alphabet
stringclasses
35 values
word
stringlengths
1
33
phonetics
stringlengths
1
69
meaning
stringlengths
2
602
pos
stringclasses
98 values
origin
stringlengths
1
68
အုန်းလက်
အုန်းလက်
၁၊ အုန်းပင်၏ အရွက်တံ။ ၂၊ အုန်းလက်သဏ္ဍာန် ဆင်ခြေလျှော ပြုလုပ်ထားသော ခေါင်မိုး အစိတ်အပိုင်း တစ်မျိုး။
နာမ်
null
အုန်းလက်ချ
အုန်းလက်ချ
အုန်းလက်ခေါင်ပါသော အမိုးပြုလုပ်သည်။
ကြိယာ
null
အုန်းအုန်းကျွက်ကျွက်
အုန်းအုန်းကျွက်ကျွက်
ဆူဆူညံညံ။ ကျယ်ကျယ်လောင်လောင်။
ကြိယာဝိသေသန
null
အပ်
အပ်
၁၊ ချုပ်စပ်ရာ၌သုံးသော အဖျား တစ်ဖက်ချွန်၍ တစ်ဖက် တွင် နားပေါက်ပါသော သေးသွယ်သော အချောင်းအတံ။ ၂၊ ဇာ ထိုးရာ၌ သုံးသော အချောင်းအတံ။ ၃၊ ဆေးထိုးရာ၌ အသုံးပြုသော ပြွန်ခေါင်းပါသော အဖျားချွန် သံမဏိချောင်း။
နာမ်
null
အပ်
အပ်
၁၊ မျက်နှာပြင်တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ထိကပ်အောင်ပြုသည်။ ၂၊ စောင့်ရှောက် ထိန်းသိမ်းရန် ပေးသည်၊ လွှဲသည်။ ၃၊ ပစ္စည်း တစ်စုံတစ်ရာကို ပြင်ဆင်ပြုလုပ်ရန် ပေးသည်။ ၄၊ သင့်လျော် လျောက်ပတ်သည်။
ကြိယာ
null
အပ်
အပ်
၁၊ သင့်တင့် လျောက်ပတ်ကြောင်း ပြသော စကားလုံး။ “ပြောအပ် သောစကား။” ၂၊ ရိုသေလေးစားခြင်း သဘောဖြင့် ကြိယာနောက်တွင် ဆက်သုံးသော စကားလုံး။
ပစ္စည်း
null
အပ်ကျမပ်ကျ
အပ်ကျမပ်ကျ
တိတိကျကျ။ သေချာရေရာစွာ။ “သူ့ အကြောင်း အပ်ကျမပ်ကျ သိသည်။”
ကြိယာဝိသေသန
null
အပ်ကြောင်းထပ်
အပ်ကြောင်းထပ်
အကြောင်းအရာတစ်ခုတည်းကို ထပ်တလဲလဲ ပြောဆိုသည်။
ကြိယာ [ ဥပစာ ]
null
အပ်ကွက်
အပ်ကွက်
စစ်တုရင်ကစားရာတွင် မင်းကြီးရွှေ့၍ မရနိုင်တော့သော အကွက်။
နာမ်
null
အပ်ချည်
အပ်ချည်
အဝတ်အထည်ချုပ်ရန် ချည်မျှင်။
နာမ်
null
အပ်ချုပ်ခုံ
အပ်ချုပ်ခုံ
အပ်၊ အပ်ချည်လုံး စသည်ထည့်ရန် သေတ္တာငယ် ပါသော လက်ချုပ်ချုပ်ရာတွင် အသုံးပြုသည့်ခုံ။
နာမ်
null
အပ်ချုပ်စက်
အပ်ချုပ်စက်
အဝတ်အထည်ချုပ်ရသော စက်။
နာမ်
null
အပ်စောင်းထိုး
အပ်စောင်းထိုး
အပ်ကို ခပ်စောင်းစောင်းထိုးကာ ချုပ်ရသော အပ်ချုပ်နည်း။
နာမ်
null
အပ်စပ်
အပ်စပ်
သင့်တော် လျောက်ပတ်သည်။
ကြိယာ
null
အပ်ထောက်
အပ်ထောက်
လက်ချုပ် ချုပ်ရာတွင် အပ်မစူးမိစေရန် လက်ထိပ်၌ စွပ်ရသော ပစ္စည်း။
နာမ်
null
အပ်ပြန်ပေါက်
အပ်ပြန်ပေါက်
အထည်စချုပ်ရာတွင် နောက်သို့ တစ်ကျော့ တစ်ကျော့ ပြန်၍ ထိုးကော်ချုပ်သော အပ်ချုပ်နည်း။
နာမ်
null
အိပ်
အိပ်
၁၊ လဲလျောင်း၍ မျက်စိမှိတ်ရာတွင် အာရုံများ ကင်းပြတ် ခြင်းသို့ ရောက်သည်။ ၂၊ လှုပ်ရှားမှုမရှိ ငြိမ်သက်သည်။ “ငွေအိပ်သည်။ ကျမ်းအိပ်သည်။”
ကြိယာ
null
အိပ်ချင်မူးတူး
အိတ်ချင်မူးဒူး
အိပ်ချင်စိတ် မပြေမပြယ် ဖြစ်လျက်။
ကြိယာဝိသေသန
null
အိပ်ငိုက်
အိပ်ငိုက်
အိပ်ချင်လွန်း၍ မကြာခဏ ဦးခေါင်းညွတ်ကျသည်။
ကြိယာ
null
အိပ်စက်
အိပ်စက်
အိပ်ပျော်သည်။
ကြိယာ
null
အိပ်တန်းတက်
အိပ်တန်းတက်
ကြက်၊ ငှက်တို့ အိပ်နေကျနေရာသို့ အိပ်ရန် တက်သည်။
ကြိယာ
null
အိပ်ပျော်
အိပ်ပျော်
နှစ်ခြိုက်စွာအိပ်သည်။
ကြိယာ
null
အိပ်ဖန်စောင့်
အိတ်ဖန်ဇောင့်
မင်းမိဖုရားတို့ အိပ်စက်သည့်အခါ အလှည့်ကျစောင့်ရှောက်ပေးရသော မင်းမှုထမ်း။
နာမ်
null
အိပ်မောကျ
အိပ်မောကျ
နှစ်ခြိုက်စွာအိပ်ပျော်နေသည်။
ကြိယာ
null
အိပ်မက်
အိတ်မက်၊ အိန်မက်
အိပ်နေစဉ် စိတ်၌ ထင်ဟပ် လာသော အာရုံ။
နာမ်
null
အိပ်မက်မက်
အိတ်မက်(အိန်မက်)မက်
အိပ်နေစဉ် စိတ်၌ အာရုံထင်ဟပ်သည်။
ကြိယာ
null
အိပ်မွေ့
အိပ်မွေ့
၁၊ ငရုတ်ကောင်းစေ့နှင့် တူသော ဆေးဖက်ဝင် အသီး ကလေးများ ရိုးတံတွင် စုပြုံသီးသည့် ပင်စောက် တစ်မျိုး။ ၂၊ အခေါက် ဆေးဖက်ဝင် ချုံနွယ်ကြီးတစ်မျိုး။
နာမ်
null
အိပ်မွေ့ချ
အိပ်မွေ့ချ
တစ်စုံတစ်ခုသောစွမ်းအားဖြင့် သူတစ်ပါး အိပ်ပျော် အောင် လုပ်သည်။
ကြိယာ
null
အိပ်မှုန်စုံမွှား
အိပ်မှုန်စုံမွှား
အိပ်ချင်စိတ်မပြေဘဲ ဝိုးတိုးဝါးတား ဖြစ်လျက်။
ကြိယာဝိသေသန
null
အိပ်ရာ
အိပ်ရာ
အိပ်ရန်ပြုလုပ်ထားသောနေရာ၊ အခင်းပြင်။
နာမ်
null
အိပ်ရာထ
အိပ်ရာထ
အိပ်ရာမှနိုးသည်။
ကြိယာ
null
အိပ်ရာထ
အိတ်ယာဒါ့၊ အိတ်ယထာ့
အိပ်ရာမှနိုးသည့် နံနက်အချိန်။
နာမ်
null
အိပ်ရာဝင်
အိပ်ရာဝင်
အိပ်ရန် အိပ်ရာသို့ သွားသည်။
ကြိယာ
null
အိပ်ရာဝင်
အိပ်ရာဝင်
ညအိပ်ရာဝင်ချိန်။
နာမ်
null
အိပ်ရေးပျက်
အိပ်ရေးပျက်
အိပ်ရေးမဝဖြစ်သည်။
ကြိယာ
null
အိပ်ရေးဝ
အိပ်ရေးဝ
ကျေနပ်လောက်အောင် အိပ်ပျော်ခဲ့သည်။
ကြိယာ
null
အုပ်
အုပ်
၁၊ အပေါ်မှ ဖုံးလွှမ်းသည်။ ၂၊ ကွပ်ကဲအုပ်ချုပ်သည်။ ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်သည်။ ၃၊ ဟင်းအိုးချခါနီးတွင် နံနံ စသည်ကို ထည့်သည်။ ၄၊ ရင့်သော သစ်သီးကို မှည့်စေရန် တစ်ခုခု ဖြင့် ဖုံးသည်။ ၅၊ ဖုံးဖိလျှို့ဝှက်ထားသည်။ ၆၊ [ ဗန်း ] တစ်ဖက် သားကို ထိခိုက်နစ်နာအောင် ပြုမူပြောဆိုသည်။ ဆော်သည်။ ၇၊ [ ဗန်း ] အငမ်းမရစားသည်။
ကြိယာ
null
အုပ်
အုပ်
၁၊ နွားအုပ်၊ စာအုပ် စသည်ကို ရေတွက်ရာ၌ သုံးသော စကားလုံး။ ၂၊ ဂါထာမန္တန်ရွတ်ဖတ်သည့်အကြိမ်ကို ရေတွက်ရာ၌ သုံးသောစကားလုံး။
ပစ္စည်း
null
အုပ်
အုပ်
၁၊ နှီးစသည်ဖြင့်လုပ်သော အဖုံးပါသည့် ထည့်စရာ တစ်မျိုး။ ၂၊ တစုတရုံးတည်းရှိသောသက်ရှိသက်မဲ့။“ကျွဲအုပ်၊ သစ်ပင်အုပ်။”
နာမ်
null
အုပ်ချုပ်
အုပ်ချုပ်
ကြီးမှူးကွပ်ကဲသည်။
ကြိယာ
null
အုပ်စီး
အုပ်စီး
၁၊ ကြီးမှူးသည်။ အုပ်ချုပ်သည်။ ၂၊ လွှမ်းမိုး ခြယ်လှယ် သည်။
ကြိယာ
null
အုပ်စု
အုပ်စု
အစုအဖွဲ့။
နာမ်
null
အုပ်စိုး
အုပ်စိုး
အုပ်ချုပ်ကွပ်ကဲသည်။
ကြိယာ
null
အုပ်စည်းမပျက်
အုပ်စည်းမပျက်
(တပ်စသည့်လူစုလူဝေးတို့) ဖရိုဖရဲ တကွဲ တပြားမဖြစ်ဘဲ။
ကြိယာဝိသေသန
null
အုပ်ဆေး
အုပ်ဆေး
ဖျားနာသော ကလေးအား အငွေ့ပေး၍ ကုသရသော သူငယ်နာဆေး။
နာမ်
null
အုပ်ဆောင်း
အုပ်ဆောင်း
၁၊ စားသောက်ဖွယ်တို့ကို ယင် စသည် မနားစေရန် အုပ်ထားရသည့် အဖုံးအကာ။ ၂၊ မီးလုံး မီးအိမ် စသည်တွင် အလင်းရောင်ပြန့်မထွက်ရန် အုပ်ထားသော စလောင်း။ ၃၊ [ ဥပစာ] အကြီးအချုပ်။ ဘုရင်။
နာမ်
null
အုပ်ဆိုင်း
အုပ်ဆိုင်း
၁၊ သစ်ပင်များ ထူထပ်စွာအုပ်မိုးသည်။ ၂၊ ဖုံးဖိ လျှို့ဝှက် ထားသည်။
ကြိယာ
null
အုပ်ထိန်း
အုပ်ထိန်း
ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်သည်။
ကြိယာ
null
အုပ်ထွေ
အုပ်ထွေ
တစုတဝေး။ များပြားစွာ။
ကြိယာဝိသေသန [ ရှေး ]
null
အုပ်ပေါင်း
အုပ်ပေါင်း
ဦးခေါင်းကို ပဝါအုပ်၍ ပေါင်းသော ခေါင်းပေါင်းနည်း။
နာမ်
null
အုပ်မိ
အုပ်မိ
အလွတ်အကင်း၊ အပျံ့အနှံ့မရှိအောင် အချိန်မီ အုပ်ထိန်း နိုင်သည်။
ကြိယာ
null
အဗ္ဘုတရသ
အတ်ဗုတာ့ရာ့သာ့
အံ့ဩမှုရသ။
နာမ်
ပါ၊ အဗ္ဘုတ + ရသ
အဗ္ဘန္တရသရက်
အတ်ဗန်တရာ့သယက်
ဟိမဝန္တာ၌ရှိသော အလွန်ချိုမြိန်ထူးမြတ်သည့် သရက်။
နာမ် [ ကျမ်းဂန် ]
ပါ၊ အဗ္ဘန္တရ+ မြန်၊ သရက်
အမ္ဗုန်
အမ္ဗုန်
မိုးတိမ်မိုးသား။
နာမ်
ပါ၊ အမ္ဗုန္ဓရ
အမ်း၁
အမ်း
၁၊ ကျသင့်ငွေထက် စွန်းပိုသောငွေကို ပြန်ပေးသည်။ ၂၊ အများပိုင်ပစ္စည်းတစ်စုံတစ်ရာကို တစ်ဦးတည်း ပိုင်ဆိုင်လိုသူက သက်ဆိုင်သူများကို အတွက်ကျတန်ဖိုးငွေ ပေးချေသည်။ ၃၊ ကတိ အတိုင်း မဖြစ်သောအခါ ယူထားသော အဖိုးအခကို ပြန်ပေးသည်။
ကြိယာ
null
အမ်း၂
အမ်း
မမျှော်လင့်သော အဖြစ်နှင့် ကြုံသောအခါ ရုတ်တရက် တုံ့ဆိုင်းသည်။ အံ့အားသင့်သည်။
ကြိယာ
null
အမ်းချ
အမ်းချ
အားထုတ်သည်။
ကြိယာ [ ရှေး ]
null
အိမ်
အိမ်
၁၊ နေရန်ဆောက်လုပ်ထားသော အဆောက်အအုံ။ ၂၊ တစ်စုံ တစ်ခုတည်နေစရာ။ “မျက်လုံးအိမ်။” ၃၊ ဖဲကစားရာတွင် သတ်မှတ် ထားသည့် ဦးရေ။ ယင်းဦးရေတွင် ပါဝင်သူ။
နာမ်
null
အိမ်ကြီးရခိုင်
အိန်ဂျီးယခိုင်
ကြီးမားခိုင်ခံ့ထည်ဝါသော အိမ်။
နာမ်
null
အိမ်ခြေ
အိန်ဂျေ
၁၊ အခြေတကျဖြစ်သောအိမ်။ ၂၊ အိမ်အရေအတွက်။
နာမ်
null
အိမ်ခြေရာခြေ
အိန်ဂျေယာဂျေ
အခြေတကျနေထိုင်ရာအိမ်။
နာမ်
null
အိမ်ခွဲ
အိမ်ခွဲ
အိမ်ထောင်ကျပြီးနောက် မိဘအိမ်တွင် မနေတော့ဘဲ တသီးတခြားနေသည်။
ကြိယာ
null
အိမ်စာ
အိန်ဇာ
အိမ်တွင် လေ့ကျက်ဖြေဆိုခဲ့ရန် ပေးလိုက်သော ကျောင်းသင်ခန်းစာ။
နာမ်
null
အိမ်စောင့်အစိုးရ
အိန်ဇောင့်အစိုးယာ့
နိုင်ငံတော်၏ အုပ်ချုပ်ရေးကို ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်ပေးရန်အတွက် တာဝန်ပေးအပ်ခြင်း ခံရသည့် ယာယီအစိုးရအဖွဲ့။
နာမ်
null
အိမ်တော်ပါ
အိန်ဒေါ်ဗာ
မင်းညီမင်းသားဘဝကတည်းက ခစား လာခဲ့သော လူယုံ။
နာမ်
null
အိမ်တိုင်ရာရောက်
အိမ်ဒိုင်ယာယောက်
နေထိုင်သော အိမ်သို့ ရောက်သည်အထိ။
ကြိယာဝိသေသန
null
အိမ်တစ်ဆောင်မီးတပြောင်
အိန်တဆောင်မီးဒဗျောင်
တသီးတခြား အိုးအိမ်ထူထောင်ခြင်း။
နာမ်
null
အိမ်တွင်းနတ်
အိန်ဒွင်းနတ်
အိမ်တွင်း၌ အုန်းဆွဲ၍ ပူဇော်ကြသော မဟာဂီရိနတ်။
နာမ်
null
အိမ်တွင်းပုန်း
အိန်ဒွင်းဗုန်း
ပြင်ပသို့ သွားလာခြင်း နည်းပြီး အိမ်တွင်း၌သာ နေလေ့ရှိသူ။
နာမ်
null
အိမ်တွင်းမှု
အိန်ဒွင်းမှု
အချက်အပြုတ် အချုပ်အလုပ် စသော အိမ်မှုကိစ္စ။
နာမ်
null
အိမ်တွင်းရေး
အိန်ဒွင်းယေး
မိသားစုအတွင်း ဖြစ်ပျက်သည့် အကြောင်းအရာ အမှုကိစ္စ။
နာမ်
null
အိမ်ထောင်
အိမ်ထောင်
ထိမ်းမြားလက်ထပ်သည်။
ကြိယာ
null
အိမ်ထောင်
အိန်ဒေါင်
ဇနီး သို့မဟုတ် ခင်ပွန်း။
နာမ်
null
အိမ်ထောင်ကျ
အိန်ဒေါင်ကျာ့
ဇနီး သို့မဟုတ် ခင်ပွန်းရသည်။ အိမ်ထောင်သည်အဖြစ်သို့ ရောက်သည်။
ကြိယာ
null
အိမ်ထောင်ကြီး
အိန်ဒေါင်ဂျီး
ပထမအိမ်ထောင်။
နာမ်
null
အိမ်ထောင်ကွဲ
အိန်ဒေါင်ဂွဲ
မိသားစုနှင့် စီးပွားခွဲ၍ မိမိ အိမ်ထောင်နှင့် မိမိ တသီးတခြားနေထိုင်သူ။
နာမ်
null
အိမ်ထောင်ချ
အိန်ဒေါင်ချာ့
ယောက်ျားပေးစားသည်။ မိန်းမပေးစားသည်။
ကြိယာ
null
အိမ်ထောင်စု
အိန်ဒေါင်ဇု
စီးပွားမကွဲသော အတူနေမိသားစု။
နာမ်
null
အိမ်ထောင်စုစာရင်း
အိန်ထောင်ဇုစယင်း
သန်ခေါင်စာရင်း-န၊ ၂၊ နှင့်အတူတူ။
နာမ်
null
အိမ်ထောင်ပရိဘောဂ
အိန်ဒေါင်ပရိဗောဂါ့
စားပွဲ၊ ကုလားထိုင်၊ ဗီရို စသည့် အိမ်အသုံးအဆောင်ပစ္စည်း။
နာမ်
null
အိမ်ထောင်ပျက်
အိန်ဒေါင်ပျက်
အိမ်ထောင်ဖက်နှင့် ကွဲကွာသည်။
ကြိယာ
null
အိမ်ထောင်ပြု
အိန်ဒေါင်ပျု
လက်ထပ်သည်။
ကြိယာ
null
အိမ်ထောင်ဖက်
အိန်ဒေါင်ဗက်
လက်ထပ်ထိမ်းမြားထားသော လင် သို့မဟုတ် မယား။
နာမ်
null
အိမ်ထောင်ရက်သားကျ
အိန်ဒေါင်ယက်သားကျာ့
လက်ထပ်ထိမ်းမြားပြီး အိမ်ထောင်သည်အဖြစ်သို့ ရောက်သည်။
ကြိယာ
null
အိမ်ထောင်သားမွေး
အိန်ဒေါင်သားမွေး
အိမ်ထောင်ပြုခြင်း။
နာမ်
null
အိမ်ထောင်သက်
အိန်ဒေါင်သှက်
လင်နှင့်မယား ပေါင်းသင်းနေထိုင် ခဲ့သည့် ကာလအပိုင်းအခြား။
နာမ်
null
အိမ်ထောင်သည်
အိန်ဒေါင်သှယ်
ဇနီးရှိသူ။ လင်ရှိသူ။ အိမ်ထောင်ရှိသူ။
နာမ်
null
အိမ်ထောင်ဦး
အိန်ဒေါင်အူး
အိမ်ထောင်ပြုပြီးစ အချိန်။
နာမ်
null
အိမ်နီးချင်း
အိန်နီးဂျင်း
မိမိအိမ်၏ အနီးပတ်ဝန်းကျင် အိမ်များတွင် နေထိုင်သူများ။
နာမ်
null
အိမ်နီးနားချင်း
အိန်နီးနားဂျင်း
အိမ်နီးချင်း။
နာမ်
null
အိမ်နိမ့်
အိမ်နိမ့်
၁၊ မင်းစည်းစိမ်မရမီ ဘဝ။ ၂၊ မင်းမိဖုရား အဖြစ်မှ လျှောကျ နေရသော ဘဝ။
နာမ်
null
အိမ်ပုဆစ်တုပ်
အိန်ပဆစ်တုတ်
ရှေ့နိမ့် နောက်မြင့် နှစ်ဆင့် ဆောက်ထားသော အိမ်။
နာမ်
null
အိမ်ပေါက်စေ့
အိန်ဗောက်စေ့
အိမ်တိုင်းစေ့ အနှံ့။
ကြိယာဝိသေသန
null
အိမ်ဖော်
အိန်ဗော်
သူတစ်ပါးအိမ်တွင် အိမ်မှုကိစ္စများကို လုပ်ကိုင် ပေးသူ။
နာမ်
null
အိမ်ဖွဲ့
အိမ်ဖွဲ့
၁၊ ခြ၊ ပျား၊ ပင့်ကူ စသည်တို့ အိမ်ပြုလုပ်သည်။ ၂၊ နေ၊ လ ဝန်းကျင်၌ အရောင်ရစ်ပတ် စုဖွဲ့သည်။
ကြိယာ
null
အိမ်မ
အိမ်မ
အိမ်တွင် အဓိကပင်မဖြစ်သော အဆောင်။
နာမ်
null
အိမ်မြှောင်
အိမ်မြှောင်
၁၊ အဆောက်အအုံများတွင် ကပ်မြှောင်နေတတ်ပြီး စုတ်ထိုးတတ်သည့် သတ္တဝါငယ်တစ်မျိုး။ ၂၊ မြောက်အရပ်ကို အမြဲ ညွှန်ပြသည့် သံလိုက်အပ်ထည့်ထားသော ကိရိယာ။
နာမ်
null
အိမ်ရာ
အိမ်ရာ
၁၊ အိမ်နေရာမြေကွက်။ ၂၊ အိမ်အဆောက်အအုံ။ ၃၊ သူတစ်ပါး သားမယား။
နာမ်
null
အိမ်ရာထောင်
အိမ်ရာထောင်
အိမ်ထောင်ပြုသည်။
ကြိယာ
null
အိမ်ရာမှား
အိမ်ရာမှား
သူတစ်ပါး သားမယားကို ပြစ်မှားကျူးလွန်သည်။
ကြိယာ
null