type
stringclasses 1
value | url
stringlengths 45
244
| title
stringlengths 10
211
| image_url
sequencelengths 0
20
| detail_url
sequencelengths 0
20
| content
sequencelengths 1
51
| __index_level_0__
int64 34
429
|
---|---|---|---|---|---|---|
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-ba-na-post723892.html | Dân tộc Ba na | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_17/camnhi205121015152nharong.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_17/3.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/tpuoaob/2022_11_15/ba-na6-692.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_17/dsc2551copy.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_17/7.jpeg.webp"
] | [
"Nhà rông của người Ba na. (Ảnh: Báo Dân tộc và phát triển)",
"Lễ cưới truyền thống của người Ba na (Gia Lai). (Nguồn: Làng văn hóa-du lịch các dân tộc Việt Nam)",
"(Ảnh: Thành Đạt)",
"Lễ hội của người Ba na. (Ảnh: Báo Dân tộc và phát triển)",
"Một trong những hoa văn trên thổ cẩm của người Ba na. (Nguồn: Làng văn hóa-du lịch các dân tộc Việt Nam)"
] | [
"Tổ tiên người Ba na chủ yếu sinh sống tại vùng dưới núi Mang Yang, dọc theo hai bờ sông Ba trở về phía đông tới những huyện đồng bằng giáp ranh miền núi và các huyện miền núi của tỉnh Bình Định, về sau, do tác động của quá trình di dân qua các thời kỳ, người Ba na chuyển cư dần sang phía tây tới lưu vực các sông Ayun, Đắk Bla và đến tận Kon Tum như hiện nay. Có thể nói, lịch sử của người Ba na gắn liền với lịch sử các dân tộc Tây Nguyên.",
"Dân tộc Ba na có tên tự gọi chung là “",
"”, có nghĩa là “",
". Ngoài ra, họ còn có tên gọi khác là Bơ Nâm, Roh, Kon Kđe, Ala Kông, Kpang Kông…",
"Ðịa bàn cư trú của người Ba na trải rộng trên các tỉnh Gia Lai, Kon Tum và miền tây của Bình Ðịnh, Phú Yên và Khánh Hòa.",
" Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019, tổng dân số người Ba na: 286.910 người; dân số nam: 141.758 người; dân số nữ: 145.152 người; quy mô hộ: 4,6 người/hộ; tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 89,5%.",
"Người Ba na nói tiếng Ba na - một ngôn ngữ thuộc nhóm Môn-Khơ Me (ngữ hệ Nam Á).",
" Người Ba na sống quần cư thành Làng, gọi là plei. Làng của người Ba na được đặt ở nơi bằng phẳng hoặc tương đối bằng phẳng, ven các sông suối, với quy mô không lớn. Mặc dù chế độ mẫu hệ đã tan rã trong xã hội người Ba na nhưng tàn dư vẫn thể hiện rõ trong quan hệ gia đình, tộc họ và hôn nhân như: sau hôn nhân còn phổ biến tập quán cư trú phía nhà vợ. ",
" Người Ba na ở nhà sàn làm bằng tranh tre nứa lá. Nếu xưa kia, nhà sàn dài hàng chục gian, là nơi sinh sống của một gia đình lớn, thì đến nay, người dân đã thay thế bằng kiểu nhà sàn 3 gian hoặc 5 gian, dành cho gia đình nhỏ gồm 2 hoặc 3 thế hệ cùng sinh sống. ",
"Nổi bật lên giữa các buôn làng đồng bào Ba na là những ngôi nhà rông cao vút, được dựng ở vị trí trang trọng nhất trong làng. Đó là nơi sinh hoạt văn hóa chung của làng.",
"Vào ngày thường, nam giới đồng bào Ba na đóng khố ở trần, chỉ vào những ngày lễ hội họ mới mặc áo và quấn khăn trên đầu. Còn phụ nữ thường mặc váy, áo và quấn khăn trên đầu.",
"Trong hệ thống tín ngưỡng của người Ba na, sự sống hiển hiện như một thể thống nhất và là sự sắp đặt từ bàn tay của các vị thần linh (yang). Trong đó, Bok Kei Dei và Yă Kuh Keh là cặp đôi thần linh tối cao -là người sáng tạo ra tất cả và coi sóc con người, mùa màng. Ngoài ra, họ còn thờ thần Rừng (yang Bri), thần Đất (yang The), thần Đá (yang Tmo), thần Núi (yang Kông),...",
"Hằng ngày, đồng bào Ba na ăn cơm gạo tẻ. Vào những dịp cúng lễ hoặc khi có khách quý, người Ba na thường uống rượu cần được chế biến từ lúa, ngô, sắn, kê, ủ với một loại men làm từ các loại thảo dược. Nam nữ người Ba na đều thích hút thuốc lá.",
"Việc giáo dục truyền thống cho thanh thiếu niên người Ba na được tổ chức thường xuyên tại nhà làng do các già làng đảm nhiệm. Đó cũng là nơi dạy nghề, huấn luyện chiến đấu và học tập các truyền thống văn hóa của cộng đồng.",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019: tỷ lệ người từ 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết chữ phổ thông là 67.8%, tỷ lệ người đi học chung cấp tiểu học 99.6%, tỷ lệ người đi học chung cấp trung học cơ sở là 69.1%, tỷ lệ người đi học chung cấp trung học phổ thông là 20%, tỷ lệ trẻ em ngoài nhà trường là 28.4%.",
"Người Ba na thực hiện chế đố hôn nhân một vợ, một chồng, cư trú luân phiên và theo nguyên tắc nội hôn tộc người và ngoại hôn dòng họ. Kết thúc các chu kỳ luân cư thì đôi vợ chồng ra ở riêng.",
"rước đây, người Ba na thường ăn tết cổ truyền sau khi thu hoạch. Hiện nay, đồng bào ăn tết theo người Kinh.",
"Người Ba na sống chủ yếu dựa vào canh tác nương rẫy. Bên cạnh nương rẫy, người Ba na còn làm ruộng nước, ruộng khô và trồng cây dài ngày.",
"Cùng với trồng trọt, từng gia đình thường nuôi gia cầm, gia súc. Nghề thủ công của người Ba na gồm có đan lát, dệt vải, rèn, làm gốm, điêu khắc gỗ,... trong đó, đan lát và dệt vải chiếm vị trí quan trọng trong đời sống tộc người.",
"Hiện nay, hoạt động mua bán của người Ba-na chủ yếu được thực hiện với người Kinh thông qua các cửa hàng tạp hóa, cửa hàng dịch vụ buôn bán nhỏ tại địa phương hoặc những lái buôn, người bán rong.",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019: Dân tộc Ba-na có: Tỷ lệ thất nghiệp 1.71%; Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ: 2.3%; Tỷ trọng lao động làm việc trong khu vực phi nông nghiệp: 4.6%; Tỷ trọng lao động làm công việc quản lý hoặc CMKT bậc cao và trung: 0.9%; Tỷ lệ hộ nghèo: 31.3%; Tỷ lệ hộ cận nghèo: 18.1%; Tỷ lệ hộ sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh: 88.7%; Tỷ lệ hộ sử dụng điện lưới để thắp sáng: 98.6%."
] | 34 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/lam-clip-ve-trang-phuc-truyen-thong-nu-sinh-bo-y-ve-nhat-cuoc-thi-tinh-hoa-viet-nam-post810954.html | Làm clip về trang phục truyền thống, nữ sinh Bố Y về nhất cuộc thi "Tinh hoa Việt Nam" | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/zrkxrkvsxr/2024_05_24/3e39a0410c39ac67f528-5234.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/zrkxrkvsxr/2024_05_24/0d3a19b7d3cf73912ade-8396.jpg.webp"
] | [
"Đại diện Ban tổ chức, các bộ, ngành, đơn vị cùng thí sinh, nhóm thí sinh giành giải của cuộc thi.",
"Đồng chí Nguyễn Minh Triết phát biểu ý kiến tại buổi lễ."
] | [
"Chiều 24/5, tại Hà Nội, ",
" tổ chức Lễ tổng kết và trao giải cuộc thi \"Tinh hoa Việt Nam\" năm 2024. ",
"Triển khai từ cuối tháng 11/2023, cuộc thi nằm trong khuôn khổ Kế hoạch hành động của tổ chức Đoàn thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về chấn hưng, phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam và Đề án hỗ trợ thông tin, tuyên truyền về dân tộc, tôn giáo của Thủ tướng Chính phủ.",
"Cuộc thi dành cho cá nhân, nhóm cá nhân là học sinh, sinh viên Việt Nam các trường trung học phổ thông, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đại học, trường đại học, học viện, cao đẳng trong và ngoài nước. ",
"Thí sinh tham gia tranh tài bằng cách làm video clip, phóng sự ngắn hoặc phim ngắn khắc họa, giới thiệu ",
", bản sắc truyền thống Việt Nam qua các nội dung như nét đẹp đời sống, danh lam thắng cảnh, ẩm thực, trang phục, âm nhạc, nhạc cụ truyền thống…",
"Theo các báo cáo, đã có gần 12 nghìn tác phẩm tham dự cuộc thi, hơn 679 nghìn lượt bình chọn trên trang web chính thức của cuộc thi. Tính đến ngày 5/5 vừa qua, các tác phẩm dự thi đã thu hút hơn 56 triệu lượt xem trên các nền tảng số và mạng xã hội.",
"Kết quả, tác phẩm “Trang phục truyền thống của người Bố Y” do thí sinh Lồ Phà Tú Anh (lớp 12A2, Trường Trung học phổ thông số 1 huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai) thực hiện đã xuất sắc giành ngôi đầu Cuộc thi với phần thưởng 15 triệu đồng. ",
"Ban tổ chức cũng đã trao một giải Nhì tặng tác phẩm \"Tinh hoa miền Quan họ\" của nhóm tác giả Tạ Quốc An Vũ, Phạm Trần Nhật Anh (Trường Trung học phổ thông Yên Hòa, Hà Nội); trao một giải Ba, 2 giải Khuyến khích tặng các thí sinh xuất sắc khác. ",
"Ngoài ra, tác phẩm \"Sen quê Bác - Nâng tầm sen Việt\" của thí sinh Vương Thúy Quỳnh (Trường Trung học phổ thông Kim Liên, tỉnh Nghệ An) đã giành giải bình chọn nhiều nhất với phần thưởng trị giá 3 triệu đồng. ",
"Dịp này, Trung ương Đoàn cũng đã trao Bằng khen cùng phần thưởng 5 triệu đồng tặng Tỉnh đoàn Quảng Bình và Đoàn Trường Trung học phổ thông Lê Thành Phương (tỉnh Phú Yên) với thành tích đạt số lượng sản phẩm dự thi nhiều nhất. ",
"Chia sẻ tại buổi lễ, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch ",
" Nguyễn Minh Triết cho biết: Trung ương Đoàn và Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam sẽ tiếp tục đồng hành cùng các thí sinh giành giải cao trong các khâu hoàn thiện sản phẩm như lên ý tưởng kịch bản, cải thiện kỹ năng quay, dựng clip, truyền thông… ",
"\"Chúng tôi mong những giá trị tinh thần, tình yêu Tổ quốc, niềm tự hào dân tộc trong sản phẩm của các bạn sẽ tiếp tục được lan tỏa, nhân rộng. Việc này sẽ góp phần không nhỏ xây dựng một lớp học sinh, sinh viên có kỹ năng và tư duy sáng tạo trong quảng bá về văn hóa, con người, đất nước Việt Nam, gìn giữ và phát huy những truyền thống quý báu của dân tộc\", đồng chí Nguyễn Minh Triết nói. "
] | 35 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-brau-post723903.html | Dân tộc Brâu | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/igpcvcvjntc8510/2022_11_21/brau-2506.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/bpcbzivo/2022_10_18/brau4.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/igpcvcvjntc8510/2022_11_21/brau1-4999.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/igpcvcvjntc8510/2022_11_21/brau17-4641.jpg.webp"
] | [
"Người già Brâu vẫn giữ tục căng tai và hút thuốc bằng tẩu (Ảnh: THÀNH ĐẠT)",
"Khuôn viên nhà rông văn hóa của người Brâu. (Ảnh:Báo Dân tộc)",
"Đồng bào Brâu thực hiện nghi thức mừng nhà mới. (Ảnh: Báo Dân tộc)",
"Sinh hoạt văn hóa truyền thống (Ảnh: THÀNH ĐẠT)"
] | [
"Tổ tiên của người Brâu cư trú ở vùng nam Lào và đông bắc Campuchia, đại bộ phận hiện nay vẫn cư trú bên lưu vực sông Sekamarn (Sê San), Nậm Khoong (Mê Kông), một bộ phận nhỏ người Brâu di cư sang Việt Nam sinh sống khoảng 150 - 160 năm (từ 6 - 7 thế hệ). Từ đó đến nay, người Brâu sinh sống trong khu vực ngã ba biên giới của ba nước Việt Nam, Lào và Campuchia.",
"Tên gọi khác: Brao.",
"Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số 01/4/ 2019: Tổng dân số: 525 người, trong đó dân số nam là 255 người và dân số nữ là 270 người. Quy mô hộ: 3,6người/hộ. Tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 94,7%. ",
" ",
"Chủ yếu cư trú tập trung tại làng Đắk Mế, xã Bờ Y, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum, cách cửa khẩu quốc tế Bờ Y 10km và cách thành phố Kon Tum gần 100km. ",
" ",
"Tiếng nói thuộc nhóm ngôn ngữ Môn-Khơ Me (ngữ hệ Nam Á). Người Brâu không có chữ viết. Sau giải phóng, Đảng và Nhà nước quan tâm về công tác giáo dục và bảo tồn truyền thống của dân tộc Brâu, trẻ được học tiếng phổ thông, học nghề. ",
"Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số 01/4/ 2019: Tỷ lệ người Brâu từ 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết chữ phổ thông: 62,4%; Tỷ lệ người đi học chung cấp tiểu học: 104,1%; Tỷ lệ người đi học chung cấp trung học cơ sở: 42,9%; Tỷ lệ người đi học chung cấp trung học phổ thông: 33,3%; Tỷ lệ trẻ em ngoài nhà trường: 35,4%.",
" ",
": Người Brâu chủ yếu ăn cơm nếp đốt trong ống nứa non (cơm lam), thứ đến là cơm gạo tẻ nấu trong nồi đất nung. Ngô, sắn chỉ dùng để chăn nuôi gia súc, gia cầm. Thức uống có rượu cần. Trẻ, già, trai, gái đều thích hút thuốc lá sợi bằng điếu khan.",
" Ðàn ông xưa đóng khố, đàn bà quấn váy tấm. Nữ giới có tục căng tai để đeo những khoanh nứa vàng hoặc khuyên bằng ngà voi. Nam nữ đến tuổi 15-16 đều theo tục cưa bằng 4 răng cửa hàm trên để chính thức hội nhập vào cộng đồng những người trưởng thành.",
" Người Brâu cư trú trên những ngôi nhà sàn có mái dốc cao. Nền sàn được cấu tạo thành hai nấc cao thấp khác nhau để phân định chức năng sinh hoạt. Làng có khuôn viên hình tròn, các ngôi nhà ở được sắp xếp như một cái nan hoa của bánh xe bò.",
"Xã hội Brâu đã phân hoá giàu nghèo ở giai đoạn ban đầu. Gia đình nhỏ phụ hệ đã được thiết lập, nam nữ bình quyền. Những tàn tích của chế độ gia đình mẫu hệ vẫn tồn tại khá đậm nét.",
"Lễ cưới được tổ chức ở nhà gái song do nhà trai chi phí. Sau lễ kết hôn, tục ở rể được kéo dài khoảng 4 -5 năm và tiếp đó là thời kỳ luân cư của đôi trai gái.",
"Khi có người quá cố, tang chủ nổi chiêng trống để báo tang. Thi hài được liệm trong quan tài bằng thân cây khoét rỗng để ở nhà tang mới dựng gần nhà ở. Quan tài chôn nửa chìm nửa nổi là một đặc trưng trong tục lệ ma chay của người Brâu. Nhà mồ dựng trên mộ để chứa những tài sản được chia cho người chết. Số tài sản này đều đã bị huỷ một phần dưới hình thức bẻ gẫy, chọc thủng, làm sứt mẻ...",
"Khi ngôi nhà được khánh thành, người ta làm lễ lên nhà khá long trọng và được cả làng cùng tham dự bữa tiệc sau lễ cúng các thần linh.",
" Lễ ăn mừng cơm mới sau ngày thu hoạch là Tết. Ngày ăn tết tuỳ thuộc vào thời vụ và từng gia đình cụ thể, không quy định ngày nào thống nhất.",
" Nông lịch tính theo tuần trăng và định ra tháng theo mùa vụ canh tác rẫy lúa của ông bà xưa.",
" Dân ca có lời ca, truyện cổ về thần sáng tạo Pa Xây, huyền thoại Un cha đắp lếp, những bài ca đám cưới, hát ru. Nhạc cụ có đàn klông pút được gọi là táp đinh bổ. Quan trọng hơn cả vẫn là những bộ chiêng đồng nổi tiếng với 3 loại có thang âm khác nhau là coong, mam và tha.",
" ",
"Nguồn sống chính là làm rẫy để trồng lúa nếp, lúa tẻ, ngô, sắn. Phương thức canh tác là phát, đốt rồi chọc lỗ tra hạt, thu hái bằng tay. Về thủ công nghiệp, đàn ông Brâu có khá nhiều người biết đan lát. Hiện nay người Brâu đã được hưởng các kết quả từ chính sách định canh, định cư của Đảng và Nhà nước, đặc biệt từ chương trình phát triển cửa khẩu Bờ Y.",
"Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số 01/4/ 2019: Dân tộc Brâu có: Tỷ lệ hộ nghèo: 6,1%; Tỷ lệ hộ cận nghèo: 7,9%; Tỷ lệ hộ sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh: 88,0%; Tỷ lệ hộ sử dụng điện lưới để thắp sáng:100,0%; Tỷ lệ thất nghiệp: 0,38%; Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ: 2,2%; Tỷ trọng lao động làm việc trong khu vực phi nông nghiệp: 1,5%; Tỷ trọng lao động làm công việc quản lý hoặc CMKT bậc cao và trung: 0,8%. "
] | 36 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-bru-van-kieu-post723920.html | Dân tộc Bru-Vân Kiều | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_20/vankieu.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/tpuoaob/2022_11_15/bru-van-kieu4-6492.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_20/4.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/tpuoaob/2022_11_15/z3727402066085fc2af90d14353371db955613eb0c32b4-9865.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_20/hoho520.jpeg.webp"
] | [
"Nhà ở của người Vân Kiều. (Nguồn: Báo Dân tộc)",
"Thiếu nữ Bru-Vân Kiều. (Ảnh: Thành Đạt)",
"Đồng bào Bru-Vân Kiều hiện còn lưu giữ nhiều lễ hội độc đáo. (Báo Dân tộc và phát triển)",
"Ảnh: Thành Đạt",
"Một số nhạc cụ của đồng bào Bru-Vân Kiều. (Ảnh: Báo Dân tộc và phát triển)"
] | [
"Hiện nay có hai luồng ý kiến khác nhau về nguồn gốc của người Bru-Vân Kiều, nhưng đa phần các ý kiến đều cho rằng, đây là cư dân bản địa, sống lâu đời ở vùng Trung Đông Dương. Sau những biến động lịch sử, họ di cư đi các nơi, trong đó có một bộ phận đi về hướng đông và tụ cư ở miền tây tỉnh Quảng Trị của Việt Nam.",
"Tộc Bru-Vân Kiều còn có tên gọi khác là Bru, Vân Kiều, chia thành 5 nhóm địa phương: Bru, Vân Kiều, Mang Cong, Trì và Khùa.",
"Người Bru-Vân Kiều cư trú tại 39/63 tỉnh, thành phố nhưng tập trung chủ yếu tại 3 tỉnh: Quảng Trị, Quảng Bình và Thừa Thiên Huế. Ngoài ra, còn một số lượng nhỏ người Bru-Vân Kiều hiện đang cư trú ở Đắk Lắk do Mỹ-Ngụy cưỡng ép di cư vào năm 1972. ",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019, tổng dân số người Bru-Vân Kiều: 94.598 người; dân số nam: 47.301 người; dân số nữ: 47.297 người; quy mô hộ: 4.5 người/hộ; tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 91.9%.",
" Ngôn ngữ của người Bru là tiếng Bru, một ngôn ngữ thuộc nhóm Môn- Khơ Me (ngữ hệ Nam Á), gần gũi với Tiếng Tà Ôi, Cơ Tu.",
"Người Bru-Vân Kiều quần cư thành Vil (Làng).Mỗi ",
"có một bộ máy tổ chức điều hành và quản lý mọi sinh hoạt của cộng đồng với người đứng đầu là ",
"(chủ làng). Giúp việc cho ",
"trong việc quản lý sinh hoạt cộng đồng là hội đồng già làng (bao gồm các ",
", ",
"). Xã hội truyền thống của người Bru-Vân Kiều còn có ",
", đây là người đứng đầu xứ (",
"), có công phát hiện ra vùng đất mới và sáng lập ra làng. Với hình thức sở hữu tập thể, tất cả các thành viên trong ",
"đều có quyền sở hữu và khai thác mọi tài nguyên đất đai, rừng núi, sông suối,... thuộc phạm vi của ",
".",
"Nhà truyền thống của người Vân Kiều là nhà sàn nhỏ (thường gồm 3, 4 gian), chia làm 2 phần rõ rệt, được ngăn cách bằng một bức phên có tính ước lệ và thông nhau bằng một cửa phụ. Phần ngoài thường gồm 2 gian gọi là: pum (phía ngoài, gần cửa ra vào) và poong (phía trong, nơi thờ cúng).",
"Theo phong tục, nam giới người Bru-Vân Kiều thường đóng khố, có thêm khăn đội đầu; còn nữ giới mặc áo không có ống tay, cổ được khoét tròn hoặc vuông, và váy (",
") là nguyên tấm vải quấn quanh thân rồi dùng dây vải buộc chặt. ",
"Đàn ông, đàn bà người Bru–Vân Kiều đều búi tóc.",
" Theo truyền thống, người Bru-Vân Kiều coi trọng việc thờ cúng tổ tiên, ngoài ra còn thờ các thần linh như thần lúa, thần bếp, thần núi, thần đất, thần sông nước. Người Vân Kiều nhận thức về thế giới quan cho rằng vạn vật hữu linh. Vì vậy thần lúa, thần sông được sắp xếp thứ tự để thờ trong nhà và ngoài rừng với mục đích cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt. Đặc biệt là thần lúa được nâng lên cao nhất, được sùng bái với nhiều lễ thức quan trọng.",
"Đồng bào Bru Vân Kiều hiện còn lưu giữ nhiều lễ hội độc đáo. (Ảnh: Báo Dân tộc và phát triển)",
"Người Bru-Vân Kiều thích các món nướng. Họ ăn cơm tẻ thường ngày. Còn vào các dịp lễ hội đồng bào ăn cơm nếp nấu trong ống tre tươi. Đồng bào Vân Kiều quen ăn bốc, uống nước lã và rượu cần. Nam nữ đều thích hút thuốc lá bằng tẩu làm từ đất nung hoặc cây le.",
" Nhạc cụ phổ biến của người Bru-Vân kiều là: cồng, chiêng, đàn ",
" kèn ",
",...",
"Trước đây, nền giáo dục học đường không tồn tại ở vùng người Bru - Vân Kiều. Nhưng với sự đầu tư của Nhà nước và các tổ chức phi chính phủ, tình trạng giáo dục của người Vân Kiều đã có những bước chuyển biến tích cực.",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019: tỷ lệ người từ 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết chữ phổ thông là 66.7%, tỷ lệ người đi học chung cấp tiểu học 101.9%, tỷ lệ người đi học chung cấp trung học cơ sở là 86.9%, tỷ lệ người đi học chung cấp trung học phổ thông là 33.2%, tỷ lệ trẻ em ngoài nhà trường là 19.3%.",
"Ở dân tộc Bru-Vân Kiều, sau khi cưới, cô dâu về ở nhà chồng. Sau lễ cưới, đôi vợ chồng còn phải làm \"lễ cưới\" lần thứ 2 khi có điều kiện về kinh tế, gọi là lễ ",
", để người vợ chính thức được coi là thành viên dòng họ nhà chồng.",
"Người Bru-Vân Kiều có nhiều lễ cúng khác nhau trong quá trình canh tác lúa rẫy nhằm cầu mùa, gắn với các khâu, phát, trỉa và thu hoạch. Ðặc biệt lễ thức trước dịp trỉa lúa diễn ra như một ngày hội của dân làng. Trong một đời người, mỗi người cũng có hàng loạt nghi lễ cúng về bản thân mình như: khi ra đời, lúc đau ốm, khi qua đời, lúc thành hôn v.v...",
"Từ bao đời nay, người Bru-Vân Kiều sống chủ yếu bằng canh tác rẫy, trồng lúa. Họ sử dụng nông cụ thô sơ như: rìu, dao quắm, gậy trỉa,... với phương thức sản xuất đơn giản: phát rừng, đốt, rồi chọc lỗ gieo hạt giống, làm cỏ, tuốt lúa bằng tay. Ngoài kinh tế nông nghiệp, người Bru-Vân Kiều còn chăn nuôi trâu, bò, lợn, gà,... Họ không phát triển nghệ thủ công và chủ yếu trao đổi hàng hoá với người Việt và người Lào.",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019: Dân tộc Bru-Vân Kiều có: Tỷ lệ thất nghiệp 2.82%; Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ: 4.5%; Tỷ trọng lao động làm việc trong khu vực phi nông nghiệp: 8.4%; Tỷ trọng lao động làm công việc quản lý hoặc CMKT bậc cao và trung: 0.12%; Tỷ lệ hộ nghèo: 56%; Tỷ lệ hộ cận nghèo: 12.4%; Tỷ lệ hộ sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh: 48.5%; Tỷ lệ hộ sử dụng điện lưới để thắp sáng: 93.8%."
] | 37 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-cham-post723909.html | Dân tộc Chăm | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/cuhatguhgenat/2022_11_15/dat-4623-4884.jpg.webp"
] | [
"(Ảnh: Thành Đạt)"
] | [
"Dân tộc Chăm vốn sinh tụ ở duyên hải miền trung Việt Nam từ rất lâu đời, đã từng kiến tạo nên một nền văn hóa rực rỡ với ảnh hưởng sâu sắc của văn hóa Ấn Ðộ. Ngay từ những thế kỷ thứ XVII, người Chăm đã từng xây dựng nên vương quốc Chăm-pa. ",
"Hiện tại, cư dân gồm có hai bộ phận chính: Bộ phận cư trú ở Ninh Thuận và Bình Thuận chủ yếu theo đạo Bà la môn (một bộ phận nhỏ người Chăm ở đây theo đạo Islam truyền thống gọi là người Chăm Bà ni). Bộ phận cư trú ở một số địa phương thuộc các tỉnh Châu Ðốc,Tây Ninh, An Giang, Ðồng Nai và Thành phố Hồ Chí Minh theo đạo Islam (Hồi giáo) mới.",
"Tên gọi khác: Chàm, Chiêm, Chiêm Thành, Chăm Pa, Hời…",
"Nhóm địa phương: Chăm Hroi, Chăm Poổng, Chà Và Ku, Chăm Châu Ðốc.",
" ",
"Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/2019: Tổng dân số: 178.948 người. Trong đó, nam: 87.838 người; nữ: 91.110 người. Tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 83,8%.",
"Tiếng nói thuộc nhóm ngôn ngữ Malayô-Polynéxia (ngữ hệ Nam Ðảo).",
"Người Chăm cư trú tại Ninh Thuận, Bình Thuận. ",
" ",
"Người Chăm ăn cơm, gạo được nấu trong những nồi đất nung lớn, nhỏ. Thức ăn gồm cá, thịt, rau củ, do săn bắt, hái lượm và chăn nuôi, trồng trọt đem lại. Thức uống có rượu cần và rượu gạo. Tục ăn trầu cau rất phổ biến trong sinh hoạt và trong các lễ nghi phong tục cổ truyền.",
" Nam, nữ đều quấn váy tấm. Ðàn ông mặc áo cánh ngắn xẻ ngực cài khuy. Ðàn bà mặc áo dài chui đầu. Màu chủ đạo trên y phục là màu trắng của vải sợi bông. Ngày nay, trong sinh hoạt hằng ngày, người Chăm ăn mặc như người Việt ở miền trung, chỉ có chiếc áo dài chui đầu là còn thấy xuất hiện trong giới nữ cao niên. ",
" Gia đình người Chăm mang truyền thống mẫu hệ, mặc dù xã hội Chăm trước đây là xã hội đẳng cấp, phong kiến. ở những vùng theo Hồi giáo Islam, tuy gia đình đã chuyển sang phụ hệ, vai trò nam giới được đề cao, nhưng những tập quán mẫu hệ vẫn tồn tại khá đậm nét trong quan hệ gia đình, dòng họ với việc thờ cúng tổ tiên. ",
" ",
" Cư dân Chăm vốn được phân thành hai thị tộc: Cau và Dừa như hai hệ dòng Niee và Mlô ở dân tộc Ê-Đê. Sau này, thị tộc Cau trở thành tầng lớp của những người bình dân, trong khi thị tộc Dừa trở thành tầng lớp của quý tộc và tăng lữ. Dưới thị tộc là các dòng họ theo huyết hệ mẹ, đứng đầu là một người đàn bà thuộc dòng con út. Mỗi dòng họ lại có nhiều chi họ. ",
" ",
" Xã hội cổ truyền Chăm được phân thành các đẳng cấp như xã hội Ấn Ðộ cổ đại. Họ có những vùng cư trú riêng và có những ngăn cách rõ rệt: không được thiết lập quan hệ hôn nhân, không sống cùng một xóm, không ăn cùng một mâm...",
" Người Chăm ở nhà đất (nhà trệt). Mỗi gia đình có những ngôi nhà được xây cất gần nhau theo một trật tự gồm: nhà khách, nhà của cha mẹ và các con nhỏ tuổi, nhà của các cô gái đã lập gia đình, nhà bếp và nhà tục trong đó có kho thóc, buồng tân hôn và là chỗ ở của vợ chồng cô gái út.",
"Phụ nữ chủ động trong quan hệ luyến ái. Hôn nhân cư trú phía nhà vợ, con sinh ra đều theo họ mẹ. Sính lễ do nhà gái lo liệu.",
" Người Chăm có hai hình thức đưa người chết về thế giới bên kia là thổ táng và hỏa táng. Nhóm cư dân theo đạo Bà la môn thường hỏa táng theo giáo luật, còn các nhóm cư dân khác thì thổ táng. Những người trong cùng một dòng họ thì được chôn cất cùng một nơi theo huyết hệ mẹ.",
"Người ta thực hiện nhiều nghi lễ nông nghiệp trong một chu kỳ năm như: lễ khai mương đắp đập, lễ hạ điền, lễ mừng lúa con, lễ mừng lúa ra đòng. Tuy nhiên, lễ lớn nhất vẫn là lễ Bon Katê được tổ chức linh đình tại các đền tháp vào giữa tháng mười âm lịch.",
"Người Chăm có nông lịch cổ truyền tính theo lịch âm.",
" Nhạc cụ Chăm nổi bật có trống mặt da Paranưng, trống vỗ, kèn xaranai. Nền dân ca-nhạc cổ Chăm đã để lại nhiều ảnh hưởng đến dân ca-nhạc cổ của người Việt ở miền trung như trống cơm, nhạc nam ai, ca hò Huế... Dân vũ Chăm được thấy trong các ngày hội Bon katê diễn ra tại các đền tháp.",
" ",
"Người Chăm có truyền thống nông nghiệp ruộng nước, giỏi làm thuỷ lợi và làm vườn trồng cây ăn trái. Bên cạnh việc làm ruộng nước vẫn tồn tại loại hình ruộng khô một vụ trên sườn núi. Bộ phận người Chăm ở Nam Bộ lại sinh sống chủ yếu bằng nghề chài lưới, dệt thủ công và buôn bán nhỏ, nghề nông chỉ là thứ yếu.",
"Nghề thủ công phát triển ở vùng Chăm nổi tiếng là dệt lụa tơ tằm và nghề gốm nặn tay, nung trên các lò lộ thiên. Việc buôn bán với các dân tộc láng giềng đã xuất hiện từ xưa. Vùng duyên hải miền trung đã từng là nơi hoạt động của những đội hải thuyền nổi tiếng trong lịch sử."
] | 38 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-chu-ru-post723908.html | Dân tộc Chu ru | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/cuhatguhgenat/2022_11_15/chu-ru-3846.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/cuhatguhgenat/2022_11_15/chu-ru11-6657.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/cuhatguhgenat/2022_11_15/t3-2-1629486948367new-1629507261808-6867.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/cuhatguhgenat/2022_11_15/chu-ru3-302.jpg.webp"
] | [
"Múa truyền thống của người Chu Ru. (Ảnh: Thành Đạt)",
"(Ảnh: Thành Đạt)",
"Tămya-Ariya, điệu múa cổ truyền của người Chu Ru. (Ảnh: Báo Nhân Dân)",
"(Ảnh: Thành Đạt)"
] | [
"Có lẽ xa xưa, tổ tiên người Chu ru là một bộ phận trong khối cộng đồng Chăm, về sau, họ chuyển lên miền núi sống biệt lập với cộng đồng gốc nên thành người Chu ru. ",
"Tên gọi khác: Chơ Ru, Kru, Thượng.",
" ",
"Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/2019: Tổng dân số: 23.242 người. Trong đó, nam: 11.363 người; nữ: 11.879 người. Tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 96,3%.",
"Tiếng nói thuộc nhóm ngôn ngữ Malayô-Polynêxia, (ngữ hệ Nam Ðảo), gần với tiếng Chăm. Có một bộ phận người Chu ru sống gần với người Cơ Ho nên nói tiếng Cơ Ho (thuộc nhóm ngôn ngữ Môn-Khơ Me).",
"Cư trú tại 23 tỉnh, thành phố. Trong đó, tập trung đông ở các tỉnh Lâm Đồng, tỉnh Ninh Thuận, Thành phố Hồ Chí Minh...",
" Lương thực chính là gạo. Lương thực phụ có ngô, khoai, sắn. Thức ăn có măng rừng, rau đậu, cá suối, chim thú săn bắn được. Thức uống có rượu cần và rượu cất. Nam nữ đều thích hút thuốc lá sợi bằng tẩu.",
" Nghề dệt không phát triển nên những sản phẩm của y phục như: váy, áo, khố, mền, địu... có được đều do trao đổi với các tộc láng giềng như: Chăm, Cơ Ho, Ra glai, Mạ...",
"Sống ở hai xã Ðơn và Loan thuộc huyện Ðơn Dương, một số khác ở huyện Ðức Trọng và Di Linh tỉnh Lâm Ðồng. Tại hai huyện An Sơn và Ðức Linh thuộc tỉnh Ninh Thuận cũng có vài ngàn người Chu ru sinh sống. ",
"Người Chu ru ở nhà sàn làm bằng tre, gỗ, bương, mai, lợp bằng cỏ tranh. Họ cư trú theo đơn vị làng (plei) và những gia đình thân thuộc thường xây cất nhà cửa gần gũi nhau.",
" Quan hệ chủ đạo trong cơ cấu xã hội Chu ru là gia đình mẫu hệ với vai trò được tôn vinh là người phụ nữ, người thừa kế của gia đình, dòng họ mẹ. Nếu nhìn vào bộ máy tự quản ở các làng thì ta thấy người đàn ông đang đứng mũi chịu sào trong mọi lĩnh vực để cho xã hội được vận hành theo định hướng của ông bà xưa. Thật ra, họ đã hành động theo ý chí của người vợ, người chủ nhân ngôi nhà mà họ đang cư ngụ theo tục cưới chồng. Xã hội đã có sự phân hóa giàu, nghèo nhưng không có sự xung đột giữa hai tầng lớp ấy trong làng.",
" Người phụ nữ chủ động trong quan hệ lứa đôi. Việc \"hỏi chồng\" và \"cưới chồng\" được thực hiện qua những thông tin ở việc trao tặng chàng trai chiếc nhẫn và chuỗi hạt cườm. Sau lễ cưới, người con gái phải ở dâu nửa tháng tại gia đình chồng để chờ lễ đón rể về nhà. Họ cư trú phía nhà gái.",
" Một năm với chu kỳ canh tác ruộng nước, người Chu ru có nhiều nghi lễ như: cúng thần đập nước, thần mương nước, thần lúa khi gieo hạt, ăn mừng lúa mới, cúng sau mùa thu hoạch. Ðáng lưu ý, lễ cúng thần bơnung vào tháng 2 âm lịch, dân làng thường hiến sinh dê. Và lễ cúng Yang Wer, một cây đại thụ ở gần làng, được coi là nơi ngự trị của các thần linh. Người ta thường làm những hình nộm dã thú bằng gỗ hay củ chuối để đặt dưới gốc cây.",
" Người Chu ru theo tục thổ táng tại nghĩa địa chung của làng. Xưa kia, việc ma chay thường được tổ chức linh đình với lễ hiến sinh trâu bò.",
"Vốn ca dao, tục ngữ rất phong phú, phản ánh việc đề cao vai trò phụ nữ, ca ngợi chế độ gia đình mẫu hệ. Về nhạc cụ, đáng lưu ý là trống, kèn và chiêng. Ngoài ra còn một số nhạc cụ khác như: r’tông, kwao, terlia là những nhạc cụ đặc sắc của người Chu ru. Trong hội hè, nhạc cổ truyền Chu ru thường được cất lên cùng với vũ điệu tamga nổi tiếng.",
" Người Chu ru theo lịch âm, tính tháng chu kỳ canh tác nông nghiệp của tổ tiên xưa.",
" Trước kia, người Chu ru không có chữ viết, mọi sự truyền đạt, thông tin đều qua truyền khẩu.",
" Sở thích của trẻ em là đánh cù, chơi thả diều (diều bướm và diều sáo). Chúng cũng hay chơi trò kéo co, đi cà kheo, đuổi bắt nhau...",
" ",
"Người Chu ru sống định cư, định canh trên cơ sở một truyền thống nông nghiệp từ lâu đời. Ruộng ở đây có hai loại: ruộng sình và ruộng khô. Việc làm thủy lợi bằng mương, phai, đê, đập được chú trọng. Vườn có trên rẫy và vườn ở gần nhà. Chăn nuôi có gia súc và gia cầm. Săn bắn, hái lượm và đánh cá là hoạt động thường xuyên. Nghề thủ công gia đình được phổ biến có đan lát, gốm thô."
] | 39 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/ba-con-dan-toc-chut-o-rao-tre-don-tet-cham-cha-boi-post789048.html | Bà con dân tộc Chứt ở Rào Tre đón Tết Chăm Cha Bới | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/xqykxrdekx/2023_12_24/ndo_bl_anh-4049-1-1186.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/xqykxrdekx/2023_12_24/ndo_bl_anh-4078-8389.jpg.webp"
] | [
"Tiết mục văn nghệ Tết Chăm Cha Bới ở bản Rào Tre.",
"Các tổ chức, đoàn thể ở Hà Tĩnh tặng quà chúc mừng người dân bản Rào Tre đón Tết Chăm Cha Bới."
] | [
"Tết Chăm Cha Bới (hay còn gọi là ",
") của bà con dân tộc Chứt, bản Rào Tre được tổ chức vào ngày 12/11 âm lịch hằng năm; sau khi mùa màng đã thu hoạch xong.",
"Người Chứt tổ chức đón Tết Chăm Cha Bới với ý nghĩa tạ ơn trời đất đã cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu và chào đón mùa vụ mới.",
"Trong không khí vui tươi phấn khởi, sau nghi thức cúng bìa rừng theo phong tục, bà con dân tộc Chứt đã cùng nhau giao lưu văn nghệ, văn hóa, thể thao. Đặc biệt, bà con được đón nhận nhiều phần quà ý nghĩa từ các đơn vị, tổ chức.",
"Với sự quan tâm của các cấp, ngành, ngày Tết Chăm Cha Bới ở Rào Tre ngày càng được tổ chức quy mô, bài bản hơn. Đây cũng là hoạt động nhằm gìn giữ, lưu truyền, phổ biến, phát huy cho thế hệ mai sau những phong tục, tập quán tốt đẹp về văn hóa dân gian, nghi lễ truyền thống của đồng bào dân tộc Chứt tại bản Rào Tre, xã Hương Liên.",
"Hoạt động này cũng góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các thế hệ, nhất là thế hệ trẻ trong việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa độc đáo của dân tộc Chứt; từng bước bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Chứt, trở thành sản phẩm du lịch văn hóa đặc trưng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn ",
"."
] | 40 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-co-post723913.html | Dân tộc Co | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/igpcvcvjntc8510/2022_11_21/cor16-4031.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/bpcbzivo/2022_10_19/img1199.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/bpcbzivo/2022_10_19/cor4.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/igpcvcvjntc8510/2022_11_21/cor7-9020.jpg.webp"
] | [
"Trang phục truyền thống của phụ nữ Co (Ảnh:THÀNH ĐẠT)",
"Các cô gái Co say sưa điệu múa Cà Đáu mềm mại trong Lễ mừng nhà mới (Ảnh: Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam).",
"Thầy cúng thực hiện lễ cúng trong nhà trong Lễ cầu mưa của người Co (Ảnh: Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam).",
"Biểu diễn múa cồng chiêng của người Co (Ảnh: THÀNH ĐẠT)"
] | [
"Đến nay, đa số các nhà nghiên cứu đều cho rằng người Co là một trong những cư dân bản địa ở khu vực Trường Sơn - Tây Nguyên.",
"Tên tự gọi: Cor, Col.",
"Tên gọi khác: Cua, Trầu.",
"Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số 01/4/2019, dân tộc Co có 40.442 người. Trong đó, dân số nam là 20.548 và dân số nữ là19.894. Số hộ dân cư (Hộ) 9.897; Quy mô hộ (Người/hộ) 4,1; Tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 96,5%. ",
"Người Co sống tập trung ở Trà Bồng và Trà Mi thuộc tây bắc tỉnh Quảng Ngãi và tây nam tỉnh Quảng Nam. Người Co cũng cư trú rải rác ở các tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Thừa Thiên Huế.",
"Tiếng nói thuộc nhóm ngôn ngữ Môn-Khơ Me (ngữ hệ Nam Á), tương đối gần gũi các dân tộc khác trong vùng bắc Tây Nguyên và lân cận như: Hrê, Xơ Ðăng, Ba Na... Chữ viết ra đời từ thời kỳ trước năm 1975 trên cơ sở dùng chữ cái La-tinh nhưng nay không không phổ biến. Ở những vùng giáp với người Hrê như huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi, người Co nói được tiếng Hrê. Tuyệt đại đa số người Co biết tiếng phổ thông. ",
" Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số 01/4/2019: Tỷ lệ người từ 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết chữ phổ thông là 75,2%; Tỷ lệ người đi học chung cấp tiểu học: 102,2%; Tỷ lệ người đi học chung cấp trung học cơ sở: 87,8%; Tỷ lệ người đi học chung cấp trung học phổ thông: 49,2%; Tỷ lệ trẻ em ngoài nhà trường:14,4%. Tỷ lệ người từ 15 tuổi trở lên biết đọc, viết chữ dân tộc mình: 0,8%.",
" Là nhà sàn dài, cửa ra vào ở hai đầu hồi. Trong nhà chia dọc thành 3 phần: lối đi ở giữa, một bên được ngăn thành từng buồng nhỏ cho các gia đình sinh hoạt riêng, còn một bên dùng làm nơi sinh hoạt chung (tiếp khách, họp bàn, tổ chức lễ hội, ăn uống đông người, đan lát, vui chơi...). ",
" Ðồ mặc của người Co chủ yếu mua của người Xơ Ðăng và người Việt. Theo nếp truyền thống, nam đóng khố, ở trần, nữ quấn váy, mặc áo cộc tay; mùa lạnh thì khoác tấm vải choàng. Bộ quần áo dài với khăn xếp du nhập từ đồng bằng lên từng được dùng trưng diện trong ngày lễ hội, nhất là những bô lão khá giả. ",
"Mỗi làng có ông \"già làng\" được mọi người kính trọng và nghe theo. ",
" Hình thức hôn nhân cư trú đằng chồng là phổ biến. Phong tục cho phép nếu vợ chết có thể lấy tiếp em hoặc chị của vợ, nhưng vợ goá không thể lấy em chồng; nếu 2 anh em trai lấy 2 chị em gái thì phải anh lấy chị, em lấy em; nếu con gái nhà này đã làm dâu nhà kia thì 2 - 3 đời sau nhà kia mới gả con gái cho nhà này. Con cô - con cậu, con gì - con già, con có chung cha mẹ đều không được lấy nhau. Ðám cưới đơn giản, gọn nhẹ, không tốn kém nhiều.",
" Quan tài gỗ, đẽo theo kiểu độc mộc. Người chết được chôn trong bãi mộ của làng, đặt không xa chỗ ở. Tang gia \"chia của\" cho người mới chết, đưa ra mộ không chỉ vật dụng và tư trang của người ấy, mà cả ché, chiêng...",
" Những đỉnh núi cao được người Co gọi là núi Ông núi Bà. Họ cho rằng có \"thần linh\" trú ngụ ở đó. Hệ thống \"ma\" (ka muych) và \"thần\" (kơi, ma) rất đông: ma người chết bình thường, ma người chết bất bình thường, ma quế, ma cây đa, ma nước, thần bếp lửa...",
"Người Co có nhiều lễ, lớn nhất là lễ có đâm trâu tế thần - đây cũng là ngày hội lớn trong làng. Ngoài ra, tết gắn với sự kết thúc một mùa lúa rẫy là dịp sinh hoạt nhộn nhịp.",
" Cách tính ngày tháng tương đương với âm lịch của người Việt, nhưng chỉ có 10 tháng, tiếp đến là thời gian nghỉ ngơi sau vụ canh tác. ",
" Ưa thích âm nhạc, dùng bộ chiêng 3 chiếc là phổ biến: nhạc cụ còn có trống, các loại đàn nhị. Múa chỉ xuất hiện trong lễ đâm trâu. Các điệu dân ca Xru (Klu), Agiới được lưu truyền rộng rãi. Vốn truyện cổ khá phong phú, có huyền thoại, truyền thuyết, truyện ngụ ngôn... Nghệ thuật trang trí tập trung nhất ở cây cột lễ và cái \"gu\" trong lễ hội đâm trâu.",
"Kinh tế rẫy là nguồn sống chủ yếu, lúa rẫy là nguồn lương thực chính. Canh tác theo hình thức phát rừng, đốt, chọc lỗ tra hạt giống, tuốt lúa bằng tay. Trầu không và quế của người Co nổi tiếng lâu đời. Người Co nuôi trâu, lợn, gà trước hết để cúng tế; chó hầu như nhà nhà đều có. Nghề dệt và rèn không phát triển. Ðồ đan đẹp và phong phú. ",
"Tỷ lệ hộ nghèo của dân tộc Co là 57,1%, Tỷ lệ hộ cận nghèo 16,7%. Tỷ lệ thất nghiệp: 2,08%; Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ: 8,0 %; Tỷ trọng lao động làm việc trong khu vực phi nông nghiệp:12,4 %; Tỷ trọng lao động làm công việc quản lý hoặc CMKT bậc cao và trung: 3,6%; Tỷ lệ hộ làm nghề thủ công truyền thống: 0,12%. "
] | 41 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/am-ap-phong-tuc-tet-hoa-cua-dan-toc-cong-post784802.html | Ấm áp phong tục Tết Hoa của dân tộc Cống | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2023_11_28/img-6420-8243.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2023_11_28/img-6423-6470.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2023_11_28/img-6422-3822.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2023_11_28/img-6424-1-3501.jpg.webp"
] | [
"Đại diện cho các gia đình trong bản thành kính dâng vật phẩm lễ trong Tết Hoa.",
"Thầy cúng là người có uy tín trong bản sẽ chủ trì các nghi lễ cúng trong Tết Hoa.",
"Bà con dân tộc Cống xã Pa Thơm chung vui điệu múa mừng Tết Hoa năm 2023.",
"Có sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, bản Púng Pon của đồng bào dân tộc Cống ở xã Pa Thơm đã đổi thay từng ngày."
] | [
"Tết Hoa mào gà, hay thường gọi là Tết Hoa của dân tộc Cống",
" đã được ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào ngày 29/8/2019. Đây là lễ hội lớn nhất trong năm của dân tộc Cống tỉnh Điện Biên nói chung và dân tộc Cống xã Pa Thơm nói riêng. Năm nay, vào dịp rằm tháng 10 âm lịch, bà con dân tộc Cống ở xã Pa Thơm tổ chức các hoạt động theo nghi thức truyền thống trong Tết Hoa. ",
"Đến dự và chúc mừng ngày vui của đồng bào ",
" ở xã Pa Thơm, ông Nguyễn Tiến Cường, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Điện Biên cho biết: Luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm, từ năm 2021 đến nay còn có thêm các chính sách hỗ trợ từ Chương trình mục tiêu quốc gia vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi dành riêng cho các dân tộc ít người (trong đó có dân tộc Cống) thì đời sống văn hóa, tinh thần của bà con dân tộc Cống ở Pa Thơm nói riêng, tỉnh Điện Biên nói chung đã đổi thay rất nhiều. Điện, đường, trường học được đầu tư xây dựng khang trang về từng bản. Bà con dân tộc Cống còn được hỗ trợ học nghề chuyển đổi cơ cấu cây trồng, chuyển đổi nghề; phong tục văn hóa truyền thống của dân tộc Cống được quan tâm sưu tầm, phục dựng.",
"Chia sẻ về ý nghĩa thiêng liêng của ",
"trong tâm thức mỗi người con dân tộc, ông Nạ Văn Phanh - người có uy tín, chủ trì các hoạt động trong nghi lễ Tết Hoa cho biết, với đồng bào dân tộc Cống thì hoa mào gà là là loài hoa linh thiêng, biểu trưng cho sức mạnh, niềm tin của tâm thiện trong mỗi con người. Họ quan niệm, có hoa mào gà trong nhà, trong bản, trên nương sẽ giúp xua đuổi tà ma phá hoại mùa màng hay vật xấu làm ảnh hưởng sức khỏe con người. Hoa mào gà còn là cầu nối tâm linh giữa các thành viên trong mỗi gia đình và ông bà tổ tiên và những người đã khuất. ",
"Tết Hoa được diễn ra từ hai đến ba ngày, người Cống không đi làm nương, không đi đào củ mài mà ở nhà, ở bản thực hiện nghi lễ cúng do người có uy tín (được bà con lựa chọn) chủ trì. Khi thầy cúng chủ trì phần lễ thì bà con trong bản đem dâng các vật phẩm (thường là các sản phẩm nông nghiệp do bà con tự cấy, hái, nuôi trồng). Sau nghi lễ này, các gia đình mới bắt đầu cúng gia tiên, những người đã khuất trong gia đình bằng tấm lòng thành nhớ ơn sâu sắc.",
"Sau nghi lễ, bà con dân tộc Cống sẽ cùng nhau liên hoan, hát múa các bài hát, điệu múa truyền thống của dân tộc. Qua từng lời hát, họ trao cho nhau tình cảm gắn kết cộng đồng, dòng họ để cùng nhau hướng về tương lai với những ngày tốt đẹp, tươi sáng hơn…",
"Suốt những ngày Tết Hoa, bản làng của người Cống luôn rực rỡ sắc đỏ của hoa mào gà; tiếng chiêng hòa cùng tiếng hát rộn vang như đánh thức một vùng núi non trùng điệp. Cũng thường trong dịp Tết Hoa thì nhân dân các dân tộc ở khu vực lân cận thường tổ chức sang thăm, chúc mừng bà con dân tộc Cống với những lời chúc đẹp nhất, ấm áp tình cảm, chan hòa."
] | 42 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-co-ho-post723902.html | Dân tộc Cơ-ho | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_18/img0267.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/tpuoaob/2022_11_15/co-ho-8591.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_18/img03261.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_18/anuong.jpeg.webp"
] | [
"Già làng dân tộc Cơ-ho thổi tù và. (Nguồn: Báo Dân tộc và phát triển)",
"(Ảnh: Thành Đạt)",
"Lễ mừng lúa mới của người Cơ-ho (Lâm Đồng). (Ảnh: Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam)",
"Món ăn của người Cơ-ho, Làng Cù Lần, Lâm Đồng. (Ảnh: Báo Dân tộc và phát triển)"
] | [
"Theo các nhà khoa học, người Cơ-ho thuộc chủng Inđônêdiên, là đồng chủ nhân của văn hóa Sa Huỳnh, bộ phận phía nam của văn hóa Đông Sơn. Dân tộc Cơ-ho tồn tại cách ngày nay trên dưới 2.500 năm, là cư dân bản địa sinh sống lâu đời trên mảnh đất Tây Nguyên.",
"Dân tộc này có tên tự gọi chung là “Cơ-ho”.",
"Địa bàn cư trú của người Cơ-ho nằm ở nhiều vùng, từ cực nam Tây Nguyên, Lâm Đồng đến một số vùng miền núi các tỉnh Bình Thuận, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Đắk Lắk và Đồng Nai.",
" Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019, tổng dân số người Cơ-ho: 200.800 người; dân số nam: 98.569 người; dân số nữ: 102.231 người; quy mô hộ: 4,5 người/hộ; tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 88.9%.",
" Người Cơ-ho nói tiếng Bahnaric Nam, là ngôn ngữ nằm trong nhóm Môn-Khơ me, dòng Nam Á.",
" Người Cơ-ho quần cư thành Làng (bon/bòn). Họ sống trong các ngôi nhà dài (hìu jòng) được dựng cạnh nhau trong làng. Kiểu làng của người Cơ-ho là làng mật tập, đứng đầu mỗi làng là chủ làng (kuang bòn/quăng bon/khoa bon), đó là người có uy tín cao, được mọi người tuân phục.",
"Ngoài ra, ở những nơi dân cư tập trung đông đúc, giữa các làng người Cơ-ho hình thành một tổ chức liên minh tự nguyện và đứng đầu liên minh gọi là M’đrông.",
"Trong đời sống xã hội người Cơ-ho tồn tại 2 hình thức gia đình là gia đình lớn và gia đình nhỏ. Các gia đình được tổ chức theo chế độ mẫu hệ.",
" Đồng bào Cơ-ho sống trong các ngôi nhà sàn dài và nhà đất.",
" Người Cơ-ho tin rằng mọi mặt đời sống đều do các thế lực siêu nhiên quyết định bởi vậy trong quan niệm của họ có một bên là thần linh (Yang) luôn luôn phù hộ cho con người và có một bên là ma quỷ (Chà) thường hay gây ra những tai họa, nên hầu như làm bất cứ việc gì như làm ruộng, cưới xin, tang ma, ốm đau..., người Cơ-ho đều tổ chức cúng viếng thần linh để cầu xin. Tín ngưỡng về siêu nhiên trong quan niệm của người Cơ Ho có tính chất đa thần... ",
"Tuy nhiên, cũng giống nhiều tộc người tại chỗ ở Tây Nguyên, kể từ khi theo Công giáo và đạo Tin Lành, người Cơ-ho không cúng thần lúa và các vị thần khác nhiều như trước nữa. Bởi vậy, một số tín ngưỡng cổ truyền đã bị loại bỏ.",
"Ðàn ông Cơ-ho thường đóng khố, phụ nữ thì mặc váy ngắn. Khố là một miếng vải dài 1,5 đến 2m và rộng, có hoa văn theo dải dọc. Váy là một tấm vải quấn quanh người một vòng và giắt cạp. Nền váy màu đen trên đó có những dải hoa văn màu trắng viền dọc thân váy. Khi trời lạnh, người Cơ-ho quấn thêm chiếc chăn (ùi).",
"Người Cơ-ho thích căng tai bằng vòng gỗ (khoen), phụ nữ giàu còn căng tai bằng ngà voi. Tục nhuộm răng đen cũng khá phổ biến ở phụ nữ Cơ-ho.",
" Lương thực chính dùng để nấu cơm hằng ngày của người Cơ-ho là gạo nếp và gạo tẻ. Vào các dịp lễ hội, đồng bào thường nấu các món ăn tổng hợp bằng cách cho thịt, xương, ruột, gan của con vật hiến tế vào chiếc nồi đồng to trộn với các loại gia vị rồi nấu. Rượu cần được người Cơ-ho sử dụng rộng rãi, nhất là trong các dịp lễ tết. Ngoài ra, người Cơ-ho còn có tục ăn trầu, hút thuốc.",
" Vào đầu thế kỷ XX, người Cơ-ho đã có chữ viết được xây dựng bằng hệ thống chữ la tinh, nhưng loại chữ này chưa phổ biến sâu rộng.",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019: tỷ lệ người từ 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết chữ phổ thông là 75%, tỷ lệ người đi học chung cấp tiểu học 99.8%, tỷ lệ người đi học chung cấp trung học cơ sở là 80.3%, tỷ lệ người đi học chung cấp trung học phổ thông là 34.3%, tỷ lệ trẻ em ngoài nhà trường là 22%.",
"Trong một năm, người Cơ-ho tổ chức rất nhiều lễ tết trong đó lớn nhất là tết ăn mừng lúa vào kho (li rơ bong). Ngoài lễ này, người Cơ-ho còn có lễ đâm trâu được tổ chức sau 3 hoặc 7 mùa rẫy.",
"Hoạt động kinh tế chủ đạo của người Cơ-ho là làm rẫy, trừ nhóm Xrê là làm ruộng nước. Nhìn chung kỹ thuật và công cụ làm rẫy của người Cơ-ho không khác với các tộc người khác ở Tây Nguyên. Người Cơ-ho chủ yếu trồng nhưng trên một đoạn rẫy người ta còn trồng lẫn cả ngô, sắn, bầu, bí, mướp, đậu...",
"Ngoài ra, người Cơ-ho cũng tiến hành chăn nuôi, săn bắn, đánh cá, hái lượm, … và có một số nghề thủ công như đan lát đồ mây tre, cói, dệt vải thổ cẩm, rèn nông cụ và vũ khí truyền thống, làm gốm... Trong đó, nghề gốm là nghề phổ biến và phát đạt nhất.",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019: Dân tộc Cơ-ho có: Tỷ lệ thất nghiệp 0.64%; Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ: 6.1%; Tỷ trọng lao động làm việc trong khu vực phi nông nghiệp: 8.8%; Tỷ trọng lao động làm công việc quản lý hoặc CMKT bậc cao và trung: 2.0%; Tỷ lệ hộ nghèo: 12.1%; Tỷ lệ hộ cận nghèo: 11.7%; Tỷ lệ hộ sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh: 90.2%; Tỷ lệ hộ sử dụng điện lưới để thắp sáng: 99.8%."
] | 43 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-co-lao-post723954.html | Dân tộc Cờ Lao | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/igpcvcvjntc8510/2022_11_21/trang-phuc-co-lao-2-2-6787.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/igpcvcvjntc8510/2022_11_15/cungcolao-3653.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/igpcvcvjntc8510/2022_11_15/colao4-6125.jpg.webp"
] | [
"Người Cờ Lao vẫn giữ được những nếp nhà truyền thống. (Ảnh: TTXVN)",
"Nghi lễ cúng Hoàng Vần Thùng, vị Thành Hoàng của dân tộc Cờ Lao ở xã Túng Sán, Hoàng Su Phì. (Ảnh: Báo Hà Giang)",
"Ruộng nước và nương núi đất, trồng lúa là hoạt động sản xuất chính của người Cờ Lao (Ảnh: THÀNH ĐẠT)"
] | [
"Dân tộc Cờ Lao là một trong những dân tộc có dân số ít ở Việt Nam. Người Cờ Lao ở Việt Nam vốn từ Trung Quốc di cư sang. Trải qua các thời kỳ lịch sử, các nhóm Cờ Lao đã di cư dần xuống phía Nam rồi vào Việt Nam. Những người Cờ Lao đầu tiên tới Việt Nam sớm nhất là cách đây khoảng từ 150 đến 200 năm. Những đợt di cư cuối cùng của họ đã chấm dứt cách đây khoảng 60 - 80 năm. ",
"Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số năm 2019, dân số dân tộc Cờ Lao là 4.003 người, trong đó nam là 2.005 người, nữ là 1.998 người. ",
"Dân tộc Cờ Lao chỉ cư trú ở tỉnh Hà Giang, gồm vùng cao núi đá, núi đất (các huyện Đồng Văn, Mèo Vạc, Hoàng Su Phì), vùng giữa (huyện Yên Minh) và vùng thấp (hai huyện Vị Xuyên, Bắc Quang). ",
"Tiếng nói thuộc nhóm ngôn ngữ Ka Ðai, cùng nhóm với tiếng La Ha, La Chí, Pu Péo (ngữ hệ Thái - Ka Ðai). Trước đây, các nhóm địa phương có phương ngữ khác nhau nhưng hiện nay đa số người Cờ Lao đỏ, Cờ Lao xanh không còn nói được tiếng mẹ đẻ của mình nữa. Tuỳ theo quá trình tiếp xúc, cộng cư họ quen sử dụng tiếng Quan hoả, tiếng Nùng hay tiếng Pu Péo, Hmông.",
": Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số năm 2019, tỷ lệ người từ 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết chữ phổ thông chiếm 58,2%, tỷ lệ đi học chung của trẻ em ở cấp tiểu học chiếm 103,4%. Tỷ lệ đi học chung của trẻ em ở cấp trung học cơ sở là 83,1%, tỷ lệ đi học chung của trẻ em ở cấp trung học phổ thông là 37,4%, tỷ lệ trẻ em ngoài trường là 17,6%.",
"Dưới thời Pháp thuộc, các chủ đất - những người có công khai phá lập làng, trưởng dòng họ được chính quyền bổ nhiệm giữ chức mã phải cai quản 1 - 2 làng hoặc mù lao cai quản vài gia đình. Ngày nay, hệ thống quản lý hành chính cơ sở đã được thực hiện ở tất cả các cấp, trong đó làng của người Cờ Lao là cấp cơ sở của tổ chức hành chính cấp xã.",
"Có thể nói, so với các yếu tố văn hóa vật chất, tôn giáo, tín ngưỡng của người Cờ Lao rất ít thay đổi. Đồng bào vẫn giữ quan niệm về ba bộ phận cấu thành nên thế giới (trời, đất và nước), tín ngưỡng đa thần, vạn vật hữu linh.",
"Đồng bào Cờ Lao ở nhà đất, phổ biến là ba gian, hai chái. Phần lớn nhà ở của người Cờ Lao là nhà trình tường, lợp ngói máng. ",
"Bộ y phục của nam giới gồm có mũ, áo và quần. Quần màu chàm hoặc màu đen, ống rộng, dài đến mắt cá chân, không có túi. Áo màu chàm hay màu đen dạng cổ đứng, xẻ ngực, có khuy bằng vải. Áo xẻ tà, thường có bốn túi không nắp.",
"Trang phục nữ, chủ yếu sử dụng quần, khăn, áo, dây lưng, xà cạp và ở một số địa phương đồng bào còn sử dụng tạp dề như người H’Mông. ",
"Về ăn, thức ăn của người Cờ Lao chủ yếu được chế biến từ các sản phẩm trồng trọt và chăn nuôi. Thức ăn được chế biến từ các sản phẩm chăn nuôi gồm gà, lợn và dê.",
"Người Cờ Lao vẫn truyền lại cho con cháu những câu chuyện kể về lịch sử di cư, sự tích chiếc váy cổ truyền, việc cưới xin trước đây, chuyện bị đánh rụng răng.",
"Nhóm Cờ Lao xanh và Cờ Lao trắng phân bố ở hai huyện Đồng Văn, Mèo Vạc sống dựa chủ yếu vào nương định canh, gieo trồng ngô ở hốc núi đá. Nhóm Cờ Lao đỏ phân bố ở hai huyện Hoàng Su Phì và Yên Minh, nơi có nhiều núi đất và thung lũng, làm ruộng nước và nương núi đất, trồng lúa là chính. Ngoài cây lương thực chính, người Cờ Lao còn trồng nhiều loại đậu, rau xanh và các loại cây trồng khác. Đối với mọi gia đình Cờ Lao, đây là hoạt động kinh tế không thể thiếu. Chăn nuôi không chỉ chủ yếu cung cấp sức kéo và phân bón cho sản xuất, thực phẩm cho các hoạt động liên quan đến ma chay, cưới xin, lễ tết.",
"Cũng như chăn nuôi, thủ công gia đình chỉ là nghề phụ. Nghề mộc là hoạt động thủ công gia đình đã có từ lâu đời và khá phát triển trong các gia đình Cờ Lao. Nghề nấu rượu ngô không phải là nghề truyền thống nổi trội trong cộng đồng người Cờ Lao, rượu ngô của đồng bào đã trở thành một mặt hàng được nhiều người biết đến.",
" Hái lượm, cũng như săn bắn và đánh bắt thủy sản, thay vì đóng vai trò là một trong các hoạt động sinh kế chủ yếu như trước đây, hái lượm cũng chỉ là một hoạt động bổ trợ cho hoạt động nông nghiệp của đồng bào Cờ Lao."
] | 44 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-co-tu-post723928.html | Dân tộc Cơ-tu | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_21/img0996.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/tpuoaob/2022_11_15/cotu1-3645.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_21/15.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_21/a115.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_21/79957vhttdtgioithieuamthucdactrungcuadongbaodantoccactinhmientrung.jpeg.webp"
] | [
"Nhà của người Cơ-tu. (Ảnh: Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam)",
"(Ảnh: Thành Đạt)",
"Lễ dựng cây nêu của người Cơ-tu. (Ảnh: Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam)",
"Các nghệ nhân người Cơ Tu mặc trang phục bằng vỏ cây, biểu diễn khèn trong lễ hội tạ ơn rừng. (Ảnh: Báo Dân tộc và phát triển)",
"Món ăn của người Cơ-tu. (Ảnh: Báo Dân tộc và phát triển)"
] | [
"Người Cơ-tu là tộc người cư trú lâu đời ở vùng Trường Sơn-Tây Nguyên. Cho đến nay, nguồn gốc của người Cơ-tu vẫn chỉ dừng lại ở các giả thiết, nhưng tựu trung, các học giả trong và ngoài nước dựa vào thành tựu kiến trúc, điêu khắc, nền văn hóa và cả nét đẹp hình thể của đồng bào để đoán định rằng người Cơ-tu đã từng có thời gian là chủ nhân của một nền văn hóa cao đã bị suy tàn chứ không phải là một tộc người có trình độ văn minh sơ khai đang phát triển.",
"Tộc người này chưa hình thành những nhóm địa phương mà chỉ có các nhóm được phân biệt theo địa vực cư trú như người vùng cao (Cơ-tu Đriu), người vùng trung (Cơ-tu Cha Lâu) và người vùng thấp (Cơ-tu Nal).",
"Dân tộc Cơ-tu cư trú chủ yếu ở hai tỉnh Thừa Thiên Huế và Quảng Nam, trong đó tập trung nhiều ở các huyện Nam Giang, Đông Giang, Tây Giang của tỉnh Quảng Nam và một số ít ở hai huyện Nam Đông, A Lưới của tỉnh Thừa Thiên Huế.",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019, tổng dân số người Cơ-tu: 74.173 người; dân số nam: 37.096 người; dân số nữ: 37.077 người; quy mô hộ: 3.8 người/hộ; tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 88.2%.",
" Ngôn ngữ của người Cơ-tu thuộc nhóm Môn-Khơ Me (ngữ hệ Nam Á), gần gũi với tiếng Tà Ôi, Bru-Vân Kiều. Từ thời kỳ trước năm 1975, người Cơ-tu đã có chữ viết trên cơ sở dùng chữ La-tinh để phiên âm, nhưng nay ít người sử dụng.",
" Người Cơ-tu sinh sống tập trung thành từng cộng đồng ven nguồn nước gọi là vell (làng); trong đó quan hệ cộng đồng dân làng khá chặt chẽ. Họ thực hiện chế độ tự quản dựa vào tập tục, đứng đầu là \"già làng\". Mỗi làng gồm vài chục nóc nhà bao quanh nhà Gươl - trung tâm hành chính-văn hóa-xã hội của tộc người này. Dân tộc Cơ-tu thực hiện chế độ phụ hệ nên người đàn ông thường đóng vai trò rất lớn.",
"Người Cơ-tu ở nhà sàn. Trong một nhà sàn có nhiều cặp vợ chồng là anh em trai với nhau và con cái của họ cùng sinh sống. Mỗi làng có một ngôi nhà chung gọi là Gươl, cao lớn và đẹp nhất. Ðó là nơi hội họp và sinh hoạt công đồng.",
"Người Cơ Tu ưa chuộng nhất bộ y phục bằng vải dệt nền đen có hoa văn bằng chì, thứ đến hoa văn bằng cườm trắng. Trước đây, đàn ông Cơ-tu thường đóng khố, cởi trần, về mùa rét có choàng thêm tấm chăn hoặc một loại áo bằng vải có trang trí. Phụ nữ thường mặc một loại váy ngắn đến đầu gối, phần trên chỉ quấn một tấm khăn giống như cái yếm của người Việt, mùa đông cũng khoác một tấm chăn. Dịp lễ hội, họ thắt thêm thắt lưng nền trắng mộc.",
"- ",
": Cũng giống như nhiều dân tộc khác ở Tây Nguyên, người Cơ-tu tin rằng mọi sự vật, hiện tượng đều mang tính siêu nhiên, có sự can thiệp của thần linh và tín ngưỡng này đã chi phối hầu hết mọi mặt trong đời sống của họ, từ những việc lớn như dựng nhà, chọn nương, cưới hỏi, tang ma... cho đến những việc nhỏ như thu hoạch, làm rẫy, săn bắn, bởi vậy họ có nhiều lễ cúng tế. Trong mỗi Làng của người Cơ-tu đều có vật \"thiêng\" (thường là hòn đá) được cất giữ ở ngôi nhà chung, như một thứ bùa bảo vệ cả làng.",
"- ",
"Lương thực chính của người Cơ-tu là gạo, sắn và ngô. Người Cơ Tu thường ngày ăn cơm tẻ, vào dịp lễ hội họ sẽ thổi cơm nếp. Đồng bào Cơ-tu quen ăn bốc. Họ cũng thích các món nướng, ướp và ủ trong ống tre và uống rượu tà-vạk v.v... Rượu tà-vạk là loại đồ uống đặc trưng của đồng bào Cơ-tu, không thể thiếu trong các dịp lễ hội.",
"- ",
": Nhạc cụ thường thấy của người Cơ-tu là bộ chiêng 3 chiếc, cồng 1 chiếc, trống, sáo, đàn, nhị.",
"- ",
" Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019: tỷ lệ người từ 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết chữ phổ thông là 75.4%, tỷ lệ người đi học chung cấp tiểu học 100.2%, tỷ lệ người đi học chung cấp trung học cơ sở là 92.5%, tỷ lệ người đi học chung cấp trung học phổ thông là 70.6%, tỷ lệ trẻ em ngoài nhà trường là 9.9%.",
"- ",
"Dân tộc Cơ-tu còn bảo lưu nhiều lễ hội liên quan đến tập quán canh tác nương rẫy, nghi lễ vòng đời người, lễ hội cộng đồng... Trong đó, lớn hơn cả là lễ đâm, lễ \"dồn mồ\". Đồng bào ăn tết theo làng, vào khoảng tháng giêng, tháng hai dương lịch, sau mùa tuốt lúa.",
"Đồng bào Cơ-tu sinh sống chủ yếu bằng việc trồng lúa rẫy, với phương thức canh tác đơn sơ. Ngoài ra, người dân Cơ-tu còn nuôi trâu, lợn, chó, gà. Song, nguồn thực phẩm hằng ngày chủ yếu do hái lượm, săn bắn và đánh bắt cá đưa lại. Đặc biệt nghề đan lát rất phát triển trong cộng đồng người Cơ-tu. Đến nay, đồng bào vẫn chủ yếu thực hiện việc trao đổi trực tiếp: vật đổi vật.",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019: Dân tộc Cơ-tu có: Tỷ lệ thất nghiệp 3.99%; Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ: 13.1%; Tỷ trọng lao động làm việc trong khu vực phi nông nghiệp: 25.6%; Tỷ trọng lao động làm công việc quản lý hoặc CMKT bậc cao và trung: 7.0%; Tỷ lệ hộ nghèo: 38.1%; Tỷ lệ hộ cận nghèo: 7.1%; Tỷ lệ hộ sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh: 76.1%; Tỷ lệ hộ sử dụng điện lưới để thắp sáng: 94%."
] | 45 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/pao-dung-khat-vong-cua-nguoi-dao-post723959.html | Páo dung - Khát vọng của người Dao | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/vowkjqkp/2022_12_02/1-1808.jpg.webp"
] | [
"Người Dao say sưa với những làn điệu Páo dung. (Ảnh: TTXVN)"
] | [
"Páo dung ra đời trong lao động sản xuất, từ nhu cầu đời sống tinh thần và tín ngưỡng, được lưu truyền đến ngày nay như một nét văn hóa đặc sắc của người Dao. Páo dung có 2 nhóm chính dùng trong nghi lễ tín ngưỡng và trong đời sống sinh hoạt.",
"Páo dung trong nghi lễ tín ngưỡng được sử dụng trong lễ cấp sắc, lễ cưới, cúng Bàn vương, cúng đầy tháng, cúng lên nương, cúng tra hạt… Đáng chú ý nhất là \"Tôm dung\" (làn điệu lớn) được coi là cuốn sách cổ, với 36 chương, được ghi chép bằng chữ Nôm Dao, nói về quá trình hình thành và phát triển của thần linh, tổ tiên, con cháu đồng bào dân tộc Dao. ",
"Sau \"Tôm dung\" là \"Páo khía đáo\" (hát giọng dài) và \"Páo khía nính\" (hát giọng ngắn). Nội dung là lời cảm tạ và cầu mong thần linh che chở, phù hộ cho người được cấp sắc sức khỏe dồi dào, thông minh khéo léo; dạy cho con, cho cháu biết được lối sống của người Dao, tránh xa cái ác; mong năm mới mưa thuận gió hòa. Ca từ của các bài hát trong nghi lễ tín ngưỡng tương đối khó, thường ít lời nhiều ý, do đó để học thuộc cần am hiểu văn hóa dân tộc và yêu những bài hát đó.",
"Nhóm Páo dung sinh hoạt gồm hát ru con và đối đáp giao duyên, với các làn điệu chủ yếu như hát đối đáp giữa trai gái về tình yêu đôi lứa, về cuộc sống, lao động sản xuất hằng ngày… Là lối hát dựa vào tài ứng tác của người hát, tùy theo hoàn cảnh mà mỗi chủ đề lại có những lời hát khác nhau, do đó ca từ thường giản dị, dễ hiểu, dễ nhớ. Cũng nhờ sự thể hiện biến hóa, tài nghệ đối đáp linh hoạt của người hát, mà tạo nên không khí vui tươi...",
"Ngày nay số người biết hát Páo dung chủ yếu là người lớn tuổi nên các làn điệu dân ca của người Dao đang dần bị mai một. Từ việc mở các lớp chữ Nôm Dao, nhiều người đã quan tâm đến việc học chữ viết dân tộc kết hợp học hát những bài dân ca Dao. Đã có một số người am hiểu về các làn điệu Páo dung, chép và in ra để chia sẻ cho người dân trong bản cùng học.",
"Chị Lý Thị Hiền, cán bộ văn hóa xã Tân Lập, huyện Mộc Châu, Sơn La cho biết: \"Xã đã đưa các làn điệu Páo dung vào biểu diễn trong các dịp kỷ niệm, ngày hội của xã, bản; tổ chức Páo dung trên hệ thống loa truyền thanh của bản vào các dịp như Tết Nguyên đán, Tết thanh minh. Các bản cũng tự kết nối và hát giao lưu với bản khác… qua đó, tăng thêm tình đoàn kết và tạo phong trào học hát dân ca Dao tới thế hệ trẻ\". Những làn điệu Páo dung đều chứa đựng giá trị văn hóa riêng, nhưng cốt lõi vẫn là định hướng giáo dục con người hiểu biết cội nguồn dân tộc."
] | 46 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-e-de-post723907.html | Dân tộc Ê-đê | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/cuhatguhgenat/2022_11_15/dat-5672-1092.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/cuhatguhgenat/2022_11_15/dat-5173-723.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/zrexqdbkxq/2022_10_18/levat.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/zrexqdbkxq/2022_10_18/92ae24be26e5ae8365ed4795dbe6aeac.jpeg.webp"
] | [
"(Ảnh: Thành Đạt)",
"(Ảnh: Thành Đạt)",
"Lễ vật gửi dâu nhà gái mang sang nhà trai. (Ảnh: Báo Nhân Dân)",
"Nghệ nhân Ama Loan chế tác quả bầu khô thành kèn đinh tắc tà. (Ảnh: Báo Nhân Dân)"
] | [
"Người Ê-đê là cư dân có mặt lâu đời ở miền trung-Tây Nguyên. Dấu vết về nguồn gốc hải đảo của dân tộc Ê-đê đã được phản ánh từ các sử thi và nghệ thuật kiến trúc, tạo hình dân gian. Cho đến nay, cộng đồng Ê-đê vẫn tồn tại những truyền thống đậm nét mẫu hệ ở nước ta.",
"Tên tự gọi: Anăk Ea Ðê, Ra Ðê (hay Rhađê), ê Ðê, êgar, Ðê.",
"Nhóm địa phương: Kpă, Adham, Krung, Mđhur, Ktul, Dliê, Hruê, Bih, Blô, Kah, Kdrao, Dong Kay, Dong Mak, Ening, Arul, Hwing, Ktlê, £pan...",
" ",
"Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/2019: Tổng dân số: 398.671 người. Trong đó, nam: 195.351 người; nữ: 203.320 người. Tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 88,9%.",
"Tiếng nói của người Ê-đê thuộc nhóm ngôn ngữ Malayô-Pôlinêxia (ngữ hệ Nam Ðảo).",
"Địa bàn cư trú chủ yếu hiện nay là tỉnh Ðắk Lắk, phía nam tỉnh Gia Lai và miền tây Phú Yên, Khánh Hòa.",
" ",
" Người Ê-đê ăn cơm tẻ bằng cách nấu trong nồi đất nung hay nồi đồng cỡ lớn. Thức ăn có muối ớt, măng, rau, củ do hái lượm, cá, thịt, chim thú do săn bắn. Thức uống có rượu cần ủ trong các vò sành. Xôi nếp chỉ dùng trong dịp cúng thần. Nam nữ đều có tục ăn trầu cau.",
"Phụ nữ quấn váy tấm dài đến gót, mùa hè ở trần hay mặc áo ngắn chui đầu. ",
"Nam giới đóng khố, mặc áo cánh ngắn chui đầu. Mùa lạnh, nam nữ thường choàng thêm một tấm mền. Ðồ trang sức có chuỗi hạt, vòng đồng, vòng kiềng đeo ở cổ và tay, chân. Nam nữ đều có tục cà răng-căng tai và nhuộm đen răng. Ðội đầu có khăn, nón.",
" Ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê là nhà sàn dài, kiến trúc mô phỏng hình thuyền với 2 đặc trưng cơ bản là: hai vách dọc dựng thượng thách-hạ thu; hai đầu mái nhô ra. Nhà chỉ có hai hàng cột ngang, kết cấu theo vì cột, không kết cấu theo vì kèo. Không gian nội thất chia ra làm hai phần theo chiều dọc. Phần đầu gọi là Gah, vừa là phòng khách, vừa là nơi sinh hoạt cộng đồng của cả đại gia đình mẫu hệ. Phần cuối gọi là ôk, dành cho các cặp hôn nhân ở trong từng buồng có vách ngăn bằng phên nứa.",
" Người Ê-đê ăn Tết vào tháng Chạp (tháng 12 lịch âm) khi mùa màng đã thu hoạch xong (không vào một ngày nhất định, tuỳ theo từng buôn). Sau Tết ăn mừng cơm mới (hmạ ngắt) rồi mới đến Tết (mnăm thun) ăn mừng vụ mùa bội thu. Ðó là Tết lớn nhất, nhà giàu có khi mổ trâu, bò để cúng thần lúa; nhà khác thì mổ lợn gà. ",
" ",
" Vị thần lớn nhất là Đấng sáng tạo Aê Ðiê và Aê Ðu rồi đến thần đất (yang lăn), thần lúa (yang mđiê) và các thần linh khác. Phổ biến quan niệm vạn vật hữu linh. Các vị thần nông được coi là phúc thần. Sấm, sét, giông bão, lũ lụt và ma quái được coi là ác thần. Nghi lễ theo đuổi cả đời người và lễ cầu phúc, lễ mừng sức khỏe cho từng cá nhân. Ai tổ chức được nhiều nghi lễ này và nhất là những nghi lễ lớn hiến sinh bằng nhiều trâu, bò, chè quý (vò ủ rượu cần) thì người đó càng được dân làng kính nể.",
" Gia đình Ê-đê là gia đình mẫu hệ, hôn nhân cư trú phía nhà vợ, con mang họ mẹ, con gái út là người thừa kế. Xã hội Ê-đê vận hành theo tập quán pháp truyền của tổ chức gia đình mẫu hệ. Cả cộng đồng được chia làm hai hệ dòng để thực hiện hôn nhân trao đổi. Làng gọi là buôn và là đơn vị cư trú cơ bản, cũng là tổ chức xã hội duy nhất. Người trong một buôn thuộc về nhiều chi, họ của cả hai hệ dòng nhưng vẫn có một chi họ là hạt nhân. Ðứng đầu mỗi làng có một người được gọi là chủ bến nước (Pô-pin-ca) thay mặt vợ điều hành mọi hoạt động của cộng đồng.",
" Người phụ nữ chủ động trong việc hôn nhân, nhờ mai mối hỏi chồng và cưới chồng về ở rể. Khi một trong hai người qua đời, gia đình và dòng họ của người quá cố phải có người đứng ra thay thế theo tục \"nối dòng\" (chuê nuê) để cho người sống không bao giờ đơn lẻ, sợi dây luyến ái giữa hai dòng họ Niê và Mlô không có chỗ nào bị đứt theo lời truyền bảo của ông bà xưa.",
"Khi có người chết, tục nối dòng phải được thực hiện. Người chết già và chết bệnh thường tang lễ được tổ chức tại nhà, rồi đưa ra nghĩa địa thổ táng. Xưa kia có tục người trong một dòng họ chết trong một thời gian gần nhau thì các quan tài được chôn chung một huyệt. Vì quan niệm thế giới bên kia là sự tái hiện thế giới bên này nên người chết được chia tài sản đặt ở nhà mồ. Khi dựng nhà mồ, lễ bỏ mả được tổ chức linh đình, sau đó là sự kết thúc việc săn sóc vong linh và phần mộ.",
" Có hình thức kể khan rất hấp dẫn. Về văn chương, khan là sử thi, trường ca cổ xưa; về hình thức biểu diễn là loại ngâm kể kèm theo một số động tác để truyền cảm. Về dân ca có hát đối đáp, hát đố, hát kể gia phả... Nền âm nhạc Ê-đê nổi tiếng ở bộ cồng chiêng gồm 6 chiêng bằng, 3 chiêng núm, một chiêng giữ nhịp và một trống cái mặt da. ",
"Bên cạnh cồng chiêng là các loại nhạc cụ bằng tre nứa, vỏ bầu khô như các dân tộc khác ở Trường Sơn, Tây Nguyên, nhưng với ít nhiều kỹ thuật riêng mang tính độc đáo.",
" ",
"Người Ê-đê chủ yếu trồng lúa rẫy theo chế độ luân khoảnh.",
"Gia súc được nuôi nhiều là lợn và trâu, gia cầm được nuôi nhiều là gà, nhưng chăn nuôi chủ yếu chỉ để phục vụ cho tín ngưỡng. Nghề thủ công gia đình phổ biến có đan lát mây tre làm đồ gia dụng, nghề trồng bông dệt vải bằng khung dệt kiểu Inđônêdiêng cổ xưa. Nghề gốm và rèn không phát triển lắm. Trước đây việc mua bán, trao đổi bằng phương thức hàng đổi hàng."
] | 47 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-gia-rai-post723906.html | Dân tộc Gia-rai | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/cuhatguhgenat/2022_11_15/img-3471-4362.jpg.webp"
] | [
"Nghề phụ của các gia đình cộng đồng người Gia Rai thường là đan lát. (Ảnh: Thành Đạt)"
] | [
"Dân tộc Gia Rai là một trong những cư dân sớm sinh tụ ở vùng núi Tây Nguyên, lan sang một phần đất Campuchia. Trong xã hội Gia Rai xưa đã có Pơtaoia (Vua Nước) và Pơtaopui (Vua Lửa) chuyên cúng trời, đất, cầu mưa thuận gió hòa... Trước thế kỷ XI người Ê Ðê, Gia Rai được gọi chung một tên là Rang Ðêy. ",
"Vào thế kỷ XV-XVI sử sách phong kiến Việt Nam ghi nhận danh hiệu Thủy Xá (Vua Nước), Hỏa Xá (Vua Lửa). Chỉ có người đàn ông họ Siu mới được làm vua lửa, vua nước và con gái họ Rơchom mới được quyền làm vợ hai vua. Có lẽ chữ Pơtao đồng nghĩa với Mtao của người Chăm, Tạo của người Thái và Thao của Lào, đều chỉ người thủ lĩnh.",
"Tên gọi khác: Giơ Ray, Chơ Ray.",
"Nhóm địa phương: Chor, Hđrung (gồm cả Hbau, Chor), Aráp, Mthur, Tơbuân.",
" ",
"Theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/2019: Tổng dân số: 513.930 người. Trong đó, nam: 252.234 người; nữ: 261.696 người. Tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 89,5%.",
"Gia-rai là một trong năm dân tộc thuộc nhóm ngôn ngữ Mã Lai-Đa Đảo và là một trong những dân tộc tại chỗ thuộc khu vực Tây Nguyên, Việt Nam.",
"Địa bàn cư trú của dân tộc Gia-rai ở Tây Nguyên chủ yếu tại tỉnh Gia Lai, phía tây tỉnh Phú Yên, phía nam tỉnh Kon Tum, và phía bắc tỉnh Đắk Lắk. ",
" ",
" Gạo tẻ là lương thực chính; lương thực phụ là ngô. Thức ăn có rau, muối, ớt, canh rau, lâu lâu mới có bữa thịt, cá. Bữa tiệc, lấy chén rượu cần làm trung tâm, quanh đó có các món ăn đựng trên bát, đĩa hoặc lá chuối để vừa ăn, vừa uống. Khi rượu ngà say có hát, nhảy múa, đánh chiêng. ",
" Ðàn ông đóng khố vải trắng kẻ sọc nhiều màu (toai), ngày lễ đóng khố vải chàm dài 4m và rộng 0,30m, có đường viền hoa văn và buông tua chỉ nhiều màu ở hai đầu. Áo màu đen cộc tay, hở nách, đường viền hoa văn chỉ màu chạy dọc hai sườn mang đậm dấu vết kiểu pông-sô. ",
"Pơtao hoặc chủ làng mặc áo chàm che kín mông, tay dài, chui đầu, có một mảng sợi màu đỏ làm khuy và khuyết cài từ cổ đến ngực. Dưới dải cúc là miếng vải đỏ hình vuông khâu đáp vào để làm dấu hiệu là áo. Ðàn bà mặc váy chàm (dài 1,4m x rộng 1m), có đường viền hoa văn chạy quanh gấu. Phần cạp có tua chỉ trắng hoặc màu. Váy không khâu liền thành ống nên khi mặc chỉ cuốn vào thân để chỗ giáp hai đầu về phía trước. Họ mặc áo cánh ngắn bó sát thân, dài tay. Trên cánh tay áo có chiếc được thêu những đường vòng hoa văn chỉ màu. Nơi ở quanh năm nóng nực nên cả nam lẫn nữ ưa thích cởi trần.",
" Nhà sàn",
"Kiến trúc có hai loại: Nhà sàn dài kiểu la-yun-pa, dài 13,5m và rộng 3,5m là kích thước trung bình cho mỗi nhà. Nhà được phân thành hai phần: bên mang và bên óc. Cửa bên óc chỉ quay về hướng bắc và bên óc dành cho những người đàn bà - chủ gia đình mẫu hệ. Trong nhà có hai bếp. ",
"Nhà nhỏ kiểu Hđrung với kích thước rộng 3m x dài 9m. Chiều cao từ đất lên đòn nóc không quá 4,5m. Cửa chính thông ra sàn phơi chỉ quay về hướng bắc. Hai bên cửa chính có hai cửa sổ. Trong nhà chỉ có một bếp.",
" Người Gia Rai theo tục tất cả người cùng họ mẹ chôn chung một huyệt. Người đàn ông chết phải khiêng về chôn ở huyệt phía mẹ mình. Trong huyệt chung ấy, các quan tài được xếp kề sát bên nhau theo chiều ngang rồi chồng lên theo chiều dọc. Khi quan tài cao bằng miệng huyệt thì lấy ván kê bốn bề để chôn tiếp vài ba lớp nữa mới làm lễ \"bỏ mả\" (Họa lui, Thi nga hay Bó thi) - một nghi thức lớn trong quá trình tang lễ.",
" Người Gia Rai theo vạn vật hữu linh. Thần linh (Yang) có nhiều loại, trong đó có ba loại nổi bật được nhắc đến trong lễ cúng hàng năm hay nhiều năm một lần:",
"Thần nhà (Yang sang) lực lượng bảo vệ nhà cửa được cúng trong nhà. Khi nhà mới dựng thì phải tiến hành nghi thức lễ đâm trâu và trồng cây gạo.",
"Thần làng (yang ala bôn) và thần nước (yang ia) là lực lượng bảo vệ làng xóm và cuộc sống của mọi thành viên được cúng ở bến nước và chân núi.",
"Thần vua (Yang pó tao) do vua lửa, vua nước, vua gió (ptao agin) tiến hành lễ cầu trời, mưa thuận, gió hoà và mùa màng tươi tốt.",
"Ngoài ra, người Gia Rai còn tin khi chết các linh hồn biến thành ma. Có hiện tượng gán cho người có ma thuật làm hại gọi là ma lai.",
"Người Gia Rai có nhiều trường ca như Ðăm San, Xinh Nhã, Ðăm Di... thể hiện dưới hình thức hát thơ có đệm đàn Tưng nưng. Những điệu vũ dân gian Gia Rai có một số động tác mô phỏng những cuộc chiến tranh giữa các bộ tộc. Ðàn Tơ rưng, Krông put, Tưng nưng... rất được phổ biến.",
" ",
"Kinh tế trồng trọt là cái gốc của hoạt động sản xuất. Ðất đai là đối tượng tác động lao động được phân chia thành hai loại - đất chưa canh tác có tên: đê, trá, lon, vô chủ và đất canh tác gọi chung là Hma, phần sở hữu của mỗi gia đình. Hma gồm những mảnh đất trồng trọt theo cách nửa vườn, nửa rẫy; nương phát, đốt, cuốc xới đất và chọc lỗ tra hạt. Còn ruộng nước dùng cuốc xới ; sục bùn và đang chuyển sang cày, bừa dùng 2 bò kéo. ",
"Chăn nuôi gia đình có: trâu, bò, ngựa, voi, lợn, gà, chó... Trong đó, trâu là vật ngang giá trong việc trao đổi vật quý như chiêng, ché và hiến sinh trong lễ nghi tín ngưỡng. Nghề phụ gia đình có: mộc, rèn và đan lát. Những người thợ thủ công đã làm ra những chiếc gùi dùng để đựng đồ mặc, trang sức, vận chuyển. Nghề dệt với khung dệt kiểu Inđônêdiêng khá thịnh hành tạo được tấm vải khổ rộng, hoa văn đẹp."
] | 48 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/dan-toc-xtieng-post723919.html | Dân tộc Xtiêng | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_20/40.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/tpuoaob/2022_11_15/-tha5396-s-s-4222.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/unvrwqcqd/2022_10_20/3.jpeg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/tpuoaob/2022_11_15/-tha5238-2339.jpg.webp"
] | [
"Nam nữ Xtiêng trong trang phục truyền thống. (Ảnh: Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam)",
"(Ảnh: Thành Đạt)",
"Nhà dài của người Xtiêng. (Ảnh: Báo Dân tộc và phát triển)",
"(Ảnh: Thành Đạt)"
] | [
"Do người Xtiêng không có chữ viết và không có tư liệu lưu giữ về lịch sử bản tộc nên lịch sử nguồn gốc tộc người này chủ yếu dựa trên các truyền thuyết dân gian và một số kết quả nghiên cứu khảo cổ học, nhân chủng học.",
"Dân tộc Xtiêng (Stiêng) có tên tự gọi là Điêng - còn có nhiều tên gọi khác như: Xa Điêng, Xơ Điêng, Xa Chiêng, là dân tộc sinh tụ lâu đời ở vùng Trường Sơn - Tây Nguyên và miền đông Nam bộ.",
"Tộc người Xtiêng được xem là có rất nhiều nhóm địa phương, trong đó tiêu biểu là bốn nhóm Bù Dip, Bù Đek (Bu Đêh), Bulac và Bù Lơ.",
"Người Xtiêng cư trú tập trung ở địa bàn tỉnh Bình Phước và một số địa phương của các tỉnh lân cận.",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019, tổng dân số người XTiêng: 100.752 người; dân số nam: 48.391 người; dân số nữ: 52.361 người; quy mô hộ: 4.4 người/hộ; tỷ lệ dân số sống ở khu vực nông thôn: 95.1%.",
" Người Xtiêng nói tiếng Xtiêng, một ngôn ngữ thuộc nhóm ngôn ngữ Môn-Khơ me trong ngữ hệ Nam Á.",
" Người Xtiêng quần cư theo làng, và gọi đơn vị cư trú của mình là “",
"”, “",
"” hay “",
"” tùy theo địa phương sinh sống. Trong làng truyền thống của người Xtiêng, người có địa vị cao nhất là Chủ làng (",
"hay ",
"). Đây là những người được chọn trong số những người đứng đầu dòng họ hoặc hàng “người lớn” (",
").",
"Ngoài chủ làng, trong xã hội dân tộc Xtiêng, người có địa vị cao trong làng là “",
"” (Già làng) – đó là những người già có uy tín và hiểu biết. Xã hội truyền thống của người Xtiêng về cơ bản chia thành ba tầng lớp. Tầng lớp thứ nhất là những người giàu có (",
"). Họ là người chủ của các gia đình có nhiều chiêng, ché quý, nhiều trâu, voi và tôi tớ trong nhà. Tầng lớp thứ hai là những người tự do nhưng là người nghèo (",
"). Tầng lớp thứ ba là những người tôi tớ (",
"). Họ là những người chịu thân phận tôi đòi như một tầng lớp nô lệ gia đình.",
" Người Xtiêng cư trú trong các ngôi nhà sàn dài hoặc nửa sàn. Theo nếp xưa, mỗi làng chỉ gồm một vài ngôi nhà dài, nơi nhiều thế hệ người Xtiêng cùng sinh sống. Nhưng ngày nay, người Xtiêng chủ yếu ở nhà ngắn theo từng hộ riêng biệt.",
" Thông thường, đàn ông Xtiêng đóng khố, ở trần, còn đàn bà mặc áo, quấn váy. Họ thích đeo nhiều trang sức, thậm chí một cánh tay đeo tới trên 20 chiếc vòng. Họ cũng thích đeo hoa tai lớn bằng ngà voi. Hiện nay, đàn ông Xtiêng mặc như người Việt, nữ thì mặc áo cánh, sơ mi.",
" Người Xtiêng tin vào tôn giáo đa thần, vạn vật hữu linh, mọi vật đều có hồn. Vì vậy họ thờ thần sấm sét, trời, đất, mặt trăng, mặt trời, núi, sông,...",
"Đồng bào Xtiêng thường ăn cơm nấu từ gạo tẻ. Thức ăn chính của đồng bào là cơm, sắn luộc, cá và các loại rau. Trước đây, người Xtiêng có thói quen ăn bốc, nhưng nay họ đã biết dùng thìa, đũa.",
" Người Xtiêng rất yêu âm nhạc. Nhạc cụ quan trọng nhất, đồng thời là một trong số gia tài quý trong xã hội truyền thống của người Xtiêng là cồng và chiêng.",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019: tỷ lệ người từ 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết chữ phổ thông là 62.6%, tỷ lệ người đi học chung cấp tiểu học 99.2%, tỷ lệ người đi học chung cấp trung học cơ sở là 57.3%, tỷ lệ người đi học chung cấp trung học phổ thông là 17.7%, tỷ lệ trẻ em ngoài nhà trường là 35.3%.",
"Dân tộc Xtiêng thực hiện chế độ hôn nhân nội tộc và ngoại hôn dòng tộc.",
"Có rất nhiều lễ cúng lớn nhỏ khác nhau trong đời sống của người Xtiêng. Trong đó, lễ hội đâm trâu là lớn nhất. Tết của người Xtiêng được gọi là \"lễ cúng rơm\", được tiến hành sau khi tuốt lúa rẫy xong, trước khi đốt rẫy vụ sau, nhằm tạ ơn thần lúa sau một mùa nương rẫy.",
"Người Xtiêng sống chủ yếu dựa vào nông nghiệp. Nhóm Bù Lơ sống ở cao, sâu hơn thì hoàn toàn làm rẫy. Còn nhóm Bù Ðeh (Bù Ðêk) ở vùng thấp thì làm ruộng nước từ khoảng 100 năm trước. Phương thức canh tác của đồng bào vẫn còn thô sơ, với công cụ làm rẫy chủ yếu gồm rìu và dao xà gạc, cây cào tre,… dùng tay tuốt lúa.",
"Ngoài ra, các hoạt động kinh tế hái lượm, săn bắt, chăn nuôi gia súc gia cầm cũng mang lại nguồn thức ăn đa dạng cho đồng bào. Bên cạnh đó, người Xtiêng còn có nghề dệt vải và đan lát. Họ thường dùng vật đổi vật với người Việt, Khơme, Mnông, Mạ và cả với bên Campuchia trong quan hệ trao đổi hàng hoá.",
"Theo số liệu điều tra 53 dân tộc thiểu số 1/4/ 2019: Dân tộc XTiêng có: Tỷ lệ thất nghiệp 3.98%; Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ: 2.1%; Tỷ trọng lao động làm việc trong khu vực phi nông nghiệp: 31.8%; Tỷ trọng lao động làm công việc quản lý hoặc CMKT bậc cao và trung: 0.3%; Tỷ lệ hộ nghèo: 13.8%; Tỷ lệ hộ cận nghèo: 8.5%; Tỷ lệ hộ sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh: 86.5%; Tỷ lệ hộ sử dụng điện lưới để thắp sáng: 97.9%."
] | 49 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/tro-lai-soc-bom-bo-post723970.html | Trở lại sóc Bom Bo | [] | [] | [
"Nhắc tới Bom Bo là nhắc tới kỳ tích giã gạo nuôi quân năm xưa của bà con người dân bản địa Xtiêng. Với lòng yêu nước nồng nàn, một lòng một dạ sắt son với Đảng, với cách mạng, chỉ trong ba ngày đêm, bà con đã giã xong và cung cấp năm tấn gạo, phục vụ chiến dịch Phước Long-Đồng Xoài, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, vượt chỉ tiêu lương thực.",
"Ngược về quá khứ. Vào năm 1960, Mỹ-Ngụy thực hiện chính sách dồn dân, lập ấp chiến lược khắp nơi. Người dân sóc Bom Bo (thời điểm này thuộc quận Đức Phong, tỉnh Phước Long) không chịu áp bức, trong đêm tối, hơn 40 hộ đồng bào Xtiêng vượt suối, băng rừng về khu căn cứ Nửa Lon (thuộc xã Đắk Nhau, huyện Bù Đăng, Bình Phước ngày nay) đi theo cách mạng. ",
"Năm 1965, Bộ Tư lệnh Miền quyết định mở chiến dịch Phước Long-Đồng Xoài nhằm tiêu diệt cụm quân sự của địch ở phía bắc chiến khu D, trong phạm vi tỉnh Phước Long, Bình Long và trên trục giao thông chiến lược Tây Nguyên-Sài Gòn (quốc lộ 13 và 14). ",
"Thời điểm này, sóc Bom Bo trở thành trung tâm tiếp tế lương thực cho bộ đội tham gia chiến dịch. Vậy là bà con người đồng bào dân tộc Xtiêng già, trẻ, gái trai nô nức, ngày lên nương trồng mì, trồng lúa, tối về lại cùng nhau đốt đuốc giã gạo.",
"Cũng năm ấy, nhạc sĩ Xuân Hồng tham gia chiến dịch qua vùng này. Chứng kiến cảnh người dân nô nức giã gạo nuôi quân, nguồn cảm hứng trong ông được khơi dậy, và bài hát nổi tiếng \"Tiếng chày trên sóc Bom Bo\" cũng ra đời từ đó.",
"Đất nước giải phóng, người dân sóc Bom Bo vẫn ở lại khu căn cứ Nửa Lon và được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (năm 1976). Đến năm 1989, đồng bào Xtiêng di cư từ xã Đắk Nhau trở về lại chốn cũ lập lại sóc. Qua nhiều lần điều chỉnh địa giới hành chính, sóc Bom Bo chính thức bây giờ là thôn Bom Bo (xã Bình Minh, huyện Bù Đăng); với gần 380 hộ dân và hơn 1.800 nhân khẩu, trong đó bà con người đồng bào dân tộc Xtiêng chiếm 193 hộ.",
"Bom Bo bây giờ đã khác xưa nhiều. Hai bên con đường nhựa uốn lượn qua những ngọn đồi xanh mướt cà-phê, điều và các loại cây trái khác; những căn nhà ngói đỏ thay cho những căn nhà bằng lồ ô thuở trước… Buổi tối ở Bom Bo giờ không còn nghe tiếng giã gạo bằng tay, không còn \"đuốc lồ ô bập bùng\", thay vào đó là ánh sáng của điện lưới quốc gia thắp sáng từng căn nhà; 100% số trẻ em trong độ tuổi đi học đều đến trường.",
"Cùng với nhiệm vụ xây dựng và phát triển kinh tế, Đảng bộ, chính quyền tỉnh Bình Phước đang tập trung xây dựng Bom Bo trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách trong nước và quốc tế."
] | 50 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/bieu-tuong-long-yeu-nuoc-cua-nguoi-xtieng-post730766.html | Biểu tượng lòng yêu nước của người Xtiêng | [] | [] | [
"Bình Phước là tỉnh nằm trong vùng Đông Nam Bộ và ở cuối dãy Trường Sơn hùng vĩ. Nơi đây có 41 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó đồng bào Xtiêng được xem là dân tộc sống lâu đời nhất trên mảnh đất này. ",
"Trong kháng chiến chống Mỹ, đây là điểm cuối của hai con đường huyền thoại, đường mòn Hồ Chí Minh và đường ống xăng dầu chạy vào từ bắc vào nam chi viện cho chiến trường miền nam. Bình Phước còn được biết đến với những chiến công như: Chiến thắng Đồng Xoài, Phước Long, Chốt chặn Tàu Ô… và nhất là trận đánh giải phóng Lộc Ninh năm 1972, trở thành căn cứ địa của cách mạng. ",
"Trong những năm đầu đánh Mỹ, sóc Bom Bo (nay thuộc xã Bình Minh, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước) là một đơn vị hậu phương vững chắc. Người dân nơi đây sẵn sàng ăn củ rừng để nhường gạo cho cách mạng, ăn tro để nhường muối cho bộ đội. ",
"Già làng Điểu Lên, dũng sĩ diệt Mỹ ở sóc Bom Bo nhớ lại, thời ấy đời sống đồng bào nơi đây còn nghèo khổ, nhà cửa thưa thớt. Đồng bào phải đi vào rừng sâu đào củ mài, củ chuối về ăn, thế nhưng mọi người đều rất đoàn kết, kiên quyết bám trụ, làm chỗ dựa vững chắc cho cách mạng, là hậu phương tiếp tế lương thực quan trọng cho quân giải phóng. Ban đầu, những thanh niên yêu nước, như: Điểu Beo, Điểu Lết, Điểu B’riêng, Điểu Lúp, Điểu Siêng… góp mỗi người nửa lon gạo nuôi bộ đội. Sau này thành lập căn cứ “Nửa lon” trong rừng, bên dòng suối Đắk Nhau và Đắk Liêng, vào những năm 1962-1963. ",
"Tại đây, không kể ngày đêm, người dân thay nhau giã gạo để cung cấp nguồn lương thực cho bộ đội chiến đấu. Những ngày tháng giã gạo nuôi quân của đồng bào nơi đây được cố nhạc sĩ Xuân Hồng viết thành lời bài hát “Tiếng chày trên sóc Bom Bo”, mà sau này được xem là “tuyên ngôn” về lòng yêu nước của đồng bào Xtiêng, với những ca từ “Cách mạng cần gạo nhiều để đánh Mỹ/ Sóc Bom Bo sẵn có cối chày đây/Người Bom Bo sẵn có đôi bàn tay/Với tình yêu nước và thù giặc ngày ngày”.",
"Nhằm góp phần bảo tồn, phát huy những giá trị tốt đẹp của cha ông để lại năm 2010, UBND tỉnh Bình Phước đã triển khai xây dựng Khu bảo tồn văn hóa dân tộc Xtiêng sóc Bom Bo trên diện tích 113,4ha, với kinh phí đầu tư hàng trăm tỷ đồng. ",
"Đến đây, du khách được chiêm ngưỡng bộ cồng chiêng lớn nhất Việt Nam; bộ Đàn đá có trọng lượng hơn 20 tấn và nhất là tham quan nhà dài cùng một số vật dụng truyền thống của đồng bào Xtiêng. Tối đến, du khách được nghe giai điệu của bài hát “Tiếng chày trên sóc Bom Bo”, cùng hòa nhịp với tiếng cồng chiêng và múa, hát với các cô gái, chàng trai người Xtiêng bên ánh lửa bập bùng.",
"Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Bù Đăng, Vũ Đức Hoàng cho biết: Bom Bo nói chung và văn hóa dân tộc Xtiêng của người dân Bom Bo nói riêng không chỉ là văn hóa thuần túy mà nó được con người nơi đây tạc vào những trang sử bằng máu, nước mắt và cả sự hy sinh. ",
"Vì vậy chúng tôi, những người được phân công làm quản lý văn hóa phải học, phải tìm hiểu, phải biết cảm nhận để lan tỏa những giá trị tốt đẹp ấy đến mỗi người dân, đặc biệt là các bạn trẻ biết trân quý, giữ gìn và cộng đồng trách nhiệm để mỗi ngày qua đi, nét đẹp văn hóa ấy ngày càng rực rỡ, tỏa sáng như hình ảnh những ngọn đuốc lồ ô giã gạo nuôi quân, đánh giặc giữ nước năm nào."
] | 51 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/doc-dao-le-hoi-mung-lua-moi-cua-dong-bao-xtieng-post780742.html | Độc đáo Lễ hội Mừng lúa mới của đồng bào Xtiêng | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2023_11_02/anh-2-dan-lang-3555.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2023_11_02/anh-3-canh-thuc-497.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2023_11_02/anh-4-nau-com-lam-8819.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2023_11_02/anh-5-gia-lang-nguoi-xetieng-thuc-hien-phan-le-mung-lua-moi-5176.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2023_11_02/anh-6-bieu-dien-2298.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2023_11_02/anh-7-5850.jpg.webp"
] | [
"Dân làng cho gạo nếp vào ống lồ ô để nấu cơm lam.",
"Trong lễ hội không thể thiếu món canh thục (nguyên liệu gồm: lá nhíp, đọt mây, cà đắng, da trâu nướng…) được nấu bằng ống lồ ô.",
"Đồng bào Xtiêng nấu cơm lam để chuẩn bị cho Lễ hội Mừng lúa mới.",
"Già làng thực hiện nghi thức cúng Mừng lúa mới.",
"Đồng bào Xtiêng biểu diễn cồng chiêng và múa hát tại Lễ hội Mừng lúa mới.",
"Dân làng cùng du khách uống rượu cần và thưởng thức các lễ vật."
] | [
"Theo các già làng, ",
" được hình thành từ lâu đời, gắn liền với sản xuất nông nghiệp và thường có quy mô lớn nhất trong các lễ hội của người Xtiêng. Trước ngày diễn ra lễ hội, già làng phân công nhiệm vụ cho bà con chuẩn bị lễ vật, như: gạo nếp để nấu cơm lam, thịt heo nướng, các loại nguyên liệu để nấu canh thụt, gà luộc… ",
"Đặc biệt, già làng cùng các thanh niên trai tráng sẽ chuẩn bị sân lễ hội, trang trí cây nêu và các vật phẩm cúng thần lúa cũng được chuẩn bị chu đáo, đẹp mắt. Các đội múa, đội cồng chiêng cũng tập luyện để biểu diễn trong suốt lễ hội.",
"Nghi thức chính của lễ là gọi thần Lúa và tạ ơn thần Lúa do già làng uy tín nhất được cộng đồng tiến cử thực hiện. Sau nghi thức cúng thần Lúa, từng nhịp cồng chiêng rộn ràng hòa quyện cùng vũ điệu múa nhịp nhàng của các già làng và các chàng trai, cô gái Xtiêng. ",
"Sau phần lễ, ",
" cùng khách tham dự thưởng thức cơm lam, thịt nướng, canh thục, uống rượu cần. Mọi người cùng nhau tham gia các trò chơi dân gian truyền thống như: giã gạo, cõng nước, nấu cơm lam…"
] | 52 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/le-mung-lua-moi-cua-dan-toc-gia-rai-tinh-gia-lai-tai-lang-van-hoa-du-lich-cac-dan-toc-viet-nam-post728676.html | Lễ mừng lúa mới của dân tộc Gia Rai tỉnh Gia Lai tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/genaghlrgybna/2022_12_07/lemung-ray-2169.jpg.webp"
] | [
"Lễ cúng tại rẫy lúa. (Ảnh: Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam)"
] | [
"Đây là dịp để bà con buôn làng tổ chức dâng lễ, tạ ơn thần Lúa, thần Nông nghiệp vì đã cho một vụ mùa ấm no.",
"Trước khi lễ hội diễn ra, người dân làng sẽ cùng nhau đóng góp các sản vật chung để làm lễ. Thông thường, mỗi hộ dân góp 1kg gạo mới, 1 ghè rượu để chuẩn bị cho việc cúng lễ.",
"Vào ngày diễn ra lễ hội, các già làng đã thức dậy từ mờ sáng sửa soạn, chuẩn bị cho buổi lễ quan trọng nhất trong năm. Thanh niên, phụ nữ mặc những bộ đồ đẹp nhất, chuẩn bị rượu thịt sẵn sàng, ai cũng vui vẻ, hồ hơi hơn ngày thường. Tất cả dân làng quây quần về nhà rông, trong tiếng cồng, tiếng chiêng cùng điệu múa xoang.",
"Lễ vật cho Lễ mừng lúa mới gồm: một con heo hoặc một con gà trống (nếu cúng con gà thì cơm, rượu mỗi thứ một chén, một ché); ba ché rượu; Cơm ba chén; Rượu ba chén; một cây nêu; một chòi lúa; một bó lúa còn nguyên hạt; một thúng lúa; Nia một cái, thúng một cái, đĩa ba cái, chén sáu cái, liềm một cái, gùi ba cái.",
"Sau khi chuẩn bị xong lễ vật, già làng khấn cầu mong thần linh (Yang ơi kơdu, ơi kơdai, yang chứ, yang ia) và linh hồn ông bà tổ tiên ăn cơm mới phù hộ cho dân làng được mùa bội thu, mưa thuận gió hòa, năm sau thu hoạch nhiều hơn năm trước, lúa đầy chòi bắp đầy nhà.",
"Lễ cúng mừng lúa mới được đồng bào Gia Rai tổ chức tại ba nơi: cúng ở rẫy lúa, cúng ở chòi lúa và cúng ở nhà chủ lúa.",
" (Ảnh: Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam)",
"Lễ cúng mừng lúa mới tại rẫy lúa có lễ vật gồm một chóe rượu, một con gà.Thầy cúng chạm bảy lần vào chóe rượu để dâng lễ và cầu khấn bảy vị thần (thần đất, thần trời, thần nước, thần nuôi dưỡng, thần che chở, thần bảo vệ, thần lúa) cho những loại giống lúa (lúa trô, blia, chke…) cho lúa mau chín, cho lúa thơm ngon. ",
"Sau khi dâng lễ xong đến với phần mời rượu, theo phong tục tập quán của người Gia Rai là mẫu hệ, chính vì vậy nguời được mời rượu đầu tiên là người phụ nữ trong nhà (mời vợ và mẹ vợ chủ lúa cùng uống), tiếp theo mời chủ lúa và anh của vợ chủ lúa, sau đó lần lượt khách đến dự từ lớn đến nhỏ cùng uống rượu.",
"Sau đó là lễ cúng mừng lúa mới tại chòi lúa: lễ vật gồm một chóe rượu, một đầu gà, thầy cúng dâng lễ và cầu khấn bảy vị thần để tạ ơn các thần đã che chở cho cây lúa, che chở cho gia đình chủ lúa được mạnh khỏe, xin phép các thần cho chủ lúa được thu hoạch, xin được rước hồn lúa vào chòi để cất giữ. Sau khi dâng lễ xong, đến phần mời rượu cũng tương tự như lễ cúng tại rẫy lúa. Kết thúc lễ cúng tại chòi lúa, dân làng thực hiện việc tuốt lúa đưa cất vào chòi lúa.",
"Cuối cùng là lễ cúng mừng lúa mới tại nhà chủ lúa. Lễ vật gồm ba chóe rượu, một con heo. Thầy cúng dâng lễ và cầu khấn bảy vị thần xin phép các thần cho gia đình được rước hồn lúa và lúa về nhà. Sau khi dâng lễ xong, tiếp tục đến phần mời rượu cũng tương tự như hai lễ cúng trên. Chóe rượu thứ 1, đầu tiên là người vợ, mẹ vợ, mẹ của chủ lúa cùng uống một lúc, tiếp theo đến chủ lúa, anh vợ chủ lúa cùng uống rượu, sau khi anh vợ uống xong thì lấy một đùi trước của con heo trao cho thầy cúng để tạ ơn thầy cúng. Chóe thứ 2, mời người bác vợ của chủ lúa và người bác của chủ lúa để tỏ lòng biết ơn hai người bác. Chóe rượu thứ 3, mời thầy cúng để tỏ lòng biết ơn.",
"Sau khi dâng lễ xong, mọi người trong gia đình cùng nhau uống rượu. Tất cả nam, nữ cùng nhau thực hiện việc tuốt lúa để đưa cất vào chòi lúa tại rẫy. Phần hội được bắt đầu ngay sau phần lễ rước hồn lúa về kho, người dân tổ chức giã gạo để lựa ra những hạt gạo tốt nhất. Trong ngày vui này, người dân khắp các buôn làng cùng nhau hòa mình trong những điệu nhảy truyền thống bên cạnh tiếng cồng, tiếng chiêng rộn rã, vang vọng cả một góc trời.",
"Sau khi kết thúc các nghi lễ cúng, dân làng cùng nhau đánh chiêng uống rượu và nhảy múa cho đến tối trong không khí vui tươi, phấn khởi mừng lúa mới.",
"Những lễ hội truyền thống như thế này hiện đang được tái hiện trong nhiều sự kiện tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam. Tham dự các lễ hội, khách du lịch không chỉ được chiêm ngưỡng nhưng nét văn hóa truyền thống độc đáo của đồng bào dân tộc Gia Rai, mà còn được hiểu thêm về những nghi thức tín ngưỡng, tâm linh của bà con."
] | 53 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/lop-hoc-dac-biet-o-vung-bien-gioi-gia-lai-post780406.html | Lớp học đặc biệt ở vùng biên giới Gia Lai | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2023_10_31/z4835963306417-6465767930371af793b3ee040e3a255d-6311.jpg.webp"
] | [
"Dù lớn tuổi nhưng các học viên rất chăm chỉ, chịu khó đến lớp."
] | [
"Cụm dân cư Suối Khôn thuộc địa bàn xã biên giới Ia Mơ, huyện Chư Prông được hình thành từ năm 2003, là nơi sinh sống của hơn 560 đồng bào ",
". Cuộc sống bà con ở đây còn nhiều khó khăn, thiếu thốn. Hạ tầng cơ sở điện, đường, trường, trạm đặc biệt là trường học chưa được chưa được đầu tư. Con em trong độ tuổi đến trường phải đi ra trung tâm xã Ia Piơr để học tập, trình độ dân trí thấp, tỷ lệ người mù chữ và tái mù tương đối cao, phong tục tập quán còn lạc hậu…",
"Trung tá Nguyễn Văn Thành, Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Đồn Biên phòng Ia Lốp chia sẻ: “Quá trình đi xuống địa bàn làm công tác vận động quần chúng, qua tìm hiểu, khu dân cư suối Khôn có 71 người dân bị mù chữ, trong đó có 44 nữ và 27 nam. Sau khi chúng tôi tổ chức tuyên truyền, vận động thì có 45 người dân mong muốn được ",
". Chính vì thế, cấp ủy, chỉ huy đơn vị đã xây dựng kế hoạch, báo cáo lãnh đạo Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh và được đồng ý để mở lớp xóa mù chữ”. Toàn bộ chương trình đều sử dụng tài liệu học xóa mù chữ do Bộ Giáo dục và Đào tạo biên soạn, dưới sự hỗ trợ chuyên môn của Trường Tiểu học Hoàng Hoa Thám (xã Ia Piơr). Lớp học diễn ra vào 3 buổi tối mỗi tuần.",
"Tại Cụm dân cư Suối Khôn, từ tháng 4/2023 đến nay, Đồn Biên phòng Ia Lốp đã tổ chức khai giảng được hai lớp học xóa mù chữ cho người dân tộc thiểu số Gia Rai. Đợt 1 gồm 15 học viên, bắt đầu từ ngày 24/4 kết thúc vào ngày 24/8. Đợt 2 với 10 học viên bắt đầu từ đầu tháng 10. Tham gia dạy chữ cho bà con là Trung tá quân nhân chuyên nghiệp Vũ Văn Hoằng (môn Toán) và Đại úy Nguyễn Văn Luân, Đội trưởng Đội Vận động quần chúng (môn Tiếng Việt). ",
"Đại úy Nguyễn Văn Luân kể: “Cuộc sống của người dân nơi đây gặp rất nhiều khó khăn. Do không biết chữ nên bà con hay mặc cảm, tự ti, giao tiếp rụt rè. Để bà con đến lớp, chúng tôi đến từng nhà động viên, trò chuyện, nói rõ lợi ích của việc biết chữ. Đi học được bộ đội Biên phòng dạy không mất tiền, lại được cấp sách vở. Lúc đầu, nhiều người còn e ngại, nhưng dần dần bà con cũng hiểu ra và chăm chỉ đến lớp học”.",
"Để người dân đến lớp học đã khó, nhưng duy trì được lớp học lại càng khó hơn. Trung tá Vũ Văn Hoằng chia sẻ: “Ngày lên lớp, từ buổi chiều, anh em trong tổ công tác đã phải chia nhau đến từng nhà nhắc bà con nhớ đến lớp học. Có khi gần đến giờ vào lớp, thấy thiếu vắng ai thì chúng tôi cử người đến nhà tìm. Có người đang bận việc, anh em trong đội phân công ở lại làm giúp, để bà con yên tâm đến lớp. Rồi những khi trời mưa, chúng tôi phải chia nhau chạy xe máy đến nhà để đón”.",
"Đặc biệt, vào thời điểm mùa vụ, học viên bị chi phối nhiều về mặt thời gian vì phải vừa làm vừa học. Để đảm bảo duy trì sĩ số lớp học, các cán bộ Biên phòng phân công nhau đến giúp đỡ bà con việc đồng áng. Cá biệt, đơn vị còn cắt cử một đến hai người phụ trách thêm việc trông trẻ (con của học viên nữ) để giúp họ yên tâm tập trung học tập. Học viên của lớp ở nhiều độ tuổi khác nhau, vì thế, cách dạy của các “thầy” cũng khác nhau, nhưng chủ yếu là vừa dạy học vừa nói chuyện và phải nắm bắt tâm lý thì bà con mới chịu học, chịu lắng nghe. Từ đó, tạo hứng khởi để bà con chuyên cần đến lớp, đưa lớp học dần đi vào ổn định. Dần dần, bà con đã biết đọc thông, viết thạo, làm được các phép tính cộng, trừ, nhân, chia, cũng như có nhiều chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động.",
"Chị Kpui H’Lép (sinh năm 1996) là một trong những học viên tiếp thu nhanh nhất của lớp tại Cụm dân cư Suối Khôn. Chỉ sau 4 tháng theo học, chị đã có thể đọc, viết thành thạo. Chị vui vẻ chia sẻ: “Trước kia, tôi không biết chữ, rất tự ti và xấu hổ, thường xuyên bị người ta ép giá khi buôn bán. Giờ đã khác rồi, tôi đã học được cái chữ và biết tính toán. Tôi cảm ơn các thầy đã giúp tôi và người dân trong làng có cuộc sống tốt hơn”.",
"Còn chị Rơ Lan H'Cúc (sinh năm 1997, trú làng Sâm, xã Ia Piơr) dù phải địu theo con gái nhỏ mới 2 tuổi đến lớp nhưng chị rất chăm chỉ và nghiêm túc học tập. “Tôi hối tiếc là không biết chữ sớm hơn. Giờ tôi đã có cơ hội học hỏi nhiều điều từ các thầy giáo và trong sách. Các thầy không chỉ dạy chúng tôi đọc, viết mà còn cho chúng tôi sách vở, bút, trông con và hướng dẫn trồng trọt. Tôi rất biết ơn các thầy”, chị Rơ Lan H'Cúc vui mừng cho biết.",
"Cứ đến ngày học, ông Kpah Choan lại chở con trai Kpah Vớt đến lớp. Ngồi phía ngoài phòng học nhìn con đánh vần từng con chữ, rồi làm phép toán, ông Choan tâm sự ông có 8 người con, Vớt là con út. Ngày trước, Vớt không chịu đi học. Nay thấy bộ đội biên phòng mở lớp, hai cha con ông cùng xin học để biết chữ và biết tính toán làm ăn. Còn Vớt thì phấn khởi khoe: “Nhờ lớp học này mà em đã biết đọc, biết viết, biết làm toán nữa. Sau này có đi đâu, em cũng không sợ bạn bè cười chê. Em sẽ cố gắng học, rồi đọc sách báo, tìm hiểu cách làm ăn để có cuộc sống ấm no hơn”.",
"Bám sát địa bàn, chia sẻ cùng đồng bào dân tộc thiểu số, các cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng đã đồng hành cùng lớp học xóa mù chữ nơi vùng biên của Tổ quốc. Đại úy Nguyễn Văn Luân tâm sự: “Lớp học xóa mù chữ không chỉ giúp bà con biết đọc, biết viết mà còn mở ra cơ hội để bà con tìm hiểu, nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật, mô hình kinh tế hay vào sản xuất. Đồng thời, tạo ra những điều kiện thuận lợi cho lực lượng Bộ đội Biên phòng thực hiện công tác vận động, tuyên truyền các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân trong việc bảo vệ biên giới Tổ quốc”."
] | 54 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/nghe-dan-lat-cua-nguoi-jrai-post795722.html | Nghề đan lát của người Jrai | [] | [] | [
"Từ tình yêu văn hóa truyền thống cùng với sự cần mẫn, khéo léo, đồng bào các dân tộc Tây Nguyên đã biến những ống lồ ô, tre, nứa thành những sản phẩm tiện ích, gắn với văn hóa dân tộc, như gùi, rổ, rá, nong, nia và một số thành phần của nhà rông, nhà dài… Các sản phẩm độc đáo, tinh tế của các nghệ nhân được làm từ vật liệu thiên nhiên, được bảo quản bằng phương pháp truyền thống (hong khô trên gác bếp) cho nên có độ bền cao và mẫu mã luôn được cải tiến, được người tiêu dùng trong nước, quốc tế yêu thích.",
"Ông Rơ Châm Nguich ở làng Dút 1, xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai, đã hơn 60 mùa rẫy, nhưng vẫn cháy niềm đam mê với nghề đan lát. Trong đó, sản phẩm gùi của ông được nhiều người ưa chuộng. Ông Nguich chia sẻ: “Mình biết đan gùi từ khi 10 tuổi, được học từ những người lớn trong buôn làng. Đây là vật dụng luôn gắn bó với đồng bào dân tộc thiểu số Tây Nguyên”.",
"Tùy vào mục đích sử dụng mà chiếc gùi được chế tác với hình dạng, kích cỡ khác nhau. Gùi dùng để đựng trái cây, đồ đi làm rẫy thì đan thưa hơn; các loại gùi kín, dày dùng để đựng gạo, bắp, hạt giống... Những chiếc gùi dùng để biểu diễn trong lễ hội thì đan rất công phu và không thể thiếu hoa văn truyền thống của người Jrai. Theo ông Nguich, làm ra một chiếc gùi đẹp và bền phải mất 2 đến 3 ngày, từ khâu vào rừng kiếm tre, nứa “vừa tuổi” để có độ dẻo, rồi đem ngâm nước, phơi khô, chẻ và chuốt sợi nan thật đều. Với những chiếc gùi có hoa văn, họa tiết, nghệ nhân phải tính toán, sắp xếp hợp lý mầu sắc, rồi đan, điểm xuyết khéo léo.",
"Ở làng Ngơm Thung, xã Ia Pết, huyện Đắk Đoa, tỉnh Gia Lai, ông Rinh là nghệ nhân đan lát. Từ năm 11 tuổi, ông đã học đan gùi. Khi thấy Rinh chăm chú nhìn người làng đan, người chú đã quyết định truyền lại nghề đan lát cho ông. “Trong nghề đan lát, khâu chọn lồ ô, tre, nứa rất công phu; nhưng kỹ thuật đan gùi hoa vẫn khó nhất. Làm sao để phối mầu, trang trí hoa văn, họa tiết thể hiện nét văn hóa của dân tộc mình đòi hỏi sự đam mê, sự tỉ mẩn và sáng tạo”, ông Rinh cho biết.",
"Với kỹ thuật đan khéo léo, các sản phẩm có hoa văn phong phú, bền đẹp, nhiều khách hàng trong và ngoài nước đã tìm đến đặt mua. Các địa phương hỗ trợ, tạo điều kiện để sản phẩm thủ công mỹ nghệ, sản phẩm từ các làng nghề truyền thống được trưng bày, giới thiệu tại nhiều chương trình xúc tiến thương mại, trung tâm giới thiệu sản phẩm.",
"Hiện, trên những buôn làng Tây Nguyên, các nghệ nhân Jrai đang miệt mài vừa chế tác sản phẩm, vừa truyền dạy nghề đan lát truyền thống cho thế hệ trẻ, để gìn giữ và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc mình, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân."
] | 55 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/doc-dao-le-ket-nghia-me-con-cua-dan-toc-e-de-post727350.html | Độc đáo Lễ kết nghĩa Mẹ-Con của dân tộc Ê-đê | [
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/genaghlrgybna/2022_11_29/ketnghia2-7526.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/genaghlrgybna/2022_11_29/ketnghia1-9481.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/genaghlrgybna/2022_11_29/ketnghia6-5044.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/genaghlrgybna/2022_11_29/ketnghia-1935.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/genaghlrgybna/2022_11_29/ketnghia4-1636.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/genaghlrgybna/2022_11_29/ketnghia5-6750.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/genaghlrgybna/2022_11_29/ketnghia7-2778.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w2000/Uploaded/2024/genaghlrgybna/2022_11_29/ketnghia8-2093.jpg.webp"
] | [
"Chuẩn bị lễ vật. (Ảnh: PHẠM TIỆP)",
"Các lễ vật được trao tại buổi lễ. (Ảnh: PHẠM TIỆP)",
"Tiếng chiêng rộn rã suốt buổi lễ. (Ảnh: NGỌC TRÂM)",
"Nghi thức đeo vòng. (Ảnh: PHẠM TIỆP)",
"Mọi người quây quần nghe già làng kể K'han. (Ảnh: PHẠM TIỆP)",
"Nghi thức mời rượu cần. (Ảnh: PHẠM TIỆP)",
"Dàn cồng chiêng của người Ê-đê. (Ảnh: NGỌC TRÂM)",
"Tiếng chiêng báo tin vui tới buôn làng. (Ảnh: NGỌC TRÂM)"
] | [
"Chỉ khi lễ kết nghĩa Mẹ-Con này được tái hiện tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam trong khuôn khổ Tuần Đại Đoàn kết dân tộc - Di sản văn hóa Việt Nam, nhiều du khách, khách tham quan mới được biết đến nghi lễ đặc biệt này.",
" Nghi lễ do đồng bào người Ê-đê đến từ buôn Tơng Ju, xã Ea Kao, thành phố Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) thực hiện. Hai nghệ nhân thể hiện Mẹ nuôi-Con nuôi là Hyum Niê và Y Vâng Brông.",
"Chia sẻ về tục kết nghĩa này, chị Hyum Niê cho biết, lễ kết nghĩa thường được xây dựng theo quan hệ cha mẹ-con cái, anh-em, chị-em. Người kết nghĩa có thể cùng làng hoặc có thể đến từ một làng khác. Đặc biệt, đối với nam giới sau khi lập gia đình ở làng khác, khi đến ở nhà vợ thì họ thường chọn một người phụ nữ lớn tuổi, chị gái, em gái hoặc một gia đình nào đó để kết nghĩa. Người được nhận là con kết nghĩa sẽ được hưởng những quyền lợi nhất định về tinh thần và vật chất. Đồng thời, người con kết nghĩa sẽ có trách nhiệm đối với bố mẹ nuôi, hoặc anh chị nuôi của mình.",
"Chị Hyum Niê cũng chia sẻ, thông thường khi chàng trai đi lại với gia đình cô gái một thời gian, sẽ làm quen và thăm hỏi cả những gia đình chung quanh, như hàng xóm láng giềng, họ hàng… của gia đình cô gái. Từ những mối quan hệ này, chàng trai sẽ lựa chọn một gia đình phù hợp nhất, đến thưa chuyện với người phụ nữ lớn tuổi trong gia đình, xin phép được kết nghĩa mẹ con. Nếu người phụ nữ đồng ý, chàng trai sẽ về thưa chuyện với gia đình và sau đó hai bên người lớn sẽ gặp gỡ, chứng kiến nghi lễ. ",
"Khi đó, bên người con trai nuôi sẽ chuẩn bị lễ vật gồm 1 chăn đắp, 8 chiếc vòng đồng, 1 cái bát đồng, 1 con gà và 1 ché rượu cần. Chị Hyum Niê cho biết, chiếc chăn tượng trưng cho sự ấm áp của một gia đình mới dành cho người con trai ở xa gia đình, để anh cảm thấy không xa lạ ở vùng đất mới, để anh thấy nơi này như gia đình của mình.",
"Nghi thức được bắt đầu với bài chiêng “Drông tuê’’ tức là Đón khách. Đây là bài chiêng báo cho các vị thần và linh hồn ông bà, những người đã khuất về chứng giám và phù hộ cho gia đình, đồng thời thông báo và mời gọi họ hàng của hai gia đình cùng về dự lễ kết nghĩa Mẹ-Con, cùng chứng kiến sự gia nhập của một thành viên gia đình mới, cùng chung vui buổi lễ kết nghĩa Mẹ-Con.",
"Để tỏ lòng quý mến, yêu thương, gắn kết nhau, trong lễ kết nghĩa Mẹ-Con sẽ diễn ra nghi thức đeo vòng của dòng họ. Già làng đeo chiếc vòng đồng cho Mẹ nuôi, Con nuôi, những người trong gia đình, cùng với lời chúc sức khỏe, cầu mong điều tốt lành đến với gia đình; thể hiện tình cảm, sự quan tâm đùm bọc và gắn kết mẹ con.",
" “Cái vòng này thần linh sẽ phù hộ cho sức khỏe, cuộc sống no đủ, xuống suối có thần sông, lên rừng có thần núi phù hộ…’’ – lời của già làng.",
"Kế tiếp là nghi thức kể K’han lời cổ, để hai bên họ hàng cùng giao lưu, gắn kết mật thiết với nhau, gần gũi với nhau hơn. Kể K’han là một thể loại sử thi trường ca, một loại hình văn hóa độc đáo của dân tộc Tây Nguyên nói chung và người Ê-đê nói riêng. Mọi người cùng nghe lời kể K’han để nhớ lại công lao của ông bà cha, mẹ ta đi trước, với những lời nhắn nhủ đoàn kết, thương yêu đùm bọc nhau, những tình cảm thiêng liêng của con người dành cho nhau. ",
"Già làng cũng tuyên bố với hai gia đình và những người chứng kiến, từ nay hai người Hyum Niê và Y Vâng Brông đã chính thức là Mẹ-Con. Y Vâng Brông sẽ có nghĩa vụ giúp đỡ, tham gia vào những công việc mà gia đình mẹ cần, thăm hỏi, phụng dưỡng mẹ. Còn Hyum Niê từ nay có thêm một người con để chở che, chăm sóc, chia sẻ nhiều điều. ",
"Người Ê-đê có truyền thống mẫu hệ, thể hiện sự kính trọng với người mẹ mang nặng đẻ đau, vì thế người phụ nữ được mời cần rượu đầu tiên, rồi trao cho người kế tiếp trong dòng họ.",
"Lễ kết nghĩa là một nét văn hóa đặc sắc thể hiện tinh thần đoàn kết trong cuộc sống, sinh hoạt được được dân tộc Ê-đê trân trọng, gìn giữ và lưu truyền qua nhiều thế hệ. Việc kết nghĩa được làm hoàn toàn tự nguyện, không vụ lợi, mang ý nghĩa tốt đẹp nhằm mong muốn cho mọi người sống chan hòa thân thiết và gắn bó với nhau như anh em một nhà, cùng chia sẻ giúp đỡ nhau vượt qua mọi khó khăn.",
"Một ý nghĩa đặc biệt nữa của lễ kết nghĩa Mẹ-Con, là từ nay người con trai xa nhà không chỉ tìm thấy một gia đình mới, một chỗ nương tựa ngoài gia đình vợ, mà còn thể hiện tính cộng đồng, sự kết nối tình cảm trong cộng đồng làng buôn. "
] | 56 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/truyen-day-danh-chieng-e-de-cho-sinh-vien-dan-toc-thieu-so-post730854.html | Truyền dạy đánh chiêng Ê Đê cho sinh viên dân tộc thiểu số | [] | [] | [
"Đầu tháng 10/2022, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk tổ chức lớp truyền dạy đánh chiêng Ê Đê cho các sinh viên người dân tộc thiểu số đang theo học tại Trường Đại học Tây Nguyên. Trong thời gian 3 tháng, các học viên được các nghệ nhân giàu kinh nghiệm truyền dạy các kỹ năng đánh chiêng và đến nay đã đánh được các bài chiêng cơ bản dùng trong các dịp lễ, hội như: đón khách, mừng mùa, mừng lúa mới.",
"Với những kỹ năng đánh các bài chiêng học được giúp các học viên tích cực tham gia các hội thi, hội diễn, liên hoan, giao lưu văn hóa, nghệ thuật quần chúng, chuyên nghiệp nhằm giới thiệu, quảng bá di sản Không gian văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên đến với bạn bè trong nước và quốc tế. ",
"Lớp truyền dạy đánh chiêng Ê Đê cho sinh viên dân tộc thiểu số đang theo học tại Trường Đại học Tây Nguyên là một trong những hoạt động thiết thực được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đắk Lắk tổ chức nhằm giúp cho thế hệ trẻ tiếp tục kế thừa, gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; góp phần đưa hoạt động sinh hoạt, giao lưu văn hóa cồng chiêng ở địa phương ngày càng phát triển sâu rộng, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của người dân trên địa bàn.",
" Đồng thời, lớp học là hoạt động còn góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) “Về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” và Nghị quyết số 33-NQ/TW “Về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”."
] | 57 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/kien-truc-doc-dao-nha-dai-truyen-thong-cua-nguoi-e-de-post746302.html | Kiến trúc độc đáo nhà dài truyền thống của người Ê Đê | [] | [] | [
"Theo các nhà nghiên cứu văn hóa Tây Nguyên, nhà dài truyền thống của người Ê Đê là một phức hợp không gian kiến trúc độc đáo, thể hiện nét đặc trưng trong đời sống sinh hoạt, tín ngưỡng-tâm linh, một công trình sáng tạo văn hóa vật chất ấn tượng. Nhà dài là nơi chung sống của đại gia đình theo chế độ mẫu hệ. ",
"Ngôi nhà thường xuyên được nối dài mỗi khi một thành viên nữ trong đại gia đình lấy chồng. Người con trai lấy vợ sẽ đến ở nhà vợ và không có quyền hành gì. Thông thường, ngôi nhà dài của đồng bào dân tộc Ê Đê có từ bảy đến chín cặp vợ chồng chung sống.",
"Bố cục nhà dài truyền thống của người Ê Đê chia làm hai phần: nửa phía trước gọi là \"Gah\" chứa các vật dụng như ghế chủ, ghế khách, bếp chủ, ghế dài Kpan, cồng chiêng và là nơi tiếp khách, sinh hoạt chung trong gia đình. Nửa phía sau là \"Ôk\" là chỗ ở của các đôi vợ chồng, đặt bếp nấu ăn chung. ",
"Phía trước cửa nhà của người Ê Đê có hai cầu thang, một dành cho khách và một dành cho người nhà khi lên xuống, mỗi cầu thang có khoảng 5-7 bậc, làm bằng gỗ quý, được đẽo bằng tay và phía đầu cầu thang nơi tiếp giáp với hiên nhà được tạc hình mặt trăng lưỡi liềm, dưới hình lưỡi liềm được tạc hai bầu vú căng tròn, tượng trưng cho uy quyền của người phụ nữ trong gia đình. Dưới mái nhà dài là không gian diễn xướng cồng chiêng, không gian lễ hội, hát kể sử thi, dệt thổ cẩm, sinh hoạt cộng đồng...",
"Trong ngôi nhà dài truyền thống, các nét điêu khắc, trang trí, tạo hình đều phỏng theo mô típ chế độ mẫu hệ, tín ngưỡng phồn thực. Không gian nhà dài bố trí ghế Kpan ngồi đánh chiêng, bếp lửa sinh hoạt, các sản vật thể hiện sự giàu có của gia chủ như: chiêng, ché, sừng trâu, trống, rượu cần… ",
"Buôn Akŏ Dhŏng, phường Tân Lợi, thành phố Buôn Ma Thuột là buôn còn nhiều nhà dài truyền thống của người Ê Đê và cũng là buôn làng giàu có bậc nhất Tây Nguyên hiện nay.",
"Già làng buôn Akŏ Dhŏng Ama Jeny cho biết, nguyên vật liệu làm nên ngôi nhà dài truyền thống của người Ê Đê chủ yếu bằng gỗ, tre, nứa, mái tranh. Kết cấu của nhà là cột kèo bằng gỗ tốt có sức chống chịu sự khắc nghiệt của thời tiết. Nhà được thưng vách và lót sàn bằng phên nứa, mái lợp cỏ tranh, đỉnh mái cách sàn nhà khoảng 4m-5m, lòng nhà rộng khoảng 4,5m-5,5m, ngôi nhà nằm theo trục bắc-nam.",
"Với sự đô thị hóa diễn ra nhanh chóng hiện nay làm cuộc sống, không gian buôn làng có nhiều thay đổi lớn, hình dáng ngôi nhà dài hiện nay cũng có những thay đổi khá nhiều cả chiều rộng, chiều dài, cầu thang và cách bài trí trong nhà cũng không còn giữ được nét truyền thống như xưa nữa. ",
"Già làng Ama Jeny tâm tư: \"Những ngôi nhà dài truyền thống của người Ê Đê dần bị mai một thì việc giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống của các buôn làng sẽ bị ảnh hưởng theo. Các thế hệ mai sau sẽ không thể hình dung ra được ông bà mình ngày trước sống, sinh hoạt như thế nào\".",
"Điều đáng mừng là những năm gần đây, được sự hỗ trợ của Nhà nước, ở nhiều buôn làng tại tỉnh Đắk Lắk, người dân cũng đã ý thức được việc bảo tồn nhà dài gắn với các lễ hội, văn hóa truyền thống khác. Nhà dài hiện nay vừa là nơi sinh hoạt của gia đình, vừa là nơi tham quan và tổ chức các hoạt động du lịch cộng đồng, qua đó góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống độc đáo cho thế hệ hôm nay và mai sau."
] | 58 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/truyen-day-ky-nang-dien-tau-chieng-va-nhac-cu-dan-toc-post779284.html | Truyền dạy kỹ năng diễn tấu chiêng và nhạc cụ dân tộc | [] | [] | [
"Trong thời gian từ nay đến ngày 21/11, 25 học viên ",
" từ 13 đến 43 tuổi ở buôn Kbuôr, xã Cư Pơng tham gia lớp học được 2 nghệ nhân: Y Gôt Ayun và Y Roh Niê giới thiệu chung về văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên và các loại nhạc cụ của dân tộc Ê Đê gồm: Đinh buôt, đinh năm, ki pah…; hướng dẫn, truyền dạy kỹ năng cơ bản về đánh chiêng, nhạc cụ dân tộc…",
"Lớp truyền dạy kỹ năng diễn tấu chiêng và nhạc cụ dân tộc Ê Đê cho thanh niên xã Cư Pơng được thực hiện theo Kế hoạch số 2258/KH-SVHTTDL ngày 6/10/2023 của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk về việc triển khai tổ chức hướng dẫn, truyền dạy kỹ năng đánh chiêng, dân vũ và nhạc cụ dân tộc tại các huyện Ea H’leo, Krông Búk, Lắk thuộc Dự án 6 của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2023. ",
"Đây là lớp truyền dạy kỹ năng diễn tấu cồng chiêng thứ 2 do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh ",
" tổ chức tại xã Cư Pơng. Trước đó,vào tháng 7/2020, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã tổ chức truyền dạy đánh cồng chiêng cho 40 học viên là người dân tộc Ê Đê, tuổi từ 18 đến 35 của buôn Tlan, xã Cư Pơng và buôn Drăh, xã Cư Né, huyện Krông Búk."
] | 59 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/y-nghia-cua-vong-dong-trong-nghi-le-cua-nguoi-e-de-post789543.html | Ý nghĩa của vòng đồng trong nghi lễ của người Ê Đê | [] | [] | [
"Theo già làng Y Krú Ayun ở buôn Đrao, xã Cư Né, huyện Krông Búk, trong các nghi lễ vòng đời của người Ê Đê, những lần được cúng đeo vòng đồng là một dấu mốc quan trọng, đánh dấu giai đoạn hay thời khắc ý nghĩa trong cuộc đời. Chính vì lẽ đó, chiếc vòng đồng là vật đính ước, hứa hôn và kết hôn của các đôi nam, nữ người Ê Đê khi đến tuổi lập gia đình. ",
"Trong các lễ cúng của người Ê Đê, khi cúng, thầy cúng sẽ vừa đọc lời khấn, vừa cầm chiếc vòng đồng, sau đó đeo vào cổ tay người được làm lễ. Vòng đồng như một vật chứng để thần linh phù hộ, che chở cho người được làm lễ cúng. Sau mỗi lần cúng, chiếc vòng đồng sẽ được khắc số dấu tương ứng với số ché rượu mà gia chủ đã dùng để làm lễ, thường là ba, năm hoặc bảy dấu khắc. ",
"Đối với các dân tộc Tây Nguyên nói chung và người Ê Đê nói riêng, ché vừa là tài sản quý, vừa là vật linh thiêng, là nơi cư ngụ của các vị thần linh, ché rượu không thể thiếu trong mọi nghi lễ, từ nghi lễ vòng đời đến nghi lễ nông nghiệp. Vì thế, khi đưa ché về nhà, gia chủ phải tổ chức cúng nhập gia, cúng đón rước ché... và trong các lễ cúng ché này không thể thiếu vòng đồng.",
"Trong lễ cúng, cây nêu chính được cột ngay giữa gian khách nhà dài truyền thống để cố định ché rượu, mâm đồng dùng để đựng các lễ vật, 3 tô đồng đựng cơm, 3 chén sứ đựng hạt trộn huyết heo, 3 chén đồng đựng rượu cần, 3 vòng đồng và 3 chuỗi hạt để đeo cho ché. Sau khi chuẩn bị đầy đủ lễ vật, thầy cúng bắt đầu thực hiện nghi thức cúng, sau đó vợ chồng gia chủ sẽ ăn cơm, thịt trong mâm lễ vật với ngụ ý hưởng lộc từ Tổ tiên, thần linh để cầu mong sức khỏe và may mắn.",
"Thông qua các nghi lễ, có thể thấy ý nghĩa quan trọng của chiếc vòng đồng trong đời sống của người Ê Đê, vừa là trang sức, vừa là vật chứng mang yếu tố văn hóa, vừa mang yếu tố tâm linh gắn với các nghi lễ vòng đời của con người. Hiện nay, dù cuộc sống và không gian sinh sống của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên đã có nhiều thay đổi, các yếu tố văn hóa hiện đại có mặt hầu hết trong đời sống nhưng chiếc vòng đồng vẫn luôn hiện hữu trong các nghi lễ vòng đời của người Ê Đê như một nét văn hóa truyền thống riêng có, luôn được bảo tồn và phát huy."
] | 60 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/am-vang-tieng-chay-gia-gao-post811750.html | Âm vang tiếng chày giã gạo | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/pgazsmztzsao/2024_05_29/am-vang-tieng-chay2-3882.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/pgazsmztzsao/2024_05_29/am-vang-tieng-chay3-5334.jpg.webp"
] | [
"Sau khi sảy vỏ trấu còn lại hạt gạo trắng ngần.",
"Trong các dịp lễ hội truyền thống ở Tây Nguyên đều âm vang tiếng chày giã gạo."
] | [
"Ở Tây Nguyên, việc giã gạo chỉ dành riêng cho phụ nữ. Trước đây, khi các phương tiện cơ giới, máy móc còn ít thì gia đình, buôn làng nào cũng sử dụng cối, chày để giã gạo. Ngày nay, máy xay xát có khắp nơi, việc giã gạo không còn phổ biến, nhưng vào các dịp lễ hội truyền thống đều có hội thi giã gạo, nấu cơm và tiếng chày giã gạo thậm thình vẫn âm vang... "
] | 61 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/khai-mac-ngay-hoi-van-hoa-cac-dan-toc-thieu-so-tinh-tuyen-quang-nam-2024-post826657.html | Khai mạc Ngày hội văn hóa các dân tộc thiểu số tỉnh Tuyên Quang năm 2024 | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/piqkpcvo/2024_08_25/anh-1-97-7942.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/piqkpcvo/2024_08_25/anh-5-20-3516.jpg.webp"
] | [
"Lãnh đạo tỉnh Tuyên Quang trao cờ lưu niệm và tặng hoa cho các đoàn tham dự ngày hội.",
"Ban Tổ chức trao giải Xuất sắc toàn đoàn cho đoàn huyện Yên Sơn và Hàm Yên."
] | [
" tỉnh Tuyên Quang năm 2024 với không gian văn hóa sôi động, hấp dẫn là sự kiện nhằm tôn vinh và phát huy giá trị di sản văn hóa và các môn thể thao truyền thống của các dân tộc trên địa bàn tỉnh.",
"Đây là dịp để các nghệ nhân, diễn viên, vận động viên đồng bào dân tộc thiểu số gặp gỡ, giao lưu, chia sẻ, học tập kinh nghiệm trong việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa, các môn thể thao truyền thống; đồng thời động viên, khích lệ toàn thể nhân dân tích cực tham gia gìn giữ, bảo tồn, khai thác và phát huy giá trị các di sản văn hóa tốt đẹp của dân tộc, từng bước xây dựng thành những sản phẩm du lịch độc đáo, riêng có để từng bước xây dựng thành những sản phẩm du lịch độc đáo, riêng có để thu hút khách du lịch, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.",
"Ngày hội văn hóa các dân tộc thiểu số tỉnh Tuyên Quang diễn ra nhiều hoạt động phong phú như: Triển lãm ảnh “Sắc màu văn hóa các dân tộc Tuyên Quang”; Trình diễn, giới thiệu di sản văn hóa truyền thống; Chế biến, giới thiệu ẩm thực dân tộc; Chương trình nghệ thuật Ngày hội văn hóa các dân tộc thiểu số tỉnh Tuyên Quang; Hội thi thể thao các dân tộc thiểu số với các môn tung còn, đẩy gậy, đua mảng ngóc… với sự tham gia của 500 nghệ nhân, diễn viên, diễn viên quần chúng đến từ 7 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang.",
"Ngày hội là một trong những nội dung của “Dự án Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2021-2030 và là sự kiện mở đầu chuỗi hoạt động trong khuôn khổ Liên hoan trình diễn di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại và Lễ hội Thành Tuyên năm 2024.",
"Tuyên Quang là nơi hội tụ, giao thoa của văn hóa các dân tộc thiểu số vùng núi phía Bắc với những lễ hội độc đáo, những truyền thuyết và các làn điệu dân ca, dân vũ đậm đà bản sắc dân tộc.",
"Hiện, Tuyên Quang có 17 di sản văn hóa phi vật thể đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; 1 di sản được UNESCO ghi danh là ",
" đại diện của nhân loại; 54 lễ hội văn hóa dân gian truyền thống và nhiều di sản giá trị khác đã được kiểm kê."
] | 62 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/day-manh-cac-mo-hinh-nong-nghiep-cho-dong-bao-dan-toc-thieu-so-post826815.html | Đẩy mạnh các mô hình nông nghiệp cho đồng bào dân tộc thiểu số | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/vodrkxrrks/2024_08_26/885bfccea1f105af5ce0-150.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/vodrkxrrks/2024_08_26/67e2804bbb741f2a4665-8166.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/vodrkxrrks/2024_08_26/dba8cd44a8780c265569-4543.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/vodrkxrrks/2024_08_26/1de2d2a6b69a12c44b8b-6478.jpg.webp"
] | [
"Huyện Bắc Bình kiểm tra các công trình thủy lợi, bảo đảm nguồn nước tưới cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số.",
"Bảo đảm nguồn nước cung cấp cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số.",
"Các bộ khuyến nông kiểm tra đàn gà của đồng bào dân tộc nuôi.",
"Mô hình trình diễn nuôi gà lai nòi theo hướng an toàn sinh học."
] | [
"Huyện Bắc Bình có 23 dân tộc, với hơn 34.000 người, chiếm hơn 36%, sinh sống chủ yếu tại 4 xã miền núi, 5 xã đồng bằng. ",
"Ông Huỳnh Duy Khôi, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Bắc Bình cho biết, huyện đã ban hành các quyết định phân khai vốn thực hiện nhằm phát triển kinh tế-xã hội vùng ",
" thiểu số và miền núi sát với điều kiện thực tế trên địa bàn.",
"Bên cạnh đó, huyện tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng, ưu tiên phát triển kinh tế, đẩy mạnh các chính sách để chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi với nhiều mô hình trồng trọt, chăn nuôi, nhân giống cây trồng, thủy sản áp dụng phù hợp điều kiện đất đai và khí hậu từng vùng.",
"Trong giai đoạn năm 2021-2025, huyện triển khai các dự án giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt từ vốn Trung ương hơn 6.444 triệu đồng, trong đó vốn đầu tư phát triển hơn 4.738 triệu đồng, vốn sự nghiệp hơn 1.705 triệu đồng. ",
"Điển hình, dự án hỗ trợ thực hiện chi hỗ trợ chuyển đổi nghề cho 71 hộ nghèo với kinh phí 710 triệu đồng gồm xã Phan Lâm có 15 hộ; xã Phan Tiến 10 hộ; xã Phan Sơn 20 hộ; xã Phan Điền 10 hộ; xã Phan Hiệp 11 hộ; xã Phan Thanh 2 hộ; xã Sông Bình 2 hộ; xã Hải Ninh 1 hộ. ",
"Dự án phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền đồng bào dân tộc thiểu số để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị, hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi thôn Tiến Thành, xã Phan Tiến.",
"Bên cạnh đó, huyện đầu tư 6 công trình nước sinh hoạt: mở rộng hệ thống nước Dốc Đá Phan Lâm; mở rộng tuyến ống nước cấp nước Thôn Tân Điền, xã Phan Điền; mở rộng hệ thống nước sinh hoạt thôn Hòa Bình, xã Sông Lũy; mở rộng hệ thống nước sinh hoạt thôn Tú Sơn, xã Sông Lũy; nâng cấp hệ thống nước sinh hoạt xã Phan Thanh; mở rộng tuyến ống nước sinh hoạt tại khu tái định cư mới xã Phan Lâm. ",
"Ngoài ra, huyện đang thi công đường từ Bình Tân đến Phan Tiến, với khối lượng đạt khoảng 60%, phục vụ sản xuất, đời sống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. ",
"Trong lĩnh vực giáo dục, huyện nâng cấp, sữa chữa ",
" nội trú; mở 3 lớp đào tạo nghề cho 67 người dân tộc tại xã Phan Hiệp, xã Phan Sơn, xã Phan Điền. ",
"Đối với văn hóa, huyện đang bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch gồm đầu tư sửa chữa 12 thiết chế văn hóa thể thao tại các xã, hỗ trợ 1 tủ sách cộng đồng, hỗ trợ 5 đội văn nghệ, xây dựng 1 câu lạc bộ văn hóa dân gian, hỗ trợ trang thiết bị văn hóa 2 thôn.",
"Không những thế, huyện còn quan tâm chăm sóc sức khỏe, nâng cao thể trạng, tầm vóc người dân tộc thiểu số; phòng, chống suy dinh dưỡng trẻ em với các hoạt động xây dựng và phát triển y tế cơ sở; nâng cao chất lượng dân số; chăm sóc sức khỏe, dinh dưỡng bà mẹ, trẻ em.",
" Dự án đầu tư phát triển nhóm dân tộc thiểu số với 11 lớp tuyên truyền cho 386 người tham dự, cung cấp 416 tờ rơi; pa-nô; áp-phích; thực hiện 47 cuộc tư vấn nhằm giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số. ",
"Đặc biệt, huyện biểu dương tôn vinh điển hình tiên tiến, phát huy vai trò của người có uy tín; phổ biến; giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào; ứng dụng công nghệ thông tin.",
"Để sản xuất nông nghiệp ổn định, Ủy ban nhân dân huyện sử dụng các công trình thủy lợi như hồ chứa nước Sông Lũy, hồ chứa nước Cà Giây, hệ thống kênh tiếp nước từ thủy điện Đại Ninh… đưa xuống vùng đồng bào dân tộc thiểu số.",
"Diện tích sản xuất lúa tiếp tục mở rộng với các khu vực chuyên canh như Đồng Mới hơn 1.000ha gồm các xã: Phan Thanh, Phan Hiệp và Chà Vầu-Nha Mưng-Tà Bo; hơn 2.000ha gồm các xã: Hải Ninh, Phan Điền, Phan Hiệp, Phan Hòa, Phan Rí Thành. Diện tích cây ăn quả phong phú hơn với nhiều loại cây bưởi, xoài, cam, mít với hơn 3.900ha.",
"Bên cạnh đó, huyện có chương trình khuyến mô hình trồng trọt lúa mới ST24 chất lượng cao tại xã Bình An, trồng ớt chỉ thiên phủ nilon tại xã Sông Bình, xã Phan Hoà có mô hình trồng mít Thái theo hướng thực hành nông nghiệp tốt và giống lúa nếp liên kết chuỗi. ",
"Các mô hình chăn nuôi như: nuôi heo cỏ theo hướng an toàn dịch bệnh tại xã Phan Lâm, nuôi lươn thương phẩm tại xã Sông Bình, nuôi gà lai nòi an toàn sinh học tại các xã Phan Tiến và Phan Sơn, Phan Điền.",
"Nhằm phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, ông Huỳnh Duy Khôi, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Bắc Bình cho hay, Ủy ban nhân dân huyện thường xuyên đôn đốc, nhắc nhở các các cơ quan, đơn vị, địa phương chủ động xây dựng kế hoạch, giải pháp triển khai thực hiện dự án. ",
"Trong những tháng cuối năm, huyện đẩy mạnh công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, công chức, nhất là cán bộ cấp cơ sở và người dân ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. ",
"Ngoài ra, huyện tập huấn, nâng cao năng lực cho cộng đồng trong việc áp dụng kiến thức mới, kỹ thuật mới trong phát triển sản xuất phù hợp với địa phương; phát huy vai trò của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, sử dụng tốt công cụ giám sát của cộng đồng trong việc giám sát, đánh giá."
] | 63 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/nguon-von-uu-dai-den-vung-cao-yen-bai-post723967.html | Nguồn vốn ưu đãi đến vùng cao Yên Bái | [] | [] | [
"Theo chân cán bộ tín dụng Nông Ngọc Huấn, thuộc Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Lục Yên (Yên Bái) về xã vùng cao Tân Phượng, nơi có hơn 96% dân số là đồng bào Dao đỏ sinh sống. Nơi đây, được coi là “Một con gà gáy cả ba tỉnh đều nghe”, bởi xã giáp ranh Yên Bái, Hà Giang, Lào Cai, do địa hình núi cao cách trở, dân trí không đồng đều, nên việc xóa nghèo còn lắm trắc trở, gian nan. Từ nguồn vốn ưu đãi, lãi suất thấp, cho vay đúng đối tượng, nhiều hộ dân tộc thiểu số đã vươn lên làm giàu chính đáng.",
"Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Tân Phượng, Triệu Văn Lý cho hay, xã rộng hơn 45,5km2 chủ yếu là đồi rừng, đời sống kinh tế đồng bào Dao đỏ xã mình ngoài làm ruộng, còn lại nhìn vào hơn 400ha quế, 170ha bồ đề và đàn trâu hơn 600 con. Trước, chủ yếu sống tự cung tự cấp, khép kín, tỷ lệ hộ nghèo cao. Nay, nhờ có giao thông mới mở thuận tiện cho giao thương, đồng bào mạnh dạn vay vốn ngân hàng phát triển kinh tế hộ gia đình, đời sống đã khá hẳn.",
"Hiện, toàn xã có hơn 200 hộ vay gần 15 tỷ đồng để trồng quế, nuôi trâu sinh sản, xóa nhà tạm, đầu tư đường nước sinh hoạt và làm ao nuôi cá bỗng (một loại cá đặc sản bản địa, giá bán 400 nghìn đồng/kg), vay theo 16 chương trình ưu đãi của Chính phủ để ổn định cuộc sống, mục tiêu đến 2025 xã đạt chuẩn nông thôn mới.",
"Thăm hộ Triệu Thị Tính, thôn Khe Pháo, xã Tân Phượng, là nữ người Dao đỏ đi đầu vay 30 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội, lãi suất 6,6%/năm, đầu tư sản xuất bầu giống quế, khi có tích lũy lại chuyển hướng sang mua bán vỏ quế thương phẩm, qua tích lũy nay có cuộc sống tốt hơn trước.",
"Chị Tính cho biết, trong kinh doanh thì chữ tín đặt lên hàng đầu, mua bán cũng như vay vốn, trả lãi ngân hàng phải đúng hạn, đúng phẩm cấp, với đồng bào vùng cao còn phải biết đổi hàng lấy hàng (đổi quế vỏ lấy nhu yếu phẩm khác). Có như vậy, mình vừa giúp người khó, vừa có chân hàng ổn định, vì đồng bào khi có việc lớn trong nhà như cưới hỏi, làm nhà mới, đám ma… thì gọi đến bán cho cả đồi quế, trị giá cả tỷ đồng, hai bên đều có lợi. Từ đồng vốn vay ban đầu, biết cách đầu tư và chi tiêu hợp lý, nay chị Tính đã mua được đất, dựng nhà mới, có cuộc sống ổn định, là gương sáng cho lớp trẻ vùng cao Tân Phượng noi theo.",
"Đến xã Vũ Linh, huyện Yên Bình nằm bên hồ Thác Bà (vừa được công nhận là khu du lịch quốc gia) nơi đông đồng bào Dao, Tày, Cao lan sinh sống, nhằm tìm hiểu thêm về hiệu quả đồng vốn tín dụng cho người nghèo. Được biết, cả xã có 16 tổ vay vốn, số tiền hơn 26 tỷ đồng, qua nhiều chu kỳ đầu tư, giúp hạ tỷ lệ hộ nghèo từ 26% năm 2016, nay còn 16,8% (còn 54 hộ nghèo theo tiêu chí cũ).",
"Với cách làm cụ thể, công khai chính sách tín dụng ưu đãi, ký hợp đồng ủy thác qua: Đoàn thanh niên, phụ nữ, nông dân, cựu chiến binh, quy định ngày trả lãi trùng các buổi sinh hoạt định kỳ hằng tháng. Nhờ giám sát chặt chẽ, cho vay đúng đối tượng, nên không có nợ lãi quá hạn, qua sinh hoạt các hội viên được tư vấn cách chăn nuôi sản xuất, tìm kiếm thị trường, quay vòng đồng vốn hiệu quả, giúp thoát nghèo bền vững.",
"Anh Lương Văn Huấn, thôn Làng Mấy, thông qua Hội Nông dân vay 50 triệu đồng, mua ba trâu nái sinh sản, nhờ tiêm phòng bệnh lở mồm long móng, trồng cỏ voi, làm chuồng đúng cách “Trên kín, dưới cứng, mát về mùa hè, ấm về mùa đông” nên đàn trâu sinh sản tốt, qua đó anh Huấn đã trả hết nợ ngân hàng, có điều kiện nuôi các con ăn học trưởng thành. ",
"Anh Vũ Minh Đức, thôn Lành Mấy vay 50 triệu từ vốn giải quyết việc làm, đầu tư chuồng trại nuôi lợn thịt, nhờ áp dụng tiến bộ kỹ thuật và phòng dịch tốt, nên qua mấy năm được giá, trả xong nợ ngân hàng, xây được nhà hai tầng khang trang.",
"Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội chi nhánh tỉnh Yên Bái, Nguyễn Thanh Hải đánh giá, đến hết tháng 6/2022 chi nhánh đã giải ngân cho 13.663 hộ nghèo và đối tượng chính sách với tổng số tiền 668 tỷ đồng. ",
"Trong đó chủ yếu tập trung vào các chương trình: Giải ngân cho 3.623 hộ nghèo 256,2 tỷ đồng; hộ cận nghèo 119,7 tỷ đồng với 1.644 hộ vay. Hộ mới thoát nghèo 31,8 tỷ đồng với 410 hộ vay; Giải quyết việc làm 94 tỷ đồng với 1.619 lao động được vay, 1.310 hộ sản xuất kinh doanh vùng khó khăn với 64,5 tỷ đồng…",
"Ngoài ra, Chi nhánh được giao nguồn vốn thực hiện các chương trình cho vay ưu đãi theo Nghị quyết 11/NQ- CP là 146 tỷ đồng (Chương trình cho vay tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm 40 tỷ đồng, chương trình cho vay học sinh sinh viên mua máy tính, thiết bị học tập trực tuyến 15 tỷ đồng, chương trình cho vay nhà ở xã hội 10 tỷ đồng, chương trình cho vay hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội vùng dân tộc thiểu số, niền núi 80 tỷ đồng…). ",
"Nhờ nguồn vốn vay ưu đãi đến với đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần xóa nghèo, đưa tốc độ tăng tổng sản phẩm của Yên Bái 6 tháng đầu năm ước đạt 7,57%.",
"Thời gian qua, tại huyện Lục Yên, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Yên Bái thi hành kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo Ban Thường vụ Đảng ủy của 5 xã; yêu cầu 14 Đảng ủy xã xem xét trách nhiệm của tập thể, các cá nhân liên quan, do có dấu hiệu vi phạm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng.",
"Do đó, trong Ban Đại diện Hội đồng quản trị cấp xã là Chủ tịch UBND xã bị kỷ luật, ảnh hưởng đến việc tăng trưởng nguồn vốn, nhất là chậm việc thẩm định, công nhận các hộ nghèo, hộ thoát nghèo. Vượt qua khó khăn đó, Phòng giao dịch huyện Lục Yên đến nay đã có hơn 2.300 lượt khách hàng được vay gần 614 tỷ đồng, trong đó có 546 hộ nghèo vay hơn 35 tỷ đồng; 355 hộ cận nghèo vay hơn 23 tỷ đồng, 53 hộ mới thoát nghèo vay 3,51 tỷ đồng.",
"Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Yên Bình, Lã Tuấn Hưng cho biết: Để hiện thực hóa đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2024, huyện Yên Bình ngoài việc phát huy nội lực, tập trung thế mạnh về công nghiệp chế biến khai khoáng, du lịch, nuôi trồng thủy sản, cây lâm nghiệp, việc nguồn vốn tín dụng tăng trưởng cao trong khu vực nông thôn miền núi có ý nghĩa quan trọng thúc đẩy kinh tế. ",
"Nhờ lãi suất ưu đãi, đồng bào vùng cao huyện Yên Bình đã áp dụng kiến thức khoa học, lựa chọn cây, con, giống phù hợp có thế mạnh ở địa phương để sản xuất, chăn nuôi, vươn lên thoát nghèo."
] | 64 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/trien-lam-trinh-dien-di-san-van-hoa-cac-dan-toc-tay-nung-dao-o-lang-son-post726216.html | Triển lãm trình diễn di sản văn hóa các dân tộc Tày, Nùng, Dao... ở Lạng Sơn | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/vowkjqkp/2022_11_22/anh-2-lanh-dao-bao-tang-tinh-tiep-nhan-moc-ban-linh-tiem-cua-den-bac-le-huu-lung-lang-son-do-cac-nha-khoa-hoc-trao-tang-8362.jpg.webp"
] | [
"Lãnh đạo Bảo tàng tỉnh tiếp nhận mộc bản \"Linh tiêm của đền Bắc Lệ\", Hữu Lũng (Lạng Sơn) do các nhà khoa học trao tặng."
] | [
"Phát biểu tại lễ khai mạc triển lãm, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn Dương Xuân Huyên cho biết, Lạng Sơn một trong những tiểu vùng văn hóa tiêu biểu của vùng Đông Bắc nói riêng và cả nước nói chung, là tỉnh có bề dày lịch sử văn hóa truyền thống lâu đời, mảnh đất hội tụ và sinh tồn của 7 dân tộc anh em: Nùng, Tày, Kinh, Dao, Hoa, Sán Chay, H'Mông và các dân tộc ít người khác. ",
"Trong số các dân tộc trên dân tộc Tày, Nùng, Dao là dân tộc thiểu số ở Việt Nam chiếm số lượng khá đông với khoảng hơn 80% dân số toàn tỉnh.",
"Mỗi dân tộc đều có những đặc điểm tiêu biểu của mình về địa hình cư trú, đời sống kinh tế, phong tục tập quán, đời sống văn hóa, tinh thần độc đáo riêng. Đồng thời, cùng với sự giao lưu, tiếp biến, hội nhập văn hóa của cộng đồng các dân tộc, tất cả tạo nên một Lạng Sơn, một Xứ Lạng vừa đa dạng, thống nhất vừa có những nét đặc trưng, bản sắc riêng trong không gian văn hóa vùng Đông Bắc nói riêng và cả nước nói chung.",
"Triển lãm trưng bày gồm 3 phần: Di sản văn hóa phi vật thể dân tộc Nùng; Di sản văn hóa phi vật thể dân tộc Tày và Di sản văn hóa phi vật thể dân tộc Dao.",
"Với hơn 200 tài liệu, hiện vật, hình ảnh nhằm tuyên truyền, giới thiệu quảng bá những nét đẹp về di sản văn hóa phi vật thể truyền thống của các dân tộc Nùng, Tày, Dao tỉnh Lạng Sơn. Qua đó góp phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cộng đồng trong công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa dân tộc về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.",
"Triển lãm mở cửa từ nay đến hết ngày 15/12 tới."
] | 65 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/net-dep-van-hoa-cua-trang-phuc-nguoi-dao-quan-trang-post729799.html | Nét đẹp văn hóa của trang phục người Dao quần trắng | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2022_12_14/2-3195.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2022_12_14/3-1909.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2022_12_14/5-9654.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2022_12_14/4-5849.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/ngtnba/2022_12_14/6-4173.jpg.webp"
] | [
"Bộ trang phục có màu chàm là chủ đạo.",
"Phụ nữ người Dao quần trắng thể hiện sự khéo léo qua đường kim mũi chỉ.",
"Áo phụ nữ Dao dài nhuộm chàm may cổ thìa.",
"Chiếc yếm với những họa tiết hoa văn độc đáo là đặc điểm nổi bật trong y phục.",
"Phụ nữ Dao quần trắng không chỉ biết thêu thùa, mà còn thành thạo nghề chài lưới."
] | [
"Nếu người Dao đỏ thể hiện nét văn hóa qua bộ trang phục chủ yếu là màu đỏ và ở nhà đất, thì người Dao quần trắng ở nhà sàn và nhận ra ngay bởi chiếc quần trắng không lẫn với nhóm Dao nào khác.",
"Bộ trang phục truyền thống gồm: khăn, mũ đội đầu, áo dài, dây lưng, yếm, quần, xà cạp và được may bằng vải dệt từ sợi bông. Trong đó, màu chàm là màu chủ đạo trong trang phục của phụ nữ Dao quần trắng, và tạo điểm nhấn bằng chiếc yếm với những họa tiết hoa văn độc đáo. Đó là hình hoa văn cây cỏ, động vật, hình người, chim muông… rất sinh động.",
"Trong bộ trang phục của người phụ nữ Dao quần trắng, quan trọng và cầu kỳ nhất là chiếc yếm thêu và mũ đội đầu. Bởi vậy ngay từ nhỏ các bé gái người Dao đã được bà mẹ dạy thêu thùa để có thể tự may yếm, thêu mũ cho mình. Chiếc yếm thêu là niềm kiêu hãnh của các thiếu nữ của người Dao quần trắng, là tiêu chuẩn đánh giá phẩm chất của người con gái qua những đường nét thêu thùa trên chiếc yếm. ",
"Đường kim mũi chỉ không những thể hiện sự khéo léo, kiên trì, tỉ mỉ mà còn nói lên phẩm chất nhẫn nại, biết thu vén của người phụ nữ Dao quần trắng. Vì thế nhìn vào chiếc yếm của người thiếu nữ, bà mẹ Dao kén dâu có thể đánh giá cô gái đó có đủ phẩm chất để trở thành dâu thảo, vợ hiền, người mẹ tốt hay không.",
"Chiếc yếm của phụ nữ Dao quần trắng là đặc điểm nổi bật trong y phục. Yếm được làm bằng vải nhuộm chàm hình chữ nhật dài khoảng 60cm, rộng 40cm che kín cả ngực và bụng cổ yếm và phần nửa trên. Áo của phụ nữ Dao quần trắng là áo dài nhuộm chàm may cổ thìa, ít thêu hoa văn, chỉ thêu vài họa tiết ngang thân, chủ yếu là hình sao 8 cánh. Nẹp ngực nhỏ có 2 đường thêu song song bằng chỉ đỏ. Nẹp 2 thân trước từ thân cổ áo xuống tới gấu bằng vải trắng và đỏ hai bên đối nhau.",
"Dây lưng bằng vải chàm hoặc vải lụa đỏ dài khoảng 1,5m rộng từ 3-4cm thêu nhiều họa tiết bằng chỉ đỏ đen vàng. Quần phụ nữ Dao quần trắng dài đến ngang bắp chân, gấu to, cạp rộng. Xà cạp bằng vải thun nhuộm chàm, hai mép viền vải đỏ, quấn từ cổ chân lên tới đầu gối rồi buộc lại. Để trang phục thêm đẹp và hấp dẫn, phụ nữ người Dao quần trắng còn kết hợp với đồ trang sức như đeo vòng cổ, vòng đeo tay, nhẫn hoa tai bằng bạc.",
"Với sự tinh tế trong cách ăn mặc, phụ nữ người Dao quần trắng tạo ra những nét riêng trong cách bài trí trang phục, không thể lẫn với bất cứ dân tộc nào. Trang phục là niềm tự hào, là nét đẹp văn hóa luôn được người Dao quần trắng gìn giữ và phát huy."
] | 66 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/bo-doi-ve-lang-giup-dan-xay-dung-nong-thon-moi-post729796.html | Bộ đội về làng giúp dân xây dựng nông thôn mới | [
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/yqdxwpwjv/2022_12_14/ndo_br_cb3-bo-doi-va-nguoi-dan-cung-lam-duong-be-tong-7674.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/yqdxwpwjv/2022_12_14/ndo_br_cb4-suc-tre-giup-dan-xay-dung-nong-thon-moi-5598.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/yqdxwpwjv/2022_12_14/ndo_br_cb5-nguoi-dan-moi-nuoc-chien-si-trong-phut-nghi-ngoi-3018.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/yqdxwpwjv/2022_12_14/ndo_br_cb7-mau-xanh-ao-linh-tren-cong-truong-giup-dan-xay-dung-nong-thon-moi-3237.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/yqdxwpwjv/2022_12_14/ndo_br_cb8-can-bo-chien-si-trung-doan-852-tren-duong-hanh-quan-da-ngoai-giup-dan-xay-dung-nong-thon-moi-5087.jpg.webp",
"https://image.nhandan.vn/w790/Uploaded/2024/yqdxwpwjv/2022_12_14/ndo_br_cb9-con-duong-be-tong-bao-dam-chat-luong-ky-thuat-da-dan-hoan-thanh-5674.jpg.webp"
] | [
"Bộ đội và người dân cùng làm đường bê-tông.",
"Sức trẻ giúp dân xây dựng nông thôn mới.",
"Người dân mời nước chiến sĩ trong phút nghỉ ngơi.",
"Màu xanh áo lính trên công trường giúp dân xây dựng nông thôn mới.",
"Cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 852 trên đường hành quân, dã ngoại, giúp dân xây dựng nông thôn mới.",
"Con đường bê-tông bảo đảm chất lượng, kỹ thuật đã dần hoàn thành."
] | [
"Dịp này, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 852 (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cao Bằng) được giao nhiệm vụ giúp người dân 2 xã Hoa Thám và Tam Kim, huyện Nguyên Bình bê-tông hóa 2 tuyến đường giao thông thôn, với tổng chiều dài 530m. ",
"Tại xóm Nà Chắn, xã Hoa Thám, trong khí thế hào hứng, sôi nổi lao động của cán bộ, chiến sĩ, binh nhất Vầy Văn Trình, nhà ở xã Cô Ba, huyện Bảo Lạc (Cao Bằng) chia sẻ: \"Em nhập ngũ tháng 2/2022, chuyến hành quân, dã ngoại kết hợp dân vận lần đầu tiên này là kỷ niệm đáng nhớ trong những ngày quân ngũ. Về cơ sở rèn luyện, em thấy cuộc sống đồng bào Dao Tiền, xóm Nà Chắn cũng như người dân quê em còn một số khó khăn. Được tham gia giúp dân làm đường giao thông nông thôn, bản thân em tham gia nhiệt tình, trách nhiệm, với mong muốn xây dựng con đường bê-tông chất lượng, bền vững, sử dụng được lâu dài\".",
"Thực hiện đợt dân vận tại 2 xã Tam Kim, Hoa Thám, nơi có khu rừng Trần Hưng Đạo gắn với sự kiện thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân, tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam, Trung đoàn 852 đã huy động 56 cán bộ, chiến sĩ. Trong đó, chủ lực là cán bộ, chiến sĩ Đại đội 3, Tiểu đoàn 5. ",
"Thượng úy Lý Văn Cương, Đại đội trưởng, cho biết: \"Thực hiện đợt hành quân, dã ngoại kết hợp dân vận, Đại đội đã quán triệt kỷ luật công tác dân vận đến từng chiến sĩ. Yêu cầu mỗi cán bộ, chiến sĩ nhiệt tình, trách nhiệm trong công việc, xây dựng trong lòng người dân hình ảnh tốt đẹp về người “Bộ đội Cụ Hồ”. ",
"Thực tế công việc cho thấy, cán bộ, chiến sĩ đã chấp hành tốt nền nếp vệ sinh nơi ăn ở, gần gũi, thân thiện trong quan hệ với người dân; tiến độ, chất lượng công việc làm đường bê-tông nông thôn được bảo đảm tốt\".",
"Trung tá Hà Quốc Hoàn, Phó Chủ nhiệm chính trị, Trung đoàn 852 cho biết, thực hiện phong trào thi đua “Lực lượng vũ trang Cao Bằng chung sức xây dựng nông thôn mới”, dịp này, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn được Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cao Bằng giao nhiệm vụ giúp dân bê-tông hóa 530m đường giao thông nông thôn. Trong đó, thi công 230m đường bê-tông ở xóm Nà Chắn, xã Hoa Thám rộng 3m, bê-tông đổ dày 16cm; 300m đường ở xóm Nà Vạ, xã Tam Kim, thi công rộng 2,5m, đổ bê-tông dày 12cm. ",
"Đơn vị ra quân từ ngày 6 đến ngày 15/12, đến nay, chất lượng, tiến độ công việc được bảo đảm.",
"Huy động lực lượng giúp dân xây dựng nông thôn mới, từ nguồn Quỹ “Chung sức xây dựng nông thôn mới”, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Cao Bằng đã mua cát sỏi, hỗ trợ người dân bê-tông hóa đường giao thông nông thôn. ",
"Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Hoa Thám, huyện Nguyên Bình, Hà Văn Đình chia sẻ, xã Hoa Thám có 356 hộ, hơn 1.500 người, trong đó, hơn 90% là đồng bào dân tộc Dao. ",
"Trong xã còn khoảng 70% hộ nghèo và cận nghèo, khả năng đóng góp xây dựng nông thôn mới của người dân còn hạn hẹp. ",
"Được bộ đội giúp sức, hỗ trợ thêm vật liệu là nguồn lực quý báu giúp địa phương xây dựng nông thôn mới. Tuyến đường bê-tông dài 230m ở xóm Nà Chắn, được huyện Nguyên Bình hỗ trợ gần 30 tấn xi-măng, còn lại là công sức, đóng góp của bộ đội và người dân.",
"Phấn khởi vì có bộ đội về làng giúp dân bê-tông hóa đường giao thông thôn thôn, xây dựng nông thôn mới, người dân xóm Nà Chắn tích cực ủng hộ, đóng góp và tham gia cùng bộ đội bê-tông hóa đường giao thông. ",
"Mỗi gia đình, người có củi, cho củi, người có rau, cho rau để bộ đội nấu ăn và cải thiện, nâng cao chất lượng bữa ăn. Vào giờ nghỉ giải lao giữa giờ lao động, các gia đình lại mang “cây nhà lá vườn”, quýt, bưởi, mía đến cho bộ đội giải khát. ",
"Chỉ vào con đường bê-tông đã gần hoàn thiện, chị Chu Thị Hiền, bán hàng tạp hóa ở xóm Nà Chắn chia sẻ, trước đây, mỗi khi trời mưa to, con đường này lầy lội, trơn trượt, việc đi lại, vận chuyển nông sản rất khó khăn. Nhiều hôm chị phải gửi xe máy ở gia đình ở đầu dốc, đi bộ vào nhà. ",
"Vui mừng, cảm động trước sự đồng hành, giúp đỡ của bộ đội, chị Hiền đã mang bánh kẹo, nước giải khát đến tặng bộ đội sử dụng trong giờ giải lao.",
"Trung tá Hà Quốc Hoàn, Phó Chủ nhiệm chính trị, Trung đoàn 852 cho biết thêm, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Cao Bằng, công tác dân vận, về cơ sở giúp dân là hoạt động thường xuyên, liên tục của đơn vị. Qua đó, góp phần thiết thực giúp đỡ người dân ở địa bàn khó khăn xây dựng nông thôn mới. Đồng thời, khẳng định vững chắc mối quan hệ máu thịt quân-dân; củng cố, xây dựng “thế trận lòng dân, xây dựng nền quốc phòng toàn dân” vững mạnh.",
" "
] | 67 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/bao-dam-cung-cap-nuoc-sach-den-nguoi-dan-nong-thon-post729899.html | Bảo đảm cung cấp nước sạch đến người dân nông thôn | [] | [] | [
"Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cao Bằng, đến nay, tỉnh Cao Bằng có 1.332 công trình nước sạch nông thôn được xây dựng, với tổng số vốn đầu tư hàng nghìn tỷ đồng. Nhờ đó, có khoảng 92% số người dân khu vực nông thôn được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống. Công trình cấp nước sinh hoạt xã Hoàng Tung, huyện Hòa An có tổng vốn đầu tư 7,4 tỷ đồng, đi vào hoạt động cuối năm 2019, cung cấp nước sạch phục vụ sinh hoạt cho khoảng 450 hộ ở bốn xóm, hai trường học và Ủy ban nhân dân xã Hoàng Tung. ",
"Đưa chúng tôi đến công trình cấp nước sinh hoạt xã Hoàng Tung, anh Nguyễn Văn Bằng, cán bộ kỹ thuật, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cao Bằng) cho biết, công trình áp dụng quy trình xử lý nước sạch đạt chuẩn, nước sông được bơm lên bể lọc, sang bể lắng, đến bể xử lý clo để khử khuẩn, sau đó mới dẫn sang bể chứa để dẫn nước đến các gia đình. Định kỳ sáu tháng, mẫu nước được gửi đi kiểm định chất lượng. Đây là một trong 38 công trình cấp nước nông thôn có hệ thống xử lý nước đạt tiêu chuẩn nước sạch đã được đầu tư xây dựng trong giai đoạn 2016-2022. ",
"Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong chương trình cấp nước nông thôn, nhưng tại Cao Bằng còn một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số khó khăn trong tiếp cận nguồn nước phục vụ sinh hoạt. ",
"Đơn cử như vùng Lục Khu, huyện Hà Quảng hay khu vực các xã Cô Ba, Xuân Trường, Khánh Xuân, huyện Bảo Lạc là những vùng vẫn còn nhiều khó khăn về nước sinh hoạt. Xóm Cà Lò, xã Khánh Xuân, huyện Bảo Lạc có 34 gia đình, 100% là người dân tộc Dao, cả bản sử dụng nước mưa được tích trữ trong các bể, lu phục vụ sinh hoạt. Mỗi năm, các gia đình thiếu nước sinh hoạt từ hai tháng đến bốn tháng. Khi nguồn nước tích trữ trong các bể, lu cạn kiệt, người dân Cà Lò phải đi, về mỗi chuyến khoảng 10km mới lấy được nước sinh hoạt.",
"Để giải quyết vấn đề nước sinh hoạt cho người dân nông thôn, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cao Bằng cho biết, Ủy ban nhân dân tỉnh Cao Bằng đã đăng ký với Văn phòng điều phối nông thôn mới Trung ương thực hiện 42 công trình cấp nước sạch giai đoạn 2021-2025 trong chương trình tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới. ",
"Đồng thời với xây dựng các công trình cấp nước đến tận nhà dân, tỉnh Cao Bằng đã đầu tư nhiều hồ treo, bể và lu chứa nước tại những khu vực không có nguồn nước phục vụ đầu tư các công trình nước sạch. Giai đoạn 2022-2025, từ nguồn vốn địa phương và Trung ương, địa phương sẽ phối hợp, triển khai xây dựng 20 hồ treo tích trữ nước ở vùng Lục Khu và địa bàn người dân còn khó khăn tiếp cận nước sinh hoạt. ",
"Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn Cao Bằng Hoàng Đình Đà chia sẻ, sau khi hoàn thành đầu tư công trình nước sạch, các chủ đầu tư sẽ bàn giao cho cộng đồng các khu dân cư, thành lập các tổ quản lý, vận hành công. Tỉnh Cao Bằng đặt mục tiêu đến năm 2025, có 95% số người dân nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân vùng nông thôn trên địa bàn tỉnh Cao Bằng."
] | 68 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/don-bay-giup-vung-cao-giam-ngheo-ben-vung-post731506.html | Đòn bẩy giúp vùng cao giảm nghèo bền vững | [] | [] | [
"Ái Quốc là xã vùng 3 đặc biệt khó khăn của huyện Lộc Bình, người dân tộc Dao chiếm 98% số dân. Đời sống của người dân chủ yếu phụ thuộc vào sản xuất nông, lâm nghiệp cho nên tỷ lệ hộ đói, nghèo còn cao. ",
"Theo Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Ái Quốc Đặng Văn Quang, triển khai thực hiện Nghị quyết số 08, xã đã có tám hộ được hỗ trợ vay vốn với tổng số tiền hơn 6 tỷ đồng. Từ nguồn vốn được vay, các hộ chăn nuôi được 74 con ngựa bạch, 20 con trâu, trồng mới trên 10ha rừng và mua phân chăm sóc rừng đã có. ",
"Phòng Nông nghiệp huyện Lộc Bình đã phối hợp Ủy ban nhân dân xã Ái Quốc mở các lớp tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật để người dân có kiến thức áp dụng vào thực tế. Sau khi các hộ vay vốn, xã thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn các hộ phát triển mô hình.",
"Trước đây, gia đình anh Triệu Tiến Hình, thôn Hòa Bình, chỉ nuôi từ hai đến ba con ngựa bạch. Năm 2021, gia đình anh được hướng dẫn làm các thủ tục, hồ sơ vay vốn và giải ngân số tiền 300 triệu đồng để mở rộng quy mô chuồng trại và tăng đàn ngựa với số lượng 20 con. ",
"Anh Hình chia sẻ: “Tháng 10/2022 vừa qua, gia đình tôi xuất bán 10 con ngựa đem lại thu nhập 500 triệu đồng. Được vay vốn theo chương trình hỗ trợ này, gia đình tôi thấy rất thiết thực và là động lực để tiếp tục phát triển sản xuất”. ",
"Tương tự, gia đình anh Triệu Tiến Long, thôn Phạ Thác cũng được hỗ trợ vay 300 triệu đồng, với mức hỗ trợ 50% lãi suất để đầu tư trồng mở rộng sản xuất, trồng mới 5,5ha rừng thông và có vốn chăm sóc rừng thông. Đến nay, gia đình anh Long có 5ha đang cho khai thác nhựa, thu nhập hơn 100 triệu đồng/năm.",
"Bí thư Đảng ủy xã Ái Quốc Triệu Tiến Thanh cho biết: Hiện nay, xã Ái Quốc đã có 12 hộ gia đình chủ động viết đơn xin thoát nghèo, chiếm tỷ lệ 2,4% số hộ trong xã. Đây thật sự là những tấm gương tiêu biểu, góp phần làm thay đổi nhận thức của người dân nơi đây, xóa tư tưởng trông chờ ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Gia đình anh Hoàng Hữu Thắng, thôn Quang Khao là một trong những người đầu tiên ở xã Ái Quốc chủ động viết đơn xin thoát nghèo. ",
"Anh Thắng chia sẻ: “Trước đây, cuộc sống gia đình tôi rất khó khăn. Năm 2010, nhận thấy trồng rừng cho hiệu quả kinh tế cao cho nên tôi đã tập trung chăm sóc, phát dọn thực bì rừng thông, trồng mới để mở rộng diện tích. Đến nay, gia đình có 10ha thông, trong đó có 8ha đã cho thu hoạch nhựa từ năm đến sáu tấn nhựa thông mỗi năm. Nhờ đó, đời sống được cải thiện, cuộc sống ổn định”. ",
"Ông Đặng Văn Bảo, thôn Khuổi Thướn cho biết: “Gia đình tôi trước đây thuộc hộ cận nghèo của xã. Để nâng cao thu nhập, từ năm 2012, tôi đã chú trọng chăm sóc rừng thông trồng từ năm 1998. Cùng đó, tôi trồng thêm các loại cây ngắn ngày để có thu nhập trang trải cuộc sống. Đến nay, gia đình đã có hơn 6ha thông, trong đó có 4ha đã cho thu hoạch nhựa. Ba năm qua, mỗi năm gia đình tôi khai thác được hơn bốn tấn nhựa thông, cho thu nhập ổn định. Tháng 10/2022, tôi viết đơn xin thoát hộ cận nghèo”.",
"Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Lộc Bình Hoàng Văn Chiều khẳng định: Thực hiện tốt chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững là chìa khóa nâng cao chất lượng cuộc sống cho bà con các dân tộc. Những năm qua, huyện đã tăng cường chỉ đạo các xã triển khai các biện pháp hỗ trợ các hộ dân tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi và hỗ trợ cây, con giống để người dân phát triển sản xuất. ",
"Đến nay, trên địa bàn các xã đã có nhiều hộ gia đình bà con dân tộc Tày, Nùng, Dao... chủ động làm đơn xin thoát nghèo, thoát cận nghèo. Đây thật sự là những tấm gương sáng, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ trong hành trình vươn lên thoát nghèo của người dân ở một huyện vùng cao, biên giới của tỉnh Lạng Sơn."
] | 69 |
ethnic_data | https://nhandan.vn/chang-trai-nguoi-dao-giup-ban-lang-bung-sang-post731851.html | Chàng trai người Dao giúp bản làng bừng sáng | [] | [] | [
"Kinh tế gia đình rất khó khăn, chỉ trông vào làm nương rẫy, mãi đến năm 10 tuổi, Ðặng Văn Chính mới được cắp sách đến trường. Với quyết tâm thoát nghèo, Chính nỗ lực vượt qua các bậc học. Sau khi tốt nghiệp ngành đào tạo lập trình viên của Trung tâm đào tạo Công nghệ thông tin Hà Nội, anh đã học và lấy thêm bằng đào tạo từ xa của Trường đại học Công nghệ thông tin - Ðại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. Nhờ có kiến thức, anh cùng các cộng sự lập Công ty cổ phần đầu tư và công nghệ phần mềm ALFAT chuyên cung cấp các giải pháp phần mềm quản lý tài chính kế toán ở Hà Nội. ",
"Mong muốn được giúp ích cho quê hương, năm 2016, anh Chính cùng nhóm bạn thiện nguyện ở Hà Nội về giúp thanh niên khởi nghiệp tại xã Nà Hẩu của huyện Văn Yên, một xã vùng cao đặc biệt khó khăn với hơn 4.000 nhân khẩu người đồng bào H’Mông. Tham gia cuộc thi “Ý tưởng khởi nghiệp trong đoàn viên, thanh niên” do Huyện đoàn Văn Yên tổ chức, dự án khởi nghiệp của nhóm anh đoạt giải nhì. Nhờ đó, tháng 5/2019, Hợp tác xã Nông nghiệp và Du lịch Nà Hẩu được thành lập, mà các thành viên là thanh niên, hộ gia đình người H’Mông ở Nà Hẩu. Ðến nay, hợp tác xã có 14 thành viên và người lao động với mức thu nhập ổn định 6,5 triệu đồng/người/tháng.",
"Nhận thấy tiềm năng của du lịch cộng đồng, hợp tác xã cùng người dân tu sửa nhà sàn tạo thành homestay đủ tiêu chuẩn đón khách. Hiện Nà Hẩu có chín nhà sàn được cải tạo đủ điều kiện phục vụ khách. hợp tác xã đã chủ động tổ chức các tour tắm thác, trải nghiệm tham quan rừng già, trải nghiệm văn hóa H’Mông… cho du khách. Ngoài ra, Hợp tác xã còn triển khai mô hình nuôi cá tầm thương phẩm cho kết quả rất khả quan và nhân rộng được mô hình ra toàn xã. Nà Hẩu có 24 bể bạt nổi HPDE, một ao lót bạt và bốn bể xây bằng xi-măng cốt thép kiên cố, mỗi năm cho doanh thu gần hai tỷ đồng, tạo việc làm cho nhiều thanh niên dân tộc thiểu số tại địa phương. Anh Chính chia sẻ: “Tại Nà Hẩu, mỗi gia đình có điều kiện thuận lợi, có thể nuôi một đến hai bể cá tầm, cho thu nhập đến 100 triệu đồng/năm”. Hợp tác xã đã kết nối tiêu thụ sản phẩm bằng phương thức bán hàng online, đăng ký nhãn hiệu VietGAP cho thương hiệu cá tầm NaHau để tiêu thụ theo chuỗi giá trị. ",
"Cùng với những hoạt động nêu trên, hợp tác xã cũng hoàn thành các tiêu chí và thủ tục để Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái công nhận sản phẩm OCOP 4 sao “Ðiểm du lịch cộng đồng Bản Tát-Nà Hẩu”. Vậy là, Nà Hẩu đã chính thức có tên trong bản đồ du lịch vùng Tây Bắc. Mới đây, dự án “Phát triển du lịch cộng đồng gắn với sinh kế của đồng bào dân tộc thiểu số tại Khu bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu” của Hợp tác xã Nông nghiệp và Du lịch Nà Hẩu đã xuất sắc lọt tốp 20 khởi nghiệp quốc gia năm 2022 do Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức. ",
"Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Nà Hẩu Lý Tòn Cầu bày tỏ, anh Chính luôn hướng về quê hương Văn Yên, đặc biệt là xã Nà Hẩu. Anh là tấm gương ý chí và nghị lực vươn lên trong cuộc sống, luôn năng động, sáng tạo để tạo dựng sự nghiệp, đồng thời đã giúp cho nhiều hộ gia đình thoát nghèo bằng những việc làm cụ thể như: Sẵn sàng kết nối các nguồn lực để hỗ trợ giúp đỡ người dân phát triển kinh tế, quan tâm đến đời sống của các thành viên hợp tác xã, góp phần đưa Nà Hẩu trở thành xã nông thôn mới vào năm 2025."
] | 70 |
End of preview. Expand
in Dataset Viewer.
README.md exists but content is empty.
- Downloads last month
- 31