Datasets:

NorHsangPha

/

shan-news-shannews_org

like 0

2024-09-12T17:45:50

https://shannews.org/archives/57540

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိၵ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်း ၼႂ်းၵႄႈသီႇပေႃႉ – ၼမ်ႉလၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇ

ယၢမ်းလဵဝ် ၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ဝဵင်းသီႇပေႃႉ – ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃၼႆႉ သိုၵ်း မၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ဝႆႉလႄႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိၵ်ႉဢိုတ်းပႅတ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းလႄႈ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ တေလုၵ်ႉသီႇပေႃႉ ၵႂႃႇၼမ်ႉလၼ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉၶႃႈ။ ပဵၼ်တီႈၼႂ်းၵႄႈ ဝၢၼ်ႈမွၼ်းလႄႈ ၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃၶႃႈဢေႃႈ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ယူႇၾၢႆႇ ၼိုင်ႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ယူႇဝႆႉၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၸိူင်ႉၼၼ်ဢေႃႈ။ ဢၼ်လႆႈႁူႉတႄႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် သိုၵ်းသွင်ၾၢႆႇ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၼ်ဝႆႉလႄႈ ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ရူတ်ႉၵႃး ၵိုတ်းၶမ် သီႇပေႃႉ – ၼမ်ႉလၼ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းတၢင်းၶႃႈဢေႃ။ ၵူၼ်းဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်း ၼႃး မၢၵ်ႇၶေႃမႃးၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇပွႆႇၵႂႃႇတၢင်းၼမ်ႉလၼ်း။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈသိုပ်ႇၶၢဝ်း တၢင်းလႄႈ မၢင်ဝၼ်းၵႃးၵိုတ်း ၶမ်သေ လႆႈၼွၼ်းပႂ်ႉၸွမ်းတၢင်းၸမ်ပႃႇႁဵဝ်ႈ၊ တီႈဝတ်ႉၵျွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸူဝ်ႈသွင်သၢမ်ဝၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီး ၵႃးၽႂ်ၵႂႃႇမႃးယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ လႆႈလဵပ်ႈမႃးမႃးတၢင်းမိူင်းယႆ – ၵေးသီး ဢဝ်ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉပိၵ်ႉဢိုတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ် ၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း ယၢမ်းလဵဝ် ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သင်မီးလွင်ႈၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉသေ တေလႆႈၵႂႃႇမႃးၶိုတ်းတၼ်းၼႆၸိုင် ယင်းတေထူပ်းလွင်ႈယၢပ်ႇထႅင်ႈ။ “မၼ်းယၢပ်ႇၸႂ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ပေႃးပဵၼ်ၼႆ ၽႂ်ၵေႃႈ ၵႂႃႇမႃးဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ပႆသေလိူဝ်ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ် လွင်ႈၵႂႃႇမႃးသမ်ႉယၢပ်ႇထႅင်ႈ ၼမ်ႉမၼ်းရူတ်ႉ ၼမ်ႉမၼ်းၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈႁႅင်း။ တႃႇတေၵႂႃႇမႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ တႃႇႁႃငိၼ်ႁႃယႅမ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ ပေႃးဝႃႈ ယူႇဢမ်ႇလီမႃး ပဵၼ်မႃးသေ ၸိူဝ်ႉသေလွင်ႈ လူဝ်ႇဢွၵ်ႇတၢင်းၸိုင် မၼ်းတေယၢပ်ႇၵိၼ်းႁႅင်း တႄႉဢေႃႈ။ မၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ၸွမ်းႁူင်းယႃၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် မေႃယႃသမ်ႉ ဢမ်ႇမီးၼႆ တေယၢပ်ႇ ၸႂ်ၵူႈလွင်ႈယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။ ၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ – လႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ဝၢႆးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ သိုၵ်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃးဝႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၵေႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လိူဝ်သေၵႆႉယိုဝ်း ၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းယဝ်ႉ။ ယင်းထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈၵုမ်းၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်မႆႈၸႂ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသၢႆၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၽွင်းဢွၵ်ႇတႃႈဢွၵ်ႇတၢင်း ႁဵတ်းႁႆႈႁဵတ်းသူၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-12T16:19:11

https://shannews.org/archives/57533

ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း လိၼ်လွႆၵူၼ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပွၼ် မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ 10 ပၢႆ

ၼႂ်းဝူင်ႈထီႉ 2 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ၼမ်ႉထူမ်ႈဢမ်ႇယွမ်း 20 ၸႄႈဝဵင်း တီႈဝဵင်းမိူင်းပွၼ်ၼၼ်ႉ လိၼ်လွႆၵူၼ်ႇတဵင် သဵၼ်ႈတၢင်း ၵႃးၵူၼ်ႇတဵင်ဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းတၢႆ 10 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 11/09/2024 ၼႆႉ လိၼ်လွႆၵူၼ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၶွၵ်းၼွႆႉ ဝဵင်းမိူင်းပွၼ် ၸႄႈဝဵင်းလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်း လူႉတၢႆ 10 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ – လွႆၶွၵ်ႈၼွႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၸၢႆး သႅၼ်းပၢၼ်ၶၢဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းပွၼ် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၾူၼ်ၼႆႉ တႄႇတူၵ်းႁႅင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10 ၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၶွၵ်းၼွႆႉၵေႃႈ လိၼ် ၵူၼ်ႇတဵင်ၵူၼ်း တၢႆ 10 ပၢႆ။ ၸၢႆးလၢႆၵေႃႉ ယိင်းလၢႆၵေႃႉတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉသဵၼ်ႈမၢႆတႅတ်ႈတေႃးၶႃႈ။ ဝၢၼ်ႈၶွၵ်းၼွႆႉၼႆႉ မီးၼႂ်းၵႄႈမိူင်းပွၼ်လႄႈ လွႆလႅမ် ၶႃႈဢေႃႈ။ ၸွမ်းတၢင်းၵေႃႈ လိၼ်လွႆၵူၼ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇတူၺ်း ၶႃႈ။ လႅင်းၾူၼ်းၵေႃႈႁၢႆ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ် ယၢပ်ႇဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 11 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ယွၼ်ႉၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆၵိုင်ႉၵၢင်ႉ လေႃႈလူင်းမႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းပွၼ်လႄႈ ၸဝ်ႈၵႃး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆလွင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၼမ်ႉ လူႉတၢႆ ဝႃႈၼႆ။ “မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈၶဵဝ်ၶမ်း ၸဝ်ႈၵႃးလူင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢႃယု 40 ပၢႆ တိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်းယူႇသေ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၼႆႉ လႆလေႃႈလူင်းမႃး ပႃးဢဝ်မၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇၸွမ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈယၢမ်း 2 မူင်း ၵၢင်ၼႂ် မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ ၵူၼ်းလဵင်ႉၵႆႇ တိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်းယူႇသေ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈလေႃႈမႃး ဢဝ်မၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇ တေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ် ပႆႇႁၼ်တူဝ်မၼ်းၶိုၼ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ – လွႆၶွၵ်ႈၼွႆႉ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းပွၼ်ၵေႃႈ ၵေးၼမ်ႉပွၼ် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉယိုင်ႈၶိုၼ်ႈ ၼွင်းထူမ်ႈဝဵင်း၊ ထူမ်ႈၶဝ်ႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇဢေႊၶိူဝ်ႊ။ ၸဝ်ႈရူတ်ႉၸဝ်ႈၵႃး ၵႂႃႇမႃး တူၼ်ႈတီးလႄႈ မိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈလတ်းၼမ်ႉထူမ်ႈ ထိုင်တီႈလႆႈဝၢႆႇ ႁူဝ်ရူတ်ႉၶိုၼ်ႈ မိူဝ်းၶိုၼ်းတၢင်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး – ပီႈၼၢင်းလႅင် ၸဝ်ႈရူတ်ႉၵႃး တၢင်ႇၶူဝ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ သဵၼ်ႈတၢင်း တၢင်းဝၢၼ်ႈၶွၵ်းၼွႆႉၼႆႉ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းၾူၼ် လိၼ်လွႆၵႆႉၵူၼ်ႇတဵင် သဵၼ်ႈတၢင်း ရူတ်ႉၵႃး ၵူႈပီယူႇသေတႃႉ ပီၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းတၢႆထိုင် 10 ပၢႆၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-12T16:04:04

https://shannews.org/archives/57525

ၼမ်ႉၵူၵ်း ၼွင်းထူမ်ႈ ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် ၼႂ်းဝဵင်းမႄႈဢၢႆး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

မႄႈၼမ်ႉၵူၵ်း လုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃး ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇတႃႈတွၼ်း ဝဵင်းမႄႈဢၢႆး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်မူႇဝၢၼ်ႈၸၢဝ်းတႆး၊ ထႆးလႄႈ လႃးႁူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဝၼ်းတီႈ 11/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ႁူဝ်ၼႂ်ၸဝ်ႉ မွၵ်ႈ 3 မူင်း မႄႈၼမ်ႉၵူၵ်း လူၼ်ႉၾင်ႇ လုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် ဢိူင်ႇတႃႈတွၼ်း ဝဵင်းမႄႈဢၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 200 လင် ယဝ်ႉၵေႃႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉသုမ်းၸွမ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ်လၢႆ။ Photo by – ဝတ်ႉမွၵ်ႇၸၢမ်/ ၼမ်ႉၵူၵ်း ၼွင်းထူမ်ႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် ၼၢင်းသႅင်မိူင်းလီ တီႈတိူင်ႇပၢင်ႇ သမႃးၶူမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ်ၼႆႉ ၼမ်ႉၵူၵ်းဢမ်ႇတွၼ်ႉထူမ်ႈ ၸိူင်ႉၼႆမႃးသေပွၵ်ႈ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ဢႃယု 70-80 ပီ လၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇယၢမ်ႈ ႁၼ်ၼမ်ႉၵူၵ်းထူမ်ႈ ၸိူင်ႉၼႆမႃးသေပွၵ်ႈ။ တၢင်းလိုၵ်ႉၼမ်ႉၼႆႉ ပူၼ်ႉႁူဝ်ၵူၼ်း ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ႁိူၼ်းသွင်ၸၼ်ႉၼႆႉ လိူဝ်ထႅင်ႈလင်ၶႃးမၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ။ လွင်ႈလူႉသုမ်းတႄႉ ၼမ်ဝႃႈ ၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၸဵမ်ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေး သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉၵူၵ်း ဢၼ်လုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇတႃႈတွၼ်းၼႆႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၵႅင်ႇယုင်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈၵႅၼ်ႇသၢႆးမူၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈတႃႈတွၼ်း၊ သၼ်တူၼ်ႈလူႇ၊ တႃႈမၢၵ်ႇၵႅင်း၊ ႁူၺ်ႈၼမ်ႉယဵၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈၽႃတႂ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃး ဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်းသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ သူၼ်ၽၵ်းမီႇ၊ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ၊ မၢၵ်ႇမူင်ႈ၊ မၢၵ်ႇၸွၵ်းလႄႈ တူင်ႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်း ဢမ်ႇယွမ်း 1,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ Photo by – ဝတ်ႉမွၵ်ႇၸၢမ်/ ၼမ်ႉၵူၵ်း ၼွင်းထူမ်ႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် “ၵမ်ႈၼမ် ႁိူၼ်းယေး ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်းတႄႉ တေပဵၼ်ၸွမ်းႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉၵူၵ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်မူႇဝၢၼ်ႈၸၢဝ်းတႆး၊ ထႆးလႄႈ လႃးႁူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မၢင်ဝၢၼ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်း လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်တၢင်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးလႅင်းၾူၼ်း၊ ၾႆးၾႃႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇတၢတ်းၶၢတ်ႇလႄႈ ယွၼ်ႉၼၼ် ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈဢဝ်ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်း ၵိၼ် တၢင်ႇၵႃးၶိုၼ်ႈတၢင်းလွႆ တေႃႉသူင်ႇၸွႆႈၶႃႈဢေႃႈ”- ၼၢင်းသႅင်မိူင်းလီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၽူႈယႂ်ႇဝၢၼ်ႈၽႂ်မၼ်းသေ ၶၢႆႉၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈၼၼ်ႉ ယူႇဝႆႉ ၸွမ်းသႃလႃး၊ ႁူင်းႁဵၼ်းလႄႈ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မႄႈၼမ်ႉၵူၵ်းၼႆႉ တေမီးမႄႈၼမ်ႉၾၢင်၊ ၼမ်ႉမႄႈသၢဝ်၊ ၼမ်ႉလွႆလၢင်း၊ ၼမ်ႉယွၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆၶဝ်ႈႁူမ်ႈဝႆႉ။ ဝၼ်းတီႈ 10 ၼႆႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလိၼ်ၵူၼ်ႇ တဵင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွႆလႅမ် မူႇ 8 ဝဵင်းမႄႈဢၢႆး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ 5 လိူၼ် ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈလၢႆႇဢၢႆး လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆးဢွၵ်ႇ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ဝတ်ႉမွၵ်ႇၸၢမ်/ ၼမ်ႉၵူၵ်း ၼွင်းထူမ်ႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇတီႈ မုၼ်ၼိထိ လူမ်ႈၽူဝ်းလႄႈ သမႃးၶူမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် ႁပ်ႉ တၢင်းၸွႆႈထႅမ် တႃႇၸွႆႈၵူၼ်းထူပ်းၼမ်ႉထူမ်ႈၼႆႉ တီႈဝတ်ႉၼမ်ႉယွၼ်း သင်ဝႃႈ ပီႈၼွင်ႉတီႈၸမ်ၵႆ ၵမ်ႉၸွႆႈ ထႅမ်မႃးၸိုင် ၵပ်းသိုပ်ႇလႆႈတီႈ ၼၢင်းသႅင်မိူင်းလီ ၽူႈတိူင်ႇပၢင်ႇ သမႃးၶူမ်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး မၢႆၾူၼ်း 0857089547 ဢမ်ႇ ၼၼ် ၸၢႆးၼၢၼ်ပၼ် ၽူႈတိူင်ႇပၢင်ႇ မုၼ်ၼိထိ လူမ်ႈၽူဝ်း မၢႆၾူၼ်း 0895586706 ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း တၢင်းဢိူင်ႇမွၼ်ႈပိၼ်ႇ ဝဵင်းမိူင်းၾၢင် ၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းသၢပ်ႇၼမ်ႉမၢဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈႁႅင်း မိူၼ်ၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ် တၢင်းဝဵင်းမႄႈဢၢႆး – မိူင်းၾၢင်ၼႆႉယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းမႄႈသၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းႁၢႆး လႅၼ်လိၼ် တႆး – ထႆး (တႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ) ၼၼ်ႉၵေႃႈ မႄႈၼမ်ႉသၢႆ လုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ တင်းသွင်ၾင်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းသွင်ၾင်ႇ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်းသေဢမ်ႇၵႃး ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူႉၵွႆသုမ်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-12T10:00:00

https://shannews.org/archives/57486

ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ၶမ်ႈလဵဝ် တၢႆထင်တီႈ 50 ပၢႆ

ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 09 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9 မူင်းၶိုင်ႈပၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း သွင်လမ်း ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းမွင်ႇတေႃး မိူင်းရၶႅင်ႇ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်း။ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 10/09/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း သွင်လမ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈပၢင်သဝ်း လေးမၢႆႇ ၼၶၶ – 2 (လေးမိုင် နခခ – ၂) စခန်း ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းမွင်ႇတေႃး ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇၼၼ်ႉ 2 ၵမ်းထပ်းၵၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁၢႆးသိုၵ်း (ၽူႈၵၢၼ်ႉသိုၵ်း) ၊ ၸၢဝ်းရူဝ်ႇႁိၼ်ႇၵျုႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈဝႆႉၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ လူႉတၢႆထင်တီႈ တင်းမူတ်း 50 ပၢႆ – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ AA ၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉထႅင်ႈဝႃႈ ၼႂ်းၶမ်ႈဝၼ်းတီႈ 9 ၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ မွၵ်ႈ 8 မူင်းၶိုင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သေ ပိုတ်းယိုဝ်း ဢွင်ႈတီႈယူႇသဝ်း ၸုမ်း UN ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင် ဝၢၼ်ႈတူင်းမၢႆႇလႄႈ ဝၢၼ်းဝေႇတႃႇလီႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမွင်ႇတေႃး – ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇသၢမ်ၸုမ်း ဢၼ်ပႃးၸုမ်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉသုမ်းသိုၵ်း သိုၵ်းၼႃႈတီႈတင်းၼမ်လႄႈ ၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆးႁုၵ်ႉႁၢႆႉမိူၵ်ႈမႂ်ႈသေ ႁဵတ်းတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ယွၼ်ႉၼၼ် ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၵၼ်ယူႇသဝ်းၸွမ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-12T09:30:00

https://shannews.org/archives/57482

ပလိၵ်ႈထႆး တီႉလႆႈယႃႈမဝ်းၵမ် ၵိုင်ႇငိုၼ်း 1,000 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ တီႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ်

ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈယႃႈမဝ်းၵမ် ၵိုင်ႇငိုၼ်း 1,000 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ တီႈၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇၵူတ်ႇထတ်း (Huai Ya-U) ဢၼ်မီးတီႈတၢင်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ် လႅၼ်လိၼ် တႆး – ထႆး ၼႂ်းၸိုင်ႈထႆးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 09/09/2024 ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း တီႈၵဵတ်ႉ/လၢၼ်ႇ Huai Ya-U checkpoint ဢၼ် မီးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းဝႆး မႄႈႁွင်ႈသွၼ် – တၢၵ်ႇၼၼ်ႉ ၵူတ်ႇထတ်းထူပ်းႁၼ် ၼႂ်းရူတ်ႉၵႃး တၢင်ႇၽၵ်းၶဵဝ် လမ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်လၵ်ႉဢဝ်ထူင်ယႃႈမဝ်းၵမ် သႂ်ႇဝႆႉတႂ်ႈထူင်ၽၵ်းၶဵဝ်သေ တေႃႉတၢင်ႇမႃးၼၼ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းထူင်ၸၢၼ်ႈ 30 ထူင် ဢၼ်သႂ်ႇမႃးတႂ်ႈ ထူင်ၽၵ်းၶဵဝ်ၼၼ်ႉ မီးယႃႈဢႆႊသ် 750 ၵီႊလူဝ်ႊ၊ ၼႂ်းထူင်ၸၢၼ်ႈထႅင်ႈ 15 လုၵ်ႈသမ်ႉ မီးယႃႈၶႅတ်ႉတမိၼ်း(Ketamine) 549 ၵီႊလူဝ်ႊ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းမူတ်း ၼမ်ႉၼၵ်းမီး 1 တၼ်ႊပၢႆ – ၶၼ်ငိုၼ်းထႆး မွၵ်ႈ 1,000 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇပၢႆ – ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈၵႃး ၵေႃႉတေႃႉတၢင်ႇ ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ဢႃယုမီး 34 ပီ ၊ မၼ်းၸၢႆး ယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ လုၵ်ႉတီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၽုတ်ႊၽရႃႉ ၵႂႃႇထိုင်ဝဵင်းၵမ်ႇၽႄႊ လႆႈၵႃႈၸၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇ 1 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် သိုပ်ႇၵူတ်ႇထတ်း ႁိူၼ်းယေး ၸဝ်ႈၵႃးၼၼ်ႉဝႆႉယူႇ – ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 9 ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ လႆႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းတေႃႉယႃႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမႄႈဢၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ။ ၸုမ်းတေႃႉယႃႈ တၢႆ 6 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 7 – 8 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ပလိၵ်ႈထႆး တပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ်လႄႈ ၸုမ်းတေႃႉယႃႈ မွၵ်ႈ 10 ၵေႃႉ လုၵ်ႉတၢင်းလႅၼ်လိၼ်တႆး ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမႄႈဢၢႆးၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်၊ ဝၢႆးၸုမ်း တေႃႉယႃႈ ထွႆၵႂႃႇၶိုၼ်း ၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ် တူဝ်တၢႆၵူၼ်းတေႃႉယႃႈ 6 ၵေႃႉလႄႈ ထူင် သႂ်ႇယႃႈမဝ်းၵမ် 13 ထူင်၊ ယႃႈမႃႉ ၼိုင်ႈလၢၼ်ႉမဵတ်ႉပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး လႆႈၶၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တေမီးၸုမ်းတေႃႉယႃႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉမွၵ်ႈ 100 လၢၼ်ႉ ၼႆလႄႈ လႆႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မႃး၊ ဝၢႆးလင် လႆႈၶၢဝ်ႇၼႆႉယဝ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈမဝ်းၵမ် ပဵၼ်ၵေႃႇပဵၼ်ၵွင်ၼႆႉ 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-09-12T07:00:00

https://shannews.org/archives/57478

ၶၢဝ်းတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း လင်ႁိူၼ်းၺႃးၽဝ် သႅၼ်ပၢႆ

ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ လင်ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽဝ်ယႃႉလူႉၵွႆ သႅၼ်ပၢႆ ၸုမ်း Data For Myanmar ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/09/2024 ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်လင် ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈ ၵႅင်း လင်ႁိူၼ်း ၺႃးၽဝ် 7 မိုၼ်ႇ 3 ႁဵင်ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉၵူၺ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ လင်ႁိူၼ်းၺႃးၽဝ် 2 မိုၼ်ႇပၢႆ၊ တီႈဝဵင်းၵွင်းလၢင်း၊ ၵၢတ်ႇလိုဝ်း၊ ပူးတီးတွင်ႇ၊ မျိၼ်းၶျၢၼ်ႇလႄႈ မူင်ႇယႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ လင်ႁိူၼ်း ၺႃးယႃႉလူႉၵွႆသမ်ႉ ၼႂ်းၵႄႈ 1,000 – 5,000 လင် ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵူၺ်း လင်ႁိူၼ်း 1,100 ပၢႆ ဢၼ်မီးၼႂ်း မိူင်းတႆး၊ မိူင်းရၶႅင်ႇ၊ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ မ ၵူၺ်း၊ မၼ်းတလေး၊ မိူင်းယၢင်းလႅင်လႄႈ တိူင်းတၼၢဝ်းသီ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽဝ်ယႃႉပႅတ်ႈၼႆ – ၸုမ်း Data For Myanmar ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႃးဝႆႉၼင်ႇၼႆထႅင်ႈ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-11T16:55:33

https://shannews.org/archives/57470

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇႁႂ်ႈၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵႄႇ ၼႂ်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ ၽွတ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ

ဝၢႆးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းယဝ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပတ်းပိုၼ်ႉ သုၵ်ႉယုင်ႈဢူၼ်ႈၵဝ်း ဢမ်ႇမီးမိူဝ်ႈ ၼိမ်သဝ်းၵတ်းယဵၼ်။ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈမႆႈလႆႈလိူတ်ႇ ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈပိူင်။ ၼႂ်းၵႄႈ လွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလူင်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းထႅင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းတႄႉ ၶၢၼ်းၵဵပ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႇႁဵတ်းသိုၵ်း၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇသမ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၼမ်လႄႈ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇ ၶဝ် ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း။ ဢႃယု 65 ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလွတ်ႈ ႁႂ်ႈၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းဝႆးဝႆး ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 10/09/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 4 မူင်းၼၼ်ႉ ၵၢင်ႉၵႄႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ႁွင်ႉႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းသေ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈလွင်ႈၵဵပ်းၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တႃႇၽွတ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇၽႂ်မၼ်း (ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး) ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ ပႃးၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢႆၵေႃႉလႄႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ်ၵူၺ်း ၸတ်းပၢင်ၵုမ်သွင်ပွၵ်ႈ ပွတ်းၼႂ်တႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁွင်ႉထူပ်းၵၢင်ႉၵႄႇဢွၼ်တၢင်း၊ ထိုင်ဝၢႆးဝၼ်းမႃး ၵၢင်ႉၵႄႇၸင်ႇႁွင်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းသေ လၢတ်ႈလွင်ႈသိုၵ်း မၢၼ်ႈၸီႉသင်ႇ။ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 2024 ၼၼ်ႉတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းႁႂ်ႈၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် ၵဵပ်းပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢႃယု 18 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၵူၼ်းသႅၼ်းဢႃယု 36 ထိုင် 65 ၵေႃႈ တၵ်းလႆႈၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ်တႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ပွၵ်ႈၼႆႉ တႃႇမႃးၵႅတ်ႇၶႄ ဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဝၢၼ်ႈ ဝဵင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်း။ ၼႂ်း 6 ပွၵ်ႉ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်း ၽျၢၵ်ႈၼႆႉ တၵ်းလႆႈႁႃပၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းတႃႇ 90 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ 30 ၵေႃႉၼႆႉ တေလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သေတႃႇ 60 ၵေႃႉၼႆႉ တေႁႂ်ႈၵႅမ်ဝႆႉ တႃႇပၼ်ႇပုတ်ႈပႂ်ႉ ႁၢပ်ႇၵၢၼ် – ၵူၼ်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတၢင်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈၼင်ႇ ၼႆ – “ၶဝ်လၢတ်ႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းသႅၼ်းဢႃယု 36 တေႃႇထိုင် 65 တၵ်းလႆႈၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆဢေႃႈ။ ၶဝ်လၢတ်ႈ ဝႃႈတေၽွတ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းဝႆႉသေ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်း ၼႆဢေႃႈ။ ဢမ်ႇလႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း တီႈလႂ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၼႆဝႃႇ။ ၼႂ်းပွၵ်ႉႁဝ်းၼႆႉ ပႃးသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈဝႆႉ ပဵၼ် 90 ၵေႃႉဢေႃႈ။ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးၵႂႃႇၾိုၵ်းမႃးယဝ်ႉ ဢၼ်တေလႆႈမႃးႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၵမ်းလဵဝ် တႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်းသမ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉ 30 ၵေႃႉ။ ဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ် 60 ၵေႃႉၼႆႉသမ်ႉ တႃႇ ၵႅမ်ဝႆႉၼႆဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၾိုၵ်းသိုၵ်းပွၵ်ႈၼႆႉ တေႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ် တေလႆႈၾိုၵ်းတီႈၼႂ်းတပ်ႉ ၶမယ 329 ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈၸၵၶ 18 တေလႆႈယူႇၵိၼ်ၼွၼ်း ၼႂ်းတပ်ႉတေႃႇပေႃးလူင်းပၢင်သွၼ်။ ပၢင်ၾိုၵ်းသိုၵ်းပွၵ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢၢၼ်းတႄႇၼႂ်းလိူၼ်သႅပ်ႊထိမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉၵႂႃႇလႄႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းတင်းဝဵင်း ၽွမ်ႉႁဵတ်းၸွမ်းၵူႈႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈသိုပ်ႇလၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းတႄႉ ႁွင်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇသမ်ႉ ပၢႆႈၼမ်။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇႁႂ်ႈ ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်းလုၵ်ႈလၢင်းၽႂ်မၼ်း။ ႁဵတ်းၼၼ်ၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႆႇႁၢၼ်ႉၸႂ်လႆႈ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉ ၵူၼ်းၵႄႇ ဢႃယုထိုင် 65 ၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇလွတ်ႈ တေလႆႈၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ် သိုၵ်းထႅင်ႈ။ ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ်တႄႉ ယွၼ်ႉၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉလႄႈ ၵႃႈလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸီႉသင်ႇ။ ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် ၵႃႈလႆႈ ႁူၺ်းသူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈ ၵၢၼ်ၾိုၵ်းသိုၵ်းပွၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း တေႁႂ်ႈပႂ်ႉဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႈလူမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဢိူင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵူၺ်း။ တေႁႂ်ႈၽွတ်ႈပဵၼ် ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇၽႂ်မၼ်း။ တေၸၢင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈလႆႈ လွင်ႈၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇႁတ်းယုမ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝၢႆးၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းမႃးယဝ်ႉ ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵႂႃႇၶဝ်ႈ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၽျၢၵ်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၶဝ်တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးလူင်းပၢင်သွၼ်မႃးယဝ်ႉၵေႃႈ မႃးပႂ်ႉဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပွၵ်ႉဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၽႂ် မၼ်းၵူၺ်း။ ၵူၼ်းလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇႁတ်းမႃးၵၢႆ။ ဢၼ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈယၢမ်ႈႁၢႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႁႄႉႁၢမ်ႈလႆႈ။ ဝႃႈ ၼၼ်သေတႃႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇယုမ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၵႃႈၶဝ်ပေႉၶႂ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇ ၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈယဝ်ႉ ဝၢႆးမႃးပေႃး ၶဝ်ဢဝ်ၵွင်ႈငႃသေၸႂ်ႉၵႂႃႇ ၽႂ်တေႁတ်းထဵင်ၶဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၸမ်ၸႂ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ဢုပ်ႇၵၼ်ဝႃႈ – ပေႃးလိူၼ်ၼႃႈမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေလူင်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ႁူဝ်ၵူၼ်း ၼႂ်းမိူင်း ၽျၢၵ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈ။ လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၶႂ်ႈၶိုင်လၢႆးလႂ်ထႅင်ႈတႄႉ ပႆႇႁူႉၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈတၢင်းပႆ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ႁၢမ်းႁႅၵ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ၊ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်း၊ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း သိူဝ်လႄႈ ၽေးသၽႃႇဝထႅင်ႈ။ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉၵေႃႈ လူႉသုမ်း။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ၶဝ်လႆႈ ပွႆႇပႅတ်ႈယွမ်းသုမ်း တေႃႇသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်တေတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်း ႁႂ်ႈလႆႈၼႆလႄႈ ပဵၼ်ၽွင်းၵဵပ်းၵူၼ်းမိူင်းလဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ မႃး ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်း။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-09-11T16:29:56

https://shannews.org/archives/57463

ၼမ်ႉၸေႃႇၵျီႇ လုပ်ႇထူမ်ႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ သူၼ်ႁႆႈၼႃး လူႉသုမ်းမွၵ်ႈ 30 ဢေႊၶိူဝ်ႊ

ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ် လၢႆဝၼ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉႁူၺ်ႈ/ လွႆ လႆလူင်းၶွၼ်ႈ မႄႈၼမ်ႉၸေႃႇၵျီႇသေ လူၼ်ႉၾင်ႇ ၼွင်းထူမ်ႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ လူႉသုမ်းမွၵ်ႈ 30 ဢေႊၶိူဝ်ႊလႄႈ ႁိူၼ်းယေးထႅင်ႈ တင်းၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 10/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် မႄႈၼမ်ႉၸေႃႇၵျီႇ လူၼ်ႉၾင်ႇလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈႁႅင်း ၸွမ်းပွၵ်ႉၸေႃႇၵျီႇ၊ ဝၢၼ်ႈ ၸလၢႆး၊ ဝၢၼ်ႈႁူၺ်း၊ ဝၢၼ်ႈၵုင်းထုၼ်၊ ဝၢၼ်ႈတိုဝ်ႉသၢႆးလႄႈ ဝၢၼ်ႈမိတ်ႉၵူတ်ႉ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ လၢႆပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၵူၼ်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၽူႈၸၢႆး ဢႃယု 30 ပၢႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉၸေႃႇၵျီႇ လုပ်ႇထူမ်ႈၶႃႈဢေႃႈ။ ၸူဝ်ႈၵႃႈ ယႂ်ႇမႃးၼႆႉ လႆႈႁၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးမႃး 2 ပွၵ်ႈၼႆႉၵူၺ်း ။ ပွၵ်ႈၼႆႉ ၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈႁႅင်း တီႈပွၵ်ႉၸေႃႇၵျီႇၼၼ်ႉ ႁိူၼ်းယေး ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈၼၼ်ႉ တေမီး လင်ႁိူၼ်း 1,000 ပၢႆ ပွၵ်ႉၼႆႉသမ်ႉ ယူႇႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈတႅမ်ႇ၊ ၼမ်ႉထူမ်ႈ လိုၵ်ႉပဵင်းႁူဝ် ၽႅဝ်ၸွမ်ႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉမႄႈၼမ်ႉၸေႃႇၵျီႇ လုပ်ႇထူမ်ႈ ၸိူင်ႉၼႆသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉတူင်ႈၼႃးလႄႈ သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း လူႉသုမ်းမွၵ်ႈ 30 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ “ယွၼ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈၼႆႉသေ တူၼ်ႈၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ လူမ်ႉတိူၵ်ႈလိၼ် လႆထွင်းၸွမ်းၼမ်ႉၼႆႉ မီးတင်းၼမ်ယဝ်ႉ ပေႃးၼပ်ႉသွၼ်တူၺ်းတႄႉ မွၵ်ႈ 20 ဢေႊၶိူဝ်ႊၼႆႉ။ တေႃႈလဵဝ် သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၼႆႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်ၽွင်းၼုမ်ႇယူႇလႄႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ တူင်ႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈမွၵ်ႈ 10 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ႁူမ်ႈၵၼ် တင်းမူတ်းမွၵ်ႈ 30 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ၼႆႉၶႃႈ ဢၼ်လူႉသုမ်းၼႆႉ”- ၵူၼ်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ၊ တူင်းၼႃး ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉၸေႃႇၵျီႇ လုပ်ႇထူမ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၶွင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူၺ်း၊ ဝၢၼ်ႈ ၸလၢႆး၊ ဝၢၼ်ႈမိတ်ႉၵူတ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈပုင်းထုၼ်၊ ဝၢၼ်ႈတိုဝ်ႉသၢႆးလႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆပိုၼ်ႉတီႈ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ လိူဝ်သေ ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸဝ်ႈသူၼ်ႁႆႈၼႃး တၢင်းဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈ ၸႂ်ႁႅင်းၵူဝ် ၼမ်ႉတဵင်း လုပ်ႇထူမ်ႈသူၼ်ႁႆႈၼႃး လူႉၵွႆၼမ်။ ၸဝ်ႈၼႃး ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉတဵင်း ဢၼ်ထူမ်ႈတီႈမိူင်းၵိုင်ၼၼ်ႉ ၵူဝ်မၼ်းမႃး ယိုင်ႈထူမ်ႈတီႈလၢႆးၶႃႈၼႆႉသေ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်လုပ်ႇထူမ်ႈ တူင်ႈၼႃး သူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ပေႃးမၼ်း ယိုင်ႈထူမ်ႈ 2-3 ၸူဝ်ႈမူင်းတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇပေႃးမႆႈၸႂ်။ ပေႃးမၼ်းထူမ်ႈ 3-4 ဝၼ်းတႄႉ တူၼ်ႈၶဝ်ႈ၊ တူၼ်ႈၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ တေၼဝ်ႈပႅတ်ႈသုမ်းမူတ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၾင်ႇၼမ်ႉတဵင်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပိူၼ်ႈၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇတင်းသွင်ၾင်ႇလူး”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ၺႃးၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းၼၢႆး၊ မိူင်းပၼ်ႇ၊ ၵဵင်းတွင်း၊ ပၢင်လွင်း၊ ဢွင်ႇပၢၼ်း၊ ၵၢတ်ႇလေႃႉ၊ တူၼ်ႈတီး၊ ၼမ်ႉၸၢင်၊ မိူင်းၵိုင်၊ ထုင်ႉပူင်း၊ သီႇသႅင်ႇ၊ ႁူဝ်ပူင်း၊ မိူင်းပွၼ်၊ ယွင်ႁူၺ်ႈ၊ သူၺ်ႇၺွင်ႇ၊ ၵုၼ်ႁဵင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ၊ ၵျွၵ်ႉမႄးလႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆပိုၼ်ႉတီႈ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်မိူင်းတႆးယဝ်ႉ တၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈထုင်းပဵင်းသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝဵင်းၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ တပ်ႉၵူင်း၊ ပၢင်မၢၵ်ႇၼႃႉ (ပျိၼ်းမၼႃး)လႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆပိုၼ်ႉတီႈ ၼႆယဝ်ႉ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-11T15:49:27

https://shannews.org/archives/57461

သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်း တင်ႈမၢၵ်ႇလူင် တီႈမိူင်းယႆ ၵူၼ်းမိူင်းၵူဝ် ပၢင်တိုၵ်းလၢမ်းမႃးထိုင်

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိူင်းယႆ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း တင်ႈၵွင်ႈလူင် တီႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၵူၼ်းမိူင်းၵူဝ်ပၢင်တိုၵ်း လၢမ်းထိုင် မႃးၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 10/09/2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶိုၼ်ႈမႃးမိူင်းယႆ တႃႇရူတ်ႉၵႃး 10 လမ်းပၢႆ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဝၢႆႇပၢၵ်ႇၵွင်ႈၵႂႃႇတၢင်းပိုၼ်ႉတီႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယူႇသဝ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းၵူဝ် ပၢင်တိုၵ်း လၢမ်းထိုင်မိူင်းယႆ၊ ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈ ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မီးဝႆႉတီႈမိူင်းယႆၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်သိုပ်ႇပၢႆႈထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၸၢႆး ဢႃယု မွၵ်ႈ 40 ပီ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“မိူဝ်ႈဝၼ်းသိုၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးတင်ႈ မၢၵ်ႇလူင် ၾၢႆႇတၢင်းတူၵ်းဝဵင်းမိူင်းယႆ တၢင်းၵွင်းၼမ်ႉမႃ – ၾၢႆႇတူၵ်းၼမ်ႉလွင်း။ တၢင်းၵုင်းဝႅတ်ႈ ၼမ်ႉမေႃႈတွင်းသမ်ႉ မီးသိုၵ်း ၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၵၢင်ႉၵႄႇ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း တၢင်းၼွၵ်ႈတၢင်းၼႂ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇလၢတ်ႈၵႂႃႇႁၢမ်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်းဝႃး လႆႈငိၼ်းသဵင်မၢၵ်ႇ၊ ဢၼ်လုၵ်ႉ တီႈၵွင်ႈလူင်သေယိုဝ်းၵေႃႈပႃး ဢၼ်ဢဝ်ၻရူၼ်ႊသေ မႃးပွႆႇၵေႃႈမီး။ ယိုဝ်းၵၼ်တႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ ။ မိူၼ်ၶဝ်ယိုဝ်းလွၵ်ႇၵၼ်ဝႆႉ။ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ ဢမ်ႇမီး ၵူၺ်းၵႃႈ မႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပၢင်တိုၵ်း လၢမ်းၽႄႈမႃးၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းၶႅပ်ႇဝဵင်းလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈမိူင်းယႆၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လုၵ်ႉတီႈမိူင်းယႆ မႃးထိုင်ၵွင်းၼမ်ႉမႃ ၾၢႆႇတူၵ်းဝဵင်း ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ သႂ်ႇၶူဝ်းလၢႆး တိုဝ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်လဵၵ်း – ၵူၼ်းမိူင်းလၢတ်ႈဝႃႈ လႅပ်ႈပဵၼ်တပ်ႉဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တူင်ႈပဵင်းၶိုၼ်ႈမႃး ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “လၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူင်ႉၼိုင်ၼႆႉ မၢင်ၵမ်းၵေႃႈ မိူၼ်ၶႂ်ႈႁူၺ်းၸၼ် ပၢင်တိုၵ်း မႃးတၢင်းမိူင်းယႆဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႂႃႇပႂ်ႉပႃး တင်းဝၢၼ်ႈၼႃးၵႅင်း၊ ၼႃးယၢင်း၊ ၼွင်ပဵတ်း ထုင်ႉတၢင်းတူၵ်းဝဵင်းမိူင်းယႆသေ ပႂ်ႉၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း တင်ႈၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇ ၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃးၵႂႃႇမႃး ႁၢမ်ႈၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉ။ ၵူၼ်းၸၢႆး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ -“သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လူင်းၵႂႃႇတၢင်းတူၵ်း မိူင်းယႆၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်တေႃႉတၢင်ႇၼမ်ႉမၼ်း ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၵႂႃႇမႃး။ ယွၼ်ႉဝႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉ ပွင်ႇထိုင်ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၶဝ်ၸၢင်ႈလႆႈသဵၼ်ႈတၢင်းတေႃႇသူင်ႇႁင်းၶဝ် လႅပ်ႈတႃႇတေထူဝ်းသိုၵ်းတေႃႇလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆၶဝ် တမ်းတီႈယူႇၶဝ် တင်ႈတပ်ႉၶဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ သဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇ ဢမ်ႇငိၼ်းသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ။ သိုၵ်း SSPP/SSA ၵေႃႈ မႃးတူင်ႉၼိုင်ဝႆႉ တီႈမိူင်းယႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-09-11T13:38:38

https://shannews.org/archives/57453

ၼမ်ႉသၢႆ လုပ်ႇထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

သွင်ဝၼ်းထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ မႄႈၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း မၢင်ဢွင်ႈတီႈ ၼမ်ႉလိုၵ်ႉပူၼ်ႉႁူဝ်ၵူၼ်းလႄႈ ၸွမ်ႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 10/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် တေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 11 မႄႈၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းလုပ်ႇ ထူမ်ႈ ပွၵ်ႉပုင်းထုၼ်၊ မၢၵ်ႇၵႃႇႁူဝ်ၶမ်း၊ သၼ်သၢႆး၊ မႄႈၶၢဝ်လႄႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ လၢႆဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ဢွၵ်ႇၶူင်း ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းဝဵင်းမႄႈသၢႆ ၾင်ႇမိူင်းထႆးၵေႃႈ ထူမ်ႈႁႅင်း မိူၼ်ၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ – ၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းထူမ်ႈ ၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး မၢႆ 1 ၵူၼ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၽူႈယိင်း ဢႃယု 40 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တေႃႈလဵဝ် ၼမ်ႉပႆႇယွမ်းသေ ဢိတ်းၶႃႈ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်ၶူဝ်မၢႆ 1 ထိုင် မၢႆ 2 ၼၼ်ႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈၵူႈတီႈယဝ်ႉ။ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ လွႆၵေႃႈ ၵူၼ်ႇၼႆဢေႃႈ။ မၢင်တီႈ ၼမ်ႉၼႆႉ လိုၵ်ႉပူၼ်ႉႁူဝ်၊ ပဵင်းဢႅဝ်၊ ပဵင်းဢူၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တၢင်းမႄႈသၢႆၵေႃႈ ထူမ်ႈႁႅင်းဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ထူမ်ႈ ႁႅင်းတႄႉ တၢင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉဢေႃႈ။ လွင်ႈလူႉသုမ်း ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေးတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈႁိုဝ်ယဝ်ႉၶႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၶူဝ်မၢႆ 1 တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၼမ်ႉသၢႆလုပ်ႇထူမ်ႈ ထိုင်ၼိူဝ်ၶူဝ်ယဝ်ႉ ၵူႈပွၵ်ႈတႄႉ သင်ၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းႁႅင်း ၸိုင် တေထူမ်ႈထိုင် တွင်ႉၶူဝ်မွၵ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ “တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၸိူဝ်းႁိူၼ်းသွင်သၢမ်ၸၼ်ႉတႄႉ ပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ၶၢႆႉၶိုၼ်ႈယူႇ ၸၼ်ႉၼိူဝ်။ ၸၼ်ႉတႂ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇယဝ်ႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈမူတ်းဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၶူဝ်မၢႆ 1 လႄႈ ဝူင်းဝဵၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ထူမ်ႈမူတ်း။ ၵူႈပွၵ်ႈ ဢမ်ႇထူမ်ႈလူး ဢွင်ႈတီႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ တီႈၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈ ႁိုဝ်ယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉတႄႉလႆလူတ်ႈလူတ်ႈ ၸိူင်ႉၼၼ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၾႆးၾႃႉ၊ ဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၶၢတ်ႇဝႆႉဢေႃႈ”- ၵူၼ်းဝဵင်းတႃႈ ၶီႈလဵၵ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ – ၵၢင်ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လိူဝ်ၼၼ်ႉ တၢင်းဝဵင်းမႄႈသၢႆ ၾင်ႇမိူင်းထႆး ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း လွင်ႈလူႉသုမ်းၵေႃႈ မီးၼမ်မိူၼ်ၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းဝဵင်းမႄႈသၢႆ ၽူႈၸၢႆး ဢႃယု 40 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃးထႅဝ်တၢင်းၵေႃႉသၢႆး၊ မႆႉယုင်းၶူၼ် ၵႂႃႇတၢင်းၼၼ်ႉတႄႉ ၼမ်ႉလိုၵ်းထူမ်ႈႁူဝ်၊ ပဵင်းၶေႃး၊ ပဵင်းဢူၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ ယွၼ်ႉယူႇၸမ် ၾင်ႇၼမ်ႉလႄႈ ၸိူဝ်း ႁိူၼ်းယေး 2 ၸၼ်ႉတႄႉ ၸၼ်ႉတႂ်ႈၼၼ်ႉ ထူမ်ႈမူတ်းဢေႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ ဢွင်ႈတီႈလွတ်ႈၽေးယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပီၼႆႉ မႄႈၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 6 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶူဝ်းၶွင် ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉသုမ်း တင်းၼမ်လၢႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼမ်ႉသၢႆထူမ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉလူင်ပွင် တင်းသွင်ၾၢႆႇ ဢမ်ႇလၢင်း ႁွင်ႈၼမ်ႉ၊ ပွႆႇႁႂ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉတိုၼ်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းသမ်ႉ ပႅတ်ႈယုၵ်းယၢၵ်း သႂ်ႇထႅင်ႈၵေႃႈၼမ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းသွင်ၾင်ႇသမ်ႉ ႁဵတ်းႁိူၼ်းၶႂၢၵ်ႈၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉသၢႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁွင်ႈၵႅပ်ႈလူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈပႃး – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းလၢတ်ႈ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်၊ မိူင်းသၢတ်ႇ၊ မိူင်းတူၼ်၊ မိူင်း ယွင်း၊ မိူင်းပွၵ်ႉ၊ ပၢင်သၢင်း၊ မိူင်းလႃး ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ထူမ်ႈႁႅင်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းလႄႈ ပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-11T12:00:00

https://shannews.org/archives/57445

သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူၼ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ငိူင်ႉဝႄႈထႅင်ႈၵမ်း

သွင်သၢမ်ဝၼ်းမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၶၢဝ်းလိူၵ်ႈယၢမ်း ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ၵူဝ်လႄႈမႆႈၸႂ်။ ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်းၶႃႈ ပွၵ်ႈမႃးႁိူၼ်းၶိုၼ်း ပႆႇမီးလိူၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၶိုၼ်း သွင်ဝၼ်းထပ်းၵၼ်။ တူၵ်းၸႂ်သေ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇဝဵင်းၼမ်ၼႃႇ။ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ မီးလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ ၵူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်တူၵ်းၸႂ် ၵူဝ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႉ ဝႆႉၶိုၼ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ – မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ႁူဝ်ႉဢုတ်ႇ လူႉၵွႆ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်သေ မၢင်ၸိူဝ်း ဢမ်ႇၶႆႈပၢႆႈၵေႃႈမီး၊ မၢင်ၸိူဝ်းမႆႈၸႂ်လႄႈ တေငိူင်ႉဝႄႈၵေႃႈ မီးတူၵ်းလူင်း ၵၼ်ဝႃႈ ပၢႆႈၵေႃႈ ၵူၼ်းတီႈႁိူၼ်းလီမီးယူႇဝႆႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ပေႃးဢမ်ႇပႂ်ႉၵေႃႈ ၵူဝ်ၺႃးယိုတ်းပိၵ်ႉ- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – “ပေႃးပၢႆႈ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းပႂ်ႉႁိူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႈ မႆႈၸႂ်၊ သေးလၢႆ ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး၊ ပေႃးတေဢမ်ႇပၢႆႈၵေႃႈ ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း၊၊ ၶႂ်ႈတႄႉၶႂ်ႈပၢႆႈယူႇ၊ တိုၵ်ႉပွၵ်ႈမႃး ၶိုၼ်းႁိူၼ်းၵေႃႈ ပႆႇႁိုင် ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး ယွၼ်ႉၼၼ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ငိုၼ်းတွင်းဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ ၵႃႈလႆႈယူႇၵႂႃႇႁဵတ်းၼႆၵူၺ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ – မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉၼႆႉ ၸမ်သုတ်းပၢႆႈၵႂႃႇ တၢင်းဝၢၼ်ႈပၢင်သိူင်း၊ ဝၢၼ်ႈမွၼ်း၊ မိူင်းယေႃ၊ တၢင်ႉယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်းဝၼ်းတီႈ 09/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ 2 လုၵ်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပွၵ်ႉ 1 ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 12 ၵေႃႉ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 08/09/2024 ၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈ ပွၵ်ႉ 12 တီႈ Silver Sky Hotel တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း။ – ဢွင်ႈတီႈမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 04/09/2024 ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးသေ လၢတ်ႈဝႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးသေ တေဢၢၼ်းၵုမ်းဢဝ်ၶိုၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်လႆႈပွႆႇသုမ်းၵႂႃႇ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်း ဝႃႈၼႆ။ – ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တင်ႈတႄႇ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်းလႆႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ ၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်ပၢႆၼႆႉ လွင်ႈယိုဝ်းၵၼ် ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ၵမ်း။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-11T10:00:00

https://shannews.org/archives/57439

ယၢမ်းလဵဝ် ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း တၢင်ႇမၢႆၾၢင် တီႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ မီး 50 ပၢႆ

ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်ၶႂၢင်ႉတၢင်ႇမၢႆၾၢင်ဝႆႉ မီး 50 ပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 09/09/2024 ၼႆႉ ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊ ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵုမ်းၵမ် ပၼ်ၶႂၢင်ႉ ပႃႇတီႇၽွမ်ႉႁူမ်ႈမွၼ်း (မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ – MUP) ယိုၼ်ႈတၢင်ႇမၢႆၾၢင် ၶဝ်ႈပဵၼ် ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ယၢမ်းလဵဝ် တင်းမူတ်း ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ်လႆႈၶႂၢင်ႉတၢင်ႇမၢႆၾၢင်ဝႆႉ မီးၵႂႃႇ 52 ပႃႇတီႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၸတ်းႁဵတ်းလႆႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2025 တေထိုင်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိူဝ်းၶတ်း ၸႂ် သႂ်ႇႁႅင်းႁဵတ်းသၢင်ႈမႃးသေ ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊ ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်ၵေႃႈ ပၼ်ၶႂၢင်ႉပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း တၢင်ႇမၢႆၾၢင် ၼႆယဝ်ႉ။ ပႃႇတီႇၽွမ်ႉႁူမ်ႈမွၼ်း (MUP) ဢၼ်လႆႈၶႂၢင်ႉ ၵေႃႇတင်ႈယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸႄႈ တွၼ်ႈမိူင်းမွၼ်း ဢၼ်တၢင်ႇမၢႆၾၢင်ဝႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ဝၢႆးလင် လႆႈမၢႆၾၢင် ပဵၼ်ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ တေသိုပ်ႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ပႃႇတီႇၵႂႃႇ – ၼၢႆႇၸၢၼ်ႇတိၼ်ႇ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ပႃႇတီႇ MUP လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2019 ၼၼ့် ပႃႇတီႇ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊမိူင်းမွၼ်းတင်း ပႃႇတီႇ ပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းမွၼ်း (မွန်ပြည်နယ် လုံးဆိုင်ရာ ပါတီ) မႃးႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈပဵၼ်မႃး ပႃႇတီႇၽွမ်ႉႁူမ်ႈမွၼ်း (မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ – MUP) ။ မိူဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2020 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ လႆႈတီႈၼင်ႈ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၵူၼ်းမိူင်း၊ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၸႄႈမိူင်းလႄႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းမွၼ်းတင်း မိူင်းယၢင်း ၽိူၵ်ႇ တင်းမူတ်း 12 တီႈၼင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ပႃႇတီႇၼူၵ်ႉယုင်း(NLD) ဢၼ်လႆႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ၼမ် လိူဝ်ပိူၼ်ႈသေ ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်ပီ 2020 ဝႆႉၼၼ်ႉတႄႉ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 31 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼၼ်ႉဝႃႈ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်မႃး ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၼၼ်ႉ သင်ဢမ်ႇလႆႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်တင်း တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းသူႉၵျီႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇ ၼူၵ်ႉယုင်း (NLD) ၸိုင် တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမၵ်းမၼ်ႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢွၼ်ၸတ်းႁဵတ်းၼၼ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-09-11T09:00:00

https://shannews.org/archives/57435

ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈတၢႆ ၵူၼ်းမိူင်း 200 ပၢႆ

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပီ 2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းလႄႈ ၸုမ်းတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶႃႈႁႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 200 ပၢႆ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉၼႆ – ၸုမ်း Spring Revolution Database (SRD) ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်း ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ လုၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၸုမ်းပိဝ်ႇသေႃးထီးလႄႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႅမ်တၢႆၵူၼ်းမိူင်း သေဢမ်ႇၵႃး ၽဝ်ႁိူၼ်းယေး၊ ထဵတ်ႈထၢမ်ႁဵတ်းႁၢႆႉ ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ၊ ၵဵပ်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ၊ ၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၼၢင်းယိင်း၊ ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသေ တီႉၺွပ်း၊ မၢင်ၸိူဝ်း ၺႃးလွၵ်ႇငိုတ်ႈ ယွၼ်းငိုၼ်းထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ 300 ၵမ်းပၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 80 ပၢႆ။ ၵမ်ႈၼမ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆး။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း ၼိုင်ႈလိူၼ်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်း PDF လူႉတၢႆ 70 ပၢႆ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸၢႆး 500 ပၢႆလႄႈ ၵူၼ်းယိင်း 80 ပၢႆ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းတူဝ် ၵႂႃႇၼႆ SRD ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႃးဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Khit Thit Media

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-11T07:00:00

https://shannews.org/archives/57431

ၵူၼ်းပၢႆးၽေးသိုၵ်း ၼွင်ၶဵဝ် 5,000 ပၢႆ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇယူတ်းယႃတူဝ်လႄႈ တႃႇယူႇသဝ်း

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် 5,000 ပၢႆ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇယႃႈယႃ တႃႇယူတ်းယႃတူဝ် တႃႇသုမ်ႉသွင်းတီႈယူႇလႄႈ တႃႇၵိၼ်ယႅမ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ MDY PDF တီႈလႅၼ်လိၼ် ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်တင်း ၸႄႈဝဵင်းပၢင်ႁူႈ (ပၢင်ႇဢူႈလူင်) ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈ ငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်း သွၼ်ႈယူႇတီႈလွတ်ႈၽေး မီးႁူဝ်ၵူၼ်း 5,000 ပၢႆ ယၢမ်းလဵဝ် ယွၼ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေ ပႆႇႁတ်းၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ လႆႈႁဵတ်းသုမ်ႉယူႇသဝ်းဝႆႉၼႂ်းသူၼ်ၼႂ်းႁႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆး တေႃႈလဵဝ်တႄႉ လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း တုၵ်ႉၶႁႅင်းဢေႃႈ။ ၾူၼ်ၵေႃႈတူၵ်းၼမ် ၽႃႈယၢင် (မူဝ်းၵႃႇ) ၵေႃႈလူဝ်ႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈႁဵတ်းသုမ်းသေ ယူႇဝႆႉၸွမ်းၼႂ်းသူၼ်ၼႂ်းၼႃး ပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈ မိူဝ်းယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ။ ပေႃးငဝ်းလၢႆး ဝၢၼ်ႈမိူင်းလီမႃးမိူဝ်ႈလႂ် ၸင်ႇတေၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈလႅၼ်လိၼ် ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်တင်း ၸႄႈဝဵင်းပၢင်ႁူႈၼၼ်ႉ တႄႇလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ႁူမ်ႈတင်း MDY PDF သေ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ၶဝ်ႈဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈမိူဝ်းယူႇသဝ်းၼႆ – ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလၢတ်ႈ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ ၵပ်းသိုပ်ႇတီႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸုမ်း PDF ယူႇသေတႃႉ ၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ သိုၵ်းၸုမ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃးၶဝ်ႈယူႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်း၊ ယိုဝ်းတိုၵ်းၵၼ် ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႆ ပဵၼ်လွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ် ပိူင်သိုၵ်း War Crimes ယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ၵျီႊၼီႊဝႃႊ ၶွၼ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊ ဢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈပႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃးဝႆႉဝႃႈ တေလႆႈၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း၊ ၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ မၢင်ၸိူဝ်း ၸပ်းမႆႈၶႆႈၼၢဝ် တွင်ႉႁေႈတွင်ႉၸဵပ်း၊ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼၼ်ႉ ၼုမ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 22 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ပဵၼ်တွင်ႉႁေႈတွင်ႉၸဵပ်းသေ ဢမ်ႇတၼ်းၶိုတ်းလွင်ႈယူတ်းယႃလႄႈ လူႉတၢႆၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉလၢမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ပဵၼ်ၵမ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-10T16:57:28

https://shannews.org/archives/57421

ၼမ်ႉတဵင်းၼွင်းထူမ်ႈ မိူင်းၵိုင် လၢႆးၶႃႈ လၢင်းၶိူဝ်း

ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းလႄႈ ၼမ်ႉတဵင်းယိုင်ႈ ၼႂ်ၼႆႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ဝဵင်းမိူင်းၵိုင် လၢႆးၶႃႈ လႄႈလၢင်းၶိူဝ်း။ ၼႂ်ၼႆႉဝၼ်းတီႈ 10/09/2024 ၼမ်ႉတဵင်းၼွင်းထူမ်ႈတူင်ႈၼႃး ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းၵိုင် – ၵူၼ်းမိူင်းၵိုင် လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇ ႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ “ၶမ်ႈဝႃးတဵင်ႈၶိုၼ်း ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းၼႃႇသေ ၼႂ်ၼႆႉ 3 မူင်းၵေႃႈ ၼမ်ႉတႄႇၶိုၼ်ႈ။ ထူမ်ႈၸွမ်း ၼႂ်းပွၵ်ႉလွႆပူႇတၢဝ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်ၵၢတ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈၵျွင်း၊ ၼႂ်းပွၵ်ႉ 5 ၸိူဝ်းၼႆႉ ထူမ်ႈၼမ်။ ထိုင်မႃးၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 9 မူင်း တႄႉၼမ်ႉယွမ်းလူင်းဢိတ်ႉ ၼိုင်ႈသေ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်းၶိုၼ်းလႄႈ ၼမ်ႉၶိုၼ်ႈၶိုၼ်းၶႃႈ ဢေႃႈ။ ၼမ်ႉတဵင်းၵေႃႈၶိုၼ်ႈ ၼမ်ႉၶမ်း(ၼမ်ႉၶီႈ) ၵေႃႈၶိုၼ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ မိူင်းၵိုင် ဝၼ်းတီႈ 10/09/2024 လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ယွၼ်ႉၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉၶိုၼ်ႈၶိုၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇ ႁိမ်းၸမ်မႄႈၼမ်ႉၶဝ် မိူၼ် ၼင်ႇ – ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ၊ လွႆပူႇတၢဝ်ႉ၊ ပွၵ်ႉ 5 ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၼႅတ်ႈၶၢႆႉၶူဝ်းပၢႆႈ။ “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ ယူပ်ႈလူင်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၶိုၼ်ႈမႃး ထူမ်ႈႁိူၼ်းထူမ်ႈယေး ထူမ်ႈယွင်ၶဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶဝ်ႈပိူၵ်ႇၵေႃႈ လွင်ႈပႃးၵႂႃႇၸွမ်းၼမ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် တိုၵ်ႉဢွၼ်ၵၼ် တေႃႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈယူႇ။ ၼႂ်း ၼႃးၵေႃႈ ပဵၼ်ၼမ်ႉမူတ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးၼမ်ႉဢမ်ႇယွမ်းၶိုၼ်းတႄႉ မႆႈၸႂ် ၵူဝ်တူၼ်ႈၶဝ်ႈလူႉၵူၺ်းယဝ်ႉ” – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင်ၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈ 10 ပီၵေႃႈ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်သေ ယၢမ်ႈထူမ်ႈယဝ်ႉ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ။ ဢၼ် ၼမ်ႉထူမ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လူႉသုမ်း ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး တူၼ်ႈၶဝ်ႈ ဢၼ်တိုၵ်ႉၽုၵ်ႇဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၶဝ်ႈသၢၼ်ၶဝ်ႈပိူၵ်ႇ ဢၼ်ဝႆႉၸွမ်းၼႂ်းယွင်ၶဝ်ႈတင်းၼမ်။ တီႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ဝဵင်းဢၼ်မီးႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉတဵင်းၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈတူင်ႈႁႆႈတူင်ႈၼႃး ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၼမ်ႉတဵင်းၸင်ႇႁႃယွမ်းၵႂႃႇဢမ်ႇတၼ်းထိုင်ဝူင်ႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ 10/09/2024 ၼမ်ႉတဵင်း ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်းထူမ်ႈၶိုၼ်းထႅင်ႈ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ဝၼ်းတီႈ 10/09/2024 ၼၢင်းယိင်း ဢႃယု 30 ပၢႆ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – “မွၵ်ႈၶၢဝ်း 9 မူင်း 10 မူင်းၼႆႉ ၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈမႃး။ ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ် တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ ၵႂႃႇဝႆႉၸွမ်းတၢင်းလူင် တီႈၵွင်းတီႈသုင်။ ၼမ်ႉထူမ်ႈပူၼ်ႉႁိူၼ်းႁဝ်း ဢူင် ၵူမ်ႇယင်းပႆႇႁႅင်ႈ မိူဝ်ႈၼႆႉထူမ်ႈၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ လႆႈ ဢဝ်ၵူၼ်းထဝ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ငိူင်ႉပၢႆႈၵႂႃႇယူႇၸွမ်းပီႈ ၼွင်ႉ ဢၼ်ယူႇတီႈသုင်”- ဝႃႈၼႆ။ ၼမ်ႉတဵင်း ထူမ်ႈတီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉထူမ်ႈသေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထူမ်ႈဝႆးထူမ်ႈၵႂၢင်ႈ လိူဝ်ၵမ်းဢွၼ်တၢင်း – ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ဝၼ်းတီႈ 10/09/2024 ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ တိုၵ်ႉထူမ်ႈၶဝ်ႈတီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ၵူၺ်းသေ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းဝဵင်း ၸွမ်းသၢပ်ႇၼမ်ႉတဵင်းတႄႉ ပႆႇထူမ်ႈ ၶဝ်ႈပႃးၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၼ်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းၼႆႉ တႄႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈၶိုၼ်ႈမွၵ်ႈ 4 ပေႇ (ထတ်း) ၼႆႉ – ၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ထုၵ်ႇလီႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉ ပေႃးၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉၶဝ်ႈထူမ်ႈ ၸၢင်ႈဢဝ်ၵၼ်ၶၢႆႉပၢႆႈဝႆး ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-09-10T16:34:14

https://shannews.org/archives/57414

ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်း ၶူဝ်ၵွႆ သဵၼ်ႈတၢင်းၵွႆ ၵူၼ်းမိူင်းသၢတ်ႇ – မိူင်းတူၼ်ၵိၼ်းၸႂ်

ပီၼႆႉၾူၼ်လိူင်ႇ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းလႄႈ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈႁိူၼ်းယေး တိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃးၵူၼ်းမိူင်း လၢႆတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၵဵင်းတုင်၊ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ မိူင်းသၢတ်ႇ၊ မိူင်းတူၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၺႃးတၢမ်ႇ ၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ မိူၼ်ၵၼ်။ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉၵူၺ်း ၾူၼ်တၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းလႄႈ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇယိုင်ႈထႅင်ႈ လိူဝ်ၵဝ်ႇ သဵၼ်ႈတၢင်းၼႂ်းၵႄႈမိူင်းသၢတ်ႇ – တႃႈၶီႈလဵၵ်း လူႉၵွႆၵူၼ်ႇပင်း။ ၶူဝ်မိူင်းတူၼ် ဢၼ်ၵၢႆႇၸူးသဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇ မိူင်းပၼ်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လူႉၵွႆထႅင်ႈ ၼႂ်းပီၼႆႉ ၶူဝ်ၵွႆဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၶူဝ်မိူင်းတူၼ် လူႉၵွႆ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၵၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်မႃး ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်ဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ ဝၼ်းၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းၵေႃႈ မိူင်းမူဝ်း မွၵ်ႇၵုမ်ႈသုမ်ႇတၼ်။ ၾူၼ်တူၵ်းႁူဝ်လွႆလႄႈ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈလူၼ်ႉၾင်ႇ ထူမ်ႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်း၊ ၼမ်ႉယူပ်ႈလူင်းဢမ်ႇပေႃးႁိုင် သမ်ႉၶိုၼ်းၼွင်းထႅင်ႈၼႆလႄႈ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ ပီႈၼွင်ႉ မိူင်းတူၼ်၊ မိူင်းသၢတ်ႇ ၼႂ်းသူၼ် ၼႂ်းၼႃး လူႉယႂ်ႇသုမ်းၼမ်။ ၸဝ်ႈသူၼ်ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢင်းပွင်ႉဝႃႈ ပီၼႆႉ မၢၵ်ႇတေဢမ်ႇလႆႈၼမ်၊ ၸိူဝ်းလႆႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇမၢၵ်ႈပူင်းလီ၊ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူဝ်ဢမ်ႇလႆႈၵႃႈလႆႈၶၼ်လီ ၵူဝ် သုမ်းထႅင်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၵၢင်လိူၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ တူင်ႈၼႃးၵူၼ်းမိူင်းတူၼ် မီးလွင်ႈ လူႉသုမ်းၼမ် ဢမ်ႇယွမ်း 10 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶူဝ်ၵၢႆႇၸူးသဵၼ်ႈတၢင်းတႃႇဢွၵ်ႇၵႂႃႇ တႃႈသၢင်း – မိူင်းပၼ်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢတ်ႇပင်းလူႉၵွႆ။ ၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆႉ မႄးၵုမ်း 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 09/09/2024 ၼႆႉ ၶူဝ်မိူင်းတူၼ် ဢၼ်တိုၵ်ႉၵုမ်းဝႆႉ ပႆႇႁိုင်ၼၼ်ႉ သမ်ႉၶိုၼ်း ၵူၼ်ႇ ပင်းလူႉၵွႆထႅင်ႈ။ တေႃႉတႄႉမႄးၵုမ်းဝႆႉ တႃႇတႆႇၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၵူၺ်းလႄႈ ၼမ်ႉလုပ်ႇယိုင်ႈမႃးၵမ်းလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶၢမ်ႇလႆႈႁႅင်းၼမ်ႉ။ လွင်ႈ ၼႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸုမ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ် သၢင်ႈပၼ်ႁႂ်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်ၶိူင်ႇၶမ်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈၵွႆငၢႆႈ မိူၼ်ၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ်လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ် 2 ဝၼ်းသေ ၼမ်ႉမၼ်းၶိုၼ်ႈမႃးၼမ် လိူဝ်သေၵမ်းပူၼ်ႉၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ၶူဝ်ဢၼ်မႄးဝႆႉ ၵမ်းပူၼ်ႉၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းလၼ်ႇၵွႆထႅင်ႈၵမ်းယဝ်ႉ။ ၸူးၸႂ်တႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈသၢင်ႈၶိုၼ်ႈလီလိူဝ်ၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶူဝ်ဢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ် လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇတႃႇလတ်းတႆႇၵႂႃႇမႃး။ မီးႁိမ်းပွၵ်ႉႁူဝ်ဝဵင်း ပဵၼ်တၢင်း ၵႂႃႇ တိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃးၵူၼ်းမိူင်းတူၼ်၊ ယွၼ်ႉမီးၼႃးၼမ်လႄႈ ပွတ်းၼၼ်ႉ ႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဝၢၼ်ႈၼႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶူဝ်ၵမ်းၵမ်းလူႉၵွႆ ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းပၼ်ႇမႃး ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈဝဵင်း၊ ၵူၼ်းလူဝ်ႇၵႂႃႇၶၢႆၶူဝ်းႁႆႈ ၶူဝ်းသူၼ်ၼႂ်းၵၢတ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇ။ ဢၼ်ၵႂႃႇလႆႈ ထႅင်ႈသဵၼ်ႈၼိုင်ႈၼၼ်ႉသမ်ႉ လႆႈလတ်းတပ်ႉမၢၼ်ႈ ၶမယ 519 ၊ 277 လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇထၢင်ႇ ႁၢင်ႈၵႂႃႇမႃး မိူၼ်တၢင်းသဵၼ်ႈၼႆႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပေႃးၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃးၼိုင်ႈၵမ်း ၺႃးၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈ ထၢမ်ယွႆႈယႅမ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸႂ်သုၵ်ႉသၵ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 10/10/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၶူဝ်တီႈဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၵျၢမ်း ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ် တၢင်းဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ 3 လၵ်း တၢင်းဢွၵ်ႇၵႂႃႇဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လိၼ်ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ်တင်းၶူဝ်ၼၼ်ႉ ယၢတ်ႇပင်းဝႆႉ။ သင်ဢမ်ႇမႄးသဵၼ်ႈတၢင်းဝႆးဝႆးတႄႉ ၶူဝ်ၸၢင်ႈၵူၼ်ႇ ပင်းလူႉၵွႆၸွမ်း။ သဵၼ်ႈတၢင်းတီႈၼမ်ႉၵျၢမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇထိုင်တီႈ ၵူၼ်ႇပင်းပုတ်းၶၢတ်ႇၵႂႃႇသေတႃႉ တၢင်းသမ်ႉၵႅပ်ႈၼႃႇလႄႈ ပေႃးတႆႇလတ်းၵႂႃႇမႃးၵေႃႈ တေၸၢင်ႈၵွႆထႅင်ႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၸုမ်းတူင်ႇၵူၼ်းလၢႆၸုမ်း တိုၵ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ႁႃလၢႆးတၢင်းတႃႇမႄးၵုမ်းယူႇၼႆ ၼုမ်ႇၸၢႆး ၵူၼ်းမိူင်း သၢတ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “သဵၼ်ႈတၢင်းၵိုင်ႉၵၢင်ႉၵွႆ ၸိူင်ႉၼၼ် ၵႃးလူင် တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇ။ တီႈၼၼ်ႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၵႅပ်ႈဝႆႉ။ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢွၵ်ႇၵႂႃႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်းဢေႃႈၼၼ်ႉ။ မၼ်းတေမီးတၢင်းၽႄၵႂႃႇ တၢင်းဝၢၼ်ႈႁုင်ႈ( ၼႃႈတီႈဝႃႉၵုမ်းၵမ်) လႄႈ ၽႄၵႂႃႇတႃႈၶီႈလဵၵ်း သဵၼ်ႈၼိုင်ႈတီႈၼၼ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၵမ်ႈၼမ် ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ်မႃး ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ၊ ၵႄးၼမ်ႉ ယိုင်ႈၼွင်းလုပ်ႇ ထူမ်ႈ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်းၵူၼ်းမိူင်း၊ တိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလုမ်းလႃးလီလီ။ ၸိူဝ်းၽုၵ်ႇ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉၵေႃႈ ၼဝ်ႈသေ သုမ်းပႅတ်ႈလၢႆလၢႆၵေႃႈမီး။ မၢင်ဝဵင်းၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈထိုင်ၼႂ်းပွၵ်ႉ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၵုၼ်ႇၵႃႉတၢင်းၶၢႆသင်။ ၶူဝ်မိူင်းတူၼ် လူႉၵွႆ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၼႆႉၵေႃႈ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ထိုင်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်း သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၵၢင်ဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်ၼွင်ၵႂႃႇသဵင်ႈ၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇၽၵ်းတူ ႁိူၼ်းယေး ႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆ။ ရူတ်ႉ ၵႃး ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉပုင်းထုၼ်၊ ၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ ၊ သၼ်သၢႆး၊ မၢၵ်ႇၵႃႇႁူဝ်ၶမ်း၊ မႄႈၶၢဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈယဝ်ႉထူမ်ႈထႅင်ႈ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉယဝ်ႉ ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ၼႆႉ တီႈဝဵင်းၵႃလီႉ၊ ၵုၼ်ႁဵင်၊ ၶူဝ်လမ်၊ မိူင်းၼၢႆး၊ ၵဵင်းတွင်းလႄႈ လၢင်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ ႁိူၼ်းယေးတူင်ႈႁႆႈၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ တင်းၼမ်လၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢွင်ႈတီႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ၼမ်ႉၵႆႉထူမ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမီးလွင်ႈလူႉသုမ်း ယူႇၵူႈပီၵေႃႈ ယွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈယူႇ ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆးလႄႈ ပႆႇမီးၸုမ်းလႂ် ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈ ယူႇသႃႇလူမ်ႈၸႂ်။ ၶၢဝ်းတၢင်း ၸွမ် ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းမိူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ယိင်ႈၶႅၼ်း လႆႈတုၵ်ႉလႆႈယၢၵ်ႈ။ ၽေးသၽႃႇဝၵေႃႈ ဢမ်ႇၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ်လႆႈ၊ လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇၵမ်ႉၸွႆႈသင်ပၼ်လႆႈ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-09-10T15:54:57

https://shannews.org/archives/57407

ၾႆးသိုၵ်းသိူဝ် ႁုပ်ႇမႆႈႁူဝ်ၸႂ်မႄႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းသေ ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်ၽႄႈလၢမ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းၵူႈသႅၼ်းပၢၼ်။ ၼႂ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမၢၼ်းလႄႈ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပႃးၼမ်။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးတူဝ်လႄႈ ပၢႆးၸႂ်။ ၼႂ်းၵႄႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်း ၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ လႆႈၸႂ်ႉၸၢႆႇငိုၼ်းတွင်းၼမ် ႁႃငိုၼ်းသမ်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်လိူဝ်ႁႅင်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ ၸိူဝ်းပၢႆး ၽေးသိုၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၶဝ်ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ သင်လၢႆလၢႆ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ႁဵတ်းႁိုဝ် ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃး။ ပၢႆႈၾႆးပၢင်တိုၵ်း ၽွင်းတိုၵ်ႉယူႇၾႆး ၼႂ်းလိူၼ် ယိင်းၾူၼ်သႂ် မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင် တိုၵ်ႉယူႇၾႆး – သမ်ႉလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ၊ ၾႆးတၢင်းၼွၵ်ႈဢမ်ႇမႆႈ ပဵင်းၾႆးၼႂ်း ႁူဝ်ၸႂ် တေယူႇလႂ် တေႁဵတ်းႁိုဝ် ႁႃလဵင်ႉလုၵ်ႈလၢင်း တီႈဢမ်ႇမီးႁိူၼ်းယေးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆႉ ဝူၼ်ႉပေႃးဢမ်ႇပွင်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ယိင်းၾူၼ်သႂ် ဢႃယု 30 ပီ လႆႈပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း တင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင် ပီႈမီးလုၵ်ႈ 3 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးလၢႆလၢႆ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈ 10 ၶူပ်ႇ၊ ၵေႃႉၼိုင်ႈ 3 ၶူပ်ႇ၊ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ တိုၵ်ႉၵိူတ်ႇ မီး 2 လိူၼ်။ တႄႇပီႈမၢၼ်းၼၼ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ယူႇယဝ်ႉ ၵူၺ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၼႂ်းဝဵင်း ပဵၼ်ၸွမ်းၶႅမ်ႇဝဵင်းလႄႈ ပီႈလၵ်ႉမႆႈၸႂ်ဝႃႈ ပေႃးပၢင်တိုၵ်းပဵၼ် ၶဝ်ႈဝဵင်းမႃး ၵူဝ်မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈၶႆႈလဵင်ႉလုၵ်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ – ၼႆၵူၺ်းယဝ်ႉဝႃႈ။ တီႈသီႇပေႃႉ ၽွင်းၼၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ႁႅင်းမႃးယဝ်ႉလႄႈ ပီႈၵေႃႈ မႃးၵိူတ်ႇတီႈႁူင်းယႃ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၽွင်းၼၼ်ႉတီႈလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢင်တိုၵ်းပႆႇပဵၼ်ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝဵင်း။ ၽိူဝ်ႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈယဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းၸင်ႇၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ႁႅင်း တီႈလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ တင်းတီႈသီႇပေႃႉ ႁဝ်းၶႃႈၸင်ႇပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14 လုၵ်ႉသီႇပေႃႉ ဢွၵ်ႇမႃးပေႃးမီး 10 မူင်းယဝ်ႉ။ ဢၢင်ႈမႃးယူႇတီႈ ၶူၵ်ႉၼမ်ႉ ဢမ်ႇလွတ်ႈၽႄးလႄႈ ၶိုၼ်းပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းၼွင်ပိင်၊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႆႇလွတ်ႈၽႄး ပႆႇယုမ်ႇလႆႈလႄႈ ၶိုၼ်းပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈ။ ပီႈၶဝ်ဢွၵ်ႇ ၼွင်ပိင် မႃးပေႃးမီး 4 မူင်း ဝၢႆးဝၼ်းယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇလႆႈ ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်သင်မႃးၸွမ်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်တိတ်းတီႈႁိူၼ်းယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝူၼ်ႉဝႃႈသၢႆၸႂ်ၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းၼႆသေ – ယင်းၶႅၼ်းဝႃႈ လႆႈၵူၼ်းတီႈႁိူၼ်းမႃးမူတ်း။ တင်းတိူဝ်ႉၸႂ် တင်းပၢႆႈ – ပီႈဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်ဝႆႉ တၢင်းၼႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႉယႂ်ႇဝႆႉ တၢင်းလင်သေ တူဝ်ပီႈ ဢၼ်တိုၵ်ႉယူႇ လိူၼ်ၼႆႉ ၵေႃႉႁေႃႈၵႃးမႃး။ ၽူဝ်ပီႈသမ်ႉ ၶီႇလူတ်ႉၶိူင်ႈ မႃးၸွမ်းလင်။ ၾူၼ်ၵေႃႈတူၵ်း တၢင်းဢုင်တၢင်းမိုၼ်ႈ ႁေႃႈယၢၵ်ႇ၊ ထိုင်ၵၢင်တၢင်း မၢၵ်ႇလူတ်ႉၶိူင်ႈၵေႃႈပွင်ႇ၊ တႃႇတေထိုင်တူၼ်ႈတီးၼႆႉ လႆႈၼွၼ်းတၢင်း 2 ၶိုၼ်း။ ပေႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်ႁႆႈၵေႃႈ ၵိုတ်းၵႃးသေ သွမ်ၼူမ်း။ ပေႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉတွင်ႉမႆႈၵေႃႈ ၵိုတ်းသေလဵင်ႉၶဝ်ႈၵၼ် ႁဵတ်း ၼႆလူင်မႃး မၼ်းၵိၼ်းၸႂ်ၼႃႇ။ ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 19/08/2024 မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းႁဝ်းၵွႆမူတ်း။ ၵတ်ႉၵႃႈ တီႈႁိူၼ်းၽႂ် ဢမ်ႇယူႇယဝ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်း။ ပၢႆႈမႃး ထိုင်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ မႅၼ်ႈၽွင်းလူဝ်ႇၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈလႄႈ မႆႈၸႂ်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ – ၵူဝ်မၼ်းပူၼ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈ၊ ၵူဝ်သုမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းလၢႆလၢႆထႅင်ႈ ပီၼိုင်ႈ။ ၵတ်ႉၵႃႈ လိုၼ်းသုတ်း လုၵ်ႈၸၢႆးလူင်ပီႈၵေႃႈ သူင်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ မႆႈၸႂ်တႃႇႁႃၵိၼ် လဵင်ႉတွင်ႉ၊ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵေႃႈၼမ်။ ၵိုၼ်းၵေႃႈၵိုၼ်းၼႃႇ၊ ၵႃႈၶၢတ်ႈႁိူၼ်းၵေႃႈ ပိူၼ်ႈတၢင်ႇၵႃႈမၼ်းဝႆႉ ၵႃႈယႂ်ႇၼႃႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈမႆႈၸႂ် ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈယဝ်ႉၶႃႈ။ လုၵ်ႈပီႈၶဝ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႆႈဝႆႉ တီႈတူၼ်ႈတီးဝႆႉလႄႈ တင်းသီႇပေႃႉ ပေႃးယဵၼ်ၵႂႃႇၵေႃႈ တႄႇဢမ်ႇမိူဝ်း ၶိုၼ်းယဝ်ႉ ဢၼ်ယူႇဝႆႉယူႇတေႃႈလဵဝ်တႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇၵႂႃႇၶၢဝ်းႁိုင်ၶႃႈလူး လူဝ်ႇၶတ်းၸႂ် ႁႃငိုၼ်းၶၢတ်ႈ ႁိူၼ်းသေ ယိူင်း ဢၢၼ်း တေယူႇၵႂႃႇတီႈၼႆ ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ တေၶၢတ်ႈႁိူၼ်းၼႆၵေႃႈ ငဝ်းလၢႆးတေႃႈလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးၼမ် ၼႆ ၵေႃႈ ပိူၼ်ႈသမ်ႉတၢင်ႇၵႃႈမၼ်းၼမ်လႄႈ လႆႈမႆႈၸႂ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈဢေႃႈ။ ဢၼ်လႆႈမႆႈၸႂ်ၼႃႇၼႆႉ တေႃႈလဵဝ် တႃႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလႄႈ လွင်ႈယူႇသဝ်း ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလမ်ႇလွင်ႈလႄႈ သင်ၸိူဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်ယဝ်ႉၵေႃႈ ပီႈတႄႉဝူၼ်ႉဝႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ တေႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃလဵင်ႉၵၼ်သေ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်း ႁဵၼ်းလိၵ်ႈၵႂႃႇ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ၽႂ်ပေႉ ၽႂ်သုမ်းတႄႉဢမ်ႇႁူႉ ႁဝ်းတႄႉသုမ်းႁိူၼ်း ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇယဝ်ႉ ဢေးၼၢင်း ၵူၼ်းသီႇပေႃႉ ဢၼ်လႆႈတူၺ်းလူလုမ်းလႃး ပေႃႈတင်းမႄႈဢႃယုယႂ်ႇ တင်းသွင်လႄႈ လုၵ်ႈလၢၼ် သႅၼ်းပၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ထူပ်းၽေးသိုၵ်းသိူဝ်သေ ၸူဝ်းၵၼ်ပၢႆႈမႃး မီးယူႇတီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၽႂ်ၶႂ်ႈပေႉပေႉ ၽႂ်ၶႂ်ႈသုမ်းသုမ်း ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်ယဝ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လႆႈသုမ်းႁိူၼ်း ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းလႄႈ ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ် မႃးမီးဝႆႉတီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်တင်းၶႅပ်ႇဝဵင်း၊ ပွၵ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းလွႆ ၶဝ်ႈမႃးယူႇၼႂ်းဝဵင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇႁတ်းယူႇၼႂ်း ႁိူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ။ တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းႁႃႉ သင်ႁႃႉၼႆ ၶဝ်ဢမ်ႇဝူၼ်ႉ။ ႁဝ်းၶႃႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈလႄႈ လၢၼ်ဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်တၢႆသေ ပၢႆႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်းမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/08/2024။ ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 19/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 2 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃး ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ၊ တိူဝ်ႉပႃး ႁိူၼ်းႁဝ်းလႅဝ်မူတ်းဢေႃႈ။ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ သၢႆၾူၼ်း သၢႆဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊၵေႃႈ ၶၢတ်ႇမူတ်းလႄႈ လွင်ႈႁိူၼ်းႁဝ်းလႅဝ် ႁဝ်းယင်းဢမ်ႇႁူႉ ၵမ်းလဵဝ်။ ထိုင်ၵၢင်ၶိုၼ်း လႅင်းၾူၼ်းလီယဝ်ႉ လႆႈတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇတီႈဝၢၼ်ႈသေ ႁဝ်းၸင်ႇ ႁူႉ။ ၽိူဝ်ႇႁူႉယဝ်ႉၵေႃႈ သေလၢႆဢေႃႈ တိူဝ်ႉၸႂ်ဢေႃႈ။ တႃႇတေလႆႈႁိူၼ်း မႃးၼိုင်ႈလင်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈငၢႆႈငၢႆႈလူး။ ၸႂ် ၵေႃႈၸႂ်လဵၵ်ႉ ၸႂ်ၵေႃႈၸႂ်လမ်။ ၶႂ်ႈႁႆႈၵေႃႈ ဢမ်ႇသိူဝ်းႁႆႈတေႃႇၼႃႈပေႃႈတင်းမႄႈ။ ႁိူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈ မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ ၶူဝ်းႁိူၼ်းၶူဝ်းယေးၵေႃႈ ၵွႆမူတ်းယဝ်ႉလူး။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးၸွမ်းၵၼ်ၼႆႉတႄႉ ၽႂ်ဢမ်ႇပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်း။ ပၢႆႈမႃးလႆႈလိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ၶိုၼ်းယူႇၵူႈၶမ်ႈလႄႈ ပႆႇႁတ်းမိူဝ်းၶိုၼ်းႁိူၼ်း။ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ ယႃၸႂ်လႃႇၼႆတႄႉ ၵႃႈလႆႈဝူၼ်ႉဝႃႈ – ႁိူၼ်းဢမ်ႇလွတ်ႈၵေႃႈ ၵူၼ်းလွတ်ႈတၢႆ ၵူၺ်းၵေႃႈ လီၼႃႇယဝ်ႉ ၼႆဢေႃႈ။ ထူပ်းၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁဝ်းၵူၺ်း။ ထူပ်းမိူၼ်ၵၼ်မူတ်း။ မၢင်ၸိူဝ်း ၼႃႇလိူဝ်ႁဝ်းၵေႃႈမီး။ ပိူၼ်ႈ ၵေႃႈ ဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈလႆႈ။ ႁႃလႆႈႁဵတ်းလႆႈၵႂႃႇ လႆႈသၢင်ႈလႆႈပူၵ်းပွင်လႆႈၶိုၼ်း။ ႁဝ်းၵေႃႈ တၵ်းတေၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလႆႈ – ဢဝ်ဢၼ်ၼႆႉ ပၼ်ႁႅင်းတူဝ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်းဢေႃႈ။ ပေႃးမီးသၢႆၸႂ် တိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်သၢင်ႈလႆႈၶိုၼ်းယူႇ ႁဵတ်းသၢင်ႈလႆႈၶိုၼ်းၵူႈမဵဝ်း ဢမ်ႇဝႃႈငိုၼ်း၊ ၶူဝ်းၶွင် ႁိူၼ်းယေး။ ပေႃးဝၢၼ်ႈမိူင်းယဵၼ်မႃးတႄႉ တေပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ႁိူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈလိၼ် ႁဝ်းယူႇသဝ်းမႃးၸဵမ်လဵၵ်ႉၸဵမ်လႅင်။ ပေႃးလႆႈမိူဝ်းယူႇႁိူၼ်းယေး ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶိုၼ်း ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်တႄႉ ဢမ်ႇမႆႈၸႂ်သင်။ ႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉတႄႉ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလႆႈ။ လူဝ်ႇႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၵတ်းယဵၼ်ၵူၺ်း။ ပၢင်တိုၵ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉတႄႉ ၽႂ်ပေႉၽႂ်သုမ်းတႄႉ ႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉ ဢၼ်ႁဝ်းႁူႉတႄႉ ႁဝ်းသုမ်းႁိူၼ်းယေး ႁဝ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ႁဝ်းဢမ်ႇမီးတီႈယူႇယဝ်ႉ ၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉၶႃႈ တေႃႈလဵဝ်တႄႉ။ ထူပ်းၽေးသိုၵ်းယဝ်ႉ ထူပ်းၽေးဢိုပ်းထႅင်ႈ သႆႈပေႃးႁႅင်ႈ ၼၢင်းၽွင်ၶမ်း ဢႃယု 40 ပီ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵႃႈၵူႈဢၼ်၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉလုၵ်ႈလၢင်း။ ၵႃႈလႆႈၵိၼ်ၶဝ်ႈ သွႆးႁႅင်ႈသေ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃဝႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈႁိူၼ်း ဢွၵ်ႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၸွမ်းၵၢတ်ႇယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉၵေႃႈ ၵႃႈယႂ်ႇ။ ၶႆႇၵႆႇ ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ ၶိုၼ်ႈထိုင် 700 – 800 ပျႃး။ ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽုၵ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇမီးဢၼ်ၵိၼ်။ လႆႈႁႃၵိၼ်ၶဝ်ႈသွႆးႁႅင်ႈၵူၺ်းဢေႃႈ။ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ပႆႇၸၢင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ သင်သေမဵဝ်း။ ၸိူဝ်းဢၼ်မႃး ၸႂ်းႁိူၼ်းၵေႃႈ ပတ်းပတ်းၽဵဝ်ႈၽဵဝ်ႈယူႇႁိူၼ်းၵူၺ်း။ ႁိူၼ်းၸိူဝ်းလႅဝ်ၵႂႃႇ တင်းမူတ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈမၼ်းပႆႇမႃးမႄး။ မၢင်ပွၵ်ႉ တီႈဢၼ်မီးသိုၵ်းၶႄႇၶဝ်ယူႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းပႆႇႁတ်းမႃးယူႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈယူႇ ၵူႈဝၼ်းၵူႈၶိုၼ်း။ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေဢဝ် ၶိုၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ၶဝ်လႆႈသုမ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉၼႆ ၵႆႉၵႆႉမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ။ ၸုမ်းၼိုင်ႈလႄႈ ၸုမ်းၼိုင်ႈ ပေႃးတင်းတိုၵ်ႉမႃးယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းဝဵင်းယူႇႁဵတ်းၼႆ တိၵ်းတိၵ်းတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း တေတၢႆတိၵ်းတိၵ်း။ ငဝ်းလၢႆးတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉတႄႉ ၽႂ်ပေႉၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇယုမ်ႇလႆႈ တိုၼ်းဢမ်ႇပႆႇၸၢင်ႈဝၢင်းၸႂ်သေ ယူႇသဝ်းတီႈ ႁိူၼ်းယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းမီးပေႃႈထဝ်ႈမႄႈၵႄႇတႄႉ ၸူဝ်းဢဝ်ပေႃႈမႄႈၶဝ်ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇသဝ်း တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းယဝ်ႉ။ ၽႂ်ပႆႇႁတ်းဢဝ်ပေႃႈမႄႈ – လုၵ်ႈလၢင်း ပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႈ ပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းၶႄႇ – မိူင်းထႆး မူတ်းယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ သႅၼ်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈၵေႃႈ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ပႆႇမီးၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ်သင်။ သုမ်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ သုမ်းသုၼ်ႇၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ပၢႆးၸႂ်ႁင်းၽႂ်မၼ်း။ မုင်ႈမွင်း ၶႂ်ႈ ႁႂ်ႈငဝ်းလၢႆးၶိုၼ်းလီၶိုၼ်း ၼႃႇယဝ်ႉ။ ၶႂ်ႈပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း ႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇတၼ်းသဝ်း ဢၼ်လူႉၵွႆ ဢၼ်ႁၢင်ႈၸႃႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵႃႈၵူႈမဵဝ်း။ လႆႈယွမ်း ၵိၼ်ယွမ်းၸၢႆႇ။ ၸိူဝ်း ႁိူၼ်းလႅဝ်ၽႅဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈယွၼ်းသွၼ်ႈယူႇၸွမ်းႁိူၼ်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇၵွႆ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးယူႇၸွမ်းႁိုင် ၸဝ်ႈႁိူၼ်း ၵေႃႈၶၢင်း။ ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈယဝ်ႉၶႃႈလူး ယၢမ်းလဵဝ်။ လွင်ႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းထူပ်းၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပႆႇမီးသင်ၶႃႈ။ ၽႂ်ပႆႇၸၢင်ႈၸွႆႈၽႂ်။ ပွၵ်ႉ 7-9 ၸိူဝ်းၸမ်တပ်ႉတိူင်း ၼၼ်ႉတႄႉ ၽႂ်ပႆႇႁတ်းမႃးယူႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပၼ်ႇ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇယူႇၵူႈဝၼ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ ၶိုၼ်းလႆႈပၢႆႈထႅင်ႈယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-10T14:09:59

https://shannews.org/archives/57397

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သင်ႇဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ဝႆႉ 2 ဝၼ်း

သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သင်ႇဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင် ဢထၵ ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ဝႆႉတႃႇ 2 ဝၼ်း မႆႈၸႂ်ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးယိုဝ်းသႂ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 09/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ သင်ႇႁႂ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် တီႈဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်သွၼ်ဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ် ၼႅတ်ႈ ပိၵ်ႉၽၵ်းတူႁိူၼ်းယေး ႁၢၼ်ႉတၢင်းၶၢႆ။ – ႁူင်းႁဵၼ်း ဢထၵ တီႈဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ၽွင်းပိုတ်ႇ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မႃးသင်ႇႁႂ်ႈပိၵ်ႉႁူင်းႁဵၼ်း 2 ဝၼ်းၶႃႈဝႃႇ။ ၵူဝ်ၽေးသိုၵ်းတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်ၼႆ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းတၢင်းဝဵင်းလႄႈ တၢင်းဝၢၼ်ႈ တူၵ်းတိုၼ်ႇၵူဝ် ႁႄၵၼ်မူတ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵေႃႈ ၼႅတ်ႈၵဵပ်းၶူဝ်းၶွင် ပိၵ်ႉၽၵ်းတူႁိူၼ်းယေးလႄႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် တိုၵ်ႉၾၢင်ႉသေၵူဝ်ဝႆႉယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ႁၢင်ပီ 2023 ၊ ၸဵမ်မိူဝ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တႄႇၵုမ်း ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆးသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းႁင်းၶဝ်မႃးၼႆႉ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၵေႃႈ ဢဝ်မေႃသွၼ် ၶူးသွၼ် ၸိူဝ်းႁဵတ်း CDM မႃးႁၢပ်ႇၵၢၼ်သေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ဝႆႉ၊ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် ဢထၵ ပၢင်ႇသၢႆးၼႆႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း တင်းမူတ်း 800 ပၢႆ။ – ႁူင်းႁဵၼ်း ဢထၵ တီႈဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ၽွင်းပိုတ်ႇ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၵူဝ်ငဝ်းလၢႆးမၼ်း မိူၼ်တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၵူၺ်းယဝ်ႉ ၶႃႈ ဢေႃႈ။ ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇယူႇဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း။ ဢွၼ်ၵၼ်ၶုတ်းလုၵ်းပဵမ်ႇဝႆႉဢေႃႈ။ ပေႃးငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇၵေႃႈ လူဝ်လူင်းလုၵ်းပၢႆႈမႅပ်းယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆးၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း တေမီးႁူင်းႁဵၼ်း တင်းၼွၵ်ႈဝဵင်းတၢင်းဝၢၼ်ႈလွတ်ႈဢိင်ႇ၊ ၵဵင်းယၢင်း၊ မၢၼ်ႈၶူင်ႈလူင်၊ မၢၼ်ႈၶူင်ႈၵၢင် ၊ ဝၢၼ်ႈၸႄႈၼမ်ႉႁူး ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ယၢမ်းလဵဝ် ဝၢႆးလင်ၽႅၼ်ယၼ်ႇ သိုၵ်း 1027 ၵမ်းၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းဢွၼ်ၵၼ် မႃးၶဝ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း တီႈဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး မူတ်းယဝ်ႉ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ – ႁူင်းႁဵၼ်း ဢထၵ တီႈဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ၽွင်းပိုတ်ႇ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 6 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း၊ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်မၼ်းလၢမ်းမႃး ထိုင်ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး၊ ဢွၼ်ၵၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလီလီ ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈထႅင်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း1027 ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 2 သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်းလႆႈဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။ မီးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ သိုၵ်း SSPP/ SSA လႄႈ သိုၵ်းၶၢင် KIA ၵႂႃႇမႃးတူင်ႉၼိုင်ဝႆႉ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ']

2024-09-10T13:48:32

https://shannews.org/archives/57390

ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ပၢႆႈဢွၵ်ႇၼွၼ်းၼွၵ်ႈဝဵင်းၼမ် ၵူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ

ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း သွၼ်ႈၼွၼ်းၸွမ်းၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်း မၢင်ၸိူဝ်းပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းၶႄႇ ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင် ၶိုၼ်း။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ၊ ပွၵ်ႉၼိူဝ် ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 06/09/2024 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇတေလွတ်ႈမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပေႃးႁူဝ်ၶမ်ႈမႃး ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း ဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉၵႂႃႇၼွၼ်းၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်း ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈ ႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တေလွတ်ႈၽေးလိူဝ်သေ တီႈၼႂ်းဝဵင်းဢေႃႈ။ ဢၼ် ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼွၼ်းၼွၵ်ႈဝဵင်းၼႆႉ 3 ပုၼ်ႈ 2 ပုၼ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ ႁူဝ်ၶမ်ႈ ၵိၼ်ၶဝ်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵႂႃႇၵၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးႁူဝ်ၼႂ်မႃး ၸင်ႇပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း ၸိူင်ႉၼၼ်ဢေႃႈ။ ဢၼ်တႄႇပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼမ်တႄႉ တႄႇဝၼ်းတီႈ 7-8 ၼႆႉမႃးဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း ၺႃးမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 06/09/2024 ၵမ်ႈၼမ် ဢၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼွၼ်းၼွၵ်ႈဝဵင်းၼမ်ၼၼ်ႉ တေပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်း ႁိမ်းလုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – လုမ်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ လုမ်းၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း၊ လုမ်းလိူမ်ႈလႆႇ၊ လုမ်းသႃႇသ ၼႃႇ၊ လုမ်း SP ၊ လုမ်းၵဵပ်းၶွၼ်ႇ (အခွန်ရုံး) ၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA မႃးပုတ်ႈယူႇဝႆႉလႄႈ ၵူဝ်ပဵၼ်တီႈပဝ်ႉမၢႆ ၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ။ “ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼႆႉ ပဝ်ႉမၢႆၶဝ်ပဵၼ်သိုၵ်းလွႆ။ တီႈပွၵ်ႉၼိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵႅမ်တပ်ႉသိုၵ်းလွႆၶဝ် မႃးယူႇဝႆႉ။ ဢွင်ႈတီႈမၢၵ်ႇမႃးတူၵ်းလႄႈ တီႈမၼ်းယူႇၼၼ်ႉ တေယၢၼ်ၵၼ်ႁိူၼ်းမွၵ်ႈ 3 လင်ၵူၺ်း။ တီႈသိုၵ်းလွႆယူႇဝႆႉ ႁိူၼ်းတိုၵ်း 3 ၸၼ်ႉ တီႈပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်မႃးတူၵ်းႁိမ်းၼၼ်ႉ တေယၢၼ်တီႈၶဝ်ယူႇမွၵ်ႈ 15 ထတ်း/ ပေႇ ၼႆႉ ၵူၺ်း။ ပဝ်ႉမၢႆ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇတိူဝ်ႉႁိူၼ်းသိုၵ်းလွႆၶဝ်ယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ မႃးတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸိူင်ႉၼႆဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ၸိူဝ်းၵူၼ်းထဝ်ႈ ဢႃယုယႂ်ႇတႄႉ ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇ တၢင်းမူႇ ၸေႊသေ ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၵၢတ်ႇလူင်၊ ႁူင်းႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပိၵ်ႉဢိုတ်းမူတ်းယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ်။ ၵူၼ်းၶၢႆၵုၼ်ႇ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တေႃႈလဵဝ် ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၸွမ်းႁိမ်းၵၢတ်ႇ၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵၢတ်ႇလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ပိၵ်ႉဢိုတ်းမူတ်းယဝ်ႉ။ ပႃးၸဵမ်ႁူင်းႁဵၼ်းဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပိူၼ်ႈဢဝ် တွၼ်ႈသွၼ်တီႈၵူတ်ႉၶၢႆ ဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ပေႃးဢဝ် ပိူဝ်ႊသႅၼ်ႊဝႃႈၸိုင် ဢၼ်ပိုတ်ႇ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ တေမီးမွၵ်ႈ 50 % ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း တႃႇ 50 % တႄႉ ပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 6 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 1 မူင်းၶိုင်ႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈပွၵ်ႉၼိူဝ် 2 လုၵ်ႈလႄႈ ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ 2 လုၵ်ႈ တင်းမူတ်း 4 လုၵ်ႈ။ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 13 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 12 ၵေႃႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူႉတၢႆ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 06/09/2024 ႁိူၼ်းယေး ဢၼ်လႆႈလူႉၵွႆယွၵ်းယွႆသမ်ႉ မွၵ်ႈ 10 လင်၊ ဢၼ်တိူဝ်ႉၺႃးလူႉၵွႆ မွၵ်ႈ 50 % သမ်ႉ မီးမွၵ်ႈ 20 လင်။ လိူဝ် ၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃး ၽၵ်းတူ၊ ႁူင်းလႅင်း၊ လင်ၶႃးႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆ ဢိတ်းဢွတ်းထႅင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးၼမ် ပေႃးႁူမ်ႈၵၼ် တင်းမူတ်း လူႉၵွႆ ဢမ်ႇယွမ်း 70 လင်။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် လႆႈၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆဝႆႉ လွင်ႈႁိူၼ်းယေး လူႉသုမ်း ၶၼ်ငိုၼ်းဢမ်ႇယွမ်း 13,000 သႅၼ်ပျႃး – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းလၢတ်ႈ။ “တႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ်ႁဝ်းလႆႈ တေႃႈၼင်ႇ သိုၵ်းလွႆ ဢၼ်မႃးၶၢတ်ႈယူႇၸွမ်းႁိူၼ်းယေးလႄႈ တီႈလုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ယင်းဢမ်ႇႁတ်းယူႇ ပေႃးၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းမႃး ပၢႆႈၸွမ်းပိူၼ်ႈမူတ်း။ ပေႃးမိူင်းလႅင်းမႃး ၸင်ႇႁၼ်ၼႃႈၶဝ် ၶိုၼ်းဢေႃႈ။ ၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်ပၢႆႈၵႂႃႇၼွၼ်းတီႈလႂ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ”- ၵူၼ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သင်ပဵၼ်လႆႈ ဢွင်ႈတီႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ပၵ်းလုမ်းယူႇဝႆႉၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းထုၵ်ႇလီ ငိူင်ႉဝႄႈယူႇၵႆ သင်ပဵၼ်လႆႈ ထုၵ်ႇလီၶုတ်းလုၵ်းပဵမ်ႇ (လုၵ်းထႅင်ႉ) ဝႆႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းလီ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-12T08:45:00

https://shannews.org/archives/57389

ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၵႃႈယႂ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းၼႂ်း ၼွင်ႁၢႆးယႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁူင်းႁဵၼ်း

ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈ ၵႃႈၶၼ်သုင်ႁႅင်း ႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ ၵႂႃႇႁူင်းႁဵၼ်းထိုင်တီႈ လႆႈလိုဝ်ႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း။ ႁၢင်လိူၼ် ဢေႃႊၵတ်ႊသ်မႃးၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ ၼမ်ႉၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ယိုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်ႁႅင်းလိူဝ် ၵူႈပီ။ သူၼ်မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လူႉသုမ်းၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝၢၼ်ႈမိူင်းပဵဝ်း ဢၼ်မီးၾၢႆႇဢွၵ်ႇ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼၼ်ႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇပိုၼ်ႉတီႈယဝ်ႉ မီးပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ် မႃးသွၼ်ႈႁူမ်ႈဝႆႉ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇပႃႈတႂ်ႈ ဢႃႇယု 10 ၶူပ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁူင်းႁဵၼ်း ထိုင်တီႈလႆႈ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းဝႆႉ ႁင်းၽႂ်မၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တၢင်းၵႂႃႇတၢင်းပႆယၢပ်ႇၼႃႇ။ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉ 3 လူင်းတႂ်ႈလႆႈလိုဝ်ႈဝႆႉႁဵၼ်း။ ၸၼ်ႉသုင်ၵူၺ်းလႆႈၵႂႃႇႁဵၼ်း။ ဢမ်ႇပေႉၵႃႈၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈႁိူဝ်းလႄႈ လႆႈၸူဝ်းၵၼ်ပႆတၢင်းၵႂႃႇဢဝ်။ သမ်ႉၵိၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇထိုင်တီႈ ဢွၼ်ၵၼ်လိုဝ်ႈၵၢၼ်ႁဵၼ်းဝႆႉပႅတ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းတၢင်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ပၢႆႈမႃးသွၼ်ႈယူႇဝႆႉတီႈၼွင်ႁၢႆးယႃႈ မီးၸမ် 2,000 ႁဵင်ပၢႆ လၢႆးႁဵတ်းၵိၼ်ႁႃလဵင်ႉတွင်ႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵေႃႈ ယၢပ်ႇၼႃၼႆ ၵူၼ်းၼၢင်းယိင်း မိူင်းယၢင်းလႅင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇ ႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝၢၼ်ႈႁဝ်းဝဵင်းႁဝ်းလႄႈ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၸႂ်ၼႃႇ၊ ၵၢၼ်ၵေႃႈႁႃယၢပ်ႇ၊ ၼႂ်းၼွင်ၼႆႉ ပေႃးပဵၼ် ၵၢၼ်လၢႆးဝၼ်းၸိုင် ၶဝ်ၸၢင်ႈၵူၼ်းႁူႉၸၵ်းၶဝ်ၵူၺ်း၊ ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်းတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈၸႂ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈသူၺ်ႇၵူႇၼႆႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း 25 ၵေႃႉ မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း 300 ပၢႆ ဢမ်ႇမီးၸဝ်ႈတႃႇၼလႄႈ လူဝ်ႇ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ဝႃႈတေႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ (ၽွင်ႇတေႃႇဢူး) ၼႆသေ ၸႂ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း ပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်း ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ']

2024-09-10T09:00:00

https://shannews.org/archives/57381

ပၢင်တိုၵ်းတီႈၽႃၵၢၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မွၵ်ႈ 2,000 ၵေႃႉ

ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း ၸုမ်းႁူမ်ႈႁွမ်းသိုၵ်းၶၢင် KIA ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၸႄႈမိူင်းၶၢင်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မီးမွၵ်ႈ 2,000 ယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 07/09/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းၶၢင် KIA တင်း ၸုမ်း KPDF ႁူမ်ႈၵၼ် ဝႅတ်ႉလွမ်ႉဝႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼႂ်းႁူင်းႁႅမ်း Lucky Man ၼၼ်ႉသေ သွင်ၾၢႆႇ ယိုဝ်းတိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ယဝ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉ ဝႆႉတီႈၵွင်းပိဝ်ႇႁႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၸွႆႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းၶၢင်သမ်ႉ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈတရူၼ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇသေ ပိၵ်ႉဢိုတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – RFA/ ၵူၼ်းဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ မိူၼ်ၼႆ တၢင်းဝၢၼ်ႈၵျႅၼ်ၵပ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မွၵ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းပၢၵ်ႇလႄႈ ၸုမ်းႁူမ်ႈႁွမ်းသိုၵ်းၶၢင် ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 ၼႆႉမႃး လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ တင်းသွင်ၾၢႆႇတႄႉ ပႆႇႁၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသင်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈမေႃႇၵေႃႈ ၸုမ်းႁူမ်ႈႁွမ်းသိုၵ်းၶၢင်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်း မိူင်းမွၵ်ႇ ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းမႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ သိုၵ်းၶၢင် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် ၼေႃႇပူႇ တွပ်ႇဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-09-10T08:00:00

https://shannews.org/archives/57377

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တမ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ဢၢၼ်းထူဝ်းသိုၵ်း ဢဝ်ၶိုၼ်း ၼႃႈတီႈ ဢၼ်သုမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ

တႃႇတေယိုတ်းၵုမ်းလႆႈၶိုၼ်း ၼႃႈတီႈ ဢၼ်သုမ်းသိုၵ်းဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တမ်းၽႅၼ် ၵၢၼ်သိုၵ်း ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ “ယၼ်ႇၼၢႆႇမိၼ်း” (ရန်နိုင်မင်း) ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းသေ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇ ထူဝ်းသိုၵ်းမႃးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶိုၼ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ယၼ်ႇၼၢႆႇမိၼ်း ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ တႄႇမႃး ႁူဝ်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉသေ ယိုဝ်းတိုၵ်းၶိုၼ်း တႃႇတေယိုတ်းလႆႈ ၼႃႈတီႈ ဢၼ်သုမ်းသိုၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉ တေၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁၢႆလၢႆၵႂႃႇၼႂ်းၼႃႈတီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇၵဵဝ်ႇတင်း လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၵၢၼ်မိူင်း ယွၼ်ႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ ပဵၼ်ၶေႃႈယိူင်းဢၢၼ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၵူၺ်းလႄႈ ပေႃးယိုတ်းလႆႈၶိုၼ်းၼႃႈတီႈ ဢၼ်သုမ်းဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸင်ႇတေယဝ်ႉတူဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းသေ တေၵႅတ်ႇၶႄၵႂႃႇ ဢႃႇၼႃႇပၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း၊ ဢိင် ၼိူဝ် လွင်ႈလႆႈၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉလႄႈ ငဝ်းလၢႆးပိုၼ်ႉတီႈသေ တေတုမ်ႉတွပ်ႇၵႂႃႇၶိုၼ်း။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း တေဢမ်ႇလႆႈၶၢမ်ႇ ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၶဝ် ၶဝ်ႈယူႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလႄႈ တႃႇၵူၼ်းမိူင်း တေလွတ်ႈၽေးလီၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၵၼ်ယူႇသဝ်းၼႆ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင်တီႈ ဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉ ၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၼႂ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ယၼ်ႇၼၢႆႇမိၼ်း ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ၸၢင်ႈၸႂ်ႉမႃး ၶိူင်ႈမၢၵ်ႇႁႅင်းယႂ်ႇလႄႈ ထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉၵၼ်ယူႇသဝ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Khit Thit Media ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-10T07:00:00

https://shannews.org/archives/57370

မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ – ပွတ်းႁွင်ႇ ၾူၼ်ၸၢင်ႈတူၵ်းၼမ် ထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉ လွင်ႈၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈလႄႈ လိၼ်ၵူၼ်ႇ

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 08/09/2024 ၼႆႉၵႂႃႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇလႄႈ ပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၾူၼ်တေတူၵ်းၼမ်ႁႅင်း ၸၢင်ႈပဵၼ်ၼမ်ႉလူၵ်ႈၼမ်ႉၼွင်း လိၼ်ၵူၼ်ႇ လွႆၵူၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉလူမ်းလႅင်ႉ တၢႆႊၾူၼ်ႊ ယႃႇၵီႇ (YAGI) ၽတ်ႉ ၶဝ်ႈမႃးလႄႈ ႁႂ်ႈလႆႈၾၢင်ႉ (သတိ) ယူႇသဝ်းၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း ပွတ်းၼိူဝ်ၵေႃႈ ၾူၼ်တေတူၵ်းၼမ်ႁႅင်းသေ ၼမ်ႉၶႅဝ်းတွင်း ၸၢင်ႈၼွင်းၶိုၼ်ႈ၊ တီႈ ၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ မဵတ်ႉထီႇလႃႇလႄႈ ၼႂ်းတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ပွတ်းတႂ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၾူၼ်တေတူၵ်းၼမ်ႁႅင်း – ၼႆယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 11-17/09/2024 ၼႆႉ ၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇပင်းၵလႃးလႄႈ ပၢင်လၢႆႇၶႄႇ ပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တေမီးမႃးလူမ်းလႅင်ႉထႅင်ႈ။ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းတႂ်ႈသမ်ႉ လႆႈမႆႈၸႂ် မႄႈၼမ်ႉ ဢၼ်မီးတီႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းၼိူဝ် လုပ်ႇထူမ်ႈၼွင်းလူင်းမႃးၼႆ – ဢူးဝိၼ်းၼၢႆႇ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ ၾူၼ်လူမ်း လၢတ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉလူမ်းလႅင်ႉ တၢႆႊၾူၼ်ႊ ယႃႊၵီႊၼႆႉ ၽတ်ႉထွင်းၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်းဝႅတ့်ၼၢမ်း ပွတ်းၸၢၼ်းသေ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 24 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 200 ပၢႆ၊ ႁူင်းႁဵၼ်း၊ သၢႆၵၢၼ်မိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၵိုတ်းယင်ႉဝႆႉ၊ တီႈလိၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃးၵေႃႈ လူႉသုမ်းတင်းၼမ် – ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼႆ တီႈမိူင်းၶႄႇ ပွတ်းၸၢၼ်းၵေႃႈ ယွၼ်ႉလူမ်းလႅင်ႉ ယႃႇၵီႇ ၽတ်ႉပဝ်ႇၶဝ်ႈလႄႈ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇ ၸဵပ်း 95 ၵေႃႉ၊ ၵူၼ်းမိူင်းၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ် လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈ ၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ ဢွင်ႈတီႈလွတ်ႈၽေးၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ လူမ်းလႅင်ႉ တၢႆႊၾူၼ်ႊ ယႃႇၵီႇၼႆႉ ပဵၼ်လူမ်းလႅင်ႉ ဢၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈထီႉသွင် ၼႂ်းပီ 2024 သေ ႁႅင်းလူမ်းပဵင်း ၵၼ်တၢင်းလူမ်းလႅင်ႉ ႁႃႊရီႊၵဵင်း ၸၼ်ႉထီႉ 5 – ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၾၢႆႇပၢႆးသၢႆႈၶဝ်တႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ယွၼ်ႉၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇလႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈ ၼမ်ႉသမုၵ်ႉတြႃႊ ဢုၼ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးသေ ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈလူမ်းလႅင်ႉ တၢႆႊၾူၼ်ႊ တိူဝ်းႁႅင်းယႂ်ႇၶိုၼ်ႈမႃး၊ ၵႆႉပဵၼ်မႃးထပ်းၵၼ်လႄႈ ၽတ်ႉပဝ်ႇၶဝ်ႈၼိူဝ်ၵွင်းလွႆလႆႈႁိုင်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ လူမ်းလႅင်ႉၼႆႉ ထိင်းသိမ်း ထၢတ်ႈၼမ်ႉ/ ထၢတ်ႈယမ်းမိုၵ်းဝႆႉ လႆႈႁိုင်လႄႈ ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၾူၼ် တူၵ်းလူင်းမႃးၶိုၼ်းၼမ်ႁႅင်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-09-09T16:48:30

https://shannews.org/archives/57367

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းႁွတ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁႃၵၢၼ်ယၢပ်ႇ တေပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းတိုၵ်ႉသုၵ်ႉ

ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်ပဵၼ်မႃးမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉလႄႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ် လိူဝ်ႁႅင်း ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇ၊ ႁိူၼ်းယေး ၵၢၼ်ငၢၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈမူတ်းသေ ၼႅတ်ႈပၢႆႈ လိပ်းပၢႆႈတၢႆ ဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈ၊ တေႃႉတႄႉ မီးၶူဝ်းၸပ်းတူဝ်မႃးၵူၺ်း။ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈပူၼ်ႉထိုင်တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း၊ ၸိူဝ်းပၢႆႈသွၼ်ႈ ယူႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ၵေႃႈမီး။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း ထိုင်ဝႆႉၼမ်။ ၸိူဝ်းတၼ်းလႆႈ ၶူဝ်းၶွင် ငိုၼ်းၶမ်းမႃးၸွမ်းတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵႃႈႁိုဝ်သေတႃႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇပွင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ ပၢႆႈသွၼ်ႈ ထိုင်လႂ်ၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈႁႃႁဵတ်းၵၢၼ် တႃႇလႆႈငိုၼ်းမႃးလဵင်ႉတွင်ႉ လဵင်ႉၼႃႈႁိူၼ်းတႃယေး။ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢၼ်ၵိုၵ်းပိုၼ်းမႃးဝႃႈ မီးၵၢၼ်ယူႇတႃႇသေႇၼၼ်ႉၵေႃႈ – ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ႁူဝ်ၵူၼ်း ၼမ်လိူဝ် ၵၢၼ်ပႅတ်ႈယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ် ယၢပ်ႇၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်။ တေယူႇ ၵေႃႈဢမ်ႇသႃႇ တေပွၵ်ႈမိူဝ်းၵႂႃႇၶိုၼ်းၵေႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း တႄႇၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉမႃး ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၵေႃႈ လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇယၢၼ်ႁိူၼ်းယၢၼ်ယေး ၼႃႈတီႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်း ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆး – မိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းပၢႆႈႁွတ်ႈဝႆႉ တၢင်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆးၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၵူၼ်းလႆၶဝ်ႈမႃး ပဵၼ်သဵၼ်ႈပဵၼ်သၢႆ ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈ ၶၢႆႉမႃးထင်သဝ်းၼမ်။ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ၵူၼ်းပေႃးၶပ်ႉပေႃးၶိုဝ်း။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ် မႃးဢႅဝ်ႇမႃးယဵမ်ႈၵူၺ်း ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းမႃးၶွၼ်ႈ ယူႇဝႆႉတႃႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၽႂ်မၼ်း။ ၸူဝ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေး မႃးယူႇပွတ်းၼႆႉၼမ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ် ၵူတ်ႇထတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၶဝ်ၵူဝ်ပႃးၵူၼ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႃးၸွမ်းၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ၊ ယွၼ်ႉႁႃလၢႆးတၢင်းတႃႇမၢပ်ႇၵိၼ် ငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ တေႃႈၼင်ႇ ၶၢမ်ႈၶူဝ်တႆး – ထႆး မၢႆၼိုင်ႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းတႄႉ သင်ဝႃႈ ဢဝ်ၵႃးလတ်း တႆႇၶူဝ်ၶဝ်ႈထိုင်မႄႈသၢႆၼႆ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ၸႅတ်ႈထၢမ်ၸိုဝ်ႈလႄႈ ဝတ်းဝႂ်ၵႃႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၵူၼ်းၶီႇၵေႃႈ ၸႂ်ႉလူင်းမူတ်းသေၵူတ်ႇထတ်း လႆႈလူင်းပႆၵႂႃႇတေႃႇထိုင်ၾင်ႇထႆး။ ၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ၸင်ႇပၼ်လတ်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလုၵ်ႉတၢင်ႇ တီႈသီႇလႅၼ်မႃးပႂ်ႉၶၢမ်ႈၶူဝ် တႃႇလတ်းၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၼမ်ၼႆ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉ ၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ – “ၵူၼ်းၶၢမ်ႈၶဝ်ႈထႆး တၢင်းမႄႈသၢႆၼႆႉ ၼမ်တႄႉၼမ်ဝႃႈ။ ၵူၼ်းပေႃးၶပ်ႉယႆၵၼ် ပႂ်ႉတေႃႇထႅဝ်ဢဝ်ၶိဝ်းၼၼ်ႉ ၼပ်ႉႁဵင်ဢေႃႈ။ ၵူၼ်းၼမ်ၼႃႇ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်းလႄႈ တၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ်မႃးယူႇၼႆႉ ၼမ်ၼႃႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် တီႈၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵုမ်ႇပဵၼ် ၵူၼ်းတၢင်းပုၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၽွင်း ၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၵဵမ်းတိုၵ်ႉႁိူင်းတႄႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇလၢႆတီႈ မႃးၶွၼ်ႈတုမ် ၵၼ်ၼမ်။ ဝၢႆးသေ ၶႄႇပၼ်ႁႅင်းဢီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပႅတ်ႈ ၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵျႃးၽႅၼ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ဢွၼ်ႊလၢႆႊၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၽူင်ႉ ပၢႆႈၼမ်။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်သင်လီလီ။ ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၵေႃႈ ပႂ်ႉဢဝ် တိုဝ်ႉတၢင်းလီသေ ပႂ်ႉၸူၼ်ပႂ်ႉလၵ်ႉယူႇတႃႇသေႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၵေႃႈ မီးၼမ်လႄႈ ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ဢမ်ႇႁတ်းႁွင်ႉၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ၊ ဢမ်ႇႁတ်းႁွင်ႉ ၵူၼ်းမႂ်ႇၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်း ယွၼ်ႉၵူဝ်ထူပ်းၽေး။ ႁဵတ်းၼႆသေ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈမီးၵၢၼ်။ တေပွၵ်ႈ ၶိုၼ်းၵေႃႈ ငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်း ပႆႇၸၢင်ႈတမ်းၸႂ်။ တေပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၵေႃႈ သမ်ႉယၢပ်ႇလွင်ႈဝတ်းဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်းထႅင်ႈ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “တႃႈၶီႈလဵၵ်းၵေႃႈ ႁႃၵၢၼ်ယၢပ်ႇၼႃႇ မိူဝ်ႈလဵဝ်။ ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၵူၼ်းတင်ႈၸႂ် မႃးႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်းၼႆႉ ၸဵမ်လႂ်တႄႉ ယၢပ်ႇဢေႃႈ။ မၼ်းဢမ်ႇလႆႈတင်ႈတူဝ်တင်ႈၸႂ်သေမႃး။ ပၢႆႈၽေးသေ မႃးၵူၺ်းလႄႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆႈ ၵမ်းလဵဝ်။ ဢၼ်ပႃးမႃးငိုၼ်းဢိတ်းဢွတ်းၵေႃႈ သဵင်ႈမူတ်းလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ယၢပ်ႇ။ တေၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းထႆးၼႆၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇမီးပီႈၼွင်ႉလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလႅၼ်ႈႁႃၽႂ်”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းႁွတ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းဝႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် တေသိုပ်ႇယူႇၵေႃႈ ၼၵ်းၸႂ် ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵႃႈယူႇ ၵႃႈၵိၼ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ၵႃႈၶၼ်သုင်ၵူႈလွင်ႈ။ ၵႃႈၶၢတ်ႈႁွင်ႈယူႇသဝ်း ၼိုင်ႈလိူၼ်လႂ်ငိုၼ်းထႆး 3,000 – 4,000 ဝၢတ်ႇ ( ႁိမ်း 5 သႅၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ) ပႆႇၼပ်ႉပႃးၵႃႈၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈ ၵႃႈၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး၊ မၢင်ၸိူဝ်း လႆႈငိုၼ်း မႃး 100 သႅၼ်ပျႃးၵေႃႈ မႃးလႅၵ်ႈလႆႈငိုၼ်းထႆး 5-6 မိုၼ်ႇဝၢတ်ႇၵူၺ်းလႄႈ တႃႇတေတင်ႈတူဝ် ယူႇလွတ်ႈလႆႈၼႆႉ ယၢပ်ႇတႄႉတႄႉ – ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်း ၶဝ်ႈမိူင်းလႄႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ႁူမ်ႈၵၼ်ၵူတ်ႇထတ်းႁႅင်း။ ၸိူဝ်းၶီႇရူတ်ႉၵႃးၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၵေႃႈ ၺႃးၵူတ်ႇထတ်းႁႅင်း ၺႃးပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ယွၼ်းၵိၼ်ငိုၼ်းၵေႃႈမီး။ သင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းလုၵ်ႉတၢင်ႇတီႇသီႇလႅၼ်မႃး ၶီႇၶိူင်ႈမိၼ်မႃးၼႆ ၶဝ်တေထၢမ်တႂ်ႈထၢမ်ၼိူဝ်။ သင်ဢမ်ႇတွပ်ႇၸွမ်းၼင်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ထၢမ်ၼႆ ၶဝ်သိမ်းပႃး မၢႆၾၢင် (မၢတ်ႇပူင်ႇတိၼ်ႇ) ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ၶဝ်တေထၢမ်ဝႃႈ မႃးႁႃၽႂ်၊ မႃးႁဵတ်းသင် တေလိုဝ်ႈသဝ်းတီႈလႂ် ဝႂ်ၶီႇၶိူင်ႈမိၼ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၼႄလႆႈဢၼ်ၵႂႃႇဢၼ်မႃးၶိုၼ်း ၵမ်းလဵဝ် ဝႃႈၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-09T15:28:36

https://shannews.org/archives/57362

ၾူၼ်တူၵ်းႁႃႇယႂ်ႇ လူမ်းႁႅင်း တူၼ်ႈၶဝ်ႈၵၢပ်ႇလူမ်ႉ ပွတ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ

ၼႂ်းဝူင်ႈထီႉၼိုင်ႈ လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ၼမ်ႉၼွင်းယိုင်ႈၼႂ်းသူၼ်ၼႂ်းၼႃး၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ လူႉသုမ်းၼမ်။ ၼၢင်းယိင်း ၸဝ်ႈသူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ ၾူၼ်ၵေႃႈ တူၵ်းႁႅင်း လူမ်းၵေႃႈႁႅင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူၼ်ႈမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉလူမ်ႉၵွႆၼမ် ဝႃႈၼႆ။ “လူမ်းၵေႃႈႁႅင်းဢေႃႈ။ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇတမ်ႉပႆႇၵႄႇလီ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူၼ်ႈမၼ်းလူမ်ႉ ၸိူင်ႉၼႆ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ တူၼ်ႈဢၼ်မီးႁူင်းၵႄႇမၼ်းသမ်ႉ ၼူၶူပ်းၼူၵိၼ်ဢေႃႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ် ။ သုမ်းၼမ်ဢေႃႈ ပီၼႆႉ ”- ၼၢင်းယိင်း ၸဝ်ႈသူၼ်ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ပီၼႆႉ ၸိူဝ်ႉၽၼ်းၶဝ်ႈၵၢပ်ႇၵႃႈယႂ်ႇ။ ၽွင်းၸမ်တေလႆႈၵဵပ်း သမ်ႉမႃးထူပ်းၽေး သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်လူႉယႂ်ႇ သုမ်းလူင်ထႅင်ႈ။ ပီၼႆႉၵေႃႈ သုမ်းထႅင်ႈယဝ်ႉ – မၼ်းၼၢင်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ပီၼႆႉ ၶၼ်ၵုၼ်ႇသင်ၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈၵူႈမဵဝ်း။ ၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလီ။ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၵေႃႈလူႉ။ ၶူဝ်းဢွၵ်ႇသူၼ်သမ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၶၢႆ သုမ်းၼမ်။ သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇမီးႁႅင်းၸႂ်သေဢိတ်းယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ် တင်းဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႈ၊ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ၊ မၼ်းဢႃႇလူး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈသေၼဝ်ႈ တၢႆမူတ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပီၼႆႉ ဢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းတႄႉ လိၼ်လွႆၵူၼ်ႇတဵင်သူၼ်ၼဵင်ႈ ပီႈၼွင်ႉပၢင်လွင်း လူႉသုမ်းတင်းၼမ်။

['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-09-09T14:33:55

https://shannews.org/archives/57358

သိုၵ်းမၢၼ်ႈလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈပဵင်း ၶိုၼ်ႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ဢၼ်တေၶိုၼ်ႈမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပေႃးပဵၼ်မၢႆၾၢင် ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တွၼ်ႈၵၢင် ၶိုၼ်ႈမႃးၸိုင် ဢမ်ႇပၼ်လတ်းလၢၼ်ႇ ၶိုၼ်ႈမိူဝ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႂ်ႉၸွမ်းလၢၼ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းၵႃး တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ၊ တီႈၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ 11 လၵ်းလႄႈ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵူႇ ဢၼ်လတ်း ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇသေ တေၶိုၼ်ႈမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းမၢႆၾၢင် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၽူႈၸၢႆး ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း လုၵ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈမိူင်းတႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႇဝႃႈ -“ၶဝ်ၵူတ်ႇ ထတ်း ၵူၼ်းၵႂႃႇမႃးၼႆႉ တႄႇမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ၊ ပိူင်လူင် တူၺ်းမၢႆၾၢင် ၅/ ဢၼ်လုၵ်ႉ တၢင်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်းမႃး – မၢႆၾၢင် ၈/ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းတိူင်းမၵူၺ်းမႃးလႄႈ မၢႆၾၢင် ၉/ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်း တိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၶိုၼ်ႈမႃးၸိုင် ပေႃးဢမ်ႇမီးလိၵ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းၵမ်ႉထႅမ် ဢမ်ႇၼၼ် သၢၵ်ႈသေႇလၵ်းထၢၼ် တေၵႂႃႇမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၸိုင် တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ်ၶိုၼ်ႈမိူဝ်းလႃးလႃး။ ၸႂ်ႉလူင်းဝႆႉတီႈၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလူင်းမႃးသေ တေဢၢၼ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းမိူင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇၼႆႉၵူၺ်း ၶဝ်ပႂ်ႉပဵၼ် 3 တီႈ။ ပေႃးပဵၼ်မၢႆၾၢင်မိူင်းမၢၼ်ႈတႄႉ ၸႂ်ႉလူင်းၵႃးတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶဝ်ပႂ်ႉဝႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈၵျွၵ်ႉၵူႇ (ၼွၵ်ႈဝဵင်း) တႄႉ ဢမ်ႇပေႃးၵျၢမ်း။ ထၢမ်လၢႆလၢႆၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းတၢင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – လႅပ်ႈၶဝ် တေၵူဝ်သိုၵ်းတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈၼႆ ပေႃးလုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်ႈမႃးႁႂ်ႈထွမ်ႇ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းသေ ၶိုၼ်ႈမႃး – ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၽွင်းလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပႂ်ႉတီႈဝဵင်းပၢင်ႇဢူႈလူင် ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်း ၵႂႃႇမႃး။ ပေႃးပဵၼ်မၢႆၾၢင် မိူင်းတႆး ၁၃/ တိုၼ်းဢမ်ႇပၼ်လတ်းဝဵင်းပၢင်ႇဢူႈလူင် ၶိုၼ်ႈလူင်း – ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးၵူတ်ႇထတ်းသေ ၸႂ်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၸိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႂ်ႉၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ တီႈဝဵင်းၽႃဢၢင်ႇ မိူင်းယၢင်း ၽိူၵ်ႇ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး လတ်းၽၢၼ်ႇၵႂႃႇမႃးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဢမ်ႇၸၢင်ႈလူင်းၵႂႃႇ တၢင်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းၶမ်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းမျႃႉဝတီႇလႄႈ သူၺ်ႇၵူၵ်ႉၵူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-09T13:28:31

https://shannews.org/archives/57349

မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ တၢႆ 1 မၢတ်ႇ 7

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 09/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10:27 မူင်း ၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈပွၵ်ႉ 1 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ထႅင်ႈ 2 လုၵ်ႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈ 7 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၽူႈယိင်း ဢႃယု 40 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ 2 လုၵ်ႈ။ တိူဝ်ႉသႂ်ႇတီႈလုမ်းၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း ဢၼ်မီးၼႂ်းပွၵ်ႉ 1 ၼၼ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းၾၢႆႇၽွင်းငမ်း လူႉတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ယၢမ်းပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်း CDM ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇမႃး ယၢမ်းလဵဝ် ၶိုၼ်းမႃးႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းၾၢႆႇၽွင်းငမ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉ 1 မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈ 7 ၵေႃႉ။ ႁိူၼ်းယေး ရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူႉၵွႆ ၵမ်ႈၽွင်ႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ လုမ်းၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ မီး 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30/08/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 4 မူင်း။ ပွၵ်ႈၵမ်းသွင် မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 08/09/2024 ယၢမ်း ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 4 မူင်းလႄႈ ပွၵ်ႈၵမ်းသၢမ်သမ်ႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်းၶိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 06/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 1 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈပွၵ်ႉၼိူဝ်တင်း ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 13 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 12 ၵေႃႉလႄႈ ႁိူၼ်းယေး လူႉၵွႆ ဢမ်ႇယွမ်း 70 လင် ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-09T12:02:01

https://shannews.org/archives/57335

ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး တီႈၵဵင်းမႂ်ႇ ပွၵ်ႈႁႅၵ်ႈ

ပီၼႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်တႆး လႆႈၶဝ်ႈႁပ်ႉဝႂ်ယုၵ်ႉယွင်ႈ ၼႂ်းပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းပွတ်း တီႈၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ဢမ်ႇယွမ်း 70 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 08/09/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 1 မူင်း ထိုင် 4 မူင်း ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် တိတ်းတေႃႇထႆးလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ သင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၶူးသွၼ်/ မေႃသွၼ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းပွတ်း ပီ 2024 တီႈဝတ်ႉၵူႇမၢၼ်ႉ မူင်းၶူၼ်းၶျႆး ၸႄႈဝဵင်းလွႆသၵဵတ်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းပွတ်း ပီ 2024 တီႈဝတ်ႉၵူႇမၢၼ်ႉ မူင်းၶူၼ်းၶျႆး မေႃသွၼ် ၼၢင်းႁွမ် ႁူင်းႁဵၼ်း ဝတ်ႉသီဝူဝ်ငိုၼ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပီၼႆႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ႈႁပ်ႉ ဝႂ်ယုၵ်ႉယွင်ႈ 73 ၵေႃႉ ၶူးသွၼ် 14 ၵေႃႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယိၼ်းၸူမ်းၶွပ်ႇၸႂ်ထိုင် ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉၵူႇမၢၼ်ႉ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း RCSS ၊ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်၊ ၶူးသွၼ်/ မေႃသွၼ်၊ ၵုမ်ႇႁိူၼ်းႁူမ်ႈႁၵ်ႉလႄႈ ၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းမူတ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းပွတ်း ပီ 2024 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ် ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS ၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းသေ မွပ်ႈယိုၼ်ႈဝႂ်ယုၵ်ႉယွင်ႈ တွၼ်ႈသူးထိုင် လုၵ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ ၶူးသွၼ်။ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဢၼ်လႆႈပူင်သွၼ်မႃး ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝတ်ႉသီဝူဝ်ငိုၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇတႆး မၼ်ႈၵိုမ်း ပႃႇၽႆႇမိူင်းၵႅဝ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈပူင်ႇယဵင်းၼွၵ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇလႄႈ ဝတ်ႉသၼ်ပႃႇႁဵင် ၸႄႈတွၼ်ႈလမ်းပုၼ်း ၸိုင်ႈထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပွႆးလူင်းပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းပွတ်း ပီ 2024 တီႈဝတ်ႉၵူႇမၢၼ်ႉ မူင်းၶူၼ်းၶျႆး “ယွၼ်းၾၢၵ်ႇထိုင် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်လႄႈ ၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်းႁဝ်းၶႃႈ တင်းမူတ်း ပေႃးတေလႆႈ ႁဵၼ်းႁူႉလိၵ်ႈလၢႆး၊ ပၢႆးပိုၼ်း၊ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း၊ ၽႃသႃတူဝ်ၵဝ်ႇသေ ပႅင်းႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၶိုၼ်းသိုပ်ႇႁဵၼ်းၵၼ်ၵႂႃႇ ပီၼႃႈၾႃႉမႂ်ႇထႅင်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် ႁႂ်ႈ သူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်းၽႂ်မၼ်း မႃးၶိုၼ်ႈ ဢေႃႈ”- မေႃသွၼ် ၼၢင်းႁွမ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈၵဵင်းမႂ်ႇ – လမ်းပုၼ်း ပီၼႆႉ တႄႇပူင်သွၼ်မႃး ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် တေႃႇထိုင် လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27/07/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 8 မူင်းထိုင် 1 မူင်းဝၢႆးဝၼ်း ၸင်ႇလႆႈၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝတ်ႉသူၼ်ၻွၵ်ႇ ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၶဝ်ႈတွပ်ႇ 81 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']

2024-09-11T08:36:00

https://shannews.org/archives/57334

ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးလႄႈလွင်ႈသၢင်ႈၵၢၼ်တိုဝ်းၵမ် ၵုၼ်းငၢမ်း ၵႂၢမ်းလီ

ၵၢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းလီယူႇၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ယိူင်းဢၢၼ်းလမ်ႇလွင်ႈၵၢၼ်ယူၵ်ႉမုၼ်းပၢႆးပိူင်ၵူၼ်းလႄႈသိင်ႇလႂ်တင်းမူတ်းတင်းသဵင်ႈ ၶွင်ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး မီးဢူငဝ်းလမ်ႇလွင်ႈၼႂ်းၵၢၼ်ၾုၵ်ႇၾင်ၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ คุณงามความดี လႄႈၸရိယထမ်း จริยธรรม ပၼ်ၽူႈၵူၼ်းလဵၵ်ႉယႂ်ႇ လူၺ်ႈ ၽၢၼ်ႇၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး လၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈ ၵၢၼ်သွၼ်ပွၼ်ႈသင်ႇၶွင်မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ႁူင်းႁဵၼ်းလႄႈပွၵ်ႈဢိူင်ႇ ယွၼ်ႉၼၼ် ပိူဝ်ႈသၢင်ႈၵူၼ်းလီ မီးၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ၵိုင်ႇတၢင်းပဵၼ်ၵၢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်လႄႈယူၵ်ႉမုၼ်းၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးၶွင်ၵူၼ်းၵူႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ။ to Owner-ၵၢၼ်ၸွႆႈထႅမ်သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးလႄႈၵၢၼ်ၾုၵ်ႇၾင် ပဵၼ်ၵၢၼ် သိူဝ်ႇႁွင်းပၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်ၼႂ်းၵၢၼ်ယူၵ်ႉမုၼ်းၽူႈၵူၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈတၵ်းလႆႈယူၵ်ႉမုၼ်း ႁူမ်ႈတင်းၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၵွပ်ႈဝႃႈၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးပဵၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၶိုၵ်ႉတွၼ်း တွၼ်ႈတႃႇသၢင်ႈၵၢၼ် ယူၵ်ႉမုၼ်းၽူႈၵူၼ်း။ ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး လႄႈၵၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်သၢင်ႈ ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆ မိူၼ်ၼင်ႇၵၢၼ်သၢင်ႈၿုၼ်းၵုသူၼ်လႄႈ ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး ၼႂ်းဝၼ်းလမ်ႇလွင်ႈတၢင်းသႃသၼႃ ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ ၼႂ်းၵၢၼ်ၾုၵ်ႇၾင်ၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ပၼ်ၽူႈ ၵူၼ်းၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း။ ၼွၵ်ႈၼိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢပုမ်ႇၵူၼ်းထဝ်ႈမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇလႄႈလိူင်ႈလဝ်ႈၵၢဝ်ႇၶၢၼ် ၵၢၼ်သွၼ်လွင်ႈၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ယင်းပဵၼ် သိုဝ်ႇဢၼ်ၸၢင်ႈဢဝ်မႃးၸႂ်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ်သွၼ်ၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ၶွင်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းသၢဝ်လႆႈ။ “ၵၢၼ်ဢၼ်ႁႂ်ႈႁၼ်လူၺ်ႈတႃ ၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁူမ်ႈတင်းလွင်ႈလႂ်လွင်ႈၼိုင်” ပဵၼ်တႅဝ်းႁူမ်ႈၵၢၼ်မုင်ႈၵႆၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈၾုၵ်ႇၾင် ၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ၽၢၼ်ႇတၢင်း ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး ဢၼ်မီးမႃးတင်ႈတႄႇလႂ်မႃးလႂ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵွမ်ႉဝႃႈပဵၼ်ၵၢၼ်သွၼ်သင်ႇၵွႆး ယင်းပဵၼ်ၵၢၼ်သၢင်ႈဝႅပ်ႇၽႅၼ်တၢင်းယၢမ်ႈ ၵၢၼ်တိုဝ်းၵမ်ၵႂၢမ်းလီၶွင်ၽူႈၵူၼ်း မိူဝ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း မီးၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီလႄႈ ၸရိယထမ်းဢၼ်ၶဵမ်ႉၶႅင် တေသူင်ႇၽူလ်ၽွၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူင်ႇဝူင်း မီးၵႂၢမ်းသုၶ်းလႄႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇႁုင်ႈႁိူင်း။ ႁဵတ်းသင်လႄႈၾၢင်ႁၢင်ႈဢူငဝ်းၶွင်မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ပဵၼ်ၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၼႂ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၽူႈၵူၼ်းလီ ႁဵတ်ႇၽူလ်(ႁေႇတုၽလ) မၼ်း ၵေႃႈ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းပဵၼ်လၵ်းပိုၼ်ႉထၢၼ် တူင်ႇဝူင်း ႁူဝ်ႁႅၵ်ႈၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇၾင် ၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ တေၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈၽၢၼ်ႇတၢင်း ယၢမ်ႈ ၵၢၼ်ပွၼ်ႈသွၼ်ႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇမေႃၼပ်ႉထိုဝ်ၽူႈယႂ်ႇ မီးဝိၼႆးၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈႁဵၼ်းႁူႉ ႁူမ်ႈတင်းၵၢၼ်ၼႄဢွၵ်ႇ ႁၢင်ႈၾၢင် ႁူႉၸၵ်းမုၼ်ၵုၼ်း ပဵၼ်ၵၢၼ်တိုဝ်းၵမ်ဢၼ်မီးၼမ်ႉၼၵ်းၼႂ်းၵၢၼ်သၢင်ႈၵူၼ်းလီ ၵၢၼ်လဵင်ႉလူ ဢၼ်ၼႅၼ်ႉၵၢၼ်ၾုၵ်ႇၾင် ၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽၢၼ်ႇၵၢၼ်သၢင်ႈၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်းပဵၼ်ဢၼ်လီတီႈသုတ်းၼႂ်းသၢႆတႃပေႃႈမႄႈလႄႈၽူႈပူၵ်းပွင် ၵၢၼ် ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းလႄႈၵၢၼ်ဢဝ်ၸႂ်သႂ်ႇၼႂ်းၵၢၼ်ၶူပ်ႈၵုမ်းသင်ႇသွၼ်လႄႈၵၢၼ်သၢင်ႈသၢႆငၢႆ ႁႂ်ႈပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းတေႃႇၵၢၼ်ယူၵ်ႉမုၼ်း ၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း။ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတေႃႇမႃး ႁူင်းႁဵၼ်းလႄႈပိုၼ်ႉတီႈၵၢၼ်သိုၵ်းသႃ(ႁမ်ႉႁဵၼ်း) ဢမ်ႇဝႃႈၵၢပ်ႈလႂ်ပၢၼ်လႂ်ၵေႃႈလီ လၵ်းပိူင်ၵၢၼ် ႁမ်ႉႁဵၼ်း ပုၼ်ႈတႃႇၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း ထိုဝ်ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းလမ်ႇလွင်ႈၶိုၵ်ႉတွၼ်းၼႂ်းၵၢၼ်သၢင်ႈလႄႈယူၵ်ႉမုၼ်းၵူၼ်းလီ ၸင်ႇဝႃႈ philosophy ၵၢၼ် ႁဵၼ်း ဢၼ်မီးၵၢၼ်မႄႇမုၼ်းၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီၼႂ်းတွၼ်ႈၵၼ်ႁဵၼ်း ပိူဝ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈၵူၼ်းၼုမ်ႇသၢဝ် လႆႈႁပ်ႉၵၢၼ်ၾုၵ်ႇၾင် ၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီတင်ႈတႄႇလဵၵ်ႉ။ လူၺ်ႈပိူင်ၶိုၵ်ႉလူင်မၼ်းၵေႃႈႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉပဵၼ်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈႁူဝ်တီးၵၢၼ်ၶပ်းလိူၼ်ႈၵိၸ်ႇၵၢၼ် ဢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ဢမ်ႇဝႃႈၵၢၼ် ၸတ်းဢွင်ႈတီႈပဵၼ်ၶႅမ်ႉပၵ်းသဝ်း ပိူဝ်ႇတႃႇတီႈသၢင်ႈၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၶွင်ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်း ၸိတ်ႇဢႃးသႃ (Volunteer activities) လႄႈၵၢၼ်ၾိုၵ်းၾွၼ်ႉပွၼ်ႈသွၼ်ၸီးဝိတ်ႉၸိတ်းၸႂ် ၵၢၼ်သၢင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ဢၼ်ပဵၼ် ၽွၼ်းလီတေႃႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းႁူႉလွင်ႈၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း လူၺ်ႈၵၢၼ်မီးၶူးဢၼ်ပဵၼ်ဝႅပ်ႇယၢင်ႇတီႈလီလႄႈ ၵၢၼ်မီးလၵ်း ၼမ်း ၵုမ်ႉၸွႆႈၵမ်ႉထႅမ်သၢင်ႈၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ႁူမ်ႈတင်း ၵၢၼ်သၢင်ႈၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးႁူင်းႁဵၼ်းဢၼ်ၼႅၼ်ႉၵၢၼ် ၼပ်ႉၼႃႈထိုဝ်တႃ ၵၼ်လႄႈမီးဝိၼႆး တၵ်းတေၸွႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈၵူၼ်းၼုမ်ႇသၢဝ်ၶဝ်ယႂ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းလီ။ to Owner-ႁဵတ်းၵၢၼ်လီ ၾၢင်ႁၢင်ႈၶွင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ မီးလွင်ႈၽွမ်ႉၽဵင်ႇၵၼ်သၢင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉဢၼ်ဢိူမ်ႈတေႃႇၵၢၼ်ယူၵ်ႉမုၼ်း ၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီပုတ်ႉထသႃသၼႃ ၵၢၼ်ၸတ်းႁႂ်ႈမီးၼႂ်းတူင်ႇတၢင်ႇႁိမ်းႁွမ်း ဢၼ်ၵိုင်ႇလႅပ်ႈၵၼ်တင်းၵၢၼ်လေႃႇလွမ်ႁႂ်ႈၽူႈၵူၼ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းလီလႄႈ မီးပိုၼ်ႉတီႈႁွပ်ႈတူင်ႇဝူင်းဢၼ်လီငၢမ်း ဢမ်ႇဝႃႈမိသ်ႉဢူၺ်းသႁၢႆ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ဢူၺ်းၵေႃႉႁူမ်ႈၽၢၵ်ႈၵၢၼ် ဢူၺ်းၵေႃႉၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵၢၼ်လဵဝ်ၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်တီႈတူင်ႉၼိုင်ၶွင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၶွင်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇလႄႈ တူင်ႇဝူင်းမီးၾၢင်ႁၢင်ႈ ဢူငဝ်းၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး။ လွင်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ မီးၾၢင်ႁၢင်ႈဢူငဝ်းၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးသေ သိုပ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈလွင်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉ တၢင်းႁၼ် ၵႂၢမ်းမၼ်ႈၸႂ် ဢၼ်တေႁတ်းတတ်းသိၼ်ၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇလႄႈ တေၸၢင်ႈယူၵ်ႉမုၼ်းၵၢဝ်ႉယၢင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈၵၢၼ်သၢင်ႈ ၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၾုၵ်ႇၸိတ်းၸႂ် ႁူႉၸၵ်းမေႃယႅၵ်ႈလီၸႃႉ ထတ်းသၢင် ထတ်းထွင် လႆႈလူၺ်ႈၼမ်ႉၵတ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇ။ တေႁၼ်လႆႈဝႃႈ ၵၢၼ်ၸတ်းၵိၸ်ႇၵၢၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ လူၺ်ႈၵမ်ႉထႅမ်သၢင်ႈၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢၼ်ႁဵတ်းတၢင်းလီၵုသူလ်ႁူမ်ႈၵၼ် ၵၢၼ်ၸတ်းငၢၼ်း(ပွႆး)ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး လႄႈႈၵၢၼ်ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်ယူၵ်ႉမုၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵၢၼ်ယူႇသဝ်း ပဵၼ်လၢႆး ၵၢၼ်ပိၼ်ႇပႆႇၸွႆႈထႅမ်ၼဵဝ်ႇၵၼ်(ဢဝ်မိုဝ်း)ၵၼ် ပဵၼ်လၢႆးဢၼ်ယၢမ်းမီးမႃးတင်ႈတႄႇပၢၼ်ပူႇယႃႈတႃယၢႆး လူၺ်ႈပဵၼ်ပိူင်ႁၢင်ႈၾၢင် ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး ၼႂ်း 4 လွင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵုၼ်းၵႃႈ ပိူင်လၵ်းပိုၼ်ႉထၢၼ် သိင်ႇလွင်ႈပဵၼ်ထမ်း လႄႈ ၽႃးသႃ။ ၵုၼ်းၵႃႈ คุณค่า – လၵ်းၵၢၼ် ႁိုဝ် ၵႂၢမ်းယုမ်ႇယမ်ဢၼ်တူင်ႇဝူင်းယိုတ်းထိုဝ်ပဵၼ်ၼႅဝ်းတၢင်းၵၢၼ်ၶပ်းၶိုင်ၸီးဝိတ်ႉသၢႆၸႂ် ပဵၼ်တီႈဢၼ် ၵူၼ်းၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းႁၼ်ဝႃႈ လီ ငၢမ်း လႄႈပဵၼ်တီႈတွင်ႈၵၢၼ်(လူဝ်ႇ) ၸိူင်ႉၼင်ႇၵႂၢမ်းသိုဝ်ႈသႂ် ၵၢၼ်မေႃယုမ်ႇယမ်ၼပ်ႉထိုဝ် ႁူႉၸၵ်း ၵုၼ်းၵႃႈဢူငဝ်းၵၼ် လႄႈ ၵၢၼ်ႁပ်ႉၽိတ်းထုၵ်ႇ(ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း)။ ပိူင်လၵ်းပိုၼ်ႉထၢၼ် – ၵူတ်းပိူင် ႁိုဝ် ဝႅပ်ႇၽႅၼ်ၵၢၼ်ၸတ်းၵၢၼ်ဢၼ်တူင်ႇဝူင်းမၵ်းမၼ်ႈၶိုၼ်ႈမႃး ပိူဝ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းႁဵတ်း သၢင်ႈၸွမ်း ပဵၼ်တူဝ်မၵ်ႊမၼ်ႈလၢႆးႁဵတ်းဢၼ်ၵိုင်ႇလႅပ်ႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၵၢၼ်တၵ်ႉတၢႆး ၵၢၼ်ၼုင်ႈဝႆ လႄႈၵၢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵူၼ်းၼမ်။ သိင်ႇလွင်ႈပဵၼ်ထမ်း – သိင်ႇယိပ်းၵမ်လႆႈဢၼ်တူင်ႇဝူင်းသၢင်ႈၶိုၼ်လႄႈၸႂ်ႉၼႂ်းၸီးဝိတ်ႉၸူဝ်ႈပၢၼ်ၵူႈဝၼ်းဝၼ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇ သိင်ႇၶွင်ၶိူင်ႈၸႂ်ႉ ဢႃးႁၢရ် ၶိူင်ႈတႅင်ႇတူဝ် (ၶိူင်ႈႁၢင်ႈၶိူင်ႈ) သိင်ႇၶွင် လႄႈထဵၵ်ႉၼူဝ်ႊၵျီႊတင်းလၢႆ။ ၽႃသႃ – မိူၼ်ၼင်ႇၶိူင်ႈမိုဝ်းသိုဝ်ႇသၢရ် လႄႈထၢႆႇထွတ်ႇၾိင်ႈငႄႈႁိတ်းႁွႆး ပဵၼ်လၢႆးႁဵတ်းလၢႆးသၢင်ႈဢၼ်ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ဝွၵ်ႇလဝ်ႈထိုင် ၵႂၢမ်းယုမ်ႇယမ်လႄႈၵႂၢမ်းႁူႉၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၽႃးသႃ ႁူမ်ႈတင်း ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ၵၢၼ်တႅမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၵၢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၶိုၵ်ႉတွၼ်း ပဵၼ်ၵၢၼ်ၼႄထိုင်ပိုၼ်ႉလင်ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး သၢင်ႈၵူၼ်းလီ။ ၵၢၼ်သၢင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ဢၼ်ဢိူမ်ႈတေႃႇၵၢၼ်ယူၵ်ႉမုၼ်းၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ၽူႈၼမ်းၵႄႇဝၢၼ်ႈၼႃးသူၼ် ပဵၼ်ဝႅပ်ႇယၢင်ႇဢၼ်လီၵၢၼ်သၢင်ႈၶိူဝ်းၶၢႆႇ ၵၢၼ်ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ႁႅင်းတၢင်းတူင်ႇဝူင်း လႄႈ ၵၢၼ်ထႅမ်ႁႅင်းယူၵ်ႉယွင်ႈၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး တၵ်းၸွႆႈႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇမီးၵႂၢမ်းၵႅၼ်ႇၶႅင်လႄႈၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ။ ၵွႆးၵႃႈပူမ်ၶွတ်ႇလူင်မၼ်းၵေႃႈၵၢၼ်သိုပ်ႇသၢၼ်လႄႈတင်းၵၢၼ်ယူၵ်ႉမုၼ်းၸႂ်ႉၾိင်ႈငႄႈၸွမ်းပၢၼ်မႂ်ႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉၵၢၼ်ပိၼ်ႇပႅင်မၼ်းဝႆးပူၼ်ႉတီႈလႄႈ ၵၢၼ်ဝိတ်းတူဝ် လိမ်ႇတူဝ် တင်ႈတူဝ် ၶွင်ၾိင်ႈငႄႈၼႂ်းၵၢၼ်ပွၼ်ႈသွၼ် ၵုမ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီၵေႃႈ ယင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ၵၢၼ် လမ်ႇလွင်ႈလူင်ယူႇ ၵၢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၻီႊၵျီႊထလ်ႊလႄႈသူဝ်ႊသျဵလ်ႊမီႊၻေႊ တင်းၵၢၼ်ထႅမ်ႁႅင်းယူၵ်ႉမုၼ်းၾိင်ႈငႄႈ ပဵၼ်လၢႆးၵၢၼ် ဢၼ်မီးၵုၼ်းၵႃႈၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၵၢၼ်တေၶဝ်ႈထိုင်ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈၵူၼ်းႁုၼ်ႈသႅၼ်းမႂ်ႇၶဝ် ၵၢၼ်သၢင်ႈၼိူဝ်ႉလိူင်ႈၵုမ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ၽၢၼ်ႇသိုဝ်ႇၻီႊၵျီႊထလ်ႊ တင်းၵၢၼ်ဢၼ်ၾုၵ်ႇၾင်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၵုမ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ ဢွင်ႈၵႂၢမ်းႁူႉၻီႊၵျီႊထလ်ႊ တေႃႇပေႃးထိုင် ၵၢၼ်ၸႂ်ႉသူဝ်ႊသျဵလ်ႊမီႊၻေႊ ၼႂ်းၵၢၼ်ၽူၺ်ႈၽႄႈၵုၼ်းငၢမ်းၵႂၢမ်းလီ လႅပ်ႈတေပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းလမ်ႇလွင်ႈ ဢၼ်တေၶဝ်ႈထိုင် ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႆႈၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉယူႇ။ လူၺ်ႈပၺ်ႁႃ(ပၼ်ႁႃ) ဢၼ်ႁူပ်ႉယူႇၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵၢၼ်ၸတ်းဝၢင်းတိုၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းပုၼ်ႈတႃႇထႅမ်ႁႅင်းၵိၸ်ႇၵၢၼ် ၸွမ်း ၼင်ႇၽႅၼ်ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးႁူဝ်တီးမၼ်းၼၼ်ႉဢေႇတႄႉတႄႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်ၶပ်းလိူၼ်ႈထိူင်းလႄႈဢမ်ႇမီးႁႅင်း ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတၵ်းလီ ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ႁႅင်းႁႂ်ႈမီးတိုၼ်းၸၢင်ႈၸတ်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈတိူဝ်းၶိုၼ်ႈ။ မွၼ်းၶိူဝ်း သူၼ်ႇၼိုင်ႈၶွင်ၶေႃႈမုလ်း – ၻွၵ်ႉတိူဝ်ႊ ၼၵမူၼ်ႊ ပုၼ်ႊၺ်ၶျ်ၶဵတ်ႇထိၵုလ်ႊ (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']

2024-09-09T11:17:42

https://shannews.org/archives/57329

မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ (Kingdom of Bhutan)

ၸိုဝ်ႈမိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၼႆ့ႁွင့်ဝႃႈ မိူင်းႁေႃၶမ်းပူႊတၢၼ်ႊ (ၽူႊထၢၼ်) (Kingdom of Bhutan) ၼႆသေ ပဵၼ်မိူင်းလွတ်ႈ လႅဝ်းသဝ်းၶေႃ မိူင်းၼိုင်ႈ။ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ် ဢမ်ႇတိတ်းၸပ်း ၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ(ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံ) ၊ မီးၸဵင်ႇႁွင်ႇ ဝၼ်းဢွၵ်ႇ လွႆႁိမဝၼ်ႇတႃႇ လႄႈ ပဵၼ်ၼႂ်းၵုၼ် ဢေႊသျႃႊ ၸၢၼ်း။ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇ၊ ၾၢႆႇတူၵ်း လႄႈ ၾၢႆႇ ၸၢၼ်း တိတ်းၸပ်း မိူင်းၵြႃး ဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ ၊ ၾၢႆႇႁွင်ႇသမ့် တိတ်းၸပ်း မိူင်းၶႄႇလႄႈ ထိပႅတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ Paro ဢၼ်မီးတီႈတၢပ်ႈလွႆ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊဢၼ်ဝႃႈၼႆႉမီးတီႈပွင်ႇဝႃႈ – ၸိုင်ႈမိူင်းၼၵႃးၾႃႉၽႃႇ မိုးကြိုးနဂါးတိုင်းပြည် – Land of Thunder Dragon ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ၼႆ့ယူႇသုင်၊ ပေႃးၾႃႉတႅၵ်ႇၾႃႉလင်ၼႆၸိုင် ပဵၼ်ဢၼ်သဵင်လင်ႁႅင်း၊ လီၵူဝ်ႁႅင်းသေ ဢွၼ်ၵၼ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ သၢႆၾႃႉမႅပ်ႈ ၾႃႉၽႅတ်ႇၾႃႉလင်ၼႆ့ မိူၼ်ပဵၼ် ႁၢင်ႈငဝ်းၼၵႃး – ၼႆယဝ့်။ တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 17 ပီၽွင်းၸဝ့်ၼၼ့် ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းပတေႇသရိတ်ႈသိုၵ်း(စစ်ပဒေ သရာဇ် နိုင်ငံ) ဢုပ့်ပိူင်ႇမိူင်းၼိုင်ႈ ။ မိူဝ်ႈၽွင်းႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 20 ပီ ပၢၼ်ၸဝ့်ၼၼ့်သမ့် မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ လႆႈတူၵ်းၵႂႃႇတႂ်ႈ ႁေႃၶမ်း ဢိင်းၵလဵတ်ႈၽွင်းငမ်း။ ၽိူဝ်ႇမိူင်းၵြႃးဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ လႆႈလွတ်ႈလႅဝ်း ယဝ့်ၼၼ့်ၸင်ႇ ၶိုၼ်းတူၵ်းၵႂႃႇတႂ်ႈ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ ။ ၼႃႈလိၼ်မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊၼႆ့ ပွတ်းၸၢၼ်းတေပဵၼ် ၼႃႈလိၼ်ပၢင်ႇပဵင်းႁွၼ်ႉမႆႈ (Subtropics – သမပိုင်းလွင်ပြင်) ၊ ပွတ်းႁွင်ႇသမ့် ပဵၼ်လွႆႁိမဝၼ်ႇတႃႇ ဢၼ်မီး ထိူၼ်ႇ/ပႃႇပႅၵ်ႇ (Sub-alpine) တၢင်းသုင်မွၵ်ႈ 7,000 မီႇတႃႇ ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ သႃႇသၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းတႄ့ မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ် သႃႇသၼႃႇ ဝၶျရယႃႇၼ(Vajrayana Buddhism) သေ ႁူဝ်ၵူၼ်းမီး 8 လၢၼ့်ၵေႃႉ ၊ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ၸၢဝ်းပုတ်ႉထ။ၸၢဝ်းႁိၼ်ႇတူႇၵေႃႈ မီးၵမ်ႈဢေႇ ။ ငဝ်ႈၸိုင်ႈဝဵင်းလူင် မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ပဵၼ်ဝဵင်းတိမ်ႊၽူႊ (Thimphu) ။ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ဢၼ်ပဵၼ်မိူင်းၶုၼ် ၽွင်းငမ်းမႃး ပီႊယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉ တႄႇမီးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ တီႊမွၵ်ႊၶရေႊသီႊ ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း မိူဝ်ႈလိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် ပီႊ 2008 ။ ပဵၼ်မိူင်း ဢၼ်ၶဝ်ႈပဵၼ် လုၵ်ႈၸုမ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈ ဢေႊသျႃႊပွတ်းၸၢၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈ ၾႃႉ (SAARC) ၼႆယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵုမ်လူင် SAARC ပွၵ်ႈၵမ်း 16 ပီ 2010 ၼၼ့်ၵေႃႈ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ႁပ့် ၸတ်း ႁဵတ်း ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် ။ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊၼႆႉ ၵႂၢင်ႈ 18,000 လွၵ်းလၵ်း (မီး 4 ပုၼ်ႈၼိုင်ႈပုၼ်ႈ မိူင်းတႆးၵူၺ်း)။ မီးၶိုင်ႈ တိူင်းတၼၢဝ်းသီ ၊ ၵႂၢင်ႈပဵင်းၸေႊမိူင်းရၶႅင်ႇ ဢၼ်မီးၼႂ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၼႆ့ၵူၺ်း။ လုၵ်ႉတၢင်းဢွၵ်ႇ တေႃႇတၢင်းတူၵ်း တၢင်းယၢဝ်းမီး 190 လၵ်း ၊ လုၵ်ႉတၢင်းၸၢၼ်း တေႃႇ တၢင်းႁွင်ႇ တၢင်းၵႂၢင်ႈမီး 90 လၵ်း။ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ် ၼႃႈလိၼ်လွႆ လိူဝ်ၼၼ့် မီးမႄႈၼမ်ႉ ပျမ်ႊမပုတ်ႉတြႃႉ မိူၼ်ၼင်ႇ မႄႈၼမ့်မႃးၼႅတ်ႊ လႄႈ မႄႈၼမ့်ဢွၼ်ႇတၢင်းၼမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ လုၵ်ႉတၢင်း ၸၢၼ်း သေ လတ်းၽၢၼ်ႇလႆ ၵႂႃႇတၢင်းႁွင်ႇ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ။ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းလဵၵ်ႉ၊ တီႈၼိုင်ႈလႄႈတီႈၼိုင်ႈ ဢမ်ႇၵႆၵၼ်၊ ၾိင်ႈၾႃႉ ရႃႇသီႇၵေႃႈ တီႈၼိုင်ႈလႄႈတီႈၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်၊ ယွၼ်ႉတၢင်းသုင်ၼႃႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ ၼိုင်ႈပီလႂ် ၾူၼ်တူၵ်း 200 တေႃႇ 300 ၼိဝ်ႉ၊ ၸွမ်းၼိူဝ်လွႆၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပႃႇထိူၼ်ႇ/ပႃႇမႆ့ ။ ပိုၼ့် တီႈပွတ်းတႂ်ႈ ဢၼ်တႅမ်ႇၸိူဝ်းၼၼ့်သမ့် မီးတူၼ်ႈပႅၵ်ႇ ၊ တူၼ်ႈဢူၵ်း (Oak, ဝက်သစ်ချ) လႄႈ ပိုၼ်ႉတီႈသုင်သမ်ႉ မီးတူၼ်ႈပႅၵ်ႇ Conifer သႅၼ်းဢွၵ်ႇတီႈဢၼ်ၵတ်းႁႅင်း ။ တီႈမိူင်း ပူႊတၢၼ်ႊ ၼႆႉ ၼႃႈလိၼ်သုင် ပဵၼ်လွႆလွၼ်ႉလွၼ်ႉ၊ ၼႃႈလိၼ်ပဵင်း မီးဢေႇလႄႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ လႆႈဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်း ။ ၸွမ်း ၶႅပ်ႇတၢပ်ႈ လွႆၸိူဝ်းၼႆ့ သင်ဝႃႈ ႁဵတ်းသူၼ်/ၼႃး သိၵ်ႈၶူဝ်လႆ သေၽုၵ်ႇသွမ်ႈၸိုင် တေၸၢင်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ တႃႇတေၶူႈတေႁဵတ်းၸၼ်ႉသမ်ႉ တေလႆႈၸႂ်ႉငိုၼ်းတွင်း ႁႅင်းၵူၼ်းလႄႈၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႆသေ ဢမ်ႇဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်း။ ၵွပ်ႈၼႆ ဢၼ်ၸၢင်ႈၽုၵ်ႇလႆႈၵေႃႈ ပဵၼ် ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ၊ ၶဝ်ႈ ၊ ၶဝ်ႈၶႅပ်ႇ (ဂျုံ) ၸိူဝ်းၼႆ့ ။ ၵူၼ်းမိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ၵမ်ႈၼမ်ၼႆ့ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ပူႊတီႊယိူဝ်ႊ (ဘူတီးယား) သေ ပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆ့ၵေႃႈ မီးၵူၼ်းၶိူဝ်းၼီႊပေႃႊ ယူႇသဝ်းဝႆ့ ဢိတ်းဢွတ်း။ ၵူၼ်းၶိူဝ်း ပူႊတီႊယိူဝ်ႊ (ဘူတီးယား) ၼႆ့ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ်၊ ဢူတ်းၵၼ်ႈလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလႆႈ၊ မီးသတိ ဝိရိယလီ ။ လိူဝ်သေ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈယဝ့် ၵၢၼ်လဵင့် လူတူဝ်သတ်း မႃႉလႃးဝူဝ်းၵႂၢႆးၵေႃႈ မီးၽွင်ႈ။ ၽႃႇသႃႇ ဢၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ပူႊတီႊယိူဝ်ႊၼႆႉ ၵိူဝ်းလီၼပ့်ယမ် ပုတ့်ထသႃႇသၼႃႇ လႃႊမႃႊ (လာမာ ဗုဒ္ဓအယူဝါဒ) ။ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊၼႆ့ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးလွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆး တၢင်းၼမ် ။ မိူၼ်ၼင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ၵမ်ႈၼမ်ၼႆ့ ဢဝ်ငိုၼ်းၶဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼိုင်ႈၵေႃႉသေ တႅၵ်ႈတူၺ်း လွင်ႈၶိုၼ်ႈ ယႂ်ႇႁုၼ်ႈမုၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တီႈမိူင်းပူႊတၢၼ်ႊတႄ့ ဢဝ်လွင်ႈတၢင်းသိူဝ်းၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်းၼိုင်ႈၵေႃ့သေ တႅၵ်ႈတူၺ်း လွင်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇဝၢၼ်ႈမိူင်း ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ တေလႆႈႁၼ်ဝႃႈ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်ဝႆ့ ၼမ့်ၼၵ်းလွင်ႈယႂ်ႇၼိူဝ် လွင်ႈၵတ်းယဵၼ် မူၼ်ႈသိူဝ်း ၵူၼ်းမိူင်း – ၼႆယူႇ။ ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈမုၼ်းသဵၼ်ႈမၢႆ မႅၵ့်ၵသိၼ်း Business Week ၵဵပ်းၶေႃႈမုၼ်းဝႆ့ မိူဝ်ႈပီ 2006 ၼၼ့် သေ ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်မီးၼႂ်း ၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေးသျုးၼႆ့ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီး တၢင်း သိူဝ်း ၸႂ် လိူဝ်ပိူၼ်ႈ ။ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆ့သမ့် ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ ထီ့ 8 ဝႃႈၼႆ ။ လွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈသမ့် တီႈမိူင်းပူႊတၢၼ်ႊၼႆ့ ဢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင့်ၶၢႆ လႅၼ်းယႃႈ ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 6/6/2010 ၼၼ့်မႃး မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ဢွၵ်ႇမၢႆမီႈႁႄ့ႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်လုတ်ႇလႅၼ်း ယႃႈၸွမ်းသူၼ်မွၵ်ႇ ၊ ႁူင်းႁႅမ်း ၊ လၢၼ့်တၢင်းၵိၼ်ယႅမ့် ၊ ၸွမ်းႁၢၼ့်တၢင်းၶၢႆ လႄႈ ႁူင်းတူၺ်းငဝ်း တူင့် ၸိူဝ်းၼႆ့။ ၶႅၵ်ႇၼွၵ်ႇမိူင်း ၸိူဝ်းတေၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊၼၼ့်ၵေႃႈ သင်ဝႃႈ ၶႂ်ႈဢဝ်လႅၼ်းယႃႈ ၵႂႃႇပႃး ၼႆၸိုင် တေလႆႈသႂ်ႇၶွၼ်ႇသုင် ၸင်ႇတေလႆႈၶႂၢင်ႉဢဝ်ၶဝ်ႈမိူင်း။ လိူဝ်ၼၼ့် သင်တီ့ ၺွပ်းၺႃးဝႃႈ ၶၢႆလႅၼ်းယႃႈၼႆၸိုင် တေလႆႈၺႃးတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 3 – 5 ပီ ၼႆယဝ့်။ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆ့ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်လႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်း TV လႄႈ Internet တူၵ်းလိုၼ်းလိူဝ် သေပိူၼ်ႈ မိူင်းၼိုင်ႈ။ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင် ပီ 1999 ၼၼ့် ၵူၼ်းမိူင်း မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ပႆႇမီးၶႂၢင့်ၸႂ်ႉတိုဝ်း TV ။ ၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တွင်ႈတဵဝ်းမိူင်းပူႊတၢၼ်ႊတႄ့ တႄႇမႃးမိူဝ်ႈပီ 1974 ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ သမ့်မီးလွင်ႈမႆႈၸႂ် ၵူဝ်မႃးတုမ့်တိူဝ့်လွင်ႈၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း လႄႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆလႄႈ ၸင်ႇမီးလွင်ႈ မၵ်းတတ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇလႄႇ တွင်ႈတဵဝ်းမႃး – ၼႆယဝ့်။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် တေၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊၼၼ့်ၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ မၵ်း မၼ်ႈဝႆ့ဝႃႈ ၼိုင်ႈဝၼ်း တေလႆႈၸႂ်ႉၸၢႆႇႁႂ်ႈတဵမ် 250 ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ပေႃးၸႂ်ႉၸၢႆႇ လႆႈၸွမ်းၼင်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊမၵ်းမၼ်ႈဝႆ့ၼၼ့်ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊလႆႈ ။ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊၼႆ့ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်ႁၵ့်သႃ မႆႈၸႂ် ၵူဝ်မီးလွင်ႈတုမ့်တိူဝ့် သၽႃႇဝသိင်ႇဝႅတ့်လွမ့် လႄႈ ပိုၼ့်တီႈၼႂ်း ၸိုင်ႈမိူင်းၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ပႃႇထိူၼ်ႇ ႁူမ်ႇငမ်းဝႆ့ ။ ၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၵေႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်း လွၵ်းလၢႆးၵၢၼ်ၵဝ်ႇသေ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ယႃႈၶႃႈမူင်ႈမႅင်း ၊ ၾုၼ်ႇထၢတ်ႈ (မေႇဢေႃးၸႃႇ) ၸိူဝ်းၼႆ့သေ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၵႂႃႇလႆႈၼၼ့်ၵေႃႈ တိုၵ့်ၶပ်းၶိုင် ႁဵတ်းသၢင်ႈဝႆ့ယူႇ ။ ႁူင်းၵေႃႇၵၢႆႇ ႁိူၼ်းတိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆ့ တေလႆႈၵေႃႇသၢင်ႈ ႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇ လၢႆးၾိင်ႈထုင်းၵူၺ်း။ ၵူၼ်းမိူင်း ပူႊတၢၼ်ႊ ၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ တေဢွၼ်ၵၼ်ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်းၾိင်ႈထုင်း ၶဝ်ၵူၺ်း ။သိူဝ်ႈၶူဝ်း ၾိင်ႈထုင်းၼႆ့တႄ့ ဢမ်ႇၼုင်ႈတိုၼ်း ဢမ်ႇလႆႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ၵမ်ႈၼမ်ၼႆ့ ယုမ်ႇယမ်ၼပ့်ထိုဝ် ၽႃႇသႃႇတီႈၵိူဝ်းယမ် တႄ့တႄ့ ဝႃႈဝႃႈ။ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊၼႆ့ ယွၼ့်မီးဝႆ့ တီႈၼႂ်းၵႄႈၵၢင် ထိပႅတ်ႉ တၢင်း မိူင်းၵြႃးဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ လႄႈ လွင်ႈယဵၼ်ငႄႈၾိင်ႈထုင်းၸိူဝ်းၼႆ့ၵေႃႈ လုၵ့်တီႈမိူင်းၸိူဝ်းၼၼ့် မႃးၽွင်ႈ။ လွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆးထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈတႄ့ မိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ ၼႆ့ ပၼ်တိုဝ့်တၢင်း ၼၢင်းယိင်း လိူဝ် ။ မိူၼ် ၼင်ႇ ၸွမ်းဢွင်ႈတီႈ သႃႇသၼႃႇၸိူဝ်းၼႆ့ တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း တေမီးလွင်ႈႁႄ့ႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပၼ် ၼၢင်း ယိင်းၶဝ်ႈ ၼႆသေတႃႉ တီႈမိူင်းပူႊတၢၼ်ႊ တႄ့ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁႄ့ႁၢမ်ႈၼင်ႇၼၼ် ။ ယွၼ့် ဝႆ့ၼမ့် ၼၵ်းၼိူဝ် တီႈၼႂ်းၵၢၼ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵပ်းသိုပ်ႇတၢင်း ၼၢင်းယိင်းလႄႈ ၼၢင်းယိင်း ၼႂ်းမိူင်းပူႊ တၢၼ်ႊ ၼႆ့ တိူဝ်းမီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်လိူဝ်သေ ၼၢင်းယိင်း တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း ။ ဢၢင်ႈဢိင်- burma.irrawaddy.com

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း']

2024-09-08T18:00:00

https://shannews.org/archives/57325

ၾႆးမႆႈႁူင်းႁဵၼ်း တီႈမိူင်းၵႅၼ်ႊၺႃႊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းလူႉတၢႆ 17 ၵေႃႉ

ၾႆးမႆႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ လင်ၼိုင်ႈ တီႈမိူင်းၵႅၼ်ႊၺႃႊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်း လူႉတၢႆ 17 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်းထႅင်ႈ 13 ၵေႃႉ တပ်ႉၸုမ်းပလိၵ်ႈ လၢတ်ႈၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 06/09/2024 ၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈၾႆးမႆႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ တီႈဝဵင်း Hillside Endarasha ၸႄႈတွၼ်ႈ Nyeri မိူင်းၵႅၼ်ႊၺႃႊ။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ ၾႆးမႆႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇ ၸၢင်ႈယိုၼ်ယၼ် တိုၵ်ႉၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၾႆးမႆႈႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉသေ လုၵ်ႈႁဵၼ်း လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈလီမွင်ၸႂ် တႄႉတႄႉၼႆ ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူင်းၵႅၼ်ႊၺႃႊလၢတ်ႈ။ တီႈမိူင်းၵႅၼ်ႊၺႃႊၼႆႉ ၵႆႉပဵၼ်လွင်ႈၾႆးမႆႈႁူင်းႁဵၼ်း၊ မၢင်ပွၵ်ႈ ယွၼ်ႉလုၵ်ႈႁဵၼ်းၼႄၵၢင်ၸႂ် ၽဝ်ႁူင်းႁဵၼ်းၵေႃႈ ယၢမ်ႈမီးမႃး။ မိူဝ်ႈပီ 2017 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾႆးမႆႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင် လင်ၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းလူင်ၼၢႆႊရူဝ်ႊပီ လုၵ်ႈႁဵၼ်းလူႉတၢႆ 10 ၵေႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-09-08T17:30:00

https://shannews.org/archives/57320

ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး သင်ႇဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း တီႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁႅင်း ၵၢၼ်ႁဵင်ပၢႆ သွၼ်ႁဵၼ်းဝႆႉ

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ပိၵ်ႉဢိုတ်း ႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်လိၵ်ႈငဝ်းမဵတ်ႉတႃႇ “မေတ္တာရိပ်” ဢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 1,000 ပၢႆ ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈဝႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းသူႊရတ်ႊထႃႊၼီႊ ၸႄႈတွၼ်ႈ သူႊ ရတ်ႊထႃႊၼီႊ မိူင်းထႆးတွၼ်ႈၸၢၼ်း ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ႁူင်းႁဵၼ်းလင်ၼႆႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းၼင်ႇမၢႆမီႈပၵ်းပိူင် ႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇလဵဝ် ပီ 2007 ၊ ဢမ်ႇမီးၶႂၢင်ႉသေ ၵေႃႈသၢင်ႈဝႆႉလႄႈ ၸင်ႇလႆႈသင်ႇ ႁႂ်ႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းဝႆႉတင်းမူတ်းသေ တေဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇ ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈမီးဝႆႉ – လုမ်းၸႄႈတွၼ်ႈ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ သူႊရတ်ႊထႃႈၼီႊ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်ၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉႁူင်းႁဵၼ်း ၺႃးပိၵ်ႉဢိုတ်းလႄႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ဢွၼ်ၵၼ် ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ ၸုမ်းၾၢႆႇတူင်ႉၼိုင် တႃႇႁႅင်းၵၢၼ်ၶဝ်တႄႉ တိုၵ်ႉဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်တင်း ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး ႁႂ်ႈလူတ်းယွၼ်ႇပၼ် ႁူင်းႁဵၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၵိုတ်းလိူဝ်ထႅင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ႁူင်းႁဵၼ်းငဝ်းမဵတ်ႉတႃႇ “မေတ္တာရိပ်” ၼႆႉ ပိုတ်ႇမႃးလႆႈၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီယဝ်ႉ။ တႄႇႁဵၼ်းဢဝ်လႆႈ ၸၼ်ႉငဝ်ႈတေႃႇထိုင် ၸၼ်ႉသုင်၊ ပဵၼ်ႁူင်းႁဵၼ်း ဢၼ်မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်းၼမ်သုတ်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈသူႊရတ်ႊထႃႊၼီႊ မိူင်းထႆး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-08T16:43:15

https://shannews.org/archives/57316

သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉၼမ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ၼႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈတပ်ႉၼမ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး မိူင်းရၶႅင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ တႃႇယိုတ်းလႆႈတပ်ႉၼမ်ႉၼႆႉ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ တႄႇယိုတ်းတိုၵ်းမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 7 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼၼ်ႉ၊ တီႈတပ်ႉၼမ်ႉၼၼ်ႉ ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမီး 1,200 ပၢႆ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉပႃး ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ၶိူင်ႈၵွင်ႈယႂ်ႇတပ်ႉၼမ်ႉ ယိုဝ်းၸွႆႈသေတႃႉ ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်းၸမ်တဵမ်လိူၼ် ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 5 ၼႆႉ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈတင်းသဵင်ႈယဝ်ႉၼႆ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 6 ၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ဢၼ်ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ တပ်ႉၼမ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတၢႆ မွၵ်ႈ 400 ၵေႃႉသေ ယိုတ်းလႆႈပႃး ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းၼမ်ထႅင်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ ဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆး တင်းဝဵင်းယဝ်ႉသေတႃႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈလႅၼ်လိၼ်ဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆးလႄႈ ဝဵင်းၵႂႃႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းငဝ်းလၢႆး ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇသေ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသင်။ တီႈမိူင်းရၶႅင်ႇၼႆႉ တႄႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13/11/2023 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉသေ ၶိုၼ်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ 10 ဝဵင်း ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇလႄႈ ဝဵင်းပလႅၵ်ႉဝႃႉ ၼႂ်းမိူင်းၶျၢင်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-08T16:16:51

https://shannews.org/archives/57313

ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး မိူင်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇၼိမ် ၸဝ်ႈၵၢၼ်မိူင်းထႆး ၸိူဝ်းလူင်းတိုၼ်းလၢင်းဝႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ထွႆၶိုၼ်း

ၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၼိမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်းႁႅင်းလႄႈ ႁူင်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး မိူင်းထႆး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵိုတ်းလိုဝ်းၵၢၼ်ငၢၼ်းသေ ဢွၵ်ႇယၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈမႃးဝႆႉၼႆ – ၶၢဝ်ႇထႆး The Nation ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ႁူင်းၵၢၼ်ႁဵတ်း လိၼ်ပုၼ် မိူင်းထႆး Siam Cement Group(SCG) ဢၼ်လူင်းတိုၼ်းလၢင်းဝႆႉ 8 ပီႊလီႊယၼ်ႊဝၢတ်ႇ (ငိုၼ်းထႆး) ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈၵိုတ်းယင်ႉႁူင်းၸၢၵ်ႈႁဵတ်းလိၼ်ပုၼ် ဢၼ်မီးၼႂ်း မိူင်းမၢၼ်ႈဝႆႉတင်း 2 ဢၼ်။ ၽွင်းယၢမ်းၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇၼိမ်ၼႆႉ ၶူဝ်းၶွင်ၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈ ႁူင်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးလၵ်ႉဢဝ်ၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶွမ်ႊပၼီႊ SCG လၢတ်ႈဝႃႈ – ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးလွင်ႈမုင်ႈမွင်း တႃႇတေၶိုၼ်းပၼ်ႇၵၢၼ် ၵႂႃႇလႆႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းပွတ်းလႄႈ တႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သေ ၸင်ႇလႆႈ ၵိုတ်းယင်ႉၵၢၼ်ငၢၼ်းဝႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ ၶွမ်ႊပၼီႊ OSP ထႆး ဢၼ်ၵိုင်ႇငိုၼ်း 136 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ ၸႂ်ႉမိၵ်ႈမၢႆ Myanmar Golden Eagle တင်း Myanmar Golden Glass သေ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၼမ်ႉၸဵမ်း/ ၼမ်ႉဝၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ တေၶၢႆၵၢၼ်ငၢၼ်းၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶွမ်ႊပၼီႊ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇထူင်ၸေႈ ပလၢတ်ႉသတိတ်ႉလႄႈ ၶိူင်ႈႁေႃႇၶူဝ်းၶွင် TPBI Public Company Limited ၵေႃႈ လႆႈၵိုတ်းယင်ႉၵၢၼ်ငၢၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊပူၼ်ႉမႃး၊ ၶွမ်ႊပၼီႊ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇပၢင်ပွႆးၼႄၶူဝ်းၶွင် Grand Prix International တင်း ၶွမ်ႊပၼီႊ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇပၢင်ပွႆးမူၼ်ႈသိူဝ်း Index Creative Village သမ်ႉ ၵိုတ်းယင်ႉၵၢၼ်ငၢၼ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီပူၼ်ႉမႃးယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၶွမ်ႊပၼီႊ Thai President Foods ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶဝ်ႈသွႆးႁႅင်ႈ မိၵ်ႈမၢႆ Mama ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈ ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်း ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် 100 သေ ပၼ်ႇႁူင်းၸၢၵ်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢၼ်မီးတီႈ ဝဵင်းမၼ်းတလေး ၼၼ်ႉဝႆႉယူႇသေတႃႉ တိုၵ်ႉပႂ်ႉတူၺ်းငဝ်းလၢႆးဝႆႉယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ယွမ်းလူင်းၸဵမ်မိူဝ်ႈတင်းပဵၼ် Covid – 19 ၽႄႈလၢမ်း။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၼႂ်းပီ 2021 ယဝ်ႉ ယွၼ်ႉပၼ်ႁႃပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈၼႂ်းမိူင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈငဝ်းလၢႆးႁၢင်ႈႁၢႆႉမႃး၊ ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇႁၼ်ငဝ်းလၢႆး ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး တေလီၶိုၼ်ႈမႃးၶိုၼ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-08T17:00:00

https://shannews.org/archives/57309

ၸုမ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵၼ် တင်း NUG ၼႆ ၸႂ်ႈ​​တႄႉယူႇႁိုဝ်

ၼႂ်းၵႄႈၸုမ်းၸၢဝ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ​​ပေႃးၶဝ်တႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၵၼ်မႃး လႆႈလႅၼ်ႈႁႃသွၼ်ႈႁူမ်ႈ တီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆ ၼၼ်ႉဢမ်ႇ ၸႂ်ႈၵူၺ်းပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်။ ဢဝ်ၸဵမ်ၸွမ်ၽွင်းလူင်ဢူးၼု ဢၼ်တင်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈယၢၼ်မိူင်း၊ ၸုမ်း NCGUB ဢၼ် ႁဵတ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈၶႅင်ႇ​​တေႃႇ ၸုမ်းသိုၵ်း နဝတ ၊ ​​​​တေႃႇထိုင် ၸိူဝ်းဢွၼ်ႁူဝ် CRPH, NUG ဢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ​​တေႃႇ စကစ ၼႆႉ ဢမ်ႇလွတ်ႈလႅၼ်ႈၸူး ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇ​​တေၼပ်ႉယမ်ပၼ်ဢွင်ႈတီႈပဵင်းၵၼ်ၼႆ ဢမ်ႇသူႈမီး။ ပၢၼ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ဝႆႉ​​သေၵမ်းၼိုင်ႈၵွၼ်ႇ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶွတ်ႇလိူတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း NUG ဢၼ်ၶၢၼ်ပၢၵ်ႇဝႃႈ ​​​​ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းမႂ်ႇလႂ်၊ ပိူဝ်ႈတႃႇ ႁူမ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ​​ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းလႂ်ၼၼ်ႉ ယင်းဢမ်ႇမီး​​ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း လိူင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵၢၼ်မိူင်း လူၺ်ႈတင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် တႅတ်ႈၼႅတ်ႈၼႅၼ်ႈၼႃ။ ​​ၶေႃႈႁူမ်ႈလႆႈၸႂ် ၸွမ်း K3C ၼၼ်ႉ မီးယူႇၼႃႇ ​​တေဝႃႈၼႆ​​ၵေႃႈ၊ တၢမ်တူဝ် ၸုမ်းၶၢင် KIA ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈ ၸုမ်း K3C ၼၼ်ႉ ယင်းဢမ်ႇဢွၵ်ႇၼႃႈယိုၼ်တူဝ်။ ၼႆလႄႈ ၸွမ်းလူၺ်ႈၼႃႈမိူင်း ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃတင်ႈ သဝ်းတမ်းမီး​​သေ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတီႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၶဝ် ၵႃႈလႆႈဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းၼိူဝ် မိူင်းၶႄႇ ယူႇယဝ်ႉလႄႈ တေႁဵတ်းၵႅင်ႈလိုမ်းပႅတ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈ၊ ​​တေလပ်းႁူလပ်းတႃထဵင်ပၢၵ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ။ ၵႃႈတၵ်း​​လူဝ်ႇလႆႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈထုၵ်ႇ​​မေႃ​​ပေႃးၵႂၢမ်း ႁႃလၢႆးလီတီႈသုတ်း တႃႇမီးၽွၼ်းပၢင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းတူဝ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ၸိုင်ႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမဵဝ်းလိူၵ်ႈႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈ ၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၽႂ်ၶႂ်ႈလႆႈ။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ လိူင်ႈလိၵ်ႈလုၵ်ႉတီႈမိူင်းမၢဝ်း ႁူၺ်ႈလီ သူင်ႇထိုင် ၸုမ်းပလွင်ႈ TNLA ၼၼ်ႉ ၶွၼ်းယွၼ်ႈ ယင်းပႆႇယဵၼ်၊ သမ်ႉ​​ပေႃးမီးၶၢဝ်ႇၽိဝ်ႇဢွၵ်ႇထႅင်ႈ လွင်ႈဝႃႈ ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁဵတ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တၢင်ႇၼိူဝ်ၼႃႈလိၵ်ႈၸုမ်းၶဝ်ယဝ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းႁိုင်သင် သမ်ႉပူတ်းလူင်းၶိုၼ်း။ ၼႂ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉ ​​“ၶေႃႈထီႈ 1- MNDAA ၼႆႉ ​​တေသိုပ်ႇဝၵ်ႉဝႆႉ ​​ၶေႃႈယိုၼ်ႈယွၼ်း လွင်ႈၽွင်းငမ်းႁင်း​​ၶေႃ​​သေ ​​တေဢမ်ႇတင်ႈၸိုင်ႈမိူင်း လွတ်ႈလႅဝ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ပၢႆဢမ်ႇမီးၵၢင်ၸႂ် တႃႇႁိမ်ဢဝ်ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းၵွၼ်ႇ။ ​​ ၶေႃႈထီႈ 2 ​​- တေဢမ်ႇႁူမ်ႈႁွမ်း တင်းၸုမ်းလႂ် ဢၼ်သၢၼ်ၶတ်း​​တေႃႇၶႄႇလႄႈ မၢၼ်ႈ၊ တင်း NUG ​​ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ႁူမ်ႈႁွမ်း လူၺ်ႈလိူင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်မိူင်း​​သေ တႃႇ​​တေၶႂၢၵ်ႈၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း ဢမ်ႇၼၼ် တႃႇ​​တေပိုတ်းတိုၵ်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ တူၼ်ႈတီး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႅၼ်ၵၢၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ​​တေသိုပ်ႇဝၵ်ႉဝႆႉ သုၼ်ႇ လႆႈၵႅတ်ႇ​​ၶႄတူဝ်ၵဝ်ႇယူႇ။ ​​ၶေႃႈထီႈ3 – ငဝ်းလၢႆးလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မိူင်းၶႄႇတိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈ​​ၵႄႈလိတ်ႈၸဵဝ်းၸႅဝ်ႈဝႆးၶၼ် ယူႇလႄႈ တၢမ်ၼင်ႇမိူင်းၶႄႇ ယိုၼ်ႈယွၼ်းၼၼ်ႉ ​​တေၵိုတ်းတိုၵ်း​​ယဝ်ႉ တႄႇဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း​​သေ ​​ၵႄႈလိတ်ႈပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၵႂႃႇ” ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလိၵ်ႈၽိုၼ်ၼႆႉ ၸွင်ႇၸႂ်ႈ​​ၶေႃႈၵၢင်ၸႂ် ၶွင်ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ​​တႄႉႁိုဝ်ၼႆ ႁူမ်ႈဝႃႈ ပႆႇယိုၼ်ယၼ်လႆႈ​​​သေတႃႉ မႅၼ်ႇ​​ၼေႇၵျႃႇၶွင်ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉ မႅတ်ႇသိၼ်ႇၵျႃႇ MNDAA တွပ်ႇလိၵ်ႈၶိုၼ်းဝႃႈ ၸႂ်ႈ​​ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶဝ်​​တႄႉယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵႂၢမ်းၾၢႆႇၶႂ်ႈၶွင် MNDAA​ ၵေႃႈယႃႇ လိူဝ်ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၵႃႈလႆႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇႁိုဝ်ၼႆ တႃႉလီငမ်းငဝ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆးလင် ဝၢင်ယီႈတင်းမိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ ႁူပ်ႉၵၼ်ယဝ်ႉၼႆႉ ငဝ်းလၢႆး ၼႃႈသိုၵ်းၼႃႈမိူင်း လၢၵ်ႇလၢႆမႃးၼၼ်ႉ ​​တေႁူႉငိၼ်းႁၼ်မႅၼ်ႈၵၼ်ယူႇ။ တဵင်ႉသိုဝ်ၸွၼ်း ႁွင်ႉႁူပ်ႉ ၸွမ်သိုၵ်း ၵမ်ႇသျွင်ႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းၶၢင် KIA ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁွင်ႉႁူပ်ႉပႃး ႁူဝ်ၼႃႈၾၢႆႇဝႃႉ၊ မိူင်းလႃး ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵဝ်ႉၵၼ်း FPNCC ၸုမ်းဢူၺ်းလီၽၢၵ်ႈၼိူဝ်။ မီးၶၢဝ်ႇႁူင်ဝႃႈ မိူင်းၶႄႇပူင်ၼၵ်း ယႃႇႁႂ်ႈၶဝ်ႈပႃးၸွမ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ပိုတ်းတိုၵ်း​​တေႃႇ ၸုမ်း စကစ။ ယဝ်ႉ​​ၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ပီႈၼွင်ႉ ပဵၼ်ၸုမ်း​​ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼႆသေ တမ်းၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း “ရန်နိုင်မင်း”၊ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼမ်ႉၶမ်း၊ ၼွင် ၶဵဝ်၊ ၾၢႆၶုၼ်၊ မိၼ်းတၢတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ်။ ဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉသမ်ႉ ပိုတ်းပွႆႇသႂ်ႇတၢင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ။ မိူၼ်တင်း​​ၼႄဝႃႈ ဝၢႆးတူၵ်းလူင်းၵၼ်တင်းဝၢင်ယီႈယဝ်ႉ မဢလ ၼႆႉ ထၢင်ႇႁၢင်ႈပိုတ်းတိုၵ်း​​တေႃႇ ၸုမ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ပီႈၼွင်ႉၶဝ် ထၢၼ်ႈ​​ပေႃးပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၼႆ​​ၵေႃႈမီးမီးယဝ်ႉ။ ႁူႉႁၼ်သႅၵ်ႇလႅၵ်ႇဝႃႈ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁုၵ်းႁၢႆႉ​​တေႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇယူႇ​​ၵေႃႈ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ဢမ်သဵင်ဝႆႉ၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ မီးၸွမ်းၾင်ႇလိၼ်ၵူၺ်းလႄႈ ၵူႈပွၵ်ႈပူၼ်ႉမႃး မွင်းႁႂ်ႈ စကစ ပွႆႇၶိူင်ႈမိၼ်ၵႂႃႇလဵပ်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ တိုၼ်းပၼ်ၾၢင်ႉဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၽၢၵ်ႈမိူင်းမၼ်း ၵမ်းလဵဝ်။ မိူဝ်ႈသိုၼ်းဝၼ်းၼႆႉ ၶွင်ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်း​​သေ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မႄႈမၢၼ်း ၵူၼ်းထဝ်ႈ လႆႈတၢႆမၢတ်ႇ ၵူမ်ၵိုၵ်း ထူမ်တႂ်ႈ ႁိူၼ်း​​ယေးၵူၼ်ႇၵၢၼ်ႉ ၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်း ႁူဝ်သၢဝ်း​​ၵေႃႉ​​ၵေႃႈယႃႇ ဢမ်ႇငိၼ်းမိူင်းၶႄႇ ဝိၵ်းဝွၵ်းတူၵ်ႇတၵ်ႉ ႁၢမ်ႈ​​ႁႄႉၸွမ်း​​​၊ ပွင်ႇဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇၼႆႉ ၸုၵ်းၸင်ႈၾၢႆႇ မဢလ လုမ်းလုမ်းယဝ်ႉႁိုဝ်ၼႆ ​​တေလႆႈၼပ်ႉ ၸင်ႈထတ်းသၢင် ယူႇယဝ်ႉ။ လၢႆးႁဵတ်းစကစၼႆႉ ႁဵတ်းႁၢႆႉ​​တေႃႇၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇ​​သေ လွၵ်ႇငိုတ်ႈႁႂ်ႈၵူဝ်ႁႄ၊ ႁႂ်ႈလူတ်းယွၼ်ႇ ၼမ်ႉၸႂ်ဢၼ်ၶႂ်ႈၵမ်ႉယၼ်ပၼ်ႁႅင်းၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼၼ်ႉၼႆ ႁူႉပွင်ႇၸႅင်ႈလႅင်းၵၼ်မႃး ၸဵမ်ၸင်ႇ တႄႇယိုတ်းမိူင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉယိုင်၊ ၸၢမ်းႁႂ်ႈဝႃႈ ၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ ၸုၵ်းမၼ်ႈတူၺ်းထိုင်ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ လူၺ်ႈဢမ်ႇ ၸႅၵ်ႇယႅၵ်ႈ ထၢၼ်ႈၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ လူၺ်ႈဢမ်ႇၸပ်းၾၢႆႇပႅၼ်ပႄႈ ၼိူဝ်လိၵ်ႈၵႂၢမ်း ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ​​သေ ပၵ်းၸႂ်​​တေႃႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸဝ်ႈဢႃႇ ၼႃႇ ယိူင်းတႃႇၵွပ်ႇၵူႈ​​ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း​​ ၽဵင်ႇပဵင်းၸွမ်းထမ်းတႄႉ​​တႄႉပႄႇ တႃႇဝႃႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၵမ်ႉယၼ်ပၼ်ႁႅင်း ႁိုဝ်​​တေမီး။ ၼႂ်းၵႄႈၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼင်ႇၵၼ် ထႃႈပႆႇမီး​​ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းလူၺ်ႈ လိူင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်း တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ ၼႅၼ်ႈၼႃၼႆၸိုင် ပွႆႇႁိုင်ၼၢၼ်းလိူဝ်မႃး ၸၢင်ႈၺႃးၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမိူၵ်ႈမႂ်ႈ ​​ပေႉပုၼ်ႈၶီႇၸိၵ်းတွၵ်ႇ ၸွၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းလိူဝ်ၵဝ်ႇၵွၼ်ႇ​​ယဝ်ႉ။ ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ NUG ၊ ၸုမ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ပီႈၼွင်ႉလႄႈ NUG ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵၼ်ႁိုဝ် ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၼႆႉ ယင်းပႆႇတၢႆတူဝ်ၸိုင် ပႂ်ႉထိုင်မိူဝ်ႈလႂ် ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတင်းသဵင်ႈ ​​တေႁူမ်ႈယွၼ်ႈၽဵင်ႇၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝႆႉၵၢင်ႈၶမ်​​ၶေႃး တႃႇမူႇၶဝ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ​​ဢၼ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမူၼ်း သမ်ႉတိုၵ်ႉငႃ​​တေလၢဝ်ႈယူႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၵၢၼ်မိူင်း']

2024-09-07T17:10:20

https://shannews.org/archives/57303

ပလိၵ်ႈထႆး တီႉလႆႈၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 15 ၵေႃႉ ၸိူဝ်းလတ်းၶၢမ်ႈမိူင်းထႆး တေၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် မိူင်းမလေးသျႃး

ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 15 ၵေႃႉ ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင်သေ ဢၢၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈမိူင်းမလေးသျႃးၼၼ်ႉ ၺႃးပလိၵ်ႈထႆးတီႉၺွပ်းလႆႈ တီႈလႅၼ်လိၼ်မိူင်းထႆး ပွတ်းၸၢၼ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Bangkok Post ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း မိူင်းထႆးတင်း ပလိၵ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး လမ်းၼိုင်ႈ ထူပ်း ႁၼ်ၼၢင်းယိင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈပႃး လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၸၢႆး 12 ၵေႃႉ ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီး ဝတ်းဝႂ်သင်သေ ၶဝ်ႈ ၵႂႃႇၼႂ်းမိူင်းထႆး လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႉၺွပ်းပႃး ၵူၼ်းထႆး ၽူႈႁေႃႈရူတ်ႉၵႃးၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း မိူင်းထႆး လႆႈၶၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ မီးၵူၼ်းလုၵ်ႉမိူင်ႈမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းမိူင်းထႆး ပွတ်းၸၢၼ်းၼႆသေ တေဢၢၼ်းၵႂႃႇမိူင်းမလေးသျုးၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း တီႉၺွပ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉၵႃး ဢဝ်ၵႃႈၸၢင်ႈ 1 ၵေႃႉ 800 ဝၢတ်ႇသေ ႁပ်ႉသူင်ႇပၼ်။ တႃႇတေလတ်းၶၢမ်ႈမိူင်းထႆးသေ ၵႂႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ်တီႈမိူင်းမလေးသျုးၼၼ်ႉသမ်ႉ လႆႈပၼ်ငိုၼ်းတီႈ ၵူၼ်းၵၢင် (ၼၢႆးၼႃႈ) 1 ၵေႃႉ 50 သႅၼ် ပျႃး – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းၺႃးတီႉၺွပ်းၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇသူင်ႇတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈသေ တေဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇ ၸွမ်းၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ မီးဝႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် တေသိုပ်ႇၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်း လွင်ႈတေႃႉတၢင်ႇၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇထႅင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-09-07T16:53:49

https://shannews.org/archives/57300

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇပၢႆႈၽေး တီႈဝဵင်းၵၢတ်ႇလိုဝ်း ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင် ၶူမ်း/ ၸဵပ်း

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 100 ပၢႆ တီႈပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵၢတ်ႇလိုဝ်း တိူင်းၸေႈၵႅင်း ဢွၼ်ၵၼ် တိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင် ၶူမ်း/ၸဵပ်းသေ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တႃႇတေယူတ်းယႃ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉၵိၼ် ဢမ်ႇသႅၼ်ႈသႂ်၊ ၶူဝ်းၼုင်ႈဢမ်ႇႁႅင်ႈသေ ဢွၼ်ၵၼ်ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်းယမ်းလႄႈ ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင်ၶူမ်းၸဵပ်းၼႆ – တွၵ်ႊတႃႊ ၵျူဝ်းၸႅတ်ႉ မေႃယႃၵေႃႉ ယူတ်းယႃပၼ်ၵူၼ်းပဵၼ် တီႈပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇ RFA ၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸွမ်းႁၢၼ်ႉယႃႈယႃ ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းၵၢတ်ႇလိုဝ်းၵေႃႈ ယႃႈယႃၶၢတ်ႇ၊ ၵႃႈၶၼ်သုင်ဝႆႉလႄႈ တႃႇတေယူတ်းယႃပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင်ၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊတင်း လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇသဝ်းတီႈ ပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢွၼ်ၵၼ်တိတ်းၸပ်း တၢင်းပဵၼ်ၶႆႈဝတ်းယႂ်ႇလႄႈ တၢင်းပဵၼ်ၼၢဝ်ၶႆႈလိူတ်ႈဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵၢတ်ႇလိုဝ်း တိူင်းၸႄႈၵႅင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽဝ်ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈၽေး မီး 1 သႅၼ်ပၢႆ – ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-09-07T16:40:56

https://shannews.org/archives/57296

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

တႄႇဝၼ်းတီႈၼိုင်ႈ လိူၼ်ၼႆႉမႃး ပလိၵ်ႈတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၵူတ်ႇထတ်းၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမၵ်းမၢႆၵဵၵ်ႉလၢၼ်ႇတႅတ်ႈတေႃးသေ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵမ်ႉသၢင်ႇတေႃႇ လွင်ႈၵူတ်ႇထတ်းၼႆ့ တႄႇမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉမႃးသေတႃႉ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉ တိူဝ်းၵူတ်ႇထတ်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵမ်ႈၼမ် ၵူတ်ႇထတ်းၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းၵူၼ်း တၢင်ႇ တီႈသီႇလႅၼ်မႃးယူႇသဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼမ် ဝၢႆးလင်ၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းလၢႆတီႈၵေႃႈ မႃးသွၼ်ႈယူႇသဝ်းဝႆႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ၺႃးၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်ႁႅင်း၊ ၵူတ်ႇထတ်းပႃးၾူၼ်းလႄႈ မၢႆၾၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သင်မီးလွင်ႈထၢင်ႇထိူမ်ၼႆ တီႉၺွပ်းဝႆႉသေ ၵူတ်ႇထတ်းထႅင်ႈ” – ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ တီႈၵဵတ်ႉ/ လၢၼ်ႇ ၶူဝ်တႃႈၵေႃႈ ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် တူၼ်ႈတီး – ၵဵင်းတုင်ၼၼ်ႉ တႄႇလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊမႃး သိုၵ်းမၢၼ်း ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၵမ်ႈၼမ် ၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ၊ ၵူတ်ႇထတ်းပႃးမၢႆၾၢႆလႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တေၵႂႃႇတၢင်းပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-07T12:23:17

https://shannews.org/archives/57292

မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်းၽွင်းၵႂႃႇလဵင်ႉၵႂၢႆး မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း

ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 6/9/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼမ်ႉလၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ၵႂႃႇတူၵ်း သႂ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉၵိဝ်ႇတေႃး တိူဝ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈၽွင်းၵႂႃႇလဵင်ႉၵႂၢႆး ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၵႂၢႆးတႄႉတၢႆထင်တီႈ ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽွင်းၵႂႃႇလဵင်ႉၵႂၢႆး ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပဵၼ်မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမႃးမိူဝ်ႈယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11 မူင်းၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵိဝ်ႇတေႃး ၸၢဝ်းၶႄႇ ၼၼ်ႉသမ်ႉတိုၵ်ႉၵႂႃႇလဵင်ႉၵႂၢႆး။ မၢၵ်ႇမႃးတူၵ်းသႂ်ႇႁိမ်းမၼ်းၶႃႈဢေႃႈ ၵႂၢႆးမၼ်းတေႉတၢႆၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ ၵူၼ်းလဵင်ႉၵႂၢႆးၼၼ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇတီႈပိၵ်ႇၵႇႇမၼ်း။ လုပ်ႇပိၵ်ႇၵႆႇမၼ်းႁၵ်းၵႂႃႇ။ လႆႈဢဝ်ၵႂႃႇႁူင်းယႃလူင်သေ ပိူၼ်ႈၽႃႇဢဝ်ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇၸိူဝ်းၶမ်ဝႆႉၸွမ်းပိၵ်ႇၵႆႇ ၵွင်းလင် ၸွမ်းၶႃမၼ်းတိၼ်မၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ” ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သင်ၵေႃႈ ၵႆႉယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် မၢၵ်ႇလူင်ၵႂႃႇတၢင်း ဝဵင်းသီႇပေႃႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းၵႄႈ ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈလႄႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇ လူမ်ႈ ။ “ ပၢင်တိုၵ်းတႄႉဢမ်ႇပဵၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ၵႂႃႇတင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ၶႂ်ႈမီးပဵၼ် လိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၵေႃႈ ယၢမ်ႈပၢႆႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇတမ်းၸႂ်တီႈႁိူၼ်းသေ ပွၵ်ႈမႃးယူႇၶိုၼ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ ၼွၼ်းသေထွမ်ႇသဵင်မၢၵ်ႇလူင်ယူႇၵူႈၶိုၼ်းဢေႃႈ။ သမ်ႉပေႃး ၶႂ်ႈၼၢပ်ႈပႅတ်ႈယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈၼႆႉ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်း ၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းသင်တႄႉတႄႉၶႃႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ။ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ တေပၢႆႈၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉတေပၢႆႈတၢင်းလႂ်ယဝ်ႉၶႃႈ” – ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ လႆႈငိၼ်းသဵင်မၢၵ်ႇလူင်ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢမ်းလိမ်းပွႆၼႆႉယဝ်ႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉလႆၶဝ်ႈထူမ်ႈၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈပဵင်းၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတင်းယၢပ်ႇ ထပ်းၵၼ် လၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆယၢင်ႇ။ ဝၢႆးၾူၼ်ယဝ်ႉဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ဝႆႉမူင်ႈမႅင်းတေယႃႉ မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-09-06T17:38:05

https://shannews.org/archives/57283

ၵူၼ်းယွၼ်းလိူင်ႇၼမ် ပွတ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း – ၵဵင်းတုင် ၽဵဝ်ႈယူႇၵေႃႈ ၶိုၼ်းၼမ်မႃး

ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း ၽႂ်ၵေႃႈ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ။ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈသွၼ်ယူႇသဝ်းၸွမ်းဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ ၸဵမ်ဢဝ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းၶၢတ်ႇၵၢၼ်ၶၢတ်ႇငၢၼ်းသေ လႆႈယွၼ်း ၵိၼ်ပိူၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မႃးထင်သဝ်းၼမ်။ ယူႇတီႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် တေႃႉသူင်ႇၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇမိူင်းလင်ၶဝ် ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈ ယဝ်ႉသေတႃႉၵေႃႈ ပႆႇမူတ်းပႆႇသဵင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းၼႆႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းႁူမ်ႈ တူင်ႇၵူၼ်းလၢႆၸုမ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း တႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ ၸူဝ်းႁွင်ႉဢဝ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်လႄႇႁႃ ယွၼ်းၵိၼ်ယူႇၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ သူင်ႇ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းတီႈယူႇၽႂ်မၼ်း။ ပွၵ်ႈ ၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ရှမ်းအရှေ့သတင်းမဏ္ဍိုင် ၵူၼ်းၸိူဝ်း ဢၼ်လႄႇႁႃယွၼ်းၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ယူႇၸွမ်း ၶႅပ်ႇဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင်လႄႈ လုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈသီႇလႅၼ်မႃး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ဢၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉတူင်ႉၼိုင်ပႂ်ႉယွၼ်းငိုၼ်း ၼႂ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းတႄႉ ပဵၼ်ၸွမ်းတိၼ်လွႆၵွင်းမူး သူၺ်ႇတၵူင်ႇ၊ တီႈႁိမ်းၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် မၢႆ 2 ၊ တီႈသီႇယႅၵ်ႈလူင် တၢင်းၽႄၵႂႃႇၵဵင်းတုင်လႄႈ ၾႆး ၶဵဝ်ၾႆးလႅင် တီႈပႃႇလႅင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တိုၼ်းပႂ်ႉယွၼ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁေႃႈရူတ်ႉၵႂႃႇမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ၶဝ်တေလိူၵ်ႈယူႇၸွမ်း ဢွင်ႈတီႈဢၼ်မီးႁၢၼ်ႉၶၢႆၵုၼ်ႇ၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆ တၢင်းၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းယွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးၶဝ်ယၢမ်ႈလႆႈငိုၼ်း တီႈလႂ်ၵေႃႈ ၶဝ်တေၶွၼ်ႈၵၼ်ယူႇ ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၾုင်။ ၼမ်မႃးၵမ်းဢိတ်း ဢိတ်း။ ၵူၼ်းယွၼ်းတီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇ။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ သွၼ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းယွၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လုၵ်ႉတၢင်းၵဵင်းတုင် မႃးဝႃႈၼႆသေတႃႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈမႃး၊ ဢၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်သင်သေ မႃးၵေႃႈတေပႃးယူႇၼႆ ၵူၼ်းတႃႈၶီႈ လဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ၼႆ – “ၵူၼ်းယွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းမူးသိူဝ်း၊ ဢႃႇၶႃႇ ဢၼ်ယူႇၸွမ်း ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၸွၵ်ႉထိူၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ဢၼ်ၵႆႉလႆႈႁၼ်တႄႉ တေပဵၼ်ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇ ၵမ်ႈၼမ်။ ပေႃးမီးၵူၼ်းပၼ်ငိုၼ်း ၶဝ်ၼႆၵေႃႈ ၶဝ်ၵေႃႈၸူဝ်းၵၼ်မႃးပဵၼ်မူႇ။ တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်တီႈၵူၼ်းၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈ။ ၵူၼ်း ႁဵတ်းၵိၼ် ၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၵေႃႈၼမ် ၵူၼ်း ၵေႃႈၵိုၼ်း။ လႆႈဝႃႈ ႁႃငိုၼ်းငၢႆႈၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ။ ၸုမ်းၸွႆႈ ထႅမ်တူင်ႇၵူၼ်းၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈတႄႉ သူင်ႇၸူးၵဵင်းတုင်ၼႆ ၸွင်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းၵဵင်းတုင်မူတ်းႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇလႄႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တေႃႉၵူၼ်း ၸိူဝ်း ၼႆႉ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပွၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/10/2024 ၼၼ်ႉ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း ၵမ်းထီႉ 1 ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမီး 41 ၵေႃႉ ( ၸၢႆး – 15 ၊ ၼၢင်း – 26 )၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 08/06/2024 သမ်ႉ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉ 44 ၵေႃႉ ( ၸၢႆး – 17 ၊ ၼၢင်း – 27) ပဵၼ်ၵမ်းသွင်။ ၵမ်းလိုၼ်းၼႆႉသမ်ႉ တင်းသဵင်ႈမီး 47 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇမီး 15 ၵေႃႉၼႆ သိုဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း (ရှမ်းအရှေ့သတင်းမဏ္ဍိုင်) ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တေႃႉသူင်ႇၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းလၢႆပွၵ်ႈၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်းပႆႇလီ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ မိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇတႄႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တေမႃးယွၼ်းၵိၼ်ၶိုၼ်းမိူၼ် ၵဝ်ႇၵူၺ်း။ သင်ဝႃႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈ ၽွၼ်း ပႆႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ပၼ်ၶဝ်လႆႈတႄႉ တီႉၺွပ်းၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ တေပႆႇၸၢင်ႈမူတ်းလႆႈၼႆ – ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ လိူဝ်သေ တႃႈၶီႈလဵၵ်းယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၵေႃႈ မီးၵူၼ်းပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၸုမ်း လႄႇႁႃ ယွၼ်းငိုၼ်းၸွမ်းဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းၵိုၼ်း။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်သႅၼ်းဢႃယု 8 ၶူပ်ႇ ထိုင် 10 ၶူပ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူဝ် ၼပ်ႉဢမ်ႇယွမ်း 20 ၵေႃႉ။ တီႈၵဵင်းတုင်ၼႆႉသမ်ႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် လႄႈႁႃယွၼ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈ တေၸၢင်ႈမီး ၵူၼ်းယူႇၾၢႆႇလင်သေ ၸႂ်ႉၵိၼ်ႁႅင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ထုၵ်ႇလီ သႂ်ႇၸႂ် ဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းသေ ၶူၼ်ႉသွၵ်ႈႁႃငဝ်ႈငႃႇမၼ်းလီလီ ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းၽိတ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းၵဵင်းတုင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “တီႈၵဵင်းတုင်ၵေႃႈ မီးပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၸုမ်းလူင်ဝႆႉဢေႃႈ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 8 ၶူပ်ႇ 9 ၶူပ်ႇၼႆႉ လၢႆလၢႆ။ ပေႃးၵႂႃႇထၢမ်ၶဝ်ၼႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ လႆႈဢဝ်ငိုၼ်း ၸိူဝ်းလႆႈမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်းပၼ်ပီႈဢၢႆႈၶဝ် ၼႆဢေႃႈ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလၢႆလၢႆလႄႈ ထၢမ်သင်ၶဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်လႃႈလီႈတွပ်ႇၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ယူႇၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈသႅၼ်းထၢၼ်ႈ သုမ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းလူင် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႆႈယၢပ်ႇၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်၊ ဢွင်ႈတီႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ၵူၼ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ လိူင်ႇ ၼမ် ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်းသေ ၸႂ်ႉၵိၼ်ႁႅင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈမီး။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽိတ်းမၢႆမီႈၵျီႊၼီႊဝႃႊၶွၼ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊ။ ၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ် ၸၢင်ႈထုၵ်ႇလုမ်း တြႃးမၢႆမီႈ လုမ်ႈၾႃႉ ဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ။ ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေဢမ်ႇထုၵ်ႇတီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇ ၸႂ်ႉပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ၊ ၽိတ်းမၢႆမီႈ ၼၼ်ႉ ပေႃႈမႄႈ ၽူႈၵုမ်းတူၺ်းမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼၵ်းၼႃ။ ၼႂ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်း သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ တိုၼ်းပႃးဝႆႉဝႃႈ ႁၢမ်ႈဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃယု ပႃႈတႂ်ႈ 14 ပီ မႃးၸႂ်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ် (ၵၢၼ်သင်သေဢမ်ႇဝႃႈ – ၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ) လႃးလႃး။ ပေႃႈမႄႈ ၽူႈၵုမ်းတူၺ်းၵေႃႈလီ ၸုမ်းလၵ်ႉလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈ ၾၢႆႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃယု ပႃႈတႂ်ႈ 18 ပီ လူင်းတႂ်ႈ ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်ၵႃႉယႃႈၵႃႈၵွင်ႈ၊ ၵႃႉၶၢႆတူဝ်၊ ပေႉၵိၼ်တဵၵ်းတဵင် ပေႃႉႁႅမ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဵပ်းသႅပ်ႇသေ တဵၵ်းၸႂ်ႉႁႅင်း၊ ၸႂ်ႉႁႃငိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် ၾၢႆႇလုမ်းတြႃးၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၸၢင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ လႆႈတီႈၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၼၼ်ႉ တီႈဢေႇသုတ်းတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 3 လိူၼ် ထိုင် 1 ပီလႄႈ တူတ်ႈတၢမ်ႇငိုၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇ လုမ်းတြႃးတတ်းမၵ်းဝႆႉ – ဝႃႈၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-06T16:57:25

https://shannews.org/archives/57274

ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ ၸဝ်ႈၵမ်ႉပၢႆး သင်ၶၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လူႉလွၼ်ႇ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 06/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11:40 မူင်း ၸဝ်ႈၶူးလူင် ၺႃၼဝရ ၸဝ်ႈၵမ်ႉပၢႆး သင်ၶ ၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ ၽွင်းဢႃယု 80 ပီ တီႈဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း မႁႃၽေႃးထိ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ဢွၵ်ႇၶူင်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်မလဵင်း (ၵႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ) တီႈတပ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ – ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ ၽွင်းလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ တီႈဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း မႁႃၽေႃးထိ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၸဝ်ႈႁဝ်း လႆႈလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်မလဵင်း (ၵႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ) တီႈတပ်ႉ။ တၢင်းပဵၼ်မလဵင်း ၸဝ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်း တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆးၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇႁူႉၶႃႈဢေႃႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ ၶိုၼ်းသူင်ႇယူတ်းယႃ တီႈမိူင်းသိင်ႇၵပူဝ်ႇ ႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်းမွၵ်ႈ 1 လိူၼ်ၼႆႉ ၸင်ႇပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်း တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉသေ လႆႈလူႉလွၼ်ႉၵႂႃႇဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ – ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ ၽွင်းလူႉလွၼ်ႇၵႂႃႇ တီႈဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း မႁႃၽေႃးထိ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ (ၸဝ်ႈၵမ်ႉပၢႆး) သင်ၶၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတိူၵ်ႈ ၵမ်မထၢၼ်း မႁႃၽေႃးထိ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း သေဢမ်ႇၵႃး ပဵၼ်ၽူႈၼႄတြႃး ၵေႃႈၸႂ်ႈ။ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈသေလႆႈဢွၼ်ႁူဝ် ပိုတ်ႇတိူၵ်ႈၵမ်မထၢၼ်းမႃးသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်၊ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ဢိူင်ႇမိူင်းပူး ဢွၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းလႄႈ မိူင်းသၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ “ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရၼႆႉ တေၸတ်းပၢင်ၸႃႇပဝႆႉတီႈ ဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း မႁႃ ၽေႃးထိ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ တေဝႆႉႁိုင်ၵႃႈႁိုဝ် တေသၢင်းၵဵဝ်ႇ မိူဝ်ႈလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈ သြႃႇလူင်လႄႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃးၶဝ် တိုၵ်ႉဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ယူႇ ဝႃႈတေဝႆႉႁိုင်မွၵ်ႈႁိုဝ် တေသၢင်းၵဵဝ်ႇ မိူဝ်ႈလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ”- လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် ၺႃၼဝရၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပီ 2018 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်လႄႈ တီႈၸမ်ၵႆႁူမ်ႈၵၼ် ယုၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈ ၶိုၼ်ႈပဵၼ် (ၸဝ်ႈၵမ်ႉပၢႆး) သင်ၶၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-06T14:01:25

https://shannews.org/archives/57263

မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းသီႇပေႃႉ တၢႆ 1 မၢတ်ႇ 1

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တင်ႈၸႂ် ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇတီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇထဝ်ႈၸၢႆး လူႉတၢႆထင်တီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ထဝ်ႈယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း။ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 9 မူင်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 506 ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 9 မူင်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶမယ 506 ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဝဵင်းၼမ်ႉ လၼ်ႈၼၼ်ႉ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵျွင်းပဵင်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈၼၼ်ႉ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵျွင်းပဵင်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ – မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇၵူၼ်းထဝ်ႈ သွင်ပူႇဢွၵ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵျွင်းပဵင်း ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၼၼ်ႉ ၵမ်းၵမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းလႄႈ မိူဝ်ႈဝႃး ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 9 မူင်း မၢၵ်ႇၶဝ် မႃးတူၵ်း သႂ်ႇ ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵျွင်းပဵင်းလူႉၵွႆလင်ၼိုင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းထဝ်ႈ သွင်ပူႇဢွၵ်ႇ တီႈႁိူၼ်း ၼၼ်ႉ ထဝ်ႈၸၢႆး လူႉတၢႆထင်တီႈလႄႈ ထဝ်ႈယိင်း လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း”- ဝႃႈၼႆ။ ထဝ်ႈၸၢႆး ၵေႃႉလူႉတၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ လုင်းၸိၵ်ႉတ ဢႃယု 73 ပီ ။ ထဝ်ႈယိင်း ၵေႃႉမၢတ်ႇၸဵပ်း ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ပႃႈယွတ်ႈလူႇ ဢႃယု 72 ပီ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပႃႈယွတ်ႈလူႇၼႆႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၸွမ်းတိၼ်၊ ၸွမ်းၶႃလႄႈ ၸွမ်းတူဝ်ၶိင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ယူႇတီႈ ၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၶဝ် လႆႈဢဝ် သူင်ႇယူတ်းယႃဝႆႉတီႈ ႁူင်းယႃသီႇပေႃႉယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၶၢဝ်းတၢင်းၼိုင်ႈလိူၼ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း သီႇပေႃႉ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၵ်ႈ လူႉတၢႆ ဢမ်ႇယွမ်း 25 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်း 57 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တိုၵ်ႉၵိုတ်းဝႆႉႁဵင်ပၢႆ ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်သွၼ်ႈယူႇ ၸွမ်းဝတ်ႉဝႃး ၽႃသိူဝ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် သင်ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ တေသိုပ်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်းၸိုင် လႆႈမႆႈၸႂ်ဝႆႉ ၵူဝ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတူၵ်းတိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူၼ်းယေးထႅင်ႈလႄႈ ၵူဝ်လႆႈလူႉသုမ်း ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေးတင်း သၢႆၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-06T12:19:18

https://shannews.org/archives/57255

ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း တိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 11 မၢတ်ႇ 10 ပၢႆ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 06/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 1 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈပွၵ်ႉၼိူဝ်တင်း ပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆထင်တီႈ 11 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 12 ၵေႃႉ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆ ဢမ်ႇယွမ်း 70 လင်။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ဢွင်ႈတီႈမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းတႅၵ်ႇ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မႃးပွႆႇတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း တိူဝ်ႉၺႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု မွၵ်ႈ 5 ပီ လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ၊ ဢႃယု 12 ပီ လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ၊ ဢႃယု 13 ပီ လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ။ မႄႈမၢၼ်း လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ၊ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ဢႃယု 70 ပီ လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉလႄႈ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းလူင် လူႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ။ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ တီႈပွၵ်ႉႁူဝ်ၵၢတ်ႇၼႆႉ ႁၢႆဝႆႉထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉ ႁႃဝႆႉယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသေ လူႉၵွႆယွၵ်းယွႆ (လႅဝ်ၽႅဝ်ႉ) မွၵ်ႈ 20 လင်။ ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ မိူၼ် ၼင်ႇ ၽၵ်းတူႁူးလႅင်း၊ ၽႃႁိူၼ်း လူႉၵွႆ ဢိတ်းဢွတ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 50 လင် ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉတၢႆတႄႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းပရႁိတၶဝ် တေႃႉသူင်ႇဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃၼမ်ႉၶမ်း။ ၸိူဝ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသမ်ႉ လႆႈဢဝ်ၵႂႃႇယူတ်းယႃ တူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃမူႇၸေႊ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵၢတ်ႇလူင်လႄႈ ႁူင်း ႁဵၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-06T11:28:23

https://shannews.org/archives/57251

KNDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ လႆႈဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈယႂ်ႇယိုဝ်း ၽွင်းႁူဝ်ၼႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မႃးတီႈဝဵင်းလွႆၶေႃ

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 04/09/2024 ၽွင်းၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁွတ်ႈထိုင်တီႈ ငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃ မိူင်းယၢင်းလႅင်ၼၼ်ႉ လႆႈဢဝ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် 120 မမ ပိုတ်းယိုဝ်းၼႆ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၾၢႆႇၵပ်းသိုပ်ႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင် (KNDF) လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းယၢင်းလႅင် KNDF လၢတ်ႈဝႃႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ် ၽႅၼ်ၵၢၼ် ယၼ်ႇသိုၵ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃလႄႈ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၼႆသေတႃႉ။ ယူႇတီႈ RFA တႄႉ ပႆႇယိုၼ်ယၼ်လႆႈ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း မႃးပိုတ်းယိုဝ်းႁိမ်းႁွမ်း ဝဵင်းလွႆၶေႃ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 5 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ – KNDF လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉသင်။ ႁွင်ႈၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 5 ၼႆႉဝႃႈ – ဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်ၼႆႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတီႈ ငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်းပိုၼ်ႉ တီႈဝဵင်းလွႆၶေႃသေ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် လွင်ႈၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃလႄႈ ၵၢၼ်ၵဵပ်း သဵၼ်ႈမၢႆ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၵူၼ်း ၸိူဝ်း ၼႆႉ – ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၵႂႃႇထိုင်တီႈ ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၊ ႁူဝ်ပူင်း မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းသေ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-06T10:59:04

https://shannews.org/archives/57248

ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၾူၼ်ၸၢင်ႈတူၵ်းၼမ်ထႅင်ႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၽေးၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ

လူမ်းလႅင်ႉႁႅင်းယႂ်ႇ တၢႆႊၾူၼ်ႊ ယႃႊၵီႊ (Yagi) လတ်းၶၢမ်ႈပၢင်ႇလၢႆႇၶႄႇ ပွတ်းၸၢၼ်းသေ ထွင်းပဝ်ႇၵႂႃႇတၢင်း ၵုၼ် ႁၢႆႊၼၼ်ႊလႄႈ ၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇပင်းၵလႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလူမ်းလႅင်ႉ ဢၼ်ႁႅင်းဢေႇဝႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ထွင်းပဝ်ႇဝႆႉ။ လူမ်းလႅင်ႉ တၢႆႊၾူၼ်ႊ ယႃႊၵီႊ(Yagi) တႄႇပတ်ႉထွင်းမႃး ၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇၶႄႇ ပွတ်းၸၢၼ်းသေတႃႉ တေမီးၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်ပႃး မိူင်းမၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – မိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၾူၼ်တေတူၵ်းၼမ်သေ မၢင်ပိုၼ်ႉတီႈၼမ်ႉ ၸၢင်ႈလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇလႄႈ တိူင်းၸႄႈၵႅင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၾူၼ်တႄႇတူၵ်းဝႆႉ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 5 ၼႆႉၵႂႃႇ ၾူၼ်တေတူၵ်းႁႅင်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းၸၢၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – မိူင်းမွၼ်း၊ မိူင်းယၢင်း ၽိူၵ်ႇ၊ တိူင်းတၼၢဝ်းသီ၊ တိူင်းတႃႈၵုင်ႈလႄႈ တိူင်းဢေႇရႃႇဝတီႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 7 လိူၼ်ၼႆႉ လူမ်းလႅင်ႉ တၢႆႊၾူၼ်ႊ ယႃႊၵီႊ(Yagi) တေလတ်းၶၢမ်ႈ မိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း၊ ဝၼ်းတီႈ 8 သမ်ႉ ၸၢင်ႈလတ်းၶဝ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇသေ ၾူၼ်တေတူၵ်းၼမ်ႁႅင်းလႄႈ တေလႆႈၾၢင်ႉၽေးၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ၊ တူၼ်ႈမႆႉႁၵ်းလူမ်ႉ၊ လူမ်းႁႅင်း၊ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉသတိပႃး လွင်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းပိၵ်ႉဢိုတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းၼိူဝ် လၢႆတီႈသေ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈတိူၵ်ႇႁႆးလွၵ်းၼႃးၵူၼ်းမိူင်း လူႉသုမ်းၼမ်။ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉၵေႃႈ ၼမ်ႉၸၢင်ႈၼွင်းထူမ်ႈထႅင်ႈၵမ်း ၼိုင်ႈၼႆ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉ ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-09-05T17:44:36

https://shannews.org/archives/57243

မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လႆႈထွၵ်ႇပႅတ်ႈ လူႉသုမ်းၼမ်

တီႈၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ် တေဢဝ်ၶၢႆၵေႃႈ တေသုမ်းပႃး ၵႃႈႁႅင်း ၵႃႈ ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၵူၺ်းၼႆသေ ၸဝ်ႈသူၼ်လႆႈပွႆႇပႅတ်ႈ သုမ်းတင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ၼႆႉ ၶၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဝဵင်းပၢင်လွင်း ၼိုင်ႈၸွႆႉ 300 ပျုး၊ သူၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၸိူဝ်းမီးၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၼွင်တရႃးသမ်ႉ မူင်ႈမႅင်းယႃႉ၊ ၾူၼ်ၼမ်လႄႈ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈၼဝ်ႈ ၸဝ်ႈသူၼ် ၵႃႈလႆႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈပႅတ်ႈ ၼႂ်းသူၼ်။ ၸၢႆးၼုမ်ႇ ဢႃယု 30 ပၢႆ ၸဝ်ႈသူၼ် မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“သူၼ်မၢၵ်ႇ ၶိူဝ်သူမ်ႈ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၼွင်တရႃးၼၼ်ႉ ဢၼ်ၼဝ်ႈၵေႃႈၼမ် ဢၼ်လႆႈသမ်ႉဢေႇ၊ ပေႃးတေဢဝ်ၶၢႆသမ်ႉ တေသုမ်းပႃး ၵႃႈၼမ်ႉမၼ်းထႅင်ႈၵူၺ်းလႄႈ ၵႃႈလႆႈပႅတ်ႈဝႆႉၼႂ်းသူၼ်။ ပီၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်သုမ်းၼမ်”- ဝႃႈၼႆ။ – သူၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈၼႆႉ မၢၵ်ႇဢၼ်ဢဝ်ၶၢႆလႆႈၵေႃႈ ပဵၼ်မဵဝ်းဝႆႉႁိုင် ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၶၼ်လီဢမ်ႇလီၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်း ဢဝ်ၶၢႆလႆႈၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈသူၼ်ၵႃႈလႆႈဢဝ်ၶၢႆတိၵ်းတိၵ်း ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈသူၼ် မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – “ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် ၶူဝ်းၵုၼ်ႇလိပ်းၼႆႉ ပေႃးမၼ်းသၢင်ႇထုၵ်ႇလႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၵေႃႈ လႆႈၼမ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇၸိူင်ႉ ပီၼႆ ပေႃးသုမ်းၵေႃႈ တေသုမ်းၼမ်။ ပေႃးဝႃႈ တေၽုၵ်ႇၶိုၼ်းတႅၼ်းထႅင်ႈၼႆသမ်ႉ တေသုမ်းၵႃႈၸိူဝ်ႉၵႃႈၽၼ်း ၵႃႈႁႅင်းထႅင်ႈၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈသူၼ် မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ တၢင်းထုင်ႉဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈဝႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉမီးၸဝ်ႈတႃႇၼ ဢၼ်တေမႃး ဢဝ်ၼႂ်းသူၼ် မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းသေ ဢဝ်ၶိုၼ်ႈမိူဝ်းၸွႆႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတႄႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းတေလီ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈလိပ်း ၼိုင်ႈၸွႆႉ 600 ပျု ၊ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ သုၵ်း 800 ပျုး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ၼမ်ႉၶမ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်မီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ သုင်ႁႅင်း၊ လႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ် ၼိုင်ႈၸွႆႉ မွၵ်ႈ 9,000 ပျုး ၼႆယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဢၼ်ဢွၵ်ႇတၢင်း ထုင်ႉပၢင်လွင်း၊ ၼွင်တရႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ သူင်ႇၶၢႆတီႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း၊ ယူႇတီႈ ဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း ၶိုၼ်းသူင်ႇၵႃႉၶၢႆ တၢင်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ မျႃႉဝတီႇ၊ မူႇၸေႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး']

2024-09-05T17:25:03

https://shannews.org/archives/57235

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်ႈၸႂ် ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝဵင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ

လၢႆပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တီႈဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ပိုတ်းယိုဝ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႃႈၵုမ်းလႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းတပ်ႉပၢႆႈမူတ်းယဝ်ႉသေတႃႉ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ၵႆႉဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ။ တီႈဝဵင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈ ဝၢႆးလင်ပၢင်တိုၵ်း 1027 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် Jet Fighter မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁူင်းၸၢၵ်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇၼဵင်ႈၵေႃႈ လူႉယႂ်ႇသုမ်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ၼၼ်ႉယဝ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ဢဝ်မၢၵ်ႇ မႃးပွႆႇသႂ်ႇဢွင်ႈတီႈဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ (ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ) လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ (ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း)။ Photo by – Shwe Phee Myay News Agency/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ ဝၼ်းတီႈ 03/09/2024 ၵၢင်ၶမ်ႈ 10 မူင်းပၢႆၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း Jet Fighter မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇ တီႈမၢၼ်ႈတူင်ႈ 2 ၵမ်း ႁူင်းၼဵင်ႈလင်ၼိုင်ႈ၊ ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း 5 လင် လူႉၵွႆ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းၵေႃႈမီး။ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းတဢၢင်း TWO လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၶၢဝ်းၵၢင်ၶိုၼ်း ၵူၼ်း ၼွၼ်းလပ်းယဵၼ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇတၼ်းတင်ႈတူဝ် ဢမ်ႇတူဝ်ႈတၼ်း တႃႇတေပၢႆႈသွၼ်ႈသေ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇ ၸဵပ်းၸွမ်းလႄႈ ႁူင်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇၼဵင်ႈ လင်ၼိုင်ႈလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ဢမ်ႇယွမ်း 5 လင်လူႉၵွႆၸွမ်း – မၼ်းၼၢင်း လၢတ်ႈ ၵႂႃႇ တင်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ၶဝ်ႁေႃႈ Jet Fighter မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၵႂႃႇ ၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆႉဢေႃႈၼၼ်ႉ။ တိူဝ်ႉပႃးႁိူၼ်းယေးသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း ၵႂႃႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇႁူင်းၸၢၵ်ႈၼဵင်ႈၼၼ်ႉ လူႉၵွႆၼမ် ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်း 2 ၵေႃႉ။ တိူဝ်ႉပႃးႁိူၼ်း 4-5 လင် လူႉၵွႆ ႁိူၼ်းၽႂ်ၵေႃႈ ပႆႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃး။ တီႈမၢၼ်ႈတူင်ႈၼႆႉ လႅင်းၾူၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး”- ဝႃႈၼႆ။ မၢၼ်ႈတူင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းတဢၢင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵုမ်းလႆႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23/12/2023 ၼၼ်ႉသေ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈပႃးၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ မိူင်းလူင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။ ၵူၼ်းၸၢႆးၼုမ်ႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ – ပိူင်လူင်တႄႉ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၸႂ်ၵမ်းၵမ်းမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ဢွင်ႈတီႈဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼႆႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈၼႄဝႃႈ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ဝဵင်းၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉယူႇတႂ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယူႇ။ Photo by – Shwe Phee Myay News Agency/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေး ရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵႃႈပေႉၶႂ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵုမ်းၵမ်လႆႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ – သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇလႆႈယူႇၵတ်းယဵၼ်၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်းလီလီၸိုင် ဝၢၼ်ႈဝဵင်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ် ဢွင်ႈတီႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယူႇလႆႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်း မိူင်းယူႇၸိုင် မီးၵူၼ်းၵုမ်းလၢႆလၢႆၵူၺ်းတႄႉ ဢွင်ႈတီႈၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇၵိုင်ႇတၢၼ်ႇ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဝဵင်း ဢၼ် ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းလီလႆႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸင်ႇတင်ႈၸႂ် ၶႂ်ႈယႃႉၵဝ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇၵုမ်း ဝၢၼ်ႈဝဵင်းလႆႈလီလီ၊ တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႆႈၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ “သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် တိုၵ်းယိုတ်းၵုမ်းလႆႈဝႆႉ လၢႆဝဵင်းပွတ်းႁွင်ႇၼႆသေတႃႉၵေႃႈ မၼ်းတိုၵ်ႉ မီးၼႂ်းသဵၼ်ႈ မၢႆမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈယူႇလူး။ မၢၼ်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇၶႂ်ႈယွမ်းၼၼ်ႉၼႃႇ။ တႃႇတေတိုၵ်းပေႉလႆႈ သိုၵ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶိုၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ဢူၼ်ႈဝႆႉၵူႈၾၢႆႇယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် မႃးယိုဝ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵုမ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းသႂ်ႇဝၢၼ်ႈသူၼ်ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းယူႇၼႆႉ ဢမ်ႇၵႃးတီႈမၢၼ်ႈတူင်ႈၵူၺ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်၊ သီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ လႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးယိုဝ်းယူႇၶိူဝ်းယႂ်း။ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းယူႇ ၶိူဝ်းယႂ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉတႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ ယွၼ်ႉ ၼၼ် ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ဝၼ်းတီႈ 20 ၼၼ်ႉ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းတဢၢင်း ႁူမ်ႈပႃး တူင်ႇၵူၼ်းတဢၢင်းလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း ပၼ်ႁႅင်းဢီး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႄႉႁၢမ်ႈပၼ်ယႃႇ ႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းတိၵ်းတိၵ်း ဝႃႈၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-05T16:28:11

https://shannews.org/archives/57229

ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းၵေႃႈ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼွင်းလူၵ်ႈ သွင်မႄႈလုၵ်ႈတၢႆ တီႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း

တီႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းသေ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၵိုင်ႉၵၢင်ႉၼွင်း လၢၵ်ႈသွင်မႄႈလုၵ်ႈလႆၸွမ်းၼမ်ႉတၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 04/09/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်း ၼၢင်းၼေႃႇ ဢႃယု 24 ပီလႄႈ လုၵ်ႈယိင်း ၵေႃႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ တိုၵ်ႉလႆႈ 6 လိူၼ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထီႇသိမ်ႇ (ထီသိမ်) ၸႄႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း (ဢုမ်ႇပဝ်း) လုၵ်ႉတီႈသူၼ်သေ ဢၢၼ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ၽွင်းလတ်းႁူၺ်ႈၼၼ်ႉ ၼမ်ႉလွႆလေႃႈလူင်းမႃးၸွမ်းႁူၺ်ႈႁႅင်းသေ လၢၵ်ႈဢဝ်သွင်မႄႈလုၵ်ႈ လွင်ႈၵႂႃႇၸွမ်း လူႉတၢႆ ဝႃႈ ၼႆ။ – ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ် သွၵ်ႈႁႃ ၶၢပ်ႈတူဝ်တၢႆ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းၸွႆႈ ထႅမ်ပရႁိတ ဝဵင်းဢွင်ႇပၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လွင်ႈၸိူင်ႉၼႆ တီႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ယၢမ်ႈထူပ်း ၸိူင်ႉၼႆ။ ႁူၺ်ႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁူၺ်ႈႁႅင်ႈ။ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်း ၼမ်ႉလွႆၸင်ႇလူင်းမႃး။ မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉတႄႉ ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းသေ ၼမ်ႉလွႆၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆ။ လႅပ်ႈတေပဵၼ် ၾူၼ်တူၵ်း တွၼ်ႈတၢင်းၼိူဝ်ႁူၺ်ႈလႄႈ ၼမ်ႉလွႆၸင်ႇလေႃႈလူင်းမႃး။ သွင်မႄႈ လုၵ်ႈဢမ်ႇပေႉႁႅင်းၼမ်ႉသေ လွင်ႈလႆၸွမ်းလူႉတၢႆ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးၶဝ်မႄႈလုၵ်ႈႁၢႆ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸွမ်းႁႃၸွမ်းသၢႆႁူၺ်ႈသၢႆႁွင်ႈ။ ထိုင်ဝၢႆးဝၼ်း ၵႂႃႇႁၼ်တူဝ်တၢႆၵေႃႉပဵၼ်မႄႈ လွၵ်ႈလိူတ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းၼႃႈ ၊ ၸွမ်းၵွၵ်းႁူဝ်။ တေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 တႄႉ တူဝ်တၢႆလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ယင်းပႆႇ ႁၼ်။ – ၼမ်ႉႁူၺ်ႈလွႆ “တူဝ်တၢႆ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်တႄႉႁၼ်ယဝ်ႉ မီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်း တီႈၵွၵ်းႁူဝ်၊ ၼႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တူဝ်တၢႆလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉတႄႉပႆႇႁၼ်။ တူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉၼႃႇလႄႈ ယူဝ်သၢႆးထူမ်၊ ၵူမ်ႇထူမ် ပႅတ်ႈယဝ်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ပဵၼ်လႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁႃယူႇ” – ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈထီႇသိမ်ႇၼႆႉ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်းဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း 13 လၵ်း။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်း ၵၢင်ဝၼ်းတႄႉ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်လုမ်းလႃးၶၢပ်ႈတူဝ် ၼၢင်းၼေႃႇ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉယူႇ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ပရႁိတ လၢတ်ႈၼင်ၼႆ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၾၢင်ႉပႃးဝႃႈ – ႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢဝ်လွင်ႈၼႆႉပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ်သေ ၽွင်းၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်း ၾူၼ်ၼႆႉ သင်ဝႃႈ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်သူၼ်ၵၢၼ်ႁႆႈမႃး တေလတ်းႁူၺ်ႈလတ်းႁွင်ႈၸိုင် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၾၢင်ႉတူၺ်းၼႃႈၾႃႉတႃ ၾူၼ်သေ ၸင်ႇလတ်း ဝႃႈၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-05T14:37:51

https://shannews.org/archives/57215

မိူင်းပၼ်ႇ ၸတ်းပၢင်တွၼ်ႈသူးလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ထိုင် 11 မူင်း ၵၢင်ဝၼ်း ယူႇတီႈ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်း ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/ SSA ဢွၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးယွင်ႈၵုင်ႇ တွၼ်ႈသူးလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ပီၵၢၼ်သွၼ်ႁဵၼ်း 2024 – 2025 တီႈႁူင်းႁေႃ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢင်ယွင်ႈၵုင်ႇ တွၼ်ႈသူး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယိူင်းဢၢၼ်း မေႃသွၼ်ၶဝ်တႄႉ ႁႂ်ႈၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်း မီးၸႂ် ႁၵ်ႉၾိင်ႈငႄႈ ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း မီးႁႅင်းၸႂ် တႃႇမိူဝ်းၼႃႈ။ ပီၼႃႈမႃး ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းမီး ႁႅင်းၸႂ် တိူဝ်းၼမ်မႃးလိူဝ်ၼႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ငိၼ်းၸူမ်းထိုင် RCSS မႃးယုၵ်ႉယွင်ႈၼမ်ႉၸႂ် ၸုမ်းမေႃသွၼ် တင်းသဵင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢင်တွၼ်ႈသူး လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းတၢင်းၵႃႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇၼႆႉ လႆႈၶဝ်ႈၶႄႉၶဵင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ လႆႈႁပ်ႉသူးထီႉၼိုင်ႈသေ တေသိုပ်ႇၶဝ်ႈၶဵင်ႉၶႅင်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢင်တွၼ်ႈသူး လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ “ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ တပ်ႉၵွင် 101 ၵေႃႈ ႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ်တၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းတႆးၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေမီးႁႅင်းၸႂ် လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၶဝ်တင်းသဵင်ႈၼႆသေ ၸင်ႇလႆႈတွၼ်ႈသူး။ တွၼ်ႈတႃႇပီ 2025 ႁႂ်ႈ ပေႃးသိုပ်ႇႁဵတ်းယႂ်ႇၵႂၢင်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်ယွင်ႈၵုင်ႇ တွၼ်ႈသူးလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ပီၼႆႉ မီးၽူႈယႂ်ႇ ၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ် ၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈ 70 ၵေႃႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸုမ်းတၢင်းၵႃႈ 24 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-05T14:00:26

https://shannews.org/archives/57210

SSA ဢၼ်တႅၵ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇ 14 ပီၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၶိုၼ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ

ဝၼ်းတီႈ 05/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းတဵင်ႈ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးသု ၽူႈၼမ်းၼႂ်း SSPP/SSA တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉတီႈ ၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉသုၼ်ႇတူဝ်မၼ်းၸဝ်ႈဝႃႈ – ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၸဝ်ႈလွႆမၢဝ်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်လႄႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းသႅင်ၵႅဝ်ႉ တပ်ႉၸုမ်းမၢႆ 3 မႃးႁူမ်ႈ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ၶိုၼ်းတီႈငဝ်ႈငုၼ်းဝၢၼ်ႈႁႆး ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉမၼ်းၸဝ်ႈတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ- September ဝၼ်းတီႈ 5 ပီ 2024 ပဵၼ်ဝၼ်းလီ ပုၼ်ႈတႃႇလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈမိူင်းတႆး ဢၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA လႆႈၽၢတ်ႇ​​ၵၼ်ပဵၼ် 2 ၸုမ်း ၽႄတၢင်းၵၼ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီ 24/04/2010 ၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇပဵၼ် တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉၼၼ်ႉ ထိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 14 ပီပၢႆ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ မႃးၶွႆႈၵၼ် ႁူမ်ႈၵၼ်ၶိုၼ်း- ဝႃႈ ၼႆဝႆႉ။ Photo by – Sai Hsu Harn/ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် လွႆမၢဝ်း လွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇတင်းၸုမ်းသႅင်ၵႅဝ်ႉ တပ်ႉၸုမ်း 3 ဢၼ်မႃးႁူမ်ႈၼႆႉ တင်းမူတ်းဢဵၼ်ႁႅင်းမီးၵႃႈႁိုဝ် ယွၼ်ႉသင်ၼႆတႄႉပႆႇလႆႈႁူႉၸွမ်း။ တိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်တိတ်းတေႃႇဝႆႉယူႇ။ ပေႃးဢဝ်ပိူင်သိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉဝႃႈၸိုင် ၼိုင်ႈတပ်ႉၸုမ်းမီးဢဵၼ်ႁႅင်း 308 ၵေႃႉ ။ ယၢမ်းလဵဝ်ဢၼ်မႃးႁူမ်ႈၶိုၼ်း SSPP ၼႆႉ လၢမ်းၶၢတ်ႈတူၺ်းဢႅၼ်ႁႅင်းတေမီးမွၵ်ႈ 600 ပၢႆ။ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ သႅင်ၵႅဝ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈပီ 1989 ၼၼ်ႉ လႆႈၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်တၢင်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ၽွင်းၼၼ်ႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈပဵၼ် ၸွမ် ႁၢၼ် လွႆမၢဝ်း။ ထိုင်မႃး ပီ 2009-2010 ၸင်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈႁဵတ်းပဵၼ် ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ SSPP/SSA ၵႂႃႇ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-05T11:37:08

https://shannews.org/archives/57207

PNO ၶဝ်ႈၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွႆလူင် ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈငိူင်ႉပၢႆႈ

ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၶဝ်ႈၽဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွႆလူင် တီႈထုင်ႉၸၢမ်ၵႃး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၵူႈယွမ်ႇၵူႈတၢင်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 2 မူင်း လုၵ်ႈၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ယိုဝ်းၵွင်ႈသႂ်ႇၼႂ်း ဝၢၼ်ႈလွႆလူင်သေ ၶဝ်ႈၽဝ်ႁိူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆဝႆႉတင်းၼမ် ႁူဝ်ၼပ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယိုၼ် ယၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈဢေႃႈ ၸုမ်း PNO ၶဝ်ႈမႃးယိုဝ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း မွၵ်ႈ 2 မူင်း။ ၶဝ်ယိုဝ်းၾၢႆႇလဵဝ်ၵူၺ်းၶႃႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၽဝ်ႁိူၼ်းယေး လူႉၵွႆတင်းၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈလွႆလူင်သေ လွၵ်ႇငိုတ်ႈ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ် ၵၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ PNO ယိုဝ်းၵွင်ႈလွၵ်ႇထႅင်ႈ လၢႆၵမ်း ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊပူၼ်းမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ PNO မၢပ်ႈၼႄးဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆသေ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလွႆလူင် 7 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ထဝ်ႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးပေႃႉထုပ်ႉ တီႈပၢင်ၵူတ်ႇထတ်းၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵူၼ်းၼုမ်ႇထႅင်ႈ 6 ၵေႃႉသမ်ႉ ယွၼ်းငိုၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉ 20 သႅၼ်သေ ၸင်ႇပွႆႇလွတ်ႈတူဝ် မႃးၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-04T20:28:35

https://shannews.org/archives/57200

ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တၢင်းဝၢၼ်ႈတွင်ၶမ်း ဢၼ်မီးၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်း ဢွၵ်ႇ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝၢၼ်ႈတွင်ၶမ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 03/09/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇတၢင်းဝဵင်းပၢင်ႁူႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ၸွႆႈ ပူၼ်ႉၵႂႃႇတူၵ်း သႂ်ႇတၢင်းဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ၊ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလူႉၵွႆ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉ တေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉပိုတ်းယိုဝ်း ၵွင်ႈလူင်ယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၸၢႆး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတွင်ၶမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “တေႃႇထိုင်ဝၢႆးဝၼ်းၼႆႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ယူႇ။ တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ ၵွႆၼမ်ယူႇ၊ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသဵၼ်သႂ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉ ဢၼ်တိုၵ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်ယူႇၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း၊ ငိၼ်းဝႃႈတၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ 2 ၵေႃႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း” – ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈတွင်ၶမ်းၼႆႉ မီးတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 902 ၊ 406 လႄႈ 206 သေ ၾၢႆႇသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တိုၵ်ႉ ၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်ႉႁၢဝ်ႈႁႅင်းယူႇ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ၵႆႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် Jetfighter လႄႈ ၵွင်ႈလူင်ပိုတ်း ယိုဝ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉလႄႈ လွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ မီးၵႃႈႁိုဝ် ယၢမ်းလဵဝ် ႁဵတ်းႁိုဝ်ဝႆႉယူႇၼႆတႄႉ ပႆႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃး။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ ၸဝ်ႈသၢင်ႇ 4 တူၼ် မၢတ်ႇၸဵပ်း။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈ မွၵ်ႈ 70 လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ႁႅင်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈတွင်ၶမ်း၊ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇၵႅင်း၊ ဝၢၼ်ႈလွႆယၢဝ်းလႄႈ ဝၢၼ်ႈမႆႉပူၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလူႉၵွႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ မွၵ်ႈ 500 လႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး ၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉၸွမ်း ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ် ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်း။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-04T17:56:21

https://shannews.org/archives/57193

သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇ ထဝ်ႈယိင်း ဢႃယု 60 ၵူၼ်းမိူင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း

ပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇပဵၼ်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တိူဝ်ႉသႂ်ႇထဝ်ႈယိင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢႃယု 60 မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ဝၼ်းတီႈ 03/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 10 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတီႈ ဝၢၼ်ႈဝႃးပျႃး ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်တပ်ႉသိုၵ်း လၢတ်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်း (ထၼူႉ) DPLA တင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF တူင်ႉၼိုင်တၢင်းဝၢၼ်ႈဝႃးပျႃးလႄႈ ၸင်ႇဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ပၢင်တိုၵ်းတႄႉ ဢမ်ႇပဵၼ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 4 ၵမ်း။ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၸွမ်ႁိူၼ်းပွင်ႇႁိူၼ်းၵွႆ၊ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ပႃႈဢေးသူၺ်ႇ ဢႃယု 60 ပီ မၢတ်ႇၸဵပ်းတီႈၶႃလူင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း”- ဝႃႈၼႆ။ – မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇလူႉၵွႆ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ယၢမ်းလဵဝ် တၢင်းထုင်ႉၵျွၵ်ႉၵူႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇ၊ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးယိုဝ်းသႂ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉၵေႃႈမီး။ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ သိုၵ်းထၼူႉ DPLF လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸႅၵ်ႇပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်သိုၵ်း၊ တင်ႈၸႂ်ပိုတ်းယိုဝ်းႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၽိတ်းမၢႆမီႈ ရႃႇၸဝၢတ်ႈသိုၵ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ထုင်ႉၵျွၵ်ႉၵူႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈဝႃးပျႃးၼႆႉ ယၼ်ၵႆၵၼ် 3 လၵ်း။ ထုင်ႉၵျွၵ်ႉၵူႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈပႃႇတိုင်း (ဢၢင်ႇတေႃး‌) ၼႆႉ မီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်း DPLF ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး သိုၵ်းတႆး SSPP လႄႈ သိုၵ်းတႆး RCSS ၵေႃႈ တူင်ႉၼိုင် ၵႂႃႇမႃး‌။ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်သိုၵ်း 1027 ပွၵ်ႈသွင် သိုၵ်းတဢၢင်းလႄႈ တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်းလႆႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-04T17:40:32

https://shannews.org/archives/57186

သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းလူင်းႁိူၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး

သိုၵ်းတဢၢင်း (ပလွင်ႈ) TNLA ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းလူင်းႁိူၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ႁူဝ်ႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လိူၵ်ႈၽူႈ ၵွၼ်းပွၵ်ႉသေ ပၼ်ႇၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းႁင်းၶဝ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်ယဵၼ်ဝႆႉယူႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ် ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းလူႉၵွႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်ၼၼ်ႉ ပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် ပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA သမ်ႉ ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းလူင်းႁိူၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ တႃႇပၼ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၼၢင်းယိင်း ဢႃယုမွၵ်ႈ 40 ပီ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ -“ သိုၵ်းလွႆ ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းလူင်းႁိူၼ်း ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵႃးတၢင်းဝၢၼ်ႈၵူၺ်း။ ပႃးၸဵမ်ႁိူၼ်းယေး ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈၵဵပ်း။ လၢတ်ႈဝႃႈတႃႇပူၵ်းပွင်ပၼ်ၶိုၼ်း ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်းလူႉၵွႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇမီးၽႂ်မႃးတိတ်းတေႃႇ လွင်ႈတႃႇတေပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ ၶဝ်တေၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ မႃးထၢမ်လွင်ႈႁူဝ်ၵူၼ်းႁိူၼ်းၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်”- ဝႃႈၼႆ။ – မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄး လူႉၵွႆ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈသေ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ႁိူၼ်းယေးၺႃးမၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇသေ လူႉၵွႆၵႂႃႇ ထိုင်တီႈဢမ်ႇမီးတီႈယူႇတီႈသဝ်း၊ လႆႈၵႂႃႇယွၼ်း သွၼ်ႈယူႇသဝ်းႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် ၵူၼ်းႁူႉၸၵ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း ပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းႁိူၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ မႃးႁၼ် မၢၵ်ႇတူၵ်းတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆဝႆႉ ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇ။ လႆႈသွၼ်ႈယူႇႁိူၼ်းပီႈၼွင်ႉဝႆႉ။ တႃႇတေမႄးႁိူၼ်းၶိုၼ်းသမ်ႉ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵေႃႈၶိုၼ်ႈသုင်၊ ၵႃႈၵူႈမဵဝ်း၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း။ ႁိူၼ်းၸိူဝ်း တိုၵ်ႉလီယူႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ သိုၵ်းလွႆ မႃး ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း။ ႁိူၼ်းဢၼ်ၵွႆဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်မႃးၵဵပ်း သဵၼ်ႈမၢႆသေ ထၢမ်ၶေႃႈမုလ်းၸဝ်ႈႁိူၼ်း။ ဝႃႈတႃႇတေၵမ်ႉထႅမ် ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ငိုၼ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇမီးသင်လူင်းမႃး” – ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းတဢၢင်း – ပီႊၻီႊဢႅပ်ႉၾ် တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁိူၼ်းယေးဢၼ် ၺႃးမၢၵ်ႇသေ လူႉၵွႆမီး 60 ပၢႆ ၊ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆမၢၵ်ႇသႂ်ႇ၊ ႁိူၼ်းယေး ဢၼ်လႆႈလူႉၵွႆၼမ်ၼႆႉ ပဵၼ်တင်းပွၵ်ႉ 7 ၊ ပွၵ်ႉ 8 ၊ ပၢင်ပဝ်း၊ တိုဝ်ႉလႅင်။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်လူႉတၢႆ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းမီး 150 ပၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈပႃး ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင် ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ပရႁိတ တီႈဢိူင်ႇၼွင်ပိင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၵဵပ်းတူဝ်တၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇ တေမီးမွၵ်ႈ 50 ၼႆႉ။ ပေႃးပႃးတူဝ်တၢႆ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇတႄႉ တေမီး 150 ပၢႆ၊ ႁူဝ်ၼပ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈၵဵပ်းၵူၺ်း။ ပႆႇပႃးႁူဝ်ၼပ်ႉ ဢၼ်ၸုမ်းပရႁိတ တၢင်ႇၸုမ်းၵဵပ်းလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉတႄႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆဢမ်ႇယွမ်း 400 ၵေႃႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈသေ ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈ ယိုၼ်ယၼ် ႁူဝ်ၼပ်ႉတႅတ်ႈတေႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈဢမ်ႇတႅၵ်ႇယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး မႆႈၸႂ်ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း၊ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵေႃႈ ၶၢတ်ႇမူတ်း၊ သၢႆလႅင်း ၾူၼ်းၵေႃႈ လႆႈလႅင်း CDMA ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း။ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း၊ ၵႂႃႇမႃးတၢင်းလႂ် ၵေႃႈ လႆႈၾၢင်ႉတူဝ်ဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ ၼုမ်ႇယိင်း ဢၼ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵၢတ်ႇၵေႃႈပိုတ်ႇယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပွၵ်ႈမႃးယူႇသဝ်း ၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေးၵေႃႈ လႆႈၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ်ၾၢင်ႉၼွၼ်း ၵူဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ဢမ်ႇႁတ်းၶွၼ်ႈတုမ်ယူႇတီႈလဵဝ်ၵၼ်ၼမ်”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းတဢၢင်း တႄႇပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၶိုၼ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းဢိူင်ႇၼွင်ပိင်လႄႈ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ တူၼ်ႈတီး၊ ပၢင်ဢူႈလႄႈ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-04T16:31:38

https://shannews.org/archives/57180

ၵူၼ်းၵဵင်းတုင် ၽူႈႁေႃးတြႃးၾၢႆႇသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၺွပ်း

ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸီႉသင်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇတႂ်ႈၶဝ် ႁႂ်ႈပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း ၵူၼ်းဢၼ်သၢၼ်ၶတ်းၶဝ်ယူႇတႃႇသေႇ။ ၸဵမ်ဢဝ်လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇလီ တၢင်ႇၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊသူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပၼ်လွတ်ႈ တၵ်းၺွပ်းပၼ်ၾၢင်ႉ ၵုမ်းၶင်ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ မႃးတႃႇသေႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၼႆႉၵေႃႈ ၽူႈႁေႃးတြႃး ၾၢႆႇသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၺွပ်းၵုမ်းၶင်ၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉ လူၺ်ႈလွင်ႈမၼ်းၸၢႆး ထတ်းသၢင်သႃႇသၼႃႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၸၢႆးဢေး ( ရွှေခေါင်းလောင်း ဆရာတော်) ၵေႃႉဢၼ်ၵႆႉလူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁေႃးတြႃးလွင်ႈသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ၸွမ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇ၊ ပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းၵူတ်ႇထတ်း ၽွင်းတိုၵ်ႉဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ႁွတ်ႈထိုင်တီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ။ ၸၢႆးဢေး ၵေႃႉဢၼ်ၵႆႉႁေႃးတြႃးၾၢႆႇသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵၢင်ၼႃးလူင် ဝဵင်းၵဵင်းတုင်။ ၺႃးတီႉၺွပ်း တီႈႁိမ်းၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး မၢႆ 1 တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ၼၼ်ႉသေ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢဝ်တူဝ်မၼ်း ၵႂႃႇၵုမ်းၶင်ၵူတ်ႇထတ်းဝႆႉ တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းယဝ်ႉ ပႆႇလွတ်ႈၶိုၼ်း ။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ယၢမ်ႈတူင်ႉၼိုင်ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းတူၵ်းၵိၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းတိတ်းၸပ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁူၺ်းၶဝ်ႈၼႂ်းသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းတႅမ်ႈလၢတ်ႈ လွင်ႈသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉသေ တၢင်ႇၼိူဝ်သူဝ်ႊသျႄႊမီႊတီႊယိူဝ်ႊမႃး တင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢႆး ထတ်းသၢင်ပႃး လွင်ႈသႃႇသၼႃႇ တၢင်ႇဢၼ်ပႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းႁူႉၸၵ်းၼမ် မီးၵူၼ်းတိတ်းတၢမ်းၼမ် ၸဵမ်ဢဝ်ၼႂ်း ၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉလႄႈ တိၵ်ႊတွၵ်ႊ။ ဢၼ်မၼ်းၺႃးၺွပ်း ပွၵ်ႈၼႆႉတႄႉ တေၸၢင်ႈၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ မၼ်းလၢတ်ႈတၢင်ႇ ၼႂ်းတိၵ်ႊတွၵ်ႊ ၵႂႃႇလွင်ႈၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ သမ်ႉတေၵႂႃႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉတၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းယူဝ်ႉၼႆ ၼၢင်းယိင်းၵူၼ်းၵဵင်းတုင် ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ – “သြႃႇၵေႃႉၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇယူႇတီႈၵဝ်ႇတီႈလဵဝ်ၶႃႈ။ တၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈ မၼ်းတူင်ႉၼိုင် ၵႂႃႇမႃးယူႇဢေႃႈ။ ၼႂ်း ၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်သွင်လိူၼ်ၼႆႉသမ်ႉ မၼ်းႁွတ်ႈမႃးတၢင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၼႆႉဢေႃႈၼၼ်ႉ။ ဢၼ်ႁူႉၸွမ်းတႄႉ မၼ်းၵႆႉ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၵိၼ်းၸႂ် လွင်ႈၵၢၼ်ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလႄႈ ၵူၼ်းတိတ်း ၸပ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢေႃႈ။ ၸူဝ်ႈမၼ်းမႃးထိုင်တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉသမ်ႉ မၼ်းတၢင်ႇၵႂႃႇၼႂ်း Tiktok ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ။ မၼ်းလၢတ်ႈၵႂႃႇလၢႆလွင်ႈ သမ်ႉတေၵႂႃႇလၢတ်ႈ ပၢႆႉပႃးႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ်ႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ ၸင်ႇၺႃးၺွပ်း။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၵေႃႈ ၺႃးၺွပ်းယူႇပွၵ်ႈ ၼိုင်ႈၼႆဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၸၢႆးဢေး ႁိုဝ် ရွှေခေါင်းလောင်း ဆရာတော် တႄႇႁဵတ်းၶလိပ်ႉဢွၵ်ႇမႃးတၢင်းသူဝ်ႊသျႄႊ မီႊၻီႊယႃႊမႃးသေ တႅမ်ႈလၢတ်ႈ တၢင်ႇလွင်ႈသႃႇသၼႃႇၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊမႃးၼႆႉ ပႆႇမီးၽႂ်ႁူႉၸၵ်းပိုၼ်း တူဝ်မၼ်းၸၢႆးလီလီ။ ထႅင်ႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မၼ်းလၢတ်ႈလွင်ႈသႃႇသၼႃႇပူၼ်ႉတီႈၼႃႇၵေႃႈမီးလႄႈ ၸင်ႇမီးၵူၼ်းၵႂႃႇတၢင်ႇလၢတ်ႈ ဢဝ်လိူင်ႈမၼ်းႁိုဝ် ပႆႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃးၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸၢဝ်းၶရိတ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၸဵမ်မိူဝ်ႈလႂ်မႃးလႂ်ၵေႃႈ သြႃႇၵေႃႉၼႆႉ မၼ်းလႆႈၶႂၢင်ႉတီႈလႂ်မႃး မၼ်းလူင်းပၢင်သွၼ်တီႈလႂ်မႃးၼႆ ဢမ်ႇႁူႉၸွမ်းသေပွၵ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းတူင်ႉၼိုင်လွင်ႈသႃႇသၼႃႇ လွင်ႈၸွႆႈတူင်ႇၵူၼ်း ၸိူင်ႉၼႆႁိုင်ယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းမျိတ်ႉၵျီးၼႃး မိူင်းၶၢင်၊ မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းယၢမ်ႈယူႇမႃးဢေႃႈ။ ဢၼ်မၼ်းလၢတ်ႈၵေႃႈ မၢင်ပွၵ်ႈဢၼ်ဢမ်ႇၸိုဝ်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵေႃႈမၼ်းလၢတ်ႈပႃး။ တေလႆႈဝႃႈ လွင်ႈယုမ်ႇယမ် ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉၼႃႇ။ ၵူၼ်းဢၼ်ယုမ်ႇမၼ်းၵေႃႈမီး ဢၼ်ဢမ်ႇယုမ်ႇမၼ်းၵေႃႈ မီးယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ဢၼ်မၼ်းၺႃးၺွပ်း ပွၵ်ႈၼႆႉၵေႃႈ တေမီးၵူၼ်းၵႂႃႇတၢင်ႇဢဝ်လိူင်ႈမၼ်း ႁိုဝ်ၵေႃႈ ပဵၼ်လႆႈယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၸၢႆး ယၢမ်ႈပၼ်တၢင်းႁူႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈသႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉ ၼႂ်းတူင်ႇၵူၼ်းၸၢဝ်းဝႃႉ ၸၢဝ်းၼႃႇၵ (ၼႂ်းၸႄႈမိူင်း ၶျၢင်း)၊ ၸၢဝ်းၶၢင်လႄႈတႆး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2012 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် မၼ်းၸၢႆး ၺႃးၺွပ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉ ၼႆ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ထတ်းသၢင်ႁၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉမၼ်းထတ်းသၢင် ၽႃႇသႃႇ၊ သႃႇသၼႃႇ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းလႄႈ ၸင်ႇၺႃးၺွပ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇဝႃႈ ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းသႃႇသၼႃႇ သႅၼ်းလႂ်ၸၼ်ႉလႂ် ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးလၢတ်ႈလွင်ႈလီသႃႇသၼႃႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ သမ်ႉၵႂႃႇလၢတ်ႈလွင်ႈသႃႇသၼႃႇတၢင်ႇဢၼ် ဢမ်ႇလီၸိုင် ၸၢင်ႈၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇ ဢၼ်ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ မီးဝႆႉ။ ထုၵ်ႇလီ ၾၢင်ႉၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆ ၽူႈတူင်ႉ ၼိုင် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၵ်းပိူင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ သင်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ တေၵႆႉလၢတ်ႈလွင်ႈသႃႇသၼႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇလီသေ လၢတ်ႈလွင်ႈသႃႇသၼႃႇပိူၼ်ႈ ဢမ်ႇလီၼႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း။ လၢတ်ႈလွင်ႈလီသႃႇသၼႃႇႁဝ်းတႄႉ လႆႈယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ တေၵႂႃႇလၢတ်ႈႁႂ်ႈ သႃႇသၼႃႇပိူၼ်ႈၸိုဝ်ႈလူႉတႄႉ တေဢမ်ႇလႆႈ။ ၼႂ်းပၵ်းပိူင် ဢၼ်တမ်းဝၢင်းဝႆႉ လွင်ႈသႃႇသၼႃႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃးဝႆႉယူႇ။ သႃႇသၼႃႇဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ တိုၼ်းတေလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးတူၺ်း ၼႂ်းပပ်ႉပၵ်းပိူင်ၸိုင်ႈမိူင်း (ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ – ၂၉၅ နှင့် ၂၉၆ ) ၼၼ်ႉတႄႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ပေႃးမီးၵူၼ်းမိူင်းသေၵေႃႉၵေႃႉ တင်ႈၸႂ်လၢတ်ႈလွင်ႈသႃႇသၼႃႇ တၢင်ႇဢၼ်ဢမ်ႇလီႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် တင်ႈၸႂ်ယႃႉ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်သႃႇသၼႃႇ တၢင်ႇဢၼ်ၸိုင် တၵ်းၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ တႅမ်ႇသုတ်း 2 ပီ ဢမ်ႇၼၼ် တၢမ်ႇငိုၼ်း ဢမ်ႇၼၼ် တင်းသွင် ဢၼ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈ မီးၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ တင်ႈၸႂ်ၶဝ်ႈယႃႉၵဝ်း ၼႂ်းပၢင်ၶွၼ်ႈတုမ် (အစုအဝေး) သေ ဢၼ်ဢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈၵူၼ်းတင်းၼမ် ၸိူဝ်းၵိူဝ်းယမ်သႃႇသၼႃႇသေဢၼ်ဢၼ် တိုၵ်ႉလွတ်ႈ ႁေႃးသုတ်ႇမုၼ်း (ႁိုဝ်) တိုၵ်ႉၽွမ်ႉၵၼ် တိူင်ႇၵၢဝ်ႇယွၼ်းသူးယူႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် တၵ်းၺႃးတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 1 ပီ ႁိုဝ် တၢမ်ႇငိုၼ်းႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် တင်းသွင်ဢၼ် ပႃးဝႆႉၼႂ်းပပ်ႉ ပၵ်းပိူင်မၢႆႈမီႈၸိုင်မိူင်းဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈၸၢႆးဢေး တူင်ႉၼိုင် ယူႇတီႈ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၸၢႆး ယၢမ်ႈၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ငိုၼ်းၶႄႇ ဢၼ်ပႃးႁၢင်ႈမေႃႊၸီႊတူင်ႊၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈဢမ်ႇလီ (ၽီႁၢႆႉ) မကောင်းဆိုးဝါး – ၼႂ်းမၼ်းၼႆသေ ၸုတ်ႇၽဝ်ငိုၼ်းၼႄသေ ယၢမ်ႈၺႃးပလိၵ်ႈၶႄႇ တီႉၺွပ်းယဝ်ႉပွၵ်ႈၼိုင်ႈၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2024-09-04T15:55:52

https://shannews.org/archives/57176

ၵူၼ်းလၢင်းၶိူဝ်း ၺႃးၵူၼ်းယွင်ႇယႃႈ ယိုဝ်းတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 04/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၵူၼ်းယွင်ႇယႃႈမဝ်းၵမ် ဢဝ်ၵွင်ႈသတ်းယၢမ်း ယိုဝ်းသႂ်ႇ ၸၢႆးၼုတ်း ဢႃယု 48 ပီ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူင်ပွၵ်ႉဢွၵ်ႇ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လူႉတၢႆ တီႈၼႂ်းသူၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၽူႈယိင်း ဢႃယု 30 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ၵေႃႉၺႃးယိုဝ်းတၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပီႈၸၢႆးၼုတ်း ဢႃယု 48 ပီ။ ထုၵ်ႇၸၢႆးသႂ် ဢႃယုမွၵ်ႈ 30 ပီ ဢၼ်ပႂ်ႉသူၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ဢဝ်ၵွင်ႈသတ်းယၢမ်း (ၵွင်ႈတႆး) သေ ယိုဝ်းပီႈၼုတ်း လူႉတၢႆတီႈၼႂ်းသူၼ်။ ၶဝ်မီးလွင်ႈၽိတ်းမေႃး သင်ၵၼ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ။ တီႈသူၼ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ မီးႁိမ်းၶႅပ်ႇဝဵင်းၼႆႉၵူၺ်းၶႃႈ။ ပီႈၼုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၽူႈၵွၼ်းဝၢၼ်ႈလူင်ပွၵ်ႉတူၵ်းၶႃႈ ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးၼုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းမႃႇလႃႇလႄႈ ပႃႈၸေႃး ယူႇဝၢၼ်ႈလူင်ပွၵ်ႉတူၵ်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း။ မၼ်းၸၢႆး ၶၢႆႉမႃးယူႇတီႈ ဝၢၼ်ႈလူင်ပွၵ်ႉဢွၵ်ႇသေ ပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ တီႈႁိမ်းၸလွပ်ႈပွၵ်ႉဢွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ “ပီႈၸၢႆးၼုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸႂ်လီၵေႃႉၼိုင်ႈဢေႃႈ။ ဢမ်ႇမေႃၽိတ်းၽႂ်ၶႃႈ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ။ ၸၢႆးသႂ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၸၢႆးထုတ်ႉလႄႈ ၼၢင်းလႃႉတဵင်း ယူႇဝၢၼ်ႈလူင်ပွၵ်ႉတူၵ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် တီႉၺွပ်းၵုမ်းတူဝ်ဝႆႉယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸၢႆးၼုတ်းၼႆႉ ၵိုတ်းဝႆႉ လုၵ်ႈယိင်း 2 ၵေႃႉလႄႈ မေးၼၢင်း။ တေပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ် မၼ်းၸၢႆးၼႂ်း ဝၼ်းတီႈ 5 (မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ) ၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-04T13:21:24

https://shannews.org/archives/57171

မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၺႃးၶႃႈတၢႆ တီႈမိူင်းထႆး ပႃးမႄႈမၢၼ်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 7 ၶူပ်ႇ

ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈသၢမ်ၵေႃႉ ၺႃးၶႃႈတၢႆ တီႈၸႄႈတွၼ်ႈပရၸုတ်ႊ ၶီႊရီႊၶၼ်ႊ ၸိုင်ႈထႆးပွတ်းတူၵ်း ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃး မႄႈမၢၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 7 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆ – သိုဝ်ႇထႆး ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၸေႃႇမိၼ်းဢူး ဢႃယု 40 ပီၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သူၼ်ယၢင်ရႃႇပႃႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းထပ်ႉသၵႄး ၸႄႈတွၼ်ႈပရၸုတ်ႊၶီႊရီႊၶၼ်ႊ၊ မၼ်းၸၢႆး ဢမ်ႇမႃးလူင်းၵၢၼ် 2-3 ဝၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ၼႂ်းဝၼ်း တီႈ 31 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆ့ ၸဝ်ႈၵၢၼ်ပေႃႈလဵင်ႉ လႆႈၵႂႃႇၶႆႈထိုင်ႁိူၼ်း၊ ထူပ်းႁၼ် မေးၼၢင်းမၼ်းလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ ၺႃးၶႃႈတၢႆဝႆႉလႄႈ ၸင်ႇတိူင်ႇလၢတ်ႈတီႈႁူင်းပလိၵ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ မႃးၵူတ်ႇထတ်းသွၵ်ႈႁႃ ၵႂႃႇထူပ်းႁၼ်ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸေႃႇမိၼ်းဢူး ၺႃးထိူဝ်ၶေႃးၶႃႈ တၢႆဝႆႉ ၼႂ်းသူၼ်ယၢင်ရႃႇပႃႇ တီႈၵႆႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆး ဝႃႈၼႆ။ ၵွၼ်ႇၼႃႈမၼ်းၸၢႆး ပႆႇၺႃးၶႃႈတၢႆၼၼ်ႉ မၼ်းႁွင်ႉဢူၺ်းၵေႃႉ 2 ၵေႃႉ မႃးဢႅဝ်ႇလႄႇတီႈႁိူၼ်း တႃႇႁူမ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၵၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးလုၵ်ႈ လၢင်းမေးၼၢင်းလႄႈ ၸေႃႇမိၼ်းဢူး ၺႃးၶႃႈတၢႆယဝ်ႉ ဢူၺ်းၵေႃႉ 2 ၵေႃႉၵေႃႈ ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇဝႆႉလႄႈ လႅပ်ႈတေၵဵဝ်ႇတင်းလွင်ႈၼႆႉယူႇၼႆ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထတ်းသၢင်ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းႁူမ်ႈႁိူၼ်း ၸေႃႇမိၼ်းဢူးလႄႈ ဢူၺ်းၵေႃႉ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း ယူႇတီႈ ၸႄႈဝဵင်းမျဵတ်ႉ တိူင်းတၼၢဝ်းသီသေ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းထႆးပွတ်းတူၵ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းထပ်းသၵႄး – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-09-04T11:48:54

https://shannews.org/archives/57165

ၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင် တူၵ်းတႅၵ်ႇၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 03/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ မွၵ်ႈ 4 မူင်းပၢႆၼႆႉ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းတႅၵ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢႆလုၵ်ႈ တိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေးသေ ၵူၼ်းမိူင်း မၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉ တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႃႈ လႅပ်ႈယိုဝ်းသႂ်ႇႁူင်းပလိၵ်ႈ မၢႆ 4 ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၵူၺ်းၵႃႈ တူၵ်း တႅၵ်ႇႁိူၼ်းလင်ၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းယူႇသဝ်းလႄႈ လွင်ႈၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်း။ ယွၼ်ႉသဵင်မၢၵ်ႇလင်ႁႅင်းလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ် ဢမ်ႇႁတ်းၼွၼ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – The Irrawaddy / ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၶိူင်ႈမၢၵ်ႇလူင်ၼၼ်ႉ တူၵ်းတႅၵ်ႇ တီႈႁိူၼ်းတိုၵ်းသုင် ႁိမ်းႁူင်းပလိၵ်ႈ မၢႆ 4 လုၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ တူၵ်းတႅၵ်ႇ တိူဝ်ႉႁိူၼ်း ၼႂ်းပွၵ်ႉၺွင်ႇၵူၺ်း (ညောင်ကွဲ) သဵၼ်ႈတၢင်း 89 – 8 လႄႈ ၵိဝ်ႇတၢင်းမၢႆ 9 ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉၵူၼ်း မၢတ်ႇၸဵပ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တူၵ်းတႅၵ်ႇထႅင်ႈ ႁိမ်းလၢၼ်ႇသူၺ်ႇၵျိၼ်ႇ လုၵ်ႈ ၼိုင်ႈၼႆ MDY Revolution ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၶိူင်ႈၵွင်ႈယႂ်ႇတူၵ်းတႅၵ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ လၢႆလၢႆလုၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းလႂ်ယိုဝ်းသႂ်ႇ ဢၼ် ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇမီးၽႂ်ယိုၼ်ယၼ်။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇသင် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-04T11:20:35

https://shannews.org/archives/57160

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ

ဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မၢပ်ႇၼႄးဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ဢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယိုဝ်းတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ မိူင်းရၶႅင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢူၼ် ဢၢၼ်မေႃးမႄး ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းၶႄႇ – မိူင်းမၢၼ်ႈ ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼႆလႄႈ လွင်ႈတေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။ လွင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈၵႄႈၵၢင် ဢုပ်ႇဢူဝ်းတႄႉ ၸၢင်ႈတေမီးပဵၼ်မိူဝ်ႈပဵၼ်ပွၵ်ႈယူႇ။ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်ယႂ်ႇမႃးႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်းၼႆႉ ပွႆႇမၢၵ်ႇယႃႉၶူဝ်၊ သဵၼ်ႈတၢင်းလႄႈ သဝ်ၾႆး ၾႃႉ၊ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း၊ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈတရူၼ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ၊ တဵၵ်း ၶၢၼ်းၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ၊ ယႃႉၵွႆၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းလႄႈ လုမ်း ႁူင်းသဝ်းၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၵေႃႇၵၢၼ်ႁုၵ်ႉႁၢႆႉပူၼ်ႉပႅၼ် ၼိူဝ်ဝၢၼ်ႈမိူင်းၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်ၾိင်ႈမိူင်းသေ ၸင်ႇလႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပၢၼ် NLD ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼႂ်းပီ 2020 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ဝၼ်းတီႈ 23 ၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ၸုမ်း ULA/ AA ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးၼၼ်ႉ မုင်ႈမွင်း တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼႆသေ ဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်မၢတ်ႊ ၶျ် ပီ 2021 ၼၼ်ႉ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁုပ်ႈယိုတ်းၶိုၼ်း ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-03T22:42:23

https://shannews.org/archives/57155

ၼုမ်ႇၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈၺႃးတႅင်း ၽွင်းၶဝ်ႈထႅဝ် ၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ

မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းတီႈ 3/9/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်းၶိုင်ႈ ၼုမ်ႇၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈၽွင်းၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ် တႃႇႁဵတ်း ဝႂ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် တီႈၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ် တႆး-ၶႄႇ ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၼၼ်ႉၺႃးတႅင်း မၢတ်ႇၸဵပ်း။ ပပ်ႉၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် တႆး-ၶႄႇ ၵေႃႉၺႃးတႅင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၼုမ်ႇ ဢႃယု 20 ပၢႆ။ ၽွင်းမၼ်းၸၢႆး ၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ် တႃႇပႂ်ႉႁဵတ်း ဝႂ်ၶၢမ်ႈ လႅၼ်လိၼ် ၼၼ်ႉလႆႈထဵင်မေႃးၽိတ်းၵၼ်တင်း ၵူၼ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈ ဢဝ်တီႈယူႇတႃႇၵူၼ်းၶဝ်ႈထႅဝ်။ ထိုင်တီႈၵူၼ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈဢဝ်တီႈယူႇၼၼ်ႉ ဢဝ်မိတ်ႈတႅင်းမၼ်းၸၢႆးၺႃးတီႈပဵမ်ႉ။ ၵူၼ်းၸွႆႈထႅမ် ပရႁိတ ဝဵင်းမူႇၸေႊၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႁွၵ်ႈဝႃႈ- “ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ့်ဢဝ်တူဝ် သူင်ႇႁူင်းယႃ တႃႇဢဝ်ၵႂႃႇထၢႆႇဢဵၷ်ႉသ်ရေႊလ် ဝႆႉယူႇ ၊ ၵူၼ်းတႅင်းတႄ့လႅၼ်ႈပၢႆႈၵႂႃႇယဝ့် ၊ ၵူၼ်းမႃး ၶဝ်ႈထႅဝ်တႃႇႁဵတ်းဝတ်းၵေႃႈၼမ်ၼႃႇ။ ၶဝ်လႆႈထဵင်မေႃးၵၼ် ၽိတ်းၵၼ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းတီႈယူႇၼႆႉ ယူႇတႃႇသေႇယဝ်ႉ။ ” -ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼုမ်ႇၸၢႆး ဢၼ်ထုၵ်ႇတႅင်းၼၼ့် ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် “မဵတ်ႉတႃႇပၢၼ်းၶိၼ်း” ဢဝ်တူဝ်သူင်ႇယူတ်းယႃဝႆႉတီႈႁူင်းယႃ မူႇၸေႊယဝ်ႉ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ Photo – CJ-ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈထႅဝ်ပႂ်ႉႁဵတ်းပပ်ႉၶၢမ်ႈမိူင်းတီႈလႅၼ်လိၼ်တႆး-ၶႄႇ ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ် တႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ သၢမ်ပၢၼ်ၸဵတ်းသႅၼ်းပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉတီႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း – ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵဵပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ဢၼ်ၵူၼ်းၵိုၼ်းယူႇၵူႈဝၼ်းၼႆႉပဵၼ်ၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်ႁေႃၶမ်း ၼၢၼ်းတေႃႇပွၵ်ႉၵဵတ်ႉ လႄႈ ၽၵ်းတူၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇ သိၼ်ႇၽိဝ်ႇၵဵတ်ႉ ။ တႅမ်ႈ- ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် ( ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-03T18:15:38

https://shannews.org/archives/57151

တႃႇႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ ၽွင်ႇတေႃႇဢူးၼႆသေ ၵၢင်ႉၵႄႇၸႂ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၶၢႆႉပၢႆႈ

တွၼ်ႈတႃႇတေႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ ( ၽွင်ႇတေႃႇဢူး) ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼႆသေ ၵၢင့်ၵႄႇၵွၼ်းဢိူင်ႇ ၸႂ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းလုၵ်ႉၼႂ်းမိူင်းတႆးလႄႈလႅၼ်လိၼ်တႆး-ယၢင်းလႅင် မႃးသွၼ်ႈယူႇသဝ်းဝႆႉတီႈဝၢၼ်ႈမိူင်းပဵဝ်းလႄႈ ၼွင်တဝ်း ႁူဝ်ၵူၼ်းမွၵ်ႈ 500 ၼႆႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၶၢႆႉပၢႆႈပၼ်တီႈယူႇဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်ႈ – ၵူၼ်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ- ဝၼ်ႈတီႈ 2/9/2024 ပၢင်ၵုမ် ၵူၼ်းမိူင်း လႄႈသင်ၶၸဝ်ႈ ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်တႃႇႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ( ၽွင်ႇတေႃႇဢူး) လူင်းမိူင်းၼႆႉ ၵၢင့်ၵႄႇၼွင်ႁၢႆးယႃႈလႄႈ ၸုမ်းပျီႇတူ့ၸိတ့်ပဢူဝ်း တေဢွၼ်ႁူဝ် ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ ။ တေယေႃးမုၼ်လူင်းၵျွင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 3 /10/2024 သေပၼ်ႇလဵပ်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ ၊ ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 20/10/2024 ၸင်ႇတေယေႃးမုၼ်ၶဝ်ႈၵျွင်းၶိုၼ်း။ ၵူၼ်းၸၢႆးပိုၼ့်တီႈ ဢႃႇယု 30 ပၢႆလၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “ ၵၢင်ႉၵႄႇၸႂ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်း ၽႂ်မၼ်းၶိုၼ်း ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼမ်ႉၼႂ်းၼွင်ၵေႃႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တေႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၼႆလႄႈ ပွင်ႇဝႃႈၶႂ်ႈၽဵဝ်ႈလၢင်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း။ တႃႇႁဵတ်းပွႆးၼႆ့ ပၢင်ၵုမ်ၵၼ် 2- 3 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ။ ဢုပ်ႇၵၼ်ပွၵ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇလီလႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်း။ ၵူဝ်ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလးမ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ထိုင်ပၢင်ၵုမ်ၵမ်း 2 မႃး ဢိင်ၼိူဝ်ၵၢင်ႉၵႄႇ မႃးဢုပ်ႇလၢတ်ႈတုၵ်းယွၼ်းႁႅင်းၼႃႇလႄႈ ၸင်ႇတေတူၵ်းလူင်းတႃႇႁဵတ်းပွႆး”– ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇတီႈလႂ်လႄႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ လုၵ်ႉတီႈ ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈသေ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢတ်ႈႁွင်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်းသေ ယူႇသဝ်း။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်းၼၢင်းယိင်းဢႃႇယု 40 ပၢႆလၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ-“ ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းယဝ့် ။ တီႈတႄ့ ဢမ်ႇလိုပ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵေႃႈ ႁဵတ်းပွႆး ၽြႃး လႆႈယူႇလူး။ ဢမ်ႇၼၼ်ၶဝ်တေထၢင်ႇဝႃႈ ဝၢၼ်ႈႁဝ်းၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉၼႆသေ လိုပ်ႈႁဝ်းမိူဝ်းၶိုၼ်းႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉတေပွၵ်ႈၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈ တေသိုပ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၼႃႈထႅင်ႈၵေႃႈ တေလႆႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ်ဢမ်ႇႁူႉ၊ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ လွင်ႈယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၸဝ်ႈတႃႇၼ ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၸႂ်တႄႉတႄႉ”-ဝႃႈၼႆ ။ ဢၼ်ၼမ်ႉၼႂ်းၼွင် ထူမ်ႈသုင်ၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၸိူဝ်းမႃးသွၼ်ႈယူႇၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇၵႂႃႇမႃး။ တႃႇသူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်းၵႂႃႇႁူင်းႁဵၼ်း။ ၼၢင်းယိင်း ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢၼ် ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးသွၼ်ႈ ယူႇဝႆႉတီႈ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ-“ ႁဝ်းၶႃႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးမီးၸမ် 9 လိူၼ်ယဝ့် တႃႇႁႃၵိၼ် လဵင့်တွင့်ၵေႃႈ ယၢပ်ႇၼႃႇ၊ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈႁႃၵိၼ်ၽွင်ႈ ။ သင်ၶၸဝ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ၵႂႃႇတုင်းႁပ်ႉတၢင်းၸွႆႈထႅမ်တၢင်းဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၊ လႆႈမႃး ၶႆႇၵႆႇ ၊ ၽၵ်းမီႇ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးပၼ်ယူႇၽွင်ႈ ။ ယွၼ်ႉၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈသုင် – ႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈ ၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၼ်ႉငဝ်ႈ ၸၼ်ႉလဵၵ်ႉတႄႉ လႆႈၵိုတ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈဝႆႉႁင်းၽႂ်မၼ်း။ ”- ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ်တီႈၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ ၼမ့်ၶိုၼ်ႈၼမ် ၵူၼ်းပိုၼ့်တီႈ ပဵၼ်ဢၼ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇၵႂႃႇမႃး ၵူၼ်းပိုၼ့်တီႈလၢတ်ႈ ၼင်ႇၼႆ ။ တႅမ်ႈ- ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် ( ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ် )

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2024-09-03T10:00:00

https://shannews.org/archives/57146

မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ ၸတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈ ဝၼ်းတႄႇသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈသွင် ၶွပ်ႈတဵမ် 85 ပီ

မၢႆတွင်း ဝၼ်းသိုၵ်း လုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈ 2 တႄႇပဵၼ်မႃး ၶွပ်ႈတဵမ် 85 ပီၼႆသေ မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ ဢၼ်ၺႃးၼႃႊၸီႊၵျုႊမၼီႊၶဝ် ၶဝ်ႈတိုၵ်းဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 1 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ 50 လၢၼ်ႉပၢႆ ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇ 6 လၢၼ်ႉပၢႆၼႆႉ ပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၶိူဝ်းၵျူး 6 လၢၼ်ႉပၢႆ ဢၼ်ၺႃးၽဝ်သေ ၶႃႈတၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼိုင်ႈၶိုင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၵႅဝ်ႈဢၼ်ၼႆႉ ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇတီႈၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ Baltic မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ။ Donald Tusk ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ လၢတ်ႈဝႃႈ တွၼ်ႈသွၼ်ဢၼ်လႆႈမႃးတီႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈဝူၼ်ႉၼွၼ်း ၾၼ်၊ ၵွပ်ႈၼၼ် တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ၸုမ်း NATO ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၸွႆႈထႅမ် မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ တိုၵ်းတေႃးၽူႈပူၼ်ႉပႅၼ်ၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈၵမ်းသွင် တႄႇမႃးၼႆႉ ၶွပ်ႈတဵမ် 85 ပီယဝ်ႉသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပၼ်ႁႃဢၼ် ၵႄႈလိတ်ႈပႆႇယဝ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီးဝႆႉယူႇ မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ ႁၼ်ထိုင်ၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ Donald Tusk ၸွမ်ၽွင်းလူင် မိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ႁႂ်ႈမိူင်းၵျုႊမၼီႊ ပၼ်ငိုၼ်းသၢႆႈ တႅၼ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈမိူင်းပူဝ်ႊလၢၼ်ႊၵႂႃႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-03T08:00:00

https://shannews.org/archives/57143

ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တေၵမ်ႉၸွႆႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တႃႇငိုၼ်း 12 လၢၼ်ႉ တေႃႊလႃႊ

တႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၼႆသေ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တေဢဝ်ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇ 100 လၢၼ်ႉ (ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ) ပၼ်ၵႂႃႇတီႈဢေးသျုး၊ ဢႅပ်ႊၾရိၵ ၊ ဢမေႊရိႊၵ၊ ၸိုင်ႈမိူင်းပွတ်းဢွၵ်ႇ တွၼ်ႈၵၢင် ဢိၵ်ႇပႃး မိူင်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းမူတ်း 10 မိူင်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မိူင်းမၢၼ်ႈ တေလႆႈႁပ်ႉတႃႇ 12 လၢၼ်ႉ ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ။ ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင်ၼႆႉ ယိူင်းဢၢၼ်း တႃႇၵူၼ်းၸိူဝ်း ဢၼ်လႆႈႁူပ်ႉၺႃး ၽေးသၽႃႇဝ ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်း လႆႈပၢႆႈၽၢတ်ႇယၢၼ်ႁိူၼ်းယေးဝၢၼ်ႈမိူင်း ယွၼ်ႉပၼ်ႁႃပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေပဵၼ်လွင်ႈဢၼ် ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် တူၺ်းထိုင်ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉသေ ၼႂ်းလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ လႆႈဢဝ်ငိုၼ်း 100 လၢၼ်ႉ ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်တီႈၸိုင်ႈမိူင်း 7 မိူင်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပၼ်ႁႃပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈသေ ၵူၼ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ၸိူဝ်းလူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် မီး 187 လၢၼ်ႉ၊ ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် ဢၼ်လူဝ်ႇတင်းမူတ်းသမ်ႉ 49,000 လၢၼ်ႉ ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ။ ယၢမ်းလဵဝ် ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တိုၵ်ႉမီးဝႆႉတႃႇ 29% လႄႈ လူဝ်ႇဝႆႉထႅင်ႈ 35,000 ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-03T07:00:00

https://shannews.org/archives/57140

ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆ ၼၢင်းယိင်းၺႃးၶႃႈတၢႆ ႁဵင်ပၢႆ

တႄႇဢဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 01/02/2021 တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 31/08/2024 ၼႆႉ ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵၢၼ်မိူင်း ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈသေ တီႉၺွပ်းၼႆႉ မီး 5,649 ၵေႃႉ၊ ၸိူဝ်းၺႃးၶႃႈတၢႆ မီး 1,132 ၵေႃႉ ယဝ်ႉၼႆ – ၸုမ်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်းၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း (AAPP) ဢွၵ်ႇၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇ ၼႆ။ ၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းၼႆႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇမႃးၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 01/09/2024 ၼႆႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ ၼၢင်းယိင်း ၵမ်ႈၼမ် လႆႈလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလူင်လႄႈ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇပိုတ်းယိုဝ်း။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၺႃးတီႉၺွပ်းထဵတ်ႈထၢမ်သေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ ၼႂ်းၶွၵ်ႈၶင်၊ ႁူင်းပလိၵ်ႈလႄႈ ဢွင်ႈတီႈၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ် ၵၢၼ်သိုၵ်း (စစ်ကြောရေး) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼၢင်းယိင်း 5 ႁဵင်ပၢႆ ၸိူဝ်းၺႃးတီႉၺွပ်းလူၺ်ႈ ၽိတ်းမၢႆမီႈမတ်ႉတႃ ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ၼႂ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ မီး 1,440 ၵေႃႉ – ၼႆယဝ်ႉ။ ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းၺႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းလူၺ်ႈဢမ်ႇၸွမ်းတြႃး ၊ ပူၼ်ႉပႅၼ်တၢင်းၵႃႇမလႄႈ ၺႃးၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၸိူဝ်း ၼႆႉ တိုၵ်းသူၼ်းထိုင် ႁႂ်ႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း၊ ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵူႈမိူင်းမိူင်း ဢဝ်လိူင်ႈပၼ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-02T16:39:21

https://shannews.org/archives/57134

ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ လႆၶဝ်ႈထူမ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵွင်းလၢင်း ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ

ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ၼႂ်းထုင်ႉဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉလႆ ၶဝ်ႈထူမ်ႈ ၸွမ်းတီႈတႅမ်ႇတီႈယၢၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢမ်ႇတၼ်းၶၢႆႉၶူဝ်းၶွင်ၸႂ်ႉသွႆ လႆလွင်ႈၸွမ်းၼမ်ႉသုမ်းမူတ်း။ ဝၼ်းတီႈ 01/09/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းတဵင်ႈ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ လႆၶဝ်ႈထူမ်ႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵွင်းလၢင်း ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ပေႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ မိူဝ်ႈဝႃးယၢမ်း 12 မူင်းၼႆႉ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆလူင်းမႃးလႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေး ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင်။ ပႃးၵႂႃႇၸွမ်းၼမ်ႉမူတ်း။ မိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ၼမ်ႉယွမ်းလူင်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉတေထူမ်ႈႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵွင်းလၢင်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ၶႃႈဢေႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈလွႆ လုပ်ႇထူမ်ႈ ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ လႆလူင်းထူမ်ႈ ပွၵ်ႈၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈလႆႈလူင်းဝႆးလႄႈ ၼမ်လိူဝ်ၵူႈပီ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢမ်ႇ တၼ်းႁူႉတူဝ်။ ပေႃးၾူၼ် တေတူၵ်းသမ်ႉ ပေႃးမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ႁႄပႂ်ႉထႃႈယူႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ “မိူဝ်ႈပီၵၢႆၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၼမ်ႉယွမ်းဝႆႉသေတႃႉ ၵူဝ်မၼ်းၶိုၼ်ႈၶိုၼ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ယင်းပႆႇယဵၼ်။ သမ်ႉမႃးၺႃးၽေးၼမ်ႉထႅင်ႈၼႆႉ ယၢပ်ႇတႄႉတႄႉ ၶႃႈဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼၢင်းယိင်း မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ ၵူၼ်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ဢၼ်လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ် ၵႂႃႇယူႇဝႆႉတၢင်း မိူင်းၵိုင် ၼၼ်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ထူပ်းၽေးသိုၵ်းယဝ်ႉ ဢမ်ႇၵႃး ထူပ်းၽေးသၽႃႇဝ ပႃးထႅင်ႈ၊ တေလႆႈပွၵ်ႈၶိုၼ်း ႁိူၼ်းမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်လႄႈ မႆႈၸႂ်တႃႇ ၵိၼ်တႃႇလဵင်ႉၵၼ်တႄႉတႄႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တင်ႈတႄႇ ႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပီ 2024 ၼႆႉမႃး တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၵႆႉယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈၼွင်ၵေႃႈ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉသေ ၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ သိုၵ်းတင်း သွင်ၾၢႆႇတိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ် သိုၵ်းတေႃႇၵၼ် ယူႇၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းၼမ်ႉထူမ်ႈၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇႁတ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး၊ ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လၢႆလွင်ႈလၢႆတၢင်း။ တႅမ်ႈ – ၼၢင်းသႅင်ၶမ်း (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-09-02T20:30:00

https://shannews.org/archives/57130

ၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢႆႈၼမ် ၵူၼ်းမိူင်းႁူဝ်ပူင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼႂ်း ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ တွင်လႅၼ်းယႃႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပဢူဝ်း ၵဵပ်းသိုၵ်းတၢင်းထုင်ႉလွႆမႆ ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်းလႄႈ ၵူၼ်း ၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇတၢင်ႇဝၢၼ်ႈတၢင်ႇဝဵင်း ထိုင်တီႈဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ။ တင်ႈတႄႇ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ႁူမ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်တင်း သိုၵ်းပဢူဝ်း PNLA တၢင်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ – ႁူဝ်ပူင်း မႃးတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 8 လိူၼ်ၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇၵဵပ်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ပၼ်ၵူႈလိူၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ။ ထိုင်ၶၢဝ်း ၶဝ်ႈသူၼ်လူင်းၼႃး ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။ ၵူၼ်းၸၢႆးၼုမ်ႇ ဢႃယု 20 ပၢႆ ၸဝ်ႈသူၼ်တွင်လႅၼ်းယႃႈ ဢိူင်ႇၸၢမ်ၽူး ဝဵင်းပၢင်လွင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ တေၵိုတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉၵူၺ်း ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းၵူၼ်း ၼုမ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းလႆႈႁႃလႆႈၼၼ်ႉ ပၢႆႈၵႂႃႇၼွၵ်ႈမိူင်း မူတ်းယဝ်ႉ ၊ တႃႇႁဵတ်းသူၼ် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၼႃးဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉသေ ၸဝ်ႈသူၼ်ၸိူဝ်းယၢမ်ႈႁဵတ်းမႃး 4-5 သူၼ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽုၵ်ႈ တင်း 4-5 သူၼ်ယဝ်ႉ။ လႆႈယွမ်းသေ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ၊ တႃႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သမ်ႉ လႆႈၵႂႃႇႁႃၸၢင်ႈ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းမႃးလူၺ်ႈၵႃႈယႂ်ႇၵႃႈပႅင်း။ – တွင်လႅၼ်းယႃႈ ၸဝ်ႈသူၼ်တွင်လႅၼ်းယႃႈ တီႈဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၽူး လၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – “ၵၢၼ်သူၼ်တွင်လႅၼ်းယႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ လႆႈၸႂ်ႉ ဢဵၼ်ၸႂ်ႉႁႅင်း၊ ၽိုၼ်းၵေႃႈလႆႈႁႃႁင်းၵူၺ်းလႄႈ လူဝ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၼမ်၊ တေႃႈလဵဝ် ၵူၼ်း ၼုမ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇမီး ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႈ ႁႃယၢပ်ႇ သူၼ်ၵေႃႈပႅတ်ႈႁၢမ်းဝႆႉ၊ လႆႈၽုၵ်ႇၵိၼ် မၢၵ်ႇၶဝ်ႈ တဝ်ႈၼမ်ႉ ၶၢဝ်းပွတ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးတူၺ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၵျွၵ်ႉၵၶျႃး၊ တလျႃႉၼိူဝ်ႉ၊ ၸၢမ်ၽူး၊ ပၢင်ၸွၵ်ႇ၊ ပၢင်လႅမ်၊ ၼမ်ႉႁူး၊ ၼမ်ႉတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈႁၼ်ယွမ်းဢႄႇၵႂႃႇမွၵ်ႈၶိုင်ႈပၢႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းသေ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၸွမ်းမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ဢၼ်မီးႁိမ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၽႂ်မၼ်း။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢႆႈဢွၵ်ႇ မိူင်းထႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ဢၼ်လႆႈပၢႆႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေးမႃးၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ၊ တူဝ်ၶႃႈၵေႃႈ ယွၼ်ႉလိၵ်ႈသင်ႉထိုင်မႃးတီႈႁိူၼ်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈပၢႆႈ။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸင်ႇပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး”- ဝႃႈၼႆ။ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO သမ်ႉဝႃႈ ၽႂ်မီးလုၵ်ႈၸိူဝ်း ၵႂႃႇမီးၼွၵ်ႈမိူင်း တေလႆႈသႂ်ႇငိုၼ်းၼိုင်ႈလိူၼ် 3 သႅၼ်ပျႃး ထႅင်ႈၼႆလႄႈ ၸိူဝ်းယူႇၵေႃႈဢမ်ႇသႃႇ ၸိူဝ်းၵႂႃႇၵေႃႈၵိၼ်းၸႂ် – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်းဝႃႈ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဝၢၼ်ႈၼႆသေ ၼႄဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ – သင်ႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁႅၼ်းၶဝ်ႈႁႅၼ်းၼမ်ႉ – တၢင်းၵိၼ်လႄႈ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်းပၼ်ၶဝ် – ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵိၼ်းၸႂ်တႄႉတႄႉၼႆ – ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းႁူဝ်ပူင်းလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-02T20:00:00

https://shannews.org/archives/57124

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းထုင်ႉမိူင်းတူၼ် ၵဵပ်းပႃးၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇ တႃႇ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း

ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆႉ ၸဵမ်ဢဝ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းထဝ်ႈဢမ်ႇလႆႈယူႇၵတ်းၸႂ်၊ မိူဝ်ႈတႄႇဢွၵ်ႇပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ တေဢဝ်သဵၼ်ႈမၢႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၺ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းၵႄႇပႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မႆႈၸႂ် ၸွမ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၵူဝ်လႆႈယၢပ်ႇၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး၊ မိူင်းတူၼ်၊ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႄႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်း ထဝ်ႈပႃး။ ဢႃယု 60 လူင်းတႂ်ႈၼႆႉ ၽႂ်တေဢမ်ႇလွတ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶီၸႂ်မႆႈၸႂ် ၵူဝ်လႆႈထူပ်း ၽေးၵွင်ႈၽေးၵၢင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉၵူၺ်း မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း တၢင်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆးၼႆႉ သိုၵ်းဝႃႉ လူင်းၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ်သေ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းၼမ် ၵူၼ်းလုမ်းလႃးတိူၵ်ႇ ႁႆႈလွၵ်းၼႃး ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိုတ်း။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 01/09/2024 ၼႆႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇၵၢင်ႉၵႄႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇတၢင်းပွတ်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ပွၵ်ႉဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းမိူင်းတူၼ်၊ ၼႃးၵွင်းမူး၊ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၵဵပ်းပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ သႅၼ်းဢႃယု 35 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ထိုင် 60 ၼႆထႅင်ႈ။ သဵၼ်ႈမၢႆ တႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ သိုၵ်းဝႃႉၵေႃႈ ၶိုင်ႈၵဵပ်းယူႇတၢင်းၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ သမ်ႉၶိုင်ႈၵဵပ်းယူႇ တၢင်းၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ၾၢႆႇလႂ်ၵေႃႈလႆႈမႆႈၸႂ် လႆႈၵူဝ်။ ၵၢင်ႉၵႄႇ ၶဝ်ၵေႃႈ ပေႃးၸွမ်း ၾၢႆႇၼိုင်ႈဢမ်ႇၸွမ်းတၢင်းၼိုင်ႈ ၵေႃႈ သမ်ႉၵူဝ်ၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇလႄႈ ၵႃႈလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇၸီႉ သင်ႇမႃး။ ၵၢင်ႉၵႄႇတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ဢၼ်ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵူၼ်းၶၢဝ်ႉ ၵမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇၶဝ်ႈသိုၵ်း ၵမ်းသိုဝ်ႈ ပဵၼ်တႃႇပႂ်ႉဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်းၵူၺ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇႁတ်းတမ်းၸႂ် ၽႂ်ၵေႃႈ ၵူဝ်ၺႃးသူင်ႇၵႂႃႇ ၼႃႈသိုၵ်းၵမ်းသိုဝ်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “တၢင်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူးၼႆႉ ဢၼ်ၶဝ်တေၵဵပ်းမီးမွၵ်ႈ 90 ၵေႃႉၼႆႉ။ တၢင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉတႄႉ တေမီးမွၵ်ႈ 300 ၼႆႉၼႆ ဢေႃႈ။ ဢႃယု 35 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၼႆႉ တေဢဝ်မူတ်းၶႃႈဝႃႈ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေသင်ႇလူင်း ၵူၼ်းပႃႈတႂ်ႈၶဝ်သေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸႂ်ႉၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် လၢတ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်းၼႆဢေႃႈ။ ၶဝ်ဝႃႈတႄႉ တႃႇပႂ်ႉၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ၸွမ်းဢိူင်ႇၽႂ်မၼ်းၼႆ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ယုမ်ႇ။ ၽႂ်ၵေႃႈ ၵူဝ်လႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ၵူၺ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶဝ်တေၵဵပ်းၵႂႃႇၼႆႉသမ်ႉ တေဝႃႈႁႂ်ႈပၼ် ၵွင်ႈၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈတေၵဵပ်းၵူၼ်းထႅင်ႈၼႆႉ ၶဝ်ပႆႇလၢတ်ႈမႃးၶိုၼ်းဝႃႈ ဝၼ်းလႂ်ပဵၼ်ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်း။ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပၼ်သဵၼ်ႈမၢႆဝႆးဝႆး တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 01/09/2024 ၼႆႉၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ်တႄႉ တေဢမ်ႇၵဵပ်း သဵၼ်ႈမၢႆၵေႃႈ သမ်ႉၵူဝ်လႆႈမီးပၼ်ႁႃၵၼ် တၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပေႃးၵဵပ်းသမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ်လႄႈ ၼႂ်းၵႄႈၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉဢိူင်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း မီးလွင်ႈၶွင်ႈၶမ်ၵၼ်မႃးၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 2024 ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢႃယုတဵမ် 18 ပီ ၶိုၼ်ႈ ၼိူဝ် တေလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆသေ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႂ်ႈၵႂႃႇၵၢင်ႉၵႄႉ ၼႂ်းပွၵ်ႉ/ ဢိူင်ႇ ၸင်ႇသူၼ်းဢီးႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်း ၵႃႇ ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းႁႂ်ႈၵၢင်ႉၵႄႇၶဝ် လူင်းၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း တႃႇၸၢင်ႈၵူၼ်းႁဵတ်း သိုၵ်းၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 3 မိုၼ်ႇပျႃး။ ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် လႆႈပၼ်ဢမ်ႇယွမ်း 60 သႅၼ်ပျႃး။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵဵပ်းငိုၼ်းၵဵပ်းသိုၵ်း ၸိူင်ႉၼႆ ဢမ်ႇယွမ်း 6 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၵူၺ်း သႅၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၺ်း ၵူၼ်းၶၢဝ်ႉၵူၼ်းထဝ်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇလွတ်ႈ ယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁိူၼ်းလႂ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ဢွၵ်ႇၵၼ် မူတ်းယဝ်ႉလႄႈ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ ၵူၼ်းၸၢႆးသႅၼ်းပၢၼ် 35 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တေႁႃလၢႆးပၢႆႈမၼ်းထႅင်ႈ။ တႃႇမိူဝ်းၼႃႈတႄႉ ၵူၼ်းၸၢႆးတႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်သူၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိုတ်းၽႂ်ယဝ်ႉၼႆ ၼုမ်ႇယိင်း ၵူၼ်းမိူင်း တူၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “ၶဝ်တေၵဵပ်းသႅၼ်း ဢႃယု 60 လူင်းတႂ်ႈၼႆလႄႈ ၸိူဝ်းပၢႆႈၵေႃႈ ပၢႆႈၽွင်ႈယဝ်ႉ ၸိူဝ်းပႆႇပၢႆႈၵေႃႈ တင်းယူႇတင်းလႆႈၵူဝ်။ ပေႃးတႅၵ်ႈတူၺ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ဢၼ်ယူႇလႄႈ ဢၼ်ပၢႆႈတႄႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၵမ်ႈ ၼမ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢွၵ်ႇပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းသေ လူင်းမိုဝ်းႁဵတ်းတႄႉ ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တၢင်းထုင်ႉမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၼမ်။ ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၵဵပ်းလႄႈ လႆႈၶၢႆၶူဝ်းသူၼ်ၶူဝ်းႁႆႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶဝ်ႈသၢၼ်၊ ၽၵ်းမီႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈလူဝ်ႇပၢႆႈတႄႉ ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈၶၢႆၵႃႈထုၵ်ႇၵႃႈပေႃးပၢႆႈ ၶဝ်ႈႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းထႆး။ မၢင်ၸိူဝ်း ႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းထႆးယဝ်ႉသေတႃႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ပဵၼ်ငၢၼ်း ႁႃၵၢၼ်ယၢပ်ႇယဵၼ်းလႄႈ လႆႈထူၵ်းၸႂ်ႉငိုၼ်း ဢၼ်မီးဝႆႉပေႃးမူတ်းပေႃးသဵင်ႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၵိၼ်းၸႂ် တႄႉတႄႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-02T14:07:18

https://shannews.org/archives/57120

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၵဵပ်းၵႃႈၾႆးၾႃႉ တိူဝ်းၶိုၼ်ႈထႅင်ႈသွင်ပုၼ်ႈ

ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉၵႂႃႇ တေတိူဝ်းၵဵပ်းၵႃႈမီႊတႃႊၾႆးၾႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၵႃႈမီႊတႃႊၾႆးၾႃႉ ဢၼ်တေတိူဝ်းၵဵပ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပေႃးပဵၼ်ၾႆးၾႃႉ သႅၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၸွမ်း ႁိူၼ်းယေးၸိုင် 1 ယူႊၼိတ်ႊထိုင် 50 ယူႊၼိတ်ႊၼႆႉ – 50 ပျုး၊ တႄႇ 51 ယူႊၼိတ်ႊထိုင် 100 ယူႊ ၼိတ်ႊ – 100 ပျုး၊ တႄႇ 101 ယူႊၼိတ်ႊထိုင် 200 ယူႊၼိတ်ႊ – 150 ပျုး၊ တႄႇ 201 ယူႊၼိတ်ႊ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်သမ်ႉ 300 ပျုး – ဝႃႈၼႆ။ ႁႅင်းၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၸွမ်းႁိူၼ်းယေးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်မွၵ်ႈ 200 ယူႊၼိတ်ႊ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း 200 ယူႊၼိတ်ႊၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၼႆႉ လႆႈပၼ် 125 ပျုး၊ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ တေၵဵပ်း 300 ပျုးၼႆလႄႈ တေလႆႈဝႃႈၶိုၼ်ႈၵႂႃႇမွၵ်ႈ 2 ပုၼ်ႈၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သင်ပဵၼ်ႁႅင်းၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၸွမ်း ႁူင်းၸၢၵ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်၊ တႃႇၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ လုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ တၢင်ႇမူႇတၢင်ႇၸုမ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် 1 ယူႊၼိတ်ႊထိုင် 5,000 ယူႊ ၼိတ်ႊၼႆႉ 250 ပျုး၊ 5,001 ယူႊၼိတ်ႊထိုင် 20,000 ယူႊၼိတ်ႊ 400 ပျႃး ၊ တႄႇဢဝ် 20,001 ယူႊၼိတ်ႊ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်သမ်ႉ 500 ပျုး – ဝႃႈၼႆ။ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – လွင်ႈဢၼ်လႆႈ တိူဝ်းၵဵပ်းၵႃႈမီႊတိူဝ်ႊၾႆးၾႃႉၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇ ပီၵၢၼ်ငိုၼ်းပီလႂ်ပီၼၼ်ႉသေ ယွၼ်ႉၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇ မိူဝ်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈၾႆးၾႃႉၼၼ်ႉ ၼမ်ၶိုၼ်ႈမႃး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တွၼ်ႈတႃႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၾႆးၾႃႉၶဝ် တေၶိုၼ်းမႄး သၢႆၾႆးၾႃႉဢၼ်ယႂ်ႇလူင် တီႈႁူင်း ၸၢၵ်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇပၼ်ၾႆးၾႃႉ၊ တႃႇတိူဝ်းႁဵတ်းသၢင်ႈလႄႈ တႃႇၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးထိင်းသိမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-09-02T13:38:12

https://shannews.org/archives/57113

မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈတေႃႉယႃႈပၢင်းၶဝ်ႈမိူင်း

ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸႄႈမိူင်းပရိတ်ႊထဵင်ႊ (ဗြိတိန်) ၸိုင်ႈမိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉတီႈၵူၼ်း ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၶဝ်ဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈတေႃႉယႃႈပၢင်း တီႈမိူင်းထႆး (ဢၼ်မီးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသၢမ်ၸဵင်ႇ ၶမ်း မိူင်းမၢၼ်ႈ – မိူင်ထႆး – မိူင်းလၢဝ်း) ၶဝ်ႈၵႂႃႇတီႈၼႂ်းမိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈၼႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ AFP ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 29 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ပူၼ်ႉမႃး ၼႆႉ။ ဝၢႆးသေ ၸုမ်းၾၢႆႇပႂ်ႉတူၺ်းၵူၼ်းၽိတ်းမၢႆမီႈမိူင်း (National Crime Agency – NCA) လၢတ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းပီၼႆႉ တီႉၺွပ်းလႆႈ ယႃႈပၢင်းၼမ်းၼၵ်း 15 တၼ်ႊလႄႈ ၵူၼ်းလၵ်ႉလွမ်တေႃႉတၢင်ႇမႃး ႁိမ်းၸမ် 380 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉတႃႇ 180 ၵေႃႉပၢႆ ပဵၼ်ၵူၼ်းတီႈမိူင်းထႆး၊ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸင်ႇမီးလွင်ႈပၼ်ၾၢင်ႉ ဢွၵ်ႇမႃးၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2023 ပူၼ်ႉမႃး တီႉၺွပ်းလႆႈယႃႈပၢင်း ၼမ်ႉၼၵ်း 5 တၼ်ႊ ဢိၵ်ႇတင်း ၵူၼ်းလၵ်ႉလွမ် တေႃႉတၢင်ႇ 130 ပၢႆ – ဝႃႈၼႆ။ လုမ်းၽွင်းတၢင်ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈၵုင်ႈထဵပ်ႈ မိူင်းထႆးၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28 လိူၼ် ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ဝႃႈ ၸုမ်းၾၢႆႇပႂ်ႉတူၺ်းၵူၼ်းၽိတ်းမၢႆ မီႈမိူင်း NCA မီးလွင်ႈၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းလၵ်ႉလွမ်ဢဝ်ယႃႈပၢင်း သႂ်ႇတီႈၼႂ်းတိူၵ်ႈထူင်ၶူဝ်းသေ တေႃႉတၢင်ႇၶဝ်ႈမိူင်းယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ်ပီ 2022 မႃး မိူင်းထႆးပၼ်ၶႂၢင်ႉ သိုဝ်ႉၶၢႆယႃႈပၢင်းၸွမ်းႁၢၼ်ႉ ၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်သေတႃႉ တီႈ မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈတႄႉ သင်လၵ်ႉလွမ်တေႃႉတၢင်ႇယႃႈပၢင်းၶဝ်ႈမိူင်း လူၺ်ႈဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းမၢႆမီႈၸိုင် တေၺႃးတၢမ်ႇၶွၵ်ႈထိုင် 14 ပီ – ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးလင် ထူပ်းႁၼ် ယႃႈပၢင်း ၼမ်ႉၼၵ်း 510 ၵီႊလူဝ်ႊ တီႈၼႂ်းတိူၵ်ႈ 28 လုၵ်ႈ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ၼႆႉယဝ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် ၸင်ႇတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း 11 ၵေႃႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈမိူင်းထႆးမႃး တီႈၶူင်ႇၶိူင်ႈမိၼ်ပႃႊမိၼ်ႊႁၢၼ်ႊ (ဘာမင်ဟန်) – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ယႃႈမဝ်းၵမ်']

2024-09-02T12:24:23

https://shannews.org/archives/57105

ပီၼႆႉၶၼ်ဢႃႇလူးသုင်ယူႇၵေႃႈၾူၼ်ၼမ်လႄႈ ဢႃႇလူးဢမ်ႇမၢၵ်ႈ ၼဝ်ႈၼမ်

ပီၼႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း လႄႈ ဝဵင်းၼွင်တရႃး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တီႈဢၼ်ၽုၵ်ႇ ဢႃႇလူးၼမ်ၼၼ်ႉ ၶၼ် ဢႃႇလူးသုင် လႆႈၶၢႆထိုင် ၼိုင်ႈၸွႆႉ 3,000 ထိုင် 5,000 ပျႃး ၵူၺ်းၵႃႈ ၾူၼ်ၼမ်လႄႈၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ၊ ဢႃႇလူးၼဝ်ႈ ဢွၵ်ႇဢႄႇၶၼ်သုင်ယူႇသေတႃႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းၼမ် ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈသေ မၼ်းဢႃႇလူး ဢမ်ႇမၢၵ်ႈ/ ၼဝ်ႈ လႆႈမၢၵ်ႇဢႄႇ။ ၼၢင်းယိင်း ၸဝ်ႈသူၼ်ႇဢႃႇလူး တီႈဝဵင်းၼွင်တရႃးၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – “တီႈၼွင်တရႃးၼႆႉ ဢႃႇလူးဢွၵ်ႇၼမ်။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ႁႃႈၼၼ်ႉ ၸွႆႈ 2000-3000 ၵူၺ်း။ လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ၶၼ်သုင်ထိုင် 3,000 ထိုင် 5,000 ပျႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၾူၼ်ၼမ် ၼမ်ႉထူမ်ႈလႄႈ ဢႃႇလူးၼဝ်ႈ၊ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇၼမ်” – ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၽုၵ်ႇဢႃႇလူးၼၼ်ႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ပုၺ် (မျေႇဢေႃးၸႃႇ) ယဝ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉပႃး ယႃႈၶႃႈမူင်ႈမႅင်းၼမ်လႄႈ ပေႃး ၾူၼ်တူၵ်းမႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူဝ်မၼ်းဢႃႇလူးၸဵဝ်းၼဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ “ယွၼ်ႉၸႂ်ႉယႃႈၶႃႈမူင်ႈမႅင်းၼမ်လႄႈ ဢမ်ႇၵႃးသူၼ်မၼ်းဢႃႇလူးၵူၺ်း ပေႃးၼမ်ႉၾူၼ်တေႃႉဢၢႆ – ၼမ်ႉယႃႈၶႃႈမူင်ႈလူင်းၵႂႃႇၸူးသူၼ်မၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်ႇၸိူဝ်ႉၵေႃႈ လၢမ်းၽႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈမၢၵ်ႇတၢင်ႇဢၼ်ၼဝ်ႈၵွႆၸွမ်းၵၼ်မူတ်းယဝ်ႉ”- ၼၢင်းယိင်းၸဝ်ႈသူၼ်ဢႃႇလူးၼၼ်ႉလၢတ်ႈထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။ တီႈထုင်ႉပၢင်လွင်းၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ် သူၼ်ဢႃႇလူး သူၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ သူၼ်ၼဵင်ႈလႄႈ သူၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈတၢင်ႇဢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၺႃးၼမ်ႉလူၵ်ႈ လိၼ်ၵူၼ်ႇလူႉၵွႆၼမ်။ တႃႇတေတေႃႉသူင်ႇၵႃႉၶၢႆၸူး တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းၵေႃႈ ၵႃႈၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈသုင် – သဵၼ်ႈတၢင်းဢိုတ်းဝႆႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။

['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-09-02T11:14:58

https://shannews.org/archives/57098

ၶေႃႈပူင်ၼၵ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၵႂၢမ်းလွၵ်ႇငိုတ်ႈ လုၵ်ႉမိူင်းၶႄႇ သူင်ႇထိုင်တီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ – တေပိုၼ်ႉပႅတ်ႈႁႃႉ ​​တေႁဵတ်းၸွမ်း

“တပ်ႉပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတဢၢင်း (TNLA) ၼႆႉ ၵိုတ်းတိုၵ်းၵမ်းလဵဝ်​​သေ ႁႂ်ႈထိင်းသိမ်းလွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈ ၼႂ်းၼႃႈလႅၼ်လိၼ်တိတ်းၸပ်းမိူင်းၶႄႇ သင်ဢမ်ႇၼၼ် ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇၼႆႉ ​​တေတိူဝ်းယုၵ်ႉၶဵင်ႈ လၢႆးသင်ႇသွၼ်ဢွၼ်ငႄႈလႄႈ မီးမႃးၽွၼ်းယွၼ်ႈ ၼင်ႇႁိုဝ်​​ၵေႃႈ ​​တေၸႂ်ႉဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းသဵင်ႈသဵင်ႈ” ၼႆ ​​ၵေႃၵမ်ၵၢၼ် လိူင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈမိူင်းၶႄႇ တီႈမိူင်းမၢဝ်း (ႁူၺ်ႈလီ) ႁဵတ်းလိၵ်ႈသူင်ႇထိုင်တီႈ TNLA မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29 ​​သေ လင်ၶၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 30 ၼၼ်ႉ ပူၵ်းယွၼ်ႈထိုင် ၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇ ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်းယဝ်ႉ။ လိၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇႁၼ်တွၵ်ႇဝႆႉၸုမ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးမိၵ်ႈမၢႆလုမ်း၊ ဢမ်ႇမီး​​ၵေႃႉလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၵဝ်းယုင်ႈ ၵၼ် ၵူၺ်း၊ တူၺ်းၸွမ်းၼမ်ႉလိၵ်ႈ​​ၵေႃႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇၸွမ်း လၢႆးၵၢၼ်ၽွင်းၶဵဝ်​​သေ ၸႂ်ႉ​​ၶေႃႈသိုဝ်ႈလိူတ်းထိူတ်းလႄႈ မိူၼ်တင်ႈၸႂ်လူလၢႆၵၼ်ဝႆႉၼႆ ၸိူဝ်းၸမ်ၸႂ်ၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ၸီႉၸမ်ႈၵၼ်​​ၵေႃႈ ဢမ်ႇ​​ဢေႇ။ ၵူၺ်းၼၼ်​​သေတႃႉ ၽူႈ ၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၶွင်ၸုမ်း TNLA တႄႉ ယွမ်းယိုၼ်ဝႃႈ ၶဝ်လႆႈႁပ်ႉဝႆႉ​သေ ​​တေလႆႈသိုပ်ႇႁဵတ်း သင်တိုၵ်ႉဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ယူႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ၸင်ႇၼၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၸင်ႇလၢမ်းႁၼ်ဝႃႈ လိၵ်ႈၼင်ႇၼႆ ၶႄးၸၢင်ႈသူင်ႇပႃးၸဵမ် AA လႄႈ MNDAA ဢၼ် ပဵၼ် ၸုမ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ပီႈၼွင်ႉၼၼ်ႉယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ​​သေ လႆႈႁၼ်ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ တူင်ႉၼိုင်ယၵ်းယႂ်ႉၼႃႇ၊ ဝၢႆးလင် ၶုၼ်ၽွင်းလူင် လိူင်ႈမိူင်းၼွၵ်ႈ ဝၢင်ယီႈ လၢတ်ႈဢွၵ်ႇမႃး ႁူဝ်ႉၶႅၼ်ႈလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈသၢမ်ႁၢဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆ တၢမ်တူဝ်မၼ်း ႁပ်ႉႁူပ်ႉၸွမ်း ၽူႈတႅၼ်း ၶွင်US ဝႃႇ၊ ႁွင်ႉထူပ်း ၽူႈတႅၼ်း ၶွင်UN ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈဝႃႇ၊ တဵင်ႈသျီၸွၼ်း ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၸွမ်း KIA ဝႃႇ၊ ၽွင်းတၢင်ၶဝ် မႃၵျႃး ႁူပ်ႉၸွမ်း ႁူဝ်ၼႃႈ (စကစ) ဢမ်ႇၵႃး ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းသၢမ်ဝၼ်း ၶဝ်ႈဢုပ်ႇၸွမ်း ၶုၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇ (စကစ) သီႇ​​ၵေႃႉဝႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈလၢၵ်ႇလၢႆဝႆႉ။ လိူဝ်ၼႆႉ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈဢိုတ်းႁပ်းလၢၼ်ႇၽၵ်းတူႇၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ဢၼ်မီးၼႂ်းၼႃႈလိၼ် ၵုမ်းၵမ် ၶွင် MNDAA ,UWSA ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ​​ပေႃးတူၺ်းၾၢႆႇ MNDAA ၼႆ မီး​​ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ မၢင်ႉၸွမ်းလွင်ႈတမ်းၵၢၼ် ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၼႂ်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆ​​သေ ၵိုတ်းတိုၵ်းဝႆႉယူႇ​​ၵေႃႈ ၾၢင်ႁၢင်ႈလႄႈ ​​ၶေႃႈသဵင် ဢမ်ႇ​​ပေႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းမိူၼ် မိူဝ်ႈ ၸင်ႇတႄႇ​​ပေႉပၢင်တိုၵ်းယဝ်ႉ။ တီႈလုမ်းတီႈၸႆး​​ၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ပူၵ်းပႃး ၶီႉတုင်းၸိုင်ႈမိူင်းမႃး၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ​​ၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်တႅမ်ႈၸႂ်ႉပႃး လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈသိုပ်ႇ ၸႂ်ႉၸွမ်းလုမ်းၼၼ်ႉမႃးယဝ်ႉ။ ပေႃးတူၺ်း ၾၢႆႇ AA တပ်ႉရၶႅင်ႇၼႆ ႁူမ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃးၸွမ်း ၼႂ်းယၼ်ႇသိုၵ်းၽႅၼ်တိုၵ်း 1027 လွပ်ႈ သွင်​​သေတႃႉ တီႈမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်တႄႉ ၽဵဝ်ႈတိုၵ်းပႅတ်ႈ တပ်ႉစကစ ထၢၼ်ႈ​​ပေႃးၸမ်တူဝ်ႈမိူင်းယဝ်ႉ။ ၵူၺ်း ၵႃႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 30 ၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ဢွၵ်ႇမႃး ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် ၸွမ်သိုၵ်း ထွၼ်းမရၢတ်ႉၼၢႆႇ၊ မၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ- “ဢဝ်ငဝ်းလၢႆးၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းဝႃႈတႄႉ မီးသၢႆငၢႆၶိုၼ်ႈၼႃႈလႆႈထႅင်ႈယူႇ။ ၶႂၢၵ်ႈၼႃႈလိၼ် လႆႈၵႂၢင်ႈလိူဝ်ထႅင်ႈ ယူႇ၊ လိုပ်ႈပႅတ်ႈၽူႈၶဵၼ် ႁႂ်ႈထွႆႁူၼ်ၵႂႃႇလႆႈယူႇ​​သေတႃႉ ​​သေဝၼ်းဝၼ်းမႃး မၼ်း​​ၵေႃႈ ၸၢင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတိုၵ်း ၶိုၼ်းယူႇ။ ၸင်ႇၼၼ် ၽိူဝ်ႇ​​တေတိူဝ်းၶႂၢၵ်ႈထႅင်ႈ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁႃလၢႆး​​တေမီး​​ၶေႃႈႁပ်ႉပၢၵ်ႇ တႃႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ၵူၺ်းယဝ်ႉ ..” ၼႆလူး။ ၵဵပ်းတီႈပွင်ႇဝႃႈ AA တႄႉ ​​တေဢမ်ႇၶႂၢၵ်ႈၼႃႈသိုၵ်း ပူၼ်ႉဢွၵ်ႇၶွပ်ႇ မိူင်းရၶႅင်ႇယဝ်ႉ ၼႆ​​ၵေႃႈ လႅပ်ႈ​​တေဢမ်ႇ ၽိတ်းသႄႈ။ ၵမ်းၼႆႉ ၵိုတ်းလိူဝ် TNLA ၸုမ်းပလွင်ႈ ဢၼ်လဵဝ် သိုပ်ႇႁူမ်ႈမိုဝ်းၸွမ်း DPLA ၸုမ်းထၼု​​သေ ​​လေႃႇတိုၵ်း​​တေႃႇ တပ်ႉၵွင်ႈတင်ႈ စကစ ၼႂ်းၵႄႈၼွင်ၶဵဝ် – ႁူဝ်ပၢင်ႇ​​မေႇမဵဝ်ႉ ယူႇၼၼ်ႉလႂ်၊ ႁူမ်ႈတင်း MNDAA ​​သေ ၸွႆႈထႅမ် PDF ၶဝ် လွမ်ႉတိုၵ်းၶွပ်ႇတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ယူႇလႂ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸွင်ႇ​​တေၸၢင်ႈယိုဝ်ႈယိုတ်းၵႂႃႇ ႁိုဝ်ၼႆ ပဵၼ်တီႈလီပၵ်းတႃတူၺ်း ၸွမ်းမႃးယဝ်ႉ။ BPLA, PLA လႄႈ PDF ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵိူဝ်းလႆႈလွင်ႈၸွႆႈထႅမ် ၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်းလႄႈ ႁူမ်ႈမိုဝ်း ၸွမ်း 3BH ၶဝ်​​သေ ၸွႆႈတိုၵ်းလႆႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇယဝ်ႉ။ ငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်းလႃႈသဵဝ်ႈ​​ၵေႃႈ ၵူၼ်ႇယဝ်ႉ။ ထိုင်ၵမ်းလူဝ်ႇ လူင်းတိုၵ်းၸွႆႈမိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်းၵၢင်မႃး 3BH ၶဝ် ​​တေဢဝ်​​ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ မိူင်းၶႄႇမိပ်ႇငႅၼ်းၼႆ​​သေ ဢိူဝ်းၶီႇဢိူဝ်းၶႃႇ​​တေႃႇၵၼ်တႄႉ ​​တေၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈမၼ်ႈၸႂ် လိူင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယူတ်ႇယၢႆႈပႅတ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ပိုတ်းတိုၵ်း မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ တိုၼ်းပဵၼ်ပၵ်းလဵဝ်ပိုၼ်ႉလဵဝ်ၵၼ်တင်း လိူင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶၢဝ်းႁွင် မိူင်းမၢၼ်ႈ (Myanmar Spring Revolution) ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ​​တေလႆႈလူႉပင်း လူၺ်ႈ​​ၶေႃႈပူင်ၼၵ်း လုၵ်ႉ ႁူၺ်ႈလီယိုၼ်ႈသူင်ႇမႃး ၼၼ်ႉယဝ်ႉႁိုဝ်ၼႆ တၵ်းလႆႈပႂ်ႉတူၺ်းယူႇယဝ်ႉ။ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈမႃး ၵူၺ်း​​တေပၵ်းၸႂ်ၼိူဝ်လွင်ႈၼိမ်တဵင်ႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်လႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၽွၼ်းပၢင်ႈမၢၵ်ႈမီးမၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃး ၽႅၼ်ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၵွတ်ႇလူၵ်ႈမၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ထီႉၼိုင်ႈ​​သေ ၶဝ်ႈၵႅဝ်ယုင်ႈသုမ်ႇငုမ်းၸွမ်းယူႇဢမ်ႇႁၢင်ႉၼႆ လၢတ်ႈလႆႈယူႇၶၢဝ်ႉၶၢဝ်ႉ​​သေတႃႉ၊ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ​​ၵေႃႈ ယူႇတီႈဢမေႊရိၵၼ်ႊလႄႈ ၸုမ်းမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၶဝ် ​​တေငမ်ယႅဝ် NUG လႄႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၾၢႆႇတၢင်းၸၢၼ်းၶဝ် ​​လေႃႇႁူဝ်သႂ်ႇ စကစ ၼၼ်ႉတႄႉၵေႃႈ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ လႅပ်ႈ​​တေဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ။ ​​ဢေႃးၸႃႇ ၾၢႆႇဝၼ်းတူၵ်းသုမ်ႇငုမ်းမႃး ၼိူဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႆႉ ပဵၼ်လိူင်ႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈ​​တေႃႇ ၵၢၼ်ၼိမ်တဵင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းမၼ်း ၵမ်းသိုဝ်ႈယဝ်ႉလူး။ ၸင်ႇၼၼ် ၼႂ်းၵႄႈမိူင်းၶႄႇတင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢဝ်မိူင်းႁဝ်းႁဵတ်းမၢၵ်ႇၵွၼ်း​​သေ လဵၼ်ႈၸိူင်းၵုမ်းမိူင်း Super Power ​​တေႃႇၵၼ်ၼၼ်ႉ ၸၢမ်းႁႂ်ႈၽႂ်ပႅၼ်ပႄႈ​​ၵေႃႈ တၵ်းၺႃးတၢၵ်ႈတႃးၽတ်ႉၼႃႈၽၢၵ်ႇယူႇၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။ လိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈ ပဵၼ်တႃႇပူတ်းၵူၼ်ႇၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ ဝႃႈၼႆ​​သေ​​ၵေႃႈယႃႇ ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်း ၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ၽွင်းတိုၵ်ႉတိုၵ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် ​​ပေႃးလိုမ်းတူၺ်း​​တေႃႇၽွၼ်းပၢင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတင်း လၢႆ ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် ၶႄး​​တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၶိုၼ်ႈထိုင်လႆႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း​​သေ ပၼ်ႇတူင်ႇ ထူင်ႇထူၺ်ႈယူႇၼႂ်းသမ်ႇသရႃႇ သိုၵ်းၵၢင်မိူင်းၵူၺ်းႁိုဝ်ၼႆ​​ၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈၾၢင်ႉထိုင်ၵၼ်ၵႂႃႇၸင်ႇ ​​တေဢဝ်ႁႅင်း ၵူၼ်းမိူင်းၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလႆႈ လွင်ႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈသုမ်ႇငုမ်းၶွင် ၸိုင်ႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၶဝ်ယဝ်ႉ​​ဢေႃႈ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']

2024-08-31T15:26:05

https://shannews.org/archives/57093

ပၢင်တိုၵ်းဢမ်ႇပဵၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း

ၶမ်ႈဝႃးဝၼ်းတီႈ 30/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 8 မူင်း 45 မိၼိတ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မိူဝ်းပၼ်ႇလဵပ်ႈတီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်း တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈႁူင်းႁဵၼ်း။ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈဢၼ်ပွၵ်ႈမိူဝ်းတူၺ်းႁိူၼ်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ-“ၶဝ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇမိူင်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း၊ တူၵ်းတၢင်းပွၵ်ႉ 10 ပုၼ်ႉ။ တိူဝ်ႉၺႃးႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း၊ လုမ်းၵွၼ်းပွၵ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉဢမ်ႇၺႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇပႆႇႁတ်းမႃးယူႇႁိူၼ်းၶိုၼ်း ။ ယွၼ်ႉၵူဝ်ၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉၶႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ- သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 30/08/2024 ဢိင်ၼိူဝ်ပၢင်တိုၵ်း ၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၵမ်းသွင်ၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တင်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ။ ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႉသ်ၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈယဵၼ်ယဝ်ႉသေ ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈၶိုၼ်းပွၵ်ႈမႃးယူႇလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶိုၼ်းပွၵ်ႈမိူင်းတူၺ်းငဝ်းလၢႆး မွၵ်ႈ 10 ပုၼ်ႈၼႆႉ 1 ပုၼ်ႈ ၵူၺ်း။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ-“ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉသမ်ႉယူႇယူႇဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၸိူင်ႉၼႆ။ လွင်ႈဝႃႈၶဝ်တေမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼႆၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉၶၢဝ်ႇမၼ်းလိုဝ်းဝႆႉယူႇ 2 ၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ၶမ်ႈဝႃးၼႆႉတႄႉၵေႃႈပတ်ႉယဝ်ႉၼႃႇ ။ ၵတ်ႉၵႃႈပွၵ်ႉၼၼ်ႉပႆႇမီးၽႂ်မိူဝ်းယူႇၶိုၼ်း ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းလူင်ၵျွၵ်ႉမႄးၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ်။ ၶမ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/08/2024 ၼၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇမီးသေသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းမွၵ်ႈ 11 မူင်း။တိူဝ်ႉသႂ်ႇတပ်ႉပလိၵ်ႈ လုမ်းၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းဢၼ်မီးၼႂ်းပွၵ်ႉ 1 ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး။ တိူဝ်ႉသႂ်ႇပႃးႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း။ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတီႈ ပွၵ်ႉ 9 ၵျွၵ်ႉမႄး၊ တိူဝ်ႉသႂ်ႇႁူင်းႁဵၼ်း၊ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 2 ၵေႃႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း 2 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ- သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 30/08/2024 တႄႇဢဝ်ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊမႃးတေႃႇထိုင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႉသ်သဵင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ သီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သႅၼ်ဝီ၊လၢဝ်ႇၵၢႆး ဢၼ်ပဵၼ် ၼႃႈတီႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵုမ်းၵမ် လႆႈဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ဢမ်ႇပဵၼ်သေတႃႉၵေႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မိူဝ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း။တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ႁူင်းႁဵၼ်း၊ ၵၢတ်ႇ၊ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇတၼ်းပၢႆႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈၼၼ်ႉ တၢႆၵႂႃႇ 20 ပၢႆ။ မၢတ်ႇၸဵပ်း 10 ပၢႆ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-08-31T12:39:13

https://shannews.org/archives/57087

ၵၢင်ႉၵႄႇ ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ တေၵဵပ်းငိုၼ်း တႃႇၸတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ

တွၼ်ႈတႃႇ ႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ (ၽွင်ႇတေႃႇဢူး) ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ယေႃးမုၼ်လူင်းၵျွင်း ၽွင်းၶၢဝ်းဢွၵ်ႇဝႃႇ ၼႆသေ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ႁွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်တႃႇၵဵပ်းငိုၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵိၼ်းၸႂ်။ ဝၼ်းတီႈ 30/08/2024 ၵၢင်ႉၵႄႇဝၢၼ်ႈၽႂ်မၼ်း ၼႂ်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ႁွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႃးႁူပ်ႉထူပ်းသေလၢတ်ႈဝႃႈ တေၵဵပ်းငိုၼ်း တီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႃႇႁဵတ်းပွႆး၊ တႃႇၵမ်ႉၸွႆႈပၼ် သိုၵ်း PNO ဢၼ်မႃးဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ် ၽွင်းပွႆး ဝႃႈၼႆ။ မႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပီၼႆႉ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵူၼ်းၼႂ်း ၼွင် ယၢပ်ႇႁႅင်းဢႃးလႃး။ ၾူၼ်တူၵ်း ၼမ်ႉၼွင်ၵေႃႈ ယိုင်ႈသုင်။ ၸဝ်ႈႁိူဝ်းၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလွင်ႈၵႂႃႇမႃး၊ ၵႃႈၼမ်ႉ မၼ်း၊ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ၵေႃႈ သုမ်းၼမ်။ ၵႃႈၸၢင်ႈၵူၼ်းတေၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈပၼ် ၼမ်။ ၶွၼ်ႇၵေႃႈလႆႈသႂ်ႇၵူႈဢၼ်ၵူႈၾၢႆႇ။ တေႁဵတ်းပွႆးၽြႃးၼႆႉၵေႃႈ ငိၼ်းဝႃႈတေမႃးၵဵပ်းငိုၼ်းတီႈၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ၊ သမ်ႉဝႃႈတေၵဵပ်းသွင်ပုၼ်ႈပီၵၢႆ ပီဢွၼ်ထႅင်ႈၼႆလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်မႃးယၢပ်ႇၵိၼ်းၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်းလွၼ်ႉလွၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ PNO ဝႃႈ တေၵဵပ်း 2 ပုၼ်ႈ ပီၵၢႆၼႆသေတႃႉ တေပဵၼ်ၵႃႈႁိုဝ်တႄႉတႄႉ – ၼႆတႄႉပႆႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႅတ်ႈတေႃး။ မိူဝ်ႈပီ ၵၢႆတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ PNO ၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ႁိူၼ်းၼိုင်ႈလင် 15,000 ပျႃး။ တွၼ်ႈတႃႇ တေၵဵပ်းငိုၼ်းၵႃႈႁိုဝ် ၼႆၼၼ်ႉတႄႉ တေႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထႅင်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 02/09/2024 ၼႆႉ မႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉလၢတ်ႈထႅင်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ – ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းမိူင်း (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ဢၼ်လူင်းၵဵပ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၼွင် မီး 4-5 ၵမ်းယဝ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵေႃႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “မိူၼ်တင်းတဵၵ်းၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းပွႆးၵူၺ်း။ ပႆႇႁဵတ်းပွႆး ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပေႃးယၢပ်ႇၸႂ်ၼႃႇယဝ်ႉ။ ပေႃးတင်းဝႃႈႁၼ် ထိုင်လီ ၵမ်ႉထႅမ်ၸွမ်းယူႇၵေႃႈ တေပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်လႆႈၼမ်ႉတွၼ်း တီႈၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇလႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူး ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO ယူႇၵေႃႈ ၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ပီၵၢႆၼႆႉ ၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႈ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ လူင်းၵျွင်းသေ ပၼ်ႇလဵပ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းၼွင်လႆႈဝႆႈသႃ ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ တႄႇဢဝ်လိူၼ် 11 မႂ်ႇ ၼႆႉၵႂႃႇတေႃႇပေႃးထိုင်ဝၼ်းလိူၼ် 11 မူၼ်းၸင်ႇထိုင်ၵျွင်းၶိုၼ်း။ ၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO ၶၢၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵႂႃႇပႂ်ႉဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၸွမ်းၵူႈဝၢၼ်ႈ။ တူဝ်ၶဝ်ၵေႃႈၵႂႃႇဢဝ်ႁူမ်ႇ လူမ်ႈၸွမ်း။ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းၵေႃႈ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-30T16:52:35

https://shannews.org/archives/57079

ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈလူင်းၼမ် တီႈၼမ်ႉၸၢင် ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း

ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ 2023 တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းတပ်ႉၵွင်၊ တပ်ႉၸုမ်း ပႃးၸဵမ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်မီးငိုၼ်းၶဝ်ႈတင်းၼမ်။ တေႃႈၼင်ႇ ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယၢမ်ႈတေႃႉသူင်ႇၶိူင်ႈၶူဝ်းသိုၵ်း ၵူၼ်းသိုၵ်း ၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၺႃးသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယိုဝ်းပေႉၵုမ်းလႆႈမူတ်းယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ တေႃႉသူင်ႇ ၶူဝ်းၶွင်လႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈၸႂ်ႉၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း။ ၶိူင်ႈမိၼ် လမ်းၵဝ်ႇလမ်းမႂ်ႇ လၢႆသႅၼ်းၶိုၼ်ႈလူင်းသုတ်းဝၼ်း၊ သဵင်ၶိူင်ႈမိၼ် မၢၼ်ႈဢူၼ်မေႃးၼၼ်ႈၵူႈဝၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ ၵူဝ်ပၢင် တိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ လၢမ်းထိုင်မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဝႃႈ ၼႆ။ – တီႈႁၢင်ႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ဝၢႆးသေ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းလႆႈ ငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ယမၶ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉယဝ်ႉသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်တိုၵ်ႉၵိုတ်းဝႆႉ ၼႂ်းလၢႆၸႄႈဝဵင်း မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း ၶိုင်ပွင်ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းဝႆႉ၊ ၾၢႆႇသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇၵုမ်းလႆႈၶိုၼ်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇၵူႈတီႈလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ် လီလီ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၵမ်ႈၼမ် သင်လူဝ်ႇတေႃႉလုၵ်ႈသိုၵ်းလႄႈသင် မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းလႄႈ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် တႃႇသိုၵ်းၶဝ်လႄႈသင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် လႃႈသဵဝ်ႈ ပဵၼ်လၵ်းသေ ၶိုၼ်ႈလူင်းယူႇတႃႇသေႇ။ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းလႃႈသဵဝ်ႈလႆႈယဝ်ႉတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၶိုၼ်ႈလူင်းယဝ်ႉလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈၸႂ်ႉၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ပဵၼ်ပိူင်ယႂ်ႇ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢႆႉဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၶိူင်ႈမိၼ် ဢၼ်ၶဝ်မႃးလူင်းယူႇၵူႈဝၼ်းၼႆႉ မီးလၢႆသႅၼ်း ၶိူင်ႈမိၼ်မႅင်းမီႈ ၊ Jet Fighter ၸဵမ်ဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ် ဢၼ်ၸႂ်ႉ ၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းလၢႆသႅၼ်း မႃးလူင်းတီႈၼႆႈမူတ်း။ ဢၼ်ၶဝ်ၶိုၼ်ႈလူင်းယူႇၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶဝ်တေႃႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းၶဝ်ၵူၺ်း ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇ လၢႆလၢႆၼႆ ၵူၼ်းၼမ်ႉၸၢင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “သဵင်ႁိူဝ်းမိၼ်တႄႉ ထူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၶိုၼ်ႈၶိုၼ်ႈလူင်းလူင်းယူႇတင်းဝၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁိူဝ်းမိၼ် ဢၼ်ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မႃးလူင်းတီႈၼႆႈၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ။ မၢင်လမ်းႁၼ်ပဵၼ်လမ်းသီသွမ်ႇဝႆႉ။ လႅပ်ႈတေပဵၼ်ဢၼ်ၶဝ်သိုဝ်ႉမႃးတၢင်းမိူင်းရတ်ႊသျႃႊႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ႁိူဝ်းမိၼ် မႅင်းမီႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈလူင်းမွၵ်ႈ 7 ပွၵ်ႈၼႆႉ။ ၶဝ်ၶိုၼ်ႈလူင်းတၢင်းၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉ တေလႆႈၼမ်တိူဝ်းလိူဝ် ၵူႈပွၵ်ႈမႃးတႄႉတႄႉဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင်ပၢင်တိုၵ်း 1027 ႁၢင်ပီ 2023 – ထိုင်မႃးႁူဝ်ပီ 2024 တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈ မိၼ်သိုၵ်း တီႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်ၼမ်ႉၸၢင် မိၼ်ၶိုၼ်ႈလူင်းၵႂႃႇမႃးတင်းၶိုၼ်းတင်းဝၼ်း။ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ၶိုၼ်ႈလူင်းဢမ်ႇယွမ်း 6 ပွၵ်ႈ၊ ၶိူင်ႈမိၼ်သမ်ႉ မိၼ်တႅမ်ႇႁႅင်းၼႃႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၼွၼ်းလပ်းၵိၼ်လီ၊ ၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ၸပ်းတူဝ် ပဵၼ်ဢၼ်တူၵ်းၸႂ် လိူဝ်ႁႅင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတၢင်းပွတ်းၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉ မီးဝႆႉ တပ်ႉၶမယ 516 ၊ ၶလယ 66 ၊ တပ်ႉၵွင်ၾၢႆႇၵမ်ႉၵႅမ် 931 ၊ ၶလယ 278 ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းယၢမ်ႈပႂ်ႉဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပွတ်းတၢင်းၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉ ႁၢႆၵႂႃႇသေ မီး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇယၢမ်ႈႁၼ်ၼၼ်ႉ မႃးယူႇတႅၼ်း။ ၵူၼ်းၼမ်ႉၸၢင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢၼ်ယၢမ်ႈပႂ်ႉၵိၼ်း ပႂ်ႉဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸွမ်းပွၵ်ႉၸွမ်းယွမ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇ ပေႃးမီးယဝ်ႉ မီးၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႉၸုမ်းလဵဝ်ၵၼ်ယဝ်ႉ ၶဝ်လၢႆႈဢွင်ႈတီႈၵၼ်ၶႃႈယူဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၼႃႈပိူၼ်ႈတေ သိမ်းလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း မႃးတၢင်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၶိုၼ်ႈလူင်းတီႈၼမ်ႉၸၢင်ၼႆႉ – ၵမ်ႈၼမ် မုင်ႈၼႃႈ ၵႂႃႇတၢင်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ၊ လႅပ်ႈတေ ၵႂႃႇတၢင်းသီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၼွင်ၶဵဝ်၊ မိူင်းမိတ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-08-30T14:30:09

https://shannews.org/archives/57072

ၶၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တူၵ်းႁႅင်း ၸဝ်ႈသူၼ်သုမ်းၼမ်

မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၼွင်တရႃး သီႇၵိပ်ႇလႄႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၵႃႈၶၼ်တူၵ်းႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈသူၼ်သုမ်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆႉ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၼိုင်ႈၸွႆႉလႂ် လႆႈၶၢႆ 2,000 – 2,500 ပျႃး၊ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉ ၼိုင်ႈၸွႆႈလႂ် လႆႈၶၢႆ မွၵ်ႈ 300 ပျႃး၊ သင်ၾၢႆႇၸဝ်ႈသူၼ် ဢမ်ႇယွမ်းၶၢႆ ၵူၼ်းၵႃႉၶဝ် ဢမ်ႇသိုဝ်ႉဢမ်ႇဢဝ်ယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်သုမ်းၼမ်တႄႉတႄႉ ၸဝ်ႈသူၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၼႂ်းထုင်ႉပၢင်လွင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆလၢႆဝၼ်း ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈသေ သူၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ လူႉၵွႆၸွမ်းတင်းၼမ်ထႅင်ႈ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သုမ်ႈ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝၢၼ်ႈၵေႇလႃႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈၵျေးသႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးၵူၼ်းၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈၼမ် ႁႅင်းဢွၵ်ႇၵေႃႈလီယူႇသေတႃႉ ယွၼ်ႉလႆႈၶၢႆ ၼိုင်ႈၸွႆႉလႂ် 400 – 500 ပျႃးၵူၺ်းလႄႈ တိုၼ်းလၢင်း ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၶိုၼ်းၼႆ – ၼၢင်းယိင်း ၸဝ်ႈသူၼ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ဢၼ်ဢွၵ်ႇတၢင်း ထုင်ႉပၢင်လွင်း၊ သီႇၵိပ်ႇ၊ ၼွင်တရႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ သူင်ႇၶၢႆတီႈဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း ၊ ယူႇတီႈ ဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း ၶိုၼ်းသူင်ႇၵႃႉၶၢႆ တၢင်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ မျႃႉဝတီႇ၊ မူႇၸေႊ၊ ယၢမ်းလဵဝ် မၢင်တီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းပိၵ်ႉဢိုတ်းဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇၵႃႉၶၢႆတေႃႇၵၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵႃႈၶၼ် တူၵ်းႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ၼမ်ႉၶမ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇသမ်ႉ ၶၼ်မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ သုင်ႁႅင်း၊ လႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ် ၼိုင်ႈၸွႆႉလႂ် မွၵ်ႈၼိုင်ႈမိုၼ်ႇၵေႃႈမီး ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-30T13:41:41

https://shannews.org/archives/57066

တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ မီးလွင်ႈယိုဝ်းၵၼ် တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ

ၽွင်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ မီးလွင်ႈလမ်းယိုဝ်းတၢႆ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ လူႉတၢႆထင်တီႈ ၵိုၵ်းၵႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 29/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်းမွၵ်ႈ 11 မူင်းၶိုင်ႈ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ ၵိုၵ်းၵႃး တီႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းပူဝ်ႇတႄး ၼႂ်းၵႄႈပွၵ်ႉၵွင်းၼွင် – ပွၵ်ႉၶရိတ်ႉယၼ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လႆႈငိၼ်းဝႃႈ ၵေႃႉၺႃးယိုဝ်းတၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ မၼ်း ၸၢႆးၺႃးလမ်းယိုဝ်းမႃး လုၵ်ႉတီႈပွၵ်ႉၵွင်းၼွင် ပၼ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်းႁေႃၼႃႇလီၵၢင်ဝဵင်း သေ ပၼ်ႇၵႂႃႇတၢင်းၾၢႆႇၸၢၼ်း ဢွၵ်ႇၵႂႃႇသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ပွၵ်ႉၼိူဝ်သေ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ ၼႂ်းၵႄႈပွၵ်ႉၵွင်းၼွင် – ပွၵ်ႉၶရိတ်ႉယၼ်ႇ။ ၵူၼ်းမႃးၸွမ်းၼႂ်း ၵႃးတႄႉ ဢမ်ႇပဵၼ်သင်ၶႃႈ ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃးၼၼ်ႉၵူၺ်း ၺႃး ယိုဝ်းတၢႆ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းဢၼ်မႃးလၢမ်းယိုဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸုမ်းလႂ် ၼမ်ႉမိုဝ်းၽႂ်ယိုဝ်းတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။ “လႆႈႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ ယူႇပွၵ်ႉၵွင်းၼွင် လုၵ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇယူႇလီၼႆသေ တေဢဝ်ၵႂႃႇႁူင်းယႃ ၼႂ်းၵႃးၼၼ်ႉ ပႃးမႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၼၢင်းယိင်းထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းသင်ၶႃႈ။ ယူႇတီႈ ႁဝ်းၶႃႈထၢင်ႇတႄႉ တေၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၸွမ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ၸုမ်းၸုမ်းယူႇ ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈလၢမ်းယိုဝ်းၵၼ်တၢႆ ၸိူင်ႉၼႆ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ မိူဝ်ႈ 29/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 11 မူင်းၶိုင်ႈ ၽူႈၸၢႆး ဢၼ်ၺႃးယိုဝ်းတၢႆၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃး ဢမ်ႇၵွင်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 လုၵ်ႈ။ ၼႂ်းၵႃးၼၼ်ႉ ပႃးမႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 1 ၵေႃႉ၊ ၼၢင်းယိင်း 2 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းသင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 29 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း 11 မူင်းၼႆႉ တီႈပွၵ်ႉႁူဝ်ၼႃးၵေႃႈ မီးလွင်ႈလၢမ်းယိုဝ်းၵၼ်ထႅင်ႈ ပဵၼ်ၵႃးသွင်လမ်း သႅၼ်း Crown ၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း ယွၼ်ႉသင်လႄႈ လၢမ်းယိုဝ်းၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸူၼ် ဢမ်ႇယွမ်း 3-4 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 8 မူင်းၶိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 3 ၵေႃႉ ယိုဝ်းၵွင်ႈ လွၵ်ႇငိုတ်ႈသေ ၸူၼ်ႁႃဢဝ်ၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇလမ်းၼိုင်ႈ တီႈၼႃႈႁၢၼ်ႉ T Nail House ပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-30T10:53:09

https://shannews.org/archives/57059

လုမ်းတြႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈတေႃႇၸူဝ်ႈ တီႈၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Dawei Watch

ၵူဝ်ႇၵျေႃႇသၢၼ်းမိၼ်း ၽူႈၵုမ်းထတ်းလိၵ်ႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Dawei Watch လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇ RFA ဝႃႈ ၽူႈႁၢပ်ႇ ၵၢၼ် တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ Dawei Watch ဢၼ်တႅမ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ ပၵ်းသဝ်းၼႂ်းတိူင်းတၼၢဝ်းသီ 2 ၵေႃႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင် – ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူဝ်ႇဢွင်ႇသၢၼ်းဢူးလႄႈ ၵူဝ်ႇမဵဝ်းမိၼ်ႉဢူး။ လုမ်းတႅပ်းတတ်းတြႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈ ၶွၵ်ႈမျဵတ်ႉပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈ ၵူဝ်ႇဢွင်ႇသၢၼ်းဢူး 20 ပီလႄႈ ၵူဝ်ႇမဵဝ်းမိၼ်ႉဢူး သမ်ႉၺႃးတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ တေႃႇၸူဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၶဝ်သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ထုၵ်ႇဢဝ်လိူင်ႈၸွႆးတြႃး လူၺ်ႈပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ၾၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉလွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ။ ယူႇတီႈ လုမ်းတြႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်သုၼ်ႇၵူတ်ႇထတ်းၶိုၼ်း၊ ဢမ်ႇပၼ်သုၼ်ႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၸွမ်း ၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ၊ ဢမ်ႇပၼ်ထၢမ်လွင်ႈတၢင်းသင်သေ ပၼ်တၢမ်ႇၶွၵ်ႈ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ 2 ၵေႃႉၵႂႃႇ – ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ Dawei Watch ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 27 လိူၼ်ၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ပဵၼ်လွင်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင်သေ ႁဵတ်းပူၼ်ႉပႅၼ်ၼိူဝ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၵူဝ်ႇမဵဝ်းမိၼ်ႉဢူးၼႆႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းတင်းၼမ် ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸၢႆး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶႃႈႁႅမ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ 2 ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းၵျၢႆႉထူဝ်ႇ ၸႄႈမိူင်းမွၼ်း။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်း ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢမ်ႇမီးၶွပ်ႇလႅၼ် (RSF) ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းပီၼႆႉဝႃႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း 180 မိူင်း ဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ် သုၼ်ႇလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉ မိူင်းမၢၼ်ႈ ယူႇဝႆႉ တီႈၸၼ်ႉ 171 – ၼႆယဝ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈမၢႆ ၸုမ်း RSF သေ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃးၼႆႉ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၺႃးတီႉၺွပ်း 63 ၵေႃႉ၊ ၺႃးၶႃႈတၢႆ 5 ၵေႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-30T10:09:32

https://shannews.org/archives/57048

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေထူဝ်းသိုၵ်း ဢဝ်ၶိုၼ်းၼႃႈတီႈဢၼ်သုမ်ႉဝႆႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇတင်း မိူင်းမၢၼ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ

တႃႇတိုၵ်းဢဝ်လႆႈၶိုၼ်း ၼႃႈလိၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်လႆႈသုမ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ တူဝ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉ ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်း လွၵ်းလၢႆးပၢႆးတိုၵ်း မႁႃႇပိဝ်ႇႁႃႇသေ တေတႄႇႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ မွၵ်ႈႁၢင်ပီၼႆႉ – ဝႃႈ ၼႆ။ ၼႂ်းၽႅၼ်ၵၢၼ် တႃႇတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်လႆႈသုမ်းၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ပဵၼ်ၵႅမ်ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်း ၸူဝ်းဝိၼ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တေမီးပႃးၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်းႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း။ တႃႇတေႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ ၸွမ်းၼင်ႇ ၽႅၼ် ၵၢၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်းလႄႈ ၵဵပ်းႁွမ်ၶိူင်း ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း၊ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ဝႆႉယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလႆႈသုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်း ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ လႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ဝဵင်း 70 ပၢႆ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉယဝ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉလၢတ်ႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ဝႃႈ ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်ထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်လူဝ်ႇႁဵတ်းယဝ်ႉ – ဝႃႈ ၼႆ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းမႄးထတ်းသၢင် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ပိဝ်ႇႁႃႇ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်သေ လိူဝ်သေႁႅၼ်းသိုၵ်းပႂ်ႉတိုၵ်းယဝ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵၢၼ်ထူဝ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈတိုၵ်း၊ ပၵ်းပိူင်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈလႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၾၢႆႇတေႃႉသူင်ႇ ၵမ်ႉၸွႆႈ ဢၼ်မီးပႃးၵူၼ်းမိူင်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇၽႅၼ်ၵၢၼ် ထူဝ်းသိုၵ်းၶဝ်ႈတိုၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈလႅၵ်ႈလၢႆႈတမ်းဝၢင်းဝႆႉပႃး လွၵ်းလၢႆးပိဝ်ႇႁႃႇဢၼ်မႂ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၵႆႉလၢတ်ႈဝႃႈ တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၼႂ်းပီ 2025 ၼႆသေ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇလႆႈတိုတ်ႉၸၼ်မႃး ၽႅၼ်ၵၢၼ်တိုၵ်း တႃႇတေယိုတ်းဢဝ် လႆႈၶိုၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းလႆႈသုမ်းၵႂႃႇ ၼင်ႇၵႃႈဢဝ်လႆႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Khit Thit Media ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T18:24:12

https://shannews.org/archives/57040

ၶႄႇၾိုၵ်းသိုၵ်း ၸၢဝ်းတႆးလၢႆမူႇဝၢၼ်ႈ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 29/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၸၢဝ်းတႆး လၢႆမူႇဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼွင်တဝ်း ဝဵင်းမိူင်းမၢဝ်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢိူင်ႇတႂ်ႈၶူင်း ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ယွၼ်ႉသိုၵ်းၶႄႇ ၾိုၵ်းသိုၵ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵင်ၵွင်ႈလင်ႁႅင်း။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမၢဝ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းၶႄႇ ၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ မူ၊ မႃ၊ ၵႆႇ၊ ပဵတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႂ်းဢိူင်ႇၼွင်တဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၼွင်မူဝ်လွႆ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ 2-3 ဝၢၼ်ႈ ႁႂ်ႈငိူင်ႉပၢႆႈ ဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ယွၼ်ႉၶဝ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း။ ၶဝ်ၸၢမ်းယိုဝ်းမၢၵ်ႇ သဵင်မၢၵ်ႇၶဝ်လင်ႁႅင်းထူၼ်ႈယဝ်ႉ ၼင်ႇလိၼ်ပေႃးသၼ်ဢေႃႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်လႆႈၶၢႆႉဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းတႆး ၵူၺ်းၵႃႈ ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇဝႆႉတီႈလႂ်တႄႉ ပႆႇႁူႉၶႃႈ။ သိုၵ်းၶႄႇၶဝ် တူမ်ႈၶဝ်ႈလဵင်ႉယူႇ ၼႆဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ ဢွင်ႈတီႈ သိုၵ်းၶႄႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမၢဝ်း ဢိူင်ႇတႂ်ႈၶူင်း ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇ တၢင်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း တႄႇၾိုၵ်းၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 27-29 တႃႇၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ – ၵႃးၵၢပ်ႇလဵၵ်း သိုၵ်းၶႄႇ ဢၼ်ပၼ်ႇလဵပ်ႈၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ၸၢမ်းယိုဝ်းၼၼ်ႉ သဵင်မၼ်းယွၼ်ႈထိုင် တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ ၼင်လိၼ်ပေႃးသၼ်ႇဢေႃႈ။ ဢွင်ႈတီႈၶဝ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼၼ်ႉသေ တီႈၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ တေယၢၼ်ၵၼ်မွၵ်ႈ 7 လၵ်းၼႆႉၵူၺ်း။ ဢၼ်လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈၶဝ် ယိုဝ်းၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ်ၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်း ထိုင်ဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈၸင်ႇယဵၼ်ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းၼႆႉ သိုၵ်းၶႄႇ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်း မႃးၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈသိုၵ်း တၢင်းဝၼ်းတဵင်ႈ ဢၼ်တေႃႇ ၼႃႈၵၼ်တၢင်း ဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး၊ တၢင်းၸေႊၵဝ်ႇ – ႁူၺ်ႈလီႈ တေႃႇၼႃႈၵၼ်တၢင်း ဝဵင်းမူႇၸေႊလႄႈ ၼွင်တဝ်း ဢၼ်တေႃႇၼႃႈၵၼ်တၢင်း ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T17:41:47

https://shannews.org/archives/57028

ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ငိၼ်းၶၢဝ်ႇလိုဝ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ထႅမ်ႁႅင်းၶဝ်ႈမႃးလႄႈ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း

မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉႁဵင် ၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ တူၵ်းၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး။ ဝၼ်းတီႈ 29/08/2024 မိူဝ်ႈၼႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ငဝ်းလၢႆးၼိမ်ယဵၼ်ဝႆႉ ဢမ်ႇလႅပ်ႈတေမီး ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်၊ ၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇမႃးမိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇ။ – ႁၢင်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ PNLA (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ တၢင်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ – ၵျွၵ်ႉၵူႇသမ်ႉ မီးသဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ၊ ၼႂ်းဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၼႆႉသမ်ႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း (သိုၵ်းတႆး) လူင်းမႃးမီးတၢင်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ သမ်ႉမီးၶၢဝ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတူၼ်ႈတီး မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ – ၵူၼ်းတူၼ်ႈတီး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “မီးၶၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းတႆး တေၶဝ်ႈတူၼ်ႈတီးၼႆလႄႈ ၵူဝ်ပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆသေ ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ်ဝႆႉယူႇဢေႃႈ” – ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်းထုင်ႉၵုၼ်ပွၼ်တႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 28/08/2024 မီးၸုမ်းဢူၺ်းလီ လူင်းမႃးတၢင်းထုင်ႉႁူဝ်ပူင်း – မိူင်းပွၼ် ဢဵၼ်ႁႅင်းႁဵင်ပၢႆ ၵူၺ်းၵႃႈ တေသိုပ်ႇၵႂႃႇတၢင်းလႂ်ထႅင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ – ဝႃႈၼႆ။ “ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃး မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႃႈ ၸုမ်း PDF ယွၼ်းလူႇၶၢမ်ႇငိုၼ်း တႃႇသိုဝ်ႉၻရူၼ်ႊ တႃႇၶဝ်ႈတိုၵ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆထႅင်ႈလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီးတႄႉ တူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄသေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵဵပ်းၶူဝ်း လမ်ႇလွင်ႈဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ပူၼ်ႉမႃးယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶတ်းၸႂ်တိတ်းတေႃႇ ၸူးၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ SSPP လႄႈ UWSA တႃႇတွင်ႈထၢမ်လွင်ႈၼႆႉ ၵပ်းသိုပ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ ထတ်းသၢင်ဝႃႈ – ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃး ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ PNO ဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉ ႁဵင် ဢွၵ်ႇမႃးၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈသိုၵ်း၊ လၢမ်းၽႄႈၼႂ်းၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ။ ထိုင်မႃးဝူင်ႈၼႆႉသမ်ႉ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း တၢင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇလူင်း မႃးတၢင်း ၸၢၼ်းထႅင်ႈ။ မႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ဢမ်ႇၵႃးတီႈ တၢင်းထုင်ႉၵုၼ်ပွၼ် ႁူဝ်ပူင်းၵူၺ်း၊ ၼႂ်းႁူဝ်ပီၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း လူင်းမႃးတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းလွၵ်ႉၸွၵ်ႇ၊ ယွင်ႁူၺ်ႈ၊ သီႇသႅင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်မႃးတႄႉတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈၼင်ႇ ၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T17:02:37

https://shannews.org/archives/57023

တႃႉဢၢႆႈရူင် (ပဝ်ႉယၢၼ်ရူင်) ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ 318 သိုၵ်းဝႃႉ UWSA လူႉသဵင်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 28/08/2024 ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ 318 ၵေႃႉၵဝ်ႇလႄႈ ႁူဝ်ၼႃႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈ UWSA တႃႉ ဢၢႆႈရူင် (ပဝ်ႉယၢၼ်ရူင် ) လႆႈလူႉသဵင်ႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “တႃႉဢၢႆႈရူင် (ပဝ်ႉယၢၼ်ရူင်) ၼႆႉ ဢမ်ႇယူႇလီမႃး ႁိုင်ယဝ်ႉ ၸင်ႇလႆႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28 ၼႆႉၶႃႈဢေႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။ တႃႉဢၢႆႈရူင် (ပဝ်ႉယၢၼ်ရူင်) ၼႆႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ ၸုမ်း 318 ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းမႂ်ႇ။ ယွၼ်ႉပၢႆး ယူႇလီဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈလႄႈ လႆႈယွၼ်းၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ၵႂႃႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ လႆႈသိုပ်ႇႁၢပ်ႇၵၢၼ် ပဵၼ်ၽွင်း လူင်ၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ။ – ၽွင်းသိုၵ်းဝႃႉ ဢဝ်တူဝ်တၢႆ တႃႉဢၢႆႈရူင်း မႃး တႃႇၸတ်းပၢင်မႃႇသႃႇ လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆလႄႈ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ ၸတ်းပၢင်ၸႃႇပၼ မိူဝ်ႈလႂ်တႄႉ ပႆႇႁူႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ်ဝၼ်းလႂ်ၵေႃႈ ပႆႇႁူႉ မိူၼ်ၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၼႆႉ ငဝ်ႈငုၼ်းပၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်သၢင်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပဵၼ်ပဝ်းယဵဝ်ႇၶျႅင်။ ၶၢဝ်းပၢင်တိုၵ်း 1027 တွၼ်ႈၵမ်း 2 ၼႆႉ ဝႃႉသူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်း ၶၢမ်ႈၶူင်းမႃးတၢင်းတၢင်ႉယၢၼ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်း ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၼႂ်း ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်ၶၢမ်ႈၶူင်းမႃး 2,000 ပၢႆၼၼ်ႉ တႃႇ 500 ပၢႆ ပဵၼ်ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း တႂ်ႈတပ်ႉၸုမ်း 318 ၼႆႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T16:28:03

https://shannews.org/archives/57017

သိုၵ်းဝႃႉပွတ်းဢွၵ်ႇ ၵဵပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းၼႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ် ၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း

ၸဵမ်မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ဢွၵ်ႇပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်း ႁူဝ်ပီ 2024 ၼၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ဢွၵ်ႇမိူင်းတင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆး လၢႆပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ်လႆႈၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းယဝ်ႉ လႆႈၵူဝ်ပႃး သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵဵပ်းသိုၵ်း၊ မၢင်ၸုမ်း လူင်းၵဵပ်း သိုၵ်းထိုင်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ မၢင်ၸုမ်းပႂ်ႉ ၵဵပ်းၵၢင်တၢင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တၢင်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းဝႃႉ လူင်းၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ၼႂ်း ၼႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းထႅင်ႈၼမ်။ ၵူၼ်းႁူမ်ႈႁိူၼ်းၵေႃႈ သေလၢႆ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းလုမ်းလႃးတိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး ယွၼ်ႉလႆႈပိုင်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉမႃး တပ်ႉမၢၼ်ႈၼႂ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တူၵ်းသုမ်းတင်းၼမ် ၼႂ်းၵႄႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်း လၢႆၸႄႈဝဵင်းသေ ၽႄဢွၵ်ႇသၢႆသိုၵ်းၶဝ်ယူႇဝႆႉၸွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းမိူင်းယႆ၊ တၢင်ႉယၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵၢင်လိူၼ် ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းဝႃႉတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼႆႉ မီးလွင်ႈငူပ်ႉငီႉ ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်းၵၼ် သေၸိူဝ်ႉသေပိူင်ၼႆ လိုဝ်းယူႇၼႂ်းတူင်ႇၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇထႅင်ႈ။ ထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး တႄႇဢဝ် ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉ တၢင်းမိူင်းၵျွတ်ႈ၊ မိူင်းထႃး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တႂ်ႈၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း 171 ၼၼ်ႉၵေႃႈ လူင်းၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ၸွမ်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး ႁူၺ်ႈဢေႃႈ၊ ၼႃးပႃႇၵၢဝ်၊ ပုင်ႇပႃႇၶႅမ်၊ ႁူဝ်ပၢင်ႇ၊ ႁူဝ်ယွတ်ႈ၊ မိူင်းတေႃႉ၊ မိူင်းထႃး၊ ၶၢႆးလူင် လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ဢၼ်ယူႇၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်။ ဢၼ်သိုၵ်းဝႃႉၶဝ် ႁွင်ႉဢဝ်ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်သႅၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢဝ်းဝႃႉ ဢႃယု 15 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၸၢဝ်းဝႃႉၵေႃႈ သင်ဝႃႈ ယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသိုၵ်းဝႃႉ ၵုမ်းၵမ်ၸိုင် ဢမ်ႇဝႃႈယိင်းဝႃႈၸၢႆး တၵ်းၺႃးၵဵပ်း ဢဝ်ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းတၢင်းမိူင်းၵျွတ်ႈၼၼ်ႉ၊ မၢင်ၸိူဝ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပၢႆႈသွၼ်ႈဝႆႉတၢင်ႇတီႈလႄႈ ႁွင်ႉၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈ ၵႂႃႇတႅၼ်းၵေႃႈမီးၼႆ ၽူႈၸမ်ၸႂ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇဝႃႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆႇ – “ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ၶဝ်တေၵဵပ်းၸၢဝ်းဝႃႉၶဝ်ၶိုၼ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်း ဢၼ်ယူႇၼႂ်းၼႃႈတီႈဝႃႉၶဝ် ၵုမ်းၵမ်တႄႉ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ်ၵေႃႈ ၵဵပ်းၵႂႃႇၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ပၢႆႈပႅတ်ႈၵေႃႈ မီးဢေႃႈ။ ၸိူဝ်းဢၼ် ဢဝ်မေးဝႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ မၢင် ႁိူၼ်း ပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၼုမ်ႇဝႆႉၵေႃႈ ဢဝ်ၵေႃႉ ပဵၼ်ပေႃႈၵႂႃႇတႅၼ်း ၸိူင်ႉၼႆ။ တေႃႈလဵဝ် ငိၼ်းဝႃႈ ပေႃးဢႃယုထိုင် 15 ၼႆ ဢမ်ႇဝႃႈယိင်းဢမ်ႇဝႃႈၸၢႆး တေလႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းမူတ်းၼႆဢေႃႈ။ တေႃႈၼင်ႇ တိုၵ်ႉမီးဢႃယု 14 ၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးတေလႆႈၵႂႃႇယဝ်ႉၼႆ ငိၼ်းမႅၼ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်။ ႁၼ်ၶဝ်တၢင်ႇၵႃးၵႂႃႇ တဵမ်လမ်းတဵမ်လမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း ၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၼမ်ၶႃႈ ၼေႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇမၢင်ၸိူဝ်း တိုၵ်ႉလူဝ်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈယူႇသေတႃႉ ဢႃယု ထူၼ်ႈတဵမ် 15 ပီယဝ်ႉလႄႈ ၵႃႈလႆႈၵႂႃႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႈမီး။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းဝႃႉ ယူႇယူႇၵေႃႈၼႄဢဵၼ်ႁႅင်းၶဝ် တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃး ၸွမ်း ပွၵ်ႉၸွမ်းယွမ်ႇ။ ပွတ်းထုင်ႉ ၼႃးၵွင်းမူး ၸိူဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းဝႃႉၶဝ် ပၵ်းပၢႆႉတႅမ်ႈဝႆႉ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၼႃႈ လိၼ်ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းဝႃႉ ၼႆလူးၵွၼ်ႇ။ လႆႈ ႁၼ်ၶဝ်ပၵ်းပၢႆႉဝႆႉ လၢႆတီႈ မၢင်တီႈၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႄႉႁၢမ်ႈ ၸႂ်ႉၶဝ်ပူတ်းပႅတ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈမီးၼႆ ၵူၼ်းလတ်းၵႂႃႇမႃး ၼႃးၵွင်းမူး – ပုင်ႇပႃႇၶႅမ်ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈၵၢင်ပီ 2024 ၼႆႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ သိုၵ်း RCSS ၶဝ် လူင်းတီႉၺွပ်းၵူၼ်းသူႇသမ်းၵိၼ်ယႃႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႃးပႃႇၵၢဝ် (ၼႃးပႃၵေႃႇ) ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်။ ၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယင်းမီးပၼ်ႁႃ လွင်ႈတွၵ်ႉတႅၵ်ႉၵၼ် တင်းသိုၵ်းဝႃႉယူႇ ၵူၼ်းမိူင်းလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ပေႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆး တၢင်းထုင်ႉၼႃးၵွင်းမူး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉၸိုင် သိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်ၵႆႉတူင်ႉၼိုင် ပွတ်းၼႆႉၵေႃႈ လူတ်းယွမ်းၵႂႃႇၼမ်၊ ႁၼ်သိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မႃးပုတ်ႈတႅၼ်းဢိတ်းဢွတ်း ယွၼ်ႉၼၼ် ဢၼ်ၵႆႉမီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းၵၼ်ဝႃႈ သိုၵ်းဝႃႉ တၢင်းပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ သူင်ႇဢဵၼ်ႁႅင်း ၸူး တၢင်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေမႅၼ်ႈယူႇ။ ဢမ်ႇၼၼ် ၶဝ်လႅၵ်ႈလၢႆႈတီႈ ယူႇၵၼ်ႁိုဝ်ၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼႄဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ဢၼ်ဝႃႈ သိုၵ်းဝႃႉ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ဝႆႉ တၢင်းပွတ်းၸၢၼ်း ပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸႂ်ႈတႄႉဢေႃႈ။ ၶဝ်ဢဝ်တၢင်းၼႆႉ ၵႂႃႇၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ။ တေႃႈၼင်ႇ ၼႃႈတႃသိုၵ်းဝႃႉ ဢၼ်ႁဝ်းယၢမ်ႈႁၼ်ၶဝ်တူင်ႉၼိုင် တၢင်းၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးမီးၼမ်ယဝ်ႉ။ ၶဝ်တေဢဝ်ၵူၼ်းတၢင်းၼႆႉ ၵႂႃႇထႅမ်တၢင်းပုၼ်ႉသေ သမ်ႉဢဝ် ၵူၼ်းတၢင်းပုၼ်ႉမႃးဝႆႉတၢင်းၼႆႉၽွင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ ၵူၼ်းထုင်ႉၼႆႉ မၢင်ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉၽုၵ်ႇငႃး မၢင်ၸိူဝ်းၽုၵ်ႇ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၸိူဝ်းၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၵေႃႈမီး။ ၵၢၼ်ၵမ်ႈၼမ် လႆႈပိုင်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇသေ ႁဵတ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ သိုၵ်းဝႃႉသမ်ႉ လူင်းၵဵပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်း ၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ၵူၼ်းႁူမ်ႈႁိူၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႉ လႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉ မႆႈၸႂ်တႃႇယူႇတႃႇၵိၼ်မိူဝ်းၼႃႈ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢဝ်းဝႃႉ မၢင်ၵေႃႉ တိုၵ်ႉၵႂႃႇႁၢပ်ႇပုၼ်ႈၽွၼ်းတၢင်းပၢင်သၢင်းမႃးၵူၺ်း သမ်ႉပေႃး တေလႆႈၵႂႃႇၶိုၼ်းၵေႃႈမီး။ ပေႃးၸူးၸႂ်ၵူၼ်းသိုၵ်း ၸၼ်ႉဢွၼ်ႇၶဝ်တႄႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ တီႈ ဢၼ်ၸမ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ဢမ်ႇၽွင်းလိူဝ်လႆႈၶေႃႉၸီႉသင်ႇလႄႈ ၵႃႈလႆႈၵႂႃႇၵူၺ်းၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇၶဝ်သမ်ႉ လႆႈၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူင်းၵဵပ်းသိုၵ်းလႄႈ လႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၽူင်ႉပၢႆႈ ၵႂႃႇၵူႈႁူးၵူႈတၢင်း၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇထင်သဝ်း ၸမ်ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းဝႃႉ ၵုမ်းၵမ်သမ်ႉ လႆႈၵူဝ်သိုၵ်းဝႃႉ လူင်းၵဵပ်းၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းထႅင်ႈလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈထႅင်ႈ။ တႃႇတေလုမ်းလႃး တိူၵ်ႇႁႆႈ လွၵ်းၼႃးတႄႉ ယၢပ်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းဝႃႉ ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆးၼႆႉ လုၵ်ႉတၢင်းပွတ်းႁွင်ႇ လူင်းမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉ မီးဢႃႇၼႃႇ။ လူင်းမႃး ၶွတ်ႇၽွတ်ႈပဵၼ်ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း 171၊ မီး 5 တပ်ႉၸုမ်းလူင် ၵွၼ်းဝႆႉ 25 တပ်ႉၵွင်၊ ပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင်၊ ႁဵတ်း ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ လဵင်ႉၵႆႇ၊ လဵင်ႉမူ၊ ၽုၵ်ႇၶဝ်ႈ၊ ယႃႉထိူၼ်ႇ ယႃႉပႃႇ ႁဵတ်းသူၼ်ယၢင် (ရႃႇပႃႇ) ၶၢႆတေႃႇ မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းထႆး။ မႆႉသၵ်း၊ မႆႉတိုင်း၊ ၶူဝ်းႁႄႈ၊ ၵႅဝ်ႈ၊ သႅင်ငိုၼ်းၶမ်း ပႃးၸဵမ်တွင်း ၵေႃႈဢွၵ်ႇ ၸုမ်းလႃးႁူႇ ယၢမ်ႈဢွၵ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႆႉ ထႅင်ႈဝႃႈ တၢင်းပွတ်းမိူင်းၵျွတ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ ဝႃႉပၼ်ၶႂၢင်ႉ ၶွမ်ႊပၼီႊၶႄႇ ၶဝ်မႃးၶုတ်းႁႄႈ ဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ယူႇတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈတႄႉ ပႆႇလႆႈၶေႃႈ ယိုၼ်ယၼ် တီႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ။

['ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-29T15:55:23

https://shannews.org/archives/57010

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၵူၼ်းမိူင်း တၢႆ 1 မၢတ်ႇ 2

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းဝဵင်း ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း 2 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 27/08/ 2024 ၵၢင်ၶိုၼ်း 11 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ႇ ယိုဝ်းသိုၵ်း သႅၼ်း Jet Fighter မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႅၼ်း 500 ပွၼ်ႊ 2 လုၵ်ႈ တိူဝ်ႉႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉသုင် ဢၼ်မီးတီႈပွၵ်ႉ 9 တိူဝ်ႉပႃးႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်း 5 လင် ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူႉၵွႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ မိူဝ်းသိုၼ်း ဝၼ်းဢင်းၵၢၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁိူဝ်းမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ 2 ၵမ်း တိူဝ်ႉလင်ၶႃး ႁူင်းႁဵၼ်းဢထၵ 2 ဢၼ်မီးတီႈ ပွၵ်ႉတိုဝ်ႉလႅင်။ တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ တူၵ်းသႂ်ႇပႃး ႁူင်းၵဵပ်းသိုဝ်ႉၼဵင်ႈလုၵ်ႈၼိုင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇသေ လူႉတၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းပွၵ်ႉ 9 ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉမၢႆးဢၺႃႇ (မိုင်းအညာ) ဢႃယု 54 ပီ လူႉတၢႆထင်တီႈ။ ၵူဝ်ႇငႄႇလေး (ကိုငယ်လေး) ဢႃယု 35 ပီ၊ ၵူဝ်ႇၼၢဝ်ႇ (ကိုနောင်) ဢႃယု 50 ပီ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁိူဝ်းမိၼ် Jet Fighter တပ်ႉၾၢႆႇ တေႃႉသူင်ႇၵမ်ႉၸွႆႈ (ထောက်ပိုႉ) သႅၼ်း Y-12 မႃး ပွႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ဢမ်ႇယွမ်း 50 လုၵ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်း တၢႆ 2 ၵေႃႉ တိူဝ်ႉႁူင်း ႁဵၼ်း 2 လင်။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးလႄႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉ၊ ၼႂ်းယွမ်ႇ ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်းၼွၼ်း ၵူဝ်မၢၵ်ႇမႃးတူၵ်းသႂ်ႇ၊ တေပၢႆႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ပၢင်တိုၵ်းဢမ်ႇပဵၼ်သေတႃႉ တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆၼမ်၊ ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းလူႉၵွႆႇတင်းၼမ် ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး တင်းမူတ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 6 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢမ်ႇမီးလွင်ႈပိုတ်း ယိုဝ်းၵၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႆႉၵႆႉ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူးသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T14:00:00

https://shannews.org/archives/57005

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်ႁွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈတင်းသဵင်ႈ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း

ပၢင်တိုၵ်း ၵိူတ်ႇပဵၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းသိုၵ်း သုမ်းၼႃႈတီႈ လႆႈထွႆထွၼ်ပၼ်တင်းၼမ် ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်ႁွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ သၢမ်ပၢၼ်ၸဵတ်းသႅၼ်း ႁႂ်ႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ဝႃႈ ၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 16/08/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၸုမ်းၾၢႆႇၵုမ်းၵမ်ငဝ်ႈငုၼ်း ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၾၢႆႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵၢၼ်ႁုၵ်ႉႁၢႆႉ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈတၢင်း၊ ပွၵ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇသေ ထုၵ်ႇလီၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၸုမ်းႁူမ်ႇလူမ်ႈၵႂႃႇၼႆ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇၵေႃႈ တိုၵ်းသူၼ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တေႁွင်ႉဢဝ်ၶိုၼ်း ၵူၼ်းဢမ်ႇပူၼ်ႉ လွင်ႈၵူတ်ႇထတ်းယႃလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းထုၵ်ႇယင်ႉၵိုတ်းဝႆ့ ၸွမ်းၼင်ႇပိူင် ၵဵပ်းသိုၵ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ တေႁႂ်ႈပၼ်ႇပုတ်ႈဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵႂႃႇၼႆ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်ႁၢၼ် ၸေႃႇမိၼ်းထုၼ်း တွပ်ႇဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇ BBC ၼင်ႇၼႆ။ – ပၢင်ၾိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ဢၼ်ယိူင်းဢၢၼ်းတႄႉပဵၼ် တႃႇပွၵ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇလႄႈ ဝဵင်း ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်းၵတ်းယဵၼ်။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢႃယု တဵမ် 35 ပီယဝ်ႉသေတႃႉ သင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းတိုၵ်ႉပေႉႁၢပ်ႇၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ တႃႇၵၢၼ်ငမ်း ယဵၼ်ၼိမ်တဵင်ႈၼႆ တေႁႂ်ႈ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၵႂႃႇ၊ ပိူင်ယႂ်ႇ တေႁွင်ႉဢဝ်ၵူၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇ။ တေပၼ်ပႃးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄၼႆ ၸွမ်ႁၢၼ် ၸေႃႇမိၼ်းထုၼ်း လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တေပၼ်ယိပ်းၶိူင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈပႃး။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉသေ ဢူးတၢၼ်းၸူဝ်းၼၢႆႇ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ထတ်းသၢင်ဝႆႉဝႃႈ – ပဵၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုင်ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းလဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈ တင်းသဵင်ႈ ၸၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်းၶွပ်ႇပိူင်သိုၵ်း၊ ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ တီႈပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းႁႅင်းၵူၼ်းၼမ် သုမ်းသိုၵ်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ – ပၢင်ၾိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း မိူဝ်ႈလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပိူင်ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး ဢႃယု 18 – 35 ပီ၊ ၵူၼ်းယိင်း 18 – 27 ပီ တေလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းတပ်ႉမတေႃႇ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းသေ ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမႃး 5 ၵမ်း ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇမွၵ်ႈ 25,000 ၵေႃႉ။ ၸိူဝ်းလူင်းပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သူင်ႇၼႃႈသိုၵ်း ႁႂ်ႈၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်ၼႆ – ၽူႈလဵပ်းႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်း ထတ်းသၢင်လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T13:00:00

https://shannews.org/archives/57000

မိူင်းထႆး ၵမ်ႉၸွႆႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တႃႇငိုၼ်းထႆး 9 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ

သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Bangkok Post ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ တႃႇၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ်တူၺ်းထိုင် ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ၼႆသေ မိူင်းထႆး လူႇတၢၼ်းၸွႆႈထႅမ်ငိုၼ်း 9 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ (ၵိုင်ႇငိုၼ်းဢမေႊရိႊၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ 2 သႅၼ်ပၢႆ) ပၼ်တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ငိုၼ်းလူႇတၢၼ်းၸွႆႈထႅမ်ဢၼ်ၼႆႉ လႆႈယိုၼ်ႈမွပ်ႈပၼ်ၵႂႃႇတီႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် ဢႃႊသီႊယႅၼ်ႊ (AHA Center) ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်ၼႆႉ – ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ် ၽွင်းလူင်ဢႃႊသီႊယႅၼ်ႊ ပွၵ်ႈၵမ်း 57 ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇတီႈ ဝဵင်းပီႊယႅၼ်ႊၵျိၼ်ႊ (ဗီယမ်ကျင်း) မိူင်းလၢဝ်းၼၼ်ႉ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းထႆး လႆႈပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈဝႆႉဝႃႈ တေပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ်တူၺ်းထိုင်ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈၸွႆႈထႅမ်ၵႂႃႇၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ်ပီ 2021 ၼၼ်ႉမႃး ယူႇတီႈမိူင်းထႆး လႆႈၸွႆႈထႅမ်မိူင်းမၢၼ်ႈ တၢင်းမူတ်းမီးၵႂႃႇ ႁိမ်းၸမ် 16 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ (ငိုၼ်းဢမေႊရိႊၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ 4 သႅၼ်ပၢႆ)။ ငိုၼ်းၸွႆႈထႅမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈယိုၼ်ႈပၼ်ၵႂႃႇ တီႈၶွမ်ႊမတီႊ ၸုမ်းၶႂၢႆႇၶႃပေလႅင်(ICRC) ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵူႈမိူင်းမိူင်း၊ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး မုင်ႈမွင်းဝႆႉဝႃႈ ငိုၼ်းၸွႆႈထႅမ်ပွၵ်ႈၼႆႉ ၸုမ်း AHA Center တေဢဝ်ၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်ပၼ်တီႈ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇလႄႈ ဢၼ်ႁူပ်ႉၺႃးၽေးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသေ လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-08-29T12:00:00

https://shannews.org/archives/56995

ၾၢႆၵူၼ်ႇ တီႈမိူင်းသူႊတႅၼ်ႊ ၵူၼ်းလူႉတၢႆ 60 ပၢႆ ႁၢႆဝႆႉၼပ်ႉပၢၵ်ႇ

တီႈမိူင်းသူႊတႅၼ်ႊ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆလၢႆဝၼ်းသေ ၾၢႆၵူၼ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 60 ပၢႆ ႁၢႆဝႆႉထႅင်ႈပၢၵ်ႇပၢႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆဢႃႇပၢတ်ႉ ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းပူသ်ႉသူႊတႅၼ်ႊ မိူင်းသူႊတႅၼ်ႊ ၵူၼ်ႇပင်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24/08/2024 ၼႆႉသေ ၼမ်ႉလူၵ်ႈထူမ်ႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ တိူၵ်ႇသူၼ်လွၵ်းၼႃးလူႉၵွႆတင်းၼမ်ၼႆ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ပၢႆးယူႇလီၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉသမ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယွၼ်ႉၾၢႆၵူၼ်ႇ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈသေ လင်ႁိူၼ်းမွၵ်ႈ 5 မိုၼ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈ 20 ဝၢၼ်ႈ ထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်းမွၵ်ႈ 3 သႅၼ်ပၢႆ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၾၢႆဢႃႇပၢတ်ႉ ၵူၼ်ႇပင်းလႄႈ ၵူၼ်းဝဵင်းပူသ်ႉသူႊတႅၼ်ႊ ၸၢင်ႈထူပ်းၽေးၼမ်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆ သိုဝ်ႇဢႄႇလ်ၵျႃႊသီႊယႃး ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင်၊ ၵုၼ်ႁဵင်၊ လၢင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းၼၢႆး၊ ၼမ်ႉၸၢင်၊ ပၢင်လွင်း၊ ထုင်ႉပူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ၊ တိူၵ်ႇသူၼ်လွၵ်းၼႃး လူႉယႂ်ႇသုမ်းၼမ် တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉတိုၵ်ႉၼွင်းယိုင်ႈယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-08-29T11:03:31

https://shannews.org/archives/56988

ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း 200 ပၢႆ တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ယၢပ်ႇတီႈယူႇတၼ်းသဝ်း

တႄႇၵၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်မႃး ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ တီႈယူႇတၼ်းသဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢၼ်မီးတီႈတႅမ်ႇတီႈပၢင်ႇပဵင်း တီႈဝၢၼ်ႈဝႃးလီး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉယိုင်ႈ ၽႃႈယၢင်မုင်းၵင်ႈ သိၵ်ႇၶၢတ်ႇ ဢမ်ႇပဵင်းပေႃး လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်။ ၵူၼ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးယူႇဝႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈဝႃးလီးၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 200 ။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝၢၼ်ႈဝႃးလီးၼႆႉ လႆႈ ဢဝ်ၽႃႈယၢင် (မိုးကာ) မုင်းၵင်ႈသေ ယူႇသဝ်းဝႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းလႄႈ ၼမ်ႉယမ်းတီႈယူႇ။ တႃႇတေသၢင်ႈတီႈယူႇ သုမ်ႉသွင်း ထဵင် ဢၼ်ၵႅၼ်ႇၶႅင်လီငၢမ်းၵေႃႈ – ၵႃႈၶၼ် ၶူဝ်းၶွင်သုင်ႁႅင်းၼႃႇ။ ၸဵမ်ၽႃႈၵင်ႈမႆႉပူၵ်ႇ၊ မႆႉမွင်ၵေႃႈ လႆႈသိုဝ်ႉဢဝ်။ ပႆႇဝႃႈတေႁဵတ်းသုမ်ႉ – တႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ပဵၼ် ဢၼ်ယၢပ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းလႄႈ တုမ်ႉယွၼ်ႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း ပဵၼ်ၶႆႈပဵၼ်ၼၢဝ် ၸဵမ်သႅၼ်းၼုမ်ႇထဝ်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်း တႃႇၵႂႃႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁူင်းယႃ။ လႆႈပိုင်ႈဢိင်ယႃႈယႃတႆး၊ ႁၢၵ်ႈမႆႉႁၢၵ်ႈတွၵ်ႇသေယႃ။ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇလၢႆးယူတ်းယႃတႆး ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တေႃႈလဵဝ်တႄႉ မႆႈၸႂ်တႃ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉဢေႃႈ တေၸႂ်ယႂ်ႇဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇတိၵ်းတိၵ်းဢမ်ႇလႆႈ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼမ်မႃး ၵူႈဝၼ်း။ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်သမ်ႉ လူတ်းယွမ်းၵႂႃႇ။ တႃႇ ၵိၼ်ဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ယင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ တေလႆႈၵႄႈလိတ်ႈ ပၼ်ႁႃၸိူင်ႉႁိုဝ် ပေႃးဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးမီးတၢင်းဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ မီး 3,000 ပၢႆ ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး။ ၸိူဝ်းၶဝ်ယူႇဝႆႉ တင်းဝၢၼ်ႈလူင်ပႅၼ်ႈ (လုံးပြင်)၊ ၵေႃမႆႉသၢၼ်း (တောင်မဲသင်း)၊ ပၢင်ပုမ်ႇ( ပင်ပုံ)၊ ၼမ်ႉၼဵင်ႈလႄႈ သွင်းပျွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ယူႇသဝ်းဝႆႉ ၼွၵ်ႈဝဵင်း၊ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တင်း ဝဵင်းမွၵ်ႈ 2 လၵ်း ဝႃႈၼႆ။ ပီၼႆႉ ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လႄႈ ထူပ်းၽႄးၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်း၊ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၵေႃႈ ၵွႆလႄႈ ၾၢႆႇတေႃႉသူင်ႇၶူဝ်းၶွင်ၵေႃႈ တိူဝ်းယၢပ်ႇ၊ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈလႄႈ သူၼ်ႁႆႈၼႃးၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ လူႉသုမ်းၼမ် ဝႃႈ ၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-28T17:15:14

https://shannews.org/archives/56978

ၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လၢႆၸႄႈဝဵင်း လၢႆဝၼ်းယဝ်ႉ ပႆႇလူတ်းယွမ်း

တႄႇႁူဝ်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်ၼႆႉမႃး ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းသေ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ မႄႈၼမ်ႉၵႄးၼမ်ႉ ၼွင်းထူမ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ် ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း လၢႆလၢႆဝဵင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၸႂ်ဝႆႉ။ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁၢႆႉႁႅင်းမႃး 2-3 ဝၼ်းယဝ်ႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 28/08/2024 ၼမ်ႉ ႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆလႄႈ ၼမ်ႉပၢၵ်ႈ ၼွင်းၼမ်ႉထူမ်ႈဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ၼမ်ႉတဵင်းသမ်ႉ ၼွင်းဝႆႉၸဵမ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 17/08/2024 ပူၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇလူတ်းယွမ်း။ ႁူင်းႁဵၼ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလႆႈဢိုတ်းဝႆႉ 2 လင်။ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁိူၼ်းၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း 100 လင်ပၢႆ။ Photo by – SAL/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈႁိူၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇတႄႉ ၺႃးၽေးသိုၵ်း ပီႈၼွင်ႉမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းတႄႉ ၺႃးၽေးၼမ်ႉ။ ၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်းၼႆႉ တေပဵၼ်ယွၼ်ႉ 2 လွင်ႈ၊ လွင်ႈၼိုင်ႈတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုတ်ႇၾၢႆၼမ်ႉတီႈၵဵင်းတွင်း၊ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉပႃႇမႆႉမူၺ်ႉ၊ ဢမ်ႇမီးတူၼ်ႈမႆႉ တႃႇတေႁႄႉၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆလႄႈ ၼမ်ႉၸင်ႇထူမ်ႈတူင်ႈၼႃး”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉၵူၺ်း ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းၵေႃႈ ၼမ်ႉတဵင်း ယိုင်ႈၶိုၼ်ႈထူမ်ႈ ၶဝ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉ ၶဝ်ႈထိုင်ပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ၾၢႆႇဢွၵ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇပိၼ်း၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်သၼွင်း၊ ဝၢၼ်ႈတႃႈလႄႈ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်ႉသုင်ၶိုၼ်ႈမွၵ်ႈ 20 ထတ်း/ ပေႇ။ ၶိုၼ်ႈထိုင်ပိုၼ်ႉၶူဝ်မႂ်ႇၼမ်ႉတဵင်း ဢၼ်ၵေႃႇၵၢႆႇႁဵတ်းဝႆႉ တီႈပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ ထိုင်ဝၢၼ်ႈႁူဝ်တိုဝ်ႉ ၾင်ႇၾၢႆႇဢွၵ်ႇတဵင်း။ ၵူၼ်းမိူင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈသုင် ၶႂ်ႈပဵင်းမိူဝ်ႈပီ 2004 ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီမႆႈ ၸႂ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “တၢင်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉဢုၼ်ႇ ဢၼ်လုၵ်ႉလၢင်းၶိူဝ်း ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၸူးဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းၶၢတ်ႇဝႆႉ။ ရူတ်ႉၵႃးဢွၼ်ႇ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး။ ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိုတ်းၶၢတ်ႇဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝႃး။ တၢင်းၵႂႃႇဝၢၼ်ႈၼႃးၵူင်းၵေႃႈ ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈပႃးသဵၼ်ႈတၢင်း၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈတႃႈသူပ်းတဵင်းၵေႃႈ ၼွင်းထူမ်ႈၶိုၼ်ႈသုင် ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵႂႃႇမႃးၶိုၼ်ႈလူင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇပွၵ်ႉယွမ်ႇ ဢၼ်ၺႃး ၼမ်ႉထူမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ၾႆးၾႃႉၵေႃႈ ၶၢတ်ႇဝႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ ႁုင်ၵိၼ်ႁုင်ယႅမ်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၶူဝ်ၼမ်ႉတဵင်း တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၵူၼ်းထူပ်းၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်း၊ လႆႈဢွၼ်ၵၼ်ၶၢႆႉ ၵႂႃႇယူႇၸွမ်း ႁိူၼ်းပီႈၽႂ်ၼွင်ႉမၼ်း ၸိူဝ်းမီးတီႈၵွင်းတီႈသုင် ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ဢၼ်ပဵၼ်ယွင်လူင် မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၵေႃႈ ဝႃႈလႆႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉႁွင်ႈလူၼ်ႉၾင်ႇသေ ၼွင်းတိူၵ်ႇႁႆႈလွၵ်းၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းလူႉသုမ်း 7,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ ၸဝ်ႈသူၼ်ႁႆႈၼႃး လူႉသုမ်းတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈသူၼ် ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပီၼႆႉတႄႉ မႆႈပိူၼ်ႈၵေႃႈ ထိုင်ႁဝ်း ၊ မႆႈႁဝ်းၵေႃႈ ထိုင်ပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၸႂ်ဢမ်ႇလီၸွမ်း ၸဝ်ႈၼႃး တင်းမူတ်းယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း ဢဝ်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇ သွမ်ႈႁဵတ်းပဵၼ်ပိူင်လူင် လဵင်ႉသၢႆၸႂ်ၵႂႃႇလႄႈ ပေႃးမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၸိူင်ႉၼႆ ၶဝ်ႈဢၼ်တေဢွၵ်ႇႁူင်းမႃးၼႆႉ ၸွင်ႇတေလီယဝ်ႉႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတွင်း တီႈဝဵင်းၵဵင်းတွင်းၵေႃႈ ၼမ်ႉတဵင်းယိုင်ႈဝႆႉ 2-3 ဝၼ်းယဝ်ႉ မိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇၶဝ်ႈထိုင်ၼႂ်း ပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇၼႂ်းဝဵင်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းၸမ် ၾင်ႇၼမ်ႉ ၼမ်ႉႁွင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ၼမ်ႉလၢတ်ႈ ၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇ ၶဝ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉ (1) ႁူင်းႁဵၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉၵေႃႈ လႆႈဢိုတ်းဝႆႉသေ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႆႈၶၢႆႉၶူဝ်းၶွင် ပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇသဝ်း တီႈလွတ်ႈၽေး။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉထူမ်ႈ တီႈဝဵင်းၵဵင်းတွင်း တီႈထုင်ႉပူင်း ဢၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ် ဢွၵ်ႇၼမ်သေပိူၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈ တႄႇဝၼ်းတီႈ 14 ၼႆႉ ၼမ်ႉတၢမ်ၽၢၵ်ႇ ၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇထူမ်ႈ 19 ဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇၸွမ်း ၾင်ႇၼမ်ႉ ထူမ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃး ၶဝ်ႈၼႂ်းၼႃႈ ထုၵ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈလူႉ ၵွႆ ၼႃႇလိူဝ်သေ ၵူႈပီ ဝႃႈၼႆ။ မႄႈၼမ်ႉတၢမ်ၽၢၵ်ႇ ၼွင်းထူမ်ႈမႃးထိုင် တၢင်းဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၶဝ်ႈၼႃးၼဝ်ႈ ၸဝ်ႈသူၼ်ၸဝ်ႈၼႃး လူႉသုမ်းတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈၼႃး ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ– “ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၼမ်ႉယွမ်းဝႆးဝႆး ၼမ်ႉထူမ်ႈ 10 ဝၼ်းပၢႆ ယဝ်ႉလႄႈ တူၼ်ႈၶဝ်ႈၵေႃႈၼဝ်ႈမူတ်းယဝ်ႉ ပီၼႆႉတႄႉ သုမ်းတင်းမူတ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်။ ၼိုင်ႈပီၼိုင်ႈပီ လႆႈလူင်းငိုၼ်းတိုၼ်းၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 40 သႅၼ်ပျႃး။ ပီၼႆႉတႄႉ ၶဝ်ႈၵေႃႈသုမ်း ငိုၼ်းၵေႃႈသုမ်းမူတ်း ၶဝ်ႈတႃႇၵိၼ်ပီၼႃႈဢမ်ႇမီး၊ တၵ်းတေလႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ်လႄႈ တၵ်းတေႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဢမ်ႇႁၢင်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈဝဵင်းၵႃလီႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ၼမ်ႉလွႆယိူင်း လေႃႈလူင်းလွႆ ၼွင်းယိုင်ႈ ၶဝ်ႈၼႂ်းဝဵင်း ပွၵ်ႉသွင်၊ သၢမ်၊ ႁႃႈလႄႈ ၼႂ်းၵၢတ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵႂႃႇမႃးႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸုၸုၸၢၼ်ႇၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ၾူၼ်တေတူၵ်းတေႃႇထိုင်ၼႂ်း လိူၼ်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ၾူၼ်တေတူၵ်းႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵၢတ်ႇလေႃႉ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီးလႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း၊ ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ၊ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင် ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၼမ်ႉႁွင်ႈၼမ်ႉၵႄး ၸၢင်ႈၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇ ၶဝ်ႈထူမ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်း။ ႁႂ်ႈလႆႈဢွၼ်ၵၼ် ၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ်ၵၼ် – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇတႄႉ ပီၼႆႉ ၼမ်ႉသၢႆၼွင်းထူမ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵမ်းထူၼ်ႈ 6 ယဝ်ႉ လႆႈ ႁူႉၼင်ႇၼႆ။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-08-28T16:31:02

https://shannews.org/archives/56975

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁႅင်းၵၢၼ် ဢႃယု 5 ၶူပ်ႇ ႁဵတ်းလႆႈဝႂ်သိပ်းပီယဝ်ႉ

ဢိင်ၼိူဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၶိူဝ်းၵူၼ်း၊ တင်ႈၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်သေ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၶၢႆႉပၢႆႈ ၶဝ်ႈမိူင်းထႆးႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 96 ပီ 97 တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉလႆႈပၢႆႈ ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး။ ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁႅင်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆး တေမီးသုၼ်ႇလႆႈတိုဝ်ႉတၢင်းၼႆသေ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ႁပ်ႉႁဵတ်းပၼ်ဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းဢႃယုတဵမ် 5 ပီ ဝႃႈၼႆ။ သင်ဝႃႈ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီၼႆ တေလႆႈၾၢင်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ပေႃႈမႄႈ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းသင်ၵႂႃႇ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇၺႃး လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၸွမ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ၼႆႉ သုၼ်ၶေႃႈမုလ်း ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ – သင်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ် သႅၼ်းဢႃယုထူၼ်ႈထိုင် 5 ပီယဝ်ႉၸိုင် ဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ်သိပ်းပီ တီႈလုမ်းၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း (ဢမ်ႊၽိူဝ်ႊ) ၽႂ်မၼ်းလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽိုၼ်လိၵ်ႈၽိုၼ်လၢႆး ဢၼ်တၵ်းလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵႂႃႇတႄႉ – ၽိုၼ်မိူၼ်ဝႂ်ၸႅင်ႈၵိူတ်ႇ၊ ပပ်ႉၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၶႅပ်းႁၢင်ႈၼိုင်ႈၼိဝ်ႉ 2 ဢၼ်၊ ၶႅပ်းႁၢင်ႈမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း Family Photos ၊ ဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းႁူင်းႁဵၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ (တီႈဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းႁူင်းႁဵၼ်းၼၼ်ႉ တၵ်းလႆႈသႂ်ႇပႃး မၢႆၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇပႃး)။ ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈမႄႈသမ်ႉ တၵ်းလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းပႃး မၢႆၾၢင် (မၢတ်ႉပူင်ႇတိၼ်ႇ) မိူင်းမၢၼ်ႈ (တေလႆႈပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇ ၼူဝ်ႊထရီႊၾၢႆႇထႆးၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်) ။ သမ်ႉထႅင်ႈ ဝႂ်သီၶွင်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႊၽိူဝ်ႊဢွၵ်ႇပၼ်၊ ဝႂ်ၶႂၢင်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်၊ ၽၢတ်ႉသ်ပွတ်ႇ (တေလႆႈပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ် မိူဝ်ႈၵႂႃႇၸႅင်ႈၵိူတ်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ)။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဝႂ်ၵပ်းတူဝ်ပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈလႄႈ ဝႂ်မုင်းႁေႃႁိူၼ်းၼၢႆးၸၢင်ႈ ဝႂ်ထဝဵၼ်းဝၢၼ်ႈၼၢႆးၸၢင်ႈ၊ သင်ဝႃႈ ပဵၼ် ၶွမ်ႊပၼီႊၸိုင် တၵ်းလႆႈၼႄပႃးဝႂ်ၶႂၢင်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး။ လိုၼ်းသုတ်းၵေႃႈ တေလႆႈမီးၵူၼ်းထႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁပ်ႉ ႁွင်းပၼ် ၸင်ႇၸၢင်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်းဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ။ ဢၼ်ၸၢင်ႈထူပ်းလွင်ႈယၢပ်ႇ ၽွင်းၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ်သိပ်းပီ ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႄႉ ၸိူဝ်းဢၼ်ပေႃႈမႄႈ ပႅတ်ႈၵၼ်ဝႆႉ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ။ ပေႃးမီးၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမီးၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆၵေႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တေၸၢင်ႈႁၢမ်း တိုဝ်ႉတၢင်း။ ထႅင်ႈလိူင်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ပေႃႈမႄႈဢမ်ႇပႅတ်ႈၵၼ်သေတႃႉ ၽွင်းမိူဝ်ႈၵႂႃႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တီႈႁူင်းယႃၼၼ်ႉ ပေႃႈမႄႈလႆႈဢဝ်ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်း Passport သေ ယွၼ်းဝႂ်ၵိူတ်ႇ၊ ဝၢႆးမႃး ပေႃႈမႄႈသမ်ႉ ပႅတ်ႈၽၢတ်ႉသပွတ်ႇသေ ယိပ်းဝတ်းဝႂ်ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်းထႆးဢွၵ်ႇပၼ်ဝႆႉသေဢၼ်ဢၼ် (မိူၼ်ၼင်ႇ ဝႂ်သိပ်းပီ၊ ဝႂ်ပိုၼ်ႉတီႈသုင်) ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼၼ်ႉတႄႉ လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ ၸၢင်ႈလုတ်ႈႁၢမ်းတိုဝ်ႉတၢင်း တႃႇလႆႈဝႂ်သိပ်းပီ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ် တၵ်းထတ်းတူၺ်း DNA ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈလၢင်းသေ တေလႆႈမီးၵူၼ်းႁပ်ႉႁွင်း ပၼ်ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵွၼ်ႇတေၵႂႃႇယွၼ်းဝတ်းဝႂ် ပၼ်လုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝတ်းဝႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁႂ်ႈၽွမ်ႉဝႆႉၵူႈဢၼ်။ ၵူဝ်လႆႈၵႂႃႇသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းပႅတ်ႈလၢႆ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇမီးလွင်ႈၶွင်ႈၶမ် ၽွင်းၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ်သိပ်းပီ ပၼ်လုၵ်ႈၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉ ထွင်းၶမ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸုမ်းႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း လၢတ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ – “ၶၢဝ်းယၢမ်း တေၵႂႃႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၸႂ်ႉဝတ်းဝႂ်ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၸႂ်ႉဝႆႉဝႂ်သႅၼ်းၼၼ်ႉတႃႇသေႇ တေဢမ်ႇလႆႈပိၼ်ႇလႅၵ်ႈၵႂႃႇၵႂႃႇမႃးမႃး ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ်ပပ်ႉဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်း Passport ပိၼ်ႇလၢႆႈ ပဵၼ်ပပ်ႉ ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်းၶိုၼ်းတႄႉ လႆႈယူႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ပပ်ႉသီမူင်ႈ (သီႇၵမ်ႇ) လႅၵ်ႈပဵၼ် သီလႅင်ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ လႆႈယူႇ ႁဝ်းလူဝ်ႇယွၼ်းပႃးဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်း တီႈလုမ်းတၢင်မၢၼ်ႈတီႈလႂ်တီႈၼၼ်။ ပေႃႈမႄႈမၢင်ၵေႃႉသမ်ႉ ၸႂ်ႉဝႂ် CI (ပပ်ႉသီၶဵဝ်) သေ လႅၵ်ႈပဵၼ်ပပ်ႉဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်းသီလႅင်ၵေႃႈမီး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႂ်ႈသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈမၼ်း မိူၼ်ၵၼ်မူတ်းမူတ်းၵေႃႈလႆႈယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်ပပ်ႉဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်းသေ သမ်ႉၵႂႃႇပိၼ်ႇလၢႆႈပဵၼ်ဝတ်းသိပ်း ပီတႄႉဢမ်ႇလႆႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးမီးဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီၼႆ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ တေလႆႈတမ်းၸႂ် ၼႂ်းၵၢၼ်ယူႇၵၢၼ်ၵိၼ်။ တႃႇၼႂ်း ၵၢၼ်ႁဵၼ်းလႄႈ တႃႇပၢႆးယူႇလီ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈတမ်းၸႂ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပေႃးပဵၼ်သႅၼ်းၵူၼ်းလူင်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈ ၵမ်းၵမ်းသဵင်ႈငိုၼ်း၊ တေဢမ်ႇလႆႈၵမ်းၵမ်း တေႃႇဢႃယု မိူၼ်ပပ်ႉၶၢမ်ႈမိူင်းပၢတ်ႉသ်ပွတ်ႇလႄႈ ၵမ်ႈၼမ် ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ႁိုၼ်ႇၵၼ်ၵႂႃႇႁႃႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီ။ ဢၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်သိပ်းပီၼႆႉ မၢင်ၸိူဝ်း ၺႃးၵူၼ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ် ငိုၼ်းသဵင်ႈၼပ်ႉမိုၼ်ႇၼပ်ႉ သႅၼ်ငိုၼ်းထႆးၵေႃႈမီးမႃး။ ႁႅင်းၵၢၼ်ၵေႃႉလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ သင်ၶႂ်ႈႁဵတ်းဝတ်းသိပ်းပီၸိုင် ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇ ၸွပ်ႇထၢမ် တီႈလုမ်းၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း (တီႈဢမ်ႊၽိူဝ်ႊ) ၵမ်းသိုဝ်ႈ။ သင်ဝႃႈ ယူႇယူႇၵႂႃႇႁႃၵႄႇဝၢၼ်ႈ (ၵမ်ႇၼၼ်းပေႃႈလူင်) တိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ပိူၼ်ႈၸၢင်ႈယွၼ်းၵဵပ်းငိုၼ်းၼပ်ႉမိုၼ်ႇ ၸၢင်ႈသဵင်ႈငိုၼ်း သဵင်ႈ ၶၢဝ်းယၢမ်း ၸွမ်းတင်းၼမ်ၼႆ ထွင်းၶမ်း ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ် ၸုမ်းႁႅင်း ၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ – “ဢမ်ႇဝႃႈလဵၵ်ႉဝႃႈယႂ်ႇ မၢင်ၵေႃႉသမ်ႉ ၶႂ်ႈႁဵတ်းဝႂ်သိပ်းပီၼႆ ဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇႁႃၵမ်ႇၼၼ်းပေႃႈလူင်တိၵ်းတိၵ်း။ တီႈတႄႉမၼ်း လူဝ်ႇၵႂႃႇထၢမ်လွင်ႈယွႆႈယႅမ်းမၼ်းတီႈဢမ်းၽိူဝ်းၵွၼ်ႇဝႃႈ လူဝ်ႇဝႂ်သင်လၢႆလၢႆ လူဝ်ႇလၵ်းထၢၼ်ႇသင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ လူဝ်ႇလႆႈမီးဝႂ်ၵိူတ်ႇလႄႈ ဝႂ်ၸႅင်ႈၵိူတ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ႁပ်ႉႁွင်းပၼ်မွၵ်ႈသွင်ၵေႃႉ ၼႆႉ။ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇသဵင်ႈငိုၼ်းၼႆတႄႉ ဢမ်ႇဝႃႈ ၵႃႈၼမ်ႉသူမ်ႈၼမ်ႉဝၢၼ် ပိူၼ်ႈတႄႉလႆႈပၼ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႅၼ်းသေ ၵႂႃႇၺႃးပေႃႈလူင်ၵမ်ႇၼၼ်းၶဝ် ၸၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းသေ ယွၼ်းၵိၼ်ငိုၼ်း ၵမ်ႉဝႃႈ 5,000 ၵမ်ႉဝႃႈ မိုၼ်ႇသွင်မိုၼ်ႇ။ ၼႆႉယွၼ်ႉဝႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇ မေႃၶဝ်ႈႁႃဢမ်ႊၽိူဝ်ႊ” – ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် ၵႆႉယၢပ်ႇၸႂ်ထႅင်ႈ လွင်ႈၼိုင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၸိုဝ်ႈပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ယွၼ်ႉဝႃႈ မိူဝ်ႈ ၵႂႃႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈတီႈႁူင်းယႃၼၼ်ႉသမ်ႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဝႆႉတီႈၼိုင်ႈ ဝၢႆးသေ ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈယဝ်ႉသမ်ႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးလၢႆလွင်ႈသေ သမ်ႉလႆႈၶၢႆႉတီႈႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ၸိုဝ်ႈပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈသမ်ႉ တေပဵၼ်ဝႆႉထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢမ်ႇမိူၼ်မိူဝ်ႈၵႂႃႇ ၸႅင်ႈၵိူတ်ႇလုၵ်ႈၼၼ်ႉ။ သင်ၸိုဝ်ႈ ပေႃႈလဵင်ႉၼႂ်းဝတ်း ဝႂ်ပေႃႈမႄႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၵေႃႈ တေႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်ပၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပေႃးဝႃႈ ၶၢႆႉဢွင်ႈတီႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸိုင် ႁႂ်ႈယွၼ်းဢဝ်ၸိုဝ်ႈလုၵ်ႈလၢင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶဝ်ႈလူင်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၼႂ်းဝႂ် ထဝဵၼ်းဝၢၼ်ႈယူႇၸွမ်းပေႃႈလဵင်ႉ (ဝႂ်ထဝဵၼ်းဝၢၼ်ႈ သီလိူင် ဢၼ်ပဵၼ်တႃႇႁႅင်းၵၢၼ် – ဢမ်ႇၸႂ်ႈသီသွမ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ဝႂ်မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းပေႃႈလဵင်ႉ) တီႈလႂ်တီႈၼၼ်ႈ ၸင်ႇတေဢမ်ႇယၢပ်ႇ ၽွင်းၵႂႃႇႁဵတ်းဝႂ် သိပ်းပီၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-08-28T15:47:37

https://shannews.org/archives/56969

ၼမ်ႉသၢႆ လုပ်ႇထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈ

ၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်မႃးၼႆႉ ၼမ်ႉသၢႆ လုပ်ႇထူမ်ႈၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဢမ်ႇယွမ်း 6 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ပွၵ်ႈၼႆႉ တီႈ ၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈလိုၵ်ႉပူၼ်ႉၸူဝ်ႈၵူၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 တႄႇဢဝ်ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းမႃး ၼမ်ႉသၢႆ လူၼ်ႉၾင်ႇ လုပ်ႇထူမ်ႈ ၸွမ်းပွၵ်ႉပုင်းထုၼ်၊ သၼ်သၢႆး၊ မၢၵ်ႇၵႃႇႁူဝ်ၶမ်း၊ မႄႈၶၢဝ်လႄႈ ၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်ႉၶယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ်ထႅင်ႈ။ Photo by – สมบัติ คำลือ/ ၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းထူမ်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉထူမ်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်း 6 ၼႆႉ ဢမ်ႇလူဝ်ႇ လၢတ်ႈသင်ယဝ်ႉ ၼႃႇလိူဝ်ၵူႈပွၵ်ႈဢေႃႈ။ တီႈၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉၼၼ်ႉ လိုၵ်ႉပူၼ်ႉႁူဝ်ၵူၼ်းၶႃႈၼႃႇ။ ၵူၼ်းမိူင်း မၢင်ၸိူဝ်း ၼွၼ်းပေႃးဢမ်ႇလပ်းလႆႈယဝ်ႉ ၵူဝ်ၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်း။ ပွၵ်ႈၼႆႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈထိုင်ၶူဝ်မၢႆ 2 ပုၼ်ႉ ဢေႃႈ။ ၵူႈပွၵ်ႈဢမ်ႇထူမ်ႇလူး တီႈၶူဝ်မၢႆ 2 ၼၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း တႃႈၶီႈလဵၵ်း လႆႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၸွမ်း ၼမ်ႉထူမ်ႈယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေႁိူဝ်ႉၸွမ်း ဝၢႆးၼမ်ႉယွမ်းလူင်း ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶီႈၵူမ်ႇၶီႈငႂ်ႈ ၵိုတ်းၶင်ႉၼမ် လူဝ်ႇၽဵဝ်ႈလၢင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ “ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ႁိူဝ်ႉႁႅင်းၼႆႉ ဝၢႆးၼမ်ႉထူမ်ႈယွမ်းလူင်းယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ လူဝ်ႇပတ်းၽဵဝ်ႈလၢင်ႉၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးလၢင်ႉယဝ်ႉမူတ်း ယူႇဢမ်ႇႁိုင် ၾူၼ်တူၵ်းထႅင်ႈ ဢဝ်ၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈထႅင်ႈ ပေႃးယဝ်ႉ လႆႈပတ်းၽဵဝ်ႈထႅင်ႈ လႆႈႁိူဝ်ႉၸွမ်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈလၢတ်ႈသင်ၸွမ်းယဝ်ႉ ယွၼ်ႉလႆႈပတ်း လႆႈၽဵဝ်ႈၶီႈၵူမ်ႇၶီႈငႂ်ႈၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼမ်ႉသၢႆ လုပ်ႇထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပီၼႆႉၵူၺ်း ပေႃးၶၢဝ်းၾူၼ်ၼႆ ၵႆႉလုပ်ႇထူမ်ႈမႃးၵူႈပီ ယွၼ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်းသွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢမ်ႇယွမ်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ပွႆႇႁႂ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉသၢႆၵႅပ်ႈ၊ တိုၼ်ႈ၊ ယုၵ်းယၢၵ်းၶမ်ၼမ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပၼ်ႁႃမၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼႆ တင်းသွင်ၾင်ႇၼႆႉ ႁဵတ်းႁိူၼ်း ၶႂၢၵ်ႈၶဝ်ႈၼႂ်းၼမ်ႉသၢႆ ၼင်ႇၵၼ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉသၢႆၵႅပ်ႈလူင်း၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁွင်ႈတိုၼ်ႈ ဢမ်ႇလၢင်း ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်ပၼ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ပႅတ်ႈယုၵ်းယၢၵ်း တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းၼမ်ႉသၢႆၵေႃႈၼမ်။ ၼမ်ႉ ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈထူမ်ႈတၢင်း ၾင်ႇတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉၵူၺ်း တၢင်းၾင်ႇမႄႈသၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ထူမ်ႈႁႅင်းမိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်းသွင်ၾၢႆႇ ဢမ်ႇယွမ်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၼႆႉၸိုင် ထႅင်ႈ 2-3 ပီ တၢင်းၼႃႈၼၼ်ႉ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆၼႆႉ တေပဵၼ်ၼွင်လူင် ၵႂႃႇပႅတ်ႈမူတ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်သေ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉယဝ်ႉ ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ၼႆႉ တီႈဝဵင်းၵႃလီႉ၊ ၵုၼ်ႁဵင်၊ ၶူဝ်လမ်၊ မိူင်းၼၢႆး၊ ၵဵင်းတွင်းလႄႈ လၢင်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ ႁိူၼ်းယေးတူင်ႈႁႆႈ ၼႃးၵူၼ်းမိူင်းထႅင်ႈ တင်းၼမ်လၢႆ ၼႆယဝ်ႉ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-29T10:30:00

https://shannews.org/archives/56966

သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမီးလၵ်းၼမ်း ပိူင်တိုဝ်းၵမ်လီလႄႈ ပၵ်းပိူင် (ၵူတ်းမၢႆ)

ၵၢပ်ႈပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ပဵၼ်ပၢၼ်ထဵၵ်ႉၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ technology ၻီႊၵျီႊထလ်ႊ Digital ဢေႊဢၢႆႊ AI တၢင်ႇၵေႃႉ တၢင်ႇမီး ၶိူင်ႈမိုဝ်း(ၾူၼ်းမိုဝ်းထိုဝ်) ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ယင်းမီးလွၵ်းလၢႆးသၢင်ႈ ႁွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်သုၼ်ႇ တူဝ် သူင်ႇလႄႈႁပ်ႉ လိၵ်ႈၶဝ်ႈ ဢွၵ်ႇ ႁၼ်ပႃးႁၢင်ႈ ႁၢင်ႈတူင်ႉ ဢိၵ်ႇတင်းၶေႃႈၵႂၢမ်း လူၺ်ႈၵၢၼ်တူင်ႉတၵ်ႉ ၵၼ်ၵေႃႈလီ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၵေႃႈလီ ၵၢၼ်တိတ်းတေႃႇ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ် ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ် တၢင်း ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼ် တင်းသဵင် တင်းႁၢင်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းမိူၼ်ၵူႈပွၵ်ႈ သူင်ႇတၢင်းၼမ်ႉ(ႁိူဝ်း) တၢင်းလိၼ်(ရူထ်ႉ – ၵႃး- ရူထ်ႉၾႆး) တၢင်းဢႃးၵၢသ်ႇ(ႁိူဝ်းဝိၼ်) ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉယင်းဝႆးၶိုတ်းၸႂ်တၼ်းၸႂ်လီၶိုၵ်ႉ။ လူၺ်ႈၽူႈသူင် ၵၢၼ်ပဵၼ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ႁိုဝ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်လႆႈငၢႆႈငႅမ်ႈ ၵွႆးၵႃႈတွၼ်ႈတႃႇ ၵူႈၵေႃႉတေသၢင်ႈၼမ်ႉၵတ်ႉ လႄႈၵၢဝ်ႉယၢင်ႈၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလီလီၶႅၼ်ႇၶႅၼ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ် လမ်ႇလွင်ႈတႄႉတႄႉ။ ၵၢၼ်ပဵၼ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉ တၵ်းတေလႆႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉၵၢၼ်ႁႃၶၢဝ်ႇတႅမ်ႈၶၢဝ်ႇၵွႆး ပိူင်ၵၢၼ်တိုဝ်းၵမ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႄႈ လၵ်းၵၢၼ်ၶွင်မၼ်းလိူဝ်သေတၵ်းလႆႈမီး သၸ်ႉၸႃ လႄႈ ၾိင်ႈယၢမ်ႈလီ ယဝ်ႉၶေႃႈၵႅမ်းၾၢင်ႉ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမီးထႅင်ႈတင်းၼမ်။ ပိူင်လူင်မၼ်းၵေႃႈတၵ်းလႆႈႁဵၼ်းႁူႉႁႂ်ႈပဵၼ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ လီၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆႉ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်။ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တၵ်းဢမ်ႇပိုၼ်ႉပႅတ်ႈလႆႈ ၸရိယထမ်း (ၾိင်ႈယၢမ်ႈလီ) လႄႈ ၵူတ်းမၢႆ (ပိူင်မၢႆမီႈ) ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Professional journalist ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၢဝ်ႇ မီးၵႃႈၶၼ်လႆႈ။ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ (ၾိုၵ်း ၵၢၼ်) ႁိုဝ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ပဵၼ်လၵ်းလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ လူၺ်ႈၼႃႈတီႈၵၢၼ်ငၢၼ်း တၵ်းလႆႈႁၢပ်ႇၼၵ်း ပုၼ်ႈၽွၼ်းဢၼ်ၶဵင်ႈၶႅင် ၸွမ်းပၵ်းပိူင် လၵ်းၵၢၼ် တင်းၽူႈၾိုၵ်း လႄႈ ၽူႈထိုဝ်ဢဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်ၼႃႈၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တၵ်းလႆႈတိုဝ်းၵမ်ၸရိယထမ်း (ၾိင်ႈယၢမ်ႈလီ) လႄႈ ၵူတ်းမၢႆ (ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ) ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ။ လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ သႅၼ်းၵဝ်ႇ လႄႈ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပႃႈတႂ်ႈလၵ်းၵၢၼ် ၸရိယထမ်း ၼႂ်းတူင်ႇၶွပ်ႇ ၵူတ်းမၢႆ ဢၼ်တၵ်းလႆႈယိုတ်းထိုဝ် ၵၢၼ်သၢင်ႈၵုၼ်းၵႃႈၶၼ်ၶၢဝ်ႇႁႂ်ႈပဵၼ်“ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢႃႊၶျိပ်ႉ” (ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလဵင်ႉတွင်ႉ) ဢမ်ႇၸႂ်ႉၵွမ်ႉၵႃႈ “ဢႃႊၶျိပ်ႉၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ” (ၽူႈႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ) ၼႂ်းၸဵင်ႇမုင်ႈၶွင်ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈသၽႃးၼႂ်းပၺ်ႇၺႃႇၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝိထယု လႄႈထီႊဝီႊ ၼႂ်းထႆး။ ပူၼ်ႉမႃးဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် မိူဝ်ႈပီ 1955 ၼၼ်ႉ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလၢႆၵေႃႉ လႆႈႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇတင်ႈ “သမႃႊၶူမ်ႊၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး”(ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸိုင်ႈထႆး) မႃးတေႃႇႁၢၼ်ႉၼႆႉလႄႈ ပေႃးထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၵူႈပီ ၸင်ႇမၵ်းမၢႆပဵၼ်ဝၼ်းတီႈ မၢႆတွင်း “ဝၼ်းၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ႁိုဝ် ဝၼ်းသိုဝ်ႇသၢရ်မူၼ်းမူႇၾုင်ၵူၼ်း ၸိုင်ႈထႆး။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ပီၼႆႉပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼၢႆႊသုပၼ်ႉ ရၵ်ႉၶျိူဝ်ႉ ၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈသၽႃးၵၢၼ်သိုဝ်ႇလဵင်ႉတွင်ႉၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဝိထယုလႄႈထီႊဝီႊထႆးပိုတ်ႇၽိူၺ်ထိုင်ၸဵင်ႇမုင်ႈ ၼႂ်းတိုဝ်ႉတၢင်းဝၼ်းၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ(ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ) ထိုင်လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ် ဝူင်ႈၵၢင် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼႂ်းဢၻိတ်ႇ(ပူၼ်ႉမႃး) လႄႈ ပၸ်ႉၸုၿၼ်ႊ(ယၢမ်းလဵဝ်) လူၺ်ႈတေႁၼ်ဝႃႈၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇႁုၼ်ႈသႅၼ်းပၢၼ်မႂ်ႇ ယင်းၶၢတ်ႇၵၢၼ် ၶူၼ်ႉၶႂႃႉလႄႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းထႅမ်တိူမ်းၶွင်ၼိူဝ်ႉမွၼ်းၶၢဝ်ႇ ၶႄးယွၼ်ႉလူၺ်ႈမၢင်ၼႅဝ်းတၢင်းၶွင် ၿၼ်ႊၼႃႊထိၵၢၼ် Editorial Team ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေၸီႈၸႅင်ႈလႆႈဢၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးတင်းမူတ်းလႆႈ။ ၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ် ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ တၵ်းသူၼ်ၸႂ်ငဝ်းလၢႆးၶၢဝ်ႇၵူႈဝၼ်းဝၼ်းၼႆႉ တၵ်းယိပ်းဢဝ်လွင်ႈတၢင်းမၼ်းႁႂ်ႈလႆႈ။ လၢႆၵေႃႉ မႆႈၸႂ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ မၢင်ၸိူဝ်းတေယိပ်းၵမ်ဢဝ်ၼိူဝ်ႉမွၼ်းလွၼ်ႉၵႅၼ်မၼ်ဢမ်ႇလႆႈ ပႂ်ႉၶေႃႈမုလ်းၶွင် ၿၼ်ႊၼႃႊထိၵၢၼ် Editorial။ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူဝ်ႈဢမ်ႇမီးႁဵတ်ႇ လွင်ႈတၢင်းၶၢဝ်ႇ လိူင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေ တွင်ႈထၢမ် တွပ်ႇၵႄႈ လႅင်ႇၶၢဝ်ႇလႆႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢႆယဵၼ်းပဵၼ် ၶိူင်ႈဝူၵ်ႇသဵင်ၼမ်းလဝ်ႈၶၢဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပေႃးပဵၼ်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၵေႃႈတၵ်းလႆႉႈၾိုၵ်းၽူၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇႁႂ်ႈပဵၼ်ၼၵ်ႇၶၢဝ်ႇဢႃၶျိပ်ႉ(ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလဵင်ႉတွင်ႉ) ဢမ်ႇၸႂ်ႉၵွမ်ႉ လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ဢႃၶျိပ်ႉၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ(ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလဵင်ႉတွင်ႉ) ႁူမ်ႈဝႃႈ ၵူႈဝၼ်းၼႆႉ လၢႆၵေႃႉယင်းႁၼ်ဝႃႈ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈပဵၼ်ၼၵ်ႉၶၢဝဝ်ႇလႆႈ ၵွမ်ႉၵႃႈမီးၾူၼ်းမိုဝ်းထိုဝ်လႄႈ ပိုၼ်ႉတီႈၼိူဝ်လူၵ်ႈဢွၼ်းလၢႆႊၼ် မၼ်းၵေႃႈၶႄးၸႂ်ႈယူႇသူၼ်ႇၼိုင်ႈၼႂ်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇသၢရ် ႁဵတ်ႇၵၢၼ် လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ထူပ်းႁၼ် ၵွႆးၵႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈတင်းမူတ်းဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈလႆႈဝႃႈ “သိုဝ်ႇ” ၵွပ်ႈဝႃႈႁူဝ်ၸႂ်ၵၢၼ်ပဵၼ်“သိုဝ်ႇ”ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼိူဝ်ႉလိူင်ႈမွၼ်းၵႅၼ်ၶွင်ၶၢဝ်ႇ လိူင်ႈလၢဝ်းဢၼ် ၼမ်းလဝ်ႈၼၼ်ႉ တၵ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈၶၢတ်ႈလၢမ်း ထၢင်ႇဝႃႈ လႄႈၵၢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ် ၸိမ်သွတ်ႇထႅမ်မီႇၵီး။ သိုဝ်ႇဢၼ်ပဵၼ်လၵ်း တၵ်းၼမ်းလိူင်ႈ ၼိူဝ်သိုဝ်ႇသူဝ်ႊသျဵလ်ႊ တၵ်းမီးၵၢၼ်ၵူတ်ႇသွပ်ႇထတ်းထွင် လွင်ႈပဵၼ်မီးတႄႉ ထိုင်တီႈၵႂႃႇတီႈမႃးၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇလႄႈ သိုဝ်ႇသၢရ်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇၼႂ်းၵူႈ ၸွၵ်ႉၸဵင်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်မိူၼ်လႄႈဢၼ်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈ။ ၸုတ်းယမ်ၶွင်သိုဝ်ႇႁုၼ်ႈသႅၼ်းမႂ်ႇပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ် မီးၵၢၼ်လႅၼ်ႇၵၢၼ်ပၢႆးထဵၵ်ႉၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ ၶေႃႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်တင်းသိုဝ်ႇသႅၼ်းႁုၼ်ႈၵဝ်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၶိူင်ႈထဵၵ်းၼူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊၶိုတ်းၵၢပ်ႈပဵင်းမိူၼ်ပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်လႄႈ လႆႈဢဝ်ၵၢၼ်ၼမ်ႉၵတ်ႉၵၢၼ်လူင်ႉ လႅၼ်ႇတူဝ်ထူပ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇမႃးပဵၼ်ၵၢၼ်ႁွင်းႁပ်ႉၼႂ်းၼႃႈတီႈၵၢၼ်သိုဝ်ႇ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈတေသၢင်ႈၵုၼ်းၵႃႈၶၼ် ၶွင်ၶၢဝ်ႇ ၵူပ်ႉၵူႈၵၢၼ် ယိုတ်းလၵ်းၸရိယထမ်း(လၵ်းၵၢၼ်ထမ်း)လႄႈၸၼ်ႊယႃႊၿၼ်ႊ(ၶေႃႈတိုဝ်းၵမ်)ၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ လူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသၽႃး“ဢႃၶျိပ်ႉၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ(သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလဵင်ႉတွင်ႉ) ဝိထယုလႄႈထီႊဝီႊၶွင်ထႆး မီးဢူငဝ်းၼႂ်းၵၢၼ်လူလွမ်ၸရိယထမ်း ၶွင်သိုဝ်ႇတင်းလၢႆ ပဵၼ်ၵၢၼ်လူလွမ်ၵုမ်းၵမ်ၵၼ်ႁင်းၵွႆး လူၺ်ႈတေသိုဝ်ႇသၢရ်တၢင်းႁွင်ႈၵၢၼ်တင်းလၢႆ ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း ထိုင် လွင်ႈတၢင်းၶွင်ၶၢဝ်ႇ ႁူမ်ႈပႃးၵၢၼ်ၼမ်းလဝ်ႈၶၢဝ်ႇလၢႆလၢႆငဝ်းလၢႆး ၸင်ႇယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ မၢင်းပွၵ်ႈမၢင်လႂ် ၶႄးၸၢင်ႈမီး ပၺ်ႁႃ(ပၼ်ႁႃ) ယွၼ်ႉလူၺ်ႈသိုဝ်ႇလႂ်သိုဝ်ႇၼိုင်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေသိုဝ်ႇထိုင်ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႆႈတင်းမူတ်း ၶႄးၸၢင်ႈပဵၼ်လိူင်ႈၶွပ်ႇတူင်ႇၶၢဝ်းယၢမ်း ဢမ်ႇ ၼၼ် လူၺ်ႈလၵ်းၼမ်းၶွင်သိုဝ်ႇလႂ်သိုဝ်ႇၼိုင်ႈ ၸင်ႇမီးၵၢၼ်တင်ႈၵႂၢမ်းထၢမ် ၵၢၼ်ၼမ်းလဝ်ႈၶွင်သိုဝ်ႇၼႂ်း ပၸ်ႉၸုၿၼ်ႊ (ယၢမ်းလဵဝ်) ယူႇၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်း ပွင်ႇဝႃႈလႆႈႁပ်ႉၵၢၼ်ႁူမ်ႈမိုဝ်းသိုဝ်ႇ လၢႆလၢႆၾၢႆႇလူၺ်ႈလီ။ ယၢမ်းလဵဝ်မီးသိုဝ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း မွၵ်ႈ 20 ၸုမ်း တင်းဝိထယုလႄႈထီးဝီး ႁူမ်ႈပႃးတင်းၶေႊၿိူလ်ႊ။ လူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေလႄႈသၽႃးဝိၶျႃႊၶျိၽ်ႉ(ပၺ်ႇၺႃႇၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ) ၶၢဝ်ႇဝိထယုလႄႈထီႊဝီႊ ၶွင်ထႆး ယင်းၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈပၼ်ႁႅင်းၸႂ် သိုဝ်ႇမူၼ်းမူႇၾုင်ၵူၼ်း ၵူႈၵေႃႉဢၼ်မုင်ႈမၼ်ႈႁဵတ်းၶၢဝ်ႇဢၼ်တေတုမ်ႉယွၼ်ႈတေႃႇ လိူင်ႈပဵၼ်မီးတႄႉ ႁႂ်ႈတူင်ႇဝူင်းလႆႈႁပ်ႉႁူႉပၢႆးတႂ်ႈ လၵ်း ၸရိယထမ်း လႄႈၶွပ်ႇဝူင်း ၶွင်ၵူတ်းမၢႆ ႁူမ်ႈတင်းၾၢၵ်ႇၸူးထိုင်သိုဝ်ႇဢၼ်တၵ်းလႆႈႁပ်ႉၽိတ်းထုၵ်ႇ ၼိူဝ်ၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်သၢင်ႈၵႂၢမ်းလီလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၶွင်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသၢရ်လႆႈလီငၢမ်း။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)

['ပွင်ႈၵႂၢမ်း']

2024-08-28T13:39:33

https://shannews.org/archives/56964

ၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ လဵပ်ႈၵူတ်ႇထတ်းၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶဵင်ႈၶႅင်

ဝင်ႊယိ ၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶွင်ၶႄႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်းမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မိူဝ်ႈၼႂ်းၵၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵသ်ႉ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ Myanmar Military Information Team via AP ၶႄႇ ဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်း ႁႅင်းတမ်ႇရူတ်ႇ(ပလိၵ်ႈ) ထိုဝ်ၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵူတ်ႇသွၵ်ႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းၶႄႇ-မိူင်းမၢၼ်ႈ မႅတ်ႇပႅင်းပႂ်ႉပႃးႁၵ်ႉသႃၵၢၼ်လွတ်ႈၽေး ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶဵင်ႈၶႅင်ၵႅၼ်ႇၼႅၼ်ႈ။ ၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ ၸႅင်ႈမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26 ဢေႃႊၵသ်ႉၼႆႉ ဝႃႈ လႆႈၸတ်းၼူၺ်ႇသိုၵ်းလႄႈတမ်ႇရူတ်ႇ(ပလိၵ်ႈ) တင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် ယိပ်းထိုဝ်ဢႃႊဝုထ်ႉ(ၵွင်ႈၵၢင်ႇ) လဵပ်ႈၵူတ်ႇထတ်း လႅၼ်လိၼ် တိတ်းၸပ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး ပဵၼ်ၵၢၼ်ႁၵ်ႉသႃ လွင်ႈမၼ်ႈၼိမ်ယဵၼ် ဢၼ်မီးၵၢၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႅၼ်ႈ ၼႂ်းၽွင်းယၢမ်း တိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းဝူင်ႈၵၢင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်း လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ပဵၼ်ၽွင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း သုင်တိူဝ်းယႂ်ႇၶိုၼ်ႈ။ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်းလဵပ်ႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉ မုင်ႈၼႅၼ်ႉထိုင်ပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းမၢဝ်း (ရုၺ်ႉလီႉ) ၸိူင်ႉၶင်း လႄႈပိုၼ်ႉတီႈၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်လၢႆလၢႆတီႈ လူၺ်ႈငဝ်ႈငုၼ်းၵၢၼ်ၸတ်းပွင်လၵ်းၽႅၼ်လၢႆးတိုၵ်းပၢႆးတိုၵ်း ၽၢၵ်ႈတႂ်ႈ ၶွင်ၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ ပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ လႆႈၸတ်းၼူၺ်ႇသိုၵ်း ပိူဝ်ႈၵၢၼ်ၵူတ်ႇသွပ်ႇၼမ်ႉၵတ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်လိူၼ်ႈယၢႆႉတီႈ ၵႅတ်ႇၵင်ႈလႄႈၵုမ်းၵမ် တႅၼ်ႇမင်ႁူမ်ႈမိုဝ်းၽွမ်ႉၽဵင်ႇၵၼ် ဢိၵ်ႇတင်းႁၵ်ႉသႃ လွင်ႈမၼ်ႈၼိမ် ယဵၼ်ၵၢၼ်လွတ်ႈၽႆး ႁူမ်ႈပႃးၵၢၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၵႅၼ်ႇၶႅင်ၵေႃႉသိုၵ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်။ – ဝင်ႊယိ တင်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁူပ်ႉၵၼ် တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/08/2024 လိူဝ်သေၼႆႉ ၶႄႇယင်းဝွၵ်ႇဝႃႈ မီးၽႅၼ်တေၸတ်းၵၢၼ်ၾိုၵ်းသိုၵ်း ႁိမ်းၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်မိူင်းၶႄႇ-မၢၼ်ႈ ယွၼ်ႉလူၺ်ႈပၢင်တိုၵ်းဝူင်ႈၵၢင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတေႃႇသူႈ တိုၵ်းတေႃးၵၼ် မီးၵၢၼ်ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းၶူင်ႇ ၼႂ်းၵႄႈၾုင်ၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်းၶွၼ်ႈ ၼမ်လႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဝၢတ်ႇၸဵပ်းလူမ်ႉတၢႆ ႁူမ်ႈတင်းယင်းမီးသိင်ႇၵေႃႇသၢင်ႈ ႁေႃႁိူၼ်းၸိူၼ်းတၢင်ႇၼႂ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇလႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉသေႁၢႆ(လူႉသုမ်း)။ ၶႄႇယင်းဝွၵ်ႇဝႃႈ ၶေႃႈၶတ်းၶွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ သူင်ႇၽူလ်ၽွၼ်းတုမ်ႉယွၼ်ႈတေႃႇလွင်ႈမၼ်ႈၼိမ် ယဵၼ်တူင်ႇဝူင်း ၵူၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၶႅပ်ႇလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ-မၢၼ်ႈဢမ်ႇဢေႇ။ ဝင်ႊယိ လုၵ်ႈၸုမ်းၵေႃၵမ်ၵၢၼ် ၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ်ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ၵၢင်ၾၢႆႇ ၼွၵ်ႈမိူင်းၸိုင်ႈမိူင်းၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိသ်ႉ ၶႄႇ လႄႈၽွင်းလူင် ၼွၵ်ႈမိူင်းၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈပူၼ်ႉမႃးဢမ်ႇႁိုင်ၼႆႉဝႃႈ ၶႄႇယင်းပၼ် ၵႂၢမ်းမၼ်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် လႄႈလွင်ႈမၼ်ႈၼိမ်ယဵၼ်ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈယူႇ။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ မႃးထိုင် 27 ဢေႃးၵသ်ႉမိူဝ်ႈၼႆႉ ၶႄႈလႆႈပိုတ်ႇပၢင်ၾိုၵ်းၾွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းတွၼ်ႈ လႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ-မၢၼ်ႈ ဝၢႆးထုၵ်ႇ လွၵ်ႇငိုတ်ႈပွင်ႁၢႆႉၶူင်းသၢင်ႈပိုၼ်ႉထၢၼ်ၶွင်ၶႄႇ လူၺ်ႈၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ လႆႈၵၢဝ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26 ဝၼ်းၸၼ်ပူၼ်ႉ မႃးၼႆႉဝႃႈ လႆႈၸတ်းၵၢၼ်ၼူၺ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ ၼူၺ်ႇၵူတ်ႇထတ်းလဵပ်ႈလွမ်လူပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ် ႁိမ်းႁွမ်းလႅၼ်လိၼ်မၢၼ်ႈ ပိူဝ်ႈ ႁၵ်ႉသႃလွင်ႈမၼ်ႈ ၼိမ်ယဵၼ်လႄႈၵႂၢမ်းမၼ်ႈၸႂ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႃႈလိၼ် ယွၼ်ႉလူၺ်ႈပၢင်တိုၵ်းဝူင်ႈၵၢင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႄႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းတိူဝ်းၶိုၼ်ႈယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢဝ်းမႄႇၵႂၢင်ႈ။ ၵၢၼ်လဵပ်ႈထတ်းၵူတ်ႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မုင်ႈၼႅၼ်ႉၸူးပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းမၢဝ်းလႄႈပိုၼ်ႉတီႈလမ်ႇလွင်ႈလၢႆလၢႆတီႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ဢိၵ်ႇတင်း ၵွင်တပ်ႉသိုၵ်းၶႄႇပိုတ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းယႂ်ႇၼႂ်းမိူင်းၶၢင် လႄႈမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇလႆႈလူႉသေႁၢႆၶူဝ်းၶွင် ႁူမ်ႈပႃး ယင်းပဵၼ်ၵၢၼ်ပွင်လွင်ႈႁၢႆႉတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇ ၶူင်းသၢင်ႈပိုၼ်ႉထၢၼ် ၶွင်ၶႄႇ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ။ ၵွင်တပ်ႉသိုၵ်းၶႄႇ ႁိုဝ် တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းပူတ်းပွႆႇမိူင်းၶႄႇ တိုၵ်ႉၸတ်းၵၢၼ်ၵူတ်ႇသွပ်ႇၼမ်ႉၵတ်ႉၶွင်သိုၵ်း လွင်ႈၵၢၼ်“လိူၼ်ႈတပ်ႉ လူၺ်ႈတၢင်းလႅတ်းသႅဝ်းၶၼ်ဝႆးႁႄႉၵင်ႈၵႅတ်ႇလႄႈၶူပ်ႈၵုမ်း ဢိၵ်ႇပႃး ၵၢၼ်ဝုၵ်းလေႃႈတႅၼ်ႇမင် လႄႈ ၵၢၼ်ႁၵ်ႉသႃ ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ ၼိမ်ယဵၼ်လႄႈၵႂၢမ်းမၼ်ႈၸႂ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႅၼ်လိၼ်။ ၼွၵ်ႈသေၼႆႉ ၵွင်တပ်ႉပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ယင်းမီးမၵ်းမၢႆၸတ်းၵၢၼ်ၾိုၵ်းပိုၵ်ႉယိုဝ်းၵွင်ႈ ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇတႄႉ ၼႂ်းၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်တိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ်မၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 27-29 လိူၼ်ဢေႃႊၵသ်ႉၼႆႉ တေၸတ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပွတ်းတႂ်ႈၶွင်မိူင်းမၢဝ်း ႁူမ်ႈထိုင်ႁိမ်းႁွမ်းလွမ်ႉႁွပ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းၸိူင်းၶင်းလႄႈၶဵတ်ႇပူၵ်းပွင်တူဝ်ၵဝ်ႇ ၵိုင်မႃႉထႆႉ လႄႈ ဝႃႉ ၼႂ်းထုင်ႉယုၼ်ႊၼၢၼ်ႊတႃဝၼ်းတူၵ်း။ တၢင်းၵၢၼ်ၶႄႇၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၶေႃႈၶတ်းၶႂၢင်ၵၼ်ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈမၼ်ႈၼိမ် ယဵၼ် တေႃႇလႅၼ်လိၼ်မိူင်းၶႄႇ-မၢၼ်ႈ ၸင်ႇဝႃႈၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶႄႇ ဝင်ႊယိ ယင်းၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၶႄႇၵေႃႈယင်းတေမုင်ႈမၼ်ႈသၢင်ႈၵၢၼ် ယူၵ်ႉမုၼ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်လႄႈ လွင်ႈမၼ်ႈၼိမ်ယဵၼ် ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ၶႄႇ-မၢၼ်ႈၵႂႃႇယူႇ။ လူၺ်ႈႁဵတ်ႇၵၢၼ်လၢႆလွင်ႈ ဢၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉၵူၼ်းၸၢဝ်းၶႄႇ ဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃး ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ သၢင်ႈပၢင်လွင်း ၶႃႊသီႊၼူဝ်ႊ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မိူင်းၶႄႇ-မိူင်းတႆး မိူင်းၶႄႇ-မိူင်းလၢဝ်း ႁူမ်ႈတင်းၵၢၼ်ၽိတ်း ၵူတ်းမၢႆၵၢၼ် လွၵ်ႇလႅၼ်ပႅတ်ႉၵိၼ် တင်းၵၢၼ်ၵႃႉ ၶေႃႊသႅၼ်ႊထိူဝ်ႊ ၵူႈလွၵ်းလၢႆး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸိုဝ်ႈသဵင်ၶႄႇလူႉသေႁၢႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပိူၼ်ႈ ႁၼ်ၵူၼ်းၶႄႇၵေႃႈလူမဝ်ထၢင်ႇလဵၵ်ႉၶဝ်ႈၸႂ်ဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၼႆလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇၵေႃႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ယွၼ်းႁႂ်ႈမၢၼ်ႈၸွႆႈတိၺွပ်းၵဵပ်းၽဵဝ်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပႅတ်ႈပၼ်ၼႆၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇၸွႆႈႁဵတ်းပၼ် ဢမ်ႇဢဝ်သႂ်ႇၸႂ်လႄႈ ၸင်ႇႁႂ်ႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၸွႆႈတိၺွပ်းပၼ်။ တႄႇၼၼ်ႉမႃး ဢမ်ႇဝႃႈတၢင်းမိူင်းလႃး မိူင်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႄႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸင်ႇလႆႈၸႂ်ႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈ တုၵ်းယွၼ်းၶွင်မိူင်းၶႄႇ ၸွႆႈတိၺွပ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၶဝ်ႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃ ၵိၼ်ၽိတ်းၵူတ်းမၢႆၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ႈလႄႈ လႆႈတၢင်း ၵမ်ႉၸွႆႈၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ဢိၵ်ႇတင်း ၶိူင်ႈၵမ်ႉၵႅမ်လၢႆလၢႆလွင်ႈ လိူဝ်သေၸွႆႈတိၺွပ်းၵူၼ်းၸၢဝ်းၶႄႇဢၼ်ႁဵတ်းၽိတ်း ၵူတ်းမၢႆ ႁိုဝ် (ႁဵတ်းၵၢၼ်သီမူၼ်ႇ ၵၢၼ်ဢမ်ႇၸိုၼ်ႈဢမ်ႇသႂ်) ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ယင်းလႆႈႁႅင်းၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈ ၸိုၼ်းယၢမ်းမႃးၵမ်ႉၸွႆႈ ထိုင်ပေႃးမီးႁႅင်းၶႅင်ႇတႃႉ တုမ်ႉတွပ်ႇ ၶိုၼ်းတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈယိပ်းထိုဝ်ဢဝ်ပဵၼ်မၢႆႁဵတ်ႇ 1027 မဵတ်ႇမၢႆၵၢၼ်တေႃႇသူႈ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ သေ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ငဝ်ႈငႃႇပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵိုၼ်းၵႂၢင်ႈယႂ်ႇတိူဝ်းမႄႇၶႂၢၵ်ႈတူဝ်ႈၸွတ်ႇၽၢၵ်ႈမႃးတေႃႇႁၢၼ်ႉၼႆႉ။ ၼွၵ်ႈၼိူဝ်သေဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်ၾႅပ်ႉပိဝ်ႊရီႊ 2021 မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇဢွၼ်ဢဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁုပ်ႈယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပႃႊတီႊ NLD ဢၼ်ထုၵ်ႇၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈပေႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတင်းၼမ်တင်းလၢႆ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႄႈဢွၼ်ၵၼ် လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးၶႂမ်ႈၶတ်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိၺွပ်းလႄႈယိုဝ်းတၢႆမိူၼ်လူမ်းပဝ်ႇဝႂ်မႆႉႁူင်ႈဝၢၵ်ႇဝိူဝ်ၵႂႃႇသဵင်ႈ။ လူၺ်ႈလွင်ႈထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႃႈႁႅမ်ဢဝ်တၢႆဢမ်ႇမီးၵူတ်းမီးပိူင်ၼႆႉသေ ၵိူတ်ႇမီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸုမ်းမႂ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ် ၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈၵူၼ်းမိူင်း” (PDF) လႄႈတင်းၸုမ်းၶၢဝ်းၶိူဝ်း TNLA ၊ MNDAA လႄႈ AA ဢၼ်မီးဝႆႉယူႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁူမ်ႈႁႅင်းၵၼ်ႁတ်းတႃႉၶတ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတိုၵ်းလိုပ်ႈပိုတ်းယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃး ႁဵတ်းႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလႆႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၽႆးသိုၵ်းလူင်ၵၢင်မိူင်း လႆႈဝၢတ်ႇၸဵပ်းလူမ်ႉတၢႆမၢၵ်ႈလၢႆလႄႈပၢႆႈၼီဢဝ်တူဝ်ၸႂ်ၸီးဝိတ်ႉလွတ်ႈ ထူပ်းတၢင်းယၢၵ်ႈတၢင်းၽၢၼ် ဝၢၼ်ႈမိူင်းလုၵ်ႉပဵၼ်ၾႆး ႁေႃႁိူၼ်းၸိူၼ်းတၢင်ႇ ဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ (ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ) ၵၢႆယဵၼ်း ပဵၼ်ၽဝ်ႇ တဝ်ႈ ၶဝ်ႈၵႃႈမၢၵ်ႇပႅင်း သဵင်ႁႆႈသဵင်ၶၢင်း လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈၸၢႆးယိင်း ပဵၼ်ၼမ်ႉႁူၼမ်ႉတႃ လိူတ်ႈလုပ်ႇထူမ်ႈဝၢၼ်ႈထူမ်ႈမိူင်း။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)

['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-28T12:16:15

https://shannews.org/archives/56961

ၶႄႇသင်ႇပိၵ်ႉလၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တၢင်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းဝႃႉ – သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းၵမ်တူင်ႉၼိုင်

လၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ – မၢၼ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈမၢၼ်ႈၶႃး ဢၼ်မီးတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉတိုၵ်း ၼႃႈလိၼ်ဝႃႉၵုမ်းၵမ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼၼ်ႉ ၶႄႇၵိုင်ႉၵၢင်ႉသင်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းလႄႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆတေႃႉသူင်ႇၶူဝ်းၶွင် ၵိုတ်းၶၢတ်ႇဝႆႉ။ လၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ် မၢၼ်ႈၶႃးၼႆႉ တႄႇပိၵ်ႉၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24/08/2024 သေ လၢၼ်ႇပၢင်သၢင်းလႄႈ လၢၼ်ႇယႂ်ႇႁိမ်းႁွမ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾင်ႇမိူင်းၶႄႇလႄႈ မိူင်းတႆး ၵူတ်ႇထတ်းရူတ်ႉၵႃး/ ၵူၼ်းၵႂႃႇမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းၵႃႉ တီႈဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ၶဝ်တႄႇၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉမႃးသေ ၶဝ်ပိၵ်ႉဢိုတ်းလၢၼ်ႇမၢၼ်ႈၶႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 ၼႆႉ။ ဢမ်ႇပၼ်ရူတ်ႉတၢင်ႇၶူဝ်းၶွင်ၵႂႃႇၶႃးၶဝ်ႈဢွၵ်ႇယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၵိုတ်းထႅင်ႈလၢၼ်ႇယႂ်ႇ 2 ဢၼ် ပႃးၸဵမ်လၢၼ်ႇပၢင်သၢင်းၵေႃႈ ဝႃႈတေပိၵ်ႉၼႆဢေႃႈ”– ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ပိၵ်ႉဢိုတ်းသေလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး ၵႃႉၶၢႆယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႉသူင်ႇၸူးၵၼ်၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ၊ ပၢင်ႇလူင်၊ ပၢင်ဝၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇၵိုတ်း ၶၢတ်ႇဝႆႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၶႄႇသင်ႇပိၵ်ႉၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ၵူၼ်းပဵၼ်ဢၼ်မီးၾင်ႇမိူင်းတႆး ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇ ယူတ်းယႃတူဝ် တၢင်းမိူင်းၶႄႇ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ။ “ၸဝ်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၼ်ယူႇၾင်ႇမိူင်းတႆးသမ်ႉ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇလႄႈ သင်ဝႃႈ တေပိၵ်ႉၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၼႆႉႁိုင်ၼႆတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ လႆႈမႆႈၸႂ်လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ်ပႃး။ ပိူင်လူင်တႄႉ တႃႇၵႂႃႇယူတ်း ယႃတူဝ်တၢင်းမိူင်းၶႄႇ ၶႃႈဢိူဝ်ႈၼေႃႈ”- ၵူၼ်းၵႃႉ ဝဵင်းပၢင်သၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ တႄႇဢဝ်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ဝူင်ႈထီႉ 3 မႃး ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇ သင်ႇပိၵ်ႉၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းမီးၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မၢၼ်ႈ – တႆး ဢၼ်မီးၼႂ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တိုၵ်းယိုဝ်းယိုတ်းလႆႈဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇၶျိၼ်ႊသူၺ်ႊႁေႃႊ (ၼမ်ႉၽႃႈ) ၊ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၵျိၼ်ႊသၢၼ်ႊၵျေႃႉလႄႈ ပၢင်ႇသၢႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ၊ ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၼွင်တဝ်း – ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ် TNLA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 မႃး ၶႄႇတႄႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ယူႇတီႈ လႅၼ်လိၼ်တႆး-ၶႄႇ တေၾိုၵ်း 3 ဝၼ်း။ ၵၢၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၵမ်းၼႆႉၵေႃႈ ၽွင်းမိူဝ်ႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၶႄႇ ဝၼ်ႊယိ ႁူပ်ႉၵၼ်တင်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/08/2024 တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ၼၼ်ႉဝႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၼၢင်းသႅင်ၶမ်း (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-28T11:55:13

https://shannews.org/archives/56954

လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်တၢင်း တႃႈသၢင်း – မိူင်းပၼ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 10 တီႈ

ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းသေ လိၼ်ၵူၼ်ႇ – တူၼ်ႈမႆႉႁၵ်းလူမ်ႉတဵင်းတၢင်း ၼႂ်းၵႄႈတႃႈသၢင်း – မိူင်းပၼ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈရူတ်ႉၵႃး ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး ၵိုတ်းၶမ်ဢမ်ႇယွမ်း 60 လမ်း။ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 တႄႇဢဝ် ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် တေႃႇထိုင် ၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း ရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇတႃႈပႆ တၢင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး ဢွၼ်ၵၼ်ၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းၼမ် ယွၼ်ႉလိၼ်ၵူၼ်ႇ – တူၼ်ႈမႆႉႁၵ်း လူမ်ႉတဵင်တၢင်းၼႂ်း ၵႄႈတႃႈသၢင်း – မိူင်းပၼ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 တီႈ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းဢွၵ်ႇတၢင်း/ တူၼ်ႈမႆႉႁၵ်းလူမ်ႉ တဵင်တၢင်း ၼႂ်းၵႄႈတႃႈသၢင်း – မိူင်းပၼ်ႇ ၵူၼ်းဢွၵ်ႇတၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝၼ်းတီႈ 26 ၼၼ်ႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း တင်းၶိုၼ်းသေ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 27 ၼႆႉ ဢဝ်လိၼ်ၵူၼ်ႇ – တူၼ်ႈမႆႉ ႁၵ်ႈလူမ်ႉတဵင်ၸွမ်းတၢင်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 တီႈ။ ရူတ်ႉၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းၶမ်ၸွမ်းတၢင်း ဢမ်ႇယွမ်း 60 လမ်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဢွၵ်ႇတႃႈပႆတၢင်း ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း။ ႁဝ်းၶႃႈ မႃးၵိုတ်းၶမ်ၼႂ်းတၢင်းၼႆႉ တင်ႈတႄႇၵၢင်ဝၼ်း တေႃႇထိုင်ၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်းဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 27 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်တၢင်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်သၢင်း – မိူင်းပွၵ်ႉ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း ထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်တၢင်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်သၢင်း – မိူင်းပွၵ်ႉ လိၼ်ၵူၼ်ႇတဵင်တၢင်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်သၢင်း – မိူင်းပွၵ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း ဢၼ်ၵၢႆႇၸူးၵၼ်ဝႆႉ မိူင်းပွၵ်ႉ၊ မိူင်းၽႅၼ်လႄႈ ပၢင်သၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-08-28T09:00:00

https://shannews.org/archives/56950

သိုၵ်းၶႄႇ တႄႇၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တေႁိုင်ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်း

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ၼႆႉမႃး တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇ ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ (PLA) တႄႇၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇသေ တေၾိုၵ်းၽွၼ်ႉႁိုင် ၶၢဝ်းတၢင်း (3) ဝၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ ငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ် တိူင်းသိုၵ်းပွတ်းၸၢၼ်း PLA (PLA တောင်ပိုင်းစစ်နယ်ဝန်းကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်) ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – တႃႇလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ တႃႇလွင်ႈၼိမ်သဝ်းၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼႆသေ ၼႂ်းပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉ ၵၢၼ်သိုၵ်းပွၵ်ႈၼႆႉ တေမီးပႃးတပ်ႉလိၼ်တင်း တပ်ႉၼမ်ႉ သိုၵ်းၶႄႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေၸႂ်ႉမၢၵ်ႇၵွင်ႈဢၼ်တႄႉသေ ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင် တၢၼ်ႊၵျွၼ်ႊလီႊ (တန်ကျွန်းလီ) လၢတ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် တီႈၼႂ်းသိုဝ်ႇ WeChat ဝႃႈ – မိူဝ်ႈၽွင်းႁူပ်ႉၺႃး ငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ပၼ်သၢႆၸႂ် ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ တႃႇလွင်ႈမၼ်ႈ ၼိမ်သဝ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းၶႄႇ တိုၼ်းလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၾိုၵ်း ၽွၼ်ႉဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ – ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈဢၼ် PLA တေၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ဝၼ်းတီႈ 27 – 29 ၼႆႉ ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸႄႈမိူင်းယူႊၼၢၼ်ႊ မိူင်းၶႄႇ ဢၼ်လႅၼ်လိၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ် တၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁဵင်လၵ်းပၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းၸၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်တိုၵ်းတေႃး သိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ သိုၵ်းၶႄႇ ၸင်ႇမီးလွင်ႈၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မႃး။ ငဝ်ႈငုၼ်း ၵုမ်းၵမ်တိူင်းသိုၵ်းပွတ်းၸၢၼ်း PLA (PLA တောင်ပိုင်းစစ်နယ်ဝန်းကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်) ၼႆႉ မိူဝ်ႈလိူၼ် ဢေႊပိူဝ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈဢဝ်မၢၵ်ႇၵွင်ႈဢၼ်တႄႉသေ ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်းၸွမ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ မႃးယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-08-28T08:00:00

https://shannews.org/archives/56946

ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ တီႈမိူင်းထႆးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းလူႉတၢႆ 20 ပၢႆ

ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႂ်းၸိုင်ႈထႆး ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 22 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၾၢႆႇၽေးသၽႃႇဝ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26/08/2024 ၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 10 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ 31 တီႈ မုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း 3 မိုၼ်ႇပၢႆ ထူပ်းၽေးၼမ်ႉ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 19 ၵေႃႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈဝဵင်းၽူးၵဵတ်ႇ ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်သေ ပဵၼ်လွင်ႈလိၼ်ၵူၼ်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း မီး ၵူၼ်းလူႉတၢႆ 13 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးႁႅင်း ၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 9 ၵေႃႉၼႆ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တီႈၸႄႈတွၼ်ႈ 31 ဢၼ် ၼႂ်းၸိုင်ႈထႆးပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ၼမ်ႉတိုၵ်ႉၼွင်းထူမ်ႈ ယူႇလၢႆလၢႆတီႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉ ၾူၼ်ၸၢင်ႈတူၵ်းထပ်းၵၼ်ထႅင်ႈလႄႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉလွင်ႈၼမ်ႉၼွင်း ထူမ်ႈလိၼ်ၵူၼ်ႇၼႆ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ ၽေးသၽႃႇဝ မိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼႂ်းမိူင်းတႆး လၢႆၸႄႈဝဵင်းၵေႃႈ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈဝႆႉ တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း၊ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ ၵဵင်းတုင် ပၢင်လွင်း၊ မိူင်းၼၢႆး၊ ထုင်ႉပူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်ႉၼွင်းလုပ်ႇထူမ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-08-28T07:00:00

https://shannews.org/archives/56940

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလၢတ်ႈ ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း တေလႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၶိုၼ်း

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်ဢွင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈ တၢင်း၊ ပွၵ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း ၵေႃႉတေလႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 25/08/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇ ၽွင်းမိူဝ်ႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ႁွင်ႈၵၢၼ်တႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တီႈတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ (မၼ်းတလေး) ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈလႂ် ပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉ ႁႂ်ႈမေႃၾၢင်ႉသေ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈႁင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း People Security ၊ Public Security ၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈတၢင်း၊ ပွၵ်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇသေ ၸတ်းၵၢၼ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်းၼႆ တိုၵ်းသူၼ်းပႃးၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈၽွင်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မႃးထိုင်တီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇသေ လၢတ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈယူႇၼၼ်ႉ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF တႂ်ႈၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ဝဵင်းၽိတ်ႉၶျၢင်း (သ ပိတ်ကျင်း) ဢၼ်မီးၼႂ်းတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆၵၼ်တၢင်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇမွၵ်ႈ 80 လၵ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ တႄႇၶိုၼ်းၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်သိုၵ်း 1027 လွပ်ႈသွင်ၼႆႉ ၼႂ်းတိူင်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ 3 ဝဵင်းယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ဝဵင်းၸၢင်ႉၵိုဝ် (စဉ်ႉကူး)၊ တႃႈၵွင် (တကောင်း) လႄႈ ဝဵင်းၽိတ်ႉၶျၢင်း (သပိတ်ကျင်း) ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-08-27T16:58:24

https://shannews.org/archives/56934

ၼမ်ႉသၢႆၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇ ၶဝ်ႈထူမ်ႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 4

ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ ၼမ်ႉသၢႆၼွင်းလူၼ်ႉၾင်ႇ ၶဝ်ႈထူမ်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တေႃႇထိုင်ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ၼမ်ႉယင်းပႆႇလူတ်းယွမ်းလူင်း ၾူၼ်ၵေႃႈ တိုၵ်ႉတူၵ်းယူႇပႆႇထၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၾူၼ်တူၵ်းထပ်းၵၼ်လၢႆဝၼ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇလႄႈ ၼမ်ႉၵိုင်ႉၵၢင်ႉလူၼ်ႉၾင်ႇ ထူမ်ႈၶဝ်ႈၽွင်း ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 2 မူင်းပၢႆ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼမ်ႉတိုၵ်ႉထူမ်ႈၸွမ်း ပွၵ်ႉပုင်းထုၼ်၊ မၢၵ်ႇၵႃႇ ႁူဝ်ၶမ်း ၊ သၼ်သၢႆး၊ မႄႈၶၢဝ်လႄႈ ၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၼမ်ႉသၢႆ ၼွင်းထူမ်ႈၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼမ်ႉၼႆႉ တႄႇထူမ်ႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ပႆႇယွမ်း။ ပွၵ်ႈၼႆႉ လႆႈဝႃႈထူမ်ႈႁႅင်း ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်း 4 ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ၵမ်း 3 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽဵဝ်ႈၶီႈၵူမ်ႇၶီႈဢုင် ယင်းပႆႇယဝ်ႉ ၼမ်ႉပေႃးၶိုၼ်းထူမ်ႈထႅင်ႈ ႁဵတ်းၼႆယူႇၵူႈၵမ်း။ ၵမ်းၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ် ၵၼ်”- ဝႃႈ ၼႆ။ ပေႃးၼမ်ႉထူမ်ႈမႃး ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉဢွၼ်တၢင်းသုတ်းပဵၼ် ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၶွင် ၸွမ်းၵၢတ်ႇတႃႈလေႃႉ၊ ၸိူဝ်းၶၢတ်ႈႁွင်ႈယူႇသဝ်း ၸွမ်းတီႈတႅမ်ႇတီႈယၢၼ်း၊ ၵုမ်ႇမိုင်ႉလႆႈၶၢႆႉၶူဝ်းပၢႆႈ၊ ၵုမ်ႇ မိုင်ႉလႆႈၽဵဝ်ႈၵူမ်ႇၵူၺ်းလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလီလီ ၵူၼ်းမိူင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ “ပီၼႆႉ ၼမ်ႉၵမ်းၵမ်းထူမ်ႈ။ ယွၼ်ႉၼမ်ႉထူမ်ႈသေ ႁဝ်းဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် မႃးၵေႃႈႁိုင်ယဝ်ႉၶႃႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈထႅင်ႈ၊ တေၵႂႃႇသိုဝ်ႉၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ၊ ၸိူဝ်းယူႇ တီႈတႅမ်ႇတီႈယၢၼ်း မၢင်တီႈၼမ်ႉထူမ်ႈပေႃးပဵင်းဢူၵ်းၼႆႉဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင်ၸွႆႈထႅမ် တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸွႆႈထႅမ်ၶၢႆႉၶူဝ်းၶွင်၊ ၸႅၵ်ႇၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉပၼ် ၸိူဝ်းထူပ်း ၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈယူႇ။ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉဢမ်ႇႁၼ် ၸွႆႈထႅမ်တူင်ႉၼိုင်ထိုင်တီႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်း ၼမ်ႉသၢႆၼွင်းႁႅင်းထႅင်ႈ သုင်ထိုင်ပိုၼ်ႉၶူဝ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် မၢႆ 1 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၾၢႆႇၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းလႄႈ မႄႈသၢႆ တၢင်းသွင် ၾင်ႇ ယၢမ်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် မႃးတႃႇသေၵေႃႈ ပႆႇၸၢင်ႈပူၵ်းပွင်ပိုၼ်ႉတီႈ၊ ပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်းပၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် ၼမ်ႉတေဢမ်ႇထူမ်ႈ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီမႃးၼႆႉ ပီၼႆႉ ၼမ်ႉၵမ်းၵမ်းထူမ်ႈ ထူမ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈ 6 ယဝ်ႉသေတႃႉ ဢၼ်ထူမ်ႈႁၢဝ်ႉႁႅင်းၼႆႉ ပဵၼ် ၵမ်းထူၼ်ႈ 4 ၊ လႆႈဝႃႈၾူၼ်လိူင်ႇ ၼမ်ႉထူမ်ႈႁိုင်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ – ၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-08-27T16:39:14

https://shannews.org/archives/56925

ၸူၼ်ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈပႃႇလႅင် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၺႃးပၢတ်ႇၶေႃးၶႃႈႁႅမ် ၸမ်တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ

တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၵူဝ် ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းၸူၼ်ႁၢႆႉလိူင်ႇ ၶဝ်ႈၸူၼ် ထိုင်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉ။ ႁဵတ်း ႁၢႆႉၶႃႈႁႅမ်ၸဝ်ႈႁိူၼ်း၊ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၸုမ်းလႂ် ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပၼ်၊ ဢမ်ႇမီး ၽႂ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉပၼ်။ ၽွင်းၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း ၺႃးၽေးၼမ်ႉထူမ်ႈယူႇၼႆႉ ၵူၼ်းတၢင်းဝၢၼ်ႈပႃႇလႅင်သမ်ႉ ၺႃးၸူၼ်ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ပၢတ်ႇၶေႃးၶႃႈႁႅမ် ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၸမ်တၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၽွင်းငဝ်းလၢႆး ဝၢၼ်ႈမိူင်းဢမ်ႇၼိမ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးဢမ်ႇလီၼႆႉ တႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ တႃႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၼၼ်ႉ ဢွၼ် ၵၼ် ၶၢႆႉယၢၼ်တီႈယူႇတၼ်းသဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ၵႂႃႇယူႇသဝ်းႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း။ ၵူၼ်းမိူင်း ၵေႃႉၺႃးတႅင်း တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆးၼႆႉၵေႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီမႃးၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉယဵၼ်းပဵၼ် ပိုၼ်ႉတီႈၵူၼ်း ၵိုၼ်းငိုၼ်းၶွၼ်ႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈပဵင်း ပႃးၸဵမ်တၢင်ႇၸႄႈမိူင်းလႄႈ တိူင်း ဢွၼ် ၵၼ်ပၢႆႈမႃးသေႃႉ ယူႇသဝ်းႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ။ ၸိူဝ်းမႃးယူႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်းသေ မၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ်ၵေႃႈမီး ၸိူဝ်းမႃးဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇသေ လႆႈတုၵ်ႉလႆႈယၢၵ်ႈၵေႃႈၼမ်။ ၸိူဝ်းၺႃးၸူၼ်ၺႃးလၵ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇဢေႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 2 မူင်းၶိုင်ႈၼၼ်ႉ ၵူဝ်ႇဝၼ်ႇၼ ၵူၼ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ဢႃယု 30 ပီ ဢၼ်မႃးယူႇတီႈ ပွၵ်ႉပႃႇလႅင် 2 ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇၸွမ်းဢူၺ်းၵေႃႉသေ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁွင်ႈသဝ်း မၼ်း ၸၢႆး၊ ၺႃးၸူၼ်ပႂ်ႉႁူဝ်ၵိဝ်ႇတၢင်းၶဝ်ႈ မိူဝ်းၸူးႁွင်ႈမၼ်းၼၼ်ႉသေ တီႉၺွပ်း ဢဝ်မိတ်ႈတႅင်း ၊ ထိူဝ်ထိုင်တီႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း သုမ်းငိုၼ်းတွင်းလႄႈ ၶိူင်ႈၶူဝ်းၵိုၵ်းတူဝ်။ ဝၢႆးသေ ၸူၼ်လႆႈၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်းတီႈတူဝ် မၼ်းၸၢႆးယဝ်ႉ ၸင်ႇပွႆႇမၼ်းၸၢႆးသေ လႅၼ်ႈပၢႆႈ။ မၼ်းၸၢႆး မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇထိုင်တီႈတၢႆ ၽူႈၸမ်ၸႂ်ၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃး ၸူၼ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ – “မၼ်းၵႂႃႇလႄႇသေ ၽွင်းမိူဝ်ႈမၼ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းသမ်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵေႃႉလဵဝ်။ ဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်း မႃးသူင်ႇယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ မႃးသူင်ႇထိုင်ၼႃႈၵိဝ်ႇၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ဢမ်ႇလႆႈသူင်ႇထိုင်ႁိူၼ်း။ မိူဝ်ႈမၼ်းပႆ လတ်းၶဝ်ႈမိူဝ်းၼႂ်းၵိဝ်ႇၼၼ်ႉ ၸင်ႇၺႃးၸူၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လမ်းၸွမ်းလင်မၼ်းသေ ၵေႃႉၼိုင်ႈ မႃးၺွပ်းမၼ်းယဝ်ႉ ဢဝ်မိတ်ႈငႃမၼ်းဝႆႉ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ ၸူၵ်းၶိူင်ႈၶူဝ်းၸပ်းတူဝ်မၼ်း။ မၼ်းၵူဝ်သေ တဵၼ်ႈလႄႈ ၺႃးတႅင်းၸွမ်းၶၢင်ႈပုမ်မၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မွၵ်ႈ 3 ႁွႆးလႄႈ ၺႃးထိူဝ်ၶေႃးမၼ်းဢေႃႈ။ တီႈၶေႃးတႄႉ ၵတ်းၵႃႈလႃႈဢမ်ႇၶဝ်ႈလိုၵ်ႉ ၸွမ်းမိုဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူဝ်ႇဝၼ်ႇၼ ဢႃယု 30 ပီၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ တိုၵ်ႉမႃးပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉၵႅတ်းၶူၼ်ႁူဝ် တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း ၸမ် 2 ပီ။ ၺႃးၸူၼ်ၵႂႃႇ ငိုၼ်းထႆး 3 ႁဵင်ပၢႆ ၊ ၾူၼ်း 1 လုၵ်ႈလႄႈ ၸွပ်ႇမိုဝ်းၶမ်း 1 သဵၼ်ႈ ယၢမ်းလဵဝ် ဢဝ်တူဝ်ၵူဝ်ႇဝၼ်ႇၼၼႆႉ ယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်းယႃလူင်တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် မၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလႄႇႁႃလၵ်ႉႁႃၸူၼ်ပိူၼ်ႈ မီးၵူႈလိူၼ်။ ၼႂ်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶဝ်ႈၸူၼ်ႁၢၼ်ႉၵႅတ်းၶူၼ်ႁူဝ် တီႈၼႂ်းပွၵ်ႉမႄႈၶၢဝ်ၼၼ်ႉၵႂႃႇ သုမ်းငိုၼ်းထႆး ဢမ်ႇယွမ်း 2 သႅၼ်ဝၢတ်ႇ။ ဝၼ်းတီႈ 05/04/2023 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယူႇပွၵ်ႉပႃႇလႅင် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၺႃးၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ ႁႄႉ ၸူၼ်ရူတ်ႉ တီႈႁိမ်းလုမ်းၵွၼ်းပွၵ်ႉ ၼႂ်းပွၵ်ႉပႃႇလႅင်ၼၼ်ႉၶိုၼ်း။ ၸိူဝ်းၺႃးၸူၼ်သေ ၵူၼ်းတင်းၼမ် ဢမ်ႇႁူႉၸွမ်း ၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ပေႃးၵႂႃႇလႂ်ပႆလႂ် ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢၼ်ၶိုၼ်းၸိုင် တၵ်းလႆႈၾၢင်ႉၼၵ်းၼႃ။ သင်ပဵၼ်လႆႈ ပေႃးၵႂႃႇတၢင်းၼွၵ်ႈ ႁႂ်ႈပႃးၵေႃႉပႃးသႄႈသေၵႂႃႇ ၸင်ႇၸၢင်ႈ လွတ်ႈၽေး။ တႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူၵ်ႈၵူၼ်းလိူင်းၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ ၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ – “ယူႇတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ တေၵႂႃႇလႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉၵၼ်ၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃၶႃႈ။ သင်ပဵၼ်လႆႈတႄႉ ယႃႇပေၵႂႃႇၵေႃႉလဵဝ် ၸူၼ်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူၵ်ႈၵူၼ်းလိူင်းလိူင်ႇၼႃႇ။ ၸွမ်းပွၵ်ႉၸွမ်းယွမ်ႇ ၸိူဝ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ လိူင်ႇၼႃႇ” – ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်း ၶႂ်ႈႁႃငိုၼ်းတၢင်းလတ်းၵေႃႈၼမ်၊ ၵမ်ႈၼမ် ၶႂ်ႈၸူးငၢႆႈလႄႈ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၵေႃႈ လိူင်ႇၼမ်မႃး။ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ မီးၵူၼ်းၽွတ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းသေ လႄႇႁႃလၵ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈမီး ၵူႈလိူၼ်။ ၼိုင်ႈလိူၼ်လႂ် ၺႃးလၵ်ႉဢမ်ႇယွမ်း 20 လမ်း ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ် ဢဝ်ပုၼ်ႈ ၽွၼ်းပၼ်။ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉမီးၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၵူၺ်း ၸဵမ်ဢဝ်ၵၢၼ်သိုဝ်ႉၶၢႆ ယႃႈမဝ်းၵေႃႈမီး ၊ ၵၢၼ်ႁႃငိုၼ်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၵျႃးၽႅၼ်ႉၵေႃႈမီး တေႃႈၼင်ႇ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉလိုပ်ႇ ဢွၵ်ႇလၢႆၵမ်းၵေႃႈ တိုၵ်ႉပၼ်ႇၵၢၼ် မိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇ။ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ဢဝ်ငိုၼ်းမွၼ်ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈသေ သိုပ်ႇၶၢတ်ႈႁွင်ႈၶၢတ်ႈႁိူၼ်း တူင်ႉၼိုင်ႈမိူၼ်မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၼႆ – ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ']

2024-08-27T16:00:07

https://shannews.org/archives/56916

ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ယၢမ်းတဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းသီႇပေႃႉ တၢႆထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ

ၽွင်းတဵင်ႈၶိုၼ်းၸၢႆႉ ၶၢဝ်းလပ်းၶၢဝ်းၼွၼ်း ၽွင်းယၢမ်းမွၵ်ႈ 1 မူင်း တေႃႇထိုင် 2 မူင်း ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 27/08/2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇထပ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ် ႁိူဝ်းမိၼ် Jet Fighter တပ်ႉၾၢႆႇတေႃႉသူင်ႇၵမ်ႉၸွႆႈ (ထောက်ပိုႉ) သႅၼ်း Y-12 မႃးပွႆႇ မၢၵ်ႇ 2 ၵမ်း တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇလႄႈ ၼႂ်းဝၢင်းႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉငဝ်ႈမၢႆ 3 ဢၼ်မီးတီႈပွၵ်ႉဢူၵ်ႉၵျိၼ်း တိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 2 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၵူဝ်ႇဢွင်ႇၼၢႆႇလႄႈ ၵူဝ်ႇၽူဝ်းလူႇ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းသီႇပေႃႉ လူႉတၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၶၢဝ်းပိူၼ်ႈၼွၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ၊ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၶၢဝ်းၼၼ်ႉ၊ ၶဝ်လႅပ်ႈ တေလၢမ်းဝႃႈ သိုၵ်းလွႆ မႃးယူႇၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႆသေ တိုၼ်းတင်ႈၸႂ် မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 2 ၵေႃႉ။ တႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ မီးလူမ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်၊ လႅပ်ႈတူၵ်းၸႂ်သဵင်မၢၵ်ႇသေတၢႆ ”- ဝႃႈၼႆ။ မၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးတူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၸၢၵ်ႈၼမ်ႉသႅၼ်ႈသႂ် တူၵ်ႉထဝတီႇ၊ တီႈၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၼ်ႇ ဢေႊမႃႊ ၼူၺ်ႇလႃႉ၊ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ ဢမၵ 3 ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁိူၼ်းယေးလႄႈ ၵျွင်းၽြႃးလူႉၵွႆ။ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇပွၵ်ႉ ၼႂ်းဝဵင်းသီႇပေႃႉၵေႃႈ ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူင်သေ လူႉၵွႆၵေႃႈမီး။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိူဝ်ႉၺႃးၵျွင်းၶရိတ်ႉယၼ်ႇ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇၶေႃ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 26/08/2024 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 10 ၶူပ်ႇ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတီႈပဵမ်ႉၼၼ်ႉ တၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ၶေႃ မိူဝ်ႈဝႃးၼႆႉ ဢၼ်ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ သဵၼ်တိူဝ်ႉသႂ်ႇပဵမ်ႉ ဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃႇယု 10 ၶူပ်ႇ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ သူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် ဝႆႉတီႈၼမ်ႉလၼ်ႈၼၼ်ႉ တၢႆၵႂႃႇယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်းၶိုင်ႈ – ၽွင်းဢဝ်တူဝ်မၼ်းၸၢႆး လုၵ်ႉၼမ်ႉလၼ်ႈ သိုပ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇ တူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ သၢႆၾူၼ်းၶိုၼ်းလီပဵၼ်တီႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တိုၵ်ႉၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇယၢပ်ႇယူႇ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိူဝ်ႉၺႃး ၵူၼ်းသီႇပေႃႉ လူႉတၢႆ တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၽွင်းသႂ်ႇႁႅင်း ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်၊ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 23 ၊ ၶမယ 503 – 504 ပႆႇတူၵ်း၊ သိုၵ်း TNLA – PDF ၵေႃႈ သႂ်ႇႁႅင်းပိုတ်းယိုဝ်းယူႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးလၢမ်းလိမ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ ထိုင်တီႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ တုၵ်းယွၼ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵႂႃႇပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၼွၵ်ႈဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈဝဵင်း တီႈဢၼ်ဢမ်ႇမီးႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈမၢႆ 3 ဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၼႂ်းၶေႃႈလႆႈၸႂ်တူၵ်းလူင်း ၵျီႊၼီႊဝႃႊၶွၼ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊၵေႃႈ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႆႉ ႁၢမ်ႈဢဝ်ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉ ပဵၼ်ပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ႁၢမ်ႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းဝၢၼ်ႈသူၼ်ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ဝႃႈၼႆဝႆႉသေတႃႉ – ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢမ်ႇၸွမ်းမၢႆမီႈၼႆႉသေၸုမ်း။ တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']