Datasets:

haohaaorg

/

shan-news-shannews_org

like 0

Follow

HaoHaaORG 2

2024-06-30T12:53:19

https://shannews.org/archives/54503

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၾၢႆႇလဵဝ် တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၶိူဝ်းယႂ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ် တိုၼ်ႇသၢၼ်ႇ ထၢင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 29/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမွၵ်ႈ 11 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ယူႇတီႈၼႂ်းတပ်ႉၶဝ်သေ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇတၢင်းတူၵ်းဝဵင်းလႄႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ယွၼ်ႉမီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢိူမ်ႈၸမ်ၸူးဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ၶႃႈလႆႈငိၼ်းလီလီတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ယိုဝ်းမိူဝ်ႈဝႃး မၢၵ်ႇလူင်ဢမ်ႇယွမ်း 4 ၵမ်းၶႃႈ။ ယိုဝ်းၵႂႃႇတၢင်းၼႂ်းၵႄႈသႅၼ်ဝီ – လႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈငိၼ်းယိုဝ်းထႅင်ႈယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇတွင်းလႆႈယဝ်ႉၶႃႈ။ ၵမ်ႈၼမ် ၶဝ်တေလုၵ်ႉတီႈ ၼႂ်းတပ်ႉၶဝ် ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉ ႁိမ်းဝဵင်းၼႆႉ ယိုဝ်း ၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ မႆႈၸႂ်ဢေႃႈ ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉမီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လုၵ်ႉတၢင်းသႅၼ်ဝီ မုင်ႈၸူးတၢင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁႅင်း ၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 400 ၵေႃႉ ၼႆသေ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၸူး ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် သၢႆသိုၵ်း တၢင်းပွတ်းထုင်ႉလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28 ၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈဢီႇၼၢႆးၼၼ်ႉ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉယၢဝ်သေ ၵႂႃႇတၢင်းဢွၵ်ႇဝၢႆႇၸူးဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ထႅင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ ဢဵၼ်ႁႅင်း 405 ၵေႃႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းပႃးၼၼ်ႉသေ မႃးႁၢႆဝႆႉၵႄႈ ၵၢင်မိူင်းပႃးလႄႈဢီႇၼၢႆးၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28 ၼႆႉ ၶိုၼ်းမႃးဢွၵ်ႇတၢင်းၼမ်ႉမဝ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်းသေ မုင်ႈ ၼႃႈၸူးတင်းၼမ်ႉၼူမ်းလႄႈ မျူၵ်ႉသွင်ႇလၢၼ်း”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28 ၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉတီႈဢီႇၼၢႆးၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၶဝ်ယွၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းႁႂ်ႈၵႂႃႇၼႄၶဝ် လၢႆးႁုင်ၶဝ်ႈၽၵ်းတႃႇၵူၼ်းၼမ် ၼိုင်ႈတႃႇလႂ် ၶဝ်ႈၽၵ်းၸွၵ်းၼိုင်ႈႁဵင်ႁေႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်းသၢမ်ဝၼ်း ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ ၶဝ်တေႁုင်မိုဝ်ႉဢဝ်ႁင်းၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇတၢင်းတူၵ်းလႄႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉမီးဝႆႉ ၸုမ်းဢူၺ်းလီ တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉၼမ် ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27 ၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ယႃႉပႅတ်ႈၶူဝ်တႆႇ သွင်တီႈ ၼႂ်းၵႄႈမၢၼ်ႈပွႆး – လႃႈသဵဝ်ႈ ပဵၼ်ၶူဝ်မၢၼ်ႈၸၢမ်လႄႈ ၶူဝ်လဵၵ်းရူတ်ႉၾႆး ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 တွၼ်ႈသွင်ၼႆႉသေ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 25 မႃးတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်းၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းၵုတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈလႄႈ သီႇပေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉပၢင်သဝ်းလႄႈ ႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 30 တီႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-30T10:36:46

https://shannews.org/archives/54500

ပႆႇတၼ်းၶဝ်ႈတိုၵ်းၵေႃႈ လီဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၵွပ်ႇၵူႈၵႄႈၶႄပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းၽေးသိုၵ်း

ပေႃးဝႃႈ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်းႁၢႆႊၵႅၼ်ႊၼၼ်ႉ လူႉလႅဝ်ၵႂႃႇ ႁွၼ်ၼမ်ႉပၢင်တိုၵ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တၵ်းမႃးထႅင်ႈပွၵ်ႈသွင်ၼႆ မီးၵေႃႉလၢမ်းႁၼ် ပၼ်ၾၢင်ႉၵၼ်ယူႇ မိူဝ်ႈၸဝ်ႉဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇဝႃႈ ဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ်ထူၼ်ႈ 6 ၼႆသေ ပဵၼ်တႄႉတႄႉ ဝၼ်းတီႈ 25 ။ ငိၼ်းႁူႉၸွမ်းၽႅၼ်ပိူၼ်ႈၵေႃႈယႃႇ လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇၶိုတ်းမိုဝ်ႉယၢမ်းလႆႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ ႁၢၼ်ႉတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပႆႇငိၼ်းဝႃႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၼႂ်းၵၢၼ်တိုၵ်း၊ ထိုင်ၶၵ်ႉၼႆႉ တိုၵ်ႉလႆႈႁၼ်လႆႈငိၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး သွင်ၾၢႆႇပိၼ်ႇဝၢႆႇမၢပ်ႇၼႄးၵၼ် ၼိူဝ်လွင်ႈၵၢင်မၢၵ်ႇ လွင်ႈသွၵ်ႈတဝ်ငွႆးယိုဝ်း ၵၼ်ယူႇလႄႈ ယႃႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇ တေႃႈၼင်ႇ ၽူႈၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်ၵေႃႈ လႅပ်ႈယင်းတေဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၶဝ်ႈၵႄႈၸွမ်းလႆႈ ငၢႆႈငၢႆႈလူးၵွၼ်ႇ။ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ၽူႈၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် ဢမ်သဵင်ဝႆႁူဝ် ယူႇယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇၼႆႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈ ပိုင်ႈၽႂ်၊ ၸႂ်တူၵ်းၸႂ်ႁူင်ႈဢမ်ႇၵႃး ၸႂ်သဵင်ႈၸႂ်ၸၢင် ၼိူဝ်ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်မိူင်းမႃးယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းၵမ် ၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ တူၺ်းတူၺ်းပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ဢၼ်ၵူၺ်း ၵုမ်ႇၵိူတ်ႇပဵၼ်ယူႇ ၼႂ်းမၢၼ်ႈ ႁဝ်း ဝဵင်းႁဝ်း မိူင်းႁဝ်းသေ လႆႈပွႆႇၾႃႈပၼ်ပိူၼ်ႈပၼ်ႇပုတ်ႈပေႉပုၼ်ႈယူႇ ၼၼ်ႉလႂ်၊ တူၺ်းတူၺ်း ပေႃႈမႄႈပီႈ ၼွင်ႉငိူၼ်ႈၶိူဝ်းလဵဝ်ၵၼ် လႆႈတၢႆလႆႈမၢတ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇၵၼ်ယူႇဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ ၸွင်ႇပႃႈတေယဝ်ႉလႆႈၼၼ်ႉလႂ် သေလႄႈ ယိၼ်းဢမ်ႇၶိုတ်းၸႂ်ႁၢၼ်ႉၸႂ်မႃးယဝ်ႉ တေလႆႈၶဝ်ႈပႃးၸွႆႈထႅမ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် တီႈၽႂ်ဝူၼ်ႉဢမ်ႇပွင်ႇလႄႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းလူႉၵူၼ်းပၢႆႈၵႂႃႇၵေႃႈ ၼမ်လိူဝ်ၼမ်ပႅတ်ႈယဝ်ႉ။ ပၢင်တိုၵ်း 1027 လွပ်ႈထူၼ်ႈသွင်ၼႆႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်ၾၢႆႇ TNLA လႄႈ PDF တင်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လေႃႇတိုၵ်းၵၼ်၊ လႅပ်ႈပႆႇပႃး MNDAA လႄႈ AA ။ PLA လႄႈ BPLA ဢၼ်ၵိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉတင်း MNDAA ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႆႇႁၼ်ၶဝ်ႈပႃး။ တေဢမ်ႇ ၶဝ်ႈပႃးယဝ်ႉႁႃႉၼႆတႄ့ ၽႂ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢမ်းလႆႈ တႅတ်ႈတေႃး။ ပေႃးၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းမႃး ထႅင်ႈလၢႆလၢႆၸုမ်း ၸွင်ႇသမ်ႉတေဢဝ်ၼႃႈလဵဝ်လၢႆးလဵဝ်ၵူၺ်းႁိုဝ်။ လုၵ်ႉလၢႆပႃႈလၢႆၾၢႆႇ ႁူမ်ႈလူမ်ႇတိုၵ်းမႃးၸိုင် ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းတေဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃႁၼ်တၢင်းပၢႆႈ ဢၼ်တေႁူမ်ႇလူမ်ႈတူဝ် ၸႂ်ၵွၼ်ႇသႄႈ။ ၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄးၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပဵၼ်ၸၢၵ်ႇသိုၵ်းယူႇၼႆႉ ႁဝ်းႁႃး တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵွပ်ႇၵူႈၵႄႈၶႄၸွႆႈၼႆ ၽူႈ ၵူၼ်းဢွၼ်ႁူဝ်ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၽူႈၵူၼ်းဢွၼ်ႁူဝ်ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၽူႈၵူၼ်းဢွၼ်ႁူဝ်ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵူၼ်းၵမ်ႁဝ်းၶဝ် လီလႆႈၵွင်ႉသၢၼ်တူၵ်းလူင်းၵၼ်တႅတ်ႈတေႃးသေ ၶိုင်ႁူမ်ႈယွၼ်ႈၽဵင်ႇယဝ်ႉဢေႃႈ။ ၸိူဝ်းထူပ်းၽေးတၢႆႁၢႆတိူဝ်ႉမၢတ်ႇသေ သမ်ႉလႆႈပၢႆႈလႆႈမူၵ်း လႆႈႁႃသေႃႉတီႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသၢႆၸႂ်ယူႇ ယႅၼ်ႈယႅၼ်ႈ ၼၼ်ႉ တေလႆႈၼႅတ်ႈၶိုင်ၵႄႈသၢႆႇယူတ်းယႃပၼ်ၼႂ်းဝႆးဝႆးယဝ်ႉ ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းမၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ၸႄႈဝဵင်း ဢၼ်ၸၢင်ႈထူပ်းၺႃး ၽေးၶဵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၶိုင်ၶၢႆႉပၼ်တီႈယူႇသွၼ်ႈသဝ်းၼႆ တေလႆႈၶႆႈၸႂ်ၽႅၼ်တမ်းပႃး ဢမ်ႇႁၢင်ႉသႄႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တႃႇၵူၼ်းထၢၼ်ႈပိုၼ်ႉၼႆႉ တေဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ၽူႈလႂ်တၼ်း ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းဝူၼ်ႉသွၼ်ႇ၊ ၵုမ်ႇလႆႈၶႆႈၸႂ်တႃႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵူၼ်းႁိူၼ်းၸမ်ၸႂ်တူဝ်ၵဝ်ႇၵူၺ်းလႄႈ တေႃႈဝႃႈမီးၵၢင်ၸႂ် ၸေႇတၼႃႇ ၶႂ်ႈ ၸွႆႈလဵင်ႉလူ ပူလူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႈ တေလုၵ်ႉႁဵတ်းယၢပ်ႇ၊ ၸင်ႇၼၼ် သင်ဝႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းၾၢႆႇမိူင်း ၼႂ်းႁဝ်းႁူမ်ႈႁပ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈ ၽွၼ်း တႅတ်ႈတေႃးၶိုတ်းယၢမ်းၸိုင် ၶဝ်ႈပႃးပဵၼ်ၵၢၼ်ၵွပ်ႇၵူႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းႁူဝ်ၼိုင်ႈ ယူႇယဝ်ႉလႄႈ တၵ်းမီးၽွၼ်းလီတႃႇမိူဝ်းၼႃႈ ဢမ်ႇႁၢင်ႉသႄႈ။ ၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ပဵၼ်သိုၵ်းသိူဝ်ယူႇၼႆႉ ၵၢၼ်ၵွပ်ႇ ၵူႈဢဝ်သၢႆၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း တိုၼ်းလမ်ႇလွင်ႈထီႉ ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ဝႆႉဝႃႈ ၶႂ်ႈတိုၵ်းၸွမ်းယူႇ၊ ၶိုင်တိုၵ်းၸွမ်းယူႇ ၼႆၵေႃႈလၢႆးလႃႈ ၵွၼ်ႇၵူၼ်းမိူင်းပႆႇပႃႈတူၵ်းသုမ်း တိူဝ်ႉမၢတ်ႇ လူႉသုမ်း ၼမ်လိူဝ်ၵဝ်ႇၼႆႉ တၵ်းလႆႈၵွပ်ႇၵူႈႁႂ်ႈထိုင်တီႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လွတ်ႈၽေးၼၼ်ႉပႃးယဝ်ႉ။ ထႃႈဢမ်ႇၶႄလႆႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိုင် ၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းပေႉပုၼ်ႈမႃးၵေႃႈ သမ်ႉတေလႆႈၶိုင်ပူၵ်းပွင်ပႃး ႁႅင်းၵူၼ်းထႅင်ႈ ယူႇလႄႈ ႁဝ်းႁႃးႁႂ်ႈဢဝ်ၵၢၼ်ၵွပ်ႇၵူႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ပဵၼ်လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းဢၼ်ၼိုင်ႈသေ ႁူမ်ႈလုၵ်ႉၶိုင်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈလဵဝ်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉသေၵမ်း။ ယဝ်ႉၸင်ႇ ၵွႆႈသိုပ်ႇၶႆႈၸႂ် ၵၢၼ်လူင်တၢင်ပိူင်ၼၼ်ႉ တေတိူဝ်းလီႁိုဝ်ၼႆ ယွၼ်းပၢႆးၼႄတၢင်းႁၼ် မွၵ်ႈၼႆႈသေ တေၶွတ်ႇယွတ်ႈသၢႆၵႂၢမ်း တႃႇဝူင်ႈၼႆႉၵွၼ်ႇဢေႃႈ။

['ၶေႃႈထတ်းသၢင်']

2024-06-29T19:00:40

https://shannews.org/archives/54493

ႁႃႊမၢတ်ႉသ် ယိုဝ်းထႅဝ်ရူတ်ႉ UNICEF ၸွႆႈၵူၼ်းထူပ်းၽေးသိုၵ်း တီႈထုင်ႉၵုၼ်ၵႃႊသႃႊ

တပ်ႉသိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းႁႃႊမၢတ်ႉသ် ယိုဝ်းထႅဝ်ရူတ်ႉၵႃးUNICEF ဢၼ်ၶဝ်ႈမႃးတႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေးသိုၵ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 26 ၵျုၼ်ႊၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေး ပိုၼ်ၽႄႈဢွၵ်ႇငဝ်းတူင်ႉၶလိပ်ႉဝီႊတီႊဢူဝ်ႊ ၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်း ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်မၢၵ်ႇၵွင်ႈလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၽွင်းထႅဝ် ရူတ်ႉၵႃး UNICEF လတ်းမႃး။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် UNICEF ဢွၼ်ၵၼ်လႅၼ်ႈလူင်းရူတ်ႉသေ ပဵမ်ႇဝႆႉ ၸွမ်းရူတ်ႉၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်း၊ ႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉလႆႈႁၼ်ပႃး တပ်ႉသိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ မူၵ်းသွၼ်ႈယူႇ သဝ်းဝႆႉယူႇၸွမ်း။ တပ်ႉသိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေးတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေး ပၼ်တၢင်းႁူမ်ႈမိုဝ်းၸွမ်း ၸုမ်း UNICEF သေၸွႆႈဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵႂႃႇမီး ၼႃႈတၢင်းႁွင်ႇထုင်ႉၵႃႊသႃႊၼၼ်ႉ တၢင်ႇၵႃးလူင်း မႃးတၢင်းၸၢၼ်း တႃႇဢဝ်မႃးယူႇၸွမ်းၵၼ်ၶိုၼ်းတင်းပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၶဝ် ၊ ၵူၼ်းသိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ဢၼ်မီးႁိမ်းထႅဝ်ရူတ်ႉ UNICEF ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းသိုၵ်းပႂ်ႉႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ထႅဝ်ရူတ်ႉၵႃးၵူၺ်း။ ၸုမ်းသိုၵ်းႁႃႊမၢတ်ႉသ် တင်ႈၸႂ်ယိုဝ်းတေႃႇသိုၵ်း ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ပဵၼ်ၽွင်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ မိူၼ်တင်းဝႃႈ လွၵ်ႇငိုတ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း ဝႃႈ ၼႆ။ ဢၼ်သိုၵ်းႁႃႊမၢတ်ႉသ်ယိုဝ်းတေႃႇထႅဝ်ရူတ်ႉ UNICEF ၵမ်းၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ ဢိင်ၼိူဝ်ၶၢဝ်ႇ ရၢႆႊထိူဝ်ႊသေ ၶၢဝ်ႇ DVB ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-06-29T18:40:59

https://shannews.org/archives/54489

ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ သိုၵ်းထၢၵ်ႈ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ဢွၵ်ႇတၢင်းၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇ

ၸွမ်ၸိုင်ႈၵဝ်ႇ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇလႄႈတင်း တေႃႇတၢၼ်းတၢၼ်းၼု လုၵ်ႈယိင်းၸွမ်ၽွင်းလူင်ၵဝ်ႇ ၵေႃႉႁႅၵ်ႈ မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢူးၼု ဢိၵ်ႇတင်း ဢူးတၢၼ်ႉၵျေႃႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်း လွင်ႈမႁႃပိဝ်ႇႁႃႇ မိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၵူႈမိူင်းမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈ ၾႃႉ MISIS ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ် မၢၼ်ႈ – ၶႄႇ ဢူးတိၼ်ႇဢူး ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇထိုင် မိူင်း ၶႄႇ။ ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ၽွင်းပီ 2011 ထိုင် 2016 ။ ယၢမ်းလဵဝ် မၼ်းၸၢႆး မီးဢႃယု 79 ပီ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီၼႆႉ လႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်း ပွၵ်ႈႁႅၵ်ႈ မၼ်းၸၢႆး ဢၼ်ၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇ။ ၾၢႆႇတၢင်း လုမ်းတၢင်မိူင်းၶႄႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်း မူႇၸုမ်းဢူး တဵင်းၸဵင်ႇ တေၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ် မၢႆတွင်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တႃႇယူႇႁူမ်ႈၵၼ် ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ၶွပ်ႈတဵမ် 70 ပီ။ ဝၼ်းတီႈ 26 ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉႁူပ်ႉၵၼ်တင်း ၽွင်းတၢင် မိူင်းၶႄႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈသေ ဢုပ်ႇၵၼ်လွင်ႈငဝ်းလၢႆး မိူင်းမၢၼ်ႈဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ငဝ်းလၢႆး လွင်ႈၶႄႇ – မၢၼ်ႈသၢၼ်မိုဝ်းၵၼ် လွင်ႈၵၢၼ်ႁုၼ်ႈမုၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ လွင်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ ဢုပ်ႇၵၼ်ပႃး လွင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းတင်း ဢွၼ်ႊလၢႆႊ။ ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵုမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵူၺ်းလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇ လႆႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ လွင်ႈၼႆႉ။ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈလွင်ႈ ၼႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တုမ်ႉယွၼ်ႈပႃးလွင်ႈႁုၼ်ႈမုၼ်းမႂ်ႇသုင်ၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈ။ ဢၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်း လွင်ႈႁုၼ်ႈမုၼ်းမႂ်ႇသုင် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇၶႄႇလႄႈ မၢၼ်ႈ တေႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵၼ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၽႄးမႆ ႁွပ်ႈလူၵ်ႈ ဢုပ်ႇၵၼ်လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၽႄးမႆ ႁွပ်ႈလူၵ်ႈမႂ်ႇၼႆႉ သဵၼ်ႈတၢင်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇၶႄႇ မီး 6 သဵၼ်ႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၶႄႇ – မၢၼ်ႈ – ပင်းၵလႃးတဵတ်ႉသျ် ၵေႃႈၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းသဵၼ်ႈ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသဵၼ်ႈၼိုင်ႈ – ၶႄႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးလင် ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈ တူဝ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇသေ ဢမ်ႇပႆႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇမိူင်းၶႄႇ သေၵမ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-29T18:17:49

https://shannews.org/archives/54486

သင်ၶၸဝ်ႈ ၶွမ်ႈသီႇပိတ်ႈ ၼႄၵၢင်ၸႂ်တေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယိုဝ်းၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ၼင်ႈၵျွင်းတီႈဝဵင်းပႃႇၵိူဝ် ထိုင်တီႈလူႉလွၼ်ႇ

လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းသႂ်ႇရူတ်ႉၵႃး ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၽတ်ႉတၼ်ႇတ မုၼိင်ႇတႃႇၽိဝၼ်ႇသ ၸဝ်ႈၼင်ႈ ၵျွင်း ဝိၼ်းၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇ တိူင်းပႃႇၵိူဝ်ႇၼၼ်ႉ သင်ၶၸဝ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် သၢၼ်ၶတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႄၵၢင် ၸႂ်ၶွမ်ႈသီႇပိတ်ႈ ပတ်ႉတၼိ ၵုၵ်ႉသၼ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်းၼႆႉ လွင်ႈၼႄၵၢင်ၸႂ် သၢၼ်ၶတ်းၽႄႈလၢမ်းထိုင် 8 ၸႄႈဝဵင်းယဝ်ႉ ဝႃႈ ၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယိုဝ်းရူတ်ႉၵႃး ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ၽတ်ႉတၼ်ႇတ မုၼိင်ႇတႃႇၽိဝၼ်ႇသ ၽွင်းမၼ်း ၸဝ်ႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း လုၵ်ႉပႃႇၵိူဝ် ထိုင်ဝဵင်းလိူဝ်ႇ တႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင် သင်ၶၼႃယၵ ၸိုင်ႈမိူင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19 ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉ သင်ၶၸဝ်ႈ တင်းၸိုင်ႈမိူင်းၼႄၵၢင်ၸႂ် တေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈဢဝ်လိူင်ႈပၼ် တူတ်ႈတၢမ်ႇၵူၼ်းယိုဝ်း ႁႂ်ႈလႆႈလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသြႃႇ သီတၵူႇ ဢၼ်လဵၼ်ႈၵေႃႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢွၵ်ႇမႃးလၢတ်ႈဝႃႈ – လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၺႃးၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးၼႆႉ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်လိုမ်းပႅတ်ႈသေ ၵူဝ်ပဵၼ်လွင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း ၼႆလႄႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ မူႇၸုမ်း သင်ၶၸဝ်ႈၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉသမ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သူင်ႇလိၵ်ႈၸူး ၸုမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ် တီႈဝတ်ႉၵျွင်း ဝိၼ်းၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇဝႃႈ လႆႈယိုဝ်းၵႃးၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးတႄႉၼႆလႄႈ ယိင်ႈၶႅၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၸုမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ ဢမ်ႇပဵင်းပေႃးၸႂ် – ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 23 ထိုင် 27 ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်းၼႆႉၵူၺ်း လွင်ႈၶွမ်ႈသီႇပိတ်ႈ တေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၽႄႈလၢမ်း ၼႂ်းဝဵင်းၶျွင်း ဢူး – တီႊပႄးယိၼ်း၊ သႃးလိၼ်းၵျီး၊ တၢၼ်ႉသႄႇ ၊ ၸႄႈၵႅင်း၊ မူင်ႇယႂႃႇ ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်းလႄႈ ၼႂ်းဝဵင်းမျႅင်ႇ ၊ ဝဵင်းပၶူၵ်ႉၵူႇ တိူင်းမၵူၺ်း ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ သင်ၶၸဝ်ႈ တူၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင် ၶွမ်ႈသီႇပိတ်ႈၸဝ်ႈၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႆႉတီႈႁွင်ႈၵၢၼ် ၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ RFA ဝႃႈ – သင်ဝႃႈ ပူၵ်ႉၵူဝ်ႇ – ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၸုမ်းသင်ၶၸဝ်ႈတႅၵ်ႇယၢႆႈ၊ ဢၼ်ႁဵတ်း ႁႂ်ႈသင်ၶၸဝ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇသဝ်း တီႈဝတ်ႉတီႈၵျွင်း၊ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတုင်းသွမ်း ႁေႃးတြႃး၊ ဢၼ်သႄႉသွမ်းၵုင်ႇၵေးၸူး ၽြႃးတြႃးသင်ၶၸဝ်ႈ ဢၼ်လႃႇ – ပေႃႉထုပ်ႉ ႁဵတ်းႁၢႆႉတေႃႇ သင် ၶၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉမႅၼ်ႈၸိုင် – သင်ၶၸဝ်ႈ ႁဵတ်းပတ်ႉတၼိ ၵုၵ်ႉသၼ ၶွမ်ႈသီႇပိတ်ႈ ဢမ်ႇႁပ်ႉတၢင်းလူႇ တၢင်းတၢၼ်း – တေႃႇၵူၼ်း/ ပူၵ်ႉၵူဝ်ႇ ၵေႃႉၼၼ်ႉလႆႈ – ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၽတ်ႉတၼ်ႇတ မုၼိင်ႇတႃႇၽိဝၼ်ႇသၼႆႉ ပဵၼ်ထိုင်ၸဝ်ႈၽူႈၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းၸုမ်းသင်ၶၼႃႇယၵ ၸိုင်ႈမိူင်း။ ဢၼ်သၢၼ်ၶတ်းတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉၵေႃႈ ၸုမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ တုၵ်းယွၼ်းပႃးဝႃႈ – ႁႂ်ႈၸဵဝ်းလႆႈလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-29T15:54:38

https://shannews.org/archives/54478

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် သႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ

မိူဝ်ႈၼႆႉ 29/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တီႈတပ်ႉၶမယ 503 – 504 ဢဝ်မၢၵ်ႇလူင် သႅၼ်း 120 mm သွင်လုၵ်ႈ ယိုဝ်းမႃးတူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉႁူးၼွႆႉ ဢိူင်ႇၵၢင်ႉမေႃႇ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ် ယိုဝ်းသႂ်ႇ သွင်လုၵ်ႈ ပဵၼ်မၢၵ်ႇ 120 mm လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီး။ ယူႇတီႈ သိုၵ်းလွႆသေ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇၸူးၶိုၼ်း 3 လုၵ်ႈ။ မၢၵ်ႇ ၼၼ်ႉ တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝၢၼ်ႈၸၢမ်ႇလႅင် လူႉၵွႆလင်ၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆသင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၼႆႉ တႄႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25-26 ၼၼ်ႉမႃး ယူႇတီႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် ဢွၵ်ႇၼႂ်းတပ်ႉၶဝ် ၵူႈဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၸမ်ၸႂ်သၢႆသိုၵ်း တၢင်းပွတ်းသီႇပေႃႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းလွႆသမ်ႉ ယူႇဝႆႉၼိူဝ်လွႆ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉ 503 – 504 လႄႈ 23 သေ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၸူးၶဝ်ၵူႈဝၼ်း။ သဵင်ၵွင်ႈၼႆႉ တႅၵ်ႇၵူႈဝၼ်းဢေႃႈ မီးမိူဝ်ႈၼႆႉၵူၺ်း ဢၼ်ယဵၼ်ဝႆႉၼႆႉ။ လွင်ႈဝႃႈ သိုၵ်းလွႆ ယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ပႆႇယိုတ်းလႆႈၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ယဵၼ်သီႇမူတ်း ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်မူၵ်းယူႇ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၽႂ်မၼ်းဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းယေးထႅင်ႈ – ၵူၼ်းသီႇပေႃႇလၢတ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၸၢႆးၼေႃႇၶမ်းႁၢၼ် ဢႃယု 12 ၶူပ်ႇ တီႈၼႂ်းထဵင် သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ (ၶဝ်ႈၶႄႇ) ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းသႃႇ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ထိုင်တီႈသူင်ႇ ယူတ်း ယႃလႃႈသဵဝ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၸဝ်ႈၸၢင်း တူၼ် ၼိုင်ႈ တီႈဝတ်ႉၼၵႃးတွင်ႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃး တီႈမိုဝ်းမၼ်းၸဝ်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ။ ဢၼ်ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းသီႇ ပေႃႉၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်တီႈတပ်ႉ ၶလယ 23 ၊ ၶမယ 503 – 504 လႄႈ ၶလယ 265 ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-29T13:57:34

https://shannews.org/archives/54471

မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆထႅင်ႈ 8 ၵေႃႉ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မွၵ်ႈ 1 မူင်း (ယၢမ်းတဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉ) မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း တီႈပွၵ်ႉၵုင်းမူင်ႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ထဝ်ႈၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လူႉတၢႆၵိုၵ်းႁိူၼ်း။ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁဝ်း ၶႃႈၼႆႉ တင်းဝၼ်းတင်းၶိုၼ်ႈၶႃႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇထဝ်ႈၸၢႆး တီႈပွၵ်ႉ ၵုင်းမူင်ႈ လူႉတၢႆ ၵိုၵ်းႁိူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 28 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်းပၢႆ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈပွၵ်ႉ 1 ဢူၵ်ႉၵျိၼ်း ဝဵင်း ၵျွၵ်ႉမႄး တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉၵွႆ လင်ၼိုင်ႈသေဢမ်ႇၵႃး တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းႁိူၼ်း လူႉတၢႆထႅင်ႈ 7 ၵေႃႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈလၢႆၵေႃႉ မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်ႉၼင်ႈဢုပ်ႇၵၼ် ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 28 ၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဢိူင်ႇတေႃႉသၢင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် သၢႆသိုၵ်း တၢင်းပွတ်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈႁူင်းယႃ တေႃႉသၢင်ႇတင်း ႁူင်းႁဵၼ်း ၼၼ်ႉ မီးသိုၵ်းလွႆ ယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ငိၼ်းၶၢဝ်ႇသေ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇလိုင်ႈသႂ်ႇၶဝ်။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း တီႈႁူဝ်ၶဝ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတင်း ၵူၼ်းသိုၵ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ လႆႈလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 30 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း ဢမ်ႇယွမ်း 20 ယဝ်ႉ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 25-29 ၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈၼမ် လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸမ်ႁဵင်ယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုတ်းလႆႈဝႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈတပ်ႉၶမယ 501 တင်း 502 ဢၼ်မီးၼႂ်းၵႄႈၵျွၵ်ႉမႄး – မိူင်းငေႃႉၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇယိုတ်းလႆႈ ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-28T19:00:23

https://shannews.org/archives/54462

Google Translate ၽိူမ်ႉၽႃႇသႃႇမႂ်ႇ 110 ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးလိၵ်ႈတႆး

ၼႂ်း Google Translate ၼၼ်ႉ မီးလိၵ်ႈတႆးပႃး၊ ၶႂ်ႈဢဝ်လိၵ်ႈတႆးပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇၸူး လိၵ်ႈသင်ၵေႃႈလႆႈ ယဝ်ႉၼႆသေ ပီႈ ၼွင်ႉတႆး ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ႁူမ်ၸူမ်း တူင်ႉတိုၼ်ႇ ဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ၸွမ်း ၸဝ်ႈၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇ IT ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈလိၵ်ႈလၢႆးတႆး ၶိုၼ်ႈသင်ႉ ၶိုတ်းၵၢပ်ႈ ၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၼႂ်းလုမ်ႈ ၾႃႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်တၢင်ႇ (ၽူတ်ႉသ်) လွင်ႈဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်လွင်ႈၼႆႉသေ တၢင်ႇၼိူဝ်သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊ သမ်ႉပေႃးလၢႆးၵႂႃႇမူတ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 27/6/2024 ၼႆႉ Google ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၽိူမ်ႉၽႃႇသႃႇမႂ်ႇ ၼႂ်း Google Translate ဢၼ်ပိၼ်ႇ ၽႃႇသႃႇၼၼ်ႉထႅင်ႈ 110 ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ပႃးလိၵ်ႈတႆး၊ လိၵ်ႈၶၢင် Jingpo လႄႈ လိၵ်ႈၶျၢင်း Hakha Chin ၊ လိၵ်ႈထိၿဵတ်ႉ Tibetan ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ လူးၵွၼ်ႇ။ Project ၶူင်းၵၢၼ်ၼႆႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်း AI ဢၼ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ PaLM ( Pathways Language Model) သေ ၶူၼ်ႉ ႁႃသွၵ်ႈဢဝ်ၶေႃႈမုလ်းၽႃႇသႃႇ Dataset ဢၼ်ႁႃလႆႈၼိူဝ် internet မိူၼ်ၼင်ႇ Webpages, blogs, books, documents, Wikipedia, Social Media, Public Datasets ၵူႈတီႈတီႈၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇဢွၵ်ႇ မႃးလႆႈၽႃႇသႃႇမႂ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တႃႇၸႂ်ႉလႆႈၽႃႇသႃႇတႆး ၼႂ်း Google Translate ၼႆႉ လူဝ်ႇ Update ၶိူင်ႈသွပ်ႊဝႄႊ Software ၼႂ်းၶွမ်ႊ၊ ၼႂ်းၾူၼ်ႊႁဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵွၼ်ႇ။ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈဢဝ်ၽႃႇသႃႇတႆးသေ ပိၼ်ႇပဵၼ် ၽႃႇသႃႇတၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်မီးၼႂ်းပိူင် Google Translate ၼၼ်ႉၼႆ – ၸၢႆးသိူဝ်ႁၢၼ် ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇ ၼႆ – “ပေႃးၾူၼ်း Update ယဝ်ႉၼႆ တီႈ Google Translate ၼၼ်ႉ တေမီးပႃး ၽႃႇသႃႇတႆးယဝ်ႉၶႃႈ။ တေတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးသေ ပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇတၢင်ႇၶိူဝ်းၵေႃႈ လႆႈၼမ်ယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေ ၽႃႇသႃႇဢၼ်ၸႂ်ႉပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ယဝ်ႉ Google ၶဝ် ယင်းၶတ်းၸႂ် ၶူင်သၢင်ႈသႂ်ႇ ပၼ်ပႃးၽႃႇသႃႇ ဢၼ် ၽႄဢွၵ်ႇမႃးၸၢဝ်းၶိူဝ်းလဵဝ်ၵၼ် လၢတ်ႈမိူၼ်တႅမ်ႈၽႂ်မၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၽႃႇသႃႇ Malay (Rumi Script), Malay Jawi ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ Google လၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇတေလိူၵ်ႈၽႃႇသႃႇၼိုင်ႈဢၼ် တႃႇသႂ်ႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း Product လၢႆလၢႆဢၼ် ၶွင် Google ၼၼ်ႉ လႆႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇတင်းၼမ် ယွၼ်ႉဝႃႈ ၾိင်ႈထုင်း ၼမ်ႉၵႂၢမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃသေ မီးလွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်။ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ်ၶိူဝ်းၼၼ်ႉ Google ၸင်ႇလိူၵ်ႈဢဝ်ၽႃႇသႃႇ ဢၼ်မီးၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၼမ် ပဵၼ်ယႂ်ႇသေ ၸင်ႇသႂ်ႇၽႃႇသႃႇမႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး။ ၶွမ်ႊပၼီႊ Meta တႄႇၸႂ်ႉလၢႆးတၢင်း No Language Left Behind (NLLB) သေ တီႈၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉတႄႉ လႆႈၽႃႇသႃႇတႆးဢွၼ်တၢင်း Google လူးၵွၼ်ႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ဢဝ်သဵင်ပိၼ်ႇပဵၼ်လိၵ်ႈ ဢဝ်လိၵ်ႈ ၶိုၼ်းပိၼ်ႇပဵၼ်သဵင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ လႆႈၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၼႂ်းပီ 2023 ၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းဢိင် ၶေႃႈမုလ်း တႆး dataset မိူဝ်ႈပီ 1996 ပုၼ်ႉလႄႈ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ၽႃႇသႃႇတႆး တေဢမ်ႇၽဵၼ်ႈလီၼႆ ၸၢႆးသိူဝ်ႁၢၼ် ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “တီႈၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉၼႆႉ ႁူႉၽႃႇသႃႇတႆး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီၵၢႆၵွၼ်ႇၶႃႈဢေႃႈ။ ၶဝ်တေၸႂ်ႉ Dataset မေႃႊတႅၼ် လ်ႊ ဢေႊဢၢႆႊ No Language Left Behind (NLLB) ၼၼ်ႉသေ ပိၼ်ႇဝႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ လုၵ်ႉတီႈသဵင် ပိၼ်ႇပဵၼ်လိၵ်ႈ လုၵ်ႉတီႈလိၵ်ႈ ပဵၼ်သဵင်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပိၼ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2023 ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းတေဢိင်ၶေႃႈမုလ်းၽႃႇသႃႇ Dataset မိူဝ်ႈပၢၼ် 1996 ႁဵတ်းဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇပႆႇၽဵၼ်ႈလီၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2022 ၼၼ်ႉမႃး ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ် Google ၶဝ် ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးတၢင်း Zero-Shot Machine Translation ဝႆႉသေ ဢၢၼ်းပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇလႆႈထိုင် 1,000 ၽႃႇသႃႇ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈၼႆႉ Google Translate မီးဝႆႉ 133 ဢၼ်ယၢမ်းလဵဝ် Google ၸႂ်ႉထႅင်ႈ AI ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ PaLM ( Pathways Language Model) ၼၼ်ႉသေ ၶႂၢၵ်ႈၽႃႇသႃႇမႂ်ႇမႃးထႅင်ႈ 110 ဢၼ်လႄႈ ႁူမ်ႈသဵင်ႈ 243 ၼႆ ၾၢႆႇ Google တႅမ်ႈ မၢႆတွင်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တႃႇႁႂ်ႈ AI ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ PaLM ( Pathways Language Model) ၼႆႉ တိုတ်ႉၸၼ်ဢဝ် ၽႃႇသႃႇ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး ၶဝ်ႈထိုင်လႆႈ ၸၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းဢိင်ၼိူဝ် ၽူႈႁၵ်ႉလိၵ်ႈလၢႆးပၢႆပေႇ ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၶဝ် တႅမ်ႈတၢင်ႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇ မွၵ်ႇၶႆႈတႅမ်ႈဝႆႉ ၸေးသီလီငၢမ်းၼိူဝ် Platform သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊ လၢႆသႅၼ်းသေလႄႈသင် ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ႈၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊ IT ၶဝ် လၢႆလၢႆၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ် ၶတ်းသၢင်ႈမႃးလႄႈ ၸင်ႇထိုင်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၼႆႉလႆႈ။ လိူဝ်သေ Google ယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶွမ်ႊပၼီႊတၢင်ႇဢၼ် Claude လႄႈ Meta ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူႉပွင်ႇလိၵ်ႈ တႆးမႃးယဝ်ႉ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-06-28T18:26:09

https://shannews.org/archives/54454

ဢွၼ်ႇၸၢႆးဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 28/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၸၢႆးၼေႃႇၶမ်းႁၢၼ် ဢႃယု 12 ၶူပ်ႇ တီႈၼႂ်းထဵင် သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ (ၶဝ်ႈၶႄႇ) ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းသႃႇ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ထိုင်တီႈသူင်ႇယူတ်းယႃလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်းလႂ် ယိုဝ်းမႃးတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ မၢၵ်ႇလူင်မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းသူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉသေ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇမၼ်းၸၢႆး တီႈၼႃႈဢူၵ်း လႄႈ တိၼ်မၼ်းၸၢႆး လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်းသေ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃ လူင်လႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ဢၼ်မႃးတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၸၢႆးၼေႃႇၶမ်းႁၢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်းလႂ် ယိုဝ်းမႃးတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ။ ၸၢႆးၼေႃႇၶမ်းႁၢၼ် ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈၵုင်းသႃႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ 5 ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး သွင်ဝၼ်းၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၸဝ်ႈၸၢင်း တူၼ်ၼိုင်ႈ တီႈဝတ်ႉၼၵႃးတွင်ႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃး တီႈမိုဝ်းမၼ်းၸဝ်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉမႃး သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း PDF ႁူမ်ႈၵၼ်သေ လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ် ဝႃႈၼႆ။ “မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 27 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ၶီႇႁိူဝ်းၼႂ်းၼမ်ႉတူႈသေ ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၼမ်ဢေႃႈ။ ယၢမ်း ၵၢင်ဝၼ်းသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇပိူင်မႃႇသျႄႇလေႃး ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေး သင်ႁၼ်မႅၼ်ႈၸိုင် တေယိုဝ်းၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပိၵ်ႉပႅတ်ႈတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်းသီႇပေႃႉ မူတ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ မိူဝ်းၽွင်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၶၢတ်ႈႁိူဝ်းပၢႆႈ ၼိုင်ႈလမ်းလႆႈပၼ် 5 သႅၼ်ပျႃးဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်း TNLA, PDF ၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း သီႇပေႃႉ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈဝတ်ႉသီႇသုင်ႇ 74 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၼွင်ဢၢင်ႇ 99 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉလူင်ယူမ်း မွၵ်ႈ 30 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၼွၵ်ႈၵၢတ်ႇ 292 ၵေႃႉလႄႈ ဝတ်ႉၼွင်ဢိုင်ႇ 40 ပၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသူပ်းလင်း၊ ၶူဝ်လူင်၊ ပၢင်သဝ်ႈလႄႈ ဝၢၼ်ႈၵုင်းသႃႇ ၵမ်ႈၽွင်း ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းႁႅင်း ဝႃႈ ၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ “တင်ႈတႄႇ ၶဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ဝၼ်းၼႆႉ တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ယဵၼ်သီႇမူတ်း ၵၢတ်ႇလူင်၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ပိၵ်ႉဢိုတ်းမူတ်းၶႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ တုၵ်ႉၶႁႅင်းဢေႃႈ ၶႆႇၵႆႇ တေႃႈလဵဝ် ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ 500 ပျႃးယဝ်ႉ။ ၵူႈပွၵ်ႈ ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ 250 ပျႃးၵူၺ်း”- ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးထႅင်ႈ တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈသင်ၶၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉၶဝ် လႆႈသူင်ႇ ၸဝ်ႈသၢင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်း ယွၼ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၵ်ႇတုင်းသွမ်း၊ ၾႆးၾႃႉဢမ်ႇမႃးလႆႈ 3-4 ဝၼ်းလႄႈ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-28T16:52:32

https://shannews.org/archives/54450

PNO ဝႃႈ ပေႃးမေႃၵၢၼ်သိုၵ်းၸင်ႇတေၸၢင်ႈၵႅတ်ႇၶႄ ပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ

ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈၼႆသေ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ် ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ။ ပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း PNO/PNA ပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉတႄႇၸတ်းၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 13 ၵျုၼ်ႊတေႃႇထိုင် 13 ၵျူႊလၢႆႊ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈလိူၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 25 ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်း PNO ၶုၼ်ႇၼေႇဝိၼ်းထုၼ်း မႃးတီႈပၢင်သွၼ်သေ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းၵႂႃႇဝႃႈ- “ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပေႃးမေႃဝႆႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၸင်ႇတေၸၢင်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပိုၼ်ႉတီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈ။ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈတိုၵ်းလိုပ်ႈၽူႈၶဵၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO တႅမ်ႈတၢင်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢႃယု ၼႂ်းၵႄႈ 18 ထိုင် 49 ပီ မႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ၽူႈၼမ်းၾၢႆႇတၢင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပဢူဝ်းလႄႈ ၽူႈၼမ်းတၢင်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းသွင်ၾၢႆႇမႃးမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶႅပ်းႁၢင်ႈၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇမွၵ်ႈ 100 ပၢႆမႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈသႂ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၼုင်ႈၶူဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ။ တီႈပၢင်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်ၵႅၼ်ၸွမ်ႁၢၼ် ၵျေႃႇတူႇရ ႁွင်ႈၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ်ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်းမၢႆ 7 မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈသေလၢတ်ႈဝႃႈ-“ တႃႇႁႂ်ႈၼႃႈလိၼ်ပဢူဝ်းတေၵတ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ်ဢၼ်လီသုတ်း ” ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26 ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႅမ်ၸွမ်သိုၵ်း ယႃႇပျေႉ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးတီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉတလူင်းသေႁူပ်ႉထူပ်းတင်းႁူဝ်ပဝ်ႈ PNO ဢူးဢွင်ႇၶမ်းထီႇ။ ဢုပ်ႇၵၼ်လွင်ႈသင်တႄႉဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်းႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း။ သိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း PNA ဢၼ် ဢူးဢွင်ႇၶမ်းထီႇဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆႉ ဢဝ်ငမ်းယဵၼ်တင်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိူဝ်ႈပီ 1991 သေ လႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ဝႆႉ။ ဝၢႆးလင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ပျီႇၸူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ႁဵတ်းၵေႃႉၸွႆႈထႅမ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းပၼ်ၵူၼ်းမႂ်ႇသေ သူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်းၸွႆႈထႅမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတၢင်းပၢင်တိုၵ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး-ယၢင်းလႅင် ၼၼ်ႉမႃးတႃႇသေႇ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-28T16:20:23

https://shannews.org/archives/54445

မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး တၢႆထႅင်ႈ 7 ၵေႃႉ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 28/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းပွၵ်ႉ 8 လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ ၊ ပွၵ်ႉ 2 လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉလႄႈ ပွၵ်ႉ 1 လူႉတၢႆ ၼိုင်ႈၵေႃႉ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸွႆႈထႅမ်ပရႁိတ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပဵၼ်မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ဢေႃႈ။ တႄႇဢဝ်ၵၢင်ၼႂ်မႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်း ဝဵင်းၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 40-50 လုၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 7 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇ 2 ၵေႃႉတႄႉ ယွၼ်ႉမီးတၢင်းပဵၼ်ဝႆႉ တေတူၵ်းၸႂ်သဵင်မၢၵ်ႇႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ လႆႈလူႉတၢႆၼႂ်းႁိူၼ်း ၸိူင်ႉၼၼ်ဢေႃႈ။ တႃႇ 5 ၵေႃႉတႄႉ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵမ်းလဵဝ်ဢေႃႈ။ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႈ မီးဢေႃႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 27/06/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းၶိုင်ႈမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢမ်ႇယွမ်း 25 လုၵ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉၵွႆ ၸွမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ်။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25-27/06/2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လူႉတၢႆ 21 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းဢမ်ႇယွမ်း 15 ၵေႃႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းတဢၢင်း တိုၵ်ႉႁႅၼ်း သိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈ 501 – 502 ဢၼ်မီးဝႆႉၼႂ်းၵႄႈၵျွၵ်ႉမႄး – မိူင်းငေႃႉၼၼ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပွတ်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ၵိုတ်းထႅင်ႈ 2 တပ်ႉၵွင် 501 တင်း 502 ၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ ဢၼ်သိုၵ်းလွႆၶဝ် ပႆႇသိမ်းလႆႈ တေႃႈလဵဝ် ၶဝ်လေႃႇ တိုၵ်းတီႈၼၼ်ႈယူႇ။ ၼႂ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ဝၼ်းၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းလွႆ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းမွၵ်ႈ 200 ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ သီႇပေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ တၢင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇပႃး ယွၼ်ႉသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉတရူၼ်း၊ ၶိူင်ႈမိၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇ ၸွႆႈ။ တၢင်းၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ လူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇမိူၼ်ၵၼ်”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉမႃး သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းၵုတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်လႄႈ သီႇပေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-28T11:01:06

https://shannews.org/archives/54441

ဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈ တူႊရၵီႊ ၸီႉၸမ်ႈလွင်ႈမိူင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ တႄႇပၢင်တိုၵ်းမႂ်ႇတင်း ႁႅတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ

ဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈ တူႊရၵီႊ ၶဝ်ၸီႉၸမ်ႈမိူင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ မိူၼ်တင်ႈၸႂ်သၢင်ႈႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်း ထုင်ႉၵုၼ်ၵႃႊသႃႊ ၵႂၢင်ႈယႂ်ႇမႃး သင်ဝႃႈ သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊတင်း သိုၵ်းႁႅတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ သိုပ်ႇပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် မႃးထႅင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းၸိုင် ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းၸၢင်ႈၵႂၢင်ႈမႃးထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊၼႆႉ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်းလၢတ်ႈဝႃႈ – ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ပဵၼ်တင်းၸုမ်း ႁႃႊမတ်ႉသ် တီႈထုင်ႉၵႃႊသႃႊၼၼ်ႉ ၸမ်တေသုတ်းဝၢႆးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉဢမ်ႇပေႃးႁိုင် သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ၶၢႆႉပဝ်ႉမၢႆ ၵႂႃႇယိုဝ်း သိုၵ်းႁႅတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ တၢင်းလႅၼ်လိၼ် လႅပ်ႉပၼုၼ်ႊ ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇထုင်ႉၵႃႊသႃႊ – ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 26 ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းတူႊရၵီႊ Recep Tayyip Erdogan (ရိသႅပ်ႉ တေႊယိပ်ႉ ဢႃႊလ် တူဝ်ႊၵႅၼ်ႊ) တၵ်ႉၼၢႆလၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းတႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းႁႅတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ မိူင်းလႅပ်ႉပၼုၼ်ႊၼႆႉ ၸုမ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၵေႃႈဢမ်ႇလၢတ်ႈသင်ၸွမ်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈယင်းပၼ်ႁႅင်းၵေႃႈမီး။ လွင်ႈၼႆႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ၶၢႆႉၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း တွၼ်ႈတႃႇၵႅတ်ႇၶႄတူဝ်မၼ်း၊ တႃႇႁူမ်ႇလူမ်ႈမိူင်းမၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူၼ်သၢင်ႈ ပၢင်တိုၵ်းထုင်ႉၵုၼ် ၵႃႊသႃႊ ယႂ်ႇၵႂၢင်ႈလၢမ်းၽႄႈၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸဵဝ်းၵုမ်းလႆႈ ယႃႇႁႂ်ႈလၢမ်းၽႄႈ ၵႂၢင်ႈယႂ်ႇၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီဢဝ်လၢႆးၽွင်းတၢင်သေ ၵႄႈလိတ်ႈ ၵႂႃႇလွႆးလွႆးၼႆ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ လႆႈတၵ်ႉတူၵ်ႇလၢတ်ႈ ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄဢိတ်ႉသ်ရေႊ ၽွင်းမၼ်းၸၢႆး ႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-06-28T10:46:17

https://shannews.org/archives/54435

ၵူၼ်းမိူင်းသၢၼ်ၶတ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉ ပၼ်ႇရူတ်ႉထိပ်ႇ ႁႃငိုၼ်းၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး

မေႃယႃ CDM ပၼ်ႇရူတ်ႉထိပ်ႇ လုၵ်ႉမႄႈသွတ်ႇၵႂႃႇၵုင်းထဵပ်ႈ တႃႇလႆႈတၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇလႆႈတၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈ တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈလႄႈ တႃႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း လႆႈႁူႉလွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆသေ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ ဝဵင်းလူင်မႄႈသွတ်ႇ ပၼ်ႇရူတ်ႉထိပ်ႇၵႂႃႇ ဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈ ၶၢဝ်းတၢင်းယၢဝ်း မွၵ်ႈ 300 လၵ်း။ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈပဵၼ် မေႃယႃ ၵူဝ်ႇၼေႇလိၼ်း ဢၼ်ႁဵတ်း CDM သၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းလႄႈ ၵူဝ်ႇထႅတ်ႉဢွင်ႇ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်တႃႇလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ VOA ဝႃႈ- ၼွၵ်ႈလိူဝ် ၶၢဝ်းယၢမ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈ – ၶႃပၼ်ႇရူတ်ႉထိပ်ႇ ဢမ်ႇလိုဝ်ႈဢမ်ႇသဝ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်း လုၵ်ႉမႄႈသွတ်ႇ ႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ၶႃလႆႈငိုၼ်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈလူႇႁူမ်ႈတၢၼ်း ႁူမ်ႈၸွႆႈထႅမ် တေမီးမွၵ်ႈ 10 သႅၼ်ပျႃး။ ပေႃးၶိုၼ်းႁွတ်ႈ ထိုင်မႄႈသွတ်ႇ ၶႃတေဢဝ်လူႇတၢၼ်းပၼ် တီႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-28T10:17:45

https://shannews.org/archives/54425

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းတိူင်းတၼၢဝ်းသီ ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် မိူင်းထႆး ၵမ်ႈၽွင်ႈ

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸႄႈတွၼ်ႈတႃႈဝၢႆ တိူင်းတၼၢဝ်းသီ ပၢႆႈထိုင်ၼႂ်းလိၼ်ထႆး ၵမ်ႈၽွင်ႈ တိုၵ်ႉဢိုပ်းယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ NMSP ပႃႇတီႇမိူင်းမွၼ်းမႂ်ႇၵုမ်းဝႆႉ ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵလဵင်ႇဢွင်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈတႃႈဝၢႆ တိူင်းတၼၢဝ်းသီၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ လႆႈမႃးၶၢဝ်းတၢင်း ဝူင်ႈပၢႆယဝ်ႉ ပႆႇထူပ်းၵၼ်တင်းၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ၸမ်ႈသဵင်ႈယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းသေ ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈမႃးလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 9 ဝၢၼ်ႈၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ် ပၢႆႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းမွၼ်း၊ သိုၵ်းယၢင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ၼႆႉ ပႆတၢင်းဢွၵ်ႇပၢႆႈမႃး တၢင်းလႅၼ်လိၼ်ထႆးသေ သွၼ်ဝႆႉၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းလွႆ၊ တိုၵ်ႉၶမ်ဝႆႉ ယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇမီးတင်းၼမ်။ လွင်ႈၼႆႉ ပႆႇတိတ်းတေႃႇလႆႈ တင်းၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၵိၼ်ယႅမ်ႉတႄႉတႄႉၼႆ – ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်ႁွတ်ႈထိုင်ၼႂ်းလိၼ်ထႆး လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆးဝႆႉ- ၶၢဝ်ႇမွၼ်းပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၸႄႈဝဵင်းတီႊမူဝ်ႊသူဝ်ႊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈမိူင်းယၢင်းလႅင် တီႈပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ယွင်ႇၶျီႇဢူး ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းတီႊမူဝ်ႊသူဝ်ႊၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ မွၵ်ႈ 290 ၵေႃႉ ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈၸွႆႈထႅမ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉမီး 6 လိူၼ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းတႃႇၼႃႈႁိူၼ်း 69 ႁိူၼ်း။ တႄႇဢဝ်ႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉမႃး ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၸွႆႈထႅမ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉယဝ်ႉ။ တေၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ။ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်းယဝ်ႉလႄႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇတီႈ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ယၢပ်ႇၵိၼ်း ၶၢၼ်ၸႂ်လိူဝ်ႁႅင်း လိူဝ်ၼႆႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းဝဵင်းႁိမ်းဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈတၢင်းၸွႆႈထႅမ် လူတ်းယွမ်းလူင်းလိူဝ်ၵဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-27T15:40:18

https://shannews.org/archives/54420

ၵူၼ်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈပႂ်ႉၵဵတ်ႉ ႁႄႉၵူတ်ႇထတ်း VPN

ၽွင်းၶၢဝ်းၵူၼ်းမိူင်းထုၵ်ႇပိၵ်ႉႁူပိၵ်ႉတႃ ၊ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ၊ ၾႆးၾႃႉ ၶၢတ်ႇၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇၼႆႉ သိုၵ်း မၢၼ်ႈ သင်ႇထႅင်ႈဝႃႈ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN လႄႈ Google ၊ ပိူင်လူင်မၼ်း ၵူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉ တိုဝ်းၾဵတ်ႉပုၵ်ႉ၊ ယွၼ်ႉဝႃႈ တႃႇလူတ်ႊဢဝ်ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉသမ်ႉ လႆႈၶဝ်ႈၼႂ်း Play Store ဢၼ်ၵွင်ႉၵၼ် တၢင်း Google လႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ၶဝ်ၶႂ်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်းပႅတ်ႈတင်းသဵင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇပိၵ်ႉလႆႈတင်းပိုၵ်း ၼၼ်ႉဢမ်ႇငၢႆႈလႄႈ ၸင်ႇၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈသိုၵ်းပႃႈတႂ်ႈၶဝ် ၵူတ်ႇထတ်း ႁႄႉႁၢမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း မႃးၶိူဝ်းယႂ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပႂ်ႉၵဵတ်ႉ တီႈတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်း ၵူတ်ႇထတ်းၾူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူၵ်းၸႂ်သေ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈပႃးၾူၼ်းၵႂႃႇတႂ်ႈမိူဝ်းၼိူဝ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 25/6/2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႂ်ႉၵဵတ်ႉတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်း တဵၵ်းၵူတ်ႇထတ်းၾူၼ်းသေ ပၼ်ၾၢင်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇႁႂ်ႈၸႂ်ႉ VPN ၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းသုၵ်ႉၸႂ် ၵႂႃႇတၢင်းလႂ်ၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇႁတ်းယိပ်းၾူၼ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇသူႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ် ယူႇႁိူၼ်းၵူၺ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးပၼ်ႁႃသင်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းဢွၵ်ႇတႃႈပႆတၢင်းတႄႉ လႆႈမွတ်ႇ VPN လႆႈသႂ်ႇၶိုၼ်း ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ယႂ်ႇ ၵၢၼ်သုၵ်ႉ ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ တီႈမိူင်းသၢတ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇပႆႇႁၼ်ၶဝ်ယွၼ်းငိုၼ်း ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ။ တၢင်ႇတီႈ တၢင်ႇဝဵင်း ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင်တႄႉ ပေႃးၵူတ်ႇထတ်း ထူပ်းႁၼ်မႅၼ်ႈၸိုင် လႆႈပၼ်ငိုၼ်းၼပ်ႉ ႁူဝ်မိုၼ်ႇပျႃးထိုင် ႁူဝ်သႅၼ်ပျႃး။ တီႈမိူင်းသၢတ်ႇၼႆႉ ၶဝ်ပႂ်ႉထတ်းတီႈၵဵတ်ႉၵႂႃႇမိူင်းတူၼ်လႄႈ တၢင်း ၵႂႃႇမိူင်းတုမ်းၼၼ်ႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းသၢတ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵူၼ်းဢွၵ်ႇတၢင်းၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၵူတ်ႇတူၺ်းၼႂ်းၾူၼ်း ဢမ်ႇႁႂ်ႈပၼ်ၸႂ်ႉ VPN ၼႆဢေႃႈ။ ၶဝ်ပႂ်ႉ ၵူတ်ႇတီႈၵဵတ်ႉၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ဢၼ်တီႉၺွပ်း မႂ်ငိုၼ်းတႄႉ ပႆႇႁဵတ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၸႂ်ႉပိၵ်ႉ VPN ၼႆၵူၺ်း ဢေႃႈ။ တၢင်းၵႂႃႇမိူင်းတူၼ်ၵေႃႈပႂ်ႉ တၢင်းၵႂႃႇမိူင်းတုမ်း ၵေႃႈပႂ်ႉဢေႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁၢမ်ႈၸႂ်ႉVPN မႃးၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ လၢႆၸႄႈဝဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ မိူင်းၽျၢၵ်ႈ၊ ၵဵင်းတုင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပေႃးဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ဢမ်ႇႁတ်းဢဝ်ၾူၼ်း ၵႂႃႇပႃး။ ယူႇႁိူၼ်းသေ ၸႂ်ႉ VPN ၸႂ်ႉဢိၼ်ႊတိူဝ်ႊၼႅတ်ႉၵေႃႈ လႅင်းဢမ်ႇႁႅင်းမိူၼ်မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်ၵၼ်ၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇပႅတ်ႈမူတ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ “ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၽႂ်ၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ်ၼၵ်းၸႂ်ယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးတေၵႂႃႇတၢင်းၼွၵ်ႈၵေႃႈ လူပ်းပႅတ်ႈထွၼ်ပႅတ်ႈ VPN ၼၼ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉၼႃႇၼေႃႈ။ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ဢဝ်ၾူၼ်းဝႆႉတီႈ ႁိူၼ်းသေ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၼၼ်ႉ ၼႃႇ။ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉၵေႃႈ ၾူၼ်းၼႆႉ မၼ်းလူဝ်ႇၸႂ်ႉယူႇတႃႇသေႇ လူးၼေႃႈ ပေႃးဢွၵ်ႇၵႂႃႇၵေႃႈ လႆႈထွၼ်ဝႆႉ VPN သေ ပေႃးပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းတီႈႁိူၼ်းၵေႃႈ ၶိုၼ်းလူတ်ႇသႂ်ႇ (Download) ၶိုၼ်းႁဵတ်းၼႆဢေႃႈ”- ၵူၼ်းမိူင်းသၢတ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းႁဵတ်းသုၵ်ႉယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပိူင်လူင် တႃႇႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၺ်း ၾဵတ်ႉ ပုၵ်ႉ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိူင်လူင် လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇၾဵတ်ႉပုၵ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇပိၵ်ႈလႆႈ VPN ထႅင်ႈသမ်ႉ ၶဝ်လႆႈတင်ႈ great firewall တီႈငဝ်ႈ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ VPN ၼႆႉသမ်ႉ မီးလၢႆသႅၼ်းလႄႈ တႃႇတေပိၵ်ႉႁၢမ်ႈ လႆႈတင်းမူတ်းတႄႉ တေဢမ်ႇငၢႆႈ။ ၸင်ႇဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သူင်ႇၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ် ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းၸွမ်းသဵၼ်ႈ တႃႈသၢႆတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈၵူႈဝဵင်းၼႆ ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊလၢတ်ႈ။ တႃႇတေပူတ်း/ ႁၢမ်ႈလႆႈ ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉၼၼ်ႉသမ်ႉ တႄႇဢဝ်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူတ်ႇၸႂ်ႉ ဢႅပ်ႊပလီႊၵေႊသျိၼ် My Space Myanmar တႅၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢွၼ် ၵၼ်ဝႃႈ ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႆႈၶေႃႈမုလ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆသေ ဢမ်ႇလူတ်ႇၸႂ်ႉသေဢမ်ႇၵႃး ယင်းပၢႆတဵၵ်း Report သၢၼ်ၶတ်းပႅတ်ႈလႄႈ ထိုင်တီႈဢႅပ်ႊပလီႊၵေႊသျိၼ်ႊ My Space Myanmar ပေႃးဢမ်ႇမီးၼႂ်း Play Store ။ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇ IT ၶဝ်တႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၼႄႉၼမ်းဝႃႈ – ၶၢဝ်းတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် မႃးတင်ႈ great firewall ၼႆႉ တႃႇႁႂ်ႈမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼၼ်ႉ ယႃႇပေၸႂ်ႉဢႅပ်ႊပလီၶေႊသျိၼ်ႊ တၢင်ႇဢၼ်လႃးလႃး။ ၶတ်းၸႂ် ၸႂ်ႉဢႅပ်ႊ App မိူၼ်ၼင်ႇ Telegram , Signal ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်ၵၼ်။ မၼ်းတေမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လီလိူဝ်သေ တၢင်ႇသႅၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ VPN ၼႆႉ ပဵၼ်ႁူဝ်ႉႁႄႉၵင်ႈပၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈႁူႉလႆႈဝႃႈ ႁဝ်းမီးၶေႃႈမုလ်း သင်၊ ႁဝ်းယူႇတီႈလႂ်သေ ႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ဝႆႉယူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈၾူၼ်းၵွႆလႄႈ ၵႂႃႇမႄးၾူၼ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉလီလီ ၵူဝ်မီးၵူၼ်းလၵ်ႉဢဝ် မႅင်းဝႆႊရတ်ႊ Virus သႂ်ႇပၼ် ၼႂ်းၾူၼ်းႁဝ်းသေ ၶေႃႈမုလ်းမၼ်း ၸၢင်ႈႁူဝ်ႈ ငိုၼ်းၼႂ်းဢႅပ်ႊ ၼႂ်ႊၾူၼ်းႁဝ်းပိူၼ်ႈၸၢင်ႈလၵ်ႉဢဝ်ငၢႆႈၼႆ – ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊလၢတ်ႈ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2024-06-27T14:01:33

https://shannews.org/archives/54414

ၼမ်ႉၾူၼ် ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်မျိတ်ႉၵျီးၼႃး

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 27/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၼမ်ႉၾူၼ် ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်ၸေႈၼႃး (မျိတ်ႉၵျီးၼႃး) ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ယွၼ်ႉႁွင်ႈၼမ်ႉလႆၵႅပ်ႈ/ တၼ် ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် လၢင်းႁွင်ႈပၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၸေႈၼႃး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 2 မူင်းပၢႆ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၾူၼ် ယိုင်ႈၼွင်းထူမ်ႈ တီႈၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်ၶႃႈဢေႃႈ။ ပေႃးလၢတ်ႈသိုဝ်ႈ သိုဝ်ႈၵေႃႈ ယွၼ်ႉၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ် ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် ဢမ်ႇလၢင်းႁွင်ႉပၼ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉတၼ်/ ၵႅပ်ႈ ၼမ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆလီၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈသေ တိူဝ်ႉၺႃးၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉသုမ်း ၸိူင်ႉၼၼ်တႄႉ ဢမ်ႇမီးၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈၵၢတ်ႇလူင်ၸေႈၼႃးၼၼ်ႉ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ – လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 3-4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉထူမ်ႈၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းၸေႈၼႃး (မျိတ်ႉၵျီးၼႃး) “ႁဝ်းၶႃႈ တုၵ်းယွၼ်းထိုင် တီႈၾၢႆႇလိူမ်ႇလႆႇၶဝ်ဝႃႈ ႁႂ်ႈၵႆႉလၢင်းႁွင်ႈပၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် ၼမ်ႉတေလႆလွင်ႈလီ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းၶၢႆၵၢတ်ႇၼႆႉ တုၵ်ႉၶႁႅင်းၼႃႇ ၵမ်းၵမ်းလႆႈၶၢႆႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇဝႆႉတီႈသုင် တီႈလွတ်ႈၼမ်ႉယူသေႇသေႇလႄႈ ၼႂ်းသွင်လိူၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၶၢႆႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ပေႃး ဢမ်ႇၶၢႆႉၵေႃႈ ၵူဝ်ၼမ်ႉထူမ်ႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈၵၢတ်ႇသေ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမႃးသိုဝ်ႉ ၸၢႆႇၵၢတ်ႇၶႃႈ။ မီးၵူၼ်းၶၢႆၵၢတ်ႇ ၼင်ႈတူၺ်းၼႃႈ ၵၼ်ၵူၺ်းဢေႃႈ”- ၵူၼ်းဝဵင်းၸေႈၼႃး သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼႄ ၼင်ႇၼႆ။ ၼမ်ႉၾူၼ်ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်ၸေႈၼႃးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်တီႈၶူင်ႈတီႈယၢၼ်း ၸိူဝ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းၸိုင် လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းႁၢၼ်ႉ၊ ၼႅတ်ႈၶၢႆႉၶူဝ်းဝႆႉတီႈသုင်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းၶၢႆၵၢတ်ႇ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၼႂ်းၵႄႈတႃႈၵေႃႈ – မိူင်းပဵင်းၼႆႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းသေ သဵၼ်ႈ တၢင်းပိူဝ်ႉ ဢုင်ႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး ဢိုတ်းၶမ်တၢင်းႁိုင်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းထိူၼ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈလႃႈသဵဝ်ႈ – မူႇၸေႊ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ – သီႇပေႃႉ – ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တၢင်းပိူဝ်ႉဢုင် ၼမ်ႉႁူၺ်ႈ ၼွင်းထူမ်ႈ ၸွမ်း သဵၼ်ႈတၢင်းၼမ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး လႆလွင်ႈၸွမ်းၼမ်ႉၵေႃႈမီး ၼႆယဝ်ႉ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-27T11:24:29

https://shannews.org/archives/54404

ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆၸွမ်း ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း 10 ပၢႆ မၢတ်ႇ 10 ပၢႆ

ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆၸွမ်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 26/06/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ပွၵ်ႉ 2 ယၢၼ်ႇၵျိၼ်း လူႉတၢႆထင်တီႈ 6 ၵေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပွၵ်ႉ 1 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၼႂ်းၸုမ်းပရႁိတ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ၺႃး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇၼႂ်းၵႄႈ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ လူႉတၢႆၵႂႃႇ 11 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈဝႆႉသဵၼ်ႈမၢႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 ၼၼ်ႉ တီႈပွၵ်ႉ 8 လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ပွၵ်ႉ 9 လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ တီႈဝၢၼ်ႈတွင်ၼဝ်ႈ 2 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 26 ၼႆႉသမ်ႉ တီႈပွၵ်ႉ 2 ယၢၼ်ႇၵိၼ်း 6 ၵေႃႉလႄႈ ပွၵ်ႉ 1 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ ။ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 ၵေႃႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႂ် 90% ယဝ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၵိုတ်းတီႈတပ်ႉ ၶမယ 501 တင်း 502 ဢၼ်မီးၼႂ်းၵႄႈၵျွၵ်ႉမႄး – မိူင်းငေႃႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 26 ၼႆႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ် သိမ်းလႆႈ မူတ်းယဝ်ႉ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး တီႈတပ်ႉၵွင်ႈလူင်၊ ႁူင်းယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ထိုင်မႃး ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်းပၢႆ ၶဝ်သိမ်းလႆႈထႅင်ႈ တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသေ သိုပ်ႇလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 501 – 502 ၼၼ်ႉ တင်းၶိုၼ်း တေႃႇထိုင်မွၵ်ႈ 12 မူင်းလိုၵ်း သဵင်ၵွင်ႈၸင်ႇယဵၼ်ဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ် တႅၵ်ႇၸဵမ်ၸဝ်ႉၶႃႈ တၢင်းပွတ်း ပုၼ်ႉၵူၺ်း လႅပ်ႈၶဝ် ပႆႇသိမ်းလႆႈတပ်ႉၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ် သိမ်းလႆႈ 90% ယဝ်ႉ ၵိုတ်းတီႈတပ်ႉ 501-502 ၼၼ်ႉၵူၺ်းလႄႈ ပေႃးၶဝ်သိမ်းလႆႈ သွင်တပ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ မၢႆထိုင်ဝႃႈ ၶဝ်သိမ်းလႆႈမူတ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းယႃ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ဝႆႉ သင်ဝႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း ယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး မူတ်းယဝ်ႉၼႆၸိုင် ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ “မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 27 ပၢင်တိုၵ်းတေပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း လိူဝ်ၵဝ်ႇၶႃႈဢေႃႈ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းသိုပ်ႇၵႂၢမ်းမႃးတႄႉ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶၢႆႉဢွၵ်ႇဝဵင်းၼႆၶႃႈ။ ၶၢဝ်းတၢင်း2 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ႁႃသဵၼ်ႈတၢင်းဢွၵ်ႇဝဵင်းယူႇၶႃႈ။ သင် ဝႃႈ သိုၵ်းလွႆ သိမ်းလႆႈဝဵင်းမူတ်းယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းဢမ်ႇႁၢၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝႃး – မိူဝ်ႈသိုၼ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပၼ်ႇ တီႈၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ 2 ဝၼ်းထပ်းၵၼ်ယဝ်ႉ”- ၵူၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၼ်ၵၼ်ၵူဝ်မႆႈၸႂ် ဢမ်ႇမီးတီႈဢုၼ်ႇၸႂ်လႄႈ မၢင်ၸိူဝ်း ဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈ ႁင်းၽႂ်မၼ်း ၸိူဝ်းမူၵ်းသွၼ်ႈဝႆႉၼႂ်းႁိူၼ်းယေး၊ ၸိူဝ်းပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇ ၼွၵ်ႈဝဵင်း၊ ၸိူဝ်းပၢႆႈၵႂႃႇ ႁႃပီႈၼွင်ႉ တၢင်းပူင်ႇပူဝ်း၊ တၢင်းၶၢႆးမွၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ “ၶၢဝ်းတၢင်း ပၢင်တိုၵ်း 2 ဝၼ်းထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ ၵူၼ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇႁူးၵူႈတၢင်း တီႈပၢင် သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးသႃသိူဝ်ႇၼႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်း တေဢမ်ႇယွမ်း 500 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ် မႆႈၸႂ်သေ ၶၢႆႉဢွၵ်ႇဝဵင်းၼႆႉ ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ မိူၼ်တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼၼ်ႉဢေႃႈ ”- ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၼႂ်းၸုမ်းပရႁိတ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 26 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈတပ်ႉၸၵၶ 1 ၵျွၵ်ႉမႄး ဝၢင်းၶိူင်ႈၸူး သိုၵ်းတဢၢင်း 17 ၵေႃႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းၼႆႉ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ သီႇပေႃႉလႄႈ မိူင်းၵုတ်ႈ သိုၵ်းတဢၢင်း ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 24 ဢွင်ႈတီႈယဝ်ႉ – ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-06-27T09:00:00

https://shannews.org/archives/54400

ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၼိဝ်းယွၵ်ႉထၢႆးမ်ဝႃႈ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းလႆႈၶိုင်ႈမိူင်းယဝ်ႉ

ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းတႅၵ်ႇႁူၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိၼ်ၵုမ်းယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇၵုမ်းလႆႈလႄႈ ထိုင်တီႈလႆႈပွႆႇၽႃႈပိုၼ်ႉတီႈတင်းၼမ် ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ၵုမ်းလႆႈ ၼႃႈတီႈ ၶိုင်ႈပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ၼိဝ်းယွၵ်ႉထၢႆးမ် (Newyork Times) ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈ ဝႃႈ Hannah Beech ၼၼ်ႉ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈတပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ပိုတ်း ယိုဝ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈယူႇ တၢင်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင်ၼႆႉသေ ၶိုၼ်းမႃးတႅမ်ႈ/ လၢတ်ႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇတီႈ Newyork Times ၶိုၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24-25 ၵျုၼ်ႊၼႆႉဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မီးတပ်ႉတရူၼ်း မီးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ သႅၼ်းလီ ၸၼ်ႉသုင်သေတႃႉ – ၶဝ်ဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ ၶဝ်ဢမ်ႇတိုၵ်းပေႉတရူၼ်း ၸုမ်းသိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်း ဢဝ်ႁင်းၵူၺ်း၊ ဢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းဢဝ်ၼႂ်း ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉႁင်းၵူၺ်း သေ မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်း၊ ဢၼ်ၵွင်ႉသၢၼ်တင်းတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊလႄႈ ၸိုင်ႈမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းသေ ႁဵၼ်းႁူႉ လွၵ်းလၢႆးမႃးၸႂ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ လုၵ်ႉတီႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်းဢဝ်ႁင်းၵူၺ်းသေ ပိုတ်းယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ထိုင်တီႈၵုမ်းလႆႈ ၶိုင်ႈမိူင်း ၼင်ႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ လႆႈဝႃႈၵၢၼ်ဢွင်ႇမၢၼ် ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ငဝ်းလၢႆးၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ – ဢမ်ႇၸႂ်ႈငဝ်းလၢႆးတႃႇ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼင်ႇၵၼ် ဝၢႆႇပၢၵ်ႇၵွင်ႈၸူး ၵၼ်။ ပေႃးပဵၼ်ၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တႃႇသုၼ်ႇလႆႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႄႉၸိုင် ၽႂ်ၵေႃႈပွင်ႇၸႂ်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပဵၼ် ၽူႈၶဵၼ်ၽုင်ႇၼႆသေ ဢွၼ်ၵၼ်ဝၢႆႇပၢၵ်ႇၵွင်ႈၸူး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းမူတ်းယဝ်ႉ – Hannah Beech ထတ်းသၢင်ႈလၢတ်ႈ ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ မၼ်းၸၢႆး ယင်းလၢတ်ႈဝႃႈ – ပၢင်တိုၵ်းၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း တေယဝ်ႉတူဝ်ႈ မိူဝ်ႈလႂ် ဢမ်ႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃးသေတႃႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ – ၶဝ်ဢမ်ႇဝူၼ်ႉတႃႇ မိူဝ်းၼႃႈသုၼ်ႇတူဝ် ၊ ၶဝ်ဢမ်ႇဝႆႉလွင်ႈသၢႆၸႂ် ပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ ၶဝ်ပိုတ်းယိုဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈလူၺ်ႈယိူင်းဢၢၼ်း ယႃႇႁႂ်ႈၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း လႆႈလိပ်းၶီး မီးသၢႆၸႂ်ယိုၼ်းယၢဝ်း၊ မိူဝ်းၼႃႈမႃး ယႃႇႁႂ်ႈၵဝ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တူၵ်းလုၵ်းတူၵ်းလဝ် ၸိူင်ႉၼႆထႅင်ႈၵူၺ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-27T08:00:00

https://shannews.org/archives/54394

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ၼႂ်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ်ႈသၢၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၶၢတ်ႇ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵုမ်းၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းၵႃႉၶဝ်ႈသၢၼ် တၢင်ႇၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်ၶၢႆၵႃႈယႂ်ႇၵႃႈသုင်ၼႆသေ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵုမ်းလႆႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်သိုပ်ႇပုင်ႈၶိုၼ်ႈၵူႈဝၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် ဢမ်ႇႁတ်းဝၢင်း ၶၢႆၶဝ် တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇသိုဝ်ႉၵိၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇႁႂ်ႈ ၸုမ်းသိုဝ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၼၼ်ႉ ဝၢင်းၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် လူၺ်ႈၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႃးၶဝ်ႈထႅဝ်သိုဝ်ႉၵိၼ် ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၸုမ်းသိုဝ်ႉၶၢႆ ၶဝ်ႈသၢၼ် ၼႂ်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တႅမ်ႈလိၵ်ႈတိတ်းပႃႉဝႆႉၵူၺ်း ဢမ်ႇၶၢႆပၼ်တႄႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈဢၼ်ၶၢႆပၼ် ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉ မီးသွင်တီႈၵူၺ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈပေႃးပႃး မၢႆၾၢင် -သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်းမႃး ၸင်ႇၶၢႆပၼ်။ ၼိုင်ႈၵေႃႉၶၢႆပၼ် ၶဝ်ႈသၢၼ် 1 ထူင်၊ ၼိုင်ႈၵေႃႉသိုဝ်ႉလႆႈ ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈ ၵမ်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆဝႆႉပႃး။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်ၼႂ်းၵၢတ်ႇ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်ထိုင် ၶဝ်ႈမၢၼ်ႈသႅၼ်းလီသုတ်း 1 ပေႇ 8,000 ပၢႆ၊ ၶဝ်ႈသူၺ်ႇပူဝ်ႇပေႃႇသၢၼ်းမူၺ်း ၼိုင်ႈထူင် ၶိုၼ်ႈထိုင် 190,000 (သႅၼ်ၵဝ်ႈမိုၼ်ႇပျႃး)။ ၶဝ်ႈၵျၢမ်းသႅၼ်းၺၢမ်ႉသုတ်း ၼိုင်ႈထူင် 100,000 ပျႃး ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင် Super Market ၸိူဝ်းၼႆႉ ထိုင်တီႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝၢင်းၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ်။ ၼမ်ႉမၼ်းၵေႃႈ တေႃႈၼင်ႇၼၼ် ၼမ်ႉမၼ်းသႅၼ်းတႅမ်ႇသုတ်း ၼိုင်ႈၸွႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶၢႆပၼ် 5,600 ပျႃး ၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ်သိုဝ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၵူႈၵေႃႉ။ ၶၢႆပၼ်မွၵ်ႈ 20 ၵေႃႉၼႆသေ လၢတ်ႈဝႃႈ ၼမ်ႉ မၼ်းမူတ်းယဝ်ႉ ၼႆၵူႈၵမ်း။ ၼႂ်းႁၢၼ်ႉယႂ်ႇလူင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶၢႆၼမ်ႉမၼ်းယဝ်ႉၼႆ – ၵူၼ်းတႃႈၵုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင်မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ – ၾိင်ႈဢၼ်ၸႂ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းမႃး ၶဝ်ႈထႅဝ်သေ ၶၢႆပၼ်ၼမ်ႉမၼ်းလႄႈ ၶဝ်ႈသၢၼ်ၵႃႈထုၵ်ႇၵႃႈပေႃးၼႆႉ ယၢမ်ႈႁၼ်ၽွင်းပၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တၢၼ်းသူၺ်ႇ – ၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉ ၽွင်းငမ်းမိူင်းၼၼ်ႉ မီးမႃးတႃႇသေႇ။ ၽွင်းပၢၼ်လူင် ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ ၾိင်ႈၼႆႉႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ – ဝႃႈ ၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းတမ်းၶၢႆပၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ထႅင်ႈ ပဵၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵိၼ်းၽၢၼ်ၶၢၼ်ၸႂ် လိူဝ်ႁႅင်းလႄႈ ၸင်ႇႁိမ်ၵၼ်ၶဝ်ႈထႅဝ်သိုဝ်ႉၵိၼ် ဢၼ်ၵႃႈထုၵ်ႇၵႃႈပေႃးၼႆ – ဢွၼ်ၵၼ်ထတ်းသၢင်ဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-27T07:00:00

https://shannews.org/archives/54389

ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၺႃးထုပ်ႉပေႃႉ လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ

ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၼုမ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 27 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးၽူႈၵုမ်းၶွၵ်ႈ ထုပ်ႉပေႃႉႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ ၼႂ်းၶွၵ်ႈ။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 21/06/2024 ၼႆႉ ၵူဝ်ႇထႅတ်ႉယႅၼ်ႇၼၢႆႇ ဢႃယု 27 ပီ ၺႃးၽူႈၵုမ်းၶွၵ်ႈ တီႈၶွၵ်ႈဢူဝ်းပူဝ်ႇ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ထုပ်ႉပေႃႉမၼ်းၸၢႆး မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇၼႂ်းၶွၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူဝ်ႇထႅတ်ႉယႅၼ်ႇၼၢႆႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းသေ ၺႃးတီႉၺွပ်းပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 17 ပီ ၊ ဢမ်ႇမီးလိူင်ႈသင်သေ ၽူႈၵုမ်းၶွၵ်ႈ ထုပ်ႉပေႃႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ထိုင်တီႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆ့ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းတီႈၶွၵ်ႈ ဢူဝ်းပူဝ်ႇ ပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸူးၵူၼ်းႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆးဝႃႈ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်သေ မၼ်းၸၢႆး လႆႈတၢႆၵႂႃႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈတူဝ်ၶိင်းမၼ်း ၸၢႆးသမ်ႉ မီးႁွႆးထုပ်ႉပေႃႉ ၵမ်ႇမၢၼ်ႉဝႆႉၼႆ – ၽူႈၸမ်ၸႂ်တင်း ၵူၼ်းႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆး တွပ်ႇဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 4 လိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း ၺႃးၶႃႈတၢႆ ၼႂ်းၶွၵ်ႈ ႁူမ်ႈပႃး ၼွၵ်ႈၶွၵ်ႈ မီး 8 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၼႆ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ PPNM လၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈပီ 2023 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း လူႉတၢႆၼႂ်းၶွၵ်ႈ မီး 34 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ 18 ၵေႃႉ ၺႃးၶႃႈတၢႆသေ ဢၼ် ၵိုတ်းလိူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇလႆႈၶၢမ်ႇယူတ်းယႃတူဝ်တဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ လူႉတၢႆၵႂႃႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇ ၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-26T17:00:41

https://shannews.org/archives/54385

ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း လိူင်ႇၼမ် ပႆႇမီးၸုမ်းလႂ် ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉႁၢႆလႆႈ

သိုၵ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ – တႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း တႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸုမ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႆသေ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃးၶၢဝ်းတၢင်းၸမ်ပီ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လၢႆမူႇလၢႆ ၸုမ်းၵေႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းတူၵ်းလူင်းၵၼ်တၢင်း မိူင်းၶႄႇဝႃႈ တေၽဵဝ်ႈ မူၺ်ႉၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႂ်းမိူင်းတႆး ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇၵူႈတီႈၵူႈဝဵင်း ပႆႇမူၺ်ႉႁၢႆလႆႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိူဝ်း ဢၼ်ၺႃးတီႉၺွပ်းၵႂႃႇၵေႃႈ ၸုမ်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၵိၼ်သူးၵိၼ်လၢပ်ႈသေ ပွႆႇလွတ်ႈမႃးၶိုၼ်းၵေႃႈ မီးယူႇၵူႈလိူၼ် ဝႃႈ ၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 24/6/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၼႂ်းပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 80 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – ပလိၵ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တီႉၺွပ်းလႆႈ 60 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်လၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ႁႃလၢႆးထႆၵိၼ်ငိုၼ်းၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၶဝ် ၽႂ်မီးငိုၼ်းပၼ်ၸွမ်းၼင်ႇၶဝ် ယွၼ်းၵေႃႈ မၼ်းတေလွတ်ႈ။ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်တီႉၺွပ်းလႆႈလုၵ်ႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တီႈပွၵ်ႉႁွင်ႈလိုၵ်ႉ တင်းၼမ် ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ယွၼ်းၵႃႈထုတ်ႇတူဝ်သေ ပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း။ ပွၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈ လွင်ႈၶဝ်ၺွပ်း လႆႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼၼ်ႉ မၢင်တီႈၵေႃႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ၊ မၢင်တီႈ ၵေႃႈ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ “မိူဝ်ႈၶဝ်တီႉၺွပ်းလႆႈ တၢင်းႁွင်ႈလိုၵ်ႉပုၼ်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ယွၼ်းၵႃႈထုတ်ႇမၼ်း မွၵ်ႈ 16 လၢၼ်ႉငိုၼ်းထႆးၼႆ ၶႃႈဢေႃႈ။ တီႈတႄႉမၼ်း ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ်ၼႆႉ လႄႇႁႃတီႉၺွပ်းၸိူင်ႉၼႆ မီးၵူႈလိူၼ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ ၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ဢၼ်တီႉၺွပ်းလႆႈပွၵ်ႈၼႆႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ၵုမ်းတူဝ်ဝႆႉတီႈ ပွၵ်ႉႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ တေပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇသင်ၼႆၼၼ်ႉ ၵူၼ်းတၢင်းၼွၵ်ႈ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇႁူႉၸွမ်း။ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉတႃႈၶီႈလဵၵ်းလႄႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် တူၵ်းလူင်းငူပ်ႉငီႉႁင်းၵူၺ်းၶဝ် ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶတ်းၸႂ်တိတ်းတေႃႇၸူး ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်းယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉၾူၼ်း။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေတႃႉ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်း ဢႃႇ ၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵၢၼ်ၽိတ်းမၢႆမီႈ လိူင်ႇၼမ်မႃး။ ပလိၵ်ႈလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်း ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တူင်ႉၼိုင်တႃႇလႆႈငိုၼ်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ငိုၼ်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၾၢႆႇလင်ႁူင်းႁႅမ်း 1G1 ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 700 ယိုတ်းပႃးႁိူၼ်းယေးထႅင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးၺွပ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆႇငိုၼ်းပၼ်သေ လွတ်ႈဢွၵ်ႇၶိုၼ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် လႄႇႁႃၶၢတ်ႈႁိူၼ်းၶၢတ်ႈ ႁွင်ႈသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇ။ ယႃႇဝႃႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တေယွမ်းလူင်း ယိင်ႈၶႅၼ်းၼမ်လိူဝ်တိူဝ်းမႃးထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႈၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တၢင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသိုၵ်း မီးသိူဝ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူၵ်ႈၵူၼ်းႁၢႆႉၵေႃႈၼမ်ၼႃႇ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင်ၵေႃႈ လိူင်ႇၼမ်။ ပလိၵ်ႈလႄႈ သိုၵ်းၶဝ် ၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းၵိၼ်ယူႇႁဵတ်းၼၼ် ယဵၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ထမ်းမတႃးၶဝ်ၵႂႃႇ ပႅတ်ႈယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇ တီႈၾၢႆႇလင် 1G1 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈၶဝ်ၵႂႃႇယိုတ်းသေ ပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ တီႉလႆႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼမ်ၼမ်ယဝ်ႉလူး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸုမ်းၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉတိုၵ်ႉမီးၼမ်ထႅင်ႈယူႇ။ တိုၵ်ႉၵႂႃႇလႄႇႁႃၶၢတ်ႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၶဝ်ထႅင်ႈယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁူင်းႁႅမ်းၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၸိူဝ်းဢၼ်မီးၼႂ်းပွၵ်ႉသၼ်သၢႆး၊ ပွၵ်ႉႁွင်ႈလိုၵ်ႉ၊ ပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶႄႇလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ။ ၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈတူဝ်ယူႇဝႆႉ ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ႁဵတ်းပၼ်မၢႆၾၢင် (မၢတ်ႈပူင်ႇတိၼ်ႇ) သေ ယူႇဝႆႉၵေႃႈ မီးယဝ်ႉ ၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၼမ်လိူင်ႇမႃးၵူႈလိူၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ်ဢဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁႄႉ ၵင်ႈပၼ်တႄႉတႄႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇဝႃႈၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ပေႃးပဵၼ်ၵိဝ်ႇလဵၵ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်ၶၢတ်ႇၵူၼ်း ၸိူဝ်း ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇမႃးယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇ ပႃးၾူၼ်း ၊ ပႃးဢႅပ်ႇငိုၼ်း ၵႂႃႇၵူၺ်းၵေႃႈ မီးၵူၼ်းလမ်းၸၵ်ႉလမ်းႁိမ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-06-26T16:04:53

https://shannews.org/archives/54378

သိုၵ်း TNLA လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈမိူင်းၵုတ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

သိုၵ်း TNLA တင်း PDF ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်သႅၼ်း 120 mm ယိုဝ်းၸွႆႈၶိူဝ်းယႂ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် တေႃႇထိုင် ႁူဝ်ၶမ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈတင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇ ၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF သေ လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တၢင်းၾၢႆႇတူၵ်း ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းၵႄႈမိူင်းလူင် – မိူင်းမိတ်ႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်။ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵုတ်ႈ ဢၼ်ၸမ်ၸႂ်တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းလွႆတင်း PDF သမ်ႉ ဝႅတ်ႉလွမ်ႉပွတ်းဝၼ်းတူၵ်း ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈဝႆႉ မၢင်ဢွင်ႈတီႈၵေႃႈ ၶဝ်ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသုမ်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 50 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၼႆဢေႃႈ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉ တၢင်းၾၢႆႇ ဢွၵ်ႇဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႅၼ်း 120 mm ၸူးတၢင်းၾၢႆႇတူၵ်းဝဵင်းၼႆႉ တင်းၼမ်ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈတၢင်းလႂ် လိူဝ်သေ မူၵ်းသွၼ်ႈဝႆႉ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်းၵူၺ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း PDF ပိၵ်ႉဢိုတ်းသဵၼ်ႈပႅတ်ႈ ဢဝ်တူၼ်ႈမႆႉ၊ မၢၵ်ႇႁိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႄႉတဵင်တၢင်းဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းၵုတ်ႈ – မိူင်းမိတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈ – ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ မိူင်းမိတ်ႈ – သပိတ်ႉၵျိၼ်းလႄႈ မိူင်းၵုတ်ႈ- ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ “ဢၼ်ၶဝ် ပိၵ်ႉဢိုတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႉ ၶဝ်ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၸူးၶဝ်ႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ငိၼ်းမႃးတႄႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ် မီးယိူင်းဢၢၼ်း တေသိမ်းဢဝ်မိူင်းၵုတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ၽွမ်ႉၽွမ်ႉၵၼ် ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ် ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ မိူင်းၵုတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ တီႈမိူင်းမိတ်ႈၵေႃႈ ၶဝ်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ဢိူမ်ႈၸမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ်ယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းၵုတ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 26/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ၾၢႆႇတူၵ်းဝဵင်း မိူင်းၵုတ်ႇထႅင်ႈ 3 လုၵ်ႈ လွင်ႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ ပႆႇႁူႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈတင်း PDF သေ ပိုတ်ႇၼႃႇသိုၵ်းၸူး တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ ၼွင်ၶဵဝ်လႄႈ မိူင်းၵုတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-26T15:01:45

https://shannews.org/archives/54376

မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆထင်တီႈထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 26/6/2024 ၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်းၶိုင်ႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းလင်ၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးတီႈပွၵ်ႉ 2 ယၢၼ်ႇၵိၼ်း ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၵႂႃႇလႃႈသဵဝ်ႈ ၸဝ်ႈႁိူၼ်းတၢႆထင်တီႈ 4 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ႁိူၼ်းလင်ၼႆႉ မီးၵူၼ်းႁူမ်ႈႁိူၼ်း 5 ၵေႃႉ ။ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၶဝ်ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ တၢႆထင်တီႈ 4 ၵေႃႉ ။ လုၵ်ႈယိင်းၶဝ် တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇတၢႆ ။ လုၵ်ႈလၢင်းၶဝ် 2 ၵေႃႉ ဢၼ်တၢႆၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ယိင်းႁႃႉၸၢႆးၼႆတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်မိူဝ်းတူၺ်းလႄႈ ပႆႇႁူႉလီလီ ” – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းပၢႆ တေႃႇထိုင်ႁူဝ်ၶမ်ႈၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်း ပွၵ်ႉ 8 တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ ပဵၼ် ၽူႈ ၸၢႆး တီႈ ပွၵ်ႉ 9 ၵေႃႈတၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈပဵၼ်ၽူႈယိင်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 10 ပၢႆ။ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ သိုၵ်းလွႆ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉၵွင်ႈလူင်ဢၼ်မီးတၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်း ၼၼ်ႉလႄႈ ႁူင်းယႃလူင်ၵျွၵ်ႉမႄးၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ တင်းသွင်ၾၢႆႇ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ်ဝႆႉ ႁၢဝ်းႁႅင်း ။ တီႈဢၼ်သိုၵ်းလွႆယိုတ်းလႆႈၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေႃႉတႄႉမီး 2 – 3 ၵေႃႉၵူၺ်းယဝ်ႉလႄႈ ပေႃးငိၼ်း သဵင်ၵွင်ႈၵေႃႈ ၶဝ်ပေႃးပၢႆႈယဝ်ႉ။ ၸင်ႇဝႃႈသိုၵ်းလွႆၶဝ်ႈယိုတ်းဢဝ်ငၢႆႈငၢႆႈၵူၺ်း ” – ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၵေႃႈ မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၸႂ်ႉ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶၢႆႉပၢႆႈ ဝႆႉတၢင်းမူတ်းဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-06-26T13:36:18

https://shannews.org/archives/54368

ပၢင်တိုၵ်း တီႈၵျွၵ်ႉမႄး တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်း တၢႆ 2 မၢတ်ႇ 10 ပၢႆ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆထင်တီႈ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 10 ပၢႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ။ ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းပၢႆ တေႃႇထိုင်ႁူဝ်ၶမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းပွၵ်ႉ 8 ၽူႈ ၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ လူႉတၢႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပွၵ်ႉ 9 ၽူႈယိင်းၼိုင်ႈၵေႃႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 10 ပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸွႆႈထႅမ်ပရႁိတ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝႃး တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ထိုင်ၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 4 ၵေႃႉ။ တႄႇဝၢႆးဝၼ်း ထိုင်ႁူဝ်ၶမ်ႈသမ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 14 ၵေႃႉၼႆႉ။ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ တေပဵၼ်ၵူၼ်းပွၵ်ႉ 4 ပွၵ်ႉ 7 ပွၵ်ႉ 8 ပွၵ်ႉ 9 ၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်ပဝ်း၊ ဝၢၼ်ႈၼႃးဢၢႆႈၶၢၼ်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထႅင်ႈလၢႆတီႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ တီႈၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ မီးဝႆႉၸုမ်း ၸွႆႈထႅမ်လၢႆၸုမ်းလႄႈ ၽႄၵၼ်သေၵႂႃႇႁပ်ႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၸုမ်းပရႁိတ / ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ဢၼ်တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း မိူဝ်ႈဝႃး ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းလူင် 2 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ထုၵ်ႇၶႃႁၵ်းၶွၼ်ၼိုင်ႈ၊ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ထုၵ်ႇၶႃႁၵ်း သွင်ၶွၼ်လႄႈ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႂ်ႇၵွင်းမူး၊ ဝၢၼ်ႈပဵင်းၼိမ်၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်းဢႅတ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ဝၢႆ၊ ဝၢၼ်ႈလွႆၶေႃ၊ ဝၢၼ်ႈတွင်ၼဝ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉသေႃႉ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆဝၢၼ်ႈ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈ ဝတ်ႉၼႃးပဵင်း 140 ပၢႆ ၊ ဝတ်ႉ ၶူဝ်ဢုင် 40 ပၢႆ ၊ ဝတ်ႉၸၶၢၼ်းသႃႇ မွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၼွင်ပိင်ဢွၼ်ႇလႄႈ ဝတ်ႉႁူဝ်ဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်းတင်းမူတ်း ဢမ်ႇယွမ်း 300 ၵေႃႉ ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်း ယေး လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃးဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 26/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 6 မူင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် 352 သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-26T11:15:05

https://shannews.org/archives/54361

လွႆၵေႃႇဝၼ်း ၸတ်းပၢင်ၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ် တႃႇၶၼ်ငိုၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 26/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၶမ်းၵွၼ်းၸိုၼ်ႈ ဢွၼ်ၼမ်း ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၸုတ်ႇၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ် မၢႆတွင်း ဝၼ်းသၢၼ်ၶတ်း ယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈ ၵႃႉၶၢႆၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ ၵူႈမိူင်းမိူင်း တီႈၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 လွႆၵေႃႇဝၼ်း RCSS ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ် တီႈလွႆၵေႃႇဝၼ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ 26/06/2024 ယူႇတီႈ ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 လွႆၵေႃႇဝၼ်း RCSS သေ လႆႈတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် မႃးၼႂ်းပီ 2023 – 2024 ၼႆႉ တီႉၺွပ်းယိုတ်းလႆႈ ၵူၼ်း 28 ၵေႃႉ၊ ယႃႈမႃႉ 5,393,600 မဵတ်ႉ၊ ၼမ်ႉၶႅင် ICE 105 Kg ၊ ၵႃႈၾႄး ဢိၼ်း 51 Kg ၊ ယႃႈၶၢဝ် Heroin 1 Kg ၊ ၽွင်သီ 10 Kg လႄႈ ၼမ်ႉတႃႇႁဵတ်းယႃႈမဝ်းၵမ် 20 လိတ်ႉ ႁူမ်ႈပဵၼ်ငိုၼ်းထႆး မွၵ်ႈ 184,258,000 ဝၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2022 – 2023 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်တပ်ႉၸုမ်း 12 ဢၼ်ယူႇၾၢႆႇတႂ်ႈၵုမ်းၵမ် ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ႁူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းသိုၵ်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈသေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈလႄႈ ၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ် သႅၼ်ႈယႃႈမႃႉ 120,000 မဵတ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ် တီႈလွႆၵေႃႇဝၼ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ 26/06/2024 လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ RCSS ၵေႃႈ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းသၢၼ်ၶတ်းယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈ ၵႃႉၶၢႆၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ ၵူႈမိူင်းမိူင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26 ၼႆႉဝႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ်သေ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈပီ 2023 -2024 ၼႆႉ ယူႇတီႈ RCSS လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၵၢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ်ၼၼ်ႉမႃး လႆႈတီႉၺွပ်းယႃႈလမ် 1.59 Kg ၊ ယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ 27.6 Kg ၊ ယႃႈမႃႉ 5,437,406 မဵတ်ႉ ၊ ယႃႈဢၢႆး 105 Kg ၊ ၵႅပ်ႉ ၾိတ်း 51 Kg ၊ ၼမ်ႉယႃႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇယႃႈမဝ်းၵမ် 20 လိတ်ႉ လႄႈ ၽွင်သီတႃႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇယႃႈမဝ်းၵမ် 10 Kg ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းၵႃႉယႃႈမဝ်းၵမ် ၸၢႆး 39 ၵေႃႉ၊ တီႉၺွပ်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁူင်းႁဵတ်းယႃႈ 15 ၵေႃႉ၊ လႆႈမူၼ်ႉမႄးတၢင်းယၢမ်ႈလႄႈ ပူၵ်းပွင်ပၼ် ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၸၢႆး 439 ၵေႃႉ၊ လႆႈပၼ် ပိုၼ်းႁူႉၵႅတ်ႇၶႄၽႄးယႃႈမဝ်းၵမ် တီႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၵေႃႉသိုၵ်း မီး 68 ပွၵ်ႈ၊ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တင်းမူတ်းမီး 6,203 ၵေႃႉ၊ ၶူဝ်းၶွင်တီႉလႆႈပႃး ရူတ်ႉပိၵ်ႉဢၢပ်ႉ (Pickup Truck) ၼိုင်ႈလမ်း၊ ၶိူင်ႈႁဵတ်းယႃႈမႃႉ 2 ၶိူင်ႈ၊ ၸၢၵ်ႈၾႆး 2 ၶိူင်ႈလႄႈ ၶိူင်ႈၵမ်ႉၵႅမ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇယႃႈမႃႉ တင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလၢင် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ SAC ယိုတ်းဢမ်းၼၢတ်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၼႂ်းပီ 2021 ၼႆႉ တေလႆႈႁၼ်မႅၼ်ႈ သူၼ်ယႃႈ ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး သၢမ်ပုၼ်ႈယဝ်ႉ။ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၸိူဝ်းပဵၼ် ယႃႈလမ်၊ ယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ၊ ယႃႈမႃႉ၊ ယႃႈဢၢႆး ဢိၵ်ႇယႃႈၶေး ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ယႃႈမဝ်းၵမ်ႈမဵဝ်းမႂ်ႇ ၸိူဝ်းဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈတင်းၼမ် ယိုင်ႈၶႅၼ်းၽႄႈ လိူင်ႇမႃး တီႈၼႂ်းၵူႈပွတ်းတွၼ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းသေ ႁွတ်ႈထိုင်ၵႂႃႇတီႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း ဢိၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းလၢႆလၢႆမိူင်း – ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈပီ 2022 – 2023 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ RCSS လႆႈတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး ၵၢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် – လႆႈတီႉၺွပ်းယႃႈမႃႉ 458,604 မဵတ်ႉ။ ယႃႈဢၢႆႉသ် ICE 975 Kg။ တီႉၺွပ်းလႆႈၽူႈၸၢႆးၵူၼ်းၵႃႉ ၶၢႆယႃႈ 11 ၵေႃႉ။ လႆႈမူၼ်ႉမႄးတူဝ်ၸႂ်ပၼ် ၵူၼ်းတိုတ်းယႃႈ ၽူႈၸၢႆး 236 ၵေႃႉ။ ပၼ်တၢင်းႁူႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵႅတ်ႇ ၶႄၽေးယႃႈမဝ်းၵမ် မီး 22 ပွၵ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈထွမ်ႇ မီး 10,054 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်']

2024-06-26T09:00:00

https://shannews.org/archives/54356

သိုၵ်းမၢၼ်ႈၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ပၼ်ၸုပ်ႈႁႅၵ်ႈယဝ်ႉသေ တေၸႂ်ႉႁၢပ်ႇၵၢၼ်ယဝ်ႉ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈႁႅၵ်ႈ ဢၼ်တႄႇမႃးမိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼၼ်ႉ တေယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ် ၵျုၼ်ႊသဵင်ႈၼႆႉ မီးဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ မွၵ်ႈ 5,000 ၵေႃႉ ၵူၼ်းလူင်း ပၢင်သွၼ်ၸုပ်ႈႁႅၵ်ႈၼႆႉ တေတႄႇလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၼႂ်းလၢႆႁွင်ႈၵၢၼ် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းယဝ်ႉ – ၶၢဝ်ႇ AFP ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းလူင်းပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေလႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်လၢႆလၢႆဢၼ် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေပဵၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ်တီႈလႂ် တေသူင်ႇလၢႆၵေႃႉၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႅတ်ႈတေႃး – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမႂ်ႇ ဢၼ်တေမႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းထႅင်ႈ တႃႇၸုပ်ႈ 3 ၵေႃႈ မီးဝႆႉသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈယဝ်ႉ 5,000 ၵေႃႉ။ ၵမ်ႈ ၽွင်ႈ ထိုင်ဝႆႉတီႈပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁွင်ႉၵူၼ်း ဢႃယု ၼႂ်းၵႄႈ18 ထိုင် 35 တႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းယဝ်ႉၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းမိူင်း ပႃး ၸဵမ်ယိင်းၸၢႆး ဢွၼ်ၵၼ်ဢွၵ်ႇပၢႆႈၵႂႃႇယူႇတၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း မီးၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇၵေႃႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႉလႂ် ဢမ်ႇႁပ်ႉလိၵ်ႈမွၵ်ႇႁွင်ႉ တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းမႃးၸိုင် တေၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇတူၵ်းၶွၵ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉပႃးၼင်ႇၼႆ။ တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈလႄႈ တၢင်ႇဝဵင်း တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လိုပ်ႈလမ်းတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းဝဵင်း ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းလူးၵွၼ်ႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ MPA ၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် လွင်ႈၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈ 1 ထိုင် ၸုပ်ႈ 3 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းႁွင်ႉၵႂႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆး လၢႆလၢႆၵူၺ်းသေတႃႉၼႂ်းၸုပ်ႈထိ 5 ၼႆႉ တေဢဝ်ပႃးၼၢင်းယိင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆလႄႈ ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ယုပ်း ၽၢၼ်ႈဝႆႉယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတီႈ VOA ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-26T08:00:00

https://shannews.org/archives/54352

ပလိၵ်ႈမလေးသျႃး ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းႁႅင်းၵၢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပႃး 200 ပၢႆ

ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈမိူင်းမလေးသျႃး ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း တီႈၸႄႈဝဵင်းၵလၢၼ်း ၸႄႈမိူင်းသလၢၼ်ႇၵေႃး ၸိုင်ႈမိူင်းမလေးသျႃး တီႉလႆႈၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း 1,700 ပၢႆ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 200 ပၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 23/06/2024 ၼႆႉ ပလိၵ်ႈမလေးသျႃး ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်း တီႈႁွင်ႈသဝ်းလႄႈ ႁူင်းၸၢၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈ ၵႂႃႇၵူၼ်း 1,700 ပၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပႃး 230 ၵေႃႉလႄႈ ပလိၵ်ႈ ၶိုၼ်းၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းသေ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးဝတ်းဝႂ်ယူႇသဝ်း/ ႁဵတ်းၵၢၼ် တဵမ်ထူၼ်ႈတႄႉ ပလိၵ်ႈပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်းမွၵ်ႈ 100 ။ ၵူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ် ဢမ်ႇၼၼ် မီးတၢင်းၽိတ်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းဝတ်းဝႂ် 130 ၵေႃႉတႄႉ ပလိၵ်ႈသိုပ်ႇတီႉဝႆႉ။ ဢၼ်ၺႃးတီႉ 1,700 ပၢႆၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းပင်ႊၵလႃႊတဵတ်ႉသျ် ၵမ်ႈၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း မိူင်းၼီႇပေႃး၊ ပႃႇၵိတ်ႉသထၢၼ်ႇ ၊ ထႆးလႄႈ မၢၼ်ႈ။ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မၢႆမီႈၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းသိုၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈသေ ဢွၼ် ၵၼ် ပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇႁႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းၼမ်။ ပိူင်လူင်ပဵၼ်မိူင်းႁိမ်းႁွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – မိူင်းထႆး၊ မိူင်းမလေးသျႃး၊ မိူင်းၵြႃးဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ၊ မိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ မီးဝတ်းဝႂ် တဵမ်ထူၼ်ႈ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ လၵ်ႉယူႇ။ ၺႃးပလိၵ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၵူတ်ႇထတ်း တီႉၺွပ်း မီးၵူႈဝၼ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-26T07:00:00

https://shannews.org/archives/54346

မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ သူင်ႇလိၵ်ႈယွၼ်းၼွမ်း လွင်ႈလႆႈယိုဝ်း ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ်ႇ လူႉလွၼ်ႇ

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈယွၼ်းၼွမ်းၸူးထိုင် ဢၼ်လႆႈယိုဝ်းသႂ်ႇ ရူတ်ႉၵႃး ဢၼ်ၸဝ်ႈတူၼ် ၶူးလူင် ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းသင်ၶၼႃႇယၵ ၸိုင်ႈမိူင်း ၵျွင်းဝိၼ်းၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇ ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ် ထိုင်တီႈလႆႈလူႉလွၼ်ႇသဵင်ႈမုၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 24 ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ဢၼ်ပဵၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇသႃႇသၼႃႇလႄႈ လွင်ႈယဵၼ်ႇငႄႈ၊ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း တိူင်းပႃႇၵိူဝ်ႈ (လုၵ်ႈၸုမ်း ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း) ၵႂႃႇတီႈၵျွင်းဝိၼ်း ၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇ ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ်သေ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်တီႈၵျွင်း ၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇဢၢၼ်ႇၼႄလိၵ်ႈမွင်ၸႂ်လႄႈ ယွၼ်းၼွမ်း ဢၼ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမိၼ်းဢွင်ႇ လၢႆႇ တႅမ်ႈသူင်ႇမႃးပၼ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – ရူတ်ႉၵႃးဢၼ်တၢင်ႇ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ၼင်ႇၵျွင်းဝိၼ်း ၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇပႃးမိၵ်ႈမၢႆ သႃႇသၼႃႇ သင်သေဢမ်ႇၵႃး ၽွင်းၾၢႆႇ ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ႁႄႉၵိုတ်းတႃႇၵူတ်ႇထတ်း ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵိုတ်းပၼ်သေ သမ်ႉႁေႃႈဝႆးၼႃႇပူၼ်ႉတီႈလႄႈ ၸင်ႇလႆႈပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇၵွင်ႈတိူဝ်ႉၺႃးၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးသေ လႆႈလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီၸွမ်းလႄႈ ယွၼ်းၼွမ်းတွင်းပၢၼ်ႇယႂ်ႇၼမ်။ တႄႇဢဝ်ၼႆႉၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းသေ တေယွၼ်းႁူမ်ႈမိုဝ်းသြႃႇလႄႈ တၵ်ႉၵႃႇၸွမ်း တႃႇပူၵ်းပွင်သႃႇသၼႃႇၵႂႃႇ ဝၼ်းတႃမိူဝ်းၼႃႈ – ပႃးဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉပႃးထႅင်ႈဝႃႈ – တႃႇၵူတ်ႇထတ်းပိူင်ပဵၼ်လွင်ႈၼႆႉ လႆႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈဝႆႉ ၶွမ်ႇမတီႇဝႆႉယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22 ၵျုၼ်ႊၼႆႉၵေႃႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် သီတၵူႇၵေႃႈ ယေႃးမုၼ်ႁွတ်ႈထိုင် ၵျွင်းဝိၼ်းၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇ ပႃႇၵိူဝ်သေ လၢတ်ႈၸုမ်းသင်ၶ၊ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ဝတ်ႉဝႃႈ – ပွႆႇဝၢင်းသေ ယဝ်ႉလိုမ်းပႅတ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေ ယႃႇပေ ဢဝ်လိူင်ႈဢဝ်လၢဝ်းသင်ၵၼ်ယဝ်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃယႂ်ႇ လူင်ယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၼႂ်းၸုမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် သီႇတၵူႇ ၊ လွင်ႈဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ယူႇၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢတ်ႈႁႄႉပၼ် ႁူမ်ႇပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် မုၼိင်ႇတႃႇ ပိဝၼ်ႇသ ၸဝ်ႈၼင်ႈၵျွင်း ဝိၼ်းၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇ ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸွမ်း ၼႂ်းၸုမ်းသင်ၶ မႁႃၼႃႇယၵလူင် ၸိုင်ႈမိူင်း။ မိူဝ်ႈဝၼ်ႊတီႈ 19 ၵျုၼ်ႊၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈဢၢၼ်းၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်သင်ၶၸဝ်ႈ တီႈတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ၽွင်းမၼ်းၸဝ်ႈယေႃးမုၼ် ၶီႇရူတ်ႉ ၵႃးၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၺႃးၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းငၢၼ်းၸုၼ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈတတႃးဢူး တိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တင်းပတ်းပိုၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်လမ်တေႃႇ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ထိုင်တီႈၶၢဝ်ႇၽႄႈလၢမ်းၸွတ်ႇတူဝ်ႈ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ တီႈလႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင်ၵေႃႈ တီႈပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ တီႈ ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း။ တီႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉသႂ်ႇ မုၼ်ၸၢင်းၸဝ်ႈ တူၼ်ၼိုင်ႈ လူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-25T17:29:01

https://shannews.org/archives/54342

မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်ၵုၼ်ႇ တီႈၵျွၵ်ႉမႄး လူႉၵွႆ ႁၢၼ်ႉၼိုင်ႈ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းၶိုင်ႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၸိူဝ်ႉၽၼ်းလႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃး တၢင်းၶဝ်ႈၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁၢၼ်ႉၼိုင်ႈ ၺႃးလူႉၵွႆလႅဝ်ၽႅဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်းလႂ် ယိုဝ်းမႃးသႂ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ တၢင်းၶဝ်ႈၵၢတ်ႇလူင် လူႉၵွႆလင်ၼိုင်ႈၶႃႈ။ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်တင်းဝၼ်း ၶႃႈဢေႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ၵူဝ်ၶႃႈဢေႃႈ မႆႈၸႂ်ဝႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ တေပဵၼ်ႁိုဝ်ထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄႈၼႆႉ တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းပၢႆ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းပၢႆ သဵင်ၵွင်ႈၸင်ႇယဵၼ်လူင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုတ်း ယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင် ပိုတ်းယိုဝ်း ၶိူဝ်းယႂ်း ဝႃႈၼႆ။ “သဵင်ၵွင်ႈၼႆႉ တိုၵ်ႉယဵၼ်လူင်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၵႆႈ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းပၢႆၼႆႉၵူၺ်း ၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ်တင်းဝၼ်း ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း တိူဝ်ႉၺႃးမၢတ်ႇၸဵပ်းဝႆႉထႅင်ႈၵေႃႈ မီးဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႆႇႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းၶႃႈ။ ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 5 မူင်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် လမ်းၼိုင်ႈ ပၼ်ႇလဵပ်ႈဝဵင်းဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ”– ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈဝတ်ႉၼႃးပဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၵွင်းဢႅတ်ႇ၊ မၢၼ်ႈမႂ်ႇ၊ မၢၼ်ႈၵွင်းမူး ၸိူဝ်းၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တူင်ႉၼိုင် ၵပ်းသဝ်းယူႇဝႆႉ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸၵၶ 1 ၊ ၶလယ 501 – 502 ၊ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် (ဢမျွၵ်ႉတပ်ႉ) 352 လႄႈ တပ်ႉယႃ (သေးတပ်ႉ) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် – သီႇပေႃႉ – ၵျွၵ်ႈမႄး – ၵူတ်ႉၶၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-06-25T16:05:51

https://shannews.org/archives/54333

သိုၵ်းတဢၢင်း ယိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝဵင်းၵူတ်ႇၶၢႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 200 ပၢႆ ဢမ်ႇလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈလႄႈ ထိုင်တီႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ သေလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၵူႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ။ သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ယဝ်ႉ ၵူၼ်းသိုၵ်း လႆႈလိုဝ်ႈယဝ်ႉသေတႃႉ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉသေ ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆးသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း။ မၢင်တီႈ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း ၾင်လိၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ၊ မၢင်တီႈ ၺႃးတီႉၺွပ်းပေႃႉထုပ်ႉ၊ မၢင်တီႈ ထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းတီႈၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုတ်းဝႆႉႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈၵႃလႅင်သေ ၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈ ပိုတ်ႇပၼ် မွပ်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်းၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းပၼ်ၶိုၼ်း။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းႁဵၼ်း ဝၢၼ်ႈၵႃလႅင် ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ဝၼ်းတီႈ 23/06/2024 ယၢမ်းၶမ်ႈ 9 မူင်းပၢႆၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ဢဵၼ်ႁႅင်း ဢမ်ႇယွမ်း 40 ၶီႇၵႃး မႃးမွၵ်ႈ 3 လမ်းသေ မႃးပိၵ်ႉဢိုတ်း ယိုတ်းဢဝ်ႁူင်းႁဵၼ်း တီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵႃလႅင် ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 200 ပၢႆ ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းဝႆႉ။ ႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈၵႃလႅင်ၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ။ ထိုင်ပီ 2021 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ မေႃသွၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇႁတ်းယူႇ။ တႄႇဢဝ် ပီ 2022 -2023 ၼႆႉမႃး ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် KIO ၸင်ႇသူင်ႇမေႃသွၼ် ၼႂ်းၸုမ်းသိုၵ်း ၶဝ်မႃးႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းသေ ပိုတ်ႇသွၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶိုၼ်း။ ၵွၼ်ႇၼႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် ပႆႇမႃးယိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18 ၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၶဝ် ယၢမ်ႈမႃးယွၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆမေႃသွၼ်သေဢမ်ႇၵႃး ယွၼ်းပႃးပိုၼ်းတူဝ်မေႃသွၼ်ၶဝ် လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈမေႃသွၼ်ၶဝ်ပၼ်ၶႅပ်းႁၢင်ႈ ၊ တီႈယူႇ ႁႂ်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မေႃသွၼ်ၶဝ် ၵူဝ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇပၼ်သေၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၼႆႉၵေႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈပိုတ်ႇၽုၺ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသေ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵႃလႅင် ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ်တင်း လုမ်းၵပ်းသၢၼ်သိုၵ်းတဢၢင်း ၼႂ်းဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတူၵ်းလူင်းသင်လႆႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 08/06/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် ၸင်ႇသူင်ႇလိၵ်ႈၸူးႁူင်းႁဵၼ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းႁဵၼ်း ဝၢၼ်ႈၵႃလႅင် ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၶဝ် ဢမ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈသင်လူင်ႈၼႃႈသေ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ် မႃးယိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၶၢဝ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း။ မေႃသွၼ် ၸိူဝ်းယူႇ ဝႆႉၼႂ်းဝၢင်းႁူင်း ႁဵၼ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၶိူင်ႈၶူဝ်းၸႂ်ႉသွႆသုၼ်ႇတူဝ် လႆႈပွႆႇဝႆႉၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ တင်းသဵင်ႈ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်း လွင်ႈသိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် မႃးယိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းၵူတ်ႉၶၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉ တၢင်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ ၼင်ႇၼႆ – “ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ၶဝ်ယိုတ်းၵႂႃႇၼႆၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းသင်လႄႈ ဝႃႈၼၼ်ၼႆ သိုၵ်း TNLA ၶဝ် ဢဝ်မႆႉဢဝ်လဵၵ်းမႃးတွၵ်ႇၶႂႆႇၶႃပႄပႅတ်ႈမူတ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ၵၢင်ဝၼ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇႁၼ်ၶဝ် ႁဵတ်းသင် ထိုင်ၵၢင်ၶိုၼ်းမႃး ၶဝ်ၸင်ႇမႃးႁဵတ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ၶဝ်ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်မႃး မွၵ်ႈၵႃး 3 လမ်း ႁႅင်းၵူၼ်း 40 ၼႆႉဢေႃႈ ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉပူတ်းၸွမ်ပိဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶၢင်ပႅတ်ႈထႅင်ႈၵွၼ်ႇဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ႁူင်းႁဵၼ်းဝၢၼ်ႈၵႃလႅင်ၼႆႉ ပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင် မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်း ပၢင်သဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းတီႈပၢင်သဝ်း ၸုပ်ႉဢွင်ႇ မႃးႁဵၼ်းလိၵ်ႈမီး 200 ပၢႆ ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းၵမ်ႉထႅမ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ပူၵ်းပွင်ပိုတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ်လိၵ်ႈဝႆႉသေ ႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် KIO သမ်ႉ သူင်ႇဢဵၼ်ႁႅင်း မေႃသွၼ် 14 ၵေႃႉ မႃးပူင်သွၼ်ပၼ် လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးတေပိုတ်ႇ ႁူင်းႁဵၼ်းႁႂ်ႈတၢင်ႇယွၼ်းၶႂၢင်ႉ တီႈၶဝ်ဢွၼ်တၢင်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသမ်ႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းသေ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ်မႃးသွၼ်။ ၽိူဝ်ႇထိုင် မီးပၢင်သွၼ်မႃး သိုၵ်းတဢၢင်းသမ်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉမႃးသင်ႇပိၵ်ႉသေ ယိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း ပႅတ်ႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မိူၼ်တင်းၶဝ် ၶႂ်ႈၼႄဢႃႇၼႃႇၶဝ်ၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းၵူတ်ႉၶၢႆ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း ႁႂ်ႈၵႂႃႇတၢင်ႇလၢတ်ႈၶဝ်ဢွၼ်တၢင်းၼႆဢေႃႈ။ တီႈတႄႉမၼ်း ႁူင်းႁဵၼ်း ၼႆႉ ၶတ်းၸႂ်ပူၵ်းပွင်ပိုတ်ႇမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 2022 – 2023 ။ ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၼႂ်း KIO လႄႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်တူင်ႇၵူၼ်းလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ၵမ်ႉၸွႆႈသေ ၸင်ႇပိုတ်ႇၽုၺ်ႇမႃးဢေႃႈ။ တီႈတႄႉမၼ်း ဝၢၼ်ႈဢၼ်ၶဝ်မႃး ႁၢမ်ႈပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၸၢဝ်းၶၢင်ယူႇၼမ်ဢေႃႈ။ မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇသင် တၢင်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းၸၢဝ်းလွႆၶဝ်။ တူၺ်းတႄႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈၼႄဢႃႇၼႃႇၶဝ်၊ ပႃႇဝႃႇၶဝ်လႄႈ ၸင်ႇႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆ။ မိူၼ်ၶဝ်တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁူင်းႁဵၼ်းတီႈၵႃလႅင် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် ၵူဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ၵူဝ်လႆႈႁၢမ်းသုၼ်ႇလီႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသေ ႁဝ်းၶႃႈ ၶတ်းၸႂ်ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းပိုတ်ႇလၢတ်ႈၼႄပၼ်။ ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇတဢၢင်း TLEC တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တႃႇတေပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၶိုၼ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈၶွင်ႈ ၶမ်ၵမ်ႈၽွင်ႈလႄႈ တိုၵ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ်တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဝႆႉယူႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ယၢမ်းလဵဝ် ႁူင်းႁဵၼ်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ တေပႆႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇ ႁူင်းႁဵၼ်းတီႈဝၢၼ်ႈၵႃလႅင် ဝႃႈၼႆဝႆႉ။

['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-06-25T14:57:16

https://shannews.org/archives/54330

ထႆးပဵၼ်ၼၢႆးၼႃႈ သၢင်ႈငမ်းယဵၼ်

လၢႆၵေႃႉလၢတ်ႈဝႃႈ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်း ၵွႆးၵႃႈတၵ်းတေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းႁႂ်ႈၽွမ်ႉ ၵွပ်ႈဝႃႈငဝ်းလၢႆးမိူင်းမၢၼ်ႈမီးငိူၼ်ႈငမ်း ထပ်းသွၼ်ႉလိူဝ်လူၼ်ႉပူၼ်ႉတီႈၽႅဝ် ၵွႆးၵွမ်ႉၵိၼ်ၿုၼ်း(မုၼ်) ၵဝ်ႇလွင်ႈၵိူဝ်းလီတေႃႇၵၼ်တင်းထႆးပူၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉသေ လူၺ်ႈၵၢၼ်ၶတ်းၸႂ်တေၸွႆႈထႅမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်ဢူၺ်းလီၵဝ်ႇလႄႈဢႃႊသျဵၼ်ႊ သၢင်ႈငမ်း ယဵၼ်။ ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တေပဵၼ်ၼၢႆးၼႃႈ Peace Broker လၢႆလၢႆၵွႆးဢမ်ႇလႆႈ တၵ်းတေလႆႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ၵိုၵ်းၵႅမ်းတူဝ် ၶိုၵ်ႉတွၼ်း – ဢၼ်ပဵၼ် Honest Peace Broker ၼၢႆးၼႃႈငမ်းယဵၼ်ဢၼ်သိုဝ်ႈသႂ်။ တၵ်းပဵၼ် “ၵၢင်ၽူႈၵႄႈ ပူမ်ၶွတ်ႇ” ဢၼ် ”သိုဝ်ႈသႂ်”။ မၢႆၵႂၢမ်းဝႃႈ တၵ်းတေဢမ်ႇမီးၽူလ်ၽွၼ်းထပ်းသွၼ်ႉ ဢမ်ႇၵိူင်းၾၢႆႇလႂ် ၾၢႆႇၼိုင်ႈ လႄႈ ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉၵႂၢမ်းသင်ႇတီႈၽႂ်မႃး။ ၵၢၼ်ပဵၼ်ၼၢႆးၼႃႈ Honest Peace Broker ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵွမ်ႉၵႃႈမီးၵႂၢမ်းမုင်ႈမၼ်ႈပၵ်းၸႂ် ႁဵတ်းၼႃႈတီႈ ပုၼ်ႈၽွၼ်းဢၼ်တင်ႈၸႂ်လႄႈဝႆႉၼၵ်းၼႅၼ်ႈၼၼ်ႉၵွႆး။ ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈၵႂၢမ်းတင်ႈၸႂ်တင်ႈၶေႃးတႄႉ ၵေႃႈ တၵ်းႁႂ်ႈၵူႈၾၢႆႇႁၼ်ဝႃႈ ထႆး သိုဝ်ႈသႂ်တေႃႇ လွင်ႈၼႆႉတႄႉ တင်းၵၢၼ်တေႃႇၼႃႈလႄႈလပ်ႈလင်။ တီႈပဵၼ်မၢႆတွင်း တင်း ဢမ်ႇၶဝ်ႈၼႂ်းမၢႆတွင်း လွင်ႈပဵၼ်တႄႉ တၢင်းၼႂ်းလႄႈၵႂၢမ်းႁၢၼ်ႉၸႂ်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လူၺ်ႈၵၢၼ်တူဝ်ထူပ်း ၵၢၼ်ႁပ်ႉႁူႉ ယၢမ်းၼႆႉ ထႆးယင်းပႆႇႁဵတ်းလႆႈတင်းသွင်ယၢင်ႇ။ ၼႂ်းၼိူဝ်ႉလိူင်ႈလွၼ်ႉၵႅၼ် ၵၢၼ်ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈထႆးမီးၾၢင်ႁၢင်ႈဢူငဝ်း ပဵၼ် “ၼၢႆးၼႃႈငမ်းယဵၼ်” လႆႈတႄႉၼၼ်ႉ ထႆးယင်းထုၵ်ႇလႆႈ ႁဵၼ်းႁူႉၾိုၵ်းထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ထႆး တၵ်းလႆႈၵပ်းၵၢမ်းၸမ်ႈၵၢႆႇတေႃႇၵူႈၾၢႆႇ တီႈဢေႇသုတ်းၵေႃႈ တၵ်းတေလႆႈမီး တူဝ်ၽူႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ 3 ၾၢႆႇ။ ၼၼ်ႉတႄႉပဵၼ် SAC, NUG လႄႈ EAOs ။ ၵွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ SAC – State Administration Council ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢွၼ်ႁူဝ် ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၸဵမ် မိူဝ်ႈ 3 ပီပူၼ်ႉ လႄႈ NUG ၼၼ်ႉၵေႃႈ National Unity Government ႁိုဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈငဝ်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉတီႈလုၵ်ႈၸုမ်း NLD ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းသုၵျီႇ ဢၼ်ၵူၼ်ႇပင်းၵႂႃႇယွၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်ႈပီ 2021 ။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ Ethnic Armed Organizations (EAOs) မီးလၢႆႇမူႇလၢႆၸုမ်း- မၢင်ၵုမ်ႇမၢင်ၸုမ်း ယင်းမီးလွင်ႈ ၶတ်းၶႅင်ႈၶတ်းၶႃၵၼ်ယူႇ ၼႂ်းလၢႆလၢႆပိုၼ်ႉတီႈ ။ ဢိၵ်ႇတင်း NUG လႄႈ EAOs လၢႆၾၢႆႇ ၵွႆးၵေႃႈဢမ်ႇပွင်ႇဝႃႈတေမီးၵၢၼ်ၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်ပဵၼ်ၵုမ်ႇပဵၼ်ၵွၼ်ႈၽွမ်ႉၽဵင်ႇၵၼ်။ ပၢႆယင်း ၶႄးတေၸၢင်ႈမီး လိူင်ႈ ဢမ်ႇမႅၼ်ႈႁွင်ႈၶဝ်ႈႁွႆးၵၼ် ၼႂ်းလၢႆလၢႆလွင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ၼႆႉၵေႃႈ “သၢမ်ၵူၵ်း“ ဢၼ်ဢႃးၸၢၼ် သုရၶျၢတ်ႉ ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ မီးၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈဢၼ်ထႆး တေၸၢင်ႈ ၶဝ်ႈထိုင် ၸမ်ႈသိုပ်ႇၵပ်းၵၢမ်းလႄႈသၢင်ႈလွင်ႈမၼ်ႈၸႂ် သင်ဝႃႈထႆးၶႂ်ႈမီးဢူငဝ်း ၾၢင်ႁၢင်ႈၼႂ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၵၢၼ် ငမ်းယဵၼ်။ ၵၢၼ်တႃႉတၢႆးပုၼ်ႈတႃႇၵၢၼ်ဝႅၵ်ႇႁၢမ်ၶွင် “ၼၢႆးၼႃႈငမ်းယဵၼ်” ဢမ်ႇလႆႈမၵ်းမၢႆယူႇတီႈ 3 ၾၢႆႇၼၼ်ႉၵွႆး တူဝ်ၽူႈ လဵၼ်ႈၸိူင်းပၢႆးၼွၵ်ႈ လူၺ်ႈပိူင်လူင်မၼ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်မိူင်းဢူၺ်းလီၶွင်မၢၼ်ႈလိူဝ်သေ မိူၼ်ထႆးယဝ်ႉ ယင်းမီး ၸိုင်ႈမိူင်းယၵ်ႉယႂ်ႇ ၶွင်ဢေႊသျိူဝ်ႊၸိူင်ႉၼၼ်ႉ ၶႄႇ လႄႈ ဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ ႁူမ်ႈတင်း ၿင်ႊၵလႃႊထဵတ်ႉ လၢဝ်း (ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈဢႃႊသျဵၼ်ႊယူႇယၢမ်းလဵဝ်) လႄႈ တၵ်းဢမ်ႇလိုမ်းဝႃႈ ထႆးတေၶပ်းလိူၼ်ႈ လိူင်ႈ (ၶိုင်ႈသၢင်ႈၶိုၼ်ႈၼႃႈ) လူၺ်ႈဢမ်ႇယူၵ်ႉတုင်း(ၸွမ်ပိဝ်) ဢႃႊသျဵၼ်ႊဢမ်ႇလႆႈ။ လူၺ်ႈပိူင်ၶိုၵ်ႉလူင်မၼ်း “ၶေႃႈမၵ်းတမ်း 5 ၶေႃႈ” ဢႃးသျဵၼ်ႊ (5-Point Consensus) ဢၼ်ပဵၼ်“သဝ်လၵ်း” လွၼ်ႉၵႅၼ်ၼမ်းလမ်ႇလွင်ႈၶွင်ၵၢၼ်မုင်ႈႁႃ တၢင်း ဢွၵ်ႇပၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ။ သင်ဝႃႈထႆးတေပဵၼ် “ၵူၼ်းၵၢင်” လူၺ်ႈၶႅင်ၵႅၼ်ႇ(ပဵၵ်ႉသမ်ႉဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်) ၵေႃႈ တၵ်းၸိူမ်ႈ ၸပ်းၵၢမ်းသိုပ်ႇတင်းမိူင်းဢူၺ်းလီၶွင်မၢၼ်ႈတင်းမူတ်းႁႂ်ႈႁၼ်မိူၼ်ၵၼ်လႄႈတေပႆၸွမ်းတၢင်းသဵၼ်ႈလဵဝ်ၵၼ်။ တူဝ်ၽူႈလဵၼ်ႈၸိူင်းၼွၵ်ႈပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်တူၺ်းၶၢမ်ႈဢမ်ႇလႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမေႊရိၵႃႊလႄႈယူႊရူပ်ႉ [ယင်း တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈသၢၼ်ၶတ်း တေႃႇမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈဝႃႈဢမ်ႇတုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်ထႆး ၵမ်းသိုဝ်ႈလႄႈတၢင်းဢွမ်ႈ] လႄႈဢၼ်လိုမ်းဢမ်ႇလႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ရသ်ႉသျိူဝ်ႊဢၼ်မီးလွင်ႈ ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ။ တီႈတႄႉမၼ်း ၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶႄႇ ဝင်ယီႈ လႄႈ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်တဵင်ႈႁိူၼ်းႁေႃၶၢဝ် ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၸဵၵ်းၶျလ်ႊဝႅၼ်ႊ ၵေႃႈ ယၢမ်ႈမႃးႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၵႂႃႇတီႈမိူင်းၵွၵ်ႇၸိုင်ႈထႆး ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈသေ ၽွင်းၼၼ်ႉယင်းလႆဢုပ်ႇၵုမ်လႅၵ်ႈလၢႆႈ ၵၼ်တင်းၸွမ်ၽွင်းလူင်ထႆး သဵတ်ႇထႃ ထဝီႊသိၼ် ဢိၵ်ႇတင်း ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်းမိူင်းထႆးယူႇ ။ သင်ဝႃႈထႆးဝၢင်း တၼ်းႁဵင်းႁႂ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ လီယုမ်ႇယမ် မႁႃဢမ်းၼၢၸ်ႈ 2 ၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ယွမ်းႁပ်ႉ လႆႈၵေႃႈ တေၸၢင်ႈပဵၼ်မိူင်း ဢၼ်ၶဝ်ႈလဵၼ်ႈၼႂ်းတၼ်းႁဵင်း “ၽူႈၵမ်ႉထႅမ်ၸွႆႈၵၢၼ် ” (Facilitator) တႃႇ ၶတ်းၸႂ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်လႆႈ။ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ Stakeholders ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေဢွၼ်ၵၼ် ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ထႆးပဵၼ် “လၢၼ်ႇၼႃႈ” ၼႂ်းၵၢၼ်ၵႄႈလိတ်ႈလွင်ႈ ယုင်ႈယၢင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ။ ထႆးတင်းမၢၼ်ႈ မီးသဵၼ်ႈၶွပ်ႈလႅၼ်လိၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ် ယၢဝ်းထိုင် 2,400 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ ၊ လွင်ႈၵိူဝ်းလီ ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ၵေႃႈ လိုၵ်ႉလမ်ႇၼႅၼ်ႈၼႃလိူဝ် မိူင်းဢူၺ်းလီလၢႆမိူင်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သင်ဝႃႈ လွင်ႈႁုၵ်းႁၢႆႉ သုၵ်ႉယုင်ႈ တေလၢၵ်ႈ ယၢဝ်းယိုတ်ႈယႂ်း ၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ထႆးတေသိုပ်ႇပဵၼ် “ၽူႈမီးသူၼ်ႇသုမ်း ၼမ်လိူဝ်သူၼ်ႇလႆႈ” ။ ဢမ်ႇၼၼ်တေၸၢင်ႈ ယဵၼ်းပဵၼ် “မၢၵ်ႇမႅင်းလုၵ်ႈယႂ်ႇ” ဢၼ်တေၸၢင်ႈတႅၵ်ႇ သေႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈလူႉယႂ်ႇ သုမ်းလူင်ႁိုဝ်။ ၵွႆးၵႃႈၵၢၼ်တေၶဝ်ႈပဵၼ် ၽူႈလဵၼ်ႈၸိူင်းၼႂ်းၾၢင်ႁၢင်ႈ “ၼၢႆးၼႃႈငမ်းယဵၼ်” ၼၼ်ႉ ထႆးတၵ်းထုၵ်ႇလႆႈ “ၸတ်းၵၢၼ်ၼႂ်း ႁိူၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇသေၵွၼ်ႇ” ။ ၵွပ်ႈဝႃႈဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆးယၢမ်းလဵဝ် မီးလၵ်းၼမ်းတေႃႇမၢၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ယင်းဢမ်ႇပႆႇတႅၵ်ႇလႅင်း။ ယိင်ႈငဝ်းလၢႆးႁုၵ်းႁၢႆႉ ဢူၺ်းလီႁဝ်းၼႂ်းဢႃႊသျဵၼ်ႊ မၢင်ၸိုင်ႈမိူင်း ပိူင်လူင်မၼ်း ဢိၼ်ႊၻူဝ်ႊၼီႊသျိူဝ်ႊ မႃႊလေႊသျိူဝ်ႊ လႄႈ သိင်ႊၵပူဝ်ႊရ် တင်း ၾိလိပ်းပိၼ်ႊ ႁၼ်ဝႃႈ ထႆး “ထုၵ်ႇမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၸႂ်ႉပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်း” သၢင်ႈလွင်ႈပဵၼ်ထမ်းပၼ်ၵၢၼ်ႁုပ်ႈယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈၶွင်သိုၵ်း။ လူၺ်ႈဢၼ်ထႆး ၶတ်းၸႂ်ပိူဝ်ႈသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ႁႂ်ႈၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈၽူလ်ၽွၼ်း ၵၢၼ်တုမ်ႉယွၼ်ႈတေႃႇသူၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၵေႃႈလီ ၽူႈပၢႆႈၽေးၼီၽႆးသိုၵ်းသိူဝ်ဢွၼ်ၵၼ်လႆၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၵေႃႈလီ ၵၢၼ် ၵႃႉၶၢႆၸွမ်းၶွပ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ႁူမ်ႈပႃးတင်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းၶႅပ်ႇလႅၼ်လိၼ် သွင်ၾၢႆႇ လႆႈမီးၵၢၼ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈၵူဝ်ႁႄ ယူႇၵူႈမိူဝ်ႈၵူႈယၢမ်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈဢုၼ်ႇဢူၵ်းယဵၼ်ၸႂ်ၵေႃႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ လႄႈ ၾၢႆႇတၢင်းထႆးၸင်ႇလႆႈမုင်ႈႁႃသဵၼ်ႈတၢင်းတႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် တေၶတ်းၸႂ်ပဵၼ်ၼၢႆးၼႃႈႁိုဝ် ၵွႆးၵႃႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ တေႁဵတ်းသၢင်ႈလႆႈၵႃႈႁိုဝ်။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']

2024-06-25T14:19:41

https://shannews.org/archives/54321

ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တၢႆ 2 မၢတ်ႇ 3

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ပၢင်ပဝ်း၊ ပွၵ်ႉ 8 ၊ ပွၵ်ႉ 9 လႄႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးဢၢႆႈၶၢၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ပဝ်းၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၼၢင်းဢွမ်ငိုၼ်း ဢႃယု 14 ပီ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ တီႈပွၵ်ႉ 9 ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး တီႈၵွၵ်း ႁူဝ်ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈလူႉတၢႆထင်တီႈ။ တီႈပွၵ်ႉ 8 သမ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉ ၽူးၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈလူႉတၢႆထင်တီႈလႄႈ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးဢၢႆႈၶၢၼ်ႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃၵျွၵ်ႉမႄးမူတ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်တဝ်း ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈလူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵႂႃႇ ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်းလႂ် ယိုဝ်းမႃးတူၵ်းသႂ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇႁူႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်ယိုဝ်း။ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA သမ်ႉ ဢဝ်ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ႁဵတ်းႁူဝ်ႉသေ ပိုတ်းယိုဝ်း – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ “တင်ႈတႄႇ ၶဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး မိူဝ်ႈၵၢင်ၼႂ်ၼၼ်ႉသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်းၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈယင်းပႆႇယဵၼ်။ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း။ ပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်ၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ်သမ်ႉ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်း ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်သေဢိတ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်တဝ်း ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵွင်းဢႅတ်ႇ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈမႃးသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈဝတ်ႉၼႃးပဵင်း ႁူဝ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 70 ၵေႃႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ယွၼ်ႉမၢင်ၸိူဝ်းပၢႆႈမႃး ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၶူဝ်းၶွင်သင်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႂ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ဝၢႆလႄႈ မူႇဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းယူႇ ႁိမ်းႁွမ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် ၽူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ ၵူႈတီႈလႂ် ယၢမ်းလဵဝ် တင်းမူတ်းႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မီးၵႃႈႁိုဝ်ပႆႇႁူႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး တိုၵ်ႉပဵၼ်ၽွင်းသုၵ်ႉႁႅင်း – ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 24 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း မွၵ်ႈ 11 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ၵျႅၵ်ႉၾၢႆႊ တႃႊ လမ်းၼိုင်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈမိူင်းလူင် ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၼၢင်းယိင်း လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-25T12:01:05

https://shannews.org/archives/54315

ၵူၼ်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ တုၵ်းယွၼ်း ယႃႇႁႂ်ႈသိုၵ်းတႆး ယိုဝ်းၵၼ်

သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇထႅင်ႈ လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်း SSPP တင်း RCSS ယိုဝ်းၵၼ် ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 24/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 10:20 မူင်း သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ တၢင်းၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်း ၸၢၼ်း ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 30 မိၼိတ်ႉ ၊ ၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်း ယွၼ်းဝႃႈ ယွၼ်ႉပဵၼ်သိုၵ်းတႆးၼင်ႇၵၼ်လႄႈ ယႃႇႁႂ်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၊ ၶၢဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းၵူၼ်းမိူင်း ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ လူဝ်ႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်းတႆးႁဝ်းၼင်ႇၵၼ် ယိုဝ်းၵၼ်ထႅင်ႈ ၶႃႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃးၼႆႉ လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇႁႅင်းၼႃႇ တၢင်းၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်း ၸွမ်းသၼ်လွႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈ ဢေႃႈ။ လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ တၢင်းႁိုင်မွၵ်ႈ 30 မိၼိတ်ႉၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၶၢဝ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၵၼ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းဢိူင်ႇ ၵဵင်းၶမ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပၢႆၺႃးႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပၢင်တိုၵ်း တၢင်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇၼႆႉသေ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ တင်းသွင်ၾၢႆႇၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ “ၸူးၸႂ်ႁဝ်းၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ် ယွၼ်ႉပဵၼ်သိုၵ်းတႆးႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်လႄႈ သင်ႁဝ်းႁူမ်ႈ ၵၼ်သေ ယိုဝ်းၽူႈၶဵၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ တေၶႅမ်ႉၵႃႈႁိုဝ်ၼေႃ။ ပေႃးတူၺ်းလၢႆးႁဵတ်းၶဝ် သွင်ၸုမ်းဢၼ် ပဵၼ်ယူႇ တီႈဝဵင်းလွၵ်ႉ ၸွၵ်ႇၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဝႆႉ ၵဝ်ၼႄးမႂ်း – မႂ်းၼႄးၵဝ် ၸိူင်ႉၼၼ်ဢေႃႈ။ ၶူဝ်းၶဵဝ်ဝႃႈ ၶူဝ်းလၢႆး ႁၢင်ႈၵၢင်မၢၵ်ႇသႂ်ႇၶဝ်။ ၶူဝ်းလၢႆးသမ်ႉဝႃႈ ၶူဝ်းၶဵဝ် ထူဝ်းသိုၵ်းၸူးၶဝ်လႄႈ လႆႈၵၢင်မၢၵ်ႇ။ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ တၢင်းဢိူင်ႇၵဵင်းၶမ်း ၼႂ်းၵႄႈ ဢၢင်ႇတေႃး – ၵျွၵ်ႉၵူႇ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၵႂႃႇၼွၼ်းပႂ်ႉၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၼႂ်းႁႆႈသူၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼႅတ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ၽႂ်းမၼ်း ယွၼ်ႉ RCSS တင်း SSPP ယိုဝ်းၵၼ်။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/11/2023 ၼၼ်ႉ သိုၵ်း SSPP တင်း RCSS ႁူမ်ႈၵၼ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း ၵၼ် ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်မႃး ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – ၸွမ်းၼင်ႇ ၵၢင်ၸႂ်သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ပေႃႈ မႄႈၵူၼ်းမိူင်း မုင်ႈမွင်း ႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်း (2) ၸုမ်း ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်မႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် (2) ၸုမ်း မီးၶေႃႈၸီႉသင်ႇ မိူဝ်ႈပီ 2023 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ဝၼ်းတီႈ 09 – 10 ၼၼ်ႉသေ လႆႈၵိုတ်းတိုၵ်း တေႃႇၵၼ်၊ လႆႈႁၢမ်ႈၵၢၼ်ဢဝ် (Media) သႄႉသွမ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ (2) ၸုမ်း လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈၸီႉသင်ႇမႃး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 29/11/2023 ၸုမ်းတၢင်တူဝ်ငဝ်ႈငုၼ်း/ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ ၾၢႆႇပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင် ၸိုင်ႈ တႆး (3) ၵေႃႉ၊ ၾၢႆႇၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်း ၸိုင်ႈတႆး (4) ၵေႃႉ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ တူၵ်းလူင်းလႆး ၸႂ်ၵိုတ်းတိုၵ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼင်ႇႁိုဝ် သင်ၶၸဝ်ႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉလႄႈ လုၵ်ႈတပ်ႉတင်းသဵင်ႈ တေလႆႈႁပ်ႉႁူႉၸွမ်း ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်း (2) ၸုမ်း SSPP လႄႈ RCSS ၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈႁူမ်ႈၵၼ် ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်း တိုၵ်းမႃးၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၼမ် ထတ်းသၢင်ဝႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်း လၢႆပွၵ်ႈၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမီးတီႈပွင်ႇသင် သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-25T10:23:26

https://shannews.org/archives/54309

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း TNLA ယိုဝ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်ယိုဝ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ Photo hy – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵၢတ်ႇလူင်ၵျွၵ်ႉမႄး ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ 25/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းလွႆ ယိုဝ်းၵၼ် ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၼႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းတႄႉၶႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းႁိမ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈဝဵင်းမူတ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလူင်ဝၢႆ ႁိမ်းဝဵင်းၼႆႉသေ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ တီႈဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး မူတ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸေႃးတိၵုင်း 1 လုၵ်ႈ၊ တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈပွၵ်ႉ 9 ထႅင်ႈ 1 လုၵ်ႈၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ယၢမ်းလဵဝ် ၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၵေႃႈ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းၵၢင်ဝဵင်း ၼႂ်းၵိဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယဵၼ်သီႇမူတ်း ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁတ်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေးၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵၢင်ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး မိူဝ်ႈၼႆႉ 25/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် “တေႃႈလဵဝ် တီႈၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ယဵၼ်သီႇမူတ်းၶႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵႂႃႇတၢင်းလႂ် ဢွၼ်ၵၼ်ပိၵ်ႉဢိုတ်းၽၵ်းတူႁိူၼ်း မူၵ်းယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၵၼ်ဝႆႉ ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ၵၢတ်ႇလူင် ၵျွၵ်ႉမႄးၵေႃႈ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉဢေႃႈ”- ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ ၸိူဝ်းႁဵတ်း Non – CDM ဝႆႉ တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႈပၢႆႈ ဢွၵ်ႇဝဵင်းဝႆႉၵေႃႈမီး ၵမ်ႈၽွင်ႈ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-25T09:00:00

https://shannews.org/archives/54305

တီႉလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ၵိုင်ႇငိုၼ်း 2,500 သႅၼ် တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်

ဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸုမ်းၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ၵိုင်ႇငိုၼ်း 2,500 သႅၼ် ႁိမ်းတူဝ်းၵဵတ်ႉ ဢူဝ်ႇရီႇယမ် တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၵူတ်ႇထတ်းၵႃး Soueast လမ်းၼိုင်ႈ ၵူၼ်းႁေႃႈမႃး ပဵၼ်ၸၢႆးထုၼ်းလႃႉ (ႁွင်ႉ) ထုၼ်းလႃႉ၊ သေႃးမူဝ်းၵျေႃႇသမ်ႉ ၶီႇမႃးၸွမ်း ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် 5 သႅၼ်မဵတ်ႉ ၵိုင်ႇငိုၼ်း 2,500 သႅၼ်ပျႃး ႁူမ်ႈပႃးၾူၼ်းသွင်လုၵ်ႈ။ ဝၢႆးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၵူတ်ႇထတ်းၸႅတ်ႈထၢမ်ၼၼ်ႉ သိုပ်ႇတီႉၺွပ်းလႆႈထႅင်ႈ ၸၢႆးမူဝ်းမျိၼ်ႉတူႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵျၢႆႉမယေႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႉၺွပ်းပိုတ်ႇလိူင်ႈဝႆႉ တင်းသၢမ်ၵေႃႉယဝ်ႉၼႆ – ယူႇတီႈ CCDAC Myanmar ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 23 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ တီႉၺွပ်းလႆႈထႅင်ႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ၵိုင်ႇငိုၼ်း 25 သႅၼ်ပျႃး တီႈၸၢႆးမျႃႉ ဢႃယု 51 ပီ ဝဵင်းပၢင်လူင် ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ယႃႈမဝ်းၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-25T08:00:00

https://shannews.org/archives/54301

ဢိတ်ႉသရေး ယိုဝ်းတိုၵ်း တီႈထုင်ႉၵႃႇသႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၸမ် 40

ဝၼ်းတီႈ 22 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်းဢိတ်ႉသရေး ယိုဝ်းတိုၵ်းသႂ်ႇတီႈထုင်ႉၵႃႇသႃႇ ပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 39 ၵေႃႉ – ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းႁူင်းယႃ မိူင်းပႃႇလႅတ်ႉသတၢႆးလၢတ်ႈ။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းထူပ်းၽေး ဢၼ်ပၵ်းငဝ်ႈဝႆႉတီႈထုင်ႉၵႃႇသႃႇ မိူင်းပႃႇလႅတ်ႉသတၢႆးၼၼ်ႉ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်း တီႈၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်းၵႃႇသႃႇၼႆႉ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇသႂ်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း လႆႈတေႃႉဢွၵ်ႇၶၢပ်ႈတူဝ်ၵူၼ်းလူႉတၢႆ ၼႂ်းႁိူၼ်းတိူၵ်ႈၵူၼ်ႇတဵင် ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ ၾၢႆႇမိူင်းဢိတ်ႉသရေးတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ လႆႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ယိုဝ်းသႂ်ႇ တပ်ႉပၢင်သဝ်း ၸုမ်းသိုၵ်းႁႃးမတ်ႉ သွင်တီႈ ၼႆသေတႃႉ လွင်ႈႁူဝ်ယွႆႈတႄႉ ဢမ်ႇႁၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႃး။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 21 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းဢိတ်ႉသရေး ယိုဝ်းတိုၵ်းသႂ်ႇ တီႈသုၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ႁိမ်းဝဵင်းရႃႇၽႃႇ ပွတ်း ၸၢၼ်းထုင်ႉၵႃႇသႃႇ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 25 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 50 ၵေႃႉ။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း ဢိတ်ႉသရေး – ႁႃးမတ်ႉၼႆႉ တႄႇပဵၼ်မႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 8 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2023 ႁိုင်ၶၢဝ်တၢင်း 8 လိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢိတ်ႉသရေး လူႉတၢႆမွၵ်ႈ 1,200 သေ ၺႃးၸုမ်းႁႃးမတ်ႉ တီႉၺွပ်းၵုမ်းတူဝ်ဝႆႉ မွၵ်ႈ 250 ၵေႃႉ။ တီႈထုင်ႉပွတ်းႁွင်ႇၵႃႇသႃႇၼၼ်ႉသမ်ႉ ယွၼ်ႉၸုမ်းသိုၵ်းဢိတ်ႉသရေး ယိုဝ်းတိုၵ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းပႃႇလႅတ်ႉသတၢႆး လူႉတၢႆ 37,000 ပၢႆယဝ်ႉၼႆ – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇယူႇလီ ထုင်ႉၵႃႇသႃႇ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-25T07:00:00

https://shannews.org/archives/54297

သိုၵ်း AA ယိုတ်းလႆႈ ဝၢင်းႁိူဝ်းမိၼ်ငပလီႇ ဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး မိူင်းရၶႅင်ႇ

သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA လေႃႇတိုၵ်း ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 566 လႄႈ ၶလယ 55 ၸိူဝ်းမီးႁိမ်းႁွမ်းတႃႈၼမ်ႉငပလီႇလႄႈ ဝၢင်းႁိူဝ်းမိၼ် ငပလီႇ ဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 23/06/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ပဵၼ်ပၢင် တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁိမ်းတႃႈၼမ်ႉငပလီႇ ဢွင်ႈတီႈၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉပႃးၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းလႄႈ တပ်ႉၼမ်ႉယိုဝ်းၸွႆႈ ထိုင်ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ၵႂႃႇသေ ၵဵၵ်ႉလၢၼ်ႇ တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပိုတ်ႇၶိုၼ်းယဝ်ႉၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တွပ်ႇဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇ VOA ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ယိုတ်းလႆႈပႃးဝၢင်းႁိူဝ်းမိၼ် မသိၼ်ႇ တီႈတႃႈၼမ့်ငပလီႇ ဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇထႅင်ႈ။ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃး ၵူၼ်းႁိူၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၢႆႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ႉတီႈၵႂႃႇတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပႆႇႁၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇသင်။ လွင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ဝၢင်းႁိူဝ်းမိၼ်ငပလီႇၼႆႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်လွင်ႈယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ဝၢင်းႁိူဝ်းမိၼ် ၵမ်းႁႅၵ်ႈသေ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင် ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉယူႇ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Narinjara ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-24T20:57:17

https://shannews.org/archives/54290

ၵႃးၽႃႇသႂ်ႇ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ လူႉတၢႆထင်တီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 24/06/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ ထဝ်ႈၸၢႆး ဢႃယု 70 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ တိုၵ်ႉၼင်ႈလဵၼ်ႈ ၾၢႆႇၼႃႈႁိူၼ်း တီႈပွၵ်ႉၵွင်းၼွင် ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ယူႇၼၼ်ႉ ၺႃးၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ ႁေႃႈၽႃႇသႂ်ႇ မၼ်းၸၢႆး လႆႈလူႉတၢႆထင်တီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်ထဝ်ႈၸၢႆး ၽွင်းတိုၵ်ႉၼင်ႈလဵၼ်ႈယူႇ တၢင်းၼႃႈႁိူၼ်းမၼ်းၼၼ်ႉ မီးၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ ႁေႃႈမႃးၽႃႇသႂ်ႇသေ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၵမ်းလဵဝ်ဢေႃႈ။ ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃး ၼၼ်ႉ တေလႅပ်ႈမဝ်းသေ ႁေႃႈဝႆးႁႃႉဢမ်ႇႁူႉ။ တီႈၼၼ်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းၼႂ်းၵိဝ်ႇ တေၵႅပ်ႈဢိတ်းၼိုင်ႈ”- ဝႃႈ ၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ လုင်းလၢဝ်းယီႈ ဢႃယု 70 ပၢႆ ၵေႃႉၺႃးၵႃး ၽႃႇသႂ်ႇ ထဝ်ႈၸၢႆး ၵေႃႉလႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ လုင်းလၢဝ်းယီႈ ဢႃယု 70 ပၢႆ (ၸၢဝ်းၶႄႇ)။ ၵေႃႉမႃး ၽႃႇသႂ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး (ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈ) လုၵ်ႉတၢင်းၽူၺ်းႁုင်းသေ ႁေႃႈၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်းၵွင်းၼွင် ယွၼ်ႉႁေႃႈဝႆးသေ ဢမ်ႇၵုမ်းလႆႈႁႅင်းရူတ်ႉလႄႈ ၸင်ႇလေႃႈၽႃႇသႂ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် လႆႈၵုမ်းတူဝ် ၸဝ်ႈၵႃးၼၼ်ႉ ၵႂႃႇဝႆႉတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈမူႇၸေႊယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 07/05/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်းၶိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႃးတၢင်ႇသၢႆး 6 လေႃႉ လမ်းၼိုင်ႈ ၽႃႇသႂ်ႇဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 3 ၶူပ်ႇ လူႉတၢႆထင်တီႈ ၼႂ်းၵႄႈသဵၼ်ႈတၢင်းၵွင်းၼွင် – ၽူၺ်းႁုင်း ၼႂ်းပွၵ်ႉၵွင်းၼွင်ၼႆႉ ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-24T20:00:00

https://shannews.org/archives/54281

ၵျပၢၼ်ႊ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၵႃးၾႆးၾႃႉ ဝႆးလိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ

ၶွမ်ႊပၼီႊၵႃး Aspark မိူင်းၵျပၢၼ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ လႆႈၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၵႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းႁႅင်းၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ဝႆးလိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၵႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းႁႅင်းၾႆးၾႃႉၼႆႉ မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ Aspark OWL SP600 လႆႈၵႂႃႇၸၢမ်းႁေႃႈတူၺ်း တီႈဝၢင်းႁေႃႈၵႃး မိူင်းၵျႃႇမၼီႇသေ 1 ၸူဝ်ႈမူင်းလႂ် ဝႆးထိုင် 438.73 Km – ဝႃႈၼႆ။ ၶွမ်ႊပၼီႊႁဵတ်းဢွၵ်ႇၵႃး Aspark ၼႆႉ ငဝ်ႈလုမ်းပၵ်းတီႈဢူဝ်ႇသႃႇၵႃႇ မိူင်းၵျပၢၼ်ႊ မိူဝ်ႈပီ 2015 ၼၼ်ႉသေ လႆႈတႄႇ ၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၵႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းႁႅင်းၾႆးၾႃႉမႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ၵႃးၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ Aspark ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ဝႆးလိူဝ်သေ ၵႃးၾႆးၾႃႉ Nevera ၶွင်ၶွမ်ႊပၼီႊ Rimac ၵွၼ်ႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-06-24T16:46:56

https://shannews.org/archives/54275

ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸူၼ်လႄႈ တီႉၺွပ်းပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇထႅင်ႈ

ၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶဝ်ႈၸူၼ်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆမၢၵ်ႇမႆႉလႄႈ ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းမိူင်းတီႈ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၵႂႃႇထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 22/06/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ တီႉၺွပ်းဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ တီႈၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၵႂႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈပွၵ်ႉၸွၼ်ႊၸူဝ်ႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ ၵူၼ်းၶၢႆမၢၵ်ႇမႆႉ တီႈပွၵ်ႉၵွင်းမူးတူင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းမူႇ ၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ဢဝ်ၵွင်ႈငႃသေ ၸူၼ်ဢဝ်ထူင်ငိုၼ်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ ၵူၼ်းၶၢႆမၢၵ်ႇမႆႉ ၺႃးၸူၼ်။ ၵူၼ်းႁၢႆႉၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈၵႂႃႇၸၵ်ႉဢဝ် ထူင်ငိုၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉသေ ဢွၵ်ႇမႃးၶႃႈဢေႃႈ။ လွင်ႈပိူင်ပဵၼ် ၸိူင်ႉၼႆ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ပဵၼ်မႃးၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ ။ ၼိုင်ႈဝၼ်းပဵၼ် 5 ပွၵ်ႈၼႆၵေႃႈ မီးဢေႃႈ။ ဢၼ်ပဵၼ်ပွၵ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ဢဝ်ၵွင်ႈငႃသႂ်ႇသေ ၸၵ်ႉဢဝ်ထူင်ငိုၼ်းၵႂႃႇၶႃႈ။ ဝၼ်းလဵဝ်ၵူၺ်း ပဵၼ်ၵႂႃႇ 2 ဢွင်ႈတီႈ။ ထႅင်ႈတီႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်တီႈပွၵ်ႉၸွၼ်ႊၸူဝ်ႇ ၼၼ်ႉတႄႉ ၺႃးတီႉၺွပ်းဢဝ် ၵႂႃႇပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁၢၼ်ႉၶၢႆမၢၵ်ႇမႆႉ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸူၼ် ႁၢၼ်ႉၶၢႆမၢၵ်ႇမႆႉ ဢၼ်ပိုတ်ႇၶၢႆ ၼႂ်းပွၵ်ႉၵွင်းမူးတူင်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁၢၼ်ႉၶၢႆၵိုၵ်းၸွမ်းႁိူၼ်းယေး ႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးႁၢၼ်ႉၶၢႆၵုၼ်ႇယွႆႈ၊ ၶဝ်ႈၽၵ်း လိူဝ်ၼၼ်ႉ မီးပႃးႁၢၼ်ႉပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း၊ ႁၢၼ်ႉလဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်တၢင်းၵႂႃႇၸူးၸေႊၵဝ်ႇလႄႈ ၸဝ်ႈၵႃးၶဝ်ၵႆႉမႃး ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၼမ် ယွၼ်ႉၼၼ် ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၶဝ် ၸင်ႇႁႃလၢႆးတၢင်း ႁိမ်ဢဝ်ငိုၼ်းၶမ်းပိူၼ်ႈၵေႃႈ မီးတႃႇသေႇ ဝႃႈၼႆ။ “တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ မီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇဝႆႉသေတႃႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈ။ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉလႄႈ ပလိၵ်ႈၶဝ် ဢဝ်ၵႃးလဵပ်ႈပၼ်ႇၼႂ်းဝဵင်းယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉတီႉလႆႈတူဝ်ၵူၼ်း ႁၢႆႉမႃးသေပွၵ်ႈ။ မၢင်ပွၵ်ႈမႃး ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ၺွပ်းလႆႈၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈယူႇၵေႃႈ မီးပျီႇတူႉၸိတ်ႉၶဝ် မႃးလၢတ်ႈပၼ် ပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်းၶဝ်ၼႆသေ မႃးထုတ်ႇတူဝ်ၵႂႃႇၶိုၼ်းၵေႃႈမီး။ ပေႃးမိူၼ်ၼႆ ၶဝ်ၼင်ႇၵၼ်ၵေႃႈ ၽႂ်ဢမ်ႇၵုမ်းၽႂ်လႆႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈမီးတီႈပိုင်ႈ ဢိင်သင်။ ၺႃးလၵ်ႉၺႃးၸူၼ်မႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတိူင်ႇလၢတ်ႈတီႈလႂ်ယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းမူႇၸေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 7 မူင်းၶိုင်ႈၼၼ်ႉ ႁၢၼ်ႉယဵပ်ႉၶူဝ်း (မွၼ်းမွၼ်း) ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉ တီႈပွၵ်ႉၼိူဝ် ဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 4 ၵေႃႉ ယိပ်းၵွင်ႈသေၶဝ်ႈၸူၼ် လႆႈၵႂႃႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 10 သႅၼ်ပျႃးပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸူၼ်လႄႈ ထုၵ်ႇတီႉၺွပ်းဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 7 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-24T15:29:19

https://shannews.org/archives/54265

NSPNC တင်း ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း 16 ၸုမ်း ဢုပ်ႇၵၼ် ၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈ တႃႇမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008

ၶွမ်ႊမတီႊ ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၶွင်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ NSPNC တင်း ၸုမ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း 16 ၸုမ်း ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈသေ တႃႇပိၼ်ႇပၢႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီၼႆႉ ယူႇတီႈ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်တၢင်ႇမၢႆၾၢင်ဝႆႉ တႃႇ ၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢွၼ်ၼမ်းၸတ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈသဵင်ႈ မီးဝႆႉ 47 ၸုမ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ် ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်း 2 ဝၼ်းၼႆႉတႄႉ တူဝ်တႅၼ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈမီး 16 ၸုမ်းၵူၺ်း။ ၼႆႉတႄႉ ယူႇတီႈပႃႇတီႇ 47 ၸုမ်း တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်သေ လိူၵ်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 25 လိူၼ်မေႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – MRTV/ လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်ႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 19-20/6/2024 တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ တူဝ်တႅၼ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း 16 ၸုမ်း ဢၼ် ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ပွၵ်ႈၼႆႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – တူဝ်တႅၼ်း ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ USDP တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ဢွင်ႇမျၢတ်ႉ ဢူး၊ တူဝ်တႅၼ်း ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ SNDP လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ၊ တူဝ်တႅၼ်း ပႃႇတီႇ ၵူၼ်းမိူင်း PP ဢူးၵူဝ်ႇၵူဝ်ႇၵျီး ၊ တူဝ်တႅၼ်း ပႃႇတီႇရၶႅင်ႇ AFP တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ဢူးဢေးမွင်ႇလႄႈ ထႅင်ႈလၢႆၵေႃႉ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၼွၵ်ႈလႅၵ်ႈၼႆႉ ပိူင်လူင်မၼ်း ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် တႃႇၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မီးလွင်ႈၵတ်းယဵၼ် ၼိမ်တဵင်ႈလႆႈၶၢဝ်းယၢဝ်းလႄႈ တၢင်းလူဝ်ႇ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇပႃး ပၼ်ႁႃၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်တိုၵ်ႉပဵၼ်ယူႇယၢမ်းလဵဝ်လႄႈ တႃႇမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ဢွင်ႇမျၢတ်ႉဢူး ႁူဝ်ၼႃႈ ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၼႂ်းပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ USDP လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ လႆႈဢုပ်ႇၵၼ်တႃႇၸိုင်ႈမိူင်း မီးလၢႆလွင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်တဵင်ႈၶၢဝ်း ယၢဝ်းလႄႈ တၢင်းလူဝ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တီႈလႂ်တီႈၼၼ် ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပၼ်ႁႃၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႄႈလိတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ် ဢုပ်ႇဢူဝ်းပႃးသေ တွၼ်ႈလႂ်တေလႆႈသႂ်ႇၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း တွၼ်ႈလႂ် တေလႆႈမူၼ်ႉမႄး ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ Photo by – MWD/ တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ဢွင်ႇမဵတ်ႉဢူး ၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈတူၵ်ႇလၢတ်ႈပႃးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယူႇသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈတူၵ်း လူင်းလႆႈဝႃႈ တေၸတ်းၼႂ်းလိူၼ်လႂ်ဝၼ်းလႂ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵမ်ႈၼမ် လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႃႈ တေၸၢင်ႈ ၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းႁၢင်ပီ 2025 ပုၼ်ႉ။ ပဵၼ်ႁိုဝ်မႃးၵေႃႈ တေဢိင်ၼိူဝ် ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းထႅင်ႈ ၵမ်းၼိုင်ႈယူႇၼႆ တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ဢွင်ႇမျၢတ်ႉဢူး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ဢဝ်သုၼ်ႇတူဝ်ၶႃႈလၢတ်ႈဝႃႈတႄႉ ပေႃးပီၼႃႈမႃး တေၸၢင်ႈၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယူႇ။ လွင်ႈတေ ပဵၼ်ဢမ်ႇပဵၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈလႆႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်သေတႃႉ ၸၢင်ႈလၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ တႃႇတေ ပဵၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်မုင်ႈမွင်းဝႆႉယူႇ။ တေပဵၼ်လိူၼ်လႂ်ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ၵႂႃႇ ႁၢင်ပီ 2025 ပုၼ်ႉၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ။ မၼ်းတေဢိင်ၼိူဝ် ငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းၽွင်ႈယူႇၶႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ Photo by – MRTV/ တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ဢေးမွင်ႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၼႆႉသေ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မျၼ်ႇမႃႉဢ လိၼ်းတႄႉ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ ၸုမ်း NSPNC တင်း ၸုမ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း 16 ၸုမ်း လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၼ်တႃႇမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 လႄႈ တႃႇပဵၼ်မႃး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ၸွမ်းပိူင်ၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး 3 ပီပၢႆၼႆႉ ၶဝ်ၵႆႉ တူၵ်ႇတၵ်ႉတႃႇၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃး လၢႆၵမ်းယဝ်ႉသေတႃႉ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်လႆႈ။ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၶိုၼ်းမႄးထတ်းထွင် ၸုမ်းပႃႇတီႇ ၵၢၼ်မိူင်းသေ လိူၵ်ႈၽူႈၼမ်း ၵေႃႇမတီႇဢုပ်ႇၵုမ် လွင်ႈငမ်းယဵၼ် UPDJC ထႅင်ႈ 4 ၸုမ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2020 ၼၼ်ႉ တင်းမူတ်း မီးပႃႇတီႇ ၵၢၼ်မိူင်း ၶဝ်ႈၶႅင်ႇၵၼ် 90 ပႃႇတီႇပၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃႇတီႇ ၼူၵ်ႉယုင်း NLD လႆႈတီႈၼင်ႈၼမ်သုတ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပတ်းပိုၼ်ႉ၊ ထီႉသွင်ပဵၼ် ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႇ USDP လႄႈ ထီႉသၢမ်သမ်ႉ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 1/2/2021 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈပုင်ႇသႂ် မီးလွင်ႈလႅၼ်ၶႅပ်းမႄးၼမ် ၼႆသေ ၸင်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ၼႆယဝ်ႉ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်မိူင်း']

2024-06-24T12:13:04

https://shannews.org/archives/54259

ပလိၵ်ႈလၢဝ်း တီႉလႆႈယႃႈမႃႉ မွၵ်ႈ 6 လၢၼ်ႉမဵတ်ႉ

ပလိၵ်ႈလၢဝ်း ၵူတ်ႇထတ်းတီႉလႆႈ ယႃႈမႃႉ 5,800,000 မဵတ်ႉလႄႈ ႁေးလူဝ်းဢိၼ်း ၼမ်ႉၼၵ်း 225 ၵီႊလူဝ်ႊၵရမ်ႊ ၼႂ်းၵႃးသွင်လမ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 21/06/2024 ယူႇတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Maesaipress ဢွၵ်ႇဝႆႉ မီးၵႃးသွင်လမ်း လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းၵဵင်းလၢပ်ႈ ၸႄႈတွၼ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇသေ မုင်ႈၶဝ်ႈၸူးတၢင်းမိူင်းလၢဝ်း ထုၵ်ႇပလိၵ်ႈလၢဝ်း တင်ႈလၢၼ်ႇၵူတ်ႉထတ်း တီႉလႆႈယႃႈမႃႉတင်း ႁေးလူဝ်းဢိၼ်း တီႈထုင်ႉပေႃႇၵႅဝ်ႉ ဝဵင်းႁူၺ်ႈသၢႆး ၵွၼ်ႇထိုင်မူႇဝၢၼ်ႈၽူၼ်းၽႆး ၼႂ်းမိူင်းလၢဝ်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Maesaipress/ ပလိၵ်ႈလၢဝ်း တီႉလႆႈယႃႈမႃႉ “ၼႂ်းၵႃးၼၼ်ႉ ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ်ယႃႈမႃႉ သႂ်ႇထူင်လမ်ဝႆႉ ၼိုင်ႈထူင်လႂ် မီးယႃႈမႃႉ 29,000 မတ်ႉ (1 မတ်ႉ မီး 2,000 မဵတ်ႉ) ႁူမ်ႈတင်းမူတ်း 5,800,000 မဵတ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁေးလူဝ်းဢိၼ်းထႅင်ႈ 600 ၵွၼ်ႈ တေမီးၼမ်ႉၼၵ်း 225 ၵီႊလူဝ်ႊ ၵရမ်ႊ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈၵႃးတင်း ပလိၵ်ႈလၢဝ်း မီးလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၵမ်းၼိုင်ႈသေ ၽိူဝ်ႇသဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်လူင်းယဝ်ႉ ပလိၵ်ႈၶဝ် ႁွတ်ႈၽႅဝ်ၵႂႃႇတီႈၵႃးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၵႃးဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ ပၢႆႈလွတ်ႈဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵႃးသွင်လမ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းၵဵင်းလၢပ်ႈၼႆႉသေ ၶဝ်ႈၸူးတၢင်းမိူင်းလၢဝ်းၼၼ်ႉ တီႈၵႃးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးပၢႆႉရူတ်ႉ။ ၵႃးသႅၼ်း Toyota Landcruiser Prado ၼၼ်ႉတႄႉ တၢင်ႇဝႆႉယႃႈမဝ်းၵမ်။ ထႅင်ႈလမ်းၼိုင်ႈ ၵႃးပိၵ်ႉဢၢပ်ႉၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇထူပ်းႁၼ် ယႃႈမဝ်းၵမ်။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾင်ႇမိူင်းလၢဝ်း တိုၵ်ႉသွၵ်ႈႁႃတူဝ် ၵူၼ်း ႁေႃႈၵႃးၼၼ်ႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-24T10:59:56

https://shannews.org/archives/54256

သုၼ် CI ပိုတ်ႇၶိုၼ်း 6 တီႈ ၼႂ်းမိူင်းထႆး

ၸွမ်းၼင်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၸတ်းၵၢၼ် ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းထႆး – မၢၼ်ႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ်ဝႃႈ တေပိုတ်ႇသုၼ် CI တီႈ ၼႃႈလုမ်းၽွင်းတၢင်မၢၼ်ႈ ဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈ (မိူင်းၵွၵ်ႇ) ၸိုင်ႈထႆး တီႈလဵဝ်ၵူၺ်းဝႃႈၼႆဝႆႉ ယွၼ်ႉမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈသေ ၼႂ်းသုၼ် CI (8) ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႈ ၶိုၼ်းပိုတ်ႇပၼ် 6 ဢွင်ႈတီႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 19/06/2024 ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတင်းသွင်ၾၢႆႇသွင်ပႃႈ လႆႈၶိုၼ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇ ထႅင်ႈၵမ်ႉၼိုင်ႈသေ ၶိုၼ်းၸီႉသင်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပိုတ်ႇသုၼ် CI ပၼ်ၶိုၼ်း 6 ဢွင်ႈတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸႄႈတွၼ်ႈသမုတ်ႇသႃၶွၼ်း၊ သမုတ်ႇပရႃးၵၢၼ်း၊ ၶျူၼ်းပူႊရီႊ၊ ပထုမ်းထၼီး၊ သူႇရၢတ်ႉထႃးၼီးလႄႈ ၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တွၼ်ႈတႃႇ ၸႄႈတွၼ်ႈၼၶွၼ်းသဝၼ်လႄႈ သူင်ၶလႃ ၼၼ်ႉတႄႉ ယွၼ်ႉဝႃႈဢမ်ႇပေႃး မီးႁႅင်းၵၢၼ်လႄႈ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ – သုၼ်ၶေႃႈမုလ်း ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း (MIC) ဢၼ်ယူႇတီႈ မုလ်ၼိထိမႅပ်ႇ (MAP) ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ “တွၼ်ႈတႃႇႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းပႆႇလႆႈ ထတ်းထွင် (ၽိသုတ်ႇသၢၼ်သျၢတ်ႉ) ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၵႂႃႇ ၽႂ်းၽႂ်းသေၵမ်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈသုၼ် CI တင်း 6 တီႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ မိူဝ်ႈလႂ် တေသင်ႇဢိုတ်းၶိုၼ်းထႅင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢမ်းလႆႈ ဢမ်ႇၵုမ်းၵမ်လႆႈလႄႈ ႁိပ်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈယဝ်ႉၵၼ်သေၵမ်း”– သုၼ်ၶေႃႈမုလ်း ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း (MIC) တိုၵ်းသူၼ်းၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပိုတ်ႇသုၼ် CI ၼႆႉ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း ဢၼ်လႆႈပိုတ်ႇမႃး 8 ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းတေမႃးႁုပ်ႈၵၼ်သေ ပိုတ်ႇၶိုၼ်းဢွင်ႈတီႈလဵဝ် တီႈၼႃႈလုမ်းၽွင်းတၢင်မၢၼ်ႈ ဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 16/06/2024 ၼႆႉၵႂႃႇ ဢၢၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉၼႆသေ ယွၼ်ႉမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၶိုၼ်းလႄႈ ၸင်ႇၶိုၼ်းပိုတ်ႇပၼ် 6 ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉၶိုၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ် သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းသုၼ် CI မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 03/10/2023 ၼၼ်ႉသေ တီႈၼႂ်းမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ လႆႈပိုတ်ႇသုၼ် CI တႃႇႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈမႃး တင်းမူတ်း 8 ဢွင်ႈတီႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း၊ ၵၢၼ်ပၢႆႈမၢၵ်ႈမီး တူၵ်းႁႅင်းသေ ၸဵမ်ၵူၼ်းမိူင်း/ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် မိူင်းထႆးၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁၢႆႉ ၸႃႉထႅင်ႈသမ်ႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းသေ ယိင်ႈၶႅၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပၢႆႈၵႂႃႇမိူင်းထႆး တိူဝ်းၼမ်မႃးထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-23T18:00:09

https://shannews.org/archives/54252

ၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈသၢႆၵၢၼ်မိၼ် ပူဝ်းဢိၼ်း သၢႆႈတႅၼ်းပၼ်ငိုၼ်း 25 ပီႊလီႊယၼ်ႊ တေႃႊလႃႊ

ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၶိူင်ႈမိၼ်ပူဝ်းဢိၼ်း ယၢတ်ႇတူၵ်းၼႂ်း ပီ 2018 တင်း 2019 ၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၾၢႆႇၶွမ်ႊပၼီႊ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် ပူဝ်းဢိၼ်း သၢႆႈတႅၼ်းပၼ်ငိုၼ်း 25 ပီႊလီႊယၼ်ႊတေႃႊလႃႊ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ – ဝႃႈၼႆ။ ၶိူင်ႈမိၼ် ပူဝ်းဢိၼ်းၼႆႉ ယၢတ်ႇတူၵ်း ၼႂ်းပီ 2018 ပွၵ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ပီ 2019 ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ။ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 346 ၵေႃႉ၊ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိၼ်ယၢတ်ႇတူၵ်း ဢၼ်မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆၼမ် သုတ်း ၼႂ်းပိုၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ ၽူႈတၢင်ၼႃႈ ၾၢႆႇပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ လိူင်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပဵၼ် ရႃႇ ၸဝတ်ႈ ဢၼ်ယႂ်ႇလူင်လႄႈ ငိုၼ်းသၢႆႈတႅၼ်း ဢၼ်တုၵ်းယွၼ်းၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢမေႊရိၵၼ်ႊၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ ထုၵ်ႇလီဢဝ်လိူင်ႈၸွႆႈတြႃး ၶွမ်ႊပၼီႊ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် – ၼႆယူႇ။ ၾၢႆႇ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်လူင် ၶွမ်ႊပၼီႊ သၢႆၵၢၼ်မိၼ်ပူဝ်းဢိၼ်းတႄႉ ဢွၵ်ႇမႃးလၢတ်ႈယွမ်းၼွမ်းဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈၸႂ်ဢမ်ႇလီၸွမ်း ပိူင်ပဵၼ်ၼႆႉတႄႉတႄႉ – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2018 ၼၼ်ႉ ၶိူင်ႈမိၼ်ပူဝ်းဢိၼ်း လုၵ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျႃႇၵႃႇတႃႇ၊ မိူင်းဢိၼ်ႇတူဝ်ႇၼီးသျႃးသေ ၽွင်းမိၼ်ၵႂႃႇႁိုင် 13 မိၼိတ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈတူၵ်းလူင်းၵႂႃႇ တီႈၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇၵျႃႇပႃး။ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 189 ၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆ ။ ၼႂ်းပီ 2019 ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶိူင်ႈမိၼ်ပူဝ်းဢိၼ်း လုၵ်ႉတီႈဝဵင်းဢတိတ်ႉဢႃႇပႃႇပႃႇ (အဒစ်အဘာဘာ) မိူင်းဢီႇတီႇယူဝ်းပီးယႃးသေ ၽွင်းမိၼ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇႁိုင် 6 မိၼိတ်ႉၼၼ်ႉ ၶိူင်ႈမိၼ် ယၢတ်ႇတူၵ်းထႅင်ႈသေ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 157 ၵေႃႉ။ ပိူင်ပဵၼ် လွင်ႈၶိူင်ႈမိၼ် တူၵ်းလူင်းတၢင်း 2 ပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ ပၵ်းပိူင်ၵုမ်းထိင်း ၶိူင်ႈမိၼ် မီးလွင်ႈယူပ်ႈယွမ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-23T17:32:42

https://shannews.org/archives/54250

ပၼ်ႁႃယၼ်ၼိူဝ် သုၼ်ႇတႅပ်းတတ်းပူင်ပၢႆးႁင်းၶေႃၼႆႉ ပႂ်ႉၵႄႈလိတ်ႈၼိူဝ်ၽိူၼ်ၵၢၼ်မိူင်း ပိူင်လဵဝ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈလႆႈ

ယွၼ်ႉၽႅၼ်ၵၢၼ်တိုၵ်း1027 ဢွင်ႇမၢၼ်ပဵၼ်ၵၢၼ်ၵႂႃႇလႄႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ တီႈၸႄႈဝဵင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢမ်ႇမီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းယဝ်ႉၼႆ တေလႆႈယိုၼ်ယၼ်ယွမ်းႁပ်ႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း လွတ်ႈတႂ်ႈလိူင်ႈၽွင်းငမ်းလၢႆးၵၢၼ် သိုၵ်းယဝ်ႉၼႆတႄႉ တိုၼ်းပႆႇဝႃႈလႆႈ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းသုၼ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်း လွင်ႈတႅပ်းတတ်းၸတ်းပွင် ပူင်ပၢႆးႁင်းၶေႃသေ ၼႂ်းၵႄႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇ ၵွင်ႈၼင်ႇၵၼ် ၼႆႉ လႆႈႁၼ်တုမ်ႉတေႃႇလေႃႇႁူဝ်ၺႃးၵၼ်ယူႇ၊ တႃႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃ လႆႈယူႇသႃႇ လူမ်ၸႂ်မႃး တိူဝ်းလိူဝ်မိူဝ်ႈၵဝ်ႇ ၼႆၵေႃႈ ပႆႇၸႂ်ႈလႃးလႃး။ လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ သွၼ်ႁဵၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းလႄႈ လွင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ လူၺ်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းၸွမ်းပိူင် ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ ၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆပိုၼ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ယင်းပႆႇလႆႈၶိုၼ်းၵွၼ်ႇ။ ၸင်ႇၼၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 တီႈမိူင်းမိတ်ႈ ယင်းၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၢင်လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်တေႃႇ ၸုမ်းသိုၵ်းလွႆ TNLA ၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ မၢၼ်ႈၵႃလိူင် ၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၼ်ႁႃ ၼႂ်းၵႄႈပေႃႈမႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းလႄႈ သိုၵ်းTNLA ယွၼ်ႉလွင်ႈႁၢမ်ႈႁႄႉ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းသွၼ်ၶွင်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၸၢဝ်း ၶၢင်ၶဝ်ၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ။ TNLA ၼႆႉ လမ်ၼမ်ႉယၵ်းမိုဝ်းၵၼ်တင်း TLEC ၶွင်ႇသီႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇၼႃႈလိၼ်တဢၢင်းၶဝ်သေ ၶိုင်တမ်းဝၢင်းပိူင် ၵၢၼ်ပူင်သွၼ်ဢၼ်တၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈယွမ်းႁပ်ႉလႂ်၊ တမ်းဝၢင်းပိူင်ၼုင်ႈမႆၶူဝ်း လဵင်းလုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်တၵ်းလႆႈသႂ်ႇမိၵ်ႈမၢႆ TLEC ၼၼ်ႉလႂ်၊ လူၺ်ႈၶေႃႈ ဢဵၼ်းဢၢၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶွင် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ်ၵၢၼ်ၶၢတ်ႈၶွပ်ႇၼိူဝ် လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈသွၼ်ႁဵၼ်း ယူႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇ ၼၼ် ပဵၼ်ပၼ်ႁႃယၼ်ၼိူဝ် လွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းသုၼ်ႇလႆႈတႅပ်းတတ်း ၸတ်းပွင်ပူင်ပၢႆးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပႆႇတူၵ်ႇၸွမ်း လွင်ႈႁိမ်ၼႃႈတီႈတပ်ႉသဝ်းၵၼ် ၼႂ်းၵႄႈၸုမ်းသိုၵ်းပေႉၵၢၼ် တိုၵ်းၼင်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉ သေ တေႃႈဝႃႈတူၺ်းၸွမ်း ငဝ်းလၢႆးလိူင်ႈၵၼ်ၵူၼ်း (Social affairs) ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇလိူင်ႈပၢႆးယူႇလီၵေႃႈ ယင်းမီးပၼ်ႁႃယႂ်ႇယဝ်ႉ။ ဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈဢၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းႁဵတ်း CDM ၼႆသေ ပူတ်းပႅတ်ႈၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် တႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢဝ်ၸဵမ်ၶူးမေႃသွၼ်၊ ၶူးမေႃယႃ ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဢမ်ႇႁိုင်သင် ႁဵတ်းလၢႆးဢမ်ႇၼပ်ႉထိုဝ်တေႃႇ မၢႆမီႈၾိင်ႈတိုဝ်းပိုၼ်ႉငဝ်ႈ ပိူင်ၶၢၼ်းမွပ်ႈၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သေလႄႈ ၶိုၼ်းႁႃဢဝ်ၵူၼ်းၼႂ်းၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၶဝ် ပုတ်ႈတႅၼ်းပဵၼ် ၽူႈႁၢပ်ၵၢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးမႃး။ ယၼ်ၼိူဝ် လွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇဢွၵ်ႇၸႂ်ၶႂ်ႈၵႂႃႇၸူးတီႈႁွင်ႈယႃႁူင်းယႃ ဢၼ်ၵူၼ်းၶဝ်ၶိူဝ်းလဵဝ် သုမ်ႇငုမ်းၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉၼႆ သမ်ႉၸႂ်ႉလၢႆးဢွမ်ႈႁိပ်ႇႁွမ်ႈတဵၵ်းတဵင်တေႃႇ ႁူင်း ယႃသုၼ်ႇတူဝ်၊ ၶွင်ႉယူတ်းယႃလႄႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆယႃႈယႃၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈသႂ်ႇၶွၼ်ႇၼိုင်ႈ ပီလႂ် 120 သႅၼ်ဝႃႇ၊ ဢမ်ႇထၢမ်ၵၢင်ၸႂ်ၽႂ်သေ တတ်းဢဝ်တီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၶၢႆပၼ်ၵူၼ်းတၢင်ႇမိူင်း ႁႂ်ႈလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၼွၵ်ႈၶွပ်ႇမၢႆမီႈဝႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃယၼ်ၼိူဝ် သုၼ်ႇပူင်ပၢႆးတင်းပိုၵ်းယဝ်ႉ။ ထႃႈဢမ်ႇၶဝ်ႈႁႃႁူမ်ႈၵႄႈလႆႈပၼ်ႁႃဢၼ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈလၢႆးၸွမ်းပိူင်တႄႉ သိုၵ်းၵၢင်မိူင်းၼၼ်ႉ တေ ဢမ်ႇမွတ်ႇယဵၼ်လႆႈလႃးလႃး။ တႃႇၶဝ်ႈႁႃၵႄႈလိတ်ႈၼၼ်ႉ တေမွင်းပႂ်ႉၶေႃႈ တူၵ်းလူင်းၵၢၼ်မိူင်း ၼိူဝ်ၽိူၼ်ပိူင်လဵဝ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇယဝ်ႉတူဝ်ႈၵုမ်ႇထူၼ်ႈသႄႈ။ တေလႆႈဢဝ် တၢင်းၸွႆႈထႅမ် တီႈၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်မၢႆမီႈပၵ်းပိူင် ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼမ်ႁၼ်လီ လူၺ်ႈၸုၵ်းၸင်ႈၽႃႇၵၢင်ဝၢင်းၶိုင်ႈ ႁူႉၼႃႈႁၼ်လင်ၸွမ်း သၢႆပိုၼ်းမိူင်းတႆးၼၼ်ႉပႃး ၸင်ႇၸၢင်ႈႁၼ်ငိူၼ်ႈ တၢင်းငမ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ လႆႈဝႃႈ လူဝ်ႇပဵၼ်ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်မၢႆမီႈပၵ်းပိူင် ဢၼ်ႁူႉႁၼ်ၸွမ်းသၢႆပိုၼ်းမိူင်းတႆးၼႆ တေၸၢင်ႈၶႂ်ႈထၢမ်ၶိုၼ်းယူႇ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ မိူင်းတႆးၼႆႉ ယၢမ်ႈၽွတ်ႈတင်ႈပဵၼ်မႃး Federated Shan State ႁူမ်ႈတုမ်မိူင်းတႆး။ ၼႂ်းလိူင်ႈၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၸႄႈမိူင်းဢၼ်ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃး လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် ဢၼ်ၶဝ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သုင်သုတ်း လူၺ်ႈၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇၵႃး ပႃးၸဵမ်ၾၢႆႇပၵ်းပိူင်၊ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉပိူင်ၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ (Charter) ဢၼ်ၵွင်ႉၵၢႆႇၸွမ်း ပၵ်းပိူင်ၵူႈမိူင်းမိူင်း။ ၵွပ်ႈၼႆ ပေႃးတေယၼ်ၼိူဝ်ပိုၼ်ႉငဝ်ႈပိူင်မိူင်းၾႅတ်ႊတရႄႊ ဢၼ်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈလူၺ်ႈ ၸႄႈမိူင်းၶွၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ဢၼ်ဝႆႉႁႂ်ႈၸႄႈမိူင်းပဵၼ်ယႂ်ႇ တီႈမီးသုၼ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင် (Sovereignty) ၼၼ်ႉသေ ၶဝ်ႈႁႃၵႄႈလိတ်ႈၸိုင် မိူင်းတႆးၼႆႉ တၵ်းလႆႈမီးတီႈတႅဝ်းၼႃႈသုင်သုတ်းယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ႁူႉၵႃႈတေၶႂ်ႈမီး ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ သေၸိူဝ်ႉသေပိူင် လူၺ်ႈၵၢၼ်မိူင်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၼႆႉ ဢဝ်ပိုၼ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇတႅပ်းတတ်းပူင်ပၢႆးဝႃႈၸိုင် ငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းသၽႃႇဝယူႇ။ ဢဝ်ၵၢၼ်မိူင်းဝႃႈၵေႃႈ ၶဝ်ႈႁႃငူပ်ႉငီႉၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်သေ မီးသုၼ်ႇတုၵ်းယွၼ်းဢိူဝ်ႈၼႆ ယိုၼ်ယၼ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈၼႆႉ ၵူၺ်းတေလႆႈယူႇၼႂ်းၶွပ်ႇမိူင်းတႆး ဢၼ်မီးသုၼ်ႇၸႂ်ႉဢႃႇၼႃႇ ပၢၼ်ႇပွင်ၸႄႈမိူင်းၼၼ်ႉသေ ၵႄႈလိတ်ႈယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉၶွပ်ႇၸႄႈမိူင်းသေ ၸုၵ်းၸင်ႈၶိုင်ႁဵတ်းၼင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းႁင်းၶေႃလူဝ်လူဝ်၊ ၼင်ႇပွတ်းတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ၶွင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵမ်းသိုဝ်ႈၵေႃႈ လူဝ်လူဝ် ပေႃးၼႆၸိုင် ဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်၊ လွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈ၊ လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ မုၼ်းလႅင်း တႃႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တင်းလုမ်ႈသႄႈ။ ပေႃးၼႆ တႃႇတေဢဝ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ် တီႈၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်မၢႆမီႈပၵ်းပိူင် ဢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼမ် ယွမ်းႁပ်ႉႁၼ်ပဵၼ် ၸုမ်းၽႃႇၵၢင်ဝၢင်းၶိုင်ႈလႄႈ ႁူႉႁၼ်ၸွမ်းသၢႆပိုၼ်းမိူင်းတႆး၊ ႁူႉႁၼ်ၸွမ်း လိူင်ႈလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ၵွင်ႉၵၢႆႇဝႆႉၸွမ်း ပၵ်းပိူင်ၵူႈမိူင်းမိူင်းၼၼ်ႉ ၸွင်ႇပႃႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းမီးတၼ်းဝႆႉယဝ်ႉႁိုဝ်။ ပေႃးမီးဝႆႉယဝ်ႉၸိုင် ယွၼ်ႉသင်ပႆႇပႃႈ လႆႈငိၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈပိုတ်ႇပၢၵ်ႇဢွၵ်ႇသဵင်၊ ပေႃးပႆႇမီးသမ်ႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၶိုင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် တေႁဵတ်းႁိုဝ် ၶဝ်ႈႁႃမိူဝ်ႈလႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်းပူၵ်းသူၼ်းထၢမ်ထိုင်ၼင်ႇၼႆသေ တေၶွတ်ႇယွတ်ႈသၢႆၵႂၢမ်းၵွၼ်ႇ။

['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၵၢၼ်မိူင်း']

2024-06-22T17:23:05

https://shannews.org/archives/54246

ၵူၼ်းမိူင်းဢိၼ်းတီးယႃး ၵိၼ်ၺႃးလဝ်ႈႁုင်သေ လူႉတၢႆ 30 ပၢႆ

ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်း ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းတမီႇလ်ၼႃႇတူး(တမီလ်နာဒူး) မိူင်းဢိၼ်းတီးယႃး ပွတ်းၸၢၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၵိၼ် ၺႃးလဝ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမူတ်းသႂ်သေ လူႉတၢႆ 31 ၵေႃႉ လႆႈၶိုၼ်ႈႁူင်းယႃဝႆႉ 60 ပၢႆ – ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ် ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၵိၼ်ၺႃးလဝ်ႈႁုင် ဢၼ်ဢမ်ႇမူတ်းသႂ်ၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ်ဢေႃႉႁၢၵ်ႈ၊ တွင်ႉၸဵပ်း ၊ တွင်ႉႁေႈတွင်ႉၵႂႃႇ ထိုင်တီႈလႆႈသူင်ယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃ – ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလဝ်ႈႁုင် ဢမ်ႇမူတ်းသႂ် ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၼႆႉသေ ၽူႈၵွၼ်ႈၸႄႈတွၼ်ႈတင်း ၽူႈၵွၼ်းပလိၵ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 10 ၵေႃႉ ထုၵ်ႇၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸႄႈတွၼ်ႈ ၵိုတ်းယင်ႉၼႃႈၵၢၼ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း – ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈဢၼ်မီးႁိမ်း ၸႄႈမိူင်း တမီႇလ်ၼႃႇတူး (တမီလ်နာဒူး) ၵိၼ်ၺႃးလဝ်ႈႁုင် ဢၼ်ဢမ်ႇမူတ်းသႂ်ၼႆႉသေ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 10 ပၢႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-22T17:13:44

https://shannews.org/archives/54242

EU တေၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး မိူင်းမၢၼ်ႈတင်း ပင်းၵလႃးတဵတ်ႉသျ် တႃႇငိုၼ်း 15 လၢၼ်ႉယူႊရူပ်ႊ

ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈ ယူႊရူပ်ႊ EU ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉဝႃႈ တေၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းလူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈ ဢၼ်လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇ မိူင်း မၢၼ်ႈၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တႃႇငိုၼ်း 15 လၢၼ်ႉယူႊရူပ်ႊ – ဝႃႈၼႆ။ ငိုၼ်းၸွႆႈထႅမ် 15 လၢၼ်ႉယူႊရူပ်ႊၼႆႉ တေပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလႆႈပၢႆႈၽေး ၽၢတ်ႇယၢၼ် ႁိူၼ်းယေး ၊ တႃႇပၢႆးယူႇလီလႄႈ တႃႇလွင်ႈယူႇသဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေသိုပ်ႇၸွႆႈထႅမ်ပႃး ၼင်ႇႁိုဝ် တေၵၢင်းယၢၼ် ၽေးၶဵၼ်မၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ – ဝႃႈၼႆ ။ ၼႂ်းလွင်ႈၸွႆႈထႅမ်ၼႆႉ တေပႃးတွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းၶိူဝ်း ရူဝ်ႇႁိၼ်ႇၵျႃႇ ၸိူဝ်းလႆႈပၢႆႈၵႂႃႇ ၼႂ်းမိူင်းပင်းၵလႃးတဵတ့်သျ်။ ဝၢႆးလင် ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးၼႆႉ လွင်ႈဢဝ်ၵူၼ်းၶိူဝ်း ရူဝ်ႇႁိၼ်ႇၵျႃႇ ဝႆႉပဵၼ်ပဝ်ႉမၢႆသေ တိုၵ်းတေႃးၵေႃႈ ၼမ် ၶိုၼ်ႈမႃး – ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ပီ 2021 မႃး ယွၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇၼိမ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းလူဝ်ႇတၢင်း ၸွႆႈထႅမ်မီး 18.6 လၢၼ်ႉ။ ၼႂ်းႁၢင်ပီ 2023 ၼႆႉသမ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလႆႈ ပၢႆႈၽၢတ်ႇယၢၼ် တီႈယူႇႁိူၼ်းယေး မီး 3 လၢၼ်ႉပၢႆ – ဝႃႈၼႆ ။ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈ ယူႊရူပ်ႊ EU ၼႆႉ တႄႇပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ် တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 1994 ။ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်း ၼင်ႇၵၼ် တူၺ်းထိုင် ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ ၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉ ငိုၼ်းယူႊရူဝ်ႊ 19 လၢၼ်ႉပၢႆ ၊ တႃႇတေၵႄႈလိတ်ႈ လွင်ႈၵပ်ႉၵိၼ်းသမ်ႉ တေသိုပ်ႇၸွႆႈထႅမ် ငိုၼ်းယူႊရူပ်ႊထႅင်ႈ 2 လၢၼ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် သိုၵ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃး တေႃႇထိုင်ပီ 2024 ၼႆႉ EU ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တႃႇ 36 လၢၼ်ႉ ယူႊရူပ်ႊယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-22T16:49:22

https://shannews.org/archives/54238

ၵူၼ်းၺႃးတၢမ်ႇသိုၵ်းသိူဝ်တင်း ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈသေ လႆႈပွႆႇပိုၼ်ႉတီႈပၢႆႈၽေး ၼမ်မႃးထိုင် 120 လၢၼ်ႉ

ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းႁူပ်ႉတၢမ်ႇသိုၵ်းသိူဝ်တင်း ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈသေ လႆႈပွႆႇပိုၼ်ႉတီႈ ပၢႆႈၽေးဝႆႉၼႆႉ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ ပီ 2024 ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၼမ်မႃးထိုင် 120 လၢၼ်ႉၵေႃႉယဝ်ႉၼႆ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 20/06/2024 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၵူၼ်းတုၵ်ႉယၢၵ်ႈတင်း လုမ်ႈၾႃႉလႄႈ ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ ဢႅၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႇယူဝ် ၵူႊတႃရႅတ့် (Antonio Guterres) ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တိုၵ်းသူၼ်းလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ႁႂ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵမ်ႉၸွႆႈပၼ် ၵူၼ်းထူပ်းၽေးတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ၊ ၼပ်ႉယမ် သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းတုၵ်းယွၼ်းမႃး တႃႇႁပ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ႁႂ်ႈႁႃလၢႆးတၢင်းၵႄႈလိတ်ႈ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေး တေလႆႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ဝႃႈၼႆ။ မိူင်းသူႇတႅၼ်ႊ၊ ယူႊၶရဵၼ်ႊ၊ မိူင်းၵုၼ်ႇၵူဝ်ႇ ႁူမ်ႈပႃး မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃးထႅင်ႈလၢႆလၢႆမိူင်း ၸိူဝ်းႁူပ်ႉၽေး ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၊ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈသိုၵ်းသိူဝ် ၊ လွင်ႈဢူၼ်ဢၢၼ်မေႃးမႄး ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းလၢႆလၢႆမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ။ တီႈမိူင်းသူႇတႅၼ်ႊ တေႃႇထိုင် ပီ 2023 သဵင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း 10 လၢၼ်ႉ 8 သႅၼ်ပၢႆ လႆႈပွႆႇပိုၼ်ႉတီႈပၢႆႈ ဢွၵ်ႇဝႆႉ။ မိူၼ်ၼႆ တီႈထုင်ႉၵႃႇသႃႇ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း 1 လၢၼ်ႉ 7သႅၼ်ပၢႆ ဢၼ်ပဵၼ်ႁူဝ်ၼပ်ႉ 4 ပုၼ်ႈ 3 ပုၼ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈပွႆႇၽႃႈႁိူၼ်းယေးသေ ပၢႆႈသေႃႉယူႇ တၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ် ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း 3 လၢၼ်ႉပၢႆ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း 18 လၢၼ်ႉ 6 သႅၼ်ပၢႆၼႆႉသမ်ႉ လူဝ်ႇတၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈ လွင်ႈတူၺ်းထိုင် ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ်ၼႆ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈ ၾႃႉ ႁၢႆးငၢၼ်းပႃးဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-06-22T16:24:03

https://shannews.org/archives/54229

သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ် ၼႂ်းမိူင်းၶၢင် လုၵ်ႈႁဵၼ်းမိုၼ်ႇပၢႆ ႁၢမ်းသုၼ်ႇ ႁဵၼ်းလိၵ်ႈ

ၼႂ်း 5 ၸႄႈဝဵင်း ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းပႆႇယဵၼ်လႄႈ တေႃႇထိုင် လိူၼ်ၵျုၼ်ႊဝၼ်းတီႈ 20 ၼႆႉ ႁူင်းႁဵၼ်းပႆႇ ၸၢင်ႈပိုတ်ႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်း မိုၼ်ႇပၢႆ ပႆႇၸၢင်ႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းမိူင်းၶၢင်ၼႆႉ ႁူင်းႁဵၼ်းမီး 200 ပၢႆ ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈၸေႈ၊ မိူင်းမွၵ်ႇလႄႈ ဝဵင်းမႂ်ႇ ဢိၵ်ႇပႃး ႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းၸေႈၼႃးလႄႈ သွမ်ပရႃပွမ် ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပႆႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇ။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်လႆႈဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်း တင်းမူတ်း မီး 4 မိုၼ်ႇပၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မွၵ်ႈ 3 မိုၼ်ႇၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉ ၵႂႃႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၼႂ်းၼႃႈတီႈ သိုၵ်းၶၢင် KIA ၵုမ်းၵမ်လႄႈ တီႈဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း။ လုၵ်ႈႁဵၼ်းထႅင်ႈ မိုၼ်ႇပၢႆသမ်ႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်းသေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇႁူင်း ႁဵၼ်းလႄႈ လႆႈႁၢမ်းသုၼ်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈၸေႈ မိူင်းၶၢင်ၼႆႉ မီးဝႆႉ ႁူင်းႁဵၼ်း 78 လင် ၊ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၶၢဝ်းပိုတ်ႇႁူင်း ႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေတႃႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း လုၵ်ႈႁဵၼ်းမိုၼ်ႇပၢႆ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း၊ ပေႃႈမႄႈ ၸိူဝ်းပွင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵႂႃႇဝႆႉတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း ဝႃႈၼႆ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းၶၢင်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၶၢင် KIA တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင် ၵၢၼ်သိုၵ်း တေႃႇၵၼ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းမိူင်းၶျၢင်းၵေႃႈ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းသေ ႁူင်းႁဵၼ်း 1,500 ပၢႆ လႆႈဢိုတ်းဝႆႉၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-21T17:51:53

https://shannews.org/archives/54222

ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ် တေႃႇသိုၵ်း TNLA

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 21/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းထိုင် 11 မူင်းၶိုင်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၶွႆႈ (မြစ်ဆုံကျေးရွာ) ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်တေႃႇ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမျိတ်ႉသူင်ႇ ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ် တေႃႇသိုၵ်းလွႆၶဝ် လႆႈႁူႉဝႃႈ သိုၵ်းလွႆႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး ၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း၊ ႁၢမ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇၵျၢမ်း ၸိူင်ႉၼႆၶႃႈဝႃႇ။ ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းမိူင်း ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်တေႃႇတႄႉ တေဢမ်ႇယွမ်း 50 ၵေႃႉၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၶွႆႈၼႆႉ မီးၼႂ်းၵႄႈမိူင်းမိတ်ႈ – မၢၼ်ႈပဵင်း ယဝ်ႉၵေႃႈ တေယၢၼ်ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ 18 လၵ်း မီးဝႆႉၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်း မိူင်းမိတ်ႈလႄႈ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈယူႇသဝ်းဝႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႉ တေၵၢႆႇၸူးတၢင်း ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈမေႃႇ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ၼႄၵၢင်ၸႂ်တေႃႇ သိုၵ်း TNLA “ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၶွႆႈၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈယူႇသဝ်း။ ၸၢဝ်းတႆးတႄႉ မီးၵမ်ႈဢေႇၵူၺ်းၶႃႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ PDF ၶႃႈဢေႃႈ။ ၸုမ်း PDF ပွတ်းတွၼ်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ တေယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းၶၢင် ၵုမ်းၵမ်။ တီႈမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းၶၢင်ၵေႃႈ ၶႂ်ႈလႆႈ၊ သိုၵ်းလွႆၵေႃႈ ၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈသိုၵ်းၶၢင်ၶဝ် ၶႂ်ႈလႆႈၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ ၵႆႉႁႅၼ်းသိုၵ်း ၶိုၼ်ႈတိုၵ်းၶဝ်တၢင်းမိူင်းၶၢင်ၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း၊ သိုၵ်းၶၢင် KIA ၊ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းတႆး SSPP လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄႈၵူၼ်းမိူင်း PDF ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-21T16:02:34

https://shannews.org/archives/54214

မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ သင်ၶၸဝ်ႈ တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း လူႉလွၼ်ႇတူၼ်ၼိုင်ႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင် KNDF ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းသေ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၵပ်းၵၢႆႇသင် လႆႈတုၵ်ႉၶယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၸွမ်းလႄႈ ထိုင်တီႈလႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်း ၸွမ်းၵေႃႈမီးလႄႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉ သင်ၶၸဝ်ႈ တူၼ်ၼိုင်ႈ တီႈဝတ်ႉလွႆၵဵင်ႈ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းသႂ်ႇသေ လႆႈလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 17 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်ႈမႃးၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တင်း ၼမ်သေ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 18 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင် KNDF တၢင်းၾၢႆႇ ၸၢၼ်းဝဵင်းပၢင်လွင်း ယၢၼ်ဝဵင်းမွၵ်ႈ 40 လၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်မၢၵ်ႇလူင် ယိုဝ်းသႂ်ႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸႂ်ႉတရူၼ်ႊသေ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၵၼ်ၵေႃႈမီးလႄႈ လွင်ႈပေႉလွင်ႈသုမ်း ၶဝ်တင်းသွင်ၾၢႆႇတႄႇပႆႇႁူႉ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉလႆႈႁွင်ႉလႆႈႁႆႈတႄႉ ပဵၼ် ၵူၼ်းပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 19/6/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉတရူၼ်ႊမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉလွႆၵဵင်ႈ ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းသေ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၸဝ်ႈၸၢင်း ဢႃယု 38 ပီ လူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ၽူင်ႉသဵၼ်သႂ်ႇ မၼ်းၸဝ်ႈ တီႈႁိမ်း ၽၵ်းတူဝတ်ႉ ယွၼ်ႉၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသဵၼ်တိူဝ်ႉသႂ်ႇ တီႈဢူၵ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈၼႄဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ – “တေတိူဝ်ႉပႃးပွတ်ႇမၼ်း ႁူဝ်ၸႂ်မၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ ၸင်ႇဝႃႈဢမ်ႇလွတ်ႈ။ မၼ်းၸဝ်ႈလွၼ်ႇၵႂႃႇသေ သၢင်းၵျူဝ်ႇပၼ် ၶႃႈယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇဢၼ်မႃးတူၵ်းသႂ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇဢၼ်သိုၵ်းၶဝ် ၸႂ်ႉတရူၼ်ႊသေ မႃးပွႆႇဢေႃႈ။ မၢၵ်ႇတႄႉ မႃးတူၵ်းသႂ်ႇတၢင်းႁွင်ႇၵျွင်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မႃးတူၵ်းထႅင်ႈလုၵ်ႈၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ၸၢၵ်ႇ မၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 5-6 ၵေႃႉဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ သင်ၶၸဝ်ႈ တီႈဝတ်ႉလွႆၵဵင်ႈ ဢၼ်တိူဝ်ႉၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသေ လွၼ်ႇၵႂႃႇၼႆႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၸဝ်ႈၸၢင်း ၼေႇ မိၼ်ႇတ (ႁွင်ႉ) ၸဝ်ႈလၢဝ်ၶမ်း ဢႃယု 38 တိုၵ်ႉမႃးၼုင်ႈၽႃႈလိူင် တိုၵ်ႉလႆႈမွၵ်ႈ 2 ဝႃႇ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်း တီႈ 20 ၼႆႉ ယူႇတီႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်းထႃး ႁူမ်ႈၵၼ် သၢင်းၵျူဝ်ႇၵႂႃႇ ယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝတ်ႉလွႆၵဵင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ မီးႁူဝ်ၵူၼ်းမွၵ်ႈ 240 ၵေႃႉ ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇလူင် မႃးတူၵ်းသႂ်ႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽူင်းပၢႆႈၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းသေ ယၢမ်းလဵဝ် ၵိုတ်းဝႆႉ 2 မုင်ႉႁေႃႈႁိူၼ်း ၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉတေပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ် ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈဝၢၼ်ႈမူဝ်းဢူးၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈသေ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ 2 ၵေႃႉ မဢေႃးလႄႈ မွင်ႇၽူဝ်းတွၵ်ႉၵျႃႇ တိူဝ်ႉၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းဝႆႉ တင်းသွင် လုၵ်ႈႁဵၼ်းၼႆႉ တေဢႃယုမွၵ်ႈ 8 ၶူပ်ႇ ၼင်ႇ ၵၼ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉလုင်းတၢဝ်ႉ တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၽႃမူ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးမၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၸွႆႈၵၼ်သူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁူင်းယႃလူင် တူၼ်ႈတီးဝႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈတီႈသေ လၢမ်းလိမ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်း ဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ မီးၸုမ်း PDF ၶဝ် ယူႇသွၼ်ႈၸွမ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ၸင်ႇဢဝ်တရူၼ်ႊပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇ ၵူႈဝၼ်း။ ဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇဝႆႉ တင်ႈၸႂ်ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇတႃႇသေႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈတၢင်းလႂ် ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးတီႈလွတ်ႈၽေးယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “ဢမ်ႇမီးလွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် တင်းသိုၵ်းၸုမ်းလႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၼႆႉ ၸႂ်ႉတရူၼ်ႊမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈ ၸုမ်း PDF ၶဝ် မႃးမူၵ်းယူႇၸွမ်းၵူၼ်းမိူင်းၼႆသေ ၸင်ႇဢဝ်မၢၵ်ႇမႃးပွႆႇသႂ်ႇ ႁဵတ်းၼႆဢေႃႈ။ တေႃႈၼင်ႇ ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉတေလႆႈပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇတီႈလႂ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်းပွၵ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းလႆႈပၢႆႈပဵၼ်လၢႆဝၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇ (ဗန်းမောက်) ၊ ၵုင်းပဝ်း ၊ ၼမ်ႉၽႃမူ ၊ သွင်လၼ် (ဆောင်လှန်) ၊ဝၢၼ်ႈလွႆၾႆး ၊ ဝၢၼ်ႈလွႆၸၢင်ႉ ၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်ၸူင် ၊ ဝၢၼ်ႈလွႆပုၺ်း ၊ ဝၢၼ်ႈမူဝ်းဢူး (မိုးဉီး) လႄႈ ဝၢၼ်ႈလွႆၵဵင်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပေႃးၼပ်ႉပႃး ဝၢၼ်ႈဢၼ်ၸၢဝ်းပဢူဝ်းလႄႈ ၸၢဝ်းယၢင်းၶဝ် ယူႇဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈသဵင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 30 ဝၢၼ်ႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းဢမ်ႇယွမ်း 3 မိုၼ်ႇ လႆႈပၢႆႈသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇၶိူဝ်းလႄႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃး။ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ပၢႆႈထိုင်ၼႂ်းဝဵင်းပၢင်လွင်း မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈထိုင်ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ၊ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၵေႃႈ တိုၵ်ႉထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း တူင်ႉၼိုင်ယူႇၸွမ်း သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးယူႇ ဝႃႈၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-21T15:45:48

https://shannews.org/archives/54211

သင်ၶၸဝ်ႈ – တၵ်ႉၵႃႇ ယွၼ်းႁႂ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၶၢႆႉဢွၵ်ႇပၼ် ၼႂ်းဢွင်ႈတီႈသႃႇသၼႃႇ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၶဝ်ႈပၵ်းတပ်ႉ ယူႇၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသင်ၶၸဝ်ႈ – ၵူၼ်းမိူင်း မႆႈၸႂ်တႃႇတိုဝ်းၵမ်သိလ် ၽွင်းၼႂ်းဝႃႇသၢမ်လိူၼ်။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းသမ်ႉ ပၵ်းသဝ်းဝႆႉ တီႈဝတ်ႉဝၢၼ်ႈလွၵ်းလူင်၊ ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈသၢၵ်ႈတေႃႇ။ သိုၵ်းၶၢင် KIA တင်း PDF သမ်ႉ ပၵ်းသဝ်းဝႆႉ တီႈၼိူဝ်လွႆၵွင်းမူး ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်း ၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ တီႈဝၢၼ်ႈ ၽၢႆလူင် (ၵျွင်းတႂ်ႈ) ၊ ဝတ်ႉႁူဝ်ဝဵင်း (ၵျွင်းတႆး) လႄႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA သမ်ႉ ပၵ်းသဝ်းဝႆႉ တီႈလုမ်းၶႄၾႆး ပွၵ်ႉဝဵင်းမႂ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ သင်ၶၸဝ်ႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸမ်ၶဝ်ႈဝႃႇမႃးလွႆးလွႆးယဝ်ႉလႄႈ ပီၼႆႉ ၸွင်ႇတေလႆႈဢဝ်ဝႃႇ တီႈၵျွင်းႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ တိုၵ်ႉမီးသိုၵ်းသေၸုမ်းၸုမ်း ယူႇဝႆႉၼႆ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းမႃးလုမ်းလႃး ပတ်းၽဵဝ်ႈၵျွင်းယဝ်ႉ။ ႁဝ်းသင်ၶၸဝ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းယူႇ မိူၼ်ၵၼ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶူဝ်းၵျွင်းၵေႃႈ ၶဝ်ဢဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းသေ လူႉလႅဝ်ၵေႃႈမီး။ ၶဝ်ဢဝ်ၵႂႃႇၵေႃႈမီး။ ပေႃးဝႃႈ သိုၵ်းၼႆ ၸူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းမႃးၼႆႉ ႁဝ်းၸဝ်ႈၶဝ် ဢိမ်ႇမိူဝ်ႇၼႃႇယဝ်ႉ။ ၸုမ်းလႂ် မႃးယူႇသဝ်းတီႈဝတ်ႉၵျွင်းၼႆႉ ဢမ်ႇလီသေၸုမ်း။ သင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ ႁႂ်ႈၶဝ်ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇ တၢင်ႇတီႈၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵွင်းမူး ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်း ၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ် ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉသေ ယွၼ်သိုၵ်းၶၢင် KIA တင်း PDF မႃးပၵ်းတပ်ႉၶဝ်ဝႆႉတီႈၼိူဝ်လွႆၵွင်းမူး ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်း ၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ တီႈဝၢၼ်ႈၽၢႆၶမ်းၼၼ်ႉလႄႈ ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵျွင်း 2 ၸၼ်ႉ လင်ၼိုင်ႈ လႆႈလူႉၵွႆ ဝႃႈၼႆ။ “မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈလေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းၶၢင်တင်း PDF ဢၼ်မီးဝႆႉ ၵွင်းမူး ၸဝ်ႈၶူးဝႃး ဝုၼ်းၸုမ်ႉၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢဝ်မၢၵ်ႇလူင်ယိုဝ်းသႂ်ႇ တီႈၼိူဝ်လွႆၼၼ်ႉသေ တိူဝ်ႉၺႃးၵျွင်း 2 ၸၼ်ႉ လင်ၼိုင်ႈ လူႉၵွႆ။ ၵျွင်းၼၼ်ႉ လူႉသုမ်းၵႂႃႇ ဢမ်ႇယွမ်း 500 သႅၼ်ပျႃး ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈသြႃႇႁဝ်း တီႈၵွင်းမူး ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈပၢႆႈဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ”- သင်ၶၸဝ်ႈ တီႈမိူင်းမိတ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်းပၢႆ ထိုင် 7 မူင်းပၢႆၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းၶၢင် တင်း PDF တီႈၵွင်းမူး ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်းၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ တီႈဝၢၼ်ႈၽၢႆၶမ်းၼၼ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူႉတၢႆ 8 ၵေႃႉ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 6 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းတင်းၼမ်သေ ယွၼ်းၵႂႃႇၵဵပ်းတူဝ်တၢႆသိုၵ်းၶဝ် လူင်းမႃးၶိုၼ်း – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းမိတ်ႈလၢတ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 19/06/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် Jet လမ်းၼိုင်ႈသေ ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈလွႆသႃႇ ဢိူင်ႇသူၺ်ႇသႃႇယႃႇ ၼႂ်းၵႄႈမိူင်းမိတ်ႈ – မိူင်းၵုတ်ႈ ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႈသမ်ႉ မီးဝႆႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပၵ်းသဝ်းဝႆႉ။ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ မိၼ်ၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-21T12:05:08

https://shannews.org/archives/54204

မီးၵူၼ်း လၵ်ႉၵႅတ်းဢဝ် သၢႆၾႆးၾႃႉၵႂႃႇ တီႈဝတ်ႉ(ၵျွင်း) ၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ လွႆသၢမ်သိပ်း

ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ လိူင်ႇၼမ်ႁႅင်း ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ၸႂ်ႉ ၼႂ်းၵၼ်ႇၼႂ်းဝတ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇဝႆႉလၵ်းဢဝ်မူတ်း တေႃႈၼင်ႇ သၢႆၾႆးၾႃႉ တီႈဝတ်ႉၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ လွႆသၢမ်သိပ်း ယင်းၺႃးလၵ်ႉ။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 17/06/2024 ၼႆႉ တီႈဝတ်ႉၸဝ်ႈသိလ်ထမ်း ၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉ တီႈလွႆသၢမ်သိပ်း ၼႂ်းၵႄႈၵူတ်ႉၶၢႆ – သႅၼ်ဝီ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ထုၵ်ႇၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ လၵ်ႉၵႅတ်းဢဝ် သၢႆၾႆးၾႃႉၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မေႃႈၾႆးၾႃႉ တီႈလွႆသၢမ်သိပ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ တီႈလွႆသၢမ်သိပ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၸႂ်ႉယဝ်ႉ တၵ်ႉၵႃႇ မီး ၵူၼ်း လၵ်ႉၵႅတ်းဢဝ်သၢႆၾႆးၵႂႃႇ။ သၢႆၾႆးဢၼ်ၶဝ် ၵႅတ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ တင်ႈတႄႇလုၵ်ႉတီႈသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၶဝ်ႈမႃး ၸူးတီႈဝတ်ႉၼႆႉ ၶႃႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၾႆးၾႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမႃးႁိုင်ယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းလၵ်ႉၼၼ်ႉ ထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၵႅတ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇငၢႆႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လႄႈ ၵူၼ်းလၵ်ႉၼၼ်ႉ ႁၼ်သင်ၵေႃႈ ဢဝ် ၼၼ်ႉၼႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၵူၼ်းလၵ်ႉၵႅတ်းဢဝ် သၢႆၾႆးၾႃႉ တီႈဝတ်ႉၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ လွႆသၢမ်သိပ်းၼႆႉသေ ပဵၼ်ၼမ်ႉမိုဝ်းၽႂ် ၸုမ်းလႂ်မႃးလၵ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ။ လွင်ႈလူႉသုမ်းၶၼ်ငိုၼ်း ၵႃႈႁိုဝ်တႄႉ ပႆႇႁူႉ။ တႃႇတေ သိုဝ်ႉမႃးသႂ်ႇၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ထၢတ်ႈမင်ႇၵလႃႇ ၸုမ်ႈမိူင်း တီႈၼိူဝ်လွႆသၢမ်သိပ်း မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈ ပႆႇယဝ်ႉလီ (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) တီႈလွႆသၢမ်သိပ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်း ၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ ဢွၼ်ႁူဝ်သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်း ထႃး တီႈၸမ်ၵႆသေ ၵေႃႇသၢင်ႈမႃး ထၢတ်ႈမင်ႇၵလႃႇ ၸုမ်ႈမိူင်း မိူဝ်ႈပီ 2018 ၼၼ်ႉသေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢွင်ႈတီႈၼႆႈ တေ ဢၢၼ်းပိုတ်ႇပႃး ၸၼ်ႉၸွမ် College သႃႇသၼႃႇပုတ်ႉထထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ထၢတ်ႈမင်ႇၵလႃႇ ၸုမ်ႈမိူင်း ဢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉတီႈ ၼိူဝ်လွႆသၢမ်သိပ်း ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆၼႆႉ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၾႆးၾႃႉ ယင်းပႆႇမႃး ထုၵ်ႇတတ်းၶၢတ်ႇဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ်တဵင် ပၢင်တိုၵ်း ယိင်ႈ ၶႅၼ်းၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈၼမ်၊ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်းႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လွင်ႈပၼ်ႁႃ ၵၢၼ်ႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ ၊ ၵူၼ်းယွၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸင်ႇလိူင်ႇၼမ်မႃး ၼႆယဝ်ႉ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-21T11:00:00

https://shannews.org/archives/54199

ပလိၵ်ႈထႆး တီႉလႆႈၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ Star Link မွၵ်ႈ 60 လုၵ်ႈ

ပလိၵ်ႈၾၢႆႇၵဵပ်းၶွၼ်ႇမိူင်းထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ Star Link မွၵ်ႈ 60 လုၵ်ႈ ဢၼ်တေသူင်ႇၸူး လႅၼ်လိၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ပလိၵ်ႈၾၢႆႇၵဵပ်းၶွၼ်ႇမိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 19/06/2024 ၼႆႉဝႃႈ တီႉၺွပ်း လႆႈၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ Star Link မွၵ်ႈ 60 လုၵ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈတၢၵ်ႇ လႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ Star Link ၼႆႉ ဢဝ်ၵွင်ႉၵၼ်တၢင်းလၢဝ်ထဵမ်း(ဂြိုဟ်တု) သေ ၸႂ်ႉတိုဝ်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊလႆႈ ။ ၶိူင်ႈ ၸၢၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈၸႄႈတွၼ်ႈတၢၵ်ႇသေ တေဢၢၼ်းသူင်ႇၵႂႃႇတၢင်း မႄႈသွတ်ႇ။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ပလိၵ်ႈၾၢႆႇၵဵပ်းၶွၼ်ႇမိူင်းထႆးၶဝ် ၶၢတ်ႈလၢမ်းဝႃႈ – ပဵၼ်ၶူဝ်းၶွင် ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း ၼိူဝ် Online ။ တႃႇတေဢဝ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်း တီႈၼႂ်းၵၢၼ်ယွၵ်ႇလႅၼ်ၼၼ်ႉ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈလႅၼ်လိၼ် မိူင်းၵမ်ႇပေႃးတီးယိူဝ်းသေ တေဢၢၼ်းသူင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇတၢင်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ လူၺ်ႈဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ၶိူင်းၸၢၵ်ႈ Star Link ၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇႁဵတ်း ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ၾၢႆႇၵဵပ်းၶွၼ်ႇမိူင်းထႆးသေ တေႃႉၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းမိူင်းထႆးလႄႈ ၸင်ႇလႆႈတီႉၺွပ်း – ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈမၵ်းမၼ်ႈ ၶွမ်ႇမသျိၼ်ႇၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇလႄႈ ၾၢႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူင်းထႆး (NBTC) မီးဝႆႉ ၼၼ်ႉတႄႉ ၶိူင်ႈ ၸၢၵ်ႈ Star Link လႄႈ ၶိူင်ႈဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႄႉႁၢမ်ႈဝႆႉ၊ ဢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉ တေႃႉတၢင်ႇၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းမိူင်းထႆး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-06-21T09:00:00

https://shannews.org/archives/54194

ၵူၼ်းၶိူဝ်းမူႇသလိမ်ႇ ၸိူဝ်းၵႂႃႇဝႆႈၽြႃးႁၢၵ်ႉၵျီႇ တီႈမိူင်းသေႃႇတီႇ ဢႃႇရေးပီးယႃး လူႉတၢႆ 500 ပၢႆ

ဝဵင်းမႅၵ်ႇၵႃႇ(မက္ကာမြို့) မိူင်းသေႃႇတီႇ ဢႃႇရေးပီးယႃး (ဆော်ဒီအာရေဗျ) တီႈၵူၼ်းၶိူဝ်းမူႇသလိမ်ႇၶဝ် ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇဝႆႈၽြႃးႁၢၵ်ႉၵျီႇ (ဟာ့ဂျ်) ယူႇၵူႈပီၼၼ်ႉ ပီၼႆႉ ယွၼ်ႉမႆႈႁႅင်းၼႃႇလႄႈ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 550 ၵေႃႉၼႆ – ဢိင်ၼိူဝ် လုမ်းၽွင်းတၢင်ၼွၵ်ႈမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉသေ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ AFP မိူင်းၾရင်ႇသဵတ်ႈ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပႃးၵူၼ်းမိူင်း ဢိၼ်ႇတူဝ်ႇၼီးသျႃး 144 ၵေႃႉ ၊ ၵူၼ်းမိူင်းဢီႇၵျိပ်ႉ 323 ၵေႃႉ ။ ၵမ်ႈၼမ် လူႉတၢႆ ၵွပ်ႈႁႅင်းလူမ်ႈမႆႈၶိုၼ်ႈသုင် – ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈ 30 ပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႄႈ ၾႆႈမႆႈပႃႇႁၢတ်ႇသၢႆးသေ ၵူၼ်းၶိူဝ်း မူႇသလိမ်ႇ ၸိူဝ်းၵႂႃႇဝႆႈ ၽြႃးႁၢၵ်ႉၵျီႇ (ဟာ့ဂျ်) လူႉတၢႆၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 17 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ႁႅင်းလူမ်းမႆႈ တီႈၵျွင်းၽြႃးပလီႇၵရႅၼ်း (ဂရန်းဗလီ) ဝဵင်းမႅၵ်ႇၵႃႇ (မက္ကာမြို့) ပုင်ႈၶိုၼ်ႈထိုင် 51.8 တီႊၵရီႊ ၸိၼ်ႊတီႊၵရိတ်ႊ။ ပဵၼ်ႁႅင်းလူမ်းမႆႈ ဢၼ်ယူႇတီႈ ၼႂ်းႁူမ်ႈသေ တႅၵ်ႈဝႆႉ – ဝႃႈၼႆ ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ မိူင်းသေႃႇတီႇဢႃႇ ရေးပီးယႃး တိုၵ်းသူၼ်းဝႆႉဝႃႈ – ၼင်ႇႁိုဝ် တေငိူင်ႉဝႄႈ ၽေးမႆႈႁႅင်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၵႂႃႇဝႆႈၽြႃး ၵင်ႈၸွင်ႈ၊ တိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်လႄႈ ႁႂ်ႈပႃးၼမ်ႉၵိုၵ်း ၸပ်းတူဝ်ဝႆႉ – ဝႃႈၼႆ ။ ၽြႃးႁၢၵ်ႉၵျီႇ (ဟာ့ဂျ်) ဢၼ်မီးတီႈ ဝဵင်းမႅၵ်ႇၵႃႇ မိူင်းသေႃႇတီႇ ဢႃႇရေးပီးယႃးၼႆႉ ပဵၼ်တီႈထွတ်ႈမျၢတ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၶိူဝ်းမူႇသလိမ်ႇ။ ၶဝ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ မူႇသလိမ်ႇ ၸိူဝ်းပွင်ပဵၼ် ငိုၼ်းတွင်းလႆႈၼၼ်ႉ တီႈဢေႇသုတ်း တိုၼ်းလူဝ်ႇလႆႈၵႂႃႇဝႆႈယူႇ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ သဵၼ်ႈမၢႆ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း မိူင်းသေႃႇတီႇ ဢႃႇရေးပီးယႃးၶဝ် လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉသေ ပီၼႆႉ ၵူၼ်းၶိူဝ်းမူႇသလိမ်ႇ ၸိူဝ်းၵႂႃႇဝႆႈၽြႃး တေမီး 1.8 လၢၼ်ႉပၢႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်တီႈ မီးၵူၼ်းၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ် ၼမ်သေပိူၼ်ႈ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ – ၼႆယဝ်ႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-06-21T08:00:00

https://shannews.org/archives/54183

ၸဝ်ႈသြႃႇၼင်ႈဝတ်ႉ တီႈဝဵင်းပႃႇၵိူဝ် ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်း လူႉလွၼ်ႇ

ၽွင်းၸဝ်ႈသြႃႇလူင် လုၵ်ႉဝဵင်းပႃႇၵိူဝ် တေမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ် တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇၼၼ်ႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢမ်းယိုဝ်း ၸွမ်းတၢင်းသေ လႆႈလွၼ်ႉၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 19/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်းၶိုင်ႈ ၽွင်းၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ၽတ်ႉတၼ်ႇတ မုၼိၼ်ႇတႃႇ ပိဝုၼ်ႇတ (ဘဒ္ဒန္တမုနိန္ဒာဘိဝံသ) ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉဝိၼ်းၼဵမ်ႇမိတႃႇရူင်ႇ (ဝင်းနိမ္မိတာရုံကျောင်း တိုက်) ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ် ဢွၵ်ႇတႃႇႁိူဝ်းမိၼ် ဝဵင်းလိူဝ်ႇမႃး ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢမ်းယိုဝ်း ၼႂ်းၵႄႈ ၸႄႈဝဵင်းငၼ်းသုၼ်ႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈၵမ်ႇမႃႉသေ လႆႈလွၼ်ႇၵႂႃႇၸွမ်းတၢင်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈသြႃႇ ထႅင်ႈတူၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵႃးမၼ်းၸဝ်ႈ ဢၼ်ၺႃးယိုဝ်းၼၼ်ႉ ၽွင်းၶဝ်ၸဝ်ႈ ဢၢၼ်းၵႂႃႇၶိုၼ်ႈပၢင်ၵုမ် တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ ဢၼ်တေၸတ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ MRTV ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ပဵၼ်ၽွင်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်း PDF ယိုဝ်းတိုၵ်းၵၼ်၊ ၾၢႆႇၸုမ်း PDF ယိုဝ်းမႅၼ်ႈၵႃး ၸဝ်ႈသြႃႇလႄႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလွၼ်ႇၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇ လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်း ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇသႃႇသၼႃႇလႄႈ တူင်ႇဝူင်းသင်ၶၸဝ်ႈၶဝ်တႄႉ ယိုၼ်ယၼ်ဝႆႉဝႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢမ်းယိုဝ်းသႂ်ႇလႄႈ ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် လႆႈလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈသြႃႇလူင် ၽတ်ႉတၼ်ႇတ မုၼိၼ်ႇတႃႇ ပိဝုၼ်ႇတၼႆ့ မီးဢႃယု 78 ပီ 57 ဝႃႇ ၊ ပဵၼ်ၸဝ်ႈသြႃႇ ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် ၼႂ်းၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇ ၊ ၽႃႇသႃႇ ၊ လိၵ်ႈလၢႆးသေ ႁပ်ႉၸုမ်ႈၶူးဝႆႉ ဢၵ်ႉၵမႁႃႇ ပၼ်ႇတိတ၊ ဢၵ်ႇၵမႁႃႇ သတ်ႉထမ်ႇမ ၸေႃးတိၵ ထၸ ဢိၵ်ႇပႃးထႅင်ႈ ၸုမ်ႈၶူးထႅင်ႈလၢႆလၢႆဢၼ်လႄႈ ပဵၼ်ပႃးၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ ပိုၼ်ၽႄပပ်ႉတင်းၼမ်တင်းလၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Myanmar Now

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-21T07:00:00

https://shannews.org/archives/54179

ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၺႃးတီႉၺွပ်း 100 ပၢႆ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း

ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း ၼိူဝ် Online တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၺႃးတီႉၺွပ်း 150 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 19/06/2024 ၼႆႉ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသျိၼ်ႇႁႂႃႇ ဢၢင်ႈဢိင် တီႈႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း မိူင်းၶႄႇသေ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ – တီႉၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ 150 ၵေႃႉ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း ၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ (ၵျႃးၽႅၼ်ႉ) တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း – ဝႃႈၼႆ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းၶႄႇလၢတ်ႈဝႃႈ – ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ထုၵ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတီႉၺွပ်းတူဝ်ဝႆႉ 14 ၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး လၢႆဝၼ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်း ဢွင်ႈတီႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း 10 တီႈသေ ၸင်ႇတီႉၺွပ်းလႆႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ မီးလွင်ႈတီႉၺွပ်းယဝ်ႉ ၵၢၼ်ယွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း ဢၼ်ယႂ်ႇလူင် တီႈၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆး ၵိုတ်းယင့်ၵႂႃႇၵမ်ႈၽွင်ႈသေတႃႉ မၢင်တီႈသမ်ႉ ၶိုၼ်းဢၢင်ႈၸိုဝ်ႈ Online Game ၼႆသေ ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းမႃး။ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇတႄႉ ၵိုတ်း ဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်း ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းထႆး – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပူၼ့်မႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း ၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆး တီႈတႃႈၶဵႈလဵၵ်း မွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉသေ သူင်ႇပၼ်တီႈမိူင်းၶႄႇ ယဝ်ႉပွၵ်ႈၼိုင်ႈ။ တႄႇဢဝ် ႁၢင်ပီ 2023 ၼႆႉမႃး ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆးသေ ထုၵ်ႇတီႉၺွပ်းတူဝ် သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်းၶႄႇ မီးမွၵ်ႈ 5 မိုၼ်ႇၵေႃႉ (49,000) ယဝ်ႉ – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈမိူင်းၶႄႇ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-06-20T18:52:18

https://shannews.org/archives/54169

သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ တီႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ

ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ တီႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 3-4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်း RCSS တင်း SSPP ယိုဝ်းၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 19/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ တၢင်းဢိူင်ႇၵဵင်းၶမ်း ၼႂ်းၵႄႈဢၢင်ႇတေႃး – ၵျွၵ်ႉၵူႇ တၢင်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၵႂႃႇ ၼွၼ်းပႂ်ႉၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၼႂ်းႁႆႈသူၼ်ၼႅတ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 19 ၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ လၢႆၵမ်းဢေႃႈ ၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ၵမ်းၼိုင်ႈ။ ဝၢႆးဝၼ်းတေႃႇထိုင် ႁူဝ်ၶမ်ႈ ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈၶႃႈ။ သဵင်မၢၵ်ႇၶဝ် ယိုဝ်းတေႃႇၵၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းလီၼႃႇ။ ပဵၼ်သိုၵ်းတႆးႁဝ်း သွင်ၸုမ်းယိုဝ်းၵၼ်ဢေႃႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူၺ်း – ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉလိၼ်း ဢၼ်ၵႂႃႇၼွၼ်းၽုၵ်ႇ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၼႂ်းသူၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇသေ ၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇၼႆႉ SSPP သမ်ႉ တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉ ၸွမ်းဢိူင်ႇၵဵင်းၶမ်း၊ ဢိူင်ႇၼွင်လူင်။ RCSS သမ်ႉ တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉ ၸွမ်းၵျွၵ်ႉၵူႇ၊ ဢၢင်ႇတေႃးလႄႈ သၢပ်ႇဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လွၵ်ႉၸွၵ်ႇလၢတ်ႈ။ “ဢၼ်ၶဝ် သွင်ၸုမ်းယိုဝ်းၵၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်သေဢိတ်း တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမိူဝ်ႇၸၢၼ်ႈသိုၵ်းတႆးထႅင်ႈၵူၺ်း။ ၶဝ်ၵဵပ်းသိုၵ်းသေ ဢဝ်ႁဝ်းတေႃႇႁဝ်း ယိုဝ်းၵၼ်ၶိုၼ်းၵူၺ်း ဝႃႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈ သေၸုမ်းၼၼ်ႉ ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ် 3-4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုၵ်းတႆး သွင်ၸုမ်း ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းၸူးၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ တင်းသွင်ၸုမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းပၢႆ သွင်ၾၢႆႇ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တီႈဢိူင်ႇၵျွၵ်ႉၵူႇ ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ မႃးယဝ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ ႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉၵေႃႈ ၼၢင်းယိင်း ဢႃယု 29 ပီ ၵႂႃႇသူၼ်သေ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈပွၵ်ႈမႃးႁိူၼ်း ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းတႅၵ်ႇသႂ်ႇ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း တီႈဢိူင်ႇၵျွၵ်ႉၵူႇ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃဝႆႉတီႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ပဵၼ်မၢၵ်ႇၽႂ်ႁၢင်ႈၵၢင်ဝႆႉတေႃႇၽႂ်တႄႉဢမ်ႇႁူႉ – ၵူၺ်းၵႃႈဢၼ်ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇသမ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း ၵူၼ်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်း SSPP လႄႈ RCSS ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၊ တၼ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁိုင်မွၵ်ႈ 15 မိၼိတ်ႉသေ ယဵၼ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ တွၼ်ႈတႃႇ ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၵႄႈသိုၵ်းတႆး သွင်ၸုမ်း တေဢမ်ႇၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/11/2023 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းတၢင်တူဝ် ငဝ်ႈငုၼ်း/ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ တင်းသွင်ၸုမ်း လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်း တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်သေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႆႉယူႇၵေႃႈ သွင်ၾၢႆႇဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-06-20T15:43:47

https://shannews.org/archives/54156

ၾႃႉၽႃႇသႂ်ႇ ၵွင်းမူးလွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈမိူင်းၶုၼ် တီႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် လူႉၵွႆ

ၸွမ်းၼင်ႇ လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ၵူၼ်းမိူင်းတီႈၼိုင်ႈလႄႈ တီႈၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် တေမီးလွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈ ၵၼ်ယူႇ ပေႃးမႃးတူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၵမ်ႈၼမ် တေၼပ်ႉထိုဝ်ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇလႄႈ ပေႃးလႆႈထူပ်း ႁၼ် ၼိမိၵ်ႈႁၢႆႉ သေဢၼ်ဢၼ်မႃးၸိုင် ၵူၼ်းမိူင်းတေတူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈဝႃႈ ၵူဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉ ယုင်ႈ ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈမိူင်းၵိုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉၵေႃႈ ၾႃႉၽႃႇ ၺႃးၵွင်းမူး လွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၶုၼ်လူႉၵွႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း သုၵ်ႉယုင်ႈထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း – ပွတ်းႁွင်ႇ လၢႆၸႄႈဝဵင်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်မႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈၵေႃႈ လႆႈၵူဝ်ႁႄ လႆႈ တူၺ်းငဝ်းလၢႆးသေ ယူႇသၢင်ႈ ၵိၼ်သဝ်း လူၺ်ႈဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵၼ်မႃး။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၾႃႉၽႃႇသႂ်ႇ ၵွင်းမူးလွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈ မိူင်းၶုၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18/6/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်းပၢႆ ၾူၼ်တူၵ်းႁႃႇယႂ်ႇလူမ်းၽတ်ႉႁႅင်းသေဢမ်ႇၵႃး ၾႃႉၽႃႇသႂ်ႇ ၵွင်းမူးလွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၶုၼ် ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်း ၸၢၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်သေဢမ်ႇၵႃး ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်လွင်ႈဢမ်ႇလီ သေၸိူဝ်ႉသေပိူင်မႃး ၸဝ်ႈၶူးၼၼ်ႇတေႃးၽႃႇသ ဝတ်ႉလွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵွင်းမူးၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၼၢမ်ႇမိူင်းၵိုင်ၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းမိူင်းၵိုင် ၵိူဝ်းယမ် ၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈလႄႈ လႆႈ ႁၼ်ၾႃႉၽႃႉသႂ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ဝႃႈ ၵူဝ်ပဵၼ်ၼိမိၵ်ႈဢမ်ႇလီ၊ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၵူဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းလူႉ ၊ ၵူဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈ ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ ၾႃႉၵႆႉၽႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းလၢႆတီႈလႄႈ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉၵူၺ်း ၾႃႉၽႃႇၺႃးသတ်း လႄႈ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး မီးလွင်ႈလူႉတၢႆ ပဵၼ်သွင်တီႈ – မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈတႃႈ ၸႄႈဝဵင်းလၢင်း ၶိူဝ်းၼၼ်ႉ ၾႃႉၽႃႇသႂ်ႇ ၸၢႆး ၵျေႃႇ ဢႃယု 39 ပီ လူႉတၢႆ ၽွင်းၵႂႃႇလုမ်းလႃးမၢၵ်ႇမူင်ႈ တီႈၼႂ်းသူၼ်ႁိမ်း ၾင်ႇတဵင်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈဝၢၼ်ႈပဵင်းသႃႇ ဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾႃႉၽႃႇၺႃးဝူဝ်း လူႉတၢႆ 13 တူဝ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈဝူဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ် ယွၼ်ႉဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈၺႃးမႃး ၸိူင်ႉၼႆသေပွၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၾႃႉၽႃႇသႂ်ႇ ၵွင်းမူးလွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈ မိူင်းၶုၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၾႃႉၽႃႇၺႃး ၵွင်းမူးလွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇထိုင်တီႈၵူၼ်ႇပင်းလူမ်ႉလူင်းသေတႃႉ မၢၵ်ႇဢုတ်ႇမၢၵ်ႇ ႁိၼ် ဢၼ်ၶပ်ႉယႆၸွမ်းပွတ်းၵၢင်မၼ်း၊ ၸွမ်းၶွပ်ႇၵွင်းမူး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၵူၼ်ႇယၢႆႈၽူင်ႉတူၵ်းလႄႈ လႆႈဝႃႈပိူင်ၾၢင်ႁၢင်ႈ ၵွင်းမူးလူႉၵွႆယူႇ။ ယွၼ်ႉလူႉၵွႆၸွမ်းၶွပ်ႇႁိမ်း ၸွမ်းပွတ်းၵၢင် မၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ တႅၵ်ႇၸတ်ႉပဵၼ်ႁွႆးဝႆႉ လၢႆတီႈ တႃႇတေၵႅၼ်ႇၶႅင် ၶၢမ်ႇၾူၼ် ၶၢမ်ႇလူမ်းလႆႈမိူၼ် ၵဝ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။ လွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈ မိူင်းၶုၼ်ၼႆႉ ပႆႇႁၼ်မႅၼ်ႈပပ်ႉပိုၼ်းၵဝ်ႇၵႄႇ ငဝ်ႈတိုၼ်းမၼ်းသေတႃႉ လၢမ်းၶၢတ်ႈလႆႈ ဝႃႈ မၼ်းမီးမႃးလၢႆပၢၵ်ႇပီ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈၵဝ်ႇၵႄႇ ၵိုၵ်းမိူင်းတႆးတီႈၼိုင်ႈ ၊ ပီႈၼွင်ႉတီႈၸမ်တီႈၵႆၵေႃႈ ယၢမ်ႈမႃးဝႆႈမႃးသႃ။ ယွၼ်ႉၼၼ် လူႉၵွႆၵႂႃႇၵေႃႈ ၵိုင်ႇလီၸွႆႈၵၼ်ၵုမ်းၶိုၼ်းႁႂ်ႈလီ။ ယွၼ်ႉပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ၵဝ်ႇၵႄႇၼႆ မၼ်းၼႄလၵ်းထၢၼ်လႆႈဝႃႈ သႃႇသ ၼႃႇႁဝ်း ၶိူဝ်းၵူၼ်းႁဝ်း ယူႇမႃးလၢႆပၢၵ်ႇပီ။ မၼ်းၼႄ လႆႈဝႃႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းလႂ် ယူႇယိုၼ်းယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်မႃးၵႃႈႁိုဝ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ – ၸဝ်ႈၶူး ၼၼ်ႇတေႃးၽႃႇသ ဝတ်ႉလွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈမိူင်းၶုၼ် လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ- “လွင်ႈဝႃႈ ၶိူဝ်းၵူၼ်းႁဝ်း ယူႇသၢင်ႈၵိၼ်သဝ်းမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉ တူၺ်းဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵဝ်ႇၵႄႇၵိုၵ်း ပိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁူႉႁၼ်လႆႈယူႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် တေလႆႈဝႆႉၵႃႈၶၼ်မၼ်း တေလႆႈမေႃႁၵ်ႉသႃ မႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ၵွင်းမူးလွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈၼႆႉ မီးၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၶုၼ် ၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်းမိူင်းၵိုင် တေယၢၼ်ဝဵင်း 20 လၵ်း ၼိုင်ႈပီ လႂ် 2 ပွၵ်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ဝႆႈသႃၵၼ်ႇတေႃးမႃး ၵူႈပီ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢႆးဢွၵ်ႇဝႃႇသႃ 7 ဝၼ်း ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၊ ဝၢႆးသၢင်းၵျၢၼ်ႇ 7 ဝၼ်းပွၵ်ႈၼိုင်ႈ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၾႃႉၽႃႇသႂ်ႇ ၵွင်းမူးလွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈ မိူင်းၶုၼ် ၸွမ်းၼင်ႇ ၵူၼ်းထဝ်ႈပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်သိုပ်ႇ ၶႆႈၼႄလုၵ်ႈလၢၼ်မႃးတႄႉ – ၵွင်းမူးလွႆၽြႃးၸၢၵ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇတၢင်းပွတ်းမိူင်းၼၢႆး ၶၢႆႉပၢႆႈမႃးယူႇတၢင်းမိူင်းၵိုင်သေ လႆႈမႃးထူပ်းႁၼ် မႅၼ်ႈ ႁွႆးၽႃႇတိၼ်ၽြႃးတီႈၼႆႈ၊ ၸင်ႇလႆႈမၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်တီႈထွတ်ႈတီႈမျၢတ်ႈမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ လႆႈ ၵေႃႇသၢင်ႈၵွင်းမူးဝႆႉ 4 ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၶုၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၵွင်းမူးဝၢၼ်ႈၶႅမ်၊ ၵွင်းမူးပႃႇၼိဝ်ႉ (ယၢမ်းလဵဝ် ႁွင်ႉၵွင်းမူးပၼ်ႇၼိဝ်း) ၊ ၵွင်းမူးမိူင်းၶုၼ် ၊ ၵွင်းမူးဝၢၼ်ႈႁူၺ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-06-20T15:29:16

https://shannews.org/archives/54150

မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း 3 ၵေႃႉ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 20/6/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်းပၢႆ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း 3 ၵေႃႉ တီႈပွၵ်ႉ 7 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 3 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၼႂ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 14 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵႂႃႇဢဝ်မၢၵ်ႇတီႈလႂ်မႃးလဵၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉလဵၼ်ႈၵႂႃႇလဵၼ်ႈမႃးသေ တႅၵ်ႇသႂ်ႇၶဝ်ဢေႃႈ။ ၵေႃႉဢၼ်ယိပ်းမၢၵ်ႇၼၼ်ႉတႄႉ မိုဝ်းလႅပ်ႈပုတ်းၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ။ ထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉတႄႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီ/ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႃႈသဵဝ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 3 ၵေႃႉ ဢၼ်မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇသႂ်ႇၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 9 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၊ ဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 14 ပီ ၵေႃႉ ၼိုင်ႈလႄႈ ဢွၼ်ႇယိင်း 5 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ မၢၵ်ႇဢၼ်တႅၵ်ႇသႂ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်းလႂ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ ၼႆ။ တင်ႈတႄႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉမႃး ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပဵၼ်မႃးဢမ်ႇထၢတ်ႇ သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်တီႈၼိုင်ႈ တႅၵ်ႇတီႈၼိုင်ႈ ႁဵတ်းၼၼ်သေ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၊ ၼမ်ႉတူႈ ၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းၵုတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တိုၵ်ႉ သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ထူပ်းၽေးလွင်ႈယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် ထိုင်တီႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်း တိၼ်ပုတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး ၶႂ်ႈဝႃႈမီးၵူႈလိူၼ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15/06/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ပႃႈၼၢင်းမျႃႉတၢၼ်း ဢႃယု 50 ပၢႆ ၵႂႃႇတီႇသူၼ်မၼ်းၼၢင်း ဢၼ်မီးၾၢႆႇ ၼႃႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 240 တီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ၸူင် ဢိူင်ႇပဵင်းသႃႇ ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် တႅၵ်ႇသႂ်ႇတီႈၶႃမၼ်းၼၢင်း လႆႈပုတ်းပႅတ်ႈ တင်းသွင်ၶွၼ် ယွၼ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း လိူတ်ႈဢွၵ်ႇၼမ်သေ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-20T11:53:50

https://shannews.org/archives/54142

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း KNDF သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း မုင်ႈၸူးဝဵင်းပၢင်လွင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်းသိုပ်ႇပဵၼ်ထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 5 မူႇဝၢၼ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 18/06/2024 တႄႇဢဝ် ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင် KNDF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တၢင်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၽႃမူ၊ ၵုင်းပဝ်း၊ သွင်လၼ် (ဆောင်လှန်)၊ မူဝ်းဢူး (မိုးဉီး) လႄႈ လွႆၵႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇၶိူဝ်းလႄႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်းၶႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈသေ ပိၵ်ႉဢိုတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းဝႆႉဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸဵမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ – ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်မႃးသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈထႅင်ႈယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17 ၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 18 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ပၢင်တိုၵ်း ၸင်ႇတႄႇပဵၼ် တင်းသွင်ၾၢႆႇ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတင်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မိူင်းယၢင်းလႅင် ဢၼ်ပၢႆႈမႃးသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉၸွမ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇၶိူဝ်း သူၼ်ႁႆႈၼႃးလႄႈ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ “မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈသေ တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းဢေႃႈ။ တီႈႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၸဵမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း လႆႈပၢႆႈမူတ်းၶႃႈ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ထိုင်မႃးတၢင်းဝၢၼ်ႈမူဝ်းဢူးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈလႆႈပၢႆႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇပၢႆႈဢမ်ႇလႆႈၶႃႈ ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇလႄႈ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈပၢႆႈမိူၼ်ၵၼ်ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းထဵင်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၶႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းပၢင်လွင်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢတ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းမွၵ်ႈ 5 ၵေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉၵွႆ ၸွမ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢွင်ႈတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းယၢင်းလႅင် ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ တေယၢၼ်ဝဵင်းပၢင်လွင်း မွၵ်ႈ 40 လၵ်း။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-20T11:00:00

https://shannews.org/archives/54137

တူဝ်တႅၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈဢႃႇသီႇယႅၼ်ႇ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ဝႆႉ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ

ဝၼ်းတီႈ 18 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ တိင်ႉသျီးၵျုင်း(တိန့်ရှီးကျွင်း) တူဝ်တႅၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်း ဢႃႇသီႇယႅၼ်ႇ (ASEAN) ႁွင်ႈ ၵၢၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ႁွတ်ႈၽႅဝ်တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇသေ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တင်း ဢူးမိၼ်ႉသူၺ်ႇ ၵႅမ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇ ၼွၵ်ႈမိူင်း ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈသေ လႆႈႁူႉဝႃႈ သွင်ၾၢႆႇ လႆႈ ဢုပ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇ တႃႇတေယုၵ်ႉမုၼ်း ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼိမ်တဵင်ႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း၊ ၼႂ်းၵၢၼ် ငၢၼ်း ဢၼ်သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း တေႁူမ်ႈၵၼ်သေႁဵတ်းသၢင်ႈၼၼ်ႉ ပိူင်လူင်မၼ်း ၼင်ႇႁိုဝ် တေတိူဝ်းမီး လွင်ႈၸမ်ၸႂ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းၸွမ်းဢႃႇသီႇယႅၼ်ႇလႄႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၽွင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ မီးလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၼ်၊ ၽွင်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ တိုၵ်းယိုတ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇလႄႈ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉႁႅၼ်း သိုၵ်းလေႃႇ တိုၵ်း ဝဵင်းမွင်ႇတေႃး လႅၼ်လိၼ်မိူင်းပင်းၵလႃးတိတ်ႉသ် တီႈဢၼ်မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ရူဝ်ႇႁိၼ်ႇၵျႃႇ ၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉ ယူႇသဝ်းယူႇၼႆႉ တူဝ်တႅၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်းမိူင်းၶႄႇ ႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃး တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇသေ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 တေၵိုတ်းယင်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ မိူင်းၶႄႇ လႆႈၶဝ်ႈယူႇၵၢင်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉပၼ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-20T09:00:00

https://shannews.org/archives/54130

ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇပွတ်းၸၢၼ်း လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင် ၵူၼ်းတၢႆ 9 ၵေႃႉ

ဝၼ်းတီႈ 17 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆ့ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ – ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ ဢၼ်မီးဝႆႉၸွမ်း ၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇမိူင်းၶႄႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၵွၼ်းတူင်ႇလႄႈ ၽူးၵျႅၼ်းၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်ၵူၼ်းတၢႆ 9 ၵေႃႉလႄႈ ႁၢႆဝႆႉ 17 ၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ တီႈၼႂ်းဝဵင်းမႄႉၵျူဝ်း ၸႄႈမိူင်းၵွၼ်းတူင်ႇၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁိူၼ်းတိုၵ်းၵူၼ်ႇပင်း ၼမ်ႉလူၵ်ႈၼမ်ႉၼွင်း – ၼႆယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾူၼ်လူမ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပဵၼ်ၸၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ပိုၼ်ႉတီႈ ၵမ်ႈၼမ် ထုၵ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉ လွင်ႈၽေးၼမ်ႉလူၵ်ႈၼမ်ႉၼွင်း – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလၢႆဝၼ်းပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇပွတ်းၸၢၼ်း လႆႈႁူပ်ႉၽေး ၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျႅၼ်းသျီး၊ ၵွီႇၵျူဝ်း၊ ၵွၼ်းတူင်ႇ၊ ၽူးၵျႅၼ်းလႄႈ ၵွၼ်းသျီး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ပဵၼ်ၼမ်ႉလူၵ်ႈၼမ်ႉၼွင်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-06-20T08:00:00

https://shannews.org/archives/54125

ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ယွမ်းလူင်း 12 %

မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ 2023 ယွၼ်ႉၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 သေ လေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း လၢႆၸႄႈဝဵင်း ဢိၵ်ႇပႃး ဝဵင်းတိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ် ယွၼ်ႉၼၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်း ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တင်းမူတ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸုမ်း ISP Myanmar ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ယဵၼ်ၵႂႃႇၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ် ၵႃႉၶၢႆလႅၼ်လိၼ် တႆး – ၶႄႇၼႆႉ မီး 34 လၢၼ်ႉ ဢမေႇရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ ပိူင်ယႂ်ႇမၼ်း လႆႈဢိင်ပိုင်ႈလၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ် တီႈဝဵင်းမိူင်းလႃး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူဝ်ႈပႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆလႅၼ်လိၼ်သေ လႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈ 2 ပီႊလီႊယၼ်ႊ ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ ၵူႈလိူၼ်လႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ လႅၼ်လိၼ်ၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယွမ်းလူင်းၵႂႃႇ 12 % ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တႃႇတေၸတ်းၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆလႅၼ်လိၼ်တင်း မိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸႄႈမိူင်းယူႊၼၢၼ်ႊ ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ လတ်းမိူင်းလၢဝ်းသေ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉမႄႈၶူင် ဢၢၼ်းတေၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်တင်း ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Mekong News ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-20T07:00:00

https://shannews.org/archives/54119

သိုၵ်းဝႃႉ တေယုၵ်ႉဢဝ် ဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸၼ်ႉၸႄႈတွၼ်ႈ

တပ်ႉသိုၵ်ႉဝႃႉ UWSA ဢၼ်ၵုမ်းဝႆႉ ဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇၼႆႉ တေယုၵ်ႉဢဝ် ၶိုၼ်ႈပဵၼ် ၸၼ်ႉၸႄႈတွၼ်ႈၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 01/07/2024 ဢၼ်တေထိုင်ၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ (UWSA) တေယုၵ်ႉဢဝ် ဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ ၽွင်းပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ် ၸၼ်ႉၸႄႈတွၼ်ႈ ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ (UWSA) ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်ၵျုႊလၢႆႊၼႆႉ တပ်ႉၸုမ်း 318 ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ တေမွတ်ႇယႃႉပႅတ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းသေ တေၶိုၼ်းၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵႅဝ်ႈယုၵ်ႉဢဝ် ဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸၼ့်ၸႄႈတွၼ်ႈၼႆ – ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သိုၵ်းဝႃႉ ဢွၵ်ႇဝႆႉမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10 လိူၼ်ၼႆႉ တၢင်းၾၢႆႇလိၵ်ႈၶႄႇ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉထႅင်ႈဝႃႈ ဢူးပွၵ့်ၼီႇလိၼ်း (ဦးပေါက်နီလင်း) ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈတွၼ်ႈ မိူင်းမႂ်ႇ တေ ၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ် ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈတွၼ်ႈႁူဝ်ပၢင်ႇ။ လီႇၵျူင်းယႅၼ် (လီကျုံးရန်) ၵႅမ်ၽူႈၸီႉသင်ႇ ၸုမ်းဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်း ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း တေၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ် ၵႅမ်ၽူႈၸတ်းၵၢၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈႁူဝ်ပၢင်ႇ။ ဢူးၺီႇၼတ်ႉ(ဦးညီနပ်) ဢၼ်ယၢမ်ႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ် ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းဝႃႉ တႂ်ႈၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶိုၼ်းႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ပဵၼ်ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈ – ဝႃႈၼႆ ။ တီႈၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈႁူဝ်ပၢင်ႇၼၼ့် တေသႂ်ႇဝႆႉပႃး ပၢင်ႇလူင် ၊ ၼႃးဝီးလႄႈ ၼမ်ႉတိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပႆႇႁၼ်တုမ်ႉတွပ်ႇသင်ၶိုၼ်း။ ၸွမ်းၼင်ႇ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်ႈမိူင်း 2008 သေ ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၵ်းမၼ်ႈပၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ မီး 2 ၸႄႈတွၼ်ႈလႄႈ 6 ၸႄႈဝဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ႁူဝ်ပၢင်ႇ ၊ မိူင်းမႂ်ႇ ၊ ပၢင်ဝၢႆ ၊ ၼႃးၽၢၼ်း ၊ မၢၵ်ႇမၢင် ၊ ပၢင်သၢင်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်း 6 ၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉ ဢၼ်တိုၵ်ႉယူႇဝႆႉ ၾၢႆႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းတႄႉ ၵိုတ်းၸႄႈဝဵင်းမၢၵ်ႇမၢင်ၵူၺ်း။ ဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယူႇၾၢႆႇတႂ်ႈသိုၵ်းဝႃႉ (UWSA) ၵုမ်းၵမ်မူတ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-19T17:07:00

https://shannews.org/archives/54110

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ ၵႂႃႇတၢင်းပၢင်ႇၶမ်း ထႅင်ႈ 60 ပၢႆ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တီႉၺွပ်းၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ်သေ ပွႆႇၵႂႃႇတၢင်း ဢိူင်ႇပၢင်ႇၶမ်းထႅင်ႈ 61 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 18/06/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ် တီႉၺွပ်း ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႂ်းဝဵင်းမူႇၸေႊသေ ၵႂႃႇပွႆႇတၢင်း ဢိူင်ႇပၢင်ႇၶမ်း ၼႂ်းၵႄႈသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် မူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်း ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၺွပ်းၵူၼ်းၶီႈယႃႈ မႃးထွၵ်ႇတၢင်း ပၢင်ႇၶမ်းၼႆႉထႅင်ႈဢေႃႈ တင်းမူတ်း မီးႁူဝ်ၵူၼ်း 61 ၵေႃႉၶႃႈ။ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈဢဝ် ၼမ်ႉတိၼ် ၶဝ်ႈသွႆးႁႅင်ႈ (ၶဝ်ႈသွႆးဢေႃႇတေႃႇ) ၸိူဝ်းၼႆႉ ပၼ်ၶဝ်သေ ႁႂ်ႈၶဝ်ၶၢမ်ႈၼမ်ႉပေႃႈ ၵႂႃႇၶိုၼ်း တီႈယူႇၶဝ်ၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တီႈၶူဝ်ပၢင်ႇၶမ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိၵ်ႉၶူဝ်ယဝ်ႉသေ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်ၶၢမ်ႈ ၵူၼ်းၶီႈယႃႈၶဝ် လႆႈၸုင်မိုဝ်းၵၼ်သေ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉပေႃႈ ၼိုင်ႈၵမ်း 5-6 ၵေႃႉ ႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် လွပ်ႈၼႆႉတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တၢင်ႇမႃးၼိူဝ်ၵႃး တၢင်ႇသၢႆး လမ်းၼိုင်ႈသေ မႃးပွႆႇဝႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ – ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ မႃးၸွမ်းသူင်ႇသမ်ႉ မီး 4 လမ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၶၢမ်ႈၼမ်ႉပေႃႈ “ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇထွၵ်ႇလူင်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉသိုၵ်းတႆး SSPP ၶႃႈဢေႃႈ။ ၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်ဢုပ်ႇၵၼ် ၸိူင်ႉႁိုဝ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ။ ၵူၼ်းၶီႈယႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တေဢမ်ႇၵႂႃႇ တၢင်းၼမ်ႉၶမ်းလႆႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းၵႄႈ မူႇ ၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ မီးဝႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်းတႆး SSPP လႄႈ သိုၵ်းလွႆ TNLA ဝႆႉ။ ၵူၼ်းၶီႇယႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ် မႃးႁဵတ်းၵၢၼ် ပၢင်တေႃႇလွင်း တၢင်းၶူးဝဵင်း ပွၵ်ႉၸွၼ်ႊၸူဝ်ႇ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉဢေႃႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းၼိူဝ်ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ”- ၵူၼ်းမူႇၸေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်း ထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ တီႉၺွပ်း ၵူၼ်း သူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႂ်းဝဵင်းမူႇၸေႊ တေႃႉမႃးသူင်ႇဝႆႉတီႈ ၼႂ်းၵႄႈသဵၼ်ႈတၢင်းလူင်မူႇၸေႊ – ၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 160 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တၢင်ႇမႃးၼိူဝ်ၵႃး တၢင်ႇသၢႆး 2 လမ်း မႃးပွႆႇလူင်း တီႈဝၢၼ်ႈတိုင်းလူင် လမ်းၼိုင်ႈလႄႈ ပူၼ်ႉၵႂႃႇတၢင်းလွႆၵိဝ်ႇလွၵ်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇၸေႊလၢၼ်ႉ လမ်းၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢၼ်မႃးပွႆႇလူင်း တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈတိုင်းလူင် ၼၼ်ႉတႄႉ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ လိုပ်ႈၶၢမ်ႈပူၼ်ႉၼမ်ႉပေႃႈ ၶဝ်ႈၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းမူႇၸေႊ ၶိုၼ်းမူတ်းယဝ်ႉ – ၵူၼ်းၼုမ်ႇမူႇၸေႊလၢတ်ႈ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်']

2024-06-19T16:28:28

https://shannews.org/archives/54092

မုၵ်ႉၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၸႄႈတွၼ်ႈတွင်ႇငူႇ ၸတ်းဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၶွပ်ႈတဵမ် 9 ပီ

ပီႈၼွင်ႉတႆး ထုင်ႉလိၼ်ပဵင်း ဝဵင်းတွင်ႁူႇ (တွင်ႇဢူႇ/ တွင်ႇငူႇ) ၼႂ်းတိူင်းပႃႇၵိူဝ် ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ မုၵ်ႉၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးမႃး ၶွပ်ႈတဵမ် 9 ပီ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 17/6/2024 ၼႆႉသေ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 9 ပီမႃးၼႆႉ လႆႈလတ်းၶၢမ်ႈ ပူၼ်ႉလွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉမႃးလၢႆလွင်ႈလႄႈ တႃႇမုၵ်ႉၸုမ်းပေႃးတေၵႅၼ်ႇၶႅင် တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇလႆႈ ၶၢဝ်းယၢဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈတူၺ်းငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းသေ ၶၢမ်ႇယၢပ်ႇတူင်ႉၼိုင် ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇၸႂ်သေတႃႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး ၼႂ်းထုင်ႉပႃႇၵိူဝ် ပေႃးတေသိုပ်ႇတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇလႆႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၼၼ်ႉ ႁႃဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီသေ တေၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ဢမ်ႇၵိုတ်းဢမ်ႇႁူၼ် ၼႆ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 17/6/2024 ၼႆႉ မႅၼ်ႈဝၼ်းၽွတ်ႈတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး တွင်ႇဢူႇ ၶွပ်ႈတဵမ် 9 ပီသေ ယူႇတီႈ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် တီႈဝၢၼ်ႈပွၵ်ႉၶူဝ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတွင်ႇဢူႇ တိူင်းပႃႇၵိူဝ်။ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး လၢႆလွင်ႈသေ ၼႂ်းဝၼ်းၶွပ်ႈၶူပ်ႇ ပီၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၸတ်းယႂ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈဝၼ်းၶွပ်ႈၶူပ်ႇ မုၵ်ႉၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးတွင်ႇဢူႇ တဵမ် 9 ပီၼႆႉသေ ၸၢႆးၵွၼ်းၶိူဝ်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၸႄႈတွၼ်ႈတွင်ႇငူႇ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ပီၼႆႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးလၢႆလွင်ႈသေ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းတီႈၵႅပ်ႈမၼ်းၵူၺ်းၶႃႈ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းလၢႆၵေႃႉ ၸတ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းတီႈဝၢၼ်ႈပွၵ်ႉၶူဝ်ႇ ဝဵင်းတွင်ႇဢူႇၼႆႉၵူၺ်း။ မိူဝ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၼိမ်ၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းမႃး တွၼ်ႈတႃႇ လိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆး မႃးၵူႈပီ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ဝၢၼ်ႈမိူင်းတိုၵ်ႉသုၵ်ႉယုင်ႈ ပႆႇၼိမ်သဝ်းလႄႈ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ႁဝ်းၶႃႈ ၸင်ႇဢေႇမၢင်လူင်းၶႃႈဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ မုၵ်ႉၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၸႄႈတွၼ်ႈတွင်ႇဢူႇၼႆႉ လႆႈတူင်ႉၼိုင်တႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းမႃးလၢႆလွင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸတ်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈမႃးၵူႈပီပီ၊ ဝၼ်းယႂ်ႇဝၼ်းလူင် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ၊ ပီမႂ်ႇတႆးၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ထုင်ႉလိၼ်ပဵင်းၶဝ် ပေႃးတေဢမ်ႇလူင်လိုမ်း၊ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၶဝ် ပေႃးတေမေႃတူင်ႉတိုၼ်ႇ ႁၵ်ႉသႃၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တွင်ႇငူႇ (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈတွင်ႇဢူႇ ဢၼ်လႆႈတူင်ႉၼိုင်ၸွမ်း ၼႂ်းမုၵ်ႉၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၼႆႉ မီးဝႆႉလၢႆဝဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝဵင်းၽိဝ်း၊ ဝဵင်းတွင်ႇဢူႇ ၊ ဝဵင်းဢူၵ်ႉတုၺ်း (အုတ်တွင်း) ၊ ဝဵင်းထၢၼ်းတပိၼ်ႇ ၊ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉၵျီး ၊ ဝဵင်းယေႇတႃႇသျေႇ ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ၶၢဝ်းတၢင်း 9 ပီၼႆႉ လွင်ႈၶွင်ႈၶမ် လွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ မီးဝႆႉယူႇလၢႆလွင်ႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပၼ်ႁႃလွင်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း မေႃသွၼ် ဢမ်ႇပဵင်းပေႃး၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႆႇယိုတ်းမိူင်းတႄႉ ဢဵၼ်ႁႅင်း မေႃသွၼ်မီးယူႇသေတႃႉ။ ဝၢႆးၼႆႉ မေႃသွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၼႂ်းႁူင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉ ဢွၵ်ႇၵၢၼ် ၵမ်ႈၼမ်လႄႈ လႆႈထူပ်းလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃး။ တၢင်ႇယွၼ်းဢဵၼ်ႁႅင်း မေႃသွၼ် တၢင်းမိူင်း တႆးမႃးၸွႆႈထႅမ်ၵေႃႈ ယွၼ်ႉမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ လၢႆလွင်ႈလႄႈ မၢင်ပီၵေႃႈမႃး၊ မၢင်ပီၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ် – ၸၢႆးၵွၼ်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “လွင်ႈၶွင်ႈၶမ် ၼႂ်းမုၵ်ႉၸုမ်းတႄႉ မီးဢေႃႈ မိူဝ်ႈၽွင်းလူင်း သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈၼၼ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းမေႃသွၼ် ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ ၊ ပေႃးယွၼ်း လွင်ႈၵမ်ႉထႅမ် တၢင်းမိူင်းတႆး ႁဝ်းၵေႃႈ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး လၢႆလွင်ႈလႄႈ ၶဝ်ဢမ်ႇ ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်း ၵေႃႈမီး။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူၼ်းၼုမ်ႇ ထုင်ႉလိၼ်ပဵင်းႁဝ်း သမ်ႉၼမ် ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလွင်ႈ ဢဵၼ်ႁႅင်း မေႃသွၼ် ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ မုၵ်ႉၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး တွင်ႇငူႇ (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းမုၵ်ႉၸုမ်း ၵမ်ႈၼမ် လႆႈပၢႆႈလႆႈၼီ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ၵႆႉၵူတ်ႇထတ်းၸႅတ်ႈထၢမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁႃတၢင်းၽိတ်းသႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈပျွင်းၶျႂင်းၸၢၼ်းလႄႈ ဝၢၼ်ႈပျွင်းၶျွင်းႁွင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတွင်ႇဢူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး လႆႈပၢႆႈသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈလွတ်ႈ ၽေး။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉၵေႃႈ တႃႇတေထူပ်းၵၼ် ၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈမိူၼ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်း ပႆႇသုၵ်ႉယုင်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2018 ၊ 2019 လႄႈ 2020 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ထုင်ႉလိၼ်ပဵင်း လႆႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးလၢႆတီႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ပႆႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃးတၢင်းလႂ်။ တေႃႈၼင်ႇ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ လႆႈၸတ်းပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉ မေႃသွၼ်ပၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်း ဢမ်ႇလႆႈပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈမႃး ယွၼ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၶၢႆႉပၢႆႈၼမ် ဝႃႈၼႆ။ တႃႇမုၵ်ႉၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးတွင်ႇဢူႇ တေယူႇလႆႈၶၢဝ်းယၢဝ်းၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ တႃႇမုၵ်ႉၸုမ်း တေၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼၼ်ႉလႄႈသင် ယူႇတီႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၸုမ်းသေ ယၢမ်ႈတၢင်ႇယိုၼ်ႈယွၼ်း ငိုၼ်းၸႂ်ႉၸၢႆႇ Budget တီႈလူင်ပွင် ၸိုင်ႈမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ်မႃးယူႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တႃႇၸတ်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ ၊ တႃႇၸတ်းပၢင်ပွႆးပီမႂ်ႇတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ Budget မၼ်းယၢမ်ႈလႆႈမႃး ၼိုင်ႈပွၵ်ႈလႂ် ဢေႇသုတ်း 20 သႅၼ်ပျႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈဝႆႉသေတႃႉ တေဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီသေ တေၶိုင် တႃႇလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈ၊ တေပူၵ်းပွင်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵႂႃႇ ၸၢႆးၵွၼ်းၶိူဝ်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ မုၵ်ႉၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးတွင်ႇငူႇ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ – “ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပႂ်ႉႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းလီသေ ၸင်ႇႁဵတ်းၼႆတႄႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ ႁဝ်းမီး တိုဝ်ႉတၢင်း ႁဵတ်းလႆႈၼိုင်ႈၶိုပ်ႈၵေႃႈ ႁဵတ်းၵႂႃႇၼိုင်ႈၶိုပ်ႈ၊ ႁဵတ်းလႆႈ ၼိုင်ႈသွၵ်ႇၵေႃႈ ႁဵတ်းၵႂႃႇၼိုင်ႈ သွၵ်ႇတႄႉ တေလီဢေႃႈ။ ႁဝ်းယၢင်ႈလႆႈၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈယၢင်ႈၵႂႃႇလွႆးလွႆး ၸင်ႇႁွတ်ႈတီႈယိူင်း မၢႆႁဝ်းလႆႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ဝဵင်းတွင်ႇငူႇၼႆႉ မီးၼႂ်းတိူင်းပႃႇၵိူဝ် ပၵ်းယူႇဝႆႉႁိမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် မၢႆၼိုင်ႈ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈလႄႈ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ႁၢင်ႇၵႆတၢင်း ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ 175 လၵ်း။ ပီႈၼွင်ႉတႆးထုင်ႉပဵင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတွင်ႇဢူႇ တိူင်းပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ တေပဵၼ်တႆးယူၼ်း ၵမ်ႈၼမ်။ ဝၢႆးၼႆႉ လေႃးၵႂၢမ်းတႆးလူင် မႃးဢိတ်းဢီႈ။ မူႇဝၢၼ်ႈတႆး တင်းမူတ်းမီး 11 ဝၢၼ်ႈ ႁူဝ်ၵူၼ်းပီၼွင်ႉတႆး မီးမွၵ်ႈ 7 ႁဵင် ၵမ်ႈၼမ် ႁဵတ်းၵိၼ် ၵၢၼ်ႁႃလဵင်ႉတွင်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃး ပိူင်ယႂ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-06-19T12:27:43

https://shannews.org/archives/54084

သိုၵ်းၶၢင် KIA ပိုတ်ႇလုမ်း လဝၵ တီႈထုင်ႉၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ

သိုၵ်းၶၢင် KIA ပိုတ်ႇလုမ်း ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ (လဝၵ) တီႈဢိူင်ႇၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပၢင်ပိုတ်ႇလုမ်းၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးလင် ၸုမ်းသိုၵ်းၶၢင် ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ဢိူင်ႇၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ ႁိုင်မွၵ်ႈ 5 လိူၼ်ၼႆႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပိုတ်ႇ လုမ်းလဝၵသေ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၶဝ် ၾိုၵ်းသွၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၼင်ႈလုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ သိုၵ်းၶၢင် KIA ပိုတ်ႇလုမ်း လဝၵ တီႈထုင်ႉၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 17/06/2022 ပူၼ်ႉမႃး သိုၵ်းၶၢင် တႄႇပိုတ်ႇလုမ်း လဝၵ ၼႂ်းၼႃႈတီႈပွတ်းၸၢၼ်း ၶွင်သိုၵ်း KIA ၵုမ်းၵမ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းၵူဝ်းလႄႈ ၵူတ်ႉၶၢႆၼႆႉ လႆႈႁဵတ်းပၼ်မၢႆၾၢင် (မၢတ်ႈပူင်ႇတိၼ်ႇ) တႃႇၵူၼ်း 3,000 ပၢႆယဝ်ႉၼႆ – သိုဝ်ႇ Laiza TV ႁွင်ႈၵၢၼ် ပွင်ႇၶၢဝ်ႇသိုၵ်းၶၢင် KIA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 2024 ၼႆ့ သိုၵ်းၶၢင် လေႃႇတိုၵ်း ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 123 ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉတီႈၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ တႄႇပိူင်ၽွင်းငမ်းၵူၼ်းမိူင်းမႃး၊ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၶၢင် ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်လႄႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸတ်းပွင်ၽွင်းငမ်းၵႂႃႇ ၵူႈလွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ မီးၸၢဝ်းၶိူဝ်း တႆး၊ လွႆ၊ ၶၢင်၊ လီႇသူႇလႄႈ မၢၼ်ႈ ယူႇသဝ်းႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉ။ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ၼႂ်းမိူင်းၶၢင်ၼႆႉ သိုၵ်းၶၢင် မီးဝႆႉ တပ့်ၵွင် 10 ဢၼ်၊ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၸတ်းပၢင်ပိုတ်ႇထႅင်ႈ တပ်ႉၵွင် မၢႆ 11 တီႈဝၢၼ်ႈၼွင်မွၼ်ၼႆ – Laiza TV ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-19T11:57:55

https://shannews.org/archives/54077

TBC ထႆး – မၢၼ်ႈ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် ပွၵ်ႈၵမ်း 99 တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း

ၶွမ်ႊမတီႊလႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တႃႇသၢင်ႈလွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်လႄႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တင်းသွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 18/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းၶိုင်ႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Maesaiperss ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၶွမ်ႊမတီႊလႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၼထီႊ ထိမ်ႊသဵၼ်ႊ ၾၢႆႇထႆးလႄႈ တင်းၸဝ်ႈသိုၵ်း ဢွင်ႇလိၼ်းဢူး ၾၢႆႇမၢၼ်ႈ ဢွၼ် ဢဝ် ၶွမ်ႊမတီႊလႅၼ်လိၼ်တင်းသွင်ၾၢႆႇ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် တီႈႁူင်းႁႅမ်း 1G1 ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ฮักแม่สาย / ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ႁူပ်ႉၵၼ် ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လၢႆလွင်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – တႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ သွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ်၊ လွင်ႈၵူၼ်းထႆး ၶဝ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်၊ လွင်ႈတေတင်ႈၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈတႅၵ်ႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉသၢႆ ၊ လွင်ႈရူတ်ႉၵႃးၵိုတ်းၶမ် ၸွမ်းတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇလၢၼ်ႇမႄႈသၢႆ – တႃႈၶီႈလဵၵ်းလႄႈ လွင်ႈၼိမ်သဝ်း တင်းသွင်ၾင်ႇ ၸိုင်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ မီးလွင်းထတ်းသၢင်ၶိုၼ်း လွင်ႈသွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်သေ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃမႃး လွင်ႈၾႆးပႃႇလႄႈ မွၵ်ႇၶႂၼ်း ပဵၼ်ဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇလီငၢမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပၢင်ၵုမ်ၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမိူင်းထႆးတင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ မီးလွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ် ၼႅၼ်ႈၼႃမႃးထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း']

2024-06-19T10:19:46

https://shannews.org/archives/54072

ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်ႈ ႁႅင်းႁပ်ႉသိုဝ်ႉၼွၵ်ႈမိူင်းၼမ်

ယၢမ်းလဵဝ် ႁႅင်းႁပ်ႉသိုဝ်ႉၼွၵ်ႈမိူင်းတိူဝ်းၼမ်မႃးလႄႈ ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇတီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈသုင်မႃး။ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ 1 ၸွႆႉလႂ် မွၵ်ႈ 1,300 ပျႃး ယၢမ်းလဵဝ် ၶိုၼ်ႈထိုင် 1,450 ပျႃးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁပ်ႉသိုဝ်ႉဝႆႉၼမ် လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ ပဵၼ်မိူင်းထႆး ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ၊ မိူင်းၾိလိပ်ႊပိၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁပ်ႉသိုဝ်ႉၼမ်မႃးယူႇ – ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၵႃႉၶၢႆၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်းဢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် ႁပ်ႉသိုဝ်ႉၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၼမ်လႄႈ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၼႂ်းမိူင်း ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈမီးယဝ်ႉ ယွၼ်ႉၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁပ်ႉသိုဝ်ႉဝႆႉယူႇ ၶိူဝ်းယႂ်းလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇလုမ်ႈ ၾႃႉၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈဝႆႉ – ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊတေႃႇထိုင် လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆ့ မိူင်းထႆးပၼ်ၶႂၢင်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ တေႃႉသူင်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၶၢႆ လူၺ်ႈဢမ်ႇလႆႈသႂ်ႇၶွၼ်ႇ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊၵေႃႈ တႄႇႁပ်ႉသိုဝ်ႉၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ မိူင်းမၢၼ်ႈ လူၺ်ႈဢမ်ႇလႆႈသႂ်ႇၶွၼ်ႇ မိူၼ်ၵၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းမျႃႉဝတီႇ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းတေႃႉသူင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၵႃႉၶၢႆၸူး လႅၼ်လိၼ် မိူင်းထႆး – မိူင်းမၢၼ်ႈ ယူႇၵူႈပီ။ ၼၼ်ႉသမ်ႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈဢွၼ်ၵၼ် ပိုင်ႈဢိင်ၸႂ်ယႂ်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းၼမ်ႉဝႆႉၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊထိုင် လိူၼ်မေႊၼႆႉ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တေႃႉသူင်ႇၶၢႆၼွၵ်ႈမိူင်း တင်းမူတ်း မီး 4.77 သႅၼ်တၼ်ႊ – ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇ ၵႃႉၶၢႆပၢႆးမၢၵ်ႈမီး တႂ်ႈၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး']

2024-06-19T08:00:00

https://shannews.org/archives/54064

ၽူႈၼမ်း လၢႆၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉထတ်းသၢင် လွင်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းရတ်ႉသျႃး တုၵ်းယွၼ်း ဢဝ်ၼႃႈလိၼ် မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ 4 တီႈ

တႃႇတေ ၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်းလႄႈ တႃႇလွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊၼႆသေ ၽူႈမီးၸၼ်ႉသုင် လၢႆၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇ တီႈမိူင်းသုၺ်ႊၸႃႊလႅၼ်ႊ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 15 -16 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈ ရတ်ႉသျႃး ဝလႃႊတီႊမီႊယႃႊ ပူႊတိၼ်ႊ လႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈယိုၼ်ႈထိုင်ဝႆႉဝႃႈ – သင်မၵ်ႈမၼ်ႈပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ 4 တီႈ ဢၼ်ရတ်ႉသျႃး ယိုတ်းလႆႈဝႆႉယူႇယၢမ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ႈပဵၼ်ၶွင်မိူင်းရတ်ႉသျႃးၸိုင် တေၽွမ်ႉၸႂ် တႃႇတေတူၵ်းလူင်း ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်တင်း ယူႊၶရဵၼ်ႊ – ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်လူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၸၼ်ႉသုင်လၢႆၸိုင်ႈမိူင်း မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းဢီႇတလီႇ၊ မိူင်းၵျႃႇမၼီႇလႄႈ မိူင်းဢိင်းဢလဵတ်ႈၶဝ် ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉဝႃႈ – လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ရတ်ႉသျုးၼႆႉ မိူၼ်ၵၼ်တင်း ၶႂ်ႈပိုၼ်ၽႄႈဝႃႇတ ၊ ပဵၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် လၢႆးၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈၼႂ်းၶေႃႈတႅပ်းတတ်းပၢင်ၵုမ် ဢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – တေဢမ်ႇလႆႈၸႅၵ်ႇၽႄ ပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ် မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊလႄႈ တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ် ၶိူင်ႈၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊသေ လွၵ်ႇငိုတ်ႈမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ – ဝႃႈၼႆ။ တွၼ်ႈတႃႇၽႅၼ်ႇလိၼ်လႄႈ လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းၼၼ်ႉ ၾၢႆႇမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊၵေႃႈ တိုၼ်းတေဢမ်ႇယွမ်းထွႆလင် – ၼႆယဝ်ႉ။ တီႈၼႂ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် လွင်ႈငမ်းယဵၼ် တႃႇမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊၼႆႉ မီးၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ မုၵ်ႉၸုမ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဢုပ်ႇၵုမ်ၸွမ်း 90 ပၢႆ ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈမွၵ်ႇႁွင်ႉပႃး မိူင်းရတ်ႉသျႃး။ မိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ပဵၼ် မိူင်းဢူၺ်းလီတင်း ရတ်ႉသျႃးတႄႉ ထုၵ်ႇၽိတ်ႈမွၵ်ႇဝႆႉယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-19T07:00:00

https://shannews.org/archives/54060

ၵူၼ်းမိူင်းသီႇသႅင်ႇ မွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၵႂႃႇလႆႈဝူင်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ ပႆႇပွႆႇ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယေႇၽိဝ်ႇ မွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်း ၸၢၼ်း ႁိုင်ဝူင်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ ပႆႇပွႆႇမႃးၶိုၼ်း – ၸုမ်း PNLO လၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/06/2024 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယေႇၽိဝ်ႇ 59 ၵေႃႉ ၵႂႃႇၵုမ်းၶင်ဝႆႉ တီႈၼႂ်းၸလွပ်ႈဝၢၼ်ႈ (ႁူင်းႁေႃဝၢၼ်ႈ) တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 17 ၼႆႉ ပႆႇပွႆႇပၼ်သေၵေႃႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်သွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈပွၵ်ႈမႃးယူႇဝၢၼ်ႈၶိုၼ်း တဵၵ်းၶၢၼ်းႁွင်ႉၶိုၼ်းၼႆ – ၶုၼ်ႇရဵၼ်းယၢၼ်ႇ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ PNLO လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယေႇၽိဝ်ႇ ဢၼ်ၺႃးတီႉၺွပ်းဝႆႉ မွၵ်ႈၶိုင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းသေ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈၵိၼ်ယူႇသဝ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်ႁူႉၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈလိူၼ်မေႊ ဝၼ်းတီႈ 6 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ၼႆသေ တီႉၺွပ်းၸႅတ်ႈထၢမ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယေႇၽိဝ်ႇ 9 ၵေႃႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၵုမ်းၵမ် တီႉ ၺွပ်းႁႅမ်တၢႆပႅတ်ႈ ဢူးၵျေႃႉလၢဝ်ႇ ဢႃယု 50 ပီ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵယၢၼ်းလေး ၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-18T17:10:05

https://shannews.org/archives/54054

ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ ၺႃးတီႉၺွပ်း တီႈမိူင်းထႆး

ၸွမ်းၼင်ႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ် ၽိတ်းမၢႆမီႈမိူင်းထႆးၼၼ်ႉသေ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ဝူင်ႈလဵဝ် ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ထုၵ်ႇတီႉၺွပ်း ႁိမ်းမွၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈမိူင်းထႆး တမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ် 120 ဝၼ်းၼႆသေ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်း ႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်း ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင် ယူႇသဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉ တီႈၼႂ်းမိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 05-12/06/2024 ၼႆႉမႃး လႆႈၵူတ်ႇထတ်းႁႅင်းၵၢၼ် ၵႂႃႇ 26,000 ပၢႆ – ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇဢွၼ်ႁူဝ် ၸီႉသင်ႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး လႆႈၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်း ဢွင်ႈတီႈႁဵတ်းၵၢၼ် 1,774 တီႈ ။ ၵူတ်ႇထတ်း ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ 20,111 ၵေႃႉ ၊ ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းၵမ်ႇပေႃးတီးယိူဝ်း 3,971 ၵေႃႉ ၊ မိူင်းလၢဝ်း 1,659 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁႅင်းၵၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၺႃးတီႉၺွပ်း 190 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်း ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင်သေ ၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆး ၺႃးတီႉၺွပ်းမီးၼမ်။ ၽူႈၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်း ၵၢၼ်ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်း ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ မီး 6 လၢၼ်ႉပၢႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']

2024-06-18T13:10:00

https://shannews.org/archives/54044

မိူင်းပင်းၵလႃးတိတ်ႉသ် ပၼ်ၾၢင်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပၢင်တိုၵ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းရၶႅင်ႇ

ၵၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ မၢၵ်ႇၵွင်ႈ ဢၼ်ၾၢႆႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ပိုတ်းယိုဝ်း ၵႂႃႇတူၵ်းသႂ်ႇတီႈၼႂ်းၵုၼ်ၸဵင်ႉမႃႇတိၼ်ႇ (စိန့်မာတင်ကျွန်း) ၾင်ႇမိူင်းပင်းၵလႃးတိတ်ႉသ်ၼၼ်ႉလႄႈ သင်ဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းၽႄႈလၢမ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈၸိုင် တေတုမ်ႉတွပ်ႇမႃး ၶိုၼ်းဢမ်ႇႁၢၼ်ႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းပင်းၵလႃးတိတ်ႉသ်လၢတ်ႈ။ Obaidual Quader ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း မိူင်းပင်းၵလႃးတိတ်ႉသ် ဢွၵ်ႇမႃးလၢတ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉ ၵႂႃႇဝႃႈ – ပၼ်ႁႃ ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇတီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃၼႂ်းမိူင်းၵူၺ်းလႄႈ သင်ဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မိူင်းရၶႅင်ႇ ၽႄႈလၢမ်းၶဝ်ႈမႃး ၾင်ႇမိူင်းပင်းၵလႃးတိတ်ႉသ်ၼႆၸိုင် တူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉ တႃႇတေတုမ်ႉတွပ်ႇၵႂႃႇၶိုၼ်းယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႇၵၢင်ႇ ၾင်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇတူၵ်းတႅၵ်ႇ တီႈၵုၼ်ၸဵင်ႉမႃႇတိၼ်ႇ (စိန့်မာတင်ကျွန်း) ၼၼ်ႉသေ ၼင်ႇ ႁိုဝ် တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၵႄႈလိတ်ႈၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ် ဢဝ်လၢႆးတၢင်းဢုပ်ႇဢူဝ်းသေ ၵႄႈလိတ်ႈဝႆႉယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းရၶႅင်ႇ (AA) ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တီႈၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇသေ မၢၵ်ႇၵွင်ႈ ၾင်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇတူၵ်းတႅၵ်ႇသႂ်ႇ ၾင်ႇမိူင်းပင်းၵလႃးတိတ်ႉသ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပူၼ်ႉမႃးလၢႆဝၼ်းၼႆႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၵုၼ်ၸဵင်ႉမႃႇတိၼ်ႇ (စိန့်မာတင်ကျွန်း) မိူင်းပင်းၵလႃးတိတ်ႉသ်သေ လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈဢွၼ်ႇ ၵွင်ႈလူင်ဢမ်ႇထၢတ်ႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-18T15:59:29

https://shannews.org/archives/54041

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇဝႃႈ တေၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းပီ 2025

မိူဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2020 ၼၼၼ်ႉ ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း NLD လႆႈၶႅပ်းၵၢင်ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈသေ ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆသေတႃႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵၢဝ်ႇၼႄးဝႃႈ ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈပူင်ႇသႂ်ၼႆသေ ယိုတ်းဢဝ်ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃး 3 ပီပၢႆ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉတူၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ တေၶိုၼ်းၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆသေ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇလၢတ်ႈပႃးၶၢဝ်းယၢမ်း တေၸတ်းႁဵတ်းမိူဝ်းလႂ် ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 15/06/2024 ၽွင်းၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်း ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ် တီႈဝဵင်းမိတ်ႉထီႇလႃႇၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၶိုၼ်းတူၵ်ႇလၢတ်ႈမႃးဝႃႈ လႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တႃႇတေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းပီ 2025 ပီ တေမႃးၼႆႉ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ တႄႇဢဝ်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထိူဝ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉၵႂႃႇ တေတႄႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်း (လူဦးရေသန်းခေါင် စာရင်း) ယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈထတ်းသၢင် လဵပ်ႈႁဵၼ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ယၢမ်းလဵဝ် ပိုၼ်ႉတီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၼမ် တိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႆႉယူႇလႄႈ တေပႆႇၸၢင်ႈၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်တေဢဝ်ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ႁဵတ်းၶေႃႈဢၢင်ႈသေ ဢမ်ႇၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉတေ တူၵ်းလိုၼ်းႁႅင်း – ဝႃႈၼႆ ။ တေႁဵတ်းႁိုဝ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၊ တေၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႂ်လၢႆလၢႆ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈလၢတ်ႈဝႆႉပႃး။ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈတင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG ၵုမ်းၵမ်တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – တေႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်မိူင်း']

2024-06-18T14:04:49

https://shannews.org/archives/54037

ၵူၼ်းသႅၼ်ဝီ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း လူႉတၢႆထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ

ၵူၼ်းသႅၼ်ဝီ ၽူႈယိင်း ဢႃယု 50 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵႂႃႇၽဵဝ်ႈသူၼ်သေ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ထိုင်တီႈၶႃပုတ်းတင်းသွင်ၶွၼ် လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်းသေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/06/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ပႃႈၼၢင်းမျႃႉတၢၼ်း ဢႃယု 50 ပၢႆ ၵႂႃႇတီႇသူၼ်မၼ်းၼၢင်း ဢၼ်မီးၾၢႆႇၼႃႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 240 တီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ၸူင် ဢိူင်ႇပဵင်းသႃႇ ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် တႅၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈၶႃမၼ်းၼၢင်း လႆႈပုတ်း ပႅတ်ႈ တင်းသွင်ၶွၼ် ယွၼ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း လိူတ်ႈဢွၵ်ႇၼမ်သေ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၼ်းၼၢင်း ၵႂႃႇၽဵဝ်ႈသူၼ်သေ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်ၶႃႈ ဢေႃႈ။ ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ယဵပ်ႇၺႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈသူၼ်မၼ်းၼၢင်း တၢင်းၾၢႆႇၼႃႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 240 ၼၼ်ႉၶႃႈ။ ၶႃမၼ်းၼၢင်း လႆႈပုတ်းပႅတ်ႈတင်းသွင်ၶွၼ်သေ လႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပႃႈၼၢင်းမျႃႉတၢၼ်း ဢႃယု 50 ပၢႆၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ၸူင် ဢိူင်ႇပဵင်းသႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/05/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်း ၸၢႆးသၢႆလႅင်း ဢႃယု 31 ပီ ၵႂႃႇၽဵဝ်ႈသူၼ်သေ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းတႅၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈႁူဝ်တႃႈ ဢိူင်ႇၵွင်းႁေႃ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ထိုင်တီႈလႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁူင်းယႃ ဝဵင်းၵုၼ်လူင်။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ – လိူၼ်မေႊ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းသႅၼ်ဝီ ယဵပ်ႇၺႃး မၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ 8 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 5 ၵေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵႂၢႆးလူႉတၢႆ တူဝ်ၼိုင်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇ – ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊၵေႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 07/06/2024 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမၢၼ်ႈတူင်ႈၶၢၼ်ႊၼိူဝ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႂႃႇထႆၼႃးသေ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် တႅၵ်ႇသႂ်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး မၢၵ်ႇတႃ မၼ်းၸၢႆး ဢိတ်းဢွတ်းလႄႈ ၸွမ်းတူဝ် ၵမ်ႈၽွင်ႈ။ မိူဝ်ႈလိူၼ်မေႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽူႈၸၢႆး ဢႃယု 30 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵႂႃႇႁႃၽိုၼ်းသေ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈဝဵင်းၼၢင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁူင်းယႃ။ ၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် ဢမ်ႇယွမ်း 16 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃးၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း၊ ဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီလႄႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉလႆႈငိၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် ၶႂ်ႈဝႃႈမီးၵူႈလိူၼ် ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-18T12:14:34

https://shannews.org/archives/54026

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေႃႉၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ မွၵ်ႈပၢၵ်ႇ သူင်ႇဝႆႉၼႂ်းၵႄႈၼမ်ႉၶမ်း – မူႇၸေႊ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းသူႇသမ်းၵိၼ်ယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႂ်းဝဵင်းမူႇၸေႊ မွၵ်ႈပၢၵ်ႇ ၵႂႃႇပွႆႇဝႆႉ တီႈသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼႂ်း ၵႄႈၼမ်ႉၶမ်း – မူႇၸေႊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈမႆႈၸႂ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 17/06/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ တီႉၺွပ်း ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် တၢင်းပႃႇႁဵဝ်ႇမူႇၸေႊ၊ မၢၼ်ႈဝဵင်း၊ ၸွၼ်ႊၸူဝ်ႇလႄႈ ဝဵင်းၼၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ သႂ်ႇၵႃးတၢင်ႇသၢႆး 2 လမ်းသေ ၵႂႃႇပွႆႇဝႆႉ ၸွမ်းတၢင်းလူင် ၼႂ်းၵႄႈၼမ်ႉၶမ်း – မူႇၸေႊ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ်မွၵ်ႈ 100 ၼႂ်းဝဵင်းမူႇၸေႊသေ သႂ်ႇၵႃးတၢင်ႇသၢႆး 2 လမ်း ၵႂႃႇပွႆႇပႅတ်ႈ ၸွမ်းမၢၼ်ႈတိုင်းလူင်၊ ၸေႊလၢၼ်ႉ၊ ၵွင်းထူဝ်ႇလိၼ် ၼႂ်းၵႄႈၼမ်ႉၶမ်း – မူႇၸေႊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ၵႃးတၢင်ႇသၢႆး 1 လမ်းလႂ် ၶဝ်တၢင်ႇၵူၼ်း မွၵ်ႈ 50 ၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ – ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶီႇၵႃးသေ ၸွမ်းသူင်ႇပၼ်ထႅင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 4-5 လမ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇပွႆႇတူဝ်ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မႆႈၸႂ်ၸွမ်း ဢမ်ႇပဵၼ်လပ်းပဵၼ်ၼွၼ်း ယွၼ်ႉၵူဝ်ပဵၼ်ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေႃႉၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ သူင်ႇၼႂ်းၵႄႈၼမ်ႉၶမ်း – မူႇၸေႊ “မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃးၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ လႆႈလိုပ်ႈႁေႃႈတင်းၶမ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ႁိူဝ်ႉတင်းၶမ်ႈၶႃႈယဝ်ႉ ၵူဝ်ပဵၼ်ၽူႈလၵ်ႉ ၵူၼ်းၸူၼ်ဢေႃႈ ၵွပ်ႈၼႆ လႆႈလိုပ်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလိုပ်ႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ် ၶမ်ႈဝႃးၶဝ်သွၼ်ႈၼွၼ်းၼႂ်းထဵင်ၼႃးၵေႃႈမီး မၢင်ၸိူဝ်း လုၺ်းၼမ်ႉၶၢမ်ႈၵေႃႈမီးဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ မိူင်းလႅင်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းၼွၼ်းဝႆႉ ၸွမ်းထဵင်ၼႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၸင်ႇႁႂ်ႈၶဝ်ၶၢႆႉဢွၵ်ႇၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ”- ၵူၼ်းဝဵင်းမူႇၸေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တၢင်ႇၵႃးၵႂႃႇပွႆႇပႅတ်ႈၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ် မႃးႁဵတ်းၵၢၼ်တီႈမူႇၸေႊသေ တိတ်းၸပ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸႃႇတိ ဝဵင်းမူႇၸေႊတႄႉ ဢမ်ႇမီး။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် လႆႈပဵၼ်ၵၢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၸွမ်း။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီမႃးပွႆႇပႅတ်ႈၸိူင်ႉၼႆ သင်ပဵၼ်လႆႈ ႁႂ်ႈသူင်ႇတူဝ် ပွၵ်ႈၶိုၼ်းဝဵင်းၽႂ်မၼ်း – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ တုၵ်းယွၼ်းလၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းတိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းၵႃႉၶၢႆၵေႃႈၸႂ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ် မႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႈၼမ်။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽူႈလၵ်ႉ ၸၵ်ႉၶုတ်ႈ လိူင်ႇၼမ်ႁႅင်း။ ပၢင်တေႃႇလွင်းၵေႃႈ ထၢင်ႇႁၢင်ႈပိုတ်ႇၼမ်မႃးထႅင်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢုၼ်ႇၸႂ်။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸူၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်း၊ ၼႂ်းႁၢၼ်ႉ၊ ၸူၼ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၸွမ်းတၢင်းလႄႈ ၺႃးတီႉၺွပ်းဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ (ပြန်ပေးဆွဲ) မႃး ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။

['ယႃႈမဝ်းၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-18T10:27:33

https://shannews.org/archives/54020

ၵွပ်ႈသင်လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN တင်း Google

ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး 3 ပီပၢႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းလူႉ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်းတႅမ်ႇ ယိင်ႈ ၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ် ၸွတ်ႇတူဝ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းထႅင်ႈသေဢမ်ႇၵႃး ပၢႆဢွၵ်ႇပၵ်းပိူင် ၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇထႅင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းၼမ် ပၼ်တၢင်းတုၵ်ႉၶၵူၼ်းမိူင်းမႃး လွင်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ လွင်ႈၼိုင်ႈ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈယူႇသႃႇ လူမ်ႇၸႂ်မႃးသေဢိတ်း။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ဢွၵ်ႇပိူင်မႃးထႅင်ႈ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN လႄႈ Google ယွၼ်ႉဝႃႈ ဢၼ်ၼႆႉ သမ်ႉ ၵွင်ႉဝႆႉၸွမ်း ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ (Internet) လႄႈ ၵမ်ႈၼမ် ပိူၼ်ႈတေသေႉၼႄး လွင်ႈၶဝ်ႁဵတ်းဢမ်ႇလီ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေပႃးလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢမ်ႇၶႂ်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵေႃႈ ပဵၼ်လႆႈ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႄႉႁၢမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူင်ႉၼႆသေ တေမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်း မိူင်းၸိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းထုၵ်ႇလီလႆႈၾၢင်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸၢႆးသႅင်ယွတ်ႈ လႆႈတွင်ႈ ထၢမ် ၸၢႆးသိူဝ်ႁၢၼ် ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊ IT ဝႆႉၼင်ႇၼႆ – ထၢမ် – ယွၼ်ႉသင်လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ႁႄႉႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉ VPN လႄႈ Google ၶႃႈ? တွပ်ႇ – ဢၼ်ၶဝ် ၶႂ်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းတႄႉ ပဵၼ်ၾဵတ်ႊပုၵ်ႊ (Facebook) ၶႃႈဢေႃႈ။ ပေႃးတူၺ်း ဢၼ်ပိူၼ်ႈသေႉ ၼႄးၶဝ် ၼိူဝ်ၾဵတ်ႊပုၵ်ႊၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်ၼႃႇဢႃးလႃးလႄႈ ၶဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸႂ်ႉ။ ၵူၺ်း ၵႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်ၸႂ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းသမ်ႉ ၸႂ်ႉ VPN ၶၢမ်ႈမိူင်းသေၸႂ်ႉလႄႈ ၽႂ်ၵေႃႈပႆႇၽႃႈပႅတ်ႈ ၾဵတ်ႊပုၵ်ႊၵၼ်။ မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႄႇယိုတ်းဢႃႇ ၼႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢွၵ်ႇပိူင် သၢႆႊပႃႊလေႃႊ cyber law သေ ႁၢမ်ႈၸႂ်ႉၾဵတ်ႊပုၵ်ႊမႃးယဝ်ႉလူး။ ထိုင်မႃး ႁၢင်လိူၼ်မေႊၼႆႉ ၸင်ႇႁၢမ်ႈမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ VPN သႅၼ်းဢၼ်ယၢမ်ႈၸႂ်ႉ Proton VPN ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉ Free လႆႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ၸႂ်ႉဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းၶဝ်ပိၵ်ႉဝႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ၵၢၼ်ၸႂ်ႉ VPN ၼႆႉ ပဵၼ်ၽေးတွၼ်ႈတႃႇၶဝ်။ ထၢမ် – ပေႃးဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉ (Virtual Private Network – VPN) ယဝ်ႉၼႆ ၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူင်ႉႁိုဝ်? တွပ်ႇ – ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈ VPN ယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းတေဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ႉ Facebook လႄႈ Google သေဢမ်ႇၵႃး မိူၼ် ၼင်ႇ ဝႅပ်ႊသၢႆႊ Website ဢၼ်ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇတၢင်ႇဢၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၶဝ်ႈလႆႈ။ တေႃႈၼင်ႇ ဝႅပ်ႊသၢႆႊၶၢဝ်ႇ – VOA ၊ BBC ၊ RFA ၊ Mizzima ၊ Myanmar Now ၊ Irrawaddy တႄႇၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပလွၵ်ႊဝႆႉယဝ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႉ VPN ၶဝ်ႈတူၺ်းဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၵႃႉၶၢႆ ၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ Online ၾဵတ်ႊပုၵ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေယၢပ်ႇၵိၼ်း ၸႂ်ၵၼ်ၶႃႈယဝ်ႉ။ ထၢမ် – ပေႃးၵူၼ်းမိူင်း ၸႂ်ႉဢမ်ႇလႆႈ VPN ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၢမ်ႈယဝ်ႉၼႆႉ ၸွင်ႇၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း တေ ၸၢင်ႈမီးတၢင်းလိူၵ်ႈတၢင်ႇဢၼ်ၶႃႈႁိုဝ်? တွပ်ႇ – ပေႃးပဵၼ်ၽူႈမၢၵ်ႇၵူၼ်းမီးၶဝ်တႄႉ ၶဝ်သိုဝ်ႉၸႂ်ႉ သတႃႊလၢႆႊ Star Link ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃ (ယူဝ်းယူဝ်း)တႄႉ လူဝ်ႇလႆႈႁႃလွၵ်းလၢႆးႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၵႃႈပဵၼ် VPN မၼ်း ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိၵ်ႉမူတ်း ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မၼ်းမီးယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ မၢင်ဢၼ် ၵေႃႈထိူင်း၊ မၢင်ဢၼ်ၵေႃႈဝႆး၊ မၢင် ဢၼ်ၵေႃႈ သိုဝ်ႉၸႂ်ႉလႆႈ၊ မၢင်ဢၼ်ၵေႃႈ ၸႂ်ႉလႆႈလူၺ်ႈဢမ်ႇလူဝ်ႇ ၸၢႆႇငိုၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးႁၼ်မႅၼ်ႈမီးဝႆႉ ၼႂ်းၾူၼ်းၸိုင် တေတီႉၺွပ်း ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈၵူဝ်ဝႆႉ။ မၼ်းတေယၢပ်ႇယူႇ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းယူဝ်း ယူဝ်းတႄႉ။ ထၢမ် – ၶၢဝ်ႇလိုဝ်းၵၼ်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၵူၼ်းၸိူဝ်းၸႂ်ႉ VPN ၼႆၼၼ်ႉ ၶဝ်တေ ပၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်? ၸွင်ႇၶဝ်ပႃႈဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၶႃႈႁိုဝ်? တွပ်ႇ – ဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်တႄႉ ပႆႇႁၼ်မႅၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းဝႅပ်ႊသၢႆႊတၢင်ႇဢၼ်တႄႉ တႅမ်ႈၾၢႆႇဢင်းၵိတ်ႉဝႆႉဝႃႈ တေၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 3 ပီ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢမ်ႇငိုၼ်း 2,800 တေႃႊလႃႊ ၼႆဢေႃႈ။ ငိၼ်းဝႃႈ တၢင်းတူၼ်ႈတီးပုၼ်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် တႄႇၸႅတ်ႈတူၺ်း ၾူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ယဝ်ႉၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ ထၢမ် – ၵူၼ်းမိူင်းထုၵ်ႇလီလႆႈၾၢင်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႂ်းၶၢဝ်းၶိဝ်းၼႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈၸႂ်ႉ ဢႅပ်ႊပလီႊၶေႊသျိၼ်ႊ Application သႅၼ်းလႂ် ႁႂ်ႈလွတ်ႈၽေးလႄႈ ၸႂ်ႉလႆႈဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊၼၼ်ႉ? တွပ်ႇ – လွၵ်းလၢႆး ဢၼ်ၼိုင်ႈတႄႉ ႁႂ်ႈၸႂ်ႉဝႆႉ ၾူၼ်း 2 လုၵ်ႈ။ ပေႃးပဵၼ်လႆႈ မိူဝ်ႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၸႂ်ႉၾူၼ်းသႅၼ်း ၵီႊပႅၵ်ႊ (သႅၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၾူၼ်းတီႉလၢႆႉ) ၼၼ်ႉ ၶႅၼ်းလီၶႃႈယဝ်ႉ။ ႁႂ်ႈမၼ်းသိုပ်ႇ ၾူၼ်းလႆႈလၢႆလၢႆၵူၺ်း ၼၼ်ႉဢေႃႈ။ တေဢမ်ႇထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ပေႃးဢမ်ႇလိူဝ် လႆႈလႄႈ မီးၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသေ လူဝ်ႇဢဝ်ၾူၼ်းတီႉလၢႆႉၵႂႃႇပႃးၼႆတႄႉ မိူဝ်ႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းယႃႇၽုမ်ႈပိုတ်ႇဝႆႉဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ။ လပ်ႉပႅတ်ႈဢႅပ်ႊပလီႊၶေႊသျိၼ်ႊ ဢၼ်ၸၢင်ႈၺႃးသိုၵ်း မၢၼ်ႈၸႅတ်ႈၼၼ်ႉလႆႈယူႇၶႃႈ။ ပေႃးပဵၼ်လႆႈ မွတ်ႇပႅတ်ႈသေၵွၼ်ႇၵေႃႈလီ ပေႃးပွၵ်ႈႁိူၼ်းမႃး ၸင်ႇ ၶိုၼ်းလူတ်ႇဢဝ်မႂ်ႇမႂ်ႇၵေႃႈလႆႈယူႇ။ ထႅင်ႈဢၼ်သမ်ႉ ပေႃးယူႇၸွမ်း လႅၼ်လိၼ်တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းတႄႉ ၸႂ်ႉ v2rayNG သေ လဵၼ်ႈဢိၼ်ႊတိူဝ်ႊၼႅတ်ႊလႆႈယူႇ။ ထၢမ် – Google ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ႁၢမ်ႈၸႂ်ႉဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တီႈတႄႉမၼ်းပဵၼ်ၶွင်ၶွမ်ႊပၼီႊ Google ၶႃႈလူး။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်မီးသုၼ်ႇႁၢမ်ႈလႆႈယူႇႁႃႉ? ပေႃးၶဝ်ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉၼႆ ၾၢႆႇၶွမ်ႊပၼီႊ Google ၶဝ် ဢမ်ႇဢဝ်လိူင်ႈၶဝ်လႆႈၶႃႈႁႃႉ? တွပ်ႇ – တႃႇပိူၼ်ႈတေဢဝ်လိူင်ႈၶဝ်တႄႉ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၶႃႈ။ မၼ်းပဵၼ် ပၵ်းပိူင်ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းၶႃႈၼႃႇၼေႃ။ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈပၵ်းပိူင်ၼွၵ်ႈမိူင်း။ ၶွမ်ႊပၼီႊ Google ၼႆႉ လုမ်းၶဝ် ၸွင်ႇမႃးပၵ်းဝႆႉတီႈမိူင်း မၢၼ်ႈၵေႃႈ ပႆႇၼႄႉၸႂ် ။ မိူဝ်ႈပီ 2013 ၼၼ်ႉတႄႉ ငိၼ်းဝႃႈ မႃးပၵ်းလုမ်းဝႆႉယူႇ။ ဝၢႆးၼႆႉ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ ၸွင်ႇၶဝ်ၶဝ်ႈမႃး ယူႇမိူင်း မၢၼ်ႈ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ ဢၼ်ပိၵ်ႉၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၵူၺ်း ၸိုင်ႈမိူင်းတၢင်ႇဢၼ်ႁၢမ်ႈ ၸႂ်ႉၵေႃႈမီးယူႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် တႃႇတေဢဝ်လိူင်ႈၶဝ်တႄႉ ဢမ်ႇၵႃႈႁိုဝ်သေတႃႉ ဢၼ်တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ တႃႇၵူၼ်း ၶႂ်ႈၶဝ်ႈလဵပ်ႇႁဵၼ်းတူၺ်း ၼႂ်းဝႅပ်ႊသၢႆႊ ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေယၢပ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တႃႇတေလူတ်ႇဢဝ် ဢႅပ်ႊပလီႊ ၶေႊသျိၼ်ႊ တၢင်ႇဢၼ်ၵေႃႈ လႆႈၸႂ်ႉ Play Store သေ လူတ်ႇဢဝ်။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၵွင်ႉၵၼ်တင်း Google ၵူၺ်း ၶႃႈလူး။ လွင်ႈဝႃႈ ပိူၼ်ႈ တေၸၢင်ႈဢဝ်လိူင်ႈၶဝ် လွင်ႈ Google ၼႆႉတႄႉ ပႆႇလႆႈႁၼ်ၶႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇၶႃႈလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းမႃး။ ထၢမ် – တီႈတႄႉမၼ်း Google ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ႁင်းၶွမ်ႊပၼီႊလူးၼေႃ ႁဵတ်းႁိုဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ တေပိၵ်ႉလႆႈၶႃႈလႃႇ? တွပ်ႇ – ၼၼ်ႉ ၶဝ်တေဢဝ် great firewall သေ ပလွၵ်ႊဝႆႉ ပိၵ်ႉဢၢႆႊၽီႊ IP မၼ်းဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ တီႈ ၼၼ်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်တေၵႂႃႇသႂ်ႇမၢႆၼပ်ႉ 000 ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ။ ႁဝ်းတေၶဝ်ႈဝႅပ်ႊသၢႆႊ Google ဢမ်ႇ လႆႈ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ငဝ်ႈငႃႇၶွင် ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊမိူင်းလႂ်မိူင်းၼၼ်ႉ ၵမ်းလဵဝ်ဢေႃႈ။ မၼ်းမီးတီႈ ၵုမ်းဝႆႉ International Gateway ငဝ်ႈဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ထၢမ် – ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊၼႆ ယၢမ်းလဵဝ် မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸူးၸႂ်တႄႉ တေၶႂ်ႈႁႂ်ႈမိူင်းႁဝ်းပဵၼ် ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊၼႆႉ? တွပ်ႇ – ၵၢပ်ႈယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်မေႃၸႂ်ႉဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊၵၼ် ၸွတ်ႈတူဝ်ႈမိူင်းယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းမေႃ ၸႂ်ႉဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊပဵၼ်ၵၢၼ်ငၢၼ်းမႃးယဝ်ႉလႄႈ ပေႃးပိၵ်ႉဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ပႅတ်ႈၸိုင် ၵၢၼ်ငၢၼ်းၼမ်လၢႆၼႂ်းမိူင်း ၸၢင်ႈမီးလွင်ႈၶွင်ႈၶမ်တင်းၼမ်ဢေႃႈ။ ပေႃးတေႁဵတ်း Project သေဢၼ်ဢၼ်ၼႆၸိုင် ၵမ်ႈၼမ်သမ်ႉ တေလႆႈၶဝ်ႈလူလိၵ်ႈၼႂ်းဝႅပ်ႊသၢႆႊလႄႈ တေထူပ်းလွင်ႈယၢပ်ႇ ၵၼ်။ ပေႃးပဵၼ်လႆႈတႄႉ မိူင်းႁဝ်း တေလႆႈမီးသုၼ်ႇလႆႈၸႂ်ႉဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ လွတ်ႈလႅဝ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ထၢမ် – Google ၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းတေၸၢင်ႈၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၼႆႉ လႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ်? တွပ်ႇ – ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊ IT တႄႉ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈ တေမီးလၢႆးမၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ VPN ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈႁႃလိူၵ်ႈၸႂ်ႉ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႅတ်ႈၼၼ်ႉ။ သႅၼ်းဢၼ် great firewall ၶဝ် ဢမ်ႇပိၵ်ႉဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးဝႆႉယူႇ။ တေႃႈၼင်ႇ မိူင်းၶႄႇၵေႃႈ ၶဝ်ႁၢမ်ႈ ၸႂ်ႉၾဵတ်ႊပုၵ်ႊယူႇလူး ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ႁႃတၢင်းမၼ်းသေ ၸႂ်ႉၵၼ်ယူႇ။ ထၢမ် – တေၶႂ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ – ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊၼႆႉသေ ၵိုင်ႇလီၸႂ်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ႁႂ်ႈလွတ်ႈၽေး? တွပ်ႇ – ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် မႃးတင်ႈ great firewall ၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်လႆႈ ယႃႇပေႇၸႂ်ႉဢႅပ်ႊပလီၶေႊသျိၼ်ႊသႅၼ်း ဢၼ်ပိူၼ်ႈၸႂ်ႉၵၼ်ၼမ်ၼၼ်ႉ။ ၶတ်းၸႂ် ၸႂ်ႉဢႅပ်ႊ App တၢင်ႇဢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ Telegram ၊ Signal ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်ၵၼ်။ မၼ်းတေမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလီလိူဝ်သေ တၢင်ႇသႅၼ်း။ VPN ၼႆႉ ပေႃးၸႂ်ႉလႆႈၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းႁႄႉၵင်ႈလႆႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တေသွၵ်ႈတူၺ်းလႆႈၶေႃႈမုလ်း ၵူၼ်းမိူင်းတီႈ ၼႂ်း server ၶဝ်ၼၼ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မၼ်းပဵၼ်ၶဵၼ်တႃႇၶဝ် ၵူၺ်းသမ်ႉပဵၼ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈတႃႇႁဝ်း။ မိူဝ်ႈၾူၼ်းၵွႆလႄႈ ၵႂႃႇမႄးၾူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၵၼ်ယႂ်ႇၼမ်။ ၵူဝ်မီးၵူၼ်းလၵ်ႉဢဝ် မႅင်းဝႆႊရတ်ႊ Virus သႂ်ႇပၼ်ၼႂ်း ၾူၼ်းႁဝ်းသေ ၶေႃႈမုလ်းမၼ်း ၸၢင်ႈႁူဝ်ႈဢေႃႈ။ ထၢမ် – လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ် ၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉလူး မိူၼ်ၼင်ႇ လႅင်းၾူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွင်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တေပိၵ်ႉဢိုတ်းပႅတ်ႈတင်းပိုၵ်းယူႇၶႃႈႁိုဝ်? တွပ်ႇ – ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈတႄႉ မၼ်းတေဢိင်ၼိူဝ်ပၢင်တိုၵ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ပေႃးတူၺ်းၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆ ၶဝ်ၵေႃႈၸႂ်ႉၵၼ်ယူႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ၸႂ်ႉတႃႇပၼ်ၾၢင်ႉၵၼ်ဝႃႈ ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈၼႃႈသိုၵ်းႁႃႉ ႁူၼ်လင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶဝ်ၵေႃႈသမ်ႉၸႂ်ႉလႅင်းၾူၼ်းယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းပဵၼ် လႅင်းၾူၼ်း တႃႇသိုၵ်းၶဝ်ၸႂ်ႉၶေႃၶေႃ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ တၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ၺႃးပိၵ်ႉလႅင်းၾူၼ်းႁိုင်မွၵ်ႈ 1 လိူၼ်ၼႆႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တႃႇသိုၵ်းၶဝ်တႄႉ ၶဝ်တိုၼ်းမီး Satellite ႁင်းၶဝ်ၼၼ်ႉၼႃႇ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၵူၺ်း ဢၼ်တေယၢပ်ႇၵေႃႈ ယွၼ်ႉၼၼ် ၶဝ်ၵေႃႈယၢမ်ႈပိၵ်ႉလႅင်းၾူၼ်းမႃးယဝ်ႉလႄႈ ၶဝ်တေပိၵ်ႉႁႃႉ ဢမ်ႇပိၵ်ႉၼႆတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢမ်းလႆႈ။ ငိၼ်းဝႃႈ တရူၼ်ႊ ဢၼ်ၶဝ်ၸႂ်ႉတိုၵ်းၵၼ်ယူႇၼႆႉၵေႃႈ ၸႂ်ႉလႅင်းၾူၼ်းသေ မိၼ်ၵႂႃႇမႃး ၼႆဢေႃႈ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'တွင်ႈထၢမ်']

2024-06-18T09:00:00

https://shannews.org/archives/54017

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉလႆႈ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸိူဝ်းဢၢၼ်းႁၢင်ႈၵၢင်မၢၵ်ႇ တီႈတႃႈၵုင်ႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တီ့ၺွပ်းလႆႈထႅင်ႈ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸိူဝ်းဢၢၼ်းႁၢင်ႈၵၢင်မၢၵ်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ 4 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 17 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉဝႃႈ တီႉၺွပ်းလႆႈထႅင်ႈ ၵူၼ်း ၼုမ်ႇ 4 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸိူဝ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇႁၢင်ႈၵၢင်မၢၵ်ႇယိုဝ်း ပၢင်ပိုတ်ႇၶူဝ်တၢၼ်ႇလျိၼ်ႇ (သံလျင်) တီႈတိူင်းတႃႈၵုင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းတီႉၺွပ်းလႆႈဝႆႉ 5 ၵေႃႉၼၼ်ႉ လႆႈႁူႉထႅင်ႈငိူၼ်ႈ ၶၢဝ်ႇသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းလႆႈထႅင်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢႆး 4 ၵေႃႉ တေမီးဢႃယု ၼႂ်းၵႄႈ 21 – 34 ပီ ၸိုဝ်ႈမဵဝ်းတဵင်းထုၼ်း (မျိုးသိန်းထွန်း)၊ ၵူဝ်ႇထႅၵ်ႉ (ကိုထက်)၊ ၵူဝ်ႇယႄးသေႃႇ ထုၼ်း (ကိုရဲဇော်ထွန်း) လႄႈ ၵူဝ်းသျဵင်းမျိၼ်ႉမူဝ်ႇဢွင်ႇ (ကိုရှိန်းမြင့်မိုရ်အောင်) ပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း ၸုမ်းမုတ်း Dark Shadow ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းမုတ်း Dark Shadaw တႄႉ ဢမ်ႇႁၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသင်။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 8 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆ့ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပိုတ်ႇၶူဝ်မႂ်ႇ တၢၼ်ႇလျိၼ်ႇ မၢႆ 3 ၼႂ်းတိူင်းလူင်တႃႈၵုင်ႇ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်း တေဢၢၼ်းယိုဝ်းတီႈ ပၢင်ၵႅဝ်ႈၼၼ်ႉၼႆသေ ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ 9 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး တေႃႇထိုင် လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 14 ဝၼ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်း ၵူၼ်းမိူင်း 26,800 ပၢႆ ၼႂ်းၼၼ်ႉ 5,000 ပၢႆ ပွႆႇလွတ်ႈမႃးၶိုၼ်းသေတႃႉ တိုၵ်ႉၵိုတ်းထႅင်ႈ 2 မိုၼ်ႇပၢႆ ၺႃးၵုမ်းၶင်တူဝ်ဝႆႉၼႆ ၸုမ်းၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း AAPP ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-18T08:00:00

https://shannews.org/archives/54011

ၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တၢႆမွၵ်ႈ 3,000 သုမ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်း 200 ပၢႆ

တႄႇလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊထိုင် လိူၼ်မေႊသဵင်ႈ ၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ် ၼႂ်းပီ 2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း လႆႈပိုတ်ႇ ၼႃႈသိုၵ်းၸူး ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူႉတၢႆမွၵ်ႈ 3,000 ၼႆ ၸုမ်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း ပမႃႇၾႅတ်ႉသိတ်ႉလႄႈ ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (Burma Fascism and Nationalism Watch – BFNW) ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း ပၢင်တိုၵ်း 5 လိူၼ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း လႆႈပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းတေႃႇ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ၊ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄ ၵူၼ်းမိူင်း၊ တပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း လၢႆလၢႆတီႈသေ ၵိူတ်ႇပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်း 2,000 ၵမ်းပၢႆ၊ လႆႈပွႆႇသုမ်းၼႃႈတီႈတပ်ႉပၢင်သဝ်း 218 တီႈ။ ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၶၢင် 103 တီႈ ၊ မိူင်းရၶႅင်ႇ 63 တီႈ၊ ၼႂ်းမိူင်းၶျၢင်း၊ မိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ၊ မိူင်းမွၼ်း၊ မိူင်းတႆး၊ မိူင်းယၢင်းလႅင်၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ မၵူၺ်း၊ တၼၢဝ်းသီလႄႈ ၼႂ်းတိူင်းပႃႇၵိူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈပွႆႇသုမ်းၼႃႈတီႈ တင်းၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း 5 လိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူႉတၢႆ 2,869 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း ထႅင်ႈ 2,813 ၵေႃႉၼႆ BFNW ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း၊ ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ လူႉတၢႆ 1,153 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 1,190 ၵေႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Khit Thit Media ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-18T07:00:00

https://shannews.org/archives/54004

သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ပၼ်ၾၢင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းမွင်ႇတေႃး ႁႂ်ႈငိူင်ႉပၢႆႈ ဢွၵ်ႇတီႈလွတ်ႈၽေး

ပၢင်တိုၵ်း ၸၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ် တီႈဝဵင်းမွင်ႇတေႃႇ ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈလႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ ၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁႂ်ႈငိူင်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇဝႆႉ တီႈလွတ်ႈၽေး။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 16/06/2024 ၼႆႉၵႂႃႇ တီႈဝဵင်းမွင်ႇတေႃးလႄႈ ဢိၵ်ႇပႃး ႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်းၸိူဝ်းမီး တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်း ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈလႄႈ ယူႇတီႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ငိူင်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇဝႆႉတီႈလွတ်ႈၽေး ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈလႂ်ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ်သေ ႁႂ်ႈၵမ်ႉၸွႆႈတူၺ်းထိုင်ပၼ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼႆ ဢူးဢွင်ႇမဵဝ်းမိၼ်း ၽွင်းလူင် သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG လၢတ်ႈဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ၼင်ႇၼႆ။ ငဝ်းလၢႆး တီႈဝဵင်းမွင်ႇတေႃး မိူင်းရၶႅင်ႇၼႆ့ ၸၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ယွၼ့်ၼၼ့် ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းမိူင်း တေဢမ်ႇႁူပ်ႉၽေးပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈငိူင်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ႉတီႈဝႆႉဢွၼ်တၢင်း။ ဢိင်ၼိူဝ် ငဝ်းလၢႆးၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉသေ ၽွင်းၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၼႆႉ ၽူႈလႂ်ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်တူၺ်းထိုင်ၵၼ်ၼႆ တိုၵ်းသူၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တီႈဝဵင်းမွင်ႇတေႃးၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၸၢဝ်းရၶႅင်ႇယဝ်ႉ မီးပႃးၸၢဝ်းရူဝ်ႇႁိၼ်ႇၵျႃႇယူႇသဝ်းဝႆႉတင်းၼမ်။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆ့ ၵူၼ်းတူင်ႉၼိုင်ၾၢႆႇသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် ၵူဝ်မီးလွင်ႈ ၸႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၸုမ်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢဝ်းရူဝ်ႇႁိၼ်ႇၵျႃႇသေ သူင်ႇၼႃႈသိုၵ်း ႁႂ်ႈၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၸွမ်းၼႆ ၾၢႆႇသိုၵ်းရၶႅင်ႇ လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ တပ်ႉပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းထုင်ႉမွင်ႇတေႃး လၢႆလၢႆတီႈ၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းဢမ်ႇႁိုင် ၸၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယႂ်ႇထႅင်ႈလႄႈ ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းမွင်ႇတေႃးၵေႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ႁႂ်ႈတပ်ႉပၢင်သဝ်းၶဝ် ၶၢမ်ႇၶိုၵ်ႉၼႅၼ်ႈၼႃဝႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-06-17T17:44:27

https://shannews.org/archives/53995

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ

ဝၢႆးလင် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းလႆႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီယဝ်ႉၼႆႉ ပၼ်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းမႃး ဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတၢင်းယၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လူႉမႃးၼမ်။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 16/06/2024 ၼႆႉမႃး ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃး ၵူၼ်းသူင်ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်း ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵမ်းၵုမ်ၼၼ်ႉ သိုပ်ႇမိူဝ်းပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလွင်းထႅင်ႈ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းပႃး ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇပိုတ်ႇၼၼ်ႉသမ်ႉ ၸမ်ၵၢတ်ႇ၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၼႃႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်ႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်တေႃႇလွင်း တီႈဢိူင်ႇမိူင်းပႃး ၵူၼ်းသႅၼ်ဝီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႄႉ မႆႈၸႂ်ႁႅင်းဢေႃႈ ယွၼ်ႉၶဝ်မႃးပိုတ်ႇ ပၢင်တေႃႇလွင်း ၸမ်ႁူင်းႁဵၼ်းၼႃႇဢႃးလႃးလႄႈ ၵူဝ်တၢင်းယၢမ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ လူႉၸွမ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇ တီႈမိူင်းပႃးၼႆႉ တိုၵ်ႉႁႃမႃးပိုတ်ႇၵူၺ်း ၵူၼ်း ၸိူဝ်းလွင်းသုမ်းၼႆႉ ၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉၶႃႈ။ မၢင်ၸိူဝ်း ဢဝ်သူၼ်ဢဝ်ၼႃး ၵႂႃႇၵမ်ႉၵေႃႈမီးဢေႃႈ။ မိူၼ် ၼင်ႇ ပၢင်တေႃႇလွင်းတီႈၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉၵေႃႈ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ၵူၼ်းလွင်းသုမ်းငိုၼ်းၶႄႇ 7 မိုၼ်ႇ ၵေႃႈ မီးဢေႃႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၶၢႆသူၼ်ၶၢႆၼႃး၊ ၶၢႆၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးသေ ၵႂႃႇလဵၼ်ႈၵေႃႈမီး” – ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တေႃႇလွင်း တီႈဢိူင်ႇမိူင်းပႃး ယွၼ်ႉပၢင်တေႃႇလွင်းၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတၢင်းယၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူႉ ၸွမ်းၼမ်မႃးလႄႈ ၵွပ်ႈၼႆ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းသေ ဢွၼ်ၵၼ်တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပိၵ်ႉဢိုတ်းပႅတ်ႈပၢင်လွင်းၼႆႉ ဝႆးဝႆး ဝႃႈ ၼႆ။ “ပၢင်တေႃႇလွင်းၼႆႉ ပိုတ်ႇမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ၵုမ်းလႆႈသႅၼ်ဝီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၶၢဝ်းပီမႂ်ႇၶႄႇလႄႈ ပွႆးတၢင်ႇၽီ(ႁိုဝ်) ပွႆးၼပ်ႉယမ်လုၵ်ႈလိူၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်ပိၵ်ႉပၢင်လွင်းသေ ယဵၼ်ၵႂႃႇၵမ်းၼိုင်ႈ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ပိုတ်ႇမႃး ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶဝ် ပိုတ်ႇမႃးၼႆႉ တီႈၵၢင်ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းသႅၼ်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်တေႃႇလွင်း တီႈဢိူင်ႇမိူင်းပႃး ၼႂ်းပၢင်တေႃႇလွင်းၼၼ်ႉ ဢၼ်တေႃႇလဵၼ်ႈၵၼ်သမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ထီႇ 36 တူဝ် (36 မိူင်းလူင်)၊ လေးၵွင်ႇၵျိၼ်ႇ၊ မၢၵ်ႇၵိင်ႈလွႆ ၊ ၽၢႆႉၶိဝ်းလႄႈ တႅမ်ႇသီႇတႅမ်ႇႁႃႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းမႃးလဵၼ်ႈ ၼမ်သမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဢိူင်ႇၵွင်းဢၢႆႇ၊ ဢိူင်ႇမိူင်းပႃးလႄႈ ဢိူင်ႇမွၵ်ႇၸလီႇ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မီး 22 ဝၢၼ်ႈ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-17T16:54:47

https://shannews.org/archives/53986

ႁၢၼ်ႉယဵပ်ႉၶူဝ်း တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸူၼ်

ႁၢၼ်ႉယဵပ်ႉၶူဝ်း (မွၼ်းမွၼ်း) တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸူၼ် သုမ်းၵႂႃႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 10 သႅၼ်ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 7 မူင်းၶိုင်ႈ ႁၢၼ်ႉယဵပ်ႉၶူဝ်း (မွၼ်းမွၼ်း) ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉတီႈ ပွၵ်ႉၼိူဝ်ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 4 ၵေႃႉ ယိပ်းၵွင်ႈသေၶဝ်ႈၸူၼ် လႆႈၵႂႃႇငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 10 သႅၼ်ပျႃးပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းႁၢႆႉၼၼ်ႉ ၶီႇၵႃးမႃးၸွမ်းၵၼ် လမ်းၼိုင်ႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းတေမီး 5 ၵေႃႉ။ တႃႇ 4 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ယိပ်းၵွင်ႈသေ ၶဝ်ႈၸူၼ်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉယဵပ်ႉၶူဝ်း (မွၼ်းမွၼ်း) ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉ ၵိုၵ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉ။ ထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ ၼူဝ်းၵႃးသေ ပႂ်ႉဝႆႉတီႈၵႃး။ ၵူၼ်းႁၢႆႉ 4 ၵေႃႉၼၼ်ႉ တၼ်းသွၵ်ႈတဝ်ၸူၼ်လႆႈၵႂႃႇ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 10 သႅၼ်ပၢႆ။ တီႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉလုၵ်ႈပႂ်ႉလႄႈဢေႇဢွၼ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထဝ်ႈယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၵူၼ်းႁၢႆႉၼၼ်ႉ ႁၼ်ၵႃးလုၵ်ႈၸၢႆး ၸဝ်ႈၶွင်ႁိူၼ်းၼၼ်ႉမႃးသေ ၶဝ်ၼႅတ်ႈလႅၼ်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃးၶႃႈဢေႃႈ။ သင်ဢမ်ႇၼၼ် တေသွၵ်ႈတဝ်ၽႅဝ် ၼႂ်းႁိူၼ်းၶဝ် ၸၼ်ႉၼိူဝ်ၵွၼ်ႇၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁၢၼ်ႉယဵပ်ႉၶူဝ်း တီႈပွၵ်ႉၼိူဝ် ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸူၼ် ၵူၼ်းႁၢႆႉ 4 ၵေႃႉ ဢၼ်ၶဝ်ႈၸူၼ် တီႈႁၢၼ်ႉယဵပ်ႉၶူဝ်း (မွၼ်းမွၼ်း) ပွၵ်ႉၼိူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆးမူတ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ တေယိပ်းၵွင်ႈၸေးမိုဝ်းၵၼ် ၵူႈၵေႃႉ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ – ၶႄႇ။ လွင်ႈၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီး ဝႃႈၼႆ။ “တီႈမူႇၸေႊႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသင်ယဝ်ႉ ပေႃးၵႂႃႇတိူင်ႇတီႈပလိၵ်ႈ(ယေး) ၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းသင်လႆႈ ၶဝ်ပၢႆၵူဝ်သေၵွၼ်ႇဢေႃႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉယူႇၵိၼ်ၵၼ်ၽွင်ႈၶႃႈ။ ပေႃးတေၵႂႃႇတၢင်းၼွၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယႃႇပေႁွႆႈၶူဝ်းငိုၼ်း/ ၶမ်း ၵႂႃႇၸွမ်းၼမ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢၼ်လီ (ရူတ်ႉၶိူင်ႈမိူင်းထႆး) ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ သင်ပဵၼ်လႆႈ ဢမ်ႇလီတိုဝ်းၶႃႈ။ ၵူဝ်ၺႃးၸူၼ်လိပ်းၸူၼ်လႅင် ၸွမ်းတၢင်းၶႃႈဢေႃႈ။ လွင်ႈၼႆႉ တီႈမူႇၸေႊ ပဵၼ်မႃးလၢႆၵေႃႉယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းမူႇၸေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၵၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉၵူၺ်း တီႈၵွင်း 45 ပွၵ်ႉၼိူဝ်ၼႆႉ ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ႁေႃႈၵႃးပိၵ်ႉႁူဝ်ႁၢင်သေ ၸူၼ်ႁိမ်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈလႄႈ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းၵႂႃႇ မီးမႃးသွင်ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 7 မူင်းၶိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 3 ၵေႃႉ ဢဝ်ၵွင်ႈပွတ်း ယိုဝ်းလွၵ်ႇငိုတ်ႈ ၸူၼ်ႁိမ်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇ လမ်းၼိုင်ႈ တီႈပွၵ်ႉႁူဝ်မူၼ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႊ။ ဝၼ်းတီႈ 02/06/2024 ၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 3 ၵေႃႉ ယိပ်းၵွင်ႈၸေးမိုဝ်းသေ တီႉၺွပ်းၵုမ်းတူဝ် လုင်းၵျေႃႇ ၼၢႆႇ ဢႃယုမွၵ်ႈ 60 ပီ (ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉမၢၼ်ႈပဵင်း) တီႈပွၵ်ႉၸၢၼ်း ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈဢဝ်ငိုၼ်း ၶႄႇ 1,500,000 ယႂၼ်ႊ ၵႂႃႇလႅၵ်ႈတူဝ်ဢွၵ်ႇမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 6 ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-06-17T15:49:03

https://shannews.org/archives/53978

ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၼႂ်းဝၼ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး လုမ်ႈၾႃႉ တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ

ဝၼ်းတီႈ 16/6/2024 ၼႆႉ တူၵ်းမႅၼ်ႈဝၼ်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး လုမ်ႈၾႃႉ (ဝၼ်းမႄႈဝၢၼ်ႈ လုမ်ႈၾႃႉ) ၼႆသေ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇတင်း မုလ်ၼိထိမႅပ်ႉ (MAP Foundation) ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း ပိၼ်ႇပၢႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈပၼ်တၢင်းႁူႉၵၼ် သေဢမ်ႇၵႃး ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈယိုၼ်ႈလိၵ်ႈ တုၵ်းယွၼ်းသုၼ်ႇလႆႈ တီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးထႅင်ႈ လၢႆလွင်ႈ။ တႃႇတူၺ်းထိုင် ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၼႆသေ ယူႇတီႈ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်ၾၢႆႇသုၼ်ႇလႆႈ ၵူၼ်းလႄႈ ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈႁႅင်းၵၢၼ်လၢႆ ၸုမ်းၼႂ်းၸိုင်ႈထႆး လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်မႃးလၢႆပွၵ်ႈလၢႆၵမ်းယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃး ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် ထူၼ်ႈၵမ်း 100 (မိူဝ်ႈပီၶရိတ်ႉ 2011) ၼၼ်ႉ ၸင်ႇမၵ်းမၼ်ႈမႃး ဝၼ်း16 လိူၼ်ၵျူၼ်ႊၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းမႄႈဝၢၼ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးသႂ်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဝၼ်းမႄႈဝၢၼ်ႈၵူၺ်းၼႆ ၵူဝ်ဢမ်ႇႁူမ်ႇငမ်းပႃး ႁႅင်းၵၢၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၼႆလႄႈ ဝၢႆးၼႆႉမႃး ၸင်ႇမၵ်းမၼ်ႈႁိၵ်ႈႁွင်ႉမႃးဝႃႈ ဝၼ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးလုမ်ႈၾႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆး ၼႂ်းဝၼ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး လုမ်ႈၾႃႉ ဝၼ်းတီႈ 16/6/2024 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇတင်း MAP Foundation ၸင်ႇ ႁူမ်ႈၵၼ်ၸတ်း ပၢင်ႁူပ်းထူပ်းၵၼ် တီႈႁူင်းႁႅမ်း holiday Garden ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈ ထႆး။ ၼႂ်းဝၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵူၺ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းမႃးႁဵတ်း လုၵ်ႈၸၢင်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၸွမ်း ႁူဝ်ၵူၼ်းၸမ် 100 ၼႆသေ – ၼၢင်းငမ်းယဵၼ် ၾၢႆႇပူၵ်းပွင်လႄႈ ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မႄႈဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းႁိူၼ်း ယေး ၸိုင်ႈထႆး (ၽူႈၼမ်းၸတ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်း) ၼႆႉ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉ ပဵၼ်တႃႇတူၵ်ႇတၵ်ႉၶိုၼ်း သုၼ်ႇလႆႈႁႅင်းၵၢၼ်မႄႈဝၢၼ်ႈ၊ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၶဝ်။ ပၵ်းပိူင်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းၸိုင်ႈထႆး ၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈတႄႉ၊ ဢမ်ႇႁဵတ်း ပၼ်ၸွမ်းၼင်ႇ တမ်းဝၢင်းဝႆႉလႄႈ ၸင်ႇလႆႈဢွၼ်ၵၼ်တုၵ်းယွၼ်းမႃးၶိူဝ်းယႂ်း ဢမ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ဝၼ်းႁႅင်း ၵၢၼ် ဢၼ်လႂ်ထိုင်မႃးၵေႃႈယဝ်ႉ တိုၼ်းတုၵ်းယွၼ်းတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးမႃး။ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ပိူင်မၼ်း ဢွၵ်ႇဝႆႉယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈၶဝ် ဢမ်ႇသႂ်ႇၸႂ် ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းလႄႈ ၸင်ႇမီးပၼ်ႁႃမႃး။ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃႈလဵင်းၼၢႆးၸၢင်ႈၶဝ် တေၸွမ်းပိူင်ဢၼ်တမ်းဝၢင်းဝႆႉၼၼ်ႉ လူဝ်ႇႁႂ်ႈၸဝ်ႈ ၼႃႈတီႈၶဝ် ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၸူးၶဝ်ယဝ်ႉ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆး ၼႂ်းဝၼ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး လုမ်ႈၾႃႉ ၼႂ်းဝၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ၾၢႆႇႁႅင်းၵၢၼ် လုၵ်ႈၸၢင်ႈၶဝ် ဢွၵ်ႇၶေႃႈတုၵ်းယွၼ်းလၢႆလၢႆၵူၺ်း လႆႈမွၵ်ႇႁွင်ႉဢဝ်ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ် တူၺ်းလူလွမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ၶဝ် မႃးသပ်းလႅင်းၼႄလွင်ႈသုၼ်ႇ လႆႈၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၸဵမ်ၸၢႆး/ ယိင်း။ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ ဝၼ်းလိုဝ်ႈလႄႈ ၶၢဝ်းယၢမ်း ႁဵတ်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးလုၵ်ႈၸၢင်ႈဢမ်ႇ ႁူႉ ၵေႃႈ ပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈၶဝ် တင်ႈၸႂ်ဢမ်ႇတူၺ်းထိုင် ၵေႃႈမီးၼႆ – ၼၢင်းငမ်းယဵၼ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဝၼ်းလိုဝ်ႈၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းႁိူၼ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇႁူႉဢမ်ႇႁၼ် ဢမ်ႇသႂ်ႇၸႂ်မႃးလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈလိုဝ်ႈ။ ပေႃးလိုဝ်ႈၵေႃႈ ၼၢႆးၸၢင်ႈသမ်ႉ ႁၵ်းငိုၼ်းလိူၼ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တီႈတႄႉမၼ်း ပေႃးမၼ်းမႅၼ်ႈ ၸွမ်းဝၼ်းလိုဝ်ႈယူႇၼႆ ၵိုင်ႇလီၵႂႃႇၸွမ်းပိူင်ဝၼ်းလိုဝ်ႈၼၼ်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈႁၵ်းငိုၼ်း လိူၼ်ၶဝ်။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ပေႃးၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ယူႇဢမ်ႇလီ ၵိၼ်ဢမ်ႇဝၢၼ်ႈမႃးၸိုင် ထုၵ်ႇလီမီးဝၼ်းလိုဝ်ႈလူၺ်ႈဢမ်ႇႁၵ်းငိုၼ်းလိူၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ – ၼိုင်ႈပီလိုဝ်ႈလႆႈ 6 ဝၼ်း (ပေႃးဢမ်ႇယူႇလီ)၊ ပေႃးပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈႁၵ်း ၵေႃႈ တၵ်းၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလႅၵ်ႈလၢႆး ၼႂ်းဝၼ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး လုမ်ႈၾႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ၶၢဝ်းယၢမ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တေဢမ်ႇလႆႈပူၼ်ႉ 8 ၸူဝ်ႈမူင်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းပိူင်ၼႆႉ မီးဝႆႉထႅင်ႈဝႃႈ ပေႃးပဵၼ်မႄႈဝၢၼ်ႈ တၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉၵၢၼ် 10 မူင်း ၵၢင်ၶမ်ႈထိုင် 6 မူင်း ၵၢင်ၼႂ် ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းလူဝ်ႇလႆႈလိုဝ်ႈတဵမ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၼႂ်းပၵ်းပိူင်ၵေႃႈမီးဝႆႉယူႇ။ ပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈၶဝ် တၵ်းလူဝ်ႇလႆႈသႂ်ႇ ၸႂ်ၵႂႃႇၼႆ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးလႄႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး လႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ႇလူင်ႉလႅင်းၵၼ်ၵႂႃႇ ၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းပၢႆးယူႇလီ (ပရႃႊၵၼ်ႊသင်ၶူမ်ႊ) ၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် တႃႇပေႃႈဝၢၼ်ႈမႄႈဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မႄႈဝၢၼ်ႈၶဝ်ပႆႇလႆႈၽဵင်ႇၵၼ် မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈၶဝ်ႁဵတ်းပၼ်၊ မၢင်တီႈၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ်လႄႈ လွင်ႈၼႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈတင်း ပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈၶဝ် သႂ်ႇၸႂ်တူၺ်းထိုင် ပၼ်ၵႂႃႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပေႃႈဝၢၼ်ႈမႄႈဝၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၼမ် ပေႃးဢမ်ႇယူႇလီမႃး ၊ ပေႃးထူပ်းၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ်မႃးၼႆ ယွၼ်းလိုဝ်ႈ ၵေႃႈ သမ်ႉၺႃးပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈလိုပ်ႈဢွၵ်ႇၵၢၼ်။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးဝႆႉ ဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းပၢႆးယူႇလီလႄႈ ထိုင်တီႈလူဝ်ႇယူတ်းယႃတူဝ်မႃးၵေႃႈ ယၢပ်ႇၵိၼ်းၸႂ် – ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းပၢင်ၼႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ တႃႇတေ ႁႂ်ႈပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈၶဝ် တေၸွမ်းပၵ်းပိူင် ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးတမ်းဝၢင်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် လႆႈတၢင်ႇပိုၼ်ၽႄဝႆႉ ၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်သႂ်ႇၸႂ်ႁဵတ်းၸွမ်းလႄႈ လူဝ်ႇႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈသေ ႁွင်ႉသေႃႇပၢဝ်ႇလၢတ်ႈ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင်တီႈ ၸင်ႇတေတိူဝ်းယမ်ယဝ်ႉၼႆ – ၸုမ်းမႄႈဝၢၼ်ႈၶဝ် တုၵ်းယွၼ်း ပႃးၼင်ႇၼႆထႅင်ႈ။ ႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸမ် 100 ယွၼ်ႉၼၼ် ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၶဝ်တေမိူဝ်းၶႆႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းဢမ်ႇလႆႈမႃးၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈ ၼၼ်ႉယူႇ။ ပၵ်းပိူင် ဢၼ်ဢွၵ်ႇဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမေႃၶူၼ်ႉၶႆႈ၊ ပေႃးဢမ်ႇမေႃဢဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႆၵေႃႈ တေယူႇၼႂ်းပပ်ႉၽိုၼ်လိၵ်ႈၽိုၼ်လၢႆးၶဝ်လၢႆလၢႆၵူၺ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပိူင်ဢၼ်ဢွၵ်ႇဝႆႉၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းမီးၽွၼ်းလီၽွၼ်းႁၢႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ လူဝ်ႇလႆႈႁူႉ။ ဢၼ်လႂ် လီဢမ်ႇလီၵေႃႈ ႁႅင်းၵၢၼ်ႁဝ်းႁူႉၵမ်းသိုဝ်ႈလႄႈ ဢၼ်လႆႈႁဝ်း ဢမ်ႇလႆႈသုၼ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈၵေႃႈ လူဝ်ႇ လႆႈၵဵပ်းႁွမ်ဝႆႉသေ တိူင်ႇလၢတ်ႈၼႂ်းဝၼ်းယႂ်ႇဝၼ်းလူင်မိူၼ်ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဝၼ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ မီးၶပ်းမၢႆလၢႆဢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၸုမ်းမႄႈဝၢၼ်ႈၶဝ် တၢင်ႇလၢတ်ႈလွင်ႈၶွင်ႈၶမ်ၶဝ်၊ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးၶဝ် မႃးသပ်းလႅင်းၼႄ ပၵ်းပိူင်ႁႅင်းၵၢၼ်လႄႈ ယိုၼ်ႈလိၵ်ႈထိုင် တုၵ်းယွၼ်းထိုင် သုၼ်ႇလႆႈ တီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']

2024-06-17T12:22:51

https://shannews.org/archives/53971

ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး တီႈဝဵင်းမျိတ်ႉၵျီးၼႃး ၶိုၼ်ႈႁႅင်း

ပမ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး (ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ) တီႈဝဵင်းမျိတ်ႉၵျီးၼႃး ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းပဵၼ်မၢင်ပွၵ်ႈ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ သဵၼ်ႈတၢင်းၶၢတ်ႇ ရူတ်ႉၵႃးတေႃႉသူင်ႇၼမ်ႉမၼ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 14/06/2024 ၼႆႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ တီႈမျိတ်ႉၵျီးၼႃး (ဝဵင်း ၸေႈၼႃး) ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း ၼမ်ႉမၼ်းထၢတ်ႈသီႉ သႅၼ်း (92) 1 လိတ်ႊ 5,500 ပျႃး – 5,600 ပျႃး သႅၼ်း (95) သမ်ႉ 5,600 ပျႃး – 5,800 ပျႃး။ ၸိူဝ်းႁၢၼ်ႉဢွၼ်ႇ ၶၢႆၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်းသမ်ႉ 1 တဝ်ႈ ၼမ်ႉၵိၼ်လႂ် 5,000 ပျႃး ၼႆယဝ်။ ပမ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး တီႈဝဵင်းၸေႊၼႃး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၸေႈၼႃး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၶၢင်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၼႆႉ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်းၶႃႈဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းၶၢတ်ႇ ရူတ်ႉတၢင်ႇၼမ်ႉမၼ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈမႃးႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ။ ပမ်ႉၼမ်ႉမၼ်း မၢင်တီႈ တႅမ်ႈလိၵ်ႈတိတ်းဝႆႉ ပိၵ်ႉသႅင်ႇယဝ်ႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉမၼ်း ဢမ်ႇမီးၶၢႆယဝ်ႉ။ မၢင်ပမ်ႉပိုတ်ႇၶၢႆ ၵၢင်ၼႂ်သေပိၵ်ႉ။ မၢင်ႁၢၼ်ႉ ပိုတ်ႇၶၢႆဝၢႆးဝၼ်း ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇၶၢႆတင်းဝၼ်း မိူၼ်မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပမ်ႉၼမ်ႉမၼ်း ဢၼ်ပိုတ်ႇၶၢႆၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ မၢင်ပမ်ႉ တေမၵ်းတတ်းသေၶၢႆ ပေႃးပဵၼ်ရူတ်ႉၵႃးသမ်ႉ သႂ်ႇပၼ် 30,000 ပျႃး ဢမ်ႇၼၼ် 50,000 ပျႃး။ ပေႃးပဵၼ်ရူတ်ႉသၢမ်လေႃႉသမ်ႉ 10,000 ပျႃး 20,000 ပျႃး။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈသမ်ႉ 5,000 ပျႃး – 7,000 ပျႃး – 10,000 ပျႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တဝ်ႈၼမ်ႉမၼ်း ဢၼ်တမ်းၶၢႆ ၸွမ်းၶၢင်ႈတၢင်း ပေႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တီႈဝဵင်းၸေႈၼႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉမၼ်းရူတ်ႉၵႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉၶၼ်မၼ်း ၶိုၼ်ႈသေဢမ်ႇၵႃး ပမ်ႉမၢင်တီႈ ၼမ်ႉမၼ်းမူတ်းသေ လႆႈထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းၵေႃႈမီးတင်းၼမ် ယဝ်ႉ။ သင်ၼမ်ႉမၼ်းမူတ်းၵႂႃႇတႄႉ တေယၢပ်ႇၸႂ်တႄႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၶၢဝ်းၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း တႃႇတေသူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်း ၵႂႃႇႁူင်းႁဵၼ်းၼႆ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉ ႁိူၼ်းယူႇၵႆ ႁူင်းႁဵၼ်းလႄႈ လႆႈဢဝ်ရူတ်ႉၵႃးတေႃႉသူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်းသေ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ၵူႈပွၵ်ႈ ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၼႆႉ 1 လိတ်ႊလႂ် 4,340 ပျႃးၵူၺ်း။ တေႃႇလဵဝ် 5,600 ပျႃးယဝ်ႉ မၢင်တီႈ 5,800 ပျႃးၶႃႈဢေႃႈ။ ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းတီႇၸေႇၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈဢေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် 1 လိတ်ႊလႂ် 4,550 ပျႃးယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပမ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး ဢၼ်ပိုတ်ႇၶၢႆ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၸေႈၼႃးၼႆႉ တင်းမူတ်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 ဢွင်ႈတီႈ ။ ၵမ်ႈၼမ် ပိုတ်ႇၶၢႆ ၼႂ်းၵႄႈၸေႈၼႃး – ပူႇတႃႇဢူဝ်ႇ (လွႆပူႇတႂ်ႈ) ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပမ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်း မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ 2023 ၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈဝဵင်းၸေႈၼႃးၼႆႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ၵမ်ႉၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၶၢင် ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၶၢတ်ႇ ၼမ်ႉမၼ်းမူတ်းၵႂႃႇႁိုင် 5-6 ဝၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး']

2024-06-17T10:49:34

https://shannews.org/archives/53965

ပီၼႆႉ ၾူၼ်လိူင်ႇၼႃႇလႄႈ ၽၵ်းၵၢတ်ႇပီ ၼႂ်းသူၼ်ၼဝ်ႈပႅတ်ႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၵဵပ်းၶၢႆ

ပီၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းၸဝ်ႉ ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်မေႊလႄႈ ႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်း ၸၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း၊ ပၢင်တရႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသူၼ်ၽၵ်းၵတ်ႇပီ၊ မၼ်းဢႃႇလူး၊ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉလူႉ ၸဝ်ႈသူၼ်ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၵဵပ်းၶၢႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈ ၼမ်ႉၼဝ်ႈပႅတ်ႈ။ ၶၼ်ၽၵ်းၵၢတ်ႇပီၼႂ်းၵၢတ်ႇ ၼိုင်ႈလုၵ်ႈၶိုၼ်ႈထိုင် 4 -5 ႁဵင်ပျႃး။ ၽွင်းၶၢဝ်းလိူၼ်သီႇ၊ လိူၼ်ႁႃႈ သွၼ်းၼမ်ႉ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ ၽၵ်းၵၢတ်ႇပီ ၼိုင်ႈလုၵ်ႈတိုၵ်ႉမီး 300 ပျႃးထိုင် 500 ပျႃးယူႇ။ ဝဵင်းတီႈဢၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽုၵ်ႇၽၵ်းၵၢတ်ႇပီ ၼၼ်ႉ လႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ် ၼိုင်ႈသိၵ်ႈ 1 ႁဵင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈၵေႃႈ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈပႆႇတၼ်းသုၵ်းသေ ၼဝ်ႈပႅတ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၵဵပ်းဢဝ်မႃးၶၢႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇၵေႃႈ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈဢမ်ႇလိူင်ႇ။ မၢၵ်ႇၶဵဝ်မၼ်းၼိုင်ႈၸွႆႉ လႆႈသိုဝ်ႉ 7 ႁဵင်ပျႃး ဢၼ်သုၵ်းမၼ်း ၼိုင်ႈၸွႆႉ 5 ႁဵင်ပျႃး။ ပၢႆလိူဝ် ၵႃႈၶၼ်ၶူဝ်းၶွင်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၵႃႈယႂ်ႇၵူႈဢၼ်ယဝ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈသမ်ႉၼဝ်ႈ – သုမ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈသူၼ်ၵိၼ်းၸႂ်။ မၢင်ၸဝ်ႈ ၼီႈပီၵၢႆယင်းပႆႇပေႇ ပီၼႆႉသမ်ႉ သုမ်းထႅင်ႈလႄႈ တႃႇပီတေမႃးတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽုၵ်ႇထႅင်ႈယဝ်ႉ – ၶၢဝ်ႇၶမ်းသႃးငဝ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-17T10:31:08

https://shannews.org/archives/53962

မိူင်းဢိၼ်ႇတူဝ်ႇၼီးသျႃး ၸၢမ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းလွၵ်းလၢႆး 1 ဝူင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် 4 ဝၼ်း

ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၸိုင်ႈမိူင်း မိူင်းဢိၼ်ႇတူဝ်ႇၼီးသျႃး ၸၢမ်းၸႂ်ႉ တိုဝ်းလွၵ်းလၢႆး ႁႂ်ႈၵူၼ်းႁဵတ်း ၵၢၼ်ၶဝ် လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် 1 ဝူင်ႈ 4 ဝၼ်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၸၢမ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း လွၵ်းလၢႆးဢၼ်ၼႆႉ တေတႄႇၵႂႃႇ တီႈၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉသေ တေၸၢမ်း ႁဵတ်းသၢင်ႈတူၺ်း တႃႇၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 2 လိူၼ် ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်တိုၵ်ႉၸၢမ်းယူႇၼႆႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၶဝ် တေလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် 1 ဝူင်ႈ 4 ဝၼ်း။ ၼႂ်း 4 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၶၢဝ်းယၢမ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈဢေႇသုတ်း တေလႆႈမီး 40 ၸူဝ်ႈမူင်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်း ဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆ့ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ – ၵူၼ်းၸိူဝ်း ႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵမ်ႈၼမ် လႆႈႁူပ်ႉလွင်ႈ ၶမ်ၸႂ်ႁိူဝ်ႉမွႆႈ တင်း ၼမ်တင်းလၢႆသေ လူဝ်ႇလႆႈမူၼ်ႉမႄးပၼ်ၶိုၼ်း ၶၢဝ်းယၢမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶဝ် – ဝႃႈၼႆ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်း မိူင်းဢိၼ်ႇတူဝ်ႇၼီးသျႃး တႃႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 70% ၼႆႉ ယွၼ်ႉလွင်ႈၵၢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇသေ လႆႈႁူပ်ႉပၼ်ႁႃ ပၢႆးၸႂ်ဝႆႉ။ သႃႇၵႃႇပၼႃႇမႃႇ ၶူးမေႃယႃ တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ တီႈၸၼ့်ၸွမ် မိူင်းဢိၼ်ႇတူဝ်ႇၼီးသျႃး လၢတ်ႈဝႃႈ – လွင်ႈလူတ်းယွမ်းပၼ်ဝၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႆ့ ၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ လွင်ႈႁိူဝ့်မွႆႈၶမ်ၸႂ် လူတ်းယွမ်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ပၢႆးၸႂ်ၶႅမ့်လႅပ်ႈလီလႄႈ မီးလွင်ႈႁၢၼ့်ၸႂ်တီႈၼိူဝ်ၼႃႈၵၢၼ် – ဝႃႈၼႆ ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် မိူင်းဢိၼ်ႇတူဝ်ႇၼီးသျႃး တင်းမူတ်းမီး 34 ဢၼ်။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လဵၵ်ႉလိူဝ်သေပိူၼ်ႈ။ လွင်ႈၸၢမ်းလႅၵ်ႈလၢႆးတူၺ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ႁဵတ်းၵၢၼ်ပွၵ်ႈၼႆႉ တေဢဝ်ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းႁဵတ်း ၵၢၼ် 400 ၵေႃႉသေ တႄႇၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် တၢင်းပဵၼ်ၶူတ်ႊဝိတ့် ႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းၵမ်ႈၼမ်လႄႈ ႁူင်းၵၢၼ် ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ် ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ် ၵၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ပၵ်းပိူင်ႁဵတ်းၵၢၼ် 1 ဝူင်ႈ 4 ဝၼ်းၼႆႉမႃး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-17T09:53:04

https://shannews.org/archives/53953

သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိၵ်ႉ ၾၢႆမိူင်းပၢႆးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉတႃႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းပိၵ်ႉဝႆႉၼမ်ႉတီႈၾၢႆမိူင်းပၢႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၾၢႆၶုၼ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီး ၼမ်ႉၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ် ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၶဝ်ႈၼႃး ၵမ်ႈၽွင်ႈ လႆႈလႅၵ်ႈၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇတႅၼ်းဢဝ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်ဝႃႈ ၵႃႈၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် တေပုင်ႈ ၶိုၼ်ႈသုင်ထႅင်ႈႁိုဝ်ၼႆယူႇ – ၸဝ်ႈၼႃးလၢတ်ႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇပွႆႇၼမ်ႉၾၢႆလႄႈ မွၵ်ႇၽၵ်းတူပ်းဢိၵ်ႇတင်း ယုၵ်းယၢၵ်းၶၢင်ႉၶမ်တီႈႁူးၼမ်ႉလႆ၊ ၼမ်ႉယိုင်ႈ ၶိုၼ်ႈသေ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ် ၸိူဝ်းမီးၾၢႆႇၼိူဝ်ၾၢႆ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၵႂႃႇႁူင်းႁဵၼ်းယၢပ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၸွမ်းသူၼ်။ ၵူႈပွၵ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶီႇႁိူဝ်းၸႂ်ႉ ၶၢဝ်းတၢင်းၼမ်ႉ ၵႂႃႇမႃးတႂ်ႈၶူဝ်မေႃႇပီႇ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ႁၢမ်ႈပိၵ်ႉဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းႁူႉၸၵ်း ၸမ်ၸႂ်တင်းတပ်ႉသိုၵ်းတႄႉ ၵႂႃႇမႃးလႆႈယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတီႈၶမ်းသႃးငဝ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2024-06-16T11:48:47

https://shannews.org/archives/53948

ပလိၵ်ႈထႆး တီႉလႆႈၶူဝ်းၶွင်ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၼႂ်းသိုၵ်း တီႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ

ပလိၵ်ႈထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈ ၶူဝ်းၶွင်ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၼႂ်းသိုၵ်း ဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်မွၵ်ႈ 1 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ တီႈဝဵင်းမႄႈသွတ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈတၢၵ်ႇ ပဵၼ်ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်တေဢၢၼ်းၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် သူင်ႇမိူဝ်း ၾင်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်ႇထႆးဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ပလိၵ်ႈလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ တင်ႈၸႂ်သွၵ်ႈၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ ဢိၼ်ႊတိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ သတႃးလိင်ႉ။ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ်မႅၼ်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်ၶိူင်ႈ ၸၢၵ်ႈလၢတ်ႈ၊ ၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႂ်သိုၵ်း ၶိူင်ႈတူၺ်းတီႈၵႆလႄႈ ၶူဝ်းၶွင် ၸႂ်ႉၼႂ်းသိုၵ်း Military equipment ၸိူဝ်းၼႆႉ တေမီးၵႃႈၶၼ် တႃႇငိုၼ်းထႆးမွၵ်ႈ 1 လၢၼ်ႉပၢႆ၊ တၢင်ႇမႃးၼႂ်းရူတ်ႉၵႃးလမ်းၼိုင်ႈသေ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ တီႉၺွပ်းလႆႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ တီႈလၢၼ်ႇႁူၺ်ႈႁိၼ်ၾူၼ် – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ သိူဝ်ႈႁႄႉမၢၵ်ႇၵွင်ႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းသိုၵ်းမၢင်ဢၼ်ၼႆႉ တီႈမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ တမ်းၶၢႆလႆႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေတႃႉ ၶၢႆပၼ် ၵူၼ်းမီးဝႂ်ၶႂၢင်ႉလၢႆႊသိၼ်ႊၸႂ်ႉၵူၺ်း။ သင်ဝႃႈ လၵ်ႉသိုဝ်ႉလၵ်ႉတေႃႉၸိုင် တိုၵ်ႉပဵၼ်ၶူဝ်းၶွင်ၽိတ်းမၢႆမီႈယူႇလႄႈ ၸင်ႇလႆႈတီႉၺွပ်းဝႆႉသေ တေဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၶိူင်ႈၶူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တႅမ်ႈဝႆႉတီႈတေသူင်ႇပဵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းမႄႈသလဵမ်း မႄႈႁွင်ႈသွၼ်။ ပလိၵ်ႈတႄႉ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၶူဝ်းတႃႇသူင်ႇၾင်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆသေတႃႉ ပဵၼ်ၶူဝ်းၽႂ်လႄႈ တေဢဝ်ၵႂႃႇတီႈလႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇမီးလၵ်းထၢၼ်သင်။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လႆႈသႂ်ႇဝႆႉတႂ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈ ၶူဝ်းၶွင်ၽိတ်းမၢႆမီႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၸဝ်ႈၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း တီႈၶၢဝ်ႇ VOA ၵေႃႈ ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-16T11:34:54

https://shannews.org/archives/53940

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျၢၼ်ႇၶိၼ်း (ကြံခင်း) ၺႃးမီၶူပ်း မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ

မီတူဝ်ၼိုင်ႈၶူပ်းၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျၢၼ်ႇၶိၼ်း တိူင်းဢေႇရႃႇဝတီႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸၢႆး 2 ၵေႃႉ ယိင်း 1 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 10/06/2024 ၼၼ်ႉ မီးမီတူဝ်ၼိုင်ႈ ၶဝ်ႈမႃးယႃႉၵဝ်းႁဵတ်းႁၢႆႉ တီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈမႄးၸလီႇ(မဲဇလီ) လႄႈ ဝၢၼ်ႈ ၸၢၼ်း (စမ်းကျေးရွာ) ဢိူင်ႇပွၵ်ႉၼွႆႇသၢၼ်း ၸႄႈဝဵင်းၵျၢၼ်ႇၶိၼ်း (ကြံခင်း) တိူင်းဢေႇရႃႇဝတီႇ ၼမ်ႉၵဵဝ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း ၸုမ်းၾၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – မီတူဝ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်း ဝၢၼ်ႈၸၢၼ်းသေ ယၢႆး ၵူၼ်းၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ လုၵ်ႉတီႈ ဝၢၼ်ႈၸၢၼ်း သေၶိုၼ်းလႅၼ်ႈပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈမႄးၸလီႇယဝ်ႉ ၵႂႃႇယၢႆးၶႅၼ်ၶႃ ဢူးတိၼ်ႇမွင်ႇထႅင်ႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ႁူမ်ႈၵၼ်သေ လမ်းတီႉၺွပ်းၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ ၸင်ႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇထိုင်တီႈ ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇ ႁွင်ႉပလိၵ်ႈမႃးယိုဝ်းတၢႆ ၸင်ႇတီႉလႆႈ- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃး မီယၢႆးသေ မၢတ်ႇၸဵပ်းၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈသူင်ႇတူဝ်ယူတ်းယႃဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃယဝ်ႉ။ မီဢၼ်ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈၸွမ်း သၼ်လွႆမိူင်းရၶႅင်ႇၼႆႉ ၵႆႉၵႂင်တၢင်းၽိတ်းတၢင်းသေ ႁွတ်ႈထိုင် မႃးတီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်း။ ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၼ် ၶဝ်ဢမ်ႇတီႉၺွပ်းတူဝ်လိပ်းသေ ၶိုၼ်းသူင်ႇၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ၊ ၶဝ်ၸႂ်ယႂ်ႇၵွင်ႈၶဝ်သေ ယိုဝ်းတၢႆတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၸုမ်းႁၵ်ႉသႃတူဝ် ထိူၼ်ႇလႄႈ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ် တၵ်ႉၼၢႆၸီႉၸမ်ႈယူႇ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တီႈၼႂ်းၸုမ်း ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ် တူဝ်သတ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ၸွမ်းၼင်ႇ မၢႆမီႈပၵ်းပိူင်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ တူဝ်သတ်းၼၼ်ႉသေ မီၸိူဝ်ႉၽၼ်း သႅၼ်းၼႆႉ ၶဝ်ပႃးတီႈ ၼႂ်းဢၼ်တေလႆႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈဝႆႉ။ သင်ဝႃႈ ပိုတ်းယိုဝ်းၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၼႆၸိုင် တေထုၵ်ႇၺႃး တၢမ်ႇၶွၵ်ႈ ထိုင် 7 ပီ – ဝႃႈၼႆ။ မီဢၼ်ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ ပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်မီဢၼ်သႅၼ်းဢႃယုယႂ်ႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ ႁၼ်ၸုမ်းပလိၵ်ႈၶဝ် ႁၢမ်ႈ ဢဝ်တူဝ်တၢႆ မီၼၼ်ႉၵႂႃႇ- သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2024-06-16T11:21:26

https://shannews.org/archives/53938

ၵၢင်ႉၵႄႇဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇၺႃးယိုဝ်းတၢႆ လူၺ်ႈပၵ်းပိူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဵပ်းသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇႁႂ်ႈၵဵပ်းၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းသိုၵ်းၼႆႉသေ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႃႈလႆႈၸွႆႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်မႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 4 လိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵၢင်ႉၵႄႇဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ၺႃးၶႃႈႁႅမ်တၢႆယဝ်ႉ 82 ၵေႃႉ – ၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ RFA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵၢင်ႉၵႄႇ ၸိူဝ်းၺႃးၼႄးဝႃႈ ၸွႆႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆသေ ၺႃးၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢင်ႉၵႄႇၼႂ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ မၵူၺ်း၊ ၸႄႈၵႅင်၊ ပႃႇၵိူဝ်၊ ၸႄႈမိူင်းၶၢင်လႄႈ မိူင်းမွၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵဵပ်းသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ၵၢင်ႉၵႄႇဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ႁၢမ်ႈၸွႆႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဵပ်းသိုပ်း – ၽႂ်ဢမ်ႇထွမ်ႇသေ ပူၼ်ႉပႅၼ်ၸိုင် တေဢမ်ႇဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း လွင်ႈလွတ်ႈၽေး ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ လုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေး ၵၢင်ႉၵႄႇ ၸိူဝ်းၺႃးၶႃႈႁႅမ်တၢႆ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝႃႈ – လီသေလၢႆ လႆႈတၢႆယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ဝၢႆးလင် ၵၢင်ႉၵႄႇၺႃးၶႃႈႁႅမ်တၢႆယဝ်ႉၵေႃႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေး ၸိူဝ်းၵိုတ်းတၢင်းလင်ၵေႃႈ ၺႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းသူၼ် ပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းၵေႃႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၼႃႈလဵၵ်ႉၼႃႇ – ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇမႃး 3 ၸုပ်ႈ 3 ၵမ်းယဝ်ႉ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်းတေႃးသၢၼ်ၶတ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇၵူႈလၢႆး။ ၸုမ်းပၵ်းတႃၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်တႄႉ ထတ်းသၢင်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇၼႆႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈဝႃးတိၼ်ဝႃးမိုဝ်း ပေႉၵိၼ်လူလၢႆၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း။ ၶဝ်ၶႂ်ႈယွၼ်းငိုၼ်းၵေႃႈ ယွၼ်းလႆႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် လႆႈငိၼ်းဝႃႈ ၶဝ်ယွၼ်းငိုၼ်း 10 သႅၼ်တေႃႇထိုင် 30 သႅၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ပၢႆႈဝႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီးႁႅင်းလွၵ်ႇငိုတ်ႈပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းတၢင်းလင်ၵူၺ်းယဝ်ႉ- ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-16T11:04:55

https://shannews.org/archives/53935

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း တီႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ 60 ပၢႆ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇၼၼ်ႉ တီႉဢဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယေႇၽိဝ်ႇ ၵႂႃႇ 60 ၵေႃႉပၢႆ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇပွႆႇတူဝ် ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လၢတ်ႈတီႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး တေၽဝ်ပႅတ်ႈတင်းဝၢၼ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယေႇၽိဝ်ႇမႆႈၸႂ်သေ ပွၵ်ႈ ၶိုၼ်းႁိူၼ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၼႆႉ တႃႇ 59 ၵေႃႉ- ၺႃးတီႉတင်းမူတ်းသေ ၶင်ဝႆႉ ၼႂ်းၸလွပ်ႈၵၢင်ဝၢၼ်ႈ။ ၶုၼ်ႇရဵင်းယၢၼ်ႇ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းပဢူဝ်း PNLA ဢၼ်ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ယူႇတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ပေႃးတီႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵႂႃႇပဵၼ်ၽုင်ယဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶႃႈႁႅမ်ပႅတ်ႈတင်းမုၵ်ႉ တင်းမူႇ ၸိူင်ႉဢၼ်ၶဝ်ႁဵတ်းမႃးတႃႇသေႇၼၼ်ႉ ၵူၺ်းယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 59 ၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃးတီႉၺွပ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၶိုင်ႈပၢႆၼႆႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ဢႃယု 40 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ၵမ်ႈၼမ်။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ သၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ – ပေႃးၶဝ်တီႉဝႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ – ၶဝ်ယွၼ်းငိုၼ်းၵႃႈထၢႆႇတူဝ် ၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းႁူဝ်ပၢၵ်ႇသႅၼ်ၵေႃႈမီး- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင် တိုၵ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း 3 လိူၼ်မႃး ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉဢဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵႂႃႇသေ ဢမ်ႇပွႆႇပွၵ်ႈမႃးႁိူၼ်းၶိုၼ်းၼႆႉ မီး 30 ပၢႆယဝ်ႉ တၢႆႁိုဝ်လိပ်းႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇ ႁူႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-15T20:04:51

https://shannews.org/archives/53932

သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း လႆႈၼွၼ်းႁူၼ်းၸူမ်တႂ်ႈ ၵၢၼ်ပိုတ်းတိုၵ်းမိုင့်သုၼ်ႇ

လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 16 ဝၼ်းၼႆ့ ပဵၼ်ဝၼ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈၶိူဝ်းတႆး ( Shan National Human Rights Day) ဢၼ် ၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၽွမ့်ႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး(Committee for Shan State Unity: cssu) ဢွၼ်မၵ်းမၼ်ႈမႃး ၼႂ်းပီ 2020 ၼၼ့်ယဝ့်။ ငဝ်းလၢႆးဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ယႃႇၽူမ်ႈဝႃႈ တေၸွႆႈပႂ်ႉပႃးတူၺ်းလူ သု ၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းတႆးလႃႈ၊ တၢမ်တူဝ် CSSU ယင်းၸၢင်ႈၺႃးထတ်းထွင်ဝႃႈ လူၺ်ႈဢမ်ႇထၢမ်ထိုင် ၵၢင် ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်သူၶဝ်ႁူၺ်းႁွင့်ပႃးၸွမ်းမႃးၼၼ့်သေ ၵိုတ်းယိုတ်းယင့်လိုဝ်ႈပႅတ်ႈၽၢႆႇလဵဝ်ၼႆ့ ၸွင်ႇၸပ်းမႅၼ်ႈတင်း ၾိင်ႈတိုဝ်းၵမ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းယူႇႁိုဝ် ၼႆၵွၼ်ႇယဝ့်။ ၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ဢဝ်တၢင်းၶုၺ့်ႁၼ်ပဵၼ်ယႂ်ႇ လႄႈ ၵၢၼ်မိူင်းပူၵ်းပၢႆ့လၢႆလၢႆၼႆ့ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်သေဢမ်ႇၵႃး ၸၢင်ႈလၢၵ်ႈၸၼ်လုပႃး ၼႃႈတႃၵူၼ်းၼုမ်ႇလုၼ်ႈမႂ်ႇၶဝ်လူးၼႆ လီလႆႈဢဝ်တွၼ်ႈသွၼ်ၵၼ်တေ့ယူႇ။ ပေႃးတူၺ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆၵေႃႈ ယၼ်ၼိူဝ်ၵၢၼ်လုၵ့်ၽိုၼ့်တေႃႇ ၸၵၸ စကစ ၸုမ်းယိုတ်းမိူင်းသေ သလေႃႇဢမ်ႇတေႃႇလႄႈသင်၊ တင်ႈၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းသေလႄႈသင် လွင်ႈပူၼ့်ပႅၼ်လူလၢႆႁၵ်းယႃႉ ၼိူဝ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၼႆ့ ထၢၼ်ႈပေႃးၶႂ်ႈပဵၼ်မီးလူင်ၵႂႃႇ ၵူႈၸုမ်းယဝ့်။ ယိုင်ႈသဵင်ႁုၼ့်ဢွင်ႇပွႆးလင် ယိုင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း ၸူမ်ထင်ယဝ့်။ လွင်ႈတဵင်ႈထမ်းၼႆ့ ၽႅဝ်ထိုင်ၵႂႃႇ တီႈတႂ်ႈၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းၼမ်ယဝ့်ႁိုဝ်ၼႆ ၸိူဝ်းၽူႈလူင့်လႅၼ်ႇၵၢၼ်မိူင်းပၢႆးသၢႆႊ ပေႃးလႆႈတူၵ်ႇထၢမ်ၵၼ်ယူႇယဝ့်။ ဢဝ်ၸဵမ်လိူင်ႈရူဝ်ႁိၼ်ၵီယႃ ဢၼ်လႆႈၺႃးပူၼ့်ပႅၼ်လူလၢႆ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းမႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်သေ ႁၢၼ့်တေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် တိုၵ့်ထုၵ်ႇပႅတ်ႈမၢင်ၸၢင်ၸၢႆႇယူႇၼၼ့်လႂ်၊ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼင်ႇၵၼ် ပိုတ်းတိုၵ်းၵၼ် လူၺ်ႈၽွၼ်းပၢင်ႈသုၼ်ႇၸုမ်းၶဝ်သေလႄႈ ၶိုၼ်းတႅင်ႇၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၸိူဝ့်ၶိူဝ်းမၢၼ်ႈမိူင်းၼႆသေ ႁိပ်ႇႁွပ်ႈတဵၵ်းငႅၼ်းပေ့ၵိၼ်ယင်းပႆႇယဝ့် ပၢႆလႆႈတၢႆႁၢႆမၢတ်ႇႁၵ်းပႃးယူႇ ပေႃးၶႂ်ႈၸွတ်ႇတူဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ့်လႂ်ၸိူဝ်းၼႆႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ယႂ်ႇၽူႈၵူၼ်း မုၵ့်ၸုမ်းသင်တေ့တေ့ တႃႇတေၸွႆႈႁေ့ႁၢမ်ႈၵႅတ်ႇၶေပၼ်လႆႈၵမ်းလဵဝ်သႄႈ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ ၶၢတ်ႇႁၢင်ႇလွင်ႈႁဵၼ်းႁူႉၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ဢၼ်ယၼ်ၼိူဝ်ၵၢၼ်ၶူၼ့်ၶႂႃႉတူၵ်းလွၵ်းၸွမ်းပိူင်ၼၼ့်လႂ်၊ ၸွမ်းလူၺ်ႈၾိင်ႈဝႆ့ဝၢင်းၸႂ်ၸူးငၢႆႈ ဢၼ်ၵုမ်ႇသူင်ပူးၸႃးသိူဝ်ငၢၼ်ၼႂ်းပိုၼ်းလႄႈ ၸႂ်ယႂ်ႇႁူဝ်ၼႃႈ ဢၼ်ၶၢတ်ႇႁၢင်ႇၵၢၼ်မိူင်းလုမ်ႈၾႃႉၼၼ့်လႂ်သေ လိူင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၼႆ့ၵေႃႈ ထိုင်တီႈ လိုမ်းႁူႉၸၵ်းဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်သုၼ်ႇဢၼ်တေလႆႈလုၵ့်ႁဵတ်းႁႃဢဝ်ႁင်းၵွႆးၼႆပႅတ်ႈယဝ့်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ တႄႇငိူၼ်ႈၵႂၢမ်းမႃး တီႈဝၼ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈတႆးၶိူဝ်းတႆးလႄႈ တေသိုပ်ႇတၢႆးထိုင် လိူင်ႈၵၢၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်ႁူင်ၵၼ်ႁူဝ်ႇၵၼ်ယူႇယႅၼ်ႈယႅၼ်ႈၼႆႈၵွၼ်ႇ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းႁႃးၵမ်ႈၼမ်သုတ်းၼႆ့ သူင်သိူဝ်ငၢၼ်ၼႂ်းပိုၼ်းသေတႃႉ ပိုၼ်းသၢႆမိူင်းပဵၼ်တေ့မီးတေ့သမ့် ဢမ်ႇသူႈ ဝႆ့ၼၵ်းသူၼ်ၸႂ်၊ တေႃႈဝႃႈမီးၵူၼ်းသူၼ်ၸႂ်ယူႇ ဢိတ်းဢွတ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပိုတ်ႇၸႅင်ႈပိူင်းၼေၵၼ်လႆႈထိုင်တီႈ၊ တႅမ်ႈယူႇပိုၼ်ယူႇၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇၶၢမ်ႈပူၼ့်လႆႈ ၼႃႈလိၵ်ႈၶွင်ၸိူဝ်းၵူၼ်း ပႅပ့်ၶၢင်ႈသေ့သွမ်းလူၺ်ႈတၢင်းၶုၺ့်ႁ ၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇပိူင်လဵဝ်ၼၼ့်သႄႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸိူဝ်းပွင့်ၶၢင်းသေ့သွမ်းၸွမ်းၼႆၵေႃႈ တေၸၢင်ႈပဵၼ်လူၺ်ႈ ၸႂ်ႁၵ့်ၶိူဝ်းႁၵ့်မိူင်းမၼ်းယူႇလႄႈ တေလႆႈဝႆ့ပဵၼ်သုၼ်ႇလႆႈပုၼ်ႈတူဝ်မၼ်းၵွႆးၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မိူၼ်ၸိူင့် လိူင်ႈမေႃႇႁူဝ်ၸၢင့် ဢၼ်သိုၵ်းၶၢင်လႄႈသိုၵ်းလွႆ ႁိမ်ၵၼ်ၶုတ်းႁိမ်ၵၼ်ၶၢႆ ပေႃးၸမ်ပဵၼ်သိုၵ်းပဵၼ်သိူဝ်ယူႇၼၼ့်ၼႆလႃႈ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်မေႃႇႁႄႈၼႂ်းမိူင်းတႆးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း တိုၼ်းႁူမ်ႈပိူင်ႇ၊ ႁဵတ်းသင် သိုၵ်းၶၢင်လႄႈသိုၵ်းလွႆ တေလႆႈၶုတ်းၶၢႆတႃႇၸုမ်းသိုၵ်းၶဝ်မႃႇလၢႆ၊ ၵွၼ်ႇၵၢၼ်လုၵ့်ၽိုၼ့်တိုၵ်းလိုပ်ႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇၽူႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်း ပႆႇယဝ့်ပႆႇတူဝ်ႈၼႆ့ သိုၵ်းၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၶုတ်းၶၢႆ။ ၶူဝ်းၶွင်တႂ်ႈၼမ့်ၼိူဝ်လိၼ် ပႃးၸဵမ်ၼႂ်းၵူင်လူမ်းၼႆ့ ၸဝ်ႈၶွင်တေ့မၼ်း ပဵၼ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ယူႇသဝ်းၼႂ်းၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်းတႆးဢိူဝ်ႈ။ တပ့်သိုၵ်းၼႆ့ ၽွတ်ႈတင်ႈပိူဝ်ႈတႃႇ ၵွပ်ႇၵူႈၵူၼ်းမိူင်း၊ ပိူဝ်ႈတႃႇပူတ်းပွႆႇပၼ်မၢၼ်ႈမိူင်း၊ တိုၵ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇၼႆ့ ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇတင်ႈ လွၵ်းပိူင်ၾႅတ်ႊတရႄႊၼႆ ၼင်ႇသူၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၢၵ်ႇဝႃႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႆ့ၼၼ့် ပေႃးၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈတေ့ၸိုင် ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆ့ ၽႂ်တိုၼ်းတေပႆႇမီးသုၼ်ႇလႆႈၶုတ်းၶၢႆၵွၼ်ႇ။ ၵႃႈၸူဝ်ႈၵၢၼ်လုၵ့်ၽိုၼ့် ပႆႇယဝ့်ပႆႇတူဝ်ႈ၊ ၵႃႈၸူဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပႆႇႁူမ်ႈတမ်းလႆႈ လွၵ်းပိူင်ၽၼ်ႇတႃႇၾႅတ်ႊတရႄႊ မူႇလႂ်ၸုမ်းၼၼ့် တေလႆႈမီးသၸ့်ၸႃႇ ၼိူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၼင်ႇၵၼ်ယဝ့်ၼႆ ဢမ်ႇႁၼ်ငိၼ်းမူႇလႂ်ၸုမ်းလႂ် ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတူၵ်ႇတၵ့်ယိုၼ်ႈယွၼ်း။ ယၼ်ၼိူဝ် လွင်ႈဢမ်ႇႁၢၼ့်ၸႂ်ၶိုတ်းၸႂ် ၼိူဝ်လွၵ်းၸုၵ်းလႄႈတၢင်းႁဵတ်းတပ့်တႆးသေ ဢၼ်လႃႇဢၼ်ပွင့်ဢၼ်တၼ်ႇဢၼ်ႇဢၼ်တႅင်းတႄ့ ပိူဝ်ႇလိူဝ့်မိူဝ်ပျႃမူတ်း ၼင်ႇဝႃႈယဝ့်။ တီႈတေ့မႃး ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈမေႃႇႁႄႈႁူဝ်ၸၢင့်ၼႆ့ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်NDF ၼၼ့် ႁူဝ်ၼႃႈ SSA ၸဝ်ႈၸၢႆးလဵၵ့်လႄႈ ၽူႈၵႅမ်မၼ်း ၸဝ်ႈၵၢႆႇၾႃ့ လႄႈ ႁူဝ်ၼႃႈ KIA ပရၢင်ႇသႅင်း၊ ၸၢဝ်ႇမႆႇၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႈ လႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်မႃးဝႃႈ ၵွၼ်ႇမိူင်းပႆႇယဵၼ် ၸုမ်းလႂ်တေဢမ်ႇလႆႈၶုတ်း၊ ထိုင်ၵမ်းဢမ်ႇၵုမ်းလႆႈမႃး ၵူဝ်ပဵၼ်ၵၢၼ်ထႅင်ႈႁႅင်းတႃႇၽူႈၶဵၼ်ၵွႆးဝႃႈၼႆယဝ့်။ ၽိူဝ်ႇထိုင်ပၢၼ်ငမ်းယဵၼ်မႃး ႁူဝ်ၼႃႈ SSPC ၸိူင့်ၼင်ႇ ၸဝ်ႈသိူဝ်ထႅၼ်ႈ၊ ၸဝ်ႈၸၢႆးတူး၊ ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ လႄႈ ႁူဝ်ၼႃႈKIA ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၸွင်းၶရႃးၶဝ် ၶိုၼ်းတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၸိူင့်ႁိုဝ်ၼႆ ၸၢမ်းႁႂ်ႈၶႂ်ႈႁူႉႁၼ်ငိူၼ်ႈငဝ်ႈ၊ ၸၢမ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶိုင်ၵေႈသၢႆႇၵႅတ်ႇၵင်ႈတေ့တႄ့ ၸိူဝ်းၸဝ်ႈတူၼ်ႈဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းႁူႉ ႁၼ်ၸွမ်း တိုၵ့်လိပ်းၶီးၸႂ်ယူႇလႄႈ ဢဝ်လိူင်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းဢၼ်ၼႆႈသေၵေႃႈ ၸၢင်ႈၵၢႆႇၶူဝ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇပွင်ႇထုင်ႈၵၼ်လႆႈ ၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းလူင်လႄႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ်ၵွၼ်ႇယဝ့်။ ၶေႃႈလူပ်းၵႂၢမ်းတႄ့ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးႁုၵ်းႁၢႆ့ ဢၼ်ႁဝ်းႁႃးလႆႈသုမ်းၵၢၼ့် ပွႆႇပႅတ်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လၢႆၸိူဝ့်လၢႆပိူင်ယူႇၼႆ့ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇလႆႈသုမ်းပႃးထႅင်ႈ လွင်ႈပိၼ်ႇပႆႇပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်ၼၼ့် လီလႆႈတႄႇမူၼ့်မႄးၾိင်ႈယၢမ်ႈလၢႆးႁဵတ်းႁဝ်း ၸဵမ်ၵူၼ်းလူင်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ မိူၼ်ၵၼ်ယဝ့်ၼႆ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']

2024-06-16T07:00:00

https://shannews.org/archives/53926

ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 77 ၵေႃႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 11 ၵေႃႉ

ဝၼ်းတီႈ 12 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း PNLO ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်းသေ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 77 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 11 ၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊပီ 2024 ၼၼ်ႉမႃး ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်တီႈၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၊ သီႇသႅင်ႇ ၊ ႁူဝ်ပူင်းလႄႈ ယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇလႄႈ ယိုဝ်းၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်သေ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 34 ၵေႃႉ – ၸုမ်း PYO ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တီႈၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈလူႉတၢႆယွၼ်ႉလွင်ႈတၢင်း တၢင်ႇဢၼ်သမ်ႉမီး 43 ၵေႃႉ ၊ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်း မီး 101 ၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သီႇသႅင်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းပဢူဝ်း PNLO တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းလႄႈ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင် တိတ်းၸပ်းၵၼ်ဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်း 5 မိုၼ်ႇပၢႆ (53,400) လႆႈ ငိူင်ႉပၢႆႈၵႂႃႇယူႇသဝ်းဝႆႉတၢင်ႇတီႈ – ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း PYO ပႃးဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-15T12:00:00

https://shannews.org/archives/53918

ၵူၼ်းယွၼ်း တီႈမိူင်းထႆး တိူဝ်းၼမ်မႃး 1 လိူၼ် ယွၼ်းလႆႈထိုင် 1 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ

ၵူၼ်းယွၼ်း တႃႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 30% တီႈမိူင်းထႆး ပဵၼ်ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်းသေ 1 လိူၼ် ယွၼ်းလႆႈထိုင် 1 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆလင် တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ယဵၼ်ႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ မိူင်းထႆးၶိုၼ်းၶတ်းၸႂ် ယုၵ်ႉမုၼ်း ၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇ လႄႇ တွင်ႈတဵဝ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းၶိုၼ်းလႄႈ ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတွင်ႈတဵဝ်ႈ ၼွၵ်ႈမိူင်းၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး ၶိုၼ်းသေတႃႉ သမ်ႉမီးၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈ ပႃးမႃးၸွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းလႄႇႁႃ ယွၼ်းၵိၼ်ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး ပိူင်လူင်မၼ်း ပဵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းၵုင်းထဵပ်ႈလႄႈ ၸွမ်းၸႄႈတွၼ်ႈ ဢၼ် ယႂ်ႇလူင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တီႈၵုင်းထဵပ်ႈၶဝ် ၶတ်းၸႂ်ၽဵဝ်ႈသိမ်း ဝႆႉယူႇ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၶိူဝ်းၵူၼ်းလႄႈ ၾၢႆႇႁုၼ်ႈမုၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ လွင်ႈယူႇ သဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်း Ministry of Social Development and Human Security (MSDHS) ၵေႃႈ ႁူမ်ႈ မိုဝ်းၵၼ်တၢင်း ႁွင်ႈၵၢၼ် ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ Varawut Silpa -archa ၽွင်းလူင် ႁွင်ႈၵၢၼ် MSDHS လၢတ်ႈဝႃႈ – ယိူင်းဢၢၼ်း ၼင်ႇႁိုဝ်တေ ၵႄႈလိတ်ႈလႆႈပၼ်ႁႃ ႁႂ်ႈပေႃးထိုင်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈတူၼ်ႈတေႃၼႆသေ 5 လိူၼ်လႂ် 1 ပွၵ်ႈ လႆႈၵူတ်ႇ ထတ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းလႄႇႁႃယွၼ်းၵိၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ်ပီ 2014 ၼၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းၸိူဝ်းလႄႇႁႃယွၼ်းၵိၼ် တီႈၼႂ်းမိူင်းထႆး မီးႁိမ်းၸမ် 8,000 ၵေႃႉ ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 30% ပဵၼ်ၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးၶဝ် ၶတ်းၸႂ် ႁဵတ်းသၢင်ႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းယွၼ်းႁၢႆၵႂႃႇၼႆသေတႃႉ ၼႂ်းဝဵင်းၵုင်းထဵပ်ႈ ၼႆႉ ၵူၼ်းယွၼ်း ယိုင်ႈၶႅၼ်းတိူဝ်းၼမ်မႃး။ လွင်ႈဢၼ်ၵူၼ်းယွၼ်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇမီးယူႇၼႆႉ ယွၼ်ႉ ပိူဝ်ႈၶဝ် ယွၼ်းလႆႈငိုၼ်းတီႈ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းလႄႈ ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတွင်ႈတဵဝ်း ၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ တီႈမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ သင်ဢဝ်မၢႆမီႈပၵ်းပိူင်ဝႃႈၸိုင် ၵူၼ်းၸိူဝ်းလႄႇႁႃယွၼ်းၵိၼ်ၼႆႉ တေၺႃး တၢမ်ႇငိုၼ်း 1,000 – 10,000 ဝၢတ်ႇ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းယွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ လႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈ (ငိုၼ်း ဢၼ်ယွၼ်းလႆႈ) ၼၼ်ႉ ၼမ်လိူဝ်သေ ငိုၼ်းဢၼ်ၺႃးတၢမ်ႇမႂ်။ ပေႃးပဵၼ်ၶၢဝ်း ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်လႄႇတွင်းတဵဝ်းၼမ် ပိူင်လူင်မၼ်း တီႈဢၼ်မီး ၵူၼ်းဢႅဝ်ႇလႄႇ ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းယွၼ်းမၢင်ၵေႃႉ ယွၼ်းလႆႈငိုၼ်း 1 လိူၼ် 1 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ လူးၵွၼ်ႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Tachileik News Agency ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2024-06-15T10:00:00

https://shannews.org/archives/53914

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇဝႃႈ တေဢဝ် ၶိုၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇႁႂ်ႈလႆႈ

ၸွမ်ၸိၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ ဝႆႉပဝ်ႉမၢႆယိူင်းဢၢၼ်းလူင် တႃႇဢဝ်ၶိုၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်သုမ်းပၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈၼႆ တၵ်းတေဢဝ်တၢင်းႁူမ်ႈမိုဝ်း လွင်ႈၸွႆႈထႅမ်တီႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်းသေ တေၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇၵူႈလွၵ်းလၢႆး ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ် တပ်ႉသိုၵ်းလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄဝႃႈ – မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ပွတ်းတွၼ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉ တီႈၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ယွၼ်ႉလွင်ႈတၢင်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ တိုၼ်းတေ ဢမ်ႇပၼ်ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်မီးပၼ်ႁႃ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈဝႆႉလႄႈ လႆႈပွႆႇဢွၵ်ႇတႂ်ႈ ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၽွင်းငမ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼႆသေတႃႉ တႃႇတေၸၢင်ႈႁူမ်ႈၵၼ်ၶိုၼ်းလႆႈ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈ ဢမ်ႇၼၼ် တႃႇမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တေ ၶိုၼ်းၶဝ်ႈမႃး ၾၢႆႇတႂ်ႈၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၽွင်းငမ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ၵူႈလၢႆးတၢင်းၼႆ – လႅင်ႇ ၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၼေႇပျီႇတေႃႇၵေႃႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ Khit Thit Media ၼင်ႇၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ႁၢႆႊၵျိၼ်ႊ ဢၼ်မိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈယူႇၵႄႈၵၢင် ဢုပ်ႉငီႉပၼ်ၼၼ်ႉသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်း ဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း တူၵ်းလူင်းၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ၼၼ်ႉသေတႃႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉသိုပ်ႇထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း၊ ႁႅင်းၶိူင်ႈ ၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်း၊ ၶိူင်ႈတရူၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးထပ်း ၵၼ် တီႈၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ သီႇပေႃႉ ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ၊ မူႇၸေႊလႄႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-06-15T09:00:00

https://shannews.org/archives/53905

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶိုင်ဢၢင်ႈပိုတ်ႇ ပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းဝၢင်းႁူင်းႁဵၼ်း

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶိုင်ဢၢင်ႈပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းဝၢင်းႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈၵၢင်မိူင်း ၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်လူင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၶၢဝ်ႇသဵင်မိူင်းတႆး Shan State Voice ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ဝၼ်းတီႈ 13 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ လီႊတႄႇၵျူင်း ၼႆၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢင်းႁူင်းႁဵၼ်းသေ သင်ႇလၢတ်ႈယႃႇႁႂ်ႈပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း၊ ယႃႇသွၼ်လိၵ်ႈပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉ MNDAA တေၸတ်းပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12 ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႈ ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၵႂႃႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉႁိူၼ်း ဢူးလရမ်ႇတွင်းဝေႇ ထဝ်ႈဝၢၼ်ႈထဝ်ႈၼႃးဝၢၼ်ႈၵၢင်မိူင်းသေ ၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႄးဝႃႈ ၶိုင်ဢၢင်ႈတႃႇပိုတ်ႇႁူင်း ႁဵၼ်း သွၼ်လိၵ်ႈပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-15T07:00:00

https://shannews.org/archives/53901

ယိင်းဢွၼ်ႇဢႃယု 3 ၶူပ်ႇ ၺႃးပေႃႈထဝ်ႈသိုပ်ႇ ဢႃယု 44 ပီ ၵၼ်ႉၸၼ်

ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းၵၢၼ်သိုၵ်းသုၵ်ႉယုင်ႈ ၊ ဢမ်ႇမီးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၾၢႆႇ ၽွင်းငမ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်လႄႈ လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းတဵင်ႈထမ်း တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီး။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸဵမ်လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈယူႇၵတ်းယဵၼ် လွတ်ႈၽေးၵတ်းၶဵၼ်။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁၢင်ႈႁၢႆႉသုတ်းၵေႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈၵၼ်ႉၸၼ်ႉ လူလၢႆၼၢင်းယိင်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈ ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ မီးလိူင်ႈၵူၼ်းၸၢႆး ဢႃယု 44 ပီ ၵၼ်ႉၸၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်း ဢၼ်တိုၵ်ႉမီးဢႃယု 3 ၶူပ်ႇမႃး ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11 မူင်းၼႆႉ ဢွၼ်ႇယိင်း ဢႃယု 3 ၶူပ်ႇ ၺႃးပေႃႈထဝ်ႈ သိုပ်ႇမၼ်း ဢႃယု 44 ပီ တဵၵ်းၵၼ်ႉၸၼ်ၼႆသေ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈထဝ်ႈ ဢွၼ်ယိင်းၼၼ်ႉ လႆႈၵႂႃႇတိူင်ႇ လၢတ်ႈ ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ်သေ ယၢမ်းလဵဝ် ၵေႃႉပူၼ်ႉပႅၼ်ၼၼ်ႉ ၺႃးတီႉၺွပ်းၵုမ်းၶင်ဝႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ယိင်းဢွၼ်ႇ ဢႃယု 3 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉၺႃးၵၼ်ႉၸၼ် တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ဢွၼ်ႇယိင်း ဢႃယု 3 ၶူပ်ႇ ဢၼ်ၺႃးၵၼ်ႉၸၼ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး လၢႆလွင်ႈသေ ဢမ်ႇလႆႈယူႇၸွမ်း မႄႈတႄႉမၼ်း မႃးၸဵမ်လဵၵ်ႉၸဵမ်လႅင် လႆႈယူႇၸွမ်းမႄႈထဝ်ႈမၼ်းၵူၺ်း။ မႄႈထဝ်းမၼ်းသမ်ႉ တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းမႂ်ႇဝႆႉ။ ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈထဝ်ႈသိုပ်ႇၼႆႉ ပေႃးလပ်ႉတႃမႄႈထဝ်ႈမၼ်းၼႆ လၵ်ႉတဵၵ်းၵၼ်ႉၸၼ် ယိင်းဢွၼ်ႇၼႆႉတႃႇသေႇ ၸဵမ်မိူဝ်ႈဢႃယုလႆႈ 1 ၶူပ်ႇပၢႆ 7 လိူၼ် ပုၼ်ႉလူးၵွၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ထိုင်တီႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢမ်ႇယဵၼ်ႉၵၼ်ႈလႆႈ လွင်ႈၸဵပ်းသႅပ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉလႄႈ ၶၢင်းၼႄမႄႈထဝ်ႈမၼ်းသေ ၸင်ႇလႆႈဢဝ်ၵႂႃႇၼႄမေႃယႃ ။ မႄႈထဝ်ႈမၼ်း လၢတ်ႈၼႄလွင်ႈတၢင်းမၼ်းတီႈ မေႃယႃၶဝ်သေ ၾၢႆႇမေႃယႃ ၸင်ႇဢီးသူၼ်းႁႂ်ႈမႄႈထဝ်ႈၼႆႉ ၵႂႃႇတိူင်ႇလၢတ်ႈၸုမ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ – ၸင်ႇတေႁူႉဝႃႈပဵၼ် ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈထဝ်ႈသိုပ်ႇၼၼ်ႉ ၶိုၼ်း ၵၼ်ႉၸၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၼႆ ၵူၼ်းမူႇၸေႊၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ တိုၵ်ႉမီး 3 ၶူပ်ႇၵူၺ်း။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႆႈ 1 ၶူပ်ႇပၢႆ 7 လိူၼ်ပုၼ်ႉၵေႃႈ လုင်းၵေႃႉၼႆႉ တဵၵ်း ၵၼ်ႉၸၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယိင်းၵေႃႉၼႆႉယူႇယဝ်ႉ ၼႆဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ယိင်းဢွၼ်ႇၵေႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇၶၢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ၸင်ႇၶၢင်းၼႄမႄႈထဝ်ႈမၼ်းသေ ႁွင်ႉႁႆႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မႄႈထဝ်ႈၼႆႉ ၵႆႉၵႆႉပဵၼ် သူပ်းပဵၼ်ၵႂၢမ်း ၽိတ်းမေႃးၵၼ်တင်းလုင်း ၵေႃႉၼႆႉ ယူႇၼႆဢေႃႈ။ မႄႈထဝ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ လႅပ်ႈတေႁူႉယူႇ တေဢမ်ႇႁတ်းလၢတ်ႈ ၸဵမ်ပိုင်းႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ။ ၸင်ႇဢဝ်ၵႂႃႇ ၼႄမေႃယႃၶဝ်သေ လွင်ႈၼႆႉ ၸင်ႇထိုင်တီႈၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပလိၵ်ႈၶဝ် တီႉဢဝ်တူဝ်လုင်းၵေႃႉပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႆႉ ၵူတ်ႇထတ်းၸႅတ်ႈထၢမ် ၵုမ်းၶင်ဝႆႉတီႈ ႁူင်းပလိၵ်ႈမူႇ ၸေႊယဝ်ႉ။ တေပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇသင်ၼႆတႄႉ ပႆႇႁူႉၸွမ်းတႅတ်ႈတေႃး။ ယိင်းဢွၼ်ႇ ၵေႃႉဢၼ်ၺႃးၵၼ်ႉၸၼ်ၼႆႉ ၵေႃႈ ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ် ဢဝ်ၵႂႃႇလုမ်းလႃးပၢႆးယူႇလီသေ လူလွမ်ပၼ်ဝႆႉ တီႈလွတ်ႈၽေးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၺႃးၵၼ်ႉၸၼ်မႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉမိူဝ်ႈလႅင်လႄႈ ဢွၼ်ႇယိင်းၵေႃႉၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ႁၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး ၵူၺ်းၵေႃႈ တူၵ်းၸႂ်တူဝ်သၼ်ႇ တိူဝ်ႉပၢႆးတူဝ်လႄႈ ပၢႆးၸႂ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း – ၸုမ်းဢၼ်လႆႈၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉ လွင်ႈၼႆႉ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မႄႈထဝ်ႈ ၵေႃႉဢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယူႇၸွမ်းဝႆႉၼႆႉ တႄႇၼႃႈႁိူၼ်းၸွမ်းလုင်းၵေႃႉပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႆႉမႃး မီးၶၢဝ်းတၢင်း 8 ပီယဝ်ႉ။ လုင်းၵေႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပေႃႈထဝ်ႈတႄႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇမီးၸႂ်ဢေးလူ ၼိူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁိုဝ်။ ၾၢႆႇမႄႈထဝ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ ႁၼ်ယူႇလႄႈ ဢမ်ႇႁတ်းပိုတ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ၽႂ်ႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၾၢႆႇမႄႈထဝ်ႈလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ လၢတ်ႈႁႂ်ႈပလိၵ်ႈၶဝ် ဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၵေႃႉပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႆႉဝႆးဝႆးၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ၾၢႆႇမႄႈထဝ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် ဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၵေႃႉပူၼ်ႉပႅၼ်ၼႆႉ ဝႆးဝႆးၼႆဢေႃႈ။ ၵူဝ်ပလိၵ်ႈၶဝ် ၸၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းဝႆႉႁိုင်။ လုင်းၵေႃႉၼႆႉ လိူဝ်ၸႂ်ၼႃႇ ၵၼ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 3 – 4 ဝၼ်းၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ၼႆဢေႃႈ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ ပေႃးႁၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးပေႃးသၼ်ႇလူင်ဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ လွင်ႈၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၵၼ် မီးၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး ၵူႈပီ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် ငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းသေ ပႆႇမီးၸုမ်းလႂ် ႁႄႉၵင်ႈပၼ်လႆႈ။ ၼၢင်းယိင်း ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇဝႃႈဢႃယုလဵၵ်ႉယႂ်ႇ တိုၼ်းလႆႈၵူဝ်ၽေး ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ။ မၢင်ဢွင်ႈတီႈ ၼၢင်းယိင်းထူပ်းၽေး ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးတီႈပိုတ်ႇဢူၵ်းပိုတ်ႇၸႂ်လႄႈ ၶၢဝ်ႇမၼ်းဢမ်ႇဢွၵ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်လိူင်ႈၵူၼ်းၵေႃႉပူၼ်ႉပႅၼ်။ လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းပူၼ်ႉပႅၼ် ဢမ်ႇတၼ်းၺႃးတီႉၺွပ်း ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇသင်သေ ဢဝ်ယဵၼ်ႁၢႆၵႂႃႇၵေႃႈ မီးတင်းၼမ် ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းဝႆႉၼႆႉ ၶႅၼ်းၼႃႇ တႃႇတေႁႄႉၵင်ႈၵႅတ်ႇၶႄၽေး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႅၼ်းဝႆႉၵႆယဝ်ႉ – ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် တူင်ႇၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ၼၢင်းယိင်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းပၢင်သဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ဢႃယု 25 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇ DVB ဝႃႈ – ဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊပူၼ်ႉမႃး မၼ်းၼၢင်း ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵွင်ႈၸမ်ႈႁူဝ်သေ ဢၢၼ်းၶိုင်ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းၼၢင်း ၵၢမ်ႇလီလႄႈ မီးၵူၼ်းၼႂ်းပၢင်သဝ်းမႃးႁၼ်သေ ဢမ်ႇတၼ်းထူပ်းၽေးပူၼ်ႉပႅၼ်ထိုင်တူဝ်။ ပဵၼ် ဢၼ်လီၵူဝ် ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေဢိတ်း – ဝႃႈၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-06-14T16:23:08

https://shannews.org/archives/53897

ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း တူင်ႉၼိုင်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၼမ်

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း တူင်ႉၼိုင်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်း ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယႃႉသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းလႄႈ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း တူင်ႉၼိုင်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၸွမ်း ႁိမ်းႁွမ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်ၵူဝ် ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယႃႉထုၺ်ထႆ သဵၼ်ႈတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူႈသဵၼ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵႃးတၢင်ႇၵူၼ်း၊ ၵႃးတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇလႄႈ ၶၼ်ၵုၼ်ႇသိၼ်ၵႃႉ ၶိုၼ်ႈၵူႈယၢင်ႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်း လႃႈသဵဝ်ႈ – မိူင်းလီ – သႅၼ်ဝီ၊ သဵၼ်ႈတၢင်း လႃႈသဵဝ်ႈ – ၵွင်းႁုင်း – မိူင်းယၢင်း၊ ၼႂ်းၵႄႈၽၢႆတွင်း – ၵုင်းသႃႇ၊ သဵၼ်ႈတၢင်း တႃႈတေႈ – သီႇပေႃႉ – လႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၼမ်ႉသၼ်ႇ – ၼမ်ႉတူႈ – မၢၼ်ႈၸၢမ် – လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး။ မၢင်တီႈၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇပိၵ်ႉဝႆႉ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶုတ်းယႃႉ သဵၼ်ႈတၢင်း ၼင်ႇႁိုဝ် ၵႃးတေဢမ်ႇၸၢင်ႈလတ်းၵႂႃႇမႃးလႆႈ။ တႃႇၵူၼ်းပႆလႄႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူၺ်း ၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၶုတ်းယႃႉသဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ သိုၵ်းတဢၢင်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ လူင်းမႃးတၢင်းႁိမ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ လွမ်ႉႁွပ်ႈဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းသေ ပိၵ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းဝႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵႂႃႇမႃးၵႃႉၶၢႆ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ။ ၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ သိၼ်ၵႃႉၵႃႈယႂ်ႇ။ ဢၼ်မႆႈၸႂ်သေပိူၼ်ႈတႄႉ ၵူဝ်ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ၶိုၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် ယူႇသေတႃႉ ဢၼ်ပဵၼ်ႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၶွင်ၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁၢၼ်ႉပီႊယႃႊ၊ ႁၢၼ်ႉလဝ်ႈ၊ ႁၢၼ်ႉႁွတ်ႉပွတ်ႉလႄႈ ႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၵၢင်ၶမ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ် ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မႃႇသျႄႇလေႃး ႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 6 မူင်း ထိုင်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 6 မူင်း ၼၼ်ႉသေ ပိုတ်ႇယူႇတေႃႇထိုင်ၵၢင်ၶိုၼ်း 9 မူင်း။ လွင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇသင်။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းပေႃႉထုပ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း – ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-14T16:07:07

https://shannews.org/archives/53889

သဵၼ်ႈတၢင်းလူႉၵွႆၼမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃးၵိုတ်းၶမ်ႁိုင် ၼႂ်းၵႄႈတႃႈၵေႃႈ – မိူင်းပဵင်း

သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် တူၼ်ႈတီး – ၵဵင်းတုင်- တႃႈၶီႈလဵၵ်း လူႉၵွႆၼမ် ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး ၵိုတ်းၶမ်ႁိုင်တႄႉ ပဵၼ်ၼႂ်း ၵႄႈတႃႈၵေႃႈ – မိူင်းပဵင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵႃးၶဝ် လႆႈၼွၼ်းတၢင်းႁိုင် 3-4 ၶိုၼ်း။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 2024 ၼႆႉမႃး သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼႂ်းၵႄႈတႃႈၵေႃႈ – မိူင်းပဵင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လူႉ ၵွႆၼမ် ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်း ပိူဝ်ႉဢုင် ရူတ်ႉၵႃးၶမ် ၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၸဝ်ႈၵႃး/ သဵၼ်ႈတၢင်းၵွႆၼမ် ၼႂ်းၵႄႈတႃႈၵေႃႈ – မိူင်းပဵင်း ၸဝ်ႈၵႃး တူၼ်ႈတီး – တႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၶွၵ်ႉပုၼ်ႉၼၼ်ႉ ၶႃႈႁဝ်းလႆႈၼွၼ်း ၸွမ်းတၢင်း 3 – 4 ၶိုၼ်းၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ ၼွၼ်းၶိုၼ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ထိုင်ယဝ်ႉ တူၼ်ႈတီး – တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်ၵွႆႁႅင်းသေ ရူတ်ႉၵႃးၵႆႉၶမ်ႁိုင်တႄႉ ပဵၼ်တီႈႁိမ်းမိူင်းပဵင်းၼၼ်ႉ ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈရူတ်ႉၵႃး ၵိုတ်းၶမ်ႁိုင် ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ယွၼ်ႉတၢင်းၵႅပ်ႈၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ၊ ၾူၼ်တူၵ်းသေ တၢင်းဢုင် ရူတ်ႉ ၵႃးဝႄႈၵၼ် တူၵ်းၼႂ်းႁွင်ႈ ၶမ်တၢင်းၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် သဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႉ လူႉၵွႆၼမ်ႁႅင်းသေ သင်ဝႃႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် ဢမ်ႇၶိုင်မႄးၸွမ်းၵမ်းလဵဝ်ၸိုင် ဝၢႆးမႃး ၵူဝ်မိူၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း မိူဝ်ႈ ပၢၼ်ၵူႈပွၵ်ႈၼၼ်ႉၶိုၼ်းၵူၺ်း – ၸဝ်ႈၵႃး ၵုၼ်ႁဵင် – တႃႈၶီႈလဵၵ်းလၢတ်ႈ။ Photo by – ၸဝ်ႈၵႃး/ သဵၼ်ႈတၢင်းၵွႆၼမ် ၼႂ်းၵႄႈတႃႈၵေႃႈ – မိူင်းပဵင်း ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ လိူဝ်သေသဵၼ်ႈတၢင်းဢုင် ၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇယဝ်ႉ ၵႃးလူင် 12 လေႃႉ၊ ၵႃးတၢင်ႇထၢၼ်ႇႁိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼမ် မၢင်လမ်း ရူတ်ႉၵွႆၶမ်ဝႆႉၵၢင်တၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးလႄႈ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းႁေႃႈ ရူတ်ႉၵႃးၶဝ် ၸိူင်ႉၵၢတ်ႈၸွမ်းတၢင်းႁိုင် ၼႆယဝ်ႉ။ “တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ၶဝ်ပိၵ်ႉတၢင်းယဝ်ႉလႄႈ ၵႃးလူင်ၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးတၢင်းၼႆႉၼမ် မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇၼမ်တၢၼ်ႇၼႆႉၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵႃးတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈမႃးၼမ် ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵႂႃႇတၢင်းမျႃႉဝတီႇဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႃးသဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႉ မူတ်းဢေႃႈ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တၢင်းလူႉၵွႆၼမ် ရူတ်ႉၵႃး ၵိုတ်းၶမ်တၢင်းၼမ်ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ”- ၸဝ်ႈၵႃး ၵုၼ်ႁဵင် – တႃႈၶီႈလဵၵ်းလၢတ်ႈ။ Photo by – ၸဝ်ႈၵႃး/ သဵၼ်ႈတၢင်းၵွႆၼမ် ၼႂ်းၵႄႈတႃႈၵေႃႈ – မိူင်းပဵင်း ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းသေဢမ်ႇၵႃး သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆ တၢင်းၵေႃႈ လူႉၵွႆၶၢတ်ႇၼမ်။ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်ၶဝ်မႄးၵေႃႈ ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇတူဝ်ႈသေပွၵ်ႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸဵမ်ၵႃးလူင်ၵႃးဢွၼ်ႇ ဢၼ်လႅၼ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းပွတ်းၸၢၼ်း၊ ပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းလူႉၵွႆၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']