instruction
stringclasses
2 values
input
stringlengths
38
42.1k
output
stringlengths
38
42.1k
Translate the text from Welsh to English.
Mynegodd y Gweinidog ei siomedigaeth hefyd o’r diffyg cefnogaeth ychwanegol i rai o’r sectorau yr effeithir fwyaf arnynt yng Nghymru, megis dur ac awyrofod, gan rybuddio nad yw y cynllun hwn yn cynnig digon, a’i fod yn rhy hwyr i rai o’r gweithwyr sy’n colli eu swyddi. Meddai Rebecca Evans y Gweinidog Cyllid: > “Wedi pwyso am ragor o gymorth ar gyfer cymorthdaliadau cyflogau, dwi’n croesawu’r Cynllun Cefnogi Swyddi ond yn pryderu na ddaw gyda buddsoddiad newydd ar gyfer hyfforddi fydd yn hanfodol i ddiogelu bywoliaeth pobl yn y tymor hir.  > > > “Er bod y mesurau munud olaf a gyhoeddwyd gan y Canghellor heddiw yn rhwystro’r canlyniadau gwaethaf o fod ar ochr dibyn y ffyrlo, mae angen gwneud mwy i helpu y di\-waith ddod o hyd i swyddi newydd ac i gymell cyflogwyr i ddod o hyd i weithwyr newydd.  I rai gweithwyr mae’r cyhoeddiad hwn yn rhy hwyr. Meddai Ken Skates, Gweinidog yr Economi: > “Tra bo’r cymhorthdal cyflogau yn ddatblygiad i’w groesawu, rydyn ni wedi bod yn galw am gymorth penodol i’r sector, ac nid yw cyhoeddiad heddiw yn gwneud dim i gynnig hynny. > > > “Mae angen cymorth wedi ei dargedau ar ein sector awyrofod, er enghraifft, sy’n hanfodol i economi Cymru a’r DU a bywioliaeth miloedd o bobl, a heddiw mae nifer o swyddi yn parhau i fod mewn perygl mawr, pan oedd gan y Canghellor gyfle gwirioneddol i gynnig y sicrhad oedd ei angen. > > > “Mae hefyd yn siom nad yw hyn yn darparu ar gyfer gweithwyr a busnesau pan ddaw i hyfforddi a gwella sgiliau.  Mae’n amlwg mai y gweithwyr sydd angen yr help hwnnw fwyaf fydd ar eu colled yn y tymor hir.
The Minister also expressed her disappointment at the lack of extra support for some of Wales’ hardest hit sectors, such as steel and aerospace and warned that for some workers facing redundancy this scheme is too little, too late. Finance Minister Rebecca Evans said: > “After pressing for further wage subsidy support, I welcome the Job Support Scheme but I am concerned that it is not coupled with new training investment that will be essential to protecting livelihoods in the long term. > > > “Whilst the eleventh hour measures announced by the Chancellor today prevents the worst consequences of a furlough cliff edge, more needs to be done to help unemployed workers find new jobs and incentivise employers to hire new workers. For some workers this announcement is simply too late. Economy Minister Ken Skates said: > “While the wage subsidy is a welcome development, we have been calling for sector specific support and today’s announcement does nothing to provide that. > > > “Our aerospace sector, for example, which is absolutely crucial to both the Welsh and UK economy and livelihoods of thousands of people, is in need of targeted assistance and today many jobs are still at great risk when the Chancellor had a real opportunity to provide the security needed. > > > “It’s also disappointing that this does not deliver for workers and businesses when it comes to training and improving skills. It’s clear that workers who need that help the most will lose out in the long term.
Translate the text from Welsh to English.
Ar 12 Rhagfyr 2023, gwnaed datganiad llafar yn y Senedd: Hawl ar gyfer Dysgu Proffesiynol (dolen allanol).
On 12 December 2023 an oral statement was made in the Senedd: Professional Learning Entitlement (external link).
Translate the text from English to Welsh.
In the *Reforming Local Government White Paper*the Welsh Government set out initial proposals for the reform of Local Government, including Local Government mergers.  The Paper includes the Welsh Government’s ambitions for Local Government in Wales:  Local Authorities which are responsive to local communities and focussed on high quality performance and service delivery. The consultation on these proposals closes on 1 October. We indicated we would welcome proposals from Local Authorities wishing to merge voluntarily ahead of the main merger programme.  Authorities whose voluntary merger proposal is taken forward will be fully up and running two years in advance of others and will therefore provide certainty for the public and their staff much earlier.  They will lead and shape their own reform and realise the opportunities for efficiencies and transformation of services more quickly. Local Authorities will retain locally any savings generated by the voluntary merger process. I am today issuing a prospectus setting out what the Welsh Government expects from those Local Authorities wishing to take advantage of early merger and what we will do to support them. *Invitation to Principal Local Authorities in Wales to Submit Proposals for Voluntary Merger* outlines the stages in the process, key dates and the types of support Local Authorities might find helpful. The Welsh Government is committed to supporting Authorities who wish to merge early.  This support will include making tailored use of existing funding streams and, whilst our own budget allocation beyond 2015\-16 is as yet unknown, a commitment to identify appropriate financial resources to enable the early merger process.
Yn y Papur Gwyn Diwygio Llywodraeth Leol roedd Llywodraeth Cymru yn amlinellu cynigion gwreiddiol ar gyfer diwygio Llywodraeth Leol, gan gynnwys uno Llywodraethau Lleol. Mae'r Papur yn cynnwys uchelgeisiau Llywodraeth Cymru ar gyfer Llywodraeth Leol yng Nghymru: Awdurdodau Lleol sy'n ymateb i gymunedau lleol ac yn canolbwyntio ar berfformiad a gwasanaethau o ansawdd uchel. Daw'r ymgynghoriad ar y cynigion hyn i ben ar 1 Hydref. Nodwyd y byddem yn croesawu cynigion gan Awdurdodau Lleol sydd am uno'n wirfoddol cyn y prif raglen uno. Bydd yr Awdurdodau hynny y caiff eu cynnig am uno'n wirfoddol ei dderbyn, yn hollol weithredol ddwy flynedd cyn y gweddill, ac felly byddant yn rhoi sicrwydd i'r cyhoedd ac i'w staff llawer yn gynt. Byddant yn arwain ac yn llywio eu proses ddiwygio eu hunain ac yn gwireddu'r cyfleoedd ar gyfer arbedion a thrawsnewid gwasanaethau yn gynt. Bydd Awdurdodau Lleol yn cadw'n lleol unrhyw arbedion a wneir gan y broses o uno'n wirfoddol. Heddiw rwy'n cyhoeddi prosbectws yn amlinellu'r hyn y mae Llywodraeth Cymru yn ei ddisgwyl gan Awdurdodau Lleol sydd am fanteisio ar uno cynnar a'r hyn a wnawn ni i'ch cefnogi. Mae Gwahoddiad i Brif Awdurdodau Lleol yng Nghymru gyflwyno cynigion ar gyfer uno gwirfoddol yn amlinellu camau'r broses, y dyddiadau allweddol a'r mathau o gymorth a allai fod o fudd i Awdurdodau Lleol. Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i gefnogi Awdurdodau sydd am uno'n gynnar.  Bydd y gefnogaeth hon yn cynnwys defnyddio'r ffrydiau cyllid presennol ar sail angen ac, er nad ydym eto'n gwybod faint fydd y gyllideb a ddyrennir inni ar ôl 2015\-16, ymrwymiad i nodi adnoddau ariannol priodol er mwyn gallu dechrau'r broses uno yn gynnar.
Translate the text from English to Welsh.
In August 2018, I announced my decision to refer Natural Resources Wales’ (NRW) proposed Wales Rod and Line (Salmon and Sea Trout) Byelaws 2017 and the Wales Net Fishing (Salmon and Sea Trout) Byelaws 2017, to the Planning Inspectorate Wales to conduct a Local Inquiry.  This was to allow for independent scrutiny of the proposed Byelaws, for consideration of any evidence in support or objection to them to be presented by any interested parties and to enable me to reach a conclusion on how best to proceed. The Planning Inspectorate presented me with their final Report on 3 June. I would like to thank them for their diligence in conducting an open, impartial and fair inquiry and for providing me with their recommendations.  The Planning Inspectorate’s Report is published alongside this Statement. It is clear to see, from the Report, the depth of feeling and passion on both sides of the debate and to see there is common ground between NRW and objectors that salmon and sea trout stocks in Wales are suffering an ongoing decline.  It is, therefore, generally agreed there is a problem.  It is also accepted stock levels must not fall to unsafe levels and should be increased as a matter of urgency. The report recognises many anglers already operate voluntary catch and release and, therefore, the Byelaws will not have an impact on them.  Having carefully reflected on all the evidence and arguments put forward, the Planning Inspector considers the proposed Byelaws to be a measured response to declining fish stocks in Wales. Accordingly he found them to be necessary, proportionate and reasonable in view of the decline of salmon and sea trout stocks throughout Wales.   His recommendation was to confirm the Byelaws. After considering the report, recently published stock assessments and discussions with many stakeholders, I have decided to confirm the Byelaws and for these to come into force from 1 January 2020\. In addition, I believe there are lessons to be learnt from this inquiry. I acknowledge angling is only one of the many interventions which impact on the decline in salmon and sea trout stocks.  Other issues, which stakeholders quite rightly raised at the inquiry, also need to be addressed.  The effects of agricultural pollution have a significant impact on the mortality of these stocks.  I intend to bring into force regulations to tackle agricultural pollution in January 2020, aligning with the introduction of the Byelaws.  Other issues raised at the Local Inquiry were obstructions to migration, water abstraction, robust enforcement activity and piscivorous predation. There is a role here for us all.  We are not starting from a blank page on these issues.  NRW, as stated in their evidence to the Local Inquiry, take forward a significant amount of work in relation to the protection of vulnerable stocks, including Salmon and Sea Trout.  Whilst they report these actions to international bodies such as NASCO, the information should all be in one place and presented in a way which is relevant and specific to Welsh anglers. I will, therefore, be asking NRW to take the lead on working with stakeholders to bring together all the current work being taken forward by all relevant parties in a *Salmon and Sea Trout Plan of Action*.  The Welsh Government will be contributing to this, as I hope will anglers and supporters of angling.   I expect the Plan of Action to be finalised before the Byelaws come into force on 1 January 2020 and NRW to make a concerted effort to share the plan with anglers and other interested parties and for it to be updated annually in conjunction with stakeholders with clear actions and timelines. We must work together to protect these magnificent fish before it becomes too late. ### Documents * #### Report, file type: pdf, file size: 2 MB 2 MB
Ym mis Awst 2018, cyhoeddais fy mod yn bwriadu cyfeirio'r Is\-ddeddfau Gwialen a Lein Cymru (Eogiaid a Sewin) 2017 ac Is\-ddeddfau Pysgota Rhwyd Cymru (Eogiaid a Sewin) 2017 yr oedd Cyfoeth Naturiol Cymru wedi'u cynnig at Arolygiaeth Gynllunio Cymru, er mwyn iddynt gynnal Ymchwiliad Lleol. Roedd hyn i ganiatáu craffu annibynnol ar yr Is\-ddeddfau arfaethedig, ac i unrhyw dystiolaeth o blaid neu yn erbyn yr Is\-ddeddfau gael ei chyflwyno gan unrhyw bartïon sydd â diddordeb, ac er mwyn imi benderfynu ar y camau nesaf. Cyflwynodd yr Arolygiaeth Gynllunio eu hadroddiad terfynol imi ar 3 Mehefin. Hoffwn ddiolch iddynt am eu diwydrwydd wrth gynnal ymchwiliad agored, diduedd a theg ac am roi eu hargymhellion imi. Mae Adroddiad yr Arolygiaeth Gynllunio yn cael ei gyhoeddi ochr yn ochr â'r datganiad hwn. Mae’r adroddiad yn dangos yn glir fod teimladau cryf ac angerdd ar ddwy ochr y ddadl a hefyd fod tir cyffredin rhwng Cyfoeth Naturiol Cymru a gwrthwynebwyr o ran y ffaith bod stociau eogiaid a sewin yn dirywio flwyddyn ar ôl flwyddyn.  Felly, at ei gilydd, cytunir ar y ffaith bod problem.  Derbynnir hefyd na ddylem adael i stociau ostwng i lefelau peryglus, ac y dylai lefelau gael eu codi fel mater o frys. Mae'r adroddiad yn cydnabod bod llawer o enweirwyr yn dal ac yn rhyddhau pysgod yn wirfoddol, ac felly, ni fydd yr Is\-ddeddfau'n cael effaith arnyn nhw. Ar ôl ystyried yr holl dystiolaeth a dadleuon a gynigiwyd, mae'r Arolygydd Cynllunio wedi dod i’r casgliad bod yr Is\-ddeddfau arfaethedig yn ymateb cymesur i stociau pysgod sy'n dirywio yng Nghymru. Yn hyn o beth, roedd o'r farn eu bod yn angenrheidiol, yn gymesur ac yn rhesymol o ystyried y dirywiad mewn stociau eogiaid a sewin ledled Cymru.  Ei argymhelliad oedd y dylid cadarnhau'r Is\-ddeddfau. Ar ôl ystyried yr adroddiad, asesiadau o stoc a gafodd eu cyhoeddi'n ddiweddar a thrafodaethau â llawer o randdeiliaid, rwyf wedi penderfynu cadarnhau'r Is\-ddeddfau, a bydd y rhain yn dod i rym ar 1 Ionawr 2020\. Yn ogystal, credaf fod gwersi i'w dysgu o'r ymchwiliad hwn. Rwy'n cydnabod mai un ffordd yn unig o atal y dirywiad mewn stociau eogiaid a sewin yw ymyriadau genweirio.  Mae materion eraill y mae angen mynd i'r afael â nhw, ac roedd rhanddeiliaid yn gywir wrth dynnu sylw atynt.  Mae effeithiau llygredd amaethyddol yn cael effaith arwyddocaol ar fywydau’r stociau hyn  Rwy'n bwriadu cyflwyno rheoliadau i fynd i'r afael â llygredd amaethyddol ym mis Ionawr 2020\. Problemau eraill y tynnwyd sylw atynt yn ystod yr Ymchwiliad Lleol oedd mudo, tynnu dŵr, camau gorfodi cadarn ac ysglyfaethu pysgysol. Mae gan bawb ran i'w chwarae.  Nid ydym yn trafod y materion hyn o'r dechrau un.  Mae Cyfoeth Naturiol Cymru, fel y gwnaethant ddweud yn eu tystiolaeth i'r Ymchwiliad Lleol, yn gwneud cryn waith mewn perthynas ag amddiffyn stociau dan fygythiad, gan gynnwys eogiaid a sewin.  Er eu bod yn adrodd ar y gweithgareddau hyn i gyrff rhyngwladol megis NASCO, dylai'r holl wybodaeth fod yn yr un lle a chael ei chyflwyno mewn modd sy'n berthnasol ac yn benodol i enweirwyr Cymru. Felly, byddaf yn gofyn i Cyfoeth Naturiol Cymru arwain y gwaith gyda rhanddeiliaid er mwyn cyfuno'r holl waith sy'n cael ei wneud ar hyn o bryd gan yr holl bartïon perthnasol mewn *Cynllun Gweithredu ar gyfer Eogiaid a Sewin*.  Bydd Llywodraeth Cymru yn cyfrannu at y gwaith hwn ac rwy'n gobeithio y bydd genweirwyr a chefnogwyr genweirwyr yn gwneud yr un peth. Rwy'n disgwyl y bydd y Cynllun Gweithredu yn barod cyn i'r Is\-ddeddfau ddod i rym ar 1 Ionawr 2020 ag i Cyfoeth Naturiol Cymru wneud pob ymdrech i rannu'r cynllun â rhanddeiliaid a phartïon eraill sydd â diddordeb. Dylai'r cynllun gael ei ddiweddaru bob blwyddyn mewn cydweithrediad â rhanddeiliaid gan gynnwys camau gweithredu ac amserlenni clir. Rhaid inni weithio gyda'n gilydd i warchod y pysgod gwych hyn tra bo’r cyfle gennym. ### Dogfennau * #### Adroddiad, math o ffeil: pdf, maint ffeil: 2 MB 2 MB
Translate the text from Welsh to English.
Lansiwyd y cynllun yn 2005, â'r bwriad o gynyddu nifer yr athrawon a chynorthwywyr addysg dwyieithog yng Nghymru. Y llynedd, cyhoeddwyd swm o £3\.13 miliwn i gefnogi ehangu'r Cynllun Sabothol Iaith Gymraeg, yn unol â chynllun y Gymraeg mewn Addysg a lansiwyd yn ddiweddar ac sy'n amlinellu'r rhan y bydd addysg yn ei chwarae yn y dasg o gyrraedd y targed o filiwn o siaradwyr. Gwyliodd y Gweinidog ran o sesiwn addysgu a chafodd gyfle i gyfarfod ag athrawon sy'n cymryd rhan yn y cwrs blwyddyn, Anelir y cwrs at athrawon mewn ysgolion cynradd cyfrwng Saesneg i'w helpu nhw i ddatblygu eu sgiliau yn y Gymraeg yn sylweddol. Mae cyrsiau eraill sydd ar gael yn cynnwys cyrsiau trochi 25 diwrnod a 5 wythnos ar gyfer pobl sy'n gweithio mewn ysgolion cynradd cyfrwng Saesneg ac amrywiaeth o gyrsiau rhan\-amser i ymarferwyr sy'n gweithio mewn ysgolion Cymraeg, neu sy'n addysgu'r Gymraeg fel pwnc mewn ysgolion uwchradd cyfrwng Saesneg. Dywedodd y Gweinidog: > “Mae'r sector Addysg yn allweddol os ydym am gyrraedd miliwn o siaradwyr, o ran cynyddu'r nifer o ysgolion Cymraeg ac o ran gwella a chynyddu addysgu'r Gymraeg mewn ysgolion cyfrwng Saesneg. Mae'r cynllun sabothol yn chwarae rhan bwysig iawn yn hyn o beth drwy wella gallu athrawon sydd eisoes yn y system i helpu i fodloni'r cynnydd yn y galw. > > “Roedd yn hynod ddiddorol gwylio rhan o'r sesiwn a sgwrsio yn Gymraeg gyda'r rhai gymerodd ran i ddysgu am eu profiadau ar y cwrs a'u cynlluniau i roi strategaethau ar waith i godi safon y Gymraeg ar ôl dychwelyd i'w hysgolion. Hoffwn ddiolch iddyn nhw am eu hymroddiad i'r iaith a dw i'n gobeithio y bydd y cwrs hwn yn rhoi'r hyder iddyn nhw wneud gwahaniaeth pan fyddant yn ôl yn yr ystafell ddosbarth.” Dywedodd Dr Lowri Lloyd, Cyfarwyddwr Canolfan Gwasanaethau Cymraeg y Brifysgol: > “Roedd hi’n bleser i groesawu’r Gweinidog i’r Brifysgol er mwyn gweld y cwrs yn cael ei addysgu. Mae’n fuddsoddiad sy’n dangos bod y Llywodraeth o ddifrif ynghylch cyrraedd miliwn o siaradwyr erbyn 2050 ac yn cyfrannu’n uniongyrchol hefyd at weithredu’r cwriwcwlwm newydd.  Roedd yn gyfle ac yn fraint hefyd i’r athrawon ddangos y cynnydd y maen nhw wedi’i wneud hyd yma i’r Gweinidog.”
Launched in 2005, the scheme aims to increase the number of bilingual teachers and teaching assistants in Wales £3\.13m was announced last year to support the expansion of the Welsh language Sabbatical Scheme in line with the recently launched Welsh in Education plan which outlines the role education will play in achieving the one million target. The minister sat in on part of a teaching session and met teachers taking part in the year\-long course, aimed at teachers in English\-medium primary schools to help them significantly develop their Welsh\-language skills. Other courses available include 25 day and 5 week immersion courses, again aimed at those in English\-medium primary schools and a range of part\-time courses to practitioners working in Welsh\-medium schools or teaching Welsh as a subject in English\-medium secondary schools. The Minister said: > “Education is vital if we are to reach one million speakers, both in terms of increasing the number of Welsh medium schools and in improving and increasing the teaching of Welsh in English medium schools. The sabbatical scheme plays a very important role in this by improving the ability of teachers already in the system to help meet the increased demand. > > “It was very interesting to watch some of the session and to speak with the participants, in Welsh, to learn about their experiences on the course and their plans to implement strategies to raise standards in Welsh on return to their schools. I thank them for their commitment to the language and I hope this course gives them the confidence to make a difference once they’re back in the classroom.” Dr Lowri Lloyd, Director of the University’s Welsh Language Services Centre said: > “It was a pleasure to welcome the Minister to the university to see the course in action. It’s an investment which shows the Welsh Government is serious about reaching one million Welsh speakers by 2050 and contributes directly towards implementing the new curriculum. It was also an opportunity and a privilege for the teachers to show the Minister the progress they have made so far.”
Translate the text from English to Welsh.
In October, I launched *Age Friendly Wales: Our Strategy for an Ageing Society*, which set out how we want to support people to live and age well. It also challenges the way we think about ageing. Today, I am publishing the delivery plan, to help us realise this vision. Too often, getting older is linked to illness and decline and older people’s contributions to society are overlooked. From providing care to the young children in their families, to volunteering and coordinating local community services; from running businesses to sharing their knowledge and skills with future generations – older people’s contributions are wide, varied and valuable. Older people have been directly involved in creating *Age Friendly Wales*. My Ministerial Advisory Forum on Ageing has been an invaluable source of knowledge, sharing ideas and representing the views of older people from across Wales. With help from this group and a diverse range of partners, we have produced the delivery plan to bring this strategy to life. The delivery plan sets out how we will achieve the four key aims in the strategy. We will need the support of teams across Welsh Government, local authorities, health and social care, the third sector and voluntary groups across Wales – from meeting the housing needs of older people, creating opportunities to stay healthy and active, to ensuring that we have a transport system that is fit for purpose. To support the delivery plan, we are allocating £1\.1m to local authorities to support their efforts to gain membership of the World Health Organisation’s Network of Age Friendly Cities and Communities. The Older People’s Commissioner for Wales will be providing valuable support and guidance to local authorities as they work towards age\-friendly status.  Age Cymru will deliver a rights campaign as part of the delivery plan. Guidance has been produced for service providers and the public on respecting the United Nations Principles for Older Persons. Through a range of materials and products, including online videos and face\-to\-face networking groups, we will help to ensure that the rights of older people are respected. Social cohesion and bringing generations closer together is a key theme which runs through the strategy. We know from our work in developing the strategy that there are many fantastic intergenerational projects across Wales. We want to be able to share this good work across Wales and inspire others. A video highlighting the best Wales has to offer will be shown at the International Intergenerational Week which begins on 25 April. By acknowledging and valuing the contributions older people make, we can counter ageism and work across generations to create an age friendly Wales. This statement is being issued during recess in order to keep members informed. Should members wish me to make a further statement or to answer questions on this when the Senedd returns I would be happy to do so.
Ym mis Hydref, fe wnes i lansio *Cymru o blaid pobl hŷn: ein strategaeth ar gyfer cymdeithas sy’n heneiddio*, a oedd yn nodi sut rydym am gefnogi pobl i fyw a heneiddio’n dda. Mae hefyd yn herio’r ffordd rydym yn meddwl am heneiddio. Heddiw, rwy’n cyhoeddi’r cynllun cyflawni, i’n helpu i wireddu’r weledigaeth hon. Yn rhy aml, mae heneiddio’n cael ei gysylltu â salwch a dirywiad ac mae cyfraniadau pobl hŷn i gymdeithas yn cael eu hanwybyddu. O ddarparu gofal i’r plant ifanc yn eu teuluoedd, i wirfoddoli a chydgysylltu gwasanaethau cymunedol lleol; o redeg busnesau i rannu eu gwybodaeth a’u sgiliau â chenedlaethau’r dyfodol – mae cyfraniadau pobl hŷn yn eang, yn amrywiol ac yn werthfawr. Mae pobl hŷn wedi bod yn ymwneud yn uniongyrchol â chreu *Cymru o blaid pobl hŷn*. Mae fy Fforwm Cynghori’r Gweinidog ar Heneiddio wedi bod yn ffynhonnell werthfawr o wybodaeth, gan rannu syniadau a chynrychioli barn pobl hŷn o bob rhan o Gymru. Gyda chymorth y grŵp hwn ac ystod amrywiol o bartneriaid, rydym wedi cynhyrchu’r cynllun cyflawni i ddod â’r strategaeth hon yn fyw. Mae’r cynllun cyflawni yn nodi sut y byddwn yn cyflawni’r pedwar nod allweddol yn y strategaeth. Bydd angen inni gael cefnogaeth timau ar draws Llywodraeth Cymru, awdurdodau lleol, iechyd a gofal cymdeithasol, y trydydd sector a grwpiau gwirfoddol ledled Cymru – o ddiwallu anghenion tai pobl hŷn, creu cyfleoedd i aros yn iach ac yn egnïol, i sicrhau bod gennym system drafnidiaeth sy’n addas i’w diben. I gefnogi’r cynllun cyflawni, rydym yn dyrannu £1\.1 miliwn i awdurdodau lleol i gefnogi eu hymdrechion i sicrhau aelodaeth o Rwydwaith Dinasoedd a Chymunedau o blaid pobl hŷn, Sefydliad Iechyd y Byd. Bydd Comisiynydd Pobl Hŷn Cymru yn darparu cymorth ac arweiniad gwerthfawr i awdurdodau lleol wrth iddynt weithio tuag at statws o blaid pobl hŷn.  Bydd Age Cymru yn cynnal ymgyrch hawliau fel rhan o’r cynllun cyflawni. Mae canllawiau wedi’u llunio ar gyfer darparwyr gwasanaethau a’r cyhoedd ar barchu Egwyddorion y Cenhedloedd Unedig ar gyfer Pobl Hŷn. Drwy amrywiaeth o ddeunyddiau a chynhyrchion, gan gynnwys fideos ar\-lein a grwpiau rhwydweithio wyneb yn wyneb, byddwn yn helpu i sicrhau bod hawliau pobl hŷn yn cael eu parchu. Mae cydlyniant cymdeithasol a dod â chenedlaethau’n agosach at ei gilydd yn thema allweddol sy’n llifo drwy’r strategaeth. Gwyddom o’n gwaith yn datblygu’r strategaeth fod llawer o brosiectau gwych sy’n pontio’r cenedlaethau ledled Cymru. Rydym eisiau gallu rhannu’r gwaith da hwn ledled Cymru ac ysbrydoli eraill. Bydd fideo sy’n tynnu sylw at y gorau sydd gan Gymru i’w gynnig yn cael ei ddangos yn ystod Wythnos Ryngwladol Pontio'r Cenedlaethau sy’n dechrau ar 25 Ebrill. Drwy gydnabod a gwerthfawrogi’r cyfraniadau y mae pobl hŷn yn eu gwneud, gallwn wrthsefyll rhagfarn ar sail oedran a gweithio ar draws cenedlaethau i greu Cymru o blaid pobl hŷn. Caiff y datganiad hwn ei gyhoeddi yn ystod y toriad er mwyn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r Aelodau. Os bydd yr Aelodau am imi wneud datganiad pellach neu ateb cwestiynau ar y mater hwn pan fydd y Senedd yn dychwelyd, byddaf yn hapus i wneud hynny.
Translate the text from Welsh to English.
Yn ystod argyfwng costau byw, mae'n bwysicach nag erioed bod pob mesur yn cael ei gymryd i sicrhau bod pawb, waeth beth fo’u cefndir, yn gallu cael addysg uwch. Yn 2018, cyflwynodd Llywodraeth Cymru system cymorth flaengar a theg i fyfyrwyr – ac un sy'n unigryw yn Ewrop – ar gyfer ariannu israddedigion ac ôl\-raddedigion amser llawn a rhan\-amser. Mae'r system honno’n seiliedig ar gefnogi myfyrwyr i dalu costau byw tra byddant yn astudio. Rydym wedi penderfynu bod cyfradd y cymorth i fyfyrwyr yn gysylltiedig â gwerth y Cyflog Byw Cenedlaethol – a fydd yn cynyddu'n sylweddol yn y flwyddyn ariannol 2023\-24\. Er gwaethaf pwysau parhaus ar y gyllideb, gallaf gadarnhau heddiw ein bod wedi sicrhau bod gwerth y cymorth yn cael ei gynyddu yn unol â’r Cyflog Byw Cenedlaethol yn ystod y cyfnod hwn o bwysau eithriadol costau byw. Mae hyn yn golygu y bydd cyfradd y cymorth ar gyfer cynhaliaeth sy'n cael ei thalu i fyfyrwyr addysg uwch amser llawn a rhan\-amser o Gymru yn cynyddu 9\.4% yn ystod blwyddyn academaidd 2023/24, yn amodol ar y rheoliadau sy'n cael eu gwneud yn gynnar ym mis Chwefror. Mewn cyferbyniad, mae Llywodraeth y DU wedi cyhoeddi cynnydd o 2\.8% i fyfyrwyr sy'n byw fel arfer yn Lloegr. Mae ein cymorth ariannol i fyfyrwyr wedi cynyddu'n gyson yn ystod y blynyddoedd diwethaf. Bydd y cynnydd hwn yn berthnasol i fyfyrwyr amser llawn a rhan\-amser a ddechreuodd gwrs ar 1 Awst 2018, neu ar ôl y dyddiad hwnnw. Mae Llywodraeth Cymru'n parhau i ddarparu'r system gyllid fwyaf flaengar i fyfyrwyr yn y DU. Mae gan fyfyrwyr israddedig o Gymru lai i'w ad\-dalu ar gyfartaledd na'u cyfoedion yn Lloegr am eu bod yn gallu cael ein pecyn hael o grantiau a benthyciadau ar gyfer costau byw. Ac mae'r lefel uchaf o gymorth grant yn cael ei rhoi i'r myfyrwyr hynny sydd fwyaf mewn angen. Mae pecyn cymorth sylweddol ar gael i fyfyrwyr rhan\-amser, sy’n galluogi myfyrwyr o bob cefndir i ddilyn cwrs astudio rhan\-amser. Ni ddylai costau byw fyth fod yn rhwystr rhag astudio mewn prifysgol. Bydd y cynnydd yn y cymorth ariannol rwy'n ei gyhoeddi heddiw yn sicrhau bod myfyrwyr o bob cefndir yn gallu manteisio ar addysg uwch.
During a cost of living crisis, it is more important than ever that every measure is taken to ensure that everyone, no matter their background, can access higher education. In 2018, the Welsh Government introduced a progressive and equitable student support system that is unique in Europe for financing full and part time undergraduates and postgraduates. This system is based on supporting students with the cost of living while they study. We have taken the decision that the rate of support for students is linked to the value of the National Living Wage – this will increase substantially in the 2023\-24 financial year. Despite continuing budget pressures, I can confirm today that we have ensured that the value of support is increased accordingly at this time of exceptional cost\-of\-living pressures. This means that the rate of maintenance support paid to full and part\-time higher education students from Wales will increase by 9\.4% for the 2023/24 academic year, subject to regulations being made early in February. In contrast, the UK Government has announced a 2\.8% increase for students ordinarily resident in England. Our financial support for students has increased steadily in recent years. This increase will apply to full and part\-time students who began a course on or after 1 August 2018\. The Welsh Government continues to provide the most progressive student finance system in the UK. Welsh undergraduate students have less to repay on average than their English peers as they can access our generous living costs package of grants and loans. The highest level of grant support is given to those students most in need. A substantial part\-time student support package is available, enabling students of all backgrounds to undertake part\-time study. Living costs should never be a barrier to studying at university. The increase in support I am announcing today will ensure that students from all backgrounds are able to access higher education.
Translate the text from Welsh to English.
Mae ein polisi profion yn seiliedig ar dystiolaeth wyddonol, ac mae ganddo ddau amcan: lleihau’r niwed sy’n cael ei achosi gan COVID\-19 a helpu’r cyhoedd a gweithwyr proffesiynol i ddychwelyd at eu bywydau arferol o dydd i ddydd. Ar hyn o bryd, rydym yn profi pobl yn y meysdd blaenoriaeth canlynol: * Pobl a dderbynnir i'r ysbyty yr amheuir bod ganddynt y coronafeirws * Staff rheng flaen y GIG a gofal cymdeithasol * Preswylwyr cartrefi gofal * Gweithwyr hanfodol eraill Ar hyn o bryd, nid yw'r dystiolaeth yn cefnogi profi pawb – mae'n awgrymu y dylid profi'r bobl hynny sydd â symptomau a sicrhau eu bod yn hunanynysu nes iddynt gael canlyniadau'r prawf. Rydym yn dysgu mwy am y coronafeirws bob dydd – mae'r dystiolaeth yn newid ac yn datblygu drwy'r adeg ac rydym yn ei hadolygu'n rheolaidd. Yn achos cartrefi gofal, lle mae nifer o bobl hŷn yn cyd\-fyw yn agos, a lle mae gan sawl un ohonynt gyflyrau iechyd sy'n bodoli eisoes, os bydd canlyniadau'r profion yn bositif, dylem dybio – a chymryd camau gweithredu – fel petai pawb yn y cartref wedi cael canlyniad positif. Wrth i fis Ebrill fynd heibio ac wrth i'r dystiolaeth barhau i ddatblygu, rydym wedi symud i sefyllfa lle rydym wedi bod yn profi holl staff a phreswylwyr cartrefi gofal pan fyddant yn dangos symptomau'r coronafeirws. Rydym hefyd wedi profi pobl sy'n cael eu rhyddhau o'r ysbyty i gartref gofal, yn cael eu derbyn i gartref gofal neu'n cael eu symud o un cartref i un arall. Mae'r dystiolaeth ddiweddaraf bellach yn dangos y dylem gynnal mwy o brofion mewn cartrefi gofal er mwyn rheoli nifer yr achosion. Mae hyn yn golygu y byddwn yn profi holl staff a phreswylwyr y cartrefi hyn pan gaiff achos o'r coronafeirws ei nodi. Mae'r dystiolaeth hefyd yn awgrymu y ceir mwy o achosion o'r coronafeirws mewn cartrefi gofal mwy o faint, lle mae mwy o bobl yn cyd\-fyw ac yn gweithio. Felly, rydym yn cyflwyno system newydd tri cham o brofi ac ymateb cyflym er mwyn helpu i ddiogelu preswylwyr a staff cartrefi gofal. Mae hyn yn fwy na dibynnu ar brofion yn unig: * Ei gwneud hi'n haws i gynnal prawf – bydd yr wyth uned profion symudol newydd, a fydd ar gael o'r wythnos yn dechrau ar 3 Mai, ynghyd â phecynnau i gynnal profion yn y cartref, pan fyddant ar gael, wedi'u hanelu at gartrefi gofal er mwyn sicrhau bod profion ar gael yn hawdd iddynt. * Profion wedi'u targedu at ardaloedd lle ceir y nifer fwyaf o achosion – byddwn yn targedu profion ac yn defnyddio unedau symudol i brofi holl breswylwyr cartrefi gofal pan fydd achos yn codi (a chartrefi gofal cyfagos o bosibl) ac yn cynnal mwy o brofion yr wythnos ganlynol. Bydd profion hefyd ar gael yn y cartrefi gofal mwyaf (lle ceir mwy na 50 o welyau) sy'n wynebu risg uwch o achosion oherwydd eu maint. * Cymorth amgylcheddol a chymorth hylendid – byddwn yn cyfuno profion â chymorth amgylcheddol ar gyfer cartrefi gofal pan gaiff ardaloedd lle ceir nifer fawr o achosion eu nodi. Bydd y drefn newydd hefyd yn cynnwys mwy o lanhau a mwy o fesurau rheoli heintau. Bydd canllawiau wedi'u diweddaru yn cael eu darparu i'r sector er mwyn cefnogi'r mesurau amgylcheddol hyn.   Byddwn yn parhau i ddefnyddio ein capasiti i brofi mewn cartrefi gofal er mwyn cefnogi'r broses o roi diagnosis o'r coronafeirws a'i drin yn effeithiol.
Our testing policy is based on scientific evidence. We are testing people with symptoms in the following priority areas: * People admitted to hospitals with suspected coronavirus * Frontline NHS and social care staff * Care home residents * Other critical workers At present, the evidence does not support blanket testing – it points to testing people who have symptoms and isolating them until the test results come back. We are learning more about coronavirus every day – the evidence is constantly changing and emerging and we keep it under constant review. In the case of care homes, where a number of older people are living closely together, many of whom will have underlying health conditions, if the results of the tests are positive, we should assume – and take actions – as if everyone in the home has tested positive.  As April has progressed and as the evidence has continued to develop, we have moved to a position where we have been testing all care home staff and residents when they show symptoms of coronavirus. We have also tested people who are discharged from hospital to a care home, admitted to a care home or transferred from one home to another. The latest evidence now shows we should extend testing in care homes to manage outbreaks. This means we will be testing all staff and residents in those care homes when an outbreak of coronavirus is identified.  The evidence also suggests there is a greater prevalence of coronavirus in larger care homes, where there are more people living and working.  We are therefore introducing a new, three\-stage testing and rapid response to help protect care home residents and staff. This does not rely on testing alone: * Making it easier to get a test done – the eight new mobile testing units, which will be available from the week beginning May 3, and home testing kits, when they become available, will be focused towards care homes to ensure testing is easily available. * Targeted testing on outbreak hot spot areas–we will target testing and deploy the mobile units to test all residents in care homes in cases where an outbreak occurs (and potentially in neighbouring care homes) and repeat testing the following week. Testing will also be available in the largest care homes (those with more than 50 beds) which are at greater risk of experiencing an outbreak because of their size. * Environmental and hygiene support –we will combine testing with environmental support for care homes when hotspots are identified. Increased cleaning, including the provision of hand sanitiser and increased infection control measures will accompany the testing regime. Updated guidance to support these environmental measures will be provided to the sector. We will continue to use our testing capacity in care homes to support the diagnosis and the effective treatment of coronavirus.
Translate the text from English to Welsh.
The expansion of the Flying Start programme is part of a phased expansion of early years provision to all two\-year\-olds in Wales, with a particular emphasis on strengthening Welsh\-medium provision. This is a commitment in the Co\-operation Agreement between the Welsh Government and Plaid Cymru. The first phase, which began in September 2022, aimed to deliver all four elements of the Flying Start programme, including childcare for two to three\-year\-olds, to an additional 2,500 children aged 0 to four. Figures from local authorities show that the end of March 2023, 3,178 children had been reached, meaning 600 more children than planned have been able to benefit from the support Flying Start provides. The number of Welsh\-medium childcare places taken up has also increased over the same time. Hannah Jones, from Ceredigion, is one parent who has benefited from Phase one of the Flying Start programme. She said: > We have benefited greatly from the support Flying Start has given us. Aside from the fact that they now have funding in place for the children to attend our local Meithrin, they have also supported us immensely with our youngest child who has additional needs. They have supported us as a family and have also put in place the relevant agencies for extra support. We are extremely grateful. The Deputy Minister for Social Services Julie Morgan will today attend the Supporting Families, Parents and Children Conference 2023, being held at the International Convention Centre Wales, in Newport. She said: > We know high quality learning and care in early years supports child development and plays an important role in preparing children for school. > > > > So I am delighted even more children have been able to benefit from the first phase of the expansion of Flying Start than we originally aimed. > > > > This is a testament to the work of local authorities, NHS and the childcare sector to extend Flying Start services and to provide high\-quality provision – particularly in those communities facing the greatest challenges. > > > > Today’s conference is an opportunity to celebrate the achievements which have been realised as a result of this partnership working, and share best practice as we continue this important work to support children and families. > > > > We are making excellent progress delivering on our Programme for Government commitment to expand funded childcare to two\-year\-olds. Our Childcare Offer also provides 30 hours of funded childcare a week for up to 48 weeks a year for three and four\-year\-olds of eligible parents, which includes parents in education or training – compared to 38 weeks of the year in England, which is for working parents only. Minister for Education and Welsh Language Jeremy Miles said: > Many children start their learning journey in a childcare setting and it is very heartening to see that take up of Welsh\-medium childcare places has increased. > > > > Welsh belongs to us all, children learning and enjoying our language from an early start benefits them enormously. As a government we are committed to reaching a million Welsh speakers by 2050 and encouraging new learners is crucial to achieving this. The funded childcare offer in the medium of Welsh is one of many ways in which we providing practical support to new learners. Plaid Cymru Designated Member Siân Gwenllian said: > Investment in the early years can be a game\-changer for children’s educational outcomes. It is fantastic to see the progress being made on our Co\-operation Agreement Commitment to offer free childcare to all two\-year\-olds. > > > > Thousands of people across Wales are working hard to help us achieve this commitment – from those planning new provision to those working at settings to deliver the childcare. Their work is so important and is making a real difference to children’s formative years, and to their families. I look forward to continuing to work with the Welsh Government as the expansion continues. Over the next two years the Flying Start programme will support more than 9,500 extra two\-year\-olds thanks to a further £46m investment. This is in addition to the Childcare Offer, which provides 30 hours of funded childcare for 48 weeks a year for working parents and those in education and training with children aged three and four.
Mae ehangu’r rhaglen Dechrau’n Deg yn rhan o ehangu’r ddarpariaeth blynyddoedd cynnar yn raddol i bob plentyn dwyflwydd oed yng Nghymru, gyda phwyslais arbennig ar gryfhau’r ddarpariaeth cyfrwng Cymraeg. Mae hwn yn ymrwymiad yn y Cytundeb Cydweithio rhwng Llywodraeth Cymru a Phlaid Cymru. Nod y cam cyntaf, a ddechreuodd ym mis Medi 2022, oedd darparu pob un o bedair elfen y rhaglen Dechrau’n Deg, gan gynnwys gofal plant i’r rhai rhwng dwy a thair oed, i 2,500 o blant ychwanegol rhwng 0 a 4 oed. Mae ffigurau gan awdurdodau lleol yn dangos bod 3,178 o blant wedi’u cyrraedd erbyn diwedd mis Mawrth 2023\. Golyga hyn fod 600 yn fwy o blant na’r disgwyl wedi gallu elwa ar y gefnogaeth y mae Dechrau’n Deg yn ei darparu. Mae nifer y lleoedd gofal plant cyfrwng Cymraeg sy’n cael eu llenwi hefyd wedi cynyddu dros yr un cyfnod. Mae Hannah Jones, o Geredigion, yn un rhiant sydd wedi elwa ar gam cyntaf y rhaglen Dechrau’n Deg. Dywedodd: > Rydyn ni wedi elwa’n fawr ar y gefnogaeth y mae Dechrau’n Deg wedi’i rhoi i ni. Ar wahân i’r ffaith eu bod bellach yn ariannu lleoedd y plant yn y Cylch Meithrin lleol, maen nhw hefyd wedi ein cefnogi’n aruthrol gyda’n plentyn ieuengaf sydd ag anghenion ychwanegol. Maen nhw wedi ein cefnogi fel teulu ac maen nhw hefyd wedi rhoi’r asiantaethau perthnasol ar waith i sicrhau bod gennym gefnogaeth ychwanegol. Rydyn ni fel teulu yn ddiolchgar iawn. Heddiw bydd Julie Morgan, y Dirprwy Weinidog Gwasanaethau Cymdeithasol yn mynd i Gynhadledd Cefnogi Teuluoedd, Rhieni a Phlant 2023, a gynhelir yng Nghanolfan Gynadledda Ryngwladol Cymru, Casnewydd. Dywedodd: > Rydyn ni’n gwybod bod dysgu a gofal o ansawdd uchel yn y blynyddoedd cynnar yn cefnogi datblygiad plant ac yn chwarae rhan bwysig o ran paratoi plant ar gyfer yr ysgol. > > > > Felly, rwy’n falch iawn bod hyd yn oed mwy o blant wedi gallu elwa ar gam cyntaf y gwaith o ehangu Dechrau’n Deg nag yr oeddem wedi’i fwriadu’n wreiddiol. > > > > Mae hyn yn dyst i waith awdurdodau lleol, y Gwasanaeth Iechyd Gwladol a’r sector gofal plant i ymestyn gwasanaethau Dechrau’n Deg a sicrhau darpariaeth o ansawdd uchel – yn enwedig yn y cymunedau hynny sy’n wynebu’r heriau mwyaf. > > > > Mae’r gynhadledd heddiw yn gyfle i ddathlu’r hyn a gyflawnwyd yn sgil y gwaith partneriaeth hwn, a rhannu arferion gorau wrth i ni barhau â’r gwaith pwysig hwn i gefnogi plant a theuluoedd. > > > > Rydyn ni’n gwneud cynnydd rhagorol o ran cyflawni’r ymrwymiad yn ein Rhaglen Lywodraethu i ehangu gofal plant a ariennir i blant dwyflwydd oed. Mae ein Cynnig Gofal Plant hefyd yn darparu tri deg awr o ofal plant a ariennir yr wythnos am hyd at bedwar deg wyth wythnos y flwyddyn i blant tair a phedair oed rhieni cymwys, sy’n cynnwys rhieni mewn addysg neu hyfforddiant – o’i gymharu â thri deg wyth wythnos y flwyddyn yn Lloegr, a hynny ar gyfer rhieni sy’n gweithio yn unig. Dywedodd Jeremy Miles, Gweinidog y Gymraeg ac Addysg: > Mae llawer o blant yn dechrau ar eu taith ddysgu mewn lleoliad gofal plant ac mae’n galonogol iawn gweld bod y nifer sy’n manteisio ar leoedd gofal plant cyfrwng Cymraeg wedi cynyddu. > > > > Mae’r Gymraeg yn perthyn i ni i gyd, ac mae plant sy’n dysgu ac yn mwynhau ein hiaith o’r cychwyn cyntaf yn cael budd mawr o hynny. Fel llywodraeth, rydyn ni wedi ymrwymo i gyrraedd miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050 ac mae annog dysgwyr newydd yn hanfodol i gyflawni hyn. Mae’r Cynnig Gofal Plant a ariennir drwy gyfrwng y Gymraeg yn un o sawl ffordd yr ydym yn darparu cymorth ymarferol i ddysgwyr newydd. Dywedodd Aelod Dynodedig Plaid Cymru, Siân Gwenllian: > Gall buddsoddi yn y blynyddoedd cynnar fod yn allweddol ar gyfer canlyniadau addysgol plant. Mae’n wych gweld y cynnydd sy’n cael ei wneud o ran ein hymrwymiad yn y Cytundeb Cydweithio i gynnig gofal plant am ddim i bob plentyn dwyflwydd oed. > > > > Mae miloedd o bobl ledled Cymru yn gweithio’n galed i’n helpu i gyflawni’r ymrwymiad hwn – o’r rhai sy’n cynllunio darpariaeth newydd i’r rhai sy’n gweithio mewn lleoliadau i ddarparu’r gofal plant. Mae eu gwaith mor bwysig ac mae’n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i flynyddoedd ffurfiannol plant, ac i’w teuluoedd. Rwy’n edrych ymlaen at ddal ati i weithio gyda Llywodraeth Cymru wrth i’r ehangu barhau. Dros y ddwy flynedd nesaf, bydd rhaglen Dechrau’n Deg yn cefnogi mwy na 9,500 yn ychwanegol o blant dwyflwydd oed diolch i fuddsoddiad pellach o £46m. Mae hyn yn ychwanegol at y Cynnig Gofal Plant, sy’n darparu 30 awr o ofal plant wedi’i ariannu am 48 wythnos y flwyddyn i rieni sy’n gweithio a’r rhai mewn addysg a hyfforddiant sydd â phlant tair a phedair oed.
Translate the text from Welsh to English.
Heddiw, rwy’n lansio ymgynghoriad ar reolau drafft sy’n nodi sut y dylid cynnal etholiadau os yw prif gyngor yn penderfynu ei fod yn dymuno defnyddio’r system pleidlais sengl drosglwyddadwy (system STV).  Rhoddodd Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021 yr opsiwn i brif gynghorau yng Nghymru ddewis rhwng system ‘y cyntaf i’r felin’ a system STV ar gyfer cynnal etholiadau i brif gynghorau. Mae’r un Ddeddf yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru sicrhau bod yna reolau ar gyfer cynnal etholiad i brif gyngor gan ddefnyddio system STV.  Bydd y 22 o brif gynghorau yng Nghymru i gyd yn parhau i ddefnyddio’r system ‘y cyntaf i’r felin’ oni bai eu bod yn penderfynu newid yn unol â’r weithdrefn a nodir yn Neddf 2021\. Byddai angen i’r cyngor o dan sylw basio cynnig cyn 15 Tachwedd yn y flwyddyn sydd dair blynedd cyn y disgwylir cynnal yr etholiad cyffredin nesaf. I newid y system ar gyfer yr etholiadau llywodraeth leol nesaf yn 2027, byddai angen i hyn ddigwydd cyn 15 Tachwedd 2024\. Mae Rheolau Etholiadau Lleol (Prif Ardaloedd) (Cymru) 2021 yn pennu sut mae’n rhaid cynnal etholiadau i brif gynghorau. Ar hyn o bryd, nid ydynt yn gwneud darpariaeth ar gyfer cynnal etholiadau pan ddefnyddir system STV. I fynd i’r afael â hyn, ac er mwyn cefnogi cynghorau i wneud penderfyniad gwybodus ynglŷn â newid y system bleidleisio maen nhw’n ei defnyddio, rydym wedi llunio rheolau drafft, sef Rheolau Etholiadau Lleol (Prif Ardaloedd) (Pleidlais Sengl Drosglwyddadwy) (Cymru) 2023, sy’n nodi sut y byddai etholiad llywodraeth leol yn gweithredu gan ddefnyddio system STV. Bydd yr ymgynghoriad yn para am gyfnod o wyth wythnos yn dechrau ar 10 Chwefror, ac rwy’n edrych ymlaen at glywed gan bartïon â diddordeb cyn gwneud y rheolau hyn yn ffurfiol.
Today I am launching a consultation on draft rules which set out how elections should be run if a principal council decides that it wishes to use the Single Transferable Voting (STV) system.  The Local Government and Elections (Wales) Act 2021 gave principal councils in Wales the option to choose between ‘first past the post’ and STV systems for principal council elections. The same Act requires the Welsh Ministers to ensure there are rules for the conduct of a principal council election using STV.  All 22 principal councils in Wales will continue to use the first past the post system unless they decide to change in accordance with the procedure set out in the 2021 Act. The council would need to pass a resolution before 15 November in the year that is three years before the next ordinary election is due to be held. To change the system for the next local government elections in 2027 this would be before 15 November 2024\. The Local Elections (Principal Areas) (Wales) Rules 2021 set out how elections to principal councils must be conducted. They do not yet make provision for the conduct of elections where the STV system is in use. To address this and to support councils to make an informed choice about changing the system of voting which they use, we have prepared draft rules, the Local Elections (Principal Areas) (Single Transferable Vote) (Wales) Rules 2023, which set out how a local government election would operate using STV. The consultation will run for a period of eight weeks commencing 10 February and I look forward to hearing from interested parties prior to formally making these additional rules.
Translate the text from Welsh to English.
Mae’n dda gen i gyhoeddi bod yr Adroddiad Blynyddol cyntaf, fel sy’n ofynnol gan Ddeddf Trais yn erbyn Menywod, Cam\-drin Domestig a Thrais Rhywiol (Cymru) 2015 (“y Ddeddf”) wedi ei osod gerbron y Cynulliad. Mae’r adroddiad yn ymdrin â’r cyfnod rhwng y dyddiad y daeth adran 12 o’r Ddeddf i rym (sef 5 Hydref 2015\) a diwedd y flwyddyn ariannol ganlynol (31 Mawrth 2017\). Mae'n trafod y cynnydd a wnaethpwyd o ran cyflawni diben y Ddeddf a’r nodau sydd i’w gweld yn y strategaeth genedlaethol sy’n ategu’r Ddeddf. Mae’r adroddiad yn nodi’r cynnydd sylweddol a wnaethpwyd o ran rhoi'r Ddeddf ar waith, megis penodi’r Cynghorydd Cenedlaethol cyntaf, datblygu ffordd o drafod Trais yn erbyn Menywod, Cam\-drin Domestig a Thrais Rhywiol ar lefel yr ysgol gyfan a sefydlu Fframwaith Hyfforddi Cenedlaethol sy'n ymdrin â'r pwnc. Hefyd, lansiwyd yr ymgyrch “Gofyn a Gweithredu”. Gallwch weld yr adroddiad yma: http://www.assembly.wales/laid documents/gen\-ld11358/gen\-ld11358\-w.pdf
I am pleased to announce that the first Annual Report, as required by the Violence against Women, Domestic Abuse and Sexual Violence (Wales) Act 2015 (“the Act”) has been laid in the Assembly. The report, which covers the period of time between the date section 12 of the Act came into force (5 October 2015\) and the end of the following financial year (31 March 2017\), addresses progress made towards achieving the purpose of the Act and the objectives set out in the Act’s accompanying national strategy. The report lays out the significant progress made against implementation of the Act, including the appointment of the first National Adviser, development of a whole school approach to Violence against Women, Domestic Abuse and Sexual Violence, the establishment of the National Training Framework on Violence against Women, Domestic Abuse and Sexual Violence, and the launch of “Ask and Act”. The report can be accessed here: http://www.assembly.wales/laid documents/gen\-ld11358/gen\-ld11358\-e.pdf         
Translate the text from English to Welsh.
Indoor hospitality businesses will be able to re\-open from Monday May 17; indoor entertainment venues will also re\-open and there will be an increase in the number of people able to attend organised indoor and outdoor activities. The First Minister will also confirm international travel will resume from Monday but extra safeguards will be put in place for people returning from some countries to prevent coronavirus re\-entering Wales. Earlier this week, the Welsh Government announced additional financial support for businesses still affected by coronavirus restrictions – they will be able to claim up to £25,000 more in support to help meet ongoing costs. The announcement was the first to be made by the incoming government and was the first phase of a £200m package earmarked to help businesses affected by the pandemic. First Minister Mark Drakeford said: > “Thanks to everyone’s hard work and ongoing efforts, we can take another step towards relaxing the coronavirus restrictions and move to alert level 2 on Monday. > > > “Indoor hospitality will be able to reopen, a move that will be welcomed by many of us as we look forward to enjoying a drink, a meal and the company of friends and family in a café or pub. > > > “By sticking with the rules and our successful vaccine programme, we are making really good progress in controlling the virus and keeping rates low. > > > “But the pandemic isn’t over – the new, so\-called Indian variant of concern is another unwanted twist in this pandemic, which we are monitoring closely.” The changes to the coronavirus restrictions, which will come into force from Monday 17 May include: * Indoor hospitality can re\-open – 6 people from up to 6 households (not including children under 11\) can book * All holiday accommodation can re\-open fully * Entertainment venues, including cinemas, bingo halls, bowling alleys, indoor\-play centres and areas, casinos, amusement arcades, and theatres can re\-open. Cinemas, theatres concert halls and sports grounds can sell food and drink as long as it is consumed in a seated area for watching the performance * Indoor visitor attractions, including museums and galleries can re\-open * Up to 30 people can take part in organised indoor activities and up to 50 people in organised outdoor activities. This includes wedding receptions and wakes. International travel will resume from Monday 17 May. A traffic light system, aligned with England and Scotland, will be introduced. Countries will be classified as green, amber and red. This means people living in Wales will be able to travel to a small number of foreign destinations without the need to quarantine on their return. Mandatory quarantine for countries not on the green list remains in place. From Monday 24 May, a paper\-based vaccination status will be available for people in Wales who have had 2 doses of vaccination and need to urgently travel to a country that requires covid vaccination proof. However, the Welsh Government continues to advise people to only travel abroad for essential purposes. If public health conditions remain positive, the next 3\-week review will consider: * Further changes to meeting people in private homes * Increasing the number of people who can meet outdoors and the number of people who can attend organised activities and events, including wedding receptions, to 50 indoors and 100 outdoors * Permitting larger\-scale events to take place indoors and outdoors.
O ddydd Llun, Mai 17, bydd busnesau lletygarwch dan do yn cael ailagor, bydd lleoliadau adloniant dan do hefyd yn ailagor, a chaiff mwy o bobl fynd i gweithgareddau wedi’u trefnu dan do ac yn yr awyr agored. Bydd y Prif Weinidog hefyd yn cadarnhau y bydd teithio rhyngwladol yn ailddechrau o ddydd Llun, ond caiff mesurau diogelu ychwanegol eu rhoi ar waith ar gyfer y rheini sy’n dychwelyd o rai gwledydd er mwyn atal y coronafeirws rhag dod yn ôl i mewn i Gymru. Yn gynharach yr wythnos hon, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru gymorth ariannol i fusnesau y mae cyfyngiadau’r coronafeirws yn dal i effeithio arnynt – bydd modd iddynt hawlio hyd at £25,000 yn rhagor i helpu gyda’u costau. Hwn oedd cyhoeddiad cyntaf y llywodraeth newydd, gan arwyddo rhan gyntaf pecyn gwerth £200m sydd wedi’i neilltuo i helpu busnesau sy’n dioddef yn sgil y pandemig. Dywedodd y Prif Weinidog, Mark Drakeford: > “Diolch i waith caled pawb a’r ymdrechion rydych chi’n dal i’w gwneud, fe allwn ni gymryd cam arall tuag at lacio cyfyngiadau’r coronafeirws a symud i lefel rhybudd 2 ddydd Llun. > > > “Bydd modd i letygarwch dan do ailagor, cam y bydd llawer ohonon ni’n ei groesawu wrth inni edrych ymlaen at fwynhau diod, pryd o fwyd a chwmni ffrindiau a theulu mewn caffi neu dafarn. > > > “Drwy ddal ati i gadw’r rheolau a gweithredu ein rhaglen frechu lwyddiannus, rydyn ni’n gwneud cynnydd da iawn o ran rheoli’r feirws a chadw’r cyfraddau yn isel. > > > “Ond dydy’r pandemig ddim drosodd – mae’r amrywiolyn newydd o India sy’n peri pryder yn dro arall yn stori’r pandemig hwn nad oedden ni am ei weld, ac rydyn ni’n ei fonitro’n ofalus.” Mae’r newidiadau i gyfyngiadau’r coronafeirws, a ddaw i rym ddydd Llun 17 Mai, yn cynnwys y canlynol: * Gall lleoliadau lletygarwch dan do ailagor \- gall chwe pherson o hyd at chwe aelwyd (heb gynnwys plant o dan 11 oed) archebu * Gall pob llety gwyliau ailagor yn llawn * Gall lleoliadau adloniant, gan gynnwys sinemâu, neuaddau bingo, alïau bowlio, canolfannau chwarae dan do, casinos, arcedau difyrion a theatrau ailagor. Gall sinemâu, theatrau, neuaddau cyngerdd a meysydd chwaraeon werthu bwyd a diod cyn belled â’i fod i’w fwyta a’i yfed wrth eistedd i wylio’r perfformiad; * Gall atyniadau dan do i ymwelwyr ailagor, gan gynnwys amgueddfeydd ac orielau; * Gall hyd at 30 o bobl gymryd rhan mewn gweithgareddau dan do wedi’u trefnu a hyd at 50 o bobl mewn gweithgareddau awyr agored wedi’u trefnu. Mae hyn yn cynnwys derbyniadau priodas a the angladd. Bydd teithio rhyngwladol yn ailddechrau ddydd Llun 17 Mai. Bydd system goleuadau traffig yn cael ei chyflwyno, a fydd yn cyd\-fynd â’r system a fydd yn cael ei defnyddio yn Lloegr a’r Alban. Bydd gwledydd yn cael eu dosbarthu i gategorïau gwyrdd, oren a choch. Mae hyn yn golygu y gall pobl sy’n byw yng Nghymru deithio i nifer bach o gyrchfannau tramor heb orfod bod mewn cwarantin ar ôl dychwelyd. Mae cwarantin yn orfodol o hyd i’r rhai sy’n cyrraedd o wledydd nad ydynt ar y rhestr werdd. O ddydd Llun 24 Mai ymlaen, bydd statws brechiad ar gael ar bapur i bobl yng Nghymru sydd wedi cael dau ddos o’r brechiad ac sydd angen teithio ar frys i wlad sy’n ei gwneud yn ofynnol iddynt ddangos prawf o’u brechiadau Covid. Fodd bynnag, mae Llywodraeth Cymru yn parhau i gynghori pobl i beidio â theithio dramor ond pan fydd hynny’n hanfodol. Os bydd yr amodau o ran iechyd y cyhoedd yn aros yn gadarnhaol, bydd yr adolygiad tair wythnos nesaf yn ystyried y canlynol: * Newidiadau pellach o ran cwrdd â phobl mewn cartrefi preifat; * Cynyddu nifer y bobl a all gwrdd yn yr awyr agored a nifer y bobl a all fynd i weithgareddau a digwyddiadau wedi’u trefnu, gan gynnwys derbyniadau priodas, i 50 dan do a 100 yn yr awyr agored; * Caniatáu i ddigwyddiadau mwy o faint gael eu cynnal dan do ac yn yr awyr agored.
Translate the text from Welsh to English.
Yn ddiweddar, aeth Gweinidog yr Economi a minnau ar ymweliadau tramor. Teithiodd Gweinidog yr Economi i’r Emiraethau Arabaidd Unedig, ar gyfer Expo'r Byd yn Dubai, a theithiais i i Frwsel. Buom mwn cyfres o ddigwyddiadau i hyrwyddo Cymru ac i ddathlu Dydd Gŵyl Dewi. Ar 1 Mawrth, bûm yn cyfarfod â phartneriaid tramor a rhyngwladol. Yn y bore, roeddwn yn falch o gael cymryd rhan yn y rhith\-ddigwyddiad i lofnodi’n Memorandwm Cyd\-ddealltwriaeth gyda Rhaglawiaeth Oita yn Japan. Mae'r Memorandwm Cyd\-ddealltwriaeth yn benllanw tair blynedd o weithgarwch ar ôl Cwpan Rygbi'r Byd yn Japan yn 2019 i ffurfioli'r cysylltiadau rhwng Cymru ac Oita ym maes chwaraeon, y celfyddydau a diwylliant, y byd academaidd, twristiaeth a'r sector bwyd a diod. Y prynhawn hwnnw, teithiais i Lundain ar gyfer cinio i nodi Dydd Gŵyl Dewi, a gynhaliwyd gan Uchel Gomisiynydd Canada yn Nhŷ Canada. Roedd y digwyddiad yn rhan o flwyddyn o weithgareddau sy’n cael eu cynnal gan ein dwy wlad drwy’n rhaglen Cymru yng Nghanada 2022 a menter Uchel Gomisiwn Canada, Canada Goes Cymru. Cafodd Cymru yng Nghanada 2022 ei lansio’n ffurfiol yng Nghanada mewn digwyddiad cyfatebol ym Mhreswylfa Uwch Gomisiynydd y DU yn Ottawa ar Ddydd Gŵyl Dewi, dan arweiniad Swyddfa Llywodraeth Cymru ym Montréal. Ar 2 Mawrth, roeddwn ym Mrwsel ar gyfer cyfres o ddigwyddiadau gydag uwch Aelodau o Senedd Ewrop i gadarnhau ymrwymiad Cymru i Ewrop, i drafod y berthynas rhwng Cymru a’r UE, ac i rannu pryderon am y sefyllfa sy'n datblygu yn Wcráin. Cyfarfûm â Llysgennad y DU i'r UE er mwyn rhannu syniadau am sut y gall Cymru weithio gyda Llywodraeth y DU ym Mrwsel, a chynhaliais ddigwyddiad ar gyfer rhanddeiliaid er mwyn cyflwyno agenda Cymru ar gyfer ymgysylltu ag Ewrop, ac er mwyn trafod y sefyllfa yn Wcráin. Mae barn gadarnhaol yn eu plith am awydd Cymru i barhau i gynnal ein cysylltiadau â'n cymdogion Ewropeaidd, ac mae yno hefyd ymdeimlad o werthoedd a safbwyntiau cyffredin. Mae cryn ddiddordeb hefyd ymhlith partneriaid Ewropeaidd am raglen gyfnewid ryngwladol newydd Cymru ar gyferdysgu, Taith, a chydnabyddiaeth bod hon yn fenter sy'n dangos ymrwymiad Cymru i bartneriaethau rhyngwladol. Roedd gan Weinidog yr Economi raglen dri diwrnod yn yr Emiraethau Arabaidd Unedig rhwng 28 Chwefror a 2 Mawrth – yr un pryd â thaith fasnach gan Lywodraeth Cymru i'r Emiraethau Arabaidd Unedig er mwyn hoelio sylw ar y diwydiant technoleg. Canolbwyntiwyd yn ystod y diwrnod cyntaf ar gysylltiadau masnach a buddsoddi rhwng Cymru a'r Emiraethau Arabaidd Unedig, ac ymhlith y digwyddiadau yr oedd cyfarfod a Chennad Llywodraeth Cymru i'r Emiraethau Arabaidd Unedig, cyfarfod bwrdd crwn gyda chwmnïau o Gymru sydd â chanolfan yn Dubai, cyfarfod gyda Gweinidog Gwladol yr Emiraethau Arabaidd Unedig dros Fasnach Dramor, a thrafodaeth gyda Llysgennad y DU i'r Emiraethau Arabaidd Unedig ar gysylltiadau dwyochrog rhwng yr Emiraethau Arabaidd Unedig a’r DU. Cafwyd cyfle hefyd i fynd o amgylch Pafiliwn y DU yn Expo'r Byd cyn cynnal cinio i arddangos allforion bwyd a diod o Gymru. Ar yr ail ddiwrnod, bu'r Gweinidog yn cyfarfod â Chomisiynydd Masnach y DU ar gyfer y Dwyrain Canol a phrif negodwr y DU ar gyfer y negodiadau arfaethedig ar Gytundeb Masnach Rydd gyda Chyngor Cydweithredu'r Gwlff. Ar ôl y cyfarfod, buont yn ymweld gyda’i gilydd â Phafiliwn Wcráin i fynegi’u cefnogaeth ac i adael negeseuon unigol o gefnogaeth oddi wrth y ddwy wlad ar y 'wal gefnogaeth' yn y pafiliwn. Roedd noson 1 Mawrth yn gyfle i'r Gweinidog draddodi araith yn dathlu’r ffaith bod Cymru yn genedl sy'n gyfrifol ar lefel fyd\-eang, ac i gynnal derbyniad Dydd Gŵyl Dewi ar gyfer rhanddeiliaid allweddol, gan gynnwys cynhyrchwyr bwyd o Gymru. Ar ddiwrnod olaf y rhaglen, manteisiodd y Gweinidog ar y cyfle i ymuno â chwmnïau technegol ariannol o Gymru wrth iddynt ymweld â FinTech Hive Dubai yn rhan o’u taith fasnach. Cafodd gyfarfod wedyn yn Abu Dhabi gyda'r gronfa cyfoeth sofran sy’n arwain y Bartneriaeth Buddsoddi Sofran rhwng yr Emiraethau Arabaidd Unedig a’r DU i drafod meysydd sydd o ddiddordeb i'r ddwy ochr. Roedd yr ymweliad ag Abu Dhabi yn gyfle hefyd i gyfarfod â datblygwr mwyaf blaenllaw'r Emiraethau Arabaidd Unedig ym maes ynni adnewyddadwy a datblygu trefol cynaliadwy. Mae'r Gweinidog yn edrych ymlaen at gynnal ymweliadau cyfatebol â Chymru eleni ar gyfer y bobl y bu’n cyfarfod â nhw yn Abu Dhabi er mwyn cael dangos cwmnïau o Gymru iddyn nhw. Daeth ei ymweliad i ben â digwyddiad ar gyfer y Cymry ar wasgar (Rhwydwaith Menywod o Gymru mewn Busnes yn yr Emiraethau Arabaidd Unedig), partneriaid a rhanddeiliaid i nodi Diwrnod Rhyngwladol y Menywod.         Roedd y ddau ymweliad tramor hyn yn rhan o raglen fyd\-eang lawer ehangach o ddigwyddiadau gan Llywodraeth Cymru i ddathlu Dydd Gŵyl Dewi.
The Minister for Economy and I recently undertook overseas visits to the United Arab Emirates, for the World Expo in Dubai, and Brussels respectively. We had a series of engagements to promote Wales and celebrate St David’s Day. On 1 March, I met with overseas and international partners. In the morning, I was pleased to take part in the virtual signing event for our Memorandum of Understanding (MOU) with the Oita Prefecture in Japan. The MOU is the culmination of three years of activity following the Rugby World Cup in Japan in 2019 to formalise links between Wales and Oita in sport, art and culture, academia, tourism and the food and drink sector. That afternoon, I travelled to London for a dinner to mark St David’s Day hosted by the Canadian High Commissioner in Canada House. The event was part of a year of activity being undertaken by our two countries through our own Wales in Canada 2022 programme and the High Commission’s Canada Goes Cymru initiative. Wales in Canada 2022 was formally launched in Canada at a reciprocal event at the UK High Commissioner’s Residence in Ottawa on St David’s Day, led by our Welsh Government Office in Montréal. On 2 March, I was in Brussels for a series of engagements with senior MEPs to affirm Wales’ commitment to Europe, to discuss Wales’ ongoing relationship with the EU, and to share concerns about the unfolding situation in Ukraine. I met the UK Ambassador to the EU to share ideas about how Wales can work with the UK Government in Brussels and I hosted an event for stakeholders to present Wales’ ongoing agenda for European engagement and discuss the situation in Ukraine. There is a positive view of Wales’ desire to remain connected to our European neighbours, and a sense of shared values and perspectives. There is also significant interest amongst European partners about Wales’ new international learning exchange programme, Taith, and recognition that this is a concrete initiative demonstrating Wales’ commitment to international partnerships. The Minister for Economy had a three day programme in the United Arab Emirates from 28 February to 2 March \- alongside a Welsh Government trade mission to the UAE which focussed on the tech industry. The first day focussed on trade and investment links between Wales and the UAE and included a meeting with the Welsh Government Envoy to the UAE, a roundtable with Welsh companies who have a base in Dubai, a meeting with the UAE Minister of State for Foreign Trade and a discussion with the UK Ambassador to the UAE on UK UAE bilateral relations. There was also the opportunity to tour the UK Pavilion at World Expo before hosting a dinner to showcase food and drink exports from Wales. Day 2 saw the Minister meeting the UK’s Trade Commissioner for the Middle East and the UK’s lead negotiator for the forthcoming Free Trade Agreement negotiations with the Gulf Cooperation Council.  They then paid a joint visit to the Ukrainian Pavilion to express their solidarity and leave individual messages of support from both nations on the pavilion’s ‘solidarity wall’. The evening of 1 March was an opportunity for the Minister to deliver a speech celebrating Wales as a globally responsible nation and to host a St David’s Day reception for key stakeholders, including Welsh food producers. On the final day of the programme, the Minister took the opportunity to join Welsh fintech companies on a visit to Dubai’s Fintech Hive as part of their trade mission. This was followed by a meeting in Abu Dhabi with the sovereign wealth fund at the forefront of the UAE\-UK Sovereign Investment Partnership to discuss areas of mutual interest. The visit to Abu Dhabi also included a meeting with the UAE’s leading developer of renewable energy and sustainable urban development.  The Minister is looking forward to hosting reciprocal visits to Wales for those he met in Abu Dhabi during the course of this year to showcase Welsh companies. His visit was rounded off with an event for Welsh diaspora (the Welsh Women in Business in the UAE Network), partners, and stakeholders to mark International Women’s Day.          Both of these overseas visits were part of a much wider Welsh Government global programme of events to celebrate St David’s Day.
Translate the text from English to Welsh.
The reappointments have been made by the Minister for Health and Social Services and they will represent North Wales and South Glamorgan Community Health Councils. Each CHC covers a distinct geographical area in Wales, which aligns with the local health board responsible for designing and delivering NHS services in that area. The councils are responsible for regularly visiting and scrutinising local health services and, working with their respective health boards, engaging with their communities to ensure they are being suitably represented. Members are responsible for representing the interests of patients and the public in the planning and agreement of NHS service changes, as well as enabling them to raise concerns about the services they receive through an Independent Complaints Advocacy service. The members will not be paid for their work, but they will be entitled to travel and subsistence allowances whilst carrying out business related to their roles. From April 2023, the new Citizen Voice Body (CVB) will replace the CHCs and will continue to represent the voice of patients for their healthcare and in addition, social care services. These reappointments have been made for two years to provide some stability for the CHCs and allow them to retain experienced members during the establishment of the CVB. The new CVB will operate a volunteer scheme and there will be opportunities for CHC members to become volunteers, should they wish to do so. The following Community Health Council members have been re\-appointed: ### South Glamorgan CHC * Robert Henley for the period of 2 years from 31 July 2022 to 30 July 2024\. * Shirley Willis for the period of 2 years from 30 September 2022 to 29 September 2024\. * Stephen Nicholls for a period of 2 years from 30 September 2022 to 29 September 2024\. ### North Wales CHC * Myfanwy Baines for the period of 2 years from 31 July 2022 to 30 July 2024\. * Dianne Gill for the period of 2 years from 31 August 2022 to 30 August 2024\.
Mae’r penodiadau wedi’u gwneud gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, a bydd yr aelodau’n cynrychioli Cynghorau Iechyd Cymuned Gogledd Cymru a De Morgannwg. Mae pob Cyngor Iechyd Cymuned yn cwmpasu ardal ddaearyddol benodol yng Nghymru, sy’n cyd\-fynd â’r bwrdd iechyd lleol sy’n gyfrifol am gynllunio a darparu gwasanaethau’r GIG yn yr ardal honno. Mae’r cynghorau’n gyfrifol am fynd ati’n rheolaidd i ymweld â gwasanaethau iechyd lleol a chraffu arnynt. Gan weithio gyda’u byrddau iechyd perthnasol, maent yn ymgysylltu â’u cymunedau i sicrhau eu bod yn cael eu cynrychioli’n addas. Mae’r aelodau’n gyfrifol am gynrychioli buddiannau cleifion a’r cyhoedd wrth gynllunio newidiadau i wasanaethau’r GIG a chytuno arnynt. Maent hefyd yn eu galluogi i fynegi pryderon am y gwasanaethau y maent yn eu cael, drwy wasanaeth Eiriolaeth Annibynnol ar gyfer Cwynion. Ni fydd yr aelodau’n cael eu talu am eu gwaith, ond bydd ganddynt hawl i lwfansau teithio a chynhaliaeth wrth gyflawni busnes sy’n gysylltiedig â’u rôl. O fis Ebrill 2023, bydd Corff newydd Llais y Dinesydd yn disodli’r Cynghorau Iechyd Cymuned. Bydd yn parhau i gynrychioli llais cleifion o ran eu gofal iechyd, ac yn gwneud hynny yng nghyswllt gwasanaethau gofal cymdeithasol yn ogystal. Mae’r penodiadau hyn am gyfnod o ddwy flynedd er mwyn rhoi sefydlogrwydd i’r Cynghorau Iechyd Cymuned a’u galluogi i gadw aelodau profiadol yn ystod y broses o sefydlu Corff Llais y Dinesydd. Bydd Corff Llais y Dinesydd yn gweithredu cynllun gwirfoddoli a bydd cyfleoedd i aelodau Cynghorau Iechyd Cymuned ddod yn wirfoddolwyr os ydynt yn dymuno. Mae’r aelodau a ganlyn o Gynghorau Iechyd Cymuned wedi’u hailbenodi: ### Cyngor Iechyd Cymuned De Morgannwg * Robert Henley am y cyfnod o ddwy flynedd o 31 Gorffennaf 2022 hyd 30 Gorffennaf 2024\. * Shirley Willis am y cyfnod o ddwy flynedd o 30 Medi 2022 hyd 29 Medi 2024\. * Stephen Nicholls am gyfnod o ddwy flynedd o 30 Medi 2022 hyd 29 Medi 2024\. ### Cyngor Iechyd Cymuned Gogledd Cymru * Myfanwy Baines am y cyfnod o ddwy flynedd o 31 Gorffennaf 2022 hyd 30 Gorffennaf 2024\. * Dianne Gill am y cyfnod o ddwy flynedd o 31 Awst 2022 hyd 30 Awst 2024\.
Translate the text from Welsh to English.
Agorwyd y swyddfa newydd yng Nghanada fel rhan o ymdrechion Llywodraeth Cymru i ehangu ei gwaith tramor. Y nod yw hybu masnach a mewnfuddsoddi i farchnadoedd newydd a marchnadoedd sydd eisoes yn bodoli, a hyrwyddo Cymru i'r byd.  Mae Cymru'n allforio mwy a mwy i Ganada, gyda chynnydd o bron i 70% yn yr allforion yn ystod y flwyddyn hyd at fis Mehefin 2017 o gymharu â'r 12 mis blaenorol. Amcangyfrifwyd eu bod werth tua £392 miliwn. Mae Canada hefyd yn fewnfuddsoddwr gwerthfawr, gyda dros 25 o gwmnïau o’r wlad yn dewis sefydlu yng Nghymru dros y blynyddoedd diwethaf gan gyflogi dros 4,000 o bobl. Yn eu plith mae CGI, cwmni â'i bencadlys ym Montréal. I gwmnïau o Ganada o'r sector TGCh, Gwasanaethau Ariannol a Phroffesiynol, Awyrofod a Gweithgynhyrchu, mae Cymru’n lle ardderchog i fuddsoddi.  Dywedodd y Prif Weinidog, Carwyn Jones:  > "Mae agor ein swyddfa newydd ym Montréal yn brawf o’r camau cadarnhaol a rhagweithiol rydyn ni'n eu cymryd i gynyddu ein presenoldeb mewn marchnadoedd byd\-eang pwysig fel Canada, a chynyddu masnach a mewnfuddsoddiad. Mae hyn yn bwysicach nag erioed wrth i ni baratoi ar gyfer y posibilrwydd \- nad ydyn ni am ei weld \- o orfod masnachu y tu allan i'r Farchnad Sengl ac Undeb Tollau'r Undeb Ewropeaidd.  > > "Rydyn ni hefyd yn awyddus i ddenu mwy o fyfyrwyr o Ganada i ddilyn o leiaf ran o'u hastudiaethau yng Nghymru. Bydd ein swyddfa newydd ym Montréal yn ein helpu i feithrin a thyfu ein cysylltiadau, sydd eisoes yn gryf, â sefydliadau addysg uwch ac addysg bellach, ac yn ein helpu i ddenu mwy o fyfyrwyr o Ganada i astudio yng Nghymru." Ar hyn o bryd mae bron i 300 o fyfyrwyr o Ganada yn astudio ym mhrifysgolion Cymru. Bydd agor swyddfa newydd ym Montréal yn helpu i hybu'r cysylltiadau hyn a chynyddu nifer y myfyrwyr o Ganada sy'n astudio mewn Sefydliadau Addysg Uwch a Phellach yng Nghymru. Mae gan Gymru gysylltiadau cryf eisoes â Phrifysgolion Canada. Yn eu plith mae trefniant cyfnewid Prifysgol Aberystwyth â Phrifysgol McGill, Montréal a phrosiect Horizon 2020 rhwng Ysgol Gwyddorau'r Ddaear Prifysgol Caerdydd ac Université Laval ym Montréal.
The new office in Canada is part of the Welsh Government’s expansion of its overseas operations, which is aimed at boosting trade and inward investment to new and existing markets and promoting Wales to the world.  Canada is a growing export market for Wales and in the year to June 2017 Welsh exports to Canada increased by almost 70% on the previous 12 months and were valued at around £392m. Canada is also a valued inward investor, with over 25 Canadian companies having chosen to set up in Wales in recent years employing over 4,000 people, this includes Montreal\-headquartered CGI. Canadian companies from the ICT, Financial \& Professional Services, Aerospace and Manufacturing are seeing Wales as a great place to invest.  The First Minister said: > “The opening of our new office in Montreal highlights the positive and proactive steps we are taking to increase our presence in  key global markets such as Canada, and grow trade and inward investment. This has never been more important as we prepare for the unwanted possibility of trade outside of the EU’s Customs Union and the Single Market.  > > > “We are also keen to attract more Canadian students to undertake at least part of their studies in Wales. Our new office in Montreal will help us to foster and grow our already strong links with Canadian higher and further education institutions and enable us to attract more Canadian students to study in Wales.” Currently almost 300 Canadian students are studying at Welsh universities. The opening of the new office in Montreal will help to boost these links and increase the number of Canadian students studying at Welsh further and higher education institutions. Wales already has strong links with Canadian universities. These include Aberystwyth University’s exchange agreement with McGill University, Montréal and Cardiff University’s School of Earth Science’s Horizon 2020 project with Université Laval in Montréal.  
Translate the text from Welsh to English.
Mae'r Gronfa Drawsnewid newydd yn adeiladu ar lwyddiant y Rhaglen Llyfrgelloedd Dysgu Cymunedol ar gyfer llyfrgelloedd, gan ei hymestyn i amgueddfeydd ac archifau am y tro cyntaf. Bydd y cyllid cyfalaf hwn yn gweld nifer o lyfrgelloedd ac amgueddfeydd yn trawsnewid eu gwasanaethau i wella profiad yr ymwelydd yn sylweddol, cynnig gwasanaethau newydd a'u gwneud yn fwy cynaliadwy a chadarn. Dywedodd Ken Skates,  Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a'r Seilwaith: > “Mae'n bleser mawr gennyf gyhoeddi bron i  £2\.7 miliwn ar gyfer ein hamgueddfeydd, ein harchifau a'n llyfrgelloedd. Mae'r gwasanaethau diwylliannol hyn yn datblygu ffyrdd o sicrhau bod mwy o bobl yn mwynhau diwylliant, gan wella yr hyn sydd ar gael iddynt yn greadigol ac o ran eu haddysgu, a galluogi pobl i gyrraedd eu potensial drwy gyfleoedd newydd.  > > > > > "Mae trawsnewid y profiad diwylliannol ac addysgol hwn i gynnig mwy o gyfleoedd i fwynhau diwylliant yn ganolog i'r cyllid hwn. Rwyf am i gynifer â phosib o bobl weld y casgliadau diwylliannol  amrywiol a'r cyfleoedd i ddysgu sydd ar gael mewn amgueddfeydd, llyfrgelloedd ac archifau ledled Cymru.  > > > > > "Mae Llywodraeth Cymru yn ymroddedig i gefnogi'r gwasanaethau a'r cyfleusterau pwysig hyn a byddem yn annog pawb i ymweld â hwy a darganfod, dysgu a mwynhau cyfoeth ein diwylliant." Bydd y Gronfa yn moderneiddio pum llyfrgell yn Ninbych, Caergybi, Pontypridd, Trefyclo a Townhill, gan sefydlu canolfannau cymunedol newydd ble y gall gwsmeriaid fanteisio ar amrywiol wasanaethau megis tai neu wasanaethau cymunedol, ochr yn ochr ag ystod amrywiol o gyfleusterau llyfrgelloedd.  Mae cyllid hefyd ar gael ar gyfer llyfrgell Rhydaman i greu Stordy Creadigol mewn partneriaeth â darparwyr gwasanaethau eraill, gan gynnig lleoliad uwch\-dechnolegol i bobl ddysgu amrywiol sgiliau creadigol a diwylliannol.  Bydd chwe amgueddfa yn derbyn cyllid trawsnewid i sicrhau bod mwy o'r cyhoedd yn gallu defnyddio eu cyfleusterau a'u casgliadau, yn amrywio o arwyddion cyffwrdd ar gyfer Amgueddfa Dinbych\-y\-Pysgod, i greu cyfleusterau newydd addysgol ar gyfer Oriel Ynys Môn a gosod goleuadau newydd fel rhan o ail\-ddatblygiad Amgueddfa Ceredigion i wella profiad  yr ymwelydd.   Bydd cyllid Llywodraeth Cymru hefyd o gymorth i'r cyfleusterau digidol sydd gan amgueddfeydd, archifau a llyfrgelloedd, gan gynnwys  Gwasanaeth y Llyfrgell Ddigidol Genedlaethol, sy'n caniatâu i gwsmeriaid ddefnyddio e\-lyfrau, cylchgronnau cyfrifiadurol, e\-lyfrau clyweledol, e\-gomics, a chyfeirlyfrau, ble bynnag a phryd bynnag y maent eisiau hynny.  Bydd gwasanaethau archifau ledled Cymru yn elwa o gyllid i fynd i'r afael â'r her o gadw ein treftadaeth ddigidol, a gwella mynediad ar\-lein i wybodaeth am adnoddau archifol.
The new Transformation Fund builds on the success of the Community Learning Libraries Programme for libraries, extending it to museums and archives for the first time. This capital funding will see a number of libraries and museums transform their services to significantly improve the visitor experience, offer new services and develop their sustainability and resilience. The Cabinet Secretary for Economy and Infrastructure, Ken Skates, said: > “I am pleased to announce this funding of over £2\.7 million for our museums, archives and libraries. These important cultural services are developing ways to engage more people to participate in culture, improving their creative and learning offers, and enabling people to reach their potential through new opportunities.  > > “Transforming the cultural and learning experience to open up opportunities to participate in culture is central to this funding. I want as many people as possible to experience the varied and stimulating cultural collections and learning experiences which are available in museums, libraries and archives across Wales.  > > “The Welsh Government is dedicated to supporting these important services and facilities and I'd encourage and recommend everyone to pay them a visit and discover, learn and to enjoy the richness of our culture.” The Fund will modernise five libraries in Denbigh, Holyhead, Knighton, Pontypridd and Townhill, establishing new community hubs where customers can access a range of services such as housing or community facilities, alongside an extensive range of library amenities.  Funding is also provided for Ammanford library to for the creation of a Creative Store (Stordy Creadigol) in partnership with other service providers, offering a high\-tech ‘maker space’ where people can learn a range of creative and cultural skills.  Six museums will receive transformation funding to increase public access to their facilities and collections, ranging from tactile signage for Tenby Museum, to creating new educational facilities at Oriel Ynys Mon and installing new lighting as part of the redevelopment of Ceredigion Museum to improve the visitor experience.  Welsh Government funding will also support the digital offer from museums, archives and libraries, including the National Digital Library Service, which allows customers to access free e\-books, e\-zines, e\-audio books, e\-comics, and reference sources, wherever and whenever they want.  Archive services across Wales will benefit from funding to address the challenges of preserving our digital heritage, and to improve online access to information about archival resources.
Translate the text from English to Welsh.
Members will be aware of the measures which have been put in place to protect people living and working in care homes from the risk of COVID\-19 infection. This has included a restriction on visits from family and friends in all but exceptional circumstances. We recognise in particular the impact that these restrictions are having on the well\-being of people living in care homes. It has been exceptionally difficult for all concerned. However, the easing of restrictions on 1 June gave us all the opportunity to meet people from one other household outdoors and within a 5 mile travelling distance. The Welsh Government Deputy Director General, Health and Social Services Group, wrote to all care home providers on 5 June to support them in their planning to accommodate outdoor visits safely, consistent with the current stage of lockdown: https://gov.wales/visits\-care\-homes\-and\-coronavirus\-guidance\-service\-providers     Consistent with the Chief Medical Officer’s advice face coverings are not required to be worn by visitors, when visits are outdoors and social distancing is maintained. A further letter has been issued to clarify this to the sector. Officials are working with Care Inspectorate Wales, Public Health Wales and stakeholders including the Older People’s Commissioner and Care Forum Wales to develop more detailed guidance. This will be published in the coming weeks, and will be kept under review as lockdown restrictions change.   
Bydd yr Aelodau’n gwybod am y mesurau sydd wedi bod ar waith i ddiogelu pobl sy’n byw ac yn gweithio mewn cartrefi gofal rhag y perygl o gael eu heintio gan COVID \-19\. Roedd y mesurau hyn yn cynnwys cyfyngu ar ymweliadau gan deulu a ffrindiau, heblaw o dan amgylchiadau eithriadol. Rydym yn cydnabod yr effaith y mae cyfyngiadau o’r fath yn ei chael ar lesiant y bobl sy’n byw mewn cartrefi gofal, ac mae wedi bod yn hynod anodd i bawb sydd wedi ymwneud â hyn. Fodd bynnag, mae llacio’r cyfyngiadau ar 1 Mehefin wedi rhoi’r cyfle i bawb gwrdd â phobl eraill yn yr awyr agored, cyn belled â bod y bobl hynny’n dod o’r un aelwyd, a bod yr aelwyd honno o fewn pellter teithio o 5 milltir. Ysgrifennodd Dirprwy Gyfarwyddwr Cyffredinol y Grŵp Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol yn Llywodraeth Cymru at bob darparwr cartref gofal ar 5 Mehefin i roi cymorth gyda’r gwaith o drefnu ymweliadau awyr agored sy’n ddiogel ac yn unol â gofynion y cyfyngiadau cyfredol: https://llyw.cymru/ymweliadau\-i\-gartrefi\-gofal\-ar\-coronafeirws\-canllawiau\-i\-ddarparwyr\-gwasanaeth.  Yn unol â Chyngor y Prif Swyddog Meddygol, nid oes gofyn i ymwelwyr wisgo masgiau meddygol, os yw’r ymweliadau’n digwydd yn yr awyr agored a bod pellter cymdeithasol yn cael ei gynnal. Mae llythyr pellach wedi'i anfon i egluro hyn i'r sector. Mae swyddogion yn gweithio gydag Arolygiaeth Gofal Cymru, Iechyd Cyhoeddus Cymru, a rhanddeiliaid gan gynnwys y Comisiynydd Pobl Hŷn a Fforwm Gofal Cymru i ddatblygu canllawiau manylach. Fe gyhoeddir y canllawiau hynny yn ystod yr wythnosau nesaf, a byddant yn cael eu hadolygu’n rheolaidd wrth i’r cyfyngiadau newid.
Translate the text from English to Welsh.
Built in an old chapel, and part funded by the Welsh Government, the centre includes a theatre and space for activities. It provides opportunities for local people to learn the language and to socialise and take part in cultural activities through the medium of Welsh. The centre is also home to the Urdd and Mudiad Meithrin in the area who provide opportunities for young people to learn, play and socialise in Welsh. Eluned Morgan said: > “I have been very impressed with what I have seen at Canolfan Soar today. Menter Iaith Merthyr, Yr Urdd and Mudiad Meithrin are providing wide ranging opportunities for people of all ages to use, practice and enjoy the language at grass roots level. > > “Increasing the use of the Welsh Language in daily life is vital if we are to reach our ambitious target of a million Welsh speakers by 2050\. Centres like Canolfan Soar play a key role in achieving this, particularly in areas like Merthyr that are predominantly English speaking.”
Mae’r Ganolfan, sy’n cael ei hariannu’n rhannol gan Lywodraeth Cymru, mewn hen gapel ac mae’n cynnwys theatr a man ar gyfer gweithgareddau. Mae’n rhoi cyfle i’r trigolion lleol ddysgu’r iaith, cymdeithasu a chymryd rhan mewn gweithgareddau diwylliannol drwy gyfrwng y Gymraeg. Canolfan Soar yw cartref yr Urdd a Mudiad Meithrin yr ardal. Maent yn rhoi cyfle i bobl ifanc ddysgu, chwarae a chymdeithasu yn Gymraeg. Dywedodd Eluned Morgan: > “Mae’r hyn welais i yng Nghanolfan Soar heddiw wedi creu cryn argraff arna i. Mae Menter Iaith Merthyr, yr Urdd a’r Mudiad Meithrin yn rhoi cyfleoedd di\-rif i bobl o bob oed ddefnyddio, ymarfer a mwynhau’r iaith ar lawr gwlad. > > “Mae cynyddu’r defnydd o’r Gymraeg mewn bywyd bob dydd yn hanfodol os ydym am gyrraedd y targed uchelgeisiol o filiwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050\. Mae Canolfan Soar a chanolfannau tebyg yn chwarae rhan hanfodol yn y gwaith hwn, yn enwedig mewn ardaloedd fel Merthyr, lle mae’r rhan fwyaf yn siarad Saesneg.”
Translate the text from Welsh to English.
Ar 24 Ionawr 2023, gwnaed datganiad llafar yn y Senedd: Diwrnod Cofio’r Holocost 2023 (dolen allanol).
On 24 January 2023, an oral statement was made in the Senedd: Holocaust Memorial Day 2023 (external link).
Translate the text from Welsh to English.
Ar 8 Mawrth 2022, gwnaed datganiad llafar yn y Senedd: Cymru Gryfach, Decach, Wyrddach: Cynllun ar gyfer Cyflogadwyedd a Sgiliau (dolen allanol).
On 8 March 2022, an oral statement was made in the Senedd: Stronger, Fairer, Greener Wales: A Plan for Employability and Skills (external link).
Translate the text from Welsh to English.
Mae cynllun blaenllaw Llywodraeth Cymru, Cynllun Gostyngiadau’r Dreth Gyngor, eisoes yn helpu bron i 300,000 o gartrefi ag incwm isel â’u biliau treth gyngor bob blwyddyn. Mae’n bosibl fod hawl gennych i dalu llai o dreth gyngor: * os ydych yn credu eich bod yn byw ar incwm isel * os ydych yn byw ar eich pen eich hun neu gyda phobl/plant nad ydynt yn talu treth gyngor * os ydych yn fyfyriwr * os ydych yn anabl * os oes gennych nam meddyliol difrifol Mae sicrhau bod cartrefi sy'n agored i niwed yn gallu manteisio ar y cymorth y mae ganddynt hawl iddo yn flaenoriaeth i Lywodraeth Cymru. Y llynedd, comisiynodd y Gweinidog Cyllid ymchwil annibynnol i ddeall effaith Credyd Cynhwysol Llywodraeth y DU ar Gynllun Gostyngiadau’r Dreth Gyngor ac ôl\-ddyledion rhent yng Nghymru. Mae'r adroddiad terfynol, sydd wedi’i gyhoeddi heddiw, yn dangos bod llawer o gartrefi yng Nghymru wedi gweld bod symud i system y Credyd Cynhwysol yn gallu cael effaith negyddol ar ddyfarniadau ynghylch gostyngiadau’r dreth gyngor, dyled y dreth gyngor neu ôl\-ddyledion rhent. Mae'r adroddiad hefyd yn manylu ymhellach am rai o'r opsiynau ar gyfer gwneud newidiadau i Gynllun Gostyngiadau'r Dreth Gyngor ac yn tynnu sylw at yr anawsterau y mae rhai cartrefi yn eu hwynebu wrth geisio deall y system Credyd Cynhwysol a’i pherthynas â'r Cynllun Gostyngiadau. Dywedodd y Gweinidog Cyllid, Rebecca Evans: > "Rydyn ni’n cydnabod bod hwn yn gyfnod tu hwnt o anodd i bawb a bod llawer o gartrefi ledled Cymru yn ei chael yn anodd ymdopi'n ariannol oherwydd effeithiau COVID\-19\. Mae sicrhau bod pawb yn cael y cymorth y mae ganddynt yr hawl iddo gyda’u treth gyngor yn rhan bwysig o'n hymrwymiad i wneud y dreth yn decach. > > > "Er nad yw’r adroddiad sy’n cae ei gyhoeddi heddiw yn ystyried yr effeithiau sy’n deillio o’r pandemig, bydd y canfyddiadau’n ein helpu i ystyried y camau nesaf y mae angen eu cymryd i wrthdroi’r effaith negyddol y gallai system Credyd Cynhwysol Llywodraeth y Deyrnas Unedig ei chael ar rai o'r bobl fwyaf agored i niwed yng Nghymru. > > > “Rydyn ni’n parhau i edrych hefyd ar y dewisiadau posibl ar gyfer diwygio trethi lleol a’r system cyllid llywodraeth leol yn gyffredinol yng Nghymru.”
With more people than ever facing financial hardship due to the coronavirus crisis, Finance Minister Rebecca Evans is urging everyone to check if they are eligible for help with paying their council tax bills.  The Welsh Government’s flagship Council Tax Reduction Scheme (CTRS) already supports almost 300,000 low\-income households in Wales every year with their council tax bills. You may be entitled to pay less council tax if: * you believe you live on a low income * you live alone, or with people/children who do not pay council tax * you are a student * you are disabled * you are severely mentally impaired Ensuring that vulnerable households are benefiting from the help they are entitled to is a priority for the Welsh Government. Last year, the Finance Minister commissioned independent research to understand the impact of the UK government’s Universal Credit on the CTRS and rent arrears in Wales. The final report out today shows that for many households in Wales, the move to Universal Credit can have a negative impact on council tax reduction awards, council tax debt or rent arrears. The report also provides more detail about some of the options for making changes to the Council Tax Reduction Scheme and highlights the difficulties some households face in understanding the Universal Credit system as well as its relationship with the CTRS. Finance Minister Rebecca Evans said: > “We recognise this is an incredibly challenging time for everyone, with many households across Wales struggling to cope financially due to the effects of COVID\-19\. Ensuring every household receives the council tax support they are entitled to is an important part of our commitment to making council tax fairer. > > > “Whilst today’s report doesn’t take into account the emerging effects of the pandemic, the findings will help us to consider the next steps that are needed to improve the negative impact the UK government’s Universal Credit system can have on some of the most vulnerable people in Wales. > > > “At the same time we are continuing to examine the potential options for reforming local taxation and the wider local government finance system in Wales.”
Translate the text from Welsh to English.
Ymhellach i’m datganiad ar 18 Mawrth, gallaf gadarnhau bod y Prif Swyddog Meddygol wedi cyhoeddi’r canllawiau canlynol ar gyfer GIG Cymru. Cafodd y coronafeirws newydd ei deipio a’i adnabod yn enetig ar 7 Ionawr 2020\. Dair wythnos yn ddiweddarach, roedd y ganolfan feiroleg arbenigol o fewn Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi dechrau profi am y feirws hwn. Mae’r capasiti profi wedi parhau i gael ei gynyddu a gall Iechyd Cyhoeddus Cymru nawr wneud dros 800 o brofion y dydd. O 1 Ebrill, bydd modd gwneud 5,000 o brofion pellach y dydd (cyfanswm – 6,000 y dydd). O 7 Ebrill, bydd modd gwneud 2,000 o brofion pellach y dydd (cyfanswm – 8,000 y dydd). Erbyn diwedd mis Ebrill, mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn anelu at allu gwneud hyd at 9,000 o brofion y dydd yng Nghymru. Mae hefyd lawer iawn o waith yn mynd rhagddo ar lefel y DU i roi prawf newydd ar waith. Nid oes amcangyfrif ar hyn o bryd o ran pryd y bydd y prawf hwn ar gael na faint o brofion newydd y dydd y bydd modd eu gwneud yng Nghymru, ond byddaf yn darparu’r wybodaeth hon pan fydd gennym y manylion. Hoffwn atgoffa pawb bod hunanynysu a chadw pellter cymdeithasol yn hollol hanfodol ar hyn o bryd os ydym am oedi lledaeniad y feirws hwn. Mae angen inni i gyd ddilyn y cyngor hwn nawr i ddiogelu ein gilydd a’n teuluoedd a helpu i sicrhau nad yw ein Gwasanaeth Iechyd yn cael ei lethu gan achosion. Fel yr arfer, byddaf yn parhau i roi’r wybodaeth ddiweddaraf ichi.
Further to my statement on 18 March, I can confirm the Chief Medical Officer has issued the following guidance to NHS Wales. The novel Coronavirus was genetically typed and identified on 7 January 2020\. 3 weeks later the specialist virology centre within Public Health Wales had commenced testing for this virus. Testing capacity has continued to be ramped up and Public Health Wales now has capacity for over 800 tests per day.  From 1 April, this will increase by a further 5,000 tests per day (total – 6,000 daily). From 7 April, this will increase by a further 2,000 tests per day (total – 8,000 daily). By end of April, Public Health Wales are aiming to have capacity to undertake up to 9,000 tests per day in Wales. There is also a significant amount of work progressing at a UK level to roll out a new test. There are no estimates currently available to indicate when this will be available or the numbers of new tests that can be performed daily in Wales, but I will provide this information when we have a clear indication. I would like to remind everyone that self\-isolation and social distancing are absolutely fundamental at this stage if we are to delay the spread of this virus. We all need to follow this advice now to protect each other and our families and to help ensure our NHS is not overwhelmed with cases. As ever, I will keep you regularly updated.
Translate the text from English to Welsh.
I have recently returned from the EU Fisheries Council on European fishing opportunities for 2017\. I am grateful to fisheries and recreational angling representatives with whom I recently met to help identify the key stocks of interest to Wales.  As the industry has already undertaken voluntary sustainability measures and produced clear socio\-economic evidence, I was able to make a strong case when I met with the Presidency and Commission alongside Ministerial colleagues, George Eustice MP, the Defra Minister of State, Fergus Ewing MSP, Cabinet Secretary for Rural Economy and Connectivity, Scottish Government, and Michelle McIlveen MLA, Minister for Agriculture, Environment and Rural Affairs, Northern Ireland Government. In line with our commitments on sustainable natural resource management, my priority was to safeguard fish stocks, whilst also securing a positive outcome for those coastal communities whose economies depend so much on the sea.  There is a need to fish at sustainable levels based on the best available scientific advice.  Finding the right balance in the negotiations was a challenge. I am pleased to inform Members earlier this morning, we were successful in securing a deal on Wales’ priorities.  These were: 1\. **Commercial Sea Bass Fishery** \- The retention of the use of selective netting within the seabass fishery.  This was a significant challenge as the stock remains in a recovering state.  However, working within the overall sustainable envelope, we secured a modest increase to allow catches of 250 kg per month for netters.  Initial proposals would have seen no provision at all for netting in 2017\. 2\. **Recreational Sea Bass fishery** – I made a case to increase the amount available to recreational angling,  however, the Commission and Presidency could only justify a roll\-over of arrangements from 2016 – namely catch and release for the first 6 months of the year followed by a one fish per day bag limit for the remainder of the year. 3\. **Commercially Important Species** \- in line with evidence, I negotiated a roll over in the Total Allowable Catch (TAC) on commercially important skates and rays and sole in the Bristol Channel.  The proposal was for a cut in both of these species, however, a 5% increase in Skate and Ray and an 8% increase in sole were agreed. I believe a strong and fair balance was struck between protecting the economic interests of small\-scale fishers and recreational anglers with the need to move stocks toward the position where they can be fished sustainably into the future.              
Rwyf wedi dychwelyd yn ddiweddar o Gyngor Pysgodfeydd yr UE ar gyfleoedd pysgota Ewropeaidd 2017\. Rwy’n ddiolchgar i’r pysgodfeydd a chynrychiolrwyr pysgota hamdden, y cyfarfyddais â hwy yn ddiweddar, i helpu i nodi’r prif stociau sydd o fudd i Gymru.  Gan bod y diwydiant eisoes wedi cymeryd camau cynaliadwyedd gwirfoddol ac wedi cynnig tystiolaeth glir economaidd\-gymdeithasol, roedd yn bosibl imi baratoi achos cryf pan gyfarfyddais â’r Llywyddiaeth a’r Comisiwn gyda’r cydweithwyr Gweinidogol, George Eustice AS, Gweinidog Gwladol Defra, Fergus Ewing MSP, Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi Wledig a Chysylltedd, Llywodraeth yr Alban, a  Michelle McIlveen MLA, y Gweinidog dros Amaethyddiaeth, yr Amgylchedd a Materion Gwledig, Llywodraeth Gogledd Iwerddon.   Yn unol â’n hymrwymiadau i reoli adnoddau naturiol yn gynaliadwy, fy mlaenoriaeth oedd diogelu stociau pysgod, tra hefyd yn sicrhau canlyniadau positif ar gyfer y cymunedau arfordirol hynny y mae eu heconomïau’n dibynnu cymaint ar y môr.  Mae angen pysgota ar lefelau cynaliadwy, yn seiliedig ar y cyngor gwyddonol gorau sydd ar gael.  Roedd dod o hyd i’r cydbwysedd iawn yn y trafodaethau yn heriol.   Rwy’n falch o hysbysu’r Aelodau ein bod, yn gynharach yn y bore, wedi llwyddo i sicrhau cytundeb ar flaenoriaethau Cymru.  Sef:   1\. Pysgodfa Fasnachol Draenogod y Môr– Parhau i ddefnyddio rhwydau dethol o fewn pysgodfa draenogod y môr.  Roedd hyn yn her sylweddol gan bod y stoc yn parhau i adfer.  Fodd bynnag, gan weithio o fewn yr amlen gynaliadwy gyffredinol, llwyddwyd i gael cynnydd bychan i ganiatâu dalfeydd o 250kg y mis i rwydwyr. Y cynigion cychwynnol oedd dim darpariaeth o gwbl ar gyfer rhwydo yn 2017\. 2\. Pysgodfa Hamdden Draenogod y Môr  – Paratowyd achos gennyf i gynyddu y pysgod sydd ar gael ar gyfer genweirwyr hamdden. Fodd bynnag, gallai’r Comisiwn a’r  Llywyddiaeth ond cyfiawnhau parhâd o drefniadau 2016 – sef dal a rhyddhau ar gyfer 6 mis cyntaf y flwyddyn, ac yna gyfyngu i un pysgodyn y dydd ar gyfer gweddill y flwyddyn.     3\. Rhywogaethau Pwysig yn Fasnachol – Yn unol â’r dystiolaeth, trafodais barhâu â Chyfanswm y Ddalfa a Ganiateir (TAC) ar forgathod a lledenod pwysig yn fasnachol ym Môr Hafren.  Y cynnig oedd gostyngiad ar gyfer y ddwy rywogaeth hon, fodd bynnag, cytunwyd ar gynnydd o 5% ar gyfer morgathod a chynnydd o 8% ar gyfer lledenod.   Rwy’n credu inni gytuno ar gydbwysedd cadarn a theg rhwng diogelu buddiannau economaidd pysgotwyr bychain a genweirwyr hamdden â’r angen i symud stociau tuag at sefyllfa ble y gallant gael eu pysgota yn gynaliadwy yn y dyfodol.  
Translate the text from English to Welsh.
Statistics Wales Demography newsletter: December 2023
Cylchlythyr demograffeg Ystadegau Cymru: Rhagfyr 2023
Translate the text from English to Welsh.
In 2011, the Ministerial Task and Finish Group on Welfare Reform, which I now chair, commissioned a three\-stage programme of research to assess the impact of the UK Government’s welfare reforms in Wales. Today, the first part of the Stage 3 research has been published. The report aims to provide an evidence base for the potential impacts of the welfare reforms on those with protected characteristics in Wales. However, the evidence base is limited for some of the aggregate impacts and for the impact on certain protected characteristics. Therefore, where possible, this report has looked at the impacts of each of the main reforms in isolation and focuses on four protected characteristics (gender, disabled people, age, and race and ethnicity). It analyses the numbers affected, income losses, impacts on poverty, work incentives (i.e. the proportion of earnings lost in tax and withdrawn benefits) and employment, and wider considerations such as online access.      The benefit system distinguishes between disabled and non\-disabled people and younger and older people given that these characteristics generally require different support needs. The same is not true for gender, race and ethnicity; therefore, the benefit rules do not differentiate between these characteristics. However, this analysis shows that some groups may be more affected by the welfare reforms because other characteristics, such as income, skill levels, qualifications, work status and family structure, are more prevalent in some groups than in others. With a few exceptions, the benefit and tax credit changes tend to adversely affect more females than males in terms of the impact on incomes. Overall, non\-working lone parent households, most of whom are female, are amongst those who incur the largest income losses. However, lone parents are expected to benefit from a significantly increased incentive to work more hours. By contrast, many women in couples (particularly those with children), are more likely to be second earners than men, and so will see a reduced incentive to work. This is because of the focus of Universal Credit (UC) on helping to get the first earner into work. A greater proportion of women will also be affected by the significantly tougher work\-search requirements under UC. Furthermore, the single UC household payment is more likely to be paid to the head of the benefits unit, which is more likely to be male. This may disadvantage some women. Major changes have already been made to disability and sickness benefits with more to come later this year. The impacts of such reforms are expected to be more pronounced in Wales than in the UK as a whole given the relatively high proportion of people in Wales receiving these benefits. The Department for Work and Pensions has put in place some protection for disabled groups via exemptions and increased Discretionary Housing Payments (DHPs); however, there will be significant impacts on disabled people and also their carers. Although sample sizes on which conclusions are based are small, research by the Institute for Fiscal Studies (IFS) suggests that, on average, households with someone receiving a disability benefit will have an improved incentive to be in work. In addition, those who are already in work and in receipt of a disability benefit will see a substantial improvement in the incentive to increase their earnings. However, incentives to increase their earnings will deteriorate for those in work with a partner receiving a disability benefit. Overall, pensioners are largely unaffected as most reforms apply to working\-age benefits. Given that some of the reforms specifically relate to certain age groups, they will inevitably have a disproportionate impact on these groups. Although older working\-age people are more likely to see an income loss under UC than younger people (who will tend to see an income gain), overall the reforms in aggregate will mean that they see a greater strengthening of the incentive to be in paid work. On average, older working\-age people who are already in work will also see an improvement in the incentive to increase earnings, although this improvement is greater for those aged 25–54\. However, incentives for those who are under 25 and already in work to increase their earnings will deteriorate.   Some of the welfare reforms, such as the household benefit cap, are likely to have a disproportionate impact on Black and minority ethnic claimants because of the characteristics of some of these households (for example, larger family size among certain ethnic minority groups). Although sample sizes are small, IFS research suggests that, on average, the reforms will strengthen the incentive for white people to be in work and weaken the incentive for non\-white people to be in work. This is because non\-white people have a greater likelihood of having dependent children, and therefore tend to fall into groups that see a weakening of the incentive to be in work. For those in work, on average, both white and non\-white groups are expected to see an improvement in the incentive to increase their earnings. However, the improvement for non\-white groups will likely be smaller, again because of other characteristics such as earnings.  Some of the above groups, such as disabled and older people, may also have difficulty making online claims for UC. The changes that will be implemented are numerous and complex and in some instances offset each other in terms of likely impacts on income and employment incentives. However, it is clear that there are instances where the reforms are likely to lead to a disproportionate impact on some groups with protected characteristics. Given these findings, the Welsh Government will aim to target its policies and support to help mitigate such adverse impacts where possible. Welfare is not devolved, and given the scale of the UK Government’s welfare reforms, the Welsh Government is not resourced to compensate for all of the impacts on people in Wales. However, we are committed to do all in our power to mitigate some of the worst impacts of the reforms. On 21 May, the then Minister for Communities and Tackling Poverty made a statement in the Siambr, setting out the Welsh Government’s reaction to the UK Government’s changes in the provision of welfare. He outlined the Welsh Government’s strategy which focuses on tackling poverty, and on action to build resilient communities, alongside local government, the third sector and Communities First clusters. It is no coincidence that some of those with protected characteristics are also more likely to find themselves experiencing poverty. On 3 July I jointly launched Building Resilient Communties: Taking Forward the Tackling Poverty Action Plan. The Plan focuses on three aims, and includes targets and milestones to support the delivery of these aims: * Preventing poverty will contribute to reducing inequality at the earliest possible stage and breaking the link between socio\-economic disadvantage, educational under\-achievement and the impaired life chances that flow from these. Therefore, the Welsh Government aims to improve the overall attainment levels of Flying Start children and students eligible for free school meals. * Helping people into work \- The best route out of poverty is through employment, therefore the Welsh Government will continue to help people to improve their skills and qualifications, and address other barriers to employment. These include the accessibility of transport and buildings, and poverty of aspiration. Therefore, the Welsh Government's aims include reducing the number of workless households, especially those with children, and the number of young people who are not in employment, education or training. * Mitigating the impact of poverty \- The Welsh Government aims to ensure fair and equal access to high\-quality health, housing, financial and digital services regardless of where people live or what their incomes are. This will also help to mitigate in\-work poverty. Recognising employment as a route out of poverty, the Plan also includes an ambitious target to provide an additional 5,000 training and employment places for people in workless households. It will work with the Welsh Government's Strategic Equality Plan to improve outcomes for people in Wales.    
Yn 2011, gwnaeth y Grŵp Gorchwyl a Gorffen Gweinidogol ar Ddiwygio Lles, a gaiff ei gadeirio gen i bellach,  gomisiynu rhaglen ymchwil tri cham i asesu effaith diwygiadau lles Llywodraeth y DU yng Nghymru.  Heddiw, cyhoeddwyd rhan gyntaf ymchwil Cam 3\. Nod yr adroddiad yw darparu sail dystiolaeth ar gyfer effeithiau posibl y diwygiadau lles ar y rheini â nodweddion gwarchodedig yng Nghymru. Fodd bynnag, mae'r sail dystiolaeth yn gyfyngedig ar gyfer rhai o'r effeithiau cronnol a'r effaith ar rai nodweddion gwarchodedig. Felly, lle bo modd, mae'r adroddiad hwn wedi ystyried effeithiau pob un o'r prif ddiwygiadau yn unigol ac mae'n canolbwyntio ar bedair nodwedd warchodedig (rhyw, pobl anabl, oedran a hil ac ethnigrwydd). Mae'n dadansoddi'r niferoedd yr effeithir arnynt, colledion incwm, effeithiau ar dlodi, cymhellion i weithio (h.y. cyfran yr enillion a gollir mewn treth a budd\-daliadau a dynnir yn ôl) a chyflogaeth, ac ystyriaethau ehangach fel mynediad ar\-lein.      Mae'r system budd\-daliadau yn gwahaniaethu rhwng pobl anabl a phobl nad ydynt yn anabl a phobl iau a phobl hŷn o ystyried bod y nodweddion hyn yn gofyn am anghenion cymorth gwahanol yn gyffredinol. Nid yw hyn yn wir am ryw, hil ac ethnigrwydd; felly, nid yw'r rheolau o ran budd\-daliadau yn gwahaniaethu rhwng y nodweddion hyn. Fodd bynnag, mae'r dadansoddiad hwn yn dangos y gall y diwygiadau lles effeithio ar rai grwpiau yn fwy am fod nodweddion eraill fel incwm, lefelau sgiliau, cymwysterau, statws gwaith a strwythur y teulu, yn fwy cyffredin mewn rhai grwpiau nag eraill. Gydag ambell eithriad, mae'r newidiadau i fudd\-daliadau a chredydau treth yn dueddol o gael effaith andwyol ar fwy o fenywod na dynion o ran yr effaith ar incymau. Ar y cyfan, mae cartrefi rhieni unigol nad ydynt yn gweithio, y mae'r rhan fwyaf ohonynt yn fenywod, ymhlith y rhai a fydd yn gweld y colledion mwyaf o ran incwm. Fodd bynnag, disgwylir i rieni unigol gael budd o gymhelliant arwyddocaol i weithio mwy o oriau. I'r gwrthwyneb, mae llawer o fenywod mewn cyplau (yn enwedig y rheini â phlant), yn fwy tebygol o fod yn ail enillwyr na dynion, ac felly bydd ganddynt lai o gymhelliant i weithio. Y rheswm dros hyn yw bod Credyd Cynhwysol (CC) yn canolbwyntio ar gael yr enillydd cyntaf i mewn i waith. Bydd y gofynion llawer anoddach o ran chwilio am waith o dan CC hefyd yn effeithio ar fwy o fenywod. At hynny, mae'r taliad CC unigol i gartrefi yn fwy tebygol o gael ei wneud i bennaeth yr uned budd\-daliadau, sy'n fwy tebygol o fod yn ddyn. Gall hyn roi rhai menywod dan anfantais. Mae newidiadau mawr wedi cael eu gwneud i fudd\-daliadau anabledd a salwch eisoes ac mae mwy i ddod eleni. Disgwylir i effeithiau diwygiadau o'r fath fod yn fwy amlwg yng Nghymru nag yn y DU gyfan o ystyried y gyfran gymharol uchel o bobl yng Nghymru sy'n cael y budd\-daliadau hyn. Mae'r Adran Gwaith a Phensiynau wedi rhoi rhai mesurau ar waith i warchod grwpiau anabl drwy eithriadau a Thaliadau Tai Dewisol (TTD) uwch; fodd bynnag, bydd effeithiau sylweddol ar bobl anabl a hefyd eu gofalwyr. Er bod y samplau y mae casgliadau'n seiliedig arnynt yn fach, mae ymchwil gan y Sefydliad Astudiaethau Cyllid (SAC) yn awgrymu bod gan gartrefi, ar gyfartaledd, rywun sy'n cael budd\-dal anabledd a fydd yn gweld ei gymhelliant i weithio yn gwella. Yn ogystal, bydd y rheini sydd eisoes yn gweithio ac yn cael budd\-dal anabledd yn gweld cryn welliant yn y cymhelliant i gynyddu eu henillion. Fodd bynnag, bydd cymhellion i gynyddu eu henillion yn dirywio i'r rheini mewn gwaith sydd â phartner sy'n cael budd\-dal anabledd. Ar y cyfan, nid effeithir ar bensiynwyr gan fod y rhan fwyaf o ddiwygiadau yn gymwys i fudd\-daliadau oedran gweithio. O ystyried bod rhai o'r diwygiadau yn ymwneud yn benodol â grwpiau oedran penodol, byddant, yn anochel, yn cael effaith anghymesur ar y grwpiau hyn. Er bod pobl hŷn o oedran gweithio yn fwy tebygol o golli incwm o dan CC na phobl iau (a fydd yn dueddol o weld cynnydd mewn incwm), ar y cyfan bydd y diwygiadau, gyda'i gilydd, yn golygu eu bod yn gweld y cymhelliant i fod mewn gwaith â thâl yn cael ei atgyfnerthu. Ar gyfartaledd, bydd pobl hŷn o oedran gweithio sydd eisoes yn gweithio hefyd yn profi mwy o gymhelliant i gynyddu eu henillion, er bod y gwelliant hwn yn fwy i'r rheini rhwng 25 a 54 oed. Fodd bynnag, bydd y cymhellion i'r rheini sydd o dan 25 oed ac sydd eisoes yn gweithio gynyddu eu henillion yn dirywio.   Mae rhai o'r diwygiadau lles, fel y cap ar fudd\-dal tai, yn debygol o gael effaith anghymesur ar rai hawlwyr o grwpiau pobl dduon a lleiafrifoedd ethnig oherwydd nodweddion rhai o'r cartrefi hyn (er enghraifft teuluoedd mwy o faint ymhlith rhai grwpiau lleiafrifoedd ethnig). Er bod y samplau yn fach, mae ymchwil SAC yn awgrymu, ar gyfartaledd, y bydd y diwygiadau yn atgyfnerthu'r cymhelliant i bobl wyn weithio ac yn gwanhau'r cymhelliant i bobl nad ydynt yn wyn weithio. Y rheswm dros hyn yw bod pobl nad ydynt yn wyn yn fwy tebygol o fod â phlant dibynnol, ac felly maent yn dueddol o berthyn i grwpiau sy'n gweld eu cymhelliant i weithio yn gwanhau. I'r rheini sy'n gweithio, ar gyfartaledd, disgwylir i grwpiau gwyn a grwpiau nad ydynt yn wyn weld y cymhelliant i gynyddu eu henillion yn gwella. Fodd bynnag, mae'r gwelliant i grwpiau nad ydynt yn wyn yn debygol o fod yn llai, unwaith eto oherwydd nodweddion eraill fel enillion.  Efallai y bydd rhai o'r grwpiau uchod, fel pobl anabl a phobl hŷn, hefyd yn ei chael hi'n anodd hawlio CC ar\-lein. Mae'r newidiadau a gaiff eu gwneud yn feichus ac yn gymhleth ac mewn rhai achosion maent yn gwrthbwyso ei gilydd o ran yr effeithiau tebygol ar incwm a chymhellion i weithio. Fodd bynnag, mae'n amlwg bod achosion lle mae'r diwygiadau yn debygol o arwain at effaith anghymesur ar rai grwpiau â nodweddion gwarchodedig. O ystyried y canfyddiadau hyn, bydd Llywodraeth Cymru yn anelu at dargedu ei pholisïau a chymorth i helpu i liniaru effeithiau andwyol o'r fath lle bo modd. Nid yw lles yn fater datganoledig, ac o ystyried graddau diwygiadau lles Llywodraeth y DU, nid oes gan Lywodraeth Cymru yr adnoddau i wneud iawn am yr holl effeithiau ar bobl yng Nghymru. Fodd bynnag, rydym yn ymrwymedig i wneud ein gorau glas i liniaru rhai o effeithiau gwaethaf y diwygiadau. Ar 21 Mai, gwnaeth y Gweinidog Cymunedau a Threchu Tlodi ar y pryd ddatganiad yn y Siambr, gan nodi ymateb Llywodraeth Cymru i newidiadau Llywodraeth y DU o ran darparu lles. Amlinellodd strategaeth Llywodraeth Cymru sy'n canolbwyntio ar drechu tlodi ac ar gymryd camau i feithrin cymunedau gwydn, ochr yn ochr â chlystyrau llywodraeth leol, y trydydd sector a Chymunedau yn Gyntaf. Nid yw'n gyd\-ddigwyddiad bod y rheini â nodweddion gwarchodedig hefyd yn fwy tebygol o brofi tlodi. Ar 3 Gorffennaf, cyd\-lansiais Creu Cymunedau Cryf: Symud Ymlaen â’r Cynllun Gweithredu ar gyfer Trechu Tlodi. Mae'r Cynllun yn canolbwyntio ar dri nod, ac mae'n cynnwys targedau a cherrig milltir i gefnogi'r gwaith o gyflawni'r nodau hyn: * Bydd atal tlodi yn cyfrannu at leihau anghydraddoldeb cyn gynted â phosibl a thorri'r cysylltiad rhwng anfantais economaidd\-gymdeithasol, tangyflawni addysgol a'r cyfleoedd gwaeth mewn bywyd sy'n deillio o hyn. Felly, mae Llywodraeth Cymru yn anelu at wella lefelau cyrhaeddiad cyffredinol plant Dechrau'n Deg a myfyrwyr sy'n gymwys i gael prydau ysgol am ddim. * Helpu pobl i gael gwaith \- Y ffordd orau allan o dlodi yw drwy gyflogaeth, felly bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i helpu pobl i wella eu sgiliau a'u cymwysterau, a mynd i'r afael â rhwystrau eraill i gael gwaith. Ymhlith y rhain mae hygyrchedd trafnidiaeth ac adeiladau, a thlodi dyhead. Felly, mae nodau Llywodraeth Cymru yn cynnwys lleihau nifer y cartrefi di\-waith, yn enwedig y rhai â phlant, a nifer y bobl ifanc nad ydynt mewn cyflogaeth, addysg na hyfforddiant. * Lliniaru effaith tlodi \- Mae Llywodraeth Cymru yn anelu at sicrhau mynediad teg a chyfartal i wasanaethau iechyd, tai, ariannol a digidol o ansawdd uchel waeth ble mae pobl yn byw neu beth yw eu hincymau. Bydd hyn hefyd yn helpu i liniaru tlodi mewn gwaith. Gan gydnabod bod cyflogaeth yn ffordd allan o dlodi, mae'r Cynllun hefyd yn cynnwys targed uchelgeisiol i ddarparu 5,000 ychwanegol o leoedd hyfforddiant a gwaith i bobl mewn cartrefi di\-waith. Bydd yn gweithio gyda Chynllun Cydraddoldeb Strategol Llywodraeth Cymru i wella canlyniadau i bobl yng Nghymru.  
Translate the text from Welsh to English.
Bydd Mr Miles, y Cwnsler Cyffredinol a'r Gweinidog Brexit, yn siarad yng nghynhadledd Swyddfa Cyllid Ewropeaidd Cymru (WEFO) yng Nghaerdydd. Bydd arweinwyr busnesau a gwasanaethau cyhoeddus Cymru yn bresennol, yn ogystal â chynrychiolwyr o'r Comisiwn Ewropeaidd a'r Sefydliad ar gyfer Cydweithrediad a Datblygiad Economaidd. Cynhelir y digwyddiad bob blwyddyn i nodi cynnydd a llwyddiant rhaglenni Cronfeydd Strwythurol yr UE yng Nghymru. Ers 2007, mae rhaglenni a ariennir gan yr UE yng Nghymru wedi creu: * mwy na 48,700 o swyddi newydd * 13,420 o fusnesau newydd * ac wedi cefnogi dros 26,800 o fusnesau. Dywedodd y Cwnsler Cyffredinol a'r Gweinidog Brexit: > "Diolch i ymrwymiad parhaus y Comisiwn Ewropeaidd i sicrhau perthynas waith rhagorol gyda Chymru, yn ogystal â gwybodaeth leol amhrisiadwy, rydym wedi gallu gwneud gwelliannau sylweddol i fywydau pobl ar hyd a lled y wlad.  > > > "Ym mhob ardal yng Nghymru, rydym wedi cefnogi miloedd o bobl i feithrin sgiliau newydd ac wedi dileu'r rhwystrau i gael gwaith. Rydym wedi creu swyddi newydd deniadol a chefnogi busnesau mewn cyfnod anodd \- gan wella hyder cymunedau ym mhob rhan o'r wlad. > > > "Bellach rydym wedi buddsoddi bron bob ceiniog o'r dyraniad o £2 biliwn, gan olygu bod cyfanswm y buddsoddiad yn fwy na £3\.5 biliwn. Er ein bod yn dod i ddiwedd y cylch cyllido hwn, bydd Cymru yn parhau i fanteisio yn helaeth o raglenni a ariennir gan yr UE hyd at 2021\. > > > "Er bod y wlad yn parhau i fynd drwy gyfnod o ansefydlogrwydd ac ansicrwydd, mae'n gysur gwybod bod cyfleoedd ar gael i estyn allan a gwella bywydau pobl yma. > > > “Yn amlwg, mae'r gwaith yr ydym yn ei wneud yng Nghymru i baratoi ar gyfer ein perthynas newydd gyda'r UE yn dibynnu ar gael ateb i'n galwadau am gyllid newydd, ond ni allwn laesu dwylo am eiliad os ydyn ni eisiau datblygu trefniadau olynol mewn partneriaeth go iawn â'n cyfeillion a'n partneriaid yma yng Nghymru. > > > "Byddwn yn parhau i weithio'n agos gyda nhw ac yn gweithio'n uniongyrchol gyda chymunedau ledled Cymru i sefydlu trefniadau olynol ac adeiladu ar y llwyddiannau sydd mor amlwg i bawb eu gweld."
Mr Miles, the Counsel General and Brexit Minister, will be speaking at the Welsh European Funding Office (WEFO) conference in Cardiff, which will be attended by leaders from Welsh business and public services, as well as representatives from the European Commission, and the OECD. The event is held each year to mark the progress and achievements of the EU Structural Funds programmes in Wales. Since 2007, EU funded programmes in Wales have: * created over 48,700 new jobs * created 13,420 new businesses * supported over 26,800 businesses. The Counsel General and Brexit Minister said: > “Thanks to the European Commission’s continued commitment to excellent working relations with Wales, and some invaluable local knowledge, we’ve been able to make significant improvements to the lives of people all over the country.  > > > “In every part of Wales we have supported thousands of people to gain new skills and removed barriers to work, while creating highly\-desirable new jobs and supporting businesses through difficult times \- lifting the confidence of communities all over the country. > > > “We’ve now invested nearly all of the £2 billion allocation, driving a total investment of over £3\.5 billion, and although we are approaching the end of this funding cycle, Wales will continue to benefit substantially from EU funded programmes up until 2021\. > > > “While the country continues to go through a period of instability and uncertainty, it is reassuring to know that opportunities remain to reach out and improve the lives of people here. > > > “Clearly, the work we are undertaking in Wales to prepare for a new relationship with the EU is dependent on our calls for replacement funding to be met, but we simply cannot wait if we want to develop successor arrangements in genuine partnership with our friends and partners here in Wales. > > > “We will continue to work closely with them and directly with communities across Wales to put in place successor arrangements and build on the successes that are so evident for us all to see.”
Translate the text from Welsh to English.
Pwyllgor cynghori arbenigol annibynnol yw’r Cyd\-bwyllgor ar Imiwneiddio a Brechu (JCVI). Mae’n cynghori adrannau iechyd y Deyrnas Unedig ynghylch imiwneiddio, gan wneud argymhellion am amserlenni brechu a diogelwch brechlynnau. Heddiw, mae’r JCVI wedi cyhoeddi datganiad yn cynnwys ei gyngor diweddaraf ar frechiadau Covid\-19 ar gyfer plant rhwng chwe mis a phedair blwydd oed (dolen allanol, Saesneg yn unig). Er bod lefel uchel o imiwnedd cryf wedi datblygu yn y boblogaeth dros y ddwy flynedd a hanner diwethaf, mae’r risg o salwch difrifol yn sgil Covid\-19 yn parhau i fod yn anghymesur o uchel ar gyfer pobl mewn grwpiau oedran hŷn; preswylwyr cartrefi gofal ar gyfer oedolion hŷn, a phobl â chyflyrau iechyd sy’n bodoli eisoes. Mae ansicrwydd yn parhau o ran a fydd y feirws yn esblygu ac yn newid ac, os felly, sut; pa mor hir y bydd imiwnedd yn para, ac epidemioleg heintiau. Ar 6 Rhagfyr 2022, cymeradwyodd yr Asiantaeth Rheoleiddio Meddyginiaethau a Chynhyrchion Gofal Iechyd (MHRA) y brechlyn COVID\-19 Pfizer\-BioNTech ar gyfer plant rhwng chwe mis a phedair blwydd oed. Mae’r JCVI wedi cwrdd i adolygu data diweddar sy’n gysylltiedig â threialon brechlynnau pediatrig Covid\-19; gwyliadwriaeth diogelwch brechlynnau pediatrig Covid\-19 yn yr Unol Daleithiau, ac epidemioleg Covid\-19 yn y DU mewn plant rhwng chwe mis a phedair blwydd oed. Wrth lunio’r cyngor yn ymwneud ag imiwneiddio plant, mae’r JCVI wedi nodi’n gyson y dylid canolbwyntio ar y manteision a’r niweidiau posibl sy’n gysylltiedig â brechu i blant a phobl ifanc eu hunain, gan sicrhau mai atal plant a phobl ifanc rhag cael Covid\-19 difrifol (mynd i’r ysbyty a marwolaethau) yw’r prif nod. Drwy gydol y pandemig, mae astudiaethau wedi dangos bod plant yn llawer llai tebygol o gael Covid\-19 difrifol o gymharu ag oedolion. Ar gyfer y rhan fwyaf o blant, caiff haint SARS\-CoV\-2 ei gysylltu â symptomau ysgafn, neu dim symptomau o gwbl. Fodd bynnag, ar gyfer cyfran lai o blant â chyflyrau iechyd sy’n bodoli eisoes, mae’r risg o salwch difrifol yn uwch. Mae’r tebygolrwydd o fynd i unedau gofal dwys pediatrig gyda Covid\-19 difrifol dros saith gwaith yn fwy ar gyfer babanod a phlant ifanc â chyflyrau meddygol sy’n bodoli eisoes, o gymharu â phlant eraill. Felly, cyngor y JCVI yw: Ar gyfer plant rhwng chwe mis a phedair blwydd oed sydd mewn grŵp risg clinigol (fel y’i diffinnir yn y Llyfr Gwyrdd), dylid cynnig dau ddos 3\-microgram o frechlyn COVID\-19 Pfizer\-BioNTech (Comirnaty®) gyda chyfnod o o leiaf wyth wythnos rhwng y dos cyntaf a’r ail ddos. Dylid aros o leiaf pedair wythnos ar ôl cael haint SARS\-CoV\-2 diweddar, cyn cael dos o’r brechlyn. Mae GIG Cymru wedi bod yn ystyried trefniadau ar gyfer brechu’r grŵp hwn o blant a bydd rhagor o wybodaeth ar gael i rieni plant cymwys. Cânt wahoddiad i ddod am frechiad. Ochr yn ochr â’m cymheiriaid yn y DU, rwyf wedi derbyn y cyngor hwn, ac rwy’n hynod ddiolchgar i’r GIG ac i bawb sy’n rhan o’r rhaglen frechu am eu gwaith caled parhaus. Caiff y datganiad ei gyhoeddi yn ystod y toriad er mwyn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i aelodau. Os bydd aelodau eisiau i mi wneud datganiad pellach neu ateb cwestiynau ynglŷn â hyn pan fydd y Senedd yn dychwelyd, byddwn yn hapus i wneud hynny.
The Joint Committee on Vaccination and immunisation (JCVI) is an independent expert advisory committee, which advises United Kingdom health departments about immunisation, making recommendations about vaccination schedules and vaccine safety. The JCVI has today published a statement with its latest advice on COVID\-19 vaccination for children aged six months to four years (external link). While there is a high level of strong population immunity developed over the past two\-and\-a\-half years, the risk of severe illness from Covid\-19 continues to be disproportionately higher in people in older age groups, residents in care homes for older adults and people with certain underlying health conditions. There also remains ongoing uncertainty about whether or how the virus will evolve and change, how long immunity will last, and the epidemiology of infection. On 6 December 2022, the Medicines and Healthcare products Regulatory Agency (MHRA) approved the Pfizer BioNTech COVID\-19 vaccine for children aged six months to four years. The JCVI has met to review recent data related to Covid\-19 paediatric vaccine trials, safety surveillance of paediatric Covid\-19 vaccines in the United States, and the epidemiology of Covid\-19 in the UK in children aged six months to four years. When formulating advice in relation to childhood immunisations, the JCVI has consistently maintained that the focus should be on the potential benefits and harms of vaccination to children and young people themselves, with the prevention of severe Covid\-19 (hospitalisations and deaths) in children and young people the primary aim.Throughout the pandemic, studies have shown that children are much less likely to develop severe Covid\-19 disease than older adults. For the vast majority of children, SARS\-CoV\-2 infection is associated with no, or mild, symptoms. However, for a smaller proportion of children with pre\-existing health conditions, the risk of severe illness is greater. The odds of admission to paediatric intensive care units with severe Covid\-19 is more than seven times greater for infants and young children with underlying medical conditions compared to children without underlying medical conditions. Therefore, the JCVI has advisedthat: Children aged six months to four years in a clinical risk group (as defined in the Green Book) should be offered two 3microgram doses of the Pfizer\-BioNTech COVID\-19 vaccine (Comirnaty®) with an interval of at least eight weeks between the first and second doses. The minimum interval between any vaccine dose and recent SARS\-CoV\-2 infection should be four weeks. NHS Wales has been considering arrangements for vaccinating this group of children and further information will be made available to parents of eligible children to invite them to come forward for vaccination. Alongside my UK counterparts, I have accepted this advice and I am extremely grateful to the NHS and everyone involved in the vaccination programme for their continued hard work. This statement is being issued during recess in order to keep members informed. Should members wish me to make a further statement or to answer questions on this when the Senedd returns I would be happy to do so*.*
Translate the text from Welsh to English.
Wrth roi diweddariad i Aelodau'r Cynulliad heddiw, dywedodd Mr Gething fod cynnydd wedi ei wneud yn y meysydd a arweiniodd at uwchgyfeirio bwrdd iechyd Gogledd Cymru i statws mesurau arbennig bedair blynedd yn ôl. Dywedodd Mr Gething: > Mae gwasanaethau mamolaeth a gwasanaethau gofal sylfaenol y tu allan i oriau Betsi Cadwaladr allan o fesurau arbennig erbyn hyn. > Mae'r bwrdd iechyd hefyd wedi gwneud cynnydd o ran y disgwyliadau a nodir yn y fframwaith gwella mesurau arbennig a oedd i'w bodloni erbyn mis Ebrill 2019\. Mae'r rhain yn cynnwys datblygiadau ym meysydd llywodraethu a phrosesau ansawdd, arweinyddiaeth y bwrdd, gwasanaethau iechyd meddwl, ymgysylltu a gweithio mewn partneriaeth a darparu gwasanaeth meddygon teulu yn ystod oriau gwaith cynaliadwy. Ond dywedodd y Gweinidog fod angen gwneud cynnydd o hyd i aswirio pobol Gogledd Cymru bod gwelliannau cynaliadwy yn cael ei gwneud. Dywedodd Mr Gething: > Mae angen gwneud gwelliannau o ran rheolaeth ariannol a lefelau perfformiad gofal iechyd meddwl a gofal wedi ei drefnu a heb ei drefnu. At y diben hwnnw, rwyf wedi amlinellu heddiw yr ardaloedd dwi’n disgwyl gweld y Bwrdd canolbwyntio arno. Byddwn yn parhau i cefnogi nhw i gwneud y gwelliannau angenrheidiol. Mae'r Bwrdd eisoes wedi dangos sut gallent gwella gwasanaethau, ac mae angen iddynt bellach ddefnyddio'r hyn a ddysgwyd i drawsnewid y meysydd sy'n peri pryder, a gwneud gwelliannau iddynt. > > > Nid yw mesurau arbennig yn 'sefyllfa arferol'.  Rwy'n disgwyl gweld cynnydd sylweddol tuag at gyflawni'r disgwyliadau sydd angen er mwyn gallu ystyried gostwng y statws uwchgyfeirio. Bydd unrhyw benderfyniadau ynghylch newid statws uwchgyfeirio Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr yn cael eu gwneud ar ôl cael cyngor gan y grŵp teirochrog (Swyddfa Archwilio Cymru, Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru a Phrif Weithredwr GIG Cymru) o dan drefniadau Uwchgyfeirio ac Ymyrryd GIG Cymru.
Mr Gething today told Assembly Members that progress had been made in the areas that led to the North Wales health board being escalated to special measures four years ago. > Maternity services and primary care out of hours’ services at Betsi Cadwaldr are now out of special measures, he said. > The health board has also achieved progress against the expectations set out in the special measures improvement framework to be achieved by April 2019\. These include developments in governance and quality processes, board leadership, mental health services, engagement and partnership working and achieving sustainable in hours general practice. But the Minister said significant action and progress was still needed on the outstanding concerns to assure the people of North Wales that sustainable improvements are being made.  Mr Gething said: > Improvements are needed in financial management and performance levels for mental health, planned and unscheduled care. To that end I have set out today the areas I expect to see the Board now focus on. We will continue to place support alongside to deliver the necessary improvements. The Board has already demonstrated turnaround in the services already de\-escalated and now needs to use this learning to transform and make improvements in the outstanding areas of concern.  > > > Special measures is not the normal state of affairs. I expect to see significant progress towards meeting the expectations for de\-escalation to be considered. Any decisions on changing the escalation status of Betsi Cadwaladr University Health Board will be taken after receiving advice from the tripartite group (Wales Audit Office, Healthcare Inspectorate Wales and the NHS Wales Chief Executive) under the NHS Wales Escalation and Intervention arrangements.   
Translate the text from English to Welsh.
### Documents * #### Letter to all social housing tenants in Wales (coronavirus), file type: pdf, file size: 444 KB 444 KB
### Dogfennau * #### Llythyr i holl denantiaid tai cymdeithasol yng Nghymru (coronafeirws), math o ffeil: pdf, maint ffeil: 343 KB 343 KB
Translate the text from English to Welsh.
  Our commitments in relation to delivering a fresh and joined\-up approach to how we manage our natural resources are a key element of the Programme for Government, supporting delivery not only of our environmental objectives but also critically our social and economic ones, in particular through green growth and our work to tackle poverty in all its forms. Last autumn I announced a White Paper, Towards the Sustainable Management of Wales’ Natural Resources, setting out my proposals for an Environment Bill.  I am today issuing a summary report of the responses we received to that consultation. The report will be published alongside the responses on the consultation page of the Welsh Government’s website later today. There was an excellent response to the consultation, with 182 written responses received.  Many contained detailed and insightful comments that clearly reflect the importance of our natural resources to the people of Wales, and are now helping to inform further development of the Bill prior to its introduction. Overall, the consultation endorsed the approach we proposed in legislating for natural resource management in Wales.  There was strong support for the package of proposals in relation to establishing an integrated framework for natural resource management, and to provide Natural Resources Wales with the right tools to work in new and innovative ways to sustainably manage our natural resources.  The responses also confirmed the need to ensure the legislation we introduce, for example in relation to waste management, is practical and proportionate whilst maximising opportunities to support jobs and growth.   This further consultation has built on the responses to the Sustaining a Living Wales Green Paper consultation undertaken in 2012 which informed the development of the proposals set out in the White Paper and has reinforced the support for the direction we are taking.  Both consultations will also be used to inform the further development of the supporting policy and guidance and my officials are continuing to work with stakeholders following the consultation to ensure that the Environment Bill and our wider policy delivers for Wales, now and in the long term.  This is further supported by our practical delivery, for example through the Nature Fund, which will drive the step change needed to embed a joined up approach to the management of our natural resources for economic, social and environmental benefit.   I look forward now to developing the proposals contained in the White Paper into draft legislation in preparation for its introduction to the National Assembly.
Mae ein hymrwymiadau ni i sefydlu dull newydd a chydlynol o reoli ein hadnoddau naturiol yn elfen allweddol o’r Rhaglen Lywodraethu. Ein bwriad yw helpu i wireddu ein hamcanion amgylcheddol a hefyd, yn hollbwysig, ein hamcanion cymdeithasol ac economaidd, yn enwedig drwy dwf gwyrdd a’n gwaith ni i drechu tlodi o bob math. Yr hydref diwethaf, fe gyhoeddais Bapur Gwyn, Tuag at Reoli Adnoddau Naturiol Cymru yn Gynaliadwy, yn nodi fy nghynigion ar gyfer Bil yr Amgylchedd. Heddiw, rwy’n cyhoeddi adroddiad yn rhoi crynodeb o’r ymatebion i’r ymgynghoriad hwnnw. Cyhoeddir yr adroddiad ar dudalen Ymgynghori gwefan Llywodraeth Cymru yn nes ymlaen heddiw, ochr yn ochr â’r ymatebion. Cyflwynwyd 182 ymateb ysgrifenedig i’r ymgynghoriad, sy’n rhagorol. Roedd llawer o’r ymatebion yn cynnwys sylwadau manwl a chraff – arwydd clir o ba mor bwysig yw ein hadnoddau naturiol i bobl Cymru. Bydd y sylwadau hyn yn helpu i lywio datblygiad pellach y Bil cyn iddo gael ei gyflwyno. Ar y cyfan, roedd yr ymgynghoriad yn ategu’r dull gweithredu a gynigion ni ar gyfer deddfu i reoli adnoddau naturiol Cymru.  Cafwyd cefnogaeth gref i’r pecyn o gynigion ar gyfer sefydlu fframwaith integredig i reoli adnoddau naturiol ac i roi’r arfau cywir i Cyfoeth Naturiol Cymru weithio mewn ffyrdd newydd ac arloesol i reoli ein hadnoddau naturiol yn gynaliadwy. Roedd yr ymatebion yn cadarnhau hefyd bod angen i’r ddeddfwriaeth a gyflwynwn, ym maes rheoli gwastraff er enghraifft,  fod yn ymarferol a chymesur ac y dylent esgor ar y cyfleoedd gorau posibl ar gyfer creu swyddi a thwf. Mae’r ymgynghoriad pellach hwn yn ychwanegu at yr ymatebion a gafwyd i’r Papur Gwyrdd, Cynnal Cymru Fyw yn 2012\. Y Papur Gwyrdd hwnnw oedd y sail ar gyfer datblygu cynigion y Papur Gwyn, sydd wedi atgyfnerthu’r cyfeiriad a gymerwn. Byddwn yn defnyddio’r naill ymgynghoriad a’r llall i ddatblygu’r polisïau a chanllawiau ategol hefyd, ac mae fy swyddogion yn dal i weithio gyda rhanddeiliaid i sicrhau bod Bil yr Amgylchedd a’n polisïau ehangach yn cyflawni dros Gymru, yn awr ac yn yr hirdymor. I gefnogi hyn oll bydd gennym fesurau ymarferol megis y Gronfa Natur a fydd yn cyfrannu at y newid pellgyrhaeddol sydd ei angen i wreiddio’r dull cydlynol newydd o reoli ein hadnoddau naturiol er budd yr economi, cymdeithas a’r amgylchedd. Edrychaf ymlaen yn awr at ddatblygu cynigion y Papur Gwyn yn ddeddfwriaeth ddrafft a gyflwynir maes o law i’r Cynulliad Cenedlaethol.
Translate the text from English to Welsh.
Welsh Government this week launches My Local Health Service, a new website for the transparent communication of NHS Wales performance. The site uses intuitive graphs and charts and detailed explanations to present NHS Wales quality and safety data from health boards, hospitals and primary care. Starting this week with an initial set of health board data, the content will be rapidly developed to include individual hospitals and General Practices. By presenting both the data and the explanatory narrative, the site goes further than ever before to provide genuine insight into NHS performance, so that the public are informed and are able to prompt and recognise improvement. This website is similar to the successful My Local School website and results from the work of the Transparency and Mortality Taskforce, chaired by the Deputy Chief Medical Officer. It was specifically requested by my predecessor during the plenary debate following the Francis Report publication. The quality and safety measures deliver on my commitment in March that the Taskforce would work to improve the extent of transparency and information. By taking this important step forward, we also deliver policy commitments made within Together for Health and Delivering Safe Care, Compassionate Care. http://mylocalhealthservice.wales.gov.uk   
 Yr wythnos hon mae Llywodraeth Cymru'n lansio Fy Ngwasanaeth Iechyd Lleol, sef gwefan newydd i gyfathrebu'n agored am berfformiad GIG Cymru. Mae'r wefan yn defnyddio graffiau a siartiau hawdd eu deall ac esboniadau manwl, er mwyn cyflwyno data GIG Cymru ynghylch ansawdd a diogelwch o ran byrddau iechyd lleol, ysbytai a’r maes gofal sylfaenol. Yr wythnos hon bydd set gychwynnol o ddata’r byrddau iechyd ar gael ar y wefan, a bydd y cynnwys yn cael ei ddatblygu'n gyflym i gynnwys data am wahanol ysbytai a meddygfeydd. Drwy gyflwyno’r data law yn llaw â thestun esboniadol, mae'r wefan yn cynnig golwg fanylach nag a gafwyd erioed o’r blaen ar  berfformiad y GIG, fel bod y cyhoedd yn cael gwell gwybodaeth ac yn gallu annog a chydnabod gwelliant. Mae'r wefan yn debyg i'r wefan lwyddiannus Fy Ysgol Leol, ac fe gafodd ei datblygu yn sgil gwaith y Tasglu Tryloywder a Marwolaethau dan gadeiryddiaeth y Dirprwy Brif Swyddog Meddygol.  Gofynnodd fy rhagflaenydd yn benodol am sefydlu’r wefan hon, a hynny mewn Cyfarfod Llawn a oedd yn trafod cyhoeddi Adroddiad Francis. Mae'r mesurau ansawdd a diogelwch yn cyflawni’r ymrwymiad a wnes i ym mis Mawrth i sicrhau y byddai'r Tasglu'n gweithio  i sicrhau gwelliant o ran gwybodaeth a thryloywder. Drwy gymryd y cam pwysig hwn ymlaen, rydym hefyd yn cyflawni’r ymrwymiadau polisi yn Law yn Llaw at Iechyd a Darparu Gofal Diogel, Gofal Tosturiol. http://mylocalhealthservice.wales.gov.uk/\#/iaith\=CYM
Translate the text from Welsh to English.
Heddiw, rwy’n cyhoeddi’r trefniadau ar gyfer adolygu rhanbarthau talu Cynllun y Taliad Sylfaenol. Cyflwynir Proses Adolygu Technegol a fydd yn dechrau pan fydd Taliadau Gwledig Cymru (RPW) yn ysgrifennu at hawlwyr taliadau Colofn 1 yn eu hysbysu o’u rhanbarth talu amodol. Cyn hynny, nodir y diffiniadau o ranbarthau talu Cymru mewn Offeryn Statudol. Fis Ionawr, cyhoeddais y byddai trefniadau talu newydd Colofn 1 y PAC \- Cynllun y Taliad Sylfaenol \- yn seiliedig ar ddosbarthu tir ffermydd Cymru yn dri rhanbarth: Rhostir, Ardal dan Anfantais Fawr a rhanbarth arall sy’n cyfuno Ardal dan Anfantais a Llawr Gwlad. Y bwriad oedd cydnabod gwahanol ansawdd tir a sefydlu system dalu ranbarthol, wahaniaethol. System ranbarthol fel hon yw’r dewis polisi gorau sy’n amharu leiaf ar daliadau’r hawlwyr cyfredol; a dyna’r nod yr wyf i a’r undebau a rhanddeiliaid eraill wedi cytuno arno ers tro byd, sydd o bwysigrwydd hanfodol o ran diogelu sefydlogrwydd a lles diwydiant ffermio Cymru wrth drosglwyddo’n ddiogel i system daliadau seiliedig ar ardaloedd erbyn 2019\. Ers imi ymgynghori’r haf diwethaf ynghylch sefydlu rhanbarth rhostir, gofynnwyd cwestiynau am yr angen i gael rhyw ddull ar gyfer tynnu tir o’r rhanbarth os yw wedi’i wella’n amaethyddol. Llwyddwyd i gyflawni hyn i raddau helaeth drwy gyfyngu’r dynodiad ‘rhostir’ i dir sydd 400 metr neu’n uwch. Ond erys ardal fach o dir sydd wedi’i wella ac rwyf wedi bod yn ystyried y ffordd orau o ymdrin â’r tir hwnnw. Dros yr wythnosau diwethaf rwyf wedi cael enghreifftiau da o dir lle ceir tystiolaeth glir ei fod wedi’i wella’n amaethyddol. Rwyf am fynd i’r afael â sefyllfaoedd o’r fath. Dyna yw bwriad y Broses Adolygu Technegol  rwy’n ei chyhoeddi heddiw. Bydd gan yr hawlwyr 30 diwrnod i ymateb ar ôl cael gwybod pa ranbarth talu maen nhw ynddo. Wrth ymateb, rhaid iddynt gyflwyno’u hachos gan ddatgan yn wrthrychol pam y dylai’r tir gael ei roi mewn rhanbarth gwahanol a rhaid rhoi tystiolaeth megis ffotograffau i gefnogi’r achos. Rwy’n gobeithio y bydd yn bosibl datrys y rhan fwyaf o achosion ar y cam hwnnw, ond os penderfynir bod y tir i aros yn y rhanbarth gwreiddiol byddai gan yr hawliwr 60 diwrnod arall i gomisiynu a darparu adroddiad technegol ar ansawdd y tir dan sylw. Byddai’n rhaid cael person cymwys i baratoi’r adroddiad technegol a byddai’r adroddiad, ynghyd â’r dystiolaeth wreiddiol ac unrhyw dystiolaeth arall, yn cael eu hystyried gan banel o arbenigwyr annibynnol gan gynnwys cynrychiolydd o’r undebau ffermio a chyrff rhanddeiliaid, academydd a swyddog o Lywodraeth Cymru sydd â hyfforddiant technegol. Y Panel fyddai’n gwneud y penderfyniad terfynol. Rwy’n gobeithio, ac yn grediniol, y bydd y broses hon yn datrys pob cais rhesymol i newid rhanbarth.
    I am today announcing arrangements for how payment region classifications for the new CAP Basic Payment Scheme may be reviewed.  A Technical Review Process is to be introduced, commencing when Rural Payments Wales (RPW) write to current Pillar 1 claimants informing them of their provisional payment region classifications.  Prior to that, definitions of Wales’ payment regions will be set out in a Statutory Instrument.   In January I announced that the new CAP Pillar 1 payment arrangements – the Basic Payment Scheme – would be based on Welsh farmland being classified in three payment regions: moorland, SDA, and DA / lowland in a combined region.  These recognised the different agricultural qualities of land and would be a base for a differential regional payment system.  A regional system is the best policy choice to achieve the least disruption to current claimants’ payments; a goal on which I and the unions and other stakeholder bodies have long agreed is of fundamental importance for the stability and well being of Welsh farming in securing a safe transition to a wholly area based payment system by 2019\.    Since I consulted last summer on having a moorland region there have been questions asked on the need to have a means to remove agriculturally improved land from it.  Most of that was achieved by introducing an altitude criterion that limited moorland to land situated 400 metres or higher.  However, a small area of improved land remains and I have been considering how best to deal with it.  I have noted the points made in recent weeks in well illustrated examples of land where there is clear evidence of agricultural improvement.  I wish to address these situations. The Technical Review Process I am announcing today will achieve this.  Claimants will have 30 days to make representations about a payment region classification after RPW advises them of their provisional classifications.  Representations must put forward a case, objectively stating why the land should be reclassified and be supported by evidence such as photographs. In the first instance this will be considered by technically trained officials who will decide whether the land in question should be reclassified.  It is my hope that it should be possible to resolve most cases at this point.  However, should the decision be that the provisional classification stands, the claimant would have a further 60 days to commission and supply a technical report on the quality of the land in question, to be undertaken by a suitably qualified person.  That report, along with the original and any further evidence, would then be considered by an independent expert panel comprising a joint representative of the farming unions and stakeholder bodies, an academic, and a technically trained Welsh Government official.  The panel would make a final decision.  My hope and belief is that this process should address all reasonable claims for reclassification. 
Translate the text from Welsh to English.
Y Ganolfan Datblygu Digidol Genedlaethol (NDEC) fydd y cyfleuster ymchwil a datblygu cyntaf o’i fath yng Nghymru a bydd yn lleoliad perffaith i fusnesau bach a chanolig a micro\-fusnesau brofi a datblygu eu cysyniadau digidol.     Hefyd bydd yn darparu labordy ymchwil lle gall cwmnïau rhyngwladol mawr gyflawni datblygiadau technoleg mawr a bydd yn cysylltu Cymru â chanolfannau technoleg mawr ledled y DU ac yn fyd\-eang.   Nid yn unig bydd y ganolfan seibr yn helpu Cymru i fanteisio i’r eithaf ar gyfleoedd byd\-eang ym maes trawsnewid digidol, ond hefyd bydd yn meithrin sgiliau a gwybodaeth busnesau er mwyn iddynt ennill cyfran uwch o brosiectau rhanbarthol a chenedlaethol mawr. Bydd yr NDEC, a fydd yn cael ei lleoli ym Mlaenau Gwent, yn cael ei chyflwyno gan Thales mewn cydweithrediad â Phrifysgol De Cymru (PDC).   Bydd y Brifysgol yn gweithredu Athrofa Seibr Uwch yn y Ganolfan, a fydd yn lleoliad ar gyfer ymchwil academaidd arwyddocaol gwerth miliynau o bunnoedd, a bydd hefyd yn gweithredu Canolfan Addysg Ddigidol a fydd yn meithrin sgiliau busnesau bach a chanolig, ysgolion ac unigolion i warchod eu hunain ar\-lein. Yn ogystal â darparu cyfleuster hanfodol ar gyfer busnesau bach a chanolig Cymru ac ymchwil academaidd, bydd yr NDEC hefyd yn gosod Thales, un o gewri’r byd technoleg, yn gadarn yng nghymoedd De Cymru. Bydd y ganolfan yn cael ei rheoli gan dîm bychan ac mae rhai ohonynt wedi’u recriwtio eisoes o’r gymuned leol. Mae Llywodraeth Cymru a Thales wedi ymrwymo £10m yr un i’r prosiect y mae disgwyl iddo gynhyrchu incwm sylweddol. Mae disgwyl i bob elfen, ar wahân i’r agweddau addysgol ar y ganolfan, fod yn gwbl hunangynhaliol o fewn pum mlynedd. Wrth gyhoeddi partneriaeth Llywodraeth Cymru gyda Thales, dywedodd Gweinidog yr Economi, Ken Skates: > “Rydw i’n hynod falch bod Llywodraeth Cymru’n gweithio mewn partneriaeth â chwmni technoleg byd\-eang, Thales, ar ganolfan seibr newydd gwerth £20m a fydd yn cael ei lleoli ym Mlaenau Gwent ac wrth galon prosiect y Cymoedd Technoleg. > > Bydd y ganolfan yn helpu i sicrhau bod Cymru’n manteisio i’r eithaf ar y cyfleoedd byd\-eang ym maes trawsnewid digidol, yn darparu lleoliad ar gyfer ymchwil arloesol, ac yn rhoi i’n busnesau o bob lliw a llun y sgiliau a’r wybodaeth y mae arnynt eu hangen er mwyn ennill cyfran fwy o brosiectau rhanbarthol a chenedlaethol mawr. > > Rydw i’n hyderus y byddwn ni, drwy ein partneriaeth gyda Thales a Phrifysgol De Cymru, yn gweithio i ysgogi a chreu cyflogaeth mewn busnesau technoleg o werth mawr – uchelgais sydd wrth galon prosiect y Cymoedd Technoleg gennym ni.” Wrth siarad am y cyhoeddiad, dywedodd Gareth Williams, Is Lywydd, Cyfathrebu Diogel a Systemau Gwybodaeth, Thales: > "Rydyn ni’n hynod falch o fod yn gweithio gyda Llywodraeth Cymru, Prifysgol De Cymru a Chyngor Blaenau Gwent er mwyn datblygu a chyflwyno’r NDEC. Bydd yn gonglfaen i’n galluoedd seibr ddiogelwch ni yn y DU, gan ddarparu safle profi ar gyfer ein technoleg, yn ogystal â bod yn gatalydd ar gyfer adfywiad yn y rhanbarth. > Bydd y cyfleuster hynod dechnegol a hygyrch yma’n ganolfan datblygiad ac addysg seibr a digidol, ac yn gyswllt rhwng De Cymru a chanolfannau technoleg mawr ledled y Deyrnas Unedig.” Dywedodd yr Athro Julie Lydon, Is\-Ganghellor Prifysgol De Cymru (PDC): > “Mae PDC eisoes yn arbenigwr cydnabyddedig mewn seibr ddiogelwch, gyda’r Academi Seibr Ddiogelwch Genedlaethol (NCSA) gennym yng Nghasnewydd yn gweithio’n agos â busnesau i roi profiad o fywyd real i fyfyrwyr yn y sector. > > Mae’r arbenigedd hwn mewn paratoi myfyrwyr ar gyfer gyrfa yn y diwydiant yn golygu ein bod ni mewn sefyllfa ddelfrydol i gefnogi nod NDEC o ffrwyno ymchwil academaidd ac addysg graddedigion er mwyn datblygu gwybodaeth am y farchnad, gwella gallu technolegol, a datblygu gweithlu medrus yng Nglynebwy ac yn rhanbarth ehangach De Cymru drwy waith addysgol, cyrsiau datblygiad proffesiynol parhaus a chefnogaeth i fusnesau bach a chanolig. > > Bydd y prosiect hwn yn gam arwyddocaol yn y gwaith o greu enw da i’r rhanbarth yn y farchnad fyd\-eang sy’n cyson ehangu ar gyfer graddedigion seibr ac arbenigedd ymchwil.” Mae prosiect y Cymoedd Technoleg yn ymrwymiad allweddol gan y Tasglu Gweinidogol ar gyfer Cymoedd De Cymru.
The National Digital Exploitation Centre (NDEC) will be the first research and development facility of its kind in Wales, and will provide the perfect setting for SMEs and microbusinesses to test and develop their digital concepts. It will also provide a research lab in which big multi nationals can develop major technology advances and will connect Wales to major tech centres across the UK and globally.   Not only will the cyber centre help Wales to exploit the global opportunities of digital transformation, it will also equip businesses with the skills and knowledge they need to win a greater share of large regional and national projects. The NDEC, located in Blaenau Gwent, will be delivered by Thales in collaboration with the University of South Wales (USW).   The University will run an Advanced Cyber Institute at the Centre that will provide a base for major, multi million pound academic research and will also operate a Digital Education Centre that will enable SMEs, schools and individuals with the skills they need to protect themselves online. As well as providing a vital facility for Welsh SMEs and academic research, the NDEC will also root technology giant Thales firmly in the South Wales valleys. The centre will be managed by a small team, some of whom have already been recruited from the local community. Both the Welsh Government and Thales have committed £10m each to the project which is expected to generate significant income. All elements, apart from the educational aspects of the centre, are expected to be fully self\-sufficient within five years. Announcing the Welsh Government’s partnership with Thales,  Economy Minister Ken Skates said: > “I am delighted that the Welsh Government is working in partnership with global technology company Thales on a new £20m cyber centre that will be located in Blaenau Gwent and right at the heart of our Tech Valleys project. > > The centre will help ensure that Wales exploits the global opportunities of digital transformation, provide a base for ground breaking research and will equip businesses of all shapes and sizes with the skills and knowledge they need to win a greater share of large regional and national projects. > > I am confident that through our partnership with Thales and the University of South Wales we will work to stimulate and create employment in high value technology businesses \- an ambition that is right at the heart of our Tech Valleys project.” Speaking of the announcement, Gareth Williams, Vice President, Secure Communications and Information Systems, Thales, said: > “We are very pleased to be working  with the Welsh Government, University of South Wales and Blaenau Gwent Council to develop and deliver  the NDEC. This will act as a cornerstone of our cyber security capabilities in the UK, providing a test bed for our technology, whilst also providing a catalyst for regeneration in the region. > > This highly technical and accessible facility will be a centre of cyber and digital development and education, and a connection for South Wales to major technology centres across the United Kingdom.” Professor Julie Lydon, University of South Wales (USW) Vice\-Chancellor, said: > “USW is already a recognised expert in cyber security, with our Newport\-based National Cyber Security Academy (NCSA) working closely with businesses to give students real\-life experience in the sector. > > This expertise in preparing students for a career in industry means we are ideally placed to support the NDEC’s aim of harnessing academic research and graduate education to develop market insight, enhance technological capability, and develop a skilled labour force in Ebbw Vale and the wider South Wales region through its educational outreach, CPD courses, and support for SMEs. > > This project will be a significant step in building the region’s reputation in the ever\-expanding global market for cyber graduates and research expertise." The Tech Valleys project is a key commitment of the Ministerial Taskforce for the South Wales Valleys.
Translate the text from English to Welsh.
When I announced the cancellation of the 2020 summer examinations series, due to the coronavirus pandemic, I also confirmed that we would not be publishing performance measures. That decision covered all school and post\-16 performance measures for the 2019/20 academic year. It is clear that there will also be implications of the ongoing disruption to schools and post\-16 providers for qualifications awarded next year, particularly those which are two year courses of study. I am, therefore, providing early clarity that the suspension of Key Stage 4 and legacy sixth form performance measures will be extended to the 2020/21 academic year. In the post\-16 sector, the range of providers (sixth forms, FE institutions, workbased learning and adult learning) and different types of programmes are affected in different ways. Some outcomes in 2020/21 will reflect a two\-year programme for learners, while others are covering a single year of study. We will, therefore, consider the best approach to post\-16 performance measures for 2020/21\. The sector will be consulted, before any firm decision is taken, in order to consider what would be useful to help their own monitoring and quality assurance processes. All schools and post\-16 providers will continue to be required to undertake effective self\-evaluation to support continuous improvement. Our evaluation, improvement and accountability arrangements require consideration of a broad range of information relevant to a school’s own context when undertaking self\-evaluation and identifying improvement priorities. This will involve schools, with support from local authorities and regional consortia, using the learner level information they have on attainment and other outcomes to reflect on and improve their existing arrangements. In 2020/21, as for 2019/20, qualification awards data will not be used to report on attainment outcomes at a school, local authority or regional consortium level and must not be used to hold schools to account for their learners’ outcomes. My previous assurances that awards will not be used in this way were essential in ensuring learners could be awarded fair outcomes, based on objective centre assessed grades, arrived at without the pressure associated with performance measures or accountability arrangements. I am confident that the qualifications awarded this year will be fair and robust. They will have the same value for learners as those achieved by any other cohort and will be published as Official Statistics, at a national level, which will not include performance measures.  
Pan gyhoeddais fod cyfres arholiadau haf 2020 wedi'i chanslo oherwydd y coronafeirws, dywedais hefyd na fyddem yn cyhoeddi mesurau perfformiad. Roedd y penderfyniad hwnnw'n ymwneud â’r holl fesurau perfformiad ysgolion ac ôl\-16 ar gyfer blwyddyn academaidd 2019/20\. Mae'n glir y bydd yr amharu parhaus ar ysgolion a darparwyr ôl\-16 â goblygiadau i’r cymwysterau a ddyfernir y flwyddyn nesaf hefyd, yn enwedig i’r rheini sy'n gyrsiau dwy flynedd. Felly, dyma roi gwybod i chi nawr y bydd y penderfyniad i atal y trefniadau arferol ar gyfer mesurau perfformiad Cyfnod Allweddol 4 a'r chweched dosbarth yn ymestyn i flwyddyn academaidd 2020/21\. Yn y sector ôl\-16, bydd effaith wahanol ar ddarparwyr (dosbarthiadau chwech, sefydliadau AB, dysgu seiliedig ar waith a dysgu oedolion) a rhaglenni gwahanol. Bydd rhai deilliannau yn 2020/21 yn adlewyrchu rhaglen dwy flynedd, a bydd eraill yn seiliedig ar flwyddyn o astudio. Felly, byddwn yn mynd ati i ystyried y ffordd orau o ymdrin â’r mesurau perfformiad ôl\-16 yn 2020/21\. Byddwn yn ymgynghori â'r sector cyn gwneud unrhyw benderfyniad pendant, er mwyn ystyried beth fyddai'n ddefnyddiol i’w helpu gyda’u prosesau monitro a sicrwydd ansawdd eu hunain. Bydd yn ofynnol i bob ysgol a darparwr ôl\-16 barhau i gynnal hunanwerthusiad effeithiol ar gyfer gwella'n barhaus. Mae ein trefniadau gwerthuso, gwella ac atebolrwydd ni’n gofyn iddynt ystyried ystod eang o wybodaeth sy’n berthnasol i gyd\-destun yr ysgol eu hun wrth hunanwerthuso a nodi blaenoriaethau ar gyfer gwella. Golyga hyn y bydd ysgolion, gyda chymorth yr awdurdodau lleol a'r consortia rhanbarthol, yn defnyddio'r gwybodaeth sydd ganddynt ar lefel disgyblion am gyrhaeddiad a deilliannau eraill i fyfyrio ar eu trefniadau presennol a'u gwella. Yn 2020/21, fel ar gyfer 2019/20, ni fydd y data ynghylch dyfarniadau cymwysterau yn cael eu defnyddio i adrodd ar ddeilliannau cyrhaeddiad ar lefel ysgol, awdurdod lleol neu gonsortia rhanbarthol, ac ni cheir eu defnyddio i ddal ysgolion i gyfrif am ddeilliannau eu dysgwyr. Rwyf eisoes wedi rhoi sicrwydd na fydd y dyfarniadau'n cael eu defnyddio yn y modd hwn, ac roedd hyn yn hanfodol i sicrhau bod modd dyfarnu canlyniadau teg i ddysgwyr sy’n seiliedig ar raddau a aseswyd gan ganolfannau, a bennwyd heb y pwysau sy'n gysylltiedig â mesurau perfformiad neu drefniadau atebolrwydd. Rwy'n hyderus y bydd y dyfarniadau a roddir eleni yn deg ac yn gadarn. Bydd iddynt yr un gwerth â'r rheini a gyflawnwyd gan unrhyw gohort arall, a byddant yn cael eu cyhoeddi fel Ystadegau Swyddogol, ar lefel genedlaethol, na fydd yn cynnwys mesurau perfformiad.    
Translate the text from English to Welsh.
Members will be aware that Healthcare Inspectorate Wales (HIW) and the Wales Audit Office (WAO) today published their joint review of quality governance arrangements at Cwm Taf Morgannwg University Health Board. This report has highlighted a number of fundamental weaknesses in the health board’s governance arrangements in respect of the quality of care and patient safety. It also chimes with key findings from a number of previous reports and reinforces why it was necessary to increase the escalation status of the health board to targeted intervention earlier this year. As the report makes clear, while some things can be done quickly and are already progressing, there is clearly still a considerable amount of work required to address the fundamental issues which have come to light. I am pleased that the health board has fully accepted the findings and recommendations and already taken considerable steps to address them. They have also committed to do this in an open and transparent way, as they have recently demonstrated with the action they took to review and improve their waiting list management. The health board have stated their determination to embed a strong focus on quality and safety throughout the organisation. Actions already underway  include a significant focus on engaging with staff in developing a set of core values and behaviours to shape the organisational culture; implementing a new operating model and associated structures, ensuring clear lines of accountability; and strengthening processes to ensure robust  quality governance and risk management. But there is clearly much more to do. The health board’s progress is, and will continue to be, monitored closely through our escalation arrangements to ensure the necessary rigor and pace. I will continue to keep Members updated on progress and will issue a further statement on this and maternity services early in the New Year. There will also be important reflection and learning for all NHS in organisations in Wales from this report. I have written to all NHS Chairs and Chief Executives today asking them to consider their own quality governance arrangements and review these against the report’s recommendations. There are also a number of other actions in train to ensure robust governance arrangements are in place in all Boards. This includes a new approach to Independent Member Induction which will be mandatory for all new appointees. The programme will re\-enforce the importance of the role of the Independent Member as a public appointee. It will also help develop their skills in providing scrutiny and seeking assurance as a board member.  In addition I have requested a review of the Code of Conduct for Boards and NHS Managers to re\-enforce the standards expected of them as Board Members. Whilst recognising the collective responsibility for governance of the Board and organisation, I am also committed to strengthening the role of the Board Secretary as the guardian of good governance within NHS organisations in Wales. 
 Bydd yr Aelodau’n ymwybodol bod Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru a Swyddfa Archwilio Cymru wedi cyhoeddi eu hadolygiad ar y cyd heddiw o drefniadau llywodraethu ansawdd Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg. Mae’r adroddiad yn tynnu sylw at nifer o wendidau sylfaenol yn nhrefniadau llywodraethu’r bwrdd iechyd o ran ansawdd gofal ac o ran diogelwch cleifion. Mae hefyd yn adlewyrchu canfyddiadau allweddol nifer o adroddiadau blaenorol ac yn cadarnhau pam y bu’n rhaid uwchgyfeirio’r bwrdd iechyd i statws ymyrraeth wedi’i thargedu yn gynharach eleni. Fel y mae’r adroddiad yn nodi’n glir, er bod modd i rai pethau gael eu gwneud yn gyflym a bod hynny eisoes ar waith, mae cryn dipyn o waith i’w wneud o hyd i fynd i’r afael â’r materion sylfaenol sydd wedi dod i’r amlwg. Rwy’n falch bod y bwrdd iechyd wedi derbyn y canfyddiadau a’r argymhellion yn llawn ac wedi cymryd cryn gamau eisoes i ymdrin â nhw. Maen nhw hefyd wedi ymrwymo i wneud hynny mewn ffordd agored a thryloyw, fel y dangoswyd yn ddiweddar wrth iddynt gymryd gamau i adolygu a gwella’r ffordd y maent yn rheoli eu rhestrau aros. Mae’r bwrdd iechyd wedi datgan ei fod yn benderfynol o roi ffocws cryf ar ansawdd a diogelwch drwy’r sefydliad cyfan. Ymysg y camau sydd ar y gweill yn barod mae pwyslais  sylweddol ar ymgysylltu â staff wrth ddatblygu cyfres o werthoedd ac ymddygiadau craidd i lywio’r diwylliant sefydliadol; rhoi model gweithredu newydd a strwythurau cysylltiedig ar waith, sicrhau llinellau atebolrwydd cryf; a chryfhau prosesau er mwyn sicrhau trefn gadarn ar gyfer llywodraethu ansawdd a rheoli risg. Ond, yn amlwg, mae llawer mwy i’w wneud. Mae cynnydd y bwrdd iechyd yn cael ei fonitro’n agos drwy ein trefniadau uwchgyfeirio, a bydd hynny’n parhau, er mwyn sicrhau’r manylder a’r cyflymder angenrheidiol. Byddaf yn parhau i roi’r wybodaeth ddiweddaraf i’r Aelodau am y cynnydd, ac yn cyhoeddi datganiad pellach am hyn ac am y gwasanaethau mamolaeth yn gynnar yn y flwyddyn newydd.  Hefyd yn sgil yr adroddiad hwn, bydd materion y bydd gofyn i holl sefydliadau’r GIG yng Nghymru eu hystyried a dysgu oddi wrthynt. Rwyf wedi ysgrifennu at holl Gadeiryddion a Phrif Weithredwyr y GIG heddiw, yn gofyn iddynt ystyried eu trefniadau llywodraethu ansawdd eu hunain a’u hadolygu yn unol â’r argymhellion yn yr adroddiad. Mae nifer o gamau gweithredu eraill ar waith i sicrhau bod gan bob Bwrdd drefniadau llywodraethu cadarn. Mae hyn yn cynnwys trefniadau cynefino newydd ar gyfer Aelodau Annibynnol, a fydd yn orfodol ar gyfer pob aelod newydd a benodir. Bydd y rhaglen yn atgyfnerthu pwysigrwydd rôl yr Aelod Annibynnol fel penodiad cyhoeddus. Bydd hefyd yn helpu i ddatblygu eu sgiliau o ran craffu a gofyn am sicrhad, fel aelod o fwrdd. Yn ogystal, rwyf wedi gofyn am gynnal adolygiad o’r Cod Ymddygiad ar gyfer Byrddau a Rheolwyr y GIG er mwyn atgyfnerthu’r safonau a ddisgwylir ganddynt fel Aelodau o Fwrdd. Er fy mod yn cydnabod mai cyfrifoldeb ar y cyd yw llywodraethu’r Bwrdd a’r sefydliad, rwyf hefyd wedi ymrwymo i gryfhau rôl Ysgrifennydd y Bwrdd fel ceidwad llywodraethu da o fewn sefydliadau’r GIG yng Nghymru.   
Translate the text from English to Welsh.
On 5 November 2013, the First Minister made an Oral Statement in the Siambr on: The UK Government’s Initial Response to the Silk Commission's Report on Financial Reform for Wales. The statement can be accessed on the National Assembly for Wales website (external link). If you have difficulty accessing the statement via the hyperlink then you can access it on the National Assembly for Wales website by selecting the following: www.assemblywales.org/ Assembly Business/Plenary Meetings/Records of Plenary Proceedings/Plenary meetings/select relevant date of plenary meeting from the drop down menu/select statement from the contents page. 
Ar 5 Tachwedd 2013, gwnaeth y Prif Weinidog llafar yn y Siambr ar: Ymateb Cychwynnol Llywodraeth y DU i Adroddiad Comisiwn Silk ar Ddiwygio Trefniadau Ariannu Cymru. Gallwch weld y datganiad ar wefan Cynulliad Cenedlaethol Cymru (dolen allanol).  Os ydych yn cael anhawster i fynd at y datganiad drwy'r hyperddolen yna gallwch ei weld ar wefan Cynulliad Cenedlaethol Cymru drwy ddewis y canlynol: www.cynulliadcymru.org/ Busnes y Cynulliad/Cyfarfodydd Llawn/Cofnodion o drafodion y Cyfarfodydd Llawn/Cyfarfodydd Llawn/dewiswch ddyddiad perthnasol y cyfarfod llawn o'r gwymplen/dewiswch ddatganiad o'r dudalen gynnwys.   
Translate the text from English to Welsh.
Announcing the appointment, Lee Waters said: > I am very pleased to announce the reappointment of Scott Waddington as Chair of the TfW Board. Retaining Scott’s leadership experience during this exceptional period of change is an important step, as we continue to transform TfW into an integrated transport delivery partner and to tackle the unprecedented challenges of Covid\-19\. Scott Waddington has served in the role of TfW Chair for three years, having been appointed through an open and competitive recruitment process in accordance with the Governance Code and the principles of public appointments. In his role as TfW Chair, Scott is the link between the TfW Board and the Welsh Government, and is responsible for ensuring the Board is effective in all aspects of its role. The reappointment will be for a further three year term and will commence from 7 January 2022\.
Wrth gyhoeddi'r penodiad, dywedodd Lee Waters: > Rwy'n falch iawn o gyhoeddi ailbenodi Scott Waddington yn Gadeirydd ar Fwrdd Trafnidiaeth Cymru. Mae cadw profiad arweinyddiaeth Scott yn ystod y cyfnod eithriadol hwn o newid yn gam pwysig, wrth i ni barhau i drawsnewid Trafnidiaeth Cymru yn bartner darparu trafnidiaeth integredig ac wynebu heriau digynsail Covid\-19\. Mae Scott Waddington wedi gwasanaethu fel Cadeirydd Trafnidiaeth Cymru am dair blynedd, ar ôl cael ei benodi drwy broses recriwtio agored a chystadleuol yn unol â'r Cod Llywodraethu ac egwyddorion penodiadau cyhoeddus. Yn ei rôl fel Cadeirydd Trafnidiaeth Cymru, Scott yw'r cyswllt rhwng Bwrdd Trafnidiaeth Cymru a Llywodraeth Cymru, ac mae'n gyfrifol am sicrhau bod y Bwrdd yn effeithiol ym mhob agwedd ar ei rôl. Bydd yr ailbenodiad am gyfnod pellach o dair blynedd a bydd yn dechrau ar 7 Ionawr 2022\.
Translate the text from English to Welsh.
**ENERGY WALES STATEMENT** The First Minister in his Energy Wales Statements has identified the opportunity for Wales to harness its great energy potential to deliver a fairer and more prosperous Wales. This Statement sets out how, in assuming portfolio responsibility for energy, I will continue the transition to a low carbon economy working with industry and other stakeholders \- and recognising the need to create a stable, innovative, yet flexible environment for long term investment and employment creation. The energy system in Wales and wider afield is on the threshold of great change driven by new energy, technology and low carbon energy transition objectives.  This change, in combination with the ever present affordability, efficiency and security of supply imperatives, offers huge opportunities and challenges that the Welsh Government is determined to meet. With our long energy history, innovative universities, existing industrial heritage, energy infrastructure and abundant renewables resources on land and at sea, we are well placed to seize the opportunities generated by these exceptional changing forces. **Clarity and stability** I have taken advice from the Energy Wales Strategic Delivery Group, Energy and Environment Sector Panel and industry more widely. The overwhelming view is that energy is one of our most important economic imperatives, that the cost and security of energy continues to be key and that there is a need and opportunity to build upon the firm foundations embodied in the Energy Wales Statement issued in 2012\. Industry is seeking a stable and clear policy landscape in order to de\-risk and facilitate energy investment. This need is compounded by the lack of clarity and stability at UK level. Despite repeated and consistent calls to UK Government, it is clear that Wales lacks parity with other parts of the UK on energy matters and the recent Budget announcement emphasises this. It is also clear that the UK regulatory context is presenting real and immediate risks to the operation of business in Wales. Securing a robust Welsh position on matters such as energy costs, grid improvements, regulated markets, renewables developments, and energy intensive industry is vital if we are to instil the changes necessary for ongoing business sustainability. In parallel and in the context of the St David’s Day announcement it is essential that Wales has a robust, joined\-up position in place that not only shapes the agenda on new consenting powers but also drives all Welsh Government delivery and action on energy. This focused energy action must be progressed within an innovation framework that will enable a much smarter and efficient energy system in Wales. **The Vision for Energy** Our vision for energy is clear, we want to: * safeguard and maximise the Welsh energy position through strong leadership across government; * maximise the benefit to Wales of the transition to low carbon generation, for businesses, households and communities; * maintain a business friendly and competitive environment for investment and affordable supply, and * seek to secure parity and increased influence within the UK , and wider afield, for Wales and Welsh interests. In practice this means building upon existing progress to secure a step change in delivering interventions, actions and policies that secure an “Energy Smart Wales” and maximise economic opportunities through both indigenous developments and attracting inward investments.  This will require an integrated and nimble approach to energy policy and energy developments across a number of key themes. We want to see benefits maximised from resource efficient large\-scale electricity generation and fuel supply. This means exploiting as many benefits as possible from all nuclear related investment in Wales which could have a total GVA contribution to the Welsh economy of £5\.7Bn between 2013 and 2033\. This also means maximising benefits from renewables, modernised coal and gas generation, profitable refineries, ports and LNG terminals. We want to see a diverse generation mix in Wales that produces affordable and secure supply. There is a clear need and opportunity for businesses large and small to adopt more energy and resource efficiency programmes, with increased on site energy generation and growing an even stronger green products and services sector. We’re eager to see this action framed within the context of energy\-smart homes, communities, towns and regions where we make best use of public assets that stimulate demonstrations of smart technologies and catalyse, where feasible, prolific distributed generation with local ownership. Underpinning these energy ambitions is the urgent need to address electricity grid matters in Wales. Lack of grid capacity is stifling growth and in turn compromising the viability of businesses and communities across Wales. We therefore intend to challenge the current UK position both in terms of transmission and distribution and seek modernised and fit for purpose networks for Wales. Similarly, it is clear that Wales, and the rest of the world, will not meet climate change mitigation objectives without world\-class innovation and partnership based in universities and industry. We are determined to ensure that Welsh Government science and innovation policy and action reflects this so that low cost and low carbon energy solutions are secured. **Next Steps** Responding directly to the calls of business in Wales, I have established a new Energy Wales Unit that, in one team, focuses and consolidates Welsh Government energy policy and its effective and well co\-ordinated delivery. I am confident that creating this team signals to industry and stakeholders my intent to seize our energy opportunities by providing cross Government leadership and support. Working with industry, the Unit will build upon existing progress to support growth in the Energy and Environment Sector including a specific focus on exploiting the enormous potential benefits from nuclear investments in Wales and on our borders. The Unit will also work with stakeholders to continue progressing the Green Growth agenda. I have instructed the Unit, working across Government, to embark immediately on updating and developing energy policy to fully reflect Welsh ambitions and the entirety of the energy system including low carbon generation, infrastructure, demand reduction and the fossil fuel transition. The team will now work with industry and representative bodies to define the core policy and delivery priorities that need to be driven hard to secure the Welsh position at the UK level and set the context for investment. This work will enable clarity on the range of skills, supply chain, business and R\&D support needed to harness Wales’ energy potential. Some of the core policy and delivery areas that I have asked the team to prioritise include marine energy (including demonstration zones and tidal range), grid, fossil fuels, onshore wind along with a low\-carbon systems focus for our innovation support. I will provide updates over the following months and will issue a Statement on progress by the Summer Recess, including what we will be doing across the Welsh Government to communicate the content and importance of this programme.
Yn ei Ddatganiadau ar Ynni Cymru, nododd y Prif Weinidog bod gennym gyfle i fanteisio ar botensial gwych ein gwlad i greu ynni er mwyn sicrhau Cymru sy'n decach ac yn fwy llewyrchus. Wrth i mi ysgwyddo cyfrifoldeb portffolio dros ynni, mae'r datganiad hwn yn nodi sut y byddaf yn parhau i symud tuag at economi carbon isel \- gan weithio gyda'r diwydiant a rhanddeiliaid eraill, a gan gydnabod yr angen i greu amgylchedd sy’n sefydlog ac yn flaengar, ond eto'n hyblyg ar gyfer buddsoddi a chreu swyddi yn y tymor hir. Mae newid mawr ar droed i’r system ynni yng Nghymru a thu hwnt, a hynny’n cael ei yrru gan amcanion newydd ym maes ynni, technoleg a symud tuag at ynni carbon isel.  Mae'r newid hwn, ynghyd â'r materion sy'n codi'n gyson fel fforddiadwyedd, effeithlonrwydd a sicrwydd cyflenwad, yn cynnig cyfleoedd a heriau enfawr y mae Llywodraeth Cymru'n benderfynol o'u hateb. Gyda'n hanes hir ym maes ynni, ein prifysgolion blaengar, ein treftadaeth ddiwydiannol a'n seilwaith ynni bresennol, a digonedd o adnoddau adnewyddadwy ar dir a môr, mae Llywodraeth Cymru mewn lle da iawn i fanteisio ar y cyfleoedd sy'n codi. **Sefydlogrwydd ac Eglurder** Rwyf wedi gwrando ar gyngor Grŵp Cyflawni Strategol Ynni Cymru, Panel y Sector Ynni a'r Amgylchedd a'r diwydiant ehangach. Y farn ysgubol yw mai ynni yw un o'n hanfodion economaidd pwysicaf, bod cost a sicrwydd cyflenwad ynni yn parhau i fod yn allweddol, a bod cyfle i adeiladu ar y sylfaen gadarn a osodwyd yn Natganiad Ynni Cymru a gyhoeddwyd yn 2012\. Mae'r diwydiant am weld sefydlogrwydd ac eglurder o ran polisi er mwyn lleihau peryglon a hwyluso buddsoddiad mewn ynni. Mae'r angen hwn yn cael ei ddwysáu gan y diffyg eglurder a sefydlogrwydd ar lefel y DU. Er gwaethaf fy ngalwadau cyson a pharhaus ar Lywodraeth y DU, mae'n amlwg nad yw Cymru'n gydradd â rhannau eraill o'r DU mewn perthynas ag ynni. Gwelwyd hyn yn amlwg yn y Gyllideb ddiweddar. Mae hefyd yn amlwg bod cyd\-destun rheoleiddiol y DU yn cyflwyno peryglon gwirioneddol ac uniongyrchol i weithrediad busnes yng Nghymru. Rhaid bod yn gadarn ar faterion fel costau ynni, gwelliannau i'r grid, rheoleiddio marchnadoedd, datblygu ynni adnewyddadwy, a'r diwydiannau dwys o ran ynni os ydym am sicrhau newidiadau sy'n angenrheidiol ar gyfer cynaliadwyedd busnesau yn y dyfodol. Wrth ochr ac yng nghyd\-destun y cyhoeddiad ar Ddydd Gŵyl Dewi, mae'n hanfodol i Gymru fod yn gadarn ac yn gyson wrth lunio'r agenda ar bwerau cydsynio newydd a hefyd wrth ysgogi camau gweithredu Llywodraeth Cymru ar ynni. Rhaid symud ymlaen â'r camau gweithredu hyn o fewn fframwaith arloesi a fydd yn ein galluogi i gael system ynni ddoethach ac effeithlon yng Nghymru. **Y Weledigaeth ar gyfer Ynni** Mae'n gweledigaeth ar gyfer ynni'n glir, fel a ganlyn: * diogelu a manteisio i'r eithaf ar ynni yng Nghymru drwy arweiniad cryf ar draws y llywodraeth; * manteisio ar y newid i gynhyrchu ynni carbon isel, i gael y budd mwyaf posibl i fusnesau, aelwydydd a chymunedau Cymru; * cynnal amgylchedd cystadleuol a chefnogol i fusnesau er mwyn sicrhau buddsoddiad a chyflenwad cynaliadwy; * ceisio sicrhau cydraddoldeb a mwy o ddylanwad o fewn y DU a thu hwnt i Gymru a'i buddiannau. Yn ymarferol, mae hyn yn golygu adeiladu ar gynnydd presennol a sicrhau newid sylweddol wrth gyflawni ymyraethau, camau gweithredu a pholisïau sy'n arwain at Gymru ddoeth o ran ynni, sy’n manteisio i'r eithaf ar gyfleoedd economaidd \- drwy ddatblygiadau cynhenid a denu mewnfuddsoddiad. Bydd angen agwedd integredig ac ystwyth tuag at bolisi ynni a datblygiadau ynni ar draws nifer o themâu pwysig. Rydym am sicrhau’r manteision gorau o gynhyrchu trydan a chyflenwi tanwydd ar raddfa fawr gan ddefnyddio adnoddau'n effeithlon . Mae hyn yn golygu manteisio i’r eithaf o bob buddsoddiad yng Nghymru mewn ynni niwclear \- a allai gyfrannu £5\.7bn at GVA economi Cymru rhwng 2013 a 2033\.  Mae’n golygu hefyd cael y manteision mwyaf o ynni adnewyddadwy, dulliau modern o gynhyrchu trydan o lo a nwy a therfynellau nwy hylif, purfeydd a phorthladdoedd proffidiol. Rydym am weld cymysgedd o amrywiol ddulliau cynhyrchu yn arwain at gyflenwad fforddiadwy a diogel. Mae'n amlwg bod rhaid i fusnesau bach a mawr fabwysiadu mwy o raglenni arbed ynni ac adnoddau, ac mae cyfle iddynt wneud hynny gyda mwy o ynni'n cael ei gynhyrchu ar safleoedd ac wrth i sector cynnyrch a gwasanaethau gwyrdd gryfhau o hyd.  Rydym yn awyddus i weld hyn yn digwydd yng nghyd\-destun cartrefi, cymunedau, trefi a rhanbarthau sy'n defnyddio ynni'n ddoeth, gan wneud y defnydd gorau o asedau cyhoeddus sy'n arddangos y dechnoleg ddiweddaraf ac ysgogi, lle bynnag y bo'n bosibl, mwy o gynhyrchu gwasgaredig dan berchnogaeth leol. Yn sylfaen i'r dyheadau hyn mae'r angen dwys i roi sylw i faterion yn ymwneud â'r grid trydan. Mae diffyg capasiti'r grid yn mygu twf ac yn peryglu hyfywedd busnesau a chymunedau ar draws Cymru. Felly rydym yn bwriadu herio sefyllfa bresennol y DU o ran trosglwyddo a dosbarthu, a cheisio rhwydweithiau modern, sy'n ateb y diben yng Nghymru. Yn yr un modd, mae'n amlwg na fydd Cymru na gweddill y byd yn cyflawni amcanion lliniaru'r newid yn yr hinsawdd heb arloesedd a phartneriaethau o'r radd flaenaf mewn prifysgolion a diwydiant.  Rydym yn benderfynol o sicrhau bod polisïau a chamau gweithredu Llywodraeth Cymru ar wyddoniaeth ac arloesi'n adlewyrchu hyn er mwyn creu systemau ynni carbon a chost isel. **Y Camau Nesaf** Gan ymateb yn uniongyrchol i alwadau gan fusnesau Cymru, rwyf wedi sefydlu Uned Ynni Cymru newydd a fydd, mewn un tîm, yn canolbwyntio a chrynhoi polisi ynni Llywodraeth Cymru a'r gwaith o'i gyflawni mewn ffordd effeithiol. Rwy'n hyderus bod creu'r tîm hwn yn arwydd clir i'r diwydiant a'r rhanddeiliaid fy mod yn bwriadu cydio ym mhob cyfle sy'n codi ym maes ynni drwy ddarparu arweiniad a chefnogaeth ar draws y llywodraeth. Gan weithio gyda'r diwydiant bydd yr Uned yn adeiladu ar gynnydd presennol i gefnogi twf yn y Sector Ynni a'r Amgylchedd. Bydd pwyslais arbennig ar fanteisio ar fuddiannau enfawr posibl buddsoddiadau mewn ynni niwclear yng Nghymru ac ar hyd y ffin.  Bydd yr Uned hefyd yn gweithio gyda rhanddeiliaid i barhau’r gwaith o symud yr agenda Twf Gwyrdd ymlaen. Yn unol â'n gweledigaeth ar gyfer ynni, rwyf wedi cyfarwyddo'r uned i ddechrau ar unwaith ar y gwaith o ddiweddaru a datblygu'r polisi ynni er mwyn adlewyrchu dyheadau Cymru a'r system ynni'n llawn \- gan gynnwys cynhyrchu ynni carbon isel, seilwaith, lleihau'r galw, a symud oddi wrth danwydd ffosil. Bydd y tîm nawr yn gweithio gyda'r diwydiant a chyrff sy'n eu cynrychioli er mwyn diffinio'r blaenoriaethau craidd sydd angen eu pwysleisio er mwyn sicrhau safbwynt Cymru ar lefel y DU a gosod y cyd\-destun ar gyfer buddsoddiad. Bydd y gwaith hwn yn ein galluogi i weld yn glir pa gymorth sydd ei angen o ran yr amrywiaeth o sgiliau, y gadwyn gyflenwi, busnesau ac Ymchwil a Datblygu er mwyn manteisio ar botensial ynni Cymru. Rhai o'r prif feysydd polisi a chyflawni yr wyf wedi gofyn i'r tîm roi blaenoriaeth iddynt yw ynni morol (gan gynnwys parthau arddangos ac amrediad llanw), y grid, tanwyddau ffosil, ffermydd gwynt ar y tir a systemau carbon isel.  Byddaf yn darparu ddiweddariadau dros y misoedd nesaf ac yn cyhoeddi datganiad ynghylch ein cynnydd erbyn toriad yr haf. Byddaf hefyd yn sôn am ein gwaith ar draws Llywodraeth Cymru i gyfathrebu ynghylch cynnwys a phwysigrwydd y rhaglen hon.
Translate the text from Welsh to English.
Gosodwyd y Datganiad Ysgrifenedig canlynol gerbron y Senedd o dan Reol Sefydlog 30C \- Hysbysu mewn perthynas ag Offerynnau Statudol a wneir gan Weinidogion y DU mewn meysydd datganoledig o dan Ddeddf yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) 2018 na chânt eu gosod gerbron y Senedd: **Rheoliadau’r Gyfarwyddeb Masnach Electronig (Addysg, Mabwysiadu a Phlant) (Diwygio etc) (Ymadael â’r UE) 2021**  
The following Written Statement has been laid before the Senedd under Standing Order 30C \- Notification in Relation to Statutory Instruments made by UK Ministers in devolved areas under the European Union (Withdrawal) Act 2018 not laid before the Senedd: **The Electronic Commerce Directive (Education, Adoption and Children) (Amendment etc.) Regulations 2021**
Translate the text from Welsh to English.
Ym mis Chwefror 2018, cyhoeddodd yr Ysgrifennydd Gwladol dros Iechyd a Gofal Cymdeithasol y byddai Adolygiad Annibynnol o Ddiogelwch Meddyginiaethau a Dyfeisiau Meddygol yn cael ei gynnal dan arweiniad y Farwnes Julia Cumberlege. Byddai’n edrych ar y ffordd yr ymatebwyd i bryderon cleifion am dri maes yn ymwneud ag iechyd menywod \- sodium valproate, primodos a rhwyll y wain \- a sut y gellid gwella'r ffordd y mae'r system gofal iechyd yn ymateb i bryderon. Yn dilyn trafodaethau â chleifion sydd wedi profi cymhlethdodau ar ôl cael triniaethau rhwyll lawfeddygol, argymhellodd y Farwnes Cumberlege i Weinidogion yn Lloegr y dylid ymatal am y tro rhag defnyddio rhwyll lawfeddygol wrth drin anymataliaeth wrinol sy’n gysylltiedig â straen, nes bod yr amodau canlynol wedi'u bodloni: • Ni ddylai llawfeddygon gynnal llawdriniaeth ar gyfer anymataliaeth wrinol sy’n gysylltiedig â straen oni bai eu bod wedi cael eu hyfforddi yn briodol, a'u bod yn cynnal llawdriniaethau o'r fath yn rheolaidd • Dylai llawfeddygon gofnodi pob triniaeth ar gronfa ddata genedlaethol • Dylid cynnal cofrestr o driniaethau er mwyn sicrhau bod pob triniaeth yn cael ei nodi a bod modd adnabod y fenyw sydd wedi cael ei thrin • Dylai unrhyw gymhlethdodau sy'n cael eu nodi drwy'r Asiantaeth Rheoleiddio Meddyginiaethau a Chynhyrchion Gofal Iechyd gael eu cysylltu â'r gofrestr • Dylid medru adnabod ac achredu canolfannau arbenigol ar gyfer triniaethau anymataliaeth wrinol sy’n defnyddio rhwyll, triniaethau i'w gwaredu ac agweddau eraill o ofal angenrheidiol i'r rhai a effeithiwyd mewn ffordd negyddol • Dylid cyhoeddi canllawiau NICE ar y defnydd o rwyll ar gyfer trin anymataliaeth wrinol sy’n gysylltiedig â straen. Er bod cyngor y Farwnes Cumberlege ar gyfer Lloegr yn unig, rwy'n credu y dylai Cymru hefyd ddilyn yr un egwyddor o fod ar ein gwyliadwriaeth a chyfyngu ar y defnydd o rwyll nes bod yr amodau hyn wedi'u bodloni. Mae hyn yn gyson â'r argymhellion a wnaed gan y panel adolygu a sefydlais ddiwedd y llynedd. Rwy'n disgwyl i fyrddau iechyd fod â lefelau digonol o lywodraethiant clinigol, gan gynnwys trefniadau cydsyniad, archwilio ac ymchwil, er mwyn i holl fenywod Cymru fedru bod yn hyderus bod pob mesur diogelu posib yn ei le. Yn ôl y dystiolaeth sydd gennym ar hyn o bryd, mae gostyngiad sylweddol eisoes yn y defnydd o driniaethau rhwyll y wain yng Nghymru, yn sgil newidiadau mewn penderfyniadau clinigol yn ystod y blynyddoedd diwethaf. Fodd bynnag, rwy'n disgwyl i’r cyfyngiadau ychwanegol hyn fod yn eu lle nes bod modd bodloni'r gofynion ar gyfer mesurau diogelwch cryfach. Mae Prif Swyddog Meddygol Cymru, Dr Frank Atherton wedi ysgrifennu at gyfarwyddwyr meddygol gan dynnu eu sylw at gyngor y Farwnes Cumberlege yn cadarnhau bod hyn yn gyson ag argymhellion y panel adolygu yng Nghymru. Bydd angen i'm swyddogion weithio gyda chyrff proffesiynol perthnasol yn y DU i benderfynu pa drefniadau sydd angen bod yn eu lle cyn bod modd i Gyfarwyddwyr Meddygol gymeradwyo trefniadau gwasanaeth priodol. Bydd y Grŵp Gweithredu ar Iechyd Menywod, dan gadeiryddiaeth Tracy Myhill, yn cyfarfod ym mis Awst i ddechrau goruchwylio'r gwaith o weithredu'r argymhellion a wnaed gan y panel adolygu yng Nghymru a’r trefniadau newydd sydd angen eu gosod. Gellir gweld adroddiad Grŵp Adolygu Cymru yma: https://gov.wales/topics/health/publications/health/reports/mesh/?lang\=cy  
In February 2018, the Secretary of State for Health and Social Care announced an Independent Medicines and Medical Devices Safety Review to be led by Baroness Julia Cumberlege into how patient concerns about three specific areas of women’s health – sodium valproate, primodos and vaginal mesh \- have been responded to and how the way the healthcare system responds to concerns and can be improved.  Following discussions with patients who have experienced complications following surgical mesh procedures Baroness Cumberlege recommended to Ministers in England that there should be a “pause” in the use of surgical mesh for the treatment of stress urinary incontinence (SUI) until the following conditions are met: • Surgeons should only undertake operations for SUI if they are appropriately trained, and only if they undertake operations regularly; • Surgeons report every procedure to a national database; • A register of operations is maintained to ensure every procedure is notified and the woman identified who has undergone the surgery; • Reporting of complications via MHRA is linked to the register; • Identification and accreditation of specialist centres for SUI mesh procedures, for removal procedures and other aspects of care for those adversely affected by surgical mesh; and • NICE guidelines on the use of mesh for SUI are published. Although Baroness Cumberlege’s advice covers England only, I believe that the principle of high vigilance to ensure mesh use is restricted until these conditions are met also applies here in Wales and is consistent with the recommendations made by the review panel which I set up at the end of last year.   It is my expectation that sufficient levels of clinical governance, including consent, audit and research are in place in health boards in Wales to ensure that all women can be confident that all possible safeguards are in place.  The evidence we have already of a significant reduction in the use of vaginal mesh procedures in Wales suggests a “pause” is already largely in place, driven by a change in clinical decision making during recent years. However, it is my expectation that these additional restrictions will be the case until the requirements for increased safeguards can be met.   The chief medical officer for Wales, Dr Frank Atherton, has written to medical directors drawing their attention to Baroness Cumberlege’s advice confirming that it is consistent with the Wales review panel’s recommendations.  My officials will need to work with the relevant UK professional bodies to determine which arrangements must be in place for Medical Directors to sign off suitable service arrangements.    The Women’s Health Implementation Group, chaired by Tracy Myhill, is meeting in August to start to oversee the implementation of the recommendations made by the review panel in Wales and the new arrangements which now need to be put in place. The report of the Welsh Mesh Review Group can be found at: https://gov.wales/topics/health/publications/health/reports/mesh?lang\=en              

This is a set of Alpaca formatted Welsh-English translation instructions, obtained from the Welsh Government website.

Downloads last month
35
Edit dataset card