の前で、日本のお辞儀は相手によって頭の下げ方が変わると主張した際、小泉首相は「君にはこうしなくちゃいけないだろうな」と言いブッシュ大統領の前で土下座をした。(共同通信配信2007/10/17)
2002年の国連総会において、演説終了後、演台裏手のロビーで小泉総理に挨拶を求める各国代表の列において国連職員が「こんなに長い列ができるのは珍しい」というほどの長蛇の列ができた[28]。
2003年の国連総会においては、演説終了後300人近くの各国代表者などが演台の後ろのロビーに並んで小泉の演説に対する賞賛の意を表した。讃辞の列は次の代表の演説も終えた頃まで続き、多くの国連関係者を驚かせた[28]。
2002年にシンガポール訪問時に、シンガポールのナザン大統領を表敬訪問した際、ナザンから「自分の孫娘が小泉総理のファンなので一緒に写真を撮ってもらえないか」と頼まれ、快く応じた[28]。
2006年のアメリカ訪問時に「アメリカは一人で悪に立ち向かっているわけではありません。常に多くの同盟国、友好国とともにあります。そして日本はアメリカとともにあるのです」と演説をし、鳴り止まないほどのスタンディング・オベーションを浴びた[28]。
2010年暮れに出版された元イギリス首相トニー・ブレアの回顧録によると、イラクをめぐり米英と仏独の対立が高まっていた2005年に、ジャック・シラク仏大統領が「料理がまずい国の人間は信用できない」と英国を非難する放言騒ぎが発生した。英国でブレアが議長を務めた先進国首脳会議 (G8) の晩餐会がこの事件の数日後に開催され、小泉は供された食事を摂りながら、「英国料理はうまいよな?ジャック!(Excellent English food, isn't it, Jacques?)」と大声でシラクに向かって叫ぶことでたしなめ、フランスを牽制しつつホスト国である英国の面目を助けるアドリブを放った小泉は快活で、他の日本の政治家とは異なり、会議のムードメーカーだった、とブレアは述懐している[29]。
1991年、当時のアメリカ副大統領であったダン・クエールと談笑した際、クエールに在日米軍の駐留費を引き上げないと撤退させるぞと脅されたものの、その場に居合わせた小泉のみが明確にノーと発言した上で、撤退するなら日本には真の独立心が芽生えるだろうと言い残してクエールを黙らせている[30]。
人物像
「脱派閥」を訴え、総理在任中は派閥の意向にとらわれない政権運営を行ったが、総理となるまでの小泉自身は派閥政治家の一面もあり、派に対する忠誠心も強かった。ポスト中曽根の後継で竹下登が指名され(いわゆる「中曽根裁定」)、安倍晋太郎が敗北した際の安倍派の打ち上げでは、先輩政治家たちがお通夜のように静まりかえる中、遅れて料理屋に入ってきた安倍に対して、小泉はいきなり卓をダーンと叩き、「だからあんた、甘いんだよーッ!」と怒鳴りつけたという。あまりの剣幕に周囲は唖然として声もなく、安倍はただ黙って苦笑いするしかなかったと、同席した平沼赳夫は述懐している[31]。
“骨太の方針”をまとめるさなか、「ぼくは高杉晋作の生き方を見習おうと思っている」と述べている[32]。
人と会話するとき身振り手振りを交えながら一言一言を短く簡潔に言いたいことをわかりやすく表現する喋り方が特徴。
郵政民営化や道路公団民営化などに反対する議員・団体・勢力を「抵抗勢力」と呼んだ。
国会演説や記者会見などで、国民に対して自助と自律の精神を呼びかけた。
愛読書は『ああ同期の桜』(海軍飛行予備学生第14期会編)。
国会では「極東国際軍事裁判を受諾し、A級戦犯は戦争犯罪人と認識している」と答弁している。
2006年9月の自民党総裁任期満了をもって総理及び総裁の両役職を辞める旨を会見などで早くから発言し、任期満了までに時間がある時点からポスト小泉人事が話題となっていた。小泉自身は総理・総裁辞任後は院政を敷くつもりはないと発言し、総裁選直前には安倍晋三支持を明確にした。
いわゆる「付け届け」とみなされる行為を極端に嫌う。人からの贈り物はほとんど受け取らず、バレンタインのチョコレートも受け取ったことはない[33]。
政治家として結婚式の仲人もした事があるが、式の席上で仲人の新郎新婦紹介の際、「結婚はそんな甘いものじゃあない!」と発言し、列席者全員を驚かせたことがある。
2008年の突然の引退表明は驚きを与えたが、以前から引退時期について問われると、父親(小泉純也)の死んだ65歳までと度々発言しており、当時66歳となっていた小泉にとっては「公約」通りの身の処し方となった。
首相就任以来、毎日通常2回、官邸で総理番記者の質問(ぶら下がり)に立ち止まって答えた(小泉以前の首相は答えない場合もあったり、質問に答える場合でも歩きながらという慣習であった)。
「自民党をぶっ壊す」「私の政策を批判する者はすべて抵抗勢力」と宣言して総裁選に勝利、発足時の内閣支持率は戦後最高を記録した。一部では「ナチズム」「ブーランジスム」と揶揄される程の驚異的支持率であった。
2001年9月の臨時国会における所信表明演説ではチャールズ・ダーウィンの進化論を経済社会にも取り込むよう発言した。ただ、ヒトラーが進化論を演説に取り込んだこともあり、欧米では演説に細心の注意が払われる傾向にある。
田中眞紀子(当時外相)の更迭時には支持率が急落するものの、終始40パーセント以上の支持率を保ち続けた。
「聖域なき構造改革」として、国民に対して痛みを伴う改革を主張した(野党には「痛みしか伴わない」と揶揄された。)。
衆議院選挙における小選挙区比例代表並立制に一貫して反対し、選挙の際は重複立候補していない(2005年の郵政選挙では一時期小泉本人の重複立候補が決まりかけていたが、最終的に取りやめとなった)。1996年の衆院選で当選が決まったあと、選挙事務所からTV中継されたインタビューにおいても「選挙区で落選した議員が比例区で当選するというのはおかしい。だから私は重複立候補はしない」と述べている。しかし2005年の選挙では自身が否定的なその比例代表並立制の特徴を存分に活用して新人議員を多数当選させる。また、自身の後を継いで出馬した息子の小泉進次郎も重複立候補していない。
靖国神社に参拝する理由を問われると一貫して「心の問題」と強弁して押し通した。他方で政教分離原則に反すると議論を呼んだ。ただ、総裁就任以前には参拝の習慣は無かったようで、靖国参拝は日本遺族会からの支持を期待しての公約だったとの見方もある。
2001年の総裁選においては田中眞紀子から出馬を強く勧められたことを明かし、「立ちなさいと女性から言われて、男として立たないわけにはいかない」と挨拶した。
容姿
身長169cm、体重60kg。21世紀に総理大臣を務めた人物では最も小柄である(鳩山由紀夫は178cm、森喜朗・安倍晋三・麻生太郎・菅直人は175cm、野田佳彦は173cm、福田康夫は171cm)。小柄ながら、歩く際はかなりの早足で、階段などもスタスタと上ってしまう。
髪型がライオンのたてがみに似ているとして、ライオンのイメージキャラクターが作られたほか、首相在任中の小泉はこのイメージを活用し年を追うごとに綺麗に白髪化させている。なお、2005年冬に米国俳優のトム・ハンクスと米国で対面した際、トム・ハンクス本人から「今、小泉総理のヘアースタイルが、米国ですごく流行っている」と言われ、小泉は照れ笑いに終始した。また、「ライオン宰相」と評された濱口雄幸と比較されることもある。
米国俳優のリチャード・ギアと面会した際、「ジャパニーズ・リチャード・ギア」と紹介された。
対人関係
初当選前から福田赳夫に師事した。福田および福田派に対する絶対の忠誠心はよく知られている。
第43回衆議院議員総選挙で落選した盟友・山崎拓を首相特別補佐官として登用している。その後、靖国参拝問題や人事などで山崎との関係は疎遠になったとも言われている。
初当選後大蔵委員会に所属するが、当時の大蔵委は予算委が終わった後夕方から夜に審議をしていたため、宴会等を理由に中座する議員が続出していた。その中で、最初から最後まで席に座っていたのが小泉と山中貞則であり(小泉は最前列、山中は最後列)、このことから山中はことあるごとに小泉に目をかけるようになった。
竹下内閣で国対副委員長を務め、国対委員長である渡部恒三に仕えた。渡部を含む党関係者の誰もが、小泉に務まるのかと心配したが、意外とまともに振舞ったという。渡部が政調会長の渡辺美智雄から批判された際にこれをかばったことを渡部は感謝し「いやあ正論を言ってくれたなあ。君は首相になる」と言ったところ、本当になってしまったと回想している。のちに小泉政権時に渡部が民主党の国対委員長に就任した2006年4月に両者は国会で対峙している。
YKKで反竹下派として活動したが、大蔵政務次官として仕えた当時の大蔵大臣が竹下登であり、竹下との関係は比較的良好であった。竹下派を批判する際も、竹下個人の批判はしなかった。
長年選挙対策本部長を務めた竹内清(前神奈川県議会議長)は、暴力団稲川会の元組員であり、石井会長と非常に親しい関係にあった[34]。写真週刊誌『FRIDAY』(2004年6月25日号)は「小泉首相の選挙経歴 - 選挙対策本部長が元暴力団」というスクープ記事を掲載し、この竹内の証言を引き出している。竹内の力によって1969年時の選挙の時に注目を集めた小泉の女性問題に関する中傷はピタリと止み、1972年初当選を果たした。竹内はその後連続10回選挙対策本部長を務め、2001年に政治活動から引退した[35]。
音楽・芸術関係
ロックバンド、X JAPANの大ファンであると公言している。その流れから自民党のCMにX JAPANのヒット曲『Forever Love』を採用した。
小泉内閣で経済産業副大臣を務めた高市早苗によれば、小泉とカラオケをした際にX JAPANのシングル曲である『Rusty Nail』を歌ったが、小泉はこの曲を知らなかったという。本人はバラード曲である『Tears』を最も好んでおり、2004年の参議院選挙に向けたCMのBGMへの使用を考えていたが、選挙戦に涙はまずいとして、以前にも自民党が採用した『Forever Love』が再度採用された経緯がある。
1998年5月2日に死去した元X JAPANのメンバーで、同郷でもあるhideの記念館(地元の神奈川県横須賀市)の設立に協力した。
オペラ、狂言、歌舞伎、映画鑑賞が趣味。
若い頃、ある記者から「おじいさんから政治の薫陶は受けましたか」と尋ねられ、「いや花札しか教わらなかった」と答えている。「ほかには」と問われると、平然として「歌舞音曲だ」と言った。この記者によれば、歌舞音曲好きの血は、小泉家全員に流れているという。「小泉家では一月の二日か三日に、全員で歌舞伎座に行くのが恒例となってます。これは、地元の横須賀事務所をまかせられている末弟の小泉正也が、歌舞伎座の正月公演で三味線を弾いているからです。もちろん舞台の上のプロの芸ではなく、幕の裏で囃子をつける素人の旦那芸です。何やかんやで百万円はかかるそうです。又次郎が任侠肌の人だったせいなのか、小泉家にはそんな玄人好みの血が流れているんです。」[36]
中でもオペラへの関心は高く、2003年のドイツ公式訪問では本人の強い希望でバイロイト音楽祭を訪問し、リヒャルト・ワーグナー作のタンホイザー全3幕を鑑賞した。2001年に日本でメトロポリタン・オペラが公演を行ったときも、『サムソンとデリラ』を鑑賞している。
多くの映画音楽を手掛けている音楽家エンニオ・モリコーネのファンでもあり、2005年(平成17年)10月5日に発売されたチャリティアルバム「私の大好きなモリコーネ・ミュージック」の選曲を務めた。
「好きな映画ベスト3」は「ショーシャンクの空に」「ニュー・シネマ・パラダイス」「フィールド・オブ・ドリームス」であると毎日新聞に掲載された。(2000年)
おすすめの小説として、百田尚樹の『海賊とよばれた男』を挙げている。同じくおすすめの映画は2017年公開の実写版ディズニー映画『美女と野獣』。[37]
オールディーズ時代のロックンローラー、エルヴィス・プレスリーの大ファンである。首相就任後の2001年には、自ら選曲し解説を著したエルヴィスのCDアルバムを発表した。
2006年6月30日に日米首脳会談後、エアフォースワンにブッシュ夫妻と同乗し、エルヴィスの旧居である「グレイスランド」を公務として訪問した。そこでエルヴィスの元夫人プリシラに「ラヴ・ミー・テンダー」を歌い、「グローリー、グローリー、ハレルーヤ、っと」と熱唱しながらエアギターを披露した。ブッシュ夫妻はこの時、レコードとジュークボックスをプレゼントした[38]。
エルヴィスとは誕生日が同じ1月8日である。
小泉内閣最後の官邸メールマガジンに、ありがとう / ささえてくれて / ありがとう / 激励協力 / 只々感謝 という自作短歌を掲載した。
歌舞伎好きで市川團十郎や彼の息子の市川海老蔵らとも交友があることから、2010年7月29日に行われた海老蔵と小林麻央の結婚披露宴にも参加し、祝辞を述べている。これが議員引退後久々のテレビ出演となった。
『冬のソナタ』のファンを自認する。
スポーツ・芸能関係
大相撲に興味があり、しばしば本場所を訪れる。
首相就任直後の2001年5月の夏場所では、たいていは内閣官房副長官(政務)が担当する総理大臣杯の授与を自ら行い、前日の負傷を押して出場し22回目の幕内優勝を勝ち取った横綱貴乃花光司に対して「痛みに耐えてよく頑張った! 感動した! おめでとう!」との賛辞を送った。「感動した!」は流行語ともなった。
2005年11月の九州場所では、総理大臣杯の授与を、再び自ら行った。年6場所全制覇など3つの大記録を達成した横綱朝青龍明徳に対して、「新記録! 大記録! みごとだっ! おめでとう!」と賛辞を送った。貴乃花の時は東京両国国技館であったが、この時は福岡国際センターである。わざわざ福岡まで行った理由について、年6場所を全て制覇したら行くという約束を、その年の初めに朝青龍とかわしていたと記者団に語った。
プロ野球では神奈川県を本拠地とする横浜ベイスターズを応援している。同球団の2軍が独立採算制の湘南シーレックスとなった際には、本拠地が地元・横須賀市である事もあり、後援会の結成に協力している。また堤義明とも親交が深く、総理大臣就任以前は堤がオーナーだった西武ライオンズのホームゲームを観戦に西武ドームへ何度も足を運んだ。横浜高校出身の松坂大輔が高卒新人時代に先発した試合を堤とVIPシートで観戦した事もあった。
高校野球では、第85回全国高等学校野球選手権大会(2003年)で大会史上初となる現職首相による始球式を行い、ど真ん中へのストライクを投じた。
サッカーの2002 FIFAワールドカップでは、ホスト国・日本の首相として大会運営に協力した。大会直前の親善試合では日本代表の激励のために国立競技場を訪問し、約5万人のサポーターから「コイズミニッポン」コールを受けた。また、6月30日の決勝戦がドイツ対ブラジルになったのを受け、カナダのカナナスキスサミット(第28回主要国首脳会議)で同席したドイツのシュレーダー首相を日本国政府専用機に乗せ、横浜国際総合競技場に招待した。外国の要人が日本国政府専用機に乗った最初の例である(一般に政府公用機は民間航空機とは異なり駐機中でも機体所有国の法令が適用される(治外法権)など特別な事情があり、外国の元首や要人が同乗するのは異例)。
スポーツで日本人選手や日本代表が活躍をすると、記者会見で称賛などのコメントを行っている。
連珠に精通しており、連珠で二段を取得している[39]
1998年、世界のワイン名士・著名人に贈られるメドック・グラーヴ・ボンタン騎士団騎士の称号を送られた。
1999年に放送されたドラマ「TEAM」(フジテレビ系)に文部大臣として出演したことがある。また同じ年に、同じくフジテレビ製作の「SMAP×SMAP」のBISTRO SMAPのコーナーにも出演している。番組中に中居正広は「総理大臣になるのではないか?」と冗談で言ったが、現実のものとなった。日本テレビ製作の「モー。たいへんでした」にも出演した。
小泉の選挙区内の横須賀出身で横浜高校から東京帝拳入門したバンタム級プロボクサー大和心を応援していた。
2002年5月26日に東京競馬場で行われた東京優駿(日本ダービー)に来場し、表彰式で優勝馬(タニノギムレット)の馬主(谷水雄三)に「内閣総理大臣賞」を授与した。現職首相のダービー観戦は、1958年の岸信介首相以来の44年ぶり2回目。
2009年の映画『大怪獣バトル ウルトラ銀河伝説 THE MOVIE』にてウルトラマンキングの声を担当している。
株式会社エスエンタープライズに講師登録しており、同社の看板登録講師となっている[40]。
ロンドン大留学について
公式プロフィールでは留学とされているが、実際は聴講生で単位取得はなし。『週刊ポスト』(2004年2月27日号と3月5日号)には「小泉首相が初挑戦した1969年12月の衆院選挙の際の選挙公報、初当選した1972年12月の衆院選挙の選挙公報に届出されていた小泉首相の履歴は“慶應義塾大学卒。ロンドン大学政治経済学部留学”とあるが、これはあやふやな表現に当たる。なぜなら、ロンドン大学群の一つのユニバーシティ・カレッジ・ロンドン(University College London)に政治経済学部はないからである。ロンドン大学群にはいくつかのカレッジがあり、政治経済学部といえば一般的にロンドン・スクール・オブ・エコノミクスを指し、世界中から優秀な学生が集まることで知られ、ノーベル経済学賞受賞者を多く輩出しているが、小泉元首相が在籍したのはここではない。小泉首相はユニバーシティ・カレッジ・ロンドン(ロンドン大学群)の経済学部に1年足らず聴講生のような形で語学留学していた。」とある。そもそも、ロンドン大学という単一の大学はない。
人物評
YKKでは、、政策の加藤に対比して、政局の小泉と評された。
1998年の自民党総裁選に出馬した際田中眞紀子は小渕恵三を凡人、士官学校卒の梶山静六を軍人、そして小泉を変人と評した(総裁選で選ばれた際の真紀子の演説では「変人の母でございます」)。以後このニックネームが定着したが、このとき本人は「『変人』とは『変革の鉄人』のことである」と述べている。2005年の郵政解散の折には、参議院での法案否決による衆議院解散を思いとどまるよう説得に訪れた森喜朗に「変人以上」と評されている。
麺類を好む。幅広麺には一家言もつ。
家族・親族
小泉家
(神奈川県横浜市金沢区大道、横須賀市)
祖父小泉又次郎は慶応元年(1865年)、武蔵国久良岐郡六浦荘村大道(現在の神奈川県横浜市金沢区大道)にとび職人・由兵衛の二男として生まれた。又次郎が生まれた当時、鎌倉街道に面したこの地は、戸数わずか三十二戸の小さな村であった[41]。父・小泉由兵衛は村の代々の鳶職だったが、のちに軍港横須賀に進出して、海軍に労働者を送り込む軍港随一の請負師[注 6] になった[42]。
当時の横須賀では沖仲仕の手配師として目兼の大親分と小泉組が縄張りを競い合い、博徒[注 7] たちの賑やかな出入りが繰り返されていたという[43]。
1884年(明治17年)に海軍鎮守府が置かれた横須賀は、日清戦争から日露戦争にかけて軍港として急速に発展したが、ここでも、軍艦に砲弾や燃料の石炭、食糧などを積み込む仲仕の組織が発達し、これを仕切る仲仕請負からやくざ組織が生まれていった[44]。当時、横須賀でこの仲仕の仕切りでしのぎを削ったのが、博徒の目兼組と鳶の小泉組であった[44]。この縄張り争いは、近世以来の古い型の博徒である目兼組を抑えて、新興の小泉組が制していく[44]。そして、この小泉組を率いていた鳶の親方・小泉由兵衛が跡目を継がせた息子の又次郎がこの帰趨(きすう)を決定的にし、小泉組は軍港のやくざとして一大組織を築くことになった[44]。この又次郎こそが、のちの首相・小泉純一郎の祖父であった[44]。この小泉組も、吉田磯吉と同じ時期、同じ環境から生まれてきた近代ヤクザのひとつにほかならない[44]。
又次郎は若い頃、軍人になることを諦めとび職人になることを決意した証に、全身に入れ墨を彫っていた。明治41年(1908年)衆議院議員に当選、浜口雄幸内閣、第2次若槻禮次郎内閣で逓信大臣を務めた。
曾祖父・由兵衛[45](神奈川県平民[45]、とび職人、請負師)
曾祖母・徳[45](神奈川県平民、岡崎文五郎二女[45])
祖父・又次郎(神奈川県平民[46]、とび職人、請負師、小学校代用教員、新聞記者、政治家)
1865年(慶応元年)5月生 - 1951年(昭和26年)9月没
父はとび職人・請負師の小泉由兵衛。『小泉又次郎伝』によると、又次郎の少年時代は詳細な記録もなく不明な点も多いが、“気っ風(ぷ)と腕っ節、根性がものをいう商売”、“意地と我慢の商売”といわれる家業で、又次郎はその血を引き、そのような家風で育った。
普選運動の闘士として庶民人気が高かった[47]。
純一郎が厚生大臣に就任したとき、フォーカスのインタビューで祖父のことをこう語っている[48]。「いまじゃゴルフ場にも入れてくれないのにな[48]。ところが祖父は、全身刺青で大臣や副議長までやった[48]。首から背中、腕にかけて龍が彫ってあって、それや見事なものだったよ[48]。」 「僕が9才のときになくなった[48]。よく覚えていますよ[48]。マージャン、花札、おいちょかぶ、みんな教えてもらったんだもの[48]」
祖母・石川ハツ(又次郎の妾)
父・純也(政治家)
1904年(明治37年)1月生 - 1969年(昭和44年)8月没
純也は鹿児島県川辺郡東加世田村(のち加世田市、現南さつま市)の漁業鮫島家に生まれた。父親の彌三左衛門(やざえもん)は事業に失敗し、地元の鰹節(かつおぶし)工場に雇われていたが、純也が11歳の時に亡くなった[49]。母親が三男六女を育てたが、家がしく純也のきょうだいのうち3人が亡くなっている[49]。生家の鮫島家が事業に失敗したため上京し、苦学しながら政治の道を志した[50]。芳江と知り合った頃は、又次郎が幹事長をつとめる立憲民政党の事務職員だった[51]。又次郎のところに出入するうち二人は恋におち、東京・青山の同潤会アパートで同棲をはじめた[51]。又次郎は「帰って来い」と、新聞の尋ね人欄に広告までだしている[52]。純也と芳江の結婚について、又次郎の養女だった近藤壽子は「本当に大変だったんです。なにしろ駆け落ち同然の結婚でしたからね。芳江さんはハンサム好みで、ハンサムな男性を見るとイチコロなんです。又次郎さんはもっと立派なところから婿を欲しいと思っていたんでしょう、すごく反対して怒ってました。」と述べている[53]
純也は昭和12年(1937年)衆議院議員に当選、第3次池田勇人内閣、第1次佐藤榮作内閣で防衛庁長官を務めた。在日朝鮮人の北朝鮮送還事業を主導した[54]。
母・芳江(父は小泉又次郎、母は石川ハツ)
1907年(明治40年)生 - 2001年(平成13年)10月没
又次郎は、正妻ナオ(元芸者)との間に子がなかったので、石川ハツ(富山県の滑川出身[55]が芳江(純一郎の母)を産んだ[56]。又次郎によると「誰の腹でもいいから、自分の子供はもっておくものだね」という[55]。石川ハツはその後、山口忠蔵という男と結婚し、3人の子を産んだ[56]。石川ハツが結婚した山口忠蔵はおみこしなどを造る宮大工だった[55]。山口忠蔵にも入れ墨があった。佐野眞一によると「山口忠蔵は、仕事の性質や入れ墨を彫っていたことなどから考えて又次郎の配下の者、もしくは弟分だったと思われる。だとすると、又次郎はハツに一人娘の芳江を産ませたのち、遠慮も何もいらない立場の山口忠蔵にハツを“お下げ渡し”したのではないか。又次郎と山口はいわば “入れ墨兄弟” の関係ではなかったか?」という[57]。
姉・信子(政策秘書)、ほかに2人
弟・正也(私設秘書)
妻は石原慎太郎の妻・典子の従兄弟の娘
元妻・佳代子(エスエス製薬元会長泰道照山の孫娘、泰道三八の姪)
長男・孝太郎(俳優、タレント)
1978年(昭和53年)7月生 -
二男・進次郎(政治家)
1981年(昭和56年)4月生 -
三男
母佳代子と同じ宮本姓を名乗っている。「妊娠六ヶ月で離婚された佳代子が一人で三男を産むと、小泉側は親権を主張し、家裁での調停に持ち込まれた。その結果ようやく佳代子が三男を引き取ることができた。三男が「父親と二人きりで会いたい」と涙ながらに小泉事務所に電話で訴えてきたことがあったが、その話を秘書官の飯島から伝え聞いた信子は「血はつながっているけど、親子関係はない」と冷たく言い放った」という[58]。
三男は中学卒業後にアメリカ・テネシー州の高校に留学。帰国後は京都の私立大学に通い、中国語を学んだ。しかし、この間も父や兄に会うことは一度もなかった。2010年末、東京・赤坂にあるレストランのカウンター席に父と3人の息子の4人が並んで食事を楽しんでいた。2013年末には絶縁状態だった三男の結婚式に父・純一郎とその息子たちも出席した[59]。
大叔父・小泉岩吉(神奈川県多額納税者[60]、土木建築請負業[60])
小泉家の苦しい家計を支えたのは、又次郎が家業を譲った弟の岩吉だった[61]。兄・又次郎同様、背中にみごとな入れ墨を入れた岩吉は、又次郎の度重なる無心にもいやな顔ひとつ見せず、必要な金を必ず用立てたという[62]。
親戚
従兄弟・井料克己(いりょう かつみ、政治家・元横須賀市議会議長)
井料の母親の弟が純也である[63]。
義兄・豊島格(官僚・元資源エネルギー庁長官)
鮫島家
(鹿児島県南さつま市、旧加世田市)
父方の祖父・彌三左衛門
評価
ノンフィクション作家の神一行は、「その小泉の閨閥であるが名門といわれるほどのものではない。むしろ小泉の性格は三代続く政治家家系の血筋とみてよい。」と述べている[64]。
略年譜
1942年1月8日 - 神奈川県横須賀市に生まれる。
1954年 - 横須賀市立山崎小学校卒業。
1957年 - 横須賀市立馬堀中学校卒業。
1960年3月 - 神奈川県立横須賀高等学校卒業。
1967年 - 慶應義塾大学経済学部卒業。ロンドン大学留学[65]。実父の急死で1969年8月帰国。
1969年12月27日 - 第32回衆議院議員総選挙に自由民主党公認で立候補するも落選
1970年 - 衆議院議員福田赳夫(後に首相)の秘書となる。同い年の同僚に佐藤静雄
1972年12月10日 - 第33回衆議院議員総選挙において自民党公認で<b data-parsoid='{"dsr":[51609,51620,3,3]}'>衆議院議員</b>に初当選、以後連続当選。飯島勲が秘書となり、二人三脚で進む。
1979年11月 - 大蔵政務次官に就任(第2次大平内閣)
1988年12月 - 厚生大臣に就任(竹下内閣)
1989年6月 - 厚生大臣に就任(宇野内閣)
1992年12月 - 郵政大臣に就任(宮澤内閣)
1995年9月 - 自民党総裁選に出馬。橋本龍太郎に敗れる。
1996年11月 - 厚生大臣に就任(第2次橋本内閣)
1998年7月 - 自民党総裁選に出馬。小渕恵三、梶山静六につぐ三位。
2000年4月 - 清和会(森派)会長に就任
2001年4月24日 - 3度目の挑戦で、自民党総裁に選出
2001年4月26日 - 第87代内閣総理大臣に就任(第1次小泉内閣)
2001年8月13日 - 首相就任後初の靖国神社参拝
2001年11月 - テロ対策特別措置法を公布
2002年1月29日、田中眞紀子外務大臣を更迭。1月31日まで外務大臣を兼務。2月1日から川口順子環境大臣に交代
2002年9月17日 - 北朝鮮の平壌で金正日総書記と初の日朝首脳会談、日朝平壌宣言に調印
2002年9月30日 - 小泉改造内閣発足
2002年10月15日 - 北朝鮮の日本人拉致被害者5人帰国
2003年1月 - ロシア連邦を訪問
2003年6月 - 有事関連3法を公布
2003年8月 - イラク特措法を公布
2003年9月20日 - 小泉再改造内閣発足
2003年11月19日 - 第88代内閣総理大臣に就任(第2次小泉内閣)
2004年1月 - 自衛隊のイラク、サマワへの出兵を命令
2004年4月 - イラク日本人人質事件。武装集団が「イラクからの自衛隊の撤退」を要求するも拒否。人質3人は後に解放。さらに2人が拉致され後に解放される。
2004年5月22日 - 再訪朝し平壌で金正日総書記と会談。北朝鮮に対する25万トンの食糧及び1000万ドル相当の医療品の支援を表明し、日朝国交正常化を前進させると発表。5人の拉致被害者の家族の帰国を実現。このとき反対派からデマ報道で攻撃されている。
2004年5月28日 - 朝鮮総聯第20回全体大会に対して歴代首相、自民党総裁として初めて祝辞を贈った。
2004年7月、第20回参議院議員通常選挙で自民党が民主党に僅差で敗れる。
2004年9月27日 - 第2次小泉改造内閣発足
2004年10月 - イラク日本人青年殺害事件。イラク聖戦アルカーイダが「イラクからの自衛隊の撤退」を要求するも拒否。人質は殺害された。
2005年3月27日 - フランスのジャック・シラク大統領と首脳会談
2005年4月23日 - 中国の胡錦涛国家主席と首脳会談
2005年4月26日 - 旧首相官邸を改築した新公邸に転居
2005年7月5日 - 郵政民営化関連法案が衆議院本会議で可決
2005年8月8日 - 郵政民営化関連法案が参議院本会議で否決。衆議院解散を閣議決定し、署名を拒否した島村宣伸農林水産大臣を罷免し自ら兼務。同日、憲法7条に基づき衆議院を解散。この解散を「郵政解散」と命名
2005年8月11日 - 兼務していた農林水産大臣の後任に岩永峯一起用
2005年8月15日 - 1995年に発表された村山内閣総理大臣談話「戦後50周年の終戦記念日にあたって」を踏襲した首相談話[66] を発表し、第二次世界大戦中に行われた日本のアジア諸国に対する侵略と植民地支配を謝罪
2005年9月11日 - 第44回衆議院議員総選挙において自由民主党だけで296議席、与党で327議席の大勝
2005年9月21日 - 第89代内閣総理大臣に就任(第3次小泉内閣)
2005年10月14日 - 特別国会に再提出された郵政民営化法案が衆参両院の可決を経て成立
2005年10月31日 - 第3次小泉改造内閣発足
2006年6月 - 政権最後となる訪米を実施。ブッシュ大統領よりテネシー州のエルヴィス私邸を公務として訪問。実質これが首相としての「卒業旅行」
2006年7月15日 - ロシアサンクトペテルブルクサミットにG8各国首脳と共に参加。
2006年7月25日 - 野口英世アフリカ賞の創設を正式に発表。
2006年8月15日 - 終戦の日に靖国神社へ参拝
2006年9月21日 - 自民党総裁任期満了
2006年9月26日 - 内閣総理大臣を退任。
2006年12月15日 - 自民党の国会議員らで作る「改革加速議員連盟」の顧問に就任。
2007年9月13日 - 飯島勲が辞表提出。
2008年9月25日 - 次期総選挙に出馬せず、政界引退を表明。
2009年7月21日 - 衆議院解散により議員の地位を失い政界引退。
著書
『選挙法改正について各党の意見をきく(上)』(討論集会シリーズ No.21)(小泉純一郎、山田芳治、内藤功 共著、尾崎行雄記念財団、1975年)
『郵政省解体論―「マルチメディア利権」の読み方』(小泉純一郎、梶原一明 共著、光文社、1994年)ISBN 4-334-01291-4
『官僚王国解体論―日本の危機を救う法』(光文社、1996年)ISBN 4-334-05234-7
『小泉純一郎の暴論・青論―政界のイチローが語る、痛快本音エッセイ』(集英社、1997年)ISBN 4-08-780251-5
『日本政治の過去・現在・未来―慶應義塾大学法学部政治学科開設百年記念講座』(小林良彰編集、慶應義塾大学出版会、1999年)ISBN 4-7664-0743-1
『郵政民営化論―日本再生の大改革!』(小泉純一郎、松沢しげふみ 共著、PHP研究所、1999年)ISBN 4-569-60916-3
『コイズム』(小泉純一郎・著、業田良家・画、メディアレブ、2001年)ISBN 4-944182-11-2
『第30回シンポジウム「構造改革の加速」記録』(21世紀政策研究所、2003年)
『決断!あの時私はこうした―自民党総理・総裁・官房長官が語る』(自由民主党編集、中央公論事業出版、2006年)ISBN 4-89514-275-2
『小泉純一郎です。―「らいおんはーと」で読む、小泉政権の5年間』(小泉純一郎[他]共著、時事画報社、2006年)ISBN 4-915208-12-5
『自民党の底力』(小泉純一郎[他]共著、成甲書房、2007年)ISBN 978-4-88086-214-9
小泉純一郎&業田良家、『コイズム』 メディアレブ、ISBN 4-944182-11-2
小泉純一郎 『小泉純一郎の暴論・青論』 集英社、ISBN 4-08-780251-5
関連テレビ番組
アンテナ22特別編(岩城滉一が、小泉を演じた。)
スッキリ!!(日本テレビの情報番組)
ザ・決断!世紀の決戦
声優
大怪獣バトル ウルトラ銀河伝説 THE MOVIE(2009年) - ウルトラマンキングの声
脚注
注釈
出典
参考文献
Text "和書" ignored (help)
Text "和書" ignored (help)
Text "和書" ignored (help)
Text "和書" ignored (help)
Text "和書" ignored (help)
Text "和書" ignored (help)
Text "和書" ignored (help)
Text "和書" ignored (help); Unknown parameter |autholinkr= ignored (help)
Text "和書" ignored (help)
Text "和書" ignored (help)
鴨志田孝一 『Koizumi 小泉純一郎写真集』 双葉社、ISBN 4-575-29294-X
小泉純一郎&デイヴィッド・セイン、『断行 Lion heart アメリカ人の目が見た小泉純一郎語録 全英訳付』三修社、ISBN 4-384-02651-X
涛川栄太 『小泉純一郎を読み解く15章』 文芸社、ISBN 4-8355-2514-0
大下英治 『小説小泉純一郎 信を貫いて恐れず』 幻冬舎、ISBN 4-344-00097-8
飯島勲 『代議士秘書 永田町、笑っちゃうけどホントの話』 講談社、ISBN 4-06-273095-2
上之郷利昭 『小泉純一郎の痛快語録』 ぱる出版、ISBN 4-89386-878-0
緒方邦彦 『小泉純一郎革命 変人宰相は日本をどう変えるのか』 イースト・プレス、ISBN 4-87257-259-9
花岡信昭 『小泉純一郎は日本を救えるか』 PHP研究所、ISBN 4-569-61800-6
小泉純一郎、TBSブリタニカ編集部、阪急コミュニケーションズ 『万機公論に決すべし 小泉純一郎首相の「所信表明演説」』 ISBN 4-484-01214-6
鈴木棟一、『小泉は日本を変えられるか 永田町の暗闘』 ダイヤモンド社、ISBN 4-478-18030-X
読売新聞政治部 『小泉革命 自民党は生き残るか』 中央公論新社、ISBN 4-12-150010-5
新川典弘&スタッフ 『小泉さんに学ぶスーパー世渡り術』 徳間書店、ISBN 4-19-892114-8
榊原英資&櫻井よしこ&福田和也&舛添要一&松野頼三、『変人内閣 全閣僚を採点する』『文藝春秋』2003年9月号)
柳田邦男、「『精密検証「小泉以前」と「小泉以後」』『文藝春秋』2003年11月号
屋山太郎 『日本再生への道筋をつけた男 小泉純一郎宰相論』 海竜社
清水真人 『官邸主導―小泉純一郎の革命』 日本経済新聞社
瀧澤中 『狂気のリーダー学 小泉純一郎強さの秘密』 ぶんか社
サミュエル・ライダー著 『トラ・トラ・ライオン』
平野貞夫 『亡国 民衆狂乱「小泉ええじゃないか」』 展望社 2005年
『財界家系譜大観 第一版』 常盤書院 1972年
今泉伸二、田中良紹『自民党総裁選小泉純一郎の挑戦』新潮社
関連項目
2
小泉内閣メールマガジン
小泉総理 ラジオで語る
YKK (政治同盟)
米百俵
靖国神社問題#小泉首相参拝訴訟
聖域なき構造改革
郵政解散/郵政民営化
小泉劇場/小泉旋風
B層
小泉組 (請負業)
小泉チルドレン
北朝鮮による日本人拉致問題
飯島勲
e-Japan#e-Japan戦略
外部リンク
on Twitter
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%B0%8F%E6%B3%89%E7%B4%94%E4%B8%80%E9%83%8E |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
226,
324,
434,
623,
741,
868,
1088,
1234,
1738,
2190,
2489,
3292,
3474,
4400,
5039,
5865,
6873,
7245,
7849,
9036,
10323,
11380,
12657,
13879,
15082,
15536,
16706,
18798,
19476,
21182,
21529,
22285,
22483,
24174,
26021,
27830,
28759,
31468,
34453,
34759,
34903,
35644,
36019,
36809,
37160,
37324,
37891,
38003,
38414,
39021,
39466,
40166,
40761,
40901,
41277,
41625,
41982,
43170,
44000,
44842,
45732,
47180,
47806,
49644,
50348,
51276,
51947,
52778,
53596,
54015,
54992,
56172,
56910,
57994,
58530,
59066,
59502,
59928,
60235,
61198,
62682,
63674,
64708,
64970,
65688,
65783,
68391,
68554
],
"plaintext_end_byte": [
225,
323,
433,
622,
740,
867,
1087,
1233,
1737,
2189,
2471,
3270,
3473,
4399,
5038,
5828,
6872,
7244,
7831,
9035,
10322,
11360,
12656,
13848,
15081,
15535,
16689,
18797,
19459,
21181,
21527,
22269,
22465,
24154,
26001,
27811,
28740,
31439,
34434,
34758,
34902,
35643,
36018,
36769,
37159,
37323,
37890,
38002,
38413,
39020,
39465,
40164,
40760,
40900,
41276,
41624,
41981,
43150,
43999,
44841,
45730,
47146,
47804,
49621,
50346,
51255,
51946,
52767,
53595,
54014,
54984,
56171,
56899,
57993,
58512,
59065,
59492,
59927,
60234,
61177,
62681,
63650,
64707,
64969,
65673,
65749,
68375,
68511,
68601
]
} | Je serekali ya Kenya ina wafanyikazi wangapi? | Sheria | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
(kutoka neno la Kiarabu; kwa Kiingereza law [4]) ni mfumo wa kanuni, ambazo kwa kawaida hutekelezwa kupitia seti ya taasisi maalumu.[5] Inaunda siasa, uchumi na jamii kwa njia mbalimbali na huratibu mahusiano baina ya watu.
Sheria ya mkataba huongoza kila kitu, kuanzia kununua tiketi ya basi hadi biashara katika masoko.
Sheria ya mali inafafanua haki na wajibu unaohusiana na uhamisho wa jina la mali ya binafsi na mali ya kweli.
Sheria ya hifadhi inatumika kwa mali yanayotumika kwa uwekezaji na usalama wa kifedha, huku sheria ya kukiuka wajibu inaruhusu madai ya fidia ikiwa haki au mali za mtu zinafanyiwa madhara.
Ikiwa madhara ni kinyume cha sheria, sheria ya jinai inatoa mbinu zinazoweza kutumiwa na taifa ili kumshtaki mhusika.
Sheria ya kikatiba inatoa utaratibu wa utungaji wa sheria, ulinzi wa haki za kibinadamu na uchaguzi wa wawakilishi wa kisiasa.
Sheria ya utawala inatumika kuangalia upya maamuzi ya vyombo vya serikali, huku sheria ya kimataifa inatawala shughuli baina ya nchi huru zinazohusu mambo kama vile biashara, vikwazo vya kimazingira na hatua za kijeshi.
Akiandika mnamo 350 K.K., mwanafalsafa wa Ugiriki ya Kale Aristotle alisema, "Utawala wa sheria ni bora kuliko utawala wa mtu yeyote binafsi."[6]
Mifumo ya sheria inaelezea haki na majukumu kwa njia mbalimbali. Tofauti ya jumla inaweza kufanywa kati ya maeneo yanayotawaliwa na mfumo wa sheria ya kiraia, ambayo huandika sheria zao, na yale yanayofuata sheria za kawaida, ambapo sheria haijaundwa kwa utaratibu maalumu. Katika baadhi ya nchi, sheria ya dini bado hutumika kama sheria maalum. Sheria ni chanzo kikuu cha uchunguzi wa kitaalam, wa historia ya sheria, falsafa ya sheria, uchambuzi wa kiuchumi wa sheria au somo la kijamii kuhusu sheria.
Sheria pia huibua masuala muhimu na magumu kuhusu usawa, uadilifu na haki. "Katika usawa wake wa ajabu", alisema mwandishi Anatole France mnamo mwaka 1894, "sheria inakataza matajiri na mafukura kulala chini ya madaraja, kuombaomba barabarani na kuiba mikate."[7] Katika demokrasia ya kawaida, taasisi za msingi za kutafsiri na kuunda sheria ni matawi matatu makuu ya utawala, ambayo ni mahakama isiyo na upendeleo, bunge na serikali yenye kuwajibika.
Ili kutekeleza na kutumia nguvu za kufanya sheria ifuatwe na kutoa huduma kwa umma, urasimu wa serikali, jeshi na polisi ni muhimu. Vyombo hivyo vyote vya dola viliundwa na kutawaliwa na sheria, taaluma ya kisheria iliyo huru na jamii yenye bidii zinajulisha na kusaidia maendeleo.
Masomo ya sheria
Mifumo yote ya kisheria inahusu na masuala ya msingi, lakini kila taifa inaainisha na kubainisha masomo yake ya kisheria kwa njia mbalimbali. Tofauti ya kawaida ni kuwa "sheria ya umma" (maneno yanayohusika kwa karibu na taifa, na kuhusisha sheria ya kikatiba, kitawala na ya jinai), na "sheria ya kibinafsi" (inayohusisha mkataba, sheria ya kukiuka wajibu na mali).[8] Katikamifumo ya sheria ya kirai , mkataba na kukiuka wajibu zinapatikana chini ya sheria ya majukumu huku sheria ya hifadhi inapatikana chini ya serkali za halali au mikataba ya kimataifa. Sheria ya Kimataifa, kikatiba, kitawala, jinai, mkataba, kukiuka wajibu na mali na hifadhi zinatambulika kama "masomo msingi ya jadi",[9] ingawa kuna masomo zaidi ambayo yanaweza kuwa na umuhimu mkubwa zaidi wa kiutendaji.
Sheria ya Kimataifa
Sheria ya kimataifa inaweza kuashiria mambo matatu: sheria ya umma ya kimataifa, sheria ya kibinafsi ya kimataifa au mgongano wa sheria na sheria ya mashirika makubwa ya kimataifa.
Sheria ya Umma ya Kimataifa inajihusisha na uhusiano kati ya mataifa uhuru. Vyanzo vya maendeleo ya sheria ya umma ya kimataifa ni desturi, mwenendo na mikataba kati ya nchi huru Mikataba ya Geneva. Sheria ya umma ya kimataifa inaweza kutengezwa na mashirika ya kimataifa, kama vile Umoja wa Mataifa (ambao ilianzishwa baada ya kushindwa kwa Shirikisho la Kimataifa kuzuia Vita vya Vikuu vya Pili vya Dunia),[10] Shirika la Kimataifa la Ajira, Shirika la Kimataifa la Biashara, au Shirika la Fedha la Kimataifa. Sheria ya kimatifa ya umma ina hadhi maalum kama sheria kwa sababu hakuna kikozi cha kimataifa cha polisi, na mahakama (kama vile Mahakama ya Kimataifa ya Haki kama tawi la kimsingi la Umoja wa Mataifa la mahakama) halina uwezo wa kuadhibu kutokutii.[11] Hata hivyo, miili michache, kama vile WTO, ina mifumo yenye ufanisi ya utatuzi wa kudumu na utatuzi wa mogogoro inayoambatana na vikwazo vya kibiashara.[12]
Mgongano wa sheria (au "sheria ya kibinafsi ya kimataifa" katika nchi za sheria ya kiraia) unahusisha maeneo ya kimamlaka ya kisheria ya mgogoro wa kisheria baina ya watu wa kibinafsi unafaa kusikizwa na sheria za maeneo gani ya kimamlaka ya kisheria ndiyo inayofaa kutumika. Leo, biashra zinazidi kuwa na uwezo wa kusongeza minyororo ya ugavi ya mtaji na ajira kuvuka mipaka, na pia kufanya biashara na kampuni za nchi za ng'ambo, hivyo kulifanya swali kuhusu nchi ipi ndiyo inayomamlaka ya kisheria kuwa muhimu zaidi. Idadi kubwa zaidi ya biashara zinachagua usuluhishi wa kibiashara chini ya Mkataba wa New York wa mnamo mwaka1958.[13]
Sheria ya Umoja wa Ulaya ndiyo ya kwanza, kufikia sasa, ambayo ni mfano wa sheria kuu ya kimataifa. Kutokana na mwenendo wa kuongezeka kwa ushirikiano wa kiuchumi Duniani, mikataba mingi ya kikanda — hasa ya Umoja wa Nchi za Amerika Kusini — zimeanza kuufuata mfano kama huu. Katika Umoja wa Ulaya, nchi huru zimekusanya mamlaka yao katika mfumo wa mahakama na taasisi za kisiasa. Taasisi hizi zinapewa uwezo wa kutekeleza kanuni za kisheria dhidi ya au kwa nchi wanachama na raia katika namna ambayo haiwezekani kupitia sheria ya umma ya kimataifa.[14] Kama Mahakama ya Ulaya ya Haki yalivyosema katika miaka ya 1960, sheria ya Umoja wa Umoja wa Ulaya hujumiusha "muundo mpya wa sheria ya kimataifa" kwa ajili ya faida inayotegemeana ya kijamii na kiuchumi wa nchi zote wanachama.[15]
Sheria ya kikatiba na ya kiutawala
Sheria ya kikatiba na kiutawala zinasimamia mambo ya nchi. Sheria ya kikatiba inahusisha uhusiano baina ya serikali, bunge na mahakama na haki za kibinadamu au uhuru wa kiraia wa watu binafsi dhidi ya nchi. Maeneo mengi ya kisheria, kama vile Marekani na Ufaransa, zina katiba moja iliyoandikwa kwa makini, iliyo na Muswada wa Haki. Katiba chache kama vile Uingereza, hazina hati kama hiyo."Katiba" kwa ufupi ni zile sheria ambazo zinajumuisha mwili wa kisiasa, kutoka kanuni, sheria za uamuzi na mkataba. Kesi kwa jina Entick dhidi ya Carrington[16] ilionyesha wazi kanuni ya kikatiba inayotokana na sheria ya kawaifa. Nyumba ya Bwana Entick ilifanyiwa upekekuzi na Afisa mmoja wa polisi aliyeitwa Carrington. Wakati Bwana Entick alipolalamika mbele ya mahakama, Afisa Carrington alidokeza kwamba kibali kutoka waziri wa Serikali, Ali wa Halifax, kilikuwa na mamlaka halali. Hata hivyo, hakukuwa na sheria iliyoandikwa au mamlaka ya kimahakama ambayo yalitoa uwezo huo.Hakimu mkuu, Bwana Camden, alisema,
Mwisho mkubwa, ambao ulifanya watu kuingia katika jamii, ilikuwa kupata mali. Haki hiyo imetunzwa na ni takatifu na haiwezi kuondolewa wakati wowote, ambapo haijaondolewa au kufupishwa na sheria fulani ya umma kwa manufaa ya wote...Hakuna sababau inayoweza kupatikana au kutolewa, kimya cha vitabu ni mamlaka dhidi ya mshtakiwa, na aliyeathiriwa lazima atendewe haki.[17]
Kanuni ya kimsingi ya kikatiba, ilitokana na John Locke, inadokeza ya kwamba mtu binafsi anaweza kufanya isipokuwa kile ambacho kimekataliwa kisheria.[18][19] Sheria ya utawala ndiyo mbinu msingi ya kufanya mashirika ya umma yawajibike. Watu wanaweza kutumia mapitio ya kimahakama kwa matendo au uamuzi uliofanywa na za halmashauri za mitaa, huduma za umma au wizara za serikali, kuhakikisha kuwa zinazingatia sheria. Mahakama ya kwanza ya maalum ya kiutawala yalikuwa mahakama ya Conseil d'État yaliyoundwa mnamo mwaka wa 1799, wakati Napoleon alipochukua mamlaka nchini Ufaransa.[20]
Sheria ya jinai
Sheria ya jinai, inayojulikana pia kama sheria ya kuadhibu, inahusisha makosa na adhabu.[21] Kwa hivyo inapima ufafanuzi wa adhabu ya makosa yaliyopatikana kuwa na madhara yanaonekana kuwa na uwezo wa kusababisha uharibifu lakini, kwa undani, haifanyi uamuzi wa kimaadili kumhusu mkosaji wala kuwekea jamii vikwazo ambavyo vinakataza watu kimwili wasifanye makoa mwanzoni.[22] Investigating, apprehending, charging, and trying suspected offenders is regulated by the law of criminal procedure.[23] Kesi ya kidhana ya uhalifu inatokana na ushahidi, kuzidi shaka ya kuridhisha, kuwa mtu ana hatia ya mambo mawili. Kwanza, mshtakiwa lazima awe amefanya kitendo ambacho kinatazamwa na jamii kuwa hatia, au actus reus (kitendo cha hatia).[24] Pili, lazima mshtakiwa awe na dhamira ya kufanya uharibifu ya kufanya kitendoo fulani cha jinai, au mens rea (akili ya hatia). Hata hivyo, kwa kile kinachojulikana kama hatia za "dhima kali", actus reus haitoshi.[25] Mifumo ya jinai ya utamaduni wa sheria ya raia zinatofautisha kati ya nia katika dhana pana (dolus directus na dolus eventualis), na uzembe. Uzembe hauna jukumu la jinai isipokuwa ambapo hatia fulani una adhabu yake maalum.[26][27]
Mifano ya uhalifu ni mauaji, kushambulia, udanganyifu na wizi. Katika mifano maalum utetezi unaweza kutumika kwa vitendo maalum, kama zile kuuwa ili utetezi wa kibinafasi, au katika nyakati maalum kujitetea kuwa wazimu. Mfano mwingine ni katika kesi ya karne ya 19 ya Jamhuri dhidi ya Dudley na Stephens, iliyopima utetezi wa "kimahitaji". Meli ya Mignonette, iliyokuwa ikisafiri kutoka mji wa Southampton kuelekea mji wa Sydney, ilizama. Wafanyikazi watatu wa meli hiyo na Richard Parker, kijana aliyekuwa na umri wa miaka 17, walibaki katika meli iliyoundwa na vijiti. Walikuwa na njaa na kijana yule alikuwa karibu kufa. Kwa sababu ya kuwa na njaa iliyokithiri, wafanyikazi hao walimuuwa kijana yule na kumla. Wafanyikazi hao waliokolewa, lakini wakafikishwa mahakamani huku wakiwa na hatia ya mauaji. Walijitetea kwa kusema kwamba ilihitajika kwa lazima kwa wao kumuuwa kijana yule ili kuyaokoa maisha yao. Bwana Coleridge, akieleza kukataa kukubwa, aliamua, "kuhifadhi maisha ya kibinafsi ni, kwa kuzungumza kijumla, wajibu, lakini inaweza kuwa jukumu kuu kuyatoa maisha hayo kama kafara." Wanaume hao walihukumiwa nyonga, lakini maoni ya umma uliunga mkono haki ya wafanyikazi wale wa meli kuyaokoa maisha yao. Mwishowe, Ufalme ulipunguza hukumu zao hadi miezi sita gerezani.[28]
Makosa ya jinai yanatambulika si tu kama makosa dhidi ya waathirika binafsi, lakini jamii pia.[22] Taifa, kawaida likisaidiwa na polisi, huongoza mashitaka, basi hiyo ndiyo sababu mbona katika nchi zenye sheria ya kawaida kesi hutajwa kama "Watu dhidi ya..." au "Jamhuri (kwa "Rex" au Regina) dhidi ya..." Pia, jopo la waamuzi ambao hutokana na raia wa kawaida hutumika kuamua hatia ya washitakiwa kutokna na pointi zinazoweza kubainika ukweli: jopo la waamuzi haliwezi kubadilisha kanuni za kisheria. Baadhi ya nchi zilizostawi bado hutumia adhabu ya kifo kwa matendo ya jinai lakini adhabu ya kawaida ya uhalifu itakuwa ni kufungwa gereza, faini usimamizi wa taifa (kama vile probesheni), au huduma ya kijamii. Sheria ya kisasa ya jinai imeathiriwa vilivyo na sayansi ya jamii, hasa kuhusu kuhukumu, utafiti wa kisheria, kuunda sheria, na kuwasaidia wahalifu kurekesha mwenedo wao.[29] Katika ngazi ya kimataifa, nchi 108 wanachama wa Mahakama ya Kimataifa ya Jinai, ambayo ilianzishwa kuwahukumu watu kwa hatia dhidi ya ubinadamu.[30]
Sheria ya mkataba
Sheria ya mkataba inahusu ahadi zinazowezwa kutendwa, na inaweza kuandikwa kwa ufupi katika maneno ya Kilatinipacta sunt servanda (ahadi lazima zitimizwe).[31] Katika maeneo ya kimamlaka ya sheria ya kawaida, vipengele vitatu muhimu kuhusu utengenezaji wa mkataba vinahitajika: kutoa na kukubali, kutilia maanani na nia ya kutengeneza uhusiano wa kisheria.Katika kesi ya Carlill shisi ya Kampuni ya Carbolic Smoke Ball kampuni ya matibabu ilitangaza kuwa dawa yake mpya ya ajabu, smokeball, ingewatibu watu kutokana na mafua, na ikiwa haingefaulu kuwatibu, wanunuzi wangepata £ 100. Watu wengi waliwasilisha kesi mahakamani ili wapate £100 zao wakati dawa hiyo iliposhindwa kuwatibu. Ikiogopa kufilisika, Kampuni ya Carbolic ilijitetea kwa kusema kuwa tangazo lile lilikuwa mzaha tu, na kwa hivyo halikuwa toleo lenye nguvu za kisheria. Lilikuwa karibisho, mchezo tu. Lakini mahakama ya rufaa yaliamua kuwa kwa mtu mwenye kufikiria kwa kawaida kampuni ya Carbolic ilikuwa imefanya toleo. Watu walikuwa wametoa kusudi la kununua bidhaa ile kwa kupitia "shida bayana" ya kutumia bidhaa yenye hitilafu. "Soma tangazo vile utakavyo, na ulibadilishe tangazo hilo vile utakavyo", alisema Hakimu Lindley, "haa kuna ahadi maalum ilitajwa katika lugha isyokuwa na utata wowote".[32]
"Kutilia maanani" knaonyesha ukweli kwamba vyama vyote katika mkataba vimebadilisha kitu fulani chenye maana. Baadhi ya mifumo ya sheria ya kawaida, ikiwemo Australi, zinasonga mbali kutoka dhana ya kutilia maanani kama mojawapo ya mahitaji ya mkataba. Dhana ya "estoppel" au culpa in contrahendo, inaweza kutumika kuunda wajibu wakati mazungumzo kabla ya kuingia mkataba[33] Katika maeneo ya kisheria ya kiraia, kutilia maanani si lazima kwa mkataba kuwa na nguvu ya kisheria.[34] Nchini Ufaransa, mkataba wa kawaida unasemekana kutokea ambapo "kukutana kwa akili" au kwa "kuwa na nia zinazowiana". Ujerumani ina mtazamio maalum kuhusu mikataba, ambayo inayusisha sheria ya mali. Kanuni ya dhana ya kiakili (Abstraktionsprinzip wanayoitumia, inamaanisha kuwa wajibu wa kibinafsi wa mkataba unaundwa kando na jina la mwenye mali yanayokabidhiwa. Wakati ambapo mikataba inavunjwa kwa sababu fulani (kwa mfano mnunuzi wa gari amelewa kiasi kwamba hana uwezo wa kisheria wa kufanya mkataba)[35] Wajibu wa kimkataba wa kulipa unaweza kuvunjwa tofauti na jina la mwenye gari. Sheria ya kutajirika kusio kwa haki, badala ya sheria tya mkataba, basi inatumika kurudisha jina kwa mmiliki halali.[36]
Sheria ya ukiukaji wa wajibu
Sheria ya ukiukaji wa wajibu, ambayo wakati mwingine huitwa kosa la jinai, ni makosa ya raia. Kuwa na kosa la ukiukaji wa wajibu, mtu lazima awe amekiuka wajibu aliukwa anafaa kumtendea mty mwingine, au kukiuka haki fulani ya awali ya kisheria. mfano unaweza kuwa kumgonga mtu kimakosa na mpira wa mchezo wa kriketi.[37] Chini ya sheria ya uzembe, ambayo ndiyo aina ya ukiukaji wa wajibu maarufu zaidi, mtu aliyepatwa na madhara anaweza kuomba fidia kwa ya majeraha yake kutoka kwa mtu mwenye uwajibikaji. Kanuni za uzembe zinaonyeshwa na kesi ya Donoghue dhidi ya Stevenson.[38] Rafiki mmoja wa Bi. Donoghue aliagiza chupa isiyopenyeka nuru la pombe ya tangawizi (iliyokusudiwa kutumika na Bi. Donoghue) katika mkahawa katika eneo la Paisley. Baada ya kunya kunya nusu ya bia ile , Bi, Donoghue alimimina iliyosalia katika bilauri. Mabaki yaliyooza ya konokono yalielea juu ya pombe. Alidai kuwa alipigwa na bumbuwazi, na kupata ugonjwa wa kuchomeka ndani ya matumbo, na ilimbidi kumpeleka mtengenezaji pombe kwa kuruhusu kinywaji kuchafuka ovyo. Nyumba ya Mabwana iliamua kwamba mtengezaji pombe aliwajibika kwa ugonjwa wa Bi. Donoghue. Bwana Atkin alikuwa na mtazamo maalum wa kimaadili, na akasema,
Dhima ya upuuzaji ... bila shaka ina msingi wake katika mawazo ya kijumla ya umma kuhusu makosa ya kimaadili amabyo mkosaji lazima alipe ... Kanuni ya kuwa unafaa kumpenda adui yako, kisheria inakuwa, haufai kumjeruhi jirani yako; na swali la wakili, nani ndiye jirani yangu? linapokea jibu lenye vikwazo. Lazima uwe na uwangalifu wa kuepuka na vitendo au visa ambapo hautendi lolote inapofaa, ambavyo unaweza kutazamia kuwa vikamjeruhi jirani yako.[39]
Huu ulikuwa msingi wa kanuni nne za upuuzaji; (1) Bwana Stevenson alimdai Bi. Donoghue wajibu wa kujali wa kuuza vinywaji salama (2) yeye alivunja wajibu wake wa kujali (3) madhara hayangefanyika isipokuwa kwa kuvunja kwake kwa wajibu wa kujali na (4) tendo lake lilikuwa sababau ya karibu, au haikuwa tokeo la mbali, la madhara yaliyompata mtu fulani.[38] Mfano mwingine wa ukikaji wa wajibu unaweza kuwa wa jirani ambaye anapiga kelele nyingi sana na na mashine katika nyumbani kwake.[40] Chini ya dai la kero kelele hiyo inaweza kukomeshwa. Ukiukaji wa wajibu pia inaweza kuhusisha vitendo vya kimakusudi, kama vile ushambulizi, vita au kuvuka na kuingia katka maeneo yaliyopigwa marufuku. Sheria ya ukiukaji wa wajibu inayofahamika vyema ni ile ya kumharibia mtu jina, ambayo inafanyika, kwa mfano, wakati gazeti linapochapisha madai yasiyokuwa na msingi ambayo yanaharibu sifa ya mwanasiasa fulani.[41] Ukiukaji wa wajibu ambao ni mbaya zaidi ni zile wa kiuchumi, ambao huwa msingi wa sheria ya ajira katika baadhi ya nchi kwa kufanya vyama vya kibiashara kuwa na dhima kwa sababu ya migomo,[42] Wakati ambapo amri ya kisheria haipatiani kinga.[43]
Sheria ya mali
Sheria ya mali inatawala vitu vya thamani ambavyo watu huvitambua kama 'vyao'. Mali ya kweli wakati mwingine huitwa 'mali isiyohamishika' inahusu umiliki wa ardhi na vitu vilivyojikita katika ardhi hiyo.[45] Mali ya kibinafsi, inaashiria mambo mengineyo; vyombo vinavyowezwa kusongeshwa, kama vile tarakilishi, magari, mapambo na mikate au turathi haki, kama vile akiba na hisa. Haki ya in rem ni haki ya kipande maalum cha mali, ikitofautishwa na haki in personam ambayo inaruhusu fidia kwa hasara, lakini si kwa kurudishiwa kitu fulani. Sheria ya ardhi inajumuisha msingi wa aina nyingi za sheria za mali, na ndiyo ngumu zaidi. Inahusisha mogeji, mikataba ya kukodisha, leseni, maagano, ruhusa na mifumo ya kisheria kwa usajili wa ardhi. Kanuni kuhusu matumizi ya ardhi ya kibinafsi chini ya haki miliki, sheria ya kampuni, hifadhi na sheria ya biashara. Mfano wa kesi msingi ya ya sheria nyingii za mali ni Armory v Delamirie.[46] Kijana wa kufagia chimni alipata pambo lenye mawe ya thamani. Alichukua pambo lile kwa muundaji wa vifaa vya dhahabu ili thamani yake ikadiriwe. Mwanafunzi wa muundaji wa vifaa vya dhahabu aliangalia pambo lile, akaiba mawe yale ya thamani, ma kumuambia kijana yule kuwa thamani yake ilkuwa nusu peni tatu na kuwa angeinunua. Kijana yule alimwambia kuwa angepenga arudishiwe pambo lile, kwa hivyo mwanafunzi wa muundaji vifaa alimrudishia pambo, lakini bila mawe yale ya thamani. Kijana yule alimpeleka mtengenezaji wa vifaa vya dhahabu kotini kwa jaribio la mwanafunzi wake kumdanganya. Bwana Hakimu Mkuu Pratt aliamua kuwa ingawa kijana hangesemekana kuwa mumiliki wa pambo lile, angefaa kutazamwa kama mpataji aliyefaa ("mpataji muwekaji") hadi mumiliki wa kiasili anapopatikana. Kwa kweli mwanafunzi na kijana yule wote walikuwa na haki ya umiliki wa pambo lile (dhana ya kiufundi, inayomaanisha kuwa kitu fulani kingeweza kumilikiwa na mtu fulani), lakini nia ya kijana yule ya kumiliki ilitazamiwa kuwa bora zaidi, kwa sababu ingeweza kudhihirishwa kuwa ya kwanza katika wakati. Umiliki unaweza kuwa sehemu tisa kwa kumi ya sheria, lakini si yote.
Kesi hii hutumika kudhihirisha mtazamo wa mali katika maeneo ya kisheria ya kawaida, kuwa mtu anayeweza kuonyesha dai bora zaidi la kipande cha mali, dhidi ya chama kingine, ndiye mumiliki.[47] Kwa kulinganisha, mbinu ya kiklasiki ya sheria ya raia kuhusu mali, iliendelezwa na Friedrich Carl von Savigny, ni kuwa ni haki nzuri dhidi ya Ulimwengu. Wajibu, kama mkataba na ukiukaji wa wajibu hutazamwa kama haki nzuri dhidi ya watu binafsi.[48] Dhana ya mali inaibua maswala mengi zaidi ya kifalsafa na kisiasa. Locke alidokeza kwamba "maisha, uhuru na nyumba" zetu ni mali yetu kwa sababu tunamiliki mali yetu na tunachangayana ajira yetu na mazingira yetu.[49]
Usawa na amana
Usawa na amana ni mwili wa sheria ulioibuka nchini Uingereza kando na "shera ya kawaida". Sheria ya kawaida ilisimamiwa na mahakimu. Bwana Chansela kwa upnade mwingine, kama muwekaji dhamiri wa mfalme, angeweza kupuuza sheria iliyotengenezwa na hakimu ikiwa alifikiria kuwa ilikuwa sawa kufanya hivyo.[50] Hili lilimaanisha kuwa usawa ulianza kufanya kazi zaidi kupitia kanuni bali si sheria ambazo hazikubadilika. Kwa mfano, ambapo mifumo ya sheria ya kawaida au sheria ya raia haiwaruhusu watu kugawa umiliki wa kutoka kwa udhibiti wa kipande kimoja cha mali, usawa unaruhusu hili kupitia mpango unaoitwa 'amana'. Kudhibitiwa kwa mali na 'wenye amana' ambapo kwa upande mwingine umiliki 'wenye manufaa' (au 'yenye usawa') wa mali ya amana inashikiliwa na watu wanojulikana kama 'wadhamini'. Wadhamini wana wajibu kwa walengwa wao wa kuyachuna vyema mali waliyokabidhiwa.[51] Katika kesi ya awali ya Keech dhidi ya Sandford[52] mtoto alirithi haki ya kokodisha katika soko katika eneo la Ramford, mjini London. Bw, Sandford alikabidhiwa mali hayo hadi wakati ambapo mtoto angekomaa. Lakini kabla ya hapo, kipindi cha kukodisha kilikwisha. Kabaila alikuwa (inaonekana) amemwambia Bw. Sandford kuwa hakutaka mtoto yule awe na kukodisha kupya. Lakini bado kabaila alikuwa amefurahi (inaonekana) kumpa Bw. Sandford fursa ya kukodisha. Bw Sandford aliichukua. Wakati ambapo mtoto (sasa Bw. Keech) alikuwa mkubwa, alimpeleka Bw. Sandford mahakamani kwa faida aliyokuwa akipata kwa kupata kukodisha kwa soko. Bw. Sandford alifaa kuaminika, lakini alijiweka katika nafasi ya mgongano wa maslahi. Bwana Kansela, Bwana Mfalme, alikubali na kumuamuru Bw. Sandford kutoa faida ile na kumlipa Bw. Keech. Aliandika,
Ninaona vizuri sana kuwa, ikiwa mdhamini, akikataa kufanya kukodesha upya, anaweza kuwa na kukodesha kwake mwenyewe mali chache ya kiamana yangesajiliwa upya ... Hili linaweza kuonekana kuwa gumu sana, kuwa mdhamini ndiye mtu wa kipekee kwa binadamu wote ambaye hatakuwa na kukodisha; lakini ni bora kanuni ifuatiliwe na isipuuzwe wakati wowote.
Bila shaka, Bwana Mfalme LC alikuwa na wasiwasi kwamba wadhamini huenda wakatumia fursa ya kutumia mali ya amana wenyewe badala ya kuyachunga. Wadadisi wa kibiashara wanaotumia hifadhi walikuwa wamesababisha kuaguka kwa soko la hisa katika siku hizo. Wajibu mkali kwa wadhamini ulijumuishwa katika sheria ya serikali na kutumika kwa wakurugenzi wa makampuni na maafisa watendaji wakuu. Mfano mwingine wa jukumu la mdhamini unaweza kuwa kuwekeza mali vizuri au kuiuza.[53] Hii hasa ndiyo kesi kwa fedha za pensheni , aina muhimu kwa zote ya amana, ambapo wawekezaji ndio wadhamini wa akiba za watu hadi wastaafu. Lakini amana pia zinaweza kuundwa kwa madhumuni ya hisani, mifano maarufu ikiwa Makavazi ya Uingereza au Shirika la Rockefeller.
Utaalamu zaidi
Sheria huenea mbali kuliko masomo ya msingi hadi karibu kila eneo la maisha. Ngazi tatu zimetajwa hapa ili kurahisiha majadiliano, ingawa masomo mbalimbali hufanana na kutegemeana.
Sheria na jamii
Sheria ya ajira ni somo la uhusiano wa mara tatu wa kiwandani kati ya mfanyikazi, muajiri na chama cha wafanyikazi. Hili linahusisha kupunguza kufanya biashara kwa pamoja, na haki ya kugoma. Sheria ya kuajiriwa kwa binafsi inaashiria haki za maeneo ya kazi, kama zile usalama wa kazi, afya na usalama au mshahara wa chini zaidi.
Haki za kibinadamu, haki za kiraia na sheria ya haki za kibinadamu ni maeneo muhimu katika kumhakikishia kila mtu uhuru na haki za kimsingi, Haya yanapatikana katika maadiko kama vile Azimio la Ulimwenguni la Haki za Kibinadamu, Mkataba wa Ulaya wa Haki za Kibinadamu (iliyoanzisha Mahakama ya Ulaya ya Haki za Kibinadamu) na Mswada wa Marekani wa Haki za Kibinadamu. Mkataba wa Lisbon unafanya Mkataba wa Haki za Msingi za Umoja wa Ulaya uwe na nguvu za kisheria katika nchi zote wanachama isipokuwa Polandi na Uingereza.[54]
Utaratibu wa Kiraia na utaratibu wa jinai unahusisha kanuni ambazo mahakama lazima yafuate kadiri trial na rufaa zinapoendelea. Yote yanahusu haki ya raia kupata kuhukumiwa kwa haki au kesi yake kusikizwa kwa haki.
Ushahidi. Sheria ya ushahidi inahusu vifaa vinavyofaa kutumika mahakamani ili kesi ijengwe.
Sheria ya Uhamiaji na sheria ya utaifa zinahusu haki za wageni kuishi na kufanya kazi katika taifa ambalo si lao na kupata na kupoteza uraia. Yote yanahusu haki ya hifadhi na shida ya watu wasiokuwa na nchi
Usalama wa Kijamii. Sheria ya usalama wa kijamii inahusu haki za watu kuwa na bima ya kijamii, kama vile pesa zinazopewa watafuta kazi au faida za makazi.
Sheria ya familia inahusu kesi za ndoa na talaka proceedings, haki za watoto na haki za kuwa na mali na pesa ikiwa wenye kufanya ndoa watatengana.
Sheria na biashara
Sheria ya kikampuni ilitokana na sheria ya amana, ikitegemea kanuni ya kutenganisha umiliki na udhibiti.[55] Sheria ya kisasa ya kampuni ilianza na Sheria ya Kampuni za Pamoja za Akiba ya mwaka 1856, iliyopitishwa nchini Uingereza, ambayo iliwapa wawekezaji mbinu rahisi ya usajili ili kupata dhima ya kupimika chini ya dhana ya mtu tofauti wa kampuni.
Sheria ya kibiashara inahusu mkataba tata wa mkataba na mali. Sheria ya shirika, sheria ya bima, bili za kubadilishana, ufilisi na Sheria ya kuufungwa kwa biashara na sheria ya uuzaji zote ni muhimu, na zinarudi nyuma hadi dhana ya Lex Mercatoria ya zama za kati. Sheria ya Kuuza Bidhaa ya Uingereza na Kodi Sawa ya Biashara ya Marekani ni mifano ya kanuni za kibiashara ya sheria ya kawaida
Sheria ya maji na Sjeria ya Maji zinaweka muundo msingi wa biashara huru na biashara Duniani kote Baharini, ambapo yamo nje ya eneo la udhibiti wa nchi fulani. Makampuni ya meli yanafanya kazi kwa kutumia kanuni za kawaida za sheria ya biashara, ambazo zimefanywa kuwa jumla kwa soko la kimataifa. Sheria ya maji inajumuisha masuala muhimu kama vile kama vile kuokoa vifaa kutoka baharini, lieni za maji, na majeraha kwa abiria.
Miliki Sheria inalenga aims at safeguarding creators and other producers of intellectual goods and services. These are legal rights (copyrights, trademarks, patents, and related rights) which result from intellectual activity in the industrial, literary and artistic fields.[56]
Fidia inashughulika na kupata mapato ya mtu mwingine, bali si fidia kwa hasara ya kibinafsi
Kutajirika isipofaa ndiyo nguzo ya tatu ya sheria ya raia (pamoja na mkataba na ukiukaji wa wajibu). Wakati ambapo mtu fulani ametajirishwa isipofaa (au kuna "kutokuwepo kwa msingi" wa biashara) kwa gharama ya mawingine, tukio hili linazalisha haki ya fidia ili kugeuza faida hiyo.
Sheria na vikwazo
Sheria ya kodi inahusu kanuni kuhusu kodi ya thamani iliyoongezwa, kodi ya kampuni, kodi ya mapato.
Sheria za kibenki na kanuni za kifedha zinaweka viwango vya chini zaidi kuhusu idadi ya mtaji ambao benki zinaweza kuwa nao, na sheria kuhusu utendaji bora wa uwekezaji. Hili ni kwa minajili ya kuhakikisha ulinzi dhidi ya taabu za kiuchumi, kama vileKunguka kwa soko la Wall Street mnamo mwaka wa 1929.
Vikwazo vinashughulika na utoaji wa huduma za umma na usimamizi wa vifaa vya umma.Sheria ya maji ni mfano mmoja. Hasa tangu ubinafshaji uwe maarufu na uchukue usimamizi wa huduma kutoka kwa sheria ya umma, makampuni ya kibinafsi ambayo hapo yalikuwa yakifanya kazi iliyodhitiwa na serikali hapo awali yamefungwa na vyeo mbalimbali vya wajibu wa kijamii. Nishati, gesi, mawasiliano na maji zinadhibitiwa na viwanda katika nchi nyingi za OECD.
Sheria ya mashindano, nchini Marekani inajulikana kama sheria dhidi ya amana, ni eneo linalozidi kubadilika ambalo lilianza katika kutokana na amri za Kirumi dhidi ya kuweka bei na mafundisho ya Uingereza ya biashara ya makini. Sheria ya kisasa ya mashindano inatokana na sheria za Marekani dhidi ya biashara za magendo na dhidi ya ukiritimba (Sheria ya Sherman na Sheria ya Clyaton) ya mwisho wa karne ya 20. Inatumika kudhibiti biashara zinazojaribu kutumia ushawishi wao wa kiuchumi kubadilisha biashra za sokoni bila kujali maslahi ya mnunuzi.
Sheria ya mnunuzi inaweza kujumuisha chochote kuanzia kanuni kuhusu vifungu vya mikataba ambavyo si sawa hadi maelekezo kuhusu bima ya mizigo ya ndege.
Sheria ya mazingira inazidi kuwa muhimu, hasa katika mwanga wa Itifaki ya Kyoto na hatari inayoweza kutokana na mabadiliko ya hali ya anga. Ulinzi wa kimazingira pia intumika kuwaadhibu wanaoharibu mazingira katika mifumo ya kisheria ya kiinchi
Mifumo ya sheria
Kwa ujumla, mifumo ya kisheria inaweza kugawanywa kati ya mifumo ya kisheria ya kiraia na mifumo ya kisheria ya kawaida.[57] Maneno "sheria ya kiraia" yanayoashiria mfumo wa kisheria hayapaswi kuchanganyishwa na "sheria ya kiraia" kama kundi la masomo ya kisheria ambayo ni tofauti na sheria ya umma au ya jinai . Aina ya tatu ya mfumo wa kisheria—inayokubalika bado na baadhi ya nchi ambazo zina utengano wa kanisa na taifa—ni sheria sheria ya kidini, ambayo ina msingi wake katika maandiko ya kidini. Aina ya mfumo amabo nchi inatumia kutawala mara nyingi kudhamiriwa na historia yake, uhusiano wake na nchi zingine au kushikilia kwake kwa viwango vya kimataifa. Vyanzo ambavyo maneneo fulani ya kisheria hutumia kama kama zenye uwezo wa kuwa nguvu za kisheria ndizo sifa fafanuzi za mfumo wowote wa kisheria. Hata hivyo, uainishaji ni jambo la umbo kuliko maana, kwani sheria sawa mara nyingi hutawala.
Sheria ya kiraia
Sheria ya kiraia ni mfumo wa kisheria unaotumika katika nchi nyingi Duniani. Katika sheria ya kiraia vyanzo vinavyotambulika kama kuwa na mamlaka, ni, haswa, uundaji wa sheria—haswa sheria zilizoandikwa katika katiba au amri zinazopitishwa na serikali—na tamaduni.[58] Sheria za kuandikwa zinapatikana hata katika miaka mingi ya awali , huku mfano mmoja ukiwa Codex Hammurabi ya Kibabeli. Mifumo ya sheria za kiraia ya kisasa inatokana na mazoezi ya kisheria ya Dola la Kirumi ambalo maadiko yake yalipatikana katika Ulaya ya Zama za Kati. Sheria ya Kirumu katika siku za Jamhuri ya Kiruma na Dola la Kirumi lilitegemea sana utaratibu, na ilikosa daraja la kitaaluma.[59] Badala uake mtu wa kawaida aliyeitwa, iudex, alichagukiwa kufanya uamuzi. Kesi za awali hazikuripotiwa, kwa hivyo sheria yoyote yenye msingi katika kesi iliyoibuka ilifichwa na hata kutotambulika.[60] Kila kesi ilikuwa ilimuliwe upya kutokana na sheria za nchi, ambayo ni sawa na kupungua kwa umuhimu (kinadharia) wa uamuzi wa mahakimu kwa kesi za siku za usoni kwa mufumo ya kisheria siku za leo. Katika kipindi cha karne ya 6 NK katika Dola la Mashariki la Roma, Kaisari Justinian I aliandika na kuzikusanya pamoja sheria ambazo zilikuwa zinapatikana hapo awali katika Roma, ambapo kile kilichobakia kilikuwa sehemu moja juu ya ishirini ya kiwango cha maandiko ya kisheria kutoka awali.[61] Hili ikawa inafahamika kama Corpus Juris Civilis. Kwa mujibu wa mwanahistoria mmoja wa kisheria, "Justinian alitazama kwa uangalifu hadi miaka ya dhahabu ya nyuma ya sheria ya Kirumi na alilenga kuirejesha hadi upeo wake wa karne tatu za awali."[62] Wakati uo huo, Ulaya ya Magharibi ilitumbukia polepole katika Zama za Giza, na haikuwa hadi karne ya 11ambapo wasomi katika Chuo Kikuu cha Bologna walipoyagundua upya maandiko yaliyokuwa yamepotea na kuyatumia kuzitafsiri sheria zao.[63] Maandiko ya sheria za kiraia yenye msingi unaofanana kwa karibu na sheria ya Kirumu, sambamba na ushawishi mchache kutoka sheria za kidini kama vile sheria ya Kikanoni na sheria ya Kiislamu,[64][65] iliendelea kuenea kote baranii Ulaya hadi Kutaalmika; kisha, katika karne ya 19, Ufaransa, na Sheria iliyoandikwa ya Kiraia, na Ujerumani, Bürgerliches Gesetzbuch, zilifanya sheria zao zilizokuwa zimeandikwa kuwa za kisasa. Sheria hizi mbili zilizoandikwa zilisukuma vilivyo si tu mifumo ya kisheria ya nchi katika Bara Ulaya (kama vile Ugiriki), lakini pia tamaduni za kisheria za Ujapani na Kikorea.[66][67] Leo, cnhi ambazo zina mifumo ya kisheria ya kiraia ni kama vile Urusi na Uchina na maeneo mengi ya Marekani ya Kati na Marekani ya Kilatini.[68] Marekani inafuata sheria ya kawaida inayofafanuliwa hapa chini.
Sheria ya kawaida na usawa
Sheria ya kawaida na usawa ni mifumo ya kisheria ambapo uamuzi wa mahakama yanakubalika wazi kuwa vyanzo vya sheria."Mafundisho ya utangulizi", au stare decisis (Kilatini kwa "kusimama kwa uamuzi") unamaanisha kuwa sumauzi unaofanywa na mahakama yenye mamlaka kubwa yanafunga mahakama yenye mamlaka ya chini. Mifumo ya kisheria ya kawaida hutumia amri mara chache sana, zinazopitishwa na bunge, lakini huenda zikafanya jaribio ambalo si la kitaratibu kuandika sheria zao kuliko katika "mfumo wa sheria wa kiraia". Sheria ya kawaida ina asili yake nchini Uingereza na imerithiwa na karibu nchi zote ambazo hapo awali zilihusika na Dola la Uingereza (isipokuwa Malta, Scotland, na jimbo la Marekani la Louisiana, na jimbo la Kanada la Quebec). Katika Uingereza wakati wa zama za kati, ushindi wa Norman ulisababisha kuungana kwa desturi mbalimbali za kikabila na hivyo basi kuunda sheria ya "kawaida" ya nchi yote. Labda ikisukumwa na mazoea ya kisheria ya Kiislamu wakati wa Krusedi,[65] sheria ya kawaida iliendelea ambapo Mfalme wa Kiingereza alikuwa amefanywa kuwa dhaifu na gharama kubwa ya vita vywa kudhibiti sehemu kubwa za Ufaransa. Mfalme Yohana alikuwa amelazimishwa na mabaroni wake kutia saini hati iliyoweka vikwazo kwa mamlaka yake ya kupisha sheria. "Mkataba huu mkuu" au Magna Carta wa mwaka 1215 pia ulihitaji jopo la mahakimu wa Mfalme kufanya mikutano yao ya kimahakama na uamuzi wao katika "mahali maalum" badala ya kutoa haki ya kibepari katika maeneo yaliyokuwa magumu kutabiri kote.[69] Kundi la mahakimu walsomi na waliokolea walipata jukumu muhimu katika kuunda sheria chini ya mfumo huu, na ikilinganishwa na wenzao Barani Ulaya mahakama ya Uingereza ilikuwa na urasimu mwingi zaidi. Kwa mfano, mnamo mwaka wa 1297, wakati ambapo mahakama kuu ya Ufaransa yalikuwa na mahakimu hamsini na wawili, Mahakama ya Uingereza ya Maombi ya Kawaida yalikuwa na watano.[70] Mahakama haya yenye nguvu na yaliyoshikamana yalisababisha mfumo wa kikiritimba.[71] Kufuatana na hilo, kadiri wakati ulivyopita, idadi iliyoongezeka ya raia waliomba Mfalme kupuuza sheria ya kawaida, na kwa niaba ya Mfalme Bwana Chansela alitoa uamuzi kufanya kile ambacho ni sawa kwa kila kesi. Kuanzia wakati wa Thomas More, wakili wa kwanza kuteuliwa kama Bwana Chansela, mwili wa kimfumo wa usawa uliongezeka kando ya sheria ya kawaida yenye ukiritimba, na ilianzisha Mahakama yake ya Chancery. Mwanzoni, usawa ulikosolewa kuwa ulikosa kukosa utaratibu, na kuwa ulibadilika kulingana na urefu wa mguu wa Chansela.[72] Lakini baada ya muda iliunda kanuni, hasa chini ya Bwana Eldon.[73] Katika karne ya 19 mifumo hiyo miwili iliunganishwa pamoja. Katika kuendeleza sheria ya kawaida na usawa, waandishi wa kitaaluma wamekuwa na jukumu muhimu. William Blackstone, kuanzia kipindi cha 1760, alikuwa mwanachuoni wa kwanza kuelezea na kufunza usawa.[74] Lakini kwa kuelezea tu, wasomi walitafuta melezo na miunso msingi walibadilisha polepole jinisi sheria ilivyofanya kazi.[75]
Sheria ya kidini
Sheria ya kidini inatokana na maagizo ya dini. Baadhi ya mifano ni Halakha ya Kiyahudi na Sharia ya Uislamu — ambazo zote mbili zinamaanisha "njia ya kufuata" — huku sheria za Kanisa za Ukristo nazo hutumika katika madhehebu machache, kama vile Kanisa Katoliki, Kanisa la Kiorthodoksi na la Anglikana.
Mara nyingi dini inadai kutobadilika kwa sheria, kwa sababu neno la Mungu haliwezi kufanyiwa marekebisho wala kupingwa na mahakimu au serikali.
Hata hivyo mfumo fasaha wa sheria kwa jumla unahitaji upanuzi upande wa binadamu. Kwa mfano, Torati au Vitabu Vitano vya Musa katika Agano la Kale. Vitabu hivyo vina kanuni na sheria za msingi za Uyahudi, ambayo baadhi ya jamii ya Kiisraeli huchagua kutumia. Halakha ni kanuni ya sheria za Kiyahudi inayofanya muhtasari wa baadhi ya ufafanuzi wa kitabu cha Talmud. Hata hivyo, Sheria za Israeli zinaruhusu mlalamikaji kuchagua mbinu za kidini ikiwa tu anataka. Mfano mwingine ni Korani ambayo ina sheria, na inakuwa kama chanzo cha sheria zaidi kupitia ufafanuzi,[76] Qiyas (kulinganisha), Ijma (kufikia muafaka) na yaliyokwishatokea. Hili hasa hupatikana katika mkusanyo wa sheria na falsafa ya kisheria inayojulikana kama Sharia na Fiqh.
Hadi karne ya 18, Sharia ilitekelezwa kote katika Ulimwengu wa Kiislamu katika mfumo ambao haukuwa umeandikwa kwa ufasaha, huku sheria ya Mecelle ya Dola la Ottoman katika karne ya 19 ilikuwa ya kwanza kuandika vipengele vya Sharia. Tangu miaka ya kati ya 1940, majaribio yamefanywa, katika nchi nyingi, kufanya sheria hizo zifanane zaidi na hali na dhana za kisasa.[77][78]
Katika nyakati za sasa, mifumo ya kisheria katika mataifa mengi ya Kiislamu hutegemea sheria za kiraia na sheria ya kawaida na pia sheria na tamaduni za Kiislamu. Katiba za baadhi ya nchi za Kiislamu, kama vile Misri na Afghanistan, zinatambua Uislamu kama sheria ya taifa, hivyo kuyafanya mabunge katika nchi hizo yasiwe na budi kufuata Sharia.[79] Saudia inatambua Korani kama katiba, na inatawaliwa kwa msingi wa sheria ya Kiislamu.[80] Iran pia imeshuhudia kurudi kwa sheria ya Kiislamu katika mfumo wake wa kisheria baada ya mwaka 1979.[81] Katika miongo michache iliyopita, mojawapo ya tofauti kuu ya harakati ya mwamko wa Kiislamu imekuwa wito wa kuirejesha Sharia, wito ambao umeibua kiasi kikubwa cha maandishi na kuathiri siasa duniani.[82]
Nadharia ya sheria
Historia ya Sheria
Historia ya sheria inashikamana kwa karibu na maendeleo ya ustaarabu. Sheria ya Misri ya Kale, iliyorudi nyuma mbali hadi mnamo 3000 KK, ilikuwa na mkusanyiko wa sheria ambao huenda ulikuwa umegawanjwa katika vitabu kumi na viwili. Ilizingatia dhana ya Ma'at, iliyokuwa na sifa ya mapokeo, hotuba za kushawishi, usawa wa kijamii na uaminifu.[83][84]
Kufikia karne ya 22 KK, mtawala wa zamani wa Kisumeri, Ur-Nammu alikuwa ameandaa mkusanyiko wa sheria, ambao ulihusisha kauli za kimjadala ("ikiwa ... basi ...").
Kufikia mwaka wa 1760 KK, Mfalme Hammurabi aliboresha zaidi Sheria ya Babeli, kwa kuikusanya na kujandika katika jiwe kubwa. Hammurabi aliweka nakala kadhaa za jiwe lile kote katika milki ya Babeli kama stelae, ili watu wote waitazame; hii ilikuja kufahamika kama Mkusanyiko wa Sheria za Hammurabi. Nakala iliyobaki ambayo haijaharibika sana wa stelae hizi iligunduliwa katika karne ya 19 na Waingereza wasomi wa mambo ya milki ya Assyria, na tangu wakati huo imenakiliwa upya na kutafsiriwa katika lugha mbalimbali, zikiwemo Kiingereza, Kijerumani na Kifaransa.[85]
Agano la Kale lilianza mnamo 1280 KK, na linachukua umbo la amri za kimaadili kama mapendekezo ya jamii nzuri.
Mji-dola wa Ugiriki ya Kale, Atheni ya Kale kuanzia karne ya 8 KK ilikuwa jamii ya kwanza kuwa na msingi wake katika kuhusisha raia kwa upana; isipokuwa wanawake na daraja la watumwa. Hata hivyo, Atheni haikuwa na sayansi ya kisheria, na hapakuwa na neno la "sheria" isipokuwa kama dhana ya kiakili tu.[86] Bado sheria ya Ugiriki wa Kale ilikuwa na uvumbuzi mkubwa wa kikatiba katika kuendeleza demokrasia.[87]
Sheria ya Kirumi ilisukumwa sana na falsafa ya Kigiriki, lakini maelezo yake ya kina yaliendelezwa na wanasheria wa kitaaluma, na yalikuwa magumu sana.[88][89] Katika kipindi cha karne zilizopita kati ya kupanda na kushuka kwa Dola la Roma, sheria imebadilishwa ili kukabiliana na hali za kijamii zilizokuwa zikibadilika, na ilikusanywa na kuandkiwa vilivyo wakati wa utawala wa kaisari Justinian I.[90] Ingawa ilipungua kwa umuhimu mwanzoni mwa Karne za Kati, Sheria ya Kirumi iligunduliwa upya wakati wa karne ya 11 ambapo wasomi walianza kutafiti mkusanyiko wa sheria za Kirumi na kuyatumia mawazo yao.
Katika Uingereza ya Zama za Kati, mahakimu wa Mfalme waliunda mwili wa utangulizi, ambao baadaye ulijulikana kama sheria ya kawaida. Sheria ya biashara ya Ulaya mzima iliundwa ili kuwapa wafanyabiashara uwezo wa kufanya biashara kwa kutumia viwango sawa vya mazoezi; badala ya kutumia sheria za kimtaa zenye pande nyingi. Hiyo Lex Mercatoria, mtangulizi wa sheria ya kisasa ya biashara, ilihimiza uhuru wa mkataba na kuwekwa mbali kwa mali.[91]
Kadiri utaifa ulipozidi katika karne za 18 na 19, ndipo Lex Mercatoria ilipozidi kujumuishwa katika sheria za kimanispaa za nchi mbalimbali chini ya mkusanyiko mpya wa sheria za kiraia. Mkusanyiko wa Sheria za Napoleoni na sheria za Kijerumani ulikuwa na ushawishi mkubwa zaidi. Ikitofautishwa na sheria ya kawaida ya Uingereza, ambayo ina idadi kubwa ya sheria za kesi, mikusanyiko ya sheria katika vitabu vidogo ni rahisi kuuza nje ili mahakimu waweze kuitumia. Hata hivyo, hivi leo kuna ishara kuwa sheria ya kiraia na sheria ya kawaida zinazidi kukaribiana.[92] Sheria ya Umoja wa Ulaya imekusanywa katika mikataba, lakini huendelezwa kupitia utangulizi unaofanywa na Mahakama ya Ulaya ya Haki.
Sheria ya Kiislamu na falsafa ya sheria zilianza katika kipindi cha Zama za Kati.[93] Mbinu ya kisheria ya utangulizi na kufikiria kupitia mlinganisho (Qiyas) iliyotumika katika sheria ya mapema ya Kiislamu ilifanana na na ile ya baadaye ya mfumo wa Sheria ya Kawaida ya Uingereza.[94] Hii ilitumika hasa katika shule ya Maliki ya sheria ya Kiislamu iliyopatikana sana katika eneo la Afrika Kasakazini, Uhispania wa Kiislamu na baadaye Sicily ya Kiemereti. Kati ya karne za 8 na 11, sheria ya Maliki iliendeleza taasisi nyingi zilizokuwa sambamba na taasisi za baadaye za sheria ya kawaida.[95]
Sheria ya kale ya Uhindi na Uchina zinawakilisha mapokeo tofauti ya sheria, na kihistoria yamekuwa na shule huru za kinadharia na mazoezi.
Arthashastra, ambayo pengine iliandikwa mnamo 100 BK (ingawa ina maandiko ya awali kidogo), na Manusmriti (100–300) yalikuwa mikataba ya uanzilishaji nchini Uhindi, na ilikuwa na maandiko yanayofikiriwa kuwa wongofu wenye mamlaka wa kisheria.[96] Falsafa kuu ya Manu ilikuwa kuvumiliana na Mfumo wa Vyama Vingi, na ilitajwa kote katika eneo la Asia ya Kusini Mashariki.[97]
Mapokeo haya ya Kihindu, pamoja na sheria ya Kiislamu, yalibadilishwa na na sheria ya kawaida wakati ambapo Uhindi ilifanywa kuwa sehemu ya Dola la Uingereza.[98] Malaysia, Brunei, Singapore na Hong Kong pia ilianza kutumia sheria ya kawaida, Mapokeo ya sheria ya Asia ya Kusini yanaangazia mkusanyiko maalum wa ushawishi wa kidunia na kidIni.[99]
Ujapani ilikuwa nchi ya kwanza kuufanya mfumo wake wa sheria uwe wa kisasa sambamba na ule wa nchi za magharibi, kwa kuagiza sehemu za mkusanyiko wa sheria za Ufaransa, lakini hasa mkusanyiko wa sheria za Kijerumani.[100] Hili lilionyesha kwa kiwango fulani hadhi ya Ujerumani kama nguvu yenye uwezo mkubwa zaidi katika kipindi cha mwisho cha karne ya 19.
Pia, sheria ya mapokeo ya Uchina ilifungua njia kwa kubadilishwa na nchi za magharibi kuelekea miaka ya mwisho ya nasaba ya Ch'ing kupitia njia ya mkusanyiko wa sheria tatu za kibinaFsi zilizokuwa na msingi katika muundo wa Ujapani wa sheria ya Ujerumani.[101] Leo sheria ya Taiwan inabaki na mshikamano wa karibu zaidi na mkusanyiko wa sheria kutoka kipindi hicho, kwa sababu ya mgawanyiko kati ya wanataifa wa Chiang Kai-shek, ambao walitoroka kutoka sehemu hiyo, na wakomunisti wa Mao Zedong waliopata ushindi wa kudhibiti bara mnamo mwaka wa 1949. Muundombinu wa sasa wa Jamhuri ya Watu wa Uchina ilishawishika pakubwa na Sheria ya Kisoshalisti ya Umoja wa Kisovyeti, inayopea sheria ya utawala umuhimu mwingi kuliko haki za sheria ya kibinafsi.[102] Kwa sababu ya kuongezeka kwa kasi kwa viwanda, leo Uchina inapitia machakato wa wa marekebisho, angalau katika nyanja ya haki za kiuchumi, ikiwa si haki za kijamii na kisiasa. Sheria mpya ya mkataba ya mwaka wa 1999 ilikuwa ishara ya kusonga mbali na kuwa na utawala mwingi.[103] Isitoshe, baada ya mazungumzo yaliyodumu miaka kumi na mitano, mnamo mwaka 2001 Uchina ilijiunga na Shirika la Biashara Duniani.[104]
Falsafa ya sheria
Falsafa ya sheria kwa kawaida inaitwa jurisprudensi. Jurisprudensi unaozidi kuongezka wenyewe ni falsafa ya kisiasa, na unauliza "sheria inafaa kuwa nini?", huku jurisprudensia ya uchambuzi inauliza "sheria ni nini?". Jibu la kiutumikaji la John Austin linajibu kuwa sheria ni "amri, zinazoandamana na matishio ya vkwazo, kutoka kwa mtawala, ambaye watu wote wamezoea kumtii".[105] Mawakili wa sheria ya kimaumbile kwa upande mwingine, kama vile Jean-Jacques Rousseau, wanadokeza kwamba sheria inaangazia sheria isiyobadilika ya tabia ya kimaumbile. Dhana ya "sheria ya kimaumbile" iliibuka katika falsafa ya Kigiriki ya zamani kwa wakati mmoja na kwa pamoja na dhana ya haki, na iliingia mkondo wa utamaduni wa Magharibi kupitia maandiko ya Thomas Aquinas na maoni ya mwanafalsafa wa Kiislamu na mwanasheria Averroes.[106][107]
Hugo Grotius, mwanzilishi wa mfumo uliotegemea dhana za kiakili pekee ya sheria ya kimaumbile, alidokeza kuwa sheria inatokana na msukumo wa kijamii—jinsi Aristotle alivyokuwa amesema—na kufikiria.[108] Immanuel Kant aliamini kuwa amri ya kimaadili inahitaji sheria "zichaguliwe kana kwamba zinafaa kushikilia kama sheria za ilimwenguni kote za kimaumbile".[109] Jeremy Bentham na mwanafunzi wake Austin, wakimfuata David Hume, waliamini kuwa hili liliongeza utata wa "kilicho" na kile ambacho "kinafaa kuwepo". Bentham na Austin walisisitiza kuwe na sheria ya uchanya; na kuwa sheria ya kweli ni tofauti kabisa na "maadili".[110] Kant pia alikosolewa na Friedrich Nietzsche, ambaye alikataa kanuni ya usawa, huku akiamini kuwa sheria hutokana na nia kwa nguvu, na haiwezi fanywa kuwa ya "kimaadili" au "utovu wa nidhamu".[111][112][113]
Mnamo mwaka wa 1934, mwanafalsafa wa Kiaustria, Hans Kelsen, alizidi na mapokeo ya uchanya katika kitabu chake Nadharia Safi ya Sheria.[114] Kelsen aliamini kuwa ingawa sheria ni tofauti na maadili, inapewa "ukawaida"; kumaanisha kuwa tunfaa kuitii. Ingawa sheria ni taarfa chanya za "ni" (k.m. faini ya kuendesha kwa kurudi nyuma katika barabara kuu ni €500); hii sheria inatuelezea kile "tunachofaa" kutenda. Kwa hivyo kila mfumo wa sheria unaweza kudadisiwa kuwa na kanuni ya msingi (Grundnorm) ianyotupea amri ya kutii. Mpinzani mkuu wa Kelsen, Carl Schmitt, alikataa uchanya na dhana ya utawala wa sheria kwa sababu hakukubali umuhimu wa kanuni za kidhana za Uchanya badala ya mitazamo na uamuzi bayana wa kisiasa.[115] Kwa hiyo, Schmitt alipendekeza falsafa ya sheria ya maalum (hali ya dharura), ambayo ilikanusha kuwa kanuni za kisheria zingezunguka uzoefu wote wa kisiasa.[116]
Baadaye katika karne ya 20, H. L. A. Hart alimshambulia Austin kwa kurahisisha kwake kwa suala hilo na Kelsen kwa kutunga kwake kwa mambo ya kihadithi katika kitabu cha Dhana ya Sheria.[117] Hart alidokeza kuwa sheria ni mfumo wa kanuni, zilizogawanywa kuwa (kanuni za maadili) ambazo ndizo za kimsingi na sheria za upili (zinazowalenga maafisa kusimamia kanuni msingi). Kanuni za upili zimegawanywa zaidi kuwa sheria za uamuzi (kutatua migogoro ya kisheria), kanuni za mabadiliko (zinazoruhusu sheria kuwa tofauti) na sheria ya utambuzi(inayoruhusu sheria kutambulika kama halali). Wawili kati ya wanafunzi wa Hart waliendeleza mjadala: Ktaika kitabu chake Dola la Sheria, Ronald Dworkin alimshabulia Hart na wachanya kwa kukataa kwao la kufanya sheria iwe suala la kimaadili. Dworkin anadokeza kuwa sheria ni dhana ya "kitafsiri",[118] inayowataka mahakimu kupata suluhisho bora zaidi kwa mgogoro wa kisheria, kwa mujibu wa mila zao. Joseph Raz, kwa upande mwingine, anawataka alitetea mtazamo wa kichanya na kukosoa mtazamo wa Hart wa "nadharia laini ya kijamii" katika kitabu chake Mamlaka ya Sheria.[119] Raz anadokeza kuwa sheria ni mamlaka, yanayotambulika kupitia vyanzo vya kijamii na bila kurejelea hoja za kimaadili. Katika maoni yake, uainishaji wowote wa kanuni zozote zaidi ya majukumu yao kama vifaa vya kimamlaka katika upatanisha ni bora yaachiwe elimu ya jamii, badala ya falsafa ya sheria.[120]
Uchambuzi wa kiuchumi wa sheria
Katika karne ya 18 Adam Smith aliwasilisha msingi wa kifalsafa wa kuelezea uhusiano kati ya sheria na uchumi.[121] Taaluma hiyo ilitokana na mchango wa ukosoaji dhidi ya vyama vya wafanyikazi na sheria dhidi ya amana nchini Marekani. Watetezi wa taaluma hii waliokuwa na ushawishi mkubwa zaidi, kama vile Richard Posner na Oliver Williamson na kinachojulikana kama Shule ya Chicago ya wanauchumi na mawakili ikiwemo Milton Friedman na Gary Becker, kwa jumla ni watetezi wa uouguzaji wa udhibiti na ubinafsishaji, na ni maadui wa udhibiti wa serikali au kile wanachokiona kuwa vikwazo dhidi ya unedeshaji wa masoko huru.[122]
Mchambuzi maarufu zaidi wa kiuchumi wa sheria ni mshindi wa Tuzo la Nobel la mnamo 1991 Ronald Coase, ambaye makala yake makuu ya kwanza, Hali ya Kampuni (1937), kulidokeza sababu za kuwepo kwa makampuni mbalimbali (makampuni, ubia, n.k.) ndiyo kuwepo kwa gharama za biashara.[124] Binadamu ambao hufikiria kawaida hufanya biashara kupitia mikataba ya bilaterala katika masoko wazi hadi wakati ambapo gharama ya biashara kunamaanisha kuwa kutumia makampuni ya kihalmasahhuri ili kuzalisha bidha ni ya ufanisi mwingi zaidi.Makala yake makuu ya pili, Shida ya Gharama ya Kijamii (1960), yalidokeza kuwa tunaishi katika Dunia bila gharama za kibiashara, watu ambao huongea kuhusu gharama pamoja wanatengeneza mgao sawa wa rasilimali, buila kujali jinsi mahakama yanavyoweza kuamua katika migogoro kuhusu mali.[125] Coase alitumia mfano wa kesi ya kero iliyoitwa Sturges dhidi ya Bridgman, ambapo mtengenezaji peremende ambaye alipiga kelele nyingi na daktari mtulivu walikuwa majirani na walienda mahakamani ili wajue nani kati yao ndiye angefa kuhama.[40] Coase alisema kuwa bila kujali ikiwa hakimu aliamua kuwa mtengenezaji peremende angefaa kuwacha kutumia mashine zake, au ikiwa ingembidi daktari kuvumilia kelele ile, wote wawili wangefikia mapatano ya pamoja kuhusu nani ndiye angefaa kuhama ambayo yanafikia matokeo sawa na mgawanyo wa rasilimali. Ni kuwepo tu kwa bei za biashara kunaoweza kuzuia hili.[126] Kwa hivyo sheria infaa kutazamia kile ambacho huenda kikafanyika, na kuongozwa na ufumbuzi wenye ufanisi. Wenye kuunda mipango serikalini wanaamini wazo kwamba sheria na vikwazo si muhimu au zenye ufanisi katika kuwasaidia watu.[127] Coase na wengine kama yeye walitaka mabadiliko ya mbinu, ili kuweka mzigo wa ushahidi katika serikali iliyokuwa ikiingilia soko, kwa kuchambua gharama za hatua.[128]
Elimujamii ya sheria
Somo la kijamii la sheria ni taaluma pana ya masomo inayotazama mwingiliano kati ya sheria na jamii na inahusiana kwa karibu na falsafa ya sheria, uchambuzi wa kiuchumi wa sheria na masomo maalum zaidi kama somo la jinai.[129] Taasisi za ujenzi wa jamii na mifumo ya kisheria ni maeneo muhimu ya uchunguzi wa taaluma hii. Mwanzoni, wananadharia wa kisheria walishuku taaluma hii. Kelesen alimshambuliwa mmoja wa waanzilishi wake, Eugen Ehrlich, ambaye alitaka kuweka wazi tofauti kati ya sheria ya uchanya, ambayo mawakili wanajifunza na kutumia, na aina zingine za 'sheria' au kanuni za kijamii zinazodhibiti maisha ya kila siku, na kwa jumla kuzuiwa migogoro isiwafikie mawakili mahakamani.[130][131]
Katika kipindi cha mwaka 1900 Max Weber alifafanua mbinu yake ya "kisayansi" ya sheria, huku akitambua "umbo la kimantiki ya sheria" kama aina ya utawala, ambao si chanzo cha watu lakini kwa dhana za kiakili.[132] Umantiki wa kisheria yalikuwa maneno yake aliyoyatumia kuelezea mwili wa sheria zinazoeleweka na zinazoweza kuhesabika na zilikuwa hatua ya kwanza ya maendeleo ya kisasa ya kisiasa na taifa la ukiritimba la kisasa na kuibuka sambamba na ubepari.[129] Msomi mwingine wa somo la jamii, Émile Durkheim, aliandika katika Mgawanyo wa Ujira na Jamii kuwa kadiri jamii inavyozidi kuwa kubwa, ndivyo mwili wa sheria ya kiraia unaohusika hasa na fidia unapozidi kukuwa kwa gharama ya sheria za jinai na vikwazo vya kisheria.[133] Wasomi wengine wa somo la jamii ni Hugo Sinzheimer, Theodor Geiger, Georges Gurvitch na Leon Petrażycki Barani Ulaya, na William Graham Sumner nchini Marekani[134][135]
Taasisi za kisheria
Sheria si mwili wa kanuni zisizobadilika bali ni "machakato badilifu wa kanuni zinazobadilishwa kila wakati, kuundwa, na kupewa umbo ili kuambatana na hali fulani."[136] Mabadiliko yanafanywa kila wakati na taasisi mbalimbali katika jamii. Taasisi kuu za sheria katika Demokrasia huru ni Mahakama huru, mifumo ya haki, bunge, serikali yenye uwajibikaji, na ukiritimba wenye uwezo na usiokuwa na ufisadi , kiksoi cha polisi, kudhibitiwa kwa jeshi na raia na taaluma ya kisheria yenye nguvu inayohakikisha watu wanapta haki na jamii ya kiraia mbalimbali—neno linalotumika kuashiria taasisi za kijamii, jamii na ushirikiano unaunda msingi wa kisiasa wa sheria.[137][138]
John Locke, katika Maandiko Mawili kuhusu Serikali, na Baron de Montesquieu katika Roho ya Sheria, walitetea mgawanyo wa madaraka kati ya miili ya kisiasa ya bunge na serikali.[139] Kanuni yao ilikuwa kuwa hakuna mtu anayefaa kuwa na uwezo wa kuchukua mamlaka yote ya taifa, ikitofautishwa na nadharia ya uimla ya Thomas Hobbes' Leviathan.[140] Max Weber na wengine walibadilisha mawazo kuhusu taifa. Jeshi la kisasa, upolisi na mamalaka ya ukiritimba juu ya masiha ya raia wa kawaida husababisha matatizo maalum ya uwajibikaji ambayo waandishi wa awali kama vile Locke au Montesquieu hawangeweza kutabiri. Mashirika ya kisasa ya kimataifa huzingatia umuhimu wa utawala wa sheria na utawala mzuri, huku waandishi wengine hutafiti uhsusiano kati ya utawala wa sheria na utawala wa ufanisi katika nchi za kisasa.[141][142]
Mahakama
Mahakama ni idadi ya mahakimu wanaosikiza migogoro ili kuamua matokeo. Nchi nyingi zina mfumo wa mahakama ya rufaa, yanayojibu kwa mamlaka makuu ya kisheria. Nchini Marekani haya ni Mahakama Kuu ya Marekani;[143] nchini Australia, Mahakama Kuu ya Australia; nchini Uingereza , ni Mahakama Kuu ya Uingereza[144] (tangu tarehe1 Oktoba 2009; hapo awali yalikuwa, Nyumba ya Mabwana);[145] nchini Ujerumani ni Bundesverfassungsgericht; nchini Ufaransa ni Cour de Cassation.[146][147] Kwa nchi nyingi za Ulaya Mahakama ya Ulaya ya Haki nchini Luxembourg inaweza kuukataa umauzi wa kitaifa, wakati ambapo sheria ya Umoja wa Ulaya inafaa. Mahakama ya Ulaya ya Haki za Kibinadamu inayopatikana Strasbourg inawaruhusu raia wa nchi wanachama za Baraza la Ulaya kuleta kesi zao zinzohusiana na haki za kibinadamu mbele yake.[148]
Baadhi ya nchi huruhusu mamlaka yao makuu ya mahakama kukataa sheria wanayopata kuwa kinyume na katiba. Katika kesi ya Roe dhidi ya Wade, Mahakama Kuu ya Marekani ilipindua sheria ya jimbo la Texas iliyopiga marufuku kutoa msaada kwa wanawake wenye nia ya Kuavya mimba.[149] Marekebisho ya Kumi na Nne ya katiba ya Marekani yalikuwa yametafsiriwa kuwapa ya faragha, na kwa hivyo haki ya mwanamke kuchagua kuavya mimba.
Mahakama kinadharia yamefundwa na katiba, kama tu miili ya bunge. Katika nchi nyingi, mahakimu wana uwezo tu wa kutafsiri katiba na sheria zingine zote. Lakini katika nchi zasheria ya kawaida, ambapo mambo si ya kikatiba, mahakama pia yanweza kuunda sheria chini ya mafundisho ya utangulizi. Uingereza, Finland na New Zealand hutumia dhana ya uhuru wa bunge, ambapo mahakama ambayo hayajachaguliwa hayawezi kupindua sheria iliyopitishwa na bunge la kidemokrasia.[150] Katika nchi za kikomiunisti, kama vile Uchina, mahakama mara nyingi hutazamwa kama sehemu ya serikali, au kuwa chini ya bunge; taasisi za kiserikali na watendaji mbalimbali basi wana ushawishi tofauti kwa mahakama.[151] Katika nchi za Kiislamu, mahakama mara nyingi huchunguza ikiwa sheria za nchi zinafuata Sharia: Mahakama Kuu ya Kikatiba ya Misri inaweza kuoinga sheria kama hizo,[152] Na nchini Iran Baraza la Ulinzi linahakikisha uwiano wa sheria zinazopitishwa na "vigezo vya Uislamu".[152][153]
Bunge
Mifano maarufu ya bunge ni Majumba ya Bunge mjini London, Kongresi mjini Washingtin D.C., Bundestag mjini Berlin na Duma nchini Moscow, Parlamento Italiano mjini Roma na Assemblée nationale mjini Paris. Kwa kanuni ya serikali wakilishi watu hupigia kura wanasiasa ili watimize matakwa yao. Ingawa nchi kama Israeli, Ugiriki, Uswidi na Uchina zina nyumba moja ya bunge, nchi nyingi zina nyumba mbili za bunge, kumaanisha kuwa zina nyumba mbili za kibunge zinazochaguliwa tofauti. Katika 'nyumba ya chini' wanasiasa wanachaguliwa kuwakilisha maeneo wakilishi bungeni. 'Nymba ya juu' kawaida huchaguliwa kuwakilisha majimbo katika mfumo wa majimbo (kama vile nchii Australia, Ujerumani au Marekani) au upigaji kura tofauti katika katika mfumo wa umoja (kama vile nchini Ufaransa). Nchini Uingereza nyumba ya juu inachaguliwa na na serikali kama nyumba ya marudio. Ukosoaji mmoja wa mifumo yenye nyumba mbili yenye nyumba mbili zilizochaguliwa ni kuwa nyumba ya juu na ya chini huenda zikafanana. Utetezi wa tangu jadi wa mifumo ya nyumba mbili nni kuwa chumba cha juu huwa kama nyumba ya marekebisho. Hili linaweza kupunguza uonevu na dhuluma katika hatua ya kiserikali, 101</ref>
Ili kupitisha sheria, idadi kubwa ya Wabunge lazima wapige kura ili muswada (sheria inayopendekezwa) upitishwe katika kila nyumba. Kawaida kutakuwa na kusoma kwingi na marekebesho mengi yaliyopendekezwa na makundi tofaiti ya kisiasa. Ikiwa nchi ina katiba inayofuatiliwa vyema, idadi maalum ya mabadiliko katika katiba yanahitajika, hivyo kufanya iwe gumu kubadilisha sheria. Serikali kwa kawaida huongoza mchakato huo, ambao unaweza kujumuisha Wabunge (k.m. nchini Uingereza na Ujerumani). Lakini katika mfumo wa kiraisi, serikali inachagua baraza la mawaziri kutawala kutoka kwa washirika wake kisiasa ikiwa wamechaguliwa au la (k.m. nchini Marekani au Brazili), na jukumu la bunge linapunguza liwe kukubali au kukataa.[154]
Serikali
Mtendaji katika mfumo wa kisheria hutumika kama kituo cha serikali cha mamlaka ya kisiasa. Katika mfumo wa kibunge, kama vile nchini Uingereza, Italia, Ujerumani na Ujapani, mtendaji hujulikana kama serikali, na huwa na wanachama wa bunge. Mtendaji huchaguliwa na Waziri Mkuu au Chansela, ambaye ofisi yake ina nguvu za chini ya imani ya bunge. Kwa sababu uchaguzi wenye watu wengi huteua vyama vya kisiasa kutawala, kiongozi a chama anaweza kubadilika katika kipindi kabla ya uchaguzi mwingine. Mkuu wa Taifa ni kando na mtendaji, na kimfano hupitisha sheria na huwa kama mwakilishi wa nchi. Baadhi ya mifano ni Rais wa Ujerumani (anayeapishwa na Bunge); Malkia wa Uingereza (wadhifa wa kurithi), na Rais wa Austria (anachaguliwa kwa kura ya wengi). Mfano mwingine muhimu ni mfumo wa kirais, unaopatikana nchini Ufaransa, Marekani na Urusi. Katika mifumo ya kirais, mtrndaji huwa kama mkuu wa taifa na mkuu wa serikali, na ana nguvu za kuchagua baraza la mawaziri pekee yake. Chini ya mfumo wa kirais, tawi la mtendaji ni kando na bunge ambapo haiwajibiki mbele ya bunge.[155][156]
Ingawa jukumu la mtendaji ni tofauti toka nchi moja hado nyingine, kawaida itapendekeza wingi wa sheria, na kupendekeza ajenda ya serikali. Katika mifumo ya kirais, mtendaji mara nyingi ana nguvu za kukataa sheria. Mara nyingi mtendaji katika mifumo yote ana wajibu wa sera za mahusiano ya nje, jeshi na polisi na urasimu. Mawaziri au maafisa wengine wanasimamia ofisi za nchi, kama vile wizara ya nje au wizara ya ndani. Uchaguzi wa mtendaji tofauti kwa hivyo ina uwezo wa kupindua mtazamo wa nchi nzima wa serikali.
Jeshi na polisi
Ingawa mashirika ya kijeshi yamekuwepo kwa muda mrefu kama serikali yenyewe, dhana la kikosi cha polisi kilicho tayari ni dhana ya kisasa. Mfumo wa Uingereza ya Zama za Kati ya mahakama ya jinai ya kusafiri, au assize, ilitumia kesi za maonyesho na unyongaji hadharani kufanya jamii ziwe na hofu na hivyo kudumisha udhibiti.[157] Polisi wa kwanza wa kisasa pengine walikuwa wale wa Paris wa karne ya 17, katika mahakama ya Louis XIV,[158] ingawa Polisi wa Mkoa wa Paris ndio wanadai kuwa wao ndio waliokuwa wa kwanza kuvaa sare.[159]
Weber yu maarufu kwa kudokeza kwamba taifa ni lile ambalo linadhibiti kihalali utumizi wa kipekee wa vurugu.[160][161] Majeshi na askari wanalinda usalama kufuatana na amri ya serikali au mahakama. Maneno taifa lililopangarayika yanaashiria taifa ambalo haliwezi kutekeleza au kulazimisha sera; askari wao na majeshi hawana uwezo wa kulinda usalama na amani na jamii inaelekea vurugu pekee, wakati serikali inapokosekana.[162]
Urasimu
Asili ya neno "Urasimu" kwa Kiingereza (bureaucracy) ni neno la Kifaransa la "ofisi" (bureau) na neno la Kigiriki cha Zamani cha "nguvu" (kratos).[163] Kama tu wanajeshi na polisi, watumishi wa mfumo wa kisheria wa serikali na miili inayounda urasimu wake hufuata maagizo ya Mtendaji. Mojawapo ya marejeo kwa dhana yalifanywa Baron de Grimm, mwandishi wa Kijerumani aliyeishi nchini Ufaransa. Mnamo mwaka wa 1765 aliandika,
Roho halisi ya sheria nchini Ufaransa ni urasimu amabo marehemu Monsieur de Gournay alikuwa akilalamika sana kuhusu; hapa ofisi, makarani, makatibu, wasimamizi na wanaonuia kufanya kazi fulani hawaapishwi kufaidi maslahi ya umma, kwa hakika maslahi ya ummayanaonekana kuanzishwa ili ofisi hizo ziwepo.[164]
Wasiwasi kuhusu "utawala wa kiofisi" bado ni kawaida, na utendaji wa watumishi wa umma kawaida hutofautishwa na wa kampuni za kibinafsi zinazoendeshwa na lengo la faida.[165] Kwa kweli kampuni za kibinafsi, hasa zile kubwa, pia zina urasimu.[166] Mtazamo mbaya wa "urasimu" kando, huduma za umma kama vile elimu, afya na shughuli za polisi au uchukuzi wa umma ni kazi muhimu nchi hivyo basi kufanya urasimu wa umma chanzo cha nguvu za serikali.[166] Akiandika mapema katika karne ya 20, Max Weber aliamini kuwa sifa muhimu ya nchi iliyoendelea ilikuwa imekuwa msaada wake wa kirasimu.[167] Weber aliandika kuwa sifa za kawaida za urasimu wa kisasa ni kuwa maafisa wanafafanua lengo lake, wigo wa kazi umefungwa na kanuni, usimamizi unajumuisha wataalamu wa wataalamu wa kitaaluma, amabo ambao husimamia kuanzia juu kuenda chini, wakiwasiliana kupitia kuandika na kufunga uwezo wa wafanyikazi wa umma kufanya watakavyo kwa kutumia kanuni.[168]
Taaluma ya sheria
Hitimisho la utawala wa sheria ni kuwepo kwa taaluma ya kisheria yenye uhuru wa kutosha wa kuweza kuomba mamlaka ya mahakama huru; haki ya usaidizi kusaidiwa na wakili mahakamani uanatokana na hitimisho hili—nchini Uingereza kazi ya wakili inatofautishwa na ile ya mshauri wa kisheria.[170] Kama mahakama ya Ulaya ya Haki za Binadamu yanavyosema, sheria inafaa kupatikana na kila mtu na waty wanfaa kutabiri jinsi sheria itakavyowaathiri.[171] Ili kudumisha utaaluma, zoezi la sheria kawaida linachungwa na serikali au mwili huru kama vile chama cha mawikili, baraza la mawakili au jamii ya sheria. Mawakili wa kisasa wanapata utambulisho maalum wa kisheria kupitia taratibu maalum za kisheria (k.m. mafanikio katika mitihani), yanahitajika na sheria ili kuwa na cheti maalum (elimi ya kisheria inayompa mwanafunzi Shahada ya Sheria, Shahada ya Sgeria ya Kiraia, au Shahada ya Juris Doctor[172]), na zinawekwa ofisini kwa kutumia fomu za kisheria za kuapishwa (kukubaliwa katika baraza la mawakili). Nchi nyingi za Kiisalmu zina sheria sawa kuhusu elimu ya kisheria na taaluma ya kisheria, lakini zingine bado zinaruhusu mawakili wenye mafunzo katika sheria ya Kiislamu ya jadi katika taaaluma ua sheria katika mahakama ya hadhi ya kibinasfi.[173] Nchini Uchina na katika nchi zingine za ulimwengu unaoendelea hakuna watu wa kutosha wenye mafunzo ya kisheria kufanya kazi katika mifumo ya mahakama iliyopo katika nchi hizo, na, kufuatana na hilo, viwango rasmi si vikali sana.[174]
Baada ya kupata kukubalika, wakili mara nyingi atafanya kazi katika kampuni ya sheria, katika vyumba kama wakili wa kipekee, katika wadhifa wa kiserikali au katika shirika la kibinafsi kama mshauri wa ndani. Isitoshe wakili anaweza kuwa [[|utafiti wa kisheria|mtafiti wa kisheria]] anayepeana uatafiti wa kisheria unapoitishwa kupitia maktaba, huduma ya kibiashara au kazi isiyokuwa na muajiri mmoja. Watu wengi wenye mafunzo katika sheria walitumia utafiti wao katika taaluma nyingine tofauti kabisa. Adhimu kwa zoezi la sheria katika mapokeo ya sheria ya kawaida ni utafiti wa kisheria kujua hali ya wakati wa sasa wa sheria. Hili linahushisha kuchunguza ripoti za kesi, majarida ya kisheria na sheria. Zoezi la sheria pia inahusu kuandika hati kama vile kuiitia kwa mahakama, [[brifu [sheria)|brifu]], mikataba, au amana. Majadiliano na ujuzu wa kusuluhisha migogoro (ikijumuisha mbinu za ADR) pia ni muhimi kwa zoezi la sheria, ikitegemea na aina ya taaluma.[175]
Mashirika ya kijamii
Dhana ya Kiripablikani wakati kulipokuwa na madaraja mbalimbali ya kijamii ya "mashirika ya kijamii" ilianzia wakati wa Hobbes na Locke.[176] Locke aliona mashirika ya kijamii kama watu wenye "sheria sawa na mahakama kurejelea , yenye mamlaka ya kuamua utata baina yao."[177] Mwanafalsafa wa Kijerumani Georg Wilhelm Friedrich Hegel alitofautisha "taifa" na "mashirika ya kijamii" (burgerliche Gesellschaft) katika kitabu chake Vipengele vya Falsafa ya Sawa.[178] Hegel aliamini kuwa mashirika ya kijamii na taifa zilikuwa kinyume kabisa, katika mpangilio wa nadharia yake ya historia. Taifa la kisasa lenye pande hizi mbili–mashirika ya kijamii lilizaliwa tena katika nadharia za Alexis de Tocqueville na Karl Marx.[179][180] Siku hizi katika nadharia ya wakati wa baada ya kisasa za mashirika la kijamii lazima iwe chanzo cha sheria, kwa kuwa msingi ambapo watu wanaunda maoni na kushwishi yale wanayoamini sheria inafaa kuwa. Kama wakili wa Kiaustralia na mwandishi Geoffrey Robertson QC alivyoandika kuhusu sheria ya kimataifa,
... mojawapo ya vyanzo vyake vya kisasa inapatikana katika majibu ya kawaida ya wanaume na wanawake, na mashirika yasiyo ya kiserikali, amabyo wengi huunga, kwa ukiukaji wa haki za kibinadamu amabyo wengi huona kwenye runinga wakiwa sebuleni nyumbani mwao.[181]
Uhuru wa kujieleza, uhuru wa kujumuika na sheria zingine nyingi za kibinafsi zinawaruhusu watu kukusanyika, kujadili, kukosoa na kufanya serikali zao kuwajibika, ambapo msingi wa demokrasia ya majadiliano inaibuka. Watu wanapozidi kujihusisha mamlaka ya kisheria na na kuwa na uwezo wa kubadilisha jinsi mamlaka ya kisiasa yanapotumika maishani mwao; ndivyo sheria inapozidi kuwa halali kwa watu. Taasisi ambazo ni za kawaida sana za mashirika ya kijamii ni masoko ya kibiashra, kampuni zenye malengo ya kupata faida, familia, vyama vya kibiashara, hospitali, vyuo vikuu, shule, mashirika ya msaada, vilabu vya kujadili, mashirika yasiyokuwa ya kiserikali, vitongoji, makanisa, na vyama vya kidini.[182]
Tazama pia
Haki za kibinadamu
Uchumi
Historia
Sayansi ya Kisiasa
Falsafa
Tanbihi
Marejeo
Printed sources
Unknown parameter |month= ignored (help)
. See original text in .
CS1 maint: multiple names: editors list (link)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
CS1 maint: uses editors parameter (link)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Unknown parameter |month= ignored (help); |access-date= requires |url= (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
CS1 maint: multiple names: editors list (link)
Check date values in: |year= (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Check date values in: |year= (help)
Hamilton, Michael S., and George W. Spiro (2008). The Dynamics of Law, 4th ed. Armonk, NY: M.E. Sharpe, Inc. ISBN 978-0-7656-2086-6.
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Unknown parameter |month= ignored (help); |chapter= ignored (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)CS1 maint: multiple names: editors list (link)
CS1 maint: multiple names: editors list (link)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)CS1 maint: multiple names: editors list (link)
Check date values in: |year= (help)
Check date values in: |year= (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
|chapter= ignored (help)
Locke, John (1689). Second Treatise
Unknown parameter |month= ignored (help)
CS1 maint: multiple names: editors list (link)
Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: extra punctuation (link)
(in Greek)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Unknown parameter |coauthor= ignored (|author= suggested) (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)CS1 maint: multiple names: editors list (link)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Online sources
Unknown parameter |month= ignored (help)
URL–wikilink conflict (help)
URL–wikilink conflict (help)
Viungo vya nje
in Jurispedia
Jamii:Elimu jamii
Jamii:Historia
Jamii:Falsafa
| https://sw.wikipedia.org/wiki/Sheria |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
359,
529,
1056,
1743,
2433,
2594,
2929,
3103,
3275,
3430,
3667,
3724,
3895,
4063,
4536,
4768,
4890,
5274,
5575,
5808,
6186,
6585,
6910,
7351,
8210,
8455,
8898,
8973,
9245,
9454,
10078,
10157,
10416,
10498,
10903,
11026,
11216,
11308,
11658,
11902,
12101,
12343,
12439,
12652,
12768,
12958,
13235,
13356,
13577,
13834,
14291,
14929,
15254,
15584,
15753,
16051,
17961,
19824,
20831,
22158,
22338,
22757,
25597,
26482,
27362,
28178,
28336,
28796,
29022,
29361,
31373,
32728,
33644,
33982,
34980,
35102,
35468,
35789,
36377,
37042,
37909,
38749,
39014,
39599,
40588,
40782,
41453,
42697,
43729,
44869,
45304,
45921,
45979,
46982,
47041,
49418,
49482,
49983,
50456,
50942,
51148,
51576,
52021,
52141,
52524,
52928,
53258,
53402,
55389,
59599,
63313,
67315,
67418,
68093,
68562,
69176,
70353,
71245,
80549,
82061,
83646,
86651,
90175,
90254,
92187,
92349,
92589,
92650,
92712,
93022,
93418,
93769,
94302,
94855,
95928,
95980,
96800,
97912,
100036,
100262,
100305,
101173,
101956,
102190,
103636,
104422,
106944,
108288,
108682,
113554,
113740,
114361,
114726,
115204,
116318,
116912,
117561,
118289,
119158,
119949,
120195,
120383,
120790,
121093,
121654,
122258,
122666,
123071,
123333,
124790,
125276,
126274,
126608,
127151,
128827
],
"plaintext_end_byte": [
351,
528,
1055,
1742,
2432,
2585,
2928,
3102,
3274,
3429,
3666,
3723,
3894,
4062,
4535,
4767,
4889,
5273,
5574,
5807,
6185,
6584,
6909,
7350,
8209,
8454,
8897,
8972,
9244,
9453,
10077,
10156,
10415,
10497,
10902,
11025,
11215,
11307,
11657,
11901,
12100,
12342,
12438,
12651,
12767,
12957,
13234,
13355,
13576,
13833,
14290,
14928,
15253,
15583,
15752,
16050,
17960,
19823,
20830,
22157,
22337,
22756,
25596,
26481,
27361,
28177,
28335,
28795,
29021,
29325,
31372,
32727,
33643,
33981,
34979,
35101,
35467,
35788,
36327,
37041,
37889,
38748,
38954,
39573,
40587,
40781,
41409,
42696,
43728,
44868,
45303,
45899,
45978,
46945,
47015,
49383,
49481,
49982,
50454,
50941,
51146,
51575,
52020,
52139,
52523,
52927,
53181,
53401,
55279,
59598,
63239,
67286,
67417,
68092,
68535,
69174,
70345,
71243,
80476,
82053,
83625,
86643,
90158,
90253,
92137,
92319,
92556,
92649,
92677,
92999,
93395,
93755,
94291,
94618,
95890,
95979,
96778,
97889,
100032,
100260,
100304,
101172,
101955,
102155,
103592,
104421,
106858,
108264,
108681,
113514,
113668,
114360,
114725,
115203,
116317,
116911,
117560,
118287,
119157,
119935,
120148,
120382,
120789,
121092,
121653,
122220,
122665,
123070,
123301,
124789,
125275,
126234,
126573,
127112,
128807,
128990
]
} | 松下電器がシャープへと名前を変更したのはいつ? | パナソニック | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
パナソニック株式会社()は、大阪府門真市に拠点を置く電機メーカー。白物家電などのエレクトロニクス分野をはじめ、住宅分野や車載分野などを手がける。国内電機業界では日立製作所、ソニーに次いで3位。日経平均株価及びTOPIX Core30の構成銘柄の一つ。
概要
登記上の本店は大阪府門真市だが、本社事務所は門真市の隣の大阪府守口市(国道1号、京阪国道・谷町線沿い)に所在する。
34の事業部からなる。社内カンパニー制を採用しており、アプライアンス社・エコソリューションズ社・コネクティッドソリューションズ社・オートモーティブ&インダストリアルシステムズ社の4カンパニーで構成されている。連結対象会社数は592社。関連会社も含め、家電製品の他にも産業機器・通信機器・住宅設備・環境関連機器などの電気機器を中心に多角的な事業を展開している。
以前はコンシューマー向け製品・サービスに特に力を入れていたが、2013年から企業向け製品・サービス(BtoB)の比率を上げる方向へと舵を切った。現在では売り上げ全体に占める家電の割合は24%である。松下電工の合併および三洋電機を連結対象に収めた現在は、車載設備・住宅設備・エネルギーマネジメント機器などを核とした成長戦略を加速させている。様々な分野や製品で国内外企業と競合しつつも、ソニー・東芝・日立製作所・オリンパス・富士フイルムなどと提携・合弁・事業移管も行っている。
グローバル展開もしており、数々の業界(アビオニクス、カーナビなどのIVIシステム、車載用リチウムイオン電池、換気扇、コードレス電話、業務用冷蔵庫)で世界シェア1位を誇る。この内、アビオニクスは世界シェア8割と寡占状態が進んでいる[1]。国内では唯一の総合家電メーカー(全部門網羅)となったため、家電業界の多くの部門でトップシェアを有し[2]、家電以外の業界(電池、住宅用太陽光発電、照明器具、電設資材、ホームエレベーター、電動アシスト自転車など)でも国内シェア1位に輝いている。
知財活動に秀でており、パテント・リザルト社の「特許資産規模ランキング」で2017年度は2位を獲得している[3]。
沿革
1917年(大正6年)6月 - 松下幸之助が大阪府東成郡鶴橋町大字猪飼野(現・大阪市東成区玉津二丁目)の借家で電球用ソケットの製造販売を始める。当時は幸之助の妻・むめのと妻の弟である井植歳男(後の三洋電機の創業者)の3人で営業していた。
1918年(大正7年)3月7日 - 大阪市北区西野田大開町(現・大阪市福島区大開二丁目)に移転。松下電気器具製作所</b>を創立する。
1922年(大正11年) - 大阪市北区西野田大開町(現・大阪市福島区大開二丁目)に新工場(第一次本店・工場)を建設して移転。
1927年(昭和2年) - 自転車用角型ランプを販売。この商品から、「ナショナル (NATIONAL)」の商標を使用しはじめる。
1929年(昭和4年) - 大阪市北区西野田大開町(現・大阪市福島区大開一丁目)に新工場(第二次本店・工場)を竣工する。(同跡地には現在松下幸之助創業の記念碑が存在。)
1931年(昭和6年) - ラジオの生産を開始。
1932年(昭和7年) - ラジオの重要部の特許を買収し、同業メーカーに無償で公開。戦前のエレクトロニクス業界の発展に寄与。
1933年(昭和8年) - 大阪府北河内郡門真村大字門真(現・門真市大字門真)に大規模工場を建設して移転。事業部制を導入。
1935年(昭和10年)
7月 - 国民ソケットを発売[4]。
8月 - 松下電器貿易、松和電器商事(1943年本社へ編入)を設立[5]。
12月 - 松下電器産業株式会社(まつしたでんきさんぎょう、Matsushita Electric Industrial Co., Ltd.)に改組、松下電器(後の松下航空工業、パナソニック電工)、松下無線、松下乾電池、松下電熱、松下金属、松下電器直売など9分社を設立[6]。
1936年(昭和11年) - 分社としてナショナル電球、朝日乾電池を追加。
10月 - 白熱電球の製造を開始。市場をほぼ独占していた白熱舎(現在の東芝)と同価格で売り出す[7]。
1937年(昭和12年) - 「ナショナル」のロゴ書体「ナショ文字」制定(1987年に使用中止)。
1938年(昭和13年) - 分社化が加速。同年6月ナショナル蓄電池、10月に松下電動器を設立、1944年までに合計32社が設立された[8]。この年、分社の松下電器が直接兵器類の部品受注を受けるなど、軍需品中心の生産体制に移行開始。9月、満州松下電器設立(1942年には満州無線工業設立)。
1943年(昭和18年)
8月 - 分社の松下電器が松下航空工業に改組、軍需産業に本格参入。軍部命令による2分社、松下造船(12月の第一号船進水式以来、木造船42隻、曳航船9隻建造)と松下飛行機(木造飛行機4機製造)を設立。
1944年(昭和19年) - 松下無線、松下乾電池、松下電器工業(松下電熱、松下電動器が既に編入)、松下蓄電池製造の4製造分社を本社に吸収合併するなどグループ再編実施。
1945年(昭和20年)
8月15日 - 日本敗戦により、在外資産(敗戦前に失っていた満州松下電器、朝鮮松下電器の諸工場と営業所、台湾松下電器、ジャワの電池工場、マニラの真空管工場を含め、上海の松下電業本社及び工場など計20ヶ所の海外事業所)のほとんどすべてを失う[9][10]。
1946年(昭和21年) - 第二次世界大戦後、連合国軍最高司令官総司令部 (GHQ) により制限会社の指定を受けた。しかし、軍需産業とみなされたことと大資本のため統廃合の制限がされた松下電工(当時 松下航空工業)以外の分社を再統合(合併)して事業部制に戻し、洗濯機などの製造を開始した。
1947年(昭和22年) - 制限会社の指定を受けたことに伴い、専務取締役の井植歳男が公職追放。井植は兵庫県加西市(旧・加西郡北条町)の松下航空工業北条工場と自転車用発電ランプの製造権、職員の一部を引き継ぎ、三洋電機として独立。
1952年(昭和27年)
1月 - 新日本放送(現在の毎日放送=MBSラジオ)のラジオ番組『歌のない歌謡曲』を番組提供開始。以後今日まで65年以上にわたり、全国の民放AMラジオ(JRN)を通じ、パナソニック製品の宣伝を続けている。
12月 - オランダのフィリップスと提携し、松下電子工業を設立。
この後各工場の新設、拡充が相次ぐ。
1954年(昭和29年) - 戦争でほぼ壊滅状態にあった日本ビクターと資本提携する。その際ビクターを吸収したりせず、ビクターとは競争しながら発展していくという関係をとることになった。その理念は社長が変わった後も続いていたが、2007年秋に資本関係を解消する事に合意。同年8月に総額350億円の第三者割当増資をケンウッドならびにスパークス・グループに行い、松下の保有比率は36.90%となり連結子会社から外れ持分法適用関連会社となった。その後2011年1月には第三者割当増資により20%以下となり、持分法適用会社からも外れた。さらに、同年10月に持株会社がケンウッドと共に吸収合併され、現在はJVCケンウッドとなっている。
1955年(昭和30年) - 「Pana Sonic」ブランドを、単体ダブルコーンフルレンジスピーカーユニット8P-W1(通称「ゲンコツ」。のちに国内向けはEAS-20PW09に型番変更)の輸出に初めて使用。
1957年(昭和32年) - 全国の“街の電器屋さん”が加盟する日本で最初の系列店ネットワーク「ナショナル店会(後のナショナルショップ制度)」が発足。高度成長期の強大な販売網として機能し、ピーク時には全国で約5万店[注 1]にまで増加したが、後継者不足や量販店との競争激化により現在は約1万8000店にまで減少している。
1961年(昭和36年)
1月 - 松下正治副社長が社長に就任。
1964年(昭和39年) - 『熱海会談』。系列店への熾烈な販売ノルマや、テレビの不良品などが問題化し、3日間に亙って紛糾。幸之助が会長兼営業本部長代行としてトップセールスに復帰する契機になる。
1965年(昭和40年) - 「Technics」ブランドがTechnics 1に初めて使用される。完全週休2日制を実施。新販売制度(流通経路の短縮主体)。高度成長路線に乗る。
1966年(昭和41年) - 英字表記の「NATIONAL」ロゴを国内向け製品に、「PANASONIC」ロゴを海外向け製品、および国内向けトランジスタラジオに使用開始。「ナショナル」が米国で商標登録されており使用できなかったことがその動機だが、「パナソニック」に落ち着くまでに、1964年5月に「NATIONAL PANASONIC(ナショナル・パナソニック)」で米国への輸出が認められ、以後、「KADOMAX(カドマックス)」、「マツシタ」、「マーツ」を経て「パナソニック」となっている。
1969年(昭和44年) - 東京電気化学工業(現・TDK)と提携。
1970年(昭和45年) - 世界初のダイレクトドライブ式ターンテーブルSP-10を発売。日本万国博覧会に松下館を出展。当時の文化の資料を収め5000年後の開封を目指したタイムカプセルを展示した。
1971年(昭和46年) - 「PANASONIC」ロゴを、「Panasonic」へ変更。
1973年(昭和48年) - 「NATIONAL」ロゴを、「National」へ変更。パナファコム株式会社(現:株式会社PFU)を設立。韓国の亜南(アナム)グループと合弁で「亜南・ナショナル(現・亜南電子)」を設立、「Anam」ロゴを使用しはじめる(合弁法人開始)。アマチュア無線用トランシーバ「RJX-601」、製造発売。
1975年(昭和50年) - 同社最高級のアマチュア無線用トランシーバ「RJX-1011」製造発売開始。
1977年(昭和52年)
2月 - 山下俊彦取締役が社長に就任。
VHS方式のビデオテープレコーダ(マックロード)を発売。蛍光灯「パルック」発売。
1982年(昭和57年)
2月1日[11] - 業界初のカラーオーダー冷蔵庫発売。
1986年(昭和61年)
2月 - 谷井昭雄専務が社長に就任。
「パナソニック/Panasonic」ブランドを国内でも単独で使用開始。初使用した製品はMSX2パソコン「FS-A1」。またこの頃から「松下電器」の独自制定書体も使われなくなり、一般的なゴナ系の書体に変更される。
1987年(昭和62年) - 富士通FM-RのOEM仕様のデスクトップPC「PanacomM500/700」を発売[注 2]。
9月 - 中国に初めて合弁会社、松下彩色顕象管有限公司(カラーブラウン管製造)を設立した。
1988年(昭和63年) - テレビ・ビデオデッキ・CDラジカセ・ミニコンポなどのAV家電部門が、「National」ブランドから「Panasonic」ブランドへ移行する。
1989年(平成元年) - 新しいスタイルのナショナルショップチェーン「パナック」を立ち上げ。
4月27日 - 創業者松下幸之助が死去。享年94。
8月1日 - 本社技術部門の大規模な改革。
1990年(平成2年) - MCA社(現・ユニバーサル・スタジオ)を子会社化。
1991年(平成3年)
6月1日 - 窓口が各部門に散らばっていた社会事務室を文化支援室として本社に新設し、窓口を一本化する。[12]
10月 - DCCデッキ RS-DC10を発売。
1992年(平成4年)
8月 - AMステレオ放送対応第1号機となる携帯ラジオ「RF-U09」を発売。
1993年(平成5年)
2月 - 森下洋一専務が社長に就任。
4月 -フィリップスとの合弁解消、クロスライセンス契約(cross-licensing agreement)に移行。
1994年(平成6年)
3月20日 - 3DO REAL (FZ-1) 発売。
12月 - パナソニック製AMステレオ対応受信機全体で28機目の最終モデル「ST-GT70」発売。本機を最後に翌1995年以降はAMステレオ対応受信機の新規生産を取りやめ。
1995年(平成7年) - MCA社への出資分80%をシーグラム社に売却。
4月 - 光ディスクPDを開発。
1997年(平成9年)
4月 - 社内分社制を導入(関連する事業部を統合・集約)。
5月 - 同社初のデジタルカメラ「COOLSHOT II」を発売、および「COOLSHOT」ブランドの展開。
1998年(平成10年) - 韓国・亜南グループ創立30周年に伴い、亜南・ナショナルを亜南グループ側に全面譲渡し亜南・ナショナルは亜南電子に合併、「Anam」ロゴは「ANAM」へ変更(合弁終了)。
2000年(平成12年)
6月 - 中村邦夫専務が社長に就任。森下社長は会長に、松下正治会長は名誉会長に、松下正幸副社長は副会長に就任した。将来の社長候補と目されていた創業者・幸之助の直孫である松下正幸が副会長に就任したことにより、松下一族による社長世襲はほぼ霧消したといえる。
10月 - 同社初のDVDレコーダー「DMR-E10」発売。
2001年(平成13年)
4月 - 松下電子工業を吸収合併し、社内分社として「半導体社」「ディスプレイデバイス社」「照明社」の3部門を設ける。
8月 - 同社傘下にある宮田工業(自転車や消火器などのメーカー、現在のモリタ宮田工業)の保有株式の半数をモリタへ譲渡。
10月27日 - 「LUMIX」ブランド初となるデジタルカメラ「DMC-LC5」「DMC-F7」を発売。これらのモデル以前で使用されていた「COOLSHOT」ブランドは実質的廃止に。
12月14日 - 任天堂と共同開発商品DVD/GAME Player Q発売。
時期不詳 - 長年にわたって続けてきた太陽電池の研究開発を取りやめ、家庭用の燃料電池事業に特化することを決断。経営危機さなかのやむを得ない判断ではあったが、これが大きな誤算となり、後に三洋電機の買収へ動くきっかけとなる。
2002年(平成14年)
業績悪化により、2001年度末までに13000人を早期退職させ、企業年金を減らす事業の再構築を推し進めた。
10月1日 - 株式交換により松下通信工業、九州松下電器、松下精工、松下寿電子工業、松下電送システムを完全子会社化。
2003年(平成15年) - グローバルブランドを「Panasonic」に統一、グローバルブランドスローガン「Panasonic ideas for life」の導入。
2004年(平成16年) - アルカリ乾電池以来40年ぶりとなる新型の乾電池「オキシライド乾電池」を開発。
4月1日 - 戦後長らく独立路線であった松下電工を再び子会社化。
7月31日 - 同社初のBlu-ray Disc方式のレコーダーを発売。
2005年(平成17年)
ソフトウェア特許侵害を主張してジャストシステムを告訴。一審で勝訴したものの控訴され、松下製品の不買運動なども発生。二審において逆転敗訴で決着。N[注 3]
同社傘下の松下興産株式を大和ハウス工業へ譲渡との話が出たものの、条件が折り合わず断念。結局は金融機関の債務免除を経てアメリカの投資ファンド、エートス・ジャパンへと譲渡。松下興産は、その後不動産事業の譲渡などを通じ、実質的にMID都市開発に事業を継承した。
1985年から1992年製のFF式石油温風機による一酸化炭素中毒事故で死亡者が出たことが発覚。無償修理が発表されたが、発表後も事故が発生。→詳細は後述
1月 - オリンパスと一眼デジタルカメラの共同開発で合意。
2月 - プラズマディスプレイの開発に関して日立製作所と提携し、同社と合弁で特許管理会社を設立する他、原材料の調達や電子部品の開発などを共同で行う。
3月 - 石油暖房機、石油ファンヒーター、石油ストーブ、石油給湯機の生産、販売は終了し、ナショナルショップにはコロナ製の石油ファンヒーターが供給された。
12月 - リコール済み石油温風機で死亡事故発生。松下グループはこの月、松下電工・Panasonicブランドの割り当てを含めて全商品のCMを自粛しお詫びCMを10日間放映。放映時間は約80時間にも及んだ。
12月7日 - 韓国のサムスンSDIは同社のプラズマディスプレイパネル (PDP) 関連の特許9件を侵害されたとして、松下電器を相手取り、米ロサンゼルスの連邦地方裁判所に提訴したのをきっかけに、両社双方提訴、2008年1月に和解。
2006年(平成18年)
6月 - 大坪文雄専務が社長に就任。中村邦夫社長が会長に就任。
7月22日 - 同社初の一眼カメラ「DMC-L1」を発売。オリンパス株式会社との共同開発。
10月 - 翌年3月までに家庭用ガス器具の生産・販売を終了すると発表。なお、家庭用燃料電池のエネファーム(当時の商品名は<b data-parsoid='{"dsr":[13098,13109,3,3]}'>ライフエル)およびTESの端末である浴室暖房乾燥機の生産は続行、販売した製品のアフターサービスおよび部品供給はこれまで通り行う。ガス器具の売り上げは130億円だった。リンナイ・ノーリツ・パロマに比べ規模が小さく、収益の上がる見込みがないと判断、ガス器具からの撤退を決定した。近年、ガス器具の部品管理が家電部品部門に統合されるなど、会社内での電化商品の販売推進の経営方針もあり、ガス器具部門の衰退が伺えていた。ガス器具撤退に伴い『ナショナルガス器具』の看板を販売店は降ろすことになり、ナショナルショップには2007年3月からリンナイ製品が供給されている。なお、2008年にガスファンヒーターの生産販売をノーリツに移行した。
- アナログ放送からデジタル放送への移行に伴い、同社で製造しているテレビ・録画機器のうち、地上デジタルテレビジョン放送非対応モデルの生産を全て終了。
11月 - AMステレオ放送対応ラジオの生産を完全終了(最終生産モデル:RX-FT53、デジタル選局式ポータブルタイプの生産はRF-HS90/HS70を最後に2001年終了。据置単体コンポタイプの生産もテクニクスブランドST-GT550を最後に2004年終了)。
2007年(平成19年)
2月 - VHS単体機の生産終了。(最終機種はDIGA#アナログチューナーのみ搭載のビデオデッキ最終モデルを参照)
3月 - ポータブルMDプレーヤーおよびポータブルMDレコーダーの生産を終了。(最終機種:SJ-MJ500/MJ99/MJ100/MR270/MR240/MR50)
4月 - 地上デジタルテレビジョン放送非対応DVDレコーダーの生産を終了。(最終機種:DMR-EH75V)
7月1日 - 松下提供ラジオ番組「Panasonic Melodious Library」放送開始(TOKYO FM制作・JFN38局ネット。毎週日曜10:00 - 10:30)。
8月 - ブラウン管テレビの国内向け生産終了。(最終機種:TH-21/25FA8)
以上を以って、地上デジタルテレビジョン放送非対応製品の生産を全て終了した。
10月 - ポータブルCDプレーヤーの生産を終了。(最終機種:SL-CT520/SX482/PH660)
11月 - ヘッドホンステレオの生産を終了。(最終機種:RQ-CW02)
2008年(平成20年)
4月24日 - パイオニアとPDPのパネル・モジュールの開発と戦略的な生産供給に関する包括提携を行うことで基本合意した。PDPの自社生産から撤退したパイオニアに対して松下がパネルを供給。開発および生産の効率アップとコスト競争力の増強に繋げる。5月をメドに正式に提携を行う。
5月15日 - ナショナルブランド最後の新製品である縦型洗濯乾燥機「NA-FR80S1/FR70S1」を発売。
10月1日 - パナソニック株式会社に商号変更。企業グループ名も<b data-parsoid='{"dsr":[14599,14615,3,3]}'>パナソニックグループ</b>となった。同時に白物家電を中心に一部製品から撤退(冷凍庫単体機、ワインセラーなど)。→社名変更の経緯については後述
10月 - SDオーディオプレーヤー(D-snap)の生産を終了。(最終機種:SV-SD870N)
以上を以って、テープレコーダーを除く全てのポータブルオーディオプレーヤーの生産を終了した。これにより事実上、ほぼポータブルオーディオ市場から撤退した。
10月31日世界初となるミラーレス構造の一眼カメラ「DMC-G1」を発売。「女流一眼隊」のCMで話題に。
2009年(平成21年)
12月21日 - 同根企業である三洋電機を連結子会社化。名実ともにパナソニックグループの一員となる。→詳細は後述
2010年(平成22年)
3月31日 - 旧ナショナルショップ時代から続いてきたパナソニックショップのマスコットキャラクター「パナ坊」の公式使用を完全終了(パナソニックショップ全店で看板・カタログ・チラシ類等からのパナ坊絵柄削除完了)。
12月 - SL-1200MK6が生産完了。「Technics」ブランドが事実上終息する。
2011年(平成23年)
4月1日 - パナソニック電工、三洋電機を完全子会社化。これに伴い三洋系列店「スマイるNo.1ショップ」一部店舗において「Panasonic」への看板掛け替えを開始。
6月10日 - 「SANYO」ブランドで発売していたポータブルカーナビゲーション「Gorilla」を「Panasonic」ブランドで発売開始(4機種を皮切りに、8月上旬までに9機種を順次発売開始)。発売元も当社のオートモーディブシステム社に移管。
7月28日 - 子会社化した三洋電機の白物家電事業を中国の家電大手ハイアールに約100億円で売却する旨を公式発表(これにより親会社パナソニックと重複する三洋事業のリストラを加速)。
9月30日 - 三洋系列店「スマイるNo.1ショップ」検索サイトを(パナソニックショップ等への移行に伴い)この日限りで閉鎖。同時に「SANYO」製品はこの日までにほぼ生産を終了し親会社「Panasonic」製品へ統合(今後も生産を継続する三洋製品はブランドを「SANYO」から「Panasonic」へ切替)。
10月18日 - 三洋の白物家電事業のうち冷蔵庫・洗濯機部門を中国の家電大手「ハイアール」へ約100億円で売却、三洋グループ洗濯機・冷蔵庫生産部門社員をハイアールへ移籍。
10月25日 - 「SANYO」ブランドで発売されていたサイクロン式掃除機「airsis(エアシス)」を「Panasonic」ブランドで発売開始(モデルはMC-SXD410)。発売元は当社のランドリー・クリーナービジネスユニットへ移管。
10月 - 「SANYO」ブランドにて「おどり炊き」の愛称で発売されていた可変圧力IHジャー炊飯器を「Panasonic」ブランドで発売開始(モデルはSR-PX101/PX181/PB101/PB181/PA101/PA181の6機種)。発売元は当社のキッチンアプライアンスビジネスユニットへ移管。尚、前述の6機種が自社初の圧力IHジャー炊飯器となった。
12月1日 - 旧「スマイるNo.1ショップ」より衣替えしたパナソニックショップの一部を「スーパーパナソニックショップ」へ新規認定し、スーパーパナソニックショップ検索サイトへ掲載開始。
12月15日 「SANYO」ブランドで発売されていたライスブレッドクッカー「GOPAN」を「Panasonic」ブランドで発売開始(モデルはSD-RBM1000)。発売元は圧力IHジャー炊飯器と同じく、当社のキッチンアプライアンスビジネスユニットへ移管。
12月23日 - 大阪府守口市にある三洋電機本社社屋より「SANYO」ロゴ看板を撤去。2日後の12月25日に「Panasonic」看板取付。
2012年(平成24年)
1月1日 - パナソニック電工を吸収合併(同時にパナソニック電工子会社はほとんどがパナソニック傘下となる)。この日より三洋グループの工場・営業拠点看板を(従来の「SANYO」から)「Panasonic」へ掛け替え。
2月10日 - VHS方式の家庭用ビデオテープレコーダの日本国内向けの生産・販売終了を発表。
3月31日 - この日を以て三洋の「SANYO」商標廃止。
4月1日 - 三洋系列店「スマイるNo.1ショップ」のパナソニックショップへの吸収合併完了。三洋製品はこの日以降商標を「Panasonic」に完全統一して出荷。
6月27日 - 津賀一宏専務が社長に就任。大坪文雄社長が会長に就任。
10月31日 - 1936年から続けていた一般家庭向用白熱電球の生産を終了。
2013年(平成25年)
3月31日 - この日を以てグローバルブランドスローガン「Panasonic ideas for life」および「eco ideas」の使用を中止。
4月26日 - 「SANYO」ブランドで発売されていたニッケル・水素充電池「eneloop」を「Panasonic」ブランドで発売開始。これにより、当社のニッケル・水素充電池は以前から発売されていた「充電式EVOLTA」とのデュアルブランドとなる。
6月26日 - 大坪文雄会長が特別顧問に就任し、長榮周作副社長が会長に就任。初の女性取締役に大田弘子が就任[13]。
9月4日 - 新たなブランドスローガンとして「A Better Life, A Better World」を制定し、同月から使用を開始することを発表[14]。
11月1日 - 2013年度上期決算、好調な業績回復。ヴィコ社買収。
2014年(平成26年)
2月4日 - 決算発表にて好調な業績回復を示す。株価が市場で急伸、一時前日比22%高、ブルームバーグ・データによると1974年9月以来約40年ぶりの日中上昇率を記録。前日発表した10-12月期決算では純利益が予想を大幅に上回っていた。
8月31日 - 有機EL事業について、産業革新機構主導でジャパンディスプレイとパナソニックの事業と統合しJOLEDを設立することで合意。同社の株式の5%を保有する。
12月1日 - ブランド統合に伴い2010年をもって終息していた高級オーディオ専用の「Technics」ブランドを同年復活。[15](同年9月29日には日本向け製品を2015年2月より順次発売することも発表[16])。
2015年(平成27年)
8月1日 - パナソニック インフォメーションシステムズ株式会社を、株式交換により完全子会社化。
2016年(平成28年)
4月1日 - アメリカの業務用冷蔵庫トップのハスマンを買収。
10月26日 - シーメンスと業務提携により「iLNB」を開発、受注開始。1台のPCで実装ライン全体の稼働状況をリアルタイムで収集、一括制御が可能。
11月1日 - 「パナソニック プラズマディスプレイ」が大阪地方裁判所に会社の解散に伴う特別清算開始を申し立て[17]。
2017年(平成29年)
3月27日 - パナソニック デバイスSUNXを株式交換で完全子会社化
10月2日 - パナホーム(現・パナソニック ホームズ)を株式併合により完全子会社化[18]
2018年(平成30年)
3月、創業100周年を迎える。これを記念しての特別コマーシャルがTV、動画サイト、YouTubeのパナソニック公式チャンネルで放映。
従業員に違法な長時間労働をさせたとして、労働基準法違反の罪で有罪判決。
社名変更
社名変更の経緯
世界展開により、「松下」「ナショナル」「パナソニック」の名称を使い分けるデメリットが年々増大、ブランドイメージの統一が課題となっていた。松下幸之助も、将来的に社名変更の必要性を感じていたようであり、昭和50年代に「グローバルな経営には松下という社名とナショナルというブランドはわかりにくいんじゃないか」と質問された際、「いずれそういう時がきて必要であれば、社名を変えるのは意に介さない」と断言していた[19]。幸之助と頻繁に接していた役員OBによれば、彼は存命中にも社名変更を考えていた。そこで、平成に入ってすぐに「パナ(PANA)」への社名変更が検討されたが、松下正治が激怒したため棚上げになった[20]。その状況は長らく続いたが、松下電器は日本国外において自社のブランド名「パナソニック」が浸透していることを考慮し、2008年10月1日をもって社名を『松下電器産業株式会社』から『パナソニック株式会社(英称 Panasonic Corporation)』に変更し、白物家電に使われてきた「ナショナル」ブランドも2009年度までに廃止し「パナソニック」へ一本化する意向を、同年1月10日の記者会見で(当時の大坪文雄社長が自ら)公式発表した[21]。6月26日の2008年度定例株主総会にて採決がなされ、社名変更は全会一致で正式決定した[22]。また、松下やナショナルが付くグループ会社も基本的にパナソニックを冠にした企業名に変更することを発表した。その後、同年6月26日の株主総会において、社名の「松下電器産業株式会社」から「パナソニック株式会社」への変更と、グループ会社名称の「パナソニック」への統一(一部例外あり)が承認された。
その第一段階として、これまで日本国内向けの松下製白物家電に使われてきた「ナショナル」ブランドは同年6月30日製造・出荷・発売分限りで公式使用を完全終了し、「パナソニック」ブランドへの移行は、翌7月1日発売の新製品から先行実施された。以降製造・出荷・発売の松下製白物家電(松下電工の製品含む)は(以前の「ナショナル」ではなく)全て「パナソニック」ロゴに変更されている(一部の「ナショナル」ブランド製品は品番を変更せずに「パナソニック」ロゴにのみ変更されているものがある。その第1号は電球形蛍光灯「パルックボールプレミアQ(クイック)」シリーズと細環型蛍光灯「スリムパルックプレミア」シリーズ)。同年8月25日に旧来の「ナショナル」製品在庫を9月30日までに完全ゼロとする計画を発表。「ナショナル」製品は現在全て「在庫・展示品限り」となっており、「ナショナル」製品は完売次第、店頭から完全消滅する予定。その後、9月16日に社名変更日と同日に発売される白物家電を一斉に公式発表した(製造開始時期の関係から旧社名での表記となった)。
なお、松下製白物家電各製品カタログは2008年8月発行分まで表紙ロゴは「National」のままだったが、一部製品(エコキュート・IHクッキングヒーター)は(2008年7月発行分より)索引欄に「ブランド」項が新設され「Panasonic」も併記され始めた。なお(2008年)翌9月発行分より松下製白物家電カタログの表紙ロゴは全て「Panasonic ideas for life」に変更された(シェーバーカタログは松下製白物家電のトップを切って同年8月発行分より表紙記載の商標を「Panasonic ideas for life」に変更。取扱説明書裏表紙における「松下電器産業株式会社」という社名表記は2008年9月30日製造・出荷・発売分限りで終了。翌10月1日以降製造・出荷・発売分からは「パナソニック株式会社」に変わっている)。
ナショナルのブランドで発売されていたものを単にパナソニックのブランドに変更したのみの商品は品番の末尾にPを付けている。パナソニック電工が製造する美容・健康商品も同様だが、同社の他の商品は品番の変更なしにブランドを変更している。
なお、系列店「ナショナルショップ」については(2008年度定例株主総会において)パナソニック(株)への社名変更が正式決定した2008年6月26日以降、看板・シャッターから「National」の文字を外し、名称を「パナソニックショップ」に変更するとともに「Panasonic」ロゴのみを表記した新デザインへの変更作業を順次開始。2009年度までには廃墟を除く全店舗の看板・シャッターが新デザインに切り替わる。後の2009年3月にパナソニックショップキャラクター「パナ坊」(1994年制定)の公式使用を2010年3月31日を以て完全終了を決定(「パナソニック」へのブランド統一に当たり「パナ坊」作者・五味太郎との契約を解除する為)。パナソニックショップ各店へ配布された同年4月発行のパナソニック各製品カタログにその旨の文書を同封した。
また、2008年9月27日、大阪府門真市の本社屋上の「松下電器」の切り抜き文字を完全撤去。
社名変更は、予定通り2008年10月1日に実施、「松下」や「ナショナル」を冠する子会社も、松下電器本体の社名変更と同時に社名を一斉に変更(「松下電工」→「パナソニック電工」など)[注 4]し、企業グループも松下グループからパナソニックグループに呼称変更した。
さらに、パナソニック提供番組についても、社名変更に伴い、2008年10月改編時に、「ナショナル」を冠した番組名称が、「パナソニック」を冠するものへ変更された(「ナショナル劇場」から「パナソニック ドラマシアター」へ)[注 5]。
なお、パナソニックでは自社が運営する財団法人(松下政経塾、松下教育研究財団など)や松下記念病院といった関連系列団体の名称は維持し、グループ各社の社名変更後もこれらの関連系列団体の名称は変更しないことを表明していた[21]が、松下教育研究財団をパナソニック教育財団とするなど一部の団体は名称変更した。尚、浅草寺の雷門にある大提灯の銘板は松下電器から変更されていない。
「Panasonic」「パナソニック」の由来
1955年の輸出用高性能スピーカーに使われたロゴ、PanaSonicからで、「全ての」の意のギリシア語「PAN」と「音」を意味する英語「SONIC」からなる。海外で「National」の商標が登録されていたことと、「ナショナル」という響きが「国家主義」と取られかねないために海外向けのブランドとして制定。「松下電器の音をあまねく世界へ」という意味が込められている。現在のロゴはヘルベチカでの文字を少し変えたもので、色は1974年に海外向けCIマニュアルのPANTONE293がそのまま継続されている[23]。
昭和30年代に松下電器のラジオ事業部部品課に勤務していた齋藤醇爾(さいとうじゅんじ 故人、アマチュア無線の草分けの一人、日本の通信技術や音響技術の発展に携わった)が、「米国に輸出の際にナショナル(National)の名称は、米国のラジオ・メーカーのがすでに商標登録していて使用できなかったため、ラジオ事業部の部品課で知恵をしぼってPanasonicのロゴを考えた」。 「当時はPANAVISION方式の大型映画スクリーン投射方式が騒がれた時代であり、それをもじってパナソニックとなった」と回想している。なお、テクニクスについても「ドイツのリンホフ社製カメラのテヒニカ(Technika)が由来である」とも言われている[24]。
中国語の社名
中国語圏においては社名変更後も「松下」「松下電器産業」の名称を継続して使用している。これは、中国では企業名が法律で漢字表記しか認められておらず、パナソニックにあてる漢字表記が現地で確立していなかったことが大きいが、それに加えて、「松下電器」という名称が中国の近代化に協力した企業として知名度が高いからという理由もある。当社は戦後初めて日本企業として中国に進出するなど、歴史的な経緯から現地で人気が根強く、パナソニックは知らなくても松下を知っているという中国人は多い。したがって、ブランド名はパナソニックを使用しているが、社名は「松下電器」のままなのである[25]。
2014年現在、松下電器の名前を残しているグループ企業は中華人民共和国の現地統括会社であると、中華民国(台湾)の現地統括会社であるなどがある。
経営統合および事業再編
松下電工子会社化
2004年に松下電器産業は、松下電工に対する友好的TOBを実施し子会社化した。ブランド戦略や経営戦略、研究開発にいたるまで統一的に展開することになり、互いの重複事業の再編と家電の営業部門の統合を行った。その結果、両社の共同経営会社のパナホームも松下電器産業直轄の子会社となり、松下電工とともに松下電器産業の住宅・電気設備のセグメント(電工・パナホーム)として組織上の再編が行われた。
三洋電機子会社化
2008年11月7日、経営再建中の三洋電機買収交渉を開始すると正式に公表。パナソニックの三洋買収の狙いは、三洋が持つ世界シェアトップのリチウムイオン電池と、世界7位の太陽電池事業にある。2005年 - 2006年にかけて、三洋電機のメインバンクかつ大株主、三井住友銀行がパナソニックに救済を依頼するも、交渉に至らずにいたが、今回は三井住友の打診に大坪社長自らが動いた。大坪は会見で「世界経済の厳しさは増し、さらなる成長のエンジンが必要だった」と語った。だが、背景には、エネルギー技術の戦略を早期に軌道修正する必要に迫られていたことがあげられる。なお、同年4月28日に、一部報道により、松下と三洋電機が資本提携を検討中と伝えられるが、この当時は否定していた。その後11月1日にも再び報道された。
2009年6月未明、経営再建中の三洋電機を、同年9月1日よりパナソニックグループの傘下に収める(パナソニックの子会社とする)方針が明確化。
2009年11月4日に三洋電機株のTOB開始。三洋電機も賛同し、同年12月28日までに三洋がパナソニックグループに入る事がほぼ確定、パナソニックは(売上高では日立製作所を上回る)世界有数の巨大電機メーカーとなることとなった。12月21日にTOBが終了し、三洋の50.27%の議決権(株式)を取得。三洋はパナソニックの連結対象子会社となり、同社の太陽電池や蓄電池技術を生かした、環境に優しいエネルギーマネジメントを実現する商品開発に力を入れる体制が整った。
子会社との経営統合・事業再編
2010年5月7日、大坪文雄社長が「子会社化した三洋電機の白物家電事業を将来的に統合する」と同年3月期決算発表記者会見の席上で公式発表。さらに7月28日には、パナソニック・パナソニック電工・三洋電機の3社合同でパナソニックグループの抜本的再編を発表した。まずパナソニックが2011年4月を目処に、発行済み株式の半数超を所有する上場子会社である電工・三洋の全株式を友好的TOBと株式交換によって取得し完全子会社化、翌2012年1月までに事業再編を実施する方針。3社がそれぞれ一定の独立性を持った現状の経営形態では、アジア系電機メーカーとの競争を勝ち抜くには不十分で、競争力強化と意思決定の迅速化を図るには、経営統合・細かく重複の多い既存事業の大胆な整理集約といった抜本的な再編が必要であるとパナソニック側から電工・三洋両社に打診し合意した。さらに、海外の一部製品を除いて三洋の「SANYO」ブランドを原則廃止して「Panasonic」ブランドに統一する方向で検討する旨を発表した[26]。
その後2010年8月23日に電工・三洋に対する友好的TOBを実施。どちらも同年10月7日に成立して同月14日に決済を開始、電工83.93%・三洋80.98%の株式を取得。さらに2011年4月1日付で、TOBで取得できなかった両社の株式を株式交換によって取得し完全子会社化した。そして2012年1月1日付で電工を吸収合併し、パナソニックグループ全体で「コンシューマ」「デバイス」「ソリューション」の3事業分野を核とする事業再編を実施した。事業再編後のパナソニックには、合併した電工を含む3社の主な本社機能を統合したグループ本社やグローバル商品マーケティング本部といったパナソニックグループの中核組織が設置され、テレビ・ブルーレイレコーダー等のAVCネットワーク機器やエアコン・冷蔵庫等の冷熱機器など当社が持つ強みは主に「コンシューマ」事業で活用される。
同年10月22日、2012年3月31日を以て日本国内の「SANYO」商標公式使用を終了、三洋系列店「スマイるNo.1ショップ」をパナソニックショップへと転換・統合する旨が決定。まず「SANYO」ブランドでの新製品発表は2011年3月31日付で終了。翌4月1日以降三洋が生産・出荷する製品には原則として「Panasonic」ブランドを冠することとなり、「SANYO」ブランドを冠する既存製品の生産・出荷は1年後の商標公式使用終了に向けて縮小、2012年4月以降「SANYO」ブランド製品は「在庫・展示品限り」となり、完売次第市場からは消滅する運びとなる。また三洋系列店では、2011年4月以降三洋のブランド変更品を含むパナソニック製品の取扱を本格的に開始。同年10月1日からはかつてのナショナルショップと同様に、三洋系列店の看板より「SANYO」ロゴを外して「Panasonic」へ掛け替える(パナソニックショップへの転換)作業を開始、翌2012年3月末までに作業が完了した。
なお、パナソニックと三洋を合わせたニッケル水素電池事業のシェアが高いため、三洋は車載用以外のニッケル水素電池(eneloopを含む)を製造する三洋エナジートワイセル(現・FDK)等をFDK(古河グループの富士通子会社)に譲渡した[27]。パナソニックも、車載用ニッケル水素電池事業を中国の湖南科力遠新能源に譲渡[28]。
非中核事業としているパナソニック ヘルスケア株式会社については、2014年1月1日に超音波診断装置事業をコニカミノルタへ譲渡、2014年3月末に補聴器事業をパナソニック システムネットワークスに移管した[29]。また、投資ファンドコールバーグ・クラビス・ロバーツ(KKR)が設立する持株会社PHCホールディングスに1650億円で売却し、PHCホールディングスが第三者割当増資をパナソニックが引き受ける形で20%の株式を保有する形となった[30]。
会社情報
社章
以下、社章の名称はいずれも通称である。
M矢 … 松下電気器具製作所時代の1920年、松下幸之助がアルファベットの「M」と矢のイラストをデザインとする商標を考案した。この商標は商品や広告でのマークに使用されたほか、1943年まで社章として使用された。また松下電工では、2008年10月1日にパナソニック電工に社名変更するまで「M矢」を社章として用いていた。
三松葉 … アルファベットを用いた「M矢」が戦時下では好ましくないということで、1943年に、三枚の松葉をデザインしたものに社章を改訂した[31]。2008年の社名変更まで使用。
Panasonic … 現在の社章。パナソニックへの社名変更を機に、ブランドロゴとして使われていたものを社章にも制定した。グループ企業・団体のうちパナソニックがつくものは、すべて社章を「Panasonic」に変更している。
歴代社長
松下家役員一覧
松下正幸 - 取締役副会長
評価・ランキング
米国フォーチュン誌が発表する2011年フォーチュン・グローバル500では電機業界の売上高ランキングでサムスン電子、日立、シーメンスに次ぐ4位(総合:パナソニック50位、サムスン電子:22位、日立:40位、シーメンス:47位、ソニー:73位)。(2010年総合:パナ65位、サムスン電子:32位、シーメンス:40位、日立:47位、LG:67位)
英国フィナンシャル・タイムズ紙が発表する世界の企業の時価総額をランキングする2011年フィナンシャル・タイムズ・グローバル500では世界284位。
米国フォーブス誌が発表する売上高、利益、資産、時価総額の4つの要素を基にランキングしている2011年フォーブス・グローバル2000では世界482位。
米国コンサルティング会社インターブランドが発表する世界の企業のブランド価値ランキング2011年インターブランド・ベスト・グローバル・ブランド・リストでは世界69位。
米国コンサルティング会社インターブランドが発表する世界の企業の環境ブランド価値ランキング2012年インターブランド・ベスト・グローバル・グリーン・ブランド・リストでは世界6位。
加国コーポレートナイツ誌が発表する世界の主要企業約1800社の中から環境的、社会的、企業運営的に優れている会社として、2011年世界で最も持続可能性のある企業100社に選ばれ、4年連続でこのリストに選ばれている。[32]
毎日コミュニケーションズが発表する、2012年卒業生が選んだ就職企業人気ランキングにて、理系総合ランキングで首位。また、理系男子のランキングでは2年連続首位。[33]
リスクモンスターが発表する第三回「世界に誇れる日本企業」ランキング(2015年)で2位。[34]
日経リサーチが発表する2015年版ブランド戦略サーベイのブランド総合評価ランキングでは、アップルと並んで2位。企業魅力度では全570社中1位。[35]
日経リサーチアワード「企業ブランド大賞2015」を受賞。当社の「誠実で革新のものづくり」が評価された[36]。
社内カンパニー・事業部
以下の4カンパニー・34事業部制をとっている。
アプライアンス社
家電(デジタル・AVC関連商品、調理関連商品、家事関連商品、美容・健康関連商品)の開発・製造、空調関連製品(家庭用エアコン、オフィス店舗用エアコン、吸収式冷凍機等)、 コールドチェーン(業務用冷蔵庫、製氷機、ショーケース、自動販売機等)、デバイス(コンプレッサー、モーター、メーターデバイス、ナノイー等)の開発・製造・販売
エアコン事業部
テレビ事業部
イメージングネットワーク事業部
ホームエンターテイメント事業部
コミュニケーションプロダクツ事業部
冷蔵庫事業部
ランドリー・クリーナー事業部
キッチンアプライアンス事業部
ビューティ・リビング事業部
冷熱空調デバイス事業部
スマートエネルギーシステム事業部
コールドチェーン事業部
ハスマン株式会社
エコソリューションズ社
照明(照明器具、照明デバイス、管球)、配線・配電・創蓄エネマネ(配電システム、配線器具、太陽光発電システム、蓄電池),住宅設備(建材、水廻り)、空質(換気送風、空気清浄機、除湿・加湿器)の開発・製造販売および環境エンジニアリング事業、介護機器・サービス事業および自転車関連等の開発・製造・販売・サービス
ライティング事業部
エナジーシステム事業部
ハウジングシステム事業部
パナソニック エコシステムズ株式会社
パナソニック サイクルテック株式会社
コネクティッドソリューションズ社
映像ソリューション事業(セキュリティカメラ、プロジェクター、業務用AV機器)、モビリティソリューション事業(パーソナルコンピューター、タブレット、ハンディターミナル、携帯電話、SDカード、BDアーカイバー)、コミュニケーションソリューション事業(PBX、固定電話)
メディアエンターテイメント事業部
モバイルソリューションズ事業部(パーソナルコンピューターなど)
セキュリティシステム事業部
パナソニック アビオニクス株式会社
パナソニック システムソリューションズジャパン株式会社
プロセスオートメーション事業部
パナソニック スマートファクトリーソリューションズ株式会社
(マニュファクチャリング関連事業(電子部品実装関連システム、溶接関連システム))
オートモーティブ&インダストリアルシステムズ社
オートモーティブ関連事業(車載マルチメディア関連機器、環境対応車関連機器、電装品等) インダストリアル関連事業(電子部品、電子材料、半導体、光デバイス、一次電池、二次電池、充電器、蓄電システム、電池応用商品・部材等)
インフォテインメントシステム事業部
車載エレクトロニクス事業部
二次電池事業部
エナジーデバイス事業部
メカトロニクス事業部
パナソニック セミコンダクターソリューションズ株式会社
デバイスソリューション事業部
電子材料事業部
パナソニック液晶ディスプレイ株式会社
フィコサ株式会社
その他
戸建住宅・賃貸集合住宅などの建築工事、リフォーム工事の請負・施工、分譲用土地・建物・マンションの販売、不動産の仲介・賃貸管理、工業化住宅のシステム部材の製造・販売
パナソニック ホームズ株式会社
日本国内の主要事業場
本社(大阪府門真市)
パナソニック東京汐留ビル(東京都港区)
OBPパナソニックタワー(大阪府大阪市)
コネクティッドソリューションズ社
南門真地区(大阪府門真市)
北門真地区(大阪府門真市、ビジュアルシステム事業部、アビオニクス事業部)
山形工場(山形県天童市、DSC事業部)
神戸工場(神戸市西区、ITプロダクツ事業部)
津山工場(岡山県津山市、メディア事業部)
アプライアンス社
草津地区(滋賀県草津市、アプライアンス社本部)
彦根工場(滋賀県彦根市、ビューティ・リビング事業部)
奈良工場(奈良県大和郡山市、スマートエネルギーシステム事業部)
神戸工場(神戸市西区、キッチンアプライアンス事業部、ビューティー・リビング事業部)
エコソリューションズ社
西門真地区(大阪府門真市、エコソリューションズ社本社)
津工場(三重県津市、エナジーシステム事業部)
高槻工場(大阪府高槻市、ライティング事業部)
新潟工場(新潟県燕市、ライティング事業部)
春日井工場(愛知県春日井市、エコシステムズ本社)
オートモーティブ&インダストリアルシステムズ社
西門真地区(大阪府門真市)
守口地区(大阪府守口市、エナジーデバイス事業部)
横浜地区(横浜市都筑区、インフォテイメント事業部、電装システム事業部、オートモーティブ営業本部)
長岡京地区(京都府長岡京市、セミコンダクター事業部)
北陸工場(富山県魚津市、新井地区(新潟県妙高市)砺波地区(富山県砺波市)、セミコンダクター事業部)
伊勢工場(三重県度会郡、制御機器事業部、回路部品事業部)
松阪工場(三重県松阪市、回路基板事業部、機構部品事業部)
グループ会社・関連団体
ブランド・商標
現行のメインブランド・商標
Panasonic(パナソニック)
Pan a Sonicより。「全ての」の意のギリシア語「PAN」と「音」を意味する英語「SONIC」からなる。海外で「National」の商標が登録されていたことと、「ナショナル」という響きが「国家主義」と取られかねないために海外向けのブランドとして制定。「松下電器の音をあまねく世界へ」という意味が込められている。
1955年に輸出用スピーカーのブランドとして用いられたのが初めで、1961年から対米輸出品に用いられた[37]。ただし、1955年当時は「PanaSonic」、1961年からは「PANASONIC」であった。
1971年に表記を現在の「Panasonic」へ変更。フォントはHelveticaファミリーの1つ「Helvetica Black」を使用。欧米で最も有名なサンセリフ体を使うことで、Helveticaを見るたびにPanasonicを想起することを狙ったもの。定番書体を逆手に取った戦略である(1973年以降の「National」も同じフォントを使用)。
2008年7月以降、現在では全世界的に全ての部門に於いて「Panasonic」に統一されている。またグローバルブランドスローガンとして「Panasonic ideas for life」を導入し、2013年3月末まで使用されていた(なお、このスローガンは国際的に「Panasonic」ロゴの下に表記されるが、CEATEC JAPANといった大規模展覧会やアメリカとカナダでは「Panasonic」ロゴの下ではなく、右側に表記される)。
日本国内では、1927年に始まった「National」(1973年までは大文字の「NATIONAL」表記がされることもあった)ブランドと1965年に始まった「Technics」ブランドを使用していたが、日本国外で商標権の関係から使用できないこと、また保守的なイメージの刷新を狙うという理由で、1986年より「Technics」ブランドの領域となる高級オーディオ部門を除く映像・音響機器部門(放送業務用機器も含む)に「Panasonic」ブランドの使用を開始した。この後20年以上に渡り、白物家電部門や松下電工(当時)などの「National」ブランドと、映像・音響機器部門の「Panasonic」ブランド、および高級オーディオ部門の「Technics」ブランドが併用されていたが、2008年10月1日に社名を「松下電器産業株式会社」から「パナソニック株式会社」に変更すると同時に、「National」ブランドを廃止し、全ての部門を「Panasonic」ブランドで統一した。
社名変更直前の2008年9月当時では、松下電工製品を含め、電子機器、制御機器、カーナビや盗難防止装置などの自動車用電化製品、通信機器、電気鉛筆削り機などにも「Panasonic」が使われていた。なお、1960年代 - 1970年代にかけて、国内で販売されるトランジスタラジオに「NATIONAL PANASONIC」(1973年以降は「National Panasonic」)を使用(1960年代後半にはトランジスタテレビにも使用)。2003年4月までは「National/Panasonic」、「National/Panasonic/Technics」という表記もされていた(保証書では表記されているものもある)が現在は併記はされず、「National」「Panasonic」「Technics」を使用する。
このパナソニックというブランド名があったためか、電産・電工の商品名に「パナ○○」(パナカラー、パナホーム、パナコラン(高周波治療器。細川隆一郎の「パナコランで肩コラン」というテレビCMでも有名になった)、パナピック(レコードシートを応用した製品)など)といったものが多くつけられていた。
なお、「パナソニック」は香港の関連会社「信興集団(信興集團/信兴集团)」の販売品では「楽声牌(樂聲牌/乐声牌)」と表記され、台湾では「国際牌(國際牌/国际牌)」と表記される場合がある。楽声牌の牌は省略されることもある。
Technics(テクニクス)
Hi-Fiを追求した高級オーディオ機器ブランド。ブランド名の由来は、パナソニックによると、原音を忠実に再生する「テクノロジー」に基づく造語で、ハイクオリティな音づくりにこだわる思いを象徴したもの、としている。[38]
また、「Technics」ブランドの立ち上げに携わった石井伸一郎によると、「Technics」の命名に際しては、石井の上司であった阪本楢次と石井で和英辞書を引きつつ、「技術」を意味する"Technic"の次に並ぶ「Technics」に目が止まり、迷い無く決定したという。[39]
1965年に発売された密閉型2ウェイ2ユニットスピーカーシステムTechnics 1がブランドの第一号機で、1970年には、世界初のダイレクトドライブ式ターンテーブル「SP-10」を発売。市場には大きな驚きを持って迎えられ、「Technics」の名が世界に知れ渡ることになった。
1975年には、独自に提唱した「リニアフェーズ理論」に基づき設計された世界初のリニアフェイズスピーカー「Technics 7」を発売するなど、オーディオ史に多大な功績を残した。
2000年代に入り、音楽配信サービスの台頭や、非可逆圧縮音源の普及が高級オーディオへの逆風となり、競合各社がオーディオ部門の縮小・撤退を進める中で、「Technics」ブランドも年々事業規模が縮小され、2005年末にはDJ機器にのみ使用されるブランドになっていた。[40]2008年の社名変更およびブランド統一に伴い、「Technics」ブランドの製品も「Panasonic」ブランドに統一となり、2010年12月をもって「Technics」ブランドの全ての製品は生産終了、1965年から用いられてきた「Technics」ブランドは一旦は終止符を打つことになった。[注 6]
なお、かつて日本国内で音響機器へ「Panasonic」ブランドが投入される前は比較的低価格の音響機器にも「Technics」ブランドは使われており、「Panasonic」ブランド投入以降は「Panasonic」ブランドはメインストリーム(ゼネラルオーディオ)、「Technics」ブランドはハイエンド(高級オーディオ)といった位置づけとなった。また姉妹ブランドとして電子オルガンのテクニトーンも存在していた。
しかし、「Technics」ブランドの終息後もオーディオに関する研究は続けられ、近年は通信回線の高速・大容量化によりハイレゾリューションオーディオが話題になりつつあることが追い風となって、2013年にはTechnics復活プロジェクトが正式に社内で立ち上がり、研究開発が行われた。
そして、2014年9月に開催されたIFA 2014にて「Technics」ブランドの復活を正式に発表した。2014年度中には「Technics」ブランドの新製品が発売される予定となっている。
松下電器産業時代は「National」とも「Panasonic」とも異なる専用のブランドとして展開されたのに倣い、再展開される「Technics」ブランドも「Panasonic」ブランドとは異なる個別ブランドとして展開され、「Technics」ブランドの製品には「Panasonic」のロゴは入らない。
「Panasonic」ブランドのサブブランドではなく、個別ブランドとして展開するのは、2014年10月現在、唯一「Technics」だけである。[41]
過去のメインブランド・商標
National(ナショナル)
松下幸之助が新聞記事上にあった『インターナショナル』の文字に注目し、「国民 (National) のための」という意味を込めて命名された。日本においては音響機器で限定的に「Panasonic」と「Technics」ブランドが導入されたものの、昭和初期の1927年から2008年の「パナソニック」への社名変更発表まで長らく「NATIONAL(1973年まで)」・「National(1973年以降)」が電産・電工製品の主軸ブランドであった。三木鶏郎の『♪明るいナショナル』で始まるテレビやラジオの一社提供番組(冠スポンサー番組)を含む各種広告や販売網(ナショナルショップ、ナショナル店会)の強力な展開もあり、家電製品のトップブランドとして、日本国内で幅広く浸透していたブランドであったが、社名変更後は使用されていない。海外ではナショナルを「インターナショナル」と呼ばれることがある。
先の松下電工(当時)との事業統合により、両社ともオレンジ色のNationalロゴへ変更された。それ以前は電産が赤色、電工が青色 - 黄色だった。また、乾電池においては一般市販品のマンガン乾電池はナショナル(その後、デザイン・型番は変更せず、パナソニックブランドに切り替わる)。海外の逆輸入品・非市販品のマンガン乾電池(リモコンなど商品への添付用)、一般市販品・非市販品のアルカリ乾電池・オキシライド乾電池、リチウム電池(電気うき用のピン型を除く)、二次電池がパナソニックを用いている(パナソニック充電式ニッケル水素電池)。また、2005年まではかつて業務・資本提携していた日本オーチス・エレベータ(2012年限りで提携解消)の製品を松下電器経由で販売する際には「ナショナル」を付加した「National OTIS」ブランドを使用していた。
この「National」ブランド使用は2008年6月30日製造・出荷、発売分を以て終了し、翌7月1日より順次「Panasonic」への一本化を開始した。「National」商品は2008年7月以降「在庫・展示品限り」となっており、なくなり次第(同年9月30日をもって)店頭から消えると共に、翌2009年内に「National」ブランドは完全に消滅する見込み。とはいえ、松下電器・電工時代に全国津々浦々で販売された「National」ブランドの商品は(特に、電球などの消耗品や配線器具に至っては)膨大な数であり、2010年度以降も、暫くの間市場に残っていた(ただ、品番・デザインは変更せずに「Panasonic」ロゴや「パナソニック電工」のみに変更された商品もある)。現に調理器具などの分野では2009年1月までまだブランド変更が行われていない商品もあった。
パナソニックに社名変更した2008年10月以降、一部の白物家電カタログで掲載されている「ナショナル」商品(推奨部品・消耗品を含む)には「National」ロゴを付けている。ウェブサイトでの商品案内では「ナショナルのブランドです」と表記されている。
「Panasonic」と併存していた時代はもっぱら日本国内向け製品で使われていた向きが強いが、全く海外で「National」製品が販売されなかったわけではなく、アジアや中近東では一定のウェイトを占めていた。しかし、それでも海外市場全体では「Panasonic」ブランドの製品が多くを占めていたことから、日本国内でのブランド統一に先駆けて、2003年5月から、海外向け製品すべてが「Panasonic」ブランドに統一されている[42]。
サブブランド・商標
パナソニックが有する製品カテゴリごとのサブブランドおよび商標の一覧。
RAMSA(ラムサ)
業務用の音響(PA)機材のブランド。R</b>esearch of A</b>dvanced M</b>usic S</b>ound and A</b>cousticsの略。現在はパナソニックの商品の一部となっている。
Quasar
北米特定商品ブランド。1974年に米国のモトローラ社から一部事業を買収した際に、同社がカラーテレビに使用していたブランドを引き継いだ。
Rasonic
香港の関連会社「信興電工工程有限公司」(SHUN HING ELECTRIC WORKS AND ENGINEERING CO., LTD.)が展開する中華人民共和国と香港の特定商品ブランド。漢字表記は「楽信牌(樂信牌/乐信牌)」参照。
この他、会社の黎明期には松下から「マーツ」(MURZ)[43]や、所在地の門真市と最大の英語読みを引っ掛けて「KADOMAX」のブランド名なども使用されていたことがある。また、社名変更以前にはLSIのようにサイズの関係で「Panasonic」のブランドロゴを入れることができない商品には「M」を四角囲みにしたマークが入れられていた。
デジタル・AVC
現行
VIERA(ビエラ)
液晶テレビおよびプラズマテレビ。2011年の販売シェアは液晶テレビで第3位、プラズマテレビで第1位。「VIERA」以前の主要テレビブランドについては、ブランドの変遷を参照。
DIGA(ディーガ)
2003年以降のDVD/BDレコーダー全般。操作性追求。2007年以降シャープの「AQUOS」シリーズと販売シェア1位争いを行っており、2011年は第2位である。
DIGICAM(デジカム)
DV/DVDビデオカメラ全般。「愛情サイズ」などで知られている。
LUMIX(ルミックス)
デジタルカメラ全般(D-snapは含まない)。「手ブレ補正」機能をこの商品カテゴリで初めて搭載した。当初はドイツのライカ社ライセンス許諾の高性能レンズを搭載していることなど、高品質・高性能であることを中心に訴求。途中からユーザー層の拡大も図り、CMに浜崎あゆみや綾瀬はるかを起用することで女性層や若年層に対しても訴求するようになった。
D-dock(ディードック)
ミニコンポ全般。
おたっくす、Panafax
パーソナルファックス。旧九州松下電器が製造していたもので、旧松下電送システムの「Panafax」と競合していたが、両社の合併でパナソニック コミュニケーションズが発足したことにより、家庭用機は「おたっくす」、業務用機は「Panafax」と棲み分けが図られた。また、旧松下通信工業から同社に移ったデジタルコードレス電話機「おうち電話Ru・Ru・Ru」とは子機が共通化されている。2014年に入ると「おたっくす」とは特に呼ばれなくなった。
過去
トランザム
ブラウン管式ポータブルテレビ。CMに「ジェシー」こと高見山大五郎を起用。
マックロード
VHSビデオデッキ全般。パナソニックブランド以降消極的な表記となり、近年になってカタログからも消えた。
れんたろう
1989年 - 1990年代初頭、一部のVHS Hi-Fi対応ビデオデッキに使われていたマックロードのサブネーム。レンタルビデオテープなどの酷使されたビデオテープでも高画質で観られることを謳っていた。CMキャラクターにウッチャンナンチャンを起用。
録画王→ビデオ画王
一部のビデオデッキに付けられたマックロードのサブネーム。1990年代初頭に使用された。
DREAM
初期のDVDプレーヤー、2001年〜2002年ごろのDVDレコーダー。すでに廃止された。
COUGAR(クーガ)
1970年代に販売されていた高性能トランジスターラジオのシリーズ。ソニーの「スカイセンサー」に対抗したもの。深夜放送ブームからBCLブームへの過渡期の商品。ジャイロアンテナ(回転式のバーアンテナ)[45]などの派手なギミックや大径スピーカーを装備。「吠えろ、クーガ」「狙え、クーガ」などのキャッチコピーを使用した。
PROCEED(プロシード)
前記「COUGAR」シリーズのマルチバンド機種の後継シリーズ。よりBCL用途に特化されていた。ジャイロアンテナを継承。
マリン
1970年代前半に販売されていた防水携帯ラジオ。FM・AM両波用がメインであるが、AMのみの小型廉価版も発売された。テレビCMは、銭湯で野球中継に興じる中高年男性たち、という演出。
pepper(ペッパー)
1970年代後半に販売されていた薄型携帯ラジオのシリーズ。一部の機種には太陽電池が内蔵されていた機種(薄型携帯ラジオとしては世界初)も存在していた。テレビCMには当初、ピンク・レディーが起用されていた(ピンク・レディーの持ち歌に「ペッパー警部」があることに掛けている)。
総会屋の小川薫がピンク・レディー所属事務所の実質的な経営者だった関係で、小川と懇意だった幸之助に頼んでCM起用した経緯がある。
マイソニック
1960年代に販売されていたオープンリールテープレコーダーのシリーズ[46]。
MAC(マック)
1970年代に販売されていたモノラルラジカセのシリーズ。(一部にステレオ機も存在した。同社の当時のステレオラジカセは「STEREO-4400」(RS-4400)などのように「STEREO-4XXX」と呼ばれていた。)MACのテレビCMは、力強さを強調したインパクトのあるものを様々用いた。
スナッピー
1970年代中頃に販売されていた、初心者向け低価格モノラルテープレコーダー。型式はRQ-55。丸みのある愛らしいデザインと、機能別に色分けされた操作ボタンが特徴だった。テレビCMにはフィンガー5を起用。他にもかぼちゃをモチーフにしたスナッピーと同等のテープレコーダーもあった。
パナピック
主に幼児向けだがかなり異色な機器であり付属の絵本の歌いたい曲のページを開き指定の場所に本機を置くと演奏が流れるという仕組みになっている。その指定の場所にはレコードのような音溝が彫りこまれており本機の底部にある公転する針で音を拾うという構造であった。さらにパナピックアンプという機器ものちに発売し、パナピックがFM電波を発しそれをパナピックアンプが受けるというものであった。使わないときにはアンプの中にパナピックを収納できる。パナピックのキャッチコピーは「お父さんも歌手になれます」でありCMには高田みづえが出演していた。カラオケ機器にも見えるが、普通に音楽鑑賞用の絵本も発売していた。
youシリーズ
1970年代前半から中期のシステムコンポのシリーズ。you-3、you-5、他。最後のyou-oZおよびyou-oZ DDは低価格商品として後記のVシリーズ</b>と併売。
Vシリーズ
1970年代中期から後半のシステムコンポのシリーズ。V-3、V-5、V-7 / V-33、V-55、V-77。
ビックGMシリーズ
1970年代末期から1980年頃のシステムコンポのシリーズ。従来の大型コンポーネントステレオからミニコンポが主流に変化する過渡期の商品であり、テレビCMでは、後記のコンサイスコンポとの選択を提案する演出がされた(出演:小林亜星、すぎやまこういち)。
コンサイスコンポ / コンサイス
1970年代後期から1980年代中期頃にかけて販売されていたテクニクスブランドのミニコンポ。
DISCO(ディスコ)
1970年代末期から1980年代初頭にかけて販売されていたステレオラジカセのシリーズ。マックの後継機種みたいなもので大型で大音量が出るラジカセであったことから当時の「竹の子族」御用達となった。なお、ラジカセとしては非常に珍しく、メタル、フェリクローム(FeCr)にも対応する4段階の「テープセレクター」が付く機種もあった。
Way(ウェイ)
ヘッドホンステレオ。ソニーがウォークマンを発売すると、ナショナルは東芝(「ウォーキー」)やアイワ(「カセットボーイ」)と共にいち早くこの市場に参入した。サザンオールスターズをCMキャラクターにするなどの広告展開が行われたが、「WALKMAN」「ウォークマン」の名称が人々に圧倒的に親しまれ(商標の普通名称化も起き)他の商標は極端に劣位のままであったこともあり、「Way」のブランド名称は早々に消えてしまった。その後、ナショナルブランドで発売されるヘッドホンステレオには「GO(ゴー)」、「JUMP(ジャンプ)」のブランド名称が付けられたがパナソニックブランドになると「RQ-」から始まる型番のみとなり、特にシリーズ名称は付けられていない。「GO」は主にラジオ付きテープレコーダーであり、CMキャラクターには石原真理子を起用。
CDer(シーダ)
コンパクトサイズのCDプレーヤー。後に「ディスクマン」としてシリーズ化されたソニーの「D-50」に対抗するために1985年に立ち上げられたブランドだが、「D-50」同等サイズは持ち運ぶにはやや大きめということもあり2年ほどでブランド撤退。初代CMキャラクターには田原俊彦を起用。
The 3(ザ・サード)
1980年代前期に販売されていたアイワの「キャリングコンポ」などに対抗するためのシリーズ。3ピースのセパレートミニコンポ風スタイルを用いた3電源対応のラジカセ型パーソナルオーディオシステムでありキャリングハンドルが装備されていた。テレビCMにはサザンオールスターズを起用。後に更に小型化した「The 3 Mini(ザ・サードミニ)」が追加された。
STATION(ステーション)
1980年代前期に販売されていた大型ステレオラジカセのシリーズ。専用のガラス戸付ラックがオプションとして用意されていた。
ラブコール
1980年代中期に販売されていたカラフルなミニステレオラジカセ。1980年代前期にも存在していたが前述のマックやディスコを少し小型化したものであり従来どおり色はブラック・シルバーのみであった。CMキャラクターには近藤真彦などを起用。
RESTY(レスティ)
1992年から1996年頃まで使用されていたコンポーネントシステムの名称。一時期、CHAGE and ASKAや福山雅治をCMキャラクターに起用していた。廉価モデルでRESTY MINI(レスティ ミニ)というのも存在していた。現在は使用されていない。
カンガルー
一見すると一般的なラジカセの形状ではあるが、ラジオ・カセット部分だけを小型ヘッドホンステレオとして取り外して使用できるのが特徴。カンガルーの袋から子供が出て動き回ることができることに見立てた。
D-snap(ディースナップ)
SDカードを使用したポータブルオーディオプレーヤー。2008年発売モデルを最後に姿を消している。
RJXシリーズ
アマチュア無線用無線機。1973年1月、RJX-601・201の製造・販売から参入するも後にラジオ事業部の分野撤退で終了。
RJシリーズ
市民ラジオ(RJXシリーズ同様ラジオ事業部の分野撤退で終了)
KARAOKE CENTER
ムード歌謡ブームに合わせて1980年代に発売された木箱のカラオケ機器。当初は8トラックとコンパクトカセットのみ搭載だったが、末期にはCDも加わった。ソフトタッチメカ(フルロジックとは異なる)搭載によりテープでありながら素早い頭出しや末期モデルではテープスピードコントロールよりも正確なデジタルキーコントロール搭載などに進化していったが1980年代末期に生産は終了した。その後はCDラジカセやレーザーディスクプレーヤー、テクニクスのビデオCDプレーヤーなどにマイク端子、キーコントロールを搭載したもので対応していた。
ででんのでん
1991年から1993年頃まで使用されていたコードレス電話機のシリーズ。CMにSMAPが起用されていた。
スナッピー
子供用カセットテープ再生録音機。
パソコン・周辺機器/携帯電話/カーナビ・カーAV
現行
Let'snote(レッツノート)
コンシューマ向けノートパソコンのブランドだったが、現在は法人向けにも使われている。
TOUGHBOOK(タフブック)
過酷な条件下でも使用可能なノートパソコンのブランド。以前は、"PRONOTE FG"だった。製品の特徴から、主には自衛隊・工事現場・ロードサービスなどで使用されている。個人の購入も可能。
SD-Jukebox
SDオーディオ対応の携帯電話/D-snapなどで音楽を楽しむためのパソコンソフト。一般家電量販店やナショナル・パナソニックショップおよびインターネット、ダウンロード販売などで入手できる(SE版のみで取り寄せとなる場合が多い)。
ELUGA(エルーガ)
Android搭載スマートフォンおよびタブレットのブランド。
Elegant design・User oriented・Gateway for networking serviceの頭文字を取った造語。
strada(ストラーダ)
カーナビゲーションシステム。かつては、旧九州松下電器生産モデルのポータブルナビゲーションシステムは「デルNAVI」だった。
Gorilla
ポータブル(持ち運び可能)なカーナビゲーションシステム。三洋電機が発売しMDやDVDを内蔵したAV一体機も同じ愛称であったが、2011年発売モデルからパナソニックブランドに移行し、据置型を中心としたstradaとの棲み分けを行っている。
過去
キングコング、 A1シリーズ
MSX規格のパソコン(生産終了)。初代A1は、国内でのパナソニック単独ブランドの第1号商品である。
WOODY
デスクトップパソコン。ディスプレー一体型デスクトップパソコンのCF-31から使われ始めたが、ミニタワー型となったCF-233PDにはWOODYの称号は付けられなかった。大容量光学ドライブであるPDを装備していたのが特徴。イメージキャラクターとしてウッディー・ウッドペッカーを使用していた。WOODYという呼称は、1970年代に同社から販売されていたカラーテレビにも使用されていた。
VIGIN(ビギン)
車載テレビ。業界で初めてデジタルチューナー専用端子を設けた。
PRONOTE(プロノート)
ノートパソコン全般、のちに法人向けだけのブランドだったが、現在はLet'snoteに統合されている。
hito
コンシューマ向けノートパソコンのブランド。
Human Information Technology Operationの頭文字と日本語の「人」にかけたもの。現在は廃止された。
パナワードU1、 U1PRO、 スララシリーズ
パーソナルワープロのブランド(生産終了)。
G1、OZMA、オズマシリーズ
カーオーディオのブランド(生産終了。2010年に入ると社外品カーオーディオの生産自体も終了)。
Operate(オペレート)
デスクトップパソコン。
Panacom
ビジネス向けパソコンのシリーズ名。
生活家電
現行
Eolia(エオリア)
エアコン。1988年、「楽園」に代わるエアコンのブランドとして登場。スクロール式コンプレッサー採用の機種から採用された。ブランド初登場時のCMソングは徳永英明の『風のエオリア』。2000年に一旦廃止されていたが、パナソニックがエアコン事業を始めてから60周年を迎えるに当たり、2016年10月発売のWXシリーズ(CS-WX**7C系)・Xシリーズ(CS-X**7C系)で16年ぶりにブランドを復活[47]。その後、2017年1月にFシリーズ(CS-F**7C系)、Jシリーズ(CS-J**7C系)、GXシリーズ(CS-GX**7C系)、EXシリーズ(CS-EX**7C系)、UXシリーズ(CS-UX**7C2系・寒冷地向けモデル)、同年3月にSXシリーズ(CS-SX**7C系)も2017年度モデルへのモデルチェンジに伴い「Eolia」へ移行した。
エレックさん
電子レンジ全般。現在も使用されているが、オーブン機能付機種の発売時には「オーブンエレック」となり、敬称部分が省略されるようになった。
ビストロ
オーブンレンジの中で指定された上位機種にビストロのブランドがつけられている。
airsis(エアシス)
空気清浄機能を備えたサイクロン式掃除機。以前は三洋電機が発売していたが、2011年10月発売の機種(MC-SXD410)からパナソニックブランドへ移行。
RULO(ルーロ)
2015年3月に発売された、ルーローの三角形に基づいた三角形状を採用したロボット掃除機のブランド。
Cuble(キューブル)
2015年11月に発売された、水平垂直の本体形状を採用したななめドラム洗濯機のブランド。洗濯乾燥機(NA-VG700/VG1000)に加え、ドラム式では珍しい洗濯機(NA-VS1000)も設定されている。
RINTO(リント)
2017年5月に発売された高級扇風機のブランド。
GOPAN(ゴパン)
米からパンが作れるライスブレッドクッカー(ホームベーカリー)。以前は三洋電機が発売していたが、2011年12月発売のモデル(SD-RBM1000)からパナソニックブランドへ移行。
EVERLEDS(エバーレッズ)
LED照明。2005年から非住宅部門で事業展開を開始し、2009年10月から住宅部門でも展開している比較的新しいブランド。
パルック
蛍光灯。最近は「プレミアコーディング」技術により長寿命を実現した「パルックプレミア」シリーズが主流。電球型蛍光灯は「パルックボール」の名称で展開している。
EVOLTA(エボルタ)
アルカリ乾電池の上位製品並びにニッケル水素電池のブランド。
eneloop(エネループ)
ニッケル水素電池のブランド。以前は三洋電機が発売していたが、2013年4月に発売された製品からパナソニックブランドに移行。
過去
愛妻号
洗濯機/衣類乾燥機。1980年代に「うず潮」に代わって命名された。二槽式のうち脱水槽でのすすぎが可能な機種はスピンリンスとも呼ばれうず潮時代にも使われていた。現在は使用されていない。
一時期食器洗い機が「キッチン愛妻号」を名乗っていたが、これも現在は使用していない。
うず潮
洗濯機。各メーカーとも愛称をつけていたが「青空」(日立製作所)、「銀河」(東芝)、「千曲」(三菱電機)など漢字2文字が多い中で、強烈なインパクトを放った。現在は廃止された。
遠心力洗濯機
2000年ごろに発売されていた、遠心力による洗浄を行う洗濯機。布痛みが少ないことを宣伝していた。初期は専用洗剤(遠心力21)のみ自動投入。
遠心力乾いちゃう洗濯機
世界初のタテ型洗濯乾燥機。
楽園
エオリアなどのブランドが誕生する以前のエアコンのブランド。クールクールと共に1980年代後半まで使われたがエオリアの登場により使われなくなった。
クールクール
楽園と同様にエアコンのブランドで、冷房専用であることを示していた。1970年代~1980年代にかけて楽園と共に使われた。冷房+除湿機種は「クール&ドライ」、冷暖房機種は「ホット&クール」のブランドを使用していた。
The Big
家庭用大型冷蔵庫。松下がかつて伝統的にラインアップしていた、家庭用2ドア大型冷蔵庫、および家庭用両開き3ドア大型冷蔵庫に付けられていた。現在はこれ以上の容量が一般的になり、廃止された。なお両開き5ドアの機種はQuintetとされていた。
スナッピィ
1960年代から70年代にかけて電気ストーブの名称に使われていた。
花束
1970年代中半に発売された2ドア冷蔵庫。自動霜取り機能などいち早く採用されていた。
The R
一部の大型冷蔵庫に付けられていた名称。
隼(はやぶさ)
掃除機。現在は使用していない。CMは掃除機を武器にした巨大ヒーローとゴミ怪獣が戦うものだった。製作は円谷プロダクションが担当している。
エアロボシリーズ(輸出向けでは「ACロボット」や「Etherea」(アセリア)等の名称で発売されている)
自動フィルター掃除機能の付いたエアコンにつけられた。現在は使われていない。
松風
1960年代後半から1980年代前半に発売されたお座敷扇風機の愛称。上位モデルにはガードに触れると羽が止まる高感度センサーが搭載されていて1980年から1982年までは「電子安全扇」、1983年以降は「電子ストップ扇」と呼ばれていた。1980年代に製造されたマイコン式扇風機は「マイコン松風」と呼ばれた。
白鳥
1960年代後半から1980年代前半に発売された卓上式扇風機の愛称。松風の卓上版が白鳥という場合が多く、松風と基本性能はほぼ同じであった。ただし白鳥にはマイコン式が存在していない。
ジャンバラヤ
松風シリーズの後継であり更にファッショナブル性を追求した扇風機。スライド部分が蛇腹で覆われていた。1985年発売。
樹氷
1969年に発売されたルームクーラー。
美容・健康
以下のブランドは松下電工→パナソニック電工からの製品
ナノケア
「ナノイー」を採用した美容家電のブランド。取り扱い品はヘアードライヤー(EH-NA品番)、くるくるドライヤー(EH-KN品番)、ヘアーアイロン(EH-HS品番)、スチーマー(EH-SA品番)、デイモイスチャー(EH-SN10)と多岐にわたる。
イオニティ
マイナスイオンを搭載したヘアーケア家電のブランド。取り扱い品はヘアードライヤー、くるくるドライヤー、カールアイロン、マイナスイオンコーム付ホットカーラーに用いられる。「National」ブランドの時から展開しているため、ほとんどの機種はハイフンなしのEH****P品番となるが、ヘアードライヤーの一部機種はハイフン付のEH-NE品番となる。
フェリエ
眉毛や産毛を整える女性用シェーバー。ボディ用(ES-WR品番)もある。
ソイエ
女性用除毛・脱毛器。ダブルディスク搭載タイプ(ES-ED品番)、スタンダードタイプ(ES-WS品番)、ワキ・ビキニライン用(ES2011P)の3タイプがある。
Dolt's(ドルツ)
音波振動(音波領域内での振動)の電動歯ブラシやジェットウォッシャーに用いられる。携帯しやすいスティックタイプの電動歯ブラシ「ポケットドルツ(EW-DS品番)」もある。
LAMDASH(ラムダッシュ)
リニアモーター駆動と「30°鋭角ナノエッジ内刃」を採用した3枚刃以上のメンズシェーバー(ES-LT/LF/LV品番)に用いられる。バスルームでも使用できる防水設計モデル(ES-ST/SF品番)もある。
JOBA(ジョーバ)
乗馬フィットネス機器のブランド。
リアルプロ
マッサージチェアの最上位機種(2014年1月現在の現行モデルはEP-MA74)に用いられる。
電設資材・セキュリティ・防災機器
いずれも、かつては松下電工(のちパナソニック電工)の事業領域に属していた商品である。
アドバンス シリーズ
後述のコスモシリーズ ワイド21をさらに進化させ、マット仕上げの上質なデザイン、タッチ操作やスマホ連携等の新機軸を取り入れた各種埋込配線器具。
ガス当番
ガス警報器。
けむり当番シリーズ / けむり当番・ねつ当番
住宅用火災警報器。
コスモシリーズ ワイド21
従来のフルカラー配線器具に比べ、デザイン性や操作を向上させたスイッチやコンセント等の各種埋込配線器具。
漏電当番
電源タップ型の漏電遮断器。かつては松下電工(のちパナソニック電工)の商品だった。
メロディサイン
呼出・報知用電子式チャイム。本製品の音源に収録されたメロディの一つは、稲田康氏が作曲した ”メロディーチャイムNO.1 ニ長調 作品17「大盛況」” であり、ファミリーマートの店舗(一部除く)で入口のセンサーに本製品を連動させ、入店チャイムとして採用されている。
住宅設備・建材
Refoms(リフォムス)
2013年6月から販売されているリフォーム向けシステムキッチン・システムバスルームのブランド。
Living Station(リビングステーション)
2008年9月から販売されている横一列に並んだ3口コンロが特徴のシステムキッチンのブランド。
ガス器具
まかせタッチ
ガステーブル。
アレルバスター / スーパーアレルバスター
ガスファンヒーターの空気清浄機機能。なお、この名称はほかの分野(空気清浄機・掃除機など)にも波及している。
早い乾太くん
ガス衣類乾燥機。「乾太くん」は東京ガス、大阪ガス、東邦ガス、西部ガスなどの都市ガス会社の統一ブランドでもある。
パナピュール
1980年代に発売されていた、ガステーブル。
その他
UniPhier(ユニフィエ)
パナソニックが推進する、システムLSIを核にしたデジタル家電向けの統合プラットフォーム。
PanaX
システムLSIやマイコンのオンボードデバッグ環境。
Debug Factory
システムLSIやマイコンのオンボードデバッグ環境。
パナソニックによって初めて商品化された製品
ミラーレス一眼カメラ
広告・販売推進
ブランドスローガン・キャッチフレーズ
現在のブランドスローガン、ブランドプロミス
A Better Life, A Better World(2013年 - ) - 同社グループでは「ideas for life」「eco ideas」を廃止してから約5ヶ月間、ブランドスローガンを設けていなかったが、「同社グループの目指す姿」として新たに制定された。ブランドプロミスとして、「私たちPanasonicは、より良いくらしを創造し、世界中の人々のしあわせと、社会の発展、そして地球の未来に貢献しつづけることをお約束します。[48]」が掲げられており、このブランドスローガンは前述のブランドプロミスを端的に表したものであり、BtoC、BtoB両事業のイメージを表現したものでもある。また、当社の変革の象徴という思いを込め、ブランドスローガンのデザインは新たに開発されたオリジナルフォントを採用している[14]。2017年からTVCMのサウンドロゴ映像にも使用開始されたがフォントはHelveticaが使用されている。
以前のブランドスローガン
企業スローガン(松下電器産業時代)
電化による生活文化の向上へ(1950年代後半)
丈夫で豊かな暮らしをひろげる(1960年代前半)
電化ひとすじ技術のナショナル(1960年代中盤[49])
世界に伸びる技術のナショナル(1960年代後半 - 1970年代)
社会とともに歩む技術のナショナル(1970年代)
技術でひらく 世界の繁栄(1970年代後半 - 1986年まで)
心を満たす先端技術、Human Electronics(ヒューマン・エレクトロニクス)(1987年 - 1994年頃まで)
あなたとともに豊かな未来へ(1995年 - 2000年まで)
あなたとともに 豊かな21世紀を(2001年 - 2002年頃まで)
デジタルネットワークとエコロジー技術で世界に貢献する(2002年頃 - 2008年9月まで)
Nationalブランド
「○○は National」(○○には、それぞれの製品カテゴリーが入る)というテロップを、サウンドロゴと共に使用していた(正月シーズンは「今年もよろしく National」)。(1982年 - 1987年初頭)[注 7]
1987年のHuman Electronics採用時からは、「Human Electronics ○○は National」に変更された。(1987年 - 1990年初頭)[注 8]
あたらしい(1989年後半 - 1994年)この頃から社名変更まで『ナショナル』のサウンドロゴが使われる。
いつも、いっしょ。(1995年 - 2003年)
Nの計画(2000年 - 2008年)当初のテレビCMでは、『エヌ!』のコールが冒頭またはナショナルのサウンドロゴの前に入っていた。また、2003年までは上記の「いつも、いっしょ。」と併用していた。
Nの健康計画(マッサージチェア等、健康器具関連の製品のみの使用)
Nのエコ計画(パナソニックブランドでの『ideas for life』導入頃から使用開始。『eco ideas』も併用)
Panasonicブランド
Panasonic いつも SOMETHING NEW(1987年 - 1989年初頭)
パナソニックブランドで販売されるAV機器のみに使用されたキャッチコピー。ジョージ・ルーカスがイメージキャラクターとして起用され、CMの最後に彼がこのスローガンを言っていた。
Human Electronics Panasonic OA (1988年 - 1989年初頭)OA機器のみに使用された。
Human Electronics Panasonic (1989年 - 1990年9月)
What's New by Panasonic(1995年 - 2002年)
ideas for life(2003年 - 2013年) - グローバルブランドスローガンとして2003年に制定。社名変更前はパナソニックブランドであるAV機器のみのカタログや広告での使用であったが、現社名変更に伴い、パナソニックブランドに統一されることから、旧ナショナルブランドの白物家電及び子会社のパナソニック電工のカタログや広告でも使用を開始した。社名変更に合わせ、テレビCMのサウンドロゴ映像もリニューアルされたが、2013年3月末をもって廃止となりTVCMのサウンドロゴも併せて変更された。
eco ideas(エコアイディア) - 上記の『ideas for life』導入と同時期に使用開始。ロゴは広葉樹の葉をモチーフにしている。社名変更前はナショナル製品のCMでも使用されていた。『ideas for life』と同様に2013年3月末をもって廃止されたが、企業サイトの環境活動紹介に一部残っている。
Hello! Panasonic(2008年)現社名変更直後の2008年内3ヶ月(10月~12月)間、パナソニックブランドとなった白物家電のCMに使用された。
Wonders! by Panasonic(2013年 - 2017年) - フォントは「A Better Life, A Better World」と同じオリジナルフォントを使用。2013年12月から製品情報ページの特設サイトなどで用いられていたが、2014年1月からTVCMへの使用も開始され、既存のTVCMの最後に流れるサウンドロゴ映像もこの仕様に変更されていた。
CM
昭和30年代 - 40年代(1955年 - 1974年)には、松下電器産業(現:パナソニック)の一社提供番組で流れた三木鶏郎作のCMソング『明るいナショナル』で一世を風靡した。
キャラクターの使用と使用停止
ナショナル坊や - ナショナルショップ(現:パナソニックショップ)1950年代に<b data-parsoid='{"dsr":[57486,57499,3,3]}'>ナショナル坊や</b>というキャラクターを登場させた。テレビなどの広告に登場したほか、電器店店頭に人形が置かれたりしていた(一部店舗では、現在も店内に人形を置いている所がある)。ナショナルから発売されたミキサーのキャラクター「トマト坊や」を基にして誕生した。2003年に、キャラクターのパナ坊とテレビCMで共演し「復刻版ナショナル坊や」の貯金箱が当たるキャンペーンが実施された。2018年にパナソニック創業100周年を記念して期間限定で復活[50]。人形も限定再生産され、一部の電器店店頭に設置されている。
パナ坊 - 1994年に登場し、2010年まで用いられたキャラクター。テレビCM「ナショナルのお店(現:パナソニックのお店)」「パナソニックフェア」(いずれもアニメ作品)に登場。デザイナーは絵本作家の五味太郎。名前の由来はパナソニックの「パナ」ではなく、パナソニックの「パ」とナショナルの「ナ」のそれぞれの頭文字をとって命名された。全国のパナソニックショップ各店では営業車の車体の多くにこの「パナ坊」が描かれた。パナソニックへの社名変更後は、CMおよびパナソニック特選品カタログに登場しておらず、2010年3月31日をもって公式使用を終了</b>している。
2012年より会員サイト「CLUB Panasonic」から新マスコットキャラクター「ぴこりん」が登場しているが、2017年3月現在までテレビCMには登場していない。
グループイメージソング
『SEEDS OF TOMORROW (MIDDLE OF NOWHERE-Panasonic version)』
DREAMS COME TRUEによるタイアップソングで、『MIDDLE OF NOWHERE』という曲が基になっている。歌詞では、「MIDDLE OF NOWHERE」の部分を「Panasonic」と歌い、「I AM SAILIN'」の部分を「ideas for life」(パナソニックのスローガン)と歌っている。45thシングル「連れてって 連れてって」の冬期限定盤(ボーナストラック)に収録。
この曲は企業CMの他、提供番組の『パナソニック ドラマシアター』および『歌のない歌謡曲』で、長年親しまれてきた『明るいナショナル』に代わる新オープニング曲として、社名変更から2010年2月14日(企業CMは2009年11月)まで使用されていた。
『Shall be done』
サラ・ブライトマンによるグローバルイメージソング。歌詞は全て英語で、「Panasonic」やスローガンの一部「ideas for...」が含まれる。現時点で発売予定はない。
2009年12月からは企業CMで、2010年からは『パナソニック ドラマシアター』[注 9]・『歌のない歌謡曲』[注 10]両番組のオープニングでそれぞれ使用されている他、国内外の様々な広告活動・イベントで使用された。
『この夢が未来』
作詞:森雪之丞、作曲:久石譲
スポーツ大会のスポンサリング
企業スポーツや国内外のスポーツ大会への協賛に比較的積極的である。
また夏季・冬季オリンピックの公式スポンサーで、1988年のカルガリーオリンピックから始まり、同年のソウル以降、2024年までの夏季・冬季の20大会連続・36年連続でAV機器カテゴリーのTOPスポンサー[注 11](ワールドワイドパートナー)として、放送機器などの各種商品が使われることで決まっている。また、パラリンピックにおいても、1998年の長野以降、AV機器のカテゴリーにて支援してきたが、2020年までの6年間、福祉関連機器のカテゴリーを含めたワールドワイドパートナーとして新たに締結している。[51]
国際スポーツへの協賛
オリンピック・パラリンピック - 公式TOPスポンサー
フォーミュラ1 (F1) - パナソニック・トヨタ・レーシング のチーム・タイトルスポンサー
フォーミュラE (FE) - パナソニック・ジャガー・レーシングのチーム・タイトルスポンサー
AFCチャンピオンズリーグ - 2006年よりスポンサー
プロスポーツとの関連
ガンバ大阪 - マネジメント・パートナーおよびユニフォーム・スポンサー。自社のサッカー部を前身とする男子プロサッカークラブ。
所有する実業団スポーツチーム
パナソニック野球部 - 日本野球連盟に加盟。
パナソニック・パンサーズ - V・プレミアリーグ所属の男子バレーボールチーム。
パナソニック ワイルドナイツ - ジャパンラグビートップリーグに所属するラグビーチーム。元々は三洋電機のラグビーチームである。
パナソニック インパルス - Xリーグに所属するアメフトチーム。元々はパナソニック電工のアメフトチームである。
パナソニック女子陸上競技部 - 子会社による運営の陸上競技部。旧松下通信工業(松下通信)→パナソニックモバイルと変遷。
パナソニックESブルーベルズ - 9人制女子バレーボール部。
その他
石川遼 - プロゴルファー。2008年1月に5年間の所属契約を締結。契約満了に伴い2013年1月パナソニックを離れ、現在はカシオ計算機所属。
ブラジル・サントスFC - ユニフォーム・スポンサー
中国・全国卓球大会「パナソニック・グランプリ(松下乒乓球大奖赛)」 - 1991年よりタイトルスポンサー
サッカーインド代表 - 2010年、3年間のスポンサー契約を締結。
スペランツァFC大阪高槻 - プレナスなでしこリーグに所属する女子サッカークラブ。元々クラブチームだが、L・リーグ時代においてパナソニックが松下電器時代にスポンサーとなったことで「松下電器レディースサッカークラブ・バンビーナ」として活動していた時期があった。
門真ブルーソニックス - ラグビーチーム。松下電器時代の自社のラグビー部を前身とするクラブチームである。
主なスポンサー番組
現在放送中(2018年(平成30年)10月現在)
一社提供
サワコの朝(MBS・TBS系列) - パナソニックグループとしての単独提供番組である。ちなみに2018年3月以前までは、パナホームはスポンサーでないが、2017年10月にパナホームがパナソニックの完全子会社になったことに伴い、2018年4月にパナソニック ホームズへ変更し、パナソニックに統合された。
BeauTV〜VoCE(テレビ朝日・関東ローカル) - CMはPanasonic Beauty関係のみ。
歌のない歌謡曲(JRN系列など、企画ネット番組)
Panasonic Melodious Library(TOKYO FM - JFN系列)
複数社提供
新・情報7days ニュースキャスター(TBS)
BSフジLIVE プライムニュース(BSフジ)
NEWS ZERO→news zero(日本テレビ系[52]) - 2014年10月1日~(平日隔日ナショナルスポンサー)[53]
秘密のケンミンSHOW (読売テレビ) - CMはPanasonicリフォーム関係が中心。
NEWS23(TBS) - ※23時台中盤隔日ナショナルセールス枠→2016年10月からは全日ナショナルセールス枠となる。
ジョブチューン(TBS) - ※PT扱い
人生の楽園(テレビ朝日)
カンブリア宮殿(テレビ東京)
にじいろジーン(関西テレビ) - 2017年10月から提供。など
その他
広報映画
当企業が「松下電器産業」として存在していた頃に企画した広報映画のうち、1960年代以降に製作された8作品が、現在、『科学映像館』に於いて無料公開されている《2017年5月18日現在;制作者は何れも東京シネマ(『マリン・フラワーズ』のみ同社の後継会社である「東京シネマ新社」)》。
光の技術(1961年;カラー・18分)
電球や蛍光灯などの製造現場の紹介と、照明技術の進化の説明がなされている。中央大学経済学部卒ながらバンド活動などを経験した作曲家で『ウルトラマンタロウ』のテーマ音楽などを手がけた日暮雅信が音楽を担当。
電子の技術-テレビジョン-(1961年;カラー・25分)
テレビ受像機の動作原理の説明と、受像器の生産現場の紹介などが為されている。若い頃から英才として将来を嘱望された作曲家で池辺晋一郎や西村朗らの恩師でもある矢代秋雄が音楽を担当。
音響創造 ―電子の技術―〔1961年;カラー33分(本編28分+トレーラー5分)〕
スピーカー生産現場の紹介のほか、本編冒頭では「音」の姿に迫る等している。『序奏と協奏的アレグロ』でデビューし、遠藤周作の小説『沈黙』を基にしたオペラを作曲したことで知られる松村禎三が音楽を担当。なお本編に続くトレーラー部分では、当時流通されていた松下製の商品の宣伝が為されている。
パルスの世界-エレクトロニクスと生体と-(1962年;カラー・28分)
情報を伝達し処理する役割を担うパルスの世界を探ることを通じ、ヒトを含む生物の働きとエレクトロニクスの働きが原理的に相似関係にあることを示し、エレクトロニクスへの理解に繋げることがこの作品の狙いとされている。ジョン・ケージの影響を受けたりする一方で80年代以降は邦楽器のための作品を毎年のように発表したりもしている一柳慧が音楽を担当。英語版有り《YouTube内で公開。題名英字表記「THE WORLD OF PULSES - Electronics and Living Organism -」;英語吹き替え(アテレコ)のみ》。
力の技術-モートル-(1963年;カラー・28分)
電動機(モーター)の動作原理の説明に始まり、その後、モーター生産現場の紹介が為されている。タイトルにも見える「モートル」という表記は、「電動機」を意味するドイツ語表記「Motor」を昔のドイツ語教育に於いては「モトール」とカタカナ表記されていたのを誰かがそこから「モートル」を動力用モーターを意味する言葉として広めたことによる[54]。近代フランス音楽の影響を強く受けた作曲家で東京文化会館館長なども務めてきた三善晃が音楽を担当。
闘魂の記録-オリンピック東京大会を目指して-(1963年;カラー・34分)
1964年東京五輪に向けてトレーニングに励むアスリートたちの姿を中心に映し出されているが、冒頭では前記東京五輪のメイン会場となった国立霞ヶ丘陸上競技場に於けるナイター設備や、羽田空港に通ずる高速道路のトンネル区間の照明設備に関する紹介が為され、特に後者では当時の松下技術陣による開発風景も映し出されている。東京五輪公式記録映画の音楽も担当し、『題名のない音楽会』の司会を放送開始以来約33年間務めたことでも知られる黛敏郎が音楽を担当。
結晶と電子-エレクトロニクスと生体と-(1964年;カラー・26分)
原子の結びつきから電子の働きを解説。前出『パルスの世界』と同じく一柳慧が音楽を担当している。
マリン・フラワーズ-腔腸動物の生活圏-(1994年HDリマスター版;カラー・40分)
作品の内容としては、今では刺胞動物と呼ばれるようになっているクラゲ、サンゴ、イソギンチャク等の腔腸動物の世界を紹介するものとなっている。1975年に開催された沖縄国際海洋博覧会に於ける3面マルチスクリーンでの映像公開のため1973年より制作着手されたが、同時に海洋博以外での映像公開も検討され、結果として海洋博向けの3面マルチスクリーン版(22分)と共に1面ポピュラーサイエンス版(31分)も用意されるに至る。その後、1994年にハイビジョン試験放送用としてシンテル社(現・ブラックマジックデザイン)製ハイビジョン対応テレシネスキャナー初号機によるハイビジョン化を実現させた。このハイビジョン化実現に際しては35mmカラーネガ原盤に若干の未使用ネガの追加も為されたこともあって所要時間が40分に延びたほか、音楽とナレーションなども制作当初とは大きく変更されている。
地元コミュニティFMの送信所
当企業の本社内に、コミュニティ放送のエフエムもりぐちの送信所が置かれている。
不祥事・事件
FF式石油温風機の欠陥による死亡事故
1985年から1992年まで製造されたFF式石油温風機(屋外の空気を機械に送り込んで燃焼させ、燃焼ガスは屋外に排出するタイプの暖房器具。約15万台が販売された。製造は奈良県大和郡山市にあった松下住設機器(松下電器産業に吸収合併、現在は社内カンパニーのアプライアンス社))を使っていたユーザーに一酸化炭素中毒事故による死亡者が出たことが2005年1月に発覚、バーナーに外気を送るゴムホースの亀裂により不完全燃焼を起こすことが原因とされた。
この事故が発覚した直後の2月10日に松下電器は石油機器(暖房機のみならず、石油給湯機なども)からの完全撤退を決めた(合理化のための撤退という説もある)。以降ナショナルショップ(松下製品取次店)に供給される石油暖房機器はコロナ製品に変わっている[55]。
4月21日にゴムホースを銅製ホースに交換するリコール(製品の無償修理)が発表されたが、11月21日には修理漏れの対象製品を使っていたユーザー宅で死亡事故が発生し(対象機種の生産から13年-20年が経過していることも影響して)修理対応が進んでいないと見られたため、11月29日に経済産業省は消費生活用製品安全法に基づく緊急命令を出した[56][57]。
命令後の12月5日に交換した銅製ホースが機械から脱落、ユーザー宅で家人が意識不明となる中毒事故が発生した。このため対応を変更。対象機種の1台5万円での引き取りを決め、同社の一般テレビ・ラジオコマーシャル(National Panasonicブランドはもちろん松下電工など松下グループのすべてを含む)をすべて「ナショナルから、大切なお知らせとお願いです」で始まる、対象機種のリコール告知内容へ差し替えたり、ガソリンスタンドや新聞などでチラシを配布するなど対策を強化した。松下提供のラジオ番組「歌のない歌謡曲」でも12月8日より松下のCM放送を急遽中止、一時公共広告機構(現:ACジャパン)のCMに差し替えられ、その後、12月12日からは告知CMになっている。TBS系列で放送の「ナショナル劇場」のCMも発生当時(12月12日放送分)は公共広告機構と並行して告知CMの長編(30秒が1回、それ以外は60秒)を放送した。
交換した銅製ホースが機械から脱落する事故は全国で13件にも及んだため、急遽12月10日 - 12月19日までの10日間は放送でのコマーシャルすべてを告知CMに差し替えた。通常の松下CMが再開された12月20日以降も、対象製品が多数出回っている北海道・東北などの一部地域と民放BS・一部のCS放送局ではスポットCM中心に告知CMを集中させた。ラジオ番組「歌のない歌謡曲」も継続して告知CMを放送した(TBSラジオの場合、番組内1回と終了直後1回)。
2006年1月12日には約6万台の所在が確認できていないとして、宛先を特定しないで郵送できる日本郵政公社のサービス(配達地域指定郵便物=タウンメール※現在は日本郵便が提供している)の利用により対象機種の修理・回収を呼びかけるはがきを送ることを発表。2月中旬から全国の全世帯4900万(昨年度国勢調査速報値による)と宿泊施設の1100万箇所、計約6000万世帯に送付した。同はがきには、問題の温風機の写真と24時間態勢で受け付けるフリーダイヤル番号が印刷されている。
2006年11月、寒冷地向け煙突仕様のものをリストに加えた。ナショナルショップで販売されたものについては顧客管理が行き届いていることから比較的円滑に回収が進んでいるが、家電量販店や総合スーパーで販売されたものについては把握できていないものが多い。2011年11月現在も、告知CMはかなり小規模ながら継続されており(2009年ごろから、暖房機器の使用が始まる冬場を中心に流される)、押入や物置、ガレージの中に使用しないままで放置されているケースなどの修理・回収を進めるとともに、既に廃棄された情報も集めている。
その後、同社は2007年5月30日に電子レンジや冷蔵庫、衣類乾燥機の一部機種で部品の不具合による発火などの恐れがあるとして、28機種、推定約300万台を無料で点検・修理すると発表した。同社の製品回収規模としては過去最大となる。当初は偶発的な事故として見ていたが、FF式石油温風機による一酸化炭素中毒事故で死傷者を出した反省から各製品の点検を行ったところ、共通した欠陥が見つかった。火災やそれに関連した死者は出なかったものの一酸化炭素中毒事故がなければそのまま放置されていた可能性が強いため、安全意識の欠如が問われる形となった。が、FF式石油温風機の件に加えての不祥事と見られ株価下落などの影響が出た。
現在も対象製品の全てが回収に至っていないため、現社名変更後も引き続き、リコール告知CMの放送およびチラシの配布を行っている。連絡先については電話番号(フリーダイヤル)はそのままで、社名変更後も高齢者などのユーザーが現在の社名である「パナソニック株式会社」が周知されていない懸念があるため、「(旧社名:松下電器産業株式会社)」と併記されている。最後の1台が発見されるまで、同社FF温風器市場対策活動は継続するとしている。
現在も、一部寒冷地域ではローラー作戦や廃虚、倉庫、廃校校舎や高齢者世帯の探索等、草の根活動を継続している。
事故状況
によると、死者・けが人が発生した製品には、2次エアホースの不具合の他にも不完全燃焼によるススにより熱交換器や吸排気筒に異常が見られた。
松下製小型ガス湯沸し器死亡事故
2007年2月19日、パロマ湯沸器死亡事故、リンナイの湯沸器死亡事故をうけて、日本ガス石油機器工業会は加盟企業の事故データを発表した。
発表によるとパロマは事故件数7件、死亡人数9人、リンナイは件数5件、死亡10人、松下は件数27件、死亡48人(1986年以降)と松下の数字はパロマ、リンナイの数字を大幅に上回っていた。松下は発表があるまでこれらの事故を公表しておらず、事故原因を「使い方に問題があった」として片付けてきた。
27件の死亡事故が起きていた松下製湯沸かし器は、室内で空気を取り入れ室内に排気する開放式と呼ばれるタイプ。いずれも「不完全燃焼防止装置」は付いておらず、「GW-525」「GW-5D」など少なくとも9機種が確認されている。
年代別では、1986年 - 1989年に17件の事故が起き、計30人が死亡。その後は、1990年〜1999年が8件(死者16人)、2000年以降が2件(死者2人)となっている。1989年2月には5件の事故が集中的に起き、1992年3月には1度に4人が死亡する事故もあった。1番新しい事故は2006年3月の発生だった。同工業会が開示した事故データによると、27件の大半は「換気扇を回していなかった」など使用者側の誤使用に原因があったとされている。
松下はいずれの死亡事故も公表していなかったほか、使用者へ注意を呼びかけることもしなかった。同社はFF式石油温風機による一酸化炭素中毒事故の時は「製品に問題がある」として直ちにリコールを行ったが、湯沸し器ではこういった対応をとらなかった。その理由について同社広報は「製品に起因するものではないので必要ないと判断した」としている。ただし同社HPで湯沸し器の死亡事故に関する記述はある。[58]
申告漏れ・所得隠しの発覚
取引先からの部品の仕入れ価格について、割引があったにもかかわらず原価のまま経費計上していたとして、大阪国税局から2008年3月期までの数年間で計約1億5,000万円の所得隠しを指摘されたことが、2010年6月に発覚した。差額分は取引先にプールされており、隠蔽に当たると判断された模様である[59]。
なお、同社は2009年3月期から2011年3月期までの3年間に於いても、部品の在庫の売却代金などについて、同国税局から約118億円の申告漏れを指摘されたことが判明している。ただ、リーマン・ショック直後に当たる2009年3月期に生じた赤字決算との間で相殺が行われ、追徴課税されることは無かった[60]。
また、2011年3月から2013年3月までの2年間の所得申告についても、海外子会社との取引などを巡り約100億円の申告漏れを指摘された(うち約3,000万円は所得隠しと認定)[61]。
エコキュート破裂事故
2013年1月、兵庫県内でエコキュートのヒートポンプユニット内にある圧縮機が破裂。圧縮機が収まった鉄製カバーを突き破って部品やカバーの一部が飛散し、周囲にあった物を破損させる事故が発生。翌2014年5月までに同様の破裂事故が合わせて5件相次いだ。いずれも発火や人的被害は確認されていないものの、「破裂事故で周辺物を破損させたのだから、放置すれば人的被害が発生する恐れがある」と判断。パナソニックは2014年7月24日、エコキュートのリコールを届け出る旨を正式決定した。点検・修理の申込は専用フリーダイヤル(0120-871-381)とパナソニック公式サイト「エコキュートリコール社告」項にある専用申込フォームより受け付けている(住宅メーカー・量販店・工務店・パナソニックショップ経由で販売された場合は販売店などからもユーザーへ連絡が入る場合あり)。なお2014年7月26日(パナソニックが自社サイト上でエコキュートのリコールを公式発表した翌日)には(パナソニックショップはじめ)全国の販売店・住宅メーカーなどへ「エコキュートリコール告知リーフレット」を一斉配付すると共に、新聞紙上にもエコキュートリコール社告を掲載した。
製品のみが破損する事象も9件発生しており、パナソニックで原因を調査したところ、ヒートポンプユニットの(ドレン=排水パイプが詰まって)下に塩分を含んだ水が溜まった場合、圧縮機に巻かれている防音材が水を吸い上げ、水分が蒸発する事で塩分が濃縮。これにより圧縮機の腐食が異常に進み(通常より早まり)、破損に至るケースが判明したという。
リコール対象となるのは、パナソニックなどが2003年11月~2013年1月までに製造したエコキュートのヒートポンプユニット計208機種・103万1587台(自社生産&販売の「ナショナル及びパナソニック」ブランド98万台、他社への供給ブランド「コロナ」・「積水ホームテクノ”ユーリッチ”」計5万台)。作業ではヒートポンプユニット内にあるドレン排水処理部と圧縮機の腐食状況点検を行い、(底板内に水が溜まっても防音材が吸水しないよう下端をカットした)対策済み防音材と交換するか、ヒートポンプユニットを本体ごと(対策済み製品と)交換する(ヒートポンプユニット本体の対策品準備が整うまでの応急処置として、現在使用中のヒートポンプユニット本体に対策金具を取り付ける場合あり)。[62][63][64]
接待などで90人超を懲戒処分
パナソニックが2016年11月1日付で、調達部門等の社員90人超が、部品納入メーカーの担当者から、社内規定で原則禁止となっている接待を繰り返し受けていたとして、一斉に懲戒処分となっていたことが、同月5日に判明[65]。
違法な長時間労働の発覚
2017年3月15日、富山県の工場の従業員に労使協定の上限を超える違法な時間外労働をさせていたとして、富山労働局砺波労働基準監督署から労働基準法違反の疑いで、法人としてのパナソニックと工場で労務管理を担当していた幹部2人が書類送検された[66]。これを受け同月18日、大阪労働局から厚生労働省による税制上の優遇制度プラチナくるみんの認定を取り消された[67]。
脚注
注釈
出典
関連項目
パナソニックショップ - パナソニック製の電化製品を販売する日本最大規模の系列電器店チェーン。
スマイるNo.1ショップ - 三洋電機製の電化製品を販売する系列電器店チェーン。パナソニックショップに統合・転換されて完全消滅した。
パナソニックのVTRの歴史
マックロード
パナソニックのテレビブランドの変遷
タウ (テレビ)
パナソニックセンター東京
パナソニックセンター大阪
パナソニックグループ - グループ企業の一覧
吉井電気 - 松下電器産業の代理店
住友グループ - 関係が深い。
松下幸之助 - 創業者。
中村邦夫 - 変革期の経営者。
大坪文雄 - 変革期の経営者。
弘兼憲史 - 元社員の漫画家。宣伝関係の業務に従事し、自身の漫画作品の参考にしている。
池内計司 - 元社員の経営者。
SANEI - 同社から発売されている温水洗浄便座は、パナソニックからのOEM製品が主である。
東芝グループ - 温水洗浄便座、スイッチ、システムバスを同グループにOEM提供した実績がある。具体的には、当時の社名が松下電器産業(ブランドはNational)だった1980年代末期ごろから1990年代初頭の期間にかけて発売されていた「ビューティートワレ」を当時の東芝(現在は東芝ライフスタイル)に「クリーンウォッシュ」としてOEM提供した実績があることや、スイッチ、システムバスを東芝ライテックにOEM提供した実績があることである。
外部リンク
on YouTube
on Twitter
on Facebook
「旧・松下電器産業」が企画した映画作品《『科学映像館』公開分》
、、、、、、、()
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%91%E3%83%8A%E3%82%BD%E3%83%8B%E3%83%83%E3%82%AF |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
309,
949,
1575,
1988,
2238,
3243,
3962,
4507,
5630,
6529,
7425,
7899,
8583,
9266,
9786,
10306,
10800,
11230,
11692,
12148,
12899,
13810,
14674,
15572,
16017,
16689,
16890,
17562,
18028,
18572,
18745,
19273,
19707,
20629,
21333,
22679,
23086,
23740,
24113,
24139,
24335,
24375,
25044,
25700
],
"plaintext_end_byte": [
308,
948,
1560,
1988,
2206,
3225,
3961,
4481,
5629,
6528,
7424,
7898,
8582,
9265,
9785,
10305,
10799,
11229,
11691,
12147,
12879,
13809,
14673,
15571,
16016,
16688,
16871,
17561,
18027,
18571,
18737,
19272,
19706,
20628,
21332,
22678,
23085,
23721,
24101,
24138,
24311,
24360,
25035,
25653,
25908
]
} | Je,nani mkufunzi wa kwanza wa Sheffield United? | Arsene Wenger | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Arsène Wenger, OBE [2] (alizaliwa Strasbourg, Ufaransa, 22 Oktoba 1949) ni meneja ambaye ameweza kuongoza kilabu cha ligi ya Uingereza, yaani Arsenal F.C. tangu mwaka wa 1996 hadi 2018. Yeye ni meneja mwenye mafanikio zaidi katika historia ya Arsenal katika suala la nyara na pia ni meneja aliyedumu sana.
Katika suala la urefu wa Uzimamizi, miaka kumi na tatu ya George Allison kuwa msimamizi wa Arsenal kati ya mwaka wa 1934 na mwaka wa 1947 ni zaidi ya miaka kumi na mbili nukta tano ya usimamizi wa Wenger( Machi 2009), lakini kipindi cha Allison ni pamoja na ukamilifu wa Vita Kuu ya Pili ya Dunia,|miaka kumi na tatu ya George Allison kuwa msimamizi wa Arsenal kati ya mwaka wa 1934 na mwaka wa 1947 ni zaidi ya miaka kumi na mbili nukta tano ya usimamizi wa Wenger( Machi 2009), lakini kipindi cha Allison ni pamoja na ukamilifu wa Vita Kuu ya Pili ya Dunia,]] ambapo hakuna mechi rasmi iliyochezwa na hivyo Wenger amesimamia mechi mingi.
Wenger ni meneja asiye wa Uingereza ambaye amewahi kushinda nyara mbili nchini Uingereza, baada ya kufanya hivyo mwaka 1998 na 2002. Mwaka 2004, alikuwa meneja wa pekee katika historia ya Ligi ya FA kwenda msimu mzima bila kushindwa. Wenger anatambulika sana kama mmoja wa mameneja bora duniani baada ya mafanikio alijipatia katika clabu cha AS Monako na Arsenal.
Wenger ana shahada la Uhandizi katika nyancha ya Electroniki na bwana shahada ya Uchumi [3] kutoka Strasbourg University na anaelewa lugha ya Kifaransa, Kijerumani, Kihispania na Kiingereza; yeye pia anaongea baadhi ya Kiitaliano na Kijapani.[4]
Maisha na ubia
Yeye ni mtoto ya Alphonse na Louise, Arsène Wenger alizaliwa mjini Strasbourg na kukulia katika kijiji cha jirani cha Duttlenheim na dadake na nduguye wakubwa. Wazazi wake walimiliki biashara ya sehemu vipuri ya magari katika Strasbourg, vilevile na duka la Bistro katika Duttlenheim inayoitwa La Croix d'Or. Akizungumzia malezi yake La Croix d'Or, yeye alisema katika hotuba ya Ligi ya mameneja Association: There is no better psychological education than growing up in a pub... I learned about tactics and selection from the people talking about football in the pub - who plays on the left wing and who should be in the team.—Wenger on his childhood.[5]
Wenger ameoa aliyekuwa mchezaji zamani wa mpira wa kikapu Annie Brosterhous, ambaye ana binti mmoja, na sasa anaishi katika Totteridge, London.[6][7] Yeye pia ni balozi wa ulimwengu kwa ajili ya mdhamini wa FIFA World Cup, Castrol, na kama sehemu ya utaratibu wake amepeana mafunzo kadhaa makambini kwa timu ya vijana ya kimataifa duniani kote, na vilevile kupeana ushauri na kutoa maoni na utendekazi wa Castrol, hili ni mfumo rasmi wa FIFA wa kuwapima ufanisi wa timu na wachezaji katika mashindano mbalimbali.[8][9][10] Yeye pia amajapisha kitabu juu ya usimamizi wa soka kwa minajili ya soko laUjapani, Shōsha no Spirit(勝者のエスプリ,Shōsha no Esupuri, lit. The Spirit of Conquest in English and L'esprit conquérant in French) ilichapishwa na kampuni ya uchapishaji wa japan Broadcast (kampuni ndogo yaNHK) katika Septemba 1997, ambapo yeye alidhihirisha falsafa,maadili na ujuzi wake usimamizi na vilevile mawazo yake juu ya soka la Kijapani na mchezo kwa ujumla.[6][11]
Wasifu wa Mapema
Wenger alitumia kiasi kubwa cha ujana wake kucheza mpira na kupanga mechi katika timu za kijiji, FC Duttlenheim, ambako alipata kuchezea timu ya kwanza akiwa na umri wa 16 na hatimaye kuajiriwa na klabu cha daraja la tatu ya AS Mutzig na meneja wa timu Max Hild, ambaye alikuwa mshauri wake baadaye ,na kumshauri kuhusu usimamizi wa soka baadaye katika utaalamu wake,na ambaye timu yake ilijulikana kucheza soka safi ligi ndogo katika Ufaransa.[6] Wasifu wa Wenger kucheza ilikuwa hadimu. Yeye alicheza kama mlinzi katika vilabu ndogo mbalimbali wakati huo akisoma katika EUROPEEN Institut d'Etudes Commerciales Supérieures de Strasbourg wa Robert Schuman lade University, ambapo yeye kumaliza shahada mwaka 1971.
Wenger aligeuza utaaluma katika 1978, na kuchaza mechi yake ya kwanza dhidi ya Monako RC Strasbourg. [12] Yeye alichezea timu yake mara kumi na mbili timu ikiwemo mechi mbili ambapo walishinda Ligi ya ufaranza katika mwaka wa 1978-79, na akacheza mara moja katika Kombe la UEFA katika msimu huo. Mwaka 1981, yeye alipata cheti cha stashahada na akatuliwa kuwa kocha wa timu ya vijana ya klabu.[13] Baada ya wakati wake katika timu ya Strasbourg, Wenger alijiunga na AS Cannes kama meneja msaidizi mwaka 1983.[14][15]
Wasifu wake wa usimamizi
Kazi yake ya kwanza katika usimamisi ilikuwa katika klabu cha Nancy, ambapo alijiunga mwaka wa 1984, lakini alipata mafanikio kidogo hapa: katika wake mwaka wake wa tatu na msimu wake wa mwisho , Nancy ilimaliza katika nafazi ya kumi na tisa na walizushwa daraja hadi ligi ya pili ya ufaranza (sasa Ligue 2). Wasifu wake wa usimamizi ilipanda ipokuwa meneja wa AS Monako mwaka wa 1987. Yeye alishinda ligi mwaka wa 1988 (msimu wake wa kwanza ) na Kombe la Kifaransa mwaka wa 1991, na kuwasajili wachezaji shupafu kama Glenn Hoddle, George Weah na Hermann Klinsmann. Yeye pia alisajili Youri Djorkaeff akiwa na umri ishirini na tatu kutoka klabu cha Strasbourg; ambaye alishinda Kombe la dunia, Youri alikuwa mfugaji wa mabao katika Ligi ya Ufaranza (mabao ishirini), katika mwaka wa mshisho kwa Wenger kuwa menaja katika Ufaransa. Wenger aliorodeshwa kuwa mojawapo wa menaja wa kusimamia saa Bayern Munich, lakini hakuweza kuchukua kazi kutokana na bodi la Monako kukataa kuruhusu Bayern Munich kuzungumza na Wenger, ingawaje walimwachilia Wenger wiki chache baadaye kazi hiyo kuwa imechukuliwa na mtu mwingine.[16]
Alihamia kwenye ligi ya Japani kufunza timu ya Nagoya Grampus nane kwa muda wa miezi kumi na tisa ambapo alipata mafanikio kubwa. Alishinda Kombe la Mfalme kikombe cha kitaifa. Yeye pia aliongoza klabu kutoka chini ya msimamo ya ligi hadi nafasi ya pili [17] Mafanikio yake katika klabu yake ilimwezesha kushinda [[meneja wa ligi wa mwaka {/0 katika wa mwaka 1995, meneja wa kwanza wa kigeni kufanya hivyo. {1/}]] Akiwa Grampus, yeye aliajiriwa meneja wa zamani wa Valenciennes, Boro Primorac, kama msaidizi wake, ambaye walikutana mwaka wa 1993 wakati wa kashfa la upangaji mechi iliyoshirikisha timu ya Olympique de Marseille, Wenger, alikuwa na maoni kwamba timu ya Marseille ilivunja sheria,aliunga mkono kikamilifu kocha huyo wa Yugoslavia alipo jaribu (hatimaye pamoja na mafanikio) kujitoa lawamani. Primorac alibakia kuwa rafiki Wenger kwa miaka ijayo, na bado anashikilia wadhifa huo.[18]
Wakati huohuo Wenger alikuwa ameanza urafiki na aliyekuwa makamu mwenyekiti wa Arsenal David Dein, baada ya wao wawili kukutana wakati Wenger alikuwa amahudhuria mechi kati ya Arsenal na Queens Park Rangers mwaka wa 1988.[19] Baada ya Bruce Rioch kuachishwa kazi mna mwezi nane mwaka 1996, Gérard Houllier,aliyekuwa mkurugenzi wa kiufundi wa Shirikisho la Soka la Kifaransa, ilipendekeza Wenger kwa Daudi Dein katika majira ya joto ya 1996.[20] Arsenal ilithibitisha kuteuliwa kwake rasmi tarehe 28 Septemba 1996, na yeye rasmi kuchukua ushukani tarehe 1 Oktoba. Arsenal Wenger alikuwa meneja wa kwanza kutoka nje ya Uingereza. Ingawa hapo awali alikuwa amesemekana kuwapewa kazi kama mkurugenzi wa kiufundi la shirikisho la kadanda, wakati Wenger alikuwa anajulikana kwa nadrwa katika Uingereza, ambako gazeti la Evening Standard iliandika uteuzi wake na habari kuu 'Arsene nani?'.[21]
Mwezi mmoja kabla ya Wenger kuchukua rasmi hatimu ya timu ya Arsenal, Wenger aliomba klabu iwasajili viungo vya kati wa Kifaransa Patrick Vieira na Rémi Garde. Mechi yake ya kwanza ilikuwa ushindi wa mabao mawili dhidi ya Blackburn Rovers tarehe kumi na mbili Oktoba 1996. Arsenal ilimaliza ya tatu katika msimamo ligi katika msimu wake wa kwanza, na kukosa nafasi ya pili (iliyoshikiliwa na Newcastle United), na hivyo kufuzu kwa Ligi ya Mabingwa, kwa wingi wa mabao.
Katika msimu wake wa pili (1997-98), Arsenal ilishinda mataji mawili ikiwemo Ligi Kuu na Kombe la FA,na kuifanya kuwa mara ya pili katika historia ya klabu kushinda mataji mawili kwa msimu mmoja. Arsenal ilikata uongozi wa poiti kumi na mawili kutoka klabu cha Manchester United na kushinda taji la ligi ilifanikiwa kushinda ligi kama mechi mbili ilikuwa imesalia. Ngumo ya mafanikio hayo ilikuwa kurithi ulinzi wa Tony Adams, Steve Bould, Nigel Winterburn, Lee Dixon na Martin Keown, pamoja na mshambuliaji Dennis Bergkamp na kuelewana wazajili wapya, Emmanuel Petit kama mcheza mke wa Patrick Vieira, na mshabulizi wa kazi Marc Overmars, na vijana mshambuliaji Nicolas Anelka.
Misimu michache zilizofuata zilikuwa tasa, wakikaribia kushinda kikombe. Katika msimu wa 1998-99, wao walipoteza taji la ligi kwa Manchester United na pointi moja siku ya mwisho ya msimu, na Manchester pia ikaondoa Arsenal katika muda wa ziada katika nusu-finali ya kikombe cha FA Cup. Msimu wa 1999-2000, Arsenal ilipoteza fainali ya Kombe la UEFA kwa timu ya Galatasaray kwa penalti na 2001 Finali ya kombe la FA kwa Liverpool 2-1. Wenger alitatua kuleta wachezaji mpya wa kikosi, pamoja usajili wa utata wa mlinzi Tottenham (aliyekuwa amemaliza mmkataba)na nahodha wa zamani Sol Campbell vilevile wachezaji wa timu ya kwanza kama Fredrik Ljungberg, Thierry Henry na Robert Pires.
Wasajili wapya ilisaidia timu ya Wenger kushinda mataji mawili mara moja katika msimu wa 2001-02. Mechi iliyosisimua sana ilikuwa mechi ya pili kutoka mwisho dhidi ya Manchester United. Arsenal ilishinda 1-0 katika mchezo ambao Arsenal ilionekana kizidi Manchester United. Arsenal alienda msimu mzima unbeaten mbali kutoka nyumbani na kila moja alifunga katika mchezo wa Ligi Kuu kwamba msimu, na kumaliza Double kwa kumpiga Chelsea 2-0 katika fainali ya Kombe la FA na malengo kutoka Ray Parlour na Fredrik Ljungberg.
Baada ya kuanza msimu wa 2002-03 kwa nguvu, Arsenal ilionekana kama ingehifadhi taji la ligi kwa mara ya kwanza katika historia yao. Arsenal walikuwa wanaongoza Manchester United (ambao walishinda) kwa point nane wakati mmoja, lakini kucheza kwao ilididimia msimu ikikienda kuisha. Manchester United ilipita Arsenal katika hatua ya mwisho ya msimu na kushinda taji, Arsenal ilitupa ouuongozi wa mabao mwaili dhidi ya Bolton Wanderers na kutoka sare ya mabao mawili na kisha kupoteza wakiwa nyumbani kwa Leeds United.
Arsenal walifanikiwa kushinda kombe la FA mwaka wa 2003, na msimu iliyofuata, waliandika historia kwa kushinda Ligi ya 2003-04 bila ya kupoteza mechi yeyote ,timu ya daraja la kwanza kuandikisha historia tangu 0}timu Preston North End mwaka wa 1888 -89 kufanya hivyo, hili ni historia ambayo timu ya AC Milan na Ajax walikuwa wamewaza kuandikisha katika ligi za kubwa za Ulaya. Mwaka mmoja awali, Wenger alikuwa ameskika akisema kuwa ingeweza Arsenal kucheza msimu mzima bila kushindwa.[22]
Mechi ya Arsenal kutoshindwa kwa mechi arobaini na tisa ilifikia kikomo pale waliposhindwa na Manchester United kwa mabao mawili kwa nunge mnamo Oktoba 2004. Arsenal walikuwa na ushindi mwingine wa muda katika kampen ligi ya, lakini walishinddwa kutetea ligi na Chelsea. Faraja tena ilikuja katika Kombe la FA mwaka wa 2005, ambapo Arsenal ilishinda Manchester United kwa penalti baada ya kutoka sare ya nunge kwenye fainali.
Arsenal walikuwa na misimu miwili katika 2005-06 na 2006-07 ya kutoshinda taji lolote, ambapo walimaliza katika nafasi ya nne katika hafla zote mbili. Arsenal wakiwa katika fomu mzuri walitishia kuchukua Ligi Kuu na dhoruba katika [msimu wa 2007-08, walioongoza ligi kwa muda mrefu katika msimu huo, lakini walishindwa na Chelsea na Manchester United, baada ya mguu wa mshabuliaji wao Eduardo kuvunjwa ikatatanisha kikosi changa cha Arsenal kwa wiki chache.
Kwa jumla, Arsenal imeshinda Ligi mara tatu na vikombe vya FA manne chini ya uongozi wa Wenger, hili linamfanya kuwa meneja mwenye mafanikio kubwa zaidi katika masuala ya nyara. Nyara ya vilabu mabingwa ndilo taji peke yake ambalo Wenger hajashinda,hata hivyo, Arsenal ilikaribia kushinda walikapo fika finali katika msimu wa 2005-06, kwa mara ya kwanza katika historia ya klabu, ambapo walipoteza kwa mabao mawili kwa moja dhidi ya timu ya Barcelona.
Mnamo Oktoba 2004, yeye alitia saini mkataba wa kuongoza kandarasi yake ambayo ingeweka ugani Emireti kupita msimu wa 2007-08 /0} [23] Aliyekuwa makamu mwenyekiti Arsenal wakati huo David Dein alisema kuwa Wenger ana kazi ya arsenal " kwa maisha" , na alipangia kumpatia Wenger jukumu kazi ya mwanabodi wa klabu mara tu atakopo Arsenal retires mara moja yeye kama meneja.[24] Maisha ya baadaye ya Wengerkatika Arsenal ilikuwa na maswahili chungu baada ya Daudi Dein kutoka bodi la Arsenal mnamo tarehekumi na nane mwezi wa Aprili 2007, na uvumi kuvuma kwamba Wenger atawacha kazi yake ili awe meneja wa Real Madrid. Hata hivyo, mnamo tarehe 6 Septemba 2007, Wenger ilikubali kandarasi mpya ya miaka mitatu katika Arsenal.[25]
Mkabala na falsafa
Wenger ameelezewa kama kocha ambaye "imetumia wasifu yake kujenga timu kushinda mataji na wakati huo kkuwa hamu ya kufurahisha na kushambulia",[26] na kama mwandilishi,anashughulika sana wakfu kwa mtu binafsi na ya kiufundi wa umoja ".[27] Gazeti ya Times inabainisha kuwa tangu 2003-04 mkabala na mchezo wa Wenger imekuwa msisitizo ya ushambuliaji.[28] Mtindo wake wa kucheza imekuwa kinyume na mkabala wa wapinzani wake,[29] lakini pia imekosolewa kwa kwa kukosa nguzo wa kuua".[30] Ingawa Wenger kwa miaka kadhaa alichezesha kikosi chake na mfumo wa 4-4-2, tangu mwaka 2005 amekuwa mara nyingi akitegemea mfumo 4-5-1 na mshambuliaji mmoja na kiungo iliyojaa wachezaji,[31] hasa tangu kuhama uwanja pana wa Emirati ,[32] na katika ligi ya mabingwa.[33] Mwanzo kwa msimu wa 2009-10, Wenger ameanza mfumo mpya ya 4-3-3 , ikiwa na washambuliaji watano wanaobadilishana nafasikwa hiari wakati wa mechi.[34]
Wenger ana sifa kubwa ya kutafuta talanta ya vijana wachanga. Wakati wake akiwa Monako alimleta mrai wa Liberia, George Weah, ambaye baadaye akashinda tuzo la shirikisho la kandanda dunianiya mchezaji mzuri wa mwaka wakati huo akichezea AC Milan, Tonnerre Yaoundé kutoka timu y Kamerunna rai wa Nigeria Victor Ikpeba, ambaye baadaye akawa mchezaji bora wa Afrika wa Mwaka kutoka klabu cha RFC de Liege. Wakati akiwa Arsenal, Wenger amesajili vijana, ambao hawakuwa wakijulikani kama vile Patrick Vieira, Francesc Fabregas, Robin Van Persie na Kolo Toure, na kuwasaidia kuwa kuwa wachezaji wa duniani. Imeonekana, utetezi ambao iliweka rekodi mpya baada ya kucheza mechi kumi mfululizo bila kufungwa bao lolote wakiwa njiana kufika fainali yakombe la Uefa dhidi ya Barcelonamsimu wa 2005-06 iligharimau Arsenal chini ya pouni tano za uingereza kukusanyika.
Ingawa Wenger amefanya baadhi ya uzajili ya wachezaji wenye pesa mingi kwa Arsenal, rekodi ya matumizi yake ni nadra zaidi kuliko timu nyingine inayoongoza Ligi. Utafiti wa mwaka wa 2007,ilipata kuwa alikuwa meneja wa pekee kwenye Ligi eamefanya faida kwa uhamisho wa wachezaji,[35] na kati ya mwaka wa 2004 na mwaka wa 2009 Wenger alifanya faida wastani ya pauni dola million nne nukta nne kwamsimu kutokana na uhamisho, mbali zaidi kuliko vilabu vingine vyovyote.[36] Mfano mzuri ni ya ununuzi wa Nicolas Anelka kutoka Paris St Germain kwa pauni elfu mia tano tuna baadaye kuuzwa pauni millioni ishirini na mbili kwa Real Madridbaada ya miaka miwili tu. Hiyo ilimwezesha Wenger kununua wachezaji watatu, wakiwemo Thierry Henry, Robert Pires na Sylvain Wiltord, ambao wote walicheza nafasi muhimu katika kushinda mataji mawili katika msimu wa 2001-02 na kushinda ligi katika msimu wa 2003-04.
Vilevile kwa kukuza vipaji kwa klabu, Wenger pia ameonekana kufufua wasifu ya wachezaji wakongwe akiwa Arsenal. Dennis Bergkamp, ambaye alikuwa amesajiliwa na Arsenal mwaka mmoja kabla Wenger kijiunga na Arsenal, alifikia upeo wake chini ya uonngozi wa Wenger. Wenger pia alisaidia mwanafunzi wake wa awali akiwa Monako, Thierry Henry, kuwa mchezaji wa hadiri ya dunia na kumwona akiwa nahodha na mfungaji bora wa boa kwa historia ya Arsenal.
Wenger pia aligeuza mfumo wa kufanya mazoezi na kukula,kwa kutoa unywaji pombe na ukulaji wa chakula yenye mafuta mingi. Wenger alisimama na nahodha Tony Adams baada ya Adams kukubali kuwa ulevi mwaka wa 1996. Wenger alisaidia Adams wakati wa ukarabati wake, na mchezaji huyo akarejea fomu mzuri na akamwongezea wasifu yake kwa miaka kadhaa. Mafunzo ya Wenger na sheria ya malazi na chakula huenda pia ilichangia kurefusha wasifu wa wanabegi wa Arsenal kwa muda mrefu, wanabegi Nigel Winterburn, Lee Dixon na Martin Keown. Wenger awali alikuwa kupanga kuwasajili wachezaji wengine kuchukua nafasi yao, lakini baadaye alitambua kwamba hakuwa na haja ya kufanya hivyo.
Wenger alikuwa na mchango wa moja kwa moja kwa muundo wa ndani wa uwanja mpya ya Emirates, ambao ulifunguliwa mwaka wa 2006, na uhamisho kwa uwanja mpya ya mafunzo ya London Colney.
Plaudits na tuzo
Wenger anafurahia pendo kubwa kutoka kwa mashabiki wa Arsenal, ambao wameonyesha imani kubwa na meneja wake wa muda mrefu wa maono yake ya muda ijaayo. Display banners wafuasi mara kwa mara wakidai "Arsène anajua" na "Katika sisi Arsène matumaini" katika matches at Emirates Stadium. Wakati Arsenal msururo wa ushindikatika kampeni wakiwa Highbury mwaka wa 2005-06, wafuasi walionyesha kuridhishwa kwao na kuamua kuwa " Siku ya Wenger" katika mojawebo ya sikuza mechi kali. Siku ya Wenger wulifanyika siku yake ya kuzaliwa akiadhimisha miaka hamsini na sita ya kuzaliwa mnamo tarehe ishirini na mbilimwezi wa Oktoba 2005, wakati wa mechi dhidi ya Manchester City. [37]
Aliyekuwa makamu mwenyekiti wa Arsenal, David Dein, alieleza Wenger kama meneja muhimu katika historia ya klabu: "Arsene kama mfanyakazi wa maajabu. Yeye alibadilisha klabu. Aligeuza wachezaji kuwa wa kiwango cha duniani. Tangu awe hapa, tumeona mpira kutoka sayari nyingine".[38] Katika Tarehe 18 mwezi wa Oktoba 2007, kinyago cha shaba, sawa toleo la awali la Herbert Chapman, ilizindua kwake, na bodi ya wakurugenzi wa Arsenal, katika Mkutano Mkuu wa mwaka.[39]
Wenger ilipewa zanaa mzuri ya kifaranza ya Légion d'Honneur mwaka wa 2002. Yeye ilipewa tuzo la OBE kwa huduma yake kwa soka ya Uingereza katika siku ya tuzo za kuzaliwa Malkia ya mwaka wa 2003, pamoja na mfaranza mwenzake ambaye alikuwa meneja wa Liverpool Gérard Houllier. Mwaka wa 2006, Wenger aliingiza ndani ya makwiji wa soka la Uingereza kama utambuzi mafanikio yake kama meneja katika Uiingereza. Yeye alikuwa meneja wa pili wa kigeni kuingishwa kwa orodha ya makwiji haoe, baada ya Mwitalia Dario Gradi wa timu ya Crewe Alexandra.
Mwaka wa 2007, alipata nyota moja KUpewa jina la 33179 Arsène Wenger, [40] na mwanaastronomia Ian P. Griffin, ambaye anasema kilabu cha Arsenal anakipenda sana.[41]
Sakata
Timu za Wenger imeshtumiwa kukoza nidhamu, walipa kadi nyekundu sabini na tatu kati ya mwaka wa 1996 na 2008.[42] Hata hivyo, katika wawili mwaka 2004 na 2005 timu ya Wenger ilishinda zawadi ya timu iliyo na nidhamu na tabia mzuri katika ligi ya Uingereza [43][44] na karibu wajishidie zawadi hilo tena mwaka wa 2006.walimaliza katika nafasi ya pili.[45] Rekodi yao kama mojawebo ya vilabu vya michezo yenye nidhamu iliendelea hadi 2009 baada ya klabu kuwa katika nafasi nne za kwanza kwa kuwania zawadi hilo.[46][47][48]
Mwaka wa 1999, Wenger alipatia klabu ya Sheffield United mechi ya marudiano katika shindano la FA baada ya sintofahamu kuhuzu ushindi wa Arsenal. Bao la ushindi la Arsenal iliyofungwa na Marc Overmars, ilitokana na mshambuliaji Kanu kushindwa kurudisha mpira kwa upinzani baada ya mpira kutolewa nje ili mchezaji wa Sheffield United kupata matibabu kwa ajili ya kuumia. Arsenal alishinda mechi ya marudio kwa mabao mawili kwa moja.
Yeye anajukika vizuri sana kutika na ushindani na menaja wa Manchester United, Sir Alex Ferguson. Ushindani huu ulifikia kilele katika tukio la "Pizzagate" [49][50] huko OLD TRAFFORD katika Oktoba mwaka wa 2004 baada ya mkwaju wa adhabu la utata ulipelekea kushindwa kwa mabao mawili kwa nunge,hivyo kufanya ushindi wa Arsenal wa mechi arobaini na tisa bila kushindwa kufikia kikomo. Baada ya mechi mwanachama wa Arsenal alidaiwa kurushia chakula upinzani katika mwingilio wa chumba cha mapumziko.[51] Wenger alipigwa faini ya dollar elfu kumi na tano kwa ajili ya kumwita mshambulizi wa Manchester Ruud van Nistelrooy kama mdanganyifu katika mahojiano na wandishi wa habari baada ya mechi. Yeye pia alipigwa faini nyingine baadaye kwa wito wake wa kumwita van Nistelrooy mdanganyanyifu, kuonyesha kwamba yeye aliamini yake.[52] Mameneja wote sasa wamekubali kupunguza la toni maneno yao ushindani wao itulie.[53]
Katika mwezi wa Oktoba na Novemba mwaka 2005, Wenger alijiingiza katika cheche la maneno na aliyekuwa meneja wa Chelsea José Mourinho. Mourinho alimstumu Wenger kuwa hana anapenda Chelsea kinyume na maadili ya kazi, akiwita Wenger kama panya na mtu anayependa maswala ya watu wengine [54] Mourinho alinukuliwa akisema, "Yeye's ana wasiwasi kuhusu sisi, yeye daima anazungumza kuhusu sisi - ni Chelsea, Chelsea, Chelsea, Chelsea". Wenger alijitetea kuwa alikuwa anajibu waandishi wa habari kuhusu maswali juu ya Chelsea, na akaelezea mtizamo wa Mourinho kama "isiyo na nidhamu". Mourinho tangu imenukuliwa akisema kuwa yeye anajutia kusema neno hilo "voyeur" , na Wenger amakubali msamaha wake.[55]
Wenger mara nyingi imekuwa akikosolewa na meneja wengine wa wa Ligi kuwa amekosa kuchezesha wachezaji kutoka uingereza , hasa katika Ligi ya Mabingwa. Aliyekuwa meneja wa West Ham United, Alan Pardew alisema kuwa mafanikio ya Arsenal katika Ligi ya mabingwa si lazima kuwa ushindi kwa soka ya Uingereza".[56] Wenger aliona suala la utaifa kama lisilo na msingi wowote na akasema, "Wakati wewe unawakilisha klabu, ni kuhusu maadili na sifa, si kuhusu paspoti", pia inaonyesha kuwa kulikuwa na kile kipengele cha kirangi alivyosema Pardew. Katika kukabiliana, Pardew alisema kuwa, "Meneja ambaye ameowa mswidi na amawazajili wachezaji kutoka duniani kote huwezi kuitwa mpaguzi wa rangi." [57] Wajambuzi wengine, pamoja Trevor Brooking, mkurugenzi wa mpira wa maendeleo katika shirikisho la kandanda, alitetea Wenger. Brooking alibainisha kuwa ukosefu wa wachezaji kutoka Uingereza katika mojawebo ya vilabu yenye mafanikio zaidi katika Uingereza ilikuwa tafakari ya kutokuwepo na talanta nchini Uingereza kuliko Wenger mwenyewe.[58] Wachezaji kadhaa wa Uingereza walianzia wasifu wao Arsenal chini ya usimamizi wa Wenger, wakiwemo David Bentley, Steve Sidwell, Jermaine Pennant, Mathayo Upson na Ashley Cole na vijana wa Uingereza wenye vipaji kama vile Theo Walcott, Kieran Gibbs na Jack Wilshere na sasa wanajenga wasifu wao katika Arsenal.
Baadhi ya wachezaji vijana wa Uingereza hata hivyo waliona kwamba ingekuwa mzuri kuhama mahali pengine kupata fursa zaidi timu ya kwanza. Wachezaji kama Mathayo Upson, Steve Sidwell, na David Bentley walikuwa wataalamu wenyewe, lakini walishindwa kupata nafasi ya kawaida kwa Arsenal. Mnamo Novemba mwaka wa 2007, Sir Alex Ferguson pia alikosoa Wenger kwa kutowachezesha wachezaji wengi wa Kiingereza.[59]
Wenger maneno yenye utata baada ya taarifa juu ya maamuzi ya marefari baada ya maamuzi kuenda kwa wapinzani wake.[60] Kufuatia finali ya Carling mwishoni mwa mwaka wa 2007, yeye alimwita mzaidizi wa refa kama 'mwongo', kupelekea uchunguzi na shirikisho la kandanda,[61] na kupewa faini ya dollar elfu mbili mia tano, na onyo.[62] Wenger kwa mara nyingi amejaribu kutetea wachezaji wake wakati wamehusika katika matukio utata uwanjani kwa kusema kwamba hakuona tukio hilo; hili ni chaguo Wenger anasema anapendelea kwa wakati hakuna " maelezo kamilifu" ili kujitetea, na kwamba yeye ina maslahi ya mchezaji bora katika akili yake. {0
Takwimu
Wachezaji
| --
| 1978-79
| rowspan = "3" | Strasbourg
| rowspan = "3" | Daraja la kwanza
| 2 | | 0 | | | | | | | | | | 1 | | 0 | | | |
| --
| 1979-80
| 1 | | 0 | | | | | | | | || colspan = "2 "|-|| | |
| --
| 1980-81
| 8 | | 0 | | | | | | | | | | colspan = "2 "|-|| | |
11 | | 0 | | | | | | | | | | 1 | | 0 | | | |
11 | | 0 | | | | | | | | | | 1 | | 0 | | | |
|}
[63]
Msimamizi
As of 29 Novemba 2009[64]
* Wakati wa Wenger's umiliki huko, katika Ujapani's J-League katika tukio la scores kuwa ngazi mwishoni wa dakika 90, viberiti itakuwa waliamua kwa muda wa ziada na adhabu.
Tuzo
Player
Strasbourg
Ligi ya Ufaranza: 1978-79
Msimamizi
Monako
Mshindi
Ligi ya Ufaranza (1): 1987-88
kombe la Ufaransa (1): 1990-91
Nafasi ya pili
Taji la kompe la UEFA (1): 1991-92
Ligi ya Ufaranza (3): 1990-91 1991-92 1992-93
Nagoya Grampus
Mshindi
Kombe la Mfalme (1): 1996
Ligi ya Japani (1): 1996
Nafasi ya pili
Ligi ya Japani (1): 1996
Arsenal
Mshindi
Taji ya ligi (3): 1997-98, 2001-02, 2003-04
Kombe la FA (4): 1997-98, 2001-02, 2002-03, 2004-05
Ngao la jamii (4): 1998, 1999, 2002, 2004
Nafasi ya pili
Kombe la UEFA (1): 2005-06
Taji ya ligi (5): 1998-99, 1999-2000, 2000-01, 2002-03, 2004-05
Kombe la FA (1): 2000-01
Taji ya Carling (1): 2006-07
Ngao ya jamii (2): 2003, 2005
Kombe la UEFA (1): 1999-2000
Binafsi
Meneja wa Mwaka katika Ufaranza: 1988, 2008
Meneja wa Mwaka katika ligi ya Japani: 1995
Afisa wa Ufalme wa Uingereza: 2003
Onze d'Or Kocha wa Mwaka: 2000, 2002, 2003, 2004
Meneja wa Mwaka wa ligi ya Uingereza: 1998, 2002, 2004
Lma Meneja wa Mwaka: 2001-02, 2003-04 [65]
Tuzo la BBC kwa meneja wa Mwaka 2002, 2004
Uhuru wa Islington: 2004 [66]
Tuzo la FWA : 2005 [67]
Makwiji wa soka Uingereza : 2006
Meneja wa Ligi wa Mwezi: mara kumi [68] (Machi 1998, Aprili 1998, Oktoba 2000,[69] Aprili 2002,[70] Septemba 2002,[71] Agosti 2003,[72] Februari 2004,[73] Agosti 2004,[74] Septemba 2007,[75] Desemba 2007 [76]
Marejeo
Viungo vya nje
at Soccerbase
Jamii:Waliozaliwa 1949
Jamii:Watu walio hai
Jamii:Watu kutoka Strasbourg
Jamii:Wachezaji mpira wa FC Mulhouse
Jamii:Wachezaji mpira wa RC Strasbourg
Jamii:Wachezaji mpira wa Ufaransa
Jamii:Mameneja wa mpira
| https://sw.wikipedia.org/wiki/Arsene%20Wenger |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
631,
1243,
1847,
2708,
4308,
5020,
6013,
7124,
8005,
9656,
10484,
10795,
11261,
12485,
12791,
14085,
14395,
15221,
17166,
17490,
17800,
18730,
20624,
23044,
23809,
24464,
26281,
27453,
27940,
28086,
28510,
28782,
29152,
30215,
30830,
32255,
32683,
33175,
33446,
34411,
36424,
37535,
38169,
40305,
41388,
43342,
44302,
45246,
45436,
45804,
46083,
47389,
47940,
48590,
49011,
49329,
49449,
49973,
50091,
50686,
51501,
51762,
51898,
52727,
54230,
54719,
56989,
58574,
58733,
61844,
64019,
64779,
66510,
67809,
69201,
69680,
69813,
70447,
71638,
72085,
72322,
72399,
72660,
72772
],
"plaintext_end_byte": [
630,
1242,
1814,
2707,
4307,
4992,
6012,
7122,
8004,
9655,
10483,
10794,
11260,
12484,
12790,
14084,
14394,
15220,
17165,
17489,
17799,
18729,
20623,
23043,
23776,
24463,
26280,
27452,
27939,
28085,
28509,
28781,
29108,
30214,
30829,
32254,
32682,
33174,
33445,
34410,
36423,
37534,
38153,
40304,
41387,
43341,
44301,
45245,
45435,
45803,
46082,
47388,
47939,
48589,
49010,
49328,
49448,
49930,
50044,
50666,
51500,
51732,
51897,
52726,
54187,
54718,
56988,
58505,
58732,
61843,
64018,
64778,
66509,
67783,
69200,
69648,
69812,
70430,
71619,
72002,
72298,
72372,
72621,
72758,
72843
]
} | Когда возник буддизм? | Буддизм | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
360
],
"minimal_answers_end_byte": [
420
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Будди́зм (Sanskrit: बुद्ध धर्म, buddha dharma; пали बुद्ध धम्म, buddha dhamma, «Учение Просветлённого»[1]; кит. 佛教 fójiào) — религиозно-философское учение (дхарма) о духовном пробуждении (бодхи), возникшее в середине 1-го тысячелетия до н. э. в Древней Индии. Основателем учения считается Сиддхартха Гаутама, впоследствии получивший имя Будда Шакьямуни[2].
Сами последователи этого учения называли его «Дхарма» (Закон, Учение) или «Буддхадхарма» (Учение Будды). Термин «буддизм» был создан европейцами в XIX веке[3]. Различные исследователи определяли буддизм по-разному, — как религию, философию, этическое учение, культурную традицию, цивилизацию, образование[4], как «науку о сознании»[5][6][4].
Буддизм — мировая религия, признанная многочисленными народами с разными традициями. По замечанию Е. А. Торчинова, «Без понимания буддизма невозможно понять и великие культуры Востока — индийскую, китайскую, не говоря уж о культурах Тибета и Монголии, пронизанных духом буддизма до их последних оснований»[3].
История буддизма
Буддизм возник в середине 1-го тысячелетия до н. э. на территории Индии. Согласно решению ЮНЕСКО, повлиявшему на празднование 2500-летия буддизма в 1956 году, условной датой возникновения буддизма является 543 год до н. э., когда Будда вступил в паринирвану[2]. Большинство современных исследователей считает, что Будда умер в 486 году до н. э. Также поднимается вопрос о сдвижении периода жизни Будды таким образом, чтобы год его смерти относился к периоду 430—350 годов до н. э.[7]
Традиция связывает возникновение буддизма с именем принца Сиддхартхи Гаутамы. Отец скрывал от Гаутамы плохое, тот жил в роскоши, женился на любимой девушке, которая родила ему сына. Толчком к душевному перевороту для царевича, как гласит предание, послужили четыре встречи. Вначале он увидел дряхлого старика, затем страдающего проказой и похоронную процессию. Так Гаутама узнал старость, болезнь и смерть — удел всех людей. Потом он увидел умиротворённого нищего странника, которому ничего не было нужно от жизни. Всё это потрясло царевича, заставило его задуматься о судьбах людей. Он тайно покинул дворец и семью, в 29 лет он стал отшельником и пытался найти смысл жизни. В результате глубоких размышлений в 35 лет он стал Буддой — просветлённым, пробуждённым. 45 лет Будда проповедовал своё учение, которое кратко может быть сведено к учению о четырёх благородных истинах.
В настоящее время буддизм распространён в странах Южной, Юго-Восточной, Центральной Азии и Дальнего Востока и насчитывает сотни миллионов последователей. Буддизм является государственной религией Бутана[8], Камбоджи, Лаоса, Мьянмы и Таиланда[9]. В Шри-Ланке буддизм не признан государственной религией, но конституция предоставляет буддизму «преимущественный статус»[10][11].
Основы учения
После нескольких лет наблюдения за своим сознанием Будда Шакьямуни пришёл к выводу, что причиной страдания людей являются они сами, их привязанность к жизни, материальным ценностям, вера в неизменную душу, являющаяся попыткой создать иллюзию, противостоящую всеобщей изменчивости. Прекратить страдания (вступить в нирвану) и достигнуть пробуждения, в котором жизнь видится «такой, какова она есть», можно путём разрушения привязанностей и иллюзий устойчивости с помощью практики самоограничения (следования пяти заповедям) и медитации[13].
Будда утверждал, что его учение не является божественным откровением, а получено им через медитативное созерцание собственного духа и всех вещей. Учение не является догматом, и результаты зависят от самого человека. Будда указывал, что принимать его учение необходимо только посредством проверки через собственный опыт: «Не принимайте моё учение просто из веры или из уважения ко мне. Подобно тому, как купец на базаре при покупке золота проверяет его: нагревает, плавит, режет — чтобы убедиться в его подлинности, так же проверяйте и моё учение, и только убедившись в его истинности, принимайте его!»[14][15].
За две с половиной тысячи лет в процессе распространения буддизм впитал множество различных верований и обрядовых практик. Одни последователи буддизма делают упор на самопознание через медитацию, другие — на благие деяния, третьи — на поклонение Будде. Различия в идеях и правилах в разных буддийских школах вынуждают «признать „буддизмом“ любое учение, считавшееся буддийским самой традицией»[16]. Но все они, как отмечает Е. А. Торчинов, базируются на следующих доктринах[16]:
Четыре Благородные Истины:
Существует дуккха («всё есть дуккха») — страдание (не вполне точный перевод в духе христианского понимания). Более точно под дуккхой понимают: неудовлетворённость, беспокойство, тревожность, озабоченность, страх, глубокую неудовлетворённость непостоянством, «неполноту», фрустрацию[17][18][10].
У дуккхи есть причина (тришна или жажда: чувственных удовольствий, существования и изменения, а также несуществования[18], которая основана на ложном воззрении человека о постоянстве своего «Я», о существовании атмана[17]).
Существует возможность освободиться от дуккхи (прекратить действие её причины[19])[18][10].
Существует путь, который ведёт к избавлению от дуккхи (восьмеричный путь, ведущий к нирване)[18].
учение о причинно-зависимом происхождении и карме,
доктрина анатмавады (принцип бессущностности, «не-души»),
доктрина кшаникавады (учение о мгновенности),
буддийская космология.
Последователи буддийского учения полагают, что эти принципы указал сам Будда, однако трактовки доктрин в разных школах могут сильно отличаться. Так последователи тхеравады считают данные доктрины окончательными, а последователи махаяны указывают на их условность и считают их промежуточным этапом в познании учения[16]. Доктор философских наук В. Г. Лысенко выделяет другой список основных элементов учения, которые являются общими для всех школ[10]:
история жизни Шакьямуни,
признание кармы и перерождений (сансара),
Четыре благородные истины и Восьмеричный путь,
доктрины анатмавады и взаимозависимого происхождения.
Трактовка данного списка элементов в разных школах также неоднозначна. Так в отдельных текстах махаяны данные элементы характеризуются лишь в качестве искусных средств для привлечения внимания к буддизму «людей с обычными духовными возможностями»[10].
Всё учение Будды неразрывно связано со срединным путём, который последователю необходимо находить заново в каждой новой ситуации. Согласно данному пути, Будда не приемлел ни аскетизма, ни его противоположности, гедонизма, выраженного в чрезмерном следовании наслаждениям. А в доктрине взаимозависимого происхождения с помощью данного пути Будда указывал как на ошибочность веры в кармический детерминизм (криявады), так и на ошибочность веры в случайность всех событий (ядриччхавады). Учение о срединном пути в виде «снятия всех оппозиций и их растворения в пустоте всего сущего» в дальнейшем развил Нагарджуна, основавший школу мадхьямаки (букв. «срединная»)[17][13].
В буддийской «Сутре развязывания узла глубочайшей тайны» (Сандхинирмочане)[20] провозглашается известная доктрина о трёх поворотах колеса Дхармы, согласно которой[20]:
Во время первого поворота Будда проповедовал учение о Четырёх Благородных Истинах и причинно-зависимом происхождении (данный поворот связан с учением Хинаяны);
Во время второго поворота Будда проповедовал учение о пустоте и бессущностности всех дхарм (данный поворот связан с учением праджня-парамиты школы Мадхьямака, считавшей сутры праджня-парамиты окончательными, а сутры третьего поворота лишь промежуточными[20]);
Во время третьего поворота Будда проповедовал учение о природе Будды[15] и учение о «только лишь сознании», согласно которому «все три мира суть только лишь сознание»[20] (данный поворот, который сутра характеризует как наиболее полный и окончательный, связан с учением школы Йогачара).
Невозможно стать последователем учения «по рождению», стать буддистом можно только через осознанное принятие «прибежища», под которым понимают три драгоценности[17][21]:
Будду (под буддой в разное время понимали как Будду Шакьямуни, так и любого будду или просветлённого);
Дхарму (учение Будды, включающее в себя как опыт таковости «так как оно есть»[18] или опыт буддовости[15], так и методы, ведущие к данному опыту, различные для разных людей[18]. Кратким изложением Дхармы являются Четыре Благородные Истины[13]);
Сангху (буддийское сообщество, под которым понимают как небольшую группу буддистов, так и всех буддистов вообще).
Наиболее важной драгоценностью буддийские учителя считают Дхарму[15]. Не все буддийские наставники однозначно трактовали принятие прибежища. Например, шестой чаньский патриарх Хуэйнэн рекомендовал: «Советую тем, кто понимает, найти прибежище в тройной драгоценности собственной природы»[22]. После принятия прибежища мирянину также рекомендовалось соблюдать пять буддийских заповедей (панча шила)[19]: воздержание от убийства, воровства, распутства, лжи и опьянения[17][10]. При проповеди Будда не акцентировал внимание на наказании за несоблюдение заповедей, опираясь не на страх или совесть своих последователей, а на здравый смысл, согласно которому при выполнении данных заповедей станет более возможной «личная и социальная гармония». В целом, методы борьбы со страстями, созданные Буддой, отличаются от методов более ранних аскетических школ. Будда указывал на необходимость не подавления чувств, а на необходимость развития непривязанности к вещам и явлениям, необходимость сознательного контроля и практики самонаблюдения (пали сати, санскр. смирти)[17].
Для обретения способности помогать живым существам в прекращении их страданий, что является главной целью буддизма, буддисты в первую очередь пытаются уничтожить «три яда»[14]:
неведение относительно истинной природы, являющееся, согласно двенадцатичленной формулы бытия, «корнем сансары»;
страсти и эгоистические желания;
гнев и нетерпимость.
В учении раннего периода[18] и в последующее время важную роль занимала буддийская медитация[15]. В широком смысле она представляет собой совокупность методов физического и духовного самосовершенствования, связанных с тремя группами практик восьмеричного пути. В узком смысле под буддийской медитацией понимается бхавана или «культивирование», состоящее из практики самонаблюдения смрити, концентрации внимания (самадхи и дхьяны) и интуитивного прозрения (праджни) истинности основ буддийского учения[10].
Жизнь, согласно буддизму, представляет собой проявление сочетаний или «потоков» дхарм, являющихся нематериальными частицами[23] или «индивидуализированными атомарными событиями, составляющими опыт живых существ»[10]. Это в равной степени относится как к человеку, так и, например, к камню. В случае, когда сочетание дхарм распадается, считается, что наступает смерть. После чего дхармы формируются в новое сочетание, тем самым запускается процесс реинкарнации, на который влияет полученная в прошлой жизни карма[23]. Отрицая какую-либо «неизменную духовную субстанцию», существующую при перерождении, буддисты часто поясняли процесс перерождения при помощи следующей «процессуальной» модели: когда горящая свеча соприкасается с негорящей, пламя не передаётся, но является причиной, из-за которой начинает гореть вторая свеча[10]. Бесконечный процесс перерождений, в ходе которого индивид испытывает страдания, возможно прекратить с достижением нирваны — «состояния покоя, блаженства, слияния с Буддой как космическим Абсолютом»[23].
Человек в буддизме представляет собой динамическую психосоматическую систему из взаимодействующих дхарм, которые делятся на пять групп (скандх): рупа — тело и органы чувств; ведана — ощущение (приятное, неприятное и нейтральное); санджня — восприятие, распознавание, идентификация объектов (зрения, слуха, обоняния, вкуса, осязания и мысли)[24]; санскары — намерение, благоприятные и неблагоприятные кармические или волевые импульсы, выражающиеся в речи, поступках, мыслях и влияющие на формирование новой кармы[18][16][25]; виджняна — шесть чувственных сознаваний или типов восприятий (сознавание слышимого, видимого, осязаемого, обоняемого, вкушаемого и ментального)[24][26]. Скандхи сочетаются в единую серию дхарм с помощью упаданы или привязанности к «я» и тем самым создают иллюзию индивида и условия для дальнейших рождений и смертей. Прекратить череду рождений и смертей можно только устранив приверженность «понимать всё в терминах „я“, „моё“ и научившись рассматривать свою психику как объективный процесс чередования дхарм». Для помощи в устранении приверженности была создана специальная система упражнений, к которой относилась медитация над 32 элементами тела, в ходе которой практикующий созерцает каждый элемент и говорит «это не я, это не моё, это не моё я, я не содержится в этом, это не содержится в я»[24].
Буддизм концентрируется на сознании, психологии и освобождении. К прочим вопросам, не связанным с поиском освобождения и просветлением, буддизм, по выражению Торчинова, «относится весьма прохладно»[20]. Будда считал бесполезными вопросами метафизические вопросы вида «Вечна ли вселенная?» или «Существует ли Татхагата после смерти?»[18] и отказывался отвечать на них, храня «благородное молчание»[18].
Течения буддизма
На основе махаянских представлений[16] буддизм часто делят на Хинаяну («Малую колесницу») и Махаяну («Великую колесницу»)[27], отдельно от последней также часто выделяют Ваджраяну («Алмазную колесницу»)[19][28]. Хинаяна также может делиться на колесницу шравак и колесницу пратьекабудд, образуя таким способом вместе с Махаяной Три колесницы по другому принципу.
Обозначение термином «хинаяна» современной тхеравады оскорбляет последователей данной школы, по этой причине некоторая часть[18] современных буддологов отказалась от использования слова «хинаяна» в своих трудах. Также от использования данного понятия отказались те последователи буддизма, представители которых прибыли на шестой буддийский собор, проводившийся в середине XX века, и заключили соглашение о неприменении термина для тхеравады[29]. Ввиду того, что сами последователи хинаяны не относят себя к данной традиции, современные буддологи используют ряд нейтральных названий для обозначения данного немахаянского направления: «южный буддизм», «традиционный буддизм», «классический буддизм», «мейнстрим-буддизм», абхидхарма, никая, тхеравада[10]. Таким образом, современный буддизм иногда делят на Махаяну («великую колесницу»), к которой относятся тибетские и дальневосточные школы, и Тхераваду («учение старейших»)[13] — единственную сохранившуюся школу никаи раннего буддизма.
Часть буддистов, особенно буддистов тхеравады, считающих себя приверженцами первоначального учения, а также первые буддологи рассматривают процесс развития буддизма как процесс деградации учения Будды. В то же время В. Г. Лысенко отмечает, что все буддийские направления и школы сохраняют основы учения, а распространение учения полностью согласуется с принципом упая каушалья, согласно которому «учение Будды не истина, а лишь инструмент обретения истины, которая выше всех учений». Будда пояснял это, сравнивая своё учение с плотом, который может перевезти нуждающихся через бурную реку, но после переправы он должен быть оставлен[24].
Весь период существования буддизма между колесницами продолжался процесс взаимопроникновения. Отчётливое разделение буддизма на колесницы началось в период распространения буддизма из Индии в другие страны и продолжилось после исчезновения буддизма в Индии[30].
Подробная схема школ и ответвлений буддизма собрана в статье «Школы буддизма».
Буддизм, распространённый среди некоторой части мирян и значительно отличающийся от буддизма, проповедуемого в монашеской среде, присутствием различных суеверий и добуддийских местных верований, носит название простонародного.
Течения, «включающие в себя элементы буддийского вероучения и практик», но не являющиеся частью традиционного буддизма, обозначают как необуддизм.
Существует также , считающий, что буддизм в своей сущности не является религиозным учением, отрицающий какую-либо веру и уделяющий значительное внимание буддийской медитации[31].
Южный буддизм (хинаяна)
Хинаяна (Sanskrit: हीनयान, hīnayāna, буквально «Малая колесница») — колесница, последователи которой стремятся к личному освобождению. Называется «малой колесницей», поскольку способна привести к освобождению только самого последователя. Название было введено махаянскими школами для обозначения всех немахаянских направлений буддизма[21]. Сами немахаянские школы отказывались относить себя к хинаяне и указывали на себя посредством самоназвания каждой школы в отдельности. Современные буддологи часто обозначают данные школы как «традиционный буддизм» или «южный буддизм»[17].
Хинаяна разделяется на колесницы шравак (слушателей) и пратьекабудд, достигающих нирваны без поддержки сангхи[21]. Южный буддизм содержал в себе, согласно современным исследованиям, от 23 до 30 школ, включая сохранившуюся школу тхеравады[17], а также такие школы, как сарвастивада (вайбхашика), саутрантика, ватсипутрия, самматия и другие[26].
Тхеравада позиционирует себя как «единственную ортодоксальную трансляцию учения Будды» и видит свою задачу в борьбе с любыми нововведениями других школ и в критике малейших отхождений от собственных монашеских правил и интерпретаций образа жизни Будды[26][32]. Современная тхеравада заявляет своё происхождение от вибхаджавады, существовавшей на Шри-Ланке[10]. В другом значении под тхеравадой также имеют в виду направление стхавиравады, включавшее в себя 18 школ и сформировавшееся после начального разделения сангхи на стхавираваду и махасангхику[10]. Эта школа достаточно консервативна, и в целом ближе к раннему буддизму, чем другие существующие буддийские традиции[33]. В настоящее время тхеравада получила распространение в Шри-Ланке, Мьянме, Таиланде, Лаосе и Камбодже[17].
Также с хинаяной связана сохранившаяся школа Риссю, имевшая на 1992 год 50—60 тысяч последователей и более двадцати храмов. В то же время данная школа не является «чисто хинаянистской школой» из-за использования махаянской философии[34].
Хинаяна опирается на Палийский канон, священным языком хинаяны является пали[10]. В школах вайбхашика и саутрантика, которые являлись основными школами, формировавшими философию хинаяны, важное место занимал текст буддийского философа Васубандху «Абхидхармакоша»[10].
В хинаяне впервые возникла структура в виде сангхи из монахов, которая существует благодаря мирянам. Хинаяна также впервые начала строить ступы[10].
Хинаяна следовала буддийской космологии, которая делит бытие на несколько уровней. Земля, согласно данной космологии, являлась плоской, с возвышающейся в центре горой Сумеру. Согласно космологии, в сансаре существует три слоя бытия: «мир желаний» (кама-лока), где живёт большинство существ, «мир форм» (рупа-лока), где живут высшие боги, не имеющие «грубых чувственных желаний», и «мир не-форм» (арупа-лока), где живут «существа, полностью избавленные от чувственности». Данные миры также соотносятся с восемью стадиями дхьяны[10].
Хинаяна очень отрицательно относится к окружающей человека сансаре, считая её полной страданий, нечистот и непостоянства. Хинаяна считает, что самым эффективным методом достижения нирваны является медитация. Древняя хинаяна отводит психопрактике крайне значительную роль. Внешней же практике, состоящей в основном из почитания ступ, придавалось менее важное значение. Последователь хинаяны должен был постепенно совершенствовать внимательность, сосредоточенность и мудрость. В итоге хинаянист поочерёдно становится одной из «четырёх благородных личностей»: «вступившим в поток» (шротапанной), «тем, кто вернётся ещё один раз» (сакридагамином), «невозвращающимся» (анагамином) и «совершенным» (архатом). Достичь нирваны и стать архатом, согласно хинаяне и тхераваде, могут только буддийские монахи, при этом также необходимо большое количество перерождений[18][10]. Миряне же должны улучшать свою карму путём совершения хороших действий с тем, чтобы в одной из следующих жизней стать монахом[21]. Наивысшим же достижением мирянина без становления монахом может быть лишь «попадание на небеса»[10].
Учение хинаяны включает в себя все раннебуддийские элементы: три драгоценности, доктрину анатмавады о «не-я», Четыре благородные истины, учение о причинно-зависимом происхождении и другие элементы. Дополнительно хинаяна формирует учение о дхармах или «элементарных частицах психофизического опыта», комбинации которых, согласно хинаяне, и формируют всю реальность. Всего в хинаяне существует 75 видов дхарм, относящихся к одной из пяти скандх или пяти составляющих, из которых создаётся личность. Хинаянист может с помощью особых практик реализовать в себе праджню, позволяющую различать поток дхарм[10].
В процессе развития хинаяна не соглашалась с позицией махаяны и спорила с ней, но постепенно она вобрала в себя «ряд махаянских идей». Большинство западных буддологов до начала 1930-х годов считали хинаяну «истинным буддизмом», а махаяну искажённым вариантом, но после изучения текстов махаяны буддологи пересмотрели свою точку зрения[10].
Махаяна
В начале нашей эры махаяной стали обозначать новое буддийское учение, идейно противостоящее хинаяне[10]. Существует несколько версий происхождения Махаяны. По одной из версий Махаяна возникла в среде школ, образовавшимися после раскола школы Махасангхика. В частности, монах-переводчик Парамартха (VI век н.э.) связывал первоначальное составление сутр Махаяны со школами этой группы[35]. Современные исследователи отмечают связь сутр Татхагатагарбхи и ряда сутр Праджняпарамиты с махасангхиками региона Андхра[36][37][38]. В то же время профессор Пол Харрисон указывает, что отнесение ранней Махаяны к какой-либо школе невозможно, так как «стало общепризнанным, что Махаяна была пан-буддистским движением или, лучше сказать, несвязанной совокупностью движений (подобно Пятидесятникам или Харизматическому христианству)». Другие версии происхождения Махаяны предполагают её возникновение в сообществе мирян, в местах почитания и хранения сутр или от части буддистов-аскетов, выбравших жизнь в лесу. В последнее время появилась версия о «текстовом движении», связанная с распространением махаянских сутр и практиками их копирования, запоминания и декламирования[39][40].
Согласно одной из версий, махаяна окончательно сформировалась на юге Индии, согласно другой, на северо-западе Индии. В дальнейшем махаяна активно распространяется в период правления царей Кушана (нач. I века — сер. III века). На Четвёртом буддийском соборе, организованном царём Канишкой I, происходит узаконивание махаянских доктрин. С VI века махаяна активно распространяется в Тибете, Китае, Японии и постепенно прекращает своё существование в Индии. В настоящее время многие буддисты махаяны живут на Дальнем Востоке и в Центральной Азии, также значительное их число проживает на Западе[10].
Главными «опорами» махаянской традиции являются праджня (интуитивная мудрость) и каруна или сострадание[41][21].
С помощью каруны и искусных средств или упай[21] реализуется учение о бодхичитте, подразумевающее стремление к собственному пробуждению «на благо всех живых существ»[21]. Спасение всех без исключения живых существ подразумевает безграничную любовь и сострадание к ним или махакаруну, что воплощается в бодхисаттве — существе, который дал обет отказаться от индивидуального достижения нирваны до тех пор, пока он не поможет всем существам освободиться от страданий[21]. Бодхисаттва идёт путём шести парамит, особое место среди которых занимает праджня-парамита[16]. Сутры праджняпарамиты, описывающие последнюю «запредельную мудрость», указывают на пустоту и бессущностность всех явлений реальности или дхарм[21]. Весь существующий мир, согласно праджняпарамите, является Дхармой или буддовостью, а то, что «человек различает в нём, и многое другое является иллюзией (майей)»[19]. Таким образом, сансара или «мир различений» характеризуется как сновидение[10].
Большинство сутр в буддизме являются махаянскими сутрами. Махаяна считает, что и в махаянских сутрах, и в Палийском каноне содержатся слова Будды, в отличие от тхеравады, признающей только Палийский канон[21]. Самой ранней сутрой махаяны считается «Аштасахасрика-праджняпарамита-сутра», появившаяся в I веке до нашей эры[10]. Периодом активного создания махаянских сутр в Индии считаются II—IV века. К наиболее известным махаянским сутрам относят Ланкаватара-сутру, Сутру лотоса, Вималакирти-нирдеша-сутру, Аватамсака-сутру[10].
Целью махаянских школ, в отличие от школ хинаяны, является не достижение нирваны, а полное и окончательное просветление (аннутара самьяк самбодхи). Нирвану хинаяны последователи махаяны считают промежуточным этапом, указывая, что даже уничтожив клеши или омрачения сознания, остаются «препятствия гносеологического характера (джнея аварана)», под которыми понимается «неправильное знание». Таким образом, полностью пробуждённый самьяк самбуддха переживает состояние «много выше нирваны хинаянского архата»[16].
Махаянская традиция проверяет буддийскую философию главным образом через следующие «четыре опоры»[15]:
опора на учение, а не на учителя;
опора на смысл, а не на слова, его выражающие;
опора на окончательный смысл, а не на промежуточный;
опора на совершенную мудрость глубинного опыта, а не на простое знание.
Основной религиозной практикой махаянских школ считается медитация, почитанию различных будд и бодхисаттв в махаяне отводится второстепенная роль[42].
Для махаянских школ Будда считается не просто исторической личностью, а «истинной природой всех дхарм»[16]. Согласно махаяне, Будда представляет собой три взаимосвязанных «тела» (трикая), и наивысшее «дхармическое тело» Будды соответствует «истинной природе всех феноменов»[10]. Природа Будды, согласно махаяне, это также «истинная природа всех феноменов» или дхарм. Исходя из этого вывода, махаянские школы указывают на абсолютную тождественность сансары и нирваны, которые являются, согласно учению, лишь разными аспектами друг друга. Также из того, что «все дхармы суть дхармы Будды», последователи махаяны делают вывод о том, что любое существо является буддой, но «только не пробудилось к пониманию этого»[16].
Ещё одним отличием махаяны от хинаяны стало меньшее значение монашества. Последователю в махаяне необязательно становиться монахом, чтобы реализовать свою природу Будды. Некоторые тексты также указывают, что ряд мирян обрели «более высокие уровни духовного постижения, чем большинство монахов»[16].
Последователи махаяны также проявляли большую гибкость и адаптируемость, используя разнообразные искусные средства, но не меняя при этом основы своего учения, и гораздо большее стремление проповедовать в других странах по сравнению с хинаяной. По этим причинам именно махаянская традиция трансформировала буддизм из региональной религии в мировую[16].
Одним из способов деления махаяны является её деление на тибето-монгольскую махаяну, главными в которой считаются тексты на тибетском языке и дальневосточную махаяну, опирающуюся по большей части на тексты на китайском языке[16].
Махаяна также подразделяется на «школы трактатов», основывающиеся на шастрах и уделяющие повышенное внимание философии, «школы сутр» и «школы дхьяны» (школы созерцания)[21].
Основные философские направления махаяны или школы трактатов[21]:
Мадхъямика — школа трёх трактатов, связываемая с сутрами праджняпарамиты[43]. Была создана Нагарджуной в I—II веках[10].
Йогачара — школа дхармовых признаков, связываемая с виджнянавадой или концепцией сознания[21]. Была основана Асангой и Васубандху в IV—V веках[10].
Основные школы сутр[21]:
Тяньтай/Тэндай и Нитирэн,
Хуаянь/Кэгон.
Основные школы дхьяны[21]:
Чань/Дзэн/Сон/Тхиен — эти школы «мгновенного» пути[15] являются ключевыми для данной группы. «С известными оговорками» Е. А. Торчинов в данную группу также включает[21]:
Амидаизм,
«школу Винаи» (люй цзун)
«школу мантр» или «тайного учения» (буддизм тантры или ваджраяна, которую часто выделяют в отдельную колесницу).
Ваджраяна
Ваджраяна является тантрическим направлением буддизма, образовавшимся внутри махаяны в V веке нашей эры. Практика в системе ваджраяны предполагает получение специальной абхишеки и сопутствующих ей наставлений от достигшего реализации учителя. Главным средством достижения просветления в ваджраяне считается тайная мантра. Другими методами являются йогическая медитация, визуализации образов медитативных божеств, мудры и почитание гуру.
Ваджраяна распространена в Непале, Тибете и отчасти в Японии. Из Тибета пришла в Монголию, оттуда — в Бурятию, Туву и Калмыкию.
Основные школы:
Тибетские школы
Ньингма
Сакья
Кагью
Джонанг
Гэлуг
Сингон (японская школа)
Далай-лама также добавляет в число тибетских традиций добуддийскую традицию бон, указывая, что в данном случае не имеет значения, рассматривают ли бон как буддийскую традицию или нет[44]. Оценки современного бон буддологами варьируются от традиции, которая «многое позаимствовала из буддизма, не превратившись в буддийскую систему»[45], до «одного из не совсем „ортодоксальных“ направлений буддизма», с трудом отличаемыми от буддизма особенностями[46].
Как отмечает тибетолог А. Берзин, общим для четырёх тибетских буддийских традиций и бон является то, что в этих традициях есть монахи и миряне, изучение сутр и тантр, похожие медитативные и ритуальные практики, институт тулку и смешанные линии. Отличия заключаются в терминологии и трактовке терминов, точке зрения (гелуг объясняет учение с точки зрения обычного существа, сакья с точки зрения продвинувшихся по пути, кагью, ньингма и бонский дзогчен с точки зрения будды), виде практикующих (гелуг и сакья ориентированы на продвигающихся постепенно, а кагью, ньингма и бон в основном на мгновенное постижение), акцентах при медитации, взглядах на неконцептуальное восприятие и возможности выражения пустотности посредством слов (только гелуг допускает такую возможность) и других особенностях[44].
Монашество в буддизме
Начало буддийскому монашеству было положено самим основателем буддизма Гаутамой Буддой, жившим в V— IV веках до нашей эры. Многое в образе жизни буддийских монахов заимствовано у странствующих аскетов более ранних религий, некоторые из которых были учителями Будды.
Большинство буддийских монахов— не отшельники, стремящиеся жить в максимальной изоляции от мирского общества. Мирская и монашеская часть буддийской Сангхи довольно тесно взаимодействуют: миряне дарят монахам еду, одежду и другие необходимые вещи, и получают взамен наставление в Дхарме. Буддийские монахи и монахини обычно живут не поодиночке, а небольшими группами: например, учитель и его ученики или несколько монахов-друзей, путешествующих вместе. Чаще всего поселяются неподалёку от поселений мирских буддистов. Обычно буддийские монахи и монахини стараются обходиться необходимым минимумом вещей, пожертвованных им мирянами. Мирские буддисты кормят монахов и предоставляют им укрытие, когда те в нём нуждаются.
Жизнь буддийских монахов (бхикшу) и монахинь (бхикшуни) обычно подчинена сотням строгих правил, набор которых может несколько отличаться в разных буддийских школах и в разные времена; кроме того, для монахинь правил больше, чем для монахов. При этом в буддизме нет и не было всемирного управляющего центра или единой иерархии религиозной власти, поэтому существуют большое разнообразие и в понимании его философии, и в практике жизни, в том числе монашеской. Иногда это разномыслие даже приводило к расколам сангхи.
В убеждениях и образе жизни буддийских монахов в разных местах могут быть существенные различия. Они связаны как с распространением различных буддийских традиций и школ, в каждой из которых принято своё истолкование учения Будды, так и с климатическими, географическими, социальными и другими местными условиями, к которым монахи вынуждены адаптироваться. Например, в буддийских монастырях, расположенных в более холодном климате, монахам разрешается иметь больше предметов одежды, чем положено по писаниям. В тех местах, где выпрашивать готовую еду у мирских людей невозможно или сильно затруднительно (из-за ситуации на дорогах, удалённости, малонаселённости, неприятия нищенства государством и обществом или по другим причинам)— монахи организуют кухню при монастыре, в которой трудятся они сами и(или) мирские буддисты.
Отличия от других учений и верований
В отличие от монотеистических религий (иудаизм, христианство, ислам), в буддизме нет[18]:
всемогущего Бога-творца или Бога-личности,
сотворения мира, мир считается «никем не созданным и никем не управляемым»[17]; в то же время вопрос о том, есть ли у мира начало, считается «не имеющим ответа»[16],
вечной души,
искупления грехов,
безоговорочной веры, в частности, веры в сверхъестественные силы (хотя буддизм указывает на возможность проверки существования магии, но не допускает стремления к её обретению, см. Магия и буддизм),
абсолютной преданности,
религиозной организации, аналогичной церкви (буддийская сангха является сообществом, а не организацией),
ересей, по той причине, что в буддизме также нет[18]:
единого канона текстов, общего для всех школ (махаянская же трипи́така или сборник всех значимых буддийских текстов, содержащая в своём составе и часть текстов тхеравады и других школ раннего буддизма, в последней китайской редакции представляет собой 220-томное издание),
общих и непререкаемых для всех школ догматов.
единственного мироздания, число миров считается бесконечным[47],
провидения, за что буддизм иногда характеризуют в качестве «религии-самоспасения»[47],
непременного отказа последователя от других религий. Последователь буддизма может быть одновременно последователем синтоизма, даосизма и «любой другой религии», при этом не нарушая основ буддийского учения, что является одним из проявлений буддийской толерантности[18],
резкого, принципиального различия природы праведности и греха. Поэтому в буддизме также нет[48]:
жёсткого разделения на верных и неверных, избранных и язычников (гоимов, кафиров),
каких-либо территориальных разделений, подобных разделению на «территорию мира» (дар аль-ислам) и «территорию войны» (дар аль-харб),
притязаний на монопольную истину.
Некоторые из этих положений отличают буддизм от индуизма и брахманизма. Индуизм также признаёт учение о карме, но буддизм стал первой религией, которая заявила, что одни люди не могут быть выше других из-за своего происхождения, социального статуса, рода занятий (касты) или пола[24]. В целом, как отмечает буддолог В. П. Андросов, буддизм, индуизм и джайнизм разрабатывали свои философии «в условиях взаимно обогащающей полемики»[10].
Несмотря на отрицание Бога в буддизме, сами представители буддизма[49] и некоторые исследователи не признают буддизм как атеистическое учение и предпочитают использовать термин non-theism[50][51], который в русскоязычной литературе обычно переводится как не-теизм, или термин нетеистическая религия. Дискуссионным для буддологов остаётся вопрос о том, насколько буддизм соответствует западному пониманию понятия религии. По мнению буддолога А. В. Парибока, буддизм неоднороден в этом вопросе. Например, абсолютно религиозными школами Парибок считает школы Нитирен и Чистой Земли, абсолютно нерелигиозными школы Сото-дзен и Дзогчен, большинство же оставшихся школ Парибок считает совмещающими религиозные и нерелигиозные элементы в различном соотношении[52].
Будда не считал себя богом, «сверхъестественным существом» или «посредником между людьми и высшими силами», в отличие от проповедников других религий, а говорил лишь то, что он пережил некоторый опыт «мистического прозрения реальности как она есть». Будда также резко выступал против культа самого себя[18], хотя в дальнейшем культ Будды Шакьямуни и некоторых других будд, а также местных богов всё-таки появился[18].
Буддизм в определённой степени признаёт существование различных богов (дэвов), демонов и других подобных существ, но считает это «данностью „естественного“ устройства вселенной» и ставит их в один ряд с людьми, животными и растениями, так как такие существа тоже пребывают в сансаре и подчиняются карме. Буддизм не говорит о том, что нужно верить в богов, карму или перерождение, а указывает на возможность «экспериментальной проверки», например, посредством медитации[18]. В то же время буддизм отмечает, что поклонение богам является «пустой тратой времени»[47]. Некоторые из буддистов не верят в перерождение, по-прежнему оставаясь буддистами. Среди буддийских авторов встречаются три точки зрения на перерождение: «перерождение есть, перерождения нет, неважно, есть оно или нет». Будда указывал, что в его учении вера в перерождение не является необходимой, отмечая что «благородный ученик с чистым умом» может не придерживаться такой веры[4].
Некоторые известные учёные считали, что близки друг другу, что из нынешних мировых религий именно буддизм наиболее отвечает современным научным представлениям. Так Бертран Рассел отмечал, что буддизм опирается на научный метод и позволяет исследователю ответить на те вопросы (например, на вопрос «что такое сознание и материя?»), на которые не может ответить наука из-за её ограниченного набора методов исследования[53]. Далай-лама XIV, рассматривая взаимодействие науки и буддизма, указывал, что если какой-либо подтверждённый научными исследованиями факт будет противоречить буддийской теории, то «нет сомнений в том, что в таком случае мы должны принять результаты научного исследования»[54].
Численность
На 2010 год численность буддистов оценивалась в 450—500 миллионов человек (по данным Encyclopedia Britannica — 463 млн человек[55], по энциклопедии «Религий мира» Дж. Мелтона — 469 млн[56], согласно отчёту американского исследовательского центра — 488 млн[57]). Однако существуют и более крупные оценки численности буддистов, так, буддолог А. А. Терентьев указывал на 2008 год оценку численности буддистов в от 600 до 1 300 миллионов человек[14]. Согласно одной из оценок, 360 миллионов буддистов являются приверженцами махаяны, 150 миллионов представляют тхераваду и около 18 миллионов принадлежат тибетскому буддизму. При этом число буддистов, проживающих за пределами Азии, оценивается в 7 миллионов человек[58]. Количество монахов среди всех буддистов составляет около 1 миллиона человек[18].
Основное число буддистов живёт в странах Южной, Юго-Восточной и Восточной Азии: Бутане, Вьетнаме, Индии, Камбодже, Китае (а также китайское население Сингапура и Малайзии), Корее, Лаосе, Монголии, Мьянме, Непале, Таиланде, Тибете, Шри-Ланке, Японии.
Буддизм в России
Буддизм в России традиционно исповедуют жители Бурятии, Калмыкии, Тувы.
В последние годы буддийские общины возникли в Москве, Санкт-Петербурге, Самаре и некоторых других наиболее крупных российских городах, не связанных с традиционными регионами буддизма. Число буддистов в этих городах, согласно опросам, составляет около 1 % их жителей. Такой же процент составляет число буддистов в масштабе всей страны[59].
Критика
Буддизм, как и любое другое религиозное учение, подвергается критике со стороны различных групп и отдельных представителей этих групп. Причиной для критики может быть неверность буддийским принципам отдельных представителей буддизма, их вовлечённость в националистическую политику (Юго-Восточная Азия) или поддержка военных действий правительства взамен государственной поддержки (Япония). Другие направления критики формируют некоторые представители марксистских, феминистских, христианских и атеистических групп. Существует также критический буддизм — направление в буддийской философии, критикующее учение о Татхагатагарбхе.
См. также
Буддийская мифология
Буддийская философия
Буддийские места паломничества в Индии
Буддология
Нирвана
Медитация
Трипитака
Пустота
Проект:Словники/Буддизм
Буддизм и христианство
Буддизм и теософия
Примечания
Литература
Обзорная литература
CS1 maint: Multiple names: authors list (link)
CS1 maint: Date and year (link)
Щербатской Ф. И. Избранные труды по буддизму. — М.: «Наука», 1998.
Справочники
CS1 maint: Multiple names: authors list (link)
Ссылки
Обзоры
Берзин А.
Берзин А.
Берзин А.
Рерих Ю. Н. (Сборник статей, выпущенный к столетию со дня рождения ученого)
Пятигорский А. М.
Буддийская практика
Берзин А.
Е. С. Далай-лама XIV.
Ценшаб Серконг Ринпоче.
Прочее
Трубникова Н. Н. МГУ им. М. В. Ломоносова
* | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%B4%D0%B4%D0%B8%D0%B7%D0%BC |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
69,
161,
367,
1921,
1958
],
"plaintext_end_byte": [
68,
160,
326,
1909,
1957,
1988
]
} | Apa nama stasiun TV pertama di Indonesia ? | Daftar stasiun televisi nasional tertua di Indonesia | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
3
],
"minimal_answers_start_byte": [
421
],
"minimal_answers_end_byte": [
434
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Berikut adalah daftar stasiun televisi nasional tertua di Indonesia.
Daftar berikut diurutkan berdasarkan peluncuran pertama menggunakan nama televisi saat ini.
Stasiun televisi yang ada di daftar ini adalah televisi siaran gratis (free to air) di Indonesia yang salurannya dapat ditangkap melalui antena UHF/VHF (terestrial).
Siaran perdana
Siaran terakhir
Trivia
2 Stasiun Televisi Nasional tertua di Indonesia yaitu TVRI dan SCTV memiliki tanggal siaran perdana yang sama yaitu 24 Agustus dan RCTI pindah siaran perdana ke tvOne memiliki tanggal yaitu 14 Februari.
MNCTV merayakan ulang tahun berdasarkan siaran perdana TPI yaitu tanggal 23 Januari 1991. Jika menurut tanggal tersebut maka MNCTV atau dahulu bernama TPI berusia tahun.
Trans7 merayakan ulang tahun berdasarkan siaran perdana TV7 yaitu tanggal 23 November 2001 dan Trans TV sejak 15 Desember 2006 tidak pernah merayakan ulang tahun secara terpisah. Mereka selalu merayakan ulang tahun Trans Media yang didasarkan pada siaran perdana Trans TV dan Trans7. Jika menurut tanggal tersebut maka Trans7 atau dahulu bernama TV7 berusia tahun bersama Trans TV.
GTV merayakan ulang tahun berdasarkan siaran perdana Global TV yaitu tanggal 8 Oktober 2002. Jika menurut tanggal tersebut maka GTV atau dahulu bernama Global TV berusia tahun.
iNews merayakan ulang tahun berdasarkan siaran perdana iNews TV yaitu tanggal 6 April 2015. Jika menurut tanggal tersebut maka iNews atau dahulu bernama iNews TV berusia tahun.
tvOne merayakan ulang tahun berdasarkan siaran perdana Lativi yaitu tanggal 30 Juli 2002 dan RCTI mendirikan yang sejarah sejak 14 Februari 2019 tidak pernah merayakan ulang tahun secara terpisah yaitu tanggal 24 Agustus 1989 bersama TVRI dan SCTV. Mereka selalu merayakan ulang tahun tvOne yang didasarkan pada siaran perdana RCTI. Jika menurut tanggal tersebut maka tvOne atau dahulu bernama Lativi berusia tahun bersama RCTI.
Lihat Pula
Daftar stasiun televisi di Indonesia
Kategori:Televisi di Indonesia | https://id.wikipedia.org/wiki/Daftar%20stasiun%20televisi%20nasional%20tertua%20di%20Indonesia |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
775,
1426,
1845,
1946,
2290,
2617,
2805,
3484,
4029,
4659,
5386,
5869,
6477,
6601
],
"plaintext_end_byte": [
767,
1425,
1837,
1945,
2289,
2616,
2804,
3466,
4028,
4658,
5385,
5851,
6462,
6563,
6631
]
} | 3차 산업혁명은 언제 일어났는가? | 산업혁명 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
산업혁명(産業 革命, )은 18세기 중반부터 19세기 초반까지, 약 1760년에서 1820년 사이에 영국에서 시작된 기술의 혁신과 새로운 제조 공정(manufacturing process)으로의 전환, 이로 인해 일어난 사회, 경제 등의 큰 변화를 일컫는다. 섬유산업은 현대의 생산 방법을 처음으로 사용했다. 산업 혁명은 후에 전 세계로 확산되어 세계를 크게 바꾸어 놓게 된다. 산업 혁명이란 용어는 1844년 프리드리히 엥겔스가 《The Condition of the Working Class in England》에서 처음 사용하였고, 이후 아널드 토인비가 1884년 《Lectures on the Industrial Revolution of the Eighteenth Century in England》에서 이를 보다 구체화 하였다.
배경
영국에서는 다른 국가보다 일찍 혁명(17세기 명예 혁명)을 거치고, 봉건제가 해체되어 정치적인 성숙과 안정이 이루어지면서 이전보다 자유로운 농민층이 나타났다. 그런데 이들을 주축으로 하여 농촌에서는 모직물 공업이 많이 발달하게 되고, 이를 중심으로 하여 근대적인 산업이 발전했다. 또한 영국에서는 풍부한 지하 자원(기계와 동력에 필요한 석탄, 철), 제2차 인클로저 운동의 결과로 풍부한 노동력을 보유하고 있었으며, 식민지 지배 등을 통해 자본도 많이 확보하고 있는 상태였다.
18세기에 들어서 영국 내외에서는 면직물의 수요가 급증하자 와트가 증기 기관을 개량해 대량 생산이 시작되었는데, 이를 산업 혁명의 출발점으로 본다. 그 후 면직물 공업이 산업 혁명을 주도하게 된다. 산업 혁명 중에는 기계가 무수히 발명되었다. 이 때부터 기계는 생산을 지탱하는 중요한 역할을 하게 됐다.
혁신
산업 혁명의 시초는 18세기 후반에 만들어진 몇 개의 혁신과 연결되어 있다.
직물 – 아크라이트의 수방적기, 하그리브스의 다축 방적기, 크롬턴의 뮬 정방기(수방적기와 다축 방적기의 결합체)를 이용한 면방적기. 1769년, 특허를 얻었으며 1783년에 그 효력이 발생되었다. 면직∙방직 공장이 설립됨에 따라, 빠르게 그 효력이 줄어들었다.
증기력 – 와트가 발명한 개선된 증기기관은 즉시 광산을 퍼내는 데 이용되었지만 1780년대부터는 동력기로 대체되었다. 이 기술은 수력발전이 존재하지 않았던 작은 규모의 과거 상황으로부터 능률적인 반자동화 공장의 빠른 발전을 가능케 했다.
제철 – 철강 산업에서, 석탄이 숯을 대신하여 철 제련 단계에 사용되기 시작하였다. 이것은 구리, 용광로의 선철보다 훨씬 전에 발견되었다.
핵심적인 혁신인 이 세 가지 발견은 산업 혁명의 비약적인 경제 발전을 가져 왔다. 다른 발명들을 과소 평가하는 것은 아니지만, 직물의 발견은 큰 변화를 일으켰다. 초기의 발명이 없었다면, 직물 산업의 다축 방적기나 플라잉 셔틀과 코크스를 이용한 선철의 제련과 같은 성과를 내기 불가능했을 것이다. 후에 발명된 역직기나 트레비식의 고압기관 역시 영국의 산업화에 중요한 부분을 차지했다. 증기 기관을 수력발전으로 가동되던 면직 공장과 제철소에 도입함으로써 편리함을 더욱 증가시켰다.
사회적 영향
산업 혁명은 경제 구조의 혁명적 변화를 가져왔을 뿐만 아니라 동시에 정치 구조도 크게 바꾸어 놓는 결과를 가져왔다. 왕족과 귀족 지배 체제가 무너지고, 신흥 부르주아 계급이 선거법 개정을 달성하였다. 이러한 부주의 활약은 영국에서 노동자 계급의 성년 남성들이 하나로 모여 선거권을 요구한 차티스트 운동이 벌어지게 했다. 이런 일련의 규제가 폐지되면서 점차 자유주의적인 경제 체제로 가게 되었다.
공업화로 농촌 인구의 대부분은 도시로 가게 되었으며, 이로 인해 도시 인구의 폭발적인 증가세를 보였다. 하지만 결국 산업 혁명 때 도시에서는 석탄이 타는 연기로 공기가 나빠졌고, 비위생적이고 악취가 심하며, 사람이 북적대는 불결한 도시로 변한 점이다.
노동자에 대한 인권 유린도 산업 혁명 때부터 대두되기 시작되었다. 공장주들은 노동자들에게 장시간 노동을 강요했고, 소비와 휴식도 크게 제한 받았다. 또한 어린이 노동이라는 비상식적인 일이 벌어지기도 했다.
당시 자본가들은 고아들을 구빈원 이라고도 부르는 고아원에서 감언이설로 유혹해서 데려와서 일을 시켰으며 (아동 노동), 1833년 영국 의회조사에 따르면 지각을 했다고 해서 임금을 깎는 일까지 있어서 영국에서는 어린이 노동을 금지시켰다. 또한 야간 근무를 금지하는 등의 관련 법이 제정되기도 했고, 미국에서는 정부의 탄압과 언론들의 왜곡 보도에도 불구하고, 임금 감축과 장시간 노동에 반대하는 노동자들의 8시간 노동을 요구하는 노동 운동이 일어났다. 식사는 빵과 감자가 거의 전부였으며, 거기에 차와 버터 등이 곁들어지는 정도였다.
산업 혁명기에 발생한 사회 문제 중에는 노동자들의 건강 문제도 있었다. 노동자의 수명은 귀족 계급보다 훨씬 짧았는데, 이를 비위생적인 전염병 때문으로 본다. 이러한 노동자들의 비참한 삶은 자본주의에 반대하는 사회주의 운동의 물결이 일게 하였으며, 이상적 사회주의에 반발한 마르크스의 '과학적 사회주의'정립에 의해서 논리를 갖게 되었다.
역사적 오해
산업 혁명은 18세기 말 영국에서 시작되어 세계 근대화의 촉매가 되었다. 그러나 그 변화의 속도는 과장된 점이 있다. 유럽 대륙에서조차 그 충격은 1850년까지는 몇몇 지역에 국한돼 있었다. 거대한 파도가 밀어닥친 것은 1875년 이후였다. 유럽 이외 지역의 산업화는 미국을 제외하면 훨씬 늦게 일어났다. 1895년 독일에서조차 인구의 3분의 1이 아직도 농부였으며, 동유럽과 남유럽의 대부분 지역은 실질적으로 산업과 무관한 지역으로 남아 있었다.[1]
같이 보기
위그노
제4차 산업 혁명
오픈 소스 하드웨어
아두이노
3차원 인쇄
각주
외부 링크
at Curlie
분류:사회문화적 진화
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%82%B0%EC%97%85%ED%98%81%EB%AA%85 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
233,
477,
1421,
3068,
4867,
5907,
6618,
7385,
7768,
10247,
10399,
11159,
11429,
11705,
12219,
12729,
13053
],
"plaintext_end_byte": [
232,
462,
1414,
3067,
4866,
5906,
6617,
7379,
7753,
10246,
10388,
11141,
11428,
11704,
12218,
12728,
13040,
13222
]
} | Milloin Gennaro Gattuso pelasi viimeisen kautensa? | Gennaro Gattuso | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
410
],
"minimal_answers_end_byte": [
421
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Gennaro Ivan Gattuso (s. 9. tammikuuta 1978, Corigliano Calabro) on italialainen jalkapallovalmentaja ja entinen puolustava keskikenttäpelaaja. Marraskuusta 2017 lähtien hän on toiminut italialaisseura Milanin päävalmentajana.
Suurimman osan urastaan Gattuso pelasi Italian suurseura Milanissa, jossa hän nousi peliotteidensa ja luonteensa ansiosta seuralegendaksi ja fanisuosikiksi. Viimeisen kautensa 2012–2013 hän pelasi sveitsiläisessä Sionissa.
Ura pelaajana
Gattuso aloitti uransa Perugiassa, jossa hän aloitti jalkapallon 12-vuotiaana. 17-vuotiaana Gattuso nousi Perugian edustusjoukkueeseen, ja pelasi Perugian paidassa vuosina 1995–1997 10 Serie A-ottelua. Perugiasta hänet myytiin heinäkuussa 1997 19-vuotiaana Skotlantiin Rangersiin. Gattuso oli fanien ja silloisen valmentajan Walter Smithin suosikkipelaajia ensimmäisellä kaudellaan Rangersissa, mutta Smithiä valmentajana seurannut hollantilainen Dick Advocaat ei pitänyt Gattusosta. Edellisellä kaudella Gattuso sai vastuuta 28 ottelussa, mutta Advocaatin valmennuksessa vain viisi ottelua. Nuori Gattuso oli tyytymätön oloihinsa, ja hänet myytiin takaisin Italiaan, Salernitanaan kolmen miljoonan punnan siirtosummalla lokakuussa 1998. Gattuso ehti pelata Salertaniassa, jossa hän sai runsaasti vastuuta, vain vajaan kauden kunnes, AC Milan käytti Gattuson saamiseksi kahdeksan miljoonaa puntaa 10 kuukautta myöhemmin.
Milan
Gattuson ensimmäinen kausi Milanissa oli hyvä, ja vastuuta suurseuran keskikentällä tuli kelvollisesti. Gattuso pelasi kauden aikana 22 ottelua. Vaikka Gennaro Gattuso oli jo tuolloin puolustavakeskikenttäpelaaja, onnistui hän iskemään kaudella myös yhden maalin. Gattuson pirteät otteet toivat myös paikan Italian maajoukkueesta nuorelle Gattusolle, joka tekikin maajoukkuedebyyttinsä vuonna 2000 ja pelasi maajoukkueessa samana vuonna peräti kuusi ottelua ja iski myös uransa ensimmäisen ja myös viimeiseksi jääneen maaottelumaalin. Gattuso ei kuitenkaan mahtunut Italian EM-joukkueeseen, 2000. Kaudella 2000–01 Gattuson vastuu Milanissa lisääntyi ja kaudella 2001–02 Gattuso oli jo joukkueen avainpelaaja. Gattuso pelasi kaudella 2001–02 Serie A:ssa peräti 32 ottelua. Vuonna 2002 pelattuihin Jalkapallon MM-kisoihin, Gattuso mahtui mukaan Italian joukkueeseen. Gattuso sai Italian MM-kokoonpanosta saman numeron, kuin Milanissakin, numero #8. Kaudella 2002–03 Gattuson vastuu Milanin keskikentällä vähentyi hieman, mutta hän pysyi yhä tärkeänä osana joukkuetta. Gattuso pelasi täydet minuutit, kun Milan voitti täysin italialaisessa Mestareiden Liigan finaalissa Juventuksen rangaistuspotkuilla, ja Gattuso voitti näin ensimmäisen pokaalinsa Milanissa.
Kaudella 2003–04 Gattuso pelasi jälleen yli 30 ottelua Milanin paidassa Serie A:ssa, ja juhli kauden päätteeksi myös Italian mestaruutta. Lisäksi Gattuso oli jälleen Italian maajoukkueen mukana, EM-kisoissa 2004. Gattuso sai tällä kertaa maajoukkuepaidassa enemmän vastuuta Italian keskikentällä, kuin kaksi vuotta aiemmin MM-kisoissa.
Kaudella 2004–05 Gattuso oli jälleen todella suuressa roolissa Milanin joukkueessa, ja muodostikin edelliskausien tapaan upean keskikentän duon, hyökkäävämmän italialaispelaajan, Andrea Pirlon kanssa. Gattuso ja Pirlo dominoivat keskikenttää niin Milanissa, kuin Italian maajoukkueessakin, ja kausi 2004–05 päättyi Milanin osalta Serie A:n hopeamitalijuhliin. Kaudella 2005–06 Gattuso pelasi jälleen Milanin keskikentällä hienon kauden, ja samalla syntyi Gattuson uusi henkilökohtainen maaliennätys, kolme maalia, mikä on erinomainen lukema pääosin puolustavalle pelaajalle. Milan sijoittui alun perin kaudella toiseksi, mutta se pudotettiin kolmanneksi maassa riehuneen sopupeliskandaalin takia, sillä Milanin seurajohdon uskottiin mahdollisesti vaikuttaneen joidenkin otteluiden tuloksiin. Pahimman rangaistuksen sai Juventus, joka alun perin voitti mestaruuden, sillä se pudotettiin alemmalle sarjatasolle, Serie B:hen. Italiassa oltiin surullisissa tunnelmissa skandaalin takia, eikä Saksaan, vuoden 2006 MM-kisoihin matkustaneen maajoukkueenkaan odotettu pärjäävän, sillä viimeaikaiset tulokset olivat olleet huonoja. Italia pelasi kuitenkin upeat MM-kisat ja Gattuso pelasi maan keskikentällä loistavasti, suuressa roolissa. Myös koko muu joukkue pelasi upeasti, lähestulkoon ylitti itsensä, ja niinpä Italia eteni lopulta aina maailmanmestaruuteen asti. Mielialat Italiassa vaihtuivat nopeasti surullisista iloisiksi ja koko maa iloitsi maailmanmestaruudesta. Gattuso valittiin kisojen tähdistöjoukkueeseen yhdessä joukkuetoveriensa, maalivahti Gianluigi Buffonin, puolustajien Fabio Cannavaron sekä Gianluca Zambrottan, keskikenttäpelaajien Gattuson pitkäaikaisen partnerin Andrea Pirlon ja hyökkääjien, Luca Tonin ja Francesco Tottin kanssa.
Kaudella 2006–07 Gattuso pelasi jälleen runsaasti Milanin keskikentällä, lopulta 30 ottelua Italian pääsarjassa. Lisäksi Gattuso oli myös suuressa roolissa Milanin Mestareiden Liiga joukkueessa, ja Milan saavuttikin Mestareiden liigan voiton, toistamiseen Gattuson uralla. Kaudella 2007–08 Milan joutui pettymään jäätyään kaudella vasta Serie A:n viidenneksi, Gattuson hyvistä otteista huolimatta. Gattuso valittiin jälleen myös Italian maajoukkueeseen EM-kisoihin 2008, Sveitsissä & Itävallassa.
Gattuso pelasi suuressa roolissa keskikentän pohjalla, ja oli Italian tärkeimpiä pelaajia turnauksessa. Italia pääsi vaivoin alkulohkostaan jatkoon, ensimmäiselle pudotuspelikierrokselle, jossa se kohtasi tulevan Euroopan mestarin, Espanjan. Gattuso ja Pirlo olivat molemmat sivussa ottelusta, mikä toi ongelmia Italialle. Heidän korvaajansa kokenut Simone Perrotta sekä nuori Alberto Aquilani eivät onnistuneet keskikentällä yhtä hyvin. Espanja voitti ottelun rangaistuspotkuilla ja Italia putosi jatkosta.
Kaudella 2008–09 Gattuso kärsi loukkaantumisista ja peliaika Milanissa kuihtui ainoastaan 12 pääsarjaotteluun. Italian uusvanha päävalmentaja Marcello Lippi kuitenkin luotti yhä Gattusoon, ja Gattuso valittiin Italian kokoonpanoon vuoden 2009 Confederations Cupiin. Gattuson rooli oli kuitenkin joukkueessa pieni, eikä vastuuta tullut kuin alkulohko-ottelussa, Egyptiä vastaan. Kaudella 2009–10 Gattuso oli jälleen terve, ja toimi Milanin kapteenina, entisen kapteenin Paolo Maldinin lopetettua uransa edelliseen kauteen. Mikäli Gattuso ei ollut avauksessa, Milanin kapteeni oli toppari Alessandro Nesta. Gattuso pelasi kaudella 22 liigaottelua ja juhli Milanin kanssa Serie A:n pronssimitaleita.
Kaudella 2010–11 Gattuso nousi vielä kerran huipulle ja pelasi Milanin kapteenina upean kauden ja juhli kapteenina Milanin kanssa Italian mestaruutta, Scudettoa, toista kertaa urallaan. Kaudella 2011–12 Gattuson peliaika Milanissa väheni suuresti ja hän ei enää lukeutunut joukkueen tärkeisiin pelaajiin. Myös loukkaantumiset vaivasivat seuralegendaa joka pelasi lopulta kaudella vain kuusi ottelua, kausi päättyi Milanin kakkossijaan Serie A:ssa. Gattuson viimeiseksi otteluksi Milanissa jäi Serie A-ottelu Novaraa vastaan, jossa hän pelasi täydet minuutit. Gattuso ei saanut kauden jälkeen enää sopimusta Milaniin, ja jätti Milanon kaupungin, 13 vuoden, kahden Italian mestaruuden ja kahden Mestareiden Liigan voiton jälkeen, vuonna 2012.
Sion
Gattuso siirtyi Sveitsiin, Sionin joukkueeseen kaudeksi 2012–13. Gattuso on Sionin arvokkain tähtipelaaja ja joukkueen kapteeni. Kun Sionin menestys oli heikkoa, se erotti alkuvuodesta 2013 sveitsiläisen päävalmentajansa, ja Gattusosta tuli seuran pelaajavalmentaja. Gattuso on vihjannut että hänen uransa päättyy todennäköisesti kauden 2012–13 jälkeen.
Maajoukkueura
Hyvät otteet AC Milanissa ovat veivät Gattuson Italian jalkapallomaajoukkueen vakiokokoonpanoon. Hän on ollut mukana vuoden 2000 olympialaisissa, 2002 MM-kisoissa, 2004 EM-kisoissa, Italian voittoon päättyneissä vuoden 2006 MM-kisoissa sekä vuoden 2010 MM-kisoissa. Lippi valitsi Gattuson Italian MM-joukkueeseen 2010, joka matkasi Etelä-Afrikkaan, puolustamaan vuoden 2006 maailmanmestaruuttaan. Gattuso istui penkillä Italian ensimmäisen ottelun, kun se pelasi 1–1 tasapelin, Paraguayn kanssa. Seuraavassa ottelussa Uutta-Seelantia vastaan Gattuso lämmitti jälleen vaihtopenkkiä koko ottelun, kun Italia tahkosi jälleen 1–1 tasapelin. Italialla oli epäonnea, sillä Gattuson paikan keskikentällä vienyt Riccardo Montolivo ampui pallon kerran rangaistusalueen rajalta tolppaan, josta se oli vielä lähellä mennä maaliin. Viimeisessä ottelussa Slovakiaa vastaan Italialle riittäisi tasapeli jatkoon, jos Paraguay voittaisi Uuden-Seelannin tai jos joukkueet pelaisivat tasan. Italia lähti kuitenkin hakemaan voittoa, ja hallitsi ottelua alusta asti. Gattuso oli avauksessa ja kuului kentällä Italian parhaimmistoon. 25 minuutin kohdalla kuitenkin Slovakian Robert Vittek iski maalleen 1–0 maalin. Ensimmäinen puoliaika päättyi näihin numeroihin ja päävalmentaja Lippi teki puoliajalla kaksi vaihtoa. Puolustaja Domenico Criscito pois keskikenttäpelaaja Christian Maggio kentälle, lisäksi Gattuso otettiin kentältä pois ja tilalle tuli hyökkääjä Fabio Quagliarella. 56. minuutin kohdalla myös loukkaantumisista kärsinyt Pirlo vaihdettiin kentälle. Italia painosti raivokkaasti. Yksi Italian maaleista hylättiin virheellisesti paitsiona, ja jälleen Italialla oli kisojen aikana suurta epäonnea. Vittek iski 75. minuutin kohdalla Slovakian 2–0 johtoon, mutta Italia taisteli vielä. Antonio Di Natale kavensi 81. minuutilla ja Italialla oli yhä mahdollisuudet. 89. minuutilla Slovakian Kamil Kopunek kuitenkin teki joukkueelleen vastahyökkäyksestä 3–1 maalin. Italia taisteli ja painosti raivokkaasti vielä viimeiset minuutit, ja Fabio Quagliarella ampuikin Italian vielä kertaalleen maalin päähän ja tilanne oli 3–2, mutta siihen Italian kiri päättyi. Slovakia voitti ottelun 3–2 ja eteni jatkoon, kun taas Italia putosi jatkosta jo alkulohkossa. Italian päävalmentaja Marcello Lippi erosi välittömästi kisojen jälkeen, ja tunteikkaissa ja pettyneissä tunnelmissa myös Gattuso lopetti maajoukkueuransa.
Gattuso on pelannut 73 A-maaottelua, joissa hän on tehnyt yhden maalin.[1] Hän lopetti maajoukkueuransa vuoden 2010 MM-kisojen jälkeen.[2]
Pelityyli
Gattuson pelityyli keskikentän pohjalla on erittäin aggressiivinen ja hän juoksee ottelun aikana suuren määrän kilometrejä. Tämän takia hän on Milanin kannattajien suurimpia suosikkeja ja hänet tunnetaankin lempinimellä Braveheart. Pelityylistään johtuen kuumaverinen Gattuso saa paljon varoituksia ja jopa ulosajoja, mutta siitä huolimatta hän on Serie A:n parhaita puolustavia keskikenttäpelaajia. Hyökkäyspelaaminen ei kuulu Gattuson suurimpiin vahvuuksiin, eikä maaleja juuri kovin usein synny, mutta silloin tällöin Gattuso saattaa kuljettaa itse palloa ylös hyökkäyspäähän asti, mutta useimmiten pallon riiston, tai syötön saatuaan Gattuso tyytyy syöttämään pallon vain lähimmälle joukkuetoverilleen.
Ura valmentajana
Gattuso aloitti valmentajauransa helmikuun lopulla 2013, kun FC Sion nosti hänet pelaajavalmentajaksi erotetun Víctor Muñozin tilalle. [3] Pesti päättyi lyhyeen, sillä Gattuso sai potkut jo toukokuussa. Hän oli seuran viides valmentaja kauden 2012/13 aikana. [4]
Kesäkuussa 2013 Gattuson valmentajaura jatkui Serie B:hen pudonneen US Città di Palermon päävalmentajana. [5] Palermon kausi alkoi Gattuson alaisuudessa nihkeästi ja joukkue voitti vain kaksi kuudesta ensimmäisestä ottelusta. Hän sai potkut syyskuun lopulla 2013. [6]
Kesäkuun alussa 2014 Gattusosta tuli Kreikan Superliigassa pelaavan OFI Kreetan päävalmentaja. [7] Gattuson valmennuskautta vaikeuttivat joukkueen taloudelliset ongelmat, joiden vuoksi italialainen ilmoitti jättävänsä seuran lokakuussa 2014.[8] Joukkueen kannattajat ja johto saivat Gattuson pään kuitenkin kääntymään ja hän päätti jatkaa seuran päävalmentajana.[9] Lopullisesti Gattuson ja OFI Kreetan yhteistyö päättyi joulukuun lopulla 2014, kun Gattuso erosi talousvaikeuksien vuoksi.[10]
Elokuussa 2015 Gattusosta tuli Lega Prossa pelaavan Pisan päävalmentaja.[11] Gattuson johdolla Pisa voitti nousukarsinnat ja nousi kauden 2015/16 päätteeksi Serie B:hen.[12] Hän erosi yllättäen tehtävästään heinäkuun lopulla 2016.[13] Hän palasi kuitenkin seuran päävalmentajaksi jo syyskuun alussa.[14] Pisa sijoittui Gattuson johdolla Serie B:ssä viimeiseksi ja putosi sarjasta. Kauden jälkeen Gattuso jätti seuran ja siirtyi AC Milanin organisaatioon U19-joukkueen päävalmentajaksi.[15]
Marraskuussa 2017 Gattuso valittiin Milanin uudeksi päävalmentajaksi erotetun Vincenzo Montellan paikalle.[16] Gattuso sai Milanin pelin uomiinsa ja joukkue pelasi parhaimmillaan 10 perättäistä ottelua ilman tappioita. Huhtikuun alussa Milan teki Gattuson kanssa vuoteen 2021 ulottuvan jatkosopimuksen.[17]
Lähteet
Luokka:Italialaiset jalkapalloilijat
Luokka:Italialaiset jalkapallovalmentajat
Luokka:Jalkapallon maailmanmestarit
Luokka:Vuonna 1978 syntyneet
Luokka:Elävät henkilöt
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Gennaro%20Gattuso |
{
"plaintext_start_byte": [
16,
487,
1728,
2156,
3375,
3845,
5371,
6311,
7486,
7622,
7738,
8254,
9915,
11332,
12394,
12841,
14319,
16656,
17063,
18620,
19267,
19566,
20136,
20613,
20931,
21518,
22207,
22876,
23952,
25563,
26740,
27442,
28218,
29796,
33338,
34087,
35640,
36599,
37303,
38842,
39764,
40570,
42945,
43653,
43976,
44687,
46186,
47310,
48324,
49670,
53144,
53922,
54232,
54524,
55735,
56502,
57283,
57712,
59171,
59899,
60840,
61668,
62271,
63433,
64494,
65399,
65976,
66416,
66726,
67149,
67722,
68101,
68467,
71198,
71889,
72454,
72829
],
"plaintext_end_byte": [
486,
1727,
2142,
3339,
3844,
5354,
6310,
7485,
7597,
7737,
8253,
9914,
11331,
12363,
12815,
14288,
16648,
17015,
18598,
19215,
19565,
20135,
20599,
20915,
21482,
22191,
22822,
23910,
25562,
26699,
27338,
28209,
29771,
33274,
34062,
35587,
36598,
37302,
38821,
39763,
40530,
42927,
43627,
43975,
44686,
46165,
47309,
48272,
49669,
53125,
53921,
54231,
54523,
55709,
56475,
57166,
57711,
59170,
59898,
60839,
61635,
62268,
63400,
64493,
65369,
65975,
66345,
66725,
67098,
67703,
68100,
68455,
71145,
71877,
72453,
72721,
73631
]
} | متى تم غرق سفينة (التايتانيك) الحقيقية؟ | آر إم إس تيتانيك | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
1003
],
"minimal_answers_end_byte": [
1021
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Coordinates:
آر إم إس تيتانيك هي سفينة ركاب إنجليزية عملاقة عابرة محيط منتظمة، كانت مملوكة لشركة وايت ستار لاين، تم بناؤها في حوض هارلاند آند وولف (Harland and Wolff) لبناء السفن في بلفاست عاصمة أيرلندا الشمالية. كانت التيتانيك أكبر باخرة نقل ركاب في العالم تم بناؤها في ذلك الوقت
كان أول إبحار لها في 10 أبريل 1912 من لندن إلى نيويورك عبر المحيط الأطلسي وبعد أربعة أيام من انطلاقها في 14 أبريل 1912 اصطدمت الباخرة بجبل جليدي عند الموقع 41°44' شمالا و49°57' غربا قبل منتصف الليل بقليل، مما أدى إلى غرقها بالكامل بعد ساعتين وأربعين دقيقة من لحظة الاصطدام في الساعات الأولى ليوم 15 أبريل 1912. كان على متن الباخرة 2,223 راكب، نجا منهم 706 شخص فيما لقي 1,517 شخص حتفهم. السبب الرئيسي لارتفاع عدد الضحايا يعود لعدم تزويد الباخرة بالعدد الكافي من قوارب النجاة للمسافرين الذين كانوا على متنها، حيث احتوت على قوارب للنجاة تكفي لـ 1,187 شخص على الرغم من أن حمولتها القصوى تبلغ 3,547 شخص. غرق عدد كبير من الرجال الذين كانوا على ظهر التيتانيك بسبب سياسة إعطاء الأولوية للنساء والأطفال في عملية الإنقاذ.
تم بناء التيتانيك على أيدي أمهر المهندسين وأكثرهم خبرة، وقد استخدم في بنائها أكثر أنواع التقنيات تقدماً حينذاك. وساد الاعتقاد بأنها السفينة التي لا يمكن إغراقها، وكان غرقها صدمة كبرى للجميع حيث أنها مزودة بأعلى معايير السلامة.
البناء
تم بناء التيتانيك في حوض هارلاند آند وولف لبناء السفن في بلفاست، وصممت لمنافسة السفينتين لوسيتانيا وآر إم إس موريتانيا من بناء شركة كونارد لاين. كان من المزمع أن تكون التيتانيك إلى جانب أخواتها من السفن الضخمة، آر إم إس أوليمبك وإتش إم إتش إس بريتانيك (كان سيطلق عليها اسم جيجانتيك في البداية) أكبر السفن وأكثرها رفاهية في ذلك الوقت. تم تصميم هذه السفن من قبل وليام بيري[1]، مدير كل من هارلاند آند وولف ووايت ستار، والمعماري البحري توماس أندروز مدير إنشاءات هارلاند آند وولف ورئيس قسم التصميم[2]، وأليكساندر كارلايل، المخطط الأول للحوض والمدير العام له[3]. أليكساندر كان المسؤول عن البنية الفوقية للسفن الثلاثة، لكنه ترك المشروع في عام 1910 قبل إطلاق السفن.
صور هندسية للسفينة
صورة مقطوعة طولياً لسفينة التايتانيك
صورة هندسية لسفينة التايتانيك عام 1912 م
صورة جانبية لسفينة آر إم إس تايتنيك 26 مايو من عام 1911 م
سفينة آر إم إس تايتنيك بشكل عام(اضغط على الصورة لرؤيتها بشكل أوضح)
أماكن القوارب في آر إم إس تيتانيك توضح فيه موقع قوارب النجاة.
تم البدء ببناء التيتانيك في 31 مارس 1909 بتمويل من الأميريكي جون بيربونت مورجان وشركته الخاصة. أطلق هيكل السفينة في 31 مايو 1911 وتم الانتهاء من التجهيزات في 31 مارس من السنة التالية. الطول الكلي للتيتانيك بلغ 269.1 متر (882 قدم و9 إنشات) واتساعها 28 متر (32 قدم) وارتفاعها من سطح الماء إلى سطح السفينة 18 متر (59 قدم)[4]. تحتوي السفينة على محركين بخاريين ذوي أربعة اسطوانات ثلاثي التوسع بالإضافة إلى توربين بخاري منخفض الضغط والذي بجانب المحركين البخاريين يعملون على تحريك المراوح والتي بدورها تدفع السفينة إلى الإبحار. هنالك 29 مرجل يتم تشغيلها باستخدام 159 فرن لحرق الفحم والقادرة على دفع السفينة بسرعة قصوى تبلغ 23 عقدة (43 كم/ساعة؛ 26 ميل/ساعة). ثلاثة من الأربعة مداخن البالغ طول كل منها 19 متر (62 قدم) فقط هي التي تعمل، أما الرابعة والمستخدمة في التهوية فقد وضعت بالأصل لجعل شكل السفينة مثيراً للإعجاب. الحمولة القصوى للسفينة تبلغ 3,547 شخص بما فيهم الطاقم.
الملامح
تفوقت التيتانيك على منافساتها من حيث الفخامة والترف، حيث تحتوي الدرجة الأولى على حوض سباحة وصالة رياضية وملعب اسكواش وحمام تركي وحمام كهربائي ومقهى ذي شرفة. كانت غرف الدرجة الأولى مزينة بتلابيس الخشب المزخرف والأثاث الباهظ الثمن وزخارف أخرى. بالإضافة إلى ذلك وفر مقهى باريسي(Cafe Parisien) لركاب الدرجة الأولى مطبخ مع شرفة مشمسة مزينة بالأزهار.[5] بالإضافة إلى ذلك كان هناك مكتبات ومحال الحلاقة لركاب الدرجتين الأولى والثانية.[6] أما غرف الدرجة الثالثة فقد كانت مزينة بخشب الصنوبر واحتوت على أثاث مصنع من خشب الساج الصلب.[7]
احتوت السفينة على أحدث التقنيات المتوفرة في ذلك الوقت، فقد كان هنالك ثلاثة مصاعد كهربائية في الدرجة الأولى وواحد في الدرجة الثانية. واحتوت أيضاً على نظام كهربائي شامل مع مولدات كهربائية بخارية ومصابيح كهربائية في أرجاء السفينة وجهازين لاسلكيين قدرة 'كل
منهما 1,500 واط يعمل على تشغيلهما شخصين بنظام التناوب مما يضمن اتصال ثابت وإيصال الرسائل الصوتية للركاب في أي وقت.[8] قام ركاب الدرجة الأولى بدفع مبلغ ضخم لأجل هذه المرافق، فتكاليف الرحلة لأفضل جناح على متن السفينة باتجاه واحد عبر المحيط الأطلسي كانت تصل إلى 4,350$ (أكثر من 95,860$ في عام 2008).[9][10] أما تكاليف باقي الغرف فقد بلغت 150$ لغرف الدرجة الأولى، و60$ لغرف الدرجة الثانية، و40$ لغرف الدرجة الثالثة.[11]
|تصغير|يسار|سفينة تايتانيك بجانب سفينة نيويورك في 10أبريل 1911 م
قوارب النجاة
حملت التيتانيك في أول رحلة لها 20 قارباً للنجاة من أكثر من نوع[12]:
القوارب رقم 1 و2: قوارب طوارئ خشبية، يبلغ طول الواحد 7.7 متر وعرضه 2.2 متر وبعمق 1 متر، ويتسع لـ 40 شخص.
القوارب رقم 3 إلى 16: قوارب خشبية، يبلغ طول الواحد 9.1 متر وعرضه 2.7 متر وبعمق 1.2 متر، ويتسع لـ 65 شخص.
القوارب A وB وC وD: قوارب مطاطية، يبلغ طول الواحد 8.4 متر وعرضه 2.4 متر وبعمق 0.9 متر، ويتسع لـ 47 شخص.
كانت قوارب النجاة الخشبية ومحكمة الربط في الغالب على سطح السفينة ولم تكن مثبتة على الروافع. تم تحميل جميع القوارب بالإضافة إلى القوارب المطاطية باستخدام رافعة ضخمة كانت موجودة في بلفست. القوارب التي كانت موجودة على ميمنة السفينة حملت الأرقام 1, 3, 4, 5, 7, 9, 11, 15 بدايةً بمقدمة السفينة وانتهاءً بمؤخرتها. أما القوارب الموجودة على الميسرة فقد حملت الأرقام 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16 من المقدمة إلى المؤخرة. كانت قوارب النجاة 1 و2 معلقة بحيث تكون جاهزة للاستعمال عند الحاجة. بيمما كانت القوارب المطاطية C وD مثبتة على سطح السفينة وعلى القوارب 1 و2. كانت القوارب المطاطية A وB مخزنة على سقف غرفة الربان على جانبي القارب 1. ام يكن هنالك أي ذراع مثبت على غرفة الربان لإنزال القاربان A وB على الرغم من أنها ثقيلة الوزن حتى وهي فارغة. في أثناء الغرق كانت هنالك صعوبة في إنزال القاربان A وB، لأنه كان المفروض أن يتم إنزالهم على ألواح من الخشب أو المجاذيف نفسها حتى يتسنى استخدامها. خلال هذه العملية انقلب القارب B رأساً على عقب وطفا مبتعداً عن السفينة.
أثناء التصميم اقترح كارلسليه أن يتم استخدام نوع جديد من الروافع على سطح السفينة من إنتاج شركة ويلين دافيت آند إنجينيرينج حيث كانت لها القدرة على التعامل مع أربعة قوارب في نفس الوقت. تم تركيب 16 رافعة مما مكن التيتانيك من حمل 64[13] قارب خشبي بقدرة استيعاب كلية قدرها 4000 شخص مقارنة بحمولة التيتانيك القصوى والبالغة 3,600 شخص، لكن الشركة الصانعة قررت وضع 16 قارب نجاة خشبي (و هو العدد الأدنى من قوارب النجاة الموصى بوضعه على متن السفينة) وبالإضافة إلى القوارب المطاطية قادرة على حمل 1,178 شخص والذي يشكل 33% من حمولة السفينة. كانت تعليمات مجلس التجارة تنص على أن على السفن البريطانية والتي تزن أكثر من 10,000 طن أن تحمل 16 قارباً للنجاة بسعة 160 م3، وأن يكون هنالك عوامات وطوافات تكفي ل 75% من الأشخاص على متن هذه القوارب. لذلك فإن الشركة الصانعة فعلياً زودت السفينة بما هو أكثر من المنصوص عليه قانونياً.
أثناء التحقيق قال كارلايل بأنه قد ناقش هذا الأمر مع جوزيف بروس إزماي المدير الإداري لشركة وايت ستار لاين، لكن في شهادته أنكر إزماي ذلك قائلاً بأنه لم يسمع بهذا الأمر من قبل، كما انه لا يتذكر ملاحظة شرط من هذا القبيل في مخططات السفينة التي كان قد قام بتفحصها[14][15]. قبل عشرة أيام من الرحلة أعلن أكسيل فيلين، صانع ذراع رفع قوارب النجاة في التيتانيك، أنه كان قد تم تركيب آلاته لأن أصحاب السفينة كانوا على علم بالتغييرات المقبلة في اللوائح الرسمية، ولكن هارولد ساندرسون، نائب رئيس البحرية التجارية الدولية والمدير العام السابق لشركة وايت ستار لاين ونفى أن يكون ذلك توجهه[16].
حمولة التايتانك
تم تجهيز التايتانك بالغذاء والتجهيزات بصورة جيدة. البنود التالية حُملت في التايتانك قبل الإبحار. الرجاء الملاحظة بأنه بالرغم من أن القوائم ليست كاملة، إلا أنها تعطي فكرة عن الكميات والتجهيزات الضرورية للمسافرين ولطاقم التايتانك.
مواد غذائية
لحم الخنزير المقدد ولحم الخنزير:7,500 باوند (حوالي 3402 كيلو جرام)
الحبوب: 10,000 باوند (حوالي 4536 كيلو جرام)
القهوة: 2,200 باوند
الحليب المُكَثَّف: 600 غالون
الطحين: 200 برميل
الهليون الجديد: 800 حزمة
الزبد الجديد: 6,000 باوند
القشطة الجديدة: 1,200 qts
ال الجديد: 40,000
السمك الجديد: 11,000 باوند
البازلاء الخضراء الجديدة: 2,250 باوند
اللحم الجديد: 75,000 باوند
الحليب الجديد: 1,500 غالون
فاكهة الكريب: 50 صندوق
العنب: 1,000 باوند
الآيس كريم: 1,750 qts
المربات ومربى البرتقال: 1,120 باوند
الليمون: 50 صندوق (16,000)
الخس: 7,000 رأس
البصل: 3,500 باوند
البرتقال: 180 صندوق (36,000)
البطاطا: 40 طن
الدواجن واللعبة: 25,000 باوند
الأرزّ]]، فاصولياء مُجَفَّفة، الخ: 10,000 باوند
والسمك المُجَفَّف: 4000 باوند
النقانق: 2,500 باوند
السكر: 10,000 باوند
بنكرياسات العجول: 1,000
الشاي: 800 باوند
الطماطم: 2.75 طن
الـ وبيرة ستاوت: 20,000 قنينة
المياه المعدنية: 15,000 قنينة
الأرواح: 850 قنينة
النبيذ: 1,500 قنينة
البريد والبضائع
على الرغم من تيتانيك كانت في المقام الأول على الخطوط المنتظمة لنقل الركاب، حملت أيضا كمية كبيرة من البضائع. وأشار تسمية لها باعتبارها سفينة البريد الملكية التي حملت البريد بموجب عقد مع البريد الملكي (وكذلك بالنسبة للولايات المتحدة إلى مكتب الوزارة).تم تخصيص 26800 قدم مكعب من المساحة في كعنابر لتخزين الطرود والرسائل والسبائك والعملات وغيرها من الأشياء الثمينة. وكان يشرف على مكتب البريد في الطابق G البحر بمقدار خمسة كتّاب بريديين (ثلاثة أمريكيين واثنين من البريطانيين)، الذين كانوا يعملون 13 ساعة في اليوم، سبعة أيام في الأسبوع يقومون بفرز ما يصل 60000 وحدات يوميا. وقد جلب ركاب السفينة معهم كمية كبيرة من الأمتعة، واتخذت آخر 19455 قدم مكعب من المساحة لأمتعة الدرجة الأولى والدرجة الثانية. وبالإضافة إلى ذلك، كان هناك كمية كبيرة من البضائع العادية، بدءا من الأثاث والمواد الغذائية وحتى السيارات.[17].
وقدرت قيمة لم يكن هناك أي الذهب والمعادن النادرة أو الماس، واحدة من أكثر البنود الشهيرة التي ضاعت عند غرق السفينة هي نسخة من الذهب الرباعيات عمر الخيام، والتي كانت تقدر في ذلك الزمن بـ £ 405 (£ 29،717 اليوم).[18].
وقد تم تجهيز تيتانيك مع ثماني رافعات كهربائية وأربع رافعات كهربائية والروافع البخار 3 إلى رفع البضائع والأمتعة والخروج من الانتظار. وتشير التقديرات إلى أن السفينة كانت تستخدم 415 الف طن من الفحم بينما في ساوثامبتون يقومون بتوليد البخار ببساطة لتشغيل روافع البضائع، والحرارة والضوء.[19]
صور
تايتانيك في وقت المغادرة. الصورة الأصلية في عام 1912
آر إم إس تايتانيك تغادر بلفاست واثنين من القاطرات توجهها 2 أبريل 1912(في الواقع كان هناك خمسة القاطرات المستخدمة)
القوارب واضحة على جانب سطح السفينة
زجاجيات ولوازم المائدة
ملقط هليونِ: 400
أقداح شاي: 3,000
صحون شاي: 3,000
كؤوس فطور: 4,500
صحون فطور كبيرة: 2,500
صحون فطور صغيرة: 4,500
صحون زبدة: 400
سكاكين زبدة: 400
أقداح كرفس: 300
أقداح شمبانيا: 1,500
دوارق كلاريت: 300
أقداح كوكتيل: 1,500
كؤوس قهوة: 1,500
أباريق القهوة: 1,200
صحون قهوة: 1,500
دوارق: 1,000
صحون بلورية: 1,500
زجاج محفور: 8,000
صحون حلوى: 2,000
ملاعق الحلوى: 3,000
شوك عشاء: 8,000
صحون عشاء: 12,000
ملاعق عشاء: 5,000
ملاعق بيض: 2,000
صحون مقبلات: 1,000
شوك سمك: 1,500
سكاكين سمك: 1,500
زهريات ورود: 500
صحون فاكهة: 400
شوك فاكهة: 1,500
سكاكين فاكهة: 1,500
مقصات عنب: 100
صحون آيس كريمِ: 5,500
أقداح مشروب كحولي: 1,200
صحون لحمِ: 400
ملاعق خردل: 1,500
كسارات البندق: 300
شوك محار: 1,000
صحون فطائر: 1,200
صحون حلوى: 1,200
جاطات سلطة: 500
ممالح: 2,000
ملاعق ملح: 1,500
صحون سوفليه: 1,500
صحون الشوربة: 4,500
جاطات سكر: 400
ملقط سكر: 400
سكاكين الحلوى والمنضدة: 8,000
أقداح الشاي: 3,000
أباريق الشاي: 1,200
صحون شاي: 3,000
ملاعق الشاي: 6,000
كؤوس شرب النخب: 400
صحون خضار: 400
قناني ماء: 2,500
كؤوس النبيذ: 2,010
البطانة
المئازر: 4,000
مناشف حمّامِ: 7,500
أغطية الفراش: 3,600
البطانيات: 7,500
قماش الطباخِ: 3,500
أغطية المناضد: 3,000
الشراشف المضاعفة: 3,000
لحف ريشِ عيدر: 800
المناشف الرفيعة: 25,000
القماش الزجاجي: 2,000
مناشف مرحاضِ: 8,000
مناشف مخزنِ: 6,500
أوجه الوسائد: 15,000
المناشف الدوارة: 3,500
الشراشف بطبقة واحدة: 15,000
مفارش المائدة: 6,000
مناديل منضدةِ: 45,000
المواد المتنوعة: 40,000
أسطورة السفينة التي لا تغرق
ترقب العالم بلهفة ذلك الحدث التاريخي، وهو قيام السفينة تيتانيك بأولى رحلاتها عبر المحيط الأطلنطي (الأطلسي) من إنجلترا إلى الولايات المتحدة الأمريكية في 10 إبريل 1912.
فعلى رصيف ميناء كوينز تاون بإنجلترا كان الاحتفال بالغًا بهذا الحدث الكبير، اصطف آلاف الناس من المودعين وغير المودعين يتأملون، بإعجاب السفينة العملاقة وهي راسية في الميناء في قوة وشموخ، والمسافرون وهم يتجهون إليها في سعادة وكبرياء. ولا شك أن الكثيرين منهم كان يتمنى في قرارة نفسه، لو يكون له مكان على ظهر السفينة.
وجاء الموعد المحدد لبدء الرحلة، فارتفعت الأعلام، وبدأت فرق الموسيقى المحتشدة على رصيف الميناء تعزف موسيقاها الجميلة المرحة وسط هتاف المودعين والمسافرين، وبدأ صوت المحرك يعلو حتى أخذت السفينة تيتانك تتحرك لتبدأ أول و آخر رحلاتها وسط هذا الاحتفال البهيج
المارد
لم يكن اسم التيتانيك والذي يعني المارد، اسما مبالغًا فيه في تسمية تلك السفينة فقد اتصفت بثلاث صفات لم تتوفر بغيرها من السفن وهي: الضخامة، عدم القابلية للغرق والفخامة.
الضخامة
كانت السفينة تيتانيك اضخم سفينة ركاب شهدها العالم في ذلك الوقت حيث بلغ وزنها 52310 طنا وبلغ طولها 882 قدما ،وبلغ عرضها 92 قدما، ويمكنك تصور هذه الضخامة بشكل آخر فالسفينة تيتانك يمكن أن تعادل في ارتفاعها ارتفاع مبنى مكون من أحد عشر طابقا علاوة على طولها الكبير الذي قد يعادل أربع مجموعات من الأبنية المتجاورة.
عدم القابلية للغرق
كذلك لم يكن هذا المارد قابلا للغرق في نظر من صمموه فالسفينة ليست كغيرها من السفن حيث تنفرد باحتوائها على قاعين يمتد أحدهما عبر الآخر كما يتكون الجزء السفلي من السفينة من 16 قسما (مقصورة) لا يمكن أن ينفذ منها الماء وحتى لو غمرت المياه على سبيل الافتراض أحد هذه الأقسام فانه يمكن لقائد السفينة وبمنتهى السهولة أن يحجز المياه داخل هذا الجزء بمفرده ويمنعها من غمر باقي الأجزاء.
الفخامة
تمتعت السفينة تيتانيك بدرجة عالية من الفخامة لم تتوفر من قبل لاي سفينة ركاب. ويمكنك تصور مدى هذه الفخامة والروعة إذا عرفت أن ثمن تذكرة الدرجة الأولى لهذه السفينة قد يزيد عن دخل أي فرد من طاقمها طوال فترة حياته، وان كانت الدرجتان الثانية والثالثة على وضع اقل من الفخامة إلا انهما تعدان من أفضل وأرقى قاعات السفر عن مثيلتهما في السفن الأخرى.
صور من داخل سفينة التايتانيك
صورة لشقيقة سفينة التايتانيك وهي آر ام اس أُوليمبيك في غرفة الملاحة للسفينة1912 م
صورة لشقيقة سفينة التايتانيك وهي آر ام اس اوليمبيك توضح فيه الدرج الكبير الذي كان موجوداً في سفينة ار ام اس تايتانيك
قاعة فاخرة B-58 على متن سفينة التايتانيك، وزينت بإسلوب لويس السادس عشر.
مقهى باريسي على متن سفينة آر ام إس تايتانيك في شهر مارس 1912 م
المقصورة ب على متن السفينة تيتانيك ويعد هذا النمط نمط لسامي وموحدة لجميع كابينات سفينة التياتانيك 1912 م
غرفة القراءة والكتابة في سفينة التايتنيك
غرفة استقبال أصحاب الدرجة الأولى
احدى كبائن ركاب الدرجة الثالثة في سفينة آر ام اس تايتانيك 1911-1912
الركاب
سفينة الاثرياء
ضمت السفينة التايتنك على ظهرها نخبة من أثرياء إنجلترا وأمريكا وكان من ضمن هؤلاء الأثرياء بل أثراهم جميعا الكونيل جون جاكوب استور البالغ من العمر 47 عاما وهو حفيد عائلة استور الإنجليزية الشهيرة بتجارة الفراء وقد مثل جون بنشاطه التجاري الضخم امتدادا لهذه التجارة إلى جانب امتلاكه لعدد من الفنادق العالمية. وفي هذه الفترة من الزمان كان استور هو موضع أحاديث كثيرة خاصة في المجتمع الإنجليزي بعد الفضيحة الكبيرة التي تعرض لها فقد طلقته زوجته وتزوج بعد ذلك من فتاة صغيرة من نيويورك في عمر أحفاده فكانت تبلغ من العمر ثمانية عشر عاما! وخلال هذه الرحلة كان استور وزوجته الحامل_ مادلين_في طريقهما إلى نيويورك بعد رحلة شتوية قاما بها في مصر وأوروبا لكنهما اختصرا جزء من زيارتهما لأوروبا وقررا العودة سريعا للإقامة في أمريكا بعد حملة التشنيعات التي واجهها استور خلال إقامته في أوروبا. كما ضمت نخبة الأثرياء بنجامين جاجينهيم سليل عائله جاجنهيم الإمريكية ذات النشاط التجاري الضخم في استخراج المعادن.
كما كان هناك الثري المعروف ازيدور ستروس وزوجتة وازيدور هو صاحب أكبر مجمع تجاري في العالم(ميكيز) وبجانب هذه المجموعة السابقة والتي تمثل أثرى أثرياء العالم كان هناك مجموعة أخرى من الأثرياء ولكن بدرجة اقل قليلا مثل الوجيه الأمثل ارثر ريرسون وجون ثاير مساعد رئيس هيئة السكك الحديدية بولاية بنسلفانيا وتشارلز هايز رئيس مجموعة الشاحنات الكندية وهاري مولسن سليل إحدى العائلات الثرية بمونتريال والتي تعمل في مجال البنوك ومن ابرز طبقات المجتمع الإنجليزي كان هناك سيركوزمو وزوجته ليدي دوف جوردن وكوزمو هو أمير إنجليزي ينتمي للعائلة المالكة أما زوجته دوف فهي مصممة أزياء شهيرة وصاحبه أكبر مجلات للأزياء في فرنسا والولايات المتحدة.
الذين تخلفوا عن السفر
كان من الممكن أن تضم قائمة المسافرين على السفينة تايتانيك مجموعه أخرى من الأثرياء والشخصيات البارزة لولا تخلفهم عن السفر فقد تخلف عن السفر الثري المعروف ج.ب مورجان لسوء حالته الصحية وكما تخلف عن السفر فانديربلت وزوجته ومن عجب انهما تخلفا عن السفر في آخر لحظه قبل إبحار السفينة وبعد صعودهما بالفعل إلى السفينة هما وخادمهما الخاص.
صور لمشاهير ورجال أعمال تخلفوا عن ركوب سفينة التايتانيك
ميلتون هيرشي مؤسس شركة هيرشي للشوكولاتة المشهورة، تخلف عن السفر على متن التايتنيك في آخر لحظة بسبب مرض زوجته
ثيودور دريزر كان روائي أميركي وصحافي
هنري كلاي كان أحد الصناعيين الأميركين
جون بيربونت مورجان كان جامع تحف وممولاً ومصرفياً أمريكياً تخلى عن السفر على متن التايتنيك في آخر لحظة
ادغار سيلوين كان شخصية بارزة في المسرح والسينما الأميركية تخلى عن الذهاب على متن سفينة التايتنيك بسبب مشاركته في قراءة مسرحية جديدة.
[20][21]
كما تخلف عن الرحلة لورد بيري رئيس شركة هارلاند اند ولف لبناء السفن في بلفاست والذي قام ببناء وتصميم السفينة تيتانيك لكنه تخلف عن الرحلة لظروف مرضية مفاجئه وحل محلة في الرحلة المدير التنفيذي للشركة.
وأيضا ميلتون إس هيرشي (المؤسس لشركة هيرشي للشوكلاتة المشهورة في وقتنا الحالي) تخلف عن الرحلة بسبب أن زوجته كيتي كانت مريضة في ذلك الوقت.
وضمت أيضا السفينة تيتانيك في درجتها الثالثة مجموعة من الطبقات المتوسطة والفقيرة في إنجلترا والذين استجمعوا كل ما لديهم من أموال للسفر على هذه السفينة العجيبة ليس فقط من اجل المتعة ولكن أيضا للبحث عن موطن أخر قد يتوفر فيه لهم مستوى أفضل من المعيشة مما يلقونه في موطنهم الأصلي.ولكن بطبيعة الحال كان وجود هؤلاء الفقراء شبه معزول عن طبقة الأثرياء التي سكنت في السفينة كما سكنت في المجتمع، الطبقة العليا بأجنحتها الممتدة الواسعة، بينما سكنت طبقة الفقراء الطبقة السفلى من السفينة بحجراتها الضيقة القريبة من الضوضاء والضجيج.
عرب تايتانيك
على متن سفينة "تايتانك" كان العشرات من المسافرين العرب، جزء كبير منهم لبنانيون وكان هناك من يحمل الجنسية المصرية واسمه "حمد حّساب" والذي تمكن من النجاة بحياته بعد أن ركب قارب النجاة رقم 3ن حيث تم اخلائها بالسفينة كارباثيا،[22] وأسماؤهم واردة في اللائحة الرسمية للركاب الذين لا يوجد إلى الآن تصنيف لهم بحسب الجنسيات، حتى ولو في "إنسكلوبيديا تايتنكا" وهي الأدق والأغنى بالمعلومات عن السفينة التي غرقت منذ 100 عام، ومنذ ذلك الوقت وركابها العرب منسيون في الأعماق وبالكاد يذكرهم العالم. ولا نجد ما يشير إليهم إضافة للائحة الأسماء سوى لقطة في فلم "تايتانك" الشهير في 1997 لمخرجه الكندي جيمس كاميرون، وفيها نسمع "يللا يللا" تقولها أم بلهجة لبنانية وهي تستعجل ابنتها للفرار من السفينة حين بدأت تغرق. ويرد زوجها مهدئا من روعها: "بس بس خلليني شوفلك" وهو مرتبك يقلب صفحات في ممر بالدرك الأسفل من "تايتانك" العملاقة، حيث تقبع الدرجة الثالثة.
وفي الممر ظهروا وهم خائفون، بينهم الممثل ليوناردو دي كابريو، وهو يركض ممسكا بيد صديقته الممثلة في الفيلم كيت وينسلت. كان الزوج المسكين يبحث في صفحات كتيّب يحتوي على بيانات "تايتانك" عن مخرج في الممر ليعبر منه هاربا مع عائلته، وبعد هذه اللقطة التي دامت 6 ثوان فقط من الفيلم الهوليوودي لم نعد نسمع أو نرى ما يذكرنا بعرب "تايتانك" المنسيين، فيما استمر العالم يتذكر ضحاياها الآخرين في كل مناسبة.[23]
نجد في اللائحة الرسمية أن بعض الأسماء تمت "ترجمتها" كما يبدو، فمن كان اسمه يوسف أصبح في "تايتانك" جوزف، وبطرس أصبح بيتر، وهناك قتيل من مدينة طرابلس من عائلة "بدر" سموه Badt ولولا أن اسمه الأول محمد، لما انتبه للبنانيته أحد. كما هناك آخر من الناجين اسمه ناصيف قاسم أبي المنى، سجلوا عائلته على أنها (Albimona) وهو من مصيف "شاناي" الشهير في لبنان.
وترتيب عرب "تايتانك" بين 28 جنسية، هو الخامس بعد البريطانيين (327) والأميركيين (306) والارلنديين (120) والسويديين (113) منهم مصري و81 لبناني (تقريبا) بينهم 20 امرأة و46 رجلا، أصغرهم عمره 16 وأكبرهم 45 وكان معهم 16 طفلا من 3 أشهر إلى 15 سنة، وأبحرت بهم السفينة يوم الأربعاء 10 أبريل/نيسان 1912 من ميناء "شيربورغ" الفرنسي وبعد 5 أيام ابتلعها الأطلسي فنجا منهم بين 30 و31 والباقي انتهى في الأعماق غريقا.
لبناني كان يطبع كل شيء على تايتانك
اللبناني الوحيد الذي كان على متن "تايتانك" من دون أن يكون من ركابها، كان في الحقيقة أحد أفراد طاقمها المكون من 899 شخصا، واسمه ابراهام منصور مشعلاني، وهو مولود في 1860 في لبنان وكان حاصلا على جنسية بريطانية، ومسؤولا في السفينة عن قسم الطباعة، حيث يشرف على طباعة لوائح الطعام والبطاقات الشخصية لمن يرغب، وعلى نشرة كانت صحيفة يومية تنشر أخبار سفينة ونشاطاتها يوما بيوم، وقضى مشعلاني غريقاً مع 1516 آخرين.[23]
موكب السعادة
كما بدأت السفينة تيتانك رحلتها بالفرح والأمنيات السعيدة، استمرت رحلتها عبر المحيط على هذا النحو لأربعة ليال كاملة. وأصبح كل من عليها يستمتع بأجمل الأوقات، كان الإستمتاع بجمال وفخامة السفينة بحجراتها الواسعة الأنيقة ومطعمها البديع وما يحمل من أشهى المأكولات المختلفة هو نوع آخر من المتعة الكبيرة التي حظي بها ركاب السفينة ومن ناحية أخرى كانت السفينة تايتانك قد قطعت شوطا كبيرا من رحلتها الأولى بنجاح وهدوء تام، أثبتت فيه جدارتها الفائقة في خوض البحار، وقد دعا هذا إلى زيادة سرعة السفينة بدرجة كبيرة وإطلاق العنان لها بعد أن تأكد لطاقمها جدارتها في خوض البحر خلال الخمسمائة ميل السابقة وأما قبطان السفينة، كابتن إدوارد سميث والبالغ من العمر 62 عاما فقد كان اسعد من عليها، فهذه الرحلة الأخيرة له والتي يختتم بها ما يزيد على ثلاثين عاما من العمل في أعالي البحار، والذي شهد له الكثيرون خلال هذه الفترة بالنجاح والمهارة الفائقة.
أحداث التصادم
رسائل الإنذار
وفي 15إبريل 1912 وهو اليوم الخامس من رحلة السفينة بدأت المخاطر تتربص بالسفينة العملاقة ومن عليها من سادة القوم فمنذ ظهيرة ذلك اليوم حتى اخره، تلقت حجرة اللاسلكي بالسفينة رسائل عديدة من بعض السفن المارة بالمحيط ومن وحدات الحرس البحري تشير إلى اقتراب السفينة من الدخول في منطقة مياه جليدية مقابلة للساحل الشرقي لكندا. وعلى الرغم من هذه الرسائل العديدة التي تلقتها السفينة، لم يبد أحد من طاقمها، وعلى الأخص كابتن سميث، أي اهتمام.حتى أن عامل التلغراف اللاسلكي قد تلقى بعض الرسائل ولم يقم بإبلاغها إلى طاقم السفينة لعدم اكتراثهم بها.
فعلاوة على اعتقادهم، من خبرتهم السابقة، بندرة تكون الجليد في هذه المنطقة من المحيط في شهر أبريل، فقد كانوا جميعا على ثقة بالغة بسفينتهم العملاقة تايتانك، فقد كانت تبدوا لهم أكبر وأكبر من أن يعترض شيئا طريقها..فما بالهم يعبئون ببعض قطع من الجليد.
خاصة أن المحيط هذا اليوم كان هادئا تماما كالبساط الممتد، كما كان الجو باردا لكنه كان مشمسا في معظم الوقت فماذا يمكن أن يهددهم أو يعترض طريقهم.
لكنه بعد حلول الظلام وبالتحديد في الساعة التاسعة مساء من نفس هذا اليوم، بدأت درجة الحرارة في الانخفاض بشكل ملحوظ، مما جعل كابتن إدوارد جون سميث يدرك أن السفينة تقترب، بالفعل، من منطقة جليدية، لكنه على الرغم من ذلك لم يبد اهتماما كبيرا لهذا الأمر فكل ما قام به هو إعطاء الأوامر بتفقد خزانات المياه، خوفا من أن تكون المياه قد تجمدت بها، كما بلغ مراقب السفينة، فر يدريك فليت، بتشديد الرقابة والإبلاغ عن أي كتل ثلجية ضخمة قد تتراءى له. ثم دخل كابتن سميث حجرته لينام !!!
وفي الحقيقة أن كابتن سميث رغم خبرته الطويلة، قد وقع في خطأ كبير بهذا التصرف، ربما لثقته البالغة بسفينته العملاقة وخبرته الطويلة، فهو لم يفكر إطلاقا في إنقاص سرعة السفينة حيث كانت تنطلق في هذا اليوم بأقصى سرعتها، كذلك نسي كابتن سميث أن كتل الجليد الضخمة قد تفاجئ سفينته في لحظات، فقد كانت الرؤية في هذه الليلة غير قمرية غاية في الصعوبة، حتى أن الأفق لم يكن واضحا على الإطلاق.
جبل الجليد
وفى حوالي منتصف نفس هذه الليلة، وبينما كان فريدريك فليت، وهو مراقب السفينة يتناول بعض المشروبات الدافئة لعلها تزيل عنه البرد القارص في هذا الوقت، فجأة رأى فليت خيالا مظلما يقع مباشرة في طريق السفينة، وفي ثوان معدودة، بدأ هذا الخيال يزداد بشكل ملحوظ حتى تمكن فليت من تحديده على إنه جبـل جليدي، فقام فليت بسرعة بإطلاق جرس الإنذار عدة مرات لإيقاظ طاقم السفينة، كما قام بالاتصال بالضابط المناوب واخبره بوجود جبل من الثلج يقع مباشرة في اتجاه السفينة، حيث قام بسرعة وأمر بتغير اتجاه السفينة ثم بإيقاف المحركات.
ولكن لم يكن هناك أي فرصة لتجنب الاصطدام، فارتطم جبل الثلج بجانب السفينة، ومن الغريب أن هذا التصادم لم يكن ملحوظا أو مسموعا بدرجة واضحة، حتى أن باقي أفراد طاقم السفينة قد ظنوا انهم نجحوا في تغيير المسار وتجنب الاصطدام، ومع حدوث هذا التصادم، تساقطت كتل كبيرة من الثلج على ظهر السفينة، وعلى الرغم من ذلك لم تهتز السفينة إلا هزة بسيطة كانت غير ملحوظة، لكنها انزلقت قليلا من الخلف، وبعد عدة دقائق توقفت السفينة تماما عن الحركة.
الغفلة وعدم الاكتراث
لم يشعر معظم ركاب السفينة بان سفينتهم العملاقة قد اصطدمت بأي شيء، فإلى جانب أن التصادم كان غير مسموعا بدرجة كافية، كان معظم المسافرين داخل حجراتهم، في هذه الليلة الباردة بل أن الكثيرين منهم كانوا قد استغرقوا في النوم، فلم يكن مستيقظا في ذلك الوقت سوى بعض الرجال الذين كانوا يدخنون السيجار في الغرفة الخاصة لذلك من الدرجة الأولى، بعد تناولهم العشاء وبعد انصراف زوجاتهم إلى حجرات النوم، ولم يكن صوت هذا التصادم مسموعا لهم ألا بدرجة خافته، فقام اثنان منهم واتجها إلى ظهر السفينة لمعرفة سبب هذا الصوت الخافت، وتبعهما بعد ذلك آخرون وآخرون، ومن الغريب انهم جميعا لم يبدوا أي اهتمام، فلم يبالوا إلا بمشاهدة جبل الثلج والقطع المتناثرة منه على ظهر السفينة، ثم عادوا جميعا بعد ذلك لما كانوا فيه، فمنهم من عاد ليكمل لعبته المسلية، ومنهم من عاد لتدخين السيجار وتتناول المشروبات، كما دخل بعضهم حجراتهم الخاصة ليخلدوا للنوم كذلك عبر بعض المارين بالسفينة في ذلك الوقت عن إحساسهم بهذا التصادم بصور مختلفة، فقال بعضهم انه كان يبدو كما لو كانت السفينة مرت على أرض من المرمر) !، وهو تشبيه ملائم تماما لتلك الطبقة الأرستقراطية، كما ذكر آخرون: (انه كان يبدو كالصوت الصادر عن تمزيق قطعة قماش) كذلك ذكر أحد الضباط على السفينة والذي كان نائما بحجرته في ذلك الوقت: أن كل ما أحس به هو حدوث اهتزاز بسيط بجدار السفينة، مما اقلق نومه، لكنه عاد للنوم مرة أخرى، بعد أن تبادر إلى ذهنه أن السفينة قد غيرت من اتجاهها بطريقة غير لائقة.
المفاجأة
أما عند قاع السفينة فكان هذا التصادم يعني شيئا اخطر بكثير مما اعتقده ركاب السفينة.
فبعد توقف السفينة عقب حدوث التصادم، اكتشف الفنيون حدوث شرخ بجانب السفينة تسللت منه المياه وغمرت خمسة أقسام من الستة عشر قسماً بأسفل السفينة، كما توقفت الغلايات عن العمل تماما، وامتلأت أيضا حجرة البريد بالمياه التي طفت فوقها عشرات الخطابات، مما يشير إلى كارثة وان غرق السفينة تيتانك أمر محتم.
إخلاءالسفينة
لم يحاول كابتن إدوارد جون سميث تفسير ما حدث، لكنه تصرف بطريقة عمليه فأعطى أوامره في الحال بإيقاظ جميع الركاب لإخلاء السفينة وإعداد قوارب النجاة، كما أمر بإرسال نداء الإغاثة (SOS).
ولكن كانت هناك مشكلة أخرى واجهت سميث، فعدد ركاب السفينة هو 2201 راكبا، بينما عدد قوارب النجاة الموجودة بالسفينة لا تكفي حمولتها جميعا إلا لنقل 1100 راكبا وكانت هذه الحقيقة غائبة تماما عن ركاب السفينة، الذين خرجوا من حجراتهم إلى ظهر السفينة في هدوء تام وعدم اكتراث، بل أن بعضهم خرج يغني ويمزح ،وكأنهم يسخرون من هذا الموقف، فهم لا يزالون يعتقدون انهم على ظهر السفينة العملاقة التي لا يمكن أن تغرق.
بدا ركاب السفينة والذين ظهر بعضهم بثياب النوم يرتدون سترات النجاة، ثم اخذوا يصعدون قوارب النجاة تحت تعليمات كابتن سميث، الذي أمر بإخلاء السفينة من النساء والأطفال أولا، على أن يذهب الرجال بعد ذلك إلى قوارب النجاة إذا توفر لهم أماكن بها.
وفي الحقيقة أن بعض الركاب لم يكن يريد الدخول إلى قوارب النجاة، فكانت السفينة العملاقة لا تزال مطمئنة بالنسبة لهم عن قوارب النجاة الصغيرة، حتى أن بعض البحارة قد اخذ يزج بعضا منهم إلى القوارب، فقد كانوا مدركين تماما للكارثة التي تنتظرهم، كما اضطر البحارة أمام رفض بعض الركاب إلى إنزال بعض قوارب النجاة إلى المياه وهي غير ممتلئة عن آخرها، فلم يكن هناك أي وقت للتأخير والمماطلة.وكان ركاب الدرجة الثالثة من الفقراء هم آخر من وصل إلى قوارب النجاة حيث يقيمون بالحجرات السفلى من السفينة، بل أن بعضهم ظل منتظرا بأسفل السفينة لا يدري ماذا يفعل، على رغم علمهم بوجود محنة على ظهر سفينتهم
بريق الأمل
في نفس الوقت بدأ عامل اللاسلكي بالسفينة يرسل نداءات متكررة للإغاثة، وان كانت بعض السفن قد التقطت هذه النداءات إلا أنها كانت لا تزال بعيدة جدا عن السفينة تايتانيك، فكانت كل هذه النداءات دون أي جدوى، ولكن ظهر للسفينة تايتانيك أمل جديد، فعلى بعد عشرة أميال فقط كانت هناك سفينة أخرى هي السفينة إس إس كاليفورنيان، والتي كان من الممكن أن تصل إلى السفينة المنكوبة في دقائق وتقوم بإنقاذ ركابها من الكارثة التي تهددهم، ولكن لسوء الحظ لم يصل للسفينة كاليفورنيان أي نداء للإغاثة من النداءات المتكررة التي ظلت ترسل بها السفينة تايتانيك، ففي هذا الوقت المتأخر من الليل قام عامل اللاسلكي بالسفينة كاليفورنيان بإغلاق جهاز الاتصال.
وبعد عدة محاولات يائسة قام ضباط السفينة تايتانيك بمحاولة أخرى لشد انتباه السفينة كاليفورنيان إلى سفينتهم المنكوبة، فقاموا بإطلاق عدة صواريخ نارية في السماء وانطلقت معها الهتافات والنداءات المتكررة ولكن على الرغم من ذلك لم تتخذ السفينة كاليفورنيان أي موقف تجاه هذه الإشارات الضوئية، فلم يتبادر إلى ذهن طاقمها أن السفينة تايتانيك في خطر وأنها ترسل هذه الإشارات طلبا للنجدة ،وبالتالي سارت السفينة كاليفورنيان في طريقها غير عابئة بهذه الإشارات، وأخذت تبعد تدريجيا عن السفينة تايتانيك، وبعد معها آخر أمل في إنقاذ السفينة تيتانك.
دور سفينة إس إس كاليفورنيان
كانت واحدة من أكثر القضايا المثيرة للجدل بسبب الدور الذي لعبته في إس إس كاليفورنيان في حادثة غرق التايتنيك والتي كانت قريبة منها فقط بضعة أميال من تيتانيك ولكن لم تلتقط نداءات الاستغاثة التي أرسلتها سفينة آر إم إس تايتنيك. وقد كشفت شهادة أمام لجنة التحقيق البريطانية في الساعة 10:10 بعد الظهر، ان سفينة إس إس كاليفورنيان لاحظت الأضواء على سفينة التايتنيك في الجنوب، وقد وافق في وقت لاحق بين الكابتن ستانلي لورد الضابط الثالث سي في غروفيز(الذي كان قد خارج وقت خدمتة في الساعة 11:10 مساء) أن هذه الخطوط الملاحية المنتظمة هي للركاب. وقد حذرت سفينة إس إس كاليفورنيان سفينة التيتانيك عن طريق الراديو من الجليد وهذا هو السبب الذي جعل سفينة إس إس كاليفورنيان تتوقف في الليل، ولكنه قد أُنتقد من قبل عامل التلغراف اللاسلكي لسفينة التايتانيك جاك فيليبس,
في الساعة 11:50، كان الضابط الذي يراقب أضواء السفينة ان أضوائها قد اختفت تماماً كما لو أنها قد أغلقت وأن ضوء الميسرة هو الآن مرئي. استمرت الإشارات الضوئية تُرسل إلى سفينة آر إم إس تايتنيك بسبب أوامر الكابتن ستانلي لورد قائد سفينة إس إس كاليفورنيان وقد أرسلت الإشارات ما بين 11:30الساعة حتي 1:00، ولكن لم يتم الاعتراف بها.ذهب القبطان لورد إلى غرفة الرسم البياني في الساعة 11:00 مساء ليقضي ليلته فيها، وأصبح الضابط الثاني هيربت ستون في وقت خدمته، وعند الساعة 1:10 فجراً أخبر قبطان السفينة ستانلي لورد أن السفينة المجاورة قد أطلقت 5 صواريخ، قال له القبطان إن كانت الإشارات ملونة وهي للشركات يتم إطلاقها للتعريف بالهوية؟ قال له ستون أنها كانت جميعها بيضاء. أعطى القبطان أوامره بعد ذلك بالاستمرار في إرسال الإشارات للسفينة باستخدام مصباح مورس، ومن ثم عاد القبطان إلى النوم.
ثلاثة صواريخ أخرى أطلقت في الساعة 1:50 صباحا ولاحظ ستون أن السفينة بدت غريبة في المياه فقد كانت تبدو كما لو أنها قائمة!. في الساعة 2:15 صباحاً تحدث عن أنه لم يعد بالإمكان رؤية السفينة، وسأل القبطان لورد مرةً أخرى عن الأضواء التي أُرسلت وأي الألوان هي؟ أبلغه ستون أن جميعها كانت بيضاء.
في نهاية الأمر سفينة إس إس كاليفورنيا تلقت اتصالاً لاسلكيا في الساعة5:30 صباحاً من الرئيس التنفيذي للشركة جورج ستيوارت ايقظ عامل التلغراف اللاسلكي في سفينة إس إس كاليفورنيان أبلغه عامل التلغراف اللاسلكي أنه كان يرى إشارات ضوئية في الليل، وقد طُلب منه محاولة الاتصال مع أي من السفن ولكن دون جدوى. ومن ثم تلقى الخبر السيء من جورج ستيوارت وهو غرق سفينة التايتانيك.
أُبلغ القبطان لورد بالذهاب إلى موقع غرق السفينة لتقديم المساعدة، وقد ذهبت إس أس كاليفورنيان إلى موقع غرق سفينة آر إم إس تايتانيك ولكن سفينة كارباثيا قد انقذت الناجين جميعهم ولم يبقى أحد.
التحقيقات وجدت أن السفينة التي اطلعت عليها إس إس كاليفورنيان كان في واقع الأمر هي سفينة آر إم إس تيتانيك، وأنه قد كان من الممكن لسفينة إس إس لكاليفورنيان أن تأتي لنجدتها. ومع الرغم من ذلك فإن القبطان لورد قد تصرف تصرفاً غير صحيحا في أداء عمله كقبطان للسفينة مما تسبب تصرفه هذا بموت الكثير من ركاب سفينة آر إم إس تايتنيك.
شبح الموت
واستمر الحال كما هو عليه بظهر السفينة، الموسيقى تعزف، والسفينة تنخفض تدريجيا والخوف يزداد ويزداد مع اقتراب ظهر السفينة من سطح المياه، والذي لا يزال يحمل مئات الركاب والذين لم يتم بعد إخلائهم منها، فبدأ شبح الموت يخيم على وجوه الجميع، فقد أصبح حقيقة واقعة خاصة بعد نفاد معظم قوارب النجاة، فلم يعد يبقى منها غير قاربين فإما الموت غرقا مع السفينة وإما القفز إلى المياه الجليدية الكفيلة بإحداث صدمة عصبية مميتة بمجرد النزول إليها.
وأمام شبح الموت الذي خيم على السفينة بأكملها برزت بعض المواقف الإنسانية الجميلة التي عبرت عن الوفاء في أسمى صوره، ولكن كان هناك أيضا بعض المواقف الغريبة والمثيرة للدهشة.
فمن ضمن هذه المواقف الإنسانية الجميلة التي برزت أمام شبح الموت، هو تشبث بعض الزوجات بأزواجهن ورفضهم مغادرة السفينة عند مجيء دورهن في الانتقال إلى قوارب النجاة.
وكان أروع مثل شهدته السفينة لهذا الوفاء العظيم، هو ما عبرت عنه مسز ايدا ستروس زوجة الثري الكبير ايزدور ستروس، والتي عادت مرة أخرى إلى ظهر السفينة بعد دخولها إلى قارب النجاة، لتحضن زوجها وهي تبكي قائلة: لقد عشنا معا سنوات طويلة لا يمكن أن ارحل من دونك، سوف امضي حيث تمضي.. وذهب الاثنان معا ليجلسا في ركن هادئ بعيد وأخذا يرقبان ما يجري حولهما في انتظار القرار الأخير لنهاية مصيرهما المشترك.
السيجار أيضا كان صورة أخرى غريبة وشاذة، ففي الحجرة الخاصة بالتدخين بالدرجة الأولى جلس ميجور اركيبولد بوت وثلاثة آخرون يدخنون السيجار ويتجاذبون أطراف الحديث غير مكترثين تماما بما يجري حولهم، على الرغم من أن السفينة في ذلك الوقت قد انخفضت بدرجة كبيرة إلى سطح المياه
سأموت نبيلاً
كذلك كان للمليونير بنجامين جاجنهيم الذي اشتهر بأناقته، له موقف في غاية الغرابة أثناء هذه اللحظات الحرجة التي بدأت فيها السفينة تنغمس بوضوح في مياه المحيط، إذ ذهب المليونير إلى حجرته وخلع سترة النجاة التي كان يرتديها واستبدل ملابسه بأخرى أنيقة خاصة بالحفلات الرسمية، وعندما أنهى زينته وأناقته على أكمل وجه توجه إلى ظهر السفينة ليعلن أمام الجميع قائلاً: (مادام الهلاك لا مفر منه، سأموت نبيلا كما عشت نبيلا !!
توالي الأحداث
غاصت مقدمة السفينة تماماً في المياه. وما كان أقساها من فترة مؤلمة للجميع، فلم يبق أمامهم إلا دقائق وتغوص بهم السفينة بأكملها في مياه المحيط وأمام هذا الفزع الرهيب اضطر بعض الركاب إلى الوثب في المياه الجليدية لعلهم يلحقون بقوارب النجاة، ومن المؤسف أن معظمهم قد مات، ولم ينج منهم إلا القليل والذين استطاعوا أن يصلوا إلى قوارب النجاة والتي أخذت تبحر بعيداً عن السفينة.
الأحداث بعد غرق السفينة
رحلة قوارب النجاة وسط المياه الجليدية
أما داخل هذه القوارب، فكانت الدهشة تملا النفوس الجميع، الذين راحوا يتأملون في ذهول سفينتهم العملاقة، التي لا تقهر، وهي تغوص في المياه بهيكلها الضخم وأنوارها الزاهي وسط نغمات الموسيقى المنبعثة منها والتي راحت تدوي نغماتها عبر المياه !!
ولكن سرعان ما تبدلت نغمات الموسيقى بنغمات أخرى حزينة، وإلى أن توقفت تماما، بعد أن غاص طرف السفينة بأكمله تحت الماء، وصعد الطرف الآخر إلى السماء حتى كاد يلامس النجوم بارتفاعه الشاهق الذي انبعثت منة أنوار السفينة الزاهية لتضيء الليل من حوله ،ودوى في الفضاء صوت الزئير المروع والسفينة تشق طريقها إلى القاع ولم تمض إلا لحظات حتى اختفت السفينة تماما تحت سطح المياه، لتختفي معها أسطورة المارد الذي لايقهر ,ففي الساعة الثانية والثلث بعد منتصف ليلة الأحد الموافق الخامس عشر من أبريل، كانت السفينة تايتانيك قد اختفت تماما عن سطح المياه هي ومن عليها من مئات الركاب وبدأت قوارب النجاة تشق طريقها عبر المحيط في اتجاهات مختلفة ودون هدف منشود، وسط ظلام الليل والبرد القارص ،ولم يكن هناك ما يؤنسها في هذا الليل المخيف إلا بعض النجوم التي تناثرت في السماء هنا وهناك والتي لم تضئ بنورها إلا القليل من هذا الظلام الحالك
واشتد البرد بركاب القوارب ،فحاولوا عبثا أن يدفئوا أنفسهم بما استطاعوا أن ينجوا به من السفينة من فراء و(ارواب)خاصة وان البعض منهم قد هرع إلى قارب النجاة بملابس النوم ،فلم يسعفه الوقت لالتقاط أي شيء وكان اتعس هؤلاء ،في هذا البرد القارص ،هم من قفزوا من السفينة إلى المياه الجليدية وسبحوا في الماء حتى وصلوا إلى القوارب ،فكانوا يرتجفون بشدة ،وامتلأ شعرهم وملابسهم بقطع الجليد التي علقت بهم أثناء السباحة
ولم يحالف التوفيق أحد قوارب النجاة الممتلئة بالركاب ،فانقلب بهم في المياه، قضى ركاب هذا القارب والذي بلغ عددهم الثلاثين لحظات صعبة في الاحتفاظ بقاربهم من الغرق وسط تلك المياه الجليدية ،فحاولوا جاهدين الوقوف على جانبي القارب حتى يحتفظوا به عائما على سطح المياه الجليدية ،التي أخذت تندفع إلى أرجلهم ،فتتخلل برودتها الشديدة إلى عظامهم فتؤلمهم اشد الالم ولم يستطع بعضهم الاحتفاظ بتوازنه فسقط في المياه الجليدية ،فكان على ركاب هذا القارب السيئ الحظ مهمة أخرى شاقه وهي محاولة جذب زملاؤهم من تلك المياه الجليدية المؤلمة.
ولم ينس ركاب أحد قوارب النجاة هؤلاء الأشخاص الذين وثبوا إلى المياه أثناء غرق السفينة ،فعادوا مرة أخرى إلى مكان السفينة يحاولون التقاط ما يمكن التقاطه من هؤلاء الأشخاص من وسط المياه ولكن كانت برودة هذه المياه الجليدية كافية تماما للقضاء عليهم في فترة قصيرة من الوقت فلم يوفق هذا القارب الشهم في العثور إلا على شخص واحد كان عائما على باب خشبي من أبواب السفينة ،وكم كانت لحظة غامرة بالسعادة ،حين رأى هذا الإنسان التعيس قارب النجاة يتجه اليه
الناجون والضحايا
أعداد ضحايا غرق السفينة غير واضحة، وذلك بسبب عدد من العوامل، بما في ذلك التباس حول لائحة الركاب، والتي شملت بعض أسماء الأشخاص الذين ألغيت رحلتهم في اللحظة الأخيرة، وحقيقة أن العديد من الركاب سافر تحت أسماء مستعارة لمختلف الأسباب. وعدد القتلى تراوح بين 1490 و1635 شخص. والأرقام الموجودة في الأسفل هي من المجلس البريطاني لتقريرالكارثة.
ونجا أقل من ثلث هؤلاء على متن تايتانيك عند وقوع هذه الكارثة. توفي بعض الناجين بعد ذلك بوقت قصير بسبب الإصابات وآثار التعرض للتسبب في وفاة العديد من الأشخاص الذين يجلبون إلى متن كارباثيا [24] وتشير الأرقام إلى خلافات حادة في معدلات البقاء على قيد الحياة لفئات مختلفة على متن التايتانيك. وعلى الرغم من فقدان 3 في المائة فقط من الدرجة الأولى نساء، توفي 54 في المائة من هؤلاء في الدرجة الثالثة. وبالمثل، ونجا خمسة من بين ستة من الدرجة الأولى، وجميع الأطفال من الدرجة الثانية، ولكن 52 من 79 هلك من الدرجة الثالثة.ومن بين الناجين ميلفينا دين من انكلترا، والتي كان عمرها فقط تسعة أسابيع وكانت أصغر الركاب، توفيت في عمر97 في 31 مايو 2009 م.[25]
السفينة كارباثيا
قضى ركاب القوارب الناجية ساعات طويلة في الليل عبر مياه المحيط في جو شديد البرودة ،سابحين بقواربهم إلى المجهول في يأس وحيرة في هذه الوحدة القاسية عبر هذا البحر الواسع الممتد، وعندما بدا الليل يزول ،وبدأت السماء تنير ظهرت فجأة أنوار مضيئة تقترب من بعيد ناحية القوارب، لقد كانت أنوار السفينة كارباثيا، التي كانت تسير في رحلة من رحلاتها عبر المحيط ،وكانت على بعد حوالي 58 ميلا من القوارب ،فراحوا يشدون انتباهها لهم بشتى الطرق ،فاخذوا يصفقون ويهللون ويلوحون ،كما استطاع بعضهم أن يشد انتباهها بالأنوار المضيئة ،فاستخدموا (البطاريات) ،وقاموا بإشعال النيران بمناديل اليد والأوراق وغيرها
ونجحت المحاولات العديدة التي قام بها ركاب القوارب لشد انتباه السفينة كارباثيا، التي غيرت من طريقها وسارت في اتجاه القوارب ومع بداية ظهور الشمس وقدوم يوم جديد كانت السفينة كارباثيا قد وصلت إلى القوارب لتبدأ في اغاثتها
كان مجيء سفينة الإغاثة لركاب هذه القوارب الضالة هو منتهى أملهم، فتعلقت بها أنظارهم جميعا في فرحه وسعادة غامرة وبدأت السفينة تقوم بنقل الركاب إلى سطحها ،قاربا بعد الآخر ،حتى تم إغاثة جميع الركاب ،وهيأت لهم العناية الإلهية فرصة للنجاة بعدما كانوا فيه من يأس وفزع.
الفضيحة الكبرى
انتشر خبر السفينة تايتانيك بسرعة في جميع أنحاء العالم، وكما اهتمت معظم الصحف العالمية بنشر خبر بداية رحلة السفينة في 10 أبريل سنة 1912 على انه من الأخبار الصحفية الهامة والمثيرة، فقد زاد اهتمامها، بعد خبرهذه الكارثة، بنشر كل ما يتعلق بهذه السفينة من أخبار وبالخط العريض في صفحاتها الأولى ،فنشرت بعض الصحف هذه العبارات:
السفينة التي لا تغرق، ترقد في قاع المحيط
إنقاذ 706 راكبا من ركاب السفينة الأسطورة البالغ عددهم 2,223 راكبا ،بعد غرق السفينة أثناء رحلتها من إنجلترا إلى الولايات المتحدة
سفينة الأثرياء تغوص بهم في قاع المحيط
صور من مقتنيات سفينة آر إم إس تايتانيك
جرس سفينة التايتانيك
ساعة لأحد ركاب التايتانيك في معرض ساوثامبتون التي توقفت في الوقت التقريبي التي غرقت فيه السفينة في تلك الليلة المشؤومة في 15 أبريل من عام 1912 م في 02:20.
لكن لم تستطع الصحف في هذا الوقت أن تبرر بوضوح ظروف الحادث وكيفية غرق السفينة، حتى تجمع لديها قدر كاف من المعلومات التي استطاعت الحصول عليها من الركاب الناجين من هذا الحادث، بما فيهم بعض أفراد طاقم السفينة.
المظاهرات تجتاح شوارع لندن
كذلك شهدت لندن ضجة كبرى بعد هذا الحادث المروع ففي 27 أبريل سنة 1912 م قام ما يزيد عن 1500 من المواطنين بمظاهرة ضخمة في أحد ميادين العاصمة احتجاجا على حادث السفينة الأسطورية والذي راح ضحيته أكثر من 1400 راكبا، فنددوا بجميع المسؤولين عن هذه الكارثة، وطالبوا بإجراءات أمن حاسمة لضمان سلامة المسافرين بالسفن بعد ذلك.
سبب الغرق
يرى خبراء الغرب انه على الرغم من غرق السفينة تيتانك بهذه الصورة المفاجئة وفي أولى رحلاتها، إلا انها لا تزال من أكثر السفن التي عرفتها البشرية أمنًا، ليس فقط من حيث الفترة التي بنيت فيها السفينة، بل وحتى اليوم
وان السبب الرئيس لغرق السفينة يكمن في كيفية وقوع الاصطدام، حيث اصطدمت السفينة بجبل الجليد الذي فاجأها وهي تسير بأقصى سرعتها..فلم يسبق أن شهدت بحار العالم مثل هذا الحادث وبنفس الكيفية التي تم بها.
حقائق
إنقاذ 706 راكبا من ركاب السفينة الأسطورة البالغ عددهم 2,223 راكبا ،بعد غرق السفينة أثناء رحلتها من إنجلترا إلى الولايات المتحدة
حملت التايتانك 900 طن من الأمتعة والبضائع.
كان استهلاك التايتانك اليومي من ماء الشرب 14,000 غالون.
استهلاك الفحمِ اليومي: 825 طن.
صممت التايتانك لحمل ما مجموعه 48 قارب نجاة.
حملت التايتانك 20 قارب نجاة، وذلك لإفساح المجال لرؤية البحر بصورة أفضل للركاب. كما حملت 3560 سترة نجاة. ستر النجاة صنعت من الجنفاص والفلين.
العشرون قارب نجاة التي استبقيت على سطح التايتانك، كانوا أصلا أكثر مما توصي به التعليمات والقوانين في ذلك الوقت، كان الهدف منها نقل الركاب بين السفن ذهابا وإيابا في حالة حدوث مشاكل، لم يتوقع أحد غرق سفن الركاب بهذه السرعة، كان هنالك دائما وقت لوصول سفن أخرى وإنقاذ معظم الركاب قبل الغرق.
موقع اصطدام السفينة بالجبل الجليدي ___ 41°44' شمالا ; 49°57' غرب
لم يكن هناك قطط على متن سفينة التايتانك. كانت العادة وضع القطط على متن السفن كشكل من أشكال الحظ السعيد. وطبعا للسيطرة على القوارض.
طول التايتانك تقريبا مساوى لطول مبنى إمباير ستيت.
تصميم تايتانك يتضمن ثلاث مداخن.المدخنة الرابعة في نهاية السفينة أُضيفت فقط لجعل منظر التايتانك أكثر قوة. وتم بعدها استغلاله كمنفذ للهواء.
العديد من المسافرين لم يكن يفترض من الأصل أن يسافروا على التايتانك. بسبب وجود إضراب، كان كميات الفحم شحيحة. هدّد هذا النقص بإلغاء رحلة تايتانك الأولى مما أجبر ملاحيّ شركه وايت ستار لاين لإلْغاء السفر على سفينتي أوشانك وأدرياتك وتم تحويل الفحم إلى التايتانك، طبعا مع الركاب.
قبطان السفينة سميث كان يخطط للتقاعد بعد رحلة التايتانك الأولى.
كان يمكن سماع صافرات التايتانك من مسافةْ 11 ميلِ.
اكتشاف حطام آر إم إس تايتنيك
روبرت بالارد، خبير علم المحيطات اكتشف حطام السفينة الغارقة في قعر المحيط الأطلسي في 1 سبتمبر من عام 1985 م وذلك بعد 73 سنة من غرق السفينة، وقد كان اكتشاف موقعها حلم يراود الجميع، فقد كانت ولا زالت أسطورة تجذب الناس. وقد اكتشفها بعثة استكشاف فرنسية-أمريكية. وقد لاحظ فريق المستكشفين آنذاك أن السفينة قد انقسمت لنصفين بعد فترة وجيزة من غرقها قريبة من السطح وقبل أن تصل لقاع المحيط.
الأدب
في 1898 (14 سنة قبل مأساة تايتانك)، مورغان روبرتسون Morgan Robertson كتب رواية أطلق عليها اسم العبث Futility. كانت هذه الرواية الخيالية تدور حول اصطدام أضخم سفينةِ بنيت على الإطلاق بجبل جليدي وغرقها في المحيط الأطلسي في ليلة باردة من ليالي أبريل. كان اسم السفينة في الرواية تايتان Titan وأعتبرها في بداية الرواية غير قابلة للغرق.
وفي عام 1997 تم إنتاج فلم سينمائي عن هذه المأساه التي حدث بالسفينة وهو فيلم تايتانيك من بطولة ليوناردو دي كابريو وكيت وينسليت ومن أخراج جيمس كاميرون.
مراجع
وصلات خارجية
العربية نت
إنسايكلوبيديا تايتانيكا
آر إم إس تيتانيك
تصنيف:1912 في المملكة المتحدة
تصنيف:1912 في الولايات المتحدة
تصنيف:1912 في كندا
تصنيف:العصر الإدواردي
تصنيف:تاريخ هاليفاكس (نوفا سكوشيا)
تصنيف:تصادمات سفن مع جبال جليدية
تصنيف:حطام سفن في المحيط الأطلسي
تصنيف:حوادث بحرية في 1912
تصنيف:سفن أيرلندا
تصنيف:سفن بخارية
تصنيف:سفن غرقت بسبب التصادم
تصنيف:سفن وايت ستار لاين
تصنيف:عقد 1910 في نيوفاوندلاند واللابرادور
تصنيف:كوارث إنسانية
تصنيف:وفيات بسبب الغرق
تصنيف:وفيات بسبب غرق السفينة
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D8%B1%20%D8%A5%D9%85%20%D8%A5%D8%B3%20%D8%AA%D9%8A%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%83 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
245,
2156,
2899,
3719,
4063,
4376,
4801,
5898,
6814,
7662,
9091,
9298,
9499,
9610,
10183,
10338,
10568,
10725,
11060,
11314,
11504,
14896,
16087,
17113,
18003,
18594,
19707,
20492,
20940,
21451,
22306,
22747,
23030
],
"plaintext_end_byte": [
244,
2117,
2860,
3674,
4062,
4249,
4800,
5695,
6696,
7433,
9089,
9244,
9438,
9609,
10140,
10259,
10515,
10670,
11021,
11273,
11475,
14851,
16086,
17071,
17955,
18593,
19671,
20463,
20905,
21425,
22271,
22667,
22982,
23679
]
} | జాజిరెడ్డిగూడెం కేంద్ర విస్తీర్ణం ఎంత? | నల్గొండ జిల్లా | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
నల్గొండ జిల్లా, తెలంగాణా రాష్ట్రంలోని 31 జిల్లాలలో ఒకటి.[1] ఈ జిల్లా పరిపాలన కేంద్రం నల్గొండ.
పూర్వం నల్గొండకు నీలగిరి అని పేరు ఉండేది.నల్గొండ జిల్లాకు ఉత్తరాన యాదాద్రి జిల్లా, ఈశాన్యాన సూర్యాపేట జిల్లా,దక్షిణాన గుంటూరు జిల్లా, తూర్పున కృష్ణా జిల్లాలు, పశ్చిమాన శంషాబాద్ మండలం, నైఋతిన నాగర్ కర్నూలు జిల్లాలు సరిహద్దులు. ఉద్యమాల పురిటిగడ్డగా పేర్కొనే నల్గొండ జిల్లాలో ఎందరో దేశభక్తులు, స్వాతంత్ర్యసమరయోధులు, నిజాం నిరంకుశత్వాన్ని ఎదిరించిన పోరాటయోధులు జన్మించారు. రజాకార్లను ఎదిరించిన కోదాటి నారాయణరావు[2], ప్రముఖ గాంధేయవాది రావి నారాయణరెడ్డి, స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు పులిజాల రంగారావు, ఆర్యసమాజ ప్రముఖుడు నూతి విశ్వామిత్ర, కమ్యూనిస్టు యోధుడు బొమ్మగాని ధర్మభిక్షం, రజాకార్ల దురాగతాలను ఎదిరించిన మహిళ ఆరుట్ల కమలాదేవి, నిజాం వ్యతిరేక పోరాట యోధుడు కాసాని నారాయణలు ఈ జిల్లాకు చెందినవారే.[3]
జిల్లా చరిత్ర
శాతవాహనుల కాలంలో నీలగిరి</b>గా ప్రసిద్ధి చెందిన ఈ ప్రాంతమే కాలక్రమంలో నందికొండ</b>గా, నల్గొండగా మారింది. నల్గొండ జిల్లా పోరాటాలకు ప్రసిద్ధి, ఉద్యమాల ఖిల్లాగా ఈ జిల్లాకు పేరు. ప్రపంచ చరిత్రలో స్థానం సంపాదించిన వీర తెలంగాణ సాయుధ రైతాంగ పోరాటానికి జిల్లా ఆయువుపట్టు.
జనాభా లెక్కలు
2011 భారత జనాభా గణాంకాల ప్రకారం జిల్లా జనాభా 34,83,648.అందులో పురుషులు 17,58,061 కాగా స్తీలు 17,25,587.
2001 జనాభా లెక్కల ప్రకారం అక్షరాస్యత 57.84% నమోదైంది. పురుషులలో 70.19 %, స్త్రీలలో 45.07.%
1981 నాటి జనాభా లెక్కల ప్రకారం నల్లగొండ జిల్లా జనాభా, 22,79,658, స్త్రీ, పురుషుల నిష్పత్తి:970:1000, అక్షరాస్యత 18.95 శాతం.(మూలం: అంధ్రప్రదేశ్ దర్శిని 1985)
భౌగోళిక స్వరూపం
నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల పునర్య్వస్థీకరణకు ముందు భౌగోళికంగా నల్లగొండ జిల్లా 59 రెవిన్యూ మండలాలతో కలిగి ఉంది.[4].
పూర్వపు 59 మండలాలతో ఉన్న నల్గొండ జిల్లా రేఖా పటం (కుడివైపు) ——→ ——→
నల్గొండ జిల్లా నుండి కొత్తగా ఏర్పడిన జిల్లాలు
2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవిన్యూ డివిజన్లు, మండలాల నిర్మాణం / పునర్య్వస్థీకరణ చేపట్టింది.
అందులో భాగంగా నల్గొండ జిల్లా పరిధిలో పునర్య్వస్థీకరణ ముందు ఉన్న 59 పాత మండలాలు నుండి 14 మండలాలతో భువనగిరి పరిపాలనా కేంధ్రంగా యాదాద్రి జిల్లా,18 మండలాలతో సూర్యాపేట జిల్లా కొత్తగా ఏర్పడగా 26 పూర్వపు మండలాలతో నల్గొండ జిల్లా పునర్య్వస్థీకరించారు.అధికారికంగా కొత్త జిల్లాలు ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీచేసింది.
కొత్తగా ఏర్పడిన జిల్లాలలో చేరిన మండలాలు
సూర్యాపేట జిల్లాలో చేరిన మండలాలు
ఆత్మకూరు (S) మండలం
చివ్వేంల మండలం
మోతే మండలం
జాజిరెడ్డిగూడెం మండలం
నూతనకల్లు మండలం
పెన్పహాడ్ మండలం
సూర్యాపేట మండలం
తిరుమలగిరి మండలం
తుంగతుర్తి మండలం
గరిడేపల్లి మండలం
నేరేడుచర్ల మండలం
చిలుకూరు మండలం
హుజూర్నగర్ మండలం
కోదాడ మండలం
మట్టంపల్లి మండలం
మేళ్లచెరువు మండలం
మునగాల మండలం
నడిగూడెం మండలం
యాదాద్రి - భువనగిరి జిల్లాలో చేరిన మండలాలు
ఆలేరు మండలం
రాజాపేట మండలం
మోతుకూరు మండలం
తుర్కపల్లి మండలం
యాదగిరిగుట్ట మండలం
భువనగిరి మండలం
బీబీనగర్ మండలం
బొమ్మలరామారం మండలం
ఆత్మకూరు (ఎం) మండలం
బి.పోచంపల్లి మండలం
రామన్నపేట మండలం
వలిగొండ మండలం
చౌటుప్పల్ మండలం
నారాయణపూర్ మండలం
జనగామ జిల్లాలో చేరిన మండలాలు
గుండాల మండలం
జిల్లాలో పునర్య్వస్థీకరణ తరువాత మండలాలు
చండూరు మండలం
చిట్యాల మండలం
కంగల్ మండలం
కట్టంగూర్ మండలం
మునుగోడు మండలం
నకిరేకల్ మండలం
నల్గొండ మండలం
నార్కెట్పల్లి మండలం
తిప్పర్తి మండలం
కేతేపల్లి మండలం
శాలిగౌరారం మండలం
దామెరచర్ల మండలం
మిర్యాలగూడ మండలం
వేములపల్లి మండలం
అనుముల మండలం
నిడమనూరు మండలం
పెద్దవూర మండలం
త్రిపురారం మండలం
చందంపేట మండలం
చింతపల్లి మండలం
దేవరకొండ మండలం
గుండ్లపల్లి మండలం
గుర్రంపోడ్ మండలం
మర్రిగూడ మండలం
నాంపల్లి మండలం
పెద్ద అడిశర్ల పల్లి మండలం
అడవిదేవులపల్లి మండలం*
మాడుగుల పల్లె మండలం *
తిరుమలగిరి సాగర్ మండలం*
కొండమల్లేపల్లి మండలం*
నేరడుగొమ్ము మండలం*
గమనిక:వ.సంఖ్య.27 నుండి 31 వరకు గల మండలాలు కొత్తగా ఏర్పడ్డాయి.
రెవిన్యూ డివిజన్లు
రెవిన్యూ డివిజన్లు (3): నల్లగొండ, మిర్యాలగూడ, దేవరకొండ
శాసనసభ నియోజక వర్గాలు
జిల్లాలో 6 శాసనసభ నియోజక వర్గాలు ఉన్నాయి.
దేవరకొండ అసెంబ్లీ నియోజక వర్గం
మిర్యాలగూడ అసెంబ్లీ నియోజక వర్గం
నల్గొండ అసెంబ్లీ నియోజక వర్గం
నకిరేకల్ అసెంబ్లీ నియోజక వర్గం
నాగార్జునసాగర్ అసెంబ్లీ నియోజక వర్గం
మునుగోడు అసెంబ్లీ నియోజక వర్గం
లోక సభ స్థానాలు
లోక్సభ స్థానాలు (1): నల్లగొండ
ముఖ్య సాగునీటి ప్రాజెక్టులు
జిల్లాలో ముఖ్య సాగునీటి ప్రాజెక్టులు: నాగార్జునసాగర్ ప్రాజెక్టు
ముఖ్యమైన జీవ నదులు,
కృష్ణా నది
మూసీ నది
ఆలేరు
దిండి
పాలేరు
ఆర్ధిక స్థితి గతులు
సున్నపురాయి నిల్వలు అత్యధికంగా ఉన్న జిల్లా కావడంతో సిమెంట్ ఉత్పాదనలో ఈ జిల్లా అసియాలోనే ప్రథమ స్థానంలో ఉంది.
రవాణా వ్వవస్థ
పగిడిపల్లి - నడికుడి రైలుమార్గం,
సికిందరాబాద్ - వరంగల్-ఖమ్మం-విజయవాడ రైలుమార్గం
విద్యాసంస్థలు
జిల్లాలో 2007 లో మహాత్మా గాంధీ విశ్వవిద్యాలయం స్థాపించబడింది.
ఆకర్షణలు
బహుళార్థసాధక ప్రాజెక్టుకు సరైన నిర్వచనం చెప్పగల నాగార్జున సాగర్ ఈ జిల్లాకు ప్రధాన ఆకర్షణ. మానవ నిర్మిత ఆనకట్టలలో ఆసియాలోనే ఇది అతిపెద్దది. క్రీ.శ. 2వ శతాబ్దంలో ఈ ప్రాంతంలో నివసించిన బౌద్ధమతాచార్యుడైన ఆచార్య నాగార్జునుని పేరుతో నిర్మించిన ఈ ప్రాజెక్టును 1955లో అప్పటి ప్రధాని జవహర్లాల్ నెహ్రూ ప్రారంభించాడు. జలాశయం మధ్యలోని నాగార్జున సాగర్ నుంచి శ్రీశైలం వరకూ కృష్ణా నది పొడవునా 3568 చ.కి.మీ. విస్తీర్ణంలో వ్యాపించిన రిజర్వు అడవి దేశంలో వన్యమృగ సంరక్షణ కేంద్రాలన్నింటికంటే పెద్దది.జిల్లాలోని యాదగిరి గుట్ట, తెలంగాణాలోని పర్వత ప్రాంత దేవాలయాల్లో ఎంతో పేరుపొందింది. ఇక్కడి లక్ష్మీనరసింహస్వామి గుడి అన్ని ప్రాంతాలవారికి దర్శనీయ పుణ్యక్షేత్రం. దేవాలయ నిర్మాణ రీతి ప్రాచీన ఆధునిక సంప్రదాయాల కలగలుపుగా ఉంటుంది. ఏటా రథోత్సవం జరుగుతుంది. ఫాల్గుణ మాసంలో బ్రహ్మోత్సవం, పెళ్ళిళ్ళు విరివిగా జరిగే ప్రదేశం. జిల్లాలోని ఆలేరుకు సుమారు ఆరుకిలోమీటర్ల దూరంలోని కొలనుపాక జైన మతానుయాయులకు ఒక పవిత్ర యాత్రాస్థలం. ప్రస్తుతం ఇక్కడ శ్వేతాంబర శాఖకు చెందిన ఒక జైన దేవాలయం నిత్య పూజారాధనతో విలసిల్లుతోంది. కాకతీయుల నాటి ప్రసిద్ధి చెందిన శివాలయాలు సూర్యాపీట మండలం లోని పిల్లలమర్రి గ్రామంలో ఉన్నాయి. వాడపల్లి తీర్థం ఈ జిల్లాలో అతి పెద్ద శైవ క్షేత్రము.శివరాత్రి నాడు పుణ్యస్నానాలు అచరించడానికి ప్రజలు అధిక సంఖ్యలో వస్తారు.ఇది కృష్ణా,మూసీ మరియు అంతర్వేది సంగమం.
బుద్ధుడి శిల్పం
హైదరాబాదుకు 150 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న నాగార్జునసాగర్ ప్రధాన పర్యాటకకేంద్రం. ఈ చారిత్రాత్మ ప్రదేశానికి ఈ పేరు బౌద్ధసన్యాసి నార్జునుడి కారణంగా వచ్చింది. ఈ ప్రదేశంలో పండితుడైన ఆచార్య నాగార్జునుడు విద్యాకేంద్రాన్ని స్థాపించాడు. ప్రస్తుతం ఇక్కడ నాగార్జునసాగర్ ఆనకట్ట నిర్మించబడి ఉంది. నాగార్జున సాగర్ ఆనకట్ట ప్రపంచంలో పొడవైన మానవ నిర్మిత ఆనకట్టగా ప్రసిద్ధిగాంచింది. నాగార్జునసాగర్ ఆనకట్ట కింద 10 లక్షల కంటే అధికమైన ఎకరాల సాగుబడి జరుగుతుంది.
ఈ ఆనకట్ట నిర్మించే సమయంలో త్రవ్వకాలలో బౌద్ధసంస్కృతికి చెందిన శిథిలాల పురాతన అవశేషాలు బయటపడ్డాయి. వెలికితీసిన పురాతన అవశేషాలను సుందరమైన నాగార్జున కొండ మీద బధ్రపరిచారు. ఈ కొండ మానవ నిర్మిత సరస్సుకు కేంద్రంలో ఉంది. పవిత్రమైన బౌద్ధస్థూప అవశేష మిగులు భాగాలను స్థూప, విహారాలు, ఒక విశ్వవిద్యాలయం మరియు పవిత్రమైన బలిపీఠం జాగ్రత్తగా రిజర్వాయర్కు తూర్పు భాగంలో ఉన్నాయి.
నాగార్జున కొండ
మానవ నిర్మిత సరస్సు మధ్య మనోహరమైన ద్వీపం ఉంది. నాగార్జున కొండ త్రవ్వాకాలలో 2వ 3వ శతాబ్ధానికి చెందిన బౌద్ధసంస్కృతిక స్థూపం బయటపడ్డాయి.ఈ కొండను చేరటానికి విజయపురి వద్ద ఉన్న జెట్టి అనేప్రదేశంలో బోటు సేవలు లభ్యం ఔతాయి.129 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న హైదరాబాదు విమానాశ్రయం నుండి ఇక్కడకు వాయుమార్గంలో ప్రదేశానికి చేరవచ్చు.
చంద్రవంక జలపాతము
ఎత్తిపోతల జలపాతముకు దిగువగా 11 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న సుందరమైన కొండచరియలలో చంద్రవంక జలపాతము ఉంది. ఈ జలపాతము పచ్చని కొండల నుండి 21.3 మీటర్ల నుండి కింద ఒక మడుగులోకి పడుతూ ఉంటుంది. ఈ జలపాతాన్ని తరచూ పర్యాటకులు దర్శిస్తుంటారు.
ఈ సుందర జలపాతము 60 మీటర్ల ఎత్తులో ప్రవహిస్తున్న చంద్రవంకానది నుండి ప్రవహించే జలాల వలన ఏర్పడింది. ఈ జలపాతం నాగార్జున కొండకు 21 కిలోమీటర్ల దూరంలో తూర్పున ఉంది. అక్కడ ధ్యానంచేసిన ఒక యతీశ్వరుడి వలన ఈ జలపాతానికి ఈ పేరు వచ్చింది. ఈ ప్రాంతంలో కొన్ని కొండ గుహాలయాలు ఉన్నాయి. ఈ ప్రాంతం వారు ఇక్కడి దైవాలను పూజిస్తూ ఉంటారు.
ఈ ప్రాంతం రహదారి మార్గంలో హైదరాబాదు నుండి 150 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉంది విజయపురి సమీపంలో ఉంది.
నందికొండ కోట
నందికొండ అంటే కృష్ణా నదీ తీరంలో ఉన్న చిన్న పల్లెటూరు. ఇది మిరియాలగూడకు 64.37 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉంది. చాలా ప్రముఖమైన ఈ నిర్మాణం ఇక్ష్వాకు వంశానికి చెందిన వారి చేత నిర్మించబడిన కోట. దృఢమైన గోడలు, కందకము, ద్వారాలు మరియు బురుజులు కలిగిన ఈ కోటలో ఒక దీర్ఘచతురస్రాకార రంగస్థలం (స్టేడియం)ఉంది.
పోచంపల్లి
1950 లో ఆచార్యా వినోభాభావే ఇక్కడి నుండి తన ఉద్యమాన్ని ఆరంభించాడు. ఇది బోంగిర్ నుండి 14.48 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. అలాగే బీబీనగర్ నుండి 9.66 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
పిల్లలమర్రి
ఇక్కడ అద్భుతమైన చిత్రాలు, సున్నితంగా చెక్కబడిన స్తంభాలు కలిగిన పురాతన కాకతీయ ఆలయాలు ఉన్నాయి. ఈ చారిత్రాత్మక ప్రదేశం ప్రసిద్ధ కవి అయిన పిల్లల మర్రి పిన వీరభద్రుని పుట్టిన ప్రదేశం.
కొలనుపాక
ఇది హైదరాబాదు నుండి 80 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఇది చాలా చారిత్రక ప్రసిద్ధమైనది. ఇది 93.24 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణం కలిగి ఒకప్పుడు సమృద్ధి కలిగి ఉన్న ప్రదేశం. పాత కోట యొక్క శిథిలాలు ఇప్పటికీ మిగిలి ఉన్నాయి. ఒకప్పుడు ఎ.డి. 11వ శతాబ్దం ఇది కల్యాణి చాళుక్యులకు రెండవ కోటగా ఉన్నప్పుడు అత్యంత ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంది.
చెర్వుగట్టు
శ్రీపార్వతి జడలరామలింగేశ్వర స్వామి గా ప్రసిద్ధి చెందిన చెర్వుగట్టు దేవస్థానం నల్లగొండ జిల్లా కేంద్రం నుండి 18 కి.మీ దూరంలో వెలిసింది.
ఇంకా కొన్ని ప్రముఖ ప్రాంతాలు
రాచకొండ, గాజుల కొండ, ఏలేశ్వరం, ఫణిగిరి, భోంగిర్ ఫోర్ట్, మటంపల్లి, వడపల్లి, పంగల్, సుంకిశాల,
ప్రముఖ వ్యక్తులు
రావి నారాయణరెడ్డి: ఈయన 1908 జూన్ 5 న భువనగిరి మండలంలోని బొల్లేపల్లి గ్రామంలో జన్మించాడు. అప్పటి నిజాం ప్రభుత్వ నిరంకుశ పాలనపై తెలంగాణ సాయుధ రైతాంగ పోరాటానికి నాయకత్వం వహించారు.
గవ్వా చంద్రారెడ్డి: ప్రముఖ వైద్యులు నల్లగొండ జిల్లాకు చెందిన వాడు.
ఇవి కూడా చూడండి
నల్లగొండ జిల్లా పుణ్యక్షేత్రాలు
మూలాలు
బయటి లింకులు
వర్గం:తెలంగాణ జిల్లాలు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B1%8A%E0%B0%82%E0%B0%A1%20%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1034,
1557,
2942,
4942,
7023,
8392,
9776,
10610,
11776,
12486,
13399,
14304,
16587,
17688,
19164,
20274,
22522,
23223,
24132,
26446,
28803,
29406,
30076,
32249,
33712,
34500,
35891,
37432,
38121,
39492,
40463,
42380,
42500,
42844
],
"plaintext_end_byte": [
1033,
1537,
2941,
4941,
7022,
8347,
9775,
10609,
11753,
12485,
13398,
14278,
16533,
17687,
19163,
20257,
22521,
23222,
24075,
26445,
28802,
29405,
30075,
32247,
33695,
34499,
35890,
37431,
38093,
39491,
40463,
42351,
42499,
42786,
42964
]
} | మైసూరు ప్యాలస్ ను ఏ రాజు నిర్మించాడు? | మైసూరు | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
మైసూరు (కన్నడ: ಮೈಸೂರು) కర్ణాటక రాష్ట్రంలో ముడొవ అతిపెద్ద నగరం. మైసూరు జిల్లా ప్రధాన కార్యాలయాలు ఇక్కడే ఉంటాయి. మైసూరు డివిజన్ కర్ణాటక రాజధానియైన బెంగళూరుకు నైరుతి దిశగా 146 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంటుంది.[3] మైసూరు అనే పదం మహిషూరు అనే పదం నుంచి ఉద్భవించింది. మహిషుడు అంటే హిందూ పురాణాల్లో పేర్కొన్న ఒక రాక్షసుడు. దీని వైశాల్యం సుమారు 42 చ.కి.మీ. ఉంటుంది. చాముండి హిల్స్ పర్వత పాదాలను ఆనుకుని ఉంది.
మైసూరు దసరా ఉత్సవాలకు పేరుగాంచింది. ఈ ఉత్సవాలకు యాత్రికులు విశేష సంఖ్యలో హాజరవుతారు. ఈ పేరు నుంచే మైసూరు పెయింటింగ్, మైసూర్ పాక్ అనే మిఠాయి, మైసూరు పట్టు అనే వస్త్రాలు ప్రాచుర్యం పొందాయి.
చరిత్ర
1947 వరకూ ఈ నగరం ఒడయార్లు పరిపాలిస్తున్న మైసూరు రాజ్యానికి రాజధానిగా ఉండేది. 18 శతాబ్దంలో కొద్దికాలం మాత్రం హైదర్ అలీ, టిప్పు సుల్తాన్లు పరిపాలించారు. ఒడయార్లు సంస్కృతి కళలంటే ప్రాణమిచ్చే వారు. ఈ విధంగా నగరాన్ని సంస్కృతికి నిలువుటద్దంగా తయారు చేశారు. హిందూ పురాణాల ప్రకారం ఒకానొకప్పుడు మహిషూరు అని పిలువబడే ఈ ప్రాంతం మహిషాసురుడు అనే రాక్షసుని పరిపాలనలో ఉండేది.[4] ఈ రాక్షసుణ్ణి దగ్గరే ఉన్న కొండపై కొలువున్న చాముండీ దేవి సంహరించిందని ప్రతీతి. తర్వాత కాలక్రమంలో మహిషూరు, మహిసూరుగా మారి చివరకు మైసూరు అనే స్థిరపడింది.[5]
ప్రస్తుతం మైసూరు నగరం ఉన్న ప్రాంతాన్ని 15వ శతాబ్దం వరకు "పురగేరె" అనేవారు.[6] 1524లో "మహిషూరు"కోటను 3వ చామరాజ వొడయార్ (1513–1553) నిర్మించాడు. తరువాత ఇక్కడి పాలన అతని కొడుకు 4వ చామరాజ వొడయార్ (1572–1576) క్రిందికి వచ్చింది. 16వ శతాబ్దంనుండి నగరాన్ని "మహిషూరు" అనసాగారు. తరువాత ఇది మైసూరుగా పరిణమించింది.[6]. విజయనగర సామ్రాజ్యం కాలంలో వొడయార్ల మైసూరు రాజ్యం వారికి సామంతరాజ్యంగా ఉండేది. అప్పటిలో మహిషూరు వొడయార్ల రాజధాని. దగ్గరలోని శ్రీరంగపట్నం విజయనగర సామ్రాజ్య ప్రతినిధి కార్యాలయకేంద్రంగా ఉండేది. 1565లో విజయనగర సామ్రాజ్యం పతనమయ్యింది. 1610లో రాజా వొడయార్ శ్రీరంగపట్నంలోని సామ్రాజ్య ప్రతినిధిని ఓడించి తన రాజధానిని శ్రీరంగపట్నానికి మార్చాడు. క్రమంగా మైసూర్ వొడయార్లు స్వతంత్ర పాలకులయ్యారు. 1637లో నరసింహరాజ వొడయార్ పాలనాకాలంలో మైసూర్ పూర్తి స్వతంత్ర రాజ్యమయ్యింది.[7]
శ్రీరంగపట్నంలో టిప్పు సుల్తాన్ అధికారంలో ఉన్నపుడు మైసూర్ నగరం చాలావరకు నాశనం చేయబడింది. వొడయార్ల పాలనను అంతం చేయడమే అతని ఉద్దేశం.[8] 1799లో 4వ ఆంగ్లో-మైసూర్ యుద్ధంలో టిప్పు సుల్తాన్ మరణించాడు. అనంతరం రాజధాని మళ్ళీ మైసూరుకు మార్చబడింది.[9][10] అప్పటి రాజు ముమ్మడి కృష్ణరాజ వొడయార్ ఇంకా బాలుడు అవడంవలన పాలనా వ్యవహారాలు అధికంగా పూర్ణయ్య అనే దివాన్ నిర్వహించేవాడు. మైసూర్ నగరం అభివృద్ధికి, ముఖ్యంగా పౌర సదుపాయాల విషయంలో, పూర్ణయ్య చేసిన కృషి నగరాన్ని సుందరంగా తీర్చిదిద్దడానికి దోహదపడింది.[9] 1831లో బ్రిటిష్ కమిషనర్ మార్క్ కబ్బన్ రాజధానిని బెంగళూరు నగరానికి మార్చాడు. దానితో మైసూరు నగరం రాజధాని హోదా కోల్పోయింది[11]. మళ్ళీ 1881లో బ్రిటిష్ పాలకులు మైసూరు రాజ్యాన్ని వొడయార్ పాలకులకు అప్పగించారు.[12] అప్పటినుండి 1947వరకు మళ్ళీ మైసూరు నగరం రాజధానిగాను, మైసూరు కోట పాలనాకేంద్రంగాను వర్ధిల్లాయి.
మైసూర్ పురపాలక సంస్థ (మునిసిపాలిటీ) 1888లో ప్రాంభించబడింది. పట్టణాన్ని 8 వార్డులుగా విభజించారు.[13] 1897లో ప్రబలిన ప్లేగు వ్యాధి (bubonic plague) వలన పట్టణం జనాభాలో సుమారు సగం మంది మరణించారు.[14] 1903లో నగరం అభివృద్ధి ట్రస్ట్ బోర్డు (City Improvement Trust Board - CITB) ఏర్పాటయ్యింది. ఇలా ఆసియాలో ప్రణాళికా బద్ధమైన అభివృద్ధి కార్యక్రామలు చేపట్టిన తొలి నగరాలలో ఒకటిగా మైసూరును పేర్కొనవచ్చును.[15] స్వాతంత్ర్యం తరువాత మైసూర్ రాజసంస్థానం భారతదేశంలో విలీనం అయ్యింది. మైసూర్ రాజు జయచామరేంద్ర వొడయార్ "రాజప్రముఖ్" అయ్యాడు. అతను 1974లో మరణించాడు.[16]
భౌగోళిక స్వరూపం
మైసూర్ నగరం అక్షాంశ రేఖాంశాలవద్ద ఉంది. సముద్రమట్టం నుండి ఎత్తు 770 metres (2,526ft).[17] కర్ణాటక రాష్ట్రం దక్షిణ భాగంలో చాముండి పర్వతపాదంలో ఉంది. నగరం వైశాల్యం సుమారు128.42km2 (50sqmi).[3]. మార్చినుండి జూన్ వరకు వేసవి కాలం. జూలై నుండి నవంబరు వరకు వర్షాకాలం, డిసెంబరు నుండి ఫిబ్రవరి వరకు చలికాలం.[17]. ఇప్పటివరకు మైసూరులో నమోదైన అత్యధిక ఉష్ణోగ్రత 38.5°C (101°F) ( 2006 మే 4). అత్యల్ప ఉష్ణోగ్రత 9.6°C (49°F)[18][19] నగరంలో సగటు వర్షపాతం 798.2mm (31in).[3]:p.04 మైసూర్ ప్రాంతంలో భూకంపాల ప్రమాదం చాలా తక్కువగా అంచనా వేయబడింది. కాని 4.5 రిక్టర్ స్కేలు వరకు భూకంపాలు నగర పరిసరాలలో సంభవించాయి[20][21]
మైసూరులో పెక్కు సరస్సులున్నాయి. వాటిలో "కుక్కరహళ్ళి సరస్సు", "కరాంజి సరస్సు", "లింగాంబుధి సరస్సు" ముఖ్యమైనవి. 2001 గణాంకాల ప్రకారం వివిధ వినియోగాలకు వాడబడే నగర భూభాగం శాతాలు ఇలా ఉన్నాయి -- నివాసాలు 39.9%, రోడ్లు 16.1%, పార్కులు, ఖాళీ స్థలాలు 13.74%, పరిశ్రమలు 13.48%, పబ్లిక్ ప్రాపర్టీలు 8.96%, వాణిజ్య సంస్థలు 3.02%, వ్యవసాయం 2.27% జలాశయాలు 2.02% .[22]
మైసూర్ నగరం కావేరి, కాబిని నదుల మధ్య ఉంది. నగరం త్రాగునీటి అవసరాలకు నీరు అధికంగా ఈ నదులనుండే లభిస్తుంది.[22]:p.53 1896లో బెళగొళ ప్రాజెక్టు ద్వారా మొట్టమొదటి పైపు నీరు సదుపాయం లభించింది.[23] ప్రస్తుతం మైసూరు నగరానికి రోజువారీ 42.5మిలియన్గాలన్లు నీరు హొంగళ్ళి, బెళగొళ, మేలపూర్ అనే మూడు ప్రాజెక్టులనుండి సరఫరా అవుతుంది. ఇది దాదాపు 85% గృహాలకు చేరుతుంది. వేసవిలో నీటి ఎద్దడి రావడం కద్దు.[24] 1904 నుండి నగరంలో భూగర్భ డ్రైనేజి సదుపాయం మొదలయ్యింది.[22]:p.56
పరిపాలన
మైసూరు మునిసిపాలిటీ 1888లో స్థాపించబడింది. 1977లో కార్పొరేషన్గా మార్చబడింది. నగరంలో 65 వార్డులు ఉన్నాయి. ప్రతి ఐదేళ్ళకు కౌన్సిల్ సభ్యులు (కార్పొరేటర్లు) ఎన్నికవుతారు.[25] వారు మేయర్ను ఎన్నుకొంటారు. కార్పొరేషన్ వార్షిక బడ్జెట్ 2007–2008 సంవత్సరానికి గాను 11,443.89లక్షల రూపాయలు.[26]
నగరం అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు "మైసూర్ అర్బన్ డెవలప్మెంట్ అథారిటీ" (MUDA) అధ్వర్యంలో నడుస్తాయి. నగర విస్తరణ, అభివృద్ధి ప్రణాళికలు ఈ సంస్థ నిర్వహిస్తుంది[27] వీరు చేపట్టిన మైసూర్ రింగ్ రోడ్ ప్రాజెక్టు నగరంలో ట్రాఫిక్ సమస్యను అదుపు చేయగలదని ఆశిస్తున్నారు.[28] నగరం విద్యుత్ సరఫరా పనులను "చాముండేశ్వరి ఎలక్ట్రిక్ సప్లై కార్పొరేషన్" నిర్వహిస్తుంది.[29]
మైసూర్ నగరం నుండి కర్ణాటక అసెంబ్లీకి నలుగురు ప్రతినిధులు ఎన్నుకోబడుతారు - చామరాజ, కృష్ణరాజ, నరసింహరాజ, చాముండేశ్వరి అనేవి ఆ నాలుగు నియోజక వర్గాల పేర్లు.[30] మైసూర్ నగరం నుండి లోక్సభకు ఒక పార్లమెంటు సభ్యుడు ఎన్నుకోబడుతాడు. నగరంలో ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు: భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (INC); భారతీయ జనతా పార్టీ (BJP); మరియు జనతా దళ్ (సెక్యులర్) (JDS).[30]
గణాంకాలు
2001 జనాభా గణన ప్రకారం మైసూర్ నగరం జనాభా799,228. ఇందులో మగవారు 406,363, ఆడువారు 392,865. కర్ణాటకలో ఇది రెండవ పెద్ద నగరం.[31][32] నగరంలో స్త్రీ పురుషుల నిష్పత్తి - ప్రతి 1000 మంది పురుషులకు 967 మంది స్త్రీలున్నారు. జనసాంద్రత చదరపు కిలోమీటరుకు 6223.55 మంది. జనాభాలో 76.76% హిందువులు, 19% ముస్లిములు, 2.84% క్రైస్తవులు, మిగిలినవార అన్య మతస్తులు.[33]. 1931 జనాభా లెక్కలలో ఈ నగరం జనాభా 100,000 పరిమితి దాటింది. తరువాత 1991–2001 దశాబ్దంలో 20.5% జనాభా వృద్ధి నమోదయ్యింది. నగరంలో సగటు అక్షరాస్యత 82.8%. కర్ణాటక రాష్ట్రం సగటు అక్షరాస్యత 67% మాత్రమే.[22]:p.32 ఎక్కువ మంది కన్నడ భాష మాట్లాడుతారు. నగరంలో 19% ప్రజలు దారిద్ర్య రేఖ దిగువన ఉన్నారు. 8.95% జనాభా మురికి వాడలలో నివసిస్తున్నారు. కర్ణాటక రాష్ట్రంలో నగరాలలో 35.7% కార్మికులుండగా మైసూరులో మాత్రం 33.3% మాత్రమే కార్మికులు.[32] జనాభాలో 15.1% మంది షెడ్యూల్డ్ కులాలు మరియు షెడ్యూల్డ్ తెగలకు చెందినవారు.[32] 2005లో మైసూర్ నగరంలో 805 నేరాలు నమోదయ్యాయి. 2003లో నమోదైన 510 నేరాలకంటే ఇది బాగా ఎక్కువ.[34]
వ్యాపార వాణిజ్యాలు
పర్యాటక రంగం ఇక్కడ ప్రధానమైన ఆదాయ వనరుగా చెప్పవచ్చు. 21వ శతాబ్దం మొదటి భాగంలో సమాచార సాంకేతిక రంగంలో వచ్చిన విశేష ప్రగతితో, ఈ పట్టణం ఇపుడు కర్ణాటక రాష్ట్రంలో సాఫ్టువేరుకు రెండవ అతిపెద్ద ఎగుమతిదారుగా అవతరించింది. మొదటి స్థానం బెంగళూరుదే. ఇక్కడ విమానాశ్రయ సౌకర్యం లేకపోయినా, దేశంలోని అన్ని ప్రధాన నగరాలతో రైలు, రోడ్డు రవాణా సౌకర్యాలను కలిగిఉంది. మైసూర్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి అనేక ప్రముఖులు విద్యావంతులయ్యారు.
సాంప్రదాయికంగా పట్టు వస్త్రాల నేత, గంధపు చెక్కల శిల్పాలు, ఇత్తడి సామానులు వంటి హస్తకళలకు,, నిమ్మ,ఉప్పు ఉత్పత్తికి కేంద్రంగా ఉండేది.[35] 1911లో జరిగిన "మైసూర్ ఆర్ధిక సమావేశం" కారణంగా ప్రణాళికా బద్ధమైన పారిశ్రామికీకరణకు నాంది జరిగింది.[35][36] తత్ఫలితంగా 1917లో "మైసూర్ గంధపునూనె ఫ్యాక్టరీ", 1920లో "కృష్ణరాజేంద్ర మిల్స్" నెలకొల్పారు.[37][38]. 2001లో జరిపిన "బిజినెస్ టుడే" సర్వే ప్రకారం భారత దేశంలో వాణిజ్యానికి అనువైన నగరాలలో మైసూరు 5వ స్థానంలో ఉంది.[39] కర్ణాటక రాష్ట్రం పర్యాటక రంగానికి మైసూరు కీలకమైన స్థానం వహిస్తున్నది. 2006లో 25 లక్షల మంది పర్యాటకులు ఈ నగరాన్ని దర్శించారు.[40]
పారిశ్రామిక అభివృద్ధి కోసం "కర్ణాటక పారిశ్రామిక వాడల అభివృద్ధి బోర్డు" (KIADB) నగర పరిసరాలలో నాలుగు పారిశ్రామిక వాడలను అభివృద్ధి చేసింది. అవి బెళగొళ, బెలవాడి, హెబ్బల్ (ఎలక్ట్రానిక్ సిటీ) మరియు హూటగళ్ళి అనే స్థలాలలో ఉన్నాయి.[41] బి.ఇ.ఎమ్.ఎల్., జె.కె.టైర్స్, విప్రో, ఎస్.పి.ఐ.softvision, ఎల్&టి, ఇన్ఫోసిస్ ఇక్కడ ఉన్న ముఖ్య పరిశ్రమలలో కొన్ని. 2003 తరువాత ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీకి సంబంధించిన పరిశ్రమలు మైసూరులో బాగా అభివృద్ధి చెందాయి.
విద్య
ఆధునిక విద్యా విధానం ప్రవేశింపక మునుపు అగ్రహారాలు, మదరసాలు విద్యా కేంద్రాలుగా ఉండేవి.[42] 1833లో ఒక "ఫ్రీ ఇంగ్లీష్ స్కూలు" ప్రారంభమైంది.[43] 1854లో ఈస్టిండియా కంపెనీ వారు హాలిఫాక్స్ డిస్పాచ్ అనే పత్రం ద్వారా మైసూరు రాజ్యంలో పాశ్చాత్య విద్యా విధానం అమలు చేయడం గురించి చర్చించారు.[44] 1864లో మహారాజా కళాశాల ఉన్నత విద్యను అందించడం మొదలుపెట్టింది.[43]:p.50 1868లో హొబ్లీ పాఠశాలల ద్వారా సామాన్య ప్రజలందరికీ విద్యను అందుబాటులోకి తేవడానికి ప్రయత్నించారు.[45] ఈ విధానంలో ఒక్కొక్క హొబ్లి (నగరంలో ఒక పేట లాంటిది)లో ఒక్కొక్క పాఠశాల ప్రారంభించారు. 1881లో బాలికల కోసం ఒక పాఠశాల ప్రారంభమైంది. ఇది తరువాత "మహారాణి మహిళా కళాశాల"గా మారింది.[46]. 1892లో పారిశ్రామిక పాఠశాల, 1913లో చామరాజేంద్ర సాంకేతిక విద్యాసంస్థ ప్రారంభమయ్యాయి.[47] 1916లో మైసూర్ విశ్వవిద్యాలయం ప్రారంభమయింది.[48] తరువాత అనేక విద్యా సంస్థలు వెలశాయి. ప్రస్తుతం ఈ విశ్వవిద్యాలయం పరిధిలో 127 కాలేజీలు, 53,000 మంది విద్యార్థులు ఉన్నారు.
1946లో ఒక ఇంజినీరింగ్ కాలేజి మొదలయ్యింది.[49] ప్రస్తుతం నగరంలో ఏడు ఇంజినీరింగ్ కళాశాలలు, రెండు సాయంకాలపు ఇంజినీరింగ్ కళాశాలలు ఉన్నాయి.[50] 1930లో మైసూర్ మెడికల్ కాలేజి మొదలయ్యింది. ప్రస్తుతం రెండు మెడికల్ కాలేజిలు ఉన్నాయి. ప్రస్తుతం నగరంలో ఇంకా 40 పైగా కళాశాలలు ఉన్నాయి.
ఇంకా నగరంలో సెంట్రల్ ఫుడ్ అండ్ టెక్నాలజీ రీసర్స్ ఇన్స్టిట్యూట్, సెంట్రల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియన్ లాంగ్వేజెస్, ఆలిండియా ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ స్పీచ్ అండ్ హియరింగ్, డిఫెన్స్ ఫుడ్ రీసర్చ్ లాబొరేటరీ, సెంట్రల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ప్లాస్టిక్స్ ఇంజనీరింగ్ అండ్ టెక్నాలజీ వంటి అనేక ప్రత్యేక విద్యా, పరిశోధనా సంస్థలు ఉన్నాయి.
సంస్కృతి మరియు కళలు
మైసూరును కర్ణాటక రాష్ట్రానికి సాంస్కృతిక రాజధానిగా చెప్పుకోవచ్చు.,[51] దసరా ఉత్సవాలకు మైసూరు చాలా ప్రసిద్ధి గాంచింది. ఇది ఆ రాష్ట్రం యొక్క అధికారిక ఉత్సవం. ఇవి పది రోజులపాటు అత్యంత వైభవోపేతంగా జరుగుతాయి. వీటిని మొట్టమొదటగా ఓడయార్ రాజా-1 1610 సంవత్సరంలో ప్రారంచభించడం జరిగింది.[52] ఈ ఉత్సవాల్లో తొమ్మిదవ రోజును మహార్నవమి అని అంటారు. ఈ రోజున ఖడ్గాన్ని పూజించడమే కాకుండా అలంకరించిన ఏనుగులు, గుర్రాలు, ఒంటెల మీద ఊరేగిస్తారు.[52] పదవ రోజు విజయదశమి. మైసూరు పురవీధుల్లో ఊరేగింపు (దీనిని జంబూసవారీ అంటారు) ఉంటుంది. చాముండేశ్వరీ దేవిని ఏనుగుపై ఉంచిన బంగారు అంబారీలో ఉంచి ఊరేగిస్తారు. ఈ ఉరేగింపు ముందు నృత్య బృందాలు, సంగీత కళాకారుల సమూహాలు, అలంకరించిన ఏనుగులు, గుర్రాలు, ఒంటెలు మొదలైనవి సందడి చేస్తూ వెళుతుంటాయి.[52] ఇది మైసూరు ప్యాలెస్ నుంచి ప్రారంభమై బన్నిమంటపం అనే ప్రదేశంలో ముగుస్తుంది..[52] దసరా ఉత్సవాలు విజయదశమి రోజు రాత్రి పంజీన కవయట్టు అనే దివిటీల ప్రదర్శనతో ముగిసిపోతాయి.[52]
మైసూరులో అనేక మైసూరు ప్యాలెస్ లాంటి అనేక ప్యాలెస్ లు కొలువుతీరి ఉండడం వలన మహాసౌధాల నగరంగా తరచు వ్యవహరించడం జరుగుతుంది. జగన్మోహన ప్యాలెస్ ను ఇప్పుడు ఆర్ట్ గ్యాలరీగా మార్చారు. రాజేంద్ర విలాస్ చాముండి హిల్స్ మీద ఉంటుంది. లలితా మహల్ ను ఇప్పుడు హోటల్గా మార్చారు. జయలక్ష్మి విలాస్ మైసూరు విశ్వవిద్యాలయం ప్రాంగణంలో కానవస్తుంది..[53] మైసూరు ప్యాలెస్ లోని ప్రధాన భాగం 1897 లోకాలిపోయింది. ఇప్పుడున్న భవనాలు అదే స్థలంలో నిర్మించారు. దీని వెలుపలి భాగం ఇండో-సరాసెనిక్ పద్ధతిలోనూ, లోపలి భాగం హోయసాల పద్ధతిలో నిర్మించబడి ఉంటుంది.[54] ప్రస్తుతం ఈ భవనాన్ని కర్ణాటక ప్రభుత్వమే నిర్వహిస్తున్నప్పటికీ, రాజకుటుంబీకుల కోసం ప్యాలెస్ లో కొంత భాగం కేటాయించారు. జయలక్ష్మి విలాస్ అనే భవనాన్ని చామరాజ్ ఒడయార్ తన కూతురైన జయలక్ష్మి అమ్మణ్ణి కోసం కట్టించింది. దాన్ని ఇప్పుడు జానపద కళారూపాలను ప్రదర్శించే మ్యూజియంగా మార్చారు. ఒడయార్ల కళాఖండాలను భద్రపరచడం కోసం ఒక ప్రత్యేకమైన మ్యూజియాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.[55]
మైసూరు చిత్రలేఖనము విజయనగర చిత్రలేఖనమూలాలనుంచి అభివృధి చెందినది.ఓడయార్ రాజును (1578–1617 CE)ఈ చిత్రలేఖన పోషకునిగా కీర్తిస్తారు.[56] బంగారు రేకులను తగిన విదముగా చిత్రాలయందు తాపడము చేయుట ఈ కళారీతి (విధాన, స్కూల్ ఆఫ్ ధాట్) విశిష్టత.[56]:p.03
మైసూరులో అంతర్జాతీయ గన్జీఫా పరిశోధనా సంస్థ ఉన్నది, ఈ సంస్థ ప్రాచీన గన్జీఫా అట్టముక్కల ఆట గురించి మరియు అందలి కళల గురించి పరిశోధిస్తుంది.[57] మైసూరు నల్ల చెక్క (రోజ్ వుడ్) పొదిగిన కళాఖండములకు ప్రసిద్ధి. 4000 మంది కళాకారులు ఈ కళలో నిమగ్నమయ్యారని ఒక అంచనా.[58]
స్వచ్ఛమైన పట్టు మరియు బంగారు జరీతో నేసే చీరలు మైసూరు పట్టు చీరలుగా ప్రసిద్ధికెక్కాయి.[59] మైసూరు కళాసంస్థలకు ఆటపట్టు. దృశ్యకళలైన చిత్రలేఖనము, ధృశ్యచిత్రము (గ్రాఫిక్స్), శిల్పకళ, కళాత్మ ఉపకరణాల తయారీ, ఛాయాగ్రహణము (ఫోటోగ్రఫీ), ఛాయాగ్రహసహిత వార్తా సేకరణ మరియూ కళల చరిత్రలో శిక్షణ ఇచ్చు చామరాజేంద్ర అకాడమీ ఆఫ్ విజువల్ ఆర్ట్స్ (సిఏవిఏ) అందలి మచ్చుతునక. రంగయాన (రంగశాల) రంగస్థల కళా క్షేత్రము నాటక ప్రదర్శనములనిస్తూ, రంగస్థల సంభందమైన కళలలో శిక్షణ మరియూ ధ్రువపత్రములను జారీచేస్తుంది. ఎన్నదగిన కన్నడ సాహితీవేత్తయిన కువెంపు, గోపాలకృష్ణ ఆడిగ మరియు యు.ఆర్.అనంతమూర్తి మైసూరులో విద్యనభ్యసించి మైసూరు విశ్వవిధ్యాలములో ఆచార్యులుగా పనిచేయుట వలన వారికి మైసూరుకు ఉన్న అనుభందం దీర్ఘమైనది.[60] ప్రఖ్యాత నవలా రచయిత మరియు మాల్గుడి గ్రంథకర్త ఆర్.కే. నారాయణ్ అతని తమ్ముడు ఆర్.కె.లక్ష్మణ్ జీవితకాలంలో చాలా భాగం మైసూరులోనే గడిచింది.[60]
క్రీ.శ.1761-82 మధ్య మైసూరు సామ్రాజ్యాన్ని పరిపాలించిన హైదర్ అలీ మైసూరులోని నంజనగూడులో నంజుండేశ్వరాలయం అనే గొప్ప దేవాలయంలో తన పేరుతో ఒక లింగాన్ని ప్రతిష్ఠించాలని కోరి హైదరు లింగం అనే లింగం ప్రతిష్ఠించారు. ఆ లింగానికి ధూపదీపనైవేద్యాలు జరిపించేందుకు హైదరాలీ చాలా సొమ్మునిచ్చి దేవాదాయాన్ని ఏర్పాటుచేశారు. హైదరాలీకి ఒక ప్రియమైన ఏనుగుకు కంటిజబ్బు చేసి ఎంతకీ తగ్గకపోవడంతో ఆస్థానికుల సూచనతో నంజుండేశ్వరస్వామికి మొక్కుకున్నారు. కొద్దిరోజుల్లోనే ఆ ఏనుగుగున్నకు జబ్బునయం కాగా సంతోషంతో నవరత్నాలు పొదిగిన బంగారు హారాన్ని సమర్పించుకున్నారు.[61]
రవాణా
మైసూరు నగరానికి ప్రత్యేక విమానాశ్రయం లేదు. బెంగళూరు నగరంలోనిదే సమీప విమానాశ్రయం. "మండకల్లి" విమానాశ్రయాన్ని అభివృద్ధి పరచే దిశగా ప్రయత్నాలు కొనసాగుతున్నాయి. ఇది 2009లో విమానాల రాకపోకలు సిద్ధం కావచ్చును.[62] నగరంలో విమానాశ్రయం లేకపోవడం మైసూరు ఆర్థిక ప్రగతికి ఒక ప్రతిబంధకంగా భావింపబడుతున్నది.[63]
మైసూరు నగరంలో ఒక రైల్వే స్టేషను ఉంది. నగరానికి మూడు రైల్వే లైనులు ఉన్నాయి. అవి బెంగళూరు, హసన్, చామరాజ నగర్ మార్గాలు. వీటిలో బెంగళూరు-మైసూరు మీటర్ గేజ్ లైను 1882లో నిర్మింపబడింది.[64] కాని ఈ మూడు లైనులూ సింగిల్ లైనులు కావడం వలన రైల్వే సదుపాయం పరిమితంగా ఉంది. బెంగళూరు మార్గాన్ని డబుల్ లైను చేసే ప్రతిపాదనలున్నాయి.[65] మైసూరు-చెన్నై శతాబ్ది ఎక్స్ప్రెస్ ఇక్కడికి వచ్చే రైళ్ళలో అత్యంత వేగవంతమైనది.మైసూరు నుంచి అన్ని నగరాలకు సరాసరి ట్రైన్స్ పరిమితంగా కలవు .అందువలన బెంగుళూరు వచ్చి అక్కడ నుంచి దేశంలోని ప్రధాన నగరాలకు వెళ్ళాళి.
జాతీయ రహదారిNH-212 మైసూరు నగరం గుండా వెళుతుంది. ఇది రాష్ట్రం సరిహద్దు పట్టణం గుండ్లుపేట వద్ద రెండుగా చీలి కేరళ, తమిళనాడు రాష్ట్రాలకు వెళుతుంది.[66] రాష్ట్రం రహదారి నెం.17 (State Highway 17) మైసూరు - బెంగళూరు నగరాలను కలుపుతుంది. ఈ రోడ్డుపై ట్రాఫిక్ చాలా ఎక్కువ. 2006లో దీనిని నాలుగు లైన్ల రహదారిగా విస్తరించారు. తద్వారా బెంగళూరు - మైసూరు నగరాల మధ్య ప్రయాణకాలం తగ్గింది.[67] 1994లో ఈ రెండు నగరాల మధ్య క్రొత్త ఎక్స్ప్రెస్వే నిర్మించే ప్రఅజెక్టు మొదలయ్యింది కాని అనేక సమస్యల వలన ఆ పని పురోగతి సాధించలేదు.[68]. ఇంకా రాష్ట్ర రహదారి నెం. 33 మైసూరునుండి హెచ్.డి.కోటకు, రహదారి నెం.88 మైసూరు నుండి మడికేరికి ఉన్నాయి.[69]
మైసూరు నుండి ఇతర ప్రాంతాలకు బస్సు సర్వీసులు కర్ణాటక రోడ్ ట్రాన్స్పోర్టు సంస్థ, ఇతర ప్రైవేటు సంస్థలు నడుపుతున్నాయి. నగరంలోపల సిటీబస్సులు, ఆటోలు సాధారణంగా వాడే రవాణా సదుపాయాలు. ఇదివరకు టోంగాలు కూడా ఉండేవి కాని ప్రస్తుతం అవి కనుమరుగవుతున్నాయి.[70]
పర్యాటకం
కర్ణాటకలో మైసూరు ప్రధాన పర్యాటక కేంద్రం. దీని చుట్టుపక్కల ప్రదేశాలను చూడటానికి వచ్చే సందర్శకులకు కూడా ఇది ఆతిథ్యం ఇస్తుంది.[71] పది రోజుల పాటు జరిగే దసరా ఉత్సవాల సమయంలోనే ఇక్కడికి అత్యధిక సంఖ్యలో పర్యాటకులు విచ్చేస్తారు.[72] భారతదేశంలో అత్యధికంగా వీక్షించబడే స్మారక ప్రదేశాలలో ఒకటైన మైసూరు ప్యాలెస్ ఈ ఉత్సవాలకు ప్రధాన కేంద్రం.[73] జగన్మోహన్ ప్యాలెస్, జయలక్ష్మి ప్యాలెస్, లలితా మహల్ మొదలైనవి ఇతర ముఖ్యమైన భవనాలు.[74] చాముండి పర్వతాలపై గల చాముండేశ్వరి దేవి ఆలయం, సెయింట్ ఫిలోమెనా చర్చి ప్రధాన ఆధ్యాత్మిక కేంద్రాలు.[71]
1892 లో నెలకొల్పబడ్డ మైసూరు జూ, కరాంజీ సరస్సు, కుక్కరహళ్ళి సరస్సు, కూడా పర్యాటకులను ఆకర్షించేవే.[71][75] వస్తు ప్రదర్శనశాలల్లో (మ్యూజియం) ప్రాంతీయ మ్యూజియం, ఫోక్లోర్ మ్యూజియం, రైల్వే మ్యూజియం,శాండ్ మ్యూజియం, ఓరియంటల్ రీసెర్చి ఇన్స్టిట్యూట్ మొదలైనవి ప్రధానమైనవి. యోగాకు సంబంధించిన ఆరోగ్య పర్యాటక రంగంలో కూడా మైసూరు చెప్పుకోదగ్గ సంఖ్యలో పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తుంది.[76]
మైసూరుకు సమీపంలో బృందావన్ గార్డెన్స్ ను ఆనుకుని కృష్ణరాజసాగర డ్యామ్ ఉంది. ఈ బృందావన్ గార్డెన్స్ లో సంగీతానికి తగ్గట్లుగా ఆడే ఒక మ్యూజికల్ ఫౌంటెయిన్ ఉంటుంది. ఈ ప్రదర్శన ప్రతి రోజూ సాయంత్రం జరుగుతుంది. ఇంకా శ్రీరంగపట్నం, సోమనాథపురం, తలకాడు మొదలైనవి దర్శనీయ స్థలాలు.[71] బి.ఆర్.హిల్స్, హిమవద్గోపాల స్వామి బెట్ట, ఊటీ కొండలు, మడికేరి మైసూరు సమీపంలోని కొండలు. బండిపూర్ నేషనల్ పార్కు, నాగరహొలె నేషనల్ పార్కు, మెల్కోటె వన్యప్రాణి సంరక్షణ కేంద్రము, రంగనతిట్టు పక్షిసంరక్షణ కేంద్రము, గణపతి సచ్చిదానంద స్వామి ఆశ్రమంలోని శుకవనం, కొక్రెబెల్లూరు పక్షి సంరక్షణ కేంద్రము కూడా ప్రకృతి ప్రేమికులకు ప్రియమైన పర్యాటక కేంద్రాలు.[77]. నంజనగూడు, బైలకుప్పె, శివసముద్రం జలపాతం మైసూరుకు సమీపంలో ఉన్న మరికొన్ని పర్యాటక కేంద్రాలు.
ప్రముఖులు
మైసూరు పట్టణంలో జన్మించిన కొందరు ప్రముఖులు:
హెచ్.వి.నంజుండయ్య - మైసూరు విశ్వవిద్యాలయం తొలి ఉపకులపతి, మైసూర్ రాజ్య దీవాన్, పరిపాలనాదక్షుడు, విద్యావేత్త
మూలాలు
బయటి లింకులు
వర్గం:కర్ణాటక
వర్గం:భారతదేశ నగరాలు, పట్టణాలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%88%E0%B0%B8%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
400,
545,
1463,
2524,
2676,
3162,
3918,
4176,
5895,
6154,
6571,
6633,
7907,
8113,
8868,
10941,
11590,
12551,
13574,
14496,
15425,
16759,
17410,
18855,
20363,
20991,
21128,
22270,
22511,
23319,
24783,
24984,
25452,
25632,
26021,
26283,
26668,
26812,
27397,
27662,
28120,
28494,
28607,
29256,
30032,
30360,
30754,
31354,
31567,
31965,
32390,
32602,
32952,
33337,
33613,
34321,
34761,
35598,
35856,
36466,
36635,
36998,
37449,
37508,
37827,
38170,
39439,
39623,
39771,
39927,
40056,
40633,
40901,
41789,
41984,
43514,
43789,
44378,
44963,
45250,
45450,
46416,
47138,
47517,
47691,
48049,
49032,
49684,
50062,
50483,
50988,
53471,
54965,
55474,
57381,
57463
],
"plaintext_end_byte": [
399,
531,
1373,
2523,
2675,
3161,
3917,
4175,
5894,
6147,
6560,
6632,
7901,
8030,
8867,
10849,
11589,
12550,
13573,
14495,
15424,
16758,
17388,
18854,
20311,
20990,
21127,
22269,
22474,
23291,
24782,
24910,
25451,
25631,
25995,
26282,
26667,
26811,
27396,
27661,
28106,
28493,
28574,
29255,
29924,
30359,
30727,
31353,
31566,
31964,
32389,
32601,
32951,
33292,
33612,
34320,
34760,
35597,
35855,
36465,
36634,
36997,
37358,
37507,
37826,
38169,
39438,
39622,
39770,
39926,
40055,
40632,
40881,
41788,
41939,
43513,
43788,
44377,
44962,
45249,
45449,
46415,
47137,
47481,
47690,
48048,
48984,
49683,
50061,
50482,
50987,
53470,
54901,
55473,
57345,
57461,
57584
]
} | Зачем изучают транскриптом? | Количественный анализ экспрессии генов | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Количественный анализ экспрессии генов — анализ транскриптома, измерение транскрипционной активности гена, с помощью определения количества его продукта, матричной РНК (мРНК), универсальной для большей части генов.
При этом конечный продукт экспрессии генов как правило белки, а не мРНК.
Методы
Для измерения количества мРНК разработаны надежные методы: количественная ПЦР в реальном времени (qPCR), применяют для анализа уровня экспрессии нескольких генов; сравнительная геномная гибридизация на чипах (CGH), позволяет видеть количественные изменения экспрессии генов прямо на хромосомах; микрочипы, с их помощью можно получать данные по уровню экспрессии большого количества генов; высокопроизводительное параллельное секвенирование РНК (RNA-Seq).
Количественный анализ экспрессии с помощью RNA-Seq
В результате секвенирования РНК создается библиотека ридов. Длина рида варьируется от 25 до 200 нуклеотидов. Затем риды картируются (или выравниваются) на референсный геном. Риды могут выравниваться сразу на несколько областей генома или на разные изоформы одного гена. Технология позволяет измерять лишь относительное количество транскрипта в клетке. Самый простой подход — рассматривать только однозначно выравненные риды на аннотированные модели генов. В этом случае величина RPKM[1] (reads per kilobase per million mapped reads) является подходящей количественной мерой экспрессии транскрипта:
R
P
K
M
=
X
(
l
10
3
)
⋅
(
N
10
6
)
{\displaystyle RPKM={\frac {X}{({\frac {l}{10^{3}}})\cdot ({\frac {N}{10^{6}}})}}}
,
где
X
{\displaystyle X}
— количество ридов, попавших на транскрипт,
l
{\displaystyle l}
— длина транскрипта,
N
{\displaystyle N}
— общее количество ридов. Эта формула является оценкой максимального правдоподобия при полиномиальной модели картирования ридов на транскрипты[2]
Однако многие риды не могут быть однозначно картированы. Например, при дупликациях гена. Также информация о структуре генов (альтернативный сплайсинг, альтернативные промотеры, разные сайты полиаденилирования) в высших эукариотах недостаточно изучена даже в модельных организмах. Поэтому используют подходы, позволяющие картирование с установлением точек сплайсинга[3] и последующей сборкой транскриптома[4].
В настоящее время существует большое разнообразие моделей вычисления количества транскрипта. Основные свойства, которые разделяют модели:
генеративная модель картирования ридов: используют полиномиальное, пуассоновское, отрицательное биномиальное, обобщенное пуассоновское. Известно, что генеративные модели на основе полиномиального, пуассоновского и отрицательного биномиально приводят к одинаковым оценкам количества транскрипта[2].
учитывают «мульти-риды»: мульти-рид это рид, который может относиться как к разным изоформам одного гена, так и к разным транскриптам разных генов.
учитывают парные риды: парные риды — концы секвенированных фрагментов — представляют ценную информацию, при их анализе необходимо оценивать распределение длин фрагментов. В случае парных ридов вводится мера FPKM (fragments per kilobase per million mapped reads)
учитывают систематические позиционные отклонения: покрытие транскрипта неравномерно
учитывют систематические отклонения в зависимости от контекста последовательности: концы ридов неслучайны, это означает предпочтения при фрагментации РНК.
В настоящее время существуют широкий спектр программ для количественного анализа экспрессии генов: Cufflinks, MISO, Scripture, ALEXA-Seq, rSeq, IsoInfer,MMSEQ, HTSeq.
HTSeq
Простой подход, при котором считается количество ридов, которые пересекаются с данным геном. При этом в программе заложено различные определения факта пересечения рида с геном. Далее экспрессию можно определять через RPKM.
Cufflinks
Основные шаги работы алгоритма[4]:
картирование библиотеки кДНК на геном для построения сплайсируемого выравнивания. Используется программа TopHat.
на основании выравнивания строят граф с парными ридами кДНК в вершинах, ребро проводится, если два парных рида могут находиться в одном транскрипте
На основании графа восстанавливаются возможные изоформы (как минимальное покрытие графа)
риды картируются на построенные транскрипты. В рамках статистической модели, вероятность принадлежности рида изоформе пропорциональна количеству транскрипта, строится функция максимального правдоподобия наблюдать данные риды на восстановленных транскриптах.
максимум функции правдоподобия отвечает искомому количеству транскриптов
MISO
В основе статистическая модель для оценки количества изоформ гена.
Систематические ошибки и воспроизводимость
В результате секвенирования РНК происходят систематические ошибки, которые могут значительно влиять на оценку экспрессии. Некоторые ошибки — неслучайное и неравномерное по длине фрагментирование — получается до некоторой степени учитывать[5]. Однако многие биохимические особенности не удается обнаружить. Так, считается, что формирование вторичных структур РНК может создавать неравномерность покрытия.
Существует два вида реплик: технические и биологические. Технические реплики предполагают секвенирование одного и того же биологического материала несколько раз. Биологические реплики предполагают секвенирование различного биологического материала. Из отсеквенированных фрагментов прочитывается лишь небольшая часть. Часть ридов, относящихся к фиксированному гену, будет несколько отличаться для образца и небольшой рассматриваемой части ввиду случайного выбора этой части. Если часть ридов данного гена в образце равна p, то часть ридов, попавших на ген подчиняется биномиальному распределению или распределению Пуассона со средним p. Для оценки этой части p нужны технические реплики. В случае биологических реплик, вариация в экспрессии не объясняется распределением Пуассона. В этому случае используется отрицательное биномиальное или обобщенное пуассоновское распределения. При этом сохраняется допущение, что вариация зависит от среднего экспрессии. Ввиду малого количества биологических реплик, вариация оценивается с помощью различных регрессионных методов.
Анализ экспрессии генов с помощью ДНК-микрочипов
ДНК-микрочип представляет собой небольшую поверхность, на которую нанесены фрагменты одноцепочечной ДНК с известной последовательностью. Эти фрагменты выступают в роли зондов, с которыми гибридизуются комплементарные им цепи ДНК из исследуемого образца. Существует два различных типа ДНК-микрочипов — олигонуклеотидные микрочипы и кДНК-микрочипы.
С помощью кДНК-микрочипов удобно исследовать изменения в уровнях экспрессии генов в случаях, например, различных заболеваний. Из двух образцов клеток (контрольного и исследуемого) выделяется РНК, из которой обратной транскрипцией получают кДНК. Каждая из полученных проб окрашивается каким-либо красителем (обычно используются Cy3 и Cy5). Меченые образцы наносятся на микрочип одновременно, и после отмывки негибридизовавшихся молекул производится измерение флуоресценции с помощью сканирующего конфокального микроскопа.
При подготовке образца для анализа на олигонуклеотидном микрочипе на матрице полученной кДНК в присутствии метки (например, биотина или флюоресцеина) синтезируется кРНК. В условиях повышенной температуры меченая кРНК гибридизуется с зондами на микрочипе. Для нормализации, значения о связывании с мутированным олигонуклеотидом вычитаются из получившихся при анализе данных. Более того, поскольку для каждого гена создается примерно 25 различных зондов, итоговые значения для них высчитываются как среднее нормализованных интенсивностей всех этих проб.
Гибридизация на микрочипах, безусловно, является очень сильным методом для одновременной оценки уровней экспрессии всех генов в исследуемом образце. Однако, природа данной техники исследования такова, что для получения достоверных качественных и количественных данных требуется аккуратный анализ полученных в эксперименте значений. Необходимо нормировать данные и максимально повысить соотношение сигнал/шум, поскольку изменения профилей экспрессии в сравниваемых образцах могут быть невелики.
Перед началом обработки данные представляют собой цифровое изображение интенсивностей флуоресценций различных каналов. В первую очередь проводится вычитание флуоресценции подложки из флуоресценции каждой конкретной пробы. Возможны два варианта — либо для каждой пробы высчитывается флуоресценция подложки непосредственно рядом с ней, либо считают среднюю флуоресценции подложки на всем микрочипе. Первый вариант правильнее, поскольку флуоресценция различных участком микрочипа может отличаться.
Вслед за вычитанием фона проводится нормировка интенсивностей флуоресценции красок. Флуоресценция красок и их слияние с зондами зависит от последовательности гена, условий проведения каждой конкретной гибридизации, качества микрочипа и от условий и длительности их хранения. Нормализацию проводят либо основываясь на флуоресценции проб, соответствующим генам домашнего хозяйства, либо внося на микрочип и в образец известное количество экзогенной, несвойственной исследуемым клеткам мРНК. Для получения более достоверных значений на разные области одного микрочипа наносятся одинаковые образцы ДНК. Индекс качества для микрочипа определяется уровнем различия значений данных для идентичных образцов в разных пробах.
Однако, несмотря на все это, получаемые в экспериментах данные не являются количественной оценкой экспрессии генов. Получаемые для одного гена результаты могут варьировать от лаборатории к лаборатории и от одного микрочипа к другому. Подобные эксперименты позволяют оценить качественные изменения профилей экспрессии в различных образцах.
Применение
Ранее ученые классифицировали различные типы рака основываясь лишь на том, какой орган был поражен. С помощью ДНК-микрочипов станет возможным классифицировать опухоли по паттернам активности генов в клетках. Это позволит разрабатывать лекарства, предназначенные для конкретного вида ракового заболевания. Кроме того, анализ профилей экспрессии в обработанных и необработанных лекарством клетках позволит ученым понять, как именно препарат влияет на клетки. Кроме того, зачастую в исследуемом образце опухоли присутствуют клетки разных клонов, которые могут значительно отличаться по профилю экспрессии генов. Оценка уровня экспрессии генов отдельных единичных клеток злокачественного новообразования позволит точнее прогнозировать дальнейшее развитие опухоли и её метастазов.
В лабораторных исследованиях методы количественного анализа экспрессии генов находят применение в ряде опытов, связанных с изучением экспрессий различных генов. В экспериментах, где клетки содержались в каких-либо условиях, отличных от нормальных, в большинстве своем обнаруживаются изменения в профилях экспрессии генов. Результаты подобных исследований проливают свет на механизмы клеточного ответа на изменения окружающей среды. Также уровни экспрессии генов активно меняются в ходе эмбрионального и постэмбрионального развитий, когда на смену одним белкам приходят другие, регулирующие процессы роста и формирования организма.
Совместные изменения уровней экспрессии нескольких генов при смене каких-либо параметров могут говорить о взаимодействии продуктов этих генов в клетке.
Сравнение экспрессии генов
Сравнение экспрессии генов (анализ дифференциальной экспрессии) — важный инструмент характеристики и понимания молекулярных основ вариации фенотипа в биологии, включая заболевания, выявления генов прямо или косвенно регулируемых некоторым белком, молекулой РНК, веществом — первый шаг к определению важных игроков в регуляторных сетях.
Выделяют три уровня анализа экспрессии генов с возрастающей сложностью[6]:
Первый — определение изменения экспрессии отдельного гена в зависимости от условий эксперимента (обработки образца).
Второй — анализ кластеров генов по общей функциональности, взаимодействию, совместной регуляции и т. д. Здесь используют такие методы сокращение размерности и способы визуализации, как метод главных компонент и кластеризация (иерархическая и k-средних). Анализируют последовательности ДНК для нахождения регуляторных районов, мотивов.
Третий — уровень системной биологии, где целью является выявление и понимание сетей взаимодействия генов и белков, отвечающих наблюдаемым результатам измерения.
Анализ изменения экпрессии можно рассматривать как кластеризацию генов на «изменившиеся» и «неизменившиеся».
Источники вариации
Анализ изменения экспрессии генов осложняется вариацией, создаваемой большим количеством сложно взаимодействующих факторов, действующих на разных уровнях и на различных этапах эксперимента. Выделяют биологические и экспериментальные источники вариации. К другим источником относят вариации при изготовлении микрочипов, различия в технологиях получения и обработки изображения, выделения сигналов и обработки данных[6].
Биологические
Считают, что наибольший вклад вносят биологические различия индивидуальных уровней экспрессии генов в различных клетках и популяциях клеток. Различия обнаруживают не только между клиническими образцами (содержащими клетки различных типов), но даже между образцами моноклональных «идентичных» культур, содержащихся в «идентичных» условиях. Эти различия объясняют влиянием микроокружения (например, содержание питательных веществ, градиент температуры), различиями в фазе роста клеток в культуре, периодами быстрого изменения экспрессии генов и многими другими случайными воздействиями, неподдающимися контролю, такими как случайное распределение небольшого количества молекул транскрипционных факторов (экспрессия определенных генов может существенно зависеть от нескольких молекул)[6].
На сохранность РНК влияет наличие вторичной структуры транскрипта[6].
Экспериментальные (подготовка образца)
Существенное значение имеет стандартизация всех этапов подготовки образцов (например, изменение температурного режима, состава питательных веществ даже при кратковременном центрифугировании живых клеток может вызвать изменение профиля экспрессии)[6].
Для подготовки образцов бактерий важное значение имеет быстрый круговорот РНК (порядка секунд)[6].
Наилучшей стратегией подготовки образца мРНК считают минимальное время обработки при условиях, «замораживающих» уровень мРНК на уровне в момент взятия образца, и ингибирование активности РНКаз[6].
Нормализация
При сравнении профилей экспрессии генов образцов применяют нормализацию, учитывающую источники экспериментальной и биологической вариации:
количество клеток в образце
общую эффективность выделения РНК
эффективность выделения и мечения молекул РНК (от последовательности)
эффективность гибридизации
точность и чувствительность измерения сигнала
Систематические (считают одинаково воздействующими на сравниваемые образцы):
различия в нуклеотидном составе последовательностей могут приводит к различиям в представленности фрагментов в библиотеке анализируемого образца
для генов большей длины картируется больше фрагментов
при изготовлении библиотеки кДНК с поли-Т праймера представленность фрагментов возрастает от начала к концу гена
Часто вместо значений количества картируемых фрагментов используют величины RPKM — Read Per Kilobase per Million mapped reads либо FPKM — Fragments Per Kilobase per Million mapped reads.
Простые подходы к нормализации учитывают лишь суммарное количество фрагментов сравниваемых образцов. При этом малое количество генов повысивших экспрессию приведет к ложному выявлению значительного количества генов снизивших экспрессию.
Методы
Все методы нормализации предполагают, что большая часть генов в сравниваемых образцах экспрессируется одинаково и доля генов снизивших экспрессию (downregulated) более или менее равна доле повысивших (upregulated).
TMM (Trimmed Mean of M-values) и используемый в пакете DESeq
Парное сравнение
Для каждого гена проверяют изменилась ли его экспрессия. Предполагают, что данные являются набором повторных измерений для каждого гена
x
1
c
;
.
.
.
;
x
n
c
c
{\displaystyle x_{1}^{c};...;x_{n_{c}}^{c}}
и
x
1
t
;
.
.
.
;
x
n
t
t
{\displaystyle x_{1}^{t};...;x_{n_{t}}^{t}}
, представляющих измеренный уровень экспрессии или его логарифм в исследуемом (treatment) и контрольном (control) образцах.
При анализе данных, полученных с использованием микрочипов, полученные измерения трактуют как непрерывные величины (лог-нормальное распределение). При анализе данных RNA-Seq, получаемые значения количества картируемых фрагментов натуральные, для анализа случайную величину принимают распределенной по Пуассону, как обратное биномиальное и даже бета-биномиальное.
Фиксированный порог относительного изменения экспрессии
В ранних работах использовали подход при котором ген считался дифференциально экспрессируемым, если относительное изменение его экспрессии превысило некоторый порог (обычно 2).
Недостатком такого подхода является, что он не учитывает значимость наблюдаемого изменения в различных областях спектра уровня экспрессии (изменение 2/1 вероятнее следствие шума, чем изменение 2000/1000).
Простой t-тест
t-тест — хорошо известный критерий оценки равенства средних с учетом вариации. Рассчитывают нормализованное расстояние, используя выборочные средние
m
c
{\displaystyle m_{c}}
и
m
t
{\displaystyle m_{t}}
контрольного и исследуемого образцов соответственно и их дисперсии
s
c
2
{\displaystyle s_{c}^{2}}
и
s
t
2
{\displaystyle s_{t}^{2}}
, по формуле
t
=
(
m
c
−
m
t
)
s
c
2
n
c
+
s
t
2
n
t
{\displaystyle t={\frac {\left(m_{c}-m_{t}\right)}{\sqrt {{\frac {s_{c}^{2}}{n_{c}}}+{\frac {s_{t}^{2}}{n_{t}}}}}}}
,
где
m
=
∑
i
x
i
/
n
{\displaystyle m={\sum _{i}x_{i}}/{n}}
и
s
2
=
∑
i
(
x
i
−
m
)
2
/
n
−
1
{\displaystyle s^{2}={\sum _{i}{(x_{i}-m)}^{2}}/{n-1}}
. Известно что распределение t близко к распределению Стьюдента с количеством степеней свободы f, где
f
=
[
(
s
c
2
/
n
c
)
+
(
s
t
2
/
n
t
)
]
2
(
s
c
2
/
n
c
)
2
n
c
−
1
+
(
s
t
2
/
n
t
)
2
n
t
−
1
{\displaystyle f={\frac {\left[\left(s_{c}^{2}/n_{c}\right)+\left(s_{t}^{2}/n_{t}\right)\right]^{2}}{{\frac {\left(s_{c}^{2}/n_{c}\right)^{2}}{n_{c}-1}}+{\frac {\left(s_{t}^{2}/n_{t}\right)^{2}}{n_{t}-1}}}}}
.
При превышении t некоторого порога, зависящего от выбранного уровня значимости, ген считают изменившим экспрессию.
Так как в t-тесте расстояние нормализуют выборочным стандартным отклонением, его применение предпочтительнее, чем использование фиксированного порога относительного изменения экспрессии.
Основная проблема применения t-теста заключена в малом количестве повторностей измерения
n
c
{\displaystyle n_{c}}
и
n
t
{\displaystyle n_{t}}
вследствие дороговизны или сложности эксперимента.
Регуляризованный t-тест
Значения логарифма экспрессии генов моделируют как независимые нормальные распределения, параметризуемые соответствующими средними и дисперсиями.
P
(
D
|
μ
,
σ
2
)
≈
∏
i
=
1
n
N
(
x
i
,
μ
,
σ
2
)
=
C
(
σ
2
)
−
n
/
2
e
−
∑
i
(
x
i
−
μ
)
2
/
2
σ
2
=
{\displaystyle P\left(D\right|\mu ,\sigma ^{2})\approx \prod _{i=1}^{n}{N\left(x_{i},\mu ,\sigma ^{2}\right)}=C\left(\sigma ^{2}\right)^{-n/2}e^{-\sum _{i}{(x_{i}-\mu )^{2}}/2\sigma ^{2}}=}
=
C
(
σ
2
)
−
n
/
2
e
−
(
n
(
m
−
μ
)
2
)
+
(
n
−
1
)
s
2
)
)
/
2
σ
2
{\displaystyle =C\left(\sigma ^{2}\right)^{-n/2}e^{-\left(n(m-\mu )^{2})+(n-1)s^{2})\right)/2\sigma ^{2}}}
,
где C — константа для нормализации распределения.
Для
μ
{\displaystyle \mu }
и
σ
{\displaystyle \sigma }
принимают априорные вероятности
P
(
σ
2
)
{\displaystyle P(\sigma ^{2})}
— scaled inverse gamma и
P
(
μ
|
σ
2
)
=
N
(
μ
;
μ
0
,
σ
2
/
λ
0
)
{\displaystyle P(\mu |\sigma ^{2})=N\left(\mu ;\mu _{0},\sigma ^{2}/\lambda _{0}\right)}
— распределено нормально.
Показано, что существует взаимоотношение между значением и вариацией экспрессии.
При близких значениях экспрессии наблюдают близкие значения вариации экспрессии (Картинка???). Таким образом возможно приложение априорного знания в Байесовой статистике для получения лучших оценок вариации экспрессии отдельного гена, используя значения измеренного уровня экпрессии значительного числа других генов с близким уровнем экпрессии из того же эксперимента.
P
(
μ
,
σ
2
|
D
,
α
)
=
N
(
μ
;
μ
n
,
σ
2
)
I
(
σ
2
;
ν
n
,
σ
n
2
)
{\displaystyle P\left(\mu ,\sigma ^{2}|D,\alpha \right)=N\left(\mu ;\mu _{n},\sigma ^{2}\right)I(\sigma ^{2};\nu _{n},\sigma _{n}^{2})}
,
где
μ
n
=
λ
0
λ
0
+
n
μ
0
+
n
λ
0
+
n
m
{\displaystyle \mu _{n}={\frac {\lambda _{0}}{\lambda _{0}+n}}\mu _{0}+{\frac {n}{\lambda _{0}+n}}m}
,
λ
n
=
λ
0
+
n
{\displaystyle \lambda _{n}=\lambda _{0}+n}
,
ν
n
=
ν
0
+
n
{\displaystyle \nu _{n}=\nu _{0}+n}
,
ν
n
σ
n
2
=
ν
0
σ
0
2
+
(
n
−
1
)
s
2
+
λ
0
n
λ
0
+
n
(
m
−
μ
0
)
2
{\displaystyle \nu _{n}\sigma _{n}^{2}=\nu _{0}\sigma _{0}^{2}+(n-1)s^{2}+{\frac {\lambda _{0}n}{\lambda _{0}+n}}{(m-\mu _{0})}^{2}}
Для точечных оценок используют среднее апостериорной оценки (MP) либо моду (MAP — maximum a posteriori).
В гибкой реализации, фоновую дисперсию экспрессии гена вычисляют, принимая во внимание гены, соседствующие с рассматриваемым, например 100 генов попадающие в симметричное окно по уровню экспрессии.
Хотя этот метод не исключает необходимости повторностей измерений, его использование позволяет значительно сократить число ложно-положительных находок даже при небольшом количестве повторов[7].
Оценка вероятности дифференциальной экспрессии
PPDE — Posterior Probability of Differential Expression
По причине зашумленности и вариабельности измеряемых данных ожидают получение ложно-положительных и ложно-отрицательных находок дифференциально экспрессирующихся генов.
Интуитивным способом оценки уровня ложно-положительных находок является сравнение измерений полученных с одного контрольного образца, при этом экспрессия генов не должна измениться[8].
Предложена также более формальная вычислительная реализация такого подхода: априорные знания основываются на наблюдении, что в случае отсутствия изменений экпрессии генов p-value по каждому гену должно быть распределено равномерно между 0 и 1 (доля генов ниже любого значения p равна p и доля выше равна 1-p). В случае наличия изменений распределение значений p-value для генов будет «стягиваться» больше к 0 чем к 1, то есть будет подмножество дифференциально экпрессирующихся генов с «значимыми» p-value. Это распределение моделируют взвешенной комбинацией равномерного и неравномерного распределений. Для каждого гена рассчитывают вероятность его ассоциации с неравномерным распределением — PPDE[9].
При моделировании используют смесь бета-распределений[9], где равномерное является частным случаем.
P
(
p
)
=
∑
i
=
0
K
λ
i
β
(
p
;
r
i
,
s
i
)
{\displaystyle P(p)=\sum _{i=0}^{K}{\lambda _{i}}\beta (p;r_{i},s_{i})}
Обычно используют EM-алгоритм для определения весов
λ
i
{\displaystyle \lambda _{i}}
в смеси.
Апостериорную вероятность дифференциальной экспрессии рассчитывают
P
P
D
E
=
P
(
c
h
a
n
g
e
|
P
)
=
∑
i
=
1
K
λ
i
β
(
p
;
r
i
,
s
i
)
∑
i
=
0
K
λ
i
β
(
p
;
r
i
,
s
i
)
=
∑
i
=
1
K
λ
i
β
(
p
;
r
i
,
s
i
)
λ
0
+
∑
i
=
1
K
λ
i
β
(
p
;
r
i
,
s
i
)
{\displaystyle PPDE=P(change|P)={\frac {\sum _{i=1}^{K}{\lambda _{i}\beta (p;r_{i},s_{i})}}{\sum _{i=0}^{K}{\lambda _{i}\beta (p;r_{i},s_{i})}}}={\frac {\sum _{i=1}^{K}{\lambda _{i}\beta (p;r_{i},s_{i})}}{\lambda _{0}+\sum _{i=1}^{K}{\lambda _{i}\beta (p;r_{i},s_{i})}}}}
Часто в реализации предполагают, что значения p-value получены из распределения t-test как новые данные и строят вероятностную модель с ними.
Алгоритмы
Исходными данными методов/программ анализа дифференциально экспрессирующихся генов
являются матрицы, содержащие данные о количестве фрагментов, картированных на ген/экзон
для каждого образца в эксперименте RNA-Seq. В основном данные отсчетов используются прямо
(baySeq
[10]
, EBSeq
[11],
ShrinkSeq
[12],
edgeR
[13],
DESeq
[14],
NBPSeq
[15]
и TSPM
[16]),
но существуют алгоритмы, преобразующие отсчеты и использующие алгоритмы, предназначенные
для анализа данных, полученных гибридизационными микрочипами (
NOISeq
[17] и
SAMseq
[18]).
Значительно ускорить обработку данных по РНК позволяют "легкие алгоритмы" Sailfish[19]
Модели
Параметрические
Признано, что для анализа дифференциальной экспрессии критично получение надежной оценки параметра дисперсии для каждого гена, в этом направлении сосредоточено много усилий. Получение этой оценки осложнено малым размером выборки в большинстве экспериментов RNA-seq, что мотивирует разделение информации между генами для получения более точных оценок. Первым предположением было принять, что параметр дисперсии одинаков для всех генов, что позволяло оценивать его, используя все имеющиеся данные методом условного максимального правдоподобия. DESeq, edgeR, NBPSeq используют разделение данных генов для оценки дисперсии, различия заключаются в способе. В edgeR используют подход менее ограничивающий подход — дисперсию определяют для каждого гена, но индивидуальные оценки «стягивают» к общей дисперсии методом взвешенного правдоподобия.
Большая часть параметрических моделей (baySeq, DESeq, edgeR и NBPSeq) использует модель обратного биномиального распределения для объяснения избытка дисперсии.
TSPM (Two-Stage Poisson Model) основана на модели Пуассона для отсчетов, расширенной с помощью подхода квази-правдоподобия для описания избытка дисперсии данных. Первым шагом каждый ген тестируют индивидуально на наличие избыточной дисперсии, чтобы решить какую из двух модель использовать для анализа дифференциальной экспрессии.
Тестирование дифференциальной экспрессии основано на асимптотической статистике, которая предполагает, что общее количество фрагментов для каждого гена не слишком мало. Авторы рекомендуют отбрасывать гены, для которых общее число фрагментов менее 10. Также важно присутствие в данных генов без избыточной дисперсии.
ShrinkSeq позволяет пользователю выбрать из набора распределений, включая обратное биномиальное и обратное биномиальное с избыточным числом нулевых значений.
DESeq, edgeR, NBPSeq используют классический подход проверки гипотезы.
baySeq, EBSeq, ShrinkSeq используют байесову статистику.
В DESeq и NBPSeq получают оценки дисперсии, моделируя наблюдаемую зависимость между средним и дисперсией локальной или параметрической регрессией. В NBPSeq используют полученные значения дисперсии, в DESeq используют консервативный подход — выбирают наибольшее значение дисперсии (из оценки с разделением информации о других генах и оценки дисперсии для индивидуального гена). В edgeR, DESeq и NBPSeq значимость дифференциальной экспрессии тестируют разновидностью точного теста (для сравнения двух групп) либо обобщенной линейной моделью.
В baySeq пользователь задает коллекцию моделей, разбивающих образцы (гены???) на группы. В группе предполагают одинаковые параметры основного распределения. Затем оценивают апостериорную вероятность каждой модели для каждого из генов. Информация из всего набора генов используется для формирования эмпирического априорного распределения для параметров обратного биномиального распределения.
EBSeq использует подобный подход, но предполагает параметрическую форму априорного распределения параметров, с гиперпараметрами, разделяемыми между всеми генами и оцениваемыми по данным.
Непараметрические
В NOISeq и SAMSeq — непараметрические методы, не предполагают какого-либо распределения для данных.
SAMSeq основан на статистике Вилкоксона, усредненной по нескольким оценкам данных с использованием пермутаций, для оценки FDR (false discovery rate). Эти оценки испольуют для определения q-value для каждого гена.
В NOISeq определяют распределение крастности изменения и различия абсолютных значений экспрессии между образцами при различных условиях и сравнивают это распределение с полученным при сравнении образцов при одних условиях (называют «распределением шума»). Кратко, для каждого гена рассчитывают статистику, определяемую как доля точек из распределения шума, соответствующих более низкой кротности изменения и разности абсолютных значений экспрессии, чем полученные для интересующего гена в исходных данных.
Множественное сравнение
При сравнение экспрессии генов в нескольких экспериментах либо проводят множественные попарные сравнения, либо используют модели, в которых сравниваются группы экспериментов и т. п.
В случае, когда рассматривается Κ воздействий (например, лечение), Τ0…Τκ-1, на экспрессию генов, можно использовать несколько принципиально отличающихся планов сравнения.
Непрямое сравнение — попарные сравнения каждого эксперимента (Τ0…Τκ-1) с контролем;
Прямое сравнение — попарное сравнение серий экспериментов, например T0 c T1, T1 с T2 и т. д.
Сравнение всех возможных пар[20],[21]
При сравнение большого количества экспериментов необходимо использовать поправку на множественное сравнение (FDR, FWER, adjusted p-value или другие)[22], чтобы исключить возможность случайного получить значимое различие в экспрессии генов.
Использование только попарных сравнений при анализе большого количества групп экспериментов (факторов) не оптимально, поскольку требует значительных временных затрат. В подобных случаях более рационально использовать модели, учитывающие воздействия нескольких факторов.
При сравнении эффектов действия одного фактора возможно использовать линейную модель (linear model). В данной модели предполагается нормальное распределение экспрессии генов, используется, как правило, для анализа микрочиповых данных. Для каждого гена создается подходящая линейная модель и через неё рассчитывается изменение уровня экспрессии гена (fold change, log-fold change и другие статистики), а также стандартная ошибка. Значимость изменения уровня экспрессии генов определяется с помощью дисперсионного анализа (ANOVA). Далее возможно определить работа каких генов изменяется под действием изучаемого фактора. При анализе нескольких групп используются реплики (повторы) экспериментов для определения уровней внутригрупповой дисперсии, что позволяет учитывать технические факторы. Такая модель используется, например, в пакете программ .
Обобщенная линейная модель (Generalized Linear Model, GLM), является усложнением линейной модели, её можно использовать для различных распределений данных (нормальное, биномиальное, экспоненциальное, Пуассона, гамма…). В качестве факторов можно рассматривать как непрерывные величины, так и дискретные.[23] Например, с помощью данной модели возможно анализировать данные RNA-Seq. Значимость дифференциальной экспрессии определяется с помощью функции правдоподобия. Подобный анализ можно проводить в пакетах программ , и многих других.
Однофакторная дисперсионная модель (one-way ANOVA test) позволяет анализировать несколько независимых экспериментов (более трех), при этом возможно выявить дифференциально экспрессирующиеся гены между любой парой выборок. Этот анализ удобен, если заранее не известно между какими выборками/экспериментами будет отличие, а также тем, что его результат не связан со способом определения групп. Фактически, данный анализ осуществляется через попарное сравнение уровней экспрессии всех генов и выявляет все пары между которыми разница ненулевая.
Многомерная обобщенная линейная модель (multivariate general linear model) позволяет анализировать несколько зависимых групп экспериментов (в отличие от описанных выше моделей). Например, учитывать взаимосвязь экспрессии генов в двух разных тканях мозга.
Дизайн мультифакторных сравнений
Эксперименты, в которых рассматривается воздействие нескольких факторов, используются практически те же математические подходы (регрессионный анализ, байесовская статистика), что и при однофакторном анализе, но более сложный дизайн групповых сравнений. Вот некоторые из них.
Вложенная модель (иерархическая)- подход, пример мультифакторной модели. В подобной модели некоторые факторы можно рассматривать иерархически. Например, учитывать несколько категорий (состояние, степень воздействия, пол, и т. п.), каждый объект можно классифицировать по данным признакам и далее проводить сравнение между интересующими группами.
Временные ряды (Time series) — подход, при которой в течение эксперимента измеряют уровень экспрессии через определенные промежутки времени, рассматривают не только непрерывно распределенные, но и дискретные параметры. Например, с помощью подобной модели можно изучать динамику изменения работы генов в ответ на какие-либо условия.
Аддитивная модель — подход, при котором изучается один и тот же объект (особь, линия) до и после воздействия, а далее сравниваются для каждого организма по отдельности и далее сопоставляется с группой организмов. Такая модель является частым случаем блокирования (Blocking), идеи о сравнении максимально схожих (по нескольким факторам) образцов[24].
Примечания
Ссылки
Charlotte Soneson and Mauro Delorenzi — — BMC Bioinformatics, 2013, 14:91
Категория:Методы молекулярной биологии
Категория:Биоинформатика | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B9%20%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%20%D1%8D%D0%BA%D1%81%D0%BF%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B8%20%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
466,
1799,
2365,
2501,
3774,
4286,
4833,
5443,
6125,
6461,
6931,
7195,
7325,
7395,
7572,
7849,
8129,
8276,
8942,
10044,
11004,
12129,
13444,
13714,
14179,
14601,
14808,
14922,
15135,
15432,
15871,
16163,
17244
],
"plaintext_end_byte": [
465,
1798,
2364,
2491,
3773,
4263,
4832,
5442,
6124,
6460,
6930,
7183,
7324,
7394,
7571,
7848,
8128,
8263,
8941,
10043,
11003,
12128,
13434,
13697,
14178,
14600,
14807,
14905,
15125,
15406,
15870,
16154,
17214,
17283
]
} | Kuinka monta jaksoa on alkuperäisessä Teini-ikäiset mutanttininjakilpikonnat animaatiosarjassa? | Teini-ikäiset mutanttininjakilpikonnat | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Teini-ikäiset mutanttininjakilpikonnat (, usein myös yksinkertaisemmin vain Turtles) on alun perin Mirage Studiosin ja nykyisin IDW:n sarjakuvissa esiintyvä sarjakuvaryhmä. Sarjakuvan ja siihen liittyvien lukuisten oheistuotteiden, televisiosarjojen ja elokuvien keskipisteessä ovat Kevin Eastmanin ja Peter Lairdin luomat teini-ikäiset, antropomorfiset kilpikonnasankarit Leonardo, Raphael, Donatello ja Michelangelo sekä heidän senseinsä Mestari Tikku.
Kilpikonnanelikon seikkailut keskittyvät New Yorkiin, jonka viemäreissä heidän tukikohtansa sijaitsee. Neljä kilpikonnan poikasta altistuivat pieninä oudolle kemikaalille, joka kasvatti heidät ihmismäisiksi kilpikonniksi. Mestari Tikun alkuperästä on kerrottu eri versioita muun muassa hahmoihin perustuvissa televisiosarjoissa. Alkuperäisessä sarjakuvakerronnassa Tikku oli kuitenkin Jalkaklaanin kunniallisen ninjan Hamato Yoshin harvinaisen älykäs lemmikkirotta, joka kykeni oppimaan ninjutsua isäntänsä taisteluliikkeiden pohjalta. Yoshi rakastui erääseen naiseen, mutta ajautui riitoihin Oroku Nagin kanssa, sillä molemmat yrittivät hurmata naisen itselleen. Nagi pahoinpiteli kyseistä naista, ja lopulta Yoshi tappoi hänet, minkä jälkeen hän pakeni rakkautensa kohteen kanssa New Yorkiin. Jalkaklaanin ninjutsumestariksi pyrkinyt Nagin veli Oroku Saki kuitenkin vannoi kostoa veljensä kuoleman vuoksi ja löydettyään Yoshin New Yorkista hän surmasi tämän. Taistelun tuoksinnassa Tikku pääsi pakenemaan häkistään kadulle ja ajautui elämään viemäreihin. Eräänä päivänä neljä pientä kilpikonnanpoikasta putosi vahingossa viemäreihin mystisen kemikaalin peitossa, ja kyseinen kemikaali niin ikään muutti kilpikonnat ja myös Tikun tavallista suurempiin ihmismäisiin mittoihin.
Kilpikonnien arkkivihollinen on Jalkaklaanin johtajaksi ryhtynyt Oroku Saki, joka myöhemmin otti käyttöönsä Silppurin identiteetin. Silppurin lisäksi heillä on liuta muita vihollisia, ja he pyrkivät pysäyttämään jokaisen pienen luokan rötöstelijän aina suurempiin rikollisneroihin asti. Vuosien mittaan sarjaan on tuotu myös joitain sivuhahmoja, joista pitkäikäisimmät ovat kilpikonnien ensimmäinen ihmisliittolainen, April O’Neil sekä alun perin Raphaelin kanssa eripuraan ajautunut oman käden oikeudella rikollisia rankaiseva Casey Jones.
Hahmojen pohjalta on tuotettu kymmeniä eri lelufiguureita, animaatiosarjoja ja sekä näyteltyjä että animoituja elokuvia.
Luominen
Sarjakuvan hahmot ovat neljä mutatoitunutta kilpikonnaa, jotka ovat koulutettuja ninjutsun taidossa. Alkuperäinen Eastmanin ja Lairdin sarjakuva oli tietyllä kunnioituksella Marvel-sarjakuvia parodioiva teos, mutta myöhemmin Mark Freedmanin myötä mutanttikilpikonnien kaupallinen potentiaali ymmärrettiin, kun hän onnistui tekemään Playmate Toys -leluyhtiön kanssa sopimuksen lelujen tuottamisesta.[1] Yhtiö kuitenkin suostui vain mikäli Turtlesista tehtäisiin animaatiosarja. Freedman otti yhteyttä muutamiin animaattoreihin ja sai Fred Wolfin tuottamaan aluksi viisiosaisen minisarjan. Vuotta myöhemmin Freedman suostutteli Archie Comicsin tekemään varta vasten lapsille suunnatun sarjakuvan[1]. Sekä alkuperäinen että lapsille suunnattu sarjakuva on saatavilla suomeksi, ensin mainittu sarjakuvakirjana ja jälkimmäinen kuukausittain ilmestyneiden lehtien muodossa. Lapsille suunnattuun versioon lisättiin useita koomisia elementtejä, kuten kilpikonnaveljesten mieltymys pizzaan. Varsinkin alkuperäisessä sarjakuvassa on paljon viittauksia Marvelin Daredevil-hahmoon (esimerkiksi Daredevilin käsiklaani on vaihdettu jalkaklaaniksi, ja myös mutanttien synty putkesta valuneen aineen seurauksena muistuttaa selvästi Daredevilin syntytarinaa).
Sarjan hahmojen nimet tulevat italialaisesta renessanssitaiteesta, ja kilpikonnien nimet ovat Leonardo, Donatello, Michelangelo ja Raphael (lapsille suunnatussa versiossa Rafaello). Kilpikonnien sensei on Tikku (Splinter, tulee Daredevilin hahmosta Stick, joka on suomennettu Kepiksi; Splinter on joissakin yhteyksissä suomennettu myös Säröksi). Kilpikonnien vihollisen Silppurin animaatiosarjassa esiintyneiden apureiden, Rocksteadyn ja Bebopin, nimet tulevat musiikin tyylisuunnista.
Hahmot
Päähenkilöt
Leonardo on kilpikonnanelikon johtaja ja taistelutekniikoiltaan nelikon taitavin jäsen sekä hiljainen. Fyysisesti hän ei kuitenkaan ole yhtä vahva tai tappelunhaluinen kuin veljensä Raphael, mutta myös hänen on nähty olevan luonteeltaan äkkipikainen. Leonardo on kilpikonnista vanhin ja ahkerin harjoittelemaan. Hän on myös ihastunut Karaihin, hänen arkkivihollisensa Silppurin adoptiotytäreen. Hän käyttää aseinaan kahta katana-miekkaa, ja hänen huivinsa on televisiosarjoissa, elokuvissa ja myöhemmissä sarjakuvissa sininen.
Raphael, joskus myös suomennettu muoto Raffaello tai Rafael, on kilpikonnista vahvin, synkin ja aggressiivisin. Raphael pitää tappelemisesta, mikä ajaa hänet toisinaan myös ei-toivottuihin tilanteisiin. Hänellä on myös usen riitaa Leonardon kanssa koska molemmat ovat vanhimmat veljekset ja kilpailevat johtajuudesta, ja on hänelle aika ajoittain hieman kateellinen, koska kuvittelee Tikun pitävän häntä suosikkinaan. Hän on veljistään toiseksi vanhin. Hän käyttää aseinaan sai-tikareita, ja hänen huivinsa on punainen myös televisiosarjoissa, elokuvissa ja myöhemmissä sarjakuvissa.
Donatello on ryhmän aivot, joka tietää elektroniikasta lähes kaiken. Hän on taitava tekemään erilaisia ajoneuvoja, joita kilpikonnat käyttävät. Hän on veljistään toiseksi nuorin. Donatello on myös ryhmän rauhallisin kilpikonna, ja hoitaisi mieluummin puhumalla kuin taistelemalla. Donatellon ase on bō-sauva. Hänen huivinsa on televisiosarjoissa, elokuvissa ja myöhemmissä sarjakuvissa violetti.
Michelangelo on nelikon vitsien mestari ja rakastaa eniten pizzaa ja sarjakuvia. Hän on veljistään nuorin ja hyväsydämisin. Michelangelo käyttää aseinaan nunchakuja, ja hänen huivinsa on televisiosarjoissa, elokuvissa ja myöhemmissä sarjakuvissa oranssi.
Tikku on kilpikonnien sensei, ja adoptioisä. Hän on rotta, joka löysi kilpikonnat viemäristä, kun nämä olivat saaneet mutanttigeenejä päälleen. Myös Tikusta tuli geenien vaikutuksesta mutantti. Hän on ninjutsun mestari ja opetti kilpikonnille taistelutaitoja. Tikun nimestä on muitakin versioita, kuten esimerkiksi Särö.
April O’Neil on kilpikonnien ensimmäinen tapaama ihmisliittolainen ja ystävä. Hän työskenteli tietokoneohjelmoijana Baxter Stockmanille, mutta joutui pakenemaan saatuaan selville pomonsa varastavan rahaa pankeista uuden keksinnön avulla. Tapahtuman johdosta April tapasi Turtlesit viemärissä. IDW:n uudistetussa sarjakuvissa April työskenteli harjoittelijana Stockmanin biomekaniikkayhtiössä, jossa hän nimesi kilpikonnat renessanssitaiteilijoiden mukaan.
Casey Jones on kilpikonnien ystävä ja hänellä on samanlainen luonne kuin Raphaelilla. Hän onkin Raphaelin parhaimpia kavereita. Casey käyttää jääkiekkomaskia ja aseinaan hänellä on muun muassa pesäpallomaila, jääkiekkomaila ja golfmaila.
Viholliset
Turtlesilla on historiansa aikana esiintynyt useita hetkellisiä vastustajia, joista harva on esiintynyt useammissa sarjakuvissa.
Turtlesin kuuluisimpia ja vaarallisimpina pidettyjä vihollisia ovat:
Silppuri on Turtlesin arkkivihollinen, joka tappoi heidän senseinsä Mestari Tikun isännän Hamato Yoshin. Silppuri käyttää muinaisjapanilaista samuraihaarniskaa yllään.
Baxter Stockman on hullu tiedemies, joka käyttää nerouttaan mekaanisten laitteiden luomiseen. Hän muun muassa loi hiirirobotit, mouserit, joilla Stockman ryösti pankkeja. Sittemmin Turtlesin estettyä hänen aikeensa Stockman palasi takaisin kostamaan epäonnistumisensa.
Rottakuningas on salaperäinen Turtlesin vastustaja, jolla on kyky hallita rottia telepaattisesti. Hän on useimmiten toiminut vihollisena, mutta on ollut hetkellisesti Turtlesin liittolainen. Rottakuninkaan asu koostuu erilaisista likaisista räteistä ja erityisesti siteistä.
Karai on Japanin Jalkaklaanin johtaja, joka on toiminut Turtlesin vihollisena sekä hetkellisesti liittolaisena, ja Leonardon ihastus.
Idean synty
Pitkän työpäivän päätteeksi Laird ja Eastman viettivät aikaa rentoutuen Lairdin luona katsoen televisiota ja piirrellen. Kaksikko alkoi piirtää huvikseen piirroshahmoja ja iltaa kohden Eastman piirsi kaksijalkaisen kilpikonnan, jolla oli nunchakut kiinnitettyinä molempiin käsivarsiin. Hän kutsui piirrostaan ”ninja turtleksi”. Huomattuaan piirroksen Laird kysyi Eastmanilta, miksei sen nimi voisi olla teini-ikäinen mutanttininjakilpikonna. Tämän idean myötä kaksikko alkoi työstää ideaansa vihkoihin. He kirjoittivat syntytarinan, joka parodioi kaksikon suuresti kunnioittaman Frank Millerin tekemiä sarjakuvia Daredeviliä ja Roninia.[2]
Yhdestä kilpikonnasta lopulta luotiin yhteensä neljä kilpikonnaa, jotka toimivat ryhmänä. Heillä oli myös isähahmona mutatoitunut rotta nimeltä Tikku, joka toimi myös ninjutsu-senseinä. Laird ja Eastman myös kehittelivät kilpikonnille eri asuja, mutta päätyivät piirtämään kaikille samanlaiset asusteet. Hahmojen nimeämisessä puolestaan he eivät halunneet käyttää japanilaisia nimiä, koska kaksikko oletti niiden olevan liian kummallisia amerikkalaisille lukijoille. Tämän myötä he päättivät käyttää eurooppalaisia nimiä ja koska molemmat olivat opiskelleet taidehistoriaa, he päättivät nimetä hahmot renessanssiaikaisten taiteilijoiden mukaan; Raphael, Donatello, Leonardo ja Michelangelo. Tuolloin he kirjoittivat Michelangelon nimen väärin kirjoitettuaan sen Michaelangelona. Sittemmin uusimmissa painoksissa nimi on korjattu tarkoitukselliseen muotoon eli Michelangeloksi. Tarinan valmistuttua kaksikko alkoi kuvittaa sarjakuvaa ja koska molempien piirrostyylit olivat hyvin samankaltaisia he kykenivät vaihtamaan kuvittajan ja värittäjän rooleja.[2]
Kaksikon saatua sarjakuvansa valmiiksi he päättivät etsiä lehden julkaisijaa, mutta eivät löytäneet ketään, joka olisi ollut halukas ottamaan sarjakuvan tuotannon alle. Lopulta kaksikko päätti julkaista itse sarjakuvansa Eastmanin saadessa veronpalautuksesta 500 dollaria. He lainasivat vielä Eastmanin sedältä 700 dollaria ja käyttivät rahat tehdäkseen 3000 kopiota tekemästään mustavalkosarjakuvasta.[2] Heillä jäi vielä sopiva määrä rahaa mainostamiseen ja ostivat mainospaikan silloisesta suositusta sarjakuvauutislehdestä Comics Buyer's Guide. Tämä myös kannatti, sillä kaksikko sai puheluja useilta sarjakuvien levittäjiltä, jotka olivat valmiita ostamaan kaikki kopiot. Ensimmäinen numero tulostettiin 1. huhtikuuta 1984 ja se saatiin valmiiksi juuri ennen New Hampshiren Portsmouthissa 5. toukokuuta pidettyä sarjakuvatapahtumaa, jossa Eastman ja Laird esittelivät tulostimen vuoksi tavallista suuremman sarjakuvan.
Kuukautta myöhemmin kaksikko päätti nimetä Turtlesin sarjakuvia julkaisevan yhtiönsä Mirage Studios. Tuolloin heillä ei kuitenkaan ollut varsinaista studiota, jonka vuoksi he pitivät nimeä Mirage (suomeksi harha) sopivana nimityksenä. Lisäksi Lairdilla oli työkokemusta sanomalehdestä ja teki nelisivuisen niin sanotun mediakortin sarjakuvan päätarinasta ja kuvituksesta, jonka he lähettivät 180 televisio- ja radioasemalle. Tämä auttoi myös suuresti sarjakuvan mainostamisessa, sillä muun muassa useat paikalliset sanomalehdet kirjoittivat pitkän tarinan Mirage Studiosta ja heidän luomuksestaan Turtlesista. Myös PBS-radiokanava teki viiden minuutin ohjelman, jossa kerrottiin kaksijalkaisista kilpikonnista. Todellisen uutislevikkeen onnistui tekemään UPI, jonka tarina levisi koko Yhdysvalloissa useille eri sanomalehdille. Tämän myötä heidän sarjakuvansa sai suurta kiinnostusta ja kaikki 3000 kopiota myytiin hyvin nopeasti. Lokakuussa julkaistiin toinen numero, jonka kaikki 15000 kopiota myytiin myös hyvin nopeasti, sekä maaliskuussa 1985 julkaistun kolmannen numeron 35000 kopiota.
Menestyksen myötä Turtles-sarjakuvat laajenivat myös muihin projekteihin. Palladium Books muun muassa tuotti paperilla pelattavan roolipelin. Dark Horse Miniatures puolestaan tuotti peliin päähahmoista pelinappulat. Samalla sarjakuvien suosion vain kasvaessa lisenssoija agentti Mark Freedman huomasi sen potentiaalin menestyä muissakin projekteissa nähtyään Palladiumin Turtles roolipelin. Hän otti yhteyttä Eastmaniin ja Lairdiin, joille hän vakuutti saavan laajemman suosion. Freedman otti yhteyttä pieneen leluyhtiöön, jotka olisivat valmiita tuottamaan poikien toimintafiguureja, sillä isommat yhtiöt eivät välttämättä ottaisi suurta riskiä. Hän sai solmittua Playmates Toys -yhtiön kanssa, joka suostui tuottamaan figuureja, mikäli konseptista tuotettaisiin televisio-ohjelma. Freedman sai herätettyä Murakami • Wolf • Swenson animaatioyhtiön kiinnostuksen tehdä viiden jakson mittaisen minisarjan televisioon. Sarjan suosion myötä siitä tuotettiin vuodelle 1988 useampia jaksoja ja samalla Freedman sai Archie Comicsin julkaisemaan sarjaan perustuvan värillisen sarjakuvan, joka oli tarkoitettu alkuperäisen sarjakuvan sijasta lapsille.[1] Menestyksen myötä alkuperäisten sarjakuvien myynti kasvoi suuresti ja yhden numeron kopioita myytiin noin 125000.[2]
Elokuvat
Turtlesista on tehty kolme näyteltyä elokuvaa ja yksi lyhytkestoinen näytelty televisiosarja. Maaliskuussa 2007 ilmestyi uusi Turtles-tietokoneanimaatioelokuva, jonka pohjalta Ubisoft julkaisi TMNT-konsolipelin kaikille pelikonsoleille sekä PC:lle.
Animaatiosarjat
Kilpikonnista on tehty kolme animaatiosarjaa, joista ensimmäistä Turtles – mutanttikilpikonnat -sarjaa tehtiin vuosina 1987–1996. Seuraavan sarjan tekeminen aloitettiin vuonna 2003. Vanhempi perustuu sarjakuvan lapsille suunnattuun versioon, uudempi pysyy uskollisempana alkuperäisen sarjakuvan tyylille. Vanhemmassa Turtles-hahmot saivat ensimmäistä kertaa eriväriset naamiot, kun alkuperäisissä sarjakuvissa kaikilla hahmoilla oli punaiset naamiot.
Isossa-Britanniassa vanhemman sarjan nimi muutettiin muotoon "Teenage Mutant Hero Turtles", koska ohjelmien lapsille soveltuvuutta valvovat viranomaiset tulivat siihen tulokseen, ettei lapsille tarkoitetun ohjelman nimessä saa käyttää japanilaisiin salamurhaajiin viittaavaa ninja-sanaa. Samasta syystä Michelangelon nunchakut hävisivät sarjan kolmannen kauden jälkeen, ja niiden tilalle tulivat köyden pätkät.
Ensimmäistä animaatiosarjaa ei ole näytetty Suomessa televisiossa 1990-luvun jälkeen. Sitä näytettiin aikanaan englanninkielisenä, mutta sarjan jaksoja dubbattiin suomeksi VHS-videoille 1990-luvulla.
Vuonna 2012 Nickelodeonilla alkoi kolmas animaatiosarja, Teini-ikäiset mutanttininjakilpikonnat.
Animaatiosarjat
Turtles – mutanttikilpikonnat (1987–1996)
Ninja Turtles: The Next Mutation (1997–1998)
Teini-ikäiset mutanttininjakilpikonnat (2003–2009)
Teini-ikäiset mutanttininjakilpikonnat (2012–2017)[3]
Elokuvat
Teini-ikäiset mutanttininjakilpikonnat (1990)
Teinimutanttininjakilpikonnat 2: Mönjän salaisuus (1991)
Teinimutanttininjakilpikonnat 3 (1993)
TMNT (2007)
Turtles Forever (2009)
Teenage Mutant Ninja Turtles (2014)
Teenage Mutant Ninja Turtles: Out of the Shadows (2016)
Video- ja tietokonepelit
Turtlesista tehtiin paljon tietokonepelejä. Alun perin kolikkopelinä ilmestyneitä tappelupelejä ilmestyi kolme kappaletta, ja näitä ehkä vielä tunnetumpi oli alun perin NES:ille vuonna 1989 Konamin julkaisema toimintaseikkailu, joka sai hyvät arvostelut alan lehdissä. Kaikki pelit käännettiin lukuisille eri laitteille. Myöhemmin 1990-luvulla ilmestyi vielä Tournament Fighters -peli, jossa taisteltiin yksi yhtä vastaan.
2000-luvulla Turtles-pelejä on tuotettu lisää uuden televisiosarjan myötä. Lisäksi vuonna 2007 julkaistiin samannimiseen elokuvaan perustuva TMNT-peli. Kaksi vuotta myöhemmin Turtlesin 25-juhlavuoden kunniaksi julkaistiin syksyllä 2009 Teenage Mutant Ninja Turtles: Smash-Up.
Omistus
Sarjakuvan perustivat Eastman ja Laird, jotka toimivat yhdessä sarjakuvan parissa aina vuoteen 1995. Tämän jälkeen sarjakuva koki taantuman ja kaksikko piti taukoa sarjakuvan tekemisestä. Image Comics tarjoutui jatkamaan Turtlesin sarjakuvan tekemistä vuosina 1996-1999. Tuona aikana Eastman keskittyi enemmän toiseen projektiinsa Heavy Metaliin. 1. kesäkuuta 2000 ilmoitettiin Lairdin ja heidän yhtiönsä Mirage Studiosin ostaneen Eastmanin omistusoikeudet. Hän sai edelleen taloudellisesti saatuja tuloja. Myöhemmin 1. maaliskuuta 2008 Laird osti Eastmanin loput oikeudet. Jo seuraavana vuonna Turtlesin 25. juhlavuotena 21. lokakuuta 2009 Peter Laird ilmoitti myyneensä Viacomin omistuksessa olevalle Nickelodeonille kaikki omistusoikeutensa Turtlesiin.[4] Laird kuitenkin saisi vielä tehdyn sopimuksen myötä julkaista 18 Turtles-sarjakuvaa vuodessa. 2. huhtikuuta 2011 IDW Publishing julkisti WonderCon tapahtumassa ostaneensa Turtlesin sarjakuvaoikeudet.[5] Eastman palasi kaupan myötä tekemään uudistettua Turtles-sarjakuvaa.
Lähteet
Aiheesta muualla
*
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Teini-ik%C3%A4iset%20mutanttininjakilpikonnat |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
75,
140,
477,
506
],
"plaintext_end_byte": [
73,
139,
475,
505,
542
]
} | 알루미늄 용융점? | 녹는점 순 원소 목록 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | 다음은 녹는점 순으로 정리한 화학 원소들의 목록이다.
다음 원소들은 아직 녹는점이 알려져 있지 않다.
페르뮴(Fn)
멘델레븀(Md)
노벨륨(No)
로렌슘(Lr)
러더포듐(Rf)
더브늄(Db)
시보귬(Sg)
보륨(Bh)
하슘(Hs)
마이트너륨(Mt)
다름슈타튬(Ds)
뢴트게늄(Rg)
코페르니슘(Cn)
니호늄(Nh)
플레로븀(Fl)
모스코븀(Uup)
리버모륨(Lv)
테네신(Ts)
오가네손(Og)
우누넨늄(Uue)
운비닐륨(Ubn)
*녹는점 순 원소 목록
en:List of elements by melting point
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%85%B9%EB%8A%94%EC%A0%90%20%EC%88%9C%20%EC%9B%90%EC%86%8C%20%EB%AA%A9%EB%A1%9D |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
838,
1307,
2487,
3007,
3961,
4242,
4524,
5151,
6529,
7426,
7940,
8075,
8850,
9578,
10581,
11664,
12300,
12715,
13350,
13564,
14152,
14784,
15422,
16408,
17228,
17383
],
"plaintext_end_byte": [
837,
1284,
2482,
2996,
3940,
4224,
4501,
5121,
6492,
7425,
7923,
8074,
8849,
9542,
10579,
11663,
12299,
12714,
13307,
13563,
14151,
14783,
15358,
16407,
17171,
17337,
17610
]
} | Kapan Bendera Hong Kong pertama dikibarkan? | Bendera Hong Kong | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
755
],
"minimal_answers_end_byte": [
766
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Bendera Hong Kong adalah sebuah bendera yang menampilkan bunga pohon anggrek hong kong (Bauhinia blakeana) berwarna putih, bercorak, dan berkelopak lima di tengah-tengah bidang berwarna merah. Rancangan bendera ini disetujui pada 4 April 1990 di sesi ketiga Kongres Rakyat Nasional Ketujuh.[1] Pemakaian bendera diatur secara saksama oleh hukum yang disahkan oleh pertemuan eksekutif ke-58 Dewan Negara yang diadakan di Beijing.[2] Rancangan bendera diabadikan di Hukum Dasar Hong Kong, dokumen konstitusional wilayah tersebut[3] dan peraturan perundang-undangan mengenai penggunaan, larangan pemakaian, penghinaan, dan pembuatan bendera dinyatakan di dalam Peraturan Bendera Daerah dan Lambang Daerah.[4] Bendera Hong Kong pertama kali dikibarkan pada 1 Juli 1997, yaitu saat upacara penyerahan yang menandai penyerahan kedaulatan.[5]
Bauhinia blakeana yang merupakan jenis bunga asli Hong Kong dan menjadi bunga kota serta lambang tradisional Hong Kong[6] ini tidak hanya digunakan pada bendera daerah Hong Kong, melainkan juga lambang daerah Hong Kong.[7] Sebuah patung tanaman tersebut telah didirikan di Lapangan Bauhinia Emas di Hong Kong.[8] Meskipun bunga tersebut berwarna ungu kemerahjambuan terang, bunga tersebut digambarkan dengan warna putih pada bendera Hong Kong.[9]
Rancangan
Pelambangan
pra=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Flagofhk.JPG|ka|jmpl|280x280px|Bendera Hong Kong berkibar di samping bendera RRT.
Rancangan bendera hadir dengan makna kebudayaan, politis, dan kedaerahan. Warnanya sendiri penting. Merah adalah warna kemeriahan orang Tionghoa yang biasanya digunakan untuk mengungkapkan perasaan keperayaanan dan nasionalisme.[10] Selanjutnya, warna merah sama-sama digunakan pada bendera nasional RRT[9] sehingga dipilih untuk melambangkan hubungan yang kembali terjalin antara Hong Kong pascapenjajahan dengan Tiongkok. Kedudukan merah dan putih pada bendera melambangkan asas politik satu negara dua sistem yang diterapkan di daerah tersebut. Pemberian corak pada bunga Bauhinia blakeana, bunga yang ditemukan di Hong Kong, memiliki makna sebagai lambang pengharmonis untuk perbedaan.[10][11] Kelima bintang pada bendera nasional Tiongkok yang mewakili Partai Komunis dan keempat golongan Mao Zedong (pekerja proletar, petani, borjuis rendah, dan kapitalis) disalin pada kelima kelopak bunga. Sebelum persetujuan bendera, Ketua Panitia Penyusunan Hukum Dasar menjelaskan makna dari rancangan bendera kepada Kongres Rakyat Nasional dengan mengatakan,
“Bendera daerah membawa rancangan lima kelopak bauhinia dengan sebuah bintang di tengah masing-masing pada latar merah. Bendera merah mewakili tanah air dan bauhinia mewakili Hong Kong. Rancangan mengartikan bahwa Hong Kong adalah bagian yang tidak dapat dilepaskan dari Tiongkok dan makmur dalam pelukan tanah air. Lima bintang pada bunga melambangkan kenyataan bahwa seluruh rekan sedaerah Hong Kong mencintai tanah airnya, sedangkan warna merah dan putih mempribadikan asas satu negara dua sistem.[12]”
Pembuatan
Pemerintah Hong Kong memiliki ukuran, warna, dan parameter pembuatan khusus mengenai bagaimana bendera harus dibuat. Latar bendera persegi panjang ini adalah merah dengan jenis merah yang sama dengan jenis merah yang digunakan pada bendera nasional RRT. Perbandingan panjang dan lebarnya adalah 1,5. Di tengahnya, terdapat lima kelopak bunga Bauhinia blakeana putih bercorak. Jika terdapat sebuah lingkaran yang membatasi bunga, lingkaran tersebut harus berdiameter 0,6 kali tinggi keseluruhan bendera. Kelopak tersebar seragam di sekitar titik tengah bendera; tersebar keluar dan mengarah ke arah jarum jam. Tiap-tiap kelopak bunga memiliki bintang merah bersudut lima, lambang komunis dan sosialis, dengan jejak merah yang bisa dikatakan merupakan benang sari bunga. Jejak merah membuat masing-masing kelopak tampak seolah-olah terbelah setengah. Sisi samping yang digunakan untuk menaikkan bendera ke atas tiang berwarna putih.[9]
Perincian ukuran
Tabel berikut ini mendaftarkan seluruh ukuran resmi bendera. Ukuran yang menyimpang dari daftar berikut ini dianggap tidak standar. Jika bendera tidak berukuran resmi, bendera tersebut harus berupa versi diperkecil atau diperbesar dari salah satu ukuran resmi.[9]
Perincian warna
Berikut ini adalah perkiraan warna bendera Hong Kong dalam berbagai model warna. Perkiraan warna tersebut didaftarkan menurut warna jaringan dalam notasi heksadesimal, persamaan CMYK,[lower-alpha 1] warna pewarna tekstil, persamaan HSL, dan persamaan Pantone.
Pengaturan pembuatan
Peraturan Bendera Daerah dan Lambang Daerah menetapkan bahwa bendera Hong Kong harus dibuat sesuai dengan perincian yang dikeluarkan dalam peraturan. Bila bendera tidak diproduksi dalam rancangan menurut peraturan, sekretaris untuk keadilan dapat mengusulkan kepada Pengadilan Negeri untuk mengeluarkan keputusan untuk melarang orang atau perusahan tersebut membuat bendera. Jikalau Pengadilan Negeri setuju bahwa bendera tersebut tidak sesuai, Pengadilan Negeri bisa mengeluarkan keputusan dan perintah agar bendera dan bahan-bahan yang digunakan untuk membuat bendera disita oleh pemerintah.[14]
Tata cara penggunaan bendera
Bendera Hong Kong dikibarkan setiap hari di kediaman resmi kepala eksekutif, Gedung Pemerintahan, Bandar Udara Internasional Hong Kong, dan seluruh lintasan perbatasan dan titik masuk ke dalam Hong Kong.[15] Di kantor-kantor dan bangunan-bangunan pemerintah utama seperti Kantor Kepala Eksekutif, Dewan Eksekutif, Pengadilan Banding Terakhir, Pengadilan Tinggi, Dewan Legislatif, dan Kantor Ekonomi dan Pedagangan Hong Kong di luar negeri bendera dikibarkan saat hari-hari kerja kantor tersebut. Kantor dan bangunan pemerintah lainnya seperti rumah sakit, sekolah, kantor pusat departemen, lapangan olahraga, dan sanggar kebudayaan harus mengibarkan bendera pada hari-hari seperti Hari Nasional RRT (1 Oktober), Hari Pembentukan Daerah Administratif Khusus Hong Kong (1 Juli), dan Tahun Baru Masehi.[15] Bendera harus dinaikkan pada pukul 8 pagi dan diturunkan pada pukul 6 petang. Penaikan dan penurunan bendera harus dilakukan pelan-pelan; bendera harus mencapai puncak tiang bendera ketika dinaikkan dan tidak boleh menyentuh tanah saat diturunkan. Bendera tidak boleh dinaikkan dalam keadaan cuaca parah.[16] Bendera Hong Kong yang rusak, kotor, luntur, atau yang tidak memenuhi persyaratan tidak boleh dikibarkan ataupun digunakan.[17]
jmpl|250x250px|Bendera Hong Kong yang lebih tinggi dari bendera RRT saat Pesta Olahraga Asia Timur.
Penggunaan bersama bendera nasional
Setiap kali bendera nasional RRT dikibarkan bersama dengan bendera daerah Hong Kong, bendera nasional harus dikibarkan di tengah, di atas bendera daerah, atau di kedudukan yang lebih menonjol dari bendera daerah. Bendera daerah harus berukuran lebih kecil dari ukuran bendera nasional dan harus dikibarkan di sebelah kuru bednera nasional. Ketika bendera ditampilkan di dalam bangunan, sebelah kiri dan kanan seseorang yang melihat bendera dan punggungnya yang menghadap ke dinding digunakan sebagai titik acuan sebelah kiri dan kanan bendera. Ketika bendera dikibarkan ditampilkan di luar bangunan, sisi kiri dan kanan orang yang berdiri di depan bangunan dan melihat ke arah pintu masuk depan digunakan sebagai titik acuan sisi kiri dan kanan bendera. Bendera nasional harus dinaikkan sebelum bendera daerah dinaikkan dan bendera tersebut harus diturunkan setelah bendera daerah diturunkan.[16]
Pengecualian peraturan ini terjadi ketika upacara pemberian medali pada acara-acara multicabang olahraga seperti Olimpiade dan Pesta Olahraga Asia. Hong Kong bertanding terpisah dengan daratan utama Tiongkok dan jika atlet dari Hong Kong memenangkan medali emas dan atlet dari Tiongkok daratan memenangkan medali perak atau perunggu dalam acara yang sama, bendera daerah Hong Kong akan dinaikkan di tengah atas bendera nasional ketika upacara pemberian medali seperti negara lain pada umumnya.[18]
Setengah tiang
Bendera Hong Kong harus diturunkan hingga setengah tiang sebagai tanda perkabungan ketika orang-orang berikut ini meninggal dunia.[17]
Presiden Republik Rakyat Tiongkok.
Ketua Komite Tetap Kongres Rakyat Nasional.
Perdana menteri Dewan Negara.
Ketua Komisi Militer Pusat.
Ketua Komite Nasional Konferensi Permusyawaratan Politik Rakyat Tiongkok.
Orang yang telah memberikan sumbangan besar kepada Republik Rakyat Tiongkok ketika Pemerintah Rakyat Pusat menyarankannya kepada kepala eksekutif.
Orang yang telah memberikan sumbangan besar terhadap perdamaian dunia atau menyebabkan kemajuan manusia ketika Pemerintah Rakyat Pusat menganjurkannya kepada kepala eksekutif.
Orang yang dianggap oleh kepala eksekutif telah memberikan sumbangan besar kepada Daerah Administratif Khusus Hong Kong atau orang lain yang kepala eksekutif anggap layak ditandai perkabungan atas kematiannya melalui bendera setengah tiang.
Bendera pun dapat dikibarkan setengah tiang ketika Pemerintah Rakyat Pusat menganjurkan kepala eksekutif untuk melakukannya atau ketika kepala eksekutif mempertimbangkan penting untuk melakukannya seperti pada peristiwa seperti kejadian berupa musibah yang khususnya menimbulkan korban berat atau bencana alam yang menyebabkan korban jiwa.[17] Ketika menaikkan bendera untuk menerbangkannya setengah tiang, bendera harus dinaikkan ke atas tiang dan diturunkan ke titik di mana jarak antara bagian atas bendera dan atas tiang merupakan sepertiga dari panjang tiang. Ketika menurunkan bendera dari keadaan setengah tiang, bendera tersebut harus dinaikkan ke puncak tiang sebelum diturunkan.[16]
Larangan penggunaan dan penghinaan
Peraturan Bendera Daerah dan Lambang Daerah menyatakan apa saja cara penggunaan Bendera Hong Kong yang dilarang dan penghinaan bendera yang dilarang. Peraturan tersebut pun menyatakan bahwa menggunakan bendera dengan cara yang dilarang atau menghina bendera merupakan tindakan yang bisa dihukum. Menurut peraturan, bendera tidak boleh digunakan dalam iklan atau merek dagang[20] dan membakar, merusak, mencoret-coret, mengotori, ataupun menginjak-injak bendera secara umum dan disengaja dianggap sebagai penghinaan bendera.[21] Peraturan Bendera Nasional dan Lambang Nasional menyatakan larangan yang sama terhadap bendera nasional RRT.[22][23] Peraturan juga mengizinkan kepala eksekutif untuk membuat ketentuan mengenai penggunaan bendera. Dalam ketentuan yang dibuat pada 1997, kepala eksekutif lebih lanjut merincikan bahwa penggunaan bendera pada perdagangan, pekerjaan dan pencaharian, atau lambang atau lencana lembaga swadaya masyarakat apapun juga dilarang, kecuali izin telah diperoleh.[15]
Penghukuman pertama penghinaan bendera terjadi pada 1999. Pengunjuk rasa Ng Kung Siu dan Lee Kin Yun menulis kata Shame pada kedua bendera nasional RRT dan bendera Hong Kong dan dihukum dengan alasan melanggar Peraturan Bendera Nasional dan Lambang Nasional dan Peraturan Bendera Daerah dan Lambang Daerah. Pengadilan Banding menjatuhkan putusan hakim dan memutuskan bahwa peraturan tersebut merupakan larangan yang tidak berguna terhadap kebebasan berekspresi dan melanggar kedua hukum dasar dan Kovenan Internasional tentang Hak-Hak Sipil dan Politik. Namun, pada banding selanjutnya, Pengadilan Banding Terakhir mempertahankan putusan hakim yang asli yang menyatakan mereka bersalah dan berpegang teguh dengan putusan tersebut dengan alasan bahwa larangan kebebasan berekspresi ini dapat dibenarkan karena perlindungan bendera berperan dalam persatuan nasional dan integritas kewilayahan dan dengan membernarkan larangan dengan alasan mengekspresikan pesan seseorang, tetapi tidak menganggu kebebasan seseorang untuk mengekspresikan pesan yang berisikan sama dalam cara lain.[26]
Leung Kwok Hung, seorang anggota Dewan Legislatif dan aktivis politik di Hong Kong, dihukum pada Februari 2001, sebelum ia menjadi anggota Dewan Legislatif karena mengotori bendera. Ia dihukum karena telah menghina bendera sebanyak tiga kali yang terdiri dari dua insiden pada 1 Juli 2000 ketika ulang tahun ketiga Penyerahan Hong Kong ke Tiongkok dan satu insiden pada 9 Juli pada tahun yang sama ketika unjuk rasa yang menentang pemilihan umum untuk memilih anggota Komite Pemilihan Umum, lembaga pemilihan umum yang memilih kepala eksekutif Hong Kong. Leung dijatuhkan jaminan berperilaku baik selama 12 bulan sejumlah HK$3.000.[27]
Zhu Rongchang, seorang petani Tiongkok daratan telah dipenjara selama tiga minggu setelah membakar bendera Tiongkok di Hong Kong. Zhu didakwa membakar bendera Tiongkok secara umum dan sengaja di Lapangan Bauhinia Emas di Hong Kong tengah. Pria berumur 74 tahun ini dilaporkan sebagai orang ketiga yang didakwa menghina bendera nasional Tiongkok, namun ialah yang pertama kali dipenjara di bawah hukum tersebut.[28]
Pada November 2012, para pengunjuk rasa turun ke jalanan dan mengibarkan bendera penjajahan lama untuk menuntut kemerdekaan atau otonomi penuh Hong Kong. Penggunaan bendera penjajahan telah menimbulkan berbagai perhatian dari otoritas Tiongkok dan meminta Leung untuk menghentikan pengibaran bendera tersebut.[29][30] Meski Leung telah menyerukannya, bendera penjajahan bukanlah subjek yang dinaungi larangan yang mencakup penidakizinan pemasangan bendera di tiang bendera dan pembuatan dan penjualan bendera secara bebas di daerah tersebut di Peraturan Bendera Daerah dan Lambang Daerah.[20]
Sejarah
Bendera penjajahan Britania Raya
Sebelum penyerahan kedaulatan Hong Kong, bendera Hong Kong merupakan bendera penjajahan yang berupa Blue Ensign.[31] Bendera Hong Kong jajahan mengalami beberapa perubahan pada satu setengah abad terakhir.[31]
Pada 1843, sebuah lambang yang mewakili Hong Kong dibuat. Rancangannya didasari oleh pemandangan tepi laut setempat; tiga pedagang setempat dengan barang dagangannya bisa ditemukan di depan dengan sebuah kapal yang dilengkapi kotak dan kapal layar Tiongkok yang memenuhi bagian tengah, sedangkan latar belakangnya terdiri dari bukit-bukit kerucut dan awan-awan. Pada 1868, sebuah bendera Hong Kong diproduksi. Bendera tersebut berupa Blue Ensign dengan lencana berdasarkan pemandangan setempat ini, namun rancangan tersebut ditolak oleh gubernur Hong Kong, Richard Graves MacDonnell.[31]
Pada 1870, lencana mahkota putih di atas tulisan HK untuk bendera dengan dasar Blue Ensign diajukan oleh sekretaris penjajahan. Tulisan HK dihilangkan dan mahkota menjadi berwarna secara keseluruhan tiga tahun kemudian.[31] Tidak begitu jelas bagaimana tampak lencana pada masa waktu itu, namun sepertinya tidak menampilkan pemandangan setempat. Lencana seharusnya memiliki mahkota dari berbagai jenis yang mungkin atau tidak mungkin memiliki tulisan HK di bawahnya. Pada 1876, lencana pemandangan setempat (gambar Ar Kwan memimpin tentara Britania) dipakai kembali pada Blue Ensign dengan persetujuan Departemen Angkatan Laut.[31]
Lambang Hong Kong diberikan pada 21 Januari 1959 oleh Lembaga Lambang di London. Bendera Hong Kong diperbaiki pada tahun yang sama untuk menampilkan lambang pada Blue Ensign. Rancangan ini digunakan secara resmi dari 1959 hingga peyerahan kedaulatan Hong Kong pada tahun 1997.[31] Sejak itu, bendera penjajahan sering digunakan oleh para pengunjuk rasa seperti pada mars 1 Juli tahunan untuk hak pilih universal sebagai lambang penentangan terhadap daratan utama[32] bersama dengan bendera biru yang menampilkan lambang yang digunakan oleh mereka yang mendukung kemerdekaan.
Daftar bendera Hong Kong pada masa lampau
Rancangan sekarang
Sebelum penyerahan kedaulatan Hong Kong, antara 20 Mei 1987 dan 31 Maret 1998 diadakanlah kontes di antara penduduk Hong Kong untuk membantu memilih bendera Hong Kong pascapenjajahan dengan kumpulan 7.147 rancangan di mana 4.489 di antaranya benar-benar merupakan rancangan mengenai bendera.[43] Arsitek Tao Ho dipilih sebagai salah satu juri untuk memilih bendera baru Hong Kong. Ia mengingatkan bahwa terdapat beberapa rancangan yang lucu atau merupakan kebalikan politik seperti perkataannya yang mengatakan bahwa ada rancangan yang mempunyai palu dan arit di satu sisi dan tanda dolar di sisi lainnya.[44] Beberapa rancangan ditolak karena rancangan-rancangan tersebut mengandung bahan-bahan berhak cipta seperti lambang Dewan Perkotaan, Festival Seni Hong Kong, dan Dewan Pariwisata Hong Kong.[43] Enam rancangan dipilih sebagai finalis oleh para juri, namun semuanya ditolak oleh RRT setelahnya. Ho dan dua juri lainnya diminta oleh RRT untuk mengumpulkan pengajuan baru.[10][11]
Untuk mencari ilham, Ho berkeluyuran ke sebuah taman dan memetik bunga Bauhinia blakeana. Ia mengamati keselarasan lima kelopak dan bagaimana alur lekukannya menyampaikannya perasaan penuh semangat. Hal ini membuatnya memasukkan bunga tersebut ke bendera untuk mewakilkan Hong Kong.[10][11] Rancangannya diterima pada 4 April 1990 pada sesi ketiga Kongres Rakyat Nasional Ketujuh[1] dan bendera berancangannya secara resmi dikibarkan beberapa detik setelah tengah malam pada 1 Juli 1997 pada upacara penyerahan yang menandai penyerahan kedaulatan. Bendera dikibarkan bersama bendera nasional RRT sembari lagu kebangsaan Tiongkok, "Barisan Para Sukarelawan", dimainkan. Union Jack dan bendera penjajahan Hong Kong diturunkan beberapa detik sebelum tengah malam.[5]
Beberapa Pengajuan pada Kontes 1987–1988
Lihat pula
Daftar bendera Hong Kong
Lambang Hong Kong
Daftar bendera Tiongkok
Daftar bendera Britania Raya
Bendera Makau
Catatan kaki
Catatan
Rujukan
Pranala luar
at Flags of the World Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
| https://id.wikipedia.org/wiki/Bendera%20Hong%20Kong |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
359,
632,
898,
1140,
1507,
2488,
3430,
4144,
4387,
4466,
4657,
4797,
4863,
5518
],
"plaintext_end_byte": [
358,
631,
897,
1139,
1467,
2487,
3429,
4134,
4378,
4465,
4656,
4796,
4839,
5423,
5603
]
} | Kuinka monta päähenkilöä Taru sormusten herrasta: Kaksi tornia -elokuvassa on? | Taru sormusten herrasta (elokuvatrilogia) | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Taru sormusten herrasta -elokuvatrilogia on Peter Jacksonin ohjaama fantasiaelokuvatrilogia, joka pohjautuu kirjailija J. R. R. Tolkienin kirjoittamaan fantasiakirjaan Taru sormusten herrasta. Elokuvia kuvattiin kahdeksantoista kuukautta jatkuvasti Uudessa Seelannissa. Kyseessä on ensimmäinen elokuvasarja, jonka kaikki elokuvat on kuvattu samaan aikaan.
Elokuvista tuli suuria yleisö- ja arvostelumenestyksiä ja ne voittivat paljon elokuvapalkintoja. Sarjan elokuvat saivat yhteensä seitsemäntoista Oscar-palkintoa, Kuninkaan paluu peräti yksitoista. Ainoastaan elokuvat Ben-Hur ja Titanic olivat aiemmin kyenneet samaan.
Jokaisesta elokuvasta on tehty teatteriversio ja DVD:llä julkaistu pidennetty erikoisversio eli Special Extended Edition. Pidennetyissä versioissa on teatteriversiosta leikattuja ja pidennettyjä kohtauksia. Koko trilogia ilmestyi Blu-rayllä 16. huhtikuuta 2010.
Jacksonin erikoistehosteyhtiö Weta Workshop teki elokuviin muun muassa 48000 asetta ja 19000 pukua. Toinen Jacksonin erikoistehosteyhtiö, Weta Digital, kehitti elokuvia varten Massive-tietokoneohjelman, joka mahdollisti valtavat taistelut.
Sormuksen Saattueen jäseniä esittäneet näyttelijät (Elijah Wood, Sean Astin, Dominic Monaghan, Billy Boyd, Ian McKellen, Viggo Mortensen, Sean Bean, Orlando Bloom ja John Rhys-Davies) tatuoivat itselleen haltiasymbolin, joka merkitsi numeroa 9. He lupasivat toisilleen, etteivät koskaan näytä tatuointeja julkisuudessa.
Elokuvat
Tuotanto
Kirjasta elokuvaksi
Elokuvien ohjaaja, Peter Jackson, luki 19-vuotiaana Taru sormusten herrasta -trilogian ja ajatteli, että siitä saisi tehtyä hyvän näytellyn elokuvan. Suuri haaste oli saada sovitettua kirja elokuvamuotoon sopivaksi. Jackson teki Fran Walshin kanssa kolmen kirjan pohjalta tiivistelmän, jonka Philippa Boyens luki vuonna 1997 ja piti sitä hyvin onnistuneena. Miramax-yhtiö suostui alun perin elokuvasarjan rahoittajaksi. Ensimmäinen käsikirjoitus saatiin valmiiksi ja toista aloitettiin, kun Miramax halusikin vain yhden elokuvan. Peter Jackson ilmoitti, ettei tarinaa voi sovittaa yhteen elokuvaan, jolloin Miramax kehotti etsimään toisen yhtiön. Jackson etsi yhtiötä, joka suostuisi rahoittamaan kaksi elokuvaa. New Line Cineman Bob Shaye ihmetteli sitä, miksi kukaan tekisi kaksi elokuvaa kun niitä pitäisi tehdä kolme. Miramaxia varten tehty käsikirjoitus laajennettiin kolmea elokuvaa varten. Käsikirjoitusta muuteltiin ja hiottiin koko kuvausten ajan.[1]
Lopputuloksena elokuvatrilogia seuraa tarkasti alkuperäisteoksen juonen tärkeimpiä kohtia, mutta monia yksityiskohtia on muutettu elokuvan draamankaareen sopivimmiksi. Eräs tärkeä seikka, joka piti ottaa huomioon, oli Tolkienin luomien rotujen hyvin erilaiset elämänkaaret. Koska iän arvioiminen on subjektiivinen asia ja todellisten ihmisten elämänkaari erilainen kuin Tolkienin rotujen, elokuvissa henkilöiden iät eivät ole juurikaan esillä toisin kuin kirjassa. Jonkin verran ihmetystä aiheutti kuitenkin se, että tarinan neljä keskeisintä hobittia Frodo, Sam, Merri ja Pippin vaikuttavat elokuvissa olevan suunnilleen saman ikäisiä, joskin Frodo vaikuttaa heistä nuorimmalta (hobittien näyttelijöistä Frodoa näytellyt Elijah Wood on nuorin ja Pippiniä näytellyt Billy Boyd vanhin). Tolkienin hobitit elivät vain vähän todellisia ihmisiä vanhemmiksi ja Frodo on kirjassa selvästikin Pippiniä vanhempi.[2]
Kaikki kirjan henkilöt eivät myöskään esiinny elokuvissa, ja toisaalta joillain kirjan henkilöillä on elokuvissa suurempi tai pienempi rooli. Éowyn, Arwen ja Galadriel nostettiin elokuvissa melko suuriin rooleihin, jottei tarinasta välittyvä maailmankuva olisi liian miehinen.[3] Myöskin hobittien Merrin ja Pippinin rooleja suurennettiin elokuvia varten varsinkin tarinan myöhemmissä vaiheissa. Jotkut Tolkien-fanit ja J.R.R. Tolkienin poika Christopher ovat kritisoineet elokuvia liian sotaisiksi. Tästä huolimatta kaikkia kirjan taisteluita ei näytetty elokuvissa, mutta varsinkin Kahden tornin ja Kuninkaan paluun teatteriversioissa taistelusta toiseen siirrytään hyvin nopeasti.[4]
Roolitus
Ohjaaja Peter Jacksonin mukaan Ashley Juddia ja Mira Sorvinoa oli kaavailtu rooleihin, mutta heille ei päädytty antamaan rooleja, koska Miramax-studion johtajana toiminut tuottaja Harvey Weinstein levitti heistä ikäviä huhuja.[5]
Kirjat
Jude Fisher on tehnyt kolme Peter Jacksonin elokuviin perustuvaa tieto-opasta:
Taru sormusten herrasta: Sormuksen ritarit: Kuvitettu opas (2001)
Taru sormusten herrasta: Kaksi tornia: Kuvitettu opas (2002)
Taru sormusten herrasta: Kuninkaan paluu: Kuvitettu opas (2003)
Chris Smith on tehnyt Peter Jacksonin elokuvien sotureihin, armeijoihin, aseisiin, taisteluvarusteisiin ja taisteluihin perustuvan kirjan:
Taru sormusten herrasta: Aseet ja armeijat
Vastaanotto
Arvostelut
Kaikki kolme elokuvaa saivat erittäin hyvän vastaanoton ja trilogiasta muodostui 2000-luvun alun suurimpia mediailmiöitä vaikuttaen samalla muun muassa kirjallisuuteen ja videopeleihin. Trilogian elokuvat ovat pärjänneet hyvin äänestyksissä kaikkien aikojen parhaimmista elokuvista.[6] Yhdeksi syyksi elokuvien erittäin positiiviseen vastaanottoon on esitetty sitä, että elokuvat nähdessään suurin osa katsojista ei ollut lukenut Tolkienin kirjoja, eivätkä he siten voineet harmistua eroavaisuuksista alkuperäisteoksen ja elokuvien välillä.
Tuotto
Oscar-palkinnot
Katso myös
Hobitti (elokuvatrilogia)
Lähteet
Aiheesta muualla
Luokka:Taru sormusten herrasta -elokuvatrilogia
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Taru%20sormusten%20herrasta%20%28elokuvatrilogia%29 |
{
"plaintext_start_byte": [
4,
685,
2488,
2531,
3327,
5134,
5489,
7216,
8622,
9120,
11522,
14578,
15137,
15645,
16047,
16124,
17097,
17489,
18225,
18499,
18754,
19318,
20349,
21216,
21870,
22856,
24137,
24656,
24959,
25736,
26186,
26430,
26604,
27434,
27787
],
"plaintext_end_byte": [
684,
2487,
2530,
3326,
5133,
5487,
7215,
8621,
9034,
11520,
14577,
15136,
15644,
16046,
16123,
17094,
17488,
18224,
18498,
18752,
19298,
20348,
21215,
21869,
22855,
24136,
24655,
24895,
25735,
26185,
26429,
26543,
27356,
27716,
27999
]
} | 2018 వరకు భారతదేశంలో ఎక్కువ మంది ఆచరిస్తున్న మతం ఏది? | బోహేమియన్ మతం | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
బోహేమియన్ మతం అన్వయించు అసాధారణ జీవనశైలిని ఆచరిస్తున్న జనులు, కొద్దిపాటి స్థిరమైన బంధాలతో, ఒకే రకమైన ఆలోచనా ధోరణి ఉన్న జనుల సహచర్యాలతో సంగీతం, కళాత్మక లేక గ్రంథ కాలక్షేపాలు చేసేటటువంటివారు. బోహేమియన్లు సంచారకులు, సాహసికులు లేక దేశ దిమ్మరులయి ఉంటారు.
బోహేమియన్ అను పదానికి యదార్థ అర్థం తూర్పు యూరోప్ మరియు బొహేమియా యొక్క స్లావిక్ దేశం నుంచి పుట్టినది అని కాగా, అటు పిమ్మట ఈ పదాన్ని ఫ్రెంచ్ భాషలో వ్యావహారికంగా వాడిన తరువాత పంతొమ్మిదవ శతాబ్దం[1]లో ఇంగ్లీష్ భాషలో ఈ పదాన్ని, ప్రధాన యూరోపు నగరాలలో ఉపాంతరీకరించిన మరియు పేదరికులైన కళాకారులు, రచయితలు, విలేకరులు, సంగీతకారులు, మరియు నటుల యొక్క సంప్రదాయేతర జీవనశైలిని వర్ణించుటకు ఉపయోగించారు. వ్యావహారిక భాషలో ఈ పదానికి ఉన్న అర్థాన్ని బట్టి బోహేమియన్ లు స్వేచ్ఛాయుత ప్రేమ, (వివాహాన్ని తిరస్కరించు సాంఘిక ఉద్యమం) మితవ్యయం మరియు/లేక స్వచ్ఛంద బీదరికం వంటి ప్రతికూల వాదం కలిగిన సాంఘిక లేక రాజకీయ దృక్పథాల యొక్క ప్రతిష్ఠాపనలు లేక సదాచారం కాని దృక్కోణాలు కలిగిన వారిగా చెప్పవచ్చు.
==
శబ్ద ఉత్పత్తి==
బోహేమియనిజం అను పదం 19వ శతాబ్దం ఆరంభంలో ఫ్రాన్సులో కళాకారులు మరియు కల్పనాకారులు క్రిందితరగతికి చెందిన, తక్కువ అద్దెలు భరించగల రోమానీయుల (జిప్సీలు) సమీపంలో చేరుట మొదలుపెట్టినప్పుడు ఉద్భవించింది. బొహేమియా మీదుగా పశ్చిమ యూరోపు చేరుకున్న ఫ్రాన్సులోని రోమానీయులకి బోహేమియన్ అను పేరు సమాహారక పదం.[2]
ఫ్రెంచ్ వారు కల్పించిన సాహిత్యాలలో బోహేమియన్ లను సంచారకులైన రోమానీయులతో చేర్చారు. (బొహేమియా నుంచి వచ్చిన వారిగా భావించటంతో రోమానీయులను బోహేమియను లని పిలుస్తారు[3][4]). వీరు సంప్రదాయక సమాజానికి వెలుపల ఉన్నప్పటికీ, ఆ సమాజం యొక్క తిరస్కృతితో బాధించబడలేదు. ఈ పేరుని కలిగి ఉండుటలోని అంతరార్ధం నిగూఢమైన జ్ఞానాన్ని విశదపరచటమే (ఫిలిస్తిన్స్ కి వ్యతిరేకం) కాకుండా, వ్యక్తిగత స్వస్థత మరియు వివాహమందు విశ్వాసం పట్ల నిర్లక్ష్య ధోరణి వంటి తిరస్కారాన్ని వ్యక్తపరచు సందర్భార్థం కూడా తక్కువ మోతాదులో ఉద్దేశించబడింది. సేవిల్లెలో రూపొందించిన కార్మెన్ అను ఫ్రెంచ్ సంగీతనృత్య నాటికలోని స్పైన్కి చెందిన రోమానీయ యువతి బోహేమియన్ అని మైల్హాక్ మరియు హలేవి యొక్క సాహిత్యంలో సూచించారు (1875).
The term 'Bohemian' has come to be very commonly accepted in our day as the description of a certain kind of literary gypsy, no matter in what language he speaks, or what city he inhabits .... A Bohemian is simply an artist or littérateur who, consciously or unconsciously, secedes from conventionality in life and in art. (Westminster Review, 1862[2])
హెన్రి ముర్గర్ యొక్క చిన్న కథల సంకలనం సీన్స్ డే లా వియె డే బోహేమే (బోహేమియన్ జీవితంలోని సన్నివేశాలు ) బొహేమియాని కీర్తిస్తూ మరియు సంప్రదాయకత్వాన్ని ఆపాదిస్తూ 1845లో ప్రచురించబడింది.[5] ముర్గర్ యొక్క సంకలనం గయకమో పుక్సిని యొక్క సంగీతనృత్య నాటిక లా బోహేమే</i>కి మూలాధారమైనది (1896). (పుక్సిని యొక్క నాటిక, జోనాథన్ లార్సన్ యొక్క సంగీత ప్రధానమైన నాటిక రెంట్</i>కి మూలమైనది. తరువాత ఈ నాటిక ఇదే పేరుతో చలనచిత్రంగా తీయబడింది. పుక్సిని మాదిరిగా లార్సన్ జనసాంద్రత కలిగిన నగర ప్రాంతంలో బోహేమియన్ స్థావరాన్ని అన్వేషించాడు, ఈ సందర్భంలో, 20వ శతాబ్దం చివరలోని న్యూయార్క్ నగరం. ఈ ప్రదర్శన లోని గేయం "లా వియె బోహేమే," బొహేమియా సమకాలీన సంస్కృతి లోని ఉన్ముఖతని కొనియాడింది.)
ఇంగ్లీషులో బోహేమియన్ యొక్క ఈ అర్థం, 1848 లో ప్రచురించిన విల్లియం మేక్ పీస్ థాకరే యొక్క నవల, వానిటీ ఫెయిర్ తో మొదట ఖ్యాతిగాంచింది. కళాకారులు తీసుకువచ్చిన ప్రత్యామ్నాయ జీవన శైలులను గురించిన ప్రజాభిప్రాయాలను జార్జ్ డ్యు మారియర్ వ్రాసిన బోహేమియన్ సంస్కృతి గురించి చెప్పిన, అత్యధికంగా అమ్ముడైన శృంగార రసాత్మకమైన నవల త్రిల్బి మరింత ప్రభావితం చేసింది (1894). ఈ నవల ప్యారిస్ లోని కళాకారుల ప్రదేశంలో పరదేశస్థులైన ముగ్గురు ఇంగ్లీషు కళాకారులు, వారి ఐరిష్ మోడల్, మరియు తూర్పు యూరోపు ప్రాంతపు సంగీతకారుల యొక్క అదృష్టాన్ని వర్ణిస్తుంది.
బోహేమియన్ ఉరవడిని, స్పానిష్ సాహిత్యంలో, 1920లో ప్రచురించిన రామోన్ డెల్ వాల్లే-ఇంక్లాన్ యొక్క ప్రదర్శన లుసెస్ డే బొహేమియా</i>లో (బోహేమియన్ లైట్స్ ) కనబడుతుంది.
అమెరికాకి చెందిన బోహేమియన్ మతం
1845లో బొహేమియా దేశస్థులు సంయుక్త రాష్ట్రాలకు వలస రావడం మొదలుపెట్టారు, మరియు 1848 నుంచి రాజ్యాంగ ప్రభుత్వం కోరిన కొంత మంది ిప్లవకారులు మరియు మాజీ మత గురువులు ఈ బాపతులోకి చేరారు. 1857లో న్యూయార్క్ నగరంలో, పత్రికా రచయితలైన 15-20 మంది నాగరిక యువకులు, 1860లో మొదలైన అమెరికన్ అంతర్యుద్ధం వరకు తమని తాము "బోహేమియన్" లుగా చెప్పుకొనుచూ వినుతికెక్కారు.[6] ఇతర నగరాలలో కూడా ఇదే రకంగా, ఈ ఘర్షణని గూర్చిన సమాచారాన్ని అందిస్తూ ఇట్టి విలేకరుల సమూహాలు ఏర్పడ్డాయి. యుద్ధ సమయంలో, ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాలు నడుపు ఉద్యోగులు "బోహేమియన్", అను పేరును ప్రతిపాదించుట మొదలు పెట్టగా, దినపత్రిక ఉద్యోగస్తులు ఈ పేరును ముద్దు పేరుగా పెట్టుకున్నారు. "బోహేమియన్" అను పదం "వార్తాపత్రిక రచయిత"కి పర్యాయపదంగా తయారైనది.{0/ 1866 లో న్యూయార్క్ ట్రిబ్యూన్ మరియు హర్పర్స్ మాగజైన్ పత్రికలకు యుద్ధ విలేకరైన జునియస్ హెన్రి బ్రౌనే తోపాటుగా అతనికి యుద్ధం జరిగిన సంవత్సరాలలో తారసపడిన మరికొంత మంది బాధ్యతారహితులైనవారిని "బోహేమియన్" విలేకరులుగా వర్ణించడమైనది.[7]
శాన్ ఫ్రాన్సిస్కో పాత్రికేయుడు బ్రెట్ హార్టే 1861లో ది గోల్డెన్ ఎరా</i>లో "బోహేమియన్"గా చేసిన మొదటి రచనలోని పాత్రకి చోటు చేసుకొన్న అనేక వ్యంగ్య కావ్యాలు, అతని గ్రంథం బోహేమియన్ పేపర్స్</i>గా 1861 లో ప్రచురితమైనవి. హార్టే ఇలా వ్రాశాడు "బొహేమియాని భౌగోళికంగా ఎక్కడా చూడలేక పోయినా, ఏదైనా మబ్బులులేని రోజున సూర్యుడు అస్తమించేటపుడు, టెలిగ్రాఫ్ ిల్ ఎక్కినట్లైతే, దాని యొక్క ప్రశాంతమైన లోయలు మరియు మేఘాలతో కప్పబడిన మెరిసే కొండలు పడమటి దిక్కున చూడవచ్చు..."[8] 1867లో మార్క్ ట్వైన్ తనని మరియు చార్లెస్ వార్రెన్ స్టోద్దార్డ్ ని బోహేమియన్ వర్గంలోకి చేర్చాడు.[6] 1872 నాటికి, శాన్ ఫ్రాన్సిస్కోలో కొంత మంది పాత్రికేయులు మరియు కళాకారులు సాంస్కృతిక కాలక్షేపం కొరకు అలవాటు ప్రకారంగా కలిసి ఒక పేరుని గురించి యోచిస్తున్నప్పుడు, "బోహేమియన్" అను పదం ప్రధాన ఎంపికగా మారనది, మరియు బోహేమియన్ సంఘం ఉద్భవించింది.[9] ఈ సంఘసభ్యులైన, పేరు గడించినవారు మరియు సఫలీకృతులు, వారి యొక్క సమాజానికి పునాదులైనవారు, గౌరవప్రద కుటుంబాల నుంచి వచ్చినవారు, బోహేమియన్ మతానికి వారి యొక్క స్వంత రూపాన్ని సరిక్రొత్తగా నిర్వచించి, వారివంటి జనులైన బోన్స్ వివంట్స్, క్రీడాకారులు, మరియు కళల ఆరాధకులను ఇందులో చేర్చారు.[8] సంఘసభ్యుడు మరియు కవి జార్జ్ స్టెర్లింగ్ ఈ సరిక్రొత్త నిర్వచనానికి ప్రతిస్పందించాడు:
Any good mixer of convivial habits considers he has a right to be called a Bohemian. But that is not a valid claim. There are two elements, at least, that are essential to Bohemianism. The first is devotion or addiction to one or more of the Seven Arts; the other is poverty. Other factors suggest themselves: for instance, I like to think of my Bohemians as young, as radical in their outlook on art and life; as unconventional, and, though this is debatable, as dwellers in a city large enough to have the somewhat cruel atmosphere of all great cities.[10]
అతని భావాలను అతిక్రమించి, స్టెర్లింగ్ బోహేమియన్ సంఘంతో దగ్గరి సంబంధాన్ని కలిగివున్నాడు, మరియు బోహేమియన్ ఆరామం లో కళాకారులతో మరియు పారిశ్రామికవేత్తలతో ఒకే రకంగా విందువినోదాలు జరిపాడు.[10]
ఆస్కార్ ఫెర్డినాండ్ తెల్గ్మన్ మరియు జార్జ్ ఫ్రెడరిక్ కామెరాన్ లు 1889 లో "లియో, ది రాయల్ కాడేట్" [11] అనే సంగీత నాటకం కొరకు "ది బోహేమియన్" అనే పాటను వ్రాసారు.
I've written some Psalms and some songs, I've dabbled in most of the arts:
Quixote-like, righted some wrongs in fact, I have played many parts.
I have seen both the bright and the dark of the world and the things that are its,
like the dove that flew forth from the ark: In a word, I am given to flits.
For the life of a rover is mine, A rover by land and by sea:
With a lady to love and a flagon of wine, oh, the world is the village for me!
To-day, as you see, I am here, Enjoying my pipe and my bowl:
To-morrow, and I may appear inscribing my name on the Pole.
The next day may see me once more, content as a hog upon ice,
Far down on the Florida shore, existing on bacon and rice.
I have hobnobbed with peasant and king, with a hundred to run at my call;
I have seen the sweet flowers of spring lose their odor and grace before Fall.
I have loved with the warmth of the boy and adored with the passion of man,
But the altar's it's drop of alloy, so I came buck to where I began!
Chorus. For the life of a rover is mine etc.
అమెరికన్ హాస్యరచయత మరియు బోహేమియన్ సంఘసభ్యుడైన గెలేట్ బుర్గేస్స్, "బ్లర్బ్" అనే పదాన్ని నిరాకారమైన బొహేమియా అనే ప్రదేశాన్ని వర్ణించుటకు వాడాడు.
To take the world as one finds it, the bad with the good, making the best of the present moment—to laugh at Fortune alike whether she be generous or unkind—to spend freely when one has money, and to hope gaily when one has none—to fleet the time carelessly, living for love and art—this is the temper and spirit of the modern Bohemian in his outward and visible aspect. It is a light and graceful philosophy, but it is the Gospel of the Moment, this exoteric phase of the Bohemian religion; and if, in some noble natures, it rises to a bold simplicity and naturalness, it may also lend its butterfly precepts to some very pretty vices and lovable faults, for in Bohemia one may find almost every sin save that of Hypocrisy. ...
His faults are more commonly those of self-indulgence, thoughtlessness, vanity and procrastination, and these usually go hand-in-hand with generosity, love and charity; for it is not enough to be one’s self in Bohemia, one must allow others to be themselves, as well. ...
What, then, is it that makes this mystical empire of Bohemia unique, and what is the charm of its mental fairyland? It is this: there are no roads in all Bohemia! One must choose and find one’s own path, be one’s own self, live one’s own life.[12]
న్యూయార్క్ నగరంలో, 1907లో, పియానో వాయుద్యకారుడైన రాఫెల్ జోసేఫ్ఫి, తన స్నేహితులైన రూబిన్ గోల్డ్ మార్క్ వంటి వారితో కలసి "ది బోహేమియన్స్(న్యూయార్క్ సంగీత కళాకారుల సంఘం)"[13] అనే సంగీత కళాకారుల సభను స్థాపించాడు.
ప్రజలు
ఈ పదం వివిధరకాలైన కళాత్మక లేదా విద్యాసంబంధిత సంఘాలకు జత చేయబడినది మరియు దీనిని సాధారణంగా అటువంటి ప్రజలను, పరిసరాలను మరియు పరిస్థితులను వర్ణించే విశేషణంగా వాడారు: ది అమెరికన్ కాలేజీ డిక్షనరీ వారి నిర్వచనం ప్రకారం బోహేమియన్ (బోహో —ఇంఫోర్మల్) అనగా "ఒక వ్యక్తి కళాత్మక లేదా వివేచనాత్మకమైన ఉన్ముఖతలు కలిగివుండి, సాధారణ నడవడిక నియమాలను లక్ష్యపెట్టకుండా జీవించి మరియు ప్రవర్తించేవాడు."
గత 150 సంవత్సరాలలో యూరోప్ మరియు అమెరికాలలో చాలామంది ప్రముఖులు బోహేమియన్ ప్రతిసంస్కృతికి చెందినవారు మరియు విస్తారమైన 'బోహేమియన్ల సంఖ్యను' లెక్కించుట చాలా కష్టసాద్యం. హోనరే డే బాల్జాక్ వంటి కొంతమంది మధ్యతరగతి రచయతలు బోహేమియనిజాన్ని అంగీకరించారు, కానీ సాంస్కృతిక పరిరక్షణా విమర్శకులు బోహేమియన్ జీవనవిధానాన్ని క్షమించరు.
ది న్యూయార్క్ టైమ్స్ పాత్రికేయుడు డేవిడ్ బ్రూక్స్ వాదన ప్రకారం, ఎగువతరగతి చెందిన అమెరికన్స్ పాటించే సాంస్కృతిక, సామాజిక నియమాలు బోహేమియన్ నుంచి తీసుకోబడ్డాయి, దానికి అతను నూతనంగా కల్పించిన విరుద్ధ పదం "బౌర్జేయోస్ బోహేమియన్స్" లేదా బోబోస్."[14]
ది బాంబ్ షెల్ మాన్యుయల్ అఫ్ స్టైల్ రచయత లారెన్ స్టోవర్, బోహేమియన్ ను ఐదు విభిన్నమైన మనస్తత్వాలు/ధోరణులుగా బోహేమియన్ మానిఫెస్టో: ఏ ఫీల్డ్ గైడ్ టు లివింగ్ ఆన్ ది ఎడ్జ్ లో విభజించాడు. స్టోవర్ వ్రాసిన దాని ప్రకారం, బోహేమియన్ ను "పక్షులను ఒక జాతిగా వర్గీకరింఛినట్లు, వర్గీకరించుట సులభసాద్యము కాదు", దానిలో వివిధరకాలైన సంకరణలు మరియు మిశ్రమాలు కలవు అని గుర్తించాలి. ఆ 5 రకాలు:
నోవేయు: ధనవంతులైన బోహేమియన్స్, సాంప్రదాయకమైన బోహేమియనిజాన్ని సమకాలీన సంస్కృతితో కలుప ప్రయత్నించేవారు.
జిప్సీ: దేశదిమ్మరులు, నూతన హిప్పీస్ మరియు ఇతరులు, మునుపటి, కాల్పనిక యుగం గురించి జ్ఞాపకాలు కలవారు
బీట్: వీరు దేశదిమ్మరులు ఐనప్పటికి, భౌతికవిషయవాంఛ లేనివారు మరియు కళల మీద ఆసక్తి కలవారు
జెన్: "బీట్ తరువాతి వారు," కళల కన్నా ఆధ్యాత్మికత మీద దృష్టి కలవారు
దాండి: ధనము లేకపోయినా, ఖరీదైన లేదా అపురూపమైన వస్తువులు- వివిధ రకాలైన మద్యం[15] వంటివి కలిగి ఉన్నట్టు కనపడుటకు ప్రయత్నిస్తారు.
సంయుక్త రాష్ట్రాలలో, 1960 ప్రాంతపు హిప్పి ప్రతిసంస్కృతి మీద బోహేమియన్ ఉరవడి కలదు (అదే బీట్ కాలంగా విలియం ఎస్. బుర్రౌఘ్స్, అల్లెన్ గిన్స్బెర్గ్, మరియు జాక్ కేరౌక్ వంటి రచయతల ద్వారా తెలియచేయబడింది).
రైన్ బో సమావేశాలు బోహేమియన్ ఒరవడికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా అగుపడే మరొక సమకాలీన వ్యక్తీకరణం.[16]
గతంలో బోహేనియన్ ప్రజలు
విస్తారమైన కోణంలో, బొహేమియా అనగా ఎక్కడ ప్రజలు అలక్ష్యముగా జీవించి పనిచేస్తారో మరియు సంప్రదాయేతరంగా వ్యవహరిస్తారో అది; ఎక్కడ ప్రజల ఆత్మలు గౌరవనీయ సమాజపు బంధనాలు దాటి ఉంటాయో అది. పందొమ్మిదవ మరియు ఇరవయ్యవ శతాబ్దపు మొదటిలో చాలా పట్టణాలు మరియు ఇరుగు పొరుగు ప్రాంతాలు బోహేమియనిజంతో కలిశాయి.
యూరోప్ లో: పారిస్లో మొన్త్మర్త్రే మరియు మొన్త్పర్నస్సే ; లండన్లో చెల్సే, ఫిత్జ్రోవియా, మరియు సోహో ; మ్యూనిచ్ లో స్చ్వబింగ్ ; బెల్ గ్రేడ్ లో స్కదర్లిజ ; బుడాపెస్ట్ లో తబన్.
సంయుక్త రాష్ట్రాలలో: న్యూ యార్క్ సిటీ లో గ్రీన్విచ్ విలేజ్, మరియు తిబురాన్, కాలిఫోర్నియా.[17]
ఆస్ట్రేలియా లో: పోట్ట్స్ పాయింట్, సిడ్నీ.[18]
వీటిని పరిశీలించండి
సంబంధిత పదాలు
ప్రత్యామ్నాయ సంస్కృతి
కళా గ్రామం
కొత్త పుంతలు త్రొక్కిన
బోహేమియన్ పద్ధతి
20వ శతాబ్దపు పశ్శిమ ఉపసంస్కృతుల చరిత్ర
సింపుల్ లివింగ్
మురికివాడలలో సమయము గడుపుట
సంబంధిత సంస్కృతులు లేదా ఉద్యమాలు
దండి
డిగ్గర్స్
హిప్స్టర్
మెర్రి ప్రాంక్స్తేర్స్
ప్రీ-రాఫేలిటే వర్గం
పంక్
సిఫారసు
సూచనలు
గ్రంథ పట్టిక
పార్రి, ఆల్బర్ట్. 2005 గార్రేట్ట్స్ & ప్రేటేన్దేర్స్: ఎ హిస్టరీ అఫ్ బోహేమియనిజం ఇన్ అమెరికా, కోసిమో, Inc. ISBN 159605090X
మరింత పఠనం
బాహ్య లింకులు
వర్గం:రోమాంటిసిజమ్
వర్గం:భూస్థాపితమైన సంస్కృతి
వర్గం:ఉపసంస్కృతి యొక్క చరిత్ర | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%8B%E0%B0%B9%E0%B1%87%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B1%8D%20%E0%B0%AE%E0%B0%A4%E0%B0%82 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
755,
1204,
2073,
2323,
2909,
3886,
7596,
8424,
8948,
9226,
9675,
10422,
10799,
11149,
12423,
13457,
13815,
14147,
14711,
14875,
15791,
18345,
18802,
19003,
19273,
19510,
20034,
21720,
22320,
22530,
22813,
23526,
23741,
24093,
24655,
25127,
25329,
25804
],
"plaintext_end_byte": [
754,
1203,
2023,
2322,
2908,
3843,
7557,
8423,
8947,
9225,
9633,
10421,
10798,
11148,
12422,
13456,
13814,
14146,
14710,
14816,
15790,
18344,
18801,
19002,
19272,
19429,
20033,
21684,
22319,
22529,
22758,
23525,
23703,
24092,
24654,
25126,
25311,
25767,
26543
]
} | Как называется храм, построенный на месте гибели императора Александра Второго? | Спас на Крови | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
3
],
"minimal_answers_end_byte": [
125
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Собо́р Воскресе́ния Христо́ва на Крови́, или храм Спа́са на Крови́ в Санкт-Петербурге — православный мемориальный однопрестольный храм во имя Воскресения Христова; сооружён в память того, что на этом месте года в результате покушения был смертельно ранен император Александр II (выражение на крови указывает на кровь царя). Храм был сооружён как памятник царю-мученику на средства, собранные по всей России[1].
Расположен в историческом центре Санкт-Петербурга на берегу канала Грибоедова рядом с Михайловским садом и Конюшенной площадью. Высота девятиглавого храма — 81 м, вместимость — до 1600 человек. Является музеем и памятником русской архитектуры.
Храм был возведён по указу императора Александра III в 1883—1907 годах по совместному проекту архитектора Альфреда Парланда и архимандрита Игнатия (Малышева), который впоследствии от строительства отошёл. Проект выполнен в «русском стиле», несколько напоминает московский собор Василия Блаженного. Строительство длилось 24 года. года собор был освящён. Имеет статус музея (музейный комплекс «Государственный музей-памятник „Исаакиевский собор“»).
История
Временная часовня
года на набережной Екатерининского канала в результате нападения террориста Гриневицкого был смертельно ранен император Александр II.
Уже на чрезвычайном заседании Городская дума просила вступившего на трон императора Александра III «разрешить городскому общественному управлению возвести… на средства города часовню или памятник». Тот ответил: «Желательно было бы иметь церковь… а не часовню». Однако всё же было решено поставить временную часовню.
Разработать проект поручили архитектору Леонтию Бенуа. Работы велись быстро, так что года часовня была освящена, в ней стали проводить памятные панихиды. Думе это практически ничего не стоило: поставил часовню купец первой гильдии Громов, строительные работы оплатил купец Милитин, он же стал старостой. Эта часовня оставалась на набережной вплоть до начала строительства храма — до весны 1883 года, после чего была перенесена на Конюшенную площадь, где простояла ещё девять лет и была окончательно разобрана.
Архитектурный конкурс
Сразу после убийства была создана комиссия по увековечению памяти Александра II, а также объявлен конкурс на лучший проект храма. В установленный срок к полудню года были представлены 26 анонимных проектов. Конкурс привлёк многих знаменитых архитекторов того времени, среди них были: И. С. Китнер, И. С. Богомолов, В. И. Шретер, А. Л. Гун, Л. Н. Бенуа и другие. Архитекторы располагали обширным участком по обе стороны канала, включая часть Михайловского сада, пожертвованную великой княгиней Екатериной Михайловной. Комиссия отобрала 8 лучших проектов, а победителем признала работу в русско-византийском стиле под названием «Отцу Отечества» работы А. О. Томишко. Второй премией был удостоен проект «1 марта 1881 года» академиков И. С. Китнера и А. Л. Гуна, третьей — замысел архитектора Л. Н. Бенуа. года в Гатчине проекты были продемонстрированы императору Александру III, но ни один из них не получил одобрения. Императором было принято решение, чтобы возводимый храм вобрал в себя черты русской архитектуры, какими обладают церкви XVII веков, особенно в Ярославле. Кроме того, следовало оформить место гибели императора в храме в виде отдельного придела.
Вскоре последовал второй конкурс. Уже года члены комиссии приступили к отбору из 31 лучшего проекта. В этот раз в списке номинантов появились новые громкие имена: Р. А. Гёдике, А. Н. Бенуа, А. М. Павлинов, Р. П. Кузьмин, А. Л. Обер, Н. В. Султанов, А. И. Резанов и другие. Все представленные проекты также были отклонены Александром III.
После разработки новых проектов был выбран проект архитектора Альфреда Парланда и настоятеля Троице-Сергиевой пустыни архимандрита Игнатия (Малышева). Этот проект был одобрен императором года с условием его последующей доработки под наблюдением профессора Д. И. Гримма[2], окончательно проект был утверждён только года. В создании Храма принимали участие: помощники проф. А. А. Парланда архитектор В. И. Фиделли и Д. А. Орехов; художник Н. К. Бодаревский, мозаичист В. А. Фролов, бронзовых дел мастер Фёдоров и другие.
Строительство храма
Торжественная закладка храма состоялась в октябре 1883 года. В комиссию по строительству храма, возглавляемую Великим князем Владимиром Александровичем, вошли архитекторы Д. И. Гримм, Р. А. Гёдике, Э. И. Жибер, Р. Б. Бернгард, которые во время возведения здания давали консультации и вносили коррективы в проект; большое участие в переработке проекта принял И. В. Штром, предложения которого существенно повлияли на композицию осуществлённого храма[2].
Мозаичные работы на десять лет задержали освящение, которое митрополит Антоний (Вадковский) свершил года (в день Преображения Господня, известный также как Второй Спас) в присутствии императора Николая II и иных членов императорского Дома[3]. Всё строительство обошлось в 4,6 млн рублей.
года митрополит Антоний освятил стоявшую рядом с храмом Иверскую часовню-ризницу, где были собраны иконы, поднесённые в память о кончине Александра II.
При строительстве храма были применены новые технологии строительства, здание храма было полностью электрифицировано. Храм освещали 1689 электроламп. В начале XX века территория вокруг Спаса-на-Крови была реконструирована.
История прихода храма
Собор Воскресения Христова был одним из двух, наряду с Исаакиевским собором, храмов Санкт-Петербурга, находившимся на государственном содержании[4]. Собор не был приходским; он находился в ведении Министерства внутренних дел и не был рассчитан на массовые посещения; вход осуществлялся по пропускам. В соборе совершали отдельные службы, посвящённые памяти Александра II и ежедневно произносили проповеди[5].
года резолюцией митрополита Санкт-Петербургского и Ладожского Антония (№ 8039) настоятелем собора был назначен профессор Пётр Лепорский, который был вскоре рукоположён во пресвитера (протоиерей с года[6]).
С 1909 года клириком, а затем (с 9 августа 1923 года) настоятелем храма был протоиерей профессор Василий Верюжский, ставший в конце 1927 года одним из активистов иосифлянского движения в Ленинграде.
В 1917 году прекратилось поступление казённых денежных средств на содержание храма, в связи с чем Петр Лепорский обратился к жителям Петрограда со следующими словами: «Храм Воскресения на крови лишился средств, необходимых для обеспечения в нём богослужений. Причт храма, сооружённого на общие народные средства, решил обратиться к хозяину храма — народу с приглашением объединиться вокруг храма и по мере сил своих и усердия разделить заботу о поддержании в нём благолепного богослужения. Желающие записаться в число прихожан храма благоволят обращаться к отцу настоятелю протоиерею П. Лепорскому (Невский, 163) или в храме на свечную выручку, и там получат необходимые бланки для заявлений»[6].
В конце 1919 года от отдела юстиции Петросовета поступило распоряжение о формировании при храме Воскресения Христова «двадцатки», то есть прихода. В ответ 2 декабря 1919 года протоиерей Петр Лепорский написал заявление, в котором возражал против такого решения городских властей, «так как храм никогда не был приходским», и, кроме того, «состоит в ведении Наркомата имуществ». Однако 13 декабря 1919 года коллегия по регистрации и охране памятников искусства и старины и отдела имуществ дала разрешение передачи храма «двадцатке», что и было совершено 11 января 1920 года[6].
С июля 1922 года до 5 июля 1923 года храм принадлежал «Петроградской автокефалии» под управлением епископа Петергофского Николая (Ярушевича), после чего до 9 августа того же года был обновленческим[7].
С августа 1923 года, после перехода Казанского и Исаакиевского соборов в ведение обновленцев, храм стал кафедральным собором «староцерковной» («тихоновской») Петроградской епархии.
С конца 1927 года и до закрытия храм был центром иосифлянства в Ленинграде — правого течения в Русской церкви, возникшего как оппозиция заместителю Патриаршего Местоблюстителя митрополиту Сергию после издания им «Декларации» о безоговорочной лояльности «нашему Правительству» (коммунистическому режиму).
30 октября 1930 года президиум ВЦИК постановил закрыть храм.
История после закрытия прихода
В ноябре 1931 года Областная комиссия по вопросам культов вынесла решение о целесообразности разборки Спаса на Крови, но решение данного вопроса было перенесено на неопределенный срок. В 1938 году вопрос был поставлен снова и был положительно решён, но с началом Великой Отечественной войны перед руководством города встали совсем другие задачи. В годы блокады в соборе размещали морг, сюда свозили погибших ленинградцев. После войны храм арендовал Малый оперный театр и устроил в нём склад декораций.
В 1961 году в центральном куполе храма был обнаружен немецкий фугасный снаряд. Вероятно, он на излёте пробил свод купола и застрял в перекрытии свода. Никем не замеченный, фугас пролежал в стропилах 18 лет и был случайно обнаружен верхолазами научно-производственных реставрационных мастерских. При осмотре оказалось, что это 240-миллиметровый фугасный снаряд массой около 150 кг. Работы по его обезвреживанию начались под руководством бывшего пиротехника В. И. Демидова утром 28 октября 1961 года, их проводили шесть человек: верхолазы Евгений Касьянов, Вячеслав Коробков, Владимир Майоров, Александр Мацкевич, Владимир Смирнов и бывший сапёр Валентин Николаев. Это была уникальная операция, потребовавшая от её участников не только мастерства, но и незаурядного самообладания и мужества. При помощи лебёдки снаряд был извлечён, вывезен из города и уничтожен в районе Пулковских высот[8][9].
В 1968 году собор был взят под охрану Государственной инспекцией по охране памятников при Главном архитектурно-планировочном управлении, а 20 июля 1970 года было принято решение об организации филиала музея «Исаакиевский собор» в здании бывшего храма Спаса на Крови. Передача храма-памятника на баланс музея состоялась 12 апреля 1971 года. Большую роль в этом событии сыграл директор музея «Исаакиевский собор» Георгий Бутиков. К этому времени собор находился в аварийном состоянии и требовал срочной реставрации.
В 1970-х были выполнены инженерные и общестроительные работы, проведена большая работа по подготовке к реставрации внутреннего убранства. Непосредственно реставрация самого храма началась в начале 80-х годов, первый этап которой закончился в 1997 году.
19 августа 1997 года, ровно через 90 лет после освящения, музей-памятник «Спас на Крови» открылся для посетителей.
23 мая 2004 года митрополитом Санкт-Петербургским Владимиром (Котляровым) в соборе была отслужена первая после более чем 70-летнего перерыва литургия.
21 января 2014 года зарегистрирован приход храма Воскресения Христова (Спас на крови)[10].
Архитектура и внутреннее убранство
Купола
В основе композиции храма компактный четверик, который увенчан пятиглавием, причём место центральной главы занимает шатёр высотой 81 метр. Всего Спас на Крови венчают 9 глав, создающих асимметричную живописную группу, причём часть глав имеют позолоченное покрытие, а часть — эмалевое.
В основании восьмигранного шатра на его стене имеются восемь продолговатых окон с наличниками в форме кокошников. Вверху шатёр сужается, в нём прорезаны восемь выступов с окошками. Шатёр завершает фонарь, увенчанный луковичной главкой с крестом. Главка покрыта белой, жёлтой и зелёной эмалью в виде обвивающих её цветных полосок. Вокруг шатра расположены четыре луковичных купола, образуя при этом симметричную форму композиции. Все четыре купола покрыты цветной эмалью, но при этом разными рисунками. Эти купола располагаются на невысоких барабанах, имеющих размер, меньший, чем у самих куполов. В западной части собора находится колокольня завершённая куполом, что делает её похожей на колокольню Ивана Великого в Московском Кремле. У звонницы имеется восемь арочных проёмов, разделённых колоннами. Остальные три купола, меньшие по размерам, располагаются на пристройках в восточной части храма.
Внешний вид собора
Архитектура храма представляет собой образец позднего этапа эволюции «русского стиля». Здание представляет собой собирательный образ русского православного храма, ориентированного на образцы Москвы и Ярославля XVI—XVII веков. Большое влияние на внешний облик храма оказала архитектура московского собора Василия Блаженного.
С внешней стороны на храме сделаны надписи, где подчёркиваются достижения России в период правления Александра II.
В декоре здания использован разнообразный отделочный материал — кирпич, мрамор, гранит, эмали, позолоченная медь и мозаика.
Внутреннее убранство собора
Внутри храм представляет собой настоящий музей мозаики, площадь которой составляет 7065 квадратных метров. Мозаика создавалась в мастерской В. А. Фролова по эскизам более 30 художников, среди которых были такие, как В. М. Васнецов, Ф. С. Журавлёв, М. В. Нестеров, А. П. Рябушкин, В. В. Беляев, Н. Н. Харламов. Мозаичная экспозиция Спаса на Крови является одной из крупнейших коллекций в Европе.
Внутреннее убранство храма
Мозаики на стенах храма
Внутреннее убранство восточной части храма
В массовой культуре
В песне Булата Окуджавы «Прощание с новогодней ёлкой» (1966) есть слова: «Ель моя, ель, словно Спас на Крови, // Твой силуэт отдалённый // Будто бы след удивлённой любви, // Вспыхнувшей, неутолённой».
В песне «Налетела грусть» Александра Розенбаума, вышедшей на пластинке в 1986 году, упоминается Спас на Крови и желание скорее увидеть его обновлённым: «Хочу придать домам знакомый с детства вид. // Мечтаю снять леса со Спаса на Крови» (в другом варианте — «Я двадцать лет мечтаю снять леса со Спаса на Крови»).
В песне «В городе трёх революций» группы «Чайф» из альбома «Не беда» (1990): «В городе трёх революций снова на месте „Аврора“. // Её починили наверно в надежде на русский авось. // Со Спаса снимают леса и красят заборы. // Спьяну блюёт уважаемый северный гость.»[11].
Песня «Баллада о Храме» Юрия Морозова из альбома «Смутные дни» 1988г, посвящена храму Спаса на крови.
См. также
Храм на Крови — православный храм в Екатеринбурге, построенный в 2003 году на месте расстрела императора Николая II и его семьи.
Церковь Димитрия на Крови — православный храм в Угличе, возведённый в 1692 году на месте гибели царевича Димитрия.
Примечания
Ссылки
Категория:Храмы Санкт-Петербурга
Категория:Шатровые храмы
С
Категория:Псевдорусский стиль
Категория:Здания и сооружения, заложенные в 1883 году
Категория:Здания и сооружения, построенные в 1907 году в Санкт-Петербурге
Категория:Культовые сооружения, построенные в 1907 году в России
Категория:Канал Грибоедова
Категория:Александр II в культуре и искусстве
Категория:Здания и сооружения Центрального района | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%20%D0%BD%D0%B0%20%D0%9A%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
489,
1069,
1260,
1606,
1834,
2312,
2575,
2774,
3108,
3820,
4454,
4672,
4980,
5394,
5758,
6098,
6509,
7066,
7700,
7965,
8294,
8639,
9338,
9918,
10244,
10595,
11166,
11627,
11815,
12057,
12484,
12842,
13282,
13486,
13782,
14132,
14866,
15266,
15607,
16705,
16827,
16926,
17268,
17605,
17791,
17988,
18158,
19168,
19233
],
"plaintext_end_byte": [
488,
1068,
1228,
1605,
1833,
2270,
2574,
2773,
3068,
3819,
4453,
4636,
4979,
5393,
5757,
6097,
6508,
7023,
7699,
7964,
8293,
8614,
9323,
9903,
10226,
10576,
11117,
11626,
11794,
12012,
12483,
12841,
13281,
13466,
13744,
14131,
14843,
15245,
15598,
16686,
16826,
16925,
17267,
17604,
17778,
17978,
18132,
19148,
19232,
19376
]
} | Milloin Akseli Gallen-Kallela kuoli? | Akseli Gallen-Kallela | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
96
],
"minimal_answers_end_byte": [
115
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Akseli Gallen-Kallela (noin vuoteen 1907 Axel Waldemar Gallén, 26. huhtikuuta 1865 Pori – 7. maaliskuuta 1931 Tukholma[1]) oli Suomen merkittävimpiä taidemaalareita. Hän aloitti uransa realistisilla kansankuvauksilla, ja siirtyi romanttisiin Kalevala- ja Karjala-aiheisiin. 1890-luvulla hän loi merkittäviä teoksia sekä symbolismin että realismin tyyliin. 1900-luvun puolella, etenkin Afrikan-matkan yhteydessä, Gallen-Kallelan teokset alkoivat ilmentää ekspressionismia.
Gallen-Kallelan tunnettuja maalauksia ovat muun muassa Sammon taonta, Ad Astra, Sammon puolustus, Kullervon kirous, Symposion ja Lemminkäisen äiti. Hän loi taulujen lisäksi freskoja, grafiikkaa ja suunnitelmia tekstiileiksi ja huonekaluiksi. Suomen sisällissodan jälkeen Gallen-Kallela toimi Mannerheimin adjutanttina ja suunnitteli itsenäisen Suomen armeijan univormuja ja kunniamerkkejä. Gallen-Kallelan kansainvälisen uran huippukohtia olivat näkyvä rooli Suomen paviljongissa Pariisin maailmannäyttelyssä vuonna 1900 sekä oma osasto Venetsian biennaalissa 1914.
Vuoden 1907 tienoilla noin 41-vuotiaana Axel Gallén suomensi nimensä Gallen-Kallelaksi, mutta hän signeerasi töitään edelleen myös vanhaan tapaan.[1][2]
Elämäkerta
Perhe ja nuoruus
Axel Gallén syntyi ruotsinkieliseen säätyläisperheeseen. Hänellä oli viisi sisaruspuolta isän aikaisemmasta avioliitosta 1855 kuolleen Sofia Gallénin kanssa. Axel Gallén oli kolmas isän toisesta avioliitosta syntyneistä lapsista. Kaikkiaan perheessä oli 13 lasta, joista kuitenkin Gallénin lapsuusvuosina kotona oli enää osa.[3]
Isä Peter Wilhelm Gallén (1817–1879) oli Suomen Pankin Porin konttorin kassanhoitaja ja omisti Tyrväällä Vännin ratsutilan ja pari muuta tilusta, yhteensä noin 150 hehtaaria. Gallén vietti lapsuutensa Jaatsin tilalla.
Isä toimi Tyrväällä muun muassa nimismiehenä ja lakimiehenä ja oli 1850-luvulla perustamassa lainakirjastoa, Tyrvään Säästöpankkia ja parikymmentä vuotta myöhemmin ensimmäistä kansakoulua.[4] Gallénin isä kuoli 62-vuotiaana käräjämatkalla syksyllä 1879 pojan ollessa 14-vuotias.[5] Äiti Anna Mathilda (k. 1922) eli 90-vuotiaaksi ja oli loppuun saakka hyväkuntoinen, vaikka olikin sairastellut keski-ikäisenä.[6]
Opinnot piirustuskoulussa ja kouluvuodet
Akseli Gallen-Kallela opiskeli Suomen Taideyhdistyksen piirustuskoulussa 1881–1884 sekä Pariisissa Académie Julianissa ja Fernand Cormonin ateljeessa 1880-luvulla. Hän teki opintomatkoja muun muassa Lontooseen ja Berliiniin 1895 ja Afrikkaan 1909–1911.[7]
Aluksi Axel Gallén kävi normaalilyseon lisäksi iltaisin Suomen Taideyhdistyksen piirustuskoulussa vuodesta 1878[8], Lisäksi S. A. Keinänen ja Adolf von Becker opettivat häntä yksityisesti.[9]
Keväällä 1881 hän keskeytti lyseon suorittamatta ylioppilastutkintoa. Samana vuonna hän kirjoittautui Suomen Taideyhdistyksen piirustuskouluun, jossa sai oppia muun muassa Fredrik Ahlstedtilta. Adolf von Beckerin opetus ja neuvot ovat hänen omien sanojensa mukaan vaikuttaneet eniten.[10]
Opintoja ja työskentelyä Pariisissa
Päätettyään 1884 Taideyhdistyksen piirustuskoulun Akseli Gallén matkusti Pariisiin, jossa asui Emil Wikströmin huonetoverina vuoden 1886 alussa Rue Menessinin varrella.[11] Nuorten taiteilijoiden pohjoismaiseen seurapiiriin kuului tuohon aikaan maalareita ja kirjailijoita, kuten August Strindberg ja Ernst Josephson, Anders Zorn ja Edvard Munch. Gallénin hyvä ystävä oli ranskalainen Henri de Vallombreuse, joka oli keramiikkataiteilija ja monilahjakkuus. Montmartren kahvilat tulivat tutuiksi, ja taiteilijat tapasivat toisiaan ”Eremitagessa” Montmartrella ja Josephsonin perustaman Jeesus Siirakin veljeskunnan tapaamisissa rue Jacobilla sijainneessa viinituvassa latinalaiskorttelissa.[11][12]
Keväällä 1886 Gallén palasi taas Suomeen ja työskenteli seuraavan vuoden Korpilahdella ja Keuruulla, vaikka oli jälleen saanut valtion matka-apurahan. Talveksi 1887–1888 hän jälleen lähti Pariisiin. Gallén oli kosinut ennen lähtöään Mary Slööriä, mutta ilmeisesti tämän vanhempien vastustuksen takia tilanne jää avoimeksi. Gallén viipyi Pariisissa kevääseen 1889 saakka taideopinnoista enää innostumatta. Kiinnostus Kalevalaa kohtaan lisääntyi syksyllä 1888, ja hän lopetti opinnot, vuokrasi oman ateljeen niin sanotusta taiteilijaleiristä Montmartrella ja alkoi maalata muun muassa Aino-aihetta.[13]
Jo Ranskassa vietettyjen vuosien aikana Gallén maalasi useita taiteilijanurallaan merkittäviksi tulleita tauluja, kuten Poika ja varis, Akka ja kissa, Ensi opetus sekä useat muut.
Karelianismia ja rakennushankkeita
Pariisissa opiskellessaan Gallen-Kallela maalasi boheemielämää, mutta vähitellen suomalainen luonto, korpimaisemat ja erämaiden kansa alkoivat vetää häntä puoleensa. Myös Kalevalan myyttiset aiheet alkoivat kiehtoa häntä. Gallen-Kallela olikin mukana perustamassa Kalevalaseuraa vuonna 1911.[14]
Jo kouluaikana Gallén oli vastustanut muun muassa August Sohlmanin ja P. A. Munchin kehittelemiä rotuteorioita aasialaisperäisistä suomalaisista, joille ruotsalaiset olivat tuoneet kulttuurin. Jossakin vaiheessa 1870-luvulla Axel alkoi lukea Kalevalaa, mitä etenkin äiti, joka edusti ruotsinmielisen skandinavismin ajatusmaailmaa ja piti suomalaisia hiukan moukkamaisina ja talonpoikaisina, ei suvainnut.[5]
Axel Gallén teki avioiduttuaan 1890 häämatkan Kuhmoon ja Vienan Karjalaan.[15] Mukaan lähti myös Louis Sparre.[16] Elettiin ”Nuoren Suomen” aikaa, karelianismin, kalevalais-karjalaisen romantiikan alkuaikaa, joka omalla tavallaan vastasi Paul Gauguinin pakoa primitivismiin. Tyylisuuntana kansallisromantiikka läpäisi oikeastaan kaikki taidealueet.[17]
Gallen-Kallela keräsi kokoelman vanhoja suomalaisia ryijyjä, piti niitä ateljeessaan ja käytti tauluissaan mallien takana. Pariisin maailmannäyttelyssä 1900 esiteltiin hänen suunnittelemansa Liekki-ryijy, jota pidetään ensimmäisenä modernina taideryijynä, joka toi ryijyn lämmittävästä peitteestä sisustustekstiiliksi.[18]
Gallen-Kallela suunnitteli ja rakennutti vuosina 1911–1913 Espooseen Tarvaspäähän ateljeekodin. Vuonna 1961 se avattiin yleisölle Gallen-Kallelan Museo -nimisenä. Gallen-Kallelalla oli myös Kalela-niminen erämaa-ateljee Ruovedellä, jonka hän rakennutti 1894–1895 omien piirustustensa mukaan. Gallen-Kallela asui perheineen Kalelassa moneen otteeseen useita vuosia. Myös Kalela on kotimuseona.[19]
Gallen-Kallela oli venäläistämistä vastaan. Tuohon aikaan taiteilijapiirit olivat laajalti nuorsuomalais-perustuslaillisia. Gallen-Kallela maalasi myös nuorsuomalaisen lähipiirinsä kokoontumisen Kämpissä Symposion-maalauksessa. Piiriin kuuluivat muun muassa Jean Sibelius, Eino Leino ja Robert Kajanus.[20] Venäläinen kirjailija, vallankumouksellinen Maksim Gorki piileskeli talvella 1905–1906 Gallen-Kallelan Pirtti-ateljeessa Helsingin Erottajalla, missä taiteilija maalasi hänen muotokuvansa.[21]
Jälleen kohti Eurooppaa ja kauemmaksikin
Karelianistisen vaiheen jälkeen Gallen-Kallela suuntautui uudestaan kohti Eurooppaa. Hän matkusti 1895 Berliiniin ja liittyi yleiseurooppalaisen Pan-lehden toimituskuntaan. Gallen-Kallela kuului löyhään kirjalliseen ja taiteelliseen yhteisöön, niin sanottuun Ferkelin piiriin, joka kokoontui Zum schwarzen Ferkel -ravintolassa Berliinissä.[22] Kolme vuotta myöhemmin hän matkusti Italiaan. Pariisin maailmannäyttelyssä 1900 Gallen-Kallelalla oli myös merkittävä osuus:[9] Hän maalasi paviljongin kattoon Kalevala-aiheiset freskot ja suunnitteli huonekaluja. Freskomaalausta hän oli opiskellut Italian-matkallaan.[23]
Gallen-Kallela oli myös Unkarissa 1907–1908. Budapestissa pidettiin Gallen-Kallelan taidenäyttely, jossa oli lähes viisisataa teosta. Budapestiin on pystytetty Gallen-Kallelan muistomerkki Tonavan rantakadun lähellä sijaitsevaan puistoon Budan puolella.[24]
Gallen-Kallela kutsuttiin 1914 esiintymään Venetsian biennaaliin, ja Italian valtio tilasi hänen omakuvansa Firenzen Uffizi-galleriaan. Sodan syttyessä taiteilijan maalaukset jäivät Italiaan, mistä ne pyydettiin San Franciscon Panama-Pacific-näyttelyyn 1915. Ne palkittiin yhdellä ensipalkinnolla ja kultamitalilla.[25]
Gallen-Kallela teki muitakin pitkiä ulkomaanmatkoja, kuten Itä-Afrikkaan 1909–1911 ja Pohjois-Amerikkaan 1923–1926. Keniassa hän maalasi akvarellejä ja yli 150 ekspressionistista öljyvärimaalausta. Amerikassa hän tutki intiaanien kulttuuria ja taidetta ja aloitti Suur-Kalevalan kuvituksen valmistelut.[9][26]
Itsenäisessä Suomessa
Suomen itsenäistymisen jälkeen, vuonna 1918 Suomen sisällissodan aikana, Gallen-Kallela liittyi Gustaf Mannerheimin johtamiin hallituksen joukkoihin eli valkoisiin. Hän toimi aluksi Suomen tasavallan joukkojen kartanpiirtäjänä, mutta siirtyi myöhemmin päämajaan. Sisällissodan aikana luodut Vapaudenristin ritarikunnan kunniamerkit ovat Gallen-Kallelan piirtämiä Mannerheim-ristiä lukuun ottamatta, joskin sekin perustuu hänen suunnittelemiinsa Vapaudenristeihin.[27] Sodan jälkeen Gallen-Kallela toimi Suomen valtionhoitajaksi valitun Mannerheimin adjutanttina sekä suunnitteli Suomen sotajoukkojen univormut ja Suomen Valkoisen Ruusun ritarikunnan kunniamerkit.[25]
Suur-Kalevala
Vuonna 1919 perustettu Kalevalaseura otti tehtäväkseen kuvituksen edistämisen ja tuki Gallen-Kallelan työtä[25].Gallen-Kallela suunnitteli Suur-Kalevalana tunnettua mittavaa kuvitetun Kalevalan toteuttamista useiden vuosikymmenten ajan. Suunnitelman ”Kansallis-Kirjokirjasta” Gallen-Kallela julkaisi vuonna 1909 Valvoja-lehdessä. Suur-Kalevalasta Gallen-Kallela suunnitteli toteutettavan neljä eri versiota: loistopainos, yleispainos, kansanpainos ja koulupainos. 700-sivuiseksi aiotusta Suur-Kalevalasta Gallen-Kallela ehti toteuttaa noin 75 sivua.[28]
Koru-Kalevala
Kustantaja Werner Söderström Oy:n kanssa sovittiin vuonna 1920, että ensiksi ilmestyisi Koru-Kalevala, joka olisi esityö ja kansanpainos myöhempää Suur-Kalevalaa varten. Koru-Kalevala ilmestyi vuonna 1922. Gallen-Kallelan vinjettikuvin varustetulla teoksella on Suomen kirjataiteessa pysyvä arvo.[25]
Viimeiset vuodet
Gallen-Kallela kutsuttiin vuonna 1931 Kööpenhaminaan luennoimaan työstään ja tapaamaan pohjoismaalaisia taiteilijoita. Hän vilustui matkan aikana ja kuoli keuhkokuumeeseen paluumatkalla Suomeen yöpyessään tukholmalaisessa Hotel Reisenissä. Hänet on haudattu Helsinkiin Hietaniemen hautausmaan Taiteilijainmäelle.[29][30]
Puoliso ja lapset
Gallen-Kallela avioitui vuonna 1890 Mary Helena Slöörin (1868–1947) kanssa. Slöörin isä oli hovineuvos Kaarlo Slöör ja äiti (vihitty 1863) Aina Emilia Ehrnström (k. 1929). Akselille ja Marylle syntyi kolme lasta: Impi Marjatta (1891–1895), Aino Kirsti ja Kaijus Jorma. Kirsti ja Jorma olivat kuvataiteellisesti lahjakkaita, kuten vanhempansa. Kirsti oli myös musikaalisesti lahjakas, kuten äitinsä Mary, joka soitti pianoa.[31][32] Mary toteutti myös miehensä Akselin kuvataidetta taidekäsityönä.[33]
Tyyli ja tuotanto
Kansankuvausta ja dekadenssia
Gallen-Kallelan ensimmäisiä huomattavia teoksia olivat suoran realistiset Poika ja varis 1884 sekä Akka ja kissa seuraavalta vuodelta. Gallen-Kallela sai Pariisissa vaikutteita muun muassa Jules Bastien-Lepagen maalaamista talonpoikaiskuvauksista. Hän jatkoikin realistista kansankuvausta samoihin aikoihin syntyneissä maalauksissa, kuten Muikunpaistaja, Käsikivillä jauhaja ja Ensi opetus.[9] Gallen-Kallelan omiin suosikkeihin lukeutui Haavakuume.[34]
Hän kuvasi kuitenkin myös pariisilaiselämää ja sen henkevän dekadenttia fin de siècle -ilmapiiriä. Tunnetuin esimerkki tästä on Démasquée vuodelta 1888.[9]
Teoksia 1880–1890
Tulipalon katselijat Pitkänsillan rannassa, 1881.
Poika ja varis, 1884.
Akka ja kissa, 1885.
Ensi opetus 1887-1889.
Talonpoikaiselämää 1887.
Démasquée, 1888.
Haavakuume 1889.
Saunassa 1889.
Kalevala-romantiikasta Symposion-vaiheeseen
Démasquéen aikoihin Gallen-Kallela kuitenkin siirtyi jo kohti Kalevala-aiheita. Näitä varhaisia maalauksia aiheesta nimitetään Kalevala-romantiikaksi, kun myöhemmät ovat enemmänkin Kalevala-mystiikkaa. Ensimmäisiä suurikokoisia teoksia oli triptyykki Aino-taru, joka valmistui 1890-luvun alussa. Matkat Itä-Karjalaan ja Kuusamoon toivat tuotantoon erämaa-aiheita, kuten Paanajärven paimenpoika ja Palokärki.[9]
Jo erämaamaalauksissa oli koristeellisuutta, joka oli ominaista Gallen-Kallelan Symposion-vaiheelle. Tuolloin hän keskittyi eurooppalaisiin virtauksiin kuten symbolismi ja mystisismi, ja kansalliset aiheet jäivät sivummalle. Pääteoksia tältä kaudelta ovat Symposionin ohella Ainolassa oleva Sibelius Sadun säveltäjänä, molemmat vuodelta 1894.[9]
Tyyliin ja koristeellisuuteen vaikutti myös Berliinissä 1895 herännyt kiinnostus taidegrafiikkaan, ja Gallen-Kallela ryhtyi kehittelemään sopivaa tapaa tehdä väripuupiirroksia. Hänen laaja grafiikantuotantonsa käsitteli samoja aiheita kuin maalaukset. Tunnetuimpia ovat puupiirrokset, kuten Sammon taonta ja Kalman kukka tuoreeltaan vuodelta 1895 sekä etsaukset aiheista Kullervon kirous ja Koskenkuulija seuraavalta vuodelta.[9]
Yleensäkin Gallen-Kallelan tuotanto oli 1890-luvulla kaksijakoinen, eli realismi ja symbolismi vuorottelivat. Realismia edusti esimerkiksi Sammon taonta, symbolismia taas Ad Astra.[9]
1890-luvun teoksia
Aino-taru, 1891.
Madonna, 1891.
Näkymä Pohjoisrannasta, 1891.
Sammon taonta, 1893.
Symposion, 1894.
Sammon puolustus, 1896.
Velisurmaaja, 1897.
Joukahaisen kosto, 1897.
Lemminkäisen äiti, 1897.
Omakuva, 1897.
Kullervon kirous, 1899.
Auringonlasku 1899.
Kalevala-mystiikkaa freskojen kautta
Symposion-kauden jälkeen Gallen-Kallela palasi Kalevala-aiheisiin uudelta kannalta. Italiassa hän oli 1890-luvun loppupuolella perehtynyt freskomaalaukseen, ja monet maalaukset olivat jo aiemminkin olleet freskojen luonnoksia. Freskoiksi ajateltuja olivat olleet Lemminkäisen äiti ja Velisurmaaja, kuin myös temperamaalaus Sammon puolustus.[9]
Freskojen pariin Gallen-Kallela pääsi Pariisin vuoden 1900 maailmannäyttelyssä maalatessaan Kalevala-aiheiset kattomaalaukset Suomen paviljonkiin. Pian sen jälkeen hän maalasi Porissa Juseliuksen mausoleumin elämän ja kuoleman teemoihin liittyvät freskot. Maailmannäyttelyn paviljongin purkamisen myötä freskot tuhoutuivat, mutta Gallen-Kallela maalasi ne uudelleen yhtä aihetta lukuun ottamatta vuonna 1928 Kansallismuseon sisääntulohallin holvattuun kattoon. Juseliuksen mausoleumin freskot uusi hänen poikansa Jorma Gallen-Kallela 1934–1939 luonnosten pohjalta. Fresko syntyi myös Vanhan ylioppilastalon musiikkisaliin vuonna 1901, jonne Gallen-Kallela maalasi Kullervon sotaanlähdön.[9]
Loppuvaiheen tuotanto
Kansalliset aiheet kuitenkin vähenivät 1900-luvulla. Gallen-Kallelan aiheet olivat uran loppupuolella monipuolisempia, kuten luontoa ja afrikkalaisia kuvaavat värikkäät maalaukset Afrikan-matkalta. Gallen-Kallela julkaisi myös Afrikka-kirjan 1931. Aiemmin 1924 oli julkaistu myös Gallen-Kallelan taiteeseen ja elämään liittyviä pohdiskeluja Kallela-kirjan muodossa.[9]
Teoksia 1900–1931
Kullervon sotaanlähtö, 1901.
Myrsky 1901–1902.
Heijastuksia 1902.
Tuonelan virralla, 1903.
Keitele 1905.
Väinämöisen lähtö, 1906.
Maxim Gorkin muotokuva, 1906.
Ad Astra, toinen versio vuodelta 1907.
Sivu Koru-Kalevalasta, 1920-luku.
Kansallismuseon kattofreskot Ilmarinen kyntää kyisen pellon ja Sammon puolustus, 1928.
Teoksia
Poika ja varis, 1884
Akka ja kissa, 1885
Muikunpaistaja 1885[9]
Käsikivillä jauhaja 1886[9]
Ensi opetus 1887[9]
Äiti ja lapsi, 1887
Eero Järnefelt maalaamassa, 1888
Démasquée, 1888
Nainen kukkoryijyllä, 1888
Äiti sairaan lapsensa vuoteen ääressä, 1888
Saunassa, 1889
Tyttö Keuruun vanhassa kirkossa, 1889
Aino-taru, 1891
Näkymä Pohjoisrannasta, 1891
Paanajärven paimenpoika 1892
Sammon taonta, 1893
Palokärki 1893
Kuolleiden virta 1893 ja toinen versio 1906–1907[35]
Symposion, 1894
Sibelius Sadun säveltäjänä 1894[9]
Kalman kukka 1895, puupiirros
Sammon puolustus, 1896
Koskenkuulija, 1896
Velisurmaaja, 1897
Joukahaisen kosto, 1897
Lemminkäisen äiti, 1897
Omakuva, 1897
Kullervon kirous, 1899
Kullervon sotaanlähtö, 1901
Tuonelan virralla, 1903
Keitele 1904
Sammon ryöstö, 1905.
Aleksis Kiven Seitsemän veljeksen kuvitukset 1906–1908
Väinämöisen lähtö, 1895–1906
Purren valitus, 1907
Ad Astra, toinen versio vuodelta 1907
Koru-Kalevalan kuvitukset 1922
Ilmarinen kyntää kyisen pellon, Suuri hauki, Sammon taonta ja Sammon puolustus, 1928
Maine ja arvostus
Gallen-Kallelan uran alkuvaiheessa hänen naturalistisia maalauksiaan haukuttiin, koska niissä oli "rumia ihmisiä".[36]
Gallen-Kallela sai professorin arvonimen vuonna 1919, ja 1923 hänestä tehtiin kunniatohtori.[25]
Gallen-Kallelan toimiessa Taiteilijaseuran puheenjohtajana 1911–1915 hän joutui kiistoihin esiin nousevien nuorten taiteilijoiden kanssa. Modernin taiteen edustajat eivät 1920-luvulla arvostaneet Gallen-Kallelaa, mutta myöhemmin on taas ihailtu erityisesti hänen monipuolisuuttaan ja ansioitaan kansallisromanttisen tyylin luojana.[25]
Hänen hautajaisensa 1931 olivat suuri tapahtuma, johon osallistuivat niin Mannerheim kuin Sibelius. Gallen-Kallelan muistonäyttely järjestettiin 1935 vasta valmistuneessa Messuhallissa eli funkis-tyylin temppelissä. Samaan aikaan restauroitiin mestarin tuotannon huippuna pidettyjä freskoja Porissa Juseliuksen hautakappelissa.[37]
150 vuotta syntymänsä jälkeen Gallen-Kallelaa kutsutaan edelleen Suomen kansallistaiteilijaksi. Hänen töitään näkyy sosiaalisessa mediassa ja jopa tatuoinneissa.[38]
Katso myös
Luettelo Akseli Gallen-Kallelan Afrikan-ajan taideteoksista
Luettelo Akseli Gallen-Kallelan Keuruulla maalaamista taideteoksista
Luettelo Akseli Gallen-Kallelan Malmin-ajan taideteoksista
Lähteet
Citation error, replace with{{cite book| author = Okkonen, Onni| title = A. Gallen-Kallela – Elämä ja taide| publisher = WSOY| year = 1961}}
Viitteet
Kirjallisuutta
Citation error, replace with{{cite book| author = Gallen-Kallelan Museo (toim.)| title = Ota sielusi täyteen! Tutkimuksellisia polkuja Akseli Gallen-Kallelan taiteeseen| location = Espoo| publisher = Gallen-Kallelan Museo| year = 2011| id = ISBN 978-952-9739-27-1}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Gallen-Kallela-Sirén, Janne| title = Minä palaan jalanjäljilleni: Akseli Gallen-Kallelan elämä ja taide| location = Helsingissä| publisher = Otava| year = 2001| id = ISBN 951-1-17649-8}}
Citation error, replace with{{cite book| title = Kalevala| location = Porvoo Helsinki| publisher = WSOY| year = 2004| version = Kuvittanut ja painatustyön suunnitellut Akseli Gallen-Kallela. 22. painos (1. painos 1922)| id = ISBN 978-951-0-24270-4}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Kämäräinen, Eija| title = Akseli Gallen-Kallela: Katsoin outoja unia| location = Helsinki Porvoo Juva| publisher = WSOY| year = 1994 (3. painos 2005)| id = ISBN 951-0-19217-1}}
Aiheesta muualla
Vapaasti ladattavia Akseli Gallen-Kallelan e-kirjoja
.
.
.
.
.
*
Luokka:Vuonna 1865 syntyneet
Luokka:Vuonna 1931 kuolleet
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
Luokka:74.91 Suomen maalaustaiteen historia
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Akseli%20Gallen-Kallela |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
833,
991,
2478,
3760,
4457,
6365,
6607,
7125,
7366,
7956,
8482,
9938,
10033,
11198,
11629
],
"plaintext_end_byte": [
822,
977,
2467,
3759,
4440,
6356,
6606,
7124,
7355,
7945,
8481,
9937,
9985,
11174,
11553,
11843
]
} | 마이크로소프트 윈도우는 언제 설립 되었나요? | 리그 오브 레전드 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
<리그 오브 레전드>(League of Legends, LoL)는 라이엇 게임즈에서 개발, 서비스하는 멀티플레이어 온라인 배틀 아레나 게임이다. 제작자는 도타 올스타즈의 제작자 중 한 명인 스티브 피크(구인수)이며, 워크래프트의 유즈맵 DotA(Defense of the Ancients)를 바탕으로 제작되었다. 2008년 10월 7일 League of Legends(CLASH OF FATES)란 이름으로 처음 발표되었으며 2009년 4월 10일에 클로즈 베타를 실시하였으며 2009년 10월 22일에 오픈 베타를 걸쳐 북아메리카에서는 2009년 10월 27일부터 정식 서비스를 시작하였고, 대한민국에서는 2011년 12월 4일부터 서비스를 시작하였다. AOS는 최초의 MOBA 장르게임인 스타크래프트의 유즈맵 Aeon Of Strife에서 따 왔다.
세계관
'룬테라'라는 세계를 배경으로 크게 발로란 대륙, 그림자 군도, 아이오니아, 푸른 화염섬으로 구성되어 있다.
데마시아
데마시아는 가렌의 어머니가 이끄는 입헌군주국으로 발로란 대륙의 서쪽에 위치해 있다. 데마시아의 국조(國祖)는 오를론으로 뽀삐의 스승이자 친구이다. 이 곳의 왕자는 리그 오브 레전드 게임 내에 등장하는 자르반 4세이다. 데마시아는 강력하고 질서 잡힌 국가로 오랫동안 군사적 영광을 누려 왔다. 이곳에선 정의와 명예, 의무를 중요한 가치로 여기며 국민들은 강렬한 자부심에 가득하다. 자급자족하는 농업 국가로 비옥하고 풍족한 농토와 목재를 수급할 수 있는 삼림, 광물 자원이 풍부한 산악 지대를 갖추고 있기도 하다. 태생적으로 방어적이고 폐쇄적인 국가이기도 한데, 이는 아마도 야만인이나 약탈자들, 또는 세력 확장을 꾀하는 다른 세력의 빈번한 침략 탓도 있을 것이다. 일각에선 데마시아의 황금 시대는 이제 저물었으며, 이 나라가 세계의 변화에 적응할 수 없다면 몰락은 피할 수 없다고 주장하기도 한다. 사실 데마시아가 변화와 적응 같은 것을 할 수 있다고 보는 사람은 많지 않다. 그럼에도 불구하고 데마시아는 여전히 발로란을 지배하는 강국 중 하나이며, 룬테라에서 최강으로 꼽히는 정예군을 보유하고 있기도 하다. 리그 오브 레전드에 등장하는 주요 두 도시 국가 중 하나이기도 하다.
녹서스
녹서스는 보람 다크윌이 지배했던 도시국가로 발로란 대륙의 동쪽에 위치해 있으며 악명을 널리 떨치는 강력한 제국이다. 다른 나라에 살고 있는 이들에게 녹서스는 폭력적이고 침략을 일삼는 위험한 나라이지만, 바깥에서 보이는 호전성을 잠시 접어두고 안을 들여다보면 특이할 정도로 포용적인 사회를 발견할 수 있다. 이 나라에선 모든 국민의 강점과 재능을 존중하고 개발해 주는 것이다. 녹서스 사람들은 한때 사나운 약탈 민족이었으나 현재 제국의 수도가 된 고대 도시를 파괴한 뒤 그곳에 자리잡았다. 이들은 사방에 도사린 위협적인 적들을 상대로 물러서는 일 없이 사납게 싸웠고 해가 지날 때마다 국경을 넓혀갔다. 이러한 생존을 위한 투쟁 덕분에 다른 무엇보다 힘이라는 가치를 숭상하는 자존심 강한 국민성이 형성되었다. 물론 여기서 말하는 힘이라는 가치는 매우 다양한 방식으로 드러날 수 있으며, 녹서스에선 신분, 배경, 출신지, 재산에 관계 없이 필요한 능력을 드러내보일 수 있다면 누구든지 출세길에 올라 권력을 차지하고 존경받을 수 있다.
녹서스는 또한 리그 오브 레전드에 등장하는 주요 두 도시 국가 중 하나이며 데마시아와 라이벌 관계이다. 이 둘은 수 세기간 5번의 전쟁을 치뤘는데, 이것을 '룬 전쟁(Rune Wars)'이라고 부르며 이는 지각 변동과 이상기후를 일으켰다. 그래서 발로란의 숨은 권력자인 소환사들은 룬테라의 훼손을 막고 분쟁을 중재하기 위해 '전쟁 학회'라는 기관을 만들어 리그 오브 레전드를 개최했다. 때문에 정치적 분쟁들은 더이상 전쟁이 아닌 정의의 전장에서 펼쳐지는 소환된 챔피언간의 리그 경기를 통해서 해결해야만 했다.
아이오니아
아이오니아는 룬테라 북동쪽에 위치하는 섬 나라로 아름다운 옛 모습을 그대로 간직한 자연스런 마법의 땅이며 갈린, 나보리, 숀-싼 등 세 부분으로 나뉜다. 대륙이라 할 만큼 거대한 섬 이곳 저곳에 마을을 이루고 흩어져 사는 이곳 사람들은, 세계 속에서 조화와 균형을 이루는 영적인 삶을 추구하고 다른 나라들과 달리 물질적인 가치보다 자연의 균형과 평화, 그리고 내면의 깨달음 등을 중시하는 나라이다. 아이오니아의 수많은 종파와 단체들은 각자의 길과 이상을 추구하는데, 간혹 서로 다른 생각이 상충되는 일도 벌어진다. 자급자족하며 고립주의적인 성향이 있어, 전쟁이 수세기 동안 발로란을 휩쓰는 동안에도 아이오니아는 중립으로 남아 있었다. 이러한 가치관으로 인해 리그 오브 레전드에 가입하지 않았고 리그에 보호되지 않아 녹서스의 침략을 받게 된다. 침략이 시작된 7년 후 아이오니아는 하는 수 없이 귀족 '카르마'를 중심으로 녹서스를 저지하기 위해 리그에 가입하게 되고 녹서스와 경기를 펼쳤지만 패배하게 되어 15년동안 합법적으로 지배를 받게 된다. 이에 한 수도승이 녹서스의 폭정에 반대하는 분신공양을 감행하면서 이 모습이 통신망을 통해 룬테라 전역으로 퍼지게 되었고 많은 국가들이 녹서스를 비난하기 시작하였다. 마지 못해 녹서스는 아이오니아의 재경기를 받아들이게 되었고 이 경기는 라이엇 게임즈에서 스토리를 벗어나 실제 플레이어를 선발해 이벤트 매치로 진행되었으며 아이오니아가 승리를 거두게 되었다. 라이엇 게임즈에선 이를 기념하여 '명석함의 아이오니아 장화'를 만들었다.
전장
리그 오브 레전드에 쓰이는 전장은 소환사의 협곡, 뒤틀린 숲, 칼바람 나락, 수정의 상처(현재 삭제됨[주 1]) 등이 있으며 이외에 특별 게임 모드로 따로 제작된 전장도 추가되어 있다.
소환사의 협곡(Summoner`s Rift): 리그오브레전드의 대표적인 전장으로 5 대 5로 구성되어 맞붙게 되는 전장이다. 각각의 팀은 상대편 진영의 넥서스를 파괴해야 승리를 할 수 있다.
뒤틀린 숲(Twisted Treeline): 소환사의 협곡과 달리 3 대 3규모의 소규모 전장이다. 마찬가지로 상대편 진영의 넥서스의 파괴를 목표로 한다.
칼바람 나락(Howling Abyss): 5 대 5로 구성되며 공격로가 하나밖에 없는 전장이다.
그 외에도 특별 한정 모드들인 'U.R.F. 모드', '초월 모드', '전설의 포로 왕 모드', '불의 축제 모드', '헥사 킬 모드', '단일 챔피언 모드', '니가가라 하와이 모드' 등이 존재한다.
소환사
리그 오브 레전드에서 유저를 일컫는 용어이다. 게임을 통하여 소환사는 영향력 포인트(IP[1])를 이용하여 챔피언을 구매할 수 있었다. 그러나 시즌 7이 종료된 이후로 기존 마법공학 제작소의 '파랑 정수(BE)'와 기존의 화폐인 영향력 포인트(IP)가 통합되어 파랑 정수를 기존의 IP 개념으로 대체하였다. 소환사의 레벨은 기존에는 30까지만 올릴 수 있었지만 시즌 7이 끝난 후 레벨 제한이 풀리게 되어 레벨을 무제한으로 올릴 수 있게 되었다.
챔피언
리그 오브 레전드에는 총 143개의 챔피언이 있으며 암살자, 전사, 마법사, 원거리 딜러, 서포터, 탱커로 분류된다. 챔피언들은 녹서스, 데마시아, 밴들 시티, 프렐요드, 그림자 군도 등 각자의 소속이 있으며 방대한 스토리로 서로 연관되어 있다. 하지만 이러한 방대한 스토리 때문에 앞뒤가 맞지 않는 경우가 많으며, 이에 계속 패치가 이루어지고 있다. 롤 챔피언들의 이름에는 다양한 유래가 있다.
럭스: 라틴어로 lumos는 빛을 뜻하는데 lumos의 lu와 빛의 단위인 룩스(lx)에서 x를 따와서 럭스(lux)가 되었다.
노틸러스: 쥘 베른의 '해저 2만 리'에 나오는 잠수함의 이름이다. 그래서 인게임에서의 형태도 잠수함의 모양을 하고 있다.
녹턴: 어둠을 뜻하는 라틴어 Nox와 영단어 turn off(불을 끄다)가 결합되어 녹턴(Nocturne)이 되었다.
누누: 라이엇 게임즈의 관계자가 키우고 있는 애완견의 이름에서 따왔다고 한다.
아리: 리그 오브 레전드의 한국 서버 정식 서비스 기념 챔피언으로 원래는 아리 외에 단비, 나비, 루리 등의 이름도 있었으나 한국 홈페이지에서는 아리라는 이름이 유저 투표율 1위를 달성하게 되어 현재의 아리로 결정되었다.
아무무: 아무무는 A mummy(한 미라)를 이용하여 만든 이름이다.
애니: Rioter의 여자친구의 이름 애니와 그녀가 아끼던 인형 티버에서 따왔다고 한다.
이즈리얼: 라이엇 게임디자이너 Colt Azreal Hallam의 이름에서 따왔다고 한다. 이외에도 질리언, 트린다미어, 볼리베어, 애쉬 등도 Rioter들의 닉네임에서 유래되었다.
헤카림: 그리스 신화에 나오는 키메라(Chimera)의 철자 순서를 바꾸어 헤카림(Hecarim)이라는 이름을 지었다고 한다.
리 신: Rioter의 생일기념으로 나온 챔피언이다.
이외에도 많은 유래들이 존재한다.
룬과 특성
시즌 8 이전의 룬과 특성
룬은 시즌7까지는 표식(빨간색), 인장(노란색), 문양(파란색), 정수(보라색) 4가지 룬으로 구성되어 있었으며, 표식, 인장, 문양, 정수 각각에 들어가는 룬의 종류(물리 공격력, 방어력, 주문력, 마법관통력 등등)에 따라 효율이 달랐으며, 비록 플레이에 영향을 미치는 여러 종류의 룬들이 모두 있었으나 표식, 인장, 문양, 정수 각각에 들어가야하는 룬들이 대중적으로 정해져 있었다. 예시로, 마법관통력만은 문양(파랑)이 아닌 표식(빨강)에 장착할 때 더 많이 오른다. 리그 오브 레전드의 최대 레벨은 30이었으며 1레벨당 1개씩 장착 슬롯의 잠금이 해제되어 표식9개, 인장9개, 문양9개, 정수3개로 총 30개를 장착할 수 있었다.
특성 또한 1레벨 오를 때마다 1포인트씩 주어졌으며, 레벨 30까지 총 30포인트를 주었다. 시즌 6 전까지는 공격, 방어, 보조 총 세 종류로 나뉘었으며, 시즌 6 이후로는 책략, 결의, 영감으로 특성이 나뉘었고, 시즌 8에 특성 시스템은 삭제되었다.
시즌 8 이후의 룬
현재는 2017년 11월 7일에 시즌 7이 끝난 이후로 특성이 삭제되어 오로지 룬 시스템만 서비스하게 되었으며, 정밀, 지배, 마법, 결의, 영감으로 5개로 나뉘게 되었다. 핵심 룬 1개와 보조 룬 1개를 장착할 수 있으며 핵심 룬에서 4개를 고르고 보조 룬에서 2개를 고를 수 있다.
대한민국 PC방 사용시간 점유율
주해
각주
외부 링크
분류:한국어 비디오 게임
분류:멀티플레이어 온라인 배틀 아레나
분류:미국의 비디오 게임
분류:텐센트
분류:2009년 비디오 게임
분류:MacOS 게임
분류:윈도우 게임
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A6%AC%EA%B7%B8%20%EC%98%A4%EB%B8%8C%20%EB%A0%88%EC%A0%84%EB%93%9C |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
838,
2093,
2410,
2732,
4486,
5221,
5790,
8655,
10885,
11011,
12053,
12850,
13583,
14408,
16296,
17427,
18438,
19436,
20626,
21845,
23512,
24230,
25116,
26236,
26385,
27847,
28744,
30410,
31512,
31788,
32592,
33476,
35337,
36885,
37450,
38917,
39671,
40196,
40826,
43225,
43678,
44625,
45122,
46078,
46930,
48086,
48790,
49586,
49916,
50492,
51182,
52565,
54017,
54913,
55821,
57602,
59854,
62355,
62979,
64458,
64894,
66149,
68170,
69018,
70978,
71753,
73120,
75038,
75670,
76386,
76522,
77110,
77999,
78857,
80531,
82290,
84253,
85999,
87395,
89363,
90376,
90776,
91835,
92810,
93400,
94371,
95857,
96385,
97948,
99518,
101343,
101975,
102710,
103943,
105365,
106361,
106499,
107489,
108725,
109814,
111934,
113741,
113882,
115240,
116905,
117458,
118387,
119790,
120836,
121993,
122925,
123065,
124276,
125631,
126767,
127483,
128661,
130699,
131710,
132823,
133483,
135448,
137023,
137982,
139998,
140907,
142442,
143810,
144600,
145934,
146474,
147053,
147912,
148862,
150419,
151322,
152997,
154042,
155552,
156704,
157701,
158642,
159979,
160814,
161480,
162607,
163178,
164489,
165194,
166974,
167835,
168234,
170185,
170877,
171557,
172340,
173958,
174839,
175661,
177344,
177742,
178730,
180194,
181234,
181775,
182031,
182329,
182693,
184628,
185895,
187114,
188391,
190064,
190739,
192625,
193438,
194299,
195808,
196467,
196680,
197798,
199288,
201546,
203438,
204323,
206102,
206864,
208202,
208949,
210903,
212200,
212974,
213927,
215073,
216392,
217038,
219093,
221797,
223782,
224966,
225649,
226004,
226642,
227153,
227792,
228971,
229570,
230693
],
"plaintext_end_byte": [
837,
2092,
2409,
2711,
4485,
5220,
5788,
8653,
10859,
10994,
12039,
12821,
13582,
14407,
16270,
17398,
18437,
19422,
20625,
21828,
23495,
24198,
25115,
26213,
26344,
27846,
28743,
30409,
31511,
31787,
32591,
33475,
35335,
36884,
37449,
38888,
39651,
40195,
40803,
43202,
43677,
44624,
45096,
46058,
46895,
48057,
48789,
49563,
49915,
50491,
51153,
52542,
53985,
54912,
55795,
57601,
59853,
62335,
62950,
64457,
64893,
66114,
68150,
68989,
70931,
71752,
73119,
75015,
75641,
76366,
76505,
77093,
77998,
78840,
80490,
82276,
84236,
85979,
87375,
89362,
90362,
90775,
91834,
92809,
93377,
94370,
95843,
96384,
97922,
99498,
101342,
101974,
102709,
103905,
105364,
106329,
106470,
107478,
108678,
109788,
111911,
113706,
113850,
115226,
116882,
117426,
118367,
119773,
120810,
121928,
122924,
123033,
124275,
125630,
126738,
127466,
128635,
130673,
131681,
132822,
133457,
135416,
137000,
137953,
139975,
140881,
142422,
143775,
144574,
145911,
146454,
147033,
147901,
148861,
150384,
151257,
152996,
154016,
155551,
156675,
157700,
158641,
159946,
160813,
161479,
162606,
163177,
164463,
165193,
166973,
167834,
168233,
170184,
170876,
171516,
172339,
173957,
174838,
175623,
177343,
177741,
178729,
180193,
181233,
181774,
181987,
182328,
182692,
184627,
185894,
187113,
188390,
190063,
190567,
192624,
193437,
194216,
195807,
196466,
196679,
197797,
199287,
201545,
203437,
204322,
206052,
206863,
208201,
208948,
210902,
212174,
212973,
213926,
215072,
216314,
217037,
219092,
221796,
223781,
224965,
225648,
225978,
226641,
227121,
227791,
228970,
229569,
230571,
230924
]
} | อุทกภัยในประเทศไทย พ.ศ. 2554 เกิดขึ้นเมื่อไหร่? | อุทกภัยในประเทศไทย พ.ศ. 2554 | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
443
],
"minimal_answers_end_byte": [
479
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
อุทกภัยในประเทศไทย พ.ศ. 2554 หรือที่นิยมเรียกกันว่า มหาอุทกภัย เป็นอุทกภัยรุนแรงที่ส่งผลกระทบต่อบริเวณลุ่ม แม่น้ำเจ้าพระยา และลุ่ม แม่น้ำโขง เริ่มตั้งแต่ปลาย เดือนกรกฎาคม และสิ้นสุดเมื่อวันที่ 16 มกราคม พ.ศ. 2555 มีราษฎรได้รับผลกระทบกว่า 12.8 ล้านคน ธนาคารโลกประเมินมูลค่าความเสียหายสูงถึง 1.44 ล้านล้านบาท [2]
อุทกภัยดังกล่าวทำให้พื้นดินกว่า 150 ล้านไร่ (6 ล้านเฮกตาร์) ซึ่งในจำนวนนี้เป็นทั้งพื้นที่เกษตรกรรมและอุตสาหกรรมใน 65 จังหวัด 684 อำเภอ ราษฎรได้รับความเดือดร้อน 4,086,138 ครัวเรือน 13,595,192 คน บ้านเรือนเสียหายทั้งหลัง 2,329 หลัง บ้านเรือนเสียหายบางส่วน 96,833 หลัง พื้นที่การเกษตรคาดว่าจะได้รับความเสียหาย 11.20 ล้านไร่ ถนน 13,961 สาย ท่อระบายน้ำ 777 แห่ง ฝาย 982 แห่ง ทำนบ 142 แห่ง สะพาน /คอสะพาน 724 แห่ง บ่อปลา / บ่อกุ้ง / หอย 231,919 ไร่ ปศุสัตว์ 13.41 ล้านตัว มีผู้เสียชีวิต 813 ราย (44 จังหวัด) สูญหาย 3 คน[3]
อุทกภัยครั้งนี้ถูกกล่าวขานว่าเป็น "อุทกภัยครั้งร้ายแรงที่สุดทั้งในแง่ของปริมาณน้ำและจำนวนผู้ได้รับผลกระทบ" [4]
ธนาคารแห่งประเทศไทยรายงานเมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2555 ว่าจำนวนพื้นที่ประสบภัยพิบัติ 77 จังหวัด 87 อำเภอ 6,670 ตำบล[5]
สาเหตุ
อุทกภัยครั้งนี้เริ่มขึ้นในระหว่างฤดูมรสุม เมื่อ พายุหมุนนกเตน ขึ้นฝั่งทางตอนเหนือของ เวียดนาม ส่งผลให้เกิดฝนตกหนักทางภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของ ประเทศไทย และทำให้เกิดอุทกภัยในหลายจังหวัดเริ่มตั้งแต่วันที่ 31 กรกฎาคม [6] ภายในสัปดาห์แรกของอุทกภัยก็มีรายงานผู้เสียชีวิตถึง 13 คน [7] อุทกภัยดำเนินต่อไปใน 16 จังหวัดขณะที่ฝนยังคงตกลงมาอย่างหนัก และภายในเวลาไม่นานอุทกภัยก็ลุกลามไปทางใต้เมื่อ แม่น้ำเจ้าพระยา ได้รับน้ำปริมาณมากจากแม่น้ำสาขา และส่งผลกระทบต่อหลายจังหวัดในภาคกลาง จนถึงวันที่ 4 ตุลาคม 2554 จังหวัดยังได้รับผลกระทบ และเสี่ยงต่ออุทกภัยเพิ่มเติม เนื่องด้วยเขื่อนส่วนใหญ่มีระดับน้ำใกล้หรือเกินความจุ [8]
ปริมาณฝนใน เดือนมีนาคม เหนือพื้นที่ภาคเหนือของ ประเทศไทย อยู่ที่ 344% มากกว่าค่าเฉลี่ย ซึ่งไม่ปกติ โดยเฉพาะเขื่อนภูมิพลได้รับปริมาณน้ำฝน 242.8 มิลลิเมตร มากกว่าปกติ 25.2 มิลลิเมตร ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม เป็นต้นมา เขื่อนได้สะสมน้ำแล้ว 245.9 มิลลิเมตร หรือ 186% มากกว่าค่าปกติ [9]
โดยก่อนหน้านี้ได้เกิดอุทกภัยและดินถล่มทางภาคใต้ของ ประเทศไทย ซึ่งเริ่มตั้งแต่วันที่ 23 มีนาคม แล้ว เหตุการณ์ดังกล่าวทำให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 53 คน [10] และสร้างความเสียหายมากกว่า 500 ล้านดอลลาร์สหรัฐ[11]
ประเทศไทยอยู่ในเขตร้อน หลายภาคส่วนของประเทศจึงมักเกิด น้ำท่วมฉับพลัน ตามฤดูกาล อุทกภัยมักเริ่มขึ้นในภาคเหนือแล้วค่อยขยายวงลงมาตามแม่น้ำเจ้าพระยาผ่านที่ราบภาคกลาง ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตาม แม่น้ำชี และ แม่น้ำมูล ซึ่งไหลลง แม่น้ำโขง หรือในพื้นที่ลาดเขาชายฝั่งในภาคตะวันออกและภาคใต้ ส่วนที่เหลือของ พายุหมุนเขตร้อน ซึ่งพัดถล่ม เวียดนาม หรือคาบสมุทรทางใต้เพิ่มหยาดน้ำฟ้าโดยทั่วไป ส่งผลให้เกิดความเสี่ยงต่ออุทกภัยมากขึ้นไปอีก ประเทศไทยมีระบบควบคุมการระบายน้ำ รวมถึงเขื่อนหลายแห่ง คลองชลประทานและแอ่งยับยั้งน้ำท่วม (แก้มลิง) (flood detention basin) [12] แต่ยังไม่เพียงพอต่อการป้องกันความเสียหายอันเกิดจากอุทกภัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ชนบท มีความพยายามอย่างมาก รวมทั้งระบบอุโมงค์ระบายน้ำซึ่งเริ่มใน พ.ศ. 2544 [13] ในการป้องกันอุทกภัยใน กรุงเทพมหานคร ซึ่งตั้งอยู่ ณ ปาก แม่น้ำเจ้าพระยา และมักเกิดน้ำท่วม ผลของความพยายามดังกล่าวนับเป็นความสำเร็จสำคัญ โดย กรุงเทพมหานคร มักเกิดอุทกภัยเพียงเล็กน้อยและกินเวลาไม่นานนับตั้งแต่อุทกภัยครั้งใหญ่เมื่อ พ.ศ. 2538 อย่างไรก็ดี ภูมิภาคอื่นยังเกิดอุทกภัยรุนแรง โดยครั้งล่าสุดใน พ.ศ. 2553
ขนาดและขอบเขตของอุทกภัยใน พ.ศ. 2554 บางส่วนอาจถือได้ว่าเกิดขึ้นจากปริมาณน้ำฝนที่ตกลงมาน้อยในฤดูมรสุม พ.ศ. 2553 ระดับน้ำในเขื่อนทำสถิติต่ำสุดเมื่อ เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2553 [14] หลักฐานแสดงว่า ตอนต้นฤดูฝน เขื่อนได้กักเก็บน้ำปริมาณมากเพื่อเป็นน้ำสำรองและป้องกันอุทกภัยในช่วงต้น [15] ปริมาณน้ำฝน พ.ศ. 2554 สามารถแสดงได้เห็นโดยปริมาณน้ำที่กักเก็บในเขื่อนภูมิพล น้ำมากกว่า 8,000 ล้านลูกบาศก์เมตรถูกเก็บไว้ในเวลา 3 เดือน จนเขื่อนเต็มความจุ 100% [16] เมื่อถึงขีดกักเก็บน้ำแล้ว ฝนที่ยังตกลงมาบีบให้ทางการต้องเพิ่มการปล่อยน้ำออกจากเขื่อน แม้จะทำให้เกิดอุทกภัยเพิ่มขึ้น และนำไปสู่การกล่าวหาว่า การบริหารจัดการเขื่อนผิดพลาดในช่วงต้นของฤดูมรสุมนี้ [17] อย่างไรก็ดี การโต้แย้งกลับมีว่า หากฤดูมรสุม พ.ศ. 2554 สั้นและไม่มีการเก็บน้ำไว้ในเขื่อนแล้ว หากน้ำลดลงต่ำกว่าระดับเมื่อ พ.ศ. 2553 จะเป็นการบริหารจัดการผิดพลาดเช่นกัน
ภาคเหนือ
จังหวัดที่ได้รับผลกระทบน้ำท่วมได้แก่
พะเยา
วันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ศูนย์ราชการอำเภอดอกคำใต้หยุดให้บริการหลังเกิดน้ำท่วมสูง น้ำยังเข้าท่วมบ้านเรือนมากกว่า 2,000 หลัง ถนนสายพะเยา-เชียงคำถูกน้ำท่วมสูงจนรถไม่สามารถวิ่งผ่านได้ ขณะที่โรงเรียนมากกว่า 6 แห่ง ต้องหยุดการเรียนการสอนอย่างไม่มีกำหนด ด้านสำนักงานเทศบาลเมืองดอกคำใต้ เร่งให้เจ้าหน้าที่ช่วยเหลือชาวบ้านโดยการขนย้ายสิ่งของ และนำกระสอบทรายเข้าป้องกัน[18]
น่าน
วันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2554 น้ำจากลำน้ำน่านและลำน้ำสาขา ไหลเข้าท่วมบ้านกว่า 1,000 หลังคาเรือน ขณะที่ในเขตเทศบาลเมืองน่าน น้ำได้เข้าท่วมตามถนนและชุมชนใกล้ลำน้ำน่าน รถเล็กไม่สามารถผ่านตามถนนได้ น้ำยังเข้าท่วมในเขตอำเภอภูเพียง ถนนระหว่างอำเภอสันติสุขกับอำเภอภูเพียงถูกตัดขาด[19]
เชียงใหม่
จังหวัดเชียงใหม่มีพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบทั้งสิ้น 16 อำเภอ รวมทั้งเขตเทศบาลนครเชียงใหม่ พื้นที่เกษตรได้รับความเสียหาย 22,237 ไร่ ปศุสัตว์ 1,286 ตัว ประมงเสียหาย 95 บ่อ บ้านเรือนเสียหาย 1,557 หลัง ถนนเสียหาย 59 สาย สะพาน 21 แห่ง เหมืองฝาย 103 แห่ง มูลค่าความเสียหายประมาณ 11,357,333 บาท[20]
นายแพทย์ชัยพร พรหมสิงห์ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ศูนย์อนายมัยที่ 10 เปิดเผยว่า โรงพยาบาลได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์น้ำท่วมซึ่งระดับน้ำได้ไหลเข้าท่วมชั้นล่างของอาคารผู้ป่วยระดับน้ำสูงกว่า 1 เมตร ทำให้ต้องใช้รถหกล้อขนาดใหญ่ส่งต่อผู้ป่วยจำนวน 5 ราย ไปรักษาต่อที่โรงพยาบาลนครพิงค์[21]
วันที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2554 เกิดเหตุน้ำล้นเขื่อนแม่กวงเข้าท่วมอำเภอสันทราย ราษฎรได้รับผลกระทบกว่า 1,000 ครัวเรือน วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2554 น้ำได้เข้าท่วมเขตตัวเมืองเชียงใหม่ ทำให้โรงแรมกว่า 10 แห่งได้รับผลกระทบ โดยนักท่องเที่ยวบ้างขอย้ายโรงแรม และบ้างที่จองพักล่วงหน้าได้ขอเลื่อนเข้าพัก ด้านบุญเลิศ บูรณุปกรณ์ นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงใหม่ ประเมินมูลค่าความเสียหายจากอุทกภัยครั้งนี้ไว้ที่ 7-8 พันล้านบาท[22] สราวุฒิ แซ่เตี๋ยว นายกสมาคมธุรกิจท่องเที่ยวจังหวัดเชียงใหม่ ระบุว่า รายได้จากการท่องเที่ยวและค้าขายในจังหวัดเชียงใหม่สูญแล้วกว่า 1,000 ล้านบาท แต่ยังคาดจำนวนนักท่องเที่ยวจะเพิ่มขึ้น 20% จากปีที่แล้ว เพราะจังหวัดจะจัดกิจกรรมหลายอย่างในช่วงฤดูท่องเที่ยว[23]
เชียงราย
อ่างเก็บน้ำห้วยสัก ตำบลท่าสุด อำเภอเมือง ฐานดินพังทลาย จึงต้องซ่อมแซมก่อนที่อ่างเก็บน้ำจะแตก ที่ถนนสายแม่สรวย-ดอยวาวี บริเวณหมู่ 8 ตำบลวาวี อำเภอแม่สรวย ดินพังทลายเป็นทางกว้างประมาณ 100 เมตร และลึกกว่า 20 เมตร[24] ไม่สามารถสัญจรได้ และต้องซ่อมแซมอีกครั้งหลังเพิ่งซ่อมแซมมาได้ไม่นาน ส่วนถนนเขตเทศบาลนครเชียงรายเกิดน้ำท่วมขัง จนโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ต้องนำรถพยาบาลออกมารับผู้ป่วย[25]
อุตรดิตถ์
จังหวัดอุตรดิตถ์ได้รับความเสียหายใน 4 อำเภอ 13 ตำบล 48 หมู่บ้าน[26] ทางหลวงหมายเลข 1146 ช่วงกิโลเมตรที่ 4-5 ได้รับความเสียหาย รถยนต์ไม่สามารถสัญจรผ่านได้ ที่อำเภอเมือง พบว่าฝายน้ำล้นชำรุดและท่อลอดเหลี่ยมได้รับความเสียหายหลายจุด ที่อำเภอฟากท่า น้ำป่าไหลเข้าท่วม 2 ตำบล 5 หมู่บ้าน ที่อำเภอน้ำปาด น้ำป่าไหลหลากเข้าท่วม สะพานข้ามบ้านนาน้ำพราย ตำบลเด่นเหล็ก ชำรุดเสียหาย
วันที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2554 เกิดน้ำป่าไหลหลากและดินโคลนถล่มที่บ้านห้วยเดื่อ ตำบลน้ำไผ่ อำเภอน้ำปาด ส่งผลให้สะพานบ้านห้วยเดื่อ และสะพานบ้านต้นขนุนขาด น้ำป่าได้พัดบ้านเรือนไปทั้งสิ้น 12 หลัง มีผู้สูญหาย 7 คน บาดเจ็บ 3 คน บ้านพักครูโรงเรียนบ้านห้วยคอม หมู่ที่ 4 ตำบลน้ำไผ่ ถูกน้ำป่าพัดหายไป 1 หลัง และช่วง 2.20 น. น้ำป่าได้พัดพาคอมพิวเตอร์ในโรงเรียนไปกับกระแสน้ำ[27]
แพร่
จังหวัดแพร่ทั้งจังหวัดมีฝนตกหนักติดต่อกัน 2 วัน 2 คืน ปริมาณน้ำที่ตกลงมามากในพื้นที่ต้นน้ำ ส่งผลให้น้ำป่าไหลเป็นปริมาณมาก น้ำป่าที่ไหลจากด้านตะวันออกของเขตเทศบาลเมืองแพร่เข้าท่วมตัวเมือง รถยนต์ไม่สามารถสัญจรเข้าออกได้ อำเภอสูงเม่น น้ำแม่มาน น้ำแม่สาย มีน้ำป่าไหลทะลักเข้าท่วมบ้านสบสาย มีระดับสูงถึง 1 เมตร อำเภอเด่นชัย ลำห้วยแม่พวกซึ่งเป็นลำห้วยขนาดใหญ่ที่สุดของอำเภอ มีน้ำป่าทะลักรุนแรง ท่วมโรงเรียนบ้านห้วยไร่
ที่อำเภอลอง น้ำแม่ต้า น้ำป่าทำให้บริเวณทางเข้าสถานีรถไฟบ้านปิน ตัดทางรถไฟ ซึ่งการรถไฟได้ส่งพนักงานเข้าซ่อมอย่างรวดเร็วให้กลับมาใช้การได้ หมู่บ้านสบสาย ตำบลสบสาย อำเภอสูงเม่น และตำบลแม่ปาน อำเภอลอง มีน้ำเข้าท่วมถนนหลายพื้นที่ และที่ตำบลทุ่งแล้ง อำเภอลอง หมู่ 1 หมู่ 9 ระดับน้ำบางจุดเข้าท่วมบ้านเรือนกว่า 2 เมตร เจ้าหน้าที่กู้ภัยพานพิทักษ์อำเภอร้องกวาง ประสบอุบัติเหตุเรือล่มขณะออกช่วยเหลือประชาชน แต่ไม่มีผู้เสียชีวิต[28]
ลำพูน
วันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 น้ำป่าจากดอยปงแม่ลอบได้ไหลเข้ามาสมทบกับแม่น้ำลี้ที่ไหลผ่านตัวอำเภอบ้านโฮ่ง และไหลรวมกันเข้าท่วมบ้านเรือนประชาชนในอำเภอบริเวณกว้างตั้งแต่เช้า ถนนลำพูน-ลี้ ถูกน้ำท่วมสูง รถเล็กไม่สามารถวิ่งผ่านได้[29] วันที่ 3 สิงหาคม 2554 จังหวัดลำพูนมีพื้นที่ประสบภัย 4 อำเภอ 23 ตำบล 243 หมู่บ้าน ราษฎรได้รับผลกระทบ 35,001 คน 10,790 ครัวเรือน มีบ้านเรือนราษฎร ตลิ่ง พนังกั้นน้ำ นาข้าวได้รับความเสียหาย[30] วันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2554 ประจักษ์จิตต์ อภิวาท รักษาราชการแทนผู้ว่าราชการจังหวัดลำพูน เปิดเผยว่า มีประชาชนอยู่ในหลักเกณฑ์ที่จะได้รับเงินช่วยเหลือครัวเรือนละ 5,000 บาท รวม 5 อำเภอ จำนวน 2,299 ครัวเรือน[31]
ลำปาง
เมื่อวันที่ 10 สิงหาคม ผู้ว่าราชการจังหวัดลำปางประกาศให้ทั้งจังหวัดเป็นพื้นที่ประสบภัยพิบัติฉุกเฉิน ที่ผ่านมามีประชาชนได้รับความเดือดร้อนจำนวน 153,173 คน นาข้าวเสียหายกว่า 30,000 ไร่ และมูลค่าค่าความเสียหายเบื้องต้นประเมินไว้สูงกว่า 1 ร้อยล้านบาท[32]
แม่ฮ่องสอน
น้ำท่วมส่งผลให้ถนนเชื่อมต่อระหว่างหมู่บ้านนาจลองถูกตัดขาด และพื้นที่การเกษตรได้รับความเสียหาย ระดับน้ำในลำน้ำปายสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว[33] ด้านผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอนได้ตั้งศูนย์ช่วยเหลือผู้ประสบภัยน้ำท่วมที่อำเภอแม่สะเรียง หลังบ้านเรือนในพื้นที่ได้รับความเสียหาย 540 หลังคาเรือน และสะพานแม่น้ำเงาขาด[34]
ที่อำเภอปาย แม่น้ำปายเริ่มเอ่อล้นตลิ่งเข้าท่วมพื้นที่การเกษตรตำบลปางหมู อำเภอเมือง ขณะที่บริเวณชุมชนเคหะในเขตเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน น้ำป่าไหลหลากเข้าท่วม เนื่องจากท่อระบายน้ำระบายน้ำไม่ทัน ผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน กล่าวว่า ในพื้นที่อำเภอปาย พื้นที่การเกษตรได้รับความเสียหายจากพายุหมุนนกเตน และถนนสายบ้านแม่ของและบ้านนาจลอง ตำบลแม่นาเติง น้ำท่วมขังไม่สามารถสัญจรผ่านได้[35]
ภาคกลาง
จังหวัดที่ได้รับผลกระทบน้ำท่วมได้แก่
กรุงเทพมหานคร
กรมเจ้าท่าได้ออกประกาศสองฉบับประกาศกรมเจ้าท่า ที่ 165/2554 และ ที่ 295/2554 โดยประหาศให้แม่น้ำเจ้าพระยาและแม่น้ำป่าสักเป็นพื้นที่ควบคุมการเดินเรือเป็นการเฉพาะคราวตั้งแต่วันที่ 7 มิถุนายน พ.ศ. 2554 ถึง 31 มีนาคม พ.ศ. 2555[36]
ตั้งแต่วันที่ 9 สิงหาคม พ.ศ. 2554 น้ำเริ่มท่วมบริเวณถนนพหลโยธินช่วงอนุสรณ์สถาน และพบเพิ่มเติมในพื้นที่อื่น ๆ อีก ทั้งมีไฟฟ้าดับในบางพื้นที่ การถ่ายรูปสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 24 ต้องเลื่อนออกไป[37] ระดับน้ำในแม่น้ำเจ้าพระยาที่เพิ่มสูงขึ้นได้ไหลเข้าท่วมตลาดพระเครื่อง ย่านท่าพระจันทร์ เมื่อวันที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2554[38]
วันที่ 7 ตุลาคม พ.ศ. 2554 กรุงเทพมหานครมีประชาชนได้รับความเดือดร้อนแล้ว 73 ชุมชน 3,384 ครัวเรือน ทางกรุงเทพมหานครพยายามเร่งระบายน้ำออกทางประตูระบายน้ำ 3 แห่ง นอกจากนี้ ทางสำนักงานเขตได้เตรียมกระสอบทรายห้าแสนใบมอบให้กับประชาชนไปใช้ทำคันกันน้ำชั่วคราว[39] ฝนที่ตกลงมาอย่างหนักในวันที่ 7 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ทำให้เกิดน้ำท่วมขังหลายจุด[40]
วันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2554 กรุงเทพมหานครได้จัดพิธีบวงสรวงพระแม่คงคาเพื่อขอให้น้ำลดอย่างรวดเร็ว[41] แต่ไม่ค่อยได้รับการตอบสนองอย่างเห็นชอบเท่าใดนัก[42][43] ด้วยปริมาตรน้ำมากที่สุดเป็นอันดับสองที่มีแนวโน้มจะท่วมกรุงเทพมหานคร ซึ่งนับเป็นปริมาณน้ำมากที่สุดนับแต่ พ.ศ. 2485[44] หน่วยงานต่าง ๆ ของรัฐบาลมักมีข้อมูลที่ขัดแย้งกันและชวนสับสน[45] นายกรัฐมนตรี ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร เรียกร้องให้ประชาชนในชาติสามัคคีกันเพื่อรับมือกับน้ำที่ไหลบ่ามาอย่างไม่ขาดสาย[46] อย่างไรก็ดี พลตำรวจเอกประชา พรหมนอก ผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย เคยแถลงยืนยันก่อนหน้านี้ว่า กรุงเทพมหานครจะไม่ประสบอุทกภัย
แม่น้ำเจ้าพระยาและสถานีสูบน้ำรอบกรุงเทพมหานครระบายน้ำอย่างน้อย 420,000,000 ลูกบาศก์เมตรต่อวัน อย่างไรก็ดี การปล่อยน้ำจากเขื่อนต้นน้ำกรุงเทพมหานคร ประกอบกับฝนที่ตกลงมาเพิ่มเติม ทำให้มีการประเมินว่าน้ำอุทกภัย 16,000,000,000 ลูกบาศก์เมตรจะต้องระบายออก[47] ปริมาณน้ำที่มุ่งสู่กรุงเทพมหานครมีปริมาตร 16 ลูกบาศก์กิโลเมตร กรมชลประทานพยากรณ์ว่า หากไม่มีฝนตกลงมาอีก น้ำปริมาณนี้จะลงสู่ทะเลใช้เวลา 30 ถึง 45 วัน[47]
วันที่ 22 ตุลาคม พ.ศ. 2554 น้ำได้เอ่อท่วมที่ตลาดรังสิต และบริเวณถนนพหลโยธิน ซอยพหลโยธิน 87 ซอยพหลโยธิน 85[48]
วันที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2554 สินค้าหลายอย่างเริ่มขาดแคลน รถทหารวิ่งสัญจรบนถนนในกรุงเทพมหานครทั้งกลางคืนและช่วงเช้า ชายชราผู้หนึ่งประสบอุบัติเหตุบนรถทหารขณะที่รถกำลังวิ่ง[49] ประชาชนนำรถยนต์ของตนจอดบนทางด่วนแม้มีคำสั่งห้าม[50] ประชาชนส่วนหนึ่งเดินทางไปต่างจังหวัดหลังรัฐบาลแนะนำเช่นนั้น[51]
วันที่ 31 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ยิ่งลักษณ์ ชินวัตรมีคำสั่งให้กรุงเทพมหานครเปิดประตูระบายน้ำคลองสามวา 1 เมตร ฝ่ายผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครต้องการให้เปิดเพียง 75-80 เซนติเมตร โดยทางผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครอ้างเหตุผลว่า เพื่อป้องกันเขตนิคมอุตสาหกรรมบางชัน ขณะที่ทางม็อบปิดถนนนิมิตใหม่เรียกร้องให้เปิดประตูระบายน้ำ 1.5 เมตร[52]
วันที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 เกิดความขัดแย้งอย่างหนักที่คลองสามวา[53] โดยประชาชนสองกลุ่มในเขตคลองสามวาและเขตมีนบุรี[54] ไม่พอใจในเรื่องขอการระบายน้ำผ่านประตูคลองสามวา มีการบุกรุกทำลายทรัพย์สินของทางราชการ แม้ว่านายกรัฐมนตรีจะมีคำสั่งให้เปิดประตูขึ้น 1 เมตรแล้วก็ตาม หม่อมราชวงศ์สุขุมพันธุ์ บริพัตร ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ออกคำสั่งตามพระราชบัญญัติป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย พ.ศ. 2550 ให้เจ้าหน้าที่ตำรวจป้องกันเจ้าหน้าที่ของกรุงเทพมหานครเต็มความสามารถ[55] ซึ่งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครกล่าวว่า ไม่สามารถไว้ใจตำรวจได้อีกต่อไป เพราะเพิกเฉยและไม่ต้องการขัดแย้ง หรือกลัวถูกชาวบ้านทำร้าย จึงจำเป็นต้องใช้อำนาจดังกล่าวลงโทษเจ้าหน้าที่ที่ไม่ปฏิบัติตามคำสั่ง[56]
วันที่ 7 พฤศจิกายน ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครประกาศให้เขตคลองสามวาเป็นเขตอพยพทั้งเขต ส่งผลให้มีพื้นที่อพยพเพิ่มขึ้นเป็น 12 เขต [57] วันที่ 8 พฤศจิกายน กรุงเทพมหานครได้ประกาศพื้นที่อพยพเพิ่มเติมในเขตบึงกุ่ม และยังแจ้งเตือนสถานการณ์อุทกภัยในพื้นที่ 2 แขวงของเขตบึงกุ่ม[58] วันที่ 9 พฤศจิกายน มีการประกาศเขตอพยพแล้ว 13 เขต ได้แก่ เขตดอนเมือง เขตสายไหม เขตหลักสี่ เขตบางเขน เขตคลองสามวา เขตบางพลัด เขตตลิ่งชัน เขตทวีวัฒนา เขตบางแค เขตภาษีเจริญ เขตหนองแขม เขตจตุจักร วันที่ 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 นิคมอุตสาหกรรมบางชันแจ้งเหตุฉุกเฉินระดับที่ 1 ไปยังผู้ประกอบการ 93 ราย[59]
วันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครแจ้งพื้นที่อพยพเพิ่มเติมในเขตบางกอกน้อย เขตจอมทอง และเขตบางบอน[60] ทหารได้ออกแผนปฏิบัติการแผนมะรุมมะตุ้มเพื่อกู้นิคมอุตสาหกรรมบางชันและถนนเสรีไทย[61]
วันที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 กรุงเทพมหานครได้ออกประกาศอพยพในพื้นที่เขตบางขุนเทียน[62] วันที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ประกาศอพยพในเขตพญาไท[63] แต่ต่อมาได้มีการแจ้งยกเลิกประกาศอพยพ[64] วันที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครประกาศอพยพในพื้นที่แขวงแสมดำ เขตบางขุนเทียน บริเวณถนนบางขุนเทียน ตั้งแต่แยกพระราม 2 ถึงทางรถไฟสายวงเวียนใหญ่-มหาชัย[65] วันที่ 19 พฤศจิกายน ศูนย์อำนวยการเฉพาะกิจป้องกันและแก้ไขปัญหาอุทกภัย วาตภัย และดินโคลนถล่ม สรุปรายงานสถานการณ์สาธารณภัยว่ากรุงเทพมหานคร มีพื้นที่ประสบภัยจำนวน 36 เขต จาก 50 เขต[66]
กำแพงเพชร
จังหวัดกำแพงเพชรมีพื้นที่ประสบอุทกภัย 11 อำเภอ 77 ตำบล 954 หมู่บ้าน ราษฎรได้รับความเดือดร้อน 190,057 คน 67,192 ครัวเรือน บ้านถูกน้ำท่วมขังรวม 5,691 หลัง พื้นที่การเกษตรคาดว่าเสียหาย 902,536 ไร่ ฝาย 4 แห่ง คอสะพาน 2 แห่ง อ่างเก็บน้ำ 1 แห่ง โรงเรียน 4 แห่ง โรงพยาบาล 1 แห่ง มีผู้เสียชีวิต 6 ราย[67]
พิจิตร
ฝนที่ตกลงมาอย่างต่อเนื่อง ประกอบกับน้ำป่าจากเทือกเขาเพชรบูรณ์ ไหลลงมาจนลำคลองล้นและทะลักเข้าท่วมนาข้าว 5 ตำบล ประกอบด้วย ตำบลวังกรด ตำบลลำปะดา ตำบลบางไผ่ ตำบลหอไกร ช่วงใกล้เก็บเกี่ยว
วันที่ 30 สิงหาคม พ.ศ. 2554 ที่ตำบลบางลาย อำเภอบึงนาราง ถูกน้ำท่วมมาเกือบ 1 เดือนแล้ว ซึ่งทางจังหวัดคาดว่าน้ำจะท่วมไม่ต่ำกว่า 3 เดือน รวมไปถึงความเสียหายในพื้นที่เกษตรกรรมที่คาดว่าจะกลับมาเพาะปลูกได้อีกครั้งต้นปีหน้า[68]
นนทบุรี
วันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2554 สถานการณ์น้ำที่อำเภอบางใหญ่เข้าขั้น วิกฤต มีการเปิดประตูน้ำบริเวณวัดเอนกดิษฐาราม ต.บางใหญ่ อ.บางใหญ่ ทำให้น้ำไหลเข้าท่วมพื้นที่สวนผลไม้และสวนดอกไม้ อยากถ่วงที ส่งผลให้ สวนผลไม้ และสวนพุดสายพันธุ์ "เขี้ยวกระแต" หรือพุทธชาติ ของคุณหนู ที่หายากที่สุดในประเทศ ได้รับความเสียหาย 100 % และขณะเดียวกันน้ำที่เริ่มเข้าท่วมถนน ทร.9 ทันที ส่งผลให้การจราจรทางรถต้องหยุดไปโดยปริยาย
วันที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2554 สถานการณ์น้ำที่อำเภอบางใหญ่ ระดับน้ำเพิ่มขึ้นประมาณ 5 เซนติเมตร แต่ไหลแรงและเชี่ยวขึ้น ในขณะที่พื้นที่น้ำท่วมครอบคลุมทั้ง 6 ตำบล 69 หมู่บ้านแล้ว โดยเฉพาะพื้นที่เทศบาลตำบลบางม่วง ขณะที่การสัญจรผ่านถนนกาญจนาภิเษกติดขัดอย่างหนัก ผ่านได้เฉพาะรถใหญ่และรถโฟร์วิลล์เท่านั้น ซึ่งทางอำเภอได้ประสานรถของกองทัพบก กองทัพเรือ และองค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพมหานครในการรับส่งชาวบ้านไป 3 จุดหลัก คือถนนบรมราชชนนี แยกบางพลู และถนนวัดลาดปลาดุก[69]
นครนายก
วันที่ 10 กันยายน พ.ศ. 2554 จังหวัดนครนายก เกิดฝนตกติดต่อกันเป็นวันที่ 3 ทำให้เกิดน้ำท่วมฉับพลัน ที่ หมู่ 8 ตำบลเขาพระ อำเภอเมืองนครนายก น้ำเข้าท่วมบ้านเรือนกว่า 100 หลัง
พงษ์สวัสดิ์ ธีระวัฒนกุล นายกองค์การบริหารส่วนตำบลเขาพระ เปิดเผยว่า น้ำได้เอ่อท่วมบ้านเรือนได้รับความเสียหาย 100 หลังคาเรือน ระดับน้ำท่วมสูงเฉลี่ย 60 เซนติเมตร การแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า ได้ประสานความช่วยเหลือจากทางองค์การบริหารส่วนจังหวัดนครนายก จัดรถแบคโฮมาขุดถนนที่ถูกน้ำท่วมตัดขาดบริเวณหมู่ทึ่ 12 โดยจะใช้เสาคอนกรีตทำสะพานชั่วคราว
สัมฤทธิ์ พิจารณา ชาวบ้านหมู่ที่ 8 ตำบลเขาพระ กล่าวว่า น้ำได้สูงเพิ่มขึ้นตั้งแต่ 1.00 น. จากนั้นน้ำได้เพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว ชาวบ้านไม่สามารถขนย้ายสิ่งของออกมาได้ทัน[70]
พิษณุโลก
ที่อำเภอชาติตระการ[71] ถนนถูกตัดขาดหลายสาย และปริมาณน้ำยังเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทางสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย เร่งส่งเรือท้องแบน 3 ลำเข้าพื้นที่ เตรียมอพยพชาวบ้าน เนื่องจากถนนเส้นทางสายชาติตระการ-บ่อภาค ถูกตัดขาดหลายช่วง ชาวบ้านในหมู่ 3 หมู่ 4 และหมู่ 10 ของตำบลบ่อภาค ประชาชนไม่สามารถใช้เส้นทางสัญจรเข้าออกหมู่บ้านได้
ลพบุรี
วันที่ 11 กันยายน พ.ศ. 2554 ที่จังหวัดลพบุรี ภายหลังฝนตกลงมาอย่างต่อเนื่องเมื่อ 2 วันที่ผ่านมา ทำให้น้ำป่าจากภูเขาในเขตอำเภอพัฒนานิคม ไหลท่วมตำบลนิคมสร้างตนเอง ตั้งแต่เช้าวันที่ 4 กันยายน พื้นที่เกษตรเสียหายเป็นวงกว้าง และน้ำป่ายังทะลักท่วมบ้านเรือนตำบลเขาสามยอด ท่าศาลา และกกโก อำเภอเมือง[72]
สมุทรสงคราม
วันที่ 10 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ได้เกิดความโกลาหลขึ้นเมื่อชาวบ้านได้รับแจ้งให้ขนของขึ้นที่สูง เพราะเขื่อนแม่กลองปล่อยน้ำ 784 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที ลงแม่น้ำแม่กลอง[73] ผู้ว่าราชการจังหวัดสมุทรสงครามสั่งการให้สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดฯ จัดตั้งศูนย์อำนวยการรับแจ้งและให้ความช่วยเหลือตลอด 24 ชั่วโมง ภายในวันเดียวกัน สถาการณ์น้ำท่วมในจังหวัดปรากฏเพียงน้ำล้นตลิ่งช่วงฤดูกาลน้ำทะเลหนุนเท่านั้น
สมุทรสาคร
น้ำได้เข้าท่วมในตลาดสดเทศบาลเมืองกระทุ่มแบน ส่งผลให้เกิดปัญหาน้ำเน่าเสีย และเกิดโรคระบาดมากับน้ำเน่า เมื่อวันที่ 4 ตุลาคม จุลภัทร แสงจันทร์ ผู้ว่าราชการจังหวัดสมุทรสาคร ประกาศพื้นที่เสี่ยงประสบภัยพิบัติน้ำท่วมในบางพื้นที่ทั้ง 3 อำเภอ รวม 38 แห่ง[74]
วันที่ 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 น้ำท่วมบริเวณสามแยกอ้อมน้อยตัดกับถนนเพชรเกษม เจ้าหน้าที่ทหารต้องนำรถยีเอ็มซีมาบริการประชาชนเข้าออกโรงพยาบาลมหาชัย 2 ตำบลอ้อมน้อย อำเภอกระทุ่มแบน ในขณะที่โรงงานที่อยู่บนถนนเศรษฐกิจ 1 ที่อยู่ละแวกนั้น ต้องนำกระสอบบรรจุทรายมากั้นบริเวณหน้าโรงงาน[75]
สระบุรี
วันที่ 10 กันยายน พ.ศ. 2554 ฝนที่ตกลงมาทั้งวันทำให้น้ำป่าไหลหลากท่วมริมถนนมิตรภาพ กิโลเมตรที่ 22-23 ตำบลทับกวาง อำเภอแก่งคอย
อาสาสมัครและเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลมวกเหล็กช่วยกันบรรจุทรายใส่ถุงปุ๋ย นำไปวางกั้นกันน้ำป่าที่เริ่มไหลทะลักเข้ามาล้นคลองน้ำที่ไหลผ่านกลางโรงพยาบาล โดยโรงพยาบาลเตรียมแผนย้ายผู้ป่วยไปยังโรงพยาบาลอื่น
ต่อมา อ่างเก็บน้ำเขารวก ขนาดบรรจุน้ำประมาณ 7,500 ลูกบาศก์ แตก ทำให้น้ำไหลทะลักลงสู่เบื้องล่าง เบื้องต้นมีบ้านถูกน้ำพัดสูญหายไป 1 หลังคาเรือน มีอีกหลังคาเรือนหนึ่งยังไม่ทราบชะตากรรม กำลังตรวจสอบ ยังไม่มีผู้ได้รับบาดเจ็บหรือเสียชีวิต[76]
สิงห์บุรี
วันที่ 5 กันยายน พ.ศ. 2554 ทวีศักดิ์ นุ่มฤทธิ์ ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสิงห์บุรี เปิดเผยว่า ได้สั่งการให้โรงเรียนในสังกัดสำนักงานฯ ที่ประสบอุทกภัย หยุดการเรียนการสอน นอกจากนี้พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติอินทร์บุรี และหอสมุดแห่งชาติอินทร์บุรี ได้รับผลกระทบเช่นกันโดยถูกน้ำเข้าท่วมสูงกว่า 60 เซนติเมตร เจ้าหน้าที่ต้องขนย้ายวัตถุโบราณไว้บนอาคารชั้น 2 นอกจากนี้ยังมีพระพุทธรูปศิลาและใบเสมาสมัยทวาราวดีที่ไม่สามารถขนย้ายได้ต้องปล่อยจมน้ำ และปิดให้บริการชั่วคราว[77]
สุโขทัย
วันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ. 2554 น้ำท่วมพื้นที่ย่านเศรษฐกิจเทศบาลเมืองสวรรคโลก ร้านค้าหลายแห่งปิดทำการ[78] ถนนสายจรดวิถีถ่อง ทางหลวงหมายเลขที่ 101 ต้องปิดการสัญจรช่วงเข้าเขตเทศบาลเมืองสวรรคโลก เพราะมีน้ำท่วมขังสูง 50 เซนติเมตร ด้านโรงพยาบาลสวรรคโลกถูกน้ำท่วมสูงจนคนไข้ใหม่ไม่สามารถรับบริการได้ สถานที่ราชการ ที่ทำการอำเภอและโรงพักทุกจุดได้รับผลกระทบ โรงเรียนทุกโรงในพื้นที่ต้องสั่งหยุดการเรียนการสอน พื้นที่หลายหมู่บ้านของตำบลย่านยาว คลองกระจง และท่าทอง กำลังถูกแม่น้ำยมที่เอ่อล้นเข้าท่วมพื้นที่อย่างหนัก
สุพรรณบุรี
น้ำจากแม่น้ำท่าจีนได้เอ่อล้นแนวเขื่อนและกระสอบทรายพังทลาย น้ำท่วมเขตเศรษฐกิจของตลาดเก้าห้อง 100 ปี อำเภอบางปลาม้า กว่า 300 ห้องถูกน้ำท่วม เจ้าหน้าที่เทศบาลร่วมกับกำลังทหารจากกองพลทหารราบที่ 9 ค่ายสุรสีห์ จังหวัดกาญจนบุรี กว่า 120 นาย เร่งหาทางกู้น้ำท่วม ได้ช่วยกันนำกระสอบทรายทำแนวเขื่อนกั้นน้ำ เพื่อจะสูบระบายน้ำออก
ขณะที่ช่วงสายวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2554 น้ำยังเอ่อล้นไหลข้ามถนนช่วงสายตลาดเก้าห้อง-ตลาดคอวัง อำเภอบางปลาม้า หลายจุด ระดับน้ำสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง น้ำเอ่อล้นท่วมบ้านเรือนประชาชนเป็นวงกว้างมากขึ้น ชาวบ้านหลายรายขนย้ายสิ่งของไม่ทัน ต้องใช้เรือแทนรถสัญจรไปมา ขณะที่คนป่วยก็ต้องใช้เรือเดินทางมารักษาที่โรงพยาบาล[79]
ปทุมธานี
ผู้ว่าราชการจังหวัดปทุมธานีได้ประกาศภัยพิบัติ 2 อำเภอ[80] น้ำท่วมเข้าบริเวณตลาดบางเตย ตำบลบางเตย อำเภอสามโคก และเข้าท่วมสถานีตำรวจตรวจคนเข้าเมือง ระดับน้ำท่วมสูงประมาณ 10-20 เซนติเมตร[81] เมื่อเวลา 22.00 น. วันที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2554 พันตำรวจโทประเสริฐ พิมเสน สารวัตรเวรสอบสวนสถานีตำรวจภูธรเมืองปทุมธานี ได้รับแจ้งเหตุรถชนกันบนสะพานปทุมธานี 2 จำนวน 7 คัน มีผู้ได้รับบาดเจ็บและเสียชีวิต 1 ราย โดยฝนทำให้ถนนลื่น รถชนตามกันเป็นทอด ๆ[82]
วันที่ 25 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ธีรวัฒน์ สุดสุข นายอำเภอเมืองปทุมธานี เปิดเผยว่า ได้รับข้อมูลว่าพื้นที่ชั้นนอกทุกทิศทางถูกมวลน้ำก้อนใหญ่ความสูงตั้งแต่ 1-2 เมตร ล้อมรอบ ขณะที่แนวป้องกันในหมู่บ้านเมืองเอกหลายจุดเกิดการรั่วซึม[83]
สวนอุตสาหกรรมนวนคร น้ำเริ่มเข้าท่วมบริเวณโรงงานเหล็กเส้นและโรงงานคูโบต้า ตั้งแต่เวลา 11.30 น. วันที่ 17 ตุลาคม ต่อมาเวลา 11.40 น. คันดินกั้นน้ำบริเวณบ่อบำบัดน้ำเสียแตกเป็นทางยาว 5 เมตร ทำให้น้ำทะลักถึงพนังกันน้ำชั้นที่ 2 ศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย (ศปภ.) แจ้งให้ประชาชนในพื้นที่อพยพ ต่อมาเวลา 12.30 น. น้ำเริ่มทะลักจากแนวกระสอบทรายหน้าโรงงานคูโบต้า พล.ต.อ. ประชา พรหมนอก รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมในฐานะประธานศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัยมีคำสั่งปิดเครื่องจักรทั้งหมดในนวนคร และเร่งทำพนังชั้นที่ 3 ให้สูงขึ้น มีการนำกระสอบทรายมาขวางบริเวณหน้าประตูใหญ่โรงงานคูโบต้า สุดท้ายในช่วงค่ำ คันกั้นน้ำฝั่งตะวันตกของนวนครบริเวณด้านหลังวัดพืชนิมิตรพังทลายลง ทำให้มวลน้ำไหลเข้าท่วมอย่างรวดเร็วและรุนแรง จนกระทั่งเข้าท่วมเต็มพื้นที่สวนอุตสาหกรรมนวนครและชุมชนโดยรอบในวันที่ 19 ตุลาคม
ทางด้านมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ซึ่งตั้งอยู่ตำบลคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง ที่เปิดศูนย์พักพิงผู้ประสบอุทกภัยมาตั้งแต่วันที่ 8 ตุลาคม[84] ได้ทำคันดินกั้นน้ำรอบบริเวณมหาวิทยาลัย คงเหลือแต่เพียงด้านที่ติดกับสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) เท่านั้น จนเมื่อเวลาประมาณ 1.30 น. ของวันที่ 22 ตุลาคม[85] หลังคันกั้นน้ำของสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชียพังลงส่งผลให้ทะลักเข้าท่วม สวทช. และทะลักต่อมายังมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต อย่างต่อเนื่อง จนท่วมเต็มพื้นที่ในเวลา 19.00 น.[86] ต่อมาวันที่ 23 ตุลาคม ทางมหาวิทยาลัยติดต่อไปยังองค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ เพื่อขอรถโดยสารมาเคลื่อนย้ายผู้พักพิงจากศูนย์พักพิงของมหาวิทยาลัยไปพักพิงที่ราชมังคลากีฬาสถานแทน
[87]ในระหว่างนี้ได้เกิดศัพท์ใหม่ [88] และในวันที่ 28 ตุลาคม ทางศูนย์พักพิงผู้ประสบอุทกภัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต ออกแถลงการณ์ปิดศูนย์พักพิงและชี้แจงแนวทางการดำเนินการกับเงินและสิ่งของที่ได้รับบริจาคมา[89]
นครปฐม
วันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 จังหวัดนครปฐม น้ำท่วมทั้งจังหวัด โดยใน 4 อำเภอ ได้แก่อำเภอบางเลน นครชัยศรี สามพราน พุทธมณฑล น้ำขึ้นต่อเนื่องวันละ 3-5 เซนติเมตร หลายชุมชนในตำบลบางภาษี อำเภอบางเลน ยังไม่ได้รับความช่วยเหลือ[90]
นครสวรรค์
น้ำท่วมนาข้าวในตำบลบางพระหลวง หมู่ 2 อำเภอเมืองนครสวรรค์ น้ำในคลองบางพระหลวง คลองสาขาของแม่น้ำน่าน เอ่อล้นเข้าท่วมบ้านเรือนพื้นที่หมู่ 2 ตำบลบางพระหลวง อำเภอเมือง[91] ที่อำเภอชุมแสง พื้นที่การเกษตรถูกน้ำท่วมนับหมื่นไร่ ถนนหลายสายเริ่มขาด ประชาชนเริ่มขาดแคลนน้ำ และเจ็บป่วยด้วยโรคที่มากับน้ำ พื้นที่เลี้ยงสัตว์ถูกน้ำท่วมทั้งหมด โดยเฉพาะที่ตำบลบางเคียน อำเภอชุมแสง เกษตรกรเลี้ยงวัวเนื้อต้องต้อนวัวมาเลี้ยงข้างถนน ฝูงวัวไม่มีหญ้ากินเพราะน้ำท่วมหมด บางรายต้องต้อนฝูงวัวไปเลี้ยงยังหมู่บ้านอื่นระยะทางหลายสิบกิโลเมตร
เรือท้องแบนของทหารค่ายจิระประวัติล่มที่บริเวณต้นแม่น้ำเจ้าพระยา ระหว่างเข้าช่วยเหลือชาวบ้านที่ประสบภัยน้ำท่วม เป็นเหตุให้ทหารจมน้ำเสียชีวิตไป 1 นาย[92]
เมื่อเวลา 1.00 น. ของวันที่ 6 ตุลาคม น้ำในแม่น้ำปิงเกิดทะลักแนวขั้นเขื่อนดิน บริเวณหมู่ 10 ตำบลวัดไทร อำเภอเมืองนครสวรรค์ ทำให้ชุมชนกว่า 60 หลังคาเรือนถูกน้ำท่วม ชาวบ้านต้องตื่นขึ้นมากลางดึกเพื่อเก็บทรัพย์สินและหนีเอาตัวรอด นอกจากนี้ ยังขยายวงกว้างไปสมทบกับน้ำที่ทะลักเข้าท่วมก่อนหน้านี้ และไหลเข้าท่วมพื้นที่หมู่บ้านจัดสรรหลายพันยูนิต จนผู้นำหมู่บ้านต้องจุดพลุแจ้งเตือนและประกาศเสียงตามสายเร่งขนย้ายทรัพย์สินจนโกลาหลทั้งคืน[93]
สมุทรปราการ
วันที่ 22 ตุลาคม พ.ศ. 2554 สถานีตำรวจในสังกัดกองบังคับการตำรวจภูธรจังหวัดสมุทรปราการ ประสบภัยน้ำท่วมบนผิวจราจรแล้ว 2 อำเภอ คือ อ.บางบ่อ และ อ.บางเสาธง บริเวณถนนอ่อนนุช-เทพราช ช่วง ก.ม.ที่ 16-17 ระยะทางประมาณ 1 กิโลเมตร ระดับน้ำสูงประมาณ 50 เซนติเมตร รถยนต์ไม่สามารถใช้สัญจรได้โดยเฉพาะบริเวณหน้าวัดเปร็งราษฎร์บำรุง และจุดสกัด สภ.เปร็ง รวมทั้งอาคารที่พักอาศัยของ สภ.บางพลีน้อย ได้รับผลกระทบแล้ว 10 ห้อง นอกจากนี้ ยังมีสถานีที่ตำรวจที่อยู่บริเวณริมคลองพระองค์เจ้าไชยานุชิตที่ต้องเฝ้าระวั'เป็นพิเศษ[94]
วันที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2554 เชิดศักดิ์ ชูศรี ผู้ว่าสมุทรปราการ เผยน้ำทะเลหนุนสูง ทำให้น้ำไหลทะลักเข้าท่วมถนนหลายสายในจังหวัด สูงกว่า 50 เซนติเมตร โดยอิมพีเรียล เวิลด์ สำโรง มีน้ำท่วมเป็นทางยาวกว่า 1 กิโลเมตร รถเล็กไม่สามารถผ่านได้[95]
ชัยนาท
วันที่ 4 กันยายน พ.ศ. 2554 เขื่อนเจ้าพระยาได้ระบายน้ำเพิ่มขึ้นจากเมื่อวาน ส่งผลให้พื้นที่ท้ายเขื่อนของอำเภอสรรพยามีระดับน้ำเพิ่มสูงขึ้นอีก ชาวบ้านกว่า 50 ครัวเรือนต้องทำเพิงพักริมถนน ส่วนทหารเร่งนำเอากระสอบทรายไปกั้นเป็นแนวบริเวณคลองชลประทานบางสารวัตร เพื่อไม่ให้น้ำท่วมขยายวงกว้างขึ้น[96]
เพชรบูรณ์
วันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ. 2554 น้ำท่วมที่อำเภอหล่มสักส่งผลให้โรงเรียนสิรินคริสเตียนสั่งปิดการเรียนการสอนอย่างไม่มีกำหนด[97] ขณะที่บ้านเรือนถูกน้ำท่วมกว่า 500 หลังคาเรือน การจราจรเป็นไปด้วยความยากลำบาก น้ำท่วมสูง 60 เซนติเมตรและส่งผลให้พืชผลทางการเกษตรเสียหายกว่าหนึ่งหมื่นไร่[98] วันที่ 10 กันยายน พ.ศ. 2554 น้ำป่าจากเขาวังทองไหลท่วมหลายหมู่บ้านในเขตอำเภอเมืองเพชรบูรณ์ น้ำป่าไหลท่วมหลายหมู่บ้านรอบนอกเขตอำเภอเมือง ขณะที่ถนนหลายสายมีน้ำท่วมสูงกว่า 60 เซนติเมตร รถสัญจรผ่านไม่ได้[99] ต่อมาวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2554 น้ำป่าสักขยายวงกว้างในพื้นที่อำเภอหนองไผ่ ระดับน้ำจากแม่น้ำป่าสัก ซึ่งไหลเข้าท่วมพื้นที่ 10 ตำบล ในเขตอำเภอหนองไผ่ ได้ขยายวงกว้าง ถนนหลายสายถูกน้ำท่วมเป็นระยะทางยาวกว่า 3 กิโลเมตร[100]
พระนครศรีอยุธยา
ที่อำเภอเสนา อำเภอบางบาลและอำเภอผักไห่ ระดับน้ำในแม่น้ำเจ้าพระยาได้เพิ่มสูงขึ้นจนล้นตลิ่งเข้าท่วมพื้นที่ ส่งผลให้พืชผลการเกษตรของชาวบ้านทั้งสองอำเภอเสียหายอย่างหนัก[101] ไม่สามารถขายหรือส่งออกได้ ทั้งยังส่งกลิ่นเหม็นยามกลางคืน ประชาชนหวั่นเกรงปัญหาโรคระบาดในพื้นที่
วันที่ 4 ตุลาคม น้ำจากแม่น้ำเจ้าพระยาไหลเข้าท่วมบ้านเรือนติดกับด้านหลังวัดไชยวัฒนาราม ตำบลบ้านป้อม ระดับน้ำสูง 2 เมตร เมื่อเวลา 14.30 น. วันเดียวกัน สุกุมล คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม และคณะ ลงพื้นที่ตรวจสถานการณ์น้ำท่วมโบราณสถานในจังหวัด โดยจากการตรวจสอบพบว่า โบราณสถานในเขตเกาะเมืองได้รับความเสียหายเกือบทั้งหมดแล้ว ด้านโสมสุดา ลียะวณิช อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวว่า ทางกรมจะให้วิศวกร สถาปนิกและนักโบราณคดีตรวจสอบโครงสร้างโบราณสถาน คาดใช้งบประมาณการบูรณะกว่า 200 ล้านบาท[102]
มีรายงานเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม ว่า สถานการณ์อุทกภัยในจังหวัด น้ำได้ไหลเข้าท่วมพื้นที่ 16 อำเภอ โดยบางอำเภอน้ำท่วมจนไม่สามารถสัญจรได้ ในคืนวันที่ 5 ตุลาคม คันกั้นน้ำของนิคมอุตสาหกรรมสหรัตนนคร ตำบลบางพระครู อำเภอนครหลวง พังลง ส่งผลให้น้ำเข้าท่วมโรงงานในนิคมกว่า 46 แห่ง ถนนโรจนะซึ่งเป็นถนนสายหลักเข้า-ออกตัวเมืองพระนครศรีอยุธยา น้ำท่วมสูงกว่า 80 เซนติเมตร น้ำยังไหลเข้าท่วมชุมชนเจ้าพ่อจุ้ย บ้านเรือนถูกน้ำท่วมกว่า 1,000 หลังคาเรือน ด้านวิทยา บุรณศิริ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า ประเมินความเสียหายเบื้องต้นไม่ต่ำกว่า 1 แสนล้านบาท ด้านพากร วังศิราบัตร ประธานสภาอุตสาหกรรมจังหวัดพระนครศรีอยุธยา เปิดเผยว่า ความสูญเสียภาพรวมภาคอุตสาหกรรมอาจสูงถึงวันละ 1,000 ล้านบาท[103]
อ่างทอง
ที่อำเภอป่าโมก น้ำล้นตลิ่งเข้าท่วมบ้านเรือนริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา 2 หมู่บ้าน คือ หมู่ที่ 3 และหมู่ที่ 6 จำนวน 10 หลังคาเรือน[104] บางจุดน้ำท่วมสูงเกือบ 1 เมตร ทำให้ชาวบ้านต้องเร่งสร้างสะพานชั่วคราว เพื่อเข้าออกภายในบ้าน
อุทัยธานี
จังหวัดอุทัยธานี เกิดน้ำท่วมเป็นพื้นที่รวม 5 อำเภอ 37 ตำบล 291 หมู่บ้าน 17,156 ครัวเรือน 55,608 คน พื้นที่การเกษตรคาดว่าจะได้รับความเสียหาย 46,865 ไร่ บ่อปลา 335 บ่อ ถนนเสียหาย 217 สาย ฝาย 1 แห่ง เหมือง 8 แห่ง วัด 23 แห่ง โรงเรียน 10 แห่ง สถานที่ราชการ 30 แห่ง มีผู้เสียชีวิต 5 ราย [105]
ภาคใต้
จังหวัดที่ได้รับผลกระทบจากอุทกภัย ได้แก่
พังงา
วันที่ 1 กันยายน พ.ศ. 2554 สมเกียรติ อินทรคำ หัวหน้าสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดพังงา เปิดเผยว่า สถานการณ์โดยร่วมทั้งจังหวัดพังงา มี 36 ตำบล 220 หมู่บ้าน 4,070 ครัวเรือน ราษฎร 18,712 คน ได้รับความเดือดร้อน[106]
ระนอง
ที่จังหวัดระนอง เกิดฝนตกหนักในพื้นที่อำเภอสุขสำราญ ตั้งแต่คืนวันที่ 24 สิงหาคม ทำให้น้ำป่าไหลหลากเข้าท่วมบ้านเรือน และโรงเรียนดำรงค์ศาสน์ที่อยู่ริมคลองกำพวน พื้นที่หมู่ที่ 2, 3 และหมู่ที่ 5 รวมทั้งตลาดกำพวน และวัดสถิตย์ธรรมมาราม ด้านองค์การบริหารส่วนตำบลกำพวน ได้ส่งเจ้าหน้าที่เข้าช่วยเหลือผู้ประสบภัยเบื้องต้น
ชาสันต์ คงเรือง หัวหน้าสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดระนอง เปิดเผยว่า หลายอำเภอในจังหวัดเกิดฝนตกหนักต่อเนื่อง ทำให้เกิดน้ำป่าไหลหลากหลายพื้นที่ ต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด ซึ่งได้ส่งเจ้าหน้าที่ลงไปแจ้งเตือนประชาชนในพื้นที่เสี่ยงภัยให้เตรียมความพร้อมอพยพไปอยู่ในที่ปลอดภัยแล้ว[107]
ชุมพร
พินิจ เจริญพานิช ผู้ว่าราชการจังหวัดชุมพร ในฐานะผู้อำนวยการศูนย์อำนวยการบริหารสถานการณ์อุทกภัย วาตภัย ดินและหินถล่มจังหวัดชุมพร ได้มีหนังสือด่วนที่สุดถึงทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องในพื้นที่จังหวัดชุมพร ประกาศเตือนภัย ช่วงวันที่ 27-30 ตุลาคม 2554 ให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องถือปฏิบัติดังนี้ 1. แจ้งเตือนประชาชนในพื้นที่เสี่ยงภัยได้ทราบ เตรียมการป้องกันระมัดระวังอันตราย ให้ครอบคลุมทุกพื้นที่ ในช่วงเวลาดังกล่าว และให้ติดตามประกาศเตือนภัย จากกรมอุตุนิยมวิทยาอย่างใกล้ชิด 2. แจ้งเตือนชาวเรือเพิ่มความระมัดระวังอันตรายในการเดินเรือในช่วงดังกล่าว และห้ามเรือเล็กออกจากฝั่งในระยะนี้[108]
นครศรีธรรมราช
วันที่ 11 กันยายน พ.ศ. 2554 หลังฝนตกหนักในหลายพื้นที่นานกว่า 3 วัน ทำให้เกิดน้ำท่วมขังแล้วในบางพื้นที่ อย่างเช่น ที่โครงการหมู่บ้านจัดสรรจามจุรี บ้านหนองตะลุมปุ๊ก หมู่ที่ 10 ตำบลหนองบัวศาลา อำเภอเมือง ที่เป็นพื้นที่ถูกน้ำท่วมซ้ำซากนานกว่า 4 ปี ฝนที่ตกลงมาอย่างหนักตลอดทั้งวานนี้ส่งผลทำให้เกิดน้ำท่วมภายในหมู่บ้านแล้วประมาณ 10 เซนติเมตร ขณะที่บริเวณถนนปากทางเข้าหมู่บ้านและพื้นที่โดยรอบมีน้ำท่วมขังสูงกว่า 35 เซนติเมตร โดยทางองค์การบริหารส่วนตำบลหนองบัวศาลาใช้รถกระจายเสียงออกประกาศแจ้งเตือนให้ประชาชนที่อาศัยภายในหมู่บ้านเตรียมอพยพข้าวของไว้บนที่สูง และให้นำรถยนต์ขนาดเล็กออกมาจอดไว้ที่ริมถนนด้านหน้าหมู่บ้าน[109]
สตูล
วันที่ 11 กันยายน พ.ศ. 2554 น้ำท่วมสตูลขยายวงกว้าง 4 อำเภอ ชาวบ้านเดือดร้อนกว่า 2 พันครัวเรือน อำเภอควนโดนประสบภัยหนักที่สุด บางหลังท่วมถึงหลังคาบ้าน ทหารและองค์การบริหารส่วนตำบลเร่งให้ความช่วยเหลือ สถานการณ์น้ำท่วมต่อมาได้ขยายวงกว้างแล้วเป็น 4 อำเภอ คือ อำเภอควนกาหลง ควนโดน ท่าแพและละงู โดยอำเภอควนโดนน้ำได้เข้าท่วมพื้นที่หมู่ 1, 2, 4, 5, 7 และ 9 โดยเฉพาะหมู่ 7 บ้านบูเก็ตยามู ระดับน้ำสูงเกือบ 2 เมตร บางจุดท่วมถึงหลังคาบ้าน ได้รับความเดือดร้อนกว่า 100 ครัวเรือน ทางทหารกองร้อย 5 พัน 2 และอส.ควนโดนได้นำเต้นท์ไปกางข้างถนนเพื่อให้ชาวบ้านได้ใช้อาศัยชั่วคราวขณะที่น้ำยังไหลทะลักเข้ามามากขึ้นเรื่อย ๆ ส่วนที่อำเภอท่าแพ น้ำได้ท่วมพื้นที่ตำบลท่าแพ หมู่ 2, 3, 4, 5, 6 และ 9 ชาวบ้านกว่า 700 ครัวเรือนได้รับความเดือนร้อน[110]
สงขลา
วันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ทางจังหวัดสงขลาได้ประกาศพื้นที่ประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉินเพิ่มเป็น 8 อำเภอ 42 ตำบล 276 หมู่บ้าน จากที่เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน ได้ประกาศ 5 อำเภอ[111] โดยมีราษฎรได้รับความเดือดร้อน 20,078 ครัวเรือน 4,983 คน อพยพ 459 คน แต่ระดับน้ำเริ่มลดลงอย่างต่อเนื่อง[112]
วันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2554 ที่พื้นที่บ้านคลองปอม ต.บ้านพรุ พื้นที่บ้านทุ่งลุง ต.พะตง ซึ่งอยู่ในเขต อ.หาดใหญ่ปรากฏว่าฝนตกกระหน่ำอย่างหนักและต่อเนื่องในช่วงบ่ายวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2554จนถึงขณะนี้วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2555 ก็ยังคงมีฝนตกลงมาอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้น้ำป่าไหลหลากเข้าท่วมจนบ้านเรือน ทรัพย์สิน และภาคการเกษตรของประชาชนได้รับความเสียหายชนิดไม่ทันตั้งตัว[113]
กระบี่
สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดกระบี่ออกประกาศเตือนให้ประชาชนระวังอันตรายจากฝนตกหนัก อาจเกิดน้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก และดินถล่มได้ และงดเรือเล็กออกจากฝั่ง หลังฝนตกหนักในวันที่ 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2554 [114] ทำให้ปริมาณน้ำในคลองกระบี่ใหญ่ ซึ่งเป็นคลองที่รับน้ำจากน้ำตกห้วยโต้ อุทยานแห่งชาติเขาพนมเบญจา ตำบลทับปริก อำเภอเมืองกระบี่ เพิ่มปริมาณอย่างรวดเร็ว น้ำเป็นสีโคลน พัดเอากิ่งไม้ ต้นไม้มาเป็นจำนวนมาก เรือประมงกว่า 100 ลำงดเดินเรือ[115] ซึ่งส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจในจังหวัดกระบี่
ภูเก็ต
ชัยรัตน์ สุขบาล รองนายกเทศมนตรีเมืองป่าตอง อำเภอกะทู้ กล่าวถึงสถานการณ์น้ำท่วมในพื้นที่ว่า ฝนที่ตกสะสมมาตั้งแต่ช่วงเย็นวานนี้ ต่อเนื่องมาจนถึงช่วงเช้าของวันที่ 25 สิงหาคม ส่งผลให้ถนนหลายสายของป่าตองประสบปัญหาน้ำท่วมขัง ประกอบกับน้ำทะเลหนุน ทำให้การระบายน้ำทำได้ยาก ทางเทศบาลฯ ได้ส่งเจ้าหน้าที่ลงไปแก้ปัญหาในการขุดลอกคลองและระบายน้ำในจุดต่าง ๆ มีน้ำไหลเข้าท่วมบ้านเรือน รวมถึงโรงพยาบาลป่าตองด้วย สำหรับสถานการณ์น้ำท่วมครั้งนี้ นับว่าหนักสุดในรอบ 8 ปี หลังเหตุการณ์สึนามิ พ.ศ. 2547 นอกจากนี้ ในพื้นที่ยังมีปัญหาดินสไลด์ ที่บริเวณถนน 50 ปี นอกจากนี้มีรายงานว่า ที่บริเวณหมู่ที่ 5 บ้านหัวควน ตำบลกมลา อำเภอกะทู้ น้ำท่วมขังบ้านเรือนประมาณ 10 หลัง น้ำท่วมสูงประมาณ 50 เซนติเมตร ทำให้ชาวบ้านต้องอพยพ[116]
ฝนตกหนักตั้งแต่คืนวันที่ 4 ตุลาคม ถึง 5 ตุลาคม ส่งผลให้หลายพื้นที่เกิดน้ำท่วมขังหลายจุด อาทิ ตำบลรัษฎา ตำบลฉลอง อำเภอเมือง และเขตเทศบาลเมืองป่าตอง อำเภอกะทู้ โดยที่หมู่บ้านพร้อมพันธ์ หมู่ที่ 6 ตำบลรัษฎา อำเภอเมือง มีน้ำท่วมขัง ประชาชนในหมู่บ้านเกือบ 200 หลังคาเรือนได้รับความเดือดร้อน น้ำท่วมสูง 50 เซนติเมตร เจ้าหน้าที่เทศบาลตำบลรัษฎา นำกระสอบทรายไปกั้น[117]
ตรัง
วันที่ 12 กันยายน พ.ศ. 2554 ได้เกิดน้ำท่วมในอำเภอปะเหลียนและอำเภอย่านตาขาว หลังฝนตกหนักติดต่อกันนาน 2-3 วัน ประชาชนได้รับความเดือดร้อน 337 ครัวเรือน[118]
วันที่ 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 สถานการณ์น้ำท่วมจังหวัดตรัง ปริมาณน้ำยังท่วมสูงขึ้นในหลายหมู่บ้าน เพราะมีฝนตกลงมาเป็นระยะ เช่น หมู่ 7 ตำบลนาโยงใต้ ระดับน้ำเพิ่มสูงขึ้น 20 เซนติเมตร ทำให้พื้นที่น้ำท่วมขยายวงกว้าง ชาวบ้านเดือดร้อนนับร้อยหลังคาเรือน บางจุดระดับน้ำสูงถึง 2 เมตร จนต้องอพยพไปอาศัยเต็นท์ริมถนนแทน ส่วนพื้นที่การเกษตร ตำบลนาโยงใต้และนาบินหลาถูกน้ำท่วมไปแล้วกว่า 500 ไร่[119]
สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดตรัง สรุปสถานการณ์น้ำท่วมหลังจากที่เกิดฝนตกลงมาอย่างหนักติดต่อกัน ตั้งแต่วันที่ 21 พฤศจิกายน รวมระยะเวลา 5 วัน ว่า มีรายงานน้ำท่วมขังในพื้นที่ตำบลลำภูรา อำเภอห้วยยอด ระดับน้ำโดยเฉลี่ยสูงประมาณ 20-70 เซนติเมตร ส่วนใหญ่เป็นบ้านเรือนที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ราบลุ่มติดกับคลองลำภูรา ซึ่งเชื่อมต่อกับแม่น้ำตรัง
สรุปสถานการณ์น้ำท่วมขังในจังหวัดตรังล่าสุด พบว่า มีพื้นที่ได้รับผลกระทบแล้ว 7 หมู่บ้าน 3 ตำบล 2 อำเภอ คือ อำเภอห้วยยอด จำนวน 129 ครัวเรือน และอำเภอเมืองตรัง จำนวน 55 ครัวเรือน รวมชาวบ้านประสบภัย 184 ครัวเรือน[120]
ปัตตานี
วันที่ 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 น้ำท่วมใน 12 อำเภอของจังหวัดปัตตานี รวม 219 หมู่บ้าน 59 ตำบล ประชาชนได้รับผลกระทบกว่า 3,000 ครัวเรือน จังหวัดปัตตานีได้ประกาศพื้นที่ประสบภัยพิบัติ 1 อำเภอ คือ อำเภอเมือง[121] ในหลายพื้นที่ ประชาชนต้องอพยพขึ้นไปอาศัยในเต็นท์บนถนนที่ทางหน่วยราชการจัดไว้ให้ ทั้งนี้ระดับน้ำได้ท่วมสูงเกือบ 2 เมตร [122] หลายโรงเรียนต้องปิดการเรียนการสอน
วันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดปัตตานี ประกาศให้พื้นที่ทั้งจังหวัดเป็นพื้นที่เกิดภัยพิบัติ เพราะน้ำเหนือจากจังหวัดยะลายังไหลลงสูงแม่น้ำปัตตานี และแม่น้ำสายบุรีอย่างต่อเนื่อง ทำให้น้ำได้ล้นตลิ่งเข้าท่วมพื้นที่ราบลุ่ม ประชาชนได้รับความเดือดร้อนหลายพันครัวเรือน ซึ่งขณะนี้หลายหน่วยงานเร่งเข้าให้ความช่วยเหลือ สรุปพื้นที่เกิดภัยพิบัติทั้ง 12 อำเภอ รวมทั้งสิ้น 60 หมู่บ้าน 247 ตำบล ราษฎรได้รับความเดือดร้อน 59,784 คน 14,125 ครัวเรือน ส่วนพื้นที่ติดแม่น้ำทั้งสองสายยังมีระดับน้ำอยู่ที่ 1-2 เมตร[123]
ยะลา
วันที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ในพื้นที่จังหวัดยะลา ฝนตกหนักติดต่อกันทำให้น้ำเอ่อล้นหลายพื้นที่ ทำให้ราษฎรได้รับความเดือดร้อนกว่า 200 ครัวเรือน และมีผู้เสียชีวิตจากการถูกน้ำพัดแล้วจำนวน 2 ราย[124]
วันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 แวโรจน์ สายทองแท้ หัวหน้างานปกป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดยะลา กล่าวว่า ระยะนี้ เกิดฝนตกหนักอย่างต่อเนื่องในพื้นที่ภาคใต้ โดยเฉพาะภาคใต้ฝั่งตะวันออก ทำให้น้ำในแม่น้ำปัตตานีและสายบุรีเอ่อล้นท่วมบ้านเรือนที่อยู่ริมชายฝั่งและเกิดน้ำท่วมในพื้นที่ราบลุ่มในเขตเทศบาลนครยะลา และในพื้นที่ หมู่ 3 ตำบลสะเตงนอก อำเภอเมืองยะลา มีประชาชนได้รับความเดือดร้อนเพิ่มเป็น 1,000 ครัวเรือน[125] วันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ศูนย์อำนวยการแก้ปัญหาอุทกภัย จังหวัดยะลา สรุปมี 5 อำเภอประสบปัญหาน้ำท่วมแล้ว ขณะที่ประชาชนเดือดร้อนกว่า 2 หมื่นคน[126]
นราธิวาส
วันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ธนน เวชกรกานนท์ ผู้ว่าราชการจังหวัดนราธิวาส ในฐานะผู้อำนวยการศูนย์อำนวยการเฉพาะกิจป้องกันและแก้ไขปัญหาอุทกภัย วาตภัย และดินโคลนถล่มจังหวัดนราธิวาส ได้ประกาศให้พื้นที่ทั้งจังหวัดเป็นพื้นที่ประสบภัยพิบัติ อย่างไรก็ตาม ศูนย์อำนวยการเฉพาะกิจฯ รายงานสถานการณ์อุทกภัยที่เกิดขึ้นในพื้นที่จังหวัดนราธิวาสว่า มีพื้นที่เดือดร้อน 63 ตำบล 221 หมู่บ้าน มีผู้ประสบภัย 48,583 คน รวม 13,473 ครัวเรือน เจ้าหน้าที่ได้อพยพชาวบ้าน 82 ครัวเรือน 388 คน นอกจากนี้ ในพื้นที่อำเภอจะแนะ มีผู้เสียชีวิตเนื่องจากมีโรคประจำตัวและยืนแช่น้ำเป็นเวลานานอีก 1 ราย[127]
พัทลุง
วันที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 จังหวัดพัทลุงยังมีฝนตกหนักทั้งจังหวัด ทำให้น้ำป่าจากเทือกเขาบรรทัดไหลเข้าท่วมบ้านเรือนอย่างต่อเนื่อง ระดับน้ำสูง 0.8-1 เมตร ถนนหลายสายรถเล็กไม่สามารถผ่านได้ บางเส้นเฉพาะเรือเท่านั้นที่ผ่านได้ ขณะที่พื้นที่โซนล่างริมทะเลสาบสงขลาในอำเภอเขาชัยสน, บางแก้ว, ปากพะยูน และควนขนุน ซึ่งเป็นพื้นที่รับน้ำเหนือจากเทือกเขาบรรทัด หลายหมู่บ้านน้ำท่วมสูงจนชาวบ้านต้องใช้เรือสัญจร[128] เวลา 13.00 น. ธนกร ตะบันพฤกษ์ หัวหน้าสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดพัทลุง ได้สรุปรายงานสภาพน้ำท่วมในจังหวัด พบว่าทุกพื้นที่ยังมีฝนตกหนักต่อเนื่องและมีน้ำท่วมเป็นวงกว้างทุกอำเภอ ทางจังหวัดประกาศให้ทุกอำเภอเป็นเขตภัยพิบัติฉุกเฉินแล้ว[129]
วันที่ 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 น้ำได้เข้าท่วมถนนเอเซียขาขึ้นพัทลุง-หาดใหญ่ โดยน้ำท่วมถนนระยะทางประมาณ 700 เมตร และมีชาวบ้านจมน้ำเสียชีวิต 1 คน ขณะที่ตำบลฝาละมี อำเภอปากพะยูนถูกระบุว่าเป็นพื้นที่ประสบอุทกภัยบริเวณกว้างและร้ายแรง[130]
วันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 กันภัย พลพงษ์ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลฝาละมี กล่าวว่า พื้นที่ตำบลฝาละมี มี 11 หมู่บ้าน 3,170 ครัวเรือน ประชากร 10,585 คน และในวันที่ 21-24 พฤศจิกายน มีฝนตกหนักน้ำได้ไหลเข้าท่วมในพื้นที่หมู่ 3, 4, 6, 7 และ 8 ทางสำนักงานฯ ได้รับรายงานมีผู้เสียชีวิตแล้ว 2 ราย[131]
วันที่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2554 สถานการณ์น้ำท่วมในพื้นที่จังหวัดพัทลุงยังคงน่าเป็นห่วง โดยฝนที่ตกลงมาอย่างหนักและต่อเนื่อง ทำให้น้ำป่าจากเทือกเขาบรรทัดได้ไหลทะลักท่วมในพื้นที่อำเภอกงหรา, อำเภอตะโหมด, อำเภอศรีบรรพต, อำเภอเมือง, อำเภอเขาชัยสน, อำเภอศรีนครินทร์, อำเภอบางแก้ว และอำเภอป่าพะยอม ทำให้บ้านเรือนราษฎร พื้นที่การเกษตร สวนยางพาราและนาข้าวจมอยู่ใต้น้ำ ถนนหลายสายมีน้ำท่วมสูง ชาวบ้านกว่า 30,000 ครัวเรือนได้รับความเดือดร้อน[132]
สุราษฎร์ธานี
ธีระยุทธ เอี่ยมตระกูล ผู้ว่าราชการจังหวัดสุราษฎร์ธานี เปิดเผยว่า จากเหตุการณ์ฝนตกหนักน้ำป่าไหลหลากและคลื่นลมแรง ตั้งแต่วันที่ 20-26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 มีพื้นที่ประสบความเสียหายทั้งสิ้น 6 อำเภอ โดยทางสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดสุราษฎร์ธานี สรุปความเสียหายล่าสุด มีชาวบ้านได้รับความเดือดร้อน 26 ตำบล 143 หมู่บ้าน ราษฎรได้รับความเดือดร้อน 18,979 ครัวเรือน 56,168 คน พื้นที่การเกษตรเสียหาย 259 ไร่ ถนนชำรุด 35 สาย คอสะพาน 14 แห่ง ท่อระบายน้ำ 60 แห่ง วัดเสียหาย 3 แห่ง บ่อปลา 5 บ่อ มูลค่าความเสียหายในเบื้องต้น 27 ล้านบาท[133]
วันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ผู้ประกอบการบริเวณชายหาดเฉวงได้ติดธงแดงห้ามนักท่องเที่ยวลงเล่นทะเลเพราะคลื่นลมแรง และเตือนห้ามเรือเล็กออกจากฝั่ง ประเสริฐ จิตมุ่ง นายอำเภอเกาะสมุย ได้สั่งการให้ปลัดอำเภอร่วมกับศูนย์อนุรักษ์จัดตั้งศูนย์เฝ้าระวังดูนักท่องเที่ยวบริเวณเกาะเฉวง และจัดตั้งศูนย์เตรียมการป้องกันอุทกภัย ณ ที่ว่าการอำเภอ เกาะสมุย[134]
ภาคตะวันตก
จังหวัดที่ได้รับผลกระทบน้ำท่วมได้แก่
กาญจนบุรี
ในวันที่ 23 สิงหาคม พ.ศ. 2554 ผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี ออกประกาศ ประกาศจังหวัดกาญจนบุรี เรื่องประกาศพื้นที่ประสบภัยพิบัติฉุกเฉินในพื้นที่ อำเภอทองผาภูมิ และในเดือน ตุลาคม พ.ศ. 2554 ผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี ออกประกาศ ประกาศจังหวัดกาญจนบุรี เรื่องประกาศพื้นที่ประสบภัยพิบัติฉุกเฉินในพื้นที่ อำเภอไทรโยค อำเภอบ่อพลอย อำเภอเลาขวัญ อำเภอหนองปรือ[135]
ตาก
น้ำป่าจากเทือกเขาแม่ระเมิงและดอยผาหม่นได้ไหลทะลักลงลำห้วยแม่สลิด ตำบลแม่สอง อำเภอท่าสองยางกระแสน้ำยังไหลบ่าเข้าท่วมโรงเรียนบ้านแม่อุสุ ตำบลแม่อุสุ อำเภอท่าสองยาง ทางโรงเรียนต้องปิดการเรียนการสอน พื้นที่ทำการเกษตรได้รับความเสียหายเป็นวงกว้าง[136] ผู้ว่าราชการจังหวัดตากยังสั่งการให้นายอำเภอทุกอำเภอ รวมทั้งเจ้าหน้าที่ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยทุกระดับ ห้ามลา ห้ามหยุด ให้อยู่เตรียมพร้อมระดับสูงสุดของพายุนกเตน
ประจวบคีรีขันธ์
วันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ. 2554 ชาวบ้านป่าละอู ตำบลห้วยสัตว์ใหญ่ และตำบลบึงนคร อำเภอหัวหิน กว่า 1,500 คน ซึ่งอยู่ในจุดบริเวณแม่น้ำปราณไหลผ่าน ในพื้นที่แถบภูเขาได้รับความเดือดร้อนหลังเกิดฝนตกหนักในเทือกเขาตะนาวศรีหลายวันติดต่อกัน ส่งผลเกิดน้ำป่าไหลทะลักจากต้นแม่น้ำเพชรบุรี จุดที่เฮลิคอปเตอร์ตกในป่าแก่งกระจาน น้ำป่าทะลักไหลลงแม่น้ำปราณบุรีกลางดึก ทำให้เส้นทางการคมนาคมถูกตัดขาด[137]
เพชรบุรี
ในวันที่ 7 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ที่บริเวณทางลอดใต้ถนนเพชรสี่แยกทางหลวง ตำบลบ้านหม้อ อำเภอเมืองเพชรบุรี ชุดป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยมณฑลทหารบกที่ 15 เข้าช่วยเจ้าหน้าที่จากสำนักงานบำรุงทางเพชรบุรี กรมทางหลวง ขนกระสอบไปกั้นน้ำและสูบน้ำที่ท่วมขังถนนทางลาดถนนเพชรเกษม หลังเกิดฝนตกหนักและน้ำท่วมในพื้นที่จังหวัดเพชรบุรี และน้ำท่วมบริเวณทางลอดถนนเพชรเกษม[138] สถานการณ์น้ำท่วมในจังหวัดเพชรบุรีครอบคลุมพื้นที่ 8 อำเภอ และตำบลถ้ำรงค์ มีประชาชนได้รับความเดือดร้อน 500 หลังคาเรือน รวม 1,500 คน บางแห่งมีระดับน้ำสูงถึง 3 เมตร ถนนทางเข้าหมู่บ้านหลายสายถูกน้ำท่วม ประชาชนไม่สามารถสัญจรด้วยรถยนต์ได้ ในวันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2554 องค์การบริหารส่วนตำบลถ้ำรงค์ได้ระดมกำลังเจ้าหน้าที่ออกช่วยเหลือชาวบ้าน ทางตำรวจตระเวนชายแดนได้นำเรือท้องแบนไปช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย[139]
ราชบุรี
ในวันที่ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ฝนที่ตกต่อเนื่องทำให้จังหวัดราชบุรีเกิดน้ำท่วมขังหลายพื้นที่ โดยเฉพาะที่อำเภอสวนผึ้ง เกิดน้ำป่าจากเทือกเขาตะนาวศรีไหลทะลักเข้าท่วมในพื้นที่การเกษตร และได้พัดเอาตลิ่งริมลำธารหายไปเป็นวงกว้าง นอกจากนี้คอสะพานในหมู่บ้านห้วยคลุม หมู่ 6 ตำบลสวนผึ้ง ซึ่งเป็นเส้นทางสายหลักที่ใช้เดินทางเข้าไปยังหมู่บ้านห้วยคลุม ถูกน้ำป่าพัดจนคอสะพานขาดถึง 2 แห่ง ชาวบ้านไม่สามารถสัญจรได้ เส้นทางเข้าออกหมู่บ้านถ้ำหินและศูนย์อพยพบ้านถ้ำหิน หมู่ 5 ตำบลสวนผึ้ง ถูกน้ำป่าซัดจนถนนพัง และน้ำไหลเชี่ยวรถผ่านไม่ได้ ชาวบ้านรวมทั้งผู้อพยพในศูนย์บ้านถ้ำหิน กว่า 1,000 ครอบครัว ถูกตัดขาดจากโลกภายนอก ขณะที่บางแห่งมีดินไหลลงมา[140]
ภาคตะวันออก
จังหวัดที่ได้รับผลกระทบน้ำท่วมได้แก่
ฉะเชิงเทรา
ระหว่างวันที่ 1 สิงหาคม - 6 กันยายน พ.ศ. 2554 เกิดฝนตกหนักต่อเนื่องเป็นเหตุให้เกิดน้ำท่วมฉับพลัน และน้ำล้นตลิ่งในพื้นที่ลุ่มต่ำริมฝั่งคลองหลวงแพ่ง คลองเปรง และคลองอุดมชลจร และแม่น้ำบางปะกง มีพื้นที่ประสบภัย 6 อำเภอ 15 ตำบล 65 หมู่บ้าน ได้แก่ อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา อำเภอแปลงยาว อำเภอบางน้ำเปรี้ยว อำเภอบางคล้า อำเภอคลองเขื่อน และอำเภอพนมสารคาม ราษฎรได้รับความเดือดร้อน 19 ครัวเรือน คาดว่าบ้านเรือนจะได้รับความเสียหายประมาณ 27 หลังคาเรือน พื้นที่การเกษตร 2,521 ไร่ บ่อปลา 2 บ่อ ถนนลูกรัง 28 สาย[141]
ตราด
ฝนตกหนักตลอดคืนจนถึงช่วงเช้าวันที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2554 ทำให้เกิดน้ำท่วมถนนสุขุมวิทช่วงหน้าเมืองตราด-สามแยกโรงพยาบาลตราด ถนนเทศบาล 5 ถนนวิวัฒนะ บริเวณหน้าศาลากลางจังหวัด ระดับน้ำท่วม 30- 80 เซนติเมตร ขณะที่บริเวณสามแยกทางไปอำเภอคลองใหญ่ ตำบลวังกระแจะ อำเภอเมืองตราด น้ำท่วมถนนสาย 318 หน้าห้างเทสโก้โลตัส ยาวประมาณ 200 เมตรระดับความสูง 50- 90 เซนติเมตร ทำให้ถนน 1 ด้านรถยนต์ไปมาไม่ได้ 1 ช่องทางจราจร ส่วนของตำบลท่ากุ่ม หมู่ 4 บ้านคลองสะบ้า มีน้ำท่วมพื้นที่สวนยางพารากว่า 100 ไร่ ความสูงกว่า 1 เมตร พร้อมกันนี้ที่บ้านทุ่งไก่ดัก น้ำได้ไหลท่วมโรงอาหารของโรงเรียนวัดทุ่งไก่ดัก ความสูงประมาณ 30- 40 เซนติเมตร[142]
สระแก้ว
สถานการณ์น้ำในอ่างเก็บน้ำเมื่อวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2554 อ่างเก็บน้ำช่องกล่ำบน ช่องกล่ำล่าง คลองทราย ได้ล้นแล้ว[143] ทำให้ทางจังหวัดต้องติดตามสถานการณ์น้ำจากชลประทานสระแก้วอย่างต่อเนื่อง[144]
ปราจีนบุรี
วันที่ 23 สิงหาคม พ.ศ. 2554 น้ำในแม่น้ำปราจีนบุรี ซึ่งได้รับน้ำมาจากด้านอำเภอกบินทร์บุรี และอำเภอประจันตคาม ส่งผลให้ระดับน้ำสูงขึ้นไหลท่วมถนนในเขตเทศบาลเมืองปราจีนบุรี โดยเฉพาะวัดแก้วพิจิตรถูกน้ำท่วมขังสูงกว่า 60 เซนติเมตร นอกจากนี้รวมโบราณสถานต่าง ๆ และยังมีน้ำท่วมขังในบางพื้นที่ เช่น อำเภอกบินทร์บุรี อำเภอศรีมหาโพธิ [145]
ชลบุรี
เมืองพัทยา ตลอดคืนของวันที่ 11 กันยายน พ.ศ. 2554 มีลมพัดแรงและมีฝนตกอย่างหนักต่อเนื่องตลอดทั้งคืน ทำให้เกิดน้ำท่วมขังในพื้นที่ลุ่มต่ำและพื้นที่แอ่งกระทะจนบ้านเรือนประชาชนในเขตเมืองพัทยา ได้รับความเสียหายเป็นจำนวนมาก บริเวณชุมชนวัดธรรมสามัคคี ชุมชนเขาตาโล ย่านพัทยาใต้ และชุมชนเนินพลับหวานย่านพัทยากลาง ซึ่งถือเป็นย่านชุมชนที่มีประชาชนอาศัยอยู่หนาแน่นและเป็นพื้นที่ติดทางรถไฟ พบว่าปริมาณน้ำได้เอ่อท่วมเข้าบ้านเรือนประชาชนสร้างความเสียหายและได้รับความเดือดร้อนกระจายเป็นวงกว้าง[146]
ระยอง
วันที่ 12 กันยายน พ.ศ. 2554 ผู้สื่อข่าวรายงานสถานการณ์น้ำท่วมถนนสายกะเฉด-สำนักทอง เทศบาลตำบลแกลงกะเฉด อำเภอเมืองระยอง ตั้งแต่ตลาดกะเฉด ขึ้นไปเป็นระยะทางกว่า 700 เมตร ทำให้เด็กนักเรียนโรงเรียนวัดแกลงบน ไม่สามารถเดินทางไปโรงเรียนได้ ทางโรงเรียนจึงสั่งปิดโรงเรียนเป็นเวลา 1 วัน ส่วนรถยนต์เก๋งและรถจักรยานยนต์ไม่สามารถผ่านไปมาได้ ต้องหลีกเลี่ยงไปใช้เส้นทางอื่นแทน[147]
จันทบุรี
ศูนย์อำนวยการบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดจันทบุรี พบพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมตั้งแต่วันที่ 10 ถึง 13 กันยายน 2554 พบว่า จังหวัดจันทบุรีมีพื้นที่ประสบอุทกภัยทั้งสิ้นรวม 8 อำเภอ 35 ตำบล 188 หมู่บ้าน ราษฎรได้รับผลกระทบ 6,833 ครัวเรือน 21,621 คน สะพานเสียหาย 1 แห่ง คอสะพานขาด 4 แห่ง ถนนเสียหาย 93 แห่งส่วนใหญ่เป็นถนนเชื่อมหมู่บ้าน พื้นที่ทางการเกษตรได้รับผลกระทบ 19,869 ไร่ บ่อปลาและบ่อกุ้งได้รับผลกระทบ 136 บ่อ [148]
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยมีแม่น้ำสามสายหลัก คือ แม่น้ำโขง มูล และชี ซึ่งทุกสายเกิดเหตุน้ำท่วมในปีนี้ เฉพาะในจังหวัดขอนแก่นเพียงจังหวัดเดียว น้ำท่วมพื้นที่เกือบ 350,000 ไร่ ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัด ซึ่งปกติจัดสรรงบประมาณ 50 ล้านบาทต่อปี ได้เพิ่มงบพิเศษอีก 50 ล้านบาทในปีนี้ และจนถึงขณะนี้ได้ใช้ไปแล้วกว่า 80 ล้านบาท[149]
จังหวัดที่ได้รับผลกระทบน้ำท่วมได้แก่
นครราชสีมา
อิทธิพลจากพายุโซนร้อนนกเตนทำให้เขตเทศบาลนครนครราชสีมาและพื้นที่ใกล้เคียงมีฝนตกลงมาอย่างหนักเวลานานกว่า 3 ชั่วโมง เมื่อช่วงเย็นวันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2554 จนส่งผลให้เกิดน้ำท่วมขังในหลายพื้นที่ทั่วเมือง ระดับน้ำสูงเฉลี่ยประมาณ 30-40 เซนติเมตร เนื่องจากท่อระบายน้ำภายในเขตเทศบาลเกิดอุดดัน แต่หลังทางเทศบาลนครนครราชสีมาได้ส่งเจ้าหน้าที่ออกทำการกำจัดเศษปฏิกูลที่อุดตันท่อน้ำแล้ว ระดับน้ำลดลงจนเข้าสู่ภาวะปกติเมื่อเวลาประมาณ 23.00 น.
วันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2554 ที่บริเวณปากทางเข้าหมู่บ้านจัดสรรโครงการหมู่บ้านไฮซ์แลน 2 และโครงการหมู่บ้านจามจุรี ภายในชุมชนบ้านหนองตะลุมปุ๊ก หมู่ที่ 10 ตำบลหนองบัวศาลา อำเภอเมืองนครราชสีมา น้ำจากอ่างกักเก็บน้ำกลางชุมชนได้เอ่อเข้าท่วมถนนและบ้านเรือนนับ 10 หลังคาเรือน เนื่องจากปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำเกินความจุกักเก็บ ระดับน้ำเฉลี่ยประมาณ 30 เซนติเมตร แต่ระดับน้ำเริ่มทรงตัวและลดลงบ้างหลังทางองค์การบริหารส่วนตำบลหนองบัวศาลานำเครื่องสูบน้ำขนาดใหญ่เร่งระบายน้ำออกจากอ่างเก็บน้ำ[150]
วันที่ 2 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมาประกาศให้จังหวัดนครราชสีมา เป็นพื้นที่ประสบภัยพิบัติจากเหตุอุทกภัย 18 อำเภอในเบื้องต้น จังหวัดนครราชสีมา ได้รับรายงานว่ามีความเสียหายเกิดขึ้นในพื้นที่รวม 79 ตำบล 721 หมู่บ้าน ประชาชนได้รับความเดือนร้อนกว่า 19,000 หลังคาเรือน ใน 18 อำเภอของจังหวัด พื้นที่การเกษตรซึ่งส่วนใหญ่เป็นนาข้าว ถูกน้ำล้นตลิ่งเข้าท่วมนับหมื่นไร่ ถนนมากกว่า 70 สายถูกตัดขาด[151]
มหาสารคาม
จังหวัดมหาสารคามได้รับผลกระทบน้ำท่วมใน 4 อำเภอ คือ อำเภอเมืองมหาสารคาม เชียงยืน กันทรวิชัย และอำเภอโกสุมพิสัย น้ำชีที่ท่วมขังไร่นา ส่งผลให้หญ้าที่ใช้เลี้ยงสัตว์ขาดแคลน ทางปศุสัตว์ได้สำรองหญ้าแห้งไว้จำนวน 40 ตัน เพื่อเตรียมแจกจ่ายให้กับเกษตรกร[152]
ยโสธร
วันที่ 28 สิงหาคม พ.ศ. 2554 ปริมาณน้ำจากจังหวัดกาฬสินธุ์ได้ไหลเข้าสมทบในพื้นที่จังหวัดยโสธร ทำให้น้ำในแม่น้ำชีเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว เอ่อเข้าท่วมพื้นที่การเกษตรในตำบลเขื่องคำและขุมเงิน อำเภอเมืองยโสธร เสียหายกว่า 1 หมื่นไร่ ถนนทางเข้าหมู่บ้านถูกน้ำท่วมสูงเกือบ 1 เมตร ชาวบ้านต้องใช้เรือเป็นพาหนะ ล่าสุดน้ำได้ไหลเข้าท่วมโรงเรียนบ้านคุยตับเต่า สูงกว่า 50 เซนติเมตร ทางโรงเรียนสั่งปิดการเรียนชั่วคราว 10 วัน[153]
ร้อยเอ็ด
วันที่ 22 สิงหาคม พ.ศ. 2554 พิทยา กุดหอม ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดร้อยเอ็ด กล่าวว่า จากร่องมรสุมที่พัดผ่านภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ทำให้ฝนตกลงในพื้นที่จังหวัดร้อยเอ็ด ปริมาณน้ำจากลำน้ำยังเพิ่มสูงขึ้น ท่วมพื้นที่ทางการเกษตรและบ้านเรือนได้รับความเสียหาย 5 อำเภอ 31 ตำบล 301 หมู่บ้าน ประชาชนได้รับความเดือดร้อน 75,200 คน 18,246 ครัวเรือน มีผู้เสียชีวิต 2 ราย โดยจังหวัดร้อยเอ็ดได้ให้ความช่วยเหลือประชาชนเบื้องต้น สมศักดิ์ ขำทวีพรหม ผู้ว่าราชการจังหวัดร้อยเอ็ด มอบหมายให้สำนักงานป้องกันบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดร้อยเอ็ดนำถุงยังชีพไปแจกจ่ายช่วยเหลือประชาชนรวม 5,000 กว่าชุด และได้จัดสรรงบประมาณลงไปในพื้นที่ประสบภัยน้ำท่วมแล้ว นอกจากนี้ได้มีการจัดหาเครื่องสูบน้ำ 30 กว่าเครื่องและเรือท้องแบน 6 ลำ ให้การช่วยเหลือผู้ประสบภัย[154]
ศรีสะเกษ
วันที่ 3 กันยายน พ.ศ. 2554 ที่โรงเรียนตรางสวาย ตำบลดองกำเม็ด อำเภอขุขันธ์ น้ำท่วมขังสูง 30 เซนติเมตร เต็มบริเวณหน้าโรงเรียน สนามกีฬาใช้การไม่ได้ โดยตลอดสัปดาห์ที่ผ่านมาฝนตกหนัก นักเรียนหลายคนครอบครัวให้หยุดเรียนเพราะเป็นห่วงเรื่องสุขภาพ ในส่วนเกษตรกรที่มีฝูงปศุสัตว์ น้ำท่วมที่หลายพื้นที่ทำให้ไม่มีที่เลี้ยงวัวควาย จึงได้นำมาผูกเลี้ยงไว้ริมทาง[155]
บุรีรัมย์
วันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ฝนตกหนักติดต่อกันหลายวัน ตลอดทั้งน้ำเหนือจากจังหวัดนครราชสีมาและลำน้ำสาขาต่าง ๆ ได้ไหลมาสมทบลงลำน้ำมาศ อำเภอลำปลายมาศ ทำให้ระดับน้ำเพิ่มสูงอย่างรวดเร็วและท่วมถนนและสะพานเชื่อมบ้านผักกาดหญ้า เทศบาลตำบลลำปลายมาศกับบ้านแท่นพระ ตำบลหนองคู ยาวกว่า 300 เมตร โดยน้ำได้ไหลบ่าท่วมถนนสูงกว่า 20 เซนติเมตร ส่วนบริเวณสะพานถูกน้ำท่วมสูงเกือบ 1 เมตร รถทุกชนิดไม่สามารถสัญจรผ่านได้[156]
วันที่ 25 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ผลจากการระบายจากอ่างเก็บน้ำในจังหวัดสุรินทร์ และอ่างเก็บน้ำลำตะคองทำให้ปริมาณน้ำชีและแม่น้ำมูลหนุนสูงเข้าท่วมจังหวัดบุรีรัมย์ ทั้ง 2 ด้าน ท่วมนาข้าวกว่า 1 แสนไร่ ส่งผลให้ผลผลิตปีนี้อาจไม่ดีตามที่คาด[157]
สุรินทร์
วันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2554 ประชาชนชาวสุรินทร์ได้รับความเดือดร้อนจากน้ำท่วม 15,178 ครัวเรือน อำนวย จันทรัฐ หัวหน้าสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดสุรินทร์ เปิดเผยว่า ปริมาณน้ำในอ่างเก็บน้ำ และฝายชลประทานขนาดกลางในเขตจังหวัดสุรินทร์ทั้ง 18 แห่ง มีบริเวณที่มีน้ำท่วมขัง ส่วนลำน้ำชีพบระดับน้ำล้นตลิ่ง การระบายน้ำทำได้รวดเร็ว เพราะฝายชลประทานไม่ได้ยกระดับเก็บกักน้ำในลำห้วย และมีน้ำท่วมขังในนาข้าวบริเวณที่ลุ่มริมลำน้ำชีน้อย ส่วนแม่น้ำมูล มีน้ำท่วมขังในนาข้าวเล็กน้อย สาเหตุเกิดจากฝนตกหนักในพื้นที่ เกิดอุทกภัยในพื้นที่หมู่ที่ 8 ตำบลบะ อำเภอท่าตูม นาข้าวเสียหาย 200 ไร่ อำเภอกาบเชิง อำเภอพนมดงรัก นาข้าวและไร่มันสำปะหลัง เสียหาย 10,800 ไร่ ราษฎรได้รับความเดือดร้อนจำนวน 15,178 ครัวเรือน[158]
อำนาจเจริญ
สถานการณ์น้ำท่วมพื้นที่จังหวัดอำนาจเจริญ ปิยะปัญญา ภู่ขวัญเมือง ผู้อำนวยการโครงการชลประทานจังหวัดอำนาจเจริญ แจ้งว่า สถานการณ์น้ำในลำน้ำธรรมชาติในพื้นที่จังหวัดอำนาจเจริญเกิดจากลำน้ำ 3 สาย คือ แม่น้ำโขง มีพื้นที่ได้รับผลกระทบประมาณ 600 ไร่ ลำน้ำเซบาย มีพื้นที่น้ำท่วมรวม 27,000 ไร่ และลำน้ำเซบก มีพื้นที่น้ำท่วมทั้งหมด 18,480 ไร่ สรุปพื้นที่น้ำท่วมในพื้นที่จังหวัดอำนาจเจริญ ประมาณ 17,000 ไร่ และโครงการชลประทานอำนาจเจริญได้จัดตั้งเครื่องสูบน้ำ 5 เครื่อง ระบายน้ำจากพื้นที่การเกษตรบริเวณแก้มลิงหนองยาง 5 เครื่อง เพื่อสูบระบายน้ำออกจากแก้มลิงลงสู่ลำเซบาย[159]
ขอนแก่น
วันที่ 10 ตุลาคม พ.ศ. 2554 สถานการณ์น้ำท่วมในอำเภอเมืองขอนแก่น น้ำจากลำน้ำพอง ซึ่งรับน้ำจากเขื่อนอุบลรัตน์ที่ระบายน้ำวันละ 45 ล้านลูกบาศก์เมตร หลังน้ำในอ่างเกินความจุกักเก็บ ท่วมพื้นที่ 4 หมู่บ้านในพื้นที่ตำบลบึงเนียม ระดับน้ำสูงกว่า 3 เมตร ทำให้ชาวบ้านกว่า 2,000 คน อพยพมาอาศัยอยู่ที่ศูนย์พักชั่วคราวผู้ประสบภัยในโรงเรียนกีฬาขอนแก่น[160]
กาฬสินธุ์
น้ำป่าจากเทือกเขาภูพานไหลเข้าท่วมพื้นที่นาข้าวได้รับความเสียหายจำนวน 4 พันไร่[161] นอกจากนี้ยังทำให้คอสะพานชำรุด วันที่ 21 ตุลาคม สถานการณ์น้ำท่วมในพื้นที่จังหวัดกาฬสินธุ์ โดยเฉพาะพื้นที่อำเภอกมลาไสยและฆ้องชัย ยังอยู่ในขั้นวิกฤติหนัก เพราะเขื่อนอุบลรัตน์ยังเร่งระบายน้ำเฉลี่ยวันละ 43 ล้านลูกบาศก์เมตร จนส่งผลให้ระดับน้ำชีสูงขึ้นต่อเนื่อง และล้นพนังกั้นเป็นระยะทางกว่า 50 กิโลเมตร น้ำสูงกว่าพนังกว่า 1 เมตร โดยเฉพาะที่พนังกั้นบริเวณหลักกิโลเมตรที่ 21-22 ตำบลธัญญา อำเภอกมลาไสย ถูกกระแสน้ำเซาะจนพนังดินแตกรวม 6 จุด เจ้าหน้าที่ไม่สามารถซ่อมแซมได้หมด ส่งผลให้น้ำไหลทะลักเข้าท่วมบ้านเรือนประชาชนในตำบลเจ้าท่า อำเภอกมลาไสย เพิ่มอีก 10 หมู่บ้าน กว่า 1,570 หลังคาเรือน รวมถึงนาข้าวถูกน้ำชีท่วมแล้วอย่างน้อย 100,000 ไร่[162]
ชัยภูมิ
26 สิงหาคม พ.ศ. 2554 สถานการณ์น้ำชีล้นตลิ่งยังหนุนสูงต่อเนื่องเข้าท่วมบ้านเรือนและพื้นที่การเกษตรนับหมื่นไร่ในหลายพื้นที่ ทั้งปริมาณน้ำป่าหลากบนเทือกเขาภูแลนคา ยังส่งผลให้ระดับน้ำล้นสันเขื่อนลำปะทาวไหลเข้าตัวเมืองเขตเทศบาลเมืองชัยภูมิ ทั้ง 25 ชุมชน และต้องสั่งปิดโรงเรียนชั่วคราวรวมกว่า 7 แห่งมาตั้งแต่วานนี้[163]
มุกดาหาร
วันที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2554 เกิดน้ำป่าไหลลงจากภูพานเอ่อเข้าท่วมชุมชนโคกสุวรรณ เขตเทศบาลเมืองมุกดาหาร ทั้งที่ไม่เคยถูกน้ำท่วมมาก่อน นาข้าวจ่มใต้น้ำนับหมื่นไร่ บ้านเรือนนับร้อยหลังคายังถูกน้ำท่วม และระดับน้ำได้เพิ่มสูงขึ้นจนเข้าท่วมบ้านเรือนในตำบลผึ่งแดด อำเภอเมือง[164] มีผู้ได้รับความเดือดร้อนจำนวน 40,809 ครัวเรือน พื้นที่การเกษตรได้รับความเสียหาย 47,562 ไร่ บ่อปลา 693 บ่อ ถนนเสียหาย 383 สาย ท่อระบายน้ำ 50 แห่ง ฝายน้ำจำนวน 10 แห่ง ส่วนตลาดอินโดจีน ในเขตเทศบาลเมืองมุกดาหาร ซึ่งน้ำได้ท่วมบริเวณชั้นใต้ดิน มีพ่อค้าแม่ค้าได้รับความเดือดร้อนจำนวน 400 คน[165]
นครพนม
หลายชุมชนในเขตเทศบาลเมืองนครพนมเกิดน้ำท่วมขังสูงประมาณ 40 เซนติเมตร[166] โดยเฉพาะชุมชนหน้าโรงพยาบาลนครพนม น้ำเอ่อท่วมบ้านเรือนหลายสิบหลัง บริเวณตลาดสดเทศบาลเมืองฯ และโรงพยาบาล น้ำข่วมขังสูงประมาณ 25 ถึง 30 เซนติเมตร[167] หลังเกิดฝนตกหนักทั้งวันด้วยอิทธิพลพายุหมุนนกเตน ส่งผลเกิดน้ำป่าทะลักลงมาจากเทือกเขาภูลังกาจำนวนมากเมื่อตอนใกล้สว่างวันที่ 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2554 โดยกระแสน้ำไหลหลากท่วมบ้านเรือนนับ 100 หลัง ตามเส้นทางน้ำผ่าน ขณะที่นาข้าวนับพันไร่ใต้เทือกเขาภูลังกาจมอยู่ใต้น้ำ
อุบลราชธานี
น้ำจากแม่น้ำโขงได้เอ่อล้นเข้าไปตามลำน้ำสาขาต่าง ๆ เข้าท่วมไร่นานับ 1 พันไร่ ทำให้ต้นข้าวนาปีที่ได้ปักดำแล้วเสร็จใหม่ ๆ จมอยู่ใต้น้ำไร่มัน พร้อมทั้งต้นปาล์ม กว่า 100 ไร่จมอยู่ใต้น้ำเช่นเดียวกัน[168] ส่วนระดับน้ำในแม่น้ำโขง ก็ได้ขยับขึ้นอย่างต่อเนื่อง วันละ 50 ถึง 100 เซนติเมตร
อุดรธานี
สรุปความเสียหายในจังหวัดอุดรธานี ไร่นาน้ำท่วมเสียหายกว่า 1.4 แสนไร่ ทั้งจังหวัดที่ได้รับผลกระทบ 14 อำเภอ 102 ตำบล 1,110 หมู่บ้าน ราษฎรได้รับความเดือดร้อน 51,327 ครัวเรือน พื้นที่นาข้าวเสียหาย 143,809 ไร่ บ่อปลา 1,257 บ่อ ถนนเสียหาย 582 สาย[169] ถนนโพศรี ถนนศรีสุข ถนนประจักษ์ศิลปาคม และถนนอุดรดุษฎีจมอยู่ในน้ำทั้งสาย และน้ำยังท่วมต่อเนื่องไปถนนนิตโย หน้าตลาดสดหนองบัว และนอกจากนี้น้ำยังท่วมเข้าไปในตลาดสดเทศบาล 1–2 ด้วย โดยเฉพาะถนนโพศรี ในเขตเทศบาลนครอุดรธานี มีน้ำท่วมสูงประมาณครึ่งเมตร
หนองคาย
ผลกระทบจากพายุนกเตน ทำให้จังหวัดหนองคายน้ำท่วมหนักที่สุดในรอบ 40 ปี ย่านเศรษฐกิจใจกลางเมืองถูกน้ำท่วมขังสูงกว่า 1 เมตร กินพื้นที่กว่า 50% คิดมูลค่าความเสียหายเบื้องต้นประมาณ 10 ล้านบาท[170]
บึงกาฬ
ระดับน้ำในแม่น้ำสงครามสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ล้นตลิ่งเข้าท่วม 3 หมู่บ้าน พื้นที่ตำบลดอนหญ้านาง อำเภอพรเจริญ บ้านเรือนถูกน้ำท่วมกว่า 200 หลัง นอกจากนี้ยังมีพื้นที่การเกษตรถูกน้ำท่วมอีกกว่า 3 พันไร่[171]
สกลนคร
พายุนกเต็นฝนถล่มจังหวัดสกลนครทั้งจังหวัด ทะเลสาบหนองหานน้ำเต็ม 100 เปอร์เซ็นต์[172] จ่อเอ่อท่วมพื้นที่การเกษตรหลายพันไร่ เตือนแม่โขงจ่อวิกฤตพื้นที่การเกษตรจังหวัดสกลนคร ได้รับผลกระทบน้ำท่วมแล้ว 9 อำเภอ สำหรับ อำเภอโพนนาแก้ว ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมหนักที่สุด มีพื้นที่การเกษตรจมใต้น้ำหลายหมื่นไร่[173]
เลย
ฝนที่ตกหนักต่อเนื่องทำให้ปริมาณน้ำสะสมบนเทือกเขาในอำเภอเชียงคาน น้ำได้ไหลจากตำบลเขาแก้วและธาตุ เข้าท่วมบ้านศรีพัฒนา หมู่ 5 และบ้านจอมศรี หมู่ 8 ตำบลนาสี อำเภอเชียงคาน น้ำท่วมนาข้าวกว่า 1,000 ไร่ และบ่อปลาที่ชาวบ้านเลี้ยงกว่า 100 บ่อ ได้รับความเสียหาย ส่วนกระแสน้ำที่ไหลผ่านตำบลนาสีได้ไหลเข้าท่วม ตลาดสามแยกบ้านธาตุ หมู่ 2 เทศบาลตำบลธาตุ[174]
กระแสน้ำยังเอ่อล้นท่วมทางสายบ้านธาตุ-ปากชม บริเวณกิโลเมตรที่ 5 บ้านผาพอด หมู่ 13 ตำบลธาตุ เส้นทางขาด อำเภอด่านซ้าย อำเภอภูเรือ ได้รับความเสียหาย โดยเฉพาะพื้นที่การเกษตรเสียหายเป็นจำนวนมาก ที่บ้านนาข่า ตำบลปากหมัน อำเภอด่านซ้าย แม่น้ำหมันที่ไหลผ่านอำเภอด่านซ้าย[175] และตำบลนาดี นาหอ ปากหมัน นาข่า ไหลบรรจบกับแม่น้ำเหือง ที่บ้านนาข่า ตำบลปากหมัน เกิดน้ำไหลหลาก เอ่อริมตลิ่งเข้าท่วมบ้านเรือนประชาชน บ้านข้าราชการครูโรงเรียนบ้านนาข่า ขยายเป็นวงกว้าง บางหลังน้ำท่วมจนเกือบมิดหลัง และพื้นที่การเกษตรข้าว ข้าวโพด ได้รับความเสียหายกว่า 1,000 ไร่
หนองบัวลำภู
ตำบลวังปลาป้อม อำเภอนาวัง ซึ่งเป็นจุดแรกที่รับน้ำจากอ่างเก็บน้ำห้วยลิ้นควาย พบว่าปริมาณน้ำได้สูงขึ้นและเอ่อเข้าท่วมพื้นที่ทำการเกษตรในตำบลวังปลาป้อม ในบริเวณริมลำน้ำพะเนียง เป็นบริเวณกว้างกว่า 200 ไร่ และน้ำในลำน้ำพะเนียงได้เอ่อเข้าท่วมพื้นที่ทำการเกษตรตลอดสองฝากของลำน้ำที่เป็นที่ลุ่ม[176]
ผลกระทบและความเสียหาย
วันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2554 ศูนย์ปฏิบัติการรองรับเหตุฉุกเฉิน กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ศปฉ.ปภ.) [177] และศูนย์สนับสนุนการอำนวยการและการบริหารสถานการณ์ อุทกภัยวาตภัยและดินโคลนถล่ม (ศอส.) [178] รายงานตรงกันเกี่ยวกับสถานการณ์ปัจจุบันว่า ยังมีพื้นที่ประสบอุทกภัยประเทศไทยตอนบน 10 จังหวัด 83 อำเภอ 579 ตำบล 3,851 หมู่บ้าน เฉพาะกรุงเทพมหานคร 36 เขต ราษฎรได้รับความเดือดร้อน 1,658,981 ครัวเรือน 4,425,047 ราย ฟื้นฟู 55 จังหวัด ประสบอุทกภัยรวม 65 จังหวัด และอ่างเก็บน้ำไม่สามารถรับน้ำเพิ่มได้อีกจำนวน 8 อ่างจาก 33 อ่างทั่วประเทศ นับตั้งแต่วันที่ 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2554 รายงานเสียชีวิตรวม 680 ราย สูญหาย 3 ราย มากที่สุดจังหวัดพระนครศรีอยุธยาจำนวน 139 ราย
ในภาคใต้พื้นที่ที่ประกาศภาวะฉุกเฉินตั้งแต่ 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 มี 8 จังหวัด 65 อำเภอ 362 ตำบล 2,057 หมู่บ้านได้แก่ จังหวัดตรัง พัทลุง นครศรรธรรมราช ปัตตานี ยะลา นราธิวาส สงขลา และสุราษฏร์ธานี พื้นที่ทางการเกษตรเสียหาย 118,358 ไร่ วัด/มัสยิด 7 แห่ง โรงเรียน 30 แห่ง สถานที่ราชการ 10 แห่ง ถนน 783 แห่ง สะพานและคอสะพาน 113 แห่ง ฝาย 19 แห่ง ปศุสัตว์ 5,777 ตัว ประมง 1,086 บ่อ เสียชีวิต นับจากวันดังกล่าว 9 ราย
การศึกษา
วันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2554 วรวัจน์ เอื้ออภิญญกุล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ กล่าวว่า สถานศึกษาทั่วประเทศถูกน้ำท่วมกว่า 2,000 แห่ง มูลค่าความเสียหายประมาณ 1,400 ล้านบาท[179] นอกจากนี้ จนถึงวันที่ 19 กันยายน มีโรงเรียน 1,053 แห่งถูกบังคับให้ต้องปิดภาคเรียนก่อนกำหนด[180] โดยก่อนหน้านี้ เมื่อวันที่ 30 กันยายน สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติได้เลื่อนสอบแบบทดสอบความถนัดทั่วไป (GAT) และแบบทดสอบความถนัดทางวิชาชีพ (PAT) จากเดิมที่สอบเดือนตุลาคม ไปสอบเดือนธันวาคม เพราะนักเรียนในพื้นที่น้ำท่วมอาจไม่สามารถมาสอบได้ และโรงเรียนสนามสอบกว่าสองร้อยแห่งถูกน้ำท่วม[181]
วันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ทยา ทีปสุวรรณ รองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เปิดเผยว่า ตนได้เห็นชอบให้เลื่อนการเปิดภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2554 โรงเรียนในสังกัดกรุงเทพมหานคร และให้โรงเรียนจัดการเรียนการสอนชดเชยตามที่สำนักการศึกษาเสนอเพื่อความปลอดภัยของนักเรียนและลดปัญหาการเดินทางของนักเรียนและผู้ปกครอง รวมทั้งเกิดความพร้อมในการเรียนการสอนของโรงเรียน โดยในพื้นที่ที่ยังมีระดับน้ำท่วมสูง ใน 7 เขต[182]
เกษตรกรรม
ประเทศไทยมีสัดส่วนการค้าข้าวในระดับโลกประมาณ 30% และธัญพืชหลัก 25% ซึ่งไม่คาดว่าจะรอดพ้นจากอุทกภัยครั้งนี้[183] เหตุการณ์นี้จะมีผลกระทบต่อราคาข้าวในระดับโลกโดยรวม ในประเทศ ชาวนาข้าวโดยปกติแล้วไม่มีทุนสำรอง ผลกระทบต่อชาวนานั้นจะเป็นครั้งยิ่งใหญ่ที่สุด เพราะพวกเขาสูญเสียทั้งการลงทุนในพืชผลการเกษตร และต้องรอทำเงินเมื่อน้ำอุทกภัยลดลงก่อนปลูกพืชใหม่
วันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 อภิชาต จงสกุล เลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) กล่าวว่า ร่วมกับธนาคารโลกและหน่วยงานในพื้นที่ในการสำรวจผลกระทบจากภัยพิบัติ อุทกภัย ด้านการเกษตร ปี 2554 ในพื้นที่ศึกษา จ.นครสวรรค์และลพบุรี พบว่าสินค้าเกษตรส่วนใหญ่ที่ได้รับผลกระทบ และเครื่องมือเครื่องจักร อุปกรณ์การเกษตรได้รับความเสียหายเป็นจำนวนมาก[184]
วันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2554 รายงานสรุปของศูนย์ปฏิบัติการรองรับเหตุฉุกเฉิน กรมบรรเทาและป้องกันสาธารภัย (ศปฉ.ปภ.) [185] แจ้งว่า ด้านพืช เกษตรกร 1,284,106 ราย พื้นที่การเกษตรคาดว่าจะเสียหาย 12.60 ล้านไร่ แบ่งเป็น ข้าว 9.98 ล้านไร่พืชไร่ 1.87 ล้านไร่ พืชสวนและอื่นๆ 0.75 ล้านไร่ ด้านประมง เกษตรกร 130,041 ราย พื้นที่เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำคาดว่าจะเสียหาย แบ่งเป็น บ่อปลา 215,531 ไร่ บ่อกุ้ง/ปู/หอย 53,557 ไร่ กระชัง/บ่อซีเมนต์ 288,387ตารางเมตร ด้านปศุสัตว์ เกษตรกร 254,670 ราย สัตว์ได้รับผลกระทบทั้งสิ้น 30.32 ล้านตัว แปลงหญ้า 17,776 ไร่
อุตสาหกรรม
วันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2554 กำแพงกั้นน้ำสูง 10 เมตรในนิคมอุตสาหกรรมโรจนะ ซึ่งเป็นที่ตั้งของโรงงานการผลิตหลายแห่ง พังลง[186] กระแสน้ำที่ไหลแรงได้ขัดขวางความพยายามสร้างกำแพงกั้นน้ำใหม่ และส่งผลให้ทั้งพื้นที่ไม่สามารถใช้การได้ หนึ่งในโรงงานผู้ผลิตรายใหญ่ ฮอนด้า ถูกทิ้งไว้โดยเข้าถึงไม่ได้อย่างแท้จริง[187]
ประเทศไทยเป็นผู้ผลิตฮาร์ดดิสก์ไดรฟ์เป็นอันดับสองของโลก ซึ่งคิดเป็นสัดส่วนการผลิตของโลกอย่างน้อย 25%[188] หลายโรงงานที่ผลิตฮาร์ดดิสก์ไดรฟ์ถูกน้ำท่วม ทำให้นักวิเคราะห์อุตสาหกรรมบางคนพยากรณ์ว่าฮาร์ดดิสก์ไดรฟ์จะขาดแคลนทั่วโลกในอนาคต[189]
เศรษฐกิจของประเทศอื่นนอกเหนือจากประเทศไทยจะได้รับผลกระทบอย่างสำคัญจากอุทกภัยด้วยเช่นกัน ซึ่งประเทศที่จะได้รับผลหนักที่สุดนั้นคือ ญี่ปุ่น[190] ธุรกิจญี่ปุ่นซึ่งมีฐานการผลิตในประเทศไทย มีทั้งโตโยต้า ฮิตาชิ และแคนอน นักวิเคราะห์รายหนึ่งพยากรณ์ว่ากำไรของบริษัทโตโยตาอาจถูกตัดลง 200,000 ล้านเยน และตัวเลขนี้เป็นเพียงการสูญเสียกำไรเท่านั้น รายได้ลูกจ้างในไทยและญี่ปุ่นยังได้รับผลกระทบด้วยเช่นกัน[190]
สำหรับบางบริษัทและประเทศ ผลกระทบนั้นอาจไม่มีแต่ในทางลบ ตัวอย่างเช่น ประเทศไทยเป็นผู้ส่งออกอาหารทะเลรายใหญ่ และประเทศอย่างอินเดียจะมีบริษัทที่ได้กำไรเมื่อก้าวเข้ามาเติมเต็มปัจจัยที่ขาดแคลนนั้น[191]
วันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2554 จิรบูลย์ วิทยสิงห์ เลขาธิการสมาพันธ์ผลิตภัณฑ์ไลฟ์สไตล์ไทย[192] ประธานกิตติมศักดิ์ สมาคมของขวัญ ของชำร่วยไทย และของตกแต่งบ้าน ระบุว่า จากเหตุน้ำท่วมส่งผลต่อการส่งออกด้วย เพราะว่าผู้ประกอบการสินค้าของขวัญ ซึ่งทั้งหมดเป็นผู้ประกอบการรายย่อย 3,000 รายได้รับผลกระทบ โดยร้อยละ 20 ต้องหยุดการผลิต ขณะที่ร้อยละ 80 ขาดวัตถุดิบในการผลิต ทำให้คาดว่ายอดการส่งออกของปีนี้ จะเหลือเพียง 95,000 ล้าน ขยายตัวเพียงร้อยละ 5 จากเดิมที่คาดไว้ว่าอยู่ที่ร้อยละ 8[193]
เศรษฐกิจ
หนังสือพิมพ์รายงานว่า วัตถุดิบในการผลิตฮาร์ดดิสก์เสียหายและโรงงานหยุดผลิตอาจทำให้ราคาสินค้าเทคโนโลยีสูงขึ้น ซึ่งเมื่อรวมกับการจัดส่งที่ลำบากจะยิ่งทำให้ราคาสินค้าเพิ่มขึ้นและอาจส่งผลกระทบทั่วโลก เพราะไทยเป็นแหล่งผลิตใหญ่ของโลกในปัจจุบัน[194]
กระทรวงพาณิชย์แก้ไขปัญหาสินค้าแพงด้วยการจับกุมผู้ค้าสุกร[195] และผู้ค้าทรายที่ขึ้นราคาเกินกำหนด[196] วันที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 กระทรวงพาณิชย์ประกาศนำเข้าไข่ไก่ 7 ล้านฟอง ปลากระป๋อง 4 แสนกระป๋อง และน้ำดื่ม 1 ล้านขวดจากประเทศมาเลเซียและเขตบริหารพิเศษฮ่องกงอย่างเร่งด่วน[197] ข้อมูลจากกรมการค้าภายใน พบว่า เฉพาะพื้นที่กรุงเทพมหานคร ราคาไข่ไก่และไข่เป็ดเพิ่มขึ้นในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2554 สูงสุดในปีนี้ ทั้งราคาขายปลีกและส่ง[198] และได้มีการลดราคาสินค้าจำนวนมากโดยอ้างเพื่อช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย[199] การหยุดขายสินค้ายังมีอยู่แม้ในบางพื้นที่ซึ่งอุทกภัยผ่านพ้นไปแล้ว โดยร้านค้าต่างอ้างเหตุอุทกภัยทำให้โรงงานไม่สามารถส่งวัตถุดิบไปผลิตได้[200]
จากการอพยพผู้คนในนิคมอุตสาหกรรม ได้ส่งผลกระทบต่อการผลิตของบริษัทต่างชาติในประเทศไทย[201] หุ้นในตลาดหลักทรัพย์กลุ่มอสังหาริมทรัพย์และกองทุนอสังหาริมทรัพย์ปรับตัวลงอย่างรวดเร็ว[202] รวมถึงราคาหุ้นในกลุ่มนิคมอุตสาหกรรมและกลุ่มยานยนต์[203] นิคมอุตสาหรรมในประเทศ 7 แห่ง ได้รับความเสียหายจากอุทกภัยครั้งนี้ [204]
ทั้งนี้ปัญหาขยะราวสี่หมื่นตันส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและเศรษฐกิจ[205] ทำให้รัฐต้องลงทุนในการทำลายขยะในปริมาณมากกว่าที่จะรับได้ในยามปกติ[206]
มหาวิทยาลัยหอการค้าไทยประเมินมูลค่าความเสียหายไว้ที่ 156,700 ล้านบาท ความเสียหายส่วนใหญ่มาจากผลกระทบที่มีต่ออุตสาหกรรมการผลิต โดยมีโรงงาน 930 แห่งใน 28 จังหวัดได้รับผลกระทบ รวมทั้งนิคมอุตสาหกรรมหลายแห่งในจังหวัดพระนครศรีอยุธยาและปทุมธานี ยังมีการประเมินว่าอุทกภัยครั้งนี้ส่งผลให้อัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจลดลงร้อยละ 0.6 ถึง 0.9[207] เมื่อวันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 แอนเน็ต ดิกซอน ผู้อำนวยการธนาคารโลกประจำประเทศไทย เปิดเผยว่า พบความเสียหายรวมประมาณ 1.4 ล้านล้านบาท แบ่งเป็นความเสียหายจากทรัพย์สินคงที่ เช่น บ้าน โรงงาน มูลค่าประมาณ 6.6 แสนล้านบาท และความสูญเสียจากค่าเสียโอกาส เช่น การผลิต อีกประมาณ 7 แสนล้านบาท ธนาคารโลกได้ประเมินเป็นผลกระทบต่อจีดีพีของไทยให้ลดลงประมาณ 1.2% เหลือ 2.4% จากเดิมที่คาดไว้ 3.6%[208]
วันที่ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2554 สำนักงานเศรษฐกิจการคลังปรับประมาณการเศรษฐกิจไทย พ.ศ. 2554 ขยายตัวร้อยละ 1.1 โดยเฉพาะความเสียหายต่อภาคอุตสาหกรรมและภาคการเกษตร แต่คาดว่า มาตรการต่าง ๆ ของรัฐบาลที่ออกมา จะทำให้เศรษฐกิจฟื้นตัวได้ใน พ.ศ. 2555 โดยจะขยายตัวได้ร้อยละ 5 [209]
ด้านคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติ (สศช.) ระบุว่า ผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (จีดีพี) ของไทยใน พ.ศ. 2554 ขยายตัวเพียง 0.1% ซึ่งธนาคารแห่งประเทศไทยออกมายอมรับว่าต่ำกว่าที่คาดไว้ โดยเฉพาะไตรมาสสุดท้ายที่จีดีพีติดลบถึง 9% [210]
การท่องเที่ยว
การท่องเที่ยวได้รับความเสียหายในรูปแบบของค่าเสียโอกาสในการนำรายได้เข้าสู่ประเทศรวมถึงชื่อเสียงของประเทศเนื่องจากหลายประเทศได้ออกเตือนภัยให้นักท่องเที่ยวระวัดระวังในการเข้าประเทศไทย รวมถึงไม่ควรเข้าสู่เมืองหลวงของประเทศไทยและเมืองใหญ่สำคัญเช่นจังหวัดเชียงใหม่โดย
ในหลายประเทศ อาทิ ประเทศจีน[211] ฮ่องกง[212] และประเทศสิงคโปร์ ได้ออกคำเตือนในการเข้าประเทศไทย
ต้นเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ผู้ว่าการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สุรพล เศวตเศรนี เสนอว่าความเสียหายรวมอาจสูงถึง 825 ล้านดอลลาร์สหรัฐ จากการท่องเที่ยวระหว่างประเทศและภายในประเทศลดลง การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยคาดว่านักท่องเที่ยวระหว่าง 220,000 ถึง 300,000 คนจะยกเลิกการเดินทางมายังประเทศไทย[213] เนื่องจากจำนวนนักท่องเที่ยวนั้นสูงกว่าใน พ.ศ. 2553 มาโดยตลอด กระทั่งปลายเดือนธันวาคม พ.ศ. 2554 การเดินทางมาท่าอากาศยานกรุงเทพเพิ่มขึ้น 6.7% เมื่อเทียบกับเดือนตุลาคม พ.ศ. 2553 การเดินทางมายังภูเก็ตเพิ่มขึ้น 28.5%[213]
วันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2554 สุรพล เศวตเศรนี เปิดเผยอีกว่า จากการประเมินสถานการณ์น้ำลดภายในเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา นักท่องเที่ยว ต่างชาติ ลดลงราว 200,000 คน สูญรายได้จากการท่องเที่ยวไป 8,500 ล้านบาท แต่เมื่อสถานการณ์มีแนวโน้ม สิ้นสุดภายในเดือนธันวาคม คาดนักท่องเที่ยวต่างชาติจะลดลงราว 300,000 คน และสูญเสียรายได้กว่า 25,580 ล้านบาท[214]
วันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2554 สุวัตร สิทธิหล่อ ปลัดกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ร่วมกับสุรพล เศวตเศรนี แถลงข่าวสรุปสถานการณ์นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ 11 เดือนแรกของ พ.ศ. 2554 พบว่าเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมานักท่องเที่ยวลดลง 17.92% เมื่อเทียบกับปีที่แล้ว หรือจาก 1,478,856 คนเมื่อปี 2553 เหลือ 1,213,826 คนในปีนี้[215]
การสาธารณสุข
ปัญหายาขาดแคลนและปัญหาโรคที่มากับน้ำ รวมถึงสุขภาพจิตของประชาชนมีเพิ่มขึ้นในช่วงอุทกภัย[216]เช่น ที่โรงพยาบาลศรีสะเกษประสบปัญหาการขาดยาและเวชภัณฑ์ หลังโรงงานในเขตจังหวัดปริมณฑลถูกน้ำท่วม ส่งผลให้โรงพยาบาลต้องลดปริมาณการจ่ายยาให้ผู้ป่วยเรื้อรัง จากครั้งละ 3 เดือน เป็น 1 เดือน และหมุนเวียนยาร่วมกับโรงพยาบาลใกล้เคียง เพื่อช่วยกระจายยาให้คนไข้[217] คณะกรรมการอาหารและยาอำนวยความสะดวกเป็นผู้สั่งยาโดยตรงกับบริษัทในต่างประเทศ หากเกิดกรณีที่ผู้ประกอบการหรือเภสัชกรต้องการยานั้น ๆ ขณะที่กระทรวงสาธารณสุขพบผู้ประสบอุทกภัยเจ็บป่วยแล้ว 1.6 ล้านราย ส่วนใหญ่เป็นโรคน้ำกัดเท้า ผื่นคัน ไข้หวัดใหญ่[218]
วันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2554 กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยเตือนอันตรายจากสัตว์มีพิษในช่วงน้ำท่วม พร้อมกับแนะนำวิธีป้องกันสัตว์มีพิษเข้ามาในบ้าน[219]
วันที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 นายแพทย์พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ อธิบดีกรมควบคุมโรค เปิดเผยสถานการณ์ผู้ถูกไฟฟ้าดูดจากภาวะน้ำท่วมล่าสุดว่า ขณะนี้ตัวเลขที่รายงานอย่างเป็นทางการของผู้ถูกไฟฟ้าดูดอยู่ที่ 45 รายแล้ว ซึ่งหากไม่มีการดำเนินการ อาจจะเพิ่มขึ้นเกือบถึง 100 รายได้ ซึ่งที่ผ่านมาไม่เคยมีประเทศใดมีผู้เสียชีวิตจากไฟฟ้าดูดในช่วงอุทกภัยมากเท่านี้มาก่อน[220]
วันที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ในงานประชุมเชิงปฏิบัติการโครงการ "ผนึกกำลัง ร่วมใจ สู้ภัยน้ำท่วม" กระทรวงสาธารณสุข รายงานว่า มีจำนวนผู้ประสบภัยที่เข้ารับการคัดกรองสะสม 119,237 ราย ในจำนวนนี้มีความเครียดสูง 6,704 ราย ซึมเศร้า 8,317 ราย และผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตาย 1,441 รายแล้ว นอกจากนี้ ยังได้รายงานยอดผู้เสียชีวิตจากสถานการณ์อุทกภัย โดยเป็นข้อมูลจากกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข และสถาบันนิติเวชวิทยา สำนักงานตำรวจแห่งชาติ มียอดผู้เสียชีวิต 728 รายแล้ว เป็นการเสียชีวิตจากไฟฟ้าดูด 102 ราย จมน้ำเสียชีวิตและอื่น ๆ 626 ราย สูญหาย 2 ราย[221]
วันที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 นายแพทย์ภาสกร อัครเสวี ผู้อำนวยการสำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กล่าวว่า ขณะนี้ยอดรวมของผู้ที่ถูกไฟฟ้าช็อตและดูดเสียชีวิต จากสถานการณ์น้ำท่วมนั้นอยู่ที่ 102 ราย พบว่า 73% ของผู้เสียชีวิตถูกไฟดูดไฟฟ้าช็อตในที่พักอาศัยของตน พื้นที่ที่มีเกิดเหตุมากที่สุด คือ จังหวัดนนทบุรี จังหวัดปทุมธานี กรุงเทพมหานครและจังหวัดพระนครศรีอยุธยาอยุธยาตามลำดับ[222]
วันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2554 รายงานสรุปของศูนย์ปฏิบัติการรองรับเหตุฉุกเฉิน กรมบรรเทาและป้องกันสาธารภัยแจ้งว่ามีผู้เสียชีวิตจากไฟฟ้าช็อตทั้งหมดทั่วประเทศ 48 ราย น้ำพัด 26 ราย เรือล่ม 22 ราย จมน้ำ 568 ราย[223]
โฆษกยูนิเซฟแนะนำให้ทุกคนอยู่ห่างจากแหล่งน้ำให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้[224]
การขนส่งคมนาคม
วันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 32 (ถนนสายเอเชีย) ปิดการจราจรเพราะน้ำท่วมจนรถไม่สามารถสัญจรได้[225]
วันที่ 19 ตุลาคม พ.ศ. 2554 กรมทางหลวงรายงานว่า น้ำท่วมถนน 117 สายทาง ในพื้นที่ 21 จังหวัด ซึ่งในจำนวนนี้ผ่านได้ 49 สายทาง ผ่านไม่ได้ 88 สายทาง[226]
การบินไทยได้จัดเที่ยวบินพิเศษจากท่าอากาศยานสุวรรณภูมิไปยังท่าอากาศยานพิษณุโลกเมื่อกลางเดือนตุลาคม เพื่อช่วยเหลือเจ้าหน้าที่และผู้ประสบอุกภัยในพื้นที่ในราคาต้นทุน ได้แก่ เที่ยวบิน TG8706 และ TG8707 เบื้องต้นจะสิ้นสุดทำการบินวันที่ 31 ตุลาคม พ.ศ. 2554[227] นายกรัฐมนตรียิ่งลักษณ์ ชินวัตรได้ขอให้การบินไทยเพิ่มเที่ยวบินลงภาคใต้และพิจารณาราคาเป็นพิเศษ เพราะเป็นห่วงว่าหากน้ำท่วมเส้นทางพระราม 2 แล้วจะทำให้การเดินทางจากกรุงเทพมหานครไปภาคใต้ไม่สะดวก[228] วันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ดร.ปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์ กรรมการผู้จัดการใหญ่การบินไทย ประกาศลดราคาตั๋วโดยสารทางเครื่องบิน 47-58% จากราคาปกติ เปิดจำหน่ายระหว่างวันที่ 11 พฤศจิกายน - 10 ธันวาคม พ.ศ. 2554 ในเส้นทางกรุงเทพมหานครสู่ทุกจุดบินของการบินไทยในภาคใต้[229]
องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพเปลี่ยนเส้นทางรถโดยสารประจำทางในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล ส่งผลให้ผู้โดยสารไม่ได้รับความสะดวกในการเดินทาง[230] นอกจากนี้ยังมีบริการรถสาธารณะบนทางด่วน[231] ขณะที่การทางพิเศษแห่งประเทศไทยขอความร่วมมือไม่ให้ใช้ทางด่วนเป็นที่จอดรถ[232] แต่ประชาชนยังจอดรถบนทางด่วน ซึ่งทำให้เกิดอุบัติเหตุ[233] และเสี่ยงต่อการถูกโจรกรรม รวมทั้งทำให้ทางด่วนยกระดับหลายเส้นทางมีการจราจรแออัด เพราะรถจอดซ้อนคันหรือจอดบริเวณทางขึ้นและลงทางด่วน[234]
วันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ศูนย์ควบคุมและสั่งการการจราจร บชน. (บก.02) สั่งปิดถนน 29 สายรอบกรุงเทพมหานครและปริมณฑล[235] รวมถึงแนะนำเส้นทางที่ควรหลีกเลี่ยงยังคงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องจนเมื่อวันที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 มีเส้นทางที่สั่งปิดทั้งหมด 50 เส้นทาง แบ่งเป็นปิดตลอดเส้นทาง 17 เส้นทาง ปิดไม่ตลอดเส้นทาง 21 เส้นทาง ควรหลีกเลี่ยง 21 เส้นทาง[236] วันที่ 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ถนนเศรษฐกิจในอำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร เจ้าหน้าที่ตำรวจได้สั่งปิดการจราจร[237]
วันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 เจ้าหน้าที่ตำรวจกรุงเทพมหานครได้สั่งขยายการปิดจราจรใน 5 เส้นทางเดิมโดยปิดการจราจรในถนนเหล่านี้มากขึ้นและเพิ่มการปิดจราจรไม่ตลอดสาย 1 เส้นทางและแนะนำให้หลีกเลี่ยงอีก 5 เส้นทาง[238] วันเดียวกัน เจ้าหน้าที่ตำรวจได้ปิดการจราจรถนนเพชรเกษมบริเวณปากซอยวัดเทียนดัดและซอยหมอศรี ฝั่งขาเข้ากรุงเทพมหานครในอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม[239] ในขณะที่จังหวัดนนทบุรีปิด 7 เส้นทางรวมถึงการทางพิเศษตั้งแต่วันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2554 โดยปิดเป็นบางช่วง[240]
วันที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ปิยะวัฒน์ มหาเปารยะ รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ไปรษณีย์ไทย จำกัด เปิดเผยว่า ปัญหาน้ำท่วมส่งผลให้สำนักงานไปรษณีย์ถูกน้ำท่วม 38 แห่ง จากทั้งหมด 1,200 แห่ง มีไปรษณีย์ภัณฑ์ธรรมดาตกค้างประมาณ 1.5 ล้านชิ้น จากปกติซึ่งจะมีไปรษณียภัณฑ์หมุนเวียนวันละ 5 ล้านชิ้น ทำให้มียอดจดหมายตกค้างเฉลี่ย 1 ใน 3 ของปริมาณงานที่ต้องนำจ่าย แต่บริษัทฯ ยังเปิดทำงานตามปกติ ส่วนพื้นที่ที่ไม่สามารถเข้าไปจ่ายไปรษณีย์ภัณฑ์ได้เจ้าหน้าที่จะเปิดถุงเมล์เพื่อนำจดหมายไปคัดแยกตามเขตพื้นที่แล้วเรียงลำดับตามหน้าซองที่จ่าไว้ และเมื่อระดับน้ำลดจะให้บุรุษไปรษณีย์รีบนำส่งจดหมายให้ถึงมือผู้รับทันที[241]
ที่ท่าอากาศยานดอนเมืองเครื่องบินของกองทัพอากาศและการบินไทยที่อยู่ในช่วงซ่อมบำรุงมีปัญหาในการขนย้ายเนื่องจากไม่สามารถขึ้นบินได้จึงเสียหายจากเหตุการณ์น้ำท่วมท่าอากาศยาน[242]
ปฏิกิริยา
ภายในประเทศ
การประกาศภาวะฉุกเฉินและภาวะภัยพิบัติ
มีการประกาศภาวะฉุกเฉิน ดังนี้ จังหวัดนครสวรรค์ทั้งจังหวัด, จังหวัดปทุมธานี 2 อำเภอ, จังหวัดตาก จังหวัดลำปาง และจังหวัดลพบุรีทั้งจังหวัด วันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2554 กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยได้ประกาศภาวะฉุกเฉิน ในเขตมีนบุรี กรุงเทพมหานคร [243] นับเป็นการยกระดับประกาศภายหลังที่ประกาศเป็นเขตภัยพิบัติฉุกเฉินไว้เรียบร้อยแล้ว ตลอดจนมีการประกาศภาวะภัยพิบัติในกรุงเทพมหานคร 17 เขต ประกาศวันที่ 12 ตุลาคม 2554, จังหวัดชลบุรี 10 อำเภอ ประกาศ 30 กันยายน 2554, จังหวัดบุรีรัมย์ 6 อำเภอ ประกาศ 2 ตุลาคม 2554, จังหวัดสมุทรสาคร 3 อำเภอ ประกาศ 7 ตุลาคม 2554[244], จังหวัดขอนแก่น 26 อำเภอ และจังหวัดภูเก็ตประกาศภัยพิบัติจากดินถล่มทั้งจังหวัด ประกาศเมื่อ 5 ตุลาคม 2554, จังหวัดน่าน ประกาศ 10 อำเภอ และจังหวัดจันทบุรี 8 อำเภอ[245]
จนถึงวันที่ 8 พฤศจิกายน กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยได้ประกาศภาวะภัยพิบัติฉุกเฉินตามระเบียบกระทรวงการคลังในกรุงเทพมหานครรวม 32 เขต[246] ต่อมาวันที่ 26 พฤศจิกายน จังหวัดนราธิวาส[247] ได้ประกาศพื้นที่ภัยพิบัติทั้งจังหวัด วันที่ 27 พฤศจิกายน จังหวัดปัตตานี ได้ประกาศพื้นที่ภัยพิบัติ ทั้งจังหวัด[248]
ธนาคารแห่งประเทศไทยรายงานเมื่อ วันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2555 ว่าไม่มีจังหวัดไหนเลยที่ไม่ประกาศภาวะภัยพิบัติฉุกเฉิน โดยจังหวัดที่ประกาศน้อยที่สุดได้แก่จังหวัดสมุทรสงคราม ต่อมาเรื่องการประกาศพื้นที่ภัยพิบัติถูกมองว่าเพื่อให้ได้เงินเข้าจังหวัดที่ประกาศภัยพิบัติและมีการทุจริต
ความขัดแย้งเรื่องการกั้นน้ำ
การใช้พนังกั้นน้ำท่วมส่งผลให้เกิดความขัดแย้งหลายครั้งระหว่างประชาชนทั้งสองด้าน ฝั่งที่ถูกน้ำท่วมรู้สึกโกรธที่พวกตนได้รับผลกระทบอย่างไม่เป็นธรรม และมักพยายามทำลายพนังกั้นน้ำเหล่านี้ ซึ่งบางครั้งส่งผลให้เกิดการเผชิญหน้ากันด้วยอาวุธ ชาวนาในจังหวัดพิจิตร และอื่น ๆ ต่อสู้เพื่อรักษาพนังกระสอบทรายและบานระบายน้ำ[249][250] ราษฎรในพื้นที่รอบนอกกรุงเทพมหานครยังรู้สึกไม่พอใจที่บ้านของตนถูกน้ำท่วม แต่กรุงเทพมหานครได้รับการป้องกัน[251] การโต้เถียงกันว่าการก่อสร้างเขื่อนแก่งเสือเต้นที่เป็นที่วิพากษ์วิจารณ์นั้น ก็มีขึ้นด้วยเช่นกัน
วันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2554 ชาวบ้านตำบลหน้าโคก อมฤตและ ตำบลนาคู ลำตะเคียน ลาดชิด ลาดชะโด ได้ปะทะกันเนื่องจากชาวบ้านตำบลหน้าโคก อมฤตต้องการให้เปิดประตูระบายน้ำซึ่งคาดว่าจะส่งผลต่อขาวบ้านในตำบลอื่น ๆ และได้ประท้วงปิดถนนผักไห่ แยกจักราช [252]
วันที่ 24 กันยายน พ.ศ. 2554 ชาวบ้านประมาณ 500 คนทำลายแนวกระสอบทรายในจังหวัดชัยนาท[253]
วันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2554 ชาวบ้านตำบลบ้านกุ่ม อำเภอบางบาล จังหวัดพระนครศรีอยุธยากว่า 200 คนบุกจะไปพังประตูน้ำบางกุ้ง ที่ตั้งอยู่ หมู่ 9 ตำบลบ้านกุ่ม ซึ่งกั้นน้ำจากแม่น้ำเจ้าพระยากับทุ่งนาฝั่งตะวันออกจำนวน 50,000 กว่าไร่ เขตติดต่อของทุ่งอำเภอบางบาล, อำเภอบางปะหัน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา และอำเภอป่าโมง จังหวัดอ่างทอง หลังจากหมดความอดทนกับสภาพน้ำท่วมสูงในชุมชนติดแม่น้ำเกือบ 3 เมตรจนไม่มีที่อยู่อาศัย[254]
วันที่ 11 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ที่บริเวณถนนสายปทุมธานี-สามโคก เกิดคันกั้นน้ำแตกหลายจุด ส่งผลให้น้ำเข้าท่วมบ้านชุมชนกฤษณา 2 ซึ่งมีผู้อยู่อาศัยประมาณ 3,000 คน โดยชาวบ้านบางส่วนได้รวมตัวกันออกมาปิดถนนประท้วงทั้งขาเข้าและขาออก ถนนสายปทุมธานี-สามโคก ทำให้การจราจรเป็นอัมพาต[255] กลุ่มผู้ชุมนุมประท้วงว่า พวกตนไม่พอใจเมื่อทราบข่าวว่าทางจังหวัดสั่งให้ทหารนำกระสอบทรายมากั้นบริเวณเส้นทางถนนปทุมธานี-สามโคก (สี่แยกสันติสุข) เพื่อป้องกันไม่ให้น้ำจากตำบลกระแชงไหลผ่านมาเข้าในเขตอำเภอเมืองและลาดหลุมแก้ว และจะปิดถนนจนกว่าจะได้รับคำตอบที่พอใจ
วันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ชาวบ้านกว่า 200 คน ได้รวมตัวชุมนุมปิดถนนพระราม 2 ฝั่งขาเข้าบริเวณหน้าการไฟฟ้าบางขุนเทียน เนื่องจากตกลงกันไม่ได้เรื่องการปิดกั้นน้ำในพื้นที่ โดยทางเคหะชุมชนธนบุรี 1 ได้นำกระสอบทรายมาปิดกั้นคลองระบายน้ำ ทำให้น้ำเอ่อล้นไปทางเคหะชุมชนธนบุรี 2 จนชาวบ้านไม่พอใจอยากให้เจ้าหน้าที่รื้อกระสอบทรายออก[256] วันเดียวกัน ชาวบ้านชุมชนหมู่บ้านธนินทร 1 ได้ทำลายคันกั้นน้ำในพื้นที่เขตดอนเมืองบริเวณถนนวิภาวดีรังสิตขาออกโดยมีการอ้างว่า การุณ โหสกุล ได้ติดต่อและได้รับอนุญาตจาก ศปภ. แล้ว[257] และชาวบ้านร่มเกล้า กรุงเทพมหานคร ประมาณ 300-400 คน รวมตัวประท้วงปิดถนนร่มเกล้าบนสะพานจากมีนบุรีไปสุวรรณภูมิ มากกว่า 2 ชั่วโมง เรียกร้องให้เปิดประตูระบายน้ำบึงขวางอีก 1 เมตร จากเดิมที่เปิดอยู่แล้ว 1 เมตร เมื่อผู้สื่อข่าวสอบถามไปยังกรมชลประทาน กล่าวว่าได้ โอนอำนาจไปให้สำนักระบายน้ำของกรุงเทพมหานครแล้ว[258]
วันที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ชาวบ้านหมู่บ้านการ์เด้นโฮม ซอยพหลโยธิน 60 อำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี ได้รื้อคันกั้นน้ำออกทั้งหมด รวมระยะทาง 16 เมตร บริเวณถนนจันทรุเบกษาแยกกรมควบคุมการปฏิบัติการทางอากาศ[259] ขณะที่จุมพล สำเภาพล รองปลัดกรุงเทพมหานคร เปิดเผยว่า พื้นที่เขตสายไหมตอนใต้อาจได้รับผลกระทบจากน้ำ เวลา 13.00 น. ชาวบ้านจากชุมชน ริเวอร์ ปาร์ค วัดประยูร เซียร์รังสิต ชุมชนริมคลองคูคต-ลำลูกกา คลอง 1 ชุมชนปิดถนนทางด่วนโทลล์เวย์ ขาเข้าบริเวณหน้าห้างสรรพสินค้าเซียร์รังสิต เกิดเหตุการณ์ผู้ชุมนุมปะทะกับประชาชนผู้ใช้เส้นทาง โดยมีรถยนต์คันหนึ่งได้เคลื่อนรถขับไล่ดันชาวบ้านให้ออกจากถนน จนทำให้ชาวบ้านระงับอารมณ์ไม่อยู่ กระโดดขึ้นไปบนหลังคารถ พร้อมทั้งทุบกระจกรถคันดังกล่าว[260]
วันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ชาวบ้านที่บริเวณริมถนนรังสิต-นครนายก ช่วงหน้าหมู่บ้านฟ้าลากูน ตำบลประชาธิปัตย์ อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี ได้มีกลุ่มตัวแทนชาวบ้านจากชุมชนต่าง ๆ จำนวน 13 ชุมชน ที่อยู่ริมคลองรังสิตประยูรศักดิ์ โดยชาวบ้านเรีบกร้องให้รัฐบาลรื้อคันกั้นน้ำออกทั้งหมดและชาวบ้านบางส่วนได้ทำลายคันกั้นน้ำ[261]
ขณะที่กลุ่มชาวบ้านกว่า 100 คน ที่พักอาศัยอยู่ในซอยสนามกีฬาจังหวัดปทุมธานี รื้อแนวกระสอบทรายยักษ์ ที่บริเวณเกาะกลางและบริเวณริมถนนติวานนท์ ชาวบ้านได้ใช้มีดกรีดตัดกระสอบทรายบิ๊กแบ็กจนขาดเป็นแนวยาวประมาณ 10 เมตร และชาวบ้านในซอยโรงเรียนจารุศร ตำบลคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี ประมาณ 100 คน ได้ชุมนุมบริเวณด้านข้างสถาบันเอไอที เพื่อมาเจรจากับทางสถาบันเอไอที โดยยื่นข้อเรียกร้อง 2 ข้อคือ 1. ขอให้สถาบันเอไอที ลดจำนวนการสูบน้ำจาก 12 เครื่อง ให้เหลือ 6 เครื่อง เพื่อลดผลกระทบจากน้ำที่ถูกสูบออกมายังพื้นที่ชุมชน และ 2. ขอให้ลอกคลอง และผักตบชวาที่ขวางทางน้ำ ตั้งแต่บริเวณต้นคลองจนถึงบริเวณท้ายคลองริมทางรถไฟ[262]
การประท้วงปิดถนน
วันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ชาวบ้านในตำบลบึงคำพร้อย อำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานีกว่า 100 คน รวมตัวกันปิดถนนบริเวณสะพานสายไหมหทัยราษฎร์ แขวงและเขตสายไหม เพื่อเรียกร้องให้กรุงเทพมหานครเปิดประตูระบายน้ำขึ้นอีก 20 เซนติเมตร หลังชาวบ้านในพื้นที่ถูกน้ำท่วมขังมานานกว่า 2 เดือนแล้ว[263]
วันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ผู้ประสบภัยน้ำท่วมในอำเภอบางใหญ่ อำเภอบางบัวทอง อำเภอไทรน้อยและอำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี กว่า 200 คน ได้รวมตัวประท้วงปิดถนนหน้าศาลากลางจังหวัดนนทบุรี เรียกร้องต้องการพบวิเชียร พุฒิวิญญู ผู้ว่าราชการจังหวัด เพื่อทวงถามความคืบหน้าในการเปิดประตูน้ำตามคลองต่าง ๆ ในพื้นที่ หลังเคยมีการเจรจาตกลงกันว่าชาวบ้านจะสามารถกลับเข้าบ้านพักในวันที่ 1 ธันวาคม นี้ เจ้าหน้าที่ตำรวจนับร้อยต้องมารักษาความสงบ เนื่องจากกลุ่มผู้ชุมนุมกีดขวางเส้นทางการจราจร[264]
วันที่ 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ชาวบ้านซอยรามอินทรา เลขคี่ ซอย 1 - 39 เดินรวมตัวเข้าปิดถนนรามอินทราซอย 5 หลังจากส่งตัวแทนเข้าหารือกับผู้อำนวยการเขตบางเขน และผู้อำนวยการกองพัฒนาการระบบหลัก สำนักการระบายน้ำ กรุงเทพมหานคร แล้วยังไม่ได้ข้อสรุปที่ชัดเจนเรื่องวิธีการระบายน้ำ[265]
วันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2554 ที่ปากซอยพหลโยธิน 48 มีชาวบ้านจากชุมชนพหลโยธิน 48 แขวงอนุสาวรีย์ เขตบางเขน จำนวนกว่า 200 คน ชุมนุมประท้วงหลังถูกน้ำท่วมขังภายในซอยสูงกว่า 1 เมตร นานกว่า 1 เดือน ผู้ประท้วงเรียกร้องให้ติดตั้งเครื่องสูบน้ำบริเวณชุมชน เพื่อเร่งระบายน้ำลงคลองสอง และให้เร่งติดตั้งเครื่องสูบน้ำที่ประตูระบายน้ำคลองลาดพร้าว เพื่อระบายน้ำที่ท่วมชุมชนโดยเร็ว พร้อมกับขอพบตัวแทนจาก ศปภ. หรือกรุงเทพมหานคร[266] ต่อมาทางกลุ่มผู้ประท้วงได้ปิดถนนพหลโยธินขาเข้า หลังจากไม่มีตัวแทนมาเจรจา จนกระทั่ง ดร.อานนท์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา กรรมการและเลขานุการ ในคณะกรรมการ ยุทธศาสตร์เพื่อวางระบบการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ (กยน.) เป็นตัวแทนจาก ศปภ. เดินทางมาพบกลุ่มผู้ประท้วงและเจรจา กระทั่งผู้ประท้วงพอใจและสลายตัว
วันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2554 ชาวบ้านตำบลกระทุ่มล้ม อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม รวมตัวปิดถนนพุทธมณฑล สาย 4 เรียกร้องหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเร่งแก้ปัญหาน้ำท่วม เนื่องจากในพื้นที่ ต.กระทุ่มล้ม มีน้ำท่วมขังนานกว่า 1 เดือน และกำหนดระยะเวลาแก้ไขปัญหาภายใน 3 วัน โดยนายกเทศมนตรีเมืองกระทุ่มล้มเข้าเจรจากับกลุ่มชาวบ้าน เบื้องต้นชาวบ้านเสนอข้อเรียกร้อง 5 ข้อ ด้านนายกเทศมนตรี กล่าวว่า จะพยายามทำตามข้อเรียกร้อง โดยชาวบ้านบางส่วนต้องการให้ตอบสนองข้อเรียกร้องทันที[267]
การเมือง
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพรรคเพื่อไทยขัดแย้งกันเองถึงขั้นต้องให้หัวหน้าพรรคช่วยเจรจาและเป็นสักขีพยาน และมีการตำหนิการทำงานของหม่อมราชวงศ์สุขุมพันธุ์ บริพัตร ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร โดยเฉพาะจากคุณหญิงสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ และจิรายุ ห่วงทรัพย์[268] ดร.ปลอดประสพ สุรัสวดี[269]
หม่อมราชวงศ์สุขุมพันธุ์ บริพัตร ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ให้สัมภาษณ์แก่นักข่าวตัดพ้อว่า รัฐบาลไม่ค่อยให้การช่วยเหลือ เช่น มอบกระสอบทรายและเครื่องสูบน้ำล่าช้า[270] ต่อมา ปรเมศวร์ มินศิริ เจ้าของเว็บไซต์ thaiflood ได้ประกาศลาออกจากศูนย์ช่วยเหลือผู้ประสบภัยเพราะไม่พอใจที่หน่วยงานของรัฐไม่ยอมเปิดเผยข้อมูลเชิงลึกและไม่ให้ร่วมเข้าประชุม[271]
พีระศักดิ์ หินเมืองเก่า ผู้ว่าราชการจังหวัดปทุมธานี ถูกย้ายให้ไปเป็นผู้ตรวจราชการโดยระบุในคำสั่งกระทรวงมหาดไทย ที่ 522/2554 [272] ด้วยเหตุผลว่า จำเป็นและเพื่อประโยชน์ของทางราชการในการแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนอันเนื่องมาจากสถานการณ์อุทกภัย วาตภัย และดินโคลนถล่ม และมอบหมายให้ปฏิบัติหน้าที่ในการประสานราชการระหว่างกระทรวงมหาดไทยกับศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย (ศปภ.) ลงวันที่ 24 ตุลาคม 2554
ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครได้ย้ายโฆษกกรุงเทพมหานคร และอดีตโฆษกไปปฏิบัติตำแหน่งหน้าที่ที่ปรึกษาผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครและในวันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2554เจริญรัตน์ ชุติกาญจน์ ปลัดกรุงเทพมหานคร ได้ลงนามในคำสั่งย้ายวัชราภรณ์ กวยะปาณิก ผู้อำนวยการเขตบางเขน ไปช่วยราชการที่สำนักงานปลัดกรุงเทพมหานคร เนื่องจากการปฏิบัติหน้าที่บกพร่อง เนื่องจากตรวจสอบพบว่ามีการแจ้งเท็จเกี่ยวกับการกำจัดขยะในพื้นที่เขตบางเขนแก่ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร[273]
การให้ความช่วยเหลือ
ภาครัฐ
วันที่ 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีลงมติเห็นชอบให้รัฐวิสาหกิจและหน่วยงานอื่นของรัฐนำหลักเกณฑ์และเงื่อนไขในการพิจารณาการให้ความช่วยเหลือในการแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนของผู้ประกอบการก่อสร้างอันเนื่องจากเหตุอุทกภัย[274]
ปฏิบัติการเฝ้าตรวจและบรรเทาสาธารณภัยอุทกภัยแบบรวมศูนย์เริ่มขึ้นในกลางเดือนสิงหาคม นายกรัฐมนตรีที่เพิ่งดำรงตำแหน่ง ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร เดินทางเยี่ยมจังหวัดที่ประสบอุทกภัยเริ่มตั้งแต่วันที่ 12 สิงหาคม และมอบหมายให้สมาชิกคณะรัฐมนตรีและสมาชิกรัฐสภาเยี่ยมราษฎรที่ได้รับผลกระทบ โดยสัญญาจะสนับสนุนองค์การบริหารส่วนท้องถิ่น[275] ศูนย์สนับสนุนการอำนวยการบริหารสถานการณ์ อุทกภัย วาตภัย และดินโคลนถล่มถูกจัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 20 สิงหาคม ภายใต้กำกับของกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย กระทรวงมหาดไทย เพื่อประสานงานความพยายามเตือนภัยและบรรเทาภัยพิบัติ[276] รัฐบาลยังได้จัดสรรงบประมาณบรรเทาอุทกภัยเพิ่มเติมให้แก่จังหวัดที่ได้รับผลกระทบ[277]นายกรัฐมนตรียังให้คำมั่นว่าจะลงทุนในโครงการป้องกันระยะยาว รวมทั้งการก่อสร้างคลองระบายน้ำ
กองทัพได้ระดมกำลังพลเพื่อกระจายความช่วยเหลือแก่ราษฎรที่ได้รับผลกระทบ กลุ่มและองค์การพลเรือนก็ได้มีส่วนเช่นกัน โดยอาสาสมัครช่วยกันจัดถุงยังชีพและส่งความช่วยเหลือไปยังบางพื้นที่ ศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัยได้ถูกจัดตั้งขึ้นที่ท่าอากาศยานดอนเมืองเพื่อประสานงานการส่งความช่วยเหลือ สนามกีฬาที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิตใช้เป็นที่พักพิงแก่ผู้อพยพ ซึ่งส่วนใหญ่มาจากจังหวัดพระนครศรีอยุธยา อย่างไรก็ดี หลายคนในพื้นที่ประสบภัยไม่ยอมละทิ้งบ้านเรือนของตนด้วยกลัวว่าจะถูกปล้น ด้านตำรวจได้ตอบสนองประชาชนโดยตั้งศูนย์ปฏิบัติการปราบปรามอาชญากรรมขึ้นเพื่อปฏิบัติภารกิจพิเศษในการป้องกันอาชญากรรมในช่วงมีเหตุการณ์อุทกภัย[278] ขณะที่หน่วยงานของรัฐได้จัดองค์กรพิเศษเช่น กรมประมงจัดหน่วยพิเศษเพื่อจับจระเข้ในนาม หน่วยปฏิบัติเฉพาะกิจผู้ประสบเหตุจระเข้หลุดรอดจากอุทกภัย และศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบภัยอุทกภัยเพื่อช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย[279]ตำรวจตระเวณชายแดนตั้ง ศูนย์ช่วยเหลือผู้ประสบภัยกองกำกับการตำรวจตระเวนชายแดน
ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร นายกรัฐมนตรีได้จัดเรือหลายร้อยลำในแม่น้ำเจ้าพระยาเพื่อขับดันน้ำด้วยใบจักรเพื่อเพิ่มการไหลน้ำลงสู่ทะเล อันเป็นเทคนิคซึ่งทรงเสนอโดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเพื่อช่วยเร่งการไหลของน้ำผ่านคลองลาดพร้าวที่แคบกว่ามาก[280] ยิ่งลักษณ์ถูกวิพากษ์วิจารณ์ในเรื่องนี้โดยโฆษกพรรคประชาธิปัตย์ ชวนนท์ อินทรโกมาลย์สุต ผู้เรียกปฏิบัติการนี้ว่าเป็นการ "เสียเวลา" เพราะทะเลมีคลื่นสูงในขณะนั้น[281] ด้านดร.สมิทธ ธรรมสโรช อดีตผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี อดีตอธิบดีกรมอุตุนิยมวิทยาและประธานมูลนิธิสภาเตือนภัยพิบัติแห่งชาติ ยังวิพากษ์วิจารณ์ปฏิบัติการดังกล่าวเช่นกัน โดยอ้างว่า "การเร่งเรือกลางแม่น้ำเจ้าพระยาอันกว้างใหญ่นั้นเสียเปล่า เพราะมันจะขับดันเฉพาะน้ำบนพื้นผิวเท่านั้น"[282]
สำนักงานตำรวจแห่งชาติได้จัดหน่วยปฏิบัติเฉพาะกิจศูนย์รักษาความปลอดภัยในชีวิตทรัพย์สิน และการจราจร กับศูนย์ช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย สำนักงานตำรวจแห่งชาติ โดยให้ เพรียวพันธ์ ดามาพงศ์ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ เป็นผู้อำนวยการศูนย์ทั้งสองแห่งรวมทั้งจัดอบรมการขับเรือแก่ข้าราชตำรวจเพื่อจับโจรผู้ร้ายในสถานการณ์ปัจจุบัน[283]และให้บริการจับสัตว์ดุร้ายรวมถึงการอพยพคนการแจกสิ่งของต่าง ๆ ในพื้นที่ ๆ ประสบปัญหาอุทกภัย
การประปานครหลวงได้ดำเนินการผ่อนผันการชำระค่าประปาในเดือนธันวาคมพ.ศ. 2554 โดยให้ชำระอย่างช้าภายในเดือนมกราคม พ.ศ. 2555 มิฉะนั้นจะดำเนินการตัดน้ำในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555 ในขณะที่การไฟฟ้าส่วนภูมิภาคก็ดำเนินการผ่อนผันการชำระค่าไฟฟ้าเช่นเดียวกัน[284]
กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยให้การเบิกจ่ายเงินเยียวยา 5,000 บาทต่อครอบครัว โดยมี 62 จังหวัดเข้าข่ายได้รับเงินเยียวยา[285]
ภาคเอกชน
อุทกภัยในครั้งนี้มีหน่วยงานของเอกชนอาทิ ปูนซิเมนต์ไทยได้จัดรถเพื่อรับส่งประชาชนที่ประสบอุทกภัย[286] เครือเจริญโภคภัณฑ์ได้จัดถุงยังชีพเพื่อช่วยเหลือประชาชน[287] ขณะที่เซเว่น อีเลฟเว่นจัดอาหารเพื่อบริการประชาชนเช่นเดียวกัน[288]
วันที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 บริษัท สิงห์ชัย อุตสาหกรรม จำกัด และเจ้าหน้าที่เทศบาลจังหวัดสมุทรสาครได้ร่วมมือกันเพื่อจัดทำโครงการคลองประดิษฐ์ขึ้น ใช้เงินลงทุนกว่า 3 ล้านบาท[289]
ต่างประเทศ
วันที่ 7 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ฮิลลารี คลินตันได้แถลงผ่านทางเว็บไซต์กระทรวงต่างประเทศสหรัฐ แสดงความเสียใจและห่วงใยต่อเหตุการณ์น้ำท่วมที่เกิดขึ้นในหลายประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ในนามของประธานาธิบดีและประชาชนชาวสหรัฐ[290]
วันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2554 เรือบรรทุกเครื่องบิน ยูเอสเอส จอร์จ วอชิงตัน (CVN-73) เช่นเดียวกับเรือแห่งกองทัพเรือสหรัฐอเมริกาอีกหลายลำถูกส่งมายังประเทศไทยเพื่อสนับสนุนปฏิบัติการบรรเทาสาธารณภัย แต่ไม่เป็นที่ทราบแน่ชัดว่ารัฐบาลไทยได้ร้องขอความช่วยเหลือจากกองทัพเรือสหรัฐอเมริกาไปยังรัฐบาลสหรัฐอเมริกาหรือไม่ จากท่าทีอันหลากหลายของรัฐบาลไทย จนถึงปัจจุบัน สหรัฐอเมริกายังไม่ได้รับการร้องขอความช่วยเหลืออย่างเป็นทางการ[291]
วันที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2554 กวาน มู เอกอัครราชทูตจีนประจำประเทศไทย มอบเครื่องสูบน้ำจำนวน 500 เครื่อง เรือติดรถยนต์ 685 ลำ ส่วนการสั่งซื้อเครื่องสูบน้ำเพิ่มเติมของรัฐบาลไทยนั้น เป็นการสั่งซื้อกับเอกชน ไม่ผ่านรัฐบาลจีน[292]
สมเด็จพระราชาธิบดีฮัจญี ฮัสซานัล โบลเกียห์ มูอิซซัดดิน วัดเดาละห์ สุลต่านและสมเด็จพระราชาธิบดีแห่งประเทศบรูไน ทรงทราบข่าว จึงได้พระราชทานทรัพย์เป็นเงินจำนวน 100000 ดอลลาร์สหรัฐ(หรือประมาณ35,654,022.51บาทไทย) โดยมี ดาโต๊ะ ดาพูกา ฮัจญี คามิส บิน ฮัจญี ทามิน เป็นตัวแทนมอบผ่านทาง สุรพงษ์ โตวิจักษณ์ชัยกุล เพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัยจากเหตุการณ์อุทกภัยในประเทศไทย พ.ศ. 2554
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
กรมอุตุนิยมวิทยา.
หมวดหมู่:อุทกภัยในปี พ.ศ. 2554
หมวดหมู่:อุทกภัยในประเทศไทย
หมวดหมู่:ประเทศไทยในปี พ.ศ. 2554
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%81%E0%B8%A0%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2%20%E0%B8%9E.%E0%B8%A8.%202554 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1844,
4791,
6133,
6960,
8117,
9050,
9351,
10814,
12362,
13256,
15030,
15137,
15186
],
"plaintext_end_byte": [
1764,
4734,
6132,
6905,
8116,
9049,
9269,
10813,
12303,
13207,
14915,
15101,
15184,
15540
]
} | జనరల్ కోదండర సుబ్బయ్య తిమ్మయ్య జన్మస్థలం ఏది ? | కె.ఎస్.తిమ్మయ్య | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
1857
],
"minimal_answers_end_byte": [
2041
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
జనరల్ కోదండర సుబ్బయ్య తిమ్మయ్య భారత సైన్యంలో ఒక విశిష్టమైన సైనికుడు. ఇతడు 1957 నుండి 1961 వరకు భారత చైనా దేశాలమధ్య యుద్ధవాతావరణం నెలకొన్న సమయంలో భారత సైన్యంలో ఛీఫ్ ఇన్ ఆర్మీ స్టాఫ్గా కీలకమైన సేవలను అందించాడు. ఇతడు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం పదాతిదళానికి నాయకత్వం వహించిన ఏకైక భారతీయుడు. ఇతడు భారత సైన్యం అందించిన విశిష్ట అధికారిగా గుర్తింపు పొందాడు.[1] కొరియా యుద్ధం తరువాత ఇతడు యుద్ధ ఖైదీలను వారి వారి దేశాలకు తిరిగి పంపే పనిలో ఐక్యరాజ్య సమితి విభాగానికి నాయకత్వం వహించాడు. ఇతడు ఆర్మీ నుండి పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత 1964 జూలై నుండి డిసెంబరు 1965 వరకు సైప్రస్ దేశంలో ఐక్యరాజ్యసమితి శాంతి సంరక్షక దళానికి కమాండర్గా నియమించబడ్డాడు. ఇతడు సైప్రస్ లో 18 డిసెంబరు 1965లో మరణించాడు.
ప్రారంభ జీవితం, విద్యాభ్యాసం
ఇతడు కర్ణాటక రాష్ట్రం కొడగు జిల్లా (పూర్వపు పేరు కూర్గ్) మద్దికెరి గ్రామంలో 1906, మార్చి 30వ తేదీన తిమ్మయ్య సీతమ్మ దంపతులకు జన్మించాడు. వీరి కుటుంబం కాఫీతోటలను పెంచేవారిలో ముందంజలో ఉండేది. ఇతని తల్లి సీతమ్మ మంచి విద్యావంతురాలు మరియు సంఘ సేవకురాలు. ఈమెకు బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం కైసర్ - ఎ- హింద్ బిరుదును ప్రదానం చేసింది. ఇతడు తమ తల్లిదండ్రుల ఆరుగురు సంతానంలో రెండవవాడు. ఇతని అన్న పొన్నప్ప, ఇతడు, ఇతని తమ్ముడు సోమయ్య ముగ్గురూ భారత సైన్యంలో అధికారులుగా పనిచేశారు. [2] భారతదేశపు మొట్టమొదటి కమాండర్-ఇన్-ఛీప్ కె.ఎం.కరియప్ప ఇతని తండ్రివైపు బంధువు. 1935 క్వెట్టా భూకంపం వచ్చినపుడు ఇతని భార్య నీనా తిమ్మయ్య చేసిన సేవా కార్యక్రమానికి ఈమెకు బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం కైసర్ - ఎ- హింద్ బిరుదును ప్రదానం చేసింది. ఇతడు మెరుగైన విద్య అభ్యసించాలనే ఉద్దేశంతో తన 8వ యేటనే తమిళనాడు రాష్ట్రం కూనూరులోని సెయింట్ జోసెఫ్ కాలేజీలో చేరాడు. ఆ తర్వాత బెంగళూరులోని బిషప్ కాటన్ బాయ్స్ స్కూలులో చదివాడు. ప్రాథమిక విద్య ముగిసిన తరువాత ఇతడు డెహ్రాడూన్ లోని ప్రిన్స్ ఆఫ్ వేల్స్ రాయల్ ఇండియన్ మిలటరీ కాలేజీ(RIMC)లో చేరాడు. అక్కడి నుండి పట్టా పొందిన తరువాత ఇతడు ఇంగ్లాండులోని రాయల్ మిలటరీ కాలేజీకి తదుపరి శిక్షణ కోసం ఎంపిక చేయబడ్డాడు.
వృత్తిలో తొలినాళ్లు
ఇతని మిలటరీ శిక్షణ తరువాత 1926 ఫిబ్రవరి 4న ఇతడిని బ్రిటిష్ ఇండియన్ ఆర్మీలో సెకండ్ లెఫ్ట్నెంట్గా నియమించారు. ఆ బ్యాచ్లో నియమింపబడిన వారిలో ఇతని తరువాత ఛీఫ్ ఆఫ్ ఆర్మీ స్టాఫ్గా పనిచేసిన ప్రాణ్ నాథ్ థాపర్ ఉన్నాడు. తిమ్మయ్య 19వ హైదరాబాద్ రెజిమెంట్కు చెందిన 4వ బెటాలియన్లో 1927 మే 28 న నియమించబడ్డాడు. 1928 మే 4 న ఇతడు లెఫ్ట్నెంట్గా పదోన్నతి పొందాడు. 1930లో రెజిమెంటల్ సహాయాధికారిగా నియమించిన తరువాత ఇతడు తన నైపుణ్యంతో నార్త్ వెస్ట్ ఫ్రంటియర్ (నేటి పాకిస్తాన్) లోని పఠాన్ ఆదివాసీ తిరుగుబాటుదారులను అణచగలిగాడు.
1935 జనవరిలో ఇతడు నీనా కరియప్పను వివాహం చేసుకున్నాడు. అదే సంవత్సరం ఫిబ్రవరి 4న ఇతడు కెప్టెన్గా పదోన్నతి పొందాడు. నీనా, తిమ్మయ్య దంపతులకు 1936 మార్చి 20వ తేదీన మిరిల్లె అనే కూతురు పుట్టింది. అదే యేడు ఏప్రిల్లో ఇతడు మద్రాసులోని యూనివర్సిటీ ట్రైనింగ్ కార్ప్స్కు సహాయాధికారిగా బదిలీ కాబడ్డాడు.
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం
తరువాత ఇతడిని సింగపూర్ బెటాలియన్కు బదిలీ చేశారు. తరువాత 1941లో ఇతడిని ఆగ్రాలోని హైదరాబాద్ రెజిమెంటల్ సెంటర్లో సెకండ్ - ఇన్ - కామాండ్గా నియమించారు. తరువాత ఇతనిని క్వెట్టాలోని స్టాఫ్ కాలేజీలో శిక్షణ కోసం పంపారు. అక్కడ ఇతడు, ఇతని భార్య 1935 క్వెట్టా భూకంప బాధితులకు ఎనలేని సేవలను అందించారు. 1943లో ఇతనికి మేజర్ పదవి లభించింది. ఇతడు 25వ పదాతి దళానికి గ్రేడ్2 స్టాఫ్ ఆఫీసర్గా నియమితుడైనాడు. సైన్యంలో ఆ పదవిని వరించిన తొలి భారతీయుడు తిమ్మయ్య.
ఇతని పదాతి దళం అడవులలో యుద్ధశిక్షణను పొంది రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో జపాన్ సేనలను బర్మాలో ఎదుర్కొంది. 1944లో ఇతడు లెఫ్ట్నెంట్ కల్నల్గా పదోన్నతి పొంది బర్మాలో 8వ మరియు 19వ హైదరాబాద్ రెజిమెంట్లకు కమాండింగ్ ఆఫీసర్గా పనిచేశాడు. 1945లో ఇతడు బ్రిగేడియర్ ర్యాంకుకు ఎదిగాడు. యుద్దంలో ఇతని సేవలకు గుర్తింపుగా డిస్టింగ్విష్డ్ సర్వీస్ ఆర్డర్(D.S.O)ను ప్రకటించారు.
భారత దేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తరువాత ఇతడిని స్వదేశానికి వెనుకకు రప్పించారు.
స్వాతంత్ర్య భారతదేశంలో పాత్ర
ఇతడు 1947లో భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చిన తరువాత పాకిస్తాన్ విభజన సందర్భంగా భారత్ పాకిస్తాన్ల మధ్య ఆయుధాలు, పనిముట్లు, సైన్యం పంపకాల కమిటీలో ఇతడిని సభ్యుడిగా నియమించారు. దాని తరువాత సెప్టెంబర్ 1947లో మేజర్ జనరల్గా పదోన్నతి కల్పించి 4వ పదాతి దళానికి కమాండ్గా నియమించారు.
1948లో కాశ్మీర్లో జరిగిన భారత్-పాక్ యుద్ధంలో ఇతడు క్రియాశీలక పాత్రను నిర్వహించాడు. ఇతడు 19వ పదాతి దళానికి కమాండర్గా వ్యవహరిస్తూ కాశ్మీర్ లోయ నుండి పాకిస్తాన్ సేనను తరిమికొట్టాడు.[3] ఇతడు షేక్ అబ్దుల్లా, బక్షి గులాం మొహమ్మద్, జవహర్లాల్ నెహ్రూలతో సత్సంబంధాలను ఏర్పరచుకున్నాడు.
తరువాత ఇతడు డెహ్రాడూన్ లోని ప్రతిష్టాత్మక ఇండియన్ మిలటరీ అకాడమీకి కమాండెంట్గా వ్యవహరించాడు. ఇతని అనుభవాన్ని పరిగణనలో తీసుకుని ఇతడిని ఐకరాజ్యసమితి తటస్థ దేశాల రిపాట్రియేషన్ కమీషన్కు ముఖ్యునిగా నియమించి కొరియాకు పంపింది. ఇది చాలా సున్నితమైన, అసాధారణమైన పని అయినప్పట్టికీ ఇతడు చాకచక్యంతో నెరవేర్చగలిగాడు.
ఇతడు స్వదేశానికి తిరిగి వచ్చి లెఫ్ట్నెంట్ జనరల్ హోదాలో జనరల్ ఆఫీసర్ కమాండింగ్, సదరన్ కమాండ్గా 1953లో నియమితుడైనాడు. 1954లో ఇతనికి భారత ప్రభుత్వం పద్మభూషణ్ అవార్డును ఇచ్చి సత్కరించింది. ఇతడు భారత ఆర్మీ ఛీఫ్గా 1957 మే 7 నుండి బాధ్యతలను చేపట్టాడు.[4]
ఛీఫ్ ఆఫ్ ఆర్మీ స్టాఫ్
ఇతడు 1957, మే 7న 6వ ఛీఫ్ ఆఫ్ ఆర్మీ స్టాఫ్గా బాధ్యతలను చేపట్టాడు. 1959లో అప్పటి కేంద్ర రక్షణ మంత్రి వి. కె. కృష్ణ మేనన్ తో ఏర్పడిన విభేదాల కారణంగా పదవికి రాజీనామా చేశాడు. కానీ ప్రధాన మంత్రి జవహర్ లాల్ నెహ్రూ అతని రాజీనామాను తిరస్కరించడంతో పదవిలో కొనసాగాడు. ఇతడు 35 ఏళ్ల మిలటరీ సర్వీసు పూర్తి చేసుకుని 1961 మే 7న పదవీ విరమణ చేశాడు.[4]
పదవీ విరమణ తర్వాత
భారత సైన్యం నుండి పదవీ విరమణ తరువాత ఐక్యరాజ్యసమితి ఇతని సేవలను మరోసారి ఉపయోగించ తలపెట్టి ఇతడిని సైప్రస్లో ఐక్యరాజ్యసమితి సేన(UNFICYP)లకు కమాండర్గా జూలై 1964లో నియమించింది. ఇతడు ఆ పదవిలో ఉన్న సమయంలోనే 1965, డిసెంబరు 17 న మరణించాడు. ఇతని పార్ధివ దేహాన్ని అంత్యక్రియలకోసం బెంగళూరుకు తరలించారు. ఇతని స్మృత్యర్థం బెంగళూరు, పూనే, సైప్రస్లోని లార్నకా నగరాలలో కొన్ని వీధులకు జనరల్ తిమ్మయ్య రోడ్ అని నామకరణం చేశారు. 1966లో రిపబ్లిక్ ఆఫ్ సైప్రస్ ఇతని స్మారక తపాలాబిళ్ళను విడుదల చేసి గౌరవించింది.[5]బిషప్ కాటన్ బాయ్స్ స్కూలు పూర్వవిద్యార్థులు ఇతని స్మారకార్థం ప్రతి యేటా జనరల్ కె.ఎస్.తిమ్మయ్య స్మారకోపన్యాసాన్ని ఏర్పాటు చేస్తున్నారు.[6]
అవార్డులూ, గుర్తింపులూ
నోట్స్
Citations
మూలాలు
|access-date= requires |url= (help)
|access-date= requires |url= (help)
బయటి లింకులు
Cite uses deprecated parameter |deadurl= (help)
వర్గం:1906 జననాలు
వర్గం:1965 మరణాలు
వర్గం:భారత సైన్యం
వర్గం:కర్ణాటక ప్రముఖులు
వర్గం:పద్మభూషణ పురస్కార గ్రహీతలు
వర్గం:రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%86.%E0%B0%8E%E0%B0%B8%E0%B1%8D.%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
164,
852,
1379,
2122,
2563,
2953,
3901,
4840,
5647,
6703,
7116,
7711,
8380,
9076,
10386,
11571,
12282,
12661,
12952,
13862,
14307,
14824,
15170,
15545,
15813,
16069,
16443,
16800,
16995,
17414,
17831,
18321,
18632,
18802,
19273,
19818,
20119,
20932,
21444,
22117,
23130,
23344,
23633,
23889,
24605,
25315,
25958,
26404,
27213,
27687,
27993,
30520,
30925,
31374,
32059,
34949,
35100,
35467,
36120,
36183,
36304,
36734,
37182
],
"plaintext_end_byte": [
163,
851,
1340,
2121,
2562,
2952,
3885,
4839,
5646,
6672,
7115,
7710,
8379,
9014,
10385,
11543,
12281,
12660,
12909,
13861,
14289,
14776,
15169,
15544,
15812,
16068,
16442,
16799,
16994,
17413,
17806,
18320,
18611,
18801,
19272,
19804,
20118,
20901,
21443,
22116,
23122,
23343,
23632,
23871,
24604,
25314,
25923,
26403,
27212,
27676,
27992,
30519,
30924,
31359,
32058,
34934,
35099,
35448,
36105,
36151,
36254,
36710,
37181,
38439
]
} | 히틀러는 몇 개의 나치 강제수용소를 만들었는가? | 아돌프 히틀러 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
아돌프 히틀러(, 1889년 4월 20일 ~ 1945년 4월 30일)는 독일의 국가사회주의 독일 노동자당(나치당)의 지도자이자 정치인이다.
히틀러는 뛰어난 웅변술과 감각의 소유자였으며, 이후 독일 민족 생존권 수립 정책을 주장하며 자를란트의 영유권 회복과 오스트리아 병합, 체코슬로바키아 점령, 폴란드 침공 등을 단행했으며 제2차 세계 대전을 일으켰다. 전쟁 중 그의 유대인 말살 정책으로 수많은 유대인들이 아우슈비츠 수용소와 같은 나치 강제 수용소의 가스실에서 학살당했다. 또한 히틀러는 상당수의 폴란드 사람들도 유태인으로 모함하여 마찬가지로 가스실에서 학살하였다. 나치 독일에 의해 학살된 사람들 중에는 집시와 장애인도 있었다.
승승장구하며 전세를 확장하던 독일은 스탈린그라드 전투와 북아프리카 전선에서 패배하였고, 히틀러는 1945년 4월 29일 소련군에 포위된 베를린에서 자신의 연인이었던 에바 브라운과 결혼한 뒤 이튿날 베를린의 총통관저 지하 벙커에서 시안화칼륨 캡슐을 삼키고 권총으로 자신을 쏘아 자살했다.[1] 그러나 독약 캡슐을 쓰지 않고 권총 자살을 했다는 이야기도 있다.[2]
생애
생애 초기
출생과 가정
아돌프 히틀러는 1889년 4월 20일에 독일과 오스트리아 사이를 흐르는 인 강(Inn)과 접한 오스트리아의 브라우나우암인(Braunau am Inn)에서 6남매 중 4번째 아이로 태어났다. 아돌프는 어릴적 '아디'라고 불렸으며 '볼프'라는 별명도 있었다. 세무 공무원이었으나 학력이 낮았던 아버지 알로이스 히틀러는 술꾼에 무례하고 권위주의적이고 흉폭했다고 한다. 어머니 클라라 푈츨(Klara Pölzl, 1860 ~ 1907)은 알로이스 히틀러의 외조카이자 였는데 병약하였다. 일부 학자들은 히틀러의 난폭한 성격과 행동의 원인을 어린 시절 아버지에게서 받은 폭력에서 찾으려 하기도 한다.
1895년 오스트리아 린츠 근교 피슐람에 있는 초등학교에 입학했다. 교우관계는 비교적 원만했던 것으로 알려져 있으나, 원만하지 못하고 우울한 학생이었다는 주장도 있다. 수학과 스페인어를 제외하고는 성적은 매우 우수한 학생에 속하였지만 점차 아버지 알로이스와 마찰이 잦아졌으며 그 중 특히 진학문제가 가장 큰 원인이었다.
히틀러 평전에 따르면 히틀러는 자아가 강하고 상급학교 진학 이후의 학업성적은 전혀 우수하지 못하였다.히틀러의 어린 시절을 보여주는 사진은 자기중심적인 자세를 잘 보여준다. 히틀러의 저서 《나의 투쟁》에서 나오는 유대인이 독일의 철학자 루트비히 비트겐슈타인이라는 주장도 있다.
히틀러의 어머니인 클라라 히틀러와 결혼하기 전 이미 부친 알로이스 히틀러에게는 장남 알로이스 2세와 딸 앙겔라를 두고 있었고, 결혼 후 아돌프를 갖기 전 낳은 클라라의 아들 두 명과 딸 한 명은 모두 일찍 죽었다. 양봉일에 열중한 아버지와 아돌프의 관계는 소원했던 반면 이미 자신의 친자식을 셋이나 잃은 클라라는 아돌프마저 일찍 죽게될까 두려웠고 그를 애지중지하며 키워 아돌프는 클라라의 응석받이가 되었다. 이어 1893년 남동생 에드문트가 태어났고, 1896년 여동생 파울라가 태어났으나 에드문트는 일찍 죽게 되고 결국 아돌프와 파울라만이 클라라의 친자식으로 살아남게 되었다. 또한 아돌프가 7세가 되던 해 당시 14세였던 형 알로이스 2세는 아버지 알로이스와의 마찰로 가출하게 된다.
소년 시절
13세 때 오스트리아 빈에서 구두닦이로 시작해 세관 공무원 과장직까지 오른 아돌프 히틀러의 아버지는 아돌프 역시 자신과 같이 공무원이 되기를 희망했지만, 아돌프는 그러한 아버지의 희망과는 달리 열렬한 화가 지망생이었다. 아돌프는 당시 웅장한 건물을 스케치를 하는데 매료되어 있었으며 인문계 학교로 진학해 미대에 가길 원했다. 그러나 언제나 그에게 관대했던 어머니 클라라와는 달리 엄한 꾸중과 화가나면 손찌검도 마다않는 아버지의 강압에 의해 아돌프는 오스트리아 린츠의 실업계 학교에 진학하게 되고, 자신의 꿈을 짓밟은 아버지에 대한 원망과 반항으로 학업에 매우 불성실해졌다. 끝내 화가의 꿈을 접지 못한 그가 좋아하는 일이라곤 그저 린츠의 건물을 스케치하는 정도에 불과했다.
아돌프 히틀러의 저서 《나의 투쟁》()'에서 히틀러는 자신이 반유대주의, 독일 민족주의에 입각한 레오폴드 푓슈라는 역사 선생님의 수업에 깊은 감명을 받았다고 술회하고 있으며 비교적 주위에 그러한 이야기를 많이 했다고 한다. 따라서 그가 마치 역사에 관해서 만큼은 조예가 깊은 것처럼 잘못 알려진 경우가 종종 있으나,《나의 투쟁(Mein Kampf)》은 부분적으로 정치적 선전 활동을 뒷받침하기 위해 쓰여졌다는 견해가 통설이며 실제로 역사 시험에서도 낙제를 면치 못할 수준의 실력을 보여줬기 때문에 자신의 독일 민족주의자로서의 이미지를 부각시키기 위해 부풀려진 점이 없지 않은 것으로 보인다.
1903년 1월에 아버지가 사망하게 되는데 당시 15세였던 아돌프는 막상 아버지가 돌아가시자 누구보다도 가장 슬퍼했다고 한다. 아버지가 돌아가신 후 그는 더욱 학업에 대한 의욕을 잃었으며 성적은 바닥을 밑돌았다. 자취나 하숙을 하며 학교를 다녔으며 주말에는 어머니가 계신 집에 돌아왔다. 후에 그는 린츠의 학교에서 쫓겨나게 되고 스테이르라는 곳에 있는 작은 학교로 전학한다. 하지만 이에 그치지 않고 16세 되던 해 병으로 1년 간 학교를 쉬게 된 것을 계기로 그 학교를 자퇴했다. 병이 완쾌된 것을 기념하여 친구들과 술을 마시고 길 옆에서 누워서 자던 아돌프 히틀러는 지나가던 한 아주머니가 깨워 겨우 일어나게 되고 이에 크게 느낀 바가 있어 이후 죽을 때까지 금주하였다고 한다. 히틀러의 어머니 클라라는 유방암으로 고통 받다가 1907년 12월 21일에 사망했다.
빈과 뮌헨에서의 생애
1903년부터 고아연금자로서 살다가, 어머니의 후원으로 1905년부터는 경제적으로 독립을 하게된다. 1907년 9월부터는 빈에서 살다가 1913년 5월에 뮌헨으로 이사를 가게 된다. 안타깝게도 히틀러의 이 기간 동안의 삶은 잘 밝혀져 있지 않다. 제1차 세계 대전 이전의 삶은 자료가 거의 없고 구술증거가 전부일 뿐이다.
1907년 빈으로 여행을 떠나 빈 예술대학교에서 112명의 후보와 함께 시험을 치르게 된다. 준비해 간 미술화보집으로 79명의 응모자와 함께 2차 시험을 치르게 된다. 결국 28명만이 최종시험을 합격하게 되고 히틀러는 여기에 들지 못하게 된다. 10월 24일에 유대인 의사 에드워드 블로흐는 어머니가 불치병에 걸려 더 이상 살 수 없다고 통보한다. 히틀러는 린쯔로 다시 가게 되고, 어머니는 결국 세상을 떠나는데 그 후에 점점 더 친척들과 멀어지게 된다.
아돌프 히틀러의 유년시절의 자료에서와는 달리 비교적 고아연금으로 잘 살 수 있었다고 한다. 스스로 그린 그림과 우표 판매로 더 나아지는 히틀러의 수입은 심지어 교사의 초봉보다 많았다고 한다. 한 지인의 추천서는 결국 실패로 끝나고 만다. 1908년 가을 예술학교의 두 번째 응모에서 견습기간이 없이 정식으로 자격을 얻게 된다. 그 다음에는 직업과 실습을 하는데 거의 노력을 하지 않게 된다. 히틀러는 두 번째 거절을 당한 후에는 점점 재정이 바닥나게 되고, 병역징집에 대한 두려움에 떨게 된다.
1909년 7월에 룸메이트인 아우구스트 쿠비첵과 헤어진 후 숙소를 여러번 바꾸게 된다. 그 다음에 얻은 방은 시내 중심으로부터 멀리 떨어진 곳에 있었다. 여기서 그는 겨우 3주 동안만 방을 얻게 되는데 그 후의 3개월 동안은 히틀러의 거취가 불분명하다. 여러 자료를 근거로 볼 때 히틀러가 그 때 거주자 신고를 안한 것에 대해 노숙자 생활을 한 것으로 추정한다. 하지만 히틀러가 실제로 노숙자 생활을 했는지는 확실치 않다. 1910년 초에 멜데만가에 있는 남자들 기숙사로 옮긴다.
청년 시절
미술학교 입학 거부와 실직자 생활
아돌프는 그가 19세 되던 해인 1907년 10월 미술학교에 진학하기 위해 오스트리아 빈으로 떠나 그곳에서 고아들을 위한 약간의 보조금을 받고 이어 빈의 미술학교에 두 번 지원했지만 두 번 모두 학교 측으로부터 입학을 거절당한다. 하지만 교수가 히틀러의 건축적 재능이 뛰어난 것을 보고 건축가가 되라고 조언을 해준다. 그래서 히틀러는 건축가가 되기 위한 꿈을 가지고 건물 스케치와 여러가지의 도안을 완성한다. 그렇지만 건축가가 되기 위해선 높은 학력이 필요했다. 히틀러는 이러한 조건을 충족시키지 못하였고 21살 되던 해에는 받았던 보조금마저 끊기게 된다. 대신 아주머니로부터 약간의 돈을 물려받게 되는데 이마저 곧 바닥이 나게 되고 이후 그는 몇 년 동안 엽서에 담긴 그림들을 그대로 다시 그려 상인에게 되파는 일개 그림장이 신세가 된다. 당시 그는 여전히 집이 없는 사람들을 위한 복지시설에 살고 있었고 매우 힘들게 생계를 이어가며 일을 한 것으로 알려져 있다. 일을 하고 남는 시간에는 종종 리하르트 바그너의 게르만 민족신화에 관련된 오페라를 감상하였다.
히틀러가 활발한 반유대주의자가 된 것은 빈에 있을 때부터였다. 반유대주의는 히틀러가 자랐던 오스트리아의 기독교 문화에 깊이 뿌리박혀 있었다. 빈에는 기독교의 한 종파인 동방정교회 신도를 포함한 큰 유대인 사회가 있었다. 빈 사람들은 이 유대인들을 멸시하는 경향이 있었다. 히틀러는 정치 평론가 란츠 폰 리벤펠스나 정치가 카를 뤼거, 비엔, 게오르히 리터 폰 쇠너러의 영향을 받아 후에 그의 정치관념의 밑바탕이 되는 아리아 인종 우월주의를 배웠다. 이런 빈의 분위기로 인해 결국 히틀러는 유대인들이 아리아인의 적이며, 독일의 경제적 문제의 핵심 원인이라고 믿게 되었고, 후에 나치의 유대인 학살에 영향을 끼친 것으로 보인다. 한편, 청년기에 그는 종종 언론사에 칼럼을 투고하기도 했는데, 이때 자신의 어릴 적 별명이었던 '볼프'라는 이름을 예명으로 썼다 한다. 그러나 그의 주변에 누구도 그가 볼프라는 이름으로 글을 투고하는지는 모르고 있었다.
화가로서의 히틀러
히틀러는 그림을 그리기를 좋아했다. 히틀러는 빈 콩쿨 대신 린츠 실업학교로 진학하면서 화가로서의 그의 생활이 단절되는 듯 싶었다. 그러나 히틀러는 그 이후에도 꾸준히 '아돌프 히틀러의 자화상', '성모 마리아와 유년 시절의 예수(1913)', '바다의 야상곡(1913)' 등의 다수의 그림들을 남겼다. 현재 히틀러의 작품 중 한 점이 한화로 10억 원에 해당되는 금액에 경매 낙찰되기도 했다. 그의 그림은 화가로서도 상당한 경지에 이른 작품인데도, 작품성이 아니라 독재자가 그린 그림들이라는 화가의 인물적 특징이 더 관심을 받았다.[3][4][5]
이에 유대인들은 히틀러가 그린 그림들을 나치의 잔재로 인정하였으며 이 때문에 유대인들은 히틀러가 그린 그림을 경매에 올리지 못하도록 법으로 제정하는 것을 시도하기도 했다. 또한 그들은 히틀러가 남긴 작품들을 모두 소각해야 한다고 주장하고 있으나 받아들여지지 않고 있다.
2012년 1월 29일에 아돌프 히틀러 작 바다의 야상곡은 슬로바키아에서 온라인 경매에 올라왔는데 한화로 4천 7백만 원에 낙찰되었다. 이는 최초경매가 1천 6백만 원의 3배에 달하는 금액이다.
제1차 세계 대전
독일 제국으로
1913년에 바이에른주의 뮌헨으로 갔다. 히틀러가 뮌헨으로 간지 얼마 안 됐을 무렵이었다. 오스트리아로부터 체포영장을 들고 온 수사관들이 히틀러를 찾은 것이다. 이유는 히틀러가 오스트리아 군 징집을 거부하고 독일로 도망갔다는 이유 때문이었다. 히틀러는 이때 "몸이 허약하여 도저히 군복무를 할 수 없다"고 말하였고 면제 판정을 받았다. 하지만 히틀러가 병역을 거부한 것은 몸이 허약해서가 아니었다. 진짜 이유는 슬라브족과 유태인이 함께 있는 오스트리아군에서 군복무를 하고 싶지 않았기 때문이다. 이미 오스트리아는 그에게 조국이 아니었고, 그의 조국은 독일인과 기타 민족들로 구성된 독일 제국이나 다름없었다. 그가 오스트리아의 징집을 거부한 것도 그 때문이다.
1914년 제1차 세계 대전이 일어났다. 뮌헨 오데온 광장에서 전쟁을 선포하는 장교 앞에서 환호하는 군중들 사이에 기쁨에 겨운 표정을 짓고 있는 히틀러가 우연히 촬영되었다. 히틀러는 즉시 바이에른 16보병연대 입대를 지원했다. 그에게 진정한 마음의 조국인 독일을 위해 봉사할 수 있는 기회가 왔다고 생각했기 때문이다.
군복무 시절
상병이었던 히틀러는 1918년 10월 13일 독가스 공격에 시력을 잃게 되고, 야전병원으로 후송 된 후 시력이 회복되자 독일 육군에 입대하여 통신병으로 복무했다. 뮌헨의 제4군 사령부로 복귀해 활발히 임무를 수행하였다. 그러다가 1919년 9월 전후의 혼란 속에서 싹트고 있던 수많은 민족주의 운동 중 하나를 조사하라는 군 정보작전참모부의 명령을 받았다.
정치가
나치당 입당과 지도자 부상
그러나 히틀러는 오히려 1919년 9월 독일 노동자당(Deutsche Arbeiter Partei, DAP)에 입당, 당원증 제55번을 받았다. 히틀러는 곧 당내에서 가장 유능한 연설가가 되었고 지도위원회의 위원으로 일하게 되었다. 1920년 초, 히틀러는 독일 노동자당 선전부 책임자가 되었다.
1920년 2월 24일, 뮌헨의 커다란 맥주홀인 호프브로이하우스에 모인 2천 명에 가까운 사람들 앞에서 히틀러는 그의 동지들이 추구하고 있는 운동에 새로운 이름을 부여했다. 짧게 나치스</b>이라는 이름으로 더 유명한 국가 사회주의 독일 노동자당(독일어 약자로 NSDAP)이 바로 그것이다.
그 외에도 히틀러는 민주공화제 타도와 독재 정치 강행, 베르사유 조약 타도, 민족주의와 반(反)유대주의 그리고 백화점과 다국적 기업 공격 등을 포함한 25개 조항으로 된 나치당의 당 강령을 발표했다.
베니토 무솔리니와 파시스트당의 로마 진군에 자극받은 히틀러는 1923년 11월 뮌헨에서 봉기를 시도했다. 그러나, 바이에른 주의 군부와 관료의 지지를 얻지 못하여 실패하였으며 부상당하였다.
그 사건으로 베르세르크 감옥에 투옥되었는데, 옥중에서 출판한 《나의 투쟁》을 통해 동유럽을 정복하고 게르만 민족의 생존권을 동방으로 확장하겠다는 청사진을 제시했고, 이는 민중들의 지지를 받아 합법적인 운동으로 민주 공화제를 내부로부터 전복할 기반을 마련해 주었다.
비록 수감 생활은 9개월로 끝났으나 당은 사실상 해체된 상태였다. 히틀러는 흩어진 당원들을 다시 모으고 재건에 나섰다. 그러나 당의 재건은 쉽지 않았다. 독일 경제가 조금씩 살아나기 시작하면서 좌파와 우파 정당중에서 극단적인 정당들은 지지를 잃어가고 있었다.
1929년 검은 목요일로 시작된 경제 대공황으로 기업들이 도산하고, 살아나던 독일 경제는 실직자 수가 6백만 명으로 늘어나는 등 큰 타격을 입었다.
민주주의 정당들이 속수무책인 가운데 나치당은 18.3%의 득표율로 독일 사회민주당에 이어 제2당이 되었다. 연립내각에 입각하기를 거절하고 나치스의 단독 집권을 요구했다. 히틀러는 1932년 4월 대통령 선거에서 후보로 출마하여 1340만 표(36.8%)까지 득표하였으나 파울 폰 힌덴부르크(원래는 장군) 후보에게 패하였다.
또한 7월 총선거에서는 37.3%를 득표하여 압도적인 당세를 과시하면서 여전히 연립내각에 참가할 것을 거절하였다. 그러나 11월 총선거에서는 33.1%로 지지율이 떨어지면서 당세가 쇠퇴해졌으나, 공산주의를 싫어하는 자본가나 농업계를 비롯한 지배세력의 많은 사람들이 히틀러를 지지하게 되었다.
집권
총리와 총통
대통령 힌덴부르크는 경제와 정계의 혼란을 수습하기 위하여 1933년 1월 30일에 히틀러를 총리로 임명하였다. 그는 보수파와 군부의 협력을 얻어 좌파(공산주의) 세력, 반대파를 감금, 납치, 암살, 고문, 불법적인 재판과 처벌 등의 방법으로 탄압하였다. 기존 바이마르 공화국의 무능함을 강조하여 인기를 모은 뒤 1933년 7월 일당독재(一黨獨裁) 체제의 기틀을 확립하였다.
1934년 8월 대통령 파울 폰 힌덴부르크가 죽자 국민투표를 실시해서 총리가 대통령의 지위를 겸하게 되었고 그 지위를 총통 및 총리(Führer und Reichskanzler) 약칭 총통(Führer)이라 칭하였으며 보통 총통</b>으로 불리게 되었다.
나치스의 집권
전권 위임법에 의해 바이마르 공화국은 종말을 맞이했고 제3제국이 시작되었다. 지방 의회가 해산되고 사민당은 불법화되었다.
그리고 각종 단체와 조합들이 나치당의 하부조직으로 바뀌었다. 동시에 나치 조직 내부의 권력 재편에 착수하면서 1934년 6월 30일에는 장검의 밤 사건을 일으켜 나치 돌격대 지휘관 에른스트 룀을 제거한 데 이어서 바르톨로메오의 밤 사건을 일으켜 권력 등 모든 비밀을 알고 있던 전임 총리 슐라이허 장군을 제거하면서 오래된 청구서를 모두 해결하였다.
그 후 독일 국방군은 나치당원에 융합되었고, 이러한 권력 인수와 더불어 명실상부한 독일의 독재자가 된 그는 민주공화제시대에 비축된 국력을 이용하여 민족의 발전을 꾀하였다. 그리고 외교계, 경제계, 군부 요인들의 협력을 얻어 외교상의 성공을 거두었고, 경제의 재건과 번영을 이루었으며, 군비를 확장하여 독일을 유럽에서 최강국으로 발전시켰기 때문에 국민의 열광적인 지지를 받게 되었다.
지구수도
히틀러는 세계를 정복하려는 야심에 가득 차 있었고 그래서 전 세계를 정복하면 전 세계의 수도에 해당되는 도시를 계획했다. 히틀러의 패망으로 이 계획은 도중 중단되었으나 굉장히 치밀하고 크게 심혈을 기울인 계획이었다.
그래서 히틀러는 알베르트 슈페어라는 건축가를 고용하여 1938년에 인구 1억명의 세계수도 '게르마니아'를 오늘날 베를린에 해당되는 지역에 계획하고 공사를 시작했다. 게르마니아를 조성하기 위해 슈페어는 오랜 역사의 문화적 흔적들을 깡그리 지우며 무려 7km에 달하는 직선도로를 내고 그 도로의 끝에 300m가 넘고 18만 명 이상을 동시에 수용할 수 있는 돔의 국민대회당(Grosse Halle)을 세웠다. 그러나 비뚤어진 민족주의 이념에 사로잡힌 슈페어와 히틀러의 광신적 신전을 위한 이 허망한 도시는 1945년 제2차 세계대전의 종언과 함께 공사가 중단됨은 물론 전대미문의 폐허가 되고 말았다.[6]
제2차 세계 대전 패전
히틀러는 1939년 9월 1일에 선전 포고도 없이 폴란드를 침공함으로써 제2차 세계 대전을 일으켰다. 이는 스탈린이 히틀러와 상호 불가침 조약을 맺었고 폴란드를 히틀러에게 나눠주었기 때문이었다. 이 때 영국과 프랑스는 폴란드와 맺은 군사 동맹 조약이 있었으나 소련의 도움 없이는 힘들다는 이유로 아무 도움도 주지 않았다. 그리하여 곧 기자들에게 '앉은뱅이 전쟁'이라고 불리였다.
영국과 프랑스의 대응은 너무 늦었으며 미국은 국내 여론 때문에 고립주의를 천명하며 직접 개입을 삼가고 있었다. 공습 및 기계화 부대의 신속한 기동력이 결합한 "전격전"이라는 새로운 전법으로 독일은 벨기에와 네덜란드, 룩셈부르크로부터 항복을 받아내었으며 프랑스마저 항복하였다. 1940년 말까지 히틀러는 서부 유럽과 북부 유럽 전체(중립국인 스페인과 포르투갈, 스위스와 스웨덴은 제외)를 점령하였다. 그러나 영국에 우세한 공군을 쏟아 부어 폭격을 가했음에도 불구하고 독일은 영국에 패했다.
그리고 유고슬라비아와 그리스를 공격하여 항복을 받아내었다. 연합군의 마지막 보루인 영국에 공습을 퍼부어 협상 테이블로 이끌어내려는 배틀 오브 브리튼이 실패했음에도 히틀러는 1941년 6월 22일, 바르바로사 작전으로 소련을 침공했고, 10월에는 모스크바 근처까지 진격했다. 그러나 충분히 준비하지 못한 소련의 매서운 겨울앞에 후퇴할 수밖에 없었고 같은 해 12월 7일 일본이 진주만을 폭격함으로써 전쟁은 전기를 맞게 되었다. 그러나 허스키 작전에 남부 이탈리아에 상륙한 연합군에 밀린 이탈리아가 영국군에 항복, 노르망디 상륙 작전이 성공함에 따라 항복을 하게 되고 독일군은 천왕성 작전으로 인한 소련군의 반격에 스탈린그라드에서 소련군에게 패하고 치타델 작전의 대표적인 공격으로 대표되는 쿠르스크 전투에서 결정적으로 패배하였다.
최후
1944년 노르망디 상륙 작전과 거의 같은 시기에 바그라티온 작전으로 독일군을 독일 본토까지 밀어내고 베를린을 점령함으로 곧이어 제2차 세계 대전은 끝났다.
결국 동부 전선에서의 독일군의 괴멸, 북아프리카 전선의 상실, 암살 미수로 인한 히틀러의 정신 이상 등이 초래한 전선의 혼란, 미국의 참전으로 전열이 더욱 두터워진 연합군의 진공으로 독일은 패망의 길을 걷는다.
1945년 4월 29일 독일의 패망에 절망한 히틀러는 베를린 지하 벙커에서 에바 브라운과 결혼식을 올렸으며, 다음 날인 4월 30일 아내 에바 브라운과 함께 권총으로 자살했다. 향년 56세.
평가와 비판
베르사유 체제하의 피폐해진 독일의 경제상황 속에서 베르사유 조약의 군사 관련 제한 조항을 폐기하고 징병제를 실시하여 군비를 확장, 실업 극복에 성공한다. 독일 일각에서는 히틀러의 경제 발전을 긍정적으로 평가하기도 하나, 그러나 그가 내놓은 실업 대책은 히틀러가 정권을 잡기 전 쿠르트 폰 슐라이허 내각과 바이마르 공화국의 민주파 지도자들이 수립한 계획이었고, 히틀러는 단지 그 기획안을 일부 수정하여 열매를 따먹었을 뿐이라는 비판도 있다. 하지만 어디까지나 계획만 수립되어 있던 것을 직접 실행한 것도 히틀러였다.
그 외에도 실제 히틀러의 여비서였던 트라우들 융에의 회고에 따르면 매우 자상하고 친절했으며 죽기 전 모든 비서들과 요리사 등 총통관저에 남아있던 사람들에게 일일이 악수를 하며 수고했다고 말했다. 히틀러의 통신병이었던 2013년 사망한 로후스 미슈 전 SS중사는 죽기전 독일 슈피겔 사와의 인터뷰에서 히틀러를 자신이 만난 사람들 중 가장 친절했던 최고의 상사라고 답했다. 또한 독일의 정치 연구가인 라이너 자이틀만도 히틀러의 홀로코스트 정책을 비판하면서도 히틀러가 이루어낸 정치, 경제적 발달을 매우 높이 평가했다.
한국의 안호상과 독립운동가인 이범석도 히틀러와 나치정권을 높이 평가했다. 그 외에도 히틀러가 최악의 독재자나 전쟁광이었다는 데에 의문을 제기하는 사람들도 있다. 이들의 경우 히틀러보다 더 많은 수의 사람을 학살한 스탈린과 마오쩌둥, 광신적인 종교인이었던 장 칼뱅이나 크롬웰, 아프리카의 이디 아민 그리고 미국의 아메리카 원주민 학살 등을 예로 들면서 이러한 히틀러에 대한 평가는 지극히 서구 중심주의적이며 중립적이지 않다고 비판했다.
논란
사망 원인과 두개골
2009년 9월 27일, 영국 일간지인 《가디언》의 주말판 옵서버에서 미국 코네티컷 대학교 고고학자이자 뼈 전문가인 닉 벨란토니 교수가 분석한 결과 러시아 국가기록보관소가 보관 중인 히틀러의 두개골은 40대 미만의 여성의 것으로 판명됐다고 보도했다. 벨란토니 교수가 이 두개골이 40대 미만의 여성이라고 주장한 이유는 다음과 같다.
베를린 점령 직후인 1945년, 소련은 벙커 주변 구덩이에서 히틀러로 추정되는 시신을 발견했고, 이듬해인 1946년 추가발굴을 통해 히틀러의 두개골 조각을 찾아냈다고 주장해왔다. 그리고 2000년, 러시아는 국가기록보관소에 보관하고 있던 두개골을 공개하였다. 이 때부터 벨란토니 교수는 러시아 측이 '히틀러'의 것이라고 주장하는 두개골의 DNA를 분석하였는데, 분석 결과 이 두개골은 20대에서 40대 사이 여성의 것으로 판명됐다고 밝혔다. 이어서 벨란토니 교수는 "두개골 두께가 남성의 것과 달리 너무 얇았으며 두개골의 봉합선도 1945년 56세였던 히틀러의 나이와 달리 40세 이하의 것으로 보인다"고 설명했다.
이로 인해 많은 외신들은 히틀러가 진짜 권총 자살했는지 의문시 되는 검사결과라고 보도했다. 외신들은 두 가지의 가능성이 있다고 보도하고 있는데, 첫 번째는 히틀러가 권총 자살하지 않았거나, 두 번째는 러시아 국가기록보관소가 보관하고 있는 '히틀러'의 두개골이 히틀러의 것이 아닐 수도 있다는 것이므로 현재 큰 파장을 일으키고 있다.[7][8]
생존설
제2차 세계 대전이 끝난 뒤 지금까지도 히틀러가 당시 자살하지 않고 생존했다고 주장하는 사람들이 있다. 그리고 그들에 의하면 히틀러는 피신하여 빨라도 1960년대까지는 생존했다는 것이다. 히틀러의 생존설 주장은 다음과 같다.
히틀러의 시체를 조사한 소비에트 연방 측에선 히틀러가 청산가리를 먹고 자살하였다고 발표하였으나, 히틀러의 측근들은 성병으로 죽었다고 하는 등 사인이 일치하지 않다.
독일이 전쟁에서 패망하자 모든 장교들에게 나가라고 지시한 뒤 그의 시체를 본 독일 장교들은 히틀러와 비슷한 몸매에 얼굴은 알아 볼 수 없을 정도로 구멍이 나있었고 이를 히틀러라 생각하며 불에 태웠다는 점을 보아 자살한 것은 히틀러가 아닌 그의 대역이었다.
히틀러는 자신의 몸에 7200만 달러의 보험을 들고 있었으나, 그가 죽은 후 그의 여동생 파울라 히틀러가 살아있음에도 불구하고 아무도 그 돈을 찾아가지 않았다.
히틀러가 찍힌 마지막 모습이 뉘른베르크에서 SS의 배웅을 받으며 비행기를 타고 날아가는 모습이었다.
1950년 3월경에 아르헨티나에서 히틀러로 추측되는 사람이 목격되었다는 설이 있으며 히틀러의 아들이 아르헨티나 사람이라는 설이 있다. 실제로 독일의 신문에는 히틀러의 아들이 아르헨티나에 생존했다는 내용이 실리기도 했다.
스탈린이 히틀러 사후인 1946년에도 그를 찾아내서 제거하라는 명령을 NKVD에 내렸다.
제라드 윌리엄스라는 사람이 히틀러의 부하의 증언을 토대로 한 주장에 의하면 히틀러는 벙커에서 자살을 위장하기 위해 대역을 살해하고 그 길로 비행기를 타고 스페인의 카나리아 제도까지 가서 거기서 고의로 비행기를 격추시킨 뒤 잠수함으로 갈아타고 아르헨티나의 마르델플라타로 도주에 성공하였으며 그 길로 안데스 산맥 기슭에 숨어들어간 뒤 1962년 2월 13일까지 천수를 모두 누리고 세상을 떠났다고 한다. 이는 히틀러를 직접 아르헨티나까지 데려다 준 비행기 조종사의 증언까지 확보한 상태에서 제기된 주장이다. 이에 제라드 윌리엄스는 덧붙여 주장하기를 히틀러의 시체라고 발견된 유골은 히틀러가 아니라 히틀러와 체격이 비슷한 40살 이하의 러시아 여성이라고 주장하며 히틀러가 1945년에 사망한 사실을 강력하게 부정하고 있다.[9] 이 주장에 의하면 아르헨티나에 도착한 히틀러 부부는 나치 독일 시절 유태인에게 약탈한 금과 보석을 팔아 생계를 유지했다고 한다.
이 밖에도 다른 주장들이 있으나 확실한 근거는 없다. 그리고 이후 그의 행방에 대해서는 남극에 있는 비밀 기지로 도망갔다거나, 소비에트 연방에서 거주하다 1971년 사망했다거나, 심지어는 지구를 떠나 달로 도주했다는 등의 설들이 있으며, 그의 여러가지 생존설은 영화나 소설의 소재가 되기도 하였다.
그러던 중 신비한TV 서프라이즈에서 히틀러는 설탕이 들어간 것을 매우 좋아하였는데 히틀러 사후 블라쉬케라는 치과 주치의는 망가진 치아를 통해 시체가 히틀러라고 밝혔는데 이유는 히틀러가 설탕이 들어간 것을 매우 좋아해서 치아가 남과는 많이 망가졌기 때문이라고 밝혔다(이로 보아 히틀러가 자살했다는 게 유력하다.).
가족 관계
히틀러의 공식 결혼 경력은 한 번이었으며, 그밖에 첩이었던 유니티 발키리 미트포드 사이에서 낳은 이름이 알려지지 않은 사생아 아들이 한명 존재했으나 행방은 미상이다. 현재 존재하는 그의 가까운 친족으로는 미국에 체류중인 알로이스 히틀러 주니어의 손자 3명, 이복 누나인 앙겔라의 손주 2명이 있다. 그 밖에 형 알로이스 2세의 아들인 윌리엄 히틀러는 삼촌이 하는 행동에 삼촌을 상당히 싫어했다 한다. 그 때문에 미국 망명 뒤에도 외가의 성을 따라 '스튜어트 휴스턴'(Stuart Houston)이라고 개명했다는 것이다.
친할머니: 마리아 쉬클클루버(Maria Schicklgruber, 1795~1847)
아버지: 알로이스 히틀러(Alois Hitler, 1837~1903)
누나: 텔카(Thelka, 1860~?, 아버지 알로이스의 사생아 딸이었다.)
어머니: 프란체스카 히틀러
형: 알로이스 히틀러 주니어(Alois Hitler Jr., 1882~1956)
형수: 브리짓 다울링(Bridget Dowling, 1891~1969, 아일랜드 출신의 여성)
조카: 윌리엄 패트릭 스튜어트휴스턴(William Patrick Hitler)(1911~1987)
조카며느리: 릴리 진 재퀴스(Phyllis Jean-Jacques, 1925~2004)
종손자: 알렉산더 스튜어트휴스턴(Alexander Stuart- Houston, 1949~)
종손자: 루이스 스튜어트휴스턴(Louis Stuart-Houston, 1951~)
종손자: 하워드 스튜어트휴스턴(Howard Stuart-Houston, 1957~1989, 1989년에 교통사고로 사망)
종손자: 브라이언 스튜어트휴스턴(Brian Stuart-Houston, 1965~)
형수: 헤트비히 하이데만(Hedwig Heidemann)
조카: 하인츠 히틀러(Heinz Hitler, 1920~1942)
누나: 앙겔라 히틀러(Angela Hitler, 1883~1949)
매형: 레오 라우발(Leo Raubal, Sr., 1879~1910, 앙겔라의 첫 남편)
외조카: 레오 라우발 주니어(Leo Rudolf Raubal Jr., 1906~1977)
진외종손자: 페트로 라우발(Peter Raubal, 1931~)
외조카: 엘프리데 라우발(Elfriede Raubal, 1910~1993)
외조카사위: 에른스트 호체거(Ernst Hochegger, 1910~?)
외외종손자: 하이너 호체거(Heiner Hochegger, 1945~)
매형: 마르틴 하미츠쉬(Martin Hammitzsch, 1878–1945, 레오 라우발 1세 사후 앙겔라와 재혼)
어머니(생모): 클라라 히틀러(1860~1907), 알로이스 히틀러의 외조카딸. 요안나 히틀러와 요한 푈츨의 딸, 히틀러의 어머니이면서 사촌 누나.
형: 구스타프 히틀러(Gustav Hitler, 1885~1887)
누나: 이다 히틀러(Ida Hitler, 1886~1888)
형: 오토 히틀러(Otto Hitler, 1887~1887)
남동생: 에드문트(Edmund Hitler, 1893~1900)
여동생: 파울라 히틀러(Paula Hitler, 1896~1960)
부인: 에바 브라운 히틀러(1912~1945)
첩: 유니티 발키리 미트포드 (1914- 1948) - 영국인
아들: 성명 미상(1939 ~ ?) - 다만 나치 패망 이후 아르헨티나로 보내져 그 곳에서 삶을 이어나갔고 그는 독일 영국 혼혈계 아르헨티나인이라고 한다. 대부분의 전범들과 그 가족들과 마찬가지로 아르헨티나로 도주했다고 한다.
외할아버지: 요한 푈츨, 히틀러의 외할아버지이자 고모부
외할머니: 요하나 히틀러 (1830~1907), 알로이스 히틀러의 누이, 히틀러의 외할머니이면서 고모
외조카: 겔리 라우발, 외조카이자 그의 연인이었다.
외증조부: 로렌초 푈츨(Laurenz Pölzl, 1788~1841)
외증조모: 율리아나 베일리(Juliana Walli, 1797~1831)
고종사촌: 요하나 푈츨(Johanna Pölzl, 고종사촌 이자 이모)
여성 편력
히틀러는 5명의 여성이 있었다고 한다. 그 밖에 동성애 기질도 있었다는 뜬소문도 있지만, 이건 낭설에 불과하다.
겔리 라우발이 자살하자 당시 독일에서는 히틀러가 성적인 모욕을 주었다, 히틀러가 비정상적인 성행위를 강요했다는 설이 파다하게 퍼지기 시작했다. 겔리 라우발의 자살설로는 히틀러가 겔리 라우발을 버리고 에바 브라운을 가까이 했기 때문이라는 설도 있다.
히틀러 생가
2016년 4월 오스트리아 정부는 독일의 나치 독재자였던 아돌프 히틀러의 생가를 강제 압류하기로 결정했다. 주요 외신에 따르면 오스트리아 정부는
"새로운 법 제정을 통해 민간인 소유의 히틀러 생가를 적절한 보상과 함께 국가 소유로 압류하는 방안을 추진할 것"이라고 밝혔다. 오스트리아 정부는 히틀러의 생가가 나치 추종자들의 성지로 악용될 수 있다는 점을 우려해 강제 압류하기로 했다. 다만 국가 소유로 바뀐 후에 어떤 용도로 활용할지는 구체적으로 밝히지 않고 있다.[10]
주요 저서
《나의 투쟁》(Mein Kampf)
문화 속의 히틀러
영화
히틀러: 악의 탄생
몰락
위대한 독재자
그가 돌아왔다
방송
신비한TV 서프라이즈
같이 보기
A급 전범
제2차 세계 대전
홀로코스트
나치즘
히틀러 암살 미수 사건
에바 브라운
겔리 라우발
블론디 (개)
아돌프 히틀러의 죽음
히틀러 짝불알설
유대인 문제에 대한 최종 해결책
국가 사회주의 독일 노동자당
파시스트당
파시즘
사회주의
게르만 신화
낭만주의
V-2 로켓
아돌프 히틀러의 종교관
적자생존설
각주
외부 링크
- 동아일보
- 경향신문
– real life footage in documentaries
– as portrayed in film and TV
Unknown parameter |제목= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
Unknown parameter |제목= ignored (help); Unknown parameter |깨진링크= ignored (help); Unknown parameter |확인날짜= ignored (help); Unknown parameter |보존날짜= ignored (help); Unknown parameter |보존url= ignored (help); Missing or empty |title= (help)
분류:1889년 태어남
분류:1945년 죽음
분류:독일의 정치인
분류:독일의 작가
분류:독일의 화가
분류:자살한 정치인
분류:독일의 대통령
분류:바이마르 공화국의 국가수상
분류:독일의 작가
분류:나치 당료
분류:테러 피해자
분류:독일의 제1차 세계 대전 관련자
분류:독일의 제2차 세계 대전 관련자
분류:오스트리아계 독일인
분류:백인 우월주의자
분류:화기로 자살한 사람
분류:오스트리아의 화가
분류:대량 살인자
분류:독일의 제1차 세계 대전 참전 군인
분류:암살 미수 생존자
분류:독일의 반공주의자
분류:반기독교주의자
분류:로마 가톨릭교회 이탈자
분류:의문사한 사람
분류:홀로코스트 가해자
분류:히틀러가
분류:친위 쿠데타를 한 지도자
분류:파시스트 지배자
분류:요제프 괴벨스
분류:바이마르 공화국 국가의회 의원
분류:1급 1914년형 철십자장 수훈자
분류:1918년형 흑색 전상장 수훈자
분류:황금 당원휘장 수훈자
분류:타임 올해의 인물
분류:오스트리아의 제2차 세계 대전 관련자
분류:독일로 귀화한 사람
분류:자살한 나치 관련자
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EB%8F%8C%ED%94%84%20%ED%9E%88%ED%8B%80%EB%9F%AC |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
883,
2047,
3106,
3923,
5777,
6754,
7111
],
"plaintext_end_byte": [
844,
2046,
3087,
3922,
5776,
6744,
7100,
7241
]
} | Kuinka kauan Vladislav II Jagello valtakausi kesti? | Jagello | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
576
],
"minimal_answers_end_byte": [
585
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Vladislav II Jagello (, ) (noin 1362–1434) oli Puolan kuningas ja Liettuan suuriruhtinas. Hänet tunnettiin aluksi liettualaisella nimellä Jogaila ja hän hallitsi Liettuan suuriruhtinaskuntaa vuodesta 1377, aluksi yhdessä setänsä kanssa. Vuonna 1386 hän kääntyi vuoden 1385 Krevan unionisopimuksen mukaisesti kristinuskoon, sai kasteessa puolalaisen nimen ja meni naimisiin Puolan kuninkaana toimineen kaksitoistavuotiaan Jadwiga-tytön kanssa. Jagello kruunattiin Puolan kuninkaaksi ja hän muutti Puolaan. Kuningas Vladislav II Jagellon valtakausi Puolassa kesti 48 vuotta, ja oli vuosisatoja jatkuneen Puola-Liettuan valtioliiton perusta. Jagellon kaudella Puolan rajat laajenivat, ja sitä pidetään Puolan ensimmäisenä kultakautena. Jagellon suku hallitsi Puolaa vuoteen 1572, Böömiä 1471–1526 sekä Unkaria 1490–1526.
Elämäkerta
Liettuan suuriruhtinaana
Jogaila oli Liettuan suuriruhtinas Algirdasin poika ja hän kuului näin Gediminien hallitsijasukuun. Jogailan tarkkaa syntymäpäivää ei tiedetä, kuten ei juuri muutakaan hänen varhaisesta elämästään. Historioitsijat ovat aiemmin arvioineet hänen syntymävuodekseen 1352, mutta myöhemmin sen on arvioitu olleen 1362. Algirdas kuoli vuonna 1377 ja hän oli siirtänyt Kęstutisin tukemana vallan pojalleen. Jogailan noustessa valtaan hänen suhteensa velipuoliinsa olivat ongelmalliset ja esimerkiksi Polatskin ruhtinas Andrei haki tukea Moskovasta Jogailaa vastaan. Jogaila puolestaan etsi sovintoa Saksalaisen ritarikunnan kanssa lännessä ja lähetti tätä varten veljensä Škirgailan vuonna 1379 länteen tunnustelemaan mahdollisuutta kääntyä katolilaisuuteen. Jogailan ja Saksalaisen ritarikunnan välillä solmittiinkin 31. toukokuuta 1380 sopimus, joka oli tähdätty vanhoillista Kęstutisia vastaan. Idässä Jogailan oli pitänyt taistella Liettuan liittolaisen Kultaisen ordan puolella Moskovaa vastaan, mutta liettualaiset eivät päässeet osallistumaan mongoleille tappiolliseen Kulikovon kentän taistelun vuoden 1380 syyskuussa.[1]
Kęstutis päätti vuonna 1381 toimia Jogailaa vastaan ja valtasi Vilnan ottaen samalla itselleen suuriruhtinaan arvon. Jogaila säilytti kuitenkin vallan Krevan ja Vitsebskin rusilaisilla alueilla. Jogaila nostatti isänsä Algirdasin entiset vasallit kapinaan vuonna 1382 ja valtasi Vilnan ja suuriruhtinaan arvon takaisin. Jagello vangitsi neuvotteluihin kutsutun Kęstutiksen ja hänen poikansa Vytautaksenn, ja heidät vietiin Krevan linnaan.[2] Jagello ilmeisesti surmautti Kęstutisin vain viikon vankeusajan jälkeen, mutta tämän poika Vytautas pakeni.[1] Vuoden 1382 lokakuussa Jogaila lahjoitti Saksalaiselle ritarikunnalle suuren osan Žemaitijaa luvaten samalla ottaa kasteen. Jogaila ei kuitenkaan pitänyt lupaustaan ja Liettuan ja ritarikunnan välille syttyi sota vuonna 1383.[3] Saksalaisten puolella taisteli Vytautas, mutta Jogaila solmi sopimuksen tämän kanssa ja Vytautas palasi Liettuaan polttaen samalla muutamia ritarikunnan linnoja. Jogaila asetti tämän sittemmin hallitsemaan vähäarvoisia maita Rusista.[4]
Puolan kuninkaana
Jogaila oli alkanut etsiä itselleen vaimoa, jolla Liettua voisi saada vahvan liittolaisen. Jogaila äiti Juliana olisi halunnut hänen naivan Moskovan Dimitrin tyttären Sofian, mutta Jogailalla oli muita suunnitelmia.[4] Kęstutisin kuolemaa seuranneena vuonna 1382 Puola-Unkarin kuningas Ludvig I Suuri kuoli ja Puolan aateli alkoi etsiä miestä tämän vallanperijätär Jadwigalle.[3] Jogaila solmi Puolan kanssa Krevan sopimuksen elokuussa 1385 ja sopimuksen hyväksyi alaikäisen Jadwigan sijaan tämän äiti Elisabeth. Jogaila matkusti vuonna 1386 Krakovaan ja otti siellä 15. helmikuuta kasteen[5] saaden kasteessa nimen Ladislaus. Sitten 3. maaliskuuta 1386 hänet vihittiin vasta 12-vuotiaan Jadwigan kanssa ja hänestä tuli näin Puolan kuningas.[5][4] Puolankielinen Jagellon nimi tuli käyttöön.
Avioliittosopimuksen mukaisesti Liettua kääntyi katolilaiseen uskoon. Kastaminen oli kuitenkin aluksi ylimalkaista ja lähinnä teknistä, koska liettuan tai rusin kieltä osaavia katolilaisia pappeja ei ollut ja tulkkien käyttäminen vaikeutti toimitusta. Kasteen nopeuttamiseksi esimerkiksi sama kristitty nimi saatettiin antaa kokonaiselle ryhmälle miehiä ja naisia.[5] Kastamatta jäi vain Žemaitija. Paavi Urbanus VI hyväksyi Liettuan kasteen, mutta Saksalainen ritarikunta kiisti sen. Jagello asetti Liettuaan sijaishallitsijakseen veljensä Škirgailan, mutta Vytautasin johtamana tämä kukistettiin.[6] Syttynyt sisällissota päättyi vasta vuonna 1392, kun Vytautas sai suuriruhtinaan arvonimen Jagellon säilyttäessä arvonimen Prince Supremus. Vytautasista tuli näin Jagellon vasalli.[7] Puola-Liettuan synnyttyä Jagellon Puola alkoi kasvattaa valtaansa reuna-alueillaan. Böömi ja Unkari palasivat liittoon Puolan kanssa, minkä lisäksi Moldovan hospodarista tuli Puolan vasalli vuonna 1387.[8] Samaan aikaan Jagellosta nähden itsenäisesti toimiva Liettua valtasi alueita idässä. Puola-Liettua saavutti suuren voiton myös lännessä, kun puolalais-liettualaiset joukot voittivat saksalaisen ritarikunnan joukot Tannenbergin taistelussa vuonna 1410. Ritarikunta oli ryhtynyt sotaan sen Liettuan kanssa olevien rajakiistojen takia. Taistelussa Jagello johti puolalaisia, böömiläisiä ja moldovalaisia joukkoja. Taistelun jälkeen sota ritarikuntaa vastaan sujui kuitenkin huonommin, sillä yritetty Marienburgin linnan piiritys ei onnistunut. Sota päättyi Thornin rauhaan, jossa Puola-Liettua ei saanut Žemaitijan lisäksi juuri alueita.[9] Vaikka sota ei ollutkaan kovin onnistunut, se lähensi Puolaa ja Liettuaa. Solmittiin Horodlon sopimus, jolla Liettualaiset aatelissuvut adoptoitiin puolalaisiin klaaneihin.[10]
Hussilaiskapinan yhteydessä Jagello joutui ristiriitaan Saksan keisari Sigismund Luxemburgilaisen kanssa. Hussilaiset kapinoivat vuonna 1419 ja tarjosivat myöhemmin Böömin kruunua Jagellolle, joka ei kuitenkaan ottanut sitä vastaan. Hän ei myöskään antanut sitä halukkaalle Vytautasille, mutta toimitti Prahaan liettualaisen käskynhaltijan. Keisari yritti kostaa tätä tarjoamalla Vytautasille kruunua Konstanzin kirkolliskokouksessa yrittäen näin hajottaa maiden välistä liittoa, mutta kruunaamisesta ei koskaan tullut mitään.[10] Jagello oli aluksi tukenut Vytautasin kruunaamista, mutta hän pyörsi tukensa Puolalaisen aateliston painostuksesta. Hän oli uskonut että Vytautasin kruunu olisi päätynyt hänen pojalleen, sillä Vytautasilla ei ollut perillistä. Jagello alkoikin kannattaa uudelleen Vytautasin kruunaamista, mutta tämä kuoli vuonna 1430 ennen suunniteltuja kruunajaisia. Jagello kuoli pian Vytautasin jälkeen vuonna 1434[11]
Lähteet
Citation error, replace with{{cite book| author = Aulis Kallio| title = Liettuan historia| location = Tampere| publisher = Jagellonica-kulttuuriyhdistys ry| year = 2009| id = ISBN 978-951-98665-3-6}}
Citation error, replace with{{cite book| author = Kalervo Hovi| title = Puolan historia| publisher = Otava| year = 1993| id = ISBN 951-1-11207-4}}
Viitteet
Luokka:Liettuan suuriruhtinaat
Luokka:Gediminidit
Luokka:Puolan kuninkaat
Luokka:Vuonna 1362 syntyneet
Luokka:Vuonna 1434 kuolleet
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Jagello |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
351,
559,
732,
1629,
2768,
3187,
3850,
4421,
4804,
6112,
6201,
6656,
6728,
6819,
7105
],
"plaintext_end_byte": [
350,
558,
681,
1628,
2747,
3186,
3849,
4406,
4803,
5884,
6200,
6655,
6717,
6818,
7011,
7144
]
} | Milloin oli korisliigan ensimmäinen kausi? | Korisliiga | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
115
],
"minimal_answers_end_byte": [
126
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Korisliiga on miesten koripallon pääsarja Suomessa. Miesten pääsarjaa on pelattu Korisliiga-nimellä kaudesta 2005–2006 lähtien. Kaudella 2004–2005 sarjasta käytettiin sen pääsponsorin mukaan nimeä Sparliiga. Kaudet 1999–2004 sarjaa pelattiin nimellä SM-koris ja tätä ennen sarjasta on käytetty nimeä miesten koripallon SM-sarja.
Miesten koripallon Suomen mestaruudesta on pelattu vuodesta 1939 lähtien, jolloin mestaruuden voitti Ylioppilaskoripalloilijat Helsingistä. Eniten Suomen mestaruuksia (kaikkiaan 14) on voittanut Pantterit.
Urheilusanomien tammikuussa 2015 julkaiseman artikkelin mukaan Korisliiga on Euroopan 15. paras kansallinen pääsarja.[1]
Miesten SM-sarjan historiaa
Sarjan alkutaipaleet
Suomen Koripalloliitto kokosi keväällä 1939 kahdentoista joukkueen sisäsarjan kilpailemaan ensimmäistä kertaa koripallon miesten Suomen-mestaruudesta. Ensimmäisellä kaudella mukana oli kahdeksan joukkuetta pääkaupunkiseudulta, kaksi joukkuetta Kotkan seudulta sekä kaksi joukkuetta Viipurista.[2] SM-historian ensimmäiset pisteet teki Eiran Kisa-Veikkojen Kaarlo Einiö.[3] Sarjajärjestelmänä ensimmäisellä kaudella oli kahden häviön cup, josta loppusarjaan pääsi mukaan neljä parasta joukkuetta. Kauden ottelut pelattiin maalis-huhtikuun aikana. Loppuotteluun selviytyivät Eiran Kisa-Veikot sekä Ylioppilaskoripalloilijoiden ykkösjoukkue. Kisa-Veikot kuitenkin luovuttivat ottelun, koska jalkapallosarjat olivat jo ehtineet jo alkaa ja samat miehet edustivat seuraa myös jalkapallossa. Historian ensimmäisen Suomen-mestaruuden voitti siis Ylioppilaskoripalloilijat.[2]
Toista kertaa Suomen-mestaruudesta pelattiin syksyllä 1940. Tämä oli ensimmäinen varsinainen koripallon mestaruussarja, sillä ensimmäistä kertaa sarjan kaikki kahdeksan joukkuetta kohtasivat toisensa kertaalleen. Mestaruussarjan otteluita otettiin myös juuri perustetun vedonlyöntitoimisto Oy Tippaustoimisto Ab:n (myöh. Veikkaus Oy) vetokohteiksi. Koripallon suosio Suomessa kasvoikin vedonlyönnin ansiosta huomattavasti. Sarjan voittajaksi ylsi vuonna 1940 Eiran Kisa-Veikot, joka sai samalla ensimmäistä kertaa Oy Perkko Ab:n lahjoittaman karhunkuvioin koristellun kiertopalkinnon. Kiertopalkinnon perusteella mestaruussarjaa alettiin kutsua myös Karhunpokaalisarjaksi. Vuosien 1940 ja 1941 mestaruussarjoissa kaikki kahdeksan joukkuetta olivat helsinkiläisiä, lisäksi mukana oli myös armeijan joukko-osastoja. Vuoden 1941 mestaruussarjan voittikin Kadettikoulun joukkue. Vuoden 1941 alussa Koripalloliitto asetti mestaruussarjaan koripallon nykytilanteeseen nähden erikoisen rajoituksen, sillä rajoituksen mukaan sarjaa eivät saaneet pelata pelaajat, joiden pituus ylitti 190 senttimetriä.[2]
Jatkosodan jälkeen
Jatkosodan takia koripallon SM-sarja jäi pelaamatta vuosina 1942 ja 1943. Urheilujärjestöt pyrkivät pitämään kuitenkin toimintaa yllä vaikeinakin aikoina henkisen terveyden ylläpitämiseksi. Suomen Koripalloliitto oli sotavuosien yksi aktiivisimmista urheilujärjestöistä ja SM-sarjan sijaan sotavuosina koripalloa pelattiinkin niin sanotussa sotasarjassa, jonka otteluita löytyi myös veikkauslistalta.[2]
Sotavuosien jälkeen SM-sarja pääsi kolmen vuoden tauon jälkeen käyntiin syksyllä 1944, jolloin seitsemän joukkueen yksinkertaisen sarjan voitti helsinkiläinen Kiri-Veikot. Samana vuonna pelattiin ensimmäistä kertaa myös naisten Suomen-mestaruudesta, jonka vei nimiinsä Helsingin Tarmo. Koripalloliitto oli tehnyt yhteistyötä jo monen vuoden ajan Työväen Urheiluliiton kanssa ja liitot järjestivätkin vuosina 1945 ja 1946 yhteisen Suomen-mestaruussarjan. Vuonna 1945 SM-sarjassa pelasi kahdeksan joukkuetta, joista voiton vei Kiri-Veikot. Seuraavana vuonna sarjassa pelasi kymmenen joukkuetta, joista Suomen-mestaruuden voitti Helsingin NMKY.[2]
Suomen Koripalloliitto liittyi vuonna 1946 Suomen Voimistelu- ja Urheiluliittoon. Tämän johdosta TUL katkaisi kahdeksan vuotta kestäneen yhteistyösopimuksensa Koripalloliiton kanssa. Koripalloliitto kirjoitti kuitenkin huhtikuussa 1947 uuden liittokohtaisen yhteistyösopimuksen TUL:n kanssa ja liitot sopivat, että vuoden 1947 Suomen-mestari ratkaistaan kummankin liiton sisäisten mestareiden keskinäisessä ottelussa. Suomen-mestaruuden voitti SKL:n sarjassa pelannut Helsingin NMKY voittamalla finaalissa TUL:n mestarin Työväen Maila-Pojat.[2]
Televisiointi
Kesäkuussa 2015 Suomen Koripalloliitto ja Elisa tiedottivat 3+1-vuotisesta yhteistyösopimuksesta, jonka mukaisesti Elisa Viihde -palvelu lähettää Korisliigan kaikki runkosarja- ja pudotuspeliottelut maailmanlaajuisesti. Otteluiden katselu myös mobiililaitteilla on mahdollista. Lähetystekniikassa hyödynnetään areenoiden edelliskaudella asennettuja automaattikameroita.[4]
Lokakuussa 2014 Korisliiga ja seurat aloittivat kolmivuotisena projektina kaikkien Korisliigaotteluiden suoratoiston KorisliigaTV:n välityksellä. Ottelut olivat katsottavissa ympäri maailman. Kameratuotanto tapahtui vastaavaa palvelua muun muassa Euroliigaan tuottavan belgialaisyrityksen avulla, ja jakelualustan tuotti suomalaisyritys. Palvelu tuotettiin liikkeen tunnistavien automaattikameroiden avulla. Lisäksi KorisliigaTV tuotti koosteet otteluista, valmentajahaastattelut sekä reaaliaikaisia huippuhetkiä otteluista. Kaikkia otteluita ei selostettu. KorisliigaTV oli maksullinen, ja katseluoikeuksia pystyi ostamaan runkosarjassa joko yksittäisiin otteluihin, tietyn joukkueen kaikkiin otteluihin tai kaikkien joukkueiden kaikkiin otteluihin. Pudotuspeleistä KorisliigaTV näytti, osin muuta kautta televisioitavien ottelujen vuoksi, 12–31 ottelua.[5][6] KorisliigaTV:n lisäksi Yleisradio esitti Korisliiga-otteluita Urheiluviikonloppu-lähetyksissään.[7] Urheilusanomat esitti otteluita tilaajilleen viikoittain,[8] ja VeikkausTV lähetti muutamia otteluita.
Joukkueet kaudella 2017–2018
2000-luvun pääsarjaseurat aikajanalla
Tilastot ja luettelot
Yleisökeskiarvot
Lähteet:[9][10][11][12]
Suurimmat yleisömäärät
Suurimmat yleisömäärät runkosarjassa.[13]
Mestaruudet
Täydellinen lista mestareista artikkelissa Luettelo miesten koripallon SM-mitalisteista
14 mestaruutta – Pantterit
9 mestaruutta – Torpan Pojat
7 mestaruutta – Espoon Honka, Helsingin NMKY
6 mestaruutta – Kotkan Työväen Palloilijat, Tapiolan Honka
5 mestaruutta – Helsingin Kisa-Toverit
4 mestaruutta – Kouvot, Turun NMKY
3 mestaruutta – Tampereen Pyrintö
2 mestaruutta – Lappeenrannan NMKY, Namika Lahti, Nilan Bisons
1 mestaruus – Eiran Kisa-Veikot, Kadettikoulu, UU-Korihait, Ylioppilaskoripalloilijat, Joensuun Kataja
Vuosina 1942 ja 1943 jatkosota esti pelaamisen mestaruudesta.
Palkinnot
Suomen Koripalloliitto palkitsee vuosittain pelikausien parhaat seuraavissa kategorioissa:
Vuoden pelaaja
SM-finaalien paras pelaaja
Vuoden puolustuspelaaja
Vuoden tulokas
Vuoden kehittynein pelaaja
Paras kuudes pelaaja
Vuoden ulkomaalaisvahvistus
Vuoden valmentaja
Vuoden erotuomari
Kaikkien aikojen pelaajatilastot
Katso: Luettelot Korisliigasta
Lähteet
Aiheesta muualla
*
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Korisliiga |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
776,
1343,
2240,
2475,
3169,
3902,
4483,
5377,
6475,
7375,
8069,
8543,
8972,
9870,
10498,
11504,
12091,
12750,
13351,
13926,
14854,
15608,
16270,
16378,
17675
],
"plaintext_end_byte": [
775,
1342,
2239,
2453,
3168,
3901,
4482,
5376,
6467,
7374,
8068,
8542,
8971,
9869,
10497,
11503,
12070,
12749,
13350,
13909,
14853,
15607,
16269,
16377,
17616,
18848
]
} | 2019년 브래드 피트가 가장 많은 작품을 함께 한 감독은 누구인가? | 안젤리나 졸리 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
안젤리나 졸리 피트(, 결혼 전 성은 보이트(Voight), 1975년 6월 4일 ~ )는 미국의 배우 겸 영화 감독, 인도주의자이다. 아카데미상 1회, 미국 배우 조합상 2회, 골든 글로브상 3회 등을 수상한 경력이 있으며, 2009년[1] 과 2011년[2], 2013년[3] 에는 《포브스》에서 선정한 '할리우드에서 가장 출연료가 높은 여자 배우'로 선정되었다. 또한 졸리는 다양한 인도주의 활동에 참여하고 있는데, 국제 연합 아동 기금(유니세프)의 친선대사로 활동했으며 난민 특사로 임명되기도 했다. 졸리는 다양한 언론 매체에서 세계에서 "가장 아름다운" 여성으로 자주 언급되며, 대중들의 관심을 받고 있다.[4][5][6][7]
졸리는 아버지 존 보이트와 함께 《라스베가스의 도박사들》에 출연하면서 어렸을 적부터 영화 활동을 시작했다. 10년 뒤 저예산 영화 《사이보그 2》에 출연하면서 본격적인 배우 활동을 시작했다. 1995년 사이버 스릴러 영화 《해커즈》에서는 처음으로 주연을 맡았다. 전기 텔레비전 영화 《조지 월리스》(1997)와 《지아》에 출연해 평론가들로부터 극찬을 받았고, 《처음 만나는 자유》(1999)로 아카데미 여우조연상을 받았다.
2001년 비디오 게임의 여주인공을 그린 《툼 레이더》의 라라 크로프트로 출연해 대중적 명성을 얻었다. 속편 《툼 레이더 2: 판도라의 상자》에 출연하면서 할리우드에서 가장 높은 출연료를 받는 여자 배우로 올라섰다.[8] 이후 《미스터 & 미세스 스미스》(2005), 《원티드》(2008), 《솔트》(2010), 《투어리스트》(2010)와 같은 대역 없는 액션 영화에 출연해 각각 세계적으로 4억 7,800만 달러, 3억 4,100만 달러, 2억 9,300만 달러, 2억 7,800만 달러의 수익을 거두는 상업적 성과를 거뒀다.[9] 상업성 뿐만 아니라 드라마 《마이티 하트》(2007)에서 극찬을 받았으며, 《체인질링》(2008)으로 아카데미 여우주연상 후보로 지명되었다. 2011년에는 《피와 꿀의 땅에서》로 영화 감독 데뷔를 했다.
졸리는 과거 조니 리 밀러, 빌리 밥 손턴, 브래드 피트와 결혼 했으나 모두 이혼하였다. 피트 사이에는 친자식 3명과 입양한 자식 3명, 총 6명의 아이를 두고 있다.
초기 삶과 가족
졸리는 배우 존 보이트와 마셸린 버트런드 부부의 딸로 캘리포니아 주 로스앤젤레스에서 태어났다. 친오빠로 배우 제임스 헤이븐이 있고, 삼촌은 싱어송라이터 칩 테일러이다. 배우 재클린 비셋과 막시밀리안 셸의 대녀이다. 아버지 쪽의 영향으로 독일과 슬로바키아계 혈통을 가지고 있고,[10][11] 어머니 쪽의 영향으로 프랑스계 캐나다, 네덜란드, 독일계 혈통을 가지고 있다.[10] 자신의 어머니와 같이 이로쿼이 혈통을 지니고 있다고 말했다.[12] 유일하게 알려진 아메리카 원주민 조상은 1649년 태어난 휴런 족 여성이다.[10]
1976년 졸리의 부모님이 이혼을 하면서 어머니, 오빠와 함께 살았는데, 어머니 마셸린은 아이들의 양육을 위해 연기 활동을 그만뒀다.[13] 어렸을 적 졸리는 어머니와 자주 영화를 보러 다녔는데 영화 속 연기에 흥미를 가지며 영향을 받았고, 아버지의 일에서 영향을 받지 않았음을 말했다.[14] 6살이 되던 해 어머니, 새아버지 빌리 데이과 함께 졸리 가족은 뉴욕 주 팰러세이즈로 이사했다.[15] 5년 후 다시 로스앤젤레스로 돌아왔다. 이후 졸리는 배우가 되기로 결심했고 리 스트라스버그 연기학교에 등록해 2년 동안 연극 무대에 오르는 등 수업을 받았다.
14살때 연기 수업 중 뛰쳐나와 장의사가 돼야겠다고 다짐했다.[16] 이후 로스앤젤레스, 뉴욕, 런던 등지에서 패션 모델로 활동했다. 이 시기에 검은색 옷을 입고 칼 놀이를 즐겼으며, 남자친구와 동거하면서 방탕한 생활을 했다.[14] 2년 뒤 애인과 헤어지고 어머니의 집과 가까운 아파트에서 살기 시작했다.[13] 고등학교를 졸업하고 연기 수업을 다시 시작했는데, "마음만은 언제나 문신을 즐기는 말썽쟁이다"라고 당시를 회상하며 말했다.[17]
졸리는 10대와 20대 초반까지 우울증과 자살충동까지 경험했다.[16] 비벌리 힐스 고등학교를 다닐 때 어머니의 수입으로만 살아가는 집안 형편으로 소외감을 느꼈고, 안경과 교정기를 착용한 외모 때문에 다른 아이들의 놀림감이 되었다.[14] 이렇게 인간관계에 어려움이 생겼고 결국 자해를 하기까지 했다.[18] 나중에 "항상 칼을 가지고 다녔고 주변을 살폈다. 무슨 이유에서 인지 나를 베고 고통을 느끼는 것이 하나의 의식과도 같았다. 아마도 살아있다는 것을 느끼고, 감정을 발산하는 하나의 방식 이였던 것 같다. 이러한 행동이 왠지 나에게 도움이 되었다"고 말했다.[19] 20살이 되면서부터 마약을 시작했는데, 헤로인을 포함한 "할 수 있는 모든 마약을 접하려" 노력했다.[20]
졸리와 아버지와의 관계는 원만하지 않았다. 이혼을 하면서 어머니와 같이 살았기 때문인데, 오랜 세월 동안 관계가 멀어져 있었다.[21] 이후 《툼 레이더》 (2001)에 함께 출연하면서 화해했으나, 관계가 다시 악화되었다.[13] 졸리는 배우로서의 정체성을 확고히하기 위해 중간 이름을 예명으로 오랫동안 써왔다. 2002년 7월 자신의 성인 보이트를 법적으로 아예 삭제해달라고 요청했고, 2002년 9월 12일부로 법적 삭제가 인정되었다.[22] 그 해 8월 존 보이트는 《액세스 할리우드》와의 인터뷰에서 "졸리는 심각한 정신적 문제"가 있다고 말했다.[21] 이에 대해 졸리는 더 이상 아버지와의 관계는 없다고 답했다.[21] 당시 아들 매독스를 입양했기 때문에 아버지와 연관되는 것은 건강상 좋지 않다고 판단해서였다.[23] 2007년 1월 27일 어머니가 난소암으로 사망했고,[24] 이를 계기로 6년 동안 사이가 좋지 않았던 아버지와 화해했다.[25]
경력
졸리는 7살 때 아버지 존 보이트와 함께 영화 《라스베가스의 도박사들》(1982)에서 단역으로 출연했다. 16살 당시 연기에 최선을 다하고 있었지만, 오디션에서 "너무 어둡다"라는 이유로 번번히 탈락되었다.[16] USC 영화-텔레비전학교에 갔다가 오빠의 학생 영화에 다섯 번 출연 했다. 뿐만 아니라 레니 크라비츠의 〈Stand by My Woman〉(1991), 안토넬로 벤디티의 〈Don't Dream It's Over〉, 〈Alta Marea〉(1991), 레몬헤즈의 〈It's About Time〉(1993), 미트 로프의 〈Rock and Roll Dreams Come Through〉(1993)과 같은 뮤직비디오에 출연했다. 졸리는 아버지에게서 배우기 시작했고, 사람을 관찰하는 법을 알아챘다.[14] 이 시기 동안 둘의 관계는 보다 덜 껄끄러워졌고, 졸리가 "drama queens"이라는 것을 알아챘다.[14]
1993년 SF 장르의 저예산 영화 《사이보그 2》에서 주연으로 출연하며 본격적인 영화 활동을 시작했다. 1995년에는 독립 영화 《위다웃 에비던스》에 조연으로 출연했으며, 같은 해 첫 할리우드 영화 《해커스》에서 케이트 "애시드 번" 리비로 출연했다. 《뉴욕 타임스》는 "케이트(안젤리나 졸리)가 눈에 띈다."고 평했다.[26] 1996년에는 코미디 《로미오 그리고 줄리엣》과 로드 뮤비 《모하비의 달》에 출연했다. 1997년에는 영화 《플레잉 갓》, 《True Women》과 롤링 스톤스의 노래 〈Anybody Seen My Baby?〉 뮤직비디오에 출연했다.
1997년 《조지 웰러스》로 골든 글로브상을 받으면서 전망이 보이기 시작했다. 졸리는 게리 시니스가 연기한 알라버마 주지사 조지 웰러스의 두 번째 아내 코르넬리아 윌러스 역을 맡았다. 영화는 평론가들로부터 좋은 평가를 받으며 골든 글로브상 최우수 미니시리즈/ 텔레비전 영화를 비롯해 여러 상을 수상했다. 또한 졸리는 에미상 후보로 오르기도 했다.
1998년 졸리는 HBO의 《지아》에서 슈퍼모델 지아 커랜지 역으로 출연했다. 영화는 1980년대 중반 헤로인에 중독되면서 삶과 경력이 파괴되고, 에이즈로 삶을 마감한 지아 커랜지의 일생을 다룬 전기 영화이다. 이 영화로 골든 글로브상과 에미상에 2년 연속으로 후보로 지명되었으며, 미국 배우 조합상에서 처음으로 수상했다.
졸리의 연기력은 높이 평가받고 있었으나, 많은 관객을 기록한 영화는 없었다. 하지만 2001년 《툼 레이더》에 출연하면서 세계적 슈퍼스타로 올라섰다. 《툼 레이더》는 인기있는 비디오게임 툼 레이더를 각색한 영화로, 졸리는 주인공 역할 라라 크로프트를 위해 영국식 악센트와 무술 훈련을 받았다. 영화 속 졸리의 연기는 호평을 받았지만, 영화 자체는 부정적 평가가 대부분이었다. 《슬랜트 매거진》에서는 "라라 크로프트는 졸리에게 딱 들어 맞는 역할이었지만, 감독 사이먼 웨스트는 프로거 게임으로 여행을 보냈다"고 말했다.[27] 그렇더라도 세계적으로 2억 7,500만 달러의 수익을 거둬들이면서 상업적 성공을 했고,[9] 졸리는 여성 액션 스타로써 세계적 명성을 얻었다.
2003년 《툼 레이더 2: 판도라의 상자》에서 또 다시 라라 크로프트 역을 맡으면서 할리우드에서 가장 높은 출연료를 받는 여자 배우로 올라섰다.[8] 이 영화는 전편 만큼은 아니지만, 세계적으로 1억 5,600만 달러의 수익을 기록했다.[9] 같은 해 《머나먼 사랑》에서 아시아와 아프리카 지역 구호지원을 다니는 사교계 명사 역할로 출연한다. 이 영화는 졸리가 실제 삶에서도 관심을 가지고 있는 인도주의적 모습을 알리기에 충분했지만, 평단이나 상업적으로 성공하지 못했다.
2004년에는 스릴러물 《테이킹 라이브즈》에 에단 호크와 함께 출연했다. 졸리는 몬트리올 법 집행에서 연쇄 살인범을 뒤쫓는데 도움을 주기 위해 소환된 FBI 범죄심리분석관을 연기했다. 영화는 호불호가 갈리는 평가를 받았는데, 《할리우드 리포터》에서는 "확실히 졸리의 연기는 무언가를 한 듯한 느낌이 들긴한다. 하지만 틀림없이 성적 매력이나 흥분되는 매력은 없었다"고 결론을 내렸다.[28] 이후 드림웍스의 애니메이션 영화 《샤크》에서 에인절피시 로라 목소리를 맡았다. 또한 알렉산드로스 3세의 전기를 다룬 영화 《알렉산더》에서 올림피아스 여왕으로 출연했다. 감독 올리버 스톤이 알렉산더의 양성애 묘사를 못마땅하게 여기면서 미국에서는 실패했다.[29] 하지만 나머지 나라에서 1억 3,900만 달러의 수익을 거두면서 국제적으로는 성공했다.[9]
2005년에는 액션 코미디 영화 《미스터 & 미세스 스미스》에 브래드 피트와 함께 결혼한 커플이면서도 서로 다른 비밀 암살요원인 존과 제인 스미스 역으로 출연했다. 영화는 일반적으로 엇갈린 평가를 받았는데, 두 커플의 케미에 대해서는 호평을 받았다. 영화는 세계적으로 4억 7,800만 달러의 수익을 기록했는데, 그 해 일곱 번째로 높은 수익을 올린 영화였다.[30] 다음 영화로 로버트 드 니로 감독의 《굿 셰퍼드》에 출연했다.
인도주의 활동
졸리는 전쟁으로 짓밟힌 캄보디아에서 《툼 레이더》(2001)를 촬영하면서 인도주의적 위기에 직면했다는 것을 느꼈다. 이때의 경험은 이후 세계에 대한 더욱 깊은 이해를 가져오게 된다.[31] 졸리는 집으로 돌아온 후 분쟁 다발 지역에 대해 더 알기 위해 유엔 난민 기구(UNHCR)에 연락했다.[32] 이러한 지역들의 상태를 더 배우기위해 졸리는 전 세계의 난민 캠프를 방문하기 시작했다. 2001년 2월 첫 방문지 시에라리온과 탄자니아에 18일간 파견되었는데, 당시 봤던 것들에서 충격을 먹었다고 말했다.[32]
다음 달 졸리는 캄보디아를 다시 방문해 2주 동안 머물렀으며, 파키스탄의 아프가니스탄 난민들을 만났다. 또한 국제 유니세프 긴급구호에 100만 달러를 기부했는데,[33][34] 이 액수는 개인으로부터 받은 가장 큰 유니세프 기부금이다.[35] 졸리는 선교에 관련된 모든 비용을 지불했고 자신이 방문한 모든 지역의 유니세프 외근직원과 기본적인 활동과 생활환경을 같이했다.[32] 2001년 8월 7일 제네바의 유엔 난민 기구 본사로부터 친선 대사로 임명되었다.[36]
이후 10년간 전 세계 여러 곳의 난민과 30개 이상 국가의 국내실향민을 만나는 등의 선교를 다녔다.[37] 2002년 성취하고 싶은 것은 무엇이냐고 물었을때 졸리는 "어려운 사람들의 처지를 알리고 싶다. 그들을 낮춰보지 말고, 살아남으려는 것에 대해 칭찬해야 된다고 본다"고 말했다.[33] 2001~2002년 방문지에서 이러한 목적이 있었다고 영화 《머나먼 사랑》와 함께 2003년 10월 출간한 졸리의 책 《Notes from My Travels》에서 쓰였다.
미디어에서
졸리는 처음 배우 일을 시작하고나서 10년 동안 홍보업체나 에이전트와 계약하지 않았는데,[38] 미디어로부터 "야생의 아이"적인 모습을 유지했다. 졸리는 양성애자이며 BDSM에 흥미가 있다며 성적 지향에 대해 공개적으로 발언했다.[18] 2000년 아카데미상 중 친오빠와 키스를 하고나서 타블로이드 신문의 각종 추측이 난무했고, 졸리는 묵살했다.[39] 졸리는 1997년 당시 마약과 우울증이 있었던 경험, 자신을 죽이기 위한 청부 살인업자가 고용되었던 경험 뿐만 아니라 빌리 밥 손턴과 결혼 3일 전 UCLA의 정신병동에 입원했던 경험을 말했다.[16] 2000년대 중반 이후 유니세프에 관여하고 자식 매독스를 입양하면서부터 할리우드 말썽꾸러기에서 인도주의적이고 헌신적인 엄마같은 이미지로 바뀌었다.[38][40]
졸리의 외모는 대중 매체의 주목을 끌었는데, 특히 도톰한 입술과 많은 문신이 특징이다. 그리고 2002년 《보그》,[4] 2004년 《에스콰이어》,[41] 2005년 미국 FHM과 영국 《하퍼 바자》,[5][42] 2006년 《피플》과 《헬로》,[6][43] 2007년 《엠파이어》,[44] 2009년 《배너티 페어》[7] 등 수 많은 언론에서 세계에서 가장 "아름다운" 또는 "섹시한" 여성으로 꼽히고 있다. 《배너티 페어》의 "세계에서 가장 아름다운 여성" 설문 참여자 중 58%가 졸리를 꼽아 다른 유명 여성인들은 경쟁 상대가 되지 못했다.[7] 《피플》의 2012년 역사상 가장 아름다운 인물 순위에서 1위로 선정되었다.[45]
졸리는 많은 부위에 문신이 있다고 인터뷰를 통해 자주 밝혔다. 라틴어 속담인 "quod me nutrit me destrui"(나를 부유하게한 것이 또한 나를 망하게 한다.), 테네시 윌리엄스의 말을 인용한 "A prayer for the wild at heart, kept in cages", 얀트라 타투기법으로 새긴 12인치에서 8인치의 호랑이 문신, 브래트 피트와 자식들의 출생지를 지리학적 좌표로 새긴 일곱 개 문신 등 알려진 문신 갯수는 14개이다.[46][47] 시간이 지나면서 자신의 두 번째 남편 이름 "빌리 밥"과 한자로 새긴 "死"(죽음)과 "勇"(용기) 문신은 지웠다.[46]
졸리는 개인 파일럿 자격증과 단일 엔진 Cirrus SR22 항공기를 보유하고 있다.[48][49]
졸리의 파급력과 부유함은 많은 기록상에서도 인정 받고 있다. 2000년 《Q 스코어》에 따르면 아카데미상에서 상을 받고나서 응답자의 31%가 졸리를 알고 있다고 답했고, 2006년에는 미국인의 81%가 알고 있다고 조사되었다.[36] 2006년 에이씨닐슨의 글로벌 산업 조사 중 42개 국제 시장에서 졸리와 피트를 세계적인 브랜드와 상품 광고를 위한 가장 선호하는 유명인으로 나타났다.[50] 2006년부터 2008년까지 세인트 존과 시세이도의 얼굴로 활동했는데, 2011년에는 루이비통과 계약해 한 개 광고를 찍었는데, 1,000만 달러의 가치가 있다고 전했다.[51] 또 《타임》의 세계에서 가장 영향력 있는 인물 100인을 선정하는 타임 100 순위에 2006년과 2008년 이름을 올렸다.[52][53] 《포브스》의 할리우드의 가장 높은 출연료를 받는 여자 배우에서 2009년에는 2,700만 달러,[1] 2011년에는 3,000만 달러,[2] 2013년에는 3,300만 달러를 기록해 선정되었다.[3] 또한 《포브스》의 세계에서 가장 영향력 있는 유명인을 선정하는 셀러브리티 100 순위 중 1위로 선정되었다.[54]
출연 작품
수상 및 후보
참조
외부 링크
분류:1975년 태어남
분류:살아있는 사람
분류:미국의 성소수자 인물
분류:미국의 여자 텔레비전 배우
분류:미국의 여자 영화 배우
분류:미국의 여자 어린이 배우
분류:미국의 여자 성우
분류:미국의 영화 제작자
분류:미국의 영화 감독
분류:미국의 활동가
분류:미국의 인도주의자
분류:여자 영화 감독
분류:양성애자 배우
분류:로스앤젤레스 출신 배우
분류:캐나다계 미국인
분류:프랑스계 미국인
분류:독일계 미국인
분류:네덜란드계 미국인
분류:슬로바키아계 미국인
분류:아카데미 여우조연상 수상자
분류:골든 글로브상 여우조연상(텔레비전) 수상자
분류:골든 글로브상 여우조연상(영화) 수상자
분류:골든 글로브상 텔레비전 영화 미니시리즈 여우주연상 수상자
분류:미국 배우 조합상 여우조연상 수상자
분류:미국 배우 조합상 텔레비전 영화 미니시리즈 여우주연상 수상자
분류:새턴상 수상자
분류:로마 가톨릭교회 이탈자
분류:캄보디아로 귀화한 사람
분류:미국의 일기 작가
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%88%EC%A0%A4%EB%A6%AC%EB%82%98%20%EC%A1%B8%EB%A6%AC |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
536,
946,
1509,
1621,
2893,
3978,
4100,
5203,
6069,
6474,
6824,
7833,
8611,
9367,
9910,
10238,
10427,
11259,
11924,
12950,
13832,
14866,
15273,
16010,
16937,
17493,
17990,
18580,
18970,
19995,
20123,
20488,
20993,
21429,
21641,
22105,
22797,
22972,
23384,
23754,
24325,
24486,
24562
],
"plaintext_end_byte": [
520,
878,
1508,
1583,
2892,
3977,
4085,
5202,
6068,
6473,
6823,
7803,
8610,
9366,
9909,
10237,
10416,
11258,
11893,
12928,
13831,
14846,
15272,
16009,
16936,
17492,
17989,
18578,
18969,
19994,
20122,
20479,
20992,
21428,
21640,
22104,
22796,
22964,
23374,
23739,
24317,
24449,
24561,
24894
]
} | Where was Richard Alan Rodriguez born? | Rich Rodriguez | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
1
],
"minimal_answers_start_byte": [
548
],
"minimal_answers_end_byte": [
573
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Richard Alan Rodriguez (born May 24, 1963) is an American football coach and former player. He is the offensive coordinator at Ole Miss[1]. Rodriguez previously served as the head football coach at Salem University (1988), Glenville State College (1990–1996), West Virginia University (2001–2007), the University of Michigan (2008–2010), and the University of Arizona (2012–2017). His career college football coaching record stands at 163–118–2. In 2011, Rodriguez worked as an analyst for CBS Sports.[2]
Playing career
A native of Grant Town, West Virginia,[3][4][5][6][7] Rodriguez graduated from North Marion High School in 1981 where he played four sports and was an all-state football and basketball player. After high school, Rodriguez attended West Virginia University. Playing as a defensive back, Rodriguez recorded 54 career tackles over three seasons.
Coaching career
Starting out in coaching (West Virginia and Salem)
During the 1985 season, Rodriguez served as a student assistant under head coach Don Nehlen and graduated with a Physical Education degree. In 1986, he was hired by Salem College (now Salem International University) where he served as special teams coordinator and secondary coach. In 1987, he became Salem’s defensive coordinator and in 1988 took over as head coach. At 25 years old, he was the youngest college head coach in the country. He was 2–8 in his first season as head coach, after which the college announced it was dropping its football program.
In 1989, he returned to West Virginia University as a volunteer assistant.
Glenville State, Tulane, and Clemson
After Rodriguez's return to WVU as a volunteer coach with the outside linebackers for the 1989 football season, he left again to take over as head coach at Glenville State College. During his stay from 1990 to 1996, the team earned three consecutive West Virginia Intercollegiate Athletic Conference championships and competed in the 1993 NAIA national championship. His first season, 1990, he led the team to a 1–7-–record. In 1991, Glenville improved to 4–5–1. 1992 showed a 6–4 season; however in 1993, Rich Rodriguez led Glenville to a 10–3 record and the WVIAC Championship and NAIA runner-up. The next two years, 1994 and 1995, Glenville finished as WVIAC Co-Champions. In Rodriguez's final season at Glenville, 1996, he led them to a Co-Championship once again. While at Glenville, Rodriguez compiled a record of 43–28–2 and was named WVIAC Coach of the Year in 1993 and 1994, NAIA National Coach of the Year in 1993, and West Virginia State College Coach of the Year in 1993 by the West Virginia Sports Writers Association. Glenville State's four championships under Rodriguez were their first since 1959 while his players' set five national career records for Division II. He also coached three players who earned WVIAC Player of the Year honors.
Rodriguez left Glenville State at the end of the 1996 season to serve as assistant coach, offensive coordinator, and quarterback coach for Tulane University from 1997 to 1998, under head coach Tommy Bowden. Rodriguez knew Bowden's father, Bobby Bowden, because he had worked at his camps during summers. In Rodriguez's first year as offensive coordinator his innovative offense succeeded as Tulane went 7–4 and had their best season since 1980.[8] Rodriguez was part of Tulane's success, including their 12–0 season in Rodriguez's last season at Tulane, mainly for his spread offense with quarterback Shaun King. When Bowden was hired as the head coach at Clemson University, he retained Rodriguez on his staff. Rodriguez served as the offensive coordinator and associate head coach until the end of the 2000 season, traveling to a Peach Bowl and Gator Bowl. Rodriguez was considered to be the frontrunner for the Tulane coaching job following Bowden's departure and was led to believe that he was going to be the next coach for Tulane. However, Chris Scelfo was hired instead.[9]
In 1999, Rodriguez interviewed for the head coaching job at Texas Tech.[10] The job went to Mike Leach.[11]
West Virginia
On November 26, 2000, WVU's athletic department announced that Rodriguez would again return to West Virginia, this time as head coach to replace the retiring Don Nehlen. Rodriguez's first season at West Virginia, 2001, was a disappointing 3–8 season. However, Rodriguez's turn-around of the 2002 team is the greatest turn-around in Big East history with a 9–4 record, Big East runner-up finish, back-to-back road wins against ranked Virginia Tech and Pitt, and a Continental Tire Bowl berth, where they lost to ACC runner-up, Virginia. The Mountaineers finished second in the nation rushing with 283 yards per game and fourth in turnover margin. In 2003, the Mountaineers started the season 1–4, and after losing to #2 Miami 22–20, the Mountaineers posted a 6–1 Big East record and tied for the Big East championship with Miami, earning a Gator Bowl berth. That season, the Mountaineers replaced 22 seniors, eleven of which were starters. In 2004, the Mountaineers posted an 8–4 record with a talented team of seniors and juniors, but were ranked as high as sixth during the regular season.
Following the 2002 season, Rodriguez was awarded the Big East Coach of the Year by Sporting News and state college coach of the year for all sports by the West Virginia Sports Writers Association. He also received the 2003 Frank Loria Award from the West Virginia chapter of the National Football Foundation, and also earned Big East Coach of the Year that season. In 2005, he was offered to join the AFCA Board of Directors, and that same season was again given Big East Coach of the Year honors. In 2005, Rodriguez and the Mountaineers won the Big East title with freshman tandem Steve Slaton and Patrick White, thus claiming the conference's automatic berth in the Bowl Championship Series (BCS), where they defeated the Georgia Bulldogs in the Nokia Sugar Bowl and a final Associated Press ranking of fifth, tying the highest in school history (other in 1988).
Repeating their 2005 success, West Virginia posted another 11-win season, which was the first consecutive 10-win seasons in school history. The Mountaineers defeated Georgia Tech, 38–35, in the Gator Bowl and finished 10th in the final polls. Rodriguez also had two consensus All-Americans, running back Steve Slaton and center Dan Mozes (who also won the Rimington Trophy as the nation's best center).
On December 7, 2006, Rodriguez received an offer from the University of Alabama to be the next Alabama Crimson Tide head coach. Despite reports that he had agreed in principle to coach at Alabama,[12] which Rodriguez described as totally incorrect,[13][14] on December 8, 2006, Rodriguez announced he would remain as head coach at West Virginia.[15]
The Mountaineers started the 2007 season ranked #3 in the AP Poll and #6 in the Coaches' Poll. They were #5 in the nation, before losing to #18 South Florida for the second consecutive time. South Florida eventually moved to #2, before dropping out of the Top 25 after losses (though USF would end the regular season ranked at #21). West Virginia dropped to #12 and #13 in the AP and Coaches' poll, respectively, before rebounding with wins against Syracuse, Mississippi State, #25 Rutgers, Louisville, and #21 Cincinnati. The Mountaineers eventually defeated #20 Connecticut to clinch the Big East Championship and move to #2 in the BCS standings and #1 in the Coaches' poll, both the highest position ever for a Mountaineer football team. WVU's regular season ended at home with a loss in the Backyard Brawl against Pittsburgh. After the departure of Rodriguez, the Mountaineers went on to defeat University of Oklahoma in the Fiesta Bowl under interim head coach Bill Stewart.
Departure from West Virginia
On December 16, 2007, Rodriguez informed players at West Virginia that he was leaving to succeed Lloyd Carr as the University of Michigan head football coach.[16] Rodriguez's earlier loss to the unranked Pittsburgh Panthers eliminated WVU from national championship contention.[17] Rodriguez's original resignation letter listed January 3, 2008 as his resignation date, but he subsequently made it clear that he would not be coaching WVU in its January 2 appearance in the 2008 Fiesta Bowl versus Oklahoma. On December 18, 2007, Rodriguez informed the university that his resignation would instead be effective at midnight that night[18] and was replaced by his former assistant coach Bill Stewart, who was selected as head coach after the Mountaineers won the Fiesta Bowl.[19]
The announcement of his departure came just four months after Rodriguez last renegotiated his contract with West Virginia and was made despite his stated long-term commitment to the Mountaineers. The contract included a $4 million buyout if he left WVU within one year of the August 2007 signing date. It has since been speculated that Rodriguez's departure was triggered by conflicts with the new president of WVU, Michael Garrison.[20][21] Some insight into the discontent between Rodriguez and WVU is evidenced in a compendium of emails that were released to the Associated Press on January 23, 2008.[22] An Associated Press story indicated that Rodriguez's agent Mike Brown was threatening to take his client elsewhere early in the 2007 season.[23]
On December 27, 2007, West Virginia University filed a motion for declaratory judgment in Monongalia County Circuit Court, asking the court to find that Rodriguez's contract with the University was valid, that WVU had not breached that contract, and that Rodriguez had breached it. Subsequently, on January 18, 2008, WVU added a count of breach of contract after Rodriguez allegedly failed to pay the first installment of the $4 million liquidated damages clause (often referred to as a "buyout clause" by the media) when due.[24][25][22][26]
On July 9, 2008 Rodriguez and WVU agreed to settle the lawsuit. The terms of the settlement stated that the University of Michigan would pay $2.5 million of the settlement. Rodriguez was required to pay WVU the remaining $1.5 million in three installments of $500,000 each, spread over three years starting in January 2010.[27]
An opinion poll in September 2013 by Public Policy Polling found that 47% of West Virginia voters still had an unfavorable opinion of him, with only 11% seeing him favorably.[28]
Michigan
Rodriguez was introduced by Michigan as its new coach at a news conference held on December 17, 2007 at the Junge Family Champions Center on the University of Michigan campus. After arriving at Michigan, Rodriguez installed a new staff. He brought several members of his West Virginia staff with him, including Tony Gibson and offensive coordinator Calvin Magee. Fred Jackson, the running backs coach, was the only coaching holdover from Lloyd Carr's staff. Rodriguez also changed the strength and conditioning facilities, completed a top ten incoming recruiting class in 2008 (which was recruited mainly by Carr and his staff), and installed his own recruiting to serve his spread offense.[16] Equipment manager Jon Falk also stayed with the Michigan football program; he had been with Michigan since the days of Bo Schembechler.
Rodriguez began his Michigan coaching career on August 30, 2008 with a 25–23 loss to Utah. His 2008 team finished with a record of 3–9, the worst season in school history.[29] Michigan's losing record meant that the team did not play in a post-season bowl game for the first time in 33 years, the longest such streak in college football up to that point. One of the few high points of the season came on September 27 when Michigan made the second-largest comeback in program history to defeat #9 Wisconsin 27–25 after trailing 19–0 late in the third quarter. That contest was also the 500th game played in Michigan Stadium.
Players leaving and criticism
Several Michigan players transferred and subsequently criticized Rodriguez. Justin Boren transferred from the program to rival Ohio State citing offensive behavior and a "lack of family values" from the coaching staff.[30][31][32][33] Boren became first team all Big Ten at Ohio State University in the 2009 season.[34] Others have supported the assertion about a lack of family values, including Detroit Free Press writer Michael Rosenberg, who stated "Rodriguez's staff uses some of the foulest, most degrading language imaginable. I know coaches curse, and I'm no prude, but this goes way beyond a few dirty words. This is a big part of why offensive lineman Justin Boren left the team. He felt his dignity was at stake."[35] Former Michigan player Kurt Wermers claimed to not get along with coaches after transferring following the 2008 season to Ball State University, but he was, in fact, academically ineligible at the time of his transfer, calling into question the credibility of his claim.[36]
NCAA rule violations
Prior to the 2009 season several anonymous players told journalists (including Rosenberg) at the Detroit Free Press that Rodriguez and his coaching staff had habitually violated NCAA rules. The alleged offenses included attending unofficial scrimmages and requiring players to work out more hours than NCAA rules permit for the off-season. Rodriguez denied the allegations.[37] On October 27, 2009, the NCAA sent a Notice of Inquiry to the University of Michigan stating the NCAA found reasonably reliable information indicating NCAA rule violations.[38] Following the Notice, the investigation into potential major violations continued. On November 16, 2009, the University of Michigan Auditors looking into the NCAA violations discovered that University of Michigan Athletic Department staff failed to file monthly logs that track how much players work out and practice.[39][40]
Then on February 22, 2010, the NCAA formally accused Michigan of five "major rules violations" after finding that the team and its coaching staff failed to comply with practice time rules under coach Rich Rodriguez, and used several graduate assistants in coaching position in contravention of NCAA regulations on the limits of the number of coaches.[41] This marked the first time that major violations have been alleged against the Michigan football program. All of the violations dated from January 2008 forward, which coincided with Rodriguez's arrival at Michigan. The University of Michigan has acknowledged that it committed four major violations in its football program.[42] This resulted in U-M self-imposing sanctions which including cutting practice time and either disciplining or terminating staff, as well as two years probation. The final NCAA report downgraded the list of violations originally investigated, agreed with Michigan's self-imposed sanctions, but added an extra year of probation.[43]
Eventual departure
Despite the setbacks of his inaugural season, Rodriguez compiled a recruiting class for the 2009 season which was ranked eighth nationally by Rivals.com. Tom Dienhart, writing for Sports Illustrated, named Rodriguez the second best football coach in the Big Ten Conference behind only Iowa's Kirk Ferentz and ahead of more tenured coaches such as Penn State's Joe Paterno and Ohio State's Jim Tressel.[44]
Under Rodriguez, the Wolverines opened the 2009 season with a 31–7 win against Western Michigan followed by wins over rival Notre Dame and Eastern Michigan. Following these three victories, two over weak mid-major opponents, Michigan opened its Big Ten schedule with a 36–33 win against Indiana. However, Michigan finished the season with a 5–7 (1–7 in the Big Ten) record after road losses to Michigan State, and the Iowa Hawkeyes and a 25-point home loss to Penn State followed by a 25-point loss to the University of Illinois and a 38–36 loss at home to Purdue. Rodriguez ended the 2009 season with a 21–10 loss to rival Ohio State. This loss eliminated the Wolverines from bowl competition for the second year in a row.
The 2010 season got off to a similar start to the 2009 campaign, with the Wolverines winning their first five games of the season. Michigan started the season off by notching a win over Connecticut, who eventually won a share of the Big East title and went on to represent the conference in a BCS bowl. By week three, the team earned a spot in the AP Top 25 at #20 and USA Today Poll at #22. Their highest AP ranking, #18, came before recording their first loss of the season against 17-ranked in-state foe and eventual Big Ten co-champion Michigan State (part of a three-way tie). The team finished Big Ten play with a 3–5 record, including a 37–7 loss against arch-rival Ohio State. This caused further criticism of Rodriguez, for failing to restore competitiveness to one of college football's greatest rivalries. Still, Michigan had earned a 7–5 record and, for the first time under Rodriguez, were bowl eligible.
The season included such highlights as a spectacular 67–65 comeback win over Illinois in triple overtime on Nov 6 and a special talent in sophomore quarterback Denard Robinson who in 12 games passed for 2,316 yards and rushed for 1,643 yards while accounting for 30 rushing and passing touchdowns. Rodriguez led Michigan to its first New Year's Day bowl since the 2007 season when Michigan accepted a bid to play in the Gator Bowl. However, Michigan's 38-point loss to Mississippi State in the Gator Bowl was the worst bowl loss in school history.[45]
Due to the team's disappointing season after such a promising start, and another loss to Ohio State, Rodriguez finished the regular season campaign amidst speculation that he would not return for the 2011 season. Rumors about Rodriguez's ousting heated up after the season, when Stanford Cardinal head coach and former Michigan quarterback, Jim Harbaugh, did not attend an anniversary dinner recognizing the 1985 Michigan team.[46] Harbaugh had been rumored to replace Rodriguez in seasons past.
At Michigan, Rodriguez suffered a 20-point home loss to a Big Ten opponent in all three seasons he coached (most recently against Wisconsin, a 48–28 loss).[47] In his first two years, Rodriguez had no wins in October against Football Bowl Subdivision teams and did not record a win against such an opponent until the 2010 season, recording a road victory over Indiana.[46] At Michigan, Rodriguez had a 2–7 record against the Wolverines' three regular season rivals: Ohio State, Notre Dame, and Michigan State,[46] recording victories against Notre Dame in the 2009 and 2010 campaigns.
Rodriguez was rumored to be let go as Michigan coach on January 4, 2011. School officials initially denied this, but the following day, athletic director Dave Brandon announced that Rodriguez had been dismissed.[48][49] Rodriguez has the lowest winning percentage (.405) of any coach in Michigan football's history. He also went 0–3 against Ohio State and 0–3 against Michigan State.
Rodriguez worked as an analyst for CBS Sports for most of the 2011 season before being hired to coach at Arizona. He had previously participated in CBS's 2011 Signing Day Coverage. When asked if he regretted moving to Michigan, he said: "I think it's easy to go back now and say, 'Gee, [I] made a mistake.' And you can say that now because of hindsight. But at the time, some of the things I was looking to do and the opportunity that was there, you kind of make the move....but you know hindsight is always easier to look back and say, 'it was a mistake.' Because we did have a good thing going at West Virginia, and we really enjoyed it. As you look back at it, [it] wasn't the best move. Easy to say now." When asked if he would ever return to coaching, Rodriguez said, "I'm open to another opportunity, but we'll see. Here, that window looks like it's closed, but if something comes open after this season, and it seems like it may be a good opportunity for me and someone is interested, I'm sure I'll look into it."[50]
In June 2011, Rodriguez put the family home in York Township, Michigan up for sale for an asking price of $1.9 million.[51][52]
The tumultuous three years with Michigan was chronicled in great detail in Three and Out, written by John U. Bacon. Bacon was given full insider access from the start of the 2008 season all the way through the search for Rodriguez's successor. The book also covers Rich Rodriguez's career before coming to Michigan, including the buyout from West Virginia.
Arizona
Following Rodriguez's tenure at CBS, he was hired as the 30th head coach of the Arizona Wildcats football program on November 21, 2011. His hiring was first announced by University of Arizona athletic director Greg Byrne on Twitter[53] while a press conference officially announcing him as the head coach was held a day later at McKale Center in Tucson.[54] Rodriguez's hiring ended a 41-day search for a head coach which started after Mike Stoops was dismissed after eight seasons as Wildcat head coach.
In Rodriguez's first season at Arizona, the Wildcats finished the season 8–5 with a win over Nevada in the New Mexico Bowl. The season, which included Arizona running back Ka'Deem Carey breaking the school single-season records for rushing yards and rushing touchdowns, was Rodriguez' first winning debut season and first bowl appearance in a debut season. It also tied Jim Young for the most wins in an Arizona coach's debut season.
The Wildcats posted an 8–5 record in Rodriguez' second season as head coach. The season saw the emergence of star running back Carey and was capped with a victory over Boston College in the AdvoCare V100 Bowl.
In his third year, Rodriguez led the Wildcats to their first 5–0 start and top 10 ranking since 1998 after beating No. 2 Oregon 31–24. He then lost his first game to Southern California and subsequently lost to UCLA. After compiling an 0–2 mark against in-state arch-rival Arizona State his first two years, Rodriguez's Wildcats defeated the Sun Devils, 42–35 in 2014 to win the Pac-12 South Division, the first divisional championship in program history.
The Wildcats advanced to the Pac-12 Football Championship Game at Levi's Stadium in Santa Clara, California, where they were defeated by their conference rivals, the Oregon Ducks, 51–13 (despite winning the regular season match-up).[55] The Wildcats then played in the 2014 Fiesta Bowl, the school's third major-bowl appearance, where they faced the Boise State Broncos. Arizona lost the game to Boise State, 38–30. Under Coach Rodriguez, the Wildcats finished the 2014 season with a record of 10–4 (7–2 Pac-12), achieving only the second 10-win regular season in program history; the Wildcats also finished the season ranked #17 in the USA Today Coaches Poll and #19 in the AP Poll.
Rich Rodriguez lost the last collegiate game he ever coached in to a Jeff Brohm coached Purdue University team 38-35, on December 27, 2017 in the Foster’s Farm Bowl.
Firing
Rodriguez's former administrative assistant filed a multimillion-dollar claim accusing him of sexually harassing her and creating a hostile work environment for years.[56][56] Rodriguez was fired on January 2, 2018 after a three-month internal investigation by the Arizona Wildcats.[57][56] Rodriguez admitted to having an extramarital affair, but denied all allegations of other sexual misconduct.[57]
Ole Miss
On December 31, 2018, it was announced that Rodriguez accepted the offensive coordinator position at the University of Mississippi (Ole Miss), joining newly hired defensive coordinator Mike MacIntyre (who himself had recently been fired as the head coach at Colorado) on the staff of head coach Matt Luke. Rodriguez received a three-year contract.[58]
Spread option
Rodriguez is considered a pioneer of a no huddle, run-oriented version of the spread offense, although a pass-first version was already being implemented by others.[59][60][61] He first developed this offensive approach at Glenville State and refined it during his stops at Tulane with Shaun King, at Clemson with Woodrow Dantzler, and at West Virginia most notably with dual-threat quarterback Pat White. This strategy features frequent use of the shotgun formation. Rodriguez is also credited for inventing the zone read play run out of the shotgun formation.
Family
Rodriguez and his wife, Rita, have two children, Raquel and Rhett.[62] Rodriguez's grandfather is originally from Spain.[63]
Head coaching record
Coaching tree
Assistant coaches under Rich Rodriguez who became NCAA or NFL head coaches:
Todd Graham: Rice (2006), Tulsa (2007–2010), Pitt (2011), Arizona State (2012–2017)
Butch Jones: Central Michigan (2007–2009), Cincinnati (2010–2012), Tennessee (2013–2017)
Bill Stewart: West Virginia (2008–2010)
Jay Hopson: Alcorn State (2012–2015), Southern Miss (2016–present)
Scott Shafer: Syracuse (2013–2015)
Notes
on IMDb
| https://en.wikipedia.org/wiki/Rich%20Rodriguez |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
764,
1508,
2624,
2910,
6832,
8893,
12817,
17309,
18232,
19410,
22440,
24565,
24679,
26570,
29130,
31221,
32335,
32529
],
"plaintext_end_byte": [
763,
1507,
2516,
2909,
6793,
8851,
12772,
17308,
18124,
19377,
22394,
24564,
24678,
26507,
29067,
31178,
32285,
32493,
33256
]
} | 2019 నాటికి ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్ర జనాభా సంఖ్య ఎంత? | జనాభా | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
సామాజిక శాస్త్రంలోనూ, జీవ శాస్త్రంలోనూ జనాభాా (population) అన్న పదాన్ని ఒక జాతికి (species) చెందిన సంఖ్యను చెప్పడానికి వాడుతారు. population అన్న పదాన్ని గణాంక శాస్త్రంలోనూ, ఇతర విజ్ఞానశాస్త్రాలలోనూ 'సముదాయం' అన్న అర్ధంలో కూడా వాడుతారు. ఈ వ్యాసంలో మానవజాతి జనసంఖ్య అన్న అర్ధంలో జనాభాా అన్న పదం వాడబడింది.
నిర్ణీత ప్రాంతంలో నివసించే ఒకే జాతికి చెందిన జీవుల సమూహమే జనాభాా. ఈ జనాభాాను గురించి చేసే అధ్యయనాన్ని వైయక్తిక ఆవరణ శాస్త్రం (Atecology) లేదా జనాభాా జీవావరణ శాస్త్రం (Population Biology) అంటారు. జనాభాా నిరంతరం పరిమాణంలో మార్పులకు గురి అవుతూ ఉంటుంది. దీనిని గురించి తెలిపేది జీవ గతిజ శీలం (Population Dynamics)
జనాభాాను వర్ణించేందుకు అనేక ప్రమాణాలు వాడబడతాయి. జననాలు, మరణాలు, వలసలు, కుటుంబ జీవనవిధానాలు, వివాహాలు, విడాకులు, సామాజిక వైద్య సదుపాయాలు, పని అవకాశాలు, కుటుంబనియంత్రణ, యుద్ధాలు, ఉత్పాతాలు వంటి ఎన్నో అంశాలు జనాభాాను ప్రభావితం చేస్తాయి. జనాభాాలో ప్రజల నడవడికను వివిధ దృక్కోణాలనుండి సామాజిక శాస్త్రం, ఆర్ధిక శాస్త్రం, భౌగోళిక శాస్త్రం, రాజనీతి శాస్త్రం వంటివి అధ్యయనం చేస్తాయి.
జనాభాా గురించి కొన్ని సాంకేతిక విషయాలు
జనాభాాకు ప్రత్యేకమైన లక్షణాలు ఉంటాయి. అవి జనన, మరణ రేట్లు, వ్యాప్తి, సాంద్రత, వయోవ్యాప్తి, జనాభాా నియంత్రణ[1]
జనన, మరణ రేటు - ఒక నిర్ణీత కాల వ్యవధిలో జనాభాాలో వచ్చే జననాల సంఖ్యను జనన రేటు అంటారు. ఇందులో సమగ్ర జనన రేటు, విశిష్ట జనన రేటు, శక్త్యర్ధ జనన రేటు, జీవావరణ జనన రేటు అనే వివిధ లెక్కింపు విధానాలున్నాయి. అలాగే మరణాల రేటులో సమగ్ర, విశిష్ట, శక్త్యర్ధ, జీవావరణ మరణ రేట్లు ఉంటాయి. మరణాల రేటుకంటే జననాల రేటు ఎక్కువ ఉన్నపుడే ఆ జనాభాా పరిమాణం పెరుగుతుంది.
వలసలు - జనాభాాలోని జీన్ పూల్ను ప్రభావితం చేసే విషయాలలో వలసలు (రావడం, పోవడం) అనేవి ముఖ్యమైన అంశాలు. వీటి ఫలితంగా జనాభాా పరిమాణంలో వృద్ధి లేదా క్షీణత సంభవిస్తాయి.
జన సాంద్రత - ఒక ఆవాసంలో నిర్దిష్టమైన వైశాల్యం లేదా ఘన సాంద్రతలో నివసించే జీవుల సంఖ్యను జన సాంద్రత అంటారు. నేలపై తిరిగే జీవులకు వైశాల్యాన్ని, నీటిలో ఉండే జీవులకు ఘన పరిమాణాన్ని ప్రమాణంగా తీసుకొంటారు.
జీవ సామర్థ్యం (బయోటిక్ పొటెన్షియల్) - అనుకూలమైన పరిస్థితులలో నివసించే జనాభాా జీవ సామర్ధ్యాన్ని ప్రదర్శిస్తుంది. అంటే ఆహారం పుష్కలంగా లభించడం, అనువైన నివాస స్థానం ఉండడం, కాలుష్యం లేకపోవడం, రోగాలు పెచ్చుగా ఉండకుండడం, పర భక్షక జీవుల ప్రమాదం లేకపోవడం - ఇలాంటి పరిస్థితులలో ప్రతి జీవీ చూపే అత్యధిక ప్రత్యుత్పత్తి రేటునే దాని జీవ సామర్థ్యం అంటారు.
వయో వ్యాప్తి - జనాభాా ప్రధాన లక్షణాలలో ఇది ఒకటి. జనాభాాలో మూడు గ్రూపులు ఉంటాయనవచ్చును (1) ప్రత్యుత్పత్తి పూర్వ వయో సమూహం (పిల్లలు) (2) ప్రత్యుత్పత్తి వయో సమూహం (పెద్దలు) (3) ప్రత్యుత్పత్తి పర వయో సమూహం (వృద్ధులు) - ఈ మూడు సమూహాల మధ్య వయోవ్యాప్తి జనన మరణ రేట్లను ప్రభావితం చేస్తుంది. సుస్థిరమైన జనాభాాలో ఈ మూడు సమూహాలు సమానంగా ఉంటాయి.
భార శక్తి - ఒక ఆవాసం భరించగల గరిష్ఠ స్థాయి జనాభాాను ఆ ప్రదేశం యొక్క భార శక్తి అంటారు.
ప్రపంచ జనాభాా
ఫిబ్రవరి 25 2006నాటికి [2] ప్రపంచ జనాభాా 6.5 బిలియన్లకు (6,500,000,000 లేదా 650 కోట్లు) చేరుకుంది. 2012నాటికి భూమిమీద 7 బిలియన్ల జనాభాా ఉంటుందని అంచనా.. ఐక్యరాజ సమితి జనాభాా నిధి వారు అక్టోబరు 12 1999 నాటికి ప్రపంచ జనాభాా 6 బిలియన్లు (600 కోట్లు) అయ్యిందని ప్రకటించారు. 1987లో 5 బిలియన్లు అయిన జనాభాా 12 సంవత్సరాలలో 6 బిలియన్లు అయ్యింది. అయితే ఈ అంచనాలలో చాలా ఉజ్జాయింపులు ఉన్నాయి.
2050 నాటికి ప్రపంచ జనాభాా 9 బిలియన్లు (900 కోట్లు) అవుతుందని ఐ.రా.స. జనాభాా విభాగం వారి అంచనా[3]. గడచిన 50 సంవత్సరాలలోనూ, ముఖ్యంగా 1960 - 1995 మధ్యకాలంలో మెరుగైన వైద్య సౌకర్యాలు లభించినందువలనా, ఆహారోత్పత్తి పెరిగినందువలనా ప్రపంచ జనాభాా వేగంగా పెరిగింది[4][5].
ప్రపంచ జనాభాాలో ఒక్క ఆసియా ఖండంలోనే 40 శాతం, ఆఫ్రికాలో 12 శాతం, యూరోప్ దేశాల్లో 11 శాతం, ఉత్తర అమెరికాలో 8 శాతం, దక్షిణమెరికా 5.3 శాతం, ఆస్ట్రేలియాలో 0.3 శాతం ప్రజలు జీవిస్తున్నారు.
జనాభాా తరుగుదల
ఒక ప్రాంతంలో సంతానోత్పత్తి రేటులో వచ్చే తేడాలు, పెద్దయెత్తున జరిగే వలసలు, రోగాలు, కరవు, యుద్ధాలు, ప్రకృతి వైపరీత్యాలు వంటి అంశాలవలన జనాభాా తరగవచ్చును. పాతకాలంలో (ప్లేగు, కలరా వంటి) వ్యాధులవలన ఒకో ప్రాంతంలో జనాభాా బాగా తగ్గడం జరిగింది. అలాగే గ్రామీణ ప్రాంతాలనుండి పట్టణాలకు వలసల వెళ్ళడం వలన గ్రామాల జనాభాా తగ్గుతున్నది. అయితే 'అధిక జనాభాా' లేదా 'అల్ప జనాభాా' అన్న విషయం అక్కడి జనుల సంఖ్యపైన మాత్రమే నిర్ధారణ కాదు. అక్కడ ఉన్న వనరులు ఎందరు జనుల ఉపాధికి అనుకూలం అనేది ముఖ్యాంశం. కనుక క్రొత్త జీవనోపాధి కలిగించడం జనాభాా సమతుల్యతను పరిరక్షించడానికి సరైన మార్గం.
జపాన్, కజక్స్థాన్, ఉక్రెయిన్, బెలారస్, మాల్డోవా, ఇస్తోనియా, లాట్వియా, లిత్వేనియా, బల్గేరియా, జార్జియా, అర్మేనియా, బోస్నియా, క్రొయేషియా, స్లొవేనియా, హంగేరీ, ఇటలీ జర్మనీ, గ్రీస్, స్పెయిన్, క్యూబా, ఉరుగ్వే, డెన్మార్క్, ఫిన్లాండ్, ఆస్ట్రియా, సింగపూర్, బ్రిటన్, ఫ్రాన్స్, జింబాబ్వే, శ్వాజిలాండ్ మొదలైన దేశాలు దేశాలు బిడ్డలను పుట్టిస్తే ప్రోత్సాహకాలు అందిస్తున్నాయి:
జపాన్: నెలకి ఐదు వేల రూపాయిలు చొప్పున పన్నెండేళ్ల వయసొచ్చేదాకా
సింగపూర్: బేబీబోనస్ మొదటి బిడ్డకైనా, రెండో బిడ్డకైనా4000 మూడు లేదా నాలుగో సంతానమైతే 6000 డాలర్లు . బిడ్డ పేర బ్యాంకులో 18000 డాలర్లు
రష్యా: రెండో బిడ్డకి రెండున్నర లక్షల రూబుళ్లు (మూడు లక్షల డెబ్భై వేల రూపాయలు) బిడ్డకి మూడో ఏడు వచ్చిన తర్వాతే ఇస్తారు.
జర్మనీ: తండ్రికి కూడాఏడాది సెలవులు, 75 శాతం జీతం.
ఫ్రాన్స్: బిడ్డ పుట్టినపుడు 1000 డాలర్లు .బిడ్డకి మూడేళ్లొచ్చేదాకా నెల నెలా ఆర్థిక సహాయం
స్పెయిన్:పన్నుల నుండి నెలకి 400 డాలర్లు సంవత్సరం పాటు మినహాయింపు .ప్రజా రవాణాలో డిస్కౌంట్లు
జనాభాా నియంత్రణ
జనాభాా పెరుగుదలను నియంత్రించే విధానాన్ని జనాభాా నియంత్రణ అంటారు. పురాతన గ్రీస్ దేశంలో తమ అధిక జనాభాా ఆవాసాలకోసం వారు సుదూర ప్రాంతాలలో వలస కేంద్రాలను స్థాపించారు. ఆధునిక కాలంలో భారత దేశంలో కుటుంబ నియంత్రణ విధానాన్ని చాలా విధాలుగా ప్రోత్సహిస్తున్నారు. చైనాలో ఒకే బిడ్డ విధానాన్ని అధికారికంగా అమలు చేశారు.
జనాభాా పెరుగుదలను నియంత్రించే కారకాళను రెండు విధాలుగా విభజింపవచ్చును - (1) సాంద్రతా పరతంత్ర కారకాలు జనాభాా సాంద్రతపై ఆధారపడి ఉంటాయి - ఉదా హరణకు జీవుల మధ్య పోటీ, వలసలు, వ్యాధులు, అధిక జనాభాా, జీవుల ప్రవర్తన వంటివి (2) సాంద్రతా స్వతంత్ర కారకాలు - వీటికి జనాభాా సాంద్రతతో సంబంధం లేదు. ఉదాహరణకు ఆహారం కొరత, సూర్యరశ్మి, ఉష్ణోగ్రత, ప్రకృతి విపత్తులు వంటివి.
ప్రభుత్వాల ద్వారా ప్రోత్సహింపబడే (లేదా వత్తిడి చేయబడే) జనాభాా నియంత్రణకూ, వ్యక్తులు తమ ఇష్టానుసారం అమలు చేసుకొనే నియంత్రణకూ భేదాన్ని గమనించవలసి ఉంది. వ్యక్తులు తమకు బిడ్డలు కావాలనుకొనే సమయాన్ని తాము నిర్ణయించుకోవడం స్వచ్ఛంద నియంత్రణలో ముఖ్యమైన అంశం. ఈ విషయంలో అధికంగా కోట్ చేయబడిన ఆన్స్లీ కోలే విశ్లేషణ ప్రకారం జనాభాా పెరుగుదల తరగడానికి మూడు మౌలికమైన కారణాలున్నాయి. (1) సంతానోత్పత్తి కేవలం 'చాన్స్' లేదా 'భగవదనుగ్రహం' కారణంగా మాత్రమే కాక వ్యక్తుల ఇష్టాయిష్టాల ప్రకారం కూడా మారే అవకాశం ఉన్నదని గ్రహించడం. (2) పరిమిత సంతానం వల్ల ప్రయోజనాలున్నాయని అభిప్రాయపడడం. (3) నియంత్రణకు అవుసరమైన విధానాల గురించి మరింత అవగాహన.[6]. కేవల ప్రకృతి సహజమైన సంతానోత్పత్తి రేటుకు అనుగుణంగా ఉన్న సమాజంలో కంటే నియంత్రణ పాటించే సమాజంలో పాటించే ముఖ్య విధానాలు: (1) పిల్లలను కనడం ఆలస్యం చేయవచ్చును. (2) బిడ్డకూ బిడ్డకూ మధ్య ఎక్కువకాలం ఆగవచ్చును. (3) అసలు బిడ్డలను కనకపోవచ్చును. స్త్రీల విద్య, ఆర్థిక స్వావలంబన పెరిగిన సమాజాలలో ఈ లక్షణాలు ప్రస్ఫుటంగా కనిపిస్తాయి. అయితే కొంత నియంత్రణ పాటించినంతలో సంతానోత్పత్తి రేటులు తగ్గుతాయన్న మాట వాస్తవం కాదు.[7]
వ్యక్తులు స్వచ్ఛందంగా పాటించే నియంత్రణ కంటే ప్రభుత్వాలు అమలు చేసే లేదా ప్రోత్సహించే నియంత్రణ భిన్నమైనది.[8]
[9] ఇది కేవలం సంతానోత్పత్తి నిరోధించడానికే పరిమితం కానక్కరలేదు. వలసల ప్రోత్సాహం, పన్ను రాయితీలు, సెలవు దినాలు వంటి ప్రోత్సాహక అవకాశాల ద్వారా ప్రభుత్వాలు జనాభాాను పెంచేందుకు కూడా ప్రయత్నిస్తాయి.
ముదురు పెళ్లే జనాభాా నియంత్రణకు మార్గం
"జనాభాా నియంత్రణకు లేటు వయసు పెళ్లిళ్లే సమర్థనీయం. 30-31 ఏళ్లకు వివాహాం చేసుకునే వారికే ప్రోత్సాహకాలు ఇవ్వాలి.అధిక జనాభాాతో వనరులు నానాటికీ తగ్గిపోతున్నాయి.అస్ట్రేలియా, అమెరికా వంటి దేశాలే వారి ప్రజల ఉద్యోగాల రక్షణకు భారతీయుల్ని తిప్పి పంపిస్తున్నాయి. దేశంలో జనాభాా పెరుగుదల, వనరుల అభివృద్ధి మధ్య భారీ వ్యత్యాసం నెలకొంది భవిష్యత్తులో యుద్ధాలు ఉన్నవారికీ లేనివారికీ మధ్యే జరుగుతాయి.నక్సలిజం ఇందుకు ఓ ఉదాహరణ"—గులాంనబీ అజాద్
అధిక జనాభాా
ప్రపంచ జనాభాా 1987 జూలై 11 నాటికి 500 కోట్లకు చేరుకుంది.ఏటా జూలై 11న ప్రపంచ జనాభాా దినోత్సవాన్ని నిర్వహిస్తున్నారు. ఈ భూమ్మీద వందకోట్ల మందికి ఆహారం దొరకడం లేదు.40 కోట్ల మందికి పౌష్టికాహారం లేదు.ఏటా కోటి మందికి పైగా పిల్లలుఆకలితో చనిపోతున్నారు.
జనాభాా పెరుగుతోంది కాని ఆహార ఉత్పత్తి పెరగడం లేదు.ప్రస్తుతం మన ప్రపంచ జనాభాా 683కోట్లు.ప్రపంచంలో ప్రతి సెకనుకు అయిదుగురు పుడుతుంటే, ఇద్దరు చనిపోతున్నారు. అంటే సెకనుకి ముగ్గురు చొప్పున జనాభాా పెరుగుతోంది.ప్రతి 40 ఏళ్లకీ జనాభాా రెట్టింపు అవుతున్నారు.
2015 ముగిసేసరికి దేశ జనాభాా 139 కోట్లకు చేరుతుందట.వీరిలో60 ఏళ్లకు మించి వయసున్న వారి సంఖ్య 20 కోట్లకుపైగా ఉంటుందట.2008లో ఆ దేశ జనాభాా 132 కోట్లు. జనాభాాకు అడ్డుకట్ట వేయడానికి చైనా 1970ల్లో 'ఒక్కరు చాలు' విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టింది. దీన్ని కఠినంగా అమలుచేయడం ద్వారా 1949-1978తో పోలిస్తే 1978-2008 మధ్య చైనాలో 40% తక్కువ పెరుగుదల నమోదైంది.అత్యధిక జనాభాా గల దేశాల్లో 2050 నాటికి భారత్, చైనాల తర్వాత అమెరికా మూడో స్థానంలో నిలవనుందని అమెరికా గణన సంస్థ వెల్లడించింది. 2050 నాటికి భారత్లో 165 కోట్ల మంది జనాభాా ఉంటారని, చైనాలో 130 కోట్ల మంది ఉంటారని అంచనా వేసింది.2025 నాటికల్లా భారత్ చైనాను అధిగమించి ప్రపంచంలోనే అత్యధిక జనాభాా గల దేశంగా ఆవిర్భవించనుందని వెల్లడించింది.
భారత దేశం జనాభాా
భారత దేశము, చైనా తరువాత ప్రపంచంలోని రెండో అత్యధిక జనాభాా గల దేశం. ఎన్నో భిన్నత్వాలు గల జనాభాా యొక్క సామాజిక, రాజకీయ వర్గీకరణలో భాష, మతం, కులం అనే మూడు ప్రముఖ పాత్ర వహిస్తాయి. దేశంలోని అతిపెద్ద నగరాలు - ముంబై (వెనుకటి బాంబే), ఢిల్లీ, కోల్కతా (వెనుకటి కలకత్తా), మరియు చెన్నై (వెనుకటి మద్రాసు ).
భారత దేశం యొక్క ఆక్షరాస్యత 64.8%, ఇందులో మహిళల అక్షరాస్యత 53.7%. ప్రతి 1000 మంది పురుషులకు 933 మంది స్త్రీలు ఉన్నారు. దేశంలోని 80.5% ప్రజలు హిందువులైనప్పటికీ, ప్రపంచంలోని రెండో అత్యధిక ముస్లిము జనాభాా ఇక్కడ ఉన్నారు. (13.4%). ఇతర మతాలు: క్రైస్తవులు (2.33%), సిక్కులు (1.84%), బౌద్ధులు (0.76%), జైనులు (0.40%), యూదులు, పార్సీలు, అహ్మదీయులు, మరియు బహాయీలు. దేశంలో ఎన్నో మత సంబంధ కార్యక్రమాలు భక్తిశ్రద్ధలతో, ఉత్సాహంగా, బహిరంగంగా జరుపుకుంటారు. అనేక మతాల కలగలుపు అయిన భారత దేశంలో పండుగలు అందరూ కలిసి జరుపుకుంటారు.ప్రపంచ జనాభాాలో 17 శాతం భారత్లోనే ఉన్నారు.
జనాభాా ప్రకారం భారత దేశములో 10 పెద్ద నగరాలు
ముంబాయి, ఢిల్లీ, కోల్కతా, బెంగుళూరు, చెన్నై, హైదరాబాదు, అహమ్మదాబాదు, పూణే, కాన్పూర్, సూరత్
గత వందేళ్లలో దేశ జనాభాా అయిదు రెట్లు పెరిగింది.2050కల్లా ఇది చైనా జనాభాాను దాటిపోతుందని అంచనా.13 నుంచి 19 సంవత్సరాల మధ్య యువతులు ఎక్కువగా పిల్లల్ని కనడం, 18 ఏళ్ల లోపే వివాహాలు చేసుకోవడం వంటి కారణాలు జనాభాా పెరుగులకు కారణమవుతున్నాయి.పట్టణాలు అధిక జనాభాాతో నిండిపోతున్నాయి.గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో జనాభాా పెరుగుదల 17.9 శాతం ఉండగా, పట్టణాల్లో 31.2 శాతంగా ఉంది.ఉత్తరాది రాష్ట్రాలకంటే దక్షిణాదిలో జనాభాా పెరుగుదల రేటు తక్కువ.దక్షిణాదిలో కూలీల కొరత వలస పెరుగుతోంది.ఆలస్యంగా పెళ్ళి చేసుకోవడం, విడాకులు, పెళ్ళికి ముందు కలిసి ఉండటం పెరిగాయి.కుటుంబ నియంత్రణకు లింగ వివక్ష కూడా తోడవడంతో లింగ నిష్పత్తి పడిపోతోంది.
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనాభాా 2001
భారతదేశంలో ఆంధ్ర ప్రదేశ్ విస్తీర్ణ పరంగా నాలుగవ పెద్ద రాష్ట్రం (దేశం విస్తీర్ణంలో 8.37 శాతం). జనాభాా పరంగా ఐదవ స్థానంలో ఉంది. 2009 మార్చి 1 నాటికి రాష్ట్ర జనాభాా 8.32 కోట్లు ఉంటుందని అంచనా. అంటే దేశ జనాభాాలో ఇది 7.41 శాతం. 1991-2001 మధ్య కాలంలో రాష్ట్ర జనాభాా 14.59% పెరిగింది. ఈ కాలంలో దేశ జనాభాా 21.53% పెరిగింది. అంటే ధేశం జనాభాా పెరుగుదల కంటే ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో జనాభాా పెరుగుదల బాగా తక్కువ. దేశం జన సాంద్రత 313 కాగా రాష్ట్రం జనసాంద్రత చదరపు కిలోమీటరుకు 277 మాత్రమే ఉంది. దేశంలో ప్రతి వెయ్యి మంది పురుషులకు 933 స్త్రీలు మాత్రమే ఉండగా ఆంధ్ర ప్రదేశ్లో ప్రతి వెయ్యిమంది పురుషులకు 978 మంది స్త్రీలు ఉన్నారు. రాష్ట్రం మొత్తం జనాభాాలో షెడ్యూల్డ్ కులాలకు చెందినవారు 16.19% మరియు షెడ్యూల్డ్ జాతులవారు 6.59%. భారత దేశం అక్షరాస్యత 64.84%తో పోలిస్తే ఆంధ్ర ప్రదేశ్లో అక్షరాస్యత 60.47% మాత్రమే ఉంది.[10]
జనాభాా వల్ల నష్టాలు
భారతదేశంలో జనాభాా వల్ల ప్రయోజనాలున్నా, నష్టాలు బాగా ఎక్కువగా ఉన్నాయి.ప్రస్తుతం చైనా, మనదేశం కంటే జనాభా ఎక్కువ.కాని భవిష్యత్తులో చైనా కంటే మనదేశం, అంటే
ప్రపన్ఛ్
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనాభాా 2011
గత దశాబ్దంతో పోల్చుకుంటే ఈ దశాబ్దంలో (2001-2011) దేశంలో జనాభాా పెరుగుదల రేటు 2.5 శాతం తగ్గింది. తాజా జనగణన ప్రకారం 121.02 కోట్లతో చైనా తర్వాతి స్థానంలో భారత్ కొనసాగుతోంది. సంఖ్యపరంగా దేశంలో ఉత్తరప్రదేశ్ తొలిస్థానంలో ఉంటే, లక్షద్వీప్ చివరి స్థానంలో నిలిచింది. జనసాంద్రతలో (చదరపు కిలో మీటర్కు) 37,346 మందితో ఢిల్లీ ఈశాన్య జిల్లా అగ్రస్థానంలో నిలిచింది. ఈ దశాబ్ద కాలంలో అక్షరాస్యత శాతం కొంతమేరకు పెరిగింది. పురుషుల్లో ఇది 75.26 నుండి 82.14 శాతానికి, మహిళల్లో 53.67 శాతం నుండి 65.46 శాతానికి ఎగబాకింది. 2001తో పోల్చుకుంటే అక్షరాస్యతలో స్త్రీ, పురుషుల మధ్య భేదం 21.59 నుండి 16.58 శాతానికి తగ్గింది. అక్షరాస్యత విషయంలో కేరళ దేశంలోనే అగ్రస్థానంలో కొనసాగుతోంది. 93.91 శాతంతో ఇది నెంబర్వన్ స్థానంలో ఉంది. జనాభాాలో పురుష-స్త్రీ నిష్పత్తి మాత్రం 1000: 940గా ఉంది. ఇక ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర జనాభాా 8.46 కోట్లకు చేరింది.
ఇవి కూడా చూడండి
జనాభాా గణన (Census)
ప్రపంచ జనాభాాకు సంబంధించిన కొన్ని జాబితాలు
దేశాల జాబితా – జనసంఖ్య క్రమంలో
దేశాల జాబితా – 2005 జనసంఖ్య క్రమంలో
దేశాల జాబితా – 1907 జనసంఖ్య క్రమంలో
దేశాల జాబితా – జనసాంద్రత క్రమంలో
దేశాల జాబితా – జననాల రేటు క్రమంలో
దేశాల జాబితా – ఆంగ్లభాష మాట్లాడేవారి సంఖ్య క్రమంలో
దేశాల జాబితా – అక్షరాస్యత క్రమంలో
దేశాల జాబితా – పేదరికంలో ఉన్న జనసంఖ్య శాతం క్రమంలో
దేశాల జాబితా – మానవ అభివృద్ధి సూచికలు
మూలాలు
ఇతర వనరులు
ఈనాడు ప్రతిభ ప్లస్ శీర్షిక - 2009 ఫిబ్రవరి 20 - ఎం.బి.తిలక్ వ్యాసం
బయటి లింకులు
Population Activities Unit of the United Nations Economic Commission for Europe.
from the US Census Bureau
The Optimum Population Trust.
Phishare.org (2005). . Retrieved February 13 2005.
(2005). Retrieved February 13 2005.
Populationworld.com (2005). . Retrieved February 13 2004.
United Nations (2004). , Department of Economic and Social Affairs. Retrieved February 13 2004.
United States Census Bureau (2005). . Retrieved February 13 2005.
PopulationData.net (2005). . Retrieved March 4 2005.
World Population Clock (French) .
Digital library: Complete collection of books and countries monographs published by CICRED from 1973 until today.
New England Coalition for Sustainable Population
Population in the News
వర్గం:సామాజిక శాస్త్రము
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AD%E0%B0%BE |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1195,
2097,
3103,
4481,
6062,
7425,
9483,
10850,
12104,
13146,
14473,
15789,
16519,
16998,
17572,
18439,
19299,
20942,
21679,
22558,
24353,
25001,
25598,
26500,
27596,
29076,
29972,
30557,
31044,
31426,
32430,
32815,
34151,
34815,
35448,
37185,
38277,
39083,
39993,
40515,
40822,
42386,
43019,
43704,
45495,
46214,
46805,
47802,
48741,
48886,
49608,
50365,
50986,
52993,
53910,
56486,
57138,
58004,
58845,
59368,
59847,
60364,
61268,
61496,
62162,
62629,
63205,
63662,
64689,
65960,
66396,
66704,
67544,
67947,
68399,
68768,
69220,
69899,
70747,
71301,
71883,
72692,
73162,
74190,
75090,
75903,
77224,
79550,
81343,
82293,
83268,
84055,
84515,
85017,
85391,
85931,
86754,
87059,
87999,
89107,
89688,
90718,
91925,
92754,
93753,
94417,
95724,
95975,
96812,
97614,
98548,
99792,
101373,
101564,
101681
],
"plaintext_end_byte": [
1194,
2096,
3087,
4480,
6061,
7424,
9482,
10849,
12103,
13145,
14472,
15788,
16517,
16997,
17571,
18342,
19298,
20941,
21678,
22548,
24320,
25000,
25597,
26499,
27595,
29017,
29971,
30556,
31026,
31425,
32327,
32814,
34150,
34769,
35447,
37155,
38237,
39063,
39992,
40514,
40771,
42385,
43018,
43703,
45494,
46166,
46804,
47801,
48692,
48885,
49607,
50364,
50985,
52992,
53909,
56485,
57137,
57875,
58844,
59367,
59846,
60311,
61267,
61495,
62118,
62628,
63204,
63661,
64672,
65959,
66359,
66703,
67513,
67946,
68398,
68730,
69219,
69898,
70746,
71261,
71882,
72658,
73161,
74146,
75089,
75852,
77179,
79505,
81342,
82292,
83267,
84054,
84467,
85016,
85390,
85930,
86753,
87058,
87998,
89073,
89687,
90717,
91924,
92656,
93752,
94416,
95723,
95920,
96811,
97613,
98547,
99733,
101355,
101503,
101680,
101793
]
} | Где прошел первый Гей-прайд? | Гей-парад | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
10
],
"minimal_answers_start_byte": [
13313
],
"minimal_answers_end_byte": [
13342
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Гей-парад (English: Gay parade); также Гей-прайд-парад (English: Gay pride parade — Парад «гей-гордости»), Прайд-парад (English: Pride Parade — «Парад гордости») — акция, в основном принимающая форму шествия, задачей которого является видимость (каминг-аут) лесбиянок, геев, бисексуалов и трансгендеров (ЛГБТ) и других ЛГБТ представителей, утверждение толерантного отношения к ним, защита прав человека и гражданского равноправия вне зависимости от сексуальной ориентации и гендерной идентичности[1] (в том числе осуществление прав ЛГБТ на свободу собраний и самовыражения), проявление чувства собственного достоинства, проявление разнообразия и единства ЛГБТ-сообщества[2][3][4][5][6].
Гей-парады проходят более чем в 50 странах мира на всех континентах, включая такие традиционно религиозные и консервативные страны как Турция, Ливан, Китай, Индия, Венесуэла, Колумбия и другие. В зависимости от конкретной ситуации гей-парад может носить характер карнавала или правозащитной демонстрации[7][8]. Термин gay в названии — часть устоявшегося выражения: употребляется в данном случае не только по отношению к геям, но в широком смысле относится ко всем представителям ЛГБТ-сообщества.
В большинстве стран гей-парад является неотъемлемой и, возможно, самой значимой частью более крупного мероприятия — «гей-прайда» или просто «прайда» (English: Pride Event)[3][4][5], проводимого в различных формах: к примеру, фестиваля, ярмарки, пикника и так далее. Подобные мероприятия традиционно проходят летом (чаще всего в июне) в память о Стоунволлских бунтах, во время которых тысячи геев и лесбиянок оказали сопротивление полицейским репрессиям, и это выступление стало одним из символов борьбы сексуальных меньшинств за гражданские права[3][4][5].
История
На рубеже XIX—XX веков в Германии образовалось первое движение, проводившее мероприятия по смыслу схожие с современными акциями гей-прайда, которое возглавил Магнус Хиршфельд. В то время (с 15 мая 1871 до 11 июня 1994 года) в уголовном кодексе Германии присутствовал Параграф 175, который предусматривал наказания за действия сексуального характера между лицами мужского пола. Наиболее интенсивно Параграф 175 применялся в нацистской Германии (см. Гомосексуальность в Третьем рейхе)[ком 1][9]. В общей сложности по этому параграфу были осуждены 140 000 мужчин. В версии от 15 мая 1871 года закон гласил, что «противоестественное прелюбодеяние между лицами мужского пола или человека с животным наказывается тюремным заключением с возможным лишением гражданских прав».
Магнус Хиршфельд, находясь под влиянием работ Карла Генриха Ульрихса, основал 15 мая 1897 года «Научно-гуманитарный комитет» — первую организацию, выступавшую за права геев[10]. Задачей этого Комитета была деятельность ради отмены Параграфа 175, а также устранение предрассудков в отношении гомосексуальности и гомосексуалов. Настрой движения на борьбу за права гомосексуалов ярко выражен в опубликованном в 1921 году призыве «Научного гуманитарного комитета». В частности, там говорилось: «Гомосексуалы! Справедливого отношения к себе вы можете добиться только за счёт собственных усилий. Свобода быть гомосексуалом может быть отвоевана только самими геями». В 1903 году Хиршфельд распространил петицию за равные права для геев. Первым подписавшим петицию стал Альберт Эйнштейн, в числе подписавшихся также были Лев Толстой, Эмиль Золя, Герман Гессе и Томас Манн[11].
Организатором первых публичных акций за права гомосексуалов в США стало гомофильное Общество Маттачине Вашингтона. Основатель Общества Френк Камени был обвинён в гомосексуализме и с позором уволен из армии США. Он подал заявление иск в суд с требованием восстановить его, но дело проиграл. Камени впервые стал открыто утверждать, что гомосексуалы ничем не отличаются от гетеросексуалов[12]. Его основной целью стало исключение гомосексуальности из списка психических заболеваний. В 1965 году, вдохновлённый движением за права геев и лесбиянок[13], Камени впервые организовал серию пикетов против дискриминации, которые прошли напротив Белого Дома, а также других правительственных зданий. К концу 1960-х годов частота таких пикетов возрастала[13].
4 июля 1969 года гомофильное «Общество Маттачине» организовало ежегодный пикет напротив Зала Независимости в Филадельфии. Организаторы пикета Крейг Родвелл, Фрэнк Камени, Рэнди Уикер, Барбара Джиттингс и Кей Лоусен отправились на автобусе из Нью-Йорка в Филадельфию. С 1965 года пикеты были благопристойными: женщины носили юбки, мужчины — костюмы и галстуки. Мероприятия проходили очень спокойно[12]. Однако в этот раз строгие правила были нарушены, когда две девушки неожиданно взялись за руки. Камени, испугавшись негативной реакции публики, развел их в разные стороны со словами: «Ничего подобного! Ничего подобного!». Однако после этого около десяти пар взялись за руки. Эти действия привлекли огромное внимание со стороны прессы, чего не было ранее[14][15]. Участница пикета Лилли Винцента вспоминала: «Было понятно, что все меняется. Люди, которые чувствовали себя угнетенными, теперь почувствовали себя вполне свободно»[14]. После этого пикета Родвел вернулся в Нью-Йорк с намерением изменить прежний порядок вещей. Одним из дальнейших шагов стало планирование «Дня освобождения Кристофер-стрит» (English: Christopher Street Liberation Day)[15].
Тремя годами ранее, в августе 1966 года в Сан-Франциско произошёл инцидент, вошедший в историю, как «Беспорядки в кафе Комптона» (English: Compton's Cafeteria Riot). Это был один из первых в истории Соединённых Штатов зарегистрированных случаев беспорядков с участием трансгендеров. Участников беспорядков арестовали, а хозяин кафе запретил трансгендерам пересекать порог его заведений. На следующую ночь друзья арестованых организовали около кафе пикет протеста. К ним присоединились воинственно настроенные хастлеры, члены молодёжной гей-организации Vanguard, а также группа лесбиянок из организации Street Orphans[16]. Пикет закончился массовым погромом[16]. Считается, что этот случай предшествовал волне беспорядков, приведших к Стоунволлским бунтам в июне 1969 года[17].
Стоунволлские бунты, начавшиеся в ночь на 28 июня 1969 года в нью-йоркском гей-баре Стоунволл-инн, стали серией беспорядков и спонтанных демонстраций против полицейского рейда, когда представители ЛГБТ-сообщества оказали сопротивление узаконенной государством системе преследования сексуальных меньшинств. Бунты привели к столь значительным общественным переменам, что считаются исторической вехой. Они стали определяющим событием, ознаменовавшим начало массового движения за соблюдение прав человека в отношении ЛГБТ в США и во всём мире. По словам историка Дэвида Картера, это «было для гей-движения тем же, чем падение Бастилии было для начала Великой французской революции»[18].
В ноябре 1969 года на конференции ЛГБТ-активистов Крейг Родвелл предложил ежегодно отмечать годовщину Стоунволлских бунтов массовыми выступлениями. Цель маршей он определил как распространение идей борьбы гомосексуалов за гражданские права, в частности — за «фундаментальное право человека перемещаться во времени и пространстве». Крейг предложил называть марши «Днём Освобождения Кристофер-стрит» (English: Christopher Street Liberation Day) и проводить их по всей стране в последнюю субботу июня. При этом он призывал участников акций не стесняться своей внешности и образа жизни.
В 1970 году, в первую годовщину Стоунволлских бунтов, несколько сотен демонстрантов вышли на Кристофер-стрит. Эта акция считается первым гей-парадом. Его участники прошли протестным маршем против уголовного преследования за гомосексуальные акты и против законов, разрешающих дискриминацию геев и лесбиянок в сферах занятости и жилья, призывали гомосексуалов быть открытыми. Демонстранты несли плакаты и выкрикивали лозунги: «Моя жизнь — Мои правила», «Лучше явный, чем скрытый!», «Что мы хотим? Освобождения геев! Когда мы это хотим! Сейчас!», «Скажи громко: Гей — это гордо!», «Из шкафа на улицу!»[6]. По словам одного из основателей «Фронта освобождения геев», марш являлся «утверждением и декларацией нашей новой гордости».
Такая демонстрация повторилась в следующем году и впоследствии стала ежегодным нью-йоркским гей-парадом[4][5]. Летом 1970 года аналогичные выступления также прошли в других американских городах: Чикаго, Лос-Анджелесе[19], Сан-Франциско[20], Атланте[21] и канадском Торонто[6][22]. Постепенно на волне интенсивно растущего движения геев и лесбиянок за гражданские права годовщина Стоунволлских бунтов стала отмечаться по всей территории США и Канады[5]. Первые гей-парады зачастую были малочисленны и вызывали протесты консерваторов, а их проведению препятствовали власти[4][6]. Однако по мере признания обществом прав ЛГБТ-сообщества в контексте общегражданского равенства гей-парады потеряли свой конфронтационный характер[23].
Традиция проводить гей-парады пришла и в Европу. Первая демонстрация в Лондоне прошла в 1970 году[24], в Париже — в 1971 году[25], в Берлине — в 1979 году[26], в Дублине — в 1983 году[27]. С течением времени гей-парады стали проводиться практически во всех странах Северной и Южной Америки, Европы, Австралии и Новой Зеландии, ЮАР, а также в ряде стран Азии (например, Турции, Израиле, Таиланде, Индии, Японии, Китае)[5].
Крупнейший политический марш в современной истории ЛГБТ-сообщества состоялся 15 апреля 1993 года в Вашингтоне. «Марш за равные права для лесбиянок, геев и бисексуалов» (English: March on Washington for Lesbian, Gay and Bi Equal Rights and Liberation) по разным данным собрал от 300,000 до 1,000,000 человек[28].
В дни проведения митинга в Вашингтоне было организовано множество мероприятий, в том числе художественные выставки, политические и общественные семинары, религиозные службы[29]. На митинге после марша выступали: Джудит Лайт, Мелисса Этеридж, Ру Пол, Мартина Навратилова, Иэн Маккеллен, Эрта Китт, и другие[30][31][32][33].
Во время марша организаторы изложили несколько основных требований, среди которых было приравнивание членов ЛГБТ-сообщества в гражданских правах с гетеросексуалами, прекращение дискриминации и жестокого подавления на основе действительной или предполагаемой сексуальной ориентации, расы, религиозной принадлежности, пола и гендерной идентичности, инвалидности, возраста, класса, наличия или отсутствия ВИЧ/СПИД[34].
Смысл и формы мероприятий
Концепция «гей-гордости»
Большое значение в проведении гей-парадов играет идея открытости и видимости гомосексуалов. Организаторы акций призывают геев и лесбиянок не скрывать от окружающих свою сексуальную ориентацию, указывая на то, что люди, которые лично знакомы с представителями ЛГБТ-сообщества, менее склонны к гомофобии. Участие в «параде гордости» является одним из способов массового «выхода из подполья» (каминг-аута), что способствует развитию толерантного отношения общества[6].
Подавляющее число гей-парадов проходит под лозунгом «Gay Pride» (Russian: гей-гордость, чувство собственного достоинства гея, транслит. гей-прайд). Это понятие означает концепцию ЛГБТ-движения, согласно которой гомосексуальные, бисексуальные и трансгендерные люди вправе не стесняться или стыдиться своей сексуальной ориентации и гендерной идентичности, а гордиться, испытывая чувство собственного достоинства, принимая себя такими, каковы они есть. Профессор философии Томас Лоуренс пишет, что на первый взгляд гордиться своей сексуальной ориентацией кажется столь же бессмысленно, как гордиться тем, что небо голубое, однако концепция гей-гордости имеет тот же смысл, какой вкладывали в 1960-х годах активисты движения против расовой сегрегации в США, провозглашая: «Я чернокожий, и я этим горжусь!» (English: «I am black and I am proud!») — это был способ громогласно заявить о том, что быть чернокожим не стыдно[35][36].
Академик, социолог Игорь Кон полагал, что люди могут гордиться не только национальной или религиозной, но и сексуальной принадлежностью, поскольку для угнетённых меньшинств это может рассматриваться как форма самозащиты. В своей работе «Лакмусовая бумажка российской демократии» он высказал мнение, что лозунг «гей — это хорошо!» ответом тем, кто считает однополую любовь «неназываемым пороком»[37].
По мнению известной российской и американской журналистки Маши Гессен, слово «гордость» было адресовано одному из организаторов гомофильных пикетов, который пытался разнять взявшихся за руки участников, а также полицейским, которые считали само собой разумеющимся право проводить «проверку пола». В статье «Зачем нужны гей-парады» Маша поясняет, что значок Gay&Proud стоит переводить как «Я гей, и мне нечего стесняться», поскольку человек не должен стесняться своей любви[38].
Цели
Цели проведения гей-парада разнообразны. В западных странах на первый план выходит массовая демонстрация свободы самовыражения, чувства собственного достоинства, разнообразия и единства ЛГБТ-сообщества, его культурное развитие и самоопределение, торжество свободы личности. Гей-парад призван проявить открытость ЛГБТ-людей, визуально подтвердить их существование в обществе, поддержать толерантное отношение к ним, защитить права человека и гражданское равноправие для всех людей вне зависимости от сексуальной ориентации и гендерной идентичности. Гей-парад используется как средство привлечения внимания к насущным проблемам ЛГБТ-людей. На многих гей-парадах поднимаются различные социальные и политические вопросы, такие как противостояние дискриминации и гомофобии, проблема распространении эпидемии СПИДа, вопрос признания однополых браков, проблема уголовного преследования и смертных казней геев и лесбиянок в странах «третьего мира»[3][4][5][39].
Форма проведения
Также как и цели, форма проведения гей-парада может в значительной степени различаться. Гей-парады проходят как в форме гражданских манифестаций, так и в виде театрализованных шествий[5]. ЛГБТ-активисты подчёркивают, что исторически гей-парады выросли из протестных маршей против дискриминации, проводившихся гомосексуалами в борьбе за права человека.
ЛГБТ-сообщество порой расходится в подходах к форме проведения гей-парадов. Так, в Тель-Авиве в 2010 году произошёл раскол оргкомитета проведения гей-парада по причине того, что некоторые гей-активисты хотели почтить память расстрелянных гомофобным террористом подростков обособляясь от весёлых праздничных мероприятий[40][41].
В США иногда, чтобы сместить акцент на первоначальные и основные цели акции, шествие называют, например, марш за равенство или марш гордости[42][43]. На таких демонстрациях выдвигаются требования соблюдения прав человека в отношении ЛГБТ, принятия законов, защищающих от дискриминации, признания однополых браков, выражается протест против гомофобии и насилия, поднимаются социальные вопросы, такие как борьба с эпидемией СПИДа, проблемы социальной защиты детей в однополых семьях и так далее.
Часть ЛГБТ-активистов принимают мнение, в большей степени распространённое в странах западного мира, считая, что гей-парад должен продвигать толерантное отношение к ЛГБТ путём культурного диалога, массового камин-аута через праздничную демонстрацию разнообразия. Такие гей-парады представляют собой шествие костюмированных участников, череду передвигающихся красочных платформ, музыкальные и танцевальные выступления, театральные мини-постановки, боди-арт, перфомансы, зачастую с эротическим подтекстом, наподобие предвеликопостного бразильского карнавала или берлинского парада любви[44].
На практике проявления двух указанных подходов смешиваются. Даже самые праздничные гей-парады обычно имеют моменты, посвящённые памяти жертв СПИДа и гомофобного насилия в виде специальных минут молчания и семинаров. Гражданский характер шествию придаёт также участие политических партий и общественных организаций со своими лозунгами, а делегации из стран третьего мира поднимают вопросы о проблемах ЛГБТ-людей в этих странах, таких как уголовное преследование, смертные казни, потворство властей насилию. Острые социальные пародии, например, на религию от представителей Ордена бесконечной снисходительности вызывают оживлённые споры. С другой стороны, на политизированных гей-парадах присутствует красочная радужная атрибутика и различные протестные перфомансы[5].
Символика и название
Символика
Одним из главных, популярных и самых узнаваемых символов является Радужный флаг[45], известный также как Флаг гордости (English: Pride flag)[46][47] и Флаг свободы (English: Freedom flag)[48]. Традиционно флаг состоит из шести продольных полос, цвета которых идут в соответствии с природным порядком радуги сверху вниз: красный, оранжевый, жёлтый, зелёный, синий и фиолетовый[49]. Флаг призван отображать единство в разнообразии, красоту и радость ЛГБТ-сообщества[50]. Он является олицетворением гордости и открытости.
Радужный флаг был разработан Гилбертом Бейкером специально для гей-парада в Сан-Франциско (English: San Francisco Gay Freedom Day) 1978 года. Этот год стал для местного ЛГБТ-сообщества историческим — впервые в Калифорнии «открытый» гей Харви Милк был избран на политический пост (в качестве члена городского наблюдательного совета)[51][52].
Другим часто узнаваемым символом является дошедший до наших времён из Нацистской Германии Розовый треугольник (German: Rosa winkel). Кампанию по популяризации «розового треугольника» как символа начали организации по защите прав человека в начале 1970-х годов[50][53].
Название
Изначально первые американские гей-парады носили названия «День Свободы» (English: Freedom Day) или «День Освобождения Геев» (English: Gay Liberation Day).[4] Однако в 1980-х годах они были заменены на «гей-парад» и «парад гордости».[6]
На сегодняшний день в различных странах наименование гей-парада может разниться: например, в Австрии его называют Радужным парадом (German: Regenbogenparade),[54][55] в Голландии он носит название Розовая Суббота (Dutch: Roze Zaterdag),[56][ком 2] в Германии и Швейцарии — День Кристофер-стрит (English: Christopher Street Day),[57][58] в Японии — Радужный марш (Japanese: レインボーマーチ, English: Rainbow March)[59]. В Латвии проходят Дни Дружбы,[60][61] в Австралии гей-парады[2] слились с карнавальными празднествами Марди Гра и носят одноимённое название.[5][62]
Организация, подготовка и проведение
Места проведения
Гей-парады проходят в городах вне зависимости от количества проживающего в них населения будь то многомилионный Сан-Паулу или ирландский городок Слайго — самый маленький в мире город, проводящий гей-парад[63].
Чаще всего гей-парады проводятся в так называемых гей-кварталах (English: gay village, также gay neighborhood, gay district) — городских районах, в которой проживает или которую часто посещает большое количество лесбиянок, геев, бисексуалов и трансгендеров[64][65]. Наиболее крупные гей-парады проходят в районах: Кастро-стрит в Сан-Франциско[66], Французский Квартал в Новом Орлеане[67], Лэйквью в Чикаго, Оксфорд-стрит в Сиднее[ком 3][2]. Проведение гей-парадов в подобных районах очень удобны как для организаторов, так и для участников и зрителей, поскольку они имеют высокую концентрацию проживающих там ЛГБТ-жителей и обладают необходимой для геев и лесбиянок инфраструктурой — гей-барами, ночными клубами, гей-саунами, тематическими магазинами и т. д.[65]
Во многих городах гей-парады проводятся на центральных улицах, например на Пятой авеню в Нью-Йорке, Авенида Паулиста в Сан-Паулу, на Трафальгарской площади в Лондоне и площади Бастилии в Париже[68], а в некоторых случаях гей-парады проводятся вне городских улиц, например «Amsterdam Canal Parade» проходит по каналу Принсенграхт и реке Амстел[69][70]
[71].
Подготовка и проведение
Подготовка к проведению гей-парада обычно начинается сразу же после окончания предыдущего парада. Через официальные сайты мероприятия происходит набор волонтёров, помогающих организаторам[72][73][74].
Участники бронируют апартаменты и номера в гостиницах. Как правило, «лучшие варианты» заканчиваются за полгода до проведения гей-парада[75][ком 4].
Гей-парады в разных городах мира собирают десятки, а иногда и сотни тысяч, а в некоторых случаях, миллионы участников и зрителей. В крупнейшем гей-параде в Сан-Пауло ежегодно принимает участие свыше трёх миллионов человек[5]. Обычно гей-парады возглавляют командующие парадом — гранд-маршалы (English: Grand Marshal) — почётные гости праздника, которые своим личным примером и гражданской активностью способствовали укреплению толерантного отношения к ЛГБТ. В разные годы гранд-маршалами становились, например: олимпийский чемпион Мэттью Митчем и американская комедийная актриса Лили Томлин в Сиднее[76], актёр Иэн Маккеллен в Манчестере[77], фигурист Джонни Вейр в Лос-Анджелесе[78], певица Синди Лопер в Сан-Франциско[79], британский баскетболист Джон Амечи в Чикаго[80]. Нередко гранд-маршалами становятся известные политики и гей-активисты, например: мэр Чикаго Ричард Дэйли, бургомистр Берлина Клаус Воверайт, гей-активист Николай Алексеев[81].
Освещение в СМИ
Многие гей-парады широко освещаются в национальных и международных СМИ. Так, в Австралии в 2011 году прямые включения с гей-парада транслировались по радио Joy 94,9 FM, Мельбурн и 2SER 107,3 FM, Сидней[82]. Парад был также полностью показан в прямом эфире на канале Arena (FOXTEL)[83][84]. Ведущими трансляции были: танцор Луи Спенс («Кошки»), телеведущие Шарлотта Доусон («Топ-модель по-австралийски») и Руби Роуз («MTV Australia»), а также олимпийский чемпион Мэтью Митчем и комедийная актриса Каролин Рид (в образе «Пэм Энн»)[85][86]. Парад также транслировался через австралийскую спутниковую радиосеть (CBAA)[82].
Влияние на экономику
Ежегодно гей-парады и связанные с ним события посещает от нескольких тысяч до нескольких миллионов туристов. Гостиницы, бары и рестораны, а также магазины, торгующие сувенирами с ЛГБТ-символикой приносят городскому бюджету многомиллионные доходы[87].
К примеру, по разным оценкам ежегодный доход от гей-парада в Торонто составляет свыше $130 миллионов[88], в Новом Орлеане — свыше $160 миллионов[67], в Сан-Паулу — свыше $ 190 миллионов[89].
Участники
Практически в каждом гей-параде участвуют представители различные политических партий, губернаторы и мэры городов, представители профсоюзов, а также дружественных социальных институтов и компаний, таких как Google, Microsoft, YouTube. Свою поддержку высказывают известные правозащитные и ЛГБТ-организации. В шествии также участвуют геи-инвалиды, геи-представители национальных меньшинств, геи-мусульмане и католики, а также геи — представители вооружённых сил, полиции, спасательных и пожарных служб[5].
В гей-парадах частно принимают участие видные представители спорта и звёзды шоу-бизнеса. Так в 2010 году в параде в Чикаго участвовал хоккеист Брент Сопел, который держал в руках Кубок Стэнли в память о погибшем в автомобильной аварии гее — игроке Чикаго Блэкхоукс Брендоне Бёрке[ком 5].
Помимо прочих в гей-парадах в разной степени принимают участие работники порностудий, мужских журналов, гей-баров, ночных клубов и гей-саун.
Правозащитные организации
Частым гостем практически на каждом гей-параде является основанная в 1961 году в Великобритании, международная неправительственная организация «Международная амнистия» (известная также как Amnesty, AI, Amnesty International, МА, «Эмнести»), которая ставит своей целью «предпринимать исследования и действия, направленные на предупреждение и прекращение нарушений прав на физическую и психологическую неприкосновенность, на свободу совести и самовыражения, на свободу от дискриминации в контексте своей работы по продвижению прав человека»[90]. Другой организацией, представители которой не редко участвуют в гей-парадах, является «Хью́ман Райтс Вотч»[ком 6] (English: Human Rights Watch, HRW — Наблюдение за правами человека) — неправительственная организация, занимающаяся мониторингом, расследованием и документированием нарушений прав человека[91] более чем в 70 странах мира.
Постоянным участником гей-парадов является некоммерческая организация «Родители и друзья лесбиянок и геев» (English: PFLAG — Parents and Friends of Lesbians and Gays), объединяющая членов семьёй лесбиянок, геев, бисексуалов и трансгендеров, а также их друзей. PFLAG имеет более 500 филиалов и около 200 000 членов и сторонников в Соединённых Штатах и 11 других странах[92][93][94][95].
PFLAG занимается активной поддержкой семей и друзей членов ЛГБТ-сообщества с помощью образовательных и пропагандистских программ, помогает геям и лесбиянкам в преодолении отрицательной реакции общества на их образ жизни, а также активно борется против дискриминации ЛГБТ-граждан, участвует в движении за обеспечение равных прав, независимо от их сексуальной ориентации[96].
Наряду с организацией PFLAG в гей-парадах участвуют представители независимых студенческих организаций «Альянс геев и гетеросексуалов» (English: Gay-straight alliances, GSAs, «гей-стрейт альянсы»). Подобные альянсы наиболее распространены в североамериканских и канадских школах, колледжах и университетах. Их целью является обеспечение безопасной, дружественной и терпимой атмосферы для лесбиянок, геев, бисексуалов, трансгендеров и их гетеросексуальных друзей и союзников. К 2007 году количество подобных организаций примерно превысило 3 000[97][98]. В отличие от правозащитных ЛГБТ-организаций, альянсы геев и гетеросексуалов фокусируются на праве каждого человека, независимо от его сексуальной ориентации или идентичности, любить и быть любимым; на взаимопонимании, терпимости[99], взаимном уважении и признании того, что люди могут иметь разные предпочтения, в том числе и сексуальные[100]; а также создании безопасной атмосферы для обсуждения проблем, с которыми сталкивается ЛГБТ-молодёжь[101].
Часто в парадах участвует международная организация, занимающаяся вопросами соблюдения прав человека для ЛГБТ — «ILGA» (English: International Lesbian and Gay Association, сокр. ILGA). ILGA включает в себя более 600 ЛГБТ-организаций в примерно 110 странах мира[102], объединённых по регионам ILGA-Africa, ILGA-Asia, ILGA-ANZAPI (Австралия и страны Океании), ILGA-Europe, ILGA-North America, ILTGA-LAC (страны Южной и Центральной Америки).
Религиозные организации
Хотя представители ортодоксальных течений и религиозные консерваторы часто высказываются о недопустимости проведения гей-парадов[103][104], существуют различные церкви и деноминации, выступающие в защиту прав ЛГБТ, а также религиозные организации, объединяющие ЛГБТ-верующих, которые принимают участие в гей-парадах[105][106].
В качестве примеров участия в гей-парадах таких христианских объединений можно назвать: Церковь Швеции[107][108], Епископальную церковь[109], Евангелическую лютеранскую церковь в Америке[110][111], Объединённую церковь Христа[112], Метропольную общинную церковь[112][113][114], сообщества[112][115] и многие другие. Международное и межконфессиональное , базирующееся в Великобритании[116], также принимает участие в гей-парадах[105][106][117]. В числе других ЛГБТ-организаций Европы это движение выступило в поддержку акций протеста против запрета гей-парадов в Москве[118].
В гей-парадах принимают участие и общины различных либеральных направлений иудаизма[105][106][119], таких как реформистский[120] и реконструктивистский[121], и иудейские ЛГБТ-организации, как, например, Международный конгресс ЛГБТ-иудеев (World Congress of Gay, Lesbian, Bisexual, and Transgender Jews: Keshet Ga’avah)[122]. Существует небольшое число ЛГБТ-принимающих групп в либеральных движениях ислама, которые также участвуют в гей-парадах, например, «Аль-Фатиха» и «Мусульмане за прогрессивные ценности» (Muslims for Progressive Values)[123].
Представители субкультур
Немаловажную роль в гей-параде играют представители различных гей-субкультур.
Практически любой гей-парад, политическое ЛГБТ-шествие, спортивное мероприятие от США до Австралии открывают представительницы «Dykes on Bikes» (Russian: Лесбиянки на мотоциклах) — международная сеть лесбиянок, предпочитающих мотоциклы в качестве средства передвижения. Выражение «Dykes on Bikes» является устоявшимся и зарегистрированным товарным знаком, поэтому часто используется со знаком ®[124][125][126].
Впервые «Dykes on Bikes» появились в 1976 году на гей-параде в Сан-Франциско. Поначалу мотоциклы находились не в начале колонны, а в середине, что создавало серьёзные проблемы, поскольку темп движения парада зачастую медленнее скорости мотоциклов. Со временем название «Dykes on Bikes» сменилось на более широкое — Женщины-Мотоциклистки, чтобы обозначить в своих рядах не только лесбиянок, но и бисексуалок и трансгендеров[126].
В последнее время не редки случаи присоединения к колоннам «Dykes on Bikes» мужской части ЛГБТ-сообщества. Так в 2002 году на параде в Сан-Франциско к более чем тысяче представительниц «Dykes on Bikes» присоединилось несколько десятков мужчин, которые назвали себя «Mikes on Bikes». На их мотоциклах было написано: «Hi, my name is Mike.» (Russian: Привет. Меня зовут Майк)[5].
Одними из самых многочисленных участников гей-парадов являются «медведи» (English: Gay Bears) — представители гей-субкультуры, отличающиеся волосатостью тела (прежде всего, волосатостью на груди и животе), а также наличием бороды и усов. С начал 90-х годов американские гей-сообщества «медведей» активно праспространили своё влияние на соседние Канаду и Мексику. Наравне с традиционным международным центром «медвежьей» культуры Сан-Франциско, не менее значимым становится мексиканская столица — город Мехико. Наравне с американским континентом, субкультура получила широкое распространение в европейских странах.
Не менее многочисленными участниками гей-парадов являются представители «кожаной» субкультуры, так называемые «Leathermen» (от English: leather — кожа (материал) и English: man — мужчина). В отличие от «медведей», в «кожаной» колонне участвуют не только представители ЛГБТ-сообщества, но и гетеросексуальные мужчины и женщины — представители многочисленных BDSM-субкультур, предпочитающие ношение в повседневной жизни и использование во время сексуальных практик кожаной одежды и аксессуаров[127].
Вместе с «мужчинами в коже» в параде принимают участие представители сравнительно молодого течения «Международное Братство BLUF» (аббр. English: Breeches and Leather Uniform Fanclub — досл. Фанклуб брюк и кожаной униформы), объединяющее геев и МСМ, испытывающих интерес к брюкам и униформе, выполненной из кожи. Одним из обязательных атрибутов также являются кожаные сапоги (English: jackboots), в которые заправляются брюки. Ярким примером гиперболизированной маскулинности представителей BLUF являются работы художника Tom of Finland.
Зачастую, кожаная одежда BLUF напоминает униформу немецких солдат времён Второй Мировой войны. Однако, участникам братства строго настрого запрещено использование нацистской символики. Другим популярным стилем является униформа американских и немецких патрульных полицейских. Преимущественно представители BLUF проживают в странах Северной Европы: Бельгии, Дании, Финляндии, Франции, Германии, Ирландии, Нидерландах, Великобритании и Швеции; а также в Северной Америке. Однако члены братства проживают и в Южной Америке, Азии и Африке. Несмотря на довольно разрозненное члены братства часто проводят свои международные вечеринки и принимают участие в парадах, как в качестве участников, так и в качестве волонтёров.
Обособленно располагаются гей-скинхеды, которые крайне редко принимают участие в гей-парадах.
Гей-скинхеды (English: Gay Skinhead) — представители гей-субкультуры, идентифицирующие себя с субкультурой скинхедов. Нередко гей-скинхедами становятся люди с сильными ультра-правыми политическими и моральными убеждениями. Поскольку подобные убеждения никак не связаны с сексуальной ориентацией, представителям движения скинхедов не особо интересны сексуальные предпочтения их собратьев[128]. К геям в своих рядах скинхеды абсолютно равнодушны, а вот к остальным представителям ЛГБТ-сообщества относятся с настороженностью. Представитель одной из группировок скинхедов высказался по поводу геев:
Дана Интернэшнл поменяла пол, но она же выглядит и ведёт себя как настоящая леди, а на всяких там <…> смотреть противно. И ладно бы, они так себя вели в своих «Голубых устрицах», но вести себя подобным образом в центре города — недопустимо. А вот покойного гея Пима Фортайна я очень даже уважаю — правильный был мужик, смелее, умнее и образованней многих…[128]
Организации гей-скинхедов (GSM — Gay Skinhead Movement) начали распространяться с конца 1980-х годов. В Европе крупнейшими объединениями гей-скинхедов являются «Gay Skinhead Group» в Великобритании, «Fenix Gay Skinhead Nation» в Бельгии и «French European Gay Skinhead Association» во Франция[128]. Гей-скинхеды крайне редко принимают участие в гей-парадах вследствие того, что они отвергают мейнстрим гей-сообщества как слишком коммерциализированные[129].
Знаменитые гей-парады мира
«Европрайд» и «Всемирный парад гордости»
«Европрайд» (English: Euro Pride) — крупнейшее европейское мероприятие, которое ежегодно проводится в столицах стран Европы. Помимо двухдневного гей-парада, традиционно завершающего мероприятие, во время проведения Европрайда, обычно длящегося до двух недель, проходят многочисленные спортивные и художественные мероприятия, концерты, различные клубные вечеринки, дни памяти жертв СПИДа. В 2015 году «Европрайд» впервые пройдёт в мусульманской стране — Турции[130].
Другим заметным событием в жизни ЛГБТ-сообщества является «Всемирный парад гордости» (English: WorldPride) — организуемое международным объединением InterPride событие, которое помогает геям, лесбиянкам, бисексуалам и трансгендерам обратить внимание международного сообщества на свои проблемы.
Первый «Всемирный парад гордости» прошёл в Риме в 2000 году, в 2006 он прошёл в Иерусалиме, а в 2012 году парад пройдет в Лондоне и будет совпадать с XIX «Европрайдом» и XXX Летними Олимпийскими играми. С 2014 года «Всемирный парад гордости» будет проводиться раз в пять лет.
Город, который будет принимать «Всемирный парад гордости» избирается членами, входящими в InterPride на «Ежегодной конференции» (English: Annual General Meeting)[131][132][133][134]. В 2014 году парад будет принимать Торонто, который опередил Стокгольм во втором туре голосования[135].
Парад по каналам Амстердама
Парад по каналам Амстердама (English: Amsterdam Canal Parade) проводится в первую субботу августа в центре столицы Королевства Нидерландов с 1996 года. Парад проходит в виде череды кораблей-платформ, проплывающих по водным каналам города. Проведение парада поддерживается городскими властями и является одной из самых известных туристических достопримечательностей Амстердама[136][137]. Ежегодно парад посещает несколько сотен тысяч туристов, что делает его крупнейшим мероприятием, проходящим в Амстердаме.
Маршрут парада, в котором участвуют красочные катера, пролегает от Вестердока через Принсенграхт и реку Амстел к Остердоку.
Амстердамский гей-парад считается одним из самых успешных и признанных в мире. Помимо самого парада в центре города на площади Рембранта[138] проходят концерты, спортивные соревнования, уличные гуляния. В 2008 году в параде участвовала лодка Правительства Нидерландов и мэрии Амстердама. В тот год гей-парад посмотрело около 500 тысяч зрителей.
«День Кристофер-стрит»
В Германии и Швейцарии ежегодно проходят гей-парады под единым названием — День Кристофер-стрит (English: Christopher Street Day, сокр. CSD). Карнавалы и демонстрации проводятся в честь празднования успехов, достигнутых ЛГБТ-движением и против дискриминации ЛГБТ[139][140].
Первый CSD в Германии состоялся в 1979 году в Бремене и Западном Берлине. Следует отметить, что первая демонстрация ЛГБТ прошла уже 29 апреля 1972 года в Мюнстере. В последующие годы также проходили различные демонстрации. Первый CSD в Швейцарии состоялся 24 июня 1978 года в Цюрихе. Тогда он был назван Christopher-Street-Liberation-Memorial Day.
На сегодняшний день практически в каждом крупном городе Германии проводится свой CSD. Крупнейшие из них проходят в Берлине и Кёльне. В 2002 году в Кёльнском параде приняло участие более 1,2 миллионов человек (непосредственные участники, гости и зрители).
В Германии нет чётко установленной даты для проведения CSD. Парады проводятся в один из выходных дней с июня по август. Во время CSD проводятся также и демонстрации, которые планируются различными организациями. В парадах принимают участие официальные делегации крупных компаний, некоммерческих организаций, политических партий. Наряду с CSD-парадами во многих городах проводятся различные городские уличные ярмарки или фестивали, открывающие или закрывающие неделю, на которой проводится CSD. Каждый год очередной CSD проходит под определённым лозунгом.
«Orgullo Gay»
Мадридский гей-парад «Orgullo Gay» проходит в испанской столице в первую субботу после 28 июня. Впервые гей-парад был организован в 1979 году после смерти Франко. Сейчас мероприятие организовывается «Мадридским ЛГБТ-коллективом» (COGAM) и «Испанской федерацией геев, лесбиянок, бисексуалов и трансгендеров» (FELGTB) при поддержке национальных и международных ЛГБТ-организаций. Парад поддерживает множество известных организаций, таких как Microsoft, Google, Schweppes, а также различные политические партии и профсоюзы, включая Испанскую социалистическую рабочую партию, Объединённых левых. Мадридский гей-парад является крупнейшим гей-парадом в Европе, в котором ежегодно участвуют более 1,5 миллиона человек[ком 7].
В 2007 году в Мадриде проходил «Европрайд», в котором участвовало около 2,5 миллионов человек. Около 200,000 человек прибыло на парад из других стран. Помимо Мадрида, «Европрайд» принимали также Барселона, Валенсия и Севилья.
Гей-парад в Торонто
В рамках «Недели гордости» в Торонто организуется гей-парад, который проходит по Янг-стрит — одной из самых длинных улиц в мире[141]. Мероприятие организуется «Pride Toronto».
В последние десятилетия Торонто стал одним из самых прогрессивных городов в плане позитивного отношения к ЛГБТ-сообществу в Северной Америке. Активисты одержала крупную победу в 2003 году, когда апелляционный суд Онтарио оставил в силе решение суда, согласно которому в провинции разрешались однополые браки[142]. Гей-парад в Торонто является одним из старейших и крупнейших в Северной Америке. Ежегодно его посещают более миллиона человек[143].
«Марш гордости»
«Марш гордости» (English: Gay Pride March) — старейший в мире гей-парад[144], проходящий ежегодно 28 июня в Нью-Йорке. Маршрут парада берёт своё начало на Пятой Авеню и заканчивается в Гринвич-Виллидж напротив бара «Стоунволл-инн»[145].
Нью-йоркский гей-парад официально называется Марш, а не парад. Организаторами нью-йоркского марша было принято, что до тех пор пока во всем мире не будет признано равенство ЛГБТ-сообщества, официально он будет называться не парад, а именно марш[146].
«Марш гордости», фестиваль «PrideFest» и вечеринка «Dance on the Pier» являются частью «Нью-йоркской Недели Гордости». Организатором мероприятия с 1984 года является организация «Heritage of Pride»[147].
Чикагский гей-парад
В последнее воскресенье июля в Чикаго проходит ежегодный гей-парад (English: Chicago Pride Parade). Парад является кульминационным событием «Американского Месяца Гордости», проведение которого в Чикаго было утверждено Городским Советом и лично мэром Чикаго.
Первый гей-парад был организован в субботу, 27 июня 1970 года. Демонстранты прошли маршем[148] от Парка Вашингтон-сквер к Чикагской ВНБ, откуда многие спонтанно двинулись в центр города к Дейли Плаза[149]. В настоящее время парад проходит по главным улицам района Лэйквью. Парад начинается в полдень на Холстед-стрит и заканчивается на пересечении Диверси Парквей и Кенон Драйв.
В связи с ростом политической активности ЛГБТ-американцев и наличием у представителей ЛГБТ-сообщества высоких финансовых ресурсов, политики штата Иллинойс, как из демократической и республиканской партий, усиливают своё присутствие на параде. . Среди наиболее заметных фигур можно отметить бывшего Губернатора штата — демократа Рода Благоевича и бывшего казначея — республиканку Джуди Баар Топинку. Оба имели большую поддержку со стороны ЛГБТ-избирателей.
28 июня 2009 года более 500 тысяч зрителей наблюдали 40-й ежегодный гей-парад в Чикаго. Среди участников были несколько оркестров, танцевальных трупп, а также множество политических деятелей. В гей-параде 2011 года участвовало более 250 организаций, а зрителями стало более 800 тысяч человек.
Гей-парад в Сан-Паулу
Гей-парад в Сан-Паулу (Portuguese: Parada do Orgulho LGBT de São Paulo) проходит на одной из главных магистралей города — Авенида Паулиста с 1997 года. В 2006 году парад официально попал в Книгу рекордов Гиннесса, как крупнейший гей-парад в мире. По количеству участников парад уступает только проводимым в Сан-Паулу соревнованиям Формулы-1[150].
Основанная в Бразилии организация «Ассоциация парада гордости геев, лесбиянок, бисексуалов и трансгендеров» (APOGLBT) организует парад с 1999 года. Ежегодно парад, в котором участвует более 3,5 миллионов человек, освещается крупнейшими бразильскими СМИ. Гей-парад в Сан-Паулу получает широкую поддержку со стороны бразильского правительства и многих знаменитостей. В дни проведения парада город посещает свыше 400,000 туристов[151].
«Марди Гра Парад»
Сиднейский Марди Гра Фестиваль завершается ежегодным «парадом гордости». В костюмированном параде участвуют около 8.500 человек и около 300.000 зрителей[152]. Несмотря на своё название, «Марди Гра Парад» никак не связан непосредственно с праздником Марди Гра[153].
Маршрут парада, протяжённостью 1,7 километра, пролегает по Оксфорд-стрит, далее по Флиндерс-стрит до Гайд-парка и повторяет маршрут парада в День АНЗАК. Движение в этом районе перекрывается. Во время парада вдоль его маршрута расположены зрительские места. Парад традиционно начинается с проезда представительниц «Dykes on Bikes»[ком 8] по Оксфорд-стрит, который часто сопровождается фейерверком. Командующим парадом (Grand Marshal) в разные годы становились: актёры Руперт Эверетт и Лили Томлин, олимпийский чемпион Мэтью Митчем, модель Аманда Лепор.
Кейптаунский гей-парад
С 2001 года в Кейптауне проходит Кейптаунский гей-парад (English: Cape Town Pride)[154], который является крупнейшим ЛГБТ-событием не только Южно-Африканской Республики, но и Африки в целом. Он стал первым подобным мероприятием со времён падения в стране режима апартеида. Гей-прайд обычно начинается в конце февраля и сопровождается вечеринками, спортивными и культурными мероприятиями. Растущий в последние несколько лет интерес к фестивалю привлекает все больше участников, в том числе из других стран.
Ежегодно фестиваль посвящяется определённой теме. Так в 2006 году темой фестиваля стало «Единство культур», в 2007 году — «Карнавал Любви», в 2009-м — «Кейптаун объединяет Культуры»[155], а в 2011 году «Любовь во всем многообразии»[156]. В декабре 2010 года ЛГБТ-сообщества Южной Африки продемонстрировали официальный южноафриканский гей-флаг. Флаг был создан и разработан жителями Кейптауна Генри Бантжесом и Эженом Брокманом.
Сопутствующие мероприятия
Совместно с гей-парадами в рамках акций «гей-прайда» могут проходить различные мероприятия, проводимые как отдельно, так и в течение многодневных фестивалей[157], таких как: «Американский Месяц Гордости», «Неделя гордости в Торонто»[158], «Сиднейский Марди Гра Фестиваль»[2], «Южный Декаданс»[67] и другие. Подобные фестивали ЛГБТ-культуры проходят ежегодно и привлекают огромное количество туристов со всего мира. Фестиваль включает в себя различные мероприятия, такие как спортивные мероприятия, пляжные и клубные вечеринки, показы фильмов и спектаклей на ЛГБТ-тематику[ком 9]. В большинстве случаев фестиваль заканчивается гей-парадом и концертом, который посещают звёзды мировой величины[86][159][160].
Спортивные мероприятия
Параллельно с гей-парадом проводятся многочисленные спортивные фестивали, в которых могут принимать участие люди любой сексуальной ориентации и любого уровня спортивного мастерства. Как и гей-парады, спортивные соревнования играют важную роль для улучшения взаимопонимания между людьми разных идентичностей и укрепления в людях чувства собственного достоинства. Подобные мероприятия доказывают, что, несмотря на расхожие мнения, геи и лесбиянки способны на выдающиеся спортивные достижения. Во время гей-парада в Лос-Анджелесе устраивается забег «LA Front Runners Run», в Ванкувере проходят гей-игры «Vancouver Outgames»[161]. В Сиднее, в дни проведения Марди Гра, проходит крупный «Спортивный Марди Гра Фестиваль» (English: Sydney Mardi Gras Sports Festival), в программу которого включены ежегодная парусная регата (English: Australian Sailing and Cruising Club Annual Regatta), турнир по теннису (English: Tennis Sydney's Mardi Gras Championships)[ком 10], велокросс (English: Sydney Spokes Find Love on 2 Wheels) и пятикилометровый забег (English: Mardi Gras Fun Run), а также множество других мероприятий[162]. Также во время фестиваля проводятся и шуточные спортивные мероприятия, как например «Drug Races», где переодетые в женскую одежду мужчины кидают на дальность дамские сумочки, наполненные косметикой, и соревнуются в беге на каблуках по раскалённому песку[163].
Культурные мероприятия
Во время ЛГБТ-фестивалей часто проводятся театральные и кинофестивали, связанные с ЛГБТ-темтатикой, основной задачей которых является укреплении разнообразия сообщества геев, лесбиянок, бисексуалов и трансгендеров, визуальное подтверждение существования в обществе ЛГБТ-лиц с помощью поддержки и продвижения широкого спектра культурных мероприятий и художественного воплощения ЛГБТ в кино, видео и других видах искусства. В Ванкувере проводится «Ванкуверский квир-кинофестиваль» (English: Vancouver Queer Film Festival)[161], в Перте — «Pride Queer Film Festival»[164]. В Нью-Йорке в дни проведения Марша гордости проходит театральный фестиваль «Shakespeare in the Park»[165][166]. Одним из крупнейших международных кинофестивалей является проводимый американской некоммерческой медиа-арт организацией Фреймлайн (English: Frameline) «Международный ЛГБТ-кинофестиваль в Сан-Франциско» (English: The San Francisco International LGBT Film Festival)[167]. Основанное в 1977 году, в настоящее время это мероприятие является старейшим ЛГБТ-кинофорумом[ком 11][168].
Во время крупных гей-парадов проводятся конкурсы красоты среди мужчин-геев. Крупнейшим конкурсом является всемирный конкурс красоты «Мистер Гей Мира» (English: Mr Gay World) с 2009 года ежегодно проходит в стране победителя предыдущего конкурса. Последние два года титул «Мистер Гей Мира» завоёвывали выходцы из ЮАР, поэтому конкурс второй год подряд будет проходить в Кейптауне в дни проведения кейптаунского гей-парада[169]. В конкурсе участвуют молодые люди из более чем сорока стран, включая Россию и страны Ближнего Востока.
Помимо конкурса «Мистер Гей», представители BDSM-субкультуры проводят свои конкурсы. Так, в Оттаве проходит конкурс «Мистер-Кожа Оттавы» (English: Mr. Leather Ottawa), а в Соединённых Штатах — международные конкурсы «Мистер-Кожа» в Чикаго (English: International Mr. Leather) и «Мисс-Кожа» в Сан-Франциско (English: International Ms. Leather). В Дублине проводится конкурс «Альтернативная Мисс Ирландия» (English: Alternative Miss Ireland), в котором могут участвовать как женщины, так и мужчины, и даже животные. Во время проведения конкурса организуется сбор средств в фонд борьбы со СПИДом[170].
До, во время и после гей-парада проводятся различные концерты, пляжные и клубные вечеринки, которые являются его неотъемлемой частью. Например, ночная вечеринка в Сиднее на данный момент — одно из крупнейших танцевальных мероприятий в Австралии. Вечеринка проводится в здании Хорден Павилион (English: Hordern Pavilion) в районе Мур-парк (English: Moore Park). Ежегодно количество человек, покупающих билеты на мероприятие варьирует от 17.000 до 20.000[171].
В разные годы на вечеринке давали концерты различные звёзды, такие как: Кайли и Данни Миноуг, Бой Джордж, Village People, Джимми Самервилл, Даррен Хейз, Джордж Майкл, Синди Лопер, Келли Роланд, Адам Ламберт, Алексис Джордан и другие[172].
Субкультурные фестивали
Представители различных гей-субкультур не редко проводят свои собственные фестивали, которые могут как совпадать с проведением гей-парада, так и проходить в другие дни. Главной идеей подобных мероприятий является одно из основных гражданских прав: право на самовыражение.
Одним из крупнейших мероприятий, устраиваемых «медведями», является ежегодный чикагский «Bear Paw Calypse»[173][174][175][176], во время которого проводятся различные вечеринки, а также городские и водные экскурсии[177].
С начала 2000-х годов в Барселона проводится крупнейший общеевропейский фестиваль медведей «Bearcelona»[178][179][180] Помимо Испании, подобные мероприятия ежегодно проводятся в Берлине[181][182], Кёльне[183][184][185], Мадриде[186][187], Лондоне[188][189], Вашингтоне[190] Сан-Франциско[191][192], Лос-Анджелесе[193]. и других городах.
Любители кожи также устраивают свои ежегодные мероприятия. Так, крупнейшим в Австралии является проводимая с 1990 года «Сиднейская Кожаная Неделя Гордости» (English: Sydney Leather Pride Week), которая объединяет не только любителей кожаной одежды, но также и представителей различных BDSM-субкультур[194][195][196]. Во время фестиваля проходят различные мероприятия, включая выставки, конкурс Мистер-Кожа Австралии, а также самую большую в Австралии фетиш-вечеринку[197][198].
Помимо Австралии многочисленные «кожаные» мероприятия ежегодно проводятся в Антверпене[199][200], Кёльне[201], Амстердаме[202][203], Торонто[204][205], Ситжесе[206] и других городах.
Поскольку участие гей-скинхедов в гей-парадах является крайне редким, они проводят свои мероприятия. Многие представители гей-скинхедов являются противниками не только гей-парадов, но и гей-движения в целом, поскольку считают, что ЛГБТ-организации сотрудничают с фондами, финансируемыми западными странами, в частности США, и прочими конторами, которые проводят откровенно антинациональную политику. Наиболее многочисленные мероприятия гей-скинхедов проходят в Берлине[207][208], Амстердаме[209][210] и Стокгольме[211].
Зачастую разницу между подобными мероприятиями крайне сложно проследить, поскольку субкультуры нередко переплетаются между собой и различия между ними стираются. Например, одним из постоянных атрибутов медведей является кожаная жилетка, надетая на голое тело[178]. Мужчины в коже в свою очередь нередко объединяются по фетишам, одним из которых становятся гей-скинхеды, как например, голландский «GET RUFF»[202][203] шведская вечеринка, организуемая «Scandinavian Leather Men»[211][212], или немецкий «Berlin Leder und Fetisch», где смешиваются воедино представители кожаной субкультуры, фетишисты и гей-скинхеды[208][213].
Гей-парады и ЕСПЧ
Проведение гей-парадов во многих городах стран бывшего СССР по-прежнему сталкивается с трудностями. Гей-активисты трёх стран — Польши, России и Молдовы обращались в Европейский суд по правам человека в связи с запретами гей-парадов. Во всех случаях ЕСПЧ подтвердил права сексуальных меньшинств на свободу собраний.
В Варшаве проведение гей-парада в 2005 году было запрещено тогдашним мэром Лехом Качиньским, под предлогом того, что он «может способствовать распространению гомосексуализма в столице»[214], хотя, несмотря на это, несколько тысяч человек всё равно прошли маршем по столице Польши. Решение властей было обжаловано в Европейском суде по правам человека, который присвоил делу название . В 2007 году ЕСПЧ постановил, что запрет проведения гей-парадов является незаконным и дискриминационным[215]. С 2008 года гей-парады проходят в Варшаве без препятствия со стороны властей.
В Москве акции гей-парада, приуроченные к годовщине отмены уголовного преследования гомосексуалов в России[216], регулярно запрещаются с мая 2006 года. Активисты проекта GayRussia.Ru ежегодно проводят акции, несмотря на запреты, подвергаясь разгонам и задержаниям[217]. В 2010 году к движению присоединились ЛГБТ-активисты из Петербурга, объявив о намерении проводить гей-парады в Санкт-Петербурге[218]. В связи с запретами гей-парадов по заявлению их организатора Николая Алексеева ЕСПЧ было заведено дело «Алексеев против России», и в 2010 году ЕСПЧ признал незаконным запреты[219]. Тем не менее, российские власти вновь запретили проведение гей-парада в 2011[220] и в 2012 годах[221].
В Молдове гей-активисты получили отказ в разрешении на проведение демонстрации сексуальных меньшинств в Кишеневе в 2005 году. В 2012 году ЕСПЧ вынес вердикт о том, что молдавскими властями были нарушены статьи 11 и 14 Европейской конвенции о защите прав человека (право на свободу собраний и запрет дискриминации), в связи с чем ЕСПЧ обязал власти выплатить заявителям компенсацию около 11 тысяч евро[222][223].
Критика
Критика со стороны религиозных организаций
Представители Римско-Католической[224] и Русской Православной Церкви[103][104] выступают против проведения гей-парадов. Председатель ОВЦО РПЦ Всеволод Чаплин считает, что проведение гей-парада в России противоречит «воле большинства населения страны»,[103] а митрополит Иларион высказал мнение о том, что гей-парады, которые проходят в Париже и Берлине, нарушают права верующих, которые живут в этих «некогда христианских» городах[225]. Официальные представители христианских церквей выступают против насилия в отношении участников гей-парадов[103][104].
Одним из самых одиозных представителей протестантизма, критикующих проведение гей-парадов, являлся Фред Фелпс — протестантский пастор, глава Баптистской церкви Уэстборо, который прославился своими радикальными высказываниями и организацией акций протеста «God Hates Fags» (Russian: «Бог ненавидит педиков»), направленных в частности против проведения гей-парадов[226].
Проведение гей-парадов и участие в них также критикуется со стороны представителей иудаизма. Так в Торонто группа канадских ортодоксальных евреев выступала с критикой в адрес организации евреев-геев «Queers Against Israeli Apartheid» («QuAIA»), участвовавшей в параде[227]. В 2005 году на гей-параде в Иерусалиме Ишай Шлиссель, ортодоксальный иудей из Меа Шеарим, напал на участников шествия с ножом и ранил трёх человек. Отсидев 10 лет в тюрьме, в 2015 году он вновь совершил нападение на шествие, ранив шестерых человек[228]. В 2011 году протестующие иудеи нападали на полицейских, забрасывая их камнями, а у одного из протестующих была обнаружена бомба[229]. Однако некоторые ортодоксальные раввины призвали к признанию прав гомосексуалов[230].
Проведение гей-парада в Иерусалиме вызывает критику со стороны лидеров иудаизма, христианства и ислама[231].
Критика со стороны населения
К числу стран, где гей-парады появились недавно или лишь совершаются первые попытки их проведения, относятся страны постсоветского пространства. В этих странах присутствуют немало возражений и протестов. Так, проведение «Европрайда» в Польше вызвало жаркие дискуссии, которые сопровождались критикой и акциями протеста[214]. В Хорватии демонстрантам гей-парада численностью по разным источникам от 200 до 300 человек противостояли тысячи протестующих[232][233].
Нападения с применением актов насилия по отношению к демонстрантам гей-парадов нередко осуществляются со стороны ультраправых и других радикальных движений. Так, в 2001 году участники гей-парада в Белграде подверглись нападениям радикалов, а в 2010 году футбольные фанаты и ультраправые устроили массовые погромы, причинив сербской столице ущерб в €1 млн[234][235]. Аналогичные нападения отмечались в Братиславе[236], Бухаресте[237], Будапеште[238].
В странах западного мира гей-парады могут являться предметом критики со стороны отдельных лиц и социальных групп, имеющих консервативные убеждения[23]. Например, небольшая группа анти-гей протестующих присутствовала на параде в Брайтоне, хотя в противоположность им находились тысячи людей, поддерживающие участников парада[239]. Около 20 человек протестовали во время гей-парада в Лондоне[240]. В 2010 году на гей-парад в Хельсинки было совершено нападение, осуждённое в дальнейшем президентом и правительством[241].
В штате Калифорния отмечен случай направления на гей-парад работников пожарного департамента Сан-Диего без их согласия. Некоторые пожарные посчитали участие в гей-параде по приказу начальства оскорблением и подали в суд на городскую администрацию. В частности, они заявили, что в ходе парада некоторые участники шествия «проявляли к ним нездоровый сексуальный интерес»[242][243][244]. Верховный суд штата Калифорния признал неправомерным принуждение пожарных к участию в параде и обязал муниципальные власти выплатить им компенсацию за моральный ущерб. Начальник пожарной охраны заявил, что впредь участие в гей-парадах будет добровольным[245][246][247].
Критика внутри ЛГБТ-сообщества
В ЛГБТ-сообществе гей-парад критикуется за свою карнавальную составляющую в ущерб правозащитной. Некоторые политики, правозащитники и представители ЛГБТ-сообщества считают, что карнавальное шествие подменяет первоначальный смысл борьбы за гражданское равенство посредством проведения гей-парадов деполитизированными, конформистскими и коммерческими целями[6][248]. Присутствие на гей-параде трансвеститов, представителей сексуальных субкультур, а также полуобнажённых людей подвергается критике как искажающее представление общества о ЛГБТ-людях, дискредитирующее тем самым идею защиты толерантности и провоцирующее гомофобию[5][6]. Некоторые ЛГБТ-активисты упрекают гей-парады в превалирующей ориентировке на интересы и эстетику «белых мужчин», отчего возникают «женские» дайк-марши[249] и так называемые «чёрные» гей-парады афроамериканцев[250].
См. также
Гей-парады в России
Международный день борьбы с гомофобией
Парад любви
Комментарии
Примечания
Ссылки
(in English)
(in English)
(in English)
(in English)
(in English)
(in English)
(in English)
(in English)
(in English)
Категория:Субкультура ЛГБТ
Категория:История ЛГБТ-движения
* | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%B9-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4 |
{
"plaintext_start_byte": [
11,
307,
772,
997,
1317
],
"plaintext_end_byte": [
306,
771,
996,
1277,
1531
]
} | apakah permainan pertama yang dirilis oleh Konami ? | Pro Evolution Soccer | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Main Page
Pro Evolution Soccer (PES)(ワールドサッカーウイニングイレブン,Wārudo Sakkā Uining Irebun) atau World Soccer Winning Eleven adalah seri permainan video sepak bola yang dikembangkan dan diterbitkan oleh Konami. Seri ini diproduksi di bawah pengawasan Shingo "Seabass" Takatsuka.
Setiap tahun, permainan ini dirilis sekitar akhir September dan/atau awal Oktober dengan dua judul yang berbeda: World Soccer: Winning Eleven di Jepang, dan Pro Evolution Soccer di negara lainnya. Versi Jepang merupakan versi lokal yang termasuk di dalamnya liga sepak bola lokal. Tahun 2007, permainan ini mulai menggunakan judul permainan "Winning Eleven: Pro Evolution Soccer" untuk pasar Amerika, yang kemudian diubah menjadi "Pro Evolution Soccer" tahun 2008.
Pemain Portugal, Cristiano Ronaldo, pernah menjadi model untuk sampul depan DVD pada setiap permainan yang dirilis serta untuk iklan dan media promosi lainnya semenjak 2012 hingga 2014. Kemudian digantikan oleh Mario Götze.
Pada Desember 2011, Pro Evolution Soccer telah diterjemahkan ke 19 bahasa dan tersedia di 62 negara, termasuk Indonesia. Pada Desember 2012, seri permainan ini dijual hingga 81,65 juta kopi di seluruh dunia, yang menjadikannya sebagai salah satu permainan terlaris di dunia.[1][2]
Referensi
Pranala luar
on YouTube
Kategori:Permainan Konami
Kategori:Permainan komputer
Kategori:Permainan PlayStation
Kategori:Permainan PlayStation 2
Kategori:Permainan PlayStation 3
Kategori:Permainan Xbox 360
Kategori:Permainan video sepak bola | https://id.wikipedia.org/wiki/Pro%20Evolution%20Soccer |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1082,
1836,
2143,
2445,
3437,
4075,
4602,
7052,
9774,
13133,
15387,
16168,
16992,
17711,
18950,
20449,
22875,
24108,
25673,
26287,
30481,
31631,
32765,
34643,
37537,
38754,
39306,
41456,
42249,
44373,
45314,
45692,
45999,
47197,
47623,
48049,
49732,
50206,
50720,
50882,
52284,
52692,
53134,
53324,
54749,
55294,
55697,
56226,
57227,
57446,
58350,
58461,
59623,
60498,
61669,
61728,
64099,
66124,
68248,
69080,
69405,
69921,
70075,
70261,
70350,
70737,
71014,
71154,
71343,
71483,
71680,
71735,
71979,
72125,
73387,
74440,
74533,
74927,
75027,
75684,
76351,
76448,
79554,
79654,
80131,
80237,
80340,
80447,
81252,
81922,
82964,
83600,
83914,
85095,
85817,
87697,
88282,
88713,
89667,
91927,
92254,
93658,
94940,
95380,
95952,
96003,
96131,
96506
],
"plaintext_end_byte": [
1081,
1835,
2127,
2424,
3436,
4074,
4526,
7051,
9773,
13064,
15386,
16167,
16991,
17710,
18949,
20448,
22874,
24054,
25672,
26286,
30480,
31456,
32764,
34642,
37536,
38753,
39305,
41455,
42248,
44372,
45313,
45646,
45998,
47188,
47622,
48048,
49731,
50205,
50719,
50881,
52253,
52691,
53133,
53323,
54743,
55266,
55696,
56195,
57194,
57444,
58295,
58460,
59622,
60497,
61631,
61727,
64098,
66123,
68211,
69079,
69367,
69802,
70074,
70212,
70349,
70736,
70929,
71153,
71332,
71482,
71640,
71734,
71934,
72124,
73386,
74382,
74532,
74844,
75026,
75683,
76316,
76447,
79531,
79653,
80074,
80236,
80319,
80446,
81209,
81921,
82944,
83599,
83913,
85094,
85792,
87686,
88281,
88712,
89605,
91926,
92253,
93657,
94938,
95379,
95853,
95991,
96109,
96466,
96897
]
} | Исаа́киевская площадь главная административная площадь Санкт-Петербурга? | Исаакиевская площадь | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"YES"
]
} |
Исаа́киевская площадь — площадь, расположенная в Адмиралтейском муниципальном округе Адмиралтейского района Санкт-Петербурга. С севера ограничена Адмиралтейским проспектом, с юга — Мариинским дворцом. Наряду с Дворцовой и Сенатской площадями, Исаакиевскую традиционно относят к архитектурному ансамблю центральных площадей города[1]. Из-за размещения в Мариинском дворце Законодательного собрания Санкт-Петербурга, Исаакиевская площадь считается главной административной[2]. В составе исторической застройки центра Санкт-Петербурга площадь включена в список Всемирного наследия.
Площадь обладает большим культурно-историческим значением — здесь расположено множество памятников истории и архитектуры XIX—XX веков, в том числе Исаакиевский собор, Мариинский дворец, гостиницы «Астория» и «Англетер». Соседство с основными достопримечательностями и престижными отелями города делает Исаакиевскую площадь привлекательной для туристов.[3] Почтовый индекс строений на площади — 190000 и 190107.[4]
26 мая 2013 года на площади прошло празднование 310-летия со дня основания Санкт-Петербурга, которое может внести Исаакиевскую площадь в Книгу рекордов Гиннесса[5].
История
Архитектурный облик площади складывался на протяжении 300 лет: за это время площадь неоднократно меняла названия, границы, строились и сносились здания.[6]
Название[7]
В первой половине XVIII века участок, расположенный между Большой Морской улицей и рекой Мойкой, застраивался торговыми рядами, в связи с чем 20 апреля 1738 получил официальное название Торговая площадь. Тогда же территория, ныне занимаемая Сенатской площадью, получила название Исакиевская[8]. При этом участок между рекой Мойкой и будущим Мариинским дворцом к Торговой площади не отнесли. Только в 1849 году по окончании возведения Мариинского дворца территория между последним и Мойкой обзавелась собственным названием — Мариинская площадь.[9]
Только в 1793 году площадь между Конногвардейским бульваром и Мойкой стала Исакиевской (или Исаакиевской). В 1870 году Мариинскую площадь расширили до Большой Морской улицы. 5 марта 1871 Мариинская площадь из-за расположения на ней конного памятника Николаю I была переименована в Николаевскую. Новое название, однако, не прижилось и исчезло с карт в 1917.[9]
6 октября 1923 года Исаакиевская площадь была снова переименована, на этот раз в площадь Воровского. В 1929 Мариинская площадь вошла в состав площади Воровского. 13 января 1944 историческое название было возвращено — площадь снова стала Исаакиевской.[9]
Предыстория. «Земля при Адмиралтействе»
До начала строительства города на месте, зажатом между Невой и Мойкой, располагалось село Гавгуево, в связи с чем окрестности были в какой-то мере освоены, обжиты. С самого начала своего существования[к. 2] Санкт-Петербург развивался в первую очередь как морской порт. В 1704 году на левом берегу Невы было заложено Главное Адмиралтейство, бывшее одновременно и верфью и крепостью. Военная наука тех лет предусматривала устроение вокруг крепости обширного открытого пространства: эспланады или гласиса. За гласисом (располагавшимся на месте современных Сенатской площади и Александровского сада) и Адмиралтейским лугом селились работники верфей Адмиралтейства, сформировалась Морская слобода, растянувшаяся от Малой Морской улицы до реки Мойки.[10] Морская слобода, также известная как Офицерская[11] или Адмиралтейская[12], числилась «землёй при Адмиралтействе».[13] В 1710 году на месте нынешнего Медного всадника[14] в помещении «чертежного анбара» была освящена самая первая деревянная Исаакиевская церковь.[15] Возле церкви к 1710 году находились большие мазанки князя Александра Меншикова. Через некоторое время мазанки были снесены, и на их месте были возведены каменные «полаты». После опалы Меншикова палаты перешли к фельдмаршалу Миниху. Впрочем, последний выменял эти владения у канцлера Остермана на дворец на Васильевском острове.[16]
В 1711—1720 годах от рва адмиралтейства к реке Мойке был прорыт Адмиралтейский канал[17]. Последний соединялся с Мойкой в районе Исаакиевской площади проходившим примерно по современной улице Якубовича Мастерским каналом[18].
Исаакиевская площадь прорезана небольшим каналом, шедшим от Адмиралтейства и доходившим до Крюкова канала…
В середине 1710-х Адмиралтейство утратило своё фортификационное значение, гласис и эспланада были устранены.[19] Более необходимости в открытых пространствах вокруг Адмиралтейства не было, и территории начали активно застраиваться, расширялась Морская слобода. При этом Сенатская и Исаакиевская площади разделены не были и образовывали единое пространство. Застройка была хаотичной, на территории современной площади стояли в основном частные, «казённые» дома[13], преимущественно деревянные и мазанковые[6]. Неоднократно предпринимались попытки проложить в тех местах улицы европейского стандарта. Например, в 1719 зодчему Н. Ф. Гербелю поручили проложить в слободе новые улицы.[20] С 1717 по 1727 год длилось возведение новой, каменной, уже второй по счёту Исаакиевской церкви. Длина церкви составляла 28 саженей «с половиною вершка», ширина — 9,5 саженей и 3 вершка, высота колокольни — 12 саженей, 2 аршина и 2,5 вершка. В 1742 по бокам церкви были сооружены галереи «для подкрепления оной».[21] В общем и целом работы по сооружению храма затянулись до 1750-х. Первоначальный автор проекта церкви — Г. И. Мартанови.[22] К 1736 году Морская слобода насчитывала ок. 520 домов.[23]
11 августа 1736 года в Петербурге случился пожар, нанёсший большой вред городу. Он уничтожил почти всю деревянную застройку в районе реки Мойки. По разным оценкам огонь истребил ок. 100 домов.[24] В 1737 году ситуация повторилась: центр города снова был охвачен пожаром. На этот раз почти полностью выгорела Морская слобода, от пламени пострадал весь Адмиралтейский остров. Из 520 домов слободы после пожара осталось только 173. Случившиеся происшествия стали толчком для создания в том же году Комиссии о Санкт-Петербургском строении, предпринявшей ряд мер по улучшению пожарной безопасности и изменению облика всего города. Проводились работу по углублению дна Мойки и по укреплению её берегов. В районе Вознесенского проспекта через Мойку был переброшен, спроектированный Г. ван Болесом деревянный разводной мост. Также предполагалось сооружение у будущей площади пристани.[13] К мосту вёл узкий проход, зажатый с двух сторон домами по набережной[25]. Отдельное внимание уделялось площадям, которые по мнению Комиссии должны были быть культурными и торговыми центрами разных частей Санкт-Петербурга.[23] 20 апреля 1738 года по решению Комиссии о Санкт-Петербургском строении современная Исаакиевская площадь получила официальное название Торговая площадь[26], соседняя современная Сенатская стала Исакиевской[8], а разводной мост через Мойку — Синим (каким он и остался до настоящего времени)[13]. Впрочем площадь за рекой Мойкой названием так и не обзавелась. В выборе сферы деятельности площади комиссия руководствовалась такими практическими соображениями:
по обеим сторонам оной перспективой улицы[к. 3] у Синего моста, для выгоды обывателям, оставить порожнее место на торговую площадь… для продажи всяких мелочных и овощных товаров, також и хлебных и харчевых припасов (кроме сырого мяса и соленой рыбы)
«Весьма хорошо обстроенная площадь»
Решение комиссии определило развитие площади, как важного торгового центра города. Развитие торговли ускорило темпы капитального каменного строительства на площади. Так, по просьбам купцов в 1741 году на месте современного дома 4 (одно из зданий министерства имуществ) по проекту архитектора К. Д. Трезини было возведено здание для торговых лавок. Фасад нового строения был обращён к площади. Формально здание относилось к Большой Морской улице, по которой располагались трёхэтажные жилые флигели при торговых палатах.[27] Первоначально на площади предлагалось размещение каменных торговых лавок для продажи продуктов с трёх сторон.[25] С другой стороны площади, участок современного дома 13 (ещё одно здание министерства имуществ) долгое время пустовал, пока к середине столетия Анна Иоанновна не возобновила градостроительную политику Петра I, заключавшуюся в принуждении деловых людей строить дома в российской столице. В 1745 именной указ императрицы (выданный в Главной полицмейстерской канцелярии) обязывал купца Козму Семенова, сына Томашевскего построить на земле между нынешней Большой Морской улицей и рекой Мойкой дом. Строение было одноэтажным, с мезонином, главный фасад, выделенный 21 окном, был обращён на площадь.[к. 4]
В 1737 году Санкт-Петербург был поделён на 5 полицейских частей. Территория современной Исаакиевской площади состояла в Адмиралтейской полицейской части. Однако в 1799 году Адмиралтейская полицейская часть была разделена 4 новые части. Границей между I и II[к. 5] адмиралтейскими частями стала река Мойка, в связи с чем территория современной Исаакиевской площади была разделена между двумя административными образованиями.[28][28][29]
В 1742 году, по словам А. И. Богданова, для морских солдатов и матросов были выстроены казармы («Адмиралтейския при Полковом Дворе Покои»). Ранее «Полковой Адмиралтейской Двор» размещался на месте нынешней Исаакиевской площади — «у Синяго Мосту, на берегу Мойки Речки». Перенос двора (а также казарм адмиралтейских плотников) состоялся «за ветхостию» его сооружений. Высвободившееся место решили использовать «для построения обывателских домов».[30]
В 1755 году Соляная контора запросила участок для размещения лавок и амбаров. Согласно проекту, составленному архитектором Х. Кнобелем, на Мойке предполагалось возвести эллинг (помещение для постройки или ремонта судов на берегу), а на пристани у Синего моста — разгружать соль. По Вознесенскому проспекту планировалось соорудить лавки для продажи соли, по Большой Гостиной улице — амбары.[25]
В 1760-х годах на углу Почтамтской (тогда — Большой дворянской[31]) улицы для царедворца императрицы Екатерины Великой Льва Александровича Нарышкина был возведён особняк в стиле раннего классицизма, ныне известный как Дом Мятлевых. Принято считать, что здание сохранилось до наших дней без существенных изменений, в связи с чем этот дом неизвестного зодчего называют старейшим сохранившимся строением на Исаакиевской площади[32]. Примерно тогда же (или же в 1770-х) один из двух участков, ныне относящихся к дому 4, был продан купцу Ф. В. Попову. Между двором последнего и торговыми лавками образовался Выгрузной переулок. В 1770-х годах дом купца Попова перешёл Афанасию Гонаропуло[27].
Изменения коснулись и южной окраины современной площади за рекой Мойкой. В 1761 году граф Иван Григорьевич Чернышёв приобрёл землю, ныне занимаемую Мариинским дворцом. Здесь к 1765 для Чернышёва зодчим Валлен-Деламотом был возведён дворец. Перед дворцом разбили парадный сад. После смерти графа в 1797 во дворце размещались коммерческие предприятия, торговые лавки. В 1810-х на участке дворца по проекту Карла Росси планировалось построить дворец для великого князя Михаила Павловича. Помимо возведения на месте бывших палат Чернышёва также предполагалось благоустройство прилежащих территорий. Было предложено снести частную застройку перед дворцом, за счёт чего расширить Синий мост, создать просторную площадь. Намеченные цели так и не были достигнуты. Для возведения дворца Михаилу Павловичу выбрали другое место.[33]
В 1768 году императрица Екатерина II одобрила идею возведения новой, третьей Исаакиевской церкви по проекту архитектора Антонио Ринальди. По новому плану собор предполагалось сделать пятикупольным, в форме креста, а с запада возвести двухъярусную колокольню. На строительные работы из казны отпустили 254 684 рубля 74 копейки.[34] Новый храм стали строить на новом месте: дальше от Невы и ближе к Мойке, именно на этом месте впоследствии был возведён окончательный, четвёртый вариант Исаакиевского собора. Новое здание разделило пространство между Невой и Мойкой на нынешние Исаакиевкую и Сенатскую площади. В строительстве использовался олонецкий мрамор. Однако в 1796 году Екатерина II скончалась, на престол взошёл Павел I, повелевший передать мрамор на строительство Михайловского замка. В проект недоделанного Исаакиевского собора внесли изменения: храму суждено было быть достроенным в кирпиче, в связи с чем пришлось уменьшить высоту колокольни, сделать главный купол приземистее, отказаться от возведения боковых куполов. Между тем строительство затянулось. Ринальди покинул России, из-за чего завершение работ поручили зодчему Винченцо Бренна. Храм закончили только к 1800 году. При этом отмечалось неудовлетворительно качество постройки. Так, во время одной из служб в соборе с потолка упал кусок отсыревшей штукатурки.[35]
10 сентября 1777 года в Санкт-Петербурге случилось очередное разрушительное наводнение, о котором остались такие записи: «Людей потоплено сколько извѣстно: Въ Адмиралтейскихъ слободахъ: Боцманъ 1. Боцманъ же съ женою 2».[36]. В 1779 году А. И. Богданов отмечал, что на площади «одне извочики и колашники становятся».[к. 7]
О развитии торговли в районе Синего моста свидетельствует[6] такое объявление 1783 года в Петербургских ведомостях:
Для известия. За Синим мостом подле дому госпожи княгини Голицыной у купца Гикгофа продаются самые свежие устерсы[к. 8] повольною ценою.
Уже в 1794 году И. Г. Георги описывает площадь, как «весьма хорошо обстроенную».[к. 9]
Начало XIX века. «Рабий рынок»
К концу XVIII века территории на севере современной площади принадлежали Исаакиевской церкви и были застроены в основном низкой деревянными и каменными хозяйственными строениями. В 1795 императрица Екатерина II пожаловала эти земли генерал-майору Кургановскому. Позже земли перешли по наследству княгине Шаховской. В конечном итоге в 1804 на этих территориях начала создаваться инфраструктура для Конногвардейского полка: манеж и казармы. В ходе работ по строительству манежа был засыпан Мастерской канал, проходивший приблизительно по улице Якубовича[37]. Тогда же (конец XVIII — начало XIX веков) участок площади у Синего моста выполнял функцию своеобразной «биржи труда» для многих строительных кадров. Здесь можно была нанять свободных или купить крепостных плотников или каменщиков. В народе за эту особенность площадь получила название «рабий рынок».[25]
1 марта 1818 года, было начато строительство чугунного Синего моста по проекту В. И. Гесте. Проезд по мосту открылся уже 20 ноября 1818 года[38]. Во время петербургского наводнения 7 ноября 1824 года Исаакиевская площадь была затоплена так, что из воды были видны только одни здания[39]. Это событие отразилось в городском фольклоре и искусстве.[40]
14 декабря 1825 года на соседней Сенатской площади произошло восстание декабристов. Бои и стычки затронули также и нынешнюю Исаакиевскую площадь. По рассказам современников представители рода Мятлевых сражались под окнами своего дома, и сейчас известного, как дом Мятлева.[41] Русский историограф Карамзин так засвидетельствовал обстановку в городе на момент восстания в своём письме к И. И. Дмитриеву:
Я был во дворце с дочерьми, выходил и на Исаакиевскую площадь, видел ужасные лица, слышал ужасные слова, и камней пять-шесть упало к моим ногам.
В 1840-х начал складываться ансамбль Исаакиевской площади, каким мы видим его сейчас;[6] к 1850-м независимо от усилий по развитию северной окраины площади и Исаакиевского сквера сформировалась южная часть ансамбля. На месте выкупленных в казну и разобранных квартала особняков XVIII века и дворца Чернышёва (правда, использованием его стен) в 1839—1844 по проекту Штакеншнейдера возвели Мариинский дворец,[33] завершивший пространство Исаакиевской площади с юга. Устранение застройки у южного берега Мойки позволило отодвинуть объём Мариинского дворца вглубь площади, подальше от старой линии фасадов. Улучшился обзор как Исаакиевского собора, так и новоотстроенного дворца; оба сооружения оказались соотнесены с масштабами образовавшейся перед ними вытянутой площади. В 1842 Синий мост был расширен до 99 метров, фактически став частью площади, получившую в связи с этим событием недостающие цельность и глубину.[42] В 1844—1853 годах Николаем Ефимовичем Ефимовым прилегающая к Мойке часть площади в 1844—1853 годах была оформлена единым ансамблем, состоящих из двух одинаковых зданий (ныне — дома 4 и 13 по Исаакиевской площади). Заказчиком выступило Министерство государственных имуществ. В планах Николая Ефимовича было также возведение третьего здания в таком же оформлении между двумя уже построенными вдоль Большой Морской улицы. При этом единое пространство площади делилось бы на две части. В таком случае был бы закрыт вид на Исаакиевский собор из Мариинского дворца, что вероятно послужило причиной отказа от этого проекта.[25] Два новых здания на Исаакиевской площади «подарили» ансамблю композиционную законченность. Впрочем, низкообъёмные строения на угловых участках ещё нарушали масштабную целостность, которую удалось достичь лишь в XX веке.[42]
В 1840-х по указанию Николая I часть адмиралтейского канала от Адмиралтейства до Крюкова канала была взята в трубу, на месте искусственного водоёма проложили Адмиралтейский проезд, разбили Конногвардейский бульвар[17][37].
За Исаакиевским собором опять новая площадь, открывшаяся сломкой огромного дома Горанопуло и арками через Мойку, пристроенными к Синему мосту. Противу этой площади красуется новый дворец прекрасной архитектуры. Таким образом, вся эта часть города… приняла совершенно новый вид и новые размеры. Это новый город.
Возведение Исаакиевского собора. Деятельность «Комитета красоты и архитектурной дисциплины»
Неудовлетворительное качество постройки Третьего Исаакиевского собора, а также его дисгармония с формирующимся ансамблем Исаакиевской площади заставила царствующего тогда императора Александра I прибегнуть к действиям. Ещё в 1813 году был объявлен конкурс проектов нового Исаакиевского собора. Государь требовал перестройки собора, в связи с чем работа по отбору лучших проектов была ускорена. Уже весной 1818 года Александр отпустил из казначейства первые средства для строительства по смете Монферрана. К 1841 году здание было уже готово, однако отделка помещений и фасадов задержало освящение собора ещё на 17 лет.[34]
Вместе с возведением Исаакиевского собора Монферран, как архитектор, решал, как подобающе оформить пространство вокруг храма, в том числе Исаакиевскую площадь. Последняя должна была соответствовать новой архитектурной доминанте города, вписаться в ансамбль центральных площадей Санкт-Петербурга. Считается, что Монферрану удалось сделать собор вместе с площадью важным архитектурным акцентом в силуэте города.[6] Градостроительная политика в Санкт-Петербурге того времени во многом исходила из желания императора Александра I сделать город на Неве «краше всех посещенных столиц Европы».[43] В этой связи в 1816 году был сформирован Комитет для строений и гидравлических работ (впрочем, современники величали эту структуру «Комитетом красоты и архитектурной дисциплины»),[44] которому в числе прочего было предписано заниматься «урегулированием улиц и площадей».[43] В комитет пригласили знаменитых на то время инженеров (например, В. К. Третера, П. П. Базена или А. Д. Готмана) и архитекторов, таких как Росси, Стасов, Модюи.[43]
В 1820 году Монферран представил первоначальный проект планировки архитектурного ансамбля Исаакиевской площади, впоследствии этот проект изменялся лишь незначительно. Согласно Генеральному плану 1825 года зодчий предполагал напротив южного фасада Исаакиевского собора разбить четырёхугольный сквер. Южная сторона этого сквера продолжала бы Большую Морскую улицу и завершала бы Исаакиевскую площадь. В этом сквере против южного портика Исаакия Монферран предлагал на овальном основании установить памятник с прямоугольным в плане пьедесталом. Дом Мятлева, по мнению архитектора, нарушал правильность прямоугольной формы площади и подлежал сносу. План Монферрана затрагивал также и Сенатскую площадь: зодчий предлагал перенести Медного всадника ближе к собору. Авраам Иванович Мельников, Василий Петрович Стасов, а также другие члены комитета Академии художеств, отвечавшие за проект Исаакиевского собора, поддерживали вариант Монферрана, однако, всё-таки, были против изменения фасадов зданий, окружавших собор, а также скептически отнеслись к идеи перенесения Медного всадника.[6] Кроме того, Монферрану не нравилась форма северной части Исаакиевской площади, представлявшая собой неровную трапецию. В связи с этим, была предусмотрена перепланировка пространства вокруг будущего собора. Было решено сделать северную часть площади прямоугольной, отдав треугольный участок величиной в 5400 м²[45] между Исаакиевским собором, Адмиралтейским и Вознесенским проспектами под застройку. В результате на этом участке возвели резиденцию для князя А. Я. Лобанова-Ростовского[46].
Параллельно с Монферраном над обустройством и архитектурным обликом Исаакиевской площади работал зодчий Антуан Франсуа (Антон Антонович) Модюи. Летом 1816 года Модюи «принялся за составление проектов для нового устройства внутренних населеннейших частей города».[47] В рамках этой деятельности был подготовлен проект Исаакиевской площади. Спустя 10 лет, 9 июня 1826 проекты Антона Антоновича, касавшиеся «урегулирования Исаакиевской, Сенатской и Дворцовой площадей»[48] были приняты к рассмотрению. В течение того же 1826 было дано решение.[44] Тем не менее, воплотить свои проекты в жизнь Модюи поручено не было.[47] Проектами зодчего воспользовался уже Огюст Монферран.[49]
Впрочем, изменение фасадов, перенос памятника Петру, устранение Дома Мятлевых и даже установка памятника Николаю I в сквере так и остались на тот момент неосуществлёнными. Зато был разбит сквер перед южным фасадом Исаакия, задуманный Монферраном в проектах 1820 и 1825 годов. Сквер существует до сих пор.[6]
Некоторые интересные предложения относительно Исаакиевской площади не раз высказывал Карл Росси. Ещё в 1817 году Росси работал над проектом перестройки дома Чернышёва (расположен на месте современного Мариинского дворца); зодчий предложил возвести строение монументального характера, которое бы в большей степени гармонировало с Исаакиевским собором. Карл Иванович подготовил проект здания Кабинета Министров на месте дома Чернышёва. В 1834 архитектор представил проект дома Удельного департамента. Обе задумки так и остались на бумаге.[50] Росси создал 2 собственных варианта планировки Исаакиевской площади, разработанные, по всей видимости, в 1847 году (то есть незадолго до смерти).[51] В них зодчий предполагал сохранить существующую застройку вокруг Исаакиевского собора. Согласно одному из проектов предлагалось установить в центре сквера обелиск, изготовленный из цельной глыбы сердобольского гранита, у подножия которого помещались бы аллегорические фигуры русских рек. В соответствие с иным вариантом на том же участке разбивался обнесённый железной решёткой сквер, а в нём сооружался фонтан. По краям площади у Синего моста и берега Мойки создавались бульвары.[6]
Цель, преследуемая Росси во втором проекте, заключалась в том, чтобы[к. 11]
придать площади достойный вид, так как Исаакиевский собор сохранит свою монументальную важность, зелёный сквер и боковые бульвары украсят местность, скроют большую часть неправильных выступов, а из Мариинского дворца перспективный вид будет, удовлетворительный для глаз.
Некоторые замыслы Росси осуществились (в том числе Монферраном[49]), некоторые — нет.
В 1844 году Огюстом Монферраном на суд комиссии был представлен проект ограды и тротуаров вокруг строящегося храма. Предусматриваемая проектом ограда состояла бы из цоколя и балюстрады. По замыслу архитектора участки ограды разделялись 20 пьедесталами, 8 из которых венчались скульптурами православных святых, а остальные 12 — канделябрами газового освещения. В полуциркульных подъездах к собору напротив выходов планировалось установить колонны высотою 6,5 м, оборудованные газовыми фонарями. Декоративные элементы (скульптуры, канделябры, балюстрада) предполагалось отлить из чугуна. Также было задумано выложить тротуар из сердобольского гранита, в то время как пространство за оградой вымостить лещадками[к. 12] из красного мрамора. Границу пешеходной и проезжей частей было предложено оформить бордюром из красного гранита.[34] Комиссия этот проект одобрила, однако император (Николай I) постановил: «…сделать фундамент для ограды и тротуар, а устройство самой ограды, так как её всегда можно сделать впоследствии, отложить».[Л 1] В результате ограда так и не была сделана подобающим образом, собор и по сей день окружён временной металлической решёткой.[52]
В 1855 году Монферран подготовил окончательный проект площади и сквера на ней.[49] 2 мая 1856 года этот вариант устройства площади был утверждён.[49] Согласно ему фонтан должен был быть установлен на месте, ныне занимаемом памятником, а памятнику отводилось место в Исаакиевском сквере. Однако через месяц император Александр II распорядился изменить утверждённый проект. Самодержец постановил поменять памятник и фонтан местами. В конечном итоги памятник Николаю I установили, но для фонтана места в сквере не нашлось.[6]
В общем и целом возведение собора растянулось на 40 лет с 1818 по 1858.[34] Не случайно петербуржцы окрестили строительную площадку вокруг Исаакиевского собора «Исаакиевской деревней».[53]
Конец XIX — начало XX века
В конце 1850-х годов завершались отделочные работы Исаакиевского собора. Многочисленные мастерские, бараки и ограждения исчезли с площади.[6] Собор наконец освятили[к. 13]
Последнюю (под стать остальным в городе) вымостили булыжником; торцовая полоса предназначалась только для царского проезда.[54] Весной 1860 года под руководством инженера Ратькова и чертёжника С. Яковлева шли работы по созданию и благоустройству Исаакиевского сквера. Сквер открылся 19 июля 1860 года. В 1865—1867 годах сквер подвергся перепланировке по проекту художника Е. Одинцова. В частности, территорию Исаакиевского сквера огородили чугунной изящной решёткой (1866), происходило озеленение — были посажены деревья.[6][55][56] В конце XIX века за счёт выпрямления дорожек и появления небольших площадок, ранее пейзажная планировка сквера стала регулярной.[57]
Вид на «площадь Государственного Совета» конца XIX или начала XX века: со стороны Исаакиевского собора (слева) и Мариинского дворца (справа)Гренадер на площади в 1896 годуИллюминированная ротонда по случаю 300-летия дома Романовых, 1913 год
В 1878 году по случаю возвращения российских войск из Болгарского похода Русско-турецкой войны 1877—1878 годов на площади установили тройную арку с надписью «Русскому храброму и победоносному воинству от обывателей Большой Морской»[25].
Рядом с памятником Николаю I (а также, впрочем, у Александрийского столпа) находился часовой пост. Часовыми служили седобородые старики-инвалиды из роты дворцовых гренадер. Старики были облачены в чёрные шинели с белыми ремнями крест-накрест на спине. В зимнее время гренадерам полагались валяные сапоги с кенгами[к. 14], которыми, по свидетельствам современников, старики «шаркали». У каждого инвалида была большая лядунка[к. 15], старинное ружьё со штыком на конце, на голове — высокие шапки, а на груди — полученные за время службы медали, кресты. Отдыхали эти старики в полосатой будке, находящейся неподалёку.[54] Зимой лёд на Мойке у районе Исаакиевской площади был крепким, толстым, надёжным, в связи с чем сооружались катки и ледяные горы. По воскресениям катание сопровождалось игрой духового оркестра. Изначально освещение катков и ледяных гор осуществлялось керосиновыми фонарями, но позднее — электрическими.[54]
В 1907 году через площадь по Конногвардейскому бульвару от Александровского сада до Николаевского моста (а там — до Кронштадтской пристани) прошла первая в Петербурге трамвайная линия. Постепенно трамваи стали основным видом транспорта и вытеснили конки.[54]
В 1910 году, исходя из эстетических соображений вырубили деревья Исаакиевского сквера: кроны деревьев закрывали собой Исаакиевский собор. Также была ликвидирована изящная решётка. Сквер стал партерным.[55][6] В 1911—1912 годах сквер был перепланирован садовым мастером Р. Ф. Катцером.[56]
К празднованию 300-летия дома Романовых в 1913 году на площади возвели временную ротонду.[58]
1 августа 1914 года Российская империя вступила в Первую мировую войну. В связи с этим антинемецкие настроения в Санкт-Петербурге только усилились. Погромы охватили весь город, горожане поджигали немецкие магазины и предприятия. Дошло до переименования столицы на русский лад: Санкт-Петербург стал Петроградом.[59] Вечером 4[O.S.]августа очередная антинемецкая демонстрация направилась к германскому посольству на Исаакиевской площади. Толпа подвергла здание погрому.[60] Герб враждебной империи сбросили и утопили в Мойке. Бронзовую скульптурную группу на крыше также попытались сломать, однако поддалась лишь фигура возничего. Скульптуры коней и возницы по указанию полиции впоследствии были демонтированы рабочими. Судьба этих фигур неизвестна.[61]
Советское время
Исаакиевская площадь находилась в самой гуще революционных событий 1917 года. По воспоминанием очевидцев событий в те дни на площади, а также на соседних улицах шли бои революционных сил с юнкерами, сооружались баррикады.[62]
В 1917 году дореволюционная система административно-территориального деления города была серьёзно реформирована. Вся территория нынешней площади вошла в состав сначала 3-го Городского района, впоследствии переименованного в Октябрьский.[29]
23 сентября 1924 года снова случилось катастрофическое наводнение. Очевидцы запечатлели произошедшее[63]:
19 августа 1991 года c 10:00 утра на Исаакиевской площади, перед Мариинским дворцом, проходил стихийный многотысячный митинг. Собравшиеся горожане выражали поддержку Совету народных депутатов Ленинграда, мэру города Анатолию Александровичу Собчаку и президенту РСФСР Борису Николаевичу Ельцину, а также требовали не дать «профашистским группировкам» прийти к власти в стране. В 16:30 началась чрезвычайная сессия Ленсовета в Мариинском дворце, в ходе которой было решено не признавать ГКЧП и не вводить в Ленинграде чрезвычайное положение. Митингующие горожане принялись создавать на ближних подступах к площади завалов, баррикад. Впрочем, председатель Ленсовета Александров Николаевич Беляев призвал участников митинга к порядку и не мешать общественному транспорту[64][65][66].
Демонстрации конца 1910-х — начала 1920-х годов на Исаакиевской площади.
Справа: митинг с участием В. И. Ленина (внизу в центре на фотографии)Площадь во время Блокады Ленинграда. Обратите внимание на закамуфлированный памятник Николаю I на переднем плане и Исаакиевский сквер на заднем
Современность
С 1994 года в РФ проводится День России. В рамках этого праздника, стало традицией устраивать на Исаакиевской площади концерт[67], а в ходе празднования Нового года на площади принято устанавливать декоративную карусель[68].
В настоящее время на Исаакиевской площади регулярно проходят народные собрания — пикеты, митинги, марши несогласных. На демонстрации собираются представители самых разных общественных движений[69][70], политических партий[70], профессиональных союзов[71], меньшинств и т. п.
Схема площади
1 — Конногвардейский манеж.2 — Исаакиевский собор.3 — Исаакиевский сквер.4 — Памятник Николаю I.5 — Дом Лобанова-Ростовского — Здание военного министерства.6 — Особняк Миллера.7 — Министерство государственных имуществ, дом 4.8 — Министерство государственных имуществ, дом 13.9 — Особняк Зубова — Российский Институт истории искусств.10 — Мариинский дворец.11 — Доходный дом Китнера.12 — Доходный дом Шиля.13 — Дом Мятлевых.14 — Гостиница «Англетер».15 — Дом Германского посольства.16 — Гостиница «Астория».
Ансамбль площади
Архитектурными доминантами площади являются Исаакиевский собор, Мариинский дворец, а также конный памятник Николаю I.
В разных источниках нумерация домов разнится. Так, по некоторым данным дом № 1 по Исаакиевской площади — это Конногвардейский манеж[72], по другим — Исаакиевский собор[73]. Ряд источников утверждает, что к Исаакиевскому собору относится дом № 4[74][75]. Из-за того, что в одном месте нечётные стороны Вознесенского проспекта и Исаакиевской площади совпадают, дома № 8, 10 и 12 по площади отсутствуют и им соответствуют Доходный дом Шиля, гостиницы «Англетер» и «Астория».
Конногвардейский манеж (№ 1)
,
Адрес: Исаакиевская площадь, 1, Конногвардейский бульвар, 2
Здание конногвардейского манежа было построено в 1804—1807 годах под руководством архитектора Джакомо Кваренги в стиле классицизм. Здание зажато между улицей Якубовича и Конногвардейским бульваром, главный фасад обращён на Сенатскую и Исаакиевскую площади. На 1807 год длина здания составляла 60 саженей, ширина — 16[37]. Манеж играет немалую роль в формировании архитектурного ансамбля прилегающих площадей, перспективы Адмиралтейского проспекта. В 1931 году здание переоборудовали под гараж для МГБ. С 1970-х по настоящее время здание используется как выставочный центр, где регулярно проводятся фестивали, биеннале, ежегодные выставки.[72]
Основной фасад искусно обработан портиком, представляющим собой лоджию, ограниченную дорическим ордером и состоящим из 8 колонн, фриза и треугольного фронтона. Фронтон украшен скульптурами работы Трискорни. Ранее фронтон был украшен также терракотовыми барельефами Иенсена, которые впоследствии были удалены с фасада. Здание — двухэтажное (с 1931 года), по углам оформлено пилястрами, завершено антаблементом. Стены и колонны кирпичные, но отштукатуренные. Кровля железная.[72]
В 1806 году Кваренги заказал в Италии уменьшенные копии знаменитых мраморных Диоскуров — Кастора и Поллукса, установленных в Риме перед Квиринальским дворцом. Каждая композиция представляет собой юношу (Кастора или Поллукса), укрощающего коня. Скульптурные группы известны во многом из-за своей пластичности и монументальности. Обе фигуры были закончены Паоло Трискорни в 1810, однако доставлены в Россию в Кронштадт только в августе 1816. В 1817 году Диоскуры были установлены на гранитные постаменты с двух сторон от главного фасада манежа.[37] В период с 1840 по 1954 год Диоскуры стояли у фасада, противоположного основному.[72]
Исаакиевский собор
,
Адрес: Исаакиевская площадь, 4
Исаакиевский собор (ранее — Исакиевский, сокр. Исаакий) выполнен в стиле поздний классицизм по проекту архитектора Огюста Монферрана. Собор возводился в период с 1818 по 1858 годы. В настоящее время достигает в высоту 101,5 метра, позолоченный купол храма видно почти отовсюду в историческом центре. По размерам купол Исаакиевского собора уступает только куполам соборов Святого Петра в Риме, Святого Павла в Лондоне и Санта-Мария-дель-Фьоре во Флоренции. Будучи крупнейшим храмом города на Неве, собор (наравне с Петропавловским собором и Адмиралтейством) является вертикальной архитектурной доминантой не только прилегающих площадей, но и всего города. Возведение собора ознаменовало новый этап в развитии строительных технологий в России. Существующий храм — четвёртый по счёту храм в честь Исаакия Далматского, построенный в Санкт-Петербурге. В 1928 году в связи с советской антирелигиозной кампанией храм закрыли. В период с 1930 по 1937 год в Соборе размещался Антирелигиозный музей. За время Великой Отечественной войны Исаакий разрушен не был, однако пострадал, в связи с чем впоследствии реставрировался. Службы в Соборе возобновились в 1992, но проходили нерегулярно. В 2002 году службы стали регулярными. В настоящее время в Исаакиевском соборе действует одноимённый государственный музей.[14][76]
Исаакиевский собор — восьмистолповый, крестово-купольный храм. Собор с четырёх сторон обрамляется четырьмя восьмиколонными портиками. Вместе с портиками размеры собора составляют 111,5 × 97,6 × 111,5 метра[14]. Центральная часть собора подчёркивается подкупольным квадратом, образованным четырьмя опорными пилонами, поставленными шире остальных. Благодаря этому главный купол чётко вписывается в квадрат пилонов и исключается его провисание. По углам основного объёма установлены четыре колокольни, как бы врезанные в стены, но расположены ближе к центральному куполу.[76] Цоколь собора облицован гранитом, стены и пилоны — гранитом и песчаником. В портиках и вокруг барабана было установлено 72 гранитные монолитные колонны[22]. Декоративная наружная скульптура, капители выполнены из бронзы, кровля — медная. Купол тоже медный, но позолоченный.[77] В апреле 1839 года начались работы под руководством французского скульптора Германа по созданию 24 бронзовых статуй, «высотой каждая в 4 аршина, изображающие святых греко-российского исповедания».[78] Статуи призваны были смягчить переход от барабана к куполу.[79]
На Исаакиевскую площадь выходит южный фасад храма. На южном фронтоне портика при входе в музей — барельеф на тему священного писания — «Поклонение волхвов» (1839—1844, скульптор Витали): в центре на троне — 6-метровая фигура Богородицы с Младенцем на руках в окружении волхвов; по правую руку от Богородицы, склонив голову, стоит её муж — святой Иосиф; по левую — старик с ребёнком, направленные в сторону центральной фигуры.[79][80] На углах южного фронтона также установлены фигуры православных апостолов: святого Матфея, святого Андрея и святого Филлиппа.[79][81] В 1844—1845 по проекту А. В. Логановского в нишах южного портика были установлены рельефы «Избиение младенцев» и «Ангел, извещающий пастухов о рождении Христа». Эти рельефы отличаются не только мастерски выдержанными пропорциями, но и перегруженностью мелкими деталями и фигурами.[79] Южные (выходящие на Исаакиевскую площадь) двери были изготовлены в период с 1841 по 1846 год из дуба и бронзы всё тем же скульптором Витали. Массивные двери оформлены рельефами («Спор Христа с фарисеями» и «Бегство в Египет»), в центр створок помещены статуи Архангела Михаила и Александра Невского.[82][83]
Исаакиевский сквер
,
Исаакиевский сквер имеет трапециевидную форму. Площадь сквера составляет 0,77 га, за что последний был прозван в народе «пятачком»[53]. Обнесён низким поребриком (бордюром) из красного гранита. В центре сквера — газон и крупная круглая клумба, разделённые дорожками. По краям расположены зелёные насаждения: подстриженные деревья, кустарники. Регулярный партерный сквер является типичным образцом садово-паркового ансамбля второй половины XIX века.[55][57]
Сквер открылся 19 июля 1860 года. В течение последующих лет он претерпел ряд изменений (перепланировка 1865—1867; вырубка деревьев в 1910; перепланировка 1911—1912).[55][56]
Памятник Николаю I
,
Памятник Николаю I — конный монумент в центре Исаакиевской площади, установленный в честь российского императора Николая I. Является образцом архитектурного стиля необарокко. Памятник сооружался в 1856—1859 годах.[42][84]
Дом Лобанова-Ростовского — Здание военного министерства (№ 2)
Адрес: Адмиралтейский проспект, 12, Исаакиевская площадь, 2, Вознесенский проспект, 1
Дом А. Я. Лобанова-Ростовского. 1817—1820 гг., арх. О. Монферран, ск. П. Трискорни.
Особняк Миллера (№ 3)
[к. 16]
Адрес: Исаакиевская площадь, 3, улица Якубовича, 2
Особняк К. Л. Миллера (а также доходный дом) были перестроены в 1879—1880 годах архитектором, академиком Фердинандом Логиновичем Миллером в архитектурном стиле эклектика на основе старых построек конца XVIII века.[85]
В 2005—2007 годах в рамках городской программы проходил реставрационный ремонт лицевого фасада особняка[86].
Министерство государственных имуществ
Дом 4
Адрес: Исаакиевская площадь, 4 (Большая Морская улица, 42, набережная Мойки, 87
Бывшее Министерство государственных имуществ (Министерство земледелия), арх. Н. Е. Ефимов (1844—1850).
Дом 13
Адрес: Исаакиевская площадь, 13, Большая Морская улица, 44, набережная Мойки, 89
Бывший дом Министра государственных имуществ, арх. Н. Е. Ефимов, Л. Л. Бонштедт (1847—1853).
Особняк Зубова (№ 5)
Адрес: Исаакиевская площадь, 5
Дом А. А. Закревского (П. А. Зубова) с дворовыми флигелями: XVIII в., 1843—1847 гг., арх. Г. Э. Боссе, 1870 г., арх. К. К. Щульц
Мариинский дворец (№ 6)
,
Адрес: Исаакиевская площадь, 6, переулок Антоненко, 1, Вознесенский проспект, 14
Мариинский дворец выстроен в 1839—1844 годах в стиле позднего классицизма зодчим Андреем Ивановичем Штакеншнейдером (дворец является первой крупной работой архитектора[87]) на месте дворца графа Чернышева. Здание предназначалось для дочери Николая I великой княжны Марии Николаевны в качестве подарка на свадьбу. 25 мая 1845 года дворец был освящён. В 1884 выкуплен государством для размещения Государственного Совета и некоторых других госдуарственных учреждений. После февральской революции 1917 года дворец занимали различные городские учреждения. В октябре 1945 в строение въехал Ленсовет. 14 декабря 1994 года начало свою работу в Мариинском дворце Законодательное собрание Санкт-Петербурга[33].
Асимметричный в плане дворец (правое крыло на 30 метров короче левого[88]) выстроено из камня, имеет 3 этажа. На Исаакиевскую площадь выходит северный (главный) фасад бывшей великокняжеской резиденции. Главный фасад акцентирован тремя ризалитами: одним центральным и двумя боковыми. Центральный обработан высоким аттиком. Боковые ризалиты украшены 3-угольными фронтонами. Нижний этаж по всей длине рустован. Два верхних объединены колоннами и пилястрами коринфского ордера. К подъезду пристроена открытая аркада, которая поддерживает балкон.[89]
Доходный дом Китнера (№ 7)
[к. 17]
Адрес: Исаакиевская площадь, 7, Почтамтская улица, 1
Постройка середины XVIII в. — автор не установлен; 1832 г. — арх. Л. А. Шауфельбергер — надстройка; 1847—1848 гг. — арх. Г. А. Боссе (Боссе Г. Э.), арх. Н. Е. Ефимов — перестройка.
Доходный дом Шиля (Вознесенский проспект, 8)
Адрес: Малая Морская улица, 23, Вознесенский проспект, 8
Гостиница «Париж» основана в 1804 году Луи ван Вельсенерсом. После смерти основателя дело перешло его сыну Филиппу, который в 1857 г. передал его П. П. Вайтенсу, мужу единственной дочери. В 1884 г. гостиница перешла в наследство трем его сыновьям, младший из которых, Андрей Петрович Вайтенс, приобрел её у братьев в 1889 г. по раздельному акту в единоличное владение.
1832 год — арх. А. Х. Пель — перестройка. В 1847—1849 годах в доме снимал комнату Ф. М. Достоевский, где был арестован 23 апреля 1849 г. по делу Петрашевского. Памятник истории федерального значения. Ныне бизнес-центр «Белые ночи». В начале 2011 г. на торгах Фонда имущества здание по цене 205 млн рублей приобрел нынешний арендатор здания — ЗАО «Гоголя, 23».
Дом Мятлевых (№ 9)
,
Адрес: Исаакиевская площадь, 9, Почтамтская улица, 2
Дом Мятлевых (реже — дом Мятлева; в 1820—1830-е стал известен как Исаакиевский дом или Дом у Исаакия[53]) возведён в стиле раннего классицизма неизвестным зодчим (возможно, это был Жан-Батист-Мишель Валлен-Деламот, либо Антонио Ринальди[90], либо Юрий Матвеевич Фельтен[91]) в 1760-е, в связи с чем этот дом считается старейшим сохранившимся до наших дней зданием на площади[32]. Здание изначально было жилой резиденцией (с XIX века — семьи Мятлевых) и оставалось таковой вплоть до революции 1917 года. В разное время дом посещали именитые деятели искусства, европейские философы, члены царской семьи, городская аристократия, высший свет; одно время тут размещался видный петербургский политический салон. В годы советской власти в национализированном здании расположились разнообразные связанные с культурой структуры (в которых числились известные художники)[92], а также общественные учреждения и склады. Ныне в здании размещена въехавшая в 1990-е городская прокуратура[91][93].
На Исаакиевскую площадь выходит главное здание (и главный фасад) особняка — прямоугольный в плане, трёхэтажный, с высоким цоколем. Кровля железная, окна — прямоугольные, оформленные барельефами, карнизами и другими архитектурными деталями. Центральный вход исполнен в виде портика: четыре колонны тосканского ордера поддерживают оформленный кованной решёткой балкон второго этажа. Дверь на балкон с обоих боков обрамлена рядом прямоугольных филёнок с резными барельефами, над дверью расположено полуциркульное окно, также окружённое скульптурными вставками[94]. На стенах дома закреплены несколько памятных досок: посвящённая пребыванию французского философа Дени Дидро[95] и русскому художнику Казимиру Малевичу[96].
«Англетер»
Адрес: Малая Морская улица, 24, Вознесенский проспект, 10
Гостиница «Англетер» (доходный дом С. Поггенполя). Здание построено в нач. XIX в.; 1845—1846 гг. — арх. А. Робен — перестройка, надстройка; 1876 г. — переоборудовано под гостиницу; 1988—1991 гг. — здание полностью снесено, затем воссоздано.
б. Германское посольство (№ 11)
Адрес: Исаакиевская площадь, 11, Большая Морская улица, 41
1911—1913 гг., немецкий архитектор Петер Беренс.
«Астория»
Адрес: Большая Морская улица, 39, Вознесенский проспект, 12
Гостиница «Астория» строилась в 1911—1912 годах по проекту известного петербургского архитектора Ф. И. Лидваля, а название получило в память о фешенебельных нью-йоркских отелях, которыми владели двоюродные братья Асторы. На этом месте ещё в конце XIX в. стоял особняк князя А. Львова. В начале XX в. участок с домом приобрело английское акционерное общество «Палас-Отель» для строительства гостиницы с дорогими номерами.
Синий мост
География
Исаакиевская площадь с запада на восток пересечена рекой Мойкой,[97] из-за чего расположена частично на 2-м Адмиралтейском острове, частично на Казанском острове, относится к Адмиралтейской стороне.[98] Высота площади над уровнем моря типична для центральных районов города и составляет примерно 1—5 метров.[99] Площадь неоднократно затапливалась во время наводнений.
Исаакиевская площадь не менее другим пространствам в центре города была подвержена наводнениям. Основными причинами принято считать близость к водоёмам (Неве и Мойки), а также высоту площади над уровнем моря (1—5 метров[99]). Самое узкое место Большой Невы (363 метра) расположено именно на уровне Исаакиевского собора, что также является важным фактором затопляемости этих земель.[100] Площадь подтапливалась при всех больших наводнениях. До наших дней сохранилось немало сведений о ходе бедствий, об уроне, нанесённом водой в окрестностях Исаакиевской площади.
Транспорт
Исаакиевская площадь — транспортный узел в центре города. Её пересекают Вознесенский проспект и Большая Морская улица (в прошлом — проспект Майорова и улица Герцена).[97] Площадью заканчивается Малая Морская улица[101] и начинается Почтамтская[102]. Именно на Исаакиевской площади появилась одна из первых в городе стоянок для частных извозчиков.[54]
Ближайшей станцией метро является «Адмиралтейская». Также неподалёку от площади находятся станции: «Невский проспект», «Сенная площадь», «Гостиный двор», « Садовая»[25].
На площади есть остановки наземного общественного транспорта «Исаакиевская площадь» и «Исаакиевский собор». На них останавливаются автобусы № 10[103], 70[104], 71[105]; троллейбусы[106] № 5, 22; а также коммерческие маршрутные такси К-169[107], К-252[108], К-306[109]. Ранее по Вознесенскому проспекту через площадь до вокзалов ходили частные дилижансы, практически полностью исчезнувшие к 1910 году. К тому же времени восходит и развитие автобусной сети.[54] Неподалёку от Исаакиевской площади действуют остановки «Малая Морская улица» и «Адмиралтейский проспект». Трамвайных путей на площади нет[110], хотя в начале XX века по Конногвардейскому бульвару трамваи ходили[54].
В 2009 году два участка на Исаакиевской площади были внесены в перечень мест, которые предполагалось оборудовать автомобильными парковками. В этот список вошли участки между Мариинским дворцом и рекой Мойкой и между Исаакиевским сквером и Синим мостом[111]. В декабре 2011 года в непосредственной близости с Исаакиевской площадью открылась новая станция метро — «Адмиралтейская»[112].
В искусстве
Оценка архитектурному ансамблю площади даётся в литературной сказке Антония Погорельского «Чёрная курица, или Подземные жители», написанной в 1829 году.
Исаакиевский мост, узкий в то время и неровный, совсем иной представлял вид, нежели как теперь; да и самая площадь Исаакиевская вовсе не такова была. Тогда монумент Петра Великого от Исаакиевской площади отделен был канавою; Адмиралтейство не было обсажено деревьями, манеж Конногвардейский не украшал площади прекрасным нынешним фасадом, — одним словом, Петербург тогдашний не то был, что теперешний.
В книге «Россия в 1839 году» её автор — маркиз Астольф де Кюстин неоднократно приводит описания Санкт-Петербурга, и вместе с тем — Исаакиевскую площадь.
На одном из краев огромного поля высится громада собора Святого Исаака, бронзовый купол которого наполовину закрыт лесами; <…> Всех поименованных мною зданий достало бы на застройку целого города, в Петербурге же они не заполняют одну-единственную площадь — эту равнину, где произрастают не хлеба, но колонны.
Шульц К. К. (1823—1876), «Вид памятника Николаю I на Исаакиевской площади», 1850-еСадовников В. С., «Парад при открытии памятника Николаю I на Исаакиевской площади», 1856Садовников В. С., «Открытие памятника Николаю I на Мариинской площади», 1859Семёнов А. М., «На Исаакиевской площади», 1972Семёнов А. М., «Исаакиевская площадь ночью», 1978
Исаакиевская площадь и объекты на ней фигурирует в ряде произведений ленинградских художников: В. И. Викулова (1957)[113], Э. Я. Выржиковского (1957)[114], А. П. Коровякова (1957)[113], А. Н. Семёнова (1961)[115], А. М. Семёнова (1961)[115], А. Н. Прошкина (1963)[116].
В ноябре 2002 года в Конногвардейском манеже открылась выставка «Исаакиевская площадь. Образы», на которой демонстрировались предметы, документы и другие материалы, относящиеся к коллекциям 20 музеев, библиотек и архивов. Тематикой выставки в основном была история Исаакиевской площади. Экспонаты были призваны рассказать о происходивших здесь исторических событиях, о формировании этого архитектурного ансамбля, а также об известных персоналиях, так или иначе связанных с площадью[117].
В городских легендах и фольклоре
Памятник Николаю I и памятник Петру I — Медный всадник обращены в одну сторону, расположены примерно на одинаковом удалении от Исаакиевского собора примерно на одной и той же оси, но по разные стороны от храма. Существует легенда, что спустя день после торжественного открытия памятника Николаю на ноге коня появилась табличка из дерева. На ней было написано: «Не догонишь!» Пётр I был для Николая I кумиром, хотя многие замечали, что по большому счёту сходства в двух императоров нет. По этому поводу Александр Сергеевич Пушкин как-то написал в своём дневнике: «В нём [Николае I] много от прапорщика и мало от Петра Великого». Легенда о деревянной табличке, а также отношение народа к этому императору породило множество популярных среди горожан поговорок: «Коля Петю догоняет, да Исакий мешает», «Дурак умного догоняет, но памятник ему мешает» или «Дурак умного догоняет, да Исаакий мешает».[118] Другие предания говорили о существовании надписей на памятнике несколько иного содержания схожего смысла и происхождения: «Далеко кулику до петрова дня», «Фельдфебелю — портной» (вторая половина XIX века).[53] В конце концов в народе появился каламбур «Медный всадник и чугунных задник» («чугунный задник» — это, очевидно, монумент Николаю).[53]
Со взаимным расположением как памятников Николаю I и Петру I на Исаакиевской и Сенатской площади соответственно, так и других элементов ансамбля связаны несколько других легенд.
В своё время ходил слух, согласно которому дочь Николая I великая княжна Мария Николаевна отказывалась жить в Мариинском дворце после установки на площади перед ним памятника покойному императору, обосновывая это тем, что монумент обращён спиной к дворцу княжны. В этом совпадении Мария Николаевна усматривала знамение того, что покойный отец отвернулся от неё.
Несколько позже говорили, что стоило императору Николаю II предложить своей фаворитке Матильде Феликсовне Кшесинской поселиться в Мариинском дворце, та ответила отказом, объяснив свой поступок тем, что два императора (Николай I и Пётр I, памятники которым были обращены к дворцу спиной) уже отвернулись от резиденции, и ей бы не хотелось, чтобы так поступил и третий самодержец — собственно, Николай II[119].
В первой трети XIX века в столице была распространена другого рода легенда. Ходила байка о неком Яковлеве, который, будто бы, накануне разрушительнейшего петербургского наводнения 1824 года гулял по городу. Когда же началось стихийное бедствие, и вода начала прибывать, Яковлев направился домой, однако, добравшись до располагающегося на площади дома Лобанова-Ростовского, понял, что пройти дальше просто невозможно. В результате Яковлев взобрался на одну из скульптур львов, «смотревших» на затопленный город «с подъятой лапой, как живые». Яковлев спасся, так как на льве «просидел все время наводнения». В конце концов, легенда нашла отражение в поэме Александра Сергеевича Пушкина «Медный всадник»:
…На площади Петровой,
Где дом в углу вознесся новый,
Где над возвышенным крыльцом
С подъятой лапой, как живые,
Стоят два льва сторожевые,
На звере мраморном верхом,
Без шляпы, руки сжав крестом,
Сидел недвижный, страшно бледный,
Евгений…
По информации публициста Н. А. Синдаловского, в 1970—1980-е в жаргоне петербургских водителей укоренилась топонимическая поговорка «через саки на майнаки», обозначавшая проезд на проспект Майорова (ныне — Вознесенский проспект) через Исаакиевскую площадь.[53]
Примечания
Литература
Другие источники
Литература
CS1 maint: Date and year (link)
Книги
CS1 maint: Date and year (link)
Check date values in: |date= (help)(in German)(in Russian)
Публикации
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Multiple names: authors list (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
Энциклопедии
Ссылки
Unknown parameter |description= ignored (help)
Unknown parameter |description= ignored (help)
Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help); Unknown parameter |description= ignored (help)
Unknown parameter |description= ignored (help)
Unknown parameter |description= ignored (help)
Unknown parameter |description= ignored (help)
Check date values in: |accessdate= (help)
* | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D0%B5%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BF%D0%BB%D0%BE%D1%89%D0%B0%D0%B4%D1%8C |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
725,
1777,
2717,
3815,
5230,
6055,
7925,
10947,
12042,
12458,
13474,
15358,
16733,
19810,
21297,
23859,
24925,
26076,
27564,
30595,
32154,
33440,
36545,
37767,
39021,
41881,
45249,
48204,
52664,
55652,
58786,
61194,
64156,
66999,
68172,
70200,
71829,
74222,
74897,
75844,
77444,
78067,
79905,
81765,
85864,
86434,
87685,
88269,
90313,
91446,
93282,
95026,
96389,
98072,
99842,
100632,
101701,
101992,
102608,
104664,
106050,
106583,
107611,
108530,
109646,
110365,
111292,
112663,
113985,
114863,
116171,
117146,
118076,
119038,
119752,
120397,
120466,
120642,
120799,
121273,
121481
],
"plaintext_end_byte": [
724,
1776,
2716,
3814,
5229,
5986,
7923,
10946,
12041,
12431,
13473,
15357,
16732,
19809,
21296,
23858,
24924,
26075,
27540,
30594,
32153,
33439,
36544,
37710,
39020,
41880,
45194,
48203,
52663,
55577,
58785,
61193,
64155,
66998,
68109,
70199,
71828,
74204,
74896,
75843,
77443,
78007,
79904,
81764,
85863,
86433,
87625,
88244,
90312,
91445,
93281,
95025,
96388,
98071,
99841,
100631,
101700,
101991,
102607,
104663,
106049,
106529,
107610,
108529,
109600,
110364,
111291,
112662,
113954,
114862,
116170,
117129,
118075,
119037,
119737,
120328,
120465,
120606,
120796,
121270,
121478,
122017
]
} | Пугали ли Лешим детей в древней Руси? | Леший | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
4
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"YES"
]
} |
Ле́ший (Belarusian: лясу́н[1], [2], Ukrainian: лісови́к[3]; существует множество региональных и оценочных наименований) — дух-хозяин леса в мифологии восточных славян. Леший был одним из самых популярных славянских мифологических персонажей и, учитывая современный упадок мифологической традиции, сохраняет относительную популярность и сейчас. Традиционный образ лешего сложен, многогранен и расплывчат.
В мифологических рассказах леший предстаёт в виде растительного, животного или антропоморфного существа. Для лешего также обычно появляться в виде родственников и знакомых. Леший описывался то как гигант, то как карлик; есть поверья, что он мог изменять свой рост. Если леший одет, то в целом так же, как обычный человек. Часто его сопровождает сильный ветер, или сам он может представать им. У лешего отсутствует тень. Он может становиться невидимым. Леший обладает огромной силой. Ему приписывается всё разнообразие лесных звуков, но он может разговаривать и по-человечески.
Чаще леший представлялся одиноким существом, считалось, что в одном лесу только один леший, но в ряде мифологических рассказов лешие собираются вместе и живут семьями и даже деревнями (жена лешего — лешачиха или похищенная девушка, дети — собственные лешачата или также похищенные). Леший может изображаться имеющим степенный характер, а может как любитель повеселиться, то он сильный и страшный, то глуповатый. Как хозяин, леший заботится о лесе, охраняет его, является покровителем лесных животных и растений.
Отношение к лешему в народе было двойственным. С одной стороны, его причисляли к враждебной человеку и опасной для него нечистой силе, впрочем, чаще не целенаправленно вредящей людям, а проказничающей, но делающей это грубо и зло. С другой стороны, лешего считали справедливым хозяином леса, который не станет вредить просто так, но может наказать за ненадлежащее поведение в его владениях, а может и помочь человеку. По народным представлениям, леший мог обеспечить удачу на охоте и благополучный выпас скота, для этого охотникам и пастухам было необходимо принести ему дар и заключить с ним договор.
Блуждания человека в лесу связывали с воздействием лешего. Также, прикинувшись знакомым, леший может маячить впереди на расстоянии, не давая себя догнать. Считалось, что избавиться от лешего можно при помощи или молитвы, или матерной брани, оберегов и других средств. Чтобы снять его чары, нужно переодеть свою одежду наоборот. С лешим связывали пропажу людей и скота в лесу. Как повод для «похищения» рассматривали проклятие в виде посылания «к лешему». Леший может подменивать младенцев на полено или на своего уродливого ребёнка. Похищенных девушек лешие берут себе в жёны и могут заводить с ними детей. Чтобы найти пропавших, предпринимали не только обычные поиски, но и совершали обряд «отведывания» — преподносили дар или угрожали магией или заступничеством святых.
Лешему приписывали способность предсказывать будущее, в связи с чем существовали ритуалы его вызывания и гаданий. В бывальщинах и сказках леший мог беспрепятственно общаться с людьми, иногда он принимал от них помощь, за что щедро благодарил. Леший является популярным персонажем художественных произведений. Благодаря этому его образ обрёл новые черты, не всегда соответствующие традиционным представлениям.
Распространение мифа и наименования
Наиболее распространённое в русском языке по отношению к этому персонажу слово леший означало «лесной», «лесистый» (например, «лешая земля», «лешие яблоки»)[4]. Но есть множество других имён, распространённых в разных регионах. Только у русских их упоминается более сотни[5]. Такое многообразие связано с запретом на произнесение настоящих имён духов. При сохранении веры в этого персонажа его называли вежливыми выражениями («лесной хозяин» и т. п.), слово «леший» считалось неуважением по отношению к духу и распространилось после упадка культа, изначально среди горожан[6]:190[7]:95. Указание на родство в именах (дедушка, дядя) объясняется славянской традицией брататься с опасным духом, считалось, что названный родственником дух не станет вредить человеку[6]:188-189. Стоит также отметить, что в быличках не всегда даётся имя духа, с которым столкнулся рассказчик, в таком случае персонаж определяется собирателем или исследователем, если это возможно, по чертам, характерным для определённого образа в данном регионе[8]:13-22[9].
Слово «леший» упоминается в литературных памятниках (в текстах заговоров) начиная с XVII века[к. 2][5][9][19]:34. Образ лешего впервые зафиксирован в XVIII веке, однако существуют средневековые жития святых[к. 3], в которых описываются бесы с поведением, присущим лешему[5][9][20][21][22][23]:137. Начиная с конца XVIII века исследователи фольклора указывали, что леший является одним из самых часто встречающихся персонажей мифологических рассказов восточных славян[24]:28, 32. Однако имеющиеся в распоряжении исследователей рассказы о лешем собраны в основном не ранее конца XIX века, в связи с чем они содержат как отголоски древних представлений, так и преимущественно поздние черты[24]:17-19, 31. Леший был широко известен у русских (особенно на Севере), в меньшей степени представления о нём бытовали у восточных белорусов и восточных украинцев[10]:104[24]:32. Вера в леших слабела с уменьшением площади лесов; она была сильна в лесной и лесостепной полосе, искажаясь и исчезая в степях[11]:79-80, 83[25]. Во второй половине XIX — начале XX века образ лешего из сферы культа постепенно переходил в сферу легенд и сказаний[25]. В XX веке сложилось представление о том, что лешие стали появляться гораздо реже, а то и вовсе исчезли, время действия в большинстве быличек о традиционных персонажах отодвинулось в прошлое, распространились сильный скептицизм по поводу существования нечистой силы[к. 4][24]:15-17, 47-48, 154-161[26][14]:326[15]:6, 10[12]:162-164, 173, 254-255, 258-264, ироничное отношение к ней[24]:154-161, её обезличивание[9][24]:158[26], замена старых мифологических персонажей на современных международных[27][28]. Тем не менее, леший до настоящего времени остаётся одним из самых популярных персонажей быличек[7]:98[14]:314[24]:156[26][29][к. 5][24]:155[28].
О лешем записано множество оригинальных быличек — простых страшных историй о личной встрече рассказчика или его знакомых с лешим, бывальщин — более сложных якобы реальных историй с многокомпонентным сюжетом — и поверий — суеверных убеждений в существовании мистических связей между явлениями. Есть также немногочисленные бытовые сказки с лешим (в связи с тем, что мифологические персонажи, в отличие от персонажей сказочных, воспринимались как реальные, а не вымышленные); леший в сказках деромантизирован, приземлён, часто неорганичен и легко заменяется другим персонажем[7]:98[24]:35-45, 151-154[30].
Мифологический образ лешего, как и остальных подобных духов, сложен, многогранен, расплывчат и имеет смешанное происхождение, объединяя в себе элементы разных эпох и форм мифологического сознания[9][к. 6][11]:81-82[24]:30.
Внешний облик
Облик, в котором леший предстаёт в мифологических рассказах, указывает на его потустороннюю природу и связь с лесом. Как персонификация леса, он может принимать самые различные связанные с ним образы[13]:253[14]:314. Леший многолик; представление о нём синкретично: это одновременно и животное, и растение, и человек, и вихрь, и безликий дух[13]:264[18]:321. Внешний облик лешего (как и остальных мифологических персонажей) в быличках может и не приводиться, так как его образ часто неуловим, кроме того, рассказчик мог считать опасным красочно описывать нечистую силу[31].
В мифологических рассказах леший может предстать фитоантропоморфным существом с перевесом признаков в ту или иную сторону в каждой реализации. Бывает, что это полностью растительный объект — дерево (почитаемые сосна, ель, берёза, дуб, указывающая на демоничность осина и др.), куст, пень, лист, мох, гриб и т. п. Далее в них начинают проявляются человеческие признаки: форма, ветви как волосы. С другой стороны, антропоморфность может доминировать, а связь с растительностью проявляться в значительных деталях: длинные всклокоченные зелёные волосы как ветви дерева или куста, лишайниковая борода, обросшая мхом одежда древесного цвета и структуры, обросшее мхом лицо, толстая как кора кожа. Наконец, растительные черты могут сокращаться до атрибутов: дубина или батог в руках, зелёная борода, глаза и одежда. Ассоциацию с лесом дополняет способность лешего хлестать человека прутьями, шуметь, гудеть, трещать деревьями[13]:250-254[14]:316[18]:321, 323[32]:657[33]. Иногда леший персонифицирует весь лес, заполняет собой всё его пространство[5][13]:253[34].
Также в рассказах леший может предстать и зооантропоморфным существом, опять-таки с разной долей признаков. Это может быть животное, причём как дикое — почитаемые медведь, волк, филин, указывающие на демоничность заяц, лягушка, ворона, сорока и др., так и домашнее[к. 7] — собака, чёрная кошка, конь, чёрный козёл и др. Леший часто предстаёт как получеловек-полукозёл (наподобие чёрта[к. 8]): чёрная шерсть по всему телу, небольшие, загнутые витком рожки, копыта, длинные волосы на голове и длинная борода. Или это человек с признаками животного: волосатость, одежда из звериной шкуры, когти на руках и ногах, копыта, хвост, крылья, лошадиные узды, животные звуки и др. Животное может сопровождать лешего: чёрная собачка, чёрный козлик[13]:254-258, 264[14]:316[18]:322-323[23]:87-88.
Однако преобладает антропоморфный образ лешего[13]:258, сравнительно поздний по происхождению[24]:29. Впрочем, леший и в виде человека имеет ирреальные особенности[31][к. 9][12]:170-177. Это может быть как гигант, так и обычный с виду человек. У лешего длинные седые, зелёные, иногда рыжие, растрёпанные или зачёсанные налево[к. 10] волосы и длинная седая, иногда зелёная, борода, иногда он лысый. Иногда представляли, что его лицо белое как береста. Глаза у него или зелёные, или неестественно бледные, даже белые, или свинцово-синие, или блестящие, или тусклые. Они могут быть или выпуклые, или правый глаз всегда неподвижен и больше левого, или оба больше человеческих, или неподвижные и никогда не моргают. У лешего могут отсутствовать брови и ресницы (но иногда у него кустистые брови), а иногда и ноздри или правое ухо, или один глаз, он может быть хромым. Иногда утверждается, что у лешего заострённая вверх голова[к. 11]. В некоторых описаниях у лешего синяя кровь и, как следствие, синяя кожа. В части поверий для лешего характерны стремление скрыть своё лицо, нежелание смотреть в глаза собеседнику или лицо, которое невозможно разглядеть. Когда леший сидит, он закидывает левую ногу на правую. Некоторые белорусы считали, что у лешего сплющенное, ребром вперёд, длинное лицо, длинная клинообразная борода, один глаз и одна нога, причём пяткой вперёд. Распространено представление лешего как седого бородатого старичка. Часто леший предстаёт в виде родственника, соседа, знакомого, причём обман, бывает, раскрывается лишь по приходе домой, когда выясняется, что встреченный в это время был в совершенно другом месте. Леший может принимать образ умершего человека[5][13]:258-261, 263[14]:314-316[18]:321-323[23]:86-87[31][35][36]:68-69.
Представления о росте лешего разнятся: он описывается то как великан, способный перешагивать реки[к. 12], то как крохотный человечек, то он обычного роста. По некоторым поверьям рост лешего меняется в зависимости от окружающей его растительности: в лесу он вышиной с самые высокие деревья, а на поляне вровень с травой[13]:252-253, 258-259[18]:323[23]:86. Согласно другим взглядам, леший издали выглядит гигантом, а вблизи имеет обычный или даже маленький рост[14]:316. Вместе с тем леший может увеличиваться и уменьшаться и по своей воле[13]:253. На Русском Севере существовало представление, что лешие разделяются по размеру на лесовиков, боровиков и моховиков[14]:326[18]:324. Леший обладает огромной силой[13]:259. Он может быть очень тяжёлым, настолько, что лошадь не в состоянии тащить телегу, на которую он сел; рука его также тяжела[13]:258-259[14]:324.
Считается, что леший одет как обычный человек. На нём может быть кожаная или меховая одежда, армяк, шерстяной домотканый кафтан, сибирка[к. 13], одежда наподобие балахона или рясы с широкими рукавами. Головные уборы разнообразны: широкая шляпа, остроконечная шапка, иногда из разных лоскутьев, колпак[к. 11] и др.; по другим поверьям леший всегда с непокрытой головой. По одним версиям, леший всегда подпоясан, а по другим — всегда без пояса[к. 14]. Типичная обувь лешего — лапти, иногда огромные; часто его застают за их плетением или ковырянием в них, сидя на пне при свете луны. Также он носит сапоги, а иногда ходит босой. Левая пола одежды лешего запахнута на правую (у мужчин принято наоборот), при этом правая пола может быть «подтыкнута», обувь иногда надета не на те ноги. Часто леший предстаёт в форме лесника или солдата[к. 11], обычно с блестящими пуговицами. В поздних быличках леший одет в современную одежду: кепку, сапоги или ботинки и т. п.. Иногда он в одежде нехарактерной для леса, например, в чёрном костюме. В целом же цвет одежды у лешего указывается разный: цвета леса зелёный и бурый, цвета потустороннего мира белый и чёрный и их смесь серый, демонический красный, связанный с представлением о цвете крови синий. В руках у лешего обычно кнут, батог, дубинка или кошёлка, что указывает на его связь с лесом и покровительство животным. Часто лешего видят голым[к. 15][5][10]:105[13]:260-263[14]:315-316[18]:321-322[23]:87[31][37].
Считалось, что идущего лешего спереди и сзади сопровождает сильный ветер, по направлению которого можно определить, куда он держит путь. Ветер этот заметает следы лешего, поэтому, по одной из версий, их никто не видел (но в других историях леший оставляет следы)[13]:301[18]:323-324[32]:655, 661[36]:70. Леший и сам может принимать облик сильного ветра, вихря, а также бури, дождя, тумана. В этом облике он поднимает пыль на дороге, сносит крыши домов и валит деревья. В некоторых регионах образ лешего как вихря был самым распространённым, а кое-где любая непогода идентифицировались с ним[5][12]:181-184[14]:316[38].
Существует поверье, что у лешего отсутствует тень[к. 16]. Леший может быть невидим для людей, он может внезапно или постепенно исчезнуть[5][13]:262-264. Рассказывали, что чтобы увидеть истинный облик или невидимого просто так лешего, нужно посмотреть через правое ухо лошади или через хомут, сидя между тремя боронами[13]:277[18]:323. Есть севернорусские поверья, утверждающие, что леший носит шапку-невидимку, но его можно увидеть с помощью растения иванова (или адамова) голова и украсть у него шапку[5][10]:105. В некоторых историях единственным проявлением лешего являлся внезапно возникший в лесу беспричинный, иногда коллективный страх[12]:254-255.
Согласно мифологическим рассказам, звуковые проявления лешего шумны (часто слышатся на весь лес, оглушают человека) и разнообразны (все звуки, которые слышатся или чудятся в лесу): свист, хохот, хлопки в ладоши, зычный крик, пение, голоса любых животных, завывания ветра, гул, треск и шум. Таким образом леший выражает своё превосходство над человеком, своё недовольство, стремится испугать, подшутить, сбить с пути ложными звуками. Во множестве историй леший разговаривает по-человечески. Часто он передразнивает людей — подобно эху, которое в лесу считалось его откликом. Однако иногда он подчёркнуто молчалив, в некоторых местах считали даже, что он не может говорить. Человек мог услышать звуки свадебного поезда леших[к. 17]: топот коней, колокольчики, гармони, песни[8]:126-128, 131-132[12]:216-217[13]:254, 264[15]:323[23]:89.
Образ жизни
В быличках и бывальщинах описываются встречи с лешим в любой точке леса, а также в поле и даже в деревне, и в любое время суток. Согласно поверьям, живёт леший на старых сухих деревьях (ель, верба), в дупле, в кочке, в корнях вывороченного дерева, в корягах, в лесных избушках, в тайной пещере[к. 18] и даже под землёй[к. 19]. Рядом с логовом лешего человек непременно заплутает. Согласно другим представлениям, леший живёт в пущах, в глубине леса, путь туда защищён густыми, непроходимыми зарослями и валежником, незамерзающими даже зимой топями. Вместе с «хозяином» живут его звери и птицы. Есть поверья, что туда приходят перед смертью лесные животные[к. 20]. Чаще леший представляется одиноким существом, в каждом лесу живёт только один леший (большие леса могут быть разделены на участки, в каждом из которых свой леший). Но в ряде мифологических рассказов лешие могут собираться вместе, живут семьями (жена лешего — лешачиха или похищенная девушка, дети — собственные лешачата или также похищенные) и даже деревнями: дома леших покрыты кожей[к. 21], их охраняют собаки, в хозяйстве содержится скот; есть истории о том, что у леших бывают воеводы и цари; главу леших называли лесни́чий, лесной царь, лесовик, Мусаил-лес[к. 22], честной лес[5][9][10]:106[13]:265-267[14]:316[18]:324[32]:658, 662[33][39]:510. Леший может перемещаться по людским дорогам, но в лесу есть у него и собственные невидимые тропы[к. 23] , не совпадающие с людскими[к. 24], попасть на них опасно для человека — можно заблудиться[14]:318[40]. Существовали представления, что лешие активны не все сутки, но только в некоторые, обычно переходные, часы: ночью (особенно в полночь), на утренней заре, в полдень, или в неопределённый «худой час»[9][13]:267.
Представления о нраве леших также противоречивы. С одной стороны, лешие часто изображаются имеющими степенный характер, с другой — они любят пошутить, повеселиться, выпить[к. 11], поиграть в карты[5][31]. Лешему приписываются все явления, вызываемые в лесу порывами ветров: завывания, треск деревьев, шум листьев. Валящие деревья и срывающие крыши ураганные ветра в некоторых регионах связывали с шумными свадьбами леших, которые они справляют летом. Леший любит висеть и качаться на древесных ветках, почему в некоторых местах его прозвали зы́бочником[к. 25]. Он часто сидит на дереве или пеньке и плетёт лапти или изготавливает поделки из дерева. Лешие могут враждовать между собой (говорится о битвах леших друг с другом, в качестве оружия использующих деревья и валуны), с чертями, водяными, полевыми и домовыми[13]:254[14]:314, 316, 322[18]:323-325[32]:654—655, 657—660, 665[39]:510-511.
Считалось, что будучи хозяином леший заботится о лесе, охраняет его. Леший является пастухом всех лесных обитателей, в связи с чем его изображают старичком с плетью в руках. Он пасёт зверей, заботится об их пропитании, защищает от охотников, спасает от пожаров. Леший распоряжается подвластными ему животными, как своим имуществом, например, он может проиграть их в карты другому лешему — это служило мистическим объяснением массовым миграциям зверей: белок, зайцев и др. Но нередко леший представлен как покровитель только одного или нескольких видов диких животных, в русской традиции это чаще всего медведи и особенно волки (леший может воплощаться белым волком — вожаком)[13]:254-256, 268, 270-273[14]:317-318[18]:325.
Ряд дат в народном календаре связаны с лешими. Особенно часто леший показывался перед Великим постом, Вербным воскресеньем и в ночь на Ивана Купала на 24 июня (7 июля)[10]:105-106. Считается, что лешие, как и другие духи, празднуют приход весны и Пасху (лучший подарок для лешего в этот день — пасхальное яйцо)[14]:324. На Егория Вешнего, 23 апреля (6 мая), или около Николы Вешнего, 9 (22) мая, с лешим могли заключать договоры пастухи[41]. Охотники чаще всего заключали договоры с лешим на Пасху и в ночь на Ивана Купала[13]:274. В ночь под Агафона Огуменника, 22 августа (4 сентября), лешие выходили из леса в поле, бегали по деревням и сёлам, раскидывали снопы по гумнам и вообще творили всякие бесчинства; крестьяне по ночам охраняли от лешего снопы, они ходили на гумно в вывороченной одежде и обводили около снопов круговую черту кочергой, как бы замыкая их оградой[18]:339. Также особым «срочным днём» лешего считалось Воздвиженье, 14 (27) сентября, когда лешаки сгоняли в особые места лесное зверьё, чтобы играть на него в карты; крестьяне не ходили в этот день в лес, чтобы не попасть на сборище леших[5]. На Ерофея-мученика, 4 (17) октября, лешие перестают бродить по лесу, так как проваливаются под землю, откуда появляются вновь лишь весной[к. 26]. Расставаясь на зиму с лесом, лешие в досаде, в недовольстве и тоске бесятся, подымают ветры, ломают деревья, роют землю, разгоняют всех зверей по норам. Ходить в лес в этот день считалось опасным, так как можно потерять разум. Вновь появляются лешие только весной, когда начинает таять снег. Однако, согласно столь же распространённым представлениям, лешие остаются в лесу и зимой, вызывая вьюги. Как и остальная нечисть, лешие могли проявлять себя во время Святок[10]:106[13]:253, 267-268[18]:339[42][23]:91[35].
Представления о происхождении леших размыты. Были распространены поверья, что лешими становятся проклятые люди, обмененные нечистой силой дети, заложные покойники, потомки от брака чёрта и ведьмы. В народном христианстве были известны сравнительно поздние мотивы, согласно которым лешие, как и вся нечистая сила, рассматривались либо как ангелы, свергнутые Богом и упавшие в случае леших в лес, либо как творения Дьявола, пытавшегося подобно Богу создать человека, но низвергнутые Богом на землю; либо как не представленные Богу дети Адама и Евы[14]:310-312, 314[18]:320, 324[24]:32-33[43], либо как различные другие проклятые Богом персонажи[15]:306-307[24]:32-33.
Леший и человек
Лесной хозяин
Жизнь крестьянина была тесно связана с лесом, зависела от него. В лесу совершался весь цикл земледельческих работ (при сохранении подсечно-огневого земледелия), в лесу пасли скот, заготавливали дерево для строительства и отопления, охотились и ловили рыбу, собирали грибы и ягоды, к лесным промыслам относились гонка дёгтя и смолы, выжигание древесного угля, через лес проходили дороги, в лесу совершались различные языческие обряды. Но хотя лес и активно использовался человеком, соседствовал с освоенным им пространством, тем не менее оставался неподвластным ему. Он воспринимался как чуждая и опасная территория, место скопления нечистой силы и даже иной, «тот» мир[13]:247-250[14]:314[18]:320.
Отсюда и отношение к лешему, как к лесному хозяину, в народе было двойственным[к. 27][15]:6[25][2][23]:137[31]. С одной стороны, его причисляли к враждебной человеку опасной нечистой силе, а иногда и путали с чертями. С другой, его часто противопоставляли «настоящим» чертям: его негативные действия вызваны не целью загубить человека, а желанием наказать (пусть и смертью) за ненадлежащее поведение в лесу[14]:323[18]:321, 330[24]:119 (а иногда и нарушение правил человеческого общества[14]:323). Согласно народным поверьям, лешие не столько целенаправленно вредят людям, сколько проказничают и шутят, но делают это грубо и зло: они пугают хохотом и хлопаньем в ладоши, сбивают с пути, прячут шапки и корзины, незаметно укладывают спать на муравейник, заставляют залезть на дерево, под видом чарки водки подносят еловую шишку, снимают с телеги колёса и др. Но при этом лешего воспринимали и как доброго и справедливого духа, который просто так человеку не навредит; он может помочь набрать грибы или ягоды, указать дорогу, если его попросят, позаботиться о потерявшемся ребёнке. От лешего зависит удача на охоте и благополучный выпас скота[14]:314, 318-319[18]:321, 326, 330[35]. Множество мифологических рассказов повествует о противоборстве человека и лешего, о поиске компромисса между ними[13]:270. Двойственное отношение проявлялось и в том, что леший представлялся то сильным, страшным духом, против которого могут помочь только молитвы или магия (в основном в быличках), то простым народным чёртом, глуповатым, которого умный мужик легко может обхитрить (в основном в сказках и близких к ним бывальщинах)[15]:336[43].
Согласно народному этикету[к. 28][12]:255-258, отправляясь в лес, следовало помолиться и попросить разрешения войти в него у «хозяина». Согласия лешего следовало просить и на любую деятельность в лесу. Нельзя, отправляясь в лес, говорить, что ты идёшь ненадолго — это решать не человеку, а лешему. Очень опасно перед походом в лес получить проклятие родственника — леший считал, что проклятые люди посулены ему. Лешему не нравится, когда в лесу бранятся, шумят, поют, а тем более свистят — это его прерогатива, он может обидеться и поспешит ответить своим разрушительным свистом. Не стоит передразнивать эхо и откликаться на незнакомый голос — это может оказаться леший. Защищая лес, леший может мешать человеку рубить деревья (прячет топоры, раскидывает поленья), а тем более увечить их без надобности, и охотиться (отводит выстрел, лишает меткости и вообще способности стрелять, заманивает в непроходимые места). Человека, оставшегося ночевать в лесной избушке без спроса, леший старается напугать шумом, криками зверей и птиц, распахиванием дверей и др. и выгнать, может, даже убить. Нельзя ложиться на ночлег и разводить костёр на тропе, а особенно на перекрёстке, так как может задавить передвигающийся по ней леший или целая свадьба или похоронная процессия леших. Леший любит погреться у человеческого костра, но, разозлившись, может и раскидать или затоптать его. Ведущего себя плохо в лесу человека леший мог напугать до полусмерти, заморочить видениями, наслать на него болезнь, защекотать до смерти (за последнее его иногда называли щекотуном)[12]:200-201, 224, 338-348[13]:268-270, 273, 278, 302, 308-311[14]:317-318, 322-323[18]:325-326, 330-331, 339[32]:655, 658, 660. Если человек заболевал и считалось, что это произошло в лесу, то к лешему обращались с прошением о выздоровлении[15]:322-323. Однако иногда леший мог вредить человеку и без видимой причины[5][к. 29][7]:97-98[26].
Леший и охотники с пастухами
Охотники были убеждены, что удача на промысле зависит от лешего, это он распределяет дары леса между людьми. Для успешной охоты можно заключить с лешим договор (лучшим временем для этого считались Пасха и ночь на Ивана Купала): принести ему дар — «первохрестное» пасхальное яйцо[к. 30], хлеб с солью (со своими волосами или ногтями) и др. — или жертву — свою кровь (из пальца) или первую добычу; или написать кровью договор на бумаге или листе растения. Дар оставляется в корнях вывороченного дерева или на перекрёстке лесных дорог, при этом человек должен снять пояс (оберег) и крест (отказ от христианства). Леший может сам указать охотнику, как заключить договор. Человек обещал выполнять определённые условия, например, не брать добычи больше, чем определено, или не ходить на охоту в определённые дни и т. п. Договор с лешим необходимо хранить в тайне. Помимо этого, для закрепления удачи на охоте использовались заговоры с обращением к лешему. Выполняя договор, лесной хозяин приводит под ружьё охотника «стада» животных или загоняет их в его ловушки, делает выстрел всегда метким. Человек, нарушивший договор или его тайну, лишается покровительства лешего и может понести серьёзное наказание — болезнь или даже смерть[13]:273-279[14]:320-321[18]:330-331[32]:659, 663-664. Сделка с лешим означала, что охотник отдаёт себя в его власть и, с закреплением христианства, всё чаще приравнивалась к продаже души чёрту, например в поздних поверьях для заключения договора с лешим требовалось крест положить под пятку или зарыть в землю или выстрелить из ружья в иконку, святые дары или в крест и смазать ружьё вытекшей из них кровью[12]:211[13]:275, 278-279.
Скот во многих регионах пасли в лесу, и с целью оградить его от нападений хищников и пропажи пастух в начале сезона, на Егория или на Николу, совершал ритуальный обход (отпуск) скота — обходил стадо трижды с иконой и другими «магическими» предметами, произнося заговоры. Считалось, что если обход был совершён с ошибками, то леший, обиженный на применение против него магии (а именно он считался причиной всех несчастий со скотом в лесу), может попытаться отомстить людям — погубить животных. Поэтому часто предпочитали ритуалу «божественного» («благословенного») отпуска договор с лешим и «лесной» («страшный», «неблагословенный») отпуск. Для этого в те же дни также был должен обойти стадо в ритуальных целях, в этот же день или накануне сесть на осиновый пень или поваленную берёзу и вызвать лешего с помощью магической формулы, пообещав ему приношение — пасхальное яйцо, хлеб с солью или одну-две коровы. Корова, «завещанная» лешему, должна была погибнуть или пропасть в лесу в течение сезона. По другим традициям, лешего не вызывали, а просто клали подарок ему под берёзу, «которая на тебя посмотрит». Договор с лешим заключался при помощи строго определённой формулы-заговора, однако текст её никому записать не удалось. Также для закрепления договора пастух оставлял в лесу запертый на ключ замок. Считалось, что когда коровы пасутся, леший отпирает его, а когда им надо идти в деревню — запирает. После заключения договора считалось, что скот пасёт уже не пастух, а леший либо его помощник или лешачиха. Верили, что после этого ходить в лес с коровами пастуху не нужно — весь день он занимался своими делами, отвлекаясь лишь на выгон и загон скота. Причём пастух мог по своему желанию, протрубив, вызвать любую скотину из леса. Заключивший договор с лешим пастух должен был в течение всего сезона соблюдать ряд запретов: ему нельзя было смотреть за скотом в лесу, бить его, убивать лесных животных, ломать деревья, собирать ягоды (особенно чёрные) и грибы, ругаться в лесу, стричь волосы и ногти, пасти в своей одежде, давать другим людям свои трубу и батог, прикасаться к другим людям (здороваться за руку, есть из одной посуды, мыться вместе в бане, спать с женщиной), видеть мертвецов и новорождённых; также было запрещено в течение сезона продавать скотину из стада, чесать шерсть у овец, нарушать целостность изгороди. Боялись что нарушение этих табу приведёт к разрыву договора, к гибели скотины, а то и пастуха[13]:281-291[14]:320-321[18]:331-335, 339[41].
Считалось, что леший мог похищать у людей скот, особенно тот, который прокляли, послав «к лешему». Леший мог наказать за беспечное отношение к скоту, оставленному без присмотра со словами, что, мол, никуда не денется, — ведь это решать не человеку, а лешему. Скотина могла пропасть, если попадала на место, которым прошёл леший. Леший мог «привязать» скотину к дереву, так что она не могла от него отойти, хотя съела вокруг всю траву и голодала, или даже «закрыть» («спрятать») животное, как бы поместив его в иной мир, причём ищущие люди могут слышать где-то поблизости колокольчик коровы. Или леший заводит животное в глухое, труднодоступное место. По другим представлениям, леший заботится о похищенных коровах, пасёт и доит их. Леший мог наслать на скотину, которую пас плохой пастух, диких животных — волков, медведей. Чтобы найти пропавшую скотину, крестьяне предпринимали не только обычные поиски, но и совершали обряд «отведывания» («отворачивания»): ночью или рано утром шли на перекрёсток лесных дорог (или посылали «знающего» человека), где пытались договориться с лешим. Для этого ему преподносили дар — яйцо, хлеб с солью и др., завёрнутые в чистый кусок ткани, перевязанный красной ниточкой, молили его или угрожали ему магией («закрестить» все дороги в лесу, перевязать все деревья) или заступничеством святых. Если пропавшая скотина не была «завещана» лешему, то она либо сама вскоре возвращалась, либо леший говорил, где её можно найти, либо рассказывал о её судьбе (загрызли звери, украл кто-то из людей, гуляет не в лесу). Также леший мог покалечить скотину[13]:291-298[14]:320-321[18]:335-338[31][41]:246-247.
Причина блужданий и исчезновений людей
Леший рассматривался как первопричина блуждания человека по лесу, в связи с чем его также называли блуд, шату́н, мани́ло и води́ла. Человек не может найти дорогу, потому что леший «обошёл» его, как бы замкнул невидимой круговой чертой, тем самым выделив из этого мира в иной. Заблудится и тот, кто «перейдёт след лешего», попадёт на его тропу. Леший может закрыть дорогу преградой-наваждением: буреломом, рекой и др. А может «закрыть» и самого пропавшего человека — люди слышат, что он где-то рядом, а найти не могут. Леший может «привязать» человека к дереву, в котором он живёт, в таком случае путник, блуждая, всё время возвращается к нему. Он может сфальсифицировать естественные приметы и ориентиры, по которому человек замечал путь. Охотника леший может завести в чащу, прикинувшись ускользающим животным, иногда диковинным. А может заводить голосом знакомого, плачущего ребёнка или умирающего. Леший может принимать образ знакомого или просто неизвестного попутчика и, отвлекая разговорами или суля показать места, богатые грибами или ягодами, заводит в непроходимое место, после чего исчезает; его появление в таких случаях часто связано с тем, что человек мечтал о попутчике. Заблудившийся человек оказывается в незнакомом месте, которое в бытовом плане понимается как труднодоступное, а в мифологическом — как иной мир. Впрочем, когда чары спадают, человек может обнаружить себя совсем недалеко от привычных мест. Также, прикинувшись знакомым человеком, леший может маячить впереди на расстоянии, не давая себя догнать и не откликаясь. Исчезает этот спутник внезапно, часто на границе с культурным миром — при переходе через мост или изгородь, при этом обычно хохоча[к. 31][13]:299-305[14]:314, 318, 326[18]:325-329[23]:89[32]:660-661.
Согласно поверьям, избавиться от лешего, если он воспринимается как нечистая сила, могут помочь молитва, крёстное знамение, упоминание Бога, в случаях же восприятия лешего как древнего божества вернее действует матерная брань, также можно попытаться рассмешить лешего. Чтобы закончить разговор с лешим, необходимо произнести «заднее слово», то есть то, которое он (или же сам человек) сказал первым, как бы замкнув словесный круг. Оберегами от лешего служат соль и огонь, очерченный «магическим» предметом круг, лутошка (очищенная от коры липовая палка), головёшка, рябина. Леший боится собак и трёхцветных кошек. Лешего можно прогнать ударом наотмашь. Он боится огнестрельного оружия, особенно заряженного медными пулями-пуговицами[13]:304, 308-310[14]:322-324[15]:318-319[18]:325-326, 339[32]:655. Чтобы избавиться от чар лешего, заблудившемуся необходимо снять с себя всю одежду и надеть её наоборот: наизнанку, задом наперёд, поменять местами обувь, перевернуть стельки и т. п. При этом раздеваясь необходимо громко браниться и выбивать одежду о дерево, а одеваясь — читать молитву и произносить заговор. Аналогично, если потерялся, ездя на телеге, следует перезапрячь лошадей наоборот. Ещё можно было попытаться выйти из леса задом по собственным следам[к. 32]. Также лешего можно просто попросить указать дорогу[12]:221[13]:305-307[14]:323[18]:329-330[32]:661[44].
Подобно другим демоническим персонажам, леший может похищать людей[к. 33][13]:312-314, 318-319[27][45][46]. Пропасть могут люди любого возраста и пола. Чаще всего поводом для похищения становится проклятие, особенно родительское, в виде посылания «к лешему». Если проклятого ребёнка удаётся окрестить, то леший ждёт, когда ему исполнится 7 лет, после чего сманивает в лес. Взамен похищенного младенца лешие иногда кладут в колыбель «подменыша» — полено или связку соломы, иногда же оставляют своё детище, принимающее образ похищенного ребёнка, но искажённый, уродливый; подменыш злой, много орёт, не умеет ни ходить, ни говорить, не проявляет признаков интеллекта; через некоторое время он исчезает или умирает или по достижении определённого возраста убегает в лес, а если остаётся между людьми, то делается колдуном. По одним рассказам, лешие хорошо относятся к похищенным: кормят и воспитывают — дают им тайные знания, делая колдунами и знахарями. Похищенных девушек лешие берут себе в жёны и могут заводить с ними детей[к. 34]. Если же от лешего рождает женщина, живущая в деревне, то её ребёнок вскоре исчезает[к. 35]. Леший также может похитить человека с целью превращения в раба. Зачастую похищенные становятся невидимыми для людей, хотя сами видят родных, слышат их разговоры, переживают разлуку, но открыться не могут[к. 36]. По другим рассказам, пропавшие дичают, перестают понимать речь и носить одежду, обрастают мхом и корой, кусаются и убегают от людей. Есть также рассказы, в которых «похищенные» (заблудившиеся) люди погибают от изнеможения, голода, падения в яму или попадания в трясину[12]:176, 393-397[13]:311-314, 317-319[14]:319-320[18]:324-325[27][36]:70[43].
Считалось, что защититься от похищения можно сразу же после проклятия, используя христианские (помолиться, перекреститься, вспомнить Бога, совершить молебен) или языческие средства (сказать «чур меня», произнести заговор, произвести обряд «отведывания»), а то и просто вовремя спохватившись и догнав «уносимого» в лес. Чтобы найти заблудившегося в лесу человека, люди совершали тот же обряд «отведывания» («отворачивания»), что и в случае с потерявшимся домашним животным, только дары были несколько ценнее — не только хлеб с солью, но и блины, пироги, горшок с кашей, кусок сала. Помощь против лешего родственники искали и у домового, обращаясь к нему, «гаркая» в трубу. Существовало поверье, что похищенный, чтобы вернуться домой, не должен был есть пищу леших (но в других рассказах люди угощались у лешего и возвращались, но взятая ими с собой еда превращалась в шишки, мох и т. п.). Если с лешим удалось договориться, то он показывал пропавшему дорогу, или даже сам выводил его из леса, или «открывал» его ищущим — пропавший мог оказаться в том месте, где его уже безрезультатно искали. Леший по-разному относился к тому, что ему приходится расстаться с похищенным: с радостью и назиданием не посылать больше к нему, с раздражением, что его зря побеспокоили, или с нежеланием, стараясь удержать свою жертву. Леший мог вернуть давно похищенного им человека в качестве награды за то, что ему помог другой человек, или за ненадобностью, когда человек состарится, или выдать похищенную им в детском возрасте девушку замуж к людям[5][13]:306-307, 314-317[14]:319-323[18]:330[24]:42-43, 46.
Существовало представление, что вернувшиеся от лешего меняются. Они учатся заново говорить, повреждаются умом или, наоборот, становятся сосредоточенны и серьёзны, приобретают способности к колдовству, предсказанию своей и чужой судьбы, общению с духами (лешими, домовыми). Вернувшихся тянет обратно в лес, они избегают людей, зачастую не могут создать семью[к. 37]. Они не рассказывают всего о своём пребывании у лешего, так как за это они могут поплатиться жизнью. У девушек (которых на Смоленщине называли после пребывания у лешего лесными девками) влияние похищения проходит после свадьбы[5][12]:217[13]:317-319[27][47].
Вызывание, предсказания и прочее
Мифологические рассказы содержат в себе несколько способов, при помощи которых можно было вызвать лешего. Согласно одному из них, необходимо нарубить молодых берёзок, сложить их в круг верхушками в центр, стать в круг, снять с себя крест и громко крикнуть: «Дедушка!» Также можно затупленным топором срубить в лесу сосну в обхват, чтобы она, падая, повалила две осины, встать на них лицом к северу и призвать лешего. В ночь на Ивана Купала можно срубить осину так, чтобы она упала на восток, встать на пенёк лицом на восток, нагнуться, посмотреть промеж ног и произнести: «Дядя леший! Покажись ни серым волком, ни чёрным вороном, ни елью жаровою, покажись таким, каков я»[13]:275-277[14]:321[18]:331-332[32]:663-664. Ещё способы: не молиться на ночь и перед сном думать о лешем; сесть на сосновый пенёк и трижды аукнуть; выйдя из дома, закрыть дверь левой рукой, придя в лес, разрыть муравейник левой ногой, срезать верхушку берёзки левой рукой и крикнуть «У-у-у!»; срубить осину, отрубить от неё чурку и аукнуть и так три раза[15]:316-318; ночью в лесу снять с себя крест, закопать в землю и сказать: «Владыка лесов, у меня есть до тебя просьба!»[12]:211.
В народе был распространён ритуал гадания, чаще всего на Святки, ночью в лесу, обычно на перекрёстке. Гадающие очерчивали вокруг себя магическим предметом (кочергой, лучиной и пр.) три круга-ограды или очерчивали шкуру животного, на которую садились, клали рядом с собой кусочек хлеба и иногда другие предметы и спрашивали у лешего, что случиться в будущем году. Ответом служили различные лесные звуки, в которых людям «чудился» смысл. Считалось, что леший соглашался ответить только на три вопроса. За несоблюдение ритуала гадающий мог жестоко поплатиться. Также считалось, что в Великий четверг можно прийти в лес, сесть на старую берёзу, позвать лешего («Царь лесовой, всем зверям батька, явись сюда!») и спросить у него о будущем. Кроме того, леший мог предсказать судьбу просто встретившемуся ему человеку. В некоторых местах считалось, что появление лешего предвещает беду[5][13]:319-323[14]:322, 326.
Когда рассказывают про встречи с лешим, как и с другой нечистой силой, часто используют слова «чудится», «кажется», «видится», «манит», «пугает», «блазнит» и другие выражения неопределённости[12]:170. Однако известны бывальщины и сказки, в которых леший мог беспрепятственно общаться с людьми: приходить в кабак и пить водку, нанимать человека в работники, ходить к людям в гости, приезжать свататься к понравившейся девушке и др[14]:319-320[15]:303-304, 317. Есть истории, в которых леший оказывается людоедом[15]:304-307, ездит на людях, превращённых в лошадей[15]:302, возит человека на спине[к. 38][15]:300[24]:44, ворует у людей неблагословлённую еду, а также зерно и гвозди[5][14]:319. Иногда леший принимает помощь от человека: просит научить играть на гармони, угостить его едой, повивальная бабка помогает в родах лешачихе, охотник освобождает связанного своими собратьями лешего, женщина позаботилась о лежащем в лесу голом ребёнке леших, человек молитвами помогает лешему справиться с чертями и др. В ответ леший благодарит человека: помогает разбогатеть, дарит магические предметы, идёт вместо него в солдаты[13]:314[14]:319-320, 322, 326-327[15]:326-329[32]:658, 663. Есть поверья, что в случае человеческих войн воюют между собой и лешие разных стран[5][13]:323[15]:298-300. Лешего часто «вспоминают» в ругательствах (впрочем, его можно заменить в них на чёрта)[48].
Лешачиха
Лешие женского пола зовутся лешачи́ха[10]:108[32]:662[49], алба́ста[50], борову́ха[10]:108, кикимора лесная[51], лесачи́ха[49], лесна́я[12]:172, лесни́ха[49], лесови́ха[18]:324, лесо́вка[18]:324, лешави́ца[49], ле́шая[4], ле́шенка[49], леши́ха[10]:106, лешо́вка[15]:294, лешу́ха[4], лисови́ха[24]:45, лоба́ста, лопа́ста[4]; Ukrainian: лісо́вка[52], лісу́нка[52]. Ребёнок леших — ле́ша[4], лешачо́нок[14]:317, лешеви́к[18]:324, леше́ня[4].
Лешачиха в мифологических рассказах, так же как и леший, предстаёт в различных обличьях. Она может выглядеть как уродливое существо с огромными и длинными грудями, которые она закидывает за плечи при ходьбе, или как обыкновенная девушка или женщина, нагая, в оборванной одежде или в белом или красном сарафане, с распущенными волосами с вплетёнными в них зелёными веточками, или как высокая дряхлая старуха. Может быть великаншей. Детей своих лешачихи подвешивают в люльках к деревьям[10]:108[13]:282[14]:326[18]:324-325[24]:45[32]:662-663[49].
В некоторых бывальщинах лешачиха изображена как жена лешего, хозяйка в его доме. В целом же лешачихи ведут себя в основном аналогично лешим: пугают криками в лесу, морочат и сбивают с пути, уводят в лес детей, парней и скотину, воруют неблагословлённую еду, пасут скот по договору с пастухом, благодарят человека за оказанную помощь[10]:106, 108[15]:295[24]:45[49]. На Русском Севере есть поверье, что лешачихи (боровухи) являются мужчине в лесу, часто в виде его жены или любимой и вступают с ним в половую связь, после чего он сходит с ума или умирает[к. 39][10]:108[12]:199-200[49]. Если надеть на неё крест и отстегать рябиновой веткой, то она исчезнет. Там же есть легенда про то, как парень женится на проклятой девушке-лесачихе и она вновь становится обычным человеком[49]. В украинской бывальщине парень женится на лесовке, предварительно окрестив, после того, как украл её одежду, пока она купалась[52]:110.
У лешачихи есть определённое сходство с русалкой, удельницей, «вольной старухой» («хозяйкой» тундры, болот в северных поверьях). У неё просматриваются черты проклятой, погибшей в лесу девушки[8]:17[49]. В связи с частичной самостоятельностью образа лешачих иногда рассматривают как отдельного персонажа[10]:108[49].
Родственные и схожие персонажи
В образе лешего просматриваются некоторые признаки бога грозы Перуна: в бурю он валит деревья, поёт-шумит, хохочет подобно раскатам грома, лешачата в это время выбегают играть. Подчас леший прямо изображается властителем стихий[13]:254, 265, 267. Как предсказатель, леший относится к ряду персонажей, наследующих функции божеств судьбы[13]:319, 373-374. Как у покровителя пастухов и животных возможна связь между образами лешего, «скотьего бога» Велеса и христианских святых, на которых перешли в двоеверии функции последнего: святого Власия, Егория Храброго (святого Юрия, Георгия Победоносца), Николы (Николая Угодника) и др.[13]:280, 291, 298[52]:112—113[53] Как покровитель одного из видов диких животных, чаще всего волков, реже медведей[к. 40], леший являлся восприемником функций тотемного предка[13]:254—256, 270, 290[23]:87[42]. С этим образом также преемственно связаны сербо-хорватский вучји пастир, украинский лісун (который может рассматриваться как отдельный персонаж — «волчий бог») и русский Егорий Храбрый[13]:271, 277-280[18]:325[52]:112—113[54].
Леший имеет тесное родство с духом-хозяином полей — полевым: предполагаются отделение полевого от лешего в процессе отхода людей от подсечно-огневого земледелия (обособление поля от леса) и повторное слияние с ним при растворении мифологической традиции[13]:249, 265, 272. Под взаимным влиянием и слиянием находились образы «злого» лешего и чёрта, который часто служил родовым понятием для всей нечисти[13]:257, 307-308, 322[24]:118-119[31]. Иногда наблюдалось также смешивание образов лешего с водяным[9] и болотником[55]. Жизнь в лесу, зелёные волосы, любовь хлопать в ладоши, качаться на древесных ветвях, хохотать и щекотать людей сближает леших с русалками, которых иногда называли их жёнами[35][56]:224. У белорусов образ лешего мог сближаться с образом лесного цмока (змея), высасывающего молоко у коров.[35] В современных историях некоторые функциональные особенности лешего переходят к интернациональным персонажам: инопланетяне похищают людей[27][57][58], в лесу встречают огромного, мохнатого, вызывающего болезни снежного человека[31] и др.
В мифологии славянских народов в лесу обитают самые разные персонажи. Упоминаемое выше название лешего боровик или боровой в некоторых местах может рассматриваться уже как отдельный персонаж — старичок, хозяин грибов, живущий под ними и ими же питающийся[8]:127-128[14]:326. Белорусы считали, что помимо обычных леших существуют пущевики — косматые, заросшие мхом по всему телу ненавидящие людей великаны, живущие в девственной пуще и хладнокровно губящие без разбора всех проникающих туда; впрочем, человеку могли помочь спастись неповоротливость, дряхлость, глупость и плохое зрение пущевиков[18]:324[33][36]:72-73. В украинских Карпатах есть персонаж чугайстер — добрый, жизнерадостный, обросший шерстью лесной великан, который охотится за мавками и защищает людей в лесу. Там же известен заманивающий и убивающий мужчин женский демон (лісна́, лісо́вка)[10]:108. У украинцев и в меньшей степени есть поверья о неперсонифицированном существе блуд или блудник, сбивающем людей с дороги и заводящем их в труднопроходимые места[14]:326[18]:499—500[59][60]. В мифологии западных и южных славян и украинцев в лесу могут встретиться дикие (дивьи, лесные) люди — голые, обросшие шерстью и волосами существа[10]:108[18]:499[19]. У западных славян, а также западных украинцев, в лесу помимо прочего пребывают лесные панны — женщины-карлики, заманивающие к себе молодых мужчин, — и демонические блуждающие огоньки — души грешных и неуспокоенных после смерти людей[10]:108[18]:499. Некоторое сходство с лешим имеет польский лесной дух (borowiec, borowy и др.), он пугает и сбивает людей с дороги, свистит и кричит с вершин хвойных деревьев и плачет, когда их рубят[8]:128[10]:108[60][61]. В польской мифологии также есть группа лесных персонажей, близких чёрту, которых называют духами, демонами, страхами и др., они пугают шумом и своим появлением, водят людей по лесу, нападают на путников, отнимают рассудок и насылают несчастья[10]:108[60]. У южных славян собственно лесные персонажи развиты слабо[к. 41]: есть различные дикие люди и шумска мајка — способный к оборотничеству дух с противоречивым характером, сходный с ночницей и отчасти с вилой[19]. Но в отличие от всех этих существ, для которых лес лишь место обитания, леший имеет статус хозяина леса: защищает его и распоряжается всем, что там есть[к. 42][10]:108[19][62].
В славянских народных сказках в лесу живут Баба Яга, Кощей, Королева пущи (у поляков), Лесной Царь, (у белорусов и украинцев), очеловеченные звери, например медведь (иногда Царь-Медведь) и др., в былинах — Соловей-разбойник[3][46]:174. В зимнем лесу действуют такие персонажи, как Карачун, Трескун, Студенец, Морозко[23]:91.
Русский образ лешего и образы духов леса российских народов, столетиями живущих бок о бок с русскими, взаимно влияли друг на друга[56] :34-37: это арзюри у чувашей, вирява у мордвы, ворса у коми, менкв у хантов и манси, нюлэсмурт у удмуртов, пицен у сибирских татар, шурале у казанских татар и башкир и другие. Отчасти схожими персонажами в других мифологиях являются греческие сатиры, римские фавны, немецкие лесные люди и другие[32]:653. Слово «леший» иногда используется для перевода на русский названий различных схожих существ и духов в иностранных языках[к. 43].[63] Оно также часто используется как прозвище для персонажей-людей в русской литературе[64][к. 44][65].
В художественных произведениях
Леший является популярным персонажем литературных сказок и стихотворений, сказочных пьес, фильмов и мультфильмов, славянского фэнтези, он встречается в песнях, на картинах и в других произведениях. Благодаря этому его образ обрёл новые черты, не всегда соответствующие традиционным представлениям[7]:97-98.
В литературе
В басне Василия Тредиаковского «Леший и Мужик» (1752) Мужик приглашает к себе домой замёрзшего в лесу Лешего, но тот убегает, испугавшись то согревающего, то охлаждающего дыхания человека[66]. Леший упоминается в стихотворении Василия Жуковского «К Войекову» (1814), в котором подмечена его зооморфность (козлоногость)[23]:154. В балладе Павла Катенина «Леший» (1815) леший изображается седым старичком, инфернальность которого выдаёт лишь «насмешливый и злой вид», он через сны заманивает мальчика в лес и похищает[23]:156-157[67]. В одном из стихотворений Петра Вяземского леший является олицетворением метели[68]. «Леший бродит» «на неведомых дорожках» у лукоморья в прологе к поэме Александра Пушкина «Руслан и Людмила» (1828)[23]:161. Леший часто фигурирует в «малороссийских былях и небылицах» Ореста Сомова[69]. В либретто Афанасия Фета «Днепровские русалки» (1839) леший — разудалый лесной царь, которому «всё в мире трын-трава», охотники используют магические фразы, чтобы защититься от его чар; также у Фета есть стихотворение «К лешему» (1840), в котором лирический герой просит того напугать девушку, чтобы она искала в нём защитника[70].
В рассказе «Бежин луг» (1851) Ивана Тургенева дети рассказывают былички о нечистой силе, в том числе и о лешем, и обсуждают его звуковые проявления[71]. В стихотворении Фёдора Глинки «Две дороги» (1850—1870-е) с лешим сравниваются паровозы и корабли («и свищет и рычит заклёпанный в засаде леший и без коней — обоз бежит…»)[72]. В стихотворении Льва Мея «Леший» (1861) ему снится страшный сон о железной дороге, проложенной сквозь его лес[73]. В стихотворении Николая Некрасова «Выбор» (1861) леший убеждает решившуюся на самоубийство девушку выбрать, вместо предложенных другими духами, его способ — броситься с дерева вниз головой[65].
В сборнике сказок Алексея Ремизова «Посолонь» (1907) леший появляется под разными именами и в разных образах, как и имеющих фольклорную основу, так и полностью выдуманных: сивобородый Леший-дед, что «крал дороги в лесу да посвистывал»; лесунок; тяжко вздыхающий Лесной Ох; спящий в хворосте Лешак-хворостянник; хвалящий свой лес, шумя как еловые шишки Лесовой; друг Водяного и Полевого Лесовик, которому дарят ягоды; и авторские персонажи лешки Боли-Бошка — живёт в черничном бору, используя хитрость душит людей, заводит в трясину; и Аука — седой «затейный» старичок, живущий в уютной избушке, знает много весёлостей и любит попугать[74][75]. В романе «Иверень» (1943) Ремизов создаёт образ лесавки — дочки лешего, которую он видит во сне: «её зелёные волосы пушатся без ветра, глаза как две ягоды. Она ничего не говорит, но её губы, как этот ручей — затаившееся живое сердце»; она дарит герою волшебное яблоко, открывая «в нём наличие внутренней связи с другим миром» и «предчувствие творческого вдохновения»[76].
Велимир Хлебников в части своих стихотворений показывает лешего как «хозяина леса», «полулюд-полукозёл», способного устроить «в роще самовал» и «ветры буйные смутить». Леший сливается со стихией леса: он зелёный, у него деревянные «руки — грабли», напоминающий древесную кору «тела стан в морщинах дряблый». Однако чаще образ лешего, как и других мифологических персонажей, у автора очеловечен и приземлён. Как замечает П. Ф. Маркин, «это не своенравный хозяин леса и зверей, а … уставший от времени старик», он «горбатый», «с серыми волосьями» и «древним челом»[23]:275-278. В поэме «Вила и Леший» (1912) ссора лешачих и попытка вилы соблазнить лешего изображены в буффонированном виде[23]:278[77]. Согласно М. М. Бахтину, в образе лешего в этой поэме, как и в образах лешачонка и лешачихи в рождественской пьесе-сказке «Снежимочка» (1908), «соединяется страшное и смешное, но страшное здесь существует „в форме смешных страшилищ“, то есть уже побеждённых смехом»[78].
Лесун — один из главных персонажей у Максима Богдановича в цикле «В зачарованном царстве» сборника «» (1914). Именно с его образом, а не водяника, связаны лесные озёра — зеркальца, манившие автора. Т. И. Шамякина видит в них вход в иной мир, куда и вынужден уйти вытесненный людьми лесун[34]. Озеро лесуна соединяет спящее на дне прошлое и отражающееся на поверхности будущее, в нём заключена целая вселенная[79][80][81]. По мнению Н. Я. Оноприенко, гибель лесуна в некоторых стихотворениях символизирует «упадок древней народной культуры, трагичную судьбу белорусского этноса, драматичную историю Беларуси»[79]. Лесун у Богдановича изображён старым и измождённым, хотя есть стихотворение, в котором его «душу дикую» крестит месяц в небесной купели[34][80].
В поэзии Николая Клюева лес — это и сама жизнь, дар неба, и хаос, в котором царит леший[82]. Клюев следует народному образу «лесного хозяина», сливающегося со своим царством. Леший управляет лесными животными, способен превращаться в пень, в его облике проявляются элементы леса — «нос — лукошко», «волосья — по́росли ракит». Клюев также демифологизирует лешего («бородёнка козья»), сближает его с крестьянами («доплетает леший лапти на опушке»). Леший у Клюева изумлённо наблюдает, как на его мир надвигается «злой тонконогий дьявол» — прогресс[23]:317-321. С другой стороны, в поэме «Песнь о Великой Матери» использован отрицательный образ лешего — «и в зыбуны косматый леший народ развенчанный ведёт»[83][84]. Помимо использования народных персонажей, автор создаёт собственных, вплетая их в ткань мифического пространства, например, трансформированного лешего — Старика-Журавика, вмешивающегося в судьбу младенца[23]:320.
В рассказе Владимира Набокова «» (1921) леший был вынужден эмигрировать из России, спасаясь от «безумных землемеров», уничтоживших его леса и убивших множество людей. Будучи заграницей, он зашёл проведать человека, которого пугал на Родине. Набоков изобразил лешего в духе фольклорных традиций, однако заметно и влияние картины «Пан» М. А. Врубеля. Леший в рассказе не может жить без своей земли и умирает, передавая герою что-то важное[85]. По мнению Н. Л. Блища, на образ лешего в рассказе оказали влияние ремизовские лешие из «Посолони» и сказки «Нежит» (1907): мажорная интонация Ремизова сменилась у Набокова трагическим пафосом, а образ Нежита — неприкаянного призрака «без души, без обличья» становится символом эмигрантской реальности[86]. По мнению Н. Н. Афанасьева, в образе лешего выражено то, что Набоков любил в природе России (мох, берёза, брусника) и чего ему не хватало в эмиграции, то, что ассоциируется с Родиной. Согласно автору, Россия лишается своей души[87].
Леший часто встречается в стихах Константина Бальмонта 1920-х годов («Ночное гульбище», «Леший», «Каженник»). Лешачихе и младшему лешему противостоит каженник (в данном случае — сошедший с ума человек) в одноимённом стихотворении. Здесь леший — сила зла с «лесной темнотой» в глазах, «лукавый плут с зелёной бородой», он путает лесные дороги и помрачает разум главного героя, в результате тот забывает дорогу домой, теряет Родину[88].
В романе-быличке Сергея Клычкова «Чертухинский балакирь» (1926) леший Антютик (от эвфемизма «анчутка») выступает сватом для главного героя. Он не нечистая сила, а хозяин леса. В нём присутствуют многие характерные черты мифического лешего[89]. К. А. Титянин считает, что его «образ близкий по стилю к гоголевским нечистым, по функции — к чёрту в „Братьях Карамазовых“ Достоевского»[90]. Рассказчик в романе отмечает, что «лет, может, тридцать, а то и поболе» назад, когда происходит основное действие, лешие были, но теперь исчезли, поскольку в них никто не верит, да и леса стали уже не те[89].
Леший и лешачиха присутствуют в «демонологическом романе» А. А. Кондратьева «На берегах Ярыни»(1930)[91].В романе описываются взаимоотношения в семействе леших.
Известно несколько переделок пушкинского «Лукоморья». В одном из них, созданном не позднее 1935 года, рассказывается про сталинскую эпоху, лешего в этом варианте ссылают в «Соловки». В переделке 1991 года леший возвращается из ссылки, после чего «народу сказки говорит». Есть также школьные переделки, где лешего сжигают или сводят с ума[92].
В поэме Арсения Несмелова «Прощённый бес» (1941) леший раскаивается в былой жизни, когда он стаскивал звёзды с небес (по мнению Т. Ф. Усковой, это отождествление с гоголевским чёртом) и издевался над богомолками, видя, что теперь не осталось паломников в расположенную в лесу обитель Николая Угодника, кругом одни «лихие мужики», уничтожающие лес. Николай Угодник покидает лес и прощает лешего, говоря, что ему зачлась его защита лесных животных, предлагает идти вместе с ним в «радостный Ерусалим»[93][94]. А. В. Пигин подчёркивает, что у Несмелова языческие боги и нечистая сила получают приглашение в рай, былые противоречия не важны в эпоху «лихих мужиков», которые уподобляются чертям. Как прощённый бес, леший в поэме имеет сходство с раскаявшимися демонами русских романтиков 1810—1830-х годов и, в большей степени, христианских легенд в русской книжности и фольклоре XVIII—XX веков. Однако для него испытанием являлась именно возможность спасения, которую леший отвергает, так как не может оставить без защиты лесных обитателей, чем подтверждает свою праведность. Николай перекрестил лешего на прощание, что придало тому сил[94].
В советской военной прозе черты лешего просматриваются как в положительных героях, например в «чудесном помощнике» дедушке Селиване в повести Евгения Носова «Усвятские шлемоносцы» (1977), так и в отрицательных, например, образы немцев в повести Виктора Астафьева «Пастух и пастушка» (1967)[95]. В рассказе Евгения Носова «Сронилось колечко» (2002), посвящённом эпохе коллективизации, перемены в обществе отрицательно сказались и на нечистой силе: в результате остановки мельниц исчезли речные омуты, и водяные были вынуждены перебраться в лес, где выживают как могут — «дегтярничают, живицу сочат, дорожки к белым грибам за полтину указывают», а лешие же оказались «посноровистей» — устроились на службу в лесничие. Так выродилось таинственное, неизведанное[96].
Также леший появляется в литературных сказках, а начиная с 1990-х годов — в славянском фэнтези, например, в «Саге о Ведьмаке» (с 1980-х) Анджея Сапковского[97], но всё же в основном в тех произведениях, которые близки к сказке, правда зачастую в «обытовлённом» образе[98].
В изобразительном искусстве
Как и другие мифологические персонажи, леший стал объектом интереса художников. По наблюдению О. А. Черепановой, они чаще всего изображают лешего древовидным[31]. Одним из первых нарисовал лешего Виктор Васнецов, создавший эскиз его костюма к опере «Снегурочка» в 1885 году; его леший стар и древоподобен с ногами-корнями и ветвями, покрывающими всё тело, на голове веточки с листвой[99]:310-311. Пан на «одноимённой картине» Михаила Врубеля 1889 года изображён на фоне типичного севернорусского пейзажа и не отделим от него, что роднит этот образ с образом лешего[99]:311[100].
К образу лешего обращался Николай Рерих. На юношеском эскизе «Леший» (1890-е) персонаж не индивидуализирован и не выделен из природы, что должно было передать «мироощущение древних». На рисунке «Лесовик. Кикимора. Чудо лесное» (1894) лесные духи изображены ожившими пнями, готовыми в любой момент исчезнуть. На картине «» (1916) духи леса уподоблены ожившим валунам — карликам, а их зачарованный лес напоминает паутину, что символизирует «препятствие, возникшее на пути художника к духовной гармонии»[99]:312-317.
Образы духов леса присутствуют на иллюстрациях Елены Кульчицкой к книге В. Гнатюка «Нарис української міфології» (1918—1921). В «Фантазии» сидящий под деревом лесовик похож на древнегреческого силена в росписи кратера «Силен и менады» V—IV века до н. э., он выглядит добродушным. В иллюстрации «Лесовик и эхо» лесовик, в соответствии со сравнением в книге, напоминает чёрта, а также силена с амфоры VI века до н. э. Лесовики также присутствуют на линогравюрах «Мелодия гор» и «Лесовик» из серии «Легенда гор и лесов» (1936); здесь их образы ближе к славянской мифологии и более романтичны[99]:317.
В театральном искусстве
В пьесе Владимира Даля «Ночь на распутье» (1839, ставилась в 1850-е) леший — хитрый, никого не любящий, злобный и своенравный дух природы, правящий в лесу, однако теряющий свою силу за его пределами. В соответствие с мифологией, он может по своему желанию менять свой рост, подражать звукам леса, «водить» по лесу людей. В то же время он одинок и несчастен, будучи безответно влюблён в девушку Зорю[101].
В драме Александра Островского «Снегурочка» (1873) леший участвует во всех событиях в лесу. Он немногословен, сонлив, не общается с людьми и при их появлении превращается в пень или проваливается в дупло. Леший подчиняется Деду Морозу, который указывает ему охранять Снегурочку, пока он будет в северных краях, что тот и делает, спасая её от Мизгиря, заставив его блуждать по лесу[65][102]. Также леший появляется в опере «Снегурочка» (1881) Николая Римского-Корсакова и фильме «Весенняя сказка» (1971) по мотивам пьесы.
В драме Леси Украинки «Лесная песня» (1911) Лесовик изображён как защитник леса, хранитель мудрости, старший наставник главной героини Мавки. Это живущий на лесной поляне бородатый дедок со степенным лицом и проворными движениями; когда он меняет одежду, то изменяется пора года. К людям, уважающим лес, например, к дяде Льву, относится хорошо, но способен и покарать, так, он превращает Лукаша в волколака за предательство Мавки. Помимо Лесовика в драме также есть лесной чёрт Куц[103][104][105][106]. По мнению И. Шевченко, для Лесовика характерны черты, присущие людям, он «один из тех, кто указывает путь к гармоничному человеческому существованию»[107]. По мотивам пьесы были созданы одноимённые балет (1936), и фильмы (1961, 1976, 1980), в которых также участвует Лесовик.
В драматической поэме Александра Олеся «Ніч на полонині» (1941) Лесовик изображён старым и лысым с сучками по всему телу, позеленевший от мха, он хозяин леса, к людям относится хорошо; помимо Лесовика в драме также есть лесной чёрт[108][109]. В драме Василия Белова «Бессмертный Кощей» (1978) леший — единственный, кто не покоряется захватившему лес Кощею и борется с ним, пока не погибает, что побуждает, однако, остальных лесных обитателей к восстанию[110][111][112][113]. Также леший — один из персонажей балета «Русские сказки» (1915) на музыку Анатолия Лядова и спектакля «Аленький цветочек» (1950) режиссёра Леонида Лукьянова. Кроме того, он постоянный герой новогодних ёлок и других праздничных представлений для детей[114].
В кинематографе
Леший появляется в фильмах по мотивам классических пьес: «Лесная песня» (1961, роль исполняет Владимир Рудин), «Весенняя сказка» (1971, по мотивам «Снегурочки»), «Лесная песнь» (мультфильм, 1976), «Лесная песня. Мавка» (1980, роль исполняет Иван Миколайчук). Леший присутствует в экранизациях сказок Вениамина Каверина о городе Немухине — мультфильм «Немухинские музыканты» (1973), телефильмы «Немухинские музыканты» (1981, роль исполняет Сергей Яковлев) и «Лёгкие шаги» (1989, Георгий Тейх)[к. 45].
Также образ лешего создан в ряде самостоятельных произведений. Это, например, мультфильмы «Новогодняя ночь» (1948, озвучивает Георгий Милляр)[к. 46][115], «Дудочка и кувшинчик» (1950)[к. 47], «Стрела улетает в сказку» (1954, озвучивает Георгий Вицин, а в переозвучке 2001 года — Владимир Конкин)[к. 48], «Новогодняя сказка» (как Чудище-Снежище), (1972, озвучивает Ефим Кациров)[к. 49], «Приключения домовёнка» (1986, озвучивают Феликс Иванов — леший, и Светлана Травкина — внук лешего)[к. 50], «Уважаемый леший» (1988, озвучивает Виктор Проскурин)[к. 51], «Глаша и Кикимора» (1992, озвучивает Юрий Волынцев)[к. 52][116], «Месяц» (1993)[к. 53][117], «Бабка Ёжка и другие» (2006, озвучивает Александр Пожаров), «Ваня и Леший» (2010)[к. 54], вторая серия мини-сериала «» (2014)[к. 55].
Леший появляется в ряде фильмов, например, новогоднем ревю «В тринадцатом часу ночи» (1969, роль исполняет Спартак Мишулин)[к. 56], в фильмах «Весёлое волшебство» (1969, роль исполняет Валентин Брылеев)[к. 57], «Золотые рога» (1972)[к. 58], «Новогодние приключения Маши и Вити» (1975)[к. 59], «Андрей и злой чародей» (1981, роль исполняет Михаил Кононов)[к. 60], «Сказка про влюблённого маляра» (1987, роль исполняет Александр Граве)[к. 61], «Лесная царевна» (2004, роль исполняет Виктор Сергачёв)[к. 62], «Реальная сказка» (2011, роль исполняет Георгий Штиль)[к. 63].
В музыке
В классической музыке образ лешего создан в следующих произведениях: а капелла для смешанного хора Александра Даргомыжского «В полночь леший…», музыка Петра Чайковского к драме «Снегурочка» (1873)[118], опера «Снегурочка» Николая Римского-Корсакова (1881)[102][118][119], симфоническая фантазия «Лес» Александра Глазунова (1887), фортепианная сказка «Леший» a-moll Николая Метнера (1916—1917)[118], музыка Михаила Скорульского к балету «Лесная песня» (1936), опера «» Виталия Кирейко (1958), сюита Владислава Чачина «Леший» (1978)[120] и др.
Владимир Высоцкий в песне-антисказке «Лукоморья больше нет» (1967) целенаправленно разрушает пушкинское Лукоморье, замещая его неблагообразной современностью; искажению подвергается и леший, у Высоцкого он подан «подчёркнуто реально, в духе примитивного быта советской эпохи»: это алкоголик, пропивший всё до последнего рубля, бьющий жену-лешачиху, но выпрашивающий у неё денег, угрожая пропить даже долото; от связи с лесом остаётся заготовка ягод и коры, однако и их он меряет в «килах», что также «понижает» сказку[121][122][123].
В песнях группы «Король и Шут» «Леший обиделся» («Камнем по голове», 1996) и «Парень и леший» («Как в старой сказке», 2001) и в песне «Леший» группы «Аркона» («Слово», 2011) поётся о запрете посещать ночной лес, в котором можно встретиться с лешим; в песнях «Короля и Шута» парню удаётся убежать[124] или понравиться лешему, у «Арконы» же он становится его рабом, освобождающимся лишь в старости.
В играх
Лешие (лесовики) появляются в компьютерных играх Final Fantasy IV (1991)[125], Quest for Glory: Shadows of Darkness (1994, озвучивает Билл Фармер)[126], «Князь: Легенды Лесной Страны» (1999)[127], «Проклятые земли» (2000), «Проклятые земли: Затерянные в астрале» (2006)[128], «Ведьмак 3: Дикая охота» (2015, по мотивам серии романов «Ведьмак» Анджея Сапковского)[129][130].
Комментарии
Примечания
Литература
Обзорная литература на русском языке
External link in |chapter= (help)
[прилагается указатель сюжетов быличек и бывальщин]
Прочая литература
More than one of |pages= and |page= specified (help)CS1 maint: Date and year (link)‹See Tfd›(in Ukrainian)
‹See Tfd›(in Ukrainian)
(in Belarusian)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
More than one of |pages= and |page= specified (help)CS1 maint: Date and year (link)
(in Belarusian)
(in Belarusian)
CS1 maint: Date and year (link)
CS1 maint: Date and year (link)
External link in |chapter= (help)
‹See Tfd›(in Ukrainian)
[прилагается указатель сюжетов быличек и бывальщин]
External link in |title= (help)‹See Tfd›(in Ukrainian)
(in Belarusian)
(in Belarusian)
(in Belarusian)
Категория:Духи леса
Категория:Духи места у славян
Категория:Нечистая сила в славянской мифологии
Категория:Персонажи русских народных сказок
Категория:Персонажи русской мифологии
Категория:Мифические существа в белорусской мифологии
Категория:Мифические существа в украинской мифологии | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%88%D0%B8%D0%B9 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
681,
1292,
2261,
2795,
3629,
3983,
4162,
5239,
5927,
6683,
7264,
7910,
8519,
9030,
9989,
10428,
10659,
11130,
11636,
12047,
12373,
12617,
13158,
13591,
14329,
14723,
15338,
15629,
16375,
17092,
17937,
18771,
19182,
19584,
19897,
20813,
21509,
22061,
22912,
23656,
24005,
24785,
25590,
26338,
27268,
27768,
27988,
28581,
28958,
29700,
30229,
30643,
31225,
31584,
31744,
32210,
32857,
33632,
34363,
35023,
35397,
35707,
36523,
36892,
37791,
38481,
39041,
39321,
39677,
40114,
40507,
41101,
41703,
42195,
42804,
43169,
43713,
44181,
44334,
44556,
45146,
45686,
46192,
46480,
47392,
47719,
48072,
48300,
48888,
49165,
49811,
50123,
50834,
51449,
51920,
52418,
53095,
53506,
54240,
54529,
54892,
55363,
55565,
55675,
55755,
55797,
56212,
56333,
56578,
56663,
56711,
56739,
57188,
57482,
57946,
58617
],
"plaintext_end_byte": [
680,
1291,
2260,
2780,
3628,
3982,
4161,
5238,
5926,
6682,
7263,
7909,
8518,
9029,
9977,
10427,
10658,
11129,
11621,
12046,
12372,
12599,
13157,
13590,
14311,
14722,
15337,
15611,
16374,
17091,
17936,
18749,
19181,
19583,
19882,
20812,
21501,
22060,
22911,
23655,
23996,
24784,
25589,
26337,
27267,
27760,
27980,
28580,
28940,
29699,
30218,
30642,
31224,
31576,
31743,
32209,
32844,
33631,
34355,
35022,
35396,
35706,
36522,
36884,
37790,
38473,
39040,
39320,
39662,
40113,
40506,
41100,
41695,
42194,
42789,
43167,
43712,
44180,
44333,
44555,
45145,
45670,
46191,
46479,
47391,
47718,
48061,
48299,
48887,
49164,
49810,
50115,
50833,
51448,
51919,
52417,
53094,
53505,
54239,
54502,
54891,
55362,
55564,
55674,
55754,
55796,
56210,
56332,
56577,
56662,
56710,
56738,
57187,
57467,
57922,
58593,
58884
]
} | 점성술을 통해 무엇을 얻을수 있는가? | 항성 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
항성(恒星, ) 또는 붙박이별</b>은 막대한 양의 플라스마(전리된 기체)가 중력으로 뭉쳐서 밝게 빛나는 구(球)형 천체이다. 통상적으로 별(star)이라 한다. 지구에서 가장 가까운 항성은 태양으로 지구상의 에너지 대부분을 공급한다. 지구에서는 다른 별을 밤하늘에서 볼 수 있는데 낮에는 태양 빛에 가려 보이지 않는다. 항성은 그 중심부에서 일어나는 핵융합 반응으로 풀려나는 에너지가 내부를 통과하여 방출되면서 빛을 내게 된다. 우주에서 수소와 헬륨보다 무거운 물질 대부분은 항성의 내부에서 만들어졌다.
별의 분광형 및 밝기, 우주 공간에서의 고유 운동을 통하여 항성의 질량과 나이, 화학적 조성 등을 알아낼 수 있다. 이 중에서도 질량은 그 항성의 진화 및 운명을 결정하는 가장 중요한 변수이다. 질량 외에도 항성의 특징을 결정하는 요인에는 진화 과정과 반지름, 자전 주기, 고유 운동, 표면 온도 등이 있다. 헤르츠스프룽-러셀 도표는 밝기와 표면 온도를 기준으로 항성의 분포를 나타내고 있으며, 이 도표를 통해 특정 항성의 나이 및 진화 단계를 알 수 있다.
항성은 수소 및 헬륨, 기타 중원소로 이루어진 성간 구름이 붕괴하면서 탄생한다. 중심핵이 충분히 뜨거워지면 수소 중 일부가 핵융합 작용을 통하여 헬륨으로 전환되기 시작한다.[1] 나머지 수소 물질은 대류 및 복사 과정을 통하여 중심핵에서 생성된 복사 에너지를 바깥쪽으로 옮긴다. 항성은 내부에서 바깥쪽으로 작용하는 복사압과 자체 중력이 균형을 이룬 상태에 있다. 중심핵에 있는 수소가 모두 소진되면 태양 질량의 0.4배[2] 가 넘는 항성은 적색 거성으로 진화하며, 이 단계에서 항성은 여러 중원소를 중심핵 또는 중심핵 주변에서 태운다. 항성은 생의 마지막에 자신이 지닌 질량을 우주 공간으로 방출하며 축퇴된다. 방출된 물질은 이전보다 중원소 함량이 더 많으며, 이는 새로운 별을 탄생시키는 재료로 재활용된다.[3]
홑별(단독성)은 다른 항성과 중력적으로 묶여 있지 않고 홀로 고립된 항성이다. 우리의 태양은 대표적인 홑별이다. 이와는 달리 쌍성 혹은 다중성계는 두 개 이상의 항성이 중력으로 묶여 있는 구조이며, 보통 질량 중심을 기준으로 안정된 궤도를 형성하면서 공전한다. 두 별이 상대적으로 가까운 궤도를 그릴 경우 상호 작용하는 중력으로 인하여 항성 진화 과정에 큰 영향을 끼칠 수 있다.[4]
관측 역사
역사적으로 항성은 인간의 문명과 밀접한 연관을 맺어 왔다. 인류는 항성을 종교적 제의의 대상으로 여기거나, 천체를 이용한 항해 및 방위 판단에 항성을 이용했다. 고대 천문학자들은 항성은 천구에 붙어서 항구히 움직이지 않고 영원히 사는 존재라고 여겼다. 천문학자들은 합의를 거쳐서 항성을 별자리에 따라 묶었고, 이를 이용하여 행성과 태양의 움직임을 예측했다.[5] 인류는 하늘의 별을 기준으로 태양의 움직임을 관측하여 태양력을 만들어서 농업 활동을 규칙적으로 수행하는 데 이용하였다.[6] 현재 전 세계적으로 널리 쓰이는 그레고리력은 가장 가까운 항성 태양에 대한 지구 자전축 각도를 바탕으로 만든 달력이다.
가장 처음으로 신빙성 있는 항성 기록을 남긴 국가는 기원전 1534년 고대 이집트였다.[7] 이슬람 천문학자들은 많은 별에 아랍어 이름을 붙였고, 그중 많은 수가 지금도 불리고 있다. 이들은 항성의 위치를 관측하고 예측할 수 있게 하는 많은 천문 관측기구를 발명했다.
1019년 천문학자 아부 라이한 알 비루니는 우리 은하를 성운 형태 항성이 뭉쳐서 이루어진 것으로 묘사했다.[8]
섬네일|100px|티코 브라헤
일반적으로 항성은 모습이 거의 변하지 않지만 중국 천문학자들은 새로운 별이 나타나는 것을 알아냈다.[9] 튀코 브라헤와 같은 초기 유럽의 천문학자들은 밤하늘에 새로 나타나는 천체를 발견하여 훗날 ‘신성’ 이름을 붙였다. 1584년 조르다노 브루노는 밤하늘의 별은 태양과 같은 존재이며 그들은 자신만의 행성을 거느리고 있고 이 행성 중에는 지구와 같은 천체도 있다고 주장했다.[10] 브루노의 주장은 고대 그리스의 철학자 데모크리토스나 에피쿠로스가 이미 언급한 적이 있다.[11] 17세기에 이르러 별이 태양과 같은 존재라는 사실은 천문학자 사이에서 정설로 받아들여지게 된다. 왜 태양 주변의 별이 태양계에 대하여 중력적으로 영향을 끼치지 않는가에 대해 아이작 뉴턴은 항성이 모든 방향으로 고르게 분포되어 있기 때문이라고 설명했다. 이 주장은 신학자 리처드 벤틀리가 제기한 것이기도 하다.[12]
이탈리아 천문학자 제미니아노 몬타나리는 1667년 알골의 밝기가 변화하는 것을 기록으로 남겼다. 에드먼드 핼리는 지구 근처 ‘고정된’ 항성 한 쌍이 고유 운동을 보이는 것을 측정했다. 이 별들은 고대 그리스 천문학자 프톨레마이오스와 히파르코스가 살던 시절의 자리로부터 일정량 이동했다. 항성까지의 거리를 직접 측정한 최초의 사례는 1838년 프리드리히 베셀이 시차법을 이용하여 11.4광년 떨어진 백조자리 61을 측정한 것이었다. 시차 관측법을 통해 항성과 지구 사이의 거리는 매우 멀다는 것이 밝혀졌다.[10]
윌리엄 허셜은 밤하늘 항성의 분포 상태를 측정한 최초의 천문학자이다. 1780년대 그는 600개에 이르는 방향을 기준으로 삼고, 각 구역 내 시선 방향을 따라 관측한 별의 수를 세었다. 이 방법으로 그는 별의 밀도가 우리 은하 중심 방향으로 갈수록 증가한다는 사실을 발견했다. 윌리엄 허셜의 아들 존 허셜은 아버지의 연구를 물려받아 남반구 하늘에서 같은 작업을 수행했고, 남반구에서도 은하 중심 방향으로 갈수록 별이 많아짐을 알아냈다.[13] 또 윌리엄 허셜은 몇몇 별은 시선 방향과 일치하게 자리 잡지 않으며 동반 천체를 거느리는 쌍성 구조를 지님을 발견하였다.
요세프 폰 프라운호퍼와 안젤로 세키는 항성 분광학의 지평을 열었다. 이들은 태양과 시리우스의 스펙트럼을 비교하여 스펙트럼에 나타나는 흡수선(별의 빛이 온도가 낮은 대기층을 통과할 때 대기 중 원자나 이온이 특정 파장을 흡수하여 생기는 선.)의 개수 및 세기가 서로 다름을 알아냈다. 1865년 안젤로 세키는 항성을 분광형에 따라 분류했다.[14] 그러나 근대적인 항성 분류의 틀은 1900년대 미국 천문학자 애니 점프 캐넌이 확립했다.
19세기 쌍성 관측 분야는 천문학 내에서 위상이 높아졌다. 1834년 프리드리히 베셀은 시리우스의 고유 운동에 변화량이 있음을 발견했고 여기서 숨겨진 동반성의 존재를 예측했다. 에드워드 피커링은 1899년 104일 주기로 미자르의 스펙트럼선이 갈라지는 것을 토대로 분광쌍성의 존재를 최초로 입증했다. 천문학자 윌리엄 스트루베와 셔번 웨슬리 버넘은 많은 쌍성계를 관측하고 자료를 정리했다. 1827년 펠릭스 사바리는 망원경 관측을 통해 쌍성계의 공전 궤도에 대한 의문점을 풀었다.[15]
20세기에 접어들면서 항성 관측의 발전 속도는 매우 빨라졌다. 이 시기 개발된 사진은 값진 천문학적 관측 도구 역할을 수행하게 된다. 카를 슈바르츠실트는 항성의 색 및 온도는 겉보기 등급과 사진 등급을 비교함으로써 측정이 가능함을 알아냈다. 광전 광도계의 발명으로 빛 에너지를 전기 에너지로 바꾸어 여러 파장대의 밝기를 측정할 수 있게 되었다. 1921년 앨버트 마이컬슨은 윌슨 산 천문대에서 간섭계를 사용하여 최초로 항성의 반지름을 측정했다.[16]
20세기 초 항성을 물리적으로 분류하는 중요한 기준이 마련되었다. 1913년 헤르츠스프룽-러셀 도표의 개발로 천체 물리학의 발전에 박차가 가해졌다. 항성의 내부 및 항성의 진화를 설명하는 성공적인 모형들이 개발되었다. 양자 물리학의 발전으로 항성의 스펙트럼 양상을 합리적으로 설명할 수 있는 이론이 개발되었다. 이를 통해 항성 대기의 화학적 조성을 알아낼 수 있게 되었다.[17]
초신성을 제외하면 인류가 알고 있는 별의 대부분은 우리 은하 내 국부 은하군[18] 및 우리 은하 내 관측이 가능한 부분들(성표에서 다루고 있다.)에 속해 있다.[19] 그러나 지구에서 1억 광년 정도 떨어진 곳에 있는 처녀자리 은하단 내 M100의 별 몇몇이 관측되기도 했다.[20] 현재 망원경 수준으로 국부 초은하단 내 성단과 수억 광년 떨어진 곳에 있는 국부 은하군 내 개개의 별을 관측하는 것은 가능하다.[21](세페이드 변광성 참조). 그러나 국부 초은하단 너머에 있는 별 및 성단을 낱낱이 보는 것은 불가능하다. 그러나 최근 10억 광년 정도 떨어진 거리에 있는 거대 성단을 촬영하는 데 성공했다. 이 성단은 수백 개에서 수천 개의 별이 뭉쳐 있다.[22] 이 성단은 이전에 관측되었던 가장 먼 성단보다 열 배 먼 곳에 있다.
별 명명
별자리의 개념은 고대 바빌론 제국 시대에 이미 존재했던 것으로 보인다. 옛날 하늘을 관찰하던 사람들은 별이 특정한 모양을 그리면서 배치되어 있음을 보고 이를 자연물이나 신화 속 등장인물과 연결시켰다. 이들 별자리 중 황도 근처에 있는 12개는 점성학의 기본 요소가 되었다. 많은 별은 아랍어 또는 라틴어 이름을 갖고 있다.
태양이나 특정 별자리처럼 별은 각자 고유의 신화를 갖고 있다. 별은 죽은 자 또는 신의 영혼으로 여겨졌다. 대표적으로 알골은 고르곤 메두사의 눈을 상징하는 존재였다.[23]
17세기 별자리의 이름을 그 구역 안의 별 이름 앞에 붙이게 된다. 독일 천문학자 요한 바이어는 성도(星圖)를 만들고 각 별자리 구역 내에 있는 별의 밝기 기준으로 그리스 문자를 붙였다. 그 뒤 영국 천문학자 존 플램스티드는 아라비아 숫자를 이용하여 플램스티드 명명법을 개발한다. 이후 여러 성표가 작성되면서 다양한 항성 목록 분류법이 개발되었다.
오늘날 과학계에서 항성 또는 기타 천체에 이름을 붙일 권한이 있는 기관은 국제 천문 연맹이다.[24] 현재 여러 기업체가 돈을 받고 별에 이름을 지어 붙이는 업무를 보고 있으나, 이들이 지어 붙인 이름은 과학계에서 인정받지 못하고 있다.[24] 과학계의 많은 인사는 이런 사기업을 별 이름을 짓는 과정을 잘 모르는 시민을 속여서 사기 행각을 벌이는 단체로 보고 있다.[25]
측정 단위
대부분의 항성 제원은 전통적으로 SI 단위계 방식으로 표시하지만, CGS 단위계 방식도 함께 사용한다. 예를 들면 별의 밝기는 erg/sec(초당 에르그)로 표시하기도 한다. 태양 외 항성의 질량, 밝기, 반지름은 태양을 1로 놓았을 때의 값을 기준으로 표시한다. 태양의 질량, 밝기, 반지름의 구체적인 값은 아래와 같다.
태양 질량:
M
⊙
=
1.9891
×
10
30
{\displaystyle M_{\odot }=1.9891\times 10^{30}}
kg[26]태양 광도:
L
⊙
=
3.827
×
10
26
{\displaystyle L_{\odot }=3.827\times 10^{26}}
W[26]태양 반지름:
R
⊙
=
6.960
×
10
8
{\displaystyle R_{\odot }=6.960\times 10^{8}}
m[27]
초거성의 반지름이나 쌍성계 구성원 간의 공전궤도 긴반지름 등은 주로 천문단위로 표시한다. 1AU는 태양에서 지구까지의 거리로, 구체적 값은 약 1억 5천만 킬로미터이다.
생성과 진화
항성은 분자 구름 속에서 태어난다. 이 구름은 성간 물질 중 밀도가 높은 지역(그러나 지구의 진공실보다도 낮은 밀도이다)으로 주로 수소로 이루어져 있으며 약 23 ~ 28퍼센트의 헬륨 및 수 퍼센트의 중원소도 포함되어 있다. 이렇게 항성이 태어나는 대표적 장소로 오리온 성운을 들 수 있다.[28] 질량이 큰 별은 태어난 뒤 강력한 빛으로 주위 먼지구름을 밝히면서 주변 구름을 이온화하고 H II 영역을 만든다.
모든 별은 삶의 대부분을 주계열 단계로 보낸다. 이 기간에 별은 중심핵에서 수소를 태워서 헬륨으로 바꾼다. 질량이 다른 별들은 진화단계에서 각자 극명하게 다른 물리적 속성을 보여준다. 무거운 별은 주변 환경에 미치는 영향의 형태에 있어 가벼운 별과는 다르다. 천문학계는 항성을 질량에 따라 다음과 같이 분류한다.[29]
초저질량별: 질량이 태양의 50 퍼센트 미만으로 점근거성가지(AGB) 단계를 거치지 않고 백색 왜성으로 곧장 진화한다.
저질량별: 질량이 태양의 50 퍼센트 이상 ~ 태양질량의 1.8 ~ 2.2배 미만(조성물 차이 때문에 상한선에 차이가 난다.)으로 태양이 여기에 속한다. 점근거성가지 단계를 거치며 여기에서 헬륨 축퇴핵이 만들어진다.
중간질량별: 헬륨 융합을 거치며 여기에서 탄소-산소 축퇴핵이 만들어진다.
고질량별: 최소 질량이 태양의 7 ~ 10배이나 5 ~ 6배일 수도 있다. 탄소 융합 과정을 거치며 중심핵이 붕괴하면서 초신성 폭발로 최후를 맞는다.
원시별 형성
항성 형성 과정은 분자 구름 내부 중력이 불안정해지면서 시작된다. 또는 초신성 폭발의 충격파나 두 은하의 충돌(폭발적 항성생성은하로 부른다)로도 발생한다. 일단 어떤 영역이 밀도가 충분히 높아져 진즈 불안정성으로 불리는 조건을 만족하면 자기 스스로의 중력 때문에 붕괴하기 시작한다.
분자 구름이 붕괴하면 밀도 높은 먼지 및 가스 덩어리 등은 보크 구상체를 형성한다. 이들의 질량은 태양의 50배에 이른다. 구상체가 스스로의 중력 때문에 수축하면서 밀도가 늘어날수록 중력 에너지는 열로 바뀌며 온도는 올라간다. 원시별 구름이 안정적인 유체 정역학적 평형 상태에 이르면 구름 중심부에서 원시별이 탄생한다.[30] 이런 원시별 주위에는 원시 행성계 원반이 형성된 경우가 많다. 중력 수축 과정은 약 1천만 년에서 1천 5백만 년에 걸쳐 진행된다.
원시성 중 태양 질량 2배 이하를 황소자리 T 항성으로 부르며 그보다 질량이 큰 경우는 허빅 Ae/Be 항성으로 부른다. 이렇게 새로 태어난 별은 자전축 양단에서 허빅-아로 천체로 불리는 성운끼를 발산한다.[31]
주계열 단계
항성은 자신의 일생 중 90퍼센트에 이르는 기간을 중심핵의 고압, 고온 환경 아래 수소를 태워 헬륨으로 바꾸는 핵융합 작용을 하면서 보내는데 이 기간을 주계열 단계라고 한다. 주계열 단계에 있는 별을 다른 말로 난쟁이별이라고도 부른다. 영년 주계열로부터 시작해서 중심핵에 축적되는 헬륨의 양은 점차 늘어난다. 그 때문에 중심핵에서 필요한 핵융합 작용의 빈도를 충족시키기 위해서 항성은 천천히 뜨거워지고 밝아진다.[32] 예를 들면 태양의 경우 46억 년 전 영년 주계열에 도달하였을 때에 비해 지금의 태양은 밝기가 40퍼센트 정도 증가한 상태이다.[33]
모든 별은 가스를 우주 공간으로 지속적으로 방출하는데 이를 항성풍이라고 한다. 대부분의 별의 경우 항성풍으로 잃는 질량은 미미하다. 태양은 매년 자기 질량의 10−14배[34] 만큼의 가스를 항성풍으로 날려 보내는데 이 추세라면 태양은 자신의 일생 동안 자기 질량의 1만분의 1을 잃는 셈이다. 그러나 매우 무겁고 밝은 별은 매년 태양 질량의 10−7배에서 10−5배에 해당하는 질량을 방출하며 이는 이들의 진화 과정에도 영향을 미친다.[35] 처음 태어날 때 태양보다 50배 이상 무거운 별은 일생 동안 자기 질량의 절반 정도를 날려 보낸다.[36]
주계열상에서 항성이 머물 수 있는 시간은 자신이 가진 수소를 어느 정도 속도로 태우느냐에 달려 있다. 즉 태어날 때의 질량 및 밝기가 항성의 운명을 결정하는 것이다. 태양의 경우 주계열상에서 머물 수 있는 시간은 약 110억 년이다. 태양보다 더 큰 별은 태양보다 연료를 빨리 태우며 빨리 죽는다. 반면 태양보다 질량이 작은 별(적색 왜성 및 오렌지색 왜성)은 연료를 매우 알뜰하게 소비하며 수백억 년에서 수천억 년까지 살 수 있다. 생의 마지막에서 이들은 서서히 식으면서 어두워진 뒤 흑색 왜성이 된다.[2] 그러나 이런 별의 수명은 우리가 아는 우주의 나이(137억 년)보다 길기 때문에 아직까지 흑색 왜성으로 진화한 사례는 없다.
질량 외에도 무거운 원소의 함유량이 그 별의 진화 과정에 영향을 끼친다. 천문학에서는 헬륨보다 무거운 모든 원소를 ‘금속’으로 부르며 항성 내 이들의 화학적 농도를 ‘중원소 함유량’으로 부른다. 금속 함유량은 항성이 수소를 태우는 기간에 영향을 주며 자기장의 생성을 조절하고[37] 항성풍의 강도를 바꾼다.[38] 항성종족 I과 같이 젊은 별은 종족 II처럼 늙은 별보다 중원소를 더 많이 지니는데 그 이유는 이들이 태어난 분자 구름 속에 중원소가 많이 섞여 있었기 때문이다. 늙은 별이 죽음을 맞으면서 외곽 대기에서 방출한 물질로 말미암아 분자 구름 속의 무거운 원소 비율은 시간이 갈수록 증가한다.
후 주계열 과정
태양 질량의 0.4배 이상 천체
[2] 는 중심핵에 있던 수소를 모두 태우면 외곽층이 부풀어 오르면서 적색 거성으로 된다. 태양은 약 70억 년 후 적색 거성이 될 것이며 반지름은 지금의 250배 정도로 증가하여 지구 궤도 근처까지 부풀어 오를 것이다. 적색 거성 단계에서 태양은 질량의 30퍼센트를 잃게 된다.
[33]
[39]
태양보다 2.25배 무거운 별의 경우 적색 거성 단계에서의 핵융합 반응은 중심핵 바깥쪽 층에서 계속된다.[40] 중심핵은 헬륨 융합이 일어날 수준까지 압축되며 항성은 서서히 수축하며 표면 온도가 높아진다. 질량이 더 큰 별의 경우 중심핵 부분에서 수소 핵융합은 헬륨 융합 작용으로 급격히 전환된다.[4]
항성이 중심핵에 남아 있는 헬륨을 소진하고 나면, 핵융합 반응은 탄소 및 산소로 이루어진 뜨거운 중심핵 바깥층에서 이루어진다. 그 뒤 항성은 원래의 적색 거성 단계와 평행한 진화 경로를 거치지만 표면 온도는 더 뜨겁다.
무거운 별
태양보다 9배 이상 무거운 별은 헬륨을 태우는 단계에서 적색 초거성으로 진화한다. 중심핵의 헬륨이 소진되면 이들은 헬륨보다 무거운 원소들을 순차적으로 태운다. 중심핵은 탄소를 태울 수 있을 온도와 압력이 나올 때까지 압축된다(탄소 연소 과정 참고). 같은 식으로 적색 초거성은 산소(산소 연소 과정 참고), 네온(네온 연소 과정 참고), 규소(규소 연소 과정 참고)까지 핵융합 작용의 연료로 사용하며 중심부에 무거운 원소들을 계속 축적시킨다. 항성의 목숨이 거의 끝날 즈음 핵융합 작용으로 생성된 물질들은 항성 내부에 양파 껍질처럼 층을 이루게 된다. 각 층은 서로 다른 원소들을 태우는데, 가장 바깥쪽 층은 수소, 그 아래층은 헬륨, 그 아래는 산소, 네온, 규소, …의 식이다.[41]
별의 가장 마지막 단계는 중심부에서 철이 생성될 때이다. 철의 원자핵은 다른 원소들보다 단단하게 결합되어 있기 때문에 이들은 핵융합 작용을 할 경우 에너지를 방출하는 것이 아니라 소비한다. 같은 이유로 철은 핵분열로 에너지를 방출할 수 없다.[40] 질량이 큰 별 중 상대적으로 늙은 별 내부에는 핵융합을 할 수 없고 철로 된 거대한 중심핵이 만들어진다. 이런 별 안에 있는 무거운 원소들은 항성 표면으로 이동하며 항성은 울프-레이에 별로 진화하여 밀도 높은 항성풍의 형태로 외곽 대기를 우주 공간에 뿌린다.
붕괴
평균 정도 질량을 가진 별은 진화의 마지막 단계에서 외곽 대기를 행성상 성운의 형태로 우주 공간으로 방출한다. 만약 외곽 대기를 날려 보낸 후 남은 질량이 태양의 1.4배 이하일 경우 별은 지구 정도 크기로 수축하며 백색 왜성이 된다.[42] 백색 왜성 내부의 전자 축퇴 물질은 더 이상 플라즈마가 아니다(보통의 항성은 플라즈마의 덩어리이다.). 백색 왜성은 매우 긴 시간에 걸쳐 천천히 식으면서 흑색 왜성이 된다.
외곽 대기를 날려 보낸 후 남은 질량이 태양보다 1.4배 이상 더 큰 별의 경우 철로 된 중심핵에서 자신의 질량을 더 이상 지탱할 수 없을 때까지 핵융합이 계속된다. 이 핵은 전자가 양자 속으로 밀려들어가서, 역베타 붕괴 폭발 혹은 전자 포획 형태로 중성자 및 중성미자를 만들면서 빠르게 붕괴한다. 이와 같은 급속한 붕괴로 생기는 충격파로 인해 항성의 나머지 부분은 초신성 폭발을 일으키게 된다. 초신성은 매우 밝아서 어떤 경우는 은하 전체의 밝기와 맞먹는 빛을 뿜기도 한다. 우리 은하 내에서 초신성 폭발이 관측되었을 때 마치 아무것도 없는 곳에서 별이 태어난 것처럼 보였으므로 이들을 ‘새로운 별’[新星]로 부르기도 했다.[43]
원래 지니고 있던 질량의 대부분을 초신성 폭발로 날려 보내고 난 뒤(이 경우 게성운과 같은 잔해를 형성한다[43]) 남은 물질들은 중성자별(펄서나 엑스선 버스터를 중성자별의 일종으로 보기도 한다)이 되거나 잔해를 뿌리고 난 뒤 중심부에 남은 물질이 태양 질량의 4배가 넘는 천체들처럼 가장 무거운 별의 경우는 블랙홀이 되기도 한다.[44] 중성자별 내부 물질은 중성자 축퇴 물질 상태에 있으며 아마도 중심핵 부분은 더 야릇한 축퇴 물질인 쿼크 물질(QCD 물질)로 이루어져 있을 것이다. 블랙홀의 내부 물질이 어떤 상태에 있는지는 아직까지 밝혀지지 않았다.
죽어가는 별 외곽부에서 방출된 중원소를 포함한 물질은 새로운 별을 만드는 재료로 재활용된다. 이런 무거운 원소로부터 지구와 같은 암석 행성이 탄생한다. 초신성 폭발 물질 및 거대 항성의 항성풍은 성간 물질을 구성하는 데 중요한 역할을 담당한다.[43]
분포
항성은 태양처럼 홀로 생겨나기도 하지만 두 개 이상의 별이 동시에 생겨 서로 공전하기도 한다. 다중성계 중 가장 흔한 것은 쌍성이다. 그러나 세 개 이상의 별로 이루어진 항성계도 발견된다. 안정된 공전 궤도를 유지하는 차원에서 세 개 이상의 별은 보통 계층 구조를 이루고 있다. 계층 구조란 행성 주위를 위성이 도는 것처럼 항성도 서로를 도는 작은 계가 다시 더 큰 계를 한 개체로서 도는 구도를 말한다.[45] 성단과 같이 더 큰 항성계도 존재한다. 성단은 성협과 같이 별 몇 개가 느슨하게 묶인 집단으로부터 구상 성단처럼 수백 수천 개의 항성이 빽빽하게 뭉친 경우까지 다양하다.
항성 대부분이 서로 중력으로 묶여 있는 다중성계를 구성하고 있을 것이라는 가정은 오랫동안 정설로 인정되어 왔다. 이는 매우 무거운 O나 B형 항성의 경우는 잘 들어맞는 가설이다. 이러한 무거운 별의 약 80퍼센트는 다중성계를 구성하고 있다. 그러나 질량이 작은 별일수록 홑별(single star)의 비율은 많아진다. 적색 왜성의 경우 85퍼센트가 홑별로 추측된다. 적색 왜성이 은하 내 항성 대부분을 차지한다면 우리 은하에 있는 별은 태어날 때부터 대부분이 홑별인 셈이다.[46] 그러나 홑별이 차지하는 비중이 50퍼센트가 되지 않는다는 주장[47] 도 있는 등 홑별과 그렇지 않은 계(系)의 비율은 논란의 대상이다.
별은 전 우주 차원에서는 균일하게 퍼져 있지 않다. 그러나 은하 단위로 살펴보면 성간 가스 및 성간 물질과 함께 균일하게 무리를 짓고 있다. 전형적인 은하에는 수천억 개의 별이 있으며 관측 가능한 우주 내에 존재하는 은하의 수는 총 1천 억 개에 이른다.[48] 별은 주로 은하에 존재하는 것으로 알려졌지만 은하와 은하 사이 공간에 있는 별도 발견되었다.[49] 천문학자들은 관측 가능한 우주 영역 내에 적어도 700해(垓) 개에 이르는 항성이 존재한다고 생각하고 있다.[50] 이 수효는 4천억 개의 별로 이루어진 우리 은하를 1천 750억 개 모아야 채울 수 있는 수치이다.
항성 자체는 지구에 비하면 압도적으로 무겁고 밝은 존재이지만 항성과 항성 사이는 엄청나게 떨어져 있다.[51] 태양을 제외하고 지구에서 가장 가까운 항성은 켄타우루스자리 프록시마로 빛의 속도로 4.2년이 걸리는 거리에 있다. 이 거리는 39조 9천억 킬로미터에 이르며, 태양에서 명왕성까지 거리의 6000배에 이르는 간격이다.[51] 프록시마에서 떠난 빛이 지구에 이르기까지는 4.2년이 걸린다. 우주 왕복선의 지구 궤도선상 속도(시속 3만 킬로미터)로 프록시마까지 가려면 15만 년이 걸린다.[52] 이 정도는 은하면에 존재하는 별 사이에서는 평균보다 약간 가까운 거리에 해당한다.[53] 은하 중심 또는 구상 성단에 있는 별들 사이의 거리는 훨씬 가깝고, 은하 헤일로에 있는 별들 사이의 거리는 훨씬 멀다.
은하핵 바깥쪽에 위치한 별들 사이의 거리가 매우 멀기 때문에 별과 별이 서로 충돌하는 일은 드물 것으로 여겨진다. 구상 성단이나 은하 중심부처럼 별들의 밀도가 높은 곳은 별끼리 충돌하는 일이 상대적으로 더 흔할 것이다.[54] 이런 항성끼리의 충돌은 청색 낙오성을 만들어 낸다. 이 비정상적인 별들은 성단 내 비슷한 밝기의 주계열성에 비해 표면 온도가 더 높다.[55]
특징
항성의 운명은 처음 태어날 때의 질량에 따라 대부분 결정된다. 초기 질량은 그 별의 밝기, 크기, 진화 과정, 수명 및 최후를 맞는 양상 등을 결정하는 요인이다.
나이
별의 나이는 대부분 1억 살에서 100억 살 사이이다. 일부 별은 우주의 나이와 비슷한 137억 살 근처일 것으로 보인다. 이전까지 가장 나이가 많은 별은 HE 1523-0901(예상 수령은 132억 살)로 알려졌으나[56], 2013년 기준으로 가장 오래된 항성이자 천체는 HD 140283으로 그 추정 나이는 136억 6000만년에서 152억 6000만년 사이이다. 이에 NASA는 이 별에 성경에서 가장 장수한 인물로 나오는 므두셀라에서 딴 “므두셀라성(Methuselah star)”이라는 별명을 붙였다[57][58].
무거운 별은 중심핵의 압력이 매우 커서 수소를 작은 별보다 훨씬 빨리 태우기 때문에 질량이 큰 별일수록 수명은 짧다. 가장 질량이 큰 별은 백만 년 정도 사는 반면 적색 왜성처럼 질량이 작은 별은 연료를 매우 느리게 태우므로 수백억 년에서 수천억 년까지 산다.[59][60]
화학적 조성
항성이 태어날 때의 구성비는 대체로 70퍼센트의 수소, 28퍼센트의 헬륨 및 나머지 2퍼센트 중원소로 되어 있다. 무거운 원소의 비율은 통상적으로 항성 상층부 대기 내에 포함된 철(iron)의 함유율로 표시하는데 이는 철이 상대적으로 흔한 원소이자 흡수선이 강하게 나타나서 측정하기 쉽기 때문이다. 별이 태어나는 분자 구름은 초신성 폭발이 일어나면서 중원소 함량이 점차 늘어나기 때문에, 한 항성 내의 중원소 함유량을 통해 그 별의 나이를 알 수 있다.[61] 무거운 원소의 함량은 그 항성이 주위에 행성을 거느리고 있는가를 추측하는 지표이기도 하다.[62]
지금까지 발견된 사례 중 가장 금속 함유량이 적은 별은 HE1327-2326으로 이 별의 중원소 함유비는 태양의 20만 분의 1에 불과하다.[63] 반대로 사자자리 뮤의 중원소 함유율은 태양의 두 배에 이르며 행성을 거느린 허큘리스자리 14의 경우 중원소 비율이 세 배에 이른다.[64] 크로뮴이나 희토류 원소와 같이 화학적 특이성을 보여 스펙트럼상 평범하지 않은 원소가 많이 함유된 경우도 존재한다.[65]
반지름
지구에서 너무 멀리 떨어져 있기 때문에 태양을 제외한 별은 지구에서 볼 때 지구 대기 때문에 깜빡거리면서 빛나는 점으로 보인다. 태양은 항성이지만 지구에서 매우 가깝기 때문에 원반 형태로 보이는 것이다. 태양을 빼면 그 다음으로 시지름이 큰 별은 황새치자리 R로 시지름은 고작 0.057초각에 불과하다.[66]
별의 시지름은 대부분 지상에서 망원경을 이용하여 관찰하기에는 너무 작기 때문에 간섭계를 사용하여 크기를 측정한다. 간섭계 외에 항성 반지름을 재는 다른 방법으로 엄폐 현상을 이용하기도 한다. 달이 특정 항성을 가리거나 다시 드러내는 순간 항성의 밝기가 변화하는 수치를 정확히 측정하여 항성의 각지름을 계산할 수 있다.[67] 쌍성계에서 한 별이 다른 별을 가리면서 광도가 변화하는 것을 통해 항성의 지름을 구하기도 한다.[68]
별의 실제 반지름은 종류와 진화 단계에 따라 다양하다. 중성자별의 경우 고작 20~40킬로미터에 불과하며 오리온자리에 있는 베텔게우스와 같은 초거성의 경우 태양 반지름의 650배(9억 킬로미터)에 이른다. 그러나 베텔게우스의 밀도는 태양에 비해 매우 희박하다.[69]
운동
태양에 대한 항성의 움직임을 통해 항성의 나이 및 탄생 장소, 가까운 은하의 구조 및 진화에 대한 지식을 얻을 수 있다.
시선 속도는 항성의 스펙트럼선을 이용한 도플러 효과로 구할 수 있으며 단위는 km/sec(초당 킬로미터)로 나타낸다. 고유 운동은 정밀 측성 장치로 값을 구하며 단위는 연간 밀리초각으로 나타낸다. 별의 시차가 주어지면 고유 운동을 속도로 변환할 수 있다. 고유 운동 값이 큰 별은 상대적으로 태양과 가까우며, 이들은 시차 측정이 쉬운 대상들이다.[70]
고유 운동 및 시선 속도 값을 모두 알고 있다면 한 항성이 태양 또는 은하에 대하여 움직이는 우주 속도를 계산할 수 있다. 근처의 별 중 종족 I 항성은 대체로 늙은 종족 II 항성에 비해 운동 속도가 느린 것으로 관측되었다. 종족 II 항성은 은하면에 대하여 기울어진 타원 궤도를 그리면서 공전하는 것으로 밝혀졌다.[71] 인접한 항성의 움직임을 비교하여 성협의 존재를 알게 되었다. 성협의 구성원은 큰 규모의 분자 구름 속에서 한꺼번에 태어났으며 같은 고유 운동을 보인다.[72]
자기장
별의 자기장은 내부의 대류 순환 작용을 통하여 발생한다. 다이너모 과정과 유사한 플라즈마 전도 작용을 통해 항성은 별 전체에 걸쳐서 자기장을 형성한다. 자기장의 세기는 별의 질량 및 화학적 조성에 따라 다르며 표면에서의 자기 활동량은 항성의 자전 속도에 따라 달라진다. 이와 같은 표면 활동을 통해 흑점이 생겨나며 이는 강한 자기장이 발생하는 지역으로 주변보다 온도가 낮다. 코로나 루프는 활성화된 표면 영역에서 코로나 영역으로 활 모양처럼 솟구쳐 오르는 자기장이다. 항성 플레어는 고에너지 입자들의 폭발로, 앞과 동일한 자기 활동 때문에 생겨나는 현상이다.[73]
젊고 빠르게 자전하는 별은 자기장이 강하기 때문에 표면 활동도 더 활발한 성향이 있다. 자기장은 별의 항성풍에 영향을 끼치기도 하나, 별의 자전에 제동을 걸어 자전 주기를 서서히 느려지게 만들기도 한다. 따라서 태양처럼 비교적 긴 세월을 살아 온 항성의 경우 자전 속도는 매우 느리며 표면 활동량 역시 작다. 자전 속도가 느린 별의 표면 활동량은 주기적으로 변동을 보이는 성향이 있으며 일정 기간 항성 전체가 활동을 멈추기도 한다.[74] 예를 들면 태양은 70년 주기로 거의 흑점 활동을 멈추는 기간이 있는데 이를 몬더 극소기로 부른다.
질량
질량이 큰 별 중 하나로 꼽는 것은 용골자리 에타[75] 로 에타 별의 질량은 태양의 100~150배에 이르며, 수명은 매우 짧아서 수백만 년 정도에 불과하다. 최근 아치스 성단을 연구한 결과 현 우주의 상태에서 항성 질량의 상한선은 태양의 150배로 추측하고 있다.[76] 상한선이 왜 150배에서 멈추는지 원인은 완전히 규명되지 않았으나 에딩턴 한계가 그 원인 중 하나인 것으로 알려져 있다. 에딩턴 한계는 항성이 대기를 우주 공간으로 날려 보내지 않는 한도 내에서 가장 밝게 빛나는 한계점을 일컫는다.
빅뱅 이후 최초로 생겨난 별은 리튬보다 무거운 중원소가 거의 없었기 때문에 질량이 매우 컸으며 태양 질량의 약 300배에 이르는 별이 탄생했을 것으로 추측하고 있다.[77] 그러나 이처럼 극도로 무거운 별(종족 III 항성)은 매우 빨리 죽었으며 현 시점에서는 이론상의 존재일 뿐이다.
2010년 7월 22일에 보도된 자료에 따르면 최근 발견되어 R136a1로 명명된 별은 현재 태양보다 265배 정도 무겁다고 관측되었으며 태어났을 당시에는 320배 정도 무거웠을 것으로 추정된다. 생성의 원인에 대해서는 아직 밝혀지지 않았다.[78]
황새치자리 AB의 반성 황새치자리 AB C의 질량은 목성의 93배에 불과하며, 이는 지금까지 관측된 중심핵에서 핵융합을 하는 항성 중 가장 작은 존재이다.[79] 태양과 중금속 함유량이 비슷한 별은 이론적으로 중심부에서 핵융합 작용을 일으켜 항성이 되기 위해서는 최소 목성 질량의 75배가 되어야 한다.[80][81] 그런데 최근 아주 희미한 별들을 연구한 결과 금속 함유량이 매우 낮은 천체가 항성이 되기 위해서는 최소 태양 질량의 8.3퍼센트 또는 목성 질량의 87배가 되어야 하는 것으로 밝혀졌다.[81][82] 질량이 가스 행성과 항성의 중간 정도 되어 핵융합 작용을 일으킬 상태가 되지 못하는 천체를 갈색 왜성으로 부른다.
항성의 반지름과 질량으로부터 표면 중력이 결정된다. 거성은 주계열성에 비하여 표면 중력이 매우 낮다. 반면 중성자별이나 백색 왜성은 막대한 중력을 지니고 있다. 표면 중력은 항성의 스펙트럼에도 영향을 끼치는데 중력값이 큰 항성에서는 흡수선의 폭이 넓어진다.[17]
자전
항성의 자전 주기는 분광학적인 측정법을 쓰거나 항성표면 흑점이 이동하는 속도를 측정함으로써 값을 구할 수 있다. 젊은 별의 적도 자전 속도는 초속 100킬로미터를 넘는다. 예를 들면 분광형 B의 청색 주계열성 아케르나르의 경우 적도 자전 속도는 초당 225킬로미터 이상에 이른다. 이 별은 자전 속도가 너무 빨라서 적도 쪽이 부풀어 오른 회전 타원체 모양이다. 만약 이 별이 조금 더 빠르게 자전해서 초당 300킬로미터에 이르면 별은 산산조각으로 찢겨 나갔을 것이다.[83] 반대로 태양의 자전 주기는 25일~35일 정도로 적도에서의 공전 속도는 초당 1.994킬로미터에 불과하다. 항성이 생성하는 자기장 및 항성풍은 주계열 기간에 머무르는 동안 별의 자전 속도를 크게 낮춘다.[84]
밀집성은 작은 질량까지 수축하기 때문에 매우 빨리 자전한다. 그러나 이들은 각운동량 보존 법칙(회전하는 천체가 수축하여 덩치가 줄어드는 만큼 회전 속도가 늘어나는 현상)에 따라 수치에 비해 상대적으로 느린 속도를 보인다. 항성 각운동량 중 많은 부분은 항성풍으로 질량을 잃는 과정에서 소실된다.[85] 그럼에도 불구하고 펄서의 자전 속도는 매우 빠르다. 예를 들면 게성운 중심부에 남은 펄서는 초당 30번 회전한다.[86] 펄서의 자전 속도는 복사 에너지 방출 때문에, 시간이 지날수록 천천히 느려질 것이다.
온도
주계열 단계에 있는 항성의 온도는 중심핵에서 핵융합 작용을 하는 강도 및 반지름에 따라 결정되며 보통 색지수로 표시한다.[87] 온도는 보통 유효 온도로 표시하며 이는 표면 전체에서 균일한 밝기의 복사 에너지를 방출하는 이론적 흑체의 온도이다. 유효 온도는 단지 대푯값일 뿐 실제 항성의 경우 중심핵에서 표면까지의 거리가 멀수록 실제 온도는 감소한다.[88] 항성의 중심핵 부분의 온도는 수백만 켈빈에 이른다.[89]
항성의 온도에 따라 특정 원소가 이온화되거나 복사 에너지화되어 스펙트럼 상에 독특한 흡수선을 형성하게 된다. 항성의 표면 온도 및 절대 등급, 스펙트럼 흡수선에 따라 항성을 분류한다(#항성 분류 참고).[17]
질량이 큰 주계열성은 표면 온도가 5만 켈빈에 이른다. 반면 태양과 같이 보통 크기의 항성은 표면 온도가 수천 켈빈 정도이다. 적색 거성은 3,600켈빈 이하로 상대적으로 차갑지만 전체 표면적이 매우 크기 때문에 총체적 광도는 주계열성에 비해 상승한다.[90]
복사 작용
핵융합의 부산물로 별이 발산하는 복사 에너지는 전자기파 및 입자 방사선의 형태로 우주 공간에 분출된다. 입자 방사선은 항성풍의 형태로 발산되며[91] 이 항성풍은 항성 외곽 대기에서 나온 전기적으로 대전된 입자(다시 말해 자유 양성자, 알파 입자, 베타 입자) 및 항성 중심핵에서 나온 중성미자가 지속적으로 흐르는 것이다.
중심핵에서 생산되는 복사 에너지는 항성이 아주 밝게 빛나는 이유이다. 매 순간 한 원소 내 두 개 이상의 원자핵은 서로 융합되어 더 무거운 새로운 원자핵을 형성한다. 여기서 생성되는 에너지는 항성의 바깥쪽 층에 도달함과 함께 전자기 에너지, 가시광선과 같은 다른 형태의 에너지로 바뀐다.
항성의 색은 광구를 포함한 항성 외곽 층의 온도 및 가시광선 영역 내 최고 주파수가 좌우한다.[92] 가시광선 외에도 항성은 인간의 눈에 보이지 않는 전자기 복사 에너지를 발산한다. 실제로 항성은 전자기 스펙트럼의 모든 영역에서 복사 에너지를 방출하는데 길게는 전파 및 적외선 영역으로부터 짧게는 자외선, 엑스선, 감마선까지 뿜어낸다. 이 성질은 적색 왜성처럼 차가운 별부터 청색 초거성처럼 아주 뜨겁고 밝은 별까지 일치하는 속성이다.
항성 스펙트럼을 이용하여 천문학자들은 한 항성의 표면 온도 및 표면 중력, 중원소 함유량, 자전 주기를 알 수 있다. 시차법 등을 이용하여 항성까지의 거리를 알고 있다면 밝기를 구할 수 있다. 그 후 항성 모형에 기초해서 질량을 비롯한 반지름, 표면 중력, 자전 속도를 구할 수 있다(쌍성의 경우 질량을 곧장 알아낼 수 있다). 또한 중력 렌즈 기법으로 항성의 질량을 알 수 있게 되었다.[93]) 앞서 구한 자료로부터 항성의 나이를 알아낼 수 있다.[94]
광도
천문학에서 밝기는 기준 시간 동안 항성 한 개가 발산하는 빛의 강도 및 다른 형태의 복사 에너지를 말한다. 항성의 밝기는 반지름과 표면 온도로 구할 수 있다. 그러나 많은 별은 모든 표면에 걸쳐 균일한 플럭스(기준 면적에 가해지는 복사 에너지의 양)로 발산하지는 않는다. 예를 들어 빠르게 자전하는 베가의 경우 양극이 적도 부분보다 더 많은 플럭스로 발산한다.[95]
항성 표면의 평균 밝기보다 온도가 낮고 어두운 부분을 흑점이라고 부른다. 태양처럼 상대적으로 크기가 작은 항성의 표면은 거의 특징이 없이 밋밋한 원반 위에 작은 흑점 여럿을 지닌다. 태양보다 더 큰 거성의 흑점은 더 크고 뚜렷하며[74] 주연 감광 현상을 보여 준다. 주연 감광이란 항성 원반의 바깥쪽으로 갈수록 밝기가 어두워지는 현상을 말한다.[96] 고래자리 UV 등 플레어 별과 같은 적색 왜성의 경우 표면에 뚜렷한 흑점이 여럿 나타난다.[97]
밝기 등급
한 항성의 밝기는 겉보기 등급을 측정해서 값을 구한다. 겉보기 등급은 항성의 밝기, 지구에서의 거리, 지구 대기의 영향 등에 따라 결정된다. 절대 등급은 모든 별을 지구에서 32.6광년(10파섹) 떨어진 곳에 세워 놓았다고 가정했을 때의 밝기로 별 자체의 광도와 관련이 깊다.
절대 등급, 겉보기 등급 모두 로그 단위를 이용하여 표시한다. 별의 밝기에서 1등급의 차이는 약 2.5배이다.[99] 2.5를 다섯 번 곱하면 근사적으로 100이 된다. 여기서 1등급별은 2등급별보다 2.5배 밝고, 6등급별보다 100배 밝다는 것을 알 수 있다. 날씨가 가장 좋을 때 사람의 눈으로 볼 수 있는 가장 어두운 별은 6등급 정도 밝기이며, 천구 전체에 걸쳐 6등급 이상의 눈에 보이는 별의 수는 약 6000개 남짓 수준이다.[51]
절대 등급과 겉보기 등급 모두 수치가 작아질수록 밝은 별이며 수치가 클수록 어두운 별이다. 가장 밝은 별의 경우 절대 등급과 겉보기 등급의 값이 작다. 밝은 별과 어두운 별 사이 밝기 등급 차이를 구하려면 어두운 별의 밝기 등급에서 밝은 별의 밝기 등급을 뺀 뒤 그 값을 기준값 2.512의 지수로 사용하면 된다. 공식으로 간단히 나타내면 다음과 같다.
Δ
m
=
m
f
−
m
b
{\displaystyle \Delta {m}=m_{f}-m_{b}}
2.512
Δ
m
=
{\displaystyle 2.512^{\Delta {m}}=}
밝기 편차
자체 밝기 및 지구에서의 거리에 따라 한 항성의 절대 등급 및 겉보기 등급은 달라진다.[99] 예를 들면 시리우스의 겉보기 등급은 −1.44이지만 절대 등급은 +1.41이 된다.
태양의 겉보기 등급은 −26.7이지만 절대 등급은 +4.83에 불과하다. 따라서 밤하늘에서 가장 밝은 별 시리우스는 태양보다 23배 밝은 셈이 된다. 밤하늘에서 시리우스 다음으로 밝은 카노푸스는 절대 등급이 −5.53으로 태양보다 14000배 밝다. 실질적으로는 카노푸스가 시리우스보다 훨씬 밝음에도 불구하고 우리 눈에는 시리우스가 더 밝게 보인다. 이는 시리우스는 지구에서 고작 8.6광년 떨어져 있는 반면 카노푸스는 310광년 떨어져 있기 때문이다.
2015년 기준으로 관측된 항성 중 가장 밝은 존재는 R 136a1으로 절대 등급은 무려 −12.3에 이른다. 여기서 계산한 이 별의 밝기는 태양의 740만 배 정도이다.[100] 현재까지 알려진 별 중 가장 어두운 것은 NGC 6397 성단 내에 있다. 여기서 발견된 적색 왜성들의 겉보기 등급은 26이었고 28등급의 백색 왜성도 발견되었다. 이 별의 밝기는 달 표면에 있는 촛불을 지구에서 관측했을 때의 밝기와 맞먹는다.[101]
항성 분류
매우 뜨거운 O형부터 상층 대기에 분자가 생성될 수 있을 정도로 차가운 M형까지 스펙트럼에 따라 항성을 나누는 여러 기준이 있다. 가장 많이 쓰이는 분류 기호는 O, B, A, F, G, K, M으로 표면 온도가 뜨거운 것에서 차가운 순서에 따라 7개로 구별한 것이다. 독특한 양상을 보이는 별의 경우 특수 분류 기호를 쓴다. 가장 흔한 사례는 L과 T형으로 이들은 차가운 M형 별 및 갈색 왜성이다.
각 기호마다 아라비아 숫자로 0부터 9까지 다시 나눈다. 이 체계는 표면 온도를 기준으로 한다. 다만 현재까지 발견된 가장 뜨거운 항성은 O2로(예: HD 269810), O0과 O1 분광형을 갖는 항성이 존재할 가능성은 거의 없다.[103]
항성은 부피 및 표면 중력에 따라 다른 스펙트럼선을 나타내는데(이를 광도 효과라고 부른다.) 이 기준에 따라 항성을 나누기도 한다. 가장 거대한 초거성 0부터 시작하여 거성 III, 주계열성 V, 가장 작은 백색 왜성 VII처럼 부피가 작아짐에 따라 로마 숫자가 증가한다. 대부분의 별은 수소를 중심핵에서 태워서 핵융합을 통해 빛과 열을 내는 주계열 단계에 있다. 이들은 헤르츠스프룽-러셀 도표에서 일정한 선을 그리면서 배열되어 있다.[103] 우리 태양을 표면 온도 및 표면 중력에 따라 표시하면 G2V로 표면 온도가 G에서 세 번째로 뜨거운 그룹에 속하는 동시에 주계열성 상태라는 의미이다(G형 주계열성을 황색 왜성이라고도 부른다). 우리 태양은 온도가 제법 높고 질량도 큰 편에 속한다.
특이한 현상을 보이는 별은 앞에서 설명한 기호 옆에 작은 글씨를 덧붙인다. 예를 들면 “e”는 방출선 현상을 보이는 항성에 붙이는 기호이며 “m”은 중원소 성분이 강하게 검출되는 별이고, “var”는 분광형이 일정하지 않은 별에 사용한다.[103]
백색 왜성의 경우 분광형 기호로 D를 쓴다. 스펙트럼에 나타나는 특정 분광선에 따라 이를 다시 세분하여 DA, DB, DC, DO, DZ, DQ 등으로 표시한다. 세분한 기호 뒤에 온도에 따라 아라비아 숫자를 다시 덧붙여 표시한다. 예를 들면 시리우스 B의 분광형은 DA2이다.[104]
변광성
변광성으로 불리는 항성은 외부적 또는 내부적 요인 때문에 밝기가 규칙적으로 또는 불규칙적으로 변화한다. 내부적 요인에 따라 변광성은 크게 세 무리로 나눌 수 있다.
첫째, 항성 진화에서 겪는 변광 과정이다. 항성이 나이를 먹으면서 몇몇 별은 헤르츠스프룽-러셀 도표에서 변광성의 성질을 보이는 영역을 통과하게 된다. 이 단계를 보이는 항성을 맥동 변광성으로 부른다. 맥동 변광성은 시간이 지남에 따라 밝기와 반지름에 큰 변화를 보이며, 짧게는 몇 분에서 길게는 몇 년의 주기에 걸쳐 수축과 팽창을 반복한다. 이 부류에 속하는 항성에는 케페우스형 변광성과 미라형 변광성(장주기 변광성)이 있다.[105]
둘째, 분출 변광성이 있다. 이들은 항성 플레어 방출 또는 질량의 대량 방출 등의 이유로 급격하게 밝기가 변화한다.[105] 여기에 속하는 항성으로는 원시별, 울프-레이에 별, 플레어 별, 거성, 초거성 들이 있다.
셋째, 격변 변광성 또는 폭발 변광성이다. 이들은 앞의 둘에 비해 훨씬 더 극적인 변화를 겪게 된다. 여기에 속하는 항성 진화 단계로는 신성과 초신성이 있다. 반성으로 백색 왜성을 거느린 쌍성계의 경우 백색 왜성은 신성 및 Ia형 초신성 폭발을 일으킬 수 있는 후보이다.[4] 백색 왜성 주변에 주성(主星)으로부터 흘러 들어온 강착 물질이 일정량 쌓이면서 수소 핵융합이 가능한 질량까지 축적이 되면 폭발이 일어나게 된다.[106] 일부 신성은 약한 강도로 주기적으로 폭발하기도 한다.[105]
외부적 요인에 따른 변광성도 존재한다. 식쌍성, 흑점이 매우 많은 별(자전하면서 밝기가 변화한다.) 등이 그 예이다.[105] 식쌍성 중 대표적인 예로 알골을 들 수 있는데 이 별은 2.87일 간격으로 밝기가 2.3에서 3.5등급까지 변화한다.
구조
안정된 별의 내부는 유체 정역학적 평형 상태에 있다. 유체 정역학적 평형이란 항성 내부의 압력 기울기에 따라 중력과 복사압이 서로 평형을 이룬 상태를 말한다. 압력 기울기는 중심부에 비해 바깥쪽으로 갈수록 온도가 낮아지는 '플라즈마의 온도 기울기'에 따라 생겨난다. 주계열성이나 거성 중심부의 온도는 최소 1천만 켈빈이다. 주계열성 중심핵에서 수소를 태워서 생기는 온도 및 압력 때문에 항성은 핵융합 작용이 일어날 수 있는 환경을 확보하며 동시에 자체 중력을 버티며 붕괴하지 않고 형태를 유지할 수 있게 된다.[107][108]
원자핵은 항성 중심부에서 융합하면서 감마선 형태의 에너지를 발산한다. 이 광자는 주변 플라즈마와 반응하여 중심핵에 열에너지를 공급한다. 주계열 단계에 있는 항성은 수소를 헬륨으로 변환하면서 느리면서도 지속적으로 중심핵 부분에 헬륨을 누적시킨다. 결국 헬륨이 임계점 이상 쌓이면 중심핵에서의 핵융합 반응은 멈춘다. 태양 질량의 0.4배 이상 되는 별은 축퇴된 헬륨층 바깥의 외곽층으로 핵융합 장소를 옮기게 되며 항성은 서서히 부풀어 오른다.[109]
안정된 항성 내부는 유체 정역학적 평형 외에도 열적 평형으로 불리는 안정적인 에너지 상태를 유지한다. 항성의 내부 전체에 걸쳐 방사상으로 온도 기울기가 형성되어 있으며 이로써 열 흐름은 내부에서 바깥쪽을 향하게 된다. 항성 내부 모든 층에서 외부로 흘러나가는 에너지 흐름과 아래에서 각 층으로 밀려 올라오는 흐름은 그 양이 정확히 일치한다.
복사층은 복사열 전달로 에너지 흐름이 효율적으로 유지되는 지대이다. 복사층에서 플라즈마는 안정되게 존재하며 큰 움직임은 없다. 그러나 이 안정된 상태가 깨질 경우 플라즈마는 불안정해지고 대류 작용이 발생하며 대류층을 형성하게 된다. 이런 현상은 외곽층처럼 불투명도가 높은 곳 또는 중심핵 부분과 같이 높은 에너지 흐름이 발생하는 곳에서 일어날 수 있다.[108]
주계열성에서 대류층이 생겨나는 장소는 질량에 따라 결정된다. 태양보다 몇 배 무거운 항성은 항성 내부 깊은 곳에 대류층이 있으며 바깥쪽에 복사층이 둘러싸고 있다. 태양처럼 상대적으로 질량이 작은 별은 이와 반대로 복사층이 깊은 곳에 있고 대류층이 항성 바깥쪽을 싸고 있다.[110] 태양 질량의 0.4배 이하에 해당하는 적색 왜성은 항성 내부 전체가 대류층으로 중심핵에 헬륨이 쌓이지 않는다.[2] 대부분의 별 내부 대류층은 별이 나이를 먹거나 내부 구성 상태가 변화하면서 여러 가지 형태로 바뀐다.[108]
지구 관찰자의 눈에 보이는 항성의 표면을 광구라고 부른다. 이곳은 항성의 플라즈마가 빛 형태 광자로 투명하게 바뀌는 층이다. 중심핵에서 생산된 복사 에너지는 광구를 떠나면서 우주 공간으로 자유롭게 퍼져 나간다. 광구 표면에는 흑점이 생기는데, 이는 주변보다 온도가 낮기 때문에 검게 보이는 것이다.
광구보다 높은 고도에는 항성 대기가 펼쳐진다. 태양과 같은 주계열성의 항성 대기 중 최하단부는 채층으로, 이곳에서는 스피큘(spicule, 제트 기체)이 발생하고 항성 플레어가 생겨난다. 채층에서 불과 100킬로미터만 올라가면 온도가 급격하게 상승한다. 채층 바로 위는 코로나로 극도로 뜨겁게 가열된 플라즈마가 수백만 킬로미터까지 퍼져 있는 영역이다.[111] 코로나는 항성 내부 대류층 때문에 존재하는 것으로 추측된다.[110] 코로나의 온도는 극도로 뜨겁지만 빛의 발산량은 미미하다. 태양 주위 코로나 지대는 보통 일식 현상 중에만 관측이 가능하다.
코로나로부터 플라즈마 입자 형태의 항성풍이 바깥쪽으로 퍼져 나가면서 성간 매질과 반응한다. 태양의 경우 태양 코로나에서 뿜어져 나온 항성풍은 거품 모양을 한 태양권 전체로 퍼져 나간다.[112]
핵융합 반응 경로
항성 내부에서는 질량과 화학적 조성에 따라 항성 핵합성의 일종인 핵융합 과정이 발생한다. 합성된 원자핵의 순수 질량은 산술적인 합산량보다 작다. 아인슈타인의 상대성이론에서 등장한
E
=
m
c
2
{\displaystyle E=mc^{2}}
공식에 따라 손실된 질량은 에너지로 바뀐다.[1]
수소 핵융합 과정은 온도에 민감하기 때문에 중심핵의 온도가 조금만 올라가도 핵융합의 강도는 막대하게 증가한다. 주계열성의 중심핵 온도는 가장 뜨거운 별과 가장 차가운 별을 비교하면 10배 정도밖에 차이가 나지 않는다. 예를 들면 O형 항성의 경우 중심 온도는 4천만 켈빈이며 어둡고 희미한 적색 왜성의 중심부 온도는 4백만 켈빈 정도에 이른다.[89]
태양 중심핵 온도는 1천만 켈빈이며 양성자-양성자 연쇄 반응을 통하여 수소를 헬륨으로 치환하고 있다. 연쇄 반응의 과정을 표현하면 다음과 같다.[113]
41H → 22H + 2e+ + 2νe (4.0 MeV + 1.0 MeV)
21H + 22H → 23He + 2γ (5.5 MeV)
23He → 4He + 21H (12.9 MeV)
이러한 반응은 총체적으로 아래와 같은 반응으로 나타난다.
41H → 4He + 2e+ + 2γ + 2νe (26.7 MeV)
여기서 e+는 양전자, γ는 감마선 광자, νe는 중성미자, H와 He는 수소 및 헬륨의 동위 원소이다. 앞의 반응에서 발산되는 에너지는 수백만 전자볼트(MeV)로, 이는 실제 에너지의 극히 일부에 불과하다. 그러나 이런 반응을 수없이 꾸준하게 반복함으로써 항성은 복사압을 유지하는 데 필요한 모든 에너지를 생산한다.
질량이 더 큰 별에서는 탄소가 촉매로 작용하는 CNO 순환 작용을 통해 헬륨이 생산된다.[113]
태양의 0.5~10배 질량을 지닌 별이 진화 과정을 거치면서 중심핵 온도가 1억 도에 이르게 되면 반응중간체 베릴륨을 이용하는 삼중 알파 과정을 거치면서 헬륨을 탄소로 바꾸게 된다.[113]
4He + 4He + 92 keV → 8*Be
4He + 8*Be + 67 keV → 12*C
12*C → 12C + γ + 7.4 MeV
총체적인 반응 과정은 다음과 같다.
34He → 12C + γ + 7.2 MeV
무거운 별 내부에서는 중심핵이 수축하면서 네온 연소 과정 및 산소 연소 과정을 통해 더 무거운 원소를 태울 수 있다. 항성 핵합성의 가장 마지막 단계는 안정된 철-56을 생산하는 규소 연소 과정이다. 이 단계까지 오면 융합 작용은 흡열 과정 없이는 더 이상 진행되지 않기 때문에 에너지는 중력 수축을 통해서만 생산될 수 있게 된다.[113]
아래 표는 태양 질량의 20배인 별이 자신이 가진 모든 핵융합 연료를 태우는 데 걸리는 시간을 나타낸다. 이 별은 실제로 분광형 O의 청색 초거성으로 반지름은 태양의 8배, 밝기는 태양의 6만 2천 배에 이른다.[115]
읽어보기
겉보기 등급순 별 목록
절대 등급순 별 목록
가까운 별 목록
반지름순 별 목록
질량순 별 목록
별자리
항성 목록
헨리 드레이퍼 목록
항성 분류
헤르츠스프룽-러셀 도표
준거성
거성
초거성
탄소별
극대거성
밝은 청색변광성
울프-레이에 별
항성 진화
주계열성
초신성
극초신성
백색 왜성
중성자별
블랙홀
청색 낙오성
초고속도 항성
대표적인 항성들
리겔 (Rigel): 오리온자리 방향의 청색초거성
알데바란 (Aldebaran): 황소자리 알파별
폴룩스 (Pollux): 쌍둥이자리 알파별
데네브 (Deneb): 백조자리 알파별
아크투루스 (Arcturus): 목동자리 알파별
베텔게우스 (Betelgeuse): 밤하늘에서 여덟 번째로 밝고 오리온자리에서 두 번째로 밝은 별
시리우스 (Sirius): 태양을 제외하고 밤하늘에서 가장 밝은 별
베가 (Vega): 거문고자리 알파별
카노푸스 (Canopus): 용골자리 알파별
카스토르 (Castor): 쌍둥이자리에서 두 번째로 밝은 별
민타카 (Mintaka): 오리온자리 델타별
각주
외부 링크
,
. Jim Kaler (Prof. Emeritus of Astronomy, University of Illinois)
. Centre de Données astronomiques de Strasbourg
. Astronomical Society of South Australia
, 방문객의 위치를 오른쪽 위 Your Location에서 설정하면, 밤하늘의 별을 보여준다.
분류:항성천문학
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%95%AD%EC%84%B1 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
150,
505,
731,
980,
1812,
2377,
3017,
3493,
4289,
5581,
7246,
7999,
8982,
9729,
10283,
10618,
10910,
12052,
12780,
13169,
13431,
13642,
14161
],
"plaintext_end_byte": [
149,
504,
722,
979,
1775,
2337,
3016,
3479,
4288,
5580,
7245,
7998,
8969,
9728,
10282,
10601,
10909,
12051,
12779,
13160,
13430,
13598,
14160,
14492
]
} | Milloin Anne Baxter syntyi? | Anne Baxter | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
14
],
"minimal_answers_end_byte": [
32
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Anne Baxter (7. toukokuuta 1923 Michigan City, Indiana – 12. joulukuuta 1985 New York, New York) oli yhdysvaltalainen Oscar-palkittu näyttelijä.
Baxter aloitti elokuvauransa 1940-luvun alussa. Hänen uransa tunnetuimpia elokuvia ovat muun muassa Orson Wellesin ohjaama Mahtavat Ambersonit (1942), Veitsen terällä (1946), Kaikki Eevasta (1950), Neljä helmeä (1952), Minä tunnustan (1953) ja Kymmenen käskyä (1956). Elokuvasta Veitsen terällä hän voitti parhaan naissivuosan Oscar-palkinnon.
Baxterin ura kesti melkein 50 vuotta, joiden aikana hän näytteli elokuvissa, televisiossa ja teatterissa. Elokuvauransa Baxter päätti vuonna 1980, minkä jälkeen hän näytteli televisiossa kuolemaansa 1985 asti.
Nuoruus
Anne Baxter syntyi 7. toukokuuta 1923 Indianan Michigan Cityssä myyntimies Kenneth Stuart Baxterin (1893–1977) ja tämän vaimon Catherine Dorothy Baxterin (1894–1979) lapseksi.[1] Hänen äitinsä isä oli arkkitehti Frank Lloyd Wright.[2][3]
Baxterin isä oli merkittävä Seagrams Distillery Companyn johtaja.[2] Perhe muutti melko pian Annen syntymän jälkeen Bronxvillen kylään New Yorkin osavaltiossa. Annen ollessa kymmenvuotias perhe muutti New Yorkin kaupunkiin, jossa Anne kävi maineikasta Brearley Schoolin tyttökoulua.[2] Kymmenvuotiaana hän pääsi osallistumaan Broadway-näytelmään, jossa Helen Hayes oli pääosassa. Näytelmän seurauksena Anne vaikuttui teatterimaailmasta niin paljon, että ilmoitti perheelleen aikovansa näyttelijäksi.[2] 13-vuotiaana hän esiintyi jo vakinnaisesti Broadwaylla. Tällöin Anne myös opiskeli näyttelemisen alkeita kuuluisan opettajan ja näyttelijä Maria Uspenskajan ohjastuksessa[2] ja opiskeli New Yorkissa Theodora Irvine School of the Theaterissa vuodet 1934–1936.[4]
Ura
Uran alku Broadway’n lavoilla
Baxter teki ensimmäisen näyttelijänsuorituksen jo kymmenvuotiaana Helen Hayesin tähdittämässä näytelmässä. 13-vuotiaasta lähtien Baxter esiintyi Broadwayn lavoilla vakinnaisesti. Hänen näytelmiään olivat muun muassa komedia Seen But Not Heard (1936), jossa Anne oli isossa osassa Elizabeth Winthropina; näytelmää esitettiin 60 näytöstä syyskuusta marraskuuhun sekä komedia There’s Always a Breeze (1938) ja draama Madame Capet (1938), joiden jälkeen Anne lähti toistamiseen Hollywoodiin vuonna 1939.
Elokuvauran ensiaskeleet Hollywoodissa
Baxter oli jo 14-vuotiaana vuonna 1937 Hollywoodissa elokuvakoe-esiintymisissä. Koska hän oli vielä liian nuori aloittamaan elokuvauraa, Baxter palasi vielä New Yorkiin Broadwaylle. Baxter palasi vuonna 1939 takaisin Hollywoodiin aloittaakseen nyt vähän vanhempana elokuvauran. 16-vuotias Baxter oli ehdolla rouva DeWinterin rooliin jännityselokuvaan Rebekka (1940) ja kävi koekuvauksissa roolia varten. Baxter menetti roolin Joan Fontainelle, koska ohjaaja Alfred Hitchcock piti Baxteria liian nuorena rooliin.[2] Kuitenkin Baxter sai pian seitsemän vuoden sopimuksen 20th Century Foxin kanssa elokuvamogulien hänet nähtyään.
Baxter teki ensiesiintymisensä elokuvissa westernissä Aavikon salaisuus (1940), jossa hänellä oli sivurooli Joan Johnsonina ja vastanäyttelijänä Wallace Beery. Baxter näytteli elokuvissa The Great Profile (1940) ja Charleyn täti (1941), joista Baxter ei saanut vielä huomiota. Vuoden 1941 elokuva Suursuon salaisuus toi Annelle nyt tähteyttä ja roolikin oli tasokas, mutta kriitikot eivät vaikuttuneet Annesta, hänen roolistaan tai koko elokuvasta.
Huippuvuodet
Ohjaaja Orson Welles valitsi Baxterin näyttelemään draamaelokuvaan Mahtavat Ambersonit (1942), jossa Baxterilla oli vastanäyttelijänä Joseph Cotten, jonka tytärtä Anne näytteli. Ambersonit sai neljä Oscar-ehdokkuutta, ja Baxter sai nyt enemmän kuuluisuutta. Vuonna 1943 Baxter näytteli Billy Wilderin ohjaamassa Tie Kairoon, jossa hänellä vastanäyttelijänä oli Franchot Tone. Samana vuonna häneltä ilmestyi Pohjantähti, joka sai kuusi Oscar-ehdokkuutta vuonna 1944. Pohjantähdessä hänellä oli vastanäyttelijöinä Dana Andrews, Walter Huston, Walter Brennan, ja Lewis Milestone ohjasi elokuvan. Tästä elokuvasta tuli hänen pienimuotoinen läpimurtonsa ja Pohjantähti oli kassa- että arvostelumenestys, ja Baxterkin sai osakseen kriitikoilta erinomaista palautetta.
Vuonna 1944 Baxterin elokuva Guest in the House menestyi vähän, mutta Odottamaton vieras (1944) sen sijaan sai menestystä, vaikka kriitikot eivät vaikuttuneet elokuvasta. Baxter näytteli elokuvassa tulevan aviopuolisonsa kanssa, jonka kanssa hän avioitui vuonna 1946. Baxter näytteli Tyrone Powerin ja Gene Tierneyn kanssa vuoden 1946 draamaelokuvassa Veitsen terällä, josta Baxter voitti vuonna 1947 Oscar-palkinnon parhaasta naissivuosasta sekä parhaan naissivuosan Golden Globen. Myöhemmin Baxter kertoi, että Veitsen terällä sisälsi hänen ainoan loistavan suorituksensa sairaalakohtauksessa, missä Sophien hahmo "menettää aviomiehensä, lapsensa ja kaiken muun". Baxter sanoi, että hän "oli elänyt uudelleen veljensä kuoleman", joka oli kuollut vain kolmivuotiaana.[5] Samana vuonna hän näytteli Paul Munin kanssa elokuvassa Enkeli olan takana. Vuonna 1947 Baxter oli kertojana Betty Grablen tähdittämässä menestyselokuvassa Kevytmielinen äitini sekä oli naispääosassa elokuvassa Lentävät huimapäät William Holdenin ollessa miespääosassa. Vuonna 1948 Baxter näytteli Clark Gablen ja Lana Turnerin kanssa sotadraamassa Paluu kotiin ja oli naispääosassa rikoselokuvassa Polttava aurinko, missä Gregory Peck ja Richard Widmark myös näyttelivät.
Vuonna 1950 Baxter valittiin toiseen naispääosaan, Eve Harringtonin rooliin, draamaelokuvaan Kaikki Eevasta (1950) monista harkituista naistähdistä. Elokuvassa näyttelivät myös Bette Davis, George Sanders, Celeste Holm ja Marilyn Monroe. Baxter sai vuonna 1951 roolisuorituksestaan parhaan naispääosan Oscar-ehdokkuuden, mutta hävisi sen Judy Hollidaylle, joka voitti sen roolistaan elokuvasta Eilen syntynyt. Kaikki Eevasta oli ehdokkaana yhteensä 14 Oscar-palkintoon, joista se voitti kuusi. Kaikki Eevasta on myös Baxterin tunnetuin elokuvaroolisuoritus. Samana vuonna Baxterilta oli ilmestynyt myös elokuva Sheriffin tytär, jossa Monroekin oli esiintynyt. 1950-luvulla Baxter näytteli teatterissa elokuvien ohella. Vuonna 1952 Baxter näytteli episodielokuvassa Neljä helmeä, joka koostui viidestä tarinasta. Baxter oli näytellyt kolmannessa The Last Leaf -osiossa, jonka ohjasi Jean Negulesco. Vuonna 1953 Baxter näytteli Broadwaylla Tyrone Powerin kanssa Charles Laughtonin John Brown’s Body -näytelmässä, joka perustuu Stephen Vincent Benétin runoelmaan. Vuonna 1953 Baxter allekirjoitti sopimuksen Warner Brothersin kanssa kahdesta elokuvasta. Näistä ensimmäinen oli Alfred Hitchcockin draama Minä tunnustan (1953), jossa hänen vastanäyttelijänä oli Montgomery Clift; toinen elokuva oli Fritz Langin ohjaama film noir Sininen gardenia (1953), jossa Baxter näytteli murhasta syytettyä naista. Baxter muistetaan myös hyvin suuresta roolistaan Egyptin kuningatar Nefertarina Cecil B. DeMillen ohjaamassa eeppisessä draamassa Kymmenen käskyä (1956), jossa Baxterilla oli vastanäyttelijänä Charlton Heston Mooseksena.
Kymmenen käskyn jälkeen Baxter sai vähemmän elokuvarooleja, koska hänellä ei ollut sopimusta minkään studion kanssa. Baxter alkoi käyttää lahjojaan freelanceriin. Hän myös jatkoi teatteriuraansa ja aloitti televisiossa esiintymisen vuonna 1957. Baxterilta ilmestyivät western Väkivaltainen Texas (1957), jossa hänellä oli vastanäyttelijänä jälleen Charlton Heston, mysteeritrilleri Vääristynyt varjo (1958) ja komediadraama Seitsemännentoista nuken kesä (1959). Baxter teki myös Broadway-roolin näytelmässä The Square Root of Wonderful, joka sai ensi-iltansa 30. lokakuuta 1957. Näytelmää esitettiin 45 näytöstä joulukuuhun asti. Hän näytteli myös näytelmissä Suite in Two Keys (1958) ja Light Up the Sky (1958).
1960-luvulle mentäessä Baxter teki vielä elokuvat Cimarron (1960), Kuuma katu (1962) ja Syyllistä etsitään (1962). Elokuvat olivat tasokkaita ja saivat Oscar-ehdokkuuksia. Kuumassa kadussa näyttelivät myös Jane Fonda ja Barbara Stanwyck. Elokuvien jälkeen Baxter piti neljän vuoden tauon elokuvista. Television puolella Baxter teki erilaisia rooleja sarjoihin Se parhaiten nauraa... vuosina 1957–1960, The DuPont Show with June Allyson vuonna 1960 ja Hitchcock esittää vuonna 1963. Baxter vieraili myös visailuohjelmassa What’s My Line? "Mystery Guestsissa". Baxter näytteli myös vierailevaa roistoa Zelda Suurta kahdessa jaksossa supersankarisarjassa Batman vuonna 1966. Baxter näytteli myös toista roistoa, kasakoiden kuningatarta Olgaa, jonka vastassa oli Vincent Pricen näyttelemä Munapää kolmessa jaksossa Batmanin kolmannessa tuotantokaudessa vuonna 1967. Samana vuonna hän näytteli William Castlen kauhukomediassa Ruumis karkuteillä.
Loppuvuodet
Baxter palasi Broadwaylle 1970-luvulla näytelmään Applause (1970–1972), Kaikki Eevasta -elokuvan musikaaliversioon, Margo Channingin rooliin tällä kertaa. Bette Davis oli näytellyt Margoa elokuvaversiossa vuonna 1950. Baxter korvasi Lauren Bacallin, joka voitti Margon roolista Tony-palkinnon. Vuonna 1974 Baxter näytteli näytelmässä Noël Coward in Two Keys. 1970-luvulla Baxter oli usein vieraana ja sijaisjuontaja keskusteluohjelmassa The Mike Douglas Show, koska Baxter ja ohjelman juontaja Mike Douglas olivat keskenään ystäviä. Baxter näytteli murhanhimoista elokuvatähteä Nora Chandleria rikossarjassa Columbo jaksossa "Haudattu menneisyys" vuonna 1973. Baxter kirjoitti vuonna 1976 kirjan Intermission: A True Story.[6]
Vuonna 1980 Baxter näytteli viimeisessä jääneessä elokuvassaan Jane Austen Manhattanilla. Vuonna 1981 Baxter esiintyi minisarjassa Eedenistä itään Fayen roolissa. Vuonna 1983 Baxter sai yhden pääosista draamasarjasta Hotel. Hän korvasi Bette Davisin tämän sairastumisen takia. Baxter näytteli Victoria Cabot’ia sarjassa aina kuolemaansa 1985 saakka; yhteensä 75 jaksossa. Jakso "Horizons", joka esitettiin 21. toukokuuta 1986, omistettiin Baxterin muistolle tekstillä "Good Night Sweet Princess" (suom. Hyvää yötä rakas prinsessa).
Baxter sai 8. helmikuuta 1960 elokuvaurastaan tähden Hollywood Walk of Famelle, Hollywoodiin osoitteeseen 6741 Hollywood Boulevard. Anne Baxter painoi Gregory Peckin kanssa käden- ja jalanjälkensä ja kirjoitti nimikirjoituksensa märkään betonilaattaan Grauman’s Chinese Theatren edustalle 15. joulukuuta 1949.
Yksityiselämä
Baxter meni vihille ensimmäisen kerran näyttelijä John Hodiakin (1914–1955) kanssa 7. heinäkuuta 1946. He saivat tyttären Katrina Hodiak (myöhemmin Vonditter), joka syntyi 9. heinäkuuta 1951. Baxter ja Hodiak erosivat 27. tammikuuta 1953. Baxter syytti myöhemmin itseään erosta.
Baxter avioitui toisen aviomiehensä, Randolph Galtin, kanssa 18. helmikuuta 1960. Galt oli yhdysvaltalainen karjatilan omistaja, jonka karjatila sijaitsi Australiassa lähellä Sydneyä. Baxter ja Galt tapasivat toisensa, kun Baxter oli kuvaamassa elokuvaansa Seitsemännentoista nuken kesä (1959). Baxter jätti Hollywoodin Katrinan kanssa, ja he muuttivat asumaan Galtin kanssa hänen syrjäiselle 37000 eekkerin kokoiselle karjatilalle, joka sijaitsi 180 mailia pohjoiseen Sydneystä, Girosta (lausuessa Ghee-ro). Avioliittonsa aikana he saivat kaksi tytärtä, Melissan (s. 1961) ja Maginelin (s. 1963). Maginelin syntymän jälkeen perhe muutti takaisin Kaliforniaan. Galt ilmoitti yhtäkkiä, että he muuttaisivat 11000 eekkerin kokoiselle ranchille Grantsin kaupungin eteläpuolelle, New Mexicoon. Sitten he muuttivat Havaijille ennen kuin asettuivat lopullisesti takaisin Kaliforniaan, Brentwoodin kaupunginosaan Los Angelesiin. Baxter ja Galt erosivat vuonna 1969. Melissa Galtista tuli sisustussuunnittelija ja kirjailija, joka asuu Georgian Atlantassa[7], ja Maginel ryhtyi roomalaiskatoliseksi nunnaksi Roomassa, Italiassa.[7]
Baxter meni uusiin naimisiin 30. tammikuuta 1977 pörssivälittäjä David Kleen kanssa. Heidän avioliittonsa jäi kuitenkin lyhyeksi, kun Klee kuoli yllättäen sairauteen. Tuore aviopari oli ostanut rönsyilevän kiinteistön Eastonista, Connecticutista, jonka he olisivat laajasti kunnostaneet. Klee ehti kuitenkin kuolla 15. lokakuuta 1977 ennen kuin remontti oli valmis. Talo suunniteltiin muistuttavan Frank Lloyd Wrightin "prairie school" -arkkitehtuuria. Baxter ei enää mennyt naimisiin Kleen kuoleman jälkeen. Baxterilla oli talo Länsi-Hollywoodin kaupungissa. Hän kuitenkin asui ja piti ensisijaisesti Connecticut-taloaan kotinaan. Baxter oli myös aktiivinen The Connecticut Early Music Societyn hyväntekijä.
Baxter oli muotisuunnittelija ja elokuvapuvustaja Edith Headin pitkäaikainen ystävä. He tapasivat ensimmäisen kerran Kymmenen käskyä -elokuvan kuvauksien aikana. Head esiintyi cameoroolissa Baxterin kanssa Columbon "Haudattu menneisyys" -jaksossa vuonna 1973. Headin kuoleman aikaan vuonna 1981 Melissa Galt, joka oli Headin kummityttö, peri Headilta tämän korukokoelman.
Kuolema
Anne Baxter sai aivoaneurysmavuodon 4. joulukuuta 1985, kun hän oli viittilöimässä taksia New Yorkissa Madison Avenuella. Baxter vaipui tajuttomuuteen ja kuoli kahdeksan päivää myöhemmin 62-vuotiaana 12. joulukuuta Lenox Hill -sairaalassa Manhattanilla.
Baxter haudattiin Wright-suvun hauta-alueelle Lloyd–Jones-hautausmaalle (tunnetaan myös nimellä Unity Chapel -hautausmaa) Spring Greenin kylään, Wisconsiniin.[8]
Filmografia
Lähteet
Aiheesta muualla
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Luokka:Yhdysvaltalaiset näyttelijät
Luokka:Yhdysvaltalaiset elokuvanäyttelijät
Luokka:Yhdysvaltalaiset teatterinäyttelijät
Luokka:Yhdysvaltalaiset televisionäyttelijät
Luokka:Oscar-palkinnon saajat
Luokka:Golden Globe -palkinnon saajat
Luokka:Vuonna 1923 syntyneet
Luokka:Vuonna 1985 kuolleet
Luokka:Hollywood Walk of Fame
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Anne%20Baxter |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
304,
2685,
3214,
3273,
3481,
3777
],
"plaintext_end_byte": [
277,
2662,
3200,
3262,
3464,
3763,
4438
]
} | クルト・シュヴィッタースの出身階級は | クルト | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
クルト(Kurt, Curt, Curd)は、ドイツ語圏、北欧諸国に見られる男性名。英語のカーチス(Curtis)や、ドイツ語のコンラート(Konrad)、クニベルトもしくはクーニベーアト(Kunibert)などの短縮形に由来する。
実在人物
ドイツ人
クルト・アイスナー(ドイツ社民党のバイエルンの政治家)
クルト・アイヒホルン(指揮者)
クルト・アルダー(科学者)
クルト・ヴェルター(空軍エースパイロット)
クルト・ゲオルク・キージンガー(西ドイツ首相)
クルト・クニスペル(第二次世界大戦で最多となる168両の戦車撃破の記録を持つ下士官)
クルト・クールマイ(ドイツ空軍少将)
クルト・ザンデルリング(指揮者)
クルト・シュヴァーエン(作曲家)
クルト・シュヴィッタース(芸術家・画家)
クルト・クリストフ・フォン・シュヴェリーン(プロイセン元帥)
クルト・シュトゥデント(空軍上級大将)
クルト・シュナイダー(精神医学研究者)
クルト・シューマッハー(政治家。ドイツ社民党党首)
クルト・フォン・シュライヒャー(首相。名誉階級歩兵大将)
クルト・ダリューゲ(秩序警察長官。親衛隊上級大将)
クルト・ダールケ(ミュージシャン)
クルト・タンク(航空エンジニア)
クルト・ツァイツラー(陸軍上級大将。陸軍総司令部参謀長)
クルト・フォン・ティッペルスキルヒ(陸軍歩兵大将、戦史家)
クルト・ネットー(採鉱冶金学者。お雇い外国人)
クルト・ハーゼ(陸軍上級大将)
クルト・ハーン(教育者)
クルト・フォン・ハンマーシュタイン=エクヴォルト(陸軍上級大将。陸軍統帥部長)
クルト・フーバー(ミュンヘン大学客員教授。白いバラ運動関与者。)
クルト・ブルーメンフェルト(ユダヤ系。シオニズム運動家)
クルト・ベック(ドイツ社民党の政治家)
クルト・ヘッセンベルク(作曲家)
クルト・ベーメ(バス歌手)
ハインツ・クルト・ボーレンダー(親衛隊員。ソビボル絶滅収容所看守)
クルト・マイヤー(武装親衛隊少将)
クルト・マズア(指揮者)
クルト・ユルゲンス(俳優)
クルト・ラスヴィッツ(小説家)
クルト・リシュカ(親衛隊隊員)
クルト・リュートゲン(作家)
クルト・レーデル(指揮者)
オーストリア人
クルト・ヴァルトハイム(国際連合事務総長、大統領)
クルト・ヴェス(指揮者、音楽学者)
クルト・オッペルト(フィギュア・スケート選手)
クルト・ゲーデル(数学者、論理学者)
クルト・シュシュニック(首相)
クルト・ビンダー(物理学者)
クルト・ヘルツシュタルク(ユダヤ系。クルタ計算機の発明者)
クルト・ヤーラ(サッカー選手)
クルト・ロゲール(作曲家)
スイス人
クルト・ヴュートリッヒ(科学者)
北欧人
クルト・ニルセン(ノルウェーの歌手)
クルト・ニールセン(デンマークのテニス選手)
クルト・ハムリン(スウェーデンのサッカー選手)
アメリカ人
クルト・コフカ(心理学者。ユダヤ系。ドイツ出身)
クルト・ザックス(音楽学者。ドイツ出身)
クルト・レヴィン(心理学者。ユダヤ系。ドイツ出身)
クルト・ヴァイル(作曲家。ユダヤ系。ドイツ出身)
架空人物
クルト - 『機動戦士ガンダム0083 STARDUST MEMORY』の登場人物。機動戦士ガンダム0083 STARDUST MEMORYの登場人物#クルトを参照。
クルト - 和田慎二の漫画『ピグマリオ』の主人公。
クルト・アーヴィング - PlayStation Portableのゲームソフト『戦場のヴァルキュリア3』の主人公。戦場のヴァルキュリアシリーズの登場人物#422部隊(通称 ネームレス)を参照。
クルト - マッドハウスのテレビアニメ『HUNTER×HUNTER』に登場するアリ、コルトが人間だった頃の名前。キメラ=アント#コルト(クルト)を参照。
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AF%E3%83%AB%E3%83%88 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1164,
1456,
2277,
2729,
3186,
4402,
4830
],
"plaintext_end_byte": [
1163,
1419,
2267,
2728,
3185,
4401,
4808,
5350
]
} | Когда появились смешанные классы в России? | Раздельное обучение | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
3
],
"minimal_answers_start_byte": [
2295
],
"minimal_answers_end_byte": [
2306
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Разде́льное обуче́ние — практика обучения, в которой учащиеся мужского и женского пола обучаются не в смешанных, а в раздельных учебных подразделениях, или даже в разных учебных заведениях или учебно-воспитательных учреждениях. Чаще всего речь идёт о среднем образовании и о раздельном обучении мальчиков и девочек — об их обучении в раздельных классах и прежде всего — в разных средних учебных заведениях. Соответственно, при такой системе существуют женские и мужские школы, пансионы или другие учреждения, предназначенные для учащихся только одного пола. Существуют доводы как «за», так и «против» подобной практики обучения.
Раздельное обучение существовало в разные периоды и существует сейчас в различных странах. Оно было широко распространено в начале XX века.
Российская империя
Раздельное обучение практиковалось в Российской империи почти во всех средних учебных заведениях (пансионах, гимназиях, прогимназиях, реальных училищах и других). Исключение составляли коммерческие училища и некоторые частные учебные заведения, где допускалось совместное обучение. Объём знаний, который давался в женских учебных заведениях, и права, которые получали их выпускники, был меньше, чем у выпускников мужских учебных заведений.
СССР
В РСФСР в мае 1918 года введено обязательное совместное обучение мальчиков и девочек. Эта мера должна была устранить неравноправие женщин и мужчин в области образования, существовавшее до этого. Образование в СССР оставалось таким и впоследствии.
В 1943 году в условиях Великой Отечественной войны раздельное обучение мальчиков и девочек было введено в семилетних и средних школах Москвы, Ленинграда, столиц союзных республик, областных и краевых центров и ряда крупных промышленных центров СССР.
Реформа затронула малую часть учащихся, например, для РСФСР число школ с раздельным образованием (мужских и женских школ в общей сложности) не превышало 2 % от их общего количества. По итогам реформа оценивалась как не очень успешная: по сравнению с совместным обучением нет преимуществ в организации педагогического процесса, но есть трудности в воспитательной работе. Было принято решение отменить проведение реформы (по официальной формулировке, учитывались опыт работы школ, пожелания родителей и мнение учителей). Постановление Совета Министров СССР от 1 июля 1954 года восстановило совместное обучение мальчиков и девочек во всех школах с 1954/55 учебного года.
В СССР образование оставалось совместным до конца его существования. Является оно совместным и в Российской Федерации, за исключением некоторых школ (школ-лабораторий), в которых существуют классы с раздельным обучением.
Литература
// Российская педагогическая энциклопедия. В 2-х тт. / Гл. ред. В. В. Давыдов. — Т. 2. — М.: Большая Российская энциклопедия, 1999.
// Большая советская энциклопедия / Гл. ред. Б. А. Введенский — 2-е изд. — Т. 35. — М.: Большая советская энциклопедия, 1955. — С. 614
Пыжиков А. В. (24 октября 2007) // Portalus.ru
Категория:Образование
| https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5%20%D0%BE%D0%B1%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5 |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
761,
1136,
1635,
2236,
2364,
3144,
3711,
4229,
4629,
5143,
6200,
6617,
7424,
8308,
9265,
9774,
10290,
10629,
11320,
11959,
12427,
12742,
13141,
13569,
14158,
14740,
15111,
15582,
15970,
16686,
17193,
17745,
18214,
18752,
19257,
19312,
19690,
20082,
20713,
21266,
22726
],
"plaintext_end_byte": [
760,
1135,
1612,
2235,
2353,
3143,
3667,
4228,
4595,
5142,
6199,
6583,
7371,
8268,
9217,
9773,
10261,
10628,
11288,
11913,
12386,
12716,
13114,
13523,
14104,
14711,
15110,
15553,
15969,
16685,
17164,
17744,
18213,
18719,
19256,
19311,
19689,
20081,
20686,
21249,
22697,
25742
]
} | Apa nama dinasti pertama di Tiongkok ? | Sejarah Tiongkok | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Sejarah Tiongkok adalah salah satu sejarah kebudayaan tertua di dunia. Dari penemuan arkeologi dan antropologi, daerah Tiongkok telah didiami oleh manusia purba sejak 1,7 juta tahun yang lalu. Peradaban Tiongkok berawal dari berbagai negara kota di sepanjang lembah Sungai Kuning pada zaman Neolitikum. Sejarah tertulis Tiongkok dimulai sejak Dinasti Shang (k. 1750-1045 SM).[1] Cangkang kura-kura dengan aksara Tionghoa kuno yang berasal dari Dinasti Shang memiliki penanggalan radiokarbon hingga 1500 SM.[2] Budaya, sastra, dan filsafat Tiongkok berkembang pada zaman Dinasti Zhou (1045-256 SM) yang melanjutkan Dinasti Shang. Dinasti ini merupakan dinasti yang paling lama berkuasa dan pada zaman dinasti inilah aksara Tionghoa modern mulai berkembang.
Dinasti Zhou terpecah menjadi beberapa negara kota, yang menciptakan Periode Negara Perang. Pada tahun 221 SM, Qin Shi Huang menyatukan berbagai kerajaan ini dan mendirikan kekaisaran pertama Tiongkok. Pergantian dinasti dalam sejarah Tiongkok telah mengembangkan suatu sistem birokrasi yang memungkinkan Kaisar Tiongkok memiliki kendali langsung terhadap wilayah yang luas.
Pandangan konvensional terhadap sejarah Tiongkok adalah bahwa Tiongkok merupakan suatu negara yang mengalami pergantian antara periode persatuan dan perpecahan politis yang kadang-kadang dikuasai oleh suku bangsa asing (non-Han), yang sebagian besar terasimiliasi ke dalam populasi Suku Han. Pengaruh budaya dan politik dari berbagai wilayah di Asia, yang dibawa oleh gelombang imigrasi, ekspansi, dan asimilasi yang bergantian, menyatu untuk membentuk budaya Tiongkok modern.
Prasejarah
Paleolitik
Homo erectus telah mendiami daerah yang sekarang dikenal sebagai Tiongkok sejak zaman Paleolitik, lebih dari satu juta tahun yang lalu [3]. Kajian menunjukkan bahwa peralatan batu yang ditemukan di situs Xiaochangliang telah berumur 1,36 juta tahun [4]. Situs arkeologi Xihoudu di provinsi Shanxi menunjukkan catatan paling awal penggunaan api oleh Homo erectus, yang berumur 1,27 juta tahun yang lalu [3]. Ekskavasi di Yuanmou dan Lantian menunjukkan permukiman yang lebih lampau. Spesimen Homo erectus paling terkenal yang ditemukan di Tiongkok adalah Manusia Peking yang ditemukan pada tahun 1965.
Tiga pecahan tembikar yang berasal dari 16500 dan 19000 SM ditemukan di Gua Liyuzui di Liuzhou, provinsi Guangxi [5].
Neolitik
Zaman Neolitik di Tiongkok dapat dilacak hingga 10.000 SM [6]. Bukti-bukti awal pertanian milet memiliki penanggalan radiokarbon sekitar 7000 SM [7]. Kebudayaan Peiligang di Xinzheng, Henan berhasil diekskavasi pada tahun 1977 [8]. Dengan berkembangnya pertanian, muncul peningkatan populasi, kemampuan menyimpan dan mendistribusikan hasil panen, serta pengerajin dan pengelola [9]. Pada akhir Neolitikum, lembah Sungai Kuning mulai berkembang menjadi pusat kebudayaan dengan penemuan arkeologis signifikan ditemukan di Banpo, Xi'an [10]. Sungai Kuning dinamakan demikian disebabkan terdapatnya debu sedimen (loess) yang bertumpuk di tepi sungai dan tanah sekitarnya, yang kemudian setelah terbenam di sungai menimbulkan warna yang kekuning-kuningan pada air sungai tersebut.[11]
Sejarah awal Tiongkok dibuat rumit oleh kurangnya tulisan pada periode ini dan dokumen-dokumen pada masa sesudahnya yang mencampurkan fakta dan fiksi pada zaman ini. Pada 7000 SM, penduduk Tiongkok bercocok tanam milet, menumbuhkan kebudayaan Jiahu. Di Damaidi di Ningxia, ditemukan 3.172 lukisan gua berasal dari 6000-5000 SM yang mirip dengan karakter-karakter awal yang dikonfirmasi sebagai aksara Tionghoa [12][13]. Kebudayaan Yangshao yang muncul belakangan dilanjutkan dengan kebudayaan Longshan pada sekitar 2500 SM.
Zaman kuno
Dinasti Xia (2100 SM-1600 SM)
Dinasti Xia adalah dinasti pertama yang diceritakan dalam catatan sejarah seperti Catatan Sejarah Agung dan Sejarah Bambu.[1][14]
Dinasti ini didirikan oleh Yu yang Agung. Sebagian besar arkeolog sekarang menghubungkan Dinasti Xia dengan hasil-hasil ekskavasi di Erlitou, provinsi Henan,[15] yang berupa temuan perunggu leburan dari sekitar tahun 2000 SM. Beragam tanda-tanda yang terdapat pada tembikar dan kulit kerang yang ditemukan pada periode ini, diduga adalah bentuk pendahulu dari aksara Tionghoa modern.[16]
Menurut kronogi tradisional berdasarkan perhitungan Liu Xin, dinasti ini berkuasa antara 2205-1766 SM, sedangkan menurut Sejarah Bambu, pemerintahan dinasti ini adalah antara 1989-1558 SM. Menurut Proyek Kronologi Xia Shang Zhou (PK XSZ) yang diselenggarakan oleh pemerintah Republik Rakyat Tiongkok pada tahun 1996, dinasti ini berkuasa antara 2070-1600 SM.[17][18]
Dinasti Shang (1600 SM-1046 SM)
Dinasti Shang menurut sumber tradisional adalah dinasti pertama Tiongkok. Menurut kronologi berdasarkan perhitungan Liu Xin, dinasti ini berkuasa antara 1766-1122 SM, sedangkan menurut Sejarah Bambu adalah antara 1556-1046 SM. Hasil dari Proyek Kronologi Xia Shang Zhou pada tahun 1996 menyimpulkan bahwa dinasti ini memerintah antara 1600-1046 SM. Informasi langsung tentang dinasti ini berasal dari inskripsi pada artefak perunggu dan tulang orakel,[19] serta dari Catatan Sejarah Agung (Shiji) karya Sima Qian.
Temuan arkeologi memberikan bukti keberadaan Dinasti Shang sekitar 1600-1046 SM, yang terbagi menjadi dua periode. Bukti keberadaan Dinasti Shang periode awal (k. 1600-1300 SM) berasal dari penemuan-penemuan di Erlitou, Zhengzhou dan Shangcheng.[19] Sedangkan bukti keberadaan Dinasti Shang periode kedua (k. 1300–1046 SM) atau periode Yin (殷), berasal dari kumpulan besar tulisan pada tulang orakel. Para arkeolog mengkonfirmasikan bahwa kota Anyang di provinsi Henan adalah ibukota terakhir Dinasti Shang,[19] dari sembilan ibukota lainnya. Dinasti Shang diperintah 31 orang raja, sejak Raja Tang sampai dengan Raja Zhou sebagai raja terakhir. Masyarakat Tiongkok masa ini mempercayai banyak dewa, antara lain dewa-dewa cuaca dan langit, serta dewa tertinggi yang dinamakan Shang-Ti.[20] Mereka juga percaya bahwa nenek moyang mereka, termasuk orang tua dan kakek-nenek mereka, setelah meninggal akan menjadi seperti dewa pula dan layak disembah.[21] Sekitar tahun 1500 SM, orang Tiongkok mulai menggunakan tulang orakel untuk memprediksi masa depan.
Para ilmuwan Barat cenderung ragu-ragu untuk menghubungkan berbagai permukiman yang sezaman dengan permukiman Anyang sebagai bagian dari dinasti Shang.[22] Hipotesis terkuat ialah telah terjadinya ko-eksistensi antara Anyang yang diperintah oleh Dinasti Shang, dengan permukiman-permukiman berbudaya lain di wilayah yang sekarang dikenal sebagai "Tiongkok sebenarnya" (China proper).
Dinasti Zhou (1046 SM–256 SM)
Dinasti Zhou adalah dinasti terlama berkuasa dalam sejarah Tiongkok yang menurut Proyek Kronologi Xia Shang Zhou berkuasa antara 1046-256 SM. Dinasti ini mulai tumbuh dari lembah Sungai Kuning, di sebelah barat Shang. Penguasa Zhou, Wu Wang, berhasil mengalahkan Shang pada Pertempuran Muye. Pada masa Dinasti Zhou mulailah dikenal konsep "Mandat Langit" sebagai legitimasi pergantian kekuasaan,[23] dan konsep ini seterusnya berpengaruh pada hampir setiap pergantian dinasti di Tiongkok. Ibukota Zhou awalnya berada di wilayah barat, yaitu dekat kota Xi'an modern sekarang, namun kemudian terjadi serangkaian ekpansi ke arah lembah Sungai Yangtze. Dalam sejarah Tiongkok, ini menjadi awal dari migrasi-migrasi penduduk selanjutnya dari utara ke selatan.
Periode Musim Semi dan Musim Gugur (722 SM-476 SM)
Pada sekitar abad ke-8 SM, terjadi desentralisasi kekuasaan pada Periode Musim Semi dan Musim Gugur, yang diberi nama berdasarkan karya sastra Chun Qiu (Musim Semi dan Gugur). Pada zaman ini, pimpinan militer lokal yang digunakan Zhou mulai menunjukkan kekuasaannya dan berlomba-lomba memperoleh hegemoni. Invasi dari barat laut, misalnya oleh Qin, memaksa Zhou untuk memindahkan ibu kotanya ke timur, yaitu ke Luoyang. Ini menandai fase kedua Dinasti Zhou: Zhou Timur. Ratusan negara bermunculan, beberapa di antaranya hanya seluas satu desa, dengan penguasa setempat memegang kekuasaan politik penuh dan kadang menggunakan gelar kehormatan bagi dirinya. Seratus Aliran Pemikiran dari filsafat Tiongkok berkembang pada zaman ini, berikut juga beberapa gerakan intelektual berpengaruh seperti Konfusianisme, Taoisme, Legalisme, dan Mohisme.[24]
Periode Negara Perang (476 SM-221 SM)
Setelah berbagai konsolidasi politik, tujuh negara terkemuka bertahan pada akhir abad ke-5 SM. Meskipun saat itu masih terdapat raja dari Dinasti Zhou sampai 256 SM, namun ia hanya seorang pemimpin nominal yang tidak memiliki kekuasaan yang nyata. Pada masa itu, daerah tetangga dari negara-negara yang berperang juga ditaklukkan dan menjadi wilayah baru, antara lain Sichuan dan Liaoning; yang kemudian diatur di bawah sistem administrasi lokal baru berupa commandery dan prefektur (郡县/郡县). Negara Qin berhasil menyatukan ketujuh negara yang ada, serta melakukan ekspansi ke wilayah-wilayah Zhejiang, Fujian, Guangdong, dan Guangxi pada 214 SM.[25] Periode saat negara-negara saling berperang hingga penyatuan seluruh Tiongkok oleh Dinasti Qin pada tahun 221 SM, dikenal dengan nama "Periode Negara Perang", yaitu penamaan yang diambil dari nama karya sejarah Zhan Guo Ce (Strategi Negara Berperang).
Zaman kekaisaran
Dinasti Qin (221 SM–206 SM)
Dinasti Qin berhasil menyatukan Tiongkok yang terpecah menjadi beberapa kerajaan pada Periode Negara Perang melalui serangkaian penaklukan terhadap kerajaan-kerajaan lain, dengan penaklukan terakhir adalah terhadap kerajaan Qi pada sekitar tahun 221 SM.[25] Qin Shi Huang dinobatkan menjadi kaisar pertama Tiongkok bersatu pada tahun tersebut. Dinasti ini terkenal mengawali pembangunan Tembok Besar Tiongkok yang belakangan diselesaikan oleh Dinasti Ming serta peninggalan Terakota di makam Qin Shi Huang.
Beberapa kontribusi besar Dinasti Qin, antara termasuk terbentuknya konsep pemerintahan terpusat, penyatuan undang-undang hukum, diterapkannya bahasa tertulis, satuan pengukuran, dan mata uang bersama seluruh Tiongkok, setelah berlalunya masa-masa kesengsaraan pada Zaman Musim Semi dan Gugur. Bahkan hal-hal yang mendasar seperti panjangnya as roda untuk gerobak dagang, saat itu mengalami penyeragaman demi menjamin berkembangnya sistem perdagangan yang baik di seluruh kekaisaran.[26]
Dinasti Han (206 SM–220)
Dinasti Han didirikan oleh Liu Bang, seorang petani yang memimpin pemberontakan rakyat dan meruntuhkan dinasti sebelumnya, Dinasti Qin, pada tahun 206 SM. Zaman kekuasaan Dinasti Han terbagi menjadi dua periode yaitu Dinasti Han Barat (206 SM-9 M) dan Dinasti Han Timur (23-220 M) yang dipisahkan oleh periode pendek Dinasti Xin (9-23 M).
Kaisar Wu (Han Wudi) berhasil mengeratkan persatuan dan memperluas kekaisaran Tiongkok dengan mendesak bangsa Xiongnu (sering disamakan dengan bangsa Hun) ke arah stepa-stepa Mongolia Dalam, dengan demikian merebut wilayah-wilayah Gansu, Ningxia, dan Qinghai. Hal tersebut menyebabkan terbukanya untuk pertama kali perdagangan antara Tiongkok dan Eropa, melalui Jalur Sutra. Jenderal Ban Chao dari Dinasti Han bahkan memperluas penaklukannya melintasi pegunungan Pamir sampi ke Laut Kaspia.[27] Kedutaan pertama dari Kekaisaran Romawi tercatat pada sumber-sumber Tiongkok pertama kali dibuka (melalui jalur laut) pada tahun 166, dan yang kedua pada tahun 284.
Zaman Tiga Negara (220–280)
Zaman Tiga Negara (Wei, Wu, dan Shu) adalah suatu periode perpecahan Tiongkok yang berlangsung setelah hilangnya kekuasaan de facto Dinasti Han. Secara umum periode ini dianggap berlangsung sejak pendirian Wei (220) hingga penaklukan Wu oleh Dinasti Jin (280), walau banyak sejarawan Tiongkok yang menganggap bahwa periode ini berlangsung sejak Pemberontakan Serban Kuning (184). Zaman ini adalah salah satu era yang paling terkenal dalam sejarah Tiongkok, disebabkan karena popularitas roman sejarah Kisah Tiga Negara (Samkok) yang telah diadaptasi dalam berbagai format oleh berbagai negara.
Dinasti Jin dan Enam Belas Negara (280-420)
Tiongkok berhasil dipersatukan untuk sementara waktu pada tahun 280 oleh Dinasti Jin. Meskipun demikian, kelompok etnis di luar suku Han (Wu Hu) masih menguasai sebagian besar wilayah pada awal abad ke-4 dan menyebabkan migrasi besar-besaran suku Han ke selatan Sungai Yangtze. Bagian utara Tiongkok terpecah menjadi negara-negara kecil yang membentuk suatu era turbulen yang dikenal dengan Zaman Enam Belas Negara (304 - 469).
Dinasti Utara dan Selatan (420–589)
Menyusul keruntuhan Dinasti Jin Timur pada tahun 420, Tiongkok memasuki era Dinasti Utara dan Selatan. Zaman ini merupakan masa perang saudara dan perpecahan politik, walaupun juga merupakan masa berkembangnya seni dan budaya, kemajuan teknologi, serta penyebaran Agama Buddha dan Taoisme.
Dinasti Sui (589–618)
Setelah hampir empat abad perpecahan, Dinasti Sui berhasil mempersatukan kembali Tiongkok pada tahun 589 dengan penaklukan Yang Jian, pendiri Dinasti Sui, terhadap Dinasti Chen di selatan. Periode kekuasaan dinasti ini antara lain ditandai dengan pembangunan Terusan Besar Tiongkok dan pembentukan banyak lembaga pemerintahan yang nantinya akan diadopsi oleh Dinasti Tang.
Dinasti Tang (618–907)
Pada 18 Juni 618, Li Yuan naik tahta dan memulai era Dinasti Tang yang menggantikan Dinasti Sui. Zaman ini merupakan masa kemakmuran dan perkembangan seni dan teknologi Tiongkok. Agama Buddha menjadi agama utama yang dianut oleh keluarga kerajaan serta rakyat kebanyakan. Sejak sekitar tahun 860, Dinasti Tang mulai mengalami kemunduran karena munculnya pemberontakan-pemberontakan.
Lima Dinasti dan Sepuluh Negara (907–960)
Antara tahun 907 sampai 960, sejak runtuhnya Dinasti Tang sampai berkuasanya Dinasti Song, terjadi suatu periode perpecahan politik yang dikenal sebagai Zaman Lima Dinasti dan Sepuluh Negara. Pada masa yang cukup singkat ini, lima dinasti (Liang, Tang, Jin, Han, dan Zhou) secara bergantian menguasai jantung wilayah kerajaan lama di utara Tiongkok. Pada saat yang bersamaan, sepuluh negara kecil lain (Wu, Wuyue, Min, Nanping, Chu, Tang Selatan, Han Selatan, Han Utara, Shu Awal, dan Shu Akhir) berkuasa di selatan dan barat Tiongkok.
Dinasti Song, Liao, Jin, serta Xia Barat (960-1279)
Antara tahun 960 hingga 1279, Tiongkok dikuasai oleh beberapa dinasti. Pada tahun 960, Dinasti Song (960-1279) yang beribu kota di Kaifeng menguasai sebagian besar Tiongkok dan mengawali suatu periode kesejahteraan ekonomi. Wilayah Manchuria (sekarang dikenal dengan Mongolia) dikuasai oleh Dinasti Liao (907-1125) yang selanjutnya digantikan oleh Dinasti Jin (1115-1234). Sementara itu, wilayah barat laut Tiongkok yang sekarang dikenal dengan provinsi-provinsi Gansu, Shaanxi, dan Ningxia dikuasai oleh Dinasti Xia Barat antara tahun 1032 hingga 1227.
Dinasti Yuan (1279–1368)
Antara tahun 1279 hingga tahun 1368, Tiongkok dikuasai oleh Dinasti Yuan yang berasal dari Mongolia dan didirikan oleh Kublai Khan. Dinasti ini menguasai Tiongkok setelah berhasil meruntuhkan Dinasti Jin di utara sebelum bergerak ke selatan dan mengakhiri kekuasaan Dinasti Song. Dinasti ini adalah dinasti pertama yang memerintah seluruh Tiongkok dari ibu kota Beijing.
Sebelum invasi bangsa Mongol, laporan dari dinasti-dinasti Tiongkok memperkirakan terdapat sekitar 120 juta penduduk; namun setelah penaklukan selesai secara menyeluruh pada tahun 1279, sensus tahun 1300 menyebutkan bahwa terdapat 60 juta penduduk.[28] Demikian pula pada pemerintahan Dinasti Yuan terjadi epidemi abad ke-14 berupa wabah penyakit pes (Kematian Hitam), dan diperkirakan telah menewaskan 30% populasi Tiongkok saat itu.[29][30]
Dinasti Ming (1368–1644)
Sepanjang masa kekuasaan Dinasti Yuan, terjadi penentangan yang cukup kuat terhadap kekuasaan asing ini di kalangan masyarakat. Sentimen ini, ditambah sering timbulnya bencana alam sejak 1340-an, akhirnya menimbulkan pemberontakan petani yang menumbangkan kekuasaan Dinasti Yuan. Zhu Yuanzhang dari suku Han mendirikan Dinasti Ming setelah berhasil mengusir Dinasti Yuan pada tahun 1368.
Tahun 1449, Esen Tayisi dari bangsa Mongol Oirat melakukan penyerangan ke wilayah Tiongkok utara, dan bahkan sampai berhasil menawan Kaisar Zhengtong di Tumu. Tahun 1542, Altan Khan memimpin bangsa Mongol terus-menerus mengganggu perbatasan utara Tiongkok, dan pada tahun 1550 ia berhasil menyerang sampai ke pinggiran kota Beijing. Kekaisaran Dinasti Ming juga menghadapi serangan bajak laut Jepang di sepanjang garis pantai tenggara Tiongkok;[31] peranan Jenderal Qi Jiguang sangat penting dalam mengalahkan serangan bajak laut tersebut. Suatu gempa bumi terdasyat di dunia, gempa bumi Shaanxi tahun 1556, diperkirakan telah menewaskan sekitar 830.000 penduduk, yang terjadi pada masa pemerintahan Kaisar Jiajing.
Selama masa Dinasti Ming, pembangunan terakhir Tembok Besar Tiongkok selesai dilaksanakan, sebagai usaha perlindungan bagi Tiongkok atas invasi dari bangsa-bangsa asing. Meskipun pembangunannya telah dimulai pada masa sebelumnya, sesungguhnya sebagian besar tembok yang terlihat saat ini adalah yang telah dibangun atau diperbaiki oleh Dinasti Ming. Bangunan bata dan granit telah diperluas, menara pengawas dirancang-ulang, serta meriam-meriam ditempatkan di sepanjang sisinya.
Dinasti Qing (1644–1911)
Dinasti Qing (清朝, 1644–1911) didirikan menyusul kekalahan Dinasti Ming, dinasti terakhir Han Tiongkok, oleh suku Manchu (滿族,满族) dari sebelah timur laut Tiongkok pada tahun 1644. Dinasti ini merupakan dinasti feodal terakhir yang memerintah Tiongkok. Diperkirakan sekitar 25 juta penduduk tewas dalam periode penaklukan Manchu atas Dinasti Ming (1616-1644).[32] Bangsa Manchu kemudian mengadopsi nilai-nilai Konfusianisme dalam pemerintahan mereka, sebagaimana tradisi yang dilaksanakan oleh pemerintahan dinasti-dinasti Han sebelumnya.
Pada Pemberontakan Taiping (1851–1864), sepertiga wilayah Tiongkok sempat jatuh dalam kekuasaan Taiping Tianguo, suatu gerakan keagamaan kuasi-Kristen yang dipimpin Hong Xiuquan yang menyebut dirinya "Raja Langit". Setelah empat belas tahun, barulah pemberontakan tersebut berhasil dipadamkan, tentara Taiping dihancurkan dalam Perang Nanking Ketiga tahun 1864. Kematian yang terjadi selama 15 tahun pemberontakan tersebut diperkirakan mencapai 20 juta penduduk.[33]
Beberapa pemberontakan yang memakan korban jiwa dan harta yang lebih besar kemudian terjadi, yaitu Perang Suku Punti-Hakka, Pemberontakan Nien, Pemberontakan Minoritas Hui, Pemberontakan Panthay, dan Pemberontakan Boxer.[34] Dalam banyak hal, pemberontakan-pemberontakan tersebut dan perjanjian tidak adil yang berhasil dipaksakan oleh kekuatan imperialis asing terhadap Dinasti Qing, merupakan tanda-tanda ketidakmampuan Dinasti Qing dalam menghadapi tantangan-tantangan baru yang muncul pada abad ke-19.
Zaman modern
Republik Tiongkok
Rasa frustrasi karena penolakan Dinasti Qing untuk melakukan reformasi serta karena kelemahan Tiongkok terhadap negara-negara lain, membuat timbulnya revolusi yang terinspirasi oleh ide-ide Sun Yat-sen untuk menghapuskan sistem kerajaan dan menerapkan sistem republik di Tiongkok. Pada tanggal 12 Februari 1912, kaisar terakhir Qing, Kaisar Xuantong turun tahta, menyusul Revolusi Xinhai. Sebulan setelahnya, pada 12 Maret 1912, Republik Tiongkok didirikan dengan Sun Yat-sen sebagai presiden pertamanya.
Perbudakan di Tiongkok dihapuskan pada tahun 1910.[35]
Pada tahun 1928, setelah konflik berkepanjangan antara panglima-panglima perang yang terjadi antara 1916-1928, sebagian besar Tiongkok dipersatukan di bawah Kuomintang (KMT) oleh Chiang Kai-shek. Sementara itu, Partai Komunis Tiongkok (PKT) yang berhaluan komunis mulai juga menancapkan pengaruhnya dan menjadi pesaing utama Kuomintang yang menimbulkan Perang Saudara Tiongkok.
Kedua partai Tiongkok ini secara nominal sempat bersatu dalam menghadapi pendudukan Jepang yang dimulai tahun 1937, yaitu selama Perang Tiongkok-Jepang (1937-1945) yang merupakan bagian Perang Dunia II. Mengikuti kekalahan Jepang tahun 1945, permusuhan KMT dan PKT berlanjut kembali setelah usaha-usaha rekonsiliasi dan negosiasi gagal mencapai kesepakatan. (Lihat: Perang Saudara Tiongkok).
Di akhir Perang Dunia II tahun 1945 sebagai bagian dari penyerahan kekuasaan Jepang, pasukan Jepang di Taiwan menyerah kepada pasukan Republik Tiongkok di bawah Chiang Kai-shek yang memegang kendali atas Taiwan.[36] Konflik antara partai-partai Tiongkok yang dimulai sejak 1927 berakhir secara tak resmi dengan pengunduran diri Kuomintang ke Taiwan pada tahun 1949 dan menjadikan Partai Komunis Tiongkok sebagai penguasa tunggal di Tiongkok Daratan. Sampai sekarang, pemerintah yang memerintah Taiwan masih menggunakan nama resmi "Republik Tiongkok" walaupun secara umum dikenal dengan nama "Taiwan".[37]
Republik Rakyat Tiongkok
Pada tanggal 1 Oktober 1949, Mao Zedong memproklamirkan Republik Rakyat Tiongkok (RRT) di Lapangan Tiananmen, setelah hampir pastinya kemenangan Partai Komunis Tiongkok dari Kuomintang pada Perang Saudara Tiongkok. Periode sejarah RRT secara umum dibagi menjadi empat periode: transformasi sosialis (1949-1976) di bawah Mao Zedong, reformasi ekonomi (1976-1989) di bawah Deng Xiaoping, pertumbuhan ekonomi (1989-2002) di bawah Jiang Zemin, dan terakhir adalah periode di bawah generasi pemerintahan keempat, antara 2002 hingga saat ini.
Bacaan lanjutan
Abramson, Marc S. (2008). Ethnic Identity in Tang China. University of Pennsylvania Press, Philadelphia. ISBN 978-0-8122-4052-8.
Ankerl, G. C. Coexisting Contemporary Civilizations: Arabo-Muslim, Bharati, Chinese, and Western. INU PRESS Geneva, 2000. ISBN 2-88155-004-5.
Creel, Herrlee Glessner. The Birth of China. 1936.
Fairbank, John King, China: a new history, Cambridge, Mass.: Belknap Press of Harvard University Press, 1992. ISBN 0-674-11670-4
Feis, Herbert, The China Tangle: The American Effort in China from Pearl Harbor to the Marshall Mission, Princeton University Press, 1953.
Hammond, Kenneth J. . The Teaching Company, 2004. (A lecture on DVD.)
Giles, Herbert Allen. . A general history, originally published around 1911.
Giles, Herbert Allen. . Covers the Qing (Manchu) dynasty, published shortly after the fall of the dynasty, around 1912.
Korotayev A., Malkov A., Khaltourina D. Introduction to Social Macrodynamics: Secular Cycles and Millennial Trends. Moscow: URSS, 2006. ISBN 5-484-00559-0 [6] (Chapter 2: Historical Population Dynamics in China).
Laufer, Berthold. 1912. JADE: A Study in Chinese Archaeology & Religion. Reprint: Dover Publications, New York. 1974.
Terrill, Ross, 800,000,000: the real China, Boston, Little, Brown, 1972
Wilkinson, Endymion Porter, . Cambridge, Mass.: Harvard University, Asia Center (for the Harvard-Yenching Institute), 2000, 1181 p., ISBN 0-674-00247-4; ISBN 0-674-00249-0
Catatan kaki
Pranala luar
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Peta-peta untuk digabungkan dan diperbandingkan
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. - Chaos Group, di University of Maryland
oleh Academia Sinica
oleh Academia Sinica
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. - Diskusi sejarah Tiongkok di bagian
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. - Artileri Mekanis dan Senjata Pengepungan Kuno - Sejarah Berilustrasi, dipersembahkan oleh
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Penelusuran konten sejarah arsitektur domestik pada masa dinasti Qing dan peranannya pada warisan dan sejarah budaya Tiongkok.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead., adalah sebuah jurnal yang dikhususkan untuk keilmiahan akademis yang berhubungan dengan periode sekitar akhir dinasti Han dan awal dinasti Tang.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. kuliah 100 menit tentang sejarah Tiongkok, diberikan oleh ilmuwan/pengarang ternama Yu Ying-shih, Profesor Emeritus pada East Asian Studies and History, Princeton University.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Sumber-sumber bacaan untuk murid kelas 5-9 - kira-kira 250 pranala.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.Wolfram Eberhard, (daring), 7 Februari 2006 [EBook #17695], ISO-8859-1
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. - dokumenter PBS 2006. KQED Public Television and Granada Television, untuk PBS, Granada International, dan BBC.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. The Genuine Soul of Ancient Chinese People (Jiwa Sejati Penduduk Tiongkok Kuno)
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Teks dan terjemahan dari karya-karya bersejarah Tiongkok.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. Sejarah, budaya, dan arkeologi di benua Asia kuno. Beragam artikel dan gambar
| https://id.wikipedia.org/wiki/Sejarah%20Tiongkok |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
120,
183,
345,
595,
870,
970,
1269,
1692,
2016,
2113,
2299,
2471,
2766,
2862,
2943,
3007,
3387,
3733,
4013,
4094,
4297,
4524
],
"plaintext_end_byte": [
102,
182,
344,
586,
869,
969,
1268,
1691,
2015,
2112,
2298,
2470,
2750,
2861,
2942,
3006,
3386,
3732,
4012,
4093,
4279,
4503,
4573
]
} | Je,rais wa kwanza wa Angola aliitwa nani? | Historia ya Uganda | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | Historia ya Uganda inahusu eneo la Afrika Mashariki ambalo wakazi wake leo wanaunda Jamhuri ya Uganda.
Historia ya kale
Wakazi wa kwanza huaminiwa kuwa wawindaji wa jamii ya Wasani.
Katika karne za kwanza BK walifika wahamiaji Wabantu wenye ujuzi wa kilimo na uhunzi. Kutoka kaskazini walifika Waniloti kwa mfano Waluo na baadaye Karimojong.
Tangu karne ya 15 himaya mbalimbali zilianza kujengwa na kati ya hizo ni hasa falme za Buganda, Ankole, Bunyoro Toro zilizoendelea kuwa muhimu hadi kuja kwa ukoloni na kwa kiasi fulani kama urithi wa kiutamaduni hata katika Uganda ya kisasa.
Ukoloni
Karne ya 19 iliona kufika kwanza kwa Waarabu na baadaye kwa Wazungu. Katika mashindano juu ya Afrika ya Kati Waingereza walifaulu katika kushindana na Waarabu, Wafaransa na Wajerumani. Walienea kwa mapatano na Buganda wakisaidiana kukomesha upinzani kutoka falme za jirani.
Ni kwamba kila mkoloni alileta dini yake yaani Uislamu na Ukristo wa Kikatoliki na wa Kianglikana.
Wamisionari Wakatoliki kutoka Ufaransa na Waanglikana kutoka Uingereza walishindana na Waislamu kwenye ikulu ya Kabaka Mutesa I wa Buganda (1856–1884) kati yao na dhidi ya wafuasi wa dini za jadi. Mashindano hayo yalisababisha kutokea kwa vyama mbalimbali vilivyoleta nchi katika hali ya vurugu.
Mnamo 1890 Mjerumani Karl Peters alifaulu kupata mkataba wa ushirikiano na Kabaka lakini serikali za Ujerumani na Uingereza zilipatana katika mkataba wa Helgoland-Zanzibar nchi iwe eneo la athari ya Uingereza. Mwakilishi Mwingereza Frederick Lugard aliingilia kijeshi kati ya mapigano ya vikundi ndani ya Buganda na kuhakikisha utawala wa Kabaka Mwanga aliyehesabiwa kuwa upande wa Waanglikana, hivyo karibu na Uingereza.
Baadaye Waingereza walikuwa na nguvu ya kutosha kuamua hata mambo ya ndani ya Buganda wakatangaza Uganda wote kuwa nchi lindwa tangu mwaka 1894. Mwaka huo Kabaka alikubali mkataba wa ushirikiano na Uingereza ambao machoni mwake ulikuwa mapatano ya hiari lakini hali halisi Buganda ikawa nchi ya kulindwa chini ya Uingereza.
Polepole utawala wa Kiingereza ilibadilisha hali ya Buganda hadi kuwa sehemu tu ya Uganda yote.
Wakati wa uhuru Waganda walishindwa kupata hali ya ufalme kuwa sehemu ya nchi inayojitawala lakini Kabaka Sir Edward Mutesa II alikuwa Rais wa Taifa pamoja na waziri mkuu Milton Obote.
Mwaka 1967 Obote alibadilisha katiba akamfukuza Kabaka nchini. Kwa muda wa miaka 30 ufalme wa Buganda ulifutwa kisheria. Kabaka Edward Mutesa II alikufa ng'ambo Uingereza.
Mwaka 1986 serikali mpya ya Yoweri Museveni ilimkaribisha Ronald Muwenda Mutebi, mtoto wa Kabaka marehemu, arudi Kampala. Baada ya Bunge la Uganda kurudisha falme za kihistoria ndani ya Uganda za Banyoro, Ankole na Toro pamoja na Buganda, Mutebi alifanywa Kabaka mpya mwaka 1993.
Baada ya uhuru
Uganda ilipata uhuru wake tarehe 9 Oktoba 1962 kwa katiba ya jamhuri yenye serikali ya kibunge.
Rais wa kwanza alikuwa Kabaka Sir Edward Mutesa II na waziri mkuu Milton Obote.
Mwaka 1967 Obote alibadilisha katiba akamfukuza Kabaka nchini.
Serikali ya Obote ilipinduliwa na mkuu wa jeshi Idi Amini mwaka 1971. Utawala wake ulikuwa kipindi cha udikteta ulioharibu uchumi wa nchi na misingi ya dola. Takriban watu 300,000 waliuawa chini ya Amin ama wapinzani wa siasa yake ama watu wa makabila yaliyotazamwa kuwa maadui wa serikali. Raia wenye asili ya Asia walifukuzwa katika nchi na mali yao yote kutwaliwa na serikali.
Mwaka 1978 vikosi vya jeshi la Uganda viliingia Tanzania na kuvamia maeneo ya mpakani kaskazini kwa mto Kagera. Mwaka 1979 Tanzania ilijibu kwa njia ya vita na jeshi lake pamoja na wapinzani wa Uganda walishinda jeshi la Amin na kumfukuza dikteta nchini. Rais wa baadaye Yoweri Museveni alikuwako kati ya wanamigambo waliosaidiana na Watanzania.
Uchaguzi wa mwaka 1980 ulimrudisha madarakani Milton Obote aliyeanzisha upya udikteta na kuua watu ovyo. Wapinzani wake wakiongozwa na Museveni walirudi porini wakashika silaha. Katika vita vya wenyewe kwa wenyewe kundi la Museveni likashinda na kutwaa serikali tangu mwaka 1986.
Museveni alichaguliwa rais katika kura bila vyama vya upinzani za 1996 na 2001.
Mwaka 2005 ulikuwa na uchaguzi wa vyama vingi wa kwanza. Museveni alipata kibali cha bunge kwa badiliko la katiba lililomruhusu kugombea urais tena mwaka 2006 akachaguliwa mara ya tatu.
Tanbihi
Marejeo
This article incorporatespublic domain material from the Library of Congress Country Studieswebsite . -
U.S. State Department
, African Studies Center, University of Pennsylvania
, Bunyoro-Kitara website
Marejeo mengine
Jamii:Historia ya Uganda
Jamii:Historia ya Afrika | https://sw.wikipedia.org/wiki/Historia%20ya%20Uganda |
{
"plaintext_start_byte": [
113,
1021,
1326,
1501,
1632,
2162,
2444,
2708,
2871,
3493,
4009,
4289,
4694,
4903,
5505,
5914,
6001,
6523,
7064,
7480,
8197,
8380,
8732,
8852,
9014,
9367
],
"plaintext_end_byte": [
989,
1278,
1500,
1631,
2161,
2374,
2636,
2844,
3461,
3870,
4288,
4693,
4902,
5432,
5837,
6000,
6441,
7063,
7479,
8034,
8379,
8672,
8851,
8908,
9347,
9501
]
} | బాబ బకాలా తాలూకాలో నిర్మించిన మొదటి ప్రాథమిక పాఠశాల ఏది? | తాల్వండి | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Talwandi (120) (37735)
భౌగోళిక ప్రాంతం వద్ద మరియు జనాభా
Talwandi (120) అన్నది అమృత్సర్ జిల్లాకు చెందిన బాబ బకాలా తాలూకాలోని గ్రామం, ఇది 2011 జనగణన ప్రకారం 107 ఇళ్లతో మొత్తం 612 జనాభాతో 187 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. సమీప పట్టణమైన రయ్యా అన్నది 21 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 327, ఆడవారి సంఖ్య 285గా ఉంది. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 299 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 37735[1].
అక్షరాస్యత
మొత్తం అక్షరాస్య జనాభా: 392 (64.05%)
అక్షరాస్యులైన మగవారి జనాభా: 222 (67.89%)
అక్షరాస్యులైన స్త్రీల జనాభా: 170 (59.65%)
విద్యా సౌకర్యాలు
సమీపబాలబడులు (బాబ బకాలా)గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
గ్రామంలో 1 ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఉంది/ఉన్నాయి
సమీపమాధ్యమిక పాఠశాలలు (Shahpur khurd)గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీపమాధ్యమిక పాఠశాల (Malowal)గ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీపసీనియర్ మాధ్యమిక పాఠశాలలు (Jabbowal)గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సమీపదివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల (Jalandhar) గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది.
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యాలు
సమీపప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలుగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలు
గ్రామంలో 1 డిగ్రీలు లేని వైద్యుడు ఉన్నాడు/ఉన్నారు
తాగు నీరు
శుద్ధిచేసిన కుళాయి నీరుగ్రామంలో లేదు
శుద్ధి చేయని కుళాయి నీరుగ్రామంలో లేదు
చేతిపంపుల నీరుగ్రామంలో ఉంది.
గొట్టపు బావులు / బోరు బావుల నీరుగ్రామంలో ఉంది.
నది / కాలువ నీరుగ్రామంలో లేదు
చెరువు/కొలను/సరస్సు నీరుగ్రామంలో లేదు
పారిశుధ్యం
డ్రైనేజీ సౌకర్యం గ్రామంలో ఉంది.
డ్రెయినేజీ నీరు నేరుగా నీటి వనరుల్లోకి వదిలివేయబడుతోంది .
పూర్తి పారిశుధ్య పథకం కిందకు ఈ ప్రాంతం రావట్లేదు.
కమ్యూనికేషన్ మరియు రవాణా
పోస్టాఫీసుగ్రామంలో లేదు.
పబ్లిక్ బస్సు సర్వీసుగ్రామంలో లేదు. సమీపపబ్లిక్ బస్సు సర్వీసుగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
ప్రైవేట్ బస్సు సర్వీసు గ్రామంలో ఉంది.
రైల్వే స్టేషన్ గ్రామంలో లేదు. సమీపరైల్వే స్టేషన్లుగ్రామానికి 5 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
ఆటోల సౌకర్యం గ్రామంలో కలదు
టాక్సీలుగ్రామంలో లేదు. సమీపటాక్సీలుగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
గ్రామం జాతీయ రహదారితో అనుసంధానం కాలేదు. సమీపజాతీయ రహదారిగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
గ్రామం రాష్ట్ర హైవేతో అనుసంధానం కాలేదు. సమీపరాష్ట్ర హైవేగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
మార్కెట్ మరియు బ్యాంకింగ్
ఏటియంగ్రామంలో లేదు.
వ్యాపారాత్మక బ్యాంకుగ్రామంలో లేదు. సమీపవ్యాపారాత్మక బ్యాంకుగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
సహకార బ్యాంకుగ్రామంలో లేదు.
స్వయం సహాయక బృందంగ్రామంలో ఉంది.
పౌర సరఫరాల శాఖ దుకాణంగ్రామంలో ఉంది.
వారం వారీ సంతగ్రామంలో లేదు. సమీపవారం వారీ సంతగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీగ్రామంలో లేదు.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
ఏకీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం (పోషకాహార కేంద్రం)గ్రామంలో లేదు. సమీపఏకీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం (పోషకాహార కేంద్రం)గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
అంగన్ వాడీ కేంద్రం (పోషకాహార కేంద్రం)గ్రామంలో ఉంది.
ఆశా (గుర్తింపు పొందిన సామాజిక ఆరోగ్య కార్యకర్త)గ్రామంలో లేదు. సమీపఆశా (గుర్తింపు పొందిన సామాజిక ఆరోగ్య కార్యకర్త)గ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
ఆటల మైదానం గ్రామంలో ఉంది.
సినిమా / వీడియో హాల్ గ్రామంలో లేదు. సమీపసినిమా / వీడియో హాల్ గ్రామానికి 10 కిలోమీటర్ల కన్నా దూరంలో ఉంది.
గ్రంథాలయంగ్రామంలో లేదు. సమీపగ్రంథాలయంగ్రామానికి 5 నుంచి 10 కిలోమీటర్ల లోపే ఉంది.
.
విద్యుత్తు
గ్రామంలో విద్యుత్ సౌకర్యం కలదు
.
1
1
భూమి వినియోగం
Talwandi (120) ఈ కింది భూమి వినియోగం ఏ ప్రకారం ఉందో చూపిస్తుంది (హెక్టార్లలో):
వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 18.4
నికరంగా విత్తిన భూ క్షేత్రం: 168.6
నీటి వనరుల నుండి నీటి పారుదల భూ క్షేత్రం: 168.6
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
నీటి పారుదల వనరులు ఇలా ఉన్నాయి (హెక్టార్లలో):
బావి / గొట్టపు బావి: 168.6
తయారీ వస్తువులు, పరిశ్రమలు, ఉత్పత్తులు
Talwandi (120) అన్నది ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి చేస్తోంది (ప్రాధాన్యతా క్రమంలో పై నుంచి కిందికి తగ్గుతూ): గోధుమలు, బియ్యం,మొక్కజొన్న
మూలాలు
వర్గం:అమృత్సర్
వర్గం:బాబా బకాలా తాలూకా గ్రామాలు
| https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
603,
1248,
1690,
2148,
2612,
3412,
3984,
4200,
4862,
5840,
6723,
7316,
7879,
8273,
9409,
10166,
10492,
10968,
11763,
12154,
12881,
14057,
15060,
15827,
16154,
16558,
16920,
17878,
18732,
19304,
19546,
20235,
20464,
21273,
21886,
22839,
23285,
23981,
25431,
26321,
27124,
27789,
28581,
28967,
29974,
30942,
31570,
32122,
32928,
33135,
34215,
34787,
35253,
35928,
36528,
37032,
37716,
38653,
38982,
39942,
40807,
41227,
42240,
42962,
43696,
44290,
45063,
45283,
45664,
46081,
46603,
46959,
47503,
48497,
48814,
50046,
50804,
51508,
51935,
52336,
52576,
53144,
53467,
54300,
54799,
56006,
56542,
57420,
57762,
58142,
59240,
59512,
59967,
60427,
60712,
61443,
62216,
62703,
63421,
64157,
64475,
65131,
65874,
66624,
67147,
67709,
68485,
68718,
69089,
69367,
69819,
70444,
71178,
71715,
72060,
72559,
72876,
74793,
75184,
75640,
76146,
76415,
77089,
77418,
77718,
78074,
78355,
78669,
78878,
79336,
80182,
80583,
80839,
81521,
82401,
83795,
84046,
84323,
84846,
85546,
86365,
87446,
87778,
88175,
88371,
88902,
89267,
90070,
90881,
91229,
92072,
92484,
92908,
93155,
93440,
94305,
94643,
94956,
95552,
95958,
96341,
96573,
97125,
97884,
98836,
99429,
99892,
100747,
101497,
102076,
102578,
103174,
103550,
103724,
104219,
105175,
106428,
107044,
107366,
107937,
108058,
108231,
108415,
108956,
109112,
109661,
110036,
112459,
112684,
113089
],
"plaintext_end_byte": [
602,
1247,
1682,
2111,
2611,
3411,
3983,
4199,
4829,
5839,
6722,
7275,
7878,
8272,
9408,
10132,
10491,
10911,
11762,
12153,
12880,
14056,
15039,
15798,
16153,
16557,
16919,
17845,
18731,
19303,
19545,
20211,
20462,
21272,
21885,
22838,
23247,
23980,
25430,
26320,
27123,
27788,
28580,
28929,
29973,
30941,
31569,
32121,
32927,
33134,
34214,
34745,
35252,
35927,
36526,
37031,
37715,
38652,
38980,
39941,
40783,
41226,
42239,
42960,
43695,
44289,
45062,
45282,
45662,
46080,
46602,
46940,
47502,
48496,
48813,
50045,
50802,
51507,
51934,
52335,
52528,
53143,
53466,
54299,
54778,
55968,
56541,
57419,
57761,
58141,
59239,
59511,
59936,
60426,
60711,
61442,
62169,
62702,
63420,
64118,
64474,
65130,
65873,
66623,
67146,
67708,
68484,
68717,
69088,
69366,
69807,
70443,
71163,
71714,
72059,
72558,
72858,
74792,
75117,
75639,
76145,
76414,
77088,
77410,
77717,
78039,
78354,
78627,
78877,
79335,
80181,
80582,
80838,
81520,
82361,
83784,
84038,
84309,
84810,
85518,
86364,
87432,
87777,
88174,
88370,
88894,
89266,
90056,
90870,
91228,
92071,
92483,
92907,
93140,
93439,
94303,
94642,
94938,
95529,
95957,
96326,
96572,
97078,
97883,
98835,
99428,
99883,
100746,
101496,
102075,
102577,
103173,
103549,
103723,
104218,
105144,
106427,
107034,
107358,
107936,
108057,
108212,
108409,
108948,
109111,
109646,
109978,
112432,
112667,
113087,
113851
]
} | 베트남 전쟁당시 한국은 몇명의 국군을 파병하였는가? | 베트남 전쟁 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
134
],
"minimal_answers_start_byte": [
81574
],
"minimal_answers_end_byte": [
81579
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
베트남 전쟁(Vietnamese: Chiến tranh Việt Nam, )은 제1차 인도차이나 전쟁(1946년 12월 19일 - 1954년 8월 1일) 이후 분단되었던 베트남에서 1955년 11월 1일[1]부터 1975년 4월 30일까지 사이에 벌어진 전쟁이다. 이 전쟁은 분단된 남북 베트남 사이의 내전임과 동시에 냉전시대에 자본주의 진영과 공산주의 진영이 대립한 대리 전쟁 양상을 띠었고, 1964년 8월부터 1973년 3월까지는 미국 등 외국 군대가 개입하고 캄보디아·라오스로 전선이 확대되어 국제전으로 치러졌다.
베트남 전쟁은 남베트남 민족해방전선()의 게릴라전과 북베트남 정규군인 베트남인민군의 정규전이 동시에 전개되었다. 1964년 8월에 미국이 통킹만 사건을 구실로 개입함으로써 국제전으로 확대되었고, 1965년에 미국, 대한민국 등이 지상군을 파병하였다. 이후 8년간의 전쟁 끝에 1973년 1월에 프랑스 파리에서 평화 협정이 체결되어 그 해 3월 말까지 미군이 전부 철수하였고, 1975년 4월 30일에 사이공 함락으로 북베트남이 무력 통일을 이뤄 1976년에 베트남 사회주의 공화국이 선포되었다.
이 전쟁은 제공권을 장악한 압도적 군사력의 미군이 폭격과 공습, 포격, 수색 섬멸 작전 과정에서 네이팜탄과 같은 대량살상무기를 투하하고 고엽제 등 화학 무기를 사용하여 무차별적으로 민간인을 희생시킴으로써, 미국 내에서 반전 운동을 촉발시켰을 뿐만 아니라 미국의 국제적 군사개입에 대한 정당성에 큰 타격을 입혔다.
명칭
베트남 사회주의공화국은 이 전쟁을 베트남 전쟁() 또는 대미항전(對美抗戰, )이라고 부른다. 미국에서는 일반적으로 베트남 전쟁()으로 칭하지만, 프랑스와 베트남이 치른 전쟁이었던 제1차 인도차이나 전쟁의 연장선에서 제2차 인도차이나 전쟁()[2][3] 이라 하기도 한다. 대한민국에선 흔히 월남전(越南戰)으로 부른다.
배경
프랑스령 인도차이나
베트남 마지막 왕조였던 응우옌 왕조는 쩐 왕조를 무너뜨리고 새 왕조를 세울 때 프랑스의 지원을 받았다. 당시 프랑스는 인도 식민지 각축에서 영국에게 패한 뒤 베트남으로 눈을 돌리고 있었다. 그러나, 미국 독립 전쟁으로 비롯된 경제 위기로 당장에 식민지화 정책을 펴지는 못하였고, 소극적인 통상과 로마 가톨릭교회 선교사 파견에 그쳤다.[4]
응우옌 왕조는 새 왕조를 세운 뒤 배외 정책을 폈고, 2대 황제였던 민망(, 明命)에 이르러 로마 가톨릭의 선교를 금지하고 프랑스 선교사를 처형하였다. 프랑스는 이를 빌미로 인도차이나 반도를 식민지로 만들기 시작하였다. 1843년 프랑스의 외무장관 프랑수아 기조는 장바티스트 세실 제독과 레오나르 샤르네르(Léonard Charner) 대령의 지휘 하에 베트남에 함대를 파병하였다.[5] 프랑스는 코친차이나를 할양받은 이후 차츰 식민지를 확대하여 1887년 베트남과 캄보디아, 라오스를 병합한 식민지인 프랑스령 인도차이나를 설립하였다. 프랑스령 인도차이나는 제2차 세계대전이 끝난 1945년까지 계속되었다.[6]
응우옌 왕조가 무너진 뒤 베트남에서는 지속적인 독립 운동이 있었다. 1885년 관군이 프랑스군에 패하자 응우옌 왕조의 관원이었던 쯔엉딘(Trương Định)은 의병을 일으켜 싸웠다. 그는 수 차례 프랑스군에게 승리를 거두기도 하였지만, 결국 수세에 몰려 자결하였다.[7] 무장투쟁이 실패로 돌아 간 뒤에는 문신들에 의한 근왕운동이 있었고, 근왕운동이 실패한 뒤에도 판보이쩌우와 같은 민족주의자들이 항불 독립운동을 지속하였다.
제2차 세계대전이 일어나자 프랑스는 자국의 방어를 위해 프랑스령 인도차이나에 있던 군대를 송환하였으며, 이 공백기를 틈타 일본군이 베트남을 점령하였다.[8]
1930년 호찌민이 결성한 베트남 공산당과 1941년 결성된 비엣민은 프랑스의 식민지였던 프랑스령 인도차이나의 독립을 위해 무장 투쟁을 하고 있었으며, 제2차 세계대전 기간에는 일본 제국의 점령군과 싸웠다.[6] 제2차 세계대전 기간동안 호찌민은 비엣민에 대한 중화민국의 중국 국민당 정부와 미국의 승인을 얻어내었다. 미국의 전략사무국은 일본에 대항하는 비엣민을 지원하였으나 1945년 프랑스 측이 비엣민이 공산주의 조직이라고 문제를 제기하자 지원을 중단하였다.[9]
제1차 인도차이나 전쟁
호찌민은 1945년 9월 2일 일본이 항복문서에 조인한 날에 맞추어 베트남 민주 공화국을 세우고 독립을 선언하였다. 호찌민은 베트남 독립 선언의 첫머리에서 미국 독립 선언의 구절을 차용하여 천부인권을 선언하였다. 또한, 미국의 전략사무국 책임자로서 1945년 4월부터 대일 전쟁을 함께 하였던 아르키메데스 페티 소령을 귀빈석에 초대하였다.[10] 호찌민은 트루먼 독트린에 입각하여 미국이 베트남 민주 공화국을 승인해 주기를 희망하였다. 베트남 전쟁과 관련된 미국 국방부의 비밀 보고서인 《펜타곤 페이퍼》에서는 “1945년 말에서 1946년 말까지 프랑스와 베트남이 소강상태를 보일 때 호찌민은 백악관에 정부의 승인을 요청하는 전문을 계속하여 보냈다.…… 하지만, 호찌민은 아무런 회신을 받지 못하였다”고 기록하고 있다.[11]
한편, 프랑스는 베트남의 독립을 인정하지 않고 응우옌 왕조의 마지막 황제 바오 다이를 내세워 베트남국을 세웠고[6], 결국 베트남 민주 공화국과 프랑스 사이에 제1차 인도차이나 전쟁이 일어났다.[12] 8년간 계속된 제1차 인도차이나 전쟁은 1954년 5월 7일 디엔비엔푸 전투에서 프랑스가 궤멸적인 패배를 맞아 종결되었고[13] 1954년 4월 26일부터 7월 21일까지 열린 제네바 협정을 통해 평화협정을 맺게 되었다. 제네바 협정 의장국이었던 영국의 외무장관은 "회의 최종 선언"을 발표하여 통일된 베트남을 수립하기 위해 1956년 7월 이내에 보통선거를 진행한다고 규정하였다. 이는 한반도 분단 상황에서 1947년 11월 14일 유엔이 의결하였던 총선거 방식을 준용한 것이다.[14]
제1차 인도차이나 전쟁이후 정전 협정의 준수를 감시 하기 위해 캐나다, 인도, 폴란드로 구성된 국제 조정 위원회가 조직되었다. 하지만, 캐나다는 사실상 미국이 원하는 대로 활동하였다.[15] 제1차 인도차이나 전쟁에서 프랑스를 지원했던 미국은 프랑스가 물러난 뒤 공산화 된 중국을 견제할 전략적 요충지로서 베트남을 바라보았고, 도미노 이론을 내세워 베트남에 반공 정부가 세워져야 한다는 입장을 고수하였다.
베트남 공화국의 수립과 분단
1954년 5월 미국은 남베트남에 대한 경제 원조 계획을 발표하였고, 12월 23일에는 미국, 프랑스, 남베트남 간의 상호 방위 조약을 추진하였다. 당시 미국은 냉전에 의한 소련과의 대립 속에서 베트남 문제를 파악하고 있었다. 하지만, 이러한 미국의 군사 보호는 베트남 남북 모두의 군사 동맹 가입을 제한한 제네바 협약을 어긴 것일뿐만 아니라, 제국주의로부터 독립을 쟁취하려는 베트남인들의 의사에도 반하는 것이었다.[16]
당시 바오 다이의 베트남국은 이미 국정 운영능력을 상실하여 민심 이반이 극에 달해 있었다. 1955년 1월 미국은 군사고문단을 파견하면서 새로운 정권이 필요하다고 판단하고 응오딘지엠을 지지하기 시작하였다. 그러나, 바오 다이는 왕위를 내줄 생각이 없었고 미국과 갈등을 빚기 시작하였다.[12]
한편, 1955년 6월 6일 북베트남의 호찌민 정부는 제네바 협정의 규정에 따라 베트남 통일 정부 구성을 위한 선거를 실시하기 위한 협의를 촉구하였다. 그러나, 6월 28일 미국의 국무장관 덜레스는 적당한 전제 조건 없이는 투표를 할 수 없다고 거부하였다.[17] 결국 미국은 1955년 10월 23일 남베트남 지역의 국민 투표를 실시하였다. 바오 다이의 베트남국에 염증을 느끼고 있던 남베트남 사람들은 왕국의 폐지와 공화국의 수립을 묻는 국민 투표를 환영하였다. 남베트남에서 45만 명의 유권자가 참가하였고 사이공에서는 98.2%의 높은 투표율로 60만 5025표가 등록되었다. 선거 이후 10월 26일 바오 다이가 폐위되고 응오딘지엠을 대통령으로 하는 베트남 공화국이 수립되었다. 남베트남인들은 새로운 정부를 지지하고 기대하였으나, 1년 후 지엠 정권의 부패와 실정에 실망하였고 반정부 시위가 잇따르게 되었다.[18] 이로써 베트남의 남북 분단은 고착화 되게 되었다.
베트남인들은 응오딘지엠 정권을 미국의 괴뢰 정권으로 인식하였고, 원조에 의존하는 남베트남의 경제는 정부의 부패로 인해 제대로 작동하지 않았다. 이러한 사정은 농민들이 남베트남 민족해방전선을 지지하는 요인이 되어 남베트남에서는 크고 작은 시위와 무장 봉기가 그치지 않았다. 한편, 호찌민이 이끄는 베트남 민주공화국(북베트남)의 공산주의 정치에 불안을 느낀 북부 지역의 로마 가톨릭 신자들 약 80만-100만 명이 남부로 이주하여 왔고 이들에 대해 편향적인 종교 정책을 취한 응오딘지엠 정권은 불교와 극심한 갈등을 겪게 되었다.
내전에서 대리 전쟁으로
북베트남은 미국이 원하는 분단 고착을 인정하지 않았으며 남베트남 민족해방전선의 무장 봉기를 지원하였다. 미국은 남베트남이 자력으로 국가를 유지할 수 없을 것이라고 판단되자 1964년 통킹만 사건을 빌미로 직접 베트남 전쟁에 개입하였다.
미국 개입 이전에 있었던 북베트남과 남베트남 사이의 교전은 제네바 협정의 불이행에 따른 내전의 성격이 강했다. 그러나, 미국이 직접 개입하고 대한민국, 태국 등의 국가가 지원군을 보내는 한편, 소련 역시 직·간접적으로 북베트남을 지원하면서 베트남 전쟁은 냉전 구도에 따른 대리 전쟁의 양상을 띄게 되었다.
1955년~1963년: 지엠 정권
지엠 정권의 독재
응오딘지엠은 독실한 로마 가톨릭 신자이자 철저한 반공주의자였다. 역사학자 루도안후인(Luu Doan Huynh)은 “지엠은 편협하고 과격한 민족주의를 앞세운 독재 정권이었고 친족들로 권좌를 채우는 네포티즘을 펼쳤다”고 평가하고 있다.[19] 지엠은 동생 응오딘누를 수석보좌관 겸 비밀경찰 책임자로 세웠고, 독신이었던 지엠은 국가 의전에서 누의 아내 마담 누를 퍼스트 레이디로 삼았으며, 마담 누의 아버지는 미국 대사로, 어머니는 유엔 참관인으로 보냈다. 자신의 친형은 후에의 추기경으로, 다른 2명의 형제들은 지방의 권력자로 임명하였으며, 사촌과 일가 친척 역시 주요 요직에 등용하였다.[20]
응오딘지엠은 부유한 가톨릭 엘리트였고 식민지 정부의 관리였다. 이 때문에 다수의 베트남인들은 지엠을 프랑스 지배의 연장으로 인식하고 있었다. 게다가 베트남인 대다수가 믿고 있던 불교를 탄압하고 베트남을 가톨릭 국가로 만들려 한 지엠 정권의 종교 정책은 많은 반감을 불러 일으켰다.
1955년 초 여름 지엠은 반공 정책을 강화하여 공산주의자뿐만 아니라 다른 반정부인사들을 체포, 구금하고 고문하거나 처형하였다. 지엠은 정권에 반대하는 어떠한 움직임도 모두 공산주의로 몰았으며, 1956년 8월 다수의 반대 인사들이 사형당하였다.[21] 디엠 정권의 정치적 박해로 죽임을 당한 사람은 1955년에서 1957년 사이 12,000 명에 달했고, 1958년까지 정치범으로 감옥에 수감된 사람의 수는 약 4만명이나 되었다. 디엠 정권의 반공을 앞세운 독재는 민심 이반을 불러 대다수의 베트남인들이 남베트남 민족해방전선을 지지하는 결과를 가져왔다.[22]
응오딘지엠의 가장 큰 실책 가운데 하나는 토지 개혁 실패였다. 북쪽 베트남 민주공화국이 공포정치라는 비난을 받으면서도 비엣민 시기 협력의 대상이었던 민족주의적 지주까지 예외 없이 토지개혁을 단행하였던 것과는 달리, 지엠 정권은 별다른 토지 개혁을 하지 않아 농민들의 이반을 자초하였다. 베트남의 대표적인 농업지역인 메콩 강 삼각주를 비롯한 농지는 프랑스 식민지 시기 이래 지역 인구의 2%인 지주가 전체 토지의 45%를 차지하고 있었다. 그러나, 지엠 정권이 실시한 토지 개혁은 매우 미약한 것이었다. 1956년 미국의 압력으로 발표한 토지 개혁은 지주의 토지 보유 면적을 1.15 Km²로 제한하였으나, 지주들이 가족에게 토지를 이양하는 것을 허용하여 사실상 토지 개혁 자체가 무용지물이 되었다. 결국, 남베트남의 토지개혁으로 이익을 본 소작인은 10% 정도에 불과하였다. 이와 같은 남북의 토지개혁 차이는 농민들이 남베트남 민족해방전선을 지지하는 이유가 되었다.[23]
1957년 5월 응오딘지엠은 미국을 방문하였다. 당시 미국 대통령이었던 아이젠하워는 응오딘지엠과 함께 뉴욕 시에서 퍼레이드를 열었고 지엠 정권에 대해 계속하여 지지하겠다고 약속하였다. 공식적인 환영과 달리, 당시 국무장관 존 포스터 덜레스는 사적인 자리에서 지엠 정권의 악행을 알고 있지만 대안이 없기 때문에 계속적인 지지가 필요하다고 말하였다.[24][25] 훗날 당시 미국의 국방부 장관이었던 로버트 맥나마라는 베트남 공화국의 새로운 후원자인 미국은 베트남 문화에 대해 무지한 상태에서 간신히 몇 마디 말과 역사가 오랜 나라라는 정도만 알고 있었다고 기록하였다.[26] 미국은 베트남에 대한 영화 한 편 없는 상태였고, 응오딘지엠은 서구의 방법을 그대로 가져와 베트남 문제를 풀려는 것은 환상일 뿐이라고 주장하였다.[26]
불교계의 저항
응오딘지엠 정권의 친 가톨릭 정책은 베트남 불교계의 저항을 불렀다.
1963년 6월 11일 오전 10시, 베트남 사이공 중심가 도로 한복판에 티엔무 사원의 틱꽝득(釋廣德) 스님이 분신자살을 시도했다. 이 충격적인 장면은 AP통신 사진기자에 의해 해외로 타전되어 서구 사회에 경종을 울리며 전국적인 저항의 신호탄이 된다.[27]
틱꽝득 스님의 분신은 쿠데타의 도화선이 되었다. 1963년 11월 즈엉반민 장군이 일으킨 군사 쿠데타에 의하여 응오딘지엠 정권은 무너지고 피습 후, 병원으로 이송 도중 아우 응오진누(Ngô Ðình Nhu, 呉廷柔)와 함께 응오딘지엠은 살해된다.
남부 내의 무력 충돌
미국의 아이젠하워 대통령은 제네바 협정에 따른 총선거가 열리면, “아마도 인구의 80 퍼센트 가량이 공산주의자 호찌민에게 투표하였을 것”이라고 기록하였다.[28] 지엠 정권은 더욱 반대 세력을 탄압하였고 그 때문에 더욱 지지를 잃고 있었다.
지엠 정권은 1954년부터 1960년 사이 체포한 5만여 명의 사람들을 정치범 수용소에 구금하였다. 1959년 영국의 학자 PJ 허니는 정치범 수용소를 방문하여 구금된 사람들과 인터뷰를 한 뒤 “(정부의) 탄압을 받고 있는 이들의 주장 대부분은 공산주의나 용공 세력의 것이라고 하기는 어렵다”고 기록하였다.[23]
《펜타곤 페이퍼》는 수인들이 “정부가 반대세력을 격리시키기 위한 수용소”에서 공산주의자건 아니건 고문을 받고 있다고 보고하고 있다. 지엠 정권은 지방의회 선거에서 비엣민이 승리하자 투표 결과 공표를 거부한 채 정부가 직접 지방 정부를 통치하기도 하였다.[23]
지엠 정권은 1954년부터 1957년 사이에 광범위하게 일어났던 각지의 저항을 진압하고 1957년 초 남베트남에 처음으로 평화가 찾아왔다고 공표하였다. 그러나, 정부의 발표와는 달리 1957년 중반부터 1959년 사이에도 반정부 무장 투쟁은 증가 일로에 있었다. 1959년 초까지만 하여도 지엠 정권은 이를 “베트남 정부를 부정하는 무질서일 뿐 조직적 활동으로 여기지 않는다”고 표명하였으나, 태도를 바꾸어 10/59 법안을 선포하여 반정부 투쟁 가담자를 사형시키고 재산을 몰수하기 시작하였다.[29] 이 시점에서도 옛 비엣민의 목표는 제네바 협정에 따라 총선거를 이행시키는 것이었다. 이를 위해 옛 비엣민 활동가들은 공산주의자들이나 다른 반정부 활동가들과의 연계 없이 살쾡이 파업을 주도하였다.[23]
남베트남 민족해방전선
1960년 12월 20일 떠이닝 성 떤비엔 현 떤럽 사에서 각 계급, 종교, 민족 대표들로 구성된 〈남베트남 민족해방전선〉(Vietnamese: Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam Việt Nam/南越南民族解放戰線)이 결성되었다. 결성 대회는 선언과 10개항의 행동목표를 통과시켰는데, 주 내용은 제국주의 미국과 응오딘지엠 정권을 타도하여 독립, 민주, 평화, 중립의 남부를 세워 통일된 조국을 세우자는 것이었다. 남베트남 민족해방전선은 1962년 열린 전체회의에서도 평화지역 유지, 중립정책시행, 조국의 평화적 통일을 주장하였다. 남베트남 민족해방전선을 지지하는 세력은 1961년 33개 국가 10개 국제조직에서 1964년 63개 국가 400개 국제조직으로 늘어났다.[30]
훗날 베트콩으로 널리 알려지게 된 것과는 달리 남베트남 민족해방전선은 공산주의자가 아닌 지엠 정권에 반대하는 모든 활동가들도 망라되어있었다. 《펜타곤 페이퍼》는 민족해방전선이 “미국의 영향력으로부터 벗어나고 토지개혁을 실현하며 베트남 정부의 민주화를 실현하여 연합 정부 구성을 통한 베트남을 통일하는 것을 주로 강조하고 있다”고 기록하였다. 민족해방전선은 조직 보호를 위해 비밀결사로 운영되었다.[23]
1961년 2월 15일 남베트남 민족해방전선은 각지에 여러 단위로 나뉘어 있던 전투 부대를 남베트남해방군으로 통합하였다. 같은 해 9월 2일 남베트남해방군 보병 1대대가 설립되었다.[30]
베트남 공산주의자(Vietnamese Communist)의 경멸 섞인 약자인 베트콩(Việt Cộng, 비엣꼼)이란 낱말은 남베트남 민족해방전선이 결성되기 이전인 1958년 1월 응오딘지엠이 처음 사용하였다. 지엠은 사이공 북쪽 농장지역을 공격한 농민 게릴라를 베트콩이라 비난하였는데, 당시 지엠은 자신을 반대하는 세력을 모두 공산주의자로 규정하고 있었다. 훗날 남베트남해방군이 게릴라전을 시작하자 지엠은 이들 역시 베트콩이라 불렀는데, 이는 당시까지 이들을 비엣민이라 부르던 여론을 돌리기 위한 것이었다.[31]
북베트남의 개입
북베트남이 1960년 이전에 남베트남 무장 투쟁을 지원하고 조직하였는가에 대해서는 출처마다 서로 다른 입장을 보이고 있다. 케인과 루이스는 다음과 같이 언급하고 있다.
역사학자 아서 쉬레징거 주니어 역시 “1960년 9월 이전까지 북베트남의 공산당은 미 제국주의로부터 남부를 해방하겠다는 천명을 하지 않았다”고 파악하고 있다.[23] 이에 반해, 제프리 레이스는 “그것은 겉으로 보기에만 아닌 척 한 것일 뿐”이지 그런 것을 곧이 곧대로 믿는 것은 “정말 우스운” 일이라는 공산당 탈주자의 인터뷰를 인용하고 있다.[32] 앙쩡구안(Ang Cheng Guan)은 1960년 당시 민족해방전선이 독자적으로 독립을 위해 활동하였고 북베트남이 이에 직접적인 개입을 하지 않았다고 하더라도, 민족해방전선은 제네바 협정을 준수하라는 북베트남의 선전에 강한 영향을 받았다고 서술하고 있다.[33]
1956년 3월 남베트남의 공산주의 지도자 레주언(Lê Duẩn)은 하노이의 정치국에 “남부로 가는 길”이란 제목의 무장 투쟁계획을 보냈다. 이 계획에 대해 소련과 중국은 모두 반대하였고, 레주언의 계획은 거부되었다.[33] 그러나, 제임스 올슨과 랜디 로버츠는 《어디에서 도미노가 무너졌는가:미국과 베트남 1945년 - 1995년》(Where the Domino Fell: America and Vietnam 1945-1995)에서 북베트남의 지도자들이 1956년 12월 시험적인 무장 투쟁 지원을 승인하였다고 서술하고 있다.[34]
1959년 1월 베트남 공산당은 하노이에서 제15차 전체회의를 개최하였다. 전체회의는 결의를 통해 “남베트남에서 혁명 발전의 근본적인 길은 무장투쟁의 길이다”라고 표명하였지만, 정치투쟁을 통한 승리의 희망도 버리지는 않았다. 호찌민은 미국의 개입을 불러들일 무장 투쟁에 매우 신중한 태도를 보였다.[35] 베트남 공산당은 레주언을 제1서기로 선출하였으며〈결의안 15〉를 통해 남베트남의 무장 투쟁을 “인민 전쟁”으로 규정하고[36], 5월부터 호찌민 통로의 정비와 향상을 위한 559 단(Đoàn 559)을 발족하였다. 559단은 6개월에 걸쳐 라오스 산악지역에 통로를 개척하였다. 호찌민 통로가 정비된 첫 해에 500여명의 “재편성” 인원이 남부로 향했다.[37] 호찌민 루트를 통한 군대의 첫 이동은 1959년 8월에 있었다.[38]
북베트남은 1959년부터 1961년까지 3만명의 병력을 라오스로 보내 라오스와 캄보디아를 지나는 호찌민 통로를 만들었다.[39] 약 4만여명의 병력이 1961년에서 1963년까지 이 통로를 통해 이동하였다.[33] 1964년에는 베트남 인민군 1만여명이 호찌민 루트를 통해 남베트남을 공격하였고, 1965년에는 10만명에 달했다.[40]
1961년~1963년:케네디의 정책
1960년 미국 대통령 선거 결과 존 F. 케네디가 대통령이 되었다. 전임 대통령 아이젠하워가 베트남과 라오스, 유럽, 라틴아메리카의 상황에 대해 언급하며 “그가 보는 것보다 아시아(의 문제)는 더 크다.”고 경고하였지만[41], 케네디는 “얼마를 지불하든, 져야할 짐이 얼마이든, 얼마나 어려운 일이 닥치든, 모든 친구를 지원하고 자유의 승리와 생존을 확약한다.”는 야심만만한 공약을 발표하였다.[42] 1961년 6월 케네디는 소련의 니키타 흐루쇼프 수상과 빈 회동을 갖고 베트남 문제를 논의하였으나 합의점을 찾지 못하였다.
케네디 정부는 트루먼 정부와 아이젠하워 정부 이래 계속 된 냉전을 바탕으로 한 외교 정책의 핵심 사항들을 유지하였지만 여러 방면에서 실패를 거듭하고 있었다. 특히, 1961년 미국 정부는 피그스 만 침공의 실패, 베를린 장벽의 형성, 파테트라오 결성 등의 삼면 위기 대처에 실패하였다.[43] 이러한 실패 때문에 케네디는 공산주의 확산을 더 이상 막지 못할 경우 미국에 대한 평판과 동맹들의 신뢰가 낮아질 것이라 여겼다. 케네디는 베트남에서 공산주의가 승리하는 것을 막기 위해 “모래 위에 선을 긋기”로 결심하였다. 케네디는 니키타 흐루쇼프를 만난 빈 회동에서 돌아온 직후, 뉴욕 타임스의 제임스 레스턴에게 “지금 우리는 우리 힘이 신뢰받을 수 있도록 만들어야 하는 문제를 갖고 있고, 베트남이 바로 그런 곳이다.”라고 말하였다.[44][45] 케네디 정부는 전임 아이젠하워 정부가 베트남의 문제를 남북간 대결로 몰고가려 한 “단순화 전략”이 남베트남 민족해방전선의 활동으로 실패하였다고 보고, 전쟁의 상황에 따라 선전포고 없는 대게릴라 전쟁부터 시작하여 국지전, 통상전, 전술 핵무기 사용으로 전쟁 수위를 끌어 올리는 “유동성 대응 전략”으로 전략을 수정하였다.[46]
케네디의 남베트남 정책은 지엠의 군대가 스스로 게릴라를 완전히 섬멸하여야 한다는 가정에 기반한 것이었다. 케네디는 미군 전투 부대의 파병에 부정적이었는데, “큰 규모의 파병은 군사적 충돌을 일으킬 수 밖에 없고, 결국 정치적으로 해결은 어려워져 장기적으로는 군사 점령을 지속하게”될 것이라 보았기 때문이다.[47] 그러나, 남베트남 군대는 형편없는 지경이었다. 무능한 지휘부, 부패, 그리고 정치적 거래가 남베트남 군과 정부의 핵심에서부터 만연해 있었다. 1961년 5월, 부통령 린던 B. 존슨은 사이공을 방문한 자리에서 “지엠은 아시아의 윈스턴 처칠”이라 추켜세웠다.[48] 왜 그런 말을 했냐는 질문에 그는 “거기에 우리 편은 지엠 뿐”이라고 답했다.[24]
케네디의 중요한 관심사 가운데 하나는 소련의 우주 미사일 프로그램이 미국의 것을 앞설지 모른다는 것이었다. 장거리 미사일의 수준은 미국과 소련이 대등하였지만, 케네디는 우주 공간을 군사화하여 제3 세계에서 일어나는 공산주의 무장 투쟁에 대응하는 것에 관심을 보였다. 베트남의 게릴라들은 프랑스 정규군을 상대로 한 제1차 인도차이나 전쟁에서 이미 전선의 후방을 교란하는 것에 익숙해져 있었기 때문에, 케네디는 미국 육군 특수부대와 같은 특수전 부대를 이용하여 특정 전술 목표에서 소규모 전투를 치르고 전장을 빠져나오는 “브러쉬 파이어” (Brush fire)전술이 주효할 것이라고 여겼다.
케네디의 고문이었던 맥스웰 D. 테일러와 월트 휘트먼 로스토우는 미군을 홍수 방제 인원으로 위장시켜 남베트남에 파병하자고 제안하였다. 케네디는 이 제안을 거절하였지만 남베트남에 군사고문을 증파하였다. 1962년 4월 존 케네스 갈브레이스는 케네디에게 “우리가 프랑스 군을 대체한 식민지 점령군이 되면 프랑스군처럼 피를 흘리게 될 위험이 있다”고 경고하였다.[49] 1963년, 남베트남에는 16,000 명의 미군 병사가 주둔하고 있었는데, 이는 아이젠하워가 권고한 900명을 훨씬 웃도는 것이었다.[50]
전략촌은 1961년부터 세워졌다. 미국과 남베트남이 함께 추진한 전략촌은 농촌 인구를 일정 지역으로 이주시켜 게릴라와 주민을 분리하고 지방에 대한 정부 통제를 강화하기 위한 것이었다. 그러나, 전략촌이 세워진 뒤 얼마지나지 않아 남베트남 민족해방전선의 활동가들이 전략촌에 잠입하기 시작하였다. 지엠 정권의 전략촌 담당자였던 팜응옥타오는 공산주의자들이 가톨릭 교인으로 위장 침투하여 베트남 공화국을 안쪽부터 파괴하고 있다고 주장하였다. 지엠 정권이 토지 개혁을 무산시킨 뒤 농민들은 막대한 지대를 지주에게 내고 있었기 때문에 남베트남 민족해방전선을 지지하게 되었다.
1962년 7월 23일, 남베트남과 북베트남, 소련, 중화인민공화국, 미국을 포함한 14개국이 라오스의 중립을 약속하는 조약을 체결하였다.[51] 캄보디아의 시아누크 국왕 역시 중립을 표방하고 있었기 때문에, 베트남 주변국의 상황은 북베트남에게 유리하게 전개되었다.
응오딘지엠의 하야와 죽음
1963년 1월 2일 업박 전투에서 350 명 규모의 남베트남 민족해방전선의 게릴라 부대가 1,400 명의 남베트남군을 상대하여 승리하였다.[52] 이 전투에서 지엠의 총애를 받던 후인반까오(Huỳnh Văn Cao) 장군이 지휘하는 베트남 4군은 크게 패하였다. 까오는 능력보다는 가톨릭 신자라는 종교적 배경때문에 발탁된 인물로, 주된 업무는 쿠데타를 방지하는 것이었다. 까오는 게릴라의 공격을 받자 도망가기 바빴다. 워싱턴의 정책결정자들은 지엠 정권이 쿠데타를 억누르는 데 온 힘을 쏟느라 호찌민을 상대하여 공산주의를 막는데는 역부족이라는 생각을 갖기 시작하였다. 1960년부터 1962년동안 지엠은 쿠데타가 발생할지 모른다는 두려움에 사로잡혀 있었다. 로버트 F. 케네디는 “지엠은 조그만한 양보도 할 줄 몰랐다. 그는 이성을 잃은 듯 하였다.”고 기록하였다.[53]
1963년 5월 8일, 석가탄신일을 맞아 후에에서 불교 신자들이 국제불교기를 들고 지엠정권의 불교 탄압에 항의하는 시위를 벌였다. 남베트남군이 군중들을 향해 총을 쏘았고, 9명이 사망하였다. 후에 펏단 총격 사건으로 지엠 정권에 대한 불교계의 분노가 폭발하였다. 지엠 정권은 애초부터 가톨릭에 우호적인 종교정책을 펼치고 있었고, 특히 지엠의 형 피에르 마르탱 응오딘툭(Pierre Martin Ngô Đình Thục)은 후에의 가톨릭 대주교였기 때문에, 후에에서는 종교와 국가가 분리되지 않는 상황이었다. 지엠 정권 기간 동안 후에에서는 가톨릭에 의해 사찰과 석탑이 파괴되는 일이 빈번하였고 석가탄신일을 기념하는 행사 역시 억압받았다. 총격 사건이 일어난 후 불교 지도자들은 책임자의 처벌을 요구하였지만 지엠은 이를 거부하였다.
1963년 6월 11일 베트남의 승려 틱꽝득이 지엠 정권의 불교 탄압에 항의하여 분신하였다. 그러나, 지엠의 동생 응오딘누의 부인이자 독신이었던 지엠을 위해 퍼스트 레이디의 역할을 하였던 마담 누는 이를 “땡중의 바베큐 쇼”라고 비하하였고 이로 인해 불교 신자들은 지엠 정권에 저항하게 되었다.[54] 8월 21일, 지엠의 동생 응오딘니우(Ngô Ðình Nhu)의 수하인 레꾸앙뚱(Lê Quang Tung) 대령이 이끄는 베트남공화국 특전부대는 수 백 군데의 사찰을 습격하여 석탑을 파괴하였다.
미국은 1963년 중반부터 지엠 정권의 종교 정책 변화를 요구하였다. 미국 국방부가 지엠 정권을 계속 지지하는 동안 미국 국무부는 쿠데타도 용인할 수 있다는 태도를 취하였다. 1963년 8월 23일 미국 국무부는 주베트남 미국 대사 헨리 캐벗 로지 주니어(Henry Cabot Lodge, Jr)에게 전문 243을 보내 불교에 대한 탄압과 응오 일가 통치의 핵심인 비밀 경찰과 특수부대를 장악하고 있는 니우를 제거할 필요가 있다고 지시하였다.
미국 중앙정보국은 지엠 정권을 제거하기로 한 계획을 접수한 뒤 베트남 군부에게 지엠이 하야하더라도 미국은 이에 대한 책임을 묻지 않을 것이고 원조를 줄이지도 않을 것이라고 전하였다. 1963년 11월 2일 군부는 쿠데타를 일으켜 지엠과 그의 형제들을 체포하였다. 훗날, 맥스웰 테일러는 베트남 쿠데타 소식을 들은 케네디가 “충격을 받고 집무실에서 달려나와 얼굴을 쓸어내렸다”고 회고하였다.[55] 케네디는 지엠을 죽이는 것을 승인하지 않았다. 주베트남 미국 대사는 쿠데타 지휘자를 대사관으로 초청하여 성공을 축하하고, 케네디에게는 “이로써 전쟁이 더 빨리 종식될 것”이라고 보고하였다.[56]
쿠데타가 일어난 뒤 남베트남은 혼란에 빠졌고, 북베트남은 이 쿠데타로 남베트남 정권은 미국의 꼭두각시일 뿐인 것이 여실히 드러났다고 주장하였다.[57]
미국 군사고문단은 남베트남군의 모든 분야에 투입되어 있었다. 하지만, 그들은 내전의 본질에 대해 완전히 무지하였다. 남베트남군과 남베트남 민족해방전선 게릴라 사이의 내전은 본질적으로 정치 권력 투쟁으로 군사 교전은 부차적인 것이었다.[58] 케네디 정부는 남베트남의 안정을 확보하는 것을 주된 목표로 삼도록 미군의 관점을 재조정하려고 하였고, 이를 통해 주민들의 “마음을 얻기” 위해 노력하였다. 그러나, 미군 지도부는 군사 고문이 베트남 정규군 훈련 이외의 업무를 담당하는 것에 거부감을 보였다.[59] 주베트남 미군사령부의 폴 D. 하킨스 장군은 1963년 크리스마스까지는 완벽히 승리할 것이라고 호언 장담하였다.[60] 그러나, 미국 중앙정보부는 “베트콩은 지방의 상당한 지역을 사실상 지배하고 있으며 그 영역이 꾸준히 증가하는 추세이다.”라고 조금은 낙관적이지 않은 전망을 하였다.[61]
준군사조직인 미국 중앙정보국 특무부는 라오스의 흐몽족을 훈련시켜 베트남에 투입하였다. 이들은 원래 라오스의 공산주의 단체인 파테트라오에 대항할 목적으로 훈련되었다.[62] 미국 중앙정보국은 또한 피닉스 계획을 운영하고 특수작전 수행을 위해 베트남 군사 원조 사령부 연구 관찰 그룹(Military Assistance Command, Vietnam – Studies and Observations Group, MAC-V SOG)을 조직하였지만 성공적이지는 않았다.[63]
1963년~1969년:린든 정부의 확전
케네디 암살 이후 대통령 권한 대행이 된 린든 B. 존슨은 베트남 문제보다 “위대한 사회” 정책을 실행하는 것을 당면 과제로 여겼다. 대통령 자문위원이었던 잭 발렌티는 “그 시점에서 베트남은 자신의 지평을 향해 뻗은 한 사람의 주먹보다 크지 않았다. 그것은 토론할 가치가 없었기 때문에 우리는 그것에 대해 그리 토론을 하지는 않았다.”[64][65]
1963년 11월 24일 존슨은 “공산주의에 대항하는 전투에 …… 반드시 합류할 것을 …… 강력히 결심하였습니다.”라고 말하였다.[66] 존슨의 이러한 공약은 지엠 정권을 퇴출시킨 쿠데타 이후 메콩 강 삼각주를 중심으로 남베트남 측의 상황이 악화일로에 있었기에 나온 것이었다.[67] 존슨은 11월 26일 국가 안보 조치 각서(National Security Action Memorandums, NSAM) 273호를 통해[68][69] 소규모 특수전을 위주로 대응하였던 케네디의 정책을 뒤집고 1963년 말까지 1만여 명의 병력을 남베트남에 배치하여[70] 전쟁을 확대시켰다.
쿠데타를 일으킨 군부는 즈엉반민을 수장으로 하는 군사 혁명 위원회를 세웠지만, 베트남 지역에서 활동하였던 미국 언론인 스탠리 카르노프(Stanley Karnow)는 훗날 이들이 “무능력의 표본” 이었다고 평가하였다.[71] 로지는 1963년 말 즈엉반민에 대해 “정상을 차지할 충분한 힘이 있을까?”하는 질문을 받았다. 1964년 1월 응우엔 칸이 쿠데타를 일으켜 즈엉반민을 축출하였다.[72] 그러나, 정국은 여전히 불안하였고 몇 차례의 쿠데타 기도가 계속되었다.
1964년 8월 2일 , 북베트남 해안에서 첩보 작전 중이던 미국의 구축함 USS 매덕스가 통킹 만에서 북베트남의 어뢰정에게 공격을 받았다.[73] 미국은 이틀 후인 8월 4일 같은 장소에서 USS 매덕스와 USS 터너 조이가 재차 어뢰정의 공격을 받았다고 주장하였다. 공격 전후의 상황이 확실치 않은 가운데 린든 존슨은 국무차관 조지 발에게 “그 수병들이 날치라도 쐈나보지”라고 말했다.[74]
통킹만 사건 뒤 몇 일이 지난 1964년 8월 7일 미국은 보복을 명분으로 북베트남에 폭격을 감행하였다.[75] 선전포고 없이 진행된 이 폭격은 대통령 존슨이 동남아시아에 주둔 중인 미군에 직접 명령한 것이다.[76] 미국 연방 하원은 통킹만 사건이 전면전으로 확대되는 것을 거부했지만, 존슨은 이미 대통령 독단으로 전면전을 개시하고 있었다.[76] 같은 달, 존슨은 “아시아 ‘보이’()들은 자기 땅을 지키기 위해 스스로를 도와야 할 것이고 미국 ‘보이’(boy)들이 그곳에 가 싸우는 일은 없을 것”이라고 공약하였다.[77]
통킹만 사건 당시 미국의 주장과는 달리, 2005년 기밀 해제된 미국 국가 안전국의 보고서에서는 8월 4일 어뢰정의 공격은 없었다고 기록되어 있다.[78] 북베트남은 8월 4일에 있었다는 어뢰정 공격에 대해 통킹만 사건 직후부터 강하게 부인하고 있었으며, 미국 내에서도 여러 차례 사실이 아닐 수 있다는 지적이 있어왔다. 통깅만 사건 연구가인 루이스 저지스(Louise Gerdes)는 “통킹만 사건은 존슨이 베트남 전쟁에 대한 지지를 얻기 위해 조작한 것”이라고 주장한 바 있으며, 후에 맥나마라 자서전에서도 이같은 언급이 있었다.[79] 또 다른 미국의 역사 학자 조지 C. 헤링은 1979년 자신의 책에서 “맥나마라와 펜타곤은 결정적이지 않은 사건 증거들에서 자신들이 바라는 것만을 조합하였다.”고 지적하였다.[80]
“1959년 당시 5천여 명에 불과하였던 베트콩의 수는 1964년 말에는 10만여명으로 추정되었다. …… 반면, 남베트남군의 수는 1백만 여명에서 85만여명으로 감소해 있었다.”[58] 베트남 주둔 미군의 수는 1961년 2천여 명에서 16,500 명으로 증가하였다.[81]
미국 국가안전보장회의는 북베트남에 대한 폭격을 3단계로 격상시켰다. 1965년 3월 2일, 미국 해병대는 전략 요충지인 쁠래이꾸를 공격하였다.[82] 소련 수상 알렉세이 코시긴이 북베트남을 국빈 방문한 동안 전개된 플래밍 다트 작전 과, 롤링 선더 작전, 그리고 아크 라이트 작전이 진행되었다.[83] 이후 3년간 지속된 폭격의 목표는 북베트남이 남베트남 민족해방전선을 지원하지 못하도록 북베트남의 방공망과 공업시설을 파괴하는 것이었다. 미국은 이를 통해 남베트남 민족해방전선의 사기를 꺾고자 하였다.[84] 1965년 3월부터 1968년 11월까지 진행된 “롤링 선더” 폭격으로 북베트남에는 일백만 톤에 달하는 폭탄과 미사일, 로켓이 퍼부어졌다.[85] 베트남 전쟁 전체 기간에 미군이 사용한 폭탄은 모두 700 만 톤에 달한다.[86]
폭격은 베트남을 벗어난 인근 국가에도 행해졌다. 코만도 헌트 작전과 같은 공군 작전은 호찌민 통로를 파괴하기 위해 캄보디아와 라오스지역을 폭격하였다. 그러나, 이러한 폭격에도 불구하고 북베트남은 호찌민 통로를 통해 남베트남 민족해방전선을 계속하여 지원하였다. 작전에 참가한 미군 장교는 “이 전쟁은 정치적 전쟁이다. 이것(폭격)은 살인과 다르지 않다. 차라리 칼이 최선의 무기이지 비행기는 최악의 무기일 뿐이다.”라고 회의적인 기록을 남겼다.[87] 그러나, 미국 공군 참모총장 커티스 레메이는 베트남 전역에 대한 폭격을 지지하였다. 그는 “우리는 폭격으로 베트남을 석기시대로 돌려 놓을 것”이라고 말했다.[88]
격화되는 지상전
섬네일|1965년 공격 받은 미군 공군 기지. 유니버셜 뉴스릴 촬영
미국 공군이 주둔한 비행장이 몇 차례 공격을 받게 되자, 미국은 약체인 남베트남군 대신 직접 공군 기지를 방어한다는 이유로 지상 전투 부대를 파병하였다. 1965년 3월 8일 3,500 명의 미국 해병대가 파병되었고, 여론은 압도적으로 파병을 지지하였다.[89]
미국의 파병은 제1차 인도차이나 전쟁 당시 프랑스의 파병과 비슷한 양상을 보였다. 호찌민은 미국이 “20년동안 전쟁하기를 원한다면, 우리는 20년 동안 전쟁을 할 것이다. 미국이 평화를 원한다면 우리는 그들을 초대하여 함께 차를 마시며 평화를 이룩할 것이다”고 경고하였다.[90] 북베트남의 외교부 제1 대의원 쩐꾸앙꼬는 전쟁의 최우선 목표는 베트남의 통일, 그리고 통일된 베트남의 독립과 안전확보라고 기록하였다. 베트남 민주공화국의 이러한 목표는 당시 동남아시아의 여러 신생독립국들이 바란 것과 그리 다를 바 없었다.[91] 그러나, “펜타곤 보고서”는 “베트남의 팽창주의는 손쉽게 인접한 캄보디아와 라오스를 집어 삼킬 것이고 …… 그리고, 태국, 말레이시아, 싱가포르, 심지어 인도네시아가 다음 목표가 될 수 있을 것”이라고 주장하였다.[92]
3,500 명으로 시작된 미국 해병대의 파병은 그해 12월 200,000 명으로 늘었다.[93] 애초에 천명한 파병의 목표는 방어 임무였지만, 미군의 군사는 오랫 동안 공격적인 전쟁에 익숙해 있었고, 미군 사령부 역시 정치적 지침에 따라 방어 임무에 치중하는 것은 익숙하지 않았다.[93] 12월, 빈지어 전투에서 남베트남군은 막대한 손실을 입었다[94]. 남베트남 민족해방전선의 게릴라들이 치고 빠지기 작전을 유효하게 사용하여 강력한 남베트남군을 패퇴시킨 것이다.[95] 이로써 6월 동써아이 전투 이후 남베트남군은 연이어 큰 전투에서 패배하게 되었다.[96]
작전 지역을 포기하는 비율이 늘고 사기가 바닥에 떨어지자 윌리엄 웨스트모얼랜드 장군은 미국 태평양군 사령관인 U. S. 그런트 샤프 주니어 제독에게 상황이 매우 다급하다고 보고하였다.[93] 샤프 주니어 제독은 “나는 미군의 에너지, 이동력, 그리고 화력이라면 충분히 민족해방전선을 제압할 수 있다고 확신한다.”고 답하였다.[97] 이 답변을 회신 받은 웨스트모어랜드는 기존의 주베트남 미군 전략을 남베트남군 지원과 방어에서 직접 공격과 독자적인 작전 수행으로 전환하였다.[98] 웨스트모어랜드는 전쟁 승리를 위한 세 단계 계획을 수립하였다.
1 단계: 1965년 말까지 미국과 여타 “자유 세계” 군대가 위수 지역에서 영토를 잃는 경향을 멈출 필요가 있음.
2 단계: 미국과 동맹국의 군대가 게릴라와 적군을 포위 섬멸하는 대규모 공세를 시작. 이 단계는 적군이 지역 방어를 포기하고 패퇴할 때까지 계속하여 대부분의 지역을 회복할 때까지 계속.
3 단계: 2단계 작전 수행 후 12 개월 내지 18개월이 지났을 때 적군이 계속하여 저항할 경우, 남아있는 적군의 이동 기지 지역을 최종적으로 섬멸.[99]
존슨 정부가 승인한 이 계획은 남베트남 정부가 게릴라를 억제할 책임이 있다고 하였던 케네디 정부의 구상과는 배치되는 것이었다. 웨스트모어랜드는 1967년 말까지는 최종적으로 승리할 수 있을 것이라 예측하였다.[100] 존슨은 이러한 전략 변경을 언론에 알리지는 않았지만, 전쟁이 계속될 것이라고 말하였다.[101] 미국의 이러한 정책 변환은 북베트남 및 남베트남 민족해방전선과 보다 격렬한 무장 충돌을 가져오게 되었다.[102] 이 계획은 미국이 직접 전투 수행에 나섬으로써 남베트남 정부가 보류하였던 다른 당면 과제들을 처리할 수 있도록 하자는 의도도 포함하고 있었다.[102]
베트남 전쟁에 참전한 미군의 의무 복무 기간은 1년이었다. 한 병사는 “우리가 베트남에 10년 동안 있지는 않게지만, 1년씩 열 번을 있을 것”이라고 자조하였다.[87]
남베트남에는 온갖 물자가 넘쳐나게 되었는데, 스탠리 카노우는 “사이공의 PX(Post Exchange, 영내 매점) 규모는 뉴욕의 백화점 블루밍데일즈에 맞먹을 정도”였다고 기록하였다.[103] 미국의 이러한 변화는 남베트남 사회의 경제에도 영향을 주었다. 남베트남에서는 부정부패가 만연하였다.
미국은 동남아시아조약기구(Southeast Asia Treaty Organization, SEATO)에 파병을 요청하였다. 오스트레일리아, 뉴질랜드, 대한민국, 태국, 그리고 필리핀이 베트남 전쟁에 파병하였다.[104] 그러나, 북대서양 조약 기구의 회원국이었던 캐나다와 영국은 파병을 거부하였다.[105] 미군은 파병된 동맹국 군대와 연합작전을 하였다.
이 기간 동안에도 남베트남의 정치 상황은 매우 불안정하여 쿠데타 시도가 빈발하였다. 공군 총사령관이었던 응우엔 까오 끼와 국무장관이었던 응우엔 번 티에우 등이 쿠데타를 일으켰다. 1967년 티에우는 키와 연합하여 쿠데타를 일으켜 정권을 탈취하였다. 티에우 정부는 표면상으로는 민간 정부를 표방하였으나, 티에우가 군부를 장악한 상태에서 실권을 차지한 사실상 군사 정권이었다.[106]
존슨 정부는 미디어 대응 정책으로 이른바 “최소한의 진실 정책”을 도입하였다.[107] 전쟁에 대한 뉴스와 이야기들은 정부의 통제하에 미디어에게 제공되었다. 이 때문에, 시간이 지날수록 대중들은 전쟁에 대한 정부의 공식발표를 믿지 않게 되었다.[107]
구정 대공세
웨스트모어랜드의 미군이 꽝찌 성에서 케산 전투를 벌이느라 베트남 중부 내륙으로 이동한 사이[108], 베트남 민족해방전선과 북베트남은 베트남의 음력 설날 명절인 뗏(Tết) 휴일에 이틀 동안 휴전을 하겠다는 약속을 깨고 1968년 1월 30일 남베트남 전역에서 기습 공격을 시작하였다. 100 곳이 넘는 도시에서 공격이 이루어 졌으며, 주베트남 미군 사령부의 본부와 미국 대사관이 있던 사이공 역시 공격을 받았다.
구정 대공세 초기 미군과 남베트남군은 고전을 면치 못하였고 상당 수의 지역에서 퇴각하여야 하였지만, 얼마 지나지 않아 막강한 화력으로 응전하여 베트남 민족해방전선과 북베트남의 공격을 막아내었고, 이 과정에서 특히 베트남 민족해방전선 전투원들이 큰 피해를 입었다. 응우옌 왕조 시절의 수도였던 후에는 한 때 베트남 민족해방전선과 북베트남의 베트남인민군에 의해 점령되었으나 미군은 도시 전체의 80%가 폐허로 변하는 포격을 퍼부으며 전투를 벌여 후에를 탈환하였다.[109] 후에 전투 중 베트남 민족해방전선과 북베트남 측이 후에에 살고 있던 비전투원을 학살하는 일이 벌어졌다. 후에 학살에서 희생된 민간인의 수는 수 천명에 달할 것으로 추산된다. 전쟁 후 북베트남은 베트남 민족해방전선에 의한 민간인 살해를 인정하였다.
북베트남과 베트남 민족해방전선은 구정 대공세를 통해 잠시나마 남베트남의 주요 도시들을 획득할 수 있었지만 결국 큰 피해를 입고 퇴각하였다. 그러나, 구정 대공세는 그 동안 전쟁 승리를 낙관하였던 미국 내 여론에 큰 충격을 주었다.
주베트남 미군을 총괄하던 베트남 군사 원조 사령부의 사령관 웨스트모어랜드 장군은 베트남 전쟁에 참전한 미군의 표상이었다. 그는 《타임》지가 선정한 1965년 올해의 인물이었고[110], 《타임》은 그를 “미국 전사의 늠름한 화신 …… 역사에서 바로 뛰쳐나온 듯 전투 계획을 수립하고 …… 병사들에게 그가 지닌 미국의 목표와 책임을 이상적으로 제시하였다”라고 평했다.[110] 1967년 11월 웨스트모어랜드는 린든 B. 존슨 정부와 함께 승리를 낙관하고 있었다.[111] 그는 네셔널 프레스 클럽에서 베트남 전쟁이 “끝이 보이는 단계”에 와 있다고 공언하였다.[112] 구정 대공세로 웨스트모어랜드의 단언이 허풍일 뿐이란 것이 드러나자[111] 미국의 미디어들은 미군이 막대한 병력을 투입한 존슨 정부의 정책이 효과적인지 의문을 나타내기 시작하였다. 존슨 정부는 군사적 실패를 인정하지 않았지만, 결국 존슨은 재선에 실패하게 되었다. 구정 대공세를 펼친 북베트남과 남베트남 민족해방전선은 정치적 승리를 거둔 것이다.[111]
제임스 위츠는 구정 대공세가 “존슨 정부와 군부가 만든 …… 베트남 전쟁의 단계를 정면 반박하는 것”이었다고 평하였다.[111] 구정 대공세로 미국의 베트남 전쟁 개입은 변환점을 맞을 수 밖에 없었다. 그 동안 미국 정보 당국이 평가하고 있던 베트남 민족해방전선과 북베트남의 전력이 과소 평가되어 있었다는 것이 드러나자[104][113] 언론인 피터 아네트는 벤쩨에서 근무 중인 익명의 장교가[114] “마을을 탈환하려면 파괴할 필요가 있다”는 명령을 받았다고 폭로하였다.[115] 또 다른 정보원은 제9 보병 사단의 부리스 소령이 이러한 명령을 하였다고 지목하였다.[116]
CBS 이브닝 뉴스의 앵커였던 월터 크롱카이트는 “우리는 지난 시기 잘못된 낙천가가 내놓는 증거들을 통해 승리가 멀지 않았다고 믿고 있었습니다. 우리가 패배에 직면하였다고 말하는 것은 무책임한 비관주의일 것입니다. 냉정히 현실을 보면 우리는 스테일메이트(stalemate, 체스에서 서로 움직일 수 없는 상황이 되는 것)에 빠진 것 같습니다. 불만스럽지만, 그게 결론입니다.”라고 논평하였다.[117][118] 크롱카이트가 이와 같이 논평하자, 존슨 대통령은 “크롱카이트를 잃는다면, 미국 중부를 잃었을 것”이라고 말하였다.[119][120]
1968년 3월, 구정 대공세가 정리되자 웨스트모어랜드는 육군참모총장이 되었다. 이는 정규 인사의 결과였지만, 구정 대공세가 있었던데다 그가 20만 명의 증파를 요청하였다는 것이 언론을 통해 폭로되자, 격렬한 비난을 받았다. 베트남 군사 원조 사령부의 사령관은 그의 부관이었던 크레이톤 에이브람스가 승계하였다.[121]
1968년 5월 10일 북베트남과 미국 사이에 평화협정 논의가 시작되었다. 그러나, 5개월 뒤 존슨이 북베트남에 대한 폭격 중지를 명령하기 까지 협상은 이루어지지 않았다. 미국 민주당은 대통령 후보로 부통령이었던 휴버트 험프리를 선출하였고, 공화당에서는 전 부통령 리차드 닉슨을 후보로 선출하였다.
역사학자 로버트 달렉은 “린든 존슨의 베트남 전쟁 확전은 결국 미군 병사 3만 명과 자신의 대통령직을 대가로 지불하였다”고 서술하였다.[122]
1969년~1972년: 베트남화
닉슨 독트린
새로 미국의 대통령이 된 리차드 닉슨은 구정 대공세가 지나고 난 뒤 철군 계획을 발표하였다. 닉슨 독트린이라 불린 그의 계획은 남베트남군을 강화시켜 스스로의 영토를 방어하도록 한다는 것이었다. 이때문에 닉슨의 정책은 “베트남화”라고도 불렸다. 베트남화는 케네디 정부가 구상하였던 남베트남의 독자적 전쟁 수행과 비슷한 것이었지만, 그것과는 달리 분쟁 확산의 방지를 위해 미군이 계속 개입한다는 점이 달랐다.
닉슨은 한 발표에서 “저는 오늘밤 15만 명의 추가적인 철군 계획을 설명하려 합니다. 철군은 내년 봄까지 이루어질 것입니다. 이것으로 베트남에 주둔한 미군 병력은 15개월 전과 비교하여 총 265,500 명으로 줄게 되었습니다”라고 말하였다.[123]
1969년 10월 10일 닉슨은 자신이 베트남 전쟁을 종결하기 위해서는 어떠한 일도 할 수 있다는 것을 보이기 위해 B-52s 폭격기 편대에 핵폭탄을 무장하고 소련 영공 부근을 비행하도록 지시하였다. 닉슨은 또한 정전 협상을 지속하는 한편, 차기 주베트남 미군 사령관인 크라이튼 에이브람스에게 남베트남군과 협조하여 북베트남의 보급로를 차단하는 공격을 지속하라고 명령하였다. 동시에 닉슨은 세계적인 긴장을 완화하기 위해 소련 및 중화인민공화국과 데탕트를 추진하여 초강대국이 동시에 핵무기를 감축하자는 합의를 보았다. 그러나, 닉슨은 소련과 중화인민공화국이 북베트남에 대한 원조를 지속하는 것에 실망하였다.[124]
닉슨은 미국의 침묵하는 다수가 자신의 전쟁 정책을 지지한다고 주장하였지만, 미라이 학살과 그린 베레가 캄보디아를 비밀리에 폭격한 감마 계획 등이 알려지면서 미국 내의 반전 운동은 점점 거세지게 되었다.[125] 1970년 초 미군은 많은 사상자가 발생하던 내륙 지역에서 철수하여 기지를 해안 지역으로 옮겼고, 이로써 1969년보다 사상자를 줄일 수 있었다.[123]
호찌민의 죽음
섬네일|미국 좌파 단체가 발행한 호외, 호찌민의 유언시가 영어로 번역되어 적혀있다.
1969년 9월 2일 북베트남의 지도자 호찌민이 사망하였다. 호찌민은 유언으로 당의 단결과 전쟁 후 국토 재건을 당부하였다. 일생을 프랑스, 일본, 미국과 상대로 싸웠던 호찌민은 베트남 사람들에게 공산주의자이기 이전에 민족주의자로 알려져 있었다. 남베트남 정부의 지도자였으며 호찌민을 상대로 싸웠고 한때 남베트남의 부통령을 지낸 응우옌까오끼는 전쟁 후 “그는 베트남 인민들에게 존경 그 자체였다. 그는 프랑스는 물론 다른 외침에 대항하는 투쟁에 언제나 앞장섰다. 내가 어려서 철이 없었을 때, 대부분의 베트남 사람들은 호찌민을 대단한 애국자로 생각했다. 나도 그를 대단히 칭송했었다.” 고 말했다.[126] 미국의 CBS는 광고없이 7분간 호찌민의 사망을 해드라인 뉴스로 보도하였다.[127] 1969년 9월 8일 하노이 바딘 광장에서 10만명이 운집한 가운데 호찌민의 장례식이 치러졌다.[128]
캄보디아 라오스 비밀 폭격
1955년 캄보디아의 군주 노르돔 시아누크는 중립을 선언하였다.[129] 하지만 북베트남과 남베트남 민족해방전선은 캄보디아 영토에 기지를 만들어 사용하였고, 시아누크는 전쟁의 여파가 캄보디아로 확산되는 것을 피하고자 이를 묵인하였다. 하지만, 미국은 1969년 캄보디아의 이러한 정책을 바꾸라고 압력을 가하였고, 캄보디아는 더 이상 북베트남과 남베트남 민족해방전선을 받아들이지 않기로 하였다.
닉슨 대통령은 캄보디아의 중립을 지지한다는 미국의 기존 입장과 달리 캄보디아-베트남 국경지대를 비밀리에 폭격할 계획을 갖고 있었다. 1969년 4월 닉슨은 시아누크에게 서신을 보내 국경지역의 폭격을 허용할 경우 미국은 “캄보디아 왕국의 주권과 중립성, 그리고 영토 보전”을 보장하겠다고 제안하였지만, 시아누크는 이를 거절하였다.[130]
1970년 캄보디아 쿠데타가 일어나 친미 성향의 론 놀 수상이 시아누크를 퇴위시키고 집권하였다. 이를 계기로 정부군과 크메르 루즈 사이에 캄보디아 내전이 발생하였고, 북베트남은 크메르 루즈의 요청을 받아 내전에 개입하였다.[131] 미군과 남베트남군 역시 캄보디아에 개입하여 캄보디아 전역에서 전쟁을 치렀다.
미군이 캄보디아를 침공하자 베트남전 반대 운동은 더욱 거세졌다. 오하이오주에서는 켄트 주립대학교에서 반대 시위를 벌이던 네 명의 학생이 총격을 받고 사망하는 일이 발생하였고, 이에 격분한 사람들이 시위에 참여하면서 반전 운동은 더욱 커졌다.[132]
1971년 《뉴욕타임즈》는 미국의 베트남 개입에 대한 사항을 정리한 일급 기밀 문서인 펜타곤 보고서를 폭로하면서, 미국이 오랫동안 남베트남 정부의 국방부 고위 관리들에게 뇌물을 건낸 사실을 보도하였다. 하지만, 미국 연방 대법원은 정부의 이런 행위가 합법이라고 결정하였다.[133]
1971년 2월 남베트남군은 라오스 영토 내의 호찌민 통로를 봉쇄하기 위한 람선 719 작전을 시작하였다.[51] 당시 라오스는 표면상 중립을 표방하고 있었지만 북베트남의 호찌민 통로를 묵인하고 있었다. 작전에 나선 남베트남군은 저항군과 교전한 뒤 후퇴하다 길을 잃었다. 남베트남군은 잘못된 길을 헤매다 연료가 떨어지자 차량을 버리고 미군이 헬리콥터로 후송하여 줄 것을 요청하였다. 미군은 남베트남군의 탱크와 차량이 적에게 노획되는 것을 방지하기 위해 파괴하여야만 하였다. 그러는 사이 북베트남의 공격으로 남베트남군의 절반 가량이 죽거나 생포되었다. 결국 베트남군의 단독 작전은 큰 실책으로 끝났고, 이는 닉슨의 베트남화 정책 역시 실패하였다는 것을 뜻하였다. 카르노는 “잊지 못할 실수였다. …… 미군에 의해 5년에서 10년 동안 훈련된 베트남군 고위 장교들도 그다지 배운게 없었다.”고 기록하였다.[134]
1971년 오스트레일리아와 뉴질랜드가 철군하였다. 미군 역시 196,700 명으로 감축되었고, 1972년 2월까지 45,000 명을 추가로 철군하기로 되어 있었다. 한편, 미국의 반전 시위는 전국적으로 확대되고 있었다.[135]
1972년 부활절 공세에서 북베트남과 남베트남 민족해방전선은 남베트남 북부 지역을 신속히 공격하면서 동시에 캄보디아를 지나 남베트남 중부를 양단하는 공세를 가했다. 미국 공군은 뒤늦게 공습에 나섰지만 공세는 이미 지난 뒤였다. 이로써 닉슨의 베트남화 정책은 실효성이 없다는 것이 다시 한 번 드러나게 되었다.
1973년: 파리 평화 협정
베트남 전쟁은 1972년 미국 대통령 선거의 주요 논점이 되었다. 닉슨에 대항하여 민주당 후보로 나선 조지 맥거번은 베트남에서 철수해 오는 군인들이 내리는 기차역에서 선거 캠페인을 하였다. 닉슨의 국가 안보 자문이었던 헨리 키신저는 북베트남의 레득토와 비밀리에 정전 협상을 지속하고 있었다. 1972년 8월 키신저와 토는 합의에 도달하였다.
그러나, 남베트남의 대통령 티에우는 평화 협정 대다수의 내용을 변경하여 줄 것을 요청하였다. 북베트남이 협정 내용을 공표하자 닉슨 정부는 북베트남이 기만 전술을 쓰고 있다고 비난하였고, 협상은 중단되었다.
닉슨은 남베트남에게 여전히 지원하고 있다는 것을 보이고 북베트남으로부터 유리한 협정 조건을 얻기 위한 목적으로 1972년 12월 18일부터 29일까지 하노이와 하이퐁을 폭격하는 라인베커 II 작전을 실행하였다. 무차별 폭격 작전에 사용된 폭탄은 총 12만 톤으로 히로시마 원자 폭탄의 5배에 해당하는 양이었다. 이중 4만 톤이 하노이 시내에 집중되었다. 이 폭격으로 북베트남의 경제와 공업은 큰 타격을 입었다. 같은 시기 닉슨은 남베트남의 티에우를 압박하여 남북 양자간의 평화 유지와 미군 철수를 골자로 하는 협정 조건을 승인하도록 하였다.[136]
1973년 1월 15일 닉슨은 북베트남에 대한 공격을 중지한다고 발표하였고, 1월 27일 “종전과 베트남의 평화 복원에 대한” 파리 평화 협정을 체결하여 미국의 베트남 전쟁 개입을 공식적으로 종결하였다. 평화협정이 체결된 뒤 베트남 남북 정부는 휴전하였고 미군 전쟁포로가 석방되었다. 파리 평화 협정은 제네바 협정과 같이 남북 양측의 영토를 보장하고 선거를 통하여 통일 정부를 구성하도록 규정하였으며, 60일 안에 모든 미군이 철군하도록 하였다. 피터 처치는 “이 조약에 따라 이행된 것은 미군의 완전한 철수 밖에 없었다”고 평하였다.[137]
미국 내의 베트남 전쟁 반대 운동
미국 안에서 베트남 전쟁을 반대하는 이유는 다양하였다. 베트남 전쟁 동안 일어난 대규모 유혈 사태를 막기 위해 전쟁에 반대하는 사람들이 있었다. 초기 반전 운동은 미국이 제네바 협정에 따른 총선거를 거부하고 지엠 정권을 지원하는 것은 민주주의가 아니라는 이유로 전쟁에 반대하였다. 존 F. 케네디 역시 상원의원 시절에는 베트남 전쟁 개입을 반대하였다.[81]
가톨릭 노동자 운동과 같은 신좌파 단체들은 미국 정부가 보이는 반공주의, 제국주의, 식민주의 등에 대한 반대의 일환으로 베트남 전쟁을 반대하였다. 한편, 스테펀 스피로와 같은 사람들은 베트남 전쟁이 정의로운 전쟁이 아니라는 이유로 반대하였고, 노먼 모리슨과 같은 사람들은 팃꽝득의 행동과 베트남 사람들의 단결을 보면서 전쟁을 반대하였다. 또한, 미국의 베트남 전쟁 개입은 유혈 사태의 확대만을 가져올 것이라는 비판 등이 있었다. 베트남 전쟁 개입을 지지하는 사람들은 “매파”, 반대하는 사람들은 “비둘기파”로 불렸다.
1968년 미라이 학살이 폭로 된 이후 미국 내 반전 운동은 점점 확산되었다. 1968년 8월 26일부터 29일까지 민주당이 주최한 1968년 민주 전국 대회에 참가한 사람들은 베트남 전쟁에 반대하는 시위를 벌였다.[138] 1969년 10월 15일 미국에서는 수백만 명이 참여하는 반전 시위가 열렸다.[139] 오하이오주 켄트 주립 대학교에서는 진압부대가 시위를 하는 대학생을 향해 총격을 가해 네 명의 학생이 목숨을 잃는 켄트 주립 대학교 발포 사건이 일어났다.[140] 이러한 반전 운동은 미국이 베트남 철군을 결정한 주요 원인 가운데 하나였다.[141]
1973년~1975년: 미군 철수 이후
닉슨 정부의 “베트남화” 정책의 마지막 해가 되자 베트남 주둔 미군의 수는 급격히 줄었다. 1971년 3월 5일에는 맨 처음 베트남에 투입되었던 제5 특수군단이 자신들의 본부였던 노스캐롤라이나주의 브래그 요새로 철수하였다.[142] [주해 1]
북베트남의 외무장관 레득토와 미국의 국무장관 헨리 키신저사이에 파리 평화 협정이 체결되고 베트남의 대통령 응우옌반티에우가 마지못해 협정에 서명한 뒤, 미군은 남베트남에서 완전히 철수하였고 북베트남과 미군 사이에 포로 교환이 이루어졌다. 협정에 따라 북베트남은 물자의 조달과 같은 제한된 범위 내에서 남베트남 민족해방전선을 지원할 수 있게 되었다. 평화 협정의 체결로 키신저와 토는 노벨 평화상을 받게 되었지만, 토는 아직 진정한 평화가 오지 않았다며 이를 거부하였다.
평화 협정이 체결되자 북베트남과 남베트남 민족해방전선 측은 정전 기간을 최대한 자신들이 유리한 방향으로 사용하려 하였다. 반면에, 사이공은 정전이 발효되기 직전에 미국으로부터 받은 막대한 원조 물자를 사용하여 남베트남 민족해방전선을 제거하려 하였다. 이에 대항해 남베트남 민족해방전선의 지도자였던 쩐반짜는 1973년 3월 미국의 공습이 멈춘 틈을 타 호찌민 통로를 이용하여 하노이로 가서 이후의 전략을 세우는 회의에 참석하였다. 이 회의에서 북베트남과 남베트남 민족해방전선은 1975년과 1976년 사이의 건기를 최종 공격 시기로 잡았다.[145]
1972년 11월 미국 대통령 선거에서 닉슨은 맥거번을 상대로 총 50개 주 가운데 49개 주에서 승리하였다. 1973년 3월 15일 재선에 성공한 미국 대통령 리차드 닉슨은 만일 공산주의 세력이 남베트남을 상대로 무력을 행사한다면 미국 역시 개입할 것이라고 천명하였다. 닉슨은 베트남의 상황을 살피기 위해 그레이험 마틴을 남베트남 대사로 파견하였다. 한편, 미국 국방부 장관 제임스 R. 슈레징거는 북베트남의 공격에 대항하기 위해 폭격을 재개하여야 한다고 주장하였다. 그러나, 1973년 6월 4일 미국 상원은 이러한 개입을 금지하는 처치 어멘드먼트 건을 가결하였다.[146]
제4차 중동 전쟁 때문에 촉발된 1973년 유류 파동으로 남베트남은 심각한 경제 위기를 겪었다. 남베트남 민족해방전선은 1974년 1월 건기를 맞아 공세를 시작하였다. 55명의 남베트남 병사가 사망한 두 번의 무력 충돌 이후 남베트남의 티에우 대통령은 전쟁이 재발하였고, 이어서 파리 평화 협정은 효력을 상실하였다고 주장하였다. 정전 기간 동안 남베트남 측 사상자는 2만 5천여 명에 달했다.[147]
1974년 8월 9일 리처드 닉슨이 워터게이트 사건으로 하야하자 제럴드 포드가 미국의 대통령 직을 승계하였다. 이때, 의회는 남베트남에 대한 원조 금액을 1억 달러에서 7백만 달러로 삭감하였다. 1974년 미국의 보궐 선거 결과 민주당이 의석 과반수를 차지하게 되었고 정부의 전쟁 수행에 대한 반대가 더욱 강화되었다. 의회는 1975년 지원 예산 가운데 군사 활동 부분을 삭감하였고, 1976년 지원분에 대해서는 전액을 삭감하였다.
1973년에서 1974년 사이의 건기 공세를 성공시킨 남베트남 민족해방전선의 지도자 짜는 1974년 10월 하노이의 전략회의에서 다음 건기 때에는 보다 광범위한 공세를 펼쳐야한다고 주장하였다. 이 시기, 호찌민 통로는 자주 공격을 받았기 때문에 짜는 국도를 이용한 합법적인 방법을 사용하여 하노이를 방문하였다[148] 북베트남의 국방장관 지압은 짜의 계획대로 대규모 공세를 일으킬 경우 미국이 다시 개입할 수 있다는 생각 때문에 썩히 마음에 들어하지는 않았지만, 그에 따르기로 하였다. 지압과 짜는 호찌민 사후 베트남 공산당의 제1서기를 맡고 있던 레주언으로부터 승인을 받았다.
짜는 캄보디아에서부터 프억렁(Phước Long) 성을 공격하여 호찌민 통로에 대한 봉쇄를 푸는 한편, 공격의 규모를 제한하여 미국이 다시 개입할 명분을 주지는 않으려고 하였다.
1974년 12월 13일 북베트남군은 프억렁 성에 있는 14번 통로를 공격하였다. 1975년 1월 6일 성도(省都)인 프억빈이 함락되자 포드 정부는 남베트남에 대한 지원 재개를 의회에 요청하였지만 거부되었다. 프억빈이 함락된 뒤에도 미국의 지원이 없자 남베트남의 지배층은 혼란에 빠졌다.
중앙 고원 지역을 빠른 속도로 확보한 반띠엔중(Văn Tiến Dũng)은 레주언에게 “우리가 이렇게 완벽히 군사적 정치적으로 성공한 적이 없었지만, 지금은 크나큰 전략적 우위를 갖게 되었다.”고 보고하였다.[149]
1975년 초 당시 남베트남군은 북베트남군에 비해 3배나 많은 대포와 두배 더 많은 탱크, 그리고 1,400 대의 항공기를 보유하고 있었으며 병력 역시 두배 이상 많았다.[150] 그러나, 석유 가격 인상으로 상당수는 사용할 수 없었다. 반면에 북베트남군은 공산주의 국가들로부터 받은 원조를 바탕으로 잘 조직되어 있었고, 사기 또한 높았다.
275 작전
1975년 3월 10일 중 장군은 탱크와 대형 곡사 화기를 동원하여 중부 고원지역을 공격하는 275 작전을 시작하였다. 이 작전의 목표는 닥락 성의 부온마투옷이었다. 중 장군은 작전이 성공하면 플레이쿠를 공격하여 1976년까지 장기적으로 전역 작전을 펼칠 계획이었다. 3월 11일 남베트남군은 별다른 저항도 없이 패퇴하였다. 북베트남은 다시 한 번 스스로도 놀란 신속한 승리를 거두었다. 중 장군은 곧바로 플레이쿠를 공격하였으며 연이어 꼰뚬 성의 성도까지 진군하였다.[151]
남베트남군의 장군 출신인 남베트남의 대통령 응우옌반티에우는 남베트남군을 일시적으로 후퇴시켜 재집결한 뒤 반격하는 작전을 수립하였다. 그러나, 남베트남군은 이미 통제불능의 상태에 있었다. 3월 20일 티에우는 이전의 작전을 취소하고 후에를 사수하도록 명령하였다. 그러나, 이러한 긴급한 작전 변경은 혼란만을 더 키웠다. 3월 22일 북베트남군은 후에를 포위하였고, 3월 30일 10만명의 남베트남군은 항복하였다. 후에에서 승리한 북베트남군은 곧이어 다낭으로 개선 행진을 하였다. 이로써 베트남 중부는 북베트남의 것이 되었다.[152]
최종 공격
남베트남의 절반 이상을 얻게 되자 북베트남 정치국은 중 장군에게 사이공을 공격하라는 최종 공격 명령을 내렸다. 호찌민 작전이라고 불린 이 작전은 5월 1일 이전에 사이공을 함락하는 것을 목표로 하였다. 5월 이후 우기가 본격적으로 시작되고 남베트남군이 전열을 재정비하게 될 경우 작전에 어려움이 닥칠 것을 우려하였기 때문이다. 북베트남군은 빠른 속도로 냐짱, 깜란, 달랏을 점령해 나갔다.[153]
남북 베트남 군대는 4월 7일 사이공 동쪽 64 Km 부근에서 쑤언록 전투를 치렀다. 남베트남군 18사단은 수도를 방어하기 위해 옥쇄하기로 결정하고 북베트남군에 맞섰다. 그러나, 4월 20일 남베트남군 지휘부는 18사단에게 사이공으로 후퇴하라는 명령을 내렸다.[154]
같은 날 공포에 휩쌓인 남베트남의 티에우 대통령은 미국이 남베트남을 배반하였다고 비난하였다. 티에우는 헨리 키신저 미국 국무장관에게 2년 전 자신이 파리 평화 협정에 서명하도록 종용하면서 만약의 경우 군사 지원을 약속하지 않았냐고 전문을 보냈다. 4월 25일 티에우는 타이완에 있던 쩐반흐엉(Trần Văn Hương)에게 권력을 이양하고 비밀리에 미국으로 망명하였다.[155]
4월 말 메콩 강 삼각주 지역에서는 명령 체계가 무너진 채 고립된 남베트남군이 여기 저기 흩어진 채 북베트남군과 전투를 벌이고 있었다. 사이공에는 수도방위군 3만명이 남아 있었지만 이미 사기는 극도로 떨어져 있었다.[156]
사이공 함락
티에우가 망명하자 많은 남베트남 공직자와 시민들이 공포에 휩싸인 채 사이공을 떠났다. 사이공에는 계엄이 선포되었고, 미군 헬리콥터들이 미국대사관에서 미국 시민들과 남베트남인, 대한민국 교민들과 총영사관 직원들이 헬기를 타고 사이공을 탈출하고 있었다. 당시 사이공 인근 바다에는 미해군 7함대가 시누크 대형 헬기를 대기 시키고 있었으나, 작전 개시시간을 베트남 현지시간이 아닌 영국 시간으로 지정해 놓고 있어서 현지 시간보다 7시간 늦은 시간에 작전을 개시하도록 되어 있었다. 이를 알지 못한 대한민국 영사관 직원들과 현지 특파원들은 미국 대사관이 반드시 탈출 시켜주겠다는 말을 믿고 여유를 부리고 있었다. 구조 헬기가 보이고는 있었으나 이것은 미해군 헬기가 아닌 CIA소속 헬기여서 많은 인원을 탑승 시킬 수 없었다. 한편 백악관에서는 상황의 위급함을 뒤늦게 알아차리고 급히 시누크를 출동시키라고 명령했다. 대사관에서 시누크가 보이자 1만 명이 넘는 군중들이 일제히 진입하려고 하자 그곳에 있었던 미국 해병대들은 이를 막으려고 노력했다. 시누크의 탑승인원은 40명이 였으나 실제로는 90명이 탑승했다. 그러나 시누크는 1대가 올 때마다 1시간이 걸렸다. 그 이유는 탑승한 인원들을 내려주고 나서 연료까지 주입하는데에만 1시간이 걸렸던 것이다. 미국 대사였던 마틴은 애완견과 베트남인인 가정부를 데리고 혼자 탈출해 논란이 되기도 했다. 시간이 흘러 저녁이 되자 투입 가능한 시누크는 고작 6대였다. 6대 남은 시누크에는 대한민국 대사와 특파원, 영사관 직원들과 기타 사람들하고 같이 탈출했다.
1975년 4월 30일 북베트남군은 사이공을 함락하였다. 324호 탱크가 남베트남 민족해방전선 깃발을 들고 사이공 대통령궁의 철문을 부수고 들어간 시간은 11시 30분이었다. 이틀 전 쩐반흐엉으로부터 대통령직을 이양받은 즈엉반민은 항복하였다.[157]
전쟁 개입국
북베트남 지원 국가
중화인민공화국
1950년 1월 중화인민공화국은 베트민이 수립한 베트남 민주 공화국을 정식 국가로 승인하고 루오 귀보가 이끄는 군사고문단과 함께 무기를 지원하였다. 당시 베트민은 프랑스를 상대로 한 독립 전쟁인 제1차 인도차이나 전쟁을 하고 있었다. 그러나 한국 전쟁이 일어나자 중화인민공화국과 소련의 지원은 조선민주주의인민공화국에 집중되었다.
1954년 베트민이 전쟁에서 승리한 뒤 프랑스의 총리 피에르 멩데 프랑스와 중화인민공화국의 총리 저우언라이가 협상을 하여 제네바 협정의 주요 내용을 합의하였다. 당시 저우언라이는 미국의 개입을 우려하여 베트민에게 북위 17도를 기점으로 하는 남북 분단을 수용하도록 하였다.[158] 중화인민공화국은 1960년 북베트남이 징병제를 실시하자 그에 필요한 쌀을 지원하기도 하였다.
1962년 여름, 마오쩌둥은 북베트남에 9만정의 총을 무상으로 공급하도록 하였다. 또한 중국은 1965년부터 미국의 공습에 대항하기 위한 방공 화기와 도로 및 철도를 복구하기 위한 공병 대대를 파견하였다.
1968년 8월 바르샤바 조약기구의 체코슬로바키아 침공 이후 중소관계에 갈등이 발생하자, 중화인민공화국은 북베트남에게 소련과의 관계를 끊어달라고 요청하였다. 하지만, 북베트남은 이를 거절하였다.[159] 이 때문에 중화인민공화국은 북베트남에 대한 지원을 중지하고 군자 지원단을 철수하였다. 1969년 우수리 강의 전바오 섬에 대한 중소 양국의 국경 분쟁이 발생하자 중화인민공화국은 북베트남을 견제할 목적으로 크메르 루즈를 지원하기 시작하였다. 1970년 중국은 북베트남에 대한 지원을 중단하였다.
크메르 루즈는 1975년부터 1979년 사이 베트남 국경을 침범하여 무력 충돌을 야기하였다. 이에 대한 반격으로 베트남은 캄보디아를 침공하여 크메르 루즈를 붕괴시켰고, 이 때문에 중국과 베트남 사이에 제3차 인도차이나 전쟁이 발생하였다.[160]
소련
소비에트 연방은 남중국해에 배치한 함정을 통해 미국 공군의 B-52 폭격기 항로를 추적하고 이를 북베트남에 통지하였다. 북베트남은 이러한 경고를 활용하여 해당 지역에 폭격 경보를 내렸고, 인명 피해를 줄일 수 있었다.[161]
소련은 북베트남에 의료, 무기, 탱크, 공장, 핼리콥터, 곡사화기, 지대공 미사일을 비롯한 다양한 군사 무기를 지원하였다. 1991년 기밀 해재된 러시아의 자료에서는 소련이 베트남 전쟁동안 3천여명의 지원단을 파견하였다고 기록되어 있다.[162]
조선민주주의인민공화국
1966년 8월 조선노동당의 결의에 따라 1967년 초 조선민주주의인민공화국은 하노이 방어를 위해 제921 전대와 제923 전대를 파견하였다. 200여명의 조종사로 구성된 이들 전대는 1968년까지 북베트남에 주둔하였다.[163]
이 외에도 최소 두 개의 방공포 부대가 추가적으로 파견되었고, 무기와 탄약, 그리고 2백만 벌의 군복이 지원되었다.[164] 김일성은 파견되는 조종사들에게 “우리 하늘인 것처럼 싸우라”고 연설하였다.[165]
남베트남 지원 국가
대한민국
미국은 제1차 인도차이나 전쟁 당시 한국 전쟁 직후 한국군의 베트남 참전을 고려하였으나 프랑스의 반대와 주변 국가 여론이 좋지 않자 포기한 바 있다.[166]
베트남 전쟁 당시 대한민국의 박정희 정권은 반공주의를 내걸고 미국 다음으로 많은 병력을 베트남 전쟁에 파병하였다. 대한민국의 파병은 미국의 요청이 있기 전인 1961년 박정희가 존 F. 케네디에게 먼저 제안한 것이다. 하지만, 당시 케네디의 정책은 베트남 전쟁에 미군을 직접 투입하지 않는 것이었기 때문에 박정희의 제안을 거절하였다.[167]
케네디의 뒤를 이어 대통령이 된 린든 B. 존슨은 1964년 대한민국에게 의료 부대의 지원을 요청하였다. 1964년 5월 9일 미국이 보낸 서한에는 "1개 이동 외과병원"을 파병해 주도록 요청하고 있다. 대한민국의 국방부는 130명 규모의 이동 외과 병원과 10명으로 편성된 태권도교관단 등 140명을 파병하기로 결정했다.[168]
통킹만 사건이후 미국은 대한민국에 후방 지원 부대의 파병을 요청하였고, 대한민국은 제6사단사령부에서 〈한국군사원조단〉 본부인 비둘기부대를 창설하고 1965년 3월 10일 인천항을 통해 파병하였다. 비둘기 부대는 3월 16일 사이공에 도착하였고, 사이공 동북쪽 22km에 있는 지안에 주둔하여 건설 지원임무를 수행하였다.[169]
1965년 미국은 베트남 주둔 민군의 사상자가 속출하자 곤경에 빠져 있었다. 1965년 3월 11일 김현철 주미대사는 조지 볼 미국무부 차관과의 면담을 통해 "한국 정부는 베트남에서 추가적인 병력을 기꺼이 파견하겠다."고 말했으며, 이동원 외부무 장관은 브라운 주한미국 대사와의 다음과 같이 협상을 한다.
파병 상한선은 5만명이내
한국군의 현대화 지원
북한의 침공시 미국이 즉각 출병하도록 한미방위조약을 개정한다.
남베트남에서 사용할 군수품 공급 등 한국의 남베트남 시장진출을 보장한다.
위와 같은 한국 정부의 요구사항은 1965년 5월 17일에서 18일까지 워싱턴에서 개최된 한미정상회담에서 대부분 타결되었다. 이에 따라 한국 정부는 6월 14일 남베트남 정부로부터 전투병력 정식 파병요청서를 접수하고, 8월 13일에 국회 의결을 얻었다. 대한민국 국방부는 주월한국군사령부를 창설하고 수도사단장 채명신 소장을 사령관으로 임명하였다. 청룡 부대가 1965년 10월 9일 깜란에 상륙하였고, 9월 20일부터 주월한국사령부가 사이공에서 업무를 시작하였다. 11월 1일에는 맹호 부대가 뀌년에 상륙을 하였다.[170]
대한민국의 베트남 파병 병력의 누계는 32만명에 달했다.[171] 베트남파병 병사의 의무 기간은 1년이었고, 파병이 최고조에 달했던 1968년 당시의 베트남에 주둔한 한국군의 수는 5만여 명이었다. 파리 평화 협정으로 미군이 철수하면서 대한민국 역시 철군하였다.[172] 베트남 전쟁 기간 동안 한국군의 전사자는 약 5천여명이었고 1만 1천 여명이 부상을 입었다. 한국군은 전쟁 중에 남베트남 민족해방전선 전투원 약 4만 1천 여명을 사살하였다고 밝히고 있다.[171] 미국은 한국군 병사에게 2억 3천 6백만 달러를 지불하였고[171], 대한민국은 파병의 대가로 경제 발전을 이루었다. 대한민국의 GNP는 파병을 전후로 하여 5배 가량 성장하였다.[171]
오스트레일리아와 뉴질랜드
오스트레일리아와 뉴질랜드는 태평양 안전 보장 조약과 동아시아 조약 기구의 가입국이자 미국의 가까운 동맹으로서 제2차 세계대전과 말레이시아 위기때부터 인도차이나 반도의 정글에서 전투를 치른 경험이 있었다. 오스트레일리아와 뉴질랜드는 도미노 이론에 따른 공산주의 확장이 실재로 일어날 경우 자국의 안전이 위태로워 질수 있다는 점을 들어 베트남 전쟁에 개입하였다. 오스트레일리아는 1962년 남베트남에 군사고문단을 보냈고 1965년부터는 전투 부대를 파병하였다.[173] 뉴질랜드는 공병과 포병 기술자부터 파병하기 시작하여 정규 보병을 파병하였다.[174] 오스트레일리아의 베트남 주둔 병력은 가장 많을 때를 기준으로 7,672 명이었고 뉴질랜드는 552 명이었다. 오스트레일리아 경우 베트남 참전 병사의 총 누계는 6만명 이상이었고, 그 가운데 521명이 사망하고 3천명 이상이 부상당하였다.[175] 뉴질랜드의 병력 누계는 3천여 명이었고 사망 37명, 부상 187명이었다.[176] 오스트레일리아군과 뉴질랜드군은 제1 오스트레일리아 기동대를 편성하여 지금은 대부분 바리어붕따우 성에 편입된 옛 프억뚜이 성(Phước Tuy)에 배치되었다.[173]
필리핀
필리핀에서는 10,450 명이 의료와 기타 민간 평화 지원을 위해 남베트남으로 파견되었다. 이들은 필리핀 베트남 민간 행동 그룹(Philippine Civic Action Group-Vietnam, PHLCAG-V)에 속해 활동하였다.
태국
태국은 1965년부터 1971년까지 전투 부대를 파견하였다. 태국군 합법적인 파병 이외에도 미국 중앙정보부의 경찰항공정찰대에 비합법적으로 “자원”하여 라오스 영토내의 호찌민 통로를 공격하였다.
중화민국
1967년 11월부터 타이완의 중화민국은 남베트남을 지원하기 위한 미국의 전쟁 물자를 수송하는 비밀 작전을 시작하였다. 중화민국 정부는 운전병을 지원하였는데, 이들은 개구리 대원(Lien Doi Nguoi Nhai)이라고 불렸다.[177] 중화민국이 지원한 운전병의 수는 수백명 정도였다.[177] 북베트남에 침투된 중화민국의 특전 부대가 북베트남군에 의해 세 번 체포되기도 하였다.[177]
캐나다와 국제조정위원회
캐나다, 인도, 폴란드는 1954년 제네바 협정에 따른 정전 감시를 위해 국제 조정 위원회를 조직하였다.[15] 공식적으로 캐나다는 베트남 전쟁의 어느 쪽에도 개입하지 않은 비교전국이었다고 기록하고 있지만, 빅터 레번트는 그의 저서 《침묵의 공조:캐나다의 베트남 전쟁 개입》에서 이와 같은 공식주장과는 달리 캐나다가 남베트남측을 지원하였다고 주장한다.[178][179] 《캐나다 백과사전》은 캐나다가 공식적으로는 정전 감시활동을 하면서 비공식적으로 미국 중앙정보국을 지원하였다고 밝히고 있다.[180]
여성의 참전
미국인
베트남 전쟁에는 여군들 역시 여러 일에 참여하였다. 1963년 초 미국 육군 간호대는 나이팅게일 작전이라는 이름으로 간호장교를 베트남에 파병하였다. 파병된 간호장교들은 대부분 군인 집안 출신의 자원자로, 로마 가톨릭이나 개신교를 믿는 중산층 백인이었다.[181] 간호장교들은 파병전 4개월의 집중 훈련을 받고 베트남에 배치되었다.[182] 의료 인력이 늘 부족했기 때문에 간호장교들은 1주일에 6일 동안 하루 12시간씩 근무를 하였다. 여성 간호장교들은 주로 후방의 기지에서 복무하였다. 미군 여성 간호장교 가운데 적군의 총격으로 사망한 사람은 1969년 6월 8일 전사한 샤론 레인(Sharon Lane) 중위가 유일하였다.[183]
베트남 전쟁 초기만하더라도 미군은 여군을 받아들이지 않았다. 그러나, 전쟁이 길어지자 미군은 많은 부분에서 여군의 복무를 받아들였다. 베트남 전쟁에 참여한 다수의 미국 여성들은 전쟁 기록을 정리하는 업무와 속기사로 복무하였다.[184] 그러나, 간혹 소수의 여군들이 전투 지역에 들어가는 일이 있더라도 직접 전투에 참전하는 경우는 없었다. 당시 미군은 직접 전투에 관계된 병과에 여군을 받아들일 경우 병사들 사이에 불편한 성적 긴장이 발생할 수 있다는 이유로 여군을 전투 관련 병과에 편성하지 않았다.[185] 1973년 당시 베트남에는 약 7,500 명의 여군이 주베트남 미군 사령부에 배속되어 있었다. 베트남에 주둔한 미군은 남성 위주의 군대 내에 여군이 함께 있는 것이 오히려 군인들의 도덕성을 향상시키는 효과가 있다고 보고하였다.[186] 같은 해 미군은 여군의 전투 병과 배속을 허용하였다.
베트남인
미군과 달리 북베트남군, 즉 베트남인민군과 남베트남 민족해방전선에서는 여성의 전투 참여가 매우 보편적이었다. 이들은 낮에는 호찌민 통로를 지키고 밤에는 논에 나가 벼를 길렀다. 뿐만 아니라 게릴라 전을 치를 때도 여성들이 함께 참전하였다.
응우옌티딘은 성년 이후 일생의 대부분을 외국군과 싸우며 지낸 베트남 여성이다. 1940년대부터 프랑스군과 싸우는 베트민 전사였던 딘은 1945년 벤째 전투에 참여하였고, 1960년대에는 지엠 정권에 항거하여 싸웠다. 베트남 전쟁 기간 동안 딘은 남베트남 민족해방전선의 부사령관으로 활동하였다.[187]
나중에 배우이자 감독이 된 응우옌티득은 어려서부터 미군을 상대로 한 게릴라 전투에 참전하였다. 나중에는 득의 딸 역시 군사훈련을 받았다.[188]
하노이 출신의 여성 군의관 당투이쩜(Đặng Thùy Trâm)은 하노이 의과대학을 마친 뒤 참전을 자원하여, 1968년부터 1970년까지 베트남 중부 지역에서 활동하였다. 1970년 6월 22일 미군에 의해 사살될 당시 미군 손에 들어간 일기가 2005년 뒤늦게 알려져 《당투이쩜의 일기》라는 이름으로 출간되어 큰 방향을 일으켰다. 대한민국에서는 《지난 밤 나는 평화를 꿈꾸었네》라는 제목으로 출간되었다.[189]
무기
공산주의 측은 중화인민공화국[190] 과 소련이 지원한[191] 무기로 무장하였다. 남베트남 민족해방전선과 같은 게릴라 부대는 프랑스군이나 미군, 또는 남베트남군에게서 노획한 서방 무기도 사용하였다.[192] 공산주의측의 개인 화기는 소련제 돌격소총인 AK-47이 일반적이었다.
미군을 비롯한 남베트남측 군대의 개인화기는 M16 소총과 M14 소총이 사용되었다. 이 소총들은 AK-47보다 가벼웠지만 총탄이 총기 내에서 걸리는 불량이 자주 발생하였다. 약실 내 탄피가 남아있는 상태에서 탄창에서 다음 탄환이 급탄되는 경우 “방출 실패”라 불리는 고장이 일어나 탄환이 발사되지 않고 총열에 남는 고장이 일어나곤 하였다.[193] 의회에 제출된 보고서에서는 이러한 방출 실패 불량은 가스 작동식인 M16 소총의 특성상 질 낮은 화약을 사용한 총탄은 화약 잔류물을 총신에 남겨 가스 작동 성능을 떨어뜨리는 것이 원인이라고 설명하였고, 이의 해결을 위해 탄약이 교체되었다.[194]
네이팜탄
베트남 전쟁 기간 동안 미군은 나프타를 주 원료로 하는 강력한 소이탄인 네이팜탄을 사용하였다. 네이팜탄은 넓은 지역을 일순간에 불태우는 강력한 무기였고, 전쟁 기간 내내 미군이 대량살상무기를 민간인에게 사용한다는 비난이 끊이지 않았다. 1972년 6월 8일 사이공 인근의 짬방 마을이 네이팜탄 폭격을 받았다. 사찰에 숨어있던 9살의 판티 킴푹은 옷에 불이 붙어 벌거벗은 채 도망쳐 나와야 했다. AP 통신의 사진기자 닉 우트(Nick Ut)는 이 장면을 촬영하여 송고하였다. 탈출하는 판티 킴푹의 사진은 전 세계에 보도되었고 반전 여론을 확산시켰다. 닉 우트는 이 사진으로 퓰리처 상을 수상하였다 [195]
고엽제
1961년부터 1971년까지 베트남 농촌지역을 포함하여 인도차이나 반도 곳곳에서 사용된 고엽제는 밀림을 황폐하게 하였을 뿐만아니라 먹이 사슬을 통한 독성 물질 전파로 생태계 역시 파괴하였고, 사람과 생물 모두가 질병과 선천적 기형으로 고통받게 하였다.[196]
미군은 열대 우림 속에 적이 숨지 못하도록 하려고 고엽제를 사용하였다. 미군은 다우 케미컬과 몬산토의 지원을 받아 열대 우림을 파괴할 수 있는 강력한 제초제를 개발하였다. 무지개 제초제라고 불린 이들 제초제는 조성 물질에 따라 에이전트 핑크, 에이전트 그린, 에이전트 퍼플, 에이전트 블루, 에이전트 화이트, 에이전트 오렌지 등으로 불렸다. 특히, 에이전트 오렌지는 다이옥신을 포함된 매우 독성이 강한 제초제였다. 베트남 전쟁 기간 동안 베트남을 비롯한 캄보디아와 라오스 지역에 약 45,000,000 리터의 에이전트 오렌지가 살포되었으며, 특히 메콩 강 삼각주 지역의 밀림을 파괴하기 위한 랜치 핸드 작전에 집중 투입되었다.
고엽제는 밀림 뿐만 아니라 논밭에도 살포되었다. 베트남 전쟁 기간 동안 살포된 고엽제의 양은 약 75,700,000 리터이고, 고엽제가 살포된 숲과 경작지의 면적은 24,000 여 km2로 이는 남베트남 전체 국토의 13%에 해당하였다. 1965년의 경우 고엽제 가운데 42%가 남베트남의 통제하에 있던 농촌의 경작지에 뿌려졌다.[197]
2006년 베트남 정부는 다이옥신 중독에 의한 피해를 받은 사람의 수가 4백만 명에 달한다고 발표하였다. 미국 정부는 베트남의 다이옥신 중독과 에이전트 오렌지 사이에 과학적 상관관계가 없다고 주장하였다. 2011년 당시 베트남의 일부 지역에는 여전히 국제 허용 기준보다 100배 이상 많은 다이옥신이 검출되고 있다.[198]
베트남 전쟁에 미군측으로 참전하였던 미국과 대한민국 등의 병사들 역시 고엽제로 인한 전립선암, 폐암, 다발성 골수종, 2형 당뇨병, 림프종 등 각종 질병으로 고통받고 있다.
전쟁 범죄
섬네일|베이커 작전을 기록한 미육군의 기록물. 보병 25사단 3대대 소속의 미군병사가 사살한 남베트남 민족해방전선 전투원의 입에 ‘스페이드 에이스’ 트럼프 카드를 집어넣은 장면이 담겨 있어 문제가 되었다.
주베트남 미군 사령관 웨스트모어랜드는 베트남 전쟁에서 수색 섬멸 작전을 기반으로한 소모전을 기본 전략으로 세웠다. 이를 위해 농촌 지역의 주민들은 전략촌으로 소개되었고, 전략촌 이외 지역의 모든 사람들은 사실상 남베트남 민족해방전선의 전투원으로 간주되었다. 이 과정에서 많은 사람들이 적절한 조사나 재판 없이 혐의를 받았다는 것 만으로 사살되었다. 미국 중앙정보부는 피닉스 전략을 통해 1968년부터 1971년 중반까지 2만 7천여명을 체포하여 2만여명을 처형하였다. 바던 오즈번은 다낭 시민의 2%를 베트콩 용의자로 색출하라는 명령을 받았고, 이를 고발하였다. 1971년 열린 미국 상원 청문회에서 오즈번은 다음과 같이 증언하였다.[199]
이 청문회에서 미국 중앙정보부의 작전 책임자 콜린은 “나는 누구 한 사람도 억울하게 처형되었다고 말할 수 없다. 피닉스 전략의 목적이나 효과는 우리에게 많은 도움이 되었다”고 증언하였다. 콜린은 2년 후 미국 중앙정보부의 총책임자가 되었다.[199]
베트남 전쟁 기간동안 미군과 한국군은 민간인 학살을 일으키기도 하였다. 미라이 학살, 하미 마을 학살 사건, 퐁니·퐁넛 양민 학살 사건, 빈호아 학살 등이 알려져 있으며 이 외에도 작전지역 내에서 수많은 학살이 있었다.
미라이 학살
미라이 학살은 1968년 3월 16일 남베트남 미라이에서 발생한 미군에 의해 벌어진 민간인 대량 학살이다. 347명에서 504명으로 추정되는 희생자는 모두 비무장 민간인이었으며 상당수는 여성과 아동이었다. 더욱이 몇몇 희생자는 성폭행을 당하거나 고문을 당하기도 하였으며 시체 중 일부는 절단된 채 발견되었다.[200] 이 사건에는 미군 26명이 가담하였으나 입대한 지 4개월 2주밖에 되지 않은 윌리엄 켈리 소위만이 유죄 판결을 받았다.
퐁니·퐁넛 학살
퐁니·퐁넛 양민 학살 사건은 1968년 2월 12일 베트남 꽝남 성 디엔반 현 퐁니, 퐁넛 마을 주민들이 대한민국 해병대의 청룡 부대에 의해 학살당하여 70여 명(70 ~ 79명 추정)이 죽은 전쟁범죄다.[201] 이 사건은 2000년 '베트남전 민간인학살 진실위원회'가 진상조사를 벌이면서 사건의 전말이 밝혀지게 되었다.[202]
퐁니·퐁넛 학살 사건은 전략촌 지역에서 일어난 양민 학살이었기 때문에 베트남 내에서 사회적인 문제가 되었고, 미군 역시 진상 조사와 관련자 처벌을 요구하였지만 한국군 측은 학살이 없었다고 부인하였다. 또한 이에 대하여 나중에도 문제가 몇번 더 대두되기도 하였다.[203]
후에 학살
후에 전투 도중 남베트남 해방전선측에 의해 자행된 학살 사건으로서 확인된 민간인 희생자 수만 4,062명에 달하는 베트남전 중의 전쟁 범죄 중 가장 규모가 큰 학살 사건이다.
흔히 자유진영의 전쟁 범죄만 주목받곤 하나, 후에 학살등 월맹측에서 일으킨 전쟁범죄들 역시 다수 있었으며, 전쟁 기간동안 월맹측에서는 이를 자유진영측의 전쟁범죄라 규정하는 프로파간다를 해왔다. 전후 베트남 사회주의 공화국 정부는 이것들을 부정하거나 침묵으로 대응했으며, 학살등 전쟁범죄들에 대한 참전국들의 공동조사 요청에 미온적으로 대응하는 이유로 꼽힌다.
전쟁의 여파와 후유증
동남아시아
1976년 7월 2일 남북 베트남은 베트남 사회주의 공화국으로 통일되었다.
[204]
공산주의에 의해 베트남이 통일된 후 1백만 내지 2백 50만명의 남베트남인들이 재교육 훈련소로 보내졌다.
[205]
재교육 훈련소에 수용된 사람들 가운데 165,000 여 명이 죽었다.[206]
대략 10만명[205][207][208] 에서 20만명[209] 사이의 남베트남인들이 처형되었다.[210] 정치적 살인에 대한 연구자인 R.J. 럼멜은 《학살의 전략》에서 “신경제 구역”에 보내진 남베트남 사람들 가운데 5만여명이 고된 노역을 하다 죽었다고 기록하고 있다.[211] 신경제 구역으로 보내진 사람들은 모두 약 1백만 명에 달했다.[205]
1975년 4월 17일 크메르 루즈로 널리 알려진 캄보디아 공산당이 캄보디아의 수도 프놈펜을 점령하였다. 폴 포트가 이끌었던 크메르 루주는 1백만 명 내지 3백만 명에 달하는 캄보디아인을 살해하였다. 이 사건은 킬링 필드라는 이름으로 외부 세계에 알려졌다.[212][213][214] 크메르 루즈는 마오쩌둥 주의를 표방하고 중화인민공화국의 지원을 받았다. 중소 관계가 악화되자 중국은 베트남에 소련과의 관계 단절을 요구하였고, 베트남이 이를 거부하자 국경문제를 구실로 제3차 인도차이나 전쟁을 일으켰다. 중국의 지원을 받던 크메르 루즈 역시 베트남을 향해 무력 충돌을 감행하였고, 베트남은 이에 대응해 베트남-캄보디아 전쟁을 일으켜 프놈펜을 점령하고 크메르 루즈를 해산시킨뒤 친베트남계 정권을 수립시켰다.[215]
라오스에서는 1975년 공산주의 정치 조직인 파테트라오가 내전을 일으켜 국왕을 폐위시키고 라오스 인민민주주의공화국을 수립하였다.[216] 이 과정에서 미국 중앙정보국의 지원을 받은 흐몽족 반군과 라오스 인민군 사이에 무력 충돌이 발생하였다.[217][218] 이로 인해 1975년에서 1980년 사이 약 10만 명의 흐몽족이 사망하였다.[219][220] 1975년부터 1996년까지 미국은 25만여명의 라오스 망명자들을 태국으로 보냈다. 이 가운데 13만명은 흐몽족이었다.[221]
베트남, 캄보디아, 라오스의 3백만여 명이 보트피플이 되어 해외로 도피를 시도하였다. 이 과정에서 사망한 베트남 보트피플은 10만여명에서 50만여명으로 추산된다.[211][222] 대부분의 아시아 국가들은 보트피플을 받아들이지 않았다.[223] 1975년부터 미국으로 망명한 베트남을 비롯한 동남아시아인은 약 1백 40만여 명으로 추산되고 있다.[224] [225]
미국
전후 미국에서는 군사개입의 교훈을 놓고 여러 의견들이 대립하였다.[226] 미군의 개입 초기 주베트남대사이자 군사개입 입안자들 가운데 한 명이었던 멕스웰 테일러는 전쟁 후 “우선, 우리는 우리 스스로를 몰랐다. 우리는 또 하나의 한국 전쟁을 벌이러 간다고 생각하였지만, 베트남은 전혀 다른 나라였다. 두 번째로 우리는 동맹인 남베트남을 몰랐다. 그리고 우리는 북베트남에 대해서도 아는 게 없었다. 호찌민이 누구인지 제대로 아는 사람은 아무도 없었다. 따라서, 우리는 적에 대해서 그리고 우리의 동맹과 우리 스스로에 대해서 알 때까지 이런 더러운 일에 끼지 않았어야 하였다. 그건 너무나 위험한 것이었다.”고 기록하였다.[227][228]
미국 육군의 공식 전쟁사에서는 “군사 전술은 종종 그보다 더 큰 전략적 문제들의 일부인 것처럼 보였다. 전술적 승리를 거두었다고 하더라도 전략적으로는 실패하였다. 베트남 전쟁에서는 독특한 역사와 정치, 문화 그리고 사회적 요인들이 늘 군사 작전에 영향을 주었다. 승리는 군사 작전으로만 획득할 수는 없는 것이었고 집단 사이의 갈등에 대한 분석, 적의 전략에 대한 이해, 동맹의 장단점에 대한 파악이 종합되어야 가능한 것이다. 베트남에서 고통스런 전쟁에서 육군은 새로운 겸손과 소양을 자신의 오랜 전통으로 남기게 되었다. ”고 기록하고 있다.[229]
미국 국무장관 헨리 키신저는 제럴드 포드 대통령에게 보낸 비밀 메모에서 “군사 전략의 조건을 살펴보았을 때, 우리의 군대는 이런 종류의 전쟁에 적합하지 않아 전쟁을 종결시키는데 도움이 되지 않습니다. 심지어 이런 상황에 맞춘 특수전 부대도 효과적이지 못합니다.”라고 의견을 밝혔다.[230] 국방장관이었던 로버트 맥나마라 역시 “미군이 베트남에서 군사적 승리를 거두리라고 보는 것은 위험한 환상”이라고 언급하였다.[231]
광범위한 폭격의 효용성도 의심의 대상이 되었다. 미국 육군 참모총장이었던 해럴드 케이스 존근은 “베트남에서 무슨 일이 자꾸 생긴다면, 공군이 제 할 일을 못했기 때문이다”고 하였다.[232] 주베트남 미군 사령관이었던 윌리엄 웨스트모얼랜드 역시 폭격이 비효율적이라고 지적하였다. 웨스트모어랜드는 폭격으로 “북베트남이 약해졌는지 여전히 의문”이라고 하였다.[232]
하노이를 집중 폭격하면 협상에서 유리한 위치를 차지하게 될 것이라는 미국의 예상은 잘못된 것이었다. 북베트남과 남베트남 민족해방전선은 이미 30년간 독립을 위해 싸워온 조직이었다. 그들은 프랑스를 물리치는 과정에서 공산주의자들과 민족주의자들이 단단한 연대를 형성하고 있었다. 호찌민은 “당신들이 우리를 열 명 죽이는 동안 우리가 당신들 한 명을 죽인다고 하여도, 결국 이기는 것은 우리고 지는 것은 당신들”이라고 말하였다.[233]
베트남 전쟁으로 미국 육군의 교범에 대해서도 의문이 제기되었다. 미국 해병대의 빅터 H. 크루락 장군은 웨스트모어랜드의 소모전 전략을 “작은 승리를 얻으려 …… 미국인의 생명을 물쓰듯 한다.”고 강도 높게 비판하였고, 덧붙여 외국 군대의 훈련 능력도 문제라고 말하였다.[232]
1965년부터 1975년까지 미국은 111억 달러(2008년 가치로 환산하면 686억 달러)를 전비로 사용하였고[234], 이 때문에 재정이 악화되었다.
3백만 명 이상의 미국인이 베트남 전쟁에 참전하였고, 그 가운데 1백50만 명이 직접 전투를 치렀다.[235] 제임스 E. 웨스트헤더는 “미군 병력이 가장 많이 파병되어 있었던 1968년을 기준으로 하면 베트남에는 543,000명의 병사가 주둔해 있었다. 그러나, 그 가운데 전투 부대는 8만명에 불과하였다. 제2차 세계대전부터 시작된 미국의 징병제는 1973년에 끝났다.”고 쓰고 있다.[236]
베트남 전쟁으로 58,220 명의 미군이 전사하였고, 15만명 이상이 부상당하였으며, 그 가운데 21,000 명은 장애를 갖게 되었다.[237]
베트남 전쟁에 참전한 미군 병사의 평균 연령은 23.11 세였다.[238] 데일 퀘터에 따르면 "전사자는 백인이 86.3%, 흑인이 12.5%, 그리고 기타 인종이었다." [239]
미군 전사자 가운데 가장 어린 사람은 댄 벌록 상병이었는데, 그는 나이를 속이고 14세에 입대하여 15세에 전사하였다.[240] 베트남 전쟁에 참전한 병사들 가운데 83만 명은 외상후 스트레스 장애로 고통을 받았다. 125,000여 명의 사람들이 징병을 거부하여 캐나다로 탈주하였고[241], 탈영병도 5만여 명에 달했다.[242]
1977년 미국 대통령 지미 카터는 베트남 전쟁 기간 중 병역을 기피한 모든 사람들을 조건없이 사면하였다.[243]
외상후 스트레스 장애
섬네일|철모에 귀국일을 적은 미군.
전투에 참여한 병사들은 전쟁 이후에도 오랫동안 정신적인 고통을 받았다. 미국의 경우 참전 자체가 사회적인 조롱거리로 변하자 병사들은 전쟁자체에 대한 회의감과 현실적인 전투의 위험에서 이중고를 겪었다. 해병으로 참전했던 바비 머독은 “살아서 돌아가는 것이 당면 목표”였다고 회고하였다. 닉슨 독트린이후 미군의 완전 철수가 기정사실이 되자, 병사들 사이에는 “베트남에서 죽는 마지막 미군이 되지 말자”라는 말이 떠돌았다.[244] 미군 병사들은 끊임 없이 벌어지는 게릴라전의 공포와 함께 수색 섬멸 작전에서 일어나는 민간인 희생에 대한 강한 거부감을 가졌고, 장교의 명령에 대한 불복종, 작전에 대한 불평이 끊이지 않았다. 장교를 살해하는 일도 빈번하였다. 1969년부터 1970년가지 미군 부대 내에서는 살해나 협박용까지 포함한 수류탄 사고가 790회나 발생하였고, 이로 인해 83명의 장교가 사망하였다.[245] 베트남 전쟁에 참전하였던 미군 가운데 상당수는 사회 복귀에 어려움을 겪었다.
대한민국의 참전 군인 역시 같은 고통을 겪었다. 해병대로서 짜빈동에 주둔하였던 김용만씨는 무고한 양민을 죽였다는 괴로움이 평생을 따라다닌다고 회고하였다.[246] 이름을 밝히기를 원치 않는 한국군 참전 군인은 자신이 신병 때 고참의 명령에 의해 양민을 죽인 뒤 성격이 변했다고 증언하기도 하였다. 그는 베트남 전쟁을 겪은 뒤 싸움이 일어나면 자신을 제어할 수가 없고 실제 ‘너를 죽이고 말겠다.’는 생각이 들어 스스로가 무섭다고 말하였다.[247]
문화
베트남 전쟁은 텔레비전, 영화, 비디오 게임, 문학 등 여러 분야에서 수 없이 많이 다루어졌다. 또한 베트남 전쟁은 베트남과 미국의 음악가들에게도 영향을 주었다. 양 쪽 모두 반전 음악이 제작되었고 반공 또는 친공 음악도 만들어졌다.
음악
밴드 《컨트리 조 앤드 더 피쉬》는 1965년〈더 “피쉬” 치어/아이-필-라이크-아임-픽신-투-다이 래그〉(The "Fish" Cheer/I-Feel-Like-I'm-Fixin'-To-Die Rag)를 발표하였다. 이 노래는 미국 내 반전시위를 통해 널리 퍼졌다.[248] 베트남의 작곡가 찐꼼선(Trịnh Công Sơn)은 1965년 중국의 천년 지배, 프랑스의 백년 지배를 지나 이제 같은 동포가 서로 총을 맞대고 싸우는 상황을 비판한 《어머니가 전하는 이야기》 (Gia tài của mẹ)를 발표하였다.[249]
1969년 존 레넌과 오노 요코는 《평화에게 기회를 줘요》(Give Peace a Chance)를 발표하였다.[250]
1969년 지미 헨드릭스는 우드스톡 페스티벌에서 The Star-Spangled Banner를 연주해 베트남 전쟁에 대한 반대를 표시하였다.
영화, 드라마
미국의 영화사들은 베트남 전쟁을 소재로 한 영화들을 만들었다. 그 가운데 대중에게 널리 알려진 것들로는 다음과 같은 것들이 있다.
플래툰
지옥의 묵시록
포레스트 검프
람보
굿모닝 베트남
플래툰 리더
전쟁의 사상자들
전쟁과 사랑
최후의 출격
풀 메탈 자켓
트라이앵글(1989)
버디
참전용사
레스큐 던
위 워 솔져스
7월4일생
햄버거 힐
고잉 백
그린베레
디어 헌터
팬텀 솔져
킬링필드
7인의 특공대
워 버스
하늘과 땅
배트 21
필사의 추적
지옥의 7인
머나먼 정글
하얀전쟁
님은 먼곳에
알 포인트
머나먼 쏭바강
전쟁과 사랑
국제시장
기타
대한민국의 소설가 황석영은 대한민국의 베트남 참전을 반성적으로 성찰한 소설 《무기의 그늘》을 발표하였다.[251]
클로드 미셀 숀버그가 작곡하고, 니콜라스 아리트너가 연출한 《미스 사이공》은 푸치니의 오페라 《나비부인》을 각색하여 배경을 베트남 전쟁 당시 사이공으로 바꾼 뮤지컬이다.[252] 이 뮤지컬은 엄청난 제작비를 들여 무대 위에 실제 헬리콥터, 베트남 전을 상징하는 소총부대, 거대한 호치민 흉상 등장시켰다. 하지만, 아시아계 여성들을 성적인 노리개 감으로 표현했다는 비판을 받기도 하였다.[253]
같이 보기
베트남의 역사
꾸찌 터널
미라이 학살
하미 마을 학살 사건
퐁니·퐁넛 양민 학살 사건
빈호아 학살
주태국미공군(en:United States Air Force in Thailand) - 베트남 전쟁 당시 미공군(USAF)은 태국 전역에 걸쳐 공군기지를 두고 1976년 6월까지 주둔하였음
각주
주해
참조주
참고 자료
1차 자료
Carter, Jimmy. , 4 August 1964 To 28 March 1973 (21 January 1977)
Central Intelligence Agency. "", CIA World Factbook
Kolko, Gabriel
Eisenhower, Dwight D. Mandate for Change. (1963) a presidential political memoir
Ho, Chi Minh. "Vietnam Declaration of Independence", Selected Works. (1960–1962) selected writings
LeMay, General Curtis E. and Kantor, MacKinlay. Mission with LeMay (1965) autobiography of controversial former Chief of Staff of the United States Air Force
Kissinger, United States Secretary of State Henry A.
Kim A. O'Connell, ed. Primary Source Accounts of the Vietnam War (2006)
McCain, John. Faith of My Fathers: A Family Memoir (1999) *Marshall, Kathryn. In the Combat Zone: An Oral History of American Women in Vietnam, 1966–1975 (1987)
John Bartlow Martin. Was Kennedy Planning to Pull out of Vietnam? (1964) oral history for the John F. Kennedy Library, tape V, reel 1.
Myers, Thomas. Walking Point: American Narratives of Vietnam (1988)
Public Papers of the Presidents, 1965 (1966) official documents of U.S. presidents.
Schlesinger, Arthur M. Jr. Robert Kennedy and His Times. (1978) a first-hand account of the Kennedy administration by one of his principal advisors
Sinhanouk, Prince Norodom. "Cambodia Neutral: The Dictates of Necessity." Foreign Affairs. (1958) describes the geopolitical situation of Cambodia
Tang, Truong Nhu. A Vietcong Memoir (1985), revealing account by senior NLF official
Terry, Wallace, ed. Bloods: An Oral History of the Vietnam War by Black Veterans (1984)
Truong, Như Tảng; David Chanoff, Van Toai Doan (1985). 《A Vietcong memoir》, 1985, Harcourt Brace Jovanovich. ISBN978-0-15-193636-6-
The landmark series Vietnam: A Television History, first broadcast in 1983, is a special presentation of the award-winning PBS history series, American Experience.
The Pentagon Papers (Gravel ed. 5 vol 1971); combination of narrative and secret documents compiled by Pentagon.
U.S. Department of State. Foreign Relations of the United States (multivolume collection of official secret documents) ; ; ; ;
U.S. Department of Defense and the House Committee on Armed Services. U.S.-Vietnam Relations, 1945–1967. Washington, D.C. Department of Defense and the House Committee on Armed Services, 1971, 12 volumes.
Vann, John Paul Lt. Colonel, U.S. Army, DFC, DSC, advisor to the ARVN 7th Division, early critic of the conduct of the war.
2차 자료
역사서
Hall, Simon, "Scholarly Battles over the Vietnam War," Historical Journal 52 (Sept. 2009), 813–29.
송정남, 《베트남 역사 읽기》, 한국외국어대학교출판부, 2010년, ISBN978-89-7464-597-7
외부 링크
from the
PBS interactive site
with supporting documents, maps, and photos
primary sources on U.S. involvement
Speech by the former Minister of Information of the Republic of Vietnam.
in Open-Content project
the official history of the United States Army
covers online and published resources
at The History Channel
comprehensive timeline of the Vietnam War
– Texas Tech University
분류:1960년대
분류:1970년대
분류:아시아의 내전
분류:베트남의 전쟁
분류:라오스의 전쟁
분류:미국의 전쟁
분류:대한민국의 전쟁
분류:미국-베트남 관계
분류:드와이트 D. 아이젠하워 행정부
분류:리처드 닉슨 행정부
분류:린든 B. 존슨 행정부
분류:제럴드 포드 행정부
분류:존 F. 케네디 행정부
분류:조선민주주의인민공화국의 전쟁
분류:캄보디아의 전쟁
분류:태국의 전쟁
분류:필리핀의 전쟁
분류:스페인의 전쟁
분류:중화인민공화국의 전쟁
분류:니카라과의 전쟁
분류:캐나다의 전쟁
분류:뉴질랜드의 전쟁
분류:오스트레일리아의 전쟁
분류:소련의 전쟁
분류:공산주의 내전
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%B2%A0%ED%8A%B8%EB%82%A8%20%EC%A0%84%EC%9F%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
399,
1209,
2128,
2686,
3645,
4362,
5116,
6110,
6579,
6975,
7428,
8324,
8648,
9157,
9532,
10053,
10199,
11017,
11588,
11875,
12742,
12844,
13851,
13928,
14076,
14174
],
"plaintext_end_byte": [
398,
1200,
2102,
2685,
3629,
4361,
5095,
6088,
6554,
6974,
7404,
8323,
8622,
9145,
9515,
10052,
10156,
11016,
11587,
11862,
12729,
12820,
13825,
13918,
14050,
14154,
14410
]
} | Milloin Roman Polański on syntynyt? | Roman Polański | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
30
],
"minimal_answers_end_byte": [
47
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Roman Raymond Polański (s. 18. elokuuta 1933 Pariisi, Ranska[1]) on puolalais-ranskalainen elokuvaohjaaja, käsikirjoittaja, näyttelijä ja tuottaja. Hänen palkituimpia elokuviaan ovat Chinatown, Tess – viattomuuden tarina ja Pianisti, josta hän sai parhaan ohjauksen Oscar-palkinnon. Monissa Polańskin ohjaamissa elokuvissa kuvataan erilaisia perversioita ja ihmismielen nurjaa puolta.[2]
Lapsena Polański onnistui pakoilemaan holokaustia Puolan Krakovassa. Hän sai elokuvaoppinsa Puolassa ja teki siellä ensimmäisen pitkän elokuvansa vuonna 1962. Hän muutti sen jälkeen Pariisiin ja sitten Lontooseen, missä hän teki kolme elokuvaa ja nousi maailmankuuluksi elokuvaohjaajaksi. Polański muutti Yhdysvaltoihin 1968 mentyään naimisiin. Hänen vaimonsa Sharon Tate kuitenkin murhattiin. Polański teki Yhdysvalloissa vielä joitain elokuvia, kuten palkitun Chinatownin, mutta pakeni Ranskaan 1978 kun häntä syytettiin alaikäisen tytön hyväksikäytöstä. Hänen elokuvansa 1980- ja 1990-luvuilla eivät olleet samanlaisia menestyksiä kuin aiemmat. Holokaustista kertova Pianisti (2002) nousi kuitenkin yhdeksi hänen päätöistään. Polański jatkaa edelleen elokuvantekoa.
Nuoruus
Roman Polański syntyi Pariisissa 18. elokuuta 1933 puolanjuutalaisen Mojżesz Lieblingin ja venäjänjuutalais- ja katolilaistaustaisen Bella Katzin lapsena. Hän sai nimen Raymond Thierry Liebling.[3] Perhe muutti vuonna 1937 takaisin Puolaan. Krakovassa hänen ranskalaisen etunimensä tilalle vaihdettiin puolalainen Roman.[4] Saksan miehitettyä Puolan syyskuussa 1939 perhe joutui Krakovan gettoon. Roman järjestettiin ulos getosta erääseen puolalaisperheeseen, mutta hänen äitinsä ja isoäitinsä kuolivat keskitysleirillä Auschwitzissa.[5]. Isä vietiin Mauthausen-Gusenin keskitysleirille, mutta hän selvisi hengissä ja palasi Krakovaan 1945. Hän muutti pian nimensä Polańskiksi, josta tuli myös Romanin sukunimi.[6] Roman Polański on käyttänyt virallisesta nimestään sittemmin erilaisia muotoja: vuoden 1977 oikeuden asiakirjoissa nimi on Roman Raymond Polanski.[7]
Elokuvaura
Varhainen ura
Polański näytteli teatterissa 14-vuotiaana ja sen jälkeen joissain Andrzej Wajdan elokuvissa. Hän opiskeli ohjaamista Łódźin elokuvakoulussa 1954−1959[8], mutta ei valmistunut jätettyään teoreettisen lopputyön suorittamatta[9]. Hän ohjasi opintojensa aikana useita palkittuja lyhytelokuvia. Polański kävi Ranskassa tekemässä lyhytelokuvan Le Gros et le maigre (1961) ja ohjasi seuraavana vuonna Puolassa ensimmäisen pitkän elokuvansa Veitsi vedessä. Se oli seksuaalisen kilpailun kuvaus, joka toi hänelle kansainvälistä mainetta.[10]
Polański ei ollut Puolassa Veitsi vedessä -elokuvan ensi-illan aikana maaliskuussa 1962. Hänellä oli erityisoikeus matkustella ulkomailla, ja Pariisissa oleskellessaan hän päätti olla palaamatta Puolaan. Hän ei ollut kommunistisen puolueen tai median suosiossa, ja koska hän oli eronnut puolisostaan, häntä uhkasi armeijaan joutuminen. Polański teki lyhytelokuvia ja etsi tilaisuutta tehdä taas pitkän elokuvan. Kesällä 1963 Veitsi vedessä sai näkyvyyttä Yhdysvalloissa, ja siitä julkaistiin kuva Time-lehden kannessa. Elokuva sai myös parhaan vieraskielisen elokuvan Oscar-ehdokkuuden 1964. Polański kävi Lontoossa vuonna 1964 puolalaisen tuottajan Gene Gutowskin kutsusta. Matkan jälkeen hän kirjoitti Gérard Brachin kanssa käsikirjoituksen seuraavaan elokuvaansa Inho (1965), joka tehtiin englannin kielellä.[11] Elokuvasta tuli suurmenestys, ja se sai Berliinin elokuvajuhlilla tuomariston erityispalkinnon.[12]
Lontoon-vuodet
Polański asettui Lontooseen, ja hän on kuvaillut Englannin-vuosiaan elämänsä onnellisimmiksi. Hän pääsi kaupungin parrasvaloihin ja liikkui kuuluisuuksien seurassa.[13] Polański kuvasi Englannissa seuraavaksi elokuvan Umpikuja (1965). Hän käytti siinä enemmän symboliikkaa kuin aiemmissa elokuvissaan. Elokuva oli edeltäjänsä tapaan kassamenestys, ja se sai Berliinin elokuvajuhlien pääpalkinnon Kultaisen karhun.[14] Polański oli vaurastunut, ja hän osti loppukesällä 1965 kaksikerroksisen talon Lontoon hienostoalueelta Belgraviasta. Lehdistö seurasi julkisuudessa usein näyttäytynyttä Polańskia jatkuvasti, minkä ansiosta hänestä oli jo tulossa maailman tunnetuin elokuvaohjaaja.[15]
Kaikki Polańskin elokuvat olivat olleet perusteemoiltaan samankaltaisia: niissä toistuivat pieni ja eristynyt tapahtumapaikka, valtakamppailut, sorto, kapinointi, alistuminen ja nöyrtyminen. Seuraavaksi Polański teki kuitenkin kauhuelokuvaparodian Vampyyrintappajat (1967). Hän solmi kolmen elokuvan sopimuksen yhdysvaltalaisen tuottajan Martin Ranshoffin omistaman Filmwaysin kanssa. Ranshoffin painostuksesta elokuvan naispääosaan otettiin nuori näyttelijätär Sharon Tate.[16] Ranshoff myös leikkeli elokuvan yhdysvaltalaisversiota Polańskin suureksi tyrmistykseksi, eikä lyhennetty versio menestynyt siellä. Euroopassa esitettiin Polańskin pitempää versiota, joka oli menestys etenkin Ranskassa ja Italiassa.[17]
Yhdysvaltain-vuodet
Polański meni naimisiin Sharon Taten kanssa ja muutti 1968 Yhdysvaltoihin. Siellä hän ohjasi elokuvan Rosemaryn painajainen (1968).[8] Charles Mansonin joukkio murhasi Taten vuonna 1969 tämän ollessa raskaana. Polańskin ensimmäinen murhatragedian jälkeinen ohjaus oli hyvin tummasävyinen Macbeth (1971).[10] Macbethin jälkeen Polański ohjasi Italiassa kevyen eroottisen komedian Mikä? (1973).[18] Los Angelesissa tapahtuva Chinatown (1974) uudisti rikoselokuvan perinteitä ja myyttejä. Chinatown oli suuri arvostelumenestys, se sai yksitoista Oscar-ehdokkuutta ja monia muita arvostettuja palkintoja, ja se teki pääosan esittäjästä Jack Nicholsonista tähden.[19] Polański teki Yhdysvalloissa vielä yhden elokuvan, Vuokralainen (1976).[20] Hän sai Ranskan kansalaisuuden juuri täyttäessään 43 vuotta.[21] Polański joutui Yhdysvalloissa syytteeseen alaikäisen raiskauksesta ja pakeni tammikuun 1978 lopussa Pariisiin välttääkseen tuomion.[22]
Uusi alku Euroopassa
Tess – viattomuuden tarina (1979) perustui Thomas Hardyn 550-sivuiseen romaaniin.[23] Tessin tekoprosessi oli hyvin pitkä ja raskas, ja sitä oli vaikea saada Britanniassa ja Yhdysvalloissa levitykseen niin sen viktoriaanisen aiheen kuin Polańskin Yhdysvalloissa raiskausepäilystä saaman etsintäkuulutuksenkin vuoksi. Lopulta elokuva kuitenkin näytettiin Yhdysvalloissakin, ja se sai loistavat arvostelut ja kuusi Oscar-ehdokkuutta.[24]
Taiteellinen hiipuminen
Polański oli Tessin myötä väsynyt elokuvanteon vaikeuksiin, eikä hänellä ensimmäistä kertaa uransa aikana ollut yhtään uutta elokuvaprojektia työn alla. Hän alkoikin kirjoittaa omaelämäkertaansa Roman, joka julkaistiin vuonna 1984.[25] Hän vietti vuonna 1981 pitkän ajan Puolassa, missä hän ohjasi teatterissa ja matkusteli lapsuudenmaisemissaan Krakovassa ja maaseudulla.[26]
Polański palasi elokuvan tekemiseen vihdoin marraskuussa 1984 ja alkoi kuvata Merirosvoja. Elokuva sai huonot arvostelut, ja moni piti sitä Polańskin huonoimpana elokuvana.[27] Polańskin uralla 1980-luku ja myös 1990-luku eivät nousseet aiempien vuosikymmenten tasolle, jolloin hän oli tehnyt juhlittuja mestariteoksia. Polański teki elokuvia myös harvemmin kuin ennen, vain viisi elokuvaa kahdessa vuosikymmenessä.[28]
Pianisti ja uusi nousu
Polański oli vuosien ajan kertonut, ettei koskaan tekisi elokuvaa lapsena ghetossa viettämästään ajasta, sillä muistot siitä olivat hänelle liian voimakkaita ja tuskallisia. Hän torjui siksi Steven Spielbergin tarjoaman ohjaajan paikan Oskar Schindleristä kertovassa elokuvassa, ja Spielberg ohjasi itse elokuvan Schindlerin lista (1993). Polański löysi kuitenkin holokaustista selvinneen pianistin Wladyslaw Szpilmanin vastajulkaistut muistelmat ja päätti tehdä aiheesta elokuvan, josta tulisi hänen päätyönsä.[29] Szpilmanin tarina muistutti Polańskin omaa tarinaa juuri sopivasti, mutta ei kuitenkaan tapahtunut Krakovassa, mikä olisi ollut ohjaajalle liian läheistä.[30] Szpilmanin tarinan kertovan elokuvansa Pianisti (2002) valmistuttua Polański piti sitä elämänsä parhaana elokuvana.[31] Hänelle myönnettiin elokuvasta parhaan ohjauksen Oscar-palkinto.[10]
Polański on saavuttanut arvostusta myös 2010-luvulla.[10] Hänelle on esimerkiksi myönnetty ranskalainen César-palkinto ohjauksesta elokuvissa The Ghost Writer (2010) ja Venus in Fur (2013).[32] Vuonna 2015 hän on kuvannut Puolassa seuraavaa elokuvaansa, joka kertoo Dreyfusin tapauksesta.[33]
Elokuvakäsikirjoitukset
Polański on kirjoittanut useimpien ohjaamiensa elokuvien käsikirjoitukset joko yksin tai yhteistyössä. Vuoteen 1973 asti hän oli kirjoittamassa jokaisen elokuvansa käsikirjoitusta, ja senkin jälkeen monen, mukaan lukien kaikkien 2010-luvulla julkaistujen elokuviensa. Useimmin hän on tehnyt yhteistyötä Gérard Brachin kanssa.[34] Polański on julkaissut joitain elokuvakäsikirjoituksiaan myös kirjana, kuten Three Film Scripts: Knife in the Water, Repulsion and Cul-de-Sac (1975).[35]
Roolityöt
Polański on näytellyt itse ohjaamissaan pitkissä elokuvissa Inho (1965), Vampyyrintappajat (1967), Mikä? (1973), Chinatown (1974) ja Vuokralainen (1976). Sen jälkeen hän on esiintynyt vain muiden ohjaamissa elokuvissa, joista viimeisin on italialainen Caos calmo (2008). Vuosina 1954−1961 Polański näytteli muutamassa Andrzej Wajdan elokuvassa.[36]
Yksityiselämä
Polański on ollut kolme kertaa naimisissa. Vuosina 1959−1961 hän oli naimisissa puolalaisen näyttelijän Barbara Lassin kanssa.[8] Polański meni naimisiin yhdysvaltalaisen näyttelijän Sharon Taten kanssa vuonna 1968 ja muutti samalla Yhdysvaltoihin. Tate murhattiin seuraavana vuonna.[8] Polański meni naimisiin ranskalaisen näyttelijän Emmanuelle Seignerin kanssa 1989, ja he ovat edelleen naimisissa. Seigner on näytellyt useassa Polańskin elokuvassa vuodesta 1988 alkaen.[10] Heillä on kaksi lasta.[37]
Polanskilla on nykyisin sekä Puolan että Ranskan kansalaisuus. Hän asuu vakituisesti Pariisissa.[38]
Raiskaussyyte ja oikeudenkäynnin pakoilu
Polański otti maaliskuussa 1977 13-vuotiaasta tytöstä yläosattomia kuvia Vogue Hommes -lehteen. Polański ja tyttö joivat samppanjaa ja Polański antoi tytölle seksihaluja lisäävää quaaludea. Polanski käytti tyttöä seksuaalisesti hyväksi. Tytön äiti sai tietää tapahtuneesta ja Polański sai syytteen raiskauksesta. Hänet päästettiin vapaaksi takuita vastaan. Oikeudenkäynnissä Polański ilmoitti aluksi olevansa syytön, mutta myöhemmin hän ehdotti myöntävänsä syyllisyytensä vähiten raskauttavaan syytekohtaan, jos muista syytteistä luovuttaisiin. Tuomari hylkäsi ehdotuksen. Polański oli vankilassa 42 päivää, mutta hänet vapautettiin ennen lopullisen tuomion julistamista helmikuussa 1978.[39] Pitkän tuomion pelossa Polański pakeni ennen tuomion julistamista Ranskaan.[40]
Tapauksen jälkeen Polański on välttänyt matkustamasta maihin, jotka saattaisivat luovuttaa hänet Yhdysvaltoihin.[40] Yhdysvallat antoi vuonna 1978 Polańskista pysyvän pidätysmääräyksen. Hänet pidätettiin syyskuussa 2009 Sveitsissä Zürichin lentoasemalla.[41] Sveitsi ei kuitenkaan luovuttanut Polańskia Yhdysvaltoihin.[42] Polański muutti vuonna 2014 Varsovaan ja puolalainen oikeusistuin päätti, että häntä ei luovuteta Yhdysvaltoihin.[38] Tapaukseen liittyen Yhdysvaltain elokuva-akatemia erotti Polańskin jäsenyydestään toukokuussa 2018.[43]
Kaikkiaan neljä naista on julkisesti syyttänyt Polańskia seksuaaliseen tekoon pakottamisesta.[44] Syyskuussa 2017 entinen saksalainen näyttelijä ja malli kertoi Sveitsin poliisille Polańskin raiskanneen hänet alppimajassa 1970-luvulla hänen ollessaan 15-vuotias.[45]
Filmografia
Veitsi vedessä (Nóż w wodzie, 1962)
Timanttikaulanauha (La Rivière de Diamants, 1963), 33-minuuttinen osa elokuvaa Maailman hienoimmat huijaukset (Les plus belles escroqueries du monde, 1964)
Inho (Repulsion, 1965)
Umpikuja (Cul-de-sac, 1966)
Vampyyrintappajat (The Fearless Vampire Killers, 1967)
Rosemaryn painajainen (Rosemary's Baby, 1968)
Macbeth (Macbeth, 1971)
Mikä? (Che?, 1973)
Chinatown (Chinatown, 1974)
Vuokralainen (Le Locataire / The Tenant, 1976)
Tess – viattomuuden tarina (Tess, 1979)
Merirosvot (Pirates, 1986)
Frantic (Frantic, 1988)
Katkera kuu (Bitter Moon, 1992)
Yö ei tunne armoa (Death and the Maiden, 1994)
Yhdeksäs portti (The Ninth Gate, 1999)
Pianisti (The Pianist, 2002)
Oliver Twist (Oliver Twist, 2005)
The Ghost Writer (The Ghost Writer, 2010)
Carnage (Carnage, 2011)
Venus in Fur (La Vénus à la fourrure, 2013)
[46]
Kirjat
Roman, omaelämäkerta, WSOY, 1984, suom. Risto Mäenpää, ISBN 951-0-12633-0
Tärkeimmät palkinnot
Bafta-palkinto parhaasta ohjauksesta: Chinatown, 1974
Golden Globe -palkinto parhaasta ohjauksesta: Chinatown, 1974
César-palkinto parhaasta elokuvasta: Tess – viattomuuden tarina, 1979
Golden Globe -palkinto parhaasta vieraskielisestä elokuvasta: Tess – viattomuuden tarina, 1979
César-palkinto parhaasta ohjauksesta: Tess – viattomuuden tarina, 1979
Cannesin Kultainen palmu: Pianisti, 2002
Oscar-palkinto parhaasta ohjauksesta: Pianisti, 2002
Bafta-palkinto parhaasta ohjauksesta: Pianisti, 2002
César-palkinto parhaasta ohjauksesta: Pianisti, 2002
César-palkinto parhaasta elokuvasta: Pianisti, 2002
Karlovy Varyn elokuvajuhlien Kristallinen maapallo panoksesta maailman elokuvaan, 2004
Zürichin elokuvajuhlien Kultainen ikoni elämäntyöstä ohjaajana, 2009
Berliinin elokuvajuhlien Hopeinen karhu parhaasta ohjauksesta: The Ghost Writer, 2010
César-palkinto parhaasta ohjauksesta: The Ghost Writer, 2010
César-palkinto parhaasta ohjauksesta: Venus in Fur, 2013
[47][48][32]
Katso myös
Roman Polanski: Wanted and Desired, dokumenttielokuva oikeusjutusta
Lähteet
Paul Werner: Roman Polanski: henkilökuva. Minerva Kustannus Oy, Helsinki, 2014, suom. Juho Nurmi, ISBN 978-952-492-875-5.
Viitteet
Kirjallisuutta
Polanski, Roman: Roman, WSOY, 1984, suom. Risto Mäenpää, ISBN 951-0-12633-0
Aiheesta muualla
Luokka:77.4 Elokuvataide
Luokka:Parhaan ohjauksen Oscar-palkinnon saajat
Luokka:Puolalaiset elokuvaohjaajat
Luokka:Holokaustista selviytyneet
Luokka:Vuonna 1933 syntyneet
Luokka:Elävät henkilöt
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Roman%20Pola%C5%84ski |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1034,
1815,
2386,
3284,
3528,
3686,
4390,
5337,
5553,
6286,
6644,
7542,
7823,
8820,
8879,
9337,
9689,
10045,
10251,
10348,
10879,
11051,
11146,
11829,
11991,
12661,
12828,
13033,
13205,
13364,
13794
],
"plaintext_end_byte": [
1033,
1814,
2370,
3258,
3443,
3666,
4389,
5336,
5552,
6285,
6607,
7515,
7657,
8785,
8876,
9267,
9566,
10044,
10191,
10347,
10878,
11004,
11145,
11828,
11954,
12602,
12786,
12996,
13175,
13345,
13756,
13918
]
} | Сколько футбольных клубов было в Украине в 2018? | Чемпионат Украины по футболу | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Украинская Премьер-лига — чемпионат Украины по футболу среди мужских команд; проводится среди футбольных клубов-участников Объединения профессиональных футбольных клубов Украины «Премьер-лига» — сильнейшей лиги украинского футбола. Именно Объединение профессиональных футбольных клубов Украины «Премьер-лига» и проводит чемпионат (начиная с сезона 2008/2009, когда это право было ему делегировано Федерацией футбола Украины). С первого чемпионата Украины и до сезона 2007/2008 включительно футбольные клубы, участвовавшие в чемпионате, относились к Высшей лиге.
Чемпионат проводится в два круга по системе «осень—весна» (первые шесть клубов играют между собой за чемпионство и путёвки в еврокубки, остальные играют между собой за прописку в Чемпионате) . В настоящее время в соревновании участвуют 12 клубов. После каждого сезона клуб, занявший последнее место, вылетает напрямую, его место занимает первое место Первой лиги, а 10 и 11 место борются за место в УПЛ со 2 и 3 командой Первой лиги.
Первый чемпионат лиги был проведён в 1992 году. Первые чемпионаты проходили под эгидой Федерации футбола Украины, затем проводились Профессиональной футбольной лигой Украины. Начиная с сезона 2008/2009 и по настоящее время их проводит Объединение профессиональных футбольных клубов Украины «Премьер-лига».
История
Только три команды становились чемпионами Украины: «Динамо», «Шахтёр» и «Таврия». «Динамо» всегда завоёвывало как минимум серебряные медали, а с сезона 1996/97 это же верно и по отношению к «Шахтёру», таким образом с тех пор эти две команды разыгрывают между собой чемпионство и второе место. Так было до сезона 2012/2013 в котором Динамо заняло 3-е место, а серебряные награды завоевал харьковский «Металлист».
По итогам сезона 2013/2014 «динамовцы» впервые оказались вне призовой тройки.
Посещаемость
Посещаемость матчей высшей лиги, среднее количество зрителей на игре в течение сезона:
Самые дорогие трансферы
Титульные спонсоры
2006/07: Союз-Виктан[1]
2007/08: Биола[1]
2008/09—2012: Эпицентр[2][3]
2015/16 — 2016/17: Пари-Матч[4]
Регламент
Чемпионат состоит из 26 туров. Команды играют по два матча друг с другом (один дома и один на выезде). Сезон начинается в середине июля и заканчивается в середине мая. Зимний перерыв длится около 3 месяцев (с начала декабря до начала марта). Таким образом, зимний перерыв значительно дольше, чем интервал между сезонами. Такая организация чемпионата объясняется климатическими условиями.
Первый сезон чемпионата в 1992 году был особенным и длился всего полгода. Это было связано с тем, что последний чемпионат СССР завершился осенью 1991-го и Федерация футбола Украины решила изменить календарь с системы «весна-осень» на «осень-весна». В первом чемпионате 20 клубов были разделены на 2 группы по 10 команд. В обеих группах клубы дважды играли друг с другом, чемпионство решалось в матче между победителями групп (Таврия — Динамо — 1:0), команды занявшие вторые места играли матч за 3-е место (Днепр — Шахтёр — 3:2).
После первого сезона количество клубов, участвующих в чемпионате, менялось от 14 до 18. В сезоне 2014/15 участвуют 14 команд.
В сезоне 2005/06 было введено правило «золотого матча». По этому правилу, если первая и вторая команда набирают одинаковое количество очков, победитель чемпионата определяется в «золотом матче» между ними, который проводится на нейтральном поле. Это правило пришлось использовать в этом же сезоне — «Шахтёр» и «Динамо» набрали по 75 очков. В «золотом матче» победил «Шахтёр» (2:1 в дополнительное время).
В сезоне 2008/2009 и далее в составе одной команды на поле не могло быть одновременно более семи иностранцев. За каждого нового заявленного иностранца клуб должен заплатить $20 тыс.
Формат сезона 2016/2017
Чемпионат сокращен до 12 команд и будет проводиться в два этапа. На первом этапе 12 команд играют традиционный двухкруговой турнир из 22 туров (всего 132 матча). На втором этапе команды делятся на две группы по итогам первого. При этом, набранные очки в первом круге сохраняются. Первые 6 клубов сыграют между собой в два круга за чемпионство страны, а также участников Лиги чемпионов и Лиги Европы. Оставшиеся 6 команд будут определять двух аутсайдеров, которые покинут Премьер-лигу.
Сезон 2018—2019
*берёт участие вместо «Полтавы» из-за расформирования команды.
Победители, призёры чемпионатов и лучшие бомбардиры
Достижения клубов
КлубЧемпионГоды2-е местоГоды3-е местоГоды«Динамо» (Киев)151993, 1994, 1995, 1996,
1997, 1998, 1999, 2000,
2001, 2003, 2004, 2007,
2009, 2015, 2016101992, 2002, 2005, 2006,
2008, 2010, 2011, 2012,
2017, 201812013«Шахтёр» (Донецк)112002, 2005, 2006, 2008,
2010, 2011, 2012, 2013,
2014, 2017, 2018121994, 1997, 1998, 1999,
2000, 2001, 2003, 2004,
2007, 2009, 2015, 2016--«Таврия» (Симферополь)11992----«Днепр» (Днепр)--21993, 201471992, 1995, 1996, 2001,
2004, 2015, 2016«Черноморец» (Одесса)--21995, 199631993, 1994, 2006«Металлист» (Харьков)--1201372007, 2008[5], 2009, 2010,
2011, 2012, 2014«Металлург» (Донецк)----32002, 2003, 2005«Ворскла» (Полтава)----21997, 2018«Кривбасс» (Кривой Рог)----21999, 2000«Карпаты» (Львов)----11998«Заря» (Луганск)----12017
Суммарная таблица
По состоянию на 1 июня 2018 года[6]
Полужирным шрифтом выделены участники сезона 2018/2019.
В таблице учтены результаты матчей за первое и за третье место состоявшихся в 1992 году, а также «золотой матч» сезона 2005/06.
Снятие очков в таблице не учитывается.
Все участники чемпионата и их места
* — отказ от участия в турнире из-за финансовых или иных проблем.
Полужирным шрифтом указаны клубы, участвующие в сезоне 2017/18.
Индивидуальные достижения
Лучшие бомбардиры чемпионата Украины
Генрих Мхитарян — 25 голов — „Шахтёр“, сезон 2012/13
Сергей Ребров — 22 гола — „Динамо“, сезон 1997/98
Максим Шацких — 22 гола — „Динамо“, сезон 2002/03
Алекс Тейшейра — 22 гола — „Шахтёр“, сезон 2015/16
Полужирным шрифтом отмечены действующие игроки Чемпионата Украины по футболу
Наибольшее число забитых голов
Данные приведены по состоянию на 11 декабря 2018 года
Максим Шацких — 124 гола — „Динамо“, „Черноморец“, „Арсенал“, „Говерла“
Сергей Ребров — 123 гола — Шахтёр, „Динамо“
Евгений Селезнёв — 111 голов — Шахтёр, „Арсенал“,»Днепр"
Андрей Воробей — 105 голов — «Шахтёр», «Днепр», «Арсенал», «Металлист»
Андрей Ярмоленко — 99 голов — «Динамо»
Полужирным шрифтом отмечены действующие игроки чемпионата Украины
Наибольшее число матчей
Данные приведены по состоянию на 11 декабря 2018 года
Александр Шовковский — 426 матчей — «Динамо»
Олег Шелаев — 412 матчей — «Заря», «Шахтёр», «Металлург» Д, «Днепр», «Кривбасс», «Металлист»
Вячеслав Чечер — 409 матч — «Кривбасс», «Металлург» Д, «Карпаты», «Заря»
Александр Чижевский — 401 матч — «Карпаты», «Шахтёр», «Металлург» З, «Таврия», «Волынь», «Говерла»
Александр Горяинов — 391 матч — ЦСКА, «Кривбасс», «Металлист»
Полужирным шрифтом отмечены действующие игроки чемпионата Украины
Самые быстрые голы
Александр Косырин («Черноморец») — 9 секунда — 01.03.2005, матч «Черноморец» — «Металлист».
Брандао («Шахтер») — 10 секунда — 20.08.2005, матч «Металлист» — «Шахтёр».
Юрий Штурко («Металлург») — 13 секунда — 22.09.2013, матч «Металлург» (Запорожье) — «Днепр».
Луис Адриано («Шахтер») — 13 секунда — 27.07.2014, матч «Шахтёр» — «Металлург» (Запорожье).
Авторы трёх и более хет-триков
Полужирным шрифтом отмечены действующие игроки чемпионата Украины
Самые юные бомбардиры
Данные приведены по состоянию на 7 июня 2015 года
Источник данных: Спорт-Экспресс в Украине[8]
Хет-трики к 18 годам
Данные приведены по состоянию на 7 июня 2015 года
Источник данных: goldtalant.com.ua[9]
Дубли к 18 годам
Данные приведены по состоянию на 7 июня 2015 года
Источник данных: goldtalant.com.ua[9]
См. также
Чемпионат Украинской ССР по футболу
Кубок Украины по футболу
Суперкубок Украины по футболу
Рекордные трансферы в украинском футболе
Система футбольных лиг Украины
Список хет-триков чемпионата Украины по футболу
Примечания
Ссылки
*
Категория:Спортивные соревнования, регулярно проводимые с 1992 года | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B5%D0%BC%D0%BF%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%82%20%D0%A3%D0%BA%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BD%D1%8B%20%D0%BF%D0%BE%20%D1%84%D1%83%D1%82%D0%B1%D0%BE%D0%BB%D1%83 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
130,
236,
475,
614,
777,
1428,
1620,
1819,
2150,
2582,
2980,
3238,
3410,
3551,
3722,
4032,
4553,
4829,
5034,
5333,
5591,
5921,
6184,
6306,
6521,
6717
],
"plaintext_end_byte": [
129,
206,
474,
613,
759,
1427,
1619,
1799,
2149,
2564,
2961,
3237,
3409,
3543,
3705,
4023,
4532,
4807,
5021,
5318,
5568,
5903,
6178,
6305,
6520,
6691,
6753
]
} | Mafuta ya petroli iligunduliwa nchi gani? | Mafuta | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Mafuta ni jina la kiowevu kizito chochote kisichochanganyikana na maji lakini ni mumunyifu katika vimumunyisho vya kikaboni[1].
Mafuta yote huwa na asili katika mata ogania, kama vile ya wanyama na mimea.
Aina za mafuta
Mafuta ogania
Mafuta ogania ni kiowevu kilichokolea, kisichomumunyika majini kilicho na misombo yenye harufu tete kutoka katika mimea. Mafuta hayo hayana haja ya kuwa na sifa yoyote maalumu ya kikemikali ya pamoja, zaidi ya kuwasilisha harufu tofauti.
Katika historia, mafuta hayo yalitumiwa na Wagiriki, Waviking n.k. katika vita kwani wao waliamini yaliwafanya kuwa na nguvu zaidi vitani.
Mafuta hayo yanatumika katika manukato, vipodozi na bidhaa za kuogea, kwa kutia harufu katika chakula, vinywaji, uvumba, kaya na bidhaa za usafi.
Mafuta ya madini
Mafuta ya madini, inayopatikana katika miamba inayopitika kwa urahisi chini ya ardhi, yana asili kutoka vyanzo vya kikaboni, kama plankton waliokufa, na kukusanyika chini ya bahari katika nyakati za zamani kijiolojia. Kupitia michakato mbalimbali ya kijiokemikali vitu hivyo viligeuka kuwa mafuta ya madini, au mafuta ya petroli na vipengele vyake, kama vile mafuta ya taa, petroli, dizeli na vingine kama hivi. Haya yanajumuishwa kama mafuta ya madini kwa sababu hayana asili ya kikaboni kwenye nyakati za kuwepo binadamu, bali yanatolewa kutoka katika sehemu za kijiolojia chini ya ardhi, kuanzia miamba, hadi mitego ya chini ya ardhi, na michanga.
Dutu nyingine za kimafuta pia zinaweza kupatikana katika mazingira; inayojulikana zaidi kati ya hizo ni lami inayotokea chini ya ardhi au, kama kuna chungu za uvujaji, katika mashimo ya lami.
Petroli na mafuta mengine ya madini (kemikali za kipetroli) yamekuwa kama rasilimali muhimu ya ustaarabu katika nyakati za sasa na mara nyingi yanatajwa kwa neno "mafuta" yenyewe.
Mafuta ya kikaboni
Mafuta pia hutolewa na mimea, wanyama na viumbe vingine kupitia michakato ya kikaboni, na mafuta hayo ni ya ajabu katika tofauti zake: katika kemia yanaainishwa kama wax (misombo yenye mali kama ya mafuta ambayo ni imara katika joto la kawaida), lehemu na dutu nyingine za mafuta zinazopatikana katika viumbe hai kama vile lipidi.
Lipidi, kuanzia waxes hadi steroidi ni vigumu kuzipa tabia fulani, na zimekutanishwa katika kundi ambalo karibu tu linazingatia ukweli kwamba zote zinarudisha, au zinakataa kufuta, katika maji, na ingawa hivyo zinachanganyika] vyema katika viowevu vingine ambavyo ni lipidi. Pia zina kiwango cha juu cha kaboni na hidrojeni, na kwa vikubwa zinakosa oksijeni ikilinganishwa na misombo na madini mengine ya kikaboni.
Mafuta sintetiki
Mafuta sintetiki ni kiowevu kinachojumuisha misombo ya kemikali yanayotengenezwa (synthesized) kisasa kutoka kwa misombo mingine badala ya mafuta ghafi (petroli). Mafuta sintetiki hutumika kama mbadala wa lubricant iliyosafishwa kutoka kwa mafuta ya petroli, kwa sababu kwa ujumla hutoa mwasho na mali za kikemikali kuu kuliko zile zinazopatikana katika mafuta ya madini ya jadi.
Matumizi
Chakula
Mafuta mengi yanayoweza kulika ya mimea na wanyama hutumiwa katika mapishi na maandalizi ya chakula. Hasa vyakula vingi hukaangwa katika mafuta ya moto kuliko maji yanayochemka. Mafuta pia hutumika kubadilisha harufu na kuongeza ulaini wa baadhi ya vyakula.
Faida za kiafya zinadaiwa kwa idadi ya mafuta maalumu kama mafuta ya omega 3 (mafuta ya samaki, mafuta ya flaxseed, n.k.), mafuta ya evening Primrose na mafuta ya zeituni.
Mafuta ya Trans fats mara nyingi yanayozalishwa kwa kuongeza hidrojeni katika mafuta ya mboga, yanajulikana kuwa na madhara kwa afya.
Nywele
Mafuta hutumika kwenye nywele kuzipa hali ya kung'aa. Husaidia kuzuia ukwaru na kukunjana kwa nywele. Pia husaidia nywele kuwa tulivu na kukua kwa haraka.
Kulowesha ngozi
Mafuta hupakwa katika ngozi ili kuilowesha. Wasichana na akina mama hupenda sana kutumia mafuta ili ngozi yao iwe laini na ing'are kila wakati. Unaponyauka ngozi, inafaa upake mafuta. Kwa walio na ngozi ya kupata chunusi wakichomeka na jua kwa muda mrefu, wanaweza kutumia ili kufanya ngozi ilainike.
Nishati
Karibu mafuta yote huwaka katika namna ya erosoli na kuzaa joto, ambalo linaweza kutumika moja kwa moja, au kama kiongofu katika aina nyingine ya nishati kwa njia mbalimbali. Mafuta ambayo husukumwa kutoka ardhini husafirishwa kwa matangi ya mafuta hadi kwenye kiwanda cha kusafishia mafuta. Huko, inageuzwa kutoka mafuta ghafi iwe dizeli (petrodiesel), ethane (na alkanes zingine zenye mnyororo mfupi), mafuta ya kutolea nishati, petroli, mafuta ya ndege, mafuta ya taana petroli ya gesi kimiminika.
Uzalishaji wa umeme
Mafuta na aina yoyote ya bidhaa zake iliyosafishwa zaidi mara nyingi hutumiwa kutengeneza umeme. Hii inafanywa kwa njia ya injini ya mvuke. Injini ya mvuke inageuza nishati ya joto iwe mizunguko, ambayo yanaweza kugeuzwa kuwa umeme, kwa njia ya jenereta.
Usafirishaji wa joto
Aina nyingi za mafuta zina viwango vya juu vya mchemko kushinda maji na ni vihami vya umeme, hili linayafanya kuwa ya manufaa katika michakato ya kupoesha viowevu, hasa pale umeme unapotumika.
Lubrication
Kwa kukosa polarity, mafuta hayawezi kuambatana kwa urahisi na dutu nyingine. Hii inafanya mafuta kuwa muhimu kama lubricant katika uhandisi kwa madhumuni mbalimbali. Mafuta ya madini yanafaa zaidi kuliko mafuta ya kibiolojia, ambayo huharibika haraka katika aina nyingi za mazingira.
Upakaji rangi
Sera za rangi zinaweza kuelea kwa urahisi katika mafuta, na kuifanya ifae kama kiowevu cha kusaidia kwa rangi. Mchakato wa kukauka polepole na umumunyifu wa mafuta husaidia hali ya kikweli. Njia hii imekuwa ikitumiwa tangu karne ya 15.
Kemikali za kipetroli
Mafuta ghafi yanaweza kuundwa kuwa mafuta ya petroli; 'kemikali za kipetroli' ni bidhaa za kikemikali zilizotengenezwa kutoka malighafi ya mafuta ya petroli au asili nyingine ya hidrojeni na kikaboni. Yanatumika katika bidhaa kama vile sabuni, mbolea, madawa, rangi, plastiki, nyuzi sintetiki na mpira sintetiki.
Matumizi mengine
Asidi ya sulfuric imeitwa mafuta ya vitriol katika nyakati kabla ya kisayansi, kutokana na kunata kwake. Hata sasa, wakati mwingine inaitwa asidi vitriolic, na haiba caustic wanaitwa "vitriolic". Asidi hiyo si kemikali ya kipetroli, na kisasa, si ya mafuta.
Dini
Mafuta zimetumika katika historia kama manukato ya kidini. Mafuta mara nyingi huonekana kama chombo cha utakaso wa roho.
Yanatumika katika ibada, kama vile krisma ambayo hutumika katika ubatizo, kipaimara na daraja takatifu, na kijadi yametumiwa kutawaza mfalme na malkia, lakini pia kuhani katika Agano la Kale (Biblia ya Kiebrania).
Mafuta ambayo inahusishwa na mtakatifu mmoja au zaidi inajulikana kama "mafuta ya watakatifu" na inaaminiwa na baadhi kuwa na manufaa, kama vile "mafuta ya mashahidi" [2]
Marejeo
Viungo vya nje
Jamii:Mafuta
Jamii:Dini
Jamii:Kemia | https://sw.wikipedia.org/wiki/Mafuta |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
279,
815,
1643,
1896,
2116,
2233,
2744,
3213,
3594,
4340,
4559,
5060,
5364,
5533,
5978,
6364,
6716,
7039,
7342,
7789,
8172,
8449,
8730,
9082,
9594,
10043,
10533,
10992,
11381,
11765,
11900,
12365,
12797,
13469,
13786,
14285,
15032,
15614,
16355,
16982,
17477,
17938,
18269,
18862,
19521,
19954,
20417,
20904,
21136,
21283,
21814,
22140,
22516,
22962,
23170,
23512,
24204,
24846,
25129,
25870,
26689,
27978,
28905,
29135,
31489,
32060,
32678,
33495,
34242,
34886,
35173,
35616,
35835,
37821,
41597,
42847,
43647,
43823,
44388,
44720,
47050,
48184,
49167,
49304
],
"plaintext_end_byte": [
278,
806,
1613,
1891,
2115,
2232,
2743,
3212,
3592,
4338,
4558,
5059,
5363,
5531,
5977,
6363,
6715,
7038,
7341,
7788,
8171,
8420,
8729,
9081,
9593,
10003,
10532,
10990,
11380,
11764,
11899,
12363,
12796,
13468,
13785,
14284,
15031,
15613,
16353,
16981,
17476,
17925,
18268,
18861,
19520,
19952,
20416,
20903,
21135,
21282,
21813,
22139,
22514,
22961,
23169,
23499,
24202,
24845,
25128,
25869,
26666,
27975,
28873,
29027,
31432,
32058,
32677,
33493,
34235,
34885,
35172,
35615,
35834,
37814,
41590,
42840,
43640,
43816,
44381,
44685,
46998,
48133,
49157,
49269,
49448
]
} | When was the first transatlantic flight? | Transatlantic flight | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
9
],
"minimal_answers_start_byte": [
3601
],
"minimal_answers_end_byte": [
3618
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
A transatlantic flight is the flight of an aircraft across the Atlantic Ocean from Europe, Africa, or the Middle East to North America, Central America, or South America, or vice versa. Such flights have been made by fixed-wing aircraft, airships, balloons, and other aircraft.
Early aircraft engines did not have the reliability needed for the crossing, nor the power to lift the required fuel. There are difficulties navigating over featureless expanses of water for thousands of miles, and the weather, especially in the North Atlantic, is unpredictable. Since the middle of the 20th century, however, transatlantic flight has become routine, for commercial, military, diplomatic, and other purposes. Experimental flights (in balloons, small aircraft, etc.) present challenges for transatlantic fliers.
History
The idea of transatlantic flight came about with the advent of the balloon. The balloons of the period were inflated with coal gas, a moderate lifting medium compared to hydrogen or helium, but with enough lift to use the winds that would later be known as the Jet Stream. In 1859, John Wise built an enormous aerostat named the Atlantic, intending to cross the Atlantic. The flight lasted less than a day, crash-landing in Henderson, New York. Thaddeus S. C. Lowe prepared a massive balloon of 725,000 cubic feet (20,500m3) called the City of New York to take off from Philadelphia in 1860, but was interrupted by the onset of the American Civil War in 1861. (The first successful transatlantic flight in a balloon was the Double Eagle II from Presque Isle, Maine, to Miserey, near Paris in 1978.)
First transatlantic flights
The possibility of transatlantic flight by aircraft emerged after the First World War, which had seen tremendous advances in aerial capabilities. In April 1913 the London newspaper The Daily Mail offered a prize of £10,000[1] (£966531 in 2018) to
“the aviator who shall first cross the Atlantic in an aeroplane in flight from any point in the United States of America, Canada or Newfoundland and any point in Great Britain or Ireland" in 72 continuous hours.[2]”
The competition was suspended with the outbreak of war in 1914 but reopened after Armistice was declared in 1918.[2]
Between 8 and 31 May 1919, the Curtiss seaplane NC-4 made a crossing of the Atlantic flying from the U.S. to Newfoundland, then to the Azores, and on to mainland Portugal and finally the UK. The whole journey took 23 days, with six stops along the way. A trail of 53 "station ships" across the Atlantic gave the aircraft points to navigate by. This flight was not eligible for the Daily Mail prize since it took more than 72 consecutive hours and also because more than one aircraft was used in the attempt.[3]
With the war over, there were four teams competing to be the first non-stop across the Atlantic. They were Australian pilot Harry Hawker with observer Kenneth Mackenzie-Grieve in a single engine Sopwith Atlantic; Frederick Raynham and C. W. F. Morgan in a Martinsyde; the Handley Page Group, led by Mark Kerr; and the Vickers entry John Alcock and Arthur Whitten Brown. Each group had to ship its aircraft to Newfoundland and make a rough field for the takeoff.[4][5]
Hawker and Mackenzie-Grieve made the first attempt on 18 May, but engine failure brought them down in the ocean where they were rescued. Raynham and Morgan also made an attempt on 18 May but crashed on take off due to the high fuel load. The Handley Page team was in the final stages of testing its aircraft for the flight in June, but the Vickers group was ready earlier.[4][5]
During 14–15 June 1919, the British aviators Alcock and Brown made the first non-stop transatlantic flight.[6] During the War, Alcock resolved to fly the Atlantic, and after the war he approached the Vickers engineering and aviation firm at Weybridge, which had considered entering its Vickers Vimy IV twin-engined bomber in the competition but had not yet found a pilot. Alcock's enthusiasm impressed Vickers's team, and he was appointed as its pilot. Work began on converting the Vimy for the long flight, replacing its bomb racks with extra petrol tanks.[7] Shortly afterwards Brown, who was unemployed, approached Vickers seeking a post and his knowledge of long distance navigation convinced them to take him on as Alcock's navigator.[8]
Vickers's team quickly assembled its plane and at around 1:45p.m. on 14 June, while the Handley Page team was conducting yet another test, the Vickers plane took off from Lester's Field, in St. John's, Newfoundland.[9]
Alcock and Brown flew the modified Vickers Vimy, powered by two Rolls-Royce Eagle 360hp engines.[10] It was not an easy flight, with unexpected fog, and a snow storm almost causing the crewmen to crash into the sea. Their altitude varied between sea level and 12,000 feet (3,700m) and upon takeoff, they carried 865 imperial gallons (3,900 L) of fuel. They made landfall in Galway at 8:40a.m. on 15 June 1919, not far from their intended landing place, after less than sixteen hours of flying.[9][11]
The Secretary of State for Air, Winston Churchill, presented Alcock and Brown with the Daily Mail prize for the first crossing of the Atlantic Ocean in "less than 72 consecutive hours".[12] There was a small amount of mail carried on the flight making it also the first transatlantic airmail flight.[13]
The two aviators were awarded the honour of Knight Commander of the Most Excellent Order of the British Empire (KBE) one week later by King George V at Windsor Castle.
The first transatlantic flight by rigid airship, and the first return transatlantic flight, was made just a couple of weeks after the transatlantic flight of Alcock and Brown, on 2 July 1919. Major George Herbert Scott of the Royal Air Force flew the airship R34 with his crew and passengers from RAF East Fortune, Scotland to Mineola, New York (on Long Island), covering a distance of about 3,000 miles (4,800km) in about four and a half days.
The flight was intended as a testing ground for postwar commercial services by airship (see Imperial Airship Scheme), and it was the first flight to transport paying passengers. The R34 wasn't built as a passenger carrier, so extra accommodations was arranged by slinging hammocks in the keel walkway. The return journey to Pulham in Norfolk, was from 10 to 13 July over some 75 hours.
The first transpolar flight eastbound and the first flight crossing the North Pole ever, was the airship carrying Norwegian explorer and pilot Roald Amundsen on 11 May 1926. He flew with the airship "NORGE" ("Norway") piloted by the Italian colonel Umberto Nobile, non-stop from Svalbard, Norway to Teller, Alaska, USA. The flight lasted for 72 hours.
The first aerial crossing of the South Atlantic was made by the Portuguese naval aviators Gago Coutinho and Sacadura Cabral in 1922. Coutinho and Cabral flew from Lisbon, Portugal, to Rio de Janeiro, Brazil, using Fairey III biplanes, and they covered a distance of 8,383 kilometres (5,209mi) between 30 March and 17 June.
The first night-time crossing of the Atlantic was accomplished during 16–17 April 1927 by the Portuguese aviators Sarmento de Beires, Jorge de Castilho and Manuel Gouveia, flying from the Bijagós Archipelago, Portuguese Guinea, to Fernando de Noronha, Brazil in the Argos, a Dornier Wal flying boat.
In the early morning of Friday, 20 May 1927, Charles Lindbergh took off from Roosevelt Field, Mineola, New York, on his successful attempt to fly nonstop from New York to the European continental land mass. Over the next 33.5 hours, Lindbergh and the Spirit of St. Louis encountered many challenges before landing at Le Bourget Airport near Paris, France, at 10:22p.m. on Saturday, 21 May 1927, completing the first solo crossing of the Atlantic.
The first east-west non-stop transatlantic crossing by an aeroplane was made in 1928 by the Bremen, a German Junkers W33 type aircraft, from Baldonnel Airfield in County Dublin, Ireland.[14] On 18 August 1932 Jim Mollison made the first east-to-west solo trans-Atlantic flight; flying from Portmarnock in Ireland to Pennfield, New Brunswick, Canada in a de Havilland Puss Moth.[15]
The first transpolar transatlantic (and transcontinental) crossing was the non-stop flight piloted by Valery Chkalov covering some 8,811 kilometres (5,475mi) over 63 hours from St. Petersburg, Russia to Vancouver, Washington from 18–20 June 1937.
Commercial airship flights
On 11 October 1928, Hugo Eckener, commanding the Graf Zeppelin airship as part of DELAG's operations, began the first non-stop transatlantic passenger flights, leaving Friedrichshafen, Germany, at 07:54 on 11 October 1928, and arriving at NAS Lakehurst, New Jersey, on 15 October.
Thereafter, DELAG used the Graf Zeppelin on regular scheduled passenger flights across the North Atlantic, from Frankfurt-am-Main to Lakehurst. In the summer of 1931 a South Atlantic route was introduced, from Frankfurt and Friedrichshafen to Recife and Rio de Janeiro. Between 1931 and 1937 the Graf Zeppelin crossed the South Atlantic 136 times.[16]
DELAG introduced the Hindenburg, which began passenger flights in 1936 and made 36 Atlantic crossings (North and South). The first passenger trip across the North Atlantic left Friedrichshafen on 6 May with 56 crew and 50 passengers, arriving Lakehurst on 9 May. Fare was $400 one way; the ten westward trips that season took 53 to 78 hours and eastward took 43 to 61 hours. The last eastward trip of the year left Lakehurst on 10 October; the first North Atlantic trip of 1937 ended in the Hindenburg disaster.
The British rigid airship R100 also made a successful return trip from Cardington to Montreal in July–August 1930, in what was intended to be a proving flight for regularly scheduled passenger services. Following the R101 disaster in October 1930, the British rigid airship program was abandoned and the R100 scrapped, leaving DELAG as the sole remaining operator of transatlantic passenger airship flights.
Commercial aeroplane service attempts
Although Alcock and Brown first flew across the Atlantic in 1919, it took two more decades before commercial flights could become practical. The North Atlantic presented severe challenges for aviators due to weather and the long distances involved, with few stopping points. Initial transatlantic services, therefore, focused on the South Atlantic, where a number of French, German, and Italian airlines offered seaplane service for mail between South America and West Africa in the 1930s.
From February 1934 to August 1939 Deutsche Lufthansa operated a regular airmail service between Natal, Brazil, and Bathurst, Gambia, continuing via the Canary Islands and Spain to Stuttgart, Germany.[17] From December 1935, Air France opened a regular weekly airmail route between South America and Africa. German airlines, such as Deutsche Luft Hansa, experimented with mail routes over the North Atlantic in the early 1930s, with seaplanes and dirigibles.
In the 1930s, a seaplane route was the only practical means of transatlantic air travel, as land-based planes lacked sufficient flying range for the crossing. An agreement between the governments of the US, Britain, Canada, and the Irish Free State in 1935 set aside the Irish town of Foynes, the most westerly port in Ireland, as the terminal for all such services to be established.[18]
Imperial Airways had bought the Short Empire seaplane, primarily for use along the empire routes in Africa and Asia, but began to explore the possibility of using it for transatlantic flights from 1937. The range of the Short Empire was less than that of the equivalent US Sikorsky "Clipper" flying boats and as such was initially unable to provide a true trans-Atlantic service.[18]
Two boats (Caledonia and Cambria) were lightened and given long range tanks to increase the aircraft's range to 3,300 miles (5,300km).
Meanwhile, in the US, attention was initially focused on transatlantic flight for a faster postal service between Europe and America. In 1931 W. Irving Glover, the second assistant postmaster, wrote an article for Popular Mechanics on the challenges and the need for a regular service.[19] In the 1930s, under the direction of Juan Trippe, Pan American World Airways began to get interested in the feasibility of a transatlantic passenger service using seaplanes.
On 5 July 1937, A.S. Wilcockson flew a Short Empire for Imperial Airways from Foynes to Botwood, Newfoundland and Harold Gray piloted a Sikorsky S-42 for Pan American in the opposite direction. Both flights were a success and both airlines made a series of subsequent proving flights that same year to test out a variety of different weather conditions. Air France also became interested and began experimental flights in 1938.[20]
As the Short Empire only had enough range with enlarged fuel tanks at the expense of passenger room, a number of pioneering experiments were done with the aircraft to work around the problem. It was known that aircraft could maintain flight with a greater load than is possible to take off with, so Major Robert H. Mayo, Technical General Manager at Imperial Airways, proposed mounting a small, long-range seaplane on top of a larger carrier aircraft, using the combined power of both to bring the smaller aircraft to operational height, at which time the two aircraft would separate, the carrier aircraft returning to base while the other flew on to its destination.[18]
The Short Mayo Composite project, co-designed by Mayo and Shorts chief designer Arthur Gouge,[21][22] comprised the Short S.21 Maia,[23] (G-ADHK) which was a variant of the Short "C-Class" Empire flying-boat fitted with a trestle or pylon on the top of the fuselage to support the Short S.20 Mercury(G-ADHJ).[23][24]
The first successful in-flight separation of the Composite was carried out on 6 February 1938, and the first transatlantic flight was made on 21 July 1938 from Foynes to Boucherville.[25] Mercury, piloted by Captain Don Bennett,[26] separated from her carrier at 8 pm to continue what was to become the first commercial non-stop east-to-west transatlantic flight by a heavier-than-air machine. This initial journey took 20 hrs, 21 min at an average ground speed of 144 miles per hour (232km/h).[27]
Another technology developed for the purpose of transatlantic commercial flight, was aerial refuelling. Sir Alan Cobham developed the Grappled-line looped-hose system to stimulate the possibility for long-range transoceanic commercial aircraft flights,[28] and publicly demonstrated it for the first time in 1935. In the system the receiver aircraft trailed a steel cable which was then grappled by a line shot from the tanker. The line was then drawn back into the tanker where the receiver's cable was connected to the refueling hose. The receiver could then haul back in its cable bringing the hose to it. Once the hose was connected, the tanker climbed sufficiently above the receiver aircraft to allow the fuel to flow under gravity.[29][30]
Cobham founded Flight Refuelling Ltd in 1934 and by 1938 had demonstrated the FRL's looped-hose system to refuel the Short Empire flying boat Cambria from an Armstrong Whitworth AW.23.[31] Handley Page Harrows were used in the 1939 trials to aerial refuel the Empire flying boats for regular transatlantic crossings. From 5 August – 1 October 1939, sixteen crossings of the Atlantic were made by Empire flying boats, with fifteen crossings using FRL's aerial refueling system.[32] After the sixteen crossings further trials were suspended due to the outbreak of World War II.[33]
The Short S.26 was built in 1939 as an enlarged Short Empire, powered by four 1,400hp (1,044kW) Bristol Hercules sleeve valve radial engines and designed with the capability of crossing the Atlantic without refuelling. It was intended to form the backbone of Imperial Airways' Empire services. It could fly 6,000 miles (9,700km) unburdened, or 150 passengers for a "short hop".[34] On 21 July 1939, the first aircraft, (G-AFCI "Golden Hind"), was first flown at Rochester by Shorts' chief test pilot, John Lankester Parker. Although two aircraft were handed over to Imperial Airways for crew training, all three were impressed (along with their crews) into the RAF before they could start civilian operation with the onset of World War II.
Meanwhile, Pan Am purchased nine Boeing 314 Clippers in 1939, a long-range flying boat capable of flying the Atlantic.[35] The "Clippers" were built for "one-class" luxury air travel, a necessity given the long duration of transoceanic flights. The seats could be converted into 36 bunks for overnight accommodation; with a cruising speed of only 188 miles per hour (303km/h). The 314s had a lounge and dining area, and the galleys were crewed by chefs from four-star hotels. Men and women were provided with separate dressing rooms, and white-coated stewards served five and six-course meals with gleaming silver service.[36]
The Yankee Clipper's inaugural trip across the Atlantic was on 24 June 1939. Its route was from Southampton to Port Washington, New York with intermediate stops at Foynes, Ireland, Botwood, Newfoundland, and Shediac, New Brunswick. Its first passenger flight was on 9 July, and this continued until the onset of the Second World War. The Clipper fleet was then pressed into military service and the flying boats were used for ferrying personnel and equipment to the European and Pacific fronts.
In 1938 a Lufthansa Focke-Wulf Fw 200 Condor long range airliner flew non-stop from Berlin to New York and returned non-stop as a proving flight for the development of passenger carrying services. This was the first landplane to fulfil this function and marked a departure from the British and American reliance on seaplanes for long over-water routes.[37] A regular Lufthansa Transatlantic service was planned but didn't start before World War II.
Maturation
It was from the emergency exigencies of World War II that the crossing of the Atlantic by landplane became a practical and commonplace possibility. With the Fall of France in June 1940, and the loss of much war materiel on the continent, the need for the British to purchase replacement materiel from the United States was urgent.
The aircraft – such as the Lockheed Hudson – purchased in the United States by Britain were flown to airports in Nova Scotia and Newfoundland, partially dis-assembled and loaded on ships and transported to England where they were unloaded and re-assembled, a process that could take several weeks, not counting repairing any damage to the aircraft incurred in the shipment. In addition, German U-boats operating in the North Atlantic Ocean were a constant menace to shipping routes in the North Atlantic making it very hazardous for merchant shipping between Newfoundland and Britain.[38]
However, larger aircraft could be flown directly to the UK and an organization was set up to manage this using civilian pilots. The program was begun by the Ministry of Aircraft Production. Its minister, Lord Beaverbrook a Canadian by origin, reached an agreement with Sir Edward Beatty, a friend and chairman of the Canadian Pacific Railway Company to provide ground facilities and support. Ministry of Aircraft Production would provide civilian crews and management and former RAF officer Don Bennett, a specialist in long distance flying and later Air Vice Marshal and commander of the Pathfinder Force, led the first delivery flight in November 1940.[39]
In 1941, MAP took the operation off CPR to put the whole operation under the Atlantic Ferry Organization ("Atfero") was set up by Morris W. Wilson, a banker in Montreal, Quebec. Wilson hired civilian pilots to fly the aircraft to the UK. The pilots were then ferried back in converted RAF Liberators. "Atfero hired the pilots, planned the routes, selected the airports [and] set up weather and radiocommunication stations."[40][41]
The organization was passed to Air Ministry administration though retaining civilian pilots, some of which were Americans, alongside RAF navigators and British radio operators. After completing delivery, crews were flown back to Canada for the next run.[42] RAF Ferry Command was formed on 20 July 1941, by the raising of the RAF Atlantic Ferry Service to Command status.[43] Its commander for its whole existence was Air Chief Marshal Sir Frederick Bowhill.[43]
As its name suggests, the main function of Ferry Command was the ferrying of new aircraft from factory to operational unit.[44] Ferry Command did this over only one area of the world, rather than the more general routes that Transport Command later developed. The Command's operational area was the north Atlantic, and its responsibility was to bring the larger aircraft that had the range to do the trip over the ocean from American and Canadian factories to the RAF home Commands.[44]
With the entry of the United States into the War, the Atlantic Division of the United States Army Air Forces Air Transport Command began similar ferrying services to transport aircraft, supplies and passengers to the British Isles.
By September 1944 British Overseas Airways Corporation (BOAC), as Imperial Airways had by then become, had made 1,000 transatlantic crossings.[45]
After World War II long runways were available, and North American and European carriers such as Pan Am, TWA, Trans Canada Airlines (TCA), BOAC, and Air France acquired larger piston airliners that could cross the North Atlantic with stops (usually in Gander, Newfoundland and/or Shannon, Ireland). In January 1946 Pan Am's DC-4 was scheduled New York (La Guardia) to London (Hurn) in 17 hours 40 minutes, five days a week; in June 1946 Lockheed L-049 Constellations had brought the eastward time to Heathrow down to 15 hr 15 min.
To aid aircraft crossing the Atlantic, six nations grouped to divide the Atlantic into ten zones. Each zone had a letter and a vessels station in that zone, providing radio relay, radio navigation beacons, weather reports and rescues if an aircraft went down. The six nations of the group split the cost of these vessels.[46]
The September 1947 ABC Guide shows 27 passenger flights a week west across the North Atlantic to the US and Canada on BOAC and other European airlines and 151 flights every two weeks on Pan Am, AOA, TWA and TCA, 15 flights a week to the Caribbean and South America, plus three a month on Iberia and a Latécoère 631 six-engine flying boat every two weeks to Fort de France.
In May 1952 BOAC was the first airline to introduce a passenger jet, the de Havilland Comet, into airline service. All Comet 1 aircraft were grounded in April 1954 after four Comets crashed, the last two being BOAC aircraft at altitude. Later jet airliners including the larger and longer-range Comet 4 were designed to be fail-safe: in the event of for example a skin-failure due to cracking the damage would be localized and not catastrophic.
On 4 October 1958, BOAC started transatlantic flights between London Heathrow and New York Idlewild with a Comet 4, and Pan Am followed on 26 October with a Boeing 707 service between New York and Paris.[47]
Supersonic flights on the Concorde were offered from 1976 to 2003, from London (by British Airways) and Paris (by Air France) to New York and Washington, and back, with flight times of around three and a half hours one-way. Since the loosening of regulations in the 1970s and 1980s, many airlines now compete across the Atlantic.
Present day
In 2015, 44 million seats were offered on the transatlantic routes, an increase of 6% over the previous year. Of the 67 European airports with links to North America, the busiest was London Heathrow Airport with 231,532 weekly seats, followed by Paris Charles de Gaulle Airport with 129,831, Frankfurt Airport with 115,420, and Amsterdam Airport Schiphol with 79,611. Of the 45 airports in North America, the busiest linked to Europe was New York John F. Kennedy International Airport with 198,442 seats, followed by Toronto Pearson International Airport with 90,982, New York Newark Liberty International Airport with 79,107, and Chicago O'Hare International Airport with 75,391 seats.[48]
Joint ventures, allowing coordination on prices, schedules, and strategy, control almost 75% of Transatlantic capacity. They are parallel to airline alliances: British Airways, Iberia and American Airlines are part of Oneworld; Lufthansa, Air Canada and United Airlines are members of Star Alliance; and Delta Air Lines, Air France, KLM and Alitalia belong to SkyTeam. Low cost carriers are starting to compete on this market, most importantly Norwegian Air Shuttle, WestJet and WOW Air.[49] A total of 431 non-stop routes between North America and Europe were scheduled for summer 2017, up 84 routes from 347 in 2012 – a 24% increase.[50]
In 2016 Dr. Paul Williams of the University of Reading published a scientific study showing that transatlantic flight times are expected to change as the North Atlantic jet stream responds to global warming, with eastbound flights speeding up and westbound flights slowing down.[51]
In February 2017, Norwegian Air International announced it would start transatlantic flights to the United States from the United Kingdom and Ireland in summer 2017 on behalf of its parent company using the parent's new Boeing 737 MAX aircraft expected to be delivered from May 2017.[52]
Norwegian Air performed its first transatlantic flight with a Boeing 737-800 on 16 June 2017 between Edinburgh Airport and Stewart Airport, New York.[53]
The first transatlantic flight with a 737 MAX was performed on 15 July 2017, with a MAX 8 named Sir Freddie Laker, between Edinburgh Airport in Scotland and Hartford International Airport in the US state of Connecticut, followed by a second rotation from Edinburgh to Stewart Airport, New York.[54]
Long-Haul low-cost carriers are emerging on the transatlantic market with 545,000 seats offered over 60 city pairs in September 2017 (a 66% growth over one year), compared to 652,000 seats over 96 pairs for Leisure airlines and 8,798,000 seats over 357 pairs for mainline carriers.[55]
LCC seat grew to 7.7% of North Atlantic seats in 2018 from 3.0% in 2016, led by Norwegian with 4.8% then WOW air with 1.6% and WestJet with 0.6%, while the three airline alliances dedicated joint ventures seat share is 72.3%, down from 79.8% in 2015.[56]
By July 2018, Norwegian became the largest European airline for New York, carrying 1.67 million passengers over a year, beating British Airways’s 1.63 million, while the U.S. major carriers combined transported 26.1 million transatlantic passengers.[57]
Transatlantic routes
Unlike over land, transatlantic flights use standardized aircraft routes called North Atlantic Tracks (NATs). These change daily in position (although altitudes are standardized) to compensate for weather—particularly the jet stream tailwinds and headwinds, which may be substantial at cruising altitudes and have a strong influence on trip duration and fuel economy. Eastbound flights generally operate during night-time hours, while westbound flights generally operate during daytime hours, for passenger convenience. The eastbound flow, as it is called, generally makes European landfall from about 0600UT to 0900UT. The westbound flow generally operates within a 1200–1500UT time-slot. Restrictions on how far a given aircraft may be from an airport also play a part in determining its route; in the past, airliners with three or more engines were not restricted, but a twin-engine airliner was required to stay within a certain distance of airports that could accommodate it (since a single engine failure in a four-engine aircraft is less crippling than a single engine failure in a twin). Modern aircraft with two engines flying transatlantic (the most common models used for transatlantic service being the Airbus A330, Boeing 767 and Boeing 777) have to be ETOPS certified.
Gaps in air traffic control and radar coverage over large stretches of the Earth's oceans, as well as an absence of most types of radio navigation aids, impose a requirement for a high level of autonomy in navigation upon transatlantic flights. Aircraft must include reliable systems that can determine the aircraft's course and position with great accuracy over long distances. In addition to the traditional compass, inertials and satellite navigation systems such as GPS all have their place in transatlantic navigation. Land-based systems such as VOR and DME, because they operate "line of sight", are mostly useless for ocean crossings, except in initial and final legs within about 240 nautical miles (440km) of those facilities. In the late 1950s and early 1960s an important facility for low-flying aircraft was the Radio Range. Inertial navigation systems became prominent in the 1970s.
Busiest transatlantic routes
The twenty busiest commercial routes between North America and Europe (traffic traveling in both directions) in 2010 were:
RankNorth American
AirportEuropean
AirportPassengers
20101John F. Kennedy International Airport, New York City, United StatesHeathrow Airport, London, United Kingdom2,501,5462Los Angeles International Airport, Los Angeles, United StatesHeathrow Airport, London, United Kingdom1,388,3673John F. Kennedy International Airport, New York City, United StatesCharles de Gaulle Airport, Paris, France1,159,0894O'Hare International Airport Chicago, United StatesHeathrow Airport, London, United Kingdom1,110,2315Montréal–Pierre Elliott Trudeau International Airport, Montreal, CanadaCharles de Gaulle Airport, Paris, France1,105,0076Newark Liberty International Airport, New York City, United StatesHeathrow Airport, London, United Kingdom1,065,8427Toronto Pearson International Airport, Toronto, CanadaHeathrow Airport, London, United Kingdom926,2398O'Hare Airport Chicago, United StatesFrankfurt Airport, Frankfurt-am-Main, Germany866,7339Logan International Airport, Boston, United StatesHeathrow Airport, London, United Kingdom851,72810San Francisco International Airport, San Francisco, United StatesHeathrow Airport, London, United Kingdom841,54911Miami International Airport, Miami, United StatesHeathrow Airport, London, United Kingdom795,01412John F. Kennedy International Airport, New York City, United StatesFrankfurt Airport, Frankfurt-am-Main, Germany710,87613John F. Kennedy International Airport, New York City, United StatesAdolfo Suárez Madrid–Barajas Airport, Madrid, Spain690,62414Washington Dulles International Airport, Washington D.C., United StatesFrankfurt Airport, Frankfurt-am-Main, Germany659,53215Orlando International Airport, Orlando, United StatesGatwick Airport, London, United Kingdom648,40016Detroit Metropolitan Airport, Detroit, United StatesAmsterdam Airport Schiphol, Amsterdam, Netherlands613,97117John F. Kennedy International Airport, New York City, United StatesLeonardo da Vinci–Fiumicino Airport, Rome, Italy563,12918Los Angeles International Airport, Los Angeles, United StatesCharles de Gaulle Airport, Paris, France558,86819San Francisco International Airport, San Francisco, United StatesFrankfurt Airport, Frankfurt-am-Main, Germany537,88820George Bush Intercontinental Airport, Houston, United StatesHeathrow Airport, London, United Kingdom528,987
Early notable transatlantic flights and attempts
1910s
Airship America failureIn October 1910, the American journalist Walter Wellman, who had in 1909 attempted to reach the North Pole by balloon, set out for Europe from Atlantic City in a dirigible, America. A storm off Cape Cod sent him off course, and then engine failure forced him to ditch halfway between New York and Bermuda. Wellman, his crew of five – and the balloon's cat – were rescued by RMS Trent, a passing British ship. The Atlantic bid failed, but the distance covered, about 1,000 statute miles (1,600km), was at the time a record for a dirigible.[59]
First transatlantic flightOn 8–31 May 1919, the U.S. Navy Curtiss NC-4 flying boat under the command of Albert Read, flew 4,526 statute miles (7,284km) from Rockaway, New York, to Plymouth (England), via among other stops Trepassey (Newfoundland), Horta and Ponta Delgada (both Azores) and Lisbon (Portugal) in 53h 58m, spread over 23 days. The crossing from Newfoundland to the European mainland had taken 10 days 22 hours, with the total time in flight of 26h 46m. The longest non-stop leg of the journey, from Trepassey, Newfoundland, to Horta in the Azores, was 1,200 statute miles (1,900km) and lasted 15h 18m.
Sopwith Atlantic failureOn 18 May 1919, the Australian Harry Hawker, together with navigator Kenneth Mackenzie Grieve, attempted to become the first to achieve a non-stop flight across the Atlantic Ocean. They set off from Mount Pearl, Newfoundland, in the Sopwith Atlantic biplane. After fourteen and a half hours of flight the engine overheated and they were forced to divert towards the shipping lanes: they found a passing freighter, the Danish Mary, established contact and crash-landed ahead of her. Mary's radio was out of order, so that it was not until six days later when the boat reached Scotland that word was received that they were safe. The wheels from the undercarriage, jettisoned soon after takeoff, were later recovered by local fishermen and are now in the Newfoundland Museum in St. John's.[60]
First non-stop transatlantic flightOn 14–15 June 1919, Capt. John Alcock and Lieut. Arthur Whitten Brown of the United Kingdom in Vickers Vimy bomber, between islands, 1,960 nautical miles (3,630km), from St. John's, Newfoundland, to Clifden, Ireland, in 16h 12m.
First east-to-west transatlantic flightOn 2 July 1919, Major George Herbert Scott of the Royal Air Force with his crew and passengers flies from RAF East Fortune, Scotland to Mineola, New York (on Long Island) in airship R34, covering a distance of about 3,000 statute miles (4,800km) in about four and a half days. R34 then made the return trip to England arriving at RNAS Pulham in 75 hours, thus also completing the first double crossing of the Atlantic (east-west-east).
1920s
First flight across the South Atlantic On 30 March–17 June 1922, Lieutenant Commander Sacadura Cabral and Commander Gago Coutinho of Portugal, using three Fairey IIID floatplanes (Lusitania, Portugal, and Santa Cruz), after two ditchings, with only internal means of navigation (the Coutinho-invented sextant with artificial horizon) from Lisbon, Portugal, to Rio de Janeiro, Brazil.[61]
First non-stop aircraft flight between European and American mainlandsIn October 1924, the Zeppelin ZR-3 (LZ-126), flew from Germany to New Jersey with a crew commanded by Dr. Hugo Eckener, covering a distance of about 4,000 statute miles (6,400km).[62]
First night-time flight across the AtlanticOn the night of 16–17 April 1927, the Portuguese aviators Sarmento de Beires, Jorge de Castilho and Manuel Gouveia, flew from the Bijagós islands, Portuguese Guinea to Fernando de Noronha island, Brazil in the Dornier Wal flying boat Argos.
First flight across the South Atlantic made by a non-European crewOn 28 April 1927, Brazilian João Ribeiro de Barros, with the assistance of João Negrão (co-pilot), Newton Braga (navigator), and Vasco Cinquini (mechanic), crossed the Atlantic in the hydroplane Jahú. The four aviators flew from Genoa, in Italy, to Santo Amaro (São Paulo), making stops in Spain, Gibraltar, Cape Verde and Fernando de Noronha, in the Brazilian territory.
Disappearance of L'Oiseau BlancOn 8–9 May 1927, Charles Nungesser and François Coli attempted to cross the Atlantic from Paris to the USA in a Levasseur PL-8 biplane L'Oiseau Blanc ("The White Bird"), but were lost.
First solo transatlantic flight and first non-stop fixed-wing aircraft flight between America and mainland EuropeOn 20–21 May 1927, Charles A. Lindbergh flew his Ryan monoplane (named Spirit of St. Louis), 3,600 nautical miles (6,700km), from Roosevelt Field, New York to Paris–Le Bourget Airport, in 33½ hours.
First transatlantic air passengerOn 4–6 June 1927, the first transatlantic air passenger was Charles A. Levine. He was carried as a passenger by Clarence D. Chamberlin from Roosevelt Field, New York, to Eisleben, Germany, in a Wright-powered Bellanca.
First non-stop air crossing of the South AtlanticOn 14–15 October 1927, Dieudonne Costes and Joseph le Brix, flying a Breguet 19, flew from Senegal to Brazil.
First non-stop fixed-wing aircraft westbound flight over the North AtlanticOn 12–13 April 1928, Ehrenfried Günther von Hünefeld and Capt. Hermann Köhl of Germany and Comdr. James Fitzmaurice of Ireland, flew a Junkers W33 monoplane (named Bremen), 2,070 statute miles (3,330km), from Baldonnell near Dublin, Ireland, to Labrador, in 36½ hours.[63]
First crossing of the Atlantic by a womanOn 17–18 June 1928, Amelia Earhart was a passenger on an aircraft piloted by Wilmer Stultz. Since most of the flight was on instruments for which Earhart had no training, she did not pilot the aircraft. Interviewed after landing, she said, "Stultz did all the flying — had to. I was just baggage, like a sack of potatoes. Maybe someday I'll try it alone."
Notable flight (around the world)On 1–8 August 1929, in making the circumnavigation, Dr Hugo Eckener piloted the LZ 127 Graf Zeppelin across the Atlantic three times: from Germany 4,391 statute miles (7,067km) east to west in four days from 1 August; return 4,391 statute miles (7,067km) west to east in two days from 8 August; after completing the circumnavigation to Lakehurst, a final 4,391 statute miles (7,067km) west to east landing 4 September, making three crossings in 34 days.[64]
1930s
First scheduled transatlantic passenger flightsFrom 1931 onwards, LZ 127 Graf Zeppelin operated the world's first scheduled transatlantic passenger flights, mainly between Germany and Brazil (64 such round trips overall) sometimes stopping in Spain, Miami, London, and Berlin.
First nonstop east-to-west fixed-wing aircraft flight between European and American mainlandsOn 1–2 September 1930, Dieudonne Costes and Maurice Bellonte flew a Breguet 19 Super Bidon biplane (named Point d'Interrogation, Question Mark), 6,200km from Paris to New York City.
Notable flight (around the world)On 23 June–1 July 1931, Wiley Post and Harold Gatty in a Lockheed Vega monoplane (named Winnie Mae), 15,477nm (28,663km) flew from Long Island in 8d 15h 51m, with 14 stops, with a total flying time 107h 2m.
First non-stop flight to exceed 5,000 miles distanceOn 28–30 July 1931, Russell Norton Boardman and John Louis Polando flew a Bellanca Special J-300 high-wing monoplane named the Cape Cod from New York City's Floyd Bennett Field to Istanbul in 49:20 hours in completely crossing the North Atlantic and much of the Mediterranean Sea; establishing a straight-line distance record of 5,011.8 miles (8,065.7km).[65][66]
First solo crossing of the South Atlantic27–28 November 1931. Bert Hinkler flew from Canada to New York, then via the West Indies, Venezuela, Guiana, Brazil and the South Atlantic to Great Britain in a de Havilland Puss Moth.[67]
First solo crossing of the Atlantic by a womanOn 20 May 1932, Amelia Earhart set off from Harbour Grace, Newfoundland, intending to fly to Paris in her single engine Lockheed Vega 5b to emulate Charles Lindbergh's solo flight. After encountering storms and a burnt exhaust pipe, Earhart landed in a pasture at Culmore, north of Derry, Northern Ireland, ending a flight lasting 14h 56m.
First solo westbound crossing of the AtlanticOn 18–19 August 1932, Jim Mollison, flying a de Havilland Puss Moth, flew from Dublin to New Brunswick.
Lightest (empty weight) aircraft that crossed the AtlanticOn 7–8 May 1933, Stanisław Skarżyński made a solo flight across the South Atlantic, covering 3,582 kilometres (2,226mi), in a RWD-5bis – empty weight below 450 kilograms (990lb). If considering the total takeoff weight (as per FAI records) then there is a longer distance Atlantic crossing: the distance world record holder, Piper PA-24 Comanche in this class, 1000–1750kg. .
Mass flightNotable mass transatlantic flight: On 1–15 July 1933, Gen. Italo Balbo of Italy led 24 Savoia-Marchetti S.55X seaplanes 6,100 statute miles (9,800km), in a flight from Orbetello, Italy, to the Century of Progress International Exposition Chicago, Illinois, in 47h 52m. The flight made six intermediate stops. Previously, Balbo had led a flight of 12 flying boats from Rome to Rio de Janeiro, Brazil, in December 1930 – January 1931, taking nearly a month.
First around the world solo flightOn 15–22 July 1933, Wiley Post flew Lockheed Vega monoplane Winnie Mae 15,596 statute miles (25,099km) in 7d 8h 49m, with 11 stops; flying time, 115h 36mi.
First solo westbound crossing of the Atlantic by a woman and first person to solo westbound from EnglandOn 4–5 September 1936, Beryl Markham, flying a Percival Vega Gull from Abingdon, England intended to fly to New York, but was forced down at Cape Breton Island, Nova Scotia, due to icing of fuel tank vents.
First transatlantic passenger service on heavier-than air aircrafton 24 June 1939, Pan American inaugurated transatlantic passenger service between New York and Marseilles, France, using Boeing 314 flying boats. On 8 July 1939, a service began between New York and Southampton as well. A single fare was US$375. Scheduled landplane flights started in October 1945.
1940s
First transatlantic flight of non-rigid airshipsOn 1 June 1944, two K class blimps from Blimp Squadron 14[68] of the United States Navy (USN) completed the first transatlantic crossing by non-rigid airships.[69] On 28 May 1944, the two K-ships (K-123 and K-130) left South Weymouth, Massachusetts, and flew approximately 16 hours to Naval Station Argentia, Newfoundland. From Argentia, the blimps flew approximately 22 hours to Lajes Field on Terceira Island in the Azores. The final leg of the first transatlantic crossing was about a 20-hour flight from the Azores to Craw Field in Port Lyautey (Kenitra), French Morocco.[70]
First jet aircraft to cross the Atlantic OceanOn 14 July 1948, six de Havilland Vampire F3s of No. 54 Squadron RAF, commanded by Wing Commander D S Wilson-MacDonald, DSO, DFC, flew via Stornoway, Iceland, and Labrador to Montreal on the first leg of a goodwill tour of the U.S. and Canada.
First piston aircraft to make a non-stop World flightIn 1949, the Lucky Lady II, a Boeing B-50 Superfortress of the U. S. Air Force, commanded by Captain James Gallagher, became the first aeroplane to circle the world nonstop. This was achieved by refueling the plane in flight. Total time airborne was 94 hours and 1 minute.
1950s
First jet aircraft to make a non-stop transatlantic flightOn 21 February 1951, an RAF English Electric Canberra B Mk 2 (serial number WD932) flown by Squadron Leader A Callard of the A&AEE, flew from Aldergrove Northern Ireland, to Gander, Newfoundland. The flight covered almost 1,800 nautical miles (3,300km) in 4h 37 m. The aircraft was being flown to the U.S. to act as a pattern aircraft for the Martin B-57 Canberra.
First jet aircraft transatlantic passenger serviceOn 4 October 1958, British Overseas Airways Corporation (BOAC) flew the first jet airliner service using the de Havilland Comet, when G-APDC initiated the first transatlantic Comet 4 service and the first scheduled transatlantic passenger jet service in history, flying from London to New York with a stopover at Gander.
1970s
First supersonic commercial flight across the Atlantic OceanOn 21, January 1976 Concorde jet makes first commercial flight. Supersonic flights were available until 2003.
1980s
First piston aircraft to make a non-stop World flight without refuelingOn 14 December 1986 the Rutan Model 76 Voyager was the first aircraft to fly around the world without stopping or refueling. It was piloted by Dick Rutan and Jeana Yeager. The flight took off from Edwards Air Force Base's 15,000 foot (4,600 m) long runway in the Mojave Desert, and ended 9 days, 3 minutes and 44 seconds after start on 23 December, setting a flight endurance record. The aircraft flew westerly 26,366 statute miles (42,432km; the FAI accredited distance is 40,212km)[71]
2000s
First jet aircraft to make a non-stop World flight without refuelingIn 2005, Steve Fossett, flying a Virgin Atlantic GlobalFlyer, set the current record for fastest aerial circumnavigation (first non-stop, non-refueled solo circumnavigation in an airplane) in 67 hours, covering 37,000 kilometers.
Other early transatlantic flights
29 June–1 July 1927: Admiral Richard Byrd with crew flew Fokker F.VIIa/3m America from New York City to France.
13 July 1928: Ludwik Idzikowski and Kazimierz Kubala attempt a crossing of the Atlantic westbound from Paris to the USA in an Amiot 123 biplane, but crash in the Azores.
6–9 February 1933. Jim Mollison flew a Puss Moth from Senegal to Brazil, across South Atlantic, becoming the first person to fly solo across the North and South Atlantics.
15–17 July 1933: Lithuanians Steponas Darius and Stasys Girėnas were supposed to make a non-stop flight from New York City via Newfoundland to Kaunas in their aircraft named Lituanica, but crashed in the forests of Germany after 6,411km of flying, only 650km short of their final destination after a flying time 37 hours, 11 minutes. They carried the first transatlantic airmail consignment.
10 December 1936: Portuguese-American aviator Joseph Costa took off from the Elmira-Corning Regional Airport in a Lockheed Vega named "Crystal City", attempting to cross the Atlantic and land in Portugal, via Brazil. His plane crashed just before a stopover in Rio de Janeiro, on 15 January 1937.
5 July 1937: Captain Harold Gray of Pan Am flew from Botwood, Newfoundland to Foynes, Ireland, in a Sikorsky S-42 flying boat as part of the first transatlantic commercial passenger test flights. On 6 July 1937, Captain Arthur Wilcockson of Imperial Airways flew from Foynes to Botwood, in a Short Empire class flying boat named Caledonia.
21 July 1938: The Short Mercury flew from Foynes, on the west coast of Ireland, to Boucherville,[72] Montreal, Quebec, Canada, a flight of 2,930 statute miles (4,720km). The Short Maia, flown by Captain A.S. Wilcockson, took off carrying Mercury (piloted by Captain, later Air Vice Marshal Don Bennett).[N 1]Mercury separated from the carrier aircraft to continue what was to become the first commercial non-stop east-to-west transatlantic flight by a heavier-than-air machine. This initial journey took 20 hrs 21 min at an average ground speed of 144mph (232km/h).
10 August 1938: The first non-stop flight from Berlin to New York was with a Focke-Wulf Fw 200 that flew Staaken to Floyd Bennett in 24 hours, 56 minutes and did the return flight three days later in 19 hours, 47 minutes.
Notable transatlantic flights of the 21st century
2 May 2002: Lindbergh's grandson, Erik Lindbergh, celebrated the 75th anniversary of the pioneering 1927 flight of the Spirit of St. Louis by duplicating the journey in a single engine, two seat Lancair Columbia 200. The younger Lindbergh's solo flight from Republic Airport on Long Island, to Le Bourget Airport in Paris was completed in 17 hours and 7 minutes, or just a little more than half the time of his grandfather's 33.5 hour original flight.[73]
22–23 September 2011: Mike Blyth and Jean d'Assonville flew a Sling 4 prototype Light Sport Aircraft, registration ZU-TAF, non-stop from Cabo Frio International Airport, Brazil to Cape Town International Airport, South Africa, a distance of 6,222km, in 27 hours. The crew set course for co-ordinates 34°S 31°W to take advantage of the westerly winds and at the turning point proceeded in an easterly direction, roughly following the 35°S parallel. This took them within 140km north of the most remote inhabited island in the world, Tristan da Cunha. The Cabo Frio/Cape Town leg was part of an around the world flight.[74]
Failed transatlantic attempts of the 21st century
In September 2013, Jonathan Trappe lifted off from Caribou, Maine, United States in an attempt to make the first crossing of the Atlantic Ocean by cluster balloon.[75] The craft is essentially a small yellow lifeboat[76] attached to 370 balloons filled with helium.[77] A short time later, due to difficulty controlling the balloons, Trappe was forced to land near the town of York Harbour, Newfoundland and Labrador, Canada.[78] Trappe had expected to arrive in Europe sometime between three and six days after liftoff.
The craft ascended by the dropping of ballast, and was to drift at an altitude of up to 25,000ft (7.6km). It was intended to follow wind currents toward Europe, the intended destination, however, unpredictable wind currents could have forced the craft to North Africa or Norway. To descend, Trappe would have popped or released some of the balloons.[76]
The last time the Atlantic was crossed by helium balloon was in 1984 by Colonel Joe Kittinger.[79]
See also
Transatlantic crossing
Transatlantic communications cable
Transatlantic relations
Transatlantic tunnel
Notes
Citations
Bibliography
– a 1948 Flight article on the first jet crossing of the Atlantic
a 1969 Flight article
a 1961 Flight article on the 1919 flights of R 34
| https://en.wikipedia.org/wiki/Transatlantic%20flight |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
814,
2091,
2929,
3517,
4212,
5798,
6483,
7134,
8270,
9391,
9865,
10015,
10753,
11413,
11951,
12480,
13696,
15673,
17085,
18606,
19653,
20686,
21297,
21865,
22200,
23368,
24034,
24402,
24901,
25343,
26318
],
"plaintext_end_byte": [
813,
2090,
2906,
3516,
4211,
5797,
6482,
7133,
8236,
9390,
9864,
9997,
10752,
11412,
11950,
12440,
13688,
15672,
17084,
18605,
19652,
20674,
21296,
21864,
22199,
23367,
23998,
24382,
24900,
25342,
26280,
27848
]
} | متى تم إصدار لعبة قراند ثيفت اوتو 5 ؟ | جراند ثفت أوتو V | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
302
],
"minimal_answers_end_byte": [
322
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
جراند ثفت أوتو V هي لعبة فيديو من نوع عالم مفتوح أكشن-مغامرات تصويب منظور الشخص الأول وتصويب منظور الشخص الثالث طورت من قبل روكستار نورث ومن نشر روكستار جيمز. صدرت في 17 سبتمبر 2013 للاكس بوكس 360 والبلايستيشن 3. وتم الإعلان عن موعد صدورها لمايكروسوفت ويندوز في 14 أبريل 2015.[1] اللعبة الأصدار الخامس عشر في السلسلة. كانت سرقة السيارات الكبرى 5 من أكثر الألعاب ترقباً، كونها واحد من آخر الألعاب الضخمة التي تصدر حصرياً لمنصات الجيل السابع من ألعاب الفيديو.[2]
تلعب سرقة السيارات الكبرى 5 من منظور الشخص الأول و الثالث على بلايستيشن 4 و إكس بوكس ون ومايكروسوفت ويندوز، تلعب بمنظور الشخص الثالث علي بلايستيشن 3 واكس بوكس 360 وتجمع عناصر قيادة السيارات والأكشن في عالم مفتوح، تسمح للاعبين بالتفاعل مع العالم كيفما شاءوا. تقع أحداث اللعبة في ولاية سان أندرياس الخيالية، المبنية على جنوب كالفيورنيا، تكفل لللاعب التجوال بحرية في أنحاء الريف ومدينة لوس سانتوس، المبنية على لوس أنجلوس. طور القصة يروي من خلال ثلاثة شخصيات يتم التحكم بها ويقوم اللاعب بالتحويل فيما بينهم، وهم: مايكل وتريفور وفرانكلين. القصة تتبع جهود الثلاثة الذي يقومون بالسطو على البنوك من أجل الثروة. يوجد في اللعبة طور اللعب الجماعي، والذي يسمح إلى ستة عشر لاعب بالمشاركة في اللعب التعاوني والتنافسي.
تطوير اللعبة بدء بعد فترة وجيزة من إصدار سرقة السيارات الكبرى 4، مع التركيز على تحسين الميكانيكية الأساسية للسلسلة عن طريق السماح للاعب بالتحكم بثلاثة شخصيات. عند صدورها تلقت اللعبة مراجعات إيجابية جداً من النقاد الذين مدحوا القصة والتقديم والعالم المفتوح. النجاح التجاري للعبة حطم ارقام قياسية بعائدات بلغت 800 مليون دولار أمريكي خلال الـ24 ساعة الاولى من اصدارها، أي حوالي 13 مليون نسخة. [3] ربحت اللعبة جائزة لعبة العام من العديد من منشورات الألعاب.
طريقة اللعب
سرقة السيارات الكبرى 5 "تطور كل شيء" متواجد في الأجزاء السابقة في السلسلة. عالم اللعبة أكبر من عالم ريد ديد ريدمبشن وغراند ثفت أوتو: سان أندرياس وغراند ثفت أوتو 4 مجتمعين. المناطق في اللعبة تشمل الشواطيء والجبال والبراري ومنطقة تشبه "سالتون البحر" في كاليفورنيا، وقاعدة عسكرية والضواحي. المحيط مصمم بالكامل وقابل للأستكشاف.[4]
قصة الطور الفردي في سرقة السيارات الكبرى 5 تروى من خلال ثلاث شخصيات قابلة للعب. مايكل وتريفور وفرانكلين، وهم مجرمون تترابط قصصهم بينما يكملون المهمات معاً. خلال مهمات القصة، بإمكان اللاعب التحويل بين الشخصيات الثلاث بينما يعملون معاً لإنجاز المطلوب; مثلاً في أحد المهام، مايكل ينزل بالحبل من أعلى المبنى، بينما يوفر فرانكلين تغطية له ببندقية القنص، وتريفور يتحكم بمروحية الهروب.[5]
بعيداً عن المهمات، اللاعب له الحرية في التحويل بين الشخصيات الثلاث وأستكشاف عالم اللعبة المفتوح، الذي يشمل نظام بيئي متكامل. عند التحويل بين الشخصيات فأن الكاميرا يتم تكبيرها بعيداً عن شخصية ما وتنزل إلى الشخصية المختارة مثل نمط جوجل إيرث. حتى عندما لا يكون اللاعب متحكماً بهم، كل شخصية ستستمر في حياتها في لوس سانتوس. بإمكان اللاعب سرقة ماكينات الصرافة الألية والأشتراك في العديد من الأنشطة مثل اليوغا وسباق ثلاثي والقفز من المنحدرات والتنس والغولف والغوص أو الذهاب إلى القاعة الرياضية "جيم". كل شخصية ستكون لها هوايات خاصة، والتي يمكن أكمالها مع أصدقاء الشخصية، لكن نظام المواعدة من سرقة السيارات الكبرى 4 لم يرجع. نظام التخصيص من سان أندرياس هو أيضاً غائب، لكن اللاعب بإمكانه تخصيص ملابس كل شخصية.[6]
الشخصيات بإستطاعتها توجيه أصبع الشتم إلى الناس، "هذا شيء توصيك روكستار بفعله في ظروف متنوعة لترى ردود فعل مختلفة من الناس". الناس تتفاعل بشكل مختلف اعتماداً على المنطقة.
الهاتف المحمول الذي ظهر في سرقة السيارات الكبرى 4 سيعود لكن الكثير من خصائصه قد تغيرت. يستخدم الهاتف المحمول أساساً في الأنشطة. ويمكن أستخدامه أيضاً للدخول إلى إنترنت اللعبة. سيكون هناك نظام أقتصادي "نابض بالحياة ومرح"، لكن اللاعب لن يستطيع شراء العقارات كما في فايس سيتي و فايس سيتي ستوريز. نظام التصويب تطور "بشكل كبير" من حيث الشعور والميكانيكية، ونظام القتال قد تطور أيضاً.[6]
GTA V ستحتوي على أكبر تشكلية مركبات من أي جزء مضى، تتضمن اضخم تشكيلة متنوعة من السيارات والشاحنات والدراجات الهوائية والنارية والمروحيات والطائرات. السيارات ستكون أفضل من GTA IV حيث "سيثبتون أفضل على الأرض" وميكانيكية القيادة ستكون "مثل لعبة سباقات".[6] اللاعبون سيكون بمقدورهم تخصيص سياراتهم من حيث اللون والتجهيزات، وكذلك إضافة العديد من التحسينات على الأسلحة.
في مايو 2013، اظهرت روكستار نسخة تجريبية (ديمو) عن اللعبة للصحافة تظهر فيها كل شخصية رئيسية لها قدرة خاصة يمكن تفعيلها، مايكل يستطيع إبطاء الوقت خلال الاشتباكات مسلحة (مماثلة لخاصية بوليت تايم في ماكس باين والعين الحمراء في ريد ديد ريدمبشن)، وفرانكلين يستطيع إبطاء الوقت أثناء القيادة وتريفور يستطيع الدخول في نوبة عنف حيث بأمكانه أن يأخذ ضرراً أقل، أو أن يلحق ضررا إضافيا بالأعداء ويستطيع أن ينفذ هجمات فريدة باليد والقدم عند تفعيله. الديمو تضمن أيضاً عناصر لعبة تقمص الأدوار— مثل القدرة على اكتساب الخبرة في مهارات محددة مثل الطيران، والقيادة، والقدرة على التحمل والقوة، شبيه بتلك الموجود في سان أندرياس.
نمط تعدد اللاعبين
نمط تعدد اللاعبين سيحتوي على طور الفرق "Crews" شبيه بالموجود في ماكس باين 3. النسخة الجديدة من ال<i data-parsoid='{"dsr":[9821,9836,2,2]}'>Social Club ستصل اللعب عبر عناوين متعددة، أبتداءً من سرقة السيارات الكبرى 5 و<i data-parsoid='{"dsr":[9902,9917,2,2]}'>Max Payne 3. عند اللعب بنمط تعدد اللاعبين في كلتا اللعبتين فأن الفرق "Crews" التي أنشئها اللاعب في لعبة ستنقل إلى اللعبة الأخرى. تدع سرقة السيارات الكبرى 5 اللاعبين ينشئون فرق خاصة مع الأصدقاء، أو ينضمون إلى فرق عامة. يستطيع اللاعب أن يكون عضواً في 5 فرق كحد أقصى، وأتمام المهمات ضمن الفريق ليكسب نقاط خبرة. في أواخر 2012، روكستار قالت أن "صقل اللعب الجماعي في عالم مفتوح إلى شيء خاص حقاً" كان تركيز ضخم في تطوير اللعبة.[7]
أصدرت روكستار أول عرض رسمي لنمط تعدد اللاعبين في 15 أغسطس 2013.[8] العرض قدم مفاهيم جديدة إلى هذا النمط في السلسلة، مثل السطو على البنوك والسرقات الصغيرة وأطوار العبة الإعتيادية (مثل Deathmatch) والقدرة على شراء العقارات، إضافة إلى لعب التنس والغولف والتسابق بالدراجات.
اللاعبون سيكونون قادرين على إنشاء مسارات للسباق وخرائط Deathmatch خاصة بهم.[9]
الشخصيات
أسلوب اللعب الخاص باللعبة هو واحد من ضمن الأشياء التى تم إبداعها بداخل اللعبة وذلك بسبب أنك لا تلعب بشخصية واحدة فقط وإنما ثلاث شخصيات لكل واحده منها مهماتها الخاصة والتى يمكن أن ترتبط بمهمات الشخصيات الأخري وتلعب بالثلاث شخصيات في آن واحد أي تستطيع التبديل بينهم بمهمة واحدة بالتاكيد هذا شئ رائع ولكن عند بداية لعبك للعبة لن تستطيع اللعب بالشخصيات الثلاثة مباشرة أو التبديل بينهم لأنك لم تقم بفتحهم بعد .
فستبدأ أولا بفرانكلين الشاب الفقير وهو في منتصف العشرينات من عمره يعيش في أحياء مدينه لوس سانتوس القديمة مع والدته ويعمل بمعرض سيارات وينفذ بعض المهام لصاحب المعرض والتى تكون معظمها مهام خارجة عن القانون كاسترداد سيارات المعرض التى ابتاعها الناس من صاحب المعرض ولم يقوموا بتسديد كل الأموال المتبقية عليهم ولكنه يفعل كل ذلك لأنه يود الحصول على المزيد من الأموال
مرورا بمايكل الشخصية سارق البنوك المتقاعد وهو في بداية الأربعينات من عمره يعيش مع عائلته التى سوف تقوم بتطيير عقله فإبنه مدمن على المخدارات ولعب ألعاب الفيديو أما إبنته فهى مولعة لأن تكون نجمه فنيه مشهورة ولكنها تتسكع مع الشخصيات الخطرة وأما زوجته فدوما ما تخونه مع مدربيها كمدرب التنس واليوغا.
أما تريفور الطيار العسكري السابق فهو شريك مايكل السابق يعيش وحده في مقطورة بالصحراء خارج مدينه لوس سانتوس ودوما ما تكون تصرفات تريفور تصرفات متهوره ومجنونة تجعل الجميع يهابه وهو شخصية مدمنه للمخدرات ودوما ما تكون كل تعاملاته مع تجار المخدرات والخارجين على القانون .[10]
خريطة العالم المفتوح
كيف نقوم بوصف خريطة العالم المفتوحة الخاص بلعبة GTA V والتى تقدر خريطتها بحجم مدينتين كاملتين بأمريكا الشمالية وتعد خريطة اللعبة أكبر خريطة لعبة عالم مفتوح بالتاريخ صدرت إلى الآن فلا شئ أروع من أن تقوم بالتجوال بهذا العالم المفتوح الكبير الذي بالطبع سيصعب عليك الوصول لنهايته سريعا والأروع من ذلك هو أن تقوم بالطيران فوق مدينه لوس سانتوس واكتشاف جميع الأماكن التى لم تكتشفها من قبل مرورا بالطبيعة الخلابة بعالم اللعبة ومشاهدة الحيوانات على جوانب الطريق كالغزلان تقوم بأكل العشب وركوضهم خلف بعضهم مع العلم هناك حوالي أكثر من 20 حيوانا مختلفا بعالم اللعبة ويمكنك القيام بتجربة رائعة أخري كالغوص تحت المياه ورؤية أسماك القرش والشعاب المرجانية وجميع أنواع الأسماك.[10]
قصة
بعد 9 سنوات من عملية فاشلة للسطو على بنك في لودندورف، شمال ينكتون ترك أثنان من شركائه ميتين وأجُبر الثالث على الهروب والاختباء، سارق بنوك سابق يدعى مايكل تاونلي يوضع تحت برنامج حماية الشهود مع عائلته في لوس سانتوس، سان أندرياس، تحت اسم مستعار مايكل دي سانتا. فرانكلين كلينتون، الذي يعمل كرجل استعادة ملكية لصالح محل شراء سيارات برفقة صديقه لامار ديفيس، يطلب منه استعادة سيارة من أبن مايكل المراهق، جيمي، الذي تأخر في دفع قرضه. يستنتج مايكل أنه أبنه على وشك أن يصبح ضحية أحتيال ائتماني، لذلك يواجه فرانكلين ويأمره تحت تهديد السلاح بأن يقود السيارة إلى داخل محل السيارات ليحطم واجهته. يفعل فرانكلين ذلك ثم يطرد من عمله، لكنه يصبح صديقاً لمايكل. عندما يكتشف مايكل أن زوجته أماندا تخونه مع مدرب التنس، هو وفرانكلين يقومان بمطاردته إلى بيت، الذي يحطمه مايكل نتيجة غضبه. على العموم، هذا البيت تعود ملكيته إلى تاجر مخدارات مكسيكي مارتن مادرازو، ويطلب منهما تعويض. يرضخ الأثنان لطلبه ويقومان مع آخرين بسرقة محل مجوهرات من أجل الدفع له. تريفور فيليبس، الناجي الوحيد من عملية السطو على البنك، يسمع عن السرقة ويدرك أن الفاعل لا يمكن أن يكون إلا مايكل نفسه. يذهب تريفور إلى لوس سانتوس للبحث عنه ويجده.
في هذه الأثناء، تصبح الحياة الخاصة للشخصيات الرئيسية الثلاثة خارجة عن السيطرة. ظهور تريفور غير متوقع يؤدي إلى سلوك متهور وغير منتظم من قبل مايكل، مما يدفع عائلته لتركه. يحاول مايكل ان يصنع شيء من نفسه ويصبح شخص ناجح، لذلك يذهب للعمل كمساعد للمنتج السينمائي سولومن ريتشاردز، هذا يؤدي به إلى صراع مع ديفين ويستون، مليادير رأسمالي، الذي يطور ضغينة ضده ويتعهد بالانتقام. فرنكلين يقلق على صديقه لامار الذي أصبح تحت تأثير هارولد "ستريتش" جوزيف، رجل عصابات أنظم إلى عصابة منافسة عندما كان في السجن ويحاول مراراً قتل لامار ليثبت نفسه لعصابته الجديدة. يحاول تريفور السيطرة على تجارة ميثامفيتامين في مقاطة بلين، وهذا يدخله في حرب مع عصابة الدراجات "The Lost Mc" وعصابات شوراع لاتينية وتجار مخدرات منافسين ومرتزقة مدعومين من الحكومة إضافة إلى أحد فروع المافيا الصينية "ترايد" بقيادة وي تشانغ.
على مدار القصة، يجبر مايكل من قبل عميلا الFBI ديف نورتن وستيف هينز على القيام بسلسلة من العمليات مع تريفور وفرنكلين هدفها تقويض وكالة منافسة، الCIA. يقوم الثلاثة تحت إدارة ستيف هينز بالهجوم على قافلة مصفحة تحمل أموال مخصصة لوكالة CIA ويقومون بالسطو على بنك يحتوي على جدول رواتب لجميع عناصر الشرطة والمسؤولين الحكومين الفاسدين في لوس سانتوس، لكن مايكل وتريفور يجبران على الأختباء مؤقتاً في مقاطعة بلين بعد أن يقوما بعملية لصالح مارتن مادرازو ويطالبان بتعويض لكنه يرفض، فيقوم ترفيور باختطاف زوجته. تزداد الرقابة على ستيف هينز نتيجة لأساليبه، فيجبر الثلاثة على أختراق المقر الرئيسي للFBI ومسح أي دليل من خوادمهم يتم استخدامه ضده. يستغل مايكل الفرصة ويمسح أيضاً أي معلومات عن نشاطاته، مدمراً بذلك نفوذ ستيف هينز عليه. بعد إقناع تريفور بإرجاع زوجة مادرازو، يبدئان بالتخطيط لأكثر العمليات جرأة: سرقة احتياطي سبائك الذهب من من المستودع الاتحادي.
بعد عودته إلى لوس سانتوس، يصالح مايكل زوجته أماندا وأولاده ويرجعون للعيش معاً. يكتشف تريفور أن أحد شركائهم في سرقة البنك قبل تسع سنوات ليس في السجن كما كان يعتقد، بل مدفون في القبر الذي من المفترض أن مايكل مدفون فيه. يشعر تريفور أن مايكل قد خانه، مما يسبب احتكاك داخل الجماعة ويهدد بتقويض عملية المستودع الاتحادي. عندما يقع مايكل وديف نورتن في وسط مواجه بين الFBI
والCIA وشركة أمن خاصة تدعى ميري ويذر، يقوم تريفور بمساعدتهما على الهروب، مدعياً أنه الوحيد الذي لديه الحق في قتل مايكل. على الرغم من عدم مسامحته، يقرر تريفور الأفتراق عن مايكل بعد القيام بسرقة سبائك الذهب كما هو مخطط.
يقوم الثلاثة بعملية المستودع الاتحادي بنجاح، لكن فرانكلين ينتهي المطاف به ملاحقاً من قبل ستيف هينز الذي يريد منه قتل تريفور وأيضاً من قبل ديفين ويستون الذي يريد منه قتل مايكل. فرانكلين لديه ثلاثة أختيارات: قتل مايكل أو تريفور أو تركهم ومواجهة أعدائهم معاً. إذا قام فرانكلين بقتل مايكل أو تريفور، فسيقطع علاقته بالشخص الناجي ويعود إلى حياته القديمة. بدلا من ذلك، إذا لم يقتل أي منهما، الثلاثة يجتمعون ويقومون بصد هجوم كبير من الFBI وميري ويذر، قبل الذهاب وقتل هارولد "ستريتش" جوزيف ووي تشانغ وستيف هينز وديفين ويستون. بعد القضاء على أعدائهم و يبقون أصدقاء ألى الأبد
تطوير
في مقابلة في نوفمبر 2009 مع صحيفة التايمز، منتج غراند ثفت أوتو دان هاوزر ناقش أعماله، من ضمنها مستقبل السلسلة. هو أعلن أنه خطط للأشتراك في كتابة سيناريو يصل إلى حوالي ألف صفحة. في نفس المقابلة، دان أيضاً شرح سير العمل الأساسي للشركة في صناعة ألعاب جديدة في السلسلة، والتي تنطوي على تصميم المدينة أولاً، ثم الشخصيات الرئيسية لاحقاً.[11][12][13]
في يوليو 2010،وضعت روكستار نورث أعلاناً لسبع وظائف بخصوص عنوان جديد. الشركة بحثت عن مصممي بيئة ومبرمجي فيزيائيات ومصممي شخصيات. أعلان العمل أيضاً طلب أن يكون الشخص "ذو خبرة أحترافية في مجال ألعاب الأكشن من منظور الشخص الثالث". من غير المعروف إذا ما روكستار كانت تعين من أجل GTA V، أو تقوم بتدعيم فريق تطوير لعبة "Agent".[14]
في يونيو 2011، في حديث مع جيم سبوت زعمت مصادر أنها مقربة من المطور أن تطوير اللعبة يجري "على قدم وساق"، وأن الأصدار في 2012 "محتمل"، قالوا أيضاً "أنها الكبيرة"، مشيرين إلى أن حجم اللعبة ضخم.[15]
دان هاوزر قال على الرغم من أن GTA V ستقدم موسيقى للمهمات مستوحات من ألعاب روكستار السابقة ريد ديد ريدمبشن وماكس بين 3، إلا أن محطات الراديو التقليدية ستبقى.[16] الحجم الهائل للوس سانتوس كان ضرورياً لأستيعاب الطيران.[17] دان هاوزر قال بأنه جادل ضد خروج أحداث اللعبة الجديدة من الولايات المتحدة.[18] فكرة ثلاث شخصيات بطلة في اللعبة جائت عن طريق مناقشة قصص توسعات GTA IV "حلقات من ليبرتي سيتي".[19] دان قال بأن أفضل الألعاب تصدر عند نهاية كل جيل، مشيراً إلى أن الوقت قد أستهلك في الحصول على أقصى استفادة من التكنولوجيا الحالية.[20] ليزلي بنزيز أحد منتجي اللعبة قال "نأمل بأن تفعل GTA V لطور اللعب الجماعي في عالم مفتوح ما فعلته GTA III لطور اللعب الفردي في عالم مفتوح.[21]
في 2 يوليو/تموز 2013، أعلنت روكستار بأن غراند ثفت أوتو V ستتطلب 8 جيجا مساحة إلزامية لتنصيبها على كل من الإكس بوكس 360 والبلايستيشن 3. نسخة الإكس بوكس 360 تأتي بقرصين: الأول يحتوي على بيانات التنصيب والثاني يستعمل لللعب. بينما نسخة البلايستيشن 3 تأتي على قرص واحد بلو راي.[22] روكستار أكدت بأن نسختي الإكس بوكس 360 والبلايستيشن 3 ستكون متشابه تماماً تقريباً.[23]
محتوى قابل للتحميل
في 4 أكتوبر 2012، المدير التنفيذي لتيك-تو إنترأكتيف سترو زيلنيك أقترح بأن روكستار لديها "الكثير من الأشياء المثيرة للأهتمام"، تخطط لها من أجل DLC اللعبة، لكن كان "الوقت مبكراً جداً" للحديث عنها.[24]
الاستقبال
تلقت غراند ثفت أوتو V مراجعات إيجابية جداً من النقاد والمعجبين حول العالم. ميتاكريتيك أعطى نسخة الأكس بوكس 360 100/98 ونسخة البلاي ستيشن 3 100/97،[25][26] أما جيم رانكينجز أعطى نسخة الأكس بوكس 360 96.95% ونسخة البلاي ستيشن 3 97.17%.[27][28] العديد من المراجعين مدحوا القصة والتقديم والعالم المفتوح.
كيزا ماكدونالد من IGN مدحت التطور الشخصيات الرئيسية الثلاثة، حيث ساعد ذلك على سرد القصة بطريقة أفضل والقضاء على التقلبات التي شعرت بها في قصة غراند ثفت أوتو IV. هي أيضاً مدحت حجم عالم اللعبة، وارتأت ان عالم اللعبة جعل من سان أندرياس "عالم حيوي".[29]
في غضون 24 ساعة من إصدراها، بلغت إيرادات غراند ثفت أوتو أكثر من 800 مليون دولار أمريكي،[3] أي حوالي 13 مليون نسخة بيعت، محطمة الرقم القياسي السابق المسجل باسم لعبة كول أوف ديوتي: بلاك أوبس II التي جمعت 500 مليون دولار في يوم إطلاقها الأول. الأرقام هذه تجاوزت توقعات المحليين بضعفين. كسرت اللعبة أيضا الأرقام القياسية من حيث عدد المبيعات، حيث أصبحت ثاني أكثر لعبة إكس بوكس 360 مبيعاً على الإطلاق.[30] المحللون يتوقعون أن تصل عائدات اللعبة إلى حوالي 1 مليار دولار خلال الشهر الأول فقط والمفاجأة انها وصلت ذلك المبلغ بـ3 ايام فقط.[31]
مراجع
وصلات خارجية
تصنيف:جراند ثفت أوتو V
تصنيف:ألعاب إكس بوكس 360
تصنيف:ألعاب إكس بوكس ون
تصنيف:ألعاب بلاي ستيشن 3
تصنيف:ألعاب بلاي ستيشن 4
تصنيف:ألعاب تصويب منظور الشخص الأول
تصنيف:ألعاب تصويب منظور الشخص الثالث
تصنيف:ألعاب حركة-مغامرات
تصنيف:ألعاب عالم مفتوح
تصنيف:ألعاب فيديو 2013
تصنيف:ألعاب فيديو الجريمة المنظمة
تصنيف:ألعاب فيديو بمحتوى قابل للتحميل
تصنيف:ألعاب فيديو تسلل
تصنيف:ألعاب فيديو تقع أحداثها في 2013
تصنيف:ألعاب فيديو تقع أحداثها في الولايات المتحدة
تصنيف:ألعاب فيديو تقع أحداثها في سنة 2004
تصنيف:ألعاب فيديو تقع أحداثها في لوس أنجلوس
تصنيف:ألعاب فيديو ذات نهايات بديلة
تصنيف:ألعاب فيديو سباقات
تصنيف:ألعاب فيديو فردية وجماعية
تصنيف:ألعاب فيديو لحركة بطيئة
تصنيف:ألعاب فيديو مثيرة للجدل
تصنيف:ألعاب فيديو مطورة في المملكة المتحدة
تصنيف:ألعاب ويندوز
تصنيف:جراند ثفت أوتو
تصنيف:حائزون على جائزة أكاديمية الفنون والعلوم التفاعلية
تصنيف:روكستار جيمز
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AF%20%D8%AB%D9%81%D8%AA%20%D8%A3%D9%88%D8%AA%D9%88%20V |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
162,
217,
426,
635,
1060,
1473,
1798,
1958,
2183,
2538,
2786,
2983,
3189,
3362,
3518,
3656,
3741,
4206,
4557,
4741,
4826,
4965,
5166,
5363,
5797,
6027,
6237,
6660,
6794,
7385,
7593,
7890,
8179,
8415,
9273,
9601,
9940,
10168,
10638,
10954,
11252,
11566,
11709,
12017,
12272,
12534,
12969,
13143,
13584,
14086,
14373,
14962,
15420,
15937,
16767,
17029,
17466,
17666,
18043,
18422,
18956,
19157,
19525,
19685,
20345,
20779,
20955,
21328,
21665,
22159,
22642,
22816,
23348,
23612,
23844,
23950,
24452,
24704,
25431,
25620,
26056,
26138,
26424,
26573,
26844,
27050,
27236,
27324,
27527,
27786,
27980,
28448,
28748,
28808,
29233,
29586,
30178,
30552,
30743,
31169,
31663,
32265,
33845,
34580,
35135,
35802,
36101,
36501,
36855,
37149,
37509,
38183,
38566,
38789,
39110,
39350,
39900,
40254,
40899,
41511,
41997,
42260,
42842,
43013,
43634,
43906,
44621,
44884,
45305,
45684,
46273,
46818,
47652,
48110,
48606,
49031,
49334,
49610,
49759,
50922,
51090,
51240,
51453,
51855,
52114,
52293,
52407,
52757,
52911,
53061,
53233,
53530,
53770,
53927,
54253,
54579,
54805,
55168,
55406,
55598,
55882,
56139,
56328,
56602,
56925,
57240,
57428,
57672,
57938,
58234,
58577,
58929,
59104,
59451,
59725,
59967,
60639,
60902,
61320,
61510,
61829,
62191,
62760,
63254,
63404,
63608,
63796,
64069,
64223,
64619,
64942,
65128,
65323,
65655,
65835,
66199,
67284,
67574,
67924,
68172,
68479,
68766,
68982,
69275,
69627,
69758,
70007,
70341,
70619,
70825,
70934,
71415,
71564,
71854,
72011,
72248,
72391,
72708,
72866,
73154,
73560,
73832,
74172,
74541,
74604,
74853,
75077,
75331,
75533,
75775,
76063,
76223,
76518,
76759,
77265,
77514,
77751,
77997,
78368,
78768,
79134,
79350,
79547,
79876,
80198,
80466,
80866,
81084,
81370,
81554,
81707,
81916,
82227,
82505,
82924,
83204,
83399,
83561,
83756,
83952,
84082,
84424,
84475,
84624,
84753,
85010,
85223,
85532,
85777,
86815,
87162,
87330,
87434,
87740,
87998,
88332,
88553,
88729,
88949,
89392,
89590,
89702,
89882,
90115,
90365,
90603,
90735,
90871,
91702,
91997,
92485,
92712,
92974,
93112,
93376,
93591,
94006,
94370,
94815,
95082,
95220,
95652,
95791,
95895,
96140,
96464,
96583,
96828,
97178,
97428,
97586,
97820,
97945,
98261,
98470,
98717,
99000,
99280,
99496,
99625,
99750,
100154,
100435,
100681,
100930,
101065,
101296,
101611,
102047,
102273,
102421,
102567,
102855,
103073,
103370,
103570,
103738,
104210,
104324,
104521,
104711,
104820,
105054,
105260,
105541,
105624,
106083,
106505,
106748,
106950,
107119,
107292,
107427,
107584,
107839,
108026,
108097
],
"plaintext_end_byte": [
161,
216,
403,
634,
1059,
1472,
1774,
1957,
2182,
2537,
2768,
2982,
3188,
3361,
3517,
3655,
3740,
4205,
4556,
4740,
4825,
4964,
5138,
5362,
5795,
6026,
6236,
6659,
6793,
7354,
7592,
7889,
8178,
8414,
9272,
9600,
9939,
10167,
10637,
10953,
11195,
11565,
11708,
12016,
12271,
12533,
12968,
13142,
13583,
14085,
14330,
14961,
15419,
15936,
16766,
17028,
17465,
17665,
18042,
18382,
18955,
19156,
19524,
19684,
20318,
20778,
20954,
21327,
21664,
22158,
22640,
22815,
23347,
23611,
23843,
23949,
24451,
24703,
25430,
25619,
26055,
26137,
26381,
26572,
26843,
27008,
27235,
27323,
27526,
27785,
27979,
28447,
28747,
28807,
29232,
29585,
30177,
30551,
30742,
31168,
31614,
32264,
33844,
34579,
35134,
35800,
36100,
36500,
36854,
37148,
37442,
38182,
38565,
38788,
39109,
39348,
39899,
40253,
40898,
41510,
41996,
42259,
42841,
43012,
43600,
43905,
44620,
44883,
45304,
45683,
46272,
46817,
47621,
48109,
48605,
49030,
49333,
49609,
49758,
50893,
51089,
51239,
51452,
51854,
52113,
52292,
52405,
52756,
52910,
53060,
53214,
53529,
53769,
53926,
54252,
54563,
54804,
55167,
55405,
55597,
55881,
56121,
56327,
56601,
56924,
57239,
57427,
57671,
57937,
58233,
58576,
58927,
59103,
59450,
59724,
59966,
60638,
60901,
61319,
61509,
61804,
62190,
62759,
63223,
63403,
63607,
63795,
64068,
64222,
64618,
64941,
65127,
65322,
65654,
65834,
66198,
67283,
67573,
67922,
68171,
68478,
68765,
68959,
69274,
69626,
69757,
70006,
70340,
70618,
70824,
70933,
71414,
71563,
71853,
71981,
72247,
72390,
72707,
72865,
73153,
73559,
73831,
74171,
74516,
74603,
74852,
75076,
75330,
75532,
75774,
76062,
76222,
76517,
76758,
77264,
77513,
77693,
77996,
78367,
78767,
79133,
79349,
79546,
79875,
80197,
80465,
80865,
81083,
81369,
81553,
81706,
81915,
82226,
82504,
82923,
83203,
83397,
83560,
83755,
83951,
84081,
84423,
84474,
84623,
84752,
85009,
85222,
85531,
85776,
86814,
87125,
87329,
87433,
87739,
87997,
88331,
88552,
88728,
88948,
89391,
89589,
89701,
89881,
90114,
90364,
90602,
90734,
90870,
91701,
91996,
92459,
92711,
92973,
93111,
93375,
93590,
94005,
94369,
94814,
95081,
95219,
95651,
95790,
95894,
96128,
96463,
96582,
96827,
97177,
97427,
97585,
97819,
97916,
98260,
98469,
98716,
98999,
99279,
99495,
99624,
99749,
100153,
100434,
100680,
100929,
101064,
101295,
101610,
102046,
102272,
102420,
102565,
102854,
103072,
103315,
103569,
103737,
104209,
104323,
104492,
104710,
104819,
105053,
105259,
105540,
105623,
106082,
106504,
106747,
106936,
107118,
107291,
107426,
107583,
107838,
108025,
108079,
108991
]
} | Je,nani mwanzilishi wa somo la Kemia? | Historia ya Kanisa | swahili | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Historia ya Kanisa ni fani inayochunguza historia ya Ukristo na ya miundo yake mbalimbali tangu Kanisa lilipoanzishwa na Yesu Kristo katika karne ya 1 hadi leo.
Kwa kawaida historia hiyo hugawanywa katika hatua nne:
kipindi cha Mitume wa Yesu na Mababu wa Kanisa (karne I-karne IX)
Karne za kati (karne IX-karne XV)
kipindi cha marekebisho (karne XVI-karne XVIII)
kipindi cha sasa (karne XIX-karne XXI)
Pande mbili za Kanisa
Kwa mtazamo wa imani, historia hiyo yote inaonyesha upande mmoja udhaifu na ukosefu wa Wakristo hata katika ngazi za juu, lakini pia uwezo wa neema ya Mungu wa kuleta watakatifu wapya katika mazingira yoyote.
Ni kwamba kwa Wakristo, Kanisa ni kitu kizuri na muhimu sana. Ni bibiarusi wa Yesu, ni mwili wa Kristo, ni chombo cha Mungu cha kuunganisha waumini wake kwa Roho Mtakatifu. Limepewa na Mungu wito wa kuwaletea watu Neno lake. Hivyo linatangaza Habari Njema, ambayo ni faraja kwa watu wanaotaka kukata tamaa. Linaombea watu. Linasaidia wenye dhiki. Linatetea haki za binadamu. Ndiyo sababu ya kusema: Nasadiki Kanisa takatifu.
Lakini Kanisa lina upande mwingine. Kati ya habari za siku zetu tunaweza kusikia juu ya magomvi ndani ya madhehebu fulani. Viongozi wanaweza kushindana. Vikundi vinaweza kujitokeza na kujitenga na Kanisa. Mambo ya hela yanaweza kupata uzito kuliko mambo ya kiroho. Masharti ya ajabuajabu yasiyo na msingi katika imani na mafundisho ya mitume, yanaweza kuzushwa ghafla na kutangazwa kuwa ya lazima mbele za Mungu.
Tukiingia katika historia ya Kanisa kwa undani tunapata habari nyingi za kusikitisha. Ni kwamba Wakristo ni binadamu. Waliopokea wokovu katika Kristo wako njiani kwenda mbinguni. Lakini bado ni wanadamu wenye dhambi na wenye kasoro. Kasoro hizo za kibinadamu zinaonekana katika historia ya Kanisa pia.
Mwanzilishi wa Kanisa
Mwanzo wa Kanisa ni kule Yerusalemu, mji mkuu wa nchi inayoitwa kwa majina mbalimbali katika historia yake ndefu, kama Kanaani, Israeli, Palestina au Uyahudi.
Mnamo mwaka 30 BK Yesu wa Nazareti alikufa msalabani. Aliuawa na serikali ya kikoloni ya Kiroma. Liwali (gavana) Mroma, kwa jina Pontio Pilato, alitoa dhidi yake hukumu ya mauti kwa sababu ya maombi ya viongozi wa Kiyahudi.
Yesu alishtakiwa mbele yake kuwa anataka kujipatia cheo cha Mfalme wa Wayahudi yaani kupindua utawala wa Kiroma. Viongozi Wayahudi wenyewe waliona kosa lake ni kwamba amejitangaza kwa uongo kuwa Masiya au Mwana wa Mungu. Lakini hilo halikuwa kosa machoni pa Waroma (ambao walikuwa Wapagani), hivyo wakatumia mashtaka yaliyoeleweka mbele za Pontio Pilato.
Biblia ya Kikristo inatuambia jinsi wafuasi wa Yesu walivyoanza kukata tamaa lakini baadaye wakakutana na Yesu aliyefufuka. Akaonana nao na kuwafundisha katika kipindi cha siku arobaini baada ya Pasaka na hatimaye akapaa mbinguni.
Mwanzo wa Kanisa
Siku ya hamsini baada ya Pasaka mji wa Yerusalemu ulijaa wageni kutoka sehemu nyingi za dunia. Walikuwa Wayahudi na watu waliovutiwa na dini yao: walikuwa wamefika kushiriki sikukuu za Kiyahudi.
Siku hiyo wanafunzi wa Yesu walimpokea Roho Mtakatifu. Matokeo yake ni kwamba walitoka nje ya mkutano wao wakaanza kumshuhudia Bwana wao mbele ya watu wote. Wengi wakasikia na wengi wakaamini wakabatizwa.
Kati ya wasikilizaji wa mahubiri ya wafuasi wa Yesu walikuwepo watu kutoka Asia, Ulaya na Afrika Kaskazini, na baadhi yao wakabatizwa. Ndio mwanzo wa ushirika wa Kikristo.
Siku ile inaitwa "Pentekoste": neno hilo la Kigiriki, maana yake ni "hamsini", yaani siku 50 baada ya Pasaka. Pentekoste ni sikukuu ya kuzaliwa kwa Kanisa.
Wote waliobatizwa siku ya Pentekoste "waliendelea kujifunza kutoka kwa mitume, kuishi pamoja kindugu, kumega mkate na kusali".(Mdo 2:42).
"Waumini wote waliendelea kuwa kitu kimoja na mali zao waligawana pamoja".(Mdo 2:44)
"Jumuiya yote ya waumini ilikuwa moyo mmoja na roho moja. Hakuna hata mmoja aliyekuwa na kitu chochote akakiweka kuwa mali yake binafsi, ila waligawana vyote walivyokuwa navyo. Mitume walishuhudia kwa nguvu nyingi kufufuka kwa Bwana Yesu, naye Mungu akawapa baraka nyingi. Hakuna mtu yeyote aliyetindikiwa kitu, maana waliokuwa na mashamba au nyumba walikuwa wanaviuza na kukabidhi mitume fedha hizo, zikagawiwa kila mmoja kadiri ya mahitaji yake". (Mdo 4:32-35).
Ushirika wa Wakristo leo unaonekana tofauti katika mambo mbalimbali. Tusishangae: Yesu alitumia mfano wa mbegu ndogo inayotarajiwa kuwa mti mkubwa baadaye. Watu 120 wa kwanza wamekuwa leo 2,500,000,000! Picha aliyotuachia Luka si sheria ambayo ni lazima tuifuate, bali ni mfano bora tu kwetu, ambao tuzingatie kwamba kila mahali mazingira ni tofauti.
Tangu miaka 2000 Wakristo wamepata kusikia tena na tena habari hizo wakapata mawazo mazuri jinsi gani ya kujenga jumuiya ya kindugu na ya kusaidiana katika mazingira yao hapa duniani.
Mpaka leo tabia kadhaa zilizotajwa katika Biblia zinakubalika kuwa alama za Kanisa:
a. kujifunza toka kwa mitume wa Yesu
b. kuishi pamoja kindugu na kuwasaidia wanyonge
c. kumega mkate, yaani kushiriki sakramenti
d. kusali
Hali ya kushirikiana mali zote haikuendelea kama utaratibu wa kawaida wa Wakristo wote. Lakini kutokana na mfano huo zimejitokeza jumuiya mbalimbali katika maisha ya Kanisa.
Maendeleo wakati wa Mitume
Wakati wa maisha ya Mitume, dhuluma zilizotabiriwa na Yesu zilianza kutoka kwa Wayahudi wasiomuamini na kutoka kwa watu wengine. Wa kwanza kuuawa alikuwa Stefano, na kati ya Mitume Yakobo Mkubwa.
Kabla ya kufa, wengi kwa kuuawa, mitume waliweka waandamizi wao, ambao kati yao walitajwa maaskofu mapadri na mashemasi. Mapema ulipatikana muundo mmoja wa uongozi kila jimbo, yaani askofu mmoja akisaidiwa na mapadri na mashemasi, badala ya mitindo mbalimbali iliyojitokeza awali. Ni hasa Ignas wa Antiokia ambaye katika barua zake anathibitisha muundo huohuo kila mahali alipopitia kutoka Siria hadi Italia mwanzoni mwa karne ya 2.
Katika barua hizo Ignas anaonyesha heshima ya pekee kwa Kanisa la Roma akiandika kuwa "linasimamia upendo". Hiyo ilichangiwa na kwamba mjini Roma ndiko Mitume Petro na Paulo walipomfia Yesu katika dhuluma ya Kaisari Nero (64-68).
Kati ya mambo muhimu zaidi yaliyojitokeza wakati wa Mitume ni maandishi mbalimbali ambayo baadhi yake yalianza kukusanywa na katika karne zilizofuata yalikuja kuunda Agano Jipya kama sehemu ya pili ya Biblia.
Maandishi ya kwanza ni barua zilizoandikwa na Mtume Paulo na wengineo tangu mwaka 50 hivi. Tangu mwaka 65 hivi zilianza kupatikana Injili, ambazo ni vitabu juu ya maisha na mafundisho ya Yesu. Luka mwinjili aliiongezea ile ya kwake kitabu cha pili (Matendo ya Mitume) kuhusu uenezi wa Kanisa kutoka Yerusalemu hadi Roma. Hatimaye kuna kitabu cha Ufunuo ambacho peke yake ni kwa kinabii, kikitumia mtindo wa kiapokaliptiko.
Uandishi (na halafu uteuzi) wa vitabu hivyo 27 kati ya vingine vyote ni sehemu muhimu ya maendeleo ya Kanisa chini ya Roho Mtakatifu.
Baada ya hapo vitabu viliendelea kuandikwa kwa kutetea, kutangaza na kufafanua imani sahihi: hivyo havikukusanywa katika Agano Jipya, lakini ndivyo mwanzo wa teolojia kama fani maalumu. Tofauti za ufafanuzi huo, kama zile kati ya shule ya Aleksandria na shule ya Antiokia, ndizo chanzo cha mabishano yaliyochangia mafarakano makubwa yaliyotokea hasa katika karne ya 5, ingawa kuanzia mwaka 325 mitaguso mikuu ilikusanya maaskofu wengi kutoka sehemu mbalimbali ili kumaliza migogoro. Tofauti za lugha na utamaduni, pamoja na utaifa, zilichangia sana mafarakano.
Uenezi katika karne za kwanza
Ukristo katika karne za kwanza ulienea haraka katika mabara matatu: Asia Magharibi, Afrika Kaskazini na Ulaya ya Kusini na Magharibi, mbali ya maeneo ya mbali zaidi kama Nubia, Ethiopia, Persia hadi India.
Siri mojawapo ya uenezi huo ni kuwepo kwa Dola la Roma. Serikali yake ilitawala nchi nyingi kuanzia kando ya Sahara upande wa kusini mpaka Uholanzi na Uingereza wa leo upande wa kaskazini, halafu kutoka milima ya Mesopotamia (leo Iraq) upande wa mashariki mpaka Ureno wa leo upande wa magharibi.
Watu wa Roma walifaulu kujenga dola hilo kubwa katika muda wa karne nyingi. Kwa jumla walitawala kwa hekima, hivyo wakafaulu kuendelea muda mrefu. Mwanzoni uraia ulikuwa kwa wakazi huru wa mji wa Roma tu, lakini polepole hata wakazi wa maeneo mengine chini ya Roma wakapewa haki za uraia.
Uwepo wa dola hilo ulisaidia sana uenezaji wa Ukristo. Ingawa watawala wake walijaribu muda mrefu kupinga imani mpya, kuwepo kwa utaratibu mmoja katika eneo kubwa hivyo kulisaidia kazi ya mitume na wahubiri wa Injili. Sababu ni kwamba:
a. katika eneo kubwa hakuna mipaka inayoweza kuzuia usafiri na mawasiliano. Ukisafiri leo kutoka Moroko kuelekea Misri unavuka mipaka minne, unahitaji paspoti na vibali vingi kila safari.
b. kulikuwa na usafiri. Merikebu zilizunguka pote katika Mediteranea zikibeba mizigo na watu. Waroma pia walikuwa hodari kujenga barabara kwenye nchi kavu. Walihitaji barabara hizo kwa matumizi ya kijeshi lakini zilisaidia pia mawasiliano mengine ya kiuchumi na usafiri.
c. Walitumia popote hela moja, wakawasiliana katika lugha zilezile za Kigiriki na Kilatini. Mashariki Kigiriki kilikuwa lugha ya elimu ya juu na ya biashara. Magharibi walitumia zaidi lugha ya Kilatini. Mpaka leo lugha hizo ni muhimu kama lugha za elimu. Kwa mfano maneno mengi ya sayansi (fizikia, kemia, biolojia, jiografia n.k.) yanayotumiwa katika lugha mbalimbali, asili ni ileile ya Kigiriki.
Utawala wa Kiroma ulileta kipindi kirefu cha amani na cha maendeleo ya kiuchumi. Lakini maendeleo hayo yalijengwa juu ya utaratibu mkali wa unyonyaji wa nchi na mikoa ndani ya dola. Kila sehemu wakazi walipaswa kulipa kodi. Kama kabila fulani lilijaribu kupinga utawala wa Roma wanajeshi wake wakafika haraka na kuzima ghasia.
Kwa mfano Wayahudi walipojaribu kujipatia uhuru tena mnamo mwaka 70 B.K. mji wa Yerusalemu uliharibiwa kabisa na wakazi wote wakauzwa utumwani. Watoto wa watumwa wakawa watumwa vilevile. Njia nyingine ya kugeuzwa mtumwa ilikuwa kutolipa madeni. Mdaiwa aliweza kushtakiwa na aliposhindwa kulipa aliuzwa mwenyewe kama malipo ya madeni yake.
Idadi ya watumwa ilikuwa kubwa: katika mikoa kadhaa ya Dola la Roma watumwa walikuwa asilimia 20 za wakazi wote. Wengi wao walikuwa na maisha mabaya, lakini wengine waliweza kupata maendeleo na hata kupewa uhuru na mabwana wao.
Wale watumwa walifurahia sana kusikia mafundisho mapya ya kwamba kila mtu ni mtoto wa Mungu na anapendwa naye. Wakashangaa sana kusikia ya kwamba Yesu Kristo alikufa msalabani kwa ajili ya dhambi za watu wote, na Mungu hajali sifa au cheo cha mtu. Wakiingia katika ushirika wa Kikristo waliweza kushangaa wanavyoruhusiwa kukutana na watu huru na hata matajiri. Ibada za kipagani zilitenga matabaka ya kijamii. Haikuwa kawaida kwa tajiri kusali pamoja na watumishi wake.
Watumwa walisikia katika ibada za Wakristo nyaraka za Mtume Paulo zinazokazia usawa kati ya Wakristo wote, akisititiza ya kwamba Wakristo wote watazamane kama ndugu na viungo vya mwili mmoja. "Maana katika Roho mmoja tulibatizwa sisi sote tulibatizwa kuwa mwili mmoja, ikiwa tu watumwa au ikiwa tu huru"(1Kor 12:13)
Ndiyo sababu ujumbe wa Kristo ulienea hasa kati ya maskini na watumwa. Lakini hata watu wa matabaka ya juu walivutwa na neno la Injili na mfano mzuri wa maisha ya Wakristo, uhodari wao katika mateso mbalimbali na utaratibu wao wa kusaidiana.
Dhuluma za muda mrefu katika Dola lote la Roma (64-313)
Dola la Roma lilikuwa na eneo kubwa sana katika nchi zinazozunguka Mediteranea katika mabara matatu. Mataifa mengi waliishi chini ya utawala wake. Utawala huo ulianza kabla ya Yesu kuzaliwa ukaendelea mpaka karne ya 5 baada ya Kristo upande wa magharibi wa bahari ya Kati na hadi karne ya 15 upande wa mashariki.
Kwa jumla serikali ya Roma iliwaachia watu uhuru waendelee na desturi au mila zao ila tu ilikuwa lazima walipe kodi na kukubali utawala mkuu.
Watu wengi sana walikuwa na imani ya miungu mingi. Waliabudu mahekaluni mbele ya sanamu za miungu ile. Walikuwa na imani ya kwamba miungu ilifanana kiasi na wanadamu ila ni mikubwa na yenye nguvu zaidi na inaishi milele. Vinginevyo waliamini miungu kuwa na tabia nyingi zinazofanana na tabia za kibinadamu.
Kwa upande mwingine waliamini ya kwamba hata mtu anaweza kupanda ngazi na kuwa kama mungu akiwa na sifa za kutosha zinazokubalika mbele za miungu yote na hasa mungu mkuu. Ndiyo asili ya kumtangaza mtawala mkuu au Kaisari wa Roma kuwa na sifa za kimungu.
Dhuluma ya kwanza yalitokea mwaka 64 BK, ya mwisho mwaka 309 BK. Katika kipindi hicho kirefu, vilirudia tena na tena vipindi vya mateso vikifuatana na vipindi vya amani. Lakini miaka yote Ukristo ulikuwa dini isiyo halali. Kila mara mateso yaliweza kuanza upya.
Mwishoni mwa karne ya 1 B.K. Kaisari Domitiano alianza kudai ibada za kimungu kwake mwenyewe. Popote katika eneo kubwa la Dola la Roma watu waliitwa kusimamisha sanamu zake na kumwabudu. Kwa wakazi wengi jambo halikuwa geni sana maana yake kwao jina moja liliongezeka katika orodha ya miungu iliyoabudiwa. Lakini kwa Wakristo tendo hili lilikuwa gumu mno. Imani ya Kikristo hukataa kuwepo kwa miungu mingi, vilevile hukataza kuiabudu.
Basi, Wakristo walikataa kuabudu sanamu za Kaisari. Tendo hili lilionekana kama kusaliti serikali. Wakuu wa mikoa na majimbo walianza kuwaadhibu wale wanaokataa ibada hiyo.
Lakini katika mwendo wa miaka ibada za sanamu za Kaisari zikaongezeka. Matatizo yakakua, vita vikaongezeka, uchumi na biashara vikashuka chini. Thamani ya fedha ikapungua. Watu wengi wakaanza kukata tamaa na kutafuta msaada katika dini mbalimbali. Hivyo mafundisho ya kidini yalizidi. Hapo wazo lilikua la kuwa anayekana kuwepo kwa miungu ni hatari kwa umma. Ni mwasi atakayesababisha hasira ya miungu juu ya watu wote: ni lazima aadhibiwe.
Katika hali hiyo Wakristo walijenga utaratibu mzuri wa kufundishana na kusaidiana katika matatizo. Halafu wakakaza sana mafundisho ili waumini wasimame imara katika matatizo na dhuluma. Wakaendelea kuombea serikali na watu wote. Wakajitahidi kuonyesha kwa maisha na matendo yao ya kwamba Ukristo ni imani yenye amani na upendo isiyoharibu umma. Wakakutana katika nyumba za watu binafsi, au kule Roma pia kwenye "katakombi" yaani makaburini chini ya ardhi kwani polisi haikuruhusiwa kuingia makaburini.
Pia wasomi walijitokeza kuandika vitabu ili kutetea Ukristo dhidi ya masingizio na chuki ya wengi; walifafanua imani ilivyo na kuonyesha kwamba maisha ya wafuasi wa Yesu hayaendi kinyume cha sheria za dola, hivyo dhuluma dhidi yao hazikubaliki.
Uhuru wa dini katika dola na matokeo yake
Mateso ya Wakristo yaliendelea mpaka mwaka 311. Lakini idadi yao iliendelea kuongezeka kote katika Dola la Roma. Mwaka 312 B.K. mtu kwa jina Konstantino alitafuta Ukaisari (cheo cha mtawala mkuu) akishindana na mgombea mwingine. Inasemekana siku moja aliota ndoto, akaona alama ya msalaba akasikia sauti iliyosema: "Kwa alama hii utashinda". Hapo aliwaruhusu wanajeshi wake waliokuwa Wakristo kusali akamshinda mgombea mwingine katika vita. Mwaka 313 B.K. Kaisari Konstantino akatangaza sheria iliyoruhusu Wakristo kuabudu kwa uhuru. Ukristo ukawa dini inayokubaliwa katika Dola la Roma.
Kipindi kipya kikaanza katika historia ya Ukristo. Kwa wengi hali hiyo ilikuwa ajabu la Mungu mwenyewe aliyemaliza matatizo yao, jinsi Biblia ilivyosema katika kitabu cha Ufunuo. Wakristo wakazidi kujenga na kupamba makanisa kila mahali. Vilevile ibada zilizidi kupangwa kwa utaratibu mzuri wa matini na vitendo. Maaskofu waliweza kukutana bila matatizo. Mikutano ya maaskofu (mitaguso ya ngazi mbalimbali) iliamua juu ya masuala na matatizo yaliyojitokeza.
Mwaka 325 mkutano wa kwanza wa Kanisa zima ukafanyika kule Nisea (Asia Ndogo). Wakristo wa nchi mbalimbali walikuwa wanatofautiana katika maelezo yao juu ya tabia ya Kimungu na ya kibinadamu za Kristo. Yaani kiasi gani Yesu ni mwanadamu na kiasi gani yeye ni Mungu. Kama alikuwa mwanadamu, je aliumbwa kama wanadamu wote? Lakini kama anaitwa Mungu ndiye Muumba mwenyewe. Kama yeye ni Mungu - aliwezaje kuumia msalabani? Au ni Mungu aliyejificha tu katika umbo la mwili, kumbe hakuteswa kweli, ilikuwa kama igizo tu.
Maaskofu waliokutana kule Nikea wakapatana juu ya mafundisho ya "Kanuni ya Imani ya Nisea" yanayosema "Twamwamini Bwana mmoja, Yesu Kristo, mwana pekee wa Mungu, mwana wa azali wa Baba, yu Mungu kutoka kwa Mungu, yu nuru kutoka kwa nuru, yu Mungu kweli kutoka kwa Mungu kweli, Mwana wa azali, asiyeumbwa; aliyeshuka kutoka mbinguni kwa ajili yetu wanadamu na kwa wokovu wetu; akatwaa mwili kwa uwezo wa Roho Mtakatifu katika Bikira Maria, akawa mwanadamu; akasulibiwa kwa ajili yetu zamani za Pontio Pilato; aliteswa, akazikwa, siku ya tatu akafufuka kama yanenavyo maandiko matakatifu; akapaa mbinguni, ameketi mkono wa kuume wa Baba; kutoka huko atakuja tena kwa utukufu kuwahukumu walio hai na wafu; na ufalme wake hauna mwisho." Maneno hayo hutumika mpaka leo katika ibada za kikristo (pamoja na "kanuni ya Imani ya Mitume").
Baada ya Konstantino Kanisa lilikua sana. Watu wengi walijiunga na Ukristo. Zamani ilikuwa hatari kuwa Mkristo, kumbe sasa imekuwa faida, hata watu wenye imani haba waliosita zamani wakajiunga na Kanisa. Baada ya Konstantino makaisari wenyewe walikuwa Wakristo.
Mwaka 380 mambo yaligeuka kinyume cha hali ya awali: serikali ya Kaisari Theodosi I ilitangaza Ukristo wa Kikatoliki kuwa dini rasmi ya dola. Kanisa lilipewa hela na serikali. Kaisari mpya aliwekwa wakfu katika ibada kanisani. Kabla yake Armenia ilikuwa nchi ya kwanza kupokea Ukristo kama dini ya taifa (301). Ushindi huo ulifanya wengi watamani vyeo ndani ya Kanisa, kwa kuwa viliendana sasa na heshima na mali: hivyo ubora ulipungua.
Mwishoni serikali ilianza kufunga na kubomoa mahekalu ya Wapagani. Asiyekuwa Mkristo alianza kupata matatizo. Ilitokea mara kadhaa ya kwamba walimu wapagani walipigwa na kuuawa na umati wa Wakristo.
Katika miji mbalimbali watu walianza kuwatesa hata kuwaua Wayahudi wakiwashutumu kwamba ndio waliomwua Yesu. Sisi tunaweza kushangaa jinsi hali hiyo ilivyoweza kutokea. Yesu mwenyewe alikuwa Myahudi na mpaka msalabani alifuata taratibu za taifa la Israeli. Mtume Paulo alifundisha ya kwamba Wayahudi hawawezi kupoteza ahadi na agano la Mungu kwao hata wakimkataa Yesu Kristo.
Bila shaka Yesu hakutaka watu walazimishwe kujiunga na Kanisa lake. Lakini katika mawazo na uzoefu wa Waroma dini na serikali zilikuwa kitu kimoja. Ikiwa sasa Kaisari, wakubwa wa serikali na watu wengi walikuwa Wakristo walihisi ni kawaida kwa wote kufuata dini hiyo. Kumbe Kanisa lilianza kutumiwa na wanasiasa kwa malengo yao ya kidunia.
Atanasi na mababu wengine wa Mashariki
Ni huko Aleksandria ulikotokea uzushi mkuu wa historia yote ya Kanisa: padri Ario alikanusha umungu wa Yesu. Mafundisho yake yalienea kote mashariki na kuungwa mkono na watawala kwa nguvu za dola. Lakini ni Kanisa la Misri lililompinga kwa uimara wa pekee, bila kujali dhuluma.
Kati ya wote, alijitokeza Atanasi wa Aleksandria anayeitwa Mkuu (Aleksandria, Misri, 295 hivi - Aleksandria, 2 Mei 373), Patriarki wa Kanisa Katoliki la madhehebu ya Misri kati ya mitaguso mikuu miwili ya kwanza: Nisea I (325) na Konstantinopoli I (383).
Maisha yote ya Atanasi yalihusika na juhudi kubwa za Kanisa kwa ajili ya kufafanua na kutetea imani sahihi juu ya Yesu na juu ya Utatu hata akaitwa mapema “nguzo ya Kanisa” (Gregori wa Nazianzo).
Pamoja na kupatwa na vurugu nyingi maishani (hasa kufukuzwa mara tano kutoka mji wake), Atanasi aliandika sana: hotuba na barua, lakini pia vitabu juu ya imani, historia, ufafanuzi wa Biblia, pamoja na maisha ya Kiroho. Kitabu chake maarufu kimojawapo kinahusu umwilisho wa Neno; humo aliandika kuwa Neno wa Mungu “alifanyika mtu ili sisi tuweze kufanywa Mungu”.
Lakini kitabu ambacho kilienea na kuathiri zaidi maisha ya Kanisa labda ni "Maisha ya Antoni" ambacho kilieneza umonaki haraka mashariki na vilevile magharibi.
Mbali ya Atanasi, katika karne ya 4 na ya 5 Kanisa la Mashariki lilizaa mababu wengine bora: Basili Mkuu (Kaisarea wa Kapadokia, leo Kayseri, nchini Uturuki, takriban 329 – Kaisarea wa Kapadokia, 1 Januari 379, Gregori wa Nazianzo (Arianzo, leo Güzelyurt nchini Uturuki, 329 - Arianzo, 25 Januari 390) na Yohane Krisostomo (Antiokia wa Siria, leo Antakya, nchini Uturuki, 347 hivi - Comana Pontica, Uturuki, 14 Septemba 407). Wote walikuwa maaskofu na wote walipitia kwanza umonaki. Ndio waliofafanua kwa dhati zaidi mafumbo ya Ukristo, kuanzia lile la Utatu mtakatifu, na ndio waliobaki kielelezo kwa liturujia na uchungaji bora.
Umonaki - maisha ya pekee
Watawa ni Wakristo walioamua kuishi kwa njia ya pekee. Leo hii mashirika ya watawa ni maelfu. Kwa kawaida kila shirika lina mkazo wake wa pekee, kama vile maisha ya kimya katika sala au huduma za upendo: hospitali, nyumba za mayatima, ufundishaji, uinjilishaji, misheni, au n.k. Hivyo mtawa anaweza kuwa na maisha ya kutotoka katika nyumba ya shirika lake au anaweza kuishi kati ya Wakristo na wasio Wakristo akiwatolea huduma zake.
Mara nyingi tumezoea kuwaona katika Kanisa Katoliki. Lakini wako vilevile kati ya Waanglikana na Walutheri, ingawa si wengi. Ulaya wako hata masista Wamoravian na Wabaptisti.
Mtawa amepokea katika maisha yake ushauri wa mtume Paulo (ambaye hakuoa): «Nawaambia wale wasiooa bado, Ni heri wakae kama nilivyo» 1Kor 7:8. Yesu mwenyewe aliwahi kueleza ya kwamba watakuwepo wale watakaochagua maisha ya pekee bila familia na uzazi kwa ajili ya Ufalme wa Mungu (Mt 19:12: "Wako matowashi waliojifanya kuwa matowashi kwa ajili ya ufalme wa mbinguni»).
Kwa jumla watawa ni kundi muhimu linalosaidia sana kazi ya kiroho katika Ukristo. Wako huru kuliko wengine kujitolea katika huduma za Kanisa, kwani hawalazimiki kufikiria maendeleo ya watoto wao. Watawa wanaweza kuishi peke yao lakini mara nyingi wanajiunga na shirika au jumuiya na kuweka nadhiri za useja mtakatifu, ufukara na utiifu.
Asili ya jumuiya hizo iko Misri. Katika karne ya 3 mateso yalizidi chini ya serikali ya Waroma Wapagani. Wakristo wengine walijificha jangwani wakiogopa kulazimishwa kutoa sadaka kwa sanamu. Wengine waliona jinsi familia yao ilivyouawa katika dhuluma za kidini. Wengine karibu walikata tamaa wakiona Wakristo wengine walivyokana imani kwa kuogopa mateso. Kumbe wengine hawakuona raha tena katika maisha ya kawaida, wakajitenga na dunia wakaenda porini kuishi kule maisha ya kufunga na kusali.
Watawa hao waliitwa kwa jina la Kigiriki "wamonaki" (monos= moja; monakos= anayekaa peke yake). Walikaa jangwani katika maeneo yaliyokuwa mbali na miji na vitovu vya utawala wa Kiroma. Lakini waliheshimiwa sana na wananchi wa kawaida. Walitumia muda mwingi wakisali na kusoma Biblia. Watu wakazoea kuwaendea kuomba ushauri wao katika mambo ya kiroho au maisha kwa ujumla, kuombewa katika magonjwa n.k. Wengine walizoea kupokea zawadi za wanavijiji wakaelekea maisha ya kuombaomba.
Wamonaki wa kwanza walikaa kila mmoja peke yake bila kushirikiana. Antoni wa Misri alikuwa mmojawao, naye akaona umuhimu wa kuweka utaratibu fulani kati ya wamonaki wenzake.
Mwanafunzi wake Pakomi aliendeleza mkazo wake akawaunganisha wamonaki mahali pamoja akawapa utaratibu wa kazi na sala. Katika utaratibu huo kila mmonaki (pia masista katika mashirika yao) hutoa ahadi au nadhiri tatu:
1. Useja mtakatifu: atachagua maisha bila ndoa; badala yake kujiunga na shirika la wenzake kama familia ya kiroho.
2. Ufukara: ataacha mali yake ya binafsi na hatatafuta tena utajiri wa kidunia.
3. Utii: atamtii mkuu wa shirika hilo aliyechaguliwa kati yao (huitwa "Abba/Abati") na kutii taratibu za ushirika wake.
Utaratibu huo wa umonaki ulienea haraka: watawa wakaanza kukaa na kufanya kazi pamoja ili kujipatia mahitaji yao wenyewe. Baadaye vituo vya wamonaki vilikuwa vitovu vya elimu ambapo sehemu ya wamonaki walisoma, kuandika (au kunakili) vitabu, kuanzisha shule n.k.
Tangu karne IV umonaki ulijitokeza magharibi pia: huko Italia, Ufaransa na Hispania kulikuwa na monasteri za kike na za kiume zilizosimamiwa na maaskofu watakatifu. Kati yao wa kwanza kupitia umonaki ni Martino wa Tours (316-397).
Hasa maandishi ya Yohane Kasiano (360-435) yalieneza hekima ya wamonaki wengi wa mashariki alioongea nao.
Augustino wa Hippo (354-430), babu wa Kanisa muhimu kuliko wote, baada ya kuongoka na kutembelea baadhi ya monasteri, alirudi Afrika Kaskazini aanzishe maisha ya pamoja. Kwanza aliishi na walei wenzake, halafu akiwa askofu aliishi na mapadri wake, akawashirikisha utajiri wake wa akili na roho ili wafanye vizuri utume. Katika kanuni yake, iliyotumika kwa wanawake pia, umoja uliwekwa kuwa lengo lenyewe la utawa, si jambo lake mojawapo tu. Hata yeye aliathiri sana maisha ya kitawa ya magharibi kote.
Benedikto wa Nursia (480-547) ndiye aliyeunda umonaki wa magharibi kwa namna ya kudumu hasa kwa njia ya kanuni aliyoitunga polepole, kutokana na mang’amuzi yake, Kanuni ya Mwalimu asiyejulikana na mafundisho ya Bazili na mababu wengine wa jangwani.
Kanuni yake iliunganisha vizuri maelekeo mawili ya umonaki wa zamani: kumtafuta Mungu kwa juhudi upwekeni na kuishi kwa umoja. Sifa yake nyingine ni mchanganuo mzuri wa sala na kazi mbalimbali ambazo ziliokoa elimu ya zamani na kufufua uchumi wa Ulaya Magharibi baada ya makabila ya Kijerumani kuvuruga kote. Yeye alidumisha ubaba wa Kiroho katika jumuia nzima: ndiyo maana abati ana nafasi ya pekee na ya kudumu kwa wamonaki, ambao aliwafafanua kuwa watu “wanaoishi katika monasteri na kutii kanuni moja na abati mmoja”. Kwake monasteri ni shule ya utumishi wa Bwana, ambapo abati ndiye mwalimu, na kanuni ndiyo kitabu. Kinyume cha watawa wazururaji wa zamani hizo za misusuko, Benedikto alidai udumifu katika monasteri.
Kutokana na kila monasteri kujitegemea, Wabenedikto wakapata sura tofautitofauti bila ya kuachana na kanuni. Ushirikiano kati ya monasteri mbalimbali unategemea asili yake na mitindo yake.
Kati ya aina nyingine za umonaki wa magharibi inakumbukwa hasa ile ya Wakristo wa Kiselti (Ulaya visiwani). Hao hawakuwa na majimbo bali walimtegemea askofu-abati wa monasteri ya jirani na kufuata desturi za kimonaki, hasa maisha magumu ya malipizi na maungamo ya mara kwa mara. Kutoka huko wamonaki wengi walihamia Ulaya bara kama wasafiri wa Kristo na wamisionari wakieneza desturi hizo. Kati yao anasifiwa hasa Kolumbani (540-615).
Hatimaye wakaja kukubali kanuni ya Benedikto pamoja na desturi za Kanisa la Roma.
Wamonaki wengine pia walichangia sana uenezaji wa Ukristo Ulaya, k.mf. Augustino wa Canterbury (+605), aliyetumwa Uingereza na Papa Gregori I (540-604), mmonaki wa kwanza kufikia Upapa, halafu Bonifas (672-754), mtume wa Ujerumani na mfiadini.
Wamisionari Wamisri katika mabara matatu
Panteno wa Chuo cha Aleksandria alikwenda India kuhubiri Injili. Wamisionari wa Kanisa la Misri walianzisha Kanisa katika Sudan na Ethiopia za leo.
Hata sehemu mbalimbali za Ulaya zinakumbuka wamisionari kutoka Afrika waliohubiri huko Injili wakati wa Dola la Roma. Askari Wamisri katika jeshi la Roma walikaa miaka mingi Uswisi na kwingineko. Kati yao kulikuwa na Wakristo waliohubiri huko Injili kwa mara ya kwanza.
Kule Ireland Wamisri waliunda monasteri mnamo mwaka 500 na kufundisha Injili. Waireland wanafunzi wa Waafrika hao ndio wainjilisti wa Ujerumani na Uholanzi baadaye.
Augustino na mababu wengine wa Magharibi
Augustino (Thagaste, leo Souk Ahras nchini Algeria, 13 Novemba 354 – Hippo, leo Annaba, Algeria, 28 Agosti, 430) alikuwa mtawa, mwanateolojia, padri na hatimaye askofu mkuu wa Hippo.
Ndiye kiongozi mkuu wa Kanisa Katoliki katika Afrika Kaskazini mwanzoni mwa karne ya 5.
Katika historia yote Augustino ni kati ya watu wenye akili kubwa zaidi, iliyopenya masuala yoyote, pamoja na ubunifu wa ajabu na moyo mpana. Aliunda upya teolojia ya mapokeo akiitia chapa yake mwenyewe.
Kati ya mababu wa Kanisa, ndiye aliyetuachia maandishi mengi zaidi, kuanzia yale maarufu sana yanayoitwa "Maungamo", kwa kuwa humo miaka 397-400 aliungama sifa za Mungu na ukosefu wake mwenyewe kwa kusimulia alivyoishi hadi miaka ya kwanza baada ya kuongoka.
Kila wakati ulifurahia zaidi kitu fulani katika Augustino. Siku hizi anapendwa hasa kwa unyofu wake katika kujichunguza na kutoa siri zake, akikiri makosa yake na kuyageuza yawe sifa kwa Mungu.
Uzingatifu wake wa fumbo la nafsi yake ambamo fumbo la Mungu limefichama, ni mzuri ajabu kiasi cha kubaki hata leo kilele cha kujitafiti kiroho. Aliandika: “Usiende nje, rudi ndani mwako; ukweli unakaa katika utu wa ndani; na ukiona umbile lako ni geugeu, panda juu yako. Lakini kumbuka, unapopanda juu yako, unapanda juu ya roho inayofikiri. Basi, ufikie pale mwanga wa akili unapowaka”. Tena: “Naona ni lazima wanadamu warudishiwe tumaini la kupata ukweli”.
Posidi, mtu wa kwanza kuandika habari za maisha ya Augustino (kwa Kilatini, “Vita Augustini”), alisema “waamini wanamkuta daima hai” katika vitabu vyake. Kweli havionyeshi imepita miaka 1600 tangu viandikwe: humo anaonekana kama rafiki yetu wa wakati huu anayesema nasi kwa imani isiyozeeka.
Augustino mwenyewe aliviorodhesha 1,030, ambavyo si vyote.
Kazi yake kubwa haikuwa kuandika maelezo juu ya vitabu na maneno ya Biblia yenyewe alivyofanya Origene, bali kuingiza Biblia katika mazingira ya kiroho, ya kijamii na ya kisiasa ya wakati wake. Hapo, akitegemea mamlaka ya imani inayodhihirishwa na Biblia, maandiko ya Kimungu yasiyoweza kukosea yakisomwa katika mapokeo ya Kanisa lililoorodhesha vitabu vinavyoiunda, aliuliza maswali na kutoa majibu yaliyo muhimu mpaka leo.
Akilinganisha imani na akili, Augustino alichunguza hasa fumbo la Mungu (Ukweli mkuu na Upendo wa milele, unaohitajiwa na roho ili kupata amani) na la binadamu (ambaye ni sura na mfano wa Mungu). Huyo katika roho yake isiyokufa, bado ana uwezo wa kuinuka hadi kwa Mungu, ingawa uwezo huo umeharibiwa na dhambi na unahitaji kabisa kurekebishwa na neema.
Teolojia yake kuhusu Utatu inaendeleza ile ya mapokeo na kuathiri Kanisa lote la Magharibi. Augustino anaweka wazi kuwa Nafsi tatu ni sawa lakini hazichanganyikani; tena anajaribu kuufafanua Utatu kwa kutumia saikolojia (mfano wa kumbukumbu, akili na utashi). Kitabu muhimu zaidi kuhusu Utatu (kwa Kilatini kinaitwa “De Trinitate”) alikiandika miaka 399-420. Kilichukua muda mrefu kwa kuwa alisimamisha uandishi wake miaka minane “kwa sababu ni kigumu mno na nadhani wachache tu wanaweza kukielewa; basi kuna haraka zaidi ya kuwa na vitabu vingine tunavyotumaini vitafaidisha wengi”.
Hivyo alielekeza nguvu zake kutunga vitabu vya katekesi kwa wasio na elimu (hasa “De Catechizandis Rudibus”). Akijibu hoja za Wadonati, ambao walitaka Kanisa la Kiafrika na kuchukia mambo ya Kilatini, alikubali kurahisisha lugha hata kufanya makosa ya kisarufi kusudi wamuelewe zaidi akifafanua umoja wa Kanisa ulivyo muhimu kwa mahusiano na Mungu na kwa amani duniani.
Hasa hotuba zake, zilizoandikwa na wengine wakati alipokuwa anazitoa kwa watu akiongea nao kirahisi, zimechangia kueneza ujumbe wake. Tunazo bado karibu 600, lakini zilikuwa zaidi ya 3,000.
Pia alifafanua upya imani kuhusu umwilisho wa Mwana wa Mungu, akiwahi kutumia misamiati iliyokuja kupitishwa na Mtaguso wa Kalsedonia (451): uwepo wa hali mbili (ya Kimungu na ya kibinadamu) katika nafsi moja. Lengo la umwilisho lilikuwa wokovu wa watu, hivyo hakuna anayeweza kuokoka bila Kristo aliyejitoa sadaka kwa Baba, “akitakasa, akifuta na kutangua makosa yote ya binadamu, akiwakomboa kutoka mamlaka ya shetani”.
Mbali ya Augustino, Kanisa la Magharibi katika karne ya 4 hadi ya 6 lilizaa mababu wa Kanisa wengine walioathiri moja kwa moja imani, maadili, liturujia na uchungaji: kwanza askofu Ambrosi (Trier, leo nchini Ujerumani, 340 hivi - Milano, Italia, 4 Aprili 397), ambaye ndiye aliyembatiza Augustino, halafu padri Jeromu (Strido, leo nchini Korasya 347 - Bethlehemu, Israeli, 420) na Papa Gregori I (Roma, Italia, 540 hivi – Roma, 12 Machi 604) .
Mafarakano ya mataifa mazima na umoja wa Kanisa
Katika karne ya 4 dola kubwa la Roma lilianza kupata matatizo. Makabila kutoka Ulaya kaskazini yalianza kuhamia kusini. Hali ya hewa kule ilibadilika: watu wakakosa chakula cha kutosha. Hiyo ilisababisha kipindi kirefu cha vita na vurugu. Waliohama wakawasukuma majirani wao walioanza kuhamahama vilevile. Matembezi hayo yalifika kwenye mipaka ya Dola la Roma. Waroma walishindwa kuwazuia kutokana na uzazi wao kupungua na polepole mataifa yale yasiyostaarabika yakaingia katika eneo la dola na kutwaa mikoa mbalimbali. Waroma wakatumia hela nyingi sana kwa ajili ya jeshi lao lakini bila kufanikiwa.
Mwaka 395 Kaisari akagawa dola la Roma katika sehemu mbili, yaani Magharibi (makao makuu Roma) na Mashariki (makao makuu Bizanti). Mpaka wa katikati ulifuata tofauti ya utamaduni kati ya maeneo yaliyotumia zaidi lugha ya Kigiriki na maeneo yaliyotumia zaidi Kilatini. Ugawaji huo ulikuwa na kusudi la kurahisisha utawala na utetezi. Lakini mwaka 410 makabila yasiyostaarabika yaliteka na kuharibu mji wa Roma. Mwaka 476 Kaisari wa mwisho wa Magharibi aliuawa.
Makabila ya Kijerumaniki yalichukua utawala katika sehemu zote za Ulaya mpaka Afrika Kaskazini. Dola la Roma la Magharibi likagawanywa katika nchi nyingi ndogondogo. Kila sehemu makabila toka Kaskazini yalitawala kama tabaka dogo la juu wakiwategemea wenyeji kuendelea kuzalisha mali na wenyewe kupokea kodi zao. Lakini utaratibu, mawasiliano na usalama viliharibika kabisa. Uchumi na utamaduni vilirudi nyuma. Umoja wa kisiasa uliharibika, badala yake yalitokea maeneo mengi madogo ya kikabila. Ulaya Magharibi ilibaki na chombo kimoja tu chenye umoja uliovuka mipaka: Kanisa Katoliki chini ya uongozi wa Askofu wa Roma. Ndiye aliyetunza urithi wa jina kubwa la Roma akiheshimiwa pia kama mwandamizi wa Mtume Petro. Yeye kama mchungaji mkuu alilazimika kuwajibika ili kuokoa jahazi. Ndivyo walivyofanya hasa Papa Leo I na Papa Gregori I. Wafaranki, kabila kubwa la Kigermanik waliwahi kujiunga na Kanisa Katoliki wakawa msaada mkubwa kwa Mapapa. Isipokuwa, kwa kuwaachia watawale Italia ya Kati, walisababisha Papa aanze kuwa kama mfalme wa dunia hii, jambo lililoathiri sana majukumu yake ya kiroho hadi mwaka 1870.
Kwa sababu elimu ilishuka chini popote Ulaya Magharibi, ni ndani ya Kanisa tu kwamba mapadri na wamonaki wakaendelea kusoma na kutunza elimu ya kale. Kwa juhudi za wamonaki Wabenedikto na wengineo, ustaarabu wa kale uliokolewa katika vitabu vyake na uinjilishaji uliendelea katika Ulaya ya Kati. Ni kwamba watu kutoka Ulaya kaskazini hawakuwa wasomi. Hivyo watawala wao walitegemea watu wa Kanisa wakitaka kuandika au kusomewa barua au mikataba. Polepole watawala wapya pamoja na makabila yao wakapokea Ukristo. Walifundishwa kwamba mfalme hupewa madaraka yake na Mungu, hivi anapaswa kufuata shauri la Kanisa ambalo linatangaza mapenzi ya Mungu. Kutokana na hali hiyo ya kiutamaduni na ya kiroho Kanisa lilikuwa na athari kubwa sana.
Utamaduni na utaratibu wa kale viliendelea katika sehemu ya mashariki ya dola. Mtawala wa Bizanti akaendelea kutumia cheo cha Kaisari wa Roma. Taratibu za siasa, serikali na uchumi ziliendelea. Makaisari wengine wa Mashariki walijaribu kutawala tena eneo lote la zamani hata upande wa magharibi lakini ilishindikana. Kanisa huko liliendelea kuwa dini rasmi ya serikali. Kwa sababu serikali ilikuwa yenye nguvu zaidi, Kanisa lilikuwa chini yake. Kaisari alikuwa mlezi mkuu wa kanisa. Ndiye aliyemthibitisha Askofu Mkuu wa Bizanti na maaskofu wa dayosisi.
Kwa sababu ya matatizo ya ndani ya dola la Roma la Mashariki (= Bizanti) mafarakano yalitokea katika nchi za Misri na Siria zilizokuwa chini ya Kaisari wa Bizanti. Katika nchi hizo, baada ya mtaguso wa Kalsedonia (451), sehemu kubwa ya Wakristo walijitenga na kuendelea kama Kanisa la kitaifa. Kanisa la Misri lilifuatwa na Kanisa la Nubia na la Ethiopia. Kwa namna hiyo makanisa hayo ya kale ya Afrika yameendelea hadi leo kwa namna ya pekee. Ilitokea vilevile kwa Kanisa la Siria, la Armenia n.k. Hawakuwa tena waamini binafsi walioshika msimamo tofauti na ule rasmi, bali Wakristo karibu wote wa nchi fulani chini ya maaskofu wao waliojitenga na umoja wa Kanisa.
Kabla ya hapo, kufuatana na mtaguso wa Efeso (431), Wakristo wa nje ya Dola la Roma upande wa mashariki (Mesopotamia, Uajemi n.k.) walikuwa wameshajitenga na kuendeleza maisha ya Kikristo chini ya dhuluma za Dola la Uajemi, huku wakieneza habari njema mbali zaidi na zaidi, hadi China na Indonesia.
Kumbe Kanisa Katoliki liliendelea tofautitofauti katika sehemu hizo za mashariki na magharibi za Dola la Roma. Wakristo wa Magharibi (nchi za Ulaya magharibi pamoja na Afrika kaskazini) wakafuata uongozi wa Papa yaani Askofu wa Roma. Kanisani walitumia lugha ya Kilatini. Wakristo wa Mashariki wakafuata maaskofu wao waliokuwa chini ya serikali ya Kaisari wa Bizanti. Kama lugha walitumia Kigiriki.
Pamoja na magomvi katika uenezaji wa Ukristo kwenye maeneo ya Ulaya yaliyokuwa bado ya Kipagani (hasa kati ya Waslavi), tofauti hizo zilisababisha desturi na mawazo yaliyozidi kutofautiana. Ziliweka msingi wa kutokea kwa madhehebu mawili makubwa yanayoendelea mpaka leo yaani Kanisa Katoliki la Kiroma (magharibi) na Kanisa la Kiorthodoksi (mashariki).
Baada ya mafarakano ya muda (hasa la miaka 863-867 kuhusu upatriarki wa Fosyo), mwaka 1054 wajumbe wa Askofu wa Roma walimtembelea Askofu Mkuu wa Bizanti. Walianza kupingana vikali na mwishoni wakalaaniana. Tangu mwaka ule farakano lilikuwa rasmi kati ya Ukristo wa Magharibi na Waorthodoksi.
Ilichukua miaka mingi kushinda laana hizo. Mwaka 1967 Papa Paulo VI wa Roma alimtembelea Askofu Athenagoras wa Bizanti (leo: Istanbul) wakapatana tena na kusameheana makosa ya zamani. Uelewano umeanza kujengwa pia kati ya makanisa yaliyofarakana zamani na Bizanti kama vile Wakopti na Wasiria.
Uenezi wa Uislamu ulivyorudisha nyuma Ukristo na umisionari wake
Mwaka 622 B.K. Mwarabu kwa jina Muhammad alikimbia mji wa Maka. Wakazi wa Maka walikuwa wamemkasirikia Muhamad. Kwa miaka 12 aliwahi kuhubiri juu ya ufunuo aliodai ameupokea kutoka kwa malaika wa Mungu. Alipinga desturi na maadili ya watu wa mji wake. Akatangaza "Uislamu" yaani imani katika Mungu mmoja aliyetoa amri zake kwa wanadamu. Kumbe viongozi wa Maka waliona anaharibu dini ya asili ya kuabudu sanamu za miungu. Makabila ya Waarabu walikuja kila mwaka kuabudu sanamu za Maka katika jengo la Kaaba. Wakati wa ziara hizo biashara ya Maka ilistawi vizuri sana. Muhammad alionekana anaweza kuwazibia viongozi hao riziki wakakasirika wakajaribu kumwua lakini akakimbia.
Akisafiri pamoja na marafiki wachache akaelekea mji wa Jathrib (leo Madina). Pale alipokewa vizuri, na wenyeji wakamwamini. Habari zake zikaenea haraka pande zote za Uarabuni. Makabila mbalimbali ya Waarabu walimwunga mkono. Akawa kiongozi wao kidini, kijeshi na kisiasa. Mwaka 630 akawashinda watu wa Maka kivita lakini alionyesha busara kwa kuwahurumia mradi wajiunge na Uislamu.
Alipokufa mwaka 632 B.K. karibu Waarabu wote waliunganishwa chini ya bendera ya imani mpya ya Uislamu. Katika jina la Mungu (kwa Kiarabu: Allah) wafuasi wake wakashambulia maeneo jirani ya Waroma wa Bizanti na ya Waajemi.
Dunia nzima ilishangaa kusikia habari ya kwamba Waarabu kutoka jangwani walifaulu kuwashinda wanajeshi hodari wa Kiroma na wa Kiajemi. Lakini katika miaka iliyotangulia dola hizo mbili kubwa ziliwahi kupigana vita virefu na vikali. Wananchi wote na wanajeshi wao walichoka. Uchumi ulidhoofika baada ya miaka 20 ya vita.
Tena wenyeji wa Misri na Shamu (Siria) walisikitikia utawala wa Kaisari wa Bizanti. Walidai tangu muda mrefu uhuru wa kitaifa lakini wakagandamizwa. Waarabu walikutana na maadui waliokosa nguvu. Hivyo uenezaji wao ulikuwa wa haraka sana.
Mwaka 636 Waarabu wakawashinda Waroma wa Bizanti kule Shamu wakateka Dameski na Yerusalemu. Mwaka uleule wakawashinda Waajemi kule Mesopotamia (Iraq). Mwaka 639 wakaingia Misri na kuteka Aleksandria miaka mitatu baadaye. Mwaka 642 waliteka sehemu kubwa ya Uajemi wenyewe. Miaka 670/696 waliteka mkoa wa "Afrika" ya Kiroma pamoja na Karthago (Tunisia ya leo). Mwaka 711 wakavuka mlangobahari na kuingia Hispania (Ulaya Kusini). Walifika mpaka Ufaransa wakarudishwa na wenyeji mwaka 732 lakini walitawala sehemu za Hispania kwa karne saba zilizofuata.
Walishindwa kuteka Bizanti yenyewe iliyoendelea kutawala Asia Ndogo lakini wakaenea Asia ya Kati. Mwaka 751 walipigana na jeshi la China. Na kule Mashariki wakasimama ana kwa ana mbele ya wanajeshi wa Wahindi na Wachina. Miaka mia moja baada ya kifo cha Muhamad sehemu kubwa ya dunia kati ya Moroko na Bonde la Indus ilikuwa chini ya bendera ya Uislamu.
Utawala wa Kiislamu ulifikia nchi hizo kwa njia ya vita. Mwanzoni walikuwa Waarabu kadhaa tu: walichukua madaraka ya serikali kuu na kujenga makambi ya kijeshi katika kila nchi. Vijana wa Kiarabu walifuata baba zao wakiitikia wito wa dini uliokuja pamoja na nafasi ya kupata maisha nafuu. Walifundishwa kwamba ikiwa watakufa vitani watapokewa na Mungu kama mashahidi wa imani na kuingia Paradiso moja kwa moja. Lakini wasipokufa vitani watakuwa matajiri wakitawala nchi mpya na kupokea kodi za wenyeji wasio Waislamu. Imani ya aina hii iliwapa nguvu kweli na iliendelea kuvuta Waarabu wengi kutoka kwao kuhamia Afrika Kaskazini na Asia ya Kati.
Chini ya utawala wa Waarabu Waislamu, wenyeji waliruhusiwa kuendelea na desturi zao lakini hawakuwa na haki zote za uraia. Wasio Waislamu walitozwa kodi kubwa ya pekee. Mahakamani hawakuweza kushuhudia dhidi ya Mwislamu, walilazimishwa kuvaa nguo za pekee tofauti na Waislamu, walikataliwa kupanda farasi, kujenga makanisa mapya, au kutumia kengele makanisani. Waislamu walipata kipaumbele katika mambo yote. Hivyo polepole wenyeji walianza kutumia lugha ya Kiarabu pamoja na kujiunga na Uislamu. Bila shaka wazazi wengine walitumaini kuwasaidia watoto wao wapate maendeleo maishani wakifuata dini ya watawala.
Masharti ya kujiunga na Uislamu yalikuwa rahisi sana. Hakuna mafundisho magumu, mwanzoni inatosha kutamka "shahada" ya Kiislamu ambayo ni fupi sana: As-haddu inna la ilaha ila allah, wa Muhamad rasul ullah. (Nakiri ya kwamba Mungu ndiye mmoja tu, na Mohamad ni mtume wa Mungu). Lakini baadaye haikuwezekana kurudi katika Ukristo maana sheria ya Kiislamu iliruhusu Mkristo kugeuka Mwislamu lakini ilikataza kwa adhabu ya kifo Mwislamu asitoke katika imani hiyo na kufuata dini nyingine.
Kwa kawaida Wakristo hawakulazimishwa kuacha imani yao. Viongozi wa Waarabu washindi walifanya mikataba na maaskofu wa Kikristo katika maeneo waliyoyateka. Wakristo waliahidiwa ulinzi wa makanisa yao wakiambiwa wanaweza kuendelea na mila na desturi walivyozoea.
Lakini vipindi vya kulazimisha vilitokea tena na tena, hasa baada ya mataifa mapya kuwa Waislamu. Waarabu wenyewe walionyesha ustahimilivu zaidi kwa wenye imani nyingine (Wakristo, Wayahudi, Wafuasi wa dini ya Uajemi n.k.). Lakini Waturuki, Waajemi na Wamongolia baada ya kuwa Waislamu walikuwa wakali. Hasa vipindi vya vita kati ya Wakristo kutoka Ulaya na Waarabu viliongeza uchungu kwa Wakristo waliokuwa chini ya utawala wa Kiarabu. Katika vipindi hivyo Wakristo chini ya Waislamu waliweza kuangaliwa kama wasaliti na kuteswa, makanisa yao kubomolewa au kugeuzwa misikiti, n.k.
Pamoja na Wakristo wengi kugeuka Waislamu, umisionari kwa mataifa mengine ya Afrika na Asia ulizuiwa na dola la Kiislamu lililozunguka karibu pande zote nchi za Kikristo.
Athari nyingine ya Uislamu katika historia ya Kanisa, hasa la Mashariki, ilikuwa dharau kwa sanamu na picha takatifu zilizoenea tangu karne za kwanza BK. Ni kwamba, kisha kupigwa vitani na Waislamu mara kadhaa, kwenye miaka ya 720 Kaisari Leo III wa Bizanti alizikataza hizo na kuagiza zilizokuwepo ziteketezwe. Lengo lake lilikuwa kupunguza uadui wa Waislamu dhidi ya Wakristo na dola la Roma. Lakini waamini wengi wa dola lake walipinga uamuzi huo, wakiungwa mkono na Papa Gregori III. Hatimaye Mtaguso wa pili wa Nisea (787) ulitetea na kupitisha uhalali wa picha hizo katika Ukristo.
Kanisa lilivyoendelea hasa Ulaya
Tangu kuja kwa Uislamu uenezaji wa Injili katika Afrika ulikwama na kurudi nyuma. Kusini mwa Sahara ilifika kupitia Nubia lakini baada ya Nubia kuwa ndani ya eneo la Kiislamu athari hii haikuendelea. Kumbe uenezi wa Ukristo katika kipindi kile ulipatikana Ulaya na Asia.
Kule Ulaya makabila mengi yaliendelea kupokea Ukristo. Wakati mwingine watu walivutwa na mahubiri kuacha Upagani na kubatizwa. Mara nyingi waliona ya kwamba miungu ya kikabila haina msaada tena katika mazingira iliyobadilika. Waliweza kuvutwa na mfano bora wa wamonaki walioishi kati yao, au kushangazwa na elimu au maendeleo yao. Wakati mwingine wafalme waliamua kuwa Wakristo kwa sababu za kiroho au za kisiasa wakabatizwa pamoja na kabila au taifa zima. Katika mawazo ya Wazungu wa kale dini haikuwa jambo la mtu binafsi bali jambo la kijamii. Wakati mwingine washindi wa vita waliamua kuwabatiza maadui ili kujenga uhusiano wa kiroho nao. Ndiyo sababu ya ubatizo wa mabavu ulioweza kutokea katika nchi kadhaa.
Mfano mmojawapo ni ubatizo wa Wasaksoni, kabila kubwa katika eneo la Ujerumani kaskazini. Baadhi ya mababu wao walivuka bahari na kuteka Uingereza pamoja na Waangli. Wakati ule Wajerumani wengi walikuwa Wakristo lakini Wasaksoni waliendelea kutetea Upagani wao.
Mfalme wa eneo la Ufaransa na Ujerumani Magharibi aliyeitwa Karolo Mkuu alipigana nao mara kwa mara. Mwishowe aliona wakibaki Wapagani hatawashinda. Mwaka 800 B.K. aliwapa chaguo: upanga au ubatizo. Mwanzoni walikataa akawaua machifu 4000 wa Wasaksoni katika siku moja. Waliobaki wakabatizwa wakawaamuru wenzao kubatizwa vilevile. Hivyo eneo kubwa lilipokea Ukristo, lakini si kwa sababu ya imani, ila kwa kulazimishwa.
Si ajabu ya kwamba kwa muda mrefu Ukristo wa Ulaya katika nchi mbalimbali ulikuwa wa juujuu tu, ukaonyesha dalili za mchanganyiko wa Injili na desturi za kale za Upagani. Kumbe Ukristo ulikwenda njia ndefu sana tangu zamani za mashahidi wa Aleksandria na Karthago waliokufa badala ya kukana Ukristo wao mpaka wale Wakristo wapya wa Kisaksoni walioona heri wabatizwe kuliko kufa.
Maeneo mapya ya Ukristo yalifuata desturi za kule walikotokea wahubiri wao. Ndivyo makabila ya Ulaya kaskazini walivyojiunga na Kanisa Katoliki la Kilatini. Kumbe makabila ya Mashariki wakawa Waorthodoksi wakipokea ubatizo kutoka kwa wajumbe wa Askofu wa Bizanti. Mpaka leo Ulaya mataifa ya Warusi, Waukraina, Waromania, Wabulgaria na Waserbia (pamoja na Wagiriki wenyewe) ni Waorthodoksi. (Afrika ni hasa nchi za Misri, Ethiopia na Eritrea zinazofuata mapokeo ya Kiorthodoksi ya Kikopti). Mnamo mwaka 1000 karibu maeneo yote ya Ulaya yalikuwa na Wakristo, ingawa mara nyingi kwa jina tu.
Kule Asia Ukristo wa Kiorthodoksi uliendelea vizuri katika nchi nyingi. Tangu mwanzo mpaka leo lipo Kanisa la India Kusini (jimbo la Kerala). Wamisionari wa Kanisa la Mesopotamia na Uajemi walihubiri kote Asia ya Kati hadi Uchina na Indonesia. Lakini maendeleo hayo yalirudishwa nyuma na mashindano kati ya Ukristo na Uislamu. Kiasili Uislamu ulikuwa na uvumilivu kwa dini za Wakristo na Wayahudi. Katika maeneo ya Waarabu kama Misri au Siria Kanisa liliendelea kupata ustahimilivu: liliweza kuendelea na ibada ya Kikristo ingawa kwa matatizo.
Lakini huko Asia makabila na mataifa mapya walipokea Uislamu, mara nyingi kwa njia ya vita. Makabila hayo ya Waturuki na Wamongolia yalifuata imani ya Kiislamu kwa ukali kuliko Waarabu wenyewe. Walilazimisha wote waliokuwa na imani tofauti (Wakristo, Wabuddha au wafuasi wa dini za jadi) wawe Waislamu. Mtawala Mwislamu wa Wamongolia, Tamerlano, aliua Wakristo lukuki na kubomoa makanisa elfu kadhaa alipofanya vita vyake Asia ya Kati. Katika vita hivyo Ukristo wa Asia ya Kati uliharibika kabisa. Maeneo makubwa yalichomwa moto, watu walilazimishwa kwa upanga kuwa Waislamu au kuuawa. Mnamo mwaka 1400 Ukristo wa Asia ulibaki katika Mashariki ya Kati tu (Asia ya Magharibi) pamoja na India Kusini. Kumbe uzito wa Ulaya uliongezeka katika Kanisa kwani ni huko tu lilipoweza kuendelea bila maadui wa nje.
Kuingiliana kwa dini na siasa
Mwaka 1200 kwa jumla Ulaya ilikuwa bara la Kikristo. Kanisa Katoliki (au: la Kiorthodoksi katika Mashariki) lilikuwa dini rasmi. Popote Kanisa lilikuwa chini ya ulinzi wa serikali. Watu wote walipaswa kuonekana Wakristo. Watu pekee wenye tofauti walikuwa Wayahudi, lakini waliruhusiwa kuishi katika nchi kadhaa tu; katika nchi nyingine walifukuzwa. Katika mila na desturi za Ulaya zilizotangulia kuja kwa Ukristo umoja huo wa dini na kabila ulikuwa kawaida.
Hivyo kwa upande mmoja Ukristo ulikuwa na nguvu sana Ulaya wakati ule. Lakini kwa ndani ulikuwa na udhaifu wa aina mbalimbali. Wataalamu wengine wa historia ya Ulaya huita kipindi hicho "Karne za Kati" au hata "Nyakati za Giza". Maana yake ni kipindi kati ya kuanguka kwa utamaduni na uchumi wa hali ya juu uliokuwapo wakati wa Dola la Roma na kipindi cha kuanzia mwaka 1500 ambacho uchumi na elimu vilianza kusonga mbele tena. Tutajaribu kuangalia pande zote mbili, yaani mafanikio na matatizo.
Katika nchi nyingi tumezoea kwamba serikali haina dini. Kila mwananchi ni huru kuchagua imani yake. Kumbe wazo hilo si la kawaida popote duniani. Mpaka leo tunasikia habari za nchi zinazotoa kipaumbele kwa dini au madhehebu fulani upande wa serikali. Taratibu hizo ni mabaki ya zile zilizokuwa kawaida katika sehemu nyingi za dunia. Zamani katika nchi nyingi ilikuwa kawaida kuangalia mambo ya dini na mambo ya dola pamoja.
Agano Jipya halina amri yoyote juu ya kuunda "serikali za Kikristo". Kinyume chake Wakristo walifundishwa na mtume Paulo kuiombea serikali ya Kipagani ya Kaisari wa Roma. Lakini baada ya viongozi wa mataifa kuwa Wakristo waliona lazima kulitumia Kanisa kama chombo kinachoongeza umoja na nguvu ya nchi.
Katika Ulaya ya Karne za Kati Kanisa na serikali vilikwenda pamoja. Katika sehemu za Waorthodoksi Kanisa lilikuwa chini ya wafalme waliokubaliwa kuwa walezi wake wakuu. Ulaya magharibi kwenye Wakatoliki wengi Kanisa lilikuwa huru zaidi. Lakini hata huko mambo yaliingiliana.
Utaratibu wa utawala wakati ule ulikuwa wa kikabaila yaani machifu na watu wa familia za wakubwa walitawala maeneo chini ya serikali kuu ya mfalme.
a. Wafalme na hata watawala wadogo walipewa madaraka yao katika nchi kwa ibada maalumu kanisani.
b. Watawala waligandamiza wapinzani wa Kanisa kwani waliona wangeleta vurugu hata kisiasa.
c. Watawala walikabidhi madaraka mengi kwa maaskofu. Askofu aliweza kuunganisha uongozi wa Kanisa na mamlaka ya kiserikali katika eneo lake. Viongozi wa Kanisa waliaminika kuliko machifu wa kawaida. Machifu wakikabidhiwa madaraka fulani kwa muda walijaribu mara nyingi kuyashika kama mali yao. Wakatafuta kuongeza mali yao kuwa urithi wa familia. Faida ya kutumia watu wa Kanisa ilikuwa kwamba mapadri na hasa maaskofu hawaoi, hawana watoto, hawana hamu ya kutafuta urithi kwa ajili ya watoto wao.
d. Maaskofu (na viongozi wengine wa Kanisa) walichaguliwa mara nyingi kutokana na sifa zao za kisiasa kuliko uwezo wa kuongoza kiroho. Kwa sababu cheo cha askofu kiliambatana na mapato makubwa, ni familia za machifu zilizopeleka wanao katika nafasi hizo. Kwa njia hiyo matabaka ya kijamii yalionekana vilevile ndani ya Kanisa: viongozi wake walitoka katika familia za wakubwa, nafasi za chini walipewa watumishi kutoka familia za matabaka ya chini.
Marekebisho ya karne IX-XII
Ni kawaida ya binadamu kuanzisha kazi kwa nguvu halafu kuchoka, kuanza safari kwa kasi halafu kupunguza mwendo. Vilevile jumuia zina vipindi vya bidii na vya ulegevu.
Kanisa lenyewe, ingawa ni takatifu, linaathiriwa na ukosefu wa wanae. Ila Roho Mtakatifu haliachi bila ya msaada wa watu motomoto ili kulirekebisha.
Utawa unahusika kabisa na utakatifu wa Kanisa: ukistawi mmoja, unastawi wa pili pia. Hasa katika karne IX hadi XII Kanisa la magharibi lilitambua wazi haja ya urekebisho katika umonaki na katika maisha yake yote.
Kati ya matukio muhimu yaliyoandaa ukombozi wa Kanisa kutoka mikono ya wanasiasa kuna uundaji wa monasteri ya Cluny (leo nchini Ufaransa) mwaka 910 ikiwa chini ya Mtume Petro (yaani chini ya Papa tu), si chini ya mtawala wa dunia hii. Monasteri hiyo ilizaa nyingine nyingi kote Ulaya ambazo kwa kutoingiliwa waliweza kuongozwa na watu wa kiroho waliochaguliwa na wamonaki wenyewe kwa malengo ya imani.
Kati ya matawi mapya ya Kibenedikto yaliyotokana na juhudi hizo, mbali ya lile la Cluny (ambalo lilikazia liturujia kuliko kazi za mikono), lile la Camaldoli (lililofufua ukaapweke) na lile la Citeaux (ambalo lilirudia maisha magumu katika ufukara na kazi).
Wamonaki wa matawi hayo wakaja kushika nafasi muhimu katika kurekebisha Kanisa, hasa Petro Damiani (1007-1072), Papa Gregori VII (1028-1085) na Bernardo wa Clairvaux (1090-1153).
Wakati huohuo Bruno (1035-1101) alianzisha aina mpya ya ukaapweke iliyodumu kuwa na juhudi hadi leo (Wakartusi).
Kutoka monasteri za namna hiyo walitokea viongozi wa Kanisa waliokomboa Upapa pia katika kuingiliwa na wanasiasa. Muhimu zaidi kati yao ni Papa Gregori VII aliyeshindana na Kaisari akitumia mamlaka ya kiroho. Mwenzake aliyesababisha Mapapa wachaguliwe na makardinali tu ni Petro Damiani, Mbenedikto wa urekebisho mwingine, ule wa Camaldoli (Italia).
Wakati huohuo, ili kuboresha maisha ya mapadri wanajimbo, toka zamani ulisisitizwa uundaji wa jumuia kati yao, ambamo wasali na kufanya utume kwa pamoja.
Hasa kuanzia karne XI wengi walifanya hivyo kwenye makanisa makubwa kama mtindo mpya wa kitawa unaosisitiza liturujia ya fahari pamoja na uchungaji.
Inavyoweza kueleweka, hao walifuata kanuni ya Augustino na kuitwa Wakanoni. Maarufu zaidi katika yao ni Norbert (1082-1134), mwanzilishi wa Wapremontree.
Utajiri wa Kanisa
Kanisa lilikuwa tajiri sana. Makanisa yalijengwa na wakubwa waliotoa baadaye shamba fulani kuwa mradi wa kanisa lile. Ilikuwa kawaida kwa kanisa kumiliki mashamba yenye nia mbalimbali: moja kugharimia matengenezo ya jengo, lingine kumtunza mchungaji au paroko, lingine kumlipa msaidizi wake n.k.
Kanisa kubwa lenye watumishi wengi lilikuwa na mapato makubwa. Watu wa vijiji kadhaa walitakiwa kuchanga sehemu ya mavuno yao na kulifanyia kanisa kazi siku mbili kwa juma kama kodi kwa ajili ya gharama za jengo, mapadri kadhaa au askofu.
Mara nyingi zawadi hizo za mashamba au vijiji zilitolewa kama sadaka, kama alama ya toba au kama shukrani. Sadaka za makabaila ziliongeza utajiri wa Kanisa.
Familia za makabaila zilichagua nafasi za uaskofu kwa watoto wao. Mwana wa chifu aliyepokewa katika upadri alizuiliwa kuunda familia na kurithi cheo cha baba, lakini alipanda ngazi ndani ya Kanisa, kupata cheo cha heshima katika jamii na kuwa na mapato makubwa yaliyomwezesha kuishi maisha mazuri na tajiri kama familia yake.
Wakati wa njaa maskini waliweza kupata misaada kanisani, hasa katika nyumba za watawa. Wamonaki waliweza kuwasaidia maskini hata kwa kuuza hazina ya kanisa hata mapambo ya dhahabu yaliyopatikana wakati wa utajiri. Lakini mara nyingi maaskofu walijisikia kuwa wakubwa na wengi wao hawakujali matatizo ya wadogo.
Uhaba wa elimu
Karne za Kati kule Ulaya zilikuwa kipindi pasipo elimu kwa watu wengi. Kwa jumla utamaduni wa juu wa Kiroma ulikuwa umeanguka chini. Karibu watu wote hawakujua kusoma wala kuandika. Katika nchi nyingi ni watawa tu waliosoma.
Tatizo mojawapo lilikuwa uhaba wa vitabu. Mashine za kupiga chapa vitabu hazikujulikana. Maana yake kila kitabu kiliandikwa kwa mkono. Nakala ya Biblia ilihitaji kuandikwa na mtu kwa muda wa mwaka au zaidi. Hivyo vitabu vilikuwa ghali sana. Mtu wa kawaida alishindwa kununua kitabu, hata kama angeweza kusoma. Kumbe Wakristo wengi sana hawakuwahi kusoma Biblia.
Zaidi ya hayo Kanisa Katoliki lilitumia popote Biblia katika lugha moja tu, yaani Kilatini, ambacho kilikuwa pia lugha ya ibada zote kwa ajili ya nyimbo, masomo na sala. Kutumia lugha moja popote kulisaidia sana kutunza umoja wa Kanisa.
Lakini watu wa kawaida hawakuelewa Kilatini, hata mapadri wengi hawakukielewa vizuri. Kidogo ingekuwa kama kusoma Biblia na kuhubiri katika makanisa ya Afrika kwa Kiingereza au Kifaransa tu.
Hali hii ilisababisha elimu ya Kikristo kuwa chini kati ya waamini wa kawaida. Hivyo walijali sana mambo ya pembeni kama vile masalia ya watakatifu. Watu wengi waliona muhimu sana kuhiji kwenye "mahali patakatifu" wakiamini ya kwamba safari za aina hii zinaleta sifa mbele za Mungu.
Ilikuwa vema kusafiri ili kusali kwenye kaburi la mtakatifu, k.mf. shahidi aliyekufa kwa ajili ya imani yake zamani, lakini mifano mbalimbali inaonyesha jinsi gani imani ya asili ya ushirikina ilikuwa bado na nguvu baada ya Ukristo kuenea.
Vita vya msalaba
Wakristo waliohiji Yerusalemu kutoka Ulaya walishambuliwa njiani mara kwa mara. Naye Kaisari wa Bizanti aliomba msaada wa Wakristo wa magharibi dhidi ya mashambulio ya Waturuki Waislamu.
Kuanzia mwaka 1095 Wakristo Wakatoliki wa Ulaya walijaribu kuwaondoa Waislamu katika nchi za Mashariki ya Kati. Papa aliwaita mataifa ya Kikatoliki ya Ulaya kuikomboa nchi takatifu. Tangu mwaka 1096 hadi mwaka 1270 kampeni za kijeshi zilianzishwa Ulaya kuelekea Yerusalemu.
Kampeni hizo huitwa "Vita vya msalaba" kwani wanajeshi walipokea kanisani alama ya msalaba wa kitambaa waliobandika juu ya nguo zao. Walifundishwa kuwa vita hivyo ni vitakatifu: atakayekufa atafika mbinguni kwa hakika. Wataalamu wanahisi kama hapo athari za mafundisho ya Kiislamu juu ya "jihadi" zimeingia katika Ukristo.
Mwaka 1099 jeshi la Ulaya lilifika mbele ya kuta za Yerusalemu. Baada ya mapigano mafupi jeshi la msalaba liliwashinda wateteaji Waislamu. Katika hasira ya mapigano waliua ovyo wakazi wengi sana, wazee na watoto, wakiwemo Waislamu, Wakristo na Wayahudi. Mkabaila Mfaransa alipokea cheo cha "Mfalme wa Yerusalemu".
Lakini miaka 100 baadaye Sultani Salah-ed-Din wa Misri aliwafukuza wanamsalaba tena kutoka Yerusalemu. Miaka 40 baadaye alirudisha mji huo kwa hiari baada ya kupatana na Mfalme Mjerumani.
Lakini muda wote huo Wazungu walitawala sehemu ya Palestina na Siria tu. Waislamu waliwaona kama maadui. Hata Wakristo wenyeji (Waorthodoksi) hawakuwakubali kuwa wakombozi kwani walijaribu kuwaunganisha Wakristo wote chini ya Kanisa Katoliki.
Safari moja iliyoondoka Ulaya mwaka 1204 ili kuikomboa Yerusalemu, kumbe ilifika mpaka Bizanti tu ambako wanajeshi wa msalaba waliteka mji, kupora utajiri na kumfukuza Kaisari wa Bizanti. Miaka 100 baadaye Kaisari alirudi na kuunda upya Ufalme wa Roma ya Mashariki.
Mwaka 1291 jeshi la Kiislamu liliwafukuza kabisa wanajeshi wa msalaba katika nchi takatifu wasirudi tena. Lakini kabla ya kuondoka waliwahi kuvunja nguvu ya Bizanti kiasi cha kutosha. Kumbe Ulaya Magharibi iliharibu ulinzi wa dola la mashariki dhidi ya Waturuki waliofaulu baadaye kuingia Ulaya.
Badala ya kufukuzwa, jeshi la Waturuki lilianza kuishambulia Ulaya Kusini-Mashariki. Mwaka 1453 ulianguka mji wa Bizanti, na mwaka 1529 Waturuki walifika mpaka Vienna, mji mkuu wa Mfalme wa Ujerumani. Hapo walirudishwa nyuma, lakini nchi nyingi za Ulaya Kusini-Mashariki pamoja na Wakristo wao walikaa chini ya Waturuki kwa karne tatu zijazo.
Katika karne XII, ambapo baadhi ya Wakristo walipiga vita vya msalaba kuikomboa nchi takatifu, na baadhi walitekwa na Waislamu kuwa watumwa, zilianzishwa aina mpya za watawa ambao washike maisha ya Kiroho pamoja na upanga ili kusindikiza, kukaribisha, kulinda na kutibu waliohiji Yerusalemu, au wajitolee kukomboa watumwa hata kwa kubadilishana nao.
Baadhi ya mashirika hayo yanadumu mpaka leo, lakini yamebadili sana malengo na mbinu. Kati ya waanzilishi wakumbukwe Yohane wa Matha (1154-1213) na Petro Nolasco (1180-1249).
Kwa ujumla majaribio ya vita vya msalaba ya kuikomboa nchi takatifu yalishindikana. Vita hivyo vilidhoofisha Wakristo wa Mashariki waliozoea kuishi chini ya Waarabu Waislamu. Kipindi cha vita vya kidini kilisababisha mateso mengi kwa Wakristo Waorthodoksi chini ya Waislamu. Walilipa madeni yaliyoachwa nyuma na ndugu zao kutoka Ulaya Magharibi.
Katika uhusiano mgumu kati ya dini hizo mbili kule Ulaya na Mashariki ya Kati, Waislamu wanastahili pia sifa. Ahadi nyingi walizozifanya zilivunjika, lakini mahali pengi Wakristo walipewa nafasi za kuendelea kuishi kati ya Waislamu hata kama ilikuwa kwa ubaguzi na mateso.
Maisha haya yalikuwa mara nyingi magumu, lakini mahali pengi waliweza kubaki. Waliruhusiwa kuendelea na ibada zao (lakini waliweza kukataliwa kujenga makanisa au hata kutengeneza makanisa ya kale isipokuwa kwa kulipa tena kodi za nyongeza).
Katika mambo ya ndoa au urithi wa mali walikuwa chini ya makanisa yao. Viongozi wa makanisa yao waliwajibika mbele ya serikali ya Kiislamu juu ya ushirikiano mwema. Kwa namna hiyo jumuiya za makanisa kama vile la Kigiriki, la Kikopti, la Kisiria, la Kiarmenia n.k. zilihifadhiwa mpaka leo katika nchi za Kiarabu, isipokuwa idadi ya waumini wao iliendelea kupungua. Sababu kuu ni kwamba kama Mkristo amekuwa Mwislamu hakuweza kurudi tena. Sheria ya Kiislamu inamruhusu Mkristo kugeukia Uislamu, lakini mtu aliyekuwa Mwislamu anastahili adhabu ya kifo akigeukia Ukristo au dini nyingine. Pamoja na hayo Wakristo walianza kuhamia nchi ambako watakuwa raia huru bila kasoro.
Kumbe historia inaonyesha kwamba giza lipo hata upande wa Wakristo. Wakati ule Wakristo wengi walikosa vilevile ustahimilivu kwa watu wenye imani tofauti. Hakuna Mwislamu aliyeweza kubaki katika nchi za Hispania na Ureno baada ya kuvunjwa wa utawala wa Kiarabu.
Inatosha kulinganisha hali ya Waislamu kule Hispania. Sehemu kubwa ya Hispania ilikuwa miaka mamia chini ya utawala wa Waarabu Waislamu. Katika vita vingi mfululizo Wahispania waliteka nchi yao tena. Mwaka 1492 mfalme wa mwisho Mwislamu alishindwa. Waislamu wakaishi chini ya utawala wa Wahispania Wakatoliki. Lakini miaka michache baadaye Waislamu wote walilazimishwa wapokee ubatizo, wengine waliuawa au kufukuzwa.
Bila shaka hayo ni matokeo ya hali ya vita kati ya Waislamu na Wakristo. Wahispania walionyesha tabia zinazofanana na zile za Wamongolia Waislamu walioharibu makanisa yote ya Asia ya Kati.
Lakini ipo mifano mingine: Wakristo wote walifyekwa Uarabuni kwenyewe kumbe Waislamu waliweza kubaki chini ya Waaustria Wakristo waliotawala nchi za Ulaya Kusini-Mashariki. Kweli kati ya dini hizo mbili hakuna anayeweza kujisifu tu juu ya historia ya dini yake bila kukiri makosa na kasoro pia.
Ugandamizaji wa wazushi
Serikali ziliona ni lazima kutetea umoja wa Kanisa. Hivyo viongozi wa Kanisa walishawishika kutumia nguvu ya serikali kuhakikisha uongozi wao ufuatwe. Ikiwa walijitokeza Wakristo waliodai mabadiliko au kupinga uongozi wa Kanisa, serikali iliingilia kati na kuwagandamiza kama "wazushi". Ilikuwa hasa utajiri wa Kanisa na wa maaskofu wengi uliosababisha ugomvi.
Katika karne ya 13 Ufaransa alijitokeza mfanyabiashara Petro Waldo aliyesikia wito wa Kristo katika maisha yake. Aliwapa maskini mali yake yote akaanza maisha ya kuhubiri akijaribu kumwiga Bwana Yesu.
Akafundisha ya kwamba Mkristo wa kweli anapaswa kumfuata Yesu hata katika maisha ya umaskini. Akauliza: mbona Kristo alikuwa maskini, lakini maaskofu wa leo ni matajiri? Wafuasi wake kwanza waliruhusiwa, halafu wakaanza kukutana nje ya makanisa. Kanisa liliwatangaza kuwa wazushi wakatafutwa na kukamatwa na serikali. Wengine wakafungwa gerezani, wengine wakauawa.
Baadaye ilikuwa kawaida kuweka "wazushi" mbele ya mahakama za pekee na hata kuwachoma moto. Papa Inosenti III akaunda idara ya pekee "Baraza la Ulinzi wa Imani". Ofisi hiyo ilikuwa na kazi ya kuwatafuta "wazushi" na kuwahoji juu ya imani zao. Wakionekana kuwa na makosa wasitake kutubu walikabidhiwa mikononi mwa serikali iliyotoa adhabu ya kifo. Hata hivyo mawazo yao yaliendelea kuzunguka kati ya watu wa kawaida. Wawaldo walihubiri kwa siri katika nchi nyingi.
Fransisko na tapo la mafukara
Kama kawaida bidii kwa urekebisho wa Kanisa zilifanikiwa kiasi tu: hasa walei hawakuridhika na wengine walianza kukata tamaa juu ya hali ya Kanisa.
Pia hija na vita vya msalaba vilifanya wengi wajionee nchi ya Yesu na hivyo kuvutiwa upya na maisha yake. Ndiyo sababu walistawisha mifumo mbalimbali ya Kiinjili na kulenga maisha ya Kanisa la mwanzoni.
Dhidi ya mwenendo wa mapadri na wamonaki, walisisitiza ufukara na unyofu hata wengi walifikia hatua ya kuliasi Kanisa. Ulikuwa wakati wa utajiri kuzidi hata kufanya watu kadhaa waukinai.
Katika matatizo hayo Mungu aliita watu wairudishe upya roho ya Injili. Hivyo katika karne XIII yalianzishwa mashirika mbalimbali (hasa Wafransisko na Wadominiko, lakini pia Waaugustino, Wakarmeli na Watumishi wa Maria) yaliyoitwa ya ombaomba kwa jinsi yalivyokaza ufukara.
Fransisko wa Asizi alizaliwa katika familia tajiri akawa kijana aliyependa sana muziki na sherehe. Vitani alifungwa mwaka mmoja akaanza kumtafuta Mungu.
Siku moja aliposali akasikia sauti, "nenda ukatengeneze Kanisa langu linalotaka kubomoka". Basi, akachukua pesa akaanza kutengeneza kanisa dogo lililokuwa bovu sana. Baba yake akakasirika akiona kijana anapoteza mali ya familia. Fransisko akakutana na baba mbele ya Askofu uwanjani akavua nguo zake na kumrudishia baba pamoja na pesa zakeː "Kuanzia sasa nitasema tu, Baba yetu uliye mbinguni".
Fransisko akaishi maisha kama mtawa akimwomba Mungu amwonyeshe njia. Siku moja kanisani alisikia somo la Mathayo 10:7-20, akajua: Hiyo ndiyo njia yangu! Alielewa maana yake "ukatengeneze Kanisa langu": kwamba si jengo lile dogo alipoanzia, lakini Kanisa la Kristo lililobomolewa kwa sababu ya ujumbe wa Injili kusahauliwa.
Alianza maisha ya ufukara akijaribu kuiga mfano wa Yesu. Akazunguka akivaa kanzu ya gunia na kuhubiri upendo wa Mungu. Vijana wengine wakamfuata wakaunda utaratibu wa maisha ya pamoja.
Fransisko akaona ya kwamba nyumba za wamonaki zilikuwa tajiri sana (mmonaki mwenyewe hakuwa na mali, lakini jumuiya yake iliweza kuwa tajiri). Kwa wafuasi wake alikataza jumuiya zisiwe na mali.
Fransisko alipendwa sana kwani alionyesha imani na furaha katika Kristo na upendo kwa watu wote. Mwenyewe alisafiri mpaka Afrika akahubiri mbele ya Sultani wa Misri. Ingawa wakati ule vita vilikuwa vinaendelea kati ya jeshi la Kikatoliki la Ulaya na Waislamu, Sultani alimpokea kwa heshima, akamsikiliza na kumruhusu kurudi kwake.
Fransisko aliamini ya kwamba majaribio yote ya kuwashinda Waislamu kwa silaha ni ya bure. Kwa Mkristo hakuna njia nyingine kuliko mfano wa Bwana Yesu, yaani upendo na unyenyekevu.
Mfumo wa Wafransisko ulienea haraka sana. Ndugu hao walitembea popote wamevaa usiku na mchana kanzu ileile na kupewa chakula kutoka kwa Wakristo wa kawaida. Tofauti na wamonaki, wakaishi kati ya watu wakihubiri na kufundisha. Walikuwa mfano wa kumtegemea Mungu kabisa katika umaskini kwani hawakuwa na mali wala mapato kuliko sadaka za hiari kutoka kwa Wakristo.
Katika maisha hayo walifanana na vikundi kama Wawaldo lakini wakawafundisha Wakristo kufuata uongozi wa Kanisa na maaskofu. Hivyo Wafransisko walikuwa silaha muhimu ya Kanisa Katoliki dhidi ya waliopinga utajiri wake. Mahali pengi Wakristo wa kawaida wakajiunga na jumuiya za kiroho zilizokuwa chini ya ulezi wa Wafransisko.
Muda uleule Mhispania kwa jina Dominiko Guzman (1170-1221) aliunda shirika la watawa. Kusudi lake lilikuwa kuhubiri. Akiwa padri aliguswa na uenezi wa uzushi akajitahidi kutatua tatizo hilo. Ili akubaliwe na watu wote kama mhubiri halisi wa Injili alishika ufukara wa Yesu na mitume wake: kwenda wawiliwawili, kwa miguu, bila ya kuchukua chochote kwa safari. Hivyo aliliandalia Kanisa kundi la watu wanaofanya kazi ya kuhubiri, ambayo awali ilikuwa maalumu ya maaskofu. Kwa lengo hilo utawa wake ulipunguza miundo ya kimonaki na urefu wa liturujia ili kuacha nafasi ya kusoma na kusali zaidi mmojammoja: hivyo ndugu wahubiri watajipatia ukweli ambao wawashirikishe wengine kwa kuhubiri na kufundisha. Ndio utume unaolingana zaidi na maisha ya sala na kusoma.
Wafransisko na Wadominiko walinyosha kiasi kasoro za kukosa mahubiri katika Misa ya kawaida. Walifanya kazi muhimu sana ya kuwafundisha watu wadogo waliokuwa maskini na bila elimu wala uwezo wa kusoma. Baadaye Wadominiko waliogopwa pia kwa kazi ya kutafuta na kushtaki walioitwa "wazushi".
Watawa wa kike hawakuweza kufuata mtindo uleule: waliishi kimonaki lakini kwa kuzingatia ufukara na udugu wa Kifransisko na kwa kuombea utume wa hao ndugu wadogo. Klara wa Asizi (1193-1253), “mche mdogo” wa Fransisko, ndiye mwanamke wa kwanza kutunga kanuni ya kitawa. Tapo hilo ni maarufu kwa marekebisho yaliyofuatana hadi leo kuhusu ufukara.
Tangu karne XII wanawake wengine pia walichangia sana ustawi wa utawa, wa maisha ya Kiroho na wa Kanisa kwa jumla hata kwa maandishi yao. Kati yao Katerina wa Siena (1347-1380), wa utawa wa tatu wa Mt. Dominiko, ametangazwa kuwa mwalimu wa Kanisa.
Kuanzia karne XIII zilijitokeza pia jumuia nyingine ambazo pengine zinahusiana na mashirika ya kitawa (yaani za Utawa wa Tatu), lakini hazina nadhiri au si za hadhara. Kwa kuenea, zikaja kuwa na muundo kama wa mashirika (1401), ingawa kwa kawaida ya kwao yalikuwa na jumuia za kiume na za kike ndani yake.
Baada ya upinzani mwingi, wanawake wakaja kukubaliwa wafanye utume na kuanzisha mashirika yasiyobanwa na ugo. Kwa namna ya pekee Anjela Merici (1474-1540) alitaka wafuasi wake waishi na kutumikia kati ya watu; baada ya karne nne shirika lake likakubaliwa kutambulika kuwa la kilimwengu.
Upande wa wanaume Filipo Neri (1515-1595) ndiye maarufu zaidi kati ya walioanzisha jumuia ambapo watu wanaishi pamoja ili kujipatia malezi na kufanya utume fulani, lakini bila ya kuwekwa wakfu.
Farakano la Magharibi
Wengi wanaona karne ya 13 kuwa kilele cha matunda wa Kanisa Katoliki katika kulea upya Ulaya magharibi kwa kuzaa hasa mashirika ya ombaomba ya Fransisko wa Asizi na Dominiko Guzman, mitindo mipya ya sanaa, pamoja na vyuo vikuu walipostawi walimu wa Kanisa kama Thoma wa Akwino na Bonaventura.
Lakini utaifa, uliotokea Ulaya magharibi kuanzia ufalme wa Ufaransa katika karne ya 14, ulivuruga umoja wa Kanisa na matatizo yalionekana mpaka ngazi ya Upapa. Mara nyingi Papa mpya (Askofu wa Roma) alichaguliwa kufuatana na ukoo au sifa za kisiasa tu. Cheo cha Papa kiliingizwa katika siasa kubwa kati ya wafalme wa Ujerumani, Uingereza na Ufaransa.
Mwaka 1300 Papa Bonifas VIII alidai kuwa na madaraka juu ya wafalme wote. Mfalme wa Ufaransa alikasirika akataka kulipiza kisasi.
Migongano hii ilisababisha tatizo la Mapapa kwenda kukaa miaka 68 (1309-1377) huko Avinyon (leo nchini Ufaransa) badala ya kuongoza mjini Roma. Aliyefaulu kumrudisha Papa katika jimbo lake hilo ni Katerina wa Siena, bikira mwenye karama ya unabii.
Lakini baada ya muda mfupi makardinali waliofanya uchaguzi wa Papa mpya walisababisha farakano ndani ya Kanisa lililoendelea kwa muda wa karibu miaka 40 (1378-1417). Katika hilo Farakano la Kanisa la Magharibi, baadhi ya maaskofu na waamini wengine walimfuata Papa wa Roma na baadhi Antipapa wa Avignon wakidhani ndiye Papa wa kweli.
Hali ilizidi kuwa mbaya: mwaka 1409 walikuwepo watu watatu waliojiita "Papa" na kukubaliwa na sehemu ya maaskofu. Maaskofu na Wakristo walichoka sana farakano hilo. Mwaka 1417 Mtaguso mkuu wa Konstanz (Ujerumani) ulifaulu kuwaondoa wote watatu na kumchagua Papa mpya, Martin V.
Farakano la magharibi liliisha kwa Mtaguso wa Konstanz. Viongozi mbalimbali wakajitahidi kufuta maovu ndani ya Kanisa lakini hawakufaulu sana. Walikuwepo watu wakubwa wengi mno waliofaidika na hali halisi.
Nyumba za wamonaki zilienea sana, pia kwa sababu ilikuwa kawaida kupeleka utawani watoto wasioweza kurithi.
Cheo cha uaskofu kilikuwa nafasi iliyotafutwa sana na familia za makabaila kwa ajili ya wanao wasioweza kurithi cheo cha baba. Uaskofu ulipatikana mara nyingi kwa njia ya kuwahonga wenye haki ya kumchagua au kumthibitisha askofu. Viongozi wa Kanisa katika eneo fulani walipokea hela kabla ya kumchagua askofu mpya. Papa wa Roma alidai hela kabla ya kumthibitisha askofu yeyote aliyechaguliwa. Mfalme alidai hela kabla ya kumkabidhi askofu madaraka ya kiserikali katika eneo lake.
Lakini malipo hayo yote yalifidiwa tena na watu wa kawaida, wakulima na wafanyabiashara wa eneo hilo waliopaswa kumlipa askofu kodi zao kila mwaka.
Maaskofu wengine walianguka kabisa wakitumia hela zao katika vita dhidi ya majirani wao, kwa ujenzi wa maboma na makanisa uliopita uwezo wao, au kwa maisha ya ulevi na uasherati. Askofu alikataliwa kuoa lakini wengi walikuwa na wapenzi wao na kuwajengea nyumba kubwa pamoja na watoto wao.
Wakristo wengi wakasikitika juu ya hali hii. Mapapa mbalimbali walijaribu kusimamisha maovu hayo lakini bila mafanikio makubwa.
Yohane Hus na Umoja wa Ndugu
Padri Yohane Hus alikuwa mwalimu wa teolojia kwenye Chuo Kikuu. Mwaka 1412 alihubiri kwa nguvu sana kule Praha (leo mji mkuu wa Ucheki), akafundisha ya kwamba mamlaka kuu Kanisani ni katika Biblia si katika maamuzi ya maaskofu au Papa.
Maaskofu wakamtangaza kuwa mzushi. Alishtakiwa mbele ya mfalme lakini wengi walimfuata. Akahifadhiwa na kufichwa na kabaila katika boma lake.
Miaka 1414-1418 kulikuwa na Mtaguso mkuu wa Kanisa Katoliki kule Konstanz, Ujerumani. Hus akaitwa kujitetea mbele ya mkutano huo, akaahidiwa ulinzi wa mfalme, yaani kwamba ataweza kurudi tena hata akionekana kuwa mzushi. Lakini kinyume cha ahadi alikamatwa akahukumiwa kuwa mwasi na mzushi, akachomwa moto akiwa hai.
Wafuasi wake katika mikoa ya Bohemia na Moravia (leo Ucheki) wakasikitika mno. Wengine wakachukua silaha wakataka kutenga nchi yao kutoka uongozi wa Kanisa.
Vita vya miaka mingi vilianza kati ya Wahus na askari wa mfalme na maaskofu. Alama ya Wahus ilikuwa kikombe cha Ekaristi kwani Hus alifundisha ya kwamba Wakristo wote wanapaswa kupokea kikombe kanisani (katika karne XII Kanisa Katoliki lilianza desturi ya kutoa kikombe kwa mapadri tu).
Mwishoni Ukristo wa Bohemia na Moravia uligawanyika. Wahus wakali waliojaribu kuunda utaratibu wa kisiasa juu ya mahubiri ya Yesu na kuwalazimisha wote kuufuata kwa silaha wakashindwa. Wengine wakafuata Wahus wasio wakali waliopatana na wakubwa wa nchi. Wengine wakabaki ndani ya Kanisa Katoliki, wakaruhusiwa kuwa na ibada ya Misa (chakula cha Bwana) wakipokea sakramenti katika maumbo ya mkate na divai.
Mwaka 1457 kikundi kidogo cha wafuasi wa Hus waliochoka uuaji na vita vya kidini walianzisha jumuiya ya Kikristo iliyoitwa "Umoja wa Ndugu", wakajaribu kuishi kama ndugu wakikaa pamoja, kufanya kazi na kusali pamoja. Mwanzoni hawakupokea matajiri waliotaka kujiunga nao.
Mbinu hii ilifanana na watawa aina ya Wafransisko lakini walikuwa jumuiya ya watu wenye ndoa na watoto. Waliona muhimu wasiwe na taratibu za utawala katika Kanisa, lakini viongozi wawe kama ndugu na watumishi wa wengine. Hawakutaka kumlazimisha yeyote katika mambo ya imani kama ilivyokuwa katika maeneo ya Wakatoliki na ya Wahus wengine.
Mwanzoni walihudumiwa kiroho na mapadri wa Kanisa Katoliki, lakini mwaka 1467 waliamua kuchagua watumishi wao wenyewe, wakiwemo mpaka leo mashemasi, makasisi na maaskofu. Umoja huo ulienea Bohemia na Moravia ukawa chanzo cha madhehebu ambayo yalistawi upya kuanzia mwaka 1722 na yanaitwa ya "Wamoravia" (leo wengi wao wanaishi nchini Tanzania).
Mwisho wa Karne za Kati
Karne za 15 na 16 zilikuwa muhimu katika historia ya Ukristo.
Huko Asia ya Kati jeshi la Wamongolia Waislamu chini ya kiongozi Timur liliteka na kuharibu nchi nyingi. Makanisa yalichomwa moto popote Asia ya Kati na Uajemi mpaka Palestina. (Wakaharibu vilevile nyumba za dini nyingine kama Wabuddha au Wahindu).
Mwaka 1453 mji mkubwa wa Bizanti ukatekwa na jeshi la Waturuki Waislamu. Ulikuwa mwisho wa Dola la Roma lilivyoendelea katika eneo la mashariki. Tangu muda ule Wakristo wote wa Mashariki ya Kati wameishi chini ya Waislamu.
Waturuki wakaendelea kuingia Ulaya ya Kusini-Mashariki. Kwa muda wakatawala eneo la nchi za Ugiriki, Bulgaria, Romania, Masedonia, Serbia, Albania, Montenegro na Hungaria za leo. Ukristo wa Kiorthodoksi ulibaki huru katika nchi za Urusi na Ethiopia tu.
Lakini Hispania wafalme Wakatoliki walifaulu kuwafukuza Waarabu kutoka rasi ile. Tangu mwaka 711 hadi 1491 sehemu za Hispania na Ureno zilikuwa chini ya Waarabu Waislamu. Baadhi ya wenyeji walisilimu.
Kumbe 1491 mji wa mwisho uliotawaliwa na Waarabu ulitekwa, na mfalme wake akakimbilia Moroko. Wakristo wa nchi hizo walichukua nafasi ya kulipiza kisasi kwa mateso yote ya nyuma. Waislamu waliobaki walilazimishwa kubatizwa, wengine waliuawa.
Ingawa uhusiano kati ya mataifa ya Waislamu na ya Wakristo ulikuwa mgumu yaliendelea kufanya biashara. Kwa jumla Waarabu walikuwa na ujuzi zaidi katika mambo ya elimu na ufundi. Vilevile walifaulu sana katika biashara. Ni Waarabu walionunua bidhaa kule India na kuzipeleka mpaka Italia.
Wazungu walisikitikia sana bei kubwa ya bidhaa hizo na hasa faida kubwa ya wafanyabiashara Waislamu lakini wakazinunua kwani wenyewe walishindwa kuzitengeneza.
Katika kipindi kilekile mawazo mapya yalienea duniani. Anguko la Bizanti mwaka 1453 lilisababisha wasomi wengi wa mashariki kukimbilia Ulaya Magharibi wakileta vitabu vyao. Wataalamu walianza kusoma tena vitabu vya Wagiriki na Waroma wa kale. Elimu ilisonga mbele. Hasa mijini shule ziliundwa.
Mjerumani kwa jina Gutenberg alitengeneza mashine ya kwanza ya kupiga chapa vitabu. Hivyo vitabu vilianza kupatikana kwa urahisi. Habari zikazunguka haraka kati ya nchi na nchi, hali isiyojulikana karne nyingi tangu anguko la Dola la Roma.
Yakaanza kusambaa tena mafundisho ya kale kuwa dunia si tambarare lakini mviringo kama chungwa. Alijitokeza nahodha Mwitalia kwa jina Kristoforo Kolombo aliyetaka kujaribisha mafundisho hayo. Ikiwa dunia kweli ina umbo la chungwa inawezekana kuelekea magharibi kutoka Hispania na kufika mashariki katika Bara Hindi. Kwa njia hiyo inawezekana kufanya biashara moja kwa moja na nchi tajiri za mashariki bila kuwapa faida wafanyabiashara Waarabu. Mfalme wa Hispania akampa Kolombo fedha za kuandaa meli tatu.
Mwaka 1492 Kolombo akaondoka Hispania akakuta bara jipya magharibi lililoitwa baadaye Amerika. (Mwenyewe alifikiri amefika Bara Hindi, hivyo akawaita wenyeji "Wahindi" na visiwa alipofika mwanzoni mpaka leo huitwa "West Indies" = India Magharibi).
Wahispania walipora utajiri wa mataifa ya Amerika yaliyokosa silaha za kushindana nao. Utajiri huo mpya ulisaidia maendeleo ya Ulaya kupiku yale ya mataifa ya Waislamu na ya Asia.
Urekebisho wa Kikatoliki na Matengenezo ya Kiprotestanti
Umoja halisi wa Kanisa unaweza kupatikana tu katika ukweli wa Injili ya Yesu Kristo. Ni habari mbaya kwamba katika karne ya 16 kuupigania ukweli huo kulivunja umoja wa Ukristo wa magharibi. Haiwezekani kushangilia mafarakano ya wafuasi wa Yesu.
Yale ya karne hiyo yalitokana na kuelewa tofauti kweli za imani ya Kikristo na yalikuwa na ukali kwa sababu pande zote zilisadiki kwamba kushikilia kwa usahihi ufunuo wa Mungu ni suala la wokovu wa milele. Kwa mfano, Martin Luther aliandika, «Sikubali mafundisho yangu yahukumiwe na yeyote, hata kama ni malaika. Asiyekubali mafundisho yangu hawezi kufikia wokovu».[1]
Pamoja na hayo, mambo mengi yalichangia farakano, si teolojia tu, bali siasa, uchumi, jamii na utamaduni. Wakati huo mara nyingi hoja za imani na malengo ya kisiasa vilichanganyikana: wanasiasa wengi walitumia hoja hizo ili kufikia malengo ya kiutawala, na vilevile wanateolojia walitumia siasa kutetea mafundisho yao ili kuvuta watu. Ndiyo sababu Luther alichorwa kama shujaa wa taifa la Ujerumani.
Mara nyingi pande zote zilipotosha maana ya wapinzani na kuwachora vibaya wakivunja amri ya nane inayokataza uongo dhidi ya jirani. Hata waliojitahidi kusema ukweli tu juu ya wengine kwa kawaida hawakujitahidi vya kutosha kuelewa msimamo wao na kuona kwamba pengine si mbaya zaidi. Kila mmoja alitaka ushindi akachangia ugomvi uliorithishwa kwa vizazi vilivyofuata.
Hivyo, kilichosababisha zaidi farakano si masuala ya imani yaliyojadiliwa na Waprotestanti, bali lawama zao dhidi ya hali mbaya ya Kanisa la wakati huo iliyokuwa inakera wengi na kuwaelekeza kuunga mkono urekebisho.
Hapo kale neno hilo (kwa Kilatini reformatio) lilihusu badiliko la hali mbaya iliyopo ili kurudia hali nzuri zaidi ya awali. Katika Karne za Kati lilitumika mara nyingi kwa marekebisho ya umonaki.
Katika karne ya 15 haja ya urekebisho ilionekana wazi si tu kwa mashirika ya kitawa bali kwa Kanisa lote. Hasa Mtaguso wa Konstanz (1414-1418) ulidai kabisa ufanyike «katika kichwa na katika viungo». Lakini kwa jumla mitaguso yote ya Karne za Kati na mikutano mingi ya Bunge la Dola la Ujerumani ililenga urekebisho wa Kanisa.
Kwa kweli Karne za Kati zilikuwa na mchanganyiko wa mambo yaliyopingana: ibada za nje tu na za dhati kabisa; teolojia iliyoelekeza kutenda kwa msingi wa nipe nikupe na hakika ya kwamba binadamu anategemea kabisa neema ya Mungu; kutojali wajibu hata upande wa viongozi wa Kanisa na marekebisho safi ya mashirika ya kitawa.
Karne XV ilikuwa kipindi cha umotomoto wa pekee katika Kanisa, ambapo walei wengi zaidi na zaidi walipata elimu nzuri, hivyo walitamani hotuba bora na mafundisho ya kuwasaidia kuishi Kikristo zaidi. Luther aliitikia haja hizo zilizomgusa sana kama mtu wa wakati wake.
Mwenyewe alitumia kwa nadra neno urekebisho, lakini likaja kuwa jina la kawaida la matukio yale mengi ya miaka 1517 - 1555, yaani kuanzia uenezi wa hoja 95 za Martin Luther hadi amani ya Augsburg. Kati yake mabishano ya Kikanisa yaliyosababishwa na teolojia ya Luther, yalichanganyikana mapema na siasa, uchumi na utamaduni, kutokana na hali halisi ya wakati huo, mbali kuliko mwenyewe alivyofikiri.
Viongozi Wakatoliki, yaani Papa na Mfalme mkuu wa Ujerumani, waliona kwa masikitiko kutokea kwa mafarakano lakini mawazo yao yalitekwa na shughuli nyingi za siasa na vita hata wakatumia nguvu zao kushindana kati yao.
Mwanzoni walimwona Luther kuwa padri mdogo tu apaswaye kurudishwa kwenye njia iliyo halali. Papa Leo X hakuona umuhimu mkubwa katika habari zake: mwaka 1521 akamtenga Luther katika Kanisa, halafu akapokea habari za Bunge la Ujerumani lililomhukumu Luther kuwa mzushi na adui wa taifa.
Miaka 1522/1523 akafuata Papa Adriano VI: akiona uenezaji wa haraka wa mafundisho ya Luther kila mahali akakiri Kanisa lilikuwa na makosa. Lakini uongozi wake ulidumu muda mfupi mno.
Papa Klementi VII aliyefuata hakuwa na mawazo ya kiroho, akashughulikia zaidi siasa akipigana vita na Mfalme juu ya kutawala mikoa mbalimbali ya Italia.
Mwaka 1527 jeshi la Mfalme liliteka Roma, Papa akakimbia. Walipatana mwaka 1529 lakini mwaka uleule Waturuki Waislamu walifika mbele ya mji mkuu wa mfalme, Vienna. Kwa shida tu jeshi la Wakristo liliwashinda.
Mfalme Karolo V wa Ujerumani alikuwa pia Mfalme wa Hispania. Mwaka 1521 jeshi la Wahispania liliteka Meksiko, baadaye Peru katika Amerika Kusini. Dhahabu na fedha za huko zilianza kuletwa Hispania. Mfalme hakuwa na muda wala nguvu kushindana na sehemu kubwa ya makabaila wa Ujerumani waliomuunga mkono Luther.
Kivulini mwa matokeo hayo mafundisho ya Waprotestanti yalienea haraka pande nyingi za Ulaya. Kuanzia mwaka 1530 ilikuwa wazi kwamba farakano limetokea, likitenga na Papa sehemu kubwa ya Ulaya Kaskazini pamoja na matengenezo yenyewe kuvunjikavunjika katika madhehebu mbalimbali.
Sasa sauti ya wale waliodai urekebisho ndani ya Kanisa Katoliki ilisikika zaidi. Papa Paulo III akachukua hatua mbili: kwanza aliandaa mtaguso wa maaskofu wote halafu aliimarisha Baraza la Ulinzi wa Imani. Ofisi hiyo ilikuwa na kazi ya kufuatilia habari zote za upinzani dhidi ya Kanisa Katoliki na kuomba serikali zilizokuwa mikononi mwa Wakatoliki kugandamiza wote waliotaka kufuata mafundisho ya Luther na wenzake.
Baraza hilo lilikuwa na nguvu sana: kwa jumla lilifaulu kufuta vikundi vyote vya Wainjili katika nchi kama Italia, Ureno na Hispania. Lakini ugandamizaji huo uliongeza uchungu kati ya madhehebu ukasababisha ugandamizaji wa Wakatoliki katika maeneo ya Walutheri na ya Wareformati.
Chombo kingine kilikuwa "Orodha ya vitabu vilivyopigwa marufuku" kwa kila Mkatoliki asivisome, navyo havikuruhusiwa katika nchi katoliki. Orodha hiyo ilifutwa rasmi na Papa Paulo VI mwaka 1965.
Chombo kingine muhimu zaidi cha urekebisho wa Kikatoliki kilikuwa Shirika la Yesu, jumuia ya mapadri iliyoongozwa na "Jenerali" wake akitumia nidhamu ya kijeshi.
Mwanzilishi wake ni Ignas wa Loyola, Mhispania ambaye alikuwa mwanajeshi. Mwaka 1521 alijeruhiwa vibaya vitani. Alipokaa hospitalini muda mrefu akasikia wito wa Mungu uliobadilisha maisha yake.
Kisha kuacha jeshi, akamtolea Bikira Maria upanga wake akawa "Mwanajeshi wa Kiroho". Alifuata kwa juhudi zote maisha ya kiroho na kutunga Mazoezi ya Kiroho ili kuongoza watu wamfuate Yesu Kristo.
Mwaka 1534, Ignas alikusanya vijana sita wakaweka nadhiri za ufukara, useja mtakatifu na utiifu, halafu ile ya kumtii daima Papa.
Kisha kusoma teolojia akapadrishwa. Akakusanya kikundi cha marafiki akiwaongoza kujenga maisha ya kiroho kwa njia ya mazoezi ya pekee. Wote walifuata utaratibu uleule. Kila mwaka walikutana kwa kipindi cha sala, kutafakari na kusoma kilichofuata hatua au mbinu maalumu. Wengi walianza kumfuata na chama chake kikakubaliwa na Papa mwaka 1540.
Shabaha kuu ilikuwa kutetea Kanisa chini ya Papa.
Kila mwanachama alitakiwa kuwa na elimu ya juu. Hivyo Kanisa Katoliki liliimarika katika teolojia, jambo lililowahi kukazwa zaidi na Waprotestanti.
Mapadri Wajesuiti walifanya hasa kazi ya ualimu wakiunda shule na kufundisha vijana elimu pamoja na upendo kwa Kanisa Katoliki.
Mkazo mwingine ulikuwa kufufua utaratibu wa maungamo. Popote Ulaya Wajesuiti walikuwa washauri hasa wa watawala Wakatoliki. Waliposikiliza ungamo la dhambi zao walipata nafasi nzuri ya kuwapa mawazo na kusababisha hatua za serikali dhidi ya Waprotestanti.
Hivyo kwa athari ya Wajesuiti polepole Uprotestanti ulirudi nyuma katika nchi za Ulaya ambako wakazi wengi walikuwa wameanza kufuata mafundisho ya Martin Luther na Calvin lakini watawala walikuwa bado Wakatoliki.
Mbali nao, mashirika mengine yalifanya kazi kubwa ya kuzuia uenezi wa Uprotestanti, kuanzia Wafransisko waliowahi kutambua hatari kabla ya viongozi wa Kanisa. Baadaye ulikuwa hasa urekebisho wa Wakapuchini uliorudisha wengi katika Kanisa Katoliki kwa upole, usikivu na ushuhuda wa maisha safi yenye kujitosa.
Miaka 1545-1563 maaskofu wa Kanisa Katoliki walikutana Trento, Italia kaskazini, wakajadiliana juu ya mafundisho na hali ya Kanisa, wakachukua hatua za kuondoa matatizo na kuimarisha imani. Maazimio yake makuu yalibaki muhimu mpaka karne ya 20:
a) Msingi wa imani ni Biblia pamoja na mapokeo ya Kanisa.
b) Sakramenti ziko saba.
c) Juu ya kuhesabiwa haki (jinsi ya kupata wokovu) ni kwamba mwanadamu hahesabiwi haki kwa sababu ya matendo yake mema bali kwa neema ya Mungu, lakini lazima mwanadamu ashiriki katika kupokea na kutumia neema hiyo.
d) Kanisa peke yake lina mamlaka ya kueleza maana ya Biblia; Mkristo asijisomee bila mwongozo wa Kanisa; toleo pekee la Biblia linalofaa ni lile linalotolewa na Kanisa Katoliki katika lugha ya Kilatini (lililoitwa "Vulgata" - pamoja na vitabu vya "Deuterokanoni" vilivyotengwa na Luther).
e) Kufuta maovu katika Kanisa: kampeni za kuuza vyeti vya rehema, malipo ya maaskofu kwa Papa ili awathibitishie cheo, askofu kuwa na majimbo zaidi ya moja (walivyofanya zamani kwa sababu ya mapato).
f) Mapadri wawe na elimu, wote wapitie masomo ya seminari, kila mmoja afuate utaratibu wa kusoma Biblia kila siku, mahubiri yawepo katika kila Misa ya Jumapili.
g) Itungwe Katekisimu ya kwanza ya Kanisa Katoliki, pamoja na vitabu vipya vya liturujia.
Kwa jumla Mtaguso wa Trento ulishindwa kuwavuta Wainjili warudi, lakini uliendeleza urekebisho wa Kanisa Katoliki. Katika nchi zilizobaki chini ya Roma Kanisa lilipata nguvu tena kwa kuimarisha mafundisho ya kale pamoja na kuondoa kasoro mbalimbali. Hata hivyo haikuwezekana kufuta farakano lililotokea tayari.
Vita kati ya madhehebu ya Kikristo
Karolo V, Kaisari wa Dola Takatifu la Kiroma, aliendesha Vita vya Schmalkald (1546-1547) dhidi ya maeneo ya Walutheri yaliyokuwa ndani ya dola hilo kubwa la Ujerumani.
Lengo lake lilikuwa kuwalazimisha watawala wadogo waliowaunga mkono Walutheri wafute matengenezo yote.
Mwanzoni alishinda (20 Julai 1547); kwenye Bunge la Augsburg (1547-1548) alidai Walutheri wakubali kuwa chini ya maaskofu na Papa wa Kanisa Katoliki. Ingawa aliruhusu ndoa ya mapadri na kupokea ekaristi kwa maumbo yote mawili (mkate na divai), maitikio hayakuwa mazuri hata kidogo: kukawa na vurugu kubwa.
Mwaka 1552, baada ya njama ya watawala hao dhidi ya Karolo V, vilianza tena vita ambavyo vilimlazimisha kukimbia Austria. Hatimaye watawala Walutheri walipatana na mwanae, mfalme Ferdinand III. Hivyo jaribio la kufuta Ulutheri kijeshi lilishindikana kabisa.
Vita vilimalizika mwaka 1555 kwa amani ya Augsburg. Mapatano hayo yalilenga kuwezesha wananchi wenye imani tofauti waishi katika taifa lilelile. Watawala walipewa haki ya kuwachagulia madhehebu ya dini raia wao. Wasiokubali kufuata imani ya mtawala, walipewa tu haki ya kuhamia eneo lingine ambapo mtawala wake alikuwa na imani yao.
Hivyo katika Dola la Kijerumani yalikubalika rasmi maeneo yaliyoshikilia Ungamo la Augsburg na yale yaliyobaki katika Kanisa Katoliki, lakini si wenye imani tofauti na hizo mbili, kama vile Wareformati na Waanabaptisti.
Amani ya Augsburg kwanza ilifaulu kuleta mahusiano imara upande wa siasa, lakini baadaye haikuweza kuzuia mlipuko wa vita vikali vya karne XVII: vita vya miaka 30 (1618-1648).
Madola ya Ujerumani yalipigana kati yao, na nchi za nje zilishiriki zikiwemo Hispania, Ufaransa, Uswidi, Uholanzi na Denmark, lakini mapigano yake yalitokea hasa katika Ujerumani kwenye eneo la Dola Takatifu la Kiroma.
Ni kwamba uhusiano kati ya madhehebu ya Kikristo ulikuwa mbaya kwa muda mrefu. Karibu katika kila nchi Wakristo walilazimishwa kufuata madhehebu rasmi, ama Ukatoliki ama Ulutheri. Ikiwa mtawala fulani aliona vema kukubali mawazo ya Luther mapadri wote walipewa chaguo la kufuata Ulutheri au kuhama nchi. Vilevile baada ya kifo chake ikiwa mtawala aliyefuata alikuwa na msimamo tofauti, mapadri wakarudi na wachungaji wa Kiinjili wakafukuzwa.
Raia hawakuulizwa wenyewe wanasadiki nini, isipokuwa katika miji iliyojitawala na kuwa na utaratibu wa kidemokrasia. Lakini hata mijini huko haikuwa kawaida kuruhusu madhehebu mawili mahali pamoja.
Mafundisho ambayo kwetu leo yanaonekana kuwa na tofauti ndogo yaliweza kumfikisha mtu gerezani au hata kifoni.
Uhusiano mbaya ulikuwepo vilevile kati ya wafuasi wa Luther na Wareformati. Katekisimu zao zilitumika kama bendera. Walishutumiana kuwa wazushi wasioelewa vizuri kiini cha imani.
Kilichofuata ni kipindi cha vita vya kidini kule Ulaya. Kilele kilikuwa Vita vya Miaka 30 ambavyo vilianza kule Bohemia na Moravia kwa sababu watawala wadogo waliokuwa karibu na Umoja wa Ndugu walijaribu kumpindua Mfalme Mkatoliki.
Vita hivyo vilianza kama mapigano ya kidini kati ya madhehebu tofauti ya dola moja la Ujerumani, lakini viliendelea kuwa vita vya Ulaya nzima ambako nchi ya Wakatoliki kama Ufaransa ilishikamana na Uswidi ya Kiprotestanti dhidi ya Kaisari Mkatoliki.
Vita hivyo vilileta uharibifu mkubwa mno katika Ujerumani. Kuna makadirio ya kwamba karibu theluthi moja ya wakazi wote walikufa kutokana na mauaji, njaa na magonjwa. Katika maeneo ya Ujerumani ya Kusini zaidi ya nusu ya watu walipotea.
Wanajeshi walikuwa askari wa kukodiwa ambao mara nyingi hawakulipwa bali walipewa uhuru wa kutwaa kwa mabavu chochote walichotaka.
Uchovu ulileta majadiliano juu ya amani. Mwaka 1648 wawakilishi wa wafalme walipatana katika amani ya Westfalia kuhusu kanuni za amani.
Madhehebu matatu yaliyokubaliwa Ulaya ni Wakatoliki, Walutheri na Wareformed; mengine (kama Waanabaptisti na Umoja wa Ndugu) yaliangaliwa kuwa ya kizushi popote.
Kila mtawala aliamua kwa dola lake ni yapi kati ya madhehebu matatu halali yatafuatwa lakini raia walikuwa na haki ya kutoka katika nchi kama mtawala alikataa dini yao. Sheria ilikuwa: "Cuius regio, eius religio" (mwenye nchi ni mwenye kuamua dini)
Katika maeneo kadhaa Wakristo wa madhehebu tofauti walipewa ustahimilivu, lakini katika maeneo mengine walipaswa kuhamia nchi ya madhehebu yao au kufuata madhehebu rasmi ya nchi.
Ikiwa mtawala atabadili madhehebu baadaye wananchi wataruhusiwa kuendelea walivyozoea.
Uholanzi na Uswisi zilitoka katika Dola Takatifu la Kiroma kama nchi huru za pekee.
Mfalme wa Uswidi alitwaa maeneo makubwa katika Ujerumani ya Kaskazini
Kumbe mapatano hayo yaliunda ramani ya kimadhehebu kule Ulaya yenye maeneo ya Wakatoliki, Walutheri au Wareformati watupu. Jumuiya ndogo ziliendelea kugandamizwa wakapata ustahimilivu mahali pachache. Hivyo wafuasi wa madhehebu madogo walilazimika kuficha imani yao au kuhamahama katika Ulaya.
Wakati ule nafasi mpya ilitokea: Mfalme wa Uingereza alikuwa na makoloni Marekani lakini alikosa watu. Akatafuta walowezi kwa ajili ya makoloni yake akiwaahidia wote kwamba watapata shamba pamoja na uhuru wa dini. Hivyo watu kutoka nchi nyingi za Ulaya walianza kuhamia Marekani, hasa wale waliokosa uhuru huo. Mpaka leo nchi mbalimbali za Ulaya zinafuata hasa madhehebu moja, na Marekani ina madhehebu makubwa ambayo hayana wafuasi wengi Ulaya, k.mf. Wabatisti.
Umisionari kupamba tena
Wakati wa matengenezo na mafarakano ulikuwa pia kipindi kilicholeta habari za nchi mpya kwa watu wa Ulaya. Mataifa ya Wahispania na Wareno yalijenga aina mpya za meli zilizoweza kusafiri kote duniani hata kuvuka bahari kubwa.
Wafanyabiashara na wanajeshi wao walizunguka pande zote za dunia wakiambatana na mapadri wao. Hao walikutana na wenyeji wengi wa nchi mbalimbali wasio Wakristo, au walikuwa Wakristo lakini si washiriki wa Kanisa Katoliki (kama Waethiopia au Wahindi wa Kusini).
Wakaanza kuwaeleza imani, wakahubiri mbele ya Mfalme wa China, mbele ya Negus Negesti wa Ethiopia na mbele ya watawala wa Amerika Kusini.
Tatizo la misheni hizo lilikuwa kwamba liliambatana na uenezaji wa kijeshi wa Hispania na Ureno. Hasa Amerika wamisionari walijikuta kati ya mahitaji ya walowezi, waliotaka kuhudumiwa kiroho, na mahitaji ya wazalendo, waliogandamizwa vibaya na walowezi walewale.
Serikali ya kikoloni ilikuwa vilevile serikali ya mfalme Mkatoliki. Haikuwa rahisi kwa wamisionari kutofautisha kati ya pande hizo mbili. Mara nyingi Kanisa lilibariki tu utawala wa kikoloni uliogandamiza wenyeji.
Lakini mara kwa mara walijitokeza Wakristo wengine waliopinga unyama na kuleta taarifa za kweli kule Ulaya. Mmojawao alikuwa Askofu Bartolomeo Las Casas aliyewashtaki walowezi Wahispania kwa sababu waliua wenyeji wengi wakiwalazimisha kufanya kazi zao migodini na mashambani bila kujali afya zao. Akafaulu kuleta sheria zilizolinda Waamerika na kupunguza ukali dhidi ya watumwa, lakini walowezi walijaribu kumwua.
Zaidi tena Wajesuiti walijaribu kuwalinda Waindio wa Paraguay wakiwakusanya katika vijiji vya ujamaa vilivyojitegemea kiuchumi na hata kisiasa. Lakini walishtakiwa na walowezi majirani waliotaka kuwinda watumwa, ati wanadhoofisha utawala wa kikoloni. Mwishoni Wajesuiti walifukuzwa na serikali, na vijiji vya Wakristo wenyeji waliharibiwa na wawindaji wa watumwa.
Kule Asia mapadri wa Shirika la Yesu walifaulu kupanda mbegu ya Injili mpaka Japani na China. Walijitahidi kupatanisha Injili na utamaduni wa nchi hizo ambao ni tofauti na desturi za Ulaya. Lakini uongozi wa Kanisa kule Roma uliwakataza wasitumie mbinu hizo. Hivyo Wakristo wa Japan walionekana kufuata dini ya kigeni. Kwa sababu hiyo waligandamizwa, ila wachache walishika imani yao kwa siri mpaka kutokea kwa uhuru wa dini katika karne ya 19.
Kati ya wote anakumbukwa hasa Fransisko Saveri (Francisco de Jasso y Azpilicueta) (Javier, Navarra, leo nchini Hispania, 7 Aprili 1506 - kisiwa cha Shangchuan, China, 3 Desemba 1552), padri wa Shirika la Yesu, ambalo alichangia kulianzisha pamoja na Ignas wa Loyola.
Baadaye alitangaza Injili katika nchi nyingi za Ulaya, Afrika na Asia hata akawa kati ya wamisionari maarufu zaidi ya historia ya Kanisa.
Kati ya miaka 1500 na 1850 wamisionari Wakatoliki walihubiri kwenye pwani ya Afrika, hata Afrika Mashariki. Walifuata uenezi wa Wareno waliojaribu kutawala pwani hiyo kama vituo vya biashara kati ya Ulaya na Bara Hindi. Ustawi wa pekee ulipatikana katika ufalme wa Kongo (kusini kwa mto huo) ambapo Wakristo walifikia kuwa 50% za wakazi wote, na kati yao alipatikana askofu Mwafrika wa kwanza kutoka Kusini kwa Sahara, Dom Enrique.
Kutoka kwa makao yao ya Sofala na Msumbiji walijaribu pia kutawala biashara ya dhahabu iliyochimbwa katika eneo la Mwene Mtapa (Zimbabwe).
Kati ya matunda bora ya uinjilishaji huo wanakumbukwa "Mashahidi wa Mombasa" waliomfia Yesu mwaka 1631.
Mizizi ya Kanisa Afrika ilikauka tena mnamo karne za 16-18 kwa sababu ya kuingiliana kwa hotuba ya Injili na siasa ya ukoloni. Udhaifu wa kibinadamu uliongezea ugumu wa mazingira na hali ya hewa kwa ajili ya wamisionari kutoka Ulaya.
Upietisti
Upietisti (kwa Kiingereza Pietism, kutoka neno la Kilatini pietas, yaani heshima kwa Mungu, kwa wazazi, kwa ndugu na kwa nchi asili) ulikuwa tapo lenye athari kubwa kati ya Walutheri, lakini pia kwa madhehebu mengine ya Uprotestanti, na hata kwa Wakatoliki huko Ulaya na Amerika Kaskazini[2] tangu mwishoni mwa karne ya 17.
Uliunganisha mikazo ya Kilutheri kuhusu mafundisho ya Biblia ya Kikristo na mikazo ya Kikalvini kuhusu maadili imara.
Asili yake ni Ujerumani ya leo na kazi ya Philipp Jakob Spener, mwanateolojia Mlutheri aliyesisitiza mabadiliko ya Mkristo kwa aina ya kuzaliwa upya. Ingawa yeye hakudai wafuasi wake wajitenge na Wakristo wenzao, mahimizo yake yalielekea huko.
Upietisti ulienea kwanza Uswisi na nchi nyingine za lugha ya Kijerumani barani Ulaya, halafu Skandinavia na Baltiki (ulipoathiri zaidi tena utamaduni wa Kikristo kupitia watu kama Hans Nielsen Hauge huko Norway, Carl Olof Rosenius huko Sweden, Katarina Asplund huko Finland na Barbara von Krüdener katika nchi za Baltiki), na hatimaye Ulaya nzima.
Kutoka huko ulipelekwa Amerika Kaskazini, hasa kwa njia ya wahamiaji kutoka Ujerumani na Skandinavia, ukaathiri Waprotestanti wenye asili tofauti ukachangia katika karne ya 18 mwanzo wa Ukristo wa Kiinjilisti, ambao leo una waumini milioni mia tatu.
Tapo la Upietisti ndani ya Ulutheri lilifikia kilele chake katikati ya karne ya 18, lilififia kati karne ya 19 na kutoweka Amerika mwishoni mwa karne ya 20.
Hata hivyo, baadhi ya misimamo yake iliathiri Uprotestanti kwa jumla, ikimchochea kasisi Mwanglikana John Wesley kuanzisha tapo la Wamethodisti, na vilevile Alexander Mack kuanzisha tapo la Schwarzenau Brethren kati ya Waanabaptisti.
Huko Marekani, Upietisti ulitawala pia kati ya Quakers, Wakalvini, Wabaptisti, Waanglikana n.k.
Umisionari wa Kiprotestanti
Tumeshaona kwamba tangu mwaka 1500 wamisionari Wakatoliki walienda sehemu mbalimbali za dunia. Katika karne ya 17 Waprotestanti walienea nje ya Ulaya, lakini bila kumtangaza Kristo kwa wenyeji, kwa mfano katika makoloni ya Marekani mashariki ya leo. Kumbe katika 18 walianza kuiga mifano ya wamisionari Wakatoliki.
Uenezaji wa Ukristo wa Kiprotestanti ulianzishwa na Wakristo kutoka nchi za Ulaya zilizoendelea kama Uingereza, Ufaransa na Ujerumani. Mapinduzi ya viwandani yaliongeza sana uwezo wa kiuchumi wa mataifa hayo.
Biashara ya kimataifa ilianza kuunganisha nchi za mbali sana. Vyombo vya usafiri kama vile meli, reli na baadaye hata ndege vilifikisha watu na bidhaa kila sehemu za dunia. Watu walianza kupata habari za nchi zisizojulikana kwao mpaka wakati ule.
Wakristo wa nchi za Ulaya walitumia mawasiliano hayo. Labda tunaweza kulinganisha hali hiyo na sera za mitume ambao walitumia njia zilizofunguliwa na biashara ya Kiroma katika karne za kwanza. Wengine waliona uwezo wao kama wito wa Mungu kwa Wakristo wa Ulaya katika karne ile hasa.
Mahali pengi Ulaya Wakristo hawakuridhika tena na hali ya Kanisa. Ukristo ulikwisha kuwa sehemu ya utamaduni na jambo la kawaida. Bila kutafakari sana, mtoto alibatizwa, akafundishwa na kupewa Kipaimara, akafunga ndoa kanisani, akawabatiza watoto wake halafu akazikwa kwa ibada.
Kanisa lilikuwa kama idara ya serikali iliyosaidia taifa kuweka utaratibu wa kidini kwa manufaa ya maadili ya umma. Serikali zilihimiza watu washiriki na kuhudhuria ibada. Wasipofika kanisani waliweza kutozwa faini.
Lakini mazingira na hali ya maisha vilibadilika. Watu walianza kuhamia mijini, jumuiya za vijiji zilianza kulegea na kuvunjika.
Mahali pengi watumishi wa makanisa hawakujua kujibu maswali mapya ila tu kukumbusha mazoea ya kale na mila nzuri za zamani.
Ndiyo asili ya matapo ya uamsho yaliyotokea kwa nguvu sana. Wasioridhika na hali hiyo walikutana nje ya makanisa. Katika maeneo ya Kiprotestanti hali ilitegemea. Penye uongozi wenye busara walipewa nafasi zao shirikani. Watu waliguswa upya na neno la Mungu na Roho wake, walitafuta njia mpya za kuishi na kuonyesha imani yao. Hivyo vilijitokeza vyama vya kusaidia wagonjwa, wajane, mayatima na maskini.
Penye uongozi mkali uliokataa njia na mbinu mpya Wakristo walikutana na kusali katika nyumba za watu. Wengine walianzisha jumuiya na madhehebu ya pekee. Lakini sehemu kubwa ya Wakristo wa uamsho walielewa kazi yao ya kutengeneza upya makanisa yao badala ya kuunda vikanisa vipya.
Katika maeneo ya Wakatoliki matapo yaliyofanana na uamsho yalisababisha mara nyingi kutokea kwa shirika jipya la watawa au la walei. Muundo wa Kanisa Katoliki unasaidia kuwapa watu wenye wito au vipawa vya pekee nafasi zao katika mashirika hayo.
Kanisa la Anglikana liliunda kamati ya kupeleka Injili katika nchi za ng'ambo lakini ilishughulikia hasa Waingereza waliohamia makoloni. Polepole wazalendo wachache walianza kuwaendea pia, jambo lililokuwa gumu kutokana na hali ya ukoloni wenyewe.
Kanisa la kwanza la Kiprotestanti lililotuma wamisionari hasa kwa watu wasiomjua Kristo lilikuwa ni la Ndugu wa Herrnhut (Wamoravia).
Katika kijiji hicho kidogo cha Ujerumani waliishi wakimbizi kutoka Moravia waliopewa ustahimilivu kuanzisha upya ushirika wa Umoja wa Ndugu kufuatana na urithi wao kutoka Ucheki. Walikuwa watu wa kawaida kama wakulima na mafundi.
Siku moja katika mwaka 1732 walikutana na mgeni, kwa jina Antoni, mtumishi wa Mdenmark aliyemtembelea Mkuu wa Herrnhut, Ludwig von Zinzendorf. Antoni alikuwa mtumwa mwenye asili ya Afrika aliyenunuliwa na bwana wake katika Visiwa vya Karibi. Baadaye akapewa uhuru wake akasafiri pamoja na bwana wake hadi Denmark.
Kwa Antoni Ndugu wa Herrnhut wakasikia kwa mara ya kwanza habari za hali mbaya ya watumwa Waafrika kule Karibi, na jinsi walivyozuiwa kusikia neno la Mungu pamoja na mateso yao mengine. Usiku ule ndugu wawili wakasali pamoja na asubuhi yake wakamwendea Mkuu wa Herrnhut wakamwomba ruhusa ya kusafiri hadi Karibi ili wawahubirie wale watumwa. Katika sala hiyo ya maseremala wawili ilianza kazi ya misheni ya Umoja wa Ndugu (Wamoravia).
Baadaye Ndugu Wamoravia waliendelea kuhubiri kule Greenland, Urusi, Nikaragua, Afrika Kusini na kati ya Waindio wa Amerika. Mawasiliano mapya yakaleta habari hiyo katika kila pembe ya dunia zisizosikika zamani kwa watu wengi.
Wamoravia walihubiri mahali pengi Ulaya kati ya Wakristo wa madhehebu yote bila kuwashawishi wajiunge nao lakini walieneza sana habari za misheni.
Wakiitikia mfano wa Ndugu wa Herrnhut Wakristo kutoka vikundi mbalimbali vya uamsho walianza kuelewa wajibu wao wa kueneza Injili kote duniani.
Mnamo mwaka 1800 Wakristo Waingereza waliunda vyama mbalimbali vya misheni, kama Wabatisti mwaka 1792, Chama cha Misheni cha London mwaka 1795 na Chama cha Misheni cha Kanisa (la Kianglikana = Church Missionary Society/CMS) mwaka 1799. Waprotestanti wa nchi nyingine za Ulaya walifuata.
Mara nyingi wakati ule si viongozi wa madhehebu ya Kiprotestanti (isipokuwa kwa kiasi Waanglikana) walioendesha kazi ya misheni, kwa kuwa walijali maeneo yao tu wakikosa mtazamo wa dunia nzima kama wenzao Wakatoliki.
Kumbe walikuwa walei na wachungaji wa kawaida waliounda vyama vya misheni, kuiombea kazi hiyo, kutafuta habari za nchi nyingine na kuchanga pesa wakiandaa vijana watakaokuwa tayari kuacha ndugu zao wakielekea nchi za mbali zisizojulikana nao.
Kanisa Katoliki na la Kiorthodoksi katika karne ya 18
Wakati Ukristo ulipozidi kuenea na kuchangamka katika bara lote la Amerika, huko Ulaya Kanisa Katoliki lilipitia kipindi cha udhaifu, hasa kutokana na mashambulizi ya falsafa ya Mwangaza dhidi yake.
Falsafa hiyo ilienea katika matabaka ya juu ya nchi nyingi na kufuatwa na serikali zake, ambazo zilianza kulibana kwa njia nyingi, hasa kwa kuzuia mashirika ya kitawa.
Mambo yalizidi kuwa magumu Mapinduzi ya Ufaransa yalipopiga vita dini, kuanzia Ukatoliki. Akili ilisimikwa kama mungu mpya. Kalenda mpya ilitengenezwa ili kufuta wiki na Jumapili pamoja na sikukuu za Kikristo. Monasteri zote zilibomolewa, wengi waliuawa au kufukuzwa nchini kwa sababu ya imani yao. Mali za Kanisa zilitaifishwa na mapadri walidaiwa kula kiapo cha kufuata serikali badala ya Papa. Mnamo 1799 Papa Pius VI alitekwa hadi Ufaransa na hatimaye kufa kifungoni.
Kiongozi wa Ufaransa, Napoleon Bonaparte, alizidi kueneza misimamo mipya katika sehemu kubwa ya Ulaya aliyoiteka.
Hata Waorthodoksi walipata shida za namna hiyo hasa Urusi, ambapo mwaka 1721 Kaisari Petro I alifuta Upatriarki nchini na kuweka Kanisa moja kwa moja chini ya serikali.
Ukristo katika karne ya 19
Baada ya Ufaransa wa Napoleon kushindwa (1815), nchi za Ulaya zilikubaliana kurudisha hali ilivyokuwa kabla ya mapinduzi, lakini haikuwa rahisi. Umati wa watu ulizidi kusogea mbali na dini.
Baada ya mateso yao, Papa na Kanisa Katoliki walipewa tena heshima, lakini siasa iliendelea kuwa dhidi yao.
Kilele chake ni Kulturkampf (kwa Kijerumani: vita vya utamaduni) iliyotangazwa na Chansela Bismarck ili kuzuia umoja wa Wakatoliki wa Ujerumani na Papa. Majimbo na parokia nyingi vilibaki bila mchungaji, mapadri wengi walifungwa n.k.
Kabla ya hapo, Papa Pius IX alikutanisha maaskofu mjini Roma kwa Mtaguso wa kwanza wa Vatikano (1869-1870) uliotangaza dogma ya karama ya Papa kutokosea anapotoa mafundisho ya moja kwa moja "ex cathedra".
Mtaguso ulikatishwa na jeshi la Italia lililovamia Roma na kuuteka moja kwa moja, likikomesha Dola la Papa (1870). Tukio hilo lilimkomboa Papa kutoka majukumu ya kisiasa na kumwezesha kuimarisha mamlaka yake ya kiroho duniani kote dhidi ya utaifa uliotesa Kanisa kwa karne kadhaa.
Karne ya 19 iliona pia Wakatoliki kuchangamkia tena umisionari, kuanzia Wafaransa.
Jambo lingine la pekee katika Kanisa Katoliki la karne hiyo ni uundaji wa mashirika ya kitawa ya kike na ya kiume zaidi ya 2000 yaliyolenga huduma maalumu, k.mf. kuhubiri vijijini, kulea vijana, kufundisha mafukara, kuuguza wagonjwa, kuanzisha misheni, kushughulikia upashanaji habari. Mara nyingi mashirika hayo yanafanana ingawa yalianzishwa wakati na mahali tofauti, kwa kawaida chini ya askofu wa jimbo, baada ya mashirika ya zamani kuzuiwa na serikali.
Kati ya waanzilishi muhimu zaidi wakumbukwe Karolo Yosefu Mazenod (1782-1861), Vinsenti Pallotti (1795-1850), Antoni Maria Claret (1807-1870), Yohane Bosco (1815-1888), Daniele Comboni (1831-1881), Arnold Janssen (1837-1909). Kati ya wanawake, Yoana Antida Thouret (1765-1826), Magdalena wa Canossa (1774-1835), Visensya Gerosa (1784-1847) pamoja na Bartolomea Capitanio (1807-1833), Fransiska Saveri Cabrini (1850-1917).
Uprotestanti uliendelea kufaidika na uamsho, ingawa huko Marekani walifikia hatua ya kuanzisha madhehebu mengi ya aina mpya, yaliyojaribu kuanza kila kitu upya kwa msingi wa Biblia, yakidharau historia yote ya Kanisa kama upotoshaji wa imani.
Miaka ya mwisho ya karne ya 19 iliona ustawi wa elimu ya Biblia iliyoongozwa na mawazo mapya kabisa yaliyoyumbisha imani ya wengi kwa kukanusha mambo yapitayo maumbile (teolojia ya Usasa).
Karne ya 20
Wakati Ulaya ulipozidi kuachana na dini, Ukristo ulienea kwa kasi ya ajabu katika bara la Afrika, na kwa kiasi tofauti katika maeneo mengine yasiyokuwa na mapokeo hayo.
Mang'amuzi ya kimisionari yalifanya Wakristo watambue upya haja ya umoja kati yao. Walianza Waprotestanti (Kongamano la Edinburgh, 1910), halafu Waorthodoksi na Wakatoliki.
Masomo ya liturujia na uchungaji pamoja na uchunguzi wa maandishi ya mababu wa Kanisa vilileta pumzi mpya katika madhehebu mbalimbali.
Mtaguso wa pili wa Vatikano (1962-1965) ulioitishwa na Papa Yohane XXIII ulielekeza Kanisa Katoliki kukabili vema ulimwengu wa kisasa badala ya kuulaumu tu.
Lakini karne ya 20 inakumbukwa hasa kwa dhuluma za kidini zisizowahi kutokea: hasa Ukomunisti, ulioteka Urusi ukaenea polepole hadi kutawala theluthi moja ya binadamu wote, ulipiga vita dini kwa namna zote na kuua mamilioni ya waamini, hasa Waorthodoksi.
Hatimaye, chini ya Papa Yohane Paulo II, wa kwanza kutoka mataifa ya Kislavi, Wapolandi walifaulu kuangusha serikali ya Kikomunisti, wakifuata na wenzao wa nchi zote za Ulaya Mashariki.
Baada ya hapo, Ukristo uliamka upya katika nchi hizo.
Tanbihi
Marejeo
Bowden, John. Encyclopedia of Christianity (2005), 1406pp
Carrington, Philip. The Early Christian Church (2 vol. 1957) ;
;
Holt, Bradley P. Thirsty for God: A Brief History of Christian Spirituality (2nd ed. 2005)
Johnson, Paul. History of Christianity (1979)
;
Livingstone, E. A., ed. The Concise Oxford Dictionary of the Christian Church (2nd ed. 2006) online at
MacCulloch, Diarmaid. Christianity: The First Three Thousand Years (2010)
McLeod, Hugh, and Werner Ustorf, eds. The Decline of Christendom in Western Europe, 1750-2000 (2003) 13 essays by scholars;
McGuckin, John Anthony. The Orthodox Church: An Introduction to its History, Doctrine, and Spiritual Culture (2010), 480pp
McGuckin, John Anthony. The Encyclopedia of Eastern Orthodox Christianity (2011), 872pp
Stark, Rodney. The Rise of Christianity (1996)
Tomkins, Stephen. A Short History of Christianity (2006)
Viungo vya nje
!
| https://sw.wikipedia.org/wiki/Historia%20ya%20Kanisa |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1402,
2406,
4290,
4709,
5212,
6626,
7122,
8034,
9695,
10047,
13197,
15764,
18167,
18880,
19706,
19898,
20408,
20614,
21556,
21863,
22374,
22808,
23721,
24295,
25347,
25601,
26130,
26535,
26756,
26856,
27725,
27934,
28349,
28516,
28590,
29581,
29778
],
"plaintext_end_byte": [
1370,
2405,
4289,
4708,
5211,
6625,
7081,
8033,
9651,
10005,
13150,
15735,
18132,
18792,
19705,
19800,
20407,
20613,
21555,
21862,
22373,
22807,
23720,
24294,
25346,
25600,
26129,
26534,
26755,
26855,
27724,
27933,
28348,
28515,
28563,
29537,
29750,
30248
]
} | พระมหากษัตริย์ไทยรัชกาลที่หนึ่งชื่อว่าอะไร ? | พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
7
],
"minimal_answers_start_byte": [
7203
],
"minimal_answers_end_byte": [
7317
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
พระบาทสมเด็จพระบรมราชพงษเชษฐมเหศวรสุนทร พระพุทธเลิศหล้านภาลัย (พระราชสมภพ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2310 สวรรคต 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367 ครองราชย์ 7 กันยายน พ.ศ. 2352 - 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367) พระมหากษัตริย์ไทยรัชกาลที่ 2 ในราชวงศ์จักรี มีพระนามเดิมว่า ฉิม (สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร) พระราชสมภพเมื่อวันพุธ ขึ้น 7 ค่ำ เดือน 4 ปีกุน เวลาเช้า 5 ยาม ซึ่งตรงกับวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2310 เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 4 ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เสวยราชสมบัติเมื่อปีมะเส็ง พ.ศ. 2352 - 2367 ขณะมีพระชนมายุได้ 42 พรรษา
พระนามเต็ม
หลังพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชเสด็จสวรรคต เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทรได้สืบทอดบัลลังก์ในทันทีพร้อมด้วยพระนามชั่วคราวว่า สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว กรมพระราชวังบวรสถานมงคล[2] ซึ่งต่อมาได้กลายเป็นราชประเพณีว่าพระมหากษัตริย์ที่ยังไม่ได้ผ่านพิธีพระบรมราชาภิเษกจะได้รับพระอิศริยยศชั่วคราวเป็น สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว แทน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยมีพระนามเต็มเมื่อทรงรับการบรมราชาภิเษกแล้วว่า พระบาทสมเด็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบดี ศรีสินทรบรมมหาจักรพรรดิราชาธิบดินทร์ ธรณินทราธิราช รัตนากาศภาสกรวงศ์ องค์ปรมาธิเบศ ตรีภูวเนตรวรนายก ดิลกรัตนราชชาติอาชาวศรัย สมุทัยดโรมนต์ สากลจักรวาฬาธิเบนทร สุริเยนทราธิบดินทร์ หริหรินทรา ธาดาธิบดี ศรีวิบูลยคุณอกนิษฐ ฤทธิราเมศวรมหันต บรมธรรมิกราชาธิราชเดโชชัย พรหมเทพาดิเทพนฤบดินทร์ ภูมิทรปรมาธิเบศ โลกเชษฐวิสุทธิ รัตนมกุฎประกาศ คตามหาพุทธางกูรบรมบพิตร พระพุทธเจ้าอยู่หัว ซึ่งเหมือนกับพระปรมาภิไธยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทุกตัวอักษร เนื่องจากในเวลานั้น ยังไม่มีธรรมเนียม ที่จะต้องมีพระปรมาภิไธยแตกต่างกันในแต่ละพระองค์
ในพระราชกำหนด สักเลข นั้นได้มีการขานพระนามว่า พระบาทสมเด็จพระบรมธรรมิกราชา นราธิบดี ศรีสุริยวงษ์ องคราเมศวรราช บรมนารถบรมบพิตรพระพุทธเจ้าอยู่หัว
ในพระราชกำหนด ห้ามมิให้สูบแลชื้อขายฝิ่น นั้นได้มีการขานพระนามว่า พระบาทสมเด็จพระบรมธรรมิกราชาธิบดี ศรีวิสุทธิคุณ วิบุลยปรีชา ฤทธิราเมศวรราช บรมนารถบรมพิตรพระพุทธเจ้าอยู่หัว
ต่อมาพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ออกพระนามรัชกาลที่ 2 ว่า<b data-parsoid='{"dsr":[3482,3522,3,3]}'>พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้าสุลาลัย ตามนามของพระพุทธรูปที่ทรงโปรดให้สร้างอุทิศถวาย[3] และต่อมาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนสร้อยพระนามเป็น "นภาลัย" และเฉลิมพระปรมาภิไธยใหม่เป็น<b data-parsoid='{"dsr":[3825,3986,3,3]}'>พระบาทสมเด็จพระบรมราชพงษเชษฐ มเหศวรสุนทร ไตรเสวตรคชาดิศรมหาสวามินทร์ สยารัษฎินทรวโรดม บรมจักรพรรดิราช พิลาศธาดาราชาธิราช บรมนารถบพิตร พระพุทธเลิศหล้านภาไลย[4]
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้เฉลิมพระนามใหม่เป็น<b data-parsoid='{"dsr":[4169,4241,3,3]}'>พระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาอิศรสุนทร พระพุทธเลิศหล้านภาลัย[5]
ครองราชสมบัติ
เมื่อถึงวันที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2352 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชเสด็จสวรรคตด้วยพระโรคชรา ขณะมีพระชนมายุได้ 73 พรรษา นับเวลาในการเสด็จครองราชย์ได้นานถึง 27 ปี สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร กรมพระราชวังบวรสถานมงคล จึงได้เสด็จขึ้นทรงราชย์สืบพระราชสันตติวงศ์เป็นพระมหากษัตริย์องค์ที่ 2 แห่งราชวงศ์จักรี
การพระราชพิธีบรมราชาภิเษกในรัชกาลที่ 2 ได้ย้ายมาทำพิธีที่หมู่พระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน เนื่องจากพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทซึ่งสร้างขึ้นแทนพระที่นั่งอมรินทราภิเษกมหาปราสาทอันเป็นสถานที่ทำพิธีปราบดาภิเษกของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกนั้นใช้เป็นสถานที่ประดิษฐานพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกอยู่ ในรัชกาลต่อ ๆ มาจึงใช้หมู่พระที่นั่งจักรพรรดิพิมานเป็นสถานที่จัดการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกและใช้พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทเป็นสถานที่ตั้งพระบรมศพ หลังจากเสร็จพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระองค์จึงเสด็จเลียบพระนครโดยกระบวนพยุหยาตราตามโบราณราชประเพณี
พระปรีชาสามารถ
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงพระปรีชาสามารถในศิลปกรรมด้านต่างๆ หลายสาขา ดังจะขอยกตัวอย่างต่อไปนี้
ด้านกวีนิพนธ์.
ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ได้รับการยกย่องว่า เป็นยุคทองของวรรณคดีสมัยหนึ่งเลยทีเดียว ด้านกาพย์กลอนเจริญสูงสุด จนมีคำกล่าวว่า "ในรัชกาลที่ 2 นั้น ใครเป็นกวีก็เป็นคนโปรด" กวีที่มีชื่อเสียงนอกจากพระองค์เองแล้ว ยังมีกรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ (รัชกาลที่ 3) สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส สุนทรภู่ พระยาตรัง และนายนรินทรธิเบศร์ (อิน) เป็นต้น พระองค์มีพระราชนิพนธ์ที่เป็นบทกลอนมากมาย ทรงเป็นยอดกวีด้านการแต่งบทละครทั้งละครในและละครนอก มีหลายเรื่องที่มีอยู่เดิมและทรงนำมาแต่งใหม่เพื่อให้ใช้ในการแสดงได้ เช่น รามเกียรติ์ อุณรุท และอิเหนา โดยเรื่องอิเหนานี้ เรื่องเดิมมีความยาวมาก ได้ทรงพระราชนิพนธ์ใหม่ตั้งแต่ต้นจนจบ เป็นเรื่องยาวที่สุดของพระองค์ วรรณคดีสโมสรในรัชกาลที่ 6 ได้ยกย่องให้เป็นยอดบทละครรำที่แต่งดี ยอดเยี่ยมทั้งเนื้อความ ทำนองกลอนและกระบวนการเล่นทั้งร้องและรำ นอกจากนี้ยังมีละครนอกอื่น ๆ เช่น ไกรทอง สังข์ทอง ไชยเชษฐ์ หลวิชัยคาวี มณีพิชัย สังข์ศิลป์ชัย ได้ทรงเลือกเอาของเก่ามาทรงพระราชนิพนธ์ขึ้นใหม่บางตอน และยังทรงพระราชนิพนธ์บทพากย์โขนอีกหลายชุด เช่น ชุดนางลอย ชุดนาคบาศ และชุดพรหมาสตร์ ซึ่งล้วนมีความไพเราะซาบซึ้งเป็นอมตะใช้แสดงมาจนทุกวันนี้....
ด้านประติมากรรม
นอกจากจะทรงส่งเสริมงานช่างด้านหล่อพระพุทธรูปแล้ว พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยยังได้ทรงพระราชอุตสาหะปั้นหุ่นพระพักตร์ของพระพุทธธรรมมิศรราชโลกธาตุดิลก พระประธานในพระอุโบสถวัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร อันเป็นพระพุทธรูปที่สำคัญยิ่งองค์หนึ่งของไทยด้วยพระองค์เอง ซึ่งลักษณะและทรวดทรงของพระพุทธรูปองค์นี้เป็นแบบอย่างที่ประดิษฐ์คิดค้นขึ้นใหม่ในรัชกาลที่ 2 นี้เอง ส่วนด้านการช่างฝีมือและการแกะสลักลวดลายในรัชกาลของพระองค์ได้มีความเจริญก้าวหน้าไปอย่างมาก และพระองค์เองก็ทรงเป็นช่างทั้งการปั้นและการแกะสลักที่เชี่ยวชาญยิ่งพระองค์หนึ่งอย่างยากที่จะหาผู้ใดทัดเทียมได้ นอกจากฝีพระหัตถ์ในการปั้นพระพักตร์พระพุทธธรรมิศรราชโลกธาตุดิลกแล้ว ยังทรงแกะสลักบานประตูพระวิหารพระศรีศากยมุนี วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร คู่หน้าด้วยพระองค์เองร่วมกับกรมหมื่นจิตรภักดี และทรงแกะหน้าหุ่นหน้าพระใหญ่และพระน้อยที่ทำจากไม้รักคู่หนึ่งที่เรียกว่าพระยารักใหญ่ และพระยารักน้อยไว้ด้วย
ด้านดนตรี
กล่าวได้ว่า พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยมีพระปรีชาสามารถในด้านนี้ไม่น้อยไปกว่าด้านละครและฟ้อนรำ เครื่องดนตรีที่ทรงถนัดและโปรดปรานคือ ซอสามสาย ซึ่งซอคู่พระหัตถ์ที่สำคัญได้พระราชทานนามว่า "ซอสายฟ้าฟาด" และเพลงพระราชนิพนธ์ที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักกันดีคือ "เพลงบุหลันลอยเลื่อน" หรือ "บุหลัน (เลื่อน) ลอยฟ้า" แต่ต่อมามักจะเรียกว่า "เพลงทรงพระสุบิน" เพราะเพลงมีนี้มีกำเนิดมาจากพระสุบิน (ฝัน) ของพระองค์เอง โดยเล่ากันว่าคืนหนึ่งหลังจากได้ทรงซอสามสายจนดึก ก็เสด็จเข้าที่บรรทมแล้วทรงพระสุบินว่า ได้เสด็จไปยังดินแดนที่สวยงามดุจสวรรค์ ณ ที่นั่น มีพระจันทร์อันกระจ่างได้ลอยมาใกล้พระองค์ พร้อมกับมีเสียงทิพยดนตรีอันไพเราะยิ่ง ประทับแน่นในพระราชหฤทัย ครั้นทรงตื่นบรรทมก็ยังทรงจดจำเพลงนั้นได้ จึงได้เรียกพนักงานดนตรีมาต่อเพลงนั้นไว้ และทรงอนุญาตให้นำออกเผยแพร่ได้ เพลงนี้จึงเป็นที่แพร่หลายและรู้จักกันกว้างขวางมาจนทุกวันนี้
เสด็จสวรรคต
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงพระประชวรด้วยโรคพิษไข้ ทรงไม่รู้สึกพระองค์เป็นเวลา 8 วัน พระอาการประชวรก็ได้ทรุดลงตามลำดับ และเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367 สิริพระชนมายุได้ 57 พรรษา และครองราชย์สมบัติได้ 15 ปี
พระมเหสี พระราชโอรส พระราชธิดา
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยมีพระราชโอรสพระราชธิดารวมทั้งสิ้น 73 พระองค์ โดยประสูติเมื่อครั้งยังดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร 47 พระองค์ ประสูติเมื่อดำรงพระอิสรยยศเป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคล 4 พระองค์ และประสูติภายหลังบรมราชาภิเษกเป็นพระมหากษัตริย์แล้ว 22 พระองค์
พระมเหสี เจ้าจอมมารดา และเจ้าจอม
ลำดับประวัติศาสตร์เหตุการณ์สำคัญ
โปรดเกล้าโปรดกระหม่อมจัดพิธีอุปราชาภิเษก ให้สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุ้ย ในรัชกาลที่ 1 ขึ้นเป็น สมเด็จพระบวรราชเจ้า มหาเสนานุรักษ์ กรมพระราชวังบวรสถานมงคล พระมหาอุปราชเจ้า
สถาปนาพระราชชนนีขึ้นเป็น กรมสมเด็จพระอมรินทรามาตย์ พระราชชนนีในรัชกาล 2
กรุงสยามมีการเปลี่ยนธงประจำชาติ จากธงแดง เป็นธงช้าง มีลักษณะพื้นสีแดง ตรงกลางเป็นวงกลมสีขาว มีรูปช้างเผือกสีขาวภายในวงกลม แต่เมื่อจะใช้ชักเป็นธงบนเรือสินค้า ให้งดวงกลมออกเสีย เหลือแต่รูปช้างเผือกสีขาวเท่านั้น ดังนั้น บันทึกที่พบในต่างประเทศจึงระบุว่ากรุงสยาม ใช้ธงประจำชาติเป็นรูปช้างเผือกสีขาวบนพื้นแดง ดูเรื่อง ธงชาติไทย
พ.ศ. 2310
24 กุมภาพันธ์ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย</b>พระราชสมภพ ณ ตำบลอัมพวา เมืองสมุทรสงคราม พระนามเดิม ฉิม
พ.ศ. 2325
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงปราบดาภิเษกขึ้นเป็นปฐมกษัตริย์แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์
ทรงได้รับการสถาปนาพระยศเป็น สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร
พ.ศ. 2349
ทรงได้รับการสถาปนาพระยศจากพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชเป็น สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาอิศรสุนทร ทรงดำรงตำแหน่งที่กรมพระราชวังบวรสถานมงคล
พ.ศ. 2352
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชเสด็จสวรรคต
พระบรมวงศานุวงศ์ ขุนนางกราบบังคมทูลอัญเชิญพระองค์ขึ้นครองราชสมบัติเป็นรัชกาลที่ 2 แห่งพระราชวงศ์จักรี เฉลิมพระนามว่า พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
เจ้าฟ้ากรมขุนกษัตรานุชิตกับพวก คิดกบฏ โปรดเกล้าฯ ให้กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ชำระความ
สงครามกับพม่าที่เมืองถลาง
พ.ศ. 2353
โปรดเกล้าฯ ให้ส่งคณะทูตอัญเชิญพระราชสาส์นไปถวายจักรพรรดิเกียเข้งแห่งอาณาจักรจีน
ราชทูตญวนเข้ามาถวายราชสาส์นและเครื่องราชบรรณาการ พร้อมทั้งทูลขอเมืองบันทายมาศคืน ซึ่งพระองค์ก็พระราชทานคืนให้
พ.ศ. 2354
โปรดเกล้าฯ ให้เจ้านายไปกำกับราชการตามกระทรวงต่างๆ
โปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพนักงานออก "เดินสวนเดินนา"
ออกพระราชกำหนดห้ามสูบและซื้อขายฝิ่น
จัดพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
เกิดอหิวาตกโรคครั้งใหญ่
โปรดเกล้าฯ ให้มีพระราชพิธี "อาพาธพินาศ"
โปรดเกล้าฯ ให้กองทัพไทย ไประงับความวุ่นวายในกัมพูชา
อิน-จัน แฝดสยามคู่แรกของโลกถือกำเนิดขึ้น
พ.ศ. 2355
โปรดเกล้าฯ ให้อัญเชิญพระแก้วผลึก (พระพุทธบุษยรัตน์) จากเมืองจำปาศักดิ์มายังกรุงเทพฯ
พ.ศ. 2356
พม่าให้ชาวกรุงเก่านำสาส์นจากเจ้าเมืองเมาะตะมะมาขอทำไมตรีกับสยาม
พระองค์เจ้าชายทับ (พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว) ได้รับการสถาปนาเป็น<b data-parsoid='{"dsr":[12088,12115,3,3]}'>กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์
พ.ศ. 2357
โปรดเกล้าฯ ให้ส่งคณะสมณทูตเดินทางไปศรีลังกา
โปรดเกล้าฯ ให้สร้าง นครเขื่อนขันธ์ ขึ้นที่บริเวณพระประแดง เพื่อสำหรับรับข้าศึกที่มาทางทะเล
พ.ศ. 2359
โปรดเกล้าฯ ให้จัดการปรับปรุงการสอบปริยัติธรรมใหม่ กำหนดขึ้นเป็น 9 ประโยค
พ.ศ. 2360
ทรงฟื้นฟูประเพณี วันวิสาขบูชา
พ.ศ. 2361
ขยายเขตพระบรมมหาราชวังจนจรดวัดพระเชตุพนฯ โดยสร้างถนนท้ายวังคั่น
โปรดเกล้าฯ ให้ข้าราชการออกแบบและสร้างสวนขวาขึ้นในพระบรมมหาราชวัง
คณะสมณทูตที่พระองค์ทรงส่งไปฟื้นฟูพระพุทธศาสนาที่ ประเทศลังกาเดินทางกลับ
เจ้าเมืองมาเก๊า ส่งทูตเข้ามาถวายพระราชสาส์นและเครื่องราชบรรณาการเพื่อเจริญทางพระราชไมตรี
พ.ศ. 2362
หมอจัสลิส มิชชันนารีประจำย่างกุ้ง หล่อตัวพิมพ์อักษรไทยเป็นครั้งแรก
พ.ศ. 2363
ฉลองวัดอรุณราชวราราม
สังคายนาบทสวดมนต์ภาษาไทยครั้งแรก ในประเทศไทย
โปรตุเกสตั้งสถานกงสุลในกรุงเทพฯ นับเป็นสถานกงสุลต่างชาติแห่งแรกของสยาม
พ.ศ. 2365
เซอร์จอห์น ครอว์เฟิร์ด เป็นทูตเข้ามาเจริญพระราชไมตรี
พ.ศ. 2367
เสด็จสวรรคต
พงศาวลี
Family of Main Page
16. เจ้าพระยาวรวงษาธิราช (ขุนทอง)8. พระยาราชนิกูล (ทองคำ)17.ง4 .สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก18.9.19.2. พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช20.10.21.5. พระอัครชายา (หยก)22.11.23.1. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย24.12. ท่านตาเจ้าพร25.6. ทอง ณ บางช้าง26.13. ท่านยายเจ้าชี27.3. สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี28.14. ท่านตาเจ้าพลอย29.7. สมเด็จพระรูปศิริโสภาคย์มหานาคนารี30.15. ท่านยายเจ้าถี31.
แผนผัง
ดูเพิ่ม
รายพระนามพระมหากษัตริย์ไทย
พระปฐมวงศ์ในพระบรมราชวงศ์จักรี
อ้างอิง
หมวดหมู่:พระมหากษัตริย์ไทยในราชวงศ์จักรี
หมวดหมู่:พระราชโอรสในรัชกาลที่ 1
หมวดหมู่:รัชกาลที่ 2
หมวดหมู่:กรมพระราชวังบวรสถานมงคล
หมวดหมู่:เจ้าฟ้าชาย
หมวดหมู่:กวีชาวไทย
| https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9E%E0%B8%B8%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
666,
1811,
2626,
4192,
5367,
5833,
6602,
7604,
8974,
9979,
10820,
11396,
13292,
14590,
14673,
14928,
16314,
17524,
18205,
18804,
19918,
20620,
22421,
23166,
24623,
25107,
25721,
27216,
27540,
28610,
29519,
31038,
31913,
33534,
35240,
35581,
36001,
38805,
39777,
40534,
41120,
41302,
41859,
42321,
44284,
45137,
45885,
46259,
47219,
47690,
48203,
49121,
50772,
51223,
51701,
52113,
52676,
53601,
54473,
55127,
56196,
57552,
58452,
60174,
61095,
61538,
62098,
62819,
63683,
64269,
64675,
64801,
65076,
65966,
66257,
66796
],
"plaintext_end_byte": [
665,
1810,
2625,
4191,
5366,
5815,
6547,
7603,
8892,
9978,
10819,
11395,
13265,
14589,
14672,
14896,
16313,
17523,
18181,
18749,
19899,
20612,
22401,
23104,
24622,
25106,
25700,
27215,
27530,
28609,
29508,
31037,
31912,
33533,
35239,
35488,
36000,
38804,
39729,
40533,
41119,
41301,
41805,
42320,
44283,
45094,
45880,
46258,
47218,
47685,
48160,
49095,
50771,
51222,
51700,
52071,
52651,
53555,
54472,
55095,
56195,
57551,
58411,
60130,
61057,
61537,
62097,
62818,
63649,
64244,
64646,
64772,
65042,
65921,
66166,
66739,
68606
]
} | Какая эмблема группы Pink Floyd? | Pink Floyd | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Pink Floyd (Russian: Пинк Флойд[1][2]) — британская рок-группа, знаменитая своими философскими текстами, акустическими экспериментами, новшествами в оформлении альбомов и грандиозными шоу. Является одной из наиболее влиятельных и успешных групп в рок-музыке — 74,5 млн проданных альбомов в США (седьмое место)[3], в мире же было продано около 300 млн (не считая сольных работ)[4].
Группа была основана в 1965 году однокурсниками по архитектурному факультету лондонского политехнического института (Regent Str. Polytechnic) Ричардом Райтом (клавишные, вокал), Роджером Уотерсом (бас-гитара, вокал), Ником Мейсоном (ударные) и их кембриджским другом Сидом Барреттом (вокал, гитара). Первоначальное название — «The Pink Floyd Sound», в 1966 году последнее слово из названия было отброшено. Лидером группы и автором большинства песен в то время являлся Сид Барретт. В начале 1967 года группа выпустила свои первые синглы, а в августе того же года — свой первый студийный альбом The Piper at the Gates of Dawn, ставший классикой психоделического рока.
В 1968 году к четвёрке присоединился гитарист Дэвид Гилмор и заменил Барретта, который страдал от наркотической зависимости, из-за чего часто срывал записи и концерты. После ухода Барретта доминирующими фигурами в группе вначале стали бас-гитарист Роджер Уотерс и клавишник Ричард Райт, но со временем Райт уступил позиции Гилмору. В период 1968—1972 гг. группой были выпущены шесть долгоиграющих альбомов (два из которых содержат музыку к фильмам).
В 1973 году Pink Floyd выпустили свой самый успешный альбом The Dark Side of the Moon, сразу сделавший её явлением мирового масштаба. За ним последовали альбомы Wish You Were Here (1975) и Animals (1977), ещё больше увеличившие мировую известность группы. В это время автором текстов почти всех песен становится Уотерс. С каждым новым альбомом он закреплял свое лидерство в группе, постепенно придя к единоначалию. Уотерс является автором концепции и автором большинства композиций концептуального альбома группы The Wall (1979). Такое положение дел вызывало недовольство со стороны других участников группы, что повлекло уход из группы Уотерса. Последней работой группы в составе Гилмор-Мейсон-Уотерс стал альбом The Final Cut, выпущенный в марте 1983 года. После этого группа Pink Floyd прекратила активную работу, а её участники занялись своими сольными проектами и сотрудничеством с другими музыкантами.
В 1986 году, после череды судебных разбирательств, Гилмору удалось возродить Pink Floyd сначала в составе Гилмор-Мейсон, затем к ним присоединился Райт. В 1987 году был выпущен альбом A Momentary Lapse of Reason, автором большинства композиций которого стал Гилмор. После записи альбома группа отправилась в мировое турне, по итогам которого был выпущен двойной концертный альбом Delicate Sound of Thunder. В 1994 году этим же составом был выпущен альбом The Division Bell, за которым последовал концертный тур и новый большой перерыв в творчестве группы. Этот период творчества группы был неоднозначно воспринят как музыкальными критиками, так и поклонниками «классического» Pink Floyd.
В сентябре 2008 года скончался Ричард Райт. В 2014 году вышел последний студийный альбом группы The Endless River, основанный на студийных записях 1993—1994 годов, сделанных при участии Райта. После этого группа Pink Floyd официально прекратила свое существование.
Название
Название Pink Floyd возникло после ряда переименований групп Sigma 6, T-Set, Meggadeaths, The Screaming Abdabs и The Abdabs. Вначале группа именовалась The Pink Floyd Sound, и только затем просто The Pink Floyd в честь двух блюзовых музыкантов из Северной и Южной Каролины — (English: Pink Anderson) и (English: Floyd Council)[5][6]. Определённый артикль «The» был отброшен из названия только после 1970 г. (см., напр., обложку пластинки с музыкой к «Забриски-пойнт»).
История
Формирование (1963—1964)
Ник Мейсон и Роджер Уотерс познакомились в университете Вестминстера в Лондоне, где оба учились на факультете архитектуры. Они начали играть вместе в группе, сформированной Китом Ноблом и Кливом Меткалфом. Позже к ним присоединился Ричард Райт, и секстет был назван Sigma 6. Девушка Райта — Джульетта Гейл — была частой гостьей на репетициях группы. Роджер Уотерс, прежде чем перейти на бас-гитару, играл на ритм-гитаре. Sigma 6 играла песни группы The Searchers и материал, написанный студентом Кеном Чэпменом, который стал менеджером группы и автором песен.
В сентябре 1963 года Мейсон и Уотерс переехали на более дешёвую квартиру на Стэнхоп Гарденс, владельцем которой был преподаватель университета — Майк Леонард. Леонард помогал молодой группе в репетициях. Sigma 6 использовала эту квартиру для своих репетиций. Позже Мейсон выехал из квартиры, а его комнату занял новый гитарист Боб Клоуз. На протяжении выступлений название группы неоднократно менялось. Вскоре Меткалф и Нобл покинули состав группы. Осенью 1963 года в Лондон приезжает давний друг Роджера, семнадцатилетний Сид Барретт. Уотерс и Барретт были приятелями с детства (Уотерс часто навещал Барретта в доме его матери). Барретт присоединился к составу Tea Set в 1964-м году и поселился у Уотерса и Клоуза.
Период с Сидом Барреттом (1964—1968)
The Pink Floyd Sound
После ухода Нобла и Меткалфа Tea Set лишился вокалистов. Испытывая сильный недостаток в вокале, Клоуз познакомил группу с Крисом Деннисом. Под предводительством Денниса Tea Set сменило название на The Pink Floyd Sound, в честь двух блюзовых музыкантов, записи которых Барретт держал в собственной коллекции — Пинка Андерсона и Флойда Каунсила. Баррет переименовал группу, поскольку на одном из выступлений он выяснил, что на нём присутствовала группа, которая тоже носила название Tea Set. Сам Деннис позже уехал в Бахрейн, назначив Сида Барретта фронтменом группы.
Первый визит на студию звукозаписи произошёл в декабре 1964 года. Члены группы попали в студию благодаря связям Райта. Его друг работал в студии на Вэст Нампстиде и использовал перерыв для записи нескольких сетов The Pink Floyd Sound. Во время их сессий были записаны четыре песни, которые стали первыми демозаписями группы, и включали в себя кавер на классическую ритм-н-блюзовую композицию «I’m A King Bee» и три песни сочиненных Сидом Барреттом: «Butterfly», «Lucy Leave» и «Double O Bo».
Затем The Pink Floyd Sound стали постоянными гостями в лондонском Каунтдаун Клаб, где отыгрывали по 90 минут с позднего вечера до раннего утра. Также группа была приглашена на телепередачу «Ready Steady Go!», которая искала молодые таланты. Боб Клоуз покинул группу в 1965-м году, а лид-гитаристом и вокалистом группы стал Сид Барретт.
The Pink Floyd Sound продолжали играть в клубах преимущественно ритм-н-блюзовые композиции. На одном из таких выступлений в марте 1966 года их заметил Питер Дженнер. Дженнер, лектор в лондонской школе экономики и политических наук, был восхищён акустическими эффектами, созданными Барреттом и Райтом во время их выступления, и совместно со своим другом Эндрю Кингом стал менеджером группы. Именно в это время группа стала экспериментировать в музыке и со своими выступлениями. Под предводительством Дженнера группа начала выступать на лондонских подпольных концертах в таких клубах как UFO, а продюсеры группы организовали менеджерскую компанию для рок-групп под названием Blackhill Enterprises. В течение 1966 года сотрудничество The Pink Floyd Sound и Blackhill Enterprises превратилось в полноценное партнерство, каждый участник которого владел шестой частью предприятия. В это же время, по совету Дженнера, группа убрала слово «Sound» из названия, превратившись в «Pink Floyd». К октябрю 1966 года записи группы пополнились ещё несколькими сетами собственных песен.
Первые записи
Первая профессиональная запись была сделана на фирме Polydor в январе 1967 года, это были композиции «Arnold Layne» и «Interstellar Overdrive». Однако почти сразу группа подписала контракт с EMI, и первые синглы вышли уже на EMI. 11 марта 1967 вышел сингл «Arnold Layne/Candy and a Currant Bun», достигший 20-го места в чартах. Однако воспроизведение на радио песни «Arnold Layne» было вскоре запрещено из-за текста: он содержал рассказ о трансвестите по имени Арнольд Лейн, который ночью при свете луны похищал с верёвок женское белье, а потом перед зеркалом наряжался в похищенное. Композиция «Candy And A Currant Bun» первоначально называлась «Let’s Roll Another One» («Давай скрутим ещё по одной»), но текст с явными намёками на употребление наркотиков пришлось срочно изменить.
16 июня вышел второй сингл «See Emily Play / The Scarecrow».
Впоследствии ранние синглы группы, сочиненные Барреттом, были изданы на альбомах The Best of the Pink Floyd (1970), Relics (1971), Masters of Rock (1974).
The Piper at the Gates of Dawn
Изданный в августе 1967 года дебютный альбом группы The Piper at the Gates of Dawn (распространён некорректный перевод названия альбома — «Волынщик у врат зари», хотя на самом деле это название главы из любимой книги Сида «Ветер в ивах» Кеннета Грэма, где «The Piper» — это, конечно, никакой не «волынщик», а бог Пан, играющий на свирели, в переводе Ирины Токмаковой — «Свирель у порога зари») считается лучшим примером английской психоделической музыки[7]. Треки с этой пластинки демонстрируют музыкальную смесь — от авангардной «Interstellar Overdrive» («Межпланетная езда на повышенной передаче») до причудливой «Scarecrow» («Пугало»), меланхоличной песни, написанной под вдохновением от сельских ландшафтов, окружавших Кембридж. Альбом был успешен и стал шестым в британских чартах[8].
Однако не все участники группы выдержали бремя свалившегося на них успеха. Употребление наркотиков и постоянные выступления сломали лидера группы Сида Барретта. Его поведение становилось всё более невыносимым, нервные срывы и психозы повторялись всё чаще, выводя из себя остальных членов группы (особенно Роджера). Неоднократно бывало, что Сид просто «выключался», «уходил в себя» прямо на концерте. В январе 1968 года к группе присоединился давний знакомый Роджера и Сида гитарист Дэвид Гилмор, чтобы заменить Барретта. Тем не менее планировалось, что Сид, хотя и не будет выступать, продолжит писать песни для группы. К сожалению, из этой затеи ничего не вышло.
В апреле 1968 года «отставка» Барретта была формализована, но Дженнер и Кинг решили остаться с ним. Шестистороннее предприятие «Blackhill Enterprises» прекратило свою деятельность. После ухода из группы Сид выпустил два сольных альбома, а затем вернулся в Кембридж к матери и стал вести отшельнический образ жизни вплоть до смерти от рака поджелудочной железы в 2006 году.
A Saucerful of Secrets
Несмотря на то, что Барретт написал бо́льшую часть материала для первого альбома, на второй альбом A Saucerful of Secrets («Блюдце, полное секретов»), вышедший в июне 1968 года, попала лишь одна песня, сочинённая им, — «Jugband Blues» («Блюз для шумового оркестра»). A Saucerful of Secrets занял девятое место в Великобритании[9].
Без Барретта (1969—1972)
More, Ummagumma
В 1969 году группой был написан саундтрек к фильму «More» режиссёра Барбета Шрёдера, который был выпущен в июле этого года отдельным диском (More). В октябре этого же года вышел альбом Ummagumma, частично записанный в Бирмингеме, частично в Манчестере. Это был двойной альбом, первый диск которого был первой (и на почти двадцать лет единственной официальной) записью живого выступления группы, а второй был поровну поделён на четыре части, по числу участников группы[10]. Альбом стал высшим достижением группы на тот момент. Он занял пятую позицию в британском чарте и попал в хит-лист в США на семидесятое место.
Atom Heart Mother
В октябре 1970 года появился альбом Atom Heart Mother[11] и занял первую строчку в чарте Великобритании[12]. Группа росла в музыкальном плане, и теперь для реализации идей понадобился хор и симфонический оркестр. Усложнённая аранжировка потребовала привлечения специалиста со стороны, которым стал Рон Гисин (Ron Geesin). Он написал вступление к заглавной композиции, а также оркестровку альбома.
Meddle
Год спустя, в 1971 году, вышел Meddle («Вмешательство»), схожий с предыдущим альбомом Atom Heart Mother по структуре (но не по музыкальному содержанию): одну сторону пластинки заняли короткие песни и одна инструментальная пьеса, вторую — развёрнутая многочастная сюита, 23-минутная «эпическая звуковая поэма» (как её назвал Уотерс) под названием «Echoes» («Эхо»), где группа впервые использовала 16-дорожечные магнитофоны взамен четырёхканальной и восьмиканальной аппаратуры, которая применялась на Atom Heart Mother, а также синтезатор VCS3. Альбом включал помимо «Echoes» инструментальную композицию «One of These Days» — концертную классику «Пинк Флойд», где барабанщик Ник Мейсон сильно искажённым через вокодер голосом произносит единственную фразу «Как-нибудь на днях я искрошу тебя на мелкие кусочки» («One of these days, I’m going to cut you into little pieces»)[13], блюз «Seamus» (Шеймус — кличка собаки), сопровождающийся воем русской борзой, и песни «A Pillow of Winds» ,"Fearless" и «San Tropez». Meddle занял третье место в британском хит-параде.
Obscured by Clouds
Менее известный альбом группы был выпущен в 1972 году под названием Obscured by Clouds («Скрытая облаками»), как саундтрек к фильму Барбета Шрёдера «La Vallee» («Долина»). Альбом является одним из самых любимых у Ника Мейсона. Всего лишь 46-е место в «Топ 50» США и шестое место у себя дома. Этот альбом вплоть до A Momentary Lapse of Reason останется последним альбомом группы с текстовым вкладом Гилмора.
Пик успеха (1973—1982)
The Dark Side of the Moon
Альбом 1973 года The Dark Side of the Moon («Тёмная сторона Луны») стал звёздным часом для группы. Это была концептуальная запись — не просто собрание песен на одном диске, а работа, проникнутая единой, связующей идеей давления современного мира на психику человека[14]. Идея была мощным катализатором творчества группы.
Совместно её члены составили список тем, раскрываемых в альбоме: композиция «On The Run» («На бегу») рассказывала о паранойе; «Time» («Время») описывала приближение старости и бессмысленную трату жизни; «The Great Gig in the Sky» («Шоу на небесах», первоначально называлась «Mortality Sequence» — «Смертная череда») повествует о смерти и религии; «Money» рассказывает о деньгах, которые приходят со славой и овладевают человеком; «Us And Them» («Мы и они») говорит о конфликтах внутри общества; «Brain Damage» посвящена безумию.
Благодаря использованию нового 16-дорожечного звукозаписывающего оборудования на студии «Abbey Road», почти девяти месяцам, ушедшим на запись, и стараниям звукоинженера Алана Парсонса, альбом получился беспрецедентным и вошёл в сокровищницу звукозаписи всех времён.
Сингл «Money» попал в двадцатку хит-парада в США, а альбом стал № 1 (в Великобритании только № 2) и оставался в «Топ 200» США на протяжении 741 недели, включая 591 неделю с 1973 по 1988 годы последовательно, и несколько раз попадая на первое место. Альбом побил множество рекордов, и стал одним из самых продаваемых альбомов всех времён[15].
Wish You Were Here
Wish You Were Here («Жаль, что тебя здесь нет») был выпущен в 1975 году и заглавной темой в нём стало отчуждение. Вдобавок к заглавной песне, ставшей классикой Pink Floyd, альбом включает горячо принятый критикой[16] 26-минутный трек «Shine On You Crazy Diamond» («Сияй, безумный бриллиант»), как и заглавная песня, посвящённый Сиду Баррету и его психическому распаду. Сам Барретт, располневший и стриженный наголо, неожиданно появился в лондонской студии Эбби Роуд (Abbey Road), где группа записывала альбом, посвящённый ему, произведя сильнейшее впечатление на участников Pink Floyd[17].
Кроме того, в альбом вошли «Welcome to the Machine» («Добро пожаловать в систему») и «Have a Cigar» («Сигару?»), посвящённые бездушным нравам дельцов шоу-бизнеса. Альбом стал первым в Великобритании и в Америке. В 1995 году Гилмор и Райт назвали этот альбом своим любимым альбомом Пинк Флойд.
Отыграв большинство композиций альбома ещё до его выхода в ходе концертов в Америке и Великобритании, Pink Floyd не поехали в турне в его поддержку, взяв полугодовой перерыв[18].
Animals
Ко времени выхода альбома Animals («Животные») в январе 1977 года музыка группы стала подвергаться всё более интенсивной критике со стороны нарождающегося направления панк-рока[18] за чрезмерную «слабохарактерность» и надменность, ухода от простоты раннего рок-н-ролла. Это в значительной степени концептуально-текстовая работа со значительным влиянием Роджера Уотерса как автора текстов. Кроме того, в этом альбоме наметились тенденции использования Уотерсом акустики и бытовых звуков в качестве музыкальных элементов, столь характерных для сольных работ басиста Pink Floyd впоследствии.
Альбом содержал три длинные основные песни и две короткие, дополняющие их содержание. Концепция альбома была близка смыслу книги Джорджа Оруэлла «Скотный двор»[18]. В альбоме образы собак, свиней и овец используются как метафоры для описания или обличения членов современного общества. В музыке Animals значительно чаще используются гитары, чем в записях с предыдущих альбомов, что, возможно, связано с возрастающим напряжением между Уотерсом и Райтом, который не внёс большого вклада в альбом.
The Wall
Рок-опера The Wall («Стена») была создана при ярко выраженном доминировании Уотерса (единственного, кто предложил конкретные темы для альбома группы[18]), однако и при значительном влиянии Дэвида Гилмора, а также известного продюсера из Канады Боба Эзрина. Эта работа вновь получила восторженный приём у фанатов, хотя здесь наметился отчётливый уход от привычной стилистики группы (около половины материала стало предпосылкой к сольному стилю Уотерса). Сингл из этого альбома — «Another Brick in the Wall, Part II» («Ещё один кирпич в стене, часть 2»), затрагивающий проблемы педагогики и образования, — попал на первое место в рождественском чарте синглов в Великобритании[19] и впоследствии стал материалом для кавер-версий и ремиксов. Вдобавок к третьему месту в Великобритании, The Wall 15 недель в течение 1980 года находился в американском хит-параде.
Альбом стал очень дорогим в процессе написания и принёс очень много расходов из-за проведения масштабных шоу; к этому добавлялась финансовая катастрофа Floyd: совладелец инвестиционной компании Norton Warburg Эндрю Уорбург вложил миллионы группы в ряд сомнительных и неудачных проектов и при этом совершенно не занимался налоговыми вопросами, в результате чего группе пришлось в срочном порядке эмигрировать во Францию[20]. Но продажи пластинок вывели Pink Floyd из финансового кризиса[21].
В период работы над альбомом Уотерс расширил своё влияние и укрепил свою руководящую роль в деятельности группы, порождая в ней постоянные конфликты: «Если у кого-нибудь появлялась неплохая идея, я мог её одобрить и даже использовать. Но у нас был только один лидер — я»[19]. Например, он пытался склонить членов группы уволить Ричарда Райта, который практически не принимал участия в работе над альбомом. Райт в конце концов принял участие в концертах, за фиксированное вознаграждение. По иронии судьбы Ричард стал единственным, кто сумел заработать какие-то деньги на этих концертах, так как остальные члены группы были вынуждены покрывать непомерные расходы на шоу «The Wall»[22]. Уотерс выдворил Боба Эзрина из лагеря шоу «Пинк Флойд» после того, как Эзрин неосторожно поговорил с другом-журналистом о сюрпризах шоу. «Стена» оставалась в списке альбомов-бестселлеров на протяжении 14 лет.
В 1982 году на экраны вышел полнометражный фильм на основе альбома — «Pink Floyd The Wall». В главной роли рок-звезды «Пинка» снялся основатель группы Boomtown Rats и будущий организатор фестивалей Live Aid и Live 8 — Боб Гелдоф (Bob Geldof). Сценарий фильма был написан Уотерсом, режиссёром стал Алан Паркер, а анимация была создана известным мультипликатором Джеральдом Скарфом (Gerald Scarfe). Фильм можно назвать провокационным, так как одной из основных идей был протест против устоявшихся идеалов и английской страсти к порядку. Также фильм являлся определённым манифестом в защиту рокеров. В фильме «Стена» прямо не показывается ни одна из проблем. Весь фильм соткан из аллегорий и символов, например, безликие подростки, которые один за другим падают в мясорубку и превращаются в однородную массу. Известный американский кинокритик Роджер Эберт признал этот фильм величайшим. Клипы из этой ленты были цензурированы во время трансляций по американскому MTV.
Создание фильма сопровождалось дальнейшим ухудшением отношений между двумя наиболее сильными личностями группы: Уотерсом и Гилмором.
Последние альбомы и распад группы (1983—1994)
The Final Cut
В 1982 году Уотерс предложил новый музыкальный проект с рабочим названием Spare Bricks, первоначально задуманный как саундтрек к Pink Floyd — The Wall[23]. С началом Фолклендской войны, Уотерс изменил направление и начал писать новый материал[23].
В 1983 году появился альбом The Final Cut («Окончательный монтаж» или «Смертельная рана») с подзаголовком «Реквием послевоенной мечте Роджера Уотерса, исполненный Пинк Флойд». Более мрачный, чем «Стена», этот альбом пересматривает многие её темы, а также обращает внимание на проблемы, которые как были актуальными, так и остаются по сей день. Сюда вошли недовольство и злость Уотерса на то, что Британия участвует в Фолклендском конфликте — композиция «The Fletcher Memorial Home» («Мемориальный дом Флетчера»), где Флетчер — отец Уотерса — Эрик Флетчер Уотерс. Тема трека «Two Suns in the Sunset» («Два солнца на закате») — страх перед ядерной войной. Отсутствие Райта при записи альбома привели к некоторому недостатку клавишных эффектов, характерных для предыдущих работ «Пинк Флойд», хотя приглашённые музыканты Майкл Кэймен (фортепиано и фисгармония) и Энди Боун (Andy Bown) внесли некоторый вклад как клавишники. Среди музыкантов, принимавших участие в записи «The Final Cut», отметился тенор-саксофонист Рафаэль Рэйвенскрофт (Raphael Ravenscroft). Несмотря на противоречивые отзывы об этом альбоме, The Final Cut имел успех (№ 1 в Великобритании и № 6 в США), и вскоре после выхода стал «платиновым». Наиболее хитовыми композициями по версии радиостанций были «Gunner’s Dream» («Сон Артиллериста») и «Not Now John» («Не сейчас, Джон»). Трения между Уотерсом и Гилмором в период записи альбома были настолько сильными, что они никогда не появлялись в звукозаписывающей студии одновременно. С этим альбомом группа не ездила с концертами. Вскоре Уотерс официально объявил об уходе из группы.
После альбома The Final Cut члены группы пошли каждый по собственному пути, выпуская сольные альбомы вплоть до 1986 года, когда Гилмор и Мейсон начали воссоздавать «Пинк Флойд». Это породило жаркие юридические споры с Роджером Уотерсом[24], который после ухода из группы в 1985 году решил, что без него группа существовать всё равно не сможет. Лишь к концу 1987 года стороны пришли к соглашению — Уотерс признал право Гилмора и Мейсона на название «Pink Floyd», а те уступили ему права на концепцию «The Wall»[25] и альбом The Final Cut.
A Momentary Lapse of Reason, The Division Bell
В результате группа под руководством Дэвида Гилмора вернулась в студию совместно с продюсером Бобом Эзрином. Во время работы над новым альбомом группы под названием A Momentary Lapse of Reason («Кратковременная потеря рассудка», № 3 и в Великобритании, и в США) к коллективу вновь присоединился Ричард Райт, вначале как сессионный музыкант с еженедельной оплатой его работы, затем как полноценный участник вплоть до 1994 года.
В 1989 году группа прибыла в СССР, дав пять концертов подряд в московском спорткомплексе «Олимпийский». До этого несколько лет группа фигурировала в списке «исполнителей, в репертуаре которых содержатся идейно вредные произведения» (за песню «Get Your Filthy Hands Off My Desert», где содержалось «извращение внешней политики СССР»)[26].
В 1994 году вышел студийный альбом Pink Floyd The Division Bell («Колокол отчуждения», № 1 в Великобритании и США).
Все члены группы выпустили собственные сольные альбомы, достигшие различных уровней популярности и коммерческого успеха. Amused to Death («Доразвлекались до смерти») Роджера Уотерса был принят публикой наиболее тепло, но всё-таки был встречен неоднозначными отзывами критиков[27].
Поздняя деятельность группы
После записи и издания альбома The Division Bell с 1994 по 2015 годы участники «Пинк Флойд» не выпускали студийных материалов, ограничившись изданием сборников, бокс-сетов и концертных записей, а также юбилейным переизданием альбомов. В число этих записей входят:
концертный альбом 1995 года P*U*L*S*E;
концертная запись «Стены», скомпилированная из выступлений 1980 и 1981 годов и выпущенная под названием Is There Anybody out There? The Wall Live 1980—81 в 2000 году;
двойной сборник 2001 года, содержащий наиболее значимые хиты группы, Echoes: The Best of Pink Floyd; в составлении сборника формально приняли участие все члены группы; Echoes вызвал множество споров из-за последовательности песен, которая, по мнению Роджера Уотерса, не соответствует логике;
переиздание Dark Side of the Moon в 2003 году, посвящённое 30-летнему юбилею альбома (перемикшированное Джеймсом Гатри в SACD);
переиздание The Final Cut в 2004 году с добавлением сингла «When the Tigers Broke Free»;
переиздание дебютного альбома группы The Piper at the Gates of Dawn в моно- и стереовариантах, дополненное песнями, некоторые из которых нигде раньше не издавались;
юбилейный бокс-сет Oh, By the Way, выпущенный в 2010 году, который включил в себя репродукции всех студийных альбомов группы в виде мини-винилов;
юбилейный бокс-сет Discovery, включающий в себя расширенные издания студийных альбомов;
сборник ранних неизданных композиций 1965: Their First Recordings, изданный в 2015 году;
Кроме этого, музыканты группы занимались сольными проектами. В частности, Ричард Райт выпустил в 1996 году альбом Broken China, а Дэвид Гилмор в ноябре 2002 года выпустил DVD своего сольного концерта David Gilmour in Concert, составленный из записей его выступлений в Королевском фестиваль-холле (English: Royal Festival Hall) в Лондоне (Ричард Райт и Боб Гелдоф были приглашены на сцену как гости).
Ник Мейсон написал биографическую книгу «Вдоль и поперек: Личная история Pink Floyd».
Выступление на Live 8 (2005)
2 июля 2005 года, на один вечер отбросив прошлые разногласия, «Пинк Флойд» в последний раз выступили в своём классическом составе (Уотерс, Гилмор, Мейсон, Райт) на всемирном шоу Live 8, посвящённом борьбе с нищетой.
Это выступление на время увеличило в 13 с лишним раз продажи альбома Echoes: The Best of Pink Floyd[28]. Гилмор пожертвовал все вырученные средства благотворительным фондам, что отражало цели концерта Live 8, сказав:
“Хотя главной целью концерта было повысить сознательность и оказать давление на лидеров «большой восьмерки», я не получу прибыли от этого концерта. Эти деньги должны быть потрачены на спасение жизней.”
Группа сыграла всего четыре песни: «Breathe» («Дыхание») (впервые в истории группы к этой композиции была добавлена миниатюра «Breathe Reprise», в оригинале являющаяся концептуальной добавкой к композиции «Time»), «Money» («Деньги»), «Wish You Were Here» («Жаль, что тебя здесь нет») и «Comfortably Numb» («Приятное оцепенение»), при этом фонограммой были проиграны трек «Speak to Me», открывающий альбом «The Dark Side of the Moon», за которым на альбоме как раз следовал «Breathe», а также звон монет и звуки кассового аппарата из «Money» и фрагменты радиопередач из «Wish You Were Here».
После концерта Live 8 Pink Floyd было предложено 150 миллионов фунтов стерлингов за тур по США, но группа отклонила предложение[29].
Позже Дэвид Гилмор признался, что, дав согласие на выступление на Live 8, он не позволил истории группы закончиться на «фальшивой ноте».
“Была ещё одна причина. Во-первых, поддержать дело. Во-вторых, сложные, высасывающие силы отношения между Роджером и мной, которые тяготят мое сердце. Поэтому мы и захотели выступить и оставить все проблемы позади. В-третьих, я бы сожалел, если бы отказался.”
Выступление на Арене O2
В мае 2011 года на Лондонской Арене O2 состоялись два концерта Роджера Уотерса «The Wall Live» и шесть «The Dark Side of the Moon Live». Во втором шоу, начиная со второго по очереди, во время исполнения песни «Comfortably Numb» к шоу присоединился Дэвид Гилмор, а к исполнению композиции «Outside the Wall» также присоединился и Ник Мейсон. Хотя полноценным выступлением Pink Floyd эти выступления назвать нельзя (особенно в связи с кончиной Ричарда Райта), музыканты смогли найти общий язык, чтобы сыграть вместе и на этот раз[30][31].
The Endless River (2014)
Сообщение о том, что новый альбом Pink Floyd выйдет в октябре 2014 года, появилось 5 июля этого же года.
Альбом в итоге вышел 10 ноября и был основан на записях 1993—1994-x годов, то есть сделанных ещё при жизни и активном участии Ричарда Райта. Вместе со старыми дорожками троих участников группы в альбом попали и партии музыкантов, не принимавших участия в новых сессиях — Боба Эзрина, Джона Кэрина и Энтони Мура.
Хотя в The Endless River соавторский тандем Гилмора и Райта сохранён и даже усилен вкладом Мейсона, успех альбома в значительной степени зависел от сопродюсеров группы. Последнее слово было за Дэвидом, но общая структура и даже некоторые смысловые идеи оформились благодаря вкладу Эндрю Джексона, Фила Манзанеры и Мартина Гловера (известного также как Йуф). Двое из них — давние спутники Pink Floyd: Джексон работал с группой с 1980 года в качестве звукоинженера, а Манзанера участвовал в записи композиции «One Slip».
Альбом состоит из четырёх частей, в среднем по 13 минут каждая. Форма тетралогии не только отдаёт дань симфонической традиции, но и созвучна стилю Ричарда Райта с его четырёхчастной психоделической пьесой «Sysyphus» и концептуальным альбомом Broken China.
Почти весь альбом состоит из инструментальных композиций, за исключением двух треков, лишь один из которых является песней — «Louder Than Words», который был издан Pink Floyd в формате сингла. В другом треке использован голос Стивена Хокинга, синтезированный компьютером.
Ввиду отсутствия Ричарда Райта, тур или какие-либо концерты в поддержку новой работы не планировались. Тем не менее, Гилмор и Мейсон после записи «The Endless River» не прекратили творческого сотрудничества[32].
Завершение работы (2015)
14 августа 2015 года Дэвид Гилмор объявил об окончательном роспуске группы. «Гастролировать и записываться без покойного Рика Райта для Pink Floyd просто немыслимо. Так что хватит. Группа изжила себя, да и я теперь буду свободен делать все, что захочу и как захочу», — объяснил своё решение Гилмор[33][34].
Музыка
Жанры
Согласно Rolling Stone, «к 1967 году они развили явно психоделический звук, исполняя долгие, громкие композиции, которые затронули хард-рок, блюз, кантри, народную и электронную музыку»[35]. Выпущенная в 1968 году песня «Careful with That Axe, Eugene» помогла гальванизировать их репутацию арт-рок-группы[36]. Критики также описывают их как эйсид-рок-группу[37], экспериментальный рок[38], психоделический рок[39], нойз-рок[40][37], Протопанк[41]. К концу 1960-х пресса начала маркировать их музыку прогрессивным роком[42].
Гитарная работа Гилмора
Музыкальный критик Алан ди Перна похвалил гитарную работу Гилмора, как являющуюся составным элементом звучания Pink Floyd[43]. Rolling Stone поставил его на 14 место в списке «100 величайших гитаристов всех времён» и ди Перна описал его как самого важного гитариста 1970-х, называя его «недостающим звеном между Хендриксом и Ван Халеном». В 2006 году Гилмор прокомментировал свою технику игры: «[Мои] пальцы делают отличительный звук … [они] не очень быстры, но я думаю, что я мгновенно узнаваем».
В 2006 году писатель Джимми Браун из Guitar World описал гитарный стиль Гилмора как «характеризующийся простыми, огромно звучащими рифами; бесстрашными, ритмически выверенными соло; и богатыми, окружающими связочными структурами»[44]. Согласно Брауну, соло Гилмора на «Money», «Time» и «Comfortably Numb» «прорубает соединение как лазерный луч через туман»[44].
Шоу «Пинк Флойд»
«Пинк Флойд» известны, помимо прочего, своими невероятными представлениями, сочетающими визуальные эффекты и музыку, создавая шоу, в котором сами музыканты практически уходят на второй план. В ранний период творчества «Пинк Флойд» были практически первой группой, использующей специальную аппаратуру для светового шоу в своих представлениях — слайды и видеоклипы, проецируемые на большой круглый экран. Позже использовались лазеры, пиротехника, надувные шары и фигуры (наиболее заметной среди них является огромная надувная свинья, впервые появившаяся на обложке альбома Animals).
Наиболее масштабное представление на сцене было связано с альбомом The Wall, где несколько сессионных музыкантов играли первую песню в резиновых масках (показывая, что члены группы неизвестны как отдельные личности); далее в процессе первой части шоу рабочие постепенно выстраивали между публикой и группой огромную стену из картонных коробок, на которую затем проецировались мультфильмы Джеральда Скарфа, а под конец выступления стена рушилась. Это шоу позже было воссоздано Уотерсом с помощью многих приглашённых музыкантов, включая Брайана Адамса, группу Scorpions и Вана Моррисона, в 1990 году среди руин Берлинской стены. Одним из участников шоу был духовой оркестр ЗГВ (Западной группы войск). Концерт был издан под названием «The Wall Live in Berlin».
Начиная с 2010 года, Уотерс отправился в несколько одноимённых туров, где альбом визуально был представлен в сольном стиле Уотерса, но аранжировочно повторил наработки Pink Floyd 1980-81 годов. В рамках европейского тура The Wall 2011 года Уотерс выступил и в России: 23 апреля в Москве и 25 апреля в Санкт-Петербурге. Сцена шоу The Wall на концерте в СКК в Санкт-Петербурге была самой длинной среди всех арен тура — 130 метров.
Окончание тура The Wall произошло 8 июля 2011 года на арене ОАКА в Афинах.
Иллюстрации альбомов
Неотъемлемой частью творчества группы для фанатов являются иллюстрации альбомов. Обложки альбомов и конверты грампластинок придают эмоциональный импульс для восприятия музыки с помощью яркого и осмысленного визуального ряда. На протяжении всего творчества группы этот аспект был в первую очередь подкреплён талантом фотографа и дизайнера Сторма Торгерсона (Storm Thorgerson) и его студией Hipgnosis. Достаточно упомянуть знаменитые изображения человека, пожимающего руку своего горящего двойника (Wish You Were Here) и призму с проходящим через неё светом (The Dark Side of the Moon). Торгерсон был вовлечён в создание дизайна всех альбомов, кроме The Piper at the Gates of Dawn (фото для обложки которого сделал фотограф Вик Сайн (Vic Singh), а задняя часть обложки оформлена рисунком Сида Барретта), The Wall (для дизайна которого группа наняла Джеральда Скарфа) и The Final Cut (дизайн обложки создавал сам Уотерс, используя фотографию, сделанную его зятем Вилли Кристи).
Тематика текстов песен
Отметив философскую лирику Уотерса, Rolling Stone описал Pink Floyd как «поставщиков отчетливого темного видения»[37]. Автор Джер О’Нил Сербер написал: «их интересы — правда и иллюзия, жизнь и смерть, время и пространство, причинность и шанс, сострадание и безразличие»[45]. Уотерс называл эмпатию центральной темой текстов Pink Floyd[46]. Автор Джордж Рейш описал психоделический опус Meddle «Echoes» как «построенную вокруг центральной идеи подлинного общения, сочувствия и сотрудничества с другими»[47].
Признание и влияние
Pink Floyd являются одной из наиболее коммерчески успешных и влиятельных рок-групп всех времён[48]. Они продали больше чем 250 миллионов записей во всем мире, включая 74,5 миллиона в Соединённых Штатах и 37,2 миллиона альбомов, проданных в США с 1991 года.
В 2004 году MSNBC поместил Pink Floyd на 8-ю строчку в их списке «10 лучших рок-групп всех времён»[49]. Rolling Stone поместил их на 51-ю строчку в их списке «100 величайших исполнителей всех времён»[50]. Q назвал Pink Floyd самой лучшей группой всех времён[51]. VH1 поместил их на 18 место в списке «100 величайших исполнителей всех времён»[52].
Музыка Pink Floyd повлияла на многих исполнителей: Дэвид Боуи называет Барретта важнейшим источником вдохновения[53], а Эдж из U2 купил свою первую педаль дилэя после прослушивания вступительных аккордов гитарной партии в композиции «Dogs» с альбома Animals[54]. Среди других групп, которые называют музыку Pink Floyd важным творческим стимулом, — Queen[55], Tool, Anathema, Radiohead, Kraftwerk, Queensrÿche, Nine Inch Nails, The Orb и The Smashing Pumpkins.
Pink Floyd также оказал большое влияние на композиторов жанра эмбиент. Один из псевдонимов немецкого композитора Уве Шмидта — Atom Heart, что является отсылкой к альбому Atom Heart Mother. Пит Намлук и Клаус Шульце создали цикл альбомов под псевдонимом Dark side of the moog[56], который посвящён Роберту Мугу и его , при этом названия треков в альбомах являются отсылками к альбомам Pink Floyd, например «Wish You Were There» (Wish You Were Here), «A Saucerful of Ambience» (A Saucerful of Secrets), «The Final DAT» (The Final Cut) и т. п.[57]
Участники группы
Роджер Уотерс — бас-гитара, вокал, ритм-гитара (1965—1985, 2005)
Дэвид Гилмор — соло и ритм-гитара, вокал, бас-гитара, клавишные (1968—1995, 2005, 2013—2015)
Ник Мейсон — ударные, перкуссия (1965—1995, 2005, 2013—2015)
Ричард Райт — клавишные, вокал (1965—1979, 1987—1995, 2005; умер в 2008)
Сид Барретт — соло и ритм-гитара, вокал (1965—1968; умер в 2006)
Дискография
The Piper at the Gates of Dawn (1967)
A Saucerful of Secrets (1968)
Music from the Film More (1969)
Ummagumma (1969)
Atom Heart Mother (1970)
Meddle (1971)
Obscured by Clouds (1972)
The Dark Side of the Moon (1973)
Wish You Were Here (1975)
Animals (1977)
The Wall (1979)
The Final Cut (1983)
A Momentary Lapse of Reason (1987)
The Division Bell (1994)
The Endless River (2014)
Награды
Грэмми
: «Лучшее инструментальное рок-исполнение» — «Marooned»
Трибьют-группы
Brit Floyd («Британское Pink Floyd-трибьют-шоу»)[58];
(«Австралийское Pink Floyd-трибьют-шоу»)[59];
The Pink Floyd Show UK[60];
Echoes («Израиль Pink Floyd-трибьют-шоу»)[61];
Интересные факты
В честь Pink Floyd был назван астероид — «19367 Pink Floyd», который был открыт 3 декабря 1997 года.
, так как советские космонавты взяли его на Союз ТМ-7. В честь этого факта в комплектацию юбилейного бокс-сета «Oh, By the Way» был включен постер с надписью «Still first in space» («Всё ещё первые в космосе»).
В 2013 году в честь группы был назван новый для науки вид ос-бетилид найденный в Новой Зеландии: Cephalonomia pinkfloydi.
В 2017 году в честь группы был назван новый для науки вид креветок Synalpheus pinkfloydi[62].
Примечания
Литература
Мейсон, Ник. «Вдоль и поперек: Личная история Pink Floyd» Выпуск: 28 Октября 2004 г.
CS1 maint: Date and year (link)
Ссылки
Официальные сайты
Англоязычные ресурсы
at Curlie
— Ежеквартальный фэнзин
— Критический обзор творчества группы Георгия Старостина
— Известный британский сайт о группе
— Крупный сайт от автора энциклопедии Pink Floyd
— Каталог концертов Pink Floyd
— Каталог бутлегов, выходивших на CD, LP и других носителях.
Русскоязычные ресурсы
at Curlie
Категория:Рок-группы Великобритании
Категория:Группы прогрессивного рока из Великобритании
Категория:Группы психоделического рока из Великобритании
Категория:Исполнители, возглавлявшие Billboard Hot 100
Категория:Исполнители, возглавлявшие Billboard 200
Категория:Исполнители, включённые в Зал славы рок-н-ролла
Категория:Музыкальные коллективы, появившиеся в 1965 году
Категория:Музыкальные коллективы, распавшиеся в 1995 году
Категория:Музыкальные коллективы, распавшиеся в 2015 году
Категория:Музыкальные коллективы 1960-х годов
Категория:Музыкальные коллективы 1970-х годов
Категория:Музыкальные коллективы 1980-х годов
Категория:Музыкальные коллективы 1990-х годов
Категория:Музыкальные коллективы 2000-х годов
Категория:Музыкальные коллективы 2010-х годов
Категория:Лауреаты премии «Грэмми»
Категория:Квартеты
Категория:Группы спейс-рока
Категория:Исполнители EMI Records
Категория:Исполнители Harvest Records
Категория:Исполнители Capitol Records
Категория:Группы арт-рока
Категория:Джем-рок-группы
Категория:Трио | https://ru.wikipedia.org/wiki/Pink%20Floyd |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
361,
919,
1249,
1447,
1676,
2374,
3698,
5699,
5865,
7137,
8073,
8331,
8550,
8862,
9104,
9172,
9446,
9795
],
"plaintext_end_byte": [
360,
918,
1233,
1446,
1660,
2358,
3682,
5647,
5822,
7069,
8006,
8315,
8549,
8821,
9062,
9171,
9412,
9753,
10222
]
} | متى تأسست منظمة الصحة العالمية ؟ | منظمة الصحة العالمية | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
221
],
"minimal_answers_end_byte": [
238
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
منظمة الصحّة العالمية (يرمز لها اختصاراً WHO) هي واحدة من عدة وكالات تابعة للأمم المتحدة متخصصة في مجال الصحة. وقد أنشئت في 7 أبريل 1948. ومقرها الحالي في جنيف، سويسرا، وتدير السيدة مارغريت تشان المنظمة.
وهي السلطة التوجيهية والتنسيقية ضمن منظومة الأمم المتحدة فيما يخص المجال الصحي. وهي مسؤولة عن تأدية دور قيادي في معالجة المسائل الصحية العالمية وتصميم برنامج البحوث الصحية ووضع القواعد والمعايير وتوضيح الخيارات السياسية المسندة بالبيّنات وتوفير الدعم التقني إلى البلدان ورصد الاتجاهات الصحية وتقييمها.
وقد باتت الصحة، في القرن الحادي والعشرين، مسؤولية مشتركة تنطوي على ضمان المساواة في الحصول على خدمات الرعاية الأساسية وعلى الوقوف بشكل جماعي لمواجهة الأخطار عبر الوطنية[1].
التاريخ
من المسائل التي ناقشها الدبلوماسيون، عندما اجتمعوا لتشكيل الأمم المتحدة في عام 1945، إنشاء منظمة صحية عالمية.
ودخل دستور المنظمة حيّز النفاذ في 7 نيسان/أبريل 1948- وهو التاريخ الذي أصبح يُعرف بيوم الصحة العالمي ويُحتفل به كل عام[2].
التمويل
تعطى منظمة الصحة العالمية ميزانيتها على شكل ثنائيات (أي كل سنتين معاً)، ويُستمد الإطار الخاص بموارد المنظمة ونفقاتها المالية من برنامج العمل العام الحادي عشر الذي يغطي الحقبة 2006-2015. واعتباراً من الثنائية 2008-2009 شُكّلت الخطة السداسية الاستراتيجية المتوسطة الأجل (للحقبة 2008-2013)[3]، التي تشمل ثلاث ثنائيات، الأمر الذي يحدد الإطار اللازم للإدارة القائمة على تحقيق أهداف المنظمة[4].
الأهداف
يقول دستور منظمة الصحة العالمية، أن الغرض منها هو توفير أفضل ما يمكن من الحالة الصحية لجميع الشعوب حتى الآن. لتحقيق هذا الهدف بدأت حملة في عام 1998 تسمى "الصحة للجميع في القرن الواحد وعشرون، كما تعتمد جمعية الصحة العالمية على إعلان ألمل آتا من عام 1978. تنبغي أن تكون درجة الصحة على مستوى أن تسمح لجميع الناس، ومنتجة اجتماعيا واقتصاديا . الصحة تعتبر جزءا أساسيا من التنمية البشرية المتطورة. دستور منظمة الصحة العالمية تصحح من اكتمال السلامة بدنيا وعقليا والرفاه الاجتماعي، ووجود المرض أو العجز. هذا التعريف للصحة التي حددتها لمفهوم تعزيز الصحة في ميثاق أوتاوا لعام 1986 وضعت منظمة الصحة العالمية. وافترض تحقيق هذا الشرط سواء من الأفراد والجماعات؛ لتلبية احتياجاتهم ورغباتهم والآمال والواقع، وتصور بيئتهم والتعامل مع التغيير.
الأنشطة
تصغير|المكتب الإقليمي للمنظمة بمدينة نصر - القاهرة
بالإضافة لتنسيق الجهود العالمية لمراقبة نشوء أمراض العداوى، كمرض السارس ومرض البرداء ومرض الإيدز، ترعى منظمة الصحة العالمية برامج للوقاية والعلاج لهذه الأمراض.
وتدعم منظمة الصحة العالمية تطوير وتوزيع لقاحات (تطعيمات) Vaccines آمنة وفعالة، والكواشف الصيدلانية pharmaceutical diagnostics، والأدوية.
وبعد أكثر من عقدين على مكافحة الجدري Smallpox أعلنت منظمة الصحة العالمية في 1980 التمكن من القضاء على الجدري.وهذا أول مرض يتم استئصاله بمجهود بشري.
وتسعى المنظمة لاستئصال شلل الأطفال في السنوات القليلة القادمة.
وتسعى المنظمة لتعزز أمور صحية أخرى غير مكافحة الأمراض ومنها تشجيع استهلاك الخضار والفواكة ومحاربة انتشار التدخين في العالم، وقد أصدرت تقريراً عن أهم الأخطار الصحية عالمياً جاء التدخين فيه أحد أهم عشرة أخطار صحية.
ومن نجاحات المنظمة عملها في تطور لقاح للإنفلونزا، وتجري المنظمة العديد من الأبحاث ومنها عن تأثير الحقول الكهرطيسية (الهاتف الخلوي) على الصحة، وتحدث بعض أبحاث المنظمات جدلاً حول نتائجها فقد ناقشت شركات التبغ أبحاث التبغ كما تناقش حالياً شركات صناعة السكر تقريراً فنياً أوصى بعدم تجاوز نسبة السكر 10% من القوت الصحي.
الهيكلية
المكاتب الإقليمية
يتبع لمنظمة الصحة العالمية 6 مكاتب إقيلمية تغطي 193 بلداً حول العالم.
مكاتب البلدان
الإدارة
تقوم الدول الأعضاء البالغ عددها 193 دولة بممارسة السلطة الرئاسية في المنظمة عن طريق جمعية الصحة العالمية. حيث تتألف هذه الجمعية من مندوبين للدول الأعضاء. وتقوم الجمعية بإقرار برنامج المنظمة وميزانيها لفترة السنتين التالية والبت في أهم مسائل السياسة العامة.وتعقد الجمعية اجتماعا سنويا في جنيف في مايو/أيار من كل عام.
ولها مجلس تنفيذي يتألف من 34 عضواً يتم انتخابهم لولاية تدوم ثلاث سنوات. ويتولى المجلس تنفيذ قرارات جمعية الصحة وسياساتها.
ويعقد المجلس التنفيذي اجتماعاته في يناير/كانون الثاني من كل عام لاعتماد القرارات التي تتم إحالتها إلى جمعية الصحة، مع عقد اجتماع ثانٍ أقصر مدة في أيار/مايو بعيد اختتام جمعية الصحة، وذلك للنظر في المزيد من المسائل الإدارية[11].
المدراء العامون
مجالات عمل المنظمة
تهتم هذه المنظمة بتشجيع الأبحاث الطبية ، وتقترح عقد الاتفاقيات في شؤون الصحة العالمية وتراقب تفشي الأمراض السارية مثل الجدري والطاعون والأوبئة الخطيرة الأخرى وتعمل على مكافحتها، كما تعمل على توفير الحماية الصحية للأمومة والطفولة، لرفع مستوى الصحة العقلية والنفسية ونشر الوعي من أجل حماية مياه الشرب من التلوث. وتقوم الدول المشاركة بتبادل الخبرات والقضاء على العديد من الأمراض المزمنة والفتاكة، وتقوم أيضاً بعقد العديد من الورش التدريبية التي تهدف إلى تطوير الخدمات الصحية.
مطبوعات المنظمة
المطبوعات الرئيسية
التقرير الصحي العالمي
السفر الدولي والصحة
لوائح الصحة الدولية
التصنيف الإحصائي الدولي للأمراض
دستور الدواء الدولي (ومنه نسخة معربة)
المجلات
نشرة منظمة الصحة العالمية
مجلة الصحة العامة بان أمريكان
سجل الوبائيات الأسبوعي
معلومات الدواء من منظمة الصحة العالمية
ولكل إقليم تقريباً منشوراته الخاصة أيضاً، وللمنظمة نشر طبي وتقني صحي واسع يغطي مختلف المجالات العامة والتخصصية وتعتمد عدة لغات ومنها اللغة العربية.
ومن مطبوعاتها المهمة:
الجراحة في مشافي الضواحي
استراتيجية الطب الشعبي
الأزمة المالية العالمية والصحة (تقرير)|الصحة والأزمة المالية
مشاريع وبرامج المنظمة
للمنظمة الكثير من البرامج والمشاريع:
هيئة الدستور الغذائي الدولي أو الكوديكس
الشراكة الدولية للسلامة الكيماوية
التحالف لمجابهة الدواء المزور
التقنيات الصحية الأساسية
وغيرها
انظر أيضًا
قسم الأدوية الأساسية من منظمة الصحة العالمية
مراحل الجوائح لمنظمة الصحة العالمية
تسمم المبيد الحشري
المؤتمرات الصحية الدولية
التقرير الدولي حول الإعاقة
موارد الأطباء
وصلات خارجية
المصادر
*
تصنيف:المجلس الاقتصادي والاجتماعي للأمم المتحدة
تصنيف:صحة عالمية
تصنيف:مجموعة الأمم المتحدة الإنمائية
تصنيف:منظمات الصحة العامة
تصنيف:منظمات تأسست في 1948
تصنيف:منظمات صحية عالمية
تصنيف:منظمات مقرها في جنيف
تصنيف:هيئات الأمم المتحدة
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%85%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%AD%D8%A9%20%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%A9 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
298,
5358,
7932,
9483,
9914,
11632,
15572,
18954,
24616,
27521,
29048,
31268,
31806,
32444,
35981,
36134,
40116,
42437,
43681,
44779,
45059,
45881,
47380,
49474,
54915,
57812,
58587,
59264,
59428,
59890,
60131,
60757,
62270,
63029,
74292,
82533,
83281,
83725,
84043,
84201,
84484,
84682,
86478,
87532,
90540,
94480,
96457,
102107,
102208,
102273
],
"plaintext_end_byte": [
265,
5352,
7926,
9477,
9908,
11626,
15566,
18948,
24610,
27515,
29042,
31262,
31800,
32438,
35950,
36111,
40098,
42432,
43676,
44774,
45054,
45876,
47375,
49469,
54910,
57807,
58582,
59263,
59423,
59885,
60126,
60739,
62236,
62985,
74249,
82519,
83268,
83724,
84042,
84200,
84433,
84551,
86463,
87501,
90515,
94469,
96446,
102092,
102193,
102264,
102319
]
} | 2018년 세상에서 가장 많이 판매된 카메라는 무엇인가? | 대한민국의 인터넷 신조어 목록 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
다음은 대한민국의 인터넷 신조어 목록이다. 대한민국의 네티즌들 및 사회에서 주로 쓰는 말이지만 책자로 발간되는 한국어 사전에는 빠른 단어 생성의 현상으로 인해 아직 등재되지 않은 말들이다.
일반 인터넷 신조어
ㄱ
-각: 무엇인가를 확신할 때 쓰는 접미사. ex)인정각,영정각
가드올: 「형용사」대한민국의 '이 앙 다물어라' 또는 '이 꽉 깨물어' 등에 해당되는 말로, '맞을 준비해라' 또는 '아파도 참아라'는 의미를 가지고 있다.
가즈아: 가즈아는 “가자”를 길게 발음한 것이며 과거 스포츠 도박 같은 것을 하는 사람들이 쓰던 말이다. 요즘에는 비트코인 시장에서 자주 쓰인다고 한다.
갓-: 「접사」god(神)을 어떤 대상의 이름 앞에 붙여 '그 대상이 신(神)적이다'는 뜻을 부여하여 칭송한다. 예) 갓메시, 갓한민국(대한민국), 갓수(돈 많은 백수)
개-: 정말, 완전 이란 뜻이다. 예) 개좋음, 개꿀, 개이득
검은머리 외국인: 핏줄만 한국인, 외국 국적을 가진 사람을 말한다.
고고씽(Go Go 씽, 고고싱 혹은 ㄱㄱㅆ): 재빠르게 가는 모습을 표현하기 위해 영어 "Go"와 소리 "씽"을 합쳐 만든 말이라는 설도 있으며, 싱하형의 싱을 따와서 Go Go(하지 않으면) 싱(하형이 가만두지 않는다.)이라는 말을 만들었다는 설이 있다[1]. 고고싱이 처음 탄생한 인터넷 사이트와 자주 사용되었던 커뮤니티를 보아 후자가 더욱 설득력이 있는 것으로 전해지고 있다. 전자는 인터넷 발단과 커뮤니티에 대한 무지가 낳은 소위 주관적인 해석으로 인터넷 누리꾼 사이에서는 이미 설득력을 잃었으며 특정게임(카트라이더 류의 모든 이용자가 준비되었을 경우 시작되는 게임류)이용자들이 자주 쓴다는 이유만으로 이러한 자의적인 해석이 나왔을 것이라고 추정되고 있다. "Go"가 두번 붙은 이유는 영어권에서 빨리 빨리 움직여라는 의미로 연달아 말하는 말버릇과 그러한 말이 게임의 음성 대사에서 나온것에 영향을 받았을 것으로 생각된다.[2] 주로 계획하거나 혹은 충동적으로 움직일 때 '함께 빨리 가자'라는 뜻이나 신나게 어떤 일을 시작한다는 뜻으로 쓰인다. 고고씽의 출처는 인터넷 속어 문화로 유명한 디시인사이드로 알려져 있으며[2], 젊은이들 사이에서 평상시 대화와 블로그, 인터넷 메신저에서도 쓰이고 있다.
고인물: 오랫동안 게임을 한 고수를 뜻하는 신조어다. 반댓말로 '청정수'가 있다.
개인전(갠전): '개인끼리 하는 게임판'을 뜻하는 신조어이다. 반댓말로 '팀전'이 있다.
개인톡(갠톡): 카카오톡 등 SNS에서 1:1 채팅을 뜻하는 신조어이다. DM(Direct Messege)와 비슷하다.
관심병: 「명사」: 인터넷이나 쇼셜네트워크서비스에서, 타인의 관심을 받을 목적으로 글이나 사진을 올리는 태도를 병에 비유하는 단어이다. 관심병이 있는 사람을 관심병자라고 하며 비슷한 말로 관심종자(줄여서 관종)가 있다.
귀요미: 「형용사」'귀엽다'라는 의미이다. 종종 명사로 '귀여운 사람' 을 가리키기도 한다. 그 어원을 추적해 나가 본다면 원래 명사 '귀염'에 사람의 뜻을 나타내는 의존명사 '이'가 붙어 '귀염이'였는데, 단어의 귀염성을 더욱 강조하기 위해 '귀요미'로 변했음이 확실해 보인다. 명사로 쓰이며 뜻은 '귀여운 사람'이라는 뜻이다. 단어 자체가 형용사적 의미를 내포하고 있기 때문에 '귀요미하다'의 형식을 가지고 형용사로도 쓰인다.
귀차니즘: 「명사」: '귀찮다'라는 동사와 '~nism'이라는 특정 사상을 지칭하는 접미사의 뜻이 만난 파생어. 만사가 귀찮아 평소에도 그냥 귀찮을 경우에 쓰인다. 귀차니스트</b>는 귀찮(다)에 사람을 뜻하는 이스트(ist)를 합성한 말로 귀차니즘에 빠진 사람을 뜻한다.
그린라이트: 원래는 미국에서 쓰이는 관용적 표현으로 안전/통과/긍정/허락을 의미하는 신호 불빛에서 유래하였다. 한국의 한 커뮤니티에서 남녀 관계에 대하여 사용되면서 유행하게 된다.
급식충: 접사 '-충'을 결합하여, 학교의 급식을 먹는 10대 청소년을 비하하는 표현이다.[3]
기레기:「명사」 기자 + 쓰레기의 합성어로, 사실과 무관하거나 왜곡된 기사와 보도를 하는 기자나 저널리스트를 말한다
김여사:「명사」사장의 부인이 자가용을 끌고 다닌다는 데에서 유래한 김여사는 운전을 못하는 여성을 광범위하게 지칭하는 말로 발전했다. 보통 어떤 운전자가 도로에서 쩔쩔매거나, 황당한 사고를 냈을 때 분명 여성 운전자일 거라고 단정지을 때 쓰곤 한다.
-까: 특정 대상을 싫어하는 사람을 이르는 말.
꿀잼: 명사 "꿀"과 "재미"를 줄인 "잼"의 합성어. '완전 재밌다'는 뜻이다.
끝판왕:「명사」게임의 끝판에 나오는 대장 몬스터. 최고 또는 최악을 뜻한다.
ㄴ
낫닝겐: 낫(Not)+人間(にんげん). '사람이 아니다'는 뜻으로, 신과 같다는 뜻으로 주로 사용된다. 반대어로는 '닝겐'이 있다.
낚시:「명사」실제 낚시와 비슷한 뜻으로 물고기를 낚듯 사람을 심리적으로 끌어당기는 행위를 말하며 이 같은 행위에 조건이 되는 "떡밥" 이라는 표현도 있다.
냥집사: 고양이를 키우는 사람들을 줄여 냥이집사, 또는 냥집사라고 부른다.고양이가 자신을 기르는 사람을 주인이 아닌 집사,즉 아랫사람으로 본다는 것에서 유래되었다.
네가지: 「명사」 ‘싹수(어떤 일이나 사람이 앞으로 잘될 것 같...)’의 방언인 ‘싸가지’의 어감을 순화하고자 해서 만든 말. ‘싸가지’의 첫 음절인 ‘싸’가 숫자 4와 발음이 비슷하다는 데서 착안, 이를 4의 고유어인 ‘네’로 바꾸었다.
노답: No + 답, 답이 없다. 답답한 사람이나 짜증나는 문제 등을 지칭한다.
노잼: No + 재미, 재미가 없다는 의미이다.
뇌피셜: 뇌 + official의 합성어로, 개인적인 의견을 마치 누군가 공식적으로 발표한 것처럼 이야기하는 것을 말한다. '피셜'이라고도 한다.[4]
눈팅: 「명사」: '눈으로 채팅'의 줄임말로 피시 통신의 대화방에서 생겨난 말이다. 대화에 참여하지 않고 다른 사람의 대화글을 읽기만 하는 것을 '눈팅'한다고 하였다. 게시판의 글을 보기만 하고 추천이나 리플등의 흔적을 남기지 않고 그냥 가는 행위를 뜻하기도 한다.
뉴비: 초보자를 의미하는 영어 단어인 'newbie'를 한글로 적은 것이다. 온라인 게임이나 커뮤니티 사이트에서 얼마 활동하지 않은 이용자를 의미.
늅늅: 「명사」: 초보자라는 뜻. 주로 게임 등에서 사용되는 답답하고 멍청한 사람을 의미하는 영어 단어인 늅(noob)에서 유래하였다.
느금마: 「명사」: 상대방의 어머니를 모욕(패드립)하는 말.
느개비: 「명사」: 상대방의 아버지를 모욕(패드립)하는 말.
-느님: 「접사」: 앞말에 붙어 대상에 대한 호감이나 존경심을 표현하는 말. ‘하느님’에서 ‘하’가 탈락한 형태이다. 유느님(유재석), 치느님(치킨) 등으로 파생되었다.
누물보: “누구 물어 보신 분?” 이라는 뜻으로 '안물'과 같은 의미로 쓰인다.
네다씹/ㄴㄷㅆ/ㄴㄷ^^: '네 다음 씹덕후'의 준말. 트수들이 많이 쓴다.
ㄷ
~다능: '~다는'에서 변형된 말투이다. 예) "이 글은 재미는 없지만 꽤 도움이 된다능~"
덕통사고: 「명사」'덕후'와 '교통사고'의 합성어로, 갑자기 어떤 부문의 팬이 됨을 의미한다.
돋다: 「동사」 '소름 돋다.' 또는 '닭살 돋다'와 같이 아래에서 위로 오르는 현상을 뜻하는 말로, 앞에 이런저런 말을 붙여 응용하며, 문장 안에서 뜻을 짐작할 수밖에 없는 애매한 면이 있다. '레알 ~ 돋다’로 응용되어 쓰이기도 한다.
딸바보: 딸을 지극히 사랑하는 아버지를 재미있게 표현한 말이다.
떡실신: 「명사」 경기에서 패배하거나, 어떠한 일이 발생하여 실신한다는 의미이다.
똥꼬충: 접사 '-충'을 결합하여, 남성 동성애자를 비하하는 단어.[5] 게이들이 항문 성교를 하는 것에서 유래되었다.
동의?어보감: SNL에서 권혁수가 시작한 급식체 드립으로 자문자답으로 동의할 때 쓴다. 비슷한말로 ‘인정?어인정’이 있다.
뒷담화:초등학교에서 유행하는 뒤에서 욕을하다는 뜻이다.
뚝배기:게임 배틀그라운드에서 방탄모를 뜻하는 말이다. 배틀그라운드 게임플레이 영상을 촬영하는 유투버들이 자주 사용하기로 유명하다. 출처는 "머리=뚝배기입니다." 라는 글에서 시작되어 사실상 머리를 의미한다.
~당:~다에서 유래된 말로 애인이나 친구끼리 귀엽고 친근한 말투를 표현한 말이다.
ㄹ
링딩돋다: '-돋다'가 샤이니의 노래 '링딩동'과 합성된 말.
리즈시절: 리즈 유나이티드 구단과 연관있다. 2000년도에 EPL에서 활약하던 구단이 재정난으로 순간 3부리그로 추락을 하였다. 프리미어리그에서 활약하던 리즈 유나이티드 시절을 "리즈시절" 이라고 사용하기도 한다. 현재는 '전성기', '왕년'을 뜻하는 말로 쓰인다.
ㅁ
마초맨: 「명사」 1) 마초적인 남자, 남자다운 남자를 뜻하는 단어. 원래의 정상적인 뜻이다. 2) 대마초(=마약)를 한 사람. '지드래곤 대마초 사건 이후 마초맨 동영상이 퍼지면서 급속도로 유행하였다.
머글: 「명사」 해리포터 시리즈에서 마법사가 마법사가 아닌 일반인을 부를 때에 쓰던 말이다. 인터넷 상에서는 '흔하디 흔한 일반인'이라는 것을 표현할 때 쓰인다.
먹튀: 「명사」 먹고 튀다 의 줄임말로 인터넷상 다른사람의 소유 아이템을 훔치는 행위
멍 때리다: 「동사」 아무 생각 없이 멍하게 있다.
메퇘지: 「명사」 남성 혐오 커뮤니티인 메갈리아 회원들을 비하하는 말로, 메갈리아와 멧돼지의 합성어이다. 비슷한 말로 웜퇘지가 있다.
몸짱: 「명사」2002년 인터넷 신문 딴지일보를 통해 등장한 몸짱아줌마 정다연(1966년생)으로 인해 생겨난 신조어다. 몸짱</b>에는 운동을 통해서 다듬어진 몸매라는 의미가 담겨있다. 일반적으로 몸매가 좋은 사람을 지칭하는 말로 쓰인다. 유사한 신조어로는 얼굴이 예쁘다는 의미의 얼짱</b>이 있다.
므흣하다: 「형용사」흐뭇한 기분을 표현할 때 쓰이던 말이 점차 야한 사진을 볼 때의 기분에 대하여 쓰이게 된다. 므훗한 사진 = 야한 사진.
-밍아웃: 「접사」 어떠한 성향이나 소속 따위를 스스로 드러내는 것을 뜻하는 말. 성소수자가 스스로 자신의 성정체성을 드러내는 것을 뜻하는 '커밍아웃'(coming out)에서 유래되었다. (예: 덕밍아웃, 일밍아웃)
ㅂ
반품남, 반품녀: 「명사」 품절남, 품절녀</b>의 반대말로, 결혼했다가 이혼한 남자와 여자를 이른다.
방가요/방가방가: 「동사」반가워요라는 뜻이다. 채팅 인사말로 90년대 PC통신 시절 유래한 신조어이며, 지금은 거의 쓰이지 않는다.
배사: 배경 사진
번개팅: 「명사」'번개 미팅(meeting)'의 줄임말로 PC통신 채팅어에서 유래하였다. 채팅을 통해 친해지면 즉흥적인 제안에 따라 실제 만남을 가지게 된다. 번개, 벙개로 쓰이기도 한다. 예)님들! 신촌에서 번개팅 한 번 할래요? 10시까지 신촌에 모였다가 다 오면 다른 곳으로 2차 가죠!
볍신: 「동사」 '병신'이라는 단어를 사용할 수 없을 경우 또는 순화시켜 쓰고 싶을 경우에 사용한다.
보슬아치: 「동사」 여성의 성기와 '벼슬아치'의 합성어로 '여자라는 성을 벼슬로 알고 악용하는 여성'을 통칭하여 쓰인다. 남자의 경우 '자슬아치'라고 한다.
보이루: 대한민국의 유튜버 보겸이 인사할 때 쓰는 말, '보겸'과 '하이루'의 합성어이며, 인터넷상에서는 'ㅂㅇㄹ'라고 많이 쓰인다. 워마드 등에서는 여성의 성기를 이르는 고유어인 보지에 하이루를 더한 여성혐오성 단어라고 주장하고 있다.
복돌이: 「명사」 '복사'라는 명사와 '~돌이'라는 접미사의 뜻이 만난 파생어. 정품을 사용하지 않고 불법 복사를 통해 게임이나 소프트웨어를 이용하는 사람이라는 의미로 쓰인다.
-부심: 「명사」쓸모 없는 것에서 자부심을 지니는 일을 비판적으로 이르는 접미사. 예)슴부심(가슴에 대한), 나이부심, 학력부심, 힙(hip)부심, 군부심(군에 관한), 레벨부심 등등
불곰국: '불곰이 있는 나라'를 뜻하며 러시아를 의미한다.
뷁: 기분이 좋지 않을 때 내는 소리로, 1세대 아이돌인 H.O.T.의 리더 문희준의 노래 가사 ‘break’의 독특한 발음에서 유래되었다.
뷁어: 글자 깨짐.
뷔페미니즘: 「명사」 좋은 것만 취하고 나쁜 것은 버리는 페미니즘의 이중성을 비꼬는 단어이다. 뷔페와 페미니즘의 합성어이다.
벅세권: 「명사」 햄버거+역세권의 합성어로, 주변의 햄버거 매장 수를 통해 벅세권을 측정한다. 좋은 예로, 주변의 패스트푸드 매장을 통해 점수를 측정 해주는 서비스가 존재한다.
-빠: 어딘가에, 특히 한 사람에게 심하게 빠져 타인에게 불쾌감이나 피해를 주는 사람을 비하해서 부르는 비속어로, 반댓말, 즉 안티를 가리키는 말로는 ‘까’가 쓰인다. 연예인의 극성 팬의 경우 남자는 빠돌이, 여자는 빠순이라 부른다.
빡돌다: 「동사」 화가 머리 끝까지 나는 것을 이르는 말이다.
빡세다: 「형용사」 몹시 고되고 힘들다는 뜻을 가진 말로, 특히 군대에서 자주 쓰이는 말 중의 하나이다.
빡치다: 「동사」 화나다, 짜증나다, 어이없게 화나다, 어이없게 짜증나다 등의 뜻을 가지고 있다.
빵국: 「명사」 빵의 나라인 '프랑스'를 일컫는 말.
빵터지다: 「동사」웃음보가 빵 터졌다
빵셔틀: 「명사」빵+shuttle의 합성어로 학교 매점에서 빵을 사다주는 학생, 즉 심부름꾼을 말한다.[6]
뽀록: Bonus Lucky 에서 유래한 말로, 행운이나 운이 좋은것을 의미한다. 응용한 예로 '뽀록이다', '뽀록터지다'등이 있다.
뿜다: 「동사」 순간적으로 웃음이 입 밖으로 크게 뿜어져 나옴. 비슷한 표현으로는 '빵 터지다'가 있다. (예: “~~에서 뿜음.”)
뿜다: 무술이나 싸움 등 승부를 낼때 상대방을 반드시 쓰러뜨려 넘어가게 하겠다는 굳은 의지와 상대를 깔보는 의미.
ㅅ
사스가: 일본어로 '역시'라는 뜻으로, '역시'라는 단어 대신에 사용된다.
세크스: 「동사」: '섹스'라는 단어의 일본식 발음. 보통 이 단어가 금지되는 게시판이나 대놓고 원래 단어를 쓰기 민망한 경우에 사용된다.
스까, 스까국: 「명사」: 디시인사이드에 한 갤러가 부산에서 사람들이 전혀 조합이 맞지 않는 음식을 섞어 먹는 것을 보고 만화를 올렸다. 이 만화에서 부산 사람들이 갤러에게 섞어먹으라며 한 말이 "마! 스까 무그라!" 라는 사투리였고, 이 만화의 반응은 매우 뜨거웠다. 이후 이 대사가 번지면서 조합이 맞지 않는 음식을 섞어 먹는 모습을 '스까', 부산을 '스까국'이라고 비하하게 되었고, 이 용어는 디시인사이드를 넘어 여러 한국 커뮤니티에 퍼졌다.
신컨: 「명사」: 신의 컨트롤의 줄임말.
쉴드: 「명사」: 영어 'Shield'에서 유래된 언어. 게시판에서 한 명 또는 특정 집단이 비난당하고 있을 때 이 집단을 옹호하는 의견을 표현하여 보호하는 경우에 사용한다. 이 단어는 주로 '쉴드치다'라는 표현으로 쓰인다.
썸: 「형용사」: 영어 'Something'에서 유래된 언어. 연인 관계는 아니나, 연인 관계로 발전 가능성이 있으며, 좋은 관계를 유지하고 있는 상태를 뜻하며, 원래는 썸씽이라는 단어로 쓰였으나, 영어 발음과 비슷한 바람에 현재의 단어에 오게 되었고, '썸 탄다' 등의 단어로 쓰인다. 썸을 타는 남자는 썸남, 썸을 타는 여자는 썸녀</b>라고 불린다.
사이다: 통쾌하고 시원하다는 의미로 쓰이는 감탄사 또는 답답한 상황이 통쾌하고 시원하게 전개되는 것을 가리키는 말.
성진국: '성 선진국'이라는 의미로, 주로 성문화 산업이 발달한 일본을 지칭한다.
썰: 스레딕에서 파생되어 나온 말. 어떤 경험담 같은 것을 '~설'이라고 한 것에서 나온 말로, 파생된 말로서 자신의 경험을 이야기한다는 뜻의 썰 풀다</b>라는 동사구가 있다.
수치플: 수치플레이. 수치스러운 상황이 일어났을 때 쓰는 말.
스브스: SBS(Seoul Broadcasting System, 에스비에스)를 뜻한다. KBS는 '크브스'이다. 비슷한 류의 유행어로 브금(BGM)이 있다.
시발비용: 스트레스를 받아 홧김에 소소한 물건들을 구매하며 쓰는 비용을 이르는 말.[7]
신박하다: 「동사」 '신기하다' 라는 뜻으로 쓰는 말, 게임 WOW 유저들로부터 유래 되었으며 게임내 직업인 신기(신성기사)의 별명인 신박(신성바퀴벌레)을 넣어 사용, 일부 국민들은 표준어로 알고있을 정도로 널리 퍼졌다.
씹다: 「동사」: '무시하다' 또는 '모른체하다'의 뜻으로 쓰는 말.
씹덕: 일본어 오타쿠</b>를 우리식 발음대로 오덕후</b>라고 부르면서 오덕후보다 심한 사람을 5덕후->10덕후라고 표현하는 십덕후에서 파생된 말로, 주로 아이돌과 결합하여 귀엽다는 의미로 쓰인다. -씹덕스럽다 등
선비: '진지충'을 나타내는 표현 중 하나. 진지충에 대한 설명은 'ㅈ'부분에 있다.
솔까말: 솔직히 까놓고 말해서
쌉~: 씹~와 같은뜻. ex)쌉가능
ㅇ
아몰랑: 논리적인 설명 등을 요구 받았을 때 다짜고짜 넘어가려는 투로 장난스레 쓰이곤 한다. 그러나 사실은 '여자들은 갈등이 생기면 무책임하게 모른 척하며 곤란할 때만 귀여운 척을 한다'는 뜻이 내포된 단어이다.
안구 정화: 눈이 정화됨. 아름다운 풍경이나 인물을 보았을 때 사용한다.
안구 테러: 눈이 오염됨. 지저분하고 더러운 것, 혐오스러운 것, 못 볼 것, 또는 못생긴 사람이나 못생기게 찍힌 사진을 보았을 때 사용한다.
안 생겨요: 2007년 등장한 말로, 애인이 생기지 않는다는 뜻을 나타낼 때 사용한다. 두문자어로 ‘ASKY’라고 쓰기도 하며, 2013년경 일간베스트에 의하여 뜻이 왜곡되었다.
-알못: '~을(를) 알지도 못하는 사람'의 약자
앙 기모띠: 기분이 흥분되게 좋다는 뜻으로 쓰인다. 그러나 일본 AV 여배우들의 주요 대사에서 유래했기에 사용에 논란이 있다.
얀데레:「명사」애니메이션과 미소녀 게임 등에서 주로 묘사되는 인물의 성격 중 하나로, 한 사람에게 병적으로 집착하는 성격을 가리키는 인터넷 유행어이다. '병들다' 라는 뜻의 일본어 '야무(病む)'와 '부끄럽다' 라는 뜻의 일본어 '데레(でれでれ)'를 합쳐서 '얀데레'라고 부르게 되었다.
어장 관리: 「명사」인맥을 위해 적당한 친분을 유지하는 것을 말한다. 주로 남녀관계에서 자주 사용된다.
오나전: '완전'의 오타에서 유래한 은어
오덕후, 오덕: 「명사」 일본에서 마니아라는 뜻으로 쓰이는 '오타쿠'에서 유래된 말로 일본 문화에 강한 집착을 가지는 사람들을 비하하는 말로 쓰인다. 여기서 더 발전되어 어떠한 물건이나 취미에 강한 집착을 하는 사람들을 칭하는 의미로도 많이 쓰인다. 대한민국에서는 일본 애니메이션이나 문화를 좋아하고 집착하는 사람들을 비하하는 표현으로도 쓰인다. 더 강하게 비하하는 말로는 십덕후(씹덕후)가 있다.
ㅗㅜㅑ: 문자 그대로 읽어보면 오우야이다. 감탄사로, 주로 자극을 주는 것을 보았을 때 쓰는 말. 근래 들어 대상 구분 없이 감탄사로서 자주 쓰이는 초성체로 결합하여 퍄</b>가 있다.
오크: 「명사」원래는 게임에서 나오는 못생긴 괴물의 이름이었으나, 못생긴 사람을 지칭하는 말로도 쓰인다. 오크녀, 오크남 등의 말로 응용된다. 반대말로는 엘프</b>가 있다.
올ㅋ: 웃대 막장만화 작가의 만화에서 비롯된 것으로 "좀 대단한데?" 와 같은 의미로 쓰인다.
외계어: 인터넷 공간에서 본래의 말을 과도하게 변형하여 알아듣기 힘들게 쓰이는 은어.
웅앵웅: 웅얼웅얼과 비슷한 용도로 쓰이는 신조어로, 아무 말이나 중얼대는 것을 표현하는 의성어이다. 주로 여초 커뮤니티에서 유행하기 시작했다.
웜퇘지: 「명사」 남성 혐오 커뮤니티인 워마드 회원들을 비하하는 단어이다. 워마드와 멧돼지의 합성어이다. 비슷한 말로는 메퇘지가 있다.
욜로(YOLO: You Only Live Once )의 줄임말. 미래는 생각하지 않고 오늘만 산다는 식으로 행동하는 행위를 일컫는다.
용자: 「명사」 일본어에서 유래되었다. 용자는 보통 가공의 영웅, 남들보다 우월한 능력을 가진 인물에게 사용하는 경우가 많으며 용사는 공적을 많이 세운 군인 등을 칭할 때 사용한다. 한국에선 '보통 사람들이 하기 힘든 엉뚱한 짓을 하는 사람'을 뜻하기도 한다.
이생망: ‘이번 생은 망했어’라는 자조적인 뜻을 가진 신조어로 사용된 원인들은 다음과 같다. 1. 동양문화권에 윤회사상의 영향을 받아 '이번 생'에서의 불가능을 '다음 생'에서 가능하게 하고자 하는 욕구가 반영되었다. 2. 사회 경제적 격차들이 극심하게 느껴지는 사회에서 받은 상처들로 인해서 현재의 삶에 대한 불만족스러움으로 사용하게 되었다. 3. 여러가지 원인으로 인한 자존감 하락으로 어린 나이층들에게서 많이 사용되는 경향이 있다.
인증: 「명사」 어떠한 사적인 행위나 사실을 증명함. 예를 들어, 새로운 물건을 샀을 때 이를 사진으로 찍어서 자신의 SNS에 올리는 행위를 들 수 있다. 인증을 위해 찍은 사진을 '인증샷'이라고 한다.[6]
인정하는 부분: 동의한다는 뜻의 '인정'과 어떠한 범위를 일컫는 '부분'이란 단어의 합성어로 남이 한 말에 동의를 하는 의미로 쓰인다.
일베충: 일간베스트 저장소 이용자를 낮추어 이르는 말.
일진: 학교에서 싸움 잘하는 폭력배를 말한다.
잉여: 「명사」: 원래 경제 용어 중에 '잉여 생산물'에서 쓰이던 언어. 보통 '사회에서 크게 필요로 하지 않는 존재'를 표현할 때 사용하며 인간 쓰레기라는 의미로도 쓰인다. 1997년의 IMF 구제 금융에 따른 대량 실업과 청소년 취업난을 반영하고 있다. 말죽거리 잔혹사 라는 영화에서는 이 단어를 응용하여, 현수의 아버지가 주인공인 현수에게 "잉여인간이야 잉여인간, 인간쓰레기!" 라고 욕하는 대사가 있었다.
오뱅알/ㅇㅂㅇ: '오늘 뱅송 알찼다'의 줄인말. 트위치에서 스트리머가 방종할때 트수들이 쓰는 말.
왜구루냥: 트위치 스트리머 삐부의 밈.
ㅈ
잠수: 「명사」채팅을 잠시 중단하는 것을 물 밑으로 잠수하는 듯하다 해서 생긴 말로, 피시통신의 대화방에서 유래되었다. 보통 '잠수를 탄다'라고 사용한다. 영어권에는 'AFK: Away From Keyboard '라는 말이 있다. 예) 님들, 손님이 오셔서 30분 정도 잠수 좀 탈게요. 챗 나누고 계세요.
작붕: 「명사」'작화 붕괴'의 줄임말. 주로 애니메이션의 작화가 이상할 때 쓰인다.
저런하다: 「형용사」 주로 좋지 않은 일이 있을 때 사용한다. 실제로 존재하는 단어지만, '저런' 이라는 말이 나올만한 상황을 통틀어 저런하다고 한다. 사용 빈도가 높지는 않다.
조무사: 「명사」 '좆문가'와 비슷한 의미로 쓰인다. 어떤 분야에 대해 비전문적임에도 불구하고 전문적인 척하는 사람들을 비하하는 의미로 쓰인다. 간호조무사에서 비롯된 단어이나, 직업 차별 논란이 있다.[8]
종결자: 「명사」 최고의 수준에 오른 사람을 말하는 것으로 '킹왕짱'과 비슷한 의미로 쓰인다. 종결은 일을 끝내다라는 뜻으로 놈자가 붙어 끝내는 사람의 의미가 된다. 경쟁할때 더이상의 경쟁이 무의미하다라는 뜻으로 쓰이기도 한다.
좆문가: 「명사」 '조무사'와 비슷한 의미로 쓰인다. 어떤 분야에 대해 비전문적임에도 불구하고 전문적인 척 하는 사람들을 비하하는 의미로 쓰인다. '전문가'와 '좆'의 합성어이다.
주작: 「명사」'조작'의 의미로 사용된다. '프로게이머 승부조작'으로 유명해진 마재윤의 아프리카TV 방송에서 시청자들이 채팅창에 '조작'이라는 단어를 자주 쓰자 마재윤이 이를 금지어로 걸었고 이에 유저들이 조작과 단어가 비슷한 '주작'을 쓰기 시작하면서 자주 쓰이게 되었다.
지름신: 「명사」'물건을 지르고 싶어하게 만드는 신'을 의미하는 단어로 물건을 사고 싶어질 때 '지름신 강림'과 같은 식으로 쓰인다. 동사형은 지르다</b>이다. ‘지르고’ 싶은 감정 상태는 뽐뿌</b>라고 한다.[9]
진지충: 「명사」 접사 '-충'을 결합하여, 진지할 필요가 없는 맥락에서 과도하게 진지하게 행동하는 인터넷 이용자들을 비꼬는 말.
짐승남, 짐승돌: 「명사」짐승처럼 거친 남자를 말한다. 짐승돌은 짐승남들이 모인 아이돌을 칭하는 용어로 많이 쓰인다. 반대말은 초식남</b>이다.[10]
짜지다: 「동사」: 닥치고 조용히 한 곳에 앉아 있다. 명령형으로 주로 쓰인다.
짱: 「접사」,「명사」 명사로 쓰이거나, 앞말에 붙어 최고라는 뜻을 부가한다. 장[將]에서 유래된 말이다.
쩐: 돈의 은어. 한자 '돈 전' (錢) 자에서 유래되었다.
ㅊ
찰지구나: 「감탄사」 엉덩국의 만화 '홍콩행 게이바'에서 나온 유행어이다.
창렬: (높은) 가격에 비해 품질이 좋지 못한 경우 사용하는 속어. 세븐일레븐에서 판매하는 DJ DOC의 멤버 김창렬을 모델로 한 편의점 도시락 '김창렬의 포장마차' 시리즈가 가격에 비해 품질이 좋지 않았기 때문에 생겨났다. 명사로는 창렬, 형용사로는 창렬하다 등 다양한 쓰임새가 있다. 반의어로는 혜자</i>가 있다.
총알: 「명사」 다른 사람에게 무언가를 사줄 때 사용하는 속어 '쏘다' 라는 속어에 맞춰서 생겨난 단어로, 돈을 뜻한다. (예: "오늘 월급날이라 총알장전!!")
추카포카: 축하한다는 뜻의 추카에서 라임을 맞추기 위해 포카를 더해 추카포카라 불린다.
천조국: 국방비에만 천조원을 썼다는 뜻으로 주로 미국을 가리킨다.
츤데레: 「명사」새침데기. 일본 만화,애니메이션이나 미소녀 게임의 등장인물의 인격 유형 가운데 하나를 일컫는 일본어 인터넷 유행어이다. 새침스럽고 퉁명스러운 모양을 뜻하는 일본어 '츤츤(つんつん)'과 '부끄럽다'는 뜻의 일본어 '데레(でれでれ)'의 합성어이다.
-충: 「접사」 명사 뒤에 붙어, 앞말에 혐오의 뜻을 더하는 접미사.
철컹철컹: 수갑이 흔들릴 때 나는 소리로, 주로 음란물을 시청하여 경찰에 끌려간다는 식으로 사용한다.
ㅋ
칼빵: 「명사」 칼부림으로 상대를 죽인다는 뜻이다.
캐: 「접사」 강조의 의미로 쓰이는 접두사로, '개'가 격음화한 말이다. (예: 캐안습)[11]
케미: 「명사」 어울림, 호흡, 교감, 궁합 등이 좋음을 뜻하는 말. 영어 케미스트리(Chemistry, 화학반응)에서 유래하였다.
캣맘: 「명사」 고양이를 뜻하는 'Cat'과 엄마를 뜻하는 'Mom'의 합성어로 주인 없는 길고양이에게 사료를 먹이거나 자발적으로 보호활동을 하는 사람들을 통틀어 일컫는 말이다.
컴백, 컴백하다: 「동사」영어 'Come Back'에서 유래한 말로, 예전에 활동하던 무대나 장소로 돌아오는 것을 의미한다.
코렁탕: 「명사」 '코로 먹는 설렁탕'의 준말로 정부에 비난적인 행동을 했을때 설렁탕으로 물고문을 시킨다는 의미에서 비롯된 단어이다. 최근에는 정부 비판글을 게재할 경우 "코렁탕 먹는다"는 등의 표현으로 사용된다.
콩라인: 「명사」 1등을 단 한번도 하지 못하고 2등만 줄기차게 한 사람 또는 그 사람이 포함된 라인을 이르는 말. 콩이라는 별명을 가진 스타크래프트 프로게이머 홍진호 선수가 스타리그 공식 대회에서 준우승만 수차례나 해왔고, 그 후에도 준우승을 계속하는 선수들이 나타나면서 그 선수의 별명인 콩을 따 콩라인이라는 계보가 생겨났다는 데서 유래하였다.
쿰척쿰척: = 파오후 쿰척쿰척
쿵푸믹 걸스(Kung fumic Girls): 중국 무술인 쿵푸(쿵후)와 코즈믹 걸스(우주소녀)의 합성어이다.
클라스: 「명사」 영어의 'Class'에서 파생된 언어. '등급'이라는 뜻을 따르고 있다. 보통 '어떤 대상의 수준'이라는 용도로 쓰인다. (예: 대륙 클라스)
킹왕짱: 「명사」 영어 단어 '킹(King)'에 한자 '왕(王)'을 덧붙이고, 거기에 최고라는 뜻의 '짱'을 더하여 최고 중의 최고라는 뜻으로 쓰인다.[12]. 디시인사이드 와우(WOW, World of Warcraft) 갤러리에서 '병신 아이디 찾기' 이벤트를 하다가 발견된 최고로 강력한 아이디어다.
ㅌ
탕진잼: 일상생활에 지장이 되지 않는 범위 내에서 푼돈을 소모하는 일을 뜻하는 말.[7]
토끼다: 도망을 뜻하는 속어이다.
투더/to the: 'A to the B' 즉 'A에서 B까지'의 뜻으로 단어 사이에 넣어 강조하는 표현. 예) 대 to the 박! (=완전 대박)
틀딱충: 접사 '-충'을 결합하여, 노인을 비하하는 말. '노인의 틀니가 딱딱거린다'는 데에서 유래하였다.[3]
트수: '트위치 백수'의 줄임말. 트위치를 보는 사람들을 뜻한다.
ㅍ
품절남, 품절녀: 「명사」 인기가 많지만 이미 결혼할(한) 사람.[13]
포스: 「명사」 추상적으로 느껴지는 강력한 기운을 말한다. 스타워즈에서 유래된 말이다.
퍄: 오우야(ㅗㅜㅑ)를 합쳐서 쓴 것.
파오후, 파오후 쿰척쿰척: 돼지처럼 살 찐 사람들을 비하하는 말로, 뚱뚱한 사람이 숨을 쉴 때 숨소리가 "파오 후, 쿰척 쿰척" 이라는 소리가 난 데에서 유래되었다고 한다. (한 먹방 BJ가 음식 먹을때 내는 소리.)
품절대란: 「명사」 인기가 많아져 품절되고도 사람들이 많이 찾는 물품
ㅎ
하이루: 인사할때 쓰는말[14]
함정: 「명사」'낚시'와 유사하게 사용된다. 이 단어가 유행하기 전에는 '낚시'를 자주 썼었지만 외국 흑인이 유희왕 카드를 들고 '넌 내 함정카드를 발동시켰어'라고 하는 짤방이 유행하기 시작하면서 낚시보다 더 자주 쓰이게 되었다. 덕분에 '함정카드'라는 말로 쓰이기도 한다.
헐: 「의성어」'헉'과 동일한 뜻으로, 놀랄 때 쓰이는 말이다. '놀라 달아날 헐' 이라는 한자가 있지만, 대다수가 '헐'이란 말을 신조어로 받아들이고 있다.
혜자: (낮은) 가격에 비해 품질이 좋은 경우 사용하는 속어. GS25의 김혜자 도시락이 성공한 데서 비롯되었다. 반의어로는 창렬</i>이 있다.
호갱님: 「명사」호구와 고갱님(고객님)의 합성어. 입으로는 '고객님'으로 받들지만 실제로는 호구로 여기는 현실을 비꼬는 말이다.
호모나게이뭐야: 게이를 우습게 이르는 감탄사. '어머나'가 '호모나'로, '이게'가 '게이'로 바뀌었다. 주로 남자와 남자 사이에 묘한 기류를 보일때 댓글에 달린다.
호모나 섹상에 게이뭐람: 게이를 우습게 이르는 감탄사. 호모나 게이뭐람를 강조하고자 중간에 '세상에'를 '섹상에'로 바꾸어 끼워 놓았다.
호옹이: 「의성어」'으아아아'를 반시계 방향으로 90도 돌렸을 때 마치 '호옹이'를 세로쓰기한 것처럼 보여서 그대로 읽은 단어. 비명소리로 사용한다.
혼모노: 「명사」원래는 '진짜'를 뜻하는 일본어 단어이나, 한국의 여러 커뮤니티에서, 서브컬처계에서 다른 사람에게 피해를 주는 사람이라는 의미로 쓰인다.
홋치: 채찍소리를 묘사한 단어이다. 원래는 트위치 스트리머 우왁굳의 유행어 였지만 우왁굳의 시청자였던 스트리머 탬탬버린이 사용하면서 타 스트리머들도 사용한다. 현재 탬탬버린의 시그니처 사운드로 등록되어있다.
홍팍: 야구 커뮤니티 사이트 엠엘비 파크에 기아 타이거스팬들이 많음에 착안해 전라남도를 비하한 말인 홍어를 합성한 말(Hong Park)
후방주의: 컴퓨터로 무엇을 몰래 볼 때 뒤에 누가 있는지 조심하라는 뜻. 주로 야한 사진 따위가 올려진 게시글 등에서 쓰인다.
흑역사: 지금 생각하기에 누군가의 부끄럽거나 민망한 과거를 표현할 때 쓴다. 일본어에서 유래한 말로, '어두운 과거'나 '잊고 싶은 과거'로 순화하는 것을 권장한다.
흑우: '호구'의 유의어로, '호구'라는 단어의 필터링을 피하기 위해 만들어졌다. 주로 도박 베팅이나 암호화폐 등과 관련하여 많이 쓰인다.
흙수저: 「명사」 ‘흙으로 된 수저’의 줄임말. 가난하고 소외된 계층, 또는 그 사람을 뜻하는 말이다.
흔한: 「부사」실제로는 전혀 흔하지 않은 것을 반어적으로 표현하기 위해 사용한다. 대한민국 이외 국가의 황당한 사례를 지칭할 때에도 쓰인다.
흠냐뤼: 할 말이 딱히 없을때나 어색할때, 또는 뻘쭘할때 쓰는말. 트위치 스트리머들과 트수들 사이에서 많이 사용한다.
히익: 「의성어」헐, 헉과 뜻은 동일하다.
훼이크: 「명사」속임수, 속이다를 이르는 말로 영어 단어 fake에서 유래했다. '페이크'로도 쓰인다.
준말에서 나온 신조어
대한민국의 인터넷 유행어는 대개 준말에서 나온다. 자주 쓰이는 용례를 소개하자면 다음과 같다.
자음, 모음 단일
ㄱ: 「동사」영어의 '가다'라는 뜻을 갖고 있는 'Go'를 발음하면 '고'라는 단어에서 초성만 떼어서 쓴 것이다.
ㄱㄱ, ㄱㄱㅅ: 각각 '고고'(go go), '고고싱'이라고 읽으며, '가자' 또는 '간다'라는 의미로 쓰인다.
ㄱㄷ: '기다려주세요'의 준말, '기달'의 초성. (예: "시작합니다" "ㄱㄷ")
ㄳ 또는 ㄱㅅ: '감사합니다'의 준말.
ㄱㅇㄷ: 개(매우)이득, 큰 이득을 보았을 때 사용하는 초성.
ㄱㅊ: '귀찮아', '괜찮습니다'나 '같이[가치]'의 준말.
ㄲ, ㄲㅂ: '깝' '까비' 아까움을 표시하는 초성.
ㄲㅈ: '꺼져'의 준말.
ㄴ: 「명사」영어로 '아니요'라는 뜻을 지닌 'No'가 발음하면 '노'가 되어 이의 초성을 따서 쓰는 신조어이다.
ㄴㄴ:'아니다'라는 뜻의 영어 'No'를 두 개 합친 'no, no'에서 한글로 바꿔 '노노'의 초성으로 아니다라는 뜻을 가진다.
ㄷㄷ: '덜덜' 떨릴 정도로 대단하거나 무섭거나, 놀라운 것을 보았을 때 쓰인다.(강조 표현으로는 ㅎㄷㄷ(후덜덜)이 있다.)
ㄷㄷㄷ: '덜덜덜 떤다는 뜻.
ㄷㅊ: '닥쳐'의 준말.
ㅁㄴㅇㄹ(1): 「형용사」: 아무 생각 없을 때 쓰는 단어.
ㅁㄴㅇㄹ(2): 마나+오링(가진 돈을 전부 잃었다는 뜻의 단어). 마나가 동났다는 뜻.
ㅁㅊ: '미친'의 준말.
ㅂㅂ: '바이바이'의 자음 두개를 따온 말 혹은 ㅂ2ㅂ2의 준말.
ㅄ 또는 ㅂㅅ: '병신'의 준말이다.
ㅅㄱ: '수고하다', '수고해라'의 준말로 주로 작별인사나 상대방에게 '나는 신경 끌 테니 알아서 해라' 라는 뜻으로 쓴다.
ㅅㅂ, ㅆㅂ: 각각 '시발', '씨발'의 준말이다.
ㅅㅅ(1): '샤샷'의 준말. '포트리스2'라는 게임에서 유래된 말로 게임상에서 특정 목적을 달성할 경우에 사용한다. 'ㅅ'의 갯수는 무제한이다.
ㅅㅅ(2): '섹스의 준말이다, 우회적으로 사용하는 단어중 하나이다.
ㅇ, ㅇㅇ: '응', '그래', '알았다'는 뜻이다.(≒ㅇㅋ)
ㅇㄱㄹㅇ: '이거 리얼(real)'의 초성을 따서 만든 단어.
ㅇㄴ: 'Oh, no~','아니'의 줄임말이다. '아놔' 의 줄임말로 주로 상대방이 자기가 싫은 말이나 행동을 해서 꼴사나워 보일때 주의를 주는 말이다.
ㅇㄷ: '어디'로 읽으며, '어디 있냐'의 준말이다.
ㅇㅂ(1): '일베', '일간베스트저장소'의 줄임말
ㅇㅂ(2): '오바'나 '에바' 의 줄임말.
ㅇㅈ: 물음표를 붙일 경우 '인정하지?'라는 뜻이 되고, 붙이지 않으면 '어, 인정해.'라는 뜻이 된다. 그에 상대되는 의미로 '노인정', 'ㄴㅇㅈ'을 사용하기도 한다,
ㅇㅋ: '오케이'의 준말. 상대방의 말이나 행동에 동조를 나타냄.
ㅇㅎ: '아하'를 뜻하는 준말. 무언가를 깨달았거나 새로운 사실을 알았을 때 사용함.
ㅈㄱㄴ: '제목이 곧 내용'을 뜻하는 준말.
ㅈㄴ: '존나'를 뜻하는 준말.
ㅈㄹ: '지랄'의 준말로 말도 안 되는 소리를 'ㅈㄹ' 이라고도 한다.
ㅈㅁ: 잠시만->잠만->ㅈㅁ
ㅈㅅ: '죄송합니다'의 준말이다.
ㅉㅉ: '쯧쯧쯧'의 준말로, 주로 상대방을 비하할 때 뒤에 붙는 말이다.
ㅊㅊ: '출석 체크'의 준말이다.(≒ㅊㅅ, 출첵),'축축(≒축하)'의 준말이다.(≒ㅊㅋ)
ㅊㅋ: 축하한다는 뜻. (축하 → 추카 → ㅊㅋ)(≒ㅊㅊ)
ㅋㄷ: '키득키득'으로 발음하며 웃는 소리를 뜻한다.
ㅎㅇ: ‘하이’로 발음되며 영어 인사말 ‘Hi’의 한국발음 준말이다. 또는 '하앍'이라고 발음됨.
ㅎㅎ: ‘하하’, ‘흐흐’, ‘히히’로 발음하며 웃는 소리를 나타낸다.[15]
ㅗ(凸, 昌, 品, 晶, 山): Fuck, 가운데 손가락 욕을 의미한다.
ㅗㅜㅑ: 오우야 (이걸 단축해서 퍄 라고도 한다.)
20000: 발음이 인사말‘이만’과 동일해서 쓰이게 된 용어.
두문자어
ㄱ
갑분싸: 갑자기 분위기 싸해졌다의 줄임말로 2017년에 디시인사이드에서 나온 개꿀잼 몰카 드립에서 파생된 유행어이다.
갑툭튀: 「동사」 갑자기 툭 튀어나오다.[16]
강전: 「명사」 강제 전학의 준말.
강추: 「명사」 강력 추천의 준말. 반대말로 '비(非)추천'의 줄임말인 비추가 있다.
강퇴: 「명사」 ‘강제 퇴장’, '강제 퇴학'의 준말. 채팅, 인터넷 카페 따위에서 사람을 쫓아내는 행위를 가리킨다.[17]
개취: 「명사」 '개인 취향'의 준말.
갠소: 「명사」 ‘개인 소장’ 의 준말. (예:‘이 사진 갠소할게요.’)
갠전: '개인끼리 하는 게임판'을 뜻하는 신조어이다. 반댓말로 '팀전'이 있다.
광탈: 「명사」 ‘광속 탈락’ 의 준말로, 어떤 대회 따위에서 일찍 탈락하게 되는 것을 빛의 속도에 빗대서 쓰는 말이다. (예:‘맨유가 2011-12 챔피언스리그의 가장 쉬운 조에서 광탈했다.’)
겨털: '겨드랑이털'의 줄임말
게이: 「명사」 '게시판 이용자'의 준말.
공구: 「명사」 '공동 구매'의 준말.
귀척: 「명사」 '귀여운 척'의 준말. (예: '귀척 떨지 마.')
극혐: 「동사」 '극도로(또는 극히) 혐오스럽다'의 줄임말이다.
근자감: 「명사」'근거 없는 자신감'의 줄임말.
글설리:「명사」 글쓴이를 설레게 하는 리플. 일반적으로 전혀 답글이 달리지 않을 것을 방지하고자 할 때 사용한다. '설리'로 줄여 쓰이기도 한다.
금사빠: 「명사」'금방 사랑에 빠지는 사람'의 줄임말.
-까: 「접사」 특정 대상을 무조건적으로 욕하고 반대하는 사람들을 가리키는 접미사. 대상 이름 뒤에 붙여서 쓴다. 무엇을 까내린다는 말이 그 어원이다.(예: 애플까, 삼성까) 안티</b>도 같은 말이다.
깜놀: 「동사」 '깜짝 놀랐다'의 준말
깝, 까비: 아깝다의 준말
끔살: 「동사」 '끔찍하게 살해하다' 또는 '끔찍하게 살해당하다'의 준말
낄끼빠빠:「명사」'낄'때 '끼'고 '빠'질 때 '빠'지라는 뜻. 눈치가 없는 사람을 비판적으로 이르는 말.
알잘딱깔센: '알아서 잘 딱 깔끔하고 센스있게'의 줄임말.
ㄴ
남사친/여사친:「명사」'남자/여자 사람 친구'의 줄임말이다. 좋아서 사귀는 감정 없이 단순히 성별이 남자/여자인 친구를 뜻한다.
남친: 「명사」'남자 친구'의 준말
낮져밤이:「명사」 '낮에 지고 밤에 이긴다'의 준말로, 연인사이에 낮에는 상대에게 져주지만 밤(잠자리)에는 상대를 리드하는 스타일을 칭하는 말이다.
내로남불: 「명사」'내가 하면 로맨스 남이 하면 불륜의 줄임말로, '이중 잣대' 즉 같은 상황을 자신이 할 때는 유리하게 해석한다는 뜻이다.
냉무: 「명사」 ‘내용 무(無)’의 준말. 게시글에 제목만 있고 내용이 없음. (예: “카페 출석합니다 (냉무)”)
넘사벽: 「명사」 ‘넘을 수 없는 4차원의 벽’의 준말로, 앞서갈 수 없는 불멸의 대상과 비교할 때 비교 대상 사이에 두고 사용하는 말이다. (예: ‘1인자 > 넘사벽 > 2인자’)[18][19]
너또다: '너도 또라이라 다행이다'의 준말
노모: AV 동영상에서의 모자이크를 없앤 노 모자이크 (No+ Mosaic)의 준말.
눈새: '눈치 없는 새끼'의 준말. 주로 눈치가 없는 사람을 욕할 때 사용.
ㄷ
닥본사: 「동사」: '닥치고 본방 사수'의 줄임말.
답정너: 「명사」 '(답)은 (정)해져 있고 (너)는 대답만 하면 돼.'의 준말.
데꿀멍: 「형용사」: '데굴데굴 꿀꿀 멍멍'의 줄임말로 처절하게 패배하여 침묵하다, 상대방의 뜻하지 않은 반격에 할말을 잃다 등의 의미로 쓰인다.
돌싱: 「명사」 '돌아온 싱글'의 줄임말로 결혼했다가 이혼한 남자와 여자 즉, 반품남과 반품녀를 통틀어 일컫는 말.
듣보잡: 「명사」 ‘듣도 보도 못한 잡것(잡놈)’의 준말로, 대중들에게 잘 알려지지 않은 존재를 낮잡아 이르는 말.[20]
디시: 「명사」 '디시인사이드'의 준말
-딩: 「접사」 '~등학생'을 줄인 말. 유딩, 초딩, 중딩, 고딩, 대딩, 직딩과 같은 형태로 쓰인다. 최근 청소년 범죄가 증가함에 따라, 2010년대 들어서는 20대 초중반 성인이 중, 고등학생들을 경멸적으로 비하하고 멸시하는 단어인 좆중딩, 좆고딩이 위 단어보다 훨씬 더 많이 쓰인다.
ㄹ
롯백: 「명사」 '롯데백화점'의 줄임말.
-레기: 「접사」: '쓰레기'를 줄인 말로, 앞말의 준말에 붙어 앞말에 비하의 의미를 담는 접미사이다. 파생어로는 자질이 모자라는 기자를 지칭하는 '기레기' 등이 있다.
ㅁ
맥날: 「명사」 패스트 푸드점인 '맥도날드'의 줄임말.
멘붕: 「동사」: '멘탈 붕괴'의 줄임말. 정신적으로 큰 충격을 받았을 경우에 사용한다.
명존세:「동사」: '명치를 존나 세게 때리고 싶다'의 줄임말. 매우 화가 나는 상대를 때리고 싶을 경우 사용한다.
문상: 「명사」: '문화 상품권'의 줄임말.
미드: 「명사」: '미국 드라마'의 줄임말.
미방: 「명사」: '미리보기 방지'의 줄임말. 이미지가 포함된 게시글에서 미리보기 섬네일로 게시글의 내용을 추측하는 것을 막기 위하여 게시글의 맨 처음에 올리는 이미지를 뜻한다.
밀당: 「명사」: '밀고 당기기'의 줄임말로 보통 연인 관계에서 밀고 당기는 심리전을 뜻한다.
ㅂ
반반무, 반반무마니: 「명사」 '후라이드 치킨 반 마리, 양념 치킨 반 마리, 무 많이' 라는 말의 준말.
발연기: 「명사」'발로 연기한다'의 준말로 연기를 아주 못한다는 의미이다.
버정: '버스정류장'의 줄임말.
버카충: 「동사」: '버스 카드 충전'의 줄임말.
본방: 「명사」 '본 방송'의 줄임말.
볼매: 「명사」 '볼수록 매력'의 줄임말.
불금: 「명사」 ‘불타는 금요일’의 준말로 금요일날 신나게 놀자는 의미로 쓰인다. 다이나믹 듀오의 6집 Part.2의 타이틀곡인 '불타는 금요일'이라는 곡에서 유래되었다고 하는 설이 유력하다.
비매: '비매너'의 준말로 매너가 없음을 뜻한다.
빛삭, 광삭: 「명사」‘빛의 속도로 삭제’의 준말로 게시글, 댓글 따위를 신속하게 삭제한다는 뜻이다.
브금: 「명사」 Background Music의 준말인 BGM을 소리나는 대로 그대로 읽을 때 나오는 소리에서 유래.[18]
뽀샵: 「명사」 어도비 시스템즈에서 제작한 포토샵의 준말이다.(=포샵)
-빨: 「접사」: '~덕분에 (상황이나 상태가 나아짐)'이라는 뜻.
빼박캔트, 빼박: 「동사」 '빼도 박도 못한다[can't]'의 의미.
별다줄: '별걸 다 줄인다'의 줄임말.
빠샤: '무술이나 싸움 등 승부를 낼때 상대방을 반드시 쓰러뜨려 넘어가게 하겠다는 굳은 의지와 상대를 깔보는 단어.
ㅅ
사캐: 「명사」'사기 캐릭터'라는 의미로 게임에서 유래하였으나, 오프라인에서도 능력이나 외모가 뛰어난 사람을 지칭하는 의미로도 쓰인다. (일본의 술인 "사케"와는 아무 관련이 없다.)
사파:「명사」 : '사악한 파이터'의 줄임말로 대전 게임 등에서 상대 캐릭터를 너무 일방적으로 쓰러뜨리거나 극단적인 체력 손실 등을 입히는 악질 캐릭터 또는 그것을 사용하는 악질 게이머를 이르는 말.
새등: 「동사」 '새벽 등교'의 준말로 보통 대입을 준비하는 학생이나 먼 거리에 거주하는 학생 등이 자주 사용한다.
생선: 「명사」'생일 선물'의 줄임말이다.
생파: 「명사」'생일 파티'의 줄임말이다.
생얼/쌩얼: 「명사」'생 얼굴'/'쌩 얼굴'의 줄임말. 민낯, 맨 얼굴.
셀카: 「명사」'셀프 카메라'의 준말. 자신이 카메라를 들고 찍었다는 의미로 시작하였으나, 이후 다른사람이 자신을 찍어준 사진에도 사용된다.(=셀프)
솔까말: 「부사」 '솔직히 까놓고 말해서'의 준말이다. '솔까'로 쓰이기도 한다.[20]
수꼴: 「명사」 '수구 꼴통'의 줄임말로 보통 좌파적 성향을 가진 유저들이 우파적 성향을 가진 유저를 비하하기 위해 사용한다. '수구'라는 단어의 뜻은 '옛 제도나 풍습을 그대로 지키고 따름'이라는 보수적인 의미가 담겨져 있다.
스압: 스크롤 압박이란 뜻으로, 한 주제에 대해 길고 자세하게 설명한 글에 쓰인다.
스포: 「동사」: 1)스포일러의 줄임말. 영화나 소설의 줄거리를 미리 알리는 행위를 표현할때 사용한다. / 2)스페셜 포스라는 게임의 준말.
시망: 「명사」①'시발 망(했다)'의 준말 ②'시원하게 망(했다)'의 준말
신상: 「명사」①'신상 정보'의 준말 ②'신상품'의 준말
심쿵: 「명사」'심장이 쿵(하다)'의 준말
썩소: 「명사」'썩은 미소'의 준말로 비웃는 모습을 뜻한다.
ㅇ
아만보: '아는 만큼 보인다'의 줄임말, 주로 프로게이머들의 게임을 훈수하는 유저들끼리 서로를 비난하거나 보호하는 과정에서 유래가 되었다.
아오안: 「명사」 '아웃 오브 안중(Out of 眼中)의 준말로 관심 없다는 의사를 나타내는 표현이다. 어원은 일본 애니메이션 이니셜D 2nd Stage 01화의 인물이 'OUT of 안중'이라고 말한 데서 유래되었다. (예: “난 그런 거 아오안임., AE86따위를 타는 녀석은 Out of 안중이야!.”)
악플: 「명사」:악(惡)성 리플(reply)의 줄임말. 악플을 상습적으로 다는 사람은 '악플러'라고 한다. 반대말은 선(善)한 리플의 줄임말인 선플이 있다.
안물: 「줄임말,동사」:상대방의 말을 듣기 싫을때 쓰는말, 물어보지 않았다 라는 의미로 쓰인다.
안궁: 「줄임말,동사」:상대방의 말을 듣기 싫을때 쓰는말, 궁금하지 않다 라는 의미로 쓰인다.
안습: 「감탄사」 '안구에 습기 차다'를 줄인 것으로, 눈물이 날 것 같이 웃기거나 안타까운 상황에 쓰이는 말이다. 특이하게 이 표현은 인터넷에서 시작된 것이 아닌 연예인 지상렬씨에 의해 시작된 표현이다. (예: “이 사진 정말 안습이다.”, “안습, ㅋㅋㅋ”, “안습, 성적이 떨어졌네 ㅠㅠ”) [20]
야동: 「명사」: 1) '야한 동영상'의 준말. 2) '야구 동영상'의 준말, 야한동영상을 우회적으로 칭하는 말이다.
야사/야설: 「명사」: 야사는 '야한 사진', 야설은 '야한 소설'의 줄임말이다.
야필패 :리그오브레전드에서 야스오를 사용하면 반드시 진다는 표현이다.
은꼴사: 은근히 꼴리는 사진의 준말, 노골적으로 야하지는 않는데 은근히 야한 사진을 말한다.
어쩔: '어쩔래? 그래서 어떻게 할 거야?' 라는 의미로 짧게 줄여서 표현한 말이다.
엄빠주의: 「명사」'엄마 아빠 주의'의 줄임말로, 야한 사진이나 동영상이 들어있는 글이므로 보기 전에 엄마나 아빠를 주의하라는 뜻.
엄친아: 「명사」 ‘엄마 친구 아들’의 준말로 자신보다 잘난 사람 또는 대중들에게 어느 것 하나 빠지지 않는 완벽한 사람을 비유적으로 이르는 말이다. 비슷한 말로 '엄친딸'(엄마 친구 딸), '부친남'(부인 친구 남편) 등이 있다.
엑박: 「명사」: 1) 비디오 게임기인 '엑스박스'의 줄임말이다. 2) 인터넷에서 그림을 표시할 때 그림의 원본이 짤리게 될 경우 엑스자 모양으로 된 상자로 대체되어 표시되게 되는데 이를 엑스박스, 즉, 엑박으로 표현하였다. 최근의 윈도에서는 엑스박스가 아닌 산 모양의 그림 아이콘이 쓰이지만 여전히 엑박으로 쓰이고 있다.
여병추: 「감탄사」 ‘여기 병신 하나 추가요’의 준말이다.
여친: 「명사」 '여자 친구'의 준말.
연덕: 연예인과 오타쿠의 합성어이다. 연예인에게 과도하게 집착한다는 의미이다.
열공: 「명사」 열심히 공부하다.
열폭: 「명사」 '열등감 폭발'의 준말로, 과도하게 흥분하여 비방이나 욕설하는 것을 말한다.[18]
영정: 「명사」 온라인 게임이나 웹사이트 등에서 불법 행위를 저질러 계정이 무기한 정지되는‘영구 정지’의 준말이다. 사람의 얼굴을 그린 족자나 사진을 의미하는 ‘영정(影幀)’과는 아무런 관계가 없다. ≒영밴(영구 정지), 영블(영구 블록), 영추(영구 추방)
오놀아놈: 「명사」 '오늘 놀줄 아는놈'의 준말이다.
오유: 「명사」 '오늘의유머'의 준말
완소: 「명사」'완전 소중'의 줄임말. 앞에 완소를 붙여 응용할 수 있다. 예)완소친(-친구), 완소남(-남자), 완소녀(-여자).
옥희: 「명사」 '오케이'을 뜻하는 준말로써 옥희를 발음대로 읽으면 오키. 얼핏 여자이름으로 오해하게 만들면서 오케이라고 말하는. 즉 오케, 오케이, 오키 등을 나타내는(≒ㅇㅋ) 와 발음했을때 같게 들리므로 생겨난 신조어
우좀: 「명사」'우파 좀비'를 뜻하는 준말이다. 보통 좌파적 성향을 가진 유저들이 우파적 성향을 가진 유저를 비하하기 위해 사용한다.
움짤: 「명사」 '움직이는 짤방'을 뜻하는 준말이다. 보통 gif파일이 대부분이지만 플래시 파일인 경우도 있다.
웃대: 「명사」 '웃긴대학'의 준말.
웃프다: 「형용사」웃기면서 슬프다.
음마: 음란마귀의 줄임말.
이뭐병: 「감탄사」 ‘이건 뭐 병신도 아니고’의 준말이다.[21]
이태백: 「명사」: '이십대 태반이 백수'라는 말의 준말.
인강/동강: 「명사」: 인강은 인터넷 강의, 동강은 동영상 강의의 줄임말이다.
일코: 「명사」: 일반인 코스프레의 줄임말로, 유명인이 일반인처럼 또는 오덕후가 평범한 일반인처럼 보이려는 것을 뜻한다. 참고로 '일코 해제'는 일반인인 체하기를 그만둔다는 뜻으로 자신이 오덕후임을 밝히는 것을 의미한다.
위꼴사: 「명사」위가 꼴리는 사진</b>의 준말로, 먹음직스러운 음식이 찍힌 이미지를 말한다.
일베: 「명사」 '일간베스트'의 준말.
ㅈ
자게이: 「명사」 '자유 게시판 이용자'의 줄임말이다. '자유'라는 글자를 바꿔서 사이트에 있는 게시판의 이름을 사용하여 변형 시키는 경우가 많다.
자삭: 「명사」 ‘자진 삭제’ 게시글, 덧글 따위를 스스로 삭제한다는 뜻이다.
잤잤: 「명사」 ‘잤네 잤어’ 의 줄임말. 보통 남녀간의 스캔들이 발생하였을 경우에 자주 사용된다.
존망: 「감탄사」 '존나 망했다'의 줄임말로 돌이킬 수 없는 재앙이나 큰일, 실패를 겪었을 때 사용된다.
좌빨, 좌좀: 「명사」 '좌파 빨갱이', '좌파 좀비'의 줄임말로 보통 우파 성향을 가진 유저들이 좌파 성향을 가진 유저를 비하하기 위해 사용한다.
절친: 「명사」 '절친한 친구'의 준말.(=베프(Best friend))
정팅: 「명사」PC통신 시절부터 있던 말이며 '정기 채팅'의 줄임말(정모는 '정기 모임'의 줄임말)
제곧내: 「명사」 '제목이 곧 내용' 의 준말로, 제목이 내용의 대부분을 차지하는 글을 가리키는 말. 보통 'ㅈㄱㄴ'로 쓰이기도 한다.
존잘: [명사] ①'존나 잘하는 사람'의 줄임말로 '동경하는 사람'을 뜻한다. 소위 '네임드'라고도 한다. ②'존나 잘생긴 사람'의 줄임말이다.
존예/존못: [명사] 존예는 '존나 예쁜 사람'의 줄임말이며, 존못은 '존나 못생긴 사람'의 줄임말이다.
주존꼬:[동사]'주둥이를 존나 꼬매고 싶다.'의 줄임말. 정말 시끄러워 화가나서 입을 꼬매고 싶을 경우 사용한다.
주존찢:[동사]'주둥이를 존나 찢고 싶다.'의 줄임말. 정말 화가나는 말을 하는 상대방의 입을 찢고 싶을 경우 사용한다.
즐: 「감탄사」 최초 게임에서 '즐겜하세요'라는 매너있는 인삿말에서 유래되었으나, 아이템 거래서 어이없는 가격을 제시하는 사람들에게 거래를 파기하는 의미로 '즐겜'이라고 글자수가 줄어들었다가, '즐'이 되었다. 인터넷에서도 많이 사용되어 상대방의 제안을 단번에 거절하거나, '꺼져'와 비슷한 의미로 쓰인다. 'KIN'으로도 쓰인다.(90도 돌리면 '즐'이 된다.)
지못미: 「감탄사」 ‘지켜주지 못해서 미안해’의 준말로 안타까운 상황에 주로 쓰인다.[22]
직찍, 직찍사: 「명사」직접 찍은 사진.
짝남, 짝녀: 「명사」 각각 '짝사랑하는 남자', '짝사랑하는 여자'의 준말이다.
짤, 짤방: 「명사」 '짤림 방지용 사진'의 준말. 게시판에 유머 글을 올릴 때 사람들에게 주목받지 못하고 게시글이 뒷페이지로 묻히는 것을 방지할 목적으로, 사람들의 이목을 집중시키기 위해 만든 간단한 엽기 사진들을 일컫는다. 디시인사이드에서 생겨난 말이다.[6]
ㅊ
차도남: 「명사」 '차가운 도시 남자'의 준말이다.(여자는 차도녀)
채금: 「명사」 ‘채팅 금지’의 준말이다. 이것 역시 빚을 뜻하는 ‘채금(債金)’과는 아무런 관계가 없다.
출첵: 「명사」'출석 체크'의 준말이다.
충공깽: 「감탄사」 ‘충격과 공포다 그지깽깽이들아’의 준말이다. 만화 심슨에 나오는 대사에서 유래.
치렝스: 「명사」 '치마레깅스'의 준말로 여성이 간편하게 입을 수 있는 레깅스와 치마가 결합된 형태의 제품을 준말로써 일컫는 말.
치맥: 「명사」 '치킨과 맥주'의 준말로 치킨에 맥주를 곁들여 먹는 조합을 일컫는 말.
취존: 「동사」 '취향 존중'의 준말이다.
ㅋ
카공족: 카페 공부족</b>의 줄임말. 카페를 학습 공간으로 사용하는 사람을 뜻하며, 카페의 구석진 곳에서 장시간 머무르는 경향이 있다.
캐: 캐릭터</b>의 줄임말(예시//망캐=망한 캐릭터)
캐붕: 「명사」 '캐릭터 붕괴' 의 줄임말. 작붕과 비슷한 뜻을 가지고 있다.
케바케: 「명사」 '케이스 바이 케이스'의 줄임말이다. 상황에 따라 다르다는 용도로 쓰인다.
키배: 키보드 배틀</b>의 줄임말로 주로 인터넷의서의 논쟁을 의미한다, 물타기나 인신공격, 위협, 신상털기 등 별의별 쓰레기같은 방법이 동원되기도 한다.
컹스:1.-혐오스럽다는 뜻으로 '극혐'과 동일한 의미. - 어이없거나 짜증날때, 혹은 그냥 재미삼아서 별 의미없이 하는 말.
ㅌ
타륵: 「명사」: '탈흙'에서 파생된 말로, 흙수저에서 탈출함을 의미한다.
트인낭: 「명사」: '트위터는 인생의 낭비'라는 말의 준말로, EPL 맨체스터 유나이티드의 명장인 알렉스 퍼거슨 전(前) 감독이 한 말로 트위터나 페이스북을 통해 자신의 무지함을 인증하는 사람들을 위해, 또는 책은 안 읽고 트위터나 하는 사람들 덕분에 만들어진 용어다.
ㅍ
패완얼: 「명사」 '패션의 완성은 얼굴'의 줄임말이다.
프사: 「명사」 프로필 사진의 줄임말.
피꺼솟: 「동사」 '피가 거꾸로 솟다'의 줄임말이다.
피방: 「명사」 피시방의 준말.
ㅎ
한남: 「명사」 워마드 등지에서 한국인 남자를 비하하여 부르는 말.
현백: 「명사」 '현대백화점'의 줄임말.
현시창: 「명사」 '현실은 시궁창'의 줄임말.
혐짤: 혐오스러운 사진을 이르는 말.
흠좀무: 「감탄사」 ‘흠, 이게 사실이라면 좀 무섭군요’의 준말로, 믿을 수 없는 이야기, 놀랄 만한 이야기를 들었을 때 쓰인다.
흑형: 「명사」 ‘흑인 형’의 줄임말. 보통 사람들보다 우월한 능력을 소유한 흑인에 한하여 사용한다. 백인일 경우 '백형'을 사용한다.
영어 알파벳
ASKY: 「명사」 본래 '안생겨요'의 줄임말. 그러나 일간베스트에서는 조롱하는 말로 쓰이는데, 그들은 '아따 슨상님 계실적엔 요런일이 없었는디'로 사용하기도 한다.
CC: 'Campus Couple'의 줄임말로 대학생 커플을 의미한다. (CCC: Campus Couple Cuter도 있다)
DDR: 「동사」: 흔히 알고있는 발판 리듬게임인 'Dance Dance Revolution'의 뜻도 있지만 인터넷 상에서는 주로 'Masturbation'의 뜻을 가지고 있는 단어.
DTD: 「명사」: 'Down Team is Down'이라는 어법에 전혀 맞지 않는 문장의 축약어. 야구에서 2005년경에 김재박 감독의 '내려갈 팀은 내려간다'라는 말에서 비롯되었다. 아이러니하게도 김재박 감독이 LG감독을 맡자 LG가 여러가지 연유로 순위가 포스트시즌이 다가오면 떨어지게 되었고 이후 DTD는 LG를 비하하는 고유명사가 된다.
chABC: 차비씨. 트위치 스트리머 고차비를 칭하는말. 해당 스트리머가 굉장히 싫어한다. (정확히는 오글거려한다)
CUF: 'Chunyang UnFallow'또는 'Collet UnFallow'의 줄인말. 천언팔</b>과 코언팔</b>으로도 불린다. 트위치에서 주로 쓰이는말
TMI: 'Too much information'의 줄임말로 단순히 ‘너무 과한 정보’만을 지칭하기 보다는 자신이 전혀 관심을 갖지 않는 내용이나 정보를 굳이 들려주는 경우 그만두는 의미에서도 사용된다.
오타에서 유래된 신조어
고나리: 관리</b>의 줄임말로 주로 오래된 사용자들이 새로운 사용자들에게 무리한 훈계를 할 때에 사용하는 말이다.
뭥미: 「명사」: '뭐임'을 빨리 치다가 나오게 된 말.
수듄: 「명사」"'수준'의 오타, 맞춤법 제대로 못 맞추는 사람한테 일부러 사용하기도 한다.
오나전: 「부사」: '완전'의 오타.
항가항가: 「의성어」: '하악하악'의 오타. 주로 성인물을 볼 때에 사용된다.
스빈다: 「접미사」: '습니다'의 오타.
젭라: 「형용사」: '제발'의 오타.
돚거: 「명사」: '도적'의 오타.
말안드뤄: 「동사」: '말안들어'의 오타. ex) 트수들은 말안드뤄
온라인 게임에서 유래한 신조어
-각: 「명사」가능성, 상황. 게임 리그오브레전드의 흥행을 통해 널리 유행하게 되었으며 상대 플레이어를 죽일 가능성을 '킬 각(kill 角)'이라고 하였고, 줄여서 '각'이라고 하였다.
개이득: 주로 롤에서 적을 죽이거나 적의 스펠을 뺐을 때 쓰이는 말로 '매우 이득을 보았다'는 뜻이다.
개피: 「명사」: 주로 FPS게임에서 사용되는 용어로 총을 사용해 적에게 타격을 주었으나 죽지는 않고 피가 많이 닳았다는 뜻, 피가 조금밖에 없다는, 죽기 일보직전이라는 말이다.
갱: 게임 '리그 오브 레전드'에서 유례한 용어로 급작스러운 습격을 의미한다.
광클: 「명사」미친(狂) 듯이 (마우스 버튼을) 빠르게 클릭함. 컴퓨터 게임에서 유래된 단어이다. (예: '광클 전쟁' 시작됐다. 오늘부터 추석 기차표 예매)
길막: 「동사」'길을 막는다'의 줄임말. 2000년대 중반, '국민' 게임으로 불렸던 온라인 경주 게임 '카트라이더(KARTRIDER)'로 뜬 유행어이다. 경기 중에 상대 경기자의 진로를 방해하는 행위를 뜻한다.
너프: 「명사」: RPG게임류에서 캐릭터의 능력치를 격하시키는 마법 또는 패치 등을 나타낸다. '울티마 온라인'이라는 게임에서 어떤 칼이 너무 사기적이라 판단했는지 그 능력치를 격하시켰는데 이를 '무슨 너프 사의 칼인가'라는 말에서부터 유래되었다. '너프 사'는 실제로 장난감 칼을 만드는 회사이다. 이 단어가 만들어지고 후에 운율이 맞다는 이유만으로 '버프'라는 단어가 파생되어 '능력치를 좋게 한다'라는 뜻으로 자리잡았다.
다굴: 포트리스에서 유래한 말이지만 다구리에서 파생된 말로 여러 명이서 한 명을 공격한다는 뜻이다.
득템 「동사」: 얻을 득(得)자와 영어의 (Item)를 합성한 말로, 아이템을 얻었다는 뜻. 게임뿐 아니라 일상적인 대화 상황에서도 어떤 물건을 손에 넣었다는 뜻으로 쓰이고 있다.
렙업(레벨 업, level up): 「명사」캐릭터가 경험치를 쌓아 레벨이 올라갔다는 뜻이다. (레벨이 내려갔다는 의미는 '렙따')
롤(LOL): 라이엇 게임즈(Riot Games)의 리그 오브 레전드(League Of Legend)라는 게임명을 줄인 것이다. 흔히 이 게임에 중독 된 사람을 롤독, 롤충</b>이라고 부르기도 한다. 영어권에서는 'laugh out loud' 의 준말 신조어인 'LOL'과의 분별을 위해 '롤'이 아닌 '리그' ('League')를 사용한다.
만렙: 「명사」만(滿) 레벨(Level)의 합성어로 게임에서 지원하는 최대 레벨이라는 뜻이다. 유사 의미로 '고렙'은 높은 레벨을 뜻하고 '저렙'은 낮은 레벨을 뜻한다.
먹자 또는 스틸: 「명사」바닥에 떨어진 아이템을 허락 없이 줍고 도망가는 행위 또는 사람을 가리킨다. ≒ 먹튀, 닌자
몹: 「명사」, 「접사」: 게임상의 적인 '몬스터'의 줄임말. 접미사로 쓰일경우 '어떤 몬스터'임을 말할 때 쓴다. (예: 보스몹) 접두사의 경우에는 몬스터를 어떻게 한다는 식의 경우가 많다. (예: 몹몰이)
물고기방: 「명사」PC방. 'PC'의 발음이 'Fish'의 발음과 비슷한 데서 착안하여 만든 말.
반샷: 「명사」: 주로 FPS게임에서 사용되는 용어로 저격총을 사용해 적을 때렸는데 죽지 않고 피만 달았을 경우, 즉, 한 방에 죽지 않았을 경우 사용한다.
발컨: 「명사」'발로 컨트롤한다'는 말의 약자로 게임을 못한다는 뜻이다. 하지만, 발의 컨트롤이 중요한 DDR, 축구 등에서는 욕으로 쓰이지 않는다. 반대 말로 '신컨'이 있다.
백섭(back server): 「명사」 게임 서버에 문제가 생겨 부득이하게 캐릭터 플레이 정보를 서버 접속 종료 이전 상태로 되돌리는 일. ‘롤백’으로 순화. ≒빽섭·빽썹
본캐: 「명사」'본(本) 캐릭터'의 준말로, 한 주민번호 당 여러 개의 아이디를 만들 수 있는 사이트(예: 넥슨) 등에서 쓴다.
부리야!!: 월드오브탱크에서 나온 말로, Tiger전차는 정면에 엔진 (변속기)가 있었는데, 맞으면 "부리야!!" 라고 소리가 난 것이다.
부캐: 「명사」'부속으로 딸린 캐릭터로, '본캐'와 반대이다.
뽀헤: 주로 FPS와 같은 게임에서 쓰는 말로 '뽀록 헤드샷'을 뜻한다.
샷충: '스페셜 솔져'라는 게임에서 유래되었으며 주로 샷건인 UTS-15나 M870만을 사용해서 킬을 따는 사람들을 칭하는 말.
순삭: 「동사」: '순간삭제'의 줄임말로 어떤 몬스터, 또는 유저가 게임상에서 순식간에 사망하였을 경우 사용된다.
스틸: 주로 온라인게임은 본인의 노력으로 생성된 아아템을 일정시간동한 획득하지않으면, 타인도 그 아이템을 획득할 수 있는 권리가 생긴다. 타인이 그 아이템을 획득하는 현상을 스틸</b>이라고 한다.
앵벌이: 「명사」: 레벨업 보다는 게임머니나 아이템을 얻기 위해서 몬스터들을 반복적으로 사냥하는 행위. ≒노가다
어그로: 도발을 뜻하는 'Aggravation'을 한국어로 소리나는 대로 줄여 쓴 말. 약올려 분쟁을 일으키거나 주변 사람을 신경쓰게 하는 행위를 일컫는 말로 RPG 게임에서는 주로 인공지능 몬스터가 특정 사람에게 눈을 돌려 쫒아오는 것을 어그로라고 한다. ‘어그로를 끈다’와 같은 형태로 사용되며, ’광역’이라는 접미사를 붙여 강한 어그로를 표현하기도 한다.
열렙: 「명사」'열심히 레벨-업(level-up)'의 줄임말이다. 여기서 레벨이란 온라인 게임 내의 캐릭터의 레벨을 뜻한다.
입롤: 게임 리그오브레전드(LOL)에서 '입으로 롤을한다'의 뜻이며, 말만 많은 사람을 빗대어 이르는 말이다.
젠: 영어 generate에서 유래. 필드나 던전 등에서 몬스터가 생성되는 것을 말한다. (몹젠, 보스젠)
종특: 「명사」 '종족 특성'의 준말. 월드 오브 워크래프트에서 유래한 용어로 특정 종족이 가진 고유한 능력을 표현할 때 사용한다. 최근에는 사회에서도 사용되는데 특정 인종이나 집단 등이 공통으로 가지고 있는 능력 또는 성질을 나타내기 위해 사용된다.
주차: 「명사」: 잠수와 흡사하게 사용되며 보통 RPG에서 사용된다. 캐릭터를 특정한 위치에 놔두고 잠수를 타거나 접속을 종료할 경우에 사용한다.
지지(GG) 또는 ㅈㅈ: 「감탄사」‘Good Game’또는 ‘Give up Game’의 약자. 스타크래프트에서 항복하고자 할 때 대화 창에 치는 명령어에서 유래하였다. 어떠한 일을 실패하여 낭패를 보았을 때 사용되기도 한다. 질 것 같으면 GG로 인사를 하고 중간에 포기하는 경우가 많았고 점차 뜻이 '포기한다'의 뜻으로 바뀌게 된다. 게임 시작 전에 GG(Good Game)를 치는 것으로 서로 인사를 나누거나, 상대방도 GG로 화답한다.
쩔: 「명사」 MMORPG에서 무리(party)를 결성하여 사냥할 때 나누어지는 경험치의 몫을 이용해 레벨이 높은 사용자가 레벨이 낮은 사용자를 위해 경험치를 올려주는 일. 어원은 '처리하다'에서 나왔다는 설과, 레벨이 높은 사용자를 졸졸 따라다니는 사람을 이르는 속어 '쫄쫄이'에서 나왔다는 설 등이 있다.
ㅋㅋ: ‘키키’또는 ‘크크’로 발음하며 웃는 소리를 나타낸다. 바람의나라 등 온라인게임에서 한손으로 마우스를 사용하며 다른 손으로는 '쿄쿄쿄쿄'나 '켜켜켜켜'하며 웃음을 입력하는것이 번거로워지자 자음만 입력하기 시작한 것이 유래.
캐리/하드캐리: 「명사」: 승리 견인, 대 활약, 큰 몫. 리그오브레전드라고 흔히 알고 있지만 도타에서 빠져나온 용어. 보통 5:5로 팀 대결을 펼치게 되는데, '뛰어난 활약으로 팀의 승리를 이끈(carry) 것'을 뜻한다. 예)편의점 매출 '하드캐리'한 상품은 뭘까요?
캐삭: 「명사」: '캐릭터 삭제'. 온라인 게임의 캐릭터를 삭제하는 것을 뜻한다. 참고로, '캐삭빵'은 캐릭터를 걸고 하는 대결로, 지는 쪽이 캐릭터을 삭제해야 한다. 클로저스 게임 내에서 캐릭터 삭제 시 "뭐야. 캐삭빵에서 지기라도 한거야?"라는 멘트를 듣게 된다.
크리: 「동사」: 'Critical Strike'를 줄여서 쓴 말. 게임상에서 평소보다 쌘 데미지가 터지는 스킬등의 이름에 단골로 등장하는 이름이다. 게임뿐만 아니라 인터넷 상에서도 다양하게 쓰이는데 뭔가 강력한 임팩트를 표현하고 싶을 때에 자주 사용하게 되는 단어이다.
킬딸: 「동사」 게임에서, 자신의 체력을 희생하면서까지 상대를 거의 죽였는데 다른사람이 와서 킬을 먹고 가는 행동. 혹은 죽이는 것에만 한눈 팔려서 상황을 보지 않고 뛰어들다가 죽는 사람을 이르는 말이기도 하다.
-탐: 「명사」: 영어 time에서 유래. '~을 하는 시간'이라는 뜻이다. 피탐(HP자동회복을 기다리는 시간), 엠탐(MP자동회복을 기다리는 시간), 보스탐(보스가 나오는 시간) 등이 있음.
테크트리/테크/트리: 「명사」: 순서, 절차, 계획. 테크놀로지 트리(Technology Tree)의 줄임말로, 스타크래프트 게임에서 유닛을 업그레이드 시키는 순서를 뜻하는 말이다. 예) 인생 트리, 연예 테크, 망하는 테크트리.
트롤: 「명사」리그 오브 레전드 게임에서 실력이 없고 미숙한 게임 플레이어를 비하하는 말. 롤(LOL) 챔피언인 트런들이 얼음기둥을 소환하는 e스킬을 먼저 5번 마스터하고 쿨타임을 40퍼 까지 맟추면 팀이 집에 귀환하지 못하게 할 수 있다.
팀전: '팀끼리 하는 게임판'을 뜻하는 신조어이다. 반댓말로 개인전(갠전)이 있다.
쿨타임(쿨탐):「명사」 어떤 행위를 연속으로 하지 못하게 하기 위해 주어진 강제적인 대기 시간. 영어 cool time에서 유래.
ㅌㅌ: 「감탄사」 튀어튀어 라는 말에서 유래. 어서 도망치라는 뜻이다.
팀킬(Team Kill): 「동사」 같은 팀을 공격한다는 의미로 쓰인다.
PK(Player Kill): 「명사」 MMORPG에서 사용자들끼리 서로 전쟁을 하는 행위. 비숫한 표현으로는 Player vs Player(PvP)가 있다
현질: 「명사」: 다른 플레이어에게 직접 또는 중개 사이트를 통해 현금을 주고 아이템이나 게임머니 등을 사는 행위.
현피: 「명사」: '현실 PK'의 준말로 특정 사용자와 게임상에서 빚어진 갈등이 커져서 실제 폭행으로 번지는 행위.
-작: 「명사」: '작업'이라는 뜻으로, 특정 아이템을 만들어 내거나 일정한 행위를 계속 반복하는 일. ≒노가다 (템작, 보스작)
디시인사이드에서 나온 신조어
-가놈, -가년: "X 가문 놈"의 준말로 X에 예시를 들자면 변가놈</b>이라고 하면 변씨 가문 놈</b>의 약자인데, 주로 성이 변</b>씨인 사람 중, 문제를 자주 일으키는 사람이거나, 아주 유명한 사람인 경우, 야갤에서 지칭할 때 변가놈</b>이라고 한다. 변가놈은 대개 변희재를 가리킨다, 이외에도 양가놈(양준혁), 방가년(방민아), 윾가놈(유재석, 유를 윾으로 씀) 등이 있다.
개드립: 「명사」디씨인사이드 코미디프로그램갤러리에서 태생된 단어로서 애드립(adlib)과 폄하의 의미를 가진 '개'의 합성어. 상대방이 (정도가 심한)터무니없는 말을 하거나 진실되지 못한 발언을 할 때 (개)드립이라고 일축한다. 일반적으로 자신의 필요없는 창의력을 이용하여 남으로부터 관심을 받으려는 대표적인 행위이다[23] 흔히, 개드립치지 마라는 뜻으로 쓰인다.
-갤럼: 디시인사이드의 갤로거를 가리키는 '-갤러'의 변형.
관광: 대결 또는 시합에서 압도적인 격차로 이긴 것을 뜻한다. 디시인사이드 스타크래프트 갤러리에서 유래되었다. 외국에서는 압도적으로 패배한 시합이나 대결을 일방적인 싸움에 비유하여, RAPED(강간당하다)라는 말이 쓰였고, 이를 본따 사용해, 저 강간당했습니다. 등의 표현이 퍼지게 되었다. 강간의 부정적인 의미 때문에 발음이 비슷한 관광으로 변하게 되었고, 현재까지 오게 되었다. 반대말로 역관광이 있다.
고담: 주로 대구를 비하하기 위해 배트맨에 나오는 악마의 도시를 견준 말이며 지역드립의 일종으로 2000년대 중반부터 디시인사이드 등지에서 유행했다.
네덕: 네이버 블로그나 카페 등지에서 활동하는 오타쿠 유저들을 비하하는 단어.
대첩: 「명사」 원래는 '크게 이김'을 의미하나, 디시인사이드 국내야구 갤러리에서 경기가 좋지 않은 방향으로 흘러가 비난을 부르는 경기라는 의미로도 쓰인다.
레알: 「부사」디시인사이드 해외축구갤러리에서 생성된 말. '정말이야?'라는 뜻으로 쓰인다. 레알 마드리드에서 레알이 리얼과 발음만 다르고 철자가 일치해 리얼과 같은 뜻으로 쓰인다.[18]
무뇌충: 접사 '-충'을 결합하여, 뇌가 없는 벌레 같은 자식이라는 뜻을 지니는 말. 그렇게 비유해야 할 정도로 좋지 못한 행동을 일삼는 사람들을 조롱하기 위해 쓰인다. 과거 문희준 안티들이 문희준의 행동을 비판하기 위해 썼다.
발컨: 「명사」 게임 플레이를 정말 못 하는 사람을 욕 되어 이르는 말. 원래, 디시인사이드 스타크래프트 갤러리에서 팀전에서 정말 못 하는 사람을 한 누리꾼이 발로 컨트롤한다는 말로 쓰이다가, 유행되었다. 차츰 줄여져 현재의 말로 주로 쓰인다. 신체 부위 중 하나인 발과 통제라는 뜻을 가진 컨트롤(Control)이 합쳐진 말이다. 아놔 님 발컨? 등으로 응용하여 쓰인다. 발컨 중에서 정말 못 하는 사람을 이르켜, 개발컨</b>이라고 한다. 하지만 발이 중요한 축구나 DDR 등에서는 모욕의 의미로 사용되지 않는다.
병림픽: 트롤링이 많은 트롤들에 의해 마치 올림픽마냥 지속되는 행위를 말한다.
병머금, 병먹금, ㅂㅁㄱ: 병신에게 먹이를 주지 마시오</b>를 줄인 표현이며, 갤러리 분위기를 크게 어기거나 소동을 일으키는 사람을 무시하라는 소리다.
병맛: 「명사」병신 같은 맛. 디시인사이드 연재카툰 갤러리에서 처음 사용되었으며, '맥락 없고 형편없으며 어이없음'을 뜻한다. 밥맛에서 비롯된 것 같다.[15] 병크는 병맛 크리(critical)의 줄임말로 병맛을 강조한 말이다.
삼일한: 「명사」'삼일에 한번 패야한다'의 준말. 여성 비하의 의미가 있다. (일베저장소에서 주로 사용)
ㅇㅇ: 디시인사이드의 유동 닉네임으로 가장 많이 쓰인다.
운지(隕地): 운지천 광고에서 "나는 자연인이다!"하고 뛰어내리는 부분에서 유래된 말로, 추락한다는 의미를 가진 은어이다. 디시인사이드에서 처음 나왔으며, 리듬게임 관련 사이트에서 많이 쓰였으나, 현재는 일베저장소 회원들이 노무현 전 대통령을 비하하기 위해 그의 죽음과 연관지어 자주 쓰는 단어이다.
유식대장: 디시인사이드 운영자인 김유식을 추켜세우는 말이다. 윾싀머튽 이라고도 칭한다.
일기방패: 밑에 클린디시 부분에 나왔듯 일간베스트의 막장행동 때문에 상대적으로 디시인사이드의 이미지가 많이 좋아졌기 때문에 일베가 우리 욕먹을 꺼 막아준다 라는 의미에서 자주 쓴다.
일기방패 튼튼데스네: 주로 디시에서 일어난 막장행동이거나, 또는 일간베스트, 디시인사이드 모두 막장행동을 했을때 일베가 워낙 일을 더 크게 벌리기 때문에 디시가 욕을 안먹는 경향이 있다. 그래서 디시회왼들은 이럴때 일기방패 튼튼데스네 라고 한다.
종범: 야구선수 이종범이 마치 투명인간처럼 존재감이 없다, 보이지 않을 정도로 잘한다는 의미에서 MLB파크에서 이종범선수를 지칭하는 말이였으나, 이후 국내야구 갤러리에서 훨씬 많이 쓰였으며 일베에서도 쓰인다.
클린디시: 일베저장소가 나오기 전, 디시인사이드의 회원들이 선을 넘은 막장 행동을 해서 욕을 많이 먹었었지만 더욱 막장사이트인 일베저장소의 등장으로, 디시인사이드 이미지가 상대적으로 좋게 바뀌었고, 이후 일베저장소 회원들과 오늘의유머 회원들이 자주 싸우면서, 디시인사이드 이용자들이 "하여간 일베오유놈들 어이없네요 ㅉㅉ 우리 클린디씨에는 이런 일 없는데" 이런 유형의 댓글을 달며 타 사이트에 분탕을 치거나, 또는 이미지 세탁을 하기도 한다.
클린야갤: 클린한 디시인사이드 국내야구 갤러리(야갤)의 줄임말.
탈갤: 「동사」'갤러리를 탈퇴한다'는 말의 줄임말이다. 디시인사이드 갤러리 내에서의 특정한 활동을 그만두거나 무언가가 사라질 경우에 특히 사용되며, 유사어인 '퇴갤'보다 더 강한 의미를 준다.
퇴갤: 「동사」'갤러리를 퇴장한다'는 말의 줄임말이다. 디시인사이드에서 최초로 사용된 표현으로 처음에는 게시판의 사용을 하지 않을 때에 사용되지만 특정한 활동을 그만 하거나 무언가가 사라질 경우에도 사용된다. 유사 표현으로 '로그아웃'이 있으며 반어는 '입갤'이다. (예: 저 인생 퇴갤할게요)
ㅍㅌㅊ: 국내야구 갤러리에서 나온 말로, '평타치(平打値)' 또는 '평타 치다'에서 파생된 말. 말 그대로 야구에서 평타를 치는 정도라는 말로, 평균적인 수준은 된다는 의미로 쓰인다. 이외에도 높은 수준에는 ㅅㅌㅊ(上打値, 상타치), 낮은 수준에는 ㅎㅌㅊ(下打値, 하타치) 등이 쓰인다.
후새드: 「동사」: '후, 슬프다.'라는 의미로 쓰이는 단어. 디시인사이드 와우갤러리에서 '믹키응삼'이라는 유저가 찍은 동영상에 있던 'who sad.. strong is nothing...'이라는 어법에 전혀 맞지 않는 영어 문장이 유행하기 시작하면서 급속도로 퍼져나갔다. 참고로 저 단어는 결국 '후 슬프다, 강한건 아무것도 아니구나'라는 뜻으로 해석되는 것이 정설이 되었다.
甲(갑): 「명사」 어떤 분야에서 제일가는 사람이나 사물, 현상 따위를 이르는 말로, ‘종결자’와 비슷한 의미를 가지고 있다. KIA 타이거즈의 팬이 ‘神’을 ‘申’으로 잘못 적은 팻말을 들고 있는 사진이 찍혔는데 이를 누군가가 모양이 비슷한 ‘甲’으로 잘못 읽고 댓글을 남긴 데서 유래하였다.[24]
야민정음
디시인사이드 국내야구갤러리에서 쓰이는 은어의 종합을 일컫는 말로, 어떤 단어의 글자들을 모양이 비슷한 글자들로 바꾸어 쓰는 것을 말한다.
처음 시작은 여러가지 속설이 있는데 DC인사이드에 올려진 게시글에 "유신"의 사인에서 유신의 '유' 자의 모음 'ㅠ' 에서 획 두개가 약간 휘어져 '윾' 으로 보인다는 이용자의 댓글로 시작되었다는 설, 무한도전 알래스카특집에서 멤버 정형돈이 앵커리지를 앵귀리지로 읽으면서 시작되었다는 설, 히어로즈 야구팀 포수 강귀태선수의 유니폼 이름 마킹이 강커태로 보이기 시작하면서 시작되었다는 설 등이 있다.
예시문
비슷한 한글 글자를 비슷한 한글 글자 모양으로 바꾼다
대 ↔ 머 (예//김대중 → 김머중)
댸 ↔ 며 → 띠 (예//이명박 → 이띵박)
귀 ↔ 커 (예//귀엽다 → 커엽다)
근 ↔ ㄹ (예//박근혜 → 박ㄹ혜)
유 ↔ 윾 (예//유재석 → 윾재석)
식 ↔ 싀 (예//김유식 → 숲윾싀)
왕 ↔ 앟 (예//세종대왕 → 세종머앟)
광 ↔ 팡 (예//광주광역시 → 팡주팡역시)
한자의 모양을 한글로 바꾼다 (발음은 한자발음 그대로이다.),
日 → 티 (예//일본 → 티本)
金 → 숲 (예//김유식 → 숲윾싀)
長 → 튽 (예//김장훈 → 숲튽훈)
奀 → 좆
辛 → 푸(예//신(辛)라면 → 푸라면)
大 → ㅊ
笑 → 쑻
凸 → 뻑큐
可 → 히
글자의 자음이나 모음을 따서 합치는 경우
ㅗㅜㅑ → 퍄
돌돔 → 뚊 / 수수 → 쓔 / 조조 → 쬬 / 이외 뀨, 뚀, 쀼 등 다양
글자를 옆으로 눕히는 경우
가 → 누 (예//숲눙산 ← 금강산)
비버 → 뜨또
으아아아 → 호옹이
뿡뿡이 → 으어뚠어뚠
곤뇽 → 육군
논문 → 곰국
문은율 → 룡긍곰 (마음의소리)
표준어를 다른 의미로 사용하는 경우
게이: 특정 커뮤니티나 게시판 이용자를 의미한다.
예시)일게이 - 일</b>간베스트 저장소 게</b>시판 이</b>용자/익게이 - 익</b>명 게</b>시판 이</b>용자
대륙: 주로 중국을 가리킨다.
떡밥: 「명사」: 실제 낚시에서 고기를 낚기 위해 미끼 격으로 낚시바늘에 달게 되는 것에서 유래된 용어. 특정 집단에서 화젯거리가 있을 경우 이를 떡밥이라 한다.
반도: 주로 한국을 가리킨다.
발기: 인터넷에서 타 네티즌을 가리킬때 매우 우스꽝스럽게 흥분했다는 의미로 사용된다.
분탕: 인터넷 커뮤니티에서 분위기에 맞지 않는 행동을 하거나, 분열시키는 경우를 말한다.
아재: 본래 아저씨의 낮춤말로, 중년 남성의 본분을 망각하고 자신의 행위를 강요하는 등의 행태를 비하적으로, 또는 우습게 이르는 말이다.
열도: 주로 일본을 가리킨다.
(손발이) 오그라들다: 「형용사」: 디시인사이드의 한 게시판에 게시된 사진으로 인해 유행. 처음에는 글자대로 '(손발이)오그라든다'의 뜻이었지만, 점차 '듣고 보기에 어색하고 민망하다'/'닭살 돋는다'/'느끼하다'의 뜻으로 바뀌게 된다.
(손발이) 오글거리다: 「형용사」: '듣고 보기에 어색하고 민망하다'/'닭살 돋는다'/'느끼하다'. 손가락이 오그라든 모양이 손가락이 오글오글하는 것과 비슷해서인지 '오글거리다'는 말이 덩달아 유행하게 된다.
쩔다: 「동사」 무언가에 몹시 몰두하여 찌들어 있는, 또는 엄청나게 뛰어난 실력의 소유자의 능력을 지칭한다. 주로 ‘쩐다’, ‘쩔음’ 등의 형태로 쓰인다.
찌르다: 「동사」 일러바치다 라는 뜻으로 쓰인다. 걔가 니가 했던 일을 위엣 놈한테 찔렀어 등으로 쓰인다.
하다: 성교하다를 우회적으로 표현할 때 사용된다.
이모티콘
ㅠ, ㅜㅜ, TT, ㅜ.ㅜ, ㅠ.ㅠ, T^T, T0T, ㅜ0ㅜ, ㅠ0ㅠ: 우는 모습을 의미한다.
-_-, -_-;;, ㄱ-, ㅡㅡ: 경직된 표정을 의미한다.
:(: 찡그린 표정을 의미한다.
^^, :), :-), ^o^, ^-^, ^_^, ^v^,:D: 웃는 표정을 의미한다.
ㅇ-ㅇ, ㅇ_ㅇ: 가만히 지켜보는 표정을 의미한다.
ㅇㅅㅇ, ㅇㅂㅇ, ㅇㅁㅇ: 보통 ㅇㅅㅇ은 얘기를 들어주거나 응답을 할 때(ㅇㅅㅇ... 그렇구나), ㅇㅂㅇ은 ㅇㅂㅇ?으로 보통 의문(ㅇㅂㅇ? 그래서?)을 가질 때 쓰이며 ㅇㅁㅇ은 이해했다 등의 의미(ㅇㅁㅇ! 아항!)로 쓰인다. 용법은 경우에 따라서 달라지기도 한다.
OTL, orz: 좌절해서 무릎을 꿇고 두손을 지면에 대고 있는 사람의 모습을 의미한다.
...: 할말이 없거나 기분이 별로 좋지 않을 때 사용한다.
^^7: 충성충성칠. 트위치에서 스트리머가 자리를 비웠을때 물타기용 드립을 치고, 스트리머가 돌아왔을때 친다. '충성'이라는 의미.
방송에서 나온 신조어
깨알같다: 「형용사」: 무한도전에서 박명수가 '깨알 같은 재미를 드리겠습니다'라고 한 것에서 시작되었으며 규모는 작으나 임팩트는 그보다 훨씬 큰 것을 표현할 때 쓴다.
나만 아니면 돼: 1박2일에서 나온 말로 강호동이 다른 맴버들이 고통을 받건 변을 당하건 나만 아니면 된다는 식으로 농담삼아 말했던 것에서 유행하였다. 실제로는 이런 말을 하면 안된다.
리얼돋다: MC몽이 1박 2일에서 “와, 진짜 리얼이야. 나 소름 돋았어.”라는 말을 비꼬는 데에서 시작되었다.
먹방: 「명사」 먹으면서 하는 방송의 줄임말로 영화 황해에서 하정우가 김밥을 먹는 장면을 본 관객들이 깊은 인상을 받으면서 퍼지기 시작했다. 일반적으로 먹방은 시청자로 하여금 출연자가 먹는 음식을 먹고 싶게 만드는 신종 밥도둑과 같은 것이라고 한다.[25] 먹빵</b>이라고 하기도 한다
무한이기주의: 「명사」무한도전에서 나온 말로, 나의 기쁨이나 승리를 위해서는 남을 희생시킬 수도 있다는 의미이다.
빵꾸똥꾸: 「명사」 2009년에 MBC 일일시트콤 《지붕뚫고 하이킥!》에서 나온 유행어다. 극중에 평소 방귀를 잘 뀌는 순재는 어린 해리 앞에서도 방귀를 뀌어댔다. 말을 막 배우던 해리는 할아버지 순재에게 ‘빵꾸똥꾸’라고 부르기 시작했고 그 후부터 해리의 ‘빵꾸똥꾸’라는 말이 인터넷과 대한민국 사회에서 유행하기 시작됐다. 그러나 방송통신심의위원회가 폭력적인 언행이라고 권고조치를 했지만 계속 사용되었다.[26] YTN 뉴스를 진행하던 앵커가 ‘빵꾸똥꾸’라는 말을 뉴스 리포팅 하다가 웃음을 터뜨렸다.[27] 빵꾸는 방귀를 의미하고 똥꾸는 항문을 의미한다.
옥동자: 「명사」2002년에 KBS 《개그 콘서트》에서 나온 유행어다. 원래는 어린 사내아이를 귀엽게 일컫는 말이었으나, 정종철이 못생긴 얼굴로 옥동자라는 이름을 달고 등장한 이후로, 옥동자의 의미가 못생긴 사람으로 변질되었다.
작업: 「명사」2000년에 MBC 성인 시트콤 《세 친구》에서 나온 유행어다. 윤다훈이 마음에 드는 여자를 꾈 때마다 “작업 들어간다”라는 말을 했고 그 후부터 남자가 여자를 꾀는 일의 의미로 ‘작업’이라는 말이 인터넷과 대한민국 사회에서 유행하게 되었다.
좋은가봉가: 「동사」2013년에 MBC 예능 《아빠! 어디가?》에서 나온 유행어이다. 프로그램 내 윤후라는 8살 짜리 남자 아이가 여자 아이인 지아라는 아이가 자기를 좋아하는 것 같다는 뜻에서 '지아가 나가 좋은가봉가'라는 말을 하였다. 아이의 순수하고 귀여운 모습에 '좋은가봉가' 는 유행어가 되었다.[28]
정치 관련 신조어
29만원: 전두환 전 대통령이 자신의 전 재산은 29만원이라고 말한 데서 비롯된 말이다.
503: 박근혜를 지칭하는 말로써 수인 번호에서 따왔다.
716: 이명박 전 대통령을 지칭하는 말로써, 박근혜 전 대통령과 마찬가지로 수인번호에서 따왔다. 참고로 503과 716을 합하면 1219로, 12월 19일은 이명박 전 대통령의 생일이자 대통령 당선일이다.
간철수: 국민의당 안철수 전 공동대표를 비꼬는 말, 안철수 전 대표가 정치 입문 당시 결정 및 의견을 확실하게 짓지 못하고 애매하게 표현하는 행위를 보고 '간을 본다'하여 유래된 말이다. 이에 대해 2015년 안철수 의원은 "국정원이 제 간이 안 좋다고 공격하려는 의미까지 담아 만들었다는데 머리 잘 썼다"라는 반응을 보이기도 했다.[29]
가카: 이명박 전 대통령을 지칭하는 말이다.
닭 또는 닭근혜: 박근혜를 조롱하는 말. 박근혜의 정치행위를 비꼬기 위해 "닭대가리"라는 말에 빗대 비하하는 말이다.
더듬어민주당 또는 더듬어만진당: 미투 운동이 시작된 이후 더불어민주당 내에서 각종 성범죄가 터지자, 권성주 바른미래당 대변인이 이를 두고 "더듬어민주당"이라는 논평을 한 데서 유래되었다.
땅크성님: 1980년 광주 민주화 운동 당시 탱크를 투입해 시민군을 진압했던 전두환을 일간베스트 저장소에서 가리키는 말. 엔젤두환이라는 용어도 혼용된다.
런승만: 이승만 전 대통령을 조롱하는 말. 한국 전쟁이 일어나자마자 이승만이 국민을 두고 피신한 것을 빗대는 말이다.
레이디 가카: 박근혜를 지칭하는 말이다.
맹바기: 이명박 전 대통령을 지칭하는 말이다.
반인반신 또는 데미갓: 박정희 전 대통령을 비하하는 말. 남유진 전 구미시장이 박정희 대통령을 반인반신이라고 추켜세운 데서 비롯된 말이다. 데미갓(demigod)은 반인반신을 영단어로 바꾼 것이다.
슨상님: 김대중 전 대통령을 비하하는 말. '선생님'의 서남 방언에서 따온 말로, 김대중 대통령을 지지하는 호남 사람들을 조롱하는 말로 쓰인다.
원숭이: 박원순 서울시장을 조롱하는 말로, 박원순 시장의 이름을 원숭이에 빗대어 비하하는 표현이다.
원조 가카: 박정희 전 대통령을 지칭하는 말이다.
저승만: 런승만과 마찬가지로 이승만 전 대통령을 비하하는 말이다. 이승만과 저승을 합해서 만들었다.
재규어: 원래는 동물 재규어 또는 자동차 제조사 재규어를 지칭하는 말이나, 박정희 전 대통령을 총살한 김재규 전 중앙정보부장을 치켜세우는 말로도 쓰인다. 박근혜 탄핵 이후로 김재규 전 중앙정보부장을 자유민주주의의 수호자로 재평가하는 의견이 늘어났다.
쥐박이: 이명박 전 대통령을 조롱하는 말. 외모를 쥐에 비유해 비하하는 말이다.
쩔뚝이: 김대중 전 대통령을 비하하는 말. 김대중 전 대통령이 다리를 저는 모습을 비하하는 말.
전땅크: 전두환을 지칭하는 말이다. 1980년 광주 민주화 운동을 진압해서 붙여진 말이다.
펭귄: 김대중 전 대통령을 조롱하는 말, 김대중 대통령이 신체 장애가 있었다는 것에 대해 비하하는 말이다. 북한이 핵을 만드는데 중요한 역할을 하여 핵펭귄이라는 단어도 인터넷에 게시되기도한다.
형보수지: 이재명 경기도지사가 성남시장 시절에 자신의 형수를 향해 욕설을 퍼부은 데서 비롯된 말이다.
홍찍자지: 제19대 대통령 선거 당시 홍준표 자유한국당 후보의 "홍준표 찍어야 자유민주주의 지킨다" 슬로건을 축약해 만든 말이다.
노무현
MC무현: 일베저장소 회원들이 노무현 전 대통령 비하를 목적으로 만든 가상의 가수이다. 노 전 대통령의 발언을 프로그램을 사용해 합성해서 노래를 만든다. 일베 회원들이 만든 곡들 중 <응디시티>, <금요일 밤>, <응디매직> 등이 잘 알려져 있다. 때문에 이것을 만드는 데 필요한 연설문 동영상, 표지를 만들기 위해 노무현 대통령의 사진을 모으는 일베저장소 이용자를 향해 '어둠의 노사모'라 부르는 사람들도 많다.
고무통: 일베저장소 회원들이 고인 비하를 목적으로 '고 노무현 전 대통령'의 글자들을 도치해 '노 고무통 현 대전령'이라 만든 데서 비롯되었다.
노시개: '노무현 시발놈 개새끼'의 준말이다. 안양시 시립합창단 지휘자가 합창단원들과의 술자리 건배사로 '노시개'를 했다가 비난을 받고 사퇴하는 일도 있었다.[30] 노무현 전 대통령이 고급 시계를 뇌물로 받았다는 의혹에서 유래된 노시계</b>라는 변형 버전도 있다.
노알라: 노무현 전 대통령을 조롱하는 말, 일간베스트 저장소에서 노무현 대통령과 코알라를 합성하여 비하한 사진에서 유래된 말이다.
노짱: 원래 노사모 등지에서 노무현 전 대통령을 지칭하기 위해 사용한 말이었으나, 현재 디시나 일베 등지에서 노무현 대통령을 조롱하는 의미로 쓰인다.
부엉이: 노무현 전 대통령을 조롱하는 말, 노무현 대통령이 봉하마을 부엉이바위에서 투신자살을 했다는 것에 대한 조롱이다.
盧: 동남 방언 의문문의 용언에 붙이는 어미 ‘-노’를 노무현 전 대통령의 성인 노(盧)에 빗댄 어투로, 주로 말끝에 붙여 노무현을 비하하기 위해 쓰인다. 동남 방언에서는 의문문에만 붙지만 일베저장소 등지에서는 평서문에도 붙인다.
문재인
귀걸이 아빠: 문유라와 마찬가지로 문재인 아들 고용정보원 채용 특혜 의혹 및 논란으로 인해 생겨난 말이다. 이영학의 별명인 '어금니 아빠'를 따서 만들어졌다.
달빛기사단: 인터넷상으로 문재인 지지 활동을 벌이는 사람들을 지칭하는 말이다. 여기서 비하의 의미를 더 강하게 하기 위해 달빛창녀단이라고 하기도 한다. 유의어로 문각기동대가 있다.
대깨문: '대가리 깨져도 문재인'의 줄임말이다. 원래는 지지층들이 '어떤 일이 있어도 문 후보를 지지하겠다'는 의사를 드러내기 위해 만든 말이었으나, 반대층들이 '대가리 깨져서 문재인 지지한다', '대가리 깨진 문재인' 등으로 비꼬아 사용하기도 한다.
문각기동대: 문재인과 공각 기동대의 합성어. 문재인 대통령 지지자 중 문재인 대통령을 마치 호위하듯 인터넷에서 문재인 대통령이라면 무엇이든 옳다고 합리와하며 키보드 배틀을 하는 지지자를 빗대는 말이다. 유의어로 달빛기사단이 있다.
문구라 또는 문벌구: 문재인 대통령을 비하하는 말로, "입만 벌리면 거짓말(구라)만 한다"는 데서 유래했다.
문베충: 문재인 대통령을 지지하는 사람들을 비하하는 말로, 광적인 문재인 지지자를 빗대는 '문빠'와 일베저장소 이용자를 비하하는 '일베충'의 합성어이다.[31] 2016년 총선에서 문재인이 호남 지역의 지지를 얻지 못 하면 정계에서 은퇴한다고 했는데, 정말 호남에서 지지하지 않자 일부 광신적인 문재인 지지자들이 호남에 대한 비하를 하기 시작하였다. 이런 행태가 일베충이 하는 짓과 닮았다고 하는 것에서 디시인사이드 주식갤러리를 중심으로 유래되었다.
문슬람: 문재인 대통령을 지지하는 사람들 중 인터넷 상에서 댓글 테러 등을 일삼는 지지자를 빗대는 말이다. 문재인과 이슬람을 합성시킨 말이다.[32]
문유라: 문준용과 정유라의 합성어이다. 귀걸이 아빠와 마찬가지로 문재인 아들 고용정보원 채용 특혜 의혹 및 논란으로 인해 생겨난 말이다.
문재앙: 문재인 대통령이 재앙이라는 의미의 신조어이다.[33] 또한 문재인 취임 후 인천 영흥도 선창 1호 전복 사고, 제천 스포츠센터 화재, 밀양 세종병원 화재, KT 아현지사 통신구 화재 등 재앙이 끊이지 않아 이에 빗대는 의미도 있다.[34] 더불어민주당 추미애 대표는 대통령을 비하하고 그 지지자들을 농락하는 것은 명백한 범죄 행위라고 지적하며 법적 조치를 취하겠다고 경고했다.[32] 이에 자유한국당 홍준표 대표는 이명박과 박근혜를 비하하는 '쥐박이'나 '닭근혜' 같은 조롱 단어는 10년간 방치했으면서 '문재앙'은 고소 고발한다는 민주당의 이중잣대를 비판했다.[33] 이 별명에서 파생된 말로 "1일 1재앙", "1일 n재앙" 등이 있다. 또한 '슈퍼문 재앙설'과 엮여 '슈퍼문재앙'이라 하기도 한다.
문죄인: 문재인 대통령을 비하하는 말이다. 문재인과 죄인을 합성한 말이다.
문주주의 또는 문주당: 각각 문재인과 민주주의, 문재인과 더불어민주당의 합성어로, 문재인 비토층에서 '자기들만 민주주의 세력이고 반대파들은 적폐'라는 문재인과 더불어민주당의 선민의식 및 내로남불을 비꼬기 위해 만든 말이다.[35]
어대문: '어차피 대통령은 문재인'의 줄임말이다.
이니: 문재인 대통령의 별명으로, 문재인의 '인'을 따서 만들어진 말이다. 문 대통령 이름이 새겨진 각종 기념품은 '이니템' 혹은 '이니 굿즈', 최근 발행된 대통령 우표는 '이니 우표'로 불리는 등 여러 파생어가 있다. 팬심 강한 지지자들은 "우리 '이니' 하고 싶은 거 다해"라고 하기도 한다. '이니'라는 별명에 대해서 문재인 대통령은 "이니라는 별명이 친근해서 좋다"고 소감을 밝혔다.[36] 반면 "우리 이니 하고 싶은 거 다 해"라는 구호에 대해 무조건적 지지라며 우려하는 견해도 있으며,[37] 문재인 대통령을 싫어하는 사람들은 "우리 이니 하고 싶은 거 그만해"라고 비꼬아 말하기도 한다.[38]
투대문: '투표해야 대통령은 문재인'의 줄임말이다.
한 번도 경험하지 못한 나라: 문재인 대통령이 19대 대통령 취임식에서 "한 번도 경험하지 못한 나라를 만들겠다"고 발언[39]한 데서 유래되었다. 그러나 경기 악화 등으로 인하여 반대층들은 이를 비꼬아 사용하기도 한다. 바른미래당은 "한 번도 경험해보지 못한 경제위기를 겪고 있다"고 논평하기도 했다.[40]
XX이 먼저다: 18대 대선 때 문재인 민주통합당 후보의 슬로건이었던 '사람이 먼저다'[41]가 패러디 대상이 되기도 한다. 문준용 취업 특혜 논란을 풍자하기 위해 '내 아들이 먼저다'라고 하기도 하고, 친북적인 정책을 풍자하기 위해 '북한이 먼저다'라고 하기도 한다. 자유한국당은 '문재인 대통령의 연설과 청와대 공식 브리핑을 분석한 결과, 경제 관련 이슈보다 북한 관련 이슈를 더 많이 언급했다'며 '경제보다 북한이 먼저다'라고 비판한 바 있다.[42] 또는 글자 순서를 바꿔 '사람이 문제다 먼저인'이라고 패러디는 경우도 있다.
참고 서적
《신조어: 사전에 없는 말》 2007년 10월 5일 출간, ISBN978-89-5966-181-7
같이 보기
외계어
이모티콘
통신체
은어
속어
신조어
각주
분류:인터넷 신조어
신조어
인터넷
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%8C%80%ED%95%9C%EB%AF%BC%EA%B5%AD%EC%9D%98%20%EC%9D%B8%ED%84%B0%EB%84%B7%20%EC%8B%A0%EC%A1%B0%EC%96%B4%20%EB%AA%A9%EB%A1%9D |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
427,
751,
1077,
1859,
2270,
3165,
4029,
4355,
5588,
6022,
6765,
7458,
8150,
9268,
9783,
10390,
11249,
12100,
13156,
13594,
14532,
14817,
14932,
15174,
15261,
15327,
15396,
15955,
16481,
16888
],
"plaintext_end_byte": [
426,
735,
1076,
1841,
2269,
3163,
4028,
4354,
5574,
6021,
6744,
7457,
8130,
9267,
9764,
10389,
11248,
12099,
13149,
13593,
14518,
14816,
14931,
15148,
15260,
15326,
15395,
15935,
16473,
16848,
17045
]
} | Dimana Robert Guiscard meninggal ? | Robert Guiscard | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
17
],
"minimal_answers_start_byte": [
11889
],
"minimal_answers_end_byte": [
11896
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Robert Guiscard (skt. 1015 – 17 Juli 1085) merupakan seorang petualang Norman yang dikenang akan penaklukan Italia selatan dan Sisilia. Robert berasal dari Wangsa Hauteville di Normandie, kemudian menjadi Comte Puglia dan Calabria (1057–1059), dan kemudian Adipati Puglia dan Calabria dan Adipati Sisilia (1059–1085), dan dengan singkat Pangeran Benevento (1078–1081) sebelum gelar tersebut dikembalikan kepada Paus.
Julukannya dalam Bahasa Latin Viscardus dan Bahasa Perancis Kuno Viscart, sering diterjemahkan menjadi "yang Banyak Akal", "yang Licik", "yang Cerdik", "sang Serigala", atau "sang Musang". Dalam sumber-sumber Italia ia sering disebut Roberto il Guiscardo atau Roberto d'Altavilla (dari Robert de Hauteville).
Latar belakang
Dari tahun 999 hingga 1042, Bangsa Norman di Italia mulanya datang sebagai peziarah, terutama tentara bayaran yang melayani para bangsawan Bizantium dan Langobardi.[1] Dari para tuan Norman yang pertama mandiri adalah Rainulf Drengot yang memproklamirkan dirinya di benteng Aversa sebagai Comte Aversa dan Adipati Gaeta.[2]
Pada tahun 1038 tiba Guglielmo Berlengan Besi dan Drogone, dua putra tertua Tancredi d'Altavilla, seorang bangsawan kecil dari Semenanjung Cotentin di Normandie.[3] Keduanya bergabung dalam pemberontakan bangsa Langobardi melawan kendali Bizantium di Puglia. Pada tahun 1040 Bizantium telah kehilangan sebagian besar provinsi itu. Pada tahun 1042 Melfi dipilih sebagai ibukota Norman, dan pada bulan September tahun itu rakyat Normandie memilih sebagai comte mereka, Guglielmo Berlengan Besi, yang digantikan oleh saudara-saudaranya, Drogone, Comes Normannorum totius Apuliæ e Calabriæ ("Comte seluruh bangsa Norman di Puglia dan Calabria"), dan Umfredo, yang tiba pada sekitar tahun 1044.
ka|jmpl|260px|Pantai Atheras (Lixouri utara, di mana Guiscard meninggal)
Tahun-tahun awal
Robert Guiscard adalah putra keenam Tancredi d'Altavilla dan yang tertua dari istri keduanya Fressenda.[4] Menurut sejarawati Bizantium, Anna Comnena, ia meninggalkan Normandie dengan hanya lima pengendara yang terpasang dan tiga puluh pengikut dengan berjalan kaki.[5] Setibanya di Langobardia pada tahun 1047, ia menjadi kepala grup perampok keliling. Anna Comnena juga meninggalkan deskripsi fisik Guiscard:
Robert ini adalah Norman melalui kelahiran, asal-usul yang tidak jelas, dengan karakter sombong dan pikiran yang benar-benar jahat; dia adalah seorang pejuang pemberani, sangat licik dalam serangannya atas kekayaan dan kekuatan orang-orang hebat; dalam mencapai tujuannya benar-benar tak terhindarkan, mengalihkan kritik dengan argumen yang tak terbantahkan. Dia adalah seorang lelaki bertubuh besar, bahkan melebihi orang-orang terbesar; Dia memiliki kulit kemerahan, rambut pirang, bahu lebar, mata yang semuanya menembakkan percikan api. Di dalam manusia yang tegap orang mencari keluasan di sini dan kelangsingan di sana; dalam dirinya semua mengagumkan proporsional dan elegan ... Homer berkomentar tentang Achilles bahwa ketika dia berteriak para pendengarnya memiliki kesan banyak orang yang gempar, tetapi Robert di bawah, begitu kata mereka, menempatkan puluhan ribu untuk terbang.[5]
Tanah langka di Puglia pada saat itu dan Guiscard keliling tidak bisa mengharapkan ada hibah dari Drogone, kemudian memerintah, karena Umfredo baru saja menerima countynya sendiri di Lavello. Guiscard segera bergabung dengan Pangeran Pandolfo IV dari Capua dalam perang tanpa henti dengan Pangeran Guaimario IV dari Salerno (1048). Namun tahun berikutnya Guiscard meninggalkan Pandolfo, menurut Amatus dari Montecassino menurut Amatus dari Montecassino karena Pandolfo mengingkari janji sebuah puri dan jodoh putrinya. Guiscard kembali ke saudaranya, Drogone dan meminta untuk diberikan sebuah fief. Drogone, yang baru saja selesai berkampanye di Calabria, memberi Guiscard komando benteng Scribla. Tidak puas dengan posisi ini, Guiscard pindah ke puri San Marco Argentano (setelah itu ia kemudian menamai puri Norman pertama di Sisilia, di lokasi Aluntium kuno).
Selama waktunya di Calabria, Guiscard menikahi istri pertamanya Alberada de Maçon yang dikenal di italia sebagai Alberada dari Buonalbergo. Dia adalah putri Renaud I, Comte Bourgogne, juga dikenal sebagai Renaud I De Maçon (Renaud I), Baron Buonalbergo, dan Gerardo dari Buonalbergo, dan istrinya Adélaïde dari Normandia.
Guiscard tak lama kemudian menjadi istimewa. Orang-orang Langobardi berubah terhadap sekutu mereka sebelumnya, dan Paus Leo IX bertekad untuk mengusir para pembajak Norman. Namun pasukannya dikalahkan pada Pertempuran Civitate sul Fortore tahun 1053 oleh bangsa Norman, yang disatukan di bawah Umfredo. Umfredo memerintahkan pusat itu melawan pasukan Schwaben paus. Pada awal peperangan, Comte Richard Drengot, memerintahkan baris depan yang tepat, menempatkan Langobardi untuk mengejar mereka, lalu kembali untuk membantu mengusir orang-orang Schwaben. Guiscard datang jauh-jauh dari Calabria untuk memimpin sisi kiri. Pasukannya ditahan dalam cadangan sampai, melihat pasukan Umfredo tidak efektif menyerang pusat paus, ia memanggil bala bantuan ayah mertuanya dan bergabung dengan keramaian, membedakan dirinya secara pribadi, bahkan diturunkan dan ditempatkan kembali pada tiga kesempatan berbeda, menurut Guglielmo dari Puglia. Dimuliakan atas tindakannya di Civitate, Guiscard menggantikan Umfredo sebagai comte Puglia pada tahun 1057, atas saudara tiri sulungnya Goffredo. Mendampingi Ruggeru, adik bungsunya, Guiscard melanjutkan penaklukan Puglia dan Calabria, sementara Richard menaklukkan Kepangeranan Capua.
Pemerintahan
Segera setelah suksesi, mungkin pada tahun 1058, Guiscard dipisahkan dari istrinya Alberada karena mereka terhubung dalam kekerabatan yang dilarang. Tak lama setelah itu, ia menikahi Sikelgaita, saudari Gisolfo II, penerus Guaimar. Sebagai imbalan untuk menjodohkannya dengan saudara perempuannya, Gisolfo menuntut agar Guiscard menghancurkan dua istana saudaranya Guglielmo, comte Kepangeranan, yang telah merambah wilayah Gisolfo.
Kepausan reformis bertentangan dengan Kaisar Romawi Suci (karena Kontroversi Penobatan) dan bangsawan Romawi itu sendiri, memutuskan untuk mangakui bangsa Norman dan mengamankan mereka sebagai sekutu. Oleh karena itu, di Konsili Melfi, pada tanggal 23 Agustus 1059, Paus Nikolas II menempatkan Guiscard sebagai adipati Puglia, Calabria, dan Sisilia.[6] Guiscard, sekarang "oleh Anugerah Allah dan Santo Petrus Adipati dan Calabria dan, jika membantu saya, calon tuan di Sisilia", setuju untuk memegang gelar-gelarnya dan wilayahnya dengan menyewa Tahta Suci tahunan dan untuk mempertahankan penyebabnya. Dalam dua puluh tahun berikutnya ia melakukan serangkaian penaklukan, memenangkan pangkat seorang adipati Sisilia-nya.
Penyerahan Calabria
Pada saat pembukaan konsili Melfitan pada bulan Juni, Guiscard telah memimpin sebuah pasukan di Calabria, upaya kuat pertama untuk menundukkan provinsi Bizantium sejak kampanye Guglielmo dengan Guaimar. Setelah menghadiri sinode untuk penobatannya, Guiscard kembali ke Calabria, di mana pasukannya sedang mengepung Cariati. Setelah kedatangannya, Cariati mengajukan dan, sebelum musim dingin habis, diikuti, Rossano dan Gerace. Hanya Reggio yang tersisa di tangan Bizantium ketika Guiscard kembali ke Taranto dan Brindisi, sebelum, sebagian besar dalam persiapan untuk ekspedisi Sisilia yang direncanakan, ia kembali lagi ke Calabria, di mana Ruggeru sedang menunggu dengan mesin pengepungan.
Jatuhnya Reggio, setelah pengepungan yang panjang dan sulit, dan kapitulasi berikutnya dari Scilla, sebuah benteng pulau di mana garnisun Reggia telah melarikan diri, membuka jalan ke Sisilia. Ruggeru pertama memimpin pasukan kecil untuk menyerang Messina tetapi mudah dipukul mundur oleh garnisun Saracen. Kekuatan serangan besar yang dapat diharapkan tidak terwujud, karena Guiscard dipanggil kembali oleh pasukan Bizantium baru, dikirim oleh Konstantinos X Doukas, yang menjarah Puglia. Pada bulan Januari 1061, Melfi sendiri dikepung, dan Ruggeru juga dipanggil kembali. Tetapi kekuatan berat pasukan Guiscard memaksa Bizantium mundur dan pada bulan Mei Puglia tenang.
Kampanye Sisilia
Guiscard menyerbu Sisilia bersama saudara laki-lakinya, Roger, merebut Messina pada tahun 1061 dengan kemudahan yang sebanding: mereka mendarat tak terlihat pada malam hari dan mengejutkan tentara Saracen.[7] Keberhasilan ini memberi mereka kendali atas Selat Messina.[7] Guiscard segera membentengi Messina dan bersekutu dengan Ibn at-Timnah, salah satu Amir saingan Sisilia, melawan Ibn al-Hawas, amir lainnya. Pasukan Guiscard, saudaranya, dan sahabat Muslimnya berbaris ke pusat Sisilia dengan jalan Rometta, yang tetap setia kepada al-Timnah. Mereka melewati Frazzanò dan pianura di Maniace, dimana George Maniakes dan Hauteville pertama telah membedakan diri mereka 21 tahun sebelumnya. Guiscard menyerang kota Centuripe, tetapi perlawanan kuat, dan dia pindah. Paternò jatuh, dan Guiscard membawa pasukannya ke Enna (kemudian Castrogiovanni), benteng yang tangguh. Orang-orang Saracen maju dan dikalahkan, tetapi Enna sendiri tidak jatuh. Guiscard kembali, meninggalkan sebuah benteng di San Marco d'Alunzio, dinamai setelah markas pertamanya di Calabria. Dia kembali ke Puglia dengan Sikelgaita untuk Natal.
Dia kembali pada 1064, tetapi melewati Enna langsung menuju Palermo. Perkemahannya penuh dengan Tarantula, dan harus ditinggalkan. Kampanye itu tidak berhasil, meskipun kampanye kemudian, pada tahun 1072, melihat Palermo jatuh, dan untuk sisa Sisilia hanya tinggal menunggu waktu saja. Sebagai hasil dari kampanye Sisilia-nya, Guiscard disebut sebagai "Kemeja Hitam Robert" karena sepanjang kampanye ia mengenakan pakaian elegan dengan pewarna impor yang cocok yang menghasilkan pakaian hitam.[8]
Melawan Bizantium
Bari menyusut pada bulan April 1071, dan pasukan Bizantium akhirnya diusir dari Italia selatan. Wilayah di sekitar Salerno sudah dipegang oleh Guiscard, dan pada bulan Desember 1076 ia merebut kota, mengusir Pangeran Langobardi Gisolfo, yang saudara perempuannya Sikelgaita ia nikahi. Serangan Norman pada Benevento, sebuah fief kepausan, memperingatkan dan membuat marah Paus Gregorius VII. Ditekan oleh kaisar, Heinrich IV, Gregorius VII berpaling lagi ke Normandie, dan di Ceprano pada bulan Juni 1080, ia menginvestasikan kembali Guiscard, mengamankannya juga di Abruzzo, sementara mereservasi Salerno.
Dalam upaya terakhirnya, Guiscard melancarkan serangan pada Kekaisaran Bizantium, mengambil alih Raiktor, seorang rahib yang berpura-pura sebagai Mikhaēl VII Doukas,[9] yang dipecat pada tahun 1078 dan yang putranya telah dijodohkan dengan putri Guiscard. Dia berlayar dengan 16.000 orang, termasuk 1.300 ksatria Norman, melawan kekaisaran pada bulan Mei 1081. Ia mengalahkan Kaisar Alexius I Komnenus di Pertempuran Dyrrhachium pada bulan Oktober 1081, dan pada bulan Februari 1082 dia menduduki Kerkyra dan Durazzo. Dia dipanggil kembali untuk membantu Castel Sant'Angelo oleh Heinrich IV, pada bulan Juni 1083. Juga pada tahun 1083, Guiscard menghancurkan kota Cannae, hanya menyisakan kediaman katedral dan uskup.[10]
Guiscard adalah sekutu untuk kerajaan Duklja dan Konstantin Bodin. Pada 1081 ia menikahkan putri vasalnya, Jakvinta dari Bari ke Bodin.
Pada bulan Mei 1084, Guiscard berbaris ke utara dengan 36,000 orang, memasuki Roma, dan memaksa Heinrich untuk mundur. Sebuah pemberontakan, atau hiruk-pikuk (émeute), dari warganya menyebabkan sebuah penjarahan kota, selama tiga hari, setelah itu Guiscard mengawal paus ke Roma. Putra Guiscard Bohemond, yang dahulu menguasai Tesalonika, kini kalah dalam penaklukan Bizantium. Guiscard kembali dengan 150 kapal untuk memulihkan mereka, dan dia menduduki Korfu dan Kefalonia dengan bantuan Ragusa dan kota-kota Dalmasia (yang berada di bawah pemerintahan Dmitar Zvonimir).[11] Pada tanggal 17 Juli 1085, Guiscard meninggal karena demam di Atheras, sebelah utara Lixouri, bersama dengan 500 ksatria Norman.[12][13] Dia dimakamkan di mausoleum Wangsa Hauteville di Biara Santissima Trinità, Venosa. Kota Fiskardo di Kefalonia dinamai seperti namanya.
Guiscard digantikan oleh Roger Borsa, putranya oleh Sikelgaita, seperti Bohemond, putranya oleh istrinya Alberada De Maçon (aka Alberada), disisihkan. Guiscard meninggalkan dua putra yang lebih muda: Guido d'Altavilla dan Robert Scalio, tidak ada yang membuat masalah bagi kakanda mereka. Pada kematiannya Guiscard adalah adipati Puglia dan Calabria, pangeran Salerno, dan suzerintas Sisilia. Keberhasilannya bukan hanya karena sifat-sifatnya yang hebat tetapi juga pada "entente" dengan Kepausan. Dia menciptakan dan memaksakan kekuatan dukal yang kuat, yang masih dipenuhi oleh banyak pemberontakan baron, termasuk satu pada tahun 1078, ketika ia menuntut dari pengikut Puglia sebagai "bantuan" atas pertunangan putrinya. Dalam menaklukkan wilayah luas seperti itu, dia hanya punya sedikit waktu untuk mengaturnya secara internal. Dalam sejarah kerajaan Norman Italia, Guiscard tetap pada dasarnya pahlawan dan pendiri, meskipun kariernya berakhir pada "sesuatu yang buntu,"[14] sementara keponakannya Ruggeru II adalah negarawan dan organisator.
Agama
Karena penaklukannya atas Calabria dan Sisilia, Guiscard berperan dalam membawa Kekristenan Latin ke suatu daerah yang secara historis mengikuti Ritus Bisantin. Guiscard meletakkan dasar Katedral Salerno dan biara Norman di Sant'Eufemia di Calabria. Biara terakhir ini, yang terkenal dengan paduan suaranya, dimulai sebagai komunitas dari sebelas biarawan dari Biara Saint-Evroul di Normandie di bawah kepala biara Robert de Grandmesnil.
Meskipun hubungannya dengan paus mengeras, Guiscard lebih suka berhubungan baik dengan kepausan, dan dia membuat isyarat untuk meninggalkan istri pertamanya sebagai tanggapan terhadap hukum gereja. Sementara para paus sering takut akan kekuatannya yang semakin besar, mereka lebih memilih tangan yang kuat dan independen dari seorang Norman Katolik untuk memerintah Yunani Bizantium. Guiscard menerima investasinya dengan Sisilia di tangan Paus Nikolas II, yang takut akan penentangan Kaisar Romawi Suci terhadap reformasi kepausan lagi. Guiscard mendukung reformasi, datang untuk menyelamatkan Paus Gregorius VII yang terkepung, yang pernah mengucilkannya karena melanggar batas wilayah Negara-negara Kepausan. Setelah Skisma Besar tahun 1054, suasana keagamaan terpolarisasi berfungsi untuk memperkuat aliansi Guiscard dengan kekuasaan kepausan, menghasilkan oposisi paus-Norman yang tangguh terhadap Kekaisaran Timur.[15]
Dalam sastra
Dalam Divina Commedia, Dante melihat arwah Guiscard di Surga Mars, bersama dengan "pejuang iman" lainnya yang menunjukkan kebaikan kardinal dari ketabahan. Dalam Inferno, Dante menggambarkan musuh-musuh Guiscard sebagai bidang nuansa yang terbelah-belah yang membentang cakrawala.[16]
Guiscard adalah protagonis dari drama ayat Kleist Robert Guiskard, tidak lengkap pada kematian penulis (1811).[17]
Novel-novel fiksi sejarah yang meliput tahun-tahun awal dinasti, mulai dari kedatangan bersaudara itu di Italia hingga penaklukan Sisilia, tercakup dalam trilogi Jack Ludlow, Tentara bayaran, Prajurit dan Penaklukan.
Pernikahan dan keturunan
Dia menikah pada tahun 1051 dengan Alberada (1032 – set. Juli 1122)[4] dan memiliki:
Bohemond.[4]
Emma (lahir 1052 atau setelah), menikah dengan Eudes
Menikah pada tahun 1058 atau 1059 dengan Sikelgaita[4] dan memiliki:
Matilda (juga Mahalta, Maud, atau Maude; 1059 – set. 1085), menikah dengan Ramón Berenguer II.[4]
Roger Borsa,[4] adipati Puglia dan Calabria
Mabile, menikah dengan Guillaume de Grantmesnil.[4]
Gersent, menikah dengan Hugues V dari Maine, diabaikan.[18]
Robert Scalio
Guido, sebastos Bizantium[4]
Sibylla, married to Ebles de Ramerupt, Comte ke-4 Roucy dan memiliki delapan anak.[19]
Olympias (dignati Helena), dijodohkan dengan Konstantinos Doukas, putra Mikhaēl VII Doukas pada bulan Agustus 1074, kontrak dibatalkan pada tahun 1078.
Catatan
Referensi
von Kleist, Heinrich Robert Guiskard, Herzog der Normänner, student edition (Stuttgart, 2011).
Chalandon, F. Histoire de la domination normande en Italie et en Sicile. (Paris, 1907).
von Heinemann, L. Geschichte der Normannen in Unteritalien (Leipzig, 1894).
Norwich, John Julius. The Normans in the South 1016–1130. Longmans: London, 1967.
Chaplin, Danny. "Strenuitas: The Life and Times of Robert Guiscard and Bohemond of Taranto. Norman Power from the Mezzogiorno to Antioch, 1016 - 1111 AD" (Singapore, 2015).
Sumber
Geoffrey Malaterra, The Deeds of Count Roger of Calabria and Sicily and of Duke Robert Guiscard his brother, , , , .
William of Apulia, The Deeds of Robert Guiscard , , , , (Word Documents).
Ferdinand Chalandon, Histoire de la domination normande en Italie et en Sicile, Paris, 1907.
John Julius Norwich, The Normans in the South (1016-1130), Longmans: London, 1967.
Pranala luar
at Leeds University
.
Kategori:Tokoh Normandia
Kategori:Kelahiran 1015
Kategori:Kematian 1085
Kategori:Adipati Puglia
Kategori:Comte Puglia dan Calabria
Kategori:Wangsa Hauteville | https://id.wikipedia.org/wiki/Robert%20Guiscard |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
285,
381,
530,
765,
1346,
1793,
1920,
1985,
2521,
2755,
3602,
3802,
4037,
4640,
4897,
5633,
5934,
6333,
6623,
6999,
7619,
7684,
7825,
8252,
8450,
8679,
8871,
9472,
9895,
10305,
10559,
10626,
10740,
11044,
11627,
11883,
12323,
12441,
12906,
13323,
13695,
13870,
14144,
14374,
14822,
15353,
15868,
15968,
16474,
17091,
17342,
17417,
17729,
18840,
19083,
19335,
19465
],
"plaintext_end_byte": [
284,
351,
529,
764,
1345,
1768,
1919,
1984,
2520,
2734,
3601,
3801,
4036,
4639,
4896,
5632,
5933,
6321,
6622,
6998,
7605,
7683,
7813,
8251,
8449,
8678,
8862,
9446,
9894,
10304,
10536,
10625,
10731,
11043,
11626,
11882,
12322,
12431,
12895,
13322,
13694,
13869,
14132,
14373,
14821,
15352,
15867,
15967,
16473,
17090,
17317,
17416,
17720,
18839,
19073,
19306,
19463,
19531
]
} | Mikä Itävallan suurin kaupunki? | Itävalta | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
32
],
"minimal_answers_start_byte": [
10626
],
"minimal_answers_end_byte": [
10630
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Itävalta (), virallisesti Itävallan tasavalta (), on sisämaavaltio Keski-Euroopassa. Se koostuu yhdeksästä osavaltiosta. Itävallan naapurimaat ovat Liechtenstein ja Sveitsi lännessä, Italia ja Slovenia etelässä, Unkari ja Slovakia idässä ja Saksa ja Tšekki pohjoisessa.
Itävallan maiseman tunnusomaisia piirteitä ovat Alpit ja Tonava.
Historia
Varhainen historia
Noin 400 vuotta ennen ajanlaskun alkua kelttiläisiä heimoja asettui asumaan Alppien itäpuolelle. Roomalaiset valloittivat alueen vuonna 9 eaa.[1]
Rooman valtakunnan hajoamisen jälkeen Rooman Noricumin valloittivat hunnit, ostrogootit ja frankit. 900-luvulta 1200-luvulle Itävallan markkreivikuntaa, myöhemmin herttuakuntaa, hallitsivat Babenbergit, joita seurasi Habsburg-suku.
Itävalta tuli 1400-luvulla arkkiherttuakunnaksi. Se oli yksi Pyhään saksalais-roomalaiseen keisarikuntaan kuuluneista käytännössä itsenäisistä valtioista, mutta sikäli erikoisasemassa, että sen arkkiherttuana oli lähes poikkeuksetta sama henkilö kuin keisarinakin. Kun Habsburgien monarkia, jonka keskeisimmän osan Itävalta muodosti, joutui toistuvasti sotiin Osmanien valtakuntaa vastaan, se valloitti vähitellen myös osmaneille kuuluneita alueita, erityisesti Unkarin. Näitä ei kuitenkaan katsottu Pyhään saksalais-roomalaiseen keisarikuntaan kuuluviksi.[2]
Pyhä saksalais-roomalainen keisarikunta lakkasi vuonna 1806, kun keisari Frans II luopui sen keisariudesta. Kaksi vuotta aikaisemmin hän oli kuitenkin julistanut Itävallan keisarikunnaksi ja tullut sen keisariksi nimellä Frans I. Tästä keisarikunnasta tuli vuonna 1867 Itävalta-Unkarin kaksoismonarkia. Itävallan keisari oli Itävalta-Unkarin johdossa aina ensimmäisen maailmansodan päättymiseen vuonna 1918.[3]
Tasavallan alkuhistoria
Ensimmäisen maailmansodan jälkeen keisarikunta hajotettiin lukuisiin valtioihin Saint-Germainin sopimuksella vuonna 1919.[4]
Itävallasta tuli tasavalta juridisesti 10. marraskuuta 1920.[5]
Vuosina 1918–1919 Itävalta kutsui itseään nimellä Republik Deutschösterreich, joka muutettiin ententen vaatimuksesta Itävallan tasavallaksi. Syksyllä 1922 Itävalta sai Kansainliitolta lainan, jolla sen taloutta pyrittiin kohentamaan. Tasavalta kesti vuoteen 1934, jolloin oikeistolainen kansleri Engelbert Dollfuss hajotti parlamentin politiikan ajauduttua sisäisten ristiriitojen vuoksi ongelmiin. Diktatorinen austrofasistiseksi kutsuttu hallinto alkoi jo vuonna 1933 toimia Italian fasistien ja suojeluskuntien tuella.[5]
Itävalta liitettiin natsi-Saksaan vuonna 1938 (Anschluss). Saksaan liitettynä maasta käytettiin nimeä Ostmark. Saksan aseellista maahantuloa ei vastustettu, toisin sanoen hallinto toimi miehittäjän apuna.[6]
Uusi Itävalta 1945
Liittoutuneet miehittivät Itävaltaa toisen maailmansodan jälkeen vuosina 1945–1955. Valtion alue ja pääkaupunki Wien jaettiin neljään voittajavaltioiden miehitysvyöhykkeeseen. Valvontakomissio sopi syksyllä 1945 väliaikaisen hallituksen täydentämisestä ja vapaiden vaalien järjestämisestä. Hallituksella oli lupa hoitaa ulkosuhteita valvontakomission valvonnassa. Maasta tuli vuonna 1955 Itävallan valtiosopimuksen mukaisesti jälleen suvereeni liittotasavalta sillä ehdolla, että se jäisi puolueettomaksi maaksi ja sen puoluettomuuden tunnustaisivat liittoutuneet ja Neuvostoliitto.[7] Sen aseostoilla oli vuosikymmenet samanlaiset rajoitteet kuin Suomella, tosin ilman kauppataseiden asettamia velvoitteita ostaa Neuvostoliitosta aseita. Maa liittyi YK:hon ja arabimaiden ystäväksi lukuisissa Lähi-idän kriiseissä.[8]
Neuvostoliiton romahdettua Itävalta lähestyi muita Euroopan maita. Se liittyi Suomen ja Ruotsin mukana Euroopan unioniin vuonna 1995 ja otti ensimmäisten joukossa käyttöön euron vuonna 1999.[9]
Äärioikeistolainen Vapauspuolue Jörg Haiderin johdolla sai vuoden 1999 vaaleissa äänistä 27prosenttia. Se pääsi hallitukseen vuonna 2000 ulkomaiden vastustuksesta huolimatta. Vuoden 2002 vaaleissa puolue menetti suosiotaan.[5]
Sosiaalidemokraattisen puolueen (SPÖ) hallittua kolme vuosikymmentä vuonna 2000 muodostettiin oikeistokoalitio, johon kuuluivat konservatiivinen kansanpuolue (ÖVP) ja oikeistolainen vapauspuolue (FPÖ). EU julisti Itävallan diplomaattiseen eristykseen seitsemäksi kuukaudeksi vastalauseena Vapauspuolueen asemalle. Vapauspuolueen politiikan ja johdon aiheuttaman kuohun jälkeen liittokansleri Wolfgang Schüssel (ÖVP) julisti 9. syyskuuta 2002 vaalit pidettäväksi ennenaikaisesti. 24. lokakuuta vaaleissa ÖVP voitti maanvyöryvoiton, 42,3prosenttia äänistä ja FPÖ jäi 10,1prosenttiin.[5]
ÖVP:n ja FPÖ:n koalitiohallitus jatkui 28. helmikuuta 2003 pitkällisten hallitusneuvottelujen jälkeen, ja Wolfgang Schüssel jatkoi liittokanslerina. Maahan säädettiin uudet turvapaikanhakijoita koskevat lait, joita pidetään Euroopan tiukimpina.[5]
Vuoden 2006 vaaleissa 1. lokakuuta 2006 sosiaalidemokraatit otti voiton. SPÖ kieltäytyi yhteistyöstä Vapauspuolueen kanssa, eivätkä sen paikat riittäneet Vihreidenkään kanssa hallituksen muodostamiseen. Kolmikuukautisten hallitusneuvottelujen jälkeen SPÖ ja ÖVP sopivat suuresta koalitiohallituksesta Alfred Gusenbauer kanslerina.[5] Vuoden 2008 vaalit järjestettiin ennenaikaisesti suuren koalitiohallituksen kaaduttua. Niiden voittajiksi nousi kaksi oikeistopopulistista maahanmuuttovastaista puoluetta FPÖ ja BZÖ, jotka saivat yhteensä lähes 30% kannatuksen. Suurimpana puolueena säilyi sosiaalidemokraatit. BZÖ:n johtaja ja entinen FPÖ:n johtaja Jörg Haider kuoli auto-onnettomuudessa pian vaalien jälkeen.[5]
Huhtikuussa 2010 Fischer valittiin toiselle presidenttikaudelle.[5] Vuoden 2016 presidentinvaalin voitti vihreiden ehdokas Alexander Van der Bellen. Asevelvollisuuden tulevaisuudesta järjestettiin kansanäänestys tammikuussa 2013. Sitovan kansanäänestyksen mukaan asevelvollisuus säilytetään.
ÖVP-puolueen uudeksi puheenjohtajaksi tuli toukokuussa 2017 Sebastian Kurz. Hän ilmoitti puolueen eroavan koalitiohallituksesta, mikä johti uusiin vaaleihin.[10] Lokakuun 2017 parlamenttivaalien voittajaksi nousi ÖVP, mutta myös maahanmuuttovastainen FPÖ lisäsi parlamenttipaikkojaan. Puolueet muodostivat joulukuussa 2017 koalitiohallituksen, jota johtaa liittokansleri Kurz.[11]
Politiikka
Itävallan valtionpäämies on presidentti, joka valitaan kuuden vuoden välein kaksivaiheisella suoralla kansanvaalilla. Presidentti nimittää liittokanslerin, joka on yleensä parlamentin enemmistön muodostavan koalition ehdokas, usein parlamentin suurimman puolueen puheenjohtaja.[12]
Itävallan perustuslaki perustuu Bundes-Verfassungsgesetz 1920:n vuoden 1929 versioon. Itävallan valtiosopimus (Österreichischer Staatsvertrag), joka hyväksyttiin 15. toukokuuta 1955, päätti liittoutuneiden miehityksen toisen maailmansodan jälkeen. Sopimuksen mukaan parlamentti julisti perustuslain lisäyksellä 26. lokakuuta 1955 maan pysyvästi puolueettomaksi.[12]
Itävallan parlamentissa on kaksi kamaria, Bundesrat, jossa on 62 osavaltioiden valitsemaa edustajaa ja Nationalrat, jossa on 183 kansan nelivuotiskausille valitsemaa ehdokasta (vuoden 2010 vaaleista viisivuotiskausille). Parlamentin alahuone tai presidentti voi erottaa kanslerin. Puolueiden on ylitettävä neljän prosentin äänikynnys saadakseen ehdokkaita, mutta ehdokas voi tulla valituksi myös joltakin 43 vaalipiirin Direktmandat-paikalla. Ylähuone eli Bundesrat voi viivyttää lakien hyväksymistä palauttamalla ne kerran uuteen käsittelyyn alahuoneessa. Äänestysikäraja on 16 vuotta.[13]
Osavaltiot
Itävalta on liittotasavalta jossa on yhdeksän osavaltiota:[12]
Burgenland
Ylä-Itävalta (Oberösterreich)
Tiroli
Kärnten
Salzburg
Wien
Ala-Itävalta (Niederösterreich)
Steiermark
Vorarlberg
Maantiede
Itävallan maantieteen tärkeimmät piirteet ovat Alpit ja Tonava. Baijeriin vuonna 1992 valmistunut kanava yhdistää Tonavan Reiniin ja Mainiin, ja muodostaa siten vesireitin Pohjanmereltä Mustallemerelle. Alppien vedenjakajan pohjoispuolen joet ovat Tonavan sivujokia ja laskevat suoraan Tonavaan, kun taas maan keski- ja itäosan joet virtaavat etelään ja yhtyvät Serbiassa Dravaan, joka vie niiden vedet Tonavaan.[14]
Itävallan Alppien korkein huippu on Großglockner, 3798 metriä merenpinnasta, toiseksi korkein on Wildspitze, 3774 metriä. Matalin paikka on Neusiedler See, 115 metriä Adrianmeren pinnasta.[12]
Alpit peittävät 62 prosenttia maan pinta-alasta. Loppuosakin on varsin kukkulaista: Tonavan laakso ja Alppien pohjoinen reuna-alue, matalampi alue maan itä- ja koillisosassa sekä Alppien reuna-alue niiden eteläpuolella.[14]
Itävallassa on myös jonkin verran vesistöjä. Järviä ovat muun muassa Wolfgangsee, Neusiedler See, Wörthersee, Bodensee ja Mondsee, jokia taas Tonava (Donau), Mur, Drava ja Inn.
Ilmasto
Suurten korkeuserojen takia sää ja ilmasto voivat muuttua rajusti pienelläkin matkalla. Talvet ovat kylmiä kaikkialla. Suurimmat sademäärät saadaan kesäkuukausina, mutta koska sateet tulevat silloin ukkosluontoisina kuuroina, sateinen sää ei kestä kauan. Talvisaikaan ylhäällä Alpeilla sää on keskimäärin aurinkoisempaa kuin laaksoissa, joissa on useammin pilvistä ja sumuista. Kesällä taas laaksoissa on useammin aurinkoista, silloinkin kun vuorenhuiput jäävät pilvien sisään. Alppien keskiosassa esiintyy ajoittain lämmin ja kuiva föhntuuli.[15]
Luonto ja luonnonsuojelu
Itävallan eläimistö on tyypillisen keskieurooppalaista: jäniksiä, saksanhirviä, fasaaneja, kettuja, mäyriä, näätiä ja peltopyitä. Vuoristoissa elävät muun muassa gemssi, metsämurmeli, kotka ja naakka. Pannonian alueelle luonteenomaisia ovat Neusiedl-järven ruoikoissa viihtyvät suuret määrät kahlaajalintuja. Viime vuosina maan keski- ja eteläosien metsissä on jälleen tavattu joitakin karhuja.[16]
Suurten korkeuserojen takia kasvillisuus on monimuotoista. Itävalta on Euroopan metsäisimpiä maita. Tyypillisiä ovat lehtimetsät (tammi ja pyökki) ja sekametsät (kuusi ja pyökki), korkeammalla myös havumetsät (kuusi, lehtikuusi ja mänty). Alppiniittyjen kasvillisuus on erityisen värikästä ja vaihtelevaa: siellä kukkivat alppitähti, katkerot, etelänarnikki, kanervat ja monet muut lajit.[16]
Itävallassa on kuusi kansallispuistoa: Tonavan ja Auenin kansallispuisto, Gesäusen kansallispuisto, Hohe Tauernin kansallispuisto, Kalkki-Alppien kansallispuisto, Neusiedler Seen kansallispuisto ja Thayatalin kansallispuisto.[17]
Suurimpia kaupunkeja
Kaupungin nimen perässä on sen asukasluku 1. tammikuuta 2013[18]
Wien (1 741 246)
Graz (265 778)
Linz (191 501)
Salzburg (145 871)
Innsbruck (122 458)
Klagenfurt (95 450)
Talous
Itävalta on korkean elintason maa, jonka talous on pitkälti sidoksissa EU-maihin, erityisesti Saksaan. Toisen maailmansodan jälkeen monia yrityksiä kansallistettiin pelättäessä niiden joutuvan Neuvostoliiton käsiin sotakorvauksina. Pääosa valtionyrityksistä yksityistettiin 1990-luvun alussa.
Itävallassa on vahva ammattiyhdistysliike. Yli 40% työvoimasta kuuluu Österreichischer Gewerkschaftsbundiin (ÖGB). Teollisuus, ammattiliitot, maatalouden eturyhmät ja hallitus (ns. sosiaalipartnerit, Sozialpartner) neuvottelevat laajan tulopoliittisen kokonaisratkaisun. Vuoristoisessa maassa maatilat ovat pieniä ja hajanaisia, ja tuotanto on ollut kallista. Itävallan oma maatalous tuottaa noin 80% maan elintarvikkeista,[19] mutta vain 1,5% bruttokansantuotteesta ja työllistää 5,5% työvoimasta.[12] Maatalous on joutunut uudistuksiin maan liittyessä EU:hun 1995.[19]
Ylivoimaisesti suurin kauppakumppani on Saksa, jonne viedään yli 31% viennistä ja josta tuodaan yli 42% tuonnista. Merkittävimmät vientituotteet ovat koneet ja teollisuustuotteet.[12] Vuonna 2009 muut EU-27-maat käsittivät 72% ulkomaankaupasta.[19]
Noin kolmasosa Itävallan sähköstä tuotetaan vesivoimalla.[20] Itävallassa ei ole ydinvoimaloita. Vuonna 1972 aloitettiin voimalaitoksen rakentaminen Zwentendorfiin Tonavan varrella. Vuonna 1978 järjestettiin kuitenkin kansanäänestys, jossa 50,5% äänestäjistä vastusti ydinvoiman käyttöönottoa, eikä voimalaa ikinä avattu ja säädettiin laki ydinvoiman kieltämiseksi. Vuonna 2009 voimala muutettiin aurinkovoimalaksi.[21]
Merkittävimpiin luonnonvaroihin kuuluvat rautamalmi, öljy, puu, lyijy, kivihiili, ligniitti ja kupari.[12]
Liikenne
Itävallassa on 52 lentopaikkaa, joista vain yhdellä on yli kolmikilometrinen kiitotie.[12] Wienin kansainvälinen lentoasema on suurin lentoasema, mutta myös Graziin, Linziin, Klagenfurtiin, Salzburgiin ja Innsbruckiin tulee ulkomaanlentoja.[22] Rautateitä on noin 6 400 kilometriä. Vesiväylää on 358km. Satamakaupunkeja ovat Enns, Krems, Linz ja Wien.[12] Tonavaa pitkin on myös säännöllistä kansainvälistä matkustajaliikennettä.[22]
Väestö
Itävallan väestö on varsin homogeenista, 88,6% puhuu saksaa päivittäisenä käyttökielenään. Etnisistä ryhmistä suurin ovat itävaltalaiset, joita on noin 91,1% maan väestöstä. Merkittäviä vähemmistöjä ovat entisen Jugoslavian alueen kansalaisuudet, eli kroaatit, serbit, sloveenit ja bosniakit, joita on yhteensä noin 4% väestöstä. Lisäksi noin 1,6 % on turkkilaisia ja 0,9 % saksalaisia.[12]
Burgenlandin osavaltiossa elää unkarilaisten, romanien, slovakien ja kroatien historialliset vähemmistöt. Unkarilaisia elää lisäksi Wienissä ja romaneja ympäri maata. Itävallan sloveenit ovat keskittyneet maan etelärajalle Kärntenin ja Steiermarkin osavaltioihin. Itävallan turkkilaiset ovat maahan 1960-luvulta lähtien töihin tulleiden jälkeläisiä.[23]
Itävallan vuoristoissa on kehittynyt monta erillistä saksan murretta. Kaikki kuuluvat itävaltalais-baijerilaiseen ryhmään lukuun ottamatta Vorarlbergin alemannimurretta.
Vuonna 2017 itävaltalaisista noin 57,9% oli katolilaisia[24][25], jossa on laskua 15,7 prosenttiyksikköä vuodesta 2001[26]. Muut tärkeät uskonnot ovat islam ja protestanttiset liikkeet. 1930 Itävallassa asui 100000 juutalaista, nyt heitä on 10000–20000.
Kulttuuri
Itävallan historiassa Alpit ovat muodostaneet luontaisen kulkuesteen, ja niiden rajaamissa laaksoissa on syntynyt erilaisia perinteitä. Nykyisin media ja ihmisten helpottunut liikkuvuus ovat pienentäneet alueellisia eroja.[27]
Noin kolmannes itävaltalaisista asuu viidessä suurimmassa kaupungissa. Loput asuvat pikkukaupungeissa tai maaseudulla. Maatilat ovat usein kuuluneet samalle suvulle vuosisatojen ajan, ja niissä on kellotorni, jonka avulla väki on voitu kutsua pelloilta syömään. Maan länsiosissa on sveitsiläistyyppisiä jyrkkäkattoisia puutaloja, kun taas itäosissa Tonavan alueen taloissa on enemmän slaavilaisia vaikutteita ja rapattuja seiniä.[27]
Itävaltalainen ruokakulttuuri on saanut vaikutteita Saksasta, Unkarista, Tšekistä ja Pohjois-Italiasta. Aamiainen on tyypillisesti kevyt: kahvia tai maitoa ja hillovoileipiä. Makkarasämpylä on tyypillinen aamupäivän välipala. Lounas on päivän pääateria ja siihen kuuluu keitto ja lihapitoinen pääruoka kuten wieninleike lisukkeineen. Kaupungeissa iltapäiväkahvi on tärkeä tapahtuma, ja kahvilakulttuuri on vilkasta. Ilta-ateria on kevyenpuoleinen, esimerkiksi leikkeleitä, leipää ja viiniä tai olutta.[27]
Itävallassa on syntynyt monia klassisen musiikin keskeisiä säveltäjiä, kuten ystävykset Wolfgang Amadeus Mozart ja Joseph Haydn sekä heidän jalanjäljissään jatkanut Franz Schubert. Myöhemmän romantiikan suurellista orkesterityyliä edustivat Anton Bruckner ja Gustav Mahler, kun taas Johann Strauss nuorempi sai mainetta valssien säveltäjänä.[28] 1900-luvun alussa musiikkia uudistaneen niin sanotun toisen Wienin koulukunnan säveltäjiä olivat Arnold Schönberg, Anton Webern ja Alban Berg.[29]
Kuvataiteiden piirissä tunnetuiksi ovat tulleet taidemaalarit Gustav Klimt ja Oskar Kokoschka.[27]
Itävallan kirjallisuus on kehittynyt osana saksankielistä kirjallisuutta. Varhaisista kirjailijoista Franz Grillparzer (1791–1872) kirjoitti mahtipontista, isänmaallista runoutta jota koululaiset joutuvat edelleen lukemaan. Rainer Maria Rilke oli lahjakas filosofinen runoilija 1900-luvulla. Kirjailija Robert Musil tuli tunnetuksi maailmansotien välisenä aikana.[27] Runoilija Peter Rosegger oli Nobel-ehdokkaana 1913, kirjailija Elfriede Jelinek sai Nobelin kirjallisuuspalkinnon vuonna 2004.[30]
Kolme itävaltalaista fyysikkoa on saanut Nobelin: Erwin Schrödinger, Victor F. Hess ja Wolfgang Pauli. Veriryhmien keksijän Karl Landsteinerin lisäksi kuusi muuta lääketieteilijää ja neljä kemistiä on palkittu Nobelilla.[31] Filosofialle Itävalta on antanut Ludwig Wittgensteinin ja Karl Popperin. Maan tunnetuin matemaatikko on ollut loogikko Kurt Gödel. Ihmistieteiden alalla eittämättä tunnetuin itävaltalainen on psykoanalyysin isä Sigmund Freud. Itävallassa ovat syntyneet taloustieteilijät Joseph Schumpeter ja Friedrich Hayek. Tekniikan historiaan on jäänyt insinööri Ferdinand Porsche.
Muita Itävallassa syntyneitä kuuluisuuksia ovat Oscar-palkittu näyttelijä Christoph Waltz, näyttelijä Arnold Schwarzenegger, laulaja Falco, drag-artisti Conchita Wurst sekä kolminkertainen F1-maailmanmestari Niki Lauda.
Maailmanperintökohteet
Unescon maailmanperintöluettelossa on kahdeksan kohdetta Itävallasta[32]
Fertö/Neusiendlerseen kulttuurimaisema, jaettu Unkarin kanssa
Grazin historiallinen keskusta
Hallstatt-Dachstein Salzkammergutin kulttuurimaisema
Salzburgin kaupungin historiallinen keskusta
Schönbrunnin palatsi ja puutarhat
Semmeringin rautatie
Wachaun kulttuurimaisema
Wienin historiallinen keskusta
Urheilu
Itävallan urheilu on tunnettu menestyksestä alppilajeissa: Toni Sailer, Hermann Maier, Annemarie Moser-Pröll, Stephan Eberharter, Anita Wachter ja Benjamin Raich ovat tunnettuja itävaltalaisia alppihiihtäjiä. Suosituin urheilulaji Itävallassa on kuitenkin jalkapallo. Itävallan maajoukkue on pelannut jalkapallon MM-lopputurnauksessa seitsemän kertaa ja sen paras saavutus on pronssimitali vuodelta 1954. Jalkapallon Euroopan-mestaruuskilpailuissa Itävalta on pelannut vain yhden kerran, vuonna 2008, jolloin Itävalta järjesti lopputurnauksen yhdessä naapurimaansa Sveitsin kanssa.
Myös mäkihyppy on Itävallassa suosittua ja esimerkiksi Thomas Morgenstern, Gregor Schlierenzauer, Andreas Kofler ja Wolfgang Loitzl lukeutuvat maailman kärkihyppääjien joukkoon.
Itävallan jääkiekkomaajoukkue pelaa pääsääntöisesti 1. divisioonassa, mutta nousee aina välillä pääsarjaan. Visiitit pääsarjassa kestävät pääosin vain yhden turnauksen ajan. Joukkueen IIHF-ranking sijoitus vuonna 2013 oli 15. Tästä huolimatta joukkue on onnistunut saavuttamaan MM-pronssia vuosina 1931 ja 1947.
Itävalta on osallistunut olympialaisiin vuodesta 1896. Sillä on nykyisin yleensä noin 70 urheilijan joukkue sekä kesä- että talviolympialaisissa. Eniten mitaleita on tullut alppihiihdosta, mäkihypystä ja taitoluistelusta.[33]
Lähteet
Citation error, replace with{{cite book| author = Lautela, Yrjö & Palo, Jyrki| title = Itävalta: Kappale mennyttä suuruutta| location = Helsinki| publisher = Edita| year = 2005| version = Kleio| id = ISBN 951-37-4424-8}}
Viitteet
Aiheesta muualla
– uutisia Itävallasta Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
*
Luokka:41.3 Keski-Eurooppa
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/It%C3%A4valta |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
262,
624,
1039,
1508,
2120,
2963,
3398,
3676,
4079,
4390,
5042,
5428,
5834,
6126,
6446,
7061,
7341,
7577,
8000,
8392,
8846,
9509,
9883,
10637,
10904,
11159,
11632,
12065,
12547,
12650,
12691,
13205,
13264,
13313,
13655,
14211,
14839,
15350,
15824,
16163,
16789,
17654,
18242,
18743,
19103,
19714,
20377,
20608,
21169,
21679
],
"plaintext_end_byte": [
261,
623,
1038,
1500,
2119,
2962,
3375,
3675,
4078,
4382,
5041,
5427,
5819,
6125,
6445,
7060,
7316,
7576,
7999,
8384,
8845,
9487,
9882,
10636,
10884,
11158,
11631,
12064,
12499,
12628,
12680,
13194,
13249,
13305,
13654,
14210,
14831,
15349,
15816,
16162,
16781,
17653,
18241,
18735,
19102,
19713,
20369,
20607,
21161,
21678,
22299
]
} | 베를린에는 힌두교 인구가 몇 명인가? | 유럽 | korean | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
유럽() 또는 구주(한자: 歐洲), 구라파(한자: 歐羅巴)는 대륙 중 하나로, 우랄 산맥과 캅카스 산맥, 우랄 강, 카스피 해, 흑해와 에게 해의 물길을 분수령으로 하여 아시아와 구분한 지역을 일컫는다.
북쪽으로는 북극해, 서쪽으로는 대서양, 남쪽으로는 지중해, 동남쪽으로는 흑해와 그와 비롯한 물길과 마주한다. 그러나 이러한 경계는 과거의 고전 고대 시대의 개념으로서 이해하기에는 모호하므로, 자연지리학으로서의 유럽은 문화와 정치적 요소를 포함하여 정의한다.
유럽은 10,180,000 km² 또는 지구 표면의 2퍼센트, 육지의 약 6.8퍼센트 지역으로 표현된다. 유럽은 약 50개국으로 이루어져 있다. 면적과 인구로서 러시아가 가장 크고, 바티칸 시국이 가장 작다. 인구가 많은 편이며, 아시아의 각 지역들과 아프리카 다음으로 세 번째로 많다. 세계 인구의 약 11%인 7억 3천 9백만 명이다.
유럽은 서구 문화의 기원이며, 고대 그리스와 고대 로마에서 비롯하고 있다. 15세기 이후부터 세계에서 지배적인 영향력을 펼쳤으며, 식민주의를 시작하였다. 16세기에서 20세기 사이에 아메리카, 대부분의 아프리카, 오세아니아, 아시아의 많은 부분을 통제하였다. 대영 제국은 산업 혁명을 시작하여 경제, 문화, 사회의 급진적인 발전을 이루어냈다.
어원
고대 그리스 신화에서, 에우로페(에우로파)는 매혹적인 하얀 황소로 둔갑한 제우스에게 유괴당한 페니키아의 공주로 나온다. 제우스는 에우로페를 크레타 섬(크리티 섬)으로 데려가 미노스, 라다만튀스, 사르페돈을 낳았다. 호메로스가 쓴 문헌에서 에우로페(그리스어: Εὐρώπη)는 크레테의 신화에서 등장하는 여왕으로 나오지, 지명을 일컫는 말이 아니다. 후대에 '에우로페'는 그리스 중북부를 일컫게 되며, 기원전 500년경에 그 의미는 북쪽 땅으로 확대된다.
유럽의 어원은 '에우로페'의 이름으로부터 왔으며. 일설에 따르면 이 말은 그리스어로 '넓다'를 뜻하는 'eur-'와 '눈'을 뜻하는 'op-' 또는 'opt-'가 결합하여 '넓게 보는', '시각의 넓음'을 뜻하는 'Eurṓpē'에서 나온 말이라고 한다. '넓다'는 말은 재구성된 원형 인도-유럽 종교에서 지구를 이르는 별칭적인 형용사이다.[1] 다른 설에서는 이 말이 사실 아카드어 낱말 'erubu'(내려가다, 해 지다)[2]나 그 동계어인 페니키아어 낱말 'ereb'(저녁, 서쪽), 아랍 마그레브, 히브리어 낱말 'ma'ariv' 등 셈어 낱말에서 나온 말이라고 주장하기도 한다. 그러나 음운론적으로 '에우로페' 라는 이름과 다른 셈어 형태의 낱말 사이에 연관성이 적다는 주장도 있다.[3]
대부분의 세계 주요 언어에서도 이 지역을 일컬을 때 '에우로페'에서 파생된 말을 쓰고 있다. 가령 중국어에서는 음차어 '歐羅巴洲(pinyin:ōulúobāzhōu)'의 축약어인 '歐洲'를 쓰고 있다. 그러나 일부 튀르크어족에서는 'Avrupa' 또는 'Evropa'라는 공식 명칭이 있으나 'Frengistan'(프랑크인의 땅)을 일상적으로 쓰고 있다.[4]
역사
선사 시대
유럽에서 최초로 거주한 사람과는 기원전 1,800,000년에 조지아에 거주했던 호모 에렉투스이다. 기원전 150,000년에 등장하여 기원전 28,000년에 멸종한 네안데르탈인 또한 유럽에 최초로 거주한 사람과로 여겨진다.
신석기 시대에 접어들면서 인류는 가축을 기르고 농작물을 재배했으며 도구를 만들 정도로 진화했다. 특히 기원전 7,000년경부터는 발칸 반도, 지중해 연안, 도나우 강 유역, 라인 강 유역에 사람이 거주했고 기원전 4,500년경부터 기원전 3,000년경 사이에 신석기 문명이 서유럽과 북유럽 등으로 확산되었다.
기원전 3,200년경부터 유럽에서 청동기 시대가 시작되었다. 특히 그리스 크레타에서 일어난 미노아 문명은 유럽 최초의 문명으로 여겨진다. 미노아 문명은 미케네 문명으로 이어졌고 기원전 1,200년경부터는 철기 시대를 맞게 된다.
고대
고대 그리스는 서양 문명의 발상지로 여겨진다. 철학 분야에서는 아리스토텔레스, 소크라테스, 플라톤, 역사 분야에서는 헤로도토스, 투키디데스, 서사시 분야에서는 호메로스, 희곡 분야에서는 소포클레스, 에우리피데스, 의학 분야에서는 히포크라테스, 갈레노스, 과학 분야에서는 피타고라스, 에우클레이데스, 아르키메데스가 유럽의 문화에 기여했다. 고대 그리스에서는 폴리스라고 부르는 도시 국가가 설립되었는데 아테네는 세계에서 최초로 민주주의 제도를 도입한 국가로 여겨진다.
고대 그리스의 뒤를 이어 등장한 고대 로마는 법률, 정치, 언어, 기술, 건축 분야에서 큰 성과를 이룩했다. 기원전 27년에는 아우구스투스가 로마 제국의 수립을 선언했다. 로마 제국은 기원후 180년까지 팍스 로마나(Pax Romana, 로마의 평화)라고 부르는 유럽의 평화, 번영, 정치적 안정을 맞았다.
313년에는 콘스탄티누스 1세 황제가 기독교를 공인했으며 330년에는 로마 제국의 수도를 로마에서 비잔티움(나중에 콘스탄티노폴리스로 이름을 바꿈)으로 옮겼다. 392년에는 기독교가 로마 제국의 국교로 정해졌고 395년에는 로마 제국이 동서로 분열되었다. 476년에는 서로마 제국이 멸망하고 만다.
중세 전기
게르만족의 민족 대이동을 계기로 유럽에서는 고트인, 반달족, 훈족, 프랑크인, 앵글인, 색슨인, 슬라브족, 아바르족, 불가르인, 바이킹, 페체네그족, 쿠만인, 헝가리인과 같은 수많은 민족들의 전쟁과 이주가 진행되었다.
비잔티움 제국은 서로마 제국의 멸망 이후에 옛 로마 제국의 전통을 계승하는 국가임을 표명했다. 특히 유스티니아누스 1세 황제는 유럽의 법률에 큰 영향을 끼친 《로마법 대전》을 제정했으며 콘스탄티노폴리스에 아야 소피아를 건립했다.
서로마 제국의 멸망 이후에는 수많은 민족들이 옛 서로마 제국의 영역을 지배했는데 프랑크인의 왕이었던 클로도베쿠스 1세는 프랑크인을 하나로 통일했다. 카롤루스 1세 마그누스 국왕은 서유럽의 대부분을 정복했으며 800년에는 교황으로부터 "서로마 황제"라는 칭호를 받았다. 843년에 체결된 베르됭 조약, 879년에 체결된 메르센 조약에 따라 프랑크 왕국은 동프랑크 왕국, 서프랑크 왕국, 이탈리아 3개 왕국으로 분할되었고 962년에는 신성 로마 제국이 등장했다.
동유럽, 중앙유럽에는 기독교를 국교로 하는 국가들, 슬라브족 국가들이 등장했는데 폴란드, 보헤미아, 헝가리, 키예프 공국, 불가리아 제1제국, 중세 크로아티아 왕국 등이 대표적인 사례이다.
중세 중기와 후기
1054년에 일어난 동서 교회의 분열을 계기로 기독교는 비잔티움 제국의 동방 정교회, 옛 서로마 제국의 로마 가톨릭교회로 분열되었다. 1066년에는 노르만인이 프랑스를 정복했다.
1095년에는 교황 우르바노 2세의 명령에 따라 이슬람교 세력이 장악한 예루살렘, 거룩한 땅을 탈환하기 위한 차원에서 십자군 원정이 시작되었다. 13세기와 14세기에는 몽골 제국이 동유럽을 침공하면서 크게 파괴되었다. 14세기에는 극심한 대기근, 흑사병의 확산으로 인해 유럽의 인구가 크게 감소하는 현상이 벌어졌다.
봉건제를 기반으로 하고 있던 서유럽의 몇몇 국가들에서는 왕권 강화를 위한 차원에서 기독교의 영향력이 확대되었다. 1337년부터 1453년까지 잉글랜드와 프랑스 사이에서는 백년 전쟁이 일어났고 1378년부터 1417년까지 로마 교황과 아비뇽 교황 사이에서는 서방 교회의 분열이 일어나게 된다.
근대
근대에 들어서면서 유럽의 문화 분야에서는 고전 문화의 부흥을 의미하는 르네상스가 등장했다. 르네상스 시대에 활동한 예술가로는 레오나르도 다 빈치, 미켈란젤로, 라파엘로가 있다. 종교 분야에서는 마르틴 루터가 종교 개혁을 전개하면서 교회의 힘이 약화되었다. 루터의 종교 개혁은 로마 가톨릭교회와 개신교의 분열로 이어지게 된다.
15세기에는 포르투갈, 스페인이 신대륙을 탐험하면서 신항로 개척에 나섰다. 1492년에는 크리스토퍼 콜럼버스가 아메리카 대륙을 발견했고 1498년에는 바스쿠 다 가마가 동양으로 가는 해양 항로를 발견했다. 이에 자극을 받은 프랑스, 네덜란드, 잉글랜드 또한 아프리카, 아메리카, 아시아에 식민지를 건설하기 위한 과정에 나서게 된다. 16세기와 17세기 유럽의 과학 분야에서는 니콜라우스 코페르니쿠스, 요하네스 케플러, 갈릴레오 갈릴레이, 아이작 뉴턴과 같은 과학자들이 등장했다.
18세기와 19세기
18세기 유럽의 지식인 사회는 계몽주의 사상의 등장을 계기로 새로운 역사를 맞이하게 된다. 특히 프랑스에서는 귀족정, 성직자들의 권력 독점에 반감을 갖고 있던 국민들이 프랑스 혁명을 일으키게 된다. 프랑스 혁명은 절대주의의 종식과 자유주의의 등장이라는 평가를 받고 있다.
프랑스 혁명 이후에 정권을 잡은 나폴레옹 보나파르트는 나폴레옹 전쟁을 통해 유럽 내에서 프랑스의 세력을 확장하고 프랑스 혁명의 사상을 전파했지만 1815년 워털루 전투에서 패전하면서 몰락하고 만다. 1815년에는 유럽의 5대 강대국이었던 영국, 프랑스, 프로이센, 오스트리아, 러시아가 빈 회의를 개최했다. 이 회의는 유럽 내에서의 세력 균형을 형성하는 한편 유럽의 정치 질서를 반동주의, 보수주의 체제로 회귀하는 성격을 가졌다. 유럽 내에서 반동주의, 보수주의에 대한 반감은 1848년 혁명으로 이어졌는데 이는 유럽 내에서 국민 국가를 형성하는 계기가 된다.
18세기 말 영국에서 시작된 산업 혁명은 유럽 전역으로 확산되었다. 새로운 기술의 등장은 도시의 빠른 성장, 생산량 증가, 인구 증가, 일자리 증가, 경제·사회 분야의 개혁으로 이어졌다.
20세기와 현재
1914년부터 1918년까지 일어난 제1차 세계 대전은 삼국 협상(프랑스, 러시아, 영국)과 동맹국(오스트리아-헝가리 제국, 불가리아 왕국, 독일 제국, 오스만 제국) 사이에 일어난 치열한 전쟁이었다.
1917년 러시아에서는 러시아 혁명이 일어나면서 차르 체제가 종식되었고 사회주의 체제가 수립되었다. 1919년에 체결된 베르사유 조약은 독일에 중대한 제재 조치를 부과하는 내용의 조약이었다. 제1차 세계 대전의 종전과 함께 오스트리아-헝가리 제국, 오스만 제국이 붕괴되면서 새로 독립한 국가들이 형성되면서 유럽 국가 간의 경계선도 새로 확립되었다.
제1차 세계 대전의 종전과 함께 유럽에서는 큰 변화를 맞게 된다. 1919년 독일에서는 바이마르 공화국이 수립되었고 1922년 이탈리아에서는 베니토 무솔리니가 이끄는 파시즘 정권이 수립되었다. 1929년 전 세계를 강타한 대공황을 계기로 유럽에서는 경제 위기를 겪게 되었고 1933년 독일에서는 아돌프 히틀러가 권력을 잡게 된다.
1939년부터 1945년까지 일어난 제2차 세계 대전은 유럽을 중심으로 벌어진 치열한 전쟁이었다. 제2차 세계 대전의 종전 이후에는 미국과 서유럽 국가들을 중심으로 한 자유주의 진영, 소련과 동유럽 국가들을 중심으로 한 사회주의 진영 간의 냉전이 시작되었다. 1989년에 일어난 베를린 장벽의 붕괴는 냉전 체제의 붕괴로 이어졌다.
유럽의 나라들
유럽의 지역 구분
유럽의 일반적 정의는 지리 또는 정치 등으로 나눌 수 있다.
동유럽
서유럽
채널 제도, , ,
남유럽
(에게 해 제도, 크리티 지역, 이오니아 제도 포함)
(반도에 속하지는 않으나, 지리적으로 가깝기 때문에 함께 분류)
(발레아레스 제도 포함)
(알프스 산맥 부분은 포함하지 않고, 사르데냐 섬과 시칠리아 섬은 포함))
(마데이라 제도와 아조레스 제도 포함)
(북부와 알프스 산맥, 대서양 부분은 포함하지 않고, 코르시카 섬은 포함)
발칸 반도, 전체 터키 국토의 3%만 포함
북유럽
스발바르 제도, 얀마옌 섬
중앙유럽
때때로 와 가 포함되기도 한다.
지리
유럽은 유라시아 대륙 서쪽의 5분의 1을 차지하고 있으며 다른 대륙이나 아대륙에 비해 대륙과 접하고 있는 해안의 비율이 더 높은 편이다. 유럽의 해상 경계선은 북쪽으로는 북극해, 서쪽으로는 대서양, 남쪽으로는 지중해, 흑해, 카스피 해로 구성되어 있다.
유럽의 지형은 비교적 작은 지역 내에서 큰 차이를 보인다. 남쪽 지역은 산악 지대가 많은 반면 북쪽 지역은 알프스 산맥, 피레네 산맥, 카르파티아 산맥을 거쳐 언덕이 많은 고지대를 지나 넓고 낮은 북쪽 평원으로 내려간다. 동쪽에 위치한 넓은 저지대는 유럽 대평원으로 알려져 있는데 그 중심에는 북독일 평원이 자리잡고 있다. 고지대는 영국과 아일랜드 섬의 서부 지역에서 노르웨이의 피오르 지대까지 뻗어 있다.
이베리아 반도와 이탈리아 반도와 같은 하위 지역은 중앙유럽 본토 자체와 마찬가지로 자체적으로 복잡한 특징을 가지고 있으며 수많은 고원, 강, 계곡과 같은 지형이 분포하고 있다. 다수의 분지는 일반적인 경향을 복잡하게 만들고 있지만 아이슬란드, 영국, 아일랜드와 같은 지역은 특별한 경우이다. 전자는 그 자체로 유럽의 일부로 간주되는 북쪽 바다에 있는 육지이고 후자는 해수면이 상승하여 그들을 고립시킬 때까지 한때 본토와 결합되었던 고지대 지역이다.
기후
유럽은 주로 온대 지방에 위치하고 있다. 기후는 멕시코 만류의 영향으로 인해 같은 위도에 위치한 전 세계의 다른 지역에 비해 온화하다. 멕시코 만류는 "유럽의 중앙 난방"이라는 별명으로 불리는데 이는 유럽의 기후를 다른 곳보다 더 따뜻하게 만들기 때문이다. 멕시코 만류는 유럽 해안에 따뜻한 물을 전달할 뿐만 아니라 대서양에서 대륙을 가로질러 부는 편서풍을 따뜻하게 한다.
유럽의 기후는 크게 건조 기후, 온대 기후, 냉대 기후, 한대 기후로 나뉜다. 북서유럽은 서안 해양성 기후, 중앙유럽·동유럽은 대륙성 기후, 남유럽은 지중해성 기후를 띠고 있다. 그 외에 이베리아 반도 내륙 일부 지방은 스텝 기후, 스칸디나비아 반도는 타이가 기후, 스칸디나비아 반도 북부 해안은 툰드라 기후, 알프스 산맥 지대는 고산 기후를 띤다.
식생
지금으로부터 1,000년 전까지는 지중해에서 북극해에 이를 정도로 유럽의 약 80 ~ 90%가 삼림으로 뒤덮였을 것으로 추정된다. 시간이 지나면서 유럽 곳곳에서 삼림 벌채와 목초지의 확장이 진행되었고 인류가 거주하면서 유럽의 식생 또한 변화가 진행되었다.
유럽의 식생은 기후와 밀접한 관계를 맺고 있기 때문에 기후대마다 서로 다른 특색을 갖고 있다. 서안 해양성 기후 지대에는 느릅나무, 너도밤나무, 갈참나무, 박달나무와 같은 낙엽 활엽수가 많은 편이며 지중해성 기후 지대에는 올리브나무, 포도나무, 코르크나무와 같은 상록 활엽수가 많은 편이다. 유럽 내륙 지대에는 활엽수와 침엽수의 혼합림이 분포하고 있고 타이가, 툰드라 지대에는 전나무, 소나무, 참나무, 가문비나무와 같은 상록 침엽수가 분포하고 있다.
정치
제2차 세계 대전 종전 이후에 유럽은 정치, 경제, 군사 등의 여러 분야에서 동서 진영으로 갈라졌다. 1947년에는 미국이 마셜 플랜에 따른 서유럽 국가들에 대한 경제 원조를 시행했고 1949년에는 소련이 미국의 마셜 플랜에 대응하기 위해 폴란드, 체코슬로바키아, 헝가리, 루마니아, 불가리아와 함께 경제상호원조회의(COMECON)를 결성했다. 1949년에는 미국을 비롯한 서방권 국가들이 소련의 군사력에 대응하기 위해 북대서양 조약 기구(NATO)를 결성했고 1955년에는 소련을 비롯한 동구권 국가들이 미국의 군사력에 대응하기 위해 바르샤바 조약 기구를 결성했다. 한편 유고슬라비아는 1948년에 코민포름에서 제명된 이후부터 비동맹 운동의 맹주 역할을 했다.
1952년에는 프랑스, 서독, 이탈리아, 벨기에, 네덜란드, 룩셈부르크 6개국이 유럽 석탄 철강 공동체(ECSC)를 결성했고 1958년에는 유럽 경제 공동체(EEC), 유럽 원자력 공동체(EURATOM)를 결성했다. 이들 기구는 1967년을 기해 단일 기구로 통합되었고 1993년에 출범한 유럽 연합(EU)으로 이어지게 된다. 1989년 혁명을 계기로 동유럽 국가들은 민주주의 체제로 전환되었고 1991년 냉전 종식을 계기로 경제 경제상호원조회의, 바르샤바 조약 기구는 해체되었다.
유럽 연합은 유럽 28개국이 가입한 국가 연합으로서 정치·경제 분야에서 큰 영향력을 행사하고 있다. 그 외에 유럽 연합에 가입한 19개국은 유로존에 소속되어 있으며 유럽 26개국은 국경 통행이 자유로운 솅겐 지역에 소속되어 있다. 그 외에 유럽에는 유럽 평의회, 독립 국가 연합, 유럽 안보 협력 기구, 발트 의회, 북유럽 이사회, 비셰그라드 그룹과 같은 기구가 존재한다.
언어
유럽에서는 주로 인도유럽어족에 속하는 언어가 사용되고 있다. 그 중에서 로마 제국의 공용어였던 라틴어에서 파생된 로망스어군, 스칸디나비아 남부에서 사용되던 언어에서 파생된 게르만어군, 슬라브족이 사용하던 언어에서 파생된 슬라브어파가 널리 사용되고 있다.
슬라브어파는 유럽에서 가장 많은 원어민이 분포하는 어파로서 중앙유럽, 동유럽, 동남유럽에서 널리 사용되고 있다. 로망스어군은 남유럽, 서유럽, 동유럽에 위치한 루마니아, 몰도바에서 널리 사용되고 있고 게르만어군은 브리튼 제도(영국, 아일랜드), 북유럽에서 널리 사용된다. 그 외에 발트어파(라트비아어, 리투아니아어), 켈트어파(아일랜드어, 스코틀랜드 게일어, 웨일스어, 콘월어, 맨어, 브르타뉴어), 그리스어, 아르메니아어, 알바니아어가 존재한다.
튀르크어족(터키어, 아제르바이잔어, 타타르어, 크림 타타르어, 바시키르어, 추바시어 등)은 동유럽, 동남유럽의 일부 지역에서 널리 사용되고 있다. 우랄어족(핀란드어, 헝가리어, 에스토니아어, 우드무르트어, 마리어, 에르자어, 코미어 등)은 핀란드, 헝가리, 에스토니아, 러시아의 일부 지역에서 널리 사용되고 있고 카르트벨리어족(조지아어 등)은 조지아에서 널리 사용된다. 몰타어는 셈어파에 속하는 언어이고 바스크어는 유럽에서 사용되는 언어 중에서 드물게 고립어에 속하는 언어이다.
문화
유럽의 문화는 세계의 음악, 미술, 건축, 문학, 영화, 과학, 철학, 종교, 패션, 요리, 스포츠에서 가장 많은 영향을 준 문화로 여겨지고 있으며 다양한 의미로 해석되기도 한다.
고대 그리스, 고대 로마, 기독교, 유대교, 르네상스, 인문주의, 계몽주의에서 유래된 정치적 사고, 프랑스 혁명에서 유래된 공통된 문화적, 정신적 유산
산업화, 식민주의를 통해 다른 대륙으로 확산된 풍부하고 역동적인 문화
인권과 정치적 자유를 보장하는 법률, 존중으로 표현되는 개인의 특정 개념
서로 다른 정치적인 질서, 서로에게 새로운 생각을 심어주는 다양한 생각
유럽 이외의 민족, 국민, 국가에 대한 존중
종교
유럽에서 종교는 역사적으로 예술, 문화, 철학, 법률에 큰 영향을 주었다. 유럽에서 가장 많은 비중을 차지하는 종교는 기독교인데 유럽에 거주하는 기독교 신자의 비율은 76.2%에 달한다. 유럽의 기독교는 종파에 따라 로마 가톨릭교회, 개신교, 동방 정교회, 성공회, 루터교 등으로 나뉜다. 기독교 문화는 4세기 초반에 로마 제국에서 공인되면서부터 서양 문화에 큰 영향력을 행사했다.
유럽에서 기독교 다음으로 많은 비중을 차지하는 종교는 이슬람교로 유럽에 거주하는 이슬람교 신자의 비율은 6%에 달한다. 유럽에 거주하는 이슬람교 신자는 터키, 알바니아, 보스니아 헤르체고비나, 아제르바이잔, 러시아와 같이 발칸 반도, 동유럽에 분포하고 있다. 유럽에 분포하고 있는 소수 종교로는 유대교, 불교, 힌두교, 현대 이교 등이 있다. 유럽은 세속주의 영향이 비교적 강한 곳으로 여겨지고 있으며 불가지론, 무신론을 표방하는 사람들도 증가하고 있다.
각주
외부 링크
분류:대륙
*
| https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9C%A0%EB%9F%BD |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
248,
309,
566,
982,
1238,
1542,
2004
],
"plaintext_end_byte": [
247,
308,
565,
981,
1237,
1504,
1990,
2059
]
} | 第二次カッペル戦争はあった? | カッペル戦争 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
3
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"YES"
]
} |
カッペル戦争(、)または<b data-parsoid='{"dsr":[92,103,3,3]}'>カペル戦争</b>は16世紀前半にスイスで起きた宗教戦争である[1]。という国境の村近くで戦闘が行われたことからこの名がある。
第一次カッペル戦争(1529年)[2]
(1531年)[3]
この2つの戦争は、チューリッヒを本拠としたスイスの宗教改革者、フルドリッヒ・ツヴィングリに率いられたプロテスタント派と森林五州を中心とするカトリック派の対立によって起きた。
この対立はスイスの内戦であり、14世紀以来スイスを結束させ、神聖ローマ帝国からの事実上の独立を勝ち取ってきたの分裂になりかねなかった。1529年の第一次カッペル戦争では軍事衝突は回避されたが、1531年の第二次カッペル戦争では戦闘に至り、チューリッヒ側が敗れてツヴィングリも討ち取られた[1]。
その後結ばれたカッペルの和議によって、新旧両派の宗教対立は凍結されることになった。また、両派がそれぞれ独自に結成した同盟も解体され、スイスの政治的分裂も回避された[3][1][4]。
その後スイスではジュネーヴにジャン・カルヴァンが現れ、カルヴァン派が成長した。一方、カッペルの和議はカトリックに有利であったため、17世紀のフィルメルゲン戦争[5]の遠因になった[1][6]。
脚注
注釈
出典
参考文献
Text "和書" ignored (help); Unknown parameter |ncid= ignored (help); Check date values in: |date= (help)CS1 maint: ASIN uses ISBN (link)
Text "和書" ignored (help); Unknown parameter |origdate= ignored (|orig-year= suggested) (help); Unknown parameter |ncid= ignored (help)CS1 maint: ASIN uses ISBN (link)
Text "和書" ignored (help); Unknown parameter |ncid= ignored (help); Check date values in: |date= (help)CS1 maint: ASIN uses ISBN (link)
関連項目
フィルメルゲン戦争
(1656年)
(1712年)
外部リンク
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%AB%E3%83%83%E3%83%9A%E3%83%AB%E6%88%A6%E4%BA%89 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
418,
533,
1252,
1662,
1917,
2551,
2888,
3356,
3871,
4603,
4906,
5066,
5191,
5432,
5560
],
"plaintext_end_byte": [
417,
527,
1251,
1661,
1916,
2519,
2887,
3355,
3870,
4592,
4823,
5029,
5190,
5422,
5556,
5652
]
} | Who is the secretary general of the UN? | Secretary-General of the United Nations | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
The Secretary-General of the United Nations (UNSG or just SG) is the head of the United Nations Secretariat, one of the six principal organs of the United Nations. The Secretary-General serves as the chief administrative officer of the United Nations. The role of the United Nations Secretariat, and of the Secretary-General in particular, is laid out by ChapterXV (Articles97 to 101) of the United Nations Charter.
As of 2019, the Secretary-General is António Guterres, appointed by the General Assembly on 13 October 2016.
Role
The Secretary-General was envisioned by U.S. President Franklin D. Roosevelt as a "world moderator", but the vague definition provided by the United Nations Charter left much room for interpretation. The Secretary-General is the "chief administrative officer" of the UN (Article97) "in all meetings of the General Assembly, of the Security Council, of the Economic and Social Council and the Trusteeship Council, and shall perform other functions as are entrusted to him by these organs" (Article98). They are also responsible for making an annual report to the General Assembly. They may notify the Security Council on matters which "in their opinion may threaten the maintenance of international peace and security".
Other than these few guidelines, little else is dictated by the Charter. Interpretation of the Charter has varied between Secretaries-General, with some being much more active than others. The Secretary-General, along with the Secretariat, is given the prerogative to exhibit no allegiance to any state but to only the United Nations organization; decisions must be made without regard to the state of origin.
The Secretary-General is highly dependent upon the support of the member states of the UN. Although the Secretary-General may place any item on the provisional agenda of the Security Council, much of their mediation work takes place behind the scenes.[1]
In the early 1960s, Soviet First Secretary Nikita Khrushchev led an effort to abolish the Secretary-General position. The numerical superiority of the Western powers combined with the one state, one vote system meant that the Secretary-General would come from one of them, and would potentially be sympathetic towards the West. Khrushchev proposed to replace the Secretary-General with a three-person directorate (a "troika"): one member from the West, one from the Eastern Bloc, and one from the Non-Aligned powers. This idea failed because the neutral powers failed to back the Soviet proposal.[2][3]
Selection and term of office
The Secretary-General is appointed by the General Assembly upon the recommendation of the Security Council. As the recommendation must come from the Security Council, any of the five permanent members of the Council can veto a nomination. Most Secretaries-General are compromise candidates from middle powers and have little prior fame.
Unofficial qualifications for the job have been set by precedent in previous selections. The appointee may not be a citizen of any of the Security Council's five permanent members.[4] The General Assembly resolution 51/241 in 1997 stated that in the appointment of "the best candidate", due regard should be given to regional (continental) rotation of the appointee's national origin and to gender equality,[5]:5 although no woman has yet served as Secretary-General.
The length of the term is discretionary, but all Secretaries-General since 1971 have been appointed to five-year terms. Every Secretary-General since 1961 has been re-selected for a second term, with the exception of Boutros Boutros-Ghali, who was vetoed by the United States in the 1996 selection. There is a term limit of two full terms, established when China cast a record 16 vetoes against Kurt Waldheim's third term in the 1981 selection. No Secretary-General since 1981 has attempted to secure a third term.
The selection process is opaque and is often compared to a papal conclave.[6][7] Since 1981, the Security Council has voted in secret in a series of straw polls. The Security Council then submits the winning candidate to the General Assembly for ratification. No candidate has ever been rejected by the General Assembly. In 2016, the General Assembly and the Security Council sought nominations and conducted public debates for the first time. However, the Security Council voted in private and followed the same process as previous selections, leading the President of the General Assembly to complain that it "does not live up to the expectations of the membership and the new standard of openness and transparency".[8]
Residence
The official residence of the Secretary-General is a townhouse at 3 Sutton Place, Manhattan, in New York City, United States. The townhouse was built for Anne Morgan in 1921, and donated to the United Nations in 1972.[9]
List of Secretaries-General
Statistics
By regional group
Lifespan timeline
This is a graphical lifespan timeline of the Secretaries-General of the United Nations. They are listed in order of office.
Living former Secretaries-General
Javier Pérez de Cuéllar
(1982–1991)
(1920-01-19) 19 January 1920
Ban Ki-moon
(2007–2016)
(1944-06-13) 13 June 1944
As of September 2019, the only former Secretaries-General that are alive are Javier Pérez de Cuéllar and Ban Ki-moon. The most recent death of a former Secretary-General was that of Kofi Annan (1997–2006) on 18 August 2018.[25]
See also
Deputy Secretary-General of the United Nations
Under-Secretary-General of the United Nations
Mundialization
World government
(website on the 2006 campaigns)
– a campaign for a more democratic selection process
| https://en.wikipedia.org/wiki/Secretary-General%20of%20the%20United%20Nations |
{
"plaintext_start_byte": [
3,
853,
1711,
2664,
3478,
4220,
4943,
5566,
6167,
7444,
8474,
9887,
10876,
12001,
13574,
14876,
15971,
17624,
18858,
20434,
21884,
23584,
25102,
26342,
27557,
29226,
30120,
31369,
32383,
33573,
34110,
34989,
35676,
36131,
36527,
36732
],
"plaintext_end_byte": [
852,
1710,
2663,
3450,
4219,
4942,
5565,
6161,
7413,
8472,
9868,
10834,
12000,
13543,
14839,
15970,
17600,
18836,
20420,
21883,
23566,
25101,
26327,
27556,
29225,
30099,
31368,
32382,
33561,
34086,
34988,
35665,
36122,
36517,
36669,
36781
]
} | How old was St Eloi Craters? | Actions of St Eloi Craters | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
The Actions of St Eloi Craters were local operations carried out in the Ypres Salient of Flanders, during the First World War by the German 4th Army and the British Second Army from 27 March – 16 April 1916. Sint-Elooi (commonly called St Eloi in English) is a village about 5km (3.1mi) south of Ypres in Belgium. The British dug six galleries under no man's land and placed large explosive charges under the German defences and blew the mines at 4:15 a.m. on 27 March 1916. Troops of the 27th Division attacked and captured all but craters 4 and 5. The 46th Reserve Division counter-attacked but craters 4 and 5 were lost to the British on 30 March. British attacks continued into early April and then the Canadian Corps took over with the 2nd Canadian Division, despite the disadvantage of relieving troops in the middle of a military operation.
The Canadians inherited positions in a deplorable state, the British having attacked to press their advantage, rather than consolidated the captured ground and on the night of 5/6 April a German methodical attack (Gegenangriff) recovered the ground and captured craters. It was difficult for Canadian runners to take messages back reporting the situation and for several days the Canadian and British staffs were ignorant of which craters had been captured, the topography having been changed so much by the mine detonations. There were 17 craters, the new ones superimposed on the old, the ground around full of shell-holes and part-demolished trenches; if people raised their heads in daylight, they were sniped, which made it impossible to orientate. craters 2, 3, 4 and 5 were the biggest but fresh troops easily mistook one pair of craters for another.
The Canadians counter-attacked several times then concentrated on consolidating the front line, ready for another attempt but the constant rain, oozing mud and incessant artillery-fire exhausted troops quickly, requiring battalions to be relieved after a couple of days. As Canadian attacks dwindled, the Germans did the same but kept the area under constant bombardment. The Canadian and British staffs were still ignorant of the German capture of craters 4 and 5 due to conflicting reports from troops unable to check their position except for a reconnaissance by a Canadian Major on 10 April, who found that the Germans were in crater 4 and an improvement in the weather on 16 April that enabled the RFC to photograph the area and reveal that the Germans were in craters 2, 3, 4 and 5 and a trench round the front lips. Plans for more British attacks were cancelled and for two weeks both sides exchanged artillery-fire; after 19 April a lull began.
The mud and poor weather had imposed unprecedented misery on the infantry but it was shown that with sufficient preparation, a measure of surprise and discretion over timing, a limited objective could be captured on the Western Front. The British had attacked with tired troops and had not achieved all of the objectives and a second attempt was at the cost of quick consolidation. Against an attack on a narrow front where the defender had good observation over the area, the ground could not be held and at St Eloi, the German defenders had a full view of the British positions. It was an open question as to what width of front to attack, narrow enough to guarantee success, yet wide enough to force the Germans to disperse their artillery-fire so that captured ground could be held.
Background
Ypres district
Ypres lies at the junction of the Ypres–Comines Canal and the Ieperlee. The city is overlooked by Kemmel Hill in the south-west and from the east by low hills running south-west to north-east with Wytschaete (Wijtschate), Hill 60 to the east of Verbrandenmolen, Hooge, Polygon Wood and Passchendaele (Passendale). The high point of the ridge is at Wytschaete, 7,000yd (6,400m) from Ypres, while at Hollebeke the ridge is 4,000yd (3,700m) distant and recedes to 7,000yd (6,400m) at Polygon Wood. Wytschaete is about 150ft (46m) above the plain; on the Ypres–Menin road at Hooge, the elevation is about 100ft (30m) and 70ft (21m) at Passchendaele. The rises are slight apart from the vicinity of Zonnebeke, which has a gradient of 1:33.[1]
From Hooge and to the east, the slope is 1:60 and near Hollebeke, it is 1:75; the heights are subtle but have the character of a saucer lip around Ypres. The main ridge has spurs sloping east and one is particularly noticeable at Wytschaete, which runs 2mi (3.2km) south-east to Messines (Mesen), with a gentle slope to the east and a 1:10 decline to the west. Further south is the muddy valley of the Douve river, Ploegsteert Wood (Plugstreet to the British) and Hill 63. West of Messines Ridge is the parallel Wulverghem (Spanbroekmolen) Spur; the Oosttaverne Spur, also parallel, is to the east. The general aspect south of Ypres is of low ridges and dips, gradually flattening to the north into a featureless plain.[1]
In 1914, Ypres had 2,354 houses and 16,700 inhabitants inside medieval earth ramparts, faced with brick and a ditch on the east and south sides. Possession of the higher ground to the south and east of the city, gives ample scope for ground observation, enfilade fire and converging artillery-fire. An occupier also has the advantage of artillery deployments and the movement of reinforcements and supplies being screened from view. The ridge had woods from Wytschaete to Zonnebeke, giving good cover, some being of notable size like Polygon Wood and those later named Battle Wood, Shrewsbury Forest and Sanctuary Wood.[2]
The woods usually had undergrowth but the fields in gaps between the woods were 800–1,000yd (730–910m) wide and devoid of cover. Roads in this area were usually unpaved, except for the main ones from Ypres, with occasional villages and houses. The lowland west of the ridge was a mixture of meadow and fields, with high hedgerows dotted with trees, cut by streams and ditches emptying into the canals. The Ypres–Comines Canal is about 18ft (5.5m) wide and the Yperlee about 36ft (11m); the main road to Ypres from Poperinge to Vlamertinge is in a defile, easily observed from the ridge.[2]
1915
January 1915 was a month of rain, snow and floods, made worse for both sides by artillery-fire and sniping and the need for constant trench repairs. The British front was extended when the 27th Division and the 28th Division arrived in France and took over from the French XVI Corps. The British divisions had only 72 18-pounders between them and had to hold the front line with far more men to compensate, the French being able to defend an outpost line with 120 75 mm, 24 90 mm and six 120 mm guns. On 21 February, the Germans blew a mine in Shrewsbury Forest north of Klein Zillebeke, captured an area of 100yd ×40yd (91m ×37m) and inflicted 57 casualties. Constant underground fighting began in the Ypres Salient at Hooge, Hill 60, Railway Wood, Sanctuary Wood, St Eloi and the Bluff. The British formed specialist tunnelling companies from soldiers who had been miners and tunnellers in civilian life, which began to reach France at the end of February.[3] German troops attacked the 28th Division near St Eloi on 4 February and held the captured ground for several days. Further south, the 27th Division was attacked from 14–15 February and on 28 February, the 27th Division made a successful local attack along with Canadian troops.[4]
British tunnelling companies
There was no British army mining organisation in 1914, except for a short course for Royal Engineers but after the First Battle of Ypres in 1914, siege warfare and mining began and the British realised that the Field and Siege Companies RE were in too great a demand to provide men for mining. On 3 December, Lieutenant-General Henry Rawlinson asked for a specialist battalion of sappers and miners and on 28 December the War Office was requested to send 500 clay kickers, civilian specialists in tunnelling through clay. The British Expeditionary Force (BEF) was ordered to form Brigade Mining Sections with miners and tunnellers already in the army. In February 1915, it was decided to form eight tunnelling companies from civilians recruited in Britain and transfers from the army. Another twelve companies were formed later in 1915, one in 1916, a Canadian Tunnelling Company was formed in December 1915, two more arrived in France in March 1916 and a New Zealand and three Australian tunnelling companies arrived in May.[5]
Counter-mining activity by the Tunnelling Companies RE began at St Eloi in the spring of 1915. Much of the mining in this sector was done by the 177th Tunnelling Company and the 172nd Tunnelling Company.[6] The Ypres area has a shallow soil layer of loam or sand above waterlogged semi-liquid sand and patches of sand and clay called slurry. Beneath the second layer is a thick seam of blue clay. The early mining took place above the blue clay which put very heavy pressures of water and wet sand on the underground works. In August the digging of galleries had begun to be ready by the end of June 1916. Both sides spent 1915 mining and counter-mining, the British springing 13 mines and 29 camouflets against 20 German mines and 2 camouflets.[7] In September, Brigadier-General George Fowke the Engineer in Chief, proposed a mining offensive in the blue clay 60–90ft (18–27m) underground. Since the Germans were on the higher ground, galleries could be driven horizontally into the blue clay from shafts about 300–400ft (91–122m) back from the front line.[8] By January 1916, the 172nd Tunnelling Company had sunk shafts into the blue clay and began to dig galleries 80–120ft (24–37m) under the German front position.[9] After the Second Army offensive in the summer of 1916 was postponed the mining offensive was made even more ambitious, with a plan to mine Messines Ridge.[10]
Action of St Eloi
On 14 March 1915, the Germans attacked St Eloi after springing two mines and captured the village, trenches nearby and the Mound, a spoil heap about 30ft (9.1m) high and 0.5 acres (0.20ha) in area, on the west side of a rise, south of the village. The 80th Brigade of the 27th Division had fought hand-to-hand with the attackers but could not counter-attack, because of a lack of close reserves and German artillery barrages isolating the attack front. Just after midnight, two battalions managed to counter-attack and retook the village and the lost trenches. The Mound was not regained as the Germans had managed to consolidate and retained the advantage of observation from it. Another German attack on 17 March was a costly failure and on 14 April, after a four-day bombardment, the Germans blew another mine at 11:15 p.m. and commenced a systematic bombardment, against which the British artillery replied but no infantry attack followed.[11]
Prelude
British offensive preparations
After the German attack at the Bluff, the V Corps commander, Lieutenant-General Herbert Plumer, decided that it would be more advantageous to make a retaliatory attack at St Eloi, about 1mi (1.6km) to the west. Since an attack on 14 March 1915, the Germans had held a salient 600yd (550m) wide and 100yd (91m) deep around the Mound, against which an attack had been planned in November 1915. The salient was on a slight spur that ran down from the higher ground around Ypres, which gave a commanding view over the British lines. An attack on the Mound required mines to be sunk much deeper and work by the 172nd Tunnelling Company had begun in August 1915.[6] Three shafts were dug 50–60ft (15–18m) deep and by November, when the Germans blew a mine at the Bluff, a line of shallow galleries had been dug. Work on the deep mines continued for a possible operation in February 1916; eventually it was decided to dig six galleries from the deep shafts. After another German mine explosion at the Bluff in January, work on the shallow mines was stopped and all efforts were made to finish the deep galleries at St Eloi.[7]
German miners could be heard above the deep galleries, which showed that the galleries had been advanced under the German lines but the British deep mines, D1, D2, H1, H4 and F appeared to be safe from discovery. Work was stopped on mine I, the furthest west, which was thought to be most vulnerable to exposure and on 10 March 1916, the Germans blew a camouflet which collapsed 20ft (6.1m) of the gallery. The British blew their own camouflet on 24 March, which collapsed more of the gallery and a charge was placed 240ft (73m) along, even though the German trenches were 420ft (130m) away. F gallery was dug at 38ft (12m) and then stopped, when it ran into German defensive mines about 100ft (30m) from the German lines. Work still went on in the higher galleries and the British tunnellers entered two German galleries and demolished them. There were four central galleries, two laid from shaft D and two from shaft H. Mines 1–6 contained 1,800lb (820kg), 31,000lb (14,000kg), 15,000lb (6,800kg), 13,500,000lb (6,100,000kg) 12,000lb (5,400kg) and 600lb (270kg) of ammonal.[12] (For most of the time, the British preparations were obstructed by an efficient German counter-mining effort but the British carried away excavated earth in sacks by hand, dumped it in dips unseen and then camouflaged the dumps.)[13] From Kemmel Hill, a hollow south of St Eloi could be observed and was thought to be a German assembly area. No artillery-fire was directed on the area but a code word was arranged at which the guns were to open rapid fire.[14]
German defensive preparations
The 46th Reserve Division (Generalleutnant von Wasielewski), part of the XXIII Reserve Corps (General Hugo von Kathen) which had been in the Ypres area since late 1914, took over from the 123rd Division on 23 March, with both brigades in the line, the 92nd Brigade and the attached 18th Reserve Jäger Battalion taking over at St Eloi. The German mines in the area had become waterlogged and dilapidated but the 123rd Division engineers had been confident that a British mine attack was unlikely and air reconnaissance had revealed no obvious preparations for an attack. More artillery positions had been detected near Kruisstraat and Dickebusch Lake and huts had been built near Wulverghem and Vierstraat but this had not been seen as suspicious. During the night of 25/26 March, the III Battalion, Reserve Infantry Regiment 216 (RIR 216) was relieved by the 18th Reserve Jäger Battalion, with I Battalion, RIR 216 in close reserve. On the afternoon of 26 March a listening post overheard British troops discussing mines to be fired at St Eloi but a careful inspection by German tunnellers found no cause for alarm. As a precaution, the 18th Reserve Jäger Battalion thinned its front line to keep more troops in the support trenches and it was a quiet night.[15]
Battle
27–29 March
27th Division
The first shells passed overhead and the mines were fired at 4:15 a.m. on 27 March, it "appeared as if a long village was being lifted through flames into the air" and "there was an earth shake but no roar of explosion".[16] The detonation obliterated the Mound and the trenches rocked and heaved, burying about 300 men of Reserve Jäger Battalion 18 (RJB 18), which had partly withdrawn into the reserve line as a precaution. The British heavy artillery fired a barrage along the flanking trenches and behind the salient, varying the area periodically. Infantry advanced quickly ignoring the half-minute delay for flying débris and found that mines 2, 3, 4 and 5 had gone off under the German front and support lines, demolishing the defences. Mine 1 had exploded in no man's land on the right flank forming a crater to defend the flank mine 6 had done the same on the left flank and also blown up a German grenade throwing post. The Royal Northumberland Fusiliers advanced and lost only one man before reaching the German wire and found that the German survivors were ready to surrender.[17]
The Royal Fusiliers were hit by machine-gun fire from the left flank as they climbed the parapet, a German counter-barrage on the front line began only 40 seconds after the Northumberland Fusiliers attacked and continued nearly all day.[17] The Royal Fusiliers only reached part of a German trench south of craters 4 and 5 on the right flank and the junction with the Northumberland Fusiliers but left a gap. The Royal Fusiliers were at crater 6 and an older crater to the east, the topography of the area having changed so much, that it was hard to orientate. Consolidation was slowed by the German artillery-fire and working and carrying parties of the 1st Royal Scots Fusiliers and the 12th West Yorkshire from the 9th Brigade had many casualties. The Germans deep drainage system had gone up with the mines and the trenches began to flood as intermittent showers turned into a downpour and the troops were replaced frequently; despite their tiredness, battalions were poached from resting brigades to make up the numbers. Over the night of 27/28 March the 13th King's, 2nd Royal Scots and the 8th East Yorkshire from the 8th Brigade relieved the 1st Northumberland Fusiliers, 4th Royal Fusiliers and the 1st Royal Scots Fusiliers. On the night of 28/29 March the exhaustion of the troops led to the 2nd Suffolk and 10th Royal Welch Fusiliers relieving two more 8th Brigade battalions and a company of the 18th Canadian Battalion from the 4th Canadian Brigade relieved the 12th West Yorkshire, the last of the 9th Brigade battalions. (In the morning an apparent German counter-attack turned out to be a surrender attempt.)[18]
46th Reserve Division
Early in the morning of 27 March, German troops near St Eloi heard noises underground and then British mines exploded. The ground around the craters of mines 2, 3, 4 and 5 was lost immediately but the British failed to take craters 4 and 5. The German infantry were not able to mount an immediate counter-attack amid the confusion and the quantity of British artillery-fire. After dark, counter-attacks were made from both flanks and repulsed; Kathen suspended the attacks and ordered forward every spare man from the 46th Reserve Division and parties from the 45th Reserve Division and 123rd Division, to dig another front position, which was done under British artillery-fire. On 30 March, patrols from II Battalion, RIR 216 scouted craters 4 and 5 but counter-attacks on 31 March, by II Battalion and III Battalion against the British trenches covering craters 2 and 3 failed. The intense British artillery-fire was taken to be the preliminary of another attack and an extra battalion was sent to reinforce the 46th Reserve Division but craters 4 and 5 were captured. The advance of reserves to reinforce the defenders was stopped by British artillery fire and the confusion caused by the mine explosions.[14]
30 March – 3 April
A force from the 1st Gordon Highlanders, 12th West Yorkshire and the 3rd Division Grenade School staff was picked to capture the parts of the objective not taken during the attack on 27 March and it was discovered that the Germans held craters 4 and 5, which had been fortified by a belt of barbed wire and machine-guns. Troops from II Battalion, RIR 216 had taken over crater 5 that day and it had been connected to the main German defences by a communication trench. The British attack was called off and an attempt made to cut off the German party in the crater which failed but crater 4 was found to be empty and was occupied with a machine-gun on each flank. The Germans attacked crater 2 on 31 March but were repulsed despite the sketchy defences of the crater. Haldane inspected part of the front, finding it waist deep in water and gave orders for another attack against crater 5 and the remaining objectives on 3 April. The attack began after a hurricane bombardment from 1:30–2:00 a.m. on 3 April by the 8th King's Own in the dark and a thick fog and reached the objectives, finding the Germans unable to resist except at crater 5 and a party demanded their surrender at dawn at which 82 officers and men gave up, having been isolated and without food for three days. Haldane made another inspection to make sure of the line held and found that the crater in the place where the Mound had been was a good observatory but was protected only by a thin line of defences and it would be a race to improve them before the Germans could counter-attack.[19]
4–5 April
Before 27 March, Plumer intended that the Canadians should take over the sector as soon as the attack was complete but the Canadian Corps commander, Lieutenant-General Edwin Alderson preferred to carry out the attack or wait until the front had settled before taking over. The tiredness of the 3rd Division meant that the Canadians were sent to take over while the front was still unsettled and the 2nd Canadian Division (Major-General Richard Turner) had to relieve the 3rd Division on the night of 3/4 April before the captured ground had been consolidated and the German defences opposite had not been identified. Fifty men per company of the 6th Canadian Brigade wore the new Brodie helmet and took over from the 76th Brigade by 2:48 a.m., the British battalions being so depleted that only companies were needed to take over but the relief cost twelve hours of consolidation. The 3rd Division infantry went into reserve and the artillery stayed on until the night of 12 April, then lent its trench mortars and the 24 Lewis gun teams to the 2nd Canadian Division artillery. At noon on 4 April, the Canadian Corps took over from V Corps with the three Canadian divisions, the 1st Canadian Division having taken relieved the 50th (Northumbrian) Division on 3 April and the 3rd Canadian Division the 24th Division, the Canadian Corps holding the line from St Eloi, across the Ypres–Comines Canal to the II Corps north of Hooge.[20][lower-alpha 1]
The 27th Canadian Battalion took over in front of the craters with parties from the 31st Canadian Battalion in craters 5 and 6 and beyond crater 7 up to the canal, taking three Germans prisoner on craters 5 and 6. The mines, artillery bombardments and inclement weather had demolished parapets, cut the wire and even well built trenches had collapsed. The shallow ditches and captured trenches facing the wrong way had no drainage and few dugouts, all waterlogged and incapable of resisting shell-splinters. There were no communication trenches and the four largest craters had to be by-passed, supply parties being tied together to pull out those who got stranded in flooded shell-holes. Wounded and dead lay everywhere and the relief parties could only find posts, some connected by shallow trenches. The Canadian commander recommended digging a temporary defence line along the west lips of the craters rather than the longer line in front, on a forward facing slope, easily watched from the ridges above, when a counter-attack was expected from the direction of the Bluff. The 6th Canadian Brigade, 2nd Canadian Pioneer Battalion and large working parties from the 4th and 5th Canadian brigades began to sandbag the defences and repair the drainage but the water was thick mud and oozed back when it was thrown out. German guns bombarded the area every 30 minutes from the front and flanks, which made it impossible to consolidate the craters for 24 hours but the support and old front line were much improved. Lack of rest and inability to carry food forward, led to a decision to swap the 27th Canadian Battalion with the 29th Canadian Battalion on the night of 5/6 April.[22]
Night 5/6 April
German preparations for a set-piece attack (Gegenangriff) by the I Battalion, RIR 216 and I Battalion, RIR 214, took until 6 April.[23] At 11:00 p.m. on 5 April, an intense German bombardment began (less gas shell, because of unfavourable wind) and continued until 2:00 a.m. The bombardment resumed at 3:00 a.m., just after the Canadian work details had withdrawn. The bombardment with artillery and trench mortars lasted for thirty minutes and destroyed much of the work of consolidation, the wire being swept away and two of four Lewis guns being knocked out. The British artillery barraged the German communication trenches and avenues of advance but the German infantry managed to get through.[24] The British artillery began to barrage lines of approach and communication trenches but German infantry found ways through and broke into the centre of the Canadian position, where the defenders had been killed by the bombardment. The Germans began to roll up the remaining defences and captured craters 2, 3 and 4, where there were 28th Canadian Battalion parties of 5–6 men, there to divert German artillery-fire. The parties were overwhelmed but at crater 5 the Canadians were able to hold out for a while and the attack on crater 6 and the line beyond was repulsed by the 31st Canadian Battalion. A rocket was sent up from crater 3 (the site of the Mound) and the German artillery began a barrage around the craters and across British communication trenches, which prevented reinforcements from moving up.[22]
The Germans began to dig in, not needing to take cover, having the protection of the barrage. The British were ignorant of the situation at the front and prevented the British artillery from firing at the crater area, the barrage behind them continuing. Runners eventually got back but reported by mistake that the Canadians were still in craters 4 and 5, because the landscape had changed so much. Craters 2, 3, 4 and 5 had been lost and craters 1, 6 and 7 were still held along with the trenches linking them. In the centre, where 500yd (460m) were two companies in communication trenches and the remaining positions before Voormezeele. Bombers of the 28th and 31st Canadian battalions in craters 6 and 7 thought they were in 4 and 5. The ground was a sea of 17 craters, the new craters superimposed on the old ones, full of shell-holes and part-demolished trenches; if people raised their heads in daylight, they were sniped, which made it impossible to orientate. craters 2, 3, 4 and 5 were the biggest but the newer troops in the area easily mistook one pair of craters for another.[25][lower-alpha 2] All the ground lost on 27 March was recaptured by 6:00 a.m., dug in machine-guns defeated British counter-attacks.[23]
6–19 April
Bombers of the 18th and 29th Canadian battalions, with two companies of the 28th Canadian Battalion, counter-attacked but failed to recapture craters 2, 3, 4 and 5 and during the night of 6/7 April, the 27th and the 29th Canadian battalions were relieved by the 21st Canadian Battalion. Turner said that they could either evacuate the area to make it untenable by artillery-fire or counter-attack on a wider front and consolidate the captured ground. An attack on a broader front would reduce the density of German counter-bombardment that the Germans could achieve. Since the area was thoroughly disturbed, surprise was impossible and with the offensive on the Somme looming, there was no time for a proper set-piece attack. Under the impression that only craters 2 and 3 had been lost, Plumer ordered the 2nd Canadian Division to hold its positions and recapture the craters. On the night of 7/8 April, the 6th Canadian Brigade was relieved by the 4th Canadian Brigade, which brought the 19th and 18th Canadian battalions forward. Bombers of the 18th, 19th and 21st Canadian battalions attacked craters 2 and 3 on the nights of 8/9 and 9/10 April but were repulsed, as were German attacks on craters 6 and 7.[27]
On the next couple of nights the 21st Canadian Battalion was relieved by the 20th and the 18th Canadian Battalion by the 25th in the centre and the commander of the 5th Canadian Brigade took over. More reliefs took place with the 22nd and 26th Canadian battalions replacing the 20th and 19th Canadian battalions. On 12 April, Plumer and Turner decided to concentrate on improving the front line; the frequent battalion reliefs were necessary due to fatigue and lack of sleep under constant bombardment, with no cover amidst mud and waterlogged shell holes. The Germans made occasional bomb attacks, intermittently bombarded the British lines during the day and fired Shrapnel shell bombardments at night, to catch working parties. During the night of 14/15 April, the 24th Canadian Battalion relieved the 25th and an officer crawled round the craters, reporting that the four along the old German front line were occupied. On 16 April, the weather improved enough for air reconnaissance by the RFC and photographs showed that the Germans had dug a trench to the west of the craters. Plans for more attacks were cancelled and on the night of 17/18 April, the 5th Canadian Brigade was relieved by the 6th Canadian Brigade. For the next two weeks, both sides exchanged artillery-fire and the British front line, support trenches and communication trenches were demolished; the new trench covering the Germans in craters 2, 3, 4 and 5 was not as badly damaged, because the British heavy artillery was subject to ammunition rationing. On 19 April, the Germans took craters 6 and 7 but patrols found that they were left unoccupied and an attack on crater 1 was defeated.[27]
A new artillery scheme had been devised by the II Wing Royal Flying Corps (RFC) and the Second Army in February 1916. When the message General Artillery Action was received, RFC squadrons were to stop routine operations and commence artillery co-operation and reconnaissance of corps and army areas, until the signal Situation Normal was received. The first operation of the scheme occurred on 12 February and from 27–29 March General Artillery Action was in force for 1 Squadron and 6 Squadron, whose crews conducted many artillery-observation sorties for counter-battery fire and at 9:00 a.m., on 27 March, aircraft of 5 Squadron photographed the new craters. Despite the winter weather, 6 Squadron managed to conduct counter-battery sorties until 6 April and for the rest of the fighting at the craters, the RFC squadrons mostly flew artillery-observation sorties.[28]
Aftermath
Analysis
The mud and poor weather had imposed unprecedented misery on the infantry and after 19 April, a lull began and both sides were content to let the area quieten. With sufficient preparation, a measure of surprise and discretion over timing, a limited objective could be captured on the Western front. The British had attacked with a tired and depleted division and had not achieved all of the objectives, making a second attempt necessary, at the cost of foregoing a quick, thorough consolidation. Against an attack on a narrow front where the defender had good observation over the area, the ground could not be held and at St Eloi, the German defenders had a full view of the British positions. It was an open question as to the width of front to attack, narrow enough to guarantee success, yet wide enough to force the Germans to disperse their artillery-fire so that captured ground could be held. The fighting at St Eloi was one of nine sudden attacks for local gains made by the Germans or the British between the appointment of Sir Douglas Haig as commander in chief of the BEF and the beginning of the Battle of the Somme. After the Second Battle of Ypres (22 April – 25 May 1915) and the Battle of Loos (25 September – 13 October). [30]
The BEF was at a tactical disadvantage against the German army, on lower, boggy ground, easily observed from German positions. When the BEF took over more of the Western Front from the French, it was to be held lightly with outposts, while a better line was surveyed further back. The survey revealed that the French gains of 1915 would have to be abandoned, a proposal that the French rejected out of hand. For political reasons, giving up ground around Ypres in Belgium was also unacceptable and to reach better positions, only an advance could be contemplated. Since the French and British anticipated early advances in 1916, there seemed little point in improving defences, at a time when the Germans were building more elaborate fortifications, except at Verdun. Rather than continue the informal truces that had developed between French and German trench garrisons, the British kept an active front and five of the German local attacks in the period were retaliation for three British set-piece attacks.[31]
In early 1916, the Germans had an advantage in trench warfare equipment, being equipped with more and better hand grenades, rifle grenades and trench mortars. It was easier for the Germans to transfer troops, artillery and ammunition along the Western Front than the Franco-British, who had incompatible weapons and ammunition and a substantial cadre of German pre-war trained officers, NCOs and soldiers remained. The British wartime volunteers gained experience in minor tactics but success usually came from machine-guns and the accuracy and quantity of artillery support, not individual skill and bravery; in the air the RFC overcame the Fokker Scourge and underground, the BEF tunnellers overtook the Germans in technology and ambition. When the Bluff was captured, the British retook it; Mount Sorrel and Tor Top were retaken by the Canadians and British successes at St Eloi and Vimy Ridge were short-lived. Constant local fighting was costly but it enabled the mass of inexperienced British troops to gain experience, yet had the front been less densely occupied, more troops could have had more training; the wisdom of each policy was debated at the time and since.[32]
Casualties
On 27 March, the 9th Brigade lost 117 men killed, 607 wounded and 126 missing, taking 201 prisoners from RJB 18.[33] In the 2nd Canadian Division to 16 April, there were 1,373 casualties, 617 of them from the 6th Canadian Brigade. From 27–29 March, the 46th Reserve Division casualties were 1,122; about 300 men of the 547 reported missing believed to have been buried in the mine blasts. The 46th Reserve Division casualties in the 6 April attack were 66 killed, 299 wounded and 118 missing, mostly buried.[34]
Subsequent operations
An elaborate trench network was dug around the St Eloi craters by the Germans, with a front line west of the craters and a reserve line to the east; the 46th Reserve Division held the new line until it was moved south to the Somme in August.[23] In March 1916, 172nd Tunnelling Company handed its work at St Eloi over to the 1st Canadian Tunnelling Company and mining operations at St Eloi continued.[35][6] The largest mine at St Eloi was begun by the Canadian tunnellers on 16 August 1915, with a deep shaft named Queen Victoria, dug near Bus House Cemetery behind a farm-house called Bus House by the British troops (). From there, the gallery was extended to the area of the mine chamber and the chamber was set 42 metres (138ft) below ground, at the end of a gallery 408 metres (1,339ft) long and charged with 43,400 kilograms (95,600lb) of ammonal by 11 June 1916.[6][36]
For the Battle of Messines in 1917, the British began a mining offensive against the German lines to the south of Ypres. Twenty-six deep mines were dug by Tunnelling companies RE, most of which were detonated simultaneously on 7 June 1917, creating 19 large craters. The joint explosion of the mines in the Battle of Messines ranks among the largest non-nuclear explosions ever. When the large St Eloi deep mine was fired by the 1st Canadian Tunnelling Company on 7 June 1917, it destroyed craters D2 and D1 from 1916 but the double crater H4 and H1 can still be seen[37] (. The detonation was followed up by the 41st Division, which captured the German lines at St Eloi.[38]
Memorials
On a small square in the centre of Saint-Eloi stands the 'Monument to the St Eloi Tunnellers' which was unveiled on 11 November 2001. The brick plinth bears transparent plaques with details of the mining activities by the 172nd Tunnelling Company and an extract from the poem Trenches: St Eloi by the war poet T. E. Hulme (1883–1917). There is a flagpole with the British flag next to it, and in 2003, a field gun was added to the memorial.[39]
Gallery
Royal Garrison Artillery gunners outside a shelter at St Eloi, 11 August 1917
British officers in a captured German armoured observation post on a ruined house in St Eloi, 11 August 1917
St. Eloi, 11 August 1917. A shell is bursting in the background
Sappers at Work: A Canadian Tunnelling Company, Hill 60, St Eloi by David Bomberg
The Winnipeg Cenotaph, listing St Eloi 3rd from top
See also
Battle of Messines (1917)
Mines in the Battle of Messines (1917)
List of Canadian battles during the First World War
St. Eloi Mountain, Canada
Notes
Footnotes
Further reading
Books
Websites
Cite uses deprecated parameter |dead-url= (help)
| https://en.wikipedia.org/wiki/Actions%20of%20St%20Eloi%20Craters |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1959,
3140,
4150,
5368,
5898,
9002,
9054
],
"plaintext_end_byte": [
1943,
3124,
4149,
5352,
5884,
8961,
9053,
9186
]
} | من إكتشف مرض إلتهاب المفصل التنكسي ؟ | متلازمة ليغ -كالفيه- بيرثيز | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
متلازمة ليغ كالفيه بيرثيز() ( ويعرف أيضا ب<i data-parsoid='{"dsr":[558,602,2,2]}'>الداء العظمي الغضروفي في مشاشة رأس الفخذ ).وهو شكل من أشكال التهاب العظم و الغضروف في الورك المشترك عند الأطفال تترافق مع خسارة مؤقتة في التروية الدموية لجزء من مفصل الورك. وبدون تدفق ما يكفي من الدم، فقد تحدث عملية يصبح فيها العظم غير مستقر، وقد ينكسر بسهولة ويشفى بشكل سيء.تتسم متلازمة ليغ كالفيه بيرثيز في البداية بنخر مشاشي أو تنكس أوتكلس معاد، و عادة يصيب الأطفال ولكن لا يعرف سببه، ويسمى بالتهاب الزليل العابر. يتميز مجهول السبب اوعائية تنخر العظم من رأس الفخذ مما يؤدي إلى انقطاع إمدادات الدم إلى رأس عظم الفخذ بالقرب من مفصل الورك . وعادة ما يتم اكتشاف المرض في الأطفال الصغار، وأنه يمكن أن يؤدي إلى هشاشة العظام عند الكبار. الآثار المترتبة على حالة يمكن أن تستمر في بعض الأحيان إلى مرحلة البلوغ. ومن أسماء المرض أيضاهي: مرض بيرتيس، مرض ليغ بيرثيز، أو ليغ كالفيه بيرثيز (LCPD).ثلاثة أطباء تحدثوا عن هذا المرض ووصفوه وهم:جراح العظام الأمريكي لارثر ليغ (1874-1939) وجراح العظام الفرنسي جاك كالفه(1875-1954)وجراح العظام الألماني جورج بيرتيس ( 1869 -1927)[1][2][3][4].ولكن أول من وصف هذا المرض هو الجراح الأسترالي كارل مايد(1853- 1903).
الأسباب
ليغ يعتقد ان سبب الاصابة بالمرض هو ضعف وصول الدم إلى كردوس الفخذ، أما كالف يعتقد بأن السبب هو مرض الكساح، وبيرتيس يستنتج وجود عدوى ربما تسبب التهاب المفاصل التنكسية تؤدي إلى نظام الإجراءات الجزائية للمرض. ولكن حاليا،البحوث اثبتت أن عدد عوامل قد تؤدي للاصابة بهذا المرض و منها الوراثة، والصدمات النفسية، والغدد الصماء، التهابات، نظام غذائي ، واختلال ديناميكا الدم في الدورة الدموية.[5] عوامل الخطر لا تقتصر على إعاقة النمو غير المتناسبة فقط ، وانخفاض الوزن عند الولادة، وتأخر نضج الهيكل العظمي، وقصر القامة، التغيرات الهرمونية الجهازية .[6] على الرغم من أن لا أحد قد حدد سبب اكيد لمتلازمة ليغ كالفيه بيرثيز و هو انخفاض في تدفق الدم إلى المفصل.
الاعراض
يصيب داء ليغ – كالفيه – بيرتيز عادة مفصل ورك واحد، إلا أنه يحدث أحيانا يصيب كلا الوركين. على الرغم من أن داء ليغ – كالفيه – بيرتيز يمكن أن يصيب الأطفال في أي عمرٍ تقريبا، إلا أنه أكثر شيوعا عند الذكور الذين تتراوح أعمارهم بين الرابعة والثامنة من العمر.إن الأطفال الذين يصابون بداء ليغ – كالفيه – بيرتيز عندما يكونون في عمرٍ صغير جدا غالبا ما تكون النتائج التي يحصلون عليها هي الأفضل. فكلما كان الطفل أصغر عندما يصاب، كلما كان هنالك وقت أكبر لإعادة تشكيل عظم الورك المصاب. وتكون نتائج معظم الأطفال المصابين بمرض ليغ – كالفيه – بيرتيز جيدة على المدى الطويل.
أعراض متلازمة ليغ كالفيه بيرثيز, تشبه تلك التي تظهر في التهاب العظم و الغضروف المشوه اليفعي إلا أن الألم يؤثر على جهة واحدة فقط، وتشمل الأعراض الشائعة الورك، الركبة، أو ألم في الفخذ، والتي اذا تفاقمت في الورك / قد تؤثر بشكل كبير على حركة الساق. الألم يكون بين معتدل إلى حاد، وفي بعض الأحيان قد يجعل المريض غير قادر على الوقوف. هناك انخفاض في مدى الحركة في مفصل الورك وألام مرافقة مع المشي . قد يكون هناك ضمور في عضلات الفخذ بسبب الاهمال في تمرينها أو بسبب عدم المساواة في طول الساقين. في بعض الحالات، يمكن لبعض النشاط الرياضي يسبب تهيج شديد أو التهاب في المنطقة المتضررة بما في ذلك الوقوف والمشي والجري، والركوع. في الحالات العارضة قد يحدث تنخر حاد في العظم الفخذي .[7]
التشخيص
التشخيص يتم عن طريق الأشعة السينية حيث تؤخذ للورك . فحص العظام أو التصوير بالرنين المغناطيسي, قد تكون مفيدة في جعل التشخيص في الحالات التي تكون فيها الأشعة السينية غير حاسمة. و يعتمد التشخيص الإيجابي على المناطق غير مكتملة من الأوعية الدموية إلى الكردوس العام للفخذ (رأس الفخذ النامي).
العلاج
الهدف من العلاج هو تجنب التهاب المفاصل التنكسية الشديد. وتقيم العظام في وقت مبكر أمر بالغ الأهمية. فالأطفال الأصغر لديهم أفضل الفرص للشفاء التام من الأطفال الأكبر سنا.[8]
العلاج وقد يتركز تقليديا على إزالة الضغط من الورك المشترك .أستعمال اجهزة السير والاجهزة الطبية لتقويم العظام. ويركز العلاج الحديثة على إزالة الضغط من مفصل إلى زيادة تدفق الدم، وبالتنسيق مع العلاج الطبيعي. يتم التقليل من الضغط على الورك من خلال استخدام العكازات أو قصب ، وتجنب الرياضة القائمة على المنافسة والاجهاد. ولكن السباحة ينصح بها بشدة،[9] كما أنها تتيح ممارسة عضلات الفخذ مع مجموعة كاملة من الحركة مع تقليل الإجهاد إلى أدنى حد ممكن. ركوب الدراجات هو خيار جيد آخر لأنها تحافظ أيضا الإجهاد إلى أدنى حد ممكن. العلاج الطبيعي عموما ينطوي على سلسلة من التمارين يوميا، مع عقد اجتماعات أسبوعية مع أخصائي العلاج الطبيعي لرصد التقدم المحرز. تركز هذه التمارين على تحسين والحفاظ على مجموعة كاملة من الحركة من عظم الفخذ داخل تجويف الورك. اداء هذه التمارين أثناء عملية الشفاء هو ضروري لضمان أن عظم الفخذ وتجويف الورك يحتوي على واجهة سلسة تماما. وهذا يقليل من الآثار الطويلة الأجل لهذا المرض. .[10]
مرض بيرتيس ومنظم ذاتيا، ولكن إذا ترك رئيس عظم الفخذ مشوهة ،يمكن أن تكون هناك مشكلة على المدى الطويل. ويهدف العلاج إلى تقليل الضرر في حين أن المرض مجراه الطبيعي، وليس في 'علاج' المرض. فمن المستحسن عدم استخدام المنشطات أو الكحول حيث أن هذه الأكسجين في تقليل الدم الذي هو مطلوب في المفصل. كما يعانون من العمر، مشاكل في الركبة والظهر يمكن أن تنشأ الثانوية لموقف غير طبيعي وخطوة المعتمدة لحماية المفصل المصاب. ويرتبط أيضا حالة لالتهاب المفاصل في الورك، وإن كان هذا لا يبدو أن يكون نتيجة حتمية. استبدال مفصل الورك شائعة نسبيا بوصفها الورك تضررت بالفعل يعاني ارتداء الروتينية، وهذا يختلف حسب الفرد، ولكن عموما كان مطلوبا أي وقت بعد سن 50 سنة
المراجع
وصلات خارجية
The National Osteonecrosis Foundation
Radiology
تصنيف:أمراض نادرة
تصنيف:اضطرابات هيكلية
تصنيف:متلازمات تؤثر على العظم
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A9%20%D9%84%D9%8A%D8%BA%20-%D9%83%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D9%87-%20%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D8%AB%D9%8A%D8%B2 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
276,
587,
994,
1206,
1681,
1763,
2043,
2237,
2537,
2715
],
"plaintext_end_byte": [
266,
586,
993,
1205,
1680,
1762,
2022,
2236,
2506,
2684,
2780
]
} | Milloin Airbus on perustettu? | Airbus | finnish | {
"passage_answer_candidate_index": [
2
],
"minimal_answers_start_byte": [
614
],
"minimal_answers_end_byte": [
618
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Airbus S.A.S. (aikaisemmin Airbus Industrie) on eurooppalainen yhtiö, joka valmistaa matkustajalentokoneita. Yhtiön pääjohtajana on toiminut 9. lokakuuta 2006 alkaen ranskalainen Louis Gallois, joka on myös Airbusin omistajayhtiön EADS:n toinen pääjohtaja.
Historia
Syyskuussa 1967 Ranska, Saksa ja Englanti solmivat yhteistyösopimuksen (Memorandum of Understanding, MoU) 300-paikkaisen lentokoneen kehittämisen aloittamisesta. Koneen nimeksi tuli aikanaan Airbus A300. Tämä oli Concorden jälkeen toinen yritys monikansallisen eurooppalaisen siviilikoneen rakentamisessa.
Airbus perustettiin vuonna 1970 Ranskan lain määrittelemänä Groupement d'Intérêt Economique- eli GIE-yhteenliittymänä. Perustajat olivat ranskalainen Aérospatiale ja saksalainen Deutsche Aerospace. Englantilainen Hawker Siddeley ja hollantilainen Fokker osallistuivat siihen pian. Espanjalaisesta CASAsta (Construcciones Aeronauticas SA) tuli yhteenliittymän täysivaltainen osapuoli vuonna 1971.
Yhtymän päämaja oli aluksi Pariisissa, mutta se muutti vuonna 1974 Toulouseen, Etelä-Ranskaan. British Aerospacesta tuli yhtiön täysjäsen vasta 1979, kun se oli ottanut haltuunsa Hawker Siddeley -yhtiön.
Vuonna 2001 Airbus muuttui osakeyhtiöksi, Airbus S.A.S. (Société par Actions Simplifiée). Sen omistajat ovat EADS (80 %) ja BAE Systems (20 %). EADS (European Aeronautic Defence and Space Company) syntyi vuonna 2000 ranskalaisen Aérospatiale-Matra SA:n, saksalaisen DaimlerChrysler Aerospacen eli DASA:n ja espanjalaisen CASAn yhdistyessä. BAE Systems syntyi puolestaan vuonna 1999 brittiläisten British Aerospacen (BAe) ja Marconi Electronic Systemsin yhdistyessä.
Suomalainen Patria Aviation on suunnitellut ja valmistaa Airbus A380:n spoilerit.
Airbus-yhtiöllä on Suomessa kaksi toimivaa yhtiötä: Airbus Defence and Space Oy ja Airbus DS Oy. Airbus on aiemmalla liikenimellään (Cassidian/EADS) toteuttanut mm. Suomen viranomaisverkon (Virve-verkko) sekä päätelaitteet Virve-verkon käyttäjille.
Nykyaikainen Airbus
Yhtiö on tuonut markkinoille A380-koneen, joka on maailman suurin matkustajakone. Siitä on käytetty myös nimitystä superjumbo, koska se on suurempi kuin jumbojetiksi kutsuttu Boeing 747.
Airbusin kehitys on saanut aikaan sen, että Yhdysvallat on uhannut viedä koneiden kehitykseen annettavan niin kutsutun ”launch aid” -tuen (joka on Euroopassa pääosin lainaa) laillisuuden WTO:n punnittavaksi. Myös Euroopan Unioni on harkinnut tuen uudistamista.
Airbusin lentokonemallisto
Airbus tarjoaa kaikista tuotannossa olevista matkustajakonemalleistaan myös liikelentokoneversioita, Airbus Corporate Jets (ACJ), esim. ACJ318.[2]
Lähteet
Aiheesta muualla
Luokka:Lentokonevalmistajat
Luokka:Seulonnan keskeiset artikkelit
| https://fi.wikipedia.org/wiki/Airbus |
{
"plaintext_start_byte": [
76,
1390,
1526
],
"plaintext_end_byte": [
1232,
1502,
1805
]
} | శ్రీకాకుళం జిల్లా ఆంధ్రప్రదేశ్ లో ఎన్నో అతిపెద్ద జిల్లా? | ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు | telugu | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాల పటము
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్ర్రం</b>లో 13 జిల్లాలు ఉన్నాయి. అనంతపురం జిల్లా అతి పెద్దది మరియు శ్రీకాకుళం జిల్లా అతిచిన్న జిల్లా. జిల్లాలను సాధారణముగా కోస్తాంధ్ర, రాయలసీమ ప్రాంతాలుగా విభజిస్తారు. కోస్తాంధ్రలో తూర్పు గోదావరి, పశ్చిమ గోదావరి, కృష్ణా, గుంటూరు, ప్రకాశం, శ్రీ పొట్టి శ్రీ రాములు నెల్లూరు, శ్రీకాకుళం, విజయనగరం, మరియు విశాఖపట్నంతో మొత్తం 9 జిల్లాలున్నాయి. రాయలసీమలో కర్నూలు, చిత్తూరు, వైఎస్ఆర్ కడప మరియు అనంతపురంతో 4 జిల్లాలున్నాయి.
జిల్లాల వివరాలు
జిల్లాల నైసర్గిక స్వరూపం
ఇవి కూడా చూడండి
తెలంగాణ
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రెవిన్యూ డివిజన్లు
మూలాలు
జిల్లాలు
వర్గం:జాబితాలు
వర్గం:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ సంబంధిత జాబితాలు
వర్గం:భారతదేశం సంబంధిత జాబితాలు జిల్లాలు | https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0%20%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B1%8D%20%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
632,
893,
1354,
1678,
1969,
2294,
2793,
3097,
3450,
3786,
4479,
4691,
4860,
5220,
5670,
6317,
7016,
7323,
7782,
8115,
8205,
8596,
8702,
8885,
9336,
9614,
9931,
10123,
10539,
10864,
10913,
11384,
11439,
11612,
11789,
12378,
12582,
12924,
13214,
13787,
13977,
14234,
14514,
14760,
15051,
15133,
15618,
15862,
16096,
16299,
16424,
16661,
16899,
17055,
17319,
17645,
17930,
18342,
18746,
18912,
19212,
19625,
19801,
20106,
20573,
20963,
21432,
21678,
22143
],
"plaintext_end_byte": [
610,
892,
1353,
1662,
1968,
2266,
2792,
3096,
3449,
3751,
4478,
4690,
4813,
5219,
5630,
6316,
7003,
7322,
7781,
8101,
8198,
8581,
8694,
8865,
9312,
9613,
9930,
10104,
10519,
10846,
10912,
11383,
11438,
11611,
11788,
12377,
12564,
12923,
13213,
13786,
13976,
14233,
14513,
14759,
15026,
15119,
15617,
15846,
16095,
16298,
16423,
16660,
16871,
17054,
17318,
17644,
17929,
18329,
18745,
18911,
19177,
19590,
19800,
20080,
20554,
20962,
21431,
21664,
22131,
22173
]
} | Bagaimana sistem penilaian pertandingan Judo? | Judo | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Judo (bahasa Jepang: 柔道 ) adalah seni bela diri, olahraga, dan filosofi yang berakar dari Jepang. Judo dikembangkan dari seni bela diri kuno Jepang yang disebut Jujutsu. Jujutsu yang merupakan seni bertahan dan menyerang menggunakan tangan kosong maupun senjata pendek, dikembangkan menjadi Judo oleh Kano Jigoro (嘉納治五郎) pada 1882. Olahraga ini menjadi model dari seni bela diri Jepang, gendai budo, dikembangkan dari sekolah (koryu) tua. Pemain judo disebut judoka atau pejudo. Judo sekarang merupakan sebuah cabang bela diri yang populer, bahkan telah menjadi cabang olahraga resmi Olimpiade.
Sejarah
Sebelum Judo
Pegulat sumo zaman dahulu kala menjatuhkan lawannya tanpa senjata. Hal ini menginspirasikan teknik-teknik bela diri jujutsu. Sumo pada awalnya hanya dinikmati kaum aristokrat sebagai ritual atau upacara keagamaan pada zaman Heian (abad ke-8 hingga abad ke-12).
Pada perkembangannya, Jepang memasuki masa-masa perang di mana kaum aristokrat digeser kedudukannya oleh kaum militer. Demikian pula olahraga yang sebelumnya hanya dijadikan hiburan, oleh kaum militer dijadikan untuk latihan para tentara. Pada masa inilah teknik jujutsu dikembangkan di medan pertempuran. Para prajurit bertempur tanpa senjata atau dengan senjata pendek. Teknik menjatuhkan lawan atau melumpuhkan lawan inilah yang dikenal dengan nama jujutsu.
Pada zaman Edo (abad ke-17 hingga abad ke-19) di mana keadaan Jepang relatif aman, jujutsu dikembangkan menjadi seni bela diri untuk melatih tubuh bagi masyarakat kelas kesatria. Gaya-gaya jujutsu yang berbeda-beda mulai muncul, antara lain Takenouchi, Susumihozan, Araki, Sekiguchi, Kito, dan Tenjinshin'yo.
Awal mula Judo
Jigoro Kano menambahkan gayanya sendiri pada banyak cabang jujutsu yang ia pelajari pada masa itu (termasuk Tenjinshiyo dan Kito). Pada tahun 1882 ia mendirikan sebuah dojo di Tokyo yang ia sebut Kodokan Judo. Dojo pertama ini didirikan di kuil Eisho ji, dengan jumlah murid sembilan orang.
Tujuan utama jujutsu adalah penguasaan teknik menyerang dan bertahan. Kano mengadaptasi tujuan ini, tetapi lebih mengutamakan sistem pengajaran dan pembelajaran. Ia mengembangkan tiga target spesifik untuk judo: latihan fisik, pengembangan mental / roh, dan kompetisi di pertandingan-pertandingan.
Perbedaan Judo dan Jujutsu
Terjemahan harafiah dari kata 'judo' adalah 'cara yang halus'. 'Cara' atau 'jalan' yang dimaksud disini memiliki arti konotasi secara etika dan filosofis. Kano mengungkapkan konsep filosofinya dengan dua frasa, "Seiryoku Zen'yo" (penggunaan energi secara efisien) dan "Jita Kyoei" (keuntungan bagi diri sendiri dan orang lain). Meskipun disebut halus, namun sebenarnya judo merupakan kombinasi dari teknik-teknik keras dan lembut, maka dari itu judo dapat pula diartikan sebagai 'cara yang lentur'.
Jujutsu, pada sisi yang lain, memiliki terjemahan harafiah 'kemampuan yang halus'. Latihan jujutsu dipusatkan pada cara-cara (Kata) tertentu dan formal, sedangkan judo menekankan pada latihan bebas teknik tertentu dalam perkelahian bebas (randori). Hal ini membuat pelatihan judo berjalan lebih dinamis.
Para kontestan jujutsu menggunakan seragam yang relatif berat (hakama). Para praktisi awal judo menggunakan semacam celana pendek, namun tidak lama kemudian mereka lebih memilih menggunakan busana Barat yang dinilai lebih memiliki keunggulan fungsi dan mengijinkan pergerakan yang lebih bebas. Seragam modern judo (judogi) dikembangkan pada tahun 1907.
Teknik-teknik jujutsu, selain teknik dasar seperti melempar dan menahan, menggunakan pukulan, tendangan, bahkan menggunakan senjata pendek. Pada sisi lain, judo menghindari tendangan dan pukulan-pukulan yang berbahaya, dan lebih dipusatkan pada teknik membanting yang terorganisir dan teknik bertahan.
Penggunaan akhiran -do dan -jutsu
Banyak cabang beladiri Jepang yang mempunyai awalan yang sama namun memiliki dua akhiran '-do' dan '-jutsu'. Bujutsu dan budo serta Kenjutsu dan kendo adalah beberapa contohnya. Perbedaan dasar dari kedua akhiran ini adalah '-do' berarti 'jalan' dan '-jutsu' yang artinya 'jurus' atau 'ilmu'. Selain itu dalam bela diri berakhiran '-do' biasanya lebih banyak peraturan yang tidak memungkinkan seseorang untuk terluka akibat serangan yang fatal, namun tidak demikian halnya dengan bela diri yang berakhiran dengan kata '-jutsu', misalnya di dalam kendo, hanya bagian tangan, perut, kaki, dan bagian bawah dagu yang boleh diserang, sedangkan kenjutsu membolehkan serangan ke semua bagian tubuh.
Secara umum, budo ('bu-' artinya prajurit) adalah pengembangan dari bujutsu yang telah disesuaikan dengan zaman sekarang (untuk olahraga, bukan berkelahi). Beberapa contoh bujutsu yang dikembangkan menjadi budo:
Jujutsu -> Judo
Kenjutsu -> Kendo
Aiki-Jujutsu -> Aikido
Karate jutsu -> Karate Do
Battoujutsu/Iaijutsu -> Battoudo/Iaido.
Judo sebagai cabang olahraga
Judoka perempuan
Kaum perempuan pertama kali diterima sebagai judoka pada tahun 1893, walaupun pada saat itu kaum olahragawati dianggap sebelah mata di dalam struktur masyarakat Jepang. Meskipun demikian, kemajuan yang dramatis ini hanya berlangsung sebentar, karena pada hakikatnya mereka masih dijauhkan dari pertandingan-pertandingan resmi, dengan alasan keselamatan fisik.
Setelah Perang Dunia II, judo bagi laki-laki dan perempuan diperkenalkan keluar Jepang. Persatuan Judo Eropa dibentuk pada tahun 1948, diikuti dengan pembentukan Federasi Internasional Judo pada tahun 1951. Judo menjadi salah satu cabang olahraga resmi Olimpiade pada Olimpiade Tokyo 1964 di Tokyo, Jepang. Judoka perempuan pertama kali berlaga di Olimpiade pada Olimpiade Barcelona 1982 di Barcelona, Spanyol.
Tingkatan Judo dan warna ikat pinggang
Dimulai dari kelas pemula (shoshinsha) seorang judoka mulai menggunakan ikat pinggang dan disebut berada di tingkatan kyu kelima. Dari sana, seorang judoka naik tingkat menjadi kyu keempat, ketiga, kedua, dan akhirnya kyu pertama. Setelah itu sistem penomoran dibalik menjadi dan pertama (shodan), kedua, dan seterusnya hingga dan kesepuluh, yang merupakan tingkatan tertinggi di judo. Meskipun demikian, sang pendiri, Kano Jigoro, mengatakan bahwa tingkatan judo tidak dibatasi hingga dan kesepuluh, dan hingga saat ini karena hanya ada 15 orang yang pernah sampai ke tingkat dan kesepuluh, maka tidak ada yang pernah melampaui tingkat tersebut.
Warna ikat pinggang menunjukkan tingkatan kyu ataupun dan. Pemula, kyu kelima dan keempat menggunakan warna putih; kyu ketiga, kedua, dan pertama menggunakan warna cokelat; warna hitam dipakai oleh judoka yang sudah mencapai tahapan dan, mulai dari shodan, atau dan pertama, hingga dan kelima. Judoka dengan tingkatan dan keenam hingga dan kesembilan menggunakan ikat pinggang kotak-kotak bewarna merah dan putih, walaupun kadang-kadang juga menggunakan warna hitam. Tingkatan teratas, dan kesepuluh, menggunakan ikat-pinggang merah-putih atau merah. Judoka perempuan yang telah mencapai tahap dan ke atas memiliki garis putih yang memanjang di bagian tengah ikat pinggang hitam mereka.
Lantai Judo
Pertandingan judo diselenggarakan di atas karpet atau matras (tatami) berbentuk segi empat (belah ketupat) dengan sisi 14,55 meter atau sepanjang 8 tatami yang dijajarkan. Selain dialasi matras, kebanyakan dojo judo sekarang menggunakan pegas di bawah lantai palsu, untuk menahan benturan akibat bantingan.
Di awal pertandingan, kedua judoka berdiri di tengah-tengah tepat di belakang garis sejajar dengan diawasi oleh juri. Sebelum dimulai, kedua judoka tersebut menunduk memberi hormat satu sama lain dari belakang garis. Di sudut atas dan bawah belah ketupat duduk dua orang hakim, dan di belakang masing-masing judoka, di luar arena yang dibatasi matras, duduk judoka-judoka dari regu yang sama, dan duduk pula seorang pencatat waktu dan seorang pencatat nilai.
Pertandingan diselenggarakan di dalam arena di dalam matras yang dibatasi oleh (dan termasuk di dalamnya) garis merah (jonai). Luas arena tersebut adalah 9,1 meter persegi dan terdiri dari 50 tatami. Waza atau teknik judo yang dipakai di arena di luar garis merah (jogai) tersebut dianggap tidak sah dan tidak dihitung.
Seragam Judo
Seragam (gi) longgar yang dikenakan seorang judoka (judogi) harus sesuai ukurannya.
Jaket
Bagian bawah jaket menutupi pantat ketika ikat pinggang dikenakan. Antara ujung lengan dengan pergelangan tangan selisih 5–8cm. Lengan baju panjangnya sedikit lebihnya dari dua pertiga panjang lengan. Karena jaket ini dirancang untuk menahan benturan tubuh akibat dibanting ke lantai, maka bahannya umumnya lebih tebal dari seragam karate (karategi) atau bela diri yang lain
Ikat pinggang
Ikat pinggang harus cukup panjang sehingga menyisakan 20–30cm menjuntai pada masing-masing sisi.
Celana
Celana yang dipakai sedikit longgar. Antara ujung celana dengan pergelangan kaki selisih 5–8cm. Celana panjangnya sedikit lebihnya dari dua pertiga panjang kaki.
Mengenakan seragam
Celana dikenakan dan tali celana dikencangkan. Jaket kemudian dikenakan dengan sisi kiri di atas sisi kanan. Kenakan ikat pinggang dengan cara meletakkan tengah-tengah sabuk di depan perut, kemudian kedua ujung sabuk diputar melingkar di belakang pinggang kembali ke depan; pegang kedua ujung sabuk, lalu talikan dengan kedua ujung berakhir secara horisontal. Talikan dengan kencang sehingga tidak lepas pada saat pertandingan.
Peraturan pertandingan
Pertandingan judo diadakan antara perorangan dan juga beregu. Beberapa kompetisi membagi pertandingan menjadi 8 kategori, berdasarkan berat tubuh. Kompetisi lain membagi pertandingan berdasarkan tingkatan dan, umur, dan lain-lain. Ada juga yang tidak mengenal pembagian apapun.
Satu pertandingan judo berlangsung selama 3-20 menit. Pemenang ditentukan dengan jalan judoka pertama yang meraih satu angka, baik dengan bantingan maupun kuncian. Jika setelah waktu yang ditentukan tidak ada pemain yang memperoleh satu angka, pemain dengan nilai lebih tinggi menang atau pertandingan berakhir seri.
Judo, sebagaimana olahraga lain dari Jepang, diselenggarakan dengan penuh tata krama. Kedua judoka membungkuk memberi hormat satu sama lain pada awal dan akhir pertandingan.
Awal pertandingan
Judoka menghadap satu sama lain, meluruskan telapak kaki mereka di belakang garis masing-masing di tengah-tengah arena dan berdiri tegak lurus. Lalu mereka saling membungkuk pada saat yang sama. Kemudian mereka maju satu langkah, diawali dengan kaki kiri, dan berdiri dengan posisi kuda-kuda alami (shizen hon tai). Sang juri atau wasit lalu berkata "Mulai" (Hajime) dan pertandingan pun dimulai.
Akhir pertandingan
Kedua judoka kembali dalam posisi kuda-kuda alami dan menghadap satu sama lain satu langkah di depan garis mereka masing-masing. Juri kemudian mengumumkan hasil pertandingan, dan kedua kontestan mundur selangkah ke belakang garis dimulai dengan kaki kanan. Mereka lalu membungkuk lagi dan keluar dari arena.
Sistem penilaian
Satu angka (ippon) dapat diperoleh dengan jalan:
Bantingan (nage waza): Jika judoka dapat mengungguli teknik lawan dengan membantingnya dengan tenaga dan kecepatan dengan punggung membentur lantai terlebih dahulu.
Kuncian (katame waza): Jika judoka berhasil mengunci lawan sehingga ia mengucapkan kata "Aku menyerah!" (maitta), atau menepuk lantai dua kali dengan tangan atau kaki, pingsan, atau jika kuncian tersebut berlangsung paling sedikit 30 detik (osae waza) dan diumumkan bahwa pertandingan berakhir (osae komi)
Setengah angka (waza ari) dapat diperoleh dengan cara:
Bantingan: Jika teknik judoka cukup bagus namun tidak sampai layak untuk menerima angka penuh.
Kuncian: Jika judoka berhasil mengunci lawannya selama paling tidak 25 detik.
Dua waza ari berarti satu angka, namun setengah angka saja tidak cukup untuk menentukan seorang pemenang, maka oleh para perancang pertandingan dibuatlah sistem angka tambahan.
Tambahan (yuko dan koka) yang tidak peduli berapapun tidak akan mengungguli satu 'Setengah-angka', namun dapat menjadi penentu jika masing masing judoka memperoleh nilai yang sama (1W1Y0K - 1 Waza dan 1 Yuko menang melawan 1W0Y9K - 1 Waza dan 9 Koka). Angka tambahan ini diperoleh jika teknik yang diperagakan tidak cukup bagus untuk memperoleh nilai setengah (yuko) atau tidak cukup bagus untuk memperoleh yuko (koka). Tidak jarang suatu pertandingan ditentukan dengan banyaknya yuko dan koka yang diperoleh (karena satu angka otomatis menang dan dua setengah-angka juga otomatis menang)
Jika jumlah nilai yang diperoleh kedua judoka sama, maka kadang-kadang suatu pertandingan menggunakan sistem pemungutan suara antara kedua hakim sudut dan juri (dengan total tiga suara).
Teknik terlarang
Teknik-teknik atau waza yang berbahaya tidak diijinkan penggunaannya. Total teknik terlarang berjumlah 31 (32 untuk perempuan). Judoka akan dikenai empat tingkatan sanksi, tergantung seberapa berat pelanggaran yang dilakukan. Untuk tiap-tiap jenis pelanggaran, pertandingan dihentikan sejenak dan kedua judoka kembali ke garis masing-masing.
Pelanggaran ringan (shido) adalah peringatan untuk pelanggar peraturan yang tidak seberapa berbahaya. Judoka diberi peringatan awasete chui jika melakukannya untuk kedua kalinya. Pelanggaran ini memiliki nilai berkebalikan dengan satu koka. Beberapa tindakan yang akan mendapat peringatan:
Seorang judoka kehilangan semangat bertarung dan tidak menyerang selama lebih dari 30 detik
Melepas ikat pinggang lawan atau ikat pinggang sendiri tanpa izin dari juri
Melilit tangan lawan dengan ujung ikat pinggang (atau ujung baju)
Memelintir atau berpegang pada ujung lengan baju maupun celana lawan
Memasukkan bagian seragam lawan manapun ke dalam mulut (menggigit seragam lawan)
Menyentuh wajah lawan dengan bagian tangan atau kaki manapun
Menarik rambut lawan
Mengunci telapak tangan lawan dengan telapak tangan sendiri selama lebih dari 6 detik dalam posisi berdiri
Pelanggaran kecil (chui) adalah peringatan untuk pelanggaran yang lebih berat dari pelanggaran ringan. Pelanggaran ini memiliki efek negatif sebesar yuko Beberapa contohnya sebagai berikut:
Memasukkan bagian kaki manapun ke seragam lawan, baik ikat pinggang maupun jaket, selama kuncian dilakukan lawan
Mencoba mematahkan jari lawan untuk melepaskan genggaman lawan
Menendang tangan lawan dengan kaki atau lutut untuk lepas dari cengkeraman lawan
Pelanggaran berat (keikoku) adalah pelanggaran yang dapat dikenai sanksi dan teguran keras. Judoka yang melakukan pelanggaran ini akan dikurangi nilainya sebesar setengah angka. Dua pelanggaran kecil memungkinkan dikenainya sanksi yang sama. Contoh pelanggaran-pelanggaran berat:
Mengunci lengan lawan (kansetsu waza) di manapun selain di sikut
Menarik lawan yang tergeletak menengadah ke atas di lantai dan kemudian membantingnya kembali
Seorang judoka melakukan tindakan berbahaya apapun yang bertentangan dengan jiwa judo.
Pelanggaran serius (hansoku make) adalah pelanggaran yang dapat membuat seorang judoka didiskualifikasi karena melakukan pelanggaran yang sangat berat sehingga membahayakan baik lawannya maupun orang lain. Empat kali peringatan (shido) juga dapat dikenai sanksi ini.
Posisi tubuh dalam judo
Posisi tubuh yang benar merupakan bagian yang penting di dalam judo.
Posisi duduk
Duduk bersila (seiza)
Dari posisi berdiri, kaki kiri ditarik ke belakang, lalu lutut kiri diletakkan ke lantai di tempat di mana jari kaki kiri tadinya berada. Lakukan hal yang sama dengan kaki kanan, dan kedua kaki pada saat ini harus bersangga pada jari kaki dan lutut. Kemudian luruskan jari kaki sejajar dengan lantai dan pantat diletakkan di atas pangkal kaki. Letakkan kedua tangan di atas paha masing-masing sisi. Untuk berdiri, lakukan prosedur yang sama dengan cara terbalik.
Memberi hormat (zarei)
Dengan bersila, bungkukkan badan ke depan sampai kedua telapak tangan menyentuh lantai dengan jari tangan menghadap ke depan. Diam dalam posisi ini selama beberapa saat, kemudian kembali ke posisi bersila.
Posisi berdiri
Memberi hormat (ritsurei)
Berdiri dengan kedua pangkal kaki didekatkan, bungkukkan badan ke depan sekitar 30 derajat dengan telapak tangan di depan paha. Diam dalam posisi ini selama beberapa saat, kemudian kembali ke posisi berdiri.
Posisi alami (shizen tai)
Kaki dibuka sekitar 30cm dalam posisi natural dengan berat badan yang dibagi sama rata di kedua kaki. Istirahatkan otot bahu dan tangan. Ini adalah postur dasar dan alami judo.
Posisi bertahan (jigo tai)
Dari posisi alami, kaki dibuka lebih lebar, lutut ditekuk agar pusat gravitasi tubuh lebih turun.
Melangkah (suri ashi)
Cara berjalan di dalam judo dengan cara telapak kaki menyusuri lantai untuk menjaga kestabilan. Pastikan langkahnya sama rata dan pusat gravitasi tetap di posisi yang sama agar dapat bergerak lincah ke segala arah.
Kanan-kiri (ayumi ashi): Seperti berjalan biasa, telapak kaki melewati satu sama lain ketika berjalan
Kanan-kanan (tsugi ashi): Setelah kaki pertama maju, kaki kedua yang maju tidak melebihi posisi kaki pertama
Posisi jatuh dan berguling
Menguasai posisi ini memungkinkan untuk melindungi diri sendiri ketika dijatuhkan atau dibanting lawan dan mengurangi ketakutan ketika dilempar oleh lawan.
Jatuh ke belakang (ushiro ukemi)
Kaki disatukan dan tangan juga disatukan, jatuhkan punggung ke matras dengan tangan lurus di samping tubuh dan telapak tangan menyentuh lantai untuk menahan jatuh. Lindungi bagian belakang kepala dengan menyentuhkan dagu ke tubuh.
Jatuh ke samping (yoko ukemi)
Dari posisi berdiri, jatuhkan diri ke belakang, angkat kedua kaki satu persatu, kemudian angkat kedua tangan di depan tubuh. Berguling ke kanan (atau kiri) matras dengan kepala tetap dilindungi agar tidak menyentuh lantai. Kemudian tahan tubuh dengan tangan dan telapak tangan kanan (atau kiri).
Jatuh ke depan (mae ukemi)
Jatuhkan diri ke depan dengan kedua telapak tangan di depan muka, sikut ditekuk. Jatuh tertelungkup dengan ditahan oleh kedua tangan, badan diluruskan, otot perut dikencangkan, dan tahan tubuh dengan ditahan oleh kedua tangan dan jari kaki (lutut diangkat).
Berguling ke depan (mae mawari ukemi)
Berguna pada saat dilemparkan oleh lawan. Dari posisi berdiri, kaki kanan dimajukan telapak tangan kiri disentuhkan ke lantai. Bahu kanan kemudian dilemparkan ke depan dengan telapak tangan menghadap ke belakang, ini dilakukan bersamaan dengan kedua kaki menjejak lantai dan berguling ke depan. Kedua kaki dan tangan hendaknya menyentuh lantai secara bersamaan.
Teknik Judo
Teknik bantingan judo (nage waza) dapat dibagi menjadi teknik berdiri (tachi waza) dan teknik menjatuhkan diri (sutemi waza). Teknik berdiri dibagi lagi menjadi teknik tangan (te waza), teknik pangkal paha (koshi waza), dan teknik kaki (ashi waza). Teknik menjatuhkan diri dibagi lagi menjadi teknik menjatuhkan diri ke belakang (ma sutemi waza) dan teknik menjatuhkan diri ke samping (yoko sutemi waza)
Teknik kuncian judo (katame waza) dapat dibagi menjadi teknik menahan (osae waza atau osaekomi waza), teknik jepit (shime waza), dan teknik sambungan (kansetsu waza)
Teknik menyerang (atemi waza) dengan tendangan atau pukulan bahkan dengan senjata pisau atau pedang kadang digunakan untuk latihan bagi judoka tingkatan tinggi, walaupun dalam pertandingan resmi hal tersebut dilarang (demikian pula pada saat latihan bebas (randori)
Teknik bantingan (teknik berdiri)
Sapuan lutut - hiza guruma
Jegal dari belakang - o soto gari
Jegal dari depan - 'ko uchi gari
Sapuan samping - deashi barai
Bantingan paha - uchi mata
Bantingan pangkal paha memutar - o goshi
Bantingan pangkal paha angkat - surikomi goshi
Bantingan pangkal paha sapuan - harai goshi
Lemparan bahu - seoi nage
Menjatuhkan tubuh - tai otoshi
Lemparan guling belakang - tomoe nage
Teknik kuncian (teknik berbaring)
Teknik kuncian (katame waza) disebut juga teknik berbaring (ne waza) karena teknik ini dilakukan ketika seorang judoka atau lawannya berbaring menghadap ke atas atau ke bawah.
Kuncian pinggang - kesa gatame
Kuncian bahu - kata gatame
Kuncian empat sisi - yoko shiho gatame
Kuncian empat sisi atas - kami shiho gatame
Kuncian belakang - kataha jime
Kuncian kalung - okuri eri jime
Kuncian tangan - ude garami
Kuncian tangan silang - ude hishigi juji gatame
Pertolongan pertama judo
Seringkali di dalam pertandingan judo, seorang judoka mengalami asphyxia, di mana judoka mengalami kesulitan bernapas karena kekurangan oksigen. Untuk itu, judo telah mengembangkan suatu pertolongan pertama untuk mengembalikan kesadaran mereka yang terkena asphyxia atau aspiksia.
Hal ini dapat terjadi jika kuncian yang dilakukan terlalu kuat sehingga lawan berhenti bernapas sesaat. Orang tersebut segera memerlukan pertolongan darurat di tempat.
Judo di Indonesia
Judoka Indonesia bernaung di bawah PJSI (Persatuan Judo Seluruh Indonesia) yang bernaung di bawah KONI (Komite Olahraga Nasional Indonesia). Tokoh-tokoh Judo Indonesia antara lain Ferry Sonneville, pebulu tangkis yang aktif membidani lahirnya PJSI; Perry G. Pantouw, juara SEA Games 1983; Kresna Bayu, Maya Fransisca, Ira Purnamasari, Aprilia Marzuki, Peter Taslim, atlet judoka Indonesia.
Pada tahun 1970-an dan 1980-an dikenal nama-nama atlet seperti Bambang Prakasa, Ceto Cosadek, Raymond Rochili dsb.
Di bawah kepemimpinan Ir. Soehoed saat itu, Judo merintis didirikannya training center untuk pelatnas di Ciloto, Puncak, Jawa Barat. Saat itu di Jakarta sangat berkembang berbagai perguruan Judo, seperti misalnya Judo Waza di Jakarta Selatan (dipimpin oleh alm. Robert Judono/ Robert Jung), Perguruan Judo Tiang Bendera di Jakarta Utara, dan sebagainya.
Saat ini perkembangan Judo di daerah juga mulai pesat. Semisal perdepokan Judo Mataram Bantul (Wiramataram) di bawah bimbingan Guru Om Tjong (Budy Tanudjaya) dan dipimpin oleh Dain Santoso meraih 8 emas di kejuaraan Judo daerah DIY.
Pranala luar
(in Indonesian)
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead.
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. - didirikan oleh Kano Jigoro; tempat judo mulai diajarkan untuk pertama kalinya
Transclusion error: {{En}} is only for use in File namespace. Use {{lang-en}} or {{en icon}} instead. - teknik, sejarah, prinsip, video dan lain-lain
Referensi
Kategori:Seni bela diri Jepang | https://id.wikipedia.org/wiki/Judo |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
716,
1873,
2400,
2534,
3233,
4660,
5664,
5940,
8179,
8272,
8315
],
"plaintext_end_byte": [
702,
1862,
2380,
2533,
3221,
4648,
5650,
5939,
8154,
8260,
8314,
8376
]
} | Kapan istilah Multikomunikasi muncul ? | RoIP | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | RoIP (singkatan dari Radio Over Internet Protocol) adalah sebuah teknologi sistem radio yang menggunakan standar Voice over IP (VoIP) dan bekerja melalui perangkat lunak maupun keras . RoIP memungkinkan adanya multi komunikasi dengan banyak frekuensi serta terhubung dengan perangkat komunikasi. Berbeda dengan sistem komunikasi dua arah seperti telepon, RoIP memiliki stasiun pangkalan yang secara fungsional mengirimkan sinyal kepada seluruh pengakses RoIP. Repeater radio amatir dapat menangkap sinyal dan mengirimkan radio yang tidak hanya terbatas pada wilayah tertentu. RoIP mentransmisi sinyal-sinyal yang secara spesifik untuk aplikasi sistem Land Mobile Radio (LMR) seperti Push-To-Talk (PTT).
Perkembangan
RoIP awalnya ditemukan oleh David Cameron seorang radio amatir yang berasal dari Van Couver, British Columbia. David tertarik untuk mengembangkan teknologi two-way radio. Pada tahun 1998, David membuat internet radio linking project (IRLP). Teknologi ini diyakinkan menciptakan kemudahan, sifatnya ekonomis, dan dapat diandalkan membantu para radio amatir seluruh dunia. Ternyata, proyek David telah mencapai hasil yang memuaskan dan sampai saat ini terus berkembang. Dewasa ini lebih dari 1000 lokasi di seluruh dunia telah menggunakan sistem RoIP. Teknologi RoIP sendiri dimulai pada tahun 2002 sebagai pemenuhan terhadap kebutuhan sistem jaringan penghubung dalam pasar komersil. Misalnya RoIP tidak digunakan pada perangkat komputer atau PC. Banyak industri telepon genggam yang menambah RoIP dalam fitur produknya. Sistem ini kebanyakan dirancang untuk segmen ponsel dengan sistem operasi Symbian. Nokia sendiri adalah pemasok terbesar Symbian yang menjadikan RoIP sebagai fitur pelengkap. Di Indonesia, perkembangan RoIP yang lebih dikenal dengan eQSO mulai muncul pada tanggal 12 Agustus 2002 dan diujicobakan pada tanggal 29 Oktober 2002.
Mekanisme
Prinsip dasar cara kerja RoIP adalah pemancaran radio menggunakan standar VoIP. yaitu mengubah sinyal audio analog menjadi digital melalui LAN/WAN .Perangkat-perangkat dalam sistem ini sifatnya independen atau tidak saling bergantung. Suatu lembaga tidak terbatas komunikasinya pada sistem tunggal atau sistem ekslusif radio. Perangkat yang digunakan tidak terbatas pada satu perangkat melainkan berbagai perangkat yang berbasis protokol internet (IP) atau gerbang yang dapat mengubahnya ke dalam bahasa IP.
Protokol penunjang
Walaupun perangkat dalam sistem RoIP sifatnya independen, tetapi memerlukan protokol-protokol penunjang sebagai dasar mekanisme RoIP.
Base Station - Perangkat radio pusat yang berada di stasiun kontrol dengan sisi pelanggan yang bekerja pada sistem Digital Enchaned Cordless Telecommunication. Pada RoIP base station merupakan protokol penting sebagai jembatan antara pengguna dengan IP gateway.
IP gateway' - Perangkat yang dapat mengkonversi data ke dalam protokol internet, mengacu pada suara di ubah menjadi IP atau perangkat yang mengkonversi suara digital ke dalam paket IP.
Repeater - Berfungsi untuk memperpanjang rentang jaringan dengan cara memperkuat isyarat elektronis.Pemasangan repeater pada setiap 2,5km membuat LAN yang menggunakan Ethernet rentang jaringannya dapat diperpanjang hingga 20km.
IP Interface
Cara kerja
Perangkat yang digunakan oleh pengguna baik PC, handphone,smartphone atau perangkat lainnya yang berbasis protokol internet akan terhubung pada base station yang nantinya akan dikoneksikan pada IP gateway. Suara yang dikirimkan melalui base station nantinya dikodekan menjadi sinyal-sinyal dengan bahasa khusus. RoIP base station menggunakan IP Tone Gateway yang akan menggandakan sinyal-sinyal ke segala penjuru akses LAN/WAN. Push to Talk ataupun sinyal audio dikirimkan melalui LAN/WAN kepada dan dari IP Radio Tone Gateway dalam format IP. IP Tone Radio Gateway menghubungkan kepada remote adapter melalui full duplex soundcard . RoIP Base Station menggunakan RoIP Controller Interface yang juga terletak di base station radio dan multiple IP Base Remote dapat terletak di berbagai tempat dimana terdapat akses LAN/WAN. RoIP tidak hanya terbatas pada aplikasi base station tetapi juga memudahkan repeater untuk menggandakan sinyal ke berbagai wilayah yang restriktif di mana frekuensi stasion radio menjadi terbatas. Radio terhubung kepada jaringan IP Interface dengan berbagai cara misalnya dengan menggunakan sistem signal in-band atau Voiceband kepada radio melalui tone remote adapter. Contoh lain menggunakan analog E&M connections. Radio to IP Interface juga dapat digunakan tanpa menggunakan analog audio misalnya pada P25 digital radio yaitu IP Interface dapat tersambung secara langsung secara digital.
Keuntungan
Ekonomis, mengurangi biaya penyewaan saluran telpon untuk remote yang dikontrol base station dengan menggunakan standar koneksi internet yang telah dipasang di area tersebut.
Beberapa konsol PC (komputer pribadi) tetap dapat dioperasikan tanpa biaya yang tinggi untuk instalasi konsol tetap. Hampir semua PC dapat menjalankan aplikasi perangkat lunak kontrol remote base stations.
Kebanyakan perangkat LMR base station yang telah ada mudah tersambung dengan RoIP (dengan tambahan router atau gateway) dalam pengguanan E&M, tone remotes, atau metode lainnya.
Base station control dapat digunakan dimana saja akses internet terkoneksi dengan jaringan baik secara lokal, nasional,maupun internasional
Aman digunakan dalam percakapan grup dengan koneksi antara radio dan bentuk komunikasi lainnya termasuk jaringan telepon maupun komputer.
Secara geografis, sifatnya komunikasi independen.
Media yang sifatnya kaya misalnya terdapat gambar dan peta yang dikirimkan dengan perangkat berbasis IP.
Implementasi
Berbicara tentang penerapan Radio Over IP dapat dikaitkan dengan beberapa hal yaitu P25 digital radio sebagai suatu standar yang dapat memudahkan komunikasi intra perusahaan, dan Implementasi Radio over IP dalam lembaga atau perusahaan dan Radio over IP dalam pasar komersil.
P25 Digital Radio - Sejak informasi suara dalam bentuk digital berkembang, P25 adalah langkah mudah koneksi radio ke internet. P25 Radio Digital berkomunikasi suara mengkomunikasikan informasi berupa suara digital melalui udara dengan C4FM. Informasi digital tersebut sesuai dengan P25 Common Air Interface. P25 digital radio sendiri telah dinyatakan dapat secara aman melalui jaringan internet. P25 data paket, informasi pesan suara (NAC,TGID, dan lain-lain) dapat juga dilalui ke dan dari konsol internet. P25 juga merupakan sistem FDMA (Frekuensi Domain Multiple Acces) yang menghasilkan sinyal terus menerus saat radio mengetik. P25 dikembangkan di Amerika Utara di bawah negara bagian, lokal dan federal perwakilan dan Tellecomunications Industry Association (TIA). Peralatan radio yang menunjukan kepatuhan dengan P25 mampu memenuhi serangkaian persyaratan minimum untuk kebutuhan publik
RoIP dalam lembaga atau perusahaan - RoIP secara umum memiliki manfaat yang besar dalam berkembangnya ilmu pengetahuan dan teknologi Tidak hanya sekadar itu, pemanfaatan RoIP telah memberikan banyak manfaat. Dalam pemerintahan, organisasi, dan masyarakat RoIP memberikan kontribusi dalam komunikasi yang sifatnya multi-group. Selain itu jaringan IP telah menjadi standar untuk menghubungkan komunikasi.Issue lain, Di Amerika Serikat, Departemen Keamanan Dalam Negeri dan Perdagangan menyatakan permintaan teknologi RoIP sebagai bentuk teknologi cangih berbasis IP perlu dipertimbangkan untuk manifestasi rencana interoperabilitas.
RoIP dalam pasar komersil - Banyak perusahaan yang menyediakan layanan RoIP misalnya di Amerika Serikat, Danielle Ltd. Berkembangnya secara cepat industri telepon genggam menciptakan perluasan spesifikasi dan fitur. Nokia dengan segmen ponsel Symbian seri60 third telah memiliki RoIP sebagai fitur pelengkap. Gerbang koneksinya menggunakan GPRS, 3G, dan WiFi. Dengan fitur ini, pengguna dapat mendengarkan siaran radio dalam dunia belahan manapun. Contoh lain adalah mendengarkan musik via RoIP dengan aplikasi Mundu. Perkembangan teknologi terus menyumbangkan ide-ide baru dalam menciptakan aplikasi dan perangkat yang lebih canggih, sehingga kompetisi dalam pasar komersil semakin kuat.
Pranala luar
Referensi
Majalah Sellular No.110/2009,'RoIP Original dari Nokia';94,IDN: 0706282296
Lihat pula
Radio
Radio Internet
Radio amatir
Ethernet
Kategori:Protokol Internet
Kategori:Radio
Kategori:Komunikasi | https://id.wikipedia.org/wiki/RoIP |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
784,
1430,
1988,
2903,
3567,
4071,
4254,
6059,
6280,
10040,
10262,
12717,
13800,
15926,
16308,
16660,
16923,
17189,
17664,
18169,
18679,
20333,
21323,
21585,
21933,
22176,
22613,
23253,
23898,
24632,
24792,
24965,
25110,
25216,
25334,
25917,
26212,
26686,
30199,
30805,
32208,
32501,
33172,
33507,
33845,
34056,
36602,
37022,
37339,
37550,
37721,
37884,
38099,
38658,
38981,
39409,
39750,
40488,
41382,
42398,
43447,
43685,
43839,
45703,
46130,
46561,
48334,
49217,
49428,
49612,
49996,
51092,
51512,
51871,
52621,
54285
],
"plaintext_end_byte": [
783,
1429,
1973,
2902,
3550,
4059,
4242,
6047,
6279,
10028,
10261,
12648,
13753,
15924,
16307,
16630,
16874,
17188,
17663,
18168,
18665,
20332,
21322,
21584,
21932,
22175,
22578,
23237,
23860,
24617,
24791,
24964,
25109,
25215,
25314,
25916,
26211,
26665,
30198,
30790,
32158,
32496,
33154,
33506,
33794,
34055,
36573,
36972,
37268,
37549,
37683,
37854,
38070,
38657,
38967,
39408,
39721,
40435,
41346,
42366,
43406,
43652,
43810,
45680,
46129,
46560,
48299,
49187,
49427,
49584,
49995,
51081,
51511,
51870,
52594,
54262,
54523
]
} | 本の電子化が始まったのはいつ | 電子書籍 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
3
],
"minimal_answers_start_byte": [
2162
],
"minimal_answers_end_byte": [
2169
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} | 電子書籍(でんししょせき)とは、紙とインクを利用した印刷物ではなく、電磁的に記録された情報のうち、従来の書籍(雑誌を含む)を置き換える目的で作成されたコンテンツをいう。そのため目次、ページ送り、しおり、奥付など書籍としての体裁を整えたものが多い。再生には電子機器のディスプレイのほか、スピーカーが必要な場合もある。電子書籍はソフトウェアであるコンテンツだけを指すが、ハードウェアである再生用の端末機器(電子ブックリーダー)も重要な要素である。電子ブック、デジタル書籍、デジタルブック、Eブック、オンライン書籍</b>とも呼ばれる。
電子書籍のコンテンツの多くは、既に出版された印刷書籍の情報を、デジタルな文字情報や必要ならばさし絵をデジタル画像情報へ変換して電子ファイルにすることで、印刷、製本、流通の経費削減や省スペースを図ったものである。コンテンツは有料と無料のものがあり、その多くが無線/有線のネットワークからダウンロード完了後に読むことになる。紙の書籍では不可能な、ハイパーリンク・動画・音声・振動(バイブレーション)などを併用したコンテンツも存在する。
読者が無線や有線によってインターネットに接続すれば、書籍の購入が即時に行えて本棚に場所を占めずにすみ、出版社に相当するコンテンツ・プロバイダ側でも在庫確保と資産コスト、絶版による販売機会の喪失が避けられる。環境の観点からは、紙・在庫・流通・店舗などの負荷軽減の側面と、電力消費や機器の陳腐化や廃棄などの負荷発生の側面がある。また著作権や課金などの課題が存在する。
歴史
前史
新聞・雑誌・書籍という従来型の出版形態に代わって携帯型の電子装置の表示画面でこれらを読むという考えは古くから存在し、1990年から小型の専用機器が販売され、電子書籍の普及に向けた事業がはじまった[1]。最初の電子書籍用リーダーは1990年に発売された8cm CD-ROMを記録メディアに使った日本のソニー製電子ブックプレイヤー「データディスクマン」である。その後、1993年にNECが3.5インチ・フロッピー・ディスクを使用した「デジタルブックプレーヤー」を発売した。5.6型モノクロ液晶画面と数個のボタンで操作する点はサイズなど含めて今日のAmazon Kindleと似た形態だった。また電子辞書も広義では電子書籍用電子書籍用リーダーの一種であるとみなされることがある。
1949年 - が機械的な百科事典リーダーを特許出願。
1963年 - ダグラス・エンゲルバートがNLSプロジェクトを開始。
1967年 - アンドリーズ・ヴァン・ダムとテッド・ネルソンらが、Hypertext Editing Systemプロジェクトを開始。
1971年にマイケル・S・ハートが「米国独立宣言」の文章をコンピューターに入力して、インターネット上で入手可能な最初の電子書籍を作成し、著作権が切れた作品を電子書籍化してインターネット上で公開する電子図書館、プロジェクト・グーテンベルクを創設。
WWWの普及期
元々World Wide Web (WWW) は電子ネットワーク上で学術論文同士を容易に結びつける合うように作られ、論文だけでなくブログに代表される多様な形態の無料コンテンツの拡大でインターネットは今では巨大に成長したが、この成長過程では有料コンテンツの販売も試みられ、一定の需給関係を作っているが課金の手間などによって比較的限定的なものにとどまっている。
1980年代
1985年10月 三修社が、日本初のCD-ROMメディア『最新科学技術用語辞典』を発売[2]。
1986年7月に日本電子出版協会が設立される。
1990年代
1990年7月 - ソニー、8センチCD-ROM対応の電子ブックプレーヤー「Data Discman DD-1」を発売[3]。
1995年11月 - フジオンラインシステムが、パソコン通信上で日本初の電子書籍ストア「電子書店パピレス」を開始[4]。
1995年12月 - 新潮社が、CD-ROM『新潮文庫の100冊』を発売。
1996年7月 - アオキシステムが、パソコン通信上で同人ダウンロードショップ「ソフトアイランド」を開始し、個人電子出版のデジタルコミックを販売。
1997年6月 - 凸版印刷、電子書籍ダウンロードサイト「BookPark(コンテンツパラダイス→ビットウェイブックス)」を実験開始。
1997年9月 - 電子図書館、青空文庫を公開。
1997年10月 - 富士ゼロックスが新規事業としてオン・デマンド出版サービスBookParkを運営開始。
1997年12月 - 光文社が『光文社電子書店』を開始。
1998年9月 - デジタル書店グーテンベルク21を開始。
1998年11月 - 米国NuvoMediaが電子ブックリーダーRocket eBookを発売。
1999年11月 - 電子書籍コンソーシアムが通信衛星を利用して電子書籍を配信するブックオンデマンドシステム総合実証実験を開始。
1999年12月 - ティー・オー・エス(現:KADOKAWA)がiモード用無料ホームページ作成サービス魔法のiらんどを開始。
1999年12月 - 光文社、講談社、角川書店、集英社、新潮社、中央公論新社、徳間書店、文藝春秋の出版社8社が共同で出版社の権利保護(直交渉阻止)を目的として電子文庫出版社会を発足させ[5]、2000年9月に電子文庫販売サイト電子文庫パブリを開始。
2000年代
2000年以降ではコンテンツへの課金方法が整備され、利益を創出する有料メディアとして、小説以外にコミックや雑誌または写真集などの電子書籍も登場している。
2000年9月 - 出版社8社の電子文庫出版社会が電子文庫ストア電子文庫パブリを開設。
2001年6月 - イーブックイニシアティブジャパンが、インターピア株式会社運営のインターネットカフェ「Necca」へ電子書籍サービスを提供開始。
2002年1月 - 新潮社とNECインターチャネルが7共同でEZwebの公式メニューで有料小説配信サービス「新潮ケータイ文庫」を開始。
2002年6月 - イーブックイニシアティブジャパンが、岩波文庫電子版を岩見沢市立図書館に提供。
2003年8月 - 角川デジックス(現:角川アスキー総合研究所)とバンダイネットワークスが、NTTドコモiモード向け電子書籍総合コンテンツ『文庫読み放題』をサービス開始。
2003年10月 - パピレスがKDDIのau公式サイト向けサービス内で携帯電話向け電子書店を開始。
2003年11月 - 凸版印刷グループのビットウェイが、CDMA 1X WIN向けに「Handyブックショップ」を開設し、日本初の携帯電話向け電子コミックの配信を開始。
2004年4月 - ソニーが、E Inkディスプレイを採用した電子ブックリーダーLIBRIeを発売。
2004年12月 - Googleが提携図書館の蔵書をデジタル化し、検索可能にするGoogle Print Library Projectを発表。
2005年 - Amazon.comが、フランスの電子書籍ソフトウェア会社Mobipocket.comを買収。
2006年9月 - コミック出版社22社が、「デジタルコミック協議会」を発足[6]。
2007年3月 - 新潮社、PC・携帯向けに配信する有料月刊コミック誌「デジコミ新潮co㎡」を創刊。
2007年4月 - パピレスが、時限レンタル制電子コミックサービス『電子貸本Renta』を開始。
2007年5月 - 小学館、携帯電話向け電子コミックサイトコミック小学館ブックス(現:小学館eコミックストア)で電子コミック誌「モバフラ」を創刊。
2007年9月 - International Digital Publishing Forum(国際電子出版フォーラム)が、電子書籍フォーマットEPUBをリリース。
2007年10月 - フランスBookeeが、電子ブックリーダーCybook Gen3を発売。
2007年11月 - 紀伊國屋書店 、米国「OCLC NetLibrary」を通じ、日本の学術・教養書の電子版をインターネットで提供するサービスを開始。
2007年11月 - 千代田区立図書館、インターネット上で電子書籍の貸出・返却ができるサービス「千代田Web図書館」を開始。
2007年11月 - Amazon.comが、携帯電話ネットワークを利用して電子書籍をダウンロードする電子ブックリーダーAmazon Kindleを発売し、電子書籍ストア『Kindle Store』を開設。
2007年12月 - ネクシィーズグループブランジスタが無料で読める電子雑誌「旅色」を創刊。
2008年7月 - 大日本印刷とその子会社am3が、ニンテンドーDS向け動画・書籍配信「DSvision」を開始。
2008年10月 - 東京都書店商業組合、ACCESSとの協業で携帯サイト電子書籍販売モバイルサイト「ケータイ書店Booker's」を開始。
2009年4月 - Amazon.comが、iPhone用電子書籍リーダーStanzaの提供元のLexcycleを買収。
2009年 - Amazon.comが、書籍出版部門Amazon Publishingを設立。
2009年11月 - バーンズ・アンド・ノーブルが、電子ブックリーダーNookを発売。
2009年12月 - ソニー・コンピュータエンタテインメントジャパンがPlayStation Storeより PlayStation Portable向けコミックコンテンツの配信開始。
2010年代
2010年はアップルの「iPad」発売により「電子書籍元年」と呼ばれ、ネット書店のみならず、家電メーカー、出版社、印刷会社、取次代理店等の新規参入が相次いだ。
2010年1月 - アップルが「iPad」発売。
2010年2月 - 任意団体電子文庫出版社会を発展させる形で出版社31社が、一般社団法人日本電子書籍出版社協会を設立。
2010年5月 - カナダKoboが、電子ブックリーダーKobo eReaderを発売。
2010年12月 - 紀伊國屋書店,一般向け電子書籍販売サービス紀伊國屋書店BookWebPlusを開始。
2011年3月 - ポプラ社グループジャイブの月刊コミック誌コミックラッシュ、紙媒体から有料電子書籍に完全移行。
2011年11月 - Amazon.comが、電子ブックリーダーKindle Fireを発売。
2011年 - Bookeenが電子書籍ストア『BookeenStore.com』をフランス語で開始。
2012年1月 - 楽天 が、カナダカナダの電子書籍事業者Koboを買収。
2012年4月 - 出版社、版元ドットコム、産業革新機構、大日本印刷、凸版印刷が、電子出版ビジネスのインフラ整備を実現する目的で出版デジタル機構を設立。
2012年6月 - Amazon.comが、米国の老舗出版社Avalon Booksを買収。
2012年10月 - Amazon.co.jpが、電子書籍ストア『Kindleストア』日本版を開始。
2012年12月 - リブリカ、ニンテンドー3DS向け電子書籍配信サービス『どこでも本屋さん』を開始。
2013年7月 - デンマークのMofiboが、無制限の読書サービスを開始。
2013年9月 - が、電子書籍読み放題サービスを開始。
2014年7月 - Amazon.comが、Digital Comic Book StoreのComiXologyを買収。
2014年7月 - Amazon.comが、電子書籍読み放題サービス『Kindle Unlimited』を開始。
2015年4月 - 楽天が、図書館向け電子書籍配信サービス事業者の全株式を取得。
2015年12月 - が、電子書籍やオーディオブックの電子書籍読み放題サービスを開始。
2016年8月 - Amazon.co.jpが、電子書籍読み放題サービス『Kindle Unlimited』日本版を開始。
2017年3月 - メディアドゥ(現:メディアドゥホールディングス)が、産業革新機構から出版デジタル機構の株式を取得し、子会社化。
2018年4月 - アムタス、イーブックイニシアティブジャパン、NTTソルマーレ、パピレス、ビーグリーが発起人となり、日本電子書店連合を発足[7]。
電子書籍フォーマット
リフロー型とフィックス型
一般に流通する電子書籍は、そのレイアウト(文章と画像の配置)の形式によりリフロー(再流動)型とフィックス(固定)型に分類される。リフロー型は画面サイズ変更に追随してレイアウトが変更され、読者が自由にフォントサイズを変更することが出来る形式であり、フィックス型は画面サイズが変更されてもレイアウトが固定されていて、フォントサイズの変更も出来ない形式である。前者は小説や学術書など文章中心の書籍に多く、後者は写真集やコミック、雑誌などレイアウトが重要な意味を持つ書籍に多い。ページまるごと画像で取り込まれた形式のものもフィックス型と言われるが、画像であるためテキスト情報は持たず、文字列検索も出来ない。日本電子書籍出版社協会はフィックス型の場合、全ページ画像のみで構成されるよう勧告している[8]。
主要な電子書籍フォーマット
EPUB
米国の電子書籍標準化団体IDPFが推進するXMLベースのオープン規格。2011年のEPUB3より縦書きやルビがサポートされ、日本語への対応が向上した。国内、海外の複数の電子書籍ストアで採用されている。
AZW
Amazon Kindle用の電子書籍フォーマットである。AmaZon Wispernetの略と言われる。仏Mobipocket社の開発した「Mobipocket」フォーマット(MOBIフォーマット)がベースとなっており、Amazonによる同社の買収でKindle用の電子書籍フォーマットに転用された。なおDRM保護のされていないMOBIフォーマットの電子書籍はKindleで読むことが可能である。EPUB形式からの変換は「Kindle ダイレクト・パブリッシング」で公開されている「KindleGen」というツールで行うことが出来る。
Kindle Format 8
2011年、従来のMOBIフォーマットに代わって採用されたAmazon Kindle用のフォーマットである。略称はKF8またはAZW3。Kindle FireがKF8をはじめてサポートした電子書籍リーダーとなった。KF8はHTML5およびCSS3をベースにしており、拡張子は従来同様、.mobiまたは.azwが使用される。
.book(ドットブック)
日本のボイジャーが1990年代に開発した「エキスパンドブック (EBK) 形式」の後継フォーマットである。縦書きやルビをサポートしており、文芸作品や漫画単行本の電子書籍・携帯コミック化に採用されている。ビューワーソフトとして「T-time」が公開されており、有償版ではファイルの自作も可能である。2005年頃に携帯コミックのビューワーがセルシスの「ComicSurfing」と統合され「BookSurfing Reader」となり、2013年現在も携帯アプリを用いる携帯コミックでは主流フォーマットとなっている。ビットウェイが供給するウェブコミックサイトでも多く採用されており、日本の漫画においては主要なプラットフォームである。
XMDF
シャープが開発した電子書籍コンテンツのフォーマットである。大手出版社21社が参加する日本電子書籍出版社協会運営の「電子文庫パブリ」などで利用されている。専用リーダーソフトとして「ブンコビューア」でZaurus、PalmOS、PocketPC、HandheldPC、Windows向けが無料で公開されている。
他にもプレーンテキスト、PDFといった汎用文書フォーマットが商業電子書籍販売に利用されることもあり、JPEGやPNGといった標準的な画像フォーマットで書面を保持すれば静止画閲覧ソフトがそのまま電子書籍閲覧ソフトとして利用できる。
電子書籍閲覧ソフト
iBooks - iOSデバイスとMacに内蔵
Kindleアプリ
Kindle Cloud Reader
BS Reader
BinB Reader(ボイジャー)
MD Viewer(メディアドゥ)
PUBLUS Reader
Lentrance Reader
Adobe Acrobat Reader
book-in-the-box
端末機器
携帯電話
スマートフォン
欧米ではiPhoneなどスマートフォンにおいて、画面の大きさや操作性の向上、また、Amazon.comのKindle向けコンテンツを購入できるなど、環境が整備されてきたことから電子書籍の普及が始まっている。
日本でもiPhoneは普及しているが、ケータイ小説を除けばコンテンツ整備が遅れていた[1]。これは配信サイトに当たるApp Storeにおけるコンテンツの立ち上げとiOS用のリーダーの開発が必要であった為であるが、その中で日本のApp Store上で2008年12月から産経デジタルが産経新聞紙面を配信するサービスが開始され、当時は先駆的な試みとして話題となった。
2010年にはiPad発売により大きく潮流が変わり、多くのコンテンツプロバイダが参入するようになっている。同年、AndroidOS搭載のスマートフォンが本格的に発売されたことで、それに対応した電子書籍サイトの開設も進められている。これに関してはNTTドコモと大日本印刷の2Dfacto、シャープのGALAPAGOSなど、端末のベンダー側からもコンテンツ供給のアプローチが行われている。
スマートフォンは日本において大きく普及した2008年頃から注目を集め、その一種であるiPhoneが2009年時点の北アメリカで、電子書籍の端末としての認識が広がり始めている[1]。iPhoneは日本でも好評を博し、その流れを汲む製品であるiPadは「タブレット端末」であるが、2010年初夏より「電子書籍端末」として、日本のマスメディアでもよく取り上げられるようになった。
ケータイ
通信機能と液晶表示部を備え、アプリケーション(iアプリ・EZアプリ・S!アプリなどのJavaアプリ)をダウンロードできるフィーチャー・フォンは電子書籍コンテンツに対応した閲覧ソフトウェアさえ搭載すればすぐに電子書籍端末になる。普及台数や小型であること、すでにメールなどで小さな画面に違和感が少なくダウンロードも一般化していること、課金システムがすでにあることなど、多くの点で携帯電話機が電子書籍の端末として広範に普及する可能性は十分にある。
日本では、2003年11月にauが売り出したWINシリーズで本格的なサービスが開始された。当時の通信パケット料は従量制が一般的であり、書籍やコミックを携帯電話でダウンロードして閲覧するとコンテンツ代よりもパケット代の方が高くなる状況(いわゆる、パケ死)であったため、実現は困難であった。しかし、auのWINシリーズよりパケット定額モデルが登場し、容量の大きい書籍コンテンツでも配信可能となった。(2003年当時は、書籍のダウンロード可能容量は、1ファイルあたり、1.5Mバイトの制限があった)。このとき、書籍コンテンツを提供したCP(コンテンツプロバイダ)は、凸版印刷(ビットウェイ)、とシャープ、モバイルブックジェーピーの3社である。コミックは、凸版印刷(ビットウェイ)のHandyコミック(現BookLive)のみであった。
2004年前半にNTTドコモが売り出したFOMA 900iシリーズ(どちらもフィーチャー・フォンの先陣である)において実現したJavaアプリ(EZアプリ・iアプリ)のリッチ化により、PC向けの電子書籍サイトで採用されていた.bookフォーマットのリーダーであるT-timeのアプリ版リーダーがセルシスとボイジャーによって開発された。その後、出版業界の要請もありビットウェイがプラットフォーム供給者となり、ビットウェイの「Handyコミック」だけでなく、NTTソルマーレ(コミックシーモア)などのCPがコミック配信のメニューサイトを開設した。さらに着うたサイトと同じく徐々に同業者や供給者である出版社自社も参入した。これらは特に携帯コミックと形容されている。現在はウェブコミックの勝手サイトを含めると1000サイト以上存在する。
また、2005年頃から青空文庫と同様、(自作の)文章をテキスト記述した勝手サイト (HTML) をWWW上に公開し、口コミで評判が広がるケータイ小説という形で電子書籍に近い形態のものが普及した。
携帯コミックの黎明期は単行本(またはその原稿)をスキャンしたものを1話単位で販売課金・配信するだけであったが、2006年頃からは本に掲載せず直にサイト上で描き下ろしを配信する形態のものが現れ、次第に「ウェブコミック」と称されるようになる。
日本での有料携帯電話用コンテンツの市場規模は、2005年から伸び始め、2007年には300億円にもなったというデータもあるが、多くが携帯コミックであり、利用者層が限られている。
auグループは2009年6月から電子書籍コンテンツの閲覧に最適化した高解像度液晶を搭載したフィーチャー・フォン「ブックケータイ biblio」を発売したが、大きさ・重さなどが災いしヒットにならず2010年春に後継機種を出さずに終売した。(2010年末に登場したbiblio leafは電子ブックリーダーである。)
パーソナルコンピュータ
パーソナルコンピュータは、ソフトウェアを選ぶことで多様な使用法が行なえ、電子書籍の再生もその1つとなる。デスクトップPCからネットブック、そして携帯情報端末までは、可搬性や用途の面で少しずつ異なりながら連続的に並んでおり、大きいものは画面が大きく動画表示などでも能力に余裕があるが可搬性・携帯性は損なわれる。小さいものは画面が小さく動画再生をはじめ処理性能が求められる機能は備えず、使用時間も制約を受けるが携帯性がある。
PC用ソフト
PCにダウンロードして実行することで、電子書籍コンテンツを再生するものがある。多くが独自の電子書籍ファイル・フォーマットに対応する電子書籍再生ソフトである。HTMLやPDFのような広く利用されているフォーマットの電子書籍コンテンツでは電子書籍専用の再生ソフトは必要としない。なお、商品カタログや広告物など、ウェブ上に存在する無数のHTMLやPDFフォーマットのダウンロード・コンテンツを電子書籍と呼んでよいかはあいまいである。
タブレット型コンピュータ
2010年4月3日に、まず米国から販売が始まり、その後、5月28日には世界各国でも販売が開始された iPadは、動画や音楽の再生機能やゲーム機能だけでなく、電子書籍閲覧機能も注目された。このような「タブレットPC」と呼ばれる平板状の携帯型PCは、高機能な携帯電話である「スマートフォン」では画面が小さすぎるがノートブックPCでは電子書籍を読むだけの用途には大きく重すぎて不便である読者層に適したものとして歓迎され、複数のメーカーから同様の製品が販売されて新たな携帯型情報端末のカテゴリを形成しはじめている。
専用端末
電子書籍を閲覧するための専用端末は電子ブックリーダーとも呼ばれ、書籍に比較していくつもの課題が求められる。
読みやすい画面
小型で書籍より軽いか同等
長時間動作
コンテンツの購入が容易
初期コストとなる専用端末の価格が廉価である
他にも、耐衝撃性や簡易な耐水性、複数の電子書籍フォーマット対応、盗難防止の工夫などが求められる。
また、携帯型情報端末ゆえに類似機器の機能の対応も可能な限り求められる。
画面のカラー化
動画、静止画、音楽の再生機能
インターネット接続機能
向上した技術
表示部に電子ペーパーが使われ始めている。
大容量で低価格となったフラッシュメモリの採用で、多数の電子書籍を格納できる。
バッテリーの性能の向上と、電子回路の省電力化技術によって、長時間使用が実現。
クロスプラットホーム・クラウドコンピューティングの発展により、同じ電子書籍を違う端末で読み始めても、同じ電子書籍サービスアカウント間での相互接続により、違う端末でも同じページから再び読書が可能。
特に電子書籍専用端末に向いた最新技術には新たな種類の電子ペーパーがあり、これまで以上に省電力で高コントラストの表示が実現するとされる[1]。米Pixel Qi社は電子ペーパーと液晶の2つのモードを持つものがある。
端末本体価格は依然、高価であることが挙げられる。この辺りは普及による量産効果や共通規格の策定も絡んでコモディティ化などによる低価格化競争も期待されるが、現時点でそういった電子書籍データフォーマットの共通化などといった動向はみられず、依然として紙媒体を置き換えるほどの普及を見せるかどうかは未知数である。
専用端末の例
Amazon Kindle
Amazon.comによる電子書籍端末。電子書籍のファイルは独自形式(.AZW)を採用。
シグマブック・ワーズギア
松下電器産業(現パナソニック)が2003年7月に発表した電子書籍専用端末。電子書籍独自のファイルフォーマットに対応し、eBookJapanのebi-jファイルに対応する。この機器は単三の乾電池2本で3 - 6カ月使用でき、また電源を切っていても内容は表示されたままという電子ペーパーディスプレイ(モノクロ)を採用して重量は300gという事である[9]。
大きな特徴は見開きの画面であることが挙げられる。漫画は見開きを一つのページ単位で描画する作家が多く、見開きを一つページにして迫力あるシーンを描画する作家もいれば、片方のページに描いた内容をもう片方のページで説明するなど見開きで見ることができるというのは作家(特に漫画家)にとって非常に重要な要素の一つである。ただし、同端末はモノクロしか表示できないにもかかわらず価格が3万円台という事もあり、出版業界を大変革させるに至らなかった。
2006年にはシグマブック後継のカラー液晶ディスプレイを採用した単ページ仕様のWords Gear(ワーズギア)[10]が発表されたがやはり普及せず、2008年3月に電子書籍端末の製造を終了、同年9月30日には配信サービスも終了した。
リブリエ
ソニーが発表した電子書籍専用端末。対応する電子書籍のファイルフォーマットは独自形式を主体とするが、シグマブックとの違いはその多機能性である。電子辞書を使用することができ、また朗読機能も有している。しかし、書籍に対して本体価格が高くモノクロ表示しかできないこと・書籍は閲覧期間を制限されたレンタルのみという制限もあり、電子書籍の普及に貢献するには至らなかった。その後、ソニー・リーダーを海外で登場させた。端末の製造は2007年5月に終了、配信サービスも2009年2月に終了した。
nook(ヌック)
Nook(Barnes & Noble Nook)は、Barnes & Nobleが開発した電子ブックリーダー。OSはAndroidベース。2009年10月20日に米国で発表され、11月30日に259米ドルの値段で発売。
GALAPAGOS(ガラパゴス)
シャープ製ブックリーダー。通常の電子書籍フォーマット+日本の雑誌などのリッチテキストコンテンツに対応したブックリーダー。OSはメーカーWebページにて「Linuxベースを採用」と記載。またNTTドコモよりFOMAハイスピードの3G通信機能を搭載された機種で、ブックリーダー (SH-07C)(シャープ製)という機種も発売されている。
ソニー・リーダー
ソニー製ブックリーダー。電子ペーパーを使っている。画面はモノクロ表示である。2006年9月に米国で販売が開始され、2010年12月10日に日本でも発売された。
楽天 kobo Touch
カナダのKobo社が開発したブックリーダー。日本では2012年7月19日から楽天より7980円で発売された。さらに、2012年11月15日からkobo gloが7980円で、2012年12月20日からkobo miniが6980円で発売された。
BookLive Lideo(リディオ)
日本のBookLive社が開発したブックリーダー。日本では2012年12月から三省堂書店をはじめとした、全国書店より8,480円で発売されていた。特徴は、WiFi(無線LAN)とWiMAX(公衆高速無線回線)が標準装備され、通信料が完全無料の端末である。通信利用について容量制限や、基本料金などの条件がない国内では唯一の書籍専用端末だった。2016年5月8日、三省堂書店での店頭販売を終了。2018年5月31日、保証期間外の修理・付属品の供給を終了[11]。
電子辞書
「書籍一般の電子化としての電子書籍」より一足先に印刷物から電子媒体へと変化して普及しつつあるのが電子辞書とその専用端末である。電子辞書も国語辞典や英和・和英辞書といった特定の辞書1冊だけを含んだものから、多数の辞書情報を含んだ上にクイズやゲーム、辞書拡張用の専用メモリカード対応など付加的機能を備えた上級機種が登場しており、メモリーカードで外部からテキストファイル等を取り込んで読む事のできる機種では電子書籍に近い利用方法が可能になっている[1]。2009年2月にカシオ計算機は、「XD-GF10000」で文庫本を開くように本体を横位置にすると液晶画面にページ片側だけだが文庫本のような縦並び文章の表示が可能になっている。電子辞書が電子書籍の再生機能を公式に含んで販売される事は2009年6月現在まだ無い。カシオとシャープの電子辞書担当者はともに将来の展開について明言しないが、カシオでは出版社の協力が得やすいと言い、シャープでは電子辞書が今後そなえる低消費電力表示や通信機能などの技術は電子書籍機能の実現でも求められると言っている。
デジタル・オーディオ・プレーヤー
デジタルオーディオプレーヤーの中には、テキスト・ファイルを表示できる機種が存在する。本来は歌詞を表示させる目的のようだが、利用者はテキスト形式の電子書籍を自分で入れて利用する使い方も見られる。
PDA
1999年6月にシャープのISP兼ポータルサイトのSharp Space TownでPDAザウルス向けに電子書店「ザウルス文庫」を開始。このコンテンツにおいてXMDFフォーマットを初採用した。2001年11月に、凸版印刷のビットウェイがPDA向けに「@irBitway」の名称でサービスを開始。
2002年にはNTTドコモによるがInfogate接続のPC・PDA向けに「M-stage Book」を開始。NTTソルマーレがキオスク端末「Foobio」接続のPDA向けに、ソニースタイルがCLIE向けにコンテンツ数は少ないものの電子書籍コンテンツの販売を行っていた。
電子ブック
書籍をテキストデータ化させた形式の電子書籍の商品としては、1990年7月にソニーが発売したData Discman DD-1向けのソフトまで遡れる[12]。1990年代にはWindows PCなどで電子ブック規格(EB,EBXAなど)の電子書籍 (8cm CD-ROM) を閲覧出来るキットが発売された。
辞書用途についてはマイクロソフトからBookshelf・Encarta、マイペディア、広辞苑などのCD-ROMによるPCソフト(辞書ソフト)が存在している。また、2001年には手塚治虫漫画全集をDVD-ROM収録したものが市販されている。
サービス形態
電子書籍販売サービス
電子書籍流通事業日本国内大手のメディアドゥホールディングスによると、Kindle、comiXology、楽天Kobo、Nook、Google Play、iBooksが、海外六大電子書店である[13]。
都度課金
商品購入する都度に決済する方式[14]。1冊ずつの個別購入からまとめ買い(一括購入)、犬耳書店のように読みたいトコだけの分冊購入、ポイントまたはチケット購入などがある。
自動継続課金型月額ポイント購入
月一定のポイントを自動継続で購入し、購入したポイントで電子書籍を購入する。ポイントが足りなくなったら都度ポイントを追加するか、月額コースを新たに登録して旧・月額コース解約が必要となる。ポイントには有効期限がある。キャリア決済(携帯電話会社の料金回収サービス)、クレジットカード決済に対応。
自動継続課金型定額読み放題
一定の読み放題プランを自動継続で購入することで指定された電子書籍が読み放題となる。クレジットカード決済、キャリア決済(携帯電話会社の料金回収サービス)に対応。
自動購入サービス
発売日に自動で申し込んだ電子雑誌や電子書籍が購入できるサービス。基本クレジットカード決済のみに対応。
前払い一括定期購読型
月から年までの定期購読がある。Fujisan.co.jpのみに採用されている。定期購読終了で閲覧は不可となる雑誌もある。クレジットカード決済、Web口座振替に対応。
時限制レンタル
時間制限付きで電子書籍が閲覧できるサービス。ストリーミング形式で時間が過ぎると返却(閲覧終了)となる。Renta!などはチケット購入し、電子書籍をチケットで購入するチケット制を採用している。
雑誌機能併設型
定期刊行物である雑誌のように定期配信する形式。自社コンテンツを期間限定の無料連載という形で宣伝し、電子書籍の販売を行う少年ジャンプ+などの期間無料型や有料で定期配信し、電子書籍の販売を行うものもある。
ユーザー生成コンテンツ(UGC)型
主にユーザー生成した電子出版物を期間限定で公開し、販売する(エブリスタなど)。
無料券配布型
無料で読めるチケットがある一定の条件を満たすことで付与される。
期間限定無料
ある一定期間無料で電子書籍が読める。
完全店頭決済型
電子書籍を取り扱い店舗のレジのみで決済する形態(GEOマンガ)。
事業者向けサービス
ビューン読み放題スポット
ビューン読み放題マンション ※集合住宅のオーナー向け[15]
コミックホーダイ(凸版印刷&株式会社VIBE)
雑誌読み放題(凸版印刷&株式会社VIBE)
シーモアBOOKSPOT(NTTソルマーレ)
bizbook(メディアドゥ)
マガマーデジタル(株式会社アドバンス)
広告媒体としての電子書籍サービス
完全広告収入型コンテンツメディア
アプリ内課金なしの広告収入型(ブランジスタ、ニコニコ漫画など)。
書店への紙出版物の販促
空飛ぶ本棚(文教堂グループホールディングス)
電子出版社
電子書籍ソリューション
電子書籍取次
電子書籍取次とは、出版社又は著作権者からコンテンツを預かり、国内・海外の電子書店又は電子図書館にコンテンツを供給する電子書籍流通業者である。
メディアドゥホールディングス(メディアドゥと出版デジタル機構)
モバイルブック・ジェーピー
その他ソリューション企業
ボイジャー - 1992年に萩野正昭と米国のとの合弁により設立された企業[16]。
セルシス
株式会社ACCESS
電子図書館サービス
インターネット上の電子図書館
青空文庫など
図書館の電子図書館サービス
国立国会図書館デジタルコレクション、ハーティトラストなど
図書館向けサービス
公立図書館では、2002年北海道岩見沢市立図書館が電子書籍の閲覧サービスを始めたが、需要が少なかったため、書店の指定した2カ月の無償での試行の後、取り止めとなった。
大学図書館では、紀伊國屋書店が手がけるOCLC[17]の学術教養系和書・洋書の電子書籍配信サービス、が、早くから普及している。特に2009年10月、凸版印刷と紀伊國屋書店の協業[18]後、学術教養系和書電子書籍のコンテンツ数が増えている。
図書館向け図書館利用者への電子書籍貸出サービス
図書館流通センターの「TRC-DL」、楽天グループのOverDrive社とメディアドゥの「OverDrive Japan」などが提供。
図書館内限定電子書籍閲覧サービス
凸版印刷の電子図書館サービスなど
配信形態
国民生活センターによると電子書籍サービスには、購読情報が保存され書籍を呼び出すたびに端末へデータをダウンロードして表示するストリーミング型と、データを端末に格納し、読むたびに購読情報を確認して表示するダウンロード型、自身の端末にデータをダウンロードし随時読み出せる買い切り型[19]がある。
配信方式には、大きく分けて配信サイトから書籍を保存して読むダウンロード方式、配信サイトから書籍を保存して読むプログレッシブダウンロード(疑似ストリーミング)方式、オンラインのまま読むストリーミング方式がある。
携帯電話の配信形態
携帯電話の場合は、キャリア毎の端末機の仕様のため、実際には、KDDI (au)、ソフトバンクモバイルがダウンロード方式で、NTTドコモはストリーミング方式である。2003年11月に、はじめて携帯電話でダウンロード方式のコミック配信をビットウェイ社が開始した。携帯電話のコミック用ビューワーは、当初ベクター形式のコミックサーフィンとラスター方式のビットウェイ・ビューワーの2方式で始まった。その後、コミックサーフィンにラスター形式の機能が実装された。現在ではラスター方式が主流である。
著作権保護を優先し認証を必要とする
電子書籍データを端末に一部、またはすべてダウンロードするが、閲覧するためにはインターネットに接続していることが必要な形式である。サーバから情報をダウンロードして、キャッシュとしては記憶されるが、この一時ファイルは閲覧中は開かれたままで、静的なデータとしては基本的に保存できない。インターネット上のサーバに接続していないと閲覧できないため、提供側はかなり確実な著作権保護を得られるが、閲覧者には利便性が損なわれる。基本的には一般のウェブブラウザにプラグインと呼ばれる機能拡張プログラムをインストールして閲覧できるようになっているが、ウェブブラウザとは別に動作するものもある。
問題点
デジタルデバイド
専用端末の有無がデジタルデバイド(情報格差)を生じる可能性がある。特に米国では、政府は公的な発表をインターネットのような電子的な手段で行なうのに積極的だが、国民の全てがパソコンを持って閲覧できる環境に在るとは限らない。この点が米政府の完全電子公報化の足枷となっている。この問題は開発途上国ではさらに深刻であり、本来は社会を豊かにするための知識を提供する書籍が、電子化によるデジタルデバイドで、それら書籍に親しむべき貧困層の手に届かない危険性を生む。開発途上国でのデジタルデバイド問題を緩和するために、例えば100ドルPCという安価だが十分な性能を備えたパソコンの計画[20]などもあるが、どこまで普及できるか、普及後のサポートが行なえるのかなど、すぐに答えは出せない。
電子機器としての弱点
このほか、これら電子書籍と閲覧端末が何らかの形で電子機器に依存するため、これら機器に固有の問題も含んでいる。例えば、電力がなければそもそも利用できないため、発展途上国など停電が常態化している場所や電源が得がたい地域での利用が難しいこと、また繊細な電子機器は精密機器の例に漏れず故障しやすく衝撃や浸水などによってたやすく壊れてしまうこと、電子機器の操作が必要なこと、そして何より端末自身が旧態化することで、端末そのものの商品価値が損なわれるだけではなく、新機種への乗り換えに際して互換性の問題から旧来機種向けのデータを移行する手間がかかるか、あるいは旧機種向けデータをあきらめるしかないなどの懸念も存在する。また、電子機器の液晶の発する光によって目の疲れを引き起こしやすい。
事業者側による電子書籍削除
紙の出版物とことなり、代金支払後であってもサービス提供元の都合等により一方的に電子書籍が削除され、利用できなくなることがある[21][22][23][24]。
出版者による無断販売
海賊版電子書籍の販売[25]
同人誌の海賊版販売[26]
流出した個人情報で電子書籍として販売[27]
著作権保護と可搬性
紙の出版物をデジタル情報化すれば、なんらかの複製制御の仕組みを配布方法や再生機器内に備えないと、デジタル情報は容易に複製物が作られるようになり、P2P型共有ソフトなどの違法な情報複製によって本来の著作物の販売が阻害されるなど著作権者の権利が侵害される可能性が高い。これを避けるために、電子書籍では当初からオンラインによる認証機能を設けたり、ダウンロードした端末以外で閲覧できないようにするといったハードウェア・キーを導入したりすることで、広範な複製は行なわれないようになっている。著作権者の権利はこれでほとんど保護されるが、利用者にとっては購入したコンテンツが特定の機器に縛られて可搬性が制限されたり、閲覧キーが損壊してしまえばまったく再生できず最悪では再購入する以外に手段がないなど、利便性が大きく失われることになる。これらが電子書籍の普及を阻害する一要因になっているとの指摘もある[28]。2010年にはApp Storeで紙の出版物をスキャンした電子書籍の海賊版が多数見つかり、問題となった[29]。2010年には、不足する電子書籍を利用者が手元の書籍等をスキャンして自ら電子情報化する「自炊」という作業が顕在化したが、その手法の派生として専門業者が登場し、スキャンデータの不法なコピーが流通する危険性に加えて、自炊作業によって本来は破棄される裁断済みの書籍束が他者のスキャンに幾度も利用されかねないという別の著作権侵害の問題を引き起こすと危惧されている[30]。
電子化権利問題
コンテンツの多くは紙媒体での出版を前提とした契約下で関係者が製作に携わったものであり、その電子化と公開ではそれら関係者の利権がからみあい、デジタル情報ゆえに新たな契約が対象とする配布媒体・データ形態の範囲がわかりにくい、コンテンツの電子化にも技術面以外の様々なハードルが存在している。
Google社は著作権者に無断で電子書籍化を進めてそれらをネットワーク上で公開することで権利を侵害したとして、米国内で著者・出版社団体から訴えられ、2年以上にもわたる係争の結果、多額の和解料の支払いとユーザーに対する課金および著作権料徴収を徹底するという条件を飲むことでようやく和解に至っている。
コンテンツの提供者側の課題の1つは電子書籍に関わる複雑な権利関係をどのように処理するか、ということである。現在の電子書籍は、主にこれまで紙媒体で流通していた作品を電子化したものが大多数である。また、そのような作品が一番人気があり市場でも売れている。しかし、過去に出版された作品を電子化によって再版する場合に、権利を誰が所有しているのか明らかではないことが多い。なお、電子化を行う手段としては紙媒体をスキャンする方法と近年主流になっている印刷用に用意したDTPデータを電子書籍用のデータに変換することで電子化する方法がある。スキャンする方法では紙媒体のレイアウトもスキャンすることになるが、このレイアウトの権利(版面権)は著者ではなく、出版社が保持しているとの見解もあり、このような非常に複雑な権利関係の処理が出版業界に電子化を躊躇させている。また、収益性からオリジナルの電子書籍作品が流通しにくい事も電子書籍が普及しない一因とも言える。従来の紙による出版物であれば、書店取次ぎに出版物を卸した段階で(実際には数カ月のタイムラグがある)出版社に収入があり、それを原資に著者や制作に関する費用を支払うことができるが、電子書籍ではこのようなシステムを構築するのが難しい。一部の電子書籍書店ではアドバンス(売上げの前払い)で対応しているが、上手く機能しているとは言い難い。
著作権切れ出版物の供給
プロジェクト・グーテンベルクや青空文庫のような著作権切れコンテンツも存在するが、そういった過去の作品だけでは電子書籍の利用者のニーズを満たせない。著作権切れの書籍などをデジタル情報による無料コンテンツへ加工する作業は、ボランティアか無償提供目的の公益の事業などが行なっている。日本では国立国会図書館[31]や複数の大学図書館、美術館などが著作権適用期間を過ぎた古い書物や古文書の電子化を行なっているが、これらは互いに異なるファイル形式で記述しているために、利用者には不便である。また、逆に商業的な電子書籍の流通網は基本的に使用できないために、閲覧者の利便性を損なう面もある。
出版社・書店の影響
電子書籍が流通すれば電子書籍出版社が直接著作者から出版権を購入し販売することになる。そうなれば出版社や書店は大打撃を受けると予想されている。
日本国内の大手出版社は2010年2月に日本電子書籍出版社協会を発足させAmazonなど大手ネット書店に対抗している[32]。
普及状況
日本国内
日本市場の電子書籍ストアのシェアトップは、Kindleストアである。次いで楽天グループの楽天Kobo、アップルのiBooksなど海外法人の利用率が高い[33]。Kindleストアのシェアが高いためか、日本の出版社の多くは、カドカワグループの読書メーターのようにamazon.co.jpへの購入を促している。
インプレス総合研究所によると2016年度日本の電子書籍市場規模は1976億円で、電子雑誌市場規模302億円を合わせた電子出版市場は2278億円である[34]。電子書籍市場規模のうち、電子コミックが市場の8割を占めている。韓国情報通信産業振興院は日本の電子書籍市場の急成長はウェブ漫画を前面に打ち出した韓国企業の活躍によるところが大きいと分析している[35]。現状、日本マンガアプリ市場はNAVER子会社のLINEが運営する『LINEマンガ』、NHN(現:NAVER)から分社化したNHNエンターテインメントグループの『comico』、NHN(現:NAVER)の元共同代表のキム・ボムスが設立したカカオの『ピッコマ』、韓国でウェブトゥーン有料化とソフトアダルト作品市場を切り開いたレジンエンターテイメントの『レジンコミックス』[36]、TOPTOONを運営しているTOPCOの日本法人運営の『TOPMANGA』などの韓国資本勢が占めている。
諸外国
Amazon.comのKindle Storeを筆頭に、Amazonの子会社でコミック配信サービスに特化した米国拠点のcomiXology、楽天グループでカナダの楽天Kobo、世界最大の書籍販売会社Barnes&Nobleが展開するNook、GoogleのGoogle Play、アップルのiBooksが海外六大電子書店である[13]。文書のNetflixと言われるScribdなど多数のサイトが存在している。
自費出版社のルルエンタープライズでは、高橋留美子の『めぞん一刻』や、高橋よしひろの『銀牙伝説WEED』など、多数のコミックスが英語化されて販売されている。特に海外では個人出版が流行しており、売上ランキングの上位を無名の新人が占めている例もある。
韓国では「低炭素・グリーン成長」を掲げる李明博大統領が積極的に後押ししており、2008年頃からサムスン電子、アイリバー、ネオラックス、LGディスプレイといった大企業が参入するなど電子書籍市場が急成長し株価が高騰している。サムスン電子とアイリバーは韓国最大書店の教保文庫と提携し店頭価格の6割程度で販売している。ネオラックスは朝鮮日報と提携し月額の新聞購読料の半額程度でニュースを配信している。2011年度からは小・中・高校で全ての教科書を電子書籍で提供する「電子教科書」を導入する見通しである[37]。
主な業界団体
日本
EPWINGコンソーシアム(富士通)・電子ブックコミッティ(略称 EBXA、ソニー) - 8cm CD-ROMを使用した電子ブック、およびそれを応用したCD-ROM電子書籍のための規格を策定・普及促進 その技術・コンテンツは電子辞書に発展 対応商品の販売終了に伴い2000年に解散
電子書籍コンソーシアム(e-Book Japan) - 出版社・家電メーカー・出版取次など145社が参加 ブックオンデマンド実証実験を実施 成果を出せず、1年半で解散
一般社団法人日本電子出版協会(JEPA) - 業界全般が対象 EPUB3.0の多言語対応に尽力
一般社団法人日本電子書籍出版社協会(電書協) - 大手出版社21社によって設立 「EPUB 電書協フォーマット」策定・「電子文庫パブリ」運営
一般社団法人デジタルコミック協議会(デジコミ協) - マンガを出版する出版社22社によって設立 「デジタルコミック協議会 EPUB3 固定レイアウト 仕様ガイド」・「電書協・デジコミ協共通書誌情報」策定
一般社団法人デジタル教科書教材協議会(DiTT) - デジタル教科書の開発・普及を目的として設立 主に教科書会社が参加
一般社団法人電子出版制作・流通協議会(電流協) - 大手・中堅印刷会社と電子書籍取次会社を中心に89社で設立 電子書籍の流通調査・流通基盤の整備
日本電子書店連合(JEBA) - 電子書籍販売サイトを運営する5社によって設立された任意団体
脚注
参考文献
ヒュー・マクガイア,ブライアン・オレアリ著 ボイジャー、2013年2月 ISBN 978-4862391179
小島孝治著 『電子書籍のつくり方・売り方』 日本実業出版社、2010年10月 ISBN ISBN 978-4-534-04761-8
関連項目
電子出版
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E9%9B%BB%E5%AD%90%E6%9B%B8%E7%B1%8D |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
622,
1332,
2185,
2891,
3399,
4854,
6158,
8223,
8767,
9174,
9864,
10691,
11275,
11781,
13142,
14130,
14820,
16175,
16786,
18410,
18967,
19604,
21042,
22664,
23271,
24930,
26335,
27048,
28989,
29706,
31751,
32223,
32696,
33787,
35380,
36660,
37591,
38294,
39885,
40867,
42195,
43061,
44719,
45951,
46791,
47768,
48880,
49435,
50158,
50978,
51521,
52300,
53811,
54304,
54534,
55311,
55739,
56434,
56757,
58568,
60076,
60353,
60487,
60722,
60815,
60946,
61488,
61595,
61882,
62382,
63254,
64221,
65420,
66425,
67704,
68844,
70508,
72072,
74393,
75462,
76120,
77398,
78496,
79165,
79834,
80069,
80470,
81059
],
"plaintext_end_byte": [
621,
1331,
2184,
2890,
3368,
4853,
6157,
8071,
8766,
9173,
9828,
10690,
11231,
11780,
13141,
14129,
14772,
16174,
16784,
18409,
18966,
19538,
21041,
22611,
23270,
24929,
26334,
27002,
28988,
29622,
31750,
32184,
32695,
33786,
35346,
36659,
37590,
38192,
39884,
40832,
42194,
42983,
44718,
45950,
46790,
47767,
48810,
49434,
50157,
50977,
51471,
52299,
53810,
54299,
54533,
55297,
55738,
56415,
56756,
58567,
60043,
60352,
60486,
60721,
60814,
60905,
61487,
61594,
61845,
62320,
63206,
64220,
65381,
66424,
67703,
68843,
70490,
72071,
74392,
75461,
76080,
77397,
78495,
79164,
79781,
79981,
80446,
81055,
81257
]
} | Сколько жен было у Мануи́л I Комни́н? | Мануил I Комнин | russian | {
"passage_answer_candidate_index": [
61
],
"minimal_answers_start_byte": [
60109
],
"minimal_answers_end_byte": [
60121
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Мануи́л I Комни́н (Greek: Μανουήλ Α' Κομνηνός; 28 ноября 1118 — 24 сентября 1180) — византийский император, чьё правление пришлось на поворотный момент истории как Византии, так и всего Средиземноморья. Мануил стал последним представителем Комниновского возрождения, благодаря которому страна смогла восстановить свою военную и финансовую мощь.
Своей активной и амбициозной политикой он стремился восстановить былую славу и статус Византии. За своё правление Мануил сотрудничал с Папой Римским и воевал в Южной Италии, а также обеспечил продвижение по землям империи воинов второго крестового похода. Защищая Святую землю от мусульман, Мануил объединил усилия с Иерусалимским королевством и совершил поход в фатимидский Египет[1].
Император изменил политическую карту Балкан и Восточного Средиземноморья, обеспечив византийский протекторат над венгерским королевством и ближневосточными государствами крестоносцев, а также гарантировал безопасность на западной и восточной границах империи. Однако к концу правления успехи на востоке были скомпрометированы поражением при Мириокефале, состоявшемся в значительной степени из-за неосмотрительной атаки укреплённых сельджукских позиций[2].
К Мануилу, прозванному греками «o Megas» (Greek: ὁ Μέγας — «Великим»), подданные относились с большой преданностью. Также он является героем историй, написанных личным секретарём — Иоанном Киннамом, где ему приписаны многие добродетели. После контактов с крестоносцами император наслаждался репутацией «благословенного императора Константинополя» в некоторых частях латинского мира[3].
Фигура Мануила вызывает противоречия среди историков. Некоторые из них считают, что величие империи — не его личная заслуга, оно основывалось на достижениях предыдущих представителей правящей династии Комнинов, а его правление — причина дальнейшей смуты[4].
Приход к власти
Мануил Комнин был четвёртым сыном византийского императора Иоанна II и его жены Пирошки, являвшейся дочерью венгерского короля Ласло I[5]. Таким образом, он имел небольшие шансы на ромейский престол, но в 1142 году от горячки умерли два старших брата Мануила — Алексей и Андроник, а в 1143 году Иоанн II выбрал его своим наследником, в обход старшего брата — Исаака. Он заслужил это доверие благодаря тому, что с детства сопровождал отца в военных походах против сельджуков, где проявил себя смелым и решительным воином. После того как 8 апреля 1143 года Иоанн II умер во время военного похода в Киликию, Мануил по его воле был провозглашён императором[1]. Только организовав похороны отца, и по традиции повелев основать монастырь у места его гибели, Мануил переключился на упрочнение своего нового статуса.
После погребения Мануил отправил в столицу великого доместика с приказом арестовать своих двух наиболее опасных родственников: дядю (севастократора), и старшего брата, оба по имени Исаак. Последний жил в Большом дворце и имел доступ к сокровищнице и царским регалиям. Аксух прибыл в столицу до известий о смерти императора и успел быстро завоевать расположение столичной элиты. Прибывший в августе 1143 года Мануил был коронован новым константинопольским патриархом . Спустя несколько дней Мануил освободил своих родственников из-под стражи[6]. Кроме этого, он приказал подарить каждому домовладельцу в Константинополе по 2 золотых монеты и 200 фунтов золота (включая 200 серебряных монет) — византийской церкви[7].
Империя, полученная Мануилом Комнином в наследство от предыдущих базилевсов, сильно изменилась с момента своего основания в 395 году. В правление Юстиниана I (527—565) Византия приобрела некоторые провинции Западной Римской империи: Италию, Африку и часть Испании. Но в VII столетии страну постигли серьёзные перемены: арабы завоевали Египет, Палестину и Сирию, а позже с развитием своей экспансии присоединили Северную Африку и Испанию. Но и после этого императоры управляли довольно большим государством, занимавшим территорию Малой Азии и Балкан. В конце XI столетия Византийская империя вступила в период политического и военного упадка, который смогла большей частью преодолеть с помощью деда и отца Мануила. Но всё равно, к началу его правления перед Византией стояли большие проблемы. В Сицилии норманнам удалось изгнать ромеев, турки-сельджуки проводили схожую политику в Анатолии, в то время как в Леванте существовала новая сила — государства крестоносцев. Таким образом, задача обеспечить безопасность империи была как никогда сложна[8].
Ближневосточная политика во время второго крестового похода
Антиохийский князь
Впервые Мануилу пришлось заняться внешней политикой в 1144 году, когда правитель Антиохийского княжества Раймунд решил расширить свои владения за счёт византийской Киликии, где уже успел завоевать несколько замков. Этими действиями он нагло нарушил клятву верности, данную им Иоанну II в 1137 году[9].
Император отправил на фронт флот под командованием Димитрия Врана и армию, ведомую Просухом. Полководцы с успехом выполнили задачу: корабли опустошили приморские владения Раймунда, а воины изгнали агрессора из Киликии[1].
Однако спустя год сосед крестоносца — Эдесское графство — был захвачен воинами мосульского эмира Имад ад-Дина Занги. Князь осознал, что восточная угроза становится реальностью, а помощи из Западной Европы будет недостаточно. Вследствие этого Раймунд совершил визит в Константинополь, где после принесения клятвы получил от Мануила гарантии по защите[10].
Нападение на Конью
В 1146 году император собрал армию на военной базе Лопадия, откуда началась экспедиция в Конийский султанат. Причиной для военных действий являлось то, что султан Масуд I совершал набеги на западную Анатолию и Киликию[11]. Хотя целью этого похода и не являлись завоевания, воины Мануила разбили турок при Акроине, а также разрушили укреплённый город Филомилия[2]. Подойдя к Конье, ромеи только разграбили окрестности столицы, после чего начали отступление.
Это можно объяснить несколькими причинами: султан Масуд отправил значительный отряд в тыл византийцам, поход был нужен Мануилу для демонстрации собственной воинской доблести своей супруге[10], Мануил получил письмо от французского короля Людовика VII, который сообщал о выдвижении крестоносцев.
Прибытие крестоносцев
Комнину пришлось покинуть восточную границу, так как интересы империи требовали его присутствия на Балканах. В 1147 году он предоставил право на проход через свои владения двум армиям крестоносцев, ведомых германским императором Конрадом III и французским королём Людовиком VII.
В это время ещё были живы члены императорского двора, помнившие участников первого крестового похода, чьё прибытие также описала Анна Комнина[12]. Многие византийцы с недоверием относились к крестовому походу, чьи участники запомнились своим мародёрством и актами насилия во время своего прохода через империю. Войска ромеев следовали за иноземцами с целью защиты местного населения и последующей охраны столицы. Однако это не помогло избежать конфликтов: крестоносцы жаловались на несвоевременную доставку припасов и фуража, получая в ответ обвинения в грабеже. Ожидая этого, Мануил предусмотрительно подготовился к приёму: он отремонтировал городские стены и заключил оборонительный союз со своим бывшим врагом — конийским султаном[1].
Армия Конрада первой прошла через земли Византии летом 1147 года, и в записях местных авторов ей было уделено большее внимание, чем французам. Немцы избрали маршрут через Дорилей, Иконий, Ираклию. В битве при Дорилее их войско было разбито турками, и выжившие возвратились с королём в Никею, где дожидались французов. Те же, находясь в Константинополе, поверили слухам, что Конрад одерживает победы над неверными. Переправившись через Босфор, французы узнали об истинной доле своих союзников, после чего решили продолжать путь вместе с ними[1].
После окончания крестового похода отношения между Мануилом и Конрадом III улучшились: базилевс женился на родственнице императора — Берте Зульцбах (бывшей его свояченицей), также был заключён союз против сицилийского короля Рожера II[13]. Но в 1152 году Конрад III умер, а взаимопонимания с его преемником — Фридрихом Барбароссой — достигнуть не удалось.
Набег на Кипр и возмездие
Базилевсу снова пришлось обратить свой взор в сторону Антиохии в 1156 году: новый правитель княжества Рено де Шатильон обвинил его в невыплате обещанной денежной суммы и обещал атаковать византийский Кипр[14]. При нападении на остров крестоносцы пленили губернатора Иоанна Комнина (племянника Мануила) и Михаила Врану, командовавшего местной армией[15] . Латинский историк Вильгельм Тирский весьма сожалел об этой атаке, описав совершённые при ней зверства[16]. Разграбив остров, воины Рено заставили выживших выкупить своё имущество по завышенным ценам, после чего отплыли домой[17]. Антиохийский князь отправил нескольких изуродованных местных жителей в Константинополь, чтоб продемонстрировать свои независимость и презрение к Мануилу[15].
Ответ не заставил себя ждать. Зимой 1158—1159 годов войска ромеев неожиданно вторглись в Киликийское царство, чей правитель Торос II открыто поддерживал Рено де Шатильона. Император возглавлял свои войска, находясь в авангарде с 500 всадниками[18]. Население Киликии быстро признало господство Византии, а её бывший хозяин укрылся в горах.
Известия об успехах византийцев достигли Антиохии. Осознав, что в сражении его воины будут разбиты, Рено также понимал, что помощи ждать неоткуда (Балдуин III Иерусалимский недавно женился на Феодоре — дочери севастократора Исаака Комнина — и отрицательно относился к набегу своего соседа). Брошенный всеми, антиохийский князь явился к Мануилу в Мопсуестию, с непокрытой головой, босой, с обнажёнными руками и с верёвкой на шее, держа в руках меч остриём к себе. Император сначала демонстративно отказывался принять его, продолжая общаться с придворными. Вильгельм Тирский писал о том, что эта сцена продолжалась так долго, что в итоге вызвала у всех «отвращение» и «сделала латинян презираемыми во всей Азии»[19]. В итоге, Мануил простил Рено при условии того, что Антиохия становилась вассальной территорией Византии и обязывалась поставлять воинов для службы в византийских войсках[5].
12 апреля 1159 года состоялся триумфальный въезд ромейской армии в Антиохию. В мае, во главе объединённого войска, Мануил начал поход на Эдессу. Но вскоре он отказался от этого, так как эмир Сирии Нур ад-Дин освободил 6000 христианских пленников, томившихся в его тюрьмах со времён второго крестового похода[20].
На обратном пути в Константинополь Мануил держал путь через владения иконийского султана, и близ Котиэя, в долине Тембрис, на его армию напали турки. Но неожиданное нападение было отбито, и враг бежал, хотя ромеи понесли серьёзные потери. В следующем году император возглавил поход против сельджуков в Исаврии[21].
Войны в Италии
Рожер II Сицилийский
В 1147 году Мануил впервые столкнулся с Рожером II, чей флот стал грабить берега Иллирии, Далмации и Южной Греции (Коринф, Эвбею и Фивы), а также захватил Корфу, заключив при этом союз с африканскими мусульманами[1]. Однако, несмотря на набег половцев на Балканы, в 1148 году базилевс заключил союз с Конрадом III и Венецианской республикой, чья мощная флотилия одолела норманнов. В 1149 году остров Корфу был отвоёван назад, и Рожер II в отместку отправил Георгия Антиохийского с 40 кораблями в набег на Константинополь[22]. Тем временем Мануил уже договорился с Конрадом о совместных боевых действиях в Южной Италии и Сицилии. Альянс со Священной Римской империей являлся для него важнейшей целью во внешней политике, хотя после смерти Конрада отношения между государствами постепенно охладились[23].
В феврале 1154 года сицилийский король умер, и ему наследовал Вильгельм I. Его воцарение, ознаменовавшееся восстаниями против его правления в Сицилии и Апулии, и неспособность Фридриха Барбароссы договориться с норманнами подтолкнули Мануила начать вторжение на Итальянский полуостров[24]. Он отправил двух генералов в ранге — и — с войском и флотом из 10 судов, а также большим количеством золота, прибывшим в Апулию в 1155 году[25]. Им было поручено оказание поддержки Барбароссы, чья армия находилась к югу от Альп, однако император повернул назад, уступая желанию собственного войска. Но и без поддержки союзника, ромеи смогли достигнуть больших успехов: вся Южная Италия восстала против норманнов, против Вильгельма выступила местная знать, и в их числе [13]. Кроме этого, многие крепости вышли из-под власти сицилийской короны — как силой, так и путём золота.
Папско-византийский альянс
Город Бари, бывший столицей византийского Катепаната Италии на протяжении столетий до прибытия норманнов, открыл свои ворота императорской армии, а его население разрушило местную цитадель. После этого, города Трани, Джовинаццо, Андрия, Таранто и Бриндизи также сдались, а войско Вильгельма (включавшее 2000 рыцарей) было разбито[26].
Воодушевлённый такими успехами, Мануил начал мечтать о восстановлении Римской империи, пусть и ценой унии православной и католической церквей, на чём настаивали посланцы папского государства для заключения альянса[19]. Римские папы постоянно не ладили с норманнами, исключая угрозу прямых военных действий, и поэтому иметь соседом на своих южных границах «цивилизованную» Восточную римскую империю было для них явно предпочтительнее. Папа Адриан IV с интересом отнёсся к возможному альянсу, который поспособствовал бы увеличению его влияния на православных христиан. Мануил также обещал большую сумму денег на снабжение войск святого престола, прося о признании Папой власти Византии над тремя приморскими городами в обмен на помощь в изгнании норманнов с Сицилии. Мануил также обещал выплатить 5000 фунтов золота лично Адриану и папской курии[27]. Переговоры быстро закончились, и альянс был заключён[24].
В этот момент в военных действиях начался перелом. Михаил Палеолог был отозван с руководящей должности в Константинополь из-за требований местной знати, особенно Роберта Лорителло, отказавшегося говорить с ним. С его уходом инициатива перешла в руки Вильгельма. В битве при Бриндизи сицилийцы контратаковали с моря и суши. При их приближении византийские наёмники потребовали выплаты золота, но после отказа, покинули бывших хозяев. Местные бароны также утратили былой энтузиазм, и вскоре Иоанн Дука остался в меньшинстве. Прибытие Алексея Комнина Вриенния не исправило положения, и в морской битве сицилийцы пленили командиров ромейской армии[28]. Мануил отправил Иоанна Аксуха в Анкону для управления новой армией, но к тому времени Вильгельм отвоевал всю Апулию.
Поражение при Бриндизи прекратило византийское владычество в Южной Италии; в 1158 году императорская армия покинула её и больше не возвращалась[29]. Никита Хониат и Киннам считали, что условия заключённого мира позволили Мануилу выйти из войны с достоинством, хотя в 1156 году сицилийский флот из 164 судов (и десятитысячным десантом) осуществил набег на Эвбею и Альмиру.
Отказ от церковной унии
Во время войны в Южной Италии, да и впоследствии, Мануил предлагал Святому Престолу унию Восточной и Западной церквей. В 1155 году папа Адриан поддержал эту идею, но тут союзники натолкнулись на ряд проблем. Адриан IV, как и его преемники, требовали признания своего религиозного авторитета всеми христианами, к их числу относился и византийский император, который не должен был повторять политику своего западного соседа[19]. Мануил же желал признания своей светской власти на Востоке и Западе[25]. Исходящие требования не удовлетворяли ни одну из сторон. Если прозападный император и принял бы условия унии, греческое население и духовенство империи сказало бы своё твёрдое «нет», что и произошло почти триста лет спустя. Несмотря на дружбу с Папой, Мануил не был удостоен титула Август. Дважды (в 1167 и 1169 годах) отправленное посольство к папе Александру III, предлагавшее объединение церквей, натолкнулось на отказ с его стороны, ибо он боялся последствий такого решения. В итоге уния так и не состоялась, православная и католическая церковь остались разъединенными.
Итальянская кампания не стала триумфом для Комнина. Анкона стала византийской базой, сицилийские норманны получили серьёзный ущерб, из-за чего мир с ними продержался вплоть до смерти Мануила. Хотя сила империи и была продемонстрирована, затраченные на войну денежные средства (порядка 2 160 000 иперпир или 30 000 фунтов золота) так и не окупились[30][31].
Византийская политика в Италии после 1158 года
В новой политической обстановке цели Византии изменились. Мануил решил организовать сопротивление попыткам Гогенштауфенов присоединить Италию. Когда началось противостояние между Фридрихом Барбароссой и северными городами Италии, базилевс активно помогал деньгами Ломбардской лиге. Стены Милана, разрушенные немцами, были восстановлены на деньги византийского императора[19]. Поражение Фридриха в битве при Леньяно 29 мая 1176 года усилило ромейские позиции. Согласно Киннаму, Кремона, Павия и множество других лигурийских городов уважительно относились к Мануилу[32]; к нему стали лучше относиться Генуя, Пиза, но не Венеция. 12 марта 1171 года византийское правительство приказало арестовать всех венецианцев, находившихся на территории империи (20 000 человек), а также конфисковать их имущество[33]. Республика Святого Марка в ответ направила флотилию из 120 судов, которая из-за эпидемии и противодействия 150 ромейских кораблей возвратилась назад[34]. Мануил решился подтвердить за Венецией все прежние права с прибавкой вознаграждения пострадавшим только в 1175 году, испугавшись объединения республики с норманнами[19].
В 1177 году в Венеции послы германского императора и его итальянских противников подписали мирный договор. После этого византийская политика в этом направлении оказалась в тупике, так как империи здесь больше не на кого было опереться[35].
Балканская политика
На Балканском полуострове Мануил стремился сохранить позиции империи, достигнутые при Василии II более 100 лет назад. С 1129 года отношения с венграми и сербами были хорошими. Но в 1149 году великий жупан Урош II по наущению Рожера II отказал Мануилу в повиновении[5].
Император совершил поход в Старую Сербию (1150—1152) и заставил жупана признать свой вассальный статус[36]. После этого базилевс провёл ряд атак на венгров с целью аннексии территорий в районе реки Савы. В 1151—1153 и 1163—1168 годах Мануил осуществил походы в Венгрию, где собрал большие трофеи, и в 1167 году продолжил военные действия, отправив в эту страну 15 000 человек под началом [37]. Полководец разбил венгров в битве при Сирмиуме, и по заключённому мирному договору к Византии отходили Срем, Босния и Далмация. Таким образом, к 1168 году практически всё восточное побережье Адриатики принадлежало Мануилу[38].
Византия стремилась присоединить Венгрию не только путём силы, но и дипломатией. Наследник Бела III, младший брат венгерского короля Иштвана III, был отправлен в Константинополь для получения образования при дворе Мануила, желавшего выдать за него собственную дочь и сделать его собственным наследником, под чьей властью были бы оба государства. В столице Бела получил имя Алексей и титул деспота, которым именовался только византийский император. Однако замысленному не суждено было осуществиться. В 1169 году жена императора Мария Антиохийская родила Мануилу сына Алексея, моментально ставшего его наследником, а в 1172 году со смертью Иштвана Бела отправился домой. Но перед уездом он поклялся Мануилу в том, что всегда будет «учитывать интересы императора и ромеев». Бела III сдержал своё слово: пока царствовал Мануил, он не пытался вернуть Хорватию[38].
Отношения с Русью
Мануил Комнин стремился привлечь русских князей на свою сторону в конфликтах с Венгрией и, в меньшей степени, Сицилией. В конце 1140-х за власть в Киевской Руси боролись три князя: киевский князь Изяслав Мстиславич, связанный с венгерским королём Гезой II, был враждебен империи; князь Ростово-Суздальский Юрий Долгорукий был союзником Мануила (symmachos), в то время, как галицкий князь Владимир Володаревич (Владимирко) считался вассалом базилевса (hypospondos). Расположенная на севере и северо-востоке Венгрии Галиция играла важную роль во время войн между Византией и Венгрией. Со смертями Изяслава и Владимирко ситуация изменилась: Киев захватил Юрий, а новый галицкий князь Ярослав стал союзником венгров.
В 1164—1165 годах двоюродный брат Мануила — Андроник Комнин — сбежал из Византии, оказавшись при дворе Ярослава Галицкого. Эта ситуация создавала серьёзную угрозу для императорского престола, и Мануил решил помиловать своего кузена, разрешив тому вернуться в Константинополь (1165). С киевским князем Ростиславом был заключён договор о выставлении для нужд империи воинского отряда, а Ярослав согласился вернуться под ромейскую опеку. Галицкий князь позже помог Византии своим участием в войне с половцами[39].
Дружба с Галицией была выгодна Мануилу, отправившему в 1166 году две армии в поход против венгров. Первое войско вошло в королевство через Южные Карпаты, когда второе с помощью Ярослава продвигалось через Карпаты. Так как противник сосредоточил свои войска под Стремом и Белградом, византийцы полностью разорили Трансильванию[40].
Египетский поход
Альянс с Иерусалимским королевством
Король Амори I Иерусалимский решил присоединить к своему государству фатимидский Египет, в котором происходили бесконечные войны за власть между визирями[41]. В 1165 году он во главе посольства отправился к византийскому двору с предложением о браке (Мануил в 1161 году женился на кузине Амори — Марии Антиохийской)[42]. Спустя 2 года король Иерусалима женился на внучатой племяннице императора — Марии Комнине. Альянс был заключён в 1168 году, и новые союзники поделили Египет: Мануил получал прибрежные земли, Амори — оставшиеся. Осенью 1169 году базилевс отправил экспедицию из 20 военных кораблей, 150 галер и 60 транспортников, находившуюся под командованием его племянника и великого дуки Андроника Контостефана и Амори, в Аскалон[42][43]. Вильгельм Тирский, участвовавший в переговорах, был поражён присутствием больших транспортников, применявшихся для перевозки лошадей[44].
Мануил этим походом стремился поддержать баланс сил на Ближнем Востоке, так как контроль над Египтом в борьбе крестоносцев и мусульман играл важную роль в этом регионе. Успешная атака давала Византии преимущества: данные земли со времён Римской империи были важными экспортёрами зерна, часть которого отправлялась в Константинополь вплоть до завоевания Египта арабами в VII веке. Ожидаемые доходы манили к себе завоевателей, и этой войной также закладывалась основа для долгосрочного союза ромеев и крестоносцев[41].
Провал экспедиции
Объединённое войско христиан осадило Дамиетту 27 октября 1169 года, но эта военная операция ничем не закончилась. К моменту их прихода в Египте власть захватили ставленники сирийского эмира: Асад ад-Дин Ширкух ибн Шади и Салах ад-Дин Юсуф ибн Айюб, укрепившие гарнизон крепости и снабдившие его провиантом. Между крестоносцами и византийцами начались раздоры. По версии последних, европейцы не желали делиться трофеями, а они сами страдали из-за голода[45]. Контостефан отдал приказ начать приступ, а король сепаратно заключил мир с осаждёнными. С другой стороны, Вильгельм Тирский отметил, что ромеи также были не безупречны[46]. После заключения мира имперский флот, возвращаясь домой, попал в шторм, потопивший часть кораблей[47].
Несмотря на неудачу, Амори пытался повторить поход и продолжал поддерживать хорошие отношения с Византией[48]. В 1171 году он прибыл в Константинополь, когда Египет перешёл под власть Саладина. Мануил организовал для короля приём, продемонстрировавший его вассальную зависимость от империи[49]. В 1177 году флот из 150 кораблей отправился к Египту, но вернулся обратно, так как часть знати королевства Иерусалим была против новой войны[50].
Отношения с Кылыч-Арсланом II: Мириокефал
Между 1158—1161 годами византийцы провели ряд военных походов против сельджукского Конийского султаната, закончившихся заключением мирного договора в 1162 году. По нему некоторые пограничные районы, включая Сивас, переходили под власть империи в обмен на денежные выплаты[51]. Однако султан Кылыч-Арслан II по-своему исполнял условия договора: от сдачи городов он отказался, при этом набегами туркменской конницы оттеснял греческое население к берегу Чёрного моря и Босфора[52]. Стоит отметить, что Мануил соблюдал мирный договор с рыцарским благородством, что было весьма необычно для византийской дипломатии. За это время Арслан смог одолеть оставшихся соперников. Только в 1176 году император решил преподать урок своему вероломному соседу и собрал имперскую армию для захвата столицы султаната — Коньи. Для этого он решил сперва отвоевать города Дорилей и Сувлей, откуда и должно было начаться вторжение[53].
Поход начался жарким летом, хотя более выгодным временем была бы весна. Византийское войско, насчитывавшее 35 000 человек, было весьма громоздким, в письме к английскому королю Генриху II Мануил сообщил, что длина его армии составляет 16 километров[54]. Маршрут проходил через Лаодикею, Келен, Аполлонию и Антиохию (Фригийскую). Недалеко от Мириокефала войско встретили послы султана, предложившие мир на условиях предыдущих договоров. Старые генералы советовали воспользоваться этим благоприятным случаем и заключить мир с султаном. Но более молодые придворные уговорили императора дать решительный ответ, что только под стенами Икония он согласится вступить в переговоры.[2]
Мануил за время похода совершил ряд тактических ошибок, например, не приказав провести разведку дальнейшего пути[55]. Из-за этого 17 сентября 1176 года византийцы были разбиты сельджуками Кылыч-Арслана, попав в засаду при переходе узкого горного перехода[56]. По данным ромейских авторов, Мануил был готов покинуть своих воинов, однако Андронику Контостефану удалось уговорить остаться в лагере. После битвы император до самой смерти не мог забыть этот разгром[57].
Арслан согласился предоставить путь для отступления на следующих условиях: разрушить укрепления Дорилея и Сувлея. Однако воины Мануила разрушили только последнюю крепость, так как сам султан не соблюдал условия мира 1162 года[58]. Тем не менее, мириокефальское поражение отрицательно сказалось на престиже Византии. Комнины сделали многое, чтобы преодолеть уроки битвы при Манцикерте, но и спустя 105 лет ромеи были побеждены сельджуками. В Западной Европе после этого Мануила стали именовать не императором ромеев, а королём греков[56].
Однако Мириокефал не нанёс империи такой урон, как это представлялось Мануилу и европейцам. Византийская армия не была полностью уничтожена[56]. Больше всего понесло потери правое крыло, где находились союзники: венгры, сербы, воины Рено Антиохийского, а также обоз, бывший главной целью нападения[53]. Поэтому спустя год Иоанн Ватац смог отбить вторжение сельджуков с помощью столичных и местных войск[53]. После этой сам Мануил во главе небольшого отряда выгнал противника из города Баназ, южнее Кютахьи[58]. Однако военные действия в дальнейшем шли с переменным успехом[5].
Внутренняя политика Мануила Комнина
В самой стране Мануил продолжал политику, чью основу заложили ещё его дед и отец. При его правлении в Византию активно прибывали иностранные рыцари, желавшие заработать золото и славу на службе империи. Кроме этого Константинополь наводнили иностранные купцы, большей частью из Венеции, Генуи и Пизы[59].
Комнины опирались на крупную земельную знать, и Мануил придерживался этой тактики. В 1143 году он издал новеллу, по которой вводился запрет на передачу земли, пожалованной императором, лицам, не принадлежащие сенатскому и военному сословиям. Она была весьма важна для базилевса, и он повторил её в 1155 и 1170 годах. С её помощью упрочнялась система проний — византийского аналога феодальных ленов[60].
При Мануиле своего расцвета достигла откупная система. По ней в провинцию направлялись правители и администраторы, получавшие оплату своих услуг за счёт местного населения. Само собой, что от этого процветала коррупция и правовой беспредел, но аристократы, получавшие эти должности становились вернейшими сторонниками Комнина[60]. К тому же, император часто переводил свободных граждан в париков, становившихся слугами и работниками частных лиц.
В то же время, в 1158 году был издан хрисовул, подтвердивший за большинством монастырей права на земельные владения, но и запретивший приобретение новых. Тем самым император боролся с увеличением силы церкви, которая в прошлом весьма сильно влияла на жизнь государства[59].
Церковные вопросы (1156—1180)
В правление Мануила Комнина было три богословских разночтения. В 1156—1157 годах возник вопрос, предложил ли Иисус себя в жертву за грехи всего мира во имя Отца и Святого Духа, или ещё и Логоса (т. e. во имя себя)[61]. Константинопольский собор 1157 года постановил, что Иисус пожертвовал собой ради Святой Троицы, хотя такая компромиссная трактовка вызвала протест у антиохийского патриарха Сотириха Пантевгена, низложенного за это[5].
Спустя 10 лет противоречия вызвала фраза Христа: «Отец Мой более Меня», относится ли она к Его Божественной природе, к человеческой природе или к их соединению[61]. Димитрий Лампский, византийский дипломат, возвратившийся с Запада, высмеивал принятую там трактовку, что Христос уступал Своему Отцу по человечеству, но был равен Ему по Божеству и единству Божественной природы как Единородный Сын. Однако Мануил, не исключавший тогда возможность церковной унии, посчитал эту формулу здравой и нашёл поддержку у патриарха Луки Хрисоверга и будущего патриарха Михаила Анхиальского. 2 марта 1166 года Константинопольский Собор высказался в пользу этой позиции[5]. Отказавшиеся признать соборное решение были сосланы с конфискацией имущества. Среди противников императорской концепции был и его племянник — Алексей Контостефан[62].
Третий религиозный вопрос возник в 1180 году, когда базилевс высказался против формулы отречения, которую произносили новообращённые мусульмане. Анафема была направлена на мусульманское представление о Боге и включала в себя 112-ю суру Корана в византийском переводе:
“Анафема богу Мухаммеда, о котором он говорит, что он есть бог, который не рождал, не был рожден, которому никто не подобен[63]”
Однако император посчитал, что таким образом подвергался анафеме истинный Бог. Мануил созвал собор, ожидая получить от архиереев и патриарха одобрение на изъятие формулировки из огласительных книг всех церквей. Однако церковные иерархи встретили это предложение отрицательно. В итоге был принят компромиссный вариант, в котором взамен изъятой формулы была добавлена новая анафема против Мухаммеда и его учения[63].
Смерть
К концу жизни император охладел к политике и увлекся вместо неё астрологией[35], за что был осуждаем многими церковными иерархами и историками. Иоанн Каматир посвятил императору астрологическую дидактическую поэму «О круге зодиака».
Мануил I заболел в марте 1180 года и окончательно оставил управление страной. Отпраздновав свадьбу своего сына Алексея II с дочерью французского короля[64], Мануил умер в присутствии своего сына и двора. Но перед смертью он отрёкся от астрологической науки и повелел постричь себя в монахи под именем Матфея[65]. Прах императора был захоронен в часовне монастыря Пантократор.
Личность
Мануил Комнин был представителем нового поколения императоров Византии, являвшим собой своеобразный симбиоз двух разнонаправленных культур: западноевропейской и ромейской.
Он был физически крепким, организовывал и принимал участие в рыцарских турнирах, что сильно удивляло его подданных, а также обладал весёлым нравом. Император был обворожительным, привлекал симпатии других. Но при этом он имел литературное образование, считал себя знатоком в богословии, с удовольствием принимая участие в догматических спорах[1].
Мануил Комнин описывается византийскими литературными источниками как весьма мужественный человек. Рассказы о нём, схожие с европейскими рыцарскими романами, упоминали о его силе, ловкости и бесстрашии. Согласно им, на турнире он победил двух сильнейших итальянских рыцарей, а у Рено Антиохийского не получалось поднять его копьё и щит. В одном бою император собственноручно убил сорок турок, а в схватке с венграми — схватил их знамя, первым преодолев мост, отделявший его армию от врага. В другой раз Мануил невредимым пробился через пятьсот турок, до этого попав в засаду, когда его сопровождали только родной брат Исаак и Иоанн Аксух[66].
Помимо Византии, фигура Мануила была популярна и в средневековой Руси. Ему был посвящён целый сонм былин и легенд. По одной из них, 1 августа 1164 года князь владимирский Андрей Боголюбский победил булгар, и в этот же день Мануил совершил победоносный поход на сарацин. Узнав о таком совпадении, правители решили установить празднование этой даты. В Великом Новгороде базилевс стал героем сказания «О чудном видении Спасова образа Мануилу, царю греческому» («О Спасе Мануила»). Согласно ему, икона новгородского Софийского собора Спас на престоле была написана самим Мануилом и явила ему чудо. После того как император наказал за неподобающее поведение греческого священника, он сам был наказан: обнаружив утром на своём теле раны и наказующий жест на иконе, базилевс перестал вмешиваться в церковные дела[67].
Семья
Жёны и дети
Мануил Комнин был дважды женат. Его первой супругой в 1146 году была Берта Зульцбахская, свояченица Конрада III. Она умерла в 1159 году, оставив двух дочерей:
Мария Комнина (1152—1182), жена Ренье Монферратского.
Анна Комнина (1154—1158)[68].
Вторая супруга — Мария Антиохийская, дочь Раймунда и Констанции Антиохийской, вышла замуж в 1161 году. Она родила базилевсу сына:
Алексей Комнин, наследовавший престол в 1180 году[69].
Император имел также и незаконнорождённых детей:
От Феодоры Вататцины:
Алексей Комнин (родился в начале 1160-х), признанный своим отцом и получивший титул себастократора. Был кратковременно женат на Ирине Комнине, незаконнорождённой дочери Андроника Комнина в 1183—1184 годах. Затем был ослеплён своим свёкром, жил по крайней мере до 1191 года. Известен благодаря Хониату[70].
От Марии Таронитиссы, жены протовестиария Иоанна Комнина:
Алексей Комнин, кравчий, бежавший из Константинополя в 1184 году и позже участвовавший в норманнском вторжении и осаде Фессалоник 1185 года.
От других любовниц:
Дочь, чьё имя неизвестно. Родилась в 1150 году и вышла замуж за Феодора Маврозома до 1170 года. Некоторые из её потомков правили Конийским султанатом[71].
Дочь, чьё имя неизвестно, родилась около 1155 года. Была бабушкой писателя Димитрия Торника[72].
Предки
Предки Мануила I Комнина
Мануил Эротик КомнинИоанн КомнинАлексей I КомнинАлексей ХаронАнна ДалассинаАдриана ДалассинаИоанн II КомнинИоанн Дука (кесарь)Андроник ДукаИрина ПегонитиссаИрина ДукиняТраян БолгарскийМария БолгарскаяМануил I КомнинВазулБела I ВенгерскийЛасло I СвятойМешко II ПольскийРыкса ПольскаяРыкса ЛотарингскаяПирошка ВенгерскаяКуно РейнфельденскийРудольф РейнфельденскийАделаида РейнфельденскаяОтто I СавойскийАделаида СавойскаяАделаида Сузская
Оценки
Внешняя политика
Мануил стремился восстановить с помощью армии былое величие Византийской империи в Средиземноморье. Когда он умер в 1180 году, прошло 37 лет с тех пор, как в Киликии отец провозгласил его будущим императором. Прошедшее время Мануил был занят войнами со всеми своими соседями. Его отец и дед сделали многое, чтобы ромеи забыли унижения Манцикерта, и благодаря им он получил государство в лучшем состоянии за весь XII век. Хотя и очевидно, что он использовал полученное в полном объёме, так и неясно насколько эффективно он это сделал[4].
Мануил Комнин показал себя энергичным государем, чей оптимистичный взгляд сформировал внешнюю политику. Однако, несмотря на военный талант базилевса, он так и не смог восстановить престиж своей родины. Некоторые историки критиковали Мануила за нереалистичные идеи, приводя в пример его египетский поход, которым он желал показать достигнутую мощь. Его самая большая кампания, направленная против сельджукского Конийского султаната, закончилась унизительным перемирием. Дипломатические усилия императора также ничего не принесли, когда папа Александр III помирился с императором Священной Римской империи Фридрихом Барбароссой.
Внутренняя политика
Никита Хониат упрекал Мануила Комнина за рост налогов, доход от которых он щедро тратил. Греческие и латинские летописи отмечают, что император тратил средства во всех сферах и был готов сэкономить на одном, направив деньги в другое[21]. Мануил не экономил на армии, флоте, дипломатии, церемониях, строительстве дворцов, своей семье и тех, кто искал его патронажа. Все его расходы ложились тяжёлым бременем на экономику Византии, например, затраты на итальянские войны, подарки крестоносцам и финансирование провальных экспедиций 1155—1156, 1169 и 1176 годов.
Эти убытки, однако, удачно нивелировались политикой на Балканах, где базилевс смог расширить границы империи и обеспечить безопасность Греции и Болгарии. При большей удаче он управлял бы не только богатыми сельским хозяйством районами Восточного Средиземноморья и Адриатики, но и контролировал бы торговые пути этого региона. Но и без этого, его войны с венграми дали контроль над побережьем Далмации и торговым маршрутом по реке Дунай от Венгрии до Чёрного моря. Балканские походы принесли большое количество трофеев, рабов и скота[73]; Киннам был впечатлён тем, сколько оружия ромеи забрали у убитых венгров в 1167 году[74]. Даже провальные войны против турок были окуплены захваченным имуществом[73].
Благодаря этому, экономический подъём западных провинций, стартовавший при Алексее Комнине, продолжался вплоть до конца XII столетия. В стране было отмечено активное строительство, восстанавливались старые города, разрушенные сельджуками, и строились новые[59]. Торговля также процветала, и население Константинополя — крупнейшего торгового центра империи — при Мануиле находилось между 500 000 и 1 000 000 человек, что делало его крупнейшим в Европе. Основным источником богатства императора был коммеркион — таможенная пошлина, взимаемая с импортных и экспортных товаров. Этот сбор давал Комнину 20 000 иперпир каждый день[75].
Кроме этого, византийская столица подверглась европейской миграции. Сама космополитичная природа города объясняла присутствие итальянских купцов, а также наличие крестоносцев, стремившихся достичь Святой Земли. Венецианцы, генуэзцы и другие торговцы начали использовать эгейские порты для торговых операций, доставляя товары из государства крестоносцев и Египта на запад, параллельно ведя торговлю в Константинополе[76]. Эти купцы стимулировали спрос в городах Греции, Македонии и Ионических островов, создавая новые источники богатств в стране с преимущественно аграрной экономикой[77]. Фессалоники — второй город империи, проводили летом ярмарку, на которую приезжали балканские торговцы, а в Коринфе было налажено шёлковое производство. Всё это красноречиво свидетельствует о том, что императоры династии Комнинов смогли обеспечить успешное экономическое развитие своего государства[40].
Наследие
Для своих придворных Мануил являлся «божественным императором». Спустя годы Никита Хониат описывал его как «наиболее благословенного императора», а спустя столетие Иоанн Ставракий считал его «великим в делах». Иоанн Фока, бывший солдатом в армии Мануила, считал его «спасителем мира» и славным императором[78]. Базилевса вспоминали во Франции, Италии и государствах крестоносцев как сильнейшего правителя в мире[5]. Генуэзский автор отмечал: «Со смертью господина Мануила, самого благословенного императора Константинополя … всему христианскому миру было нанесено большое разорение и вред[76]». Вильгельм Тирский называл Мануила «великодушным человеком несравненной энергии». Для рыцаря Робера де Клари «император был поистине доблестным человеком и самым богатым из всех христианских государей, которые когда-либо были на свете, и самым щедрым»[79].
Напоминанием о византийском влиянии на Ближнем Востоке является церковь Пресвятой Богородицы в Вифлееме. В 1160-х годах здание было отделано мозаикой, изображавшей покровителей постройки, к которым относился и Мануил[80]. На южной стене надпись на греческом языке гласит: «Настоящая работа завершена монахом Ефремом, художником и мастером по мозаике, во время правления Мануила Порфирородного Комнина и во время великого короля Иерусалима, Aмори». Упоминание Мануила первым символизировало общественное признание его лидерства в христианском мире. Также он выступал как защитник православных и христианских святынь. Комнин был инициатором строительства и украшения базилик и православных монастырей Святой земли, включая церковь Гроба Господня в Иерусалиме, где благодаря его усилиям византийскому духовенству было дозволено проводить ежедневно свои литургии. Все эти шаги укрепляли статус Византии как сюзерена государств крестоносцев, а её гегемония в Антиохии и Иерусалиме была согласована с местными правителями — Рено и Амори. Мануил стал последним императором, способным благодаря своим военным и дипломатическим успехам именовать себя «правителем Далмации, Боснии, Хорватии, Сербии, Болгарии и Венгрии», то есть всех стран Балканского полуострова[81].
Ромейская держава выглядела внушительно, когда умер Мануил. Империя обрела могущество, экономическое процветание и безопасные границы во время правления Алексея, Иоанна и Мануила Комнинов. Однако в государстве остались серьёзные проблемы. Византийский двор требовал сильного лидера, способного удерживать его в повиновении. Норманны в Сицилии и турки в Анатолии не собирались поддерживать мир с Византией, и только благодаря сильным императорам государство могло отражать их нападения. Венецианцы, бывшие союзником империи долгое время, после 1180 года пересмотрели свою позицию.
Исходя из вышесказанного, державе требовался сильный правитель, способный держать в узде внешних врагов и пополнить оскудевшую имперскую казну. Но сын Мануила был ещё ребёнком, а непопулярное регентское правительство его матери было быстро свергнуто. Эти события ослабили правящую династию, а вместе с ней и всю Византийскую империю[64].
Отношение историков
Историки XVIII века весьма неоднозначно относились к Мануилу. Автор книги История революции в Константинопольской империи М. де Бюриньи, считал, что в его царствование были достигнуты серьёзные внешнеполитические успехи, но за счёт ухудшения состояния экономики Византии. Писатель Шарль Тибо, выпустивший «Историю Поздней Империи», весьма отрицательно относился к базилевсу. Обладатель благородных качеств, он, из-за действий министров, начал относиться к подданным как к рабам. Тратя на своих фаворитов и войны большие суммы, Мануил добывал их путём увеличения налогов, тем самым разоряя города и крестьян. Эдвард Гиббон считал, что император не унаследовал своего отца и истощил казну империи[82].
В XIX веке отношение к Мануилу Комнину не изменилось. Немецкий историк Ф. Вилькен нейтрально относился к императору, образованному и физически сильному, который оказывал предпочтение латинянам и собирал большие налоги с собственного народа. Его французский коллега де Сегюр считал главным преступлением монарха отсутствие морального стержня, из-за чего в Византии процветали интриги и разврат. Г. Ф. Герцберг считал Мануила продолжателем политики отца и деда, которому удалось добиться многих успехов, но «беспредельные мечтания» о величии империи подорвали силы как государя, так и его родины[82].
Представители российской школы византологии относились к Мануилу со сдержанным чувством. А. А. Васильев считал просчётом Мануила полное невнимание к восточной границе, взамен направившему силы и ресурсы на неудачную политику в Италии и Венгрии. Помимо этого, активное привлечение иностранцев впоследствии сыграло печальную роль в дальнейшей судьбе Византии[19].
В противовес Васильеву, немецкие историки положительно оценивали западничество Мануила Комнина. Они указывали на его рыцарскую натуру, хотя и признавали невозможность восстановления былого величия империи. Например, К. Дитрих поддерживает проведённые базилевсом реформы внутреннего управления, а также приём на службу европейцев[82].
Мануил I Комнин в литературе
Константинос Кавафис. «Мануил Комнин».
Александр Говоров. «Византийская тьма».
Примечания
Источники и литература
Источники
External link in |chapter= (help)
Никита Хониат, История, начинающаяся с царствования Иоанна Комнина. .
William of Tyre, Historia Rerum In Partibus Transmarinis Gestarum (A History of Deeds Done Beyond the Sea), translated by E. A. Babock and A. C. Krey (Columbia University Press, 1943). See the original text in the .
Литература
CS1 maint: Date and year (link)
External link in |chapter= (help)
CS1 maint: Date and year (link)
External link in |chapter= (help)
External link in |chapter= (help)
External link in |chapter= (help)
CS1 maint: Date and year (link)
‹See Tfd›(in Greek)
Unknown parameter |month= ignored (help)
Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help)
Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
Check date values in: |year= (help)
Unknown parameter |deadlink= ignored (|dead-url= suggested) (help)
‹See Tfd›(in Greek)
Категория:Комнины
Категория:Византийские императоры XII века
Категория:Участники Второго крестового похода | https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D1%83%D0%B8%D0%BB%20I%20%D0%9A%D0%BE%D0%BC%D0%BD%D0%B8%D0%BD |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
1209,
2204,
2326,
2476,
2568,
2787,
3049,
3623,
4220,
4882,
5105,
6077,
6756,
7093,
7628,
7976,
8123
],
"plaintext_end_byte": [
1208,
2157,
2325,
2475,
2567,
2786,
3048,
3600,
4219,
4881,
5069,
6052,
6755,
7092,
7627,
7957,
8110,
8243
]
} | ماهى الأوردة ؟ | وريد | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
20
],
"minimal_answers_end_byte": [
165
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
الوريد هو وعاء دموي في الدورة الدموية يقوم بنقل الدم من أعضاء الجسم المختلفة باتجاه القلب. في الدورة الدورة الدموية الكبرى يقوم البطين الأيسر بضخ الدم المحمل بالأكسجين عبر الشرايين إلى العضلات وأعضاء الجسم الأخرى . يزود هذا الدم الخلايا بالأكسجين والمغذيات عبر الشعيرات، ويحمل المخلفات الخلوية وثاني أكسيد الكربون عبر الأوردة. تأخذ هذه الأوردة الدم منزوع الأكسجين والمحمل بالمخلفات إلى الأذين الأيمن للقلب ، الذي ينقله بدوره إلى البطين الأيمن . ويضخ الدم بواسطة البطين الأيمن عبر الشرايين الرئوية إلى الرئتين. وفي الدورة الرئوية تقوم الأوردة الرئوية بنقل الدم المحمل بالأكسجين من الرئتين إلى الأذين الأيسر والذي يضخه إلى البطين الأيسر مكملا بذلك دورة الدم.
الشرايين هي الأوعية الدموية التي تنقل الدم من القلب إلى مختلف أجزاء الجسم. والأوردة هي الأوعية الدموية التي يعود منها الدم من مختلف أجزاء الجسم إلى القلب. وتحتوي جدار الشرايين على عضلات رقيقة تساعد في ضخ الدم من القلب إلى مختلف أجزاء الجسم. على عكس ذلك الأوردة التي لا تحتوي على عضلات في جدارها، ويعود الدم إلى القلب من خلال الأوردة نتيجة عمل عضلات الجسم التي تضغط على الأوردة أثناء حركة الجسم فيعود الدم على القلب. وبالتالي تعمل حركة الجسم على المساعدة في إرجاع الدم إلى القلب ، فهي بمثابة مضخات تعمل ضد الجاذبية الأرضية.
أوردة سطحية وأوردة عميقة
يوجد في الساق نوعان من الأوردة: الأوردة السطحية، والأوردة العميقة:
الأوردة السطحية Superficial Veins: تقع تحت الجلد مباشرة ويمكن رؤيتها بسهولة على سطح الجلد.
الأوردة العميقة Deep Veins: تقع عميقا خلال عضلات الساق.
و ينتقل الدم من الأوردة السطحية إلى الأوردة العميقة من خلال أوردة صغيرة أخرى تربط بينهما تسمى الأوردة الثاقبة Perforator veins.
تحتوي الأوردة السطحية والأوردة الثاقبة على صمامات ذات اتجاه واحد لتسمح بانتقال الدم في اتجاه القلب فقط، ولا تسمح برجوع الدم في عكس اتجاه القلب.
تحدث الإصابة بجلطة الساق نتيجة ركود الدم بالأوردة بسبب قلة الحركة وعوامل أخرى مساعدة. ولا تعتبر الجلطة في الأوردة العميقة خطيرة بحد ذاتها. لكن الخطورة تكمن في حالة تفتت جزء من تلك الجلطة وانتقالها مع تيار الدم حتى تصل إلى الرئتين وتؤدي إلى انسداد الشريان الرئوي Pulmonary embolism وهذا ما يسمى ب القذائف الرئوية.
عمل الأوردة
تسير الأوردة في الجسم موازية للشرايين . وهي تنقل في الشخص العادي نحو 7000 لتر دم فقير في الأكسجين يوميا إلى القلب. وتعمل عضلات القدمين والرجيلن كمضخات طبيعية لإعادة الدم إلى القلب ، ففي كل حركة انقباض لعضلات الرجل تنضغط الأوردة وتعيد الدم إلى أعلى الجسم مضادا للجاذبية. تساعدعلى ذلك صمامات في الأوردة تمنع رجوع الدم فيها إلى أسفل .
ومع تقدم العمر تفقد الأوردة بعضا من نشاطها ومرونتها وقد تصاب بدوالي وريدية ، كما يمكن أن يصاب الشخص بخثار . وتتسبب قلة الحركة في ذلك كما تؤثر طريقة الغذاء . ومن الأسباب المساعدة في نشأة الدوالي الوريدية هي السمنة وزيادة الوزن ، وضعف طبيعي متوارث للأنسجة الضامة ، وتغيرات في الهرمونات ، وتناول الكحوليات بكثرة في الدول الغير إسلامية ، وكذلك التدخين والملابس الضيقة.
بناء على ذلك فتوجد عدة طرق لتجنب تلك الأعراض ، وعلى رأسها اختيار نوع الغذاء المناسب والاهتمام بالحركة .
السمنة تضر الأوردة
تتسبب السمنة وزيادة الوزن في نشأة دوالي وريدية ومنها النوع الصغير الدقيق الذي يمكن رؤيته من سطح البشرة ويكون أزرق اللون . كما تساعد السمنة المرفطة في تكون الخثار (كتلة) الذي قد يهدد الحياة إذا جرت الكتلة مع الدم ووصل إلى الرئة وتسببت في انسداد أحد شرايينها. والحل ابالنسبة لمن كان وزنهم كبيرا هو كثرة الحركة ، وقلة في تعاطي الغذاء . إذ أن خفض كمية السعرات التي يحتويها الغذاء هو الذي يساعد على التخسيس . ومع ذلك فيجب أن يكون خفض كميةالأكل مصحوبا بتناول المفيد وترك عدم المفيد ، فيجب الاهتمام بأكل الخضروات والفاكهة الطازجة.
تقليل اللحوم
يتكون الغذاء الصحي من كثير من الخضروات والفاكهة ، مع الخبز من الدقيق الكامل (المحتوي على الردة) ، وتناول السمك مرة على الأقل في الأسبوع. فإن أكل السمك يخفض من احتمال نشأة الخثار (كتلة دهنية) في الأوردة. من يأكل السمك مرة كل أسبوع يقل احتمال إصابته بالخثار بنسبة الثلث. وهذا التحسن و انخفاض احتمال الإصابة بالخثار يعود إلى احتواء السمك على دهن أوميجا3 و فيتامين ب6 وحمض الفوليك.
وعل عكس ذلك يزيد تناول اللحوم من احتمال الإصابة بالخثار ، والزيادة المفرطة في تناول اللحوم والسجق تزيد من احتمال حدوث الضرر بنسبة الضعف. لهذا فيجب اعتبار تناول اللحوم كعامل غذائي مكمل.
يعمل فيتامين K على تقييد صفائح الدم لوقف نزيف (إرقاء). وتحتوي الخضروات الخضراء والطماطم على كميات وفيرة من فيتامين K . كما تساعد الزيوت واللوز على ذلك ، فمن يميل جسمه إلى الإصابة بالدوالي الوريديه فعليه الاهتمام بتعاطي زيوت صحية مثل زيت الزيتون وزيت الكتان ، ملعقتين شوربة يوميا أو بضعة من اللوز.
كذلك الماء عامل هام فهو يخفف تركيز الدم ويساعد على سيولته . فعل الشخص السليم الاهتمام بشرب لترين من الماء يوميا ، وليس شرب الكوكاكولا أو المشروبات التي تحتوي على نسبة عالية من السكر.
اقرأ أيضا
غذاء صحي
غذاء كامل
تخسيس
خضروات
سعرة
وريد دموي (صغير)
وعائية (كمال الأجسام)
مراجع
تصنيف:أوردة
تصنيف:جهاز قلبي وعائي
تصنيف:فسيولوجيا قلبية وعائية | https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%AF |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1245,
2509,
3219,
4059,
5091,
7751,
8901,
11102
],
"plaintext_end_byte": [
1244,
2508,
3218,
4039,
5090,
7750,
8900,
11045,
11178
]
} | หนี้สาธารณะยุโรป เกิดขึ้นปีใด ? | วิกฤติหนี้สาธารณะกรีซ | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
301
],
"minimal_answers_end_byte": [
314
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
วิกฤติหนี้สาธารณะกรีซ (English: Greek government-debt crisis) หรือ ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำของกรีซ (English: Greek depression)[3][4][5]คือช่วงเวลาตั้งแต่ปลายปี พ.ศ. 2552 เมื่อกรีซเป็นประเทศแรกในกลุ่มยูโรโซนจากทั้งหมด 5 ประเทศ ที่เผชิญกับปัญหาหนี้สาธารณะจนเข้าขั้นวิกฤต ซึ่งภายหลังเรียกรวมวิกฤตการณ์ของกลุ่มประเทศเหล่านี้ว่าวิกฤติหนี้สาธารณะยุโรป ส่งผลให้เกิดความโกลาหลจากภาวะเศรษฐกิจถดถอยครั้งใหญ่ โครงสร้างของเศรษฐกิจกรีซที่อ่อนแอลง และความเชื่อมั่นของบรรดาเจ้าหนี้ที่ลดลงอย่างฉับพลัน
ในช่วงปลายปี พ.ศ. 2552 มีความกังวลเกี่ยวกับความสามารถในการชำระหนี้ของกรีซเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากมีการเปิดเผยว่ารัฐบาลกรีซบิดเบือนข้อมูลระดับหนี้สาธารณะและภาวะการขาดดุลงบประมาณของประเทศ[6][7][8] จนนำไปสู่วิกฤตความเชื่อมั่นในหมู่นักลงทุน สังเกตได้จากส่วนต่างอัตราผลตอบแทน (Yield spread) ของพันธบัตรรัฐบาล และต้นทุนการประกันความเสี่ยงในสวอปที่ผิดนัดชำระหนี้ที่เพิ่มสูงขึ้นเมื่อเทียบประเทศอื่น ๆ ในกลุ่มสหภาพยุโรป โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเทียบกับเยอรมนี[9][10]
ในปี พ.ศ. 2555 รัฐบาลกรีซผิดนัดชำระหนี้ครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์และต่อมาในวันที่ 30 มิถุนายน พ.ศ. 2558 กรีซกลายเป็นประเทศพัฒนาแล้วประเทศแรกที่ไม่สามารถชำระคืนเงินกู้ให้แก่กองทุนการเงินระหว่างประเทศ[11] ซึ่งในขณะนั้นรัฐบาลกรีซมีหนี้สินรวม 323,000 ล้านยูโร[12]
วิกฤตครั้งนี้ได้สิ้นสุดลงอย่างเป็นทางการในวันที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2561 อันเป็นวันสิ้นสุดโครงการให้ความช่วยเหลือทางการเงินแก่กรีซ เนื่องจากสถานการณ์ทางเศรษฐกิจของกรีซดีขึ้นจนไม่จำเป็นต้องมีโครงการให้ความช่วยเหลือเพื่อสร้างเสถียรภาพทางการเงินจากอียูผ่านอีเอ็มเอสและองค์กรอื่นๆอีกต่อไป[13]
ภาพรวม
ในปี พ.ศ. 2542 เงินสกุลยูโรถูกริเริ่มขึ้นเพื่อใช้เป็นสกุลเงินร่วมในการลดต้นทุนการค้าระหว่างประเทศสมาชิกของสหภาพยุโรปและเพื่อเพิ่มปริมาณการค้าโดยรวม อย่างไรก็ตามเมื่อเทียบกับเศรษฐกิจหลักอย่างเยอรมนีแล้ว ต้นทุนค่าแรงที่เพิ่มขึ้นอย่างมากในเศรษฐกิจกรีซซึ่งเป็นเศรษฐกิจขนาดรอง ทำให้การส่งออกของประเทศลดลงจนเป็นผลให้กรีซขาดดุลการค้าเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ[14]
การขาดดุลการค้าหมายความว่าปริมาณการบริโภคภายในประเทศมีจำนวนมากกว่าปริมาณสินค้าที่ตนเองผลิตได้ (ในอีกนัยหนึ่งก็คือการใช้จ่ายเกินตัว) จนทำให้ต้องมีการกู้ยืมเงินจากต่างประเทศ[14] ส่งผลให้ระดับการขาดดุลการค้าและการขาดดุลงบประมาณของกรีซเพิ่มขึ้นอย่างมาก จากระดับที่ต่ำกว่าร้อยละ 5 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (จีดีพี) ในปี พ.ศ. 2542 สู่ระดับสูงสุดที่ประมาณร้อยละ 15 ของจีดีพี ในปี พ.ศ. 2551-2552 อีกแรงขับเคลื่อนหนึ่งที่อาจเป็นไปได้ในการช่วยให้กระแสเงินทุนไหลเข้ากรีซก็คือความเป็นสมาชิกภาพของสหภาพยุโรป ซึ่งช่วยลดอัตราผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาลในช่วง พ.ศ. 2541 - 2550 (หมายความว่ากรีซสามารถกู้ยืมเงินได้โดยจ่ายผลตอบแทนหรือดอกเบี้ยในระดับที่ต่ำกว่าเดิม)[15] กล่าวอีกนัยหนึ่งคือเมื่อมองกรีซในฐานะประเทศเดี่ยวแล้ว กรีซจะมีความเสี่ยงในการผิดนัดชำระหนี้สูงกว่าการมองกรีซในฐานะประเทศสมาชิกสหภาพยุโรป ซึ่งเท่ากับเป็นการบอกใบ้ให้นักลงทุนรู้สึกว่าสหภาพยุโรปจะนำมาตรฐานทางการเงินของตนมาใช้กับกรีซ และจะช่วยสนับสนุนกรีซในยามที่ประสบกับปัญหาทางเศรษฐกิจ[16]
ภาวะเศรษฐกิจถดถอยครั้งใหญ่ในสหรัฐอเมริกาช่วง พ.ศ. 2550 - 2552 ส่งผลกระทบมายังยุโรป ทำให้กระแสเงินทุนจากประเทศเศรษฐกิจขนาดใหญ่ในยุโรปไปยังประเทศเศรษฐกิจขนาดรองเริ่มลดลง และรายงานในปี พ.ศ. 2552 เกี่ยวกับนโยบายการคลังที่ผิดพลาดและการจงใจบิดเบือนข้อมูลของรัฐบาล ส่งผลให้ต้นทุนในการกู้ยืมเพิ่มสูงขึ้น ซึ่งหมายความว่ากรีซไม่สามารถกู้ยืมเงินเพื่อนำมาชดเชยภาวะการขาดดุลทางการค้าและการขาดดุลงบประมาณได้อีกต่อไป[14]
ประเทศที่เผชิญกับ"การหยุดชะงัก"ในการลงทุนภาคเอกชนและภาระหนี้ที่สูงมักจะทำให้ค่าเงินอ่อนลง (เช่นเงินเฟ้อ) ส่งผลให้เป็นการส่งเสริมการลงทุนและจ่ายชำระหนี้คืนในสกุลเงินที่ถูกกว่าแต่นี่ไม่ใช่ตัวเลือกของกรีซในขณะที่อยู่ในกลุ่มสหภาพยุโรป[14] ค่าจ้างกรีกลดลงเกือบร้อยละ 20 จากช่วงกลางปี พ.ศ. 2553 - 2557 ในรูปแบบของภาวะเงินฝืดแทนที่จะกลายเป็นการแข่งขันที่มากขึ้น ส่งผลให้รายได้หรือจีดีพีถูกลดความสำคัญลง ยังทำให้เกิดภาวะเศรษฐกิจถดถอยอย่างรุนแรงและการเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญของอัตราส่วนหนี้สินต่อจีดีพี อัตราการว่างงานได้เพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 25 จากเดิมต่ำกว่าร้อยละ 10 ในปี พ.ศ. 2546 อย่างไรก็ตามการตัดลดงบประมาณภาครัฐที่สำคัญได้ช่วยผลตอบแทนที่รัฐบาลกรีกจะเกินดุลงบประมาณหลัก หมายความว่าตอนนี้รัฐบาลสามารถเก็บรายได้เพิ่มขึ้นกว่าที่จ่ายออกไปโดยไม่รวมดอกเบี้ย[17]
เชิงอรรถและอ้างอิง
หมวดหมู่:วิกฤตการณ์การเงิน | https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B9%89%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%8B |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
1016,
1335,
1987,
3094,
4858,
5826,
6572,
8264,
9326,
11285,
12175,
12611,
13425,
14377,
14855,
16661,
16792,
18734,
19353,
19424,
23026,
23485,
24047,
25139
],
"plaintext_end_byte": [
1015,
1334,
1919,
3071,
4857,
5806,
6561,
8226,
9282,
11284,
12143,
12561,
13424,
14376,
14829,
16660,
16791,
18639,
19293,
19423,
23003,
23484,
24027,
25115,
25262
]
} | ยูโรเกม ได้รับกี่รางวัล? | ยูโรเกม | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
ยูโรเกม (English: Eurogame) บางครั้งเรียกว่า บอร์ดเกมสไตล์เยอรมัน หรือ<b data-parsoid='{"dsr":[188,206,3,3]}'>เกมสไตล์ยูโร เป็นแบบหนึ่งของเกมเล่นบนโต๊ะ (tabletop games) โดยมากมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้เล่นโดยอ้อมและองค์ประกอบทางกายภาพที่เป็นนามธรรม เกมยูโรสไตล์เน้นยุทธศาสตร์ในขณะที่ลดโชคและความขัดแย้ง มีแนวโน้มที่จะมีรูปแบบทางเศรษฐกิจไม่ใช่ทหารและมักจะเก็บผู้เล่นทั้งหมดไว้ในเกมจนกว่าจะสิ้นสุดลง
ยูโรเกม บางครั้งถูกนำไปเปรียบเทียบกับเกมกระดานสไตล์อเมริกันซึ่งมักเกี่ยวข้องกับโชคดี ความขัดแย้ง และดราม่า[1][2]
ยูโรเกมเป็นเกมกลยุทธ์ทางทฤษฎีที่มีความเป็นทฤษฎีน้อยกว่าหมากรุก แต่มากกว่าเกมสงคราม (wargames) ในขณะเดียวกันก็ต้องใช้ความคิดมากกว่าปาร์ตี้เกม เช่น Pictionary หรือ Trivial Pursuit แต่น้อยกว่าเกมกลยุทธ์ อย่าง หมากรุก และ หมากล้อม
ความหมายและรูปแบบต่างๆ
ยูโรเกมเป็นคำกำกับที่ใช้กันโดยทั่วไป แต่ยังไม่แน่นอน เนื่องจากส่วนใหญ่ของเกมเหล่านี้มีชื่อของนักออกแบบเด่นชัดในกล่อง บางครั้งเป็นที่รู้จักกันในนามของดีไซเนอร์เกม(designer game)[3] ชื่ออื่น ๆ ได้แก่ บอร์ดเกมสไตล์เยอรมัน เกมกลยุทธ์สำหรับครอบครัวและฮอบบี้เกม เกมที่มีน้ำหนักเบาและสั้นกว่านี้เป็นที่รู้จักกันในชื่อเกตเวย์เกม ขณะที่อีกเกมที่หนักกว่านั้นจะเรียกว่าเกมของนักเล่นเกม (gamers' game)[4]
ประวัติ
ยูโรเกมใช้สื่อถึงเกมกระดานสมัยใหม่ เช่น เกม Acquire ที่ปรากฏตัวในยุค 60 ซีรีย์ 3M ซึ่งกลายเป็นส่วนที่ได้รับความนิยมในเยอรมนีและกลายเป็นแม่แบบสำหรับเกมรูปแบบใหม่ซึ่งความขัดแย้งโดยตรงหรือสงครามไม่ได้มีบทบาท เนื่องจากส่วนหนึ่งเกิดความเกลียดชังความขัดแย้งในเยอรมนีหลังสงคราม[5][6] เกมถูกพัฒนามากขึ้นในช่วงปลายทศวรรษที่ 1970 และต้นทศวรรษ 1980 ในประเทศเยอรมนีและในปี 2009 เยอรมนีได้ซื้อเกมกระดานต่อหัวมากกว่าประเทศอื่น ๆ[7] ปรากฏการณ์นี้แพร่กระจายไปยังประเทศในยุโรปอื่น ๆ เช่นฝรั่งเศสเนเธอร์แลนด์และสวีเดน ในขณะที่มีการแพร่หลายและเผยแพร่เกมจำนวนมากในตลาดอื่น ๆ เช่นสหรัฐอเมริกา และสหราชอาณาจักรแต่กลับถูกเล่นโดยคนกลุ่มน้อยเท่านั้น[7]
ผู้บุกเบิกแห่งคาทาน (The Settlers of Catan) เริ่มวางขายในปี 1995 เป็นการปูทางยุโรเกมนอกยุโรป[8] แม้ว่าจะไม่ใช่เกม "เยอรมัน" หรือเป็นเกมแรกทีมีคนเล่นนอกประเทศเยอรมนี แต่ก็เป็นที่นิยมมากกว่าเกมรุ่นก่อน ๆ ยอดขายล้านเกมในเยอรมนีได้อย่างรวดเร็วและนำเงินและความสนใจไปที่ประเภทนี้ ยูโรเกมอื่น ๆ ที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย ได้แก่ Carcassonne, Puerto Rico, Ticket to Ride, และ Alhambra
ลักษณะ
ยูโรเกมมักเล่นได้หลายคนและเรียนรู้ได้ง่ายและเล่นในระยะเวลาอันสั้น สามารถเล่นได้หลายครั้งในหนึ่งช่วง มีการพูดคุยกันระหว่างเล่น ต่างจากเกมกลยุทธ์เช่น หมากรุก และหมากล้อมหรือมีข้อจำกัดในบทสนทนาหรือการกระทำดังเช่นเกมที่มีการแข่งขันสูง อย่างบริดจ์ (เกมไพ่)
ธีม
ยูโรมักมีธีม (องค์ประกอบของบทบาทการเล่นหรือเรื่องราวเบื้องหลัง) เช่นเดียวกับ Monopoly หรือ Clue แทนที่จะเป็นโป๊กเกอร์หรือ Tic Tac Toe กลศาสตร์เกมไม่ได้ถูกจำกัดโดยธีม อย่างไรก็ตาม ต่างเกมจำลอง(simulation game) รูปแบบของ Eurogame มักจะเป็นเพียงแค่การช่วยจำเท่านั้น ค่อนข้างเป็นเรื่องธรรมดาสำหรับเกมที่ได้รับการออกแบบโดยมีธีมเดียวและตีพิมพ์อีกฉบับหนึ่งหรือสำหรับเกมเดียวกันนี้จะมีรูปแบบที่แตกต่างกันออกไปสำหรับการตีพิมพ์ในภายหลัง หรือสำหรับสองเกมในรูปแบบต่างๆที่แตกต่างกันจะมีกลศาสตร์ที่คล้ายกัน โดยมากจะไม่ใช่ธีมการต่อสู้และความขัดแย้งของผู้เล่นมักเป็นทางอ้อม (เช่น การแข่งขันเพื่อหาทรัพยากรที่หายาก)
ตัวอย่างเช่น
Carcassonne – สร้างภูมิทัศน์ยุคกลางที่เต็มไปด้วยเมืองที่เต็มไปด้วยกำแพง อาราม ถนนและทุ่งนา
Puerto Rico – พัฒนาสวนบนเกาะเปอร์โตริโกตั้งอยู่ในศตวรรษที่ 18
Imperial – ในฐานะนักลงทุนต่างชาติมีอิทธิพลต่อการเมืองของจักรวรรดิยุโรปสมัยก่อนสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง
Bruxelles 1893 – ใช้บทบาทของสถาปนิกอาร์ตนูโวในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 และพยายามที่จะกลายเป็นสถาปนิกที่มีชื่อเสียงที่สุดในเบลเยี่ยม[9]
เกมสำหรับทุกคน
ในขณะที่หลาย ๆ เกม (โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่มีความหนักหน่วงทางกลยุทธ์) มีการเล่นอย่างกระตือรือร้นโดยนักเล่นเกมเป็นงานอดิเรก แต่ยูโรเกม ส่วนใหญ่เหมาะกับการเล่นทางสังคม ลักษณะต่างๆของเกมมีแนวโน้มที่จะสนับสนุนด้านดังกล่าวได้ดีและเป็นที่นิยมในประเภทนี้ ตัวอย่างเช่น โดยทั่วไป ยูโรเกม ไม่กำหนดจำนวนผู้เล่นหมือนเช่นหมากรุกหรือบริดจ์ แม้ว่าจะมีเกมสไตล์เยอรมันขนาดใหญ่ที่ออกแบบมาสำหรับผู้เล่น 2 คนเกมส่วนใหญ่สามารถรองรับผู้เล่นได้ 2-6 คน (มีระดับความเหมาะสมแตกต่างกันไป) เกมเล่นหกคนค่อนข้างหายากหรือต้องการการขยายตัวเช่นเดียวกับ Settlers of Catan หรือ Carcassonne โดยปกติผู้เล่นแต่ละคนเล่นเพื่อตัวเขาเองหรือมากกว่าในการเป็นคู่หรือทีม จำนวนผู้เล่นมักมีจำนวนไม่มาก และน้อยกว่า 10 เพื่อให้ทุกคนมีปฏิสัมพันธ์กัน
ระยะเวลาการเล่นอาจมีได้ตั้งแต่ครึ่งชั่วโมงถึงหลายชั่วโมง โดยมากจะอยู่ระหว่าง 1- 2 ชั่วโมง ต่างการเกมแบบ Risk หรือ Monopoly ที่สามาระเพิ่มเวลาออกไปได้เรื่อยๆ ยูโรเกมมักมีวิธีจบเกมภายในเวลาที่กำหนด เช่น คะแนนที่ผู้เลยต้องมีเพื่อชนะ จำนวนตาการเล่น หรือ ทรัพยากรที่มีจำกัด เช่น Ra และ Carcassonne จะมีจำนวนแผ่นเล่นที่จำกัด
การสุ่มต่ำ
ยูโรเกมถูกออกแบบมาให้มีการสุ่มต่ำและไม่ต้องพึ่งพาโชคมากนัก[10] การสุ่มของเกมจะอยู่ที่การแบ่งทรัพยากรณ์ในตอนแรกหรือการแบ่งไผ่เป้าหมาย
ไม่มีการคัดคนออก
อีกหนึ่งลักษณะเด่นของเกมนี้คือการขาดการกำจัดผู้เล่น การขจัดผู้เล่นก่อนสิ้นสุดเกมจะถูกมองว่าขัดต่อลักษณะทางสังคมของเกมดังกล่าว เกมส่วนใหญ่เหล่านี้ได้รับการออกแบบมาเพื่อให้ผู้เล่นทุกคนในเกมให้นานที่สุด ดังนั้นจึงเป็นเรื่องยากที่จะได้รับชัยชนะหรือพ่ายแพ้จนกว่าจะถึงช่วงปลายเกม
ระบบการให้คะแนนของยูโรเกมมักได้รับการออกแบบมาเพื่อให้การให้คะแนนที่ซ่อนอยู่หรือโบนัสสิ้นสุดของเกมสามารถทำให้ผู้เล่นที่คะแนนตามอยู่ชนะได้ ผลที่ตามมาก็คือยูโรเกม มีแนวโน้มที่จะมีเส้นทางหลายแห่งที่จะได้รับชัยชนะ (ขึ้นอยู่กับการเล็งไปที่โบนัสของเกมที่แตกต่างกัน) และมักไม่ชัดเจนสำหรับผู้เล่นรายอื่นว่าว่าวางแผลจะเอาชนะอย่างไร
กลไกการถ่วงดุลมักถูกรวมเข้าไปในกฎ ทำให้ข้อดีเล็กน้อยที่จะทำให้ผู้เล่นที่คะแนนตามและเป็นอุปสรรคต่อผู้เล่นที่คะแนนนำ ซึ่งจะช่วยให้เกมมีความแข่งขันได้มากจบ
กลไกลเกม
มีการใช้กลไกแบบใหม่ที่หลากหลายและมีการหลีกเลี่ยงกลศาสตร์ที่คุ้นเคยเช่น การทอยลูกเต๋า และการเคลื่อนย้าย การจับหรือการหลอก ถ้าเกมมีกระดาน กระดานมักไม่สม่ำเสมอหรือสมมาตร (เช่น Risk ไม่ใช่ตารางหมากรุก) กระดานจะเป็นแบบสุ่ม (เช่น Settlers of Catan) หรือมีองค์ประกอบแบบสุ่ม (เช่น Tikal) บอร์ดบางส่วนมีความหมายเพียงเล็กน้อยหรือมีรูปแบบที่ชัดเจนแต่เพื่อความสะดวกในการเล่นเท่านั้น เช่นกระดาน cribbage ตัวอย่างของเรื่องนี้ ได้แก่ Puerto Rico และPrinces of Florence องค์ประกอบแบบสุ่มมักมีอยู่ แต่มักไม่ค่อยมีอิทธิพลต่อเกม ในขณะที่กฎมีน้ำหนักเบาถึงปานกลางพวกเขาอนุญาตให้ใช้ความลึกของการเล่นโดยปกติต้องใช้ความคิดการวางแผนและการเปลี่ยนกลยุทธ์ผ่านเกมเหมือนเกมหมากรุกหรือแบ็คแกมมอน
Stuart Woods ได้บรรยายถึง 6 กลไกที่พบได้บ่อยในยูโรเกม[5]
การวางไทล์ - ตำแหน่งเชิงพื้นที่ของส่วนประกอบของเกมบนกระดานเล่น
ประมูล - รวมถึงการประมูลแบบเปิดและแบบซ่อนของทั้งทรัพยากรและการกระทำจากผู้เล่นรายอื่นและระบบเกมด้วยตัวเองi
เจรจา แลกเปลี่ยน - ไม่ได้เป็นเพียงการซื้อขายทรัพยากรที่มีค่าเท่ากัน แต่ช่วยให้ผู้เล่นสามารถตั้งตลาดได้
การเก็บเป็นเซ็ท - การเก็บรวบรวมทรัพยากรในเกมเป็นกลุ่มเฉพาะเพ่อนำไปแลกคะแนนหรือเงิน
ควบคุมพื้นที่ - หรือที่เรียกว่าพื้นที่ส่วนใหญ่หรืออิทธิพลนี้เกี่ยวข้องกับการควบคุมองค์ประกอบของเกมหรือพื้นที่บอร์ดผ่านการจัดสรรทรัพยากร
การวางคนงานหรือเลือกการกระทำ - ผู้เล่นเลือกการกระทำของเกมที่เฉพาะเจาะจงตามลำดับโดยผู้เล่นไม่ได้รับอนุญาตให้เลือกการกระทำที่เลือกไว้ก่อนหน้านี้
ผู้ออกแบบเกมเปรียบเสมือนผู้แต่ง
แม้ว่าจะไม่เกี่ยวกับการเล่น ชื่อของผู้ออกแบบเกมมักปรากฎอย่างชัดเจนอยู่บนกล่อง หรือในสมุดกฎ ผู้ออกแบบชท่อดังมีผู้ติดตามมากมายในยูโรเกม ด้วยเหตุนี้ดีไซเนอร์เกมก้เป็นหนึ่งในคำอธิบายของยูโรเกม[3]
อุตสาหกรรม
ผู้ออกแบบ
รายชื่อผู้ออกแบบยูโรเกม
Antoine Bauza เป็นนักออกแบบชาวฝรั่งเศสที่ร่ำรวยเป็นที่รู้จักกันดีในผลงาน 7 Wonders
Vlaada Chvátil lเป็นผู้ออกแบบบอร์ดเกมและวิดีโอเกมชาวเช็ก ได้แก่เกม Through the Ages: A Story of Civilization Galaxy Trucker และ Space Alert เขาเป็นที่รู้จักดีในฐานะคนออกแบบกฏที่ไม่เหมือนใคร กฎจะถูกอธิบายผ่าน "สถานการณ์การเรียนรู้" หลายอย่างที่ค่อยๆแนะนำผู้เล่นตามกฎขณะที่พวกเขากำลังดำเนินการผ่านสถานการณ์
Leo Colovini เป็นที่รู้จักจากเกม Cartagena และ Carcassonne: The Discovery.
Stefan Feld เป็นที่รู้จักจากเกมที่ใช้ลูกเต๋า[11] เป้นผู้ออกแบบเกมอย่าง Castles of Burgundy และ Trajan aยังได้เสนอเข้าชิงรางวัล Spiel des Jahres.
Friedemann Friese เป็นนักออกแบบชาวเยอรมันที่รู้จักกันดีใน Power Grid รวมถึงเกมอื่น ๆ อีกมากมาย
Reiner Knizia ออกแบบมากกว่า 200 เกม กลไกลหลักได้แก้ การประมูลใน Ra และ Modern Art การวางไทล์ ใน Tigris and Euphrates และ Ingenious การให้คะแนนที่ซับซ้อน จาก Samurai และการ์ดเกมอย่าง Lost Cities Schotten-Totten และ Blue Moon cooperative board game The Lord of the Rings.
Wolfgang Kramer มักทำงานร่วมกับผู่ออกแบบคนอื่น เกมที่เป็นที่รู้จักของเขาได้แก่ El Grande, Tikal, Princes of Florence, และ Torres
Alan R. Moon ชาวอังกฤษ ชอบออกแบบเกมธีมรถไฟเช่น Ticket to Ride และ Elfenland
Alex Randolph ออกแบบกว่า 125
Uwe Rosenberg ออกแบบ Agricola เกมที่ได้รับความนิยมอย่างมากบน BoardGameGeek อีกทั้ง Bohnanza, Le Havre, และเกมอื่นๆ
Sid Sackson ชาวอเมริกัน[5]
Andreas Seyfarthออกแบบเกมชนะรางวัลอย่าง Manhattan, Puerto Rico, และร่วมกับ Karen Seyfarth ออกแบบเกม Thurn and Taxis
Klaus Teuber ออกแบบเพียงไม่กี่เกม แต่หลายเกมได้รับความนิยมเป็นอย่างมากและชนะรางวัล Spiel des Jahres เช่น ผุ้บุกเบิกแห่งคาทาน และ Adel Verpflichtet
Klaus-Jürgen Wrede ผู้ออกแบบซี่รี่ส์ Carcassonne board game series จนถึงกันยายน 2014 Carcassonne มีภาคเสริมหลักจำนวน 9 อัน และย่อยอีกมากมาย
ผู้ผลิต
มีบริษัทเยอรมันหลายแห่งที่ผลิตเกมกระดานเช่น Hans im Glück และ Goldsieber บ่อยครั้งที่ผู้ผลิตชาวเยอรมันจะพยายามสร้างเกมแนวเดียวกันเช่นเกมเล่นสองคนของ Kosmos และเกมกล่องใหญ่ของ Alea
สิทธิในการขายเกมเป็นภาษาอังกฤษมักขายให้กับ บริษัทอื่น บางแห่งพยายามเปลี่ยนเกมให้น้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้เช่น Rio Grande Games ในขณะที่ Mayfair Games เปลี่ยนรูปลักษณ์ของเกมและบางครั้งก็กฎระเบียบด้วยเช่นกัน
รางวัล
รางวัลเกมบอร์ดที่มีชื่อเสียงที่สุดของเยอรมันคือ Spiel des Jahres ("เกมแห่งปี")[5][12] รางวัลนี้เน้นที่เกมครอบครัว เกมสั้น ๆ ที่เข้าถึงได้ง่ายเช่น Ticket to Ride และ Elfenland มักเป็นที่ต้องการของคณะกรรมการที่ให้รางวัล ในทางตรงกันข้าม Deutscher Spiele Preis ("รางวัลเกมเยอรมัน") มักได้รับรางวัลสำหรับเกมที่มีความซับซ้อนและมีกลยุทธ์เช่น Puerto Rico อย่างไรก็ตามมีบางเกมที่กว้างพอที่จะชนะทั้งสองรางวัลได้แก่ Settlers of Catan (1995), Carcassonne (2001), Dominion (2009)
อ้างอิง
หมวดหมู่:เกมกระดาน
หมวดหมู่:วัฒนธรรมเยอรมัน | https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A1 |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
527,
844,
1002,
1163
],
"plaintext_end_byte": [
526,
830,
977,
1151,
1392
]
} | ما هي خارطة مادبا؟ | خارطة مادبا | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
51
],
"minimal_answers_end_byte": [
161
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
خريطة مادبا الفسيفسائية هي جزء من أرضية فسيفسائية لكنيسة قديمة في مدينة مادبا في الأردن، تعود إلى العصر البيزنطي. وهي أقدم خريطة أصلية للأراضي المقدسة، والتي يعود إنشاؤها إلى سنة 560. توجد اليوم داخل كنيسة القديس جوارجيوس في مدينة مادبا، والتي بُنيت في عام 1896 فوق بقايا الكنيسة البيزنطية.[1]
تمتد خريطة مادبا على جزء من أرضية الكنيسة، وتُقدر أبعادها بنحو 15.75 عرضا 5.60 طولا، وتشكل مدينة القدس مركزا لها. وتظهر فيها مواقع في فلسطين والأردن وسوريا ولبنان ومصر.[2][3]
جاليري
الأرضية الفسيفسائية البيزنطية
الخريطة داخل الكنيسة
الحياة البرية (أيل)
وصلات خارجية
(PDF)
على موقع معهد الآثار للفرانسيسكان
على موقع جامعة سان فرانسيسكو
من Bibleplaces.com
مراجع
تصنيف:آثار الأردن
تصنيف:تاريخ الأردن
تصنيف:تاريخ القدس
تصنيف:خرائط
تصنيف:فن بيزنطي
تصنيف:مادبا
تصنيف:مواقع أثرية في الأردن
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%B7%D8%A9%20%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A8%D8%A7 |
{
"plaintext_start_byte": [
2,
898,
1500,
2193,
3101,
3679,
4591,
5442,
6370,
6693,
7457,
8113,
8462,
8650,
9143,
9540,
9868,
10253,
10526,
11058,
11358
],
"plaintext_end_byte": [
897,
1499,
2168,
3100,
3678,
4579,
5441,
6369,
6692,
7444,
8094,
8461,
8640,
9142,
9539,
9840,
10243,
10514,
11027,
11340,
11397
]
} | Apakah Kubis tumbuhan monokotil? | Kubis | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Kubis, kol, kobis, atau kobis bulat (terdiri dari beberapa kelompok kultivar dari Brassica oleracea) adalah tanaman dua tahunan hijau atau ungu berdaun, ditanam sebagai tanaman tahunan sayuran untuk kepala padat berdaunnya. Erat kaitannya dengan tanaman cole lainnya, seperti brokoli, kembang kol, dan kubis brussel, itu diturunkan dari B.oleracea var. oleracea, kubis lapangan liar. Kepala kubis umumnya berkisar 0.5 to 4 kilograms (1 to 9lb), dan dapat berwarna hijau, ungu dan putih. Kubis hijau berkepala keras berdaun halus adalah yang paling umum, dengan kubis merah berdaun halus dan kubis savoy berdaun crinkle dari kedua warna terlihat lebih jarang. Kubis adalah sayuran yang berlapis-lapis. Dalam kondisi hari diterangi matahari panjang seperti yang ditemukan di garis lintang utara di musim panas, kubis dapat tumbuh jauh lebih besar. Beberapa rekor dibahas pada akhir bagian sejarah.
Sulit untuk melacak sejarah yang tepat dari kubis, tetapi itu kemungkinan besar didomestikasi di suatu tempat di Eropa sebelum 1000 SM, meskipun savoy tidak dikembangkan sampai abad ke-16. Pada Abad Pertengahan, kubis telah menjadi bagian penting dari masakan Eropa. Kepala kubis umumnya diambil selama tahun pertama dari daur hidup tanaman, tetapi tanaman yang dimaksudkan untuk benih dibiarkan tumbuh tahun kedua, dan harus terus dipisahkan dari tanaman cole lain untuk mencegah penyerbukan silang. Kubis rentan terhadap beberapa kekurangan gizi, serta beberapa hama, dan penyakit bakteri dan jamur.
Organisasi Pangan dan Pertanian Perserikatan Bangsa-Bangsa (Food and Agriculture Organization, FAO) melaporkan bahwa produksi dunia kubis dan brassica lainnya untuk 2011 hampir 69 juta metrik ton (68 juta ton panjang; 75 juta ton singkat). Hampir setengah dari tanaman ini ditanam di Cina, di mana kubis cina adalah sayuran Brassica paling populer. Kubis disusun dalam berbagai cara untuk makan. Mereka dapat diacar, difermentasi untuk hidangan seperti sauerkraut, dikukus, direbus, ditumis, atau dimakan mentah. Kubis merupakan sumber vitamin K, vitamin C dan serat pangan. Kubis terkontaminasi telah dikaitkan dengan kasus-kasus penyakit karena makanan pada manusia.
Taksonomi dan etimologi
Kubis (Brassica oleracea atau B.oleracea var. capitata,[1] var. tuba, var. sabauda[2] atau var. acephala)[3] adalah anggota dari genus Brassica dan keluarga mustar, Brassicaceae. Beberapa sayuran cruciferous lainnya (kadang-kadang dikenal sebagai tanaman cole[4]) dianggap kultivar B.oleracea, termasuk brokoli, collard hijau, kubis brussel, kohlrabi dan sprouting brokoli. Semua ini dikembangkan dari kubis liar B.oleracea var. oleracea, juga disebut colewort atau kubis lapangan. Spesies asli ini berevolusi selama ribuan tahun menjadi yang terlihat saat ini, karena seleksi mengakibatkan kultivar memiliki karakteristik yang berbeda, seperti kepala besar untuk kubis, daun besar untuk kale dan batang tebal dengan kuncup bunga brokoli.[1][4] Epitet varietas capitata berasal dari kata bahasa Latin untuk "memiliki kepala".[5] B.oleracea dan turunannya memiliki ratusan nama-nama umum di seluruh dunia.[6]
"Kubis" awalnya digunakan untuk merujuk kepada berbagai bentuk B.oleracea, termasuk yang berkepala longgar atau tidak ada kepala.[7] Sebuah spesies terkait, Brassica rapa, umumnya bernama kubis Cina, kubis napa atau kubis seledri, dan memiliki banyak penggunaan yang sama.[8] Ini juga merupakan bagian dari nama-nama umum untuk beberapa spesies yang tidak terkait. Ini termasuk kulit kayu kubis atau pohon kubis (anggota dari genus Andira) dan palem kubis, yang meliputi beberapa genera pohon palem seperti Mauritia, Roystonea oleracea, Acrocomia dan Euterpe oenocarpus.[9][10]
Nama famili asli brassica adalah Cruciferae, yang berasal dari pola kelopak bunga yang dianggap oleh orang Eropa abad pertengahan menyerupai salib.[11] Kata brassica berasal dari bresic, kata Keltik untuk kubis.[7] Banyak nama-nama Eropa dan Asia untuk kubis berasal dari akar Celto-Slavia cap atau kap, yang berarti "kepala".[12] Kata bahasa Inggris Pertengahan akhir cabbage berasal dari kata caboche ("kepala"), dari dialek Picardia bahasa Perancis Kuno. Hal ini pada gilirannya merupakan varian dari caboce Perancis Kuno.[13] Selama berabad-abad, "cabbage" dan turunannya telah digunakan sebagai slang untuk berbagai barang, pekerjaan dan kegiatan di negara barat. Uang kertas dan tembakau keduanya telah disinonimkan dengan slang "cabbage", sedangkan "cabbage-head" berarti orang bodoh dan "cabbaged" berarti sangat kelelahan atau, dalam kondisi parah, juga berarti keadaan vegetatif (koma).[14]
Deskripsi
Bibit kubis memiliki akar tunggang yang tipis dan kotiledon berbentuk hati. Daun pertama yang diproduksi adalah bulat telur dengan tangkai daun berlobus. Tanaman tingginya 40–60cm (16–24in) pada tahun pertama mereka pada tahap vegetatif matang, dan tingginya 1.5–2.0m (4.9–6.6ft) saat berbunga pada tahun kedua.[15] Kepala rata-rata antara 1 and 8 pounds (0.5 and 4kg), dengan varietas cepat tumbuh, matang awal memproduksi kepala yang lebih kecil.[16] Kebanyakan kubis memiliki daun tebal bergantian, dengan tepian yang berkisar dari bergelombang atau berlobus sampai sangat terpotong; beberapa varietas memiliki mekar lilin pada daun. Tanaman memiliki sistem akar serabut dan dangkal.[11] Sekitar 90 persen dari massa akar di bagian atas 20–30cm (8–12in) dari tanah; beberapa akar lateral dapat menembus hingga kedalaman 2m (6.6ft).[15]
Bunga majemuknya adalah tandan terminal tak bercabang dan indeterminat yang tingginya 50–100cm (20–40in),[15] dengan bunga yang berwarna kuning atau putih. Setiap bunga memiliki empat mahkota bunga diatur dalam pola tegak lurus, serta empat kelopak bunga, enam benang sari, dan ovarium superior yang bersel dua dan mengandung satu kepala putik dan tangkai putik. Dua dari enam benang sari memiliki filamen yang lebih pendek. Buah adalah silique yang terbuka pada saat kematangan melalui dehiscence untuk mengungkapkan biji coklat atau hitam yang kecil dan berbentuk bulat. Penyerbukan sendiri tidak mungkin, dan kubis diserbukkan silang oleh serangga.[11] Daun awal membentuk bentuk roset yang terdiri 7 sampai 15 daun, masing-masing berukuran 25–35cm (10–14in) dikali 20–30cm (8–12in);[15] setelah ini, daun dengan tangkai daun lebih pendek berkembang dan kepala terbentuk melalui daun yang tertangkup ke dalam.[2]
Banyak bentuk, warna dan tekstur daun dapat ditemukan dalam berbagai varietas kubis yang dibudidayakan. Jenis daun umumnya dibagi antara savoy daun berkerut kepala longgar dan kubis daun halus kepala keras, sedangkan spektrum warna termasuk putih dan berbagai hijau dan ungu. Ada bentuk bulat pepat, bulat dan runcing.[17]
Kubis telah diseleksi secara buatan untuk berat kepala dan karakteristik morfologi, kekerasan, pertumbuhan yang cepat dan kemampuan penyimpanan. Munculnya kepala kubis telah dianggap penting dalam seleksi buatan, dengan varietas yang dipilih untuk bentuk, warna, kekerasan dan karakteristik fisik lainnya.[18] Tujuan pembiakan sekarang fokus pada peningkatan ketahanan terhadap berbagai serangga dan penyakit dan meningkatkan kandungan nutrisi kubis.[19] Penelitian ilmiah terhadap modifikasi genetik tanaman B.oleracea, termasuk kubis, mencakup eksplorasi Uni Eropa dan Amerika Serikat dari resistensi serangga dan herbisida yang lebih besar. Tanaman B.oleracea yang dimodifikasi secara genetik saat ini tidak digunakan dalam pertanian komersial.[20]
Pertumbuhan
Kubis memiliki ciri khas membentuk krop. Pertumbuhan awal ditandai dengan pembentukan daun secara normal. Namun semakin dewasa daun-daunnya mulai melengkung ke atas hingga akhirnya tumbuh sangat rapat. Pada kondisi ini petani biasanya menutup krop dengan daun-daun di bawahnya supaya warna krop makin pucat. Apabila ukuran krop telah mencukupi maka siap kubis siap dipanen. Dalam budidaya, kubis adalah komoditi semusim. Secara biologi, tumbuhan ini adalah dwimusim (biennial) dan memerlukan vernalisasi untuk pembungaan. Apabila tidak mendapat suhu dingin, tumbuhan ini akan terus tumbuh tanpa berbunga. Setelah berbunga, tumbuhan mati.
Macam-macam kubis
Warna sayuran ini yang umum adalah hijau sangat pucat sehingga disebut forma alba ("putih"). Namun terdapat pula kubis dengan warna hijau (forma viridis) dan ungu kemerahan (forma rubra). Dari bentuk kropnya dikenal ada dua macam kubis: kol bulat dan kol gepeng (bulat agak pipih). Perdagangan komoditi kubis di Indonesia membedakan dua bentuk ini.
Terdapat jenis agak khas dari kubis, yang dikenal sebagai Kelompok Sabauda, yang dalam perdagangan dikenal sebagai kubis Savoy. Kelompok ini juga dapat dimasukkan dalam Capitata.
Budidaya
Pada umumnya, kubis akan bertumbuh dengan baik manakala ia ditabam di dataran tinggi dengan ketinggian antara 1000-3000 mdpl. Karena itulah, Malang, Karo, dan Wonosobo termasuk daerah yang banyak ditanami kubis.[21] Kubis menyukai tanah yang sarang dan tidak becek. Meskipun relatif tahan terhadap suhu tinggi, produk kubis ditanam di daerah pegunungan (400m dpl ke atas) di daerah tropik. Di dataran rendah, ukuran krop mengecil dan tanaman sangat rentan terhadap ulat pemakan daun Plutella.
Cara penanaman adalah disemai setelah tumbuh 3-4 daun sejati kemudian ditanam (dijadikan bibit terlebih dahulu). Selain itu pula ada metode setek tunas batang—yang dapat dilakukan pada kubis lokal, serupa argalingga dan wonosobo. Bedanya kecil saja, apabila biji yang hendak ditanam pada lahan harus disemai dulu, maka tunas hasil setek bisa langsung ditanam di lahan yang telah disediakan.[21]
Karena penampilan kubis menentukan harga jual, kerap dijumpai petani (Indonesia) melakukan penyemprotan tanaman dengan insektisida dalam jumlah berlebihan agar kubis tidak berlubang-lubang akibat dimakan ulat. Konsumen perlu memperhatikan hal ini dan disarankan selalu mencuci kubis yang baru dibeli.
Kandungan gizi dan manfaat
Kubis segar mengandung banyak vitamin (A, beberapa B, C, dan E). Kandungan Vitamin C cukup tinggi untuk mencegah skorbut (sariawan akut). Mineral yang banyak dikandung adalah kalium, kalsium, fosfor, natrium, dan besi. Kubis segar juga mengandung sejumlah senyawa yang merangsang pembentukan glutation, zat yang diperlukan untuk menonaktifkan zat beracun dalam tubuh manusia.
Antigizi
Sebagaimana suku kubis-kubisan lain, kubis mengandung sejumlah senyawa yang dapat merangsang pembentukan gas dalam lambung sehingga menimbulkan rasa kembung (zat-zat goiterogen). Daun kubis juga mengandung kelompok glukosinolat yang menyebabkan rasa agak pahit.
Pengolahan
Kubis dapat dimakan segar sebagai lalapan maupun diolah. Sebagai lalapan, kubis yang dilengkapi sambal biasa meyertai menu gorengan atau bakar seperti ayam atau lele. Kubis diolah untuk membuat orak-arik atau capcay. Daun kubis yang direbus menjadi lunak, tipis, dan transparan. Perebusan ini dapat dijumpi dalam berbagai sup dan sayur. Di Korea kubis menjadi komponen utama masakan khas bangsa ini: kimchi. Jerman terkenal dengan sauerkraut, kubis yang dipotong-potong kecil dan diawetkan dalam cuka.
Referensi
Karya yang dikutip
CS1 maint: multiple names: editors list (link)
CS1 maint: multiple names: authors list (link)
CS1 maint: multiple names: authors list (link)
CS1 maint: multiple names: authors list (link)
CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: extra text: editors list (link)
Pranala luar
Kategori:Sayuran
Kategori:Brassicaceae | https://id.wikipedia.org/wiki/Kubis |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
164,
615,
1376,
1509,
2101
],
"plaintext_end_byte": [
163,
614,
1265,
1494,
2086,
2381
]
} | ペルー共和国で一番高い山の名前は? | 国別の最高地点一覧 | japanese | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
国別の最高地点一覧(くにべつのさいこうちてんいちらん)の項では、世界各国の最高地点をランキング形式で並べる。
本記事の高度は海抜高度である。測量法によって若干の差が出るので、その差によって別の山が最高地点となる場合もある。また、海抜高度の基準となる平均海水面は緯度などの影響を受けるので、下記の「順位」は「地球の重心からの距離」という視点で見ると入れ替わるものもある。それらについては表の「補足」欄で解説する。
各国の最高地点は必ずしも山の頂点を意味しない。高い山が国境になっていることも多く、その頂点がどちらか一方の国の領土である場合もある。例えばフィンランドの最高地点はハルティ山にあるが、その頂点1,328 mはノルウェー領であり、フィンランドでの最高地点はその近くの1,324 mとなる(ノルウェーの最高峰はガルフピッゲン)。また、各国が主張する領土とそこを実効支配している国は必ずしも一致していないので、そこを含めるかどうかで最高地点が変わる場合もある。
独立国の最高地点
主権・領有権に関して論争のある国・地域
海外領土・自治領
ここではISO 3166-1で国名コードが割り当てられている海外領土・自治領について挙げる。
参考文献
(items marked * have been amended, see for supporting documentation). Both this list and the CIA list may contain further errors. Despite the claim by the CIA that their list was updated in July 2006, none of the errors listed on the talk page have been corrected.
World Tops and Bottoms, by Grant Hutchison, 1996, TACit Press, ISBN 0 9522680 4 3, and subsequent research by the same author, in collaboration with field research by Ginge Fullen.
高度のデータはShuttle Radar Topography Missionによる。
一部の情報については英語版のtalk pageを参照。
関連項目
最高峰
島の最高地点の一覧
List of highest towns by country
List of highest points of European countries
List of highest mountains
List of highest mountains of North America
List of peaks by prominence
List of countries by lowest point
国別最低標高地点の一覧
| https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%BD%E5%88%A5%E3%81%AE%E6%9C%80%E9%AB%98%E5%9C%B0%E7%82%B9%E4%B8%80%E8%A6%A7 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
538,
1409,
2587,
3345,
4026,
4826,
5862,
6245,
7089,
7975,
8417,
9386,
10541,
10796,
11921
],
"plaintext_end_byte": [
529,
1381,
2586,
3344,
4025,
4825,
5861,
6219,
7052,
7954,
8389,
9359,
10475,
10795,
11920,
12405
]
} | Berapa jumlah pemain dalam Meriam bambu? | Meriam bambu | indonesian | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
Meriam bambu merupakan salah satu permainan tradisional melayu khas cukup populer serta dikenal di berbagai daerah – daerah melayu, bahkan hampir di seluruh wilayah nusantara pada umumnya. Selain disebut dengan istilah Meriam bambu, di berbagai daerah permainan ini dikenal juga dengan nama bedil bambu, mercon bumbung, long bumbung, dan seterusnya. Permainan bedil bambu ini biasanya dimainkan oleh anak – anak laki-laki dalam rangka memeriahkan bulan puasa menjelang hari raya, dan peringatan hari besar agama maupun adat.
Sejarah
Di sejumlah daerah di Indonesia dan wilayah melayu serumpun lainnya, permainan tradisional yang satu ini dikenal dengan nama Meriam bambu, namun di beberapa daerah di Indonesia lainnya juga dikenal dengan nama yang lain. Di sejumlah daerah di wilayah melayu, misalnya di kepulauan bangka Belitung Meriam bambu ini juga dikenal dengan sebutan bedil bambu. Di Minangkabau disebut Meriam betung atau badia batuang, sedangkan di Aceh di sebut dengan Bahasa local te’t beude trieng. Di Yogyakarta, jawa tengah, dan jawa timur , permainan ini lebih familiar dengan penamaan mercon bumbung atau long bumbung. di banten dan di sejumlah daerah lainnya di tanah sunda disebut dengan istilah bebeledugan, sementara itu masyarakat Gorontalo di Sulawesi dan suku bangsa di wilayah Indonesia bagian timur lainnya menyebut permainan ini dengan nama bunggo.
Riwayat atau asal – usul
permainan meriam bambu ini di perkirakan terinspirasi dari senjata yang dipakai oleh bangsa portugis saat mereka berupaya menduduki wilayah nusantara pada abad ke – 6. Meriam adalah sebuah senjata modern yang dimiliki oleh bangsa portugis. Pada masa itu kehadiran meriam bagi orang - orang pribumi menjadi perhatian mereka. Mereka heran melihat ada benda yang bisa mengeluarkan bola panas yang bisa mengakibatkan kerusakan yang lumayan besar. Merujuk pada kisah asal-usulnya tersebut, permainan Meriam bambu atau bedil bambu diwujudkan dalam bentuk “Meriam” yang dibuat dari bahan bambu. Cara memainkannya pun nyaris sama dengan penggunaan Meriam sungguhan , yakni dengan menyulut lubang yang ada di bagian pangkal bambu dengan api. permainan Meriam bambu ini sangat digemari anak-anak dan kaum remaja laki-laki di banyak daerah di Indonesia. Tidak jarang sekumpulan anak laki-laki berlomba – lomba membunyikan Meriam bambu. Barang siapa yang berhasil menghasilkan suara ledakan paling keras, itulah yang diakui sebagai jagonya Meriam bambu. Tidak jarang, Karena terlalu kerasnya suara dentuman yang ditimbulkan, Meriam bambu bisa pecah dan terbelah menjadi dua bagian.
Pada prinsipnya, permainan Meriam bambu sebenarnya bukan tergolong dalam permainan yang bersifat kompetisi, melainkan hanya untuk hiburan semata. Tidak hanya itu, permainan Meriam bambu sudah menjadi tradisi yang secara turun – temurun dimainkan secara rutin, Di tanah Minangkabau yang menjadi salah satu pusat peradaban melayu, memiliki tradisi membunyikan meriam bambu ketika bulan puasa tiba. Para remaja di Sumatera barat membunyikan Meriam bambu, yang oleh masyarakat disana lebih dikenal dengan sebutan meriam betung, setiap petang hari sembari menunggu waktu buka puasa tiba. biasanya, kalangan remaja di Minangkabau, terutama yang masih bermukim di daerah – daerah pelosok, melakukan tradisi “ perang Meriam betung” di sepanjang tepi sungai.
Demikian halnya dengan masyarakat di aceh yang juga tetap melestarikan tradisi memainkan Meriam bambu. Untuk menyambut idul fitri, misalnya, masyarakat Aceh di sejumlah wilayah menyulut Meriam bambu dari malam hari seusai shalat tarawih hingga menjelang waktu sahur. bahkan masyarakat aceh dalam mempersiapkan suatu acara mereka tidak tanggung - tanggung, Puluhan batang bambu di persiapkan untuk dibuatkan meriam bambu, itu dilakukan demi meramaikan suasana Ramadan dan lebaran. dan pada malam takbiran atau malam menjelang lebaran adalah puncak acara di mana ratusan penduduk di berbagai tempat diwilayah aceh akan berbondong bondong menyaksikan acara membunyikan meriam bambu .
Di Gorontalo, Meriam bamboo disebut dengan nama bunggo dan biasanya hampir setiap malam di waktu sahur para remaja di gorontalo memainkannya di sepanjang bulan puasa. biasanya Sejak awal masa Ramadan, anak - anak di daerah gorontalo mulai pergi kehutan untuk mencari bahan - bahan untuk membuat meriam bambu. Tujuannya untuk membangunkan warga yang ingin sahur. jadi setiap pukul 02:00-03:00 anak - anak di daerah gorontalo sudah bersiap - siap untuk bermain bunggo dan kemudian beramai-ramai membangunkan warga yang lain dengan dentuman Meriam bamboo. Meskipun suara dentuman bunggo cukup keras dan memekakkan telinga, warga Gorontalo mengaku sudah terbiasa dengan tradisi yang telah berjalan selama ini, dan justru mereka merasa terbantu untuk bangun agar mereka bisa mempersiapkan santapan sahur.
Demikian juga halnya di jawa, dari banten, jawa barat, jawa tengah, jawa timur, hingga Madura. Dijawa tengah , Meriam bamboo disebut dengan nama long bumbung, sementara di Yogyakarta Meriam bamboo dikenal dengan sebutan mercon bumbung juga dimainkan pada setiap bulan Ramadan dan menjelang hari raya idul fitri. Selain dibunyikan pada malam setelah shalat tarawih, tidak jarang long bumbung juga diledakan pada siang atau sore hari. lain halnya Diklaten, jawa tengah , anak - anak disana biasanya bermain long bumbung dengan membuat tim, jadi mereka membagi orang-orangnya menjadi dua kelompok, dan setiap kelompok menempati posisi yang saling bersebrangan, biasanya mereka bermain di tepi sungai, sehingga terlihat seperti sedang terjadi perang sungguhan. dan untuk membuat permainan long bumbung semakin seru meraka menaruh kaleng atau benda yang bisa di masukan kedalam ujung long bumbung, sehingga waktu long bumbung di sulut oleh api maka akan terdengar dentuman yang hebat dan kaleng tersebut akan terlontar seperti peluru rudal.
Selain di daerah – daerah yang telah disebutkan, masih banyak daerah lainnya di Indonesia dan di daerah melayu seperti, Malaysia dan brunei Darussalam, dan lainnya yang mengenal tradisi permainan Meriam bamboo. Permainan ini masih bertahan dikarena telah menjadi tradisi turun - temurun dan selalu ada setiap tahunnya dalam perayaan hari hari besar agama.
Bahan dan Cara Pembuatan
Dalam pembuatan meriam bambu bahan utamanya adalah batang pohon Bambu, dan kita juga harus memperkirakan usia batang bambu, ukuran diameter batang bambu, dan ukuran panjang batang bambu karena hal tersebut akan mempengaruhi Kualitas suara yang dihasilkan nantinya. Semakin tua usia batang bambu dan semakin besar diameter batang bambu, maka kualitas suara yang dihasilkan akan semakin baik. disamping bahan utama kita juga memerlukan peralatan lainnya yaitu:parang digunakan untuk menebang dan membersihkan bambu, karet ban digunakan untuk mengikat bambu agar tidak mudah pecah, linggis digunakan untuk membuat lubang di batang bambu, sedikit kain dan sebatang kayu kecil yang di gunakan sebagai penyulut meriam bambu nantinya, minyak tanah atau karbit yang ditambahkan air dan garam sebagai bahan bakarnya.
Cara pembuatan Meriam bambu adalah:
Mula- mula sediakan batang bambu dan potong dengan ukuran panjang 1,5-2 meter atau 3-4 ruas dan diameter bambu berukuran 4 inci
Kemudian,permukaan batang bambu dilubangi dengan jarak sekitar 10 cm dari pangkal batang bambu. Besarnya diameter lubang dikira-kira sebesar ibu jari. Lubang inilah yang akan menjadi tempat untuk menyulut Meriam bambu.
Langkah selanjutnya adalah ikat kuat – kuat sekitar sambungan ruas bambu dengan tali atau karet ban untuk memperkuat kapasitas bambu dari tekanan tenaga yang dihasilkan ketika disulut.
Lalu Sambungan ruas di antara pangkal dengan ujung Meriam kemudian dilubangi dengan menggunakan linggis. Sambungan ruas bagian dalam harus dipastikan dilubangi dengan baik dan hampir rata dengan diameter bambu. Hal ini sangat penting agar tekanan yang dihasilkan tidak tertahan sehingga membuat bambu mudah pecah ketika dibunyikan.
Pemain Meriam Bambu
Untuk memainkan Meriam bambu ini sebaiknya dilakukan oleh orang laki laki dewasa. Namun pada kenyataanya, banyak juga kaum remaja, bahkan anak- anak yang senang memainkan Meriam bambu ini. Meskipun bisa membahayakan, namun tampaknya permainan Meriam bambu ini sudah menjadi hal yang biasa di kalangan masyarakat luas untuk memeriahkan bulan Ramadan, hari raya, hari besar keagamaan, dan acara-acara bernuansa adat.
Waktu dan Tempat Permainan
Meriam bambu sangat sering dimainkan untuk memeriahkan bulan puasa dan untuk menyambut hari raya idul fitri, terutama pada malam takbiran atau malam sebelum lebaran tiba. selain itu beberapa kalangan masyarakat di sejumlah daerah di Indonesia dan negeri-negeri melayu serumpun juga menggelar acara permainan Meriam bambu ini dalam rangka peringatan hari-hari besar keagamaan dan acara-acara adat, seperti perkawinan ,khinatan, serta upacara adat lainnya. Sedangkan mengenai tempat yang digunakan untuk membunyikan Meriam bambu bisa bermacam-macam. Umumnya, Meriam bambu diletakan secara berjajar di sepanjang tepi sungai dan kemudian disulut secara bergantian. Ada juga yang membunyikan Meriam bambu di halaman depan masjid ketika memperingati hari besar keagamaan. Namun secara umum, Meriam bambu dibunyikan di tempat- tempat yang luas dan jauh dari pemukiman penduduk, seperti di lapangan, di kebun, disawah, di ladang, dan lain sebagainya.
Cara Bermain Meriam bambu
Setelah Meriam bambu selesai dibuat, maka sudah siap untuk dibunyikan. Bahan bakar yang digunakan bisa berupa minyak tanah atau karbit yang dicampuri air dengan takaran tertentu. Jika memakai air karbit, bisa pula ditambahkan sedikit garam untuk memperbesar suara dentuman. Cara mendentumkan Meriam bambu adalah dengan menuangi minyak tanah atau air karbit ke dalam lubang tempat penyulutan. Kemudian, seutas kayu yang sudah dililit dengan kain dan dicelupkan ke minyak tanah lalu diberi api, digunakan sebagai alat penyulut. Sebaiknya berhati hati dalam melakukan permainan ini untuk menghindari hal – hal yang tidak diinginkan
Untuk memainkan Meriam bambu sebenarnya tidak memerlukan keahlian khusus, namun disarankan agar berhati-hati Karena bisa membahayakan. Jika tidak cermat dan waspada ketika menyulut, percikan api yang ditimbulkan bisa mengenai wajah. Oleh Karena itu, bagi anak-anak yang belum cukup umur disarankan untuk tidak menyulut Meriam bambu ini. Namun demikian, untuk para remaja dan kaum lelaki dewasa juga diharapkan tetap berhati-hati ketika menyulut Meriam bambu.
Nilai -nilai Budaya yang terkandung dalam permainan Meriam bambu
Meskipun mengandung risiko yang membahayakan,namun dalam permainan Meriam bambu mengandung nilai – nilai luhur dalam ranah budaya melayu yang sangat berguna bagi masyarakat. Beberapa nilai luhur yang terkandung dalam permainan Meriam bambu antara lain:
Memaknai perayaan hari besar. Permainan Meriam bambu dilakukan sebagai salah satu cara untuk menyambut datangnya hari-hari besar, semisal bulan Ramadan, hari raya, hari besar keagamaan, ataupun hari besar adat.
Wujud syukur dan kegembiraan. Sebagai wujud syukur dan ungkapan kegembiraan atas perjuangan dan keberhasilan yang diperoleh, misalnya sebagai ungkapan syukur telah berhasil menunaikan ibadah puasa selama bulan Ramadan.
Melestarikan tradisi. Permainan Meriam bambu adalah salah satu dari sekian banyak kekayaan tradisi yang dimiliki oleh masyarakat melayu sehingga sangat perlu untuk dilestarikan agar tidak punah terkikis oleh perkembangan zaman.
Melatih kreativitas. Meriam bambu bukanlah permainan yang bisa dibeli dengan mudah seperti kebanyakan permainan modern yang ada saat ini. Untuk bisa memainkan Meriam bambu seorang harus membuat sendiri. Proses pembuatan Meriam bambu inilah yang menjadi proses kreatif seseorang.
Melatih keberanian. Memainkan Meriam bambu memang mengandung risiko bahaya, namun jika tetap berhati-hati dan selalu waspada dalam memainkannya, justru dapat melatih keberanian seseorang.
Meriam bambu merupakan salah satu permainan tradisional yang dimiliki oleh bangsa bangsa melayu serumpun. Permainan harus terus dijaga kelestariannya supaya tidak punah meskipun di zaman sekarang, terutama di kota-kota besar, tradisi permainan Meriam bambu sudah mulai sulit ditemukan, selain Karena tergeser oleh berbagai macam jenis permainan modern juga Karena sulit didapatnya bahan-bahan untuk membuat Meriam bambu ini yang berasal dari bahan – bahan yang disediakan oleh alam.
Referensi
Kategori:Permainan tradisional | https://id.wikipedia.org/wiki/Meriam%20bambu |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
506,
964,
1351,
1623,
1937,
2054,
2633,
3124,
3741,
4477,
4765,
5118,
5920,
6284,
7043,
7952,
8399,
8712,
9828,
10838,
11222,
11972,
13233,
13754,
14379,
15731,
16127,
16550,
16960,
17416,
18008,
18420,
18720,
19555,
19934,
20408,
21718,
22326,
22618,
23214,
23839,
24207,
25051,
25996,
26230,
26434,
26991,
27160,
27584,
28209,
28778,
29262,
29540,
30009
],
"plaintext_end_byte": [
505,
963,
1342,
1622,
1920,
2053,
2605,
3123,
3725,
4476,
4764,
5081,
5919,
6282,
7042,
7951,
8398,
8705,
9827,
10837,
11204,
11971,
13232,
13753,
14378,
15419,
16126,
16549,
16937,
17415,
18007,
18419,
18719,
19554,
19933,
20407,
20939,
22325,
22617,
23213,
23838,
24198,
25043,
25995,
26213,
26433,
26986,
27159,
27583,
28208,
28777,
29261,
29539,
29999,
30122
]
} | Was The Battle of Muar successful? | Battle of Muar | english | {
"passage_answer_candidate_index": [
-1
],
"minimal_answers_start_byte": [
-1
],
"minimal_answers_end_byte": [
-1
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
The Battle of Muar was the last major battle of the Malayan Campaign during the Second World War. It took place from 14–22 January 1942 around Gemensah Bridge and on the Muar River. After the British defeat at Slim River, General Archibald Wavell, commander of ABDA, decided that Lieutenant General Lewis Heath's III Indian Corps should withdraw 240 kilometres (150mi) south into the State of Johore to rest and regroup, whilst the 8th Australian Division would attempt to stop the Japanese advance.[3]
Allied soldiers, under the command of Major General Gordon Bennett, inflicted severe losses on Japanese forces at the Gemensah Bridge ambush and in a second battle a few kilometres north of the town of Gemas. Members of the Australian 8th Division killed an estimated 700 personnel from the Japanese Imperial Guards Division, in the ambush at the bridge itself, whilst Australian anti-tank guns destroyed several Japanese tanks in the battle north of Gemas.
Although the ambush was successful for the Allies, the defence of Muar and Bakri on the west coast was a complete failure which resulted in the near-annihilation of the 45th Indian Infantry Brigade and heavy casualties for its two attached Australian infantry battalions.[4] This was the first engagement between units of the British 18th Division and Japanese forces in Malaya.
Prelude
The ambush was ordered by the head of Malaya Command, Lieutenant General Arthur Percival's own instructions; he strongly felt that ambush was the way to fight the Japanese.[4] A multinational force under Bennett, codenamed Westforce, was assigned to defend the Muar area.
Westforce took up positions, covering the front from the mountains to the shore of the Malacca Straits. There were two main areas, and both of these were sub-divided into sectors, which were themselves widely separated and linked with each other chiefly by rather tenuous signal communications.[4]
Gemas positions
The first area was around the central trunk road and the railway beyond Segamat. The three subordinate sectors were:
(a) Astride both road and railway near Gemas. Here, the 8th Indian Infantry Brigade made up the holding force.[5]
(b) Further forward along the same road lay the 27th Australian Brigade. They were charged with a counter-offensive role, and had already prepared an advanced ambush, from the 2/29th Australian Infantry Battalion, for the Japanese several kilometres ahead at the Gemensah Bridge.[5]
(c) Leftwards was the 22nd Indian Infantry Brigade tasked with guarding the approaches to Segamat from Malacca, which skirt either side of Mount Ophir.[5]
Gemensah Bridge positions
B company of the 2/30th Australian Battalion, under Captain Desmond J. Duffy,[6] entrenched and concealed themselves on one side of the Gemensah Bridge, spanning a stream, as part of the ambush. The bridge itself had been mined with explosives, and a battery of field artillery sited on higher ground behind the infantry whence it could command the Japanese approach to the bridge. The 2/30th Australian Battalion was under Lieutenant Colonel Frederick Galleghan, nicknamed "Black Jack".[7]
For the Japanese side, the Mukaide Force (commanded by Colonel Mukaida) was created to take the lead from the tired Japanese 5th Division and was approaching Gemas and the Australian ambush at Gemensah Bridge.[8] Mukaide Force consisted initially of the 1st Tank Regiment with an infantry battalion and artillery for support under the command of the 9th Brigade. It was reinforced by the 11th Infantry Regiment on 15 January.[9] Colonel Mukaida was the commander of the 1st Tank Regiment, which at the beginning of the Malayan Campaign, consisted of 31 Type 97 Chi-Ha and 17 Type 95 Ha-Gō tanks.[10]
Muar positions
The second area was that which covered the West Coast and the roads which run along it to the Johore Strait. This had two sectors, actually more in line with one another than those of the first area, but even less effectively in touch. The defence of this area was assigned to the 45th Indian Brigade, reinforced by a single battery of field artillery.[5] It included the seaport of Muar, and stretched some 50km (30mi) up into the jungle towards Segamat, along the winding course of the Muar River, with its deep-wooded, creeper-covered banks. Under orders from General Bennett, two of the battalions were disposed along the river line, which they thus divided between them, while the third went into active reserve near the coast.[4]
The Imperial Guards Division was moving down the west coast of Malaya, with a battalion sized force under the command of Col Masakazu Ogaki approaching the Muar river area from the sea,[4] while the 4th and 5th Guards Regiments approached Muar from the north under General Nishimura.[11]
The newly arrived 53rd Infantry Brigade of the British 18th Division formed part of Westforce. The brigade included the 2nd Cambridgeshire Regiment, 5th Norfolk and 6th Norfolk Battalions. Although Percival gave the order to deploy them, they were unfit for immediate employment, having been at sea for 11 weeks.[12]
Battle
Gemencheh Bridge and Gemas
The ambush occurred at about 16:00 on 14 January, when Japanese troops from the 5th Division approached, mounted on bicycles, and crossed the bridge unharassed.[13] Then came the main column, several hundred strong, also cycling, which was followed by tanks and engineer trucks. At this point, the bridge was detonated, sending timber, bicycles and bodies hurtling through the air. B Company, 2/30th Australian Battalion spread out along either side of the road, concealed in well-protected firing positions, then opened fire and the Japanese column took devastating blows as row upon row of men and equipment were mowed down by machine gun and rifle fire. Most of the Japanese troops tied their rifles to the handlebars of their bicycles making the ambush even more successful for the Australians.[7]
Heavy casualties continued to mount for the ambushed column. However, the bicycle infantry who had passed through the ambush area discovered the field telephone cable hidden in a patchy undergrowth which linked back to the gun positions, and promptly cut it. As a result, the Allied artillery received no signal, and were not able to support the ambush party.[7]
The Australians nonetheless did receive artillery support, from their counterparts. Most of the Japanese shells rained down on the main column at the bridge, adding to the rising death toll.[13] The ambush party, having done a substantial slaughter, duly fell back in several groups that same evening and by next day most of B Company had rejoined their battalion in a position near Gemas. B Company lost one man killed in action and six men missing in the fighting at the bridge.[7] The six missing men were later learned to have been shot after being captured by the Japanese.[14] The Japanese 9th Brigade war diary puts the casualties of the Mukaide Detachment at seventy dead and fifty-seven wounded but this does not include the other attached units.[7]
On the morning of 15 January, Japanese aircraft arrived and began dive-bombing the town of Gemas.[4] Six hours after the ambush the Japanese had repaired the bridge and were moving on their way towards Galleghan's main position at the 61-mile (98km) peg on the Gemas-Tampin road. The surviving members of Mukaide Force were now reinforced by the Japanese 11th Regiment.[4] The 2/30th Battalion were positioned astride the road and railway line with two 2-Pounder Anti-Tank Guns facing the road.[15] By 10:00 on 15 January, Japanese infantry clashed with the Allied defence lines, and as the day wore on they were supported by an increasing number of tanks. In a short but violent battle the Australian anti-tank guns, from the 2/4th Australian Anti-Tank Regiment, destroyed six of eight Japanese tanks and their supporting infantry inflicted heavy casualties on the Japanese infantry following the tanks.[15]
After twenty-four hours of fighting Galleghan withdrew his battalion from the area.[4] The 2/30th Battalion had inflicted heavy casualties on the Japanese with minimal loss to themselves, suffering in all seventeen killed, nine missing and fifty-five wounded.[7] In the two days of fighting, at the bridge and on the Gemas road, Australian historians estimate that the Japanese 5th Division had suffered an estimated 1,000 casualties.[16][Note 2]
The withdrawal went unharassed, and for the next day or so quiet settled over the Segamat area. Bennett, boosted by the initial success, was quoted in the Singapore Times as saying that his troops were confident that they would not only halt the Japanese advance, but compel them to be on the defensive.[4]
Muar
On the night of 15 January, the Japanese captured a number of barges moored on the southern bank of the Muar river and towed them overstream to flank both the town of Muar and the Indian garrison's only reserve battalion.[4] Packed barges and junks were making their way across the river mouth, meeting no resistance except a subsequent brush with an Indian patrol, which retired after a brief exchange of shots.[4] The patrol never alerted headquarters that the Japanese were on the south bank. As day broke, the outflanking force surprised a company of the 7/6th Rajputana Rifles, and routed them. The remaining three Indian companies (two from the 18th Royal Garhwal Rifles and another from the Rajputana Rifles) on the north bank were cut off and captured soon after,[4] without the main garrison at Muar even realising that an entire Japanese division was on the other side of the river.[4] By noon, they were attacking from upstream both Muar Town and the garrison's line of communications with its only reserve battalion, 4/9th Jat Regiment, which was located near Bakri, on the main road south from Muar.[4]
At Muar itself, a Japanese attempt to land and seize the harbour was repulsed by Australian artillery, firing at packed barges and junks as they tried to make their way across the river mouth. By late afternoon though the Japanese, who had already made another crossing further up river, were in the town of Muar itself. The commanders of the Rajputana Rifles and the Royal Garhwal Rifles were killed along with most of their officers during the fighting around the town, leaving the mostly teenaged sepoys leaderless.[4] To add to the mounting disasters for 45th Brigade it was at this point in the battle, that an air raid by Japanese aircraft destroyed 45th Brigade Headquarters, killing all the staff officers and concussing Brigadier Duncan (one of only two survivors of the raid).[4] Due to Brigadier Duncan's concussion and the deaths of two of his battalion commanders and most of the HQ staff, command of the 45th Brigade was temporarily handed over to Anderson of the 2/19th Australian Battalion.[4]
By nightfall of 16 January, Muar Town and the harbour had fallen into Japanese hands. The remnants of the 45th Brigade retreated down the coast several kilometres as far as Parit Jawa. Japanese ambushes were soon deployed to repel any Allied counter-attack, while at the same time they continued their relentless charge towards Bakri, Parit Sulong and Batu Pahat.[4]
Siege of Bakri
On 17 January, the surviving units of 45th Indian Brigade, with the Australian 2/19th and 2/29th Battalions serving as reinforcements, were dispatched to re-capture Muar.[4] They rallied around Bakri and organised a rough perimeter defence of it. The 2/29th, led by Lieutenant Colonel John Robertson MC VD, dug in around Bakri-Muar Road with anti-tank, anti-aircraft and mortar emplacements. The commander of the 45th Indian Brigade, Brigadier Herbert Duncan, planned a three-pronged advance from Bakri to Muar; up the main road between the towns, from the jungle island, and along the coast road. The attack went wrong before it could be launched. The 45th brigade ran into one of the Japanese ambushes, and the counter-offensive was cancelled.[4]
The next day at 0645, General Nishimura ordered his own three-pronged attack on Bakri. It was spearheaded by nine Type 95 Ha-Gō light tanks under Captain Shiegeo Gotanda. However, Captain Gotanda, inspired by the Japanese tank's success at Slim River, advanced without infantry against the 2/29th Battalion, and was wiped out.[7] In a repeat performance of the Australian gunners at Gemas, Lieutenant Bill McClure's two anti-tank guns (also from the 2/4th Australian Anti-Tank Regiment) destroyed all nine of Gotanda's tanks. Sergeant Clarrie Thornton, commanding the first gun received a Mention in Dispatches, and Charley Parsons, commanding the second gun was awarded the DCM.[4] Thornton's gun fired over seventy rounds during the engagement.[18] Lieutenant Colonel John Robertson, commander of the 2/29th Battalion, was killed soon after, shot while retreating from an attack on a Japanese roadblock. Major Olliff detailed Sergeant Mick Gibbins and a party of three men to bury the battalion commander. Deprived of tank support, the Japanese infantry were unable to break through, an engagement Nishimura later described as "severe and sanguinary".[4] By dawn on the 19th the Japanese were in action on the main road, nearly surrounding the 45th Brigade.
The 6th Norfolk Battalion of the 53rd British Brigade was defending a ridge about 8km (5mi) west of Yong Peng, covering the line of retreat for the 45th Brigade, which was already a practically encircled area.[19] Early in the afternoon of 19 January, two battalions of the Japanese 4th Guards Regiment attacked and drove them off the ridge. The British retired up through the thick jungle to the summit of the northern ridge. The Norfolks were unable to inform headquarters of their position as they had no wireless.[4]
At dawn of 20 January, the 3/16th Punjab Regiment, commanded by Lieutenant Colonel Henry Moorhead (who took part in Operation Krohcol), was ordered to recapture the ridge. By the time they reached it, they came under friendly fire from the Norfolks, who had mistaken them for the Japanese, causing several casualties.[19] After losses on both sides, it was later sorted out. But before a proper defence could be organised, the Japanese attacked, killing Moorhead and driving both the Norfolks and Indian troops off the hill.[7] The 45th Brigade and the two Australian battalions at Bakri were now in danger of being cut off.
That same day, Brigadier Duncan, who had recovered from his concussion and was commanding the rear guard,[7] was killed when he led a successful bayonet charge to recover lost vehicles. With Duncan and Robertson dead, Lieutenant Colonel Charles Anderson assumed full command of the 45th Brigade and all other units around Bakri.[4] Early in the morning of 20 January, Anderson was ordered to pull out from Bakri and attempt to break through to Yong Peng. Anderson decided to delay until the 4/9th Jat Regiment could reach the column.[4] During this delay most of the 2/29th Battalion were cut off from Anderson's position. Only an estimated 200 men from 2/29th Battalion and 1,000 Indian troops from the 45th Brigade were able to join up with Anderson's column.[4] Other survivors from the 2/29th would make it back in small fugitive parties.[7] Within 2km (1mi) or so of Bakri, Anderson's column was held up by a Japanese roadblock. Several efforts to break through failed, until a bayonet charge led by Anderson himself was successful.[4]
The young Indian recruits were helpless. They did not even know how to take cover, and there were not enough officers to control them. I say this in no spirit of disparagement. It was the penalty of years of unpreparedness for war coming out in all its stark nakedness.
Lieutenant General Arthur Percival[20]
More roadblocks lay ahead for the brigade. By sunset, after a struggle which had raged on throughout all the hours of daylight, the column had covered a distance of 5km (3mi). Anderson warned that there was to be no rest that night and ordered the march to go on. The brigade had now reached the edge of some more open country and passage was easier, though the column was laden with wounded.[4]
The young and inexperienced 45th Indian Brigade had ceased to exist as a formation. Most of its officers were killed or wounded, including Brigadier Duncan and all three battalion commanders.[7] In the space of a few days Percival had lost an entire Indian brigade and the best part of two of his Australian battalions as well as one brigadier, three Indian Army battalion commanders and an Australian battalion commander.
Type 95 Ha-Gō tanks belonging to the 3rd Company of the 14th Tank Regiment destroyed by Australian gunfire near Bakri.[21]
Disabled Type 95 Ha-Gō light tank from the 14th Tank Regiment.
Disabled Type 95 Ha-Gō light tank with its crew lying dead.
The approximate position where Lieutenant Colonel Charles Anderson led the bayonet charge against a Japanese roadblock on the Muar road.
Parit Sulong Bridge
It took Anderson's column two days to fight their way 24km (15mi) to get near the bridge.[7] Scouts from the column reported at 07:15 that the bridge at Parit Sulong was in Japanese hands. The guards which were placed there by the 6th Norfolks, cut off from all contact and without rations since the Japanese raiding force drove the battalion from the defile a few kilometres further on, had left their post and set off along the river bank to Batu Pahat.
Anderson found a well-fortified Japanese machinegun position at the Parit Sulong Bridge. His brigade made an attempt to dislodge the Japanese from the bridge at dawn on 21 January, but were repulsed by tanks, aircraft and artillery. They were then forced into an area measuring only about 400 metres (440 yards) of roadway. Fighting raged all day, and by 17:00 casualties were getting severe.[7] A wireless message was then received during the morning that a relieving force from Yong Peng was on its way. The sound of distant gunfire between Parit Sulong and Yong Peng gave the column hope.
The rear of the column was repeatedly assailed by tanks and infantry. During the late afternoon and until after dark, two soldiers successfully disabled the leading tank using grenades. Directing an anti-tank gun, the tank burst into flames, forming a temporary roadblock. This gave the rearward defenders an opportunity to disable the other tanks, using grenades and Boys anti-tank rifles with grim resolve.[4]
With ammunition for the mortars and 25 pounders nearly exhausted, Anderson sent a message to General Bennett requesting an airstrike at dawn on Japanese forces holding the far end of the bridge, and for food and morphine be airdropped on the column. He received a reply, "Look up at sparrowfart".[4]
At dusk, with the dead and wounded piling up, Anderson sent two ambulances filled with critically wounded men to the bridge under a flag of truce, requesting that they be allowed to pass through to the Allied lines beyond.[23] The Japanese refused, and instead demanded that the Indian brigade surrender, offering to care for the wounded. Still hopeful of relief, Anderson refused to consider surrendering. The Japanese then ordered that the ambulances were to remain on the bridge to act as a roadblock, and they would be shot if they attempted to move.[24] After dark, Lieutenant Austin[25] and a driver, both of whom were themselves wounded, slipped the brakes of the ambulances, and let them run quietly backwards down the slope from the bridge. Amid the roar of gunfire, they started the engines and drove back to the brigade.[7]
Next morning, two RAF Fairey Albacores arrived from Singapore and dropped supplies on the 45th Brigade.[23] Escorted by three RAAF Brewster Buffalos, they then turned their attention on the Japanese holding the far end of the bridge, and bombed them.[4] Soon after, enemy tanks were again active, and made a flank attack supported by troops on the shrinking Allied foothold.[26]
Anderson later received another message from Bennett, "Sorry unable help after your heroic effort. Good luck", stating that there was no hope of relief reaching the column on time, leaving it to his discretion to withdraw. As a last resort, he sent a company to test the resistance at the bridge again that same morning, in the hope that the airstrike had weakened it enough for the column to break through. But the response convinced him there was no chance of success.[4]
At 9am, after destroying guns, vehicles and other equipment, he ordered a retreat. The wounded who could not walk were left to the care of voluntary attendants. Anderson and the remnants of the brigade then dispersed eastward through jungle and swamps to Yong Peng, leaving behind 150 wounded men.[4] Eventually, about 500 Australians and 400 Indians survived to reach British lines, out of more than 4,000 men from the 45th Brigade and two Australian battalions. Stragglers would keep coming in from the units cut off at Bakri.[7]
Parit Sulong Massacre
Some of the prisoners were let out of the bungalow to find their captors waiting for them with water and cigarettes which they held just out of reach while a party of Japanese war correspondents took pictures of the captives, about to receive them. When the correspondents had gone, the water was poured away, the cigarettes pocketed and the men bundled back inside.
Colin Smith [7]
While most of the Australians, the majority roped together like a chain gang, were first shot, some of the Japanese officer decided it was time the samurai swords they carried – often family heirlooms – tasted blood, and practiced their skills on the Indians, perhaps because the average Asian's collar size tends to be smaller than a Caucasian's.
Colin Smith [7]
For the wounded who were left behind, the Japanese, after mistreating them, massacred all except a handful who escaped.[7] The killed included members of an Australian ambulance column. With kicks, clouts and curses, blows from rifle butts and bayonet jabs, their captors crammed them all into a couple of small rooms in a coolie hutment at Parit Sulong village on the Muar highway. The wounded lay piled upon one another's bodies on the floor. They were denied drinking water by the Japanese, who mocked them by bringing bucketfuls of it as far as the doorway-and then pouring it out upon the ground.[4][7]
The prisoners were soon tied into small groups with rope or wire, pushed into roadside scrub at the point of a bayonet, and machine-gunned. Petrol was poured on the bodies of the shot prisoners, some of whom were still alive, and then set alight, apparently to remove war-crime evidence.[27]
One of the survivors, Lieutenant Ben Hackney of the 2/29th Australian Battalion, crawled away from the area. He found two surviving members of his battalion, one of them Sergeant Ron Croft. Both were soaked in petrol and were among a few who were not tied when the prisoners were shot.[4] They were joined by an English soldier. The man who was with Croft died of his wounds the next day. The remaining three were given shelter in a Malay house for a while. Hackney, unable to stand, persuaded the others to leave him while he remained hidden. Croft is thought to have died on 15 April 1942.[28]
Hackney was soon carried off by the Malays and left some distance from the house. He was often refused help by Malays, who feared reprisals, but was aided by local Chinese. He was caught by a party of Malays, one of them a policeman on 27 February, 36 days after he had begun his attempt to escape. They turned Hackney over to the Japanese at Parit Sulong, and he was beaten up. He survived the war and provided information about the massacre. He and Private Reginald Wharton are the only two Europeans who survived the massacre.[29] Altogether, 145 prisoners lost their lives. Many of the Indian prisoners were beheaded.[7]
General Takuma Nishimura was believed to have ordered the massacre, despite Lieutenant Fujita Seizaburo admitting to have carried it out. The sworn evidence of two sepoy survivors (Lance-Havildar John Benedict and Sapper Periasamy) were confirmed by the post-war discovery of the remains. The War Crimes Court, in 1950, sentenced Nishimura to death for it.[7]
Retreat
On 23 January in the final act of the battle, the 2nd Loyals, covering the last men of Anderson's column to make it into British lines, had two companies positioned as rear guard facing the defile on the road to Yong Peng. At 14:00, as they were about to withdraw, seven Japanese tanks supported by an estimated two battalions of infantry emerged rapidly from the defile and attempted to dismantle the Loyal's road block.[30] In the short battle that followed the 2nd Loyals inflicted heavy casualties on the Japanese infantry attempting to dismantle the road block but ultimately the Loyals, without any anti-tank weapons, were driven off by the tanks and out numbered by the Japanese infantry. During the Battle of Muar and as the rear guard the 2nd Loyals suffered an estimated 200 casualties before withdrawing to Singapore.[31][32]
Losses
45th Brigade's losses were devastating, especially in officers, and the brigade was not able to rebuild in the last few weeks of the Malayan campaign. Only 400 Indian soldiers from the 45th Brigade and 500 soldiers from the two Australian battalions escaped with Anderson's force.[33] The brigade was soon disbanded, and the remaining troops were transferred to other Indian brigades. The two Australian battalions fared little better. 271 men from the 2/19th Battalion made it to British lines, but only 130 from the 2/29th Battalion would make it back to British lines before Singapore surrendered.[2] Many men of both battalions were still in the jungle when the campaign ended.[4] According to Peter Graeme Hobbins; in 22 days of fighting (including on Singapore itself) the 2/19th Battalion suffered "more dead, missing and wounded than any other Australian Infantry Force unit in the Second World War", with 335 killed and 97 wounded.[34]
700 Japanese troops were killed in the ambush at Gemas, making it the biggest loss suffered in any single action at the time. Japan's losses at Muar were a company of tanks and the equivalent of a battalion of men.[4]
Aftermath
“This Brigade had never been fit for employment in a theatre of war. It was not that there was anything wrong with the raw material, but simply it was raw. – Lieutenant General Arthur Percival[36]”
Shortage of signal equipment and transport were the cause of the Allies' slow response. During the week, the Japanese were able to operate 250 bombers and 150 fighters from airfields in Malaya and Southern Thailand.[37] Operational Allied aircraft available were probably two or three dozen bombers and about as many fighters by this stage of the campaign.[4] Arthur Percival blamed the 45th Indian Brigade, who were handed the most important tasks despite their lack of training and experience prior to the war, for the failure of the defence of Muar.
“To put Duncan's novices in the same ring with Nishimura's Guards, who already had the advantage of aerial superiority and tanks, was ludicrous. – Colin Smith[7]”
Despite this, the brigade did achieve a vitally important task in nearly a week of night-and-day fighting. While they fought on from Muar Harbour to Parit Sulong Bridge, stalling the Imperial Guards Division, strongly backed by air and tank support, the three brigades of Westforce in the Segamat area were able to withdraw safely down the central trunk road to Labis, and thence towards the key crossroads at Yong Peng.[4]
Nevertheless, even though they suffered such heavy casualties, Anderson's force had kept the Imperial Guards occupied for four days. Percival recorded in his official record, "The Battle of Muar was one of the epics of the Malayan campaign. Our little force by dogged resistance had held up a division of the Japanese Imperial Guards attacking with all the advantages of air and tank support for nearly a week, and in doing so had saved the Segamat force from encirclement and probable annihilation. The award of the Victoria Cross to Anderson was a fitting tribute both to his own prowess and to the valour of his men."[38]
One criticism aimed at Percival was his decision to deploy the British 53rd Infantry Brigade to the front line. The brigade had disembarked at Singapore on 13 January, just three days earlier before being sent to the front, after nearly three months at sea in crowded troopships, travelling from England to the east coast of Africa, where they had no exercise whatsoever.[39] The brigade, part of the 18th Division, was originally assigned to take part in the North African Campaign, but the troopships were redirected to Singapore when the Japanese invaded Malaya.[4]
News of the ambush at Gemensah Bridge were well received in Singapore. Despite the defeat at Muar, Bakri and Parit Sulong, many Singaporeans thought the action at Gemensah was the long-awaited turning point and that the rout of the Japanese invasion force was not long in coming. A commentator over a Singapore radio, announced flamboyantly that the news gave good reason to believe that the tide of battle was on the turn, "with the AIF as our seawall against the vicious flood".[4]
Lieutenant Colonel Frederick Galleghan, who commanded the Australians at Gemas, was awarded the Distinguished Service Order on March 15, 1942, while a POW at Changi Prison,[40] and Captain Desmond Duff, commanding B Company at the bridge ambush, was awarded the Military Cross.
According to Alan Warren in his book Britain's Greatest Defeat; Tomoyuki Yamashita described the battle at Muar as the most "savage encounter" of the campaign. Warren states that, "Between 16 and 22 January the Imperial Guards lost a company of tanks and a battalion's worth of infantry casualties... The significance of the fighting between Bakri and Parit Sulong is that it was one of the few occasions where the Japanese received as good as they gave."[33]
See also
Gemensah Bridge
Parit Sulong Bridge
Malaya Command – Order of Battle
Japanese Order of Battle, Malayan Campaign
Notes
Footnotes
Citations
| https://en.wikipedia.org/wiki/Battle%20of%20Muar |
{
"plaintext_start_byte": [
1,
1113,
1512,
11821,
14292,
18494,
19693,
20397,
20761,
21628,
22012,
22584,
23968,
24350,
24919,
28250,
28893,
29309,
29858,
30331,
33175,
34526,
36161,
36611,
38784,
40209,
41155,
41883,
42668,
43041,
46325,
48659,
49417,
53328,
53487,
54314,
55832,
57080,
57960,
58312,
58629,
58976,
59251,
59789,
60903,
61917,
62645,
63481
],
"plaintext_end_byte": [
1093,
1511,
11820,
14291,
18493,
19692,
20396,
20760,
21627,
22011,
22583,
23967,
24349,
24918,
28249,
28892,
29308,
29857,
30330,
33174,
34525,
36160,
36610,
38783,
40208,
41154,
41882,
42667,
43039,
46299,
48658,
49416,
53327,
53486,
54313,
55831,
57079,
57898,
58311,
58628,
58975,
59250,
59788,
60902,
61894,
62622,
63480,
63547
]
} | พระยศเจ้านาย คืออะไร ? | การเฉลิมพระยศเจ้านาย | thai | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
131
],
"minimal_answers_end_byte": [
233
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
พระยศเจ้านาย ในราชสกุลมี 2 ประเภทคือ สกุลยศ คือ ยศที่เกิดเป็นเจ้าชั้นใดในเบื้องต้น เจ้านายที่เกิดในสกุลยศชั้นใด ก็อยู่ในชั้นยศชั้นนั้น เป็นยศที่ได้โดยการเกิด และ "อิสริยยศ" คือยศที่พระเจ้าแผ่นดินทรงสถาปนาแต่งตั้งให้ทางราชการในภายหลัง
และ "ยศทางสกุล" โดยชั้นข้าหลวงให้นำหน้าสกุลว่า "วงค์" (เมื่อสิ้นสุดรัชกาล สำหรับเมื่อเป็นสามัญชน) เช่น วงค์ปินตา วงค์สมบูรณ์
วงค์บวรคง วงค์ปิ่นแก้ว ฯลฯ
สกุลยศ
สกุลยศของเจ้านายนั้น บรรดาผู้ที่เกิดในราชตระกูลจะเป็นราชบุตร ราชธิดา หรือราชนัดดาก็ตาม จะเรียกว่า เจ้า สกุลยศนั้น แบ่งออกเป็น 5 ระดับ ดังนี้
1. เจ้าฟ้า มีความแตกต่างกัน 3 ชั้น คือ
เจ้าฟ้าชั้นเอก เรียกลำลองว่า "ทูลกระหม่อม" เจ้านายชั้นพระบรมวงศ์ ใช้คำนำสกุลยศ "สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ, ลูกเธอ และ สมเด็จพระบรมวงศ์เธอ" และต้องถือประสูติข้างพระมารดาเป็นสมเด็จพระอัครมเหสีหรือพระภรรยาเจ้าชั้นสูง (สมเด็จพระบรมราชินีนาถ, สมเด็จพระบรมราชินี, สมเด็จพระบรมราชเทวี, สมเด็จพระอัครราชเทวี) หรือพระมารดาพระยศโดยประสูติเดิมเป็นพระราชธิดา ในพระมหากษัตริย์ (สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิง, พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิง แม้ว่าพระมหากษัตริย์จะไม่พระราชทานเลื่อนพระอิสริยยศชั้นพระมเหสีใด ๆ แด่พระมารดา พระราชโอรสธิดาก็ได้รับสกุลยศเจ้าฟ้าในชั้นนี้โดยปริยายเช่นกัน เพราะถือว่าพระมารดาดำรงพระยศพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสูงอยู่แล้วหรือจะเรียกได้ว่า "ผู้คู่ควรมีบุตรเป็นเจ้าฟ้าโดยสกุลยศ") บางแห่งเรียกเจ้าฟ้าชั้นนี้ว่า พระหน่อพุทธเจ้า หรือเจ้านายหมู่สืบสันตติวงศ์ (องค์รัชทายาท)ในส่วนเจ้านายฝ่ายในชั้นนี้ ในโบราณกาลมักนิยมขอพระราชทานไปดำรงตำแหน่งพระมเหสี เพื่อหมายให้ทายาทที่ถือประสูติแด่พระนางนั้นได้มีสิทธิ์ในการเป็นรัชทายาทฝ่ายพระมารดาด้วย ดังนั้นถือว่าการสืบสายข้างพระมารดามีศักดิ์สูงยิ่งมีความสำคัญ และมักให้ความสำคัญเสมอหากต้อง พระราชทานแก่พระเจ้าเมืองใด ต้องมีการปรึกษาหารือกับเสนาอามาตย์เสียก่อน นับเป็นเรื่องใหญ่
เจ้าฟ้าชั้นโท เรียกลำลอง "สมเด็จ" เจ้านายชั้นพระบรมวงศ์ ใช้คำนำสกุลยศ "สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ, ลูกเธอ และ สมเด็จพระบรมวงศ์เธอ" มีพระมารดาทรงศักดิ์รองลงมาหรือพระภรรยาเจ้าชั้นรอง (พระราชเทวี, พระนางเจ้า, พระนางเธอ, พระอัครชายา, พระราชชายา) หรือ เป็นพระราชนัดดาในพระมหากษัตริย์รัชกาลก่อน (พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า, พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า, หม่อมเจ้า (ต้องรับสถาปนาเพิ่มอิสริยยศเป็นพระองค์เจ้าก่อน) แรกประสูติของพระราชโอรสธิดา ยังไม่ได้รับพระราชทาน "สมเด็จ" เมื่อเจริญพระชันษาขึ้น จะได้รับสมเด็จ อาทิ "สมเด็จชาย" สมเด้จฯเจ้าฟ้ายุคล พระราชโอรสในร.5 และ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี พระราชธิดา ใน รัชกาลที่ 6 ที่ถือประสูติแต่ พระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี (ยกเว้นในกรณี พระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระราชเทวี ที่มีพระราชโอรสธิดา เป็นเจ้าฟ้าชั้นเอก เนื่องจากพระองค์เองดำรงพระอิสริยยศสกุลยศ "พระองค์เจ้าลูกหลวง" พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าสุขุมาลมารศรี พระราชธิดาในพระมหากษัตริย์ร.4 แต่ตำแหน่งพระนางเจ้า พระราชเทวี เป็นการเลื่อนพระยศให้สูงขึ้นทรงดำรงตำแหน่งมเหสีในร.5 และต่อมา รัชกาลที่ 7 สถาปนา"รับสมเด็จ" เป็น สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี ตามลำดับ) อนึ่งเจ้าฟ้าชั้นโท ยังนับรวมเจ้านายที่ดำรงพระยศเป็น พระเชษฐา (พี่ชาย) พระภคินี (พี่สาว) พระอนุชาและพระขนิฐา (น้องชายและน้องสาว) ของกษัตริย์ที่ถือประสูติร่วมพระราชชนนีเดียวกัน (พระราชมารดา) กับพระมหากษัตริย์ และไม่ได้ดำรงสกุลยศเจ้าฟ้ามาก่อน อาทิ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ซึ่งมีสกุลยศและอิสริยยศเดิม หม่อมเจ้าหญิง และ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิง ตามลำดับมาก่อน
เจ้าฟ้าชั้นตรี เจ้านายชั้นอนุวงศ์ (เจ้านายชั้นอนุวงศ์สูงสุด) เป็นพระยศที่พระเจ้าแผ่นดินจะพระราชทานเป็นกรณีพิเศษและมักไม่ค่อยถือประสูติมากนักหรือไม่มีเลย ส่วนใหญ่จะเป็นชั้นหลานหลวง "พระเจ้าหลานเธอหรือ พระเจ้าวรวงศ์เธอ หรือ พระวรวงศ์เธอ" โดยอาศัยการตั้งราชวงศ์ (ปฐมราชวงศ์ครั้งแรก) หรืออีกนัยหนึ่งต้องถือประสูติจากจากพระบิดาดำรงพระยศเป็นเจ้าฟ้า (ลูกหลวง) และพระมารดามีพระยศเป็นเจ้าฟ้าด้วยกันหรือพระมารดาดำรงพระยศเป็นเจ้าฟ้า (ลูกหลวง) พระบิดาเป็นพระองค์เจ้า เจ้าฟ้าชั้นนี้เสมอพระยศพระองค์เจ้าชั้นลูกหลวง แต่เวลาพระดำเนินตามหลังพระองค์เจ้าชั้นลูกหลวง และพระยศเจ้าฟ้าชั้นนี้เป็นเจ้านายกลุ่มชั้นอนุวงศ์มิใช่กลุ่มพระบรมวงศ์เท่าชั้นพระองค์เจ้าลูกหลวง และเจ้าฟ้าชั้นตรีมีปรากฏในต้นแผ่นดินรัตนโกสินทร์ช่วงสมัยรัชกาลที่ 1 เท่านั้น อาทิ เจ้าฟ้ามงกุฏ (ร.4) พระโอรส เจ้าฟ้าฉิม (ร.2) กับ เจ้าฟ้าบุญรอด (มีคำเรียกที่ว่า พระกำเนิดเป็นอุภโตสุชาติ = มีชาติพระกำเนิดที่ประเสริฐทั้งสองฝ่าย) เรียกลำลองว่า "เจ้าฟ้า หรือหากได้รับสมเด็จ เรียกว่า สมเด็จเจ้าฟ้า"
หมายเหตุ เจ้านายที่จะสามารถดำรงสกุลยศชั้นเจ้าฟ้าได้ต้องถือประสูติจากพระมารดามีพระยศเป็นพระองค์เจ้าในเบื้องต้น เจ้าฟ้าที่ดำรงพระยศชั้นลูกหลวงจะมีสร้อยพระนามท้ายที่ระบุว่าเป็นพระราชโอรสหรือธิดาแห่งกษัตริย์ อาทิ ราชกุมาร/กุมารี ราชสุดา อัครราชกุมาร/กุมารี หรือราชกัญญา เป็นต้น หากไม่มีสร้อยพระนามนี้ถือว่าเป็นเจ้าฟ้าชั้นโทและตรีที่ไม่ใช่ลูกกษัตริย์ และจากข้อสังเกตและประวัติเจ้านายชั้นตรีหลายพระองค์ซึ่งเคยดำรงพระยศ เจ้าฟ้าชั้นตรีหรือเจ้าฟ้าชั้นหลานหลวง จะสืบสายข้างพระมารดาที่มีพระยศเป็นเจ้าฟ้าเป็นปฐม อีกนัยจะกล่าวว่า เจ้าฟ้าชั้นตรี เป็นเจ้าฟ้าตามศักดิ์แห่งพระมารดาแม้ทรงมีพระบิดาชั้นพระองค์เจ้าก็ตาม (พระมารดาเป็นเจ้าฟ้าบิดาเป็นพระองค์เจ้า) ซึ่งบางท่านงง ว่าแล้วเมื่อมีพระบิดาเป็นเจ้าฟ้าชั้นเอก พระมารดาเป็นพระองค์เจ้า ทำไม จึงเป็นเพียงพระองค์เจ้า ชั้นโท นั้นยิ่งแสดงได้ชัดเจนว่า เจ้าฟ้าชั้นตรีเป็นสกุลยศผู้จะสืบยศเจ้าฟ้าข้างพระมารดาเป็นเกณฑ์
2. พระองค์เจ้า มีความแตกต่างกัน 3 ชั้น คือ
พระองค์เจ้าชั้นเอก เรียกลำลองว่า "เสด็จ</i>พระองค์ชาย/หญิง" เจ้านายชั้นพระบรมวงศ์ เป็น<i data-parsoid='{"dsr":[5257,5296,2,2]}'>พระราชโอรสหรือพระราชธิดาของกษัตริย์ อันเกิดด้วยพระสนม (หม่อมเจ้าลงไปถึงเจ้าจอมมารดา) ตรงกับที่เรียกในกฎมณเทียรบาลว่า "พระเยาวราช" ใช้คำนำสกุลยศว่าหรืออิสริยยศ "พระเจ้าลูกยาเธอ, พระเจ้าลูกเธอ, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ เรียกลำลองว่า "เสด็จ" เช่น เสด็จพระองค์ชายจิตรเจริญ (พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าจิตรเจริญ พระราชโอรสใน ร.4 กับ หม่อมเจ้าพรรณราย) ถ้าทรงกรม เรียกลำลอง "เสด็จในกรม" อาทิ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ (เสด็จในกรมหลวงชุมพรฯ) พระองค์เจ้าชั้นลูกหลวงนี้ไม่มีคำว่า "สมเด็จ" นำพระอิสริยยศ ยกเว้นทรงได้รับพระราชทาน "สมเด็จ" แล้วจึง เรียกลำลองว่า "สมเด็จฯ" อาทิเช่น "สมเด็จฯ กรมพระสวัสดิ" (สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์) หรือ ได้รับพระอิสริยยศทรงกรมสูงสุด เป็น สมเด็จฯ กรมพระยา อาทิ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทววงศ์วโรปการ (สมเด็จฯ กรมพระยาเทววงศ์) (ถือได้ว่าเป็นพระยศพระองค์เจ้าชั้นสูงสุดในบรรดาสกุลยศพระองค์เจ้าทั้งมวล และเป็นกลุ่มเจ้านาย ในชั้นพระบรมวงศ์) ในรัชกาลปัจจุบันไม่มีสกุลยศในชั้นนี้แล้ว เนื่องด้วยทรงไม่ได้รับพระสนม (เจ้าจอมมารดา) อนึ่งเจ้านายฝ่ายในชั้นนี้ หากพระมหากษัตริย์รับสนองเป็นภรรยาเจ้า พระราชโอรสธิดาที่ถือประสูติมาเป็นเจ้าฟ้าชั้นเอกทั้งสิ้น (ทูลกระหม่อม) เพราะพระมารดาเป็นชั้นลูกหลวงหรือพระบรมวงศ์
พระองค์เจ้าชั้นโท เรียกลำลอง "พระองค์ชาย/หญิง" เจ้านายชั้นอนุวงศ์ เป็น<i data-parsoid='{"dsr":[6523,6558,2,2]}'>พระราชนัดดาในพระมหากษัตริย์ และ พระอิสริยยศที่พระมหากษัตริย์ สถาปนาขึ้น
1) พระราชโอรสธิดาในสกุลวังหน้า ถือเป็นพระองค์เจ้าชั้นโท โดยมีอิสริยยศนำหน้าว่า "พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า" หรือ "พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า" พระบุตรพระองค์เจ้าวังหน้านี้เป็น หม่อมเจ้า [และเมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยา แม้ว่าจะเป็นพระโอรสหรือพระธิดาของกรมพระราชวังบวรฯ แต่มารดามิได้เป็นเจ้า จะเป็นเพียงแค่หม่อมเจ้า เช่น หม่อมเจ้าอาทิตย์ ในกรมพระราชวังบวรเสนาพิทักษ์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) ในแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ]
2) พระชนกเป็นสมเด็จพระยุพราช หรือเจ้าฟ้าชั้นเอกและพระชนนีเป็นพระองค์เจ้า (พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงพระชายาในสมเด็จเจ้าฟ้า) ใช้คำนำสกุลยศ "พระเจ้าหลานเธอ,พระเจ้าวรวงศ์เธอ" อาทิ พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา เรียกลำลอง"พระองค์ภา"
3) พระอิสริยยศที่พระมหากษัตริย์ สถาปนาขึ้น (เจ้านายที่สถาปนาให้เทียบชั้นพระองค์เจ้าชั้นโท) ใช้คำนำสกุลยศ "พระเจ้าวรวงศ์เธอ" อาทิ
ร.9 ทรงสถาปนา พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ อันมีความหมายตำแหน่งว่า แม่ของหลานพระราชาผู้ประเสริฐ เรียกลำลอง "พระองค์หญิง" และทรงสถาปนา หม่อมเจ้าสิริวัณวรี มหิดล (สกุลยศ หม่อมเจ้าชั้นเอก หลานหลวงในร.9) เพิ่มพระอิสริยยศขึ้นเป็น พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์
ร.8 ทรงสถาปนา พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรรณไวทยากร เดิมแรกประสูติ หม่อมเจ้าวรรณไวทยากร วรวรรณ (สกุลยศ หม่อมเจ้าชั้นเอก หลานหลวงในร.4)
ร.7 ทรงสถาปนา หม่อมเจ้าอาภาพรรณี สวัสดิวัตน์ พระชนนีใน สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ใน ร.7 เพิ่มพระอิสริยยศตั้งขึ้นเป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภาพรรณี เรียกลำลอง"พระองค์หญิงอาภา"
ร.6 ทรงสถาปนา หม่อมเจ้าจุลจักรพงษ์ จักรพงษ์ (สกุลยศ หม่อมเจ้าชั้นเอก หลานหลวงในร.5) เพิ่มพระอิสริยยศตั้งขึ้นเป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์ (พระโอรสในสมเด็จเจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถฯ กับหม่อมคัทริน จักรพงษ์ ณ อยุธยา สะไภ้หลวง) ร. 6 ทรงสถาปนาให้ดำรงพระอิสริยยศ (ไม่ใช่สกุลยศ) ตั้งเป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า เป็นพระองค์เจ้าชั้นโทเป็นกาลพิเศษเฉพาะพระองค์ แต่พระองค์ก็ยังมีสกุลยศเสมอพระยศหม่อมเจ้า เพราะมีพระธิดามีสกุลยศ หม่อมราชวงศ์ คือ หม่อมราชวงศ์นริศรา จักรพงษ์
ร.3 ทรงสถาปนา หม่อมเจ้าโสมนัส (สกุลยศ หม่อมเจ้าชั้นเอก หลานหลวงในร.3) เพิ่มพระอิสริยยศขึ้นเป็น พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี
ยกเว้นในกรณีที่ดำรงพระยศเป็นพระองค์เจ้าชั้นพิเศษที่มีศักดิ์ด้วยเป็นพระวรชายาในสมเด็จเจ้าฟ้ามหาอุปราช (สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร) เรียกลำลองเพิ่ม เป็น เสด็จพระองค์หญิง เป็นกาลพิเศษ
4) "พระองค์เจ้ายก " คือ หม่อมเจ้าหลานหลวง หรือ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหลานหลวง พระโอรสธิดาของ เจ้าฟ้า กับพระมารดา ที่ได้รับการเสกสมรสเป็น<i data-parsoid='{"dsr":[9037,9050,2,2]}'>สะใภ้หลวง เป็นการสถาปนายกขึ้นเป็นกรณีพิเศษ เช่น ราชสกุลจักรพันธ์ุ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าออศคาร์นุทิศ กรมหมื่นอนุวัตรจาตุรนต์ เดิม หม่อมเจ้าออศคาร์นุทิศ จักรพันธ์ เป็น หม่อมเจ้าชั้นหลานหลวง(ในสมเด็จเจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมีฯ กับ หม่อมราชวงศ์สว่าง จักรพันธุ์) หรือ ราชสกุลภาณุพันธุ์ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้านิพันธ์ภาณุพงศ์ กรมหมื่นภาณุพงศ์พิริยเดช เดิม หม่อมเจ้านิพันธ์ภาณุพงศ์ ภาณุพันธุ์ เป็น หม่อมเจ้าชั้นหลานหลวง(ในสมเด็จพระราชปิตุลาบรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ฯ กับ หม่อมแม้น ภาณุพันธุ์ ณ อยุธยา) หรือ ราชสกุลบริพัตร พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุมภฏพงษ์บริพัตร กรมหมื่นนครสวรรค์ศักดิพินิต เดิม หม่อมเจ้าจุมภฏพงษ์บริพัตร บริพัตร เป็นหม่อมเจ้าชั้นหลานหลวง(ในสมเด็จเจ้าฟ้าบริพัตรฯ กับ หม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร) หรือ ราชสกุลยุคล พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล เดิม พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล (ในสมเด็จเจ้าฟ้ายุคลฯ กับ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมเขตรมงคล) และได้ทรงประกาศให้ยกพระโอรสธิดาของ "พระองค์เจ้ายก" เหล่านี้เป็นหม่อมเจ้าอีกด้วย
พระองค์เจ้าชั้นตรี เป็นพระราชนัดดาในพระมหากษัตริย์ ใช้คำนำสกุลยศ "พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า" เรียกลำลอง "ท่านพระองค์" เป็นเจ้านายชั้นอนุวงศ์ (พระองค์เจ้าชั้นนี้เทียบเสมอสกุลยศ หม่อมเจ้า เพราะพระโอรสธิดามีสกุลยศ หม่อมราชวงศ์)
1) พระชนกเป็นเจ้าฟ้าชั้นโทและพระชนนีเป็นพระองค์เจ้า อาทิเช่น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล (สกุลยศเดิมเมื่อแรกประสูติ) พระราชนัดดาในร.5
2) พระชนกและพระชนนีเป็นพระองค์เจ้าด้วยกัน อาทิเช่น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร พระราชนัดดาในร.5 เดิมทรงเป็นหม่อมเจ้า ตั้งเป็นพระองค์เจ้า พระยศตามพระชนนี ตามกฏมณเฑียรบาลราชประเพณี
3) พระชนกเป็นเจ้าฟ้าชั้นเอก แต่พระมารดาเป็นสามัญชน (หม่อม) แรกประสูติเป็น หม่อมเจ้า ชั้นหลานหลวง ต่อมาโปรดเกล้าตั้งเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า ("พระองค์เจ้าตั้ง")
อนึ่งกล่าวเพิ่มเติม "พระองค์เจ้าตั้ง" ในชั้นนี้มีอย่างทางการและบรรทัดฐานในสกุลยศ เช่น ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ (รัชกาลที่ 7) พระองค์โปรดเกล้าโปรดกระหม่อมตรากฎหมายในเรื่องการสืบสันดานสกุลยศ หม่อมเจ้าพระโอรสธิดาของ สมเด็จเจ้าฟ้าชั้นเอก(พระชนนีทรงศักดิ์ชั้นสมเด็จ) มารดาเป็นหม่อมห้าม (หญิงสามัญชน) แรกประสูติเป็นหม่อมเจ้าชั้นเอก หลานหลวง ได้รับการสถาปนาตั้งเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า ทุกพระองค์ ในสายราชสกุลจักรพันธ์ุ เช่น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้านิพันธพิศิษฐพงศ์ , ราชสกุลภาณุพันธุ์ เช่น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิรศักดิ์สุประภาต , ราชสกุลบริพัตร เช่น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุขุมาภินันท์ , ราชสกุลจุฑาธุช เช่น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัช และ ราชสกุลมหิดล เช่น สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล (ร.8) ทรงได้รับสถาปนาจากสกุลยศ หม่อมเจ้า ชั้นหลานหลวง ตั้งเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุยเดช (ร.9) ทรงได้รับอิสริยยศเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า ตามกฎหมายนี้
4) พระอิสริยยศที่พระมหากษัตริย์ สถาปนาขึ้น (เจ้านายที่สถาปนาให้เทียบชั้นพระองค์เจ้าชั้นตรี) ใช้คำนำสกุลยศ "พระวรวงศ์เธอ" อาทิ
ร.4 ทรงสถาปนา หม่อมเจ้าจิตราภรณ์ นพวงศ์ (สกุลยศ หม่อมเจ้าชั้นเอก หลานหลวงองค์ใหญ่ในร.4) พระโอรสใน พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้านพวงศ์ กรมหมื่นมเหศวรศิววิลาส เพิ่มพระอิสริยยศขึ้นเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิตราภรณ์ และได้ทรงยกพระโอรสธิดาของ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิตราภรณ์ เป็นหม่อมเจ้า (เดิม หม่อมราชวงศ์) อีกด้วย เป็นกรณีพิเศษเฉพาะพระองค์
5) นอกจากนี้ยังมีอีกพระอิสริยยศหนึ่งคือ "พระวงศ์เธอ พระองค์เจ้า" เป็นพระอิสริยยศสำหรับพระนัดดาในกรมพระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า) และพระนัดดาในสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระศรีสุดารักษ์ เช่น พระวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวัฒนา พระนัดดาในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาเสนานุรักษ์ พระวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพยอม กรมหมื่นมนตรีรักษา พระนัดดาในสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระศรีสุดารักษ์ เป็นต้น ต่อมาเมื่อมิได้แต่งตั้งกรมพระราชวังบวรสถานมงคลแล้ว จึงพระราชทานพระอิสริยยศอย่างราชสำนักวังหลวงแทน เช่น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิภาวดีรังสิต พระนัดดาในกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ (สถาปนาเป็นพิเศษภายหลังสิ้นพระชนม์)
3.หม่อมเจ้า เจ้านายชั้นอนุวงศ์ เรียกลำลองว่า "ท่านชาย/หญิง" (นับได้ว่าเป็นพระยศชั้นพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสุดท้าย ที่ต้องใช้คำราชาศัพท์) มีความแตกต่างกัน 2 ชั้น คือ
1) หม่อมเจ้าชั้นเอก พระราชนัดดา หลานหลวง ของกษัตริย์ เป็นพระโอรสธิดาของเจ้าฟ้าและพระองค์เจ้าลูกหลวง โดยสกุลยศ [และเมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยา แม้ว่าจะเป็นพระโอรสหรือพระธิดาของกรมพระราชวังบวร แต่มารดามิได้เป็นเจ้า จะเป็นเพียงแค่หม่อมเจ้า เช่น หม่อมเจ้าอาทิตย์ ในกรมพระราชวังบวรเสนาพิทักษ์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) ในแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ] อาทิ หม่อมเจ้าสิริวัณวรี มหิดล พระราชนัดดาในร.9 พระธิดาสมเด็จเจ้าฟ้ามหาอุปราช (สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร) , หม่อมเจ้ากรณิกา จิตรพงศ์ พระราชนัดดาในร.4 พระธิดาของเจ้าฟ้า (พระธิดา สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัติวงศ์) และ หม่อมเจ้าเฉลิมศรีสวัสดิวัตน์ สวัสดิวัตน์ พระราชนัดดาในร.4 พระโอรสของพระองค์เจ้าลูกหลวง (พระโอรส สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์) เป็นต้น
อนึ่ง เนื่องด้วยมีการตรากฎหมายเรื่องการสืบสันดานสกุลยศ ในรัชกาลที่ 7 แห่งพระราชวงศ์จักรีว่าด้วย พระโอรสธิดาเพิ่มเติม ทำให้หม่อมเจ้าหลานหลวง ที่มีพระชนกดำรงสกุลยศเจ้าฟ้าชั้นเอก(ประสูติแต่พระชนนีชั้นสมเด็จ) หม่อมมารดาเป็นสามัญชน พระบุตรได้เพิ่มอิสริยยศตั้งเป็นพระองค์เจ้าชั้นตรี เช่น หม่อมเจ้าวรานนท์ธวัช จุฑาธุช พระราชนัดดาในร.5 เพิ่มอิสริยยศตั้งเป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรานนท์ธวัช โดยโอรสธิดาของหม่อมเจ้าชั้นเอก และ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า นี้ สมภพ(เกิด)เป็น หม่อมราชวงศ์
2) หม่อมเจ้าชั้นโท พระราชปนัดดา เหลนหลวง ของกษัตริย์ คือ พระโอรสธิดา ของ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า หลานหลวงของกษัตริย์ อาทิ หม่อมเจ้ามงคลเฉลิม ยุคล พระราชปนัดดา เหลนหลวงในร.5 (พระโอรสใน พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมพลฑิคัมพร พระราชนัดดาในร.5) โอรสธิดาของหม่อมเจ้าชั้นโท เหลนหลวงนี้ สมภพ(เกิด)เป็น หม่อมราชวงศ์
ดังนั้นความหมายที่ว่า พระบรมวงศานุวงศ์ มาจากสองคำคือ พระบรมวงศ์ (พระภรรยาเจ้าดำรงสถานะชั้นพระมเหสี, เจ้าฟ้าชั้นเอก-โท และ พระองค์เจ้าชั้นเอก) กับ พระอนุวงศ์ (เจ้าฟ้าชั้นตรี,พระองค์เจ้าชั้นโท-ตรี และ หม่อมเจ้า) ซึ่งเป็นกลุ่มเจ้านาย (เจ้า) ที่ต้องใช้คำราชาศัพท์
4.หม่อมราชวงศ์ ชั้นเชื้อพระวงศ์ เป็นโอรสและธิดาของพระองค์เจ้าตั้ง และโอรสธิดาของหม่อมเจ้า เรียกว่า "คุณชาย หรือ คุณหญิง" เป็นเพียงเชื้อพระวงศ์ (ราชนิกุล) มิใช่เจ้า
5.หม่อมหลวง ชั้นเชื้อพระวงศ์ เป็นบุตรและธิดาของหม่อมราชวงศ์ เรียกว่า "คุณ"เป็นเพียงเชื้อพระวงศ์ (ราชนิกุล) มิใช่เจ้า
สกุลยศลำดับที่ 4 และ 5 เป็นเพียงราชนิกุล และเป็นสามัญชน จะไม่นับเป็นเจ้าและเป็นสกุลยศที่ถือกำเนิดในรัชสมัยรัชกาลที่ 4 และ 5 ตามลำดับ
ขุนหลวง - เป็นคำที่ราษฎรทั่วไปขาน พระเจ้าแผ่นดิน เนื่องด้วยการขานพระนามกันตรง ๆ มักไม่นิยม และมีความยาว พร้อมกับมีศัพท์ที่ไม่ใช้กันข้างนอก บางสันนิษฐานว่าเป็นคำลำลอง เหมือนที่เรียกขานปัจจุบันว่า "ในหลวง" เพราะ คำว่า "ขุนหลวง" มีใช้เฉพาะปลายกรุงศรีฯ โดยส่วนใหญ่จะเป็นพระราชวงศ์บ้านพลูหลวง นิยมขานพระมหากษัตริย์ ว่าขุนหลวงและตามด้วยพฤติกรรมหรืออุปนิสัยพระองค์นั้น ๆ อาทิ ขุนหลวงหาวัด พระเจ้าอุทุมพร เพราะผนวช, ขุนหลวงมะเดื่อ หรือขุนหลวงสรศักดิ์ พระนามเดิม และพระยศเดิมก่อนเป็นกษัตริย์ หลวงสรศักดิ์ เป็นต้น ดังนั้น คำว่า "ขุนหลวง" มิใช่พระยศอย่างที่เข้าใจ พอเข้าสู่กรุงรัตนโกสินทร์ ขุนหลวงมิมีใครขานอีก เลยออกพระนามกันใหม่ อาทิ ขุนหลวงเสือ เป็นพระเจ้าเสือ
เพิ่มเติม เจ้านายพระองค์ใดเป็นชั้นลูกหลวง เมื่อพ้นรัชกาลแผ่นดินไปแล้ว มีจะมีคำนำ ก่อนอิสริยยศเป็นขั้นปฐม ว่า สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ (สำหรับ เจ้าฟ้า) และ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ (สำหรับ พระองค์เจ้า ยกเว้น พระราชกรุณาโปรดเกล้าเป็นอย่างอื่น ที่สูงกว่าหรือเกี่ยวข้องกับพระองค์โดยตรง อาทิ สมเด็จพระราชอนุชาฯ และสำหรับบางรัชกาล คำนำสกุลยศ ยังมี พระราชวงศ์เธอ พระองค์เจ้า อันเป็นเจ้านายชั้นสูงที่เทียบกับพระบรมวงศ์เธอ แต่มิใช่เจ้านายในวังหลวง แต่เป็นเจ้านายในวังชั้นสูง อาทิ วังหน้า, วังหลัง เป็นต้น
อิสริยยศ
อิสริยยศ คือ ยศที่พระเจ้าแผ่นดินทรงสถาปนาเจ้านายให้มีศักดิ์สูงขึ้น อิสริยยศชั้นสูงสุด คือ พระราชกุมารที่จะรับราชสมบัติสืบราชสันตติวงศ์สืบต่อไป โดยในกฎมณเฑียรบาลซึ่งตั้งในแผ่นดินสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ เมื่อปี พ.ศ. 2001 บัญญัติไว้ว่า พระราชกุมารอันเกิดด้วยพระอัครมเหสี (มียศ) เป็นสมเด็จหน่อพุทธเจ้า พระราชกุมารอันเกิดแต่พระแม่ยั่วเมืองเป็นพระมหาอุปราช</b>และอิสริยยศยังรวมถึง พระยศที่ได้มาหลังจากประสูติด้วย ในราชวงศ์จักรี มีการสถาปนาเจ้านาย ชั้นหม่อมเจ้า เป็นพระองค์เจ้า ,หรือ พระมเหสีเทวี อาทิ หม่อมเจ้าจุลจักรพงษ์ จักรพงษ์ เป็นพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์ สกุลยศ หม่อมเจ้า อิสริยยศ พระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้า หรือ หม่อมราชวงศ์หญิงสิริกิติ์ กิติยากร ขึ้นเป็น สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี และ พระบรมราชินีนาถ ตามลำดับ สกุลยศ หม่อมราชวงศ์ อิสริยยศ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี และพระบรมราชินีนาถ
อิสริยยศสำหรับราชตระกูลรองแต่พระมหาอุปราชลงมา พระเจ้าแผ่นดินทรงสถาปนาให้มีพระนามขึ้นต้นด้วยคำว่า "พระ" ซึ่งสันนิษฐานว่าจะนำแบบของขอมมาอนุโลมใช้เป็นราชประเพณีมาแต่ครั้งกรุงสุโขทัย เช่น พระราเมศวร พระนเรศวร พระมหินทร์ พระเอกาทศรถ พระอาทิตยวงศ์ พระศรีศีลป์ เป็นต้น
ประเพณีเรียกพระนามเจ้านายเป็นกรมต่าง ๆ อย่างในทุกวันนี้ ปรากฏขึ้นในแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ตั้งแต่ทรงสถาปนาพระน้องนางเธอ เจ้าฟ้าศรีสุพรรณ เป็น<b data-parsoid='{"dsr":[17853,17877,3,3]}'>เจ้ากรมหลวงโยธาทิพ และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิงสุดาวดี เป็น<b data-parsoid='{"dsr":[17924,17948,3,3]}'>เจ้ากรมหลวงโยธาเทพ นับเป็นครั้งแรกที่เรียกการพระนามอิสริยยศเจ้านายตามกรมใช้เป็นแบบแผนนับแต่นั้นมา สาเหตุที่มีการเปลี่ยนแปลงการสถาปนาอิสริยยศเจ้านายขึ้นเป็น "พระ" ตามประเพณีเดิมนั้น เนื่องจากในสมัยสมเด็จพระนารายณ์ทรงเป็นอริกับเจ้าฟ้าชายหลายพระองค์ที่มีมาตั้งแต่ยุคสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง จึงมิได้ทรงยกย่องเจ้าฟ้าผู้ใดให้มียศสูงขึ้นตลอดรัชกาล จากจดหมายเหตุของมองสิเออร์ลาลูแบร์ ราชทูตฝรั่งเศส กล่าวว่า สมเด็จพระนารายณ์มหาราชทรงยกย่องพระราชธิดาให้มีข้าคนบริวารและมีเมืองส่วยขึ้นเท่ากับพระอัครมเหสี ดังนั้น การสถาปนาเจ้าหญิงทั้งสองพระองค์นี้ ในแต่เดิม ไม่ได้เป็นการสถาปนาพระอิสริยยศ แต่เป็นการรวบรวมกำลังคนในระบบไพร่ ตั้งกรมใหม่ขึ้นสองกรม คือ กรมที่มีหลวงโยธาทิพ และหลวงโยธาเทพ เป็นเจ้ากรม และโปรดให้ไปขึ้นกับ เจ้าฟ้าหญิงทั้งสองพระองค์นั้น และคนไทยโบราณ ไม่นิยมเรียกชื่อ เจ้านาย ตรง ๆ จึงเรียกเป็น กรมหลวงโยธาทิพ หรือ กรมหลวงโยธาเทพเป็นต้น การทรงกรม จึงเทียบได้กับ การกินเมือง (การกินเมือง คือ การมีเมืองส่วยขึ้นในพระองค์เจ้านาย ประชาชนในอาณาเขตของเมืองนั้นๆ ต้องส่งส่วยแก่เจ้านาย) ในสมัยโบราณ คือแทนที่จะส่งเจ้านายไปปกครองหัวเมืองต่างๆ ก็ทรงให้อยู่ในพระนคร และให้มีกรมขึ้นเพื่อเป็นรายได้ ของเจ้านายนั้นๆ
พระอิสริยศในสมัยกรุงศรีอยุธยา และกรุงธนบุรี มี 4 ชั้นคือ
ชั้นที่ 1 กรมพระ เป็นอิสริยยศสำหรับ พระพันปีหลวง (พระราชมารดา) พระมหาอุปราช และวังหลัง
ชั้นที่ 2 กรมหลวง เป็นอิสริยยศ สำหรับ พระมเหสี โดยมากกรมหลวงมักมีแต่ เจ้านายฝ่ายในที่ดำรงพระยศนี้เป็นที่สุด
ชั้นที่ 3 กรมขุน เป็นอิสริยยศสำหรับ เจ้าฟ้าราชกุมาร
ชั้นที่ 4 กรมหมื่น เป็นอิสริยยศสำหรับ พระองค์เจ้า
ในสมัยกรุงศรีอยุธยา ไม่มีการเลื่อนชั้น อิสริยยศเจ้านาย จากที่ได้รับแต่เดิมแต่ประการใด (ยกเว้นการเลื่อนกรมพระราชมารดา หรือผู้ที่ขึ้นเป็นพระมหาอุปราชขึ้นเป็น กรมพระ) ประเพณี การเลื่อนอิสริยยศเจ้านายเกิดขึ้นในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ในสมัยรัชการที่ 2 ให้เรียก กรมของสมเด็จพระบรมราชชนนีว่า "กรมสมเด็จพระ" ต่อมาในรัชกาลที่ 3 โปรดให้ พระองค์เจ้าทรงกรมชั้นผู้ใหญ่เลื่อนขึ้นไปได้เป็น "กรมสมเด็จพระ" สูงกว่า "กรมพระ" เดิม และต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 6 ให้แก้ไข "กรมสมเด็จพระ" เป็น "กรมพระยา" ดังนั้นในสมัยกรุงรัตนโกสินทธิ์ อิสริยยศเจ้านายจึงมี 5 ชั้นคือ
ชั้นที่ 1 กรมพระยา, สมเด็จพระ หรือ กรมสมเด็จพระ (รัชกาลที่ 6 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้ใช้ว่า "กรมพระยา" สำหรับฝ่ายหน้า และ "สมเด็จพระ" สำหรับฝ่ายใน)
ชั้นที่ 2 กรมพระ นอกจากเป็นกรมสำหร้บพระราชมารดา วังหน้า และวังหลัง แล้วรัชกาลที่ 1 ยังตั้งสมเด็จพระพี่นางเธอให้ดำรงพระอิสริยยศนี้
ชั้นที่ 3 กรมหลวง สำหรับเจ้าฟ้าชั้นใหญ่ และทั้งพระองค์ชายและพระองค์หญิง
ชั้นที่ 4 กรมขุน สำหรับเจ้าฟ้าชั้นเล็ก แล้วจึงเลื่อนเป็นกรมหลวง
ชั้นที่ 5 กรมหมื่น สำหรับพระองค์เจ้า
เจ้าทรงกรม จะมีขุนนางเป็น เจ้ากรม ปลัดกรม และสมุห์บัญชี โดยบรรดาศักดิ์ของเจ้ากรม คือบรรดาศักดิ์สูงสุดของอิสริยยศนั้น เช่น กรมพระยาดำรงค์ราชานุภาพ มี เจ้ากรม บรรดาศักดิ์เป็น พระยาดำรงค์ราชานุภาพ ศักดินา 1,000 ไร่ ปลัดกรม คือ พระปราบบรพล ศักดินา 800 ไร่ สมุห์บัญชี คือ หลวงสกลคณารักษ์ ศักดินา 500 ไร่
การเฉลิมพระยศเจ้านาย
ประเพณีการเฉลิมพระยศ เจ้านายแต่โบราณ ถือเอาการสองอย่างเป็นหลัก คือ การอภิเษกอย่างหนึ่ง และ การจารึกพระสุพรรณบัฎอย่างหนึ่ง
การอภิเษก คือ ผู้มีอำนาจแต่งตั้ง(คือพระเจ้าแผ่นดิน) รดน้ำให้บนศีรษะ คือ สัญลักษณ์ของการมอบหมายทั้งยศและหน้าที่
พระสุพรรณบัฎ คือ แผ่นทองจารึกพระนามของเจ้านายพระองค์นั้น และจะพระราชทานจากพระหัตถ์ ให้แก่เจ้านายที่ได้รับการเฉลิมพระยศ
การเฉลิมพระยศเจ้านายนั้น ถือเอาการ จารึกพระสุพรรณบัฏ เป็นสำคัญ โดยจะต้องทำพิธีสำคัญดังต่อไปนี้
ต้องหาวันฤกษ์งามยามดีที่จะจารึก
ต้องทำพิธีจารึกในสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ เช่น ในพระอุโบสถ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม
ต้องมีสมณะและพราหมณ์พร้อมกันอวยชัยในพิธี
ต้องประชุมเสนาบดีนั่งเป็นสักขีพยาน
ในสมัยรัชกาลที่ 5 หลังจากทรงยกเลิกระบบไพร่แล้ว การ "ทรงกรม" ของเจ้านาย จึงเป็นเพียงแต่การให้พระเกียรติยศ แก่เจ้านายพระองค์นั้น แต่ไม่มีไพร่สังกัดกรมแต่อย่างใด ส่วนพระนามของเจ้านายที่ทรงกรมได้แบบธรรมเนียมมาจากยุโรป โดยทรงตั้งพระนามเจ้านายที่ทรงกรมตามชื่อเมืองต่าง ๆ เช่น สมเด็จเจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ หรือ สมเด็จเจ้าฟ้าจันทราสรัทวาร กรมขุนพิจิตรเจษฎ์จันทร์ เป็นต้น
เจ้านายที่ทรงกรมพระองค์ล่าสุด คือ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2538 ในการบำเพ็ญพระราชกุศลฉลองพระชนมายุ 6 รอบ (72 พรรษา) แต่ไม่มีประเพณี เจ้ากรม ปลัดกรม ตามโบราณ เนื่องจากไทยได้ยกเลิกระบบไพร่ซึ่งสังกัดกรมเจ้านายไปแล้วรัชกาลที่ 5 และเลิกบรรดาศักดิ์ของขุนนางไปแล้วในสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม
อ้างอิง
กรมศิลปากร. เรื่องเฉลิมพระยศเจ้านาย ฉะบับมีพระรูป (เล่ม 1). บริษัท อัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน). พิมพ์ครั้งที่ 2. 2538.
กรมศิลปากร. เรื่องเฉลิมพระยศเจ้านาย ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม (เล่ม 2). โรงพิมพ์กรุงเทพฯ. พิมพ์ครั้งที่ 3 (กองทัพเรือจัดพิมพ์ถวาย). 2538.
ดูเพิ่ม
ยศของขุนนางไทย ดูได้ที่ บรรดาศักดิ์ไทย
จำนวนศักดินาของคนสยาม ดูได้ที่ พระไอยการตำแหน่งนาพลเรือน นาทหาร หัวเมือง
รายพระนามเจ้านายที่ได้รับการเฉลิมพระยศในสมัยกรุงศรีอยุธยา
รายพระนามเจ้านายที่ได้รับการเฉลิมพระยศในสมัยกรุงธนบุรี
รายพระนามเจ้านายที่ได้รับการเฉลิมพระยศในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์
หมวดหมู่:เจ้านายทรงกรม | https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%89%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A2%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A2 |
{
"plaintext_start_byte": [
0,
924,
1536,
2166,
3338,
4087,
6445,
7800,
9070,
9760,
10290,
10705,
11578,
12288,
13065,
13975,
14664,
15516,
16503,
17917,
18829,
19840,
20189,
21272,
22571,
23303,
23919,
24457,
26397,
27057,
27773,
28532,
29565,
29860,
30714,
31743,
32243,
33130,
33341,
33751,
34295,
34846
],
"plaintext_end_byte": [
923,
1535,
2130,
3337,
4060,
6429,
7779,
9047,
9759,
10261,
10704,
11562,
12247,
13064,
13974,
14648,
15487,
16480,
17884,
18813,
19839,
20175,
21188,
22549,
23281,
23895,
24425,
26396,
27056,
27757,
28531,
29564,
29840,
30713,
31726,
32242,
33128,
33339,
33713,
34285,
34802,
35249
]
} | ما هو النقرس؟ | نقرس | arabic | {
"passage_answer_candidate_index": [
0
],
"minimal_answers_start_byte": [
150
],
"minimal_answers_end_byte": [
267
],
"yes_no_answer": [
"NONE"
]
} |
النِقْرس (ويُعرف أيضاً بـ نِقْرس إبهام القدم عندما يصيب الأصبع الكبير للقدم)[1] هو حالة مرضية تتصف عادةً بتكرار حدوث الإصابة بالتهاب المفاصل الحاد (مفصل متورم يتصف بالإحمرار والمضض وارتفاع الحرارة). يُعد المفصل المشطي السلامي في قاعدة الإصبع الكبير للقدم أكثر الأماكن إصابة (نحو 50% من الحالات). ومع ذلك يمكن أن تكون الأعراض على هيئة توف (العقد) أو حصوات الكلى أو اعتلال الكلية اليوراتي. يرجع سبب الإصابة إلى ارتفاع مستوى حمض البول في الدم. يتبلور حمض البول ويترسب البلورات في المفاصل والأوتار والأنسجة المحيطة.
يتم تأكيد التشخيص السريري من خلال رؤية تلك بلورات اليورات في السائل المفصلي. العلاج بمضادات الالتهاب غير الستيرويدية (NSAIDs) أو الستيرويدات أو الكولشيسين يمكنه تحسين الأعراض. تنخفض مستويات حمض البول بعد زوال النوبة الحادة عن طريق تغيير نمط الحياة، أما مع الحالات التي تصاب بنوبات متكررة فتوفر ألوبيورينول أو بروبينسيد وقاية طويلة الأجل.
زادت معدلات الإصابة بالنِقْرس خلال العقود الأخيرة، حيث أُصيب ما يتراوح بين 1-2% من سكان الغرب في أحد مراحلهم العمرية. ويُعتقد أن هذه الزيادة ترجع إلى ارتفاع عوامل الخطورة بين السكان، مثل المتلازمة الأيضية وزيادة المتوسط المتوقع للأعمار وتغيير النظام الغذائي (الحمية). عُرف مرض النِقْرس تاريخياً بـ "داء الملوك" أو "مرض الأغنياء".
العلامات والأعراض
تصغير|انتفاخ في المفصل المشطي السلامي واحمرار يدل على الإصابة بنِقْرس إبهام القدم
تظهر الإصابة بالنِقْرس في عدة أشكال، وإن كان أكثرها شيوعاً هو تكرار الإصابة بـ التهاب المفاصل (مفصل يتصف بالإحمرار والمضض وارتفاع الحرارة والتورم).[2] والمفصل المشطي السلامي، عند قاعدة الإصبع الكبير للقدم هو الأكثر عُرضة للإصابة، وذلك في نصف الحالات.[3] ويمكن أيضاً أن تصاب بعض المفاصل الأخرى، مثل مفاصل الكعب والركبة والمعصم والأصابع.[3] عادةً ما يستمر ألم المفاصل لمدة 2-4ساعات وأثناء فترات الليل.[3] ويرجع سبب بدء الشعور بالألم أثناء الليل، إلى انخفاض درجة حرارة الجسم في ذلك الوقت.[1] ونادراً ما تظهر أعراض أخرى مصاحبة للشعور بالألم، منها التعب والحمى الشديدة.[1][3]
يمكن أن يؤدي استمرار الارتفاع في مستويات حمض البول (فرط حمض البول في الدم) لمدة طويلة، إلى ظهور أعراض أخرى، منها ترسبات صلبة غير مؤلمة من بلورات حمض البول، تُعرف بـ التوف. يمكن أن يؤدي انتشار التُوَف إلى الإصابة بـ التهاب المفاصل نتيجةً لتآكل العظام.[4] كما يمكن أن تتسبب المستويات المرتفعة من حمض البول إلى ترسب البلورات بالكلى مما يؤدي إلى تكوين حصوات وما يترتب عليها من الاعتلال الكلوي اليوراتي.[5]
عوامل الخطورة
هناك أشخاص معرضون أكثر من غيرهم لارتفاع مستوى حمض اليوريك في الدم، وبالتالي للإصابة بالنقرس. وهناك أمراض وراثية تزيد من سوية حمض اليوريك في الدم، إذ أن 6-18% من مرضى النقرس لديهم أشخاص آخرون في العائلة مصابون بالنقرس.
إن تناول الكثير من الأطعمة الغنية بالبروتين يمكن أن يؤدي إلى إنتاج الجسم للمزيد من حمض اليوريك. ومن الأطعمة الغنية بالبروتين: المحار وللحوم الحمراء والأعضاء الداخلية للحيوانات مثل الكبد والكليتين والدماغ. كما أن الفول والحمص اليابس وسمك الأنشوفة أو البَلَم أطعمة غنية بالبورين.
إن تناول الكحول يقلل من قدرة الجسم على التخلص من حمض اليوريك الفائض ويؤدي إلى ارتفاع حمض اليوريك في الدم.
إن التعرض إلى مستويات عالية من الرصاص يزيد من مستوى حمض اليوريك في الدم. كما أن زيادة الوزن تزيد من خطر الإصابة بالنقرس.
يزيد تناول بعض الأدوية من خطر فرط حمض اليوريك في الدم.
إن الأدوية المدرة للبول تؤثر على قدرة الكليتين على طرح حمض اليوريك من الدم. وهذا يؤدي إلى زيادة مستوياته في الدم. تُعطى هذه الأدوية المدرة للبول للمرضى المصابين بارتفاع ضغط الدم وبالمشاكل القلبية.
وهناك أدوية أخرى يمكن أن تزيد من مستويات حمض اليوريك في الدم مثل دواء ليفودوبا الذي يعطى لمرضى داء باركنسون، وكذلك الساليسيلات مثل الأسبرين.
إن المرضى الذين يعالجون بالسيكلوسبورين معرضون كثيراً لخطر الإصابة بالنقرس. السيكلوسبورين دواء يعطى عادة لمرضى زرع الأعضاء وذلك لحمايتهم من رفض أجسامهم للأعضاء المزروعة.[6]
الأسباب
يُعد فرط حمض البول في الدم هو السبب الأساسي للإصابة بالنِقْرس. وهو ما يمكن أن يحدث نتيجةً لعدة أسباب، تتضمن النظام الغذائي أو الاستعداد الوراثي أو نقص إفراغ اليوُرات، وهي أملاح حمض البول.[2] يُعد نقص الإفراغ الكلوي لحمض البول السبب الرئيسي للإصابة بفرط حمض البول في الدم، وذلك في ما يقرب من 90% من الحالات، في حين يعتبر فرط إنتاجه هو السبب في أقل من 10% من الحالات.[7] يتعرض 10% من الأشخاص المصابين بفرط حمض البول في الدم للإصابة بالنِقْرس في مرحلة ما من حياتهم.[8] ومع ذلك تتفاوت احتمالات الإصابة وفقاً لمستوى فرط حمض البول في الدم. فعندما تتراوح تلك المستويات بين 415 و530ميكرومول/ لتر (7 و8.9ملجم/ ديسيلتر)، يبلغ احتمال الإصابة 0.5% سنوياً، أما لدى المصابين الذين يرتفع لديهم مستواه عن 535ميكرومول/ لتر (9ملجم/ ديسيلتر)، فيبلغ احتمال الإصابة 4.5% سنوياً.[1]
نمط الحياة
تُعد الأسباب المتعلقة بالنظام الغذائي مسؤولة عن 12% من حالات الإصابة بالنِقْرس[2] وترتبط الإصابة بعلاقة وطيدة مع تناول الكحوليات والمشروبات المحلاة بالفركتوز واللحوم والأطعمة البحرية.[4][9] وتتضمن الأسباب المحفزة الأخرى الرضوض الجسدية والخضوع للعمليات الجراحية.[7] كشفت الدراسات الحديثة أن العوامل الغذائية التي كان يعتقد أنها مشاركة في إحداث الإصابة هي في حقيقة الأمر غير مسؤولة عنها، وهذا يشمل تناول الخضروات الغنية بالبورين (مثل الفاصوليا والبازلاء والعدس والسبانخ) أو الغنية بالبروتين الخالص.[10][11] ويبدو أن تناول القهوة وفيتامين سي ومنتجات الألبان، بالإضافة إلى اللياقة البدنية، تعمل على خفض مخاطر التعرض للإصابة.[12][13][14] وهو ما يُعتقد بسبب تسببها الجزئي على خفض مقاومة الإنسولين.[14]
علم الوراثة
تُعزى الإصابة بالنِقْرس جزئياً إلى العوامل الوراثية التي تساهم في 60% من التنوع في مستوى حمض البول.[7] وجد أن هناك ثلاثة جينات يطلق عليها SLC2A9 وSLC22A12 وABCG2 ترتبط عادةً بالإصابة بالنِقْرس، ويمكن لهذه التنوعات الجينية أن تضاعف من إمكانية الإصابة.[15][16] فقدان الطفرات الوظيفية في جين SLC2A9 وجين SLC22A12 يؤدي إلى الفرط الوراثي في حمض البول في الدم، وذلك بإنقاص امتصاص اليورات وعدم منع إنتاجها.[16]
هناك عدة أمراض وراثية نادرة يرتبط وجودها بمرض النِقْرس، ومنها الاعتلال اليفعي العائلي للكلية بفرط حمض البول في الدم (بروتين تام-هورسفال) وداء الكلية اللبي الكيسي وفرط نشاط مخلقة فسفوريبوزيل البيروفسفات ونقص ناقلة فسفوريبوزيل هيبوزانتين-غوانين كما نرى في متلازمة لش-نيهان.[7]
الحالات الصحية
غالباً ما تحدث الإصابة بالنِقْرس بالاشتراك مع مجموعة من المشاكل الصحية. ونجد أن 75% من حالات الإصابة بالنِقْرس تصاحبها المتلازمة الأيضية والسمنة في منطقة البطن وارتفاع ضغط الدم ومقاومة الإنسولين ومستويات غير طبيعية من الدهون.[3]
ومن الحالات الصحية الأخرى التي تتفاقم مع الإصابة بالنِقْرس: كثرة كريات الدم الحمر والتسمم بالرصاص والفشل الكلوي وفقر الدم الإنحلالي والصدفية وزرع الأعضاء الصلبة.[7][17] كما أن مؤشر كتلة الجسم إذا كان مساوياً أو أكبر من 35 زاد احتمال إصابة الذكور بالنِقْرس بثلاثة أضعاف.[11] ويُعد التعرض المستديم للرصاص والكحول الملوّث بالرصاص من العوامل المساعدة على الإصابة بالنِقْرس، وذلك لتأثير الرصاص الضار على وظيفة الكلية.[18] وغالباً ما تقترن متلازمة لش-نيهان بالتهاب المفاصل النقرسي.
الأدوية
يرتبط تناول الأدوية المدرة للبول بالتعرض لهجمات النِقْرس. ولكن الجرعة الضئيلة من هيدروكلورثيازيد لا تبدو أنها ترفع خطر التعرض للإصابة.[19] تشمل الأدوية الأخرى المرتبطة بظهور المرض، النياسين والأسبرين (حمض أستيل ساليسيليك).[4] كما ترتبط بعض الأدوية الكابتة للمناعة مثل سيكلوسبورين وتاكروليموس بالإصابة بالنِقْرس،[7] ولا سيما إذا ما استخدم أولهما مع هيدروكلوروثيازيد.[20]
الفيزيولوجيا المرضية
يمثل النِقْرس خللا في أيض البورين،[7] ويحدث عندما يتبلور المستقلب النهائي من حمض البول على شكل يورات أحادية الصوديوم تترسب في المفاصل والأوتار والأنسجة المحيطة.[4] تعمل هذه البلورات لاحقاً على إثارة تفاعل التهابي مفعّل مناعياً[4] مع أحد البروتينات الرئيسية في المتعاقبة الالتهابية وهو انترلوكين 1β.[7] الفقدان التدريجي لإنزيم اليوريكاز، الذي يعمل على تفكيك حمض البول في الإنسان والرئيسيات العليا، يجعل هذه الحالة شائعة الحدوث.[7]
أما عن مثيرات ترسيب حمض البول فغير مفهومة عموماً. رغم إمكانية حدوث التبلور عند مستويات طبيعية، إلا أنه أكثر حدوثاً مع ارتفاع معدلاته.[4][21] وتعد الحرارة المنخفضة والتغير السريع في مستويات حمض البول والحماض[22][23] والتميه المفصلي وبروتينات نسيج خارج الخلية، مثل البروتيوغليكان والكولاجينات وسلفات الكوندرويتين من العوامل الأخرى التي يُعتقد أن لها أثراً كبيراً في إثارة هجمة حادة من التهاب المفاصل.[7] ويقدم الترسيب عند درجات حرارة منخفضة تفسيراً جزئياً عن سبب كون مفاصل القدم هي الأكثر تعرضاً للإصابة.[2]
يمكن أن تحدث التغيرات السريعة في مستويات حمض البول نتيجةً لعدد من العوامل، تشمل التعرض لإصابة رضية أو الخضوع لعملية جراحية أو العلاج الكيميائي، أو تناول الأدوية المدرة للبول أو التوقف عن تناول الألوبيورينول أو بدء تناوله.[1] و تُعد محصرات قنوات الكالسيوم واللوسارتان من أقل الأدوية تسبباً في حدوث الإصابة بالنِقْرس مقارنةً بالأدوية الأخرى التي تعالج ارتفاع ضغط الدم.[24]
التشخيص
تصغير|قطع بلورات حمض اليوريك في السائل الزلالي تظهر تحت المجهر بعد استخدام ضوء مستقطب. إن تكوين بلورات حمض اليوريك في المفاصل مرتبط بالنقرس.
يمكن تشخيص وعلاج النِقْرس بدون الحاجة لمزيد من الفحوصات إذا كان المريض مصاب بفرط حمض البول في الدم ونِقْرس إبهام القدم. وينبغي إجراء تحليل السائل الزلالي إذا لم يكن التشخيص مؤكداً.[1] ورغم الفائدة العائدة من استخدام الأشعة السينية للتعرف على الإصابة المزمنة بالنِقْرس، إلا أنها قليلة النفع في الإصابات الحادة.[7]
السائل الزلالي
يعتمد التشخيص النهائي لمرض النِقْرس على إثبات وجود بلورات اليورات أحادية الصوديوم في السائل الزلالي أو وجود التوف.[3] وينبغي فحص عينات السائل الزليلي التي تم الحصول عليها من المفاصل الملتهبة التي لم يتم تشخيص حالتها بعد، وذلك للتأكد من وجود هذه البلورات.[7] تتصف هذه البلورات بأشكال شبيهة بالأبر تحت عدسة مجهر الضوء المستقطب وهي ذات انكسار مزدوج سلبي قوي. يصعب إجراء هذا الفحص، ويتطلب الأمر مشرفاً حاصلاً على تدريب جيد.[25] كما يجب فحص السائل دون تأخير بعد الشفط، حيث تؤثر درجة الحرارة ودرجة الحموضة على قابلية البلورات على الذوبان.[7]
فحوصات الدم
فرط حمض البول في الدم هو أحد الخصائص التقليدية للنِقْرس، وإن كانت الإصابة بالنِقْرس تحدث بدون فرط حمض البول في الدم في ما يقرب من نصف الحالات، كما أن معظم الأشخاص الذين يعانون من ارتفاع مستويات حمض البول لا يصابون بالنِقْرس على الإطلاق.[3][26] تتصف أدوات التشخيص المساعدة بالمحدودية فيما يتعلق بقياس مستوى البول.[3] وتعتبر الحالة حالة فرط حمض البول في الدم إذا كان مستوى يورات البلازما أكثر من 420 ميكرومول/ لتر (7.0ملغم/ ديسيلتر) لدى الذكور، و360 ميكرومول/ لتر (6.0ملغم/ ديسيلتر) لدى الإناث.[27] ومن فحوصات الدم الأخرى الشائع إجراؤها عدد خلايا الدم البيضاء والكهرليات ووظيفة الكلية وسرعة ترسب الدم. ومع ذلك يمكن أن ترتفع عدد كرات الدم البيضاء أو معدل الترسيب نتيجةً للإصابة بالنِقْرس في حالة عدم وجود عدوى.[28][29] وقد تم تسجيل وصول عدد كرات الدم البيضاء إلى 40.0×109/لتر (40,000/مم3).[1]
التشخيص التفريقي
أهم تشخيص تفريقي للنِقْرس هو التهاب المفاصل الإنتاني.[3][7] وهو التشخيص الواجب أخذه بالاعتبار لدى الأشخاص الذين تظهر لديهم علامات الإصابة بالعدوى أو الذين لا تتحسن حالاتهم بالعلاج.[3] وللمساعدة على الوصول إلى تشخيص يمكن إجراء فحص صبغة غرام للسائل الزليلي وعمل استنبات بكتيري.[3] من ضمن الحالات الأخرى التي تبدو مشابهة هي النقرس الكاذب والتهاب المفاصل الروماتويدي.[3] إذا لم تكن مواضع التُوَف النقرسية في المفاصل فقد يحتمل تشخيصها خطأ على أنها سرطانة الخلايا القاعدية،[30] أو نوعاً آخر من الأورام.[31]
الوقاية
يعمل كل من تغيير نمط الحياة والأدوية على خفض مستويات حمض البول. تتضمن الخيارات الفعالة من النظم الغذائية وأنماط الحياة، تقليل تناول الأطعمة مثل اللحوم والأطعمة البحرية، وتناول كميات مناسبة من فيتامين ج، والحد من شرب الكحوليات ومن تناول الفركتوز، وتجنب السمنة.[2] يساهم اتباع النظام الغذائي منخفض السعرات الحرارية لدى الذكور الذين يعانون من السمنة على خفض مستويات حمض البول بمقدار 100ميكرومول/لتر (1.7ملغم/ديسيلتر).[19] كما يعمل تناول فيتامينج بمقدار 1,500ملغم يومياً على خفض احتمال الإصابة بالنِقْرس بنسة 45%.[32] يرتبط تناول القهوة، والشاي، بالإصابة بالنِقْرس.[33]
كما يمكن أن يحدث النِقْرس نتيجة ثانوية لانقطاع النفس النومي وذلك عن طريق انطلاق البورين من الخلايا المفتقرة للأكسجين. ويمكن لعلاج انقطاع النفس النومي أن يقلل من حدوث نوبات النِقْرس.[34]
العلاج
إن الهدف الرئيسي للعلاج هو تهدئة أعراض النوبات الحادة.[35] يمكن الوقاية من النوبات المتكررة بواسطة العديد من العقاقير التي تستخدم لخفض مستويات حمض البول المصلي.[35] كما أن استخدام كمادات الثلج لمدة 20 إلى 30 دقيقة عدة مرات يومياً يعمل على تخفيف الألم.[2][36] تتضمن الخيارات العلاجية للنوبات الحادة العقاقير غير الستيرويدية المضادة للالتهابات (NSAIDs) والكولشيسين والستيرويدات،[2] في حين تشمل الخيارات العلاجية الوقائية الألوبيورينول والفيبوكسوستات والبروبينسيد. يمكن لخفض مستويات حمض البول أن يشفي المرض.[7] كما يُعد علاج الأمراض المصاحبة أمراً هاماً أيضاً.[7]
العقاقير غير الستيرويدية المضادة للالتهابات
تُعد العقاقير غير الستيرويدية المضادة للالتهابات الاختيار الأول المعتاد لعلاج النِقْرس، وليس هناك عامل معين أكثر أو أقل فاعلية من غيره.[2] يمكن ملاحظة التحسن خلال أربع ساعات، ويُنصح باستمرار العلاج لمدة أسبوع أو أسبوعين.[2][7] رغم هذا لا يوصى باستخدام هذه العقاقير لعلاج المرضى الذين يعانون من مشاكل صحية معينة، مثل النزف المعدي المعوي أو الفشل الكلوي أو قصور القلب.[37] ومع أن الإندوميتاسين يُعد الأكثر اسـتعمالاً تاريخياً من بين العقاقير غير الستيرويدية المضادة للالتهابات، إلا أنه يمكن تفضيل بدائل مثل الإيبوبروفين نظراً لأن آثارها الجانبية أفضل دون فاعلية أكبر.[19] يمكن إضافة مثبط مضخة البروتون للأشخاص المعرضين للإصابة بآثار جانبية معدية نتيجة تناول العقاقير غير الستيرويدية المضادة للالتهابات.[38]
الكولشيسين
يُعد الكولشيسين العلاج البديل للمرضى الذين لا يتحملون العقاقير غير الستيرويدية المضادة للالتهابات.[2] إلا أن الآثار الجانبية (اضرابات الجهاز الهضمي بشكل أساسي) تحدّ من استخدامه.[39] ومع هذا فإن اضطرابات الجهاز الهضمي تعتمد على الجرعة، ويمكن تجنبها عن طريق تناول جرعات فعالة أصغر.[19] يمكن للكولشيسين أن يتفاعل مع غيره من العقاقير الشائعة الاستخدام، ومن ضمنها الأتورفاستاتين والإريثروميسين.[39]
السترويدات
وجد أن السترويدات القشرية السكرية ذات فاعلية مماثلة للعقاقير غير الستيرويدية المضادة للالتهابات[40] ويمكن استخدامها في حالة وجود موانع لاستعمال العقاقير غير الستيرويدية المضادة للالتهابات.[2] كما أنها تؤدي إلى تحسن الحالة، ولكن يجب استبعاد الحقن داخل المفصل؛ في حالات الإصابة بعدوى المفاصل حيث تفاقم الستيرويدات من الحالة.[2]
البغلوتيكاز
تمت الموافقة على عقار البغلوتيكاز لمعالجة النِقْرس في الولايات المتحدة عام 2010.[41] ويمثل خياراً لنسبة 3% من المرضى، الذين لا يتحملون الأدوية الأخرى.[41] يتم إعطاء البغلوتيكاز عن طريق التسريب الوريدي كل أسبوعين،[41] وقد وجد أنه يعمل على خفض مستويات حمض البول لدى هذه الفئة من المرضى.[42]
الوقاية من المرض
هناك العديد من الأدوية المفيدة للوقاية من نوبات أخرى من النِقْرس، وتشمل مثبطات أكسيداز الزانتين (التي تتضمن بدورها الألوبيورينول والفيبوكسوستات) ومحفزات بيلة حمض اليوريك (منها البروبينسيد والسولفينبيرازون). عادةً لا يبدأ المريض في تناول هذه العقاقير إلا بعد مرور أسبوع أو أسبوعين على الإصابة بنوبة حادة، نظراً لمخاوف نظرية من تفاقم النوبة،[2] كما يتم تناولها غالباً مع العقاقير غير السترويدية المضادة للالتهابات أو الكولشيسين خلال الأشهر الثلاثة أو الستة الأولى.[7] ولا يوصى باستعمالها قبل أن يكون المريض قد تعرض لنوبتين من الإصابة بالنِقْرس،[2] إلا في حالة وجود تغيرات ضارة بالمفصل أو وجود تُوَف أو اعتلال الكلية اليوراتي،[5] وذلك لأن هذه الأدوية لم تثبت جدواها الاقتصادية حتى هذه المرحلة.[2] ينبغي زيادة تدابير خفض اليورات باستمرار إلى أن تصبح مستويات حمض البول المصلي أقل من 300–360ميكرومول/لتر (5.0-6.0ملغم/ديسيلتر).[2][7] ويُنصح بعدم الاستمرار بتناولها، إذا تزامن استعمالها مع حدوث النوبة.[3] إذا لم تنخفض المستويات عن 6.0ملغم/ديسيلتر وكانت هناك معاودة للنوبات، يعد هذا فشلا للعلاج أو حالة من النقرس المستعصي.[43] وبشكل عام يبدو أن البروبينيسيد أقل فاعلية من الألوبيورينول.[2]
تفضل أدوية محفزات بيلة حمض اليوريك عادةً عندما يتم اكتشاف نقص إفراغ حمض البول، وهذا إذا ما أظهر تجميع نتائج فحوصات البول لمدة 24 ساعة كمية من حمض البول أقل من 800ملغم.[44] وإن كان يوصى بعدم تناول هذه الأدوية إذا كان للشخص سجل مرضي من حصوات الكلى.[44] إذا زاد إفراز حمض البول خلال مدة 24 ساعة عن 800ملغم، وهو ما يشير إلى فرط الإفراز، فيُفضل استعمال مثبطات أكسيداز الزانتين.[44]
تعمل مثبطات أكسيداز الزانتين (بما في ذلك الألوبيورينول والفيبوكسوستات) على منع إفراز حمض البول، ويُعد العلاج بواستطها لمدة طويلة آمناً ويمكن للمرضى تحمله، كما يمكن استعماله من قِبل الأشخاص الذين يعانون من القصور الكلوي أو الحصوات اليوراتية، ورغم هذا فقد تسبب الألوبيورينول في حدوث فرط حساسية لدى عدد قليل من الأشخاص.[2] وفي مثل هذه الحالات يُنصح باستعمال فيبوكسوستات عقاراً بديلاَ.[45]
الإنذار
إذا تركت نوبة النقرس الحادة دون علاج فإنها تتراجع عادة في غضون 5-7 أيام. ومع ذلك، فإن 60٪ من الأشخاص يصابون بنوبة ثانية في غضون عام واحد.[1] المصابون بالنقرس أكثر عرضة لإمكانية الإصابة بارتفاع ضغط الدم ومرض السكري والمتلازمة الأيضية وأمراض القلب والشرايين والكلى وبالتالي فاحتمال وفاتهم أكبر.[7][46] وهذا قد يكون راجعاً جزئياً إلى ارتباطه بمقاومة الانسولين والسمنة، ولكن بعضاً من أسباب زيادة الخطر تبدو دون أسباب مرتبطة.[46]
كما أن نوبات النقرس الحادة إذا تركت دون معالجة فقد تتطور إلى مرض النقرس المزمن الذي يرافقه تدمير سطوح المفاصل وتشوه المفاصل والعقد (التوف) غير المؤلم.[7] هذه العقد (التوف) تظهر لدى 30٪ من الذين يبقون دون علاج لمدة خمس سنوات، ويكون ظهورها غالباً في الحلز من الأذن، على نتوء الزج أو على وتر أخيل [7] ومن الممكن أن تشفى بتأثير العلاج المكثف. في كثير من الأحيان يصاب المرضى بحصى الكلى أيضاً المرافق للنقرس، وتؤثر على ما بين 10 و40٪ من المصابين، وتحدث نتيجة لانخفاض درجة حموضة البول المعززة لترسب حمض اليوريك[7] ومن الممكن أن تحدث أشكال أخرى من الاضطرابات الوظيفية الكلوية المزمنة.[7]
العقيدات على غضروف الأذن
عقد في الركبة
عقد في أخمص القدمين، وعلى الكعب الخارجي
من اختلاطات النقرس بسبب تمزق للعقد(اختبارات ايجابية لبلورات حمض البول)
الوبائيات
يصيب النقرس حوالي 1-2٪ من سكان الغرب في مرحلة ما من حياتهم، وهو آخذ بالانتشار.[2][7] وقد تضاعفت معدلات النقرس تقريباً بين عامي 1990 و 2010.[4] ويعتقد أن هذا الارتفاع يرجع إلى ارتفاع متوسط العمر المتوقع والتغيرات في النظام الغذائي وزيادة الأمراض المرتبطة بالنقرس مثل المتلازمة الأيضية وارتفاع ضغط الدم.[11] وقد عثر على عدد من العوامل التي تؤثر على معدلات النقرس، بما في ذلك السن والعرق وموسم السنة. ويصل معدّل انتشار النقرس لدى الرجال فوق سن الثلاثين والنساء فوق سن الخمسين إلى 2٪.[37]
في الولايات المتحدة، يبلغ احتمال إصابة الذكور من أصول إفريقية بالنقرس ضعف احتمال إصابة الأميركيين من أصول أوروبية.[47] وترتفع معدلات الإصابة بين شعوب جزر المحيط الهادئ والماوري من نيوزيلندا، ولكنها نادرة الحدوث بين سكان أستراليا الأصليين رغم ارتفاع متوسط تركيز حمض اليوريك في المصل لديهم.[48] والنقرس شائع في الصين وبولينيزيا والمناطق الحضرية الأفريقية الواقعة جنوب الصحراء الكبرى.[7] وقد وجدت بعض الدراسات أن نوبات النقرس تحدث أكثر تكراراً في فصل الربيع. وقد يعزى ذلك إلى التغيرات الموسمية في النظام الغذائي واستهلاك الكحول والنشاط البدني ودرجة الحرارة.[49]
التاريخ
في اللغة الإنكليزية، استخدمت كلمة "Gout" في البداية من قبل رانددولفوس من بوكنغ في حدود عام 1200 م. وهي مستمدة من كلمة gutta اللاتينية، وتعني "قطرة" (من السائل).[50] ووفقاً لقاموس أوكسفورد بالإنكليزية، فهذا المصطلح مشتق من مذهب الأخلاط وتدل تقطير مادة ممرضة من الدم في المفاصل وحولها".[51]
ومع ذلك، فقد كان النقرس معروفاً منذ العصور القديمة. فتاريخياً، كان يشار إليه باسم ملك الأمراض ومرض الملوك[7][52] أو مرض الرجل الغني.[53] وكانت أول حالة موثقة من المرض في مصر في 2600 قبل الميلاد في وصف لالتهاب مفصل إصبع القدم الكبير. وقد علق الطبيب أبقراط الإغريقي حوالي عام 400 قبل الميلاد على ذلك في كتاب القول المأثور ، مشيراً إلى عدم وجوده لدى الخصيان والنساء قبل انقطاع الطمث.[50][54] وقدم آولوس كورنيليوس سلزوس (30م) وصفا لعلاقة النقرس بالكحول، بدؤه المتأخر لدى النساء، وأمراض الكلية المرتبطة بها:
في عام 1683 وصف الطبيب الإنجليزي توماس سيدنهام حدوث النقرس في الساعات الصباح الباكر وميله لإصابة الذكور الأكبر سناً:
كان العالم الهولندي أنطوني فان ليفينهوك هو أول من وصف المظهر المجهري لبلورات اليورات في عام 1679.[50] وفي عام 1848، أدرك الطبيب الإنجليزي ألفريد بارينغ غارود أن هذا الفائض من حمض اليوريك في الدم هو سبب النقرس.[55]
في الحيوانات الأخرى
يعد النقرس مرضاً نادر الحدوث لدى معظم الحيوانات الأخرى بسبب قدرتها على إنتاج يوريكاز، الذي يفكك حمض اليوريك.[56] أما البشر وسواهم من القردة العليا فليس لديها هذه القدرة، وبالتالي فإن الإصابة بالنقرس شائعة بينها.[1][56] إلا أنه من المعتقد أن التيرانوصورس ريكس المعروف باسم "" قد عانى من مرض النقرس.[57]
بحوث
هناك عدد من الأدوية الجديدة قيد البحث لعلاج النقرس، بما في ذلك آناكينرا وكاناكينوماب وريلوناسيبت.[58] ويتوفر كل من مأشوب وأنزيم يوريكاز (راسبوريكاز) ولكن استخدامها محدود، حيث أنها تطلق استجابة المناعة الذاتية. هناك أنواع قليلة أخرى من الأجسام المضادة وحيدة النسيلة قيد التطوير.[1]
المصادر
وصلات خارجية
*
تصنيف:التهاب مفاصل
تصنيف:أخطاء خلقية في أيض البيورين والبيريميدين
تصنيف:أمراض اعتلال المفاصل الالتهابي
تصنيف:أمراض جلدية ناتجة عن خلل في الأيض
تصنيف:حالات التهابية تستجيب للستيرويدات
تصنيف:حمض البول
تصنيف:طب الروماتزم
| https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%B3 |