Datasets:

NorHsangPha

/

shan-news-shannews_org

like 0

2024-06-29T13:57:34

https://shannews.org/archives/54471

မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆထႅင်ႈ 8 ၵေႃႉ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မွၵ်ႈ 1 မူင်း (ယၢမ်းတဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉ) မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း တီႈပွၵ်ႉၵုင်းမူင်ႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ထဝ်ႈၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လူႉတၢႆၵိုၵ်းႁိူၼ်း။ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁဝ်း ၶႃႈၼႆႉ တင်းဝၼ်းတင်းၶိုၼ်ႈၶႃႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇထဝ်ႈၸၢႆး တီႈပွၵ်ႉ ၵုင်းမူင်ႈ လူႉတၢႆ ၵိုၵ်းႁိူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 28 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်းပၢႆ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈပွၵ်ႉ 1 ဢူၵ်ႉၵျိၼ်း ဝဵင်း ၵျွၵ်ႉမႄး တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉၵွႆ လင်ၼိုင်ႈသေဢမ်ႇၵႃး တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းႁိူၼ်း လူႉတၢႆထႅင်ႈ 7 ၵေႃႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈလၢႆၵေႃႉ မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်ႉၼင်ႈဢုပ်ႇၵၼ် ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 28 ၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဢိူင်ႇတေႃႉသၢင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် သၢႆသိုၵ်း တၢင်းပွတ်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈႁူင်းယႃ တေႃႉသၢင်ႇတင်း ႁူင်းႁဵၼ်း ၼၼ်ႉ မီးသိုၵ်းလွႆ ယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ငိၼ်းၶၢဝ်ႇသေ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇလိုင်ႈသႂ်ႇၶဝ်။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း တီႈႁူဝ်ၶဝ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတင်း ၵူၼ်းသိုၵ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ လႆႈလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 30 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း ဢမ်ႇယွမ်း 20 ယဝ်ႉ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 25-29 ၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈၼမ် လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸမ်ႁဵင်ယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုတ်းလႆႈဝႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈတပ်ႉၶမယ 501 တင်း 502 ဢၼ်မီးၼႂ်းၵႄႈၵျွၵ်ႉမႄး – မိူင်းငေႃႉၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇယိုတ်းလႆႈ ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-28T19:00:23

https://shannews.org/archives/54462

Google Translate ၽိူမ်ႉၽႃႇသႃႇမႂ်ႇ 110 ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးလိၵ်ႈတႆး

ၼႂ်း Google Translate ၼၼ်ႉ မီးလိၵ်ႈတႆးပႃး၊ ၶႂ်ႈဢဝ်လိၵ်ႈတႆးပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇၸူး လိၵ်ႈသင်ၵေႃႈလႆႈ ယဝ်ႉၼႆသေ ပီႈ ၼွင်ႉတႆး ၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ႁူမ်ၸူမ်း တူင်ႉတိုၼ်ႇ ဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ၸွမ်း ၸဝ်ႈၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇ IT ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈလိၵ်ႈလၢႆးတႆး ၶိုၼ်ႈသင်ႉ ၶိုတ်းၵၢပ်ႈ ၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၼႂ်းလုမ်ႈ ၾႃႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်တၢင်ႇ (ၽူတ်ႉသ်) လွင်ႈဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်လွင်ႈၼႆႉသေ တၢင်ႇၼိူဝ်သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊ သမ်ႉပေႃးလၢႆးၵႂႃႇမူတ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 27/6/2024 ၼႆႉ Google ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၽိူမ်ႉၽႃႇသႃႇမႂ်ႇ ၼႂ်း Google Translate ဢၼ်ပိၼ်ႇ ၽႃႇသႃႇၼၼ်ႉထႅင်ႈ 110 ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ပႃးလိၵ်ႈတႆး၊ လိၵ်ႈၶၢင် Jingpo လႄႈ လိၵ်ႈၶျၢင်း Hakha Chin ၊ လိၵ်ႈထိၿဵတ်ႉ Tibetan ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ လူးၵွၼ်ႇ။ Project ၶူင်းၵၢၼ်ၼႆႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်း AI ဢၼ်ၸိုဝ်ႈဝႃႈ PaLM ( Pathways Language Model) သေ ၶူၼ်ႉ ႁႃသွၵ်ႈဢဝ်ၶေႃႈမုလ်းၽႃႇသႃႇ Dataset ဢၼ်ႁႃလႆႈၼိူဝ် internet မိူၼ်ၼင်ႇ Webpages, blogs, books, documents, Wikipedia, Social Media, Public Datasets ၵူႈတီႈတီႈၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇဢွၵ်ႇ မႃးလႆႈၽႃႇသႃႇမႂ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တႃႇၸႂ်ႉလႆႈၽႃႇသႃႇတႆး ၼႂ်း Google Translate ၼႆႉ လူဝ်ႇ Update ၶိူင်ႈသွပ်ႊဝႄႊ Software ၼႂ်းၶွမ်ႊ၊ ၼႂ်းၾူၼ်ႊႁဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵွၼ်ႇ။ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈဢဝ်ၽႃႇသႃႇတႆးသေ ပိၼ်ႇပဵၼ် ၽႃႇသႃႇတၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်မီးၼႂ်းပိူင် Google Translate ၼၼ်ႉၼႆ – ၸၢႆးသိူဝ်ႁၢၼ် ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇ ၼႆ – “ပေႃးၾူၼ်း Update ယဝ်ႉၼႆ တီႈ Google Translate ၼၼ်ႉ တေမီးပႃး ၽႃႇသႃႇတႆးယဝ်ႉၶႃႈ။ တေတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးသေ ပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇတၢင်ႇၶိူဝ်းၵေႃႈ လႆႈၼမ်ယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်သေ ၽႃႇသႃႇဢၼ်ၸႂ်ႉပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ယဝ်ႉ Google ၶဝ် ယင်းၶတ်းၸႂ် ၶူင်သၢင်ႈသႂ်ႇ ပၼ်ပႃးၽႃႇသႃႇ ဢၼ် ၽႄဢွၵ်ႇမႃးၸၢဝ်းၶိူဝ်းလဵဝ်ၵၼ် လၢတ်ႈမိူၼ်တႅမ်ႈၽႂ်မၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၽႃႇသႃႇ Malay (Rumi Script), Malay Jawi ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ Google လၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇတေလိူၵ်ႈၽႃႇသႃႇၼိုင်ႈဢၼ် တႃႇသႂ်ႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း Product လၢႆလၢႆဢၼ် ၶွင် Google ၼၼ်ႉ လႆႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇတင်းၼမ် ယွၼ်ႉဝႃႈ ၾိင်ႈထုင်း ၼမ်ႉၵႂၢမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ၼိုင်ႈလႄႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃသေ မီးလွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်။ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ်ၶိူဝ်းၼၼ်ႉ Google ၸင်ႇလိူၵ်ႈဢဝ်ၽႃႇသႃႇ ဢၼ်မီးၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၼမ် ပဵၼ်ယႂ်ႇသေ ၸင်ႇသႂ်ႇၽႃႇသႃႇမႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး။ ၶွမ်ႊပၼီႊ Meta တႄႇၸႂ်ႉလၢႆးတၢင်း No Language Left Behind (NLLB) သေ တီႈၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉတႄႉ လႆႈၽႃႇသႃႇတႆးဢွၼ်တၢင်း Google လူးၵွၼ်ႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ဢဝ်သဵင်ပိၼ်ႇပဵၼ်လိၵ်ႈ ဢဝ်လိၵ်ႈ ၶိုၼ်းပိၼ်ႇပဵၼ်သဵင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ လႆႈၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၼႂ်းပီ 2023 ၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းဢိင် ၶေႃႈမုလ်း တႆး dataset မိူဝ်ႈပီ 1996 ပုၼ်ႉလႄႈ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ၽႃႇသႃႇတႆး တေဢမ်ႇၽဵၼ်ႈလီၼႆ ၸၢႆးသိူဝ်ႁၢၼ် ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “တီႈၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉၼႆႉ ႁူႉၽႃႇသႃႇတႆး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီၵၢႆၵွၼ်ႇၶႃႈဢေႃႈ။ ၶဝ်တေၸႂ်ႉ Dataset မေႃႊတႅၼ် လ်ႊ ဢေႊဢၢႆႊ No Language Left Behind (NLLB) ၼၼ်ႉသေ ပိၼ်ႇဝႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ လုၵ်ႉတီႈသဵင် ပိၼ်ႇပဵၼ်လိၵ်ႈ လုၵ်ႉတီႈလိၵ်ႈ ပဵၼ်သဵင်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပိၼ်ႇလႆႈယဝ်ႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2023 ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းတေဢိင်ၶေႃႈမုလ်းၽႃႇသႃႇ Dataset မိူဝ်ႈပၢၼ် 1996 ႁဵတ်းဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇပႆႇၽဵၼ်ႈလီၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2022 ၼၼ်ႉမႃး ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ် Google ၶဝ် ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢႆးတၢင်း Zero-Shot Machine Translation ဝႆႉသေ ဢၢၼ်းပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇလႆႈထိုင် 1,000 ၽႃႇသႃႇ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈၼႆႉ Google Translate မီးဝႆႉ 133 ဢၼ်ယၢမ်းလဵဝ် Google ၸႂ်ႉထႅင်ႈ AI ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ PaLM ( Pathways Language Model) ၼၼ်ႉသေ ၶႂၢၵ်ႈၽႃႇသႃႇမႂ်ႇမႃးထႅင်ႈ 110 ဢၼ်လႄႈ ႁူမ်ႈသဵင်ႈ 243 ၼႆ ၾၢႆႇ Google တႅမ်ႈ မၢႆတွင်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တႃႇႁႂ်ႈ AI ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ PaLM ( Pathways Language Model) ၼႆႉ တိုတ်ႉၸၼ်ဢဝ် ၽႃႇသႃႇ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႆး ၶဝ်ႈထိုင်လႆႈ ၸၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းဢိင်ၼိူဝ် ၽူႈႁၵ်ႉလိၵ်ႈလၢႆးပၢႆပေႇ ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၶဝ် တႅမ်ႈတၢင်ႇလၢတ်ႈဢွၵ်ႇ မွၵ်ႇၶႆႈတႅမ်ႈဝႆႉ ၸေးသီလီငၢမ်းၼိူဝ် Platform သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊ လၢႆသႅၼ်းသေလႄႈသင် ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ႈၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊ IT ၶဝ် လၢႆလၢႆၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ် ၶတ်းသၢင်ႈမႃးလႄႈ ၸင်ႇထိုင်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၼႆႉလႆႈ။ လိူဝ်သေ Google ယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶွမ်ႊပၼီႊတၢင်ႇဢၼ် Claude လႄႈ Meta ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူႉပွင်ႇလိၵ်ႈ တႆးမႃးယဝ်ႉ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-06-28T18:26:09

https://shannews.org/archives/54454

ဢွၼ်ႇၸၢႆးဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 28/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၸၢႆးၼေႃႇၶမ်းႁၢၼ် ဢႃယု 12 ၶူပ်ႇ တီႈၼႂ်းထဵင် သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ (ၶဝ်ႈၶႄႇ) ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းသႃႇ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ထိုင်တီႈသူင်ႇယူတ်းယႃလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်းလႂ် ယိုဝ်းမႃးတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ မၢၵ်ႇလူင်မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းသူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉသေ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇမၼ်းၸၢႆး တီႈၼႃႈဢူၵ်း လႄႈ တိၼ်မၼ်းၸၢႆး လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်းသေ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃ လူင်လႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ဢၼ်မႃးတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၸၢႆးၼေႃႇၶမ်းႁၢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်းလႂ် ယိုဝ်းမႃးတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ။ ၸၢႆးၼေႃႇၶမ်းႁၢၼ် ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈၵုင်းသႃႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ 5 ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး သွင်ဝၼ်းၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၸဝ်ႈၸၢင်း တူၼ်ၼိုင်ႈ တီႈဝတ်ႉၼၵႃးတွင်ႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃး တီႈမိုဝ်းမၼ်းၸဝ်ႈ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉမႃး သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း PDF ႁူမ်ႈၵၼ်သေ လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ် ဝႃႈၼႆ။ “မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 27 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ၶီႇႁိူဝ်းၼႂ်းၼမ်ႉတူႈသေ ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၼမ်ဢေႃႈ။ ယၢမ်း ၵၢင်ဝၼ်းသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇပိူင်မႃႇသျႄႇလေႃး ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေး သင်ႁၼ်မႅၼ်ႈၸိုင် တေယိုဝ်းၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပိၵ်ႉပႅတ်ႈတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်းသီႇပေႃႉ မူတ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ မိူဝ်းၽွင်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၶၢတ်ႈႁိူဝ်းပၢႆႈ ၼိုင်ႈလမ်းလႆႈပၼ် 5 သႅၼ်ပျႃးဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်း TNLA, PDF ၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း သီႇပေႃႉ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈဝတ်ႉသီႇသုင်ႇ 74 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၼွင်ဢၢင်ႇ 99 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉလူင်ယူမ်း မွၵ်ႈ 30 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၼွၵ်ႈၵၢတ်ႇ 292 ၵေႃႉလႄႈ ဝတ်ႉၼွင်ဢိုင်ႇ 40 ပၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသူပ်းလင်း၊ ၶူဝ်လူင်၊ ပၢင်သဝ်ႈလႄႈ ဝၢၼ်ႈၵုင်းသႃႇ ၵမ်ႈၽွင်း ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းႁႅင်း ဝႃႈ ၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ “တင်ႈတႄႇ ၶဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ဝၼ်းၼႆႉ တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ယဵၼ်သီႇမူတ်း ၵၢတ်ႇလူင်၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ပိၵ်ႉဢိုတ်းမူတ်းၶႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ တုၵ်ႉၶႁႅင်းဢေႃႈ ၶႆႇၵႆႇ တေႃႈလဵဝ် ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ 500 ပျႃးယဝ်ႉ။ ၵူႈပွၵ်ႈ ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ 250 ပျႃးၵူၺ်း”- ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးထႅင်ႈ တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈသင်ၶၸဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉၶဝ် လႆႈသူင်ႇ ၸဝ်ႈသၢင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်း ယွၼ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၵ်ႇတုင်းသွမ်း၊ ၾႆးၾႃႉဢမ်ႇမႃးလႆႈ 3-4 ဝၼ်းလႄႈ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-28T16:52:32

https://shannews.org/archives/54450

PNO ဝႃႈ ပေႃးမေႃၵၢၼ်သိုၵ်းၸင်ႇတေၸၢင်ႈၵႅတ်ႇၶႄ ပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ

ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ဢဝ်ႁူဝ်ၶေႃႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈၼႆသေ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ် ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ။ ပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း PNO/PNA ပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉတႄႇၸတ်းၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 13 ၵျုၼ်ႊတေႃႇထိုင် 13 ၵျူႊလၢႆႊ တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈလိူၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 25 ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်း PNO ၶုၼ်ႇၼေႇဝိၼ်းထုၼ်း မႃးတီႈပၢင်သွၼ်သေ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းၵႂႃႇဝႃႈ- “ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပေႃးမေႃဝႆႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၸင်ႇတေၸၢင်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပိုၼ်ႉတီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈ။ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈတိုၵ်းလိုပ်ႈၽူႈၶဵၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO တႅမ်ႈတၢင်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢႃယု ၼႂ်းၵႄႈ 18 ထိုင် 49 ပီ မႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ၽူႈၼမ်းၾၢႆႇတၢင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပဢူဝ်းလႄႈ ၽူႈၼမ်းတၢင်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းသွင်ၾၢႆႇမႃးမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶႅပ်းႁၢင်ႈၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇမွၵ်ႈ 100 ပၢႆမႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈသႂ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၼုင်ႈၶူဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ။ တီႈပၢင်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်ၵႅၼ်ၸွမ်ႁၢၼ် ၵျေႃႇတူႇရ ႁွင်ႈၵၢၼ်ငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ်ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်းမၢႆ 7 မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈသေလၢတ်ႈဝႃႈ-“ တႃႇႁႂ်ႈၼႃႈလိၼ်ပဢူဝ်းတေၵတ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ်ဢၼ်လီသုတ်း ” ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26 ၵျုၼ်ႊၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵႅမ်ၸွမ်သိုၵ်း ယႃႇပျေႉ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးတီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉတလူင်းသေႁူပ်ႉထူပ်းတင်းႁူဝ်ပဝ်ႈ PNO ဢူးဢွင်ႇၶမ်းထီႇ။ ဢုပ်ႇၵၼ်လွင်ႈသင်တႄႉဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်းႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း။ သိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း PNA ဢၼ် ဢူးဢွင်ႇၶမ်းထီႇဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆႉ ဢဝ်ငမ်းယဵၼ်တင်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိူဝ်ႈပီ 1991 သေ လႅၵ်ႈလၢႆႈပဵၼ် ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ဝႆႉ။ ဝၢႆးလင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ပျီႇၸူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း ႁဵတ်းၵေႃႉၸွႆႈထႅမ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းပၼ်ၵူၼ်းမႂ်ႇသေ သူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်းၸွႆႈထႅမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတၢင်းပၢင်တိုၵ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး-ယၢင်းလႅင် ၼၼ်ႉမႃးတႃႇသေႇ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-28T16:20:23

https://shannews.org/archives/54445

မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး တၢႆထႅင်ႈ 7 ၵေႃႉ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 28/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းပွၵ်ႉ 8 လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ ၊ ပွၵ်ႉ 2 လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉလႄႈ ပွၵ်ႉ 1 လူႉတၢႆ ၼိုင်ႈၵေႃႉ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸွႆႈထႅမ်ပရႁိတ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပဵၼ်မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ဢေႃႈ။ တႄႇဢဝ်ၵၢင်ၼႂ်မႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်း ဝဵင်းၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 40-50 လုၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 7 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇ 2 ၵေႃႉတႄႉ ယွၼ်ႉမီးတၢင်းပဵၼ်ဝႆႉ တေတူၵ်းၸႂ်သဵင်မၢၵ်ႇႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ လႆႈလူႉတၢႆၼႂ်းႁိူၼ်း ၸိူင်ႉၼၼ်ဢေႃႈ။ တႃႇ 5 ၵေႃႉတႄႉ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵမ်းလဵဝ်ဢေႃႈ။ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႈ မီးဢေႃႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 27/06/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းၶိုင်ႈမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢမ်ႇယွမ်း 25 လုၵ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉၵွႆ ၸွမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ်။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25-27/06/2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လူႉတၢႆ 21 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းဢမ်ႇယွမ်း 15 ၵေႃႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းတဢၢင်း တိုၵ်ႉႁႅၼ်း သိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈ 501 – 502 ဢၼ်မီးဝႆႉၼႂ်းၵႄႈၵျွၵ်ႉမႄး – မိူင်းငေႃႉၼၼ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပွတ်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ၵိုတ်းထႅင်ႈ 2 တပ်ႉၵွင် 501 တင်း 502 ၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ ဢၼ်သိုၵ်းလွႆၶဝ် ပႆႇသိမ်းလႆႈ တေႃႈလဵဝ် ၶဝ်လေႃႇ တိုၵ်းတီႈၼၼ်ႈယူႇ။ ၼႂ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ဝၼ်းၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းလွႆ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းမွၵ်ႈ 200 ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ သီႇပေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ တၢင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇပႃး ယွၼ်ႉသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉတရူၼ်း၊ ၶိူင်ႈမိၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇ ၸွႆႈ။ တၢင်းၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ လူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇမိူၼ်ၵၼ်”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉမႃး သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းၵုတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်လႄႈ သီႇပေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-28T11:01:06

https://shannews.org/archives/54441

ဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈ တူႊရၵီႊ ၸီႉၸမ်ႈလွင်ႈမိူင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ တႄႇပၢင်တိုၵ်းမႂ်ႇတင်း ႁႅတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ

ဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈ တူႊရၵီႊ ၶဝ်ၸီႉၸမ်ႈမိူင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ မိူၼ်တင်ႈၸႂ်သၢင်ႈႁႂ်ႈပၢင်တိုၵ်း ထုင်ႉၵုၼ်ၵႃႊသႃႊ ၵႂၢင်ႈယႂ်ႇမႃး သင်ဝႃႈ သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊတင်း သိုၵ်းႁႅတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ သိုပ်ႇပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် မႃးထႅင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းၸိုင် ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းၸၢင်ႈၵႂၢင်ႈမႃးထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းဢိတ်ႉသ်ရေႊၼႆႉ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်းလၢတ်ႈဝႃႈ – ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ပဵၼ်တင်းၸုမ်း ႁႃႊမတ်ႉသ် တီႈထုင်ႉၵႃႊသႃႊၼၼ်ႉ ၸမ်တေသုတ်းဝၢႆးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉဢမ်ႇပေႃးႁိုင် သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ၶၢႆႉပဝ်ႉမၢႆ ၵႂႃႇယိုဝ်း သိုၵ်းႁႅတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ တၢင်းလႅၼ်လိၼ် လႅပ်ႉပၼုၼ်ႊ ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇထုင်ႉၵႃႊသႃႊ – ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 26 ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းတူႊရၵီႊ Recep Tayyip Erdogan (ရိသႅပ်ႉ တေႊယိပ်ႉ ဢႃႊလ် တူဝ်ႊၵႅၼ်ႊ) တၵ်ႉၼၢႆလၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းတႃႇတိုၵ်း သိုၵ်းႁႅတ်ႉသ်ပူဝ်ႊလႃႊ မိူင်းလႅပ်ႉပၼုၼ်ႊၼႆႉ ၸုမ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၵေႃႈဢမ်ႇလၢတ်ႈသင်ၸွမ်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈယင်းပၼ်ႁႅင်းၵေႃႈမီး။ လွင်ႈၼႆႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ဢိတ်ႉသ်ရေႊ ၶၢႆႉၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း တွၼ်ႈတႃႇၵႅတ်ႇၶႄတူဝ်မၼ်း၊ တႃႇႁူမ်ႇလူမ်ႈမိူင်းမၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူၼ်သၢင်ႈ ပၢင်တိုၵ်းထုင်ႉၵုၼ် ၵႃႊသႃႊ ယႂ်ႇၵႂၢင်ႈလၢမ်းၽႄႈၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸဵဝ်းၵုမ်းလႆႈ ယႃႇႁႂ်ႈလၢမ်းၽႄႈ ၵႂၢင်ႈယႂ်ႇၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီဢဝ်လၢႆးၽွင်းတၢင်သေ ၵႄႈလိတ်ႈ ၵႂႃႇလွႆးလွႆးၼႆ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ လႆႈတၵ်ႉတူၵ်ႇလၢတ်ႈ ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄဢိတ်ႉသ်ရေႊ ၽွင်းမၼ်းၸၢႆး ႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-06-28T10:46:17

https://shannews.org/archives/54435

ၵူၼ်းမိူင်းသၢၼ်ၶတ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉ ပၼ်ႇရူတ်ႉထိပ်ႇ ႁႃငိုၼ်းၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး

မေႃယႃ CDM ပၼ်ႇရူတ်ႉထိပ်ႇ လုၵ်ႉမႄႈသွတ်ႇၵႂႃႇၵုင်းထဵပ်ႈ တႃႇလႆႈတၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇလႆႈတၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈ တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈလႄႈ တႃႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း လႆႈႁူႉလွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆသေ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ ဝဵင်းလူင်မႄႈသွတ်ႇ ပၼ်ႇရူတ်ႉထိပ်ႇၵႂႃႇ ဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈ ၶၢဝ်းတၢင်းယၢဝ်း မွၵ်ႈ 300 လၵ်း။ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈပဵၼ် မေႃယႃ ၵူဝ်ႇၼေႇလိၼ်း ဢၼ်ႁဵတ်း CDM သၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်းလႄႈ ၵူဝ်ႇထႅတ်ႉဢွင်ႇ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်တႃႇလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ VOA ဝႃႈ- ၼွၵ်ႈလိူဝ် ၶၢဝ်းယၢမ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈ – ၶႃပၼ်ႇရူတ်ႉထိပ်ႇ ဢမ်ႇလိုဝ်ႈဢမ်ႇသဝ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်း လုၵ်ႉမႄႈသွတ်ႇ ႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ၶႃလႆႈငိုၼ်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈလူႇႁူမ်ႈတၢၼ်း ႁူမ်ႈၸွႆႈထႅမ် တေမီးမွၵ်ႈ 10 သႅၼ်ပျႃး။ ပေႃးၶိုၼ်းႁွတ်ႈ ထိုင်မႄႈသွတ်ႇ ၶႃတေဢဝ်လူႇတၢၼ်းပၼ် တီႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်မီးတီႈလႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-28T10:17:45

https://shannews.org/archives/54425

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းတိူင်းတၼၢဝ်းသီ ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင် မိူင်းထႆး ၵမ်ႈၽွင်ႈ

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸႄႈတွၼ်ႈတႃႈဝၢႆ တိူင်းတၼၢဝ်းသီ ပၢႆႈထိုင်ၼႂ်းလိၼ်ထႆး ၵမ်ႈၽွင်ႈ တိုၵ်ႉဢိုပ်းယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ NMSP ပႃႇတီႇမိူင်းမွၼ်းမႂ်ႇၵုမ်းဝႆႉ ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵလဵင်ႇဢွင်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈတႃႈဝၢႆ တိူင်းတၼၢဝ်းသီၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ လႆႈမႃးၶၢဝ်းတၢင်း ဝူင်ႈပၢႆယဝ်ႉ ပႆႇထူပ်းၵၼ်တင်းၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ၸမ်ႈသဵင်ႈယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းသေ ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈမႃးလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 9 ဝၢၼ်ႈၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ် ပၢႆႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းမွၼ်း၊ သိုၵ်းယၢင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ၼႆႉ ပႆတၢင်းဢွၵ်ႇပၢႆႈမႃး တၢင်းလႅၼ်လိၼ်ထႆးသေ သွၼ်ဝႆႉၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းလွႆ၊ တိုၵ်ႉၶမ်ဝႆႉ ယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇမီးတင်းၼမ်။ လွင်ႈၼႆႉ ပႆႇတိတ်းတေႃႇလႆႈ တင်းၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇၵိၼ်ယႅမ်ႉတႄႉတႄႉၼႆ – ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်ႁွတ်ႈထိုင်ၼႂ်းလိၼ်ထႆး လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆးဝႆႉ- ၶၢဝ်ႇမွၼ်းပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၸႄႈဝဵင်းတီႊမူဝ်ႊသူဝ်ႊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈမိူင်းယၢင်းလႅင် တီႈပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ယွင်ႇၶျီႇဢူး ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းတီႊမူဝ်ႊသူဝ်ႊၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ မွၵ်ႈ 290 ၵေႃႉ ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉလွင်ႈၸွႆႈထႅမ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉမီး 6 လိူၼ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းတႃႇၼႃႈႁိူၼ်း 69 ႁိူၼ်း။ တႄႇဢဝ်ႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉမႃး ဢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၸွႆႈထႅမ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉယဝ်ႉ။ တေၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ။ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်းယဝ်ႉလႄႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇတီႈ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ယၢပ်ႇၵိၼ်း ၶၢၼ်ၸႂ်လိူဝ်ႁႅင်း လိူဝ်ၼႆႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းဝဵင်းႁိမ်းဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈတၢင်းၸွႆႈထႅမ် လူတ်းယွမ်းလူင်းလိူဝ်ၵဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-27T15:40:18

https://shannews.org/archives/54420

ၵူၼ်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈပႂ်ႉၵဵတ်ႉ ႁႄႉၵူတ်ႇထတ်း VPN

ၽွင်းၶၢဝ်းၵူၼ်းမိူင်းထုၵ်ႇပိၵ်ႉႁူပိၵ်ႉတႃ ၊ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ ၊ ၾႆးၾႃႉ ၶၢတ်ႇၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇၼႆႉ သိုၵ်း မၢၼ်ႈ သင်ႇထႅင်ႈဝႃႈ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉတိုဝ်း VPN လႄႈ Google ၊ ပိူင်လူင်မၼ်း ၵူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉ တိုဝ်းၾဵတ်ႉပုၵ်ႉ၊ ယွၼ်ႉဝႃႈ တႃႇလူတ်ႊဢဝ်ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉသမ်ႉ လႆႈၶဝ်ႈၼႂ်း Play Store ဢၼ်ၵွင်ႉၵၼ် တၢင်း Google လႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ၶဝ်ၶႂ်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်းပႅတ်ႈတင်းသဵင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇပိၵ်ႉလႆႈတင်းပိုၵ်း ၼၼ်ႉဢမ်ႇငၢႆႈလႄႈ ၸင်ႇၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈသိုၵ်းပႃႈတႂ်ႈၶဝ် ၵူတ်ႇထတ်း ႁႄႉႁၢမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း မႃးၶိူဝ်းယႂ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပႂ်ႉၵဵတ်ႉ တီႈတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်း ၵူတ်ႇထတ်းၾူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူၵ်းၸႂ်သေ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈပႃးၾူၼ်းၵႂႃႇတႂ်ႈမိူဝ်းၼိူဝ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 25/6/2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႂ်ႉၵဵတ်ႉတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်း တဵၵ်းၵူတ်ႇထတ်းၾူၼ်းသေ ပၼ်ၾၢင်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇႁႂ်ႈၸႂ်ႉ VPN ၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းသုၵ်ႉၸႂ် ၵႂႃႇတၢင်းလႂ်ၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇႁတ်းယိပ်းၾူၼ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇသူႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ် ယူႇႁိူၼ်းၵူၺ်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးပၼ်ႁႃသင်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ် ၵူၼ်းဢွၵ်ႇတႃႈပႆတၢင်းတႄႉ လႆႈမွတ်ႇ VPN လႆႈသႂ်ႇၶိုၼ်း ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ယႂ်ႇ ၵၢၼ်သုၵ်ႉ ထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ တီႈမိူင်းသၢတ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇပႆႇႁၼ်ၶဝ်ယွၼ်းငိုၼ်း ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ။ တၢင်ႇတီႈ တၢင်ႇဝဵင်း ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင်တႄႉ ပေႃးၵူတ်ႇထတ်း ထူပ်းႁၼ်မႅၼ်ႈၸိုင် လႆႈပၼ်ငိုၼ်းၼပ်ႉ ႁူဝ်မိုၼ်ႇပျႃးထိုင် ႁူဝ်သႅၼ်ပျႃး။ တီႈမိူင်းသၢတ်ႇၼႆႉ ၶဝ်ပႂ်ႉထတ်းတီႈၵဵတ်ႉၵႂႃႇမိူင်းတူၼ်လႄႈ တၢင်း ၵႂႃႇမိူင်းတုမ်းၼၼ်ႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းသၢတ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵူၼ်းဢွၵ်ႇတၢင်းၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၵူတ်ႇတူၺ်းၼႂ်းၾူၼ်း ဢမ်ႇႁႂ်ႈပၼ်ၸႂ်ႉ VPN ၼႆဢေႃႈ။ ၶဝ်ပႂ်ႉ ၵူတ်ႇတီႈၵဵတ်ႉၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ဢၼ်တီႉၺွပ်း မႂ်ငိုၼ်းတႄႉ ပႆႇႁဵတ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၸႂ်ႉပိၵ်ႉ VPN ၼႆၵူၺ်း ဢေႃႈ။ တၢင်းၵႂႃႇမိူင်းတူၼ်ၵေႃႈပႂ်ႉ တၢင်းၵႂႃႇမိူင်းတုမ်း ၵေႃႈပႂ်ႉဢေႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁၢမ်ႈၸႂ်ႉVPN မႃးၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ လၢႆၸႄႈဝဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ မိူင်းၽျၢၵ်ႈ၊ ၵဵင်းတုင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပေႃးဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ဢမ်ႇႁတ်းဢဝ်ၾူၼ်း ၵႂႃႇပႃး။ ယူႇႁိူၼ်းသေ ၸႂ်ႉ VPN ၸႂ်ႉဢိၼ်ႊတိူဝ်ႊၼႅတ်ႉၵေႃႈ လႅင်းဢမ်ႇႁႅင်းမိူၼ်မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်ၵၼ်ၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇပႅတ်ႈမူတ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ “ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၽႂ်ၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ်ၼၵ်းၸႂ်ယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးတေၵႂႃႇတၢင်းၼွၵ်ႈၵေႃႈ လူပ်းပႅတ်ႈထွၼ်ပႅတ်ႈ VPN ၼၼ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉၼႃႇၼေႃႈ။ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ဢဝ်ၾူၼ်းဝႆႉတီႈ ႁိူၼ်းသေ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆၼၼ်ႉ ၼႃႇ။ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉၵေႃႈ ၾူၼ်းၼႆႉ မၼ်းလူဝ်ႇၸႂ်ႉယူႇတႃႇသေႇ လူးၼေႃႈ ပေႃးဢွၵ်ႇၵႂႃႇၵေႃႈ လႆႈထွၼ်ဝႆႉ VPN သေ ပေႃးပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းတီႈႁိူၼ်းၵေႃႈ ၶိုၼ်းလူတ်ႇသႂ်ႇ (Download) ၶိုၼ်းႁဵတ်းၼႆဢေႃႈ”- ၵူၼ်းမိူင်းသၢတ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းႁဵတ်းသုၵ်ႉယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပိူင်လူင် တႃႇႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၺ်း ၾဵတ်ႉ ပုၵ်ႉ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိူင်လူင် လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇၾဵတ်ႉပုၵ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇပိၵ်ႈလႆႈ VPN ထႅင်ႈသမ်ႉ ၶဝ်လႆႈတင်ႈ great firewall တီႈငဝ်ႈ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ VPN ၼႆႉသမ်ႉ မီးလၢႆသႅၼ်းလႄႈ တႃႇတေပိၵ်ႉႁၢမ်ႈ လႆႈတင်းမူတ်းတႄႉ တေဢမ်ႇငၢႆႈ။ ၸင်ႇဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သူင်ႇၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ် ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းၸွမ်းသဵၼ်ႈ တႃႈသၢႆတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈၵူႈဝဵင်းၼႆ ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊလၢတ်ႈ။ တႃႇတေပူတ်း/ ႁၢမ်ႈလႆႈ ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉၼၼ်ႉသမ်ႉ တႄႇဢဝ်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလူတ်ႇၸႂ်ႉ ဢႅပ်ႊပလီႊၵေႊသျိၼ် My Space Myanmar တႅၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဢွၼ် ၵၼ်ဝႃႈ ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႆႈၶေႃႈမုလ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆသေ ဢမ်ႇလူတ်ႇၸႂ်ႉသေဢမ်ႇၵႃး ယင်းပၢႆတဵၵ်း Report သၢၼ်ၶတ်းပႅတ်ႈလႄႈ ထိုင်တီႈဢႅပ်ႊပလီႊၵေႊသျိၼ်ႊ My Space Myanmar ပေႃးဢမ်ႇမီးၼႂ်း Play Store ။ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇ IT ၶဝ်တႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၼႄႉၼမ်းဝႃႈ – ၶၢဝ်းတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် မႃးတင်ႈ great firewall ၼႆႉ တႃႇႁႂ်ႈမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼၼ်ႉ ယႃႇပေၸႂ်ႉဢႅပ်ႊပလီၶေႊသျိၼ်ႊ တၢင်ႇဢၼ်လႃးလႃး။ ၶတ်းၸႂ် ၸႂ်ႉဢႅပ်ႊ App မိူၼ်ၼင်ႇ Telegram , Signal ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်ၵၼ်။ မၼ်းတေမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လီလိူဝ်သေ တၢင်ႇသႅၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ VPN ၼႆႉ ပဵၼ်ႁူဝ်ႉႁႄႉၵင်ႈပၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈႁူႉလႆႈဝႃႈ ႁဝ်းမီးၶေႃႈမုလ်း သင်၊ ႁဝ်းယူႇတီႈလႂ်သေ ႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ဝႆႉယူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈၾူၼ်းၵွႆလႄႈ ၵႂႃႇမႄးၾူၼ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉလီလီ ၵူဝ်မီးၵူၼ်းလၵ်ႉဢဝ် မႅင်းဝႆႊရတ်ႊ Virus သႂ်ႇပၼ် ၼႂ်းၾူၼ်းႁဝ်းသေ ၶေႃႈမုလ်းမၼ်း ၸၢင်ႈႁူဝ်ႈ ငိုၼ်းၼႂ်းဢႅပ်ႊ ၼႂ်ႊၾူၼ်းႁဝ်းပိူၼ်ႈၸၢင်ႈလၵ်ႉဢဝ်ငၢႆႈၼႆ – ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇဢၢႆႊထီႊလၢတ်ႈ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2024-06-27T14:01:33

https://shannews.org/archives/54414

ၼမ်ႉၾူၼ် ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်မျိတ်ႉၵျီးၼႃး

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 27/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၼမ်ႉၾူၼ် ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်ၸေႈၼႃး (မျိတ်ႉၵျီးၼႃး) ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ယွၼ်ႉႁွင်ႈၼမ်ႉလႆၵႅပ်ႈ/ တၼ် ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် လၢင်းႁွင်ႈပၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၸေႈၼႃး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 2 မူင်းပၢႆ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၾူၼ် ယိုင်ႈၼွင်းထူမ်ႈ တီႈၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်ၶႃႈဢေႃႈ။ ပေႃးလၢတ်ႈသိုဝ်ႈ သိုဝ်ႈၵေႃႈ ယွၼ်ႉၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ် ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် ဢမ်ႇလၢင်းႁွင်ႉပၼ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉတၼ်/ ၵႅပ်ႈ ၼမ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆလီၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈသေ တိူဝ်ႉၺႃးၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉသုမ်း ၸိူင်ႉၼၼ်တႄႉ ဢမ်ႇမီးၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈၵၢတ်ႇလူင်ၸေႈၼႃးၼၼ်ႉ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ – လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 3-4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉထူမ်ႈၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းၸေႈၼႃး (မျိတ်ႉၵျီးၼႃး) “ႁဝ်းၶႃႈ တုၵ်းယွၼ်းထိုင် တီႈၾၢႆႇလိူမ်ႇလႆႇၶဝ်ဝႃႈ ႁႂ်ႈၵႆႉလၢင်းႁွင်ႈပၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် ၼမ်ႉတေလႆလွင်ႈလီ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းၶၢႆၵၢတ်ႇၼႆႉ တုၵ်ႉၶႁႅင်းၼႃႇ ၵမ်းၵမ်းလႆႈၶၢႆႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇဝႆႉတီႈသုင် တီႈလွတ်ႈၼမ်ႉယူသေႇသေႇလႄႈ ၼႂ်းသွင်လိူၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၶၢႆႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ပေႃး ဢမ်ႇၶၢႆႉၵေႃႈ ၵူဝ်ၼမ်ႉထူမ်ႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈၵၢတ်ႇသေ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမႃးသိုဝ်ႉ ၸၢႆႇၵၢတ်ႇၶႃႈ။ မီးၵူၼ်းၶၢႆၵၢတ်ႇ ၼင်ႈတူၺ်းၼႃႈ ၵၼ်ၵူၺ်းဢေႃႈ”- ၵူၼ်းဝဵင်းၸေႈၼႃး သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼႄ ၼင်ႇၼႆ။ ၼမ်ႉၾူၼ်ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်ၸေႈၼႃးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်တီႈၶူင်ႈတီႈယၢၼ်း ၸိူဝ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းၸိုင် လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းႁၢၼ်ႉ၊ ၼႅတ်ႈၶၢႆႉၶူဝ်းဝႆႉတီႈသုင်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းၶၢႆၵၢတ်ႇ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၼႂ်းၵႄႈတႃႈၵေႃႈ – မိူင်းပဵင်းၼႆႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းသေ သဵၼ်ႈ တၢင်းပိူဝ်ႉ ဢုင်ႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး ဢိုတ်းၶမ်တၢင်းႁိုင်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းထိူၼ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈလႃႈသဵဝ်ႈ – မူႇၸေႊ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ – သီႇပေႃႉ – ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တၢင်းပိူဝ်ႉဢုင် ၼမ်ႉႁူၺ်ႈ ၼွင်းထူမ်ႈ ၸွမ်း သဵၼ်ႈတၢင်းၼမ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး လႆလွင်ႈၸွမ်းၼမ်ႉၵေႃႈမီး ၼႆယဝ်ႉ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-27T11:24:29

https://shannews.org/archives/54404

ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆၸွမ်း ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း 10 ပၢႆ မၢတ်ႇ 10 ပၢႆ

ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆၸွမ်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 26/06/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ပွၵ်ႉ 2 ယၢၼ်ႇၵျိၼ်း လူႉတၢႆထင်တီႈ 6 ၵေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပွၵ်ႉ 1 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၼႂ်းၸုမ်းပရႁိတ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ၺႃး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇၼႂ်းၵႄႈ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ လူႉတၢႆၵႂႃႇ 11 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈဝႆႉသဵၼ်ႈမၢႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 ၼၼ်ႉ တီႈပွၵ်ႉ 8 လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ပွၵ်ႉ 9 လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ တီႈဝၢၼ်ႈတွင်ၼဝ်ႈ 2 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 26 ၼႆႉသမ်ႉ တီႈပွၵ်ႉ 2 ယၢၼ်ႇၵိၼ်း 6 ၵေႃႉလႄႈ ပွၵ်ႉ 1 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ ။ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 ၵေႃႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႂ် 90% ယဝ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၵိုတ်းတီႈတပ်ႉ ၶမယ 501 တင်း 502 ဢၼ်မီးၼႂ်းၵႄႈၵျွၵ်ႉမႄး – မိူင်းငေႃႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 26 ၼႆႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ် သိမ်းလႆႈ မူတ်းယဝ်ႉ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး တီႈတပ်ႉၵွင်ႈလူင်၊ ႁူင်းယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ထိုင်မႃး ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်းပၢႆ ၶဝ်သိမ်းလႆႈထႅင်ႈ တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသေ သိုပ်ႇလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 501 – 502 ၼၼ်ႉ တင်းၶိုၼ်း တေႃႇထိုင်မွၵ်ႈ 12 မူင်းလိုၵ်း သဵင်ၵွင်ႈၸင်ႇယဵၼ်ဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ် တႅၵ်ႇၸဵမ်ၸဝ်ႉၶႃႈ တၢင်းပွတ်း ပုၼ်ႉၵူၺ်း လႅပ်ႈၶဝ် ပႆႇသိမ်းလႆႈတပ်ႉၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ် သိမ်းလႆႈ 90% ယဝ်ႉ ၵိုတ်းတီႈတပ်ႉ 501-502 ၼၼ်ႉၵူၺ်းလႄႈ ပေႃးၶဝ်သိမ်းလႆႈ သွင်တပ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ မၢႆထိုင်ဝႃႈ ၶဝ်သိမ်းလႆႈမူတ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းယႃ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ဝႆႉ သင်ဝႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း ယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး မူတ်းယဝ်ႉၼႆၸိုင် ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ “မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 27 ပၢင်တိုၵ်းတေပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း လိူဝ်ၵဝ်ႇၶႃႈဢေႃႈ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းသိုပ်ႇၵႂၢမ်းမႃးတႄႉ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶၢႆႉဢွၵ်ႇဝဵင်းၼႆၶႃႈ။ ၶၢဝ်းတၢင်း2 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ႁႃသဵၼ်ႈတၢင်းဢွၵ်ႇဝဵင်းယူႇၶႃႈ။ သင် ဝႃႈ သိုၵ်းလွႆ သိမ်းလႆႈဝဵင်းမူတ်းယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းဢမ်ႇႁၢၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝႃး – မိူဝ်ႈသိုၼ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပၼ်ႇ တီႈၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ 2 ဝၼ်းထပ်းၵၼ်ယဝ်ႉ”- ၵူၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၼ်ၵၼ်ၵူဝ်မႆႈၸႂ် ဢမ်ႇမီးတီႈဢုၼ်ႇၸႂ်လႄႈ မၢင်ၸိူဝ်း ဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈ ႁင်းၽႂ်မၼ်း ၸိူဝ်းမူၵ်းသွၼ်ႈဝႆႉၼႂ်းႁိူၼ်းယေး၊ ၸိူဝ်းပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇ ၼွၵ်ႈဝဵင်း၊ ၸိူဝ်းပၢႆႈၵႂႃႇ ႁႃပီႈၼွင်ႉ တၢင်းပူင်ႇပူဝ်း၊ တၢင်းၶၢႆးမွၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ “ၶၢဝ်းတၢင်း ပၢင်တိုၵ်း 2 ဝၼ်းထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ ၵူၼ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇႁူးၵူႈတၢင်း တီႈပၢင် သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃးသႃသိူဝ်ႇၼႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်း တေဢမ်ႇယွမ်း 500 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ် မႆႈၸႂ်သေ ၶၢႆႉဢွၵ်ႇဝဵင်းၼႆႉ ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ မိူၼ်တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼၼ်ႉဢေႃႈ ”- ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၼႂ်းၸုမ်းပရႁိတ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 26 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈတပ်ႉၸၵၶ 1 ၵျွၵ်ႉမႄး ဝၢင်းၶိူင်ႈၸူး သိုၵ်းတဢၢင်း 17 ၵေႃႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းၼႆႉ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ သီႇပေႃႉလႄႈ မိူင်းၵုတ်ႈ သိုၵ်းတဢၢင်း ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 24 ဢွင်ႈတီႈယဝ်ႉ – ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-06-27T09:00:00

https://shannews.org/archives/54400

ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၼိဝ်းယွၵ်ႉထၢႆးမ်ဝႃႈ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းလႆႈၶိုင်ႈမိူင်းယဝ်ႉ

ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းတႅၵ်ႇႁူၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိၼ်ၵုမ်းယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇၵုမ်းလႆႈလႄႈ ထိုင်တီႈလႆႈပွႆႇၽႃႈပိုၼ်ႉတီႈတင်းၼမ် ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ၵုမ်းလႆႈ ၼႃႈတီႈ ၶိုင်ႈပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ၼိဝ်းယွၵ်ႉထၢႆးမ် (Newyork Times) ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈ ဝႃႈ Hannah Beech ၼၼ်ႉ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈတပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ပိုတ်း ယိုဝ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈယူႇ တၢင်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင်ၼႆႉသေ ၶိုၼ်းမႃးတႅမ်ႈ/ လၢတ်ႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇတီႈ Newyork Times ၶိုၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24-25 ၵျုၼ်ႊၼႆႉဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မီးတပ်ႉတရူၼ်း မီးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ သႅၼ်းလီ ၸၼ်ႉသုင်သေတႃႉ – ၶဝ်ဢမ်ႇႁူႉလွင်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ ၶဝ်ဢမ်ႇတိုၵ်းပေႉတရူၼ်း ၸုမ်းသိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်း ဢဝ်ႁင်းၵူၺ်း၊ ဢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းဢဝ်ၼႂ်း ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉႁင်းၵူၺ်း သေ မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်း၊ ဢၼ်ၵွင်ႉသၢၼ်တင်းတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊလႄႈ ၸိုင်ႈမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းသေ ႁဵၼ်းႁူႉ လွၵ်းလၢႆးမႃးၸႂ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ လုၵ်ႉတီႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်းဢဝ်ႁင်းၵူၺ်းသေ ပိုတ်းယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ထိုင်တီႈၵုမ်းလႆႈ ၶိုင်ႈမိူင်း ၼင်ႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ လႆႈဝႃႈၵၢၼ်ဢွင်ႇမၢၼ် ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ငဝ်းလၢႆးၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ – ဢမ်ႇၸႂ်ႈငဝ်းလၢႆးတႃႇ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼင်ႇၵၼ် ဝၢႆႇပၢၵ်ႇၵွင်ႈၸူး ၵၼ်။ ပေႃးပဵၼ်ၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တႃႇသုၼ်ႇလႆႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႄႉၸိုင် ၽႂ်ၵေႃႈပွင်ႇၸႂ်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပဵၼ် ၽူႈၶဵၼ်ၽုင်ႇၼႆသေ ဢွၼ်ၵၼ်ဝၢႆႇပၢၵ်ႇၵွင်ႈၸူး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းမူတ်းယဝ်ႉ – Hannah Beech ထတ်းသၢင်ႈလၢတ်ႈ ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ မၼ်းၸၢႆး ယင်းလၢတ်ႈဝႃႈ – ပၢင်တိုၵ်းၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း တေယဝ်ႉတူဝ်ႈ မိူဝ်ႈလႂ် ဢမ်ႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃးသေတႃႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ – ၶဝ်ဢမ်ႇဝူၼ်ႉတႃႇ မိူဝ်းၼႃႈသုၼ်ႇတူဝ် ၊ ၶဝ်ဢမ်ႇဝႆႉလွင်ႈသၢႆၸႂ် ပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ ၶဝ်ပိုတ်းယိုဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈလူၺ်ႈယိူင်းဢၢၼ်း ယႃႇႁႂ်ႈၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း လႆႈလိပ်းၶီး မီးသၢႆၸႂ်ယိုၼ်းယၢဝ်း၊ မိူဝ်းၼႃႈမႃး ယႃႇႁႂ်ႈၵဝ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တူၵ်းလုၵ်းတူၵ်းလဝ် ၸိူင်ႉၼႆထႅင်ႈၵူၺ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-27T08:00:00

https://shannews.org/archives/54394

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ၼႂ်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ်ႈသၢၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၶၢတ်ႇ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵုမ်းၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ယႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းၵႃႉၶဝ်ႈသၢၼ် တၢင်ႇၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်ၶၢႆၵႃႈယႂ်ႇၵႃႈသုင်ၼႆသေ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵုမ်းလႆႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်သိုပ်ႇပုင်ႈၶိုၼ်ႈၵူႈဝၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် ဢမ်ႇႁတ်းဝၢင်း ၶၢႆၶဝ် တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇသိုဝ်ႉၵိၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇႁႂ်ႈ ၸုမ်းသိုဝ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၼၼ်ႉ ဝၢင်းၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ် လူၺ်ႈၵႃႈၶၼ်ထုၵ်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႃးၶဝ်ႈထႅဝ်သိုဝ်ႉၵိၼ် ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၸုမ်းသိုဝ်ႉၶၢႆ ၶဝ်ႈသၢၼ် ၼႂ်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တႅမ်ႈလိၵ်ႈတိတ်းပႃႉဝႆႉၵူၺ်း ဢမ်ႇၶၢႆပၼ်တႄႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈဢၼ်ၶၢႆပၼ် ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉ မီးသွင်တီႈၵူၺ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈပေႃးပႃး မၢႆၾၢင် -သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်းမႃး ၸင်ႇၶၢႆပၼ်။ ၼိုင်ႈၵေႃႉၶၢႆပၼ် ၶဝ်ႈသၢၼ် 1 ထူင်၊ ၼိုင်ႈၵေႃႉသိုဝ်ႉလႆႈ ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼိုင်ႈ ၵမ်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆဝႆႉပႃး။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်ၼႂ်းၵၢတ်ႇ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်ထိုင် ၶဝ်ႈမၢၼ်ႈသႅၼ်းလီသုတ်း 1 ပေႇ 8,000 ပၢႆ၊ ၶဝ်ႈသူၺ်ႇပူဝ်ႇပေႃႇသၢၼ်းမူၺ်း ၼိုင်ႈထူင် ၶိုၼ်ႈထိုင် 190,000 (သႅၼ်ၵဝ်ႈမိုၼ်ႇပျႃး)။ ၶဝ်ႈၵျၢမ်းသႅၼ်းၺၢမ်ႉသုတ်း ၼိုင်ႈထူင် 100,000 ပျႃး ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင် Super Market ၸိူဝ်းၼႆႉ ထိုင်တီႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝၢင်းၶၢႆၶဝ်ႈသၢၼ်။ ၼမ်ႉမၼ်းၵေႃႈ တေႃႈၼင်ႇၼၼ် ၼမ်ႉမၼ်းသႅၼ်းတႅမ်ႇသုတ်း ၼိုင်ႈၸွႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶၢႆပၼ် 5,600 ပျႃး ၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ်သိုဝ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၵူႈၵေႃႉ။ ၶၢႆပၼ်မွၵ်ႈ 20 ၵေႃႉၼႆသေ လၢတ်ႈဝႃႈ ၼမ်ႉ မၼ်းမူတ်းယဝ်ႉ ၼႆၵူႈၵမ်း။ ၼႂ်းႁၢၼ်ႉယႂ်ႇလူင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶၢႆၼမ်ႉမၼ်းယဝ်ႉၼႆ – ၵူၼ်းတႃႈၵုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင်မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ – ၾိင်ႈဢၼ်ၸႂ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းမႃး ၶဝ်ႈထႅဝ်သေ ၶၢႆပၼ်ၼမ်ႉမၼ်းလႄႈ ၶဝ်ႈသၢၼ်ၵႃႈထုၵ်ႇၵႃႈပေႃးၼႆႉ ယၢမ်ႈႁၼ်ၽွင်းပၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တၢၼ်းသူၺ်ႇ – ၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉ ၽွင်းငမ်းမိူင်းၼၼ်ႉ မီးမႃးတႃႇသေႇ။ ၽွင်းပၢၼ်လူင် ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ ၾိင်ႈၼႆႉႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ – ဝႃႈ ၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းတမ်းၶၢႆပၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်ထႅင်ႈ ပဵၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵိၼ်းၽၢၼ်ၶၢၼ်ၸႂ် လိူဝ်ႁႅင်းလႄႈ ၸင်ႇႁိမ်ၵၼ်ၶဝ်ႈထႅဝ်သိုဝ်ႉၵိၼ် ဢၼ်ၵႃႈထုၵ်ႇၵႃႈပေႃးၼႆ – ဢွၼ်ၵၼ်ထတ်းသၢင်ဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-27T07:00:00

https://shannews.org/archives/54389

ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၺႃးထုပ်ႉပေႃႉ လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ

ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၼုမ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 27 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးၽူႈၵုမ်းၶွၵ်ႈ ထုပ်ႉပေႃႉႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ ၼႂ်းၶွၵ်ႈ။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 21/06/2024 ၼႆႉ ၵူဝ်ႇထႅတ်ႉယႅၼ်ႇၼၢႆႇ ဢႃယု 27 ပီ ၺႃးၽူႈၵုမ်းၶွၵ်ႈ တီႈၶွၵ်ႈဢူဝ်းပူဝ်ႇ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ထုပ်ႉပေႃႉမၼ်းၸၢႆး မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇၼႂ်းၶွၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူဝ်ႇထႅတ်ႉယႅၼ်ႇၼၢႆႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းသေ ၺႃးတီႉၺွပ်းပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 17 ပီ ၊ ဢမ်ႇမီးလိူင်ႈသင်သေ ၽူႈၵုမ်းၶွၵ်ႈ ထုပ်ႉပေႃႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ထိုင်တီႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆ့ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းတီႈၶွၵ်ႈ ဢူဝ်းပူဝ်ႇ ပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸူးၵူၼ်းႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆးဝႃႈ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်သေ မၼ်းၸၢႆး လႆႈတၢႆၵႂႃႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈတူဝ်ၶိင်းမၼ်း ၸၢႆးသမ်ႉ မီးႁွႆးထုပ်ႉပေႃႉ ၵမ်ႇမၢၼ်ႉဝႆႉၼႆ – ၽူႈၸမ်ၸႂ်တင်း ၵူၼ်းႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆး တွပ်ႇဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 4 လိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း ၺႃးၶႃႈတၢႆ ၼႂ်းၶွၵ်ႈ ႁူမ်ႈပႃး ၼွၵ်ႈၶွၵ်ႈ မီး 8 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၼႆ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ PPNM လၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈပီ 2023 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်း လူႉတၢႆၼႂ်းၶွၵ်ႈ မီး 34 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ 18 ၵေႃႉ ၺႃးၶႃႈတၢႆသေ ဢၼ် ၵိုတ်းလိူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇလႆႈၶၢမ်ႇယူတ်းယႃတူဝ်တဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ လူႉတၢႆၵႂႃႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇ ၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-26T17:00:41

https://shannews.org/archives/54385

ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း လိူင်ႇၼမ် ပႆႇမီးၸုမ်းလႂ် ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉႁၢႆလႆႈ

သိုၵ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ – တႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း တႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸုမ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႆသေ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 မႃးၶၢဝ်းတၢင်းၸမ်ပီ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လၢႆမူႇလၢႆ ၸုမ်းၵေႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းတူၵ်းလူင်းၵၼ်တၢင်း မိူင်းၶႄႇဝႃႈ တေၽဵဝ်ႈ မူၺ်ႉၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼႂ်းမိူင်းတႆး ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇၵူႈတီႈၵူႈဝဵင်း ပႆႇမူၺ်ႉႁၢႆလႆႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိူဝ်း ဢၼ်ၺႃးတီႉၺွပ်းၵႂႃႇၵေႃႈ ၸုမ်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၵိၼ်သူးၵိၼ်လၢပ်ႈသေ ပွႆႇလွတ်ႈမႃးၶိုၼ်းၵေႃႈ မီးယူႇၵူႈလိူၼ် ဝႃႈ ၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 24/6/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၼႂ်းပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 80 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – ပလိၵ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တီႉၺွပ်းလႆႈ 60 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်လၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ႁႃလၢႆးထႆၵိၼ်ငိုၼ်းၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၶဝ် ၽႂ်မီးငိုၼ်းပၼ်ၸွမ်းၼင်ႇၶဝ် ယွၼ်းၵေႃႈ မၼ်းတေလွတ်ႈ။ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉၵေႃႈ ၶဝ်တီႉၺွပ်းလႆႈလုၵ်ႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တီႈပွၵ်ႉႁွင်ႈလိုၵ်ႉ တင်းၼမ် ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ယွၼ်းၵႃႈထုတ်ႇတူဝ်သေ ပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း။ ပွၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈ လွင်ႈၶဝ်ၺွပ်း လႆႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼၼ်ႉ မၢင်တီႈၵေႃႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ၊ မၢင်တီႈ ၵေႃႈ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ “မိူဝ်ႈၶဝ်တီႉၺွပ်းလႆႈ တၢင်းႁွင်ႈလိုၵ်ႉပုၼ်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ယွၼ်းၵႃႈထုတ်ႇမၼ်း မွၵ်ႈ 16 လၢၼ်ႉငိုၼ်းထႆးၼႆ ၶႃႈဢေႃႈ။ တီႈတႄႉမၼ်း ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ်ၼႆႉ လႄႇႁႃတီႉၺွပ်းၸိူင်ႉၼႆ မီးၵူႈလိူၼ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇ ၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ ဢၼ်တီႉၺွပ်းလႆႈပွၵ်ႈၼႆႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ၵုမ်းတူဝ်ဝႆႉတီႈ ပွၵ်ႉႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ တေပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇသင်ၼႆၼၼ်ႉ ၵူၼ်းတၢင်းၼွၵ်ႈ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇႁူႉၸွမ်း။ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉတႃႈၶီႈလဵၵ်းလႄႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် တူၵ်းလူင်းငူပ်ႉငီႉႁင်းၵူၺ်းၶဝ် ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶတ်းၸႂ်တိတ်းတေႃႇၸူး ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်းယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉၾူၼ်း။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေတႃႉ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်း ဢႃႇ ၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵၢၼ်ၽိတ်းမၢႆမီႈ လိူင်ႇၼမ်မႃး။ ပလိၵ်ႈလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်း ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တူင်ႉၼိုင်တႃႇလႆႈငိုၼ်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ငိုၼ်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၾၢႆႇလင်ႁူင်းႁႅမ်း 1G1 ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 700 ယိုတ်းပႃးႁိူၼ်းယေးထႅင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးၺွပ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆႇငိုၼ်းပၼ်သေ လွတ်ႈဢွၵ်ႇၶိုၼ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် လႄႇႁႃၶၢတ်ႈႁိူၼ်းၶၢတ်ႈ ႁွင်ႈသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇ။ ယႃႇဝႃႈ ၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉ တေယွမ်းလူင်း ယိင်ႈၶႅၼ်းၼမ်လိူဝ်တိူဝ်းမႃးထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႈၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တၢင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသိုၵ်း မီးသိူဝ်လႄႈ ၵူၼ်းမိူၵ်ႈၵူၼ်းႁၢႆႉၵေႃႈၼမ်ၼႃႇ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင်ၵေႃႈ လိူင်ႇၼမ်။ ပလိၵ်ႈလႄႈ သိုၵ်းၶဝ် ၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းၵိၼ်ယူႇႁဵတ်းၼၼ် ယဵၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ထမ်းမတႃးၶဝ်ၵႂႃႇ ပႅတ်ႈယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇ တီႈၾၢႆႇလင် 1G1 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈၶဝ်ၵႂႃႇယိုတ်းသေ ပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ တီႉလႆႈၸုမ်းၵျႃးၽႅၼ်ႉၼမ်ၼမ်ယဝ်ႉလူး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸုမ်းၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉတိုၵ်ႉမီးၼမ်ထႅင်ႈယူႇ။ တိုၵ်ႉၵႂႃႇလႄႇႁႃၶၢတ်ႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၶဝ်ထႅင်ႈယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁူင်းႁႅမ်းၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၸိူဝ်းဢၼ်မီးၼႂ်းပွၵ်ႉသၼ်သၢႆး၊ ပွၵ်ႉႁွင်ႈလိုၵ်ႉ၊ ပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶႄႇလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ။ ၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈတူဝ်ယူႇဝႆႉ ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ႁဵတ်းပၼ်မၢႆၾၢင် (မၢတ်ႈပူင်ႇတိၼ်ႇ) သေ ယူႇဝႆႉၵေႃႈ မီးယဝ်ႉ ၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၼမ်လိူင်ႇမႃးၵူႈလိူၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ်ဢဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းႁႄႉ ၵင်ႈပၼ်တႄႉတႄႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇဝႃႈၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ပေႃးပဵၼ်ၵိဝ်ႇလဵၵ်ႉ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်ၶၢတ်ႇၵူၼ်း ၸိူဝ်း ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇမႃးယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇ ပႃးၾူၼ်း ၊ ပႃးဢႅပ်ႇငိုၼ်း ၵႂႃႇၵူၺ်းၵေႃႈ မီးၵူၼ်းလမ်းၸၵ်ႉလမ်းႁိမ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-06-26T16:04:53

https://shannews.org/archives/54378

သိုၵ်း TNLA လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈမိူင်းၵုတ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

သိုၵ်း TNLA တင်း PDF ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်သႅၼ်း 120 mm ယိုဝ်းၸွႆႈၶိူဝ်းယႂ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် တေႃႇထိုင် ႁူဝ်ၶမ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈတင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇ ၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF သေ လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တၢင်းၾၢႆႇတူၵ်း ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းၵႄႈမိူင်းလူင် – မိူင်းမိတ်ႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်။ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵုတ်ႈ ဢၼ်ၸမ်ၸႂ်တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းလွႆတင်း PDF သမ်ႉ ဝႅတ်ႉလွမ်ႉပွတ်းဝၼ်းတူၵ်း ဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈဝႆႉ မၢင်ဢွင်ႈတီႈၵေႃႈ ၶဝ်ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသုမ်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 50 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၼႆဢေႃႈ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉ တၢင်းၾၢႆႇ ဢွၵ်ႇဝဵင်းမိူင်းၵုတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႅၼ်း 120 mm ၸူးတၢင်းၾၢႆႇတူၵ်းဝဵင်းၼႆႉ တင်းၼမ်ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈတၢင်းလႂ် လိူဝ်သေ မူၵ်းသွၼ်ႈဝႆႉ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်းၵူၺ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း PDF ပိၵ်ႉဢိုတ်းသဵၼ်ႈပႅတ်ႈ ဢဝ်တူၼ်ႈမႆႉ၊ မၢၵ်ႇႁိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႄႉတဵင်တၢင်းဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းၵုတ်ႈ – မိူင်းမိတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈ – ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ မိူင်းမိတ်ႈ – သပိတ်ႉၵျိၼ်းလႄႈ မိူင်းၵုတ်ႈ- ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ “ဢၼ်ၶဝ် ပိၵ်ႉဢိုတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႉ ၶဝ်ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၸူးၶဝ်ႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ငိၼ်းမႃးတႄႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ် မီးယိူင်းဢၢၼ်း တေသိမ်းဢဝ်မိူင်းၵုတ်ႈ၊ မိူင်းမိတ်ႈ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး ၽွမ်ႉၽွမ်ႉၵၼ် ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ် ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ မိူင်းၵုတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ တီႈမိူင်းမိတ်ႈၵေႃႈ ၶဝ်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ဢိူမ်ႈၸမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ်ယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းၵုတ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 26/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ၾၢႆႇတူၵ်းဝဵင်း မိူင်းၵုတ်ႇထႅင်ႈ 3 လုၵ်ႈ လွင်ႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ ပႆႇႁူႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 25 ၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈတင်း PDF သေ ပိုတ်ႇၼႃႇသိုၵ်းၸူး တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ ၼွင်ၶဵဝ်လႄႈ မိူင်းၵုတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-26T15:01:45

https://shannews.org/archives/54376

မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆထင်တီႈထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 26/6/2024 ၵၢင်ဝၼ်း 1 မူင်းၶိုင်ႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းလင်ၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးတီႈပွၵ်ႉ 2 ယၢၼ်ႇၵိၼ်း ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၵႂႃႇလႃႈသဵဝ်ႈ ၸဝ်ႈႁိူၼ်းတၢႆထင်တီႈ 4 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ႁိူၼ်းလင်ၼႆႉ မီးၵူၼ်းႁူမ်ႈႁိူၼ်း 5 ၵေႃႉ ။ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၶဝ်ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ တၢႆထင်တီႈ 4 ၵေႃႉ ။ လုၵ်ႈယိင်းၶဝ် တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇတၢႆ ။ လုၵ်ႈလၢင်းၶဝ် 2 ၵေႃႉ ဢၼ်တၢႆၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ယိင်းႁႃႉၸၢႆးၼႆတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်မိူဝ်းတူၺ်းလႄႈ ပႆႇႁူႉလီလီ ” – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းပၢႆ တေႃႇထိုင်ႁူဝ်ၶမ်ႈၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်း ပွၵ်ႉ 8 တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ ပဵၼ် ၽူႈ ၸၢႆး တီႈ ပွၵ်ႉ 9 ၵေႃႈတၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈပဵၼ်ၽူႈယိင်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 10 ပၢႆ။ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ သိုၵ်းလွႆ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉၵွင်ႈလူင်ဢၼ်မီးတၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်း ၼၼ်ႉလႄႈ ႁူင်းယႃလူင်ၵျွၵ်ႉမႄးၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ တင်းသွင်ၾၢႆႇ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ်ဝႆႉ ႁၢဝ်းႁႅင်း ။ တီႈဢၼ်သိုၵ်းလွႆယိုတ်းလႆႈၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေႃႉတႄႉမီး 2 – 3 ၵေႃႉၵူၺ်းယဝ်ႉလႄႈ ပေႃးငိၼ်း သဵင်ၵွင်ႈၵေႃႈ ၶဝ်ပေႃးပၢႆႈယဝ်ႉ။ ၸင်ႇဝႃႈသိုၵ်းလွႆၶဝ်ႈယိုတ်းဢဝ်ငၢႆႈငၢႆႈၵူၺ်း ” – ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၵေႃႈ မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၸႂ်ႉ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶၢႆႉပၢႆႈ ဝႆႉတၢင်းမူတ်းဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-06-26T13:36:18

https://shannews.org/archives/54368

ပၢင်တိုၵ်း တီႈၵျွၵ်ႉမႄး တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်း တၢႆ 2 မၢတ်ႇ 10 ပၢႆ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆထင်တီႈ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 10 ပၢႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ။ ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းပၢႆ တေႃႇထိုင်ႁူဝ်ၶမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းပွၵ်ႉ 8 ၽူႈ ၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ လူႉတၢႆ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပွၵ်ႉ 9 ၽူႈယိင်းၼိုင်ႈၵေႃႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 10 ပၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၸွႆႈထႅမ်ပရႁိတ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈဝႃး တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ထိုင်ၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 4 ၵေႃႉ။ တႄႇဝၢႆးဝၼ်း ထိုင်ႁူဝ်ၶမ်ႈသမ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် တေမီးမွၵ်ႈ 14 ၵေႃႉၼႆႉ။ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ တေပဵၼ်ၵူၼ်းပွၵ်ႉ 4 ပွၵ်ႉ 7 ပွၵ်ႉ 8 ပွၵ်ႉ 9 ၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်ပဝ်း၊ ဝၢၼ်ႈၼႃးဢၢႆႈၶၢၼ်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထႅင်ႈလၢႆတီႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ တီႈၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ မီးဝႆႉၸုမ်း ၸွႆႈထႅမ်လၢႆၸုမ်းလႄႈ ၽႄၵၼ်သေၵႂႃႇႁပ်ႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၸုမ်းပရႁိတ / ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ဢၼ်တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း မိူဝ်ႈဝႃး ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းလူင် 2 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ထုၵ်ႇၶႃႁၵ်းၶွၼ်ၼိုင်ႈ၊ ၵူၼ်းလူင်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ထုၵ်ႇၶႃႁၵ်း သွင်ၶွၼ်လႄႈ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႂ်ႇၵွင်းမူး၊ ဝၢၼ်ႈပဵင်းၼိမ်၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်းဢႅတ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ဝၢႆ၊ ဝၢၼ်ႈလွႆၶေႃ၊ ဝၢၼ်ႈတွင်ၼဝ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉသေႃႉ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆဝၢၼ်ႈ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈ ဝတ်ႉၼႃးပဵင်း 140 ပၢႆ ၊ ဝတ်ႉ ၶူဝ်ဢုင် 40 ပၢႆ ၊ ဝတ်ႉၸၶၢၼ်းသႃႇ မွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၼွင်ပိင်ဢွၼ်ႇလႄႈ ဝတ်ႉႁူဝ်ဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူဝ်ၵူၼ်းတင်းမူတ်း ဢမ်ႇယွမ်း 300 ၵေႃႉ ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်း ယေး လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃးဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 26/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 6 မူင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် 352 သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-26T11:15:05

https://shannews.org/archives/54361

လွႆၵေႃႇဝၼ်း ၸတ်းပၢင်ၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ် တႃႇၶၼ်ငိုၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 26/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၶမ်းၵွၼ်းၸိုၼ်ႈ ဢွၼ်ၼမ်း ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၸုတ်ႇၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ် မၢႆတွင်း ဝၼ်းသၢၼ်ၶတ်း ယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈ ၵႃႉၶၢႆၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ ၵူႈမိူင်းမိူင်း တီႈၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 လွႆၵေႃႇဝၼ်း RCSS ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ် တီႈလွႆၵေႃႇဝၼ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ 26/06/2024 ယူႇတီႈ ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 လွႆၵေႃႇဝၼ်း RCSS သေ လႆႈတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် မႃးၼႂ်းပီ 2023 – 2024 ၼႆႉ တီႉၺွပ်းယိုတ်းလႆႈ ၵူၼ်း 28 ၵေႃႉ၊ ယႃႈမႃႉ 5,393,600 မဵတ်ႉ၊ ၼမ်ႉၶႅင် ICE 105 Kg ၊ ၵႃႈၾႄး ဢိၼ်း 51 Kg ၊ ယႃႈၶၢဝ် Heroin 1 Kg ၊ ၽွင်သီ 10 Kg လႄႈ ၼမ်ႉတႃႇႁဵတ်းယႃႈမဝ်းၵမ် 20 လိတ်ႉ ႁူမ်ႈပဵၼ်ငိုၼ်းထႆး မွၵ်ႈ 184,258,000 ဝၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2022 – 2023 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်တပ်ႉၸုမ်း 12 ဢၼ်ယူႇၾၢႆႇတႂ်ႈၵုမ်းၵမ် ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းမၢႆ 1 RCSS ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ႁူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းသိုၵ်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈသေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈလႄႈ ၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ် သႅၼ်ႈယႃႈမႃႉ 120,000 မဵတ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ် တီႈလွႆၵေႃႇဝၼ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ 26/06/2024 လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ RCSS ၵေႃႈ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းသၢၼ်ၶတ်းယႃႈမဝ်းၵမ်လႄႈ ၵႃႉၶၢႆၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ ၵူႈမိူင်းမိူင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26 ၼႆႉဝႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈၵုမ်းၵမ်သေ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈပီ 2023 -2024 ၼႆႉ ယူႇတီႈ RCSS လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၵၢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ်ၼၼ်ႉမႃး လႆႈတီႉၺွပ်းယႃႈလမ် 1.59 Kg ၊ ယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ 27.6 Kg ၊ ယႃႈမႃႉ 5,437,406 မဵတ်ႉ ၊ ယႃႈဢၢႆး 105 Kg ၊ ၵႅပ်ႉ ၾိတ်း 51 Kg ၊ ၼမ်ႉယႃႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇယႃႈမဝ်းၵမ် 20 လိတ်ႉ လႄႈ ၽွင်သီတႃႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇယႃႈမဝ်းၵမ် 10 Kg ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းၵႃႉယႃႈမဝ်းၵမ် ၸၢႆး 39 ၵေႃႉ၊ တီႉၺွပ်း ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁူင်းႁဵတ်းယႃႈ 15 ၵေႃႉ၊ လႆႈမူၼ်ႉမႄးတၢင်းယၢမ်ႈလႄႈ ပူၵ်းပွင်ပၼ် ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၸၢႆး 439 ၵေႃႉ၊ လႆႈပၼ် ပိုၼ်းႁူႉၵႅတ်ႇၶႄၽႄးယႃႈမဝ်းၵမ် တီႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၵေႃႉသိုၵ်း မီး 68 ပွၵ်ႈ၊ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တင်းမူတ်းမီး 6,203 ၵေႃႉ၊ ၶူဝ်းၶွင်တီႉလႆႈပႃး ရူတ်ႉပိၵ်ႉဢၢပ်ႉ (Pickup Truck) ၼိုင်ႈလမ်း၊ ၶိူင်ႈႁဵတ်းယႃႈမႃႉ 2 ၶိူင်ႈ၊ ၸၢၵ်ႈၾႆး 2 ၶိူင်ႈလႄႈ ၶိူင်ႈၵမ်ႉၵႅမ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇယႃႈမႃႉ တင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလၢင် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ SAC ယိုတ်းဢမ်းၼၢတ်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၼႂ်းပီ 2021 ၼႆႉ တေလႆႈႁၼ်မႅၼ်ႈ သူၼ်ယႃႈ ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး သၢမ်ပုၼ်ႈယဝ်ႉ။ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၸိူဝ်းပဵၼ် ယႃႈလမ်၊ ယႃႈၾိၼ်ႇၽိူၵ်ႇ၊ ယႃႈမႃႉ၊ ယႃႈဢၢႆး ဢိၵ်ႇယႃႈၶေး ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ယႃႈမဝ်းၵမ်ႈမဵဝ်းမႂ်ႇ ၸိူဝ်းဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈတင်းၼမ် ယိုင်ႈၶႅၼ်းၽႄႈ လိူင်ႇမႃး တီႈၼႂ်းၵူႈပွတ်းတွၼ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းသေ ႁွတ်ႈထိုင်ၵႂႃႇတီႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း ဢိၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းလၢႆလၢႆမိူင်း – ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈပီ 2022 – 2023 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ RCSS လႆႈတူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး ၵၢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် – လႆႈတီႉၺွပ်းယႃႈမႃႉ 458,604 မဵတ်ႉ။ ယႃႈဢၢႆႉသ် ICE 975 Kg။ တီႉၺွပ်းလႆႈၽူႈၸၢႆးၵူၼ်းၵႃႉ ၶၢႆယႃႈ 11 ၵေႃႉ။ လႆႈမူၼ်ႉမႄးတူဝ်ၸႂ်ပၼ် ၵူၼ်းတိုတ်းယႃႈ ၽူႈၸၢႆး 236 ၵေႃႉ။ ပၼ်တၢင်းႁူႉ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵႅတ်ႇ ၶႄၽေးယႃႈမဝ်းၵမ် မီး 22 ပွၵ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈထွမ်ႇ မီး 10,054 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်']

2024-06-26T09:00:00

https://shannews.org/archives/54356

သိုၵ်းမၢၼ်ႈၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ပၼ်ၸုပ်ႈႁႅၵ်ႈယဝ်ႉသေ တေၸႂ်ႉႁၢပ်ႇၵၢၼ်ယဝ်ႉ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈႁႅၵ်ႈ ဢၼ်တႄႇမႃးမိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼၼ်ႉ တေယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၼႂ်းလိူၼ် ၵျုၼ်ႊသဵင်ႈၼႆႉ မီးဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ မွၵ်ႈ 5,000 ၵေႃႉ ၵူၼ်းလူင်း ပၢင်သွၼ်ၸုပ်ႈႁႅၵ်ႈၼႆႉ တေတႄႇလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၼႂ်းလၢႆႁွင်ႈၵၢၼ် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းယဝ်ႉ – ၶၢဝ်ႇ AFP ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းလူင်းပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေလႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်လၢႆလၢႆဢၼ် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေပဵၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ်တီႈလႂ် တေသူင်ႇလၢႆၵေႃႉၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႅတ်ႈတေႃး – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမႂ်ႇ ဢၼ်တေမႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းထႅင်ႈ တႃႇၸုပ်ႈ 3 ၵေႃႈ မီးဝႆႉသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈယဝ်ႉ 5,000 ၵေႃႉ။ ၵမ်ႈ ၽွင်ႈ ထိုင်ဝႆႉတီႈပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁွင်ႉၵူၼ်း ဢႃယု ၼႂ်းၵႄႈ18 ထိုင် 35 တႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းယဝ်ႉၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းမိူင်း ပႃး ၸဵမ်ယိင်းၸၢႆး ဢွၼ်ၵၼ်ဢွၵ်ႇပၢႆႈၵႂႃႇယူႇတၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း မီးၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇၵေႃႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႉလႂ် ဢမ်ႇႁပ်ႉလိၵ်ႈမွၵ်ႇႁွင်ႉ တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းမႃးၸိုင် တေၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇတူၵ်းၶွၵ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉပႃးၼင်ႇၼႆ။ တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈလႄႈ တၢင်ႇဝဵင်း တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လိုပ်ႈလမ်းတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းဝဵင်း ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းလူးၵွၼ်ႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ MPA ၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် လွင်ႈၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈ 1 ထိုင် ၸုပ်ႈ 3 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းႁွင်ႉၵႂႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆး လၢႆလၢႆၵူၺ်းသေတႃႉၼႂ်းၸုပ်ႈထိ 5 ၼႆႉ တေဢဝ်ပႃးၼၢင်းယိင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆလႄႈ ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ယုပ်း ၽၢၼ်ႈဝႆႉယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတီႈ VOA ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-26T08:00:00

https://shannews.org/archives/54352

ပလိၵ်ႈမလေးသျႃး ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းႁႅင်းၵၢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပႃး 200 ပၢႆ

ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈမိူင်းမလေးသျႃး ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း တီႈၸႄႈဝဵင်းၵလၢၼ်း ၸႄႈမိူင်းသလၢၼ်ႇၵေႃး ၸိုင်ႈမိူင်းမလေးသျႃး တီႉလႆႈၵူၼ်းၼွၵ်ႈမိူင်း 1,700 ပၢႆ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 200 ပၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 23/06/2024 ၼႆႉ ပလိၵ်ႈမလေးသျႃး ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်း တီႈႁွင်ႈသဝ်းလႄႈ ႁူင်းၸၢၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈ ၵႂႃႇၵူၼ်း 1,700 ပၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပႃး 230 ၵေႃႉလႄႈ ပလိၵ်ႈ ၶိုၼ်းၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းသေ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးဝတ်းဝႂ်ယူႇသဝ်း/ ႁဵတ်းၵၢၼ် တဵမ်ထူၼ်ႈတႄႉ ပလိၵ်ႈပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်းမွၵ်ႈ 100 ။ ၵူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ် ဢမ်ႇၼၼ် မီးတၢင်းၽိတ်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းဝတ်းဝႂ် 130 ၵေႃႉတႄႉ ပလိၵ်ႈသိုပ်ႇတီႉဝႆႉ။ ဢၼ်ၺႃးတီႉ 1,700 ပၢႆၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းပင်ႊၵလႃႊတဵတ်ႉသျ် ၵမ်ႈၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း မိူင်းၼီႇပေႃး၊ ပႃႇၵိတ်ႉသထၢၼ်ႇ ၊ ထႆးလႄႈ မၢၼ်ႈ။ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မၢႆမီႈၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းသိုၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈသေ ဢွၼ် ၵၼ် ပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇႁႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းၼမ်။ ပိူင်လူင်ပဵၼ်မိူင်းႁိမ်းႁွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – မိူင်းထႆး၊ မိူင်းမလေးသျႃး၊ မိူင်းၵြႃးဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ၊ မိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ မီးဝတ်းဝႂ် တဵမ်ထူၼ်ႈ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ လၵ်ႉယူႇ။ ၺႃးပလိၵ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၵူတ်ႇထတ်း တီႉၺွပ်း မီးၵူႈဝၼ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-26T07:00:00

https://shannews.org/archives/54346

မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ သူင်ႇလိၵ်ႈယွၼ်းၼွမ်း လွင်ႈလႆႈယိုဝ်း ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ်ႇ လူႉလွၼ်ႇ

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မွၵ်ႇလၢတ်ႈယွၼ်းၼွမ်းၸူးထိုင် ဢၼ်လႆႈယိုဝ်းသႂ်ႇ ရူတ်ႉၵႃး ဢၼ်ၸဝ်ႈတူၼ် ၶူးလူင် ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းသင်ၶၼႃႇယၵ ၸိုင်ႈမိူင်း ၵျွင်းဝိၼ်းၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇ ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ် ထိုင်တီႈလႆႈလူႉလွၼ်ႇသဵင်ႈမုၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 24 ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ဢၼ်ပဵၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇသႃႇသၼႃႇလႄႈ လွင်ႈယဵၼ်ႇငႄႈ၊ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း တိူင်းပႃႇၵိူဝ်ႈ (လုၵ်ႈၸုမ်း ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း) ၵႂႃႇတီႈၵျွင်းဝိၼ်း ၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇ ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ်သေ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်တီႈၵျွင်း ၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇဢၢၼ်ႇၼႄလိၵ်ႈမွင်ၸႂ်လႄႈ ယွၼ်းၼွမ်း ဢၼ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမိၼ်းဢွင်ႇ လၢႆႇ တႅမ်ႈသူင်ႇမႃးပၼ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – ရူတ်ႉၵႃးဢၼ်တၢင်ႇ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူး ၼင်ႇၵျွင်းဝိၼ်း ၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇပႃးမိၵ်ႈမၢႆ သႃႇသၼႃႇ သင်သေဢမ်ႇၵႃး ၽွင်းၾၢႆႇ ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ႁႄႉၵိုတ်းတႃႇၵူတ်ႇထတ်း ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵိုတ်းပၼ်သေ သမ်ႉႁေႃႈဝႆးၼႃႇပူၼ်ႉတီႈလႄႈ ၸင်ႇလႆႈပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇၵွင်ႈတိူဝ်ႉၺႃးၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးသေ လႆႈလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီၸွမ်းလႄႈ ယွၼ်းၼွမ်းတွင်းပၢၼ်ႇယႂ်ႇၼမ်။ တႄႇဢဝ်ၼႆႉၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းသေ တေယွၼ်းႁူမ်ႈမိုဝ်းသြႃႇလႄႈ တၵ်ႉၵႃႇၸွမ်း တႃႇပူၵ်းပွင်သႃႇသၼႃႇၵႂႃႇ ဝၼ်းတႃမိူဝ်းၼႃႈ – ပႃးဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉပႃးထႅင်ႈဝႃႈ – တႃႇၵူတ်ႇထတ်းပိူင်ပဵၼ်လွင်ႈၼႆႉ လႆႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈဝႆႉ ၶွမ်ႇမတီႇဝႆႉယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22 ၵျုၼ်ႊၼႆႉၵေႃႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် သီတၵူႇၵေႃႈ ယေႃးမုၼ်ႁွတ်ႈထိုင် ၵျွင်းဝိၼ်းၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇ ပႃႇၵိူဝ်သေ လၢတ်ႈၸုမ်းသင်ၶ၊ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ဝတ်ႉဝႃႈ – ပွႆႇဝၢင်းသေ ယဝ်ႉလိုမ်းပႅတ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေ ယႃႇပေ ဢဝ်လိူင်ႈဢဝ်လၢဝ်းသင်ၵၼ်ယဝ်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃယႂ်ႇ လူင်ယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၼႂ်းၸုမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် သီႇတၵူႇ ၊ လွင်ႈဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈ ယူႇၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢတ်ႈႁႄႉပၼ် ႁူမ်ႇပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် မုၼိင်ႇတႃႇ ပိဝၼ်ႇသ ၸဝ်ႈၼင်ႈၵျွင်း ဝိၼ်းၼဵင်ႇမိတႃႇယူင်ႇ ဝဵင်းပႃႇၵိူဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸွမ်း ၼႂ်းၸုမ်းသင်ၶ မႁႃၼႃႇယၵလူင် ၸိုင်ႈမိူင်း။ မိူဝ်ႈဝၼ်ႊတီႈ 19 ၵျုၼ်ႊၼႆႉ မၼ်းၸဝ်ႈဢၢၼ်းၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်သင်ၶၸဝ်ႈ တီႈတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ၽွင်းမၼ်းၸဝ်ႈယေႃးမုၼ် ၶီႇရူတ်ႉ ၵႃးၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၺႃးၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းငၢၼ်းၸုၼ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈတတႃးဢူး တိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တင်းပတ်းပိုၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်လမ်တေႃႇ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ထိုင်တီႈၶၢဝ်ႇၽႄႈလၢမ်းၸွတ်ႇတူဝ်ႈ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ တီႈလႅၼ်လိၼ်တႆး – ယၢင်းလႅင်ၵေႃႈ တီႈပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ တီႈ ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း။ တီႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉသႂ်ႇ မုၼ်ၸၢင်းၸဝ်ႈ တူၼ်ၼိုင်ႈ လူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-06-25T17:29:01

https://shannews.org/archives/54342

မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်ၵုၼ်ႇ တီႈၵျွၵ်ႉမႄး လူႉၵွႆ ႁၢၼ်ႉၼိုင်ႈ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းၶိုင်ႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၸိူဝ်ႉၽၼ်းလႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃး တၢင်းၶဝ်ႈၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁၢၼ်ႉၼိုင်ႈ ၺႃးလူႉၵွႆလႅဝ်ၽႅဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်းလႂ် ယိုဝ်းမႃးသႂ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ တၢင်းၶဝ်ႈၵၢတ်ႇလူင် လူႉၵွႆလင်ၼိုင်ႈၶႃႈ။ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်တင်းဝၼ်း ၶႃႈဢေႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ၵူဝ်ၶႃႈဢေႃႈ မႆႈၸႂ်ဝႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ တေပဵၼ်ႁိုဝ်ထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄႈၼႆႉ တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းပၢႆ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းပၢႆ သဵင်ၵွင်ႈၸင်ႇယဵၼ်လူင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုတ်း ယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင် ပိုတ်းယိုဝ်း ၶိူဝ်းယႂ်း ဝႃႈၼႆ။ “သဵင်ၵွင်ႈၼႆႉ တိုၵ်ႉယဵၼ်လူင်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၵႆႈ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းပၢႆၼႆႉၵူၺ်း ၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ်တင်းဝၼ်း ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း တိူဝ်ႉၺႃးမၢတ်ႇၸဵပ်းဝႆႉထႅင်ႈၵေႃႈ မီးဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႆႇႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းၶႃႈ။ ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 5 မူင်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် လမ်းၼိုင်ႈ ပၼ်ႇလဵပ်ႈဝဵင်းဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ”– ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈဝတ်ႉၼႃးပဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၵွင်းဢႅတ်ႇ၊ မၢၼ်ႈမႂ်ႇ၊ မၢၼ်ႈၵွင်းမူး ၸိူဝ်းၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တူင်ႉၼိုင် ၵပ်းသဝ်းယူႇဝႆႉ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸၵၶ 1 ၊ ၶလယ 501 – 502 ၊ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် (ဢမျွၵ်ႉတပ်ႉ) 352 လႄႈ တပ်ႉယႃ (သေးတပ်ႉ) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် – သီႇပေႃႉ – ၵျွၵ်ႈမႄး – ၵူတ်ႉၶၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-06-25T16:05:51

https://shannews.org/archives/54333

သိုၵ်းတဢၢင်း ယိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝဵင်းၵူတ်ႇၶၢႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 200 ပၢႆ ဢမ်ႇလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈလႄႈ ထိုင်တီႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ သေလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၵူႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ။ သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ယဝ်ႉ ၵူၼ်းသိုၵ်း လႆႈလိုဝ်ႈယဝ်ႉသေတႃႉ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉသေ ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆးသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း။ မၢင်တီႈ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း ၾင်လိၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ၊ မၢင်တီႈ ၺႃးတီႉၺွပ်းပေႃႉထုပ်ႉ၊ မၢင်တီႈ ထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းတီႈၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယိုတ်းဝႆႉႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈၵႃလႅင်သေ ၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈ ပိုတ်ႇပၼ် မွပ်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်းၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းပၼ်ၶိုၼ်း။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းႁဵၼ်း ဝၢၼ်ႈၵႃလႅင် ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ဝၼ်းတီႈ 23/06/2024 ယၢမ်းၶမ်ႈ 9 မူင်းပၢႆၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ဢဵၼ်ႁႅင်း ဢမ်ႇယွမ်း 40 ၶီႇၵႃး မႃးမွၵ်ႈ 3 လမ်းသေ မႃးပိၵ်ႉဢိုတ်း ယိုတ်းဢဝ်ႁူင်းႁဵၼ်း တီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵႃလႅင် ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 200 ပၢႆ ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းဝႆႉ။ ႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈၵႃလႅင်ၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ။ ထိုင်ပီ 2021 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ မေႃသွၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇႁတ်းယူႇ။ တႄႇဢဝ် ပီ 2022 -2023 ၼႆႉမႃး ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် KIO ၸင်ႇသူင်ႇမေႃသွၼ် ၼႂ်းၸုမ်းသိုၵ်း ၶဝ်မႃးႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းသေ ပိုတ်ႇသွၼ်လိၵ်ႈလၢႆး ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶိုၼ်း။ ၵွၼ်ႇၼႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် ပႆႇမႃးယိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18 ၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၶဝ် ယၢမ်ႈမႃးယွၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆမေႃသွၼ်သေဢမ်ႇၵႃး ယွၼ်းပႃးပိုၼ်းတူဝ်မေႃသွၼ်ၶဝ် လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈမေႃသွၼ်ၶဝ်ပၼ်ၶႅပ်းႁၢင်ႈ ၊ တီႈယူႇ ႁႂ်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မေႃသွၼ်ၶဝ် ၵူဝ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇပၼ်သေၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၼႆႉၵေႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈပိုတ်ႇၽုၺ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသေ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵႃလႅင် ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ်တင်း လုမ်းၵပ်းသၢၼ်သိုၵ်းတဢၢင်း ၼႂ်းဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတူၵ်းလူင်းသင်လႆႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 08/06/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် ၸင်ႇသူင်ႇလိၵ်ႈၸူးႁူင်းႁဵၼ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းႁဵၼ်း ဝၢၼ်ႈၵႃလႅင် ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၶဝ် ဢမ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈသင်လူင်ႈၼႃႈသေ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ် မႃးယိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၶၢဝ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း။ မေႃသွၼ် ၸိူဝ်းယူႇ ဝႆႉၼႂ်းဝၢင်းႁူင်း ႁဵၼ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၶိူင်ႈၶူဝ်းၸႂ်ႉသွႆသုၼ်ႇတူဝ် လႆႈပွႆႇဝႆႉၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ တင်းသဵင်ႈ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်း လွင်ႈသိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် မႃးယိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းၵူတ်ႉၶၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉ တၢင်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ ၼင်ႇၼႆ – “ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ၶဝ်ယိုတ်းၵႂႃႇၼႆၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းသင်လႄႈ ဝႃႈၼၼ်ၼႆ သိုၵ်း TNLA ၶဝ် ဢဝ်မႆႉဢဝ်လဵၵ်းမႃးတွၵ်ႇၶႂႆႇၶႃပႄပႅတ်ႈမူတ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ၵၢင်ဝၼ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇႁၼ်ၶဝ် ႁဵတ်းသင် ထိုင်ၵၢင်ၶိုၼ်းမႃး ၶဝ်ၸင်ႇမႃးႁဵတ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ၶဝ်ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶဝ်မႃး မွၵ်ႈၵႃး 3 လမ်း ႁႅင်းၵူၼ်း 40 ၼႆႉဢေႃႈ ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉပူတ်းၸွမ်ပိဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶၢင်ပႅတ်ႈထႅင်ႈၵွၼ်ႇဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ႁူင်းႁဵၼ်းဝၢၼ်ႈၵႃလႅင်ၼႆႉ ပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင် မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်း ပၢင်သဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းတီႈပၢင်သဝ်း ၸုပ်ႉဢွင်ႇ မႃးႁဵၼ်းလိၵ်ႈမီး 200 ပၢႆ ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းၵမ်ႉထႅမ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ပူၵ်းပွင်ပိုတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ်လိၵ်ႈဝႆႉသေ ႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် KIO သမ်ႉ သူင်ႇဢဵၼ်ႁႅင်း မေႃသွၼ် 14 ၵေႃႉ မႃးပူင်သွၼ်ပၼ် လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးတေပိုတ်ႇ ႁူင်းႁဵၼ်းႁႂ်ႈတၢင်ႇယွၼ်းၶႂၢင်ႉ တီႈၶဝ်ဢွၼ်တၢင်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသမ်ႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းသေ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ်မႃးသွၼ်။ ၽိူဝ်ႇထိုင် မီးပၢင်သွၼ်မႃး သိုၵ်းတဢၢင်းသမ်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉမႃးသင်ႇပိၵ်ႉသေ ယိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း ပႅတ်ႈၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မိူၼ်တင်းၶဝ် ၶႂ်ႈၼႄဢႃႇၼႃႇၶဝ်ၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းၵူတ်ႉၶၢႆ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း ႁႂ်ႈၵႂႃႇတၢင်ႇလၢတ်ႈၶဝ်ဢွၼ်တၢင်းၼႆဢေႃႈ။ တီႈတႄႉမၼ်း ႁူင်းႁဵၼ်း ၼႆႉ ၶတ်းၸႂ်ပူၵ်းပွင်ပိုတ်ႇမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 2022 – 2023 ။ ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၼႂ်း KIO လႄႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်တူင်ႇၵူၼ်းလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ၵမ်ႉၸွႆႈသေ ၸင်ႇပိုတ်ႇၽုၺ်ႇမႃးဢေႃႈ။ တီႈတႄႉမၼ်း ဝၢၼ်ႈဢၼ်ၶဝ်မႃး ႁၢမ်ႈပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၸၢဝ်းၶၢင်ယူႇၼမ်ဢေႃႈ။ မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇသင် တၢင်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းၸၢဝ်းလွႆၶဝ်။ တူၺ်းတႄႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈၼႄဢႃႇၼႃႇၶဝ်၊ ပႃႇဝႃႇၶဝ်လႄႈ ၸင်ႇႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆ။ မိူၼ်ၶဝ်တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ” – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁူင်းႁဵၼ်းတီႈၵႃလႅင် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် ၵူဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ် ၵူဝ်လႆႈႁၢမ်းသုၼ်ႇလီႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသေ ႁဝ်းၶႃႈ ၶတ်းၸႂ်ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းပိုတ်ႇလၢတ်ႈၼႄပၼ်။ ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇတဢၢင်း TLEC တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တႃႇတေပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၶိုၼ်းၼႆႉ မီးလွင်ႈၶွင်ႈ ၶမ်ၵမ်ႈၽွင်ႈလႄႈ တိုၵ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ်တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဝႆႉယူႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ယၢမ်းလဵဝ် ႁူင်းႁဵၼ်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ တေပႆႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇ ႁူင်းႁဵၼ်းတီႈဝၢၼ်ႈၵႃလႅင် ဝႃႈၼႆဝႆႉ။

['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-06-25T14:57:16

https://shannews.org/archives/54330

ထႆးပဵၼ်ၼၢႆးၼႃႈ သၢင်ႈငမ်းယဵၼ်

လၢႆၵေႃႉလၢတ်ႈဝႃႈ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်း ၵွႆးၵႃႈတၵ်းတေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းႁႂ်ႈၽွမ်ႉ ၵွပ်ႈဝႃႈငဝ်းလၢႆးမိူင်းမၢၼ်ႈမီးငိူၼ်ႈငမ်း ထပ်းသွၼ်ႉလိူဝ်လူၼ်ႉပူၼ်ႉတီႈၽႅဝ် ၵွႆးၵွမ်ႉၵိၼ်ၿုၼ်း(မုၼ်) ၵဝ်ႇလွင်ႈၵိူဝ်းလီတေႃႇၵၼ်တင်းထႆးပူၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉသေ လူၺ်ႈၵၢၼ်ၶတ်းၸႂ်တေၸွႆႈထႅမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်ဢူၺ်းလီၵဝ်ႇလႄႈဢႃႊသျဵၼ်ႊ သၢင်ႈငမ်း ယဵၼ်။ ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တေပဵၼ်ၼၢႆးၼႃႈ Peace Broker လၢႆလၢႆၵွႆးဢမ်ႇလႆႈ တၵ်းတေလႆႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ၵိုၵ်းၵႅမ်းတူဝ် ၶိုၵ်ႉတွၼ်း – ဢၼ်ပဵၼ် Honest Peace Broker ၼၢႆးၼႃႈငမ်းယဵၼ်ဢၼ်သိုဝ်ႈသႂ်။ တၵ်းပဵၼ် “ၵၢင်ၽူႈၵႄႈ ပူမ်ၶွတ်ႇ” ဢၼ် ”သိုဝ်ႈသႂ်”။ မၢႆၵႂၢမ်းဝႃႈ တၵ်းတေဢမ်ႇမီးၽူလ်ၽွၼ်းထပ်းသွၼ်ႉ ဢမ်ႇၵိူင်းၾၢႆႇလႂ် ၾၢႆႇၼိုင်ႈ လႄႈ ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉၵႂၢမ်းသင်ႇတီႈၽႂ်မႃး။ ၵၢၼ်ပဵၼ်ၼၢႆးၼႃႈ Honest Peace Broker ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵွမ်ႉၵႃႈမီးၵႂၢမ်းမုင်ႈမၼ်ႈပၵ်းၸႂ် ႁဵတ်းၼႃႈတီႈ ပုၼ်ႈၽွၼ်းဢၼ်တင်ႈၸႂ်လႄႈဝႆႉၼၵ်းၼႅၼ်ႈၼၼ်ႉၵွႆး။ ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈၵႂၢမ်းတင်ႈၸႂ်တင်ႈၶေႃးတႄႉ ၵေႃႈ တၵ်းႁႂ်ႈၵူႈၾၢႆႇႁၼ်ဝႃႈ ထႆး သိုဝ်ႈသႂ်တေႃႇ လွင်ႈၼႆႉတႄႉ တင်းၵၢၼ်တေႃႇၼႃႈလႄႈလပ်ႈလင်။ တီႈပဵၼ်မၢႆတွင်း တင်း ဢမ်ႇၶဝ်ႈၼႂ်းမၢႆတွင်း လွင်ႈပဵၼ်တႄႉ တၢင်းၼႂ်းလႄႈၵႂၢမ်းႁၢၼ်ႉၸႂ်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လူၺ်ႈၵၢၼ်တူဝ်ထူပ်း ၵၢၼ်ႁပ်ႉႁူႉ ယၢမ်းၼႆႉ ထႆးယင်းပႆႇႁဵတ်းလႆႈတင်းသွင်ယၢင်ႇ။ ၼႂ်းၼိူဝ်ႉလိူင်ႈလွၼ်ႉၵႅၼ် ၵၢၼ်ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈထႆးမီးၾၢင်ႁၢင်ႈဢူငဝ်း ပဵၼ် “ၼၢႆးၼႃႈငမ်းယဵၼ်” လႆႈတႄႉၼၼ်ႉ ထႆးယင်းထုၵ်ႇလႆႈ ႁဵၼ်းႁူႉၾိုၵ်းထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ထႆး တၵ်းလႆႈၵပ်းၵၢမ်းၸမ်ႈၵၢႆႇတေႃႇၵူႈၾၢႆႇ တီႈဢေႇသုတ်းၵေႃႈ တၵ်းတေလႆႈမီး တူဝ်ၽူႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ 3 ၾၢႆႇ။ ၼၼ်ႉတႄႉပဵၼ် SAC, NUG လႄႈ EAOs ။ ၵွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ SAC – State Administration Council ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢွၼ်ႁူဝ် ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၸဵမ် မိူဝ်ႈ 3 ပီပူၼ်ႉ လႄႈ NUG ၼၼ်ႉၵေႃႈ National Unity Government ႁိုဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈငဝ်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉတီႈလုၵ်ႈၸုမ်း NLD ၼၢင်းဢွင်ႇသၢၼ်းသုၵျီႇ ဢၼ်ၵူၼ်ႇပင်းၵႂႃႇယွၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်ႈပီ 2021 ။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ Ethnic Armed Organizations (EAOs) မီးလၢႆႇမူႇလၢႆၸုမ်း- မၢင်ၵုမ်ႇမၢင်ၸုမ်း ယင်းမီးလွင်ႈ ၶတ်းၶႅင်ႈၶတ်းၶႃၵၼ်ယူႇ ၼႂ်းလၢႆလၢႆပိုၼ်ႉတီႈ ။ ဢိၵ်ႇတင်း NUG လႄႈ EAOs လၢႆၾၢႆႇ ၵွႆးၵေႃႈဢမ်ႇပွင်ႇဝႃႈတေမီးၵၢၼ်ၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်ပဵၼ်ၵုမ်ႇပဵၼ်ၵွၼ်ႈၽွမ်ႉၽဵင်ႇၵၼ်။ ပၢႆယင်း ၶႄးတေၸၢင်ႈမီး လိူင်ႈ ဢမ်ႇမႅၼ်ႈႁွင်ႈၶဝ်ႈႁွႆးၵၼ် ၼႂ်းလၢႆလၢႆလွင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ၼႆႉၵေႃႈ “သၢမ်ၵူၵ်း“ ဢၼ်ဢႃးၸၢၼ် သုရၶျၢတ်ႉ ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ မီးၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈဢၼ်ထႆး တေၸၢင်ႈ ၶဝ်ႈထိုင် ၸမ်ႈသိုပ်ႇၵပ်းၵၢမ်းလႄႈသၢင်ႈလွင်ႈမၼ်ႈၸႂ် သင်ဝႃႈထႆးၶႂ်ႈမီးဢူငဝ်း ၾၢင်ႁၢင်ႈၼႂ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၵၢၼ် ငမ်းယဵၼ်။ ၵၢၼ်တႃႉတၢႆးပုၼ်ႈတႃႇၵၢၼ်ဝႅၵ်ႇႁၢမ်ၶွင် “ၼၢႆးၼႃႈငမ်းယဵၼ်” ဢမ်ႇလႆႈမၵ်းမၢႆယူႇတီႈ 3 ၾၢႆႇၼၼ်ႉၵွႆး တူဝ်ၽူႈ လဵၼ်ႈၸိူင်းပၢႆးၼွၵ်ႈ လူၺ်ႈပိူင်လူင်မၼ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်မိူင်းဢူၺ်းလီၶွင်မၢၼ်ႈလိူဝ်သေ မိူၼ်ထႆးယဝ်ႉ ယင်းမီး ၸိုင်ႈမိူင်းယၵ်ႉယႂ်ႇ ၶွင်ဢေႊသျိူဝ်ႊၸိူင်ႉၼၼ်ႉ ၶႄႇ လႄႈ ဢိၼ်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ ႁူမ်ႈတင်း ၿင်ႊၵလႃႊထဵတ်ႉ လၢဝ်း (ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈဢႃႊသျဵၼ်ႊယူႇယၢမ်းလဵဝ်) လႄႈ တၵ်းဢမ်ႇလိုမ်းဝႃႈ ထႆးတေၶပ်းလိူၼ်ႈ လိူင်ႈ (ၶိုင်ႈသၢင်ႈၶိုၼ်ႈၼႃႈ) လူၺ်ႈဢမ်ႇယူၵ်ႉတုင်း(ၸွမ်ပိဝ်) ဢႃႊသျဵၼ်ႊဢမ်ႇလႆႈ။ လူၺ်ႈပိူင်ၶိုၵ်ႉလူင်မၼ်း “ၶေႃႈမၵ်းတမ်း 5 ၶေႃႈ” ဢႃးသျဵၼ်ႊ (5-Point Consensus) ဢၼ်ပဵၼ်“သဝ်လၵ်း” လွၼ်ႉၵႅၼ်ၼမ်းလမ်ႇလွင်ႈၶွင်ၵၢၼ်မုင်ႈႁႃ တၢင်း ဢွၵ်ႇပၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ။ သင်ဝႃႈထႆးတေပဵၼ် “ၵူၼ်းၵၢင်” လူၺ်ႈၶႅင်ၵႅၼ်ႇ(ပဵၵ်ႉသမ်ႉဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်) ၵေႃႈ တၵ်းၸိူမ်ႈ ၸပ်းၵၢမ်းသိုပ်ႇတင်းမိူင်းဢူၺ်းလီၶွင်မၢၼ်ႈတင်းမူတ်းႁႂ်ႈႁၼ်မိူၼ်ၵၼ်လႄႈတေပႆၸွမ်းတၢင်းသဵၼ်ႈလဵဝ်ၵၼ်။ တူဝ်ၽူႈလဵၼ်ႈၸိူင်းၼွၵ်ႈပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်တူၺ်းၶၢမ်ႈဢမ်ႇလႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမေႊရိၵႃႊလႄႈယူႊရူပ်ႉ [ယင်း တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈသၢၼ်ၶတ်း တေႃႇမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈဝႃႈဢမ်ႇတုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်ထႆး ၵမ်းသိုဝ်ႈလႄႈတၢင်းဢွမ်ႈ] လႄႈဢၼ်လိုမ်းဢမ်ႇလႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ရသ်ႉသျိူဝ်ႊဢၼ်မီးလွင်ႈ ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ။ တီႈတႄႉမၼ်း ၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶႄႇ ဝင်ယီႈ လႄႈ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼိမ်တဵင်ႈႁိူၼ်းႁေႃၶၢဝ် ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၸဵၵ်းၶျလ်ႊဝႅၼ်ႊ ၵေႃႈ ယၢမ်ႈမႃးႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၵႂႃႇတီႈမိူင်းၵွၵ်ႇၸိုင်ႈထႆး ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈသေ ၽွင်းၼၼ်ႉယင်းလႆဢုပ်ႇၵုမ်လႅၵ်ႈလၢႆႈ ၵၼ်တင်းၸွမ်ၽွင်းလူင်ထႆး သဵတ်ႇထႃ ထဝီႊသိၼ် ဢိၵ်ႇတင်း ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်းမိူင်းထႆးယူႇ ။ သင်ဝႃႈထႆးဝၢင်း တၼ်းႁဵင်းႁႂ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ လီယုမ်ႇယမ် မႁႃဢမ်းၼၢၸ်ႈ 2 ၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ယွမ်းႁပ်ႉ လႆႈၵေႃႈ တေၸၢင်ႈပဵၼ်မိူင်း ဢၼ်ၶဝ်ႈလဵၼ်ႈၼႂ်းတၼ်းႁဵင်း “ၽူႈၵမ်ႉထႅမ်ၸွႆႈၵၢၼ် ” (Facilitator) တႃႇ ၶတ်းၸႂ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်လႆႈ။ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ Stakeholders ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေဢွၼ်ၵၼ် ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ထႆးပဵၼ် “လၢၼ်ႇၼႃႈ” ၼႂ်းၵၢၼ်ၵႄႈလိတ်ႈလွင်ႈ ယုင်ႈယၢင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ။ ထႆးတင်းမၢၼ်ႈ မီးသဵၼ်ႈၶွပ်ႈလႅၼ်လိၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ် ယၢဝ်းထိုင် 2,400 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ ၊ လွင်ႈၵိူဝ်းလီ ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ၵေႃႈ လိုၵ်ႉလမ်ႇၼႅၼ်ႈၼႃလိူဝ် မိူင်းဢူၺ်းလီလၢႆမိူင်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သင်ဝႃႈ လွင်ႈႁုၵ်းႁၢႆႉ သုၵ်ႉယုင်ႈ တေလၢၵ်ႈ ယၢဝ်းယိုတ်ႈယႂ်း ၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ထႆးတေသိုပ်ႇပဵၼ် “ၽူႈမီးသူၼ်ႇသုမ်း ၼမ်လိူဝ်သူၼ်ႇလႆႈ” ။ ဢမ်ႇၼၼ်တေၸၢင်ႈ ယဵၼ်းပဵၼ် “မၢၵ်ႇမႅင်းလုၵ်ႈယႂ်ႇ” ဢၼ်တေၸၢင်ႈတႅၵ်ႇ သေႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈလူႉယႂ်ႇ သုမ်းလူင်ႁိုဝ်။ ၵွႆးၵႃႈၵၢၼ်တေၶဝ်ႈပဵၼ် ၽူႈလဵၼ်ႈၸိူင်းၼႂ်းၾၢင်ႁၢင်ႈ “ၼၢႆးၼႃႈငမ်းယဵၼ်” ၼၼ်ႉ ထႆးတၵ်းထုၵ်ႇလႆႈ “ၸတ်းၵၢၼ်ၼႂ်း ႁိူၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇသေၵွၼ်ႇ” ။ ၵွပ်ႈဝႃႈဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းထႆးၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆးယၢမ်းလဵဝ် မီးလၵ်းၼမ်းတေႃႇမၢၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ယင်းဢမ်ႇပႆႇတႅၵ်ႇလႅင်း။ ယိင်ႈငဝ်းလၢႆးႁုၵ်းႁၢႆႉ ဢူၺ်းလီႁဝ်းၼႂ်းဢႃႊသျဵၼ်ႊ မၢင်ၸိုင်ႈမိူင်း ပိူင်လူင်မၼ်း ဢိၼ်ႊၻူဝ်ႊၼီႊသျိူဝ်ႊ မႃႊလေႊသျိူဝ်ႊ လႄႈ သိင်ႊၵပူဝ်ႊရ် တင်း ၾိလိပ်းပိၼ်ႊ ႁၼ်ဝႃႈ ထႆး “ထုၵ်ႇမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၸႂ်ႉပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်း” သၢင်ႈလွင်ႈပဵၼ်ထမ်းပၼ်ၵၢၼ်ႁုပ်ႈယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈၶွင်သိုၵ်း။ လူၺ်ႈဢၼ်ထႆး ၶတ်းၸႂ်ပိူဝ်ႈသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ႁႂ်ႈၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈၽူလ်ၽွၼ်း ၵၢၼ်တုမ်ႉယွၼ်ႈတေႃႇသူၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၵေႃႈလီ ၽူႈပၢႆႈၽေးၼီၽႆးသိုၵ်းသိူဝ်ဢွၼ်ၵၼ်လႆၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၵေႃႈလီ ၵၢၼ် ၵႃႉၶၢႆၸွမ်းၶွပ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ႁူမ်ႈပႃးတင်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းၶႅပ်ႇလႅၼ်လိၼ် သွင်ၾၢႆႇ လႆႈမီးၵၢၼ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈၵူဝ်ႁႄ ယူႇၵူႈမိူဝ်ႈၵူႈယၢမ်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈဢုၼ်ႇဢူၵ်းယဵၼ်ၸႂ်ၵေႃႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ လႄႈ ၾၢႆႇတၢင်းထႆးၸင်ႇလႆႈမုင်ႈႁႃသဵၼ်ႈတၢင်းတႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် တေၶတ်းၸႂ်ပဵၼ်ၼၢႆးၼႃႈႁိုဝ် ၵွႆးၵႃႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ တေႁဵတ်းသၢင်ႈလႆႈၵႃႈႁိုဝ်။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']

2024-06-25T14:19:41

https://shannews.org/archives/54321

ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တၢႆ 2 မၢတ်ႇ 3

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ပၢင်ပဝ်း၊ ပွၵ်ႉ 8 ၊ ပွၵ်ႉ 9 လႄႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးဢၢႆႈၶၢၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ပဝ်းၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၼၢင်းဢွမ်ငိုၼ်း ဢႃယု 14 ပီ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ တီႈပွၵ်ႉ 9 ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး တီႈၵွၵ်း ႁူဝ်ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈလူႉတၢႆထင်တီႈ။ တီႈပွၵ်ႉ 8 သမ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉ ၽူးၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈလူႉတၢႆထင်တီႈလႄႈ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးဢၢႆႈၶၢၼ်ႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃၵျွၵ်ႉမႄးမူတ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်တဝ်း ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈလူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵႂႃႇ ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇၸုမ်းလႂ် ယိုဝ်းမႃးတူၵ်းသႂ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇႁူႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်ယိုဝ်း။ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA သမ်ႉ ဢဝ်ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ႁဵတ်းႁူဝ်ႉသေ ပိုတ်းယိုဝ်း – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ “တင်ႈတႄႇ ၶဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး မိူဝ်ႈၵၢင်ၼႂ်ၼၼ်ႉသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်းၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈယင်းပႆႇယဵၼ်။ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း။ ပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်ၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ်သမ်ႉ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်း ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်သေဢိတ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်တဝ်း ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵွင်းဢႅတ်ႇ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ သင်ၶၸဝ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈမႃးသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈဝတ်ႉၼႃးပဵင်း ႁူဝ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 70 ၵေႃႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် ယွၼ်ႉမၢင်ၸိူဝ်းပၢႆႈမႃး ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၶူဝ်းၶွင်သင်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႂ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ဝၢႆလႄႈ မူႇဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းယူႇ ႁိမ်းႁွမ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် ၽူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ ၵူႈတီႈလႂ် ယၢမ်းလဵဝ် တင်းမူတ်းႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း မီးၵႃႈႁိုဝ်ပႆႇႁူႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး တိုၵ်ႉပဵၼ်ၽွင်းသုၵ်ႉႁႅင်း – ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉတၢႆ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 24 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း မွၵ်ႈ 11 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ၵျႅၵ်ႉၾၢႆႊ တႃႊ လမ်းၼိုင်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈမိူင်းလူင် ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၼၢင်းယိင်း လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-25T12:01:05

https://shannews.org/archives/54315

ၵူၼ်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ တုၵ်းယွၼ်း ယႃႇႁႂ်ႈသိုၵ်းတႆး ယိုဝ်းၵၼ်

သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇထႅင်ႈ လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်း SSPP တင်း RCSS ယိုဝ်းၵၼ် ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 24/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 10:20 မူင်း သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ တၢင်းၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်း ၸၢၼ်း ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 30 မိၼိတ်ႉ ၊ ၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်း ယွၼ်းဝႃႈ ယွၼ်ႉပဵၼ်သိုၵ်းတႆးၼင်ႇၵၼ်လႄႈ ယႃႇႁႂ်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၊ ၶၢဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းၵူၼ်းမိူင်း ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ လူဝ်ႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်းတႆးႁဝ်းၼင်ႇၵၼ် ယိုဝ်းၵၼ်ထႅင်ႈ ၶႃႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃးၼႆႉ လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇႁႅင်းၼႃႇ တၢင်းၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်း ၸွမ်းသၼ်လွႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၶႃႈ ဢေႃႈ။ လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ တၢင်းႁိုင်မွၵ်ႈ 30 မိၼိတ်ႉၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၶၢဝ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၵၼ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းဢိူင်ႇ ၵဵင်းၶမ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပၢႆၺႃးႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပၢင်တိုၵ်း တၢင်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇၼႆႉသေ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ တင်းသွင်ၾၢႆႇၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ “ၸူးၸႂ်ႁဝ်းၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ် ယွၼ်ႉပဵၼ်သိုၵ်းတႆးႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်လႄႈ သင်ႁဝ်းႁူမ်ႈ ၵၼ်သေ ယိုဝ်းၽူႈၶဵၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ တေၶႅမ်ႉၵႃႈႁိုဝ်ၼေႃ။ ပေႃးတူၺ်းလၢႆးႁဵတ်းၶဝ် သွင်ၸုမ်းဢၼ် ပဵၼ်ယူႇ တီႈဝဵင်းလွၵ်ႉ ၸွၵ်ႇၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဝႆႉ ၵဝ်ၼႄးမႂ်း – မႂ်းၼႄးၵဝ် ၸိူင်ႉၼၼ်ဢေႃႈ။ ၶူဝ်းၶဵဝ်ဝႃႈ ၶူဝ်းလၢႆး ႁၢင်ႈၵၢင်မၢၵ်ႇသႂ်ႇၶဝ်။ ၶူဝ်းလၢႆးသမ်ႉဝႃႈ ၶူဝ်းၶဵဝ် ထူဝ်းသိုၵ်းၸူးၶဝ်လႄႈ လႆႈၵၢင်မၢၵ်ႇ။ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ တၢင်းဢိူင်ႇၵဵင်းၶမ်း ၼႂ်းၵႄႈ ဢၢင်ႇတေႃး – ၵျွၵ်ႉၵူႇ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၵႂႃႇၼွၼ်းပႂ်ႉၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၼႂ်းႁႆႈသူၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼႅတ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ၽႂ်းမၼ်း ယွၼ်ႉ RCSS တင်း SSPP ယိုဝ်းၵၼ်။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/11/2023 ၼၼ်ႉ သိုၵ်း SSPP တင်း RCSS ႁူမ်ႈၵၼ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း ၵၼ် ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်မႃး ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – ၸွမ်းၼင်ႇ ၵၢင်ၸႂ်သင်ၶၸဝ်ႈလႄႈ ပေႃႈ မႄႈၵူၼ်းမိူင်း မုင်ႈမွင်း ႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်း (2) ၸုမ်း ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်မႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် (2) ၸုမ်း မီးၶေႃႈၸီႉသင်ႇ မိူဝ်ႈပီ 2023 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ဝၼ်းတီႈ 09 – 10 ၼၼ်ႉသေ လႆႈၵိုတ်းတိုၵ်း တေႃႇၵၼ်၊ လႆႈႁၢမ်ႈၵၢၼ်ဢဝ် (Media) သႄႉသွမ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ (2) ၸုမ်း လႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈၸီႉသင်ႇမႃး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 29/11/2023 ၸုမ်းတၢင်တူဝ်ငဝ်ႈငုၼ်း/ ငဝ်ႈၸိုင်ႈ ၾၢႆႇပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင် ၸိုင်ႈ တႆး (3) ၵေႃႉ၊ ၾၢႆႇၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်း ၸိုင်ႈတႆး (4) ၵေႃႉ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ တူၵ်းလူင်းလႆး ၸႂ်ၵိုတ်းတိုၵ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼင်ႇႁိုဝ် သင်ၶၸဝ်ႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉလႄႈ လုၵ်ႈတပ်ႉတင်းသဵင်ႈ တေလႆႈႁပ်ႉႁူႉၸွမ်း ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်း (2) ၸုမ်း SSPP လႄႈ RCSS ၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈႁူမ်ႈၵၼ် ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်း တိုၵ်းမႃးၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်ႈၼမ် ထတ်းသၢင်ဝႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵိုတ်းတိုၵ်း လၢႆပွၵ်ႈၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇမီးတီႈပွင်ႇသင် သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-06-25T10:23:26

https://shannews.org/archives/54309

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း TNLA ယိုဝ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 25/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇလူင်ယိုဝ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ Photo hy – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵၢတ်ႇလူင်ၵျွၵ်ႉမႄး ထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ 25/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းလွႆ ယိုဝ်းၵၼ် ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်းၼႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းတႄႉၶႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းႁိမ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈဝဵင်းမူတ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈယၢမ်းၸဝ်ႉၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလူင်ဝၢႆ ႁိမ်းဝဵင်းၼႆႉသေ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ တီႈဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး မူတ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸေႃးတိၵုင်း 1 လုၵ်ႈ၊ တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈပွၵ်ႉ 9 ထႅင်ႈ 1 လုၵ်ႈၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ယၢမ်းလဵဝ် ၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၵေႃႈ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းၵၢင်ဝဵင်း ၼႂ်းၵိဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယဵၼ်သီႇမူတ်း ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁတ်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေးၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵၢင်ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး မိူဝ်ႈၼႆႉ 25/06/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် “တေႃႈလဵဝ် တီႈၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ယဵၼ်သီႇမူတ်းၶႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵႂႃႇတၢင်းလႂ် ဢွၼ်ၵၼ်ပိၵ်ႉဢိုတ်းၽၵ်းတူႁိူၼ်း မူၵ်းယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၵၼ်ဝႆႉ ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ၵၢတ်ႇလူင် ၵျွၵ်ႉမႄးၵေႃႈ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉဢေႃႈ”- ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ ၸိူဝ်းႁဵတ်း Non – CDM ဝႆႉ တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ၵျွၵ်ႉမႄး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႈပၢႆႈ ဢွၵ်ႇဝဵင်းဝႆႉၵေႃႈမီး ၵမ်ႈၽွင်ႈ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-06-25T09:00:00

https://shannews.org/archives/54305

တီႉလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ၵိုင်ႇငိုၼ်း 2,500 သႅၼ် တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်

ဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸုမ်းၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈမဝ်းၵမ် ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ၵိုင်ႇငိုၼ်း 2,500 သႅၼ် ႁိမ်းတူဝ်းၵဵတ်ႉ ဢူဝ်ႇရီႇယမ် တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၵူတ်ႇထတ်းၵႃး Soueast လမ်းၼိုင်ႈ ၵူၼ်းႁေႃႈမႃး ပဵၼ်ၸၢႆးထုၼ်းလႃႉ (ႁွင်ႉ) ထုၼ်းလႃႉ၊ သေႃးမူဝ်းၵျေႃႇသမ်ႉ ၶီႇမႃးၸွမ်း ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် 5 သႅၼ်မဵတ်ႉ ၵိုင်ႇငိုၼ်း 2,500 သႅၼ်ပျႃး ႁူမ်ႈပႃးၾူၼ်းသွင်လုၵ်ႈ။ ဝၢႆးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၵူတ်ႇထတ်းၸႅတ်ႈထၢမ်ၼၼ်ႉ သိုပ်ႇတီႉၺွပ်းလႆႈထႅင်ႈ ၸၢႆးမူဝ်းမျိၼ်ႉတူႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵျၢႆႉမယေႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႉၺွပ်းပိုတ်ႇလိူင်ႈဝႆႉ တင်းသၢမ်ၵေႃႉယဝ်ႉၼႆ – ယူႇတီႈ CCDAC Myanmar ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 23 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ တီႉၺွပ်းလႆႈထႅင်ႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ၵိုင်ႇငိုၼ်း 25 သႅၼ်ပျႃး တီႈၸၢႆးမျႃႉ ဢႃယု 51 ပီ ဝဵင်းပၢင်လူင် ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ယႃႈမဝ်းၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']